Sei sulla pagina 1di 6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

Gaussianoshttp://gaussianos.com

Elteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosal
serviciodelcoloreadodemapas
PostedBy^DiAmOnD^On25/04/2013@10:30InTopologa|8Comments

Seguroquemuchosdeloslectoresdeesteblogconocenelteoremaquedattuloaestaentrada.
Elteoremadeloscuatrocoloresesunimportante(ybastanteconocido)resultadodeteora
degrafosque,aunquehasidocitadoyaporaqu,notenaunpostdedicadoal.Creoquehoy,
despusdeconocerelfallecimientodeKennethAppel(unodelosmatemticosquelo
demostr)elpasado19deabril,esunbuendaparaello.
Comencemosconalgodelahistoriadelproblema.AmediadosdelsigloXIXFrancisGuthriese
diocuentamientrascoloreabaunmapadeloscondadosdeInglaterradequenecesitabaal
menoscuatrocoloresparaquesecumplieralacondicindequedosregionesconfronteracomn
tuvierancoloresdistintos(sidosregionessetocanenunnicopuntoseentiendequenotienen
fronteracomn).FrancislecomenteltemaasuhermanoFrederick,queasuvezseloplantea
AugustusdeMorgan(profesorsuyoenuncursodematemticasenaquelmomento),que
aunquenosuporesponderleseencargodedifundirelasuntoentreotrosmatemticos.En1878
ArthurCayleylopresentaformalmentealaLondonMathematicalSocietyyaselproblema
quedaabiertoconunenunciadocomoste:
Todomapaplanopuedecolorearsecon,comomximo,cuatrocoloresconlacondicindeque
regionesconfronteracomntengancoloresdistintos.
Elaossiguiente,1879,esunafechaimportanteenrelacinconesteproblema.EseaoAlfred
Kempepublicaunademostracindelmismo.Enefectopareceserqueconcuatrocoloresera
suficienteyelproblemaestabaresuelto
yasfuehasta1890,aoenelquePercyHeawoodencontrunerrorinsalvableenla
demostracindeKempe,porloqueelproblemavolvaaestarabierto.Apartirdeaqumuchos
matemticos(entreelloselpropioHeawood)atacaronelproblema,peroningunodeellos
consiguidarconlateclaynuncamejordicho.
Perotodosesosintentosfallidosnofueronenvano.Porelcaminoquedarondemostracionesde
queparacolorearunmapadibujadoenuntorohacenfalta,comomximo,siete
colores,yqueparacolorearunomapaenunabandadeMbius[1]hacenfalta,alo
sumo,seiscolores.Tambinsedemostrquecincocoloreseransuficientesparaunmapa
plano.Peroparecaquetodoslosmapaspodancolorearseconcuatro,quenonoshacanfalta
esoscinco
Porcierto,hemoscomentadoalprincipioqueesteproblemapertenecealateoradegrafos,pero
nohemosdichocmorelacionarmapascongrafos.Loquesehaceapartirdecadamapaplano
escalcularsugrafodual,queseconstruyeasignandounvrticeacadareginyuniendodos

http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

1/6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

vrticesconunaaristasienelmapalasdosregionescorrespondientesadichosvrticestenan
fronteracomn.Porejemplo,estemapadeCastillaLaMancha(quehetomadodeaqu[2])

tendracomografodualalsiguientegrafo:

http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

2/6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

Deestaformaelproblemaquedaplanteadodelasiguienteforma:
Esciertoquelosvrticesdetodografoplanopuedencolorearsecon,alosumo,cuatrocolores
deformaquedosvrticesunidosporunaaristatengancoloresdistintos?
Porejemplo,elmapaanterior(y,portanto,tambinsugrafodual)puedecolorearsecon,eneste
caso,trescolores:

ContodoestoentramosenelsigloXXysobre1950secomienzaapensarquelosordenadores
podranserdegranayudaenesteproblema.ElmatemticoalemnHeinrichHeeschfueuno
delospionerosenestesentido,ysusinvestigacionesacabaronsiendofundamentalesparael
desenlacedelasunto.Perolosautnticosprotagonistasdelademostracindelteoremadelos
cuatrocoloressonKennethAppelyWolfgangHaken.Ellosfueronlosque,en1976,
anunciaronqueCuatrocoloressonsuficientes.Lademostracinquepresentaronnoesdelas,
digamos,habituales,yaqueunabuenapartedelamismaserealizconayudadelordenador.
MsadelantesepresentaronmejorasalademostracindeAppelyHaken,yhastahayalguna
propuestaquenoutilizaordenador(que,hastadondeyos,noestconfirmadacomocorrecta),
peroellosfueronlosprimeros.
Enlaactualidad,laopininmsextendidaesqueelteoremadeloscuatrocoloresest
demostrado,aunquequedanescpticosqueconsideranquenoeslcitoutilizarelordenadorde
laformaenlaquesehaceenestasdemostraciones.Sobretodasellastenismsinformacinen
elpdfdeMartaMachoqueenlazoalfinaldeestaentrada.

FallecimientodeKennethAppel
Comodecaalcomienzodeestaentrada,mehedecididoa
escribirdeesteteoremadespusdeenterarmedel
fallecimientodeKennethAppelgraciasaestepostde
MartaMachoenZTFNews[3].KennethAppel[4],
matemticoestadounidense,fallecielpasado19deabrila
laedadde80aos.Aunquehizoalgunaaportacinala
teoradegrupos,seleconoceprincipalmenteporsu

http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

3/6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

demostracinjuntoaWolfgangHakendelteoremadeloscuatrocolores.Enesteobituario[5](en
ingls)tenismsinformacin.
Pareceentoncesquehaquedadodemostradoquetodomapaplanopuedecolorearsecon,como
mucho,cuatrocoloresdeformaqueregionesconfronteracomntengancoloresdistintos.
Todos?Hastaste?

EstemapafuepropuestoporMartinGardner[6]comomapaquenopodacolorearseconcuatro
coloresun1deabril,dadelosinocentesparaelmundoanglosajn.Hablsobreelloeneste
post[7],enelquepropusealgunasotrasinocentadasconlasqueelpropioGardneracompaa
ladeestemapa.Evidentementeesfalsoquehaganfaltacincocolores.Gardnerrecibicartascon
diversasformasdecolorearelmapaconcuatrocolores.AquosdejounadeStanWagon:

http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

4/6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

Yparaterminarosdejounentretenimiento.Sitodomapaplanopuedecolorearsecon,como
mucho,cuatrocoloresconlacondicincomentadaantes,porqunoplantearlocomounjuego?
Serascapazdecolorearcualquiermapaplanoquetedibujenconslocuatro
colores?DemustralojugandoaFloodFill[8],unadictivojuegoquevihaceunosmesesen
Microsiervos[9]enelqueelobjetivoes,precisamente,colorearconcomomuchocuatrocoloresel
mapaquenosproponenencadaunodesusniveles.Alprincipioesfcil,peroconformelacosa
avanzaelniveldedificultadvasubiendo.Porejemplo,aqutenisunaformadepasarseelnivel
10:

Repito,esadictivo,muchocuidadoconl.
http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

5/6

17/10/2016

GaussianosElteoremadeloscuatrocolores:lateoradegrafosalserviciodelcoloreadodemapasPrint

Fuentesymsinformacin:
Mapasdelmetroyredesneuronales,deClaudiAlsina.
Elteoremadeloscuatrocolores[10]enlaWikipediaenespaol.
PresentacindeMartaMacho[11]sobreelteoremadeloscuatrocolores(pdf)[12].
Porquslocuatrocolores?[13],postdeClaraGrimaenNaukas[14]sobreelteoremadelos
cuatrocoloresenelqueademsdelcontarnoscosassobreelpropioresultadotambinnos
muestraalgunasdesusaplicaciones.
CuartaaportacinalaEdicin4.123[15]delCarnavaldeMatemticas[16],queorganizaelblog
Eulerianos[17].

ArticleprintedfromGaussianos:http://gaussianos.com
URLtoarticle:http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriade
grafosalserviciodelcoloreadodemapas/
URLsinthispost:
[1]bandadeMbius:http://gaussianos.com/labandademobiuscuantojuegoda
unasolacara/
[2]aqu:http://dmaps.com/carte.php?num_car=28529&lang=es
[3]estepostdeMartaMachoenZTFNews:
http://ztfnews.wordpress.com/2013/04/23/kennethappel19322013/
[4]KennethAppel:http://en.wikipedia.org/wiki/Kenneth_Appel
[5]Enesteobituario:http://www.taskerfh.com/fh/obituaries/obituary.cfm?
o_id=2069700&fh_id=12298
[6]MartinGardner:http://gaussianos.com/martingardnerdescanseenpaz/
[7]Hablsobreelloenestepost:http://gaussianos.com/1974aquelmaravillosoano/
[8]FloodFill:http://www.gimme5games.com/playgame/floodfill
[9]Microsiervos:http://www.microsiervos.com/archivo/juegosydiversion/floodfill
teoremacuatrocolores.html
[10]Elteoremadeloscuatrocolores:
http://es.wikipedia.org/wiki/Teorema_de_los_cuatro_colore
[11]MartaMacho:http://ztfnews.wordpress.com/
[12]elteoremadeloscuatrocolores(pdf):
http://www.ehu.es/~mtwmastm/Colores_Granada_24abril09.pdf
[13]Porquslocuatrocolores?:http://naukas.com/2012/05/23/porquesolocuatro
colores/
[14]Naukas:http://naukas.com
[15]Edicin4.123:http://eulerianos.com/edicion4123delcarnavaldematematicas/
[16]CarnavaldeMatemticas:http://carnavaldematematicas.bligoo.es
[17]Eulerianos:http://eulerianos.com
Utilizaestetextoparaloquequieras,siemprequerespeteslafuenteoriginal,Gaussianos,yla
licenciaCreativeCommonsdelblog.

http://gaussianos.com/elteoremadeloscuatrocoloreslateoriadegrafosalserviciodelcoloreadodemapas/print/

6/6

Potrebbero piacerti anche