Family planning, simply put, is the practice of controlling the number of Ang LALAWIGANIN ay mga salitain o dayalekto ng mga
ekto ng mga katutubo sa lalawigan
children in a family and the intervals between their births, particularly by
means of artificial contraception or voluntary sterilization. Because "family"
is included in the concept's name, consideration of a couple's desire to bear
children, in the context of a family unit, is often considered primarily.
Contemporary notions of family planning, however, tend to place a woman
and her childbearing decisions at the center of the discussion, as notions of
women's empowerment and reproductive autonomy have gained traction in
many parts of the world. Family planning may involve consideration of the
number of children a woman wishes to have, including the choice to have no
children, as well as the age at which she wishes to have them. These matters
are obviously influenced by external factors such as marital situation, career
considerations, financial position, any disabilities that may affect their ability
to have children and raise them, besides many other considerations. If
sexually active, family planning may involve the use of contraception[1][2]
and other techniques to control the timing of reproduction. Other techniques
commonly used include sexuality education,[2][3] prevention and
management of sexually transmitted infections,[2] pre-conception
counseling[2] and management, and infertility management.[1]
Family planning is sometimes used as a synonym or euphemism for access to
and the use of contraception. However, it often involves methods and
practices in addition to contraception. Additionally, there are many who
might wish to use contraception but are not, necessarily, planning a family
(e.g., unmarried adolescents, young married couples delaying childbearing
while building a career); family planning has become a catch-all phrase for
much of the work undertaken in this realm. It is most usually applied to a
female-male couple who wish to limit the number of children they have
and/or to control the timing of pregnancy (also known as spacing children).
Family planning may encompass sterilization, as well as abortion
Family planning services are defined as "educational, comprehensive medical
or social activities which enable individuals, including minors, to determine
freely the number and spacing of their children and to select the means by
which this may be achieved".
Ang BALBAL o islang ay ang di-pamantayang paggamit ng mga salita sa isang
wika ng isang partikular na grupo ng lipunan. Tinatawag din itong salitang
kanto o salitang kalye.
Halimbawa: parak, lespu (pulis) iskapo (takas) atik (pera) erpats (tatay) jokla
(bakla) tiboli (tomboy) epal (mapapel) haybol (bahay) bogchi, chibog
(pagkain) bomalabs (malabo)
o panlalawigang salita. Ang mga Cebuano, Iloko, Batangueno at iba pa ay
may temang lalawiganin sa kani-kaniyang dila. Isang matibay na indikasyon
ng lalawiganing tema ay ang punto o accent AT ang paggamit ng mga salitang
hindi banyaga at hindi rin naman Tagalog.
sa antas na ito mapapansing ang mga salita ay pawang konfaynd lamang sa
probinsya o rehiyong pinanggalingan nito. may mga salitang hindi
maituturing na standard sapagkat limitado pa rin ang saklaw ng pinag
gagamitan nito
Halimbawa: ditse (ate) sangko (kuya) pasanin (problema) bilot (Batangas,
tuta) tubal (Batangas, labahing damit) uragon (Bicol, maraming ibig sabihin
nito) ambot (Bisaya, ewan) kaon (Bisaya, kain) balay (Ilocano, bahay) biag
(Ilocano, buhay)
Sa antas ng wika sa Pilipinas, naisakategorya ang wikang PAMBANSA bilang
pangatlo, kaakibat ng balbal (una), lalawiganin (pangalawa), at ng
pampanitikan (pang-apat). Ang kasaysayan ng wikang pambansa sa Pilipinas
ay lubhang makulay at kontrobersyal. Gayumpaman, sa likod ng mayamang
kasaysayan at kawalan ng matibay na pagliliwanag sa saligang batas, naitala
ang Wikang Pambansa bilang Filipino.
Ang Filipino ay hango sa humigit kumulang na 90 diyalekto sa bansa.
Gayumpaman, ang Tagalog ang siyang sinasabing nagluwal nito. Ang Tagalog,
sa panahon ng mga pagtatakda ng wikang pambansa ay ang siyang napili at
ang pinakamabilis namaintindihan ng halos buong Pilipinas.
Halimbawa: dangal malaya paniwala abiso sabaw takdang aralin gabi kabayo
labada bakasyon
Ang ikapat na uri naman ng wika ay ang PAMPANITIKAN. Ito ang
pinakamayamang uri. Kadalasa'y ginagamit ang mga salita sa ibang pang
kahulugan. Mayaman ang wikang pampanitikan sa paggamit ng tayutay,
idioma, eskima at ibat ibang tono, tema at punto. Isang eksperto na rin ang
nagsabi na ang Panitikan ay ang "Kapatid na babae ng Kasaysayan", ito ay
dahil sa ang wikang pampanitikan ay makasaysayan at maaring tumaliwas din
sa kasaysayan dahil sa kaniyang kakayahang lumikha ng mga tauhang
piksyunal o kathang isip. Ito ay kadalasang nagaganap sa tuwing ang wikang
pampanitikan ay malayang nagagamit sa pagkatha ng dula, katha, palabas, at
iba pang likhang-pampanitikan.
Halimbawa: sanggunian .kasaysayan .kahulugan pag-ibig salinlahi aklat
pahayagan larawan tahanan kabiyak