Sei sulla pagina 1di 31

INTEMPERISMO, FORMAO DOS SOLOS E GUA SUBTERRNEA

Profa. Andrea Sell Dyminski UFPR

INTEMPERISMO
Def: o conjunto de modificaes de ordem fsica (desagregao) e qumica (decomposio) que as rochas sobre ao aflorar na superfcie da Terra
Rocha Alterada Solo

Fatores que controlam a ao do intemperismo


Clima: Temperatura, distribuio de chuvas; Relevo: Regime de infiltrao e drenagem das guas Fatores Biolgicos: Fauna e Flora => reaes qumicas

Influncia do Relevo

Perfil de Alterao

Tipos de Intemperismo
Fsico: processos que causam a desagregao das rochas, com separao dos gros e sua fragmentao, gerando um mateiral descontnuo e frivel Qumico: decomposio qumica dos minerais das rochas, gerando outros minerais

Intemperismo Fsico
Alguns fatores:
Variao da Temperatura Congelamento da gua nas fissuras das rochas Alvio de tenses Cristalizao de sais Agentes fsicos biolgicos

Congelamento da gua nas fissuras da rocha

Razes na abertura de fissuras

Fragmentao de bloco de rocha com aumento da superfcie especfica

Intemperismo Qumico
Caracterizado pela reao qumica entre rocha e solues aquosas diversas. Esta ao mais rpida quando a rocha j est preparada pelo intemperismo fsico.

Exemplo de reao: Oxidao

Intemperismo qumico: depende muito da estabilidade qumica dos minerais compomentes da rocha

Papel do Clima (T e Pluv.) no Intemperismo

INTEMPERISMO = f( agentes externos; elementos estruturais da rocha; tipos litolgicos) OBS:


Elementos estruturais: ex: fraturas Tipos litolgicos: tipos de minerais componentes da rocha

Ciclo da gua
Tambm chamado de ciclo hidrolgico Percurso percorrido pela gua entre a atmosfera e reservatrios na superfcies e subsolo terrestres

gua Subterrnea
Acumulada no sobsolo atravs da infiltrao, que depende de vrios fatores:
tipo e condio de materiais terrestres, cobertura vegetal, topografia, precipitao, ocupao do solo, etc.

Fonte: http://e-geo.ineti.pt/edicoes_online/diversos/agua_subterranea/poluicao.htm

Fonte:http://www.portalsaofrancisco.com.br/alfa/meio-ambiente-agua/agua-subterranea-2.php

No planeta, as guas subterrneas (10 milhes km) so aproximadamente 100 vezes mais abundantes que as guas superficiais dos rios e lagos (92 mil km) (nmeros aproximados!!!)

Aquferos
Def: so unidades rochosas ou de sedimentos, porosas e permeveis, que armazenam e transmitem volumes significativos de gua subterrnea possvel de ser explorada. Por exemplo => constitudos de arenitos ou terrenos crsticos

Tipos de Aqferos

FONTE: BOSCARDIN BORGHETTI et al. (2004) FIGURA 2.2 - TIPOS DE AQFEROS QUANTO POROSIDADE

Fonte: http://www.sacrahome.com.br/centerpocos/aguassubterraneas

FIGURA 2.3 - TIPOS DE AQFEROS QUANTO PRESSO FONTE: Adaptado de IGM (2001)

Tipos de Aqferos

Poo Artesiano

rea de recarga Superfcies piezomtricas

Aquferos no Brasil
Reservas renovveis :cerca de 21 mil m3/s.

A disponibilidade hdrica subterrnea (reserva explotvel), considerada igual a 20% das reservas reguladoras, corresponde a cerca de 4.100 m3/s.
Fonte: http://conjuntura.ana.gov.br/conjuntura/a br_nacional.htm

Uso da gua subterrnea


Segundo Leal (1999), a explorao de gua subterrnea est condicionada a : Quantidade: intimamente ligada condutividade hidrulica e ao coeficiente de armazenamento dos terrenos. (taxas de recarga); Qualidade: influenciada pela composio das rochas e condies climticas e de renovao das guas; Econmico: depende da profundidade do aqfero e das condies de bombeamento.
Fonte: http://www.sacrahome.com.br/centerpocos/aguas-subterraneas

Profundidade do manto de intemperismo

Fonte: http://www.funape.org.br/geomorfologia/cap3/index.php#titulo3.1.1

PEDOGNESE
Envolve o processo de formao do solo Ocorre quando as modificaes causadas na rocha pelo intemperismo tornam-se tambm estruturais (o material passa a ser no consolidado)

Formao do Solo Perfil de Alterao

Solos Residuais
Permanecem no mesmo local da Rocha Matriz

Solos Tropicais
Composio mineralgica simples (quartzo, caulinita, oxi-hidrxidos de ferro e alumnio)

Grande espessura e horizontes com cores principlamente amarelas ou vermelhas (LATOSSOLOS)

Alguns Solos Tropicais

Fonte: http://www.portaldetecnologia.com.br/tags/lateriticos/

Potrebbero piacerti anche