Direccin Xeral de Formacin Profesional e

Ensinanzas Especiais

Probas de acceso a ciclos formativos

de grao superior

Parte especfica

CSPE011 Bioloxa (proba A)

Pxina 1 de 10
ndice

1.Formato e duracin...........................................................................................................3

2.Exercicio ...........................................................................................................................3
Pregunta 1.............................................................................................................................3
Pregunta 2.............................................................................................................................4
Pregunta 3.............................................................................................................................4
Pregunta 4.............................................................................................................................5
Pregunta 5.............................................................................................................................5
Pregunta 6.............................................................................................................................6
Pregunta 7.............................................................................................................................6
Pregunta 8.............................................................................................................................6

3.Solucin completa con pautas de correccin e de puntuacin .........................................8

Pregunta 1.............................................................................................................................8
Pregunta 2.............................................................................................................................8
Pregunta 3.............................................................................................................................8
Pregunta 4.............................................................................................................................9
Pregunta 5.............................................................................................................................9
Pregunta 6............................................................................................................................9
Pregunta 7...........................................................................................................................10
Pregunta 8...........................................................................................................................10

Pxina 2 de 10
1. Formato e duracin
Duracin estimada do exercicio: unha hora.

2. Exercicio
Pregunta 1

[1,50 puntos: 0,50 puntos por cada resposta]

Responde s seguintes cuestins:

Cite catro caractersticas xerais das clulas vexetais.
Que clulas recoece nos debuxos que se presentan deseguido?

Que representa o seguinte debuxo?

Pxina 3 de 10
Pregunta 2

[0,50 puntos]

Relacione mediante lias os elementos dos seguintes bloques.

Monmero ou Polmero ou molculas Funcins

subunidades mis complexas
Aminocido ARN Leva informacin xentica
Glicosa ADN desde o ncleo ao citoplasma,
onde os ribosomas fabrican as
Dous cidos graxos, glicerina Protena protenas segundo unha
e cido ortofosfrico Celulosa mensaxe determinada.
Ribonucletido Glicxeno Almacenan toda a informacin
Desoxiribonucletido xentica dun ser vivo (o disco
Amidn. duro dunha clula), todas as
Lpidos instrucins que rexen o
(fosfodiacilglicridos) desenvolvemento dun ser
vivo.
Son molculas complexas e
especficas con funcins
diversas: estrutural, funcional
e mesmo de reserva, como a
ovoalbmina.
Son glcidos complexos con
funcin de reserva en animais.
Son glcidos complexos con
funcins de reserva en
vexetais.
Son glcidos complexos con
funcins estruturais en
vexetais.
Polo seu carcter anfiptico
(unha parte da molcula afn
auga e rodase dela, e outra
repele auga) forma estruturas
base das membranas
celulares: liposomas e
micelas.

Pregunta 3

[2,00 puntos: 0.50 para cada un dos apartados]

Constra frases que agrupen os seguintes termos. Nota: o s entre parnteses significa que
pode vostede empregar o termo en singular ou en plural.
Mitose, dotacin xentica, clula(s) nai(s), clula(s) filla(s).
Divisin reducional, gametos, nmero de cromosomas, clula(s) nai(s), clula(s) filla(s).
Reproducin sexual, animais, meiose, variabilidade xentica, recombinacin.
Placa metafsica, fuso mittico, centriolos, cromosomas, reparto.

Pxina 4 de 10
Pregunta 4

[2,00 puntos: 0,50 puntos por cada resposta correcta]

Responda s seguintes cuestins en relacin cos seguintes esquemas.

1)
5P ACGTTAAAC.......TACCGGCTA 3OH
HO3 TGCAATTTG.......ATGGCCGAT 5P

2)
5P ACGATAAAC.......TACCGGCTA 3OH
HO3 TGCTATTTG.......ATGGCCGAT 5P

De que molcula se est a representar a sa estrutura primaria? Xustifqueo.

Que representan as letras A, C, G e T? Que representamos con 5P e 3OH?
Que significa o cambio das letras TA da primeira secuencia por AT na segunda secuencia (en
letra destacada)? Como se lle chama a este proceso? Que consecuencias ter nunha clula?
Onde se atopa esta molcula, no ncleo celular ou no citoplasma celular?
Se en vez dalgunha das secuencias arriba amosadas temos a estrutura primaria da que vn
deseguido, de que molcula falamos? Xustifqueo.

HO3 UGCAAUUUGAU.................CUGACAUGGCCGAU 5P

Pregunta 5

[0,50 se todas as asociacins son correctas]

Relacione mediante lias os elementos de cada bloque.

Aplicacins industriais,
funcins do medio ambiente /
Tipo de microorganismo Tipos/especies
biotecnolxicas, implicacins
mdicas
Lvedos/fungos Sacharomyces cerevisae Fabricacin de pan
Bacterias Lactobacillus bulgaricus Cervexa
Virus Penicillium sp Fabricacin de vinagre
Escherichia coli Iogur
Nitrobacter Penicilina
Rhizobium Aplicacins en enxeara
HIV xentica

Acetobacter sp Interveen no ciclo do

nitrxeno (fixacin/oxidacin)

Pxina 5 de 10
 SIDA

Pregunta 6

[2,00 puntos: 0,50 puntos por cada apartado correcto]

Por un erro mdico nunha transfusin, introdcese sangue do tipo AB+ (AB Rh positivo) nun
receptor de tipo 0+ (0 Rh positivo).
Prodcese unha resposta inmunitaria no receptor de tipo 0+. Xustifqueo.
Hai antxenos implicados? Cales son? Hai anticorpos?
En que consiste a resposta inmunitaria ante unha infeccin?
Se o sangue do doador na transfusin fose do tipo 0-, habera algn problema inmunolxico?

Pregunta 7

[1,00 punto: 0,50 por cada catro respostas correctas]

Sinale na columna da dereita verdadeiro (V) ou falso (F).

Afirmacins Verdadeiro (V) / Falso (F)

A auga contribe termorregulacin nos seres vivos, dicir, os intercambios
enerxticos acompanse de pequenas oscilacins de temperatura.
A auga o disolvente universal e as reaccins bioqumicas dun organismo suceden en
medio acuoso.
A auga contribe carga elctrica das clulas.

A auga o disolvente ideal para lpidos.

Canto maior a actividade metablica nun organismo vivo, menor o seu contido en
auga.
A tensin superficial da auga unha propiedade posta de manifesto no transporte de
seiva nas rbores.
Os intercambios pasivos de auga a travs dunha membrana celular dependen das
concentracins de sales dentro e fra da clula: osmose.
As clulas animais mergulladas en auga destilada perden auga por estaren nun medio
hipertnico.

Pregunta 8

[0,50 puntos]

Relacione os seguintes termos da tecnoloxa do ADN recombinante (enxeara xentica)

mediante lias.

Pxina 6 de 10
 Tesoura bioqumica Vector de clonacin para insercin de xenes de interese.
Terapia xnica Bacteria hspede habitual en enxeara xentica.
Plsmido Substitucin de xenes defectuosos por outros de bo
funcionamento.
Escherichia coli
Encimas de restricin para cortar o DNA en sitios
especficos.

Pxina 7 de 10
3. Solucin completa con pautas de
correccin e de puntuacin
Pregunta 1

[1,50 puntos: 0,50 por cada resposta]

Posen parede celular, o que lles d rixidez e unha forma definida. Posen cloroplastos.
Non posen centriolos. Almacenan amidn. Teen vacuolas moi grandes. Posen
clorofila, etc.
Da esquerda dereita: eritrocitos ou glbulos vermellos (forma de disco bicncavo);
macrfago a punto de fagocitar unha partcula; neuronas; osteocitos; clulas musculares.
sangue: eritrocitos de forma bicncava, e un macrfago fagocitando unha partcula.

Pregunta 2

[0,50 puntos]

Aminocido; protena; Son molculas complexas e especficas con funcins diversas: estrutural, funcional e
mesmo de reserva, como a ovoalbmina.
Ribonucletido; ARN; Leva informacin xentica desde o ncleo ao citoplasma, onde os ribosomas fabrican as
protenas segundo unha mensaxe determinada.
Desoxirribonucletido; ADN; Almacenan toda a informacin xentica dun ser vivo -o disco duro dunha clula-,
todas as instrucins que rexen o desenvolvemento dun ser vivo.
Glicosa; celulosa; Son glcidos complexos con funcins estruturais en vexetais.
Glicosa; glicxeno; Son glcidos complexos con funcin de reserva en animais.
Glicosa; amidn; Son glcidos complexos con funcins de reserva en vexetais.
Dous cidos graxos e glicerina e cido ortofosfrico; lpidos (fosfodiacilglicridos); Polo seu carcter anfiptico
(unha parte da molcula afn auga e rodase dela, e outra repele auga) forma estruturas base das
membranas celulares: liposomas e micelas.

Pregunta 3

[2,00 puntos: 0,50 puntos por cada apartado]

Na mitose, a dotacin xentica das clulas nais igual das clulas fillas.
A divisin reducional para producin de gametos fai que as clulas fillas tean a metade
do nmero de cromosomas das clulas nai.
A reproducin sexual en animal emprega o proceso de meiose para incrementar a
variabilidade xentica mediante un proceso de recombinacin xentica.
Os centriolos, o fuso mittico e os cromosomas sitanse nunha placa metafsica para o
reparto ecuacional do material xentico entre cada unha das clulas fillas.

Pxina 8 de 10
Pregunta 4

[2,00 puntos: 0,50 puntos por cada apartado correcto]

Unha molcula de ADN, pois bicatenaria con dous extremos 3OH e 5P. Ademais,
represntase o T correspondente aos nucletidos de timina (s no ADN), seguindo a lei
de emparellamento de bases AT e GC.
Representan os nucletidos de adenina, citosina, guanina e timina. 5P representa un
extremo fosfato no carbono 5da desoxirribosa. 3OH representa un grupo alcol do
carbono 3da 2desoxirribosa.
Un cambio na mensaxe almacenada no ADN primitivo: unha mutacin (cambio). Este
cambio pode ter moitas consecuencias se orixina unha protena distinta, ou ben ningunha
se unha protena igual (por ser un cdigo xentico redundante). Esta protena atpase no
ncleo celular.
Teriamos o ARN. Non leva nucletidos de timina, senn de uracilo, e ademais non
bicatenaria.

Pregunta 5

[0,50 puntos]

Virus; HIV; SIDA

Lvedos/fungos; Sacharomyces cerevisae; Pan/cervexa
Lvedos/fungos; Rhizobium; Interveen no ciclo do nitrxeno (fixacin)
Lvedos/fungos; Penicillium sp; Penicilina
Bacterias; Lactobacillus bulgaricus; Iogur
Bacterias; Nitrobacter; Interveen no ciclo do nitrxeno (oxidacin)
Bacterias; Acetobacter sp; Fabricacin de vinagre
Bacterias; Escherichia coli; Enxeara xentica

Pregunta 6

[2,00 puntos: 0,50 puntos por cada apartado]

Si. Prodcese unha reaccin de anticorpos do receptor co sangue do doador.
Un receptor de grupo sanguneo O ten aglutininas contra os antxenos A e B, polo que, de
introducir sangue cos devanditos antxenos (antxenos A e B), producirase unha reaccin
cos anticorpos do receptor (AntiA e AntiB) .
Na reaccin de anticorpos especficos contra antxenos do patxeno, o que desencadea
unha serie de reaccins, como liberacin de substancias vasoactivas, febre e o ataque real
ao patxeno, como consecuencia das devanditas reaccins especficas.
O sangue de tipo ORh- non ten antxenos para reaccionar con aglutininas AntiA nin
AntiB nin AntiRh, polo que non se dar unha reaccin de aglutinacin.

Pxina 9 de 10
Pregunta 7

[1 punto: 0,50 puntos por cada catro preguntas]

Afirmacins Verdadeiro (V) / Falso (F)

A auga contribe termorregulacin nos seres vivos, dicir, os intercambios V
enerxticos acompanse de pequenas oscilacins de temperatura.
A auga o disolvente universal e as reaccins bioqumicas dun organismo V
suceden en medio acuoso.
A auga contribe carga elctrica das clulas. V
A auga o disolvente ideal para lpidos. F
Canto maior a actividade metablica nun organismo vivo, menor o seu F
contido en auga.
A tensin superficial da auga unha propiedade posta de manifesto no V
transporte de seiva nas rbores.
Os intercambios pasivos de auga a travs dunha membrana celular dependen V
das concentracins de sales dentro e fra da clula: osmose.
As clulas animais mergulladas en auga destilada perden auga por estaren nun F
medio hipertnico.

Pregunta 8

[0,50 puntos]

Tesoura bioqumica; encimas de restricin para cortar o ADN en sitios especficos.

Terapia xnica; substitucin de xenes defectuosos por outros de bo funcionamento.
Escherichia coli; bacteria hspede habitual en enxeara xentica.
Plsmido; vector de clonacin para insercin de xenes de interese.

Pxina 10 de 10