Sei sulla pagina 1di 12

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais...

Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

CINCIA E CONSCINCIA: O Crebro Holoinformacional


Francisco Di Biase1

Resumo O autor prope um modelo quntico-informacional hologrfico das interaes crebro-conscincia-universo baseado nas redes neurais hologrficas de Karl Pribram, na teoria quntica de David Bohm, e na lgica da no-localidade do campo quntico de Umezawa. Este arcabouo conceitual permite desenvolver uma viso da conscincia, em que a dinmica informacional-hologrfica do crebro humano interage com a natureza quntico-hologrfica do universo acessando informao csmica, por meio da otimizao do modo de tratamento hologrfico da informao neuronal que aumenta a sincronizao das ondas cerebrais. Prope que estados alterados de conscincia geradores de tranquilidade receptiva profunda como prticas de meditao, relaxamento e orao que comprovadamente aumentam a coerncia das ondas cerebrais no eletroencefalograma e no mapeamento cerebral criam um estado de conscincia nolocal que interage de modo holoinformacional com o campo quntico universal, estimulando a interatividade natural entre a conscincia humana e o cosmos. Abstract The author propose a quantum-informational holographic model of brainconsciousness-universe interations based in the holographic neural networks of Karl Pribram, in the quantum theory of David Bohm, and in the non-locality logics of the quantum field of Umezawa. From this conceptual framework he develops a vision of consciousness in which the holographicinformational dynamics of the human brain interacts with the quantumholographic nature of the universe accessing cosmic information by means of the optimization of the holographic treatment mode of neuronal information that highs the syncronization of the cerebral waves. He proposes that altered states of consciousness generators of profound and receptive tranquility as practices of meditation, relaxation and prayer, that proved to high the coerence of the brain waves in brain mapping, can create a nonlocal conciousness state that interacts in a holoinformational mode with the universal quantum field stimulating the natural interactivity between the human consciousness and the cosmos.

Professor Honorrio da Albert Schweitzer International University, Sua. Grand PhD in Philosophy Academie Europenne DInformatisation-World Information Distributed University, Blgica. Chefe do Servio de Neurologia e Neurocirurgia e do Depto de Tomografia Computadorizada, Santa Casa Hospital e Clnica Di Biase, Brasil. Diretor de Ps-graduao do Centro Universitrio da FERP, Volta Redonda-RJ. E-mail: biase@attglobal.net

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

INTRODUO
Em 1998, apresentamos no congresso Science and the Primacy of Consciousness, na Universidade de Lisboa em Portugal, a conferncia Information Self-Organization and Consciousness, propondo uma nova viso da conscincia denominada Teoria Holoinformacional da Conscincia, na qual o crebro e o cosmos so compreendidos como sistemas informacionais interconectados por uma dinmica universal instantnea. uma concepo fundamentada na natureza hologrfica do funcionamento cerebral, de Karl Pribram, na estrutura qunticohologrfica do universo de David Bohm, e no princpio quntico da no-localidade desenvolvido por Umezawa. Em 1999, foi publicada na Europa, na revista World Futures- The Journal of General Evolution, ligada UNESCO, editada por Erwin Laszlo, maior autoridade mundial na reas de sistemas, e no mesmo ano nos USA, no The Noetic Journal do Noetic Institute. Em 2000, fomos convidados para publicla de forma mais ampliada, nos USA, como co-autor do livro Science and the Primacy of Consciouness- Intimation of a 21st Century Revolution, junto com Karl Pribram, Stanislav Grof, Ruppert Sheldrake, Henry Stapp, Amit Goswami, Fred Allan Wolf, e outros pesquisadores da conscincia. Para facilitar a compreenso do tema, vamos inicialmente especificar o significado dos termos hologrfico e no-localidade. A no-localidade uma propriedade fundamental do universo, exaustivamente comprovada, tanto a nvel quntico, quanto a nvel macroscpico, responsvel por interaes instantneas entre todos os fenmenos csmicos. uma consequncia da Teoria do Campo Quntico desenvolvida por Umezawa que unificou os campos eletromagntico nuclear e gravitacional, em uma totalidade indivisvel subjacente. A teoria do campo quntico explica os fenmenos subatmicos, microscpicos e mesmo macroscpicos, como a supercondutividade, sendo considerada a mais fundamental teoria fsica do universo. O campo quntico no existe carter fisicamente peculiar no espao-tempo, Sendo como um os campos gravitacional e eletromagntico, apesar de ser matematicamente similar a eles, o que lhe d um no-local. fenmeno no-local influencia

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

instantaneamente todas as outras regies do espao-tempo, sem necessidade de qualquer troca de energia. Segundo a fsica clssica, e a fsica relativstica, seria impossvel existir fenmenos do tipo da no-localidade, o que gerou a famosa controvrsia de Einstein com Bohr que acabou originando o famoso Paradoxo Einstein-Podolski-Rosen. Einstein e seus colegas no admitiam que uma partcula pudesse viajar mais rpido do que a luz, e criaram uma experincia de pensamento, para demonstrar que a fsica quntica era consequentemente incompleta. Mas, contrariamente proposta inicial de Einstein e seus colaboradores, foi demonstrado que aps um tomo emitir duas partculas com spins opostos, se o spin de uma delas for alterado, mesmo que elas estejam separadas por uma grande distncia, por exemplo, uma na Terra e outra do outro lado da galxia, o spin da outra se modifica instantaneamente, revelando uma interao informacional no-local. A existncia da no-localidade tm sido dramtica e convincentemente comprovada nos experimentos da fsica moderna. O golpe de misericrdia foi dado em 1982 pelo fsico francs Alain Aspect e col., que comprovou definitivamente a existncia de aes no-locais entre dois ftons emitidos por um tomo. Mais recentemente, em julho de 1997 (cf. Science, vol.277, pg 481) Nicolas Gisin e col. comprovaram a existncia desta ao quntica no-local instantnea em grande escala. Sistemas hologrficos so sistemas geradores de imagens tridimensionais, em que a imagem virtual, ou holograma, criada quando um laser incide sobre um objeto, e este o reflete sobre uma placa e sobre essa placa incide um segundo laser, produzindo uma mistura das ondas do primeiro com as do segundo. Este padro de interferncia de ondas possui a propriedade de armazenar a informao acerca da forma e volume do objeto, e ao ser refletido pela placa, gera uma imagem tridimensional do objeto no espao. O relevante que nos sistemas hologrficos cada parte do sistema contm a informao completa sobre todo o sistema; se quebrarmos a placa em pedaos, cada pedao refletir a imagem tridimensional completa do objeto no espao, demonstrando que o todo est nas partes, assim como cada parte est no todo. Essas transformaes da ordem espao-temporal para a dimenso espectral de freqncia so dependentes de formulaes matemticas que foram pioneiramente descritas por Leibniz que criou a concepo de mnadas. Em nosso sculo, Dennis Gabor descreveu os princpios matemticos

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

da holografia, ganhando o Prmio Nobel pelo desenvolvimento dos sistemas hologrficos. As formulaes matemticas que descrevem a curva harmnica resultante das interferncias das ondas, so as transformaes de Fourier, as quais Gabor aplicou na criao do holograma, enriquecendo estas transformaes com um modelo em que o padro de interferncia reconstri a imagem virtual do objeto, pela aplicao do processo inverso. Ou seja, da dimenso de freqncias reconstri-se o objeto em forma virtual, na dimenso espao-temporal.

AS REDES NEURAIS HOLOGRFICAS


A teoria hologrfica (ou holonmica) de Karl Pribram demonstrou a existncia de um processo de tratamento hologrfico da informao no crtex cerebral, denominado holograma neural multiplex, dependente dos neurnios de circuitos locais, que no apresentam fibras longas e no transmitem impulsos nervosos comuns. So neurnios que funcionam no modo ondulatrio, e so sobretudo responsveis pelas conexes horizontais das camadas do tecido neural, conexes nas quais padres de interferncia holograficides podem ser construdos. Sua teoria holonmica do crebro a mais brilhante e revolucionria contribuio cientfica na rea das Neurocincias nos ltimos 100 anos, pois nos conduz a repensar e ampliar de uma maneira totalmente indita o processamento da informao no sistema nervoso. Pribram descreveu uma equao de onda neural, resultante do funcionamento das redes neurais hologrficas, similar equao de onda de Schrdinger da teoria quntica. O holograma neural construdo pela interao dos campos eletromagnticos dos neurnios, de modo similar ao que ocorre durante a interao das ondas sonoras no piano. Quando tocamos as teclas de um piano, estas percutem as cordas provocando vibraes que se misturam, gerando um padro de interferncia de ondas. A mistura das freqncias sonoras o que cria a harmonia, a msica que ouvimos. Pribram demonstrou que um processo similar ocorre continuamente no crtex cerebral, por meio da interpenetrao dos campos eletromagnticos dos neurnios corticais adjacentes, gerando um campo harmnico de freqncias

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

eletromagnticas. Este campo harmnico distribudo simultaneamente por todo o crebro, armazena e codifica holograficamente um vastssimo campo de informao, e seria o responsvel pela emergncia da memria, da mente e da conscincia no plano biolgico. Tal como a msica no pode ser localizada no piano, e sim em todo o campo ressonante que o circunda, as memrias de um indivduo no esto localizadas somente no crebro, mas tambm no campo de informao hologrfica que o envolve!

O UNIVERSO HOLOGRFICO
Como vimos, a partir da dimenso de freqncias, pode-se reconstruir matemtica e experimentalmente um objeto, na dimenso espao-temporal. Este modo de organizao hologrfica, tambem o que David Bohm utiliza em sua teoria quntica. Neste modelo do universo, o espao e o tempo so "dobrados" e reestruturados, como em um holograma, em uma dimenso de freqncias, constituindo uma ordem oculta, implcita, sem relaes espao-temporais, qual no temos acesso em nossa vivncia cotidiana. Quando neste campo de freqncias surgem flutuaes, ondulaes mais intensas, padres semelhantes aos hologrficos estruturam uma dimenso espao-temporal, uma ordem explcita, que corresponderia ao nosso universo manifesto. Bohm afirma que na ordem implcita tudo est introjetado em tudo. Todo o universo est em princpio introjetado em cada parte ativamente, por meio do holomovimento, assim como tambem as partes... O processo de introjeo no meramente superficial ou passivo, e cada parte est num sentido fundamental, internamente relacionada em suas atividades bsicas ao todo, e a todas as outras partes.

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

RUMO A UMA TEORIA HOLOINFORMACIONAL DA CONSCINCIA


Ao tomar conhecimento da teoria hologrfica de Bohm, atravs de seu filho que fsico, Pribram inferiu a possibilidade do processamento informacional hologrfico do universo poder se interconectar ao processamento hologrfico neuronal do crtex cerebral, mas no direcionou suas pesquisas por esta vertente. Vislumbrando a possibilidade, no desenvolvida por Pribram, de uma conexo dinmica no-local entre o crebro e o universo, propusemos que os padres qunticos e as redes neurais hologrficas do crebro so parte ativa do campo quntico-hologrfico do universo, e que esta interconexo informacional simultaneamente local (mecanicstica-newtoniana), e no-local (holstica-quntica), e a denominamos holoinformacional. A no-localidade quntica permitiria uma interconexo instantnea entre o crebro e o cosmos. Estudos experimentais desenvolvidos por Pribram, e outros pesquisadores da conscincia como Hameroff, Penrose, Yassue, Jibu, revelaram a existncia de uma dinmica cerebral quntica, de uma mente quntica (quantum mind), ao nvel dos microtbulos neurais, das sinapses, e do lquor. Esta dinmica quntica permite a formao dos chamados condensados Bose-Einstein que consistem de partculas subatmicas, que assumem um elevado grau de alinhamento, funcionando como um estado altamente unificado Estados e ordenado, como ocorre nos lasers e na supercondutividade. assim informacionalmente unificados poderiam

tambem desencadear o aparecimento do Efeito Frohlich, com molculas biolgicas assumindo um alinhamento altamente energizado e ordenado. Estes estados qunticos e moleculares altamente unificados e ordenados esto na verdade codificando informao quntico-hologrfica. Considerando a propriedade matemtica bsica dos sistemas informacionais hologrficos, em que cada parte do sistema contm a informao do todo, os dados matemticos da fsica quntica de Bohm, e os dados experimentais da teoria holonmica de Pribram, propusemos, alem disto, que a interatividade crebrouniverso nos permite acessar toda a informao existente nos padres de interferncia de ondas existentes no universo, desde sua origem, pois a natureza hologrfica do universo e do crebro, proporciona que cada parte, cada crebroconscincia, contenha a informao de todo o universo. Agora, e isto muito

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

importante, para que esta conexo crebro-universo ocorra, necessrio aquietarmos nosso crebro agitado do dia a dia, sincronizando o funcionamento dos hemisfrios cerebrais, e permitindo que o modo de tratamento hologrfico da informao neuronal se otimize. Isto se consegue facilmente por meio das prticas de meditao, relaxamento e orao que comprovadamente sincronizam as ondas dos hemisfrios cerebrais, gerando um estado alterado de conscincia de tranquilidade receptiva profunda (as comprovaes eletroencefalogrficas e clnicas destes estados podem ser encontradas em meus livros, O Homem Holstico, a unidade mente-natureza, e Caminhos da Cura, Editora Vozes).

O CAMPO UNIFICADO DA CONSCINCIA


Matria vida e conscincia so atividades significativas, ordem transmitida atravs da evoluo csmica, ou seja, processos informacionais inteligentes. Um universo estruturado como um campo holoinformacional, portanto um universo inteligente, funcionando como uma mente, como o astrnomo Sir James Jeans j observara: "O universo comea a se parecer cada vez mais com uma grande mente, do que com uma grande mquina". Esta rede quntico-hologrfica universal pode ser compreendida como uma mente? Uma Conscincia Hologrfica Universal? Uma Conscincia Csmica, como afirmam h milnios, as tradies espirituais da humanidade? Na concepo holoinformacional, conscincia e inteligncia so informao, sendo possvel, portanto afirmar que a inteligncia-informao sempre esteve presente em todos os nveis da organizao csmica, constituindo a prpria natureza bsica do universo. Matria, vida e conscincia no so consequentemente entidades separadas, mas uma unidade holstica indivisvel, um continuum holoinformacional inteligente auto-organizador permeando todo o universo, se desdobrando em uma infinita holoarquia csmica.

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

O SUBSTRATO NEURAL DA CONSCINCIA


As redes cibernticas de reaes cclicas hierrquicas por meio das quais procuramos caracterizar a vida e a conscincia, se interrelacionam em uma dinmica multinvel de hiperciclos (Eigen and Schuster,1979), se auto-organizando em ciclos autocatalticos (Prigogine1979; Kauffman,1995) no limite do caos (Lewin,1992). Ciclos autocatalticos se auto-organizam em nveis superiores, por meio de hiperciclos catalticos, (e.g. um vrus) capazes de evolurem para estruturas mais complexas e mais eficientes, at a emergncia de conjuntos, de conjuntos de... de conjuntos de neurnios (Alwin Scott,1995). Deste modo a rede gera loops criativos (Erich Harth,1993) e hiperestruturas (Nils Baas,1995), capazes de se integrarem em sistemas com padres de conectividade distribudos e paralelos, como o Global Workspace (Newman and Baars,1993), e o Extended ReticularTalamic Activation System-ERTAS de James Newman (1997). No entanto, como matria, vida e conscincia constituem uma totalidade quntica holstica e indivisvel, no podemos analis-las somente por meio deste arcabouo conceitual cartesiano analtico-reducionista. Em sistemas no-lineares dinmicos e auto-organizadores, como o crebro humano, os correlatos neurais da conscincia no so estruturados somente por estas complexificaes das relaes mecanicsticas da matria, mas tambem primordialmente pelo campo quntico holoinformacional no-local auto-organizador universal, que forma (in-forma) o crebro e o cosmos.

O CDIGO CSMICO E A TICA DA VIDA


Esta unidade homem-natureza codificada na prpria estrutura e

funcionamento do universo, se auto-organiza durante a evoluo csmica nos nveis informacionais bsicos que regem o universo: o Cdigo Nuclear que organiza e mantm a energia e a matria, o Cdigo Gentico que organiza e mantm a vida, o

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

Cdigo Neural que organiza e mantm o crebro-mente, e o Cdigo Hologrfico que organiza e mantm a conscincia. Em seu conjunto constituem um Cdigo Holoinformacional Csmico. Einstein gostava de dizer que o importante conhecer os pensamentos de Deus... o resto so detalhes. Estes cdigos so o verdadeiro pensamento de Deus... o que nos religa nossa fonte. Nos foram oferecidos como uma ddiva que no temos como compreender! Sua utilizao correta pelo homem, imerso neste todo holoinformacional gerador de vida e conscincia, e capaz de acessar a informao contida nesse todo, deve eticamente estar direcionada para a preservao destes cdigos, para a preservao da Vida e da Conscincia! Esta, a nossa grande responsabilidade tica! J no sculo passado, a sabedoria do Dr. Albert Schweitzer, laureado com o Prmio Nobel da Paz em 1952, afirmava: O bem consiste em preservar a vida, em lhe dar suporte, em procurar lev-la ao seu mais alto valor. O mal consiste em destruir a vida, em fer-la ou destru-la em plena florescncia. Reverncia pela Vida, este o verdadeiro caminho tico da humanidade!

REFERNCIAS

Amoroso, R. (ed.),Grof,S., Pribram,K., Sheldrake,R, Goswami, Wolf,F, Stapp, Di Biase,F., et alli, (2001), Science and the Primacy of Consciousness- Intimation to a 21st Century Revolution, Noetic Press, California,USA. Atkin, A. (1992) On consciousness: what is the role of emergence?, Medical Hypotheses, 38 pp.311-14. Atlan, H. (1972) LOrganization Biologique et la Thorie de LInformation, Hermann, Paris. Atlan, H. (1979) Entre Le Cristal et la Fume, essai sur lorganisation du vivant, Seuil, Paris. Baars, B. J. (1997) In the Theater of Consciousness: The Workspace of the Mind, Oxford University Press. Bateson, G. (1979) Mind and Nature: a necessary unity, Dutton, New York.

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

10

Bell, J. (1987) Speakable an Unspeakable in Quantum Mechanics, Cambridge Univ. Press. Bohm, D. (1983) Wholeness and the Implicate Order, Routledge, New York. Bohm, D. (1987) Unfolding Meaning, a weekend of dialogue with David Bohm. ARK Paperbacks, Routledge & Kegan Paul Ltd. Bohm, D., Hiley, B. J. (1993) The Undivided Universe. Routledge, London. Bohm, D., and Peat, F. D. (1987) Science Order, and Creativity. A dramatic new look at the creative roots of science and life, Bantam Books, New York. Brillouin, L. (1959) Vie Matire et Observation. Editions Albin Michel. Capra,F. (1988) Uncommon Wisdom. Simon & Schuster, New York. Chalmers, D. J. (1995) Facing Up To The Problem Of Consciousness, Journal of Conciouness Studies, 2, No. 3, pp 200-19. Chalmers, D. J. (1995) The Puzzle of Conscious Experience, Scientific American, December. Chalmers, D. J. (1996) The Conscious Mind. In Search of a Fundamental Theory, Oxford University Press, New York. Clarke, C. J. S. (1995) The Nonlocality of Mind, Journal of Consciousness Studies, 2, No.3, pp.231-240. Di Biase, F. (1981) Auto-organizao nos sistemas biolgicos. Cincia e Cult.,33 (9):1155-1159, Sociedade Brasileira para o Progresso da Cincia, Brasil Di Biase, F. (1995) O Homem Holstico, a Unidade Mente-Natureza, Editora Vozes, Rio de Janeiro, Brasil. Di Biase, F., Rocha, M.S., (1999) Information Self-Organization and ConsciousnessTowards a Holoinformational Theory of Consciousness, World Futures- The Journal of General Evolution, vol 53, pp 309-327, Overseas Publishers, Netherlands Eigen,M.,Schuster, P. (1979) The Hypercycle: A principle of natural self-organization. Springer-Verlag, Berlin. Grof, S. (1985) Beyond the Brain: Birth, Death, and Transcendence in Psychoterapy. State University of New York Press, Albany, New York. Hameroff, Stuart R.(1994) Quantum Coherence In Microtubules: A Neural Basis For Emergent Consciousness?, Journal of Consciousness Studies,1, No.1, Summer 1994,pp.91-118. Hameroff, Stuart R., and Penrose R.(1996) Orchestrated Reduction of Quantum Coherence in Brain Microtubules: A Model For Consciousness. In Toward a Science

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

11

of Consciousness: The First Tucson Discussions and Debates, edited by Stuart R. Hameroff, Alfred W. Kaszniak, and Alwyn C. Scott, The MIT Press Cambridge, Massachusetts Harth,E. (1993) The Creative Loop. How the brain makes a mind. Reading, MA: Addison-Wesley. Horgan, J. (1996) The End of Science,Helix Books, Addison-Wesley Publishing Company. Jantsch, E. (1980) The Self-Organizing Universe. Pergamon Press, New York. Kauffman, S. (1995) At Home in the Universe, The Search for the Laws of SelfOrganization and Complexity. Oxford University Press, New York. Koestler, A. (1967) The Ghost in the Machine, Hutchinson & Co. (Publishers) Ltd.,London. Lewin, R. (1992) Complexity: Life on the Edge of Chaos. MacMillan, New York. Newman, J. (1997) Putting the Puzzle Together. Part I: Towards a General Theory of the Neural Correlates of Consciousness, Journal of Consciousness Studies, 4, n.1, p.47-66 Newman, J. & Baars,B.J. (1993) A neural attentional model for access to consciousness: A Global Workspace perspective, Concepts in Neuroscience, 4 (2), p.255-90. Peat, D., (1987) Synchonicity, the bridge between matter and mind, Bantam Books, N. York. Pribam, K. (1969) The Neurophysiology of Remembering", Scientific American 220, jan,pp.75. Pribam, K. (1977) Languages of the Brain, Monterey, Calif., Wadsworth Publishing. Pribam, K. (1980) Esprit cerveau et conscience,in Science et Conscience, les deux lectures de lunivers. ditions Stock et France-Culture, Paris. Pribam,K. (1991) Brain and Perception: Holonomy and Structure in Figural Processing. Erlbaum, Hilsdale, NJ. Prigogine, I., Stengers, I.,(1979), La Nouvelle Alliance, Editions Gallimard, Paris, France. Prigogine, I., Stengers, I.,(1988), Entre le Temps et LEternit, Fayard, Paris, France Scott, A. (1995) Stairway to the Mind. The Controversial New Science of Consciousness, Copernicus, Springer-Verlag, New York.

DI BIASE, Francisco. Cincia e conscincia: o crebro holoinformacional. In: SIMPSIO NACIONAL SOBRE CONSCINCIA, 1., 2006, Salvador. Anais... Salvador: Fundao Ocidemnte, 2006. 1 CD-ROM.

12

Seager,W. (1995) Consciousness, Information and Panpsychism. Journal of Consciousness Studies, 2, No. 3, pp. 272-88 Shannon, C.E., W.Weaver (1949) The Mathematical Theory of Communication. University of Illinois Press, Urbana, Ill. Stonier, T., (1990) Information and the Internal Structure of the Universe. An Exploration into Information Physics. Springer Verlag, New York. Stonier,T. (1997), Information and Meaning. An Evolutionary Perspective. Springer. Great Britain. Weber, R. (1982) The Enfolding Unfolding Universe: A Conversation with David Bohm, in The Holographic Paradigm, ed. Ken Wilber. Bulder, Colo., New Science Library. Weil,P. (1993) Axiomtica transdisciplinar para um novo paradgima holstico, in Rumo nova transdisciplinaridade: sistemas abertos de conhecimento. Pierre Weil, Ubiratan DAmbrosio, Roberto Crema, Summus, So Paulo, Brasil . Wheeler, J. (1990) Information, Physics, Quantum: The Search for Links, in Complexity, Entropy, and the Physics of Information, edited by Wojciech H. Zurek, Addison-Wesley, Reading, Mass. Wiener, N. (1948) Cybernetics, or Control and Communication in the Animal and the Machine, The Technology Press & John Wiley & Sons, Inc., New York. Wilber, K. (1997) An Integral Theory of Consciousness, Journal of Consciousness Studies, 4, N. 1, p.71-92. Zurek,W.H.,ed. (1990) Complexity, Entropy and the Physics of Information. Santa F Institute Studies in the Science of Complexity, Vol.8. Redwood City,Calif.:AddisonWesley.

Potrebbero piacerti anche