aetās -ātis f ⇒ edad
affectus -ūs m ⇒ estado de ánimo
VOCABULARIO
LATÍN-ESPAÑOL
A age -ite + imp ⇒ ¡ea!, ¡vamos!
ā/ab/abs prp + abl ⇒ de, desde, después de, por
abdūcere -dūxisse -ductum ⇒ retirar, quitar, llevarse
aberrāre [1] ⇒ alejarse, extraviarse
abesse ab-sum ā-fuisse ⇒ estar ausente, estar alejado
abicere -iō -iēcisse -iectum ⇒ echar de sí, arrojar
abīre -eō -iisse -itum ⇒ alejarse, partir
abs v. ā/ab/abs
absēns -entis adj ⇒ ausente
abstinēre -uisse -tentum ⇒ mantener lejos
ac v. atque/ac
accēdere -cessisse -cessum ⇒ acercarse (a)
accendere -cendisse -cēnsum ⇒ encender
accidere -cidisse ⇒ suceder, acaecer
accipio -ĕre -cēpi -ceptum : recibir
accubāre -cubuisse -cubitum ⇒ estar echado a la mesa,
estar tendido
accumbere -cubuisse -cubitum ⇒ echarse a la mesa,
tenderse, recostarse
accurrere -currisse -cursum ⇒ acudir, llegar corriendo
accūsāre [1] ⇒ acusar
ācer -cris -cre ⇒ ardiente, enérgico
acerbus -a -um ⇒ agrio, amargo
aciēs -ēī f ⇒ ejército en orden de batalla
acūtus -a -um ⇒ afilado, agudo
ad prp + ac ⇒ a, hacia, hasta, junto a
addo -ĕre addidisse -ditum ⇒ añadir
adeō adīre -iisse -itum ⇒ dirigirse, ir (a)
adesse ad-sum af-fuisse ⇒ estar presente, asistir
adhūc adv ⇒ todavía, aún
adicio -ere -iēcisse -iectum ⇒ añadir, aumentar
adiungo -ere -iūnxisse -iūnctum ⇒ agregar
adiuvo -āre -iūvisse -iūtum ⇒ ayudar
admīror -ārī [1] dep ⇒ admirar, maravillarse
admīrātiō -ōnis f ⇒ admiración
admitto -ere -mīsisse -missum ⇒ admitir, dar entrada
adnecto -ere -nexuisse -nexum ⇒ unir, pegar
adōro -āre [1] ⇒ adorar
adulēscēns -entis m ⇒ adolescente, joven
adveho -ere -vēxisse -vectum ⇒ transportar, importar
advenio -īre -vēnisse -ventum ⇒ llegar
adversus/-um prp + ac ⇒ en dirección a, contra
adversus -a -um ⇒ opuesto, desfavorable
aedifico -āre [1] ⇒ edificar, construir
aedificium -ī n ⇒ edificio
aeger -gra -grum ⇒ enfermo
aegrōtāre [1] ⇒ estar enfermo
aegrōtus -a -um ⇒ enfermo
aequē adv ⇒ igualmente
aequinoctium -ī n ⇒ equinoccio
aequus -a -um ⇒ igual, tranquilo
āēr -eris m ⇒ aire
aestās -ātis f ⇒ estío, verano
aestimo -āre [1] ⇒ estimar, valorar
affero af·ferre at·tulisse al·lātum ⇒ traer, llevar, causar
afficiō -ere -fēcisse -fectum ⇒ afectar
affīrmo -āre [1] ⇒ afirmar
ager -grī m ⇒ campo, territorio
agmen -inis n ⇒ ejército en marcha
agnus -ī m ⇒ cordero
ago -ĕre ēgisse āctum ⇒ llevar, hacer, ocuparse (de)
agricola -ae m ⇒ agricultor
ain’ ⇒ ¿es posible?, ¿de verdad?
āiō ais ait āiunt ⇒ decir
āla -ae f ⇒ ala
albus -a -um ⇒ blanco
alo -ĕre aluisse altum ⇒ nutrir, sustentar
aliēnus -a -um ⇒ ajeno, de otro
aliquandō adv ⇒ alguna vez
aliquantum adv ⇒ bastante
aliquī -qua -quod ⇒ algún, alguna (adj)
aliquid ⇒ algo
aliquis -quid ⇒ alguno, alguien (pron)
aliquot indecl ⇒ algunos
aliter adv ⇒ de otro modo
alius -a -ud ⇒ otro; aliī... aliī ⇒ unos... otros
alliciō -ere -lēxisse -lectum ⇒ atraer
alter -era -erum ⇒ uno, el otro (de dos)
altum -ī n ⇒ alta mar
altus -a -um ⇒ alto, elevado, profundo
amāns -antis m ⇒ amante
amo -āre [1] ⇒ amar
ambulo -āre [1] ⇒ ir a pie, pasear
amīca -ae f ⇒ amiga, novia
amīcitia -ae f ⇒ amistad
amīcus -ī m ⇒ amigo
amīcus -a -um ⇒ amigo, amistoso
āmitto -ere -mīsisse -missum ⇒ perder
amnis -is m ⇒ río, arroyo
amoenus -a -um ⇒ hermoso, agradable
amor -ōris m ⇒ amor
amphitheātrum -ī n ⇒ anfiteatro
an ⇒ o, o bien
ancilla -ae f ⇒ esclava, criada
angustus -a -um ⇒ angosto, estrecho
anima -ae f ⇒ soplo, aire, vida, alma
animadverto -ere -tisse -sum ⇒ prestar atención a,
observar
animal -ālis n ⇒ ser viviente, animal
animus -ī m ⇒ espíritu, alma
annus -ī m ⇒ año
ante prp + ac ⇒ delante de, antes de; adv ⇒ antes
anteā adv ⇒ antes
antehāc adv ⇒ antes, hasta ahora
antequam conj ⇒ antes de, antes que
antīquus -a -um ⇒ antiguo, viejo
ānulus -ī m ⇒ anillo, sortija
anus -ūs f ⇒ vieja
aperio -īre -uisse apertum ⇒ abrir
apertus -a -um ⇒ abierto
apis -is f ⇒ abeja avunculus -ī m ⇒ tío materno
appāreo -ēre -uisse -pāritum ⇒ aparecer B
appello -āre [1] ⇒ llamar, hablar a baculum -ī n ⇒ bastón
appōno -ere -posuisse -positum ⇒ poner (encima), servir balneum -ī n ⇒ baño
apporto -āre [1] ⇒ llevar, traer, aportar bālo -āre [1] ⇒ balar
apprehendo -ere -disse -ēnsum ⇒ asir, prender, agarrar barbarus -a -um ⇒ bárbaro, extranjero
appropinquo -āre [1] + dat ⇒ acercarse bāsium -ī n ⇒ beso
Aprīlis -is (mēnsis) ⇒ abril beātus -a -um ⇒ feliz, dichoso
apud prp + ac ⇒ junto a, con bellum -ī n ⇒ guerra
aqua -ae f ⇒ agua bellus -a -um ⇒ gracioso, bonito
aquila -ae f ⇒ águila bene adv ⇒ bien
arānea -ae f ⇒ araña, telaraña beneficium -ī n ⇒ beneficio, favor
arāre [1] ⇒ arar, labrar bēstia -ae f ⇒ animal, bestia
arātor -ōris m ⇒ labrador bēstiola -ae f ⇒ animal pequeño, insecto
arātrum -ī n ⇒ arado bibere bibisse ⇒ beber
arbitror -ārī [1] dep ⇒ pensar, juzgar, creer bīnī -ae -a ⇒ dos (cada uno)
arbor -oris f ⇒ árbol bis adv ⇒ dos veces
arcesso -ere -īvisse -ītum ⇒ llamar, hacer venir bonum -ī n ⇒ el bien, lo bueno
arcus -ūs m ⇒ arco bonus -a -um ⇒ bueno
ārdeo -ēre arsisse arsum ⇒ arder, estar ardiendo bōs bovis m/f ⇒ buey
arduus -a -um ⇒ escarpado, elevado bracchium -ī n ⇒ brazo
argenteus -a -um ⇒ de plata brevī adv ⇒ en breve
argentum -ī n ⇒ plata brevis -e ⇒ breve, corto
arma -ōrum n pl ⇒ armas C
armo -āre [1] ⇒ armar, aparejar cachinnus -ī m ⇒ carcajada
armātus -a -um ⇒ armado cadere cecidisse cāsum ⇒ caer
ars artis f ⇒ habilidad, arte caecus -a -um ⇒ ciego
as assis m ⇒ as (moneda de cobre) caedere cecīdisse caesum ⇒ golpear, herir, matar
ascendo -ĕre -isse -scēnsum ⇒ subir (a), trepar caedēs -is f ⇒ matanza, carnicería
asinīnus -a -um ⇒ de asno caelum-ī n ⇒ cielo
asinus -ī m ⇒ asno, burro calamus -ī m ⇒ caña (para escribir)
aspergo -ere -spersisse -spersum ⇒ esparcir, añadir calceus -ī m ⇒ calzado, zapato
aspiciō -ere aspexisse aspectum ⇒ mirar calidus -a -um ⇒ caliente
at conj ⇒ pero calor -ōris m ⇒ calor
āter -tra -trum ⇒ negro, oscuro campus -ī m ⇒ llanura, campo
atomus -ī f ⇒ átomo candidus -a -um ⇒ blanco brillante
atque / ac conj ⇒ y; que, como (comparativo) canis -is m/f ⇒ perro, perra
ātrium -ī n ⇒ atrio (sala principal de la casa) cano -ĕre cecinisse cantum ⇒ cantar, sonar
attentus -a -um ⇒ atento canto -āre [1] ⇒ cantar
audācia -ae f ⇒ audacia, osadía cantus -ūs m ⇒ canto, sonido
audāx -ācis adj ⇒ audaz, osado capiō -ere cēpisse captum ⇒ coger, tomar, capturar
audeo -ēre ausum esse semidep ⇒ osar, atreverse a capillus -ī m ⇒ cabello
audio -īre -īvisse -ītum ⇒ oír, escuchar capitulum -ī n ⇒ capítulo
aufero -ferre abs·tulisse ab·lātum ⇒ llevarse, quitar caput -itis n ⇒ cabeza, capital
aufugio -ere -fūgisse ⇒ huir; escaparse carcer -eris m ⇒ cárcel, prisión
augeo -ēre auxisse auctum ⇒ acrecentar, aumentar cardō -inis m ⇒ quicio, gozne
Augustus -ī (mēnsis) ⇒ agosto careo -ēre caruisse + abl ⇒ carecer de
aureus -a -um ⇒ de oro, áureo carmen -inis n ⇒ canto, poema
aurīga -ae m ⇒ cochero carō carnis f ⇒ carne
auris -is f ⇒ oreja carpo -ere -psisse -ptum ⇒ recoger, arrancar, pacer
aurum -ī n ⇒ oro cārus -a -um ⇒ caro, querido
aut conj ⇒ o; aut... aut ⇒ o... o, o bien... o bien castra -ōrum n pl ⇒ campamento
autem conj ⇒ pero, en cambio cāsus -ūs m ⇒ caída, caso
autumnus -ī m ⇒ otoño catēna -ae f ⇒ cadena
auxilium -ī n ⇒ auxilio, socorro; auxilia -ōrum n pl ⇒ cauda -ae f ⇒ cola
tropas auxiliares causa -ae f ⇒ causa, motivo; gen + causā ⇒ a causa de, por
avārus -a -um ⇒ ávido, codicioso, avaro razón de; meā causā ⇒ por mi causa
āverto -ere -tisse -sum ⇒ alejar, desviar cautus -a -um ⇒ precavido, prudente
avis -is f ⇒ ave, pájaro caveo -ēre cāvisse cautum ⇒ guardarse de, tener cuidado
 con
cēdere cessisse cessum ⇒ irse, retirarse, ceder
celer celeris celere ⇒ rápido, veloz
celsus -a -um ⇒ alto, elevado
cēna -ae f ⇒ comida, cena
cēno -āre [1] ⇒ comer
cēnseo -ēre -uisse cēnsum ⇒ juzgar, pensar
centēsimus -a -um ⇒ centésimo
centum ⇒ cien
cēra -ae f ⇒ cera
cerebrum -ī n ⇒ cerebro
cerno -ere crēvisse crētum ⇒ distinguir, discernir
certāmen -inis n ⇒ combate, contienda
certē adv ⇒ seguramente, al menos
certo -āre [1] ⇒ combatir, disputar
certō adv ⇒ seguramente, sin duda
certus -a -um ⇒ cierto, seguro
cervus -i ⇒ ciervo
cesso -āre [1] ⇒ tardar, cesar, interrumpir
cēterī -ae -a ⇒ los otros, los demás
cēterum adv ⇒ por lo demás, pero
cēterus -a -um ⇒ restante
charta -ae f ⇒ papel
cibus -ī m ⇒ comida, cebo
cingere cīnxisse cīnctum ⇒ rodear, ceñir
circā prp + ac ⇒ alrededor de, cerca de, aproximadamente
circēnsēs -ium m pl ⇒ juegos de circo
circēnsis -e ⇒ del circo
circiter adv ⇒ alrededor, cerca de
circum prp + ac ⇒ alrededor de, cerca de
circumdo -are -dedisse -datum ⇒ circundar, cercar
circum-silīre -uisse ⇒ saltar alrededor
circus -ī m ⇒ circo
cis prp + ac ⇒ de este lado de
citerior -ius ⇒ que está más acá
citrā prp + ac ⇒ a este lado de
cīvis -is m/f ⇒ ciudadano, conciudadano
clāmo -āre [1] ⇒ gritar
clāmor -ōris m ⇒ clamor, griterío
clārus -a -um ⇒ claro, brillante
classis -is f ⇒ flota
claudo -ere clausisse clausum ⇒ cerrar
claudus -a -um ⇒ cojo
clausus -a -um ⇒ cerrado
clāvis -is f ⇒ llave
clēmēns -entis adj ⇒ dulce, clemente
cocus -ī m ⇒ cocinero
coep- v. incipere
cōgo -ere co-ēgisse co-āctum ⇒ forzar, obligar
cōgito -āre [1] ⇒ pensar
cognōmen -inis n ⇒ sobrenombre, apodo
cognōsco -ere -nōvisse -nitum ⇒ conocer, reconocer
cohors -rtis f ⇒ cohorte, grupo de soldados
colo -ere coluisse cultum ⇒ cultivar
collis -is m ⇒ colina, collado
colloquior -quī -locūtum esse dep ⇒ conversar
colloquium -ī n ⇒ conversación, coloquio
collum -ī n ⇒ cuello
colōnus -ī m ⇒ campesino, colono
color -ōris m ⇒ color
columna -ae f ⇒ columna
comes -itis m ⇒ compañero
comitārī [1] dep ⇒ acompañar
commemorāre [1] ⇒ hacer mención de, recordar
commūnis -e ⇒ común
cōmoedia -ae f ⇒ comedia
comparāre [1] ⇒ comparar
complectī -plexum esse dep ⇒ abrazar
complēre -plēvisse -plētum ⇒ llenar, completar
complūrēs -a ⇒ varios, muchos
computāre [1] ⇒ calcular, contar
cōnārī [1] dep ⇒ intentar, esforzarse
concurrere -currisse -cursum ⇒ acudir corriendo,
encontrarse
condiciō -ōnis f ⇒ condición
cōnficere -iō -fēcisse -fectum ⇒ hacer, acabar
cōnfīdere + dat ⇒ confiar en
cōnfitērī -fessum esse dep ⇒ confesar
cōniungere -iunxisse -iunctum ⇒ juntar, reunir
coniūnx -iugis m/f ⇒ cónyuge, marido o mujer
cōnscendo -ĕre -scendi -scēnsum ⇒ subir (a...), ascender,
elevarse
cōnsequor -ī -secūtum esse dep ⇒ seguir, alcanzar
cōnsīdere -sēdisse -sessum ⇒ sentarse
cōnsilium -ī n ⇒ consejo, decisión, plan, propósito
cōnsistere -stitisse ⇒ ponerse, detenerse
cōnsōlārī [1] dep ⇒ consolar
cōnsonāns -antis f ⇒ consonante
cōnspectus -ūs m ⇒ vista
cōnspicere -spexisse -spectum ⇒ ver, observar
cōnstāns -antis adj ⇒ constante, firme
cōnstāre -stitisse + ab/gen ⇒ costar; cōnstāre ex ⇒
constar de
cōnstituo -ĕre -uisse -tūtum ⇒ determinar, decidir
cōnsūmere -sūmpsisse -sūmptum ⇒ consumir, agotar,
pasar (el tiempo)
contemnere -tempsisse -temptum ⇒ despreciar
continēre -tinuisse -tentum ⇒ contener
continuō adv ⇒ en seguida
contrā prp + ac ⇒ contra
contrahere -trāxisse -tractum ⇒ contraer, fruncir
contrārius -a -um ⇒ contrario
conturbāre [1] ⇒ turbar, desordenar
convenīre -vēnisse -ventum (ad + ac; dat) ⇒ convenir, ir
bien, reunirse
convertere -tisse -sum ⇒ volver, transformar, convertir
convīva -ae m/f ⇒ comensal, convidado
convīvium -ī n ⇒ festín, banquete
convocāre [1] ⇒ llamar, convocar
cōpia -ae f ⇒ abundancia, cantidad
cōpulāre [1] ⇒ atar, unir
coquere coxisse coctum ⇒ cocer, guisar
cor cordis n ⇒ corazón
cōram prp + abl ⇒ en presencia de
cornū -ūs n ⇒ cuerno
corpus -oris n ⇒ cuerpo
corrigere -rēxisse -rēctum ⇒ corregir, enmendar
cotīdiē adv ⇒ diariamente, cada día
crās adv ⇒ mañana (el día siguiente)
crassus -a -um ⇒ gordo, grueso
crēdere -didisse -ditum + dat ⇒ creer (en), confiar
crēscere crēvisse crētum ⇒ crecer
cruciāre [1] ⇒ atormentar, torturar
crūdēlis -e ⇒ cruel
cruentus -a –um ⇒ ensangrentado, sangriento
cruor -ōris m ⇒ sangre
crūs -ūris n ⇒ pierna
crux -ucis f ⇒ cruz
cubāre cubuisse cubitum ⇒ estar echado, estar tendido
cubiculum -ī n ⇒ dormitorio, alcoba
culīna -ae f ⇒ cocina
culter -trī m ⇒ cuchillo
cum prp + abl ⇒ con
cum conj ⇒ cuando, puesto que, como; cum prīmum +
perf ⇒ tan pronto como
cūnae -ārum f pl ⇒ cuna
cūnctus -a -um ⇒ todo, entero; pl todos
cupere -iō cupīvisse cupītum ⇒ desear
cupiditās -ātis f ⇒ deseo
cupidus -a -um (+ gen) ⇒ deseoso, ávido
cūr adv ⇒ ¿por qué?
cūra -ae f ⇒ cuidado
cūrāre [1] ⇒ cuidar, preocuparse de
currere cucurrisse cursum ⇒ correr
currus -ūs m ⇒ carro
cursus -ūs m ⇒ carrera, curso, rumbo
cūstōdīre -īvisse -ītum ⇒ custodiar, guardar
D dīrus -a -um ⇒ horroroso
dē prp + abl ⇒ de, desde arriba
dea -ae f ⇒ diosa
dēbeo -ēre -ui -itum ⇒ deber
dēbilis -e ⇒ débil
decem ⇒ diez
December -bris (mēnsis) ⇒ diciembre
deceo -ēre -ui ⇒ convenir, ser apropiado
deciēs adv ⇒ diez veces
decimus -a -um ⇒ décimo
dēclīno -āre [1] ⇒ declinar
dēcurro -ere: bajar corriendo;
dēfendo -ere -i -fēnsum ⇒ defender
dēinde/ dein adv ⇒ después, luego
dēlecto -āre [1] ⇒ deleitar, complacer
dēleo -ēre -lēvi -lētum ⇒ borrar, destruir
dēliciae -ārum f pl ⇒ delicias, goce
delphīnus -ī m ⇒ delfín
dēmere dēmpsi dēmptum ⇒ quitar
dēmōnstro -āre ⇒ mostrar, demostrar
dēmum adv ⇒ sólo, por fin
dēnārius -ī m ⇒ denario (moneda de plata)
dēnī -ae -a ⇒ diez (cada uno)
dēnique adv ⇒ en fin, finalmente
dēns dentis m ⇒ diente
dēnuō adv ⇒ de nuevo
deorsum adv ⇒ abajo
dēpōnēns -ntis ⇒ deponente (verbo)
dērīdo -ēre -rīsi -rīsum ⇒ burlarse de, reirse
dēscendo -ere -di -scēnsum ⇒ descender
dēsero -ere -serui -sertum ⇒ abandonar, dejar
desiderium -ii ⇒ deseo, añoranza
dēsīdero -āre ⇒ echar de menos
dēsilio -īre -silui -sultum ⇒ saltar abajo
dēsino -ere -sii -situm ⇒ dejar, cesar
dēsisto -ere -stiti -stitum ⇒ desistir de, cesar de
dēspēro -āre [1] ⇒ desesperar (de)
dēspiciō -spicĕre -spexi -spectum ⇒ mirar abajo, desdeñar,
menospreciar
dēsum deesse dēfui ⇒ faltar, no asistir
dētergeo -ēre -tersi -tersum ⇒ enjugar, limpiar
dēterreo -ēre -ui -itum ⇒ apartar, desviar
dētraho -ere -trāxi -tractum ⇒ arrancar, sacar, quitar
deus -ī m, pl deī/diī/dī ⇒ dios
dēvoro -āre ⇒ tragar, engullir
dexter -tra -trum ⇒ derecho
dextra -ae f ⇒ la (mano) derecha
dīco -ere dīxi dictum ⇒ decir, llamar, hablar
dicto -āre [1] ⇒ dictar
dictum -ī n ⇒ palabra
diēs -ēī m/f ⇒ día, fecha
difficilis -e ⇒ difícil
digitus -ī m ⇒ dedo
dignus -a -um ⇒ digno
diligēns -entis adj ⇒ diligente, cuidadoso
dīligo -ere -lēxi -lēctum ⇒ amar, apreciar
dīmidius -a -um ⇒ medio
dīmitto -ere -mīsi -missum ⇒ despedir
discēdo -ere -cessi -cessum ⇒ alejarse de, irse
disco -ere didici ⇒ aprender
discipulus -ī m ⇒ alumno, discípulo
disiungo -ere -iūnxi -iūnctum ⇒ desunir, separar
dissuādeo -ēre -suāsi -suāsum ⇒ disuadir, desaconsejar
diū, comp diūtius adv ⇒ hace tiempo, durante largo
tiempo
dīves -itis adj ⇒ rico
dīvido -ere -sisse -sum ⇒ separar, dividir
dīvitiae -ārum f pl ⇒ riquezas
do dare dedi datum ⇒ dar
doceo -ēre -ui doctum ⇒ enseñar, instruir
doctus -a -um ⇒ instruido, docto, sabio
doleo -ēre -uisse dolitum ⇒ doler, afligirse
dolor -ōris m ⇒ dolor
domī (loc) ⇒ en casa
domina -ae f ⇒ ama, dueña, señora
dominus -ī m ⇒ amo, dueño, señor
domum adv ⇒ a casa
domus -ūs f, abl -ō ⇒ casa
dōnec conj ⇒ mientras, en tanto que
dōno -āre [1] ⇒ dar, regalar
dōnum -ī n ⇒ don, regalo
dormīre -īvisse -ītum ⇒ dormir
dorsum -ī n ⇒ dorso, lomo
dubitāre [1] ⇒ dudar
dubius -a -um ⇒ indeciso, dudoso
ducentī -ae -a ⇒ doscientos
dūcere dūxisse ductum ⇒ conducir, guiar, dirigir; uxōrem ēvolvere -visse ēvolūtum ⇒ desplegar, abrir
dūcere ⇒ casarse (un hombre con una mujer) ex / ē prp + abl ⇒ de, desde
dulcis -e ⇒ dulce exaudīre -īvisse -ītum ⇒ oír, enterarse
dum conj ⇒ mientras, en tanto que excitāre [1] ⇒ despertar, excitar
dum-modo conj ⇒ con tal que exclāmāre [1] ⇒ gritar, exclamar
dumtaxat adv ⇒ sólo, por lo menos excōgitāre [1] ⇒ imaginar, inventar
duo -ae -o ⇒ dos excruciāre [1] ⇒ torturar, atormentar
duodecim ⇒ doce excurrere -currisse -cursum ⇒ salir corriendo
duodecimus -a -um ⇒ duodécimo excūsāre [1] ⇒ excusar, disculpar
duodētrīgintā ⇒ veintiocho exemplum -ī n ⇒ ejemplo, modelo
duodēvīgintī ⇒ dieciocho exercitus -ūs m ⇒ ejército
dūrus -a -um ⇒ duro exhaurīre -sisse -stum ⇒ vaciar, apurar
dux ducis m ⇒ guia, general exiguus -a -um ⇒ pequeño, exiguo
E exīre -eō -iisse -itum ⇒ salir, irse
ē v. ex/ē exīstimo -āre ⇒ juzgar, pensar
eā adv ⇒ por allí exitus -ūs m ⇒ salida, fin
ēbrius -a -um ⇒ ebrio, borracho exōrno -āre ⇒ adornar
ecce adv ⇒ he aquí, aquí está explāno -āre ⇒ allanar, explicar
ēducāre [1] ⇒ educar expōno -ĕre -pōsui -positum ⇒ exponer, depositar,
ēdūcere -dūxisse -ductum ⇒ hacer salir desembarcar
efficere -iō -fēcisse -fectum ⇒ producir, lograr expugnātiō -ōnis f ⇒ conquista, asalto
effugere -iō -fūgisse ⇒ huir, escapar expugno -āre ⇒ conquistar, expugnar
effundere -fūdisse -fūsum ⇒ verter, derramar exsilio -ire -silui -sultum⇒ saltar fuera, lanzarse fuera.
ego mē mihi/mī mē-cum ⇒ yo, mí, me, conmigo exspecto -āre ⇒ esperar, aguardar
ēgredī -ior ēgressum esse dep ⇒ salir extendo -ere -disse -tentum ⇒ extender
ēgregius -a -um ⇒ egregio, eminente extrā prp + ac ⇒ fuera de
ē-icere -iō -iēcisse -iectum ⇒ echar fuera F
ē-līdere -līsisse -līsum ⇒ elidir, suprimir faber -brī m ⇒ artesano, herrero, carpintero
ē-ligere -lēgisse -lēctum ⇒ elegir fābula -ae f ⇒ cuento, fábula, drama
emere ēmisse ēmptum ⇒ comprar fābulor -ārī dep ⇒ hablar, charlar
ēn interj ⇒ he aquí, ea!, vamos! faciō facĕre fēci factum ⇒ hacer
enim conj ⇒ en efecto, pues faciēs -ēī f ⇒ rostro, cara
ēnsis -is m ⇒ espada facile adv ⇒ fácilmente
eō ①adv ⇒ (hacia) allí facilis -e, sup -illimus ⇒ fácil
eō ② īre ivi itum ⇒ ir, marchar, pasar factum -ī n ⇒ hecho, acción
epigramma -atis n ⇒ epigrama fallāx -ācis adj ⇒ falaz, engañador
epistula -ae f ⇒ carta, misiva fallere fefellisse falsum ⇒ engañar
eques -itis m ⇒ jinete falsus -a -um ⇒ falso, engañoso
equidem adv ⇒ ciertamente, por mi parte falx -cis f ⇒ hoz, podadera
equitātus -ūs m ⇒ caballería fāma -ae f ⇒ noticia, fama
equus -ī m ⇒ caballo famēs -is f ⇒ hambre
ergā prp + ac ⇒ hacia, para con familia -ae f ⇒ familia, esclavos
ergō conj ⇒ por tanto, luego, así pues fārī fātum esse dep ⇒ hablar
ēripiō -ere -ripui -reptum ⇒ arrebatar, robar fateor -ērī fassus sum dep ⇒ confesar
erro -āre [1] ⇒ errar, vagar fatīgo -āre ⇒ fatigar
ērubēsco -ere -rubuisse ⇒ enrojecer fātum -ī n ⇒ hado, destino, muerte
ērumpo -ere -rūpisse -ruptum ⇒ precipitarse fuera faveo -ēre fāvi fautum + dat ⇒ ser favorable, favorecer
erus -ī m ⇒ amo, dueño, señor Februārius -ī (mēnsis) ⇒ febrero
esse ⇒ infinitivo de sum esse fēlīcitās -ātis f ⇒ felicidad, dicha
ēsse edō ēdisse ēsum ⇒ comer fēlīx -īcis adj ⇒ feliz, dichoso
et conj ⇒ y, también; et... et ⇒ tanto... como fēmina -ae f ⇒ mujer
etenim conj ⇒ y en efecto fenestra -ae f ⇒ ventana
etiam adv ⇒ además, también, aún; etiam atque etiam ⇒ fera -ae f ⇒ fiera
una y otra vez; non solum... sed etiam ⇒ no sólo... sino ferē adv ⇒ casi, alrededor de, unos
también ferōx -ōcis adj ⇒ fogoso, salvaje, feroz
etiam si conj ⇒ aunque, aun si ferre ferō tulisse lātum ⇒ llevar, soportar
etiam-nunc adv ⇒ todavía ferreus -a -um ⇒ de hierro, férreo
etsī conj ⇒ aunque, si bien ferrum -ī n ⇒ hierro
ēvolāre [1] ⇒ volar, salir volando fertilis -e ⇒ fértil
ferus -a -um ⇒ salvaje fundus -ī m ⇒ fondo, finca
fessus -a -um ⇒ fatigado, cansado fūr -is m ⇒ ladrón
fictus -a -um⇒ fingido fūrtum -ī n ⇒ robo, hurto
fīdo -ere fīsus sum + dat ⇒ confiarse futūrus -a -um (v. esse) ⇒ futuro, venidero
fidēs -eī f ⇒ confianza, fe, lealtad G
fidēs -ium f pl ⇒ lira gallus -ī m ⇒ gallo
fidicen -inis m ⇒ tocador de lira gaudeo -ēre gavīsum sum semidep ⇒ gozar, alegrarse
fīdus -a -um ⇒ fiel, leal gaudium -ī n ⇒ gozo, alegría
fierī fīō factum esse dep ⇒ ser hecho, hacerse, suceder geminus -a -um ⇒ gemelo
fīgere fixisse fixum ⇒ fijar gemitus -us ⇒ gemido
fīlia -ae f ⇒ hija gemma -ae f ⇒ piedra preciosa, gema
fīliola -ae f ⇒ hijita gemmātus -a -um ⇒ con piedras preciosas
fīliolus -ī m ⇒ hijito gena -ae f ⇒ mejilla, carillo
fīlius -ī m ⇒ hijo gēns gentis f ⇒ raza, nación, pueblo
fīlum -ī n ⇒ hilo genū -ūs n ⇒ rodilla
fīnio -īre -īvi -ītum ⇒ limitar, poner fin genus -eris n ⇒ género, especie
fīnis -is m ⇒ límite, fin gero -ĕre gessi gestum ⇒ llevar, tener, hacer
flecto -ere flexi flexum ⇒ doblar glaciēs -ēī f ⇒ hielo
fleo -ēre flēvi flētum ⇒ llorar gladiātor -ōris m ⇒ gladiador
flo flāre ⇒ soplar gladiātōrius -a -um ⇒ de gladiador
flōs -ōris m ⇒ flor gladius -ī m ⇒ espada
flūctus -ūs m ⇒ ola, oleaje glōria -ae f ⇒ gloria
fluere flūxisse flūxum ⇒ fluir glōriōsus -a -um ⇒ glorioso, jactancioso
flūmen -inis n ⇒ río, torrente gracilis -e ⇒ grácil, esbelto
fluvius -ī m ⇒ río, arroyo gradus -ūs m ⇒ paso, grado, peldaño
foedus -a -um ⇒ feo, desagradable Graecus -a -um ⇒ griego
folium -ī n ⇒ hoja grammatica -ae f ⇒ gramática
forās adv ⇒ afuera grammaticus -a -um ⇒ gramatical, de gramática
foris -is f ⇒ puerta grātia -ae f ⇒ favor, agradecimiento; (gen. / meā) + grātiā
forīs adv ⇒ fuera ⇒ por, por causa de; grātiam habēre ⇒ estar agradecido;
fōrma -ae f ⇒ forma, belleza grātiās agere ⇒ dar las gracias
fōrmōsus -a -um ⇒ hermoso, bello grātus -a -um ⇒ grato, agradecido
forsitan adv ⇒ quizá, acaso gravida adj f ⇒ embarazada
fortasse adv ⇒ quizá, acaso gravis -e ⇒ pesado
forte adv ⇒ por casualidad, acaso gremium -ī n ⇒ regazo, seno
fortis -e ⇒ fuerte, valiente grex -egis m ⇒ rebaño, manada
fortūna -ae f ⇒ fortuna, suerte gubernātor -ōris m ⇒ timonel
forum -ī n ⇒ plaza pública, foro guberno -āre ⇒ pilotar, gobernar, dirigir
fossa -ae f ⇒ foso gusto -āre ⇒ gustar, probar
frango .ere frēgi frāctum ⇒ romper, quebrar
frāter -tris m ⇒ hermano H
fremo -ĕre -ui -itum ⇒ gruñir, rugir, etc. habeo -ēre -ui -itum ⇒ tener, poseer, reputar; sē habēre ⇒
frequēns -entis adj ⇒ numeroso, frecuente ser, encontrarse (de un modo)
fretum -ī n ⇒ estrecho, brazo de mar habito -āre ⇒ habitar
frīgeo -ēre -- -- ⇒ tener frío, helarse hāc adv ⇒ por aquí
frīgidus -a -um ⇒ frío, helado hasta -ae f ⇒ asta, lanza
frīgus -oris n ⇒ frío haud adv ⇒ no
frōns -ontis f ⇒ frente haurio -īre hausi haustum ⇒ sacar
frūgēs -um f pl ⇒ frutos herba -ae f ⇒ hierba
fruī fructum esse dep + abl ⇒ gozar, disfrutar herī adv ⇒ ayer
frūmentum -ī n ⇒ grano heu interj ⇒ ¡ah!, ¡ay!
frūstrā adv ⇒ en vano heus interj ⇒ ¡eh!, ¡hola!
fuga -ae f ⇒ fuga hic haec hoc ⇒ este, éste
fugiō fugere fūgi - ⇒ huir, escapar hīc adv ⇒ aquí
fugitīvus -a -um ⇒ fugitivo hiems -mis f ⇒ invierno
fulgur -uris n ⇒ relámpago hinc adv ⇒ de aquí
fūmus -ī m ⇒ humo hinnīre ⇒ relinchar
fundo -ere fūdi fūsum ⇒ verter, derramar hodiē adv ⇒ hoy
funditus adv ⇒ hasta el fondo, a fondo holus -eris n ⇒ hortaliza, verdura
homō -inis m ⇒ hombre, persona
hōra -ae f ⇒ hora
horrendus -a -um ⇒ horrendo, espantoso
horreo -ēre -ui ⇒ estar erizado, temblar, tener horror a
hortor -ārī dep ⇒ animar, exhortar
hortus -ī m ⇒ jardín, huerto
hospes -itis m ⇒ huésped
hostis -is m ⇒ enemigo
hūc adv ⇒ acá, (hacia) aquí
hūmānus -a -um ⇒ humano
humī (loc) ⇒ a tierra, en tierra
humilis -e ⇒ bajo, humilde
humus -ī f ⇒ tierra, suelo
I inconditus -a -um ⇒ confuso, desordenado
iaciō -ere iēci iactum ⇒ echar, arrojar, lanzar
iaceo -ēre -ui - ⇒ yacer, estar echado
iacto -āre ⇒ arrojar, agitar
iactūra -ae f ⇒ acción de arrojar, pérdida
iam adv ⇒ ya, ahora
iānitor -ōris m ⇒ portero
iānua -ae f ⇒ puerta
Iānuārius -ī (mēnsis) ⇒ enero
ibi adv ⇒ allí
īdem eadem idem ⇒ el mismo
ideō adv ⇒ por esto
idōneus -a -um ⇒ apropiado, idóneo
īdūs -uum f pl ⇒ Idus, el 13 (o 15) del mes
iecur -oris n ⇒ hígado
igitur conj ⇒ así pues, pues
ignārus -a -um ⇒ ignorante
ignis -is m ⇒ fuego
ignōro -āre ⇒ ignorar, desconocer
ignōsco -ere ignōvi ignōtum + dat ⇒ perdonar
ignōtus -a -um ⇒ desconocido
ille -a -ud ⇒ aquel
illac adv ⇒ por allí
illīc adv ⇒ allí, en aquel lugar
illinc adv ⇒ de allí
illūc adv ⇒ (hacia) allí, allá
illūstro -āre ⇒ alumbrar, iluminar
imāgō -inis f ⇒ imagen
imber -bris m ⇒ lluvia
imitor -ārī dep ⇒ imitar
immātūrus -a -um ⇒ inmaduro, temprano
immō adv ⇒ no, por el contrario, antes bien
immortālis -e ⇒ inmortal
impār -aris adj ⇒ desigual
impatiēns -entis adj ⇒ impaciente
impendeo -ēre - - + dat ⇒ amenazar, cernerse sobre
imperātor -ōris m ⇒ general (en jefe)
impero -āre + dat ⇒ mandar, ordenar
imperium -ī n ⇒ mando, orden, imperio
impetus -ūs m ⇒ embestida, ataque
impiger -gra -grum ⇒ activo, diligente
impleo -ēre -plēvi -plētum ⇒ llenar
implico -āre -ui -itum ⇒ enredar, envolver
impluvium -ī n ⇒ impluvio (aljibe en el 'atrio')
impōno -ere -posui -positum ⇒ poner, colocar (en)
imprimo -ere -pressi -pressum ⇒ apretar, apoyar sobre,
imprimir
improbus -a -um ⇒ malo, malvado
īmus -a -um sup ⇒ el más bajo, ínfimo; īmum mare ⇒ el
fondo del mar
in prp + abl ⇒ en (dentro de), entre prp + ac ⇒ a, hacia,
en, hasta, contra
incendium -i n ⇒ incendio
incertus -a -um ⇒ incierto
incipiō -ere -coepi -coeptum ⇒ empezar, comenzar
inclūdo -ere -clūsi -clūsum ⇒ encerrar
incola -ae m/f ⇒ habitante
incolo -ere -colui -cultum ⇒ habitar, poblar
incolumis -e ⇒ incólume, sano y salvo
inde adv ⇒ de allí, desde entonces
index -icis m ⇒ lista, índice
indignus -a -um ⇒ indigno, vergonzoso
indoctus -a -um ⇒ ignorante, indocto
induo -ere -ui -ūtum ⇒ ponerse, vestir; indūtus + abl ⇒
vestido (con)
industrius -a -um ⇒ activo, laborioso
inermis -e ⇒ inerme, desarmado
inexspectātus -a -um ⇒ inesperado
īnfāns -antis m/f ⇒ niño, niña, bebé
īnfēlīx -īcis adj ⇒ desgraciado, infeliz
īnferior -ius comp ⇒ más bajo, inferior
īnferus -a -um ⇒ de abajo, inferior
Īnferī -ōrum m pl ⇒ los infiernos
īnfēstus -a -um ⇒ infestado, amenazado
īnfīdus -a -um ⇒ infiel, desleal
īnfimus -a -um sup ⇒ el más bajo, ínfimo
īnflecto -ere -flexi -flexum ⇒ doblar, declinar
īnfluo -ere -flūxi -fluxum ⇒ desembocar
īnfrā prp + ac ⇒ debajo de, abajo
ingenium -ī n ⇒ naturaleza, carácter
ingēns -entis adj ⇒ ingente, enorme
inhūmānus -a -um ⇒ inhumano
inhumo -are : inhumar, enterrar.
inimīcus -ī m ⇒ enemigo (particular)
inimīcus -a -um ⇒ enemigo, hostil
initium -ī n ⇒ principio, comienzo
iniūria -ae f ⇒ injusticia
iniūstus -a -um ⇒ injusto
inopia -ae f ⇒ escasez, falta
inquit inquiunt, inquam ⇒ dice, dicen, digo
īnscrībo -ere -scripsi -ptum ⇒ escribir sobre, inscribir,
grabar
īnscrīptiō -ōnis f ⇒ inscripción
īnstruo -ere -strūxi -strūctum ⇒ colocar, alinear
īnstrūmentum -ī n ⇒ instrumento, utensilio
īnsula -ae f ⇒ isla
insum inesse -fui ⇒ estar en, encontrarse en
integer -gra -grum ⇒ intacto, entero
intellego -ere -lēxi -lēctum ⇒ comprender
inter prp + ac ⇒ entre, durante
inter sē ⇒ uno a otro, entre sí, se
interdum adv ⇒ alguna vez, a veces
intereā adv ⇒ entretanto
interficio -ere -fēci -fectum ⇒ matar
interim adv ⇒ entretanto largior -īrī -ītus sum dep ⇒ dar copiosamente
internus -a -um ⇒ interno largus -a -um ⇒ liberal, generoso
interpellāre ⇒ interrumpir lateo -ēre -ui – ⇒ estar escondido, ocultarse
interrogo -āre ⇒ preguntar, interrogar Latīnus -a -um ⇒ latino; Latīnē adv ⇒ en latín
intersum -esse -fui ⇒ estar en medio de lātro -āre [1] ⇒ ladrar
intrā prp + ac ⇒ dentro de latus -eris n ⇒ costado, flanco, lado
intro -āre ⇒ entrar (en) lātus -a -um ⇒ ancho
intuor -ērī intuitum esse dep ⇒ mirar, contemplar laudo -āre [1] ⇒ loar, alabar, elogiar
intus adv ⇒ dentro laus laudis f ⇒ alabanza, elogio
invalidus -a -um ⇒ inválido, débil lavo -āre lāvi lautum ⇒ lavar, bañar
inveho -ere -vēxi -vectum ⇒ importar, transportar lectīca -ae f ⇒ litera, silla de manos
invenio -īre -vēni -ventum ⇒ encontrar, hallar lectulus -ī m ⇒ cama, camastro
invideo -ēre -vīdi -vīsum + dat ⇒ envidiar lectus -ī m ⇒ cama, lecho
invidia -ae f ⇒ envidia lēgātus -ī m ⇒ embajador, legado
invoco -āre [1] ⇒ invocar lego -ere lēgi lēctum ⇒ leer
iocōsus -a -um ⇒ jocoso, festivo legiō -ōnis f ⇒ legión
ipse -a -um ⇒ mismo, en persona legiōnārius -a –um ⇒ legionario
īra -ae f ⇒ ira, cólera leō -ōnis m ⇒ león
irasco irasci iratus sum — : enojarse levo -āre [1] ⇒ alzar, levantar
īrātus -a -um ⇒ irritado, enojado levis -e ⇒ ligero, leve
īre ⇒ infinitivo de eō ire lēx lēgis f ⇒ ley
is ea id ⇒ él, éste, este libellus -ī m ⇒ libro
iste -a -ud ⇒ ese libenter adv ⇒ de buena gana
ita adv ⇒ así, de este modo liber -brī m ⇒ libro
ita·que conj ⇒ por esto, por consiguiente līber -era -erum ⇒ libre
item adv ⇒ igualmente, asimismo lībero -āre [1] ⇒ liberar
iter itineris n ⇒ viaje, marcha, vía libeo -ēre -ui – , 3sg. libet + dat ⇒ placer, agradar, gustar
iterum adv ⇒ otra vez, de nuevo līberī -ōrum m pl ⇒ hijos
iubeo -ēre iussi iussum ⇒ mandar, ordenar lībertās -ātis f ⇒ libertad
iūcundus -a -um ⇒ agradable lībertīnus -ī m ⇒ liberto
Iūlius -ī (mēnsis) ⇒ julio liceo -ēre -ui – , 3sg. licet + dat ⇒ estar permitido
iungo -ere iūnxi iūnctum ⇒ unir, juntar ligneus -a -um ⇒ de madera
Iūnius -ī (mēnsis) ⇒ junio lignum -ī n ⇒ madera
iūs iūris n ⇒ derecho, justicia; iūre adv ⇒ con derecho, con līlium -ī n ⇒ lirio
razón līmen -inis n ⇒ umbral, entrada
iūstus -a -um ⇒ justo līnea -ae f ⇒ cuerda, cordel, línea
iuvo -āre iūvi iūtum ⇒ ayudar, complacer lingua -ae f ⇒ lengua, lenguaje
iuvenis -is m ⇒ joven littera -ae f ⇒ letra
iūxtā prp +ac ⇒ junto, cerca lītus -oris n ⇒ litoral, playa, costa
K locus -ī m, pl -ī (m) /-a (n) ⇒ lugar, sitio
kalendae -ārum f pl ⇒ Kalendas, día 1 del mes longē adv ⇒ lejos, con mucho
kalendārium -ī n ⇒ calendario longus -a -um ⇒ largo
L loquī locūtum esse dep ⇒ hablar
lābī lāpsum esse dep ⇒ resbalar, caer, deslizarse lūceo -ēre lūxi ⇒ brillar
labor -ōris m ⇒ trabajo, fatiga lucerna -ae f ⇒ lámpara
labōrāre [1] ⇒ trabajar, esforzarse lucrum -ī n ⇒ ganancia, lucro
labrum -ī n ⇒ labio luctārī [1] dep ⇒ luchar
labyrinthus -ī m ⇒ laberinto lūdo -ere lūsi lūsum ⇒ jugar
lac lactis n ⇒ leche lūdus -ī m ⇒ juego, escuela; lūdī magister ⇒ maestro de
lacertus -ī m ⇒ brazo, músculo del brazo escuela
lacrima -ae f ⇒ lágrima lūgeo -ēre lūxi lūctum ⇒ afligirse, estar de luto
lacrimāre [1] ⇒ llorar lūna -ae f ⇒ luna
lacus -ūs m ⇒ lago lupus -ī m ⇒ lobo
laedo -ere -si -sum ⇒ herir, hacer daño lūx lūcis f ⇒ luz, día
laetor -ārī dep ⇒ alegrarse M
laetitia -ae f ⇒ alegría, gozo maerēre -- -- ⇒ estar triste, afligirse
laetus -a -um ⇒ contento, alegre maestus -a -um ⇒ triste, afligido
laevus -a -um ⇒ izquierdo magis adv ⇒ más
lāna -ae f ⇒ lana magister -trī m ⇒ maestro
magnificus -a -um ⇒ magnífico, espléndido mīlle, pl mīlia -ium n ⇒ mil; mīlle passuum ⇒ milla (=
magnus -a -um ⇒ grande 1.480 m.)
māior -ius comp ⇒ mayor, más grande minor -ārī dep + dat ⇒ amenazar
Māius -ī (mēnsis) ⇒ mayo minimē adv ⇒ de ningún modo
male adv ⇒ mal minimus -a -um sup ⇒ el más pequeño, mínimo
maleficium -ī n ⇒ mala acción, crimen minister -trī m ⇒ servidor, criado
mālle : inf de mālō minor -us (-oris) comp ⇒ más pequeño, menor
mālō mālle mālui ⇒ querer más, preferir minuo -ere -ui -ūtum ⇒ disminuir, reducir
malum -ī n ⇒ mal, calamidad minus adv ⇒ menos
mālum -ī n ⇒ manzana mīrābilis -e ⇒ maravilloso
malus -a -um ⇒ malo, malvado mīrārī [1] dep ⇒ extrañarse (de)
mamma -ae f ⇒ mamá mīrus -a -um ⇒ asombroso, sorprendente
māne indecl n ⇒ (la) mañana; adv ⇒ por la mañana misceo -ēre -ui mixtum ⇒ mezclar
manēre mānsisse mānsum ⇒ permanecer, quedar(se) misellus -a -um ⇒ pobre, pobrecillo
manus -ūs f ⇒ mano miser -era -erum ⇒ mísero, miserable
mare -is n ⇒ mar mitto -ere mīsi missum ⇒ enviar, echar; sanguinem
margarīta -ae f ⇒ perla mittere ⇒ sangrar
maritimus -a -um ⇒ de mar, marítimo modo adv ⇒ sólo, hace poco
marītus -ī m ⇒ marido, esposo modo... modo ⇒ ora... ora
Mārtius -ī (mēnsis) ⇒ marzo modus -ī m ⇒ modo, manera; nūllō modō ⇒ de ningún
māter -tris f ⇒ madre modo
māteria -ae f ⇒ materia moenia -ium n pl ⇒ murallas
mātrōna -ae f ⇒ matrona molestus -a -um ⇒ molesto, desagradable
mātūrus -a -um ⇒ maduro mollīre -īsse –ītum ⇒ ablandar, reblandecer
māximē adv ⇒ sobre todo mollis -e ⇒ blando, tierno
māximus -a -um ⇒ el mayor, el más grande monēre monuisse monitum ⇒ advertir, recordar, aconsejar
medicus -ī m ⇒ médico mōns montis m ⇒ monte, montaña
medium -ī n ⇒ medio, centro mōnstrāre [1] ⇒ indicar, señalar
medius -a -um ⇒ del medio, central mōnstrum -ī n ⇒ monstruo, prodigio
mel mellis n ⇒ miel mora -ae f ⇒ tardanza, demora
melior -ius comp ⇒ mejor mordēre momordisse morsum ⇒ morder
mellītus -a -um ⇒ dulce, de miel morī -ior mortuum esse dep ⇒ morir
membrum -ī n ⇒ miembro mors mortis f ⇒ muerte
meminisse + gen/ac ⇒ recordar, acordarse mortālis -e ⇒ mortal
memorāre [1] ⇒ mencionar mortuus -a -um (< morī) ⇒ muerto
memoria -ae f ⇒ memoria, recuerdo mōs mōris m ⇒ costumbre
mendum -ī n ⇒ error movēre mōvisse mōtum ⇒ mover
mēns mentis f ⇒ mente, espíritu mox adv ⇒ pronto, luego
mēnsa -ae f ⇒ mesa; mēnsa secunda ⇒ postre mulier -eris f ⇒ mujer
mēnsis -is m ⇒ mes multī -ae -a ⇒ muchos
mentiō -ōnis f ⇒ mención multitūdō -inis f ⇒ multitud, gran número
mentīrī -ītum esse dep ⇒ mentir multō + comp ⇒ mucho, muy
mercātor -ōris m ⇒ mercader, comerciante multum adv ⇒ mucho
mercātōrius -a -um ⇒ mercante mundus -ī m ⇒ mundo, universo
mercēs -ēdis f ⇒ salario, alquiler mundus -a -um ⇒ limpio, nítido
merēre meruisse meritum ⇒ ganar, merecer mūnīre -īsse -ītum ⇒ fortificar
mergere -sisse -sum ⇒ hundir, sumergir, anegar mūnus -eris n ⇒ regalo
merīdiēs -ēī m ⇒ mediodía, sur mūrus -ī m ⇒ muralla, muro
merum -ī n ⇒ vino puro Mūsa -ae f ⇒ Musa
merus -a -um ⇒ puro, sin mezcla mūtāre [1] ⇒ cambiar, intercambiar
merx -rcis f ⇒ mercancia mūtus -a -um ⇒ mudo
metere messum ⇒ recolectar, cosechar mūtuus -a -um ⇒ prestado; mūtuum dare/sūmere ⇒
metuere -uisse mētutum ⇒ temer, tener miedo prestar/tomar prestado
metus -ūs m ⇒ miedo, temor N
meus -a -um, voc mī ⇒ mi, mío nam conj ⇒ pues, porque
mīles -itis m ⇒ soldado -nam ⇒ ¿... pues?
namque conj ⇒ pues, porque
mīlitāre [1] ⇒ ser soldado, hacer el servicio militar,
nārrāre [1] ⇒ narrar, contar
enrolarse
nārrātiō -ōnis f ⇒ narración
mīlitāris -e ⇒ militar
nāscī nātum esse dep ⇒ nacer
nāsus -ī m ⇒ nariz
natāre [1] ⇒ nadar
nātūra -ae f ⇒ naturaleza
nātus -a -um (< nāscī) ⇒ nacido; XX annōs nātus ⇒ de 20
años de edad
nauta -ae m ⇒ marinero
nāvicula -ae f ⇒ barca, bote
nāvigātiō -ōnis f ⇒ navegación
nāvigo -āre ⇒ navegar
navigium -ii ⇒ navío;
nāvis -is f ⇒ nave, embarcación
-ne adv ⇒ ¿...?, si (interrogativo)
nē conj ⇒ para que no, que no
nē... quidem ⇒ ni siquiera, tampoco
nec v. ne-que/nec
necessārius -a -um ⇒ necesario
necesse est ⇒ es necesario, hay que
neco -āre [1] ⇒ matar
nego -āre [1] ⇒ negar, decir que no
neglegēns -entis adj ⇒ negligente, descuidado
neglego -ere -ēxisse -ēctum ⇒ descuidar
negōtium -ī n ⇒ actividad, negocio
nēmō nēminem nēminī ⇒ nadie, ningún
nēquam adj indecl, sup nēquissimus ⇒ que nada vale,
inútil, sin valor
neque /nec conj ⇒ y no, ni
neque... neque ⇒ ni... ni
ne-scīre -scī(v)i -scītum ⇒ no saber, desconocer
neu v. nē-ve/neu
neuter -tra -trum ⇒ ninguno de los dos
nē-ve / neu conj ⇒ y no, o no
nex necis f ⇒ muerte violenta, matanza
nīdus -ī m ⇒ nido
niger -gra -grum ⇒ negro
nihil/nīl indecl ⇒ nada
nimis adv ⇒ demasiado
nimium adv ⇒ demasiado
nimius -a -um ⇒ demasiado grande
nisi conj ⇒ si no, excepto, a no ser
niveus -a -um ⇒ níveo, blanco como nieve
nix nivis f ⇒ nieve
nōbilis -e : conocido, célebre, famoso
noceo -ēre nocui -itum + dat ⇒ dañar, ser nocivo
nōlle : inf. de nōlō
nōlī -īte + īnf ⇒ ¡no ...! (mandato negativo)
nōlō nōlle nolui – ⇒ no querer
nōmen -inis n ⇒ nombre (apellido)
nōmino -āre ⇒ nombrar, llamar
nōn adv ⇒ no
nōnae -ārum f pl ⇒ Nonas, el 5 (o 7) del mes
nōnāgēsimus -a -um ⇒ nonagésimo
nōnāgintā ⇒ noventa
nōndum adv ⇒ aún no, todavía no
nōngentī -ae -a ⇒ novecientos
nōnne adv ⇒ ¿(acaso) no...?
nōnnūllī -ae -a ⇒ algunos
nōnnumquam adv ⇒ alguna vez, a veces
nōnus -a -um ⇒ nono, noveno
nōs nōbīs ⇒ nosotros, nos
nōsco -ĕre nōvi nōtum ⇒ conocer, saber
noster -tra -trum ⇒ nuestro; nostrum gen ⇒ de nosotros
nota -ae f ⇒ señal, signo
nōtus -a -um ⇒ conocido
novem ⇒ nueve
November -bris (mēnsis) ⇒ noviembre
nōvisse (< nōscere) ⇒ conocer
novus -a -um ⇒ nuevo
nox noctis f ⇒ noche
nūbere nūpsisse nuptum + dat ⇒ casarse (una mujer con
un hombre)
nūbēs -is f ⇒ nube
nūbilus -a -um ⇒ nuboso
nūdus -a -um ⇒ desnudo
nūgae -ārum f pl ⇒ simplezas, niñerías
nūllus -a -um ⇒ ninguno
num adv ⇒ ¿(acaso) ...?; si (interrogativo)
numerāre [1] ⇒ contar
numerus -ī m ⇒ número
nummus -ī m ⇒ moneda, sestercio
numquam adv ⇒ nunca
nunc adv ⇒ ahora
nūntiāre [1] ⇒ anunciar, dar a conocer
nūntius -ī m ⇒ mensajero, mensaje
nūper adv ⇒ hace poco
nūtrīx -īcis f ⇒ nodriza, ama de cría
nux nucis f ⇒ nuez
O
ō ⇒ ¡oh!
ob prp + ac ⇒ por, a causa de
oblīvīscī oblītum esse dep + gen/ac ⇒ olvidar(se)
oboedīre -īsse -ītum + dat ⇒ obedecer
obscūrus -a -um ⇒ oscuro
occidēns -entis m ⇒ occidente, oeste
occidere -cidisse -cāsum ⇒ ponerse (el sol), morir
occīdere -cīdisse -cīsum ⇒ matar, asesinar
occultāre [1] ⇒ ocultar, esconder
occurrere -currisse -cursum + dat ⇒ encontrarse con,
acudir, presentarse
ōceanus -ī m ⇒ océano
ocellus -ī m ⇒ ojito, ojo pequeño
octāvus -a -um ⇒ octavo
octin-gentī -ae -a ⇒ ochocientos
octō ⇒ ocho
Octōber -bris (mēnsis) ⇒ octubre
octōgintā ⇒ ochenta
oculus -ī m ⇒ ojo
ōdisse def ⇒ odiar
odium -ī n ⇒ odio
of-ferre ob-tulisse ob-lātum ⇒ ofrecer
officium -ī n ⇒ deber, obligación
ōlim adv ⇒ en otro tiempo, una vez
omnis -e ⇒ todo, cada; pl todos (sust.)
omnia n pl ⇒ todo
opera -ae f ⇒ trabajo, cuidado
operīre -uisse opertum ⇒ cubrir
opēs -um f pl ⇒ medios, riquezas
oportēre -uisse: oportet ⇒ conviene, es necesario
opperīrī oppertum esse dep ⇒ esperar, aguardar passus -ūs m ⇒ paso (medida = 1,48 m.)
oppidum -ī n ⇒ ciudad pāstor -ōris m ⇒ pastor
oppugnāre [1] ⇒ atacar pateo -ēre patuisse ⇒ estar abierto
optāre [1] ⇒ desear pater -tris m ⇒ padre
optimus -a -um sup ⇒ el mejor, óptimo patiēns -entis adj ⇒ paciente
opus -eris n ⇒ trabajo, obra patientia -ae f ⇒ paciencia
opus est ⇒ es necesario
ōra -ae f ⇒ borde, costa patior patī passum esse dep ⇒ sufrir, soportar
ōrāre [1] ⇒ rogar, suplicar, hablar patria -ae f ⇒ patria, país natal
ōrātiō -ōnis f ⇒ discurso, oración (gramat.) paucī -ae -a ⇒ pocos
orbis -is m ⇒ círculo, órbita; orbis terrārum ⇒ la tierra, el paulisper adv ⇒ poco tiempo, un momento
mundo paulō + comp ⇒ poco, un poco
ōrdināre [1] ⇒ ordenar, regular paulō ante/post ⇒ poco antes / después
ōrdō -inis m ⇒ orden, fila paulum adv ⇒ poco, un poco
oriēns -entis m ⇒ oriente, este pauper -eris adj ⇒ pobre
orīrī ortum esse dep ⇒ levantarse, salir, nacer pāx pācis f ⇒ paz
ōrnāmentum -ī n ⇒ joya, adorno pectus -oris n ⇒ pecho
ōrnāre [1] ⇒ equipar, adornar pecūlium -ī n ⇒ propiedades, bienes, ahorros
os ossis n ⇒ hueso pecūnia -ae f ⇒ dinero
ōs ōris n ⇒ boca pecūniōsus -a -um ⇒ rico, adinerado
ōscitāre [1] ⇒ bostezar pecus -oris n ⇒ ganado, rebaño
ōsculārī [1] dep ⇒ besar pedes -itis m ⇒ soldado de infantería
ōsculum -ī n ⇒ beso pēior -ius comp ⇒ peor
ostendere ostendisse ostentum ⇒ mostrar, presentar pellere pepulisse pulsum ⇒ rechazar, expulsar
ōstiārius -ī m ⇒ portero penna -ae f ⇒ pluma
ōstium -ī n ⇒ puerta, entrada pēnsum -ī n ⇒ tarea, obligación
ōtiōsus -a -um ⇒ desocupado, ocioso per prp + ac ⇒ a través, por; per sē ⇒ por sí mismo, solo
ōtium -ī n ⇒ tiempo libre, ocio per-currere -currisse -cursum ⇒ recorrer, atravesar
ovis -is f ⇒ oveja (corriendo), correr
ōvum -ī n ⇒ huevo per-cutere -iō -cussisse -cussum ⇒ golpear, batir
P per-dere -didisse -ditum ⇒ perder, arruinar, gastar
pābulum -ī n ⇒ pasto, forraje per-ferre -tulisse -lātum ⇒ soportar
paene adv ⇒ casi per-ficere -fēcisse -fectum ⇒ acabar, terminar
paen-īnsula -ae f ⇒ península pergere per-rēxisse per-rēctum ⇒ continuar, proseguir
pāgina -ae f ⇒ página perīculōsus -a -um ⇒ peligroso
pallēre -uisse ⇒ estar pálido, palidecer perīculum -ī n ⇒ peligro
pallidus -a -um ⇒ pálido per-īre -eō -iisse ⇒ perecer, perderse
pallium -ī n ⇒ manto peristylum -ī n ⇒ peristilo (jardín interior)
palma -ae f ⇒ palma (de la mano) permittere -mīsisse -missum ⇒ permitir
palpitāre [1] ⇒ palpitar, latir permovēre -mōvisse -mōtum ⇒ agitar, conmover
pānis -is m ⇒ pan perpetuus -a -um ⇒ constante, perpetuo
papyrus -ī f ⇒ papiro persequī -secūtum esse dep ⇒ perseguir
pār paris adj ⇒ igual persōna -ae f ⇒ personaje, persona
parāre [1] ⇒ preparar, disponerse a persuādēre -suāsisse -suāsum + dat ⇒ persuadir,
parātus -a -um ⇒ pronto, dispuesto convencer
parcere pepercisse + dat ⇒ perdonar perterritus -a -um ⇒ aterrado, espantado
parentēs -um m pl ⇒ padres (padre y madre) perturbāre [1] ⇒ perturbar, desconcertar
parere -iō peperisse partum ⇒ dar a luz, parir, poner (un pervenīre -vēnisse -ventum ⇒ arribar, llegar
huevo) pēs pedis m ⇒ pie (medida = 30 cm.)
pārēre -uisse pāritum + dat ⇒ obedecer pessimus -a -um sup ⇒ el peor, pésimo
parricīda -ae m ⇒ parricida petasus -ī m ⇒ petaso, sombrero
pars -rtis f ⇒ parte, dirección petere -īvisse -ītum ⇒ dirigirse a, atacar, buscar, pedir
particula -ae f ⇒ partícula phantasma -atis n ⇒ fantasma, espectro
partīrī -ītum esse dep ⇒ dividir, repartir philosophus -ī m ⇒ filósofo
parum adv ⇒ poco, no bastante, apenas piger -gra -grum ⇒ perezoso
parvulus -a -um ⇒ muy pequeño, párvulo pila -ae f ⇒ pelota
parvus -a -um ⇒ pequeño pīlum -ī n ⇒ venablo, dardo
pāscere pāvisse pāstum ⇒ apacentar, satisfacer pīpiāre [1] ⇒ piar, pipiar
passer -eris m ⇒ gorrión pīrāta -ae m ⇒ pirata
pirum -ī n ⇒ pera
piscātor -ōris m ⇒ pescador
piscis -is m ⇒ pez
placēre -uisse -itum + dat ⇒ dar placer, agradar, deleitar
plānē adv ⇒ claramente, enteramente
plānus -a -um ⇒ claro, evidente
plaudo -ere plausi plausum + dat ⇒ aplaudir
plēnus -a -um + gen/abl ⇒ lleno
plērīque plēraeque plēraque ⇒ la mayor parte, los más
plērumque adv ⇒ casi siempre, generalmente
plōro -āre ⇒ llorar
plūrēs -a comp ⇒ más, más numerosos
plūrimī -ae -a sup ⇒ el mayor número
plūs plūris n comp ⇒ más, en mayor cantidad
plūs adv ⇒ más
pōculum -ī n ⇒ copa
poena -ae f ⇒ castigo, pena
poēta -ae m/f ⇒ poeta
poēticus -a -um ⇒ poético
pollicērī -itus sum dep ⇒ prometer
pōno -ere posui positum ⇒ poner, colocar
pōns pontis m ⇒ puente
populus -ī m ⇒ pueblo
porcus -ī m ⇒ puerco, cochino
porta -ae f ⇒ puerta (de ciudad)
portāre [1] ⇒ llevar
portus -ūs m ⇒ puerto
poscere poposcisse ⇒ pedir, reclamar
posse possum potuisse ⇒ poder, ser capaz de
possidēre -sēdisse -sessum ⇒ poseer
post prp + ac ⇒ detrás de, después de; adv ⇒ detrás,
después, luego
post-eā adv ⇒ en seguida, después
posterior -ius comp ⇒ posterior, trasero
posterus -a -um ⇒ siguiente
posthāc adv ⇒ en adelante
postquam conj ⇒ después que, desde que
postrēmō adv ⇒ en fin, finalmente
postrēmus -a -um ⇒ último
postulo -āre [1] ⇒ pedir, demandar
pōto -āre [1] ⇒ beber
potestās -ātis f ⇒ poder, potestad
pōtiō -ōnis f ⇒ bebida
potius adv ⇒ más bien
prae prp +abl ⇒ delante de, por
praecipuē adv ⇒ principalmente
praedium -ī n ⇒ predio, hacienda
praedō -ōnis m ⇒ ladrón, pirata
praesum -esse -fui + dat ⇒ estar delante de, estar al
frente de
praefero -ferre -tuli -lātum ⇒ preferir
praemium -ī n ⇒ recompensa, premio
praenōmen -inis n ⇒ nombre (de pila)
praepōnere -posuisse -positum + dat ⇒ poner al frente de,
anteponer
praesēns -entis adj ⇒ presente
praesto -āre -stitisse -stitum ⇒ prestar, cumplir
praeter prp + ac ⇒ por delante de, excepto
praetereā adv ⇒ además
praeteritus -a -um ⇒ pasado
prāvus -a -um ⇒ falso, malo
precēs -um f pl ⇒ súplicas
precor -ārī [1] dep ⇒ rogar, suplicar
prehendo -ere -hendi -hēnsum ⇒ coger
premo -ere pressi pressum ⇒ apretar
pretiōsus -a -um ⇒ valioso, de gran valor
pretium -ī n ⇒ precio, valor
prīdem adv ⇒ hace mucho tiempo
prī-diē adv ⇒ el día antes
prīmō adv ⇒ al principio
prīmum adv ⇒ primeramente
prīmus -a -um ⇒ primero; in prīmīs ⇒ principalmente
prīnceps -ipis m ⇒ el primero, jefe
prīncipium -ī n ⇒ comienzo, principio
prior -ius ⇒ anterior, primero
prius adv ⇒ antes
prius-quam conj ⇒ antes que, antes de
prīvātus -a -um ⇒ privado, particular
prō prp + abl ⇒ por, en lugar de, en favor de, delante de
probus -a -um ⇒ bueno, probo
prōcēdo -ere -cessi -cessum ⇒ adelantarse, avanzar
procul adv ⇒ lejos
prōcurro -ere -curri -cursum ⇒ avanzar corriendo
prōd·esse ⇒ infinitivo de pro·sum
proditio -tionis ⇒ traición
proelium -ī n ⇒ batalla, combate
profectō adv ⇒ ciertamente
prōferro -tuli -lātum ⇒ sacar, producir
proficīscor -ficīscī -fectus sum dep ⇒ partir, marcharse
prōgredior -ī -gressus sum dep ⇒ avanzar
prōhibeo -ēre -ui -itum ⇒ alejar, impedir
prōicio -ere -iēcisse -iectum ⇒ arrojar
prōmere prōmpsisse prōmptum ⇒ sacar
prōmissum -ī n ⇒ promesa
prōmittere -mīsisse -mīssum ⇒ prometer
prope prp + ac ⇒ cerca de; adv ⇒ casi, cerca
properāre [1] ⇒ apresurarse
propinquus -a -um ⇒ cercano
proprius -a -um ⇒ propio
propter prp + ac ⇒ por, por causa de
propter-eā adv ⇒ por esto, por esta razón
prōsilīre -uisse ⇒ saltar fuera
prōspicere -spexi -spectum ⇒ mirar adelante, ver a lo
lejos, observar
prōsum prōdesse prōfui + dat ⇒ aprovechar, ser útil,
servir a
prōtinus adv ⇒ en seguida, al momento
prōvincia -ae f ⇒ provincia
proximus -a -um sup ⇒ el más cercano, próximo
prūdēns -entis adj ⇒ prudente, sagaz
pūblicus -a -um ⇒ público, del Estado
pudeo -ēre: pudet mē + gen ⇒ me avergüenzo (de)
pudor -ōris m ⇒ vergüenza
puella -ae f ⇒ muchacha, niña
puer -erī m ⇒ muchacho, niño
pugna -ae f ⇒ pelea, combate
pugno -āre [1] ⇒ combatir, luchar, pelear
pugnus -ī m ⇒ puño
pulcher -chra -chrum ⇒ bello, hermoso
pulchritūdō -inis f ⇒ belleza
pullus -ī m ⇒ pollo, cachorro, cría
pulmō -ōnis m ⇒ pulmón
pulso -āre [1] ⇒ golpear, empujar
pūnio -īre -īvi -ītum ⇒ castigar
puppis -is f ⇒ popa
pūrus -a -um ⇒ limpio, puro
putāre [1] ⇒ pensar, creer, considerar
Q quoniam ⇒ puesto que, porque
quadrāgēsimus -a -um ⇒ cuadragésimo
quadrāgintā ⇒ cuarenta
quadrin-gentī -ae -a ⇒ cuatrocientos
quaerere quaesīvisse quaesītum ⇒ buscar, pedir preguntar
quālis -e ⇒ ¿cuál?, ¿de qué modo?
quālitās -ātis f ⇒ cualidad
quam ⇒ que, como, cuán; quam + sup ⇒ lo más ... posible
quam-diū adv ⇒ ¿cuánto tiempo?, como
quamobrem adv ⇒ ¿por qué?
quamquam conj ⇒ aunque
quandō adv ⇒ ¿cuándo?; conj ⇒ cuando, ya que
quantitās -ātis f ⇒ cantidad
quantum -ī n ⇒ cuánto, cuanto, como
quantus -a -um ⇒ cuán grande, cuanto, como
quā-propter adv ⇒ ¿por qué?
quā-rē adv ⇒ ¿por qué?
quārtus -a -um ⇒ cuarto
quasi adv ⇒ como, como si
quater adv ⇒ cuatro veces
quatere -iō -- quassum ⇒ agitar, sacudir
quaternī -ae -a ⇒ cuatro (cada uno)
quattuor ⇒ cuatro
quattuor-decim ⇒ catorce
-que conj ⇒ y
querī questum esse dep ⇒ quejarse, lamentarse
quī quae quod ⇒ que, el que
quī quae quod (...?) ⇒ ¿qué...?
quia conj ⇒ porque
quid n (v. quis) ⇒ ¿qué?, algo
quid adv ⇒ ¿por qué?
quī-dam quae- quod- ⇒ un cierto, un tal, uno
quidem adv ⇒ sin duda, por lo menos; nē quidem ⇒ ni
siquiera
quidnī adv ⇒ ¿por qué no?
quid-quam ⇒ algo; neque/nec quidquam ⇒ y nada
quid-quid ⇒ cualquier cosa que
quiēscere -ēvisse -ētum ⇒ descansar, reposar
quiētus -a -um ⇒ quieto, tranquilo, en calma
quīn ⇒ ¿por qué no?
quīn-decim ⇒ quince
quīn-gentī -ae -a ⇒ quinientos
quīnī -ae -a ⇒ cinco (cada uno)
quīnquāgintā ⇒ cincuenta
quīnque ⇒ cinco
quīnquiēs adv ⇒ cinco veces
Quīntīlis -is (mēnsis) ⇒ julio
quīntus -a -um ⇒ quinto
quis quae quid ⇒ quién, qué
quis quid (sī/num/nē ...) ⇒ alguien, alguno, algo
quis-nam quid-nam ⇒ quién (pues)
quis-quam ⇒ alguien, alguno; nec/neque quisquam ⇒ y
nadie, y ninguno
quis-que quae- quod- ⇒ cada, cada uno
quis-quis ⇒ cualquiera que
quō adv ⇒ a dónde
quod (= quia) ⇒ porque
quod n (v. quī) ⇒ que, lo que
quō-modo adv ⇒ cómo
quoque adv ⇒ también
quot indecl ⇒ cuántos, como
quot-annīs adv ⇒ todos los años
quotiēs adv ⇒ cuántas veces
R
rāmus -ī m ⇒ rama
rapidus -a -um ⇒ rápido
rapiō rapĕre rapuisse raptum : arrebatar, robar, llevarse
rārō adv ⇒ raramente
rārus -a -um ⇒ raro, escaso, poco numeroso
ratiō -ōnis f ⇒ razón, explicación
ratis -is f ⇒ balsa
recēdere -cessisse -cessum ⇒ retroceder, retirarse
recipere -io -cēpisse -ceptum ⇒ recibir, acoger
recitāre [1] ⇒ leer en voz alta
recognōscere -nōvisse -nitum ⇒ reconocer
rēctus -a -um ⇒ recto, justo, correcto; rēctā (viā) ⇒ en
línea recta
recumbere -cubuisse ⇒ acostarse
reddere -didisse -ditum ⇒ devolver
redimere -ēmisse -ēmptum ⇒ rescatar, redimir
redīre -eō -iisse -itum ⇒ volver
redūcere -dūxisse -ductum ⇒ hacer volver
referre retulisse re-lātum ⇒ volver a traer, devolver
regere rēxisse rēctum ⇒ gobernar, dirigir
rēgīna -ae f ⇒ reina
regiō -ōnis f ⇒ región
rēgnāre [1] ⇒ reinar, ser rey
rēgula -ae f ⇒ regla
relinquere -līquisse -lictum ⇒ dejar
reliquus -a -um ⇒ restante, pl los otros
remanēre -mansisse -mansum ⇒ quedarse, permanecer
rēmigāre [1] ⇒ remar
reminīscī dep + gen/ac ⇒ recordar, acordarse (de)
remittere -mīsisse -missum ⇒ hacer volver, devolver
removēre -mōvisse -mōtum ⇒ alejar, retirar
rēmus -ī m ⇒ remo
repente adv ⇒ súbitamente, de repente
reperīre repperisse repertum ⇒ encontrar, hallar
repōnere -posuisse -positum ⇒ volver a poner
reprehendere -disse -hensum ⇒ reprender
repugnāre [1] ⇒ resistirse, oponerse
requiēscere -ēvisse -ētum ⇒ descansar
requīrere -quīsīvisse -quīsītum ⇒ buscar, preguntar
rēs reī f ⇒ cosa, hecho, asunto
resistere -stitisse + dat ⇒ quedarse, resistir
respondēre -disse -spōnsum ⇒ responder
respōnsum -ī n ⇒ respuesta
rēte -is n ⇒ red
retinēre -uisse -tentum ⇒ retener
retraho -ere -trāxi -tractum ⇒ hacer volver
revenio -īre -vēni -ventum ⇒ volver
revertor -vertī -verti -versum semidep. ⇒ volver
revoco -āre ⇒ hacer volver, revocar
rēx rēgis m ⇒ rey
rīdeo -ēre rīsi rīsum ⇒ reír, reírse de
rīdiculus -a -um ⇒ ridículo, cómico
rigo -āre [1] ⇒ regar, irrigar
rīpa -ae f ⇒ ribera, orilla
rīsus -ūs m ⇒ risa
rīvus -ī m ⇒ arroyo
rogāre [1] ⇒ rogar, pedir
rogitāre [1] ⇒ preguntar insistentemente
Rōmānus -a -um ⇒ romano
rosa -ae f ⇒ rosa, rosal
ruber -bra -brum ⇒ rojo
rubēre -uisse ⇒ enrojecer, ruborizarse
rudis -e ⇒ rudo, bruto, inculto
rūmor -ōris m ⇒ rumor
rumpere rūpisse ruptum ⇒ romper
rūrī (loc) ⇒ en el campo
rūrsus ⇒ de nuevo, otra vez
rūs rūris n ⇒ el campo
rūsticus -a -um ⇒ rústico, del campo
S serēnus -a -um ⇒ sereno, sin nubes
sacculus -ī m ⇒ bolsa (para el dinero)
saccus -ī m ⇒ saco
sacerdōs -ōtis m/f ⇒ sacerdote, sacerdotisa
saeculum -ī n ⇒ siglo
saepe adv ⇒ a menudo, muchas veces
saevus -a -um ⇒ rabioso, cruel
sagitta -ae f ⇒ flecha, saeta
sāl salis m ⇒ sal
salīre -uisse saltum ⇒ saltar
salūs -ūtis f ⇒ salud, salvación
salūtem dīcere + dat ⇒ saludar
salūtāre [1] ⇒ saludar
salvāre [1] ⇒ salvar
salvē -ēte ⇒ ¡salud!, ¡hola!, buenos días
salvēre iubēre ⇒ saludar
salvus -a -um ⇒ salvo, sano
sānāre [1] ⇒ curar
sānē adv ⇒ ciertamente, realmente
sanguis -inis m ⇒ sangre
sānus -a -um ⇒ sano
sapere -iō sapiisse ⇒ tener juicio, saber
sapiēns -entis adj ⇒ sabio
satis adv ⇒ bastante
saxum -ī n ⇒ roca
scaena -ae f ⇒ escena
scaenicus -a -um ⇒ teatral
scalpellum -ī n ⇒ escalpelo, bisturí
scamnum -ī n ⇒ banquillo
scelestus -a -um ⇒ malvado, criminal
scelus -eris n ⇒ crimen
scīlicet adv ⇒ por supuesto
scindere scidisse scissum ⇒ desgarrar, rasgar
scīre scīvisse scītum ⇒ saber, estar instruido
scrībere scrīpsisse scrīptum ⇒ escribir
scūtum -ī n ⇒ escudo
sē sibi sē-cum ⇒ se, sí, consigo, con él mismo
seco -āre -ui sectum ⇒ cortar
secundum prp + ac ⇒ a lo largo de
secundus -a -um ⇒ segundo, favorable
sed ⇒ sino, pero
sēdecim ⇒ dieciséis
sedeo -ēre sēdi sessum ⇒ estar sentado
sella -ae f ⇒ silla
semel adv ⇒ una vez
sēmen -inis n ⇒ grano, simiente
semper adv ⇒ siempre
senex senis m ⇒ hombre viejo, anciano
sēnī -ae -a ⇒ seis (cada uno)
sententia -ae f ⇒ opinión, sentido, frase
sentīre sēnsisse sēnsum ⇒ sentir, pensar, opinar
septem ⇒ siete
September -bris (mēnsis) ⇒ septiembre
septen-decim ⇒ diecisiete
septentriōnēs -um m pl ⇒ norte
septimus -a -um ⇒ séptimo
septin-gentī -ae -a ⇒ setecientos
septuāgintā ⇒ setenta
sequī secūtum esse dep ⇒ seguir
serere sēvisse satum ⇒ sembrar, plantar
sērius -a -um ⇒ serio, grave
sermō -ōnis m ⇒ conversación, lenguaje
servāre [1] ⇒ conservar, salvar
servīre -īvisse -ītum + dat ⇒ ser esclavo de, servir a
servitūs -ūtis f ⇒ esclavitud, servidumbre
servus -ī m ⇒ esclavo, siervo
ses-centī -ae -a ⇒ seiscientos
sēsē ⇒ se, sí (pron. personal)
sēstertius -ī m ⇒ sestercio (moneda)
seu v. sī-ve/seu
sevērus -a -um ⇒ severo
sex ⇒ seis
sexāgintā ⇒ sesenta
sexiēs adv ⇒ seis veces
Sextīlis -is (mēnsis) ⇒ agosto
sextus -a -um ⇒ sexto
sī conj ⇒ si
sīc adv ⇒ así, de este modo
siccus -a -um ⇒ seco
sīc-ut adv ⇒ como, así como
signāre [1] ⇒ marcar, sellar
significāre [1] ⇒ indicar, significar
significātiō -ōnis f ⇒ significación
signum -ī n ⇒ señal, sello, estatua
silentium -ī n ⇒ silencio
silēre siluisse ⇒ callarse, guardar silencio
silva -ae f ⇒ bosque, selva
similis -e ⇒ parecido, semejante a
simul adv ⇒ al mismo tiempo
simul atque conj + perf ⇒ en cuanto
sīn conj ⇒ pero si
sine prp +abl ⇒ sin
sinere sīvisse situm ⇒ dejar, permitir supersum -esse -fuisse ⇒ quedar, sobrar
singulī -ae -a ⇒ uno (cada uno), cada supplicium -ī n ⇒ castigo, suplicio
sinister -tra -trum ⇒ izquierdo, suprā prp + ac ⇒ encima de, sobre; adv ⇒ arriba, encima
sinistra -ae f ⇒ la (mano) izquierda surdus -a -um ⇒ sordo
sinus -ūs m ⇒ pliegue (de la toga) surgo -ere surrēxi surrēctum ⇒ levantarse
sī-quidem ⇒ puesto que surripiō -ere -ripui -reptum ⇒ robar
sitis -is f ⇒ sed sūrsum adv ⇒ arriba, hacia arriba
situs -a -um ⇒ situado suscitāre [1] ⇒ despertar, resucitar
sī-ve/ seu ⇒ o si, o; s. ... s. ⇒ o... o, ya sea... ya sea suspicere -io -spexisse -spectum ⇒ levantar la vista (a),
sōl -is m ⇒ sol mirar de abajo arriba
solēre -itum esse semidep ⇒ soler, acostumbrar sustinēre -uisse -tentum ⇒ sostener, soportar
solum -ī n ⇒ suelo, piso suus -a -um ⇒ su, suyo
sōlum adv ⇒ sólo syllaba -ae f ⇒ sílaba
sōlus -a -um ⇒ solo T
solvere solvisse solūtum ⇒ soltar, pagar, cumplir; nāvem tabella -ae f ⇒ tablilla (“cuaderno” de cera)
solvere ⇒ levar anclas, zarpar tabellārius -ī m ⇒ cartero, mensajero
somnus -ī m ⇒ sueño taberna -ae f ⇒ tienda
sonus -ī m ⇒ sonido tabernārius -ī m ⇒ tendero
sordēs -ium f pl ⇒ suciedad tabula -ae f ⇒ tabla, tabla encerada
sordidus -a -um ⇒ sucio, sórdido taceo -ēre -ui -itum ⇒ callarse
soror -ōris f ⇒ hermana tacitus -a -um ⇒ callado, silencioso
spargo -ere sparsi -sum ⇒ esparcir, dispersar talentum -ī n ⇒ talento
speciēs -ēī f ⇒ aspecto, especie tālis -e ⇒ tal, de tal género
spectātor -ōris m ⇒ espectador tam ⇒ tan, tanto
specto -āre ⇒ contemplar, mirar tamdiū adv ⇒ por tanto tiempo
speculum -ī n ⇒ espejo tamen ⇒ sin embargo, con todo
spēro -āre [1] ⇒ esperar, confiar tamquam ⇒ como, igual que
spēs -eī f ⇒ esperanza tandem adv ⇒ en fin, por fin
spīro -āre ⇒ respirar tango -ere tetigi tāctum ⇒ tocar
statim adv ⇒ en seguida, luego tantum -ī n ⇒ tanta cantidad
statuo -ere -ui -ūtum ⇒ determinar, fijar tantum adv ⇒ tanto, sólo
stēlla -ae f ⇒ estrella tantun·dem adv ⇒ tanto, lo mismo
sterno -ere strāvi strātum ⇒ tender, extender tantus -a -um ⇒ tan grande
sterto -ere ⇒ roncar, dormir profundamente tardus -a -um ⇒ lento, tardo, tardío
stilus -ī m ⇒ punzón, estilo tata -ae m ⇒ papá
stipendium -ī n ⇒ paga, servicio militar; stipendia merēre taurus -ī m ⇒ toro
⇒ ser soldado tēctum -ī n ⇒ techo
sto stāre steti stātum ⇒ estar de pie, estar quieto temerārius -a -um ⇒ irreflexivo, imprudente
strepitus -ūs m ⇒ ruido tempestās -ātis f ⇒ tempestad
studeo -ēre -ui + dat ⇒ afanarse en, dedicarse a templum -ī n ⇒ templo
studiōsus -a -um + gen ⇒ aficionado, deseoso tempto -are: intentar;
studium -ī n ⇒ afición, afán, estudio tempus -oris n ⇒ tiempo
stultus -a -um ⇒ necio, tonto tenebrae -ārum f pl ⇒ oscuridad, tinieblas
stupēre -uisse ⇒ quedarse atónito tenebricōsus -a -um ⇒ tenebroso
suādeo -ēre suāsi suāsum + dat ⇒ aconsejar teneo -ēre -ui tentum ⇒ tener, retener
sub prp + abl/ac ⇒ bajo, debajo, al pie de tenuis -e ⇒ delgado, débil, tenue
subeō -īre -ivi -itum ⇒ ponerse bajo, subir ter adv ⇒ tres veces
subitus -a -um ⇒ súbito, repentino tergeo -ēre -si -sum ⇒ enjugar, secar
subitō adv ⇒ de repente, súbitamente tergum -ī n ⇒ espalda
submergo -ere -mersi -sum ⇒ sumergir, hundir ternī -ae -a ⇒ tres (cada uno)
suburbānus -a -um ⇒ vecino a Roma terra -ae f ⇒ tierra, país
sum esse fui futūrum esse & fore − ⇒ ser, estar, haber terreo -ēre -ui -itum ⇒ asustar, espantar
sūmo -ere sūmpsisse sūmptum ⇒ tomar terribilis -e ⇒ terrible
summus -a -um sup ⇒ el más alto/elevado tertius -a -um ⇒ tercero
super prp + ac ⇒ sobre, encima de; prp + abl ⇒ sobre, testis -is m/f ⇒ testigo
acerca de theātrum -ī n ⇒ teatro
superbus -a -um ⇒ soberbio, orgulloso tībiae -ārum f pl ⇒ flauta
superior -ius comp ⇒ más alto, superior tībīcen -inis m ⇒ tocador de flauta
superus -a -um ⇒ de arriba, superior timeo -ēre -ui ⇒ temer
timidus -a -um ⇒ miedoso, tímido ūn-dē-centum ⇒ noventa y nueve
timor -ōris m ⇒ miedo, temor ūn-decim ⇒ once
tinnīre ⇒ sonar, tintinear, hacer sonar ūndecimus -a -um ⇒ undécimo
titulus -ī m ⇒ título ūn-dē-trīgintā ⇒ veintinueve
toga -ae f ⇒ toga ūn-dē-vīgintī ⇒ diecinueve
togātus -a -um ⇒ togado, vestido de toga ūniversus -a -um ⇒ entero
tollere sus-tulisse sub-lātum ⇒ levantar, quitar ūnus -a -um ⇒ un, uno, solo
tonitrus -ūs m ⇒ trueno urbānus -a -um ⇒ de la ciudad, urbano
tot indecl ⇒ tantos urbs -bis f ⇒ ciudad
totiēs adv ⇒ tantas veces ūrere ussisse ustum ⇒ quemar, abrasar
tōtus -a -um ⇒ todo, entero ūsque ⇒ hasta, desde
trādere -didisse -ditum ⇒ entregar, dar ut adv ⇒ como
trahere trāxisse tractum ⇒ arrastrar ut (+ subj) conj ⇒ que, para que
tranquillitās -ātis f ⇒ calma, tranquilidad uter utra utrum ⇒ cuál de los dos
tranquillus -a -um ⇒ sereno, tranquilo, en calma uter-que utra- utrum- ⇒ (cada uno de) los dos
trāns prp + ac ⇒ por encima de, al otro lado de ūtī ūsum esse dep + abl ⇒ servirse de, usar, gozar de
trāns-ferre -tulisse -lātum ⇒ llevar (a otro sitio), trasladar utinam ⇒ ojalá
trāns-īre -eō -iisse -itum ⇒ pasar (por encima de), utrum... an ⇒ ¿...o ...? si... o
atravesar, cruzar ūva -ae f ⇒ uva
tre-centī -ae -a ⇒ trescientos uxor -ōris f ⇒ esposa, mujer
trē-decim ⇒ trece V
tremere -uisse ⇒ temblar vacuus -a -um ⇒ vacío
trēs tria ⇒ tres vāgīre -isse -ītum ⇒ berrear, gemir, llorar
trīcēsimus -a -um ⇒ trigésimo valdē adv ⇒ mucho, muy
trīclīnium -ī n ⇒ comedor valē -ēte ⇒ adiós
trīgintā ⇒ treinta valēre -uisse ⇒ ser fuerte, estar bien
trīnī -ae -a ⇒ tres, de tres en tres valētūdō -inis f ⇒ salud
trīstis -e ⇒ triste validus -a -um ⇒ fuerte, vigoroso
trīstitia -ae f ⇒ tristeza vallis -is f ⇒ valle
tū tē tibi tē-cum ⇒ tú, te, ti, contigo vāllum -ī n ⇒ vallado, empalizada
tuērī tu(i)tum esse dep ⇒ proteger, mirar por varius -a -um ⇒ vario, diverso
tum adv ⇒ entonces, después vās vāsis n, pl -a -ōrum ⇒ vaso, vajilla
tumultuārī [1] dep ⇒ meter ruido, alborotar -ve ⇒ o
tumultus -ūs m ⇒ tumulto veho -ere vēxi vectum ⇒ llevar, transportar; equō vehī ⇒
tunc adv ⇒ entonces cabalgar, montar a caballo
tunica -ae f ⇒ túnica vel ⇒ o, o bien
turba -ae f ⇒ muchedumbre, multitud velle ⇒ inf. pres. de volō
turbāre [1] ⇒ agitar, revolver vēlōx -ōcis adj ⇒ veloz, rápido
turbidus -a -um ⇒ agitado, tempestuoso vēlum -ī n ⇒ vela
turgid(ul)us -a -um ⇒ hinchado velut ⇒ como
turpis -e ⇒ feo, desagradable, vergonzoso vēna -ae f ⇒ vena
tūtus -a -um ⇒ seguro, protegido vēndere -didisse -ditum ⇒ vender
tuus -a -um ⇒ tu, tuyo venīre vēnisse ventum ⇒ venir
tyrannus -ī m ⇒ tirano venter -tris m ⇒ vientre
U ventus -ī m ⇒ viento
ubi adv ⇒ dónde, donde; ubi prīmum + perf ⇒ tan pronto venustus -a -um ⇒ gracioso, amable
como vēr vēris n ⇒ primavera
ubī-que adv ⇒ en todas partes verbera -um n pl ⇒ paliza
ūllus -a -um ⇒ algún, un, uno; neque/nec ūllus ⇒ y ningún verberāre [1] ⇒ azotar, golpear
ulterior -ius ⇒ ulterior, más alejado verbum -ī n ⇒ palabra
ultimus -a -um ⇒ último verērī -itum esse dep ⇒ temer, venerar, respetar
ultrā prp + ac ⇒ al otro lado de, allende vērē adv ⇒ verdaderamente, realmente
ululāre [1] ⇒ aullar vērō ⇒ en verdad, mas, pero; neque / nec vērō ⇒ pero no
umbra -a f ⇒ sombra versārī [1] dep ⇒ dar vueltas, hallarse, estar
umerus -ī m ⇒ hombro versiculus -ī m ⇒ verso corto
ūmidus -a -um ⇒ húmedo, mojado versus -ūs m ⇒ línea, verso
umquam adv ⇒ alguna vez; (tras negación) nunca, jamás versus: ad ... versus adv ⇒ en la dirección de, hacia
ūnā adv ⇒ junto vertere -tisse -sum ⇒ hacer girar, volver
unde adv ⇒ de dónde, de donde vērum ⇒ pero, sino
vērus -a -um ⇒ verdadero, n verdad
vesper -erī m ⇒ (la) tarde
vesperī adv ⇒ por la tarde
vester -tra -trum ⇒ vuestro
vestīgium -ī n ⇒ huella
vestīmentum -ī n ⇒ vestido, vestimenta, ropa
vestīre -īvisse -ītum ⇒ vestir
vestis -is f ⇒ vestido, ropa
vestrum gen ⇒ de vosotros, vuestro
vetāre -uisse -itum ⇒ prohibir
vetus -eris ⇒ viejo, anciano
via -ae f ⇒ camino, via, calle
vīcēsimus -a -um ⇒ vigésimo
victor -ōris m, adj ⇒ vencedor, victorioso
victōria -ae f ⇒ victoria
vidēre vīdisse vīsum ⇒ ver; vidērī pas iva ⇒ parecer
vigilāre [1] ⇒ velar, estar despierto
vigilia -ae f ⇒ vigilia, guardia nocturna
vīgintī ⇒ veinte
vīlis -e ⇒ barato
vīlla -ae f ⇒ casa de campo, villa
vincere vīcisse victum ⇒ vencer
vincīre vīnxisse vīnctum ⇒ atar, encadenar
vīnea -ae f ⇒ viña
vīnum -ī n ⇒ vino
vir -ī m ⇒ hombre, marido
vīrēs -ium f pl ⇒ fuerza
virga -ae f ⇒ bastón, vara
virgō -inis f ⇒ muchacha, jovencita
virtūs -ūtis f ⇒ valor, valentía
vīs vis (ac vim, abl vī ) ⇒ violencia, vigor, poder, fuerza
viscera -um n pl ⇒ vísceras, entrañas
vīso -ere vīsi vīsum ⇒ ir a ver, visitar
vīta -ae f ⇒ vida
vītis -is f ⇒ vid
vīto -āre [1] ⇒ evitar
vīvo -ere vīxi victum ⇒ vivir
vīvus -a -um ⇒ vivo
vix adv ⇒ apenas
vocābulum -ī n ⇒ vocablo, palabra
vōcālis -is f ⇒ vocal
voco -āre ⇒ llamar, invitar
volo -āre ⇒ volar
volo velle volui irr. ⇒ querer
voluntās -ātis f ⇒ voluntad
vorāgō -inis f ⇒ remolino, vorágine
vorāre [1] ⇒ devorar, engullir
vōs vōbīs ⇒ vosotros, os
vōx vōcis f ⇒ voz
vulnero -āre ⇒ herir
vulnus -eris n ⇒ herida
vultus -ūs m ⇒ rostro, cara
Z
zephyrus -ī m ⇒ céfiro, viento del oeste