Sei sulla pagina 1di 32

O VALOR ECOSSISTMICO DA INFRAESTRUTURA VERDE:

a integrao das perspetivas econmica, social e ecolgica


Seminrio, Vila Nova de Famalico, 18 Junho de 2014

REAS AGRCOLAS E FLORESTAIS


DA CIDADE ALARGADA
Jorge Carvalho e Ana Blanco

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

CIDADE ALARGADA

integra:
- Espaos urbanos
- Espaos urbano/rurais
(ocupao dispersa)
- Espaos agrcolas e
florestais da cidade

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

CIDADE ALARGADA

integra:
- Espaos urbanos
- Espaos urbano/rurais
(ocupao dispersa)
- Espaos agrcolas e
florestais da cidade

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

CIDADE ALARGADA

integra:
- Espaos urbanos
- Espaos urbano/rurais
(ocupao dispersa)
- Espaos agrcolas e
florestais da cidade

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

CIDADE ALARGADA

integra:
- Espaos urbanos
- Espaos urbano/rurais
(ocupao dispersa)
- Espaos agrcolas e
florestais da cidade

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais
Especificidade
Como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - especificidade


Hbrido Urbano/Rural

Em desequilbrio
(avano do urbano sobre o rural)

Mas que como hbrido se manter


(e que como tal deve ser assumido e ordenado)

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - como ordenar?


FOMENTAR E RECRIAR OS USOS RURAIS

Prdios em Espao Urbano/Rural integram:


- Parcela edificatria (faixa marginal via)
- Parcela de uso rural (afastada da via, ou sujeita a servido)

Sobre estes prdios fazer incidir:


- nus de indivisibilidade
- Dever de aproveitamento rural, com consequncias fiscais

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - face Lei de Bases


Lei de Bases mantm dicotomia urbano/rural (Art 10) :
2. b) Solo urbano o que est total ou parcialmente urbanizado ou
edificado e, como tal, afeto em plano territorial urbanizao
ou edificao;
2. a) Solo rstico, .. aquele que no seja classificado como
urbano.
Mas DR 11/09 prev as categorias:
- Espaos urbanos de baixa densidade - Art 21 1. f)
- Espaos rurais de ocupao dispersa - Art 19 2. b)
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - exemplo de aplicao (Abrantes)

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - exemplo de aplicao (Abrantes)


SOLO URBANO
1. O solo urbano delimitado o necessrio e o suficiente para
assegurar o desenvolvimento edificatrio e econmico da Cidade.
2. O solo urbano delimitado pelo Plano tem como objetivos:
a) O fomento da regenerao urbana.
b) A estruturao da Cidade, conforme
c) A indispensvel colmatao urbana, face .
3. O solo urbano integra espaos urbanos de baixa densidade,
assumidos como categoria hbrida urbano/rural, exigindo
regulamentao prpria.
SOLO RURAL
1. O solo rural abrangido pelo Plano o necessrio para estabelecer
uma interveno integrada de planeamento, assegurando servios
de ecossistemas.
2. O solo rural integrado no Plano tem como objetivos:
a) A proteo de valores ambientais e paisagsticos.
b) A produo de externalidades positivas para ... toda a Cidade
c) O fomento do potencial econmico prprio, articulando produo
primria com atividades recreativas, pedaggicas, de hotelaria, .
3. O solo rural integra espaos de edificao dispersa, assumidos como
categoria hbrida rural/urbana, exigindo regulamentao prpria.
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - exemplo de aplicao (Abrantes)


Seco x - Espaos Urbanos de Baixa Densidade
Art. x mbito, objetivos e identificao
1. Os espaos urbanos de baixa densidade so dominantemente
constitudos por parcelas com edificao e possibilidade de
utilizao agrcola, marginadas por arruamentos infraestruturados.
Art. x - Regras aplicveis
1. O espao pblico obedece s seguintes regras:
a) constitudo dominantemente por arruamentos existentes, nos
quais podem ocorrer alargamentos.
c) No permitida a abertura de novos arruamentos para alm dos
expressamente previstos na Planta de Zonamento.
e) Os arruamentos so servidos por redes pblicas de (todas,
podendo adotar solues areas)
2. O parcelamento obedece s seguintes regras:
a) Os lotes resultantes tm frente mnima de 15m.
d) Quando o prdio objeto de loteamento incluir uma parcela
classificada como rural, tal parcela integrada num dos lotes
urbanos a constituir, no podendo ser edificada.
4. A edificao, em prdios existentes ou a constituir por loteamento,
obedece s seguintes regras:
c) rea de construo 16m2/ m de frente da parcela.

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos urbano/rurais - exemplo de aplicao (Abrantes)


Seco x - Espaos Rurais de Edificao Dispersa
Art. x mbito, objetivos e identificao
1. so constitudos por parcelas de uso rural pontuadas por edifcios.
Art. x - Regras aplicveis
1. destinam-se a usos mltiplos, com predominncia de
agricultura de policultura, mas admitindo:
a) Usos associados a edifcio, salvo indstrias do tipo I e II.
b) Usos florestais, salvo de espcies introduzidas de crescimento
rpido.
2. Parcelamento admitido:
a) Parcelamento rural obedecendo unidade mnima de cultura.
b) Destaque para edificao, desde que as duas parcelas
resultantes tenham rea 5.000m2.
3. Servio de infraestruturas:
a) Vias existentes, no sendo permitida a abertura de novas,
salvo se expressamente previstas na Planta de Zonamento.
b) Redes pblicas eltrica area de baixa tenso, de
abastecimento de gua e de recolha de resduos no orgnicos.
4. A edificao obedece s seguintes regras:
a) admitida em todos os prdios legalmente constitudos, desde que
no implique qualquer investimento pblico em infraestruturas.
c) A rea de construo no pode ultrapassar o maior dos seguintes
valores: 200m2; o resultante da aplicao ao prdio de um ndice de
0,06 m2 de ac/ m2 de terreno.

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade


Especificidade

Potencialidades

Como ordenar?

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade - especificidade


Proximidade cidade

Expectativa edificatria

Abandono de outros usos para obteno de renda

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade - potencialidades


Usos potenciais:
- Agricultura de proximidade e tradicional
- Atividades de natureza, aes pedaggica, hotelaria e espaos de eventos
- Suporte para rede de percursos pedonais
Efeitos (da sua integrao em estrutura ecolgica urbana):
- Amenizao climtica e disperso da poluio atmosfrica
- Infiltrao de guas pluviais
- Efeitos cnicos

Externalidades
ambientais
positivas

- Criao de externalidades econmicas positivas

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade - como ordenar?


INSTRUMENTOS:

Estatuto especial (servido de utilidade pblica,


anulando expectativa edificatria)

Incentivos (iseno fiscal; apoio tcnico-financeiro)


FUNDO ECO-PEREQUATIVO

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

FUNDO ECO-PEREQUATIVO

MAIS VALIAS
GERADAS PELA
EDIFICABILIDADE

RECETORES DIRETOS
DE
EXTERNALIDADES
POSITIVAS

FUNDO
ECO/ URBANO/ PERQUATIVO

ATENUAR CONTRADIES ENTRE FUNO SOCIAL E PROPRIEDADE DO SOLO:

USOS
GERADORES DE
EXTERNALIDADES POSITIVAS
(AMBIENTAIS OU
ECONMICO/ FUNDIRIAS)

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade - face Lei de Bases


Art. 62. 4)
Os municpios devem constituir um Fundo Municipal de Sustentabilidade
Ambiental e Urbanstica, ao qual so afetas receitas resultantes da
redistribuio de mais-valias, com vista a promover:
- a reabilitao urbana,
- a sustentabilidade dos ecossistemas e a prestao de servios ambientais,
sem prejuzo do municpio poder afetar outras receitas urbansticas a este
Fundo, com vista a promover a criao, manuteno e reforo de
infraestruturas, equipamentos ou reas de uso pblico.

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes


SOLO RURAL
1. O solo rural abrangido pelo Plano o
necessrio para estabelecer uma
interveno integrada de planeamento,
assegurando servios de ecossistemas.
2. O solo rural integrado no Plano tem como
objetivos:
a) A proteo de valores ambientais e
paisagsticos.
b) A produo de externalidades positivas
para a generalidade da Cidade, de natureza
ambiental e de natureza econmica.
c) O fomento do potencial econmico
prprio, articulando produo primria
com atividades recreativas de mbito
ambiental, pedaggicas, de hotelaria e de
produo de eventos.
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes


Solo rural, categorias e subcategorias:
1. Espaos Rurais de Conservao:
a) Galerias Ripcolas,
b) Espaos Agrcolas de Conservao
c) Espaos Florestais de Conservao
2. Espao Agrcolas:
a) Agrcolas de Policultura
b) Agrcolas de Produo Intensiva
3. Espaos Florestais:
a) Florestais de Baixa Combustibilidade
b) Florestais de Produo
4. Outros Espaos Rurais
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes


Solo rural, categorias e subcategorias:
1. Espaos Rurais de Conservao:
a) Galerias Ripcolas,
b) Espaos Agrcolas de Conservao
c) Espaos Florestais de Conservao
2. Espao Agrcolas:
a) Agrcolas de Policultura
b) Agrcolas de Produo Intensiva
3. Espaos Florestais:
a) Florestais de Baixa Combustibilidade
b) Florestais de Produo
4. Outros Espaos Rurais
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes


Solo rural, categorias e subcategorias:
1. Espaos Rurais de Conservao:
a) Galerias Ripcolas,
b) Espaos Agrcolas de Conservao
c) Espaos Florestais de Conservao
2. Espao Agrcolas:
a) Agrcolas de Policultura
b) Agrcolas de Produo Intensiva
3. Espaos Florestais:
a) Florestais de Baixa Combustibilidade
b) Florestais de Produo
4. Outros Espaos Rurais
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes


Solo rural, categorias e subcategorias:
1. Espaos Rurais de Conservao:
a) Galerias Ripcolas,
b) Espaos Agrcolas de Conservao
c) Espaos Florestais de Conservao
2. Espao Agrcolas:
a) Agrcolas de Policultura
b) Agrcolas de Produo Intensiva
3. Espaos Florestais:
a) Florestais de Baixa Combustibilidade
b) Florestais de Produo
4. Outros Espaos Rurais
O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Espaos Agrcolas e Florestais da Cidade exemplo Abrantes

Regulamentao de usos, externalidades e


utilizao do fundo municipal de sustentabilidade ambiental e urbanstica
Categoria de espaos rurais

Espaos de Conservao
Espaos
Agrcolas

Policultura

Espaos
Florestais

Baixa combustibilidade

Produo intensiva

Produo

Condicionantes a
atividade
Edificabilidade
agrcola ou
florestal

Produo de
externalidades
positivas

Fundo municipal
de
sustentabilidade
ambiental e
urbanstica

significativos

mnima

significativa

utilizar

alguns

alguma

alguma

talvez utilizar

mnimos

alguma

pouca

no utilizar

alguns

alguma

alguma

talvez utilizar

mnimos

nenhuma

pouca

no utilizar

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

CIDADE ALARGADA

integra:
- Espaos urbanos
- Espaos urbano/rurais
(ocupao dispersa)
- Espaos agrcolas e
florestais da cidade

O VALOR ECONMICO DOS SERVIOS PRESTADOS PELOS ESPAOS VERDES: a integrao das perspetivas econmica, social e ambiental | CMVNF/ADRAVE| 18 Junho 2014| Jorge Carvalho e Ana Blanco

Potrebbero piacerti anche