Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
(a) 1 + x
p
(b) 3 1 + x
p
(c) x2 2
1
(d)
2
p4 x
(e) 2 + x x2
(f)
x x3
2x
1+x
(g) arccos
(h)
(i)
p
sen 2x
p 2
x
3. Ache f (x) se
3x + 2
(k) lg
(b) f
1
(a)
x y
x y
pa + pb ! 1
p
(c) a
+b
2b a
(e)
p4 a p4 b
pa + pb
p
= x + 1 + x2 , x > 0
1
(b) @ 1=2
(a + b1=2 ) 2
2a b
p4 a + p4 b
2
x jx 3j
x 6) jxj
p
4x + 4 + x 1
(d) p
x j2x2 x 1j
(x2
a3=2
x1=2 + y1=2
(d)
x1=2 y1=2
pa + pb
(f)
a b
x jx 3j + x2 9
(b)
2x3 3x2 9x
(e) 2
z
jz
1j j z j
z + 1 jz j
6. Reescreva a func~ao
f (x) =
10
(c)
(c) f
x+1
!
b3=2
11
A
(a1=m
(a2=m
2 jy + 5j
= x2
(ab) 1=2
x1=2 y1=2
(y 1=2
x1=2 + y1=2
x 1=2 )
a1=n )2 + 4a(m+n)=mn
p
p
a2=n ) m am+1 + n an+1
3x + 2
x+1
pa pb
x2
1
1 x
se f (x) =
f (x)
1+x
y
pxx ypy pxx + p
p
px py px + pyy 2y xyx
2+x
2 x
(l) arcsen lg
cos x
1
2. Ache f (0), f ( x), f (x + 1), f (x) + 1, f ( ),
(a) f (x + 1) = x2
(j) lg
y+
25
3y 2 + 10y 25
p2
a 2ab + b2
2a
(f) p 2
+
, se 0 < a < b
2
a + 2ab + b a + b
0; x 0
x; x > 0
7. Resolva as desigualdades:
(a) jx 3j > 1
(b) j4 3xj 1=2
(d) jx 2j jx +4j
x4 + 3
x2 + jxj
p
8x3 + 4
5x3 + 7
1)2
1 x
(a + a x )
2
1+x
(i) lg
1 x
(h)
1 + sen x
p cos x 2
(f) 1 + x + x
(e)
(g) 3 (x + 1)2 + 3 (x
9. Prove as identidades:
x + x2
(j) lg(x + 1 + x2 )
1 + sen 2 + cos 2
= cot
1 + sen 2 cos 2
2sen sen 2
(c) (sen + sen )2 + (cos + cos )2 = 4 cos2
(d)
= tan2
2
2sen + sen 2
2
sen 3
1
1
sen + 2sen 3 + sen 5
=
(f)
= cot 2
(e)
sen 3 + 2sen 5 + sen 7 sen 5
tan 3 tan cot 3 cot
cos2 cos2
(g) cot2 cot2 =
sen 2 sen 2
(a) sen 6 + cos6 = 1
3
sen 2 2
4
(b)
811= log5 9 + 33= log 6 3 p 2= log25 7
( 7)
(a)
125log25 6
409
1+2
=
log
ab
b
(b) a
2aloga b+1 blogb a+1 + ab1+2= loga b
(c) 2log 4 2 a
2 3
3log27 (a +1)
2a : (74log49 a
a 1)
3x 5x = 225
23x 5x = 1600
93 5x 75x 3 = 1
9
(d) 32x 1 53x+2 = 52x 33x
5
(a)
(b)
(c)
(e) 3 4x +
(f) 7
1 x+2
9 = 6 4x+1
3
2x2 5x 9
2
= ( 2)3log2 7
(g) 4 3x+2 + 5 3x
2
1 x+1
9
2
7 3x+1 = 40
12. Sejam f (x) = sen x, g (x) = x2 , h(x) = cos x. Determine a formula para cada funca~o abaixo
(a) f g
(b) g f
(c) g g
(d) g (f + h)
(e) g (f=h)
(f) (f=h) (h=f )
(g) f (g h)
(h) (f g ) h
13. Sejam f (x) = 4x, g (x) = x 3, h(x) = x. Expresse cada uma das funco~es abaixo atraves
das composico~es de funco~es escolhidas entre f , g e h.
p
p
p
(a) 4 x
(b) x 3
(c) 4x 12
(d) x 6
(e) 4x
14. Ache f [f (x)] e f ff [f (x)]g se f (x) =
{z
n vezes
x
x
1 + x2
16. Para cada func~ao abaixo determine a func~ao inversa (n~ao esqueca indicar o domnio dela)
(a) 7x 13
(b) x2 3
2x 3
(c)
3x 2
p
(d) 3 1
x3
(e) arctan 3x
x
(f) lg
(g) y =
x; x 0
x2 ; x > 0
(b) arcsen x 2
1
(c) arccos x arccos
4
6
(g)
(h)
(i)
(j)
3
1
4
1
(b) cos arcsen
2
3
8
(c) sen arcsen + arcsen
5
17
2
(d) tan 2 arcsen
3
1
1
(f) tan arcsen + arccos
3
4
(g) sen (arctan 2 + arctan 3)
1
(h) cos arcsen
3
xy
1 xy
2
arccos
3
Respostas
15. p1 +x nx2
p
16. a. (x + 13)=7, R b. px + 3, x 3 c. (2x 3)=(3x 2), x 6= 2=3 d. 3 1 x3,
R e. 13 tan x, 2 < x < 2 f. 2 10x, R g. x em x 0, px em x > 0
17. a. [ 1; 1] b. [ 1; 1]p c. [1=4;p1] d. [ 1; p3=2) e. ( p3; 1) f. ( 1; cot 2) g. [ 1; 1=p2) h. [ 1; 0)
i. (1; 1) j. ( 1; 2=2) e ( 2=2; 1)
18. a. p15=8 b. p3=2 pc. 77=85 d. 4p5 pe. p 2 (Dica: sen2 = sen ( 2),
p
1p+ 2 p30
4 2+ 5
2 2 [ ; ])
f.
g.
2
=2
h.
2 2
9
2 2 15
4
1. Limites e continuidade
1. Calcule limites de funco~es racionais:
x2 1
x2 5x + 6
(a) xlim
(g)
lim
2
!0 2x x 1
x!3 x2 8x + 15
x2 1
(b) xlim
x3 2x 1
!1 2x2 x 1
(h) xlim
! 1 x5 2x 1
x3 + 1
(c) xlim
! 1 x2 + 1
(1 + x)(1 + 2x)(1 + 3x) 1
(i) xlim
x2 5x + 10
!0
x
(d) xlim
!5 x2 25
(1 + x)5 (1 + 5x)
x2 1
(j)
lim
(e) xlim
x!0
x2 + x5
! 1 x2 + 3x + 2
x2 2x
xm 1
(f) xlim
(k)
lim
(m e n s~ao inteiros positivos)
!2 x2 4x + 4
x!1 xn 1
2. Calcule limites de funco~es algebricas:
p
p
1
+
x
1 x
p3xx 82
(e) xlim
(a) xlim
!
8
!0
x
p3
p
x 6+2
1
+
2
x 3
(f)
lim
p
(b) xlim
3
x! 2
!4
x 2
px +8
p
p
1 xp 3
x + 13 2 x + 1
(g)
lim
(c) xlim
2
x! 8 2 + 3 x
!3
p
p
p2 x 9 p2
1
+
x
1 x
x 2x + 6
x + 2x 6
p
p
(h)
lim
(d) xlim
3
3
x!0 1 + x
1 x
!3
x2 4x + 3
sen x = 1:
3. Calcule limites trigonometricos usando o primeiro limite fundamental xlim
!0 x
sen x
sen 5x
arctan 2x
(f) xlim
(a) xlim
(j) xlim
!1 sen 3x
!0 2x
!0 sen 3x
(b) xlim
x cot 3x
x sen 2x
tan x
!0
(k)
lim
(g)
lim
x!0 x + sen 3x
x! 2 x + 2
sen 5x sen 3x
(c) xlim
p
p
!0
sen x
1
+
sen
x
1 sen x
sen
x cos x
(l)
lim
sen
x sen a
(h)
lim
x
!
0
x
(d) xlim
x!=4 1 tan x
!a
x a
2 sen 2x + sen x 1
cos x cos a
arcsen x
(m)
lim
(e) xlim
(i)
lim
x!=6 2 sen 2 x 3 sen x + 1
!a
x a
x!0
2x2 x + 3
(d) xlim
!1 x3 8x + 5
(2x + 3)3(3x 2)2
(e) xlim
!1
x5 + 5
2xp2 3x 4
(f) xlim
!1
x4 + 1
x2 5x + 1
(c) xlim
!1 3x + 7
5
2x + 3
(g) xlim
3x
!1 x + p
p3 2
x +1
(h) xlim
!1 x + 1
p
x+ x+ x
(i) x!lim+1 px + 1
r
(j) x!lim+1(
x2
5x + 6
x)
q
(l) x!lim+1 x +
3
(m) xlim
!1(x + 1
x+ x
px
x3 )
5. Calcule limites usando (se for necessario) o segundo limite fundamental xlim
(1 + x)1=x=e
!0
x2
2+x x
x 1 x+2
x2 + 2
(a) xlim
(i)
lim
(e) xlim
!0 3 x
x!1 x + 3
!1 2x2 + 1
x
+1
x n
x 1
n
(j)
lim
1
+
(b) xlim
1
n!1
n
!1 x2 1
(f) nlim
!1 1 n
2x=x+1
(k)
lim
(1
+
sen
x)1=x
1
x
x
!
0
2
(c) xlim
!1 x2
(g) xlim
!1 1 + x
(l) xlim
(cos x)1=x
sen x=x
!
0
2
x 2x + 3
x x
1=x2
(d) xlim
(h)
lim
2
(m) xlim
(cos
x
)
!0 x 3x + 2
x!1 x + 1
!0
6. Calcule limites de funco~es logartmicas e exponenciais (pode usar o segundo limite fundamental na
ln(1 + x) = 1):
forma xlim
!0
x
ax 1
(a) xlim
(g) xlim
, a>0
!1[ln(2x + 1) ln(x + 2)]
!0 x
p
lg(1 + 10x)
(h)
lim
n( n a 1), a > 0
(b) xlim
n
!1
!0
x
0
e
(i) xlim
!0
(j) lim 1
ax
1 ln 1 + x
(c) xlim
!0 x
1 x
(d) x!lim+1 x[ln(x + 1) ln x]
ln(cos x)
(e) xlim
!0 x2
x
(f) lim e 1
@
x! 0
(k)
(l)
x!+1
x
e x
x!0 sen x
senh x
lim
x!0
x
lim coshxx2
x!0
jsen xj
(i) xlim
x
!0
jsen xj
(j) xlim
+
x
!0
x 1
(k) xlim
!1 jx 1j
ebx
1
x 1
(l) xlim
!1+ jx 1j
x
(m) xlim
!2 x 2
x
(n) xlim
+
!2 x 2
(c) y = nlim
!1(arctan nx)
9. O que acontece com as razes da equaca~o quadratica ax2 + bx + c = 0 quando o valor do coeciente
a se aproxima a zero, os coecientes b e c s~ao constantes e b 6= 0?
10. Determine as constantes a e b nas equaco~es
x3 + 1
2
= 0 (b) xlim
(a) xlim
ax
+
b
!1( x x + 1 ax b) = 0
!1
x2 + 1
!
8
<
x2
x
4;
2
x 6= 2
A;
x=2
Escolha o valor A = f (2) de tal maneira que a funca~o f (x) seja contnua em x = 2.
de f (x).
f (x) = :
Faca o graco
12. A formula f (x) = 1 x sen x1 n~ao tem sentido em x = 0. Como escolher o valor f (0) para que f (x)
seja contnua em x = 0?
13. A funca~o f (x) = arctan x 1 2 n~ao esta denida em x = 2. E possvel determinar o valor f (2) de
tal maneira que f (x) seja contnua em x = 2?
14. A funca~o f (x) n~ao esta denida em x = 0. Determine f (0) de tal forma que f (x) seja contnua em
x = 0.
n
(e) x2 sen 1
(c) ln(1 + x) ln(1 x)
(a) (1 + x) 1 , n 2 N
x
x
(b) 1 xcos
2
(d)
ex
(f) x cot x
15. Determine os pontos de descontinuidade das funco~es abaixo e diga qual e o tipo de cada ponto de
descontinuidade.
2
(e) ln j cos xj
(j) arctan x1
(a) x x 2
(f) ln tan x2
1
+
x3
(b) 1 + x
(k) (1 + x) arctan 1 1 x2
(g)
e1=(x+1)
p
(c) 7x+2 x 4 3
(h) e 1=x2
x2 ; x 3
1
(l)
(i) 1 + e1=(1 x)
(d) x sen x
2x + 1; x > 3
Respostas
1. a. 1 b. 2=3 c. 0 d. 1 e. 2 f. 1 g. 1=2 h. 1=3 i. 6 j. 10 k. m=n
2. a. 1 b. 4=3 c. 1=16 d. 1=3 e. 12 f. 1=144 g. 2 h. 3=2
3. a. 5=2 b. 1=3 c. 2 d. cos a e. sen a f. 1=3 g. h. p2=2 i. 1 j. 2=3 k. 1=4 l. 1
m. 3
4. a. 1 b. 0 c. 1 d. 0 e. 72 f. 2 g. 2 h. 0 i. 1 j. 5=2 k. (a + b)=2 l. 1=2 m. 0
7
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
2. Derivada
1. Determine o incremento da funca~o y = x2 que corresponde ao incremento do argumento x:
(a) de x = 1 a x1 = 2 (b) de x = 1 a x1 = 1; 1 (c) de x = 1 a x1 = 1 + h
2. Ache y para a funca~o y = p3 x se
(a) x = 0, x = 0; 001 (b) x = 8, x = 9 (c) x = a, x = h
3. Qual e a taxa media de crescimento da funca~o y = x3 no intervalo 1 x 4?
4. A lei de movimento de um ponto e s = 2t2 +3t +5, onde s se mede em centimeros e t em segundos.
Qual e a velocidade media do ponto no intervalo de t = 1 a t = 5?
5. Ache a raz~ao xy para a funca~o y = x1 no ponto x = 2, se (a) x = 1; (b) x = 0; 1; (c)
x = 0; 01. Qual e o valor da derivada y0 em x = 2?
6. D^e uma denica~o de (a) velocidade media de rotaca~o ; (b) velocidade instant^anea de rotaca~o.
7. Um corpo aquecido ate temperatura T esta se esfriando. D^e uma denica~o de (a) taxa media de
esfriamento; (b) taxa instant^anea de esfriamento.
8. Em uma reaca~o qumica, as moleculas de uma subst^ancia A se decomp~oem em moleculas de uma
outra subst^ancia B . D^e uma denica~o de (a) taxa media de reaca~o qumica; (b) taxa instant^anea
de reaca~o qumica.
9. Calcule a derivada da funca~o diretamente da denica~o
p
(a) p3 x (b) tan x (c) 11 + xx (d) 1 x2
f (a)
10. Calcule usando a denica~o da derivada como limite f 0(a) = lim
x!0 x
(a) f 0(2), se f (x) = x2 sen (x 2)
(b) f 0(1), se f (x) = x + (x 1) arcsen x +x 1
(c) f 0(0), f 0(1) e f 0(2), se f (x) = x(x 1)2(x 2)3
11. Calcule as derivadas das funco~es algebricas:
6
bx
(a) y = x5 4x3 + 2x 3
(i) y = ac ++ dx
(e) y = paxa2 ++ bb2
(b) y = 41 13 x + x2 0; 5x4 (f) y = 3x2=3 2x5=2 + x 3
(j) y = x2 2x5+x 3+ 5
2 p3 x2
5
x3
(k) y = 2x 2 1 x1
(g)
y
=
x
(c) y = a
pz
a
b
1
+
(h) y = p3 2 x p3 x
(l) y = 1 pz
(d) y = atm + btm+n
r
(a)
(b)
(c)
(d)
y = 5sen x + 3 cos x
y = tan x cot x
sen x + cos x
y=
sen x cos x
y = 2t sen t (t2 2) cos t
(e)
(f)
(g)
(h)
y = arctan x + arccot x
y = x cot x
y = xarcsen x
(1 + x2) arctan x x
y=
(k)
(l)
(m)
(n)
(o)
y = ln x lg x ln a loga x
y = x senh x
x2
y=
cosh x
y = tanh x x
3 coth x
y=
ln x
(b) y = (3 + 2x2)4
(c) y = 56(2x3 1)7 24(2x1 1)6
1
40(2x 1)5
p
(d) y = 1 x2
p
(e) y = 3 a + bx3
(f) y = (a2=3 x2=3)3=2
(g) y = (3 2sen x)5
(h) y = tan x 31 tan3 x + 15 tan5 x
(i) y = pcot x pcot
(j) y = 2x + 5 cos3 x
(k) y = 6(1 31cos x)2
(l) y = 3 cos1 3 x cos1 x
(m) y = 3sen x 5 2 cos x
10
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
(g)
(h)
(i)
(j)
(k)
(l)
(m)
(n)
y = xex + x
p
y = 3 2ex 2x + 1 + ln5 x
y = 5e x2
1
5 x2
y = x2 102x
f (t) = tsen 2t
y = arccos ex
y = ln(2x + 7)
y = lg sen x
y = ln(1 x2 )
y = ln2 x ln(ln x)
y = arctan(ln x) + ln(arctan x)
p
p
y = ln x + 1 + ln( x + 1)
p
y= xx
y=
(x) y = arctan ex ln
e2x
e2x + 1
(g) y = ln(x +
p2 2
a +x )
(h) y = a cosh xa
11
y(50)
(c) y = 0; 1x + ex=2
(b) y = x 12 sen x
dy
das funco~es implcitas determinadas pelas equaco~es:
21. Determine derivadas y0 = dx
(a) 2x 5y + 10 = 0
(n) ln x + e y=x = C
(g) y3 = xx + yy
2
2
(h) y 0; 3sen y = x
(o) ln y + xy = C
(b) xa2 + yb2 = 1
(i) a cos2(x + y) = b
3
3
3
(c) x + y = a
(j) tan y = xy
(p) arctan xy = 21 ln(x2 + y2)
x
(d) x3 + x2y + y2 = 0
(k)
xy = arctan
y
(q) x2 + y2 = C arctan xy
(e) px + py = pa
(l) arctan(x + y) = x
p3 2 3 2 p3 2
(f) x + y = a
(m) ey = x + y
(r) xy = yx
22. Determine o coeciente angular da tangente ao graco da equac~ao no ponto P
(a) xy + 16 = 0, P ( 2; 8) (b) y2 4x2 = 0, P ( 1; 3) (c) x2y + sen y = 2, P (1; 2)
23. Admitindo que a equaca~o dena uma funca~o implcita y = f (x), calcule y00 se existir
(a) 3x2 + 4y2 = 4 (b) sen y + y = x (c) cos x + sen y = 1
(a) y = 2x + x2
Respostas
a. 3 b. 0; 21 c. 2h + h2
a. 0; 1 b. 3 c. p3 a + h p3 a
21
15 cm/seg
50 0; 249;
a. 61 0; 16; b. 215 0; 238; c. 201
6. a. (t2t) t(t1) ; b. d
, (t) e o a^ngulo
dt
2 1
7. a. T (t2) T (t1) ; b. dT
1.
2.
3.
4.
5.
8. a.
t2 t1
A(t2 ) A(t1 )
;
t2 t1
y0 (2) =
dt
b. dA
, A(t) e a quantidade da subst^ancia A
dt
b. cos12 x c. (1 2 x)2 d. p1 x x2
0; 25.
9. a. p31 2
3 x
10. a. 4 b. 1 + 4 c. -8; 0; 0
2
5
11. a. 5x4 12x2 + 2 b. 31 + 2x 2x3 c. 15ax d. matm 1 + b(m + n)tm+n 1 e. pa62ax+ b2
2
f. 2x 1=3 5x3=2 3x 4 g. 38 x5=3 h. 3x42 bp3 x 2p3a 2 i. (cbc+ dxad)2 j. (x22x 5x6x++5)252
3x x
1
4
x
1
k. x2(2x 1)2 l. pz(1 pz)2
12
12. a. 5 cos x 3sen x b. sen422x c. (sen x 2 cos x)2 d. t2sen t e. 0 f. cot x senx2x g. arcsen x+
p x 2 h. x arctan x
1 x
x
4 5
13. a. x6ex(7 + x) b. xex c. e (xx3 2) d. 5x ex x e. ex(cos x sen x) f. x2ex
g. ex arcsen x + p1 1 x2 h. x(2 lnln2xx 1) i. 3x2 ln x j. x2 + lnx2x x22 k. x2lnln10x x1 l. senh x+
2x cosh x x2 senh x n. tanh 2x o. 3(x ln x + senh x cosh x)
x cosh x m.
cosh 2x
x ln2 x senh 2 x
2
2
2
a 2=3
1
14. a. 3ca ax c+ b b. 16x(3+2x2)3 c. (2xx 1)1 8 d. p1 x x2 e. 3 (a bx
f.
x
+
bx3 )2
2
4
g. 10 cos x(3 2sen x)4 h. 1 tancosx2+x tan x i. 2sen 2xp1 cot x j. 2 15 cos2 xsen x
sen 3x m. p3 cos x + 2sen x n. 3 cos 3x 1 sen x + p 1 p o. (2x
x
l.
k. (1 sen
3
3 cos x) cos4 x
5 5 2 x cos2 x
2 15sen x 10 cos x
2 cos x q.
1
2
5) cos(x2 5x + 1) x2 cosa2(a=x) p. sen
r.
xsen 3x2 cos 2x2 s. p 4
3x
2
sen (x=a)
x x 1
2
1
1
1
1
t. 2px x2 u. 1 + x2 v. 1 + x2 w. 2p1 x2 x. (arcsen x)2 y. 1, x 6= 4 +n z. p1 x2x x2
4
x
x
x
x
15. a. e2p+xexex ++x1 b. 3 3 2(2eex 22xln+21)2 + 5 lnx x c. 10xe x2 d. 2x 5 x2 ln 5 e. 2x 102x(1+
ex
2 i. cot x j. 2x k. 2 ln x 1
x ln 10) f. sen 2t + t cos 2t 2t ln 2 g. p
h.
2
x
2x + 7 ln 10 1 x2
x
x ln x
1 e
1
1
1
1
1
=x
2
l. x(1 + ln2 x) + arctan x(1 + x2) m. 2xpln x + 1 + 2(x + px) n. x (1 ln x), x > 0
o. (sen x)1+cos x(cot2 x ln sen x) (cos x)1+sen x(tan2 x ln cos x) p. x1 (logx e)2, x > 0,
1
x 6= 1 q. tanh 3 x
r. senh2 3x , x > 0 s. 2xpx 1 arccos(1
p , x > 1 t. x3 1+ 1
= x)
x
ex
ex 1
p
u. x4 1+ 1 , jxj =6 1 v. (1xarcsen
x.
,
j
x
j
<
1
w.
e2x + 1
x2 )3=2
1 + e2x
x
16. a. 56x6 + 210x4 b. 2 cos 2x c. 2 arctan x + 1 +2xx2 d. 1 2 x2 + (12xarcsen
e.
ex2 (4x2 + 2)
3
=
2
2
x)
1
x
2(1
x2 )
f. 3(1 + x2)2 g. x= (a2 + x2)3 h. a cosh a
p 13 15 17 c. 50 cos x xsen x
17. a. y(6) = 4 6!, y(7) = 0 b. 3 5 7 2910 11
x9 x
18. a. y = 2x b. x 2y 1 = 0 c. 6x +2y = 0 d. x = 1 e. y = 3 f. y = x 1 g. 2x y +3 = 0
em ( 1; 1), 2x + y 3 em (1; 1)
19. a. 2 ; arctan 43 b. arctan2p2
20. a. 2(1 1+ x) b. 2 2cos x c. 1 +105ex=2
s
13
2
2
2
3
21. a. 25 b. ab 2xy c. xy2 d. x(3x2x++22yy) e. xy f. 3 xy g. 3(x2 2yy2) + 2xy = 1 + 31xy2y+ 4y3
2y
y 1 x2 y2
1
y y=x
h. 10 103 cos y i. 1 j. 1 y cos
k.
l.
(
x + y)2 m.
n.
+e
2
2
2
x cos y
x1+x +y
x+y 1
x
+ x x2 + y2 r. y(x ln y y)
o. x y y p. xx + yy q. Cy
x(y ln x x)
Cx y x2 + y2
r
p
p
22. a. 4 b. 4=3 c. 2
x sen y
23. a. 43y3 b. (1 +sencosy y)3 c. 1 cos
3
cos y
14
~ es da Derivada
3. Aplicaco
1. Determine os intervalos de crescimento e decrescimento das funco~es
(a) y = 1 4x x2
(k) y = arcsen(1 + x)
(f) y = (x 1 1)2
(l) y = x ln x
(b) y = (x 2)2
(g) y = x2 6xx 16
(m)
y = 2 ex2 4x
(c) y = (x + 4)3
p
(h) y = (x 3) x
(n) y = 21=(x a)
(d) y = x2(x 3)
(i) y = x3 p3 x
x
(e) y = x x 2
(o) y = ex
(j) y = x + sen x
2. Determine os extremos locais das funco~es
x)
(n) y = x ln(1 + x)
(a) y = 2 + x x2
(h) y = (x 2)(8
2
x
(b) y = x3 3x2 + 3x + 2
(o) y = x ln x
16
(i)
y
=
3
2
(c) y = 2x + 3x 12x + 5
x(4 x2 )
(p) y = x ln2 x
4
(d) y = x2(x 12)2
(j)
y=p 2
(q) y = cosh x
x +8
(e) y = x(x 1)2(x 2)3
(r) y = xex
(k) y = p3 x2x 4
x3
(f) y = x2 + 3
(s) y = x2e x
3
2
2
(l) y = (x 1)
x
x2 2x + 2
(g) y = x 1
(t) y = ex
(m) y = x arctan x
3. Determine os intervalos de concavidade para cima e concavidade para baixo e os pontos de in
ex~ao
dos gracos:
x3
(a) y = x3 6x2 + 12x + 4
(f) y = arctan x x
(d)
y= 2
x
+
12
(b) y = (x + 1)4
(g) y = x2 ln x
1
p
(c) y = x + 3
(e) y = 3 4x3 12x
(h) y = (1 + x2) ex
4. Determine assntotas dos gracos:
p
(e) y = x2 1
(i) y = e x2 + 2
(a) y = (x 1 2)2
x
(f)
y=p 2
x
(b) y = x2 4x + 3
x +3
(j) y = 1 1 ex
x2 + 1
x2
p
(g)
y
=
(c) y = x2 4
x2 1
(k) y = e1=x
2
3
(h) y = x 2 + pxx2 + 9
(d) y = x2x+ 9
(l) y = ln(1 + x)
p
5. Faca os gracos, determinando para cada funca~o: domnio, pontos de descontinuidade, extremos
locais, intervalos de crescimento e decrescimento, pontos de in
ex~ao e assntotas.
15
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
(f)
(g)
(h)
y = x3 3x2
y = 6x2 x4
y = (x 1)2 (x + 2)
(x2 5)3
y=
125
x2 2x + 2
y=
x 1
4
x 3
y=
x
4
x +3
y=
x p
p
y = x+ 4 x
(i)
(j)
(k)
(l)
(m)
(n)
(o)
(p)
(q)
y = 8+x
8 x
p
y =x x+3
p
y = 2x + 2 3 3 (x + 1)2
y = 2jxj x2
p 4 2
4 x
x
y = p3 2
y=
x
y = xe x
!
x2 x=a
y = a+
e
a
y = e8x x2 14
(r) y = lnpxx
(s)
(t)
(u)
(v)
(w)
(x)
(y)
(z)
y=
x
ln x
y = ln(1 + e x )
arcsen x
y=p
1 x2
y = x arctan x
y = x + 2 arctan x
y = earctan x
y = arctan(ln x)
y = xx
7. Problemas de otimizaca~o:
(a) Dentre todos os ret^angulos com uma dada area, qual tem o menor permetro?
(b) Uma caixa da base quadrada, sem tampa, deve ter 1 m3 de volume. Determine as dimens~oes
que exigem o mnimo de material.
(c) Como cortar um setor circular de uma folha redonda para fazer um funil de maximo volume?
(d) O texto deve ocupar 384 cm2 da pagina. As margens superiores e inferiores devem ser de
3 cm, e as margens esquerdas e direitas de 2 cm. Quais s~ao os tramanhos da pagina que
permitem economizar melhor o papel?
(e) O preco de qualquer brilhante e proporcional ao quadrado da massa. Um brilhante foi quebrado em duas partes. Quais s~ao os tamanhos das partes, se aconteceu a perda maxima do
preco?
(f) Um hotel que cobra R$ 80,00 diaria, da descontos especiais a grupos. Se s~ao reservados mais
de 30 quartos, o preco de cada quarto e reduzido de uma quantia igual a R$ 1,00 vezes o
numero de quartos reservados. Cada quarto alugado acarreta uma despesa diaria de R$ 6,00
de limpeza e manutenca~o. Quantos quartos devem ser alugados para produzir a receita diaria
maxima?
(g) Os gastos de combustvel de um navio s~ao proporcionais ao cubo da velocidade. Sabe-se que
com a velocidade de 10 km/h gastam-se R$30 por hora. Outros gastos, que n~ao dependem
da velocidade, s~ao R$480 por hora. Com qual velocidade os gastos para 1 km de dist^ancia
ser~ao mnimos?
16
(h) Uma estatua com 4 m de altura esta em cima de uma coluna de 5,6 m de altura. Em qual
dist^ancia da coluna deve estar uma pessoa com 1,6 de altura para ver a estatua com o maior
a^ngulo possvel?
(i) Determine a dist^ancia mais curta entre o ponto (0; b) e a parabola y = x2.
(j) Uma bateria de voltagem V e resist^encia interna r esta ligada a um circuito de resist^encia R.
Pela lei de Ohm, V = I (R + r), I e a corrente no circuito. Qual deve ser a resist^encia R para
que a pot^encia P = I 2R seja maxima?
8. Calcule limites usando a regra de L'Hopital
a
x3 2x2 x + 2
(n)
lim
x
sen
(a) xlim
x!1
x
!1 x3 7x + 6
(o) xlim
ln x ln(x 1)
x cos x sen x
!1
(b) xlim
3
!0
x
x
1
1
x
(p) xlim
(c) xlim
!
1
x 1 ln x
!1 1 sen (x=2)
1
5
tan x sen x
(q)
lim
(d) xlim
2
x
!
3
x 3 x x 6
!0 x sen x
2
2 tan x
1p
1p
(e) x!lim=4 sec1 +x cos4
(r)
lim
x
!
1
x
2(1 x) 3(1 3 x)
tan x
(f) x!lim=2 tan
(s) x!lim=2 cotx x 2 cos
5x
x
ex
(t) xlim
xx
(g) xlim
!1 x5
!0
ln x
(u) x!lim+1 x1=x
(h) xlim
3x
!1 p
=x
(v) xlim
x3=(4+ln x)
(i) xlim
!
0
!0 cot(x=2)
(w) xlim
(1 x)cos(x=2)
ln(sen
mx)
!
1
(j) xlim
!0 ln sen x
(x) xlim
(1 + x2)1=x
(k) xlim
(1
cos
x
)
cot
x
!
0
!0
(y) xlim
x1=(1 x)
(l) xlim
(1 x) tan x
!1
!1
2
(m) xlim
arcsen x cot x
(z) xlim
(cot x)sen x
!0
!0
Respostas
1. a. ( 1; 2) cresce, ( 2; 1) desrcesce; b. ( 1; 2) descresce, (2; 1) cresce; c. ( 1; 1) cresce;
d. ( 1; 0) e (2; 1) cresce, (0; 2) decresce; e. ( 1; 2) e (2; 1) decresce; f. ( 1; 1) cresce, (1; 1)
decresce; g. ( 1; 2), ( 2; 8) e (8; 1) decresce; h. (0; 1) decresce, (1; 1) cresce; i. ( 1; 1) e
(1; 1) cresce, ( 1; 1) decresce; j. ( 1; 1) cresce; k. ( 2; 0) cresce; l. (0; 1=e) decresce, (1=e; 1)
cresce; m. ( 1; 2) decresce, (2; 1) cresce; n. ( 1; a) e (a; 1) decresce; o. ( 1; 0) e (0; 1)
decresce, (1; 1) cresce.
2. a. ymax = 9=4 em x = 1=2; b. n~ao ha; c. ymax = 25 em x = 2, ymin = 2 em x = 1;
d. ymin = 0 em x = 0, ymin = 0 em x = 12, ymax = 1296 em x = 6; e. ymin 0; 76 em x 0; 23,
17
3.
4.
5. Para ver os gracos, utilize www.wolframalpha.com ! Examples ! Plotting and Graphics. p
a. ymax = 0 em x = 0, ymin = 4 em x = 2, p. de in
ex~ao (1; 2); b. ymax = 1 em x = 3,
ymin = 0 em x = 0, p. de in
ex~ao (1; 5=9); c. ymax = 4 em x = 1, ymin = 0 em x = 1, p.
de in
ex~ao (0; 2); d. ymin = 1 em x = 0, p. de in
ex~ao (5; 0), (1; 64=125); e. ymax = 2
em x = 0, ymin = 2 em x = 2, assntotas x = 1, y = x 1; f. p. de in
ex~ao (1; 2),
assntota x = 0;p g. ymax = 4 em x = 1, ymin = 4 em x = 1, assntota x = 0; h. domnio
[0; 4], ymax = 2 2 em x = 2; i. domnio [ 8; 8], p. de in
ex~ao (0; 0); j. domnio [ 3; 1),
ymin = 2 em x = 2; k. ymax = 0 em x = 1, ymin = 1 em x = 0; l. ymax = 1 em x = 1,
ymin = 0 em x = 0; m. domnio ( 2;p2), ypmin = 2 em xp= 0, assntotas
x = 2; n. domnio
( 1; 1) [ ( 1; 1) [ (1; 1), ymax = 3= 3 2 em x = 3, ymin = p3= p3 2 em x = p3, p. de
in
ex~ao (3; 3=2), (0; 0), assntotas x = 1; o. ymax = 1=e em x = 1, p. de in
ex~ao (2; 2=e2),
3
2
assntota y = 0; p. p. de in
ex~
p ao ( 33=a;2 10a=e ), ( a; 2a=e), assntota y = 0; q. ymax = e em
x = 4, p. de in
ex~ao ((8 2 2)=2; e ), assntota y = 0; r. domnio (0; 1), ymax = 0; 74 em
x = e2 , p. de in
ex~ao (e8=3 ; 0; 7), assntotas x = 0, y = 0; s. domnio (0; 1) [ (1; 1), ymin = e em
x = e, p. de in
ex~ao (e2 ; e2 =2), assntota x = 0, y ! 0 quando x ! 0; t. assntotas y = 0 (direita)
e y = x (esquerda); u. domnio ( 1; 1), p. de in
ex~ao (0; 0), assntotas x = 1; v. ymin = 0
em x = 0, assntotas y = (x=2) 1 (direita) e y = (x=2) 1 (esquerda); w. ymax = 3=2 1
em x = 1, ymin = 1 + =2 em x = 1 p. de in
ex~ao (0; ), assntotas y = x + 2 (esquerda)
e y = x (direita); x. p. de in
ex~ao (0; 5; 1; 59), assntotas y 0; 21 (esquerda) e y 4; 81
(direita); y. domnio (0; 1), assntota y 1; 57, y ! =2 quando x ! 0; z. domnio (0; 1),
ymin = (1=e)1=e 0; 69 em x = 1=e 0; 37, y ! 1 quando x ! 0+ .
6. a. m = 1=2 em x = 1, M = 1=2 em x = 1; b. m = 0 em x = 0 e x = 10, M = 5 em x = 5;
c. m = 1=2 em x = (2k + 1)=4, M = 1 em x = k=2, k = 0; 1; 2; : : :; d. m = 0 em x = 1,
M = em x = 1; e. m = 1 em x = 1, M = 27 em x = 3; f. m = 6 em x = 1, M = 266
em x = 5; g. m = 1579 em x = 10, M = 3745 em x = 12;
p p
7. a. quadrado; b. 3 2 3 2 p314 m; c. = 2 2=3; d. 20 30 cm; e. em duas metades
iguais; f. 37 quartos; g. 20 km/h; h. 4p2 m; i. b se b < 12 ; b 14 se b > 21 ; j. R = r.
8. a. 1=2 b. 1=3 c. 1 d. 3 e. 1=2 f. 5 g. 1 h. 0 i. 2=2 j. 1 k. 0 l. 2= m. 1 n. a
o. 0 p. 1=2 q. 1=5 r. 1=12 s. 1 t. 1 u. 1 v. e3 w. 1 x. 1 y. 1=e z. e
p
18
4. Integral Indefinida
1. Ache o incremento y e a diferencial dy da funca~o y = 5x + x2 para x = 2 e x = 0; 001.
2. A area de um quadrado com o lado x e dada pela funca~o S = x2. Ache o icremento e a diferencial
desta funca~o e d^e uma interpretaca~o geometrica deles.
3. Ache a diferencial da funca~o para x e x dados
(a) y = cos x, x = 6 , x = 36
(c) y = tan x, x = 3 , x = 180
(b) y = p2x , x = 9, x = 0; 01
4. Ache dy em termos de x e dx
(b) y = 1 x x
(a) y = 1m
(c) y = arcsen xa
(d) y = arctan xa
(a) 5a2x6 dx
(b)
(c)
(6x2 + 8x + 3) dx
x(x + a)(x + b) dx
(d) (a + bx3)2 dx
(e)
(f)
2px dx
pdx
nx
x2
( p xn)2 dx
x
p
( ap px)4 dx
ax
3
(k)
(l)
xm
(q)
x2
dx
2
x +2
Z r
(o) cot2 ax dx
(p) cosx2dx
(x2)
(q) xsen (1 x2) dx
(d) 3xdx
2+5
(e) p7 dx5x2
Z
(f) pax4 dx x4
Z
(g)
(p) cot2 x dx
x2
1 + x6 dx
(n)
sec2(ax + b) dx
19
(v)
1 + 3 cos2 x sen 2x dx
(a)
(b)
(c)
(d)
(e)
+ sen 3x dx
(z) 1 cos
2 3x
(x) costan2 xx dx
2=3 x
(y) cot
sen 2x dx
Z
x 5 5 x2 dx
x3
dx
x8 + 5
2 + 2x2x+ 1 2xdx
2+1
2
p3 x3 dx
x +1
px dx 4
1 x
sen 2 x dx
p
(g)
2
psec x dx2
4 tan x
psen x cos 4x dx
(n) 1 + dx
cos2 x
2
(o) px1 dxx2 (x = sen t)
Z
(k) 2 sen x
2
8. Calcule as integrais usando a formula
u0 (x)
d(u(x))
dx =
= ln u(x) + C
u(x)
u(x)
2
2
(a) aa dxx
(g) x +x +5x3+ 7 dx
(m) x x2 5+x 4+ 6 dx
4 2
(n) 53x2 +2x7 dx
(b) 22xx ++ 31 dx,
(h) x +x x 1+ 1 dx
2
(use 22xx+3
xdx
+1 = 1 + 2x+1 )
(o)
b 2
2 5
x
(i) a + x a dx
(c) 31 + 23xx dx
(p) 2xxdx
x
2+3
(j) (x + 1)2 dx
xdx
(d) a + bx
(q) a2axx2 ++bb2 dx
(use xdx = 12 d(x2 + 1))
px + ln x
p
ax + b
x
arctan 2x dx
(e) x
dx
(k)
dx
(r)
+
x
1 + 4x2
2
3
(f) xx +11 dx
(l) a2 x x2 dx
(s) sen (lg x) dxx
(f)
Z
(a) 3xex dx
(b)
ae
(c) 42
Z
(d) (
et
(e) (ex=a + e
mx dx
)2dx
x
x 2
(f) (a axbbx ) dx
Z
3x dx
t
x=a
(g)
) dt
20
a2px 1
dx
ax
(h)
2
x e (x +1) dx
(i)
(j)
(k)
(l)
(m)
x 7x dx
e1=x
dx
x2
p
5 x pdxx
ex
dx
ex 1
ex a bex dx
dx
(o) 2x + 3 (use
x
(p) 1a+ dx
a2x
1
1
=
2x +3 3 1
2x x )
2 +3
(s)
senh 2x dx
(t)
tanh x dx
(u)
coth x dx
(v)
(w)
(x)
(y)
x2 cosh (x3 + 3) dx
3 tanh x dx
cosh 2x
p
p dx
(use
u = ex
x
e 1
2x
p ex dx
e +1
1)
(a) arcsen x dx
(b)
(c)
(d)
(e)
x cos 3x dx
x
dx
ex
x 2 x dx
x2 e3x dx
(j)
x3
lnp x dx
x
(k)
(b)
(c)
dx
2
x + 2x + 5
dx
2
x + 2x
dx
2
3x x + 1
(d)
(e)
(f)
xdx
2
x 7x + 13
3x 2 dx
2
x 4x + 5
(x 1)2 dx
x2 + 3x + 4
21
eax sen bx dx
x arctan x dx
(g)
(h)
x2 dx
x2 6x + 10
xdx
4
x 2x2 1
(e) (x 1)2(xx2dx+ 2x + 2)
4
(f) xx4 dx1
Z
dx
xm+1
b. (1 dxx)2 c. pa2dx x2 d.
a dx
2
a + x2
3
2
x4
+ (a + b) x + ab x
ab
b2
2x 2px
5. a. 57 a2x7 b. 2x3 + 4x2 + 3x c. 4
d.
a2 x + x4 + x7 e.
3
2
2
7
3
p
p
p
nx(n 1)=n
9
9
1
2
3
3
2
4
=
3
5
=
3
2
=
3
7
=
3
3
2
4
3
n
f. n 1 g. nx h. a x 5 a x + 7 a x 3 x i. 5 x x + x j. 13 x x 7 x2 p3 x
p
p
p
3
p
2
x2m x 2x2n x 4xm+n x
3
6 x k. 4m + 1 + 4n + 1 2m + 2n + 1 l. 2apax 4ax+4xpax 2x2+ 52pxax m. p17 arctan px7
n. arcsen 2px 2 o. tan x x p. cot x x q. x p2 arctan px2
p
p
6. a. 2bp1 y b. 32b (a bx)3 c. x2 + 1 d. p115 arctan x 35
e. p15 arctan x 57
2
p
j. 1b cos(a+bx) k. 2 sen px2
1
1
x p. tan2 x q. cos(1 x2 )
2
2
2
3
(1 + 3 cos x) w. 34 tan4 x3
r
2
f. 21 arcsen xa2 g. 13 arctan x3 h. 32 (arcsen x)3 i. 41 arctan x2
l. x 21a cos 2ax m. 2sen px n. a1 tan(ax + b) o. cotaax
4
p
r. a2 sen 2 xa s. sen246x t. 4a sen1 4ax u. 12 cos 2x v. 29
p
x. 23 tan3 x y. 53 cot5=3 x z. 13 tan 3x + cos13x
4
p
p
7. a. 125 5 (5 x2)6 b. 4p1 5 arctan px 5 c. 2 arctan( 2x) 4(2x21 + 1) d. 21 3 (x3 + 1)2
p
1
x sen x
1
5
2
e. 2 arcsen (x ) f. 2 2 g. arcsen 2 tan x h. p3 arcsen 23x + 4 3x2
q
i. p 21
a
0 s
a bA
@x
arctan
2
a+b
b
j.
2
k. 21 arcsen senp2x l. 2 cot2x
o. 2 arcsen x 12 x 1 x2 p. 31 2 x2(4+
T
2
t
2 cos T + '0
tan
x
1
p
22
x x
ax
1 42 3x d. et+e t e. a e2x=a a e 2x=a+2x f. 1
9. a. ln33 e+ 1 b. ma e mx c. 3 ln4
2
2
ln a ln b bx
p
bx
2
1
1
2
1
2
2x g. ln a 3 a3x=2 + a x=2 h. 2ex2+1 i. 2 ln7 7x j. e1=x k. ln 5 5 x l. ln jex 1j
ax
1 ln(2x + 3) p. 1 arctan ax q. arcsen et
m. 32b (a bex)3 n. 34a (ex=a + 1)4=3 o. x3 3 ln2
ln a
2
3
1
x
r. 5 cosh 5x 5 senh 5x s. 4 senh 2x 2 t. ln cosh x u. ln j senh xj v. 13 senh (x3 + 3)
w. ln1x 3 tanh x x. 2 arctan pex 1 y. 23 (ex 2)pex + 1
3x
p
10. a. xarcsen x + 1 x2 b. xsen3 3x + cos93x c. x e+x 1 d. x2lnx ln2 2+21 e. e27 (9x2 6x + 2)
3
3
f. x cos4 2x + sen82x g. x3 ln x x9 h. x ln2 x 2x ln x + x i. ln2xx2 4x1 2 j. 2px ln x 4px
2
ax
p
p
k. x 2+ 1 arctan x x2 l. x ln(x+ 1 + x2) 1 + x2 m. a2e+ b2 (asen bx b cos bx) n. x2 sen (ln x)
cos(ln x)
11. a. 21 arctan x +2 1 b. 12 ln x +x 2 c. p211 arctan 6px 111 d. 12 ln(x2 7x+13)+ p73 arctan 2xp3 7
e. 23 ln(x2 4x +15)+4arctan(x 2) f. x 52 ln(x2 +3x +4)+ p97 arctan 2xp+7 3 g. x +3 ln(x2
2 (p2 + 1)
x
1
6x + 10) + 8arctan(x 3) h. 4p2 ln x2 + (p2 1)
4
12. a. ln jx 2j + ln jx + 5j b. 21 ln (x +(x1)(+x2)+ 3)3 c. x + 16 ln jxj 92 ln jx 2j + 283 ln jx 3j
2
7 arctan(x +1) f. x + 1 ln x 1
d. x +1 1 + 21 ln jx2 1j e. 5(x 1 1) + 501 ln x(2x+ 212)
x + 2 25
4 x+1
1 arctan x
2
23
5. Integral Definida
1. Expresse em notaca~o de somaca~o
(a) 1 + 5 + 9 + 13 + 17
(c) 21 + 25 + 38 + 114
(b) 2 + 5 + 8 + 11 + 14
1+2+ 3 + 4
4 9 14 19
2 + 5 + 10 + 17 + 26 + 37
(d)
(e)
(a)
(b)
n
X
k=1
n
X
k=1
n
X
(ak
ak 1 ) = an a0
n2
n
2
2
+
2 2 (sugest~ao : k (k 1) = 2k 1)
k=
k2 =
n3
n4
n n
3
3
2
+
3 2 + 6 (sugest~ao : k (k 1) = 3k 3k + 1)
n n
+
+ 4 (sugest~ao : k4 (k 1)4 = 4k3 6k2 + 4k 1)
4
2
k=1
3. Expresse a soma em termos de n
(c)
(a)
n
X
k=1
k3 =
(k2 + 3k + 5)
(b)
n
X
k=0
(3k2
2k + 1)
n
X
(c)
(k 3 + 2 k 2
k=3
k + 4)
x2 dx
(b)
b
a
x3 dx
0p
1 + t4 dt
px
(a) p3 x dx
Z
Z
(b) sen x dx
0
24
(c)
dx
1 + x2
1=p3
Z
(d)
12
Z=
1=2
Z2
(e) j1
0
(f)
dx
x2
xj dx
tan3 x dx
(g)
(x2
2x + 3) dx
8p
(h) ( 2x + p3 x) dx
Z
(j) cosh x dx
(k)
p
(i) 1 +y2 y dy
4
0
ln3
Z
ln2
dx
cosh 2x
Z
(l) senh 2x dx
6p
x
2 dx
dx
(b) p25 + 3x
0
(c)
z3
dz
z8 + 1
Z1
(e)
(g)
(h)
(a)
2
x cos x dx
Ze
(b) ln x dx
1
(c)
(d)
(f)
Z
(i)
arcsen px dx
x(1 x)
x2 )12 dx
x(2
x
p3
(j)
x dx
Ze
x ln x
Ze
dx
sen (ln x) dx
x
(k)
(e)
(f)
ex
1 + e2x dx
p
x15 1 + 3x8 dx
x3 e2x dx
ex
sen x dx
25
xe x dx
e
ax
2x, y = x2
y = x2 , y = x2 =2, y = 2x
2 x2
x3
y= ,y=4
3
3
1 , y = x2
y=
1 + x2
2
y=3
x2 + y2 = 8, y2 = 2x
Respostas
1. a.
k=1
(4k 3) b.
n=1
(3n 1) c.
k=1
3k
k
d.
e. (k2 + 1)
1
5
k
1
k=1
k=1
X
2.
3
2
4
3. a. n3 + 2n2 + 203 n b. n3 + n2 + n2 + 1 c. n4 + 67 n3 + 34 n2 + 133 n 24
3 3
4 4
4. a. b 3 a b. b 4 a
5. a. 8 b. 0 c. 10 d. 12 cos '
p
x cos(1=x2 )
p
6. a. senx x b. 1 + x4 c. cos
2 x + x2
7. a. 45=4 b. 2 c. =6 d. =3 e. 1 f. 0 g. 7=3 h. 100=3 i. 7=4 j. 12 e 1e
l. 14 senh 2 2
8. a. 16=3 b. 2=3 c. =16 d. 1=6 e. 2=4 f. 8191=26 g. 33=28 h. 29=270
j. 1 cos 1 k. arctan e 4
2
9. a. 2 1 b. 1 c. e 8+ 3 d. 1 +2 e e. 1 f. a2 +a b2
10. a. 32=3 b. 1=2 c. 17=4 d. 2 e. 12 f. 4p2=3 g. 9=2 h. 32=3 i. 4 j. 32=3 k. 2
2 + 34
26
k. 1=5
i. ln 2
1 l.
3