Sei sulla pagina 1di 9

DPTO.

CIENCIAS NATURALES
APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA

Unidad 10- INTRODUCCIN A LA FORMULACIN INORGNICA


TABLA PERIDICA DE LOS ELEMENTOS
1

2
1

He

1,-1

4
7

Li

10

Be

12

C
-4

11

12
23

Na

13
24

19
39

45

Sc

23
48

Ti

24
51

25
52

Cr

26

88

56

Fe
2,3

39

Sr

27

55

Mn

38
85

22

40
89

41
91

Zr

42

43

93

96

Nb

Mo

28
59

Co
2,3

29
59

Ni
2,3

30
63

Cu
1,2

31
65

Zn

2,4

32
70

73

Ge

-2

15

16

2,4

19

20

Ne

-1
0

31

17
18
32 35,5
40

-3
1,3,5

-2
2,4,6

34
75

10

16

-3
1,3,5

33

Ga

14

28

Si
3

40

Rb

Al
21

Ca

37

14

20

2,4

27

Mg

Cl
35

79

Ar

-1
1,3,5,7

36
80

As

Se

Br

-3
1,3,5

-2
2,4,6

-1
1,3,5,7

84

Kr
0

44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
97
101
103
106
108
112
115
119
122
128
127
131

Tc

Ru

Rh

Pd

Ag
1,2

Cd

In

Sn
3

2,4

Sb

Te

-3
1,3,5

-2
2,4,6

-1
1,3,5,7

Xe
0

55
56
57
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
133
137
139
178
181
184
186
190
192
195
197
201
204
207
209
209
210
222

Cs
1

Ba

La1

Hf

Ta

Re

Os

Ir
2,4

Pt
2,4

87
88
89
104
105
106
107
108
109
110
223
226
226
260
262
263
262
265
266
Fr Ra Ac2 Rf Db Sg Bh Hs Mt Uun
1

Au
1,3

Hg
1,2

Tl

Pb
3

2,4

Bi

Po

At

-3
1,3,5

-2
2,4,6

-1
1,3,5,7

111
Uuu

58
59
60
61
140
141
144
145
1

Ce

Pr

Nd

62 63
64
65
66
67
68
69
70
71
150
152
157
158
162
165
167
169
173
175

Pm Sm

Eu

Gd

Tb

Dy

Ho

Er

Tm

90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
232
231
238
237
244
243
247
247
251
254
257
258
2

Th

Pa

Np

Pu

Am Cm

CLAVE

Pgina 1 de 9

Bk

Cf

Es

Fm

Md

Yb

Lu

102 103
259
260

No Lr

Rn
0

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA

Nmero atmico
Peso atmico

Smbolo
Valencia con el H
Valencia con el O

H: Hidrgeno 1

As: Arsnico 1,3,5

Ag: Plata 1

Ne: Neon

Se: Selenio 2,4,6

Ba: Bario 2

Na: Sodio 1

Br: Bromo 1,3,5,7

Ir: Iridio 2,4

Mg: Magnesio 2

Kr: Kripton

Pt: Platino 2,4

Al: Aluminio 3

Rb: Rubidio 1

Au: Oro 1,3

Si: Silicio 2,4

Sr: Estroncio 2

Hg: Mercurio 1,2

P: Fsforo 1,3,5

Cr: Cromo

Tl: Talio 3

S: Azufre 2,4,6

Mo: Molibdeno

Pb: Plomo 2,4

Cl: Cloro 1,3,5,7

Mn: Manganeso 2

Bi: Bismuto 1,3,5

Ar: Argon

Fe: Hierro 2,3

Po: Polonio 2,4,6

K: Potasio 1

Co: Cobalto 2,3

At: Astato 1,3,5,7

He: Helio

Ni: Nquel 2,3

Cd: Cadmio 2

Ca: Calcio 2

Cu: Cobre 1,2

Rn: Radon

Sc: Escandio

Zn: Cinc 2

Fr: Francio 1

Ti: Titanio

Ga: Galio 3

Ra: Radio 2

Li: Litio 1

O: Oxgeno 2

In: Indio 3

Be: Berilio 2

F. Flor 1,3,5,7

Sn: Estao 2,4

B: Boro 3

Xe: Xenon

Sb: Antimonio 1,3,5

C: Carbono 2,4

Cs: Cesio 1

Te: Teluro 2,4,6

N: Nitrgeno 3,5

I: Yodo 1,3,5,7

SMBOLOS Y VALENCIAS MS COMUNES DE LOS ELEMENTOS MS IMPORTANTES

Pgina 2 de 9

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA

NOTA: En algunos elementos no figura ninguna valencia

FORMULACIN INORGNICA PASO A PASO


1- COMPUESTOS BINARIOS:
1.a) xidos:
a)

Formulacin:

Se pone primero el elemento y despes el O y se intercambian las valencias.


Siempre que se pueda se simplificarn luego dividiendo a ambas por un mismo

Pgina 3 de 9

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
nmero. Ejemplo: S2O6
SO3 (dividiendo al 2 y al 6 entre 2). La
nica excepcin es el F que se coloca detrs del O por ser ms electronegativo.
b) Nomenclatura:

Nombraremos el compuesto de la siguiente manera: pondremos el prefijo mono, di,


tri, tetra, penta, hexa, hepta, etc, segn el nmero de oxgeno que observamos en la
frmula seguido de xido. Despus haremos lo mismo con el otro elemento que no
es oxgeno slo que no pondremos el prefijo mono en caso de que slo haya uno.
Ejemplos:
Fe2O3

TRIXIDO DE DIHIERRO

SO2

DIXIDO DE AZUFRE

Cl2O

MONXIDO DE DICLORO

Observad como en el segundo caso al haber slo un azufre no ponemos


monoazufre sino azufre sin ms, en cambio en el tercer caso s colocamos
el prefijo mono al oxgeno.
Nombra:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

F2O
I2O7
As2O5
CaO
Fe2O3
PbO2

7.
8.
9.
10.
11.
12.

Al2O3
SnO
N2O5
Au20
TeO2
Hg2O

7.
8.
9.
10.
11.
12.

Monxido de dilitio
Pentaxido de dioxgeno
Trixido de nquel
Monxido de mercurio
Dixido de estao
Trixido de dialuminio

Formula:
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Monxido de magnesio
Dixido de azufre
Monxido de dicobre
Monxido de calcio
Trixido de dioro
Monxido de carbono

1.b) Hidruros:
Son compuestos derivados de la unin del Hidrgeno con los restantes elementos dada
la capacidad del Hidrgeno de perder y ganar fcilmente su electrn. Segn el elemento
con el que se combine, se forman diversos compuestos:
A. Hidruros Metlicos: Me Hn

Pgina 4 de 9

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
Consisten en la unin del hidrgeno con un metal para la obtencin de un
compuesto.
a)

Formulacin: Se coloca en primer lugar el elemento metlico que siempre tendr la


valencia 1 del hidrgeno y en segundo trmino el H con la valencia correspondiente
del elemento metlico.

b) Nomenclatura: Vamos a nombralrlos poniendo primeramente el trmino hidruro


seguido del nombre del metal correspondiente. Slo si el metal tiene ms de una
valencia colocaremos despus entre parntesis la valencia, en nmeros romanos,
con la que actua, que ser precisamente el nmero de H en la frmula.
Ejemplos:

LiH

Hidruro de litio

PbH4

Hidruro de plomo (IV)

Vemos por ejemplo como en el primer caso no es necesario poner entre


parntesis la valencia con la que actua el Li (+1) porque es la nica
valencia con la que puede actuar. En cambio en el segundo ejemplo el
plomo que puede actuar con valencias 2 y 4 actua en este caso con 4
(nmero que aparece en el H), por lo cual deberemos sealarlo entre
parntesis y en nmeros romanos.

B. Hidruros no metlicos especiales:


Son compuestos formados entre un elemento no metlico ms electropositivo
que el H y el propio H. Al ser ese elemento no metal ms electropositivo se
coloca al formular antes del H.
a)

Formulacin: Son un grupo de compuestos especiales y como hemos dicho el


elemento no metlico se situa por delante del H al formular.

b) Nomenclatura: Todos estos compuestos tienen nombres especiales y no siguen


ninguna norma.
Ejemplos:

CH4 Metano
SiH4 Silano
NH3 Amonaco
PH3 Fosfina
SbH3 .. Estibina

C. Hidruros no metlicos o cidos Hidrcidos:

a)

Son combinaciones del Hidrgeno con un elemento no metlico ms


electronegativo que el Hidrgeno. Estos hidruros dan compuestos cidos al
combinarse con el agua y por ello reciben el nombre de cidos Hidrcidos.
Formulacin: En este caso al ser estos elementos ms electronegativos que el
propio H se formulan delante de l. Adems el elemento no metlico siempre
actua con la menor de todas sus valencias en el caso de tener ms de una.
Pgina 5 de 9

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
b) Nomenclatura: Se pueden nombrar de dos maneras, bien empezando de atrs hacia
delante acabando el nombre del no metal en uro y aadir de hidrgeno, o bien
poniendo cido seguido del elemento no metlico acabado en hdrico.
Ejemplos:

HF
H2S
HI

Fluoruro de hidrgeno o cido fluorhdrico


Sulfuro de hidrgeno o cido sulfhdrico
Yoduro de hidrgeno o cido yodhdrico

Como vemos en todas las frmulas colocamos el elemento no metlico que es


ms electronegativo que el H delante de l y adems siempre actua con la
menor de sus valencias (en el segundo caso 2 para el S). Al nombrarlos
cualquiera de las dos maneras es correcta.
Nombra:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

SiH4
KH
H2Te
CH4
HCl
FeH2
NH3

8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.

PbH4
HBr
PH3
SrH2
AgH
MgH2
HI

8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.

cido bromhdrico
Hidruro de cobalto (II)
Hidruro de sodio
Cloruro de hidrgeno
Amonaco
cido fluorhdrico
Hidruro de calcio

Formula:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Estibina
Hidruro de berilio
Hidruro de plomo (II)
cido sulfhdrico
Arsina
Metano
Sulfuro de hidrgeno

1.c) Sales binarias (metal + no metal)


Son compuestos formados a partir de un cido hidrcido, el cual pierde el hidrgeno y
se sustituye por un compuesto metlico.
0Formulacin: primero se escribe el elemento metlico y despus el no metal. Se
intercambian las valencias teniendo en cuenta que el no metal, al proceder de un
cido hidrcido, actuar siempre con la menor de sus valencias.
Nomenclatura:Leer de atrs hacia delante terminando el no metal en URO.
Utilizaremos la nomenclatura de Stock, sealando por tanto la valencia del
metal entre parntesis nicamente cuando tenga ms de una. La valencia del no
metal no har falta sealarla ya que hemos dicho que acta siempre con la
menor.
Ejemplos:
NaCl .. Cloruro de sodio (SAL COMN)
Fe2S3. Sulfuro de hierro (III)
CaS Sulfuro de calcio

Pgina 6 de 9

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
Formula:
1.
2.
3.
4.
5.

Yoduro de estroncio
Floruro de hierro (III)
Seleniuro de estao (II)
Teluuro de cobre (I)
Sal comn o cloruro de sodio

6.
7.
8.
9.
10.

Ag2S
NiF3
MgI2
CuTe
FeS

2. COMPUESTOS TERNARIOS
Van a ser los compuestos formados por tres elementos distintos.
2.a Hidrxidos
Se componen de un elemento y de un grupo hidrxido (OH). Este grupo hidrxido se
comporta como si fuera un nico elemento y su valencia es 1.

1.
2.
3.
4.
5.

Formulacin: Se pone primero el elemento y despus el grupo hidrxido. Si el


elemento acta con valencia diferente de 1 pondremos el grupo hidrxido entre
parntesis.

Nomenclatura: Utilizaremos tambin la nomenclatura de Stock, poniendo


primeramente el trmino hidrxido de seguido del nombre del elemento. Si
fuera necesario sealaremos entre parntesis la valencia con la que acta el
elemento.

Hidrxido de potasio
Hidrxido de cobalto (II)
Hidrxido de oro (I)
Hidrxido de aluminio
Hidrxido de estao (IV)

6.
7.
8.
9.
10.

LiOH
Mg(OH)2
HgOH
Pb(OH)4
Zn(OH)2

2.b cido oxcidos


Son compuestos que se forman a partir de algunos xidos a los que se les aade agua.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Formulacin: Se colocan primero los hidrgenos y en ltimo lugar los


oxgenos, quedando en medio de ambos el otro elemento. Siempre que se
puedan simplificarse los 3 elementos, se simplificar.

Nomenclatura: Se pone en primer lugar el trmino cido y despus el


nombre del elemento con los correspondientes prefijos y sufijos, segn la
valencia con la que estaba actuando en el xido del que procede.

cido sulfrico
cido hipobromoso
cido carbonoso
cido ntrico
cido fosfrico
cido selenioso
cido clrico

8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Pgina 7 de 9

cido hipoteluroso
H2SO3
HClO2
H2CO3
HNO2
H2SeO2
HIO4

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
15. H2TeO3

16. HbrO3

N DE VALENCIAS

VALENCIA CON LA
QUE ACTA

SLO 1 VALENCIA

PREFIJOS

SUFIJOS

ICO

DOS VALENCIAS

CON LA MAYOR
CON LA MENOR

X
X

ICO
OSO

TRES VALENCIAS

CON LA MAYOR
CON LA DEL MEDIO
CON LA MENOR

X
X
HIPO

ICO
OSO
OSO

CON LA MAYOR

PER
X
X
HIPO

ICO
ICO
OSO
OSO

CUATRO
VALENCIAS
CON LA MENOR

AUTOEVALUACI N SOBRE S MBOLOS DE ELEMENTOS

1.
2.
3.
4.
5.

SODIO
POTASIO
FSFORO
AZUFRE
CARBONO

6.
7.
8.
9.
10.

NITRGENO
MAGNESIO
CALCIO
YODO
FLOR

Pgina 8 de 9

11.
12.
13.
14.
15.

HIERRO
ESTAO
MERCURIO
ORO
PLATA

DPTO. CIENCIAS NATURALES


APUNTES DE FORMULACIN QUMICA INORGNICA
16. PLOMO
17. PLATINO

18. NQUEL
19. COBALTO

20. ANTIMONIO
21. ALUMINIO

CORRIGE LOS ERRORES


1.
2.
3.
4.
5.

HIDRURO DE ESTAO
MONXIDO DE MONOCALCIO
SH2
H3Cl
CIDO PERSULFRICO

6.
7.
8.
9.
10.

TRIXIDO DE CARBONO
TRIHIDRURO DE NITRGENO
CH3
S2O6
HCO3

REPASO
HIDRURO
HIDRURO
HIDRURO
HIDRURO
HIDRURO
HIDRURO

DE
DE
DE
DE
DE
DE

FRANCIO
BERILIO
PLATA
COBRE (II)
MERCURIO (II)
ESTAO (IV)

CaH2
RbH
SrH2
FeH3
AuH
PtH4

METANO
SILANO
FOSFINA

AsH3
NH3
SbH3

CLORURO DE HIDRGENO
CIDO SULFHDRICO
CIDO BROMHDRICO
TELUURO DE HIDRGENO

HBr
H2Se
HI
H2Te

TRIXIDO DE AZUFRE
MONXIDO DE CARBONO
MONXIDO DE DIPOTASIO
XIDO DE HIERRO (II)
XIDO DE ORO (I)

Na2O
PtO
Hg2O
Cl2O5
N2O3

HIDRXIDO DE COBALTO (III)


HIDRXIDO DE BARIO
HIDRXIDO DE ZINC

KOH
AgOH
PbOH2

CIDO
CIDO
CIDO
CIDO

SULFUROSO
CARBNICO
HIPOCLOROSO
PERBRMICO

H2TeO4
HCO2
HIO2
HNO2

Pgina 9 de 9

Potrebbero piacerti anche