Sei sulla pagina 1di 20

Citoesqueleto de uma clula eucaritica

Microfilamentos actina vermelho Microtbulos tubulina verde, Ncleos azul.

Citoesqueleto rede dinmica de filamentos proteicos com diversas funes


Trs famlias de protenas constituem o citoesqueleto: filamentos intermdios actina tubulina A organizao espacial e os movimentos das clulas ou dos seus organelos esto dependentes do citoesqueleto
A mitose e a citocinese so processos directamente associados ao

citoesqueleto
A evoluo do citoesqueleto ocorreu antes da separao filogentica

entre plantas e animais; por isso, as principais caractersticas do citoesqueleto foram conservadas em ambos os reinos.

Citoesqueleto rede de filamentos proteicos (corados com o corante especfico das protenas Azul de Coomassie) espalhada por toda a clula

Principais funes do citoesqueleto


Ligao - suporte da membrana e
Plant cell wall

ligao de organelos ou partculas celulares (por ex., polissomas)

Mobilidade movimento celular ou


dos seus componentes

Informao por exemplo, sobre


a geometria espacial da clula

Polaridade a assimetria das fibras


confere polaridade ao citoesqueleto

Filamentos intermdios

Rede de filamentos proteicos que se mantm quando o contedo celular lavado Ligao de filamentos intermdios

Domnio central

Microfilamentos - Filamentos de actina - polmeros da protena actina


molcula de actina com ATP, molculas de actina na forma G (G-globular), aberta

trmero de Factina (Ffilamento) fechada e filamento de actina

modelo tridimensional da actina (cada esfera = aminocido)

imagem em microscopia electrnica de filamentos de actina

Filamentos de actina ou microfilamentos

Microtbulos polmeros heterodimricos da protena - e -tubulina

Polaridade dos microfilamentos e dos microtbulos


Extremidade menos dinmica: extremidade * Extremidade mais dinmica: extremidade +*

* + e no se refere a carga elctrica mas sim s caractersticas bioqumicas de cada extremidade, que so diferentes por a polimerizao ser assimtrica

Propriedades mecnicas dos filamentos que constituem o citoesqueleto


Filamentos intermdios equivalentes a cordas: dobram facilmente,
quebram dificilmente;

Filamentos de actina so os mais finos; esticam dificilmente, quebram facilmente;

Microtbulos tubos ocos, rgidos e fortes

O citoesqueleto na mitose e na citocinese

O citoesqueleto na mitose e na citocinese


O fuso mittico constitudo por centenas a milhares de microtbulos e protenas associadas O fuso mittico tem dois polos que correspondem sua organizao bipolar e zona onde se juntam os cromossomas depois de separados os cromatdeos irmos (ver slide seguinte) A estrutura dos polos dos fusos dos animais e das plantas diferente nos animais o polo muito concentrado, construdo em volta do centrossoma; na interfase o centrossoma encontra-se adjacente ao ncleo e apresenta uma rede de radial de microtbulos, replica na fase S, as duas unidades separam-se na profase e formam duas redes radiais de microtbulos (aster) que se tornam no polo do fuso. nas plantas o fuso mais difuso, no existem centrossomas. A formao do fuso comea (como nas clulas animais) durante a profase. Na interfase, a maior parte dos microtbulos constitu um rede cortical. Na profase os microtbulos corticais desaparecem excepto os que formam a banda de pr-profase.

Microtbulos Mitose e Citocinese


Clula Vegetal

Microtbulos sobrepostos Banda de pr-profase: microtbulos e filamentos de actina

Microtbulos do fragmoplasto

Rede cortical de microtbulos de interfase

Microtbulos Mitose e Citocinese


Clula Animal
Microtbulos de trs tipos constituem o fuso das clulas animais: # astrais do centrossoma; # do cinetocoro; # sobrepostos
As extremidades + (mais) dos microtbulos projectam-se para o exterior do centrossoma e as extremidades (menos) esto ligadas no polo do fuso O centrosoma inicia a organizao (assemblagem) dos polos do fuso mas a maior parte dos microtbulos do cinetocoro e microtbulos sobrepostos que se juntam no polo so provenientes do centrosoma e so levados para e organizados no polo por protenas motoras

Protenas motoras

Separao dos dois polos do fuso na profase de uma clula animal

1 em levedura 40 em alguns mamferos

Cromossoma em metafase marcado com um corante do DNA, fluorescente, e com anticorpos que reagem com as protenas do cinetocoro (vermelho)

Centrossoma duplicado - cada centrossoma contm um par de centrolos

Cinetocoros Microtbulos DNA

Potrebbero piacerti anche