Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Hoa - Che - Boc - Hoi
Hoa - Che - Boc - Hoi
Hoa - Che - Boc - Hoi
Pol
AP = 100,%
Bx
1 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Ap sut thng dung co hai loai ap sut biu kin va ap sut tuyt i. Ap sut trn ng
h o ap lc (ap k) la ap sut biu kin hay con goi la ap sut d. Ap sut tuyt i la ap sut
biu th trn ap k cng thm ap sut kh quyn. Nu khng cn tnh toan chnh xac th ap sut
kh quyn la 1kG/cm2.
9. chn khng: hay ap sut chn khng la hiu s gia ap sut kh quyn va ap sut tuyt i.
Dung chn khng biu th chn khng ln hay nho. Cac trang thai ap sut nho hn ap sut
kh quyn u goi la chn khng. (Ap sut trong bnh cang thp, chn khng trong bnh cang
cao).
chn khng = Ap sut kh quyn - Ap sut tuyt i
10. pH: xac nh mi trng cua dung dch, mi trng o c biu th bng nng ion
hydr (H+) co trong dung dch, cng thc tnh la pH= log 1/(H+) = - log (H+).
pH=7 la mi trng trung tnh ; pH <7 la mi trng acid tnh; pH>7 la mi trng kim tnh.
11.Truyn nhit: la qua trnh nhit mt chiu, nhit c truyn t vt co nhit cao n vt
co nhit thp.
12. Nhit si cua dung dch: Nhit ma tai o dung dch si ng vi mt ap sut nht nh
nao o. Nhit si cua cac dung dich ng co nng khac nhau la khac nhau. Va cac ap
sut khac nhau nhit si cua dung dch la khac nhau, thng thng ap sut cang be nhit
si cang thp.
13. Nhit hoa hi: la nhit lng c hp thu hoc toa ra luc thay i trang thai cua nc hoc
hi; nhit lng hp thu cua nc khi bc hi im si hay hi ngng tu thanh nc cung mt
nhit ma toa ra nhit lng u goi la nhit hoa hi.
14. Hi nc bao hoa: Nc sau khi un si, do bc hi tao thanh mt lp hi nc trn b mt
nc si c goi la hi nc bao hoa. Nhit cua hi nc bao hoa bng nhit si cua nc
ap sut o.
15. Hi nc qua nhit: t nong hi nc bao hoa di mt ap sut nht nh lam cho nhit
cua no cao hn nhit cua nc si va hi nc o goi la hi nc qua nhit.
16. Hi th: Hi nc bc ln t dung dch nc ma hoc sir khi si va c dung gia nhit
nc ma hoc i vao thap ngng tu.
17. Nc ngng: Sau khi hi nc bao hoa truyn nhit cho dung dch nc ma qua h thng
trao i nhit va ngng tu thanh nc. Nc ngng tu t hi goi la nc ngng.
18. Kh khng ngng: la cac kh hoa tan trong nc ma va c giai phong khi nc ma si,
chu yu la khng kh va mt phn na la kh NH3, lng kh nay co nhiu trong hi th. Ngoai ra
mt lng kh khng ngng ln trong hi la do khng kh lot vao cac ch ro, h cac mi ni
cac chum ng, cac ni, cac van voi, knh quan sat .. Kh khng ngng khng ngng tu trong qua
trnh trao i nht.
2 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
3 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
4 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
+ MgO co hoa tan ln la thanh phn ong cn cac thit b truyn nhit.
+ Lam cho ng co v ng
- Cac thanh phn khac nh Al2O3, Fe2O3, SiO2 lam tng cht keo, tng mau sc nc ma va
ong cn trong thit b.
c. Tac dung cua vi:
+ Lam tr phan ng acid cua nc ma va ngn nga s chuyn hoa ng saccaroza.
+ Kt tua, ng tu cac cht khng ng.
+ Tac dung c hoc: Nhng cht kt tua t vi se keo theo nhng cht khng ng khac cung kt
tua v du nh cac kt tua CaCO3, CaSO4, Ca3PO4
+ Tac dung sat trung: Vi co tac dung tiu dit VSV lam cho nc ma c tit trung.Vi
kim khi co 0,3% CaO phn ln VSV khng sinh trng, tuy nhin co trng hp phai dung n
0,8% CaO.
5.4 Tac dung cua SO2:
a. Kh SO2:
S tao thanh SO2 : SO2 c tao thanh khi t chay lu huynh trong khng kh
S + 02 SO2
Nhng im cn chu y khi t S:
+ Bao am m lu huynh mc ti thiu theo qui nh va tuyt i tranh m, st
+ Nhit t lu huynh khng c qua cao. Thng thng nhit trong lo khoang 320-
350oC va kh ra khoi lo la khoang 250-300oC.
@ Nu nhit thp th S chay khng hoan toan .
@ Nu nhit cao qua gy ra nhiu anh hng xu
# tranh a nhit kh ln qua 300oC v im nay se xay ra s thng hoa lam cho hiu sut
tao thanh SO2 giam va kh S se bay ra ngoai theo ng ng dn, gp lanh bin thanh S tinh th
ong lai trong cac ng ng lam tt ng.
# nhit chay cao, xi nhiu, tao thanh SO3 lam giam hiu sut tao SO2 va nu co nc hoc st
th tao thanh H2SO4
# Phn ly SO2 : 1200oC, SO2 S + O2 va xi mi sinh ra tac dung ngay lp tc vi SO2 bao
quanh tao thanh SO3. Phan ng nay c nhn thy bt u t nhit khoang 900oC
b. Yu cu cua lu huynh:
am bao pham cht SO2 tiu chun th lu huynh t cn co cac thanh phn nh sau:
S 98% , Nc<1%; Tro<0,1%; Hc n<0,1%; As< 0,05%; cht khng chay <1%.
Lu y:
- ham lng As nu nhiu qua se gy tac dung xu bi v khi t S, As chay tao thanh As2O3
la mt cht c, trong qua trnh san xut, cui cung no se tn tai trong ng thanh phm va
mt cui
- Hc n va cht long khng chay se gy tr ngai cho vic t S do nm trn b mt nn d
lam tt la.
c. Tac dung cua SO2
Tac dung cua SO2 i vi nc ma va mt che tuy thuc vao tnh cht trung tnh hoc kim cua
chung bao gm cac tac dung sau:
- Trung hoa lng vi d trong nc ma:
- Hoa tan mui canxi sunphit kt tua:
- Giam nht:
5 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
II. LAM SACH BNG PHNG PHAP SUNPHIT HOA AXIT TNH
Phng phap sunpht hoa con goi la phng phap SO2 v trong phng phap nay ngi ta dung
lu huynh di dang kh SO2 lam sach nc ma
Tuy theo mc pH cn khng ch ma ta co th chai phng phap sunpht hoa ra lam 3 loai:
- Phng phap sunpht hoa acid
- Phng phap sunpht hoa kim manh
- Phng phap sunpht hoa kim nhe.
6 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
c im cua phng phap sunphit hoa acid la thng SO2 vao nc ma n pH acid va thu
c san phm ng trng. y la phng phap co nhiu u im nn c dung rng rai
trong san xut ng.
1. S cng ngh:
Nc ma hh pH= 5-5.5
Ca(OH)2 Gia vi s b pH= 6.2-6.4
Gia nhit 1 to= 60-70oC
SO2 Sunpht ln 1 pH= 3.4-.38
Ca(OH)2 Trung hoa pH= 7-7.2
Gia nhit 2 to= 100-105oC
Lng Nc bun Loc Ba
Nc lng trong Nc loc trg
Gia nhit 3 to= 105-115oC
C c
SO2 Sunpht ln 2 pH= 5.8-6.2
Loc kim tra
Mt che tinh
2. Cac iu kin cng ngh cua phng phap sunpht hoa acid tnh:
a. Gia vi s b:
Tac dung:
- trung hoa c mt phn acid in ly co trong nc ma nn han ch c s chuyn hoa
ng.
- Tao im ng in ngng kt c mt s th keo trc khi un nong.
- c ch s phat trin cua VSV do tac dung cua ion Ca2+ i vi nguyn sinh cht cua t bao
VSV.
iu kin ky thut:
- thng khng ch pH t 6.2 n 6.6, cu th tr s pH chnh xac la bao nhiu tuy thuc vao
vic nghin cu thc nghim cua tng ging ma tai tng vung canh tac khac nhau ma iu
chnh sao cho tr s pH o loai c nhiu cht phi ng nht.
b. Gia nhit 1:
7 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Tac dung:
- lam mt nc cua th keo a nc va tng nhanh qua trnh ngng kt cua keo.
- Tng tc va hoan thin phan ng hoa hoc c bit la phan ng tao kt tua CaSO3
- nhit cao s hoa tan cua CaSO3 giam do o s kt tua c d dang.
iu kin ky thut:
- nhit 60-70oC
c. Sunpht hoa ln 1:
Tac dung:
- ngng kt c mt s cht keo
- tac dung vi vi d tao kt tua CaSO3. Lng kt tua CaSO3 tao thanh trong giai oan nay
khng nhiu nhng cung hp phu c mt s cht mau, cht keo.
- khi trung hoa tao u lng kt tua CaSO3 co tac dung lam sach.
iu kin cng ngh:
- pH = 3.4-3.8
- nu pH thp hn: tng lng vi dung trung hoa do o tng lng tap cht do vi a
vao.ng thi s chuyn hoa ng sacc tng manh
- nu pH cao hn: khi trung hoa khng tao u lng CaSO3 lam sach.
d. Trung hoa:
Tac dung:
- Nhm tao kt tua CaSO3
- Ngng kt c mt s cht keo
iu kin cng ngh :
- pH 7-7.2
- nu pH cao se lam tng s phn huy ng kh, ng sacc trong mi trng kim
- nu pH thp th tng s chuyn hoa ng sacc.Giam lng kt tua CaSO3 . Do thiu vi nn
CaSO3 tao thanh khng u, do SO2 d nn se hoa tan mt phn CaSO3 thanh Ca(HSO3)2 khi
gia nhit se phn huy tr lai gy ong cn trong thit b.
e. Gia nhit ln 2
Tac dung:
- giam nht thun li cho qua trnh lng trong
- tip tuc hoan thin cac p hoa hoc c bit la cac phan ng tao kt tua CaSO3, Ca3(PO4)2.
- Lam cho mt s keo b mt nc ngng kt
- Lam kt tua rn chc c bit la CaSO3
iu kin cng ngh:
- to 100-105oC
- nu nhit thp qua se khng at c nhng tac dung trn
- nu nhit cao qua se lam cho nc ma si manh kho lng.
f. Lng trong
Nhm loai cac kt tua ra khoi nc ma thu c nc che trong
g. Gia nhit 3
- Lam cho nc ma si manh trc khi vao ni bc hi. Khi a vao ni bc th nc che a
si va bt u bay hi giam c thi gian bc hi.
- T= 110-115oC at nhit si cua nc ma.
h. C c:
8 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Nhm nng cao nng nc che t 13-15Bx n 55-60Bx chun b cho cng oan nu
ng.
i. Sunpht hoa ln 2:
Tac dung:
- bin cht co mau thanh cht khng mau hoc co mau nhat hn
- nu trong nc ma con nhng ion Ca nao th tip tuc tao kt tua
- giam nht mt che thun li cho qua trnh kt tinh.
iu kin cng ngh:
- pH 5.8-6.2 nhit phu thuc vao nhit mt che sa khi ra khoi ni bc hi thng thng
60oC
- thi gian xng SO2 cang nhanh cang tt han ch s chuyn hoa ng.
j. Loc kim tra
Trong qua trnh lng con mt s cht l lng hoc mt s kt tua tao ra khi sunpht ln 2 cho nn
cn phai loc loai bo cac thanh phn nay
Thit b loc thng dang tui, ng ..
III. QUA TRNH LNG, LOC TRONG CNG OAN LAM SACH NC MA.
1. LNG:
1.1 Muc ch va nguyn ly lng:
Muc ch:
Nc ma hn hp sau khi qua cac giai oan gia cng nh gia vi, gia nhit, xng SO2, trung hoa
se san sinh ra rt nhiu cht kt tua. ng thi mt s cht keo b pha huy tao thanh rt nhiu
am ngng tu. Nhng hat kt tua nay cung vi cac hat ri to nho khac phn tan l lng trong
nc ma v th cn phai tin hanh x ly phn ly cht rn khoi cht long mi co th thu c
nc ma trong sach. Va cac nha may ng thng nh cac thit b lng thc hin vic nay.
o chnh la muc ch cua lng trong.
Qua trnh lng o c thc hin trong cac thung lng lin tuc.
Nguyn ly lng:
- Nguyn ly chnh cua lng la s chnh lch ty trong gia vt liu phai c lng xung (cac
kt tua) va dung dch cha vt liu phai lng o (khi nc ma sau khi hoa ch). Cac kt tua
di tac dung cua trong lc co th lng xung di.
- Din tch, hnh th cua cac phn t lng cung nh nht cua dung dch ong vai tro quan
trong trong qua trnh lng. Kt qua la thi gian cn thit lng phu thuc chnh vao s
chnh lch gia ty trong nc ma va cac phn t cua kt tua cha trong nc ma.
1.2. Cac yu t anh hng ti tc lng:
Tc lng t l thun vi kch thc hat kt tua, chnh lch v ty trong gia hat kt tua va
cht long, t l nghch vi nht cua nc ma.
a. ln cua hat kt tua:
- ln cua hat kt tua khng u nhau, hat ln th lng nhanh, lng xung trc; hat nho li ti
tao vi nc ma thanh dung dch uc, lng rt chm.
- Nu trong nc ma co nhiu hat ni nho, thng xay ra hin tng hp phu b mt gia cac
hat o vi nhau thanh hat ln hoc thanh nhng hat to keo theo nhng hat nho ri lng
xung.
b. Nng nc ma:
9 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
10 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
CHT TR LNG
S H THNG
LNG NI 5
DUNG DCH FDA
6
4
1
SUC KH
1. Ni bc hi cui
2. Bm sir 7
3
2 3. Thung cha sir
4. Thit b gia nhit
2 5. B phn gia nhit b sung
6. Thung cao v
SUC KH 7. Thit b lng ni
- Cho dung dch photphat natri, axit photphoric va detergent (FDA) vao ni bc hi cui cung
pha trn mt sang ni bc khoang 0,3 m trn vi sir trong ni bc.
- T ni bc cui cung sir c a vao thung cha sir nguyn, chc nng cua cng oan
nay la duy tr thi gian tip xuc cho phep mt cung cp u n vao thit b lng si r va ca
thi gian phan ng cua cac tac nhn hoa a vao. Nu si r i sunpht ln 2 th t ni bc hi
c bm sang thit b sunphit hoa trc khi vao thung cha.
- Si r a x ly hoa cht s b c bm ti thit b gia nhit vi cac bc i thay i, trc o
a i qua b suc kh.
- Nhit phai at c cua si r sau khi ra khoi thit b gia nhit phu thuc vao Bx:
Bx<60 t0 =80oC
Bx=60-65 t0 =85oC
Bx>65 t0 =90oC
11 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
12 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
PHN C - BC HI NC MA
13 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
S BC HI CO CHIT HI TH HIU I
THAP NGNG TU
i gia nhit nc ma
Hi nc
bao hoa Nc ngng tu
14 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
cang cao th tng nhit si cang cao hay noi cach khac tn tht nhit do tng nhit
si chnh la tn tht nhit do nng tng.
- V du iu kin ap sut kh quyn nc si 100oC nhng dung dch ng co nng
khac nhau th si nhit khac nhau:
Nng d2 ng 20% 30% 40% 50% 60%
0.6 1.0 1.6 2.4 3.6
o
T si 100.6 101 101.3 102.4 103.6
- Nguyn nhn tao nn tng nhit si cua dung dch ng la v trong dung dch ng
co ng sacc va cac cht khng ng hoa tan trong nc.
b. Tn tht nhit do ap sut tnh (tn tht tnh ap) ()
- Nc che trong ni bc hi co mt chiu cao nht nh, phn nc che pha di ng
khng nhng chu ap lc trn b mt dung dch ma con chu anh hng cua ap sut tnh cua
ct dung dch, Chung ta a bit nhit si cua dung dch co quan h ti ap sut tac ng
ln b mt dung dch ap sut cang ln, nhit si cang cao nn nhit si pha di
ng cao hn pha trn va s chnh lch nhit o goi la tn tht nhit do ap sut tnh vy
Tn tht tnh ap la do ap sut ct dung dch trong thit b gy nn. Tr s tng cao nhit
si cua phn dung dch ng di ay ct dung dch so vi phn pha trn do anh hng cua
ap sut tnh goi la tn tht nhit do ap sut tnh.
- V du ay cua mt ct nc cao 1 met chu ap sut 0.1at
ay mt ct dung dch ng 60Bx, ty trong 1.289 gam/cm2 , cao 1 met chu ap sut 0.1289 at.
Luc nng dung dch ng 60Bx si chn khng 660mmHg, trn b mt dung dch ng
chu ap sut hi th 0.136at. Do o im cach b mt dung dch 1 met phai chu mt ap lc =
0.136+0.1289=0.265at. Nh vy im si trn b mt dung dch la 51.5oC, im si cach b mt
1 met la 65.8oC , tng 14.3oC.
Nh vy nhit si cua dung dch ng cao khac nhau trong ni bc u khng bng
nhau v vy nhit si cua b mt va tng di cua ct dung dch ng khng phan anh tnh
hnh thc t, do vy da vao nhit si bnh qun t b mt ti tng ay tc nhit si cua
tng gia tnh tng ap sut, t o tnh ra tn tht nhit cua ap sut tnh dung dch la tng
i hp ly.
- Khi tnh toan tn tht nhit do ap sut tnh cua dung dch trong ni bc
+ trc ht ta tnh chnh lch ap sut tng cua tng dung dch gia theo cng thc
P =h.. g/2 = .h/2
: khi lng ring kg/m3
: trong lng ring kG/m3
h: cao cua ct dung dch trong ni bc.
+ tip theo tnh ap sut tng cua su bnh qun cua ct dung dch.
+ tra bang tm nhit si cua dung dch tai ap sut tng nay.
+ em nhit si cua dung dch ap sut tng tr i nhit si cua dung dch ap sut hi
th ta c tn tht nhit do ap sut tnh.
V du: Mt ni bc hi co ap sut d la 0,487 kg/cm2 nng 24,5oBx, chiu cao ct dung dch
trong ni la 1,5met. Tm tn tht nhit do ap sut tnh. ( 24,5oBx ty trong cua dung dch nc
ng 1101 kG/m3
GIAI:
15 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
- Chnh lch ap sut tng P =h.. g/2 = .h/2 = 1101x1.5/2.10 000 = 0.082 kG/cm2
- Ap sut trn b mt P1=1+0.487=1.487 kG/cm2 nhit si cua dung dch ng ap sut
P1 la 110.3oC
- Ap sut tng cua su bnh qun ct dung dch (ap sut tng gia) P2=P1 + P =
1.487+0.082=1.569 kG/cm2 nhit si cua dung dch ng ap sut nay la 112.1oC .
- Nh vy tn tht nhit do ap sut tnh la 112.1 - 110.3 = 1.8oC.
giam tn tht nhit do ap sut tnh:
- tao s i lu tt cho dung dch ng bi v khi dung dch ng si tao nn hn hp nc
kh lam cho ty trong dung dch trong ng giam i nhiu.
- V ct cao nc ng anh hng n s tng ln cua nhit si nn Vn hanh mc mt
dung dch thp giam bt anh hng do ap sut tnh khin cho nhit si tng cao.
c. Tn tht nhit trn ng ng: ()
Hi th t hiu trc sang hiu sau qua ng ng ni gia hai hiu chu anh hng cua tr lc
ng ng lam giam nhit ( do tn tht ap sut, nhit giam thp). Tc hi th trong
ng ng cang cao, ng cang dai, nhit giam cang nhiu. Da vao thc t, tn tht nhit
ng ng gia hai hiu thng thng t 1-1.5oC.
2. Nhit si cua dung dch ng:
Thng thng trc tip o nhit si cua dung dch ng trong ni bc hi khng tht
chnh xac, nhng sau khi bit tn tht nhit do nhit si tng cao va tn tht nhit do ap
sut tnh cua ct dung dch se bit nhit si cua dung dch ng.
Do nhit si tng cao va anh hng cua hiu ng ap sut tnh, nhit si cua dung
dch ng cao hn nhiit si cua nc tinh khit cung mt ap sut. V vy nhit si cua
dung dch ng se bng nhit si cua nc cung mt ap sut cng thm tng s nhit
si tng cao va tn tht nhit do ap sut tnh.
Nu ly nhit hi th lam nhit si cua nc th nhit si cua dung dch ng chnh la
nhit cua hi th cng thm tn tht nhit do nng tng va do ap sut tnh.
ToS = tohi th + +
V du: Nhit hi th cua hiu bc hi th I la 118oC, tn tht nhit do nng tng cao la
0,6oC, tn tht do ap sut tnh la 0,5oC, luc o nhit si cua dung dch ng se la
118+0.6+0.5=119.1oC.
3. Hiu s nhit va hiu s nhit co ch:
Hiu s nhit cua mi ni bc la chnh lch nhit cua hi t va hi th cua hiu bc
hi o. Tng hiu s nhit cua h bc hi a hiu la chnh lch gia nhit hi t hiu
th nht vi nhit hi th hiu cui cung.
V du: Nu nhit hi t hiu 1 la 128,9oC, hi th hiu 1 la 118oC th hiu s nhit cua
hiu 1 la 128.9-118=10,9oC. Mt h thng bc hi 5 hiu, nhit hi t hiu 1 la 128,9oC,
nhit hi th hiu 5 la 53,5oC. Tng hiu s nhit cua h thng bc hi la 128,9-
53,5=75,4oC.
Hiu s nhit la ng lc cua qua trnh bc hi, nhng v khng tnh n tn tht nhit do ap
sut tnh, do nhit si tng cao va do tn tht tr lc ng ng nn hiu s nhit ch ra
trn khng th ai din cho chnh lch nhit thc s co tac dung. Chnh v th hiu s nhit
co ch xut hin. No th hin la mt chnh lch nhit thc t co th s dung trong qua trnh
bc hi.
16 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Hiu s nhit co ch cua mt hiu bc la chnh lch nhit gia nhit hi t va nhit
si cua dung dch ng cua hiu o, ky hiu la t.
V du: Nhit hi t cua hiu 1 la 128,9oC; nhit hi th hiu 1 la 118oC; nhit si tng
cao la 0,6oC; tn tht ap sut tnh la 0,5oC. Hiu s nhit co ch cua hiu nay la: = 128,9 -
(118+0,6+0,5) = 9,8oC.
Tng hiu s nhit co ch cua ca h thng bc hi la chnh lch (hiu s) nhit gia
tng hiu s nhit cua h thng bc hi va tng tn tht nhit cua cac hiu trong h thng
bc hi o.
V du : Nhit hi t cua hiu th nht cua h thng bc hi 4 hiu la 113,3oC; nhit hi
th hiu 4 la 51,5oC. Tn tht nhit cua cac hiu nh sau:
I II III IV
Nhit si tng cao 0.5 0.8 1.4 3.5
Tn tht ap sut tnh 1.1 1.6 2.8 5.8
Tn tht ng ng 1 1 1
Tm tng nhit co hiu qua cua h thng bc hi?
Giai:
+ Tng hiu s nhit cua h thng bc hi= 113,3oC - 51,5oC = 61,8oC
+ Tng tn tht: Nhit si tng cao (0,5+0,8+1,4+3,5)= 6,2oC; Tn tht ap sut tnh =
1,1+1,6+2,8+5,8=11,3oC; Tn tht ng ng = 1+1+1=3oC; Tng tn tht = 6,2+11,3+3= 20,5
+ Tng hiu s nhit co ch= 61,8-20,5=41,3oC.
17 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
+ Hiu s nhit co ch: trong pham vi nhit nht nh, hiu s nhit co ch cao th
cng truyn nhit cang ln,
+ Nng dung dch ng: cang cao, nht cang ln ty trong tng va ty nhit giam do o
lam giam tc tun hoan do o lam giam h s truyn nhit .
+ Chiu cao dung dch: Trong qua trnh bc hi, mc dung dch trong ni dng ln khng
nhng lam chm tc tun hoan lai con lam tng s tn tht ap sut tnh khin cho chnh
lch nhit giam thp , i lu giam thp.
+ Ngoai ra hnh thc kt cu cua ni bay hi, ng knh, chiu dai va cach b tr ng trao i
nhit u anh hng n tc tun hoan cua dung dch ng.
V. NHNG BIN I LY HOA CUA NC CHE TRONG QUA TRNH BC HI:
1. S chuyn hoa ng sacarza:
Trong qua trnh bc hi co xay ra s chuyn hoa ng sacarza tao ng kh
- Cac yu t anh hng n tc chuyn hoa:
+ Anh hng cua acid: Trong iu kin nhit nht nh, acid cang thp, chuyn hoa
ng sacarza cang nhiu.
+ Anh hng cua nhit : acid nht nh, nhit cang cao, ng sacarza chuyn hoa
cang nhiu. T trn 100oC s chuyn hoa tr nn trm trong, do o gii han la khoang 125-
130oC.
+ Anh hng cua thi gian lu:
Trong iu kin dung dch ng bc hi nhit va pH nht nh, thi gian lu cang
dai th chuyn hoa ng sacc cang nhiu.
- S chuyn hoa lam tng tn tht ng, giam thp hiu qua thu hi va lam m mau sir.
- Cach han ch s chuyn hoa:
+ tng cng thao tac va quan ly, n nh cac tham s cng ngh cua cac loai vt liu
+ Nng cao hiu sut bc hi, rut ngn thi gian lu cua che trong ni bc hi.
+ dung hi nc bao hoa lam ngun nhit cho ni bc hi thay cho hi nc qua nhit.
- Kim soat cac tn tht do chuyn hoa
Phng phap chung c dung trong cac nha may ng phat hin cac tn tht do chuyn hoa
trong qua trnh bc hi la da theo ty s glucza cua nc che ngha la ty s gia ng chuyn
hoa va ng sacarza (hoc pol) trong nuc che.
2. S thay i pH:
Tuy che trong vao ni bc hi la trung tnh nhng trong qua trnh bc hi chu anh hng cua
nhit cao va thi gian lu se tip tuc xay ra cac phan ng hoa hoc lam thay i pH ban u
Nguyn nhn lam giam pH:
giam pH co lin quan n phng phap lng trong va thanh phn cua che trong.
- do s thuy phn cht khng ng cha nhom amin tao cac axt. Cac acid tao thanh se trung
hoa kim t nhin trong nc che (K2CO3, Na2CO3) lam tr s pH cua nc che giam
xung.
- ng kh phn huy tao ra cac acid hu c nh a, lactic, a. glucnic, a. focmic, a. actic va
a. humic .. lam cho tr s pH cua dch ng giam thp.
Nguyn nhn lam cho pH tng
Hin tng tng pH trong qua trnh bc hi rt t thy. Nu thao tac bnh thng khi thng SO2
th khng xay ra hin tng tng pH. Con thi thng SO2 qua lng th lam cho mui sunpht
bin thanh bi sunpht va khi bc hi mui nay b phn giai:
18 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
19 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
20 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
21 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
22 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Tnh lng vi bt cn dung trong ngay cho dan ep co cng sut 2100 tn ma/ngay bit rng
mc tiu hao CaO la 500 gam/Tn ma; lng vi bt co ham lng CaO la 70%. Xac nh s ln
pha sa vi trong ngay bit rng Nng Sa vi la 10oBe,; dung tch hu hiu cua 2 thung cha
sa vi la 1.1m3.
a. Khi lng CaO cn trong ngay la: 2100 x 500= 1050000 gam
b. Khi lng vi bt cn trong ngay la: 1050000 x100/70= 1500000 gam = 1,5 tn
c. Khi lng 1 lt sa vi 10oBe la 1074 gam. Khi lng CaO co trong 1 lt sa vi 10o Be
la : 1074 x 8,74% = 93,9 gam. Lng sa vi cn pha trong ngay la: 1050000/93,9= 11182 lt
d. S ln pha sa vi trong ngay la: 11182/1100 ~ 10 ln
23 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
W - E 1 - 2 E 2 ... (i - 1) Ei - 1
Wi =
n
24 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Gia s nc ma cho vao c c trang thai si, bo qua lng hi t bc khi nc ma chay t
hiu trc sang hiu sau va tn tht bc xa th lng hi tiu hao un si nc ma trong h c
c n hiu tnh bng lng nc bc hi cua hiu 1.
W n 1 n 2 1
D =W1 = + E1 + E 2 + ... + En 1
n n n n
Nh vy:
- Trong trng hp khng trch hi th: tng lng hi cn cung cp bc hi, gia nhit, nu
ng la : D = Q+R = W1 + R= W/4 + E1+E2+E3+E4 (2)
- Trng hp co trch hi th, th tng lng hi cn cung cp la :
D =Q = W1 = E1+E2+E3+E4+ (W/4 - E1/4 - 2E2/4 - 3E3/4 - 4E4/4) (3)
- Lng hi tit kim c e= D-D= (2)-(3)= E1/4 + 2E2/4 + 3E3/4 + 4E4/4
i vi h thng bc hi n hiu co trch hi th cac hiu ln lt la E1, E2 ...En th lng hi
tit kim so vi trng hp khng trch hi la:
Nhn xet:
H thng bc hi co trch hi th se tit kim c tng lng hi dung
Lng tit kim tng vi v tr hang ng cua ni trong day bc hi va se tr thanh lng tit
kim toan b khi thc hin uc s trch hi bc o ni cui.
V du Khi lng che trong i bc hi cua nha may ng A la 100tn/gi, co nng cht kh
la 12%. Nng cht kh cua mt che ra khoi ni bc hi la 60%. H thng bc hi gm 4 bnh
25 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
co trch hi th bnh 1 la 12 tn/gi dung cho nu ng, bo qua tn tht nhit ra mi trng
xung quanh.
a. Tnh lng nc bc hi toan b h thng va tng bnh
- lng nc bc hi toan h thng : 80 tn/gi
- lng nc bc hi tng bnh
Lng nc bc hi mt hiu bt ky c tnh theo cng thc
W E1 2 E 2 ... (n 1) En 1
Wn =
n
Wn: lng nc bc hi ni th n
Ap dung cng thc ta tnh c lng nc bc hi ni 2 la:
W4=W3= W2= (W-E1)/4 = (80-12)/4 = 17 tn/gi
W1= W2+12= 17+12=29 tn/gi
b. Tnh lng nc che ra khoi cac bnh:
G1= G - W1 = 100-29 = 71 tn/gi
G2= G1 - W2 = 71-17 = 54 tn/gi
G3= G2 - W3 = 54-17 = 37 tn/gi
G4= G3 - W4 = 37-17 = 20 tn/gi
c. Tnh nng nc che ra khoi cac hiu:
Bx1=Bx.G/G1 =12.100/71=16.9 oBx
Bx2=Bx.G/G2 =12.100/54=22.22 oBx
Bx3=Bx.G/G3 =12.100/37=33.43 oBx
Bx4=Bx.G/G4 =12.100/20=60 oBx
d. Tnh lng hi t:
Q=W1=29 tn/gi
e. Tnh lng hi tit kim c
e=12/4=3 tn gi hoc e= 20+12-29=3 tn/gi
trch hi co li la tit kim c 3 tn/gi so vi khng trch hi.
4.2. Tnh h s truyn nhit:
H s truyn nhit ni bc hi trong san xut do anh hng cua cau cn se giam nhiu so vi s
liu thit k. kim tra hiu sut bc hi cn phai tnh toan h s tuyn nhit (Gia s nc ma
vao ni bc trang thai si)
Q
K=
F . t
Trong o:
K: h s truyn nhit (kCal/m2.gi.oC)
Q: nhit lng cua hi nc truyn cho dch ng (kCal/gi)
Q= W.r (kCal/gi)
W: lng nc bay hi cua mt hiu nao o, kg/gi
r: nhit hoa hi, kCal/kg
F: din tch gia nhit ni bc hi (m2)
t: Hiu s nhit co ch, oC
26 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
V du: Lng che trong vao hiu 1 la 147 tn/gi, co nng la 13.5%, nng che ra khoi hiu
1 la 19,4%. Ap sut cua hi t hiu 1 la 2 kG/cm2, nhit 132.9oC; ap sut hi th trong hiu 1
la 1.2 kg/cm2, nhit 122.3oC, tn tht nhit do nhit si tng cao la 0.4oC. Din tch gia
nhit cua hiu 1 la 900m2. Tm h s truyn nhit cua hiu nay?
Giai:
- Lng nc bc hi hiu 1 la: W=147*(1-13.5/19.4) = 44.1 tn/gi = 44100 kg/gi
- Nhit hoa hi cua nc ap sut d 1,2 kg/cm2, nhit 122.3oC la 525,2 kcal/kg
- Nhit lng cua hi truyn cho dch ng : Q = 44100 * 525.2 =23 161 320 kcal/gi
- Hiu s nhit co ch: t= 132.9 - (122.3+0.4) = 10.2 oC
- H s truyn nhit: K = 23161320/(900*10.2) = 2523 kcal/m2.gi.oC
4.3 Tnh cung bc hi:
Nng sut bc hi: hay cng bc hi la mt ch tiu chu yu anh gia tnh nng cua ni bc
hi. o la lng nc bc hi trong mt n v thi gian trn mt n v din tch b mt trao
i nhit. ; th hin bng cng thc:
W
U=
F
Trong o :
U: cng bc hi kg/m2.gi
W: lng nc bc hi kg/gi
F: din tch trao i nhit m2.
V du: Mt nha may ng ma co lng nc bc hi cua hiu 1 la 23.48 tn/gi, din tch trao
i nhit cua hiu nay la 450 m2. Tm cng bc hi cua hiu 1?
Giai: Cng bc hi cua hiu 1 la: =23.48x1000/450 = kg/m2.gi.
4.4 Tnh thi gian lu cua nc che trong ni bc hi:
Cn c vao ty l khi lng cht kh cua che trong ni bc va che vao ni trong mt phut co
th tnh c thi gian lu cua che trong ni bc theo cng thc:
V .d .Bx 1
T=
G.Bx 0
Trong o:
T: thi gian lu cua nc che trong ni bc (phut)
Bx0: nng nc che vao ni, %
Bx1: nng nc che trong ni, %
d: ty trong dung dich ng trong ni kg/m3
V: th tch nc che trong ni , m3
V du:
Lng che trong i bc hi cua nha may ng A la 147 tn/gi, co nng la 13.5%. Th tch
nc che trong ni bc hi th nht la 6.3m3, nng cua nc che trong ni la 19.4%. Tm thi
gian lu cua nc che trong ni bc hi o. Bit rng ty trong nc che 19.4% la 1080 kg/cm3
Giai:
Thay vao cng thc : T= 6.3 x 1080 x 19.4/[(147 x 1000/60) x13.5]= 4 phut
27 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
28 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
4. Kt thuc vn hanh
E. LNG LOC
1. Thit b lin quan vi khu nay: lit k tn va ky hiu
2. Cac vn cn kim tra va xac nhn trc khi vn hanh
3. Bt u vn hanh
4. Kt thuc vn hanh
Cac vn cn quan tm trong va sau khi kt thuc vn hanh.
F. KHU BC HI
1. Thit b lin quan n khu nay: Lit k co kem ky hiu
2. Cac vn cn kim tra va xac nhn trc khi vn hanh
a. Tt ca cac bm trong khu
b. Thit b bc hi a hiu
c. Thung thu nhn va cha nc ngng
d. Thung cha cht ty cn
e. Thap baromet
f. B tach nc ngng
g. Thap sunpht hoa sir
h. Thung cha sir tinh
3. Quyt nh phng an bc hi s dung (nu co)
4. Cac vic chun b trc khi vn hanh
5. Bt u vn hanh
6. X ly si r
7. Kt thuc vn hanh
8. Nu soda
1. Gia nhit nc ma
a. Cu tao thit b gia nhit
b. Cac s c va bin phap x ly, phong
- Nhit gia nhit qua cao
Nguyn nhn:
+ Van hi nc m qua ln
+ Lng nc ma a n qua t
+ Nhit k khng chnh xac
Bin phap x ly:
+ ong bt van hi
+ Chu y s thay i ap lc bm nc ma iu chnh van hi cho thch hp
+ hiu chnh hoc hay th nhit k
- Nhit gia nhit qua thp
Nguyn nhn:
+ Nc ma chay n qua nhanh
+ Cac ng trao i nhit b ong cn nhiu
29 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
30 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Nguyn nhn:
+ Lng vi cp khng u hoc nng sa vi thp; hoc lo t lu huynh co vn ,
ng ng dn kh SO2 b thung
+ Lu lng Nc ma cp khng n nh
X ly:
+ Kim tra lai h thng vi va h thng t S
+ Kim tra ap lc tai bm nc ma
- Lng nc ma trung hoa trong thung cha qua cao
Nguyn nhn:
+ Bm nc ma trung hoa b rung git
+ B phn lng b ach tt
+ Li loc trong thung cha b tt
X ly:
+ Chuyn sang dung bm d phong
+ Thay i li
+ X ly theo s iu hanh cua c cng
3. Lng loc
a. Cu tao may lng, may loc va nguyn ly hoat ng
b. Cac tnh hung khng bnh thng khu lng
- Nc che trong co nc uc chay ra
Nguyn nhn:
+ Nuc ma trong mt tng nao o ly ra vi tc qua ln lam xao trn cac kt tua a
lng.
+ Tr s pht pho rc t nhin trong nc ma thp con cht keo nhiu lam anh hng n
tc lng v vy th tch nc bun tng ln anh hng n vic ly nc ma trong.
+ Nhit gia nhit khng n nh, nhit khi cao thi thp sinh ra hin tng i lu
+ Cng xng SO2 khng at yu cu cho nn kt tua tao thanh t anh hng n tc
lng.
X ly:
+ ong nho bt van thao nc ma trong cua tng o, i cho n khi tht s trong sut.
+ B sung thm lng P2O5 vao trong NMHH am bao at c 300-350ppm.
+ Kim tra la nhit gia nhit
+ Kim tra lai cng xng SO2
- Lng bun tn ong trong b lng nhiu
Nguyn nhn:
+ Thit b loc co s c kha nng loc khng cn bng vi lng bun
+ Nhit gia nhit cua nc ma trung hoa khng at, tc lng chm
+ Lng nc ma vao thit b lng t nhin tng ln gy xao trn trong thit b lng.
X ly:
+ Kim tra khi loc bun tm bin phap khc phuc
+ Thng bao khu gia nhit kim tra lai thao tac vn hanh cng ngh
+ Thng xuyn kim tra mc tng giam lng nc ma va lng bun trong thit b lng
co hng giai quyt.
- Nc che trong co mau o, bot nhiu, khng trong sut
31 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Nguyn nhn:
+ Gia vi qua nhiu, tr s pH khng ch qua cao, lng ng kh phn huy qua nhiu tao
thanh mt s cht keo mi
+ Cng xng SO2 khong at yu cu cng ngh
+ Nhit gia nhit 2 khng u lam cho cac hat kt tua khng hoan toan
X ly:
+ Thng bao b phn trung hoa kim tra thao tac gia vi, n nh vn hanh
+ Kim tra vic t S va lu long nc ma
+ Kim tra nhit gia nhit, khng ch tt nhit theo yu cu cng ngh
- B khuy khng hoat ng
Nguyn nhn:
+ M t b hong hoc
+ Banh rng b truyn ng b ket khng dn ng c b khuy trn cua ng trung tam
X ly:
+ Bao c cng iu tu b xem xet sa cha
c. Cac tnh hung khng bnh thng khu loc
- Vai loc b gp np
- chn khng b tut
Nguyn nhn:
+ ng ng hoc thn may loc b ro
+ Bm hut nc loc trong b hong hoc lam cho hp cha nc loc b tch ong lai
+ H thng chn khng cua trng loc b hong, khng tao chn khng cho trng loc c
X ly:
+ Kim tra tm ch b ro r sa cha
+ Khc phuc cac h hong cua h thng chn khng
- Vai loc khng bt bun
Nguyn nhn:
+ B mt vai loc khng sach, cac cht keo bt kn cac l nho cua vai
+ Lng ba nhuyn cho vao trong dung dch bun qua ln
+ chn khng cha hp ly
X ly:
+ Tin hanh ra nc trn toan b b mt li loc am bao sach ba bun dnh
+ Giam lng ba nhuyn
+ Vn hanh ung cac vung chn khng cua trng loc
- Nng ng trong ba bun ln:
Nguyn nhn:
+ B day lp ba buntrn b mt trng loc qua ln
+ Trng loc quay qua nhanh
+ Lng nc ra khng u hoc cac voi phun nc ra b nghet
X ly:
+ Han ch b day cua ba bun
+ Giam tc quay cua trng loc
+ tng cng lng nc ra phu hp, kim tra cac voi phun nc trn b mt trng loc
- m ba bun qua ln
32 http://www.ebook.edu.vn
Ti liu nng bc Cng nhn Cng ngh Ha ch - Bc hi
Nguyn nhn:
+ Lng nc ra qua nhiu
+ Trng loc hoat ng vi tc qua ln, vung chn khng cao cha hp ly
X ly:
+ Han ch lng nc ra phu hp
+ Giam vn tc trng loc, kim tra vung chn khng cao a hp cha
- Ba bun khng rt ra khoi trng loc
Nguyn nhn:
+ Hiu qua lam sach khng tt, lng chm, nc bun qua loang
X ly:
+ Tng cng ham lng ba nhuyn
+ Kim tra cng xng SO2
4. Thit b bc hi
a. Cu tao thit b bc hi va nguyn ly hoat ng cua thit b
b. Tnh hung khng bnh thng va cach x ly
- Ap sut hi nc thp
- Nng mt che khng at yu cu: cao hn va thp hn
- Mt ng
- Kho iu chnh s di chuyn che n ni sau
- Nc ngng thai khng tt, b thuy kch
- Ap sut bung t va bung bc t ngt tng cao
- Chn khng hiu cui t nhin ha thp
- Knh quan sat b v
33 http://www.ebook.edu.vn