Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Khoa in - in t
n mn hc
Thuyt minh n mn hc
in t cng sut
ti:
Thit k v tnh ton mch iu khin tc ng
c in
mt chiu kch t c lp
Gio vin hng dn: Quang Huy
Trn
Nhn Qu
Sinh vin thc
hin:
Lp:
K4H
Hng Yn, 2007
1
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
n mn hc
Ngnh o to: K thut in.
Kha hc: 2006 - 2008
Gio vin hng dn :
Quang Huy
Trn Nhn Qu
Sinh vin thc hin :
Nguyn Th Kim Oanh
Hong Cng Thi
1/ Tn ti:
Thit k v tnh ton mch iu khin tc ng
c in mt chiu kch t c lp
2/ Ni dung cn hon thnh:
1- Nghin cu cu to v nguyn l hot ng ca mt s
phn t bn dn cng sut.
2-
mt chiu.
3- Thit k, tnh ton c mch lc v mch iu khin s
dng cc van bn dn
iu khin tc ng c in mt
Quang Huy
2
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ngy
thng
nm2007
Li ni u
3
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
4
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Mc lc
Tn mc
Chng 1. Gii thiu v van bn dn
A. Gii thiu c im vt liu bn dn
Trang
7
9
9
1.1. Cu to
1.2. Nguyn l hot ng
1.3. ng dng
II. Transistor cng sut
11
2.1. Cu to v k hiu
2.2. Nguyn l hot ng
2.3. ng dng ca Transistor cng sut
2.4. Transistor Mos cng sut
III.Tiristor
16
3.1 Cu to ca Tiristor
3.2 Nguyn l hot ng
3.3.ng dng ca Tiristor
Chng 2: Tng quan v ng c in
mt chiu
19
22
5
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
25
28
34
c in mt chiu
44
44
45
46
6
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
56
mch t)
Tnh ton dy qun.
Kt cu dy dn s cp.
Kt cu dy qun th cp.
Tnh kch thc mch t.
Tnh khi lng ca st v ng
63
67
7
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
8. To ngun nui
9. Tnh ton my bin p ngun nui v ng
pha.
Chng 1
8
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
P
P
N
q
- 0
(
)
Ant
Kato
(
t)
Hnh 1. a- Cu to ca diode
b- K hiu ca diode
Diode cng sut l linh kin bn dn c hai cc, c cu to bi
mt lp bn dn N v mt lp bn dn P ghp li. Silic l mt nguyn
t ha hc thuc nhm IV trong bng h thng tun hon. Silic c 4
9
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ei
P
N
U
+
-( a )
Ei
P
N
U
(b)
+
10
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
(1.1)
Trong :
IS: Dng in r, khong vi chc mA
E = 1,59.10-19 Coulomb
K = 1,38.10-23 hng s Bolzmann
T = 273 + t0 nhit tuyt i (0K)
t0 : Nhit ca mi trng (0C)
U : in p t trn Diode (V)
1
U
UZ
U
Gio vin
hng
dn:
Quang Huy
2
11
n mn hc
U Uz
0,8)U2.
12
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
C
N
P
N
P
P
N
C
B
E
( b
( a
)
)
Hnh4.
Transistor PNP
a- Cu to, b- k hiu
C
B
E
(a)
(b)
a- Cu to, b- k hiu
b- K hiu
b- K hiu
V mt vt l transistor gm ba phn: phn pht, phn nn
v phn thu c dng ng ct dng in mt chiu c cng
tng i ln. Transistor gm ba cc: - Baz (B)
- Collector (C)
- Emitor (E)
13
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Lp bn dn N ca cc C s xc nh in p nh thng ca
tip gip B C v ca C E. Transistor cng sut cn gi l Bipolar
Transistor v dng in trong cu trc bn dn bao gm c hai loi
in tch m v dng.
Trong ch tuyn tnh hay cn gi l ch khuch i
Transistor l phn t khuch i dng in vi dng Colector (dng
ti) bng ln dng Baz (dng iu khin).
IC = . IB
= 10
B
IB
IC
C
UC
UB EE
IE
E
E
B
(
)
(
)
E
Emit
er
C
pP
IE
UCC
RE
IE
+
RC
Colec
tor
C
Bas
e
+
-
IC
UEE
14
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
0,999.
0.
15
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I
IC
C
quy lut nh dng in
gp trnh hin tng chc thng th cp.
a
a
( a
)( a
)
b
b
UCE
UCE
IC
IC
IC
IC
UC
UC
( b
)(E b
)
E
CE
cho khi Transistor
ng, in p st bn trong c gi tr
Vng
tuylm vic ch bo ha, tc l I B phi
nh, ngi ta phi cho n
n
tn Vng gn bo
16
ha
h
Gio vinVng
hng dn:
bo I Quang Huy
C
ha
n mn hc
in p mng
ngun ( a
)
= 9V
=
7,5V
=
6V
=
4,5V
=
3V
Mng
C
a
(b)
Ngu
n
17
n mn hc
b- K hiu thng
thng knh N
Transistor Mos l loi dng c chuyn mch nhanh. Vi in p
100V tn hao dn chng ln hn Transistor lng cc v Thyristor,
nhng tn hao chuyn mch nh hn nhiu. H s nhit in tr
ca Transistor Mos l dng. Dng in v in p cho php ca
Transistor Mos nh hn ca Transistor lng cc v Thyristor.
III.Tiristor
3.1 Cu to ca Tiristor
Thyristor l linh kin gm 4 lp bn dn PNPN lin tip to nn
ant, katt v cc iu khin.
A
P1
N1
P2
N2
J1
J2
J3
G
K
(a)
(b)
Hnh11. a l cu to, b l k hiu
Thyristor gm mt a Silic t n th loi N, trn lp m
loi bn dn P c cc iu khin bng dy nhm, cc lp chuyn
tip c to nn bng k thut bay hi ca Gali.
3.2 Nguyn l hot ng
18
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I
U
Z
IH
0
Uc
+) M thyristor
Cho mt xung in p dng Us tc ng vo cc G (dng so
vi K), Cc in t t N2 sang P2. n y mt s t in t chy
vo cc G v hnh thnh dng iu khin Is chy theo mch G- J3K-G cn phn ln in t chu sc ht ca in trng tng hp ca
mt ghp J2 lao vo vng chuyn tip ny, tng tc, ng nng ln
b gy cc lin kt nguyn t silc to nn cc nguyn t t do mi. S
nguyn t mi c gii phng tham gia bn ph trong vng k tip.
Kt qu l phn ng dy truyn xut hin nhiu in t chy vo
N1 qua P1 v n cc dng ca ngun in ngoi gy nn hin tng dn o t, J2 tr thnh mt ghp dn in, bt u t mt
im xung quanh cc G ri pht trin ra ton b mt ghp.
19
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I
i
t0
t1 t2
20
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
- Khng ch pha
- Np cquy
21
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ru R f
Uu
.M
K ( K ) 2
tnh c ca ng c l ng
thng.
Do R rt nh, nn khi ti thay i t
M khng n nh mc th tc
M
Hnh 1. ng
m
c tnh c ca
dng c in
kch t song song
2
K
22
Gio vin hng dn: Quang Huy
C M .U
Ce. K .M
n mn hc
Ru
C e .K
nu b qua R th:
U2
hay: M= 2
M
n
M*
Hnh 2 ng c
tnh c cam ng
c mt chiu kch t
ni tip
23
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
24
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
25
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
26
Gio vin hng dn: Quang Huy
380
V
U
n mn hc
LK
CKT
Hnh 3. S nguyn l
iu chnh tc
CMCKTL bng thay
i in p phn ng
B : b bin i in p
UK : in p iu khin
: ng c in mt chiu kch t c lp
b. Phng trnh c tnh c :
n
Ru R f
U
M
K E dm K E K M dm 2
c. H c tnh c :
n0
ncb
n1
n2
n3
TN ( Um )
U
1
MC
Hnh 4. H c tnh U
c khi thay i in p t vo
phnd.ng
ng
Nhn
xtc.
:
27
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
380
V
U
LK
CKT
Hnh 5. S
nguyn l iu
chnh tc
CMCKTL bng thay
i t thng mch
kch t.
R Rf
U dm
u
M
KE KE KM 2
c. H c tnh c :
n
n
Mn
nn
c
2
b
m
0
m > 1
2
> 2
M
MC M2
M1
d. Nhn xt :
i t thng.
28
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
iu chnh tc :
Khi iu chnh tc ca h thng truyn ng in ta
cn ch v cn c vo cc ch tiu sau y nh gi cht lng ca h thng truyn ng in:
1. Phm vi iu chnh tc ( Dy iu chnh ):
Phm vi iu chnh tc D l t s gia tc ln nht
nmax v tc b nht nmin m ngi ta c th iu chnh c ti gi
tr ph ti l nh mc:
D = nmax/nmin.
Trong :
- nmax : c gii hn bi bn c hc.
- nmin : c gii hn bi phm vi cho php ca ng c, thng thng ngi ta chn nmin lm n v.
Phm vi iu chnh cng ln th cng tt v ph thuc vo
yu cu ca tng h thng, kh nng tng phng php iu chnh.
2. Sai s tc (sai lch tnh):
L i lng c trng cho chnh xc tc t n .
S%=(n - n)/n
Trong : n l tc t (rad/s).
n l tc thc t ca ng c (rad/s).
Khi n = n th h thng t c chnh xc cao.
S cng nh th chnh xc cng cao.
29
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
30
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
chng 3
tnh ton v thit k mch iu khin tc ng c
in mt chiu kch t c lp dng in t cng sut
iu khin tc ng c in, ta chn chnh lu cu
ba pha, v y l s c cht lng in p ra tt nht trong cc
s chnh lu thng gp.S chnh lu cu ba pha iu khin
i xng c dng nhiu trong cc trng hp ti c yu cu v vic
hon tr nng lng v li.
Phn I :
1. Nguyn l hot ng
a. S nguyn l
Hnh1. S nguyn l
31
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
b. Nguyn l lm vic.
- Gi s mch ang lm vic ch xc lp, in p pha
th cp ln lt l
ua =
U2sin t; ub =
U2sin( t-
2.
4.
); uc = 2 U2sin( t),
3
3
, th cp van T5 v T6 ang
dn in.
- n thi im t =
+ n 3.
3.
n 3.
+ th cp van T1 v T6 vn dn
in.
- n thi im t = 3.
+ n 5.
th cp van T1 v T2 s dn in.
- n thi im t = 5.
32
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
- n thi im t = 5.
- n thi im t = 7.
th ua = uc v uc c xu hng dng
n 7.
th cp van T2 v T3 vn dn in.
- n thi im t = 7.
+ n 9.
v T4 s dn in.
- n thi im t = 9.
th ub = uc v uc c xu hng dng
n 9.
+ th cp van T3 v T4 vn
dn in
33
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
- n thi im t = 9.
- n thi im t =11.
th ua = ub tuy nhin ua c xu h-
n 11.
+ th cp van
T5 v T4 vn dn in.
- n thi im t =11.
- n thi im t = 13.
th ua = uc, v ua c xu hng d-
n 13.
+ ,
34
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
35
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Uti= 6.
1
2.
3.
6 U2sin( t+
) =
3. 6 .U 2
[cos(
) - cos(2 )].
3
3
1
2.
3.
Iti = Iti/3.
U2.
36
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
=0
I(M)
= /2
= 5/6
max
H c tnh c h chnh lu - ng c
Hin tng gin on dng in chnh lu xy ra do nng lng
in t tch ly trong mch khi dng in tng khng duy tr
tnh cht lin tc ca dng in khi n gim lc ny gc dn ca
van tr nn nh hn 2/m (vi m: s ln p mch ca s chnh
lu) dng in qua van tr v khng trc khi van k tip bt u
dn trong khong dn ca van th S chnh lu bng S
ngun.
hn ch dng in gin on gy ra trong chuyn mch,
th in cm ca mch phi ln, do ta mc ni tip mt
cun khng vo phn ng ca ng c.
37
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
- Phng ca
php
I iu khin theo pha ngang: phng php ny c
u im l c mch pht xung iu khin n gin nhng c 1 s
nhc im l Vng
phmI gin
vi iu khin gc m khng rng. Rt nhy vi
on
38
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
+ rng xung m bo yu cu lm
vic
+ Tng hp tn hiu d dng.
+ Gc m ca tiristoc th thay i c trong khong
rng.
+ dc sn trc ca xung m bo c h s khuch i
ph hp,
lm vic tin cy chnh xc vi nhy cao.
+ C th iu khin c h c cng sut ln.
p ng c cc yu cu cng ngh cng nh cc ch tiu
v cht lng lm vic cho nn chng em chn phng php iu
khin theo pha ng pht xung iu khin.
I
UL ~
BH FSRC
Urc
II
III
SS
TX
UkT
Uk
Hnh3. S khi ca mch pht xung iu khin
H thng pht xung ny gm cc khi chc nng sau:
39
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
+ Khi I
+ Khi II
: l khi so snh.
khin, l in p mt
chiu (Uk quyt nh gc iu khin ).
+ UkT : l in p iu khin tiristo, l chui cc xung
iu khin ly t u ra h thng iu khin v c truyn n
cc iu khin G v K ca thyristor.
b.Xy dng mch iu khin chnh lu cu ba pha
iu khin i xng
khin i xng
Hnh4. S mch iu khin mt knh ca chnh lu cu ba pha
iu
40
n mn hc
41
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
42
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
t1 vi Uk Urc in p UD c in p
in
dung, in cm .
Tuy nhin phng php ny c nhc im l khng cch ly c
in p cao gia mch iu khin v mch ng lc, do vy phng php ny t c dng .
43
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
44
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
45
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
0 ).
46
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
pha i khin i xng, ngi ta hay pht xung chm cho cc tiristor.
Nguyn tc pht xung chm l trc khi vo tng khuch i, ta a
chn thm mt cng V (AND) vi tn hiu vo nhn t b so snh v
t b pht xung chm.
Us
s
Ucx
Tng K
Xk
&
Hnh9. S phi hp to xung hm
Umax
Umin
47
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
48
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
49
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
50
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Cc thng s c bn ca ng c cn li c tnh:
P
Im = .Udm = 79,41 A.
U2a ; U2b ; U2c Sc in ng th cp my bin p
ngun.
E- Sc in ng ca ng c.
R, L in tr v in cm trong mch.
R = 2.Rba + R + Rk + Rdn
L = 2.Lba + L + Lk .
Rba, Lba l in tr v in khng ca my bin p
quy i v th cp:
W1
Rba = R2 + R1. 1
W2
W1
= L2 + L1. 1
W2
Lba
U dm
I dm
400
0,38 .
L l in cm mch phn ng ng c c tnh
theo cng thc Umanxki_Lindvit:
L= .
U dm .60
400.60
= 0,25. 2 .980.79,41 = 0,0061 H =
2 . p.ndm .I dm
6,1 mH
Trong = 0,25 l h s ly cho ng c c cun b.
III.2. Tnh chn Tiristor.
Tnh chn da vo cc yu t c bn dng ti, iu kin to
nhit, in p lm vic, cc thng s c bn ca van c tnh nh
sau:
51
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ud
. .400 418,879 V
Ku 3
Ku =
3. 6
754 V
Id
3
79,41
3
45,847 A
U 1,6
dU
200 V/ s
dt
dI
180 A/ s
dt
52
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
S = KS.Pd = KS.
1,05.
27000
0,85
VA
2. in p s cp my bin p:
U1 =380 V
3. in p pha th cp ca my bin p:
Phng trnh cn bng in p khi c ti:
Udo. Cos min = Ud + 2. U V U dn U ba
(1.80)
in khng my bin p
Chn s b:
Uba = 6%. Ud = 6%.400 = 24 V
433,79 V
cos min
cos10 0
in p pha th cp my bin p:
U2f =
Ud
433,79
= 185,45 V
Ku
2,34
2
3
.Id =
2
3
.79,41 = 64,84 A
U2
185,45
.I 2
.64,84 34,64 A
U1
380
53
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
S ba
m. f
Trong :
KQ: H s ph thuc phng thc lm mt, ly KQ = 6
m: S tr ca my bin p
f: Tn s xoay chiu, f = 50 Hz
Thay s ta c:
QFe = 6.
33353
3.50
= 89,469 cm2
7. ng knh tr
d=
4.QFe
4.89,469
10,67 cm
Chon mt t cm ca tr Bt = 1 T
9. Chn t s: m =
h
2,3 ,
d
cm
Ta chn chiu cao tr l 25 cm
tnh ton dy qun.
10. S vng dy mi pha s cp my bin p
W1 =
U1
380
191,3 vng
4,44. f .Q Fe .Bt
4,44.50.89,469.10 4.1,0
U1
185,45
. W1 =
.191 93,2 vng
U2
380
Ly trn W2 = 93 vng
12. Chn s b mt dng in trong my bin p
54
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I1
31,64
11,5 mm2
J1
2,75
2,57 A/mm2
S1
12,3
J1 =
15. Tit din th cp
ca my bin p
S2 =
I2
64,84
23,58 mm2
J2
2,75
I2
2,74 A/mm2
S2
Kt cu dy dn s cp.
Thc hin dy qun kiu ng tm b tr theo chiu
dc trc.
17. Tnh s b s vng dy trn mt lp ca cun s cp
W11 =
h 2.h g
b1
.k c .0,95 30 vng
Trong :
kc = 0,95 l h s p cht
h - l chiu cao tr
55
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
6,3 lp
W11
30
n11 =
W11 .b 28.0,69
20,34 cm
kc
0,95
14,337 cm
2
2
56
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Kt cu dy qun th cp.
31. Chn s b chiu cao cun th cp
h1 = h2 = 20,34 cm
32. Tnh s b s vng dy trn mt lp
h2
20,34
.k c
.0,95 26 vng
b2
0,74
W12 =
93
2
n12 = W 26 3,6 lp
12
W12
24
.b
.0,74 18,69 cm
kc
0,95
Dt 2 Dn 2 17,674 20,378
19,026 cm
2
2
Dt1 Dn 2 13 20,378
16,689 cm
2
2
57
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
a 01
5
4
3
2
hg
W 1
W 2
B d1
a 12
B d2
Bc 1:
n1 = 0,5 .2 64 l
Bc 2:
n2 = 0,5 .2 44 l
Bc 3:
n3 = 0,5 .2 28 l
Bc 4:
n4 = 0,5 .2 24 l
Bc 5:
n5 = 0,5 .2 16 l
11
7
58
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
7
n6 = 0,5 .2 28 l
Bc 6:
b
102
204
0,5
0,5
U1
380
1,094 T
4,44. f .W1 .QT
4,44.50.191.81,89.10 4
81,89
T
Bg = BT. Q 101,7 .1,094 0,88 T
g
59
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
4 .0 5 4 9
2 .5 2 1 6
2 .3 4 1 5
13
11
46
32,5
20,4
0 ,5
1 1 ,3 8
2 7 ,8 8
5 5 ,7 6
60
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
l1
86,02
0,02133.
0,149
S1
12,3
Trong 75 = 0,02133
65. in tr cun th cp my bin p 75oC
R2 = .
l2
55,5597
0,02133.
0,0502
S2
23,6
W
= R2 + R1. 2
W1
93
0,0502 1,49.
191
0,085
r
hqd
2
2
XBA = 8. .W .
. a12 Bd 1 Bd 2 .10 7
3
1,337 1,352
2
2 8,837
7
.314.10 0,176
= 8. .93 . 20,34 . 0,01
3
X BA 0,176
0,00056 H
314
= 0,56 mH
3
3
X BA .I d .0,176.79,41 13,35 V
2
2
R BA X BA 0,085 2 0,176 2 0,195
61
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
P % =
Pn
1072,1
100
100 3,12 %
S
33353
P0
.100 0,58 %
S
R BA .I 2
64,84.0,085
.100
.100 2,97%
U2
185,45
X BA .I 2
68,84.0,176
.100
.100 6,15%
U2
185,45
U2
185,45
991,7 A
Z BA
0,187
.U nr
2 .I m . 1 e U nx
.0 , 0297
2 .991,1. 1 e 0, 0584
1686,5
dic
U 23 U 2 a 6 .U 2 .Sin( )
dt
dic
6 .U 2
6 .185,45
max
428545,2 A/s
dt
2.LBA
2.0,53.10 3
dic
di
max 0,43( A / s ) c cp 100 A / s
dt
dt
62
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
U d .I d 400.79,41
95%
S
33353
min
nht nmin.
Ta c:
max = arcos
U d min
U d min
ar cos
U do
2,34.U 2
D=
n max
U
I udm .Ru
ddm
suy ra
n min U d min I udm .Ru
Ud min =
1
.U ddm ( D 1).I udm .Ru
D
Ud min =
1
. 2,34.U 2 .Cos min ( D 1).I udm .( Ru R BA Rdt )
D
Ud min =
1
3
Thay s:
63
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ud
min
1
3
G49
= 64,8 V
max = arcos
U d min
648
ar cos
80,9 0
U do
2,34.185,45
Ud = Uab =
6 .U 2 .Cos (
)
6
Vi .t
2
2
p
6
3
a0
a
( a n . cos 6.k bn . sin 6.k ) 0 U nm .Sin(6k k )
2
2
k 1
Trong :
a
2
6
. U d .Cos 6kd .
0
an =
=
6 .U 2 .Cos (
3 6
.U 2 .
).Cos 6k .d
6
( 2 )
3 6
( 2)
.2.Sin .Cos
.U 2 .
.Cos
2
6
( 6k ) 1
(6k 2 ) 1
bn
2
6
. U d .Cos 6kd .
0
=
6 .U 2 .Cos (
).Cos 6k .d
6
64
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
=
3 6
.U 2 .
12
3
3 6
12
.2.Sin
.Sin
.U 2 .
.Cos
2
6
(6k ) 1
(6 k 2 ) 1
Ta c:
a0
3 6
.U 2 .Cos
2
Vy ta c bin ca in p:
Ukn =
a n bn
Ukn = 2.
Ukn =
Ud
3 6
1
.U 2 .
. Cos 2 6k 2 .Sin 2
2
6k 1
3 6
.U do .
6k 1 .
2
3 6 .Cos U
km
1 6k 2 .tg 2
.Sin 6 1
3. Xc nh in cm cun khng lc
T phn tch trn ta thy rng khi gc m cng tng, bin
thnh phn sng hi bc cao cng ln, c ngha l p mch
ca in p cng, dng in cng tng ln. S p mch ny lm
xu ch chuyn mch ca vnh gp, ng thi gy ra tn hao
ph di dng nhit trong ng c. hn ch s p mch ny ta
phi mc ni tip vi ng c mt cun khng lc ln I m <
0,1I m.
Ngoi tc dng hn ch thnh phn sng hi bc cao,
cun khng lc cn c tc dng hn ch vng dng in gin on.
in khng lc c tnh khi gc m max
Ta c:
U + U~ = E + RU .Id + RU .i~ + L
di~
dt
Cn bng hai v:
U~= R.i~+ L
di
di
; V R.i~ << L
dt
dt
nn U~ = L
di
dt
65
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
U~= U1m.Sin(6 ) nn
U 1m
1
U ~ dt
.Cos (6 1 ) I m .Cos (6 1 )
L
.2. . f .L
I=
Vy Im =
U 1m
0,1 I m
6.2. . f .L
Suy ra
L
U 1m
6.2. . f .0,1.I dm
p.
Trong
U1m = 2.
U d 0 .Cos max
. 1 6 2.tg 2 max
62 1
U1m = 2.
2,34.1,845.Cos80,8 0
. 1 36.tg 2 80,9 0 146,95
36 1
Thay s:
L=
147,78
0,00986
6.2.50. .0,1.79,41
in cm mch phn ng c:
Lc = L + 2.LBA = 6,1 + 2.0,53 = 7,16 mmH
in cm cun khng lc:
Lk = L Lc = 9,86 7,16 = 2,7 mH
4. Thit k kt cu cun khng lc.
- Cc thng s ban u:
- in cm yu cu ca cun khng lc
Lk = 2,7 mH
Im = 79,41 A
I1m = 10%Im
= 7,94 A
1. Do dng in cun khng ln v in tr b do ta c
th coi tng tr ca cun khng sp x dng in ca cun khng.
Zk = Xk = 2. .m. f .Lk 2. .6.50.2,7.10 3 5,09
2. in p xoay chiu ri trn cun khng lc.
66
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I 1dm
2
5,09
7,94
2
28,58
I 1dm
2
28,58.
7,94
2
160,46
VA
Sk
160,46
5.
3,656 cm2
m. f
6.50
a /2
U 28,58
28,58
67
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Ly W = 63 vng
8. Ta c dng in chy qua cun khng: i = I d + i1m.Cos(6 1
)
9.
Chn
Ik =
Id
mt
I 1m
79,61 A
qua
cun
79,41
dng
7,94
in
khng:
S1
Ik
79,61
28,95 mm2
J
2,75
10. Chn t s lp y: K1 =
Ik
79,61
2,66 A/mm2
Sk
29,9
W .S k
0,7
Qcs
W .S k
63,29,9
26,91 cm2
K 1d
0,7
h
3
a
Qcs
26,91
4,5 cm = 45 mm
h
6
68
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
cm
15. Chn khong cch t gng ti cun dy:
hg = 2
mm
h 2.hg
7 vng
W1 =
n1 = W 7 9 lp
1
bk
W
63
a01
= 3 mm
Cch in gia cc lp:
19. B dy cun dy:
cd1 = 0,1 mm
35,1 mm
20. Tng b dy cun dy:
Bd = Bd + a01 = 35,1 + 3 =
38,1 mm
21. Chiu di ca vng dy trong cng:
l1 = 2(a + b) + 2. .a 01 = 2.(20 + 25) + 2. .3 =
108,8 mm
22. Chiu di ca vng dy ngoi cng:
l2 = 2.(a + b) + 2 .(a01 + Bd) = 2.(20 +25) + 2. .(3
+ 35,1) = 329,4 mm
23. Chiu di trung bnh ca mt vng dy:
ltb =
l1 l 2 108,8 329,4
219,1 mm
2
2
69
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
R = 75 .l tb . S
0
Vi
63
= 0,02133.219,1.10-3. 29,9
0,0098
75oC
Ta thy in tr rt b nn gi thit ban u b qua l
ng.
25. Th tch st
VFe = 2.a.b.h + 2.a/2.b.l = a.b.(2h + 1) = 0,125 dm 3
26. Khi lng st
MFe = VFe.mFe = 0,944 kg
Trong mFe l khi lng ring ca st mFe = 7,85 kg/dm3
27. Khi lng ng
Mcu = Vcu.mcu = Sk.ltb.w. mcu = 3,7 kg
Trong : mcu = 8,9 kg/dm3
III.5. Tnh chn cc thit b bo v mch ng lc
1.S mch ng lc khi c cc thit b bo v
- S mch ng lc vi y bo v m t hnh 17
2. Bo v qu nhit cho cc van bn dn
Khi van bn dn lm vic, c dng in chy qua, trn
van c st p U , do c tn hao cng sut P . Tn hao ny
sinh nhit, t nng van bn dn. Mt khc, van bn dn ch c
php lm vicdi nhit cho php (Tcp), nu qu nhit cho
70
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
71
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
B
C
AP
CD
1cc
1cc 1cc
C
R
R
C
C
T2
2cc
R
2cc
C
2cc
T1
C
2cc
T4
2cc
T6
2cc
T3
C
T5
3cc
72
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
S ba
3.380
50,53 A
Im = 60 A
73
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
s bin thin
C1 0,25 4 F
74
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Uk = 3 V
Ik = 0,1 A
tm = 80 s
75
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
I 2 0,1
0,033 A
m
3
- Th tch ca li thp cn c:
V = Q.L =
Trong :
0 . tb .t x .s x .U 1 .I 1
B 2
B = 0,3T
tb : t thm trung bnh tng i ca li st(
tb
B
.H = 8.103)
0
76
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
4S 2
0,178 mm
77
Gio vin hng dn: Quang Huy
0,0117
Kl =
Qcs
314
Icmax = 500
mA
Cng sut tiu tn Collector : PC = 1,7 W
Nhit ln nht mt tip gip : T1 = 1750 C
H s khuch i : = 50
`
Im = 10 A
UN = 25 V
Um = 1 V
78
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
800 C
in p ng vi mc logic 1: 2 4,5 V.
Nhit lm vic : - 400 C
Dng in nh hn 1 mA.
Cng sut tiu th P = 2,5 mW/1 cng.
+Vc 14 13 12 11
c
10 9
&
&
&
1
&
3
4. Chn t C3 v R9
in tr R9 dng hn ch dng in a vo Baz ca
Tranzior Tr2, chn R9 tho mn iu kin:
U
12
I c3
10 mA
30 V
850 C
Nhit lm vic
T = - 25
P = 680 mW = 0,68 W
79
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Tng tr u vo
Rin = 106 M
Dng in u ra
Ira = 30 pA
du
13 vng/ s
dt
14
13
12 11 10
TL08
4
1
R8
1)
R7
12V.
80
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Tr = R3.C1 = 0,005 s.
Chn t C1 = 0,1 F th in tr R3 = Tr/C1 = 0,005/0,1.10-6
Vy R3 = 50.103 = 50 k .
thun tin cho vic iu chnh khi lp rp mch R3, thng
chn l bin tr ln hn 50 k chn Tranzitor Tr1 loi A564 c cc
thng s:
Tranzitor loi pnp lm bng Si
in p gia Colector v Baz khi h mch Emitor: U CBO =
25 V
in p gia Emitor v Baz khi h mch Colector: U EBO =
7V
Dng in ln nht Collector c th chu c :
Icmax =
100 mA
Nhit ln nht mt tip gip : Tcp = 1500 C
H s khuch i : = 250
Dng cc i ca Baz : IB = IC/ =100/250 = 0,4 mA
12/0,4.10-3 =
30 k
Chn R2 =30 k
Chn in p xoay chiu ng pha UA = 9 V
in tr R1 hn ch dng in i vo khuch i
thut ton A1, thng chn R1 sao cho dng vo khuch i thut
ton IV < 1 mA. Do :
R1 > UA/IV = 9/1.10-3 = 9 k . Chn R1 = 10 k
8. To ngun nui
Thit k my bin p cho c vic to in p ng pha v to
ngun nui, chn kiu my bin p 3 pha 3 tr, trn mi tr c 5
cun dy (nh hnh 23), mt cun s cp v 4 cun th cp.
81
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
20
14,18
2
Chn U21 = 14 V
n nh in p ra ca ngun nui ta dng 2 vi mch n
p 7812 v 7912, cc thng s chung ca vi mch ny:
in p u vo: UV = 7
35 V
1 A.
82
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
12
2. 3
4,91
V ; chn 5 V
83
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
0,0114 A
S
1,34
m. f
cm2
a = 12 mm, b = 16 mm, h = 30
mm, h s p cht
Kc = 0,85
84
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
U1
6080 vng
4,44. f .B.QT
W1 =
I 1 0,0114
0,0041 mm2
J
2,75
4.S1
=0,072 mm
U2
14
6080.
396 vng
U1
220
U 22
8,51
6080.
235 vng
U1
220
U 23
5
6080.
138 vng
U1
220
I IC
3
5,12W
0,123 A
3 2,12V
.
max
85
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
Li kt
Nh vy, sau thi gian nhn v thc hin n mn hc vi
ti: cho n nay chng em hon thnh. Cng vi s n lc c
gng ca mi thnh vin, s gip nhit tnh ca bn b trong lp,
v c bit vi s hng dn tn tm ca thy gio_Thc s
Quang Huy, chng em thc hin tng i nhng yu cu c
bn m ti cng nh ca gio vin hng dn t ra.
Tuy vy, do kin thc cn hn hp, mc d nhn c rt
nhiu s gip ca thy v cc bn ng nghip nn ti ca
chng em cn nhiu sai st, chng em mong nhn c s ng
gp, ch bo ca thy c cng cc bn, ti ca chng em
hon thin hn.
Hng Yn_ngy
thng
nm 2007
Nhm sinh vin thc hin
86
Gio vin hng dn: Quang Huy
n mn hc
n mn hc
5. C s iu chnh t ng truyn ng in
Trn Th, V Quang Lp - i hc Thi Nguyn.
6. Tnh ton thit k thit b in t cng sut Trn
Vn Thnh - HBK H Ni.
7. Gio trnh in t cng sut Cho h trung hc
chuyn nghip
88
Gio vin hng dn: Quang Huy