TEXTOS DE FEDRO

EL GNERO LITERARIO DE LA FBULA. La fbula suele definirse como una composicin literaria, generalmente en verso, en la que por medio de una ficcin alegrica y de personificaciones de seres irracionales, inanimados o abstractos, se da una enseanza til o moral. Su origen remoto es probablemente oriental. La paternidad de la fbula como gnero literario se atribuye a sopo, griego del siglo !" a. de #., persona$e semim%tico cuya vida est llena de leyendas de dudosa autenticidad& por l, la fbula de animales se denomina 'fbula espica(. n )oma, el trmino fbula tiene, por un lado un sentido amplio, designando cualquier relato con peripecias variadas* por otro lado, se usa con el sentido restringido con las caracter%sticas que antes +emos citado. FEDRO. ,aci +acia el ao -. a. de #. en /acedonia. Lleg a )oma como esclavo de 0ugusto, que despus le concedi la libertad. /uri +acia el ao .1 d. de #. scribi cinco libros de 2bulas. #omo el propio 2edro nos dice en los prlogos y ep%logos a sus libros, sus temas estn tomados de sopo, aunque tambin compone fbulas originales, inspiradas en la vida y en las costumbres de su poca. Las dos caracter%sticas esenciales de la fbula de 2edro son la diversin y la ensean a !"ral. Las fbulas de 2edro encierran una dura stira contra los poderosos que abusan de su poder, contra los soberbios, los mentirosos, los malvados. l verso de las fbulas de 2edro es el senari" y#!$i%", verso popular y +umilde. Su lengua$e es claro y sencillo, pero elegante. Sus metforas son simples, pero pintorescas y sugestivas.

&. 'ANIS (ER FLU)IU* 'ARNE* FERENS +Avid,! s,a sae-e del,di. avidi.as/

Amittit merito proprium, qui alienum adpetit. Canis per flumen carnem cum ferret natans, lympharum in speculo vidit simulacrum suum, aliamque praedam ab alio cane ferri putans eripere voluit; verum decepta aviditas et, quem tenebat ore, dimisit cibum nec quem petebat adeo potuit tangere.

0. LU(US ET AGNUS +*ale1a%ere 2,i v,l.3 n,s2,a! n"n %a,sa! inveni./

Ad rivum eundem lupus et agnus venerant siti compulsi; superior stabat lupus longeque inferior agnus. Tunc fauce inproba latro incitatus iurgii causam intulit. Cur, inquit, turbulentam fecisti mihi aquam bibenti? aniger contra timens! "ui#i$ possum, quaeso, facere quod quereris, lupe?

0 te decurrit ad meos +austus liquor.(

%epulsus ille veritatis viribus! Ante hoc se& menses male, ait, di&isti mihi. %espondit agnus! 'quidem natus non eram. (ater hercle tuus, ille inquit, male di&it mihi; atque ita correptum lacerat iniusta nece. )aec propter illos scripta est homines fabula, qui fictis causis innocentes opprimunt.

3i4 "ui& adverbio interrogativo, 5cmo6.

4. )A''A ET 'A(ELLA3 O)IS ET LEO +(".en.i"ris s"%ie.a.e! 1,5e/ *umquam est fidelis cum potenti societas; testatur haec fabella propositum meum.

!acca et capella et patiens ovis iniuriae socii fuere cum leone in saltibus. )i cum cepissent cervum vasti corporis, sic est locutus partibus factis leo! 'go primam tollo, nominor quoniam leo; secundam, quia sum fortis, tribuetis mihi; tum, quia plus valeo, me sequetur tertia; malo adficietur, siquis quartam tetigerit. +ic totam praedam sola improbitas abstulit.

6. (ASSER AD LE(ORE* 'ONSILIATOR

Sibi non cavere et aliis consilium dare stultum esse paucis ostendemus versibus. ,ppressum ab aquila, fletus edentem graves, leporem obiurgabat passer! -bi pernicitas nota. inquit illa est? "uid ita cessarunt pedes?. /um loquitur, ipsum accipiter necopinum rapit questuque vano clamitantem interficit. epus semianimus mortis in solacio! 0"ui modo#i$ securus nostra irridebas mala, simili querela fata deploras tua1.

3i4 modo& adverbio, 5+ace un instante6.

7. 'ANES ET 'OR'ODILI Consilia qui dant prava cautis hominibus, et perdunt operam et deridentur turpiter. Canes currentes bibere in *ilo flumine, a corcodilis ne rapiantur, traditum est. 2gitur cum currens bibere coepisset canis, sic corcodillus! 0"uamlibet lambe otio; noli vereri1. At ille! 03acerem mehercule, nisi esse scirem carnis te cupidum meae1.

8. DE 'A(RIS BARBATIS 4arbam capellae cum impetrassent ab 2ove, hirci maerentes indignari coeperunt quod dignitatem feminae aequassent suam.
7Sinite8, inquit, 7illas gloria vana frui

et usurpare vestri ornatum muneris, pares dum non sint vestrum fortitudine1. )oc argumentum monet ut sustineas tibi habitu esse similes qui sint virtute impares.

9. RANA RU(TA ET BOS 2nops, potentem dum vult imitari, perit. 2n prato quondam rana conspe&it bovem et tacta invidia tantae magnitudinis rugosam inflavit pellem! tum natos suos interrogavit, an bove esset latior. 2lli negarunt. %ursus intendit cutem maiore nisu et simili quaesivit modo, quis maior esset. 2lli di&erunt bovem. ,ovissime indignata dum vult validius inflare sese, rupto iacuit corpore.

:.

O)IS3 'ER)US ET LU(US

Fidei,ss"re! in1id,! %ave 3raudator homines cum advocat sponsum improbos, non rem e&pedire, sed malum augere e&petit. ,vem rogabat cervus modium tritici lupo sponsore. At illa praemetuens dolum! 0%apere atque abire semper adsuevit lupus, tu de conspectu fugere veloci impetu!

ubi vos requiram, cum dies advenerit?

;. *ULIER (ARTURIENS *emo libenter recolit qui laesit locum. 2nstante partu mulier actis mensibus humi iacebat flebilis gemitus ciens. 5ir est hortatus corpus lecto reciperet onus naturae melius quo deponeret. 06inime1, inquit, 0illo posse confido loco malum finiri quo conceptum est initium.1

&<. *US'A ET *ULA Ridenda i!$e%ill"r,! s,-er$ia 6usca in temone sedit et mulam increpans! 0"uam tarda es71, inquit, 0non vis citius progredi? 5ide ne dolone collum conpungam tibi.1 %espondit illa! 05erbis non moveor tuis; magistrum timeo sella qui prima sedens tergum flagello temperat lento meum et ora frenis continet spumantibus.

"uapropter aufer frivolam insolentiam; nam et ubi tricandum et ubi currendum sit, scio1. )ac derideri fabula merito potest qui sine virtute vanas e&ercet minas.

&&. RANAE AD SOLE* 5icini furis celebres vidit nuptias Aesopus et continuo narrare incipit! -&orem quondam +ol cum vellet ducere, Clamorem ranae sustulere ad sidera. Convicio permotus quaerit 2uppiter causam querelae. "uaedam tum stagni incola! 0*unc. inquit 0omnes unus e&urit lacus cogitque miseras arida sede emori. "uidnam futurum est, si crearit liberos?.

&0. LANIUS ET SI*IUS 9endere ad lanium quidam vidit simium, "nter reliquas merces atque obsonia* :uaesivit quidnam saperet. ;um lanius iocans&

:uale< inquit caput est, talis praestatur sapor< )idicule magis +oc dictum quam vere aestimo* :uando ut formosos saepe inveni pessimos, ita turpi facie multos cognovi optimos.

&4. DE )UL(E ET U)A S-erni. s,-er$,s 2,ae ne2,i. asse2,i 2ame coacta vulpes alta in vinea uvam appetebat summis saliens viribus* :uam tangere ut non potuit, discedens ait& ,ondum matura est* nolo acerbam sumere< :ui facere quae non possunt verbis elevant, adscribere +oc debebunt e=emplum sibi.