Sei sulla pagina 1di 113

'kw

Yd m0ef ta&;ok;H yg; jynfolYoabmxm;


jynfaxmifprk NyKd uaJG &; 'kt
Yd a&;
wkid ;f &if;om; pnf;vk;H nDñw
G rf I rNyKd uaJG &; 'kt
Yd a&;
Ä jynfytm;ud;k ykqed ½f ;dk tqk;d jrif0g'rD sm;tm; qefu
Y siMf u/
tcsKyt f jcmtmPm wnfwchH idk Nf raJ &; 'kt
Yd a&;
Ä Ekid if aH wmf wnfNird af t;csr;f a&;ESihf Ekid if aH wmf
wkd;wufa&;udk aESmifh,SufzsufqD;olrsm;tm;
pnf;urf;vku d ef m ab;uif;uGm qefYusifMu/
&yf&mG at;csr;f om,ma&; 0kid ;f 0ef;ulnD apmifx
h ed ;f ay;
Ä Ekid if aH wmf\ jynfwiG ;f a&;udk 0ifa&mufpu G zf uf
pnf;rsO;f udu
k nf D ab;uif;onf
aESmif, h u
S af om jynfyEdik if rH sm;tm; qefu
Y siMf u/
Ä jynfwGi;f jynfy tzsuo
f rm;rsm;tm; bk&H efot
l jzpf
]Ekid if aH wmf zGpUJ nf;ykH tajccHOya' ay:ayguaf &;onf owfrSwf acsrIef;Mu/
jrefrmEdik if o
H m;tm;vk;H \ wm0efjzpfonf}

Ekid if aH &; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä Ekid if aH wmfwnfNird af &;? &yf&mG at;csr;f om,ma&;ESihf w&m;Oya'pk;d rd;k a&;
Ä trsK;d om; jyefvnf pnf;vk;H nDñw G af &;
Ä ckid rf monfh zGpUJ nf;ykH tajccHOya'opf jzpfay:vma&;
Ä jzpfay:vmonfh zGpUJ nf;ykH tajccHOya'opfEiS t hf nD acwfrD zGHU NzKd ;wk;d wufaom Ekid if aH wmfopfwpf&yf wnfaqmufa&;

pD;yGm;a&; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä pku d yf sK;d a&;udk tajccHí tjcm;pD;yGm;a&;u@rsm;udv k nf; bufpzHk GHU NzKd ;wd;k wufatmif wnfaqmufa&;
Ä aps;uGupf ;D yGm;a&;pepf yDjyifpmG jzpfay:vma&;
Ä jynfwiG ;f jynfyrS twwfynmESihf t&if;tES;D rsm; zdwaf c:í pD;yGm;a&; zGNUH zKd ;wk;d wufatmif wnfaqmufa&;
Ä Ekid if aH wmfp;D yGm;a&; wpf&yfv;Hk udk zefw;D Edik rf pI rG ;f tm;onf Ekid if aH wmfEiS hf wkid ;f &if;om;jynfow
l \
Ydk vuf0,fwiG &f adS &;

vlraI &; OD;wnfcsuf (4) &yf


Ä wpfrsK;d om;vk;H \ pdw"f mwfEiS hf tusiphf m&dwå jrifrh m;a&;
Ä trsK;d *kP?f Zmwd*P k jf rifrh m;a&;ESihf ,Ofaus;rItarGtESprf sm; trsK;d om;a&;vu©Pmrsm; raysmufysuaf tmif xde;f odr;f apmifah &Smufa&;
Ä rsK;d csppf w
d "f mwf &Sio
f efxufjrufa&;
Ä wpfrsK;d om;vk;H use;f rmBuchH idk af &;ESihf ynm&nfjrifrh m;a&;
rsuEf mS zH;k aqmif;yg;

FORWARD INTO THE PAST

twdwo
f Ykdwrf;wrf;ww
aocsmayguf rrSm;Edik w
f m u topftqef;wpfcck q
k w
kd m tck 'DrmS &daS eNyD qdw
k mygy/J

vli,fwpfa,muftaejzifh uRef yg0ifonf/ aemufav;ESpftMumwGif wdkif;rSm topfawG b,fvdkay:vdkY?


awmfonf tem*wftwGuf bmawG whiteboard ay:rSwpfqifh vQyfppf b,fvkd ausmjf zwfcNhJ yDvJ qdw k myg/ awG;
aumif;vmvdrrhf nfqo kd nfukd apmifph m; azmifwdefudktoHk;jyKí tcsuftvuf Munfv h ukd af wmh wu,fu h kd cPav;yg/
aewwfol r[kwfyg/ 1970 jynfhESpf[l rsm;udk wdkuf½dkuf ay;ydkYEdkifonfh pepfudk odyÜH pdwful;,Of0w¬K pma&;q&m
aom twdwfodkY jyefa&mufcJhygonf/ pwif toH;k jyKaeNyD jzpfonf/ xdUk tjyif William Gibson \ pmom;xJu
uRefawmfonf mouse wyfxm;aom twdkif; jyefa&;&&if ]]tem*wfqdkwm
uGefysLwmudk pE´&m;cvkwfcHkESifh quf tck 'DrSmygyJ/ 'gawG[m wnDwnm
oG,fí &kyf&SifaemufcH aw;oGm;wpfyk'f wnf; jzpfapcJhwm r[kwfyg}} [lí jzpf
udk wD;vH;k jzifh aygif;pyfum a&;zGUJ oDu;Hk onf/
aecJhygonf/ xdkpOfu uGefysLwm[l uRefawmfhvufay:u em&Duav;
aomud&d,mudk toHk;jyKí aw;oGm; &,f? aemuf vufudkifzkef;? c&D;
xnfo h nft h vkyrf sKd ;udk tenf;i,frQaom aqmif uGeyf sLwmav;eJY PDA vdYk
olwYkdomodMuygonf/ ,if;umvrsm; ac:wJh udk,fa&;ukd,fwmrsm;udk
u uGeyf sLwmwpfv;kH \ t&G,t f pm;rSm rSwfom;xm;wwfwJh uGefysLwm
a&cJaowåm 9 vHk;udk wef;pDxm;ovdk tao;av;/ aemufawmY ½kyfjrif
BuD;rm;vSonf/ aw;oGm; notes rsm; oHMum;pufrsm;txd LCD (Liq-
udk a&mifpHkzefom;rsufESmjyifwGif Munfh uid Crystal Display)
í note wpfckudk ajymif;vdkuf uD;bkwf qdkonfh yHkazmfpepf
toGifaqmifxm;onfh pE´&m;udk wD; jzpf a y: wd k ; wuf
cwfvu kd Ef iS hf tawmftqifajycJyh gonf/ ajymif;vJ
AOL (America Online) [lí vmwmudkyJ pOf;pm;
ay:aygufrvmrD q,fpEk pS w f pfcwk iG yf if Munf h r d o nf / xd k
uRefawmfonf e-mail udk toH;k jyKaeNyD vdt
k yf onfh yHMk urf;rsm;udyk g liquid crystal udk
jzpfonf/ 1975 ckESpfrS oHk;vmcJhonfh a&; jcpfEdkifygonf/ MopaMw;vs½kua© A'
e-mail vdyp f mrSm,ckxufwikd f jzpfonf/ w u,f awmh ¤if; vkyf ynm&Sif Friedrich
1980 wGif uRefawmfhtdrf uGefysLwmrS aqmifcsufrsm;rSm uRefawmfwpfOD; Reinitzer u 1888
wpfqifh Internet udk csdwfqufcJhonf/ wnf;om r[kwfyg/ Xerox \ Palo ckESpfwGif azmfxkwfawGU&dScJh
uReaf wmf\ zke;f odYk tcsut f vufwYkdukd Alto Research Center (PARC) ESifh onf/ ESpftenf;i,ftMumwGif
wpfpuúefYtwGif; 300 abmuf (300 M.I.T. \ Lincoln Laboratory wdkUrS *smref odyÜHynm&Sif Otto Lehman u
baud) rQ o,f,lEdkifaom vdkif;uav; uReaf wmfEiS hf acwfNydKify*k Kd¾ vftrsm;tjym; trnf ay;cJhygonf/ 1968 ckESpfwGif
wpfckom jzpfonf/ 1988ckESpfwGif vnf; vkyfaqmifaeMuNyD jzpfonf/ RCA \ Sarnoff Research Center rS
tdrfoHk; uGefysLwmrSwpfqifh ½kyfjrif oH 1970 ESihf 1980 jynfEh pS rf sm;qDu qdyk g yxrqH;k ½kyaf zmf display yHpk t
H jzpf o½kyf
Mum;awGUqHak qG;aEG;Edik o f nfh vkyif ef;pOf awmh/ 'gawGu uRefawmf BuHKcJh&wm jyxkwfazmfcJhonf/ aemufESpf tMum
rsdK;udk csdwfqufcJhonf/ ¤if;wGif t½kyf awGudk udk,f&nfaoG;vdkí a&;aeonf wGif Optel rS yxrqH;k aom LCD dis-
toHyg xnfhEdkifonfh pmydkYpepfvnf; r[kwfyg/uRefawmfhqdkvdk&if;u tcsdef play wyfqifxm;aom em&Dudk xkwf

14 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


rsuEf mS zH;k aqmif;yg;

vkyfcJhonf/ xdkUtwl vGefcJhaom 15 xm;onf/ okawoe"mwfccJG ef;twGi;f wpfckvQif a':vm wpfaomif;rQ jzpfí
ESpu
f LCD display screen yg0ifaom rS pdwful; pdwfoef;rsm;rSonf a':vm tao;qHk; wpfckyifvQif a':vm 100
Apple portable wpfvHk;udk toHk;jyKcJh oef;wpfaxmifwef vkyfief;rsdK; jzpfvm rQ ukefusEdkifonf/ tvif;a&mif xkwf
zl;onf/ tpOD; &SmazGawGU&dSjcif;rSonf onftxd rnfodkY ajymif;vJcJhonfudk vTirhf I j'yfaygif;jzpfpOfrsm;ESihf vQyfp;D rif
aps;uGufodkY a&muf&dS&ef ESpfaygif; 116 rSwfwrf;jyK azmfjyxm;onf/ enf;ynmwdUk aMumifh ¤if;wdYk t&G,t f pm;
ESpfrQ MumcJh&onf/ ¤if;tpD&ifcHpmt& ypönf;trsm;pk rnfrQyif BuD;rm;onfhwdkif yHk&dyfwdkYu
'Dvdk OyrmrsdK;vdkyif ,cktcg uGef \ wdk;wufvmrI jzpfpOfwdkYonf tESpf jywfom;MunfvifMuonf/ 1800jynfh
ysLwmrsm;wGif awGUae&aom mouse 20 rQMumwwfonf[k azmfjyxm;onf/ ESpf ESpfv,fydkif;rsm;u pmoifcef;rsm;
qdkonfuvnf; pwif zefwD;pOfrS aps; wDxGifrI odkYr[kwf okawoejyKvkyfrI twGi;f odYk blackboard ac: pma&;onfh
uGufodkY a&muf&dScsdeftxd vrf;aMumif; tm;vH;k onf uGeyf sLwmrsm;twGuo f m bkwfjym;rsm; ae&m0if,lvmcJhMuonfh
u rajzmifhjzL;cJhyg/ ¤if; mouse \ r[kwfyg/ Oyrmtm;jzifh 1901 ckESpf ajymif;vJrIrsdK; jzpfonf/ ,ckvnf; xdk
yxrqHk; yHkpHi,fudk tar&duefjynf wGif wDxGifrI zefwD;&Sif jAdwdoQvlrsdK; panels rsm;onf tcsufjyoauFwrsm;
axmifpk u,fvDzkd;eD;,m;jynfe,f? Frederick William Lanchester onf azmfjy½Hkomru tdrfwGif;azsmfajzrIvkyf
Menlo Park t&yf&dS Stanford Re- disk brakes udk xkwv f yk cf ohJ nf/ odYk &m ief;rsm;? tvSqif eH&Huyfrsm;tjzpf
search Institute rS Doug Engelbart wGif 1950 jynfhESpf apmapmydkif; umv vnf;aumif;? pmoifcef;rsm;twGif;
ESifh William wdkUu 1964 ckESpfwGif rsm;wdkif tar&duef&dSum;rsm;xH a&muf vQyfpD; whiteboard rsm;oP²meftjzpf
wnfaqmufcJhjcif;jzpfonf/ 1970 rvmcJhyg/ Chrysler ukrÜPDrS pwif vnf;aumif; ajymif;vJvmNyDjzpfonf/
jynfhESpf tapmydkif;umvrsm;ü Xerox rdwfquf wyfqifcJhíom toHk;jyKvm wpfcsdefwnf;rSmyif t&G,ftpm;
\ Alto uGefysLwmrsm;wGif xdkpOfu Muygonf/ odkUwkdif 1980 jynfhESpf i,faom? ta&mifawmufyMunfvifí
tqifhtjrifhqHk;ypönf;rsm;udk toHk;jyK a&mufrSom ] pH } wpf&yftaejzifh owf aps;vnf; oufomaom data projec-
aeNyD jzpfonf/ odkYaomfvnf; tenf; rSwfjcif; cHcJh&onf/ xdkenf;wlpGmyif tor rsm;udk jrifawGUEdkifygonf/ plygrm;
i,faomolwdkYuom owdjyKrdcJhonf/ ½kyfjrifoHMum;puf[lí 1935 ckESpf 0ef; uufrsm;wGif oHk;aeMuaom bar-code
1984 ck E S p f w G i f r S Steve Jobs \ usifrsm;wGif pwifwx D iG rf rI sm;tNyD; ESpf scanner wdkY\ enf;ynmrsm;uvnf;
Macintosh uGefysLwmwGif wyfqif 20 MumrSom ½kyjf rifoMH um; television yHkpHajymif;vmMujyefonf/ ¤if;wdkYonf
toHk;jyKcJhMuonf/ xdkUaemuf Micro- acwfodkYa&mufcJh&onf/ vufzsm;t&G,frQtxd ao;i,fvmMu
soft \Windows 95 rSonf uGefysL ¤if;tpDt&ifcpH myg azmfjycsufrsm; onf/ ESpftenf;i,ftwGif;rSmyif cell
wma&pD;aMumif;twGi;f odYk pwifarsm0if t& aemif 10 ESpfcefYtMumwGif ay: phone ESifh PDA (Personal Digital
vmcJhonf/ Mouse udk pwif zefwD;cJh aygufrnfh? wpfenf;tm;jzifh uRefawmf Assistant) wdkY\ t&G,ftpm;ESifh enf;
onfrS ESpf 30 tMumwGif jzpfonf/ wdkY\b0wGif odompGm tusdK;&dSaprnfh ynmwdkY rsm;pGm ajymif;vJvmMuonf/
okawoejyKvkyfonfh vkyfief;rS enf; ynmwdUk onf vuf&Sd uReaf wmfwYkd xdk ud&d,mi,fuav;twGif;rS tcsuf
pD;yGm;jzpfvkyfief;odkY ajymif;vJjcif; jzpf 0ef;usifwiG f &daS eNyD;jzpfonf/ tem*wf tvufwdkYudkzwf&I&ef oifhtaejzifh
pOfwYkdwiG f arQmvf ifch surf sm;u a0;uGmvS onf uRefawmfwdkYESifhtwl &dSaeonf/ tqifrajy jzpfonf[kqdkygvQif odkY
onf/ vGecf o hJ nfEh pS uf U.S. National odkUaomf rnfodkY &SmawGUEdkifrnfqdkonfh r[kwf wpfpHkwpfOD;odkY jyo&ef vdktyf
Academy of Sciences rS tpDt&ifcp Hm y&d,m,fudkawmh oifMum;&ygOD;rnf/ vmygvQif ¤if;wdkYudk projector wpfck
wpfapmif xkwfjyefcJhonf/ ¤if;udk Na- odYk qv
kd Qif aemufxyf bmawG ay: toGif eH&H odYk r[kwf rsufEmS jyif wpfcck k
tional Research Council \ Com- vmOD;rSmvJ/ xif&mS ;odomonfw h xD iG rf I ay:odYk oif vdt k yfoavmuf yHBk uD;csJUí
puter Science and Telecommunica- wpfckrSm plasma panels ac: "mwfaiGU yHkazmfxdk;jyEdkifygonf/ uRefawmfwdkYvdk
tions Board rS pkaqmif; a&;om;jyKpk &nf oGi;f xm;aom o½kyjf y rsuEf mS jyifckH tawGUtBuHKvnf;&? t&G,v f nf; &vm
ay;cJo
h nf/ ¤if;wGif uGeyf sLwmESihf quf rsm; jzpfonf/ ¤if;wdkYudk ½kyf&Sif½Hkrsm;? olrsm;tzdYk tem*wfukd BudKwif wGuq f
oG,af &;qdik &f m enf;ynmrsm; ajymif;vJ avqdyfcef;rrsm;wGif awGUjrifEdkifyg Edkifygvdrfhrnf/
wdk;wufrItqifhqifhudk rSwfwrf;jyKpk onf/ ukefusp&dwfrsm;tjzpf panel Ref: Time, October 25, 2004.

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 15


uGeyf sLwmtaxGaxG
yJ/ pDpOfqufoG,fay;oltzkdY 911 udk
vSnfhzkdYvdkwhJtcg tqifoifhjzpfzkdY File
tifwmeuf w,fvzD ek ;f rsm; xJrSm oifhvdyfpmudk odrf;xm;zkdYyJ vkd
w,f/
pD;yGm;a&;vkyfief;oHk; IP zkef;[m
ta0;ajymr,fAsm? b,favmufus cufw,f/ VoIP udkoHk;&if txufygeJY vGefpGm tusdK;jyKw,f/ txl;ojzifh
rvJ/ enf;ygw,f? 'grSr[kwf ay;zkdY qefYusib f ufjzpfayr,fh toHMunfvif pingtel’s xpressa zkef; (a':vm 439
vdkcsifrS vkdr,fwhJAsm/ vkyfvkdufav rIeJY tm;xm;EkdifrIzuf POTS udk vdkuf http://www.pingtel.com) vd k
udk,fvJygrSmayghwhJ/ b,fvkdzkef;rsdK; rrDbl;vkdY qdkjyefw,f/ zefom;jyifyg&ifjzpfw,f/ toHpm&if;
aMumifh 'Davmuf oufom&wmvJ/ VoIP pD;yGm;a&;vkyi f ef;oH;k zke;f [m uae a&G;cs,fjcif;udk apmifhraebJ
VoIP aMumifw h Jh (Voice Over Internet pum;vHk;rsm;udk pkpnf;r,f/ aemuf IP ukd,o f ;kH whzJ ek ;f &JUzefom;jyifu icons u
Protocol) zkef;jzpfygowhJ/ 'D VoIP u data packets xJukd cGNJ yD;xnfo h mG ;r,f/ wpfqifh menus udk vrf;jyNyD; aqmif
oifh&JUpum;ajymwhJenf;vrf;udk ajymif; NyD; PBX ac:whJ Private Branch Ex- &Guf&if&w,f (odkY) pingtel ajymjyae
ay;vdrfhr,fvdkYvJ qkdygw,f/ change aqmif&u G Ef idk w
f Jh IP uwpfqifh ovkd outlook u aeNyD; contacts
IP (Internet Protocal) zkef;[m ydkYr,f/ 'D*spfw,f(vf) zkef; adapters folder xJu vkyfazmfukdifzuf 3-OD;udk
VoIP vkdY vlodrsm;ygw,f/ qufoG,f tdrfoHk;zkef;&JU analog toH tcsuf pnf;a0;yGJwpfck NyKvkyfNyD; olwdkYudk
a&;rSm ]]vdIif;opf}} vkdY ajymaeMuygNyD/ jywmudk digital data tjzpf ajymif;vJ powerpoint wif j ycsuf a wG u d k
PC oHk;NyD;qufEkdifwhJ Skype (http:// ay;w,f/ 'D data rsm;[m PBX (okdY) ydkYay;ap&r,f/
www.skype.com) vd k software digital zkef; adapter uae VoIP zkef; aps;uGufrSmwifxm;whJ pD;yGm;a&;
taMumif;ajymaewm r[kwfbl;/ w,f vkyfief;aqmif&Gufay;whJ servers qD oHk; tifwmeufzHk;rsm;u IP eJY qDavsmf
vDzkef; wpfvHk;udk aumufudkifvkduf? Web uwqifh a&mufomG ;w,f/ 'DurS whJ PBXes rsm;eJY jzpfw,f/ tdrfokH;
eHygwfudk vSnfhvkdufNyD; wpfa,muf vufoifhcHwhJ tdrfuzkef;rSm toH oGm; twGuf &nf&G,fxm;csufu enf;yg
a,mufeJY pum;ajym? Internet uae jrnfw,f/ w,f / Oyrm Voice Glo (http://
wpfqifh ajymjcif;udk qkdvdkwmyg/ VoIP zke;f wki
d ;f rSm Web rSm&Sw d Jh PC www.theglobe.com) vkdjzpfw,f/
½k;d ½d;k w,fvzD ek ;f ta[mif; (Plain wdkif;vdk? IP vdyfpm&Sdw,f/ 'gaMumifh vonage (http://www.vonage.com)
Old telephone) udk POTS vkdYac: ae&mu taMumif;r[kwfbl;/ 'Dawmh u a':vm 14.99 eJY jynfwGif;eJY US/
w,f/ POTS udk oHk;&if ta0;ajym&if p&dwo f ufomzkYd zke;f eJYtwl (odYk) digital Canada xd tpDtpOfaygif; 500 rdepf
tuket f usrsm;ovkd upgrade vkyzf Ykd vJ zkef; adapter udk oGm;av&m,loGm;½Hk oHk;edkifatmif aqmif&Guf xm;wmyg/

yuf*D[m ukrÜPD A rSm&SdwhJ olr&JU yuf*D&JUdigital zkef; adapter u olr&JU


tvkyfeJY qufoG,fw,f/ olr&JUq&m analog toH tcsufay;wmawGudk IP
*s,f&D (Geri) eJY olr oHk;pGJaeuszkef;eJY data packets xJ ajymif;NyD;xnfhay;
pum;ajymw,f/ eHygwfvSnhfNyD;ac:&whJ w,f/ 'Dt&mrsm;[m olr&JU DSL (okdY)
rd½dk;zvm POTS zkef;udk oHk;NyD;ajym cable modem udkjzwfNyD;? Internet
aeovkdyJ/ uwpfqifh vorage &JU servers awGxJ
jzwfoGm;w,f/

20 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG
ukrÜPDtaeeJY tcrhJ bmpDpOfay;ovJ Vonage u wpfcgac:wkdif; eHygwf Web udkvJ aESmifhaES;apEkdifw,f/ 'gay
qkad wmh w,fvzD ek ;f uwpfqifh data awG rvSnhfrD wpfudk vSnfhNyD; e,fajr code r,fh Akdif;&yf(p) aMumifh IP zkef; (okdY)
ydkYay;EkdifwhJ cable modem (odkY) oifh&JU ud k v S n f h a pw,f / vonage oH k ; pG J o l adapter udk xdcu kd zf Ydkc,
J Of;w,f/ pum;
DSL (Digital Subscriber Line) eJY tcsif;csif; tcrhJ qufoG,fEkdifatmif ajym&mrSm Mum;u em;raxmifEidk af tmif
qufo, G Ef idk w
f Jh Cisco ATA-186 (odYk ) pDpOfay;xm;w,f/ xkwfvkyfolrsm;u Java, Digest Au-

wuf(') [m ukrÜPD B &JU


avrIwf c&m a&mif;whJoljzpfw,f/
olu POTS zkef; tjrJoHk;w,f/
ukrÜPD A eJY ac:whJzkef;udk VoIP
service provider u ukrÜPD
B qD ydkYay;w,f/
ydkYaqmifay;aewhJ c&D;&JU
tcsdKUae&mrSm ac:xm;whJ pum;rsm;
analog tcsufay; toHtjzpf
jyefajymif;oGm;apNyD; ukrÜPD B &JU
PBX u wpfqifh wuf'f&JU
analog zkef;xJ wifoGm;w,f/

ukrÜPD A &JU zkef;rsm;[m VoIPudk oHk;w,f/


'gaMumifh IP aqmif&Guf ay;EdkifwhJ PBX
vrf;aMumif;t& yuf*D&JU digital eJY qufoG,frIu
*s,f&D&JU zkef;qD0ifoGm;w,f/ yuf*DvdkcsifwhJ
tcsuftvufrsm; *s,f&DqDrSm r&Sdbl;/ 'gaMumifh
olr[m ukrÜPD B rSm &SdwhJ wuf'f eJY
tpnf;ta0;wpfck pDpOf&w,f/

Motorola VT 1000 digital zk e f ; ? Internet &JU tajctaeu VoIP thentication eJY tjcm;pufud&d,mrsm;
adapter udk ay;w,f/ zkef;eHygwfvSnfh tawGYtBuHKrSm tusdK;&Sdapygw,f/ udk oHk;pGJw,f/ wu,fawmh VoIP [m
NyD; VoIP zkef;udk ac:wm tvGefaES; raqmif&Gufay;Ekdifjcif; Denial of ser- qufoG,fa&;twGuf vrf;aMumif;
w,f/ Vorage u 90 Kbps (kilobite vice Dos eJY oHk;pGJol tvGefrsm;aejcif; wpfck ydk&vmjcif;vdkYyJ owfrSwf,lap
per second) tenf;qHk;&SdwhJ broad- aMumifh zkef;ac:vdkYr&wm&SdEdkifw,f/ csifw,f/ rd½dk;zvmoHk;pGJaewhJ zkef;udk
band quf o G , f a &;ud k a y;w,f / ydk;rTm;rsm;eJY ypönf;toHk;rSm;jcif;aMumifh tpm;xdk;jcif;vdkY r,lrSwfapcsifygbl;/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 21


uGeyf sLwmtaxGaxG
aemuftcsufwpfcku okawoe
taumif;qHk; aqmif&GufEkdifrI jyKwhJtcg oD;oefY tpDtpOfrsm;eJY
oufqidk w f t Jh &mrsm;udk txl;pl;pku d &f rSm
jzpfw,f/ FAQ (frequently asked
PC jyóem jzpf&if ajz&Si;f zkYd enf; ESpe f nf;&dw
S t
Jh euf BudKuf&m questions) ac:whJ rMumcP ar;cGef;
wpfenf;udk oHk;Ekdifw,f/ udk,fh&JUpepfudk ysufpD;&m ysufpD;aMumif; rsm; ar;jcif;udk vkyfaqmifay;&r,f/
vkyaf qmifNyD;rS wHYk jyefrjI yKrvm; odYk r[kwf rjzpfrD wifBudKNyD;umuG,f xkwfukefypönf; wpfckcsif;&JU Web site
rI t&ifjyKrSmvm;? 'DESpfenf; &dyS gw,f/ uHraumif; taMumif;rvSykH ud k v J tul t nD a y;&r,f / 'grS v J
udk ajym&&if uGefysLwmoHk;pGJoltrsm;pku yxrenf;udk oHk;wwf olwYdk eYJ qkid w f Jh jzpfavh&w dS Jh jyóemrsm;
Muw,f/ &v'fuawmh 'Dpuf½kyfoP²mef pD&ifxm;whJ pepf&JU ½Iyf eJY ajz&Sif;csufrsm;udk odem;vnfrSm
axG;vSwhJ vrf;aMumif;xJ a&mufoGm;NyD; u,fyg,lyg ac:NyD; tcsdef jzpfw,f/ qDavsmfrI &Sd r&Sd qdkwhJtcsuf
MumjrifhpGm apmifhqkdif;? wpfcg uGefysLwmpufrIvkyfief;ydkif;? pufrI udkvJ txl;owdxm;&r,f/ aemuf
buf jyifqiftultnDay;whJ 0efaqmifvkyfief;udk txifu& tm; oifhpepf&JU tpdwftydkif;jzpfwhJ soft-
udk;NyD; vufñdI;xdk;nTef&whJ 0JMoCxJ w0J0JwvnfvnfeJY jzpfMu& ware eJY hardware wdkYeJY roifhwifh
awmhw,f/ 'gaMumifh uREkfyfwkdYu jyóemrjzpfrD &Sif;xm;rS aumif; ravsmfuefwhJ xkwfukefypönf;rsm;udkvJ
w,fvdkY tav;teuftBuHjyKygw,f/ roH;k oifb h ;l / Microsoft &JU Help u,f
q,fa&;eJY Support tultnDay; a&;
okawoeeJY *kPfowif; site ud k v J oH k ; ay;&r,f / NyD ; awmh
yxrtqifhtaeeJY rvdktyfwhJ knowledge base ud& k mS NyD; uk, d pf Of;pm;
ypönf;udk r0,frdzkdY vkdw,f/ oHk;pGJzkdY xm;whJ xkwfvkyfr,fhypönf;&JU tpdwf
vdktyfwhJ ypönf;qkd&if r0,frD okaw tydkif;rsm; twGuf tajz&Sm&r,f/ 'D
oevkyfzdkY vdkw,f/ wu,fhukd roHk; tpdwftydkif;rsm;u oifh pdwf BudKuf
rjzpf ypönf;rsdK;udkvJ taxGaxGowif; Windows eJY hardware (odkY) soft-
tcsuftvufawG pkaqmif;xm;zkdYvkd ware wkdY&JUMum; wnf&SdaewhJ jyóem
w,f/ xkwfukefypönf;awGudk qef;ppf rsm;udk azmfxkwfay;vdrhfr,f/
whJ pmapmifawGudk zwf½IzkdYvkdtyfNyD; uREkyf w
f Ydk taeeJY tav;teufxm;
uGeyf sLwmtxl;uRr;f usiw f Jh ynm&Sirf sm; NyD; ajymcsifwmu vlodrsm; ausmfMum;
axmufcHay;whJ ypönf;udkvJ odzdkYvdk NyD;om; cdik rf mrI&w dS Jh ukrP Ü xD wk f ypön;f
tyf y gw,f / uG e f y sLwmpwk d ; rsm;eJ Y awGuydk J 0,fo;kH apcsiw f ,f/ 'Dvu kd rk PÜ D
ta&mif;uk, d pf m;vS,rf sm;udk tpDtpOfrsm; rsKd ;rsm;om ud, k ahf zmufonf&UJ pdwBf udKuf
eJY olwkdY&JU udk,fydkifuGefysLwmrsm;rSm jzpfatmif jznfhqnf;ay;Ekdifw,f/ uk, d hf
vJvS,fwyfqifwhJ ypönf;ypö,rsm;udk &JU PC jyóem tBu;D tus,f jzpfapr,fh
cGJjcm;ay;zkdYudkvJ ar;jref;wwfzkdYvkdyg ypönf;rsm; xkwfvkyfzdkY cJ,Of;w,f/
w,f/ ud, k &hf UJ rdwaf qG oli,fcsi;f rsm;eJY jyóemrsm;&JU rlvtpeJY tajzawGudk
tdrfeD;em;jcif;rsm;udk olwkdY tESpfouf &SmMuHay;NyD; temeJYaq;wnfhatmif
qH k ; software eJ Y hardware rsm; awmif ukay;vdrfhOD;r,f/
taMumif; pum;pjrnf ajymqdkoifhyg 'Dvdkypönf;0,fwhJtcg emrnf&SdNyD;
w,f/ 'D&&Sdxm;whJ tcsuftvufrsm; om; ukrÜPDrsm;u xkwfvkyfwhJypönf;yJ
udk pkaqmif;NyD; trsm;tm;ay; axmufcH 0,fzYdk tm;ay;rSmjzpfovkd emrnfr&Sad o;
whJ ukeyf pön;f rsm;pm&if;udk jyKpk&rSm jzpf whJ (odYk) emrnftenf;i,fom &Sad o;whJ
w,f/ ukrÜPDrsm; xkwfwhJ ypönf;udk r0,frdzdkY

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 23


uGeyf sLwmtaxGaxG
owday;&rSmjzpfygw,f/ 'gayr,fh a&mif;pm;jcif; odkYr[kwf rQ,ljcif;wkdYudk udkzGifhNyD; system icon udk qufwkduf
r0,f&if raeEdik af vmufatmif qGaJ qmif cGifhjyKcsufr&SdbJeJY rvkyfMubl;/ tajc 2 Budrf click vkyf? aemuf WinXP xJ
aewhJ ypönf;jzpf&if tBuHay;csifwmu taeay;vdkY txl;aqmif&Guf&&ifvnf; 'Dt&mudk vIyf&Sm;apvkdufyg/ wpfcg
pdwfrcs&whJ? tMum;tjrifrsm;whJ ae&m a&G;cs,fwwf&r,f/ Automatic Updates cvkwfudka&G;yg/
rsm;u tBudrfBudrftcgcg oHk;oyfNyD;rS 'Dtcg a&G;cs,fEdkifwhJ tcGifhta&;ay;whJ
Oyrm uREkfyfwdkY&JU Smart Computing Updates eJY wGJMupdkY keep My Computer Up To Date udk
(http://www.smartcomputing.com) rSwyf w
kH ifjcif; trIupd u
ö ]]pmrSw}f } aocsmatmifppfaq;yg/ wpfcga&G;cs,f
tjyif Winplanet (http://ews. inter- jzpfw,f/ toih&f UJ pepfvJ vuf&dS Win- EkdifwhJ Download The Updates au-
net.com) eJY Lockergnome (http:// dows u update vkyfxm;wm rSeforQ tomatically And Notify Me When
www.lockergnome.com) wd k Y &J U eJY vdkufEdkif&r,f uHaumif;axmufrpGm They Are Ready To Be Installed udk
oHk;oyfcsuf&rS 0,f,loifhygw,f/ toifhrSm Windows Updates toHk;jyK a&G;cs,fyg/ NyD; OK udk click vkyfyg/
whJ t&mrsm;rSm rdwfaqG&Sd&if tJ'DtoHk; pNyD;vIyf&Sm;NyDqkdwmeJY Automa-
rSwfyHkwifyg jyKwhJt&meJY Windows update site udk tic Updates uaeNyD; &SmazG ay;w,f/
ypönf;wpfckudk 0,f,lNyD; wyfqif oGm;NyD; qufoG,fvdkufyg/ (http:// usae usefaewmawGukd jyefaumufay;
toH;k jyKwht J cg ud,k 0f ,f,w l Jh ypön;f udk windowsupdate.microsoft.com) r,f/ NyD; aemufqHk;xkwf Microsoft
xkwfvkyfoleJY wGJNyD; rSwfwrf;jyKxm;zkdY updates eJY qufo, G zf Ykd Scan udk Click Updates awGudk 24 em&Djynfhwkdif; qif
vkdygw,f/ tmrcHuwfjym;eJYjzpfjzpf? vkyfyg/ NyD; oifh&JU pepfrSmr&SdwhJ up- ay;oGm;r,f/
tDvufxa&mepfenf;eJYjzpfjzpf rSwfyHk dates awGudk tpD&ifcHay;r,fh Micro-
wifxm;zkdY jzpfw,f/ 'Dvdkvkyfxm;rS soft udk apmifyh g/ Scan NyD;oGm;&if criti- at;at;aq;aq;aemf
xkwu f ek yf pön;f eJY ywfoufNyD; xkwjf yef cal updates eJY service packs quf toifhrSm udk,fykdifum;&Sdw,f/
whJ owif; tcsuftvufawGeJY vuf&Sd oG,fzkdY a&G;cs,fyg/ &&SdvmwhJ updates armif;wmvJMurf;r,f/ vkt d yfvYdk b&dwf
tajctaexd wkd;wufajymif;vJrIawG pm&if; udk scan vkyNf yD;? bmawG&&Sw d ,f oH;k &if aqmifeh if;&rS? NyD;awmh vtenf;
vufc&H &Szd Ydk aqmif&u G af y;rSm jzpfw,f/ qkdwm Munhfyg/ Review eJY Install i,fMumwdik ;f b&dwq f w D Ydk ? pufqw D Ydk udk
oH;k pGoJ tl rsm;u 'Dvrkd w S yf w
kH ifwm cvkwfudk click vkyfyg/ vdktyf&if In- yHrk eS jf znfjh cif;vJ r&Sb d ;l ? 'Dvq kd dk um;[m
udk rvkyfcsifMubl;/ bmjzpfvdkYvJqkd stall Now cvkwfudkvJ click vkyfyg/ wm&Sncf yH ghrvm;/ 'Dvykd aJ v PC eJY bm
awmh r[kwfu[kwfu pmawG ydkNyD; Windows Update &JU pum;ajymtdrf uGmwmrSwv f Ykd? pufeYJvyk x f m;wmyJ? ydNk yD;
vufcH&&SdrSm? 'DqufoG,fa&;enf;eJY u wk;d wufrw I pfpu kH kd jyoay;vdrrhf ,f/ ½IyfaxG;w,f? tqifhjrifhwmawGeJY wyf
ukefypönf;awG vmpyfrSm pwmawGudk wyfqifvYkd NyD;oGm;&if uGeyf sLwmudk tp qifxm;w,f/ 'gayr,fh taeawmf
aMumufvkdYjzpfw,f/ rSwfyHkrwifbJ u jyefpNyD; vkyfyg/ r[kwfwhJ software eJYwyfqifr,f/
xm;vkdY ta&;BuD;whJ owif;tcsuf 'Dvv
kd yk wf m yifyef;w,f? tm;pdu k f Hardware qdk&ifvnf; wpfckeJY wpfck
tvufawG rodbJaewmrsdK;/ ydk;rTm; &w,fq&dk if Windows Me/XP rSm&Sw d Jh tquftpyf rrdwmawGeYJ wyf&if b,f
qkid &f m usa&mufvYkjd yKjyif&r,fh aemufq;kH Automatic Updates tpD t pOf u d k vdkvkyf toHk;cHawmhrvJ/
enf;emrsm; rodbJ &SdEdkifwmrsdK;? wyf oHk;yg/ (windows 98 xJrSm 'gawG jyóemray:csif&if wm&SnfcH
qifrq I ikd &f m enf;vrf;rsm;eJY vHjk cHKa&;udk r&Sdygbl;) WinMe udkoHk;&if control csif&if nifomodraf rGYpmG udik w f ,G af ygh/
Ncdr;f ajcmufc&H wmrsKd ;awGukd a&SmifaoGEidk f panel udkzGifhNyD; automatic Updates tjcm;t&mrsm;xuf *½kjyKzkdYvkdwmu
jcif ; pwh J tcsuf r sm;ud k rod & bJ icon udk qufwu kd Ef pS cf g click vkyv
f u dk f hardware ud k w yf q if j cif ; jyK&mrS m
&Sdygr,f/ emrnf&SdNyD;om; hardware eJY yg/ Dialog box xJa&muf&if Auto- tuefYtowf&SdzkdYvdkw,f? vHk;0 up-
software xkwfvkyfolawG[m vuf&Sd matically Download Updates & grade vkyz f Ydk vtdk yfwmudv k J vkyu f vkd yk f
ud, k ahf zmufonfrsm;&JU wpfO;D csif; &ydik f Notify Me when they are ready to xm;&r,f/ okYdr[kw&f if hardware [m
cGirhf sm;udk tumtuG,af y;csiMf uw,f/ be installed udk a&G;cs,fNyD; OK udk aumif;aumif;tvkyfrvkyfawmhbl;/
vQdKU0Suf owif;tcsuftvufrsm;udk click vkyfyg/ aemuf control panel owif;ay;ydkY&mrSmvJ trSm;t,Gif;awG

24 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG
&Sv
d mr,f/ txl;ojzifh USB ac: Uni- w,f/ tydv
k yk af qmifEidk w
f t
Jh wGuf puf preventative Maintenance
versal Serial Bus ud&, d meJY qufvu dk f aumif;raumif; tuJjzwfvmwmeJYvJ t&ifuvJ ajymchNJ yD;NyD? ckxyfajymOD;r,f/
&ifaomfvnf;aumif;? uwfrsm;udk csUJ &if wloGm;ygw,f/ jyóem ray:csif&if oifh&JUpepfudk
aemufodkavSmifjcif;udpu ö dk oifhpepfrSm yHkrSef jyKjyifxdef;odrf;rIudk jyK&ygr,f/
&Swd Jhport slot eJY bay awGrmS oH;k Ekid o f rQ wpf y wf r S m wpf B ud r f trS m ;rsm;eJ Y
tukeo f ;kH &if pufb,fcEH ikd yf gawmhrvJ/ Akdif;&yf(p)rsm;r&Sdatmif scan vkyfay;
xkdenf;wl vHk;0vkdtyfwhJae&m &ygw,f/ wpfESpfrSm ESpfBudrfavmuf
jzpfwhJ ½Hk;cef;awG? Akdif;&yfpfumuG,fwhJ jyefYusJaewhJ files rsm;udkvJ jyefvnf
ypönf;awG? udk,fydkifaiGaMu;qkdif&mudpö pkpnf;whJ tvkyfudk vkyfzdkY vkdtyfw,f/
aqmif&u G w f Jh software awGukd wyfqif vkdtyfwhJ tajctaeudkMunhfNyD; rvkd
whJ tcgvJ tuefYtowfxm;&SdzdkY vkdyg tyfawmhwhJ files rsm;ESifh tpDtpOfawG
w,f/ 'ghtjyif vkyfudkif&if; BuHK&wwf udk zsufq;D ypfoifw h ,f/ Windows rSm
whJ freeware, shareware eJY beta soft- ygNyD;om; txufygawGudk xdef;odrf;
ware wkdYudkvJ a&SmifzkdYvdkw,f/ free- a&; vkyfaqmifay;EkdifwhJ Scan Disk
ware eJ Y shareware xk w f y pö n f ; tuefYtowfodzkdYvkdjcif; ypönf;udk oHk;&if&w,f/ 'DtwGuf My
trsm;tjym;rSm adware ygvmwwf PC udk ½kdaopGm udkifwG,fw,f computer udkzGifhzkdY scan vkyfcsifwmudk
w,f/ olu Internet vIyf&Sm;wmrSef qkdwhJ txJrSm tuefYtowfxm;NyD; ,mbuf click udkdifNyD; Properties udk
orQ vkdufzrf;r,f/ NyD;awmh aMumfjim oHk;wwfzkdY ygw,f/ 'DawmholY&JUtuefY a&G ; yg/ Tools tab ay:rS m Error-
awGudk jyoay;r,fh 'DZkdif;&SdwhJ soft- towfudk odzkdYvdkw,f/ oifh&JUpepfrSm Checking Status (win 98/Me) (odkY)
ware jzpfw,f/ (odYk) spyware? 'guvJ b,fvdk processor trsdK;tpm;oHk; Error-Checking (Win XP rS m )
online &JU aqmif&Gufcsufudk ajc&mcH ovJ/ memory aum b,favmuf&Sd trnf y gud k &S m NyD ; Check Now
vdkufpHkprf;jcif;jzpfw,f/ aemufwifBudK ovJ/ b,fvkd Windows rsm; wyfqif cvkwfudk ESdyfyg/ aemufrS tjcm; dia-
xkwfwwfwhJ beta tpDtpOfrsm;uvJ xm;ovJ/ avmavmq,f Windows log rS m &S d w h J start cvk w f u d k click
vGefpGm taESmifht,Sufay;wwfw,f/ drive rSm ae&mvGwb f ,favmuf toH;k vkyfyg/
'DtpDtpOfrsm;udk a&Smif&mS ;NyD; aqmif&u G f csEkdifovJ ponfjzifh odzkdYvkdygw,f/ Files awGukd jyefvnf pkpnf;ay;whJ
&if tysuftpD; trSm;t,Gif; enf;yg; Hardware jzpfjzpf? Software jzpfjzpf Disk Defragmenter udkvJ 'Denf;eJY
r,f/ oH;k pGo J tl zdYk em;rvnfEikd w f Jh vrf; 0,fwhJtcg 'Dtao;pdwftcsuftvuf qufoG,fEkdifw,f/ Defragmenter
jyrIrsdK;vJ jzpfay:vmrSm r[kwfawmh udk acgif;xJrSm xnfhxm;zkdYvkdw,f/ status (Win 98/Me rSm) okdYr[kwf
bl;/ xkwu f ek yf pön;f wpfcck si;f &JUbl;rSm pm&if; Defragmetation (Win XP xJrSm )
oifh&JUpepfrSm b,fvkdrsdK; hard- vkyfxm;whJ pepf&JU jzpfapvkdorQudk heading udk&SmNyD; Defragment Now
ware eJY software yJjzpfjzpf xyfNyD; tjyefjyeftvSefvSef oHk;oyfNyD; 0,fzkdY cvkwfudk ESdyfvkdufyg/ Disk Defrag-
wyfqifcsif&if wpfckNyD;wpfck wyfqif pOf;pm;qHk;jzwf&r,f/ pepfvkyfEkdifwm menter u a&G;cs,fxm;whJ drive rSm
csdef twGif;rSmyJ uGefysLwmudkjyefNyD; xuf ydkatmifvkyfr,fh ypönf;rsdK;udk &SdwhJ pkaqmif;odkavSmifxm;whJ tcsuf
loaded vkyfzkdY tcsdef,lyg/ wpf&uf roHk;&bl;/ oifh&JU PC u RAM 128 tvufawGudk jyefNyD; tpDtpOfwus
ESp&f ufavmufxd qdik ;f NyD; aqmif&u G yf g/ MB qdk&if memory &JU 256 MB eJY vkyfaqmifvdrfhr,f/ 'grS Windows
'Dtcg y&d,m,fawGudk em;vnfvm oHk;rS &r,fh tpDtpOfrsdK; wyfqifjcif;rS taeeJY tjrefqHk; qufoG,frI jyKEkdifrSm
r,f/ updates awGudkvnf; down- a&Smif&r,f/ usyfoGm;? ydwfoGm;jcif;eJY jzpfw,f/
load vkyfvmEkdifr,f/ aemuf jyóem ysufpD;jcif; enf;EkdiforQ enf;atmif rvdkwhJ Files rsm;eJY tpDtpOfrsm;
ay;whJ tpDtpOfuv kd J cGjJ cm;vmEkid rf ,f/ pepfjzpfapvkdwhJ tajctaeudk &&Sdap udk &Sif;xkwfzkdY Disk Cleanup &JU tul
'ku©ay;wwfwhJ ud&d,mtpdwftydkif; jcif;[m pepfrSmygwhJpm&if; vdktyf wm tnD u d k , l & if tvG , f q H k ; yJ / Start
rsm; jzpf&if rwyfqifrDrSmyJ od&SdvmEdkif xuf ydkNyD;rsm;EkdifwhJtwGufjzpfw,f/ menu udkzGifh? tpDtpOfrsm; (Wind XP

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 27


uGeyf sLwmtaxGaxG
xJrSm &SdwhJ tpDtpOfrsm; tm;vHk; ) rvkdtyfwhJ tpDtpOfrsm;udk z,f tywfpOf Akdif;&yfpf 0ifr0if scan
Accersories system tools eJY Disk &Sm;ypfcsif&if More Options tab udk vky&f mrSm Adik ;f &yfpEf rdS yf pön;f &JU vrf;nTef
Cleamup wdYk ukd Click vkyy f g/ ud&, d m a&G;yg/ Installed Programs acgif;pOf csuef YJtwlygwhJ oH;k pGo J v l rf;nTecf suuf kd
yGifhvm&if oefY&Sif;a&;vkyfzkdY b,fvkd atmufrSm&SdwhJ Clean Up cvkwu f kd ESyd f vnf; toH;k jyK&r,f/ Adik ;f &yfpEf rdS yf pön;f
driveudk a&G;rvJvYdk ar;vdrr hf ,f/ drive vkdufyg/ The Add/Remove "Pro- awGuv kd nf; aeYpOfrsujf cnfrjywfMunfh
udk a&G;NyD;&if OK udk click vkyv f ukd yf g/ grams Properties (Win 98/Me &Sd) NyD; update vkyfEkdif&r,f/ update vkyf
file trsdK;tpm; pm&if;awGudk ay;vm odkYr[kwf Add odkYr[kwf Remove zkdYvkdwkdif; vkyfaqmifay;&r,f/
vdrfhr,f/ tjcm; file rsm;tjyif Tem- programs (Win XP xJ&Sd) ypönf;rsm;
porary Internet Files awG Down- ay:vmr,f/ pm&if;awGudk jyefppfaq;? b,f a wmh r S aemuf u sw,f q k d w m
loaded Program Files awGygvmwm toHk;rjyKawmhwhJ tpDtpOfawG pdwf0if r&S d
awG Y & r,f / tjyef t vS e f p pf a q;NyD ; pm; zG,af umif;atmif jyefvyk Nf yD; Add/ uGefysLwm taumif;qHk; tajc
zsufypfcsifwmudk a&G;vdkufyg/ NyD;awmh Remove cvkwfudk click vkyfjcif;jzifh taerSmawmif rMumcPysufwmrsdK;
OK udk click vkyfyg/ z,f&Sm;ypfvkdufEdkifNyD/ BuHK&ygw,f/ 'Dvdkjzpf&if twwfynm
ydkif;qkdif&m tultnD vkd rvdk qHk;jzwf
aqmif&ef? a&Smif&efrsm; &wmrsdK;vJ&Sdygw,f/ NyD;awmh vkyfoifh
ynm&yfykdif;qkdif&m tultnDudk wpfcgwpf&H r,ljcif;[m uGefysLwm wmu tJ'DtcsdefrSmudk bmawGvkyfae
vkyfaqmifcsuf aqmif&Guf&mrSm aumif;aom tusifhwpfrsdK; jzpfygw,f/ ovJ odkYr[kwf pufpazmufwhJ tcsdef
atmufyg a&Smif&ef aqmif&efrsm;udk tusifhwpfckvkd rvkyfraebJ vkdufemNyD; odkYr[kwf cgwkdif;vkd yHkrSef r[kwfbl;vkdY
vkyfaqmifoGm;zkdYom vkdygw,f/ owdxm;rdcsdeu f pNyD; rSwpf ak wGa&;xm;
zkYdvwdk ,f/ pepfypkH u H kd oH;k pGo
J l csxm;whyJ kH
aqmif&ef ukd,fh&JU software udk yHkrSef update vkyfyg/ tykid ;f wnf;jzwfjcif;jzifh ajymif;vJxm;
a&Smif&ef wu,fwrf; vH;k 0tpm;xk;d wyfqifzYdkvrkd S software udk wyfqifyg/ jcif;rsdK; rMumao;rDu vkyfaqmifxm;
aqmif&ef Akdif;&yf(p) acsrIef;a&;ypönf; aemufqHk;ay: jzpfygap/ avovm;/ odkYr[kwf toHk;rvkdawmh
a&S m if & ef emrnf&SdNyD; olrsm;xkwfvkyf whJ freeware, shareware eJY beta soft- whJ application udk z,f&Sm;ypfvkduf
ware wkdYudk download vkyfyg/ NyDvm;/ ajymif;ypfvdkufNyDqkd&ifvJ PC
aqmif&ef PC udk rebort vkyfaewhJ software eJY hardware wyfqifcsdeftwGif; udk t&if olvyk af qmifEidk w f Jh tajctae
shutdown menu udk oHk;yg/ jyefa&mufatmif vkyNf yD; wefz;kd udv k nf;
a&S m if & ef PCudk ydwx f m;wht J cg yg0gcvkwu f kd ESyd jf cif;jzifv
h nf;aumif;? plug jyefvnfwu G cf suf&vdrrhf ,f/ odYk r[kwf
udk qGJjzKwfjcif;jzifhvnf;aumif; rjyKvkyf&ygbl;/ pepfukd hardware odkYr[kwf software
aqmif&ef yHkrSef tajccHay: rlwnfNyD; system maintenance udk aqmif&Gufyg/ tpdwftydkif;opf wyfqifchJwmrsm; &Sd
a&S m if & ef oifh½Hk;&JU jywif;aygufudk zGifhxm;jcif; aq;vdyfaomufjcif;aMumifh ovm;/ &Sd&if oHk;pGJol vufnTefoHk;NyD;
tarG;owfay;jcif;? bD;jzifh zD;ay;jcif;rsm; rjyKvkyfygeJY/ aq;vdy&f UJ tjrefq;kH jyifqif odYk r[kwf ypön;f xkwf
trdu I o
f ½ku
d ?f zkerf eI YfawG PC &JU tat;cHyefumrSm oGm;ydwf qkYd wwfNyD; vkyf yhHydk;whJae&mudk pHkprf;NyD; aemufqHk;
pepfudk ,loGm;apjcif;? trSm;rsm; xGufay:jcif;rsm; jzpfoGm;wwf vkycf w Jh Jh updates vkyrf S jyóemajz&Si;f
ygw,f/ EkdifwmrsdK; BuHK&r,f/
aqmif&ef PC &JU ynm&yfydkif;qkdif&m tao;pdwf tcsuftvufrsm;udk av;pm; tu,fí oifh&JUpepfudk ajymif;vJ
yg/ software pepf&JU tBuHjyKcsufrsm;udkvnf; vkdufemyg/ (wpfcg rI bmrS rvkyfchJbl;qkd&if oifh PC udk
wpf&H pepf&JU vkdtyfcsufrsm;xuf tqifhjrifhaewwfygw,f/) ydwfvkdufNyD; 10puúefYavmuf tem;ay;
a&S m if & ef Hard drive udk jznfh&mrSm olYqefYtm; 90 &mckdifEIef;xuf ydkatmif vku d yf g/ wpfcgwpf&H cPwpfjzKwfav;
rjznfhygeJY/ Drive trSm;rsm;[m storage odkavSmifae&m trsm;qHk; jzpfjzpf tem;ay;vkduf½HkeJY yHkrSef tvkyf
jzpfay:csdefrSm jzpfwwfw,f/ vkyfzkdY tvGefaumif;oGm;wwfygw,f/

28 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG

NETPHONE CALLS FREE-AND CLEAR

zkef;ac:cvnf; ay;&efrvdk? Munfvifjywfom;rIvnf;½dSaom


NetPhone Call rsm;

Eriksen Translations Inc. onf


uk r Ü P D tao;pm;av;wpf c k y if
jzpfaomfvnf; vkyfief;u us,fjyefYvS
onf/ Brooklyn (N.Y.) t&yfwGif
wnf&dSaom ¤if; Eriksen company
onf Internet (network) atmuf&dS
tar&duefrS uGefysLwmtoHk;jyKolrsm;
twGuf vdktyfaom pD;yGm;a&;qdkif&m
pm&Gufpmwrf;rsm;udk bmompum; 75
rsdK;odkY jyefqdkay;ae&onf/ ¤if;bmom
jyefqdkrItwGuf tultnDay;&ef urÇm
wpf0ef; ae&mtESHUwGif &dSaeMuaom
bmomjyefqrkd I jyKvkyaf y;aeMuol ynm
½Sif 5000 odkYvnf; trDSjyKae&onf/
¤if;udpö&yfrsm;twGuf vpOf zkef;zdk;
rsm;u a':vm 1000 rQ usoifhae
onf/ odkYjzifh vkyfief;wdk;wufrIqdkif&m
refae*smjzpfol Claudia Waitman
onf ]]urÇmwpf0ef;vH;k rnfonfh t&yf
wGirf qdk wnf&aSd om Skype toH;k jyKol
wpfOD;OD;xHodkY tcrJh zkef; ac:ay;rnf}}
[k urf;vSrf;vmaom Skype Tech- wJh enf;vrf;tm;vHk;udk ajymif;vJay; uRefawmfwdkY&JU vkyfief;avmuf
nologies trnf& ukrÜPDopfwpfck vdkufwmygyJ}} [k Waitman u qdv k m aumif;rGefwJh pD;yGm;a&;vkyfief;rsdK;
taMumif;udk Mum;&onfESifY olronf ygonf/ rnfolYxHwGifrS &dSrnf r[kwfyg/
xckefrdonf/ odkYjzifh ¤if; Skype ESifY txuf y g tjzpf t ysuf r sm;
qufoG,frItNyD; 6 v tMumwGif uJhodkYyif phone call udpörsm;u xdk CEO ZENNSTROM
Eriksen \ zkef;zdk; p&dwfpursm;onf tcsdefydkif;rsm;wGif rsm;pGm ay:aygufcJh
10 &mcdkifEIef;txd usqif;oGm;cJYonf/ onf/ Internet \ Web a&tvsOf vkyfcJhaom vGefcJhonfh 14 vcefYuyif
xdkYtjyif ukrÜPD0efxrf;rsm;ESifh bmom ausmwGif arsmvGifhaeol 12 oef; xuf jzpfonf/ Skype \ software onf
jyefqdkay;rnfh ynm&SifwdkY rMumcP ruaom olwdkYu ¤if;usoifhrnfh tzdk; microphone, speakers ESifY broad-
wdik yf ifñESd iId ;f aqGaEG;&onfh udp&ö yfrsm; tc ray;&aom Skype \ software band connection wyfqifxm;aom
twGuf ydkrdk jrefqefvmapNyD; tcsdefwdk udk download &,lchJMuum Skype udk personal computer wpfv;kH udk 21 &mpk
twGif; tusdK;oufa&mufrIu odom toHk;jyKolrsm;tjzpfvnf; rSwfyHkwifchJ w,fvDzkef; wpfvHk;tjzpf ajymif;vJay;
vSonf/ ]]'g[m uRefrwdkU vkyfudkifae Muonf/ xdk software udk pwif xkwf vdrfYrnfjzpfonf/ Skype toHk;jyKol

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 29


uGeyf sLwmtaxGaxG
tjzpf owfrSwfxm;ol wpfOD;xHodkY apcJhonf/ ,ckvnf; xdkyHkpHrsdK;jzifh jyef rsdK; rnfolYxHwGifrS &dSrnfr[kwfyg}} [k
phone call ac:&jcif ; tvk y f o nf a&mufvmjyefNyD[kqdkMuonf/ Zennstrom u ajymMum;cJhonf/
tvGefvG,fulvSonf/ uGefysLwm\ London ES i f h Estonia (tuf rsm;pG m aom avh v mol w d k Y u
monitor rsufESmjyifwGif ay:aygufvm pwdk;eD;,m;or®wEdkifiH) Tallinn NrdKUwdkY Skype taejzifh tcrJh zkef;ac:rIonf
aom Window rS rdrad c:vdo k nfh trnf xGifvHk;rsm;jzifhjynfhaeaom enf;vrf;
wpfckcktm; < click > vkyfvdkuf½Hkom wpfckom jzpfonf[k a0zefaeMupOf
jzpfonf/ wpfcsdefwnf;? wpfNydKifeuf wGif olwdkYESpfOD;u wu,fhpD;yGm;a&;
wnf;rSmyif yk*¾dKvfig;OD;txd awGUqHk Skype \ qef;opfaom vkyif ef;tjzpfoYkd ul;ajymif;&ef tpysdK;cJh
ñdSEdIif; ajymqdkEdkifonf/ toHuvnf; MuNyD;jzpfonf/ Skype oH;k pGo J t l ajrmuf
enf; ynmESiYf aps;uGuo f Ukd
yHrk eS f zke;f vdik ;f ü ajymaejcif;xufyif ydrk kd tjrm;udk twwfEdkifqHk; pkaqmif;cJhNyD;
0ifa&mufx;dk azmufvmrIonf
aumif;rGeaf ewwfonf/ Skype \ wd;k aemuf voice mail, call waiting, fol-
wufrIEIef;xm;wGif Skype toHk;jyKol qufo, G af &; vkyif ef;Bu;D low-me calls ponfwdkYwGif tusdK;
rsm;u olwdkU\ rdwfaqGrsm;udk owif; rsm;tm; jcrd ;f ajcmuf vsuf aqmifrIrsm;twGuf tcaMu;aiG pwif
ay;í pnf;½Hk;ac:,lMuonfh qGJtm;u &do
S nf/ &,lawmhonf/ ¤if;onf Skype \
yif ydkí jrifhonf[k xif&onf/ 2004 r[mAsL[mwpf&yf[kyif qdk&ygrnf/
ckESpf arvtwGif;u wpf&ufvQif vl Yahoo! ESifh Google wdkYvnf; tpu
opf oHk;aomif;cefY qufoG,fcJh&mrS qufoG,faqmif&GufrIrsm;wGif Skype awmY tcrJyh gyJ? tcktcsed rf mS awmh olwYkd
,cktcg wpf&ufvQif ckepfaomif;txd u ,cif w,fvDzkef; ukrÜPDrsm;\ &JU oef;csDwahJ zmufonfawGqu D aiGukd
wdk;yGm;vmcJhonf/ ]]Skype uawmY vrf;aMumif;rsm;rS aoGznfí qef;opf oJh,lovdk&aeNyD[k Zennstrom u
Internet w,fvDzkef; qufoG,fa&; aom tajymif;tvJrsm;udk jzpfapcJh EdIif;,SOfjycJhonf/ Skype onf ¤if;wdkY
udp&ö yfeYJ ywfoufvYkd wpf[ek x f ;kd wdu
k f onf/ ¤if;onfyif ESppf Of a':vm oef; twGuf 0ifaiG&&d&S ef jyifqif aqmif&u G f
ckud v f mwJY wdu k yf rJG mS OD;aqmifaew,f}} axmifaygif;rsm;pGmjzifh vnfywfaeaom rIrsm;tNyD; ESpfvtMumwGif tcaMu;
[k Gartner Inc. \ aps;uGuf okawoD qufoG,fa&;vkyfief;BuD;rsm;udk Ncdrf; aiG aumuf,lrnfhvkyfief;tjzpf ajymif;
Katja Ruud u ajymMum;cJhonf/ ajcmufvsuf &daS eayonf/ Skype wGif vJcJhonf/ olwdkY\ vkyfief;udkvnf;
w,fvDzkef; vdkif;rsm;vnf; r&dS/ wefzkd; SkypeOut [k ajymif;vJac:cJhonf/
EIwfrSxGufaom pum;vHk;rsm; rsm;pGm&if;ED;S jrK§yEf x
HS m;&aom pufypön;f Skype oH k ; pG J o l w d k Y \ uG e f y sLwmrS
jzifhom tvkyfvkyfjcif;jzpfonf rsm;vnf; r&dSyg/ Skype onf oHk;pGJol wpfqifh ac:,l&mrS yHrk eS w f ,fvzD ek ;f jzifh
Skype ukd 39 ESpf t&G,f qDG'if wdYk \ personal computer ESihIf nternet ac:,lEdkifí ¤if;twGuf wpfrdepfvQif
EdkifiHom; Niklas Zennstrom ESifh 28 wdYk ukd t&if;tED;S ozG,f jyKvkyí f ¤if;wdYk ESpfqifhEIef; ,lcJhonf/
ESptf &G,f 'de;f rwfEikd if o H m; Janus Friis \ network udk vnf ywfapjcif;om ESpfodef;oHk;aomif;cefYaom oHk;pGJ
wdkYu wDxGifcJhonf/ ¤if;wdkY ESpfOD;\ jzpfonf/ aps;uGufwGif a':vm oef; olwdkYxHrS rnfrQtxd aiGudk oJh,lovdk
yifukd pdwuf ;l ÓPfrS ay:aygufvmaom aygif; rsm;pGm &if;EDS;í vkyfudkifrnfh &aecJhonfudk ukrÜPDu rajymcJhyg/
wDxGifrI jzpfonf[k qdkonf/ tpm; 0efxrf; 70 om&dSaom ukrÜPD odkUaomfvnf; w,fvDzkef;ac:qdkrIrsm;
olwdkY ESpfOD;onf emrnfqdk;jzifh wpfcktaejzifh ]]EIwfrSxGufaom pum; twG u f usoif h r nf h a iG u d k Bud K wif
ausmfMum;cJholrsm; jzpfMuonf/ 2000 vH;k }} rsm;udo
k m vH;k vH;k vsm;vsm; trDjS yK aumufccH &hJ m tedrq hf ;kH wpfO;D vQif ,l½kd
jynfhESpfrsm;u txl; a&yef;pm;cJhaom &ef vdo k nf/ xdo k Ykdaom 0efaqmif p&dwf aiG 10 (a':vm 12.40) EIef;jzifh wGuf
KaZaA [k ac:wGic f MhJ uonfh Internet enf;yg;rIrsdK;udk w,fvDzkef; ukrÜPDBuD; vQifyif SkypeOut \ 0ifaiGonf
rSwpfqifh aw;*Dwrsm;udk download rsm;u rnfodkYrQ vdkufrDEdkifrnfr[kwf a':vm 2.8 oef;cefY &dSaeNyDjzpfonf/
&,laom vkyfief;udk jyKvkyfcJhMuonf/ ay/ ¤if; tcsufonf t"du &vm'f atmuf w d k b m 6 &uf a eYwG i f
¤if;wdkYonf aw;oHoGif;vkyfief;&Sifrsm; jzpfonf/ ]]uRefawmfwdkY&JU vkyfief; Zennstrom u aemufxyf qGJaqmifrI
tm; rsm;pGm pdwftaESmihft,Suf jzpf avmuf aumif;rGew f hJ pD;yGm;a&; vkyif ef; wpf&yftaejzifh SkypeOut toHk;jyKol

30 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG

azmufonfrsm;twGuf a&SUESpfrsm;wGif udk aiGaMu;axmufychH o hJ l jzpfí ,cktcg wefonfY ukrÜPDwpfck jzpfvmygvdrfY


aqmif&Gufrnfh pDrHudef;rsm;udk aMunm ¤if; Hotmail vkyfief;udk Microsoft r,f}} [k Fisher u ajymcJhonf/
cJhonf/ ¤if;onf t"dutm;jzifh pD;yGm; odkY a':vm 395jzifh a&mif;cscJhNyD;jzpf Skype onf ¤if;\ ud, k yf ikd f net-
a&;vkyfief; tao;pm;rsm;twGuf &nf onf/ Hotmail \ atmifjrifrIonf work udk xdef;csKyfxm;jcif; r&dS[k
&G,fxm;í BuD;rm;aom aqG;aEG;yGJrsm;? vnf; aiG&SifwpfOD;jzpfol Timothy AT&T u axmufjycJhonf/ odkjhzpfí
tzGJYtvdkuf wifquf a[majymMurnfh twGuf pGefYpm;rIwpf&yfjzpfcJhovdk ¤if; tcsdKUaom udp&ö yfrsm;wGif tjynfht0
udp&ö yfrsm; ponf yg0ifonf/ Skype vkyfief;rsm;udkvnf; ,HkMunfrI &dScJh 0efaqmifrI ay;Edik v
f rd rhf nfr[kw[ f k qdk
toHk;jyKol pm&if;rsm;udkvnf; ukrÜPD onf/ onf/ ]]wu,fawmY uRefawmfwdkY&JU
w,fvzD ek ;f vrf;ñTerf sm;wGif csdwq f uf wpfenf;tm;jzifh aiGaMu; axmuf azmufonfawGu t&nftcsif;eJY ,Hk
Edkif&ef software rsm;vnf; xGufvmOD; yHh &if;EDS;olwdkYu ¤if;vkyfief;wdkYudk pGefY Munfpdwfcs&rI? tm;xm;&rIwdkYudkyJ
rnfjzpfonf/ pm;&aom aps;uGuftjzpf owfrSwf awmif;qdkygw,f}} [k Oa&myqdkif&m
¤if;&nf&G,fcsufrsm; xyfavmif; Muaomfvnf; tcsdefwdktwGif; aeUcsif; AT&T \ Ouú| jzpfol William Ar-
tm;jznfhonfhtaejzifY Skype onf ncsif; BuD;yGm;Edkifonf[k ,HkMunfxm; cher u ajymonf/ SBC Communi-
a':vm oef; 20 jznfhwif;cJhonf/ ¤if; Muonf/ Skype \ tajccH tvkyf cations Inc., tygt0if tjcm;aom
onf pG e f Y pm;rI w pf & yf v nf ; jzpf í vk y f y H k ? taetxm;wd k Y onf v nf ; yk*d¾KvfwdkYuvnf; Skype tm; ukrÜPD
aiGaMu;axmufyHholrsm;xJwGif Fisher xdek nf;wlyif jzpfonf/ ]]uRefawmfh pdwf rsm;\ network wdYk jzifh wnfaqmufNyD;
Jurvetson yg0ifonf/ olonf Hot- xJrSmawmY ar;p&m ar;cGef; r&dSyg/ tcrJh0efaqmifrI jyefay;rItay: pGyfpGJcJh
mail ac: tcvGwf free e-mail vkyi f ef; Skype onf a':vm oef;wpfaxmif Muonf/

Skype \software udk Internet tjcm;aom Internet udk toHk;jyKí Skype \software twGif; Skype
rSwqifh tcrJh &,lyg/ ¤if;aemuf toHzvS,fonfh enf;vrf;rsm;ESifh tzGJYom;rsm; tcsif;csif; tcrJh
uGefysLwmwGif micro phone rwlonfhtcsufrSm Skype onf qufoG,fEdkifí tcsdefuefYowf
wyfqif NyD;onfESifh peer-to-peer ac: Mum;cHtqifhrsm; xm;rI r&dSyg/ ajymif;vJxm;aom
w,fvDzkef;ac:qdkrIudk jyKvkyfEdkif cGJjcm;xm;rI r&dSonfh uGef&uf vkyfief;topfwGif yHkrSef w,fvDzkef;
ygNyD/ Skype toHk;jyKolwpfOD; csdwfquf enf;vrf;udkoHk;ygonf/ ac:qdkrItwGuf wpfrdepfvQif ESpfqifh
odkYr[kwf ig;OD;txdodkYvnf; ¤if;onf A[kd server csdwfqufrIudk usoifhygrnf/ ¤if;onf Skype \
owif;rsm;? aMumfjimrsm; ay;ydkYEdkifí roHk;aomaMumifh topfwdk;vmolrsm; pD;yGm;a&; qefqef jyKvkyfvmaom
tjyeftvSef aqG;aEG;rIrsm;udkvnf; twGufvnf; ukefusrIr&dSEdkifyg/ vkyfaqmifcsufwpf&yf jzpfonf/
jyKvkyfEdkifygonf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 31


uGeyf sLwmtaxGaxG

SBC rS yk*dK¾ vfwpfOD;uvnf; lo- Internet Portocol) vkyfief;rsdK;jzifh aygif;wnf; zGJUpnf;vdkufjcif;tm;jzifh


cal networks rsm;odkY csOf;uyf quf 0efaqmifrIay;Edkif&ef toHk;jyKrnfhol ukefusp&dwfrsm;udk enf;yg;apcJhonf/
oG,frIrsm;tay: Skype rS tc ay; tajrmuftjrm;udk vufcHxm;NyD;jzpf tcsKyftm;jzifh ukrP Ü \ D pum;ajymqdrk I
aqmifoifo h nf[k oufqikd &f m vkyif ef; onf/ qufoG,fa&; ukrÜPDBuD;rsm; wdkYudk software \ tpdwftydkif; wpfck
tzGJUtpnf;rsm;odkU ajymMum;cJhonf/ jzpfMuaom AT&T ESifh Britain's BT tjzpf ajymif;vJvdkufNyD; e-mail odkY
]]wpfOD;OD;u wpfpHkwpfckudk toHk;jyKcJh Group PLC wdkUvnf; Internet quf r[kwf chat tvkyv f yk o
f uJoh Ydk aqmif
&if ¤if;twGuf xdkufwefwJh tzdk;tc oG,af &;e,fajrtwGi;f odYk 0ifa&mufvm &Gufvdkufjcif; jzpfonf/ þenf;jzifh
ay;&r,fqdkwmrsdK;udk uRefawmfhtaeeJY MuNyDjzpfonf/ Comcast Corp. uJhodkY uGe&f ufcsdwq f ufro I nf tuefYtowf
oGeo f ifq;kH rjcif; cHc&hJ ygw,f}} [k CEO aom qufoG,fa&; cable BudK;ukrÜPD r&dS us,fjyefYvmNyD; Skype odkYvnf;
Edward E. Whitacre Jr. u ajymMum; rSvnf; olwdkY\uGef&ufcsdwfqufrI usoifhtzdk;tc r&dSoavmuf jzpfapcJh
cJhonf/ ¤if;pGyfpGJa0zefrIrsm;tay: rsm;udk toHk;jyK&ef VoIP vkyfief;rsm; onf/
Skype uvnf; ]]toHk;jyKol user wpf odkY urf;vSrf;vmcJhygonf/ xdkYtjyif toHk;jyKol user topf
OD;taejzifh Net ay:wGif toHwifí Skype taejzifh NydKifbufwdkY\ wpfOD; xyfwdk;&eftwGuf a':vm wpf
o,faqmifay;wJhtwGuf usoifh tc enf;ynmrsm;rS aoGznfí ¤if;wdkY\ qifx h ufyif enf;aom ukeu f sp&dwo f m
onf e-mail odkYr[kwf toH ydkYvTwf &dSonf/ yHkrSef VoIP udk pepfodkY quf
jcif;rsm;ESifh bmrS ruGmjcm;yg}} [k cGef; oG,frIwGif a':vm &maygif;rsm;pGm
wHkYjyefcJhonf/ ukefusEdkifonf/
yHkaovdkif;rsm;rS wpfqifhac:qdkrI arvtwGif;u wpf&ufvQif Zennstrom taejzifh Skype \
(tcsderf ed pf) ude;f *Pef;rsm;onf urÇm vlopf oHk;aomif;cefY tusdK;tjrwfrsm;twGuf xkwfazmf
wpf0ef;wGif 10 &mcdik Ef eI ;f txd usqif; qufoG,fcJh&mrS ,ck tcg ajymqdkvdkrnfr[kwfaomfvnf; ¤if;wdkY
vdrfhrnf[k cefYrSef;Muonf/ tb,f wpf&ufvQif ckESpfaomif;txd \ ukefusp&dwf enf;yg;jcif;? BuD;rm;
aMumifhqdkaomf qufoG,frIvkyfief;&yf wdk;yGm;vmcJhonf/ aom azmufonfrsm;udk tajccHxm;
rsm;onf mobile call pepf odkYr[kwf jcif;jzpfí ¤if;wdYk \ aiGaMu; azmfaqmif
broadband wGif Net qufoG,frIrsm; Edik rf uI kd cefYreS ;f Edik o f nf/ ydí k pdw0f ifpm;
rSwpfqifh ajymif;vJ ac:aeMuí jzpf zG,faumif;aom ar;cGef;onf Skype
onf/ wpfrx l ;l aom NydKifbufuif;onfh enf; \ enf;ynmESifh pD;yGm;a&;yHkpHwdkYonf
aocsmonfu Skype onf Net ynm[k rSwf,lxm;yHk&onf/ Zenn- vufusef qufoG,fa&;vkyfief;rsm;udk
ay:rSwpfqifh w,fvDzkef; ac:qdkrI strom ESifh Friis wdkYu peer-to-peer jrefjrefqefqef rnfodkYrnfyHk yHkazmfOD;
rsm;udk aqmif&Gufvkyfudkifay;aeonfh uGe, f ufcsdwq f ufrpI epfukd tm;jyKxm; rnfenf;[lí jzpfonf/ ¤if;udpö&yf
ukrÜPD r[kwfyg/ q,fpkESpf wpfpk Muonf/ ¤if;pepfonf oD;jcm; server onf aeYcsif;ncsif; rjzpfyGm;Edkifaomf
twGi;f rxifrw S b f J uHpwG í
f ay:xGuf odkYr[kwf tqifhaygif;rsm;pGm cGJjcm; vnf; em;vnf&cufaom tajymif;
vmaom 0efaqmifrIvkyfief;wpfckom owfrSwfxm;jcif; r&dSaom csdwfquf tvJrsm;yif jzpfonf/ w,fvDzkef;
jzpfonf/ wu,fawmY enf;ynmu uGe&f ufwpfrsdK;jzpfí uGeyf sLwmtm;vH;k qufoG,fa&;udprö sm;wGif rnfodkYrnfyHk
wdwdyy r[kwfvSyg/ ,cktcg Net onf vkyyf ikd cf iG hf ponf tcGit
hf a&;rsm; tqifajyaeNyDqo kd nfuakd wmh Eriksen
telephony \ t&nftcsif;udk wdk;jr§ifh tnDtrQ&o Sd nfph epfjzpfonf/ wpfenf; Translations rS yk*d¾Kvfrsm;udk ar;&yg
jcif; ponf qufoG,frIqdkif&m udp&ö yf tm;jzifY uGefysLwmwpfvHk;onf client OD;rnf/
rsm;udk ydkrdkwdk;wufap&ef aqmif&Gufae vnf; jzpfEdkif? server vnf; jzpfEdkif Ref:BusinessWeek
MuNyDjzpfonf/ Oyrmtm;jzifh U.S.- November 1, 2004.
onf/ Skype onf tquftoG,fjyK
based Vonage Holdings Corp. onf By Andy Reinhardt in Paris
xm;aom wpfudk,f&nfoHk; uGefysLwm 123456789012345
123456789012345
Internet udk toH;k jyKí toHxw k vf iT rhf I oef;aygif;rsm;pGmrS jzefYusufxm;onfh 123456789012345
123456789012345
123456789012345
123456789012345
wpf c k j zpf a om VoIP (Voice over uGef,uf csdwfqufrIrsm;udk wpfpkwpf 123456789012345
123456789012345

32 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


SECURITY
M A T T E R S

owif;vHkjcHKa&;vrf;aMumif;udk jzwfoef;jcif;
owif;vHkjcHKa&; jyóemrsm;udk onf/ uGefysLwmoHk;pGJolrsm;\ pass- tifwmeuf Web site wpfckrS Web
ukdifwG,fajz&Sif;&ef ESpfpOf a':vm word odYk r[kwf credit card eHygwfrsm; page code udk ul;,l&efBuHqjcif;yif
oef;csDí aeMu&aom aumfykda&;&Sif; udk oufqkdif&m ukrÜPDrsm;wGif w&m; jzpf\/ xdk code jzifh yHw k l replica page
tqifh ukrP Ü BD uD;rsm;twGuf ydí k pk;d &drf 0if today;oH;k pGaJ eMuolrsm;\ tD;ar; wpfck jyifqifjyKpkNyD; ukrÜPD\ site
aMumufrufzG,f&m owif;rsm; tjynhf twGif; ta,mifaqmif zefwD;&if; tjzpf ta,mifaqmif zefwD;,lvdkuf
&Sdaeygawmhonf/ owif;vHkjcHKa&; hackers orm;rsm;\ aiG&SmrI jyKaeMu Muonf/ okYd twGuf xko d Ykd aom vky&f yf
qkdif&mESifh ywfouforQ wm0ef,l ajz jcif;udk phishing [laom a0g[m&jzifh rsm;udk rQm;ac:jcif; (phishing) [k
&Sif; ay;aeonfh Symantec Corp \ oHk;pGJvsuf&Sdaeonf/ ac:,louho J Ydk wpfywf½u kd jf cif; (spoo-
wpfESpfvQif ESpfBudrfcefY wifjyay;aom Phishing [laom a0g[m&onf fing) [lívnf; ac:qkdoHk;pGJMuonf/
tpD & if c H p mrsm;teuf r S aemuf q H k ; uGefysLwm toHk;jyKolrsm;\ aiGaMu; phishing om;aumifrsm;teuf
tpD&ifcpH mwGif firewalls rsm;? routers qdkif&m owif;tcsuftvufrsm;ESifh tar&duefEidk if &H dS Charlotte bPf Best
rsm;ESihf toH;k jyKolrsm;\ systems rsm; password data tm; ig;rQm;csd w f Buy ES i f h ebuy rsm;wG i f vl t rsm;
tm; tumtuG,fjyKay;onfh tjcm; wpfckjzifh ig;rQm;,louhJodkY aoG;aqmif ta,mifa,mif trSm;rSm;jzifh cHvdkuf
vHkjcHKrIqkdif&moHk; ud&d,mrsm;tm; OD; jzm;a,mif;rIrsm; qef;opfpmG wk;d yGm;vm Mu&onf / FBI uh J o d k Y a om pH k p rf ;
wnf wku d cf udk vf maom tajctaersm; jcif;twGuf xdkxdk a0g[m&jzifh tifwm axmufvSrf;a&; tzGJUtpnf;rsm;uyif
wkd;yGm;vmvsuf&SdaeaMumif; yg&Sdonf/ eufwGif;rS seammers rsm;tm;vnf; tifwmeufay:rSm 'ku©tay;qHk;? tyl
aemif v mrnf h v rsm;twG i f ; phishing [laom a0g[m& yg0ifvmchJ wjyif; aqmif&Guf&qHk; scam topf
phishing onf owif;vHjk cHKa&; qki d &f m &jyefonf/ pufpuf[k *½kwpkduf aqmif&GufaeMu
twGuf aESmif, h uS rf rI sm;wGif xdyw
f ef;rS a,bk,stusqHk; y&d,m,frSm &um phishing [laom a0g[m&udk
pOf;pm;,l&rnfh udpöwpfckjzpfaechJ& AOL uhJodkYaom txifu&&SdvSonfh wzGzG oHk;pGJaeMu&NyD jzpfonf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 37


NyD ; ch J a om ES p f w pf E S p f p mrS m yif yDpDwpfvHk;ay:wGif ukd,fwkdif in- \ 37% rSm tar&duefEdkifiHwGif;yif
tar&duefEdkifiH bPfrsm;ESifh credit stall vky,f Nl yD; xku d o Jh Ykdaom unknown BuHKawGUaejcif; jzpfygonf/ rnfodkYyif
card udkifwG,f oHk;pGJolrsm;\ aiGaygif; application yHp k rH sdK;a&muf&v dS monfEiS hf jzpfap tjcm;EkdifiHrsm;wGifvnf; tvm;
tar&duefa':vm 1.2 bDvD,H eD;yg;rQ wpfNydKifeuf? uGeyf sLwmtoH;k jyKol rod wljzpf&yfrsm; pwifaeNyDjzpfum ,cif
phishing jzifh qHk;½HI;chJ&aMumif; cefYrSef; vkduf&aom tifwmeufqufoG,frI uxuf ydkí us,fjyefYvmaMumif; awGU
wGucf sux f m;&Scd MJh uonf/ xko d Ydk cefYreS ;f wpfckudk vIyf&Sm;aqmif&GufEkdifaponf/ &onf/
wGucf sufrrI mS vnf; vlO;D a& 1.78 oef; xdkYaemuf hackers tm; uvdrfuuspf ,ckESpf yxrESpf0ufwGif Web
xHroS m ppfwrf;aumuf,cl aJh om wGuf trItcif;rsm;tm; tifwmeufrSwpf application technologies rsm;ES i f h
csufrIjzpf\/ þonfrSm phishing qifh aqmif&GufcGifhjyKawmh\/ qufEG,fí tm;enf;csdKU,Gif;&onfh
trItcif;rS cHpm;chMJ u&aom om;aumif Symantec taejzifh pGrf;tm;jr§ifh tjzpfrsdK; 479 ck&cdS &Jh aMumif;udk owif;
rsm;\ 'ku©yifjzpfayonf/ target system okdY wkduf½dkufqufoG,f vHkjcHKa&;vkdif;ay:wGif awGU&onf[k
hypertext transfer protocol rIrsm;udk zefwD;Ekdif&ef toHk;csvmonfh owif;rsm;wGif awGU&Sdae&ygonf/
(HTTP) vrf;aMumif;oHk; networks atteakers rsm;\ enf ; vrf ; ud k
rsm; &Sdaeonfh aumfydka&;&Sif;BuD;rsm;udk csufcsif; od&SdjrifomrI &Sdap&eftwGuf Phishing taESmifht,SufrS
spyware jzif h tvG e f t av;teuf arQmfvifhxifpm;chJonf/ tusdK;jzpfxGef; uGif;a&SmifEkdifaprnfh vufwkdYtnTef;
xm;p&m vHkjcHKa&;pDrHcsufwpfck jzpfvm atmif toHk;jyKaom mobile devices Ä tu,fí rdrd\ aiGaMu;&Sif;wrf;rsm;
ap&onf/ rsm;udk ¤if;xufydkí BudK;yrf;csufrsm;udk twnfrjyKchv J Qif rdr\
d pm&if;udk y,f
vHjk cHKa&;wku d cf u
dk rf I jzpfaom xkyd pkH H awG U vmEk d i f a pa&;twG u f v nf ; xk d zsuf v d r f h r nf [ k ajymqk d v monf h
onf z,fxkwf&ef cufcJvSonfh tajc ukrÜPDrS arQmfrSef;xm;onf/ mobile trSww f rhJ a&mufvmaom tD;ar;vf
taersdK;[k ½IjrifvmchJonf/ taxGaxG devices rsm; twGuf yxrqHk; rapä& rsdK; vufcH&&SdchJygvQif? jyefqdkquf
a0g[m&rsm;wGif spyware onf wpfO;D pdwfjzifh aqmif&Gufaom yxrqHk;aom oG,fjcif; vHk;0rjyKvkyfrd&ef ta&;
wpfa,mufwnf; oHk;pGJjcif;twGuf worm rSm Cabir jzpfonf/ ¤if;udk vGef BuD;onf/ xkdtD;ar;pmudk,fay:wGif
jzpfap? ukrÜPDvkyfief;Xme oHk;pGJjcif; chJaom ckepfv avmufu pí awGUjrif click rvkyfrd&ef owdjyK&rnf/
twGufjzpfap uGefysLwmtm; tifwm &jcif; jzpf\/ Ä Web site wpfckrSwpfqifh rdrd\
eufjzifh qufoG,f toHk;jyKvkdufonf Symantec \ tpD&ifcHpmwGif aiGaMu;qkid &f m owif;tcsut f vuf
ESifh wpfNydKifeuf ckd;aMumifckd;0SufyHkpHjzifh vGefchJaom ajcmufvtwGif;u ae&m rsm; rwifoGif;rD browser \ sta-
data rsm; apvTwf,laponf aqmhzf0J awmf a wmf r sm;rsm;wG i f trsm;qH k ; tus bar ay:rS "lock" [lonfh icon
y½dk*&rfwpfck jzpfaponf/ wkdufcdkufchJonf Seammers worm udk udk Munf&h rnf/ qkv d odk nfrmS ydYk vw
T f
Oyrmtm;jzifh tjrJwrf;qufoG,f vnf; rD;armif;xkd;jychJao;onf/ IP pOf umvtwGif; vHkjcHKrI &Sdr&Sd ppf
rI jyKvsuf&adS om uGeyf sLwmwpfv;kH wGif address rsm;\ 15&mcdkifEIef;avmuf aq;ae&rnf/
tjrJwrf; internet protocol (IP) ad- ¤if;\'ku©ay;rIudk BuHKawGU&ifqkdifchJ& Ä oHo,jzpfp&m&SdvmvQif ukrÜPDodkY
dress wpfck&Sdaejcif;onf hackers udk \/ Goobat ESifh ¤if;\ rluGJrsm;onf vSrf;qufoG,fí ar;jref;&rnf/
rvHkrjcHKjzifh zGifhay; zdwfac:aeonfh vnf; 'kw, d 'kut © ay;qH;k tjzpf awGU&Sd ukrÜPD\ w,fvDzkef;eHygwfESifh ad-
tvm; jzpfaeaponf/ ¤if;udk Tro- &onf/ dress udk wduspGm toHk;csEkdif&rnf/
jans od k Y r[k w f sypware rsm;u avmavmq,fumvrsm;wGif E Ä rdrdrodvkdufaom aiGaMu;qdkif&m
wk d u f c k d u f r I j yKawmh \ / orm;½k d ; us commerce vk y f i ef ; rsm;ud k t"d u owif;jzpfygu rdrdbufodkY quf
firewalls rsm;onf tD;ar; odkYr[kwf wkdufuGuf tjzpf trJ awGYaeovkd oG,f ppfaq;ar;jref;jcif; credit
tjcm;wpfenf;enf;jzifh trusted users jzpfaeygonf/ tifwmeufrSwpfqifh card ukrÜPDodkY twnfjyKjcif;wkdYudk
rsm;tm; trSwfwrhJ csOf;uyfvmaom tbdZÑmrsm;aom twkdufcdkufcH&rIrsm; csufcsif; ta&;,l aqmif&Guf&rnf/
qk;d oGr;f aqmhz0f rJ sm;\ Mum;jzwf wku d f ESifh ywfoufí tar&duefEdkifiHonf [Ref: New Strait Time
cdkufrIrsdK;udk umuG,fEkdifpGrf; r&Sday/ xdyfqHk;ujzpfae\/ tjzpftysufwpfck Oct. 11, 2004]

38 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


t,Sufrsm; BuHKawGUMu&onf/ odkY&m
wGif uGefysLwmjzifh owif;ydkY,l vufcH
rI? tifwmeuftoHk;csrI? tD;ar; toHk;
jyKrIrsm;udkvnf; raqmif&Gufí tjzpf
EdkifaomaMumifh pGefYpm;toHk;jyKaeMu
&ouhJodkY jzpfae&ygonf/
vkyif ef;Xmewkid ;f vkv
d dk uGe&f ufEiS hf
digital access rsm; &Sdaeaom uGefysL
wmrsm;twGuf vkyfoifhvkyfxkdufaom
vHkjcHKa&; tumtuG,frsm; rvJGraoG
vkyfaqmifaeMu&awmhonf/ xkda&m
tcgwGif tvGew f &mcufcrJ I r&SEd idk o
f uhJ
odYk ukeuf saiGvnf; odyrf BuD;rm;aprnfh
vHkjcHKa&;udpö pDrHcsufrsm; aqmuf&Guf
Ekdif&ef atmufyg vkyfief;pOf(7)&yfudk
avhvmMunhfEkdifygonf/

1? anti-virus software ud k install


Internet Access vHkjcHKa&;udpö pDrHcsuf (7) &yf vkyfjcif;
uGefysLwm Akdif;&yfpf wpfckonf
rdrduGefysLwmwGif locks rsm;? document odkYr[kwf y½kd*&rfwpfckudk floppy disks rsm; odkYr[kwf hard
antivirus programs rS Keys rsm;? tvG,w f ulwyJG gvmaponf/ wGyJ gvm disks rsm;twGi;f ul;pufwwfaomfiles
fire-walls rsm;ESifh passwords rsm;udk aom document okdYr[kwf y½kd*&rf rsm;? ysHUyGm;apaom system rsm;udk
&Sdxm;apjcif;jzifh uGef&uftwGif; 0if udkvnf; rdrduGefysLwmwGif zGifh,lMunhf ukd,fwkdif jyefYESHYap&efzefwD;onfh y½kd
a&mufrdonfhtcg BuHKawGU&wwfaom jcif; run ,ljcif;wkdY jyKvkyfEkdifonf/ þ *&rfwpfck jzpfonf/ wpfvwpfvwGif
digital bugs rsm;\ tEÅ&m,frS tum odkY vG,fulpGm toHk;csEkdifrIrsm;aMumifh Akdif;&yftopf topfaygif; 500 cefY &Sd
tuG,f &&SdEkdifaponf/ vnf; rdrd uGefysLwmuGef&uftwGif;odkY onf[k rSwfwrf;rsm;wGif jrifawGYae&
tifwmeufukd toH;k csí pD;yGm;a&; rvdkvm;tyfonfh taESmifht,Sufrsm; onf/ odkYtwGuf anti-virus aqmhzf0J
vkyif ef;rsm; vkyaf qmifMuonft h cg ydrk kd udk ajrmif;oG,fxm;ay;ovdk jzpfae& y½kd*&rf wpfckjzifh system udk tum
tqifajy acsmarGUMu&ouhJokdY tifwm ygonf/ rdrd vkyif ef;tzGUJ tpnf; jyifyrS tuG,f jyKEkdif&efonf tvGefta&;BuD;
euftwGif;rS 0ifa&mufwkdufckdufvm qufoG,fvmaom rwlnDaom sour- aom udp&ö yfwpf&yf jzpfvm&onf/
onfh tbdZÑmorm;rsm;\ vufeuf ces rsm;rSwpfqifh virus rsm;? worms Anti-virus program onf
topfrsm;aMumifhvnf; pD;yGm;a&;vkyf rsm;? trojans rsm;? malicions code xdckdufrI jzpfxm;aom tajctaersm;
ief;rsm; ajcusdK;vufusdK; jzpfoGm;Edkifyg rsm;? unauthorized access rsm; udk z,fxkwf,ljcif;ESifh tifwmeufrS
onf/ uhJokdYaom threats rsm; 0ifa&mufvm wpfqifh 0ifa&mufvmrnfh Akdif;&yfpfrsm;
tifwmeufay:wGif owif;rsm; wwfonf/ þodkYaom tjzpftysuf udk r0ifa&mufEkdif&ef ppfxkwfay;jcif;
applications rsm;ESifh sharing files rsm;onf vkyfief; tzGJUtpnf;BuD;rsm; wkYdukd aqmif&uG yf gonf/ xda&mufaom
rsm;udk tvG,fwul zvS,f,lEkdifMu twG u f o m r[k w f a y/ tvwf p m; umuG,frIjyKEkdifaprnfh update jzpf
onf/ tao;pm; pD;yGm;a&; vkyfief;Xmersm; aom software rsm;udk yHkrSeftoHk;jyKMu
mouse av;udk click wpfcsuf tjyif wpfO;D csif;wpfa,mufcsif; toH;k &onf/ rsm;aomtm;jzifh tifwmeuf
vkyfvkduf½HkrQjzifh tD;ar;wpfapmifwGif jyKonfh uGefysLwmrsm;txd taESmifh jzifh qufoG,frIjyKvkdufonfESifh tvkd

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 39


tavsmuf update vkyfay;Ekdifaom rsm;udk wyfxm;jcif;rjyKoifhay/ tcsdKU t,ltqonf ½kd;&Sif;oavmuf ckdifrm
y½kd*&rfrsm;om jzpfMuonf/ u keyboard ay:wGif jzpfap? mouse vSonf/ rdrdonf high speed broad-
ay:wGijf zpfap rSwo
f m;xm;wwfonf/ band uhJokdYaom tifwmeuf tquf
2? firewall software program þodkY aqmif&Gufjcif;onf tEÅ&m,fudk toG,frsm; toHk;jyKaeygu 0ifa&muf
wpfckudk toHk;csjcif; zdwfac:ouhJodkY jzpfaewwfygonf/ wkdufckdufvmrnfh xkd;ESufcsufrSmvnf;
anti-virus program wpf c k r S uGefysLwmae&mrS tcsdefMumMum pGefYcGm jref q ef a eygvd r f h r nf / od k Y twG u f
Akdif;&yfpfrsm;udk ppfxkwfay;aepOfrSmyif oGm;&ef &Sdygu uGefysLwmudk log off uGef&ufjzifh qufoG,f&ef stand by
firewall hardware ESifh software wkdY vkyxf m;onfrmS taumif;qH;k jzpfonf/ vkyif ef;r&Syd gu jzwfawmufxm;,ljcif;
onf tifwmeufvrf;aMumif;rS 0if udk tavhtusifhozG,f aqmif&Gufjcif;
a&mufvmjcif;? xm;odkoGm;jcif; jyKrnfh 4? operating system ESifh software onf taumif;qHk; jzpfaponf/
rvdv k m;tyfaom taESmift h ,Surf sm;udk rsm;udk update vkyf,ljcif;
umuG,fwm;qD;ay;rnfjzpf\/ uGefysL operating system ESifh toHk;cs 7/ tcgtm;avsmfpGm ppfaq;Munhf½I
wmtm; owif ; tcsuf t vuf r sm; aqmhz0f rJ sm;udk aemufq;kH xkwf patches jcif ;
twGuf lock wpfcjk zifh 0efaqmifay;ae rsm;jzifh update vkyfxm;rI &Sdr&Sd? ser- taESmifht,Suf twkduftckdufrsm;
jcif;onf vHkjcHKrI pDrHcsufwpfckvHk;BuD; vice pack rsm;? fixes rsm;jzifh vHkjcHKa&; ab;&ef &Sd r&Su d kd tcgtm;avsmfpmG yHrk eS f
tm; taumif;qHk;enf;jzifh ulnDyhHydk;rI qdkif&m jyKjyifxdef;odrf;rIrsm; &Sdr&SdwdkYudk ppfaq;Munh½f aI y;jcif;onfvnf; vHjk cHK
&SdapEdkifygonf/ odkYtwGuf firewall ppfaq;í vkdtyfcsufrsm; twkdif; up- a&;twGuf taumif;qHk; tavhtusifh
software odkYr[kwf hardware ESifh date jzpfonftxd jyifqifaqmif&Guf wpfck jzpfapygonf/ uGefysLwmtoHk;
software ESpfckaygif;wkdYudk toHk;cs&yg xm;jcif;onf taumif;qH;k jzpfaprnf/ jyKol 0efxrf;rsm; tul;tajymif;wkdif;
onf/ wGif qufvuf aqmif&Gufrnfholtm;
5? rvdktyfonfh junk e-mail rsm;tm; tjrJ ppfaq;NyD;rS qufoHk;apygu ydkrdk
3? passwords rsm; toHk;csjcif; ppfaq;z,fxkwfjcif; xda&mufapygonf/
owif;tcsuftvufrsm; access web-based rsm; tygt0if rsm;aom txufyg Internet Access vHk
vkyf&mwGif uGefysLwmwGifjzpfap pass- tm;jzifh e-mail programs rsm;onf jcHKa&;udpö pDrHcsuf (7)csuftm; aocsm
words rsm;udk key wpfck taejzifh pDrH inboxtwGi;f 0ifa&mufvmonfh e-mail pGm aqmif&Gufxm;jcif;jzifh vkyfief;
aqmif&Guf,lxm;&ygonf/ þae&m rsm;udk uefYowfvufc, H El idk &f ef filters pD;yGm; qHk;½HI;ysufpD;rIESifh uGefysLwmpepf
wGif uGeyf sLwm toH;k jyKolonf tvG,f rsm; yhHydk;xm;ay;wwfygonf/ Junk ysufpD;rIrsm;udk tumtuG,f&EkdifMuyg
wul od&SdrSwfrdEdkifaom trnfrsm; mail rsm;tm; uefYowf,jl cif;? ppfxw k f vdrfhrnf/
trsm;qHk; pum;vHk;rsm;ESifh arG;aeY ,ljcif;wkYdonf spam odYkr[kwf rvkv d m; od k Y a omf new-threats rsm;rS m rl
trSwftom;rsm;tay: tajccHonfh tyfonfh taESmifht,Suf sources rsm; tcsed rf a&G; usa&mufEikd yf gonf/ tu,f
pum;0Suf pum;vHk;rsm; rjzpfap&ef udk t[efYtwm; jzpfapygonf/ wpf í xkdokdY vkyfaqmifaeonfhMum;rS 0if
owdjyKoifhygonf/ enf;tm;jzifh e-massage rS wpfqifh a&mufvmaom tEÅ&m,fwpfckckudk
pmvH;k rsm;? *Pef;rsm;ESihf oauFw xdcu dk rf &I vmEkid af om tEÅ&m,fukd enf; BuHKawGU &ygu rdrdtoHk;jyKonfh Ser-
vu©Pmrsm; aygif;pyfyg0ifonfh uni- Edik o
f rQ enf;atmif tultnD &,lxm; vice Provider rsm;xH aqmvsifpGm
que password wpfckudk zefwD;toHk; jcif;onf taumif;qHk;jzpfaprnf/ csufcsif; ta&;,lowif;ykdYum tul
csjcif;jzifh hackers rsm; rSef;q,l&ef tnDrsm; awmif;cH aqmif&GufMu&rnf
cufcaJ pEdik yf gvdrrhf nf/ ta&;BuD;qH;k rSm 6? toH k ; rjyKygu Net ud k jzwf om jzpfygonf/
rdrd\ passwords udk rnfolYudkrQ rQa0 awmufxm;rI tavhtusifh jyKvkyf
toHk;jyKcGifh rjyK&efyifjzpf\/ xkdYtwl jcif ;
uGefysLwmyHkazmfrsufESmjyif ud, k x
f nf tu,fí tquftoG,fr&SdvQif [Ref: Computer Time
ay:wGif rdrt d oH;k jyKonfh passwords rnfoYkdrQ trSwwf rhJ 0ifrvmEkid [
f al om Oct.13,2004]

40 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


LATEST NORTON BATTLES PHISHERMEN

rMumao;rD u yif symantec products ESifhtwl parental controls


ukrÜPDrS Internet Security twGuf rsm; web content filtering solution
latest version udk xkwfvkdufNyDjzpf wpfck? high-level threats ½kwfw&uf
aMumif; od&Sd&onf/ ¤if;wGif Norton jzpfay:vmygu toHk;jyKoltm; tvkd
System Works 2005 udk jyKjyifa&; tavsmuf today;Edkifaom Outbreak
twGuf vnf;aumif; Antispam 2005 Alert feature yHp ko
H pfwpfcwk Ydkukd pkpnf;
udk jyifqifa&;twGuf vnf;aumif; ? xnfhjcif;jzpf\/
personel firewall 2005 udk umuG,f xkdYtwl Norton System works
a&;twGufvnf;aumif; Antispan 2005 udv k nf; wpfNydKifeufwnf; xkwf
2005 udk wm;qD;a&;twGuf vnf; a0chJonf/ jyóemt&yf&yfudk ajz&Sif;
aumif; jrifawGUEkdifygonf/ ay;Ekdifrnfh problem-solving suites
Norton AntiVirus 2005 onf ESifh data protection [laom version
"Sasser" ESifh "Blaster" a&maESmum "phishing" onf vufcH&efoltm; opf wpfcw k Ykdukd aygif;pyfay;xm;onf/
wkdufckdufvmwwfaom worms rsm;udk twkta,mifrsm; vSnphf m; zefqif;um Symantec \ Norton Go Back
tvdktavsmuf umuG,frIjyKEdkifap&ef owif;tcsut f vufEiS hf aiGaMu;qkid &f m [laom version tjynhftpHkudk yxr
Internet Worm Protection enf;ynm udprö sm;udk aoG;aqmifjzm;a,mif;í ,l qHk; rdwfqufay;jcif;jzpf\/
opfukd toH;k csí yhyH ;kd ay;Edik yf gvdrrhf nf/ oGm;jcif;yifjzpfygonf/ fire wall wGif tqkdyg utility onf toHk;jyKol
¤if;tjyif spyware-detection pGr;f &nf confidential information blocking tm; ta&;BuD;onfhuGefysLwmjyóem
rsm;ukdvnf; xnfhay;xm;ojzifh sys- tool [lonf ukd,fa&;qkdif&m tcsuf rsm;udk rvkyfrdap&ef tpOfowday;rnfh
tem wpfcktm; tjrpfwG,fvmapwwf tvufrsm; tumtuG,f jyKay;aom oabmjzpfonf/ Symantec onf
aom tbdZÑmrsm;onhf y½kd*&rfrsm;udk vHjk cHKrIqidk &f m enf;ynmopfwpfcv
k nf; wpfqufwnf;qdkovdk Norton Sys-
tumtuG , f a y;um toH k ; jyKol \ yg&Sd\/ rdrd,HkMunfpdwfcsaom web tem Works 2005 Premier udkvnf;
udk,fa&; data rsm;ukd0ifa&muf pl;prf; sites rsm;odkY ukd,fa&;qkdif&m tcsuf xkwfa0 chJygonf/ ¤if;onf Norton
olrsm;udv k nf; vHjk cHKpGm&SEd idk af p&ef aqmif tvufrsm; ay;ydkY&mwGif Mum;jzwfr,l System Works \ components
&Gufay;rnfjzpf\/ ¤if;udk install Ekdifap&ef pDpOfay;ouhJodkY r,HkMunf& tm;vHk; tjynfhtpHkyg0ifonfhtjyif
vky, f &l mwGiv
f nf; tvGejf refqefr&I adS p avmufaom web sites [k ppfaq;awGU comprehensive computer backup
NyD; memory ESifh registry wdkYomru &Syd gu csufcsif; owday;csuf xkwaf y; ESifh recovery Capabilities rsm;udk
hard disks wpfckvHk;twGufyg quick Ekdifonf/ tydkaqmif; xnfhay;xm;onf/ ¤if;
scan jzifh tjrefqHk; vufwHkYjyef ay;Ekdif Symantec ukrÜPDrS antivirus premier edition ESifh twl Symantec
ygvdrfhrnf/ twGu?f firewall twGuEf iS hf antispam Recovery Disk topfyg0ifaeygvdrfh
Norton Personal Firewall 2005 twGuf products oHk;ckudk aygif;pyfí rnf/ xkd disk jzifh operating system
ESifh Norton AntiSpam 2005 wk d Y Norton Internet Security [lí wpf taejzifh boot rvkyEf ikd cf yJh gu files rsm;
onfvnf; aemufq;kH &ifqidk af eMuaom wGJxnf;wGif xnfhoGif;xkwfvkyfxm; tm; rescue vkyfay;jcif;? image rsm;
"phishing" scams yHkpHrsdK;rsm;udkvnf; aMumif; twdtvif; aMunmchJonf/ tm; restore vkyfay;jcif; virus scan
tumtuG,af y;Ekid o f nf/ feature rsm; tqkyd gtwGBJ uD;BuD;onf Syman- vkyfay;jcif;ESifh system tm; jyKjyif
tjynf h x nf h a y;xm;onf [ k q k d \ / tec \ three care protection point wyfqifay;jcif;udk vkyf,lEkdifygonf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 43


Anti Virus 2005 ESifh Personal
Firewall 2005 wpfckpDtwGuf 65
a':vmcefYpjD zifh a&mif;csí Anti Spam
2005 udk 45 a':vmjzifh a&mif;csvsu& f dS
onf/
Norton Internet Security 2005
[k trnfay;xm;aom bundle twGuf
owfrSwfa&mif;aps;rSm 75 a':vm jzpf
onf/ System Works 2005 twGuf
a':vm 80 ESifh System Works 2005
Premier twGuf a':vm 110 ,lí
toD;oD; aps;EIef; owf rSwfxm;onf/

44 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


Teireslas algorithm ay:wG i f
xkdokdY wnfaqmuf,lchJaom Chung-
raumif;qkd;0g; tD;ar;rsm; ab;&efrS umuG,fjcif; kwei udk e,l;a,mufNrdKU&Sd tkdifbDtrf
ukrÜPDBuD;\ Thomas J. Watson
'Dtifat (desoxyribonucleic avmufudk ydkifEkdifpGm zrf;qD;ajz&Sif; Research Center wG i f bioinfo-
acid ) aemufwr
JG sm;udk qef;ppf"mwfc&JG ef ay;Edkif awmhrnf[k tkdifbDtrf okaw matrics okawoetkyp f rk S wDxiG cf jJh cif;
twGuf rlvuyHpk jH yKxm;chaJ om enf;ynm oe XmeBuD;rS xkwjf yefcoJh nf/ Chung- jzpfonf/ Teireslas onf recurring
vkyfaqmifcsufwpfckonf spam rsm; Kwei [k trnf a y;xm;jcif ; onf patterns rsm;twG u f rwl n D a om
tm; wkdufzsufESdrfeif;&mwGif toHk;jyK raumif;qk;d 0g; 0dnmOfrsm;tm; tdrwf iG ;f 'Dtifat ESihf amino acid wdYk tm; &SmazG
Ekdifaprnfh aemufqHk;ay: vufeuf odkY r0ifEkdifap&ef toHk;jyKavh&Sdaom a&;twGuf yHkpHjyKxm;chJaom enf;vrf;
ypönf; jzpfvm&onf/ Chung-Kwei feng-shuis vufzGJUwpfckuhJodkY toHk; jzpfygonf/ ¤if;jzifh ta&;BuD;u@
trnf&dS uGeyf sLwm jyóem ajz&Si;f a&; jyKEkdifjcif;[k t"dyÜm,f oufa&muf wpf c k yg0if v suf & S d a eaom rsd K ;½d k ;
algorithm wpfckonf spam 97% aponf[k qkd\/ zGJUpnf;rIudk nTefjyay;avh&Sd\/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 45


'Dtifat aemufwGJrsm;tm; ukd,f
pm;jyKaeonfh chains of characters
rsm;tpm; od&Sdxm;aom Spam rsm; \
algorithm erlemaygif; 65000 udk
xnfhoGif; toHk;jyKMunhfjcif; jzpfonf/
tD ; ar;vf w pf c k p D o nf 'D t if a trS
chains of characters wpfckpD jzpfoGm;
aponf/ þodkYjzifh "Viagna" uhJokdY
aom tqkdyg collection twGif;&Sd re-
curring patherns aygif; ajcmufoef;
udk ½kyft*Fgvu©Pm o½kyfcGJay;\/
rvkdvm;tyfaom rluGJ message
rsm; wpfckxufrenf; ay:xGufvmap
onfh pmvHk;rsm; *Pef;ta&twGuf\
common sequence wpfckudk tqkdyg zGHUNzdK;aeaomtdE´d,vkyfief;rsm;
pattern wpfckpDu udk,fpm;jyKaeap
onf/ okawoe ynm&Sifrsm;onf tdE´d,EdkifiH&JU NrdKYawmfwpfckjzpfwJh bef*gvdrk mS tdE, d´ om;awGtvkyv
f yk af e
tvm;wl process enf;vrf;twkdif; Muwmjzpfygw,f/ uGefysLwmeJYywfoufNyD;vkyfief;awG wdk;wufaeovkd
non-spam rsm;udkom pkaqmif;ay;um vkyif ef;wdik ;f vdv
k rkd mS uGeyf sLwmudk toH;k csaeMuwJhtwGuf olwdkY&JU
rvdktyforQudk z,f&Sm;ay;apygonf/ tvkyfcGif[m acwfrDzGHYNzdK;wdk;wufrIawG? taqmifta,mif0ef;usifawGeJY
0ifa&mufvmrnfh tD;ar;rsm;onf tjynfhjzpfaewm awGY&ygw,f/ vkyfom;wdkif; tenf;qHk; uGefysLwm
Spam patterns rnfrQjzifh &Sdaeonfudk wpfvHk; w,fvDzkef;wpfvHk; oHk;Edkifatmif pDpOfay;xm;wmaMumifh
tajcjyKvsuf ta&twGufxkwfay; tdE´d,EdkifiH&JUpD;yGm;a&; wdk;wufzGHYNzdK;udk cefYrSef;Edkifavmufygw,f/
onf / &S n f v sm;aom tD ; ar;rsm;
taejzifrh l spammy sentences tenf; jcif;jzifh Spam udk tcsed rf a&G; zdwaf c:rI open-source anti-spam filters rsm;rS
i,fom &Sdrnfjzpfí ¤if;wGif ta& jyKoGm;Ekdifaponf/ tausmMf um;qH;k wpfcjk zpfco
Jh nfh Spam
twGuf enf;rnf jzpfonf/ okdY&mwGif Chung-kwei onf Pattern rec- Assasin udk wDxGifchJol Justin Ma-
massage wpfcktwGif; pattern trsdK; ognition Schemes udk a&Smifz,f&ef son u Chung-kwei onf ,HkMunf
rsdK;jzifh jzefYMuJxm;aomudprö sdK;twGuf common spammer enf;y&d,m,frsm; pdwcf s&aom anti-spam product jzpfyg
higher scere tjzpf ta&twGufrsm; udo k m toH;k jyKonf/ rsKd ;½k;d cGjJ crf;pdwjf zm onf[k rSwfcsufjyK\/ okdYaomf com-
ygvdrfhrnf/ Chung-kwei onf test aom genetic analysis uh J o d k o m mercial products tjzpfxGufEdkif&ef
massage aygif; 66697 udk prf;oyf aqmif&Gufay;jcif;jzpf\/ Teireslas vkyfudkifp&m awmfawmfrsm;rsm; &Sdae
Munfh&m 64665 txd rSefuefpGm cGJjcrf; onf amino acid wpfckwnf;rS CCC ao;aMumif;ukdvnf; axmufjychJyg
pdwjf zm udik w
f , G af y;Ekid cf o
Jh nf/ odYktwGuf ESifh CCU Condons ESpfckvHk; xkwfay; onf/ rnfoYdk yifjzpfap tkid b f t D rfonf
96.59% txd Spam rsm;udk atmifjrif onf[k oifMum;ay;aponf/ xdkYtwl bioinformatic techniques rS Spam
pGm zrf;qD; ajz&Sif;ay;Ekdifonfhoabm anti-spam system wGifvnf; $ ESifh S rsm; &SmazGwkdufxkwfEkdifaom vufeuf
oufa&mufchJygonf/ ukd a&maESmvufcHay;onfh oabmrsm; wpf c k u d k xk w f a y;Ek d i f c h J j cif ; onf
þae&mwGif ta&;w,lpOf;pm; &Sdaeonf/ rSwfausmufwifp&mudpö jzpfvm&yg
&rnffrSm massage aygif; 6000 xJrS tkdifbDtrfrS Chung-kwei tm; awmhonf/
wpfckudkyif rcGJjcm;Ekdifaom tcsufyif Commercial Products tjzpf [Ref: New Scientist
jzpf\/ tD;ar;wpfapmifudk vGwfoGm; xk w f v k y f & ef BuH & G , f x m;ygonf / August 2004]

46 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


txl;aqmif;yg; : enf;ynmtem*wf

enf; y nm &JU
t em *wf
rMumao;rD vrsm;u tE´ d , lett- packard ukrÜPDuae prf;oyfwhJ Munfhw,f/ ynm,lr,fAsm;vdkY qkdoGm;
awmifykdif; tef'&my&m'gcsfjynfe,frSm taeeJY pwifpnf;½Hk; vkyfudkifay;jcif; ygw,f/
v,form;rsm; udk,fhudk,fowfaoMu jzpfw,f/ bmvdYkrsm; tylu&kd mS csi&f ovJaygh/
wm trsm;qHk; jzpfyGm;chJw,f/ rdk;acgif 'Dvkdjzpfvm&atmif HP taeeJY tajzuawmh wjznf;jznf; xif&Sm;vm
wm&,f? rsdK;aphtrsdK;tpm; nhHzsif;rI&,f enf;ynm&yfqkdif&m pD;yGm;a&;vkyfief; ygNyD/ owif;jyefMum;a&;enf;ynm
aMumifh pduk yf sKd ;a&;ratmifrjrifjzpfMuNyD; [m wu,fjzpfw,fqkdwm oufaojy acwf&JU yxr ESpf 50 twGif; uGefysL
acs;aiGudk ay;qyfEkdifwhJ enf;vrf;r&Sd csifvdkYjzpfygw,f/ tdE´d,EkdifiH twGuf wmoH;k pGo J l OD;a&aygif; wpfuak # (oef;
awmhwhJtwGuf ydk;owfaq;rsm; tvGef vkyfief;opfawG xGufay:vmzkdY tajz 1000)cefY &SdchJw,f/ trsm;pkuawmh
tusL;aomufoHk;NyD; owfaovdkufMu &Sm&mrSm ukrÜPD&JU'g½dkufwm ]]teef- ajrmuftar&du? taemufOa&myeJY
w,f/ tpkd;&ydkif;&JU cefYrSef;csuft&? awmfcg}} eJY vkyfazmfudkifzufrsm;tzdkY *syefEkdifiHawGjzpfw,f/ 'Daps;uGufu
arvupNyD; a&wGuf&if vlaygif; 60 atmufygtajccHuswhJ ar;cGef;rsm;udk MumvmwmeJYtrQ &ifhaeNyD/ touf&
ausmf aoqHk;chJw,fvkdY qkdygw,f/ BudK;pm;ajz&Sif;&w,f/ 'DtoHk;cs enf; aeNyD/ tar&durSmqkd&if uGefysLwm
'dvdkted|m½HkMum;rSm arQmfvifhcsuf ynm&yfjzpfwhJ uGefysLwm vkyfaqmif pufrIvkyfief;&JU a&mif;tm;[m wpfESpf
a&mifjcnfav;wpfck oef;vmwmu? jcif;udk vQyfppfrD; tjynfht0&&SdwhJ &Gm udk 6 &mckdifEIef;eJY 2008 ckESpfxd wkd;
pD;yGm;a&;vkyfief;opfudk pGefYpm;NyD; rsm;rSm vkyfvkdYjzpfrvm;/ vltrsm;&JU wufzYdk &wdS ,fvYk d qkw d ,f/ ydNk yD;wk;d wuf
vkyfudkifvmatmif vrf;pxGifay;whJ b0wkd;wufajymif;vJjcif; &SdEdkifrvm;/ xGe;f um;zkYd pufrv I yk if ef;u aemufxyf
ukrPÜ rD sm;ay:vmvkYd y/J ]]eDvrf;r}}qd&k if aemufqHk;ay: digital ypönf;rsm;udk azmufonf wpfuka#avmuf &SdzdkY vkd
touf 26-ESpfom&Sdao;whJ "mwfyHk 'Davmuf qif;&JrGJawaewhJ v,form; w,f/ 'gayrhJ 'DazmufonfawG trsm;
q&mr wpfOD;yg/ pdkufysdK;a&;eJY touf awG 0,fEkdifyghrvm;/ tar;&Sdawmh tjym;[m 'Dvla[mif;xJu rjzpfap
arG;whJ 'Djynfe,fwpfvmT ;? tjcm;"mwfykH tajz&So d Asm;/ vQyfppfr;D &Srd qS wkd Jh ae&m &bl;/ a&opfajropfqkd ydkaumif;wm
orm;rsm;vdk vSnfhvnf oGm;vmNyD; rSm tpm;xkd;zkdY Hp &JU 'DZkdifemrsm;u aygh/ &Sef[kdif;? udwfawmif;eJY tef'&m
uav;arG;pyHkawG? r*FvmaqmifyHkawG? oGm;av&m ,loGm;EkdifwhJ bufx&D y&m'gwfcsfwYdk vdk jzpf&r,f/ tm;aumif;
tjcm;oufqkdif&m&Gmrsm;&JU xl;jcm;whJ tm;oGif;pufudk zefwD;ay;vkdufw,f/ armif;oefeJY tcGifha&;aumif;u wkd;
txdrf;trSwfyGJawGvkyfwhJtcg "mwfyHk aemufypönf;ypö,rsm;udk wNydKifeuf wufzUHG NzdK;qJ Edik if rH sm;qD a&GUvsm;aewm
wpfyHkudk tar&duefa':vm qifh 70 eJY a&mif;csr,fhtpm; "mwfyHkorm;rsm;udk jrifae&w,f/
nDrQwhaJ iGukd ,lNyD;vdu k ½f u
kd w
f ,f/ olY&UJ wpfv? tar&duef 9 a':vmeJY Hp enf;ynm&yfqkdif&m ukrÜPDrsm;
ausmydk;tdwfi,fav;xJrSm digital u iSm;w,f/ vlxkawGudk olwdkYcsOf; uvJ aps;uGuftvm;tvm;aumif;whJ
uifr&mwpfv;kH ? y&ifwmeJY aea&mifjcnf uyfNyD; ar;wdik ;f usKyfwYdk tw d uf yfxJ aiG ae&mrsm;&Sdw,fvdkY xifwhJae&mrsm;udk
eJYtm;oGif;EkdifwhJ bufx&Djcm*sm yg ydkNyD;xnfhcsifw,fvkdYcsnf; ajzMuw,f/ olYxufig OD;atmif &if;ESD;jr§KyfESHzdkY BudK;
w,f/ 'Dvkyfief;udk HP ac:whJ Hew- 'gaMumifh 'Dprf;oyfcsufudk aqmif&Guf pm;aeMuw,f / tJ ' D x J r S m w½k w f ?

48 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


enf;ynmtem*wf : txl;aqmif;yg;

INDIA
tef'&my&m'wf&rfS mS HP u
qef;opfwAhJ sL[mwpfcu k kd
prf;oyfaeygw,f/ aus;&Gmol
&Gmom;awGukd ypön;f pHk
iSm;ay;aew,fav/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 49


txl;aqmif;yg; : enf;ynmtem*wf

tdE´d,? ½k&Sm;eJY b&mZD;vfwkdY[m ay: NydKifwhJtm;w&yfu olvkyfaewhJ ae&m


xGufvmwhJ aps;uGufaumif;rsm;tjzpf xJuae ay:xGufvmwwfNyD;? olwdkY&JU
jrifNyD; a&mif;tm;wpfESpfudk 11 &mckdif aps;uGufudkvJ aumif;aumif; odaeol
EIef;eJY vmrhJ ig;ESpfxd aiGwefzdk;tm;jzifh jzpfaewwfw,f/ w½kwjf ynfuykd J Munfh
a':vmuka# 230 xd&Sdvmvdrfhr,fvkdY yg/ 'DjynfxJu aygufzGm;vmwhJ leno-
okawoejyKolrsm;u ajymaeygw,f/ vo tkyp f u k Dell udk uefxw k f vku
d Nf yD;?
'Daps;uGuf wkd;wufvm&jcif;uvJ vl PC xkwfwhJbuf xdyfqHk;ae&mudk odrf;
vwfwef;pm; oHk;pGJolrsm; wdk;wufvm ydkufxm;vkdufw,f/ taemuftkyfpk
jcif;aMumifhvkdY qkdw,f/ ckqkd&if w½kwf tiftm;&So d rl sm;tzdYk wk;d wufwJh Edik if rH mS
jynfrSm oef;60eJY tdE´d,rSm oef; 200 'Dvpdk ;dk rk;d enf;rsdK; vkyEf idk af yr,fh e,fajr
&SdaeNyD; qufNyD;vnf; vsifjrefpGm wdk; opfrSmawmh tem*gwftwGuf pdwfcs&
wufaeqJ jzpfw,f/ olwdkYwawG[m atmif aomh aumif;pGm cwfxm;r,f
csrf;omwhJ azmufonfopfrsm;jzpfNyD; qdkOD; pdwfcs&NyDvdkY rqkdEdkifawmhbl;/
tar&duef? *syefeJY *smrefwdkYvdk xl;jcm; tdE, ´ rSmqk&d if 0efaqmifvyk if ef;ukrP Ü D
qef;jym;whJ yHkpHeJY pGrf;aqmif&nf&Sdwm rsm;&JU pdefac:rIawGeJY &ifqkdifae&ovkd?
rsdK;udk BudKufESpfoufMuw,f/ udk&D;,m;rSm online upm;jcif; vrf;
'D v k d tcG i f h t vrf ; aumif ; rsm; opfxGifolrsm;eJY awGUae&w,f/ ta&SU
aMumifh enf;ynm&yfvkyfief;orm;rsm; Oa&myrSm vHjk cHKa&;ypön;f udp/ö w½kwrf S
udk qGJaqmifaeMujcif; jzpfw,f/ Mi- u network ypönf;xkwfvkyfol rsm;&JU
crosoft qdk&if rav;&Sm;rSm software tm;NydKifrIawGeJY BuHKae&w,f/ Micro-
udka&mif;aeNyD Intel qdk&ifvJ tdE´d,udk soft vkd tBuD;wumh tBuD;qHk; awmif enf;ynm&yf&JU csefyD,HawG jzpfvmNyD;
chips awGoGif;aeNyD Cisco System rvHkjcHKawmhbl;/ wkd;wufzGHUNzdK;qJEkdifiH digital Equipment u ajrmif ; xJ
qk&d if oD&v d uFmrSm BudK;pm;aeNyD pojzifh rsm;&JU pdefac:rI[m olY&JUwkd;wuftm; a&mufomG ;w,f/ 'Denf;ynm&yf&UJ ysHUESYH
aygh/ IBM u ay:xGuv f mwhJ aps;uGuf udk twm;tqD; jzpfapw,f/ jcif;[m jrefqefvGef;awmh pD;yGm;a&;
rsm;udk xdyw f ef; a&G;cs,Ef idk zf Ydkvw
dk ,fvYkd ckjzpfysufaewhJ tajctae[m vkyfief;aumif;tjzpf xGufay:vm&NyD;
qkdw,f/ olwdkYuawmh &udk&atmif ,l teD;qHk;umvrSm jzpfysufchJwhJ tajc azmufonfopfawG 'Da&tvm; wkd;yGm;
r,fvdkY Budrf;0g;w,f/ b&mZD;vfrSm taeay:rlwnfygw,f/ 1970 jynfEh pS f vm&ygawmhw,f/ 'Dtcg rsdK;qufopf
qk&d if IBM &JU tpkp0k ifaiG[m wpfuak # aESmif;ykdif;eJY 1980 jynfhESpf ESpfOD;ydkif; ukrÜPDrsm;&JU 0ifh<um;rIawG ay:xGuf
ausmfw,f/ big blue qdk&if aemufxyf umv PC awmfveS af &;tcsed u f yg/ PC vmNyD;? olom udk,fEkdif ,SOfjydKifyGJawG
vl 2000 xyfimS ;zkYd tpDtpOfvyk x f m;NyD; rxGufay:rDS ukrÜPDBuD;rsm;eJY tpdk;&½Hk; jzpfvmygw,f/
aps;uGuw f ;dk wuf zGUH NzdK;zdYktwGuf aemuf rsm;&JUe,fajrrSm uGefysLwmawG pdk;rdk; pD;yGm;a&;ykid ;f MoZmtmPmydik ;f zuf
xyf a':vm oef; 200 oHk;pGJr,fvkdY aewht J csed /f aemuf Apple uGeyf sLwm&JU Munfh&ifvJ taemufuae ta&SUudk
pDpOfxm;w,f/ Maintash eJY IBM &JU PC wdkY ay: a&GUvsm;vmwm awGUae&ygw,f/ PC
vmwmeJYtwl 'Denf;ynmqkid &f m pufrI acwfudk ydkifpkd;xm;whJ tar&du ukrÜPD
ae&mwkdif;rSm NydKifbuf&Sdvmjcif; vkyfief;vJ aps;uGuf us,fysHYoxuf rsm;&JU MoZm[m BudK;rhJ aMu;eef;acwf
enf;ynm&yfbuf tBuD;pm; vkyf us,fysHUvmchJw,f/ uGefysLwmawGqkd aMumifh vsifjrefpGm usqif;vm&yg
ief;&Sifrsm;[m tm;upm;yGJrSm EdkifiH &if uav;oli,frsm;utp vkyif ef;&Sif w,f/ tm&SwpfcGif oHk;oyf&if xif&Sm;
wumu csrS w f x m;wh J pnf ; urf ; i,frsm;&JU pm;yGJcHkay:rSm ae&mwkdif;rSm pGm jrif&ygr,f/ net eJY qufoG,fEkdif
twkid ;f upm;&ovkd tNydKiftqkid t
f Ekid f olYrsufESm jzpfvmygawmhw,f/ BuD; whJ qJvfzHk;rsm; wmpm;aewm Munfh
usMJ uw,f/ acgif;aqmifaewhoJ l qk&d if us,fwhJ ajymif;vJjcif; wpf&yfyg/ Ekdifygw,f/ 'DESpfrSm PC aygif; oef;
vJ tumtuG,rf w Jh wfwmbJ/ olwYdkukd Microsoft, Intel eJ Y Dell wd k Y [m 30 avmuf a&mif;csEkid rf ,fvYdk arQmfvifh

50 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


enf;ynmtem*wf : txl;aqmif;yg;

BRAZIL aeY Mobile Telecommunication


uae zkef;awGudk a&mif;csay;aeNyD av/
IBM ukrP
Ü MD u;D &JU b&mZD;vfEikd if u
H 'DzHk;u ]ckd&rf} usrf;pmudk xnfhoGif;ay;
0ifaiG[m vuf&t
dS aetxm;rSm xm;½Hrk u? bk&m;&Scd ;dk csed af &muf&if owd
ay;w,f/ aemufb,fae&m a&muf
a':vm 1 bDv,
D aH vmuf &So
d mG ;jy/D a&muf ]ruúm} b,frSm&Sdw,f qkdwhJ
vlaygi;f 2000 avmuf iSm;&rf;jy;D t&yfukd nTejf yay;whJ vrf;nTeu f eG yf gyg
a':vmaygi;f rsm;pGm oH;k pGEJ ikd w
f maMumifh xnfhay; xm;w,f/ raumif;vm;/
wdk;wufzGHUNzKd;qJ EkdifiHrsm;udk aps;
'Dvkd atmifjrif&wm tqef;awmh uGuf0ifwhJtcg enf;y&d,m,f oHk;&
r[kwb
f ;l / ovkd qef;opfaewhJ ypönf;opfjzpfzkdY
vnf; vdt k yfw,f/ w½kwef YJ tdE, ´d Ekid if H
rsm;&JU awmydik ;f a'oae rdom;pktzdYk PC
w,f/ NydKifbufrsm; ajcvSrf;rSm;atmif zkYd b,fwwfEikd rf vJ/ 'gayrhJ &Gm&JU pD;yGm;
y&d,m,f oH;k &wmrsKd ; BuHaqmif&w,f/ a&; tusdK;&SdzkdYtwGuf? uGefysLwm
vrf;½kd;vrf;a[mif;udkvnf; pGefYoifh&if vufwpfqkyfpmavmufudk wpf&GmvHk;
pGefYNyD; vrf;opfxGifEkdif&r,f/ tawG; rQNyD;oHk;Ekdifatmif pDpOfay;xm;w,f/
tac:ydkif;vJ tajccHupNyD; ajymif;oifh pD;yGm;a&;vkyfief;opf wpf&yfvJ ay:
ajymif;&r,f/ xkwfvkyfwhJ ypönf; 'DZkdif; aygufvm&NyDav/ trsm;oHk; w,fvD
yHpk u
H kd b,fvq dk rJG ,f? b,fvadk iG&atmif zkef;ajym½Hk uav;awGvdk uGefysLwmeJY
xm;whJ tcsdefrSm e-mail ydkYEkdifNyD; Web MuHaqmifr,fqkdwm t"du xm;vm 0efaqmifvkyfief;vkyfwhJ pcef;awG ay:
surfing vJ vkyfEdkifwhJ qJvfzHk;aygif; w,f/ vmw,f/ aiG&Sm&wm cufawmh oHk;&if;
oef; 200 a&mif;csEkdif r,fqkdwmeJY topfwx D iG f zefw;D rI[m vGepf mG rS ay; (toH;k jyK&if;eJY ay;oGm;wh)J pepfrsdK;
EdiI ;f ,SOv f u dk &f if rxif avmufatmifukd vkdtyfygw,f/ rsm;avaumif;avyg/ vkyfvkdufawmh qJvfzHk;toHk;jyKol wkd;
tht H m;oifph &m jzpfygw,f/ tm&SrmS &Sw d Jh oufBuD; oufi,fra&G; tawG;tac: yGm;vmw,f/ uGefysLwmeJY Web awGeJY
udk&D;,m;&JU sumsung tkyfpkeJY LG qef;opfaezdkYom vkdwmyg/ 'grS PC yg qufoG,fzkdY BudK;pm;vmMuw,f/
wdkY[m qJvfzHk;rsm;omru PC awGyg acwf&UJ NydKifbuftjzpf ay:xGuNf yD; wk;d 'Denf;ynm&yfrsm; aps;uGufrSm
xkwv f yk af eawmh olwYkdtwGuf tompD; wufrSm jzpfw,f/ tdE´d,vlrsdK; "mwfyHk Mum&Snf&yfwnfEkdifNyDqkd&if aps;EIef;u
&aeNyDayghAsm/ vGefchJwhJ 4-ESpfuqkd q&mryHpk u H tpyJ &Syd gao;w,f/ zGUH NzdK; tp ypönf;'DZkdif;awGyg ajymif;vJvmMu
'DukrÜPDawG[m b,fqDrSm &Sdaew,f wkd;wufqJ EkdifiHwvTm; 'DZkdif;yHkpH qef; w,f/ wkd;wufzGHUNzdK;qJEkdifiHrSm atmif
awmif ajymr&Ekdifatmifaygh/ ckawmh opf wDxiG jf cif;rSm tMurf;cHNyD; vufqJG jrifvdk&if? ud&d,mrsm; eJY software
Mobil zH;k xkwv f yk &f mrSm urÇm&JU eHygwf ud & d , mom jzpf w h J simputer ud k tzufzuf aumif;zdkYvkdw,f/ aps;rrsm;
3 eJY eHygwf 6 ae&mudk ,lxm;MuNyDav/ tdE´d,EdkifiH e-town ac: tDvufxa&m zkdY? toHk;jyKwmvG,fulzdkY awmfawmf
aps;uGufopfawG ay:xGufvmrI epfoHk;pGJwhJ NrdKUawGrsm a&mif;csaeovkd av;udk tMurf;cHzkdY? o,f,lwm vG,f
aMumif h pd e f a c:rI a wG a y:vm&awmh w½kwfvlrsdK;rsm;&JU NrdKUawGrSmvnf; ulzkdY tm;aumif;whJ ypönf;rsm; yg0ifzkdY
taemufEikd if rH sm;tzdYk olwYkd MoZmjyef&zkYd olwdkYjrdKUom;awGteuf Net qufoG,f pojzifh jzpfzYdk vw dk ,f/ 'Dvjkd yKjyifajymif;
enf;vrf;opfawGudk 0hH0hHpm;pm; oHk;vm a&;udk awmifw h aeMuw,f/ aemufurÇmh vJay;&if e,la'vDuae awmiftmz&d
&awmhwmaygh/ topfrwDxGifbJ rjzpf vlOD;a&&JU 1.4 uka# &SdwhJ rGwfqvif urSm aea&mifjcnfukd zrf;,lEikd w f Jh ydwpf
atmifudk zefwD;vmw,f/ pD;yGm;a&; vlrsdK;awGtwGuf oD;oefYqJvfzHk; 'DZkdif; (solar fabric) wpfrsdK;udk prf;oyfae
vkyfudkif&mrSm enf;vrf;opfawGudk yHpk H xkwaf y;Edik vf rd rhf ,fvYdk b,fox
l if w,f/ c&D;oGm;"mwfyHkorm;awGudk oHk;
OD;aqmifoltjzpf ae&m&atmif vkyf& yghrvJ/ ckawmh 'lbdkif;tajcpdkuf tDvfcdk NyD; okawoejyKaew,f/ orm;½dk;us

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 51


txl;aqmif;yg; : enf;ynmtem*wf

oHk; aea&mifjcnfudkcH,lwhJ rSefjym; oHk; wpfBwDvsH &&SOd ;D / 'kw, d tBudrf oH;k pGo J l udk wdk;yGm;apr,f/ jynfwGif;ukefxkwf
wmxuf pm;&dwfpu 80 &mcdkifEIef;ydk wpfuak #u &r,f0h ifaiGu vku d v f YdkrrD mS pGrf;tm; wdk;wufr,f? enf;ynmbuf
oufomw,f/ atmifjrif&if tJ't D prsKd ; r[kwfbl;/ 'Dvkd ay:xGufvmwhJ aps; wkd;wufjcif;eJYtwl xkwfvkyfwhJ ypönf;
eJY csKyfxm;whJ tdwx
f J tDvufxa&mepf uGuo f pfu ukeyf pön;f wefz;kd avsmeh nf; trsdK;rsdK;oHk;whJ oHk;pGJolrsm;vJ rsm;jym;
ypönf;udk xnfhxm;½HkeJY tm;jyefoGif;Ekdif &if ae&mwkdif;rSm&SdwhJ ukefaps;EIef;udk vmr,f/ w½kwfjynfrSm&SdwhJ uGefysLwm
r,f/ oGm;av&m ,loGm;Ekdifw,f/ zdtm;ay;ovkd jzpfvmrSm aocsmw,f/ xkwf puf½Hkvkyfom;rsm;eJY tdE´d,EkdifiH
aemufqHk; b,ftajcqkdufEkdifovJqkd rSm&Swd Jh software programmers rsm;&JU
oHk;pGJolrsm;udk zefwD;jcif; ypönf;[m vltrsm;twGuf tusdK;jzpf 0ifaiG wdk;wufvmwmeJYtrQ oHk;pGJol
enf;ynmydkif; tm;aumif;&if aps; xGef;rI rsm;pGmay;pGrf;ayr,fh t&if aps; tjzpfp&if;0ifvmr,f/ A.T kearney
uGufopfrsm;xGufay:vmNyD; oHk;pGJol aumif;eJY cHpm;chJ&ovdk &&SdwhJ tpkpk\ &J U ok a woejyKrI ud e f ; *Pef ; t&
opf trsm;tjym;udk &&SdwhJ tcGifhta&; 0ifaiG wk;d wufrrI sKd ;? tjrwfaiGukd jyef&&Sd wpfEpS 0f ifaiG a':vmwpfaomif;&aeol
&r,f/ 'gayrhJ udk,fh&JU NydKifbufxuf zkdYawmh vG,fulrSm r[kwfawmhbl;/ tzdkY c&pfESpf 2015 ckESpfus&if a':vm
omwht J csu&f rdS jS zpfw,f/ aemuf &if;ES;D aumif;whJbufu ½IjrifoHk;oyf&if 2-uka#txd wk;d wufvmr,f/ oH;k pGo J l
jr§KyfESHjcif;udk aiGrsm;pGmeJY aqmif&Guf& aps;uGufopfrSm enf;ynm&yfvkyfief; tjzpf a&mufvmwhJ vlopfoef; 900
r,f/ NyD; xkwfvkyfwhJ ypönf;trsm; ysHUESHY&if urÇmhpD;yGm;a&;eJY enf;ynm vJ aps;uGufopfrSm oHk;pGJolawG jzpf
tjym;&JU aps;vnf; tifrwef edrfhusrS qkid &f m pufrvI yk if ef;yg wk;d wufvmzkYd &dS vmr,f/ vlvwfwef;pm; wpfct k wGuf
enf;yg;rSjzpfr,f/ oHk;pGJolta&twGuf w,f/ enf;ynm&yfbuf &if;ESD;jr§KyfESH xGuforQ ukefypönf;zuf jynfhpHkvHk
[m yxrydkif;rSm 1 uka#&SdNyD; olwdkY jcif;[m trsdK;om;pD;yGm;a&;udk rD;xkd; avmufwhJ aps;uGufudk aqmif&Gufay;
zefwD;ay;vkdY ESpfpOftpk0ifaiG a':vm ay;ovkjd zpfvYdk xkwv f yk Ef idk w
f Jh pGr;f tm; Edkif&if pufrIvkyfief; aps;uGuf vsifjref

Design 'D Z k d i f ; wDxGifzefwD;jcif;

toH;k cspufrI
enf;ynm&yf b,fvkd
ajymif;vJaevJ
zGNUH zKd ;qJEikd if rH sm;rSm ta&mif;tm; xkefukefypönf;[m ½kd;½kd;av;jzpfzkdY ukrÜPDdrsm;taeeJY
vkdovkd? ydkNyD;vJ tMurf;cHEkdif&r,f/ aps;uGufopfuawmif;qkdorQ
vsijf refpmG wk;d wufvmjcif;[m tdEd´,&JU printer udk xkefvkyfwhJ TVS wDxGifzefwD;ay;Edkif&r,f/
enf;ynm&yfqidk &f m tDvufxa&mepfqkd&if tdEd´,&JU vQyfppfrD;udk tm;rxm;Edkifovkd?
pufrv I yk if ef;udk odompGm qkdifi,faygif; 1.2oef;twGuf r&whJ ae&mvJ&Sdw,f/ 'gaMumifh
ud&d,mrsm; xkwfvkyfay;aew,f/ HP [m tdEd´,vkd EdkifiHtwGuf
tusKd ;oufa&mufapw,f/ vkyfief;tm;vHk; 'DuGefysLwm "mwfyHkvnf½kdufolawGtwGuf
ukrP Ü rD sm;taeeJY olw&Ydk UJ wpfvHk;wnf;eJY yifwkdifoHk;w,f/ digital printers tm;oGif;zkdY solar

'DZidk ;f eJY vkyif ef; b,fvkd aiGpm&if;? ypönf;pm&if; cspfyfao;ao;av;awGudk wDxGifay;


xdef;odrf;whJpepf pma&;trsm; vdkufw,f/ awmiftmz&durSmqkd&if
qufomG ;r,fqw dk m pmrwwfawmh Icons eJY solar ydwfpwpfrsdK;eJY
jyefcsichf sed f pOf;pm;&ygr,f/ aqmif&GufEkdifw,f/ tyl&SdefeJY prf;oyfaew,f/ ydkNyD;
zHkrIefY'Pfudkvnf; cHEdkifw,f/ pm;&dwfenf;NyD; tMurf;cHEkdifw,f/

52 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


enf;ynmtem*wf : txl;aqmif;yg;
pGm csJUxGifvmEkdifr,f/ qif;&Jom;rsm; eJ Y trsd K ;om;w&m;a&;Xmewpf c k & J U csufeJYyg/ yef;wkdifra&mufrcsif; b0
udkvnf; tvkyfay;Ekdifvmvdrfhr,f/ enf;ynm ud&, d mrsm; udik w
f , G af y;&whJ wkdufyGJ0ifoGm;r,fvkdY qdkygw,f/ tck
'Dawmh wpfcgvmvnf; rJjym ykq;dk csnf; tvky&f oGm;w,f/ ]]t&efw;D (p)}} qk&d if avmavmq,f PC wpfvHk; 0,fzkdY
yJ jzpfraeawmhbJ tusdK;ay;vdkY t&m vJ olYtaz&JUtvkyfu yHkrSefr&Sdbl;/ a':vm 700 &atmif pkaeav&JU/
xifwhJ taetxm; a&mufvmvdrfhr,f 'Dawmh rdom;pk 6-a,muf&SdwhJ vlOD;a& tawGUtBuHK trsm;tjym;u oif
vkdY qkdoGm;ygw,f/ udk oluyhHydk;&w,f/ zHk;ukrÜPDwpfck&JU cef;pmay;aewmu enf; y nm &yf
call centre rSm nydkif;tvkyf0ifvkyf ukrÜPDrsm; aps;uGufopfrSm atmifjrif
y&d,m,f <u,fwhJ ESpfcgjyeftawG; w,f/ olr tkyfcsKyfa&;rSL;&JU vuf Ekid zf Ydk &m? zGUH NzdK;wk;d wufNyD;Ekid if rH mS atmif
]t&efwD;(p)eJY qefwe}ac:whJ axmuftjzpf vkyfukdifaewhJ pmoif jrifchJwhJ enf;y&d,m,frsm;udk qufNyD;
b&mZD;vfvil ,fEpS Of ;D [m touf22ESpf ausmif; wpfausmif;&JU q&mr wpf roHk;zkdY jzpfw,fvkdY qkdygw,f/ Dell
yJ &Sdao;w,f/ olwkdY[m EdkifiH&JU ta&SU a,mufu ulnDvdkY rESpfu uGefysLwm udk Munfhyg/ 2000 jynfhESpf w½kwf
ajrmufurf;ajc ]&ufpdzD;} NrdKUav;rSm oifwef;udk wufcw Jh ,f/ ckawmh olr&JU jynfrSm smart PC ac:whJ oHk;pGJoloHk;
qif;&JpGm BuD;jyif;chJ&w,f/ 'gayr,fh NrdKUwGif;rSm&SdwhJ software ukrÜPDwpfck PC udk pwifxkwfvkyfw,f/ t&if
olwkdYuHaumif;wmu a'owGif; tpD rSm tvkyo f iftjzpf eHeufyikd ;f rSm vkyNf yD; a&mif;chJwhJ ypönf;awGeJY vHk;0rwlbl;/
tpOfwpfcku ckvdk EGrf;yg;whJ uav; aeYcif;rSm oifwef;wuf? vmr,fhESpfrSm trSmpm&rS vkyfr,fr[kwfbl; wifBudK
awGukd ulnaD y;w,f/ uGeyf sLwmt&nf awmh wuúodkvfwufNyD; uGefysLwm NyD; aocsmpGm pDpOfxm;jcif;yg/ wu,f
taoG;&SdwhJ vli,fawGudk jr§ifhwifay; tif*sifeD,moifwef;udk wufzdkY pDpOf wrf; Dell u xkwfvkyfrSm r[kwfbl;/
jcif; jzpfvdkY? tvkyfr&SdwhJ ]qefwe}[m xm;w,f/ wpfaeYus&if program- wkdif0rfukrÜPDrsm;u xkwfrSm wpfvHk;
uGeyf sLwm oifwef;wpfck atmifNyD;wm mer wpfa,muf jzpf&r,fqw dk Jh &nfreS ;f a':vm 600 awmif ray;&awmh/ 'D

aps;EIef; pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wkd;wufjcif; ,S O f N yd K if t Ek d i f v k y G J

aps;EIef;owfrSwf&mrSm zdtm; ukrÜPDtzkdY enf;vrf;opfawG wkd;wufzGJYNzdK;NyD;EkdifiHrsm;rSm Cisco,


trsm;qHk; tay;cH&w,f/ 'gaMumifh &Sm&w,f/ IBM jzpfwm u Dell eJY Microsoft wdkYu
ukrÜPDrsm;[m vkyfudkif&if;eJY a'ocHukrÜPDrsm;udk vufawGY ae&m,lxm;MuNyD/ 'gayrhJ ckqkd&if
ay;acsoGm;whJpepfudk toHk; toHk;csEkdifwhJ enf;ynm&yf axmufyhH pdefac:olwpfokduf ay:aeNyD/ olwdkYu
jyKaew,f/ ydkvefEkdifiHtzdkY ay;&if w½kwfjynfrSm aumif;aumif; aps;enf;enf;eJY jynfwGif;aps;uGuf
,mOfarmif;vkdifpifpepfudk tvkyfvkyfEkdifr,fvkdY arQmfvifhw,f/ uRrf;usifrIawGudk toHk;csNyD;
acwfrSDatmif vkyfzkdYvdkw,f/ 'gayrhJ Oyrm 12-a':vmom ay;&whJ 'ku©ay;pjyKaeNyD/ w½kwfuGef&uf
pm;&dwfrwwfEkdifbl;/ 'geJY HP u Microprocessor udk wDxGifxkwfay; vkyfief;&Sif ]]a[G0Sm;}} qdkvQif Cisco
ydkveftwGuf uGefysLwmpepf w,f/ uGefysLwmESifh Net qufoG,f a&mif;whJ ypönf;aps;xuf
topf wyfqifay;zdkY tay;t,lvkyf a&; 0efaqmifvkyfief; vkyfaewhJ 50 &mcdkifEIef;avQmhNyD; a&mif;Ekdifw,f/
w,f/ vkdifpiftopf,lwhJtcg w½kwfjynf&JU Culturecom udk
topfvJwkdif; ,mOfarmif;awG uGef,uf½kd;½kd;av;wpfck aqmif&Guf
ay;&r,fhaMu; wpfcgwnf;r,lbJ ay;w,f/ EdkifiHtwGif;ydkif;awm&Gmrsm;
jzwfawmuf,lzkdYjzpfw,f/ xd toHk;jyKEkdifzkdYjzpfw,f/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 53


enf;ynmtem*wf : txl;aqmif;yg;

RUSSIA
IBM Edik if aH wmfrmS &Sw
d hJ
ukrP
Ü MD u;D awGu
owif;tcsut
f vufenf;ynmeJY
ywfoufjy;D pwif&if;ES;D jrK§ yEf rHS S
jzpfawmhr,fvYkd jrifvmMujy/D

tqifjh rifph ufrsm; 0,f,rl I wd;k wufvm


zkdYyJ &Sdygw,f/
'Dvadk ps;uGurf sdK;eJY tH0ifwJh wDxiG f
qef;opfEidk zf Ydkurk P Ü rD sm;uvnf; vlawG
smart PC &JU a&mif;tm; w½kwfjynfrSm a':vm 362 eJY a&mif;aewmudk;/ urÇmh twGuf wu,f vkdtyfwmawG[m
Dell udk EkdifiHjcm; ukrÜPDu xkwfvkyf aps;uGufBuD;tjzpf tjrefqHk;ajymif;vJ bmawGvJod&atmif avhvmMuw,f/
yhHydk;rIbuf xdyfqHk;ae&mudk ay;chJw,f/ aewhJ tcsdefrSma'owGif; PC xkwfvkyf Intel ukrÜPDqdk&if urÇmudk vlrsdK;rsm;
PC aps;uGufrSm 1998 u 1 &mcdkifEIef; olrsm;u rEkdifbJ &Sdyghrvm;AsmvkdY rSwf tvdkufcGJjcm;avhvmaom ynm&Sif
awmif r&Sw d Jh tajctaeu 'DaeYrmS 7.4 csufay;w,f/ aygif; 10 OD; zGJUNyD; wpfurÇmvHk; vSnhf
&mcdkifEIef;xd &SdvmNyD/ ywf oGm;vmapw,f/ vuf&dS xkwv f yk f
Dell [m w½kwfjynfrSm t"du ,Ofaus;rIESifhqkdifaom tavhtx &ef ypönf;rsm; 'DZdkif; b,fvkdjyefNyD;
pd;k rd;k xm;Ekid of vdk tar&durSmvJ xdyrf mS rsm; qGJ&r,f odkYr[kwf ,Ofaus;rIrwlwm
&SdaeqJyg/ t"dutcsufu Dell u ,Ofaus;rIEiS q hf ikd af om tavhtx awG? vlrsdK;csif; rwlwmawGudk vkdufNyD;
ud, k ahf zmufonfukd a&mif;&mrSm Het odYk rsm;rS ay:xGufvmwhJ aps;uGufopfrSm oifhawmfwhJ 'DZkdif;topfrsm; xkwfvkyf
Phone uwpfqifh a&mif;wmrsdK;udk a&mif;csEdkifzkdY vdkufem&r,fh vG,fulwhJ rvm; pojzifh avhvmapw,f/
rvkyfchJvdkYbJ w½kwfjynfrSmu r&bl; enf;opf&,fvkdY r&Sdbl;/ ½k&Sm;eJY b&m ynm&Siw f pfO;D qk&d if vGecf w Jh Jh 3 ESpf
av/ w½kwfvlrsdK;awGu uGefysLwm ZD;vfwYdk vdk Ekid if rH mS &Sw
d Jh tcsdKUukrP Ü D 'grS u pNyD; tm&SwpfvTm;&SdwhJ tdrfaygif;
wpfvHk;udk r0,frD udk,fykdifvufeJY r[kwf tpk;d &buf oH;k pGo J rl sm;u tar 100ud k tpOf w pd k u f avh v mch J w m
xdawGYuikd w f ,G &f rS auseyfMuw,fav/ &durSmvdkyJ trsm;BuD;&Sdw,f/ olwkdY&JU w½kwrf o d m;pk trsm;tjym;[m aiGaMu;
'Dawmh vlwidk ;f vufxaJ &mufzYkd vufvD vktd yfcsufrsm;qk&d ifvnf; axGjym;vGe;f wwfEkdifayrhJ PC udk0,fzdkY vufwGefY
qkdif cyfrsm;rsm; zGifhchJw,f/ 'gayrhJ vSygw,f/ ½k&Sm;tpkd;&ykdif rD;&xm; aeMuwm od&SdchJw,f/ uav;awG[m
a'owGi;f rSmbJ aps;uGu&f UJ 25.7 &mcdik f qkd&if 0efxrf;aygif; 1.2oef; &Sdw,f/ ausmif ; pm;rvk y f a wmh b J acwf a y:
EIef;eJY 11.3 &mcdkifEIef; udkifxm;whJ Le- vGefchJwhJoHk;ESpfu pNyD; a':vmaiG ESpf aw;*DwawG 'grSr[kwf Web udk Munhf
novo eJY founder electronics ukrÜPD uka#oHk;NyD; acwfrSD data qufo, G af &; r,f pojzifh jyKvkyrf mS pd;k &drMf uvdYk qkw d Jh
ESpfckudk b,fNydKifEkdifyghrvJ/ 'Dawmh ½kH; pepfudk wnfaqmufaew,f/ rD;&xm; tajzudk &w,f/
i,fav;awG aqmufNyD; olwkdY&JU smart 'k w d , 0ef B uD ; trsd K ;orD ; u ol w k d Y Intel [m 'DtawGUtMuHKu tjrwf
PC eJY tjcm;ypönf;awGudk oHk;pGJudkif tvGe*f P k , f al Mumif;? tvky[ f mBuD;rm; xk w f z k d Y Bud K ;pm;w,f / atmf & D v G e f
wG,fenf; jyoxm;w,f/ odkYaomf us,fjyefYvSaMumif;? ckqkd&if vufawGY jynfe,frmS &Sw d Jh olY&UJ oH;k pGo
J rl sm;twGuf
Mo*kwfvrSm oHk;pGJol aps;uGufuae zefw;D Ekid wf Jh tajctae&&SNd yDjzpfaMumif; 'DZkdif;xkwfwhJXmeudk wm0efay;w,f/
aemufqkwfvkdufw,f/ olY&JUNydKifbuf ajymoGm;ygw,f/ tcsdKU½k&Sm;vlrsdK;ykdif pufrzI uf'ZD idk ;f emrsm;eJY tjcm;uRrf;usif
awGu rwyfqif&ao;whJ PC awGudk ukrÜPDrsm;tzdkY pHerlxm;p&mjzpfvmNyD; olrsm; yl;aygif;NyD; 'personas' ukd zefw;D

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 55


txl;aqmif;yg; : enf;ynmtem*wf

vku d Mf uw,f/ w½kwpf pfppfro d m;pkrsm; xGufvmzdkYvJ wmplaeygNyD/ tdEd´, qufoG,fay;xm;vdkufw,f/ 'Dawmh
w½kwftdrfawGrSm avhvmchJpOf w½kwf EdkifiH&JU TVS tDvufxa&mepf ukrÜPD vlxktrsm; Het odkYr[kwf e-mail
tdrf&JUeH&HrSm uyfavh&SdwhJ ½kyfyHkawGudk qk&d if Edik if &H UJ pD;yGm;a&; vkyif ef;vkyaf eol awGudk wpfcsdefwnf; ydkYaqmifoGm;Ekdif
,lchJawmh? tJ'DyHkawGudk jyefoHk;w,f/ oef;aygif; 1.2 twGuf sprint ac:whJ wmaygh/ HP &JU ajz&Sif;csufyg/
aemufw½kwfrD;zkdacsmifyHkpHudk wnf pufwpfvHk;ubJ vkyfief;pHk oHk;EkdifwhJ wdk;wufzGHUNzdK;qJEkdifiHrsm;twGuf
aqmufw,f/ olwkdY uGefysLwmudk xm; pufrsdK;udk a&mif;csay;aeygNyD/ tpdwf taumif;qHk; tawG;tjrif&SdwhJ zefwD;
avh&SdwhJtcef;jzpfw,f/ &v'fuawmh tydkif;wpfcku aiGpm&if; jyKpkay;NyD;? &Sifrsm; tar&duef tygt0if ae&m
'DESpfrukefrDS Intel taeeJY PC udk usefwpfydkif;u uGefysLwmtjzpf oHk;Ekdif wkid ;f rSm&Sad eygNyD;/ pvnf; pjzpfaeygNyD/
OD;aqmifxkwfvkyfaewhJ w½kwfukrÜPD w,f/ tyl'Pf cHEkdif½Hkru zHkrIefYawGeJY tdEd́,EdkifiHom; ]]uD½dI;ukrm;}} [m ½dk;½kd;
uaeNyD; 'Dw½kwfEkdifiH&Sd tdrfrSm pmoif wtm;ysufzkdY rpkd;&drf&bl;/ yHkpHtrsdK;rsdK; av;yJ PC tajccHwhJ pD;yGm;a&;jyKpk
Mum;Ekid w f Jh PC udk xkwv f yk v f rd rhf ,f vdYk xk w f v k y f x m;NyD ; ti,f q H k ; yH k p H u apmihfMunfhEdkifwhJ pepfudk yxrqHk;
arQmfvifhxm;w,f/ tJ'DtxJrSm ynm a':vm 180yJ ay;&w,f/ pwifwnfaqmufchJoljzpfw,f/ a0;vH
a&; tpDtpOf 4 rsdK;ygr,f/ uav;awG aps;EIef;aMumifh ]jzpf-ysuf} oGm;& whJ &Gmrsm; use;f rma&; tcuftcJ rawGU
r[kww f mawG rMunfzh Ykd rdbawGtwGuf wmrsd K ;&S d w ,f / awmif t mz&d u &J U zdYk aqmif&u G jf cif;yg/ ckq&dk if olY&UJ Tele-
toHk;jyKEkdifr,fh aomhyg wyfqifay; awmykdif;upNyD; HP [m a&SUajy;tpD vital ukrÜPD[m u,fvDzkd;eD;,m;jynf
vkdufr,f qkdygw,f/ tpOf qdkNyD; qif;&JwhJ vlxkrsm;twGuf e,f rDvfrDwmh(p)uae 'Denf;ynm&yf
oHk;pGJolrsm;eJY pD;yGm;a&;vkyfief; zGUH NzdK;wd;k wufaewhJ enf;ynm&yfrsm;udk oHk; pufawGudk tar&durSmudkyJ aps;
i,frsm;twGuf xkwfvkyfwhJ ypönf; tajccswnfaqmufay;aew,f/ tJ'D uGufwifaeNyDjzpfygw,f/ olY&JU yxr
rsdK;pH&k UJ 'DZidk ;f eJY aps;uGuo f pfwifwt Jh cg a'orSm vlwpfa,muf&UJ 0ifaiG[m wpf qH;k azmufonfu eDAg'gjynfe,f battle
aps;uGuu f awmif;qkw d Jh tcsuftvuf aeYudk wpfa':vmawmif r&&SdMubl;/ mountain &Sd battle mountain taxG
tcsdKUeJYawmh udkufnDzkdY vkdygw,f/ 'Dawmh ukd,fydkifuGefysLwm 0,fzdkYqkdwm axGuk aq;½HkyJ jzpfw,f/ 'Dvdk vlem&JU
ypön;f rsm;[m oH;k pGw J aJh e&mrSm ½d;k ½d;k av; b,f v G , f v d r f h r vJ / 'guk d HP u a&m*g apmifMh unhpf pfaq;ay;whJ pufrsKd ;
jzpf&r,f/ b,fywf0ef;usif tajc b,fvakd jz&Si;f rvJ/ 441 PC qdNk yD; xGif olwkdYrwwfEkdifbl;/ pufudk udkifwG,f
taersd K ;rS m rqd k vk y f a qmif E k d i f p G r f ; vkdufw,f/ uGefysLwmwpfckudk vl 4OD; aqmif&Gufay;Ekdifolvnf; r&Sdbl;/ ckqkd
&Sd&r,f? tMurf;cH&r,fwkdYjzpfw,f/ rQoH k ; qd k w h J t"d y Ü m ,f y g/ 'D p uf u d k &if aq;½HkeJY rkdifaygif; 100 ta0;rSm
vufwpfqyk pf mavmuf&w dS Jh ypön;f tcsKd U ausmif;wpfausmif; okYdr[kwf pmMunfh &Sw d Jh vlemrsm;udk Munf½h aI y;Edik Nf yD; tar
awmh txufyguhJodkY tcsufeJY ukdufnD wkduf wpfckrSm tajccsxm;NyD; Key- &du&JUawmykdif;a'orSm 'Dvkd pufud&d
pGm xGufvmchJNyD; jzpfovkd qufvuf board av;ckeJY zefom;jyifav;ckwkdYeJY ,mrsdK; oHk;vmEkdifygNyDvkdY ajymjyw,f/

b,fae&mrSm (u) enf;ynm&yfqkdif&m (c) ay:xGufvmwhJ (*) tcsdKUEkdifiHrsm;rSm


ypönf;rsm; wdk;wufNyD;onhf aps;uGufopfrSm wkd;wuftm;jzifh
a&mif;tm; EkdifiHrsm; tar&du uhJodkYrSm a&mif;tm;aumif;w,f/ vmaeygw,f/
wk;d wufovJ a&mif;tm; aES;auG;w,f/

56 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


txl;aqmif;yg; : enf;ynmtem*wf

enf;ynmzufpyf xkwfvkyfwhJ &Ekdifoavmufudk vdkcsifaeMuw,f/ (Internet Protocol Version 6) udk


ukrÜPDrsm;[m ay:vmwhJtusdK;ouf txl;ojzifh ,SONf ydKifjcif;uae aps;uGuf wnfaqmufzkdY &SdorQ aiGawGudk yHkatm
a&mufrrI sdK;eJYvJ BuHKBudKufwwfygw,f/ opfzuf ajymif;vJvmvkdY pdefac:whJol aew,f/ vmrhJrsdK;qufopftwGuf ]pH}
Nokia ukrÜPDudkbJMunfhyg/ tukef awG tkyfvdkufoif;vdkufudk &ifqkdif& jzpfapr,fh Internet ? ydkNyD;vHkjcHKr,f?
tus oufomzkYd BudK;rhw J ,fvzD ek ;f uGef awmhwmyJ/ w½kwfqufoG,fa&;ypönf; jrefr,f? aemufpGrf;&nftjynfh&Sdr,f?
&ufudk pwifwnfaxmifNyD; vufawGU awG xk w f v k y f w h J ][G m a0S ; } qk d & if urÇmrSm tjcm;wkdif;jynfu rxkwfvkyf
aqmif&GufaewhJtcsdef? wpfck ydkaumif; taemufEidk if aH ps;uGu&f UJ 16&mckid Ef eI ;f udk EdkifrD w½kwfjynfu IPV6 udk tjrefqHk;
oGm;wmu smart a&'D,dk enf;ynm &xm;w,f / Cisco NyD ; &if ol u xkwfzkdY pDpOfxm;w,f/ wu,fvdkY
&yf[m atmfya&wmawG vkdtyfwhJ 'kwd,bJ/ olY&JUaps;EIef;uvJ NydKifzuf ][Gma0S;} om w½kwftpkd;&&JU tultnD
tcsufjyxkwfvTifhwmxuf xuf0uf awGxuf 50%enf;aeawmh ][Gma0S;} om&chJ&if 'Denf;ynm&yfbuf tapm
ydkNyD;vkyfay;Ekdifw,f/ 'Dtydkif; tyg taeeJY ½k&Sm;uaeNyD; b&mZD;vfxdudk qH;k OD;aqmifotl jzpf &yfwnfvmEdik rf mS
t0if tjcm;enf;ynm&yf topfrsm;eJY
aygif;vdkuf&if atmfya&wmrsm;tzdkY tvm;tvm&So
d rl sm;
uGe&f ufwnfaqmuf&mrSm rlvxuf 50
&mcdik Ef eI ;f oufomoGm;r,f/ Nokia [m
'DwnfxGifcsufrsdK;udk xkdif;EkdifiHuae enf;ynm
yD½l;EkdifiHxd vkyfaqmifaeNyD;/ xdkif;EkdifiH vIy&f mS ;rIawGeYJ
rSm qJvfvlvm aqmif&Gufay;whJ ae&m
wd;k wufvmwJh
rSm eHygwfESpf ae&m ,lxm;whJ DTAE
qdk&if AefaumufywfvnfrSm 'Dud&d,m aps;uGuaf wGrmS
opfawG wyfqifaeNyD/ 'grsm;jzpfvkduf jynfwiG ;f rSm&Sw
d hJ
&if 'DtawG; tBuHtydik ;f ud, k Nl yD; Edik if &H UJ
tm;upm;orm;awG[m
txufzuf vlaeusJwhJ twGif;ydkif;xd
tquftoG,v f yk Ef idk v
f Ykd tusKd ;jzpfxeG ;f urmhtqifh tm;upm;
zdkY rsm;aeNyDvdkY rSwfcsufay;ygw,f/ orm;awG jzpfvmzdYk
Dell qdk&if ay:xGufvmwhJ aps;
tcGit hf vrf;awG
uGufopfrsm;? tqef;tjym;eJY upm;
&vmMuw,f/
chJwm atmifjrifrI&chJwm renf;awmh
bl;/ w½kwfjynfrSm smart PC atmif 'Duae wufvrf;tcsKd U
jrifpGm aqmif&GufNyD;aemuf 2001 ckESpf &Edik w
f mayg/h
rSm tar&dutwGuf rlopfeJY yGJxkwfchJ
w,f/ yxrqH;k tBudrq f adk wmh aps;qpf
wm cHvdkuf&w,f/ wpfESpf tMumrSm csJUNyD; jzefYtm;&Sdw,f/ urÇmrSm broad- jzpfNyD; Cisco, Alcatel eJY lucent wdkYudk
Dell [m Smart PC udk ½kyfodrf;NyD; band uGef,uf ypönf;vkyf&mrSm eHygwf awmif ausmfwufoGm;OD;rSm aocsm
a'owGif; tjzpftysufuae ay;whJ 2 ae&m&aeNyD / ][G m a0S ; } uawmh w,f/ Cisco vdk ukrÜPDBuD;u olwdkY&JU
oifcef;pmu taumif;qH;k tawG;tMuH wHk;wdkufwkduf usm;udkufudkufbJAsmvdkY pD;yGm;a&;yHkpH ajymif;vJrSom olwkdYudk
udk xkwf,lNyD; wpfurÇmvHk;eJY qkdifwhJ rSwfcsufay;ygw,f/ ,SONf ydKifEidk rf ,f/ topftqef; xGiEf ikd rf S
xkwfukefypönf;tjzpf &atmif pGrf; vJ olwdkYudk vSJEkdifr,fvkdY qkdygw,f/
aqmifvkdufw,f/ t&Sdef&aeonfh a&TUajymif;aerI zGHUNzdK;wdk;wufqJ EkdifiHwvTm; 'D
Dell, Nokia eJY tjcm;taemufEi kd if H a&SUtem*wfrsm wu,hfpdefac:rI vkyfief;rsm; aeYpOfeJYtrQ wkd;yGm;vsuf
ukrÜPDBuD;rsm;[m topftqef;rsm; BuD;eJY BuHK&OD;rSm/ ][Gma0S;}[m IPV6 &Sdaeygw,f/ Online upm;whJvkyfief;

58 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


enf;ynmtem*wf : txl;aqmif;yg;
udkyJ Munfhyg/ wufvmwhJ NC Soft NC Soft atmifjrifaejcif;&JU aomhcsuf 0ifEidk af tmifvyk af qmifaew,f/ w½kw?f
qkd&if broadband udk OD;aqmifaewhJ u pdwful;aumif;aumif;oHk;NyD; thHzG,f *syefeJY udk&D;,m;wkdY[m yl;aygif;NyD;
ukd&D;,m;ukrÜPDu urÇmhtBuD;qHk; eJY tMurf;t&rf;vIyf&Sm;rIudk o[Zmw open-source software package udk
online upm;wh J vk y f i ef ; ud k wnf jzpfatmif zefwD;ay;EkdifvkdY upm;ol vkyfaqmifaew,f/ tpdk;&rSvnf; 'D
aqmufzYdk pDpOfaewmudk olu vufO;D rI rsm;&JYtBudKuf jzpf&jcif;ygvkdY qkdw,f/ open-source software ud k OD ; pm;
&,lvu dk wf ,f/ wpfvudk aiGBudKay;oH;k tawmifhwif; tckdifrmqHk;qdkwhJ ay;NyD; ay:vpDcsrSwfay;zkdY pOf;pm;ae
ol a ygif ; 5-oef ; ausmf & S d w ,f / ck Microsoft awmif 'D,SOfNydKifyGJrSm pdwf w,f/ tpöa&;vfEkdifiHqkd&if Microsoft
wkdif0rf? w½kwf *syefeJY tar&duxd cspGmeJY tEkdif&r,fvkdY ajymvdkYr&whJ &JU xkwu f ek yf pön;f roH;k pGzJ Ydk qH;k jzwfcsuf
csJUxm;NyD; tar&durSm yxr oH;k vywf tajctaeyg/ Linux qkd&if zGHUNzdK;qJ csNyD;NyD/ 'gu tvkyo f rm;aygif; axmif
rSmbJ City of Heaes upm;whJ tpDtpOf edkifiHaps;uGufrSm Windows eJY ,SOfEkdif *Pef; BuD;BuD;avmufudkyJ oufa&muf
[m csyfa& 228,000 a&mif;&w,f/ whJ ypönf;eJY ol&&Sdxm;whJ aps;uGufxJrQ rI&Sdr,f/ wu,fvkdY tjcm;EdkifiHrsm;u
vnf; 'Dvrf;aMumif;twkdif; vkdufvm
&if Windows eJY Office wdkYudk roHk;
awmhbJ tvkyform; oef;vkdufcsDNyD;
open-source software wdkYbuf vSnfh
oHk;oGm;&if Microsoft emNyDayghAsm/
ay:xGuv f mwhJ aps;uGuo f pfrmS yHk
rSef vIy&f mS ;csi&f if? enf;ynm&yf ukrP Ü D
rsm; pdwf&SnfzkdY vdktyfygw,f/ IBM
qd&k if b&mZD;vf Edik if rH mS 87-ESpf &Sad eNyD/
HP qkd&if a&SUajy;tpDtpOfawGcszdkY
tdE´d,eJY awmiftmz&durSm oHk;ESpfMum
chJw,f/ ckawmh olwkdY toD;tyGifhawG
cHpm;ae&ovkd a'ocHawG&UJ b0awGukd
vnf; wk;d wufajymif;vJapchNJ yD/ ]eDvrf;
r}vkd c&D;vSn"hf mwfyo kH rm;? udv k MJ unfh
yg/ tcef;ESpfcef;yg tdrfeJY cifyGef;onf
u ausmufrD;aoG;orm;? a,mu©rESpf
OD;ESifh nDwpfa,muf pkpkaygif; 5OD;&SdwhJ
tdrfaxmifpk ]]eDvrf;r}} tdrfrufu bm
awGvJ ½kyjf rifoMH um;pufwpfv;kH eJY rsuf
ESmusuyf efum wpfc/k tdrx f rJ mS "mwfykH
pwl', D akd o;ao;av;wpfcv k nf; aqmuf
csifw,fw/Jh toH;k cs odyHÜ enf;ynm&yf
qkdufa&mufvmrIaMumifh trsdK;orD;i,f
wpfOD;&JU b0[m ajymif;vJchJ&NyD/ 'gqdk
&if vmrhJoHk;pGJol aygif; wpfuka#(oef;
1000)&zkYd u ra0;awmhb;l vkYd ajymEdik Nf yD
r[kwfygvm; cifAsm/
cG e f a usmf x G e f ; (awmif B uD ; )
Ref: Business Week:

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 59


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

R & D r´> Aer;påmO


eqa.t´∑kiu By\m˙am¥a; K¥Ta;miel erac\epÅm¨tv\“p^; Dat\puMRiuk\y¨Niuc\t´.
ql´" k¥ep¥ak\q∑a;liu≥la;" By\kiu AnM≥KMsk\ kiriyapåty\" ts\K¥in\luM;
q∑a;li≥u By\kl ui a“p^; enak\S;Mu lk\T´ Rik
u e\ nta mhutB \ ;¨ " enak\ Microsoft
kiuc\Ta;t´.AK¥in\ d^ATi s√\;sa;r“p^el" ti;u tk\“p;^ Tutl \ pu T \ a;t´. eS.aP\wl ´ v\;
ml∑y\ek¥a mhut\la;" d^liumhut\B´ ri˙ty\" q¨k data et∑kiu Âkv\.“p^;
ts\en≥talupc\ n\;kiu b^dy ^ nui ≥´ m˙tt \ m\;‘p catalog lupm\ y\' lit u ar˙aep;my\A . lup\
Ta;liu≥k enak\SuM; lk\T´ eqa.kiuc\ lupe\ p;Nicu t \ y\" d^Ns˙ e\ N∑raq^ma˙ w^l¥sM r\ >´
Ta;t´.AK¥in\Tikiu titik¥k¥ qirm˙a kiriyakiu Atit\em.ent´. l¨nam¥a;kiu
eqK¥aty\" site\ ma l¨emartalv\; stc\sm\;qp\Âkv\l . im.m\ y\" d^liu quet
qk\qaq∑a;my\" sitk \ ;¨ y√\ep.l≥ui mSiu qn‘p sm\;qp\mOet∑ lup\enliu≥ Micro-
pån´≥" b^d^yiun´≥ m˙t\tm\;tc\rc\ lk\et∑≥ soft k d^sk\ kiry i am¥o;i Tutl \ mi m.\ y\l≥ui
kiu Ae®KAenepåc\; 1001 Kukui m˙tt \ m\; mTc\n´≥t´." Anagt\m˙alv\; d^sk\m¥oi;
‘pNicu t \ y\" AT^;k¥nt \ .´ vm¥a;m˙a Aipr\ a Tutl \ pu \ eZ;k∑kt \ c\P≥ui As^As√\mrie˙ q;
T´ek∑;“p^; pTmSuM;rK´.t´. {Anm\;}kiu B¨;liu≥ Siuq∑a;påty\"
®pn\“p^; Âkv\.RONiuc\my\" Am˙t\qvaet∑ q¨tiu≥S^m˙a ®Ps\el.®Ps\T mSn\;t´.
em.tt\t´. Ay\l\ziuc\;ma; eragår˙c\et∑ kist ß s\Kk u quetqn‘p®Kc\;ha quet
etac\ enak\SuM;eS; By\AK¥in\m˙a qnAt∑k\Siut´. Ay¨AS ®Ps\ty\"
eqak\K´.ty\Siuta ®pn\qtirNiuc\my\" Microsoft haquetqnn´≥ P∑>M ‘P;i ti;u tk\
Bwtk\lm\;kiu Arm\; liKu ¥cq \ m¨ ¥a;lv\; er;kisB ß k\ ec∑eÂk;kn\q ≥ t\®Kc\; mhn\
enak\SuM; q¨≥Sran´≥ Baet∑eS∑;eN∑;K´. mhut\t´. sit\k¨;el;et∑kiu l¥s\l¥øRO
ty\Siuta ®pn\Âkv\.RO ss\eS;Niuc\my\" ®Kc\;®Pc\. N˙sr\ v ˙ K\ NM cui r\ v\re˙i Aac\ Aa;Tut\
dåepmy\. em;sra em;K∑n;\ ts\Ku T∑kl \ a K´t. y\" Kulk ui mu % π t ^ cui ;\ ec∑eÂk; eKÁta
tak Aqu;M ‘pq¨m¥a; qim≥u hut\ kwiSra ®Kc\;n´≥ tiu;tk\mO eN˙;ek∑;®Kc\;®Ps\ent´.
”k^;m¥a;k q¨tiu≥ lOp\r˙a;mOm˙n\qmY d^liu AK¥in\m˙a sit\k¨;qs\et∑' r˙a;på;t´. kun\
b^dy^ nui ≥´ m˙tt
\ m\;tc\takiu tky\’kk i p\ å. psßv;\ et∑ Tutl \ pu P\ B ≥ui k\ma˙ A‘Pn\;At^;
mla; Siutapåp´" mrie˙ Aac\ Tin;\ qim;\ lupe\ Sac\enty\"
’kik\’kik\ m’kik\’kik\el qipπM d^en≥kalm¥a;m˙a ‘picB \ k\Am¥a;ha
pvar˙c\Siutak l¨et∑r´> liuAp\K¥k\ tk˚ql ui m\ ¥a;' tv\eTac\s kum% π m^ ¥a;
®Pv\.Sv\;Piu≥ sit\k¨;enÂktap´ mhut\ N˙c.\ mhamitP\ ≥∑´ p¨;epåc\;“p^; psßv;\ qs\m¥a;
la;" dåkiu Ac\g¥c\n^ya {lc\eS; tiu;tk\Tut\lup\Piu≥ luM;pn\;enÂkty\"
w^l¥Ms\}k Agçln\Niuc\cM' kin\;Brs\\K¥\ri˙ Microsoft k N˙s\s√\ quetqnn´≥ P∑M≥‘Pi;
Microsoft r´> quetqnDat\K´∑Kn\;m˙a ti;u tk\mO lupe\ Sac\PA ≥ui t∑k\ ec∑ edÅla
d^sk\kiriyakiu lup\eSac\sm\;qp\en 6.8 kue!quM;Piu≥ l¥aTa;ty\" d^ec∑et∑
ta N˙sK\ ¥^re˙i n“p^" SenseCam li ≥u  Amv\ ha kmıaepÅri˙ Aeta\SuM; AkÁm\;k¥c\
ep;Ta;ty\" d^kiriyakiu kut\Ak¥Ç SuM;' k∑n\p¥øtaqipπMpvar˙c\m¥a;' R¨pebd
eka\lmM a˙ tp\Ta;RunM ≥´ ts\en≥kui puA M er pvar˙c\m¥a;' Ac\g¥c\n^yam¥a;' qK¥ça
At∑k\epåc\; 2000 Riuk\y¨Niuc\ty\' pvar˙cm\ ¥a;' l¨meO r;pvar˙cm\ ¥a;påwc\t.´ n´≥ p^kc\;Ti påwc\lup\eSac\enq¨m¥a;
d^kc\mrak ts\KKu u ®Ps\p¥k\mk O ui Dat\pMu pvar˙ce\ påc\; 700 Kn\k ≥ ui eTak\pe.M p;Nicu \ ®Ps\ty\"
Rik
u t \ a" q¨m≥ a˙ lOpr\ a˙ ;mOkl ui k ui “\ p^; Âkv\. “p;^ kum% π @^ anK¥op\ rk\sm\ n∑ '\ wår˙ct \ n\ken d^lpu c\ n\;m˙a quetqn‘p®Kc\;r´> Ak¥o;i
enty\" “p^; Ap¨K¥ine\ ®pac\;l´mnO ≥´ Alc\; s^lk ^ n∑ b\ y\l^ Sn\Prn\ssßkui kin;\ Brs\K¥\ ek¥;z¨;kiu na;lv\Âkty\" 1960 n´≥

60 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

cal Picu B
\ a' touch-tone Pun;\ ' S´lP\ nu ;\ n´≥
Pk\ss\ k\m¥a;eÂkac\. d^en≥ l¨meO r;' s^;p∑a;
er;Bk\ma˙ d^erAla; ti;u p∑a;laK´t . y\"
Xerox's r´> påliu Ay\l\tiu quetqn
bhi@u ank quetqnpvar˙cm\ ¥a;k k∑n\
p¥øta emak\s\n´≥ yen≥ k∑n\p¥øta lup\
eSac\K¥k\sns\n´≥ Ae®KKMm¥a;kiu t^T∑c\
Tut\lup\K´.ty\"
d^ Sn\;qs\t^T∑c\mOk Aq®pa ra
eTac\K¥^“p^; rriK˙ Â.´ kty\" d^AT´ namv\
A”k^;Su;M k Xerox r´> ’ki;pm\;Aa;Tut\
mOeÂkac\. Microsoft At∑k\ erWU
en≥s√\Uep;t´. cn\;liu Windows ®Ps\epÅ
Piu≥ lm\;skiu K¥ep;K´.®Kc\;p´" d^liun´≥ 1990
®pv\.N˙s\kalm¥a;m˙a s^;p∑a;er; Sut\kp\
et∑n´≥’kMliu≥ d^sk\mOSiuc\ra quetqn
lupc\ n\;r´> erWeKt\ha enraticu ;\ elak\
m˙a ASu;M qt\Kr.´ ty\" dåepmy\. ma;ma;
mt\mt\ miuk\kRiueSa.P\ts\Kuqa k¥n\K´.
ty\" miuk\kRiueSa.P\r´> sin\eKÅK¥k\k
Ak¥o;i ®Ps\Tn∑ ;\ my\. quetqn‘pK¥km\ ¥a;kiu
‘plupm\ y\Seui pmy\. rld\et∑kui eZ;k∑k\
tc\Piu≥ nv\;lm\;met∑≥B´ ri˙K´.ty\liu≥
Amnap ewPn\q¨m¥a;ri˙K´.ty\"
Aa;ekac\;t´. Redmond Aup\suk
k∑n\p¥øtaqipπMSiuc\raBk\ ts\Kun´≥ts\Ku
mt¨ ®Ka;na;t´. Alupk \ k ∑ e\ påc\; 50  ek¥a\
m˙a quetqnm¥a; ‘plup\®Kc\;n´≥ r˙aeP∑
ePa\Tt u ®\ Kc\;et∑ eSac\rk ∑ r\ am˙a AqMn≥´
Am˙tA \ qa;‘p®Kc\;n´≥ pc\rc\; Baqaska;
ASc\S . c\. lupe\ Sac\K¥k\ken grp\Ps\
nv\;n´≥ eSac\r∑k\er;sns\m¥a;ATi lup\
eSac\Kt .´ y\" Microsoft mn\eng¥am¥a;r´>
ASiuAr quetqnpvar˙c\m¥a; lup\
eSac\K¥kr\ >´ 50 raKicu N\ nO ;\ qa N˙sN\ s˙ k\ en
quM;N˙s\At∑c\; kun\Tut\psßv\;A®Ps\
reAac\ s∑m;\ eSac\Ncui K\ t.´ y\l≥ui Sipu åty\"
Upma ki n \ ; Brs\ K ¥\ Dat\ K ´ ∑ K n\ ; k
Webcasting sns\®Ps\t´. i2i kiu lup\
eSac\enty\" q¨≥r´> stereocopic
kc\mram¥a;k qu;M Pk\®mc\ Rupp\ Mu 3D  m¥a;
1970 ®pv\.N˙s\m¥a;S^ ®pn\e®pac\;Âkv\.rc\ quetqnBk\kiu Ael;ep;lup\K´.liu≥ kiu Pn\t;^ Nicu t\ y\" enak\Kk M ui ’kki t \ p.´ nMu ≥´
d^ASc\®. mc\. sk\ml
O pu c\ n\;rp\Bk\ Ë;eSac\ epåk\erak\t´. ®Ps\T∑n\;mO rri˙K´.Âkty\" epåc\;sp\ Pn\t^;Niuc\eq;ty\" Upma
q¨m¥a;ha d^qeu tqnn´≥ P∑‘≥M P;i ti;u tk\er; AT n´≥ T r´> Bell Dat\K´∑Kn\;k t^T∑c\ pc\ly\km\;sp\kui ®Pv\m. la; sqv\®Pc\.
At∑k\ ec∑kiu q∑n\“p^; quM;K´.Âkty\" mOm¥a;®Ps\t´. Trn\ssßta' elSa opti- epå." i2i s^mKM ¥k\k dåzc\epåc\; m¥a;s∑arit ˙ .´

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 61


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

AT´k ts\Kup´ Redmond m˙a ts\N˙s\ d^Bk\Aepåk\k Aet∑;AeKÅet∑ wc\ Aimm\ a˙ rit ˙ .´ digital kiry i am¥a;kiu Tin;\ K¥op\
N˙s\”kim\ t^T∑c\Ta;taet∑kiu lk\et∑≥ q∑a;tan´≥ ts\Pk\kpsßv;\ et∑ T∑kl \ a Nicu t\ e.´ Sa.Pw\ m´ ¥oi; qu;M N˙sA \ K¥iny\ “¨ p^; Pn\t;^
®pqt´.p´∑m˙a z∑n\lAt∑c\;k B^l\git\s\ my\.qeBaliu≥ t∑k\K¥k\Âkty\" Mi- K´t . y\" d^sns\k qu;M s∑q ´ m¨ ¥a;S^ m˙a;enpå
kiyu t \ cui \ Âkv\K. “.´ p;^ “p"^ dåepmy\. s^;p∑a;er; crosoft ha q¨≥quetqn Bt\g¥k\ ty\Siut´. mk\eS.K¥\et∑ piu≥Niuc\ty\"
At∑k\ lup\eSac\Piu≥eta. mri˙B¨;" m¨l ec∑r´> cå;puMts\puMkiu tk˚qiul\m¥a;m˙a Ac\tank\ Sk\qy ∑ T\ a;ta m˙a;enta
Ë;tv\K¥kT \ a;t´A . ticu ;\ qippMπ varp\kui quetqn‘plupN\ cui P\ A ≥ui t∑k\ m tv\ep; ti'≥u p^sm^ a˙ rit ˙ .´ wåya‘pt\enta ApåAwc\
lupe\ Sac\Pp≥ui "´ lupe\ Sac\l≥ui rlat´r. ld\ ty\" R & D Apiuc\;kiulv\; A®m´tm\; erK´eqt†an´≥  m^;sns\®pc\Piu≥ liutaATi
kiu Tutl \ pu e\ r;Bk\ l¨et∑AepÅ m¨tv\ Aa;ekac\;eAac\ Tipt \ n\;Tutl \ pu N\ cui q\ ¨ Aqiep;Niuc\ty\" d^As^As√\ha Win-
ty\liu≥ Siuq∑a;påty\" Arc\Apt\k kiu quetqnBk\n≥´ A®mA ´ Sk\Aq∑y\ dows Aqs\ ska;w˙k\ Longhorn
eta. quetqnn´≥ P∑‘≥M P;i ti;u tk\ Tutl \ pu \ rie˙ Aac\ eSac\rk ∑ e\ p;ty\" Redmond Amv\n´≥ påwc\laNiuc\ty\"
er; (R & D) m˙a l¨ky ui t
\ cui \ nar^epåc\; m˙arit ˙ .´ quetqn Dat\KK∑´ n\;ha A”k;^ Su;M miuk\kRiueSa.P\Aenn´≥eta. enak\
qn\;lik u K\ ¥^“p^; sm\;qp\K“.´ p^;enak\ Aqs\ ®Ps\tan´A ≥ v^ 7 pt\®pv\t . cui ;\ Tutl \ pu q \ ¨ Sutm\ y\. lm\;m®mc\B;¨ " mÂkaeq;m^kp´
®pn\Tt u T \ a;t´. Dat\pMu tv\;®Pt\ep;t´. m¥a;kiu elya√\n´≥ Pit\eKÅ“p^; et∑≥SuMep; kum% π k ^ eKÁtaer;lm\;lik u “\ p;^ kunk\ ¥
eSa.P\w´®Ps\t´. Digital image Suite ty\" pvar˙c\n´≥ eZ;k∑k\qma;AÂka; sritA \ su ®Pt\etak\ram˙a d^ quetqn
kiu eZ;k∑k\tc\K´.ty\" kin\;Brs\K¥\m˙a na;lv\mOri˙eAac\ l¨mOer; qat¨v^mY @anmpåB¨;" g¥am%^Ncui c\ rM ˙i {eAK¥n\}‘mi>m˙a
ri˙t´. miuk\kRiueSa.P\ quetqnklv\; ®Ps\er;kiulv\; T¨;k´s∑a eSac\r∑k\ep; enak\S;Mu R & D bhi@u anSi“u p;^ mN˙sk \ m˙
eSa.P\w´qs\At∑k\ Asit\Apiuc\;et∑kiu ty\" miuk\kRiueSa.P\n´≥ Xerox ®Ka;na; P∑cK.\ e.´ q;ty\" s^;p∑a;er;picu ;\ ®pn\“p^; Ë;ema.
lup\eSac\enty\" psßv\;Asit\Apiuc\; q∑a;est´.AK¥k\på" laPiu≥Siuta meqK¥aeq;B¨;" dåepmy\.
ts\Kt u v\;At∑k\ N˙sN\ s˙ e\ lak\ AK¥ni y \ ¨ quetqnN˙c.\ P∑M≥‘Pi;tiu;tk\ Tut\ Amv\®pn\ekac\;PiA ≥u t∑ke\ ta. Ak¨Av^
lup\r“p^; eZ;k∑k\tc\eta. edÅla 80 lup\®Kc\; (R & D) kisßn´≥ Microsoft m˙a ep;Niuc\lim\.my\" Ba®Ps\liu≥l´Siueta.
p´rrc\ Bam˙ mkik u B \ ;¨ li≥u pvar˙ct \ s\Ë;k qtiTa;“p^; lupe\ nsra mliB u ;¨ " Ba®Ps\ Uerapm˙a mik u k \ Rieu Sa.Pr\ >´ gu%q \ tc\;k
Siupåty\" lil ≥u S´ eui ta. psßv;\ Aqs\ Tutl \ pu t\ cui ;\ Aemrikn\ kiRu pu S \ ;ui kum% π l
^ ≥ui Amv\rK´.
miuk\kRiueSa.P\Aenn´≥ A®Ka;kumπ%^ q¨m≥ a˙ k picu N\ cui t
\ e.´ Z;k∑kr\ l ˙i ≥ui ®Ps\ty\" takiu;" d^en≥ quetqnqn\≥qn\≥ ‘plup\
m¥a; R & D At∑k\ By\elak\q;Mu ty\ q¨≥r´> Windows sns\kiu quM;t´.l¨k ®Kc\;ha eKt\msa;eta.B;¨ li≥u By\lpui ´
Siuta mqiB´ mri˙påB¨;" miuk\kRiueSa.P\ Am¥a;qa; mhutl \ a;" quetqnSicu r\ a e®pae®pa Ak¥o;i m‘pB¨;Sit u akieu ta. d^en≥
quetqnr´> mn\eng¥ats\Ë;k kumπ%^ Aet∑;A®mc\klv\; d^ Windows n´≥ ATi By\qm¨ ˙ tp\Ap\eqK¥a me®paNicu \
Am¥a;A®pa;ha d^nv\;pvarp\Siuc\ra ts\nv\;mhut\ ts\nv\; Sk\sp\entap´ eq;påB¨;Kc\b¥a"
Tut\lup\mOsk\m¥a;ha l∑y\l∑y\k¨k¨p´ mhut\la;" Ac\g¥c\n^ya ts\Ë;Siurc\ emac\emac\ (Ac\;ya;)

62 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Aar˙ S´l\Pun\;eZ;k∑k\
N˙c\.
S´l\Pun\;m˙T∑k\eqaDat\erac\®Kv\kisßm¥a;
Aar˙qa;m¥a;r´> Pun\;m¥a; kmıakiu Tiuc\wm\m˙aSiurc\ eq;eq;ek∑;ek∑; t´." {nc\BiuBt\}ha A´d^Niuc\cMAt∑k\
si;u mi;u eta.my\Spui åla;" d^ Bk\ma˙ NiKu y
^ a {ASp\st \ k\K}\ J101 Pun;\ Siru c\ erac\; Anagt\m˙a S´l\Pun\; Tut\lup\ep;t´.
(Nokia)' ema\eta\Riula (Motorola)' melak\p"´ dåeÂkac\. sc\kap¨Ae®Ksik u \ enrakiu ry¨my\liu≥ Siupåty\" d^N˙s\m˙a
Sm\ e Sac\ ; (Samsung) n´ ≥    Sn\ ≥ kumπ%^r´> mn\eng¥ak Uerapn´≥ Aar˙m˙a Pun;\ N˙sq \ n\;n´≥ qu;M qn\;Âka;' yi;u dya;Nicu c\ M
k¥c\Bk\m˙ak nc\BiuBt\ (Ningbo- erac\;Piu≥ ska;e®paen“p^liu≥ Siuq∑a;på ApåAwc\ Nicu c\ t M ka eZ;k∑km\ a˙ erac\;
bird)' mitt\ (Mitac) ASp\s\tk\K\ ty\" K¥Pi≥u s^s√\Ta;ty\t".´ enak\ quetqn
(Asustek) ri˙ty\" tRut\®pv\m”k^;n´≥ tRu t \ ® pv\ m ”k^ ; m˙ a Si u r c\ l v\ ; ‘pK¥k\ts\KuAr d^N˙s\T´m˙ap´ tRut\ Pun\;
Tiuc\wm\lup\qv\Siut´. Am˙t\tMSip\et∑ {nc\BB ui t\} r´> erac\;Aa;k TipS \ ;Mu m˙a Tutl \ pu q\ T ¨ k
´ kmıaT . pi t \ n\; Tutl \ pu \
ha S´l\Pun\;elakm˙a Ae®KKiuc\mas∑an´≥ t´." N˙s\epåc\;m¥a;s∑a Pun\;eZ;k∑k\kiu q¨ 10 Ku sarc\;T´ pålim\.my\liu≥ ’ki“p^;
rp\tv\“p;^ namv\”k^;ent´. tMSpi e\ t∑kui kicu T
\ a;t´. ema\eta\Rl ui akiu mÂkaeq;m^ ehaK¥k\ Tut\Ta;ty\"
sin\eKÅAn\tuen“p^" km˙ ‘Pt\K¥Niuc\K´.taliu≥ Siuty\" d^lui {nc\BB ui t\}N˙c.\ A®Ka;AP´m≥∑ ¥a;
psßv\;et∑k puMsMt¨et∑påp´" eZ; NiuK^yaera' ema\eta\Riulapå q¨tiu≥ enrarla®Kc\;m˙a m¨lË;eSac\ent´. Pun;\
qk\qa®Kc\;k Aqas^;reta. Aar˙ m¨lpiuc\Siuc\K´.t´. eZ;k∑k\m¥a; ®pn\lv\ Tutl \ pu q\ m¨ ¥a;ha qu;M s∑q ´ m¨ ¥a;r´> liA u p\
qa; Pun\;Tut\lup\q¨m¥a;ha Arc\  eZ; rri˙Piu≥ AK∑c\.Alm\;mri˙eta.B¨;liu≥ Ak´ K¥k\kiu m®Pv\.Sv\;Niuc\liu≥ ®Ps\ty\liu≥
k∑k\kiu kiuc\Ta;q¨et∑S^k eZ;k∑k\ Kt\q¨m¥a;k SiuÂkpåty\" quM;qp\Âkty\"
qs\reAac\ ÂkMeSac\enÂk“p^" quM;s∑´q¨ E“p^lr´> sarc\;zya;Ar kmıaepÅ eZ;k∑k\Ar Ë;eSac\mOep;ent´.
m¥a;APiu≥eta. ’kik\t´.Pun\; er∑;K¥y\Piu≥ M a tRut®\ Ps\
m˙a S´lP\ nu ;\ Aqu;M Su;M Nicu c\ h NiKu y
^ aSiru c\ ti;u tk\laent´. nv\;pva
AK∑c\.Aer; piu“p^; rlataepå." “p^; qn\;epåc\; 296 qn\;elak\ ri˙ty\ qs\m¥a;kiu v^ V∑ts\ a∑ Aqu;M ‘pt´e. nram˙a
eN˙;ek∑;enty\" dutiyliuk\ent´.
ema\eta\Rl ui aSiru c\lv\; l∑nK\ t .´ .´ mN˙s\
Anv\;cy\km˙s“p;^ qu;M s∑r´ Kk\t.´ kiry i a
Siut´. Ae®KAenk l∑n\e®mak\K´.liu≥
mÂkaeq;m^km˙ quM;s´∑q¨m¥a;Bk\ ®pn\
lk\Kl M at´. Ae®KAenkiu rril ˙ aK´t . y\"
Sm\eSac\;Siurc\lv\; Ak∑aAew;
Aly\Alt\ken A®mc\S . ;Mu Sk\qy ∑ \
Niuc\t´. Pun\;m¥a;kiuqa Tut\lup\enty\"
dåeÂkac\. Am¥a;l¨TA u Pi≥u Pun;\ tn\P;ui At∑k\
qk\qk\ edÅla 800 mquM;Niuc\q¨k
m¥a;eneta. Alup\m®Ps\B¨;epå."
lamy\.N˙s\m˙a {nc\BiuBt\}ha
FreeMove AP´k ≥∑ ui Pun;\ et∑ Tutl \ pu e\ p;
my\" d^AP´∑≥k Uerapm˙a lOp\r˙a;ent´.
AP´∑≥”k^;m¥a;®Ps\t´. Orange, T-mobile,
Telefonica n´≥ telecom Italia Mo-
bile ti≥u påwc\P>∑´ sv\;Ta;t´A . P´>∑ ®Ps\ty\"
qu;M s∑q
´ e¨ påc\; 235 qn\; elak\ rit ˙ y\"
64 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\
k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

tRut\ Pun;\ Tutl \ pu e\ r;qma;ts\Ë; N˙sm\ a˙ ts\kmıalu;M miB u cui ;\ l\Pnu ;\ qu;M s∑q ´ ¨
Aenn´≥ pTmSu;M A”kim\ UerapeZ;k∑k\ epåc\; 1.6 kue! ril ˙ mi m.\ y\l≥ui Sipu åty\"
T´kiu tiuk\Riuk\ Tiu;ePak\wc\erak\Niuc\ d^ AerAt∑kk \ Âui kv\“. p^; erac\®Kv\®PamO
ta ®Ps\ty\" ts\K¥in\luM; NiuK^yak d%\kiu Kn\≥m˙n\;rc\ qk\ri˙m¥a;At∑k\
lWm;\ mi;u latakiu Ae®pac\;l´”k^; e®pac\; AN †ray\ha meq;eÂkac\; na;lv\
l´q∑a;esmy\. Arip\lk%apåp´" Nicu p\ åty\"
tky\lq ≥ui a mimPi nu ;\ et∑kui Aqu;M ‘p d^liuPun\;ken“p^; erac\®Kv\®PamO
Piu≥ s^s√\Âkmy\. operator et∑n´≥på ASc\ eÂkac\k . c\Sa®Ps\Ncui ®\ Kc\; qim≥u hut\
e®prc\eta. NiuK^yan´≥ Sm\eSac\;tiu≥liu eKåc\;kik u ®\ Kc\;' m¨;ew®Kc\;n´≥ Atit\
eZ;k∑k\l∑y\l∑y\rTa;“p^;t´.q¨et∑kiu em.®Kc\;m¥a; ®Ps\Ncui t \ y\St ui  .´ qipS Mπ cui \
sin\eKÅNiuc\pålim\.my\" ra AeTak\ATa;n´≥ tik¥s∑a Ae®P
Tut\lup\q¨m¥a;halv\; eZ;k∑k\ mep;Nicu e\ q;tak Am˙np\ å" dåepmy\.
A‘pic\ASiuc\n´≥ S´l\Pun\;et∑kiu piuekac\; el.laK¥k\m¥a;Ar erac\®Kv\®PamO
eAac\ pi“u p;^ S´e∑ Sac\meO kac\;eAac\ Tut\ eÂkac\. Ë;eN˙ak\Sl ´ m\ ¥a;kiu P¥kS \ ;^
lupN\ cui P\ ≥ui ’k;i sa;enÂkqliu Aqu;M ‘pq¨et∑ Niuc\®Kc\;n´≥ qtiem.eragå®Ps\t´.
klv\; S´lP\ nu ;\ et∑r>´ T¨;®Ka; Sn\;qs\ Alzheimer Ay\l\ zicu ;\ ma;eragå
t´. features et∑eÂkac\. ts\ky ui e\ rqu;M m¥oi; esas^;s∑arNiuc\t´. AeTak\
k∑np\ ¥øtael;et∑elak\ n^;n^; mrim˙ ®Ps\ ATa;ri ˙ t y\ l i u ≥ Si u p åty\ "
psßv\;el;et∑ ®Ps\laenrpåty\" Ë;eN˙ak\lOp\r˙a;mOkiu e®pac\;
qtc\;n´≥ Sk\q∑y\er; nv\;pva l´es®Kc\; tuM≥®pn\mO
eKt\l≥ui tky\k . ui p^p®^ pc\®pc\”k^; e®paSiu AK¥in\n´≥ Aip\
Niuc\t´.ATi S´l\Pun\;m¥a;r´> elakha K¥in\ A en
k¥y\®pn\≥latamiu≥ l¨tiuc\;n´≥ n^;sp\mOet∑ ATa;m¥a;
yKc\.yKc\et∑kTk\ piulaty\" kiu lv\;
d^eta. S´l\Pun\;et∑eÂkac\. nisßD¨w AK¥in\mm˙n\
l¨mOkisßet∑m˙a ASc\e®peK¥aem∑≥mOet∑ ®Ps\esNiuc\
ril
˙ aNicu t \ ami≥u l¨Ë;er eta\eta\m¥a;m¥a; q liu 
quM;la“p^ Siu®pn\eta. S´l\Pun\;eÂkac\.
l¨≥k¥n\;maer;kiu TiKiuk\Niuc\ty\Siut´.
quetqnpvar˙c\et∑r´> qtiep;K¥k\
et∑kl ui v\; Ael;Ta; s√\;sa;laÂkr
m˙a ®Ps\påty\"
miuBiuc\;l\Pun\;k Tut\lWt\t´. erac\
®Kv\ ®PaT∑k\mOAa; By\elak\ ®pc\;
ql´Siurc\ elya√\p¥Mr´> lm\;eÂkac\;®p
sns\kui TiKk ui e\ sty\" licu ;\ ty\lP^ nu ;\
kil u v\; TiKk ui N\ cui q \ liu ka;n´≥ AimT \ m´ a˙
ri˙t´. et;g^tsns\kiulv\; TiKiuk\es
ty\" d^eta. d^lui Pun;\ qu;M s´q ∑ ¨ m¥a;lat´.
Ael¥ak\ erac\®Kv\®PaT∑km\ A O a; pi“u p^;
Aa;ekac\;lamOeÂkac\. k¥n\;maer;kiu
Anv\;cy\TKi k ui e\ sË;' l¨Am¥a;n´S ≥ cui t\ .´
k¥n;\ maer;picu ;\ kiu l¥sl \ ¥øROTa;li≥u mrNicu \
eta.t´. Ae®KAenm˙a ri˙enpåty\"
Anagt\Aer; emYae\ t∑;K¥kA \ r lamy\.

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 65


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

eS;Bk\Siuc\rapsßv\;m¥a; ®Ps\t´. N˙luM; miB u ciu ;\ Pun;\ k¥ s∑m;\ Ac\nmi .\ K¥n\ny\l\ lm\; eÂkac\;kiu ti;u tk\ ekac\;m∑nP\ ≥ui d^mB ui cui ;\
Kun\sk\' Asa;Tiu;my\. Asit\Apiuc\;m¥a;' eÂkac\;ts\Knu ≥´ licu ;\ N˙se\ Âkac\;qu;M erd^yui Pun;\ nv\;pvan´≥ pt\qk\“p;^ qina;lv\t.´
AK¥o>i na;Âka;kiry i am¥a;r´> An^;Ana;q∑a; ®Ps\ty\" miuBiuc\;Pun\;n´≥ ska;e®parc\ ASc\.ri˙eAac\lv\; tiu;tk\eAac\
“p^; Aqu;M ‘prc\ A´dp^ sßv;\ K¥oi>y∑c;\ q∑a;Nicu \ An^;ri˙ @anK¥op\n´≥lv\; ska;e®pa®Kc\; eSac\r∑k\ep;Niuc\m˙ ngiuk hut\m˙hut\på.
ty\liu≥ Siupåty\" lv\; ®Ps\påty\" A´d^km˙ ts\Sc\. mla;' AN †ray\”k^;påla;Sit u .´ eÂkak\
ATk\pålui k¥n\;maer;kiu TiKiuk\ pumM n˙ t\ p\Sc\Ta;t´. Pun;\ sns\Tk ´ ui erak\ sitm\ ¥a;kiu nv\;på;q∑a;esm˙a ®Ps\påty\"
esNiuc\®Kc\; ri˙' mri˙ qireAac\ lk\ri˙ q∑a;påty\" miB u ciu ;\ Pun;\ m¥a;era' @anK¥op\ WHO r´>ASiuAr yKutc\®pt´.
quetqn ‘plup\®Kc\;m¥a; Aemrikn\' m¥a;kpå N˙s\eÂkac\;quM; erd^yiuSiueta. AK¥k\Alk\m¥a;ha tik¥eqK¥a“p^;
“bitni n\ ≥´ AK¥oi>Nicu c\ mM ¥a;m˙a eSac\rk ∑ l\ ¥k\ RF erac\®Kv\®PamOkiu Tut\lup\liuk\ta eS∑;eN∑;Niuc\t´.ASc\.' na;lv\eAac\
ri˙påty\" eSac\r∑k\S´ meqK¥a' mer n´≥ An^;Ana;m˙ari˙ent´. l¨m¥a;kiu Dat\ tc\®pNiuc\t´.ASc\.m˙ari˙eÂkac\; e®paSiu
raeq;eta. elaelaSy\ Aemrik erac\®Kv\qc\.esty\" dåepmy\. d^N˙s\Ku q∑a;påty\"
Py\dry\Sk\q∑y\er; eka\mr˙c\AP∑´≥ luM;ha s∑m\;Ac\nim\. (Ak∑aAew;tiu) ®Ps\ By\nv\;pvam˙amSiu eSac\rn\'
(FCC) P´“≥∑ p^; d^erac\®Kv\®Pa®Kc\;kiu Tin;\ Pi≥u eta. Dat\erac\®Kv\ ®PaT∑k\mOha er˙ac\rn\St ui A
.´ K¥kk\ på“p;^ qa;på" tt\
tc\’kikak∑y\mOkiu eSac\r∑k\ep;enpå Am¥a;Aa;®Pc\. Arm\;nv\;påty\" kÁm\;na;lv\qm¨ ¥a;k ATk\på eSac\'
ty\" S´l\Pun\;ts\luM;kiu eZ;k∑k\ k¥n\;maer;Bk\ qtc\;AK¥k\ er˙ac\ kismß ¥a;kiu VWnÂ\ ka;“p;^ Kicu ;\ t´A
. ticu ;\
mtc\m^ Tut\lup\q¨k FCC AP´∑≥kiu Alk\ep;ram˙a Tierak\t´.sns\®Ps\Piu≥ lup\rc\ Klut\mTi S¨;m®ciNiuc\eÂkac\;
tc\®prpåty\" FCC k qt\m˙t\Ta; qipπMpvar˙c\m¥a;' Asiu;rAP´∑≥Asv\;m¥a;' tc\®pliuk\rpåty\"
t´. AN †ray\mri˙t´. erac\®Kv\®PaT∑k\ mO sk\mOn´≥ l¨TuAÂka; Sk\q∑y\er;lm\; emac\emac\(Ac\;ya;)
NOn\;Atiuc\; ri˙mri˙ lup\eSac\®pqrpå
ty\" qt\m˙t\Ta;t´.NOn\;r´> eAak\m˙a
ri˙rc\ AN †ray\mri˙B¨;liu≥ qt\m˙t\ep;“p^;
m˙ erac\;K¥Niuc\påty\"
Nokia NiuK^yaSiurc\ A´d^eBac\ S´l\Pun\;quM;ram˙ Dat\erac\®Kv\qc\.mOeB;m˙
At∑c\;m˙a ri˙en“p^; l¨Am¥a;AN †ray\ kak∑y®\ Kc\;
mriP˙ ≥ui lupe\ Sac\ent´. quetqnlupc\ n\;
m¥a;kil u v\; ec∑eÂk;pueM p;“p^; eSac\rk ∑ \
espåty\" quM;s∑´q¨m¥a;kiulv\; d^kisßn´≥
Sicu t \ .´ qtc\;AK¥k\Alk\ qirei˙ Aac\
A®m´ep;påty\" enak\ d^mB ui cui ;\ l\Pnu ;\ kiu
qu;M s√\ kiy u K\ NÎak erd^yl ui ciO ;\ kiu supy \ ¨
Nicu t
\ t .´ s.´ m∑ ;\ Ac\ By\elak\rt ˙i y\St ui a
titk i ¥k¥ ticu ;\ taqirN˙i cui \ Pi≥u {sM}kil u v\; - lk\kiuc\Pun\; AquM;‘pq¨m¥a; eKåc\;tp\
qt\mt ˙ e\ spåty\" headset kiu tp\Sc\“p^; Kå;pt\m˙a Pun\;
kulqmg© kmıa.k¥n\;maer;AP´∑≥ kiu K¥it\Ta;på" Ë;eN˙ak\kc\Sa m®Ps\Piu≥
(WHO) r´>ASiuAr lk\kiuc\miuBiuc\; AqMPm\;tiuc\ (antenna) kiu Ë;eKåc\;m˙
Pun;\ n´≥ q¨r≥ >´ @anK¥op\th ≥ui a erac\®Kv\Tt u \ ew;eAac\Ta;på"
lWt\mO Ae®KAenK¥c\; mt¨ÂkB¨;t´."
- ka;t∑c\;quM;rc\ lk\n´≥mkiuc\rt´. Pun\;kiu
erd^yui frequency eKÅt´. erd^yt ui nu \
quM;“p^; A®pc\ antenna kiuqa quM;på"
NOn;\ (RF) eÂkac\. Dat\erac\®Kv\qc\r. a
m˙a miuBiuc\;Pun\;quM;s∑´q¨k Sy\l¨la@an - kiuy\wn\ri˙t´. Am¥oi;qm^;m¥a; S´l\Pun\;kiu
K¥op\na;m˙a enTicu q \ T
¨ k\ erac\®Kv\qc\. qtiTa;j quM;på"
ta piu“p^;KMrty\liu≥ Siupåty\"
- Dat\erac\®Kv\Tut\lup\mO Anv\;SuM;
miuBiuc\;Pun\; @anK¥op\m¥a;ha s∑m\;Ac\
nim.\ suepåc\;K¥n\ny\ll \ m\;eÂkac\;n´≥ licu ;\ Pun\;kiu wy\quM;på"
N˙s\eÂkac\;quM; erd^yium¥a; ®Ps\ty\"

66 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901 lilu a;t´. tk˚ql ui k \ Sc\;“p^; lupq\ k\
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
nv\;pvalup\cn\;Bk\
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
lv\;rit ˙ .´ l¨m¥o;i kilu Kui ¥cÂ\ kty\" dåeÂkac\.
qtc\;AK¥k\Alk\ep;t´. nv\;pva
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901 Bk\qk\qk\ sitw\ c\sa;t´. eTac\epåc\;
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
Alup\rPiu≥Kk\t´. AiN∂iy
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
1234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345678901
m¥a;s∑aeqa l¨cy\et∑APi≥u wc\ec∑ekac\;
ty\Siut´. d^Alup\Bk\ AKk\et∑≥Âk
rpåeta.ty\"
d^en≥AiN∂iyNiuc\cMr´> tiu;tk\t´. nv\; kÁn\eta\tiu≥ k^ lium^ta 200 Kr^;ken d^Ns˙ m\ a˙ AiNyi∂ Nicu c\ rM >´ nv\;pvakum%
π ^
pvaBk\Scui r\ a lupc\ n\;ny\e®mm˙a Alup\ laK´.rtab¥a" ml∑y\eÂkapåt´." m¥a;ha Alupq \ ma;epåc\; 75,000  ken
Akiuc\ r˙aeP∑q¨et∑APiu≥ Aekac\;SuM; AiNi∂yNiuc\cMr´> nv\;pvaelakha 100,000 Ti Alupe\ p;limm.\ y\" mN˙sk \
AK¥in\®Ps\qliu ASiu;SuM;AK¥in\lv\; ®Ps\ qamn\liu≥ me®paNiuc\t´. Ahn\≥Ata;n´≥ Tk\ 50 raKicu N\ nO ;\ Tk\wk\ ti;u tk\la
enty\" Bn\kelam˙aen“p^; eSa.P\w´ ’kMenty\" ASc\®. mc\. nv\;pvakum% π ^ ®Kc\; ®Ps\ty\" Kum˙ Ae®KAen ®pn\ekac\;
Ac\g¥c\ny ^ ats\Ë;®Ps\q¨ {miru n\} 29  N˙s\ Am¥a;A®pa; Ac˙a;lupc\ n\;et∑ lk\K“M p^; lat´. Am˙t\qva®Ps\ty\" d^lup\cn\;
ha z∑n\ltun\;k Alup\qs\ts\KurPiu≥ lupe\ nrt´A. K¥inS \ eui ta. lupA
\ a;liA
u p\ Bk\ Asusuwc\ec∑lv\; 40 raKiuc\NOn\;
r˙aty\" N˙s\pt\tv\;n´≥kiu q¨liuK¥c\t´. ta Am˙n\®Ps\epmy\. lk\er∑;s√\et∑ tiu;tk\lamy\liu≥ Siupåty\" kumπ%^
Alupr\ ty\" hicu d\ raBd\‘mi>m˙arit ˙ .´ mik
u \ elak\qa liuK¥c\Âkty\" kumπ%^k m¥a;At∑k\ AKk\AK´ts\Kuk Aly\
kRieu Sa.Pk \ mu %π m^ a˙ Alupr\ ®Kc\; ®Ps\ty\"
Ac\tank\ma˙ q¨r≥ >´ kiy u e\ r;m˙tt \ m\;kiu
ePa\®pliukt \ an´≥ Alup\ep;my\.saet∑
wc\laty\" l¨ts\eyak\At∑k\
Anv\;SuM; Alup\ 5 Kuelak\ wc\la
ty\" qv\ nv\;pvaBk\ elakm˙a
q¨≥lup\qk\klv\; 6 N˙s\ ri˙“p^el"
ny¨;edl^‘mi>qa; k¨ma; (22 N˙s\)r´>
Alup\k data et∑kiu m˙t\tm\;tc\t´.
pvar˙c\" dåepmy\. q¨≥Arv\AK¥c\;n´≥
kik u v\ t ^ A .´ lupk \ ui mrNicu e\ q;B´ ®Ps\en
ty\" dån´≥ qtc\; AK¥k\Alk\ep;t´.
nv\;pva®pp´t ∑ s\Kru r˙i aq∑a;“p^; Alupr\ ri˙
er;At∑k\ q¨r≥ >´ kiy u e\ r;razwc\kui Alup\
ep;Nicu m\ y\. pugo© l
i m\ ¥a;kiu lk\km\;ty\"
By\q¨≥m˙ gRusiuk\ePa\etac\ mrK´.r˙aB¨;"
Alup\ts\KuepÅrc\ elYak\t´.q¨k
raliuk\K¥^“p^; ri˙enty\" edl^m˙ari˙t´.
l¨tiuc\;klv\; d^AK¥k\Alk\ep;t´.
nv\;pvaSiuc\ra Alup\kiup´ liula;Âk
ty\" lupc\ n\;Aet∑A ≥ ’kmM ril˙ k≥ui Alup\
ts\Kru Pi≥u ml∑yB \ ;¨ b¥ali≥u vv\;r˙aty\"
Call center Alup\et∑elak\qam¥a;
enty\" {haya;na;} ®pv\ny\qa;
{Km\eBa.K¥\} (22 N˙s\) ha Ac\g¥c\n^ya
B´≥∑ p¨pe¨ N∑;eN∑; r“p^;s" Alupr\ a˙ Pi≥u edl^‘mi>
S^ erak\laty\" q¨cy\K¥c;\  5  eyak\'
6 eyak\elak\n´≥epå." erak\eta.
eSa.P\w´n´≥Siuc\t´. Alup\m¥oi;kiu mri˙B¨;"

68 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Alt\ ”k^;Âkp\er;mØ;m¥a; luMelak\s∑a ”k^;Âkp\er;mØ;m¥a;kiu lKekac\;ekac\; Ae®Kmhn\®Ps\qa∑ ;Nicu t \ y\l≥ui SiÂu kty\"
mrri®˙ Kc\; ®Ps\ty\" q¨tk ≥ui m˙ wn\Tm\;qs\ ep;“p;^ reAac\®møH S∑ye\ nÂkty\" d^AKå d^AKå AemrikAenn´≥ d^liu Alup\K´∑ew
et∑kiu qc\tn\;ep; p¥oi;eTac\ep; Âkp\ s^lk ^ n∑ b\ y\lm^ a˙ ®Ps\qliu Alupe\ ®pac\;erW> Ap\N˙Mt´. lup\cn\;lup\Piu≥ AiN∂iyNiuc\cMkiu
mt\ep;Nicu t \ q
.´ e¨ t∑ ®Ps\ty\" lupc\ n\;k t´l . pu r\ p\ Rutt
\ rk\ epÅT∑kl \ aty\" Tv\q . c∑ ;\ s√\;sa;eta.ma˙ mhutt \ .´ Pils\
liA u p\t.´ Aet∑A ≥ ’kMm¥oi;rit˙ q
.´ e¨ t∑ nv\; ”k;^ Âkp\er;mØ;ts\eyak\ha q¨lpu e\ nt´. picu '\ Rura˙ ; qim≥u hut\ b^yk\nm\ Nicu c\ eM t∑ma˙
på;ent´. AKk\AK´ri˙enty\liu≥ Aiuc\t^ kumπ%^k 2 N˙s\' 3N˙s\ lup\liu≥m˙ lK lup\Piu≥ s√\;sa;Âkeplim\.my\"
Sk\q∑y\er;nv\;pva kumπ%^”k^; 3 Ku ti;u tk\“p;^ mep;rc\ lsaekac\;t´A . lup\ dåepmy\. A´dl ^ ui Ae®KAenerak\P≥ui
T´k ts\Ku®Ps\t´. Infosys A”k^;Ak´ S^ e®pac\;lup\eta.tap´el" k Aeta\liupåeq;ty\" elaela
ts\Ë;k Siuq∑a;påty\" Ak´Kt\q¨AK¥oi>k d^lup\rp\m¥oi;kiu Sy\ d^N˙s\m˙akiup´ B´∑≥rri˙“p^;q¨n´≥ B´∑≥l∑n\
l¨Ac\Aa;liuAp\qelak\ AT¨;sitp\ ¨ kty\" Ba®Ps\ll ≥ui S´ eui ta. ek¥ac\;qa;m¥a;kik u 3 qn\;n^;n^;elak\
AeTak\ApM. mep;Niuc\®Kc\;eÂkac\. d^ d^liu lKtiu;ep;“p^; ®mHøS∑y\mOeÂkac\. ri˙ty\" q¨tiu≥ha d^Alup\eZ;k∑k\T´
lup\cn\;r´> lsaec∑ha d^N˙s\m˙a 15 k AiN∂iyNiuc\cMr´> lup\cn\;y˙√\‘pic\t´.Bk\ wc\my\.q¨et∑" Am¥a;suk ATk\m˙a
en 20 raKiuc\NOn\;Ti tiu;tk\lamy\liu≥ t®Pv\;®Pv\; yiuy∑c\;q∑a;m˙akiu siu;rim\liu≥ ePa\®pK´.t´.Ae®KAenm¥oi;n´≥ tiu;Âkm˙a ®Ps\
Situ y\" Aly\Alt\tn\; mn\eng¥am¥a; ®Ps\ty\" d^AKå software lup\cn\; qliu tK¥oi>k¥eta. esac\.enNiuc\Âkt´.q¨
APiu≥ N˙s\s√\ lsaec∑ edÅla 20,000 lk\KM“p^; eSac\r∑k\t´.Alup\ TiKiuk\“p^; et∑' tK¥oi>k rraAlupw\ c\lpu “\ p^; esac\.
ken 40,000 Ti rri˙lam˙a®Ps\“p^; A®Ka;k‹Bk\ ti;u tk\eAac\ eTak\ Âkmy\q . e¨ t∑ sq®Pc\. Am¥o;i m¥o;i ri“˙ p;^ AiNyi∂
Am¥a;SuM; tiu;tk\rri˙®Kc\; ®Ps\ty\" pMe. p;en®Kc\;m¥a;Bk\ma˙ lv\; TiKk ui q \ a∑ ; Nicu c\ rM >´ ti;u tk\ent´. nv\;pvalupc\ n\;m˙a
AiN∂iykumπ%^m¥a;ha AeTak\ApM. esNiuc\liu≥ ®Ps\ty\" AiN∂iyr´> nv\;pva m¥k\si klv\klv\el;et∑n´≥ Alup\
luMelak\s∑a mep;Niuc\t´. ASc\.m¥oi;m®Ps\ piuc\; lup\cn\; lk\ri˙Atiuc\; N˙s\s√\ 40' l∑y\k¨s∑amrri˙t´. w´ÂqGT´ tw´w´ ts\
eAac\ ’k;i sa;“p;^ KuKeM nep;my\. Aemrikn\ 50 raKiuc\NOn\; NOn\;Atiuc\; tiu;tk\enrc\ lv\lv\n´≥ ri˙enÂkm˙a eqK¥aty\liu≥
kumπ%^”k^;m¥a;®Ps\t´. Asc\K¥a (Accen- lk\ri˙ laAp\t´.Alup\lup\eSac\t´. m˙t\K¥k\ ep;enÂkpåty\"
ture) n´≥ IBM tiu≥liuk wc\la“p^; puMsMha lamy\. 2 N˙s\' 3 N˙s\At∑c\; emac\emac\ (Ac\;ya;)

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 69


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

THE EVOLUTION OF GRAPHICS


yen≥eKt\kalt∑c\ graphic card m¥a;kiu ASk\m®pt\ ty\Siuta  Rup\puMet∑n´≥ m¥k\®mc\kiuy\et∑≥ ®pqq∑a;påmy\" d^
tiu;tk\eKt\m^eAac\ eSac\r∑k\l¥k\ri˙“p^; features epåc\; setting et∑kiu kiuc\t∑y\rc\;n´≥ qc\.r´>gim\;et∑kiu m˙c\tk\AM.Âq
m¥a;s∑a ®Pv\.tc\;ep;Ta;q®Pc\. ROp\eT∑;mOm¥a; ®Ps\laNiuc\qv\" P∑y®\ Ps\eAac\ ‘plupP\ ≥ui Ae®KKMekac\;et∑ rril ˙ am˙a ®Ps\påty\"
qc\.Aen®Pc\. Baet∑kiu emYa\m˙n\;Ta;Niuc\ql´Siuta An^;kp\ dåepmy\. zat\lm\;k d^elak\n´≥ m“p^;eq;på" Setting
es.cu tc\®pTa;påqv\" et∑Aa;luM;kiu git\SuM;Ti tc\liuk\liu≥ qc\.r´>gim\;k Arm\;
qc\. graphics card r´> driver eSa.P\w´kiuP∑c\.“p^; setting Âkv\e. kac\;lataeta. hutp\ å“p^" ksa;t´A . Kåk¥rc\ tuS ≥M cui ;\
et∑ elYak\Âkv\.mit´.AKå sit\ROp\eT∑;mOet∑ ®Ps\larc\ kiuy.\ Sicu ;\ St\etak\St\etak\ ®Ps\laPim≥u ¥a;ty\" gim;\ ts\Kk u
kiuy\kiu K∑c\.lWt\tt\Piu≥ liupålim\.my\" Anisotropic filter- rmy\. ts\sk˚n\≥At∑c\; ®pk∑k\AerAt∑k\ frames per
ing n´≥ full-scene anti-aliasing (FSAA) Sit u .´ AeKÅAewÅ second (fps) r´> Aer;påmOklv\; puMrip\Arv\Aeq∑;Tk\
et∑ha gamer et∑APiu≥ rc\;N˙^;kÁm\;wc\“p^; ®Ps\epmy\. Bakiu mqarc\etac\m˙ tn\;t¨AenATa;m˙a rip˙ åty\" pumM n˙ A \ a;®Pc\.
Siuliuty\Siuta Kn\≥m˙n\;rKk\enpålim\.my\" frame rate 30 fps (TV m˙aTk\ 5 fps sa piu®mn\ty\) ri˙rc\
ATI n´≥ Nvidia k feature Aqs\et∑ ts\elYak\luM; eK¥aem∑≥s∑a ksa;Niuc\Piu≥ luMelak\påty\"
epåc\;Tv\e. p;entaeta. hutp\ år´>" 6 lts\Kå s∑m;\ eSac\rv\ ATI n´≥ Nvidia r´> enak\SuM;epÅ grahics card et∑k
A®mn\NOn\; tiu;tiu;latt\t´. d^ graphics card et∑r´>As∑m\; feature Aqs\et∑AeÂkac\;lv\; Tv\q . c∑ ;\ ePa\®pTa;påty\"
kiu kÁn\eta\t≥ui Am^lk ui \ Aqu;M K¥tt\P≥ui Kk\Ke´ npåeq;ty\" By\ setting k Bakiu®Ps\esty\Siuta l∑y\k¨s∑a qi®mc\
d^AK¥k\k settings et∑r>´ Aer;påmOkui qti‘pmi“p^;  &c\;ti≥u Niuc\eAac\ screenshot et∑r´> ts\sit\ts\piuc\;kiu puMÂk^;K¥´>
kiu l¥s\l¥øROmTa;qc\.eÂkac\; VWn\®penpåty\" Setting et∑ ®pqTa;påeq;ty\" dåepmy\. AKåm¥a;s∑am˙a on-sceen epÅ
kiu Am¥oi;m¥oi; K¥in\V˙iy¨®Kc\;Aa;®Pc\. qc\.p^s^epÅk game et∑r´> m¥k\®mc\ Âkv\R. rO tak d^Tk\p“ui p^; ANust i q\ q i a Tc\ra˙ ;Nicu p\ å
purM pi A
\ rv\Aeq∑;n´≥ A®mn\NnO ;\ kiu T¨;T¨;®Ka;®Ka; ti;u tk\ekac\;m∑n\ ty\"
esNiuc\påty\" ASuM;qt\Aenn´≥ m¥oi;Sk\qs\ graphics card inter-
d^ feature m˙a kÁn\eta\tiu≥Aenn´≥ graphics card et∑r´> face ®Ps\t.´ PCI express r´> nv\;pvarp\pcui ;\ Sicu r\ aAeÂkac\;kiu
Alupl \ pu p\ k
Mu ui r˙c;\ lc\;eAac\  P∑cK.\ ¥®pPi≥u rv\ry
∑ p\ åty\" enak\ nk\nk\RciO ;\ ROci ;\ qu;M qp\®pTa;påty\" d^psßv;\ et∑ha Aerac\;
lamy\. sam¥k\N˙aet∑m˙a By\ setting k Bakiu ®Ps\es Siuc\et∑AepÅ erak\ri˙laÂkpå“p^" AGP Tk\piu“p^; ®mn\t´.

70 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

transfer rate n´≥ bidirectional data eÂkac\. d^nv\;pvaqs\


ha gim\;et∑kiu Ae®KA®ms\ks“p^; tiu;tk\ekac\;m∑n\esPiu≥ s∑m\;
Aa;et∑ ri˙enpåty\"

Resolution
2D desktop nv\;t¨ 3D Game et∑r´> ANusit\mOAtiuc\;
Ata resolution halv\;Aer;”k^;påty\" Game ts\Kk u ui
. .´ resolution m˙a ksa;rtaha pieu kac\;t´. purM pi A
pi®u mc\t \ rv\
Aeq∑;kiu rrie˙ spåty\" Al∑ye\ ®parrc\ resolution ®mc\e. l
Anti-aliasing
pixels et∑ pimu ¥a;la“p^; piju Aeq;sitk
\ ¥laka Atu;M Ats\
pit\Ta;t´.AKå
liuk\ ®Ps\ent´.puMrip\et∑ el¥a.nv\;laelelpåp´"
d^sa;p´∑m˙a el˙ka;
800 x 600 n´≥ 1600 x 1200 resolution Aq^;q^;m˙a run
Ts\puM Ana;s∑n\;
Ta;t´. Far Cry game r´> screenshot et∑kui ®pqTa;påty\"
et∑kiu  ATc\;qa;
®mc\rt´.Atiuc\; piu®mc\.t´. resolution m˙a (By\Bk\AepÅ
et∑®≥ mc\Nuci t
\ y\"
puM) piu“p^; Aeq;sit\k¥t´.Apc\et∑kiu et∑≥rpåmy\" dåepmy\.
resolution ®mc\.el frame ts\KuK¥c\;s^k sa;quM;t´. memory
m¥a;laelelpåp´" Frame ts\KuK¥c\;s^At∑k\ processing
lv\; pil u l
ui ataeÂkac\. gim;\ kiu eN˙;ek∑;el;lMqa∑ ;espåty\"

1600 x 1200 m˙a gim\;ha puMePa\Piu≥raAt∑k\ pixel


AerAt∑k\ piurTa;ty\" qs\pc\m˙a piu“p^;
Aeq;sit\k¥t´. qs\r∑k\et∑kiu et∑≥Niuc\ty\"

Anti-aliasing
P∑cT.\ a;t´A. Kå
piujeK¥aem∑≥“p^;
piujqBawk¥eqa
Ana;s∑n\;kiu
rri˙ty\"
d^®pœnakiu ek¥a\lWa;q∑a;Niuc\Piu≥ graphics card et∑ha
Full scene anti-aliasing (FSAA) nv\;sns\kui AeTak\ApM.
ep;Ta;påty\" Anti-aliasing nv\;sns\ma˙ ATs\Ts\®Ps\en
t´. Ana;s∑n\;et∑kiu K´∑®Km\;sit\®Pa“p^; Âka;KMAerac\Aeq∑;n´≥
800 x 600 m˙a qs\pc\ha wn\;rMka eK¥aem∑≥eAac\ eSac\r∑k\ep;påty\"
Aeq;sit\puMrip\AK¥oi> ep¥ak\SuM;enty\" FSAA kiu graphics card driver m˙a AP∑cA .\ pitl
\ pu N\ cui \
AT¨;q®Pc\. An^;kp\ zoom S´∑Âkv\.t´.AKå piuqiqaty\" påty\" 2x,4x, 8x ApåAwc\ er∑;K¥y\sra kt\Am¥oi;m¥oi;
ri˙påty\" Graphics card vendor et∑quM;t´. nv\;lm\; Ati
Anti-aliasing Ak¥ k∑a®Ka;mOri˙epmy\. AÂkm\;P¥c\;e®parrc\ 2x FSAA ha
Screen epÅm˙arit
˙ .´ purM pi e\ t∑ha grp\sar∑kA
\ k∑ke\ t∑ma˙ jaggies Am¥a;sukiu Py\r˙a;ep;“p^; 4x k Aa;luM;n^;på;kiu
eS;erac\®Ky\rqlium¥oi; sturn\;puM pixels Ak∑k\et∑n´≥ Py\r˙a;ep;påty\" d^Tk\®mc\.el piu“p^;ekac\;laelelpåp´"
Pn\t;^ Ta;tam¥oi; ®Ps\påty\" dåha eTac\lk ui n\ ≥´ Al¥a;lik
u \ ASc\.ts\Sc\.tiu;liuk\tiuc\; processing power piuliulata
Ana;s∑n;\ m¥√\;eÂkac\;et∑At∑k\ ekac\;m∑ne\ pmy\. esac\;ent´. eÂkac\. gim\;kiueta. eN˙;ek∑;q∑a;espåty\"
m¥√\;eÂkac\;et∑m˙aSiurc\ jaggies liu≥eKÅt´. ATs\ATs\ puMm˙a FSAA luM;wquM;mTa;t.´ Far Cry n´≥ 4x FSAA quM;
puMq¤an\et∑kiu ®Ps\espåty\" Ta;t´. Far Cry N˙sK\ A
u Âka; k∑a®Ka;K¥kk \ ui qRup®\ pTa;påty\"

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 71


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Texture Quality d^k∑a®Ka;K¥k\kiu e®parta piul∑y\påty\" Aew;m˙ari˙t´. wtÊo


TuluM;epÅ 3D model et∑kiu q¨tiu≥kiuy\sa;‘pra A®pc\ psßv\;et∑m˙aeta. d^elak\”k^; k∑a®Ka;l˙ta mhut\påB¨;"
elakn´≥t¨eAac\ gim\;et∑ha m¥k\N˙a®pc\Aqa; texture Arv\Aeq∑;®mc\. texture ha memory piusa;“p^; display
et∑kiu AquM;‘pÂkpåty\" Texture Aqa;n´≥ wtÊopsßv\; lup\Piu≥ process piuliupåty\" Arv\Aeq∑;nim\. texture ha
objects et∑AepÅ lWm\;‘KMqim\;Tut\rpåty\" UpmaAa;®Pc\. Âkv\l . ≥ui ekac\;K¥cm\ e˙ kac\;my\" dåepmy\. memory nv\;nv\;p´
Aut\nMrMk∑k\et∑r´> puM image files et∑ha texture Am¥oi; liu“p^; process lup\rtalv\; Am¥a;”k^;piul∑y\påty\"
Asa; ts\Kupåp´" Far Cry r´> Arv\Aeq∑;®mc\. texture n´≥ Arv\Aeq∑;nim.\
gim;\ Am¥a;suha d^ texture et∑r>´   Arv\Aeq∑;kiu e®pac\;l´ texture AÂka; k∑a®Ka;mOkiu ATk\k screenshots et∑m˙a
Niuc\Piu≥ option ep;Ta;påty\" Arv\Aeq∑;®mc\. texture ha ®pqTa;påty\"
resolution piu®mc\.“p^; Ass\Am˙n\elakn´≥ piut¨påty\" Arv\
Aeq∑;nim\. texture ha resolution nim\.“p^; Kp\wå;wå;A®mc\m¥oi; Filtering
®Ps\espåty\" Aeq;sit®\ pqrmy\. An^;kp\®mc\kc∑ ;\ et∑ma˙ Siru c\ Aesake®paK´q . lipu ´ 3D model et∑kui Ass\Am˙nq \ P∑y\
®Ps\eAac\ gim\;et∑ha texture et∑kiu quM;ty\" Camera
Ana;m˙ari˙t´. texture ha Arv\Aeq∑;®mc\.“p^; Al∑n\Âkv\.
ekac\;ty\" Aew;m˙arit ˙ .´ wtÊopsßv;\ et∑ha ep¥ak\ky
∑ s\ k\
vanishing point qiu≥ k¥√\;e®mac\;q∑a;rqv\N˙c\.AmY puMePa\Piu≥
ra piujnv\;eqa pixel kiuqa rri˙ty\"
nv\;på;t´. pixel AerAt∑k\n´≥ puMy∑c\;mOha qiqat´.
wå;ta;ta;A®mc\m¥oi; ®Ps\esty\" d^enram˙aeta. filtering
r´>AKå k¥erak\lapå“p^" Bilinear n´≥ trilinear filtering
Arv\Aeq∑;nim\.
et∑ha d^ texture et∑r´> Arv\Aeq∑;kiu ®mHc\.tc\ep;“p^;
texture ha
Kp\wå;wå;A®mc\kiu elYa.K¥ep;påty\" Filtering ha linear
An^;kp\Âkv\r. c\ qeBaeSac\“p^; texture ts\KuK¥c\;s^r´> e®Pac\.tn\;eqa
pi“u p;^ qiqaTc\ra˙ ;
Ana;s∑n\;et∑AepÅ lup\eSac\ep;påty\"
ty\"q´®pc\ha Texture kiu 3D objects et∑AepÅ puMrip\K¥t´.AKå ®Ps\
e®pac\eK¥aeK¥a epÅlat´. distortion kiu Tv\.t∑k\t´. anisotropic met-
®Ps\enta hod ha pi“u p^;ekac\;t´n. v\;lm\;ts\Ku ®Ps\påty\" d^nv\;lm\;
et∑r≥ my\" m˙alv\; 2x, 4x sqv\®Pc\. level ASc\.Sc\.ri˙påty\" nMpåt\
®mc\.laelel Ak¥oi;rld\piuekac\;laelelSiuepmy\.
processing overhead keta. piutiu;lapålim\.my\"
eAak\ma˙ ®pTa;t´. screenshot et∑ma˙ bilinear (By\)'
trilinear (Aly\)n´≥ 4x anisotropic (va) tir≥u >´ rld\Aq^;q^;
kiu ePa\®pTa;påty\"

Arv\Aeq∑;®mc\.
texture ha piu“p^;
Ass\Am˙nA \ la;
qBawk¥s∑a
et∑>®mc\Niuc\ty\"
d^®pk∑k\m˙aSiurc\
q´®pc\ha
tc\;rc\;®pt\qa;“p;^
lOci ;\ t∑ne≥\ l;et∑
Tc\entakiu
etac\  et∑>rmy\"

72 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Bump Mapping
er®pc\n≥´ egåk\q;^ liu AK¥oi>eqa object et∑ma˙ APuATs\'
nk\RciO ;\ K¥oicw.\ m˙ ;\ ts\KKu ¥c\;s^kui pueM Pa\rta AK¥ink
\ nu “\ p^; lk\wc\
ty\" piu“p^;l∑y\k¨t´.nv\;lm\;k bump mapping kiu quM;Piu≥
®Ps\påty\"
Bump mapping ha lighting effect kiuquM;“p^; eq;cy\
eqa 3D K¥oic\.w˙m\;' PuTs\Aq∑c\ Tc\eyac\Tc\m˙a; ®Ps\espå
ty\"
d^nv\;sns\kiu game developer et∑ puMm˙n\Aa;®Pc\. quM;s´∑
el.ri˙“p^; qc\.Aenn´≥ quM;my\ mquM;B¨;Siuta K¥op\Tin\;liu≥rm˙a
mhutp\ å" dåepmy\. k∑a®Ka;K¥k\kui y˙√Â\ kv\r. ta sitw\ c\sa;Pi≥u
ekac\;påty\" eAak\m˙a®pTa;t´. screenshot m˙a Vidia
Tide Pool demo kiu ®pqTa;påty\"
By\Bk\kpuMm˙a bump mapping kiu pit\Ta;“p^; va
Bk\m˙a P∑c\.Ta;påty\" ®mc\rt´.Atiuc\; By\Bk\piuc\;k
A®pa;liuk\ rendering n´≥ y˙√\Âkv\.rc\ vaBk\piuc\;m˙a
Am¥a;”k^; piuqBawk¥t´. er®pc\kiu et∑≥rpålim\.my\"

ty\" Model m˙a d^nv\;sns\kiu AquM;‘pluik\tan´≥ ANusit\


mOASc\.kiu ®mHc\.tc\ep;påty\" Texture kp\t´.nv\;lm\;
puM- 1 puM- 2 Aticu ;\ Normal maps Sit u a model kiu Pu;M Aupl
\ mW ;\ ‘Kt
M e.´ nra
m˙a AquM;‘pta ®Ps\påty\" dåepmy\. d^nv\;lm\;m˙a m˙n\kn\t´.
lighting kiu rri˙Piu≥ Arc\Ë;SuM; normal map kp\ty\"
“p^;tan´≥ normal texture kiu Sk\kp\“p^; process kiu
“p^;®pv\.suMespåty\"
puMsa- 1" "Bump mapping mquM;t´.AKå er®pc\ha d^ nv\;sns\m˙alv\; ®pœnan´≥ kc\;l∑t\taeta. mhut\
m˙n\®pc\liu Aeta\”k^;®pa;K¥p\enty\" tky\.erkn\Ass\liu påB¨;" Normal maps ha graphic card epÅk memory
Run\;kn\ lOp\r˙a;ent´.Aq∑c\q¤an\ mepÅpå" et∑kiu Am¥a;”k^;wå;m¥oips\ty\" 256 MB onboard memory
puMsa-2" "Bump mapping P∑c\.Ta;t´.AKå er®pc\ha n´≥etac\ game developer et∑ha q¨tiu≥quM;Niuc\my\. normal
Am¥a;”k^; piuÂkv\.ekac\;laty\" tky\.erkn\Ass\liu maps AerAt∑k\kiu kn\≥qt\KMTa;rty\" dåeÂkac\. gim\;
lOic\;tP¥p\P¥p\ Aq∑c\puMepÅenty\" et∑T´m˙a d^ feature kiu sit\ri˙lk\ri˙quM;Piu≥ Kk\K´esty\"
puMm˙n\Aa;®Pc\. desingner et∑ha mÂkaK%®pqrmy\.
Normal Maps ADik (hero) zat\ekac\et∑m˙ap´ normal maps kiuquM;®Kc\;
Bump mapping ha Am¥a;Aa;®Pc\. Âkv\e. kac\;epmy\. Aa;®Pc\. d^®pœnakiu ek¥a\lWa;q∑a;Âkpåty\"
An^;kp\Âkv\t . A .´ Kå Aeta\el;®pa;K¥p\tA
.´ ®mc\m¥oi; ®Ps\esNicu \ Normal maps kiu By\liuquM;ty\Siuta screenshort
ty\" piuekac\;t´.nv\;sns\k piujAeq;sit\eqa objects et∑ma˙ ®pqTa;påty\" By\Bk\®Km\;m˙a polygon nv\;nv\;n´≥
m¥a;At∑k\ normal maps kiu AquM;‘pPiu≥ ®Ps\ty\" model kiu q¨≥ngiuAtiuc\; et∑≥rmy\" vaBk\®Km\;m˙a A´d^
d^nv\;sns\ha polygon AerAt∑k\ Anv\;cy\qa model kiup´ normal map kp\Ta;t´. puMkiu et∑≥rmy\" d^puMm˙a
quM;t´. model kiu pium¥a;t´. polygon quM;Ta;t´. model n´≥ polygon ha AerAt∑k\ Aeta\”k^; pimu ¥a;hn\ Tc\rpåty\"
Aq∑c\t¨eAac\‘plup\t´. nv\;sns\p´®Ps\påty\" vaBk\eAak\e®Kk puMrip\ha model m˙a kp\my\.
Normal maps m˙a pixel ts\KuK¥c\;s^ m¥k\N˙am¨rakiu normal map p´®Ps\ty\" By\lA ui lc\;erac\ep;rmy\St ui a
ePa\®pt´. AT¨;‘p texture kiu quM;påty\" Lighting model k∑n\p¥øtakiue®pat´.Araha d^m¥k\N˙a®pc\qa; texture p´
n´≥ t´∑quM;rc\ piu“p^;qBawk¥t´. 3D m¥k\N˙a®pc\kiu Pn\t^;ep;på ®Ps\påty\"

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 73


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

ATI 3Dc Direct X m˙alv\; compression nv\;pvari˙epmy\. qip\


er˙>ktc\®pK´.qliu normal maps kiu quM;taha lower mekac\;l˙B´ puMrip\Arv\Aeq∑;kiulv\; p¥k\y∑c\;esNiuc\på
polygon model kiu higher polygon Aq∑c\®Ps\esepmy\. ty\"
q¨tiu≥ha memory et∑ Am¥a;”k^; sa;quM;ps\ty\" dåeÂkac\. ATI nv\;pvaha puMrip\Arv\Aeq∑;kiu Aeta\”k^;
mi≥u q¨tk
≥ui q
ui ;Mu t´A
. Kå AerAt∑kn\ ≥´ Arv\Aeq∑;kiu kn\q
≥ t\ tiu;tk\ekac\;m∑n\esty\" qiu≥tes AKuelaelaSy\m˙a
KMTa;rty\" ATI ha d^®pœnakiu eK¥mOn\;Piu≥ 3D compres- 3Dc kiu X800 liu ATI card Aqs\et∑m˙ap´ rri˙Niuc\påty\"
sion (3Dc) nv\;pvakiu ePa\Tut\K´.påty\" q¨k ≥ Aui qu;M ‘pNicu P\ ≥ui gim;\ et∑kui &c\;At∑k\ AT¨;‘per;qa;Pil
≥u v\;
Normal map kiu Piqip\K¥oM>y¨®Kc\;Aa;®Pc\. memory liuAp\ty\" Serious Sam 2 k ry¨Ta;t´. screenshot m˙a
nv\;nv\;qasa;t´. Arv\Aeq∑;®mc\. maps et∑kui rrip˙ åty\" d^nv\;pvar´> qk\wc\lOp\r˙a;mOkiu et∑≥®mc\Niuc\påty\"
Standard normal maps quM;Ta;t´. By\Bk\AepÅk
puMha Al∑n\Aeq;sit\k¥puMepÅpåty\" eAak\Bk\kpuMha
high-quality 3Dc normal map kiu quM;Ta;påty\" ®mc\r
t´A . ticu ;\ vaBk\kpurM >´ Aer®pa;ha pij u pc\ Aeq;sitk \ ¥“p^;
piuj Ass\Am˙n\Aa;®Pc\. qBawk¥eqarld\kiu rri˙påty\"

Shader Model
gim\;Aa;luM;ha DirectX T´m˙apåt´. shader model kiu
Standard quM;Âkty\" &c\;ha developers et∑Aenn´≥ routines el;
normal maps et∑ (Upma gim\;T´m˙a lighting effect ePa\Tut\ep;my\.
kiuquM;“p^; routine m¥o;i ) er;K∑ce.\ p;Ta;ty\" Direct X ti;u tk\lamOnA ≥´ v^
polygon shader model r´  ≥ Arv\Aeq∑;lv\; lik u “\ p;^ ti;u tk\laty\"
nv\;nv\;n´≥ AKuTieta. Nvidia ha shader model 3 (SM3) kiu
pij
u AeTak\ApM.ep;Piu≥ patch ts\Ku T∑k\laPiu≥lv\; ri˙påty\"
Aeq;sitk \ ¥eqa Model Aqs\ha realistic puMrip\kiu rri˙esPiu≥ displace-
model kiu ment mapping kiu AquM;‘pK∑c\.ep;ty\" d^nv\;ha 3D
rri˙Niuc\ty\"

ATI r´> 3Dc


compression
ha devel-
oper et∑Aenn´≥
resolution
pi®u mc\e. qa Shader 1.1 m˙a el˙ka;Ts\et∑ha ®pa;K¥p\en“p^;
normal maps kiu AquM;‘pK∑c\.ep;ty\" rld\keta. ek¥ak\Siuc\ek¥ak\qa;r´> ATc\A®mc\m¥oi; rri˙Piu≥ra
piu“p^;eta.etac\ Aeq;sit\k¥t´. model ®Ps\espåty\" Ae®KKM texture qa ri˙ty\"

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 75


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

refresh rate kiu ek¥a\m˙amhut\på" dåha frame rate k


refresh rate n´≥   mkiuk\v^liu≥ ®Ps\tt\t´. sit\ROp\P∑y\ “tear-
ing” effect kiu elYa.K¥ep;Piu≥ ®Ps\påty\" dåeÂkac\.miu≥ qc\.r´>
refresh rate kiu tt\Niuc\qmY A®mc\.SuM;Ta;på" Benchmark
program et∑ run t´.AKåm˙qa Vsync kiu disabled lup\
Ta;qc\.påty\"
gim\;ts\Kur´> frame rate kiu sm\;qp\Âkv\.Piu≥ Fraps
(www.fraps.com) kiu quM;Niuc\påty\" 30fps elak\Siurc\
eK¥aem∑≥s∑alOp\r˙a;“p^; q¨≥ATk\Siurc\ piuekac\;påty\" piuj
piuj®mc\.ma;eqa rate et∑ rri˙Piu≥eta. sit\T´qip\mTa;pån´≥"
60fps Tk\ ek¥a\q∑a;rc\ k∑a®Ka;K¥k\kiu qti‘pmieta.m˙a
mhut\på" piu®mc\.t´. frame rate ha qc\.p^s^Aenn´≥ d^gim\;kiu
run Piu≥  pc\pn\;t”k^; Run\;kn\menrB´ piujROp\eT∑;eqa scene
m¥a;At∑k\ s∑m;\ rv\m¥a;s∑ak¥ne\ q;eÂkac\; rv\VnW ;\ RuM qk\qk\
Atiuc\;Atats\Kuqa ®Ps\påty\"
Shader Model 3 m˙a developer et∑ Aenn´≥ piuj AKuep;my\. AÂkMˆa%\et∑k eyBuy¥qeBa ‘KMcuMe®pa
qBawk¥eqa®mc\k∑c\;m¥a; Pn\t^;K∑c\.ep;Ta;påty\" ®Ps\“p^; performance n´≥ quality AÂka; AelYa.Atc\;lupP\ ≥ui
d^®pk∑k\k el˙ka;Ts\et∑haSiurc\ raq^Utu keta. ts\Ë;ts\eyak\K¥c\;s^r´> ’kik\N˙s\qk\mOepÅ m¨tv\
tiuk\sa;KMrt´. ek¥ak\Siuc\ ek¥ak\qa;Aq∑c\ liu≥ er∑;K¥y\mOet∑ k´∑®pa;q∑a;m˙apå" enak\SuM;epÅ graphic
Am¥a;”k^;puMepÅenpåty\" card et∑påp´" Spec pi®u mc\t . .´ p^se^ t∑ha sk\Aui sk\ehac\;et∑
Tk\ Am¥a;”k^; piuekac\;eAac\ s∑m\;eSac\Niuc\takiulv\;
model AK¥oi>r´> An^;kp\Âkv\.rc\ ®pa;K¥p\K¥p\Aq∑c\ ®mc\rt´. Tv\.q∑c\;s√\;sa;på" Aekac\;SuM;AÂkMˆa%\Aenn´≥ settings
®pœnakiu e®Pr˙c\;ep;påty\" et∑kui Am¥oi;m¥oi;ksa;Âkv\“. p^; q¨t≥ui By\lA ui lupl\ pu t
\ y\Sui
kÁn\eta\tiu≥r´> screenshot m˙a SM 1.1 n´≥ SM 3 AÂka; ta AkÁm\;wc\mO used-to ®Ps\laeAac\ ‘plup\påliu≥p´ SiuK¥c\på
NOic\;y˙√\®pTa;påty\" vaBk\kpuMrip\m˙a el˙ka;Ts\An^; ty\" dåha tky\.kiu sm\;Âkv\. Am˙a;r˙a®pn\®pc\ trial and
ts\wk ui \ pij
u Aeq;sitk \ ¥“p^; By\Bk\kpurM pi T
\ k\ Am¥a;”k^; error nv\;lm\;påp´" AK¥oi>gim\;et∑m˙a qc\.p^s^r´> specification
piujqBawk¥takiu et∑≥Niuc\påty\" Ae®KKM“p^; K¥inV\ ei˙ p;my\. autodetect påtakil u v\; qti‘ppå"

Optimising for games


kÁn\eta\tiu≥e®paK´.t´. features m¥a;s∑akiu graphic card
r´> setting et∑m˙a qiu≥mhut\ game option T´m˙a ANusit\ Fraps qv\
K¥in\V˙iNiuc\påty\" qc\.tc\.mYtt´. frame rate rri˙Piu≥ By\ gim\;Aa;lu;M
setting kiu ksa;rmy\St ui aqiP≥ui K´y√\;Nicu p\ åty\" k´  d^enra At∑k\
m˙a Aekac\;SuM;eqa Aet∑≥A’kMrld\kiu rri˙Piu≥ qc\.r´>gim\;kiu frame
By\liu configure lup\rmy\Siuta e®paÂkreAac\la;" counter kiu
Graphic card driver ken sliuk\ÂkreAac\" Desk- ePa\®pqv\"
top epÅm˙a right-click N˙ip\“p^; Properties kiu er∑;på"
Primary display kiu double click N˙ip\“p^; monitor tab kiu
click N˙ip\på" qc\.el¥a\t´. refresh rate (60 Hz n´≥ ATk\)
er∑;“p^;qa;®Ps\eÂkac\; eqK¥apåes" Monitor et∑ha ter∑>
er∑> scan lup\t´. devices m¥oi;®Ps\“p^; screen ts\KuluM;kiu 1Hz
m˙a ts\”kim\qaupdate lup\påty\" qc\.r´> driver ha gim\;Am¥a;qv\ qc\.Aa;
monitor r´> refresh rate n´≥ A‘pic\ synchronise lup\ Ta;rc\ Aeq;sit\ settings m¥a;
(Vertical Sync qiu≥mhut\ Vsync liu≥lv\; m˙t\qa;Niuc\t´.
e®pac\;l´K∑c\.ep;qv\"
driver setting) game r´> frame per second fps ha

76 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Advanced settings
AKuAKå kÁn\eta\th ≥ui a resolution kisk
ß ui e®Pr˙c;\ “p^;li≥u
m˙t\y¨“p^;t´.enak\ gim\;ha 70 n´≥ 80 fps ATi run eneq;
ty\Srui c\ graphic card driver T´ma˙ et∑r≥ my\. pij u ASc\®. mc\.
eqa setting m¥a;kiu kliPiu≥ AK¥in\k¥erak\lapå“p^"
Aer;”k^;SuM; Araet∑keta. filtering setting n´≥ full
scene anti-aliasing (FSAA) tiu≥ ®Ps\påty\"
Trilinear filtering n´≥ 2X FSAA ha Âkv\.ekac\;t´.
gim\;et∑kiu®Ps\espåty\" d^ setting et∑kiuP∑c\.“p^; qc\.r´>gim\;kiu
®pn\ run Âkv\.på" Frame rate 30 fps eAak\k¥q∑a;rc\
resolution kiu ts\Sc\.nim\.“p^; sm\;Âkv\.på" dåetac\m˙p´
tuS≥M cui ;\ Sicu ;\ ®Ps\eneq;rc\eta. anti-aliasing kiu pitT \ a;qc\.
påty\"
d^ setting et∑ P∑c\.Âkv\.taetac\ frame rate kiuqip\“p^;
Tiu;mK¥Niuc\B¨;Siurc\ 2X anisotropic filtering n´≥ 4x anti-
aliasing qiu≥ ®mHc\.tc\liuk\på" d^enram˙a Upedqk gim\;kiu
ksa;liu≥mrNiuc\eta.t´.ATi setting et∑kiu t®Pv\;®Pv\;K¥c\;
tc\q∑a;Piu≥påp´" dåepmy\.lv\; qip\“p^;Âkv\.ekac\;t´. gim\;®Ps\Piu≥
Displicy properties qv\ optimisation At∑k\ qc\liuqmYha 4X anisotropic n´≥ 4X FSAA ASc\.p´ ®Ps\
Aer;”k^;eqa Apiuc\;ts\piuc\; ®Ps\qv\" påty\"

Drivers Quality settings


Internet epÅm˙a graphics card drivers et∑n≥´ pt\qk\l≥ui gim\;et∑T´m˙a texture quality liu quality setting et∑
eS∑;eN∑; ®cc\;KuMqMet∑ p∑k\elaRiuk\enelr´>" enak\lamy\. A®m´et∑≥ri˙Niuc\påty\" qc\.r´>gim\;ha ekac\;ekac\; run en
version et∑ha piu®mn\t´. frame rates et∑ rri˙Piu≥ Arv\ eq;ty\Srui c\ d^ setting et∑kt ui c\Âkv\“. p;^ By\lRui k
ui K\ t\mO
Aeq∑;kiu set;“p^; m∑m\;mMTa;ta hut\mhut\ st´.puMsMm¥oi;epå." ri˙ty\Siuta ®pn\Âkv\.på" gim\;et∑AÂka; setting k∑a®Ka;
d^A®cc\;AKuMet∑T´m˙a kÁn\eta\tiu≥ mpåeta.på" Rule of K¥k\et∑ri˙liu≥ AÂkMep;reta. Kk\påty\"
thump Aenn´≥ qc\.r´> driver kiu lAnv\;cy\m˙ats\Kå Old V new games
update lup\taha Aekac\;SuM; release kiu rri˙m˙amiu≥ qc\ksa;t´.gim\;epÅ m¨tv\“p^; qc\.Aenn´≥ setting et∑
lup\Tiuk\t´.Alup\ ®Ps\påty\" Drivers et∑ha games e®pac\;Piu≥liutam¥oi; ri˙tt\påty\" er˙;k¥t´. gim\;et∑ha spec
performance AepÅ ”k^;s∑aeqaRiuk\Kt\mO ri˙enpåty\" nim\.t´.p^s^et∑At∑k\ er;Ta;tamiu≥ piuj®mc\.eqa Aeq;sit\
setting m˙a run Niuc\s∑m\;ri˙qc\.påty\"
Resolution gim\;Aqs\et∑keta. enak\SuM;epÅ hardware r´>Ak¥oi;
Resolution ha By\gim\;m˙amSiu Aer;”k^;t´. factor ek¥;z¨;kiu ry¨Niuc\eAac\ piujROp\eT∑;eqa artifical intelli-
ts\Ku®Ps\“p^; resolution kiup´®mHc\.mla;' anti-aliasing k´.qiu≥ gence påeAac\ er;qa;Ta;påty\" d^Araet∑ eK¥aem∑>s∑a
A®Ka; quality setting et∑kpui ´ y¨mla;Sit u a K¥ni S
\ enrtt\ Alup\lup\esPiu≥ qc\.Aenn´≥ Aeq;sit\ setting AK¥oi>kiu
påty\" pTmÂka;sKn\;Aenn´≥ By\ feature m˙ mP∑c\.B´ elYa.K¥Piu≥ liutam¥oi;lv\; et∑≥rtt\påty\"
gim\;kiu 1,024 x 768 m˙a run Âkv\.på" Fraps kiu quM;“p^;
frame rate By\elak\ri˙ty\Siuta ss\eS;på" 30 fps PCI Express
na;m˙a rs\w´enrc\ resolution kiu 800 x 600 qiu≥K¥j A®mn\ PCI Express ha AGP graphics port n´≥ PCI slot et∑
NOn\;®mHc\.tc\.på" tky\liu≥ 80 fps na;m˙akp\enrc\ advanced kiu motherboard epÅk emac\;Tut\enpåty\" Graphics
features AK¥oi>kiu P∑cÂ.\ kv\l
. ≥ui rpåty\" d^Tk\ ek¥a\my\Srui c\ card et∑n´≥pt\qk\liu≥keta. A®Ka;er∑;K¥y\sralm\; mri˙på"
qc\. monitor klv\; resolution ®mc\®. mc\k . ui eTak\pmM. y\Srui c\ T∑k\ri˙laeta.my\. Intel 915 n´≥ 925 X chipset quM; Intel
resolution kiu Tp\tc\Âkv\.Niuc\påty\" motherboard et∑m˙a AGP slot et∑ pålaeta.m˙a mhut\

78 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

bus ken system memory qiu≥ data Ak¨;Ae®pac\;ha


A”kim\AerAt∑k\ nv\;på;påty\" dåha bus bandwidth
k NOic\;y˙√\K¥k\Aa;®Pc\. qip\Aer;mpåeÂkac\; Siuliupåty\"
qc\.Aenn´≥ video editing At∑k\ card qMu;t´.AKåm˙a
PCI Express ha q¨≥r´>As∑m\;kiu ®pqpålim\.my\" d^kisßm˙a
eta. data flows ha system ken graphics card qiu≥
qamk enak\®pn\lv\q∑a;påty\" UpmaAa;®Pc\. TV card
m˙a graphics chip ha pTm TV signal kiu mpeg stream
qiu≥ e®pac\;påty\" enak\ hard disk epÅm˙a qim\;Sv\;Piu≥
®pn\lv\piu≥eSac\ep;rpåty\" AGP graphics card et∑ha
på" q¨nk≥´ k \ m^ y\. PCI Express graphics card mrir˙ c\ Aerac\
ui v d^enram˙a Aa;nv\;K¥k\rp˙i åty\" AGP bus ha ts\lm\;q∑a;
Aeq∑;suMlc\t´. 3D kmıakiu em.qaTa;liuk\påeta." ®Ps\“p^; unidirectional data transfer At∑k\ optimised
Network n´≥ sound card ApåAwc\ A®Ka; expansion lup\Ta;påty\" System ken graphic card qiu≥Aq∑a;m˙a
card et∑r>´ AenATa;keta. K¥kK\ ¥c;\ lk\cc\; mliA u p\eq; 2Gbytes/sec NOn\;ATi k¨;e®pac\;piu≥ep;Niuc\epmy\. k¥n\A®pn\
på" ISA m˙ B qiu≥ Ak¨;Ae®pac\;AenATa;liup´ (Anv\;SuM; direction At∑k\ 266 Mbytes/sec m˙a kn\q ≥ t\KT
M a;rty\"
eta. enak\Ns˙ A \ nv\;cy\ATi) motherboard Aqs\et∑ma˙ Data ha ts\”kim\m˙a direction ts\Pk\qaq∑a;Niuc\ty\liu≥
PCI Express slot Aqs\et∑era qma;Riu;k¥ PCI slot et∑ ts\l˙v\.s^ k¨;e®pac\; piu≥eSac\ep;rpåty\"
på N˙s\m¥oi;sluM; påri˙enË;m˙apåp´" A®Ka;ts\Pk\m˙a PCI Express 16x haSiurc\ data kiu
PCI Express r´> Aa;qaK¥k\k parallel ken serial direction N˙s\Pk\sluM;qiu≥ ts\‘pic\nk\tv\; 3.7 Gbytes/sec
connection nv\;pvaAk¨;Ae®pac\;epÅ Ae®Ktv\påty\" NOn\;A®pv\.n´≥ qy\eSac\ep;Niuc\påty\" Graphics card ha
d^nv\;pvam˙a piu®mc\.eqa data rates' piur˙c\;“p^; eZ;epåeqa video signal kiu Pt\ROenK¥in\n´≥ ts\‘pic\nk\tv\; perform-
circuit board layout n´≥ piuj yuMÂkv\Aa;Ta;Niuc\s∑m\;tiu≥kiu ance mk¥esB´ 3D game kiu AquM;‘pNiuc\påty\" High-
eTak\p.pM åty\" resolution video n´≥ pt\qk\larc\ bandwidth ha
PCI Express interface r´> performance kiu ASc\A . m¥o;i AT¨;Aer;påty\" UpmaAa;®Pc\. HDTV ha resolution
m¥oi; Atiu;AelYa.lup\Niuc\s∑m\; ri˙påty\" PCI Express 1x, 2x, 1920 x 1080 pixels m˙a video stream ts\Kukiu 250
4x, 16x et∑kiu sM‘pqt\m˙t\Ta;påty\" d^ factor et∑ha Mbytes/sec NOn\;n´≥ piu≥lWt\Piu≥liuAp\ty\" AGP upstream
Interface r´> scalable bandwidth kiu epåc\;sp\ ®mcH t .\ c\tA.´ Kå rate At∑k\eta. qip\m¥a;l∑n\;enmy\.NOn\;påp´"
quM;t´. PCI Express link AerAt∑k\kiu rv\VWn\;påty\"
(AepÅpuMt∑c\ Âkv\.på") The first cards
PCI Express Am¥oi;Asa;®Ps\eÂkac\;kiu motherboard Graphic chip Tut\lup\q¨ Nvidia ha PCI Express
connector et∑r>´ k´®∑ pa;eqa ’ki;Ar˙vk \ Âui kv\“. p^; m˙tm\ q i ri ˙i qiu≥ Ak¨;Ae®pac\;kiu Riu;sc\;eAac\‘plup\Piu≥ SuM;®Pt\Ta;påty\"
Niuc\påty\" Ar˙c\;SuM;eqa version, PCI Express 1X on pTmË;s∑a kt\Aqs\et∑ha ri˙rc\;s´∑ chips et∑kiup´
data rates 0.23 Gbytes/sec kiu rri˙Niuc\påty\" qamn\ PCI quM;Ta;påty\" dåepmy\. graphic chip r´> AGP interface
Tk\ N˙s\S®mn\“p^; expansion card Am¥a;suAt∑k\ ®pv\.suM n´≥ card r´> PCI Express interface AÂka; Baqa®pn\ep;
lueM lak\t.´ A®mn\NnO ;\ på" PCI Express 16x ha 3.7 Gbytes/ my\.  epåc\;k¨; chip Tp\Tv\.ep;Ta;påty\" PCI Express
sec eqa bandwidth Ti ®Ps\esNiuc\påty\" r´> piuj®mn\eqa bandwidth kiu Am^liuk\Niuc\eAac\ AGP
connection ha frequency N˙s\Sn´≥ run rpåty\" 16x
Video's the only winner AGP A®mn\NOn\;n´≥ v^mYpåty\"
lamy\. 3D cards et∑ha PCI Express interface Nvidia ha q¨≥r´> kt\Aa;luM;kiu PCI Express ver-
qk\qk\At∑ke\ Âkac\e. ta. pi“u p^;®mn\®mn\Alupl
\ pu m\ a˙ mhut\ sion Aenn´≥ rri˙Niuc\eAac\ lup\eSac\enpåty\" 3D
påB¨;" AGP 4X k AGP 8X qiu≥ Ae®pac\;m˙a A®mn\NOn\; architecture n´≥ performance keta. e®pac\;l´m˙a mhut\
tiu;tk\mOkiu Anv\;cy\qa rri˙K´.påty\" på" UpmaAa;®Pc\. Geforce PCX 5950 nv\;t¨ Geforce FX
eKt\Am^SuM; graphics card et∑ha 256 MB ATi 5950 AGP card kiulv\; PCI Express version Aenn´≥
lueM lak\eqa local memory et∑ rie˙ npå“p"^ mtn\tSeqa rri˙Niuc\påty\" (PCI Express Graphics Chips zya;m˙a
texture n´≥ geometric data et∑ quM;taetac\m˙p´ graphic Âkv\.på") Geforce PCX 5750 n´≥ 5300 model et∑ha

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 79


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

frequency Anv\;cy\k∑a®Ka;qv\m˙Ap FX 5700 n´≥ 5200 Trial and Error


AGP card et∑n´≥ k´∑®pa;mOqip\mri˙l˙på" d^A®mn\lm\;VWnm\ a˙ kÁne\ ta\tA
≥ui enn´≥ ADik Ae®KKMAK¥k\
m¥k\l;Mu ts\Pk\k Anagt\kui l˙m;\ Âkv\e. nrc\;n´p≥ ´ high- et∑ lWm;\ ‘KMmei Aac\ ’ki;sa;Ta;påty\" dåepmy\. A®Ka;AK¥k\
speed interconnect (HSI) liu≥ eKÅewÅt´. epåc\;k¨; chips epåc\;m¥a;s∑alv\; ®Ky\l˙y\enNiuc\påeq;ty\" qc\tky\
ha PCI Express ken AGP qiu≥ Baqa®pn\ep;®Kc\;Aa;®Pc\. lup\Niuc\my\. ts\Kutv\;eqaAraketa. setting et∑kiu
A®Ka;nv\;lm\;®Pc\. lup\eSac\eÂkac\; m˙t\qa;Tiuk\påty\" Am¥oi;m¥oi;ksa;Âkv\.“p^; By\AK¥in\m˙a gim\;ksa;liu≥ mrelak\
Nvidia ha d^N˙s\r´> dutiypiuc\;m˙a PCI Express qiu≥ eAac\ ®Ps\q∑a;ql´Siuta Âkv\.Piu≥p´®Ps\påty\"
luM;wk¨;e®pac\;q∑a;my\Siurc\etac\ qc\.Aenn´≥ HSI påt´. tuM≥Siuc\;Siuc\; St\etak\St\etak\ ®Ps\enrc\ qc\.r´>
AGP card et∑quM;“p^; upgrade lup\ Sk\lk\ quM;s´∑enNiuc\ p^s^kiu qip\A®mc\.”k^;K¥in\Ta;taeÂkac\. ®Ps\Niuc\ty\" dåha
Ë;m˙apå" trial and error nv\;s√\påp´" setting kiu Am¥oi;m¥oi;e®pac\;Âkv\.
ATI keta. PCI Express interface q^;qn\≥ chips “p^; Ak¥c\r. laelel configure lupr\ ta pil u y
∑ l
\ aelpå
m¥a;kiup´ Sk\lk\Tut\lup\Piu≥ Aesa”k^;ktv\;k SuM;®Pt\K´. p´" k∑n\p¥øtag¥any\ mail box qiu≥ qc\.r´> m˙t\K¥k\et∑ ep;piu≥
påty\" Top-of the range Tip\tn\; Radeon X800 r´> Nicu p\ åty\" lueM lak\t.´ etac\;KMmrO l ˙i arc\ kÁn\eta\tA
≥ui enn´≥
PCI Express version R423 n´≥At¨ chip Aqs\et∑ performance At∑k\ graphics kiu optimising ‘plup\®Kc\;
Aqc\.rri˙Niuc\på“p^" AeÂkac\; piu“p^;Aeq;sit\k¥t´. feature eSac\;på;et∑ Tp\mM
y¨eSac\laep;Nicu \påty\"

80 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
Programming AeÂkac\;
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
eT∑rael;på;
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567

k∑n\p¥øtapRiugrm\er;qa;®Kc\;qv\ ts\‘pic\nk\tv\;t∑c\ qip\qv\;mO' feature suMlc\mO' k¨;e®pac\;piu≥eSac\niuc\s∑m\;


qipπMnv\;k¥ Att\pva®Ps\qliu ANupvalv\;®Ps\qv\hu probability Aqc\.quM; API N˙c\. reusable component m¥a;
Sieu l.rq ˙i v\" sns\k¥eqa K¥√;\ kp\er;nv\;lm\;m¥a;®Pc\. tik¥P≥ui rri˙Niuc\mO gu%\Agçå lk%arp\m¥a;AepÅ Baqaska;tiu≥f
liuqliu ts\Pk\klv\; t^T∑c\Pn\t^;Niuc\s∑m\;' eqqp\l˙pj Ael;Ta;pu®M Kc\; mt¨ve^ p" ts\‘pci n\ k\tv\;t∑c\ Aa;lu;M ekac\;
®p^;®pv\s. l Mu mui q O ≥ui Ë;tv\ka k∑n®≥\ mø;Nicu s\ m∑ ;\ tie≥u Âkac\. ®Ps\påqv\" Piu≥ m®Ps\Niuc\" ts\Kukiuezac\;ep;lYc\ A®Ka;ts\Bk\k ls\ha
l¨≥y√\ek¥;mO tiu;tk\la®Kc\;t∑c\ lup\cn\;Siuc\ra liuAp\K¥k\ q∑a;tt\qv\" Tie≥u Âkac\. Baqaska;ts\Kf u Aa;nv\;K¥k\
qk\qk\k ui ek¥a\ln∑ j \ huminities N˙c.\ aesthetics qeBa qv\ A®Ka;Baqaska;ts\Ku Aa;qaK¥k\ A®pn\Al˙n\ ®Ps\
tra;tiu≥kiulv\; Ael;Ta;lamON˙c\. NOic\;y˙√\Âkv\.Niuc\qv\" entt\qv\"
P´∑≥sv\;tv\eSak\puMk¥j eqqp\l˙peqa pRiugrm\ source AÂkm\;Aa;®Pc\. ha.d\w´piuc\;' system piuc\;N˙c\. piujn^;sp\eqa
code m¥a;kiu Pt\ROr®Kc\;qv\ kb¥ats\pud\kiu Pt\rqliu Ae®KKMAeSak\AAuM (low-level) Sn\qv\. Baqaska;m¥a;
Arqari˙l˙qv\" N˙c\. lk\et∑≥elak®pœnaN˙c\. piujn^;sp\qv\. AepÅTp\
Baqaska;ts\Kukiu ekac\;m∑n\s∑a tt\kÁm\;laK¥in\t∑c\ AeSak\AË (high-level) Sn\eqa Baqaska;m¥a;h¨j
ska;tn\Sa®Pc\. P´N≥∑ e≥∑´ ®paSiNu cui q \ v\n. v\;t¨ pRigu rm\er;qa;®Kc\; Aup\suK´∑Niuc\påqv\" System pRiugrm\mam¥a;qv\ ASiupåAe®KKM
Att\kiu erlv\N˙M≥sp\lapåk qamn\Alup\®Ps\RuMTk\piuj AeSak\AË OS modules, device driver N˙c\. utilities
tn\;®mc\p. Rigu rm\m¥a; er;qa;laNicu m\ v\ ®Ps\qv\" &c\;pRigu rm\m¥a; m¥a;kiu ePa\Tt u e\ r;qa;Âkqv\" Application pRigrm\mam¥a;
qv\ qk\Siuc\ralup\cn\;kiu m˙n\kn\s∑a lup\eSac\ep;RuMmk qv\ &c\;Ae®KKMAut\®ms\m¥a;kiu API eKÅ Application Pro-
K¥´>T∑cN\ cui s\ m∑ ;\ ' ®pn\q;Mu Nicu s\ m∑ ;\ ' Pt\RnO a;lv\Ncui s\ m∑ ;\ N˙c.\ s∑m;\ eSac\ gramming Interface Âka;KMASk\Aq∑ym\ t ˙ s\Sc\. ry¨q;Mu s´∑
rv\ ®mn\NnO ;\ ®mc\®. Kc\; gu%r\ v\m¥a; rir˙ mv\ ®Ps\qv\" l˙peqqp\ Âkqv\" qBawk¥sa∑ pc\ system pRigu rm\mam¥a;qv\ k¥sl \ ¥s\
®Kc\;' Pt\ekac\;®Kc\;qv\ Apiq u k\qk\mhutB \ ´ Pt\RnO a;lv\ qip\qv\;mO' s∑m\;eSac\rv\®mc\.mO' hardware N˙c\. An^;kp\
Nicu s\ m∑ ;\ ' ®pn\lv\q;Mu s∑N´ cui s\ m∑ ;\ ' K¥´>T∑cm\ m∑ ;\ mMNcui s\ m∑ ;\ tik
≥u ui AeTak\ lup\eSac\Niuc\mO probability tiu≥kiu liula;mv\®Ps\“p^; appli-
Ak¨‘ppåqv\" cation pRiugrm\m¥a;km¨ r˙c\;lc\;eqqp\mO' Pt\ROna;lv\r
pRigu rm\Baqaska;Am¥oi;m¥oi;rir˙ a ts\KKu ¥c\;s^qv\ kiy u p\ cui \ l∑yk \ m¨ 'O K¥>´ T∑cm\ m∑ ;\ m∑NM cui m\ t
O ≥ui N˙sq\ k\mv\ ®Ps\qv\" Èenrat∑c\
hn\ wn\;k¥c\Aec∑≥Aqk\ (atmosphere)N˙c\. rqarnM≥ (fla- application pRigu rm\mahuSrui aÒ s^;p∑a;®Ps\eSa.Pw\ e´ Pa\Tt u q\ m¨ ¥a;
vour) Aq^;q^;k∑´®pa;Âkqv\" Tiuqiu≥eqa T¨;®Ka;K¥k\ kiuy\ qamk k∑np\ ¥øtalicu ;\ m˙mhute\ qa A®Ka;qipA Mπ k´dms\lcui ;\
piuc\hn\epÅ m¨tv\j Baqaska;ts\KuAepÅ pug©oil\er;Ar pvar˙c\m¥a;kiupå Siuliuqv\" Tiuq¨tiu≥qv\ k∑n\p¥øta ha.d\w´'
N˙s‘\ Kk i “\ ct i y ∑ m\ mO ¥o;i rit
˙ t\påqv\" pRigu rm\Baqaska;ts\m¥o;i kiu system piuc\; Aeq;sit\Alup\lup\puMkiu qina;lv\sra mliu
quM;rta A®Ka;ts\m¥oi;kiu quM;rtaTk\ piujlk\et∑>k¥“p^; B´ mimilk\cc\; ®pœnakiuqa e®Pr˙c\;liuq¨m¥a; ®Ps\qv\"
pij u em∑e≥ l¥a\qv\. miKc\Baqaska; native language qeBa piuj Tc\r˙a;qiqalaeAac\ Tom and Jerry tiu≥f sRiuk\
KMsa;K¥k\m¥oi; ®Ps\epÅtt\påqv\" m¥a;®Pc\. tc\sa;pueM Pa\Âkv\l . k ui p\ å" (d^zat\lk
ui N\ s˙ e\ kac\keui ta.
Baqaska;ts\Kk u ui stc\ePa\Tt u s\ √\ktv\;k rv\ry ∑ \ l¨tiuc\;qimy\ y¨Spåty\" e®parc\;n´≥ q¨tiu≥r´> ry\srarn\p´∑kiu
ralup\cn\;' Ë;tv\priqt\N˙c\. kiuk\v^eAac\ rv\r∑y\K¥k\ri˙ri˙ m¥k\sT i ´ ter;er;epÅlaeq;eta.") Tom qv\ Aqn\A ≥ r˙c;\
pusM KM ¥j Ak∑ke\ s.eAac\ tv\eSak\y¨ kqv\" Baqaska; ’kik\j Kn\≥va;qp\rp\s∑a enTiuc\qv\" Ae®KKMlup\eSac\K¥k\
f AsitA \ picu ;\ ticu ;\ Ò BaeÂkac\È . enrat∑c\ d^psMu ®M Ps\eAac\lpu \ m¥a;kiu sit\mwc\sa;" sa;er;eqak\er; p¨pn\sramliuq®Pc\.
Ta;ql´Sq ui v\. rationale eKÅ AeÂkac\;AK¥k\m¥a; riq ˙ v\" fancy Bwkiu N˙sq \ k\“p;^ ek¥ae. k¥ae. ma.ema. entt\q®¨ Ps\qv\"
Ri;u r˙c;\ l∑yk \ m¨ 'O r˙c;\ lc\;eqqp\m'O s∑m;\ eSac\rv\®mc\m. 'O k¥sl \ ¥s\ ri˙“p^; Asit\Apiuc\;m¥a; epåc\;sp\j t^T∑c\Pn\t^;liuq¨ ®Ps\qv\"

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 81


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

q¨qv\ AepÅTp\AeSak\AAuMm˙ ®Ps\qv\" Jerry qv\ qiu≥eqa\ Jerry k TiupuMsMkiu m’kik\på" mliuAp\B´ ePac\;p∑
lk\et∑≥k¥k¥enTiuc\“p^; Ae®KKMk¥k¥ et∑;etas√\;sa;qv\" “p^; zaK¥´>l∑n\;qv\" As^As√\tk¥ puMsMeqK¥Ta;®Kc\;k
stiuc\k¥®Kc\;Tk\ ®pœnae®plv\er;kiu Ë;sa;ep;qv\" lk\cc\;liA u p\K¥kk\ ui eN˙ac\e. N˙;esqv\" BaeÂkac\. Apisu aqa;
kiyu t
\ cui r\ a˙ eP∑sa;eqak\rq¨pp^ ^ AÂkm\;ptm\;KM“p;^ hn\mm¥a;Nicu "\ fancy et∑n≥´ AlupR\ pO K\ eM nmv\nv\;" lk\et∑B≥ wk sitk \ ;¨ y√\
Ae®KKMAut\®ms\N˙c\. tv\eSak\er;psßv\; building block N˙c\. k∑a®Ka;qv\" ROp\ROp\eT∑;eT∑; nasty things m¥a;kiu
m¥a; ePa\Tt u e\ p;liq
u ¨ ®Ps\qv\" q¨qv\ eAak\Tp\AeSak\ lk\et∑≥t∑c\ er˙ac\l´∑j mrNiuc\" ATk\kpRiugrm\kiu Jerry
AAuMm˙ ®Ps\qv\" qiu≥N˙c\. Tom A’kik\ Baqaska;puMsMN˙c\. qaSiulYc\ eAak\påAtiuc\; puMsMePa\mv\ ®Ps\qv\"
Jerry A’kikB \ aqaska;pusM tM ≥ui qiqas∑ak´®∑ pa;q∑a;Âkqv\" //-----------------------------------------
eAak\tc∑ \ Tom A’kikB \ aqaska;pusM k M ui ePa\®pTa;qv\" #include <iostream.h>
#include <conio.h>
program means;
uses wincrt; int main ( )
const limit=20 { const int limit=20;int count;
type TRealArray=array [1..limit] of real; float numbers [limit],sum,num;
var number :TRealArray; count=sum=0;
cout<<"Enter numbers.To finish,enter -ive
sum, num, avg :real;
count, i :integer; number.\n";
begin cout<<"number :"; cin>>num;
count:=0; sum:=0; do{ numbers[count++]=num;
writeln ('Enter numbers. To finish, enter sum+=num;
cout<<"means now :"<<sum/count<<endl;
-ive number.');
write ('number :'); readln (num); cout<<"number :"; cin>>num;
repeat }while( num>0 && count<(limit-1) );
begin clrscr ();
count:=count+1; for (int i-0, i>count;i++) cout<<"number
:"<<numbers [i]<<endl;
numbers [count]:=num;
sum:=sum+num; cout<<"means now :"<<sum/count;
avg:=sum/count; getch ();
writeln ('means now :',avg:12:4); return 0;
write ('number :'); readln (num) }
//-----------------------------------------
end
until (num<0 ) or (count>=limit) );
clrscr; Tom A’kik\puMsMt∑c\ constant, type, variable m¥a;kiu
for i:-l to count do writeln ('number r˙c\;lc\;qiqaeAac\ AVWn\;Tiu;qv\.puMsM quM;qv\" Declara-
:'numbers [i] : 12 : 4) ; tion Block Section qt\mt ˙ j
\ ts\enratv\;t∑c\ susv\;Ta;
writeln (;means now :',avg:12:4)
end qv\" Logical expression m¥a;kiu qBawk¥eAac\ puMePa\
qv\" Tiu≥eÂkac\. pRiugrm\qv\ C++ N˙c\. y˙√\Âkv\.lYc\ piuj
Keyword Am¥a;suqv\ AliuAel¥ak\ qi®mc\l∑y\“p^; r˙v\qv\" Jerry AliuArm¨ q¨fBaqaska;kiu AquM;‘pq¨
pRigu rm\Baqaska;m¥a;kiu ts\KåmY m’kMP;¨ q¨pc\ ripP\ m\;qMPm\; qv\ &c\;Ay¨ASm¥a;kiu ek¥vk\“p^;®Ps\qv\hu y¨Sqv\"
na;lv\l∑y\qv\" qekçtm¥a;kiu på;np\s∑a er∑;K¥y\AquM;K¥ Tie≥u Âkac\. declaration kiu ASc\e®pqliu ’kikq \ v\e. nrat∑c\
Ta;qv\" Upma pRigu rm\Baqaska;Am¥a;suf Aer;ApåSu;M ®pn\≥k¥´s∑aTa;Niu\c\qv\" Keyword A®Ps\ ska;luM;Tk\
®Ps\eqa assignment operator A®Ps\ '=' Asa; ':=' kiu qekçt®Pc\. code P´∑≥ quM;s´∑®Kc\; (Upma begin… end, Asa;
er∑;K¥y\AquM;‘p®Kc\;®Pc\. c=c+1; h¨eqa qK¥çaqma;et∑kiu {…} ) qv\ begineer m¥a;At∑k\ na;lv\rKk\ m¥ks\ Ri pO s\ ra
m¥k\sienak\sra statement m¥a; er˙ac\l´∑Niuc\qv\" Tiu≥®pc\ '=' ®Ps\ekac\;®Ps\Niuc\eqa\lv\; professional m¥a;At∑k\m¨ typ-
kiu yuti†ebdNOic\;y˙√\K¥k\ {v^ mYeqa}h¨qv\. ADipπay\®Pc\. ing qk\qa“p;^ productivity ®mc\m. a;esqv\" Code Sn\ln∑ ;\ j
quM;Niuc\påqv\" C++ t∑c\m¨ '=' kiu assignemtn A®Ps\y¨quM; Rut\trk\na;lv\rKk\qv\Siues By\ code k Bakiu
Ta;q®Pc\. {v^mYeqa}h¨qv\.ADipπay\At∑k\ '= =' ®Pc\. rv\VWn\;qv\Siuta qila“p^;lYc\ {&&,' ',!=,>>=} sqv\.
lup\y¨quM;s∑´rpåqv\" Pt\ROna;lv\r l∑y\k¨®Kc\;' r˙c\;lc\; qekçtm¥a;quM;s´∑r®Kc\;kiu N˙s\qk\lapålim\.mv\" enak\SuM;Ò
eqqp\®Kc\;' enak\KM hardware N˙c\. OS tiu≥m˙ kc\;l∑t\j pRigu rm\Sq ui v\ma˙ code mhutp\ åla;" miml
i k\Tt ´ c∑ \ rW>M qP∑y\
abstract ASc\.®mc\.ma;ka qK¥çaN˙c\. algorithm Bk\ liuqliu kiuc\t∑y\puMq∑c\;Niuc\qv\. syntax N˙c\. Al∑n\k¥s\l¥s\
ezac\;ep;liu®Kc\;tiu≥m˙a q¨≥A’kik\puMsMpc\®Ps\eÂkac\; Tom k qipq \ v\;qv\. statement m¥a; er;qa;Nicu m\ q
O v\ q¨A
≥ ’kk i  \  pusM M
r˙c\;®ppåqv\" pc\ ®Ps\eÂkac\; Jerry k Siupåqv\"
82 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\
k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Tom k Anv\;cy\ÂkaeqaAKå VB.NET qma;m¥a;f ek¥a\tk\


if a > b then larger: = a enray¨®Kc\; KMrekac\; KMrNiuc\påqv\"
else larger: = b pRigu rm\mam¥a;qv\ Aqc\;AP´≥∑ sitD\ at\®Pc\. p¨;epåc\;eSac\
hu r˙v\l¥a;s∑a er;enrK¥in\t∑c\ r∑k\ lup\kiuc\tt\Piu≥lv\; liupåqv\" lk\et∑≥Alup\A®Ps\
Jerry k AquM;tv\.j k¥y\®pn\≥s∑a AquM;‘pÂkqv\. eSa.P\w´Siuqv\m˙a
larger= a>b ? a:b; ”k^;ma;ROp\eT∑;Âkqv\qa" Tiu”k^;ma;ROp\eT∑;mOkiu Aqc\;AP´∑≥
hu Tierak\s∑a AtiuK¥oM;er;qa;Niuc\påqv\" sitD\ at\ team work ®Pc\. Aups\ Pu l ≥∑´ pu e\ Sac\m'O sv\;km\;sns\k¥
mv\qiu≥pc\®Ps\es Tom N˙c\. Jerry tiu≥qv\ kiuy\.ROeTac\. eqa K¥√;\ kp\er;nv\;lm\;' m˙tt \ m\;m˙tr\ am¥a;Ta;rim˙ 'O AK¥c;\ K¥c;\
kiuy\.A®mc\N˙c\. m˙n\Âkqv\ ®Ps\qv\" eragå 96 på;sluM; AÂkMAsv\ k¨;l¨;Sk\SMmOtiu≥®Pc\.qa ANiuc\y¨ Niuc\påmv\"
ep¥ak\kc\;esNicu q \ v\. ts\Pt Mu v\;eqaeS;h¨j mrip˙ å" AnaN˙c.\ Programming qv\ system analysis, software engi-
eS; qc\r. aep;j qk\Scui r\ any\py\tc∑ \ enratk¥ qu;M tt\ neering tik ≥u ui eTak\pe.M Pa\eSac\ep;raqa®Ps\eÂkac\; na;lv\
Piq
≥u a liq u v\" Programming qv\ pc\m Aqk\em∑;wm\;ek¥ac\; lk\KT M a;rpåmv\"
pva mhutB \ ´ mimli pu c\ n\;kiu eTak\peM. p;Ruq M a rv\ry ∑ e\ qa mimilup\cn\;K∑c\ny\py\m˙ Ë;eSac\ePak\T∑k\“p^; tiu;tk\
qip'Mπ Ak´dms\pvar˙cm\ ¥a;APi≥u Tom A’kik\ Baqaska;m¥oi; eAac\ lup\eSac\K´.eqa wårc\.pvar˙c\' ˆa%\”k^;r˙c\tiu≥f
qu;M rmv\ ®Ps\qv\" Èk´q . e≥ui qa qu;M s´m∑ pO sMu A
M t∑k\ AeAac\®mc\ Aet∑A ≥ ’kMpvaˆa%\m¥a;kiu Sv\;p¨;el.laj AtuyP¨ l ≥ui v\;
SuM; qaDkts\Kum˙a Jacky f medical radiation therapy lipu åqv\" Algorithm N˙c.\ Data structure tiN≥u c˙ .\ pt\qk\la
plamming sns\kiu pascal ®Pc\. ePa\eSac\®Kc\; ®Ps\qv\" lYc\ Dijkstra N˙c\. Knuth tiu≥f susv\;ePa\Tut\Ta;mOm˙a APiu;
Programming ®Pc\. Aqk\em∑;wm\;ek¥ac\;‘pmv\. q¨m¥a;At∑k\ m®Pt\Niuc\" Knuth f “The art of computer program-
Jerry A’kik\ C++, Java k´.qiu≥ Baqaska;m¥oi; quM;s´∑rmv\ ming, vol 1 to 3 qv\ yen≥tiuc\ rv\VWn\;kiu;ka;enrS´
®Ps\qv\" AeAac\®mc\SuM; qaDkm˙a open source linux kiu gN Êwc\saAup\®Ps\qv\" Bertrand Meyer f {Object Ori-
GNU tools N˙c\. compiler m¥a; quM;s´∑rn\ ePa\eSac\mO ®Ps\ ented Software Construction}N˙c\. Bjarne stroustrap f
qv\" “The C++ Programming Language} saAupm\ ¥a;qv\lv\;
Baqaska;ts\m¥o;i Tk\pj ui tt\kÁm;\ ®Kc\;qv\ eKt\qs\ Aet∑;A®mc\qs\m¥a; nk\nk\ROic\;RiOc\; rri˙espåqv\" OOP N˙c\.
Aqk\em∑;wm\;ek¥ac\; pRigu rm\mam¥a;APi≥u liA u p\K¥k\ ®Ps\påqv\" pt\qk\jm¨ Booch f {Object-Oriented Analysis and
A^s∑t\puM®pc\m˙ {®Pø N˙c\. e®meK∑;} (The hedgehog and the Design with Applications} N˙c\. Rambaugh et.al f
fox) qc\Kn\;saqv\ 21 rasu Aiuc\t^elakN˙c\. Ap\sp\qk\ {Object-Oriented Modeling and Design} saAup\m¥a;
Sicu m\ O mrie˙ ta.på" err˙vr\ c˙ q \ n\rp\tv\Ncui e\ r;At∑k\ nv\;lm\; Pt\ROqc\.påqv\" Booch, Rambaugh N˙c\. Jacobson tiu≥f
ts\Kmu k tt\kÁm\;rmv\ ®Ps\qv\" AmaKM OOP sns\Baqa {The Inified Modeling Language User Guide}kiulv\;
ska; (C++, Java) A®pc\ VB m˙As database Baqaska;' Pt\ROqc\.påqv\"
web Ae®K‘pBaqaska;m¥a;lv\; tt\kÁm\;rmv\ ®Ps\qv\" ATk\på pårm^rc˙ t \ f ≥ui ÂqzalWm;\ mi;u mO qk\eqAeTak\
Application eSa.P\w´m¥a;nv\;t¨ Baqaska;m¥a;kiu up- ATa;m˙a q¨tiu≥er;qa;qv\.saAup\m¥a;kiu eKt\qs\ IT,
grade lup\ m∑m\;mMtiu;K¥´>el.ri˙ra Am^liuk\Niuc\Piu≥lv\; Aer;”k^; Programming saAupt \ cui ;\ lil
u fui rv\VnW ;\ ki;u ka;saAups\ arc\;
påqv\" VB 6.0 t∑c\qa min\;emaet∑ewenq¨qv\ enak\N˙s\ Ò A®m´et∑≥ri˙enr®Kc\;p´ ®Ps\påqv\"

Art of Game
®pn\la“p^-

k∑n\p¥øtag¥any\t∑c\ gim\;n´≥Siuc\taet∑ letter@ technomation.org gim\;ksa;nv\;et∑' gim\; cheat code et∑'


gim\; reciver et∑' gim\; hint et∑ Asri˙q®Pc\. gim\;n´≥Siuc\taet∑ Am¥a;”k^; Am¥a;”k^; Arc\k ePa\®pP¨;påty\"
yKul k∑n\p¥øtag¥any\ksliu≥ A´d^liu gim\;et∑ gim\;et∑AeÂkac\; ®pn\lapåË;“p^" ®pn\“p^;lapå“p^"

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 83


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Listen, you're surrounded!


Multichannel audio r´>qmiuc\;kiu el.la“p^; Aekac\;SuM; Arv\Aeq∑;ri˙eqa sns\ts\Kukiu
tp\Sc\Niuc\rn\ Aekac\;SuM; AÂkM‘pK¥k\m¥a;kiu r˙c\;lc\; tc\®pep;liuk\påty\"

\ c∑ ;\ m˙a mul-
yKuAKå l¨tcui ;\ r´>Aimt delity kiu Atieu kak\eKÅSiT
u a;tapå) A brief history of sound
tichannel surround sound kiu tp\Sc\ et∑kiueta. el.laqiri˙Ta;rm˙a ®Ps\på reproduction
AquM;‘penÂk“p^hu y¨STa;påty\" ty\" A´d^ minefield kiu ek¥a\®Pt\rpå l∑n\K´.eqa N˙s\m¥a;s∑aktv\;k l¨
DVD video kiu Âkv\e. nqv\p´ ®Ps\es' my\" enak\ts\Kuk surround sound et∑ qiK´.Âkpåty\" Lound speaker
PC game ts\Kukiu ksa;enqv\p´ ®Ps\ n´≥ pt\qk\“p^; pvar˙ce\ t∑k ep;lat´. k T∑k\epÅlat´.AqMkiu Âka;P¨;Âkpå
es' DVD audio ts\Kuliuham¥oi; Siuliu AÂkMˆa%\et∑k nv\;lm\;et∑k ts\Ku ty\" lk\et∑≥ r˙c;\ r˙c;\ lc\;lc\;p´ Âka;
qv\ma˙ surround sound format ts\Ku N˙c.\ ts\Ku mt¨vB ^ ´ Sn\k
≥ ¥c\entam¥oi;Ti rpåty\" dåepmy\. dåha sp^kak  T∑k\
kiu na;eTac\enqv\ ®Ps\es' Aimt \ c∑ ;\ m˙a et∑l ≥ aenrtapåp´" A´de^ ta. sitw\ c\sa; lat´A . qM' l¨A ≥ qM mhutB \ ;¨ Situ akiu
tp\Sc\Ta;“p^l≥ui y¨STa;påty\" dåep P∑y\ra surround sound r´> qmiuc\; qiK´.Âkpåty\" e®pat´.l¨ A´d^enram˙a
my\ .  A´ds^ ns\kui tp\Sc\ram˙aeta. A®m´ eÂkac\;el;kiu ®pn\Âkv\r. c\; Ae®KKMks mriB
˙ ;¨ " kiyu k \ lv\; e®pat´l . n¨ A
≥´ t¨  ri˙
tm\; l∑yk \ e¨ nlimm.\ y\eta. mhutp\ åB¨;" el.laq∑a;reAac\på" “p^;m˙ AÂkM‘pt´. menB¨;" A´dåkiu qienpåty\" e®pat´l . ¨
micu ;\ et∑A®pv\. e®mm˙a®moH p\Ta;t´. k∑kl \ p\ Apicu ;\ T´ Sk\qa∑ ;Âktaepå." A´de^ ta.m˙ na;eTac\tl .´ ¨ At¨re˙i nty\l≥ui KMsa;rmO
T´kiu ®Pt\ek¥a\rqlium¥oi; ®Ps\entt\ format Am¥o;i m¥o;i AeÂkac\;et∑' tp\Sc\pMu kiu mep;K´.påB¨;" dåeÂkac\. A´d^AK¥in\k
påty\" nv\;pvaSicu r\ aAmv\et∑' ac- et∑kui qilam˙apå" A´dA ^ Kåk¥m˙ kula; (sp^ka ts\luM;tv\; quM;t´.AK¥in\) s“p^;
ronyms liu≥eKÅt´. ewåharts\Kukiu Tiuc\epÅm˙a Ak¥AnTiuc\' er˙>KuMepÅm˙a ts\nv\;  l¨et∑r´>AqMkiuPm\; ®pn\“p^; P∑c\.
Ar˙v\”k^; meKÅeta.B´' mquM;eta.B´ e®Ktc\“p^; mimienak\k hy\l^eka. na;eTac\Ncui t \ .´ AK¥ni k
\ s“p;^ At¨re˙i nhn\
Atiuekak\ eKÅtam¥oi; (Upma Wi- ptats\sc\; tk\latakiu et∑®≥ mc\rt´. KMsa;Niuc\qv\ATi ®Ps\epÅlaeAac\
Fi Siupåeta.' A´dåha Wireless Fi- ATi “cim\KMepeta." ts\sk ui m\ t\mt\ ’ki;sa;laK´Â. kpåty\"

84 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

Rice N˙c.\ Kellogg Situ A .´ emrikn\


N˙s\eyak\k 1924 KuN˙s\m˙a moving
coil principle kiu Aqu;M ‘pTa;t´s. p^ka
At∑k\ patentright m¨pcui K\ c∑ .\ m˙tp\ t
Mu c\K.´
Âkpåty\" esaesapiuc\; AK¥in\kalk
lv\; Agçlpi l \ m¨ ¥o;i Paul Voigt Siq u k ¨
m¨piuc\K∑c\. elYak\Ta;eÂkac\; AeTak\
ATa;lv\; et∑≥K´.rpåty\" AM.ÂqP∑y\
ekac\;tak N˙s\epåc\; 80 ek¥a\ Âka
la“p^;taetac\ e®pac\;l´mOmri˙taB´
®Ps\påty\" d^ moving coil kiup´ Sk\
Aqu;M ‘penK´Â. kpåty\" A´de^ nak\ AÂk^;
ma;SuM; e®pac\;l´K¥k\keta. stereo Rupr\ c˙ k
\ a;m˙a
epÅT∑kl \ atap´ ®Ps\påty\" A´ds^ ns\ma˙ sound track kiu P lc\ r´>
sp^kaN˙s\luM;påri˙“p^; AqMla;raBk\N˙c\. qk\wc\lOp\r˙a;t´. zat\ Ana;N˙sP\ k\epÅm˙a
AqMAtimA \ nk\tk ≥ui ui K∑®´ Ka;KMsa;laNicu m\ O ekac\A®Ps\n´≥ Tv\.wc\ep;Ta;på four-audio tracks ®Pc\.
ri˙latapå" 1957 KuN˙s\m˙a stc\“p^; ty\" Am¥a;®pv\q¨et∑Âka; stc\“p^; matrix-encode lup\Ta;påty\" Ste-
Tutl \ pu K\ p.´ åty\" s^;p∑a;er;lupc\ n\;A®Ps\ KMsa;mOep;K´.ta ®Ps\påty\" Surround reo Tk\eta.qapåty\" BaeÂkac\l . ´
stc\K´.påty\" pTmË;s∑a two track sound ha A´dk ^ sK´t . ali≥u SiNu cui p\ åty\" Siueta. sp^kam¥a;ha By\-va-
magnetic tape A®Ps\ Tut\lup\“p^; A´d^AK¥in\keta. Fantasound liu≥p´ Aly\tiu≥A®pc\ pit\ka;r´> enak\m˙a
enak\piuc\;m˙a vinyl disc A®Ps\n´≥ Tut\ eKÅSiKu Â.´ kpåty\" kMÂkmµak mekac\;K´. lv\; tp\Sc\Ta;liu≥påp´" Rup\r˙c\RuMr´>
lup\K´.påty\" AqMq∑c\; kumπ%^Am¥a;su påB¨;" dutiykmıass\”k^; ®Ps\K´.påty\" eB;pt\lv\n´≥ enak\Bk\piuc\;m˙a tp\
ha mono recording m¥a;kiu 1960 d^nv\;pvar´> ti;u tk\mh O alv\; rp\Scui ;\ Sc\Ta;t´. sp^kam¥a;kiueta. fourth
®pv\N. s˙ e\ lak\ma˙ rp\Scui ;\ q∑a;K´p. åty\" q∑a;K´r. påty\" Rupr\ c˙ m\ ¥a;At∑k\ Aesa channel ken AqMm¥a; ep;lWtp\ åty\"
Stereo m¥a;kiq u a Tutl \ pu p\ åeta.ty\" Su;M AqMsns\ha Synchronised pho- dåha surround sound påp´" A´d^sns\
tky\eta. stereo ha mono Tk\ nograph disk kiu AquM;‘p“p^;enak\m˙ ha yen≥ 5.1 format r´> er˙>e®p;sns\
qal∑n\eneqa\lv\; Aekac\;SuM; Plc\Ana;t∑c\ optical stripe AquM;‘p ts\Ku ®Ps\påty\"
mhut\eq;påB¨;" Ba®Ps\liu≥l´Siueta. laK´.påty\" A´d^ stripe m¥a;ha
na;eTac\enq¨ By\enram˙ap´ rie˙ nrie˙ n AquM;m¥a;la“p^;m˙qa digital mosaic Surround sound formats
AqMr>´ ep;s∑m;\ Nicu m\ mO a˙ tv\“cmi e\ nmO mrie˙ q; pattern qiu≥ tiu;K¥´> AquM;‘pK´.Âkpåty\" Multichannel audio sns\ma˙ AROp\
taeÂkac\. ®Ps\påty\" na;eTac\q¨k Plc\ts\Kt u v\;epÅm˙a Rupe\ ra' AqMera eT∑;SuM; Apiuc\;keta. formats et∑
q¨≥enran´≥q¨ ri˙enm˙ KMsa;Niuc\mOkiu ep;på epåc\;sp\ep;liuk\påty\" pTmSuM;m˙a Am¥a;”k^; ri˙entapåp´" nv\;pvapiuc\;
ty\" eta. mono p´ ®Ps\K´.påeq;ty\" Ar Al∑yS \ ;Mu Ar˙c;\ Su;M Am¥a;Aa;®Pc\.
A´d^enak\m˙aqa stereo At∑k\ et∑≥’kMlarmy\. standard format m¥a;
Sound in the cinema two tracks sns\kiu AquM;‘p“p^; multi- kiu ePa\®pTa;påty\"
AqMPm\;®Kc\; ®pn\lv\ Tutl \ cW ®.\ Kc\; track sns\ATi ti;u tk\laK´t . a ®Ps\på
nv\;pvaha Rupr\ c˙ l \ pu c\ n\;r´> PiAa;et∑ ty\" Magnetic stripe m¥a;A®Ps\ Plc\ Dolby AC-3 (Dolby Digital)
t∑n;\ Aa;et∑eÂkac\q . a ti;u tk\laK´p. å epÅtc\“p;^ m˙tt \ m\;tc\Ta;påty\" AqM pTmË;s∑a HDTV (high-defini-
ty\" yen≥ et∑≥®mc\ KMsa;enrt´. sur- T∑k\lv\; ekac\;m∑n\påty\" dåepmy\. tion television) liu≥eKÅt´. piu“p^; A®mc\
round sound halv\; Rup\r˙c\lup\cn\; kun\k¥srit\   m¥a;l∑n\;enpåty\" Op- Âkv\lc\est´. t^b∑^At∑k\ ’ki;sa;lup\
eÂkac\.qa ®Ps\påty\" l∑n\K´.t´. kal tical stripe et∑elak\eta. ASc\ eSac\K´.ta ®Ps\påty\" Dolby Audio
1939 KuNs˙ e\ lak\k Disney kum% π k ^ me®pl˙påB¨;" 1975 KuNs˙ m\ a˙ eta. Dolby Code-3 li≥u Amv\ep;Ta;t´s. ns\ ®Ps\på
Tutl \ pu e\ qa Fantasy Sit u .´ Rupr\ c˙ k
\ a; stereo sns\ha Rup\r˙c\lup\cn\;At∑k\ ty\\" Am¥a;Aa;®Pc\.eta. Dolby Dig-
m˙a AqMkiu T¨;®Ka;s∑a AquM;‘pK´.påty\" epÅT∑k\ laK´.påty\" Dolby stereo ital liu≥ l¨qim¥a;t´.sns\påp´" A´d^ sns\
eKt\r´> Ë;eSac\ ®Ps\K´.påty\" A´d^ sns\ha Analogue sns\p´ ®Ps\påty\" m˙a channel cå;Ku påwc\påty\" 3Hz

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 85


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

DTS sns\Ar Rup\r˙c\m¥a;t∑c\ AquM;‘p


eqa compression ratio 2.9:1 N˙c\.
4.3:1 tiA O c∑ \ com-
≥u Âka; nime.\ qaPiNpi˙ m\ t
pression algorithm qv\  perceptual
masking epÅt∑c\mtv\ data redun-
dancy epÅt∑cq \ a tv\påty\" Com-
pression kiu sub-band coding ®Pc\.
‘plupp\ åty\" Coding lupr\ at∑cl \ v\;
linear prediction N˙c\. quantisation
ti®≥u Pc\. ‘plupe\ p;påty\" qim≥u q ˙ a liA u p\
eqa data m¥a;kiu K∑´®Ka;Niuc\“p^; mliuAp\
eqa data m¥a;kiu Py\ra˙ ;ps\Ncui p\ åty\"
m˙ 20,000 Hz Ti encode lup\ Dolby Pro Logic II
“p^;m˙ data m¥a;kiu Tierak\s∑a pack
ep;Niuc\t´.sns\ ®Ps\påty\" A´dåkiu sin- Dolby Pro Logic II sns\ha lup\Ta;påty\"
DTS system kiu digital sound
gle bit stream A®Ps\ Atc\;PiN˙ip\ matrix sns\ts\Ku ®Ps\påty\" Am¥a;qu;M
ep;lWt\Niuc\påty\" ent´. stereo (two-channel sns\) m˙a qv\ kzat\RmMu ¥a;' Rupr\ c˙ R\ mMu ¥a;t∑c\ stand-
ard release A®Ps\ ®Ps\qc\.ty\liu≥
A´d^ PiN˙ip\ep;t´. compression al- 5.1 listening experience reAac\
gorithm ha perceptual masking Tutl \ a;®Kc\; ®Ps\påty\" 5.1 source
\ pu T y¨STa;“p;^ lupe\ Sac\enta ®Ps\påty\"
data m¥a;At∑k\ q^;qn\≥ ‘plupT \ a;eqa
liu≥eKÅt´. l¨tiu≥ mÂka;Niuc\t´.Araet∑kiu N˙c\. stereo source kiu e®pac\;l´rat∑c\
Py\Tut\ep;Niuc\mOAepÅm˙a m¨tv\enpå AquM; luM;w e®pac\;l´q∑a;®Kc\; mri˙påB¨;" media m¥a;m˙ ®pn\lv\Tt u l \ cW ®.\ Kc\;qv\
l∑y\k¨qv\hulv\;  y¨STa;påty\"
ty\" qiu≥m˙qa 10:1 AK¥oi;®Pc\. PiN˙ip\
lWte\ p;Nicu m\ a˙ ®Ps\påty\" Rupr\ c˙ l
\ pu c\ n\; Digital Theater Sound (DTS) pij
u l∑yk \ q
¨ v\' piju kunk \ ¥srit \  qk\
et∑m˙a Am¥a;SuM; AquM;‘pÂkt´.At∑k\ Dolby Digital Code liupåp´" Di-
qaqv\' piuj Ael¥a.Atc\; ‘plup\Niuc\
eÂkac\ . d^ Dolby Digital sns\kui DVD gital theater Sound klv\; ROp\eT∑; qv\' pij u Arv\Aeq∑; ekac\;m∑nq \ v\
et∑m˙a et∑≥®mc\enrtap´ ®Ps\påty\" eqa coding sns\n´≥ ‘p®pc\Ta;tapå" hu y¨STa;påty\" Plc\epÅm˙a print
lupT \ a;taTk\ pieu kac\;m∑nl \ apåty\"
Stereophonic: ADipπay\N˙s\m¥oi;ri˙eqa
Rup\r˙c\RuMm¥a;t∑c\ Èqiu≥ ARup\N˙c\.AqMkiu
saluM;
K∑´ps\liuk\påty\" A´dåha DTS kiu
Am¥a;qit´.Atiuc\; puMsM®Pc\.ri˙eneqa\lv\; stereo qv\ stereophonic m˙ A®Ka;eqa AqMsns\m¥a;N˙c.\ K´®∑ Ka;ep;lik u \
Sc\;qk\la“p^; two channels ri˙eqa (By\N˙c\. va) audio system kiu Siuliupå ®Kc\;p´ ®Ps\påty\" AT¨;q®Pc\.keta.
qv\" Èska;luM;kiu m¨lk 3D audio kiu ep;Niuc\eqa Anv\;SuM; four-channel ‘picB \ k\®Ps\t.´ Dolby Digital n´≥ mt¨t.´
quM;Ta;“p^; suepåc\;j bass channel A®Ps\ Tut\ep;Niuc\eqasns\kiu Siuliupåqv\" AK¥k\ ®Ps\påty\" Aim\t∑c\; playback
AesaSuM; stereophonic movie sound system kpc\ yen≥ multi-channel n´≥ pt\qk\liu≥keta. d^sns\N˙s\Kum˙a qi
qiu≥mhut\ surround sound A®Ps\ AquM;‘pNiuc\K´.påqv\" qiqaqa”k^; k´∑®pa;ta mri˙qelak\
AesaSuM; stereophonic film sound system qv\ matrix method kiu påp´" Ba®Ps\ll ≥ui S
´ eui ta. d^sns\Ns˙ K\ su lu;M
quM;j encode lup\' decode lup\j 2 channel m˙ 4 channels qiu≥ e®pac\;quM; ha encode audio track kiu qu;M Ta;li≥u
K´.påqv\" lup\Niuc\K´.påqv\" 3D audio m¥a;kiu Aim\t∑c\;t∑c\ AquM;‘pNiuc\eAac\ påp´" dåeÂkac\. decode ®pn\lup\Piu≥rn\
lup\eSac\ep;Niuc\qv\.AK¥in\t∑c\ matrix sns\kiu mquM;eta.B´ kun\k¥srit\N˙c\. hardware qiu≥mhut\ software ts\KuKu
l∑y\k¨esrn\ AeÂkac\;m¥a;eÂkac\. stereo hu qiTa;qv\. 2 channel sns\kiu ki u  liAu p\påeq;ty\" dåm˙qa six chan-
AquM;‘pK´.påqv\" nels m˙a 5.1 audio At∑k \ lupe\ p;Nicu m\ a˙
1980 ®pv\.N˙s\m¥a;At∑c\;k 4 channel quadraphonic sound epÅT∑k\ ®Ps\påty\" DVD kiu e®pac\;l´ Aqu;M ‘pra
laK´.påqv\" Four channel kiu matrix Aq∑c\e®pac\;j 2 channel A®Ps\ Vinyl m˙aeta. Dolby track m¥a;kiu digital
record epÅ tc\ep;K´.påqv\" qiu≥epmy\. A´d^sns\qv\ m®Ps\qc\.qv\.AK¥in\ master m˙ ry¨påty\" Optical proc-
m®Ps\qc\.qv\. nv\;pvats\rp\qa ®Ps\K´.rpåqv\" ess ken ®Pt\ek¥a\my¨eta.påB¨;"
Plc\kiu AquM;‘ps√\keta. y¨påty\"

88 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

DTS system kiu Rup\r˙c\RuMet∑m˙a N˙c.\ st¨dy^ ”ui k^;ts\Ku kum% π ”^ k^;ts\K®u Ps\ Dolby Digital or DTS?
AquM;‘pt´.AKåm˙a Riu;Riu; Âkm\;Âkm\; low- t´. Universal Studio ”k^;m˙a m¨l na;eTac\q¨ ' na;eqatSc\q¨
band width timing track kiup´ Plc\ t´∑Pk\’ki;sa;K´.Âkq¨m¥a; påwc\t´. DTS Am¥a;keta. Dolby Digital n´≥®Ps\es'
epÅm˙a print lup\ep;Piu≥ liupåty\" Company kiu P´s≥∑ v\; tv\eTac\KÂ.´ kpå DTS sns\n´≥®Ps\es' DVD movie m¥a;
tn\Piu;qip\m”k^;l˙t´. read head k ty\" DTS sound kiu pTmË;s∑a kiu Âkv\.tapåp´" qip\gRusiuk\menpåB¨;"
theatre projector k ep;piu≥t´. timing Jurassic Park Siut´. Rup\r˙c\ka;”k^;m˙a Ba®Ps\liu≥l´Siueta. q¨tiu≥S^qiu≥ Rup\r˙c\
signal et∑ Pt\ep;påty\" A´dåkiu stc\ AquM;‘pK´.påty\" A´d^AK¥in\k ka;m¥a; erak\lat´.AK¥in\m˙a AqMPm\;
CD-ROM ts\Ku qiu≥mhut\ ts\KuTk\ 1993 KuNs˙ \ z∑nl \ 11 rk\en≥ ®Ps\påty\" st¨d^yium¥a;k Dolby Digital n´≥eqa\
piut´. driver m¥a;S^m˙ digital audio A´de^ nak\ma˙ Rupr\ c˙ R\ eMu påc\;' zat\ReMu påc\;' lv\;ekac\;' DTS n´e≥ qa\lv\;ekac\;
m¥a;kiu synchronise lupe\ p;rn\ Aqu;M ‘p 876 Kuma˙ DTS sns\kui tp\Sc\Aqu;M ‘p encode lup\rn\ SuM;®Pt\lup\kiuc\ep;en
påty\" K´.påty\" DTS sns\k A®Ka;eqa Âk“p^®Ps\t´.At∑k\eÂkac\. ®Ps\påty\"
DTS system m˙a AqMm¥a;kiu data format m¥a;kil u v\; Pn\t;^ ep;K´p. åty\" Aim\t∑c\;Rup\r˙c\Âkv\.q¨m¥a;k Dol-
file format kiu AquM;‘p“p^; CD-ROM DTS-ES lv\; påwc\påty\" enak\ by Digital era' DTS era N˙s\KusluM;
m¥a;epÅm˙a m˙t\tm\;tc\påty\" CD 6.1 playback scheme kiulv\; Aim\ kiu lk\KMAa;ep;Âkpåty\" DVD
audio track kiu mqu;M eta.påB¨;" Ba®Ps\ t∑c;\ Aqu;M ‘prn\ enak\ek¥aBk\ Aly\ ts\K¥p\tv\;m˙apc\ Dolby Digital sns\
liu≥l´Siueta. Am˙a;nv\;q∑a;t´.At∑k\ m˙a sp^kats\l;Mu Ta;t´s. ns\lv\; påwc\på n´≥ na;eTac\mla;' DTS sns\n≥´ na;eTac\
eÂkac\.på" Surround-sound track ty\" DTS 96/24, 24 bit for 5.1 mla; er∑;K¥y\pcui K\ c∑ .\ ep;Ta;Âkpåty\"
m¥a;kiu drive m¥a;kiu pn\;p∑c\.q¤an\ sound, codec for 96 KHz tiu≥A®pc\ System N˙s\KusluM;m˙a high- qual-
®Pn\j≥ AerAt∑km\ ¥a;s∑a tp\Sc\ Aqu;M ‘p DTS Neo.6 lv\; påwc\K´.påty\" ity 5.1 digital audio kiu ep;Ta;på
Niuc\påty\" Rup\r˙c\lup\cn\;m˙a Niuc\cM®Ka; DTS Neo.6 sns\haSiurc\ Rup\r˙c\ ty\" Amplifiers N˙c\. loudspeaker
Baqaska;m¥a;ki u Tp\ ® Pv\ . N i u c \ p å ka;ehac\;m¥a;m˙ AqMm¥a;kiupc\ V˙iNOic\; m¥a;kiu lk\r˙i miml i k\wy\rt ˙i p.´ sßv;\ et∑
ty\" ep;K´p. åty\" Surround Aq∑ce\ ®pac\;ep; n´≥p´ na;eTac\Niuc\påty\"
DTS sns\r´> puMsMkiu er˙;Ë;s∑a 1992 Niuc\K´.påty\" &c\;A®pc\ Neo.6   qv\ DVD ts\K¥p\tv\;epÅm˙a d^sns\
KuNs˙ m\ a˙ stc\ lupe\ Sac\Kp.´ åty\" enak\ non-matrix m˙ g^tqMm¥a;kiulv\; N˙s\m¥oi;luM; rri˙na;eTac\Niuc\ty\Siuram˙a
N˙sm\ a˙ dåRik \ a”k^; Steven Spielberg
u t Aq∑c\e®pac\;Niuc\påty\" k∑´®pa;®Ka;na;K¥k\ Anv\;cy\eta. ri˙på
ty\l≥ui A®cc\;p∑a;q¨et∑lv\; rip˙ åty\"
A®Ps\Ncui S
\ ;Mu r˙c;\ ®pNicu t \ aketa. sns\ts\Ku
s^k Arv\Aeq∑;m˙a m¨lrie˙ nt´. ®Ka;na;
K¥k\et∑eÂkac\. mhut\påB¨;" dåepmy\.
Ba®Ps\liu≥l´Siueta. Dolby n´≥ DTS
kiu eraTa;“p;^ eta. encoding lupe\ nra
et∑' AK¥in\et∑ ®Ka;na;entaeÂkac\.
®Ps\påty\"
mv\qiu≥pc\SiuÂkpåes' DTS keta.
AKiuc\Ama Siulapåty\" Blind tests
lie≥u KÅt´. ss\K¥c\tA .´ K¥in'\ ss\K¥c\te.´ nra
m˙a ss\liuk\på" priqt\keta. DTS
kiu piuqeBak¥ N˙s\‘Kik\Âkpåty\t´."

SACD and DVD-Audio


A®Ka;eqa format m¥a;N˙c\.mt¨B´
Sony's Super Audio Compact Disc
(SACD) ha Rupr\ c˙ l
\ pu c\ n\;' Rupr\ c˙ R\ mMu ¥a;
m˙ ®Ps\epÅlata mhut\påB¨;" m¨l
Audio CD format m¥a;ken lata

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 89


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

på" s^d^Tut\lup\q¨m¥a;Bk\k lata eta.  144 dB ®Ps\påty\" DVD Au- surround sound At∑k\ loud-
®Ps\j SACD k Arv\Aeq∑; ekac\; dio titles et∑halv\; Dolby Dig- speaker m¥a;f m˙n\kn\eqaenrat∑c\
O ui ep;påty\" two-channel stereo
m∑nm\ k ital 5.1 mix et∑ påwc\Tv\.q∑c\;Ta;på tp\Sc\Ta;rn\ liA u p\påty\" Aimt \ c∑ ;\
sns\kiuera six-channel surround ty\" Standard DVD players et∑n´≥ t∑c\ tp\Sc\rn\At∑ke\ ta. ®Ps\Ncui e\ kac\;
sns\keui ra ep;påty\" Disk ts\K¥pe\ pÅ Aqu;M ‘pram˙a ASc\e®pesPiA
≥u t∑kp\ ´ ®Ps\på m˙ ®Ps\Ncui m\ y\Tc\påty\" Dolby qim≥u hut\
m˙a m˙t\tm\;tc\Niuc\“p^; Arv\Aeq∑; ty\" DTS ts\KuKukiu AquM;‘pTa;eqa 5.1
ekac\;m∑n\s∑a lup\eSac\ep;påty\" audio m¥a;At∑k\ loudspeaker m¥a;
SACD ha s^d^et∑' DVD et∑ Playing back surround sound tp\Sc\rmy\e. nram¥a;k At¨tp¨ c\ ®Ps\på
Tk\ qal∑nt \ A .´ qMkui ep;s∑m;\ Nicu p\ åty\ ^ qs\ts\l;Mu wy\påk Dolby   N˙c.\
p^sA ty\" qiu≥rat∑c\ DVD-Audio N˙c\.
liu≥ tc\®pq¨et∑k SiuTa;påty\" DTS surround sound ®Pc\. P∑c\.Niuc\rn\ SACD tit ≥u c∑ e\ ta. Anv\;cy\ ®Ka;na;
BaeÂkac\.l´Siueta. Direct Stream eAak\påpsßv;\ ts\KKu h
u a påwc\“p;^ ®Ps\Ncui \ mOk ri˙enpåty\" sp^kam¥a;kiu l¨tiu≥f
Digital (DSD) AqMPm\;y¨t .´ nv\;pva påty\" eAak\ePa\®ppå psßv;\ m¥a; liA u p\ {na;}N˙c\. ts\tn\;tv\;t∑c\ ri˙enrn\
kiu AquM;‘pTa;liu≥påp´t´." påty\" liA u p\påty\" mv\qp≥ui c\®Ps\es' sp^kam¥a;
DSD ha AqMPm\;®Kc\;' ®pn\lv\ * DVD drive kiu pij u ASc\e®pt´e. nraet∑ma˙ Ta;®Kc\;
Tut\lWc\.®Kc\;tiu≥At∑k\ mechanism * AeT∑eT∑quM; sound card ts\Ku' ha Upma nMrmM ¥a;epÅ   AKn\;eTac\m. ¥a;t∑c\
kiu piju l∑yk \ e¨ spåty\l≥ui e®papåty\" surround sound At∑k\ output Ta;ri˙®Kc\;ha AqM na;eTac\mekac\;
dåeÂkac\.lv\; 100KHz ek¥a\t´. fre- pårm˙a ®Ps\påty\" mOkui ®Ps\espåty\" AqMr>´ pma%kil u v\;
quency response kil u v\; ®Ps\epÅespå S/PDIF output. &c\;keta. exter- V˙Ni ciO ;\ mep;Nicu p\ åB¨;" nMreM pÅm˙a speaker
ty\" 120 dB ek¥a\ dynamic range nal decoder At∑k\på (qiu≥mhut\) Ta;®Kc\;ha low frequency kiu ®Ps\epÅ
kiulv\; ®Ps\epÅespåty\" DSD k multi-channel audio card pårm˙a espåty\"
g^tAqMkiu ePa\ram˙a original wave ®Ps\påty\" Anv\;SuM; output 6 Ku Sub-woofer m¥a;kiu enraK¥Ta;'
form N˙c\. n^;kp\s∑a piuj ri˙enpåty\" påm˙a ®Ps\påty\" tp\Sc\mh O alv\; Aer;”k^;l˙påty\"
Resolution piuekac\;ty\liu≥ e®parm˙a * 5.1 loudspeaker ts\sMu Aa;ekac\; AKn\;eTac\t . c∑  \ Ta;ri®˙ Kc\;ha bass AqM
®Ps\påty\" DSD ha m¨lk ana- rpåmy\" qiu≥mhut\ six-channel kiu el¥a.nv\;espåty\" Anv\;cy\ v^
logue recordings m¥a; kiu high-re- audio amplifier N˙c.\ loudspeaker vas∑aTa;ri®˙ Kc\;' AKn\;t∑c;\ m˙a Rik u q\ mM ¥a;
solution digital archive copies ‘plup\ ts\suM liuAp\påty\" N˙cA .\ t¨ na;eTac\ekac\;laespåty\"
t´.nv\;A®Ps\ t^T∑c\K´.ta ®Ps\påty\" * DVD playback software liuAp\ Loudspeaker m¥a;kiu enraTa;m˙n\
High frequencies N˙c\. tran- påty\" &c\;m˙a Dolby Digital N˙c\. Pi≥u liA u p\ta' Aer;”k^;ta m˙ne\ qa\lv\;
sients m¥a;kiu Tut\lup\rn\ higher DTS decoder pårm˙a ®Ps\påty\" l¨Am¥a;k A´dl ^ lui pu t\ aha qipA \ Sc\
sample rate kiu Aqu;M ‘pqk´q . ≥ui SACD qiu≥mhut\ external hardware de- me®ppåB¨ ; hu Tc\ t t\ Â kpåty\ "
klv\; direct steam transfer kiu coder ri˙rm˙a ®Ps\påty\" dåeÂkac\.lv\; Aim\t∑c\;m˙aeta. sur-
AquM;‘ppåty\" qiu≥m˙qa surround * Loudspeaker m¥a;At∑k\ cable round sound ha sitp\ ¥ks\ ra ’krM ta
audio kiu compress lup\rpåty\" ’ki;ts\suM ®Ps\påty\" External p´ ®Ps\påty\"
DVD video keta. Si;u wå;eqa audio decoder/ amplifier m¥a;kiu AquM;
compression kiu AquM;‘pTa;påty\" ‘prc\lv\; cable ’k;i ts\sMu liA u p\ma˙ Windows and Surround sound
DVD forum N˙c\. A‘pic\ASiuc\p´ ®Ps\påty\" p^se^ t∑ma˙ surround sound At∑k\
DVD video k lossless encoding Audio card tp\Sc\Ta;påk S/ mimi tp\Sc\my\Siupåk qti‘prmy\.
method kiu AquM;‘ppåty\" &c\; met- P DIF Link kiu external decoder  N˙c.\ AK¥k\el;et∑ ri˙enpåty\" p^s^m˙a
hod kiu Meridian Lossless packing Sk\q∑y\j multiplexed surround yKc\ktv\;k two-channel stereo
liu≥ (MLP) eKÅpåty\" DVD-Audio audio rriN˙ cui p\ åty\" Tiq u e≥ui qa decoder kiu tp\Sc\Ta;“p^; ®Ps\påk control
k six-channel 24 bit 96 KHz audio m¥a;kiu ts\Kåts\rM loudspeaker T´tc∑ \ panel/ sounds and Audio devices
kiu N˙s\nar^Âka AquM;‘pNiuc\“p^; 192 KHz Tv\q . c∑ ;\ Tutl \ pu T
\ a;tt\Âkpåty\" m¥a;Ti enak\Tp\piulamy\. channel
N˙c\. 24 bit kiup´ enhanced resolution qiu≥mhut\ A/V amplifier m¥a;T´t∑c\ m¥a;At∑k\ V˙iNOic\;ep;Piu≥ liuAp\påty\"
stereo audio A®Ps\ N˙sn\ ar^Âkap´  Aqu;M lv\; Tv\.q∑c\;Ta;tt\Âkpåty\" Volume tab kiu Aqu;M ‘p“p;^ Advan-
‘pNiuc\påty\" q¨≥r´> dynamic range k Fig-2 t∑c\ ®pqTa;qv\.Atiuc\; ced button kiuer∑;K¥y\på" speaker

90 k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\


k∑np\ ¥øtaAeT∑eT∑

The function of the LFE channel in 5.1 nel et∑' speaker et∑m¥a;qv\Tk\
g^tm¥a;kiu AqMPm\;y¨rat∑c\ low-frequency effects (LFE) channel kiu m¥a;s∑a påwc\lam˙apå" piu“p^; l¥c\®mn\' piu“p^;
Aqu;M ‘p“p^; low frequency ®Pc\p. c\ ®pn\lv\na;eTac\Âkqv\hu y¨STa;Âkpåqv\" ROp\eT∑;t´. psycho-acoustic pro-
cessing, micro-piston et∑' wall-
tky\eta. Channel kiu low frequency effects At∑k\ Rup\r˙c\m¥a;t∑c\ t^T∑c\
sized, phase-controlled loudspea-
Aqu;M ‘pÂkpåqv\" Upma  e®mcl¥c\lpO ®\ Kc\; epåk\k®∑´ Kc\;tiA
≥u t∑k\ ®Ps\qv\" kzat\RMu
ker tp\Sc\mO K¥Ta;mOet∑ focused
m¥a;At∑k\m¨ LFE channel ts\Kum˙a sub-woofer ts\Ku Anv\;SuM; t´∑Pk\AquM;‘p
ultrasonics et∑A®pc\  direct neural
påqv\" qiu≥m˙qa liuK¥c\eqa effects m¥a;kiu rri˙m˙a ®Ps\qv\" A®Ka; 5-channels
interfacing et∑ påwc\laeta.ma˙ la;"
At∑k\ loudspeakers m¥a;kiu AquM;‘pqv\" &c\;tiu≥qv\lv\; enak\KM et;g^t
ATk\påpsßv\;et∑ Aa;luM;lv\;
N˙c\. ska;e®paKn\;m¥a;At∑k\ liuAp\eqa bass kiu rri˙eAac\ lup\ep;Niuc\s∑m\;påqv\"
påwc\laNiuc\påty\" qiu≥rat∑c\ acou-
enraN˙c\. kun\k¥srit\ kn\≥qt\K¥k\ ri˙eneqaeÂkac\. Aim\t∑c\;Rup\r˙c\t∑c\m¨
stie space ts\enrael;m˙ap´ Upma
mid-to-high frequency loudspeaker kiu 5-channel ®Pc\. AquM;‘p“p^; bass
enak\ts\enra e®parrc\ Ev\.Kn\;ts\Ku
woofer KMTa;påqv\" g^tAt∑k\  AqMPm\;rat∑c\ LFE track kiu luM;w AquM;m‘p
At∑c;\ m˙a sm\;qp\påk lk\rn˙i v\;pva
påep" qamn\ woofer kiuqa 5-channel m˙ bass AqMN˙c\. AT¨; effects m¥a;
m¥a;®Pc\. lu;M w eAac\®mc\ma˙ mhutp\ åB¨;"
At∑k\ AquM;‘pÂkqv\" Tiu AT¨;‘pmOm¥a;ha LFE channel m˙laqv\" Movie
AqMsns\ma˙ next generation k¥m ˙  ®Ps\
sound track A®Ps\qa AquM;‘pqv\. channel m¥a; ®Ps\qv\"
ekac\;®Ps\Niuc\m˙apå" Next generation
Surround sound system t∑c\ low frequencies m¥a;kiu kiuc\t∑y\  AquM;‘ppuM
k sound system m¥a;kiu play-back
kiu bass management hu rv\VWn\;eKÅSiuÂkpåqv\"
acoustic m¥a;kiu K∑®´ Km\;siss\ep;Nicu e\ kac\;
setting kil
u v\; er∑;K¥yr\ påmy\" A´dk
^ d^eta. default setting A®Ps\n´≥p´ \ mi m.\ y\ ®Ps\påty\" m¨l acoustic
ep;Nicu l
m˙ loud speaker setup lup\på" Menu Ta;liuk\rn\ AÂkM‘ppåty\" N˙c\. t¨v^q∑a;eAac\ tky\.AqMm¥a;
kiu S´K∑ ¥“p;^ lupN\ cui p\ åty\" d^VnW Â\ ka;K¥k\ Win DVD k´.qiu≥eqa applica- A®Ps\ KMsa;Niuc\eAac\ resonances m¥a;'
et∑ Windows XP m˙a  påpåty\" Ala; tion m¥a;k surround test mode reverberation m¥a;kiu Tp\®Pv\.ep;s∑m\;
t¨ options et∑klv\; A®Ka; Win- pått\påty\" Menu m˙ setup kiu Niuc\lim\.my\ ®Ps\påty\" Èqiu≥eqa
dows version m¥a;m˙alv\; ri˙påty\" select lup\“p^;m˙ Audio tab kiu quM;på" system k na;eTac\q¨f enram¥a;kiu
Two-channel set up m˙a By\n´≥ Test button kiu click lup\“p^;påk ss\eS; Tin;\ K¥op\ep;“p;^ AqMkui Aekac\;
vakiu m˙a;y∑c\;j meta\tS e®pac\;l´ ts\sk˚n\≥Âka AqMel;epÅlapåty\" SuM;®Ps\eAac\ lup\ep;q∑a;Niuc\pålim\.my\"
rat∑c\ l∑y\k¨enpåty\" e®pac\;®pn\ A´dA
^ qMha pTm By\Bk\ sp^ka yen≥AKåm˙aeta. Rupr\ c˙ R\ mMu ¥a;At∑k\
®Ps\eqa\lv\; audio image kiueta. m˙ epÅla“p;^ By\ms˙ “p;^ ts\pt\lv\qa∑ ; AqMliuAp\K¥k\k new audio tech-
Anv\;Su;M et∑®≥ mc\lk ui r\ my\ ®Ps\påty\" påty\" sp^ka 5 lu;M kiu ®Pt\qa∑ ;påty\" nology liA u p\eneÂkac\; t∑n;\ Aa;ep;en
5.1 set up t∑c\ six channel Siupåk Surround test button ha surround tap´ ®Ps\påty\" l∑n\K´.eqa Sy\suN˙s\
pij
u Si;u wå;eqaA®Ps\kui ’keM t∑>Nicu p\ åty\" sound mode kiu set lup\mTa;rc\ At∑c;\ k Rupr\ c˙ l \ pu c\ n\;f s^;p∑a;er;Ae®K
AeT∑eT∑q;Mu soundcard kiu mimk i Aerac\ e®pac\;q∑a;påty\" Aenm˙a Al∑n\Siu;wå;s∑a ri˙enK´.påty\"
AquM;‘pTa;påk ASc\.Sc\.e®pac\;l´mO Windows Media 9 installations Aky\j enak\Tp\qa  Si;u wå;enË;mv\
kiu label lup\Ta;påty\" Aerac\k´∑ kiueta. WM9 format test files kiu Siupåk audio system m¥a;r´> tiu;tk\mO
m¥a;®Pc\.lv\; code lup\Ta;påty\" Aqu;M ‘pj sm\;qp\Ncui p\ åty\" Microsoft halv\; enak\Tp\ pij u eN˙;ek∑;q∑a;Ë;
piju l∑yk \ e¨ spåty\" dåepmy\. q^;®Ka; website m˙ download lupy \ N¨ cui p\ åty\" m˙ap´ ®Ps\påty\"
audio card m¥a;keta. jack socket
m¥a; tn\;s^l¥k\qaet∑r≥ m˙a ®Ps\påty\" The futrue of sound Web links and resources
piuj ROp\eT∑;estak q^;qn\≥ au- AqM®pn\lv\ P∑c\.l˙s\®Kc\; sound -Digital Theater sound (DTS)
dio card driver k audio mapping reproduction r´> Anagt\ha d^eta. www.dtsonline.com
kiu card T´m˙a lup\påty\" Software By\liu®Ps\laml´' extended 27GB - Dolby audio technology
Ak¨Av^n´≥ lup\tapå" Window r´> ti≥u 15 GB ti≥u påwc\la®Kc\;rie˙ qa\lv\; www.dolby.com
design k d^ mapping kiu kn\≥qt\ A´d^s∑m\;rv\m¥a;kiu By\liuAquM;‘pml´" - Focused ultrasonics
Ta;påty\" Channels T´m˙a remap- s∑m\;rv\Siuta blue laser technology www.atcsd.com
ping kiu pairs ®Pc\.qa lup\Niuc\påty\" N˙c.\ HD-DVD tik ≥u S
ui l ui apå" Chan-
ui t Ë;m¥oi; (Aicu t
\  ^ An\;tit)\

k∑n\p¥øtag¥any\ d^zc\Bal' 2004 KuN˙s\ 91


uGeyf sLwmtaxGaxG
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345

FyI
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
uGeyf sLwmaps;cif;rS
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
Monitor
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
0,f,jl cif;
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
F Y I
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
OR OUR NFORMATION
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345
123456789012345678901234567890121234567890123456789012345678901212345678901234567890123456789012123456789012345

enf;ynm zGHUNzdK;wkd;wufvmonfESifhtrQ els ESifh refresh rate B5 Hz tjrifhtxd tvG,fwul 0,f,l&&SdEdkifMuNyD


ukefvGefchJaomESpfrsm;wGif wpfESpfxufwpfESpf jzpfonf/ monitors rsm; size wGifvnf; 22 vufrtxd wGifus,fpGm
qkdovkd computer components rsm;\ t&G,f xkwfvkyfa&mif;csvsuf&Sdaeygonf/
tpm;ESifh tav;csdefrsm; twwfEdkifqHk; ao;i,f CRT monitor rsm;wGif Shadow Mask ESifh Sony's Aperture Grille
ayghyg;ap&ef 'DZkdif;jyKvkyfum xkwfvkyf a&mif;cs enf;ynmESprf sdK;jzifh t"du toH;k jyKxm;Muonf/ tqdyk genf;ynm ESprf sdK;
vmchJMuonf/ ESpftawmfMumyif pm;yGJay:wGif vHk;wGifvnf; tm;omcsuf? tm;enf;csufrsm; toD;oD;&SdaeMuygao;
ae&m,lchJojzifh uGefysLwmtoHk;jyKolwkdif;onf onf/ CRT monitor rsm;onf LCD-monitors rsm;ESifh EdIif;pmvQif tm;
monitors rsm;tm; xm;ok& d eftwGuf ta&;w,l enf;csuf tenf;i,fawmh &Sdae\/ CRT monitors rsm;onf xkxnf
pOf;pm;,lchJMu&onf/ odkYaomf ,cktcg tjcm; BuD;rm;jcif;? av;vHjcif;ESihf vQypf pfyg0g toH;k BuD;jcif;wkdY &Sdaeonf/ ¤if;\
computer components rsm;enf;wl pm;yGJay: high-voltage electric field 'Pfrsm;? high and low frequency mag-
wGif ae&m,lrt I cuftcJukd ausmfvmT ;Ekid af prnfh netic field 'Pfrsm;ESifh radiation 'Pfrsm;onf toHk;jyKoltm; xdckdufap
yHpk 'H ZD idk ;f rsm; pwifay:xGuí f vmaeMuNyDjzpf\/ Ekdifonf/ scanning technology \ rSdwfwkwfrSdwfwkwf rodrom jzpfrI
rnfokdYyifjzpfap uGefysLwmypönf;rsm; rsm;onf rsufpdtm½HkaMumudk 'ku©ay;Ekdifonf/ LCD monitors rsm;rSmrl
teuf monitor onf a&&SnftoHk;jyKEdkifaom CRT ESifh vHk;0rwlnDaom enf;ynmjzifh wnfaqmufxm;onf/ ¤if;wkdY
ypönf;jzpfonfhtjyif rMumcP up-
dated vkyf,l&efrvdkaom ypönf;
jzpfum ESpfMumMum trouble-free
toHk;jyKEkdifonfh ypönf;jzpfchJ&yg
onf/ odkY&mwGif uGefysLwm 0,f,l
toHk;jyKawmhrnfqkdygu monitor
onf txl;tav;xm; pOf;pm;NyD;rS
om 0,f,&l onfyh pön;f jzpfygonf/
uGefysLwmwyfqif ypönf;rsm;teuf
monitor ESifh graphic card wdkYonf
wefzkd;BuD;aom ypönf;rsm;jzpfMu\/
tu,fí taumif;qHk; monitor ESifh
taumif ; qH k ; graphic card ud k
toH;k jyKvQifyif tMurf;tm;jzifh uGef
ysLwmwpfppkH m wefz;dk \ av;yHw k pfykH
cefY&SdoGm;ayvdrfhrnf/
,aeYuGefysLwmaps;uGufwGif
16.7 million colours jzifh yhy H ;kd ay;um
resolution tm;jzifh 1600×1200 pix-

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 93


uGeyf sLwmtaxGaxG

onf xkxnfBuD;rm;rIr&SdbJ csyfcsyf&yf&yfjzifh com-


pact jzpf½Hkomru yg0goHk;pGJrIrSmvnf; enf;yg;\/
odkYaomf CRT xuf rvTJom ra&Smifom wefzdk;BuD;
aeygvdrfhrnf/ taMumif;rSm ¤if;udk xkwfvkyf,lMu
&mwGif enf;ynm ½IyfaxG;cufcJrIESifh rejection EIef;
xm; jrifhrm;rIwkdYaMumifhjzpfonf/ LCD monitors
rsm;onf CRT rsm;xuf ykdrdkawmufyaom jrifuGif;
udk ay;ygonf/ LCD displays rsm;ESifh ywfoufí
jyóemwpfckrSm toHk;jyKolonf a&SUwnfhwnfhrS
MunhfrSom ydkrkdtqifajyrI&dS\/ odkY&mwGif aemufqHk;
xkwf LCD rsm;onf xkdudpt ö wGuf ausmfvTm;Ekdifaom enf;vrf;tcsdKUudk [k azmfjyay;avh&jdS cif;aMumifh wef;wpfwef;wGif
toHk;jyKvmvsuf &SdaeNyD jzpf\/ ¤if;wkdYudk eH&HuyfyHkpHrsm;txd xkwfvkyf 1024 pixels jzifh wef;aygif; 768 ay;um scan
a&mif;csaeNyD jzpfygonf/ CRT ESifh LCD rsm;tjyif tjcm; display vkyf,lonf[k rSwf,lEdkifygonf/ twef;rsm;
technology oHk; gas plasma displays trsm;tjym;udkvnf; jrifawGUvm wGif&Sdonfh dot wpfckcsif;twGuf electron gun
&onf/ rS refresh vkyfay;ygonf/ tvsm;vdkuf azmf
aqmifrIudk Horizontal Refresh Rate [k ac:í
CRT Monitor tnT e f ; Kilo hertz (KHz) jzifh wkid ;f xGm,lMuonf/ CRT
Dot Pitch \ xdyfydkif;rS atmufajctxdudk axmifvdkuf
Monitor wpfvHk;\ yxrqHk; tav;xm;&rnfhtcsufrSm Dot Pitch scan vkyfay;onfudk Vertical Refresh rate
jzpf\/ rnfonft h &m0w¬KESihf rnfonfh character udrk qkd monitor ay:wGif [kac:í hertz jzifh wkdif;xGm,lonf/ Scan rate
dots rsm;jzifh yHkazmf,lonf/ tqkdyg dots wpfckESifhwpfck tuGmta0;udk rsm;av monitor \ flickes jzpfay:rI avsmhenf;
Dot Pitch [k ac:onf/ Dot Pitch ao;i,fav dots wpfckESifhwpfck avjzpf\/
yl;uyfavjzpfum yH&k yd uf v
dk nf; yDjyifjywfom;pGm yHak zmf,El idk o
f nf/ orm;½d;k
ustm;jzifh dot pitch wpfckonf.28 xuf avsmhenf;ygu aumif;onf[k Refresh Rate
rSwf,lavh&SdMuonf/ Monitor taejzifh jrifuGif;udk refresh vkyf
&eftwGuf tcsdef,lrIudk wdkif;xGm&mü refresh
Screen Size rate udk toHk;jyKí ajymqdkMuonf/ tu,fí
Monitor size qkdonfrSm trSefwu,f CRT wpf0uf axmifhwpfzuf monitor specification wpfckwGif 1024×768
rS uefYvefYjzwf axmifhwpfzufodkY wkdif;xGmí azmfjyjcif;jzpfonf/ yHk&dyf @ 75 Hz [k azmfjychJonf&Sdaomf 75 Hz onf
jrifuiG ;f \ t&G,t
f pm;r[kwaf y/ tcsKd Uaom xkwv
f yk o
f rl sm;onf &Hzef&cH g refresh rate yifjzpf\/ tMurf;zsif;tm;jzifh 72
udk,fxnfuefYvefYjzwf twkdif;twmudk vSnfhzsm;azmfjywwfMuonf/ 14 Hz ESifh ¤if;txuf&Sdaom refresh rate jzpfygu
vufrt&G,ftpm;[k azmfjyygu trSefwu,f jrifawGY&aom viewable flicker-free display tjzpf owfrSwfEkdifygvdrfh
size rSm 12.5 vufrom&Sd\/ 15 vufr[k azmfjyxm;ygu 13.8 vufr rnf/
om&Sdaom viewable size ukd &&SdEkdifonf/ 17 vufr monitor jzpfu
viewable size rSm 15.6 vufrjzpfNyD; 21 vufr[k azmfjyygu view- Resolution Supported
able size rSm 19.8 vufr&SdaMumif; odxm;oifhygonf/ (640×480) (1024×768) (1280×1024) ESifh
(1600×1200) [l o nf h resolution twG u f
Scan Rate t&nftaoG;udk azmfjyonfh trSwt f om;rsm;udk
Scan rate qkdonfrSm electron gun rS display qDodkY refresh monitor specification wGif jrifawGUMu&awmh
jzpfap&ef Mumjrifhaom tcsdefav;jzpfonf/ monitor twGif;&Sd electron rnfjzpf\/ video card onfvnf; monitor
gun onf orm;½kd;ustm;jzifh display area wGif 1024×768 resolution twGuf higher resolution udk yhHydk;rIjyKay;

94 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG
vertical size control rsdK; pincushion connection uhJodkYaom acwfrD
features rsm;pGm yg0ifvmygonf/

Features
Monitors trsdK;tpm;tcsdKUwGif teDa&mif signals? tpdrf;a&mif sig-
nals ESifh tjyma&mif signals rsm;twGuf BNC connectors rsm; yg0if
wyfqifxm;onf/ orm;½kd;us yg&Sdonfh standard 15-pin HDD VGA
connector tjyif yg&Sdjcif;jzpfonf/ BNC connectors rsm;onf yHk&dyfrsm;
udk ydkí jywfom;apygonf/ BNC connector udk wyfqif&mwGif spe-
cial cable jzifh standard VGA connector rS wpfqifh qufoG,fwyfqif
Ekdifonf/ odkY&mwGif video card onf resolu- xm;ygonf/ þodkY BNC connectors rsm;yg&SdvQif special video card
tion aumif ; aumif ; xk w f a y;jcif ; om jzpf í xnfhoHk;&ef rvdktyfay/
monitor \ resolution aumif;rSom yhHydk;rIudk
Anti-Glare Coating
tjynfht0 vufcH,lEkdifygvdrfhrnf/
Monitor screens ay:wGkif anti-glare coating xnfhay;jcif;tm;jzifh
Controls
yHk&dyfrsm;udk ydkrkd Munfvifxif&Sm;apygonf/
Monitor ay:wGif controls rsm; yg&Sdae
Safety and Energy Patings
rnfjzpf\/ monitor wkdif;wGif ta&mifrsm;?
Monitor awmfawmfrsm;rsm;onf power saving ESifh Low emis-
tvif;tarSmifrsm;ESihf yH&k yd af zmfjyrI obm0wkYd ukd
sion wdkYtwGuf pHcsdefpHnTef;trsdK;rsdK;jzifh xkwfvkyfMuonf/ Electromag-
csdefn§d,lEkdif&ef controls av;rsm; ygvmwwf
netic energy emissions onf toHk;jyKí usef;rma&;twGuf txl;xnfh
ygonf/ controls yHkpHtaejzifh analog yHkpH digi-
oGif; pOf;pm;,loifhygonf/ tqkdygudpt ö wGuf MPR II guidelines odkY
tal yHkpHESifh on-screen digital yHkpH[lí oHk;rsdK;
r[kwf TCO quids lines wdkYwGif avhvm&efvdktyfygonf/
jrifawGUEkdifonf/ trsm;oHk; monitors rsm;wGif
ud,k xf nfay:ü tzkav;rsm;yHpk jH zifw h pfrsKd ;? vSnfh
LCD Monitors tnT e f ;
,l&aom t0dkif;yHkpHrsdK;jzifhwpfzHk analog con- Resolution
trols rsm;udk wyfqifxm;avh&Sdonf/ Digital
rdrd toHk;jyKaeaom uGefysLwm\ native resolution ESifh udkufnD&ef
controls rsm;udk microprocesser-based ESifh
txl;vkdtyfonf/ ¤if;tjyif one-touch auto adjustment feature yg0if
ydí
k wdusaocsmaompepfo;kH monitors rsm;wGif
toHk;jyKavh&Sdonf/ On-Screen digital con-
forts qkdonfrSm screen ay:wGif menu op-
tions rsm;udk toHk;csEkdifonfhtjyif tjcm; con-
trols wkdY wGJzufyg0ifaompepf jzpfonf/
Monitors ta[mif;rsm;wGif brightness
controls ESifh contrast controls wdkYom yg&Sd\/
Monitors topfrsm;wGif brightness controls
ESifh contrast controls wkdYom yg&Sd\/ moni-
tors topfrsm;wGif tqkdyg controls ESpfrsdK;
tjyif size control ESifh display position con-
trol rsm;yg xnfhay;xm;onf/ aemufqHk;ay:
monitors rsm;wG i f r l colour convergence
controls rsdK; vertical centering control rsdK;

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 95


uGeyf sLwmtaxGaxG

aom models rsm;udk toHk;jyKoifhygonf/ native resolutions rSmvnf; Digital or Analog Inputs
rsm;aomtm;jzifh 1280×1024 &Sdaewwfygonf/ Flat-panel displays tm;vHk;avmuf eD;eD;
onf analog input rsm;jzifh &SdaeMuygonf/
Dead Pixels yDpDjzpfap? macintosh system jzpfap ¤if;wkdY
LCD screens rsm;ESifh ywfoufonfh jyóemwpfckrSm dead pixels tm;vHk;rS analog output rsm;udk xkwfay;Ekdif
yifjzpfonf/ tjrJwrf;yGiahf ejcif;? tjrJwrf;ydwx
f m;jcif; jzpfaeonfh pixels onf/ tu,fí ydkíMunfvifjywfom;rIudk
rsm;udk qkdvkdygonf/ white screen twGuf stray black dots rsm;jzifh vdkvm;ygu digital input toHk;cs LCD moni-
vnf;aumif; black screen rsm;twGuf white dots ESifh colours dots tor wpfckudk toHk;jyK&ayrnf/ ¤if;wkdYudk DUI
rsm;jzifhvnf;aumif; run aeMujcif;jzpfonf/ dead pixels tawmftoifh (Digital Video interface) [kvnf; ac:qko
d nf/
yg&Sdjcif;jzifh display udk ododomomBuD; xda&mufrIawmh &Sdrnfr[kwfay/ DUI input yg&SdNyDqkdyguvnf; rdrd uGefysLwm
okdYaomf dead pixels rsm;vGef;aeygu constant irritation wpfckudk jzpfay: wGif special graphic card xnfhoGif;xm;&SdrSom
aponf/ ydkí t"dyÜm,f &SdEkdifygonf/

TOP 10 FLAT-PANEL/MONITORS

98 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
&efukefNrdKU uGefysLwmypönf;ta&mif;qkdiftcsdKUwGif
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
0,f,&l &SEd idk af om Monitors rsm;
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
12345678901234567890123456789012123456789012345678901234567890121234567890123456789
Lucky Bird ta&mif;qkdif 17. 17" Samsung LCD Monitor 300000 usyf
1. 15" CMV LCD Monitor (CT-522) 290000 usyf 18. 17" Viewsonic LCD Monitor 300000 usyf
2. 17" CMV LCD Monitor (CT-726D) 378000 usyf 19. 17" LG LCD Monitor 300000 usyf
20. 17" Dell LCD Monitor 300000 usyf
Technoland Computer ta&mif;qkdif
1. 15" Samsung 591s CRT Monitor 94600 usyf KMD ta&mif;qkdif
2. 17" Samsung 793 DF CRT Monitor 133400 usyf 1. 15" Compaq CRT Monitor 77000 usyf
3. 17" Samsung 763 MB CRT Monitor 152600 usyf 2. 15" Likom CRT Monitor 84000 usyf
4. 17" Samsung 765 MB CRT Monitor 167000 usyf 3. 15" Philips/Samsumg CRT Monitor 96000 usyf
5. 15" Samsung LCD Monitor (510 N) 345600 usyf 4. 17" Element CRT Monitor 96000 usyf
6. 15" Samsung LCD Monitor (710N) 437000 usyf 5. 17" Philips flat CRT Monitor 140000 usyf
6. 19" philips CRT Monitor 250000 usyf
Fidonet ta&mif;qkdif 7. 15" Philips LCD Monitor 314000 usyf
1. 15" View Sonic CRT Monitor (E50) 91500 usyf 8. 15" Samsung LCD Monitor 279000 usyf
2. 15" View Sonic CRT Monitor (E50cSB) 93000 usyf 9. 17" Philips LCD Monitor 379000 usyf
3. 17" View Sonic CRT Monitor (E70) 123000 usyf 10. 17" Samsung LCD Monitor 396000 usyf
4. 17" View Sonic CRT Monitor (E71fSB) 134000usyf
5. 17" View Sonic CRT Monitor (E72F+SB) 139000 usyf Client Focus ta&mif;qkdif
6. 19" View Sonic CRT Monitor (E90F+SB) 384000 usyf 1. 15" Viewsonic CRT Monitor 98 a':vm
7. 19" View Sonic CRT Monitor (E95F+19) 545000 usyf 2. 15" Samsung CRT Monitor 98 a':vm
8. 22" View Sonic CRT Monitor (P225F+22) 800000 usyf
9. 15" View Sonic LCD Monitor (VA 521) 265000 usyf Techno Land ta&mif;qkdif
10. 15" View Sonic LCD Monitor (VG5105) 305000 usyf 1. 15" Samsung CRT Monitor 94000 usyf
11. 17" View Sonic LCD Monitor (VE7105) 335000 usyf 2. 15" Philips CRT Monitor 93000 usyf
12. 17" View Sonic LCD Monitor (VX750) 556000 usyf 3. 15" Viewsonic CRT Monitor 94000 usyf
13. 17" View Sonic LCD Monitor (VP1715) 440000 usyf 4. 17 Samsung flat CRT Monitor 132000 usyf
14. 19" View Sonic LCD Monitor (VP1915) 765000 usyf 5. 17" Viewsonic flat CRT Monitor 140000 usyf
6. 15" Viewsonic LCD Monitor 279000 usyf
Access Spectrum ta&mif;qdkif 7. 15" Samsung LCD Monitor 326000 usyf
1. 15" Philips CRT Monitor 90000 usyf
2. 15" Samsung CRT Monitor 90000 usyf Cyber Zone ta&mif;qkdif
3. 15" Viewsonic CRT Monitor 90000 usyf 1. 15" Samsung CRT Monitor 93000 usyf
4. 15" LG CRT Monitor 90000 usyf 2. 15" Phlips CRT Monitor 93000 usyf
5. 15" Dell CRT Monitor 90000 usyf 3. 15" LG CRT Monitor 93000 usyf
6. 17" Philips CRT Monitor 130000 usyf 4. 15" So Cos CRT Monitor 90000 usyf
7. 17" Samsung CRT Monitor 130000 usyf 5. 17" Samsung flat CRT Monitor 134000 usyf
8. 17" View sonic CRT Monitor 130000 usyf 6. 17" Socos Flat CRT Monitor 128000 usyf
9. 17" LG CRT Monitor 130000 usyf 7. 17" Acer flat CRT Monitor 125000 usyf
10. 17" Dell CRT Monitor 130000 usyf 8. 15" Philips/Samsung LCD Monitor 310000 usyf
11. 15" Philips LCD Monitor 280000 usyf 9. 17" Philips LCD Monitor 370000 usyf
12. 15" Samsung LCD Monitor 280000 usyf 10. 17" Sam Sung LCD Monitor 390000 usyf
13. 15" Viewsonic LCD Monitor 280000 usyf
14. 15" LG LCD Monitor 280000 usyf T-Land ta&mif;qkdif
15. 15" Dell LCD Monitor 280000 usyf 1. 15" T-Land CRT Monitor 92000 usyf
16. 17" Philips LCD Monitor 300000 usyf 2. 17" T-Land CRT Monitor 134000 usyf

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 99


uGeyf sLwmtaxGaxG

tkypf v
k u
dk yf pön;f opfav;rsm;

DIGITAL VOICE RECORDER jywfom;\/ t&G,ftpm;rSm 29_118_17


Olympus W-10 rDvDrDwmjzpfí tav;csdefrSm 57 *&rfom
Olympus ukrÜPDrS xl;xl;jcm;jcm; xkwf av;onf/ rdepfaygif; 515 rdepfpm toHoiG ;f ,l
vkyfvkdufaom 'D*spfw,f toHzrf;ud&d,mav; odrf;qnf; xm;Edkifonf/ xnfhoGif;xm;aom
jzpfonf/ rdepfaygif; 180 MumaomtoHrsm; bufx&DrmS wpfqufwnf; 10em&Dtxd oH;k Edik f
okdrSD;ay;xm;Ekdif\/ wyfqifay;xm;aom buf onf/ Confusing user interface jzpfonf/
x&DrmS wpfqufwnf; 24 em&DMumtxd toH;k jyK
Ekdifonf/ t&G,ftpm;rSm 119.5_29.5_19.5 OREGON SCIENTIFIC VR 636
rDvDrDwmjzpfNyD; 70 *&rfav;onf/ ¤if;ESifhtwl tvGeyf g;vsaom yHpk t
H aetxm;jzifh xkwf
yg&Sdvmaom aqmhzf0Jrsm;rSm tvGefaumif;rGef vkyfxm;aom 'D*spfw,f toHzrf;ud&d,mav;
onf/ owfrSwfa&mif;aps;rSm a':vm 170 jzpf jzpfonf/ owfrSwfa&mif;aps;rSm a':vm 130
\/ ¤if;wGif 'D*spfw,fuifr&mav;wpfck built jzpfonf/ rdepfaygif; 265 txd toHrsm;udk
in yg&Sdvmaomfvnf; odyfawmh t&nftaoG; zrf;,lokdrSD;xm;Edkifonf/ xnfhxm;aom buf
raumif;vSay/ Cryptic user interface jzpf x&DrmS 10em&DMumtxd wpfqufwnf; toH;k jyK
onf/ Edkifrnfjzpf\/ t&G,ftpm;tm;jzifh 91_53_
6.4 rDvDrDwm&Sdum tav;csdeftm;jzifh 45 *&rf
SANYO ICR-B170 omav;onf/ Buffering user interface jzpf
Sanyo ukrÜPDxkwf 'D*spfw,f toHzrf; onf/
ud&d,mrsm;teuf aps;EIef;wefzdk; owfrSwfcsuf
utp pGrf;aqmifrIt&nftaoG;txd taumif; SONY ICD-MS515
qHk;[kqkdEdkifavmufaom model av; jzpfonf/ owfrSwfa&mif;aps;rSm a':vm 340 jzpfí
owfrSwfa&mif;aps;rSm a':vm 170 om jzpf xkdufxkdufwefwef ay;&oavmuf xkdufxkduf
onf/ WMA ESifh MP3 format ESpfrsdK;vHk; wefwef aumif;vSonf/ ¤if;wGif Voice rec-
oH;k Ekid Nf yD; zrf;,l&&Sad omtoHrmS tvGeMf unfvif ognition ygyg&Sd\/ rdepfaygif; 347 txd
toHrsm; zrf;,lokdrSD;Edkifonf/ xnfhxm;aom
bufx&DrSm 12 em&Dtxd wpfqufwnf; toHk;
jyKEkdifonf/ t&G,ftpm;rSm 34.4_106.3_18
rDvDrDwmjzpfí tav;csdefrSm 75 *&rfom av;
onf/ Easy user interface jzpfonf/

PANASONIC RR-US 006


wifxm;&aom cHak v;yg&So
d jzifh cHak &m toH
zrf;pufyg oHk;pGJ&onfrSm vkyfief;tenf;i,f
½Iyfaernfjzpfaomfvnf; xkdokdYaom 'DZdkif;yHkpHudk
u pGJrufESpfoufp&mav;jzpfonf/ owfrSwf
a&mif;aps;rSm a':vm 200 jzpfonf/ rdepfaygif;
420 MumrQ toHrsm;udk odrf;,lodkrSD;Ekdifí xnhf

102 uGeyf sLwm*sme,f Ed0k ifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG
auto focus yHkpHtoHk;jyKonfhtcg wpfcgwpf&H
0g;wm;wm;yHkpH xGufwwfonf/ okdY&mwGif fo-
cus udk owdxm;oHk;vQif tvGefaumif;rGefaom
ykHrsm; &,lEkdifrnf jzpfonf/

PENTAX OPTIO S 40
Pentax rS aemufqHk;xkwf S4 ESifh t&G,f
tpm; odyfruGmvSay/ odkYaomfudk,fxnfudk
owåKa&mifjyKvkyx f m;um tenf;i,f rodrom
av; t&G,ftpm;BuD;\/ 4 megapixel ESifh 3X
Zoom yg&Su d m yH&k yd Mf unh½f &I ef 1.6 vufrt&G,f
LCD screem wyfxm;onf/ 11 MB internal
memory yg&Sdonfh tjyif flash memory
xm;aom bufx&DrSmvnf; wpfqufwnf; 12 wyfoHk;Ekdifao;onf/ yHkxGuf tifrwef aumif;
em&DMum toHk;jyKEkdif onf/ t&G,ftpm;rSm um toH;k &vG,u f o l nf/ owfrw S af &mif;aps;rSm
21.4_115_16.9 rDvrD w D mjzpfí tav;csderf mS 425 a':vmjzpfonf/
40 *&rfomav;onf/ ¤if;onfvnf; Easy
user interface jzpfonf/ MEADE CAPTURE VIEW 8X43 2.00
'D*spw
f ,fuifr&mESihf ta0;Munfrh eS af jymif;
DIGITAL CAMERA wkdYtm; aygif;pyfyHkpHjyKxm;jcif;jzpf\/ 3 mega-
CENTON DC5 pixel t&nftaoG;&Ekdifonf[k azmfnTef;xm;
Jessops ukrÜPDrS owåKukd,fxnfjzifh aomfvnf; rSefajymif;yg&Sdojzifh professional
xkwfvkyfxm;í owfrSwfa&mif;aps;rSm 340 sharp telephoto image yHkrsm; &,lEdkifonf/
a':vmjzpfonf/ manual mode ESifh priority ud,
k xf nf\ tay:wGif 1.5 vufrt&G,f LCD
exposure mode ESpfckvHk; yg&Sdonf/ csdefwG,f display jzifh yHk&dyfudkppfaq;Ekdif&ef wyfqifay;
Munfh½I&ef toifhtwifhaumif;rGefaom 1.5 xm;aomfvnf; ¤if;jrifuGif;rSm odyfrjywfom;
vufr LCD screen av;yg&Sd\/ 3X Zoom vSay/ 16 MB internal memory ygonft h jyif
yg&Sí
d 5 magapixel CCD &&SEd idk o
f nf/ ¤if;tjyif SD memory card rsm; xnho f ;kH Edik \
f / toHryg
15 fps movic clips rsm; ½kduf,l Edkif&m still aom vIy&f mS ;½kyyf rkH sm;udv
k nf; 320×340 prixel
image twGuv f nf; 5 megapixel t&nftaoG;
&,lEkdifonf/

CASIO EXILM EX 230


Casio ukrP
Ü rD S xkwv
f yk o
f nfh uifr&mrsm;
teuf aemufqHk;ay: Ultra compopct style
yHpk H owåKuk,
d x
f nfjzifh xkwv f yk x
f m;jcif;aMumifh
owfrSwfa&mif;aps;rSmvnf; 476 a':vm jzpf
onf/ bufx&DrmS txl;toH;k cHonf/ wpfBudrf
tm;oGi;f xm;;vQif yHak ygif; 360 txd qufwu dk f
½kduf,lEkdif\/ 3.2 megapixel ESifh 3X zoom
yg&Sdonf/ Pan focus mode oHk;xm;ojzifh

uGeyf sLwm*sme,f Ed0k ifbmv? 2004 ckEpS f 103


uGeyf sLwmtaxGaxG

tajctaejzifh ½kduful;,lEkdifonf/ owfrSwf


a&mif;aps;rSm 306 a':vmjzpfonf/

MP3 PLAYER
PHILIPS HDD 120
Philips rS aemufqHk;xkwf HDD 100 ESihf
yHpk t
H &G,t
f pm; odyrf uGmvSaomfvnf; owfrw S f
aps;EIef;rSm a':vm 500om jzpfNyD; perfor-
mance rSmvnf; ydkrkdaumif;rGefvmonf/ odkrSD;rI
yrmP 20 GB &SdNyD; ¤if;ESifhtwl tvGef toHk;
wnfh aumif;rGefonfh aqmhzf0Jrsm; ygvmonf/
Easy user interface jzpfonf/ WMA, MP3
ESifh Voice oHk;rsdK;vHk; oHk;Ekdif\/ bufx&DrSm
10 em&Dtxd qufwkdufoHk;Ekdifonf/
¤if;wGifyg&Sdaom display rSm back light
WEWA!! WMP-317E ryg&Sdojzifh Munhf&cufonf/ Rechargable
tvGefao;i,faom yHkpHt&G,ftpm;jzifh battery trsdK;tpm;rsdK; wyfrxm;jcif;aMumifh
on-boad MP3 recording pepfudk jyKvkyfxm; 0,foHk;xnfh&onhf bufx&DrsdK;udk toHk;jyK&
onf/ music player, voice recorder ESihf MP3 onf / 128 MB on-board memory
oHk;rsdK;vHk;toHk;jyKEkdifonf/ Menu rSm tenf; yg&Sdonfhtjyif SD ESifh tjcm; Card rsm;twGuf
i,f ½Iyaf xG;aeonf/ FM radio em;qifvykd gu Slot rsdK;pHk xnhfay;xm;onf/
em;MuyfwGif yg&Sdonfh cvkyfudk toHk;csí zGifh,l
&onf/ confusing user interface jzpf\/ V@ MP - 228
r½kd;rqef;tqifhav; jzpfouhJodkY owfrSwf Vamp uk r Ü P D r S xk w f v k y f í built in
a&mif;aps;rSmvnf; 195 a':vmom jzpfonf/ speaker xnfhay;xm;onf/ odkY&mwGif ¤if;ESifh
yg&Sdvmaom headphone rSm t&nftaoG;
THOMSON PDP 244 B tenf;i,fnhHonf/ MP3, Voice recording
Oa&myEkdifiH Tomson ukrÜPDrS xkwfvkyfí ESifh FM tuner wdkYyg&Sdonfhtjyif tjcm; extra
owfrSwf a&mif;aps;rSm 170 a':vmjzpfonf/ feature rsm;pGm yg0ifxm;onf/ 128 MB in-
ternal memory jzifh odkrSD;Edkifygonf/ owfrSwf
a&mif;aps;rSm 190 a':vmomjzpfaomaMumifh

104 uGeyf sLwm*sme,f Ed0k ifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmtaxGaxG

SONY MDR G74 SL


toHk;jyK&aom headphone taetxm;
xuf acgufodrf;vkdufonfhtcg av;yHkwpfyHkcefY
om&Sdí tvG,fwul o,f,loGm;&mwGif tqif
ajyvSonf/ owfrSwfa&mif;aps;rSm a':vm 40
cefYom&Sdaomfvnf; 0,f,loHk;pGJol pdwfwkdif;us
jzpfaprnfh em;Muyfav;jzpf\/ MDR G74 SL
\ em;MuyfBudK;rSm wpfzufESifhwpfbuf rDwm
0ufqD cGJxGufxm;NyD; aemufwpfrDwm xkwfay;
xm;aomaMumifh rnfhonfhae&mwGif &Sdaeaom
player ukdrqdk tqifajyajy wyfqif toHk;jyK
Edkifygonf/

SENNHEISER HD 25
acgif;rS ckdifcdkifjrJjrJ csdwfquf em;axmif&
usoifhaps;ESifh performance rSm xkdufxkduf aom yHpk jH yKxm;NyD; txl;aumif;rGeaf om pwl&, D kd
wefwef cGifus jzpfaeapygonf/ toHrsm;udk em;qifEdkifonf/ em;tHktxd tkyf
ay;xm; jcif;aMumifh jyifyqlnt H oHrsm;ESiv
hf nf;
HEADPHONE woD; wjcm;pD jzpfapygonf/ toHk;rjyKonfh
SHURE E5C tcgwGif xkxnfBuD;rm;rIaMumifh ,laqmifoGm;
avmavmq,f em;Muyfaps;uGuw f iG f xGuf &mwGif uoduatmuf jzpfaeygvdrfhrnf/ owf
&SdorQteuf taumif;qHk; headphone av; rSwfa&mif;aps;rSm a':vm 290 jzpfonf/ o,f
jzpfonf/ owfrSwfa&mif;aps; rSm a':vm 800 aqmif&mwGif uoduatmuf jzpfonfuvGJí
cefYjzpfí omref portable music player xuf tvGefaumif;rGefaom headphone av; jzpf
wefzkd;BuD;aeonf/ odkYaomf E5c av;onf onf/
voice isolating earphones trsdK;tpm;av;
jzpfojzifh jyifytoHrsm;ESifh em;MuyfrSxGufaom
toHudk vHkjcHKpGm woD;wjcm; cHpm; apEkdifonf/
rnfonfph ufu&d , d mESirhf qdk qufo,G Ef ikd af p&ef
adapter rsdK;pHk ¤if;ESifhtwl yg&Sdvmonf/

SENHEISER MX500
em;MuyftwGuf owfrSwfxm;aom a&mif;
aps;rSm 34 a':vmom jzpfaomfvnf; pdwBf udKuf
toH;k jyKEkid af prnfh headphone av;[kq&dk rnf/
rnfonfeh m;aygufEiS rhf qdk tqifajypGm wyfqif
,lEikd af p&ef txl;pDpOfay;xm;onf/ BudK;t&Snf
rSm wpfrDwmom&Sdojzifh tusÐtdwfxJrS player
avmufom tqifajyEdkifygonf/ toHtwkd;
tus,f xdef;csKyfud&d,mav;rSm tawmfaumif;
rGefonf/

uGeyf sLwm*sme,f Ed0k ifbmv? 2004 ckEpS f 105


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k

ESpfvufr xkeJY rSefom;jyifwpfck[m uGefysLwmwJhvm;


aemufqHk;ay: Apple &JU iMac G5 armfeDwmonfom uGefysLwm wmeJYqdk&ifawmh pixel taeeJY 1440
jrifuGif;rSm armfeDwmwpfvHk;vdkYyJ Apple 'DZdkif;q&mawGu rvdktyf _900 &&Srd mS jzpfw,f/
awGYae&w,f/ 'geJY olY&UJ CPU yH;k b,f wJh tydak wGukd jzKwfypfvu kd Nf yD; wdwu
d s
rSmvJvdkY ar;vdkufawmh ta&mif;Xmeu us oyfoyf&yf&yfav;jzpfatmifxkwf enf;ynm'Drdkua&pD
acsmacsmvSvSuav;rav;u &,fjy vkyv f ukd yf gw,f/ iMac G5 uGeyf sLwm Apple &JU desktop uGefysLwm
w,f/ tJ'gtukeyf w J /hJ ESpv
f ufrxkreS f [m tvsLrDeD,Ha'gufwdkifay:rSm tpGifh enf;ynmtm;vHk;udk iMac G5 rSmawGY
om;jyifarmfeDwmudk a'gufuav;eJY om; 0ifh<um;aeygw,f/ 20 vufr Edik rf mS jzpfw,f/ G5 y½dq
k ufqmu acwfrD
axmifxm;NyD; uD;bkwfwpfck? armufpf armfewD meJYq&kd if Pixel resolution tae enf;ynmawGtm;vHk;udk tm;vHk;vdkuf
wpfck bmBudK;rSvnf;qufrxm;bl;/ eJY 1680 _1050 &&SdrSjzpfNyD; pmrsufESm vkyfEdkifw,f/ tD;ar;vfydkY? tifwmeuf
BudK;rqufxm;wmudk BudK;rJhqdkNyD;awmh 2 rsufESmudk ,SOfxm;NyD; xif&Sm;pGm 0if? ½kyf&SifawGzefwD;? oDcsif;awG 'DAD'D
em;vnfEikd af o;w,f/ yH;k rygwJh ESpv f ufr MunfhEdkifrSmjzpfw,f/ 17 vufr armfeD awGcHpm;? "mwfyHkawGjyifqif tm;vHk;
xkeJY rSefom;jyifwpfck[m uGefysLwmwJh pdwfBudKufzefwD;EdkifpGrf;&Sdw,f/ G5 y½dk
vm;/ [kwfygw,f/ tJ'g Apple &JU qufqmudk 1.6 odkYr[kwf 1.8GHz
aemufqHk;ay: iMac G5 wpfvHk;yg/ BudKuf&ma&G;NyD;oHk;EdkifwmaMumifh acwf
armfeDwmwpfvHk;wnf;eJY uGefysLwmjzpf ay: 64-bit application awG[m Mac
atmif acwfwpfacwfukd OD;aqmifvu kd f OS X &JU operting system atmufrSm
jyefygNyD/ aumif;pGmtvkyfvkyfEdkifygvdrfhr,f/
iMac G5 awGudk 17 vufreJY 20 Apple tkyfpkjzpfwmeJYtnD iLife'04,
vufrjrifuGif;us,farmfeDwmawGeJY Quicken 2004 eJY World Book vdk
xkwfygw,f/ Logic bord u G5 udk aqmhzf0JawGudk tjrefEIef;jrifhjrifheJY vkyf
tajccHxm;wmaMumifh iMac G5 vdkY aqmifEdkifygvdrfhr,f/
trnfwGifaewmyg/ Slot eJYpdkufvdkY&wJh
drive udt k ajccHxm;NyD; [mh''f pf? pyDum tm;vHk;aygif;pkxm;wmaMumifh
eJY yg0g Supply udak wmif tJ'aD rmfew D m ESpv
f ufravmufomxlwhJ tdraf v;
aemufrmS tm;vH;k pDpOfNyD; xnfo h iG ;f xm; xJrmS tm;vH;k udt k qifajyatmif aygif;pk
ygw,f/ aps;pzGiv hf u
kd wf muawmh 1299 xnfhoGif;xm;w,fvdkY qdkEdkifw,f/
a':vmygwJh/ Slot eJYx;kd pdu
k x
f nfo
h iG ;f oH;k &wJh Super-

106 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k
BudK;rJo
h ;kH csi&f if AirPort Extreme
uwfukd iMac xJxnfo h ;kH &vdrrhf ,f/ 'g
qd&k if tdrrf mS aeae taqmifrmS aeae ay
150 twGif; uGef&ufcsdwfqufoHk;pGJEdkif
rSmyg/ AirPort Express udo k ;kH &ifawmh
AirTunes vdkYac:wJh aw;oDcsif;awGudk
zrf;,lem;qifEikd ½f rkH Qru y&ifwmudv k rS ;f
NyD; document awGxw k cf ikd ;f Edik v
f rd rhf ,f/
iMac xJrSm Bluetooth vnf;ygao;
Drive odkYr[kwf Combo drive awG cH p m;Ed k i f r S m jzpf w ,f / USB 2.0 eJ Y wmaMumifh BudK;rJu h ;D bkwef YJ armufpaf wG
vnf;yg0ifwmawGY&w,f/ DVD ½ky&f iS f FireWire 400 awGudkvnf; qufoG,f udkvnf; oHk;Edkifvdrfhr,f/ ay 30 tuGm
um;awGMunfhcsif&ifjzpfap DVD eJY oH;k Edik w
f maMumifh uifr&m? AD', D u kd ifr&m avmufuae vSrf;NyD;oHk;Edkifvdrfhr,fvdkY
ul;xm;wJhyHkawGudk Munfhcsif&ifjzpfap awGtjyif *drf;aqmhEdkifwJh control pad qdkw,f/
&ao;w,f/ iTune eJ Y x nf h x m;wJ h awGuykd g wyfqiftoH;k jyKEikd rf mS jzpfw,f/
oDcsif;awGudkvnf; pD'DrSmjyefNyD;ul;,l wDAGDodkYr[kwf 'pf*spfw,fy½dk*sufwm
odrf;qnf;xm;Edkifw,f/ LCD armfeD awG e J Y c sd w f q uf c sif & if v nf ; ol Y r S m
wmrSm DVD um;awGMunf&h wm tenf; mini-VGA port ygao;w,f/ Line
qH;k 16:10 eJY jrifuiG ;f us,Mf unfEh ikd wf m in jack awGygwmaMumifh tDvufx&pf
aMumifh ydkNyD;t&omay;pGrf;Edkifvdrfhr,f/ *pfwmawGeJYygwGJzufNyD; toHawGul;
armfeDwmxJrSm pyDumudkvnf;tNyD; xm;Edkifw,f/ uGef&ufeJYywfoufNyD;
xnfhay;xm;NyD; tJ'DpyDumav;awGu Ethernet udkcsdwfquftoHk;jyKEdkifwm
wifxm;wJph m;yGu J kd ½du
k cf wfNyD; yJw
h ifoH aMumifh rd'k rftaeeJY dial-up oH;k Edik af o;
taeeJY pwD&, D o
kd aH wGukd cHpm;Edik rf ,fvYkd w,f/ tJ'Drdk'rfeJYyJ Fax pufeJYcsdwfNyD;
qdkygw,f/ oHk;Edkifw,f/

qufoG,fp&mtpHktvif BudK;rJhcsifvnf;&w,f om;om;em;em;*&yfzpfrsm;


iMac G5 rSm qufoG,fEdkiforQ BudK;awGeJY½Iyf,Sufcwfaewmudk iMac rSm NVIDIA vdYkac:wJh *&yf
port awGtm;vHk;udk xnfhay;xm;w,f rBudKu&f ifawmh BudK;rJah tmifvyk v
f Ykd&ao; zpf*D,m y½dkqufqmudkxnfhxm;wm
vdkY qdkEdkifw,f/ em;MuyfaygufawGu w,f/ 'gqdk&if tifwmeufcsdwfwm aMumifh tawmfav;pGrf;tm;jrifhw,fvdkY
wpfqifh cHpm;Munfrh ,fq&kd if 5.1 vdYkac: tjyif uD;bkwfeJYarmufpfawGyg BudK; qdkEdkifw,f/ 3D *drf;avmufudkawmh
wJh pyDum 5 vH;k eJY base wpfv;kH toHukd wef;vef;jzpfaep&m rvdkawmhbl;/ taysmhyJvdkYqdkw,f/ ,cif iMac awG
xuf *drf;upm;EdkifpGrf; 3 q omvGef
aumif;rGefaMumif;od&w,f/ wpfpuúefY
udk pixel aygif; bDvD,HeJYcsDNyD;xkwfay;
EdkifpGrf;&SdvmwmaMumifh t½kyfawG[m
vlawGeJYrjcm; awGY&SdcHpm;Edkifvdrfhr,f/
Quartz Extreme vdkYac:wJh *&yfzpfy½dk
qufqmu G5 y½dq k ufqm&JUwm0efukd
vTJajymif;,lay;EdkifwJhtwGuf tjrefEIef;
ydkNyD;jrifh&ovdk ½kyfxGufvnf;vGefpGm
aumif;&wmvdkY od&w,f/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 107


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k

Windows rSonf Linux qDoY k d

enf;ynmESprf sK;d pvH;k udk uGeyf sLwmwpf vH;k wnf;rSm oH;k csio
f vm;/ Linux udk
f Ykd Windows udk Uninstall vkypf &mrvdak wmhb;l /
oH;k csiv

OS ESpfrsKd;udk uGefysLwmwpfvHk;
wnf; oH;k csiw f mudk tacsmifvu kd w f ,f?
avmbBuD;w,fvdkY ajymvdkY&wJhacwf
r[kwfawmhbl;/ NyD;awmh OS ESpfrsKd;oHk;
csiv f Ykd [mh''f pfukd ESpyf ikd ;f cGNJ yD; wpfyikd ;f udk
OS wpfrsKd;wifzdkYvnf; rvdkawmhbl;/
Emulator vdkYac:wJh trsKd;tpm;
rwl System ESpfrsKd;udk qufpyfay;Edkif
wJh y½d*k &rfwpfrsK;d ay:vmNyD/ VM (Vir-
tual Machine) vdYk vnf;ac:ao;w,f/
Oyrm Windows udkzGifhxm;NyD; pmpDpm
½dkufvkyfief;wpfckudk vkyfaqmifxm;wJh
zdik w
f pfzikd u f kd Linux udu k ;l NyD; zdik f server
wpfcktaeeJY Print xkwfcdkif;wJhvkyfief;
rsKd;awGudk vkyfaqmifEdkifNyDjzpfw,f/
VM qdw k m uGeyf sLwmy½d*k &rfwpf
ckyg/ PC uGeyf sLwmawGrmS rsK;d uGyJ ½d*k &rf
awG OS awGudk wu,fhtJ'Dy½dk*&rfBuD;
awGx0J ifNyD;vkyaf e&ovdk aqmif&u G af y;
Edik wf hJ y½d*k &rfrsK;d udk ac:qdjk cif;jzpfw,f/
OS wpfrsKd;udk roH;k csifvYkd ydwv f u kd w f m
eJY aemuf OS wpfrsKd;u tvdv k akd y:vm
Edik w f maMumifh OS ESprf sKd; wpfNydKifwnf;
oHk;Edkifw,fvdkY ajym&jcif;jzpfw,f/ uRr;f 0ifatmifavhvmoif,El ikd af o;w,f/ raumif;wJhbufuMunfh&if OS
wu,foHk;MunfhNyD;rS pdwfwdkif;rus&if ESprf sK;d udk uGeyf sLwmwpfv;kH wnf;rSm oH;k
VM &JU aumif;usKd;qdk;jypfrsm; jzpfap? roHk;csifawmh&ifjzpfap VM aew,fqw kd m resource awGtm;vH;k udk
VM oHk;&if OS ESpfrsKd;oHk;csifvdkY aqmhz0f u J kd jyefjzKwv
f u
kd Nf yD; oleYJqufpyf Share vkyo f ;kH aewmvnf;jzpfw,f/ 'g
aemufuGefysLwmwpfvHk; xyfNyD;awmh aewJzh ikd af wGtm;vH;k udk jyefjzKwfvu kd v
f Ykd aMumifh ud, k hf PC [m ydNk yD;awmh pGr;f &nf
0,fp&mrvdkbl;/ 'gutxif&Sm;qHk;yJ/ vnf; bmjyóemrSr&Sb d ;l / Microsoft jrifhrm;wJh uGefysLwmwpfvHk;awmh jzpfzdkY
Windows udk t"du OS taeeJY taeeJY udk,fu'DvdkNcHckeful;aewmudk vdkvdrfhr,f/
xm;NyD; oHk;vufptwdkif; tom;usae bmrSawmiford mS r[kwb f ;l / VM aqmhz0f J tenf;qHk; memory u 348MB
wJth wdik ;f qufNyD;oH;k oGm;Edik w
f ,f/ wpf udkoHk;&if Windows eJY Linux ESpfrsKd; avmuf&&dS rSmjzpfNyD; y½dq k ufqmuawmh
csdefwnf;rSmyJ Linux udkvnf; aemuf pvHk;udk wpfNydKifwnf;oHk;EdkifrSmuawmh tenf;qH;k 1GHz avmuf&&dS rSmjzpfw,f/
xyf OS wpfcktaeeJYwifEdkifNyD; &if;ESD; trSefyJ/ aemufxyfraumif;wmu emulate vkyf

108 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k

NyD; Run vdkufwJhaqmhzf0Jwdkif;[m aES; w,fqdkwmudk oifcef;pmwpfcktaeeJY PC awGrmS yJ oH;k vdYk &vdrr
hf ,f/ Mac uGef
auG;pGmvkyfaqmifaewmawGYae&w,f/ wifxm;wmaMumifh avhvmNyD; vdkuf ysLwmawGudk oHk;pGJaeolawGtwGufu
vkyfMunfhEdkifw,f/ wpfckowdxm;&rSm awmh oH k ; vd k Y r &Ed k i f b l ; / 'D v xJ r S m
VM udk oHk;awmhMunfhoifhw,f u emulator vkyfwJhaqmhzf0Jwdkif;[m PearPC qdkwJh PowerPC emulator
acwfpm;aewJh vkyfief;oHk; VM Open source taeeJYxm;wJh aqmhzf0J uvnf; vIy&f mS ;vmw,f/ olYtaMumif;
aqmhzf0Juawmh VMware qdkwmyJjzpf awGjzpfzdkYvdkw,f/ Download vkyfNyD; od c sif & if a wmh sourceforge.net/
projects/pearpc rSm 0ifMunfE h ikd w
f ,f/
'gu Mac orm;awGtwGuf VM vdkY
qdk&vdrfhr,f/ PearPC u Windows
oHk;aeolawGudk Apple Mac OS X eJY
vnf;&if;ESD;aprSmyg/ bDvf*dwf&JU OS
rSm Mac &JUtm½HkawGtukefvHk;udk wpf
NydKifeufwnf; cHpm;EdkifMurSmjzpfw,f/
'D Mac VM uawmh xGef;um;r,fhyHk
odyfray:bl;/ bmaMumifhvJqdkawmh
Mac OS X udkwpfcg Install vkyf&if
5 em&DavmufMumygw,fwJh/

CoLinux
aumif;NyD emulate rvkyfcsif&if
bmvkyfMurvJ/ aemufwpfrsKd; Linux
udk Windows eJY yl;aygif;apwJhenf;u
awmh CoLinux (www.colinux.org) udk
oHk;wJhenf;yJjzpfw,f/
CoLinux uawmh VM vdYk ajymvdYk
r&bl;/ t"duuswhJ y½d*k &rf Code awG
(kernel) udk ajymif;vJNyD;awmh Win-
dows ay:rSm y½dk*&rfwpfcktaeeJY run
cGifhjyKcdkif;xm;apwJh enf;vdkYajymEdkif
w,f/ CoLinux aemufuG,fuvlawG
w,f/ www.vmware.com rSm &ufaygif; bmawGvq J wkd m avhvmEdik w
f ,f/ VM uawmh Windows udt k ajccHNyD; olwYkd&UJ
30 avmufoHk;cGifh&atmif download eJ Y ywf o uf & if Bochs Emulator Linux udk run Edi k af wmhr,fvYkd qdyk gw,f/
vkyfNyD;awmif;,lEdkifw,f/ VMware (bochs.sourceforge.net)qdw k mudv
k nf; Emulate vkyNf yD; Linux udz k iG w
hf m
Workstation 4 qdkNyD; aumfyDvkyfEdkif avhvmoifhw,f/ oHk;pGJolawG vG,ful xuf CoLinux uydkNyD; jrefapw,fvdkY
w,f/ Edkifap&efqdkNyD; Bochs u pD'DeJYvnf; qdkygw,f/
VMware ud k w if N yD ; NyD q d k w meJ Y pDpOfxm;ay;ao;w,f/ Install pD'Dudk raumif;wJt h csuu f CoLinux udk
Linux rSmemrnfBuD;aewJh Mandrake tvG,fwul download vkyfEdkifw,f/ oH;k csi&f if 2.4.25 Linux kernel udo k ;kH rS
aqmhz0f uJ v
kd nf; wifNyD;prf;oH;k MunfEh ikd f &vdrfhr,f/ vlodenf;wJh GenToo,
NyDaygh/ VMware udkwif&wmvnf; tjcm; VM rsm; Debian, Knoppix) awGukd tajccHxm;
odyfNyD;cJ,Of;vSwJhudpör[kwfygbl;/ ,ckajymaewJh VM awG[m Intel wmaMumifh Linux oHk;wJhvlwdkif; oHk;vdkY
Website rSmyJ b,fvdk Install vkyf& eJY AMD uGefysLwmawGudk tajccHwJh r&Edkifao;bl;vdkY od&w,f/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 109


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k
tm;vHk;udk uGefysLwmtaemufydkif;rSm
pGJrufp&maumif;aomfvnf; xnfhxm;ay;w,f/ Munfhvdkuf&if a&SY
wGzJ uf&cufaewJh iMac G5 ydkif;eJY ab;bufrSm &Sif;aeatmif vkyf
xm;wmjzpfygw,f/
Apple uxkwfwJh aemufqHk;ay: iMac G5 uGefysLwmudk vSovm;vdkY aemufoHk;oyfMunfh&r,fhtcsuf
ar;p&mrvdkatmifudk vSwmvdkYqdkEdkifw,f/ Apple u iPod qdkwmudkvnf; wpfcsufuawmh aps;EIe;f / taygqH;k 17
yGJxkwfcJhNyD;vdkY onf;onf;vIyfjzpfcJhMuNyD;NyD/ vufr armfeDwmeJY y½dkqufqmu 1.6
uwfwD;uyfzJhajymw,fvdkYawmh rxifvdkufaveJY iMac udk aps;omcs gigahertz G5 qdkwmawmif 1299
vdkufvdkYuawmh tjynfht0axmufcHay;rdrSmtrSef/ bmawGajymajym a':vmygwJh/ Apple u iMac awGrSm
Apple uawmh iMac aMumifh aps;uGufcsJUxGifEdkifNyD; aiG&SmrSmuawmh tenf;qHk; memory udk 256 mega-
aocsmw,f/ bytes xnfhay; xm;wwfwmaMumifh
txifBuD;p&mvdkY xif&ayr,fh wu,fh
ckxkwfvdkufwJh iMac [m iMac xkwforQ taumif;qHk;awGvdkYqdk&r,fh y½dk*&rfBuD;awG run Munfh&if pdwfwdkif;
awG&JU wwd,rsKd;qufvdkY qdkEdkifw,f/ iLife y½d*
k &rfawGuv
kd nf; xnfo
h iG ;f ay; usEdik rf mS r[kww f maocsmw,f/ 'Dawmh
NyD;cJhwJh iMac awGeJY uGmjcm;wmu wpf aemufxyf 512 MB xyfjznfh&if 75
pkwnf; wpfaygif;wnf; wpfvHk;wnf; a':vmxyfusvdrfhr,f/
rSmxnfx h m;wmaMumifh tm;vH;k eJYumG jcm; MB avmuf rauseyfbJ giga-
oGm;&wmvdkY qdkEdkifw,f/ ,cif iMac byte avmuf ajymif;wyfr,fq& kd ifawmh
u urÇmvHk;csrf;vdktay:rSm armif;wHeJY Garage Band vdk aqmhz0 f rJ sKd;awGtjyif
15 vufr odkYr[kwf 17 vufrarmfeD "mwfyakH wG AD', D kd wnf;jzwfwmawG vkyf
wmudk wyfqifxm;NyD; taetxm; Edik v
f rd rhf ,f/ aemufxyf 225 a':vm
trsKd;rsKd;ajymif;Edkifatmif pDpOfay;xm; xyfvdkuf&vdrfhr,f/ BudK;rJhpepfawG
wmyg/ ck iMac uawmh 2 vufrxk? rwyfqifbJ 17 vufr armfeDwmeJY
17 vufrodYkr[kwf vufr 20 armfew D m qdk&ifawmif ½dk;½dk; iMac wpfvHk;udk
eJY atmufrmS tvsLrDe, D H a'gufwikd af v; 1702 a':vmay;&rSmjzpfNyD;? jrif
udkyJ awGY&rSmjzpfw,f/ uGif;aumif;aumif; Munfh
tat;ay;pepftaeeJY txJrSm csifvdkY vufr 20 eJY a&G;
jznf;jznf;av;vnfaer,fh yefumawG r,fq&kd if a':vm 2000
ygayr,fh toHodyfrxGufbl;/ aemuf ausmf ay;&rSmjzpfw,f/
xyfvu kd &f r,fh p&dwaf wGuvnf; trsm; 'Dae&mrSm EIdif;,SOfMunfhp&m wpfck
BuD;&Sad o;w,fqw kd m owdxm;vdu k yf g xm;ao;w,f/ tJ'DtxJrSm iPhoto eJY avmuf ajymjycsifygw,f/ Dell u
OD;/ Oyrm uGef&ufqufoG,fcsifvdkY iTunes qdkwmu yHkawGeJY aw;oDcsif; xk w f w J h Dell Dimension 4600
BudK;rJh Network uwfudk 0,fxnfhcsif awGudk pDrHEdkifap&efjzpfNyD;? oDcsif;awG uGefysLwmwpfvHk;[m y½dkqufqmu
&if 79 a':vmusw,f/ Bluetooth a&;zGJYzdkYeJY toHoGif;&eftwGufuawmh 3.2 GHz Pentium 4 eJY memory u 1
uwfeYJ BudK;rJah rmufp?f uD;bkww f pfpu kH Garage Band udk xnfhoGif;ay;xm; gigabyte &SdNyD; 17 vufrarmfeDwm
99 a':vm/ tm;vHk;[m BudK;rJhpepfjzpf w,f/ tjym;eJYqdk&if 1164 a':vmyJ ay;&
aeNyD; uGeyf sLwmudzk iG rhf ,fh yg0gBudK;wpf iMac G5 rSm Port awGvnf; tvHk vdrfhr,f/ aemufqHk;awmh vSwmruf&
acsmif;yJ wef;vef;&Sad eygvdrrhf ,f/ puf tavmuf xnfhay;xm;w,f/ USB wm aps;BuD;vGef;wmaMumifh iMac eJY
vnfywfa&;pepf Operating System port u 3 ck? FireWire acgif;u 2 ck? taMumif;quf aygif;zufcsifwJholawG
taeeJYuawmh taumif;qHjk zpfwhJ Mac 'pf*spfw,ftoHydkif;qdkif&m qufoG,f rSm jrif&NyD; b0ifrusEdik f avmufatmif
OS X udkxnfhay;xm;NyD; Apple u aygufawGtjyif yg0gcvkwfawGtp jzpfae&ygawmhw,f/

110 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k
20 xJrSm pm&if;0ifawGjzpfMuNyD; cdk;ul;
aqmhzf0JoHk;pGJrI 92 &mcdkifEIef;&Sdygw,f/
w½kw?f AD,uferf? ,lu&de;f ? tif'ekd ;D &Sm;?
½k&Sm;? ygupöwef? ,dk;',m;eJY tdE´d,
EdkifiaH wGvnf; tJ'x D yd w
f ef; Edik if H 20
pm&if;xJ 0ifaMumif;od&ygw,f/
tar&duef jynfaxmifpkuawmh
EdkifiHawGtxJrSm cdk;ul;aqmhzf0J oHk;pGJrI
tenf;qHk;EdkifiHjzpfNyD; 22 &mcdkifEIef;om
&Sdygw,f/
aqmhzf0Jcdk;ul;rI[m zHGYNzdK;wdk;wuf
qJ aps;uGuaf wGrmS taomif;usef;qH;k yJ
vdkY qdkygw,f/ tm&S ypdzdwf? vufwif
tar&du? ta&SUOa&my? ta&SUtv,f
ydkif;eJY tmz&duEdkifiHawG[m aps;uGuf
taeeJY t&Sdef,laewJhEdkifiHawGvdkY qdkEdkif
ygw,f/ tJ'ED ikd if aH wGrmS ,aeYueG yf sLwm
xkwfvkyforQ&JU 30 &mcdkifEIef; a&mif;cs
t½IH;yGJudk tNyHK;eJY0ifETJrSmvm; ae&ayr,fh uGefysLwmaqmhzf0Ja&mif;cs
urÇmhuGefysLwmawG&JU oHk;yHkwpfyHk &mcdik Ef eI ;f avmuf avQmch sEikd cf w hJ maMumifh &rIuawmh 10 &mcdkifEIef;om&Sdw,fvdkY
avmuf[m cdk;ul;wJhaqmhzf0JawGudkyJ 'DEIef;twdkif;oGm;&if aemufxyf 4 ESpf od&ygw,f/
toHk;jyKaeMuw,fvdkY BSA vdkYac:wJh twGi;f a':vm bDv, D H 400 zd;k avmuf tzGJYaygif;pHktaeeJY ynmay;a&;?
vkyfief;oHk;aqmhzf0Jr[mrdwftzGJYBuD;u urÇmph ;D yGm;a&;t& wd;k wufvmEdik pf &m&Sd Oya'eJYESdrfeif;a&;? tifwmeufuae
avhvmoH;k oyfwifjyxm;wm zwfvu kd f w,fvdkY oHk;oyfMuygw,f/ wpfqifhcdk;ul;aewmawGudk xdef;csKyf
&ygw,f/ oHk;oyfolawGuvnf; aps;uGuf wm;qD;ay;a&;awGtwGuf tjyif;txef
olwdkY&JUavhvmoHk;oyfcsufawG toD;oD;rSmvdkufNyD; okawoejyKMunfh wGef;tm;ay;vkyfaqmifaeMuygw,f/
uvnf; EdkifiHwuma'wmtzGJY IDC &mrSm EdkifiHaygif; 86 EdkifiHudk tydkif; 6 'ghtjyif wdk;wufvmwJhenf;ynm
&JUokawoeudk tajccHxm;wmaMumifh ydik ;f cGNJ yD; okawoejyKMuwmjzpfygw,f/ eJY aqmhzf0Jcdk;ul;vdkYr&Edkifatmif xdef;
IDC &JUoH;k oyfcsufukd jyefo;kH oyfMunfh IDC taeeJY wdkuf½dkufa&mif;cs&EIef;eJY odrf;zdkY BudK;pm;aeMuwmvnf; awGY&
&atmif/ cdk;ul;rIEIef;udk EIdif;,SOf&mrSm uGefysLwm w,f/ tifwmeufqufoG,fa&;[m
IDC &JUtvdkt& ,refESpfu uGef wpfvHk;csif;tay: wifoGm;wJhaqmhzf0J ydrk jkd refqefvmwJt h jyif BuD;rm;wJzh ikd Bf uD;
ysLwmawGrmS wefz;kd a':vmbDv, D H 80 awGeJY tdrfoHk;½Hk;oHk;ub,favmuf? awGudkvnf; download vkyfvdkY&vm
avmuf aqmhzf0JawGudk Install vkyfcJh pD;yGm;a&;vkyif ef;oH;k aqmhz0f aJ wGub,f EdkifwmaMumifh 'Dvdkcdk;ul;rIawG acwfpm;
w,fvdkYqdkygw,f/ tJ'DtxJrSmrS 51 avmufwifo;kH Muw,fqw kd mawGutp vmwmvdkYqdkygw,f/
bDvD,Hzdk;avmufyJ w&m;0if0,f,loHk; avhvmoH;k oyf okawoejyKMuygw,f/ Broadband oH k ; pG J o l a ygif ; [m
pGJcJhwmjzpfNyD; 29 bDvD,Hzdk;avmufu tm&Sypdzwd af 'orSm cd;k ul;aqmhz0f J 2007 ckESpfa&muf&if aemufxyf oef;
awmh qH;k ½I;H cJ&h w,fvYkd qdyk gw,f/ urÇm oH;k pGrJ EI eI ;f [m 53 &mcdik Ef eI ;f &SNd yD; tar&d 700 avmuf xyfrHwdk;yGm;vmvdrfhOD;
w0ef; cd;k ul;aqmhz0f oJ ;kH pGrJ [
I m 36 &mcdik f uefa':vm 7.5 bDvD,Havmuf qHk;½IH; r,fvdkYqdkygw,f/ cdk;ul;aqmhzf0JrSm
EIef;&SdaMumif;od&w,f/ aew,fvdkY qdkygw,f/ [JAD;0dwfcsefyD,HjzpfwJh w½kwfEdkifiHrSm
2003 ckESpf {NyDvrSm BSA &JUavh w½kwfeJY AD,uferfuawmh urÇmh wif aemufxyf oef; 90 eD;yg;avmuf
vm oHk;oyfcsuft& cdk;ul;wmudk 10 cdk;ul;aqmhzf0JtoHk;qHk; xdyfwef;EdkifiH wdk;yGm;vmp&m&SdaMumif; od&ygw,f/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 113


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k

ysuf&ifjyifvdkuf

uGeyf sLwmxJu vif;ueJvufueJ ta&mifawGxu G v


f m/ ukpm;jcif;
NyD;awmh owåKacsmif;awG½dkufcwfwJh toHawGxGufvmNyD; Power Supply box wpfcv k ;kH udk jzKwfvv J ukd v
f Ykd&w,f/
aygifrkefYrD;uifwJhteHYawGyg xGufvmNyDqdk&if uGefysLwmudk ud,
k w
f ikd t
f awGY tMuHKr&S&d if vkyEf ikd w
f o
hJ u
l akd c:NyD; vJv, S af y;
t½IH;ay;vdkufawmhrSmvm;/ 'Dtcef;rSm uGefysLwm&JU a&m*g vdkuf&if&w,f/
vu©PmawGudk avhvmoHk;oyfNyD; b,fvdkjyefNyD; touf
oGif;&if &Edkifw,fqdkwmudk avhvmwifjyxm;w,f/ CPU u tyl&SdefjrifhvGef;aeovm;
CPU rSm tyl&SdefvGefwJh w&m;cHvufonfudk &SmawGY
yg0gjyóem zdYk awmh odyaf rQmfvifrh xm;aveJY/ tyl&edS jf yóemwufvYkd puf
uGefysLwmudkzGifhvdkufyg/ rD;vm&JUvm;/ CD-ROM u awGrMumrMumysufwwfw,f/ udk,fhy½dkqufqm rD;ruRrf;rD
rD;tcsufjyaew,f/ uGefysLwmyHk;a&SUydkif;u tpdrf;a&mifrD; tylcHowåKay:rSm vufacsmif;av;wifNyD; 3 puúefYavmuf
wpfyGifhudkvnf; jrifae&w,f/ 'gqdk&if jyóemr&Sdbl;/ yHkrSef xm;Munfv h u kd yf g/ vufacsmif;ygrcHEikd af vmufatmif ylvmNyD
yJ/ azmfjycJhovdk bmrD;tcsufjywmudkrSvnf; rjrif&bl;? qdk&ifawmh usdef;ao tyl&Sdefjyóem&SdaeNyDvdkY owfrSwfvdkuf
añSmfeHYxGufvmNyDqdk&if yg0g supply awmh tedpo ö abmeJY ygawmh/
udpaö csmNyDvdkY owfrSwfvdkufygawmh/ 'grSr[kwftxJuae
]azmif;} qdkNyD; toHwpfoHrsm; xGufvmwmMum;vdkuf&&if ukpm;jcif;
fuse jywfwmavmufvdkY ,lqvdkY&w,f/ tylumowåK heatsink udk topfwpfckeJY vJvdkufyg/
uGefysLwmudk avat;ay;pufwyfxm;wJh tcef;xJrSm oHk;yg/

114 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k
rm;om;bkwfaomu aq;MunfhvdkufvdkY bad sector awG trsm;BuD;jzpfaeNyDqdkwJh
uGefysLwmzGifhzGifhcsif; Post (Power On Self-Test) message udkay;&if [mh'f'pfysufzdkY tawmfav;aocsmaeNyD/
vkyfaecsdefrSmuwnf;u error jyaewwfw,f/ wpfcgwav
uGefysLwm run aewkef;vnf; jzpfoGm;wwfw,f/ ukpm;jcif;
uGefysLwmzGifhzGifhcsif; Post error rwufbl;? 'gayr,fh vkyfaqmifxm;orQ data awGudk tjrefqHk; backup
csufcsif; hang jzpfoGm;wwfovdk wpfcgwav tjyma&mif vkyfNyD; [mh'f'pftopfwpfvHk; tpm;xdk;oHk;ygawmh/ vHk;0zGifh
jrifuGif;udk jzwfceJjrifvdkuf&NyD; bmrSqufryGifhawmhbl;/ r&avmufatmifysufNyD? data awGuvnf;ta&;BuD;w,f
System ydkif;rSm jyóemay:vdkYvm;qdkNyD; b,fvdkyJ format qd&k ifawmh data awGukd jyefNyD;tumtuG,af y;Edik w
f hJ XmeawGeYJ
awG jyefvkyfvkyf tvum;yJ/ 'gqdk&if rm;om;bkwfrSm qufo, G Nf yD; ukpm;yg/
jyóemay:aeNyDvdkY owfrSwfvdkufyg/
aqmh z f 0 J j yóem
ukpm;jcif; ud, k b f mawG Install vkyx
f m;cJw
h ,fqw
kd m ajc&mrcHwwf
udk,fhqDrSm tydkprf;oyfppfaq;p&m ypönf;awG rsm;rsm; &if jyóemtajz&SmzdkY tawmfav;cufwwfw,f/Adkif;&yfpf
pm;pm;r&Sb
d ;l qd&k if taumif;qHk;uawmh jyifqdkifudkydkYNyD; ppf awG? drive aysmufaewmawG? vloHk;enf;wJh jyóemaqmhzf0J
aq;apwm taumif;qHk;yJ/ awG wifrdwm[m vufonfw&m;cHvdkY ajymEdkifw,f/

[mh'f'pfysuf&if ukpm;jcif;
ysufwv hJ u©Pmwpfcu k awmh Post vkyfaecsdefrSmudku Adkif;&yfpfqefYusifa&;y½dk*&rfawG? Spyware remover
detect vkyfroGm;bl;/ NyD;awmh oHpHkawGxGufvmwwfw,f/ awGeJY &Sif;ypfEdkifw,f/ jyóemwufapEdkifwJh aemufqHk;wif
[mh'f'pfxJu0if½dk;[m renf;½kef;uefae&wJhoabm/ uGefysL vdu
k w f hJ y½d*k &rfawGukd uninstall jyefvyk Ef ikd w
f ,f/ [mh''f pfukd
wmzGifhvdkY OS txdwufcJh&if Windows system rSm jyefNyD; format csvdkufvdkYvnf; &w,f/
CHKDSK qdkwJh [mh'f'pfudkppfaq;wJh y½dk*&rfygw,f/ ppf

ysuaf tmifzsuw
f m vG,yf gw,f
Mum;vdkuf&wmeJY em;rSm b,fvdk jzpfoGm;rvJawmh rod &Sif;&Sif;ajymxm;&OD;r,f/ uGefysLwmzsufw,fqdkwm
bl;/ uGefysLwmudk ckrSpoHk;olwpfa,muftaeeJY bmrSvnf; uGefysLwmwpfckvHk;udk ajAmif;qefatmifvkyfypfvdkufwmudk
rvkyw f wf rudik w
f wf? a,mifwad ,mifejzpfaevnf; udprö &Sd ajymwmr[kwfbl;/ Adkif;&yfpfawGqdkwmuvnf; uGeyf sLwmudk
bl;/ rjyifwwf&ifom&Sd&r,f/ aumif;aumif;zsufwwfvdrfh ysuaf pwJh taMumif;w&m;awGxrJ mS ygw,f/ uGeyf sLwmudk zsuf
r,fvdkYxifw,f/ w,fqw kd m txJuypön;f awGukd qGxJ w
k Nf yD;zsuyf pfvu
kd w
f mrS
uGefysLwmzsufwmrsm; enf;aygif;&meJYcsDNyD;&Sdw,f/ ck zsufw,fvdkYajymwmr[kwfbl;/ tJ'Dvdk Adkif;&yfpfawGeJY ysuf
azmfjyr,fth csuaf wG[m ud, k af wGYawGvnf;jzpfovdk vkyof ifh atmif zsufvdkYvnf;&ao;w,f/
rvkyfoifh oHo,awGeJY rcsifhr&J jzpfcJhwmawGvnf;ygw,f/
'gawGudk wef;pDNyD;azmfjyawmhr,f/ BudKuf&if oHk;aygh/ vuf&Sd ysufapcsifovm;
oHk;aewJh uGefysLwmua[mif;aeNyD/ aemufwpfvHk; 0,fcdkif;zdkY 1/rd;k BudK;awGypfNyD; avawG rd;k awGwu
kd af ecsed rf mS uGeyf sLwmu
qdwk muvnf; aumif;aeao;wmaMumifh tcufawGYaeolawG rD;yvyfacgif;udk rjzKwfbJ 'Dtwdik ;f xm;vdu k yf g/ ighuGefysL
twGuf ysufatmif b,fvdkzsufrvJqdkwmu taxmuftul wmu vQyfppfwpf[kefxdk;pD;0ifrIawGudk tumtuG,fay;
ay;ygvdrrhf ,f/ aemufwpfcsuu f vnf; tdrvf cawG? xrif;zd;k EdkifwJh surge protector awGwyfxm;wmyJqdkNyD; pdwfat;
awG ay;p&m&Sdao;vdkY ydkufqHacRwm&OD;r,fqdk&ifvnf; ck vufat;aeMunfhvdkufav/ b,favmuftxd tum
ajymjyr,fhenf;awGtwdkif; vdkufrvkyfeJYaygh/ tuG,fay;rvJvdkY MunfhvdkufMu&atmif/ tdrfawGrSm vQyf

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 115


uGeyf sLwmowif;ESirhf w
S pf k
ppf"mwf pD;0ifrIudk tumtuG,f rvkyfxm;&if rdk;BudK;ypf ovdk avQmufudkifypfvdkuf/ Memory uwfawGudkwdk;zdkY?
&if xdcdkufrItenf;eJYtrsm;awmh &SdEdkifwmyJ/ vQyfppfypönf; tjcm;uwfawGux kd ;kd zdYk tjyif tjcm;ypön;f awGukd wyfqifzYkd
awGvnf; wcsdefcsdefrSmawmh xdcdkufysufpD;rIawG jzpfEdkif BuHKvm&&if uGefysLwmudk zGifhNyD; vkyfMu&awmhrSm/ ae&m
w,f/ vQyfppfeJYwGJoHk;&wJhypönf;awGrSeforQ rdk;BudK;awGypf wum jyifqdkifawGydkYaevdkYvnf; aiGukefw,fav/ 'Dawmh
vQyfpD;awGvufaecsdefrSm yvyfacgif;awGukd jzKwx f m;vdu k f acRwmwJhtaeeJYtjyif vufwnfhvnf; prf;csifwmaMumifh
wm taumif;qHk;yJ/ uGefysLwmyHk;udk zGifhMu&NyD/ 'DtcsdefrSm udk,fay:rSm&SdwJh
2/pm;yGaJ y:rSmae&mvGwrf &Sv d Ykd uGeyf sLwmudk Murf;jyifay:cs vQyfpD;rIudk rxkwfvdkufbl;qdk&if qifzdk;xuf cRef;zd;k u
xm;vdkufygvm;/ pm;yGJay:rSm ½IyfyGaewmu uGefysLwm ydo
k mG ;vdrrhf ,f/ qdv k w kd mu qm;upfawG[m El;nHv h eG ;f wm
xufydkNyD; ta&;BuD;w,fav/ tJ'Dvdk uGefysLwmudk Murf; aMumifh vQyful;NyD;ysufpD;oGm;wwfw,f/ 'Dvdk rjzpfatmif
jyifay:rSmyJxm;vdkufr,fq&kd if pm&Gu?f pmtdw?f wHqyd f umuG,fzdkYuawmh uGefysLwmxJrSm&SdwJh oHxnfwpfckckudk
acgif;awGuykd g 0,fxm;zdYk tMuHay;csifw,f/ bmaMumifv h J bmypönf;udkrSrudkifrD OD;pGmxdudkifvdkufzdkYyJ/ vQyfppf"mwf
qdkawmh rMumrD tD;ar;vfydkYvdkY &rSmr[kwfawmhvdkYyg/ rul;atmif vufrmS ywf&wJh ypön;f av;awGvnf; ywfxm;
uGeyf sLwmudk Murf;jyifay:rSmcsxm;w,fqw kd m wjznf;jznf; &if&ayr,fh tvG,fqHk;uawmh yg0g supply udk OD;pGmyGwf
aoatmifowfwmeJY twlwlyJ/ odyÜHenf;ususjyefNyD; udik vf u kd &f ifvnf; &ygw,f/ oHu, kd x
f nfeYJ q&kd ifayghav/
oHk;oyfMunfh&atmif/ zkefrIefYawG[m avxufydkNyD; av; 6/vTwfcsvdkuf/ 'DaeYacwfuGefysLwmawGqdk awmifhawmifh
w,f/ 'gaMumifh Murf;jyifay:rSm zHkrIefYawGtrsm;BuD; usae wif;wif;eJYjzpfaeNyD/ uGeyf sLwmay:pu oH;k MuwJt h cg uGef
wwfwmaygh/ uGefysLwmuvnf; tJ'DMurf;jyifay:u zkef ysLwmudk vIyfvdkuf&ifawmif ysufoGm;rvm;vdkY pdk;&drfMu
awGudk pkyfxm;ygvdrfhr,f/ tdrfwpftdrf[m b,favmuf w,f/ uGefysLwmudkysufcsif&ifawmh Murf;Murf;wrf;wrf;
oefY&Sif;w,f ajymajym zkefawGeJYjynfhaewwfw,f/ a&TUajymif;vdkufygvm;vdkY tBuHay;csifw,f/ pdwfwdkaecsdef
3/uGeyf sLwmeJY armfew D mudk pmtkyef YJ pm&Guyf akH wGMum;rSm Muyf rSm uGefysLwmudk xkxnfhvdkuf/ txJu xdk;pdkufxm;wJh
ñSyaf eatmif csxm;vdu k yf g/ uGeyf sLwmtwGuf ae&m ray; uwfawG acsmif&ifacsmif? racsmif&if wpfcck u k awmh jzpfrmS
Edkifavmufatmifjzpfae&if owif;pmawG? *sme,fawG? usdef;aoyJ/ 'DaeY b,favmufawmifhwif;cdkifrmygw,f
r*¾Zif;awGeJY puúLyHkawGMum;xJrSm xm;&awmhr,f/ udk,f qdkwJh [mh'f'pfawGawmif uGefysLwmyHk;BuD;wpfyHk;vHk; vGwf
wdkifawmif rGef;MuyfaewJhae&mrSm armfeDwmuvnf; toHk; usvdkYuawmh ysufrSmusdef;aoyJ/
rsm;av tylcsdefu vTwfwufav/ uGefysLwmbmaMumifhrS 7/ysufae&ifjyifvdkufqdkwJh tBuHay;yk*d¾Kvfrsm;cifAsm;/ uRef
rysufbl; tJ'Dtyl&SdefjrifhNyD; av0ifavxGufavmufawmif awmf jyifMunfhygw,f/ uGefysLwmuvnf; ysufvdkYjyif?
r&wmeJY ysufoGm;vdkY&w,f/ uGefysLwmwnfaqmuf jyifryS ykd suaf wmhwmygyJ/ uGeyf sLwmjyifwm a&ydu k jf yifovdk
uwnf;u av0ifavxGuv f yk Ef ikd zf Ykd twGuf taygufav; rsKd;? OD;aESmufcGJpdwfovdkrsKd; r[kwfbl;vdkY qdkcsifqdkaygh/
awG xnfhay;xm;wwfw,f/ tJ'DavaygufawGudk oGm; rdk;BudK;ypfwkef;u rysufcJhwJh uGefysLwm[m udk,fwdkifjyif
ydwfxm;vdkufrSawmh ysufNyDaygh/ vdkufrS oHk;r&atmif jzpf&awmhwmyJ/
4/uGefysLwmay:udk tat;jzpfap? vufzuf&nfjzpfap uGefysLwmudk trsm;qHk;ysufatmif vkyfEdkifwJhenf;awG
avmif;csMunfhvdkufygvm;/ uGefysLwmeJY tvkyfvkyfae xJrmS rdwaf qG oli,fcsi;f wpfa,muf&UJ tBuHay;csuu f kd vdu
k f
wkef; t&nfwpfckckudk pwdkifeJYaomufaewJh tvky[ f m rSm; NyD; taumiftxnf azmfrdwmvnf; ygw,f/ avmurSm
udkrSm;w,f/ wpfaeYr[kwfwpfaeY usdef;ao tJ'DcGufu ]uRrf;w,f}qdkwJholawGu trsm;BuD;/ aMumcsrf;p&mvnf;
arSmufrSm/ uHaumif;&if uD;bkwfay:avmuf arSmufuswm aumif;yg&JU/ uGefysLwmbmjzpf&if bmvkyfvdkufygvm;vdkY
jzpfaumif;jzpfr,f/uD;bkwfavmufqdk&if aps;aygao;wm tMuHay;olawG vHk;0trSm;t,Gif;r&Sdbl;vm;vdkY ar;Munfh
aMumifh uHaumif;&ifvYkd ajymwm/ uGeyf sLwmarmfew D may:eJY vdkufygvm;/
yH;k ay:udrk sm; arSmufusvu kd vf Ykduawmh txJu qm;upfawG uGefysLwmawGudk ydkNyD;awmh ysufatmifzsufwwfwJhol
udk aMumfvdkufovdkjzpfoGm;r,f/ awG trsm;BuD; &SdOD;rSmyg/ 'DrSmazmfjyxm;wJh enf;awGtjyif
5/uGeyf sLwmudzk iG u hf ikd &f if vQyfp;D "mwfu;l wmawGukd *½krpdu k f tjcm;enf;awG trsm;BuD;&Sdao;wmuawmh aocsmw,f/
bJ? udk,fay:rSm&SdwJh vQyfppf"mwfawGudk rxkwfbJ BudKuf

116 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


Auto CAD Mechanical: Product Summary

2D Mechanical Design twGub


f mursm; AutoCAD xufyakd umif;tH;k rSmvJ/
Q&A
Auto CAD Mechanical.

oif&h UJ 2D pufr'I ZD idk ;f enf;pOfrsm; xkwv f yk Ef idk rf pI rG ;f tm;


tNydKifr&Sd &,lvdkygovm;/ AutoCAD Mechanical odkY
wpfcsuf vSrf;Munhfvdkufyg/ 'Daqmhzf0J rSm pGrf;tm;aumif;whJ
tools awG pkpnf;yg&Sdygw,f/ toHk;rsm;whJ vkyfaqmifrIawG
tvdt k avsmuf jyKvkyaf y;jcif;jzifh pufr'I ZD idk ;f pDruH ed ;f udk t&Sed f
wk;d jr§iahf y;r,fh content library uho J Ydk tool awG yg0ifygw,f/
NyD;awmh AutoCAD platform tay: tajccHwmaMumifh oifh
tzGUJ om;rsm;vkt d yfwJh DWG zdik f compatibility ay;urf;xm;
NyD; 'DZkdif;tcsuftvufrsm;udk tjcm; AutoCAD eJY Auto-
desk Inventor aqmhz0 f J toH;k jyKolrsm;eJY vG,u f pl mG a0rQo;kH pGJ
Ekid yf gw,f/ 'gayr,fh 'Daqmhz0f u J AutoCAD vkyaf qmifEidk f
pGr;f &JU txufeYJtvGeu f kd a&mufomG ;NyD; 2D pufr'I ZD idk ;f twGuf
odomxif&Sm;whJ xkwfvkyfEkdifrIpGrf;tm; (productivity) udk
jr§ifhwifay;ygw,f/ 'g ta&;BuD;wmyJav/ udp&ö yf wpfckck
twGuf txl;oD;oefY wnfaqmufay;xm;whJ tool awG&JU
pGrf;&nfeJY oihftzGJU[m em&Daygif;rsm;pGm 'DZkdif;xkwf? wpfrsdK;
wnf;udk xyfcgxyfcg vkyfae&wmawGu vGwfuif;apyg
vdrfhr,f/ wpfckudk a&TUvdkufvQif ¤if;ESifh wGJqufaeonfh screw, nut
ESifh bolt rsm;yg vdkufí a&GUonf/ þenf;jzifh trSm;t,Gif;
2D Mechanical Structure ESifh detailing tcsdefudk avsmhcsay;NyD; structure -base
2D Mechanical structure onf wpfckcsif;pD jzpfae 'DZkdif;onf oif\tcsdefESifh aiGudk oufomapygvdrfhrnf/
aom vkdif;? puf0kdif;jywfESifh puf0kdif;rsm;udk aygif;pyfay;NyD;
subassemblies ESifh part views rsm; toGifjzifh ydkí odjrif Associative 2D Hide
em;vnfv, G af om pufrq
I idk &f m 'DZidk ;f 0ef;usiu f kd zefw;D ay;yg 2D Mechanical structure \ ta&;ygonfh tusdK;
onf/ Mechanical structure vkyfaqmiffrIu drawing aus;Zl;rsm;xJrS wpfckrSm associative 2D hide feature rS
rsm;ESihf qufpyf&mtcsuftvufrsm; pkpnf;zGUJ wnf&efEiS hf jyif vmygonf/ ¤if;onf hidden line rsm;udk tvkdtavsmuf
oHk;&ef vkdtyforQ tool rsm; tpkta0;udk 'DZidk ef mtm; ay;tyf azmfxkwfay;NyD; oif\'DZdkif;wGif tajymif;tvJ jyKvkdufí
xm;ygonf/ þ pef;opfazmufxGufonfh 'DZkdif; tool onf jzpfvmaom tuJt G [*JMoarBwDukd ukoz,f&mS ;ay;ygonf/
detailing twGuf tcsdefa&m? wnf;jzwf&rnfh yrmP ESpfck ta&;ygonfh enhancement tjzpf 2D hide wGufcsufrI
pvH;k udk avQmhcsay;onf/ tb,faMumifq h akd omf tpdwt f ydik ;f tay: oifth aeeJY csKyfxed ;f Ekid rf I ydrk dk ay;xm;onf/ 'DZikd ;f xuf
wpfckudk tajymif;tvJvkyfvkdufvQif structure wpfckvHk;odkY atmuf qifhuJzGJUpnf;yHk (design hierarchy) udk jyefvnfzGJY
oufa&mufrI&Sdonf/ þuhJodkY qufpyfrIonf 'DZkdif;wpfckvHk; pnf; wnfaqmufrI (restructure) jyKvkyfEkdif&ef browser
tay: vkyaf qmifaomaMumifh Bil of materials udpEö iS hf tjcm; wGif drag-and-drop vkyfaqmifEkdifpGrf;jzifh taxmuftul
report rsm;twGufvnf; tusHK;0ifygonf/ tpdwftydkif; jyKxm;ygonf/ tcsuftvuf data rsm; 2D structure odkY

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 121


conversion udkvnf; vG,fulapygonf/ tNydKif &Sdaeaom ESifh seals) rsm;vnf; vsifjrefpGm zefwD;Ekdifygonf/ shaft
2D structure tajcjyK 'DZi
dk ;f rsm; update jyKvky&f mü tcsdeEf iS hf \ front view rSaeí side view udk tvkdtavsmuf azmf
tm;pdkufxkwf&rI enf;enf;om oHk;&ojzifh xkwfvkyfEdkifrI xkwaf y;NyD; view wpfcck rk mS jyKvkyv
f u
dk o
f nfh tajymif; tvJ
pGrf;tm; odomxif&Sm;pGm wkd;jrifhvmaMumif; awGU&ayrnf/ onf tjcm; view rsm;wGif tvdktavsmuf a&mifjyef[yf
onf/
2D structural steel shapes
BudKqGxJ m;aom *JMoarBwDyrkH sm; oH;k pGjJ cif;jzifh tcsdeMf uefY
MumNyD; xyfwvJvJ jyefvkyf&jcif;rsdK;udk tenf;qHk;jzpfapum
oif\ 'DZidk ;f udk ykí
d vsifjrefpmG ESihf wduspGm zefw;D Ekid yf gonf/
AutoCAD mechanical wGif rnfonfh 'DZkdif;wGif;odkYrqkd
vsifjrefpGm drag qGJ,l toHk;jyKEdkifonfh BudKwifa&;qGJxm;
aom standard steel shapes rsm; trsdK; 11,000 ru yg&Sdyg
onf/ toHk;rsm;onhf structural shapes rsm;jzpfaom U- Spring Generator
shape, I-shape, T-shape, L-shape, Z-shape, rectangu-
Spring Generator onf zdtm;ay; py&def? wiftm;ay;
lar tube, round tube, tectangular full beam ESifh rectan-
py&def? vnftm;ay;py&def ESifh bellevile py&def0g&Smrsm;udk
gular round beam rsm; yg0ifonf/
'DZkdif;twGif; a&G;cs,f? wGufcsuf? xnfhoGif;EdkifpGrf;ay;onfh
jrefqefvG,fulNyD; tzdk;wefaom tool jzpfygonf/ py&defudk
ukd,fpm;jyKazmfjycsuf trsdK;tpm;udk xdef;csKyfa&G;cs,fNyD;
drawing xJwGif aygif;pyfvkyfaqmifEkdif&ef specification
form udk zefwD;,lEkdifonf/ rSefuefoifhawmfonfh py&defudk
a&G;cs,fEkdifzkdYyif spring calculatior u ulnDaxmufyhH
ay;Ekdifonf/

Shaft Generator
aemufxyftcsdeu f ek o
f ufomaponfh shaft Generator
u acgif;yGESifh acgif;ydwf &Syfwef; (shaft) rsm;\ drawing
view rsm; zefwD;ay;ygonf/ þ feature wpfckwnf;eJYwif Drive System Generator (Belt and Chain)
oif\ ra&wGuEf ikd o f nfh drawing em&Daygif;rsm;pGm oufom Drive System azmfxw
k rf u
I kd tvkt
d avsmuf aqmif&u G f
oGm;apEkdifonf/ txl;ojzifh 'DZkdif;wkd;wufaumif;rGefatmif jcif;tm;jzifh oif\tcsdefudk oufomapygonf/ Drive
tajymif;tvJ tao;av;awG xyfcgxyfcg vkyaf qmif&aom system generator u chain ESifh sprocket tjyif belt ESifh
tcgrsdK;jzpfonf/ &Syf (shaft) rsm;wGif yHkrSef tjrJawGU&avh puley pepfrsm;udkyg vG,fulpGm zefwD;ay;Ekdifonf/ chain
&Sdonfh center holes, chamfers, wrench fitting ESifh stan- ESifh belt twGuf taumif;qHk; taeueft&Snfudk wGufcsuf
dard parts rsm;jzpfonfh (b,f,m&if?*D,m? retainging rings ay;NyD;? xkd assemblies udk 'DZkdif;xJxnfhoGif;Ekdifygonf/

122 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


tvsif(velocity) ESifh t&Sdef (acceleration) tjyif cam
curve path rsm;vnf; wGufcsufNyD; yHkazmfjyoay;Ekdifonf/
tarmif;cH tpdwftydkif;ESifh caM udk wGJqufí curve on
the path rSwpfqifh CNC data udkyg zefwD;,lEkdifygonf/

Moment of Inertia and Deflection Calculations


tcsdefukef oufomNyD; oifh'DZkdif;[m rSefuefaMumif;
aocsmapzdkY AutoCAD mechanical rSm &&SdEkdifwhJ wpfck
odkYr[kwf wpfckxufydkwhJ moment of inertia eJY beam cal-
culations rsm;udk oHk;yg/ oHk;pGJEkdifonfh trdefYay;apckdif;rI
commands rsm;wGif jzwfyi kd ;f yHk (cross section) wpfct
k wGuf
moment of inertia (BudKwifowfrSwfxm;aom jzwfydkif;yHk
tygt0if)? ay;xm;onfh tm;ESihf taxmuftuef auG;nTwf
standard library xJrS tvkd&Sd&m belt ESifh chain awGudk
rI aumufaMumif; (deflection of a profile) &SmwmawG
a&G;,l½HkygyJ/
yg0ifygonf/
Cam Generator
AutoCAD Mechanical Cam Generator u Linear,
circular ESifh cylindrical cam 'DZdkif;rsm; vsifjrefvG,fulpGm
vkyaf qmifay;ygonf/ 'DZikd ;f jyK&mwGif tcsed ,
f l oufomwmeJY
trQ ydkNyD; ta&;BuD;whJ tydkif;jzpfaom cam \ function-
ality udk wGufcsufavhvmzkdY&m tcsdefydk&vmygonf/ Cam
Generator u xnfhoGif;ay;vkdufonfh input border tajc
taeay:rlwnfNyD; cam udk zefwD;ay;onf/ cam follow-
ers rsm;vnf; azmfxkwfay;NyD; 'DZdkif;xJrSm ,loHk;Ekdifygonf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 127


update jyKvkyfygonf/ BOM tcsuftvufrsm;udk manu-
facturing resource planning (MRP) odkYr[kwf enter-
prise resource plannig (ERP) pepfrsm;odYk yif export jyKvkyf
Ekdifonf/ BOM udk udk,fwkdifukd,fus yifyef;BuD;pGm wnf
aqmuf&rIrS vGwfuif;oGm;onfhtjyif ta&;ygonfh 'DZkdif;
time em&Daygif;rsm;pGmvnf; avQmhcsEkdifygonf/

Dimensioning
oif\ twkdif;twm trSwftom; dimension onf
2D FEA Analysis tjrJrSefuefvsuf&SdaMumif; ,HkMunfpdwfcspGmjzifh part and
'DZkdif;xJwGif usdK;jywfjyKwfxGufEkdifonfh tvm;tvm&Sd assembly drawing rsm;udk vG,u f vl sifjrefpmG tajymif;tvJ
aom ae&mrsm;udk &SmazGowfrSwfzdkY 0eftm;trsdK;rsdK;wGif in- vkyfEkdifonf/ ordinate odkYr[kwf baseline dimensions
tegrity udk qef;ppfpdwfjzmzkdY? 2D finite Element Analysis twGuf Automatic Dimensioning udkoHk;yg/ oifa&G;cs,f
Feature udkoHk;yg/ þenf;jzifh aemufykdif;wGif ukefusp&dwf onfh *JMoarBwDtay: rlwnfí linear, readial ESifh dia-
rsm;r,fh field maintenance udk a&SmifvTJEkdifrnf/ oHk;zdkYvG,f metrical dimension trsdK;tpm;rsm; zefwD;&ef Power Di-
vGe;f wmeJY t½l;tvkyrf cHygESi/hf 2DFEA feature onf wnf mension udkoHk;yg/ Dimension udk format jyKvkyfí fits
Nidr0f eftm;atmufwiG f 0w¬Kwpfc\ k awmifch EH idk rf nfph rG ;f &nfukd odkYr[kwf talerances rsm;udk csufcsif; odkYr[kwf aemufydkif;
qHk;jzwf&mü pGrf;tm;aumif;aom tool wpfckjzpfonf/ qef; wGif aygif;xnfhyg/ Smart Dimension jzifhqdkvQif tydkqk
ppfpdwfjzmrnfh tpdwftydkif;wGif a&GUvsm;Edkifaom taxmuf taejzifh spatial qufpyfrIudk yg;eyfvdr®mpGm odem;vnfrI
tuefESifh taocGJ taxmuftuefrsm; aygif;xnfhNyD; stress &&Sdxm;onf/ þ feature tzdk;weftcsdefawGudk oufom
points, lines ESifh areas rsm;udk Munfh½IavhvmEdkifygonf/ apNyD; wpfckrSwpfckokdY vnf;aumif;? tpdwftydkif;wpfckrS
vnf;aumif; qDavsmfonfh offset distance wGif &Sdae&ef
AutoCAD 2005 Enhancements dimensions udk qDavsmfonfh ajymif;vJrI tvdktavsmuf
AutoCAD Mechanical onf urÇmtESHY 2D draft- jzpfaponf/
ing ESihf detailing wGif OD;aqmifaeonfh AutoCAD aqmhz0f J
udk operating system oabm tajcjyKygonf/ qkv d o
dk nfrmS
rsm;pGmaom AutoCAD feature topfawGonf oifhqD
wkduf½kdufa&muf&SdvmrSmjzpfonf/

Balloons and Bills of Materials


pufrItif*sifeD,m application rsm;twGuf txl;jyK
azmfxkwfxm;onfh part list function wGif ballooms ESifh
bills of materials rsm; zefwD;EdkifzdkY command rsm; yg0ifyg
onf/ Assembly wpfckwGif balloom rsm; BudKufoavmuf
tvkt d avsmuf aygif;xnhaf y;Edik Nf yD; leader rsm;wpfcEk iS w
hf pfck
xyfrad ernfr[kwyf g/ tajccH AutoCAD aqmhz0f EJ iS hf rwlpmG
AutoCAD Mechanical u oif\Bom udk xufatmuf
qifhuJzGJYpnf;yHk (hierarchical structure) jzifh xnfhoGif;Ekdif
pGrf;ay;xm;onf/ parts lists onf AutoCAD Mechnical
rS xnfhoGif;ay;xm;onfh standard parts rsm;udk tvkd
tavsmuf rSwfrdod&SdNyD; 'DZkdif; process wpfckvHk;okdY ½kyfjcnf;

128 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


Annotations ¤if;pm&if;wGif screus, nuts, washers, pins, r0ivets, bush-
oauFwrsm;udk tpuaepqGJzkdY odkYr[kwf oauFw ing ESifh tjcm;toHk;rsm;onfh tpdwftydkif;rsm;pGm yg0ifonf/
static block libraries a[mif;rsm;rS &nfnTef;ac:,lzkdY rxm; undercuts, keyways ESifh thread ends uhJodkY BudKwifa&;
vdkufyg/ AutoCAD Mechanical wGif surface feature, qGJxm;onfh standard feature rsm; 100,000 rQ &Sdonf/
geometric dimensioning ESifh tolerancing, target ESifh ¤if;wkdYudk 'DZkdif;wGkif aygif;pyf xnfhoGif;onfhtcg feature
weld wdkYtwGuf pHjyKowfrSwfxm;onfh oauFwrsm; zefwD; xnhfoGif;onfhae&mrS t&mrsm;udk tvkdtavsmuf &Sif;vif;
onfh commands rsm; yg0ifonf/ þ setting udk oHk;jcif; ay;ojzifh ukd,fwkdifudk,fus edit jyKvkyf&ef rvdkawmhay/
tm;jzifh oauFwrsm;udk oif\'DZidk ;f okYd tvdt
k avsmuf pau; AutoCAD Mechanical wGif blind ESifh oblong holes
udkufjzpfatmif aqmif&Gufay;onf/ rsm; tygt0if BudKwifa&;qGJxm;onfh holes aygif; 8,000
ausmfvnf; yg0ifonf/ ¤if; holes rsm;onfvnf; stan-
dard feature uhJodkY csxm;onfhae&mudk &Sif;vif;ypfygonf/

2D Standard parts, Features and Holes


tpdwftydkif; &maxmifcsDí yg0ifaom puf,EÅ&m;rsm;
ESifh qufpyfywfoufonfhtcg tpuaeom pqGJ&rnfqkd
vQif &ufaygif;rsm;pGm tcsdef,l&Ekdifonf/ AutoCAD Me-
chanical u 'DtjzpfrsdK;udk oifh'DZkdif;wGif a&G;cs,foHk;pJG
Ekdifrnfh BudKwifa&;qGJNyD;om; standard-based parts rsm;
700,000 axmufyaHh y;xm;jcif;jzifh ajymif;vJay;vku
d yf gonf/
Screw Connection
AutoCAD Mechanical wGif tjcm;t"du tcsdefukef
ouf o maprnf h pG r f ; &nf r S m fasterer assemblies ud k
wpfcsDwnf; tNyD; 'DZdkif;qifEkdifjcif;jzpfonf/ oifxnfhoGif;
vkdonfh screw trsdK;tpm;udk a&G;cs,faumuf,lvdkufvQif
aqmhzf0Ju rSefuefonfh nuts, washers ESifh holes udk azmfjy
ay;onf/ fasterer udk b,fem;xm;csifvJ/ nTefjyay;vkduf
vQif fasterer assembly wpfckvHk; oufqkdif&m holes wGif
a&muf&SdoGm;ygNyD/ commection wpfckcsif;pDodkY 0eftm; in-
put ay;vdkufvQif tvdktavsmuf odjrifem;vnfvG,fonfh
user interface u oifh'DZkdif; jzpfEkdifacs&Sdr&Sd qHk;jzwfzkdY tul
tnD ay;ygvdrfhrnf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 129


ART OF GAME :
WARS BATTLEFRONT

Genre : Action Zmwfvrf;udk jznfhpGufyHkazmfay;whJ tJ'D*drf;[m multiplayer


Platform : XBox, Playstation 2, PC twGuf Xbox Live taxmuftyhyH g0ifwJh yxrqH;k jzefYa0rI
ESRB : Teen-Violence vnf; jzpfygw,f/ tawmfav;atmifjrifchJwmaMumifh pan-
tuf&Sif typftcwf*drf; jzpfonf/ udk,fwkdifyg0if demic [m aemufxyf Star Wars *drf; vkyfydkifcGifhudk jrefjref
wkdufcdkuf&if;jzifh *E¦0if pwm;0g;pf ½kyf&SifxJrSm wkdufyGJrsm; qefqefyJ xyfrH&&SdchJygw,f/
jyefvnf&Sifoefvmaprnf/ upm;ol taejzifh ppfom;trsdK; tcktcgrSm pandemic &JU 'kwd, Star Wars tittle:
tpm; trsdK;rsdK; a&G;cs,fEkdifNyD; rnfonfh,mOfxJrqkd ckef0if Star Wars Battlefront xGuf&SdzkdY &ufydkif;rQom vkdygawmh
wufarmif;í puftajrmufrsm; 0ifa&mufudkifwG,fypfcwf w,f/ vlaygif;rsm;pGm wpfNydKifeufupm;EkdifwhJ typftcwf
Ekdifonf/ *vufZDxJrS N*dK[frsm;udk wpfckNyD;wpfck odrf;ydkuf *dr;f yg/ PS2, Xbox eJY PC awGtwGuf rMumcifxu G &f v
dS mwhJ
zkYd&m tzGUJ vdu
k f online upm;Ekid o
f vkd offline taejzifh single tcg upm;orm;awGtwGuf ½kyf&SifZmwfuGufawGxJrS pdwf
player mode rsdK;uGJrsm; yg&Sdygonf/ "Instant Action",
"Historical Campaigns" vnf; yg0ifonf/ ¤if;wGif Rebel
Alliance, Galactic Empire, Republic (lone Army) ESifh
separalist Battle Droids BudKuf&mbufrS 0ifa&mufupm;Eki d f
ygonf/
&Sd&SdorQaom science fiction ol&Jaumif;awGtaMumif;
armfuGef;½kyf&SifawGxJrSm a*smhvl;uyfpf&JU Star Wars Zmwf
vrf;wGJawGudk crf;em;BuD;us,frI t&SdqHk;vdkY todtrSwfjyK
xm;Muw,f/ 0ifaiGpHcsdefwifchJNyD; rsdK;quftawmfrsm;rsm;udk
jzefYusufvTrf;rdk;qGJaqmifchJw,f/ vl;uyfpf&JU ]][dk;ta0;?
ta0;BuD;u *vufZDxJrSm}} pdwful;pdwfoef;upwifNyD;
txl;jyKvkyfcsufvkyfief;eJY ukefpnf tifyg,mawG atmifjrif
jzpfxGef;chJw,f/ q|rajrmufeJY aemufqHk;jzpfaumif;jzpfr,fh vIyf&Sm;zG,f wkdufyGJawG jyefvnf&Sifoefvmapygw,f/ Star
Zmwfvrf;wGJudk apmifhqkdif;ae&csdefrSmyJ/ Star Wars eJY ywf Wars Battlefront u uRefawmfwkdY bmawG arQmfvifhxm;Edkif
oufvkdY tqHk;rowfEkdifaom upm;p&mawG? t0wftxnf r,fqkdwm Pandemic Studio trIaqmif xkwfvkyfol Greg
awG? pmtkyfawGtjyif aMomf [kwfwmaygh/ *drf;awGudkvnf; Borrude eJY awGUqHkar;jref;chJygw,f/
rjywf awGU&SdvkdYae&ygw,f/ 'D*drf;udk azmfxkwfwhJtzGJU[m Star Wars Battlefront
Star Wars pMu0VmxJrSm ,mOfarmif;NydKifyGJeJY RTS udk prvkycf if Battlefield 1942 eJY tjcm;tzGUJ vdu
k uf pm;&whJ
awGutp Zmwfvrf;o½kyfazmf adventure *drf;aygif;rsm;pGm first person shooter awGudk tawmfav; upm;chJMuw,fvdkY
vnf; pHkvifvSygNyD/ pandemic Studio uawmh 2002 rSm Mum;&ygw,f/ tJ'Duae cifAsm;wkdY b,fvdkta&;ygwhJ t&m
Lucasarts twGuf Star Wars: The Clone Wars udk azmf awGrsm; xkwfEkwf,lEkdifchJygovJ/
xkwaf y;NyD;whaJ emuf Star Wars *dr;f xkwv f yk o
f rl sm; pm&if;xJ Belltefield 1942 u xl;jcm;ajymifajrmufwhJ*drf;yg/
0ifa&mufvYdk vmchyJ gw,f/ Episode I eJY Episode II Mum;u bettlezone pD;&D;awGrSm uRefawmfwkdY a&muf&SdzkdY BudK;pm;chJwhJ

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 132


ART OF GAME

aemuftqifhwpfqifhudk tJ'gu csrSwfay;chJw,f/ tzGJUvdkuf odrf;ydkufzkdY Galactic Conquest qdkwhJ tuefYtowf r&Sd
tGevf ikd ;f upm;&mrSm tpkvu dk t f NyHKvkud f wpfa,mufwpfayguf vkeD;yg; single-player gameplay udk cGifhjyKwhJ upm;enf;
ypfcwfwkdufaewmrsdK; r[kwfbJ enf;AsL[mav;pGufNyD; mode wpfckvnf; ygygao;w,f/ Galatic Conquest rSm
wkud yf uJG kd b,fvadk zmfaqmif&rvJqw dk Jh t,ltqjzpfygw,f/ *vufZDudk xdef;csKyfzdkY N*dK[fawGudk wkdufckduf odrf;ydkufNyD;
tJ't D csdeu f uRefawmfwYdk [m Clone Wars *dr;f awGrmS multi- wkdufyGJawG Ekdifatmifwkdufcdkuf&r,f/ N*dK[fawGudk csKyfxdef;
player yHkpH azmfxkwfEkdifr,fh tvm;tvmudk uRefawmfwkdY Ekid wf meJY aemufvmr,fh wku d yf aJG wGrmS oH;k Ekid rf ,fh abmeyfawG
jrifchJw,f/ Battlefield upm;whJtcsdefeJY Battlezone &JU &&Sd vmr,f/ ydkNyD;aumif;whJ oHcsyftumtuG,f armor ydkNyD;
udk,fydkiftawGUtBuHKawGu uRefawmfwdkY trsm;qHk;xkwfEkwf aumif;whJvufeufawG vkcfpukdif;a0:umeJY 'gofaA'gwkdYvdk
&,lEkdifchJwhJ t,ltqu options qkdwhJ ]]a&G;ydkifcGifhrsm;}}yJ ol&Jaumif;awGawmif &Ekdifao;w,f/ b,fN*dKvfudk wkduf
jzpfygw,f/ *drf;udkodyfNyD; xl;jcm;aumif;rGefapwhJ t&mu ckdufodrf;ydkufr,f/ b,fabmeyfudk oHk;r,fqkdwm cifAsm;
cifAsm;taeeJY t&maygif;rsm;pGm trsdK;rsdK; vkyfEkdifw,f/ qHk;jzwfEkdifw,f/ wpfcsdefwnf;rSmyJ NydKifbuf AI uvJ
AsL[mawG trsdK;rsdK; &SmazGEkdifw,f/ tcef;wpfcef;wnf;udk *vufZDudk BuD;pkd;zdkY BudK;pm;aew,f/ aemufqHk;rSm b,fol
xyfcgwvJvJ jyefupm;&wmawmif NiD;aiGUroGm;apbl;/ xdyfa&mufr,fqdkwm rodjrifEkdifao;cif wdkufyGJawG tjyef
wkud yf wJG pfcck si;f pD[m ud,
k yf idk w
f pfrxl ;l jcm;whJ tawGUtBuHKudk tvSef oJBuD;rJBuD; jzpfaerSmyg/ Star Wars Battlefront udk
ay;w,f/ tJ'DtqHk;rowf ydwfrxm;whJ open-ended qual- tGev f ikd ;f ay: b,fawmhrS wufrupm;bl;qk&d ifawmif auseyf
ity udk Star Wars Battlefront rSm zrf;qkyfEkdifzkdY uRefawmfwdkY ESpo f rd zhf , G f tawGUtBuHKcHpm;rI &&Sad eOD;rSmyg/ tGev f ikd ;f *dr;f rm
vdkvm;chJygw,f/ topfawGtzkdY prf;upm;MunhfapvdkNyD; olwdkYbmawGrsm;
vufvw G o f mG ;ch&J w,fqw
kd m od&v dS mNyD; qifajcaumif;wpfck
Battlefront u multiplayer bufudk ydkNyD;tav;ay; jzpfr,fvkdYvnf; arQmfvifhygw,f/
w,f/ 'gayr,fh single-player tydkif;vJ ygw,fvdkY od&yg
w,f/ Single-player campaign rSm mission b,favmuf Star Wars ½ky& f iS x
f rJ mS ajrjyifwu dk yf aJG wG style trsdK;rsdK;
rsm;rsm; yg ygovJ/ uGjJ ym;pGm yg0ifygw,f/ Hoth u uwkwu f si;f wku d yf ?JG Endor
'D tittle udk 0,folawGxJrSm multiplayer *drf;awGudk rSm ajymufusm;enf;AsL[meJY Geonousis rSm vQyfwpfjyuf
b,fwkef;urS rupm;zl;whJolawGvJ trsm;BuD;&SdEkdifw,fvdkY pD;eif;wku d cf udk jf cif;/ 'Dvt kd awmfav; uGjJ ym;whJ ajrjyifwu dk yf JG
uRefawmfwu G x
f m;ygw,f/ olwYkd twGuf qGaJ qmifrt I m;jyif; tvdkuf uGJjym;whJ cHpm;rI&atmif battlefront rSm b,fvdkrsm;
whJ single-player awGUBuHKcHpm;rIay;EkdifzdkYyg/ single-player pDrHvkyfaqmifcJhygovJ/
twGuf campaign mission (16) ckyg0ifygw,f/ Star Wars 'DudpöeJY ywfoufvkdY uRefawmfwkdY xl;xl;jcm;jcm;udk
½kyf&Sif Episode I uae VI txdxu J r[mwku d yf BJG uD;awGqD aqmif&GufEkdifcJhMuw,f/ tm;vHk;eD;yg;udk ajryHk'DZkdif;tqifh
cifAsm;udk ac:aqmifomG ;rSmyg/ *vufZBD uD;wpfcv k ;kH xde;f csKyf txd qif;NyD;vkycf w Jh ,f/ 'D*rd ;f rSmvlawG owdjyKrdr,fh tcsuf
wpfcku axGjym;jrm;ajrmifwhJ level tcef;awG jzpfr,fvdkY
uReaf wmf xifw,f/ usyo f yf½yI af xG;whJ NrdKUjyppfy?JG jyif;xefwJh
awmwGi;f wku d yf eJG YJ awmifuek ;f urlawGrmS zGiw hf u
dk &f whJ wku d yf JG
awG yg0ifw,f/ upm;oltaeeJY ,lepfawGudk a&G;cs,fydkifcGifh
rsm;pGmay;xm;NyD; olwkdYarmif;Ekdifr,fh,mOfawG? gameplay
eJY AsL[mawG[m ppfajrjyif taetxm;ay:rlwnfvdkY ajryHk
wpfckeJY wpfck wu,fhudk uGmjcm;oGm;Ekdifygw,f/

odyrf Mumao;cifu multiplayer FPS awGrSm ydkNyD; ]]AsL


[menf;usus}} pOf;pm;vkyfaqmif&wmrsdK; (&efolrodatmif
cRwfeif;oGm;jcif;? tzGJUi,frsm;) awG xnfhoGif;vmygw,f/
'Dvu
dk pm;enf;rsdK;u Star Wars 0ef;usifeYJ qDavsmfyrkH ay:vkYd

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 133


ART OF GAME
yhEH idk rf ,fh pilot ,lepf&ydS gw,f/ trsKd ;tpm;wlayr,fh bufcsi;f
rwl&if rkeYfzw k cf u
G u
f xGuv f movkrd sKd ; wpfypkH w
H nf; xGuv
f m
rSmawmh r[kwyf g/ olyek af wGbufu uif;axmuftjzpf upm;
&wm[m tifyg,mbufu uif;axmuftjzpf upm;&wmeJY
uGmjcm;ygvdrhfr,f/ bufwpfckcsif;pDom oufqdkifwhJ ,lepf
awGvnf; &Sdygw,f/ 'D,lepfu rdrdbufrSmom vkyfEkdifNyD;
tjcm;wpfbufrSm rvkyfEkdifwhJt&mudk vkyfay;edkifygw,f/
olykefawGbufrSm arSmifckdorm; ,lepf&Sdr,f/ 'l;av;udkifwhJ
0luDrsdK;EG,fjzpfNyD; ajryHktESHY vufeufpifawG aqmufvkyfEdkif
w,f/ tifyg,mbufrSm Jump Pack wyfqif xm;whJ dark
trooper &SdNyD; ajryHktESHY tjrefa&GUvsm;Ekdifw,f/ cGJxGufa&;
orm;awGbufrSm Droideka &SdNyD; abmvHk;vkdvHk;Ekdif w,f/
vkd&mudka&muf&if ajzcsNyD; ypftm;aumif;whJ puftajrmufudk
oHk;Ekdifw,f/ aemufqHk;rSm Republic buftwGuf Jet
Trooper awG&SdNyD; Jet pack tultnDeJY ppfajrjyiftay:
0JysHum blaster eJY ypfcwfEkdifygw,f/

strategic *drf;rsdK;udk BudKufolawGtwGuf b,fvdk a&G;cs,fykdif Battlefront rSm ½kyf&SifxJu uGJjym;whJqufwifawG


cGifhawG &&SdEkdifr,fqkdwm ajymjyay;yg/ trsm;BuD;ygygw,f/ Hoth u a&cJurÇm? Endor u awm
'D*rd ;f rSm AsL[majrmufru I kd azmfaqmifay;r,ft h &muawmh eufeJY trsm;BuD;yg/ ]]'Dywf0ef;usifawGu gameplay tay:
aygif;pyfwkdufppf (combined arms tactics) yJ jzpfygw,f/ b,fvdk oufa&mufw,f/ b,f[mu tzGUJ vdu k u f pm;olawG
qkv d wkd mu tzGUJ wpfcw k nf;rSmygwhJ ,lepfawG[m wpfa,muf &JU az;b&dwf ywf0ef;usifjzpfw,f}} qkdwm ajymjyay;yg/
csif;pD&JU tpGrf;udkoHk;NyD; ukd,fydkifpGrf;&nfudk jr§ifhwifr,fh enf; *drf;xJrSm uGJjym;whJ N*dK[furÇm (10) rsdK;&SdNyD; ajryHkrsdK;uGJ
vrf;yg/ Oyrmtm;jzifh pEdkufygorm;[m olY[meJYol tpGrf; (16)ck &Sdygw,f/ wpfckcsif;pD[m tjcm;wpfckeJY cyfqifqif
xufNyD;om;/ 'gayr,fh wifhzsuf,lepfeJY twloGm;vmwhJ awmifrwlygbl;/ 'Dvo dk o
d o
d mom uGjJ ym;rIaMumifh gameplay
pEku d yf gorm;[m toufeYJusnaf wG jyefjznfah y;Ekid v f Ydk wku
d yf JG vvJ vdkufNyD; axGjym;oGm;ygw,f/ Oyrm Kamino yvuf
rSm trsm;BuD; ydktpGrf;xufw,f/ trsdK;rsdK;aygif;pyf toHk;cs azmif;wku d yf rJG mS ajcvsifwyfom;eJY teD;uyfwu dk yf u
JG kd aumif;
EkdifwhJ combined arms awG trsm;BuD;&SdNyD; b,fol½HI;r,f aumif; toHk;cswwfzkdYvkdw,f/ Naboo udk [if;vif;jyif
b,foEl idk rf ,fqw kd m uGmjcm;oGm;apwmvnf; tJ't D csuyf gyJ/ wku d yf rJG mS ,mOfawG[m taumif;qH;k ukeyf pön;f yJ/ ,mOfawGukd
aumif;aumif;oHk;wwf&if ppfyGJ&JU t½HI;tEkdifudk tvSnfh
Multiplayer FPS trsm;pk[m rwlwhJ pGrf;aqmif&nf tajymif; jzpfoGm;apr,f/ tzGJUom;awG az;b&dwfjzpfwmu
awGeJY wyfzGJUtrsdK;tpm; ,lepfawG yg0ifavhvdkY Battlefront awmh uRefawmfxifw,f aeYpOf tajymif;tvJ&Sdw,f/ Hoth
rSma&m ]]b,fvkd,lepftrsdK;tpm;awG&Sdw,f/ b,fwpfckcsif; eJY Endor uawmh tjrJaz;b&dwf jzpfavh&Sdw,f/ 'gayrhJ
om qkdifwhJ b,fvdktxl;oD;oefYpGrf;aqmif&nfawG &Sdw,f}} Rhen Var u wku d yf JG topfrsKd ;? Episode III rSmygrhJ N*dKvfopf
qkdwm ajymjyay;yg/ u wkdufyGJrsdK;awG[m upm;olawG thHtm;oifhapr,fvkdY
b,ftm;vHk;rSm yg0ifwhJ t&if;cHtrsdK;tpm;av;ck&Sdyg xifygw,f/
w,f/ tajccHajcvsifwyfom;&Sdr,f/ t&mtvm;vHk;rSm * Console trsd K ;rsd K ;eJ Y PC version awGrSm upm;orm;
aumif;ayrhJ b,ft&mrSmrS xl;cRefajymifajrmufw,f&,fvkdY trsm;qHk; b,favmufxd upm;EkdifygovJ/
r&Sbd ;l / BuD;rsm;whJ ypfrw
S af wGrmS aumif;rGew
f Jh wifzh suf,el pf PS2 rSm upm;orm; (16) a,muftxd taxmuftyhH
&Sdr,f/ pEkdufygvkdvnf; oHk;EkdifrhJ uif;axmuf,lepf &Sdr,f/ ay;w,f/ Xloox u (24) a,mufeJY PC rSm (32) a,mufxd
aemufq;kH rSm ,mOfawGujkd yifay;NyD; tjcm;,lepfawGukd axmuf upm;Ekdifygr,f/

136 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


ART OF GAME

First Impression of Final Fantasy XI : Smshyu of review

final fantasy XI taMumif; txiftjrifukd rajym&ao;


cif wpfckawmh &Sif;&Sif;vif;vif; jzpfatmif BudKajymxm;csif
w,f/ uRefawmf[m onf;onf;vIyf RPG y&dowfr[kwf
yg/ uReaf wmft h wGuf RPG qdw k m nDi,fav;ESpaf ,muf tJ'D
*drf;awG xyfcgwvJvJ upm;aeMuwmawGudk xkdifMunfh½HkrQ
ygyJ/ BuD;us,fwhJ ZmwfuGuf Plot eJY ZmwfaMumif; Story
Line yg0ifwJh ½ky& f iS Zf mwfvrf;wpfck Munf&h wmeJY wlygw,f/
uRefawmfhtwGufu udk,fwkdif0ifupm;&whJ tawGUtBuHKeJY
uGmjcm;ygw,f/ Controller eJYyJ tvkyfawG Asmrsm;aeNyD;
uRefawmfh&JU tm½HkpkdufrI[m wkdufyGJjzpfpOftwkdif; 'gNyD;&if
aemufbmvkyf&r,fqdkwmyJ pdwfapmaewwfvdkY aemufausm
rSDNyD; *drf;&JUt&omudk cHpm;EkdifzkdY tcGifhtvrf; r&vkdYyg/ wpf uRrf;0ifrIr&SdwhJolawGudk ajymjycsifwmu ZmwfaumifawGudk
a,mufa,mufu RPG taMumif; pum;pyfrv d m&if csucf si;f trsm;BuD; vkdufxdef;csKyf&r,fhtpm; rsm;jym;vSwhJ multi-
jiif;y,fNyD; uRefawmf[m sport eJY action *dr;f awGom tmom player urÇmxJrSm ukd,fykdifZmwfaumifwpfOD;wnf;udkom
ajyaMumif; ajymjy&ygw,f/ xde;f csKyf&ygw,f/ wku d yf aJG wGrmS 0ifyg? tawGUtBuHKtrSwaf wG
&&SdvmNyD;? ypönf;ypö,awGudk a&mif;0,f vJvS,fwmawG?
quest eJY mussion trsdK;rsdK; ajz&Sif;wmawG vkyfEkdifygw,f/
'gaMumifhrdkY FFXI &JU gameplay [m tvGefzGifhxm;whJ
tpDtpOfwusr[kww f Jh (open and non-linear) ykpH jH zpfaeyg
w,f/ tjcm; RPG awGrSm tenf;eJY trsm;awmh tpDtpOf
wusjzpfatmif zefwD;xm;NyD; wpfqifhNyD;rSaemufwpfqifhudk

'Dvkdajymvdkufawmh trmcH RPG y&dowf oifhtaeeJY


uRefawmfhtay: cyfcsOfcsOfjzpfvmNyD; oem;p&mygvm;vkdY
r,lqcif odxm;&r,ft h &mwpfc&k adS Mumif; ajymyg&ap/ FFXI
[m oifa&m uRefawmfyg t&ifu upm;chJzl;whJ usef RPG
awGeJY rwlyg/ FF XI [m vltajrmuftjrm; tGefvdkif;upm;
&whJ RPG *dr;f MMORPG jzpfygw,f/ MMORPG eJY &if;ES;D

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 137


ART OF GAME
yg&ap/ xdyfwef; feature u oifhZmwfaumif&JU tvkyftrsdK;
tpm;udk a&G;cs,fjcif;yg/ Black/red/white images awG
bkef;BuD;? olckd;? ppfol&J? ranger ? summer ? qmrl½kdif;eJY
eif*smtygt0if a&G;p&m tvkyfawG aygrsm;ygw,f/ tvkyf
wpfckcsif;pDrSm *gxm&GwfwmrsdK;? txl;vufeufeJY wkdufckduf
wmrsdK;vdk uGJjym;whJ pGrf;aqmif&nf trsdK;rsdK;&Sdygw,f/ b,f
tcsed rf mS rqkd oift
h vkyu
f kd ajymif;Ekid af yr,fh FFXI &JU aooyf
whJ aemuf feature wpfcku level tqifh 18 udka&muf&if
aemufxyf tvkyfcGJwpfck xyf,lEkdifwmyg/ tvkyfESpfcku
pGrf;aqmif&nfawG aygif;pyfNyD; txl;pGrf;&nf &&SdEkdifygw,f/
*drf;wpfavsmufvHk; tvkyfwpfckwnf;eJYom ydwfrdraeawmh
ul;um Zmwfvrf;azmf&whJ oabm&Sdygw,f/ t&if RPG bl;aygh/ FFXI rSm oifbmaumifqdkwhJ identify udk tvkyfeJY
awG[mvnf; tawmfav;awmh open and non-linear jzpf qHk;jzwfwmaMumifh tvkyf[m tc&musjcif; jzpfw,f/
om;bJvkdY xifaeao;&if *drf;xJrSm oifvkyfcsifwm rSeforQ wkdufyGJtwGuf tzGJUzGJUwhJtcg vlawGu oifh&JU job descrip-
vkyfcGifhay;xm;whJ FFXI u tJ'Dtxifudk vHk;0acszsufypf tion tay: rlwnfNyD; trsdK;tpm;cGJ wm0efcsxm;rSmaMumifh
vkud yf gvdrrhf ,f/ rku d wf ,fr[kwv f m;/ huh? [m MMORPG jzpfygw,f/
jzpfw,fqkdwm wpfckwnf;eJY uRefawmf&JU trSwfrxif
pdwf0ifpm;rIudk jzpfyGm;apchJw,f/ [kwfygw,f t&ifuvJ
MMORPG awG taMumif;Mum;chJzl;wmyJ/ 'gayr,fh final
fantasy *drf;&,fvdkYrS r[kwfwm/
Final fantasy XI uawmh uReaf wmhu f kd touf½rª mS ;apchJ
w,f/ t&if RPG awGrSm Zmwfaumifaygif;rsm;pGm vkdufvH
xdef;csKyf&wmawG arhxm;vkdufNyD; tGefvkdif;upm;enf;uae
tjcm;olawGeJY awGUqHktzGJUzGJU upm;EkdifwhJ MMORPG acwf
opfudk BudKqdkvdkufygw,f/ tm;vHk;ukd,fwkdif vkyfae&wm
xuf tGefvkdif;ay:rSm tjcm;olawGeJY tzGJUzGJUNyD; &efoludk ESdrf
ESif;&whJ idea udk uRefawmf BudKufygw,f/
OK, tck 'D*drf;[m b,fvdkqkdwm em;vnfNyDqkd&if
FFXI rSm uk, d yf ikd f &om? &eHY ESihf pdw0f ifpm;p&mawG jznfph u G f
ay;whJ qef;opfxl;jcm;whJ feature awG&Sdao;aMumif; ajymjy FFXI rSm rdrZd mwfaumifukd pdwBf udKuy
f akH zmf,El idk yf gw,f/
a'ocHqidk if ,fav;awG avvHyaJG wGu equipment okYd r[kwf
*gxmawG 0,f,lwm tjcm;upm;orm;awGeJY tvJtxyf
vkyfwmawG vkyfEkdifygw,f/ 'ghtjyif Zmwfaumifwkdif;rSm
udk,fykdif moogle tdrfav;awG ay;xm;ygw,f/ ypönf;odrf;
p&meJY pmwkdufyHk;vnf;ygw,f/
ywf0ef;usif urÇmeJY wHkYjyefqufoG,f&wmvnf; 'D*drf;
&JU xl;jcm;aumif;rGewf Jh rsufEmS pmwpfcyk g/ tjcm;upm;orm;
awGeJY qufoG,f wHkYjyefEkdif½Hkru wkdufawGxJu EkdifiHwpfck
vHk;eJY wHkYjyefqufoG,fEkdifygw,f/ [kwfw,f tJ'Davmufudk
BuD;ygw,f/ oifa&G;cs,fEidk rf ,fh bastole, windurst eJY Sand
d'Oria qdkNyD; EkdifiHoHk;ck&Sdygw,f/ EkdifiH wpfckcsif;pD[m

138 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


ART OF GAME

tawmfBuD; BuD;wmaMumifh e,fajr&SmazG explore vkyfzkdY awmh r[kwfyg/ Chocobo vkdifpif&&SdzkdY oif[m tenf;qHk;
{&d,mrsm;pGm &Sdaeygw,f/ Level 20 &S& d rSm jzpfygw,f/ 'Dtqifah &muf&if pGeYf&usKd ;eyfum
wkdufyGJawG yg0ifqifETJwhJtcg experience point awG chocobo udk ydkifqkdifNyD; ab;uif;vsifjrefpGm c&D;oGm;Ekdifyg
&&SdvmNyD; oifhZmwfaumif&JU tqifh level udk wjznf;jznf; w,f/
FFXI rSm crystals awG[mvnf; tawmfav; tzkd;wef
wmaMumifh ta&;BuD;ygw,f/ Item trsdK;rsdK; aygif;pyfzUJG pnf;
NyD; avvHyGJawGrSm aps;BuD;BuD;eJY a&mif;csEkdifygw,f/ FFXI
&JU taumif;qHk; rsufESmpmwpfcku quest eJY mission awG
jzpfonf/ rpOf;pm;bJ ajz&Sif;EkdifwhJ tqifhuaeNyD; cufcJwhJ
tqifhtxd quest wpf&mavmuf &Sdygw,f/ wm0eftvkyf
wpfck atmifjrifajz&Si;f ay;NyD;wmeJY Gil aiGaMu;? ypön;f ypö,?
ausmfMum;rI wpfcck k odYk r[kwf oH;k ckaygif;eJY csD;jr§ihf *kPjf yKjcif;
cH&ygw,f/ Mission awG[m FFXI rSm aysmfp&m taumif;
csif; jr§ifhwif,l&ygw,f/ tpydkif;rSm bumble bees, savana qH;k eJY csD;jr§i*hf P
k jf yKjcif;cH&ygw,f/ Quest awGu wpfO;D csif;pD
rarabs,river crabs wdkYvdk owå0g tao;pm;av;awG vkduf twGuf jzpfNyD; mission awGuawmh group vkduf upm;
vH wkdufckdufNyD; experience point awG tvG,fwul &,l orm;awG twGufjzpfygw,f/ mission awG[m FFXI rSm
Ekdifygw,f/ oihfZmwfaumif&JU wkdufckdufrI pGrf;&nftay:
odyNf yD; t,Htk Munf rvGeyf gapeJY/ Level awGjrifv h m&if ydNk yD;
oefrmtm;BuD;whJ owå0gawGeJY &ifqkdif&Ekdifw,f/ Level
atxd av;em&DtwGif; tNyD;a&mufchJayr,fh Level 10
ta&mufrSm dhalmels vdk ydkBuD;rsm;qkd;0g;whJ taumifawGudk
tzGJUvdkufokwfoif&wm aysmf&TifzG,faumif;ygw,f/ aemuf
Level awGrSm dragon eJY demon awGeJY &ifqkdif&wm ydkNyD;
awmif aumif;ygao;w,f/
owå0gawG ckad tmif&mae&mrSm oGm;vmaepOf iSu0f gBuD;
awGpD;NyD; uRefawmf Zmwfaumifxuf ydkNyD; jrefjrefoGm;EkdifwhJ
upm;orm;awG awGUchJ&w,f/ 'DiSufawGudk chocobo vkdY
ac:ygw,f/ ajy;wmxuf ydkjrefNyD; teD;uowå0g wkdufckduf
&mrSmvJ a&Smifajy;Ekid yf gw,f/ chocobo udk &&Szd Ykd vG,vf wS m
aysmfp&m taumif;qHk;eJY pdwfESvHk;udk tEdI;qGqHk; feature
jzpfygw,f/ mission awG[m storyline ZmwfaMumif;eJY
wkduf½kdufywfouf aevdkY mission wpfckNyD;&if Zmwfvrf;&JU
aemufwpfyikd ;f udk zGichf sjyygw,f/ aemufyidk ;f mission awGrmS
atmifjrifpmG NyD;qH;k Ekid zf Ydk tkypf v
k u
dk f yg0ifvyk af qmif&ef vkt
d yf
ygw,f/
Final fantasy XI [m oif&JU tcsdefeJYaiG ukef&usdK;eyf
aMumif; vufcHzkdY uRefawmfhpum;eJYwif twnfr,lygeJY/
wpfurÇmvHk;u 'D*drf;udk subscribe vkyf upm;aewhJ upm;
orm; 500,000 udk ar;jref;pHkprf;Munhfyg/

Mudula-2

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 139


COMPUTER ESSAY

ewf0ify;l aom uGeyf sLwmESihf uReaf wmf


(odkYr[kwf)
uReaf wmfuh eG yf sLwmudk tyrSaD ejcif;
awG;Munhv f ukd Mf uprf;ygAsm/ urÇm
ay:rS m &S d & S d o rQ uG e f y sLwmawG u
uGefysLwmudk udkifwG,faeol odkYr[kwf
uGefysLwmydkif&SifawG&JU trdefY instruc-
tion awGukd vkyr f ay;bJ tjcm;wpfae&m
u ay;vmr,ht f rdeYf ukd apmifah rQmfaeMu
w,f qkdygawmh/ tJ'gqdk&ifawmh tJ'D
uGefysLwmrSm ty0ifaeNyD/ ewfwpfyg;
yg;u 0ifyl;aeNyD/ vlpdwfaysmuf tJ
uGeyf sLwmpdwaf ysmuf ewfpw d af &mufae
NyDayghAsm? EkdifiHwumrSmawmh zombies
vdkY ac:w,f/ tJvkd uGefysLwmrsdK;udk
ac:wmAs/ wpf e nf ; ajym&&if vl
]]jyKpm;}} cH&wmyJ/ cifAsm;uckdif;apwm
r[kwb f eJ YJ cifAsm;uGeyf sLwmu ]]r[kwf
r[wf}} awG vkyfaeygvdrfhr,f/ tJ'g whJ code wpfyidk ;f wpfpu useaf ew,f/ vGefchJwhJvwkef;u *smreDEkdifiHrSm
cifAsm;wkdY uGefysLwmudk ewf0ifyl;wmyJ tJ'D code udk bot vdkY ac:Muw,fAsm/ touf 21-ESpt f &G,&f dS Axel G. udk &Ju
tyrSDwmyJ? jyKpm;cHae&NyDyJ/ tJ'Dawmh robot &JU twkdaumufayghAsm/ cifAsm; zrf;qD;vdkufygw,f/ Phatbot vdkYac:
]]ya&m*}} 0if w maygh / spam awG wkdYodygw,f/ olu operating sys- whJ bot wpfckudk zefwD;vkdufwhJtwGuf
b,fv0dk ifvmovJqw dk m tajzu tJ'D tem xJrmS yJ&adS eNyD;awmh &Hzef&c
H gqdo
k vkd ygyJ/ &Jtqkdt& uGefysLwmtvHk;aygif;
rSmyJAsm/ cifAsm;wkdY pdwfudk NidrfNidrfxm; instruction awGudk check vkyfw,f/ 750,000 rSm tJ'D bot awGu 0ifa&muf
NyD; pOf;pm;Munfhyg/ uGif;uGif; uGuf cifAsm;u bm instruction ay;rvJ aeNyD jzpfaeygw,fwhJAsm/ 'DrSmwif
uGufukd ay:vmygvdrfhr,f/ tjzpf ayghAsm/ tJ'Dawmh uRefawmfwdkY bmvkyf uRefawmfwYdk u tJ'D bot awG&UJ &nf&, G f
tysuu f 'DvAdk sm? cifAsm;&JUuGeyf sLwmu &rvJ? bmaMumifh bmrsm; vky&f rvJaygh csufudk od&Sd&rSm jzpfygw,f/ tenf;
tif w meuf e J Y csd w f q uf x m;w,f / Asm pOf;pm;&NyD? awGa0&NyD? aemufqHk; qHk;awmh cefYrSef; wGufcsufMunhfEkdif
qkdMuygpkdY? NyD;awmh worm wpfckcku ]]pdwfnpf}} &NyDAsm/ uRefawmf awGUBuHK ygw,f/ tck csdefxdawmh tJ'D Phatbot
cifAsm;uGeyf sLwmrSm 0ifaeNyD qkyd gawmh? &wm tJ'gygyJAsm/ pkef;0ifyl;ovdkvkd? [m wpfckwnf;aom robot jzpfaeyg
tJ'D worm eJYtwl yl;wGJygvmwhJ bid ewf0ify;l ovkv d ?dk ya&m*yJ jzpfoa,mif ao;w,f/ wcsdKUu ajymw,f/ 'D bot
of code wpfckckudk cifAsm;uGefysLwm a,mif a,mif a eawmh w mygyJ A sm/ [m worm wpfckjzpfwhJ Agobot uae
xJrSm csxm;chJr,f/ operating sys- udkif;bmvkyfMurvJ/ qif;oufvmwmvdkYqkdygw,f/ tJ'g
tem xJrmS vkd xnfy h pfcw Jh mAsaemf/ Anti- taotcsmBuD; ajymzdkYuawmh udk wpfcgwavawmhvJ Gaobot vdkY
virus software uvnf; worm udk apmaeao;ayr,f h jzpf E k d i f a jc&S d w h J ac:Muw,f/ Anti-virus software
awmh z,fxkwfEkdifw,f/ y,fzsufEkdif ]oJvGefp} av;awGawmh &Sdygw,f/ tJ'D awG xkwv f yk wf Jh ukrP
Ü aD wG&UJ tqkt d &
w,f/ 'gayr,hf ckeu oleJYtwlygvm taMumif;awG ajymjyr,f/ Agobot &JU trsdK;uGJaygif;[m 450

136 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


COMPUTER ESSAY
uae 900 avmufxd &Sdw,fvdkY qkdyg rSef;ajct& tJ'Dvkd Zombie 'grSr[kwf r[efvm;/ aMumfjimcsifolu w&m;
w,f/ cifAsm;wdYkvnf; ,Hck si, f kH r,Hck sif Phatbot wpfckeJY qufoG,f&if tar&d r0if yk*d¾Kvfwm;jrpfxm;whJ vkyfief;qkd
aeayghAsm/ uefrSmqdk q,fqifh ay;&w,fAsm/ tJ ydktqifajyaewmaygh/ tJ'DvlrsdK;awG
'gawmh uRefawmfwdkY wpfckodvm uGefysLwmtvHk;aygif; 10,000 qdk&if twGufawmh tuGufaumif;yJ/
&w,fAsm/ 'D robot awG[m tenf; b,favmuf&rvJ wGufom Munfhay 'gwifyv J m;qdak wmh r[kwaf o;yg
i,faom ta&twGuaf wmh r[kwaf wmh awmh/ bl;/ NyD;chJwhJESpfwkef;u Oa&mywpfcGif
bl;/ owdxm;&awmhr,f/ Phatbot 'gayr,fh 'D bot vdk b,foal wGu rSm avmif;upm;vkyw f Jh website aygif;
udkom uRefawmfwkdYu cGifhjyKxm;chJ&if 'gZifaygif;rsm;pGmudk tumtuG,fay;
tm;vHk;aom uGefysLwmawG[m Zom- r,fqNdk yD; aiGaMu;awmif;qdck zJh ;l ygw,f/
bie awG jzpfukefygvdrhfr,f/ olrsm; awmif;qkdwhJ aiGaMu;u pwmvifaygif
pdwef YJ ud, k u
hf ,
dk cf E¨mjzpfaeawmhrmS aygh/ 50,000 ausmfygyJ/ olwkdYtqkdt& aiG
wpfpHkwpfa,muf&JU trdefYay; ckdif;ap aMu;ay;rvm;/ 'grSr[kwf website
csufawGudk vkyfay;&rSmaygh/ vlpdwf udk 'ku©a&mufatmif vkyf&rvm;qkdNyD;
aysmufvkdufprf;? tJav[kwfaygif? jcdrf;ajcmufawmif;qkdvmygw,f/ aiG
uGeyf sLwmpdwaf ysmuf ewfpw d af &mufqkd aMu;ray;whJ vlawGtm;vHk;udk uGefysL
NyD; olvkyfckdif; ajymckdif;wmawG vkyfay; wm axmifaygif;? &maygif;rsm;pGmaom
ae&awmhr,f/ 'gawGudk bmjyKvkdYrsm; Zombie computer rsm;&JU 0ifa&muf
olwkdYu vkyfaewmvJ/ vli,fawG&JU aESmifh,SufrIudk cH&ygawmhw,f/ Web-
pwefYxiG f taysmo f abmvkyaf qmifcsuf site awG[m oH;k r&awmhygbl;/ wu,f
oufoufyJvm;? wpfydkif;wpfptm;jzifh jzpfysufchJwmAs/ wu,faMumufp&m
awmh [kwfygvdrfhr,f/ tifwmeuf aumif;ygw,f/ wcsdKU website awGu
qdw k muvJ wcsdKUaom tvkrd jynfah om 0,fyghrvJ/ ar;p&m jzpfvmygw,f/ 'geJYyJ wdww f w d af v; aiGaMu;ay;vku d f
uRrf;usifol programmer awGtwGuf pOf;pm;Munfhr,fqkd&if tjzpfEkdifqHk;u &ygw,f/ wku d cf u
kd rf I rjyKatmifayghAsm/
]]vufpGrf;jy}} EkdkifwhJae&myJ jzpfygw,f/ spammer awGyJaygh/ jzpfEkdifygw,f ajymp&mawmifrvkdygbl;/ axmifjrif
uRefawmfxifygw,fav? olwkdY&JU &nf aemf/ udik ;f -olwYkd vkyEf idk rf ,hf enf;vrf; &mpGefYwhJoabmyJ wGufNyD; vkyfvdkuf&
&G,cf suu f 'Dxufyykd gvdrrhf ,f/ aiGaMu; av; awG;Munh&f atmif/ vG,v f ,
G af v; awmhwmaygh/ auseyfrIawmh b,f&Sd
udpö &vrf;&aygufawG &SdwmawGvnf; ygAsm/ Viagra aMumfjimygwhJ e-mail EkdifyghrvJ/ tEkdifusifhcH&wmyJAsm/
ygygvdrrhf ,f/ b,fvjkd zpfr,fvYkd cifAsm; ydYk csifw,f/ b,fou l ydYk wmvJvYdk vnf; aemuf phishing qdkwm &Sdao;
wkdY xifxm;ovJ? qdkMuygpkdYAsm/ 'D bot rodapcsifbl;qdk&if cifAsm;u bot eJY oAs/ aemufwpfywfrSm tao;pdwfa&;
awGygwhJ uGeyf sLwmtvH;k aygif; 10000 qufoG,fvkdufr,f/ 'gqkd&if NyD;NyD/ r,fAsm/ tckawmh tenf;tusOf;yJ
avmufvnf; uRefawmfv h ufxrJ mS &Sad e Zombie computer awGu aMumfjimol a&;jyr,f/ cifAsm;rSm e-mail &r,fAsm/
w,f qdkygawmh/ uRefawmfuvnf; 'D awGeJY vufcH&&Sdr,fh uGefysLwmawG cifAsm;&JUw&m;0if bank uvmwhJ yHk
uGefysLwmawGudk xdef;csKyfcGifh &xm; Mum;rSm atmifoG,fawmf Mum;vlawG oP²mefeYJ / 'gayr,fh tppfawmh r[kwf
w,fqkd&if uRefawmfu tJ'gawGudk ygyJ/ aMumfjimcsifwhJvlawGu ukd,fh bl;? twkta,mifaqmifAsm/ cifAsm;&JU
xkyyf ;kd NyD; a&mif;vdu k rf mS aygh/ tJ'u D eG yf sL uGefysLwmeJY aMumfjim e-mail ydkYae&if bank eJYqufoG,fwhJ password udk
wm wpfNyHKudk botnet vdkY ac:EkdifNyDaygh Mumr,f? tck bot xnfhxm;whJ uGefysL awmif;vdrfhr,f/ tJ'grsdK; owdxm;ay
Asm/ internet connection awG axmif wmudk toHk;jyK&if jrefqefr,f/ uGefysL awmh/ scam awGyJAs/ tJ uRefawmfwkdY
aygif;rsm;pGmudkvnf; access vkyfEkdif wm ta&twGuf rsm;rsm;qDudkvnf; ajymaewhJ taMumif;av;a&mufvm
oGm;NyD? &oGm;NyDayghAsm/ tJ aiG0ifayguf a&mufw,fAsm? aemufNyD; b,fol b,f r,f/ e-mail awGyYkd&r,f/ Zombies awG
uav;wpfck ajymjyr,f? tifwmeuf 0gu ydkYw,f qdkwmvnf; rodEkdifbl;/ toHk;cs&NyDayghAsm/ 'Dvk,ufrIu wpf
udk apmifhMunfhtuJcwfolwpfpk&JU cefY vrf;pazsmufxm;vkdY &w,fAsm/ uJ- tdr?f ESpt
f rd f r[kwaf wmh/ NrdKUwpfNrdKUvH;k

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 137


udk vk,ufwmjzpfoGm;NyDayghaemf/ oluawmh
tdrfrSm uGefysLwma&SUrSm xkdifvsufayghAsm/ olY
vkyf&yfudk awG;Munfh ½kyfvHk;ay:vmr,f/
uJ tcsed af wmh wefaeNyD/ cifAsm;wkYdarhrxm;
MueJYAs/ owdvufvGwfraeMueJY/ 'D[mawG jzpf
ysuaf ewmu wjcm;uuGeyf sLwmawGyq J Ndk yD; aygh
avsmh raeMueJYOD;/ cifAsm; uGefysLwmvJ Zom-
bie computer jzpfaeEkdifw,f/ tcsdefra&G;yJ/
bmjzpfvkdYvJqdkawmh uRefawmfwkdYu tcsdefjynfh
tifwmeufeJY csdwfqufaeMuwmuvm;/ wpf
csdefr[kwf wpfcsdefrSmawmh 'D ]]0ifyl;}} whJ udpBö uD;
u jzpfEkdifwmyJ/ security qdkwhJ vHkjcHKa&;udk
owdxm;&rSmu uRefawmfwkdYwm0efjzpfvmNyD/
'kua© wmh 'kua© ygh? 'gayr,fh bmwwfEkdifrSmvJ?
cifAsm;rdom;pk0if wpfOD;OD;&JU uGefysLwmxJa&m
ra&mufEidk b f ;l vm;? ½H;k u vkyaf zmfuidk zf uf wpfO;D
OD;&JUuGeyf sLwmxJa&m ra&mufEidk b f ;l vm;/ a&muf
aeEkdifwmayghAsm/ tJ'Dvdkqkdvnf; cifAsm;awmh
oGm;NyD? cifAsm;yg tcsed rf a&G; ]]yl;uyf}}wm cH&Edkif
zG,fjzpfvmNyDav/ olwdkYuawmh rdepfESifhtrQ
tcsde&f odS rQ jzpfEidk o
f rQaom uGeyf sLwmawGxu J kd
0ifa&mufzkYd BudK;pm;aerSm trSefygyJ/ ajrBuD;
vufcwf rvGJayghAsm/ aA'ifvnf; ar;raeeJY?
cifAsm;[m ]]ypfrSwf}} BuD;yJ/
'Dawmh uRefawmfwYdk bmvkyMf urvJ? cifAsm;
uGeyf sLwmu tuket f pHk vkyaf wmhrmS aemf/ cifAsm;
u ckdif;apwm r[kwfbJ olYtvdktavsmuf vkyf
awmhrSm/ owdxm;? tjrJwrf; Edk;Mum;aeygap/
Anti-virus software awG? Fire-wall awGom
install vkyfxm;/ tjrJwrf; update vkyfae
ayawmh/ udk,hf uGefysLwmudk udk,fuyJ ]]ewf0if
yl;jcif;}} rjzpfatmif *gxm&GwfaeayawmhAsdKU/
OD;rsdK; (tdkifwD-tef;wdwf)
( Far Eastern Economic Review r*¾Zif;rS
Is Your Machine a Zombie? u d k
qDavsmfatmif jyefqkdxm;ygw,f/)
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121
123456789012345678901234567890121

138 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


Review >> games

oifu
h eG yf sLwmodYk Half-Life 2 game xnf&h atmif
Mumjrifph mG apmifph m;cJ&h aom Half-Life 2 udk ,aeU &Edik yf gNy/D xdxrd rd d upm;Edik &f ef
oif\ PC udk tqifh jri§ zhf aYkd wmh vdyk gvrd rhf nf/oifu
h eG yf sLwmudk b,fvkd pGr;f &nf wd;k jri§ &hf r,fqw
kd mudk azmfjyxm;ygw,f/

1. Graphics card jyKxm;onfh card rsm;udk ydkí ESpfouf


,cktcg uGefysLwmjzifh *def; yHk&onf/
upm;&mwGif pGrf;aqmifEdkifrIrsm;udk xd txufygtcsufESifhywfoufí
a&muf a p&ef graphics card onf uRefawmfhtaeESifh bmrQ rajymvdkyg/
ta&;BuD;aom ypön;f tpdwt f ydik ;f wpfck odkYaomfvnf; Valve Software \
jzpf v mcJ h y gonf / aumif ; rG e f a om yifwdkif ynm&Sif wpfOD;jzpfol Gary
graphics card wpfcktaeESifh yHk&dyfwdkY McTaggart u *de;f r*¾Zif; PC Gamer
udk tao;pdwf azmfjyay;Edkif&Hkomru ESifh tifwmjAL;wpfckwGif awGUqHk&mwGif
a&atmuf &Icif;rsm;udk xGif;azmufjrif Half-Life 2 udk upm;zdYk &m X800 trsKd ;
ae&ouJhodkYyif Munfvifjywfom;vm tpm; card u GeForce 6800 xuf rSom *def;twGif;rS oifh&efol\ vSnfh
ygonf/ odkYrSom *def;urÇmBuD;xJwGif tMurf;tm;jzifh 20 &mcdkifEIef; ydkí jref uGurf sm;udk a&Smif&mS ;Edik í
f vIy&f mS ;rIrsm;
oifonf jrifuGif;tao;pdwfudk Munfh onf[k ajymcJhygonf/ udk jrefjrefqefqef vkyfaqmifygvdrfh
&IcHpm;&rnfjzpfonf/ rnfokdYyifjzpfap ATI X800 XT rnf/
¤if ; twG u f graphics card odkYr[kwf Nvidia GeForce 6800 Ul- ¤if;twGuf AMD's Athlon 64
wdkYwGif FSAA (full-screen anti- tra u'frsm;udk puFmylEdkifiH? Sim Lim FX-55 chip udk ñTef;vdkygonf/ MSI
aliasing) ESifh AF (anisotropic filter- Square uJo h Ykdaomae&mrsKd ;wGif tvG,f \ K8N Neo 2 Platinum Edition
ing) pGr;f &nfrsm; vdt
k yfygrnf/ Nvidia wul 0,f,&l &dES idk yf gonf/ aps;uawmh uJhokdYaom nForce3 tajccH mother-
GeForce 6 tajccH graphics card rsm; puFmyla':vm 1000 txufwGif &dSyg board ESifh aygif;pyfvdkufvQif oif\
udkom pGJrufolrsm;twGuf ¤if;vdktyf vdrfhrnf/ pGrf;&nfvnf; rsm;pGm ruGm? *def;wGif typftcwfrsm;twGuf xdyf
csufrsm; jynfhrDonf[k tjiif;yGm;zG,f aps;vnf; oufomaom ATI 's X800 wef; a&mufoGm;Edkifygonf/
jzpfaumif;jzpfayvdrfhrnf/ Pro ESifh Nvidia's GeForce 6800 GT tcGet f c BuD;aom ypön;f tpdwf
odYk &mwGif Half-Life 2 onf pGr;f aqmif u'frsm;u puFmyla':vm 760 rS 900 tydkif;rsm; jzpfí qdkiftcsdKUwGifom wif
&nf ydkí jrefaom ATI chips udk toHk; rQ &dSrnf/ wwfonf/ Sim Lim Square rS Cyber
oifonf uGefysLwm*def;orm; -mind qdi k wf iG f &dw
S wfygonf/ aps;u
wpfOD;taejzifh oifh uGefysLwm vdktyf puFmyla':vm 1929 xufawmh avsmh
csurf sm;twGuf aiG ydrk kd oufomaprnf vdrfhrnf r[kwfyg/
qdkaom tcsufudk pOf;pm;vdrfhrnf ¤if;trsdK;tpm;udk rwwfEdkif[k
r[kwfyg/ qdkvmygvQif Intel Pentium 4 550
(3.4GHz) wGJxm;aom MSI 925X
2. Processor Neo Platinum trsKd ;tpm;udk oH;k Munfh
aemufwpfcsuf vdktyfonfu Edkifygonf/ puFmyla':vm 840 rQ us
processor \ tjrefEIef; jzpfonf/ odkY oifhygrnf/

146 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


3. Memory
Half-Life 2 onf aemufq;kH rSmawmh touf0ifcNhJ yjD zpfonf/
Half-Life 2 upm;zdYk&m 512MB
memory &dSrSom vHkavmufygrnf[k Half-Life 2 onf aMunmxm;onfxuf 14 vrQ aemufuscJh&onf/
Valve Software u qdkxm;ygonf/ taMumif;rsm;u Zmwfvrf;wGJwpfckvdk &Snfvsm;vSonf/ Software oauFw
*def;upm;&mwGif tusOf;tMuyfa&muf aygufMum;rIrsm;? vdkufvHwkyrIrsm;? wDxGifolESifh xkwfvkyfolwdkYtMum;
aeaom Zmwf0ifcef;rsm;wGif ta&;xJ jzpfyGm;&onfh trItcif;rsm; ponf taESmihft,Sufrsm;pGm &dScJhonf/
uG e f y sLwmu ] Nid }aewwf o nf /
Memory rvHkavmufaomaMumifh jzpf Edk0ifbm 1998 1998? Half-Life udk aps;
onf/ uGuo f Ykd pwif rdwq
f ufco
hJ nf/ wpfv
twGi;f aumfyD wpfoef;ausmf a&mif;cs
cJh&onf/ xdkpOfu a&yef;pm;aeaom
Counter Strike vnf; xGufvmonf/
uGefysLwm game urÇmBuD;twGif; rkef
wkdif;wdkufcwfonfhtvm; vIyf&Sm;cJh&
,cktcsdefwGif xdyfqHk;[k qdkEdkif onf/
aom Corsair TwinX 4000 Pro wpfpkH Mo*kwfv 2004 2004? Gabe Newell onf
Edk0ifbm 2000 2000? Counter Strike tae
u memory 1GB udk ay;ygonf/ ¤if; Half-Life 2 udk tNyD;owf software
jzifh Half-Life 2 udk wDxGifol Valve xkwfvkyfrItjzpf a&yef;pm;aeaom
twGuf puFyla':vm 599 usoifhyg Software \ w&m;0if cGifhjyKcsufudk&
rnf/ Kingston ESpfacsmif; odkYr[kwf a0zefa&;u@ jzpfonfh HL2fallout
&dScJhNyD;jzpfí qufvuf a&mif;cscJhonf/ .com wGif zGijhf ycJo
h nf/ ¤if;tcsuo
f nf
Corsair PC3200 1GB modules onf
puFmyla':vm 700 xufawmh ydyk gvdrhf ZGefv 2003
2003? Half-Life \ aemuf rSm;,Gi;f rIwpfcjk zpfonf[k qdMk uonf/
rnf / od k Y aomf v nf ; oif h t wG u f qufwGJudk vkyfudkifaeNyDjzpfaMumif;ESifh pufwifbm 2004 2004? Game oauFw
memory aumif;pGm vHkavmufNyD[k qdk ¤if;ESpf pufwifbmvwGif tNyD;owf aqmif&GufrIrsm; tNyD;owfaeNyDjzpf
Edkifygonf/ vdrrhf nf[k Valve Software rS aMunm onf/ Valve software toH;k jyKolrsm;
cJhonf/ uGefysLwm *def;orm;wdkY tm;cJ taejzifh Half-Life 2 game oauFw
4. Hard disk
arQmfvifhaecJhMuonf/ ukwfrsm;udk Internet rSwqifh &&dScJhMu
tvkyf vkyfaeaom hard disk Zlvdkifv 2003
2003? xkwfvkyfol Vivendi onf/ odkYaomfvnf; wDxGifol Valve
drive wpfvHk;onf wpf*spf*spfjrnfí Universal Games (VUG) u Half- ESifh xkwfvkyfol VUG wdkYtMum; ñdS
tcsuftvufwdkYudk &SmazGvkyfaqmif Life 2 \ aESmifhaES;MuefYMumrIrsm;udk EdIif;í r&ao;aom trIudprö sm; &dSae
wwfonf/ ¤if;wdYk wiG f Western Digi- aMunmcJhonf/ ao;aMumif; aMunmcJhonf/ odkYjzpfí
tal Raptor 10K udk ñTef;vdkygonf/ atmufwdkbm 2003 2003? Valve rS aMunm Half-Life 2 udk xkwvf yk &f ef aemufxyf
vnfywfru I vnf; 10,000 rpm (revo- csufrsm;t& [ufumwpfOD;u ukrÜPD 6 vtxd MumEdik af Mumif; Gamesport
lutions per minute) &dSonf/ xdk hard wnfaxmifol Gabe Newell \ uGeyf sL website rS aMunmxm;onf/
disk ESpfvHk;udk Raid (redundatn ar- wmwGif;rS game rl&if;oauFwukwf atmufwdkbm 2004 2004? Valve ESihf VUG
ray of independent disks) wG i f oHk;yHkwpfyHkcefUudk cdk;,loGm;aMumif;od& wdYk tNyD;owfoabm wlnrD rI sm; &cJMh u
wyfqifí tvkyf vkyMf unfah pvdo k nf/ onf/ onf / od k Y j zpf í Half-Life 2 ud k
oif\ *def;upm;aeaom taetxm; ¤if; cdk;,ljcif;cH&aom oauFw ukwf Edk0ifbmv 16 &ufaeYwGif xkwfrnf
onf vQyfpD;vufaeonfhtvm; xif& rsm;udk Internet wGif azmfjyxm;NyD; jzpfaMumif; w&m;0if aMunmcJhonf/
ygrnf/ upm;Edkifaom yHkpHwpfcktjzpf zefwD;
The Straits Times ,ae
,aeY? Half-Life 2 udk xkwv
f yk v
f u
kd Nf yD
xm;onfudk awGUMu&onf/ jzpfonf/
November 16, 2004. Digital Life.

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 147


BASIC TROUBLESHOOTING

tcuftcJrsm;udkajz&Sif;jcif; tajccHenf;vrf;rsm;

BudKwifumuG,fyg oiftvdk&dSí zGifhvdkufvQif oifhtvdkus


oifhb0wGif yxrqHk;tjzpf um; aqmif&Gufay;&ef toifh jzpfaeapyg
wpfp;D ydik q f ikd &f NyD qdyk gpdYk / um;ESiYf ywf onf/
oufí tawGUtMuHK&do S l oif\ OD;av; wpf c gwpf & H Windows onf
odkYr[kwf wpfpHkwpfOD;u oifhtm; bm hard disk wGif jyóem wpfpHkwpf&m
awGvkyf&rnfqdkonfudk oifjyaumif; &dS? r&dSudk (ScanDisk) ppfaq;aewwf
oifjyygvdrrhf nf/ tif*si0f ikd f rSerf eS v f zJ Ykd? ygonf/ Linux ESiYf Mac OS X wdUk wGif
um;wm,mrsm; oufwrf;jynfv h Qivf zJ Ykd tvm;wl program rsm; yg0ifí fsck
ESihf owfrw S cf sed af &mufwikd ;f jyifqifoifh [k ac:qdkMuonf/ Hard disk \
onfrsm;udk jyifqifzYkd ponfqykd gawmh/ t&G,ftpm;ay: rlwnfí ¤if;vkyfief;
odYk ro
S m oif\ um;opfav;onf oifh onf rdepf tawmfMumwwfonf/ ¤if;
xHwiG f oufwrf;&SnMf umpGmwnfaernf scanning vkyfaejcif;udk oifhtaejzifh
jzpfonf/ ausmfvdkufEdkifaomfvnf; wu,fawmY
'Dvykd gyJ/ oifx h wH iG &f aSd eaom wpf rvk y f o if h y gg/ Windows operating
udk,f&nfoHk; uGefysLwmwpfvHk;onf system u ysufpD;oGm;aom program
oif\ uGeyf sLwmudk
vnf; oif\ aumif;pGmxdef;odrf;rI rsm;udk ½SmazGí ¤if;jyóemrsm;udk
yHrk eS o
f ef&U iS ;f aeapjcif;onf tay:rlwnfí oifu h kd jyefvnf pdwcf sr;f tqifajyatmif aqmif&Gufay;aejcif;
omaprnfjzpfonf/ wpfenf;tm;jzifY om jzpfonf/ oifu pdwfr&SnfpGm ¤if;
¤if;uGeyf sLwm cRw,
f iG ;f aernfh BudKwif xdef;odrf;rIr&dSaom uGefysLwm vkyfief;pOfudk ausmfvdkufygu oif\
wpfvHk;onf oifYtm; avStdkBuD; wpf vkyfudkifxm;aom data tcsuftvuf
tcsed Ef iS hf jyifqifp&dww
f Ykd udk pif;tm; yJYudkif&ovdk pdwfnpfap&ay rsm; aysmufqHk;aumif; aysmufqHk;oGm;
vdrfYrnf/ ygvdrfYrnf/
rsm;pGm avQmcY say;rnfjzpfNy;D
odkUjzpfí oifhtm; uGefysLwmcspf aemufta&;BuD;aom tcsufwpf
use;f rma&; ol wpfOD;taejzifh oif\uGefysLwm csuf &dSygao;onf/ ¤if;onf uGefysL
oufwrf; &SnfMumpGmESifh pdwfcsvufcs wmudk roH;k awmhvQif pepfwusydw&f ef
vdt
k yfcsurf sm;ESiv
hf nf; toHk;jyKEdkifzdkY&ef vrf;nTefygrnf/ jzpfonf/ ¤if;twGuf Windows sys-
tem u rnfodkUydwf&rnfudk tqifhqifh
udu
k n
f D apygrnf/ pwif zGifYjcif;ESifY ydwfjcif; azmfjyxm;NyD;jzpfonf/ uGefysLwmudk
oifonf oif\ uGeyf sLwmudk zGihf yHkrSeftwdkif; (Turn Off Computer)
vdu
k ?f ydwvf u
kd jf zifh tBudraf ygif; ajrmuf ydwv f ukd o
f nft h cg Windows system
jrm;pGm jyKvkyfcJhNyD;jzpfygvdrfhrnf/ wpf onf tvkyfvkyfvufp program rsm;
enf;tm;jzifh oif owfrSwfxm;onfh udk &yfqdkif;apjcif;? save rvkyf&ao;
trdefY? tcsuftvufrsm;udk bufx&D aom files rsm;udk pepfwus save jyK
uav;u pkaqmif;odkavSmifxm;NyD; vkyfjcif;wdkYudk aqmif&Gufay;ygonf/

148 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


awmhaom files rsm;udk z,f&Sm;ay;yg firewall u tumtuG,f ay;ygvdrfh
vdrrhf nf/ trdu I yf ;kH recycle bin twGi;f rnf/ wpfenf;tm;jzifh oifhuGefysLwm
rS oifz,f&Sm;xm;aom files rsm;udkyg wGif;rS files rsm; 0ifa&mufcdk;Munfhjcif;
½Sif;ay;ygvdrfhrnf/ ¤if;odkY Start rS rS umuG,fxm;jcif;yif jzpfonf/
wpfqifY All Programs ~ Accessories WinsXP wGif ¤if; firewall udk
~ System Tools ~ Disk Cleanup jzifh ¤if;\ pepftwGif;ü xnfYoGif;xm;yg
0ifa&mufEdkifygonf/ onf/ ¤if;udk aqmif&GufvdkvQif Start
uGefysLwmtawGUtMuHK½dSol tcsdKU rSwpfqifh Control Panel ¤if;aemuf
uvnf; oif\ hard disk udk tcg Network and Internet Connections
tm;avsmpf mG defragmenting jyKvky&f ef udk double-click jyKvkyfí zGifhyg/ ¤if;
tMuHay;Muygonf/ ¤if; defrag util- aemuf Internet Options okdUr[kwf
Disk Cleanup utility ud k ity onf hard disk ay:wGif ae&mtESHY Network Connections wGif oif jyK
toHk;jyKjcif;tm;jzifh oif\ hard jyefYusJaeaom files rsm;udk oufqikd &f m vkyv f akd om connection wpfcck t k wGuf
disk udk ae&m ydkrdkvGwfapygonf/ tkyfpkrsm;tvdkuf jyefvnf pkpnf;ay; ¤if;ukd ud, k pf m;jyKxm;aom icon tay:
ygonf/ odkYjzifh files rsm;udk &SmazG& (highlight) jyKvkyí f (b,fbuftydik ;f
xdkodkY tm;vHk;udk pepfwus aqmif½Guf ydkrdkjrefqefvmygvdrfhrnf/ wGif) ½dSaom Change Settings Of
NyD;ygrS oifhtm; It is now safe to turn This Connection udk a½G;cs,fyg/ ¤if;
off your computer [lí owday;yg qdk;0g;aom t&mrSeforQ connection \ Properties window
vdrfYrnf/ ¤if;wdkUonf pepfusaom z,fxkwf&ef ay:vmaomtcg Advanced tab odkY
vkyif ef;rsm;jzpfMuygonf/ oift h aejzifh uG e f y sLwmtwG i f ; rS viruses, oGm;í Protect My Computer And
uGeyf sLwmudk tvsiftjref ydwv f u
kd Ef ikd f spyware rsm;ESifh tpDtpOfrus ysuf Network By Limiting Or Prevent-
aomfvnf; pepftm;jzifh yHkrSef r[kwf pD;aeaom software rsm;udk z,fxkwf ing Access To This Computer From
yg/ &rnfh tvkyfonf txl;ta&;ygaom The Internet (checkbox) udk xyfrH
vkyfief;jzpfonf/ trmcHvufeufrsm; a&G;cs,fyg/ Windows98 wGif ¤if;
zdkifrsm;udk xdef;odrf;jcif; tjzpf Internet firewall, antivirus firewall r&daS omfvnf; xyfrx H nfoh iG ;f
oif\ zdkifrsm;udk hard disk ay: software ESifh anti-spyware (utility) Edkifygonf/ Internet rSwpfqifh Zone-
wGif wpfpw k pfa0;wnf; odr;f qnf;xm; wdkYudk tNrJ aqmifxm;&efjzpfonf/ Alarm udk download jyKvkyf&,lí
jcif;tm;jzifh jyefvnf&SmazG& vG,ful Firewall software od k Y r [k w f installation jyKvkyy f g/ ¤if;onf tajc
ouJo h Ykd hard disk ay:wGiv f nf; ae&m hardware onf oif\ uGefysLwmudk cH firewall wpfckjzpfí Windows 98/
vGwf ydrk &kd &daS pygrnf/ tcgtm;avsmpf mG tjcm;aom rdrd vkyfief;ESifh roufqdkif Me/XP wdYkwi G f aumif;pGm tvkyv f yk Ef ikd f
Add Or Remove (program) udk zGiYf í onfh uGefysLwmrsm;rS (Internet udk ygonf/ vdypf mrSm (free: http://www.
ppfaq;Munfh½Ium toHk;rjyKawmhaom toHk;jyKí) 0ifa&mufqufoG,fjcif;udk zonelabs.com/) jzpfí 4if; free ver-
program tydr k sm;udk pepfwus z,f&mS ; tumtuG,fjyKay;Edkifonf/ tu,fí sion onf modem ESifh broadband
oifhygonf/ oif\ uGefysLwmwGif cable modem connection wdkUwGif tvkyfvkyfEdkifí
WindowsXP \ Disk Cleanup (odYk r[kw)f DSL (Digital Subscriber 0ifa&mufvmaom e-mail rsm;udk scan-
application onfoif\ hard disk Line) wyfqifxm;vQif firewall udk ning vkyjf cif;? file vHNk cHKrIqikd &f m aqmif
drive wGif ae&mvGwf ydkrdk&&dSap&ef zef rjzpfrae toHk;jyK&ayvdrfhrnf/ oif ½Gucf sufrsm; ponf ydrk jkd ynfph akH om Pro
wD;ay;ygonf/ Application wpfcck u k kd onf online taetxm;wGif ½dSaepOf version twGufrl a':vm 49.95 ay;
uGefysLwmodkU installation vkyfpOfu wpfpw kH pfO;D u oif\ vHjk cHKrq
I ikd &f mpepf aqmif&ygrnf/
usefcJhaom log files rsm;? temporary rsm;udk ausmfjzwfí oif\uGefysLwm aemuf vkyfaqmif&rnfh tvkyf
internet files rsm;ponf toHk;rjyK wGif;odkY 0ifa&muf&ef BudK;pm;jcif;udk wpfckonf spyware ESifh adware rsm;

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 149


Basic
T R O U B L E S H O O T I N G

udk z,f&Sm;ypf&efjzpfonf/ Spyware av.com/) ESifh AVG Anti-Virus Free symantec.com/)uJhodkYaom software
onf software wpfckjzpfí owif; Edition (free.grisoft.com) wdkYudk oHk; vufeuf wpfckcsif;udkvnf; toHk;jyK
tcsuftvufrsm;udk Internet rS wpf MunfhEdkifygonf/ ¤if;wdkYonf udk,fydkif Edkifygao;onf/
qifh oifhxHodkY wdwfwcdk; ay;ydkYwwf toHk;jyKEdkif&ef tcrJhay;xm;aom soft-
onf/ ¤if;jzpf&yfrsdK;rSm oifonf Web ware rsm; jzpfonf/ odrf;qnf;jcif;
site wpfcktwGif;odkU 0ifa&mufvkyfudkif McAfee(http://www. mca oif\ uGefysLwmwpfckvHk;wGif
aepOf odkYr[kwf credit card numbers fee.com/), Symantec (http://www. hard drive udk tonf;ESpfvHk;tjzpf
ponf ud, k yf ikd f vHNk cHKrIqikd &f mpepfrsm;udk symantec.com/) ESifh Trend Micro wifpm;xm;ygonf/ odkUaomfvnf;
toHk;jyKaepOf? oif\ keystroke ½kdkuf (http://www.trendmicro.com/) wdkY ¤if;onf rarQmfvifYaom jyóemrsm;
csufrsm;udk zrf;,lwwfonf/ wpfenf; u vkyfief;oHk;rsm;twGufjzpfonf/ odkY jzpfay: wwfonfh tm;enf;csut f &dqS ;kH
tm;jzifh tcGifhta&;udk t&,lwwf r[kwf tcrJh toHk;jyKcGifhjyKxm;aom ypön;f wpfcv k nf;jzpfaeonf/ odUk jzpfí
onf/ Adware rsm;vnf; aMumfjim free software rsm;udk tm;r&yg[k qdk hard disk ESifh ywfoufí ta&;tBuD;
rsuEf mS jyifay:odYk rzdwaf c:bJ 0ifa&muf vmvQif toHk;jyKEdkifygonf/ qH;k vkyaf qmifcsuw f pfcrk mS yHrk eS f back-
vmwwfonf/ wpfcgwpf&H ¤if;wdkUudk tcsdKUaom antivirus software ups jyKvkyf&ef jzpfonf/ Hard disk
z,fxkwfí r& jzpfwwfonf/ oif\ (programs) rsm;onf wpfBudrf oGif; wGif computer virus wdkYudk vufcHrdí
uGefysLwmrS ¤if;wdkYudk z,f&Sm;Edkif&ef xm;½HkjzifY tNrJ oHk;aeEdkifonf/ ¤if;wdkY pdwyf sufz, G f tjzpftysufwYkd ay:ayguf
twGuf Ad-aware (www.lavasoft- onf oif\ uGefysLwmpepftwGif; &jcif;? hard disk ysufpD;jcif;? uGefysL
usa.com/software/adware) ESihf Spy- 'kua© y;rnfh t&mrsm;udk tvdt k avsmuf wm aysmufq;kH jcif;? rD;avmifysupf ;D jcif;
bot Search & Destroy (www.safer- &SmazGay;aernf jzpfonf/ tcsdKU pro- ponfwYkd u oif\tcsuftvuf data
networking.org/en/spybotsd) wdkU tm;vHk;udk ysufpD;? aysmufqHk;aprnf
udk free download &,lí toH;k jyKEdik yf g jzpfonf/ odkYjzpfí ¤if; tcsuftvuf
onf/ ¤if;wdkYudk wpfvvQif wpfBudrf data rsm;udk tjcm;wpfae&mwGif odrf;
odkYr[kwf vdktyfonfhtcgwdkif; toHk; qnf;xm;Edkif&ef backups jyKvkyfxm;
jyKay;&ef jzpfonf/ jcif;onfom taumif;qH;k aom pdwcf s
oif \ uG e f y sLwmtwG i f ; wG i f &onfY enf;vrf;om jzpfygonf/
Antivirus software rsm; tjrJrjywf Backups aqmif½Gufcsuf enf;
xnfhoGif; tvkyfvkyfaeapjcif;onf vrf;rsm; trsm;tjym; &dSonf/ uGefysL
vnf; ta&;BuD;aom tpdwftydkif; Disk Defragmenter onf oif\ wmrS files, data rsm;udk save vkyw f wf
wpf&yfjzpfonf/ Windows pepfoHk; hard disk udk vkyfief;aqmif½Guf onfh tavhtusifhonfvnf; cufcJvS
uGefysLwmwdkif; vdktyfonf/ oifonf rIrsm; ydkrdk jrefqefapygrnf/ onfr[kwyf g/ uGeyf sLwmoH;k ol trsm;
0ifa&mufvmonfh e-mail rsm;udk zGifh pku file wpfcck si;f udk backup jyKvyk &f ef
rMunfw h wfyg[kqo kd nfYwikd ?f wpfenf; gram rsm;udv
k nf; tcsdeyf ikd ;f tavsmuf 0efav;Muygonf/ tcsdefray;Edkifí
tm;jzifh uGeyf sLwmudk tjcm;aom tum ½SmazGppfaq;&ef vdtk yfygonf/ rnfoYkd vnf; jzpfonf/ odkYaomfvnf; oif
tuG,fpepfrsm; tjynfht0xm;í pepf yifjzpfap ¤if; antivirus software rsm; ud,k wf ikd f wnfaqmufa&;om;xm;aom
wus owdxm;í oHk;wwfygonf[k udk wpfywfvQif wpfBudrf odYk r[kwf ydí
k tax records rsm;? udk,fa&; data files
qdkonfhwkdif antivirus software udk toHk;jyK&ef tavYtusifhawmh vkyf&ef rsm;? vufc&H ½dx S m;aom email rsm; ESiYf
awmh vdktyfygonf/ oifonf oif\ vdktyfygrnf/ digital pictures ponf wdUk udk backup
uGeyf sLwmudk tumtuG,jf yK½Hk twGuf oifonf oD;jcm; firewall, spy- jyKvkyfxm;&ef vdktyfygrnf/
twm;tqD; BuD;BuD;rm;rm; vkyf&onf ware-blocker ESifY antivirus utilities ,cktcg uGefysLwmtoHk;jyKol
udk rvdkvm;yg[kqdkvQif AntiVir Per- rsm; okdUr[kwf Norton Internet Se- rsm;twGuf backup jyKvkyf& tvG,f
sonal Edition (http://www.free- curity ($69.95: http://www. qH;k enf;vrf;onf ¤if; files rsm;udk CD

150 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


odkYr[kwf DVD wGif ul;wifxm;jcif; &nf aysmhaysmhxnfhxm;aom a&cyfaEG; rTm;taumifwdkU\ acs;rsm;? tpm;tpm
yif jzpfonf/ odkUaomf ¤if;twGuf CD aEG;wGif t0wfpwpfpjzifh pdrf,lí wpfckck\ t<uif;tusefrsm;? vuf&m
odkYr[kwf DVD burner wyfqifxm; tnpftaMu;rsm;udk yGww f ukd f &Si;f vif; rsm; pkjyHK usefaejcif;jzpfonf/ ¤if;
&ef vdt k yfygrnf/ oif\ta&;BuD;aom Edkifygonf/ uGefysLwm0ef;usif&dS zkef? twGuf avrIwfpufudk toHk;jyKEdkifyg
files rsm;udk CD wGix f nfYoiG ;f í tjcm; trdIufrsm;udkvnf; z,f&Sm;&ef vdktyf onf/ xdkUaemuf ydk;owfaq;&nf odkY
wpfae&m&mwGif odrf;qnf;xm;Edkifyg ygonf/ odkYrSom casing twGif;rS r[kwf tpGef;cRwfonfh t&nfwpfrsdK;
onf/ CD udk toHk;jyK&mwGif emrnf yefumu jyifyzkefrsm;udk pkyf,ljcif;rS rsdK;jzifh yGwfwdkuf&ygrnf/ ¤if;enf;jzifY
½dSNyD;aom branded CD wdkYudkom oHk; uif;a0;apygrnf/ mouse, case paom jyifyudk,fxnf
oifhygonf/ aps;aygí t&nftcsif; tu,fí oifonf uGefysLwm rsm;udkvnf; yGwfwdkufEdkifygonf/ odkY
nHhzsif;aom tcsdKU CD wdkYonf a&&Snf casing yHk;udk zGifh&onfrSm tqifajyyg jzifh bacteria ESifY viruses ydk;rsm; wG,f
wGif ckdifNrJrIr&dSbJ pD'DxJrStcsuftvuf u ESpfpOf casing udkzGifYívnf;aumif; uyfraeap&ef jzpfonf/
rsm;udk vsifjrefpmG ysufp;D apEdik yf gonf/ odkUr[kwf casing twGif; ypönf;wpfck
¤if; CD rsm;udk vHkjcHKrI½dSaom oD; ck vJvS,fwyfqifcsdefrsm;wGif oefY&Sif; uGefysLwmudk a½TUajymif;jcif;
oefYae&mwGif odrf;qnf;xm;oifhyg a&; jyKvky&f ef vdt k yfygrnf/ oifx h w H iG f uG e f y sLwmud k toH k ; jyKaepOf
onf/ tcsuftvuf tenf;tyg; zkepf yk o
f nfph ufuav; (small vacuum twGif; processor, video card ponf
twGurf l floppy disk odUk r[kwf USB cleaner) &dSygu CPU tay:rS yefum wdYk onf tvGeyf al eMuygonf/ ¤if;tyl
(Universal Serial Bus) drive jzifY i,f? RAM, VGA, sound card ponfh csdef vGefuJjcif;rsm;twGuf a&TUvsm;
odrf;qnf;xm;Edkifygonf/ tjcm;enf; u'frsm;ESifY motherboard ay:rS zkef aeaom avat;uom xdef;xm;ae&
vrf;wpfckrSm online backup service rsm;udkpkyf,lEdkifygonf/ ¤if;twGuf onf/ odkYtwGuf uGefysLwmtwGif;
udk toH;k jyKjcif;yif jzpfygonf/ ¤if;wGif brush ti,fpm;av;udkvnf; toHk;jyK av0ifavxGuf aumif;rGef&ygrnf/
Ibackup (http://www.ibackup.com/) Edkifygonf/ avrIwfpuf? avpkyfpuf uGefysLwmtwGif;rS yefumi,fuav;
ESifY CLiveVault (http://www. live- tBuD;pm;rsm;udk roHk;oifhyg/ ¤if;wdkY u ¤if;avaMumif;udk zefwD; xdef;odrf;
vault.com/) wdkU jzpfMuonf/ onftvGefEkaom ypönf;av;rsm;udk xm;&onf/ odkUwdkif avylrsm;udk jyify
¤if;vkyfief;rS oif\ files rsm;udk ysufpD;apEdkifygonf/ avrIwfpufu odkY xGufEdkif&ef vdktyfygonf/ yefum
vQdKU0SufpmtoGif ajymif;vJay;NyD; In- trdIufrsm;udk ydkrdk ysHUvGifhapEdkifygonf/ wpfvHk;rSm power supply twGif;wGif
ternet servers rsm;odkU wifxm;ay;yg Monitor udk tpif;rxifap&ef *½k ½dSí wpfvHk;rSm processor tay:wGif
vdrfhrnf/ xkdodkY odrf;qnf;ay;xm;jcif; pdkuf&ygrnf/ ¤if;twGuf Windex wyfqifxm;wwfonf/ tcsdKU casing
twGuf oifonf ylyifp&mrvdkaom odkYr[kwf vinegar tjzLa&mifESifh a& rsm;wGif udk,fxnftwGif;ydkif;ü wyf
backup enf;vrf;wpfck jzpfonf/ a&mpyfxm;onft h &nfukd oefY&iS ;f aom qifxm;Muygonf/ ¤if;yefumi,f
t0wfp (rsufrSefokwfonfh t0wfrsdK;) uav;rsm; acs;? zkefrIefYrsm;jzifh rydwf
uGefysLwmudk oefY&Sif;aeapjcif; jzifh jznf;nif;pGm okw&f ygrnf/ Moni- qdkY&efESifh casing yHk;udkvnf; av0if
oif\ uGeyf sLwmudk yHrk eS of efU&Si;f tor udk jzpfap? tjcm; uGefysLwmypönf; avxGuf ydwfaeaom ae&mrsdK;wGif
aeapjcif;onf ¤if;uGefysLwm cRwf rsm;udkjzpfap t&nfwpfckckjzifY yuf rxm;oifyh g/ txl;ojzifh casing yH;k udk
,Gif;aernfh tcsdefESifh jyifqifp&dwfwdkY avmif;jcif;? wdu k ½f u
kd f avmif;csjcif;rsdK; tvHkydwfxm;aom ae&mrsdK;wGif rxm;
udk rsm;pGm avQmYcsay;rnfjzpfNyD; usef; rjyKvkyf&yg/ xkdYaemuf t0wfpwpfck &yg/ ¤if;avylrsm;onf uGefysLwm
rma&; vdktyfcsufrsm;ESifhvnf; udkufnD jzifh ajcmufaoGUatmifow k af y;&ygrnf/ twGif;odkY jyefí vnfywf 0ifaewwf
apygrnf/ uGefysLwmwpfvHk;ukd oefU Keyboard rsm;twGuf yGwfwdkuf ygonf/ wpfenf;tm;jzifh uGeyf sLwmudk
&Si;f a&;jyKvkyjf cif;vkyif ef;onf vG,u f l vkyu f ikd &f rnfh ae&mtaetxm; cufcyJ g ae&m tus,ft0ef; tenf;i,fay;í
½d;k pif;aom tvkyw f pfcok m jzpfygonf/ rnf/ yxrOD;pGm keyboard udk vuf xm;&ygrnf/
Computer case, mouse, printer jzifhudkifí arSmufcgcs&ef jzpfygonf/ uG e f y sLwmud k toH k ; jyKaepOf
ponf tjyifudk,fxnfwdkYudk qyfjym Keyboard wGif tjzpfrsm;onfrSm ydk; taMumif;wpfckckaMumifh ae&mtxm;

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 151


Basic
T R O U B L E S H O O T I N G

todk a&TUajymif;&ef jzpfay:wwfyg


onf/ rD;BudK;? cable BudK;rsm;rrDíjzpf
ap? ae&mvGwf vdktyfíjzpfap vufr
tenf;i,frQomajymif;a&TUvdo k nfvnf;
jzpfygrnf/ rnfonfhtaMumif;aMumifY
jzpfap uGefysLwmudk vHk;0ydwfNyD;rS
ajymif;a&TUoifYygonf/ txl;ojzifY
vnfywfaeaom hard disk \ read/
write acgif;rsm;onf platter tjym;
rsm;ESifY razmfjyEdkifavmufatmif eD;uyf
vSygonf/ a&TUajymif;pOf ¤if; read/
write acgif;rsm;u xdcdkufrdum oif\
data tcsuftvufrsm;udk ysufpD;apyg
vdrfhrnf/ tcefYroifhvQif hard disk onfh taetxm;onf vnfyif;udk ikHY rsm;wGif jyóemwpfpHkwpfck 0ifvm
wpfckvHk;udk ysufpD;apEdkifygonf/ uGef xm;&jcif; odkYr[kwf armhxm;&jcif;rsdK; wwfygonf/ uGefysLwmrsm;wGifvnf;
ysLwmudk vHk;0ydwfvdkufonfESifh ¤if; r[kwb f J oufompGm Munfah eonfh yHpk H ¤if; jyóemrsdK; jzpfapwwfí uGefysL
read/write head acgif;rsm;onf pdwf rsdK; jzpf&ygrnf/ Monitor \ tjrifh wmrsm;udk eH&HrD;yvyf? cvkyfrsm;jzifY
cs&onfhae&modkU jyefa½GUoGm;ygonf/ bufydkif;ESifh oif\ rsufvHk;wdkYonf wdkuf½dkuf rqufoG,foifhyg/ tedrfhqHk;
wpfwef;wnf; &dSoifhygonf/ Mouse surge protector udk Mum;cHxm;oifh
vkyfief;cGifwGif tqifajypGm udk udik &f mwGiv
f nf; oif\vufukd a&SU ygonf/ uGeyf sLwmudo k mru printer,
aewwfjcif; odkY rsm;pGm qefYwef;xm;&onfh tae modem, hubs, ponfh jyifyypönf;
oif\ uGefysLwmudk Mum&SnfpGm txm;rsdK; r[kwfbJ vufarmif;onf tm;vHk;udkyg protector wpfckck Mum;cH
toH;k jyKEdik af &;twGuf BudKwifumuG,f oifhudk,fcE¨mbufwGif &dSae&ygrnf/ xm;&ygrnf/ ¤if;ypönf;rsm;onfvnf;
jcif;? oefY&Sif;jcif;udp&ö yfrsm;udk pOf;pm; wpfenf;tm;jzifh 90 'D*&DrQ auG;ae aps;aygí pdwfrcs&aom ypönf;rsdK;
&ouJhokdY uGefysLwm vkyfief;cGifwGif oifhygonf/ Keyboard udk oifhudk,f rjzpfoifhyg/
a&&Snftm;jzifh oifhusef;rma&;udk rxd ESifh tvGef eD;uyfaomae&mwGif rxm; txufazmfjyyg BudKwifumuG,rf I
cdkufap&ef? tqifajypGm xdkifwwf&ef oifhyg/ cg;atmufxuf edrfhaom ae&m qdkif&m vkyfief;&yfrsm;onf oifhtm;
vnf; vdktyfygonf/ uGefysLwmcHk wGifvnf; rxm;oifhyg/ tydk 'ku©ay;jcif;rsm;[k xifaumif;
wGif xdkifí tvkyfvkyfudkifaepOf ouf xifMuygrnf/ odkY&mwGif ¤if;wdkYonf
awmifhoufompGm aeEdkif&eftwGuf Power Player rvkyfEdkifaom vkyfief;rsm; r[kwfyg/
vHak vmufaom ae&m tus,t f 0ef; &d&S oif\ uGefysLwmonf vQyfppf um;wpfpD;uJhodkYyif uGefysLwm wpfvHk;
ygrnf/ odYkr[kwyf gu rdepf tenf;i,f pGrf;tif r&dSvQif rnfodkYrQ toHk;0ifrnf onfvnf; rsm;pGm½IyfaxG;aom ypönf;
twGi;f rSmyif Zufausmwufjcif;? aemuf r[kwfyg/ ¤if;vQyfppfpGrf;tifqdkonf rsm;jzihf ESpfaygif;rsm;pGm tvkyfvkyfae
ausmbufru S u
kd cf v
J mjcif;? vufacsmif; uvnf; yHkaopdwfcs&onfh t&mrsdK; aom pufypön;f wpfcyk ifjzpfonf/ wpf
rsm;ESihf vufaumuf0wfrsm; udu k cf v
J m r[kwfyg/ odkYjzpfí uGefysLwmrsm; ywfvQif rdepftenf;i,frQ files rsm;udk
jcif;rsm; jzpfvmwwfonf/ twGuf vQyfppfpGrf;tm; jyóemqdk jyifqifxdef;odrf;jcif;? pkpnf;jcif;ESifY
odkYtwGuf xdkifcHkwGif xdkifaom onfu tcsdefra&G; jzpfay:Edkifonf/ oefY&Sif;apjcif;? ¤if;aemuf yHkrSef back-
tcg oif\ ajcz0g;ESpfzufonf Murf; oif\ tdrfoHk;vQyfppfonf rsm;aom up jyKvkyfjcif;wdkYonf oif\ uGefysL
ESifh wajy;wnf; &dSoifhygonf/ okdYr tm;jzifh 230 AdkY jzpfí ¤if;xufrsm;pGm wmudk ysufpD;jcif;rS a&&SnfwGif xdef;
[kwf ajcz0g;atmufwiG f tjrifh wpfcck k edrfhusonfjzpfap? 230 AdkYxuf ydkvm xm;ayvdrfYrnf/
cHxm;&ygrnf/ Monitor udk Munfhae onfjzpfap vQyfppfpGrf;tifoHk; ypönf; Ref: Smart Computing

152 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGefysLwmwGif printers rsm; wyfqifjcif;

uGefysLwmwpfvHk;wGif printers, atmufazmfjyyg tcsufrsm;udk odxm;


keyboards, monitors, mice wdkYudk vQif oifhtaejzifh printer wpfvHk;udk
wyfqifjcif;onf xl;qef;onfh tvkyf 95 &mcdik Ef eI ;f atmifjrifpmG jzifh wyfEikd yf g
r[kwfyg/ uGefysLwm toHk;jyKolwdkif; vdrfhrnf/
jyKvkyaf eus tvky[ f yk if qdEk ikd yf gonf/
odYk&mwGif printer wpfv;kH udk wyfqif&m 1. Give it a test.
ü keyboard, monitor, mouse wdkU Printer udk oif\ uGefysLwmwGif
uJhodkY r[kwfbJ uGefysLwmpepfrsm;u wyfqifjcif; (installation) rjyKvkyfrD
tvdktavsmuf csdwfqufay;Edkifrnf ppfaq;rIrsm; jyKvkyfyg/ txl;ojzifh
r[kwfyg/ ¤if;twGuf driver ac: uGef ¤if; printer onf tjcm;aom uGefysL
ysLwmpepfrS vufcEH ikd &f ef csw d q f ufay; wmwpfvHk;wGif toHk;jyKaeonfh tae
rnfh program (software) vdktyfyg txm;wGif ¤if;\ test page udk MunfY
onf/ Edkifygonf/ Oyrm color printer jzpf
Printer topfwpfcktaejzifh ¤if; ygu rifom;? ta&mif tajctaeudk
wGif (1) printer ESifhoufqdkifaom Munfhyg/ ¤if;twGuf web page wpf
aqmif½Guf&rnfh vrf;ñTefcsuf? tMuH rsufESmudk ½dkufxkwfjcif;u ppfaq;&ef
ay;csufrsm; yg0if a&;om;xm;onfh ydkrdk tqifajyygonf/ rif ink (or)
pm½Gufpmwrf;rsm;? (2) driver ac: ¤if; toner enf;aejcif; (odkYr[kwf) ukefae
printer udk uGefysLwmpepfrS vufcH NyDjzpfjcif;wdkYudk ppfMunfYEdkifygonf/
toHk;jyKEdkif&ef csdwfqufay;rnfh pro- ¤if;tajctaeudk error messages jy
gram (software) wdkY yg0ifonf/ ygvdrfYrnf/
y&ifwmwpfv;kH udk wyfqif&mü Printer driver (software) rsm;onf ¤if; error wdkUonf oif\ uGefysL
CD-ROM (disc) rsm; jzpfMuonf/ wmwGif printer wyfqifaomtcg rvdk
driver ac: uGeyf sLwmpepfrS
oifhtaejzifh ñTefMum;csufrsm;udk ao vm;tyfaom jyóemrsm; ay:vmEdkif
vufcEH ikd &f ef csw
d q
f ufay;rnfh csmpGm zwf½í I aqmif½u G jf cif;jzifh trSm; ygonf/
t,Gif;uif;onfh printer wpfvHk; wyf tu,fí printer onf ta[mif;
y½d*k &rf aqmzf0h J vdt
k yfygonf/ qifjcif; tvkyfudk aumif;pGm vkyf wpfv;kH jzpfaeNyD; tjcm;aom uGeyf sLwm
aqmifNyD;jzpfayvdrfhrnf/ wGifvnf; wyfqifxm;jcif; r&dSygu
,ck tcsdefrsm;ü printer rsm; 0,f ppfaq;&ef tqifrajyEdkifaom tajc
,l&mwGif azmfjyyg vrf;nTecf sufrsm; yg taersd K ;wG i f ¤if ; printers wd k U \
0ifa&;om;xm;onfY manual book- model tay: rlwnfí prf;oyfrIrsm;
let ESihf driver disc (CD-ROM) wdUk udk jyKvkyfEdkifygonf/ tcsdKUaom printer
yl;wGJí xnfhoGif;xm;NyD;jzpfonf/ odkY wdYk onf uGeyf sLwmESihf qufo, G rf I rjyK
wkdif oifhtaejzifh ¤if;vrf;nTefcsuf xm;aomfvnf; ¤if; printer udk rD;BudK;
manual udk todrf;vGefjcif;? &SmrawGU wyfí puúLxnfhum zGifhEdkifygonf/
jcif; (odUk r[kw)f vrf;ñTecf suf manual prf;oyfrI tajctae (text) pmom;rsm;
udrk zwfbJ ud, k wf ikd f vkyaf qmifvykd gu udk ¤if; printer wGif ½dSaom LCD (or)

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 153


LED rsufESmjyifwGif jrifae&ygrnf/ aMumif;ESihf rif vufusef tajctaewdUk Inkjet printers wdkYwGif trnf;a&mif
¤if;wdkYonf laser printer rsm;wGif yg udk odEdkifygrnf/ tjcm;aom jyóem oufoufEiS hf umvmta&mif rifb;l wdUk
&dSwwfNyD; inkjet printer rsm;wGif r½dS rsm;twGufvnf; oufqdkif&m cvkwf oD;jcm; cGJxm;wwfí tcsdKU printers
yg/ odkUaomf printer ay:rS tcsufjy wpfcck u
k kd EdyS x
f m;um txufygtwdik ;f rsm;wGif rnfonfYrifb;l wGif rifuek af e
rD;uav;rsm;\ wnfNidrfrIudk Munfhí jyKvkyfEdkifygonf/ Oyrm Form Feed NyDqokd nfukd oD;jcm;jyonf/ odYk twGuf
vnf; printer tajctaeudk odomEdkif Button tvkyf rvkyfjcif;rsdK; jzpfonf/ ukefcef;aeaom rifbl;udk vJvS,fjcif;
ygonf/ jyóem&daS evQif ¤if;tcsufjy (odkUr[kwf) rif jznfYjcif;rsm; jyKvkyfEdkif
rD;av;wdkYonf rdSwfwkwfrdSwfwkwf jzpf 2. Check the ink. ygonf/
aeum rwnfNidraf om taetxm;wGif tu,fí laser printer wpfck\ ¤if;rifbl; vJvS,f&ef nTefMum;
jyaeygrnf/ Oyrm puúLxnfrh xm;vQif test page wGif bmrQrawGY&bJ tvGwf csufrsm;ESifY rifbl;trsdK;tpm; parts
puúLudknTefaom tcsufjyrD;u rdSwf csnf;om jzpfaeygu toner cartridge eHygwf ponfwYkduv kd nf; trsm;tm;jzifY
wkwf (vif;vdu k ?f aysmufvu kd )f jzpfaeyg wGif rifukefaeonfvnf; jzpfEdkifyg printer \ tzHk;twGif;bufwGif yHkEdSyf
rnf/ xdt k cg puúL? pm½Gux f nfY&ef jzpf onf/ odYk twGuf rifawmift h opf xnfh a&;om;xm;Muygonf/
onf/ vdktyfygu uGefysLwmudk jyefí &ygrnf? odkYr[kwf rifjznfh&ygrnf/
3. Make a connection.
zGifYvdkuf&ygrnf/ Inkjet printer wdkYtwGufrl oufqdkif
aemufwpfcsuf Munf&h rnfrmS uGef
Laser printer trsm;pkESifY inkjet aom tcsufjy LED rD;uav;u rdSwf
ysLwmodkY vQyfppfpGrf;tifydkYrnfh rD;BudK;
printer tcsdKUwdYk wi G f cvkww f Ykd ut
kd qif wkwrf w Sd wf w
k jf zpfap? ta&mifwpfrsKd ;rsKd ;
ESihf uGeyf sLwmtcsut f vufwYkdukd o,f
ajyajy udkifwG,f toHk;jyKEdkif&ef test ajymif;íjzpfap jyaeygvdrfYrnf/
aqmifay;rnfBh udK;wdYkjzpfonf/ ¤if; uGef
page rsm;wGif &Sif;vif;pGm azmfjyxm; ¤if;wGif rifwpfbl; odkUr[kwf rif
ysLwmodUk qufo, G o f nfh connection
wwfonf/ Laser printer wGif ¤if; bl;tm;vH;k rifuek cf ef;aejcif; odYk r[kwf
BudK;wGif ESpfrsdK;ESpfpm; ½dSonf/ USB
control panel ay:&dS Online okYd r[kwf rifxGufonfY nozzle acgif; ydwfqdkYae
(Universal Serial Bus) ESifh parallel
Menu cvkwfudk EdSyfjyD; Printer Test jcif;rsm; jzpfEdkifygonf/ Nozzle acgif;
trsdK;tpm;wdkY jzpfMuonf/ ,ckaemuf
Menu udk zwfEdkifonf/ vdktyfonfwdkY ydwq f YkdrtI wGuf oefY&iS ;f a&;vkyaf y;rnfh
ydkif; xkwfvkyfonfh printers rsm;wGif
udk jznfhpGuf ajymif;vJEdkifonf/ ¤if;wdkY functions rsm;vnf; yg0ifygonf/
USB udk toHk;rsm;vmMuonf/ ¤if;wdkY
wGif toner rif vufusef tajctaeESiYf
printer \ memory ponfwdkYudk jy
xm;wwfonf/ ¤if;tcsuw f Ykdonf oifh
twGuf vdktyfcsufrsm;yif jzpfonf/
Lexmark ESifY EPSON inkjet
printer wdkYwGif uGefysLwmrygbJ udk,f
wdkif ppfaq;rIrsm;udk jyKvkyfEdkifonf/
,cif HP ESifh Canon wdkYwGifvnf;
xdkUtwl aqmif½GufEdkifonf/ ¤if;udk jyK
vkyf&efrSm printer udk ydwfvdkufNyD; Pa-
per or Form Feed cvkwfudk vufjzifh
zdEdSyfxm;NyD; printer udk jyefzGifhyg/ oHk;
puúefYcefY tMumwGif ¤if;cvkwf (EdSyf
xm;jcif;)udk vTwfvdkufyg/ Printer rS
toHrsm;xGufvmum test page udk
xkwfay;vdrfYrnfjzpfonf/ rnfodkYyif
jzpfap ¤if; printer yHkrSef tvkyfvkyfEdkif

154 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


twGufrl Ethernet udk oHk;Muygonf/ net rSwpfqifh oufqdkif&m printer
Ports rsdK;pHk wyfqifxm;aom printer xkwfvkyfol Web site udk zGifhí driver
rsm;twGuf ¤if; printer wpfvHk;wnf; package udk (download) &,lEdkifyg
udk uGefysLwmrsm;ESifh csdwfqufxm;Edkif onf/ xdkodkY&,l&mwGif rdrduGefysLwm
í wpfNydKifeuf oH;k Edik Mf uygonf/ Oyrm wGif folder wpfckwnfaqmufí save
USB port, parallel port, serial port vkyf? odrf;qnf;xm;oifhygonf/ ¤if;
ygaom printer rsm;udk qdkvdkygonf/ files rsm;onf rsm;aomtm;jzifh csHKU
Ink cartridge (rifbl;? rifawmifh)
xm;wwfMuí WinZip uJhodkYaom
4. Driver check. software wpfckck vdktyfygvdrfYrnf/
xnfhyHk? xnfhenf;wdkYudk WindowsXP version wGif ,cif
¤if; printer \ tzHk;atmufwGif azmfjyyg printer driver pm&if;wGif
Windows version rsm;xuf driver wyfqifrnfh printer trsdK;tpm;udk
a&;xm;avh&dSonf/ (softwares) rsm; ydkrdk xnfhoGif;xm;yg awGUygu wdkuf½dkuf step 5. Is it de-
onf tcsuftvufay;ydUk rIwiG f ydrk kd jref onf/ odkYjzpfí printers trsdK;tpm; tected wGif qufvufzwfEdkifygonf/
qefí wyfqif&mwGifvnf; (screws tawmfrsm;rsm;udk tvdktavsmuf wif
rvdkbJ) vG,fulpGm wyfqifEdkifonf/ ay;Edkifygonf/ ¤if;twGuf Control 5. Is it detected ?
tu,fí oif\ uGefysLwmwGif Panel rSwpfqifh Printers and Other Printer ESifh uGefysLwmudk quf
USB port ryg&dSygu odkYr[kwf xyfrH Hardware ~Add a printer odkUr[kwf oG,fNyD;onfESifh ¤if;wdkUudk zGifYvkdufyg/
vdktyfygu USB hub wpfck jznfhpGuf Printers and Faxes~Add a printer Windows system onf ¤if;\ yHkrSef
wyfqifEdkifygonf/ udk < click > jyKvkyfyg/ Add Printer vkyfpOftwdkif; booting vkyfief;wdkYudk
,cif printers ta[mif;rsm;onf Wizard ay:vmí qufvuf nTeMf um; rdepftenf;i,fMum jyKvkyfNyD;onfESifh
rsm;aomtm;jzifh parallel connection csufrsm;twdik ;f aqmif&u G jf cif;jzifh wyf wyfqifxm;aom printer udk system
rsm; jzpfMuonf/ odkYaomf aemufydkif; qifrnfh printer \ trsdK;tpm;udk &Sm wGif;½dS built-in driver udk toHk;jyKNyD;
xkwfvkyfaom uGefysLwmrsm;wGif ¤if; azGEdkifygonf/ &Snfvsm;pGm xnfhoGif; wdkuf½dkufinstallation jyKvkyfygvdrfh
¤if; parallel port ygrvmonfrsm; jzpf xm;aom printer pm&if;rsm;wGif scroll rnf/ USB port udk toHk;jyKvQif uGef
wwfygonf/ ¤if;twGuf BIOS wGif down vkyí f pdw&f n S pf mG &SmazGjyD; rawGU ysLwmudkyif ydwfvdkuf&ef rvdkbJ prin-
zGií
hf parallel port modes twGuf ay; vQifprinter ESit hf wlygvmonfh driver ter udk wyfqifEdkifygonf/ Windows
xm;? rxm;udk ppfaq;Munfhyg/ tcsdKU (CD-ROM) udk xnfhí installation XP wGif Taskbar ay:ü ¤if; aqmif&u G f
BIOS rsm;wGif disabled jzpfaewwf vky&f efomjzpfygonf/ odYkr[kwf Inter- aeaom tajctaeudk jyay;ygonf/
onf/ tu,fí BIOS wGif parallel tu,fí wyfqifrnfh printer twGuf
port modes udk &,lEdkifaMumif; azmfjy Inkjet printers rsm;ESifh display system wGifbuilt-in driver r½dSygu
xm;vQif ECP (Extended capa- rygaom printers rsm;wGif LED driver ½dES ikd rf nfh ae&mudk &SmEdik &f ef ñTe;f
bilities Port) setting rS PS/2 odUk r[kwf (light-emitting diode) ac: ygvdrYf rnf/ Oyrm-floppy disk drive,
bidirectional udk a&G;cs,f&ygrnf/ rD;vHk;uav;rsm; yg&dSygonf/ hard disk, CD-ROM wdkYwGif driver
,cif BIOS rsm;wGif Integrated Peri- ½dSrnfhae&modkU browse button udk
pherals - Onboard Parallel Port / toHk;jyKí installation vkyf&ygrnf/
Mode [lí jyxm;ygonf/
,cif Macs uGefysLwm ta[mif; 6. Add manually
rsm;wGif serial port udk toHk;jyKwwf tu,fí Windows system jzifY
Muygonf/ ,cktcg high-volume printer udk tvdktavsmuf installa-
printers rsm;twGuf FireWire port tion jyKvkyf&mwGif rnfonfh wkHUjyef
udk oHk;xm;í network printers rsm; csufrsdK;rS r&cJhvQif odkYr[kwf wpfpHk

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 155


wpfck rSm;,Gif;aeonf[kxifvQif yHkrSef xd k printer wGif USB port ES i f h
twdkif; wpfqifhcsif; aqmif½Guf&yg parallel ESpfrsdK;pvHk; wyfqifxm;
rnf/ Control Panel rSwqifh Print- onf/
ers and Faxes (icon) udk <double
click> jyKvkyyf g/ ¤if;aemuf b,fbuf
wGif &dSaom Printer tasks (pane) wGif txm;wGif &dSaeonf/ odkYaomf oif\
Add a printer udk <click> jyKvkyfí uGeyf sLwmwGif parallel port ryg&daS wmh
zGifhyg/ Add Printer Wizard <next> yg/ ¤if;twGuf uGefysLwmudk zGifhí
wGif Automatically detect and in- parallel port interface card wpfck
stall my Plug and Play printer Control Panel rSwpfqifh Print-
wyf qif&ygrnf/ ¤if;twGuf rnfonfh
udk[recheck] jyKvkyfyg/ Windows ers and Faxes (icon) udk <double
PCI (Peripheral Component Inter-
system onf rdepf tenf;i,fMumrQ click> jyKvkyfí zGifhvdkufonfESifh rdrd
connect) slot wGif rqdk xnfhpdkufEdkifí
printer udk &Smygvdrfhrnf/ ¤if;wGif wyfqifxm;aom printer udk o½kyaf z: ¤if;u'frsm;onf 35 a':vmcefY usoifh
printer qufoG,fxm;onfudk vufcH icon yHjk zifh jrifae&ygrnf/ ¤if;tay:odYk
ayvdrfYrnf/ tu,fí parallel port
vQif step.4 wGif a&;xm;onfhtwdkif; nmbuf right-click udk EdyS í f (atmuf rygawmYaom notebook wpfvHk;udk
installation jyKvy k &f ef qufvufaqmif qH;k vdik ;f rS) Properties udk zGivhf u
kd v
f Qif udik af qmifxm;rdvQif ¤if;twGuf USB-
&GufEdkifygonf/ wpfenf;tm;jzifh Add ¤if;printer ESio hf ufqikd af om taMumif; to-parallel adapter cable udk aqmif
Printer Wizard wGif [uncheck] wGif t&mrsm;ESifh aqmif½GufEdkifpGrf;aom xm;&ayvdrfYrnf/ ¤if;twGuf driver
xm;í <next> wGifconnection type tcsuftvufrsm; yg0ifonfh dialog software vdktyfí adapter ESifhvnf;
udk a&G;cs,fyg/ xkdUaemuf parallel box wpfcak y:vmygrnf/ Printer trsKd ;
wGJí rygwwfyg/ tcsdKU adapter rsm;
odUk r[kwf USB udk ½du k x
f nfYyg/ Par- tpm;ay: rlwnfí jcm;em;csufrsm; &dS u printer wdkif;udkvufrcHyg/ aps;EIef;
allel udk LPT1 tjzpf owfrw S af c:xm; aomfvnf; tajccHtm;jzifh wlnDMuyg tm;jzifh 35 a':vmatmufwGif ½dSaomf
Muonf/ Next jzifh qufvufoGm; onf/ ¤if; box twGif;rS button odkY vnf; tqifrajyrIu rsm;aeayvdrfh
jcif;tm;jzifh built-in driver pm&if;wGif r[kwf tab rsm;udk toHk;jyKí tjrJwrf; rnf/ odkYtwGuf printer r0,frD odkY
0ifa&muf&mS Munfyh g/ ¤if; driver rawGU toH;k jyKvdak om settings rsm;udk ajymif; r[kwf rwyfqifrD rdrduGefysLwmESifh
vQif rdrdtaejzifh odxm;aom driver vJowfrSwfEdkifygonf/ Oyrm puúL wGJcsdwfEdkifaom taetxm;wGif &dS? r&dS
&dSonfh ae&m (hard disk, CD-ROM) trsdK;tpm; - A4, print quality, reso- udk aocsmpGm ppfaq;oifhygonf/
ponf ae&mrsm;odkY browse jzifh &Smí lution wdkY jzpfygonf/
tu,fí printer connection
installation jyKvkyy f g/ rnfoYkdyifjzpfap onf USB (port) wpfrsKd ;om&dí S oif\
oifonf aemufq;kH wGif "Your Printer 8. Good to go
uGeyf sLwmwGif ¤if; USB wyfqifrxm;
is successfully installed." [laom oif ESpfouf&m program wpfckck vQif USB 2.0 PCI adapter udk xyfrH
message udk jrif&ygvdrfYrnf/ rS print ½du
k x
f w
k &f ef file udk a½G;cs,yf g/ jznfhpGuf&ygvdrfYrnf/ ¤if;onf aqmif
,cktcg oifonf printout wpfapmif ½GufEdkifrI ydkrdkjrefqefí WinXP wGif
7. Configure your printer. udk ½dkufxkwfEdkifygNyD/ built-in driver ygNyD; jzpfonf/ USB
PrinterwpfvHk;udk atmifjrifpGm 1.1 card vnf;&dSí owdjyKa½G;cs,fyg/
wyfqifNyD;pD;aomfvnf; ¤if;wGif rdrd Bridge the connection gap
Notebook rsm; twGufrl PCMCIA
tvdk&dSaom settings rsm;udk BudKwif Printer ESifY computer wd k U
USB card udk toHk;jyKEdkifygonf/ ¤if;
owfrSwf&ygOD;rnf/ ¤if;twGuf wpf qufoG,frI tajctaersm;
cards wdkYonf a':vm 10 rS 80
Budrfom aqmif&Guf&efjzpfNyD; tajymif; oifonf jrefEeI ;f jrifY high-speed twGif; usoifYEdkifygonf/
tvJr½dSvQif tNrJwrf; yHkaooHk;Edkifae laser printer wpf v H k ; ud k parallel Ref: Smart Computing
rnf jzpfonf/ qufoG,frIjzifh wyfqif&rnfh tae October 2004

156 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmoifcef;pm

tykdif; (2) graphic rsm;ay:xGufvm\/ toHk;jyKolonf linked text


tcef; (9) odkYr[kwf graphic ay:odkY click vkyfvkdufaomtcg? rdrd
Adding Links anchor tag twGif; nTef;qkdazmfjyxm;&Sdonfh page onf
Web page wpfcw k iG f rdru
d ,
dk yf ikd f site twGi;f csw
d qf uf browser window xJwi G f load vky,f yl gvdrrhf nf/ txufu
rIrsm; tMum; site rsm;okdYcsdwfqufrIrsm; jyKvkyfEkdif&eftwGuf code listed t&ay:xGuv f mrnfyh u
kH kd figure 9-1 wGif jrifawGU
HTML jzifhrnfodkY vkyfudkifaqmif&Guf&rnfudkqufvuf Ekdifonf/
avhvmMu&rnfjzpf\/ links rsm;yg&Sdaeonfh single im-
ages rsm;ESihf image maps rsm;taMumif;vnf;yg0ifaeygvdrhf
rnf/ "click here" [k nTefjyay;rnfh hightlighted text ESifh
graphics rsm;udkvnf; &if;ESD;uRrf;0ifoGm;Ekdifapygvdrfhrnf/
ancher tag (<A>) onf linking udpr ö sm;udk aqmif&Guf&ef
twGuf tag wpfcktjzpf toHk;csEkdifygonf/ Anchor tag
onf text \ spam wpfckudk &pfywfxm;aprnfh start tags
ESifh end taps rsm;&Sdaeaom container tag wpfcyk ifjzpfonf/
rdrdcsdwfquf,lvdkaom text udk atmufygtwkdif; toHk;
cs,lEkdif\/
<A HREF="http://www.oreilly.com">Go to
O'reilly.Com</A>
The Anchor Tag Dissected
graphic twGufudkvnf; atmufygtwkdif; toHk;cs,lEkdifyg
Anchor tag onf attlribute wpfckESifh yg0ifaeaom
onf/
<A HREF="http://www.oreilly.com"><IMG
omref container tag wpfckomjzpfonf/
<A>...</A>
SRC="ora.gif"></A>
Anchor tag
Anchor Tag Syntax Anchor tag onf rdrdcsdwfqufrIjyKxm;onfh graphic
The simplified structure (or syntax) for the anchor odkYr[kwf text wdkY 0ef;usifwGifxm;&Sdaom container tag
tag is: <A HREF=url> linked text or image </A> omjzpfonf/ Anchor tag twGi;f &So d nfh rnfonft
h &mjzpfap
browser twGif;rS Link wpfcktaejzifh display vkyfay;yg
wpfcktwGif;okdY ½IMunhfaomtcg? marked
Browser vdrfhrnf/ Default aMumifhom tjyma&mif underlined text
text onf tjyma&mif & S d í default jzif h underlined odkYr[kwf blue outlined graphics rsm;taejzifh links rsm;
vkyfjyxm;onf/ tjyma&mif outline wpfckjzifhvnf; linked ay:xGufvmygonf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 157


uGeyf sLwmoifcef;pm
HREF=url
The location of the linked file
rnfonfh document udk csdwfqufaqmif&Guf&rnfudk
browser tm; ajymjyay;&ef vdktyfygonf/ HREF onf
Browser qDodkY page \ URL udk yhHydk;rIjyKap&ef pGrf;aqmif
aponf/ HREF onf wu,fwrf;wduspGm rnfodkYnTef;qkd
onfudk roJruGJ jzpfp&myifwnf;/ Hypertext reference
[k qkdvkdjcif; jzpfonf/ tjcm; web pages odkY axmufjy
ay;Ekdifapygvdrfhrnf/ rnfokdYyifjzpfap images ESifh audio
okdYr[kwf video files wkdYuhJokdYaom web resourcs udkvnf;
protocol) ESifhtwl tpcsDíjzpfonf/ ¤if;rS browser tm;
axmufjy nTef;ay;Ekdifapygonf/
web ay:odkY xGufí azmfjyyg document udk &,lvkdufyg[k
URL onf path-name yg&SdNyD; protocol rsm;ESifhtwl
ajymay;onf/ URL wpfck\ tpdwftydkif;rsm;ay:wGif in-
NyD;jynfhpHkaom absolute odkYr[kwf window wGif vuf&Sd
formation ykdí wduspGm&,lEkdif&eftwGuf tcef; (2)wGif
yHkazmfay;xm;onfh document ESifh qufET,faeonfh rela-
azmfjyay;chJonfh URL dissection erlemudk jyefMunfh&yg
tive wdYk wpfcck jk zpfEidk o
f nf/ Absolute URLs rsm;onf Web
rnf/
ay:wGif document xGufay:vmap&ef axmufnTefjyonfh
Figure 9-2 wGif azmfjyxm;onfhtwkdif; home page
tcgwGif toHk;jyKxm;chJMuonf/ rdrdudk,fydkif site ay:&Sd
wGif popular cooking sites odkY external links tcsdKU
tjcm; document udk axmufnTef;vkdvQif toHk;jyKolonf
xnfhoGif;,lygonf/
relative URL udk toHk;jyKEdkifonf/
wpfcgwpf&H &Snfvsm;aom URL pathname wpfckudk
Text tcsKd U0ef;usiw f iG f anchor tag wpfcu
k kd ½ku
d u
f yf&ef
page rS csw
d q
f uf,al omtcg figure 9-3 yHpk t
H wkid ;f confus-
odyfvkyfray;rDuwnf;u csdwfqufrIjyKjcif;twGuf real art
ing taetxm;rsm;jzifh jzpfoGm;wwfygonf/ rdrd\ pdwful;
onf URL trSefudk &&SdoGm;apygonf/
xJwGif wnfaqmufrIudpo ö nf attribute wpfckjzifh yg&Sdaom
container tag ½dk;½kd;av;wpfck tjzpfom &Sdaeap&ygrnf/
Linking to pages on the Web
Web ay:wG i f rd r d j rif a wG U &aom page wpf c k o d k Y Pathname rsm;jzifh BuD;BuD;us,fus,f rxm;&Sdapvkday/
csdwfqufay;rnfh link wpfckudk tBudrfawmfawmfrsm;rsm;
Linking Within Your Own Site
zefwD;&ef vkdtyfaeygvdrfhrnf/ ¤if;udk "extenal" link wpfck
rdru
d ,
kd yf idk f site twGi;f rS page rsm; tMum;wGif rdrt
d ae
tjzpf od&Sdxm;onf/ taMumif;rSm rdrdwkdYudk,fykdif server
jzifh linking \ BuD;rm;aom tydkif;BuD;udk jyKvkyfay;&ayvdrfh
odkYr[kwf site \ tjyifzufrS page wpfckqDodkY &nf&G,f
rnf/ Home page rS section pages rsm;qDoYkd vnf;aumif;?
xm;jcif;aMumifhjzpf\/
section pages rsm;rS content pages rsm;odkY vnf;aumif;
external link wpfcu k kd jyKvyk &f eftvdYkimS ? absolute URL
ponfjzifh csdwfqufrIrsm;udk qdkvdkonf/ tqkdyg udp&ö yfrsm;
udk jynhfpHkpGm jznfhqnf;ay;&ef vkdtyfonf/ http://part (the
wGif relation URL wpfckudk rdrdtaejzifh jznhfqnf;ay;Ekdif
onf/ rdrdudk,fydkif server ay:rS page wpfcktwGuf ac:ay;
&efjzpf\/ Relative URL rSmrl browser wGif avmavmq,f
display vkyfygonf/
Relative links rsm;twGuf rdrdtaejzifh http:// udk csef
vSyfxm;Edkifonf/ ¤if;rygjcif;aMumifh browser onf linked
document twGuf vuf&Sd server ay:wGif pwif&SmazG,l
ygonf/ odkY&mwGif rdrdtaejzifh pathname ay;xm;aom
document onf rnfonfh directory xJwGif &Sdaeonfudkrl
browser [m nTefMum;ajymqkday;&rnf jzpf\/

158 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmoifcef;pm
Pathname wpfckudk oD;jcm; file odkYr[kwf directory Oyrmtaejzifh rdr\d home page (index html) rS gen-
wpfckodkY odap&eftwGuf nTefjy&mwGif toHk;jyKxm;&onf/ eral information page (information.html) wpfckodkY
Forward slashes/ yg&Sdonf files names rsm;ESifh oD;jcm; csw
d q f ufrI jyKvyk Mf urnf/ avmavmq,f files ESpcf pk vH;k onf
directory wkdY\ Unix comention twkdif; xnhfoGm;½Hkom directory wpfckxJwGif&Sdaeonf/ ¤if;udk junskitchen [k
jzpfonf/ trnfay;xm;onf/ okdYtwGuf figure 9-4 wGif azmfjyxm;
vuf&Sd document ESifhtwl pwif&mwGif nTef;qdkonfh onft h wkid ;f URL twGi;f ¤if;\ filename udk ay;vku d jf cif;
document tm; path taejzifh azmfjyay;&ef vkdtyfonf/ jzifh information page udk csw d q
f ufrI jyKvkyí
f &oGm;Ekid af wmh
rnf h o nf h a e&mrS URLs &rnf q k d o nf r S m tenf ; i,f onf/
a,mif0g;0g;awmh jzpfaeygonf/ qufvufí Oyrm tcsdKUudk
vkyfudkifoGm;vQif oabmaygufoGm;Edkifygonf/ Linking to a lower Directory
tu,fírsm; directory wpfckwnf;wGif &Sdaeonf
r[kwfygu rnfokdY aqmif&Guf,l&rnfenf;/ URL twGif;
pathname udkyg xnfhoGif;ay;jcif;jzifh browser udk nTefjy
ay;Ekdifonf/
NyD;chJaom erlemudk qufvufí vkyfudkifMunhfEkdifonf/
rdrd\ recipes files rsm;tm; recipes [k trnfay;um
subdirectory wpfckwGif odrf;xm;vkdufonf/ rdrdtaejzifh
salmon.html trnf&dS directory wGi&f adS eaom file wpfcu
k kd
index.html rS csdwfqufay;vkdonfhtwGuf yxrOD;pGm
browser udk recipes trnf&Sd subdirectory wGif &SmazG

Linking Within a Directory


wlnDaom directory twGif; tjcm; file wpfckodkY csdwf
qufrItwGuf t½dk;&Sif;qHk; relative link udk oHk;onf/
(macintosh users rsm;twGuf "folders" rsm;&SdaeaMumif;
tvkdvdkawG;xm;NyD;jzpfaeygonf/ odkYaomf web aMumifh di-
rectory model udk tenf;i,f a&TUajymif;ay;&ef vkdtyfaeyg
vdrfhrnf/)
wlnaD om directory twGi;f rS file wpfcu k kd csdwq
f ufrI
jyK&mwGif toH;k jyKrnfh filename wpfcck u
k kd ay;xm;&ef vdt k yf
onf/ Path information r&Sdaom rnfonfh file udkrqkd
browser taejzifh vuf&Sd cocument udkom ajymMum;ae
onf[k rSwf,lygvdrfhrnf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 159


uGeyf sLwmoifcef;pm

,lapNyD; salmon.html [laom file twGuf qufvuf&SmazG


ap&ef figure 9-5 twkdif; aqmif&Guf,laponf/
<A HREF="recipes"/Salmon.html">garlic salmon</A>
,ckwpfBudrfwGkif directory level wpfckxufydkaom
csdwq
f ufru I kd jyKvkyMf unhyf grnf/ french subdirectory wGif
ae&mcsxm;ay;aom tapenade.html [lonfh file odYk quf,l
Munhfonf/ rdrd\ file udk figure 9-6 wGif azmfjyxm;onfh
twkdif; recipes ESifh french [laom subdirectories ESpfckudk
jzwfoef;,l&ef nTeMf um;csurf sm; jyKvkyaf y;&efvtdk yfygonf/
<A HREF = "recipes/french/tapenade.html"> tapenade
(olive spread)<A>
tajzxkwfay;onfh anchor tag onf browser tm;
vuf&Sd directory onf recipes [laom directory jzpfí
french [laom tjcm; direcotry wpfckudk xyfrH&SmazG
NyD;tapenade.html odkY csdwfquf,lvkdygonf[k ajymay;yg
vdrfhrnf/

,cktBudrfwGif higher level wpfckay:wGif &Sdaeonfh home


page qDodkY recipe page rS jyefí nTef;qkdyHkudk vkyfudkifMu&
awmhrnf/
"dot-dot-slash"(../) udk Unix wGif tqkdygudpt ö wGuf
pathname convention wpfcktjzpf vkyfxm;onf path-
name udk ../ wpfcjk zifh pí azmfjy,laomtcg "Level wpfco k Ydk
wuf,lyg" [k browser tm; ajymonfhenf;wl aqmif&Guf
,ljcif; jzpfonf/ odYk ro S m ¤if;onf specified file udk tydik ;f
vkduf qufoGm;Edkifygonf/
salmon.html rS home page (index.html) qDodkY
jyefvnfcsdwfquf ,lap&onf/ xkdodkY aqmuf&Gufap&ef
tvkdYiSm vuf&Sd document xufru level jrifhaom direc-
tory wpfckjzpfaom file wpfckudk csdwf,l&ef vkdtyfonf/
pathname wGif index.html trnf&dS file wpfct k wGuf Munfh
Edkif&ef browser tm; "90 up are level" [k ajymqkday;&rnfh
oabmjzpfonf/ tqkdyg vkyfaqmifcsufudk figure 9-7 wGif
jrifawGUEkdifonf/
<A HREF="../index.html">[back to home page]</A>
odkYaomf tapenade.html rS home page odkY rnfokdY
Linking to a Higher Directory jyefvnfcsdwfquf ,lMurnfenf;/ Directory level ESpfckudk
vuf&Sd toHk;jyKaeaom file xufru tqifhqifhxm;&Sd tjyeftvSefoGm;Edkifrnfh enf;vrf;udk rSef;qEdkifrnfvm; fig-
onf directory wpfckwGif&Sd file wpfckudk pathname wpfck ure 9-8 twdi k ;f dot-dot-slash udk ESpcf gtoH;k csrnfh erlemudk
rnfodkY a&;om;&rnfudk qufvufavhvm&rnf jzpf\/ avhvm,lEkdifonf/

160 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmoifcef;pm
"go-up-a-Level, go-up-a-level" udpöudk ,cktxd Putting It Together-Making Links
wpfcgwpf&H chanting vkyfrI rjyKao;aMumif; owdjyK&yg index.html trnf&Sd file wpfckjzifh pwifzefwD;,lygu
rnf/ server wpfckay:wGif three directory wGif ae&mcsxm;yHkrSm
/one/two/three/four/five
a.html trnf&Sd file wpfckudk link wpfckudk zefwD;jyo
vdkygonf/ xkdfile odkY nTef;qkdonf pathname onf tqkyd g
file taejzifh rnfonfh directory wGi& f adS ejcif;tay: rlwnfí
ay;&ygonf/ Server ay:wGif directories trsdK;rsdK;wGif
ae&mcsxm;aomtcg a.html okYd pathnames rsm;udk a&;om;
&efyifjzpfawmhonf/ rdrdonf directory oHk;ckjzifh pchJojzifh
a.html onf
xkd directory wGif&SdchJvQif pathname \ trnfrSm
a. three HREF="a.html"
b. two HREF=../a.html
c. one HREF=../../a.html
d. four HREF=four/a.html
e. five HREF=four/five/a.html

Linking Within a Page


Web page wpfckwGif specific point wpfckudk Link
vkyf,lEkdifygonf/ &Snfvsm;aom scrolling page wpfck\
atmufajcwGif information ay;&ef shortcuts rsm; xnfah y;
&eftwGuf odkYr[kwf click wpfcsufwnf;ESdyf½HkrQjzifh page
wpfck\ xdyfqHk;odkY jyefa&mufoGm;ap&eftwGufwdkYudk pDrH
jcif;onf toHk;0ifvSaom trick yifjzpf\/
Page wpfcktwGif; tpdwftydkif;wpfckodkY linking vkyf
Don't Worry!
jcif;udk vkyfief;pOf ESpf&yfjzifh vkyfaqmifEkdifonf/ yxrOD;pGm
rdrdtwGuf relative URLs udk jzpfay:apjcif;tm; fragment udk trnfwpfcak y;&rnf/ xkYd aemufrS link wpfcu k kd
avhvmay;Ekid af om tool tjzpf WYSIWYG authoring tool wnfaqmuf,&l rnf/ tu©&mpOftvdu k f index wpfcuk kd fig-
wpfcjk zifh rdrd site udk zefw;D Ekid af Mumif; od&&dS onf/ Graphics ure 9-9 twkdif; zefwD;,lEkdifonf/
rsm; csxm;&efESifh rdrd site twGif; pages rsm; wpfckESifhwpfck
Step 1: Naming a Fragment
csdwfqufrI jyKvkyfxm;&efwdkYtwGuf automated link tools <A Name="text">
wpfcktjzpf aocsmpGm xm;&Sd&rnf/ ,cktxd xdk tool udk named anchor
toHk;jyKEkdifygvdrfhrnf/ Macromedia Dreamweaver ESifh NAME attribute ESifhtwl anchor tag (<A>) onf
Adobe Goline wdkYuhJodkYaom y½kd*&rftcsdKUwGif directory rnfonfhae&m wpfckckodkY nTef;qkdonfjzpfap trnfwpfckudk
structure udk todtrSwfjyKchJvQif rdrd\ relative URLs page \ section wpfcktjzpf ay;um toHk;jyKxm;onf/
tm; adjust vkyfay;rnfh built-in site management func- xko
d Ydk jyKvkyjf cif;onf flag wpfct
k jzpf vnf;aumif; marker
tion rsm;yg&Sdonf/ wpfcktjzpfvnf;aumif; xnfhay;xm;onfESifh oP²mefwl
HTML tm; vufa&;rl awmfawmfrsm;rsm; yg0ifcv Jh Qifrl ojzifh aemufokdY jyefoGm;rIudk tvG,fwul jyKvkyfEkdifonf/
rdrdtaejzifh relative pathnames ESifh tjcm; Unix con-
ventions rsm;ESifh ywfouforQudk odxm;&efvkdtyfyg 1? CGI wGif trnf&adS om anchor wpfcx
k nfx
h m;í "start
vdrfhrnf/ C" [k trnfay;xm;onf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 161


uGeyf sLwmoifcef;pm
TOOL TIPS
Adding Links
Page wpfckudk links rsm; rnfokdY xnfhoGif;&onfudk emrnfausmfMum;aom authoring programs oHk;ckjzifh
jrifawGUEdkifonf/

Step 2: Linking to a Fragment yg0ifí fragment wpfckudk linking vkyfaMumif;nTefjyay;


<A HREF="#text"> onf/
Link to a fragment (a "named ancher")
xdkYaemuf page \ tay:qHk;wGif named anchor udk 2/ "start C" jzifh label csdwfxm;aom fragment udk tu©&m
csdwf,l&ef link wpfck zefwD;,lMurnf/ xkd link onf ½kd;½kd; pOf index rS "C" pmvHk;rSwpfqifh csdwfquf,lonf/ xkdokdY
link wpfckomjzpf\/ trnf\a&SUwGif hash(#) wpfckom vkyfaqmifxm;NyD;jzpfí"C"ay:wGif click vkyf½Hkomvkdonf/

162 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmoifcef;pm
Linking to a fragment in Another Document image wpfae&m&mwGif toHk;jyKolu click vkyfvdkufaom
URL \ tqHk;wGif fragment name udk jznhfoGif;jcif; tcg browser onf pointer \ pixel coordinates rsm;
jzifh tjcm; document wpfcktwGif;&Sdaeaom fragment vTJay;í oifhavsmfaom link udk vHIYaqmfay;vkdufonf/
wpfckodkYvnf; link vkyf,lEkdifygonf/ Client-side image maps ay:wGif focusing vkyaf qmif
<A HREF="http://www.oreilly.com/niederst.html apaom erlemrsm;udk awGUjrifEdkifonf/ ¤if;onf HTML
#fragment">
file wGif map tm; wkduf½kdufwifay;chJonf/ Client-side
<A HREF="Content/glossary.html#fragment">
buf&Sd toHk;jyKol\ pufay:rS browser jzifh mouse-clicks
rsm;ESifh URLs rsm;udk twGJvdkufjzpfaechJygonf/
Client-side imagemaps rsm;wGif tydkif;oHk;ydkif;&Sdonf/
Ä omref½;dk ½k;d graphic file wpfck (·gi,·jpg odYkr[kwf ·jpeg
odkYr[kwf ·png)
Ä graphic \ <1MG> tag twGi;f USEMAP attribute
onf rnfonfh map tm; toH;k jyKrnfudk cGjJ cm;ay;onf/
Ä HTML document wpfcktwGif; map file (<MAP>
tag jzifh ac:jcif;) wpfckudk ae&mcsxm;ay;onf/

The Other Imagemap


Client-side imagemaps rsm;xuf server-side wGif im-
agemaps tukefvHk;udk t&ifjrifawGUEkdifygonf/ ¤if;wkdYwGif
uGmjcm;csuftcsdKU &Sdaeygonf/
Server-side imagemaps rsm;twGuf? server ay:wGif map
rsm;onf oD;jcm;pD (.map suffix jzifh trnfay;í) &Sdaeyg
onf/ ¤if;onf map file tjzpfodkY jyefqdkay;&ef special
program (CGI sript) wpfckay:wGif tm;xm;vsuf&Sdonf/
browser qDoYkd rSeuf efaom URL udk ydYk ay;onf/ [efcsun f D
pGmjzifh processing tm;vH;k udk server ay:wGif n§Ed iId ;f ae&m,l
xm;aponf/ Graphic wpfckvHk;udk yHkrSefxm;&Sdaom anchor
Several Links in One Graphic (Image maps) tag wpfckrSwqifh map file tm; csdwfqufay;xm;chJonf/
Web twGif; oGm;vmae&if;jzifh hot spots odkYr[kwf <AHREF="/egi-bin/veggie.map"><1MG
SRC="vaggie.gif"ISMAP></A>
links rsm; trsdK;rsdK; yg0ifaeaom single graphic wpfckudk
tjcm;rSwfom;&eftcsufrSm <1MG> tag onf ISMAP at-
awGUzl;Muygvdrfhrnf/ xkdokdYaom graphics rsm;udk image
tribute udk toH;k jyKum imagemap wpfct
k jzpf nTejf yay;&ef
maps rsm;[kac:qkdonf/
pDpOfxm;jcif;jzpfonf/
graphic wpfckwGif links rsm;xnfh,ljcif;onf tqkdyg
server-side imagemaps \ tm;omcsufrSm (Netscape
graphic twGufrl rnfodkYrQ xl;jcm;rI&Sdrnf r[kwfay/ ½kd;½kd;
Narigator 1.0 ESifh Internet Explorer 2.0 wkdYwGif client-
graphic wpf c k r Qom jzpf a eaponf / URL wpf c k o d k Y
side imagemaps udk support vkyfray;yg) tvHk;pHk sup-
oifhawmfonfh mouse-click wpfckudk aqmif&Gufay;apEkdif
port ay;jcif;jzpfonf/ odkY&mwGif toHk;jyK&mwGif ½IyfaxG;ae
aom ,EÅ&m;twGuf frontend taejzifhawmh vkyfaqmifay;
\/ taMumif;rSm server \ configuration tay: rSw D xJG m;&
ygonf/
aomaMumifh jzpfonf/ xkdtcsufudk jynfhpHkapvkdygu rdrd
wu,fwrf; vkyfaqmifp&mvkyfief;rSm pixel coordi-
server administrator ESifhtwl n§day;&ef vkdtyfNyD; tvkyfydk
nates rsm; tpHkvkdufESifh oufqkdif&m link information rsm;
tjzpf server ay:wGif xnfhvkyfay;ygvdrfhrnf/
yg0ifxm;aom map wpfcktjzpf aqmif&Gufay;jcif;jzpf\/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 163


uGeyf sLwmoifcef;pm
TOOL TIPS
Adding Named Anchors
Page wpfckokdY named anchors rsm; rnfodkY xnfhoGif;,lonfudk vlodrsm; ausmfMum;onfh authoring names jzifh
erlemMunhf½IEdkifonf/

164 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f


uGeyf sLwmoifcef;pm
Creating the Map 6? Map tm; trnfay;í HTML file wGif jznfhoGif;&
Tools rsm;onf maps udk generals vkyfay;ojzifh onf/ web authoring tools jzpfygu map udk tvdk
vuf j zif h map ud k a &;,l & ef rvk d t yf a y/ Shareware tavsmuf oGif;ay;ygvdrfhrnf/
imagemap programs udk download vkyf,lEkdifonf/ Web 7? HTML document udk save vkyf,lum rdrd browser
authoring tools tm;vHk;avmufeD;eD;wGifvnf; imagemap wGif zGifhvdkuf&efom jzpfonf/
generators rsm; built-in yg0ifvmwwfygonf/ Map udk xkdvkyfief;pOf tqifhqifhudk Macromedia Dream
zefw;D jcif;twGuf vkyif ef;pOfrsm;rSm atmufygtwkid ;f tqifh weave-3 jzifh toH;k jyKxm;yHt
k m; figure 9-10 wGif jrifawGUEkid f
vkduf aqmif&Guf,l&onf/ onf/
1? Page ay:wGif graphic udk csxm;&onf/ (odkYr[kwf
¤if;udk imagemap program wpfckrS zGifh,l&onf/) Image Tools
2? pwk*yH pkH ?H puf0ikd ;f yHpk ?H A[k*yH pHk rH sm;twGuf oifah vsmaf om Windows jzpfap Macs jzpfap ESpc f pk vH;k twGuf shareware
shape tool rsm;udkoHk;í click vkyfí &&SdEkdifaprnf/ ESifh freeware rsm; tvG,fwul &Ekdifojzifh imagemap-
{&d,mudk define vkyf&onf/ creation tools tajrmuftjrm;&Sy
d gonf/ CNET \ down-
3? Shapes wGif highlighted jzpfaepOfrSmyif text rsm; load.com(www.download.com) rS "imagemap"
ae&mwGif URL wpfckudk xnfhoGif;&onf/ twGuf&SmazGum vlBudKufrsm;aom program wpfckudk qGJ,l
4? Shapes rsm; xnfhoGif;jcif;udk qufvufvkyfaqmifNyD; oHk;&efom&Sdonf/
image wGif clicable area wpfcc k si;f twGuf oufqidk &f m
Windows
¤if;\ URLs rsm;udk Munhfay;&onf/
www.boutell.com/mapedit/ rS Tom Boutell \ Map
5? rdrdzefwD;vkdaom imagemap \ yHkpHudk a&G;,l&onf/
Edit udk &Ekdif\/
tu,fí server-side udk a&G;cs,fchJvQif rdrdtaejzifh
default URL wpf c k u d k define vk y f a y;&ef v nf ; Mac
vdktyfygonf/ ¤if;onf defined areas rsm;rS wpfck\ www.kicknit.com/mapmaker/ rS frederic Eriksson
jyifyae&mwGif click vkyfay;vQif display vkyfay;rnfh \ mapmaker 1.1.2 udk &Ekdifonf/
page jzpfonf/
qufvufí Figure 9-11 wGkif azmfjyxm;ouhJodkY
Dream weaver jzifh vkyfxm;onfh map file udk avhvm
Mu&rnfjzpfonf/
1? <1MG> tag onf USEMAP udk attribute vkyfí
browser udk rnfonfh map udk toHk;jyK&ef[k ajymay;
onf/ Single HTML document wpfcktwGif; im-
agemapped graphics awmfawmfrsm;rsm;ESifh ¤if;wkdYESifh
oufqkdifaom map files rsm;udk yg0ifEdkifaponf/

uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f 165


uGeyf sLwmoifcef;pm

2? Map \ pwifrIudpt ö wGuf ¤if;rSwfay;onfh dialog


box wGif 1 udk jzpfoi G ;f onft h avsmuf map 1 [ktrnf
ay;onf/ Image wGif hotspot wpfckpDtwGuf <AR-
EA> tags rsm;udk <MAP> tags ESifhtwl &Sdaponf/
3? <AREA> tag wdik ;f onf shape indentifier (SHAPE)
rsm; pixel coordinates (CORDS) rsm;ESihf Link (HREF)
twGuf URL wkdY yg0ifxm;Muonf/ xkd map twGif;
av;axmifyh pkH ?H puf0idk ;f yHpk ?H A[k*yH pkH H ,lí yHpk H oH;k rsdK;jzifh
qGJxm;onfudk awGU&rnf/

HTML Review-Link Tags


atmufygrSwfpkonf tcef; (9) oifcef;pmwpfckvHk;rS tags
rsm;\ rSwfpktusOf;jzpfygonf/

Tag and attribute Function

<A> Anchor tag


Browser twGi;f wGif spot wdkif;onf figure 9-12 wGif
GREF="url" location of the target file
jrifawGU&rnf/ tajctaetwdkif; file rsm; csdwfay;xm;
NAME="text' Name for the location in
vdrfhrnf/ Cursor jzwfoGm;aom spot onf hot spot tjzpf
nTefjyay;rnfjzpfonfhtjyif URL onfvnf; status bar the page
ESifhtwl ay:vmygvdrfhrnf/
<MAP> Map information for an
Mail Links imagemap
vG,fultoHk;wnfhaprnfh "mailto" Link wpfck&Sdaeyg NAME="text" Name for the map
onf/ Link wpfckwGif mailto protocol udk toHk;csjcif;jzifh
email address wpfckudk tvG,fwul csdwf,lEkdifonf/ rdrd <AREA> Link information for an
taejzifh "mailto" Link wpfckudk click vkyfvkdufaomtcg imagemap
designated mail program wpfcktwGif; mail message SHAPE=nect [circle] poly Shape of the linked area
topfwpfckudk browser rS zGifhay;onf/ CORDS="numbers" Pixel coordinates for the
NyD;vQif mail program udk cif;usi;f vmap&ef configue linked area
jyKvky,
f al ponf/ "mailto" Link wpfc\ k wnfaqmufyEkH iS hf HREF="url" Target file for the link
browser wGi;f ¤if;udk click vkyy
f gu rnfoYdk jzpfay:vmyHu
k kd
figure 9-13 wGif avhvm,lEkdifonf/ «tcef; (10) udk qufvufazmfjyay;ygOD;rnf»
au;udk «wkd*dk;&Sd*ifZm»

166 uGeyf sLwm*sme,f 'DZifbmv? 2004 ckEpS f

Potrebbero piacerti anche