Sei sulla pagina 1di 33

PROJETO DE EXECUO

DE FUNDAES

Recalques em Fundaes
Superficiais
Prof. Ronald Vera Gallegos

RECALQUES EM FUNDAES SUPERFICIAIS


DEFINIO :

Define-se recalque ao movimento vertical

resultante da diminuio de volume de


solo produzido por acrscimos de tenses
induzidos pela fundao.

define-se o recalque de uma sapata,


como sendo o deslocamento vertical, para
abaixo, da base da sapata em relao ao
indeformvel.
resultante

da

Esse

deslocamento

deformao

do

solo

(diminuio de volume e ou mudana de


forma).

RECALQUES DEVIDOS A CARREGAMENTOS NA


SUPERFICIE PRODUZ?
Deformaes Grande interesse da Geotcnica
A deformao da maioria dos solos, muito
maior que a dos materiais estruturais e muitas

vezes, esta deformao se produz ao longo do


tempo.
Deformaes

Rpidas : solos arenosos ou argilosos no


saturados
Lentas : solos argilosos saturados

Esquema construtivo da torre de Pisa

ANALOGIA HIDROMECNICA DO RECALQUE


=P

=P

=P

=
=

Carga inicial

Comea a expulso d`agua

Adensamento

ANALOGIA HIDROMECNICA DO RECALQUE

Figura: Analogia Hidromecnica ( = ): (a) Modelo real; (b) Modelo fsico, (c) Recalque
imediato no drenado; (d) Inicio recalque de adensamento; (e) Aps dissipao dos excessos
de poropreso.

RECALQUE EM FUNDAES SUPERFICIAIS


Todos os tipos de solos, quando submetido a uma carga, sofrem recalques,
inevitavelmente, em maior ou menor grau, dependendo das propriedades de
cada solo e da intensidade do carregamento.
Os recalques geralmente tendem a cessar ou estabilizar aps um certo perodo
de tempo, mais ou menos prolongado, e que depende das peculiaridades
geotcnicas dos solos.
Por exemplo, recalques em solos arenosos, podem se estabilizar em poucas
horas ou dias, j o recalque em solos argilosos moles tendem a cessar ou
estabilizar somente aps algumas dcadas.
Os recalques podem ocorrer tanto em solos que suportam edificaes com
fundaes rasas(sapata, radiers, etc) quanto com fundaes profundas(estaca,
broca, tubules, etc), a depender das condies geotcnicas do terreno onde as
fundaes sero implantadas.

CAUSAS DE RECALQUES
Rebaixamento do Lenol Fretico caso haja presena de solo compressvel no
subsolo, ocorre aumento das presses geostticas nessa camada, independente da
aplicao de carregamentos externos.
Solos Colapsveis, Solos de elevadas porosidades, quando entram em contato com a
gua, ocorre a destruio da cimentao intergranular, resultando um colapso sbito
deste solo.
Escavaes em reas adjacentes fundao mesmo com paredes ancoradas,
podem ocorrer movimentos, ocasionando recalques nas edificaes vizinhas.
Vibraes
Oriundas da operao de equipamentos como: bate-estacas, rolos-compactadores
vibratrios, trfego virio etc.
Escavao de Tneis qualquer que seja o mtodo de execuo, ocorrero
recalques da superfcie do terreno.

CAUSAS DE RECALQUES
I.

REBAIXAMENTO DO LENOL FRETICO.


Rebaixamento do Lenol Fretico
uma tcnica muito empregada na
construo de prdios com sub-solos.
Todo terreno possui um lenol de gua
no seu sub-solo e essa gua vai
atrapalhar a escavao do terreno.
Ento
instala-se
bombas
muito
potentes que, funcionando 24 horas por
dia, retiram a gua do sub-solo. Depois
de alguns dias, o nvel d'gua fica mais
baixo
em toda
aquela
regio.
Dependendo da porosidade do terreno,
o rebaixamento pode atingir reas bem
distantes do local das obras.

CAUSAS DE RECALQUES
II.

SOLOS COLAPSVEIS.

So chamados colapsveis os
solos que, quando submetidos
a um determinado tipo de
carregamento(por
exemplo,
peso de uma construo) e
umedecidos por infiltrao de
gua de chuva, vazamentos
em rede de gua e de esgoto
ou ascenso do lenol fretico
sofrem uma espcie de
colapso da sua estrutura

CAUSAS DE RECALQUES
II.

VIBRAES.

TIPOS DE RECALQUES
I.

RECALQUE TOTAL OU ABSOLUTO (), em sapatas, tubulo , etc.

Recalque diferenciado, por


rebaixamento do lenol
fretico B
Recalque diferenciado no edifcio
menor pela interferncia no seu bolbo
de presso.

Recalque diferenciado por falta de


homogeneidade do solo

TIPOS DE RECALQUES
II.

RECALQUE DIFERENL OU RELATIVO (), em duas sapatas, tubulo


vizinhas
O recalque diferencial
impe distores aos
elementos
estruturais
das edificaes de tal
forma que, dependendo
de
sua
magnitude,
podero gerar fissuras
ou trincas na mesma.

TIPOS DE RECALQUES
III. RECALQUE DIFERENL ESPECIFICO OU DISTORO ANGULAR (/)

Em decorrncia dos
recalques , o edifcio pode
sofrer movimentos verticais
(translao) acompanhados
ou no de inclinao
(rotao)

EFEITOS DE RECALQUES EM ESTRUTURAS


Os efeitos dos recalques nas estruturas podem ser classificados em 3 grupos.
a) Danos estruturais - so os danos causados estrutura propriamente dita
(pilares, vigas e lajes).

b) Danos arquitetnicos - so os danos causados esttica da construo, tais


como trincas em paredes e acabamentos, rupturas de painis de vidro ou
mrmore, etc.
c ) Danos funcionais - so os causados utilizao da estrutura com refluxo ou
ruptura de esgotos e galerias, emperramento das portas e janelas, desgaste
excessivo de elevadores (desaprumo da estrutura), etc. A B

RECALQUES ADMISSVEIS
Para se ter uma idia da
magnitude dos valores de
recalques admissveis de uma
edificao, a Figura ao lado
apresenta
alguns
danos
associados
s
distores
angulares,
conforme
o
propem Bjerrum
(1963, apud VELLOSO &
LOPES, 2010) .

O recalque no deve ser


maior:
1:300danos arquitetnicos
1:150danos estruturais

METODOS DE PREVISO DE RECALQUES


Podemos separar os mtodos de previso de recalque em trs categoria:

Mtodos empricos : So aqueles onde se obtm os valores tpicos das


tenses a travs da utilizao de tabelas que correlacionam o tipo de solo com
valores tpicos de tenses (ver figura de recalque de admissveis);
Os mtodos semi-empricos : Utilizam parmetros de deformabilidade e
resistncia obtidos por correlaes com resultados obtidos por ensaios de
campo de SPT ou CPT;
Mtodos tericos : So aqueles que utilizam parmetros de deformabilidade e
resistncia obtidos a travs de ensaios de laboratrio e campo (placa e
pressiometros ) em modelos de previso de recalques tericos exatos.

MTODOS TEORICOS : TIPOS DE RECALQUES


Na pratica, o recalque absoluto ( )
observado no campo podem ser
subdivididos em trs fases :

= + +
: Recalque total absoluto
: Recalque inicial, imediato;
elstico ou no drenado;
:Recalque por adensamento
primrio;
: Recalque por compresso
secundaria.
Figura: evoluo dos recalques

MTODOS TEORICOS : TIPOS DE RECALQUES

recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


O recalque inicial ocorre em situaes de carregamento finito. Nestes casos,
aps a aplicao da carga, o solo sofre tanto deformaes verticais quanto
horizontais.
O recalque imediato, ocorre a volume constante (sem reduo de ndice de
vazios). Ento as deformaes acontecem com mudana de forma, sem
diminuio de volume do solo. contrariamente ao recalque por adensamento.
Quando as deformaes e deslocamentos so pequenas, os recalques
podem ser calculadas pela teoria da elasticidade, utilizando os parmetros de
deformabilidade relativos ao trecho inicial.
Os recalque s iniciais ou no drenados podem ser calculados executando-se
o somatrio das deformaes verticais, causadas pelas variaes de tenso
() geradas pelo carregamento.
No caso de um corpo elstico com carregamento aplicado na superfcie , o
recalque pode ser calculado, pela integrao direta das deformaes.

recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


O clculo de recalque para solos no coesivos (solos granulares), solos para
os quais a teoria do adensamento no aplicada (argilas e siltes no
saturados), e o recalque por distoro de solos argilosos saturados pode-se
calcular atravs da seguinte equao, baseada na teoria da elasticidade
q (carregamento
distribudo)

Eq.(A)
=

recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


O clculo de recalque pela teoria da elasticidade:

= =

= .

= .

= =

= =

Eq.(B)

Recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


O clculo de recalque pela teoria da elasticidade:

= . +

. +

Eq.(C)

Ensaio endomtrio

= =

= . +

= .

=
.

Eq.(D)

. +

+
+

Recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


Inserindo a equao (A) ,(B),(C) e (D), temos:

= =

. =

= =

+ .
Eq.(E)

Resolvendo as equaes (E), obtm-se a equao geral:

= . . ( ).

Supondo para o caso de uma sapata


retangular (bxa),no meio homogneo

= . .

Eq.(G)

Eq.(F)

(equao geral)

Ip : O fator de influncia, depende do tipo de


fundao da sapata, da rigidez , do coeficiente
de Poisson ().
E : Modulo de elasticidade do solo.
q : carga aplicada (q = P/A)

PROJETO DE EXECUO DE FUNDAES NBR 6122/2010

Recalque Inicial, ou imediato, elstico (no drenado) ( )


Supondo para o caso de uma sapata
circular flexvel no meio homogneo

= . . . ( )

Eq.(H)

Supondo para o caso de uma


sapata circular rgida no meio
homogneo

= . . . ( )

Eq.(I)

PROJETO DE EXECUO DE FUNDAES NBR 6122/2010


Recalque Inicial, (no drenado) ( ) vs. recalque final (Total)
Supondo para o caso de uma sapata circular
Rgida no meio homogneo
Recalque no

=
. . . ( )

= . . . ( )

=
.

drenado

Eq.(J)
Recalque
drenado

Eq.(K)

=
. +

Eq.(L)

PROJETO DE EXECUO DE FUNDAES NBR 6122/2010


Recalque Inicial , Dupla camada
R

O recalque calculados ser p.e (sapata circular


rgida) :


=
. . . ( )


. . . ( )

1 ; 1

(2)

2 ; 2

Eq.(M)
Z =4R
Fator de
embutimento

=
. . . .
+

(1)

Eq.(N)

no caso E2 > E1
=

. .

Eq.(O)

1 1 1
, 2 ,2

PROJETO DE EXECUO DE FUNDAES NBR 6122/2010


Recalque Inicial , para radiers
R>>>>> t

O recalque calculados ser p.e (Radiers circular) :


=

. . .

=
. ( ).

Eq.(P)

(1)

> (R, maior que os


espessura do radiers)

Eq.(Q)

K = Rigidez relativa

K = Rigidez relativa
Z

O recalque calculados ser p.e (Radiers Retangular) :

=
. . .

( )

=
.
.

( ) . .

Eq.(R)

a
2b

(1)

> (R, maior que os


espessura do radiers)

Eq.(S)
Z

PRESSES DE CONTATO : SOLO -ESTRUTURA


Rigidez de uma placa uniformemte
carregada (circular):

=
. ( ).

Eq.(T)

Rigidez de uma placa uniformemte


carregada (Corrida):
( )

=
.
.

( ) . .
t : espessura da placa(Radiers)
R : raio da placa (Radiers)
b : menor lado da placa (Radiers)

A forma da distribuio das tenses


de contato, aplicadas por um radiers
(placa) uniformemente carregada ao
terreno de fundao depende do
tipo de solo e da rigidez da placa
(Radiers).

Placa (Radier) circular

KR < 0,1 (Flexvel)

KR> 5 (Rgida)

Eq.(U)

Placa (Radier) corrida

KR < 0,05 (Flexvel)


KR> 10 (Rgida)

PROJETO DE EXECUO DE FUNDAES NBR 6122/2010


MEIO LINEARMENTE NO HOMOGENEO
O recalque calculados ser p.e (sapata circular rgida) :
0 = 0

= 0 +

0
Centro de
recalque

Z =

0
0

Meio no
homogneo
K

Meio
homogneo

D = profundidade ou
dimetro;
K = taxa de crescimento
com a profundidade

RECALQUES POR ADENSAMENTO E COMPRESSO


SECUNDARIA

. . .

O recalque por adensamento


primrio
ocorre
durante
o
processo de transferncia de
esforos entre a gua e as
partculas slidas, associado
expulso da gua dos vazios;
existe
uma
importante
componente
de
deformao
volumtrica empregado o
termo
compressibilidade.
Propriedade de certos corpos de
mudarem de forma e/ou volume
quando lhe so aplicadas cargas
externas.

RECALQUES POR ADENSAMENTO E COMPRESSO


SECUNDARIA
O recalque por adensamento primrio esta dado assim:

=1+

.0

RECALQUES POR ADENSAMENTO E COMPRESSO


SECUNDARIA
O recalque por Compresso secundaria esta dado assim:
Recalque por adensamento
secundrio

=0. .

100

Eq.(V)

Cs o coeficiente do
adensamento secundrio.
Eq.(X)

==
=

CONTROLE DE RECALQUES

Potrebbero piacerti anche