Dept. Cincias Biolgicas UNESP/Bauru - SP MINERAIS E ROCHAS MINERAIS E ROCHAS Mineral: elemento ou composto qumico resultante de processos inorgnicos, de composio qumica geralmente definida e encontrada naturalmente na crosta terrestre Ametista gata Quartzo MINERAIS E ROCHAS MINERAIS E ROCHAS Mineral: Em geral slidos (gua e mercrio) Cristais perfeitos so raros (jias e gemas) Substncias amorfas slidas so chamadas mineralides MINERAIS E ROCHAS MINERAIS E ROCHAS Rocha: Agregado natural formado por um ou mais minerais MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Estrutura Forma Sistemas cristalinos Clivagem Dureza Peso Especfico Selenita MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Estrutura: estado cristalino Forma: distncia dos tomos nas 3 direes do espao e dos ngulos. MINERAIS MINERAIS Redes Cristalinas MINERAIS MINERAIS Redes Cristalinas MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Clivagem: propriedade da substncia cristalina dividir- se em planos paralelos Fluorita Moscovita MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Clivagem: propriedade da substncia cristalina dividir- se em planos paralelos MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Dureza: resistncia que o mineral oferece a penetrao de uma ponta que tenta risca-lo Escala de Mohs- minerais de dureza 1 a 10 MINERAIS MINERAIS C Diamante, ( o mineral natural mais duro) 10 Al 2 O 3 Corindon, (safira e rubi so formas de coridom) 9 Al 2 SiO 4 (OH-,F-) 2 Topzio, (a Esmeralda tambm possui esta dureza) 8 SiO 2 Quartzo, (capaz de arranhar o vidro. Ex.: Ametista) 7 KAlSi 3 O 8 Feldspato/ Ortoclsio, (pode ser arranhado com uma liga de ao) 6 Ca 5 (PO 4 ) 3 (OH-,Cl-,F-) Apatita, (pode ser arranhada dificilmente com uma faca de cozinha) 5 CaF 2 Fluorita, (pode ser arranhada com uma faca de cozinha) 4 CaCO 3 Calcita, (pode ser arranhado com uma moeda de cobre) 3 CaSO 4 2H 2 O Gipsita (ou Gesso), (pode ser arranhado com unha com um pouco mais de dificuldade) 2 Mg 3 Si 4 O 10 (OH) 2 Talco, (pode ser arranhado facilmente com a unha) 1 Frmula qumica Mineral Dureza MINERAIS MINERAIS Propriedades fsicas Peso Especfico: nmero que indica quantas vezes um certo volume de mineral mais pesado do que um mesmo volume de gua destilada a 4 graus Celsius Galena MINERAIS MINERAIS Propriedades pticas Cor: absoro seletiva da luz Pirita Cassiterita Olivina MINERAIS MINERAIS Propriedades pticas Brilho: capacidade de reflexo de luz incidente Caulinita Fluorita Halita MINERAIS MINERAIS Propriedades pticas Brilho: capacidade de reflexo de luz incidente Calcopirita Galena Enxofre MINERAIS MINERAIS Propriedades qumicas Nmero de elementos: 1 (Au) vrios (Pirita FeS 2 ; Quartzo SiO 2 ) Ouro Prata Chumbo Cobre MINERAIS MINERAIS Propriedades qumicas Forma + Composio qumica: Polimorfismo- diferentes minerais possuem a mesma composio qumica mas formas cristalinas diferentes Diamante Grafite MINERAIS MINERAIS Propriedades qumicas Forma + Composio qumica: Isomorfismo- vrios minerais possuem composio qumica diferente, cristalizando-se na mesma forma (feldspatos) ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS Provm da consolidao do magma (origem primria) Textura: expressa condies geolgicas que se formou Tamanho e disposio dos minerais que constituem a rocha ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS a) Condies geolgicas Rochas Intrusivas (Plutnicas ou Abissais)- magma consolida-se no interior da crosta Resfriamento lento: textura equigranular Rochas granticas ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS a) Condies geolgicas Rochas Extrusivas (Vulcnicas ou efusivas)- magma extravasa na superfcie Magma passa bruscamente do estado lquido para slido (textura vtrea) Rochas Baslticas ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS Granulao: dependente da velocidade de cristalizao, de resfriamento (Afantica, Equigranular, Porfirtica) ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS Composio mineralgica: teor de feldspato, quartzo e biotita ( Leucocrtica, melanocratica e mesocrtica) ROCHAS ROCHAS GNEAS GNEAS Composio qumica: teor de SiO2 (cidas, neutras e bsicas) ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Formado a partir do material originado da destruio erosiva de qualquer tipo de rocha rea fonte at Bacia sedimentar ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Inconsolidado e Consolidado Nomenclatura gentica ou descritiva ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Sedimentos Clsticos Formados a partir de fragmentos de rochas pr- existentes Psefitos (conglomerados, brechas) Psamitos Pelitos ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Psefito - Conglomerado ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Psefito - Brecha ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Psamito - Arenito ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Pelito - Siltito ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Pelito - Argilito ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Sedimentos Qumicos Originados da precipitao de solutos (diminuio solubilidade ou evaporao) Evaporitos e calcreos ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Calcrio ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Evaporitos ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Evaporitos ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Sedimentos Orgnicos Acmulo de restos biognicos (coquinas, carvo, petrleo) ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Coquinas ROCHAS SEDIMENTARES ROCHAS SEDIMENTARES Coquinas ROCHAS METAM ROCHAS METAM RFICAS RFICAS Rochas gneas ou sedimentares transformadas sobre novas aes de temperatura e presso Composio mineralgica no precisa mudar, textura sim (textura gnaissica) ROCHAS METAM ROCHAS METAM RFICAS RFICAS Devido ser a presso ser unilateral, a textura resultante mais comum a xistosa (minerais em planos paralelos) Recristalizao pode dar-se apenas em crescimento: calcrio para mrmore ROCHAS METAM ROCHAS METAM RFICAS RFICAS Xistosidade ROCHAS METAM ROCHAS METAM RFICAS RFICAS Mrmore ROCHAS METAM ROCHAS METAM RFICAS RFICAS Mrmore
S.jorge (2011) - Tese Dout. - Caracterização Petrológica e Geoquímica Do Vulcanismo Da Ilha de São Jorge, Açores Petrologic and Geochemical Characterization of São Jorge Island Volcanism, Azores