Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Regradetrscomposta,namatemtica,aformadeencontrarumvalordesconhecidoquandoconhecemostrsou
maisgrandezasdiretamenteouinversamenteproporcionais.
Exemplosderegradetrscomposta:
Exercciosresolvidosderegratrscomposta
1)Numagrficaexistem3impressorasoffsetquefuncionamininterruptamente,10horaspordia,durante4
dias,imprimindo240.000folhas.Tendosequebradoumasdasimpressorasenecessitandoseimprimir,em6
dias,480.000folhas,quantashoraspordiadeverofuncionarininterruptamenteasduasmquinasrestantes?
a)20b)18c)15d)10e)8
Soluo:monteatabelaeagrupeasgrandezasdemesmaespcienamesmacoluna.
Impressoras
Horas/Dia
Dias
Folhas
10
240.000
480.000
Percebaquesetratadeumproblemaqueenvolveregradetrscomposta,poistemosmaisdetrsgrandezas
conhecidas.Vamosresolveresseproblemaderegradetrscomposta,analisandocadagrandezarelativamente
grandezaondeestoX.Assim,pararesolverregradetrscompostavocdevereduziroproblemaemvriasregrade
trssimples.Sevocnosabecomresolverregradetrssimples,acesseaseoaquinosite.
Analisemos,inicialmente,agrandezaimpressorascomhoras/diaqueondeseencontraaincgnita,isto,oX.
Inicialmente,coloquemosumasetaorientadanosentidocontrriodoX,isto,paracima.Vamosanalisaraoutraparte.
Inversa:sediminumosonmerodeimpressoras,precisamosaumentaracargahorriadetrabalho.Assim,
coloquemosumasetacontrria,isto,parabaixo.
Agoravamosanalisaragrandezadiascomhoras/dia,ondeestoX.
Inversa:seaumentamosonmerodediasdetrabalho,podemosdiminuiracargahorriadetrabalho.Assim,
tambmcoloquemosumasetacontrria,isto,parabaixo.
Porltimo,vamosanalisaragrandezafolhascomhoras/dia,ondeestoX.
Direta:seaumentamosaquantidadedetrabalhoaserfeito,precisamosaumentaracargahorriadetrabalho.Ento,
nestecaso,coloquemosumasetanamesmadireodoX,isto,paracima.
Juntandotudo,temos:
Ento,semprerespeitandoosentidodassetas,ouseja,quandoforinversa(setavermelha)invertemososvalores
(denominador,partedebaixo,vaiparaonumerador,partedecima)equandofordiretadeixacomoest.Esse
processofoiensinadoemregradetrssimples,valetambmpararegradetrscomposta.
Agora,pararesolver,vamosisolaragrandezaquepossuiaincgnita,isto,oX,paraformarmosaequao.Veja:
Comopodever,oqueestantesdaigualdademultiplicamosemcruz,isto,emXoqueestdepoisdaigualdade
multiplicamosemlinha.Assim,temosaseguinteequao:
Logo,asmquinasrestantesdevemfuncionar20horas/diaparaproduzir480.000folhasem6dias.
Resposta:A
Exemplo:
2)24operriosfazem2/5(doisquinto)dedeterminadoservioem10dias,trabalhando7horaspordia.Em
quantosdiasaobraestarterminada,sabendosequeforamdispensados4operrioseoregimedetrabalho
diminudodeumahorapordia?a)8b)11c)12d)21e)18
24operrios.2/5trabalho.10dias.7horas/dia
Comojforamfeitos2/5dotrabalho,ouseja,2partesdeumatarefadivididaem5partes,restamconcluir3dessas
partes.
Soluo:montandoatabelaeagrupandoasgrandezasdemesmaespcienamesmacoluna.
Operrios
PartesdoTrabalho
Dias
Horas/Dia
24
10
20
ColoquemosinicialmenteumasetacontrrioaoX,isto,paracima.
AnalisandocadagrandezaemrelaoaoX.
VamosanalisaragrandezaoperriosemrelaoaoX.
Inversa:diminuindoonmerodeoperriosaquantidadedediasaumenta.
Agora,vamosvercomosecomportaaspartesdotrabalhoemrelaoaoX.
Direta:aumentandootrabalhoaquantidadedediasaumenta.
Vejamosagora,ajornadadiria(horas/dia)emrelaoaoX.
inversa:diminuindoajornadadiriaaquantidadedediasaumenta.
Juntandotudo,temos:
Respeitandoosentidodassetaseinvertendoasgrandezasinversamenteproporcionais,ouseja,assetasparabaixo
(vermelha).Oobjetivotransformarasgrandezasemdiretamenteproporcionais.Comoficoudiretamente
proporcional,colocamosassetastudonumasdireo(setaazul,paracima,diretamenteproporcional).Ficaassim:
Isolandoaincgnita,isto,agrandezaondetemoX.Relembrando,oqueestantesdaigualdademultiplicamosem
cruz,isto,emXoqueestdepoisdaigualdademultiplicamosemlinha.Seguindoosentidodassetas.
Resolvendoaequao:
Logo,aobraserterminadaem21diascom20operriostrabalhando6horas/dia.
Resposta:D
Ointuitofacilitaroentendimentosobreregradetrscomposta,queparecesermaisdifcilquearegradetrs
simples,mas,quandoexplicadoospassos,ficafcil.Segostou,curtea!
Bonsestudoseboasorte!
Estudetambm