Sei sulla pagina 1di 4

Conheaacadeiaprodutivadopapel

Maisquereciclar,aclassevaientenderasmudanasqumicase
fsicasdessaindstria
Bruna Nicolielo

|<<Pginade>>|
Damadeirafolha
Conheaasetapasdefabricaoindustrialdopapelqueusamosnodiaadia:

Enganasequempensaqueumaaulasobrereciclagemdepapelseesgotacomo
procedimentoemsi."Asescolasdonfasesustentabilidadeeconscinciaecolgica,
masomaisimportanteconheceroprocessodefabricaodomateriale,assim,discutir
transformaesqumicasefsicas",apontaMnicaPeixoto,qumicadaAbramundo.Na
EMJooCarolinoRemdios,emAngradosReis,a166quilmetrosdoRiodeJaneiro,a

professoraJssicaMendesdeMenezesVallimpropsaatividadeao3anocomesse
enfoque,emumasequnciadidticasobretransformaes.Agarotadaestavaestudandoos
recursosnaturaiseasmatriasprimasquegeramosprodutosqueutilizamos,comoamesa,
olpiseocaderno.Adocentecomentouqueoprocessodefabricaodelesgeramuitos
resduosequeprecisopensaremformasdereutilizao.

Emseguida,Jssicaconvidouaclasseapensartambmsobreolixocaseiroeemmaneiras
deaproveitloerecicllo,perguntando:"Comopodemosreduzilo?".Elaexplicouque
diminuiroconsumoumapossibilidade,assimcomoreutilizarobjetos.Tambmdeu
exemplosdizendoquereutilizardarumnovousoaummaterial,comousarumpotede
sorveteparaarmazenaralgo.Jreciclarenvolveumnovoprocessodemanufatura,que
exigetransformaesfsicasequmicas.Nasequncia,aprofessoraperguntou:"Deonde
vemopapel?"e"Dequeformafeito?"."Algunsatsabiamqueelevinhadarvore,mas
nofaziamideiadecomoaproduoocorria",diz.Elaquestionouameninadasobremeios
detornarmalevelalgoduroeresistentecomoamadeira.Aturmaficouintrigada:"Como
madeirapodevirarpapel?impossvel!...",apostouamaioria.Orestantearriscoualguns
palpites,todosanotadospeladocente.

Naaulaseguinte,Jssicacomentousobreareciclagemecontouaosestudantesqueeles
fariamvriostiposdepapel,comesemaditivos,comotalcoecorante."Esseacrscimo
feitologoapsatriturao,quandoseformaumamassa",explica.Todostrouxeramjornais
decasa.Aclassefoidivididaemgruposdecincointegrantes,nosquaiscadaumtinhauma
funo:picar,espalharamassanatela,recolheragua,secarcomumaesponjaedeixaro
papelfininho.

Ascrianastinhamdisposioumtextocominstrues.Jssicasugeriuqueelas
observassemasituaoinicialeafinaldomaterial."Esseummomentoimportante,pois
levaosestudantesaexercitaroolharcientfico",diz.Aolongodotrabalho,aturmafoi
estimuladaafazerregistrosindividuais,comrelatosedesenhosdeobservao.

Reportagem|Comosefazpapelreciclado?
Reportagem|Quaisrvoresbrasileirasestoemextino?
Desdeoinciodaatividade,elacirculavafazendointervenes.Pediu,porexemplo,que
picassembemomaterialoquefacilitariaapreparaodapastaparareciclageme,
consequentemente,suaqualidade.Tambmsugeriuqueobservassemasfibras,queficaram
aparentesdepoisdessaao.Explicou,ento,queopapelfeitocomasfibrasvegetaisdos
troncodasrvoresequetaisfibrassocompostasdeumasubstnciachamadacelulose.Em
seguida,mostrouumaimagemmicroscpicadasuperfciedeumafolhadesulfite.Os
pedaosdejornalforamcolocadosnumrecipientecomgua.Jssicarecomendouqueos
alunoscuidassemparaqueomaterialficasseatametadeovaso.Casocontrrio,apasta
ficariagrossa,assimcomooprodutofinal.Osestudantesagitaramovasilhame.

Depoisqueamisturaficoupronta,elachamouaatenoparaaprensagem.Comentouque
esseprocessoimportante,poisafolhapodeficargrossaseapressoforpequena.Por
outrolado,seagarotadaexagerasse,corriaoriscodeproduzirumpapelquerasgariacom
facilidade.Porfim,Jssicapercorreuosgruposcomentandosobreanecessidadede
eliminaroexcessodeguaeacelerarasecagem.

Outraintervenointeressantediscutiroimpactodaao,comperguntascomo:"Esse
processoquefizemostemalgumproblema?"e"Causamosalgumnveldepoluio?".
Essesquestionamentoslevamaturmaarefletirsobreaexperincia.Valealertarparao
descartedaguaduranteareciclagem,sugerindofazerumadecantaoouumafiltraoe,
assim,familiarizarascrianascomoutrocontedodasCincias,ossistemasde
purificao,comosugereAntonioCarlosPavo,professordaUniversidadeFederaldo
Pernambuco(UFPE)ediretordoMuseudeCinciadoestado."Assim,oprofessorexplica
queessaguaprecisasertratadaedescartada."

Foconacadeia
Depoisdareciclagem,foiavezdeaprofundarosconhecimentospormeiodaleitura.Todos
leramumtextoinformativosobreoprocessodeobtenodopapel(materialsemelhante
podeserlidoaqui)eviramumesquemasobreafabricaodessematerial.Tambmse
informaramsobreosimpactosambientaiseasfasesdetransformaodaindstria
papeleira.Aprenderamqueaproduodepapeldependedeetapassemelhantessvistas
duranteareciclagememsala,comoaadiodediferentessubstncias.Umexemplosoos
corantes,usadosparaalteraracordopapel.Solveisemgua,elesseprendemsfibras.
Outrosoosenchimentos,comootalco,semelhanteaoutilizadoporcrianas.Naindstria,
elepodeserempregadojuntamentecomoutrassubstncias,comoocarbonatodeclcioea
amnia,utilizadosparaaumentaraopacidadeeamaciez,parafacilitaroprocessode
impressoeparadarvolumepasta,reduzindoocustodeproduo.
Naaulaseguinte,ameninadacomparouospapisrecicladosenorecicladosquanto
resistncia,textura,espessuraecapacidadedeabsorvergua.Houvediscussessobreas
variedadesdepapelearelaoentreotipoeautilizaodecadaumesobreousodo
materialaolongodahistria.Aclasserefletiusobreomundoantesdainvenodopapele
lembroudaspinturasrupestres.Assim,aturmaencerrouotrabalho,quepermitiuum
mergulhonumadasdescobertasmaisteisdahumanidade.

1DiscussosobreolixoProponhaqueaturmapensesobreolixoproduzidoemcasae
emcomoreduzilo.Inicieumadiscussosobrereciclagemereutilizao.
2PensandosobreopapelPergunteseacrianadaconheceamatriaprimadopapel.
Questionesobreoprocessodeproduodele,quetransformaummaterialduroemalgo
malevel.

3ReciclagemcomreflexoDividaaturmaemgruposedigaquevoreciclarpapel.
Enquantoaclasseestiverpreparandoomaterial,circulepelasalafazendointervenes
pontuais.
4FazendorelaesConvideaturmaalertextossobreacadeiaprodutivadopapel.Discuta
oprocessodeproduoindustrial,estimulandoarelaocomareciclagemfeitaemsalade
aula.

Conheaacadeiaprodutivadopapel
Foconacadeia
|<<Pginade>>|

Gostoudestareportagem?AssineNOVAESCOLA
erecebamuitomaisemsuacasatodososmeses!

PublicadoemNOVAESCOLAEdio274,Agosto2014.

Potrebbero piacerti anche