Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
cXn sBy m
n I m\hpwkm w
kvImcn
Is s
]Xr Ihpw
]cnt
]mjnn
p Ibpw{]Ncnn
pIbp wsNpa lZv
{K,
Ahbp sSaq
eyhpwhy XbpwHpwtNm
p t
]mImsXXs ,
\qX\km t
XnIhnZyD ]t
bmKnv
]cncnp Ibpw
Pn
m kpIv ku P\yam
bn]I psImSp
p Ibpws Np
I
F t {
ibkv ^u t
js ey km m Xv
Imca
mWvt{ibkv
Hm
s seUn Pns se{
_d n
.
{
Kim eIfps
SbpwBy m
nI{] m \fps
Sbpw
hy
n Ifp
sSbpwklIc Wtm sSt
Im nWnbnc
np
CuHms s
es s
e{_dn
bnA]q f m
bhninjv
S{
K
kv
ImsNbvXv
anIhmsNdn
b]n Un F^v^bepIfmbn
e`
ya
mnbncn
pp .ChIyq
dn
tem{]nv
sNbv
tXm
Ffpnhm bnmhpXmWv
.
t{
ibkv Hms s
eUn Pn
s se{
_dn
bn e`y
am
b
{
Khy n ]c
ambBhiy p thnkuP\yam
bn
D]tbmKnmhpXmWv
. Fmhm Wn
Py
]c hp
wap
amb
Imcy
m bnChZ p
cp]tbm
KwsNpXvXo
bmbpw
A\p hZ\oba.
Cu{Kt iJcn\va
pXq
mbCu]pWy{
Kn s
cNbnXm
hn\pw{
]ImiIp
w\nt
cJsSp
p p
.
t
{ibkvH
msseUnPn
s se{_dn
sbpd
np
wt{
ibkv
^utjs\p
dnp
wIqSp
Xhn hcAd n
bm\pw
{
]h\f n
]m f
nbmIm
\pwt{ibkv
sh_vs
sk v
kin
pI.
ht
tp:
//
sreyas.
i
n
digitized by www.sreyas.in
digitized by www.sreyas.in
1
{InkvXp-aX
- t- O-Z\w
N-n-kzm-an-I
digitized by www.sreyas.in
2 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
3
Cu {K-s-n
{ioaZv hnZym-\--Xo-]m-Z
{_no-jp-Im-cpsS `cWw h-tmgpw ]mXn-cn-{]-m\w
({InkvXy) ]qm-[nIw in-s-Sp-I-Xs sNbvXp. t{Xm-
cm-[-\bvp t]mIp `-m-cmb lnp-sf XS-p-\nn
]nim-Nns\ sXmgm t]mI-cp-sXpw kXy-ssZ-h-amb ssZhs
hniz-knv X-fpsS aX-n tNc-W-sapw ]mXn-cn-am ss[cy-
ambn {]kvXm-hn-p-am-bn-cp-p. Ah-cpsS {]Jym-]-\s FXnp-
-Xnt\m \ncp-m-l-s-Sp-p--Xnt\m Av lnp--fn Bcpw-
Xs aptm-p-h-n-. B Npp-]m-Sn-emWv ]c-a-`-mc {io N-n-
kzm-an-I jp-J-Zm-k F t]cp-shv {InkvXp-a-X-t-Z-\-sa
]pkv X Iw FgpXn A- S n- nv {]kn- - s - S p- n- b - X v . CXv
1070mamn\n-Sbvv Bbn-cpp Fm-W-dn-hv. Gp-am-\q D-h-
n\p IqSp lnp-sf kphn-ti-j{- ]-kwKw tIn-m Av
tIm-b - p-\np {InkvXy anj-\d - n-am Gp-am-\q t{X-ns
apn hcnI ]Xn-hm-bn-cp-p. A-s\-bp L-n Imfn-bm-
\oe-I-WvT-]n F am\ys\ {InkvXp-a-X-t-Z\w FgpXn
sImSpp ]Tn-nv Gp-am-\q t{X-]-cn-k-c-nshv BZy-
ambn kzman Xncp-h-Sn-I {]kw-Kn-n-p. XpSv Sn. \oe-I-WvT-n-
bpw Icphm Irjv W - \ m- i m\pw tIc- f - s am- pp k- c nv
{InkvXp-a-X-t-Z-\-nse Bi-b- {]N-cn-nv ]mXn-cn-{]-m-
\s Ipsd-sbmw kvXw`n-n-p.
am\-kn-I-]-cn-h-\w-sIm--, euIn-I-{]-tem-`-\-sIm-
mWv lnp-h-ns lcn-P-\-fpw apw {InkvXp-a-X-n-
tep amdm \ncm-b-sXv Cu {]kvXm-h-\-sImv a\-n-
em-m-hp--Xm-W-tm. aX-{]-Nm-c-t-m kzk-ap-Zmb hnIm-k-
amWv {InkvXp-a-X-{]-Nm-c-I-m-cpsS ey-sa-p-IqSn \ymb-ambn
Duln-m-hp--Xm-Wv. Cs\ lnp- A\y-a-X-ns t]cn
digitized by www.sreyas.in
4 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-tO-Z\w 5
ap ]-\m-`
D]-tZ-in-am-cpsS lnp-a-X-hn-tZz-j-{]-kwKw tIv Zp-l-\m-
bn, bpn-hm-Zn-I-fn A{K-K-Wy-\mb N-n-kzm-an-I {InkvXp-
a-X-t-Z\w Fsmcp hninjvS {K-sa-gpXn {]kn-o-I-cn-t-n-
h-n-p-v. AXns\ ASn-m-\-amn Icphm IrjvW-\m-im
Fsmcp Cugh- { ]- a m- W nbpw Imfn- b m- \oe- I - W v T - n
Fsmcp \mb{]-am-Wnbpw ]e {]kw-K- sNbvXn-p-v. Ah-
cpsS {]kw-K- D]-tZ-in-amsc HmSn----Xm-bn-cp-p.
(Fs Pohn-X-kva-c-W-I, 213, 214 t]Pp-I)
t_mt[-iz-c
Cu cmPys {InkvXp-a-X-{]-Nm-cWw kzman-bn-ep-m-n-bn-
p {]Xym-Lm-X--sf-m-sWv Adn-b-W-sa-p--h {InkvXp-
a-X-t-Z\w Hp hmbn-n-cn-t--Xm-Wv. `mc-X-ns kwkvIm-
c-tbpw XZzmcm `mc-X-tbpw kwc-n--W-sa-p--hv Cu
cmPyv hntZ-io-ba - X
-
- sf ASn-t-ev]n-p-hm sNp {]h-
\--fn ka-Nn--X-tbmsS Ign-p-t]m-Ip-hm Hp--X--tm.
kzman-bpsS Adn-b-s-n-cp Imev cNn--s Cu IrXn ({In-
kvXp-a-X-t-Z-\w) `mc-Xob Zmi-\n-I-m-cpsS ho-W-tIm-Sn-
bnqSn Hcp aX-{]-am-Ws kao-]n-p k{-Zm-b-ns--
Xm-Wv. Fm Icphm IrjvW-\m-im Imfn-bm- XpS-nb
injy-k - a-
- m B hgn-p aX-JW - vU\ - {- ]-h-\
- Gs-
Spv D{K-X-c-am-n-s-bvXn-cpp Fv F\nv a\-n-em-p-hm
kwK-Xn-bm-bn-p-v. shfn-bn\n-p bmsXmcp t_m[-\-fpw
e`n-m-\n-m-Xn-cp Hcp Ime-L--n lnp-p-th-Xv
digitized by www.sreyas.in
6 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
7
]q]o-TnI
Atbm alm-P-\-sf! Fs Cu D]-{Iaw {InkvXp-a-X-
ns Xzs Gg-I-fm-bn-cn-p P\--fpsS lrZ-b-n
[cn-n-p--Xn-\m-Ip-p. {InkvXp-a-X--cmb ]mXn-cn-am apX-emb
Hmtcmtcm Ipnw-`-cn-I \psS lnp-a-X-tbpw Cuiz-c-t\bpw
{ipXn, kvarXn apX-emb B]vX-hm-Iy--tfbpw \ymbw IqSmsX
Zpjnpw Am-\-Ip-Tm-cw, {Xnaqn-e--Ww, Ipcp-p-h-gn, adp-
P-w, kKp-cp-em-`w, kXy-m-t\m-Z-bw, ka-b-]-co-, imkv{Xw,
]pten IpwNp apX-emb Zqj-W-]p-kvX-I-sf A-Sn-nv
{]knw sNbvXp-sImv km[p-fpw A-mcp-amb ]pe-b
Nmm ]d-b apX-emb lnp--fpsS a\-ns\ sXmn, Ipmbw
apX-em-b-Xp-Isf sImSpp abn t`Zn-nv kza-X-am-n
Gs-Spn \c-I-n\p ]m{Xo-`-hn-n-p--Xns\ \mw Ipw
tIp-an-cp-p-sImv Cu alm-]m-X-I-ns\ XSbm bmsXmcp
Ignhpw km-Zn-msX AS-n-bn-cn-p-Xv Aev]hpw DNn-X-a-
sp am{X-a-, Cu DZm-ko-\-X-bn shv lnp--fn CXp-hsc
An-semcp `mK-tmfw P\- Cu A]-I-S-n-e-I-s-p-t]m-
Ip--Xn\pw, taepw Cu IjvSX {]Nm-c-s-Sp-p--Xn\pw AXp-\n-
anw \appw \psS k-Xn-Ipw sFln-Im-ap-{Xn-I--fmb
At\-I-^-e-v XSw kw`-hn-p--Xn\pw kwK-Xn-bmbn
Xon-cn-p-p. Cu nXnv \psS lnp--fn-ep ]WvUn-
X-m Fm-t]cpw kzIm-cy-ns hy{Knv Ime-t]w
sNmsX A\nhm-Ny-a-ln-bp-sSbpw AXy--]p-Wy-n-sbpw
irwKm-S-I-am-bn-cn-p Cu ]tcm-]-Im-c-nqSn kz]w ZrjvSn-
h-n-cp-p-sh-n Cu Pt\m-]-{Zhw F{Xtbm Ffp--n Zqco-`-
hn-p--Xn\pw AXp-\n-anw At\-I-Po-h-m CutemI-]-c-tem-
I--fn kpJn-p--Xn\pw kwK-Xn-bm-Ip-sa-p-Xv Rm ]d-
b-W-sa-n--sm, t`m! t`m! alm-m-sc, CXn-t\-m al--c-
ambn thsd bmsXmcp ]pWy-hp-an-s-mWv Fs D-a-hn-izm-kw.
Fs-m {hXw, Zm\w, P]w, bP-\w, Ay-b\w apX-emb ]pWy-
digitized by www.sreyas.in
8 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
9
inh-abw
{InkvXp-a-X-kmcw
]Xn-{]-I-cWw
ssZh-ns cq]w
A\mZy\-\n-Xy-\mbn, hym]-I-\mbn, kzX-{-\mbn, Acq-]-
\mbn, Ahn-Im-cn-bm-bn, kXyw, m\w, AS-w, \ymbw, Ir],
\, ta, \ndhv apX-emb Znhy-Kp-W - t- fm-Sp-Iq-Sn-bh
- \
- mbn ]nXmhv,
]p{X, ]hn-{Xm-mhv Fp aqp-t]-cmb Hcp-h-\m-Ipp ssZhw.
Ah-cn ]nXm-hn\p btlmhm Fpw ]p{X\p {InkvXp Fpw
tbip Fpw ]hn-{Xm-m-hn\p ]cn-ip--Bhn Fpw IqSn \ma-
Dv. (k-o\w 90A, 2-hm. bdan 23--A, 24--hm.
atmkv 10 A. 27 hm. 1 Xnsam-sY-bpkv 6-A. 15--hm. ko\w
102--A. 27--hm. shfn-]mSv 1-A. 8-hm. 1-\m-fm-Kaw 28--A. 9-hm.
BZn. 17--A. 1-hm. ]pdmSv 15--A. 12--hm. ko\w 145A. 17-
-hm. ]pd-mSv 34--A. 6-hm. ambn 28--A. 19--hm. Bh-\-]p-
kvXIw 32--A. 4-hm. Sn. 33--A. 27--hm.) krjvSn, nXn, kwlm-
cw, \n{K-lw, A\p-{Klw Ch-I-fm-Ipp ssZh-Ir-Xy-. A\m-
Zy-\mb ssZhw BZyw-Xs IrXyw sNp-hm Cn-p. ]c-a-WvU-
e-n- ssZh-Zq-X - msc krjvSn-pIbpw Ah-cn X\nv hntcm-
[n-I-fmb Nnesc ]nim-Np--fmn \c-I-n Ccn----hw
\nb-an-bpw sNbvXp. (b-lq-Zm. 6-sh-fn-]mSv 12--A. 9-hm.) ]noSv
`qan-sbbpw BIm-i-sbpw Hmw-Zn-hkw Hfn-sbbpw cmw-Zn-
hkw shfn-sbbpw Pe-cq-]--fmb taL--sfbpw aqmw-Zn-hkw
an\npw mh-c-Po-h-m-scbpw \memw-Zn-hkw alm-{]-Im-i-
I--fmb \-{X--sfbpw Amw-Zn-hkw Pe-n Pe-N-c--
sfbpw Bdmw-Zn-hkw \m\m-hn[ arK--sfbpw krjvSn-p. A\-
cw B Znh-kw-Xs Xs kzcq-]-am-bnv a\p-jys\ krjvSn--
digitized by www.sreyas.in
10 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-kmcw 11
Poh-e-Ww
D-n-m-ev btlm-h-bm ip-kz-cq-]-am-bnp krjvSn-
-s--h-cmbn BZy\--\n-Xy-m-cmbn Ahym-]-I-m-cmbn kzmh-
[n-]-cyw kzX-{-m-cmbn Acq-]-m-cmbn a\-m-Ip kw_--
km-[-\-tmSp IqSn-b-h-cmbn Nn, Adn-hv, kvt\lw, tZzjw,
bXv\w, kpJw, ZpxJw F KpW- D-h-cm-bn-cn-p tNX-
\-m-ct{X Poh-m-cm-Ip--Xv. B Poh-m-cn krjvSn- ap-X ]m]w
digitized by www.sreyas.in
12 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
]mi-\n-cq-]Ww
BZy-a - p-X- mbpw A\n-Xy-ambpw tZh-\n-baw D-tm A\-
-\n-Xy-am-Ip--Xmbpw Ahym-]-I-ambpw ]c-X-{-ambpw C{n-b-hn-
j-b-ambpw hnIm-cn-bmbpw AtN-X-\-ambpw Ccn-p PU-h-kvXp-
hm-Ipp ]miw. AXv Imcy-]m-is - apw ZpjvI-]m-is - apw cp
hn[-am-bn-cn-pw. Ah-bn ssZh-n-\m D]m-Zm-\I - m-cW- w-Iq-SmsX
krjvSn-s - PU-]Z- mw Imcy-]m-iw. AXm-Is ]rYn-hn, Pew,
hmbp, tXP-v Fv `qX-hm-Ny--fm-Ip {Zhy-fpw KpW-fpw
I--fp-am-Ipp. B Imcy-]m-iw-Xs ip-sapw Aip--
sapw cv hn[-am-bn-cn-pw. Ah-bn ip-]m-i-sa-Xv krjvSn-
-s--am-Xn-cn-bns Ccn-p kz-a-WvUew apX-em-b-h-
bpw, Aip-] - m-is- a-Xv krjvSn-X
- ns tijw Poh-m-cpsS ]m]w
tlXp-hm-bnv tZmj-s `qan apX-em-b-hbpw BIp-p. C\n
ZpjvI-]m-i-sa-Xv Poh-mv hn[n--s Is sNm-
bvI-sImpw hne--s--Xns\ sNbvI-sImpw Dmb hmk-\m-
cq-]hpw ip-tim-Wn-X-h-gn-bpsS k-Xn-bn sNp-Xpw ]cn-ip-
nsb sISp-p-Xpw ab-s sNp-Xpw `bw, tiw, hym[n,
aqv, acWw Fn-h-Isf Dm-p-Xpw ZpxJ-km-[-\hpw _en-Zm-
\-m ]cn-l-cn--s-Sp-Xpw ]cn-l-cn--s-Sm nXnv
\nXy-\-c-I-th-Z-\bvv Imc-Whpw PU-Kp-Whpw Bbn-cn-p ]m]-
I-am-Ip-p. AXpw P-]m-]-sapw, I-]m-]-sa-pw cp-
hn[w. C\n ]m]-am-Ip-Xv tZh-hm-Iys hniz-kn-m--Xm-
sWpw tZh-hn-[nsb ewLn-p-X - m-sWpw {]tXyIw {]tXyIw
A`n-{]m-b-s-Sp ]-mcpw Dv. ss__nim-kv{X-n
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-kmcw 13
Poh-IrXyw
ico-cn-I-fmbn P\n Bm- P-]m-]-hm-k-\m-tl-Xp-hm-
bnp Zpcn--tbm-Sp-IqSn tap-ta ]m]-sf sNpw. Nne Nne
]pWy-sbpw sNbvsXv ht-mw. Fnepw Cuiz-tc-m-{]-Im-
i-\-amb ss__nt_m-[-ap-mbn _-a--h am{Xta apn-km-
[-\m-k---m-cmbpw ]pWy-Ir-p--fmbpw `hn-q.
Poh-t`mKw
Bm- Ctm {]b-Xv\nv tZh-Nn--{]-Imcw kpJ--Zpx-
J-sf A\p-`-hn-pw. Cl-n ]m]w-sN-bvX-hcpw apn-km-[-
t\m-]m-b-k-mZyw IqSmsX ]pWyw sNbvX-hcpw ]c-n \nXy-
\-c-Is {]m]nv Ah-km-\-an-m ZpxJs A\p-`-hn-pw.
krjvSn-p-]n]v 4005 h-c-ti-jw, ]nXm-hv, ]p{X, ]hn-
{Xm-mhv F-h-cn, ]p{X-\mb {InkvXp `qan-bn Gjym-J-WvU-
n Xpep--tZ-iv Im\m-s\ \mn tbmtkv F-h\p
`mcy-bm-bnp \nb-an--s acym F-h-fpsS hb-n ]hn-{Xm-
m-hn-\m Dm--s K`-]n-WvU-n h-I-sv, a\p-jy-
Xzhpw ssZh-Xzhpw D-h-\mbn P\np hfv ]WvUn-X-m-tcmSv
{]kw-Kn-p-\-Sv 30 hb-n tbmhmt\mSv (tbm-l-m-t\m-Sv)
kv\m\-tav ]hn-{Xm-m-hns Bth-ihpw knnv 40 Znh-kw-h-
scbpw Imn `Ww IqSmsX Ccpv ]nim-Nn-\m ]co-n--
sv a\p-jysc hn ]nim-Nns\ Xm Pbnv Ap-X-sf
sNbvXv a\p-jy ewLn I]-\-Isf Xm A\p-jvTn-p- Im-Wnv
aX-t_m-[I-
- m-cmb Atm-kvXe -
- mtc Bm-]nv, Gs-Spn
m\-m-]I - k
- w-kvIm-c
- sf \nb-anv a\p-jy-cpsS kIe ]m]-
-sfbpw Xm Gp-sImv Ah-c-\p-`-hn-t--Xmb thZ-\-Isf
XmXs A\p-`-hnpsImv Ipcn-in Xd-bv-sv k-]m-]-
_-en-bmbn acnp aqmw Znhkw Dbns-gp-tv kz-a-WvU-
e-n Ibdn ]nXm-hmb btlm-h-bpsS hep hi-n-cn-pp.
digitized by www.sreyas.in
14 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
apn-km-[\w
Cs\ \ymb-{]-Imcw btlmhm i]n--Xp-sImv Bm-
v Fm-hpw ]m]-Iw Dm-n-b-Xns\ Iv Ah-cpsS
ta tXmnb Zb tlXp-hm-bnv A\p-{Klw sNbvhm Cnp
apn-km-[-t\m-]mbw Dm-Ip--Xn-tev \n-bn-p.
apn-km-[-\-am-Ip-Xv
]m]-]-cn-lm-c-ambn ]cn-ip--m-\s Dm-p km[-\-
am-Ipp apn-km-[\ - a
- m-Ip-X
- v. ]m]-\o-
- n-\\
- p-Iq-ea
- mb Iw
_en-Zm-\-am-Ip-p. _en FXv D]-lm-c-]-Zm-am-Ip-p. tZmj-
\n-hr-n-m-bn-smv Poh-m-cm sImSp--s BSv, amSv, apX-
emb D]-lm-c-]-Zm- tZhs DS-a-Ifpw Ah-cm sN-s-
Sp ]pWy-I--sfmw tZh\p sNp-hm-\p IS-a-Ifpw
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-kmcw 15
digitized by www.sreyas.in
16 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
7. hy`n-N-cn-mbvI
8. tamjvSn-m-bvI.
9. I-kmn ]d-bm-bvI.
10. A\y-ap-Xens\ B{K-ln-m-bvI.
(F a\p-jym-Imcyw Bdpw-Iq-Sn) Cs\ ]p-hn-[a- mb
\nb-aw ]p-Wy-sf hn[n-p 10 Iev]-\-I-fm-Ipp km-hn-
[n-I. AXnp tZh-\ym-b-{]-amWw Fpw t]cp-v.
ico-c-ip-n, {Zhy-ip-n, Biu-Nw, D]-hm-kw, ]pWy--ew,
]pWy-Im-ew, ]pWy-{Z-hyw, Kpcp-Xzw, Be-b-tk-h, ]qP, \nkvm-
tcm-hw apX-emb \nb-a-]p-Wy-sf Adn-hn-p-Xv {Inbm-hn[n.
]hn-{Xm-I IrXyw
aqp-t]-cn Hcp-h-\mb ]hn-{Xm-mhv krjvSn apX-emb Ir-
Xy--fn klm-bn-p-p. (k-o\w 104--A. 30--hm) ]cn-ip
`-msc DWn Ah-sc-smp ss__n-fns\ Dm-n-p.
(Xo-sam-sY-bqkv 3-A. 16--hm. ]t{Xmkv 1-A. 12--hm) {InkvXp-hns\
tZmj-c-ln-X-a-\p-jy-\m-bnp P\n-nv At-l-n\p ]q-m-
\-sbpw Ir]-sbbpw sImSp-p-]-I-cnv GXp-Im-epw {InkvXp-
hns\ `Pn-p `-mv ss__n Adn-bp--Xn-\m-bnv Ah-
cpsS a\-ns\ {]Im-in-nv {]mn---h-amn. {InkvXp
tZh-]p-{X-\m-Ipp Fp--Xns\ Ah-cn ImWn ZpxJ-n
\npw cnp _mlym--c--fmbn kIe ]m]--sfbpw \on
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-kmcw 17
\n{K-lm-\p-{Klw
{InkvXp-\m-Y temIm-h-km-\-Im-ev hnNm-cW As-n
\ymb-Xop sNp--Xn-tep aln-a-tbm-Sp-IqSn hv Atm
Pohn-n-cn-p-h
- sc am{X-a
- , acn-h
- s
- cbpw ico-ct- m-Sp-IqSn Fgp-
tnv Fm-h-tcbpw Xs kn-[n-bn hcpn kmn-
Isf he-Xp-h-ipw Zpmn-Isf CS-Xp-h-ipw Bbnp
\nn Ah-cpsS ]pWy-]m-]-sf hnNm-c-W-sNbvXv Ah-cn
Xs hnizknm Zpamn-Isf K-Ihpw Anbpw IqSn
Fcn-bp \nXy-\-c-I-n Xn \n{Klnp-Ibpw Xs hniz-
kn kmnIsf am{Xw ]m]hpw, ZpJhpw, ac-Whpw AW-bm
ip--e-amb kz-a-WvU-e-n Ccpn A\p-{K-ln-p-Ibpw
sNpw.
apn
]m]w \on ]cn-ip- - m-\
- n {]th-inv apn-m-\v
ip-ic - o-cn-If
- m-bn-cpv tZhs\ kvXpXn-p-]mSn tZh-al
- n-asb hn-
nv tZh-k-n-[m-\-kp-Js \nXyhpw A\p-`-hn-p-sIm-n-cn-pw.
Cs\ {InkvXp-a-X-kmcw
kam-]vXw.
digitized by www.sreyas.in
18 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
{InkvXp-a-X-tO-Z\w
IrXy-\n-anw
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-Isf!
btlm-hm, NnZ-Nn-{Zq-]-amb Cu temIs krjvSn-p-h-tm.
Imcyw Imc-W-tm-Sp-Iq-Sn-bXv F-tbm \ymbw. B nXnv
Cu temIw Imcy-am-I-bm CXn\pw \nan--Im-c-W-amb {]tbm-
P\w At]-y-am-Ip-p. Fs-m Bsc-nepw Fs-nepw
Hcp Imcys Hcp \nan-hpw IqSmsX sNbvI-bn-. {]tbm-P-\-
a-\p-niy \ atmf]n {]h-tX{]tbm-P-\s At]-n-
msX a-\m-bp--ht]mepw Hpw-Xs {]hn-p-I-bn-m.
Fm B {]tbm-P\w kzmtam ]c-mtam Fp t\mp-
tm (b-imbm 43 A. 7-hm) Rm Ahs\ Fs al-Xz-n-\m-
bnp krjvSnp Fp \n-fpsS ss__n {]am-W-n ]d-
n-cn--sImv btlm-hm-bpsS Cu temI-krjvSn kzm-am-bn-
p-X-s-sbv Xo-bm-Ip-p. A{X-bp-a-. krjvSnp apt Poh-
m-cn-m-bn-cpp Fp-Xv \n-fpsS aX-ns ]c-a-kn-m--
am-Ib- m A\y-m \nan-s - av ImWn-p-X
- n\p hgnbpw ImWp-
n-. 1]mcn-ti-jy-bp-n-bm btlmhm Xs \nan-a - m-bn-p-Xs
temIs krjvSnp Fp kv]jvS-am-Ip-p.
btlmhm BZyw ip-m-\-an-msX Am-\-_--ap--
h-cm-bn-p-Xs cp a\p-jysc krjvSn-p-Ibpw Ah-cpsS kao-
]-n D]-tbm-K-an-m Hcp hrs hp-m-p-Ibpw
AXns I\nsb Xnp-t]m-I-cp-sX \ymbw IqSmsX Hcp Iev]\
Ahp sImSp-p-Ibpw ]nim-Nns\ \in-n-p-I-f-bp-Itbm
hnen \ndp-p-Itbm sNmsX `qan-bn Poh-msc ]co-n-p-
-Xn-\mbn GsSpn hnSp-Ibpw B BZn-a-\p-jy _pn-tam-
l-mepw hnj-tb--bmepw ]nim-Nns Zptm-[-\-bmepw Iev]-
\sb ewLnp ]m]n-I-fm-bn-tm-Ibpw sNbvXp.
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-tO-Z\w IrXy-\n-anw 19
digitized by www.sreyas.in
20 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-tO-Z\w IrXy-\n-anw 21
digitized by www.sreyas.in
22 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-a-X-tO-Z\w IrXy-\n-anw 23
Ipdn-p-I
1. btlm-hm-bmWv temIs krjvSn-Xv Fpw, krjvSn-p-th Fm-
Im-cy-fpw btlm-h-X-s-bmWv sNbvX-sXpw, btlm-h-bvp-apv A\y-
m-cmcpw krjvSn-\-S-n-bn-n Fpw ss__n ]d-bp-p. BI-bm B
krjvSn-Pm-e--fnh-cp KpW-tZm-j--fpsS D-c-hm-Zn-Xzhpw btlm-h-
digitized by www.sreyas.in
24 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
25
D]m-Zm\w
Atbm {InkvXob {]kw-Kn-Isf!
btlmhm 1D]m-Zm-\-Im-cWw IqSmsX iq\y-n\n-mWv
temIs krjvSn-s - Xp \n ]d-bp-t- m. Fm kXvm-
c-Wn\np kXvm-cyta P\n-q. Imc-W-n in cq]-
am-bn-cp--Xp-Xs ]ns Imc-I--fm (Im-c-I---Im-hv,
Iw XpS-n-b-h) hyn-cq-]-am-bnp Imcy-am-Ipw. hnn\nv
acw F-s\tbm AXp-t]mse ImcWw IqSmsX Imtcym]n
Hcn- S - p- a n- . Ak- X v I m- c - W - n Ak- X v mcyw AmsX
kXvImcyw P\n-p-I-bp-an-. aW-en\nv F Dm-I-bn-.
s]mn\nv Ccp-p-m-Ip-n-. A{]-Im-cw-Xs Fm-h-
n\npw Fmw DmIp-n-. IpSs At]-np an-s\bpw
ssXcns\ At]-np ]men-s\bpw kzoI-cn-p--Xp-t]mse
AXmXp Imcy-sf At]-nv Imc-W-sf kzoI-cn Fp-
Xpw, Imcy-n Imc-WXzw Ccn-pp Fp-Xpw \ymb-kn-
-am-I-bm kXvIm-cy-hmZw km[n--s-p. BI-bm LSw apX-
emb Imcy-v Ipeme apX-emb Ir-Im-cW - hpw av apX-
emb D]m-Zm-\-Im-c-Whpw am-an-msX \nb-X-am-bn-cn--bm Imcy-
amb temI-n\v Imhpw D]m-Zm-\-Im-c-W-hpw Bh-iy-am-bn-p-
-sXv A\p-an--s-Spw. temI-amb Hcp ]-n (]-w--
kmyw Dtm Ctbm Fv kwi-bap e-amWv ]w)
Imcy-Xz-amb Hcp A\p-am-\-m (Hcp ]-n tlXp-hns\
B{i-bnv kmy-ap-sv m]n-p {]am-W-amWv A\p-am-\w)
A\p-an--s-Sp Imhpw D]m-Zm-\-Im-c-Whpw Bb cp
kmy--fn Hp (Im-hv) kn-amIpw Fpw atXv Akn-
-am-Ip-sapw Iev]n-p-Xv Hcphn[-nepw bp-am-Ip-n-t- m.
AX, A{]-Imcw k-Xn Fp hm A\p-am-\-{]-am-
W--sfmw (A\p-am-\-{]-am-W-ns {]mamWyw \jvS-s-Sp-sa-
w) Agn-p-t]m-Ip--Xm-Wv.
digitized by www.sreyas.in
26 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
D]m-Zm\w 27
digitized by www.sreyas.in
28 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. D]m-Zm-\I - m-cWw: GsX-nepw krjvSn-s - -Sp-X
- n\p B[m-ca
- mbn \np
hkvXp D]m-Zm-\-Im-c-Ww. \qen\v ]n D]m-Zm-\-Im-c-W-am-Wv. apn\p \qev
D]m-Zm-\-Im-c-W-am-Wv. app-m-p B IXr-Im-c-W-am-Wv. krjvSnp
C{]-Imcw D]m-Zm-\-Im-c-W-an-msX btlmhm iq\y-n\np krjvSn-\-
Sn FmWv ss__n ]d-bp--Xv.
2. Imcy-Xz-tlXp = krjvSn-bpsS Imc-Ww.
3. ZrjvSm--kn--L-Sm-Zn-Im- Cuiz-c temIs krjvSn-p-tm
Fm-Wp-kr-jvSn-t-Xv Fs\ krjvSn-sW Fsmw Adn-hp-m-
bn-cn-pw. IpS-ap-m-p Ipem-e\v (L-Sm-Zn-Im-hv) av F-s\-bp--
Xm-bn-cn--Ww, IpSw Fs\ Dm-Ww Fn-h-sb-p-dnv \ Adn-hp-
v. AXp-t]mse temIs krjvSn ssZh-n\p (Zm-jvSm-nI kn-
tem-I-Imhv = kzw B-sImv temIs krjvSn-m Ign-bp
B) temI-kr-jvSn-bpsS \m\m-h-i-s-p-dnv \ Adn-hp-v. Fm
btlmh krjvSn-Xp-S-n-b-tm `mhn-bn hcmt]m-Ip ]e-Im-cy--sf-
p-dnpw Adn-hn-m--h-\m-bn-cpp FmWv ss__nh-N-\w-sImp
ImWp--Xv.
4. k-km-ay-`wKw = Fmw sNm Ign-hpv F Ah--bpsS `wKw.
5. kmh-b-hXzw = Ah-b-h--tfm-Sp-Iq-Snb Ah
6. LS-]-Sm-Zn-I = IpSw, hkv{Xw apX-em-bh
7. ImcyXzw = Ah-b-hw AYhm cq]w D Ah
8. ]c-a-Im-c-W-Xz-`wKw = ]c-a-{]-[m-\-amb AYhm Ghpw ASn-m-\-]-c-amb
ImcWw F Xz-ns `wKw
9. [n-[m-`m-h-kw-_--\ymbw = hkvXp-hn-s\bpw AXns [-sbpw
t\mn _n-n-p \ymbw. `qan-bpsS [w ImTn-\yhpw K-hp-am-Wv,
Pe-ns [w {Zh-Xz-hpw.
10. km-cyhm-Z-\ymbw = ImcyImc-W-_--n-eq-sS-bp XXzm-t\z-jWw
digitized by www.sreyas.in
29
BZn-krjvSn
Atbm {InkvXob {]kw-Kn-Isf!
btlmh BZn-a-\p-jysc hnth-I-an-m--h-cm-bnp krjvSn-Xv
Fn\v? As\ A Ah hnth-I-ap--hXs Bbncpp
Fn hne- - s - S p- - X ns\ sNp- - X mWv No, sNm-
Xncnp-XmWv \Xv Fp Xncn--dn-bmsX hne-nb I\nsb
`n-Xv Fp-sImv?
B I\nsb `n--Xns tijw Dmb KpW-tZm-j-m\w
aps Cm-Xn-cp-Xpw Fp-sImv?
A{]-Imcw krjvSn btlmhm Ahsc Ccp-nb tXm-n
D]-tbm-K-an-m Hcp hr-s-bpw-IqSn Dm-n-h-Xv Fn\v?
Hcp ]nXm-hm-Is ImgvNbvp \-Xmb Hcp hnj--\nsb sImp-
sNp hnth-I-an-m Ipn-I Ccn-p Xs honsh-v,
CXns\ `n--cp-sXp hne-n-tbv t]mb-Xns tijw Ah
AXns\ `nv A]-N-b-s-p-sh-n B Ipw B ]nXm-hns
t]cn-e-msX Ipn-I-fpsS t]cn-em-Ip-tam? AXp-t]mse BZn-a-\p-
jy ]m]n-I-fmbIpw, B btlmhm F ssZh-n-e-msX Ah-
cn Ccn-ptam?
C\nbpw B ssZhw, Xm ]d--{]-Imcw hnenb ]gs
`n Bfns\ Ap-Xs ac-W-in sImSp-msX hnp-I-f-
Xv \oXntbm? AXv Ir]-sIm-sp-h-cn-In k--\mb
Xm ]noSv hcp-hmt]m-Ip Fm-h-sbpw Adn-bp--h-\m-bn-
cns AXns\ apnqn \ncq-]n-msX hnp-t]m-bXv Fp-
sImv?
taepw, B I\nsb Xnm KpW-tZm-j-m\w Dm-Ip-sa-
p-Xp hmkvX-h-am-W-tm. B nXnv AXns\ hne-n-b-Xp-
Xs h-I-a-tbm? Fm As\ A, B hr-n\p
kzbta KpW-tZm-j
- m\w Adn-bn-p Hcp in C. btlmh
digitized by www.sreyas.in
30 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
BZn-krjvSn 31
digitized by www.sreyas.in
32 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
BZn-krjvSn 33
digitized by www.sreyas.in
34 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
ZppWw
Atbm {InkvXob {]kw-Kn-Isf!
\n-fpsS btlmhm F ssZh-n, Cm--h-bmb k-
-Xzm-Zn-Kp-W- B ssZh-n D-Xm-bnv henb Iw
]dp Fp-X-s-bp-a At-l-n-\p--h-I-fmb sshcm-Kyw
(ssh-c-`m-hw), tIm]w, Akqb, Poh-t{Zm-lw, kvXpXn-{]o-Xn, hymIp-
e-Xzw, ZpjvS-Xzw, Ak-Xyw apX-emb henb Zpp-W-sf Hn-
t\bpw shfnp ]d-bmsX ad-p-sh-p-I-f-bp-Ibpw sNbvXtm?
Fm R ap]-d Zpp-W- Fmw btlm-
hbvv Ds- p- - X ns\, \n- kXy- s ap
ssIsmncnp, ss__n{]-am-WwsImpXs km[n-
mw. ]pd-m-Sp-]p-kvXIw (20A. 5hm) Rm sshcm-Ky-ap ssZhw;
(Sn. 34 A. 14hm.) sshcm-Kysa \ma-ap btlmhm sshcm-Ky-
ap ssZhw; tbmiphm (24A. 19hm.) Ah sshcm-Ky-ap
ssZhw Fn-s\ ]d-n-cn--sImv sshcm-Ky-ap--h-s\-pw,
kwJym-]p-kvXI - w. (16-A
- . 46-h
- m) AXn-tIm]w btlm-hm-bpsS
kn-[n-bn\nv ]pd-sv _m[-Xp-S-n-bn-cn-p-p. (]p-d-m-Sv, 32-
-A. 10--hm). Fs tIm]w Ahp hntcm-[-ambn In Rm
Ahsc \in-n-t-p--Xn\v Fs hnSp-I. Cs\ ]d-n-cn-
-sImv tIm]-ap--h-s\-pw. BZy-]p-kvXIw (3--A. 22-23--hm.)
A\-cw ssZhw ]d-p: CXm a\p-jy KpW-tZm-j-sf Adn-
b---h-\mbn \n Hcp-h-s\-tmse Bbn. Ctm Ah
Xs Ip \on Poh-hr--ns I\ntbbpw ]dnp `n-p -
kZmIm-ehpw Pohn-n-cn-m-h - w \nb-an-W - s
- ap ]dp (I-
cp-Xn) GZ F tXm-n\npw Ahs\ Cd-n-hn-p. (B-Zy-
]p-kvXIw 11--A.) P\- Hcp henb D-X-amb tImhn sIp-
hm XpS-n-b-Xns\ Iv AXn-\m Ah alm-Ion AS-
bm t]mIpp Fp IcpXn btlmhm Ahsc `nn-n-p-I-f-
-Xn-\m Akqb D-h-s\-pw,
digitized by www.sreyas.in
ZppWw 35
digitized by www.sreyas.in
36 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
ZppWw 37
digitized by www.sreyas.in
38 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
{InkvXp-N-cnXw
tbip-{In-kvXphpw Aev]w-t]mepw ssZh-Xz-an-m Bfm-
sWp ImWn-mw.
bqtdm-p-J-WvU-n-ep ]q-N-cn-{X--fn tbip-hns
Imep kw`-hn-n-p kwK-Xn-Isf D-{]-Imcw ImetZi-sf
\n-bnv Fgp-Xn-h-Xv sbmkn-tamkv F Bfm-Ip-p. tbip-
hm-Is bYm-am-bnv Am-e - p-m-bn-cn-bpw acn-h
- sc Pohn-
n- apX-emb Ap-X-sImv P\-sf {`an-n-p-Ibpw
sNbvXn-cpp Fn sbmkn-tamkv Fgp-Xnb Ncn-{X-n ]d-
bmsX hnp-I-f-bp-am-bn-cptm? Hcp-thf Ah-I At-l-ns
sNhn-bn IS-m-sX-bn-cp--Xm-bn-cn-mw. Fnepw tbip Ipcn-
in--s--tm ]Ik-abw cm{Xn-k-abw t]mse A-Im-c-am-
bn-cpp Fp hnti-j-kw-`-h-s-qSn Atlw Adn-bm-Xn-cp-
p-t]mtbm? Hcp-k-abw A-s\-bp-an-cn--s. Ap-m-b-Xmbn
]d-b-s `qI--s-p-dn-p Hmbpw At-l-ns a\-
n\npw Xosc \on-tmtbm? A{X-bp-a - , tbip P\n Bv,
amkw, XobXn Ch-Isf ss__n-fn ]d-bmsX hnp-I-f--sX-
p-sImv? P\n Znh-k-s-mfpw acn Znhkw Ahiyw KWn-
-s-tS--Xm-bn-cp-npw Bb-Xn-s\bpw ]d-n-n--tm. \qX-\-
am-bnv Hcp \{Xw DZnv AXn-s\-smp P\-\-\m-fns\ KWn-
m-a-tm. Fm 11890 kwh--c-p-apt A{]-Imcw Hcp
\{Xw DZn-n-p--Xmbn CUym, No\, t]jy, bqtdmv Cu
e--fn-ep BIm-i-K-Wn-X-im-kv{Xn-am Bsc-nepw k-Xn-
p-ptm? AXp-an-. BI-bm tbip Fsm-cm-fp-m-bn-cpp
Fp--Xp-Xs kt-l-n-em-bn-cn-p-p.
AXn-cn--s, hmkvX-hambnp-m-bn-cp-s-p-Xs hnNm-cn-
mw. Fmepw tbip-hns P\\w apXevt ap--h-sc-tmse
AmsX thsd Fs-nepw hnti-j-ap-m-bn-cptm? K`-n-e-
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 39
digitized by www.sreyas.in
40 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 41
digitized by www.sreyas.in
42 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 43
digitized by www.sreyas.in
44 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 45
digitized by www.sreyas.in
46 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 47
digitized by www.sreyas.in
48 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 49
digitized by www.sreyas.in
50 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 51
digitized by www.sreyas.in
52 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 53
digitized by www.sreyas.in
54 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 55
digitized by www.sreyas.in
56 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 57
digitized by www.sreyas.in
58 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 59
digitized by www.sreyas.in
60 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 61
digitized by www.sreyas.in
62 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 63
digitized by www.sreyas.in
64 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
{InkvXp-N-cnXw 65
digitized by www.sreyas.in
66 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. N-n-kzman Cu ]pkvXIw cNn hjs kqNn-n-p-p.
2. N-n-kzman Cu ]pkvXIw cNn hjs kqNn-n-p-p.
3. hN\ t`jPw = hmm-Ip Huj[w
4. tNmamcn = aTb
5. IS-in-bn = Ah-km-\-ambn
6. XnSo-s\v = s]sv
digitized by www.sreyas.in
67
C\n \n{K-lm-\p-{Klw
{InkvXp temIm-h-km-\p hnNm-cW sNbv-hm-\m-bnp hcpw
Fp \n ]d-bp-p-h-tm. hnNm-c-W-Im-e-n\p apt acn--
h Fm-t]cpw sNp tNcp-Xp \c-I-tam---fntem? thsd
h etm? thsd e-m-Ip-p-sh-n BZw, A{_lmw
apX-em-bh
- cpw hnNm-cW
- I
- m-e
- n\p apt-Xs tam-nepw ap
]ecpw \c-I-nepw {]th-in-p-shp \n-fpsS ss__n ]d-
bp-Xp I-am-Ip-p.
acn--h-sc-m-t]cpw XWwXs \c-I-nepw tam-
nepw sNv kpJ-Zpx-J - sf A\p-`h- npw Fp-hc- p-In temIm-
h-km-\-Im-e-n hnNm-c-W-sN--W-sa-n--tm. AX hnNm-cW
sNWw Fn B hnNm-c-W-sImv apn-bn Ccp--hsc \c-
I-nepw \c-I-n Ccp--hsc apn-bnepw amn amn Ccp-
ptam? Ccp-p-Ib - n-s-n hnNm-cW sNp-X- p-sImv {]tbm-
P\w bmsXmpw C-tm. Fm apt-bn-cp--{]-Im-cw-Xs
apn-bn Ccp--hsc apn-bnepw \c-I-n Ccp--hsc \c-I-
nepw CSp-sa-n Atlw \qX-\-ambn hnNm-cW sNp-sa-p-
Xv Fn-\m-bnv? BI-bm temIm-h-km-\-n hnNm-c-W-sb-
sm-p-sp ]d-bp--Xp-Xs ip-I--am-Ip-p.
C\nbpw Atlw hnNm-cW sNp-tm ay--\m-bn-cn-p-
sav \n ]d-bp--tm. Bm- bmsXmcp Ihpw sNm-
Xn-cns Xs a\-p-t]mse Nnesc kpJ-t`m-Kn-I-fm-bnpw Nnesc
ZpxJm-\p-t`m-Kn-If
- m-bnpw krjvSn-X
- p-sImv ]-]m-Xn-bm-bn-cn-p-
-h ay--\m-Ip--Xn\p tbmKy-\-.
C\n {InkvXp-hm-Is hnNm-cW- I
- m-ev GXp {]amWwsImp
hnNm-cnpw? ss__n-fn-s\-smp hnNm-cnpw Fn B
]pkvXIw At\-It- ImSn apJ-f - mbn ]ncnp appw ]npw Hn-
s\mp hn]-co-X-sv Hcp t]q-p-t]mse Ccn-p--Xns\
digitized by www.sreyas.in
68 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
C\n \n{K-lm-\p-{Klw 69
digitized by www.sreyas.in
70 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
71
]hn-{Xm--N-cn{Xw
]hn-{Xm-m-hv, krjvSn apX-emb IrXy-p thp
klmbw sNpp Fv \n- ]d-bp--tm. btlmhm k-
i- Fp-h-cn-In Xm sNp IrXy-v ]hn-{Xm-m-
hns klm-bw-IqSn Cn-ptam? btlmhm kzbw IrXyw sNp-
-Xn\v {XmWn-bn-m--h-\ Fnepw Atlw sNp IrXy-
v Xm\pw-IqSn k-Xn-p-sIm-n-cn-p--Xn-s\-bmWv ]hn-{Xm-
mhv sNp klmbw Fp ]d-bp--Xv Fn Cu A`n-{]m-
bs k-Xn-p--Xn-tep {]amWw Cm--Xp-sImpw Dm-
bn-cp-mepw Ct-l - ns k-Xs Cn-nt btlmhm IrXyw
sNp-I-bpq Fpw AXn-\m btlmhm A\--i-n-bp--h-
\-spw hp-t]m-Ipw. ]hn-{Xm-mhv ss__n-fns\ XmXs
Dm-msX `-msc DWn Ah-sc-smp sNn-Xv Fn-
\m-bnv? Cu ]hn-{Xm-mhv {InkvXp-hns\ tZmj-c-ln-X-a-\p-jym-Ir-
Xn- b m- b nv krjv S ntmtg- X s At- l - n ipnbpw
m\hpw IqSn Dm- b n- c n- p- a m- b n- c p- - t m. B nXnv
{]mhns cq]w [cnp hp {]th-in-Xpw (tbm-l-m 1-A. 32-
-hm.) As\ {]th-in-n-cp-npw HSppw B {InkvXp thZ-\-
tbm-Sp-IqSn \ne-hn-fn--tm- cn-msX hnp-I-f-Xpw Fn-
\m-bnv? A-s\-b cn--Xs sNbvXp Fp-h-cn-In tbip
Fs ]nXmth Fs ]nXmth Fp hnfn--tm- At-l-
ns A-bmb adn-b-n-t\mSv can ]nXm-hmb Xm anm-
sX-bn-cp-p-I-f-Xv Fp-sImv? AXv Ccn--s.
BZn-a-\p-jys\ hn-m h ]nimNv ap thj--sf-
sbmpw ssIsm-msX k-ns thjs ssIsm--
Xn-\m BbXp ]m]-n\p Imc-W-ambn `hnp Fp sNmn
k--sf-sbms i]n btlmhm ]hn-{Xm-mhv ap thj-
-sf-sbm-n-t\bpw FSp-msX {]mhns thjss kzoI-
digitized by www.sreyas.in
72 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
73
ss{XyIXzw
Cu hmIyw ss__n-fn-en-. ]nXmhv Fp ]d-bs - -Sp btlm-
hmsb ssZh-sap ]d-bp-X
-
- msX Hcn-Ss
- -nepw {InkvXp-hns\
ssZhw Fp ]d-bp-n-. ]nXmhv ]p{X ]hn-{Xm-mhv Fp
aqp \mafpw Hcp-anv ss__n-fn Fgp-Xn-bn-cn-p hmIy-
aqpw aqp-X-s-bm-Wv.
Hm-aXv (tbm-l-m 5-A. 7 hm.) ]c-tem-I-n kmyw
]d-bp--h aqh-cp-v. Bm-hv, Pew, cw Ch aqpw Hn-
te-m-Ip-p.
cm-aXv (a-mbn 28--A. 19--hm.) ]nXm-hv, ]p{X, ]hn-{Xm-
m-hv Ch-cpsS \ma-n kv\m\-s-Sp-p-I.
aqm-aXv (sImcn-n-b 13--A. 14--hm.) Im-hmb tbip-
{In-kvXp-hns Ir]bpw ssZh-ns kvt\lhpw ]cn-ip-m-m-
hns Iqm-bvabpw \n-sf-m-h-tcm-Spw-IqSn Ccn-q-Xm-I. Ch-bn
BZys hmIyw Xan-gnepw Cwo-jn-ep-ap ss__n-fn am{X-a-
msX CXp-Ip aqe-amb {Kop-`m-j-bn-ep ss__n-fn C.
]- ] mXw IqSmsX \ymbs am{Xw kzoI- c n- phcmb
Hmtcmtcm bqtdm-]y-{In-kvXy-m-cp-t]mepw Cu hmIyw ss__n-fn
hymP-am-bn-mWv tNn-cn-p-Xv Fp-Iv AXns\ \on--
f-p. BI-bm AXn-s\-n Ku\n-p-Xv A\m-h-iy-am-Ip-p.
cm-as hmIy-n ]nXm-hv, ]p{X, ]hn-{Xm-mhv Cu aqn-
t\bpw Hsp ]d-bp-ptm? C Hmtcm-ns\ {]tXyIw {]tXy-
I-sa-nepw ssZh-sap ]d-bp-ptm? AXp-an-. aqpw Xpey-am-
sWp ]d-bp-ptm? A-s\bpw C. B aqn-t\bpw hn-
p- - X n\p ]d- b p- ptm? AXp- a n- . C{]- I mcw Hstm
shtsd ssZh-satm Xpey-satm hy-satm ]d-bm-Xn-cn-p
nXnv B aqn-t\bpw F-s\-bmWv \n- ssZh-e--W-
n Ds-Spn ss{XyI-Xz-amn kzoI-cn-p--Xv.
digitized by www.sreyas.in
74 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
ss{XyIXzw 75
digitized by www.sreyas.in
76 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
ss{XyIXzw 77
digitized by www.sreyas.in
78 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
ss{XyIXzw 79
digitized by www.sreyas.in
80 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
ss{XyIXzw 81
digitized by www.sreyas.in
82 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
KpW- A`n- - f
- m-sWv DXv Bpw A\p-`h - a
- t- {X. KpW-
-fm-bh KpWn-tbmSp ths]v X\nv {]hn-ptam? DZ-c - n
sNp P\nv Ax-I-c-W--_-ln-jv-c-W--tfm-Sp-IqSn a\p-jym-
IrXn FSpv Dp-Spv hmgvv Nncnp Icv acn-ptam? CXp
Xosc tN-bn-m--Xm-I-bm CsbvXnI-tfm-Sp-Iq-Snb ]nXm-hv,
]p{X, Bmhv Cu aqhcpw KpW- Fp ]d-bp-Xp icn-b-
m--Xm-Ip-p.
C\n Nne lkvX-I-c-]mWn F-t]mse Hsp ]d-bp-p.
CXv Hcp hkvXp-hn-\p-Xs aqp \ma--fm-Wv. Cs\ Hcp-h\p
Xs ]nXm-hv, ]p{X, Bmhv Fp aqp\ma--fm-bn-cn-
tXmWv. A-s\-bm-Ip-tm ]nXmhv Hcp epw ]p{X
thsdmcp epw Bmhv asm-cn-Spw Ccp-p-Iq-Sm. Hcp
ev lkvXhpw Hcp ev Ichpw Hcp ev ]mWnbpw
thsd thsd-bn-cn-p-ptm? C-tm. AXp-sImv Cu D]-am-
\hpw tNcp-n-.
a\p-jy Hcp-Xs Poh\pw tZlhpw Fp cpw Bbn-
cn-p-p. AXp-t]mse Hcp- aqp t]cm-bn-cn-p-sap ]d-bp-
p Fn \n FSp-p-sIm-p-h-cp 9ZrjvSm--n\p
]d 10ZmjvSm-nIw tNcp-I-bn-. 11\nt-W, tNX-\-Xzw,
AtN-X-\-Xzw, cq]w, Acq-]w, hym]-I-Xzw, hym]y-Xzw, 12t{]c-I-Xzw,
13
t{]cy-Xzw, A\--Xzw, AXzw apX-emb [--fn (F-m-
nepw IqSn) Ds-Sm kz`m-h-ap Poh\pw tZlhpw cpw
Hm-bn-tv Hcp- BIp-sa-pXv Xs tNX-\Xzw tNcpw.
AmsX X\ntb hym]-IX - zw, t{]c-IX
- zw, \nXyXzw apX-emb [-
-sf-smp Xpey-kz-`m-h- D-h-cmb ]nXm, ]p{X, ]hn-
{Xmm Fp-t]-cp aqp-t]cpw Hcp--\m-Ipp Fp-Xpw
Cu ZrjvSm-w-sImp knn--s-n-. Am-sXbpw ([--
sf-smv Xpey-`m-h- Am-sX-bpw) Poh-t\bpw tZl-tbpw
H-n-n-cn-p-tm-g-msX aqp-t]cpw {]tXyIw {]tXyIw ssZh-
sap ]d-b-s-Sp--Xp-t]mse thsd thsd a\p-jy Fp ]d-
bp-Xv tNcm--Xm-bnt `hn-q. taepw kpX ]mSp-s]--tm
]nXmhpw At-l-ns\ hnp-]n-cn-p Fp ]d-n-cn--sIm-
pXs Ahcp cp-t]cpw Xpey-m-c-sp sXfn-hm-bn-cn-pp.
tbip kv\m\w sNbvX-tm ]c-a-WvU-e-n\npw ]hn-
{Xm-mhv At-l-ns ASp-p-h-tc--Xm-bn-cp--Xp-sImpw
digitized by www.sreyas.in
ss{XyIXzw 83
Ipdn-p-I
1. ]m ssXcm-Ip--Xv, ]mens KpW-p amw-kw-`-hnv ssXcns
hnIm-c- kzoI-cn-p-sIm-p ]q-am--am-Wv. AhnsS ]mep \in-
mWv ssXcm-Ip--Xv. ]mep ssXcm-b-tijw ]mepw ssXcpw Hp-X-s-
bmWv Fp-hm-Zn-p--Xv, cn\pw At`Zw Iev]n-p--Xv, ]q-Xz-tZm-
j-am-Wv.
2. ]mep ssXcm-bm ]ns Ht Dp, ssXcp-am-{Xw. cp--ev
]mepw ssXcp-am-bn-n-cn-m kmy-a-.
3. oc-Z-[n-Zr-jvSmw ]memWv ssXcm-bnp amdn-b-Xv F-t]mse
]nXmhp ]p{X-\mbn FXv
4. adp-]-Snbpw = hopw (X-an-gv)
5. iwJns Igpv CSp-n-bn-cn-p--Xp-t]mse CSp-n-bm-Wsm IpS-
ns Igpv BImcw {]m]n-p--Xv, AYhm cq]w-sIm-p--Xv.
6. A\-h-m-tZmjw = Imcy-p kp\n-n-X-Xz-an F tZmjw
7. X-cn-{X- = At-l-ns Ncn-{X-
digitized by www.sreyas.in
84 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
85
]ip-{]-I-cWw
DXv]n
Atbm {InkvXob{]-kw-Kn-I-sf,
ssZhw a\p-jys aqns Hm-bnqsS Poh-izm-ks
DuXn, AXp-sImv Ah Pohm-m-thm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mbn Fp
\n ]d-bp--tm. Poh-izm-kw-Xs Bm-hmbn Fp k-
Xn-p--]w AXv AWp-Iq--amb `qX-n Hmbn PU-ambn
\iz-c-h-kvXp-hm-bn-cn-pw. AmsX tNX-\-hkvXp BI-bn-. Bb-
Xp-sImpw \n{Z-bn {]mW-hmbp bmsXmpw Adn-bp--Xmbn
ImWm--Xp-sImpw Cu ]d-bp-Xp tNcp-I-bn-. AXns\
IqSmsX thsd Hcp Bmhv krjvSn--s--Xmbn hnNm-cn-p-p
Fn, AXn\p hmIy-{]-am-Whpw C.
C\n Poh-izm-ks BIs, As-n thsd GXns\
Fnepw Hns\ BIs, Bmhv Fp k-Xn-p--]w
Bmhv A\m-Zn-bnte D-Xm-bn-cp-p. CSbvv ssZh-n-\m
hnti-js - -Spn ico-ct- m-Sp-IqSn krjvSn-s
- p Fn AsXm-
cp-hn[w \appw k-X-am-Ipw. CSbvv \qX-\-am-bn-mWv krjvSn-
-s-s- X-n AXv Hcp-{]-Im-c - nepw tNcp-Ib- n-s-p-X
- n-tev
]e \ymb--sf-bpw-IqSn ImWn-mw. Fs\ Fm,
BZyw Cm-Xn-cp Bm-hns\ \qX-\-am-bnp krjvSn-p-
-Xn-tep bmsXmcp \nan-hpw Cm.
\apv Adn-hm ]mSn-msX Hcp \nanw Dm-bn-cn-bpw
B \nanw A\m-Zn-bm-bn-p--sX-p-h-cn-Ibpw sNbvXp Fn
krjvSnbpw A\m-Zn-bm-bn-p--Xm-sWp {]kw-Kn-t-n-h-cpw.
CS-m-ev Poh Xm\m-bn-p-Xs h-sXtm A\y-m-
cm h-sXtm ]d-bp-p-sh-n ssZhw k-Im-h-sv
digitized by www.sreyas.in
86 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
]ip-{]-I-cWw 87
digitized by www.sreyas.in
88 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
]ip-{]-I-cWw 89
digitized by www.sreyas.in
90 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. D]m-Zm-\I
- m-cWwss_-_n ]d-bp-Xv ssZhw `qan-bnse s]mSn-sImp a\p-
jys\ cq]-s-Spn Fm-Wv. Bm-hn-s\bpw CXp-t]mse cq]-s-Sp-n-
sb-n `qan-bnse s]mSnbmWv D]-Zm\ Imc-Ww.
digitized by www.sreyas.in
91
arKmZn
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-I-tf,
a\p-jyp am{X-a-msX arKm-Zn-Iv \nXym-mhv Csp
\n ]d-bp-p-h-tm. BbXv Fp \ymbw sImsv Adn-
bp-n-. Dstm Cstm \n-bn-p--Xn\p apns
Bm-hn-s\-p-dnv Hp Nnn-mw.
Bm-hn\v m\-am-Ipp kzm`m-hn-I-am-bn-p--Xv. m\-
sa-Xv Adn-hm-Ip-p. Adn-hm-Is Ap-hn-[-ambpw Ccn-p-p.
Ahbvp mt\-{nbw Fp \maw. t{im{Xw, Xzv, Np,
Pnlzm, {LmWw Ch-I-fm-Ipp AXns {]tXyI \ma-. CXp-
I-fn t{im{Xw-sImv i_vZ-sbpw Xzp-sImp kv]i-
sbpw Np-vsImv cq]-sbpw Pnlz-sImp ck-sbpw
{LmWw-sImp K-sbpw a\-mb Adnhv Adn-p-sIm-p-
p. Cu Av C{n-b--fn NneXv Cm-Xn-cp-mepw Adn-hn-
sp hp-t]m-I-bn-. t{imt{X-{n-b-an-m s]m\v Adn-hn-
sp ]d-p-Iq-Sm. Ap-an-m-h - t\ Adn-hnm-hs - \p ]d-
p-Iq-Sq. a\-mb Adn-hn-m--h\v Cu An-{n-b--fn Hp-
an-cn--bn-. Cu Ah-sb {]m]n-n-cn-p ico-c-s-bmWv
Bmhv Cm ]nWw Fp ]d-bp--Xv. Bmhv Fhn-sS-
bptm AhnsS Hc-dnhv Fnepw Ccn-pw. FhnsS Bm-hn-tbm
AhnsS Hc-dn-hp-t]mepw Ccn--bp-an-. CXv Fm-hpw k-X-
am-bn-p--Xm-Wv. C{]-Imcw m\-kz-cq-]n-bmb Bmhv arK-
n Fp ]d-bp-p-sh-n K`w, P\-\w, izmkw, `Ww,
\n{Z, ssaYp-\w, kvt\lw, tZzjw, \n\-v, ad-v, `bw, ktm-jw,
ZpxJw, acWw apX-em-bh Fm a\p-jy-cnepw arKm-Zn-I-fnepw Hcp-
t]mse ImW-s-Sp-p. An-{n-b-sImv Ap hnj-b--
sfbpw Adn-bp-p. arK--fn-sem-mb \mbv-m-Is bP-am-\ ad-
n-cpp t]cn-s\-smn hnfn-m HmSn-h-cp--Xp-sImv i_vZ-
m-\-hpw, tNmdpw apw Dcp-n-sh-m ans\ Xn-tbv
digitized by www.sreyas.in
92 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
arKmZn 93
digitized by www.sreyas.in
94 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
arKmZn 95
digitized by www.sreyas.in
96 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
arKmZn 97
digitized by www.sreyas.in
98 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
arKmZn 99
digitized by www.sreyas.in
100 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. DWp-sIm-pI = Adn-p-sIm-pI
digitized by www.sreyas.in
101
aqm-aXv
]mi-{]-I-cWw
P-]m]w
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-Isf!
BZn-a-\p-jy ]m]n-I-fm-bn-o-Xp-sImv Ah-cpsS ip-
tim-Wn-X-h-gn-bmbn P\n-p Fm a\p-jypw P-]m-]-ap-m-
bn-cn-p-sap \n ]dbp-tm. Hm! tlm! ]m]-sa-Xv Ftm-
mWv? Hcp {Zhytam KpWtam? cp-a--tm. AXv hne-n-b-Xns\
sNbvX I-am-bn-pw, hn[n--Xns\ sNbvXn-n-s-p I-
ns Cm-bva-bm-bnpw Atbm Ccn-p-Xv? B nXnp
Ihpw I-ns Cm-bvabpw Hcp hkvXp-hn tXmn
X-Ww-Xs \in-bpw sNpw. BI-bm BbXv Hcp--
cns Nnc-Imew Ccp-p-sImv Ah-cpsS hnp-hgn ap--h-
cnepw {]th-in-p-sap ]d-bp-Xv tN-bn-m-Xv. IqSm-sXbpw
A-\ - a- m-cpsS hnp-hn-\m Dm-Ip-Xp ico-ca
- m-Ip-p. AmsX
Bmhv A. icocw PU-ambpw Bmhv Nnmbpw Ccn--bm
AXns kz`mhw thsd, CXns kz`mhw thsd, BI-bm AXn-
t\mSv CXn\v Aev]hpw kw_w Cm.
Cu Bmhv A-\--am-cpsS Bm-hn\nv Hcp Awiw
Am. Hcp Awiw Fp hcn-In m\-kw-_-w-IqSn Dm-bn-
cn-p-Ibpw B Bmhv JWvUn--s-S---sXp ]d-bp-Ibpw
sNt--Xm-Wv. BI-bm- A-Xn\pw CXn\pw bmsXmcp kw_-
hpw Ctm. Cs\ Ccn-p-tm Hcm-mhv sNbvX Ipw
asmcp Bm-hns\ ]n-n-Sn-p-sap ]d-bp-Xp \ymb-amtWm?
taepw ipwhgn-bmbn ]m]w kw_-n-p-sa-n Ipcp-Sv,
sNInSv apX-emb Du\-ap--hp \ ku-cy-ap Ipn-Ifpw
\nXy-tcm-Kn-Iv Atcm-Kn-I-fmb ]p{X-mcpw ZpjvS-\mb ]nXm-
hn\v injvS-\mb ]p{X\pw injvS-\mb ]nXm-hn\v ZpjvS-\mb
digitized by www.sreyas.in
102 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
103
\mem-aXp
KXn{]I-cWw
apn-km-[\w
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-Isf!
Xm sImSp Iev]-\sb ISp a\p-jy ]m]w sNbvX-Xp-
sImv ssZhw Ahsc \ymb-{]-Imcw i]np Fnepw A\-cw
Ir]-tXmn Ahp-thn ]m]-_e - n-bm-hp-X
- n\p Xs ]p{Xs\
Ab-p-shp \n ]d-bp-p-h-tm. Fm ssZhw B ka-
bp i]n--Xp-Xs A\o-Xn-bm-bn-tmbn Fp apnIqn
ImWn-n-p-v. Am-sX-bpw,
Xm hn[n Iev]-\sb AXn-{I-an-p-sImv hn ]m]-
n-tep {]mb-nw sNbvhm a\p-jy i-m-cmbn `hn-
-bn-tm Fp Zb-hp-tXmn AXn-\m-bnp Xs ]p{Xs\ Ab
ssZhw Xm hn[n-p Iev]-\-sImp a\p-jy ]m]n-I-fm-bn-
tm-Ip-sa-p--Xns\ apnIqn Adnp hn[n-msX Xs
Ccp-p-I-f-b-cp-Xmtm? BI-s, AXn-tev CS-bmbnsnepw
Xs im]s a\p-jyp XSp-p-hm Ign-bn-sp Ir]-tXmn
i]n-msX Ccn--cp-Xmtm? Am--]w Xm krjvSn-m
XpS-n-bm C{]-Im-c-ap k-S-fpw tZmj-fpw kw`-hn-p-
sav BZyta Adnv Xs ]mn\v A\-m-sX-I-n-cn-m Ign-
I-bn-mtm?
XmXs alm- t h- Z - \ sb hcp- p- I bpw hne- p- I bpw
sNbvXXv Xs \oXn-tbbpw Ir]-tbbpw A\y-msc t_m[n-n-
bpw Xs kvXpXn-n-bpw sNp--Xn-\p-thn BIp-p-sh-
n AsXm-cp-{]-Im-c-n tNcpw. Fp-sIm-s-m btlm-
hm-bpsS {]hr-n-I-sfmw X\-Xp-Im-cys Dt-in--msX A\y-
m-cpsS kpJs Dt-in--m. BI-bm \nXym-\-hpw \oXnbpw
Ir]bpw Cm--hX-s-bm-Wv.
digitized by www.sreyas.in
104 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
KXn{]I-cWw 105
digitized by www.sreyas.in
106 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
107
1
\ncbw
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-Isf!
ssZhw ]m]n-Isf \c-I-n-enp \nXy-Im-ehpw Hcp-t]mse
ZWvUn-n-p-sap \n ]d-bp-p-h-sm, AXv Aev]hpw tNcp-
I-bn-m. ka-kvX-\m-b-I-\mb ssZhs Zpjn--bpw, Hcp-hs\
sImp-Ibpw Hcp hkvXp-hns\ tamjvSn--bpw, Ip-Ip-Sn--bpw,
hy`n-Nmcw sNp-I-bpw, Iw ]d-I-bpw, Kpcp-hns\ \nn-bpw
Cs\ ]e h--fmb kIe ]mX-I--sfbpw apgp-h\pw
sNbvX-hpw Ah-bn GXns\ Fnepw Hn-s\-am{Xw sNbvX-
hpw Htc in-Xs Fpw ]d-p-Iq-S-tm.
Am-sX, Hcp thiy-tbmSp tNcp-Ib - pw, Hcp I\y-It- bmSp tNcp-
I-bpw, A\ys `mcy-tbmSp tNcp-Ibpw Kpcp-hns `mcy-tbmSp tNcp-
Ibpw amXm-hn-t\mSp tNcp-Ibpw ktlm-Z-cn-tbmSp tNcp-Ibpw
sNbvXm Ch-I-sfmw Hcp h-n-eps ]m]--fm-Ipp
Fp hcn-Inepw Hn-s\mv AXn-`m-c-am-bn-cn--bm Ahsb
sNbv X - h s- m- h pw Hcp- h n- [ - a mb insb Hcp- t ]mse
sImSppw Fp ]d-p-Iq-S-tm.
C\nbpw Hcp h-n-ep Htc hn[-amb Hcp ]m]s
s Hcp \nan-j-n sNbvIbpw Hcp \mgn-I-hsc sNbvIbpw
Hcp aplqw-hsc sNbvI-bpw, Hcp bmaw-hsc sNbvI-bpw, Hcp
Znhkwhsc sNbvI-bpw, Hcp hmcw-hsc sNbvI-bpw Hcp ]w-
hsc sNbvI-bpw, Hc-b\w hsc sNbvIbpw D-\m apgp-h\pw
sNbvIbpw sNbvXm Ah-I-sfmw ka-sapw Cs\ sNbvX-
h Fm-hcpw Htc in A\p-`-hn-p-sapw ]d-p-Iq-S-tm.
(tbm-l-m 19--A. 11--hm.) Fs \ns ssIbn Gn--h\v
A[n-I-]m]w Dv Fp ]d-b-s--Xn-\mepw ]m]-Xm-c-Xayw
Dsp km[n--s-Spw.
A{]-Imcw Ah-c-h sNbvX ]m]-n\p XXmb insb
X-Xmb Imew-h-scbpw sNbvI F-m-sX, Ahsc Fm-h-
digitized by www.sreyas.in
108 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
\ncbw 109
digitized by www.sreyas.in
110 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. \ncbw = \c-Iw, ]m]w
2. ]ncv = Nqc
3. apg-m-en\nv = app-Im-en \nv
4. aofm = Xncnsb FSp-m
digitized by www.sreyas.in
111
apn
Atbm {InkvXo-b-{]-kw-Kn-Isf!
Xs hniz-kn--h apn-bn Ccpv \nXy-Im-ehpw ]c-am-
\-s A\p-`-hn-p-sap \n ]d-bp--tm.
\c-I-n Ccn-p--hcpw Xmm- sNbvX ]m]-n\p
X-hw ZpxJw A\p-`-hn-p--Xp-t]mse apn-bn Ccn-p--
hcpw Ah-\-h Xs at\m-hm-m-b--sf-smp sNbvX ]pWy-
n\p X-Xmb kpJw A\p-`-hnpw F-msX kI-ecpw Htc
ka-ambn \nXy-kp-Js A\p-`-hn-p-sa-Xp tNcp-I-bn-m.
Am-sX-bpw, Bm- ico-c-tm-Sp-IqSn apn-bn Ccn-
p-sap \n ]d-bp--tm.
Cu temI-n Bm- Xs kzm`m-hn-I-amb {]Im-i-
n-tev 1Hcp-X-Shv Ccp--Xp-sImv Bb-Xns\ amn kzbw {]Im-
i-am-bn-s Ccn-p--Xn-te-p-thn ssZh-n-\m km[-\-
am-bnp sImSp--s ico-c-sf FSp-p-sIm-n-cn-p-p.
Xm Xm\m-bn-n-cn-p--Xt{X kpJw, AmsX AXn\np
thdmb ico- c - t m- S p- I q- S n- b n- c n- p- Xp kpJ- a - m, ZpxJw-
XsbmWv. BI-bm icocw apX-em-bh \on kzm`m-hn-I-ssN-
X-\y-a-b-ambn tim`n-n-cn-p--Xp-am-{Xta \nXy-]-c-a-kp-J-am-bn-cn-
p tam-am-I-bp-q. A{]-Im-c-a-msX 2BK-p-I-amb ico-c-
tm-Sp-IqSn ZpxJn-I-fm-bn-cn-p--hsc \nXy-]-c-a-kp-J-ap--h
Fp \n ]d-bp-Xv Aev]hpw hmkvX-h-am-I-bn-.
taepw \n ]d-bp apn-bm-bXv ico-cn-I Ccn-p
e-ambpw CS-bvp-m-s - -X
- mbpw ka-amb \ofhpw AI-ehpw
D NXp-jvtIm-W-ambpw kqcy-Im--a-Wn-sImp sN-s aXn-
ep--Xmbpw ip-kzw-sImp sN-s ]-W-ambpw aXn-ep-
I-fpsS `nn-aq-e-I ]{pw kqcy-Im-w, \oew, Xm{a-a-Wn,
digitized by www.sreyas.in
112 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. HSp-X-Shv = HSp-X-hW
2. BK-pIw = bZr-Obm hcmt]m-Ip-Xv
digitized by www.sreyas.in
113
Iq-sm-e-I
Cu {InkvXp-aXw Cs\ \nd-p-h-Xv \ymbw-sIm-tm,
ap-h--hn-[tam Fp--Xn-s\-p-dnp ]cym-tem-Nn-mw.
{InkvXp P\nv 300 kwh--c-p tijw \n F
Znnse P\--fpsS klm-bw-sImv ImkvsSbn F
B tdmam-]p-c-tp cmPm-hmbn hp. A\-cw D]-Imcw
sNbvX B P\- {InkvXp-hn-s\-p-dnp ssIsm-n-cp Nne
A`n-{]m-b-sf tNv Hcp aX-amn AXns\ hn-n-p--Xn-
tepthn {InkvXy-m-cm-Ip--hv Bsfm-n\v 12 s]mpw
{]tXyIw {]tXyIw sh-hk - v{Xhpw sImSpv, ]o-cm-bncw ]pcp-
j-m-scbpw AkwJyw kv{XoI-sfbpw sNdnb Ipn-I-sfbpw Hcp
kwh- - c w- s Imp tNp (Gibbons Decline, and Fall,
Vol.ii.P.472-3) BbmXs CX-c-a-X-sf \miw sNp--Xn\v
X-h-bmb At\-I-N--sf Dm-n. Bsc-nepw ]gb tZh-X-
Ip _en-bn-m kzp-sf A]-l-cnpsImv Ahsc
sImp-I-fI ]Xn-hm-bn-cp-p. {InP380-mw kwh-cw apX 394
hsc cmPm-hm-bn-cp Xntbm-tUm-jn-bkv F B CX-c-a-X--
msc k` Iqn-qSm Fpw, IqSp sIn-S- cmPm-hn-\m
A]-l-cn--s-Sp-sapw {InkvXp-a-Xs A\p-k-cn-m--hv
bmsXmcp kzmX-{yhpw Cspw D-chp \Sn. (Gibbons
Decline and Fall, V, iii. P. 412)
Am-e-n {InkvXy-m-cm-Im--h-cpsS apXIm-cy-sf
hnp-sIm-Sp-m--]w Pohs\ hnp-sIm-Sp-t-n-h-cpw.
5m-aXp \qm-n C]m-Xnbm Fp Hcp kv{Xo kz-a-Xs
t_m[n-nv Hcp {InkvXym-\nsb AXn tNp--Xn-tev Bcw-
`n--Xn-\m Ahsf {InkvXy]n-bn-tep ]nSn-n-g-p -sIm-p-
sNp hkv{X-sf Dcnv tZls `n-`n--amn amwks
Adp-s-Spv ss__n ]pd-m-Sp-]p-kvXIw 22--A. 20 hmIys
B[m-c-am-n-smv Ahsf Xobn-en-p-sIm-p. Ata-\nb F
digitized by www.sreyas.in
114 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
Iq-sm-e-I 115
digitized by www.sreyas.in
116 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
Iq-sm-e-I 117
digitized by www.sreyas.in
118 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
Iq-sm-e-I 119
digitized by www.sreyas.in
120 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
digitized by www.sreyas.in
Iq-sm-e-I 121
digitized by www.sreyas.in
122 {InkvXp-a-X-tO-Z\w
Ipdn-p-I
1. _lp-cm-K-am-bnv = AXym-m-Z-am-bnv
2. Ip-Zqin = samp-kqNn
3. ]p-Ip-cSv = sImSn
4. ]mWn\n = bqtdm-nse Hcp `mjm-]-WvUn-X
digitized by www.sreyas.in
123
XII
tZho-am-\-k-]qPm kvtXm{Xw
digitized by www.sreyas.in