Sei sulla pagina 1di 90

Anatomia

Topogrfica do Trax

PROF. DRA. REGINA KUNZ MEDICINA UNIOESTE/FB


TRAX

Funes:
- Contm os principais rgos dos Sistemas Respiratrio e Circulatrio;
- Proteo desses rgos vitais (corao, pulmo e vasos da base);
- Conduto (esfago, traqueia, nn. vago e frnico, ducto torcico, aorta
torcica e veia cava).
TRAX

Cavidade torcica

Caixa torcica

Parede torcica
PAREDE TORCICA
Estratificao
Pele; SUPERFICIAL
Tela subcutnea;
Fscia muscular, mm. e aponeuroses;
Esqueleto torcico;
Vasos sanguneos;
Vasos linfticos;
Nervos;
Fscia endotorcica;
Serosa (pleura parietal);
PROFUNDO
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA

Estrutura Osteocartilagnea
12 pares de costelas e cartilagens costais associadas
12 vrtebras torcicas e os discos intervertebrais
Osso esterno
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Costelas

Tpicas Atpicas
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Cartilagens Costais
Costelas:
verdadeiras
falsas
flutuantes

Margem costal

Espaos intercostais
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Vrtebras
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Esterno Partes:
Manbrio
Corpo
Processo xifoide

ngulo do esterno
ngulo infraesternal
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Abertura superior do trax

Comunicao com o
pescoo e MMSS.

Limites:

Dimenses:
6,5 cm anteroposterior
11 cm - transversal
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Abertura superior do trax

Relao com o
membro superior

Relao com a
cabea e o pescoo
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Abertura inferior do trax

Fechada pelo m. diafragma


Limites:
ESQUELETO DA PAREDE TORCICA
Abertura inferior do trax
ARTICULAES DA PAREDE TORCICA
Articulaes costovertebrais
Articulao da cabea da costela
Articulao costotransversria
ARTICULAES DA PAREDE TORCICA

Articulao da cabea da costela


Entre a cabea da costela e as fveas costais e disco IV
Ligamento intra-articular da cabea da costela
Ligamento radiado da cabea da costela
ARTICULAES DA PAREDE TORCICA

Articulao costotransversria
Entre o tubrculo da costela e o processo transverso da vrtebra
correspondente
Ligamento costotransversrio
Ligamentos costotransversrios lateral e superior
ARTICULAES DA PAREDE TORCICA

Articulaes esternocostais
Articulao costocondral
Articulao intercondral
Articulaes esternocostais:
1 costela
costelas II VII
Ligamentos esternocostais
radiados
MOVIMENTOS DA PAREDE TORCICA

Dimenso vertical
m. diafragma
Contrao do diafragma e
abaixamento das cpulas
Relaxamento e elevao das
cpulas

Dimenso anteroposterior
mm. intercostais
Movimento das costelas
MOVIMENTOS DA PAREDE TORCICA

Brao de bomba Ala de balde


Elevao da extremidade Elevao da parte mdia das
anterior das costelas costelas
acompanhada do movimento
superior e anterior do
esterno
MSCULOS DA PAREDE TORCICA

MSCULO ORIGEM INSERO AO

Serrtil posterior Ligamento nucal e processos Borda superior da Propriocepo


superior espinhosos de C7 T3 2 a 5 costelas Elevao das costelas

Serrtil posterior Processos espinhosos de T11 Borda inferior da 8 Propriocepo


inferior L2 a 12 costelas Depresso das costelas
MSCULOS DA PAREDE TORCICA

Msculos intercostais 11 pares


Externo Membrana intercostal
externa
Interno Membrana intercostal
interna

MSCULO ORIGEM INSERO AO


Intercostal Margem inferior das Margem superior da
Eleva as costelas
externo costelas costela que est abaixo
Deprime as costelas poro
Intercostal Margem inferior das Margem superior da interssea
interno/ntimo costelas costela que est abaixo Eleva as costelas poro
intercondral
MSCULOS DA PAREDE TORCICA

MSCULO ORIGEM INSERO AO


Transverso do Face posterior da poro Face interna da 2 a 6
Deprime as costelas
trax inferior do esterno cartilagens costais

Face interna das costelas Margem superior da 2


Subcostal Deprime as costelas
inferiores (perto ao ngulo) ou 3 costela abaixo
MSCULOS DA PAREDE TORCICA
Diafragma
Parte lombar:
Pilar direito
Pilar esquerdo
Parte costal
Parte esternal
Centro tendneo

ligg. arqueados mediano, medial e lateral


hiato artico
hiato esofgico
forame da v. cava
trgonos: lombocostal (posterior) e esternocostal (anterior)
MSCULO ORIGEM INSERO AO
Processo xifoide; face interna das Puxa o centro tendneo para
Diafragma seis ltimas costelas; vrtebras Centro tendneo baixo, aumentando a caixa
lombares torcica - inspirao
FSCIA DA PAREDE TORCICA

A fscia normalmente recebe o nome do msculo que reveste:


Fscia peitoral
Fscia clavipeitoral
Fscia endotorcica
NERVOS DA PAREDE TORCICA
12 pares de nervos espinais torcicos:
Ramos anteriores:
Nervos intercostais (T1-T11)
Nervo subcostal (T12)
Ramos posteriores

Ramos de um n. intercostal tpico:


Ramos comunicantes (SNA-Simptico)
rr. interganglionares, branco e cinzento
Ramos colaterais
Ramos cutneos laterais
Ramos cutneos anteriores
Ramos musculares
NERVOS DA PAREDE TORCICA
Nervos intercostais com caractersticas atpicas

Ramo anterior do 1 n. torcico


Plexo braquial
1 n. intercostal
2 nervo intercostal
N. intercostobraquial
(r. cutneo lateral)
7 ao 11 nn. Intercostais
Suprem a pele e mm. abdominais
Nn. toracoabdominais
ARTRIAS DA PAREDE TORCICA
Parte torcica da aorta
aa. intercostais posteriores
a. subcostal
a. subclvia
a. torcica interna
aa. Intercostais anteriores
a. axilar
a. torcica superior
a. torcica lateral
VEIAS DA PAREDE TORCICA

Veias intercostais:
11 pares de vv. intercostais
posteriores
v. subcostal
v. torcica interna
Sistema zigo/hemizigo
vv. intercostais anteriores
vv. Intercostais posteriores (4-11)
DRENAGEM LINFTICA DA PAREDE TORCICA

Linfonodos:
Paraesternais
Frnicos
Intercostais
ESPAO INTERCOSTAL
Sulco da costela (face interna):
v. intercostal
a. intercostal
n. intercostal

Margem superior da costela:


ramos colaterais
nervo
artria
veia

* A posio dos vasos e nervos precisa ser considerada quando se passam


objetos como tubos pela parede torcica.
MAMAS
So estruturas superficiais presentes na parede anterior do trax
Formadas por:
Tecido glandular e fibroso de sustentao
Tecido adiposo
Vasos sanguneos, linfticos e nervos

Leito da mama
Margem lateral do esterno
Linha axilar mdia
Anterior as costelas II VI
Fscia peitoral (2/3) e fscia
do m. serrtil anterior (1/3)
Espao retromamrio
Processo axilar
MAMAS

Glndulas mamrias
Lbulos mamrios (15 a 20)
Ductos lactferos
Seio lactfero
Papila mamria
Arola

*Ligamento suspensor da mama


Fixa a glndula mamria derme
MAMAS

Irrigao arterial:
- Rr. perfurantes da a.
torcica interna;
- R. peitoral da a.
toracoacromial;
- A. torcica lateral;
- Rr. laterais das aa.
intercostais posteriores.

Drenagem venosa:
- v. axilar.
MAMAS
Drenagem linftica:
Linfa recolhida da papila, arola e lbulos mamrios para o
plexo linftico subareolar
- 75% da mama
linfonodos axilares
- 25% da mama
linfonodos paraesternais

Nervos da mama:
- Ramos cutneos anteriores e
laterais dos 4-6 nn. intercostais
ANATOMIA DE SUPERFCIE

REGIES DO TRAX
ANATOMIA DE SUPERFCIE
PAREDE TORCICA

Clavculas ex. esternal


Incisura jugular (margem inferior de T2)
Manbrio do esterno (corpo de T3 e T4): lado esquerdo e direito
ngulo do esterno (disco IV entre T4 e T5, 2 par de cartilagens costais)
Corpo do esterno (T5 a T9): sulco intermamrio
Processo xifoide fossa epigstrica
Margem costal e ngulo infraesternal
ANATOMIA DE SUPERFCIE
PAREDE TORCICA

Contagem de costelas e espaos intercostais


ANATOMIA DE SUPERFCIE

LINHAS DO TRAX

Mediana anterior (medioesternal) Mediana posterior (mediovertebral)


Medioclavicular Escapulares

Axilar anterior (prega axilar anterior)


Axilar mdia (fossa axilar)
Paraesternal Axilar posterior (prega axilar posterior)
Paravertebral
ANATOMIA DE SUPERFCIE
MAMAS
Homens:
Contorno do m. peitoral maior
Papila mamria lateral a LMC
no 4 espao intercostal

Digitaes do m. serrtil anterior

Mulheres:
Mudam em tamanho, formato e
simetria
CAVIDADE TORCICA

Trs compartimentos:
- Cavidades pulmonares (ou pleurais)
- Mediastino
CAVIDADE PULMONAR

Compartimentos bilateral
Direito e Esquerdo
Contm os pulmes e as
pleuras

A pleura reveste a cavidade

Pleura parietal

A pleura envolve o pulmo

Pleura visceral
PLEURAS

Pleura parietal
Pleura visceral
Cavidade pleural

Lquido pleural seroso


PLEURAS
Pleura visceral
Se adere firmemente superfcie
pulmonar, inclusive nas fissuras
Raiz do
Hilo do
pulmo
pulmo

Ligamento
pulmonar
PLEURAS
Partes da pleura parietal

Fscia endotorcica

Fscia frenicopleural
Membrana suprapleural
PLEURAS
Linhas de reflexo pleural
Linha esternal: no lado esquerdo forma-se a rea nua
Linha costal
Linha vertebral
PLEURAS
Recessos

Costodiafragmticos

Costomediastinais
PULMES

rgos respiratrios por


excelncia, contidos na
cavidade pleural com cor
rsea ao nascer

Tornam-se manchados
(pigmentados)
principalmente na parte
mdia e apical
PULMES
pice:
Normalmente se projeta cerca de 2cm acima da 1 costela

Base:
Regio cncava oposta ao pice, acomoda a cpula diafragmtica

Trs faces:
Costal
Diafragmtica
Mediastinal

Trs margens:
Anterior (aguda)
Inferior (aguda)
Posterior (romba)
PULMES
FISSURAS E LOBOS

Pulmo direito:
Lobo superior
fissura horizontal
Lobo mdio
fissura oblqua
Lobo inferior

Pulmo esquerdo:
Lobo superior
fissura oblqua
Lobo inferior lngula
PULMES
Impresses do Pulmo Direito
PULMES
Impresses do Pulmo Esquerdo
PULMES
Pulmo direito Pulmo esquerdo
Artria
Raiz do pulmonar
Hilo do pulmo
pulmo
Veias
Brnquios pulmonares

Artria
pulmonar

Veias
pulmonares

Ligamento
pulmonar

Hilo do pulmo: Raiz do pulmo:


regio na face mediastinal do pulmo conjunto de estruturas que fixam o
onde as estruturas entram e saem pulmo s estruturas no mediastino
PULMES

Raiz pulmonar:
Traqueia e brnquios so posteriores
ao corao, portanto os brnquios
sempre so posteriores na raiz do
pulmo

ANTERIOR:
Aa. pulmonares (acima)
Vv. pulmonares (abaixo das artrias)

POSTERIOR:
Brnquios principais

53
RVORE TRAQUEOBRONQUIAL

Bifurcao da traqueia (altura do ngulo do esterno)

Brnquios principais ou de 1 ordem


Brnquios lobares ou de 2 ordem
Brnquios segmentares ou de 3 ordem
RVORE BRONQUIAL
VASCULARIZAO PULMONAR E PLEURAL

Tronco pulmonar aa. pulmonares direita e esquerda aa. lobares aa.


segmentares (sg. venoso)

Veias segmentares vv. lobares v. pulmorar superior e inferior direita e


esquerda (sg. arterial)

Oxigenao do sangue
VASCULARIZAO PULMONAR E PLEURAL
Artrias Bronquiais nutrem as estruturas da raiz do pulmo, tecidos de
sustentao e pleura visceral
Esquerda 2 originam-se diretamente da aorta descendente
Direita nica, origina-se da aorta ou da a. intercostal direita

Veias Bronquiais drenam uma parte do sangue distribudo pelas aa.


bronquiais, sendo o restante drenado pelas vv. pulmonares
DRENAGEM LINFTICA PULMONAR E PLEURAL
Plexo linftico superficial e profundo linfonodos broncopulmonares
Linfonodos traqueobronquiais superiores e inferiores
Troncos linfticos broncomediastinais direito e esquerdo
MEDIASTINO

Cavidade central que contm todas as


vsceras torcicas, exceto os pulmes

Limites:

Alta mobilidade
MEDIASTINO
Plano transverso do trax
ngulo do esterno e disco IV entre T4 e T5
MEDIASTINO
Caractersticas Principais: Nvel vertebral TIV/V

- ngulo do esterno;
- Contagem das costelas;
- Separa mediastino
superior/inferior;
- Marca limites do arco da
aorta;
- Veia cava sup. penetra o
pericrdio
- Bifurcao da traqueia
- Limite superior do tronco
pulmonar.
MEDIASTINO MDIO

Contm:
- Pericrdio
- Corao
- Razes dos vasos da base:
- Aorta ascendente
- Tronco pulmonar
- VCS
PERICRDIO
um saco fibrosseroso que envolve o corao.

Constituio:
pericrdio fibroso
pericrdio seroso
lmina parietal
cavidade do pericrdio
lmina visceral (epicrdio)
PERICRDIO
Fixao:
Superiormente: tnica adventcia dos vasos e lmina pr-traqueal da
fscia cervical;
Anteriormente: face posterior do esterno ligg. esternopericrdicos
Posteriormente: s estruturas do mediastino posterior por tec. conj.
frouxo
Inferiormente: centro tendneo do m. diafragma lig. pericardicofrnico
PERICRDIO
Cavidade do Pericrdio:

Seio transverso: posterior aorta ascendente e tronco pulmonar; anterior


VCS; superior aos trios;

Seio oblquo: fundo de saco posterior base do corao; lateralmente vv.


pulmonares e VCI; posteriormente pelo pericrdio que cobre o esfago.
PERICRDIO
Irrigao arterial: artria pericardicofrnica
Drenagem venosa: veias pericardicofrnicas e tributrias do sist. zigo
Inervao: nn. frnicos (sensitiva); nn. vagos (?); tronco simptico
(vasomotora)
CORAO
Forma: tem a forma aproximada de um cone

pice (orientado inferior,


anterior e para a esquerda)
Base (orientada superior,
posterior e para a direita)

Faces
Esternocostal
Diafragmtica
Pulmonares
CORAO
Sulcos:
- Coronrio
- Atrioventricular anterior
- Atrioventricular posterior

Margens:
- Direita
- Inferior
- Esquerda
- Superior
CORAO

Paredes do corao:
Endocrdio
Miocrdio
Epicrdio

Esqueleto fibroso do corao:


4 anis fibrosos circundam os tios
das valvas
2 trgonos fibrosos conectam os
anis

Trgono fibroso direito


Trgono fibroso esquerdo
Anel fibroso direito
Anel fibroso esquerdo
CORAO

Vasos da base:

Nos trios Nos ventrculos


CORAO
trio Direito
Aurcula D
Msculos pectneos
Crista terminal sulco terminal
stio da VCS (3 cartilagem costal D)
stio da VCI (5 cartilagem costal D)
Seio das veias cavas
stio do seio coronrio
Vlvula do seio coronrio
Forames das veias mnimas
stio AVD
CORAO
trio Esquerdo
Aurcula E
Msculos pectneos
stio das veias pulmonares direitas e esquerdas
Forames das veias mnimas
stio AVE
CORAO

Ventrculo Direito
stio AV direito valva AVD e suas vlvulas (posterior ao esterno; 4 e 5
espaos intercostais)
Msculos papilares:
anterior
posterior
septal
Trabculas crneas
Trabcula septomarginal
Crista supraventricular
Cone arterial
stio do tronco pulmonar
(3 cartilagem costal E)
CORAO
Ventrculo Esquerdo
Parede muscular mais espessa
stio AV esquerdo valva AVE e suas vlvulas (posterior ao esterno, 4
cartilagem costal)
Msculos papilares:
anterior
posterior
Trabculas crneas
Vestbulo da aorta
stio da aorta
(3 espao intercostal E)
CORAO
Septo interatrial: Delgado, divide os trios entre
si. Apresenta a fossa oval visvel a partir do AD

Septo interventricular:
PARTE MEMBRANCEA Delgada,
curta, lisa e de estrutura fibrosa.
PARTE MUSCULAR Desde o pice at
prximo a implantao das valvas
atrioventriculares.
CORAO
Valvas Atrioventriculares Direita e Esqueda
Valvas Semilunares da Aorta e do Tronco Pulmonar
CORAO Irrigao arterial
Artria coronria direita Artria coronria esquerda
Ramo do cone arterial Ramo interventricular anterior
Ramo do n sinoatrial Ramo do cone arterial
Ramos atriais Ramo lateral
Ramo marginal direito Ramo circunflexo
Ramo interventricular posterior Ramo marginal esquerdo
(Ramo pstero-lateral direito) Ramo posterior do VE
Ramos ventriculares Ramos atriais

Vista anterior
Vista posterior
CORAO Drenagem venosa
Seio coronrio
Veia cardaca magna
Veia interventricular anterior
Veia marginal esquerda
Veia(s) posterior(es) do ventrculo esquerdo
Veia cardaca mdia (v. interventricular posterior)
Veia cardaca parva

Vista anterior
Vista posterior
MEDIASTINO SUPERIOR

Estruturas:
Timo
Grandes vasos: Veias e Artrias
Traqueia
Esfago
Troncos linfticos
MEDIASTINO SUPERIOR
Timo
rgo linfoide.
Posterior ao manbrio do esterno.
Seus lobos estendem-se at o mediastino anterior, anteriormente ao
pericrdio fibroso.
Aps a puberdade, sobre involuo, sendo substitudo por gordura.
MEDIASTINO SUPERIOR
Grandes Vasos

Veias braquioceflicas D e E posteriores art. Esternoclavicular;


VCS estende-se da margem inferior da 1 3 cartilagem costal direita;
Arco da aorta inicia-se posterior 2 art. esternocostal direita; inicialmente, est
anterior a. pulmonar direita e bifurcao da traqueia; curva-se e passa
posteriormente raiz do pulmo esquerdo, terminando posterior 2 art.
esternocostal esquerda;
Arco da veia zigo direita da traqueia, sobre a raiz do pulmo direito.
MEDIASTINO SUPERIOR
Grandes Vasos ramos do arco da aorta

Tronco braquioceflico posterior ao manbrio do esterno, anterior traqueia e


posterior v. braquioceflica esquerda;
A. cartida comum esquerda posterior ao manbrio do esterno, anterior e
esquerda da traqueia;
A. subclvia esquerda lateral a traqueia.
MEDIASTINO SUPERIOR
Nervos
Nervo vago direito anterior a. subclvia direita; direita da traqueia; posterior
v. braquioceflica direita, VCS e raiz do pulmo direito.
N. larngeo recorrente direito
Nervo vago esquerdo entre as aa. cartida comum e subclvia esquerdas;
passa posteriormente raiz do pulmo esquerdo.
N. larngeo recorrente esquerdo
Nervo frnico direito direita da v. braquioceflica direita, VCS e AD, anterior
raiz do pulmo direito.
Nervo frnico esquerdo entre as aa. cartida comum e subclvia esquerdas,
anterior raiz do pulmo esquerdo.
MEDIASTINO SUPERIOR
Traqueia
Anterior ao esfago, levemente inclinada para a direita;
Bifurcao da traqueia nvel do ngulo do esterno

Esfago
Posterior a traqueia e anterior coluna vertebral (T1 T4).
MEDIASTINO POSTERIOR
Subdiviso do mediastino inferior
Abaixo do plano transverso do trax, anterior as vertebrs T5 T12,
posterior ao pericrdio fibroso, entre as pleuras.

Estruturas:
Parte torcica da aorta
Ducto torcico
Linfonodos mediastinais posteriores
Veias zigo e hemizigo
Esfago e plexo esofgico
MEDIASTINO POSTERIOR
Aorta torcica
Inicia aproximadamente na margem inferior de T4, passa posteriormente
raiz do pulmo esquerdo, pericrdio e esfago
Entra no abdome pelo hiato artico do m. diafragma, ao nvel de T12
Ramos: aa. esofgicas, 9 pares de aa. intercostais posteriores, aa.
subcostais, aa. frnicas superiores, ramos pericrdicos
MEDIASTINO POSTERIOR
Esfago
Posterior e direita do arco da aorta, posterior ao pericrdio e AE,
desvia-se para a esquerda e atravessa o m. diafragma pelo hiato
esofgico (T10).
MEDIASTINO POSTERIOR
Ducto torcico - Anterior aos corpos das 7 vrtebras torcicas inferiores,
ascende entre a aorta e a v. zigo, posterior ao esfago
Linfonodos mediastinais posteriores
Sistema venoso zigo: v. zigo, hemizigo e hemizigo acessria
MEDIASTINO ANTERIOR
Menor subdiviso do mediastino inferior, situa-se entre o corpo do esterno
e m. transverso do trax, anteriormente, e o pericrdio, posteriormente

Estruturas:
Ligamentos esternopericrdicos
Gordura
Vasos linfticos
Linfonodos
Ramos da a. e v. torcica interna
ANATOMIA DE SUPERFCIE DO MEDIASTINO
Contorno do corao: Focos de ausculta (valvas):
Margem superior Foco pulmonar (P)
Margem direita Foco artico (A)
Margem inferior Foco AVE (mitral) (M)
Margem esquerda Foco AVD (tricspide) (T)

Potrebbero piacerti anche