KURSO DE ESPERANTO

MAZI EN GONDOLANDO
Curso bsico da Lngua Internacional
Verso 2.0 - atualizada e ampliada Edvaldo Sachett da Silva

____________LIVRO DO PROFESSOR_____________


Ningum sabe falar esperanto. Misria misria em qualquer canto. Talvez todos os esperantistas j devam ter ouvido essa frase da cano dos Tits dita por diversas pessoas. Mas
milhes de pessoas sabem falar Esperanto, e mais pessoas vo falar se existirem materiais facilmente acessveis. Digo acessveis tanto no sentido material (sejam impressos ou na
internet), quanto no seu grau de dificuldade para o leigo. Porm, no basta serem acessveis, tambm precisam ser prticos, maleveis e efetivos. Prticos no sentido de que possam ser
usados conforme a necessidade daqueles que deles se utilizam; maleveis no sentido de que possam se adaptar tanto a um contexto em sala de aula, quanto a um autodidata; e efetivos
no sentido de causarem um grande impacto na aprendizagem do Esperanto pelo estudante.

Felizmente materiais assim j podem ser encontrados na internet, como o Pasporta al la tuta mondo, ou os cursos do lernu.net, bem como tantas outras obras impressas de grande
mrito. Porm, motivado por minha vontade de ensinar Esperanto, percebi que existe uma lacuna no tocante a materiais mais mastigados para aqueles com pouca experincia no ensino
de lnguas, mas que ainda assim querem aceitar o desafio de ensinar e repassar o ideal esperantista.

Por que to comum que escolas de idiomas tenham tido tanto sucesso e ensinem ingls, por exemplo, to bem? Talvez a principal razo seja porque as franquias adotam bons materiais
que dispensam o trabalho exaustivo de o professor planejar toda sua aula, uma vez que tais materiais apresentam aulas completamente prontas, organizadas e programadas. Claro que o
material em si no suficiente a experincia e principalmente a dedicao do professor faro muita diferena. De qualquer forma, os mtodos funcionam e so bons!

Foi tudo isso que me motivou na elaborao deste material de apoio para o vdeo Mazi en Gondolando. At onde permitiu minha experincia como professor (de escola de idiomas!) e
meu conhecimento da lngua internacional, tentei criar um mtodo simples, acessvel, malevel, prtico e efetivo (como de fato j o vdeo do curso). A proposta foi elaborar um material
to acessvel quanto uma receita de bolo, no estilo passo a passo (tal qual materiais de escolas de idiomas), e assim incentivar o ensino do Esperanto mesmo por aqueles que se julgam
sem o dom de ensinar ou que acham que ainda no sabem a lngua o suficiente para tal tarefa. Ou seja, basta abrir o livro, seguir os passos e pronto!... as aulas esto dadas. Da s
acrescentar coisas conforme sua criatividade.

Portanto, minha inteno ao criar este material incentivar que voc estude e ensine Esperanto. Quem sabe este curso possa ser o seu primeiro passo?

com entusiasmo que criei este material. Espero que voc tenha o mesmo entusiasmo para utiliz-lo e repassar o ideal da Lingvo Internacia.


Sucesso!

Edvaldo Sachett da Silva Licenciado em Letras edvaldo_sachett@yahoo.com.br
Lages SC Brasil
Verso 1.0 fevereiro de 2009
Verso 2.0 maro de 2010

Quero expressar minha gratido a Fernando Maia Jr. e Vitor Mendes,
que contriburam para diminuir as imperfeies deste trabalho.







3




NDICE - INDEKSO

Materiais do curso........................................................................................ 4

Mtodo.......................................................................................................... 4

Como Ensinar uma Lngua? ............................................................................ 6

Lio Introdutria.............................................................................................6

LECIONO 1........................................................................................................6

LECIONO 2.........................................................................................................8

LECIONO 3.........................................................................................................9

LECIONO 4.......................................................................................................12

LECIONO 5.......................................................................................................13

LECIONO 6.......................................................................................................15

LECIONO 7..................................................................................................... 18

LECIONO 8..................................................................................................... 21

LECIONO 9.................................................................................................... 24

LECIONO 10.................................................................................................. 28

LECIONO 11.................................................................................................. 32






4
Materiais do curso
- Vdeo Mazi en Gondolando
- Livro do aluno, com transcrio de todos os dilogos do vdeo, traduo, vocabulrio,
gramtica, exerccios, leituras, vocabulrio geral, etc.
- Livro do professor, com planos de aula passo a passo e aulas de conversao.

Para obter o vdeo Mazi en Gondolando:
- Assista ou faa download pelo Youtube.
- Download completo em: http://javabog.dk/filmoj_en_esperanto/mazi_en_gondolando/
Download do material de apoio (Arquivos em PDF e udio):
http://esperanto-uniplac.blogspot.com clique em: Materiais do curso.


_____________MTODO_______________


1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)
O professor passar as cenas indicadas. Nenhuma explicao ou comentrio devem ser
feitos. Pea para que os alunos no acompanhem em seus livros, mas os mantenham
fechados. Esclarea que eles devem tentar entender somente com ajuda das imagens e da
parte auditiva.

2 Ouvir, ler, repetir
Pea para que os alunos abram seus livros. As cenas sero repassadas. O professor ir dar
pausa no vdeo aps cada frase, e todos repetiro ao mesmo tempo que o professor,
acompanhado em seus livros. Pea para que os alunos prestem ateno na traduo de
cada frase, porm sem a necessidade de ler em voz alta.

3 Vocabulrio (Vortaro)
O professor ler cada palavra do vocabulrio em voz alta. Os alunos devero repetir em
coro aps o professor. Para tornar a atividade menos cansativa, recomenda-se ler apenas as
palavras em esperanto, pedindo para que os alunos observem e procurem memorizar a
traduo ao lado, mas sem precisar ler as palavras em portugus em voz alta.
Em seguida, os alunos faro os exerccios a - traduku e b - bildoj da seo de
vocabulrio. Pea-os para que tentem responder de memria. Aps terminarem, faz-se a
correo.

4 Gramtica (Gramatiko)
Neste passo, o professor explicar a gramtica, e as notas explicativas sero lidas. O
professor esclarecer outros pontos que julgar necessrios e deixar o momento aberto a
questionamentos dos alunos.
5 Leitura
Cada aluno ler, individualmente e em voz alta, uma frase dos dilogos das cenas que
assistiram. Ajude-os com a pronncia adequada das palavras. interessante que os alunos
se disponham em forma de crculo na sala, para facilitar a seqncia da leitura.

6 Assistir e ouvir (2)
Repasse as cenas estudadas. Este o momento de reforar as informaes adquiridas. Isso
permitir que os alunos percebam o nvel de seu entendimento.

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)
Toque a gravao da leitura correspondente uma vez. Caso no tenha a gravao, leia todo
o texto em voz alta e pea para que os alunos prestem ateno. Leia em voz alta o
vocabulrio que segue, se houver, e pea para que os alunos repitam em coro. Toque a
gravao outra vez, ou releia o texto. A seguir, cada aluno ler, individualmente e em
seqncia, uma frase do texto. Uma sugesto, caso haja tempo, que o texto seja
reiniciado outras vezes, at que todos leiam.

8 Exerccios Estruturais
Mais comumente conhecidos por sua denominao em ingls, structural drills ou pattern
drills, os exerccios estruturais so atividades orais de repetio, reformulao e
substituio das principais estruturas estudadas. Essa a base do mtodo audiolingual, um
estilo de ensinar que presume que o aprendizado de uma lngua estrangeira
essencialmente um processo mecnico, uma formao de hbito e comportamento. Por
esse mtodo, acredita-se que uma lngua estrangeira melhor aprendida por meio de
intensa imitao e repetio. Defendido por uns e questionado por outros, o fato que esse
mtodo revolucionou o ensino de lnguas estrangeiras na dcada de 60. bastante utilizado
ainda hoje e, desde que no seja a nica fonte de aprendizado, certamente pode trazer
benefcios aos alunos, uma vez que facilita a memorizao de estruturas e contribui para a
fluncia na lngua.

Como proceder com os exerccios estruturais:
So exerccios bastante simples. Escreva a frase de modelo no quadro.Leia-a em voz alta,
fornea novos elementos e indique de surpresa um aluno para repetir a frase usando tais
elementos. Exemplo:
Professor: u vi estas Korvaks? u vi estas Korvaks? Silvja. (Aponta para um aluno.)
Aluno: u vi estas Silvja.
Professor: Mazi. (Aponta para outro aluno.)
Aluno: u vi estas Mazi.
E assim por diante.


5
Professor: La gardistoj arestas Mazin en la malliberejo. La gardistoj arestas Mazin en la
malliberejo. Karlo.
Aluno: La gardistoj arestas Karlon en la malliberejo.
Professor: La Reo.
Aluno: La gardistoj arestas la Reon en la malliberejo.

Certifique-se de que o aluno fez as alteraes apropriadas na frase, como o tempo verbal, o
acusativo, o plural, etc.

Em seguida, apague a frase do quadro e refaa o exerccio. Os alunos devem repetir a
estrutura de memria.

9 Conversao
Agora hora de colocar em prtica tudo o que aprenderam. Faa perguntas utilizando as
novas palavras e estruturas. Pea aos alunos para que se esforcem a falar apenas em
Esperanto neste passo da aula. Pea-lhes que respondam com frases completas, e no
somente com sim ou no.
Exemplo: u Silvja estas reino? Ne. (Resposta inadequada.)
u Silvja estas reino? Ne. Silvja ne estas reino. Silvja estas princino. (Resposta mais
apropriada.)

A conversao uma oportunidade tanto para praticar o que aprenderam, quanto para
aplicar o conhecimento em outros contextos. A aprendizagem mais efetiva de uma lngua se
d quando o aluno relaciona as palavras com sua vivncia, e no somente quando a
instruo se restringe ao material estudado. Tendo isso em mente, faa as perguntas deste
livro e use sua criatividade para perguntar outras.

10 Respostas do professor
Aprendemos mais no quando recebemos informaes passivamente, mas sim quando
reproduzimos aquilo que aprendemos e usamos essas informaes de forma ativa. o que
a lingstica chama de input (informao recebida) e output (informao reproduzida).
Elaborar perguntas s vezes mais difcil do que dar respostas, ento nesse caso o output
mais ativo. Por isso a importncia deste passo.

O professor l a resposta, dirige-a para um aluno, e ele deve elaborar uma pergunta que
melhor se encaixe a essa resposta. Se a pergunta do aluno estiver correta, o professor
repete a resposta para confirmar. Este o procedimento:
Professor: Mi estas instruisto.
Aluno: Kio vi estas?
Professor: Mi estas instruisto.

Se a pergunta do aluno fizer sentido, ou seja, se estiver gramaticalmente correta, porm
no se enquadrar com a resposta que foi dada, responda conforme o aluno perguntou,
assim ele perceber seu erro e ter de refazer a pergunta. Exemplo:
Professor: Mi estas instruisto.
Aluno: Kiu vi estas?
Professor: Mi estas Edvaldo.
Aluno (percebendo o erro): Kio vi estas?
Professor: Mi estas instruisto.

11 Exerccios (Ekzercoj)
Aps a prtica oral, o momento de se fazer os exerccios escritos. Se preferir, pea para
que faam em casa, como tarefa.

12 Leitura Complementar
Mesmo procedimento do passo 7 Prtica pela Leitura (Praktikado per Legado).

Sobre as respostas
Seguindo a proposta de elaborar um material fcil e acessvel, quase todas as questes da
conversao apresentam respostas. Assim, mesmo aqueles que sentem que no dominam a
lngua, sentir-se-o mais seguros ao utilizar este material no ensino. Isso possivelmente ir
encorajar mais pessoas a ensinarem Esperanto.
As respostas apresentadas so apenas as mais provveis. Lembre-se de que podem existir
outras possibilidades, alm do mais, o Esperanto uma lngua bastante flexvel em relao
ordem das palavras.















6
COMO ENSINAR UMA LNGUA?

Os preceitos tericos atuais para o ensino de lnguas modernas postuam que uma
aula ideal de lnguas deva desenvolver no aluno as quatro habilidades lingisticas, isto :
compreenso auditiva, conversao, leitura e escrita. Porm no suficiente afirmar que
preciso desenvolver essas quatro habilidades, mais do que isso: necessrio trabalh-las
dentro de manifestaes reais da atividade humana, onde a linguagem autenticamente se
manifesta.
Os mtodos tradicionais tendem a apresentar conceitos gramaticais e vocabulrio
como primeiro foco, seguidos de exerccios com frases isoladas e descontextualizadas. Logo,
tais mtodos apresentam gramtica, vocabulrio e sentenas fora do enunciado lingstico,
ou seja, fora da comunicao. Essa abordagem de ensino terica, abstrata e sistematizada
por vezes perde de vista a verdadeira funo da linguagem: servir como uma ferramenta
social, cuja funo tornar possvel a interao entre os indivduos.
Enunciados lingsticos so elementos pelos quais a lngua se manifesta na
realidade concreta, na vida. Logo, qualquer mtodo de ensino de lngua que no considerar
enunciados lingsticos em sua abordagem est debilitando as relaes da lngua com a
vida.
Tradicionalmente, tem-se a noo de que ensinar linguagem ensinar sons,
slabas, palavras, frases e regras. A isso denominamos de abordagem metalingstica:
analisa-se o funcionamento da lngua (gramtica, estruturas, vocabulrio) sem us-la em
situaes autnticas nas quais a lngua se mostra funcional e viva.
A lio introdutria deste curso uma anlise puramente terica da gramtica,
pronncia e formao de palavras em esperanto, ou seja, uma abordagem metalingstica.
Porm, ningum pode aprender a falar esperanto memorizando as 16 regras bsicas, os
afixos, a lista de correlativos e a pronncia das letras. No entanto, anlises metalingsticas
so viveis em determinadas situaes desde que no se perca de vista o enunciado.
Adultos tendem a sentir maior necessidade de isolar e processar cada elemento
terico ao estudar um idioma. Para eles, uma imerso na lngua sem uma prvia anlise
metalingstica pode ser vista como uma barreira ou ser motivo de um bloqueio. Eis o
porqu desta lio introdutria. Porm, recomenda-se apenas uma leitura rpida,
principalmente no caso do ensino a crianas.
Sons, palavras, estruturas e regras s podem ser internalizadas ao estarem
inseridas em situaes de usos autnticos da linguagem, e s possuem uma razo de ser a
partir do momento que so reproduzidas em tais situaes. O mtodo deste curso foi
baseado partindo desses preceitos. A partir do uso deste material, cabe subseqente
atuao do professor, no trabalho do ensino do esperanto, em criar contextos que
permitam aos alunos receber, transformar e produzir enunciandos em situaes
verdadeiramente comunicativas.

Sugesto de leitura: Mikhail Bakhtin. Os Gneros do Discurso.

_______________LIO INTRODUTRIA__________________



Caso o ensino seja a crianas, esta lio pode ser pulada.



LECIONO 1___________________________________________________________
Cenas 1 e 2

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)
Passe as cenas 1 e 2.

2 Ouvir, ler, repetir
Retorne o vdeo. D uma pausa no vdeo aps cada frase e repita-a em voz alta. Os alunos
devem acompanhar em seus livros, ouvindo, lendo e repetindo as falas em coro. Pea para
que prestem ateno na traduo de cada frase,

3 Vocabulrio (Vortaro)
Leia cada palavra em esperanto em voz alta e pea para que os alunos repitam aps voc.
Pea para que observem atentamente a traduo ao lado.

4 Gramtica (Gramatiko)
Explique os itens gramaticais da lio correspondente e ento faa a leitura no livro do
aluno.

5 Leitura
Os alunos lero, individualmente e em seqncia, uma frase do conto da lio. Ajude-os
com a pronncia adequada das palavras.

6 Assistir e ouvir (2)
Repasse as cenas estudadas.

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais
Escreva a seguinte frase no quadro, leia em voz alta:
a) Bonan matenon! Mi estas (seu nome). Kiu vi estas?


7
Aponte um aluno. Ele devar responder e fazer a mesma pergunta a outro colega.
Mi estas (nome do aluno). (Dirigindo-se a outro aluno) Bonan matenon! Mi estas... Kiu vi
estas?
O prximo aluno responde e faz a pergunta a outro colega. E assim por diante

Faa esse procedimento com uns cinco ou seis alunos. Ento substitua o Bonan matenon
por Bonan tagon e Bonan vesperon e Saluton!.

b) u vi estas Korvaks?
(ardenisto reo reino princino)

c) Silvja estas knabino.
(Karlo knabo) (La Reo viro) (La Reino virino) (Karlo ardenisto) (i knabino) (Mi
lernanto) (Vi instruisto)

9 Conversao
1. (Pegue na mo de um aluno) Saluton!
Aluno: Saluton!

2. Bonan matenon! (Bonan vesperon, etc. conforme a hora)
Aluno: Bonan_____!

3. Mi estas_____. Kaj vi?
- Mi estas...

4. Kiu estas vi? (resposta completa)
- Mi estas...

5. u vi estas_____? (para vrios alunos)
- Jes, mi estas.../Ne, mi ne estas...

6. u Karlo estas reo?
- Ne, Karlo ne estas reo.

7. u Silvja estas reino?
- Ne, Silvja ne estas reino.

8. u Karlo estas ardenisto?
- Jes, Karlo estas ardenisto.

9. u Silvja estas princino?
- Jes, Silvja estas princino.

Explique: Mi estas instruisto. Kaj vi estas lernanto.
10. u vi estas lernanto a instruisto?
- Mi estas lernanto.

11. u mi estas lernanto a instruisto?
- Vi estas instruisto.

12. Kio estas vi?
- Mi estas lernanto.

13. Kio estas mi?
- Vi estas instruisto.

14. Kio estas Karlo?
- Karlo estas ardenisto.

15. Kio estas Silvja?
- Silvja estas princino.

10 Respostas do professor
1. Mi estas (seu nome).
- Kiu estas vi?

2. Mi estas instruisto.
- Kio vi estas?

3. Jes, Karlo estas ardenisto.
- u Karlo estas ardenisto?

4. Ne, Karlo ne estas reo.
- u Karlo estas reo?

5. Silvja estas princino.
- Kio estas Silvja?

6. (Nome de algum aluno) estas lernanto.
- Kio estas...?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar


8
LECIONO 2_________________________________________________________
1.3 at 1.5


1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)
Passe a partir da cena 1.3 at a 1.5

2 Ouvir, ler, repetir
Retorne o vdeo. D uma pausa aps cada frase e repita. Os alunos devem ouvir, ler e
repetir em coro ao mesmo tempo que o professor.

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais


a) Mia domo estas bela kaj granda.
(sako komputilo motorciklo kato emizo - palaco)

b) Kia estas la princino? u i estas bela?
(Korvaks saa) Kia estas korvaks? u li estas saa?
(Mazi granda) (La ardenisto kuraa) (Reino dika) (La reo forta) (emizo granda)
(domo malgranda)

c) Kio estas i? u i estas sako?
(mapo sandvio motorciclo kato domo komputilo)

d) Karlo estas forta, saa kaj kuraa.
(Mi vi i li la Reo - Mazi)



9 Conversao

1. u vi estas forta?
Jes, mi estas forta. / Ne, mi ne estas forta.

2. u la reo estas dika?
Ne, la reo ne estas dika.

3. Kiu estas dika?
La reino estas dika.

4. u Silvja estas dika?
Ne, Silvja ne estas dika.

5. Kia estas Silvja?
Silvja estas bela.

6. Kia estas Korvaks?
Korvaks estas saa.

7. Kia estas Karlo?
Karlo estas kuraa.

8. u (uma pessoa famosa) estas bela a malbela? (Aps a resposta do aluno) Vi pravas!
...estas bela/malbela.

9. u Albert Einstein estas saa? (Aps a resposta do aluno) Vi pravas!
Jes, li estas (tre) saa.

10. u la kato estas granda?
Ne, la kato ne estas granda. Hi estas malgranda.

11. Kaj Mazi?
Mazi estas granda.

12. Kia estas la domo?
La domo estas malgranda.

13. Kia estas la palaco?
La palaco estas granda.


9
14. Kia estas via emizo?
Mia emizo estas granda/malgranda.

15. Kia estas vi?
Mi estas...saa/kuraa/bela/granda, ktp.(etc.)

16. u i estas sako a mapo? (Aponte para um deles, ou desenhe no quadro.)
Hi estas...

17. u i estas____ a ______? (Com o novo vocabulrio.)
Hi estas...

18. Kio estas i? (aponte para os desenhos, ou desenhe no quadro, e pergunte sobre: sako,
mapo, sandvio, motorciklo, komputilo)
Hi estas...


10 Respostas do professor

1. Mi estas forta.
Kia vi estas?

2. (Uma pessoa famosa) estas dika.
Kia estas...

3. _______ estas kuraa.
Kia estas

4. Jes, ______ estas bela.
u____ estas bela?

5. Jes, mi estas saa.
u vi estas saa?

6. Ne, mi ne estas forta.
u vi estas forta?

7. Ne, la kato ne estas granda, la kato estas malgranda.
u la kato estas granda?

8. La palaco estas granda.
Kia estas la palaco?

9. Mia emizo estas bela.
Kia estas via emizo?

10. Hi estas sandvio.
Kio estas i?

11. Hi estas komputilo.
Kio estas i?

12. Jes, i estas sako.
u i estas sako?

13. Ne, i ne estas sandvio.
u i estas sandvio?

14. La mapo estas granda.
Kia estas la mapo?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar


LECIONO 3__________________________________________________________
1.6 at 2.2

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)
Passe da cena 1.6 at a 2.2.

2 Ouvir, ler, repetir
Repasse o vdeo. D pausa aps cada frase e todos devem repetir.

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

10

6 Assistir e ouvir (2)
Retorne o vdeo.

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

a) Vi atas vinberojn, kaj mi anka atas vinberojn.
(sandviojn prunojn persikojn rozojn salatojn glaciaon sukon)

b) Mi estas malsata. Bonvolu doni al mi salaton.
(sandvio pruno persiko glaciao)

c) Mi ne scias kiom da arboj estas. Kalkulu!
(rozo pruno sandvio persiko komputilo emizo)

d) Donu al mi sukon, mi petas.
(akvo glaciao salato floro)

9 Conversao

1. u vi atas prunojn?
Jes, mi atas prunojn. / Ne, mi ne atas prunojn.

2. Demandu al ______ u i/li atas vinberojn.
u vi atas vinberojn?

3. Demandu al ______ u i/li atas persikojn (salaton, glaciaon).
u vi atas persikojn/.../...?

4. u vi havas ardenon en via domo?
Jes, mi havas ardenon en mia domo. / Ne, mi ne havas ardenon en mia domo.

5. u vi havas persikojn en via ardeno?
Jes, mi havas persikojn en mia ardeno. / Ne, mi ne havas persikojn en mia ardeno.

6. u vi atas glaciaon?
Aluno: Jes, mi atas glaciaon.
Professor: Anka mi atas glaciaon.

7. Mi atas sandvion, kaj vi?
Aluno: Anka mi...

8. _____ estas lernanto. u vi anka estas lernanto?
Aluno: Jes, mi anka estas lernanto.

Explique: libro (livro), krajono (lpis), plumo (caneta), skrapgumo (borracha), kajero
(caderno)

9. Bonvolu doni al mi la libron.
Aluno: Jen la libro.
Professor: Dankon.
(Faa o mesmo procedimento com os outros objetos)

10. Petu al (aluno2) la libron.
Aluno1: Bonvolu doni al mi la libron.
Aluno2: Jen la libro.
Aluno1: Dankon.
(Faa o mesmo procedimento com os outros objetos)

11. Kalkulu kiom da krajonoj (libroj, etc.) estas.
Estas du/tri/kavar... krajonoj.

12. (Desenhe algumas flores/arbustos) Kiom da floroj/arbustoj estas?
Estas...

13. u vi estas malsata?
Jes, mi estas malsata. / Ne, mi ne estas malsata.

14. En la filmo, kiu ridas? u Petro a la kelnero?
La kelnero ridas.

15. Kiu numero estas i tiu? (Aponte para vrios nmeros.)
Tiu numero estas....

16. Kiu estas la nomo de mia Panjo/Pajo?
Aluno: Mi ne scias.

17. Kiom da floroj vi havas en via ardeno?

11
Aluno: Mi ne scias.

18. u vi amas vian Panjon/Pajon?
Jes, mi (certe) amas in/lin.

19. En la filmo, kiu forkuras?
Karlo kaj Silvja foruras.

20. u la princino amas la ardeniston?
Jes, la princino amas la ardeniston.

21. u Silvja kaj Karlo forkuras kurae?
Jes, ili forkuras kurae.

22. (Finja estar saindo) His revido!
Alunos: His revido!

23. Kiu estas via nomo?
Mia nomo estas...

24. Kiu estas via ao?
Mia ao estas (nmero) jaroj. / Mi havas (nmero) jarojn.

25. Kiu estas la ao de Karlo?
La ao de Karlo estas dudek jaroj./Karlo havas dudek jarojn./Karlo estas dudek jaro.

26. Kiu estas la profesio de Karlo?
Karlo estas ardenisto.

10 Respostas do professor:

1. Jen la skrapgumo.
Bonvolu doni al mi la skrapgumon.

2. Jen la plumo.
Bonvolu doni al mi la plumon.

3. Jen la libro.
Bonvolu doni al mi la libron.

4. Jen i.
Bonvolu doni al mi ...n.

5. Jes, mi atas glaciaon.
u vi atas glaciaon?

6. Jes, mi anka havas komputilon.
Mi havas komputilon, u vi anka havas?

7. Estas ok rozoj.
Kiom da rozoj estas?

8. Mi havas kvar krajonojn.
Kiom da krajonoj vi havas?

9. La kelnero ridas.
Kiu ridas? / Kion faras la kelnero?

10. La ardenisto amas la princinon.
Kiu amas la princino? / Kiun la ardenisto amas?

11. Mi estas instruisto.
Kio vi estas?

12. Mi havas (idade) jarojn.
Kiu estas via ao? / Kiom da jaroj vi havas?

13. Dankon.
Jen plumo/libro/glaciao...

14. Ne, li ne forkuras.
u li/Karlo forkuras?

15. (Nome de algum aluno) estas malsata.
Kiu estas malsata?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar


12

LECIONO 4__________________________________________________________
2.3 - 2.9


1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

a) Mi atas horloojn. Ili estas bongustaj.
(i tiu glaciao) Mi atas i tiu glaciaon. i estas bongusta.
(prunoj vinberoj persiko sandvioj i tiu suko)

b) Mazi malfermas la skatonon kaj manas horloon.
(La princino persiko) (Karlo sandvioj) (i vinberoj) (li pruno)

c) La skatolo estas malplena kaj Mazi seras manaon.
(i li Silvja mi ili)

d) La gardistoj forkondukas Karlon al la numero dek-na.
(Mazi dek kvar) (la princino dek sep) (li dek ok) (i dek kvin) (ili dudek)

e) Mazi gustumas bongustajn prunojn e la malgranda fruktobudo.
(Silvja vinberoj) (Karlo persikoj) (Korvaks sandvioj) (La reino fruktoj)

f) Mi pensas, ke horlooj estas terure malbongustaj.
(parkhorlooj skribmaino biciklo kosmoipo sonorilo)

g) Karlo portas du leterojn por Korvaks.
(tri Silvja) (unu Karlo) (ses Mazi) (na la reo) (ok la reino)

h) La gardistoj arestas Mazin en la malliberejo.
(Karlo Silvja la reo li i ili)

9 Conversao

1. u vi estas sata a malsata?
Mi estas sata. / Mi estas malsata.

2. u vi pensas, ke horlooj estas bongustaj a terure malbongustaj?
Mi pensas, ke horlooj estas terure malgustaj.

3. Kiu frukto estas bongusta por vi?
Persikoj/prunoj/vinberoj estas bongustaj por mi.

4. Demandu al _____ u li/i havas biciklon (skribmainon, komputilon).
Aluno1 - u vi havas biciklon?
Aluno2 - Jes, mi havas biciklon. / Ne, mi ne havas biciklon.

5. u ekzistas parkhorlooj en (nome desta cidade)?
Jes, ekzistas parkhorlogj en... /Ne, ne ekzistas parhorlooj en...

6. (Desenhe um sino) Kio estas i tio?
Tio estas sonorilo.

7. Demandu al _____ u i/li atas mani vinberojn.
Aluno1: u vi atas mani vinberojn?
Aluno2: Jes, mi atas mani vinberojn. / Ne, mi ne atas mani vinberojn.

8. u Mazi atas mani fruktojn?
Ne, Mazi ne atas mani fruktojn.

9. Kion Mazi atas mangi?
Mazi atas mani horloojn, parkhorloojn, skribmainojn...

10. Demandu al _____ u li/i estas vendisto (oficiro, gardisto).
Aluno1: u vi estas vendisto?
Aluno2: Ne, mi ne estas vendisto. / Jes, mi estas vendisto.

13

11. Mazi manas parkhorloon. Kion faras la vendisto?
La vendisto/Li fuas.

12. u Mazi fermas a malfermas sian skatolon?
Li malfermas lia skatolon.

13. Mazi manas horloon. u la skatolo de Mazi estas plena a malplena?
La skatolo de Mazi estas malplena.

14. En la malliberejo, la oficiro demandas al Mazi lian nomon kaj aon. Kion faras Mazi?
Li manas la skribmainon.

15. u la gardistoj forportas Mazin?
Jes, la gardistoj forportas Mazin.

16. (Aponte para uma aluna) Kiu estas i?
i estas...

17. (Aponte para um aluno) Kiu estas li?
Li estas...

18. (Desenhe uma carta) Kio estas i?
Hi estas letero.

19. u la letero estas uste por la princino a uste por Korvaks?
La letero estas uste por Korvaks.

10 Respostas do professor:

1. Dankon, sed mi estas sata.
Jen manao. / u vi deziras (volas) manaon?

2. Ne, mi ne havas skribmainon.
u vi havas skribmainon?

3. Mia pajo estas gardisto.
Kio estas via pajo?

4. i tio estas letero.
Kio estas (i) tio?

5. La gardistoj forportas Mazin.
Kiu forportas Mazin? / Kion faris la gardistoj?

6. Hi estas horloo.
Kio i estas?

7. Ne, ne ekzistas parkhorlooj en (esta cidade).
u ekzistas parkhorlooj en...?

8. La skatolo de Mazi estas malplena.
Kia estas la skatolo de Mazi?

9. Mia komputilo estas malgranda.
Kia estas via komputilo?


11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar


LECIONO 5____________________________________________________________
2.10 3.2

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)


14
8 Exerccios estruturais

Escreva no quadro:
preni pegar
mani comer
pai caminhar
flari cheirar
vidi ver
adi ouvir

a) Mia krajono ne estas i tie. u vi scias, kie i estas?
(skrapgumo plumoj skribmaino - libroj salato - leteroj)

b) Mi estas el Francio. Kaj vi? El kiu lando vi estas?
(Brazilo Germanio Italio Grekio)

c) La korpopartoj, kiujn mi uzas por preni, estas miaj manoj.
(mani buo) La korpoparto, kiun mi uzas por mani, estas mia buo.
(kruroj kaj piedoj pai) (nazo flari) (okuloj vidi) (oreloj adi)

d) u vi pensas, ke Karlo estas bonega ardenisto?
(Silvja lernanto) (Korvaks instruisto) (salato manao)

e) Mi atas vinberojn, sed mi ategas persikojn.
(glaciao salato) (prunoj vinberoj) (sandvio fruktoj)

f) Silvja petas al Korvaks, ke li esu.
(la reo la reino rigardu) (Karlo Mazi askultu) (Karlo Silvja haltu) (Silvja
Korvaks foriru) (mi vi venu) (la vendisto la biciklistoj iru for)


9 Conversao

1. Nu, de kie venas Mazi?
Mazi venas de la kosmo.

2. El kiu lando vi venas?
Mi venas el Brazilo/Germanio...

3. Mi estas el (cidade). _____ estas urbo. El kiu urbo vi estas?
Mi estas el...

4. Demandu al _____ el kiu urbo i/li estas.
Ili estas el...

5. Mi venis el _____. Kaj vi?
Mi venis el...

6. Mia libro estas tie. Kie estas via libro (krajono, plumo, etc.)?
Aluno: Mia____ estas tie.

7. Literumu (soletre) vian nomon. Literumu (malliberejo, kruro, etc.)

8. (Pea ao aluno1 que se levante) Venu i tien! Haltu! Foriru! Revenu! (O aluno1 dar as
mesmas ordens ao aluno2. O aluno1 senta-se e o aluno2 dar as ordens ao aluno3.)

9. Kiun parton de via korpo vi uzas por mani?
Mi uzas mian buon por mani.

10. Kiujn partojn de via korpo vi uzas por preni?
Mi uzas miajn manojn por preni

11. Kiujn partojn de via korpo vi uzas por vidi?
Mi uzas miajn okulojn por vidi.

12. Kiun parton de via korpo vi uzas por flari (cheirar - gesticule)?
Mi uzas mian nazon por flari.

13. Kiujn partojn de via korpo vi uzas por pai (andar)?
Mi uzas miajn krurojn kaj piedojn por pai.

14. Kiujn partojn de via korpo vi uzas por adi?
Mi uzas miajn orelojn por adi.

15. Diru al mi la korpopartojn kiujn vi scias en Esperanto.

16. Diru al mi la nomon de bonega filmo.

17. u vi pensas ke (uma banda) estas bonega?

18. u vi estas bonega lernanto?
Jes, mi estas bonega lernanto. / Ne, mi ne estas bonega lernanto.

19. u vi manas rapide?
Jes, mi manas rapide./ Ne, mi ne manas rapide.

15

20. Kiu intervjuas biciklistojn?
Petro intervjuas la biciklistojn.

10 Respostas do professor

1. Mi venis de (cidade)
El kiu urbo vi venis?

2. Mia krajono estas i tie.
Kie estas via krajono?

3. Mi uzas mian nazon por flari.
Kiun parton de via korpo vi uzas por flari?

4. Mi uzas miajn krurojn por pai.
Kiujn partojn de via korpo vi uzas por pai?

4. Mi uzas miajn orelojn.
Kiujn partojn de via korpo vi uzas por adi?

5. Mi uzas mian buon.
Kiun partojn de via korpo vi uzas por mani?

6. Mi uzas miajn okulojn.
Kiujn partojn de via korpo vi uzas por vidi?

7. Mi uzas miajn manojn.
Kiujn partojn de via korpo vi uzas por preni?

8. Jes, mi pensas ke i estas bonega.
u vi pensas, ke (nome de algum filme, banda, etc.) estas bonega?

9. Jes, mi kuras rapide.
u vi kuras rapide?

10. (soletre seu nome)
Aluno: Literumu vian nomon.

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar
LECIONO 6____________________________________________________________
3.3 - 3.8

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

a) Ni estas bonegaj amikoj, kaj ni atas mani kune.
(Ili studi) (mi kaj vi lerni Esperanton) (Karlo kaj Mazi bicikli) (ni gustumi bonan
manaon)

b) Mi estas tiel malsata! Mi volas mai.
(soifa trinki akvon) (laca ripozi) (malseka vii min) (malvarma surmeti puloveron)

c) Kvankam mi manis, mi estas malsata.
(trinkis akvon soifa) (ripozis laca) (viis min malsekas) (duis min vitas) (surmetis
puloveron malvarma)

d) Mi estas i tie apud la kesto, sub kiu Petro estis.
(en sur anta malanta sub)

e) Kiel vi fartas?
(rapide vi kuras mi seras vian landon sur la mapo mi povas uzi vian motorciklon mi
povas fari vian sandvion i fartas nun atas vian sukon)





16
9 Conversao

1. u vi havas multajn (gesticule) amikojn?
Jes, mi havas multajn amikojn. / Ne, mi ne havas multajn amikojn.

2. Explique: (Uma marca de caf) estas kafo. (Uma marca de acar) estas sukero. (Uma
marca de leite) estas lakto. Kiel vi atas vian kafon? u vi atas kafon kun sukero a sen
sukero?
Mi atas kafon kun/sen sukero.

3. Demandu al _____ u li/i atas kafon kun a sen lakto.
Aluno1: u vi atas kafon kun a sen lakto?
Aluno2: Mi atas kafon kun/sen lakto.

4. u vi kaj viaj amikoj atas studi kune?
Jes, ni atas studi kune. / Ne, ni ne atas studi kune.

5. Kion Mazi manis en la malliberejo? (Se correto) Kiom da stangoj manis Mazi?
Li manis stangojn. Li manis kvin stangojn.

6. u Mazi kaj Karlo estas liberaj?
Jes, li estas liberaj.

7. (Aponte para dois alunos) Kiuj estas vi?
Aluno: Ni estas...

8. (Aponte para dois alunos) Kiuj estas ili?
Ili estas...

9. Mazi manis la stangojn. Kiel ili forkuris el la malliberejo?
Ili saltas el la malliberejo.

10. u vi sentas varmon a malvarmon?
Mi sentas malvarmon/varmon.

11. u vi estas seka a malseka?
Mi estas seka/malseka.

12. (Explique, gesticule) Mi estas malsata, mi volas mani. Mi estas soifa, mi volas trinki
akvon. u vi volas mani?
Jes, mi volas mani./Ne, mi ne volas mani.

13. u vi volas trinki akvon?
Jes, mi volas trinki akvon. / Ne, mi ne volas trinki akvon.

14. Demandu al _____ u li/i estas soifa.
Aluno1: u vi estas soifa?
Aluno2: Jes, mi estas soifa./Ne, mi ne estas soifa.

15. Demandu al _____ u li/i estas malsata.
Aluno1: u vi estas malsata?
Aluno2: Jes, mi estas malsata./Ne, mi ne estas malsata.

16. Demandu al _____ u li/i vitas.
Aluno1: u vi vitas?
Alunos2: Jes, mi vitas./Ne, mi ne vitas.

17. u vi havas puloverojn?
Jes, mi havas (nmero) puloverojn. / Ne, mi ne havas puloverojn.

18. Demandu al _____ kiom da puloveroj i/li havas.
Kiom da puloveroj vi havas?
Mi havas... puloverojn.

19. u vi estas laca?
Jes, mi estas laca. / Ne, mi ne estas laca.

20. Demandu al _____ u li/i volas ripozi.
Aluno1: u vi volas ripozi?
Aluno2: Jes, mi volas ripozi./Ne, mi ne volas ripozi.

21. u Mazi varmas a malvarmas?
Mazi malvarmas.

22. Mazi ne vidis Karlon. Kie estis Karlo?
Li estis sur la arbo.

23. Sur kiu arbo estis Karlo?
Li estis sur la arbo sub kiu Mazi staris.


17
24. u mi sidas a staras?
Vi sidas. / Vi staras.

25. u vi sidas a staras?
Mi sidas. / Mi staras.

26. (Deixe um livro cair) Kio okazis al la libro? Hi falis. (Deixe cair outro objeto) Kio okazis al
la_____ ? Hi anka falis. En la filmo, kio okazis al Karlo?
Aluno: Li falis el la arbo.

27. Kio estas (o nome de um rio)?
____ estas rivero.

28. Mazi kaj Karlo saltis el la malliberejo. Kien falis Mazi?
Mazi falis en la riveron.

29. u Karlo falis anka en la riveron? Kien falis Karlo?
Ne, Karlo ne falis en la riveron. Li falis en la arbon.

30. Kie estas la plumo? (Coloque uma caneta dentro de um livro, depois em cima, depois
embaixo)
La plumo estas sub/sur/en la libro.

31. Kie estas la _____? (Coloque um objeto entre duas coisas)
La ___ estas inter la____ kaj la______.

32. (Aluno1) estas inter (aluno2) kaj (aluno3). Kie estas (aluno4)?
Li/i estas inter _____kaj_____.

33. Kio estas anta via domo?
Anta mia domo estas... (alia domo, arbo, budo tenda, vendejo - loja).

34. Kio estas malanta via domo?
Malanta mia domo estas...

35. Kie estas (aluno)?
(Responder com anta e malanta.)

36. u vi fartas bone?
Jes, mi fartas bone./ Ne, mi ne fartas bone.

37. Kiel vi fartas?
Mi fartas bone. / Mi fartas malbone./Mi ne fartas bone.

38. Kvankam mi manis., mi estas malsata. Nun ripetu kaj kompletigu: Kvankam mi trinkis
akvon....
Aluno: Kvankam mi trinkis akvon, mi estas soifa.

39. Ripetu kaj kompletigu: Kvankam mi ripozis...
Aluno: Kvankam mi ripozis, mi estas laca.

40. Ripetu kaj kompletigu: Kvankam mi surmetis puloveron...
... mi estas malvarma.

41. Diru al mi nomon de muziko, kiun vi tre atas.

42. Diru al mi frukton, kiun vi tre atas.


10 Respostas do professor

1. Mi fartas tre bone, dankon.
Kiel vi fartas?

2. Mia pajo kaj mia panjo fartas bone, dankon.
Kiel fartas via pajo kaj via panjo?

3. Jes, mi havas multajn amikojn.
u vi havas multajn amikojn?

4. Mi atas mian kafon kun sukero kaj lakto.
Kiel vi atas vian kafon?

5. Jes, mi kaj miaj amikoj atas studi kune.
u vi kaj viaj amikoj atas ludi kune?

6. Ne, mi ne vitas.
u vi vitas?

7. Mi havas kvin puloverojn.

18
Kiom da puloveroj vi havas?

8. Jes, mi estas laca.
u vi estas laca?

9. Mi sidas.
u vi sidas a staras?

10. Hi estas sub la libro.
Kie estas... (la plumo)?

11. Malanta mia domo estas alia domo.
Kio estas malanta via domo?

12. Hi estas en la libro.
Kie estas... (via skrapgumo)?

13. Hi falis.
Kio okazis al... (via krajono)?

14. Nilo estas rivero en Afriko.
Kio estas Nilo?

11 Exerccios (Ekzercoj)


LECIONO 7______________________________________________________________
3.9 - 4.1

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

Escreva o quadro:
vorto palavra
plori chorar
lernejo escola
iu algum
neniu ningum

a) u vi scias, kiel diri tiun vorton esperante?
(angle inie portugale france)

b) u vi volas mani nun?
(i studi Esperanton) (vi trinki sukon) (ili labori) (li foriri) (la lernantoj esi studi) (viaj
amikoj gimnastiki) (la oficiro havi ion por mani)

c) Silvja ploras. Kio okazis al i?
(Korvaks Karlo Mazi Viaj amikoj)

d) En i tiu lernejo, iuj lernantoj havas librojn.
(dancas bone scias nai kuras rapide paas multe provas lerni esperanton kantas
tre bone)

e) La koloro de mia emizo tute plaas al mi. Hi estas verda.
(roboj rua) (motorciklo nigra) (biciklo griza) (floroj flavaj) (domo blua)

f) u iu povas iri al la fruktobudo nun? Ne, neniu povas iri al la fruktobudo nun.
- u iu povas danci i tie?
- u iu volas havi ion por mani?
- u iu havas moda kaj rava robo?
- u iu povas salti du metrojn?

9 Conversao

1. u vi adas bone?
Jes, mi adas bone. / Ne, mi ne adas bone.


19
2. (Diga sim com a cabea) Kion mi faras?
Vi kapjesas.

3. Demandu al ______ u i/li vidas bone.
u vi vidas bone?
Jes, i vidas bone. / Ne, i ne vidas bone.

4. u vi parolas multe kun viaj amikoj?
Jes, mi parolas multe kun miaj amikoj. / Ne, mi ne parolas multe kun miaj amikoj.

5. u vi parolas la anglan lingvon?
Jes, mi parolas la anglan ligvon./ Ne, mi ne parolas la anglan lingvon.

6. Demandu al _____ u i/li parolas esperante.
Jes, mi parolas esperante./ Ne, mi ne parolas esperante.

7. u vi povas kuri dek kilomentrojn?
Ne, mi ne povas kuri dek kilometrojn./ Jes, mi povas kuri dek kilometrojn.

8. Provu eti (gesticule) la skrapgumon en la keston. (Se o aluno falhar) Provu denove!

9. Petu al ____ por provi eti la skrapgumon en la keston.
Aluno: Provu eti la skrapgumon en la keston.

10. ______ ploras (geticule). i/li ne estas felia. Vi ne scias kiu estas la problemo. Kion vi
povas demandi?
Aluno: Kio okazas?

11. (Derrube um objeto) Kio okazis al ______?
Hi falis.

12. (Caminhe) Kion mi faras?
Vi paas.

13. (Pule) Kion mi faras?
Vi saltas.

14. (Finja estar nadando) Kion mi faras?
Vi naas.

15. (Finja estar correndo) Kion mi faras nun?
Vi kuras.

16. (Dance) Kion mi faras?
Vi dancas.

17. (Gesticule que est vendo algo) Kion mi faras?
Vi vidas.

18. (Agora todos seguiro suas ordens e faro gestos. Pea para que todos fiquem de p.)
Staru! Pau! Adu! Parolu! Vidu! Saltu! Nau! Kuru! Dancu! Kapjesu! Nun sidiu! Dankon.

19. Kiuj lernantoj havas librojn? iuj lernantoj havas librojn. Kiuj lernantoj havas krajonojn
(plumojn, etc.)?
Aluno: iuj lernantoj havas krajonojn.

20. u vi havas robojn? Kiom da roboj vi havas?
Ne, mi ne havas robojn. / Jes, mi havas robojn. Mi havas (nmero) robojn.

21. Kiu koloro estas i tiu?
Tiu koloro estas...

22. u vi pensas ke mia emizo estas moda kaj rava?
Jes, i estas moda kaj rava./ Ne, i ne estas moda kaj rava.

23. u vi havas modan robon?
Jes, mi havas modan robon. /Ne, mi ne havas modan robon.

24. u vi havas fortajn muskolojn?
Jes, mi havas fortajn muskolojn./Ne, mi ne havas fortajn muskolojn.

25. Kion oni povas fari por havi fortajn muskolojn?
Oni povas gimnastiki/fari gimnastikon.

26. u vi faras gimnastikon?
Jes, mi faras gimnastikon./Ne, mi ne faras gimnastikon.

27. Gimnastiko estas bona por kio?
Gimnastiko estas bona por muskoloj kaj artikoj.


20
28. (Respire forte) Kion mi faras?
Vi spiras.

29. (Esconda alguma coisa) Kion mi faras nun?
Vi kaas... (vian krajonon/libron/ktp.)

30. u vi kantas bone?
Jes, mi kantas bone./Ne, mi ne kantas bone.

31. Kio estas Cristo Redentor?
Hi estas statuo.

32. (Desenhe nuvens e chuva) Kio okazas i tie?
Pluvas.

33. Kiam venos la princino? u matene, vespere, a nokte? Je kioma horo?
i venos vespere, je la sepa horo.

34. Kiun koloron vi preferas?
Mi preferas la bluan/verdan/ruan... koloron.

35. Kiu estas la koloro de via emizo?
La koloro de mia emizo estas... blua, verda...

36. Kiu estas la koloro de via libro?
La koloro de mia libro estas

37. Kiu estas la koloro de viaj haroj (cabelos)?
La koloro de miaj haroj estas

38. Kiu estas la koloro de....?
La koloro de estas


10 Respostas do professor

1. Mi preferas la bluan koloron.
Kiun koloron vi preferas?

2. i preferas la ruan koloron.
Kiun koloron i preferas?
3. La koloro de miaj haroj estas...
Kiu estas la koloro de viaj haroj?

4. La koloro de la haroj de mia panjo estas...
Kiu estas la koloro de la haroj de via panjo?

5. (Um programa de televiso pela manh) estas matene.
Kiam estas...

6. (Um programa de televiso pela tarde) estas posttagmeze.
Kiam estas...

7. (Um programa no fim da tarde) estas vespere.
Kiam estas...

8. (Um programa de televiso pela noite) estas nokte.
Kiam estas...

9. Jes, mi vidas kaj mi adas bone.
u vi vidas kaj adas bone?

10. Ne, mi ne parolas la inan lingvon.
u vi parolas la inan lingvon?

11. Jes, mi atas danci.
u vi atas danci?

12. Ne, mi ne kantas tre bone.
u vi kantas bone?

13. Jes, i estas moda kaj rava.
u ... estas moda kaj rava? / u vi pensas ke mia emizo estas moda kaj rava? / u i estas
moda kaj rava?

14. Jes, mi faras gimnastikon por muskoloj kaj artikoj.
u vi faras gimnastikon por muskoloj kaj artikoj?

15. Jes, mi havas tre fortajn muskolojn.
u vi havas fortajn muskolojn?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar

21
LECIONO 8___________________________________________________________
4.2 4.7

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

hodia hoje
vino vinho

a) Kiam mi venos? Mi venos je la sepa horo vespere.
(i studos oka matene) (li manos unua posttagmeze) (mi revenos deka nokte)
(ni malfermos la fruktobudo sesa vespere)

b) Je kioma horo vi matenmaos hodia?
(tagmanos vespermanos rajdos sur evalo praktikos naadon banos vin dormos)

c) Mi volas medikamenton. Mi havas terura kapdoloron.
(dorsdoloro stomakdoloro dentdoloro)

d) Rigardu! iuj gardistoj akora laboras.
(lernantoj studas) (oficiroj laboras) (ardenistoj rajdas sur evalo) (pacietoj dormas)

e) Mi tagmanos en mia ambro.
(i nai naejo) (li ludi tenison tenisludejo) (vi gimnastiki ardeno) (i danci
dormambro)

f) Oni uzas teleron por mani.
(taso trinki kafo) (glaso trinki sukon) (forko, tranilo kaj kulero tagmani) (kaliko
trinki vinon) (telero kaj bovlo vespermani)

g) Silvja jam pli bone fartas. i ludas tenison.
(Korvaks studi) (Karlo gimnastiki) (la Reo gustumi vinon) (la Reino nai)
8 Conversao

1. Kioma horo estas nun?
Estas la unua/dua/tria... horo.

2. Je kioma horo vi matenmanas?
Mi matenmanas je la sepa/oka/naa... horo.

3. Je kioma horo vi tagmanas?
Mi tagmanas je la dek-dua... horo.

4. Je kioma horo vi vespermanas?
Mi vespermanas je la sepa/oka/naa horo.

5. Je kioma horo vi banas vin?
Mi banas min je la... horo.

6. Je kioma horo vi iras dormi?
Mi iras dormi je la... horo.

7. Demandu al ______ je kioma horo li/i mantenmanas (tagmanas...etc.).
Je kioma horo vi matenmanas?
Mi matenmanas je la

8. Kion ni diras kiam ni respondas la telefonon?
Ni diras "Halo!".

9. u vi havas tempon por iri al la domon de via amiko hodia?
Jes, mi havas tempon por iri al la domo de mia amiko./ Ne, mi ne havas tempon por iri al la
domo de mia amiko.

10. Tuj donu al mi vian krajonon! (libron, etc.)

11. Petu al ____ , ke li/i tuj donu al vi sian libron (krajonon, etc.)
Tuj donu al mi vian

12. u Silvja tagmanos kun la reo kaj la reino?
Ne, Silvja ne tagmanos kun la reo kaj la reino.

13. u Silvja diris ke i fartis bone a malbone?

22
i diris, ke i fartis malbone.

14. Kion i diris, ke estis sia problema?
i diris, ke i havis kapdoloron.

15. Kie Silvja diris, ke i manos?
i diris, ke i manos en sia ambro.

16. u vi havas grandan a malgrandan ambron?
Mi havas grandan/malgrandan ambron.

17. Kio doloras vin?
Nenio doloras min./ Mi havas kapdoloron/somakdoloron...

18. Demandu al____ u li/i havas stomakdoloron (kapdoloron, dentdoloron, dorsdoloron.)
u vi havas stomakdoloron?
Ne, mi ne havas stomakdoloron./ Jes, mi havas...

19. Kio estas Doril (nome de um remdio)?
Hi estas medikamento.

20. (Leve para a sala alguns utenslios de cozinha e pergunte) Kio estas i tio?

21. Kion oni uzas por mani?
Oni uzas forkon, tranilon, kuleron, teleron, glason, tason...

22. Kion oni uzas por trinki kafon?
Oni uzas tason.

23. Kion oni uzas por trinki sukon?
Oni uzas glason.

24. Kion oni uzas por trinki vinon?
Oni uzas kalikon.

25. Kion reo kaj reino portas sur la kapo?
Ili portas kronojn.

26. u vi malsanas a vi tute sanas?
Mi tute sanas./ Mi malsanas.
27. u ni ankora studas la trian lecionon?
Ne, ni ne studas la trian lecionon.

28. u ni ankora studas la okan lecionon?
Jes, ni ankora studas la okan lecionon.

29. Kien vi iras je la (hora que acabar a aula) horo?
Mi iras al mia domo./ Mi ne scias./...

30. u vi havas naejon en via domo?
Jes, mi havas naejon en mia domo. / Ne, mi ne havas naejon en mia domo.

31. Kie oni povas nai? (En naejo)
Oni povas nai en naejo, en rivero, en la maro.

32. Kien iras la unua Psedo-Silvja?
i iras al la naejo.

33. u vi faras naadon?
Ne, mi ne faras naadon./ Jes, mi faras naadon.

34. u vi havas tenisludejon en via domo?
Ne, mi ne havas tenisludejon en mia domo./Jes, mi havas tenisludejon en mia domo.

35. Kien iras la dua Psedo- Silvja?
i iras al la tenisludejo)

36. Kie oni povas ludi tenison?
Oni povas ludi tenison en tenisludejo.

37. u vi scias ludi tenison?
Ne, mi ne scias ludi tenison./Jes, mi scias ludi tenison.

38. u vi scias nai?
Jes, mi scias nai. / Ne, mi ne scias nai.

39. u vi scias rajdi sur evalo?
Jes, mi scias rajdi sur evalo. / Ne, mi ne scias rajdi sur evalo.



23
9 Respostas do profesor

1. Estas la oka horo nun.
Kioma horo estas nun?

2. Mi tagmanas je la unua horo.
Je kioma horo vi tagmanas?

3. Mi vespermanas je la sepa horo.
Je kioma horo vi vespermanas?

4. Mi uzas tason por trinki kafon.
Kion vi uzas por trinki kafon?

5. Mi uzas teleron, forkon kaj tranilon.
Kion vi uzas por tagmani/vespermani?

6. Ili portas kronojn.
Kion reo kaj reino portas sur la kapo?

7. Mi uzas glason por trinki akvon.
Kion vi uzas por trinki akvon?

8. Ne, mi ne havas tempon.
u vi havas tempon?/ u vi havas tempon por tagmani/nadi/rajdi sur evalo/ktp.?

9. Mi havas stomakdoloron.
Kion doloras vin?

10. Mi uzas kalikon por trinki vinon.
Kion vi uzas por trinki vinon?

11. Mi tute sanas.
u vi sanas a malsanas?

12. Mi naas en naejo kaj rivero.
Kie vi naas?

13. Jes, mi scias rajdi sur evalo.
u vi scias rajdi sur evalo?

14. Jes, ni ankora studas la okan lecionon.
u ni ankora stuas na okan lecionon?

15. Ne, mi ne havas naejon en mia domo.
u vi havas naejon en via domo?

16. Jen i. (uzu la vorto tuj en via demando)
Tuj donu al mi... (vian krajonon, libron, ktp.)

17. Ne, mi ne faras naadon.
u vi faras naadon?

18. Jes, mi ludas tenison.
u vi ludas tenison?

19. Mi havas grandan dormoambron.
u vi havas grandan al malgrandan dormambron? / Kia estas via dormambro? / Kia estas
la dormambro, kiu vi havas?

20. Mi banas min je la naa horo.
Je kioma horo vi banas vin?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar















24
LECIONO 9_____________________________________________________________
5.1 5.8


1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

Escreva no quadro:
naskitago aniversrio
nova novo
malnova velho

a) Mi havas tre malnovan komputilon, sed i ankora bone funkcias.
(motorciklo horloo la skribmaino kosmoipo)

b) Kiam pluvis je la sepa horo, Karlo estis en la dometo de la palaca ardeno.
(oka Silvja) (naa la Reo) (sesa la ardenisto) (kvina la kato)

c) En atuno, malhelias je la sepa.
(vintro kvina) (printempo sepa) (somero naa)

d) Kiam mi ludas futbalon? Mi ludas futbalon lunde.
(studi Esperanton sabate) (ludi korbopilkon marde) (rulsketi merkrede) (ludi tenison
aude) (rajdi sur evalo dimane) (nai vendrede)



e) La naskitago de Karlo estas en Januaro.
(Korvaks Marto) (mia edzo Februaro) (ia edzino Aprilo) (la urnalisto Decembro) (mia
pajo Oktobro)

f) Kies estas tiu ambro dekstre?
(maldekstre en la supra etao en la unua etao en la dua etao)

g) Jam estas preska la sepa horo vespere.
(oka horo matene deka horo nokto unua horo tage)

h) Bonvolu plenii mian tason da kafo.
(kaliko vino) (glaso akvo) (bovlo lakto) (telero manao)
9 Conversao

Escreva no quandro:
naskitago aniversrio
universitato universidade
lernejo escola
labori trabalhar
eni incomodar
iu algum
neniu ningum
spekti assistir

1. u vi havas komputilon? u i funkcias bone?
Jes, mi havas komputilon, kaj i funkcias bone. / Ne, mi ne havas komputilon.

2. La la komputilo de Korvaks, kiom da princinoj ekzistas?
La la komputilo de Korvas, ekzistas ses princinoj.

3. Kie estis Mazi kaj Karlo kiam pluvis?
Ili estis en la dometo de la palaca ardeno.

4. En la rakonto, u je la sepa horo ankora pluvis? Kia estis la vetero?
Ne, je la sepa horo ne pluvis. La vetero estis bela.

5. En la rakonto, u je la sepa horo vetere helias a malhelias?
Je la sepa horo vetere malhelias.

6. (Escreva: 6:58) Kioma horo estas? Uzu la vorto preska en via respondo.

25
Estas preska la sepa.
7. (7:57) Kioma horo estas?
Estas preska la oka.

8. Kia estas la vetero hodia?
Hodia pluvas./Estas suna vetero./Estas varma... malvarma vetero, ktp.

9. En kiu sezono estas ni?
Ni estas en somero/vintro/printempo/ atuno.

10. Kiuj estas la kvar sezonoj de la jaro?
La kvar sezonoj de la jaro estas printempo, somero, atuno kaj vintro.

11. Kiun sezonon de la jaro vi preferas?
La sezono de la jaro, kiun mi preferas, estas...

12. En kiu monato ni estas?
Ni estas en (ms do ano).

13. En kiu monato estas via naskitago (aniversrio)?
Mia naskitago estas en (ms).

14. Kiuj estas la nomoj de la monatoj?
La nomoj de la monatoj estas: Januaro, Februaro, Marto, Aprilo, Majo, Junio, Julio, Agusto,
Septembro, Oktobro, Novembro kaj Decembro.

15. Kiu tago de la semajno estas hodia?
Hodia estas (dia da semana).

16. Kiuj estas la sep semajnotagoj?
La sep semajnotagoj estas: lundo, mardo, merkredo, ado, vendredo, sabato kaj dimano.

17. Kiun semajnotagon vi preferas?
La semajnotago, kiun mi preferas, estas...

18. Kiam ni studas Esperanton?
Ni studas Esperanton lunde/marte/sabate/ ktp.

19. Kiam vi laboras (trabalhar)?
Mi laboras lunde,marde.../de lundo is vendredo/iujn tagojn/ktp.

20. Kiam vi iras al la universitato?
Mi iras al la universitato de lundo is vendredo/ktp.

21. Kiam vi iras al la lernejo (escola)?
Mi iras al la lernejo de lundo is vendredo/ktp.

22. u iu i tie ludas futbalon? Kiam?
Jes, mi ludas futbalon. Mi ludas futbalon lunde/dimane...

23. u vi scias ludi korbopilkon?
Jes, mi scias ludi korbopilkon. / Ne, mi ne scias.

24. u vi pensas, ke korbopilko estas interesa ludo?
Jes, i estas (tre) interesa./Ne, i ne estas interesa.

25. Demandu al ____ u li/i scias rulsketi (ludi golfon, ludi tenison).
u vi scias rulsketi?
Jes, mi scias rulsketi./Ne, mi ne scias rulsketi.

26. Je kioma horo vi kutimas bani vin?
Mi kutimas bani min je la naa/deka/dek-unua... horo.

27. u vi kutimas studi iujn tagojn?
Jes, mi kutimas studi iujn tagojn./Ne, mi ne kutimas studi iujn tagojn.

28. Demandu al _____ u li/i kutimas mani fruktojn iujn tagojn.
u vi kutimas mani fruktojn iujn tagojn?
Jes, mi kutimas mani fruktojn iujn tagojn.

29. u la ambro de Silvja estas en la unua a en la dua etao?
La ambro de la princino estas en la dua etao.

30. Kiom da ambroj estas en la dua etao de la palaco?
En la dua etao estas tri ambroj.

31. Kie estas la ambro de la princino, tiu dekstra, tiu maldesktra a tiu meza?
ia ambro estas tiu meza.

32. u tio i estas mia dekstra a mia maldekstra mano?

26
Tio estas via maldekstra/dekstra mano.

33. Montru al mi vian dekstran manon.

34. Prenu tiun skrapgumon per via maldesktra mano.

35. Kies estas la ambro en la supra etao?
La ambro en la supra etao estas de Korvaks, la komputilejo.

36. Kiom da etaoj estas en via domo?
En mia domo estas unu/du/tri etaoj.

37. u vi havas apartamenton? En kiu etao estas via apartamento?
Jes, mi havas apartamenton. Hi estas en la unua/dua/tria/kvara/dek-dua... etao./ Ne, mi ne
havas apartamenton.

38. (Aponte para algum objeto de algum) Kies estas tio?
Tio estas de (nome da pessoa).

39. Kies estas tiu libro? (plumo, krajono, etc.)
Tiu libro estas de (nome).

40. Demandu al viaj amikoj: kies estas tiu_____? (praticar com vrios alunos)
Kies estas tiu...
Tiu___ estas de____.

41. u vi havas komputilejon en via domo?
Jes, mi havas komputilejon. / Ne, mi ne havas komputilejon.

42. u io estas en ordo en via domo?
Jes, io estas en ordo. /Ne, ne io estas en ordo./Ne, mi havas problemon./ktp.

43. Kion Silvja havas por doni al Karlo?
i havas manaon por doni al Karlo.

44. Kion Silvja havas por doni al Mazi? (horloojn)
i havas horloojn por doni al Mazi.

45. (Aponte para a porta) Kio estas tio?
Tio estas pordo.
46 . u vi atas adi latan a mallatan muzikon?
Mi atas adi latan/mallatan muzikon.

47. u vi kutimas paroli late a mallate?
Mi kutimas paroli late/mallate/normale.

48. u mi parolas late a mallate nun?
Vi parolas late/mallate.

49. Vi provas studi, sed via amiko enas vin (te incomoda). Kion vi povas diri al via amiko?
esu!/esu eni min!

50. Vi provas spekti televidon, sed via amiko late parolas. Kion vi povas diri al via amiko?
esu!/esu late paroli!

51. Bonvolu fermi la pordon!

52. Bonvolu malfermi la pordon!

53. Petu al ______ ke li/i fermu la pordon.

54. Petu al ______ ke li/i malfermu la pordon.

55. u la princino malfermas la pordon late a mallate?
i malfermas la pordon mallate.

56. irkarigardu!

57. (Olhe ao redor) Kion mi faris?
Vi irkarigardas.

58. u la princino irkarigardis atente?
Jes, i irkaurigardis atente.

59. u i kuris supren a malsupren?
i kuris malsupren.

60. u i kuris malsupren rapide a malrapide?
i kuris malsupren rapide.


27
61. Kiel la princino malfermis la pordon?
i malfermis la pordon mallate.

62. Kiel la princino irkarigardis?
i irkaurigardis atente.

63. Kiel i kuris?
i kuris rapide.

64. u vi povas kuri tre rapide?
Jes, mi povas kuri tre rapide./Ne, mi ne povas kuri tre rapide.

65. Kiam Silvja kuris malsupren, u i renkontis aliajn Silvjajn?
Jes, i renkontis aliajn Silvjajn

66. (Pergunte a outro aluno) Do, kio okazis al Silvja kiam i kuris malsupren?
i renkontis aliajn Silvjajn.

67. Kiujn la Reino kaj la Reo renkontis, kiam ili iris voki Silvjan por vespermani?
Kiam ili iris voki Silvjan por vespermani, ili renkontis multajn Silviajn.

68. u vi skribas per via dekstra a per via maldesktra mano?
Mi skribas per mia dekstra/maldekstra mano.

69. Bonvolu doni al mi vian plumon. (Use a caneta e finja que no funciona.) Hi ne funkcias,
u vi havas alian plumon?
Jes, mi havas alian plumon./Ne, mi ne havas alian plumon.

70. Demandu al________u li/i havas alian plumon.
u vi havas alian plumon?

72. u vi volas studi la unuan lecionon ree?
Jes, mi volas studi la unuan lecionon ree./Ne, mi ne volas studi la unuan lecionon ree.

73. Diru al mi urbon kien vi ree volas iri.
Mi ree volas iri al San Palo/Rio-de-anejro/Florianpolis, ktp.




9 Respostas do professor

1. Jes, mia komputilo bone funkcias.
u via komputilo bone funkcias?

2. Estas preska la deka.
Kioma horo estas?

3. Ne, nun estas bela vetero.
u pluvas?

4. En atuno malhelias je la sepa.
Je kioma horo malhelias en atuno?

5. Mi skribas per mia dekstra mano.
u vi skribas per via dekstra a kun via maldesktra mano?

6. Mia naskitago estas en (ms do seu aniversrio).
En kiu monato estas via naskitago?

7. Hodia estas (dia da semana).
Kiu tago de la semajno estas hodia?

8. Mi laboras de lundo is vendredo.
Kiam vi laboras?

9. Mi kutimas bani min je la deka horo.
Je kioma horo vi kutimas bani vin?

10. La ludoj, kiujn mi atas, estas: futbalo, korbopilko, teniso kaj golfo.
Kiuj estas la ludoj, kiujn vi atas?/Kiujn ludojn vi atas?

11. Mi studas Esperanton preska iujn tagojn.
Kiam vi studas Esperanto?

12. Marde.
Kiam... vi iras al la universitato/ktp.?

13. Merkrede.
Kiam...

14. Tie.
Kie estas...

28
15. En la unua etao.
Kie... estas via ambro?/ktp.

16. Tiu estas la libro de (nome de algum aluno).
Aluno: Kies estas (i) tiu libro?

17. Tiu estas la plumo de...
Kies estas (i) tiu plumo?

18. Tiu estas la krajono de....
Kies estas (i) tiu krajono.

19. Lia ambro estas en la supra etao.
Kie estas la ambro de Korvaks/ktp.?

20. i irkarigardis atente.
Kiel la princino irkarigardis?

21. i kuris malsupren.
Kien la princino kuris?

22. La princino kuris malsupren rapide. (Enfatize: rapide)
Kiel la princino kuris malsupren?

23. La princino kuris malsupren rapide. (Enfatize La princino )
Kiu kuris malsupren rapide?

24. La princino kuiris malsupren rapide. (Enfatize: malsupren)
Kien la princino kuris rapide?

25. Ne, mi ne havas alian.
u vi havas alian plumon/krajonon/ktp.

26. Jes, mi havas komputilejon en mia domo.
u vi havas komputilejon en via domo?

27. Mi kutimas adi muzikon mallate. (Kiel...)
u vi kutimas adi muzikon late a mallate?/Kiel vi kutimas adi muzikon?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar
LECIONO 10 __________________________________________________________
5.9 6.2

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais

frato irmo
fratino irm
interreto internet

a) esu eni min! Mi volas studi sen eno.
(late paroli salti kiel smio kuri sen celo eni vian fratinon)

b) Vera plago trafis la palacon.
(mi ilia familio nia dometo nia lando)

c) Mia patrino kuiras tre bonan manaon.
(mia patro mia frato mia fratino mi)

d) Kial vi pensas, ke esti akrobato ne estas interesa afero por mi?
(ludi korbopilkon havi skribmainon gustumi parkhorloojn seri novan laboron)

e) Mi ne povas atingi la pomon ar mi estas malalta.
(atingi la prunon malalta) (studi laca) (mani malsana) (danci laca)

f) Mi pensas, ke Silvja kaj Karlo estas bona paro.
(la Reo kaj la Reino) (kafo kaj lakto) (interreto kaj Esperanto)

29

g) Tiuj urnalistoj, kiuj venas i tie, estas miaj amikoj.
(oficiroj gardistoj intruistoj ardenistoj)


9 Conversao

Escreva no quadro as palavras:
la de acordo com, segundo
interreto internet
ni imagu vamos imaginar
tablo - mesa

1. La la Reino, kiom da Silvjaj kuiris sen eno?
Tri kuiris sen eno.

2. u vi kuiras bone?
Jes, mi kuiras (tre) bone./Ne, mi ne kuiras bone./Ne, mi kuiras terure.

3. u via patrino kuiras bone?
Jes, i kuiras (tre) bone./Ne, i ne kuiras bone.

4. u vi havas fratojn kaj fratinojn? u ili (li, i) enas vin?
Jes, mi havas frato/fratino kaj i/li (ne) enas min.

5. Kion vi povas diri, kiam iu enas vin? Uzu la vorto esu.
esu eni min!

6. La la Reino, kiom da Silvjaj akrobatis?
Kvar Silvja akrobatis.

7. Demandu al______ u li/i scias akrobati.
u vi scias akrobati?
Ne, mi ne scias akrobati./Jes, mi scias akrobati.

8. u vi pensas, ke esti akrobato estas interesa afero por vi?
Ne, esti akrobato ne estas interesa afero por mi. /Jes, esti akrobato estas tre interesa por
mi.

9. Kiom da Silvjaj estis apud la kameno?
Unu Silvja estis apud kameno.

10. u vi sidas apud (aluno1) a apud (aluno2)?
Mi sidas apud...

11. u vi havas kamenon en via domo?
Jes, mi havas kamenon en mia domo./Ne, mi ne havas kamenon en mia domo.

12. Demandu al _____ u li/i havas kamenon en sia domo.
u vi havas kamenon en via domo?
Jes, mi havas kamenon en mia domo./Ne, mi ne havas kamenon en mia domo.

13. Kiom da Silvjaj estis kontra la muro?
Kontra muro estis plia paro. / Du Silvja estis kontra la muro.

14. (Coloque uma cadeira contra a parede) Kie estas la seo?
Hi estas kontra la muro.

15. La Reo diris, ke kontra la muro estas plia paro da Silvjaj. Askultu tiun frazon kun alia
ekzemplo de la vorto paro. Esperanto kaj Interreto estas tre bona paro por tutmonda
komunikado, ar amba estas facile uzeblaj kaj atingeblaj por iuj. u vi anka pensas ke
Esperanto kaj Interreto estas bona paro?
Jes, mi pensas, ke interreto kaj Esperanto estas bona paro.

16. La la Reo, kiel saltas la Psedo-Silvja, kiu estas sur la fotelo?
i saltas kiel simio.

17. u vi havas fotelon en via domo? Kiom da foteloj vi havas?
Jes, mi havas (nmero) fotelojn. / Ne, mi ne havas fotelojn.

18. Diru al mi nomon de kontinento, kie oni povas trovi multajn simiojn.
Ni povas trovi multajn simiojn en Afriko.

19. La la Reo, u pluraj Silvja kuras kun a sen celo?
Pluraj Silvja kuras sen celo.

19. Kio estas la celo de tiu kurso?
La celo de tiu kurso estas lerni/studi Esperanton.

20. La la Reo, kiel pluraj Silvjaj kuras?

30
Pluraj Silvjaj kuras sen celo.

21. Montru al mi, kie estas via koro.

22. La la Reino, kiom da floroj restis en la ardeno?
Restis nek unu floro en la ardeno.

23. (Desenhe algumas mas, finja estar comendo, e v apagando medida que consumi-
las.) Ni imagu *vamos imaginar+, ke mi manas pomojn. Mi manas unu pomon, du, tri...
kiom da pomoj restas? (Coma mais algumas) Kiom da pomoj restas nun?
Restas (nmero) pomoj.

24. (Coloque algumas canetas sobre a mesa e v retirando) Mi prenas unu plumon, du, tri,
kvar... kiom da plumoj restas nun sur la tablo?
Restas (nmero) plumoj sur la tablo.

25 . u la reino pensas, ke la akvorezervoj restos a ke certe tuj iuj estos for?
i pensas, ke certe tuj iuj estos for.

26. Kion pensas la Reino pri la akvorezervoj?
i pensas, ke certe tuj iuj estos for.

27. De kie venas la akvo por la akvorezervoj de la tuta mondo?
Hi venas de la pluvoj kaj de la riveroj.

28. Post nia leciono hodia, u vi iros tuj al via domo?
Jes, mi iros tuj al mia domo. / Ne, mi ne iros tuj al mia domo.

29. Leono estas besto. Kato estas anka besto. u vi pensas, ke leono estas danera besto?
Kaj kato?
Jes, leono estas danera besto. Kato ne estas danera.

30. u vi pensas, ke la ekonomio de Brazilo kreskas rapide?
Jes, mi pensas, ke la ekonomio de Brazilo kreskas rapide./Ne, mi pensas, ke la ekonomio de
Brazilo ne kreskas rapide.

31. u vi havas malgrandajn filojn (fratojn)? u i/li/ili kreskas rapide?
Jes, mi havas malgrandajn filojn/fratojn, kaj ili kreskas rapide.

32. Kiam estos la fino de nia kurso?
La fino de nia kurso estos (dia, ms)

33. u vi pensas, ke horlooj estas bongustaj a teruraj por mani?
Mi pensas, ke horlooj estas teruraj por mani.

34. Kiu terura afero okazis en la palaco?
La komputilo de Korvaks faris multajn Silvjajn.

36. u vi havas multajn aferojn por fari hodia?
Jes, mi havas multajn aferojn por fari hodia./Ne, mi ne havas multajn aferojn por fari
hodia.

37. Kia estas la vera plago, kiu trafis la palacon?
La vera plago, kiu trafis la palacon estas la multaj Silvjaj.

38. Kio trafis la palacon?
Vera plago trafis la palacon.

39. Kian la malfelio trafas min, mi atas adi muzikon. Kaj vi? Kion vi povas fari, kiam la
malfelio trafas vin?
Kiam la malfelio trafas min, mi povas... adi muzikon/legi libron/iri al festo kun miaj
amikoj/promeni (passear)/ktp.

40. De kie iuj Silvjaj venas?
iuj Silvjaj venas de la komputilo de Korvaks.

41. u la reino volas iri al la ambro de Korvaks malrapide a i volas iri tuj kaj rapide?
i volas iri al la ambro de Korvaks tuj kaj rapide.

42. Kiam la Reg demandis al Korvaks kion li faras, u li diras ke li faras ion a nenion?
Li diras, ke li faras nenion.

43. Kiam vi havas problemon, kiun vi vokas por helpi vin?
Kiam mi havas problemon mi vokas... mian amikon/mian patrinon/ktp. por helpi min.

44. u vi timas, kiam vi estas en malhela ambro?
Ne, mi ne timas, kiam mi estas en malhela ambro. / Jes, mi timas, kiam mi estas en malhela
ambro.

45. u vi timas araneojn? (araneo aranha; bufo sapo; hundo co; serpento serpente)

31
Jes, mi timas...

46. Kial Silvja timas?
i timas ar estas multaj i en la palaco.

47. Kial vi venas i tie?
Mi venas i tie por studi/lerni Esperanton.

48. Kial vi volas studi Esperanton?
Mi volas studi Esperanton ar... mi volas paroli kun personoj de la tuta mondo/mi atas lerni
aliajn lingvojn/mi pensas, ke Esperanton estas bona ideo/mi pensas, ke Esperanto estas bela
lingvo/ktp.

49. Kion kunportis Silvja al la dometo, kie estis Mazi kaj Karlo?
i kunportis manaon por Karlo kaj horloojn por Mazi.

50. Kial Mazi manas horloojn?
Mazi manas horloojn ar, la li, ili estas bongustaj.

51. En la filmo, u la knabo povas atingi la pomon?
Ne, la knabo ne povas atingi la pomon.

52. Kial la knabo ploras?
La knabo ploras ar li ne povas atingi la pomon.

53. Kial la knabo ne povas atingi la pomon?
La knabo no povas atingi la pomon ar li estas malalta.

54. u vi estas alta a malalta?
Mi estas alta/malalta.

55. u Petro povas atingi la pomon? Kial?
Jes, li povas atingi la pomon ar li estas alta.

56. u la knabo redonis la pomon al Petro?
Ne, li ne redonis la pomon al Petro.

57. u Korvaks povas haltigi la komputilon?
Ne, li ne povas haltigi la komputilon.

58. Se iu fumas apud vi, u tio enas vin?
Jes, tio enas min./Ne, tio ne enas min.


10 Respostas do professor

1. Mi estas (seu nome).
Kiu vi estas?

2. Mi estas instruisto.
Kio vi estas?

3. Mi estas alta kaj bela.
Kia vi estas?

4. Hi estas mia skrapgumo.
Kies estas la/(i) tiu skrapgumo?

5. Mi estas i tie.
Kie vi estas?

6. Mi fartas bone.
Kiel vi fartas?

7. ar mi estas malsata.
Kial vi manas?

8. i estas (nome de algum).
Kiu i estas?

9. i estas lernanto.
Kio i estas?

10. i estas bela.
Kia i estas?

11. i estas apud (algum aluno).
Kie i estas?

12. i fartas bone.

32
Kiel i fartas?

13. ar mi soifas.
Kial vi trinkas akvon?

14. ar mi vitas.
Kial vi duas vin?

15. ar mi sentas malvarmon.
Kial vi surmetas puloveron?

16. ar mi estas malseka.
Kial vi vias vin? (vii - secar, esfregar, limpar.)

17. Jes, mia patrino kuiras tre bone.
u via patrino kuiras bone?

18. Ne, mia frato ne enas min.
u via frato enas vin?

19. Mi povas diri esu eni min!
Kion vi povas diri, kiam iu enas vin?

20. Jes, mi pensas ke esti akrobato estas interesa afero.
u vi pensas, ke esti akrobato estas interesa afero?

21. Hi estas kontra la muro.
Kie estas la seo/la mapo/ktp.?

22. Jes, mi pensas ke interreto kaj Esperanto estas interesa paro.
u vi pensas ke interreto kaj Esperanto estas interesa paro?

23. Mi havas du fotelojn en mia domo.
Kiom da foteloj vi havas en via domo?

24. Kiam la malfelio trafas min, mi atas adi muzikon.
Kion vi povas fari, kiam la malfelio trafas vin?

25. La celo de tiu kurso estas lerni Esperanton.
Kio estas la celo de tiu kurso?

26. Jes, mi pensas, ke la ekonomio de Brazilo kreskas rapide.
u vi pensas, ke la ekonomio de Brazilo kreskas rapide?

27. Jes, mi pensas, ke multaj Silvjaj estas terura afero.
u vi pensas, ke multaj Silvja estas terura afero?

28. Jes, mi timas araneojn kaj serpentojn.
u vi timas araneojn kaj serpentojn?

29. iuj Silviaj venas de la komputilejo.
De kie venas iuj Silvjaj?

30. Ne, mi ne havas kamenon en mia domo.
u vi havas kamenon en via domo?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar


LECIONO 11 _____________________________________________________
6.3 /6.13

1 Assistir e ouvir (introduo s cenas)

2 Ouvir, ler, repetir

3 Vocabulrio (Vortaro)

4 Gramtica (Gramatiko)

5 Leitura

6 Assistir e ouvir (2)

7 Prtica pela leitura (Praktikado per legado)

8 Exerccios estruturais


33
a) La Reo provas haltigi la komputilon de Korvaks.
(Mazi la Reino Karlo Silvja)

b) La Reino estas granda. Jes, sed Mazi estas pli granda ol la Reino.
- Korvaks estas saa.
- Karlo estas kuraa.
- La Reo estas forta.
- La gardisto estas rapida.

c) Tiu knabino estas la plej alta el iuj lernantoj.
(forta saa kuraa malgranda)

d) Kien vi iros tiel rapide?
(i li ili vi)

e) Mi kutime vekias je la sepa horo matene.
(la princino la lernantoj Karlo)

f) En la semajnfino, mi eble estudos Esperanton.
(vidi - miajn amikojn) (kuiri bonan manaon) (iri al festo) (dormi is la dek-unua horo
matene)

9 Conversao

Escreva no quadro:
semajnfino fim de semana
geedzii casar-se (ambos os sexos)
edzii - casar-se, tornar-se marido
edzinii casar-se, tornar-se esposa
vojai viajar

1. (Desenhe um menino e uma menina, um mais alto que o outro.) Kiu estas pli alta, la
knabo a la knabino? (Resposta completa!)
La knabino estas pli alta ol la knabo./ La knabo estas pli alta ol la knabino.

2. Kiu estas pli granda, palaco a dometo?
Palaco estas pli granda ol dometo.

3. Nun komparu la Reon al la princino. Uzu la vorton forta.
La Reo estas pli forta ol la princino.

4. Komparu la princinon al Korvaks. Uzu la vorton bela.
La princino estas pli bela ol Korvaks.

5. Komparu nian urbon al (nome de outra cidade). Uzu granda.
_____ estas pli granda ol _____.

6. Kio estas pli interesa por vi, legi libron a askulti muzikon?
Legi libron estas pli interesa ol askulti muzikon./Askulti muzikon estas pli interesa ol legi
libron.

7. Leono estas besto. Kato estas besto anka. Kiu besto estas pli danera, leono a kato?
Leono estas pli danera ol kato.

8. Kiu estas la plej bela persono en via familio?
La plej bela persono en mia familio estas...

9. Kiu estas la plej interesa libro, kiun vi jam legis?
La plej interesa libro, kiun mi jam legis, estas...

10. Kiu estas la plej interesa urbo, kiun vi vizitis?
La plej interesa urbo, kiun mi vizitis, estas...

11. En nia rakonto, kie estis la reo? (Uzu interne)
La reo estis interne de la komputilo de Korvaks.

12. Kiel la Reo eniris la komputilon?
La reo eniris la komputilon, kiam li provis haltigi in.

13. u Korvaks povas helpi la Reon?
Ne, Korvaks ne povas helpi la Reon.

14. u la Reo pensas, ke Korvaks estas saulo a malsaulo?
La Reo pensas, ke Korvaks estas malsaulo.

15. Diru al mi nomon de persono, kiu la vi estas malsaulo.
Mi pensas, ke (nome de algum) estas malsaulo.

16. Korvaks ne povas helpi la Reon. Kion li faris poste?
Li forkuris per helikoptero.

34

17. u Mazi iris haltigi Korvaks a iris al la komputilejo helpi la Reon kaj la Reinon?
Mazi iris al la komputilejo helpi la Reon kaj la Reinon.

18. Kiu iris haltigi Korvaks?
Karlo iris haltigi Korvaks.

19. u la Reino timis Mazin?
Jes, i timis Mazin.

20. u Mazi manis partojn de la komputilo?
Jes, Mazi manis partojn de la komputilo.

21. La la Reo, kia estas la komputilo interne?
La komputilo estas terure varma.

22. u Mazi metis la komputilon en ordo kaj helpis la Reon?
Jes, Mazi metis la komputilon en ordo kaj helpis la Reon.

22. u la Reo iris ekster la komputilon?
Jes, la Reo iris ekster la komputilon.

23. u Karlo batis Korvaks en helikoptero?
Jes, Karlo batis Korvaks.

24. u li kaptis Korvaks?
Jes, Karlo kaptis Korvaks.

25. Kion diris Karlo al la gardistoj, ke ili faru al Korvaks?
Karlo diris al la gardisto, ke ili arestu Korvaks.

26. u kopioj de Silvja reiras iuj en la komputilon?
Jes, iuj kopioj de Silvja reiras en la komputilon.

27. u pli da kopioj de Silvja aperas a iuj malaperas?
iuj kopioj de Silvja malaperas.

28. Kiom da Silvjaj restis?
Unusola restis.

29. u la Reo kaj la Reino timas a admiras Mazin?
La Reo kaj la Reino admiras Mazin.

30. Kio okazis al Karlo kaj Silvja? (Aponte para a palavra geedzii no quadro.)
Ili geedzias.

30. u Korvaks laboris por Mazi? Kion li faris?
Jes, Korvaks laboris por Mazi. Li enpakis horloojn.

31. Kion Korvaks pensas pri si mem?
Li pensas, ke li estas kompatinda.

32. Kio okazis al Mazi en la fino de la historio?
Li iris for en sia kosmoipo.

33. u iuj adiais Mazin?
Jes, iuj adiais Mazin.

34. u vi pensas, ke la fino de nia historio estas felia a malfelia?
Mi pensas, ke la fino de la rakonto estas felia.

35. Kion vi faros en la semajnfino? Uzu eble en via respondo.
Eble... mi promenos kun miaj amikoj/mi studos Esperanton/mi faros nenion/ktp.

36. Kion vi faros hodia post nia klaso? (Eble...)
Eble... mi manos ion/mi trinkos ion/mi iros al mia domo/ktp.

37. Kion vi faros dimane?
Eble...

38.u vi jam vojais per helikoptero?
Jes, mi jam vojais per helikoptero./Ne, mi neniam vojais per helikoptero.

39. Diru al mi nomon de persono, kiu la vi estas kompatinda.
Mi pensas, ke (nome de algum) estas kompatinda.

40. u Mioo estas preta en unu a en tri minutoj?
Mioo estas preta en tri minutoj.

41. u vi estas preta por iri al via domo nun?

35
Ne, mi ne estas preta por iri al mia domo nun ar mi devas studi.

42. u ni estas nun ekster a interne de la ambro?
Nun, ni estas interne de la ambro.

43. u komputilo estas insekto a maino?
Komputilo estas maino.

44. Kiam vi kaj via familio vojaas, kiu enpakas vian objekton?
Mi mem empakas mian objekton./Mia patrino enpakas mia objekton./ktp.

45. u vi volas edzii (para alunos)/edzinii (para alunas) tuj?
Ne, mi ne volas edzii/edzinii tuj./Jes, mi volas edzii/edzinii tuj.

46. Diru al mi pri objekto, kiu malaperis en via domo.
Pluvombrelo (guarda-chuva), monujo (carteira de dinheiro), losilo (chave), mono
(dinheiro), telefunkciigo (controle remoto)...

47. Je kioma horo vi kutime vekias?
Mi kutime vekias je la sepa/oka/naa horo.

48. Je kioma horo vi vekiis hodia?
Hodia mi vekiis je la sesa/sepa/oka/ktp. horo.

49. Je kioma horo vi kitume vekias en la semajnfinoj?
En la semajnfinoj mi kutimas vekii je la naa/deka/dek-unua/dek-dua/ktp. horo.

50. Demandu al_______ je kioma horo li/i kutime vekias.

10 - Respostas do professor

1. La plej bela persono en mia familio estas mia panjo.
Kiu estas la plej bela persono en via familio?

2. La Reino estas pli dika ol la princino.
Komparu la Reinon al la princino./Kiu estas pli dika ol la princino?/Kiu estas pli dika, u la
Reino a la princino?

3. Karlo estas pli brava ol Korvaks.
Komparu Karlo al Korvaks./Kiu estas pli brava ol Korvaks. /Kiu estas pli brava, u Karlo a
Korvaks?

4. _____ estas la plej alta persono el iuj ni.
Kiu estas la plej alta persono el iuj ni

5. Mi pensas ke ______ estas la plej saa el iuj ni.
Kiu estas la plej saa el iuj ni?

6. Mi ne scias. Hi malaperis.
Kie estas... mia plumo/krajono/libro/ktp.?

7. Eble mi iros al festo en la semajnfino.
Kion vi faros en la semajnfino?

8. Mi kutimas vekii je la sepa horo.
Je kioma horo vi kutimas vekii?

9. Jes, helikoptero maino.
u helikoptero estas maino?

10. Ne, mi ne volas edzii/edzinii.
u vi volas edzii/edzinii?

11. Mi mem enpakas miajn objektojn, kiam mi vojaas.
Kiu empakas vian objekton, kiam vi vojaas?

12. Ne, mi ne estas preta por iri al mia domo nun.
u vi estas preta pr iri al via domo nun?

13. Ni estas interne de la ambro.
u ni estas ekster a interne de la ambro?

14. Mia libro malaperis.
Kio malaperis?/Kio okazis?

11 Exerccios (Ekzercoj)

12 Leitura Complementar