Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
Manau Nau Ai Lam Gaw, Wunpawng Amyu Sha Ni A Matu Laklai Ai Lam Re.
Page 1
lai wa sai.
KTG(USA)
Myen mungdan democracy lu na matu
anhte Wunpawng amyu sha ni mung, American, Omaha mare kaw, May 22-25
myen amyu bawsang ni yawng hte lata ya hta galaw ai 13 lang na Jinghpaw
gin dun let, awngdang ai shani du hkra Hkristan dinghku dabang hta Sara Kaba
shanglawm shakut shaja mat wa na re Dr. Ola Hanson a chyeju hpe shakawn
ngu nna, Slg. Shadan Zau Awng, laksan shagrau ai labau shang masat shadaw
mungga hta tsun ai zawn, Dr. Salai Tun hpe hpaw ninghtan da lu sai re.
Than kaw nna mung, democracy majan
hta n gup hte shanglawm tsun shaga nga Ndai Manau shadung lahkawng kap ai
na aten n rai sai, tatut shanglawm na jin Hanson masat shadaw hpaw poi hpe
sai ni ngai hpe mying jahpan jaw rit, nga May 23 ya shani hta, Omaha mare asuya
magam gun ni, maigan amyu sha ni hte, Du Kaba Gun Maw Hpe, Tau
Wunpawng amyu sha ni, yawng marai Dap Awn Daju Aya Sharawt Ap
200 daram sa du shanglawm ma ai lam
Ya
hpe chye lu ai. May 27, 2009 –
Dap Awn Daju, Du Kaba Gunhtang Ndai zuphpawg hta American mungdaw
Gam Shawng hte rau magam gun na, shara magup hte Canada mungdan kaw
Tau Dap Awn Daju, Du Kaba Sumlut na Wunpawng amyu sha marai 15 sa du
Gun Maw a shawng ningnan lang na, shanglawm ai rai hpe chye lu ai.
KIO magam gun ni hte hkrum zup
bawngban hpawng hpe May 27 ya shani Sara Kaba Lahpai Hkun Gam kaw na
hta, shawa masha 600 jan shanglawm ai hpawng hpaw akyu hpyi ya let,
hte galaw lai wa sai. Wunpawng mungdan Dawnghkawn hte
Share Shagan ni hpe hkungga jaw ai hte
Shi a shara hta, Du Kaba Maran Zau mungdan mahkawn hpe mahkawn nna,
Tawng matut lit la gun hpai sa wa na re dai ni lamang hpe Srm. Tsinyu Debora
hpe mung na chye lu ai. tingnyan up hku woi awn lai wa sai re.
Wunpawng Shawa Ningmu Hpe Laiwa sai ten hta shawa ni a ningmu hpe
KIO Hpyi Lajin Nga KIO ginjaw kaw nna, ndau laika shabra
May 17, 2009 - ading tawk hpyi lajin saw shaga ai lam
ni n nga ga tim, Wunpawng amyu sha
yawng hte seng ai, KIA a htawm hpang
hkrang masa hte seng nna, ndai lang
gaw, KIO zuphpawng daw dan lam hta
nan tara shang, Wunpawng amyu sha ni
yawng a ningmu ni hpe ndut ndang tang
shawn hpaji jaw la na matu hpyi lajin dat
ai, shawng na lang mung rai nga ai.
May 11-12, KIO Ginjaw Komiti Zuphpawng ( Photo. EEDY)
May 20-21 ya shani hta Myen hpyen
asuya seng ang ai ni hte KIO datkasa
KTG(USA) Salang ni kalang mi bai hkrum shaga na
re lam hpe mung chye lu ai.
KIA hpe hkrang galai shabawn na matu
hte seng nna, SPDC asuya hpyi lajin dat Tinang a ningmu ni hpe, Zai Ninggawng
ai lam hpe sung sung li li myit yu ra ai Rung, Wunpawng Mungdan Shanglawt
lam re ngu nna hkam la ai hte maren, Kongsi, Laiza Alen Bum, email:
laksan Dat Kasa Hpung langai hpaw zngkachin@gmail.com de, madi nna
shabawn nna dai lam hpe hkut hkut nai hpaji jaw mai ai lam, ndau laika hta
nai bawngban jahkrup ngut ai hpang she, lawm nga ai.
daw dan sa wa na re lam, May 14 ya
shani, KIO a n’dau shabra laika hta
lawm nga ai.
Maigan Du,Wunpawng Amyu
KIA hpe jarit sin hpyen dap hkrang galai Sha Ni, Jarit Sin Hpyen Dap
na matu, myen hpyen asuya a dip n-gun Masa Hpe, Jawm Ninghkap
jaw matsun wa ai lam gaw, KIO May 14, 2009 –
Wuhpung hte sha seng ai lam n rai,
Wunpawng amyu sha ni yawng hte
ading tawk seng ai lam re majaw, Simsa
lam tam Salang Hpung ni hpe mung
garum hpyi lajin sa wa na re nga nna,
ndau shana laika hpe lakap nna chye lu
ai. KTG(USA)
Rev. Dr. Saboi Jum woi awn ai simsa Wunpawng amyu sha rawt malan hpung
lam tam Salang hpung na, Salang nkau ni hpe, jarit sin hpyen dap hkrang galai
mi maigan ga hkan shanu mat sai re kau na matu ,Myen hpyen atsuya matsun
majaw, myitsu Salang nnan nkau mi hpe wa ai lam hpe, ninghkap ai lam hte,
simsa lam tam hpung hta bang jat sa wa Wunpawng amyu sha rawt malan hpung
na re lam hpe mung, Du Kaba Dr. Tu Ja, ni yawng hpang de tang shawn ai laika
Kachin Today de tsun ai. hpe, maigan du Wunpawng wuhpung ( 5
) pawng nna, May 11 ya shani hta ,n’dau
Shawng na lang ngu na Wunpawng May 11-12 ya hta galaw lai wa sai, KIO
wuhpung manga pawng nna shapraw dat Ginjaw Komiti Zuphpawng kaw nna,
ai n’dau laika hta, Wunpawng rawt jarit sin hpyen dap masa hte seng nna,
malan hpung ni yawng, jarit sin hpyen gara hku daw dan ai lam hpe May 20 ya
dap hkrang galai na hpe ja ja jawm shani Myen hpyen atsuya hte, bai hkrum
ninghkap nna, amyu sha uhpung shada shaga ai ten hta si mani ai ladat hku
grau magyep kap zinglum ai lam hpe, ningdang sa wa na masa nga ai ngu nna,
bai gaw gap sa wa na hte, tinang a sagawn chye lu ai.
ginjaw hta ,ga garan hka bra jat wa ai
lam ni n byin hkra, sadi sa wa na lam ni Mung masa lam hta ,hpaga lam hpe grau
lawm ai zawn, du na amyu sha madung dat galaw nga ai NDA-K hpung
bawngban hpawng ni hta ,maigan gaw, May 18, Myen hpyen hte hkrum
Wunpawng hpung na datkasa ni hpe shaga ai shaloi, jarit sin hpyen dap
mung ,saw shaga na matu hpyi lajin dat hkrang hpe masa hku hkap la tim, dai
ai lam ni lawm nga ai. lam hpe 2010 ning ra lata poi ngut nna,
jet ai Democracy atsuya pru wa ai hpang
“2004 ning hta NC lung na, n lung na hte she kata lam matut bawngban galaw sa
seng nna, KIO ginjaw, kalang ga garan wa na re ngu nna mahtai jaw na matu
n-gun ayai lai wa sai, raitim, 2008 ning dawdan da ai lam, NDA-K shingwang
Gaw Da ai Tara hta amyu sha ni a ahkaw kaw nna sagawn chye lu ai.
ahkang hpa n lawm ai, ya jarit sin hpyen
dap ngu ai ga baw sumprat bai adawt
nna, KIO ginjaw kata hta, manghkang
kaba bai byin hkra, Myen hpyen ni maw Wunpawng Nawku Hpung Sara
dat ai lam hpe, anhte grai sadi ninghkap Hpe ,Wunpawng Ramma Ni
ra ai” nga nna, Kachin Today, shiga dap
Jawm Adup Gayat
editor Srm. Pansi, shi a ningmu hpe tsun
May 13, 2009 –
wa ai.
hte maren nga yang, dai la wa gaw, dai ai lam hte, matut san sagawn nga ai lam
nta wang de, lai wa sai Laban shana mung, chye lu ga ai.
hpung-yawt sa wa ai rai tim, laban bat
lahkawng ya shana, dai kaw na bai Shim lam baw mat ai majaw, Aung Saan
hpung-yawt hprawng pru wa ai shaloi Suu Kyi a matu tsang ra ai hpe, NLD
she , shi hpe mu la ai lam chye lu ai. hpung a malai ga shaga ahkang lu ai
1989 ning, mungdan a amying hpe tara myitsu hku nna tsun shana ai.
shang galai kau ai kaw na she, Myanmar
ngu nna yawng e jawm chye wa ai re. Aung Saan Suu Kyi hpe sharen da ai lam
a ntsa e shaning shagu May shata hta
Myen mung a shanglawt share shagan masam maram nga ai Myen hpyen
General Aung Saan a shayi sha, Aung Asuya gaw, ndai mabyin a marang e, shi
Saan Suu Kyi (asak 65 ning) chyu sha, hpe sharen da ai lam jahkring kau na n re
ya yang sharen da hkrum ai Nobel nga nna, ndau shabra dat ma ai. ( Source:
shagrau kumhpa madu rai nga ai. by South East Asia Correspondent by
Thomas Bell )
Shi gaw 1990 ning, mungdan ting hta ra
lata awng ai ten kaw na ya du hkra rai
yang, lai wa sai shaning 19 ning laman,
nta htawng rawng ai aten grau law sai re. Tatut Magam Bungli Hkrang
Shapraw Na America Na (KAF)
Shi gaw, hka nawng makau na tsing ka-
Zuphpawng
up mat ai nta hta, shangun ma numsha
May 06, 2009 -
lahkawng hte sha nga nna, tsi sarawun
langai mi hta kaga kadai mung n mai sa
jahkrum ai lam chye lu ai.
N’dai zuphpawng hpe, Wunpawng seng nna chye mayu ai lam ni hte lam
mungdan mung masa lam yan hta, amyu myu hku nna n-gun jaw, madi
maigan du Wunpawng amyu sha ni shadaw garum mayu ai lam ni nga yang,
yawng, tatut shawng, lawm, madi email: info.kaf@gmail.com (sh) phone:
shadaw pawn ba mai ai magam bungli 1-510-395-4483 de matut mahkai mai ai
masa hpe madung dat bawngban hkrang lam hpe mung chye lu ai.
shapraw lu na matu, yaw shada galaw sa
wa na re lam hpe mung chye lu ai.
Wunpawng amyu sha lam yan hta tinang Ga Jarit Sin Hpyen Dap Madang
dangdi, dangdep ai daram galaw nga ai De Hkrang Galai Na Matu, KIA
myitsu ni, n gup hte sha n rai, kaja wa
Matsun Hkrum
tatut shawnglawm madi shadaw mayu ai
May 04, 2009 –
ni hte shiga dap na lithkam ni sa du
shanglawm bawngban na zuphpawng re
majaw, Wunpawng mung masa lahkam
n’gam a matu akyu pru ahkyak ai
zuphpawng langai byin wa na re nga
nna, zuphpawng shabyin shatai lithkam
Srm. Tsinyu Deborah, Kachin Today de
tsun ai.
amyusha maka kumla hpe nan mung naw n-gun yawm nga ai lam hpe yin la
shamyit kau ya na masing rai nga ai. ra na lam rai nga ai. Kade pu ba dum nga
saga ai rai tim, amyusha lam yan hta
Ndai zawn, (dai ni na - hpawt ni na - ninggam lahkawng masum kahtap nna
htawm hpang prat na) anhte amyusha ni naw jawm matut shakut shaja sa wa ra
hkum dingdek hta du hkrum hkra wa na na lam nan rai nga ai.)
rai nga ai ju shingna ndai ni hpe yeng
seng kau lu na matu gaw, anhte amyusha Kaja wa nga yang, KIA ngu ai nga nga
ni yawng hta lit nga nga sai lam rai nga ai majaw sha, hpu nau Myen, Sam, ni
ai. Lam mi hku nna tsun ga nga yang, anhte Wunpawng amyusha ni hpe atik
ndai ju shingna ni hpe gaw Wunpawng anang roi rip ai lam ni nau n-galaw gwi
annau ni yawng jawm myit hkrum nga ma ai lam rai nga ai zawn, maigan
kahkyin gumdin ai hku nna sha, jawm shara shagu de du hkawm nga sai
dang manga kau lu na lam rai nga ai. Wunpawng saidaw saichyen ni hku nna
mung, “tinang gaw kadai ni rai nga ga
Anhte amyusha ni a shingteng amying ai” ngu ai lam hpe sakse madun dan nga
langai mi mungkan ga ntsa hta matut nna lu ai lam rai nga ai.
grin nga lu na lam hte nan seng nga sai
lam re majaw, “K” mying hte shamu Shaning law law Myen Asuya gaw anhte
shamawt nga ai amyusha uhpung Jinghpaw Wunpawng amyusha ni a ntsa
uhpawng ni yawng, nawku hpung ni e n-tara ai hku roi rip dip sha nga ai lam
yawng, a ningmu ni mung grai ahkyak a masat kumla, sakse, ni nan mung rai
nga sai lam rai nga ai. nga ai. Lama wa na “Ga Jarit Shim Dap”
ngu ai shingteng amying hte she matut
Ndai lam hte seng nna, All Kachin nna nga sa mat wa na hku rai yang gaw,
Students and Youth Union, Kachin Myen Asuya a roi rip nga ai lam, n-tara
Today Group (U.S.A), Kachin National dip sha nga ai lam, ni hpe matut nna tsun
Organization (KNO), Kachin State ndau ra na lam mung nnga sana re shadu
National Congress for Democracy ai. (Tsun dan tim tatut nan sakse nnga
(KNCD-LA), Progressive Kachin sai lam hpe kadai mung kam sana nrai
Christian Solidarity (PKCS) ni zawn nga ai.)
anhte kaga uhpung uhpawng ni mung
tinang uhpung uhpawng a (shing nrai Teng sha tsun ga nga yang, myu tsaw
jawm gumhpawn ai hku nna rai tim) hpyenla langai mi Wunpawng mungdan
“Joint Statement” ni hpe, matut nna tang shara mi hta laknak hpai nna tsap nga ai
madun dan ra na ahkying aten nan mung lam a shingnip shingna gaw, mungkan a
rai nga saga ai. jut shara shagu hta chyam bra hkawm
nga sai Wunpawng amyusha ni langai
Wunpawng Mungdan Shanglawt hkrai hte rau nan mung rai nga ai ngu
Hpung kaw nna mung, anhte kaga yang n-shut na sai.
amyusha uhpung uhpawng ni a ningmu
ni hpe myit shalawm ya, hkam sha lawm Dai ni na ndai ten du hkra anhte
ya, na re hpe kam ai. (Maga mi hku nna amyusha ni yawng a matu dawhpum
yu ga nga yang mung, anhte hkum anhte dawnu tai ya let, anhte langai hkrai a
grai shakut shaja dum nga sai - grai amyusha maka kumla hpe shangang
masan sa dum nga sai - anhte a amyusha shakang da ya ai - shagrin da ya ai –
lam yan ni gaw kaja wa tatut hta, grai
Kachin Today USA – June 2009
Page 13
"Myen hpyen Asuya hpyi nga ai laknak ai ginra buga ni hta grau nna, awm
jahkrat na lam hpe hkan sa ai amyu dawm ahkaw ahkang lu nga ai.
bawsang hpung ni gaw nau wa n nga na
re," nga nna Mr. Bertin Lintner kam ai "SPDC Asuya hku nna, mung shawa
lam mung, chye lu ai. masha ni a myit hpe gang la lu na,
hpang jahtum na ahkaw ahkang langai
Laknak lang uhpung kaji nkau mi laknak mi nga nga ai. Rai tim, nau wa n mai
jahkrat yang jahkrat na, rai tim, nau wa n byin na shadu ai," nga nna Miwa mung
shai na re," nga nna matut tsun ai. Ruili mare kaw shanu nga ai lungseng
hpaga la Thar Kyaw tsun ai.
Wunpawng sha ni hpa majaw madu up
( The New York Time, May 10 ya Na
hkang masa hpe ra sharawng ai lam gaw,
Thomas Fuller/ The International Herald
Laiza e sakse mu lu nga ai.
Tribune a “Ethnic Groups In Myanmar
Hope For Peace But Gird For Fight”
Laiza buga masha ni law law gaw, laika ngau hpe ga gale da ai re. Editor,
mungkan ntsa e matsan dik mungdan Kachin Today )
langai mi rai nga ai Myen mung shara
magup hkan hkrum hkra nga ai matsan
tsin-yam kaw na lawt lu nga ma ai.
Shanhte gaw, makau grup-yin na hka n-
gun myihprap wan lu lang ma ai. Lamu
ga jarit na matut mahkai shaga lu na hku Amyu Bawsang Hpung Ni Simsa
nna Miwa kyithkai hpaga hpung ni Lam Hpe Myit Mada, Rai Tim
lajang da ya ai cell phone(ta lang hpon)
Gasat Na Hkyen Da ( Daw. 1 )
hpe manu hpa hpa hte lu lang nga ma
May 12, 2009 –
ai. (Myen mung kata e gaw cell phone
langai mi US$ 2,000 jaw ra ai)
Mawdaw license nambat mung Myen
Asuya e gyip gyeng ai hku jum da ai rai
tim, Shanglawt Asuya gaw dai mawdaw
license ahkaw ahkang hpe jum kau lu
nga ai.
KIA Shanglawt Asuya gaw, tinang a Mung Hte Amyu A Matu Asak Ap Nawng Da Ai KIA Share
Shagan Ni ( Photo.Thomas Fuller/ The International Herald
hpyen dap hta jan nna, pyada dap, laika Tribune )
sharin jawng, sara tai hkawlik jawng,hte
Shanglawt Asuya hkansi dap hpe mung
hpaw da nna, Miwa mung jarit hpe KTG(USA)
tinang kam ai hku jum da lu ma ai.
Laiza, Myanmar: Myen mung hte
Laiza gaw, ka-ni hte nang hpam tsi lu Miwa mung lamu ga jarit e shanu nga ai
sha ai ni sawng nga tim, Asuya hte Kachin Wunpawng Amyu sha ni gaw,
nhtaan shai ai masha ni hpe majoi mi rim Nambat (2) Mungkan Majan ten hta nam
shatsang nna shaning na na htawng de kata e makoi rawng nga nna, Japan
rim bang nga ai Myen hpyen Asuya up hpyen la ni hpe mahkam hkam la ai ni,
na gadoi di kau ya ai ni, jahkrit shama ai sha ni hte kaga amyu bawsang ni hpe
lam hta mying gumhkawng ai ni rai ma laknak shawng jahkrat nna, hpyen dap
ai. hpe dawm kau na matu Myen hpyen
Asuya du kaba ni hku nna aming jahkrat
Miwa mung jarit hta, KIA ni hpaw da ai nga ma ai.
hpyen du jawng lung ngut sai hpyen du
ni gaw, jawng yu poi a matu shaman Ya du hkra gaw, n mai byin na re, ngu
shakyang nga ma ai. ai mahtai sha jaw nga ma ai.
Kachin Wunpawng sha ni gaw, shanhte Myen Asuya hpe 1961 ning kaw na ya
a majan labau hta,mahkrum madup law du hkra gasat lai wa sai Shanglawt
law lu da sai hte maren, ya ten hta sim sa Asuya KIA Dap Up daju Gen. Gunhtang
lam hpe myit mada tim, Myanmar Asuya Gam Shawng gaw, "Du na ra ai Myen
hte gasat hkat na matu hkyen shajin da mung a matu roadmap lamu ga sumla
ma ai. kaja n nga ai," nga nna tsun ai.Amyu
bawsang hpung ni gaw, Myen mung a
"Majan bai gasat na mi rai tim, n gasat dingdung maga hte sinpraw maga lamu
na mi rai tim, anhte sha jin da ra ai," nga ga jarit ni hta shara law law hpe madu
nna Hpyen la 4,000 lu ai KIA hpyen du da ai majaw, laknak jahkrat kau yang,
jawng Up Maj. Lahkri Zau Ja tsun ai. lungseng, hpun, nhprang sut rai hte
kanihpraw, methamphetamines
"Anhte a hpyen dap n-gun ja yang ngwi nanghpam tsi hpaga sai lam hpe tat sum
pyaw simsa lam hpe lu mazing na re," kau na masa nga ai.
ngu nna mung matut tsun ai.
Shan hte gaw, shanhte shaning na na n
Htaning Myanmar Hpyen Asuya hku dawng lai wa sai Myen amyu masha
nna Gaw Da Ai Tara hpe masat shagrin malawng maga up ai Hpyen Asuya a lata
na matu hkyen nga ai ten hta, Myen de,hpun hpaga hpe tat bang kau na n
Asuya hte dozen mi jan law ai amyu hkraw nga ma ai.
bawsang uhpung ni a lapran na gap hkat
jahkring ai myit hkrum lam mung agut "Anhte amyu bawsang ni gaw, Federal
agat byin nga ai. union munghpawm hpung hpaw mayu
ga ai. Dai hpe shanhte n kam madat ma
Gaw Da Ai Tara Nnan gaw, shaning 45 ai," nga na Gen. Gunhtang Gam Shawng
ning tup hpyen Asuya up ai hpang, mung matut tsun ai.
masha asuya a lata de htung hte hkrak
bai ap ya na hku rai nga ai. Masa hte Laknak jahkrat na matu hpyi ai hpe
maren nga yang, ndai lam gaw 1948 anhte nhkap la lu ga ai,"nga nna mung
ning Britisha Asuya kaw na Myen mung tsun ai.
shanglawt lu ai hpang, Myen mungdan
hpe machyi makaw ana shabyin nga ai Laknak lang ai uhpung ni kaw du dep
mungdan kata na dinghku majan hpe
na yak ai majaw,Myen mung a dingdung
shazim kau na rai nga ai.
daw de na shiga ni hpe Sinna Mungdan
shiga dap ni hta nau n lu shabra ma ai.
Rai tim, ndai zawn masa lam nnan galai
sa wa na matu, Kachin Wunpawng amyu
Laiza de, ndai shiga masha wa sa du ai mungdan hte Miwa mung de du hkra
gaw, shaning law law hta shawng nnan hpyen hprawng shingbyi masha ni du jat
na lang rai nga ai. wa nna, shawng de majan a majaw grai
ja lai wa sai kani hpraw hpaga bai an
Myenmung shanglawt lu ai hpang bang wa na masa nga ai, nga ma ai.
shaning 60 jan maru marang byin lai wa
ai masa shadang hku nga yang, lai wa sai "Htaning gaw sinat nsen ni law law bai
shaning 15 ning laman gaw, gaphkat na lu na re," nga nna amyu bawsang
jahkring ai lam a majaw, ram ram simsa hpung ni hkrum matut mahkai nga ai, ya
lai wa sai rai nga ai. bra ayai mat sai moi na Communist
hpyen la dingsa Aung Kyaw Zaw tsun
Myen Asuya gaw, 2007 ning ai. Hpyen Asuya gaw,tinang buga
tinang up na madu up hkang masa
September shata hta, Bukda hpunggyi ni
ahkang n jaw hkraw ai," nga nna matut
rawt malan n-gun madun ai hpe agrip
tsun ai.
shazim kau ai majaw mung, lai wa sai
2009 ning May shata hta masha law law
Lamu ga jarit na law dik Wa, Sam, hte
si hkrum ai Cyclone nbunglaru shaloi
Kokang amyu bawsang hpung ni gaw,
maigan mungkan ga daga na karum ai ni
Myen amyu sha ni up sha lai wa ai hpe
hpe karum ahkang n jaw ai majaw mung,
jin dum mat nna, n-gun kahkyin nga
mungkan e jawm myit maju jung hkrum
masai.
wa sai.
Rai tim, dai mabyin ni gaw, Myen amyu Katsi majan ten hta Thai mungdan,
sha ni law malawng nga ai lawu Myen Miwa mungdan hte, American Asuya ni
mung daw hpe Myen Hpyen Asuya up ai gaw lamu ga jarit mayan hkan na laknak
lam sha htawng madun nga ai. lang ai hpung ni hpe laknak hte kaga
arung arai ni karum lai wa masai. Ya
Hpyen Asuya Up ai lam tut nawng yak gaw, nsin hpaga hte sut hpaga lam
mahtang, mung masa lam ni a shara hta
nga ai dingdung daw hta gaw, byin masa
shang la mat wa sai rai nga ai. ( Daw. 2
shai nga ai. Ding dung daw hte sinpraw
hpe Matut Hti Ga )
daw hta, mungdan kata na dinghku
majan bai byin wa ai gaw, majan
( The New York Time Na Thomas
hpungdim mat ai lam n rai. Hpyen
Fuller/ The International Herald Tribune
Asuya du kaba ni laknak jahkrat shangun
a “Ethnic Groups In Myanmar Hope For
ai lam hpe dawm kau yang dawm kau,
Peace But Gird For Fight” laika ngau
shing n rai jang, Gaw Da Ai Tara Nnan
hpe ga gale da ai re. )
hpe amyu bawsang ni tsep kawp hkap la
yang hkap la, rai ra nga ai.
de na hkringdat de madi nna hpaji jaw la 2004 and 2007. Though Kachin cease-
na matu saw shaga dat ai. fire groups submitted proposal for our
basic rights at both occasions, SPDC
De:- blatantly excluded their requests in draft
Zai Ninggawn Rung constitution. Yet forcing all to submit to
Wunpawng Mungdan Shanglawt Kongsi a ‘Yes’ vote to the constitution in May
Laiza Alen Bum 2008 nationwide referendum.
E-mail Address:-
zngkachin@gmail.com Kachin political groups actively
participated in prolonged political talks
without any reservations for the well-
Hkungga let, beings of our people and our peaceful
future. Giving many years a chance to
Matsun Du rebuild national reconciliation, Burmese
Zai Ninggawn Rung military junta misused its chances and
build its military capability to oppress
our people. Moreover, the military junta
not only failed to take us closer to a
more ‘genuine’ Union, it is now forcibly
Our Voice And Our Rejection To
converting cease-fire groups to border
SPDC’s Intention Of forces, and exterminating Kachin
Transforming Kachin Ceasefire nationals off of Burma’s demography.
Forces To Border Guards
May 14, 2009 – As a result, Kachins living all over the
world are demanding the following:
KAF Zuphpawng Hpe Rev. Lahpai Hkun Gam Akyu Hpyi Ya Ai Hte May 20 Ya
Shani Hta Hpang Wa Sai.
KAF Zuphpawng Lithkam Srm. Tsinyu Debora, Hkalum Mungga Hte Hkap Tau
La
Mungdan Shara Shagu Na KAF Zuphpawng De Tang Shawng Laika Ni Hpe Slg.
Tangbu Kam Li Hti Shalia Nga Yang.
Slg. N-Dayu Sut Nau Kaw Nna Shi A Ningmu Hpe Grai Myit Lawm Ai Hte Tang
Madung Bawngban Nga Yang
Duwa Marip Tu Lum Kaw Nna Wunpawng Mung Masa Hte Shi A Mahkrum
KAF A Tatut Magam Bungli Hkrang Ni Hpe Tingnyang Up Kaw Nna Hti Shalai
Nga Yang
Grau Dam Lada Ai KAF Zuphpawng Kaba Hpe Hkrang Shapraw Sa Wa Na Daw
Dan
Duwa Nhkum Tu Lum Akyu Hpyi Ap Ya Ai Hte KAF (2009) Hpe Awngdang Ai
Hte Shangut Dat Sai
Manau Nau Ai Lam Gaw, Wunpawng Amyu Sha Ni A Matu Laklai Ai Lam Re.
“Wunpawng Buga” Hte Shangwi Shapyaw Nga Ai Ten Hta, Buga De Dum Dik
Ai.
Chyeju Madu Hpe, Chyeju Htang Ai Lai Len Gaw, Myit Masa Tsaw Ai Lam Re.
Labau Shang, Dr. Hanson Chyeju Dum Masat Shadaw Hpe, Jung Da Lu Sai.
Sara Kaba Rev. Maran Yaw Mung Chyeju Dum Mungga Tsun Lai Wa Sai.
Ra Lata Poi A Matu, Bat Mi zawn nga na ai.” nga nna Kachin Today
Hta Kru Ya Jawng Lung Ra de tsun ai.
April 23, 2009 –
Lai wa sai shaning hkan kaw nna hpang
wa ai, Myen mung a matut manoi hpaji
sharin ladat masing hte maren, tsan kaji
kaw nna tsang 6 du hkra san poi htai ai
jawng ma ni yawng hpe san poi awng
jaw ai ladat hpe lang nga ai raitim, dai
ning hta gaw, tsang 7,8,9,10 jawng ma ni
yawng hpe san poi awng jaw na matu
masing nga ai ngu nna mung shateng n
lu shi ai shiga kawn nna chye lu ai.
Myen Hpyen Up Hkan Npu Na Jawng Ma Ni (Photo.AP)
ai lam, New Light of Myanmar shiga Dai Hugawng ginwang kaw na pru ai
hpe lakap nna chye lu ai. kani ni yawng ngu na daram gaw,
lungsen maw, ja maw, hte hpun dabang
ni de dut shabra nga ai re hpe mung chye
March 27 kaw nna April 3 ya shani du lu ai.
hkra, Myen Asuya galaw lai wa sai kani
jasan masing hta lawm ai, Sam
Mungdaw, Kutkai, Pinlaung, Kengtung Myen hpyen hte Rawt Malan hpyen
hte Maington, Jinghpaw Mungdaw, hpung na ningbaw nkau mi nan, kani
Putao ginwang ni hta na kani yi eka 79.6 hpaga ni hta shang lawm nga ai majaw,
(sh) hacter 32 jan hpe jahten kau lu ai re Myen mungdan hta kani jasan masin
lam, Myen asuya shiga hta ka da ai. galaw magang, kani manu rawt nna,
nahpan tsi hkyep dut shabra ai lam grau
grau law htam wa magang re ai lam,
Dai shiga hta, 2009 ning laman kani yi buga masha ni hpe lakap nna chye lu ai.
eka 9,425 hpe jasan kau lu ai majaw,
kani galaw shapraw ai lam yawm mat
wa ai re, nga nna Myen Asuya tsun nga
tim, ( Amphitamin ) nang hpam tsi Wunpawng Share Shagan
tawng galaw shapraw dut shabra ai lam Langai Run di Mat
gaw, grau law htam jat wa nga ai lam, Tuesday, April 07, 2009 –
buga shiga kawn chye lu ai.
Dai laika buk hta, Miwa hpaga la ni gaw, Wunpawng Mungdan Shanglawt Hpyen
KIO, NDA-K hte Myen hpyen senng dap a Tau Dap Awn Daju (VCS) Du
ang ai ni hpe mayun kumhpa jaw nna, Kaba Hpunggan Zau Nan ( Asak 61 )
buga masha ni hpe kani hkai na matu, ja gaw, sin mawng ana ( Liver Cancer ) a
gumhpraw arang hte gasau namhpun ni majaw April 6 ya jahpawt hking 10
madi shadaw nna kani hkrai shangun ai minute 10 hta Laiza Muklum tsi rung e
majaw, Hugawng gingwang masha law wundoi mat sai lam, Laiza shiga lawk
malawn gaw, namsi hkai sun ni galaw na kawn, chye lu ai.
malai, amyat law law lu ai kani yi hpe
galaw nga ai rai nna, Hugawng ginwang Ya yang, ngam nga ai shi a hkum tsawp
hta kani yi eka sen mi daram nga ai lam hpe Laiza gawknu e tawn da nna, hpyen
ka da ai. htunghking hte maren, April 8 ya shani
hpe, jai lang nga ai aten ladaw na sai rai dandawng ai amyu sha ni tai na. Raitim,
tim, English-Myen ga gale software shingdu tawn kau ai rai yang gaw Kaji
gaw, ya she nnan hpang wa ai madang Kadun Htum mat wa na.” N dai lam gaw
re. kaga amyu sha ni hte n bung ai lam
madung kaba langai rai nga ai.
Rai tim, Jinghpaw laika lu la ai shanning
lasa ning jan sai Wunpawng amyu shani
a lapran hta gaw, lai wa sai 1977 ning Daini anhte Jinghpaw Wunpawng Myu
hta dip shapraw da ai Sara Manam Sha ni, Karai a chyum mungga laika hpe
Hpang a Inglik Jinghpaw Myen ga htai hkap la nna hkan sa lam woi wa ai Kaji
chyum hpe sha, ya du hkra manu shadan Kawa ni a makam masham a majaw,
jai lang nga ai madang naw re ai hpe mu shaning manga shi (50) ning hta htum
lu ai. mat wa na amyu masha madang kaw
nna, daini grin nga lu saga ai. Ga, Laika
lu ai Amyu, mungkan hta laklai shai ai
Htunghking Manau lu ai amyu tai let,
Laika Ngau mungkan shara shagu chyam bra nga pra
nga saga ai re.
Jinghpaw Wunpawng Myu Sha
Ni a Lawt Pru Na Chyinghka Raitim, daini anhte kashu kasha ni a
Lam! ( Hpauje Kam Li ) prat hta Kaji Kawa ni a ngang kang grin
April 19, 2009 – ai, san seng chyoi pra ai makam masham
hkringhtawng, htunhking buhpun mawn
sumli lam, laili laika hte Ga, ni hpe
hkrak sumhting hkan sa, lang nga ga ai
kun? Jiwa ni a sai salat myiprwi, asak
hte galai nna gaw-de da ya ai dailup
daihpang lamu ga ni hpe hkrak makawp
maga shatsawm jahtap, galu kaba hkra
gawgap, hkang zing ding yang rai nga ga
ai kun? Myit yu na lam kaba pru wa sai!!
sawn sumru, mada yu dat yang, Ningsin nam de na sa gap, hkwi la ai. Ga sau
Chyip She Mak byin taw nga sai. Hpa namhpun kaja nna nsi nai mam ni kaja,
majaw ndai lam ni byin hkrum sha nga Lahpaw lap, hpun kawa ni yawng n mari
ra ga ai kun? Amyu n mat na sai, Lamu la ra ai, yawng free lu mai ai hte Nat hpe
ga n mat na sai, Tsun shaga ai ga n mat jaw jau let pyaw len nga pra lai wa sai.
na sai, laili laika hte htunhking lam ni n Dai hku nna amyu htum mat wa na hpe
mat na sai, ngu tsun lu na ga ai kun? Ja Karai Kasang mu chye ya ai hte
Ja Myit yu ga.!! mungkan majan ten amyu sha ni hpe
jailang sai. Pa ga, Layang ga masha
Teng sha nga yang, Karai Kasang gaw, hpawng kaba hta sak hkrung nga pra na
matu lam hpaw ya sai. Raitim, malawng
anhte Jinghpaw Wunpawng amyu sha ni
maga gaw majan ngut jang Bum ga de
hpe grai tsawra ai re. Mungkan ga ntsa
bai lung wa nga mat ai.
amyu kaba langai hku nga pra, grin nga
shangun mayu ai. Galu kaba shangun
mayu ai re. Dai majaw, hkye la ai lam, Karai Kasang gaw Jinghpaw
numdaw hte numdaw lajang ya sai. Wunpawng Amyu sha ni hpe Masha htat
ai shara de, Gumhpraw jai lang ra ai, Gat
Numdaw langai gaw: Wenyi Makam dut, Mari sha ra ai, hpaji shakat ra ai pa
layang ga de mahkrum madup la nna,
Masham Kanu Kawa ni hpe bai dat ya ai
nga pra bawngring rawt jat mayat maya
hte laili laika mung lajang galaw ya, myi
sa wa mu ga nga nna, Yuli Hku tsin yam
bai jahpaw jahprang, wenyi hkye hkrang
hpe lajang dat sai. Dai tsin yam sha n du
la ai lam hpe galaw ya sai. Shaning (50)
pru yang pa, layang masha htat ai shara
ning laman hta htum mat wa na amyu,
de yu hkrat nga pra mayat maya sa wa
Myen Hkawhkam wa Gwi hta pyi
na n loi la nga ai re. Yuli hku tsin yam
madang shayawm masat hkrum ai (Nye
hte Amyu sha ni si htum mat wa u ga
ntawt na Gwi laika chye jang Jinghpaw
nga nna galaw ai lam n re ai hpe mu
ni laika chye na!!) jahpan kaw na mung
chye lu ga ai re. Dai ten hta (100) ning
shalawt dat ya sai.
Jaw Masat Poi kaba hpe Nawng Nang
Pa, Jinghpaw Wunpawng Chyum
Numdaw lahkawng gaw: Jinghpaw Dakasu ginra hta wu wu di di poi kaba
wunpawng amyu sha ni htaw... pa ga, hpe mung galaw na lam lajang, ahkaw
layang ga de nga pra nna, masha ni a ahkang shabyin ya ai. Dai poi hta Yuli
lapran na masha ni tai wa na matu Hku tsin yam masha ni hpe htaw sharu
Jinghpaw mungdaw de, “Yuli Hku Tsin bang, shat jaw sha, shara jahkrat ya lu
Yam” shabyin dat sai. Hpa majaw? sai hpe na chye lu ga ai. Dai sha n ga,
Hkahku bum ga e, lam shagu free hte Hpakant Lungseng Maw, Lung Seng bai
grai nga pyaw hpawng de sha nga ai. jaw ya, lam hpaw dat ya ai gaw, daini
Gumhpraw n lang ra ai. Gat dut mari sha anhte hkam sha nga saga ai. Hka hku
n ra ai. Nta gap na rai yang nam de ngau Yuli hku tsin yam prat na kashu kasha
sa la ai. Namlaw namlap si pa ni sha aru arat ni daini America, England,
mayu yang mung nam de na sa di la ai. Canada, Australia, Newziland, Japan
Nga sha mayu yang mung hka de na sa mungkan chyam bra, nga pra mayat
hkwi la ai. Shan sha mayu yang mung
maya wa lu sai lam anhte myi chyaw rai chyang ai nyan hta madung hku nna n
nga ga ai. mai shamyet shanat ai lam. Makam
masham hta magam bungli mung lawm
Bai nna, Sam mung Sam ga de na ra nga ai! Masha gaw Wenyi n re ai hpe
mung dum ra nga ga ai.
Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni
mung, Bum ga hkan e grai pyaw len nga
pra nga ma ai. Dai majaw, Communits Karai Kasang hta n mai byin ai lam hpa
majan kaba shabyin ya dat sai. Dai nnga ai. Karai Kasang gaw Uhpung
communits majan a majaw she htaw... Uhpawng, Amyu sha Ru Sai Baw Pa ni a
Kut Hkai Pa, Lashio Pa, Mandalay, Ningbaw Ningla ni hte sha ga shaga ai
Yangon, maigan mung ga de n-gaw hpe mu chye lu ga ai. Noah hte ga shaga
htawt sit ayai mat wa nna, galu kaba ai. Abraham hte ga shaga ai. Mawshe
mayat maya nga pra sa wa ai lam, kadai hte ga shaga ai. Yawshu hte ga shaga ai,
mung ningdang na lam nnga ai. E... etc... N pu na masha ni hte n shaga ai.
daihku Karai Kasang gaw, anhte Karai Kasang gaw, Sodom hte Gomorah
Jinghpaw Wunpawng Amyu sha ni hpe Mare Kaba lahkawng hpe wan marang
grai tsawra ai majaw, lam tam lajang ya jahkrat nat kau na hkyen ai shaloi,
lai wa sai. Raitim, dai lam ni hpe anhte Abraham hpyi nem tawngban ai ga hpe
Amyu sha ni, Wenyi Myi n hkawn madat ya ai. Kam sham ai marai (50)
hkrang, n chye ya lu nga ai. Dai zawn nga yang......, n nga ai. Kam sham ai
byin ai lam ni mahkra gaw; Sasana Sr. masha marai (40) nga yang...., nnga ai.
Kaba Dr. Ola Hanson a Shaman Chyeju Marai (10) pyi nnga ai majaw, Nat
Ga hte Dagam Majai Ga ni hta madung jahten kau sai. Myit yu ga!!
ningpawt hkri-dun rai taw nga sai.
Bai nna, Median Hpyen ni hpe gasat na
matu Karai Kasang gaw, Gidian hpyen
Dai majaw, Anhte Jinghpaw la (300) hpe laksan alak mi lata shaga la
Wunpawng Amyu Sha ni a Lawt Pru Na shangun ai. Gidian hpyen la (300) hte
Chyinghka Lam gaw: “Makam Masham law la ai Median hpyen ni hpe gasat
Chyum Mungga Chyinghka Lam sha dang manga kau ai hte lamu ga ni hpe
nga ai.” Karai Kasang a Chyum Mungga madu la lu sai. Dai Gidian hpyen hpung
hta Ningpawt hkridun gaw-de ai Makam ni hta Karai Kasang lawm ai hpe asan
Masham Nawku Hpung, Mung-masa sha mu chye lu nga ga ai re. Karai
Hpung, Sut masa Hpung, hte Kasang gaw Shi a ga madat ai amyu sha
Htunghking Hpung ni rai na ja ja myit ni kaw lawm nga ai. Bai nna Karai
yu ra nga saga ai. Makam Masham Kasang gaw, hpyen wa hpe mung jai
Nawku Hpung ni mung kaja wa hkrak lang nna shi tsawra ai kashu kasha ni hpe
sha Karai Kasang a Chyum Mungga hta sharin shaga ai lam galaw ai hpe chyum
ningpawt gawde ai hpung ni rai na grai laika hta asan sha mu lu ai. Yawng
ahkyak ai. N dum shamyi Shinggyim mayawng hte gaw Karai Kasang a lata
masha ni a Bawnu Nyan, Arawng Aya hta sha rai nga ai.
hte Hpung Council ni hta ningpawt hkri-
dun tai mat mat rai nga ga ai. Chyum
Mungga hta tsun da ai: Masha a Chye
13. In fact, by not addressing demands 18. The Karen National Union is a
for freedom, democracy, or granting democratic organisation, committed
any ethnic rights, resistance will to human rights and democracy in
continue, destabilising the country as Burma. We are working for a
long as dictatorship, in whatever peaceful, stable, federal Burma. We
guise, exists. Further, the failure to stand ready to enter into genuine
grant any ethnic rights, and pressure tripartite dialogue, as facilitated by
on some ethnic ceasefire the United Nations, at any time.
organisations to disarm, could lead
to division within them, and some The Executive Committee
may split or return to armed struggle. Karen National Union
Kachin Today USA – May 2009
Page 11
April 15-18 , Wa Mungdaw Simsa Lam ( 20 ) Ning Hpring Masat Poi Kaba
Myitkyina Hta HIV Ana Rawng lam hte, asak madang hku na gaw, asak
Ai Shawa Num Ni Grau Law 30-34 lapran hta 22.8%, asak 25-29
lapran hta 18 %, hte asak 20-24 lapran
Wa
March 24, 2009 -
hta 17. 3 % HIV ana rawng ai lam hpe
mung chye lu ai.
KTG(USA)
HIV ana rawng ai shawa num madang Sen Hkying Kaba Lu Su Ai Billionaire
gaw, Lashio hte Mandalay mare kaba ni Sahti Kaba Ni Yawm Wa
hta law dik htum rai nna, Myitkyina gaw March 16, 2009 -
number (3 ) law dik htum madang hta
lawm nga ai lam, Myen hkam kaja dap
ndau laika hpe lakap nna Weekly Eleven
journal hta ka da nga ai.
Lai wa sai shanaing hta billionaire sahti • Bill & Melinda Gates Foundation amu
kaba marai 656 jahpan kaw na hkrat hta aten jaw ra ai majaw maning
yawm mat tim, billionaire sahti nnan Microsoft bungli kaw na hkring sa ai.
marai 44 bai jat wa ai.. Gumhpraw myat
la ai ni gaw, budget hte asak hkrung ai • Dai ning January shata hta $ 30 billion
mung masha nai hpe lu kahkyin la nna, maanu bailu ai. Maning 20% sha sum
gumhpraw manu hkrat sum mat na hpw hkrum ai majaw, shi a manager Michael
tau hkrau tak sawk lu ai majaw, moi na Larson hpe shakawn ai.
daram n lu mat tim, hkrat sum na
ningtawn e bai n-gun awai la lu ai ni rai • Bill Gates gaw, 2009 ning hta $ 3.8
ma ai. billion alu jaw kau ai. 2008 ning jaw ai
alu hta 15% jat wa ai.
2010 ning ra lata poi hte seng nna, shi a Photo. India Chronicle )
Ya ten gaw, Japan, ASEAN, hte UN kaw Moi Shawng de India, Mungnun Gala
nna 2010 ning ra lata poi hta seng ang ai
Mung hta nga ai Jinghpaw Wunpawng
mung masa hpung ni yawng, shang
amyu sha saidaw saichyen ni nga ai
lawm na matu shatut hpang wa nga ai re
shara hpe “Nbawn pisa Ga” nga nna,
majaw, Myen hpyen hpe ninghkap nga
ai democracy hpung ni a lapran hta anhte a Kaji Kawoi, Kanu Kawa ni tsun
mung, ningmu n bung hkat ai majaw ga ai. Mahkawn ningkyin pyi ka jahtuk nna
garan hpang wa nga ai ten mung rai nga hkawn ai hpe mung na yu ai. Dai
ai. Nbawn Pisa Ga gaw- shanhte Nbawn
Pisa Du ni up ai shara, shanhte amyu ni
2010 ning ra lata poi hta, Jinghpaw nga ai mare buga ni hpe tsun ai sha re.
mungdaw hta shanu nga ai mung shawa Kadai mung kadai, shi lamu ga hte shi
ni yawng myit hkrum ai hte, shang lawm nga nga maq ai re. Marip amyu ni mung
shingjawng na matu yaw shada let, Ningrang ga, Hprup ga, Wahkyet ga,
Jinghpaw Mungdaw Pranwan Komiti, Nnau ga, etc.. nga nna nga ai. Nhkum
Ningbaw Dr. Tu Ja, buga shagu de sang amyu ni mung Pasi ga, Kumku ga,
lang bawngban hpawng ni galaw hkawm Nhpum ga nga nnga nga ma ai. Dumsa
nga ai hta, ya ten Mohnyin ginwang kaw Jasen Miao ga, Lahtaw ga, etc... nga nna
du nga ai lam hpe mung, buga shiga nga nga ma ai. Kadai mung kadai, tinang
kawn chye lu ai. a ga hta Du Agyi tai nna nga nga maq ai
re. Jinghpaw ni nga ai buga ginra ni hpe
Hkawng(Ginwang) Manga (5) hku nna
tsun shamying garan da ma ai.
Laika Ngau
1. Dayun Hkawng
Anhte Na Yu Ai Nbawn Pisa Ga, 2. Teng Hkawng
Mungnun Gala Mung! ( Hpauje 3. Namhpuk Hkawng
4. Tarung Hkawng
Makam masham gaw Buddah naw tim, India Shapawng Yawng Jinghpaw ga de
Nat mung naw jaw jau ma ai. Dai lam
n-gaw htawt sa nga mayu ai ni nga yang
lahkawng hpe kapyawn ai makam
mung, kabu gara saw shaga, hkap tau
masham rai ma ai. Buddah hpe hkrai
hkalum la nga ga ai. Lamu ga ni hpe
naw ai, kam ai n re. Hkalup hkam la sai,
mung garan jaw ya maq ai, Mayu Shayi
Hkalup Hkristan Nawku hpung masha,
lam mahkri shawn na lam hpe mung ra
adaw achyen ni mada yawng rai yang
sharawng nga maq ai lam ni hpe aja awa
htingaw (8) sha naw nga shi ai. Laili
shana shabra dat nngai!
laika, yu ngwi hte madum sumpyi,
htunghking sasana masa hku nna shawng
grai naw shakut shaja galaw ap nawng ra Hpauje Kam Li Singhpo
nga ai hku re. Miao, A.P
Daini Ten Na Myu Tsaw Myit ( Tinang kaja wa nan grai tsawra ai
Hpauje Kam Li ) manang jan, manang wa hpe jahten
March 08, 2009 -
shaza, sat kau gwi na kun? N hkru n kaja
ai lam galaw gwi yang gaw, jet ai tsawra
myit n rai sai. Tinang tsawra ai manang
jan manang wa mung, tinang hkum hte
maren sha rai nga ai. Na htingbu wa hpe
na hkum hte maren tsawra u! Yesu tsun
da.
re. Daini anhte nang, ngai tsun nga ai, myit dum, n mu mada ai lam gaw, grai n
chye na nga ai “Myu Tsaw Myit” ngu ai jaw ai lam nan re.
ga gaw, jaw nga, teng nga ga ai kun?
Anhte Wunpawng Sha ni mung
Jinghpaw ngu ai shinggyim hkum Mungkan ting na Shinggyim masha ni
hkrang daw-shan lami laman shara mi hte maren sha rai nga ai. Tinang Amyu
kaw machyi hkrum jang, hkum hkrang hpe tinang shareng yang she masha
ting machyi, jam jau hkrum sha ra ai lam maigan wa mung shareng ya wa ai re.
hpe kadai mung ningdang n lu nga ai. Daini na ten, wunpawng shayi shadang
Daini anhte marai hkum shagu ngu na, sha ni, masha amyu ni a lapran hta yu
tinang hkum tinang tsawra nna kaji hkrum sha nga ai mabyin hpe hkrum
shatsawm jahtap, shagreng makawp sha taw nga ga ai. Dai majaw, anhte
maga chye ai rai yang, hkamja zet let wunpawng shayi sha, shadang sha ni
kunghpan ai marai hkum (Wunpawng mung, shada shareng shagrau, hkungga
Myu Sha Hkum Hkrang) ni byin tai wa tsawra hkat na grai ahkyak kaba rai nga
na re. ai.
lam lama mi mung n shabyin lu ai sha, Wunpawng amyu sha ni a matu, bungli
ahtik ahtawk hpai shai hkat ai lam sha shara kaja n nga ai, nga ai.
zim mat ai.
Ya ten, KIO gaw, Miwa mung jarit
Myanmar Asuya woi galaw na 2010 mayan hta, shingnip shingna mungdaw
ning na Mung shawa ra lata poi hpe, tara hku nna kapik kapawk sha up nga ma ai.
rap ra ai ra lata poi rai na ngu nna kam ai KIO up ai laksan lamu ga gaw,
mung masha nau n nga ai hte maren, Jinghpaw mungdaw a htam shi hta htam
mung masha law malawng gaw dai 2010 mi sha dam tim, dai shingwang kata e
shaning hta dinghku majan kaba bai byin sha gaw, ngwi pyaw sim sa ai hte shi na
wa na ngu nna myit mada nga ma ai. shi, buga uhpawng hpe Asuya langai mi
hku nna up lu nga ma ai. KIO kata e
Kachin ni gaw, shanhte a Shanglawt Balik dap (Pyada dap) nga ai. Hpaji dap
nga ai. TV shapoi ginra nga ai.
majan rawt ai hpe, masha law ai Myen
Immigration (mung masha htawt shang
amyu masha ni a ninghkap ai Myen
dap) nga ai. Miwa mung jarit ding-yang
mung masa hpung ni hte hpa n seng ai,
pru pru shang shang hpaga masha ni kaw
kaga ga she re ai, ngu nna myit nga ma
na ahkun hkansi hta sha nga ma ai.
ai. Democracy masa hku, ra lata poi
dang nna lung wa ai Asuya rai tim,
Myen amyu masha ni woi awn ai Asuya KIO sut masa law malawng gaw, Miwa
gaw Kachin amyu sha ni a awm dawm hpaga hpung ni hte, Myanmar hpaga
ahkaw ahkang hpe hkungga ya na zawn hpung ni hku nna mungdaw a sutgan
n nawn ma ai. nhprang rai ni hpe shaw dut sha nga ai
kaw na hta sha lu ai gumhpraw rai nga
KIO magam gun Dau Hkawng tsun ai ai. Dai majaw, shanhte a shinggyim
ahkaw ahkang hte seng nna, shuk shak
gaw, Myen ni a mung masa gaw, galoi
gayau mat nga ai.
mung ntsa de na lawu de up hkang ai
masa sha re ai majaw, Myen ni hku nna
democracy masa hpe tatut hkan sa na 2007 ning Human Rights
ngu ai gaw n loi na re, nga ai. Watch(Shinggyim Ahkaw Ahkan Mada
Hpung) kaw na mu mada ai sumtang hte
Myanmar Asuya kata de nga ai, grau maren nga yang, KIA gaw asak n hpring
ai ma ni hpyen shang wa ai hpe hkap la
nna apart asak naw ram ai ramma ni gaw
lai wa sai rai tim, ya gaw asak 18 ning
masin pawt nga ma ai.
npu na ramma ni hpe hpyen n lahkawn
sai lam chye lu ai.
Jinghpaw mungdaw mare daju Myitkyin
kaw bungli n lu tam nna, KIA hpyen
dap magma gun nga ai asak 22 ning re ai
KIO a kani shamyit ai masing hpe,
maigan mungkan gadaga de na masat
Jinghpaw shabrang langai mi tsun ai
hkap la ya ai lam masam maram lu ai
gaw, Ngai Eco. (Sut Hpaji) hte dakkasu
mung nga nga ai. Human Rights Watch
awng da ai re. Rai tim, nye a matu kan
hpung na David Mathieson tsun ai gaw:
bau bungli n nga ai. Anhte Jinghpaw
KIO gaw, kani hpe shamyit shatsai kau
na tup hkrak hkap la hkan sa ai uhpung lap mun mi (Ks. 10,000) shing n rai $10
langai mi re. KIO a mai kaja ai yaw yawm yawm, rai nga ai.
shada lam hpe, mungkan gadaga hku nna
hkap la masat ya ra ai, nga ai. Hpyen du wunkat lung nga ai wa tsun ai
gaw: Anhte ban na mung masha ni gaw,
KIO a ningbaw ningla tai nna woi awn hpyen majan bai baw wa na re, ngu nna
sa wa ai masa gaw, bum pungding myit ma ai. Ningbaw galaw ai ni gara
ginjaw kaw na, Miwa mung jarit, ya prat hku woi awn sa wa na ma ai kun? gaw n
ginjaw hpaga mare kaba Laiza de htawt chye ai. Anhte chyawm gaw, shanhte
hkrat wa sai. Ya na ginjaw rung nta ni woi awn ai hku madat mara hkan sa na
gaw, pilat ga hte gaw gap da ai htingnu sha rai nga ai, nga ai.
lawm ai. Internet rung lawm ai. Laban
shani shagu hpung masha ni nawku Kachin nkau mi gaw, KIO ni a gap
dawjau na gawk nu lawm ai.
hkap jahkring ai lam galaw nna, dut sha
kau hkrum sai ngu, myit hta hkam sha
KIA 5Th Brigade(Dapnu 5) gaw Laiza nga ma ai.
mare makau kaw dap jung da nna,
Myanmar Asuya a Dingdung Hpyen dap Mying hkum tsun shapraw ya nga nna
Dap Up ni hpe hkap hkalum ai golf pa
hpyi ai KIO du dingsa langai mi tsun ai:
langai mi nga ai shara rai nga ai. Ndai
KIO ningbaw ni a matu aja, lungseng
shara kaw na sinat tat nna gap dat yang,
hte, hpun ni hpe shan hte a akyu shabyin
Miwa mung de aten n tam, machyu pala
na kaja dik ai lam gaw gap hkat jahkring
ni shang mat lu ai shara mung rai nga
ai masa rai nga malu ai, nga ai.
ai.
KIA hpyen magam gun dingsa ni gaw, Ya yang, Jinghpaw Wunpawng sha ni
tinang a amyu hte mungdan a matu gaw, shanhte a du na ra ai aten a matu,
majan gasat na myit makun ai ya prat na kaja dik hkyen lajang nga masai. Moi ji
ramma ni hte rau, KIA hpyen jawng hta woi jiwa ni a hkarang yi hkyen sha ai
hpyen du wunkat bai sa la ma ai. KIA madang de bai nhtang wa na n myit
hpyen la langai mi a shata shabrai gaw masai. Kaga mungdan ni zawn prat let,
Sumla Shiga
25 Ning Hpring Silver Jubilee Manau Poi ( India )
Amyu Hpe Mahkawp, Htunghking Hpe Sharawt Na Gaw Anhte A Lit Nan Re
KTG(USA)
hpang upadi hte 2010 ra lata poi hpe da ai na sai. Rai tim, Vietnam majan
masat masa n'galaw ya na,n-madi ngut ai hpang Amerika de yawm dik 2
shadaw ya na, hte Japan asuya kawn ning nga nga sai maigan masha ni hpe
myen mung Democracy lam yan hta tang mung Amerika Asuya hpyen dap de
du ai lam n nga ai mahkrun hpe galang shang na ahkang jaw ma ai.
ta jahkring kau na lam ni lawm ai lam
chye lu ai.
Amerika Asuya hpyen dap de mying
N’dai Myen Amyu baw sang ni a Japan jahpan bang tawn ai American
asuya hpe hpyi shawn ai n’gun poi hta mungchying sha ni hta grau jan ai atsam,
Japan du Wunpawng Amyu sha ni mung hpaji machye machyang lu nna ga amyu
shawnglawm ai lam hpe mung chye lu myu chye chyang kung kyang ai maigan
ai. masha ni hpe grau myit mada ma ai. Dai
maigan masha ni gaw, Amerika Asuya
hpyen dap ni hta grai ra nga ai tsi
sarawun, nurse tsi sara, tsi sarama, ga
Amerika Asuya Hpyen Dap Gaw byan masha hte kai chyan magam gun
Mungchying Sha Jaw Na Lam shangun na rai nga ai.
Hpaw
February 16, 2009 -
Amerikan hpyen dap magam gun ni hku
nna, maigan mungdan law law hta ga n
chye na, maigan masha ni a htung hking
n chye na ai majaw yak hkak hkrum ai
lam hpe mu lu ai, nga nna Du kaba
General Benjamin C. Freakley tsun ai.
Shi hku nna, "Ya na maigan masha ni
hte atsam amyu myu rawng ai ni lawm
na myit mada ga ai," nga nna matut tsun
ai.
Amerikan Hpyen Dap Shang Nna Mungchying Sha Byin Maigan masha ni hpe hpyen lahkawn ai
Wa Ai Tsazen Alejandro Campos, Brooklyn, New York.(
Photo. Rob Bennett ) masing a shawng nnan shaning hta marai
1,000 hpe hkap la na nga nna Pentagon
na ni tsun ma ai. Pentagon kaw na myit
KTG(USA) mada ai hte maren awng dang ai rai
yang, Amerika Asuya hpyen dap lakung
Afghanistan hte Iraq mung hta majang shagu de maden nna maigan masha ni
hpaw ai majaw Amerika Asuya hpyen hpe hpyen lahkawn ai lam galaw sa wa
dap gaw chyahkring sa du ai maigan na lam chye lu ai. Hpang jahtum
masha ni hpe hpyen lahkawn nna, shata Amerika Asuya hpyen dap ni hta tinang
kru laman mungchying sha masat la na shawang myit hte magam gun ai masha
lam tsun ai. marai 14,000 du wa nna, hpyen la nnan
marai 6 hta shawang myit hte magam
gun ai marai langai hku rai na.
Amerika du ai ten na ai ni hte Green
card lakmat lu da ai ni hpe tara shang
mungchying sha shawk na ahkang jaw
nbung li pa de kagat sa tim, Myen hpyen Watch hpung a sawk sagawn laika hta
Asuya lit nga ai magam gun ni gaw, rim lawm nga ai.
lahkawn da ai ma kaji ni hpe bai dat ya
na matu kanu kawa ni a hpyi lajin ai lam
hpe n gawn, n sawn di nna nbung li hta Laika Ngau
shajawn dat ai re lam hpe mung, buga
shiga lawk kaw nna chye lu ai.
Karai Kasang A Kasha Ni (
Hpyen lahkawn la hkrum ai, Kawng
kahtawng kaw na jawng ma kaji langai a Rev.Dr. Lc Kha Lum )
February 23, 2009 -
kanu gaw, “ Nye a kasha dai langai sha
nga ai re, Jawng sa ai hpe hpa rai
hpyenla galaw na matu lahkawn ya ai
kun?, Bai dat ya rit law” nga nna hkrap
let, Putao nbung li pa hta htan malap mat
tim, Myen hpyen lit nga ai magam gun
ni gaw, hpa yu lajang ai lam n nga ai hpe
mung matut chye lu ai.
Ya ten hta, dai ma Kanu gaw, kasha a Chyum Laika ni hta nna, nanhte htani
myit hte sha grau grau machyi sawng wa htana asak lu la na re ai, nga nna myit
ai re majaw, Kawng kahtawng Hpung myit dai majaw, dai laika ni hta mahtai
Up Sara kaw nna lajang ya ai hte, hkan sawk yu yu rai myit dai: Dai laika
Myitkyina tsi rung kaba de tsi tsi na ni nan nye a lam sakse hkam nga ai: Dai
matu Air Bagan hte yu mat wa sai lam re ai mi , asak hkrung ai lu la na matu
hpe mung chye lu ai. nanhte gaw ngai hpang de n sa mayu
myit dai. (Yawhan 5-39-40)
Myen hpyenla galaw na rim lahkawn
hkrum ai jawngma kaji marai ( 10 ) jan Good girls go to heaven, bad girls go
hpe, gara de woi mat wa ai lam n chye ai everywhere nga ai English ga na ga ai.
majaw, kanu kawa ni grau na myit tsang
Kaja ai masha sumsing lamu mungdan
nga ai sha n-ga, tinang ma hpe bai lata la
de du na ngu ai gaw majoi mi shadu ai
lu na matu shakut na ja gumhpraw atsam
she re. Hpa majaw nga yang kaja ai
mung n nga ai majaw, grau jam jau myit
ru myit tsang hkrum nga ma ai hpe masha shagu sumsing lamu mungdan de
mung, buga shiga hpe lakap nna chye lu shang lu na n rai. Karai Kasang a kasha
ai. ni sha sumsing lamu mungdan hpe sali
wunli hkam la lu na rai nga ai. Nkau mi
1988 ning hpang, Myen hpendap hpe gaw, chyum laika na Lazaru hte saahti
maden jat gaw sharawt wa ai majaw, wa a ga shadawn hpe la nna, sutgan lu su
myen hpyenla 350,000 jan nga ai kaw ai ni sumsing lamu mungdan de n shang
nna 70,000 ram gaw ma hpye la ni re lu na, matsan ai ni sha shang lu na nga
lam hte, tsa lam shadang 20% daram nna myit la chye ma ai. Nkau mi gaw,
gaw, asak 18 ning garai n hpring shi ai sutgan lu ai shabrang wa hpe shi a
Ma hpyenla ni re lam, Human Rights sutgan dut kau nna, matsan mayan ni hpe
gam jaw nhtawm, Madu Yesu hpang de
hkan na matu shaga ai shaloi graai yawn myitsu tim, kade hpaji chye tim, kade
ai hte nhtang mat ai majaw sutgan lu su kung hpan tim, kade tsawm htap tim,
ai ni sumsing lamu mungdan de shang kade mying gumhkawng tim, mungkan
na hta gawla-uk mahtang samyit na hku masha ni a matu akyu rawng magam
lai na grau loi nga a hka! ngu tsun ai hpe bungli hta kade daram daw jau tim, dai
la-kap nna, sutgan lu ai arang madu ni saahti wa, dai du kaba ai dum nta sutgan
sumsing lamu mungdan de n lu shang na hpe sali wunli hkam la lu na n rai.
re, nga lachyum hpyan la chye ma ai.
Masha nkau mi Karai Kasang a lam n
Karai Kasang a sumsing lamu mungdan na yu ai. Masha nkau mi Karai Kasang a
de shang lu na matu sutgan lu su ai, lam chye ai. Grai chye ai. Mahattma
matsan ai hte n seng ai. Kaja ai, n kaja Gandhi mung Yesu HKristu a lam grai
ai hte mung n seng ai. Mahte 5:3 chye ai. Hkristan ni a arawn alai hpe n
hta,"Wenyi hta matsan mayan rai nga ai kam yu ai majaw Hkristan n tai ai nga
ni gaw, A lu ma ai; Kaning rai nme law, ma ai. Madu Yesu prat na masha nkau
sumsing lamu a mungdan, shanhte a mi Madu Yesu hpe grai chye ma ai. Rau
mungdan rai nga malu ai," ngu ai gaw nta e kaba wa ai kanau kajan ni Madu
Zake zawn sutgan law law lu su nna Yesu hpe kahpu ba langai mi hku grai
wenyi hta matsan mayanghkrum nga ai chye ma ai. Hparishe, Sduke, Chyum
masha ni hpe tsun mayu ai rai nga ai. Laika ka sara ni, Herod hkawhkam, Pilat
Wenyi hta matsan mayan hkrum ai hte hkawhkam ni Madu Yesu hpe mu yu ma
ja gumhpraw sutgan matsan mayan ai. Chye mung chye nga ma ai. Masah
hkrum ai kaga ga re ai hpe chye na ra ai. nkau mi Madu Yesu hte hkau chyap ma
Ja gumhpraw sutgan matsan ai gaw ai. YudaIskarut gaw Madu Yesu hte
sumsing lamu mungdan de shang na masum ning chyen rau hkawm rau sa lai
lakmat, passport hte visa ngu n mai myit wa sai. Madu Yesu hpe chye ai ni, n
la ai. chye ai ni, hkau chyap ai ni, rau hkawm
rau sa ai ni law law masha kaja ni rai ma
Sutgan lu su ai sahti langai mi, shing n ai. Chyum laika grai chye ai ni lawm ma
ai. Chyum laika ningkrin ni lawm ma
rai, arawng aya kaba ai masha langai mi
ai. Grai matsan ai ni lawm ma ai.
a lam na yu ai hte mu yu ai, n bung ai.
Shanhte yawng hte wa sumsing lamu
Dai myitsu wa hpe mu yu ai hte shi hpe
mungdan de shang lu na ma ni?
chye ai mung n bung ai. Dai wa hpe
chye ai hte chye hkat ai mung n bung ai.
Dai wa hte chye hkat ai lam hte hku Karai Kasang a sumsing lamu mungdan
hkau ai n bung ai. Dai wa hte hkau hta shang nna sali wunli hkam la lu na
chyap ai lam hte dai wa a jinghku majing matu, Karai Kasang a kasha tai ra ai. Dai
tai ai mung garai n bung ai. Dai wa a lam hpe Karai Kasang gaw Kasha
jinghku kaja tai ai hte dai wa a kasha tai shingtai Madu Yesu Hkristu hku nna
ai mung garai n dang bung madawm ai. ahkaw ahkang hpaw da ya ai. "Shi a
Sutgan lu su ai wa, shing n rai masha amying ningsanghpe kam sham ai ni ngu
kaba langai mi a sutgan salai wunli ai, shi e hkap la mala ni hpe, Karai
hkam la na wa gaw shi a kasha rai nga Kasang a kashu kasha tai lu na ahkang
ai. Kaga masha ni kade kaja tim, kade shi jaw mu ai. Dai ni gaw asai hte
shaprat ai ni n rai, hkum shan a myit hte Kasang a kasha tai lu ai majaw, sumsing
mung n rai, masha a myit maw ai hku lamu mungdan de shang lu na rai nga ai.
hte mung n rai, Karai Kasang e shaprat
ai ni she rai ma ai,"(Yawhan 1:122-13). Nang gaw, Karai Kasang a lam n na yu
Hanson gale ai Jinghpaw Chyum Laika
ai wa kun? Karai Kassang a lam soi sam
hte Karai Kasang a kashu kasha ni ngu
na yu ai wa kun? Karai Kassang a lam
nna ka da ai. English Chyum Laika hta
grai chye ai wa kun? Karai Kasang hpe
gaw children of God (Karai Kasang a
mu yu ai wa kun? Karai Kasangh te rau
kasha ni) ngu nna ka da ai. Gaja wa n ga
hkawm sa yu ai wa kun? Karai Kassang
yang, Karai Kasang gaw kashu lu ai n
a jinghku kun? Karai Kasang a kasha
rai, yawng gaw Madu Yesu hpe hkap la
kun?..
kam sham nna Karai Kasang a kasha ni
hkrai re ai lam Billy Graham tsun
shadum ai.
Rev. Dr. Lc Kha Lum
Madu Yesu gaw anhte hpe jep ai tara
kaw na shalawt dat saai majaw, anhte
gaw sali wunli hkam la ging ai Karai Hkam Sha Lu Ai Hte ( Ta Tut )
Kasang a kasha ni tai wa ai lam, kasa February 16, 2009 -
Pawlu mung ka da ai(Galati 4:7). Gaja
wa nga yang, Hkristu a marang e anhte
gaw Karai Kasang bau la ai kasha
ni(adopted children) tai nna, Hkristu hte
rau sumsing lamu mungdan sali wuli
hpe jawm hkam la ging ai ni tai wa saga
ai (Roma 8:17).
Ndai Ta Tut wa mung ndai shata, praw 5
ya shani galaw lai mat wa sai 48 lang na
Dai ni mungan ntsa e, Madu Yesu hpe n Rawt Malan poi kaw chyan lachyau rai
chye ai ni masha kaja grai nga nga ma ai. sa du shang lawm lai wa sai hku re. Sa
Dai ni gaw Hkristan ni hta grau myitsu du yu la, mau la rai nna, Laiza pa e 5 ya
nna, grau kaja ma ai. Mungkan ting ting sa a ngawk lai wa sai.
shinggyim masha ni a matu akyu rawng
ai magam law law hta grau ap nawng Dum n-ta de bai du mat wa ai hpang
daw jau lu ma ai. Karai Kasang a gaw, myit hta mung grai sim sa ai zawn
mungga mung Hkristan ni hta grau chye zawn, grai yawn ai zawn zawn, mau ai
ma ai. Moi na Hparishe, Saduke ni hte zawn zawn, grai pyaw ai zawn zawn,
Chyum Laika ka ai sara ni mung Karai marit ai zawn zawn nga hkam sha lam ni
Kasang a mungga hpe shani shagu sawk grai law hkra pru lai wa sai hpe ya bai
tam ma ai. Rai tim, dai chyum laika ni tang madun dat ai.
hta tsun da ai Madu Yesu hpe shanhte n
kam sham, n hkap la ma ai. Madu Hpa hpe tsun mayu ai rai ta nga yang an-
Yesuhpe hjkap la ai wa gaw, Karai hte Jinghpaw Wunpawng sha ni a
Kasang a chyeju san san hte Karai Shanglawt Kanu rai nga ai KIO/A ni
1994 ning kaw na myen hte sim sa lam
Maija Yang mang hkang a majaw Myen nga na dawng, ngu Dum N-ta hpe marit
hte mung n htuk wa ai sha n ga Myen ai sum tsan du Jinghpaw Wunpawng sha
hpe n ra sharawng ai lam ni nga ai nga hku nna marit hkam sha let yawng hpe
dap shawa a man e tsun shapraw wa ai tang madun dat ai hku re.
KIO/A shiga ni a majaw Myen hte
Shanglawt bai gap hkat wa na kun nga ai Ta Tut
ga san ni mung myit kata e rawng wa sai
hku re. (Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna,
Kachin Today Group (USA) a ningmu n
Rawt Malan poi e dap ba shagu na re ai lam chye sha ngun dat ai.)
gawng malai hpyen hpung ni a hpyen
hprim hkawm ai lam ni hpe mu lu ai
shaloi mung myu tsaw myit grai rawt wa
ai zawn zawn nga hkam sha ai. Ngai nan Rawt Malan Nhtoi Laksan Mungga (
Shanglawt hpyen la la mat na zawn nga Dr. Salai Tun Than ) February 11, 2009 -
hkam sha ai. Poi sa shawa hta an-hte
Jinghpaw Wunpawng sha ni sha n rai,
Jinghpaw Wunpawng Mungdan kata e
shanu nga ai Myen, Sam, Gala ni mung
Shanglawt hpe grai madi shadaw kam
hpa ai hte myit rawt nga ma ai hpe mu
yang gaw Jinghpaw Wunpawng
Mungdan hpe gaw gap la na ten ni wa
sam sai ngu myit yu kabu pyaw nga ai
hku re.
Dr Salai Tun Than, 48 Ning Hpring Rawt Malan Nhtoi
Masat Poi Hta Laksan Mungga Tsun Shaga Nga Yang
Lama wa simsa lam rai n la shi ai shaloi
na a ten ladaw ni bai du wa ai rai chyaw
gaw an-hte Jinghpaw Wunpawng sha ni Ladies and Gentlemen,
yawng hkra moi na hte maren sha
Shanglawt lu na lam hpe a ja a wa jawm I am very much honored to be one of
madi shadaw garum shang lawm ra na re the speakers on this auspicious day of
ngu mung myit sawn yu ra nga ga ai. the 48th anniversary of Kachin
Moi de Shanglawt nga yang n gu mung Revolution . No doubt the root of this
gun ya, majan mung jawm kasat ya rai predicament is the chauvinistic super
yawng grai myit hkrum lai wa sai a ten Bama administration. As a rule the
ladawt ni hpe mung grai marit la ai hku majority always bully the minority. But
re. the arm forces though they may be a
minority yet they can bully everybody.
An-hte a mung kata hta n shanu nga mat
sai Jinghpaw Wunpawng Myu tsaw myu
sha ni mung ti nang lu ai a tsam ni hte All the insurgent seeds were sown
Shanglawt lu na lam yan hta jawm madi during the Second World War in Burma.
shadaw ra hkat nga ai. Nang ngai hpe At that time besides the occupied
Jinghpaw Wunpawng Mungdan ngu ai Japanese forces there were the so called
an-hte a Dum N-ta gaw grai she n marit Burma Independent Army or BIA which
was also at rampant. Many of the BIA
soldiers had noble intention but there you have the means to defend yourself
were also many shady characters. These especially with arms then you become a
unethical scoundrels of BIA were bent to rebel or an insurgent because your
victimize the minorities and non- opponents belong to the majority
Buddhists especially Christians. They chauvinistic race and they happened to
were the one who sowed the hatred have both state power and the army.
seeds among the indigenous people. Though they bullied you continuously
There were no honorable BIA soldiers you could complain to nobody. This
around when the scoundrels were was happened during the Second World
rampaging their victims. War.
May I testify one example which I After independent and during the final
personally experienced. A group of BIA year of U Nu’s reign he appeased Red
soldiers came to our village in late 1943. China by handing over three provinces
Soon after their arrival the leader of this of Kachin people without consulting
BIA group ordered the village elders to them. He again made Buddhism as a
fall in line in two rows face to face. Then state religion on the 26th of September
he ordered the village headman to slap a 1961 by voice vote. Of course the
person’s face directly in front of him. minority voice was drowned out. But
Since the headman dared not disobey the there was a Kachin representative who
BIA leader the headman simply smiled prophesied that U Nu would be punished
and slapped lightly on the face of the by God within 6 months. Sure enough
person who was facing him and who General Ne Win took over the state
happened to be his uncle. The leader of power by force and imprisoned all the
BIA was very angry and showed him ministers 24 days before the prophesied
how to slap by slapping the headman’s 6 months date.
face with such a force that the latter was
almost fallen on the ground. To make the Even today chauvinistic super Bama
story short our village elders were
military government called themselves
performing a terrible face slapping
as State Peace and Development Council
ceremony. There was no explanation
or SPDC government is still happily
about this brutal action.
repeating what the BIA scoundrels did
during the Second World War. The
When I went to the University if atrocities committed by the SPDC are
Rangoon in 1948 I asked the experience known to ASEANS, EU, UN, and it is
of fellow minority and Burmese all in the internet for the world to be
Christian students during the Second seen.
World War. The stories I heard from
them were worse than my experience. Minority girls are raped, their villages
When you had to watch how your family
are set on fire. These villages are mined
was ill-treated by the hooligans and if
so that the minorities could not go back
you did not have any means to defend
to them. Many innocent people are
them you just watched the scene with
murdered. Yes we dutifully
clenched fists and gnawed teeth and hot
demonstrated in hundreds of thousands
tears pouring over your cheeks. When
against the tyrant government since
1962. Thousands are killed and many the people. Injustice anywhere is a threat
thousands are jailed and some are to justice everywhere. True patriots hate
tortured to death. Our leader Aung San injustice in his own land than anywhere
Suu Kyi is under house arrest over 13 else. Any one who trades liberty for
years without any charge. More than 6 % security deserves neither liberty nor
of Burmese citizens are out side the security. In the Bible Psalms 1:1 says:
country. Blessed is the man who walks not in the
counsel of the ungodly, nor stands in the
Though they claimed that 1990 election path of the sinners, nor sits in the seat of
the scornful.
was fair and just yet they never honor it
and therefore it is doubtful that they
would honor 2010 election. Dissidents Yes it is a terrible thing to see that
are sentenced 65 years and their lawyers many leaders of Burma have no fore
are also jailed. The SPDC have the most sight nor vision. To me liberty together
numerous child soldiers in the world. with justice and equality is needed now
Some of their administration budget and they are one and inseparable.
comes from the sales of drugs and
therefore they are known as narco- I do not want to hold the maxims of
government. They never heed the pleas
gurus to our leaders and KIO. Who am I
of world leaders, Nobel Prize Laureates,
to pass judgement to our leaders? Let
Religious leaders, and the UN. China
everyone takes the responsibility of ones
and Russia are ever eager to protect the
own action. Whatever we do let us do it
tyrant SPDC in the UN Security Council
in unity. Indeed divided we fall and
in order to exploit our natural resources.
united we stand. Let us have no grudge
ASEAN says they are helping Burmese
to anybody. Let us be prepared to
people by conducting constructive
forgive even to SPDC and their
engagement with the SPDC
associates if they turn 180 degrees for
government. Although it has been
democracy. May the history be kind
carrying on over 10 years nothing
enough to our leaders.
happens.
maren, dai ni Israela amyu sha ni Ga Wunpawng sha ni hpe Karai Kasang
sadi mung(Promised Land) Palestine wunkat jaw nga ai rai nga ai. Lani mi
hta nga nga ma ai. na nhtoi hta, moi na Israela amyu
sha ni zawn, anhte a jiwa ni hpe
Karai Wa jaw ai buga hpe bai wa
Rai tim, AD 2000 daram hta nhtang gasat madu la ra ai, nga nna
Abraham hpe Karai Kasang ga sadi Dr Zau Htung myihtoi htoi da ai.
jaw ai hpang, shaning 430 tup Egutu
mung kaw sa shingbyi shangun nna
Mawshe prat hta bai woi shapraw
Karai Kasang gaw, kalang mi shi
wa ai. Dai ten hta mungkan ntsa e lata la sai amyu sha ni hpe galoi
galu kaba ai mungdan ni gaw, Miwa mung n kabai da ai. Five points of
mung(Huang-ho civilization), India Calvinism hta Perseverance of the
(Indus-Ganges civilization), saints(Chyoi pra ai ni hpe makawp
Mesopotamia Fertile Crecent (Tigris- maga mazing ai) nga nna tsun da ai.
Euphrates civilization), Egutu( Nile Karai Kasang a amyu hpe hkra ai wa
civilization), hte Greek civilization gaw, Karai Kasang a shinggan
rai ma ai. myisha hpe hkra ai wa rai nga ai.
"Kaning rai nme law, zawnawng
zawa up ai Yehowa ning nga ai:
Dai majaw, n dai shaning laman ,mung tinang hkrai tinang shakut la ra ai lam
she re.
masa alak myi galai shai ai lam n nga
yang gaw, “mai sa, nanhte a n pu kaw
nga nna, lak nat lang let ra lata poi shang Hpa majaw nga yang, shaning (14) ning
na” ngu ai mahtai hpe, Wunpawng rawt jan gap hkat jahkring da lai wa sai
malan hpung ni masa hta hkan nna myit raitim, Amyat n lu ai sha n ga, Arang du
hkrum lawm na sha rai nga ai. hkra sum mat wa ai lam gaw, anhte
yawng tau hkyen lajang da ai lam n nga
Rawt Malan hpung na Du Kaba ni woi ai majaw re, rawt malan hpung ni a mara
sha n re , ngu ai hpe anhte yawng tinang
awn ai, Pran Wan Komitti ngu nna Ra
a gawng kya ai lam hpe dum hprang
lata poi a matu ,Wunpawng mung ,jut
yang she, shawng de kasat ra ai majan pa
shagu mung masa sang lang hpawng ni
hta awng padang lu na re.
hpe galaw nga ai lam hta, mung shawa
ni a madi shadaw ai lam ram ram lu ai
ngu ai hpe na chye lu ai hku re. Hpa Nau shawng wa a hpang lahkrip ra ra
majaw nga yang, “Lak Nak N Jahkrat hte hkan ra ai majaw, masha wa hpa
Ai” ngu nna Du Kaba ni ga sadi jaw ai galaw nga ai kun, ngu ai hta tinang hpa
majaw re ngu nna chye lu ai. galaw ra nga ai, ngu gaw ,grau ahkyak ai
re majaw, 2009 ning a matu hpa hkyen
“Myen a n pu kaw nga nna ,lak nak lajang da ra ai ngu ai hpe jawm myit yu
ga.
lang ra ai madang re” ngu ai hpe gaw,
mung shawa ni myit n hkawn ai zawn,
Du Kaba ni mung, dai lam hpe atsawm 2009 ning hta, mung masa party hpaw
sha sang lang dan na mung n rai nga ai. na ahkang ni, party ni hkan sa ra ai tara
Hpa majaw nga yang, ra lata poi shang hte ,ra lata poi hta hkan shatup ra ai tara
ai lam gaw, kaja dik htum ai mung masa ni hpe, myen hpyen asuya n’dau sa wa
lam re ,ngu nna rawt malan hpung ni mu na matu jin jin rai nga sai re.
mada da ai hte maren, dai lam de hkawm
sa nga ai hpe mu mada ai majaw re. Wunpawng amyu sha ni mung party
hpaw nna, ra lata poi hpe 1990 ning hta
Rai sa, shut ai mahtai re kun? ngu nna shanglawm wa sai zawn, 2010 ning hta
san wa yang.., “ Arang bang da ai kaw mung ,shang lawm shingjawng chyalu
nna, Amyat lu shapraw ai rai yang, Ga rai nga ai. Ahkyak ai gaw, gadai ni
kata na Ja htu shaw la lu ai hpa rai na re” shanglawm nna, gara zawn re ai party ni
ngu nna mu mada ai. hpe hpaw sa wa ra na ngu ai re.
“Ja kachyi gali ai she loi tim, Ja htu n loi 1990 ning ra lata poi hta, Me jaw ai
ai”ngu ai hpe gaw, anhte yawng chye gaiwang 19 nga ai kaw na, Wunpawng
taw nga ai hte maren, Ja lu na matu, ya amyu amat (11) ra lata hkrum nna,
kaw nna hkyen lajang shajin da yang Wunpawng party KNCD na Amat (2)
she, mai byin ai lam re. “Freedom is not sha lawm ai hpe yu yang, Wunpawng
Free”, ngu ai hte maren, ahkaw ahkang amyu sha ni a lapran hta party hpe nau
ngu ai hpe gaw, majoi n lu ai zawn, madung n dat ai sha, Wunpawng Amyu
gadai kaw na mung hpyi la ai baw n re,
ngu ai hpe grau manu shadan Me bang ra ai. Dai majan gaw, 2009 ning hta hpan
lata ai hpe maram lu ai hku re. nna, du na ra ai shaning 20 ning daram
hta mahtai pru na, majan pa re. Hpa
Dai majaw, Party langai kaw sha majaw nga yang..,
,Wunpawng ni yawng shanglawm ai gaw
grau kaja ai kun (Sh) party gade law tim Gadai myit hkrum tim, n hkrum tim,
n ra ai, party shagu hta Wunpawng amyu myen hpyen asuya gaw 2010 ning mung
sha ni shanglawm shingjawng ai gaw, shawa ra lata poi hpe galaw na matu daw
grau manu ai kun, ngu ai hpe jawm myit dan da sai hte maren, shi a galaw sa wa
yu ga. ai lam hta dingbai dingna jaw na ni hpe
mung htawng shaning kaba jahkrat nna
Lachik Gam seng yeng, jum tek da ai hte ngam nga ai
ni hpe mung hkrit hkra galaw nga ai
( Daw. 3, hpe hpang na bat hta gaw, mungkan ting yu mau kajawng na
matut hti ga ( Editor ) daram rai nga ai.
(Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna, Maigan mungdan kaba ni mung, n’dau
Kachin Today Group (USA) a ningmu n laika shapraw ai hta lai nna, ta tut hpa n
re ai lam chye sha ngun dat ai.) lu galaw ai hpe shaning 20 ning jan up
sha lai wa sai myen hpyen atsuya gaw
atsawm sha chye taw nga sai hte maren,
maigan kaw nga ai myen democracy
hpung ni rai nga ai, NCGUB, NCUB,
NLD(LA)…zawn re ai, myen amyu sha
Rawt Malan Hpang Sai ! Daw. 1 ni woi awn ai hpung ni mung maigan
( Lachik Gam ) mungdan ni madi shadaw ai ja
gumhpraw hparan sha, ga law ,ga la ,
February 03, 2009 - shawng shai sha hkat nga ma ai ,myen
amyu ni a myit masa hpe atsawm chye
chyalu re ai majaw ,hpa a lak mi tsang
Rawt Malan Hpang Sai! 1961 ning na lam n nga ai hpe mung shanhte
hta asak, du baw, sai salat nawng nna atsawm sha chye chyalu rai nga ma ai.
hpang wa ai rawt malan n re.
Mungdan kata na NLD hpung hte hpung
Nam rawng n ra ai sha, mare kaba kaw shang masha ni hpe kam mara tara n
nga nna hpyen wa hpe gasat ra ai rawt lang rim bang nga ai gaw, myen shada
malan re. Raitim, moi na shanglawt rawt da, hkrit na lam n nga ai ngu ai hpe chye
malan hta grau hkrit ra ai zawn, sai n pru na mai nga ai.
ai sha, amyu htum mat mai ai rawt
Dai hku nga yang ,shan hte hkrit tsang ra
malan majan pa re.
ai hpa n nga sai kun? Myen atsuya a
Dai majan pa hta, n-gun , n rawn ra ai, hpyen gaw gadai rai kun ? ngu nna chye
raitim hpaji chye ra ai. Sa nat n chye gap mayu na re.
ra ai, raitim myit jasat tsaw ra ai hte
shanglawm ai ni yawng Du myit rawng
Dai hpe anhte myen mung na amyu NDA-K hpung ni a shamu shamawt nga
bawsang ni atsawm n mu mada, n chye ai masa hpe ,madi madun sam maram
na tim, myen amyu sha ni a hpyen gaw, ma ai hpe mu lu na re.
amyu bawsang ni re, ngu ai hpe hpyen
asuya sha n rai, democracy hpung na Rawt Malan Hpung ni a daw dan ai
myen ni mung atsawm chye na hkap la mung masa gaw, anhte Wunpawng amyu
da ma ai hpe, mung masa kachyi kajaw sha yawng a mung masa ngu nna n mai
hka ja yu ai ni yawng mu mada na re. tsun tim, Wunpawng mung masa gaw,
rawt malan hpung ni hta ,madung re
Democracy a matu woi awn nga ai
,ngu nna tsun yang n shut na re.
Jawng ma ningbaw ni, mung masa galaw
ai ni, hpungyi ni hpe, 65 ning, 80 ning Hpa majaw nga yang, Rawt Malan
htawng jahkrat ai she nga tim, 2010 ning Hpung ni hta lai nna, Wunpawng mung
ra lata poi hta ,hpyen asuya gaw,shi ra ai masa hpe tatut woi awn nga ai kaga
hku galaw ngut nna, mungdan hpe tara hpung ni n nga ai majaw re. Tsan tsan
shang asuya up sai ngu, mungkan de n- kaw nna, hpyen wa hpe ninghkap
dau ngut ai hpang gaw, dai rim da ai ni marawn jahtau nga ai hpung n kau mi
hpe gau ngwi ngwi bai dat shapraw ya nga tim, “Shan kata, marawn nga ai
na sha rai nga ai. Hkra” hte bung nga ai.
Tsun mayu ai gaw, shanhte shada daru Dai majaw, rawt malan hpung ni a
magam kashun hkat ai hta lai nna, amyu shawng lam gaw, anhte Wunpawng
htum hkra shamyit na masing gaw n nga amyu sha ni yawng a matu asak sai lam
ai ngu hpe, chye na shangun mayu ai re. kaba zawn ahkyak nga ai re. Dai ni
,anhte tsun kajai nga ai zawn, rawt
Hpa majaw nga yang, amyu htum mat
malan hpung na Du Kaba, Salang Kaba
hkra shamyit hkrum nga ai, matut hkrum
n kau mi a, nta kaba gap, madaw kaba
sha nga ai ni gaw, anhte amyu baw sang
jawn, sut su nga mai ai lam hpe sha mara
ni, Wunpawng amyu sha ni nan rai nga
shagun tsun a hpyak nga ai hte sha gaw,
ga ai..
anhte Wunpawng amyu sha ni manu
dan, ahkyak la ai aten hpe, gaman lila
Anhte Wunpawng amyu sha ni hkyak jahtum kau n mai na re.
hkyak chye na da ra ai lam langai gaw,
ya ten hta, mung masa galaw ai ni Wunpawng amyu sha ni a matu ,2009
yawng hpe, htawng jahkring mi rim
ning gaw, ahkyak dik htum labau shang
bang da ai gaw, rawt malan hpung ni
shaning langai mi rai wa na hpe mu
yawng hpe 2010 ning ra lata poi rai n du
mada ai majaw re.
shi yang, ja ja jum tek lu na matu,
jahkring gan rim bang da ai sha re ,ngu Hpa majaw nga yang, “Mungdan Langai
ai hpe atsawm chye na nna, hkyen lajang mi Hta ,Hpyen Dap Langai Sha Nga Ra
da ra ai lam re. Ai” ngu nna 2008 ning hta shagrin lai wa
sai, Mungdan Gaw Da Ai Tara Kanu hta
Wunpawng amyu sha ni a mung masa lawm ai hte maren, ka lajang ai hpawng
lam ,ngu tsun ai hte kalang ta rawt hta mung anhte Wunpawng rawt malan
malan hpung ni rai nga ai, KIO hte hpung ni shang lawm wa sai re. Anhte
ra sha rawng ai tara kanu re, n re ngu jasat ni hta mung ,re n mu mada ai
gaw hpa wa mi tsun htai lai na ten mung majaw, dai lam hpe gaw naw ngam da
n rai sai zawn, aten mung n lu sai hku re. nna, ga san, (1), hte (2) hpe
madung tawn nna ,jawm myit yu ga.
Maga mi de, Wunpawng Rawt Malan
Hpung ni, 2010 ning ra lata poi shang Hpang na laika ngau hta matut hti nna
na matu “Pran Wan Komitti” hpaw nna ,bai jawm myit yu ga. Rawt Malan
hkyen lajang nga ai hpe yu yang, 2009 Hpang Sai.
ning hta ,Wunpawng Rawt Malan Hpung
ni myen hpyen hpe “Hpyen Dap Up
Hkang Hkrang” hte seng nna ,mahtai
Lachik Gam
langai ngai gaw jaw ra chya lu sha rai (Laika ka Sara wa a ningmu sha rai nna,
nga ai. Kachin Today Group (USA) a ningmu n
re ai lam chye sha ngun dat ai.)
Hpa mahtai jaw na rai nga ga ai
kun? Dai gaw anhte yawng a matu myit
yu na lam ga san kaba nan rai nga ai.
Rawt Malan Hpung ni hte sha ,seng ai
lam n re ai ngu hpe gaw, anhte yawng Laika Pinra
myit dum ra na ga ai.
Bai gap hkat ga! ngu ai gaw, tatut hta n Ginru Ginsa Labau Laika Buk Mahkawp
N’dai laika buk gaw, “Moi hte Ya” ngu February 09, 2009 -
ai labau mahkrai hpe matut ya ai laika
buk re majaw, tinang a labau hpe myit No.(A/1/2009)
shang sha ai Jinghpaw Wunpawng Date: February 5, 2009
Amyu sha ni yawng hti mai nga ai sha n Letter of Solidarity to the
ga, laika ka Sara Hpaumyang Tu Lum
gaw, ya hpang de na ramma ni a matu Kachin People on the 48th
chying hka langai hpaw tawn da ya sai Anniversary of Kachin
ngu shakawn mayu n ngai law. Revolution Day
ahkaw ahkang hte lu da chyalu awng wunli ni hpe shamyit shatsai nga ai lam
dawm shanglawt ahkaw ahkang lu na ni gaw hti n dang rai nga ai.
matu lang nak lang rawt malan hpang wa
ai 48 ning hpring sai labau shang ning
htoi rai nga ai. 6. Byin nga ai mabyin ni hpe n yu shalai
ai sha, Jinghpaw Wunpawng Amyu sha
ni yawng, nang ngai n nga, n’gun
2. Tinang amyu sha ni yawng lawt lu kahkyin lata gin dun let, amyu sha
nna simsa ngwi pyaw bawngring gang yawng lawt lu lam madung, dai tai
ga wa na matu rawt malan sa wa ai 48 hpyen SPDC gumshem hkrat sum mat
ning hkrumlam hta asak, hkum hkrang, hkra tinang buga ginra kaw na atsai awai
myit masin, atsam marai hte sut gan gawt gasat sa wa ga ngu nna saw lajin
arang bang da sai hpe myit dum let, dai dat ga ai.
ap nawng si hkam lai wa sai myu tsaw
share ni hpe myit kraw lawang ma hkra
hte n dai labau shang ninghtoi ladaw hta Ginjaw Komiti
hkung ga jaw dat ga ai.
Jinghpaw Wunpawng Amyu Sha Kongsi
Jinghpaw Wunpawng Amyu Sha Hpung
3. Dai ni, 48 ning ladu hkrum sai raitim,
rawt malan a ningpawt gindai yaw shada
lam n du dep shi nga ai hta n’ga, tinang
amyu sha ni lu makawp maga da lu sai
shanglawt ginra ni pyi n nga wa sai a ten
ladaw rai nga sai.
Sumla Shiga
48 Ning Hpring Rawt Malan
Michigan Na Wunpawng Nhtoi ( San Francisco,
Ramma Ni Feb.7,2009)
KIO Ningbaw Kaba Mungga Hpe Hti Omaha Mare Na Myitsu Wunpawng
Shalai Nga Ai Salang Myitsu Wa Myitrum Ni
Shiga (News)
hpe madun ka bang na hpe yaw shada
let, Amerikan mungdaw sha gu kaw
shanu nga ai ni yawng hpe hpaji jaw
Amerikan, 2010 Ning Yup-tung shadum shapran lu na matu “ 2010 US
Jahpang A Matu Hkyen Lajang Burmese Census” ngu ai mying hte
shakut shaja nga ai re lam hpe chye lu ai.
Nga Sai
January 27, 2009 –
Shawa hte seng ai rung ni hta English ga
n chye ai Asia amyu sha ni a matu tinang
hte seng ai amyu ga, laika hkrang (form)
ni hpe laksan masat da jaw ai lam ni nga
tim, Myen amyu sha ni a matu san da
jaw ai lam n nga ai majaw, Amerikan de
lam amyu amyu hku na du shang wa nga
ai Myen mung masha ni matut mahkai
yak hkat ai lam kaw na lawt lu hkra
madun yaw shada ai re hpe chye lu ai.
2010 US Yup-tung Jahpan Hte Sen Ai Bawngban Hpawng “Amerika kaw Myen mung masha gade
nga ai re hpe kadai mung hkrak n chye
ai, Asuya jahpan hta mung n nga ai
KTG(USA) majaw, Amerikan Asuya jaw ai
community grant ( karum gumhpraw)
2010 ning Amerikan yup-tung jahpan hpe mung n lu ai, dai gaw anhte a sum
hta ai lam hta “Burmese” ngu ai myin kaba re” nga nna Slg. Marip Zaw Awng,
hte jahpang pru wa hkra shakut shaja ai, 2010 yup-tung jahpan hta Myen mung
4 lang na bawngban hpawng hpe January masha ni yawng, amyu ngu ai shara hta
25 ya shani, Fremont Myanmar Church, “Burmese” ngu nna jawng kaban na
USA kaw galaw lai wa sai re. matu ahkyak madung re lam hte
mungdaw shagu na Myen mung masha
Amerikan mungdan, Sinna hkran kaw ni yawng hpang de hpaji jaw ai lam
nga ai wuhpung 50 jan kaw na dat kasa matut galaw sa wa na re lam tsun ai.
ni, shata mi kalang bawnban nga ai hta,
Salang Marip Zaw Aung gaw Kachin Anhte Wunpawng amyu sha ni mung, (
Today a dat kasa langai hku shanglawm Burmese ) ngu na kun?, ( Amerikan-
bawng ban nga ai re. Kachin ) ngu nna ka bang na kun, ngu ai
hpe ya kaw nna myit sha jin da ra sai re.
Amerikan mungdan ting hta myen mung
masha ni sen kaba lam shanu nga sai rai
tim, Amerikan Asuya a yup-tung jahpan
hta tara shang mying jahpan pru ai lam n
nga ai majaw, Amerikan Asuya kaw nna
amyu kaji ni hpe karum shingtau ai
ahkaw ahkang law law hpe n lu hkam
sha ai rai nna, du na ra ai 2010 ning hta
kalang bai hta na yup-tung jahpan
hkrang (form) hta “Burmese” ngu mying
Buga Mahkawp Maga Ai Mali hka hte Nmai hka lapran, Chipwe
Chipwe Mare Masha Ni Rim gingwang hpun dabang kaw na hpun ni
hpe, Myen hpyen hte Miwa hpaga hpung
Hkrum
ni pawng nna htaw sha lai nga ai hpun
January 17, 2009 –
htaw mawdaw kaba ni gaw, NDA-(K)
up hkang ai PangWa mare hpe lai nna
Miwa mung de htaw shalai dut sha nga
ai re.
Shaning shagu, Jinghpaw mung na hpun Ya she la nnan tam hpang wa ai, Wang
ni Miwa mung de shaw dut sha nga ai Guiying gaw Asak 107 ning hpring sai
gaw, US $ Wan 300 da ram nga ai lam, rai nna, dinghku kalang mung n shang
Global Witness hpung a munghtan laika yu ai mahkawn ajet re lam hpe mung
hta lawm nga ai. chye lu ai. ( Source: Reuters )
KTG(USA)
shang lawm nga ai poi kaba langai mung Jinghpaw mungdaw tainghmu Du Kaba
rai nga ai. hpe myi man tam ai Sut du ni hte Sut du
jan ni a poi ngu nna mung, shawa masha
Britisha up hkang ai npu kaw na, Myen ni tsun kajai nga ma ai Manau Poi hpe,
mung shanglawt lu ngut ai hpang, ruyak jam jau hkrum nga ai Wunpawng
shawng ningnan na Manau Poi kaba hpe, amyu sha ni law malawng gaw, Manau
1948 ning January 10 ya shani, Shatapru Poi hpe myit n lawm tim, KIO, Ningbaw
Manau wang hta galaw lai wa sai re. Kaba hte Du kaba ni gaw Manau Wang
hpaw poi hta, shang lawm ka manau na
Wunpawng amyu sha ni Rawt Malan matu, January 7 ya jahpawt hta Laiza
Hpang wa ai kaw nna, Jinghpaw kaw nna, Myitkyina de rawt mat wa sai
Mungdaw nhtoi masat Manau Poi hpe, lam, sagawn chye lu ai.
Myen hpyen asuya up hkang ai npu hta,
shaning law law galaw na ahkang pat da
hkrum ai kaw nna, KIO hte Myen hpyen
gap hkat jahkring ai 1994 ning hpang Laika Ngau (Articals)
kaw nna gaw, shaning shagu ngu na
daram, gumhpraw sen kaba ma hkam Rawt Malan Hpang Sai ! Daw. 1
nna galaw hpang wa ai hpe mung mu ( Lachik Gam )
chye lu ai. Monday, November 24, 2008 -
ai lam hta dingbai dingna jaw na ni hpe ai ni, hpungyi ni hpe, 65 ning, 80 ning
mung htawng shaning kaba jahkrat nna htawng jahkrat ai she nga tim, 2010 ning
seng yeng, jum tek da ai hte ngam nga ai ra lata poi hta ,hpyen asuya gaw,shi ra ai
ni hpe mung hkrit hkra galaw nga ai hku galaw ngut nna, mungdan hpe tara
gaw, mungkan ting yu mau kajawng na shang asuya up sai ngu, mungkan de n-
daram rai nga ai. dau ngut ai hpang gaw, dai rim da ai ni
hpe gau ngwi ngwi bai dat shapraw ya
Maigan mungdan kaba ni mung, n’dau na sha rai nga ai.
laika shapraw ai hta lai nna, ta tut hpa n
Tsun mayu ai gaw, shanhte shada daru
lu galaw ai hpe shaning 20 ning jan up
magam kashun hkat ai hta lai nna, amyu
sha lai wa sai myen hpyen atsuya gaw
htum hkra shamyit na masing gaw n nga
atsawm sha chye taw nga sai hte maren,
ai ngu hpe, chye na shangun mayu ai re.
maigan kaw nga ai myen democracy
hpung ni rai nga ai, NCGUB, NCUB, Hpa majaw nga yang, amyu htum mat
NLD(LA)…zawn re ai, myen amyu sha hkra shamyit hkrum nga ai, matut hkrum
ni woi awn ai hpung ni mung maigan sha nga ai ni gaw, anhte amyu baw sang
mungdan ni madi shadaw ai ja ni, Wunpawng amyu sha ni nan rai nga
gumhpraw hparan sha, ga law ,ga la , ga ai..
shawng shai sha hkat nga ma ai ,myen
amyu ni a myit masa hpe atsawm chye Anhte Wunpawng amyu sha ni hkyak
chyalu re ai majaw ,hpa a lak mi tsang hkyak chye na da ra ai lam langai gaw,
na lam n nga ai hpe mung shanhte ya ten hta, mung masa galaw ai ni
atsawm sha chye chyalu rai nga ma ai. yawng hpe, htawng jahkring mi rim
Mungdan kata na NLD hpung hte hpung bang da ai gaw, rawt malan hpung ni
shang masha ni hpe kam mara tara n yawng hpe 2010 ning ra lata poi rai n du
lang rim bang nga ai gaw, myen shada shi yang, ja ja jum tek lu na matu,
da, hkrit na lam n nga ai ngu ai hpe chye jahkring gan rim bang da ai sha re ,ngu
na mai nga ai. ai hpe atsawm chye na nna, hkyen lajang
da ra ai lam re.
Dai hku nga yang ,shan hte hkrit tsang ra
ai hpa n nga sai kun? Myen atsuya a Wunpawng amyu sha ni a mung masa
hpyen gaw gadai rai kun ? ngu nna chye lam ,ngu tsun ai hte kalang ta rawt
mayu na re. malan hpung ni rai nga ai, KIO hte
NDA-K hpung ni a shamu shamawt nga
Dai hpe anhte myen mung na amyu
ai masa hpe ,madi madun sam maram
bawsang ni atsawm n mu mada, n chye
ma ai hpe mu lu na re.
na tim, myen amyu sha ni a hpyen gaw,
amyu bawsang ni re, ngu ai hpe hpyen
asuya sha n rai, democracy hpung na
Rawt Malan Hpung ni a daw dan ai
mung masa gaw, anhte Wunpawng amyu
myen ni mung atsawm chye na hkap la
sha yawng a mung masa ngu nna n mai
da ma ai hpe, mung masa kachyi kajaw
tsun tim, Wunpawng mung masa gaw,
hka ja yu ai ni yawng mu mada na re.
rawt malan hpung ni hta ,madung re
Democracy a matu woi awn nga ai ,ngu nna tsun yang n shut na re.
Jawng ma ningbaw ni, mung masa galaw
Hpa majaw nga yang, Rawt Malan langai ngai gaw jaw ra chya lu sha rai
Hpung ni hta lai nna, Wunpawng mung nga ai.
masa hpe tatut woi awn nga ai kaga
hpung ni n nga ai majaw re. Tsan tsan Hpa mahtai jaw na rai nga ga ai
kaw nna, hpyen wa hpe ninghkap kun? Dai gaw anhte yawng a matu myit
marawn jahtau nga ai hpung n kau mi yu na lam ga san kaba nan rai nga ai.
nga tim, “Shan kata, marawn nga ai Rawt Malan Hpung ni hte sha ,seng ai
Hkra” hte bung nga ai. lam n re ai ngu hpe gaw, anhte yawng
myit dum ra na ga ai.
Dai majaw, rawt malan hpung ni a
shawng lam gaw, anhte Wunpawng Dai majaw, 2009 ning hta anhte mahtai
amyu sha ni yawng a matu asak sai lam nang jaw ra sai,lawu na GA SAN masum
kaba zawn ahkyak nga ai re. Dai ni hpe tau nna chyawm myit yu ga,
,anhte tsun kajai nga ai zawn, rawt
malan hpung na Du Kaba, Salang Kaba
n kau mi a, nta kaba gap, madaw kaba
Ga San (3) gaw,
jawn, sut su nga mai ai lam hpe sha mara
(1) Myen hpyen dap up hkang ai
shagun tsun a hpyak nga ai hte sha gaw,
n pu kaw ,lak nak lang ai hpe
anhte Wunpawng amyu sha ni manu
myit hkrum nna, ra lata poi shang
dan, ahkyak la ai aten hpe, gaman lila
na kun?
jahtum kau n mai na re.
(2) Ya na hpyen dap hkrang hte
Wunpawng amyu sha ni a matu ,2009 sha nga lu hkra shakut nna, ra
ning gaw, ahkyak dik htum labau shang lata poi shang ngut ai hpang she
shaning langai mi rai wa na hpe mu dai lam hpe myit yu na ngu nna,
mada ai majaw re. myen hpyen atsuya hpe dara na
Hpa majaw nga yang, “Mungdan Langai ga ai kun?
mi Hta ,Hpyen Dap Langai Sha Nga Ra
Ai” ngu nna 2008 ning hta shagrin lai wa (3) Bai gap hkat na kun? ngu ai
lam ni re.
sai, Mungdan Gaw Da Ai Tara Kanu hta
lawm ai hte maren, ka lajang ai hpawng
hta mung anhte Wunpawng rawt malan Bai gap hkat ga! ngu ai gaw, tatut hta n
hpung ni shang lawm wa sai re. Anhte mai byin shi ai zawn, rawt malan
ra sha rawng ai tara kanu re, n re ngu ningbaw ni a tsun shaga ai lam hte myit
gaw hpa wa mi tsun htai lai na ten mung jasat ni hta mung ,re n mu mada ai
n rai sai zawn, aten mung n lu sai hku re. majaw, dai lam hpe gaw naw ngam da
nna, ga san, (1), hte (2) hpe
Maga mi de, Wunpawng Rawt Malan madung tawn nna ,jawm myit yu ga.
Hpung ni, 2010 ning ra lata poi shang
na matu “Pran Wan Komitti” hpaw nna Hpang na laika ngau hta matut hti nna
hkyen lajang nga ai hpe yu yang, 2009 ,bai jawm myit yu ga. Rawt Malan
ning hta ,Wunpawng Rawt Malan Hpung Hpang Sai.
ni myen hpyen hpe “Hpyen Dap Up
Hkang Hkrang” hte seng nna ,mahtai
Anhte Wunpawng amyu sha ni Dai majaw, n dai shaning laman ,mung
yang shanglawm ra ai, Rawt masa alak myi galai shai ai lam n nga
Malan hpang sai ga re. yang gaw, “mai sa, nanhte a n pu kaw
nga nna, lak nat lang let ra lata poi shang
na” ngu ai mahtai hpe, Wunpawng rawt Hpa majaw nga yang, shaning (14) ning
malan hpung ni masa hta hkan nna myit
jan gap hkat jahkring da lai wa sai
hkrum lawm na sha rai nga ai.
raitim, Amyat n lu ai sha n ga, Arang du
hkra sum mat wa ai lam gaw, anhte
Rawt Malan hpung na Du Kaba ni woi yawng tau hkyen lajang da ai lam n nga
awn ai, Pran Wan Komitti ngu nna Ra ai majaw re, rawt malan hpung ni a mara
lata poi a matu ,Wunpawng mung ,jut sha n re , ngu ai hpe anhte yawng tinang
shagu mung masa sang lang hpawng ni a gawng kya ai lam hpe dum hprang
hpe galaw nga ai lam hta, mung shawa yang she, shawng de kasat ra ai majan pa
ni a madi shadaw ai lam ram ram lu ai hta awng padang lu na re.
ngu ai hpe na chye lu ai hku re. Hpa
majaw nga yang, “Lak Nak N Jahkrat Nau shawng wa a hpang lahkrip ra ra
Ai” ngu nna Du Kaba ni ga sadi jaw ai
hte hkan ra ai majaw, masha wa hpa
majaw re ngu nna chye lu ai.
galaw nga ai kun, ngu ai hta tinang hpa
galaw ra nga ai, ngu gaw ,grau ahkyak ai
“Myen a n pu kaw nga nna ,lak nak re majaw, 2009 ning a matu hpa hkyen
lang ra ai madang re” ngu ai hpe gaw, lajang da ra ai ngu ai hpe jawm myit yu
mung shawa ni myit n hkawn ai zawn, ga.
Du Kaba ni mung, dai lam hpe atsawm
sha sang lang dan na mung n rai nga ai. 2009 ning hta, mung masa party hpaw
Hpa majaw nga yang, ra lata poi shang
na ahkang ni, party ni hkan sa ra ai tara
ai lam gaw, kaja dik htum ai mung masa
hte ,ra lata poi hta hkan shatup ra ai tara
lam re ,ngu nna rawt malan hpung ni mu
ni hpe, myen hpyen asuya n’dau sa wa
mada da ai hte maren, dai lam de hkawm
na matu jin jin rai nga sai re.
sa nga ai hpe mu mada ai majaw re.
Rai sa, shut ai mahtai re kun? ngu nna Wunpawng amyu sha ni mung party
hpaw nna, ra lata poi hpe 1990 ning hta
san wa yang.., “ Arang bang da ai kaw
shanglawm wa sai zawn, 2010 ning hta
nna, Amyat lu shapraw ai rai yang, Ga
mung ,shang lawm shingjawng chyalu
kata na Ja htu shaw la lu ai hpa rai na re”
rai nga ai. Ahkyak ai gaw, gadai ni
ngu nna mu mada ai.
shanglawm nna, gara zawn re ai party ni
hpe hpaw sa wa ra na ngu ai re.
“Ja kachyi gali ai she loi tim, Ja htu n loi
ai”ngu ai hpe gaw, anhte yawng chye 1990 ning ra lata poi hta, Me jaw ai
taw nga ai hte maren, Ja lu na matu, ya
gaiwang 19 nga ai kaw na, Wunpawng
kaw nna hkyen lajang shajin da yang
amyu amat (11) ra lata hkrum nna,
she, mai byin ai lam re. “Freedom is not
Wunpawng party KNCD na Amat (2)
Free”, ngu ai hte maren, ahkaw ahkang
sha lawm ai hpe yu yang, Wunpawng
ngu ai hpe gaw, majoi n lu ai zawn,
amyu sha ni a lapran hta party hpe nau
gadai kaw na mung hpyi la ai baw n re,
madung n dat ai sha, Wunpawng Amyu
tinang hkrai tinang shakut la ra ai lam
ngu ai hpe grau manu shadan Me bang
she re.
lata ai hpe maram lu ai hku re.
Dai majaw, Party langai kaw sha Dip sha hkrum ai kaw nna, lawt mayu
,Wunpawng ni yawng shanglawm ai gaw ai, lawt lu hkra shakut mayu ai myit
grau kaja ai kun (Sh) party gade law tim marai gaw, masha hkum dek shagu kaw
n ra ai, party shagu hta Wunpawng amyu rawng chyalu, nga chyalu rai ga ai.
sha ni shanglawm shingjawng ai gaw, Raitimung, gara hku lawt hkra shakut na
grau manu ai kun, ngu ai hpe jawm myit ngu ai a ,hkrak htum masa hpe gaw, n-
yu ga. dum shamyi rai nna, malap da chye ma
ai hpe mu lu ai.
Kaja wa nga yang, jet ai shawnglawt majaw, Wunpawng mungdan hta, 30-40
percent hpring n-hpring sha nga ai anhte
ahkaw ahkang ngu ai, “true
Wunpawng sha ni a matu, mungdan lu
independent”, lu ai gumlu gumlang
na matu gaw, No. 2 kaw dau taw nga sai.
mungdan byin na matu masa lam a
hkyak ( 3 ) ra ai hpe mu lu ai. Hkrak tsun ga nga yang, anhte Myen
Dai masa ni gaw, mung kata hta ,shanu nga ai Wunpawng
masha jahpan gade nga ai ngu ai hpe
1. Makau grupyin mungdan ni gaw, tak tsun ai hta lai nna, kadai mung
hte ,Mungkan kaw nna hkap la hkrak n chye ai hku re. Hpa majaw nga
matsing masat hkrum ai lamu ga yang, Myen mung yuptung jahpan hpe
(sh) shara [recognized atsuya ni kaw nna nan, hta lahkawn ka
homeland]. matsing ai lam hpe ,hkrak n lu galaw ai
majaw re.
2. Dai lamu ga (sh) shara a
masha jahpan n-gun [size of the Masha jahpan n law nga ai anhte
population]. Wunpawng amyu sha ni, hpang de
masha law htam wa na masa nga ai kun!
3. Awmdawm ahkaw ahkang ngu ai hpe gaw mahtai tam pyi n ra na
[sovereignty], ra ai. re. Moi dinghku langai hta kahpu kanau
7, 8 daram n law htum nga ai anhte
Dai hta sha n-ga, dai mungdan a asuya
amyu sha ni hta dai ni, Ma Gam, Ma
[fledging government] hpe mungkan
Naw daram hte sha ,myit dik ra nga ai
mungdan ni hku nna, tara shang matsing
sha n ga, asak ( 40 ) daram hta she
masat hkap la ra ai.
dinghku shang na matu myit shajang nga
Anhte Wunpawng amyu sha ni kaw, No. ai Wunpawng mahkawn shabrang ni law
(1) ngu ai “recongized homeland” nga ai wa nga ai hpe yu yang, anhte masha
ngu ga. Dai pyi gaw, moi British ni jahpan law jat wa na masa gaw, aten
masat ya ai anhte Wunpawng lamu ga galu masing jahkrat galaw sa wa yang
jarit hpe la na kun! Myen mung paliment pyi, mungkan hpaga laru a majaw
prat na ga jarit masat hpe shagrin na ,awngdang lu na, n loi nga ai.
kun!, shing n rai dai ni na Myen hpyen
Rai yang, No. 2 hpe naw shalai da nna,
asuya masat ya ai Wunpawng lamu ga
anhte a shanglawt awmdawm ahkaw
jarit hpe she ,hkap la na kun! ngu ai lam
ahkang hpe gadai ni ra sharawng madi
ni law law naw nga ai hku re. Raitim,
shadaw ya na kun! ngu ai hpe bai yu ga.
anhte Wunpawng amyu sha ni kaw,
matsing masat hkrum ai lamu ga, nga lai Anhte makau grupyin Miwa hte Gala
wa sai zawn, dai ni du hkra mung ,nga ai mungdan ni hpe yu ai shaloi, Gala hte
hpe gaw gadai mung n mai ndang ai lam Miwa mung gaw gara hku mung anhte
re. Wunpawng mungdan shanglawt lu na
matu, tatut garum shingtau la na n-re.
No.( 2) ngu na “size of polulation”
gaw, grai n-gun yawm ai hpe mu lu ai. Hpa majaw nga yang, Miwa gaw Tibet
“Size of population” ngu ai hta ,dai hte North West kaw nga ai Muslim ni a
mungdan masha jahpan yawng shanglawt shakut shaja nga ai mahkang
pawng yang ,60 percent jan ra ai nga kaba nga ai. Miwa gaw ya ten hta, sut
madu masa lam [capitalism] de sha myit Mungkan ntsa hta anhte Jinghpaw
lawm hkawm sa wa sai majaw mung, shi Wunpawng buga (Kachin State) hta grau
a ga jarit (border) hta ,majan byin ai lam kaji ai mungdan ni hkun jan nga ma ai.
ni hpe tsep kawp bai n kam mu, n kam Dai hpe English ga hku miniature
garum sai. Lu su ai ngu ai gaw, kaja dik countries ngu shamying ma ai.
htum ai masa lam re, ngu nna she
mungkan hpaga pinra de lahkam lung Israel mungdan gaw dingda
nga ai, Miwa rai mat sai. deYerusalem mare kaba kaw na
dingdung de Galile nawng du hkra deng
Dai hte maren ,Gala mungdan kaw 70 tsan nga ai. Gaza strip ngu ai panglai
mung, North-East kaw nga ai amyu kaji hkinggau mayan kaw na dingdung de
ni a shanglawt shakut shaja nga ai Syria du hkra deng 100 daram rai nga ai.
mahkang ni nga ai majaw, Wunpawng Myitkyina kaw na Sumprabum du hkra
Mungdan hpe, munghpawng myen deng 127 daram tsan ai. Jinghpaw
mungdan kaw nna, ga garan shanglawt Wunpawng buga gaw dingda de Namsi
lu shangun mayu na n-re. Awng kaw na dingdung de Putao lai
Miwa mung Tibet lamu ga jaarit du hkra
Dai rai yang, shanglawt lu ra ai ngu nna, rai nga ai.
tsun shaga, marawn jahtau nga ai gaw,
kaja wa ta tut mai byin ai lam re kun?
ngu ai hpe dai ni anhte bai myit yu ra Dingda Korea mungdan gaw dingda
nga sai hku re. maga Cheju Do zunlawng makau na
Pusan mare kaw nna dingdung maga
Lahta de tang madun mat wa sai ahkyak DMZ(demilitarized Zone) ngu ai 38
( 3 ) hte n hkum tsup yang ,shanglawt n degree latitude lamu ga jarit du hkra rai
mai lu sai kun, ngu ai lam hpe mung yang (Cheju Do zunlawng n lawm ai
matut nna, ka lajang tang madun mat wa sha), anhte Jinghpaw Wunpawng buga
na ga ai. hte maren dam nga ai.
mungdan ni mung mungdan kaji ni rai lum la nna makai hkak ai awm dawm
nga ma ai. Brunei hta lai nna kaga shanglawt mungdan gaw de yang n mai
grin lu na lam n nga ai. Hpung hte ja
mungdan kaji ni hta hpa nhprang rai n lungseng ni ma mat yang kaw si hpang
pru ai. gara hkrum na kun? ngu nna tsang na re.
Masha kaba mung masha kaba hku, Dik shale nna Harry Potter ngu ai sumroi
masha kaji mung masha kaji hku shi a laika ka ai Scotland mung na num gaw
lagaw e shi tsap nna hkawm sa lu ai n rai ya laika buk 6 ka shapraw nna England
ni? Dinda Korea mungdan gaw hkawhkam jan hta pyi grau lu su mat sai
Jinghpaw mungdaw daram sha dam tim lam chye lu ga ai.
mung masha gaw Myen mung ting na
mung masha daram wan 50 jan rai nga Anhte a buga hta Indaw Gyi nawng
ai. Jinghpaw mungdaw de Myen mung (Nawng Lut kaba) hte Indawlay (Nawng
ting na mung masha ni gawt bang yang Lut kaji) nga ai. Hkyen bum nga ai.
masha hta ai madang (population Takin dusat hkawhkam nga ai. Hpun
density) gaw Dingda Korea daram sha hkawhkam(thit-minn) nga ai. Mali hka
naw rai na rai nga ai. mazup nga ai. Bum tsaw shagawng ni
hte hka rum kaba ni nga ai.Mungkan na
Anhte a Jinghpaw Wunpawng buga de hkawm chyai ma nam ni a matu tourism
India na Singhpaw ni, Miwa mung hte Hotel bungli hpe hpaw nna hpun
Yunan mungdaw na Zaiwa hte kaga kawa hte galaw ai tawm hpa arung arai
Wunpawng sha ni yawng hpe woi zin ni galaw dut yang n mai byin na kun?
Katsi pyaw ai anhte a buga hta hpaji raitim gumhpraw lu su ai re. Kawa
amyu myu sharin hka ja ai ginra learning lahkawng yen ngai hpe mungkan hpa ji
centers ni hpaw mat wa yang n mai byin hte sut masa lam sharin shaga , lam
na kun? madun wa ai rai tim shan a lam madun ai
lam nbung hkat ai hku re. La hkawng
Anhte Jinghpaw Wunpawng buga na yen laika hpaji lam hta n-gun jaw nna,
hpun hpang wahpang ma mat nna, ga laika hpa ji gaw aung dang kalu kaba ai
kata na ja lungseng sut nhprang rai ni lam a aru re ai lam sharin shaga ai re.
htum mat wa ai shaloi, hpaji hte asak
hkrung rawt kaba wa na matu amyu sha Raitim ja gumhpraw sut masa lam hte
ni hpe lam woi nga ai ningbaw ningla ni
seng nna ,nye chyinghkai kawa gaw “ ja
tsan tsan kaw nna jawm myit magang ra
gumhpraw ra marit ai lam gaw nkaja
sai.
ai,nhkru ai lam a aru re” ngu hkap la da
na, nye a lusu ai kawa gaw “ja
Maigan de du nga ai ramma shayi
gumhpraw nlu ai lam gaw nhkru nkaja ai
shadang sha ni mung lani mi anhte a dai
lam a npawt re” ngu hkap la da ai.
daw dai hpang buga hta kanbau magam
bungli wa hpaw mai na hpaji ni hpe
sharin mahkawng da ra ai aten du sai. Asak ram ramma langai hku nna kawa
lahkawng a mungkan ntsa mu mada lam
hpa majaw nbung hkat ai hpe ngai
sumru yu ai hpang, lusu kawa a sharing
Kawa Lahkawng Hte Sut Masa shga lam hpe ta tut hkap la jai lang wa
lam: Daw 1 ( Shadan Du ) sai.
January 12, 2009 –
Lu su ai ni grau lusu wa nna, matsan ai
ni grau matsan wa ai lam langai gaw ja
gumhpraw tam lu tam sha lam (financial
education) hpe chye chang ai lam nbung
ai majaw re.
byin ai ngu ai gaw lagawn ai, gawng kya madu wa /madu jan , dai nrai gam maka
ai a kum la re” ngu sharin ya ai. hpe mara shagun chye ma ai.
Nye chyinghkai kawa tsun chye ai “ Lusu mayu ai ni, gumhpraw na matu
ngai hpa majaw nlu su ai lam gaw bungli n-galaw ai, gumhpraw she
nanhte kasha ni hpe bau ra ai majaw re” shanhte hpe bungli galaw jaw na matu
nga tsun chye nna, lusu ai kawa gaw sha ngun sha chye ai re. Dai ni malawng
“nanhte (kasha) ni nga ai majaw ngai gaw gumhpraw hpe nchye shangun sha
lusu wa ai” nga tsun ai re. chye ai majaw matsan yakhkat ai lam
hkrum sha nga ai.
Nye chinghkai kawa gaw “nye n-ta gaw
nye a arang kaba, gumhpraw lu wa ai Matsan ai ni gumhpraw hpang chyu
arai (asset ) re” nga tsun nna,lusu ai hkan nna gumhpraw a n-gun atsam hpe
kawa gaw n-ta hpe gumhpraw lu wa ai nchye ai majaw lu ai gumhpraw gaw nta
arai ngu hkap la yang, na prat hta ja manu, mawdaw, wan, hka manu jaw
gumhpraw yak hkat na ra ai, nga tsun kau ai hpang n nga mat sai. Dai gaw
shadum ai re. mung kan a yu mahkam (rat trap) kaw
shang rawng mat ai lam re.
Kawa langai gaw bungli ka ja kara hku LAM(2) SUT JA GUMHPRAW
tam ra ai nga sharing jaw nna, laga
THE SENG AI MACHYE
langai gaw ja gum hpraw tam hpang wa
MACHANG HPE SHARIN LA RA
na matu kaji ai kaw nna gara hku myit
AI.
mang yaw shada ra ai lam sharing jaw
( WHY
ai.
TEACH FINANCIAL LITERACY )
Sutgan ja gumhpraw lusu rawt jat wa na Ja gumhpraw sut masa hprang ai lam
hte sen nna nye a lusu kawa kaw nna
(financial intelligence) machye
sharing lalu ai lam (6 ) nga ai hku re.Ya
machyang n nga yang lu ai gumhpraw
jang lusu wa na matu mahtai kaba nre
gaw aloi sha lwi yawng mat na ra ai. Dai
tim, sut hpaga lam gawgap na lam hta
ni hti pawk sha nna lusu mat ai masha
lam madun ai wan shadaw ni rai nga ai.
law law hpe na yu ga ai. Raitim shanhte
hta ja gumhpraw hprang lajang ai
LAM (1) LUSU MAYU AI NI
machye machang n nga ai majaw nau
GUMHPRAW LU NA MATU BUNG
nna yang bai matsan mat ai hpe law law
LI N GALAW AI
mu yu ga ai.
(THE RICH
DON’T WORK FOR MONEY)
Nye lusu ai kawa tsun ai “Nang lusu
Na a prat hkrumlam hta yak hkak mayu yang, tinang hpe ja gumhpraw jat
jaw ya ai arai ( asset ) hte tinang n-madu
kyintut ai lam ni hpe atsawm n sharin la
ai, gumhpraw lwi pru ai arai (liability)
lu yang, nang du na ra ai aten hta yak
hpe chye ginhka chye ra ai”. Lu su ai
hkat ai lam bai hkrum na ra ai. Masha
masha ni Asset hpe mahkawng la ma ai .
nkau mi yak hkat ai lam hkrum yang
Matsan ai ni gaw Liability hpe Asset
tinang a bungli madu hpe, tinang na
shadu nna mahkawng ma ai. Asset hte sanglang dan mayu ai ga re, nta mari
Liability hpe loi ai hku na ndai hku mayu yang Asset ngu ai hpun shawng
ginhka mai ai. hkai ra na re. Anhte Asset ngu ai hte
liability ngu ai hpe nchye ginhka yang,
ASSET yu mahkam hta aloi sha shang rawng
LIABILITY mat nna, prat tup kayin taw nga na ra ai.
Stock ( hpaga manu mahkawng ai ) Dai majaw tinang na Asset shadaw law
Mortgage ( Nta manu ) law jung magang tinang na prat kalu
Bond ( ga shaka la da ai hpaga gat rai ) kaba lu su magang re.
Loan ( hkoi gumhpraw )
Note ( gumhpraw the maren manu dan ( Daw.2, hpang jahtum na laika ngau
ai arai) Creditcard (gumhpraw hkoi hpe matut la hti ga. Editor )
lang mai ai arai )
Realestate ( lamu ga,nta shara ) ( Laika ka sara hte lauban kaba re nga ai
Car/luxuries ( mawdaw hte ROBERT T. KIYOSAKI NA “rich dad,
poor dad” hpe htap htut ai hku kadun wa
manudan arai ) laika gale da ai. )
Intellectual ( hpaji hparat )
Property ( sutgan sut rai )
Small business ( hpaga lam kaji ) Shadan Du
Anhte daini na manghkang gaw jawng
kaw gara hku gumhpraw tam ra ai lam Miwa Mung Hte Jinghpaw
hpe n-sharin jaw ai sha, gara hku Mung Lapran Na Bunghku
gumhpraw jailang ra ai lam sha sharin
jaw ai re.
Kachin Today Myitsu Wa Hte Omaha Nawku Ngut Ai Hpang Ra Mara Jahta
Na Wunpawng Sha Ni Nga Ai Omaha Salang Ni
Book Review
"Kaba Dik Ai Tsaw Ra Myit" (
M.Htu Shan )
Wednesday, November 07, 2007 –
Manau Pa @ MyitKyiNa
Website: www.kachintodayusa.org
Page 1
Myen hkawhkam nga lai wa sai, makau grupyin tsawm htap hkang zing
Mandalay mare hta Miwa ni lani hte lani hpung ni tsun nga ai.
law htam wa ai hpe Myen amyu sha ni
grai n ra sharawn ai lam tsun ninghkap “Nbung kaw nhpu zai bru ni grai lawm
nga tim, Jinghpaw mung na Wunpawng ai hpe ,jep yu ai shaloi mu lu ai, hpun ni
amyu sha ni gaw, Miwa amyu sha ni hpe bai hkai ra ai zawn, mawdaw lam ni hpe
htingbu kaja hku masat nna grai shara mung lawan ai hku byeng ra ai, dai n rai
jaw hkum ga laiwa sai kaw nna, ya na yang ,hkam kaja lam a matu ,hkra wa na
zawn nga sha ra shamat gawt shapraw lam tsang ra wa na re” nga nna makau
hkrum ai madan de du wa nga ai re. grupyin tsawm htap hkang zing lam hpe
shamu shamawt galaw nga ai NGO
magam gun langai tsun nga ai.
Nhpu Mawng Ai Yangon Mare Myen mung mare daju hpe Yangon kaw
,Byin Wa Nga Ai Da nna ,Nay Pyi Daw de htawt sit mat wa ai
December 04, 2008 kaw nna, hpyen atsuya gaw, Yangon na
mawdaw lam ni hpe ,byeng lajang ai lam
n nga mat ai sha n ga, atsuya rung, lamu
ga ni hpe mung Miwa hpaga lawban ni
hpe, langai hpang langai dut sha nga ai
hku re.
Miwa Ni Ga Jarit Hta ,Bunghku Ya ten hta, ga htu jak kaba hte, masha n
Gaw Gap Hpang Wa gun lang nna, nhpan bunghku a matu ga
Tuesday, December 02, 2008 htu nga ai gaw, mine mi jan daram ngut
nga sai lam hte, matut nna mung galaw
nga ai lam buga shiga lawk kaw nna
chye lu ai.
Daru Magam Tara 48 Laika Buk myit mada da ai hte “Daru Magam”
A Matu Garum Hpyi Lajin Ai hkrat sum nga ai amyu sha ni “Karai wa
Jaw Da Ai Daru Magam” hpe ,bai lu la
Lam
Thursday, October 23, 2008
hkra ,shakut sa wa ai lam hta ,akyu
jashawn lu na re ,ngu nna grai myit
mada let, dip shapraw dat ai re.
Sumla Shiga