Dutch An Essential Grammar

First published 1958 by Wolters-Noordhoff.
Second edition 1961, third edition 1967, fourth edition 1974, fifth edition 1984, sixth edition 1988, and seventh edition 1993. Republished 1994 by Routledge
Eighth edition published 2002 by Routledge II New Fetter Lane, London EC4P 4EE Reprinted 2004 Simultaneously published in the USA and Canada by Routledge 29 West 35th Street, New York, NY 10001 Routledge is an imprint of the Taylor & Francis Group
@ 2002 William Z. Shetter, Inge Van der Cruysse-Van Antwerpen ~
Preface Acknowledgments Introduction

0.1 The Dutch language I Pronunciation Front, back, front-rounded vowels High and low vowels The diphthongs The consonants Assimilation Stress
xii xiv
Designed and typeset in Sabon and Gill by Florence Production Ltd, Stoodleigh, Devon Printed and bound in Great Britain by TJ International Ltd, Padstow, Cornwall
,
I
Chapter 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6
5
5 6 8 9 12 13
I
1
All rights reserved. No part of this book may be reprinted or reproduced or utilized in any form or by any electronic, mechanical, or other means, now known or hereafter invented, including photocopying and recording, or in any information storage or retrieval system, without permission in writing from the publishers. British Library Cataloguingin PublicationData A catalogue record for this book is available from the British Library. Library of CongressCataloging-in-Publication ata D Shetter, William Z. Dutch: an essential grammar/William Inge Van der Cruysse-Van Antwerpen. p. em. - (Essential grammars) Includes index. I. Dutch language--Grammar. 2. Dutch language--Textbooks for foreign speakers-English. I. Van der Cruysse-Van Antwerpen, Inge. II. Title. PF I 12.S5 2002 2001048456 439.31'82421-dc21
ISBN 0-415-23502-2 0-415-23501-4
~~. . . .
Chapter 2 2.1 Chapter 3

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6
Spelling Spellingrules:closedsyllablesand open syllables The plural

The plural -en The plural -s Other plurals Practice text Exercises Vocabulary
14 14 21
21 22 23 24 25 26
Z. Shetter and
A!<ADEM!ESE iNUGTINGSDIENS UNIVERSITEJT VAN PRETORIA
Chapter 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 Chapter 5.1 5.2
5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
Articles
and demonstratives
27 27 28 30 31 32 33 3S 35 36
37 38 38 39 41 42 43
I
Chapter 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8
Object and reflexive
pronouns
66 66 68 68 69 70 72 75 77
The definite article Demonstratives The indefinite article Practice text Exercises Vocabulary S Personal pronouns and the verb
Object pronouns used for the object of a verb Subject or object die Direct and indirect objects Reflexive pronouns Allemaal, allebei, beide, allen, al de, aIle, alles Practice text Exercises Vocabulary
Subject forms Use of pronouns

The present tense Spelling Yes/no questions Word order in the Dutch sentence Practice text Exercises Vocabulary
Chapter
9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7
Possessive pronouns
adjectives
and possessive
79
79 80 81 84 85 86 87
Possessive adjectives Adjective endings after possessives Possessive pronouns Table of all pronouns in Dutch Practice text Exercises Vocabulary
Chapter
The verb; hebben and zijn and the imperative Verbs with stems ending in -t or -d The verbs gaan, staan, slaan, doen, zien The verb komen The verbs hebben and zijn The imperative By the way Practice text Exercises Vocabulary
4S 45 46 46 47 47 47 48 50 51 S4 54 58 58 59 60 61 63 Chapter
I
6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9
10
Numbers and dates, currency measurement
and 88 88 90 91 92 95 97 98
10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7
Cardinal numbers Ordinal numbers Dates Units of currency, measures and time Practice texts Exercises Vocabulary
Chapter 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7
Adjectives,
adverbs, comparison
Chapter 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6 11.7
II
The past tense: weak verbs
100 100 100 102 104 105 106 107
Adjectives Adverbs Comparison of adjectives and adverbs The superlative used as an adverb Practice text Exercises Vocabulary
Weak and strong verbs Past tense of weak verbs The past participle The present perfect Practice text Exercises Vocabulary
Chapter 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 12.7 Chapter 13.1 13.2 13.3 13.4 13.5 13.6 Chapter 14.1 14.2 14.3 14.4 14.5 14.6 14.7 14.8 Chapter 15.1 15.2 15.3 15.4 15.5
12
The past tense: strong verbs
108 108 108 111 113 113 114 115
Simple past Vowel changes in the stem Conjugation with hebben or zijn The past participle without gePractice text Exercises Vocabulary 13 Some irregular verbs, the past perfect tense
15.6 15.7
Exercises Vocabulary
145 146
Chapter 16.1 16.2 16.3 16.4 16.5 16.6 16.7 16.8 16.9
16
Colloquial
speech
and writing
148 148 149 150 151 152 153 154 157 157 159 159 160 162 162 163 164 165 166 168 168 168 172 174 175 176
Particles Particles in imperative sentences Other uses of particles Word order and combinations of particles Practice text Spoken language versus written language Practice text Exercise Vocabulary
118
118 119 120 122 124 125
Irregular verbs The past perfect Use of the tenses Practice text Exercises Vocabulary 14 Modal auxiliaries, verbs plus infinitive
Chapter 17.1 17.2 17.3 17.4 17.5 17.6 17.7 17.8
17
Separable
and inseparable
prefixes
127
127 129 130 130 132 133 135 136
Modal auxiliaries The constructions mogen van, moeten van and niet hoeven van Independent use of the modals The verb laten and other verbs used in association with an infinitive Modal verbs, laten and other verbs with (te) + infinitive in past tense Practice text Exercises Vocabulary 15
Stressed separable prefixes Forms of separable verbs Stressed inseparable prefixes Inseparable prefixes Word order: verbal forms Practice text Exercises Vocabulary
Chapter 18 Conjunctions and relative pronouns

18.1 18.2 18.3 18.4 18.5 18.6
Coordinating conjunctions Subordinating conjunctions Relative pronouns Practice text Exercises Vocabulary
The future, the present participle and the infinitive
138 138 141 142 143 144
Ways of expressing the future in Dutch The continuous The infinitive Dan and toen Practice text
Chapter 19 Word order: the position in the sentence

19.1 19.2 19.3 The verb The negating adverb niet Practice text
179 179 184 186
19.4 19.5
Exercises Vocabulary
187 188
Chapter 24.1 24.2 24.3 24.4 24.5
24
Aspect and idiomatic usages of some common verbs
225 225 226 231 232 233

234 234 235 237 238 238 240 241
Chapter 20.1 20.2 20.3 20.4 20.5
20
The word er, prepositional
compounds
190 190 194 197 198 199
Functions of er Special cases for er + preposition Practice text Exercises Vocabulary
Aspectual meanings of some verbs Idiomatic usages Practice text Exercise Vocabulary
Chapter 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5 25.6 25.7
25
Word formation
and derivation
Chapter 21.1 21.2 21.3 21.4 21.5
21
Diminutives
201 201 203 204 205 206
Compounding Derivation of suffixes Stress shift in derivation Derivation by prefix Practice text Exercises Vocabulary Three stories
Forms of the diminutives Use of the diminutive Practice text Exercises Vocabulary
Chapter 26
Chapter 22.1 22.2 22.3 22.4 22.5 22.6 22.7 22 The passive voice
243 243 247 251 254

256 256 257 258 258 260 261 262
207 207 208

211 212 213 214 215
The passive construction Tenses in the passive Turning an active sentence into a passive sentence, step by step Impersonal passive Practice text Exercises Vocabulary
26.1 26.2 26.3 26.4
Slenterfietsen Frites Na afloop Vocabulary
Chapter 27
27.1 27.2 27.3 27.4 27.5 27.6 27.7
Further learning
Dutch grammars, intermediate and advanced Dictionaries Readings The Internet Other electronic resources Histories of the Dutch language Books on the Netherlands and Flanders
Chapter 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 23.7
23
Telling the time
217
The clock Prepositions used with hours: om Prepositions of time Adverbs of time Practice text Exercises Vocabulary
= at
217 218 219 219 221 223 224
Key to the exercises A list of the most useful strong and irregular verbs Dutch-English vocabulary English-Dutch vocabulary
263 279 285 305
The user will find not only dialogs but translation and grammatical exercises in each chapter. Translations of the example dialog material in each chapter are provided in the key to exercises and also within the relevant chapter. Each chapter contains a practice text. The purpose of these texts is to use a dialog or little story: to exemplify the grammar used jn that chapter to introduce new vocabulary and exemplify the use of new words to show good modern conversational usage in practice in extended texts to provide some natural exposure to various aspects of the cultures of both countries
. . .
The grammar has been thoroughly revised from stem to stern, probably the most sweeping revision since it was first published. The vocabulary, example sentences and dialogs have all had to withstand scrutiny as to their relevance to the realities of life in the two countries where Dutch is spoken, the Netherlands and Belgium. In the eighth edition, the grammar has two authors, one an American whose main familiarity is with the Netherlands, and the other born and raised in Belgium who will help assure a thoroughly modern treatment of both North and South. When the grammar first appeared over forty years ago in the Netherlands under the title Introduction to Dutch, there was little or no formal instruction in Dutch to be found in the U.S. There was need for a book that would provide clear, logical explanations for the many who wanted or needed to learn the language but could find no alternative to learning the basics by themselves. Today Dutch is taught throughout the world, including some thirty universities in the U.S., and there is a variety of intensive courses in the Netherlands and Belgium. There are grammars, dictionaries, tape and audiovisual courses in abundance. Dutch: An Essential Grammar hopes to retain its membership in this realm of classroom instruction while never abandoning its usefulness to those still working alone. This is why it continues to be as compact and self-explanatory as possible. For recommendation of audio aids to both classroom and individual
These texts are always followed by exercise material grammar and vocabulary.
on the chapter's
For challenging both of us to find better ways of presenting Dutch grammar, we are grateful to many generations of students to whom it has been our privilege to present the language and culture of the Netherlands and Flanders, in particular Bill Van Antwerpen. For advice and technical help while putting all this on the computer, we are thankful for the unfailing willingness and expertise of Janette Shetter.
William Z. Shetter shetter@indiana.edu

Inge Van der Cruysse- Van Antwerpen ivanderc@indiana.edu Department of Germanic Studies Indiana University Bloomington IN 47405
U.S.
instruction, the reader is strongly advised to look at Chapter 27, the concluding chapter, where a wide variety of different supplements to this grammar is discussed.
The stories in Chapter 26 appear by kind permission of De BezigeBij:

Na afloop @ CAMU 1997, Remco Campert and Jan Mulder, @ De Bezige Bij 1998 Frites @ CAMU 1998, Remco Campert and Jan Mulder, @ De Bezige Bij 1999 Slenterfietsen @ CAMU 1999, Remco Campert and Jan Mulder, @ De Bezige Bij 2000
The Dutch language

The language known to us as Dutch is spoken natively by some 16,000,000 people in the Kingdom of the Netherlands, and by about 6,000,000 in Flanders, the northern half of the recently federalized Kingdom of Belgium. One occasionally sees "Dutch" and "Flemish" referred to as though they were two separate languages, but in reality there is a single standard language spoken by these 22 million people. There are some differences in pronunciation, vocabulary and occasionally style, but they are no more important than those between the British and the American varieties of English - even less if we count the fact that there are no differences in grammar and spelling customs. The matter of the English names by which the language is referred to has long been a source of confusion. The word "Dutch" (Nederlands) is used to refer to the geography, legal system and government, education, folklore and the like in the Kingdom of the Netherlands, while "Flemish" (Vlaams) customarily refers to an The language - the same "Dutch" main exception to this. In Dutch people in the heavily urbanized language as Hollands, though this speaking area. xequivalent range of aspects of Flanders. (Nederlands) in both countries - is the there is an additional problem. Many west of the Netherlands refer to their usage is resisted in the rest of the Dutch-
*Until two centuries or so ago the covering term for the languages of the Low Countries was Duits or Nederduits, which at the same time meant "German". The Dutch word duits now means only "German", and corresponds to the German word deutsch. The English word "Dutch", which originally did not distinguish "Dutch" from "German", has simply been restricted in a different direction.
The names by which the countries involved are called are, unfortUnately, sources of a parallel confusion in both Dutch and English. "The Netherlands" is the plural even though we are referring to just one country, although the same country is more commonly called by its international name "Holland". The official Dutch name of the country is Koninkrijk der Nederlanden, but everyday usage prefers Nederland. For international convenience, the Dutch - particularly in those same western cities - refer to their country as Holland. Strictly speaking though, "Holland" refers only to the two western provinces where most of the largest cities are located. The official name of Belgium is Koninkrijk Belgie, the northern, semi-autonomous half of which is called "Flanders" (in Dutch Vlaanderen). Here there is a close parallel to the situation in the Netherlands, "Flanders" strictly speaking refers to only two western provinces. in that
varied literature could develop and flourish. Dutch literature, now reflecting the cultures of both the Netherlands and Flanders, therefore has a long and distinguished history. Today the standard language of education and the mass media is most
Dutch-speaking people's "native language". But along with this, many of the local dialects continue a modest existence. Many - particularly in the western urban centers - have disappeared, and those that survive lead an often precarious existence as they become increasingly irrelevant in the modern w~though in some areas there has been a reawakened pride in the local area and its traditional form of speech. But local accents have by no means been standardized out of existence. As everywhere in the world, a person's speech tends to be a giveaway of local origin. The Dutch too are well able to place another Dutch speaker by region of origin and
often by the town
A glance back through history gives us a hint as to how this complicated situation came about. "The Netherlands" is plural because several centuries ago the area we often call by the general term "the Low Countries", occupied by the two countries we have been talking about plus a section in northern France, consisted of a loose confederation of semi-independent principalities, duchies, and the like. Eventually this profusion of little states coalesced into the two kingdoms we know today, but many of these longgone political divisions continue to echo in the modern names. As to language, this Low Countries region was divided into a Dutchspeaking area in the north and a French-speaking one to the south. The language boundary between the two ran east to west cutting the area more or less in half. The linguistic boundary has hardly changed through the centuries, and today it runs through the middle of present-day Belgium. It was this situation of two relatively evenly matched languages competing for "language rights" within one country that was one of the chief reasons for the recent federalization of Belgium into largely autonomous regions. But centuries ago, there was no such language as "Dutch". The northern half of the area referred to above was a collection of local dialects, mostly mutually intelligible but without a standard form of speech for all. In the late Middle Ages and especially from the 1500s on, a standard form of the language began developing in the important trade cities in the west, such as Amsterdam and Antwerp. It was this single language for all that eventUally evolved into standard Dutch as we know it today. Literary works in Dutch go as far back as the thirteenth century, but these early ones are strongly colored by local dialect. The later development of a standard language meant the creation of a vehicle in which a rich and
in the large cities, even by neighborhood.
A language spoken by a complex society will have not only geographical variation but social variation as well. From the origins of standard Dutch five centuries ago, the language has always been characterized by an unusually wide gap between schrijftaal "written language" and spreektaal "spoken language", although in the present day this gap has become considerably narrower. Some examples of Dutch written versus spoken styles are presented in Chapter 18. As in any other language, Dutch speakers convey to each other messages such as "formal", "relaxed", "slangy" and "uneducated" . Today the Dutch language is spoken not only by the 22 million people in the Netherlands and Flanders, but has taken - and is taking - its modest place around the world. A form of Dutch carried to the southern tip of Africa in the 1600s has since evolved into Afrikaans, one of the official languages of the Republic of South Africa, and the Dutch language used to be known as far away as Indonesia and Japan. It is still one of the official administrative languages of the former Dutch possession Surinam, on the north coast of South America, and is widely used in the Netherlands Antilles in education and administration. The Dutch language is being taught today in countries all around the world. These few thousand people are learning to read and appreciate Dutch literature in the original, though literary works in translation are reaching a far wider audience, meaning that the literature is in fact enjoying something of a renaissance everywhere.
THE NETHERLANDS AND FLANDERS
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Groningen Friesland Drente Overijssel Gelderland UtrechtNoord-Holland Zuid-Holland Zeeland Noord-Brabant Limburg Flevoland
.? -& C;
This introductory chapter will assume that the reader will either be working in class under the guidance of an instructor who can illustrate the sounds of the spoken language, or that those who are working independently will be making use of some of the many tapes, CDs, broadcasts and other audio means that are readily available. These are discussed in detail in Chapter 27. In the presentation of sounds that follows, every Dutch sound discussed will be transcribed in the symbols of the International Phonetic Alphabet. We will follow the usual custom of always enclosing IPA symbols in square brackets.
~
II
Front, back, front-rounded vowels

Front vowels are those pronounced with the tongue more or less raised in the front of the mouth such as "eat", "it", "end". IPA symbols for front vowels are [i], [I], [e]. Back vowels are those pronounced with the tongue raised in the back of the mouth, such as "food", "foot", "code". IPA symbols for back vowels are [u], [u], [0].
,
~
,r
-'-,-.
1 2 3 4 5
West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Brabant Limburg
Front-rounded vowels occur in Dutch but not in English. They involve the raising of the tongue in front of the mouth while keeping the lips rounded or puckered at the same time. Front rounded vowels occur in French (vu, deux) and German (miMe,dunn, Sohne, konnen). IPA symbolsfor frontrounded vowels are [y], [Y],[0], [rn].
High and low vowels

"High" means that in the sound in question the tongue is raised close to the roof of the mouth. "Low" means that the tongue is further away, i.e. more "relaxed". So we say that the vowel of "eat" is high, "end" is a mid vowel, and "add" is a low vowel. The equivalent IPA symbols would be [i], [c], [re].
pot
aa a
\ kaas
I
pot cheese that
[;)] [a:] [0] You will hear that this vowel is pronounced much further back than the preceding one. Resembles French minute.
dat
uu
minuut buur
minute
[y]
The vowels u Vowel in Dutch spelling ie

ziek hier sick here
nul neus
neighbor [y:] As Dutch ie and oe, this vowel sounds more or less twice as long before r. zero [Y] Similarto German miissen. nose [0:] Like French deux, German Sohne.
Example
IPA
Remarks
eu
[i] [i:]
LikeEnglish"seek" but rather short in Dutch. Same quality as the previous example, but about twice as long before r. Has a tendency toward a diphthong, less strongly so than English"main" but more than German zehn. This is especiallytrue in the western cities in the Netherlands.
Summary
Dutch vowels are all distinct from one another by virtue of their differences in what we might call "vowel color", usually termed their quality. It is also useful to note that they differ in quantity, meaning their duration: some are always short, others always long, and still others short or long depending upon the surrounding sounds.
dit
this stone
[I] [e:]
ee
steen
a e i0 u
aa ee 00 eu
always short [0 1 ;) v] always long [a: e: 0: 0:]
ie oe uu
e oe
met boek
with book
[c] [u] Pronounced shorter than English"boot". LikeDutch ie, roughly twice as long before r. As Dutch ee, tends to a diphthong, less so than English"bone" but more than German Bohne.
long, but only before r [i:r u:r y:r] (rather) short everywhere else [i u y]; this includes when they end a syllableor word, such as zie, hoe, nu.
boer
00
farmer [u:] bean [0:]
A neutral vowel which is comparable to the last syllable of English "soda", "sofa" occurs in unstressed (unaccented) syllables in many words. In Dutch the neutral vowel sounds like the short u [v]. It has several spellings, the most common of which are: e ij bhalv mogelijk twintjg except possible twenty This is the most usual spelling.
boon
Pronun
DI
The diphthongs
III
The consonants
A diphthong can be defined as the succession of two different vowels in a single syllable. Examples in English are "now", "boy", "time". Notice that in the third example the spelling does not suggest the diphthong that is there, the sound that we misleadingly call "long j". The IPA symbols for these three diphthongs would be [au, :Ii, ai].
Consonants are either voiced (vocal cords vibrating) or voiceless (vocal cords not used).
Consonant Example in Dutch spelling
IPA
Remarks
Spelling Example ei trein train
IPA [d]
Remarks ([e] + [i]). Note that ei and ij are two spellingsfor the same sound.
paal
post
[P]
The first three consonants are voiceless stops, and in Dutch they are unaspirated, meaning they are not followed by the little puff of breath that we hear in English "peel", "team", "cool".
ou au ui oei' ooi
dijk koud blauw huis
dike cold blue house [<BY] ([<B]+ [y]). This is a frontrounded diphthong. ([u] + [in ([0:] + [i]). The first component of this diphthong is long. ([a:] + [i]). Note the difference between this and the first diphthong above; first component long. ([i] + [y]) ([e:] + [y]). First component long. f
5 sj
[:lu]
([:I] + [u]) t k b tien kat been heb ten cat bone [t] [k] [b]
moeite trouble [ui] nice mooi [o:i]
(I) have [P]
The two voiced stops are always pronounced voiceless at the end of a word, in other words identical with the voiceless stops.
aai
haai
shark
[a:i]
deze had feit saai
these had fact dull scarf
[d] [t] [f] [8] [J1 At the beginningof a word, this sound occurs in borrowings from other languages;the sound resulting from [8] and [j] standing next to each other. Voiceless at end of a word.
ieu eeu
nieuw leeuw
new lion
[iy] [e:y]
sjaal meisje girl
--L.
Occurs in the middle of Dutch words. ch machine U1 machine The sound in this spellingoccurs only in words borrowed from French. Resultingfrom t and j standing next to each other; roughly similarto Englishch.
room cream
[R] [r]
The pronunciation most often heard in the north, especially in the cities, is the "guttural" one, phonetically called "uvular". But in much of the country and throughout Flanders, the tongue-tip trill (the "Spanish r") is heard.
tj
katje kitten
un
m n ng
ch g
acht geel
maan moon niet not
eight
[x]
[m] [0]
As ng in English "singer", never as in "finger".
yellow [x], [9] In parts of the east and south of the Netherlands, as well as in Flanders, a voiced sound is often heard. It is pronounced [9] only in loanwords.
tong tongue [I)] zingen to sing ja wat yes what [j] [u]
logies lodging [3]
This pronunciation (the sound of the 5 in English "measure") is heard in words borrowed from French. Note that this spelling represents a succession of two distinct sounds. At the end of a word and in suffixes,the ch is not heard. This is pronounced fully voiced (like English "veil") in the south and in Flanders, but in much of the rest of the Netherlands it is not distinguishedfrom f.
In the Netherlands, a slight contact of lower lip and upper teeth, lighter than Englishv; in Flanders, normally pronounced
similar to - though not exactly the same as -
sch
schip ship
[sx]
Englishw.
[s] praktisch practical v veel much [v]
Summary
1 band d are pronounced as p and t at the end of a word, i.e. they become voiceless. The voiced sounds v and z likewise do not occur at the ends of words, but here - as we shall see in the next chapter - the spelling does indicate this. 2 ch, sch, g, r require special attention, since the pronunciations they represent are not the ones suggested to speakers of English by their spellings.
zout laat
salt late
[z] [1]
Assimilation
Two or more consecutive consonants (except 1,m, n, r) must be pronounced either all voiced or all voiceless. This is true whether the consonants occur within one word or at the end of one word and the beginning of the next.
Stress
The main stress ("accent") in Dutch is generally on the first syllable of a word, as in English. Prefixes and suffixes containing the unstressed vowel e (be-, er-, ge-, her-, ver-, -e, -en, -er), as well as the prefix ant-, are not stressed. In all cases where the position of the stress is ambiguous, it will be indicated by a line under the stressed syllable, e.g. stadhuis, toevgJlig, Amsterd.am.
1 When a spirant (a continuant) f, s, ch, g, v, z is combined with one of the steipconsonants b, d (voiced) and p, t, k (voiceless),the stop consonant controls the voicing or voicelessness of the entire group: Spelled hoofden ijsbeer opvouwen heads polar bear to fold up Pronounced written asif [hoovden] [ijzbeer] [opfouwen]
the spelling a b or d at the end of a word
Remember that notwithstanding is voiceless: ik heb veel zij had zeker
I have many. . . she had certainly.
[ik hep feel]
..
[zij hat seker]
2 When two stop consonants are combined in a group, if either one is

voiced they are both voiced:
" uit6reiden
to extend
thousands
[uidbreiden]
[ob duizenden]
op duizenden on
3 When two spirant consonants are combined, the group is voiceless:

afzetten het is veel 4
to remove
[afsetten] [het is feel]
it is a lot
Final voiceless consonants often become voiced when followed immediately by a vowel: hebik lees ik have I? do I read? [heb ik] (Le. hep + ik) [Ieez ik]
When another syllable is added, for instance -en to form the plural, the final consonant must be doubled so that the syllable remains closed:
mannen bdden pillen
men beds pills
potten bussen
pots boxes, buses
When one of the above vowels occurs in a word of one syllable where it is already followed by more than one consonant, no change needs to be made when a syllable is added:
arm, armen
arm, arms church, churches thing, things
bord, borden kust, kusten
Spelling rules: closed syllables and open syllables

You will find that the Dutch spelling system is a very consistent one. That is, by and large each sound is spelled in only one way, and each symbol represents only one sound. But part of its logic is the spelling of vowel sounds, and here Dutch does things in a way that no other language does. The spelling system is based on the distinction between what we call closed and open syllables. First, we need to understand terms. what is meant by these
plate, plates coast, coasts
kerk, kerken
ding, dingen
2 The rest of the Dutch vowels, including all the diphthongs, can (but might not!) occur in open syllables. All such vowels are spelled with two letters when they happen to stand in closed syllable: laan peer boom buur dier avenue pear tree neighbor 'I. animal door book
diPhthongs
A word may consist of only a single syllable (kat, ga), but many words consist of two or more syllables (za-ken, aan-ko-men), each one of which follows this rule. We call any syllable closed when it ends in a consonant, and open when it ends in a vowel.
trein dijk fout tuin
train dike mistake yard, garden
When two consonants stand between vowels (mannen, armen), the syllable division comes between them, so we divide man-nen, ar-men. The first syllable ends in a consonant and is therefore closed. When one consonant stands between vowels (bomen, deuren), the syllable division comes before the consonant, so here we divide bo-men, deu-ren. It must begin the second of the two syllables, and the first thus ends in a vowel and is open.
deur boek
These vowels might stand in an open syllable (a) in a word of one syllable without a following consonant or (b) when another syllable is added. Then the vowels spelled with a double letter (the first four above) drop one of these letters. The logic here is that the single following consonant (a) or the absence of any consonant (b) is enough to indicate that the syllable is open.
The spelling rules are as follows:
1 The Dutch short vowels a, e, i, 0, u are always written with one letter
and occur in closed syllables:
lanen peren bomen buren
avenues pears trees neighbors
sla
lettuce
man
bed pil
man
bed pill
pot bus
pot box, bus
zo
so now
nu
Notice the blank in the second column. An ee at the end of a word must always be written with two letters (for instance, zee "sea") to distinguish it from the unaccented vowel as in English "soda" which is regularly spelled e (for instance, ze "she"). This distinction is not made within the word though, resulting in an occasional ambiguity such as regeren (re-gee-ren) "to govern" but regelen (ree-ge-len) "to adjust". Note, however, that in accordance with the rule given under 2 above, the doubled letters are used whenever the syllable is closed (that is, when the vowel is followed by two or more consonants), syllable follows: whether or not another
The vowels and diphthongs written with two different letters remain unchanged whether the syllable is closed or open. All the vowels which can occur in an open syllable, with the exception of ie oe uu before consonants other than r, are pronounced longer than the vowels which occur only in closed syllable. For this reason, many texts call aa, ee, 00, uu, ie, eu, oe - the vowels which can occur in open syllable - long vowels, and a, e, i, 0, u short vowels.
Note that when we apply rule 1 of this summary and write aa ee 00 uu with a single letter in an open syllable, only the following consonants distinguish them from the closed syllable short vowels, for instance:
paarden [paar-den] feesten [fees-ten] hoofden [hoof-den] buurten [buur-ten]
horses parties heads

neighborhoods
zaken reden bomen
affairs reason trees
zakken redden bommen
pockets to save bombs
The doubled vowels in the diphthongs aai ooi eeu are never changed: taai, taaie mooi,. mooie leeuw,leeuwen tough nice lion. lions
I2.1.31 The relationship

brief wolf werf huis gans vers
of f to v and 5 to z in certain words
1 Many words end in an f or an s, such as brief "letter", huis "house". When we add an ending and this consonant comes to serve as the first consonant of a following syllable, it is replaced by, respectively, v or z: brie-yen wol-ven wer-ven hui-zen gan-zen ver-zen letters wolves shipyards houses geese verses
The vowels spelled with two different letters remain unchanged when another syllable is added. Remember that a spelling with two different letters does not necessarily indicate a diphthong! dieren deuren boeken animals doors books treinen dijken fouten tuinen trains dikes mistakes yards. gardens
Though not when the s is preceded by p, t, or k: rups rupsen fietsen heksen caterpillars bicycles witches fiets heks
~
2
Summary
1 The short vowels a, e, i, 0, u are always followed by at least one consonant. When another syllable follows, they must be followed by two or more consonants.
The vowels aa ee 00 uu are spelled with two letters when in closed syllable but with one letter when in open syllable.
I I
This should feel familiar, because we do the same in English in "wife, wives", "wolf, wolves", and "house, houses" (though in this last example the spelling does not show how we really pronounce it).
161
~
2 When we double an for s on addition of another syllable, we do not
change to v or z: stof stoffen dassen materials
putting an ending (most often
~,
Making the spelling adjustments
das
neckties
-en, -er) onto a syllablethat contains a vowel spelled with two letters an ending beginning with -e attracts a consonant to it and a two-letter vowel gives one up easily, so the consonant 'turns the corner' but now the second of two identical vowels becomes superfluous, so it is stored away (to give back when we take the ending off again) resulting in this economical spelling.
3 Some exceptions to the rule given above under 1 are: 4 biograaf elf kous dans biografen elfen kousen dansen biographers elves stockings dances
All the above words illustrating the rules for the replacement of f and s by v and z when a vowel follows have been nouns. But these are general pronunciation and spelling rules which hold for all parts of speech, especially adjectives and verbs.
"
~
lopen
The n of the common ending -en
In spoken'Dutch, especially in the western part of the Netherlands, the -n of the common ending -en is normally dropped. to walk (we. they) speak spoken wooden letters hospital is pronounced as if [lope] [spreke] [gesproke] [houte] [brieve] [ziekehuis]
putting an ending onto a syllable containing a vowel spelled with
spreken gesproken houten brieven ziekenhuis
one letter
the ending still attracts consonant
to it, but a one-letter
These words are, however, never written without the -no Notice that the remaining sound is the short vowel common in unstressed syllables (Chapter 1).
vowel holds onto the consonant
-,
so a second copy of that consonant is brought in from storage (where we put it back when we take the ending off again).
'" \
~rf c O]'JgoJ1!; CofJ.

I
19
when an s or f'tUrns the corner' two-letter (after any vowel) -
it normally tUrns into a z or v.
The plural of nouns in Dutch is roughly divided up in three groups: plural ending -en, plural ending -s, and other plurals.
but when an s or
'tUrn the corner' anyone-letter
f doesn't
(after
The plural -en

The regular sign of the plural is -en.
vowel), it
stays the same and has the usual copy brought in.
Remark
The spelling rules given in the preceding chapter are applied.
~
~4~
krant boer woord fles
kranten boeren woorden flessen
newspapers farmers words bottles
(no change) (no change) (no change) (double consonant after a short vowel) (singlevowel in an open syllable) (s replacedby z) (f replacedby v)
boot
boten
boats
prijs brief
prijzen brieven
prices letters
~
bad
bakker
bakkers leraars (Ieraren)
bakers teachers
Irregularities
leraar
1 A small number of very frequently occurring words do have a different

vowel quality in the plural. A short vowel in the singular becomes a long vowel in the plural, marked by the single consonant following it. baden baths glas glazen glasses
2 All diminutives, marked by their ending -je (see Chapter 21). huisje broodje huisjes broodjes little houses rolls
dag dak
gat
dagen daken
gaten
days
roofs
holes
weg schot
god
wegen schoten
goden
ways shots
gods
3 Many words originally of foreign origin, mostly ending in a vowel.

When the vowel is a, 0 or u, an apostrophe is inserted:
Within this type there are two exceptions:

stad steden cities schip schepen ships Note: that the change in the vowel is still one from short vowel in the singular to long vowel in the plural.
auto paprika paraplu firma foto garage tram roman
auto's paprika's paraplu's firma's foto's garages trams romans
cars sweet peppers umbrellas firms pictures garage streetcars novels
2 Another small group forms the plural by adding -eren. been blad ei kind lied volk
beenderen
bones leaves
but but
been blad
benen legs bladen trays, sheets
bladeren eieren kinderen liederen volkeren
eggs children songs peoples
Two of the common native Dutch words also in this category are:
oom zoon
ooms zoons
uncles sons (zonen is an older form, still used for company names: Ballegeer en Zonen)
The plural -$
Another common sign of the plural is -s, used with a considerable number of words. There are three main groups:
1 Most words ending in unstressed -el, -em, -en, -er, -aar: tafel bezem tafels bezems tables brooms blankets 1
Other plurals
Words from a more or less intellectual register form their plural with -i
catalogus historicus musicus museum gymnasium
catalogi historici musici musea (museums) gymnasia
catalogs historians musicians museums
deken
dekens
high schools
Most words in -or form the plural in -en and shift the stress one syllable to the right. Many of them have an alternative plural form
10 -So
professor motor
professoren/professors motoren/motors
professors motors
Practice text Aan het ontbijt Mieke en fan houden van samen ontbijten. Zij hebben een druk leven: de uurregelingen van professoren en musici overlappen maar aan het ontbijt. Ze zitten samen een uur aan tafe! met een kopje koffie, enkele kranten en verse croissants. Ze staan allebei vroeg op. Terwijl fan koffie zet en een douche neemt, gaat Mieke naar de bakker voor croissants en broodjes voor de lunch. Als zij thuiskomt, maakt fan hun lunchpakketten: broodjes met ham en kaas, wat sla en enkele tomaten. Ze nemen ook bananen, appels of druiven mee en enkele (lessen water. Mieke houdt van warme baden en ontspant zich voor de dag begint. Ze drinken hun koffie, lezen hun kranten en praten over hun kinderen. Zij hebben twee zoons, die studenten zijn in buitenlandse steden. Een half uur later, lopen ze naar hun garages en rijden ze in hun auto's door de lanen in hun buurt naar de autoweg. Mieke neemt twee gevaarlijke autowegen naar haar werk. fan rijdt door enkele straten in het centrum van de stad die niet zo druk zijn. Hij luistert het liefst naar radioprogramma's met nieuws over de nieuwste tentoonstellingen in de verschillende musea in de stad. Voor de lessen beginnen, ontmoet hij zijn collega's in de lerarenkamer en praat met hen over koetjes en kalfjes. Hij geeft enkele uren les en gaat dan naar zijn opnamestudio's waar hij enkele duetten opneemt. Dat is zijn tweede baan: hij geeft les en daarna neemt hij CD's op voor de muziek van enkele belangrijke films.
Mieke andJan like to have breakfast together. They have a busy life: the time schedules of professors and musicians overlap only at one moment of the day, at breakfast. They sit together at the table for about one hour with a cup of coffee, a newspaper and freshly baked croissants. They both get up early. While Jan makes the coffee and takes a shower, Mieke goes to the bakery for croissants and rolls for lunch. When she is back at the house, Jan prepares their lunches: sandwiches with ham and cheese, some lettuce and a few tomatoes. They also take bananas, apples or grapes and a few bottles of
water. Mieke loves hot baths and relaxes before the day begins. They drink their coffee, read their newspapers and talk about the children. They have two sons who are students in foreign cities. Half an hour later, they walk toward their garages and drive their cars through streets in their neighborhood to the highway. Mieke takes two dangerous highways to her job. Jan only drives through a few streets in the center of town that aren't that busy. He prefers to listen to radio programs with news about the newest exhibitions in the different museums of the city. Before classes start, he meets his colleagues in the teachers' room and makes some small talk. He teaches a few hours and then goes to his recording studio where he records a few duets. That is his second job: he teaches and records CDs for soundtracks of a few important movies.
Exercises 1 Put the following nouns into the plural. het broodje de stad de leraar de fles de kamer
2
de krant de auto de bakker de zoon de collega
de musicus de professor de tomaat de druif de appel
de dag
de banaan
de student de radio het ei de tafel de film de weg de politicus de motor
Put the nouns in the dialog into the plural. Mieke: Jan: Mieke: Jan: Mieke:
Jan, hoeveel (croissant) wil jij bij het ontbijt? Drie. Wil jij een kopje koffie? Ja, graag, met twee (klontje) suiker. De (broodje) voor de lunch zijn klaar. Dank je. Haal jij alvast de (auto) uit de (garage)? Dan zet ik koffie. De (wagen) staan buiten. Hier zijn de (krant). Dank je. Ik lees de (hoofdpunt) van het nieuws en dan ga ik naar mijn werk.
Jan: Mieke:
Vocabulary
appel(enls), de auto('s), de autow(en), bad(en), het bakker(s), de banaan(bananen), de broodje(s), het buitenlands buurt(en), de centrum(central centrums), het colla('s), de de baan(banen), de apple car highway job bath baker banana roll foreign neighborhood center colleague croissant day shower grape duet egg film bottle garage ham cheese room child cube small talk coffee cup newspaper avenue male teacher lesson leven(s), het lunch(enles), de lunchpakkt(ten), het moment(en), het museum(s/musea), het mysicus(i), de muziek(-), de nieuws(-), het
ontbijt( ontbijten),
life lunch packed lunch moment museum musIcian musIC news breakfast
I rj
The definite article
het opnamestudio('s), de profssor (professQrenls), de radioprograrnma('s), het sla(-), de spel(spelen), het stad(steden), de straat(straten), de student(en), de tafel(s), de tentoonstelling(en), de tomaat(tomaten), de uur(uren), het uurregeling(en), de wagen(s), de water(waters/ wateren), het weekend(s/en), het [wi:kllt] weg(en), de werk(en), het zoon(zonen/s), de recording studio professor radio program lettuce game city street student table exhibition tomato hour schedule car water weekend way work son
Singular
croissant(s), de dag(en), de douche(s), de druif(druiven), de duet(ten), het ei(eren), het film(s), de

les(sen), de
The definite article is either het or de. De is used as the singular definite article with roughly two-thirds of Dutch nouns, which can be called "common" gender, which includes masculine and feminine gender.
de man de vrouw
the man
de straat de bloem
the street the flower
the woman
Het is the singular definite article used with the remaining nouns. It is neuter gender. 't is the unstressed form of het. het boek the book
het kind het meisje
the child the girl
garage(s), de [xara:3;J] ham(men), de kaas(kazen), de kamer(s), de kind(eren), het klontje(s), het koetjes en kalfjes koffie(-), de kopje(s), het krant(en), de laan(lanen), de leraar(arenlaars), de les(sen), de
het raam
the window
Few rules can be given that will help a beginner in telling whether a noun is common in gender or neuter gender, with one exception: all diminutives are neuter.
dejongen het huis the boy the house het jongetje het huisje the little boy the little house
Note: the neuter nouns must be learned by memorizing the definite article with the noun. In the vocabularies all nouns will be preceded by the appropriate article.
Plural
The definite article for all nouns in the plural is de. de kat de straat het huis het huisje de katten de straten de huizen de huisjes the cats the streets the houses the little houses
Plural
-~
de tuinen
de huizen
deze ~e-1
is
rood Vo.X\jOtA
de. lekke-rs to
Singular
Common gender Neuter
de tuin het huis
deze 6fre1s z~ n
Y\iet
rjr
Demonstratives
The demonstratives follow the same pattern, except they make a distinction basea on whether the noun they modify is close or far away.
.\
/'
( (V~-'\
Singular Close (= this) Common gender Neuter Far away (= that)
Plural Close (= these) deze tuinen Far away (= those) die scholen
-~
he..t
...'~
dit
deze tuin die school dit huis
cl3-t
~n ~Ffel
zUn o..fpels
This is the library. This is my oldest sister. She is studying at the University of Delft.
dot gebouw
deze huizen die gebouwen
The demonstratives
can be used in Dutch without a noun. The noun is
When the demonstrative points out but does not directly modify, it is always in the neuter form, and it is situated at the beginning of the sentence. Dit is de bibliotheek. (Showingpictures) Dit is mijn oudste zus. Die studeert aan de universiteit van Delft.
implied however, usually because the speaker is pointing to the noun or has mentioned it earlier in the context, so that it is clear what the speaker is talking about. Nederlandse boeken zijn duur. Dit (boek) kost een derde meer dan in de V5. hier, bijvoorbeeld,
Dutch books are expensive. This one here, for example, costs a third more than in the U.S.
Dutch often uses a neuter article or demonstrative with a plural verb form when the plural noun referred to is thought of as a group rather than as individuals.
Dat zijn mijn kinderen. Zij houden van harde muziek.
Those are my children. Singular They love loud music.
Plural 1/1 tuinen
Dit zijn haar boeken. This is the same for articles. Wie is dat? Het zijn de buren.
These are her books.
Common gender Neuter
een tuin
een huis
1/1 huizen
Who is that? It's the neighbors. The same word stressed and spelled as een, means "one".
The illustration on p. 29 shows how to remember it. Practice text Familiefoto's

The indefinite article "a", "an" is een for both genders, always unstressed and pronounced in about the same way as the "an-" in English "another". As in English, there is no plural.
The indefinite article
Ik kijk met mijn oma in de fotoalbums van mijn familie. Dit is mijn oma. Het is een lieve dame van 75 jaar. Zij is getrauwd met mijn opa. Hij was dokter in het dorp, een echte heer. Nu is hij al tien jaar met pensioen. De ouders van mijn grootmoeder kwamen uit Nederland. Die van mijn graotvader uit Duitsland. Dat is mijn oom Piet. Hij is de oudste zoon van mijn graotouders en hij is 50 jaar oud. Piet is de broer van mijn vader. Zijn vrouw heet tante Terry. Dat is mijn nicht Nele. Zij is de dochter van oom Piet en tante Terry. Zij is zo oud als ik. Oom Piet heeft oak een zoon, Pieter. Die is mijn neef De andere zoon van mijn grootouders is mijn vader Dolf De zusters van mijn vader heten Mieke en Leen. Het zijn lieve vrauwen, net als mijn oma. Zij hebben geen kinderen en zij zijn mijn tantes. Zij zijn leraressen in de dorpsschool.
~
&j1
cO'>,.,
~
""0"
t-.J04N
1~i...
, t-4i... -'1'...
~
eel-}'" I~D
c.
~e
"et <:fit {)I:t..~
o~
~14':I'",
...
~q}
I ~\tI:4 .
Dt
IN I,
1.101'1 ~'Ic
tJ::INI't 4~1"1 \tt:
SIRo4, t I I\lt
* may be missing in sing.: 'mass' nouns 'count' nouns: tuin-tuinen, hu;s-hu;zen, dag-dagen, re;s-re;zen . . .
Dat is mijn moeder. De ouders van mijn moeder zijn gestorven in een autoongeluk. Dat ben ik. Ik ben de oudste dochter en ik heb een zuster en een braer. Dit is mijn zuster, Mirjam, en dat is mijn broer, Stefan. De man van mijn zuster is mijn zwager, Karel, en zij hebben drie kinderen. Dat zijn mijn neefjes, Piet, fan en Tim. Mijn braer heeft twee kinderen. Dat zijn mijn nichtjes, Laura en Elise. Hij is getrauwd met mijn schoonzus, Elke. Mijn ouders houden van de vijf kleinkinderen. Mijn neefjes en nichtjes houden van dieren. Voor de kinderen zijn die zo belangrijk als mensen.
I am looking at the photo albums of my family with my grandma. This is my grandma. She is a lovely lady of 75. She is married to my granddad. He was a doctor in the village, a real gentleman. He has been retired for ten years now.
'mass' nouns: water, melk, bier, zand, verkeer, schoonhe;d . . .
The parents of my grandmother came from the Netherlands. Those of my grandfather from Germany. That is my uncle Piet. He is the oldest son of my grandparents and he is fifty years old. Piet is the brother of my father. His wife's name is aunt Terry. That is my cousin Nele. She is the daughter of aunt Terry and uncle Piet. She is as old as I am. Uncle Piet also has a son, Pieter. He is my cousin. The other son of my grandparents is my father Dolt. The sisters of my father are called Mieke and Leen. They are lovely women, just like my grandma. They have no children and they are my aunts. They are teachers in the village school. That is my mother. My mother's parents died in a car accident. That is me. I am the oldest daughter and I have a sister and a brother. This is my sister, Mirjam, and that is my brother, Stefan. The husband of my sister is my brother-in-law, Karel, and they have three children. They are my nephews, Piet, Jan and Tim. My brother has two children. They are my nieces, Laura and Elise. He is married to my sister-in-law, Elke. My parents love their five grandchildren. My nephews and nieces love animals. For children, those are as important as people.
Mijn naam is Mien Van Doorn. Mijn man heet Gerrit. We hebben drie kinderen: twee jongens en een meisje. Ik heb nog een vader, maar mijn moeder leeft niet meer.
d Ik ben Gerrit Jansen. Greet en ik hebben al grote kinderen. We

hebben drie dochters. Mijn schoonvader maar mijn schoonmoeder leeft nog. 2 Translate. Marieke: Wim: Marieke: Wim: Marieke: Wim: Marieke: Wim: Marieke: Wim: What is that? Those are the pictures of my family. How many brothers and sisters do you have? Two: one brother and one sister. Are you the oldest son? Yes, I am. Do you have cousins? Yes, they live in Belgium. That is them. What a large family! Do you think that? Yes, it is fun. is overleden in 1997,
Exercises 1 Find the errors in the stories below. The family tree will help you.
Jos Van Doorn
<D Greet Van Doorn (+ 1986) dame(s), de dier(en), het lady animal doctor village Germany het de de de photo album grandmother grandparent grandfather hard, loud gentleman het grandchild female teacher neef(neven), de neefje(s), het nicht(en), de nichtje(s), het oma('s), de ongeluk(ken), oom(s), de opa('s), de ouder(s), de het mens(en), de moeder(s), de Nederland(-)
-
Vocabulary
brother man(nen), de man, husband human being mother the Netherlands male cousin nephew female cousin mece grandma accident uncle granddad parent
broer(s), de
Jaap Deventer <D Mien Van Doorn
Gerrit Jansen <D Lieve Van Doorn
dokter(s), de dorp(en), het
Tom 18
Ria 18
Pol 15
Toon 24
Maaike 22
Correlien 21
Duitsland( -) fotoalbum(s), grootmoeder(s),
a Ik ben Jaap Deventer. Ik ben getrouwd met Mien Van Doorn. We hebben drie kinderen. We hebben een tweeling van 18, Tom en Pol. En we hebben nog een jongere dochter, Ria. b Mijn naam is Toon Jansen. Ik kom uit een gezin met twee
kinderen. Mijn schoonzus en zwager hebben ook drie kinderen. Ik kom vaak bij mijn twee broers, Pol en Tom. Mijn tante, Ria, zie ik niet zo vaak.
grootouder(s), grootvader(s), hard heer(heren), de kleinkind(eren), lerars(sen), de
schoonzus(sen), tante( s), de vader(s), de
de
sister-in-law aunt father
vrouw(en), de zuster(s), de zwager(s), de
woman, wife sister brother-inlaw
Subject forms The subject forms of the personal pronouns are: Singular Person Stressed I 2 3 ik jij hij zij het u
Unstressed English
Plural Stressed wij jullie zij

Unstressed
English
we you (informal) they
'k je ie (after verb) ze 't -
I you (informal) he she it you (formal)
we (je) ze
U (+ verb in singular)
you (formal)
Most of the pronouns have two forms:

1 The emphatic or stressed form: used regularly in writing, but used in speaking only for particular emphasis on the person. 2 The non-emphatic or unstressed form: used in speaking where the emphasis is usually not on the pronoun but on the accompanying verb. The non-emphatic forms are often used in less formal writing. All unstressed forms except ie are pronounced with a very short e- sound. 't!'k usually merge almost completely with the following word, as in English 'twas.
Note: in order to avoid confusion, or misuse of the unstressed form, it is best to always use the stressed form, because it is always correct to use the stressed form, but not always correct to use the unstressed form: A: B: A: B: Wie heeft dat gedaan? Ik. A: B: A: B: Who did it? I did. You? Yes, me
The present
tense
J"7 IJ.
Ja, ik.
Dutch verbs are always cited in the infinitive form. This, with a few exceptions to be discussed in the following chapter, regularly ends in -en. In order to conjugate a verb this ending is removed, leaving the stem of the verb, to which the appropriate personal endings are then added. In the present tense the verb assumes only three different forms:
Helpen
to help
-
stem
=infinitive
-en
=help
Plural Help ik? Help jij? Helpt u? Wij helpen Jullie helpen Zij helpen Helpen wij? Helpen jullie? Helpen zij?
The pronoun u Singular Ik help Jij helpt U helpt
This is used as a polite form to casual acquaintances, strangers, superiors and in general to persons a generation older. Like English "you", it can refer to one person or several persons, but its accompanying verb form remains singular. The familiar jij, jullie are used for relatives, close friends and any persons under 18. Generally speaking, it is advisable to translate English "you" by u unless there is a specific reason for using jij or jullie. However, the trend is to expand the use of jij and jullie.
Hij, zij, het helpt Helpt hij, zij, het?
Use of pronouns
Since things in Dutch may have one of two genders, het "it" must be used only for those nouns which are neuter and hij for all others, even though to a speaker of English this seems to violate a feeling that inanimate objects cannot be personalized with the word "he":
Note 1: u, whether it addresses one or more people, the verb is always singular.
Note 2: when jij/je follows the verb and is subject, the verb always drops the ending -to
Hij geeft je een appel.
de garage: de organisatie: het huis:
hij (die) is groot. (zij) die is groot. het is wit.
the garage: it is large. the organisation: it is large. the house: it is white. Draag je die koffer zelf?
He gives you an apple. (Here je is the indirect object and does not change the verb form.) Do you carry that suitcase yourself?
However, het is used in the introductory phrase "it is", "they are", when the objects or persons have not been specifically named as yet:
Het is onze auto. Het zijn onze sleutels. Het zijn hun collega's.
(See figure, Chapter 4, p. 29.)
It is our car.
They are our keys. They are their colleagues.
Note 3: when hij follows the verb it is pronounced ie (helpt hij is pronounced helpt ie) in ordinary speech, unless the pronoun receives special emphasis, but is not usually written this way.
Note 4: the pronouns for "she" and "they" are identical. But the form of the accompanying verb always serves to indicate which is intended.
Spelling Many verbs change their spelling in the various forms of the conjugation, following regularly the spelling rules given in Chapter 2:
Infinitive
Accordingly "He helps", "He is helping", "He does help" are all rendered alike in Dutch:
Ik schrijf een brief. Wij lezen een boek.
I write a letter, I'm writing a letter, I'll write a letter, I do write a letter.
leggen to lay legik leg jij legt hij, zij, het, u legt wij leggen jullie leggen zij leggen
maken to make maakik maak jij maaktl maak jij? hij, zij, het, u maakt wij maken jullie maken zij maken
schrijven to write schrijfik schrijf jij schrijftl schrijf jij? hij, zij, het, u schrijft wij schrijven jullie schrijven zij schrijven
lezen to read leesik lees jij leestl lees jij? hij, zij, het, u leest wij lezen jullie lezen zij lezen
We read a book, we're reading a book, we will read a book, we do read a book.
Stem Conjugation
A verb is negated simply by the addition of the adverb niet: Hij helpt niet. Ik schrijf niet. Leest hij niet? He does not help. I do not write. Doesn't he read?
Here again, we see that the auxiliary "do" + main verb in English, is not used in Dutch. The adverb niet just follows the main verb. Observe carefully from now on where the word niet is apt to stand in the sentence. A few general rules for this will be summarized in Chapter 19.
Yes/no
questions
Word order in the Dutch sentence

You will find a table below with the word order in independent clauses in Dutch. Compared to English, Dutch has a different way of arranging words in different types of sentences. Affirmative sentence subject verb rest morgen naar de markt.
Yes/no questions are questions to which the answer can be a simple "yes" or "no". These are opposed to question-word questions, that start with an interrogative word like "why", "when", "what". In asking a yes/no question (English: Do you help?) the position of subject and verb in Dutch are simply inverted; questions are never asked with an equivalent of the English "do" verb:
Maak ik een taart? Do I make a pie? Schrijft hij een brief? Does he write a letter?
Lezen jullie de krant? Do you read the paper? Helpen zij het kind? Do they help the child?
Hilde gaat Hilde goes to the market tomorrow.
In Dutch, the verb in an affirmative sentence must be in the second position. If the first position is not occupied by the subject, any other part of the sentence can come in its place and the subject moves to its mandatory place immediately after the verb.
There is no verbal form equivalent to what we call the progressive form.1 So the above could just as well be "Am I making a pie?", "Is he writing a letter?", "Are you reading the paper?", "Are they helping the child?"
1 A construction in Chapter 15. somewhat analogous to the English progressive will be discussed
Morgen
gaat
Hilde Hilde
I
naar haar werk. morgen.

I
Practice text
Oudere mens en maken graag een praatje. Je kent vast wel zulke mensen. Hier ontmoeten twee oudere mannen elkaar in het stadspark. Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Meneer Brabander: Goede morgen, hoe gaat het met u? Kroes: Goed, en met u? Brabander: Uitstekend, dank u. En hoe gaat het met uw vrouw? Kroes: Zij is een beetje nerveus. Brabander: 0, wat jammer. Wat is er? Kroes: De kleinkinderen komen voor enkele dagen. Brabander: Zijn het de kinderen van uw dochter of van uw zoon? Kroes: Beide. Brabander: 0, dat zijn vier kinderen! Dat wordt erg druk. Kroes: la, maar we gaan een namiddag naar de zoo, en af en
Naar haar werk gaat

I I
Hilde goes to work tomorrow. Questions
/ Woon
Yes/no questions verb always in first position! verb - subject - rest
'\
jij
al lang
---/ I
jij dat?
=inversion
in Amsterdam?
Have you lived in Amsterdam for a long time?

b
Question-word question question word - verb - subject - rest
Meneer Brabander: Meneer Kroes: Meneer Brabander:
toe ook naar de speeltuin. Hoe gaat het met uw hond? Hij is een beetje ziek, maar ik denk dat hij last heeft van de hitte.
Wanneer winkelt hij op de markt? When does he go shopping at the market? Hoe weet How do you know that?
Waarom vraagt zij de prijs van het product? Why does she ask the price of the product? Waar gaat zij Where does she go to school? Wie schrijft Who is writing a letter? c Imperative naar school? een brief?
Het is erg warm! Komt uw neefje nog op bezoek? la, hij komt overmorgen. Misschien kunnen wij samen met alle kinderen naar de zoo. Dat vindt hij ook leuk. Meneer Kroes: 0, gezellig, dan zijn we met zijn drieen. Zal ik u opbellen? Meneer Brabander: Wat leuk! Tot over enkele dagen. Meneer Kroes: la, tot ziens. Mr. Mr. Mr. Mr. Mr. Mr.
Mr. Mr. Mr. Mr.
Order/command giving instruction: verb stem without personal pronoun, except when it is a polite order.
Brabander: Kroes: Brabander: Kroes: Brabander: Kroes:

Brabander: Kroes: Brabander: Kroes:
Good morning, how are you doing? Fine, how about you? Excellent, thank you. And how is your wife? She is a little nervous. Oh, that is too bad. What is the matter? The grandchildren days. are coming over for a couple of
Are they your son's or your daughter's children? Both. Oh, that is four of them! Things will get pretty hectic! Yes, but we are going to the zoo for an afternoon, and now and then to the playground. How is your dog? He is a little ill, but I think he is suffering from the. heat. It is very warm! Is your nephew visiting soon?
Loop hard! Gaat u maar zitten. Geef vlug! Geeft u mij neen kilo pruimen, alstublieft.
Mr. Brabander: Mr. Kroes:
Mr. Brabander:
Yes, he comes the day after tomorrow. Maybe we can go to the zoo together with all the children. He will like that too. How nice, then there are the three of us. Shall I call you? That'll be nice! See you in a couple of days. Yes, see you later.
Practice both stressed and unstressed forms of all combinations: schrijft, je schrijft.
jij
Mr. Kroes: Mr. Brabander: Mr. Kroes:
Practice turning these phrases into questions. When you apply (2) to this, remember to use the right unstressed form of hij, and don't forget what happens to the verb form when jij follows it.
Exercises
[1] talking
[3] talking about
(i) Fill in the appropriate personal pronoun. a Mijn neefje komt op bezoek. is vier jaar. b Zijn vrouw is een beetje ziek. heeft last van de hitte. c ben een beetje ziek. d Wij gaan naar de zoo. Gaat ook mee, meneer Kroes? e Jij hebt vijf kleinkinderen. Vind dat leuk? f Tot morgen, Hans. Wanneer kom_? (ii) Ask yes/no questions about the following statements. a Het gaat goed met mijn vrouw. b Mijn neefje komt op bezoek. c Dat is veilig. d We gaan naar de speeltuin. e Hij komt overmorgen. f Mijn hand heeft last van de hitte.
(:J ik
Vocabulary
af en toe
beetje(s), het beide now and then bit both book letter that to think elkaar gaan, ging/gingen, is gegaan geven, gaf/gaven, heeft gegeven gezellig cosy gladly to give each other to go
Here is a little social model that will allow any amount
of practice of
boek(en), het brief (brieven), de dat denken, dachtl dachten, heeIt gedacht dochter(s), de
pronouns and verb forms, either in class or individually. Since it gets us directly into Dutch social situations, no translation from English is needed. Place yourself in this social situation and identify with the person speaking on the left. In other words, you are that person. Point to or look at the other persons and practice the forms of any verbs in this chapter. Here are some things to work on:
1
graag hebben, had! hadden, heeIt gehad
to have
daughter to carry/
to wear
When you have become the ik in the picture, how are you going to address Elly? Mevrouw Van Sluis? Elly and Han together? Keep practicing this until it feels natural to use three different words where we are used to only one in English.
dragen, droegl droegen, heeIt gedragen druk
helpen, hielpl hielpen, heeIt geholpen hitte(-), de
to help
heat
how are you?
busy
hoe gaat het met u?
hond(en), de huis (huizen), het kennen
dog house to know, to be familiar with suitcase to come
oud overmorgen praatje(s), het sehrijven, sehree! sehreven, heeft gesehreven sleutel(s), de speeltuin(en), de
old day after tomorrow small talk to write
koffer(s), de komen, kwam! kwamen, is gekomen kunnen, kon! konden, heeft gekund last hebben van
key playground city park pIe time see you later, so long outstanding surely to find
to be able to
stadspark(en), taart(en), de
het
Verbs with stems ending in -t or-d

When the stem of a verb ends in -t, the ending -t for the second and third persons singular is not added. zitten = to sit ik jij hij wij zit zit/zit jij? zit zitten zitten zitten weten = to know ik jij zij wij jullie zij weet weet/weet weet weten weten weten jij?
to suffer from to lay mce to read to make the 3, 4,
tijd(-), de tot ziens uitstkend vast wel vinden, vond/ vonden, heeft gevonder worden, werd/ werden, is geworden zelf
leggen leuk lezen, las/lazen, heeft gelezen maken met zijn drieen, .,. Vieren, VIJven, . . . moeten, moest/ moesten, heeft gemoeten morgen(s), de (na)middag(en), ontmoeten op bezoek komen! gaan opbellen (sep) de
5, . . . of us
to have to
to become
jullie zij
(your-, my-) self sick to be zoo such
mornmg afternoon to meet to come/go for a visit to phone, to call
ziek zijn, was/waren, is geweest zoo('s), de zulk(e)
Verbs with a stem that ends in -d, however, do add the -t in the second and third persons singular, even though this makes no difference in pronunciation: rijden ik jij u wij jullie zij
=to
ride
houden ik jij hij wij jullie zij
=to
hold
rijd, rij rijdt/rijd jij? rijdt rijden rijden rijden
houd,hou houdt/houd jij? houdt houden houden houden
The verbs rijden, snijden and houden as spoken and written normally drop the -d of the stem as well as the -t of the second person singular in the inverted form:
Rij je? Snij je?
Do you ride? Do you cut?
The verbs hebben and zijn

Hebben "to have" and zijn "to be" show irregularities in their present tense conjugation: ik jij hij u wij heb hebt/heb jij? heeft hebt/heeft hebben hebben hebben ik jij zij u wij jullie zij ben bent/ben jij? is bent/is zijn zijn zijn Do you think? Don't you think so? You think.
Hou je?
Do you hold?
The same is true of vinden though normally only in the spoken language: Vind je? (spoken: Vin je?)
Vind je niet? (Vin je niet?)

but: Je vindt.
The verbs gaan, staan, slaan, doen, zien

There are five verbs with an infinitive that does not end in -en, but in -no These are gaa-n "to go", staa-n "to stand", slaa-n "to strike", doe-n "to do" and zie-n "to see"; all of them of very frequent occurrence. Otherwise they are regular in the present tense: gaan = to go ik jij u wij jullie zij ... The verb komen ga gaat/ga jij? gaat gaan gaan gaan doen = to do ik jij hij wij jullie zij doe doet/doe jij? doet doen doen doen
jullie zij
Note that with u both hebt and heeft are in common use and that the same is true for bent and is, though the latter is less frequent.
The imperative
The imperative, used to give orders or commands, is merely the stem of the verb. The same forms are used to address one person or a group. As in English, no pronoun is used to address the person(s) one commands. Kijk eens! Wacht eens even! Ga weg! Look! Wait a minute! Get out!
When the situation calls for more formal politeness, the pronoun u is used and the verb is used in the third person singular. The same form is used when one addresses one or more persons.
The stem vowel of the verb komen "to come" is short in the singular, but long in the plural: ik jij zij wij jullie zij kom komt/kom komt komen komen komen jij?
Komt u binnen!
Gaat u zitten
Come in.
Have a seat.
By the way
Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Piet:

Jan: Verkoper: Jan: Verkoper: Piet: Jan: Piet: Verkoper: Jan: Verkoper: Piet: Jan: Piet:
Neem de tram naar het centrum. Dat gaat sneller. Hier is de tramhalte. Ik wacht hier op de tram. Ik zie de tram at. Hij is vandaag op tijd. Waar is de winkel? De winkel is op de hoek, achter de kerk. fe bedoelt, die kledingzaak naast de bibliotheek? Die bedoel ik, ja. Ca je met mij mee? Dat vind ik welleuk. Ik heb tijd vanmiddag. We zijn er. Dag heren, kan ik u helpen? fa, ik zoek naar een overhemd, maar ik kijk graag eerst even alleen. Is dat goed? Natuurlijk, heren, doet u maar. fee, ik vind het hier wel duur, zeg. Kijk, dit is een mooi over hemd. fa, dat vind ik ook. Pas het even. Wil u het overhemd passen, meneer? fa, graag. VoIgt u mij naar het pashokje, meneer. Zit het goed? fa, het :<,it als gegoten. mij Coed. Ca je omkleden en ik betaal wel. Meen je dat nou? fa, natuurlijk. Het is een verjaardagsgeschenk. Leuk!
LOOK AT A d AT THE ni V I SAY IT l IKEA t -So ALL THESE" &OUND iHt: SAME/
BUT 'wHEN 1
Test yourself on how this works with the verb pairs: winden laden kruiden to wind to load to season winnen laten kruien to win to let to wheel (in a wheelbarrow) to shield from
Jan: Piet: Jan:
Verkoper: Tot ziens, heren. Jan en Piet: Tot ziens. Jan: Piet: Heb je zin in een kopje koffie? Ik trakteer! fa, heerlijk. Ik heb dorst. Hello, Piet. How are you? I'm fine, thanks, and how are you? Fine too, but I'm in a hurry. Oh you are? I need a new shirt and the store closes at six. Take the streetcar downtown, that's faster. Here is a stop, I will wait here for the streetcar.
schudden
to shake
(be)schutten
Practice text
Jan: Piet: Jan: Piet: Jan:
Hallo, Piet, hoe gaat het? Coed, dank je, en met jou? Ook goed, maar ik heb haast. 0 ja? fa, ik heb een nieuw overhemd nodig en de winkel sluit om zes uur.
Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan:
Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Salesman: Jan: Salesman: Piet: Jan: Piet: Salesman: Jan: Salesman: Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Jan: Piet:
I see it coming already. It is on time today. Where is the store? The store is on the corner, behind the church. You mean the clothing store by the library? Yes, that is the one I mean. Do you want to come along? That is a fun thing to do. I have time this afternoon. There we are. Gentlemen, can I help you? Yes, I'm looking for a shirt, but I'd rather first look around by myself. Is that okay? Of course, gentlemen, go ahead. Yipes, I think it's expensive here. Look, that is a nice shirt. Yes, I think so too. Just try it on. Would you like to try it on, sir? Yes, please. Follow me to the fitting room, sir. Does it fit all right? Yes, it fits perfectly. Good, go and change and I will go ahead and pay. Do you really mean that? Yes, of course. It is a birthday present. Great! 2
Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Piet:
Yes, we need a lot of coffee. And a lot of time. What do you all do here? We write. Do you see that bookshelf? With all the books? Really? You write! You need a lot of time, but maybe you don't write slowly. No, we don't all write slowly. . . How about a cup of coffee? I'd like a cup of coffee too, but I don't write anything. We already have enough books here. Have a seat, here in the corner.
Put the following sentences in sequence and fill in the correct form of the verb.
Wilma (gaan) naar een kledingzaak in de Bijenkorf in Amsterdam. 1 2 Wilma: Verkoper:
3 Wilma: 4 Verkoper: 5 Wilma:
Do you feel like a cup of coffee? It is my treat. Yes, great. I'm thirsty.
Exercises 1 Translate the dialog below.

Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: Piet: Jan: What are you doing now? I'm sitting here in the cafe. Are you thirsty? No, I'm waiting for three friends. You always meet friends in this cafe. Yes, we come here, we sit here, we talk a lot - and you drink coffee.
6 7 8 9 10 11 12
Verkoper: Wilma: Verkoper: Verkoper: Wilma: Verkoper: Goede middag, mevrouw. Kan ik u helpen? Wilma: Dat (begrijpen) ik, maar zoveel geld (hebben) ik niet. En dat korte jurkje daar? (Zijn) dat goedkoper? 13 Verkoper: Ja, dat kost maar achthonderd gulden. (Passen) u dat even?
Ik (vinden) ze erg mooi. Ik (hebben) een zwarte jurk nodig. (Komen) u hier, mevrouw. Wij (hebben) een grote collectie avondjurken. Dat (zijn) te duur! Hier (zien) u een zwarte avondjurk voor duizend euro. Ja, graag. Wilma past de jurk. De jurk (zitten) me als gegoten! Ik (kopen) deze. (Betalen) u maar aan de kassa. Ja, graag, ik (zoeken) een avondjurk. Ja, maar die jurk (Zijn) van zijde, mevrouw. Hartelijk dank en tot ziens. Tot ziens.
Vocabulary
achter al alleen allemaal avondjurk(en), bedoelen de behind already alone all of them evemng gown to mean to say begrijpen, begreeplbegrepen, kledingzaak heeft begrepen betalen bibliotheek (-theken), de boekenplank(en), cafe(s), het collectie( s), de doen, deed/ deden, heeft gedaan dorst(-), de; hebben drink en, dronk! dronken, he eft gedronken duur echt gaan zitten geld(en), het genoeg geschenk(en), het goedkoop haast hebben meegaan, expensive real go sit down money enough present cheap to be in a hurry hier here misschien mom naast natuurlijk nemen, nam/namen, heeft genomen ginglgingen mee, is meegegaan menen to mean, to be serious maybe beautiful next to of course to take to go along thirst; to be thirsty to drink laden langzaam laten, lietllieten, heeft gelaten de bookshelf cafe collection to do to pay library (-zaken), de kopen, kocht/kochten, heeft gekocht kort kosten kruiden kruien short to cost to season to wheel (in a wheelbarrow) to load slow to let to buy clothing store to understand kassa('s), de kerk(en), de kijken, keek!keken, heeft gekeken cash register church to watch hoek(en), de houden, hieldl hielden, heeft gehouden jurk(en), de dress corner to hold
niets meuw nodig hebben omkleden (zich) (sep) ook op overhemd(en), het
nothing new to need to change clothes also on shirt fitting room to try on to chat
vanmiddag
this afternoon
veel verjaardagsgeschenk (en), het volgen vriend(en), de wachten (op) weggaan, ging/gingen weg, is weggegaan wet en, wist/wisten,
much, many birthday present to follow friend to wait (for) to go away
pashokje(s), het pass en praten rijden, reed/reden, heeft/is gereden schudden schutten; beschutten tegen slaan, sloegl sloegen, heeft geslagen sluiten, sloot/sloten, heeft gesloten snel snijden, sneed/ sneden, heeft gesneden
to know
to drive
heeft geweten winden, wond/ to wind
to shake to shield; to shield from to hit
wonden, heeft gewonden winkel(s), de winnen, won! wonnen, heeft gewonnen zien, zaglzagen, to see store to win
to close
fast to cut
heeft gezien zijde(-), de zin hebben in zitten, zat/zaten, silk to feel like to sit
staan, stond/ stonden, heeft gestaan tijd hebben op tijd tram(s/men), tramhalte(n!s), vandaag de de
to stand
heeft gezeten het zit me als gegoten it fits me perfectly
to have time zoeken (naar), on time streetcar streetcar stop today zochtlzochten, heeft gezocht zoveel zwart so many black to look (for)
1 2 3
The following noun is neuter. The environment is indefinite: no modifier, een, geen, etc. The noun is singular.
Groen gras groeit op een groot plein. Green grass grows in the large square.
Zij heeft een rond gezicht.

She has a round face. Let's see what happens if one of these conditions is not fulfilled:
Adjectives
How would you fill in the following blanks, using the adjective rond?
het ~ gezicht gezichten
-
An adjective can stand in two positions
een
tafel gezicht
1 It can be an attributive adjective, i.e. the adjective modifies the

following noun.
een groene auto
een
the round face (definite) round faces (plural) a round table (de- word) a round face (all fulfilled)
Indefinite
a green car
2 It can be independently used, i.e. not modifying a noun.

de auto is groen
Adjective Definite endings Singular Plural die kleine mannen de kleine vrouwen de kleine kinderen
the car is green
Singular geen kleine man een kleine vrouw een klein kind
Plural kleine mannen kleine vrouwen kleine kinderen
Common de kleine Forms of the adjectives

When the adjective does not modify the noun, it appears in its basic form. Gender man zijn kleine vrouw Neuter Gender ons kleine kind
.
.
De auto is groen
The car is green
When the adjective does modify the noun, it can take different forms.
Note: The main rule
=the
adjective takes an -e ending in front of the noun.

I
De groenE auto staat in de stillE straat.

The green car is parked in the quiet street.
7.1.3
Exceptions
Een groenE auto staat in een stillE straat.

A green car is parked in a quiet street. Het groenE gras groeit op het grotE plein. The green grass grows in the large square.
Note: The one case in which an attributive adjective cannot have an -e ending is when three conditions are fulfilled simultaneously:
Attributive adjectives without -e ending
1 Adjectives ending in -en: gouden, zilveren, katoenen, wollen, stoffen, etc.

Usually those adjectives express materials in which objects are made or a past participle used as an adjective (bevroren vIees). Dat is een katoenen bloes. That is a cotton blouse.
elk ieder welk
adjective
neuter singular noun
Men eet in Belgie minder rood vlees dan in de V.S. In Belgiumpeople eat less red meat than in the U.S. Geen zacht bed is zacht genoeg voor ons. No soft bed is soft enough for us.
Elk, ieder, welk are considered indefinite words: "each", "every", "which". When they precede an adjective + neuter singular noun, they and the adjective have no ending. Elk goed restaurant Every good restaurant is ook een duur restaurant. is also an expensive restaurant.
leder jong diertje heeft liefde nodig. Every young animal needs love. Welk geruit hemd vind jij het mooiste? Which checked shirt do you like best?
Note: when the noun is not a neuter singular noun, then both the primary adjective as well as the secondary adjective take an -e ending:
e
n
~
~...a\~o .. i el,<,.ecler .: : we\\<.,f,u\I< . . vee\~...\n\'j*:
"'ODI~lt,<
Elke goede boetiek is ook een dure boetiek. Any boutique that is good is also expensive. Elk~ jonge hond heeft liefde nodig. Every young dog needs love.
*formal (written) style only
~e 11 .9~e....
Welke geruite bloes vind jij het mooiste? Which plaid blouse do you like best?
3 veel meer welllig minder geen + + + + + (adjective) (adjective) (adjective) (adjective) (adjective) + + + + + neuter neuter neuter neuter neuter singular singular singular singular singular noun noun noun noun noun
4 linker- and rechter- in combination with another word: linkerhand, rechtervoet

.
left hand, right foot
5 Some attributive adjectives either have an e ending or not, depending

on the meaning.
Veel, meer, weinig, minder, and geen form an indefinite context when they precede a noun, very much like elk, welk, ieder. Unlike the latter, veel, meer, weinig, minder and geen are unchangeable themselves. Er is veel Belgisch bier te koop in de V.5. There is a lot of Belgian beer for sale in the U.S.
Een groot man H een grote man
a great man H a tall man
The version without the -e ending usually indicates a meaning that transcends the "direct" meaning of the adjective and implies an honorable characteristic. It is not "democratically" spread over the language: it only applies to male persons. Do you think the following exist or not and why/why not?
Nederlanders eten meer bruin brood dan Amerikanen. The Dutch eat more wheat bread than the Americans.
Men vindt weinig groen mos op het strand. Not much green moss is found on the beach.
een dik man H een dikke man een goed man H een goede man een diepzinnig mentor H een diepzinnige mentor
7.1.4 iets/watlniets
I
+ adjective
+ -5
Adjectives ending in -r insert -d- before the comparative -er:
zwaar
When the adjective is used after iets, wat, niets, an -s is added.
zwaarder duurder lekkerder verder
zwaarst duurst lekkerst verst
heavy expensive tasty far
duur lekker ver
Hij ziet iets moois in elke situatie. He sees something beautiful in each situation. Ik wil je wat lekkers geven. I want to give you something tasty. Zij willen niets negatiefs horen over hun kinderen. They don't want to hear anything negative about their children.
Irregular comparatives and superlatives: goed veel weinig beter meer minder liever best meest minst liefst good much, many few gladly
Adverbs
Adverbs, which modify verbs, adjectives or other adverbs, have the same form as the uninflected adjective, as they often do in colloquial English:
graag
Note: the adverb graag and its comparative and superlative are used with a verb in a construction equivalent to the English verb "to like to":
Het zijn aardige mensen. Zij zingt aardig. Hij schrijft goede brieven. Hij schrijft goed.
They are nice people. She sings nicely.
Wij spelen graag gitaar.
We like to play the guitar.
Zij drinkt liever koffie dan thee. She prefers coffee to tea. Hij leest het liefst een boek in bed.
Endings: comparatives Een beter boek. Het mooiere schilderij. De oudste boom.
He writes good letters. He writes well.
He prefers to read a book in bed.
and superlatives behave as adjectives: A better book.

The more beautiful painting. The oldest tree.
The adverb heel "very" usually takes on the form of an inflected adjective when it stands before one:
Een hele mooie dag. Hele grote bloemen. A very nice day. Very large flowers.
Comparison of adjectives and adverbs

The endings of the comparative and superlative are -er and -st(e):
The superlative used as an adverb

When the superlative is used as an adverb, it sometimes takes the ending -e and is always preceded by het:
groot jong aardig
groter jonger aardiger
grootst jongst aardigst
tall, big young nice
In de lente zijn de vogels het mooist(e). Zij zingen het best(e). Deze pullover is het warm st.
Note: the comparative
Birds are the most beautiful

in the spring. They sing the best.
These endings can be added to adjectives of any length: belangrijk interessant belangrijker interessanter belangrijkst interessantst important interesting
This sweater is the warmest.
is often indicated in Dutch by dan "than": He is taller than his brother.
Hij is groter dan zijn broer
The superlative is often indicated in Dutch by het "the":
Hij zingt het best(e).
He sings the best.
However, zo . . . als . . . requires a plain adjective: Hij zingt zo goed als Piet.
He sings as well as Piet does.
ze een groat ijsje en drinken ze een heerlijk kopje koHie. De ouders zingen zachtjes een verjaardagslied en geven Nele een gouden horloge als cadeau. De moeder vraagt "De rekening, alstublieft." De ober komt en zij betaalt met een kredietkaart. In the restaurant Today is Nele's birthday. She sits on a terrace of a restaurant parents. They are drinking an apertif there. Waiter: Nele: Waiter: Father: Waiter: Father: Waiter: Mother: What would you like to drink? A beer please. And for you, sir? A non-alcoholic beer. Light or dark? Light please. And for you, ma'am? A glass of white wine please. with her
Practice
In het restaurant
text
Vandaag is het de verjaardag van Nele. Zij zit met haar ouders op het terras van een restaurant. Daar drinken zij een aperitief. Ober: Nele: Ober: De vader: Ober: De vader: Ober: De moeder:
Wat wilt u drinken? Een biertje, alstublieft. En voor meneer? Een alcoholvrij bier. Blond of danker? Blond, graag. En voor mevrouw? Een glas witte wijn, alstublieft.
After the aperitif they go inside to eat, because it is cold outside. Waiter: Mother: Father: Nele: Waiter: Have you decided? Yes, for me a cold appetizer: a salad, and a small kebab with fried rice as a main dish. For me shrimp croquettes and then fresh mussels with French fries. For me smoked salmon as appetizer, and steak with fries. So a salad as an appetizer for the lady, shrimp croquettes for the gentleman and smoked salmon for the young lady. As a main dish a small kebab with rice for the lady, fresh mussels with fries for the gentleman and steak with fries for the young lady. Would you like something to drink with dinner? Yes please, a bottle of red wine for the ladies and a glass of white wine for me.
Na het aperitief gaan ze naar binnen om te eten, want het is koud buiten. Ober: De moeder: De vader: Nele: Ober:
De vader:
Heeft u al beslist? fa, voor mij een koud voorgerecht: een slaatje, en een kleine brochette met gebakken rijst als hoofdschotel. Voor mij garnalenkroketten en daarna verse mossels met frieten. Voor mij gerookte zalm als voorgerecht en biefstuk met frieten. Dus als voorgerecht een slaatje voor mevrouw, garnalenkroketten vaor meneer en gerookte zalm voor de jongedame. Als hoofdschotel een kleine brochette met rijst voor mevrouw, verse mossels met frieten voor meneer en biefstuk met frieten voor de jongedame. Wilt u oak iets drinken bij het eten? Alstublieft, een fles rode wijn voor de dames en een glas witte wijn voor mij.
Father:
The waiter serves the appetizers and they say "enjoy your meal" to each other. They begin eating and talk animatedly with each other. For dessert they eat a large ice cream and have a wonderful cup of coffee. Father and mother sing a birthday song softly and give Nele a gold watch as a present. Mother asks "The check please." The waiter comes and she pays with a credit card.
De ober zet het voorgerecht voor hen en zij zeggen "smakelijk eten" tegen elkaar. Ze beginnen te eten en praten gezellig met elkaar. Als dessert eten
goed goud(-), het gras(sen), het groeien groen groot gruwelijk
good gold grass to grow green large, big horrible, gruesome
laat lang lekker lente(s), de lied(eren), het lief sweet
late long tasty spnng song
rauw rechter- (+ noun) rechts rekening(en), de
raw right (+ noun) right bill, check restaurant rice to smoke red rotten, rotted painting situation salad
verjaardag (verjaardagen), verliefd zijn op vers vlees (-), het vogel(s), de voorgerecht(en), vragen, vroeg! vroegen, heeft gevraagd want warm het de
birthday to be in love with fresh meat bird appetizer to ask
restaur.!!nt(s), het rijst(-), de
(personality) liefde( -), de linker- (+ noun) links meneer (meneren), de mentor (mentQren/s), de menn('s), de/het mevrouw(en), moeilijk morgen(s), de/morgen de menu ladies difficult mormng (noun); tomorrow (adverb) love left (+ noun) left sir
roken rood rot schilderij(en), het situatie(s), de slaatje(s), het
haar (haren), het hand(en), de haring(en), de heel heerlijk hemd(en), het
hair hand herring very wonderful shirt ("undershirt" in the Netherlands)
because warm few which world wine
mentor
smakelijk smaken spelen spijskaart(en), spin(nen), de springen, sprong! sprongen), heeft gesprongen stil quiet, still stof(fen), de strand(en), het stuk(ken), het " tafellaken(s), het terr.!!s(sen), het
I
tasty, bon appetit to taste to play de menu spider to jump welmg welk wereld(en), de wijn(en), de witwhite wol(-), de zacht zachtjes zalm(en), de fabric beach piece table cloth terrace, sidewalk cafe tea garden, yard far zetten zilver( -), het zingen, zong! zongen, heeft gezongen
zo
hoofdschotel(s), hoog horen horlQge(s), het ieder iets interess.!!nt jong katoen(-), het/de kip(pen), de klein kok(s), de koken
de
main dish high to hear watch every something interesting
wool soft softly salmon to set silver to sing
mos(sen), het mossel(s/en), Nederlander(s), de de
moss mussel Dutchman, (plural) the Dutch
young cotton chicken small cook to cook, to boil de de; queen sale; to be for sale cold de credit card president(en), probleem (problemen), het de negatief ober(s), de ooit perzik(en), de plein(en), het
negative waiter ever peach square (in city) president problem sweater
. .. als
as . . . as
sour, acid heavy
thee(s), de tuin(en), de
zuur zwaar
'I
ver
koningin(nen), koop(kopen), te k. zijn koud kredietkaart(en),
pullover(s), de
Hij ziet je elke dag om negen uur. He sees you every day at nine o'clock. Jij wast je 's ochtends met koud water. You wash (yourself) in the morning with cold water.
The unstressed form je can replace jullie but only when the latter has already occurred in the sentence. Jullie gaan naar de stad, maar je koopt niets. You go into town, but you don't buy anything. haar: usual written form, in Belgium, never use d'r, but ze. d'r is only for people het: never used after prepositions: e.g. ever het =erover,~ =erop, ~=eruitl hem: inanimate objects - used in written language to refer to dewords that indicate, for example, institutions, public bodies. Normally demonstratives are used instead. Hij, however, is the only full form that can be used at all times to refer to anything other than persons.
Object pronouns used for the object of a verb

Singular Ist person 2nd person 3rd person mij jou hem haar het u me je 'm d'r/ze 't me Plural ons je ze us you (informal) them
. .
.
you jullie (informal) henl him hun her die it you (formal)
Waar is mijn auto? 0, hij staat in de garage. Waar is mijn auto? 0, die staat in de garage.
Where is my car? Oh, it is in the garage. Where is my car? Oh, it is in the garage.
hen/hun as stressed forms can only refer to people; die refers to anything other than persons.
Geef mij het boek. Ik zie jullie helemaal niet. Heb je 'm gehoord? Wij hebben d'r met Jan ontmoet.
Give me the book. I don't see you at all. Have you heard him? We've met her with Jan.
Zij gaan met hem naar een restaurant. They go to the restaurant with him. Hij haalt HEN op om zeven uur. He picks them up at seven o'clock. Hij neemt onze slaapzakken mee op reis. He's taking our sleeping bags with him on his trip. Die haalt hij morgenochtend op. He is pickingthem up tomorrow morning.
Note: there is almost no distinction between hen and hun, except that hen is considered better stylistically and is gradually taking over in spoken language.
Here, too, we have both stressed and unstressed forms of the pronouns:
. .
mij: usual written form jou: ordinarily stresses familiarity or is used for special emphasis.
Note: the verbal ending -t does not drop when a je following the verb is an object.
1 See Chapter
20.
Ik geef hen (hun) het geld. Hij ziet hen (hun). Wij ontmoeten hen (hun) later. Jullie doen het voor hen (hun).
I give them the money. He sees them. We will meet them later. You do it for them.
Ia
De man geeft het geld aan de vrouw.
The man gives the money to the woman.

The man gives the woman the money. He gives the money to the woman.
Ib De man geeft de vrouw het geld. 2a 2b 3a

3b
In more familiar speech, the unstressed ze can be substituted in all cases; this is the only choice when the pronoun refers to things:
Hij geeft het geld aan de vrouw. Hij geeft de vrouw het geld. Hij geeft het aan de vrouw.
I-lii V8p.ft flp. -'VAY'" hp.t.
Daar staan Piet en Gerrit. + Ik zie ze niet.

-
- Geef ze het geld. + Okee, ik geef hen het geld. Nu zie ik hen. - Heb je de enveloppen met geld? + Ja, ik heb ze bij me.
There are Piet and Gerrit. I don't see them. Give them the money. Okay, I will give them the money. Now, I see them. Do you have the envelopes with money? Yes, I have them with me.
He gives the woman the money. He gives it to the woman.

He gives tRe waffleR it.
4a 4b
Hij geeft het geld aan haar. He gives the money to her. Hij geeft haar het geld.
He gives her the money. He gives it to her.
Sa Hij geeft het aan haar. (haar gets the stress) Sb Hij geeft het haar. (geeft gets the stress) Reflexive pronouns
He gives it to her.
Subject or object die
A subject or object pronoun in the third person when stressed often

turns
up as
die:
Hij weet het we!. Die weet het wel. Ik ken haar (d'r!ze) niet. Die ken ik niet.
He knows it all right. He knows it all right. I don't know her. I don't know her.
When the object of a verb is the same person as the subject and when the subject acts upon itself, the object is then called "reflexive". There are two kinds of reflexive verbs in Dutch: those that are (1) reflexive by nature, and (2) those that are grammatically reflexive. I Hij wast zich. Hij wast zijn auto. He washes himself. He washes his car. He makes an error. (no equivalents in English)
die is used to refer to inanimate objects instead of haar and hem:
Hij vergist
zich.
Hij verkoopt Hij verkoopt
de auto. die.
He sells the car. He sells it. The car? It has been sold.
The table below shows the reflexive forms for all persons: Plural
De auto? Die is verkocht.
Singular
Direct and indirect objects

When a sentence contains two objects, the direct (usually a thing) and the indirect (usually a person) occur in various sequences depending upon whether they are pronouns or nouns. In the example below, the direct object is underlined and the indirect object is in italics. You can observe in the examples how the objects can be replaced by pronouns.
Ist person
me
ik was me jij wast je hij wast zich zij wast zich het wast zich u wast zich
myself yourself himself! herself! itself yourself
ons je zich
wij wassen ons
ourselves
2nd person je 3rd person zich
jullie wassen je yourselves zij wassen zich themselves
Note: Dutch adds -zeIf to stress the reflexive idea only with verbs that are reflexive by nature and usually in contrast:
We zagen allemaal eendjes in de vijver. We sawall these ducks in the pond. Er was allemaal zand in het huis. There was all this sand in the house. Wat is dat allemaal? What in the world is going on?
Otherwise it means "all of them".
Hij wast zichzelf, niet zijn zoon. He washes himself, not his son. Examples of grammatically reflexive verbs: zich verbazen, zich verheugen op, zich vergissen, zich herinneren, zich veroorloven Zij verbaast zich over de mooie bloemen in het park. She is surprised by the beautiful flowers in the park. Wij verheugen ons op het fee st. We look forward to the party. Hij vergiste zich in de naam. He made a mistake with the names. Jullie herinneren je niets meer van die reis. You can't remember a thing from that trip. U kan zich niet veroorloven zo'n fout te maken. You can't afford to make such a mistake.
(In English you find such verbs as: "he betakes himself", . herself" .) "she bethinks
Ze komen allemaal. All of them are coming. Wij hebben ze allemaal ontmoet. We've met all of them. allebei, beide, beiden - "both of them". Beiden is only used for persons. Ze komen allebei naar het fee st. Both of them are coming to the party. We hebben ze beiden ontmoet. We met both of them. Wie van hen komt?
- Seiden.
Which of them are coming? - Both.

meestal - "most of the time".
Allemaal, allebei, beide, allen, al de, aile, alles

alIen - formal language. It means "all people" and is used for persons only. De ministers zitten alien in het kabinet. The ministers are all part of the cabinet. alles - "everything" Alles zit in de koffer. Everything is in the suitcase. al de, aIle - "all the" Alle/al de kleren zitten in de koffer All the clothes are in the suitcase.
allemaal - is only marked as informal language in sentences with reference to a relatively large amount of something, mostly spread over a large surface.
We gaan meestallaat naar:bed. Most of the time we go to bed late. de meeste - "most". De meeste mensen sluiten hun voordeur. Most people lock their front door. Ik zie het meeste van allemaal. I see more than anybody else. de meesten - "most of the people" (only used for persons). De meesten blijven logeren. Most of the people stay overnight. Note: when you add an -en to adjectives like blank, zwart, oud, gehandicapt, etc., you turn the adjective into a noun that has the meaning: people who are black, white, etc.
Huwelijken tussen zwarten en blanken komen steeds vaker voor. Marriages between blacks and whites are becoming more and more common. Er zijn gratis parkeerplaatsen voor gehandicapten in de stad. There are free parking spaces for the disabled in the city. Practice text
Inkopen doen In Belgie en Nederland doe je ink open in de winkel, in de supermarkt of op de markt. Vandaag is het markt in de stad. Op de markten in Nederland en Belgie vind je veel producten: niet alleen groente en fruit, maar ook bloemen, kaas, vlees, vis, kleren, huishoudartikels en zelfs huisdieren! We gaan eerst naar de kaasboer. Hij verkoopt kaas: Mark, de kaasboer: Henk, een jongen: Mark: Henk: Mark: Henk: Mark: Henk: Bij de groenteboer
Vrouw: Groenteboer: Vrouw:
Ik geef u 20 euro. Dan krijgt u 9 euro terug. Tot volgende week! fa, dank u we!.
Bij de huisdieren Meisje:

Man: Meisje: Man: Meisje: Man: Meisje: Man: Meisje: Man: Meisje: Man:
Meneer, wat is dat dier daar? Dat is toch geen hond of een kat? Wat is het? Ha, dat is een hamster. Vind je die leuk? fa, hij is snoezig. Wil je hem even houden? fa, graag. Au, hij bijt! Dat is niet erg. Wil je die? Hoeveel kost ie? Met de kooi kost die 5 euro. Dat kan ik me niet veroorloven. Hoe duur is een goudvis? Die kost maar de helft. Geeft u mij die maar. Komt in orde!
Wie is aan de beurt? Ik, meneer. Wat kan ik voor jou doen? Ik wil graag een dozijn eieren, een liter melk en een halve kilo belegen kaas. Anders nog iets? Nee, dat is alles, dank u. Dat is dan samen 15 euro. Hier is gepast geld. Hartelijk dank!
staat een lange rij mensen. Wat kopen ze daar?
Plotseling hoor ik een man luid roepen. Hij verkoopt theedoeken. Man: Dames en heren. Hier ziet u de beste theedoeken in Nederland! Ze kosten maar 10 euro voor twee. De kleur kiest u zelf. Wel, mevrouw, wat denkt u? Maar meneer, ik heb geen keukenhanddoeken nodig. Ik heb een afwasmachine thuis!
Ik:
In Belgium and the Netherlands you shop in the store, the supermarket or at the open-air market. Today is market day downtown. At the markets in the Netherlands and Belgium you find many products, not only vegetables and fruit, but also flowers, cheese, meat, fish, household articles and even animals! First we are going to the cheese vendor. He sells cheese. Mark, the cheese vendor: Henk, a boy: Mark: Henk: Mark: Henk: Mark: Henk: Whose turn is it? Mine. What can I do for you? I'd like a dozen eggs, a liter of milk and half a kilo of mature cheese. Anything else? No, that'll be all, thank you. The total for all that will be 15 euros. Here's the exact change. Thanks a lot.
Mevrouw Tielemans:
Groenteboer:
Vrouw: Groenteboer: Vrouw: Groenteboer: Vrouw: Groenteboer:
Meneer, mag ik een kilo paprika's, een halve kilo tomaten, twee bananen en een zak aardappelen, alstublieft? fa, natuurlijk mevrouw. Welke paprika's wilt u? De rode of de gele? Wat kosten ze? De gele kosten 2 euro per kilo, de rode kosten 3 euro per kilo. Dan de gele graag. Die eet ik het liefst. Mooi weer, he, vandaag? Wat een droge zomer was het, he?fa, dat gaat wel. Toch regen! Inderdaadt Hier heeft u alles. Dat is samen 11 euro.
At the vegetable vendor's stall there's a long line of people. What are they buying there? Mrs. T: Would you give me a kilo of peppers, half a kilo of tomatoes, two bananas and a bag of potatoes, please? Yes, certainly ma'am. Which kind of peppers would you like? The red ones or the yellow ones? How much do they cost? The yellow ones are 2 euros a kilo, and the red ones 3 euros a kilo. Then I'll have the yellow ones please. I like them the best. Nice weather today, isn't it? Yes, I think so too. It was quite a dry summer, wasn't it? Rain at last! It sure was. Here's everything. The total will be 11 euros. I'm giving you 20 euros. Then you get 9 euros back. See you next week! Yes, thanks.
[1] talking
[3] talking about
Vegetable vendor: Mrs. T: Vendor: Mrs. T: Vendor: Mrs. T: Vendor: Mrs. T: Vendor: Mrs. T: At the animal stand Girl: Man: Girl: Man: Girl: Man: Girl: Man: Girl: Man: Girl: Man:
Exercises Here is the same social model as presented in Chapter 5. We can now use it in exactly the same way, to get any amount of practice in using the object pronouns.
Observe the same convention as before: you are always the person speaking on the left. But you can of course talk about any of the six actors, including yourself, in an endless number of ways. Use the verbs listed below one at a time, and select any of the persons to make complete sentences: ik and Elly, using zien, will turn into ik zie jou; with Mieke it will be ik zie haar, and so on. 1 2 3 Be sure you are familiar with how the three ways of addressing people are used as objects. Notice that any of the actors can be either subject or object: ik zie u, but also u ziet mij; jij ziet hun (hen) but also zij zien jou, and so on. Turn any of the sentences into a question, remembering what happens to unstressed hij and to the form of the verb followed by jij.
What is that animal there? That certainly isn't a dog or a cat, is it? What is it? Aha, that is a hamster. Do you like him? Yes, he's cute. Would you like to hold him a minute? Yes, I would. Ow, he bites! That's not serious. Do you want that one? How much does it cost? Including the cage it costs 5 euros. I can't afford that. How much does a goldfish cost? That will only cost half as much. Go ahead and give me one. Will do!
Suddenly I hear a man shouting loudly. He is selling tea towels. Man: Ladies and gentlemen. Look here, these are the best tea towels in the Netherlands! The price is a mere 10 euros for two. Choose the color yourself. Well ma'am, what do you think? But I don't need any tea towels. I have a dishwasher at home!
Verbs to use:
zien horen helpen kennen
praten met wonen bij staan voor wachten op
ontmoeten een brief schrijven de koffer geven het doen voor
Me:
Replace the noun in italic by a pronoun or follow the guidelines.
a
b
Kijk naar de man, hij verkoopt theedoeken. Geef de paprika's aan de vrouw. Betaal de kaasboer, anders krijg je geen kaas van de kaasboer.
Meneer De Wit: Kaasboer: Meneer De Wit:
Ja, ik wi! Is dat _? Ja, dank u.
groenedruiven.
c d e f g h
Vocabulary
aardappel(en/s), de potato all the both of them everything both of them (persons) belegen aged (of cheese) beurt: wie is aan de b.? who's next? whose turn is it? bij me boodschap(pen), de with me message, (pi) shopping boodschappen doen to go shopping dozijn(en), het droog eend(en), de dozen dry duck each envelope komt in orde! will do! cage liter de market to take along very, bad euro feast markt(en), fout(en), de fruit(-), het geel gepast geld goudvis(sen), de mistake meenemen, nam! fruit yellow exact change goldfish namen mee, heeft meegenomen meestal melk(-), de mostly milk kooi(en), de liter(s), de feest( en), het kaasboer(en), kat(ten), de kilo(gram), kilo's/ kilogrammen, kleren, de enveloppe(s), de erg euro(-), de het/ de clothes de half hamster(s), de helemaal helft(en), de herinneren huisdier(en), (zich) het gratis groente(n/s), de
Zij laten de huisdieren aan je tante en mij zien. Kijk uit! De groenteboer ziet jou en je vriendin niet! Zie je de appels? Tante Tine neemt Kaatje op de schoot (= lap) en ze zegt: "Kaatje, vertel Tante Tine eens over de kanarie." Ik ga met mijn vrienden naar de markt op de fiets. Zoveel mensen kopen niet bij (you informal). Professor, ik zeg (you formal): het is de beste kaas in Nederland!
aIle allebri alles beiden
for free vegetable vegetable vendor half hamster entirely half

to remember pet household article shopping
groenteboer( en),de
2 Take the aan out of the following sentences and adjust word order if
necessary. a Verte! je verhaal aan je broer.
huishoudartikel (en/s), het inkoop, (inkopen), de inkopen doen
b c d
Schrijf een brief aan de ouders van je vrouw. Hoeveel keer heb je dat aan je leraar gezegd? Geef een geschenk aan je'verloofde voor Kerstmis.
to go shopping cheese vendor cat kilogram
3 Translate into Dutch. a b

c He gives me a piece of cheese. She says this to him. We sing it for him. They give it to me. She tells him the secret (het geheim).
elk(e)
d
e 4
alles - allemaal - alIen - alle/al de Groenteboer: Meneer De Wit: Groenteboer: Wie is aande beurt? Ik. Ik will kilo druiven. Dit zijn de laatste druiven. Wilt u ze _?
minister(s), de
minister (political, not clergy)
vergissen (zich)
to make a mistake
verheugen op (zich)
to look forward to
ophalen(sep) paprika('s), de
to pick up pepper park parking place verkopen, verkochtl verkochten, heeft verkocht veroorloven (zich)
to sell
park(en), het parkeerplaats( en), de product(en), regen(s), de reis(reizen), de rij(en),de scheren (zich) het
to afford pond fish In peace to wash (oneself)
product rain
vijver(s), de vis(sen), de
Possessive
adjectives
trip row, line to shave (oneself)
vreedzaam wassen (zich), waste/wasten, heeft gewassen week(weken), weer(-), het willen zak(ken), de zand(en), het zomer(s), de de
Singular mijnlm'n boek my book
Plural ons huis onze auto our house
slaapzak(ken),de snoeZlg streek(streken), supermarkt(en), verbazen (zich) de de
sleeping bag cute area supermarket to be amazed at
week weather
to want bag sand summer
our car
jouwlje auto zijnlz'n moeder haarl(d'r) vader
your car his mother her father
jullielje fiets your bicycle hun bus their bus
(het dier) zijn/z'n (the animal), hok its kennel uw huis your (formal) house
]
1 2
Remarks
forms are used in everyday speech and occasionally
Non-emphatic written.
Jouw is used only for special emphasis, the usual form even in writing being je:
A: Hij neemt mij mee naar het concert. B:Jou? A: Ja, verbaast je dat?
A: He is taking me to the concert. B: You? A: Yes, does that surprise you?
3 Spelling difference between jouw and jou (possessive and object),

between uw and u:
C?) NOUN
t::!)
~.
Heeft u uw kaartje bij u? Do you have your ticket with you? Gaat jouw vader met jou naar de film? Does your father go to the movies with you? 4 Once the form jullie has been used in the sentence, je can be its unstressed form. Jullie houden natuurlijk liever je boek bij je. Of course, you'd rather keep your book with you. 5 Ons/onze: the use depends upon the gender of the following nounons for neuter singular nouns; onze in all other cases:
1/
~
e
Dat is ons boek. That is our book.

Dat is onze auto. That is our car.
--? --?
--? --?
Dat zijn onze boeken. Those are our books. Dat zijn onze auto's. Those are our cars. Possessive pronouns
"ours", etc., can be expressed
6 D'r is-regularly heard in the Netherlands, though not in Flanders. Heb je d'r boek gezien? Ze. komt met d'r man. Have you seen her book? She's coming with her husband.
The Dutch equivalent of "mine", "yours", in one of two ways, formal and informal.
~
Adjective endings after possessives
Adjectives modifying a noun require an adjective ending when they are preceded by a possessive. The possessive is not considered indefinite. So a neuter singular noun preceded by a possessive has a modifying adjective with an ending. Note that ons has no ending when it precedes a neuter singular noun with modifying adjective.
Formal
The definite article appropriate to the noun is placed before one of the above possessives, to which -e is added:
Hier is mijn krant. Here is my newspaper. Daar is jouw boek. There is your book. Dat is zijn huis. That is his house. Dat is haar vader. That is her father. --? --? --? --? --? --? --? --? Dat is de mijne. That is mine. Dat is het jouwe. That is yours. Dat is het zijne. That is his. Dat is de hare. That is hers.
Mijn he Ie gezin. Haar nieuwe huis. Ons kleine land. Onze kleine stad.
My entire family.
Her new house. Our small country. Our small town.
Het is zijn hok. That is his kennel. Ik heb uw kopje. That is your cup.
Het is het zijne. That is his.
Unlike English, Dutch also uses this with reference to persons:
Ik heb het uwe. That is yours. Nee, dat is niet het onze. No, that is not ours. Dit zijn die van jullie. These are yours. De hunne zijn lief. Theirs are nice.
4
de ogen van Marieke

The preposition interrogative
Mary's eyes
to express an
van is used before wie "who"
Nee, dat is niet ons bed. ~ No, that isn't our bed. ~ Dit zijn jullie kinderen. These are your children. Hun huisdieren zijn lief. Their pets are nice.
~ ~
possessive:
Van wie is dit boek?
Whose book is this?
~ ~
I 9.3.31
Other
constructions
for possessives
1
I
d'r/z'n/hun
construction:
9.3.2 Informal: the van construction

I
Jan z'n moeder is ziek.
Jan's mother is sick. My parents' dog is small. lise's cat is dead.
The other frequently used construction, characteristic especially of the spoken language, is the use of the object pronoun preceded by van and the appropriate demonstrative:
Hier is mijn krant. Die van jou is daar. Yours is there. Dat van jou is klein. Yours is small.
Mijn ouders hun hond is klein. Use d'r kat is dood.
In spoken informal language this construction is used with the third person singular or plural.
Here is my newspaper. Zijn huis is groot. His house is large.
Add an -s: Miekes moeder is ziek. Jans vader werkt niet. Hanna's zus studeert.
Mieke's mother is sick. Jan's father doesn't work. Hanna's sister studies.
19.3.2.11 Remarks
The van construction is obligatory with jullie:
Just as in English, an -s can be added to a noun to express possession. The spelling rules apply, as is clear from the examples: no apostrophe unless
the noun ends in a vowel other than -e.
Ons huis is klein, maar dat van jullie is groot.

Our house is small, but yours is large. 2 The van construction is usual after a form of the verb zijn "to be": Dit boek is van mij. Is die auto van jou?
This book
is mine.
Is that car yours? Yes, it is mine.
Ja, die is van mij.

3 The construction
with van is the regular way of expressing the to the English use of "of":
possessive in Dutch, corresponding de
ramen van het huis
the windows of the house
Practice text Op de luchthaven

L
V1
c W
Db
"D <lJ V1 V1
>I
""
::J '"
0 >-
:.c
C N
....
Q) ..r:. .
'"
""
::J o
>-
::J 0
....
""
0 >-
::J 'w
....
..r:.
....
::> if: <lJ > 'Vi V1 <lJ V1 CL

V1 0
C (1:J I
ell .-
10. ::c
C N
10. .!!!. ::c
"D <lJ V1
V1 (1:J
U)
L (/)
I.
.j; .O '+-
C ..N
'+-
nI .&. .N
'+-
10. nI
C .-
j 0
<1\ N C c
0
ell
ell
."5 >
.&.
John: Mieke: John: Mieke: John: Mieke: John:
Pardon. Heeft u een ogenblik? fa, natuurlijk. Kan ik u helpen? Waar is het station? Het is hier beneden. Waar wil u heen? Ik neem de trein naar Den Haag. Daar moet ik ook heen. Komt u met mij mee. Dank u.
'+Qi
Db c
W "D <lJ
V1 V1
Qi '" >E
ell
'" Qi Qi "' .... '" .... ::J E Q) 0 ..r:. ..r:.

>.&. u .&.
'+- Qi > Qi '" Qi '" .... "" ::J '" . 0 ::J

>0 <1\ .&. .&.
'+- '" Q)
'"
Q) ....
'"
> Qi '"
Q) ..r:. .... .&.
Q)
Zij gaan naar beneden en komen zo in het station.
Qi '"
::J
0 >-
John:
Mieke: John: Mieke:
Mijn naam is fohn. Ik kom uit de Verenigde Staten. Bent u een Nederlandse? fa, ik kom uit Den Haag. Vertrekt de trein op tijd, denkt u? De Nederlandse spoorwegen werken erg goed. Onze treinen lopen vrijwel altijd op tijd. In ons kleine land rijden de treinen erg hard, vooral de TGV. Zijn die van jullie in Amerika ook zo snel? Ons land is groot en de treinen zijn misschien minder snel. We kopen hier ons kaartje.
::> if:
<lJ
<lJ c;:::
c (1:J E
<lJ
V1 V1 (1:J
.!!!.
.N .N .N .N
c 0
.!!!. u .N
> X
"D
V1
C :::J 0 c
I
I
+-' VJ
CL
John: Mieke:
Q)
Itc
w
"D <lJ V1
V1
::J >0
E
ell
..r:. ..r:.
""
Q)
O >-
::J
::J
'"
0 >-
::J
Q) ..r:. ....
Ze kopen hun kaartje aan het loket. John: Mieke: Van welk perron vertrekt onze trein? Van perron 7.
::> if: .&.
C (1:JI
E .-
ell
10.
::C
10. "'" nI
.&.
..
ell
ell
..
v
C
::I
0 I U)
V1 Db
' -D
tJ 3i <lJ V1
<lJ L
::1
.j; 1.- .2.
::J 0
.&.
E ell
nI
.&.
ell ::I
<1\
C
0
."5
::J 0
.&.
ell
Ze gaan naar het perron en daar staat hun trein al. Ze stapp en erin en vinden nergens een plaats. Mieke: John:
Van wie is die plaats? Die is zeker vrij. Nee, deze plaats is al bezet. Ik zie de koffer van die heer daar. De trein is vol.
<1\ C
...
0
C. ni
CII
'-
::I 0 C 0
c w
1"D
>-
Q) ..r:.
Q) ..r:.
'"
.... '-
::J 0
Q)
>-
>- ..r:. ....
>Q)
Mieke: John:
::> if: tJ
E "D
(/)
c (1:JI
<lJ V1
V1
.!!!. .
ell
ell
.!!!.
ell
Wat jammer. Wij kunnen op uw bagagezitten. In de mijne zitten glazen. fa, mijn koffer is stevig genoeg voor ons beiden.
At the airport
<lJ
<lJ V1
:a nI
I-
:::J (1:J VJ U)
I
I
..- :.c ...N
""'
.&.
ell
..i
ell
::I .C'I
.N
M
.-
John: Mieke: John: Mieke: John:
C'I M
Excuse me, do you have a minute? Yes, of course. Can I help you? Where is the train station? It is here, downstairs. Where do you want to go? I am taking the train to The Hague.
Mieke: John:
That is where I'm going. Just come with me. Thanks. and arrive in the railway station that way.
2 Fill in the blanks.

Elke: Piet: Elke:
They go downstairs John: Mieke: John: Mieke:
John: Mieke:
My name is John. I'm from the United States. Are you Dutch? Yes, I'm from The Hague. Do you think this train will leave on time? The Dutch railroads function very well. Our trains almost always run on time. In our small country the trains go very fast, especially the TGV.l Are yours in the US this fast too? Our country is big and the trains are maybe less fast. Here is where we have to buy our tickets.
Piet: Elke: Piet: Elke:
Robbie en ik gaan naar Utrecht. 0, wat leuk. Rijden jullie met de auto Robbie? Nee, we gaan met 0, heb jij ook een auto? la, sinds januari. Bezoek je ouders in Utrecht? ouders wonen in Amsterdam, maar de ouders Robbie wonen in Utrecht. We bezoeken ouders. Meneer, is dat koffer? U vergeet hem. la, dat is . Dank u. Graag gedaan!
Mevrouw de Bruin: Meneer Opping: Mevrouw de Bruin:
They buy their ticket at the counter. John: Mieke: Which platform does our train leave from? From platform 7.
Vocabulary
baggge(-), de beide benden daar hard jammer: wat j. kaartje(s), het land(en), het lokt(ten), het luggage both (of us) downstairs there fast too bad ticket country window, counter airport Dutch woman vrij free, not occupied vrijwel altijd almost always het moment platform werken to work, to function stevig trein(en), de vertrekken, vertrok(ken), vertrokken vol voorJJ luchthaven(s), 'de Nederlandse zijn full especially plaats(en), de spoorweg(en), statiQn(s), het de seat railroad train station sturdy train to leave
They go to the platform and their train is already there. They get on the train and they cannot find a seat anywhere. Mieke: John: Mieke: John:
Whose seat is this? It must be free. No, this seat has been taken. I see the suitcase of that gentleman . over there. The train is full. That is too bad. We can sit on your luggage. There is glassware mmme. Yes, my suitcase is sturdy enough for both of us. Exercises
1 Answer the following questions. Voorbeeld: Is dit jouw auto? a b c d e Nee, dat is niet de mijne.! la, dat is de mijne.
Heb jij zijn telefoonnummer? Is dat onze trein? Komt hun bus op tijd? Vertrekt uw trein van perron 7? Stopt onze trein in Den Haag?
nergens ogenblik(ken), perrQn(s), het
nowhere
1 French Train a Grande Vitesse, the European high-speed train
1'0.'.'1 Remarks
1 Irregular spelling vier but veertien, veertig drie but dertien, dertig acht, achttien but tachtig 2 Cardinal numbers Irregular pronunciation zeven,
is [s].
zeventien:
initial sound is [z]; zeventig:
initial
sound
0-10 0 I 2 3 4 5 6 7 8 9 nul
11-20 II elf 12 twaalf 13 dertien 14 veertien 15 vijftien 16 zestien 17 zeventien 18 achttien 19 negentien 20 twintig
10-100 10 tien 20 twintig 30 dertig 40 veertig 50 vijftig 60 zestig 70 zeventig 80 tachtig 90 negentig 100 honderd
100-1.000.000 100 200 300 400 1000 2000 3000 4000 1000 honderd tweehonderd driehonderd vierhonderd duizend tweeduizend drieduizend vierduizend een miljoen
zeven, zeventien, zeventig: often the stressed [e] is pronounced as [0] Le. zeuven, zeuventien, zeuventig (pronounced but not
normally written this way). This pronunciation only occurs in the Netherlands, and is used to avoid confusion with negen.
een
twee drie vier vijf zes zeven acht
3 Honderd - duizend honderdeenenzestig duizend drie

one hundred (and) sixty-one one thousand (and) three
These examples show Dutch does not add een to honderd and duizend, nor does it add en between hundreds and rest of number or thousands and rest of number.
Splitting up the different sections of long numbers
negen 10 tien
1.000.000een miljard
Thousands, hundreds separated from the rest: 1.333 12.467 duizend driehonderd twaalfduizend drieendertig zevenenzestig
The unit is placed before the ten!
vierhonderd
21 eenentwintig 22 tweeentwintig 23 drieentwintig 5 A period separates each set of three numbers; a comma is used for the decimal point:
2.024.789
2,024,789 47.6
absolutely nothing
47,6 0,0 nul komma nul
6~19
1'0.2.'1 Exceptions
eerste eerste and achtste and derde ~ ~ -ste ending not based on the cardinal number
tweede ~ spelled with double ee, even though the [e) sound occurs in an open syllable. The reason is because twee is spelled with double ee to begin with.
Every language has its own unique "reflection" of the world.
Ordinal
numbers
Upwards of 20
1'0.2.21 Remarks
In a compound number only the last receives the ending.
1-19 Cardinal number + -de ending Ie 2e 3e 4e Se 6e 7e 8e ge IOe lie 12e 13e 14e ISe 16e 17e 18e 1ge eerste tweede derde vierde vijfde zesde zevende achtste negende tiende elfde twaalfde dertiende veertiende vijftiende zestiende zeventiende achttiende negentiende
Cardinal number + -ste/-de twintigste dertigste veertigste negenvijftigste zevenenzestigste honderdste honderd eerste honderd vijftiende honderd vierenveertigste duizendste duizend eerste duizend tweehonderdste miljoenste
Ordinal numbers are commonly abbreviated: llde, but mostly nowadays you find le, lle.
sometimes you see lste or
20e JOe 40e Sge 67e IOOe IOle IISe 144e I.OOOe I.OOle 1.200e
I.OOO.OOOe
Dates In dates, Dutch ordinarily uses a cardinal number:
een januari
vrijdag, veertien op zevenentwintig februari maart
the first of January,January first Friday, February fourteenth on the twenty-seventh of March
Although occasionally ordinals are used as well: Het is vandaag de achtste april. Today is the eighth of April. De vijftiende mei valt dit jaar op een dinsdag. The fifteenth of Mayfalls on a Tuesday this year.
When the month is not given, ordinal numbers are obligatory:
I.OOO.OOO.OOOe miljardste
vrijdag de dertiende Friday the thirteenth De vijftiende valt dit jaar op een zondag. The fifteenth this year is on a Sunday. Wanneer heb je exam en? When is your exam? On the twenty-seventh.
Op de zevenentwintigste.
The normal way of writing dates is to use the numeral, which then precedes the name of the month. Note carefully that this order is kept when the date is written entirely in numbers:
Used in the plural only when the individual units are emphasized and when they are not preceded by a definite number. When preceded by a definite number, the singular form is used.
25 juni 1997 (25-6-1997) 4 juli 2001 (4-7-2001)
June 25, 1997 (6-25-1997) July 4, 200 I (7-+-200 I)
Before 2000, the year is commonly expressed in hundreds: 1492 1999
veertien (honderd) tweeennegentig negentien (honderd) negenennegentig
Wij berekenen een afstand, lengte, breedte in centimeters, meters en kilometers en gewichten in kilo's en grammen of in ponden. We measure a distance, length or width in centimeters, meters and kilometers and weights in kilograms and grams or in pounds. Wij meten water in liters. We measure water in liters.
but:
After 2000, the year is expressed in thousands for the time being. Dutch usually does not express a number like 2200 in hundreds, but in thousands and hundreds: tweeduizend tweehonderd.
2001 2035
tweeduizend een tweeduizend vijfendertig
Dat is dan vijftig euro samen. That is fifty euro all together. Dat kost vier euro, vijfendertig (cent). That costs four euro and thirty-five cents. Brugge is twintig kilometer van Oostende. Bruges is twenty kilometers from Ostend. drie kilo sinaasappels en honderd gram suiker. three kilograms of oranges, and a hundred grams olsugar vier pond appels four pounds of apples drie liter melk three liters of milk
(Or twintig vijfendertig, perhaps, it is still impossible to say how this will develop in the future.)
Units of currency, measures and time

1'0.4,'1 Currency
Before the introduction of the euro, the unit of currency was different for the Netherlands and Belgium. Belgium had the Belgian frank and the Netherlands had the gulden. There were colloquial names for some of the coins or notes, but that will change with the euro. In what way it will probably affect the Dutch language is not clear yet. The symbol for the euro is .
I ""
1'0.4.21 Measures length: liquid volume: weight: centimeter, liter meter, kilometer
kilo, gram, pond and ons

kilo
Note: in case of weights and measures, the noun follows immediately after the unit of measurement, without any joining preposition as in English: vijf kilo kaas twee liter melk five kilos of cheese two liters of milk
on Mondays, on Tuesdays, on Wednesdays, Fridays, on Saturdays, on Sundays
on Thursdays, on
Elke dag, elke week, elke maand, elk jaar Each day, each week, each month, each year Om de twee dagen, om de vier weken, om de zes maanden Every other day, every fourth week, twice a year Een keer per week, twee keer per maand, drie keer per jaar Once a week, twice a month,three times per year
One pound = approximately 450 grams Een kilo = approximately 2.2 pounds
One OUlJce = approximately
25 grams
Een ons
=approximately
100 grams
1'0.4.31 Time Er zijn twaalf maanden in een jaar. There are twelve months in a year. Er zijn 365 dagen in een jaar. There are 365 days in a year.
Een jaar heeft 52 weken. One year has 52 weeks.
1'0.4.41 By the way

Many expressions of time and number' seem unpredictable idiomatic from the point of view of English: and thus
Zij zijn met z'n tweeen. Wij zijn met ons drieen. De hoeveelste is het vandaag?
van 25 euro?
There are two of them; they're

a twosome.
There are three of us; we're a

threesome.
What's the date today?

Do you have change for 25 euros? this week a week from Friday in two weeks
De Tijd: "de tijd vliegt snel, gebruik hem wel". The Time:
Hebt
u terug
"time flies quickly,use it well".

de dag: de ochtend/de '5 ochtends/'s morgens morgen ~
vanochtend/vanmorgen
vandaag
deze week vrijdag over een week
de dag
the day
today
vanochtend vanmorgen this morning vanmiddag this afternoon vanavond this evening
over veertien dagen over een maand of drie
in two or three months around ten years about five apples about five apples
r
" 41
>..
{ de de
'5 ochtends ochtend morgen '5 morgens in the morning '5 middags in the afternoon '5 avonds in the evening
een
jaar
of tien
1)0 I Q) "CI..c .... > c 0 .;:
-a
bO
the morning. de middag the afternoon de avond the evening
een stuk of vijf appels ongeveer vijf appels
Note: the last examples express an approximate number and they do so by using the unstressed een, "a", and not the stressed een "one". Practice text Annotations strange, weird, crazy still
L-5
de nacht
the night
'5 nachts
at night
vannacht
tonight
Die gekke juffrouw Boggemog Die gekke juffrouw Boggemog Injonuorislooptzij nog.
'5 maandags, elke dinsdag, '5 woensdags, elke donderdag, '5 vrijdags, '5 zaterdags, '5 zondags
In februari staat zij op, en stopt haar wasje in het sop. In maart trekt zij haar jasje aan. om even naar de kerk te gaan.
to get out of bed puts - laundry - soapy water
Pieter Penning: Lokettiste: Pieter Penning: Lokettiste: Pieter Penning: Lokettiste: Pieter Penning: Lokettiste: Pieter Penning: Lokettiste: Pieter Penning: Lokettiste:
to put on
just (implies short while) church come back home

again - a little while
En als zij thuiskomt in april, dan is het weer een poosje sti/. En in de mooie maand van mei, dan springt zij touwtje in de wei. In juni heeft ze nog geen haast. Dan spreekt ze met meneer hiernaast. In juli speelt ze met haar kat. en stopt haar ene voet in bad. En in augustus als het moet, dan wast zij ook haar andere voet. En in september heeft ze 't druk. Dan sc;heurt ze de kalender stuk.
to jump rope - meadow

to be in a hurry next door
Hoe laat begint die? Nou, die begint am 15 uur, meneer. En zijn er nag goede plaatsen? fa, er zijn nag enkele goede plaatsen. Hoeveel kosten die? Die zijn 40 per plaats. Dan wil ik er twee vaor zondagmiddag, 2 oktober. Dat is dan 80. Hier is een briefje van 1DO. Dit zijn de twee kaartjes: op rij E, plaatsen 5 en 7, en hier heeft u 20 terug. Dank u wel. Tot uw dienst, meneer.
At the theater box office

foot
Pieter Penning: Saleswoman:
other
to be busy tear to pieces, pun on "scheurkalender", a calendar from which you tear off one sheet each day
Pieter Penning: Saleswoman: Pieter Penning: Saleswoman: Pieter Penning: Saleswoman: Pieter Penning:
Good evening. Do you have any seats left for the performance on Saturday night? No, sir, all seats for Saturday night are sold out, but we do have seats for the matinee on Sunday. At what time does it start? Well, it starts at 3:00 p.m., sir. And are there any good seats left? Yes, there are a couple of good seats left. How much are those? They are 40 per ticket. Then I would like to have two of them for Sunday afternoon, October 2nd. Your total is 80. Here's a 100 note. These are your two tickets, row E, seats 5 and 7, and here is 20. Thank you very much. You are welcome, sir.
In een cafe rond half oktober vraagt zij een koffie aan de ober. En in november drinkt ze 't op en haalt haar wasje uit het sop. En in december slaapt ze in met dekentjes tot aan haar kin.
middle of
she drinks it up. to take from to fall asleep blankets - chin
Saleswoman: Pieter Penning: Saleswoman:

Pieter Penning: Saleswoman:
Note: the names of the months and days of the week are not written with a capital letter in Dutch! Aan de kassa van het theater Pieter Penning: Lokettiste:
Exercises 1 Questions on the texts. Wanneer slaaptJuffrouw Boggemog? Wat doet zij in mei? Wat drinkt zij in november? Hoeveel kaartjes wil Pieter voor de voorstelling?
Goedenavond. Heeft u nag plaatsen vrij vaor de voorstelling op zaterdagavond? Nee meneer, alle plaatsen op zaterdagavond zijn uitverkocht, maar we hebben nag plaatsen voor de matinee op zondag.
Wanneer Hoeveel 2 Answer Wanneer
zijn er nog plaatsen moet hij betalen the following
vrij?
1
voor de kaartjes?
examen(s), het gek
exam
opdrinken, dronk(en) op, heeft opgedronken (sep)
to drink up
'1 crazy, strange
questions. de week en in het weekend?

I
sta jij op tijdens
gewicht(en), het gram(men), de halen
weight gram to get next door to fall asleep
Wat eet jij 's ochtends, 's middags en's avonds? Wat doe jij vanavond? Hoe vaak doe jij aan sport? Doe je je was elke week, om de twee weken, .. .? Wanneer studeer je Nederlands? Wanneer ontdekte Columbus Amerika? In welk jaar werd Belgie onafhankelijk? Wanneer vierden wij het 200-jarige bestaan van de VSA?
opstaan, stond op, is opgestaan (sep) overdag per pond(en), het poos(pozen), de slapen, sliep/ sliepen, heeft geslapen sop(pen), het spreken, sprak! spraken, heeft gesproken stoppen in stukscheuren (sep)
suiker(s), de thuiskomen, kwam/kwamen
to get up during the day per pound break, period of time to sleep
hiernaast
inslapen, sliep(en) In, IS ingeslapen jaar(jaren), het keer
year time(s) kilometer chin coffee, cup of coffee counter salesman at

counter
Vocabulary Maanden van het jaar januari februari maart april

mel juni Dagen van de week
I kilometer(s), de Months of the year

I
soapy water to speak
kin(nen), de July August September October November

December
I
January February March April May

June
juli augustus september oktober november

december
koffie(s), de
loket(ten), het lokettist(en), de
to put in to tear in pieces

sugar to come back home
lokettiste(s), de
saleswoman at counter
Days of the week
maand(en), de Friday Saturday Sunday

I
month matinee to measure
maandag dinsdag woensdag donderdag aantrekken, trok aan, heeft aangetrokken (sep) afstand(en), de ander
avond(en), de bios coop (bioscopen), de
Monday Tuesday Wednesday Thursday to put on
vrijdag zaterdag zondag
thuis, is thuisgekomen touw(en), het touwtje springen uitverkocht voet(en), de voorstelling(en), de was(-), de wassen, waste(n),
heeft gewassen weer wei/weide (en)/ (n/s), de agam meadow
matinee(s), de meten, mat/maten, heeft gemeten meter(s), de
rope to jump rope sold out foot performance laundry to wash
meter afternoon
briefje(s), het deken(s), de dienst(en), de
banknote blanket servICe to be busy

I
middag(middagen), de nacht(en), de
nog ochtend(en), ongeveer
I
distance other
evemng movie theater
night
still de' mornmg approximately
druk: het druk hebben

enkele even
a few for a little while, just
hij kookte wij kookten
hij hoorde wij hoorden jullie hoorden zij hoorden
jullie kookten zij kookten
1".2.21 Tor D?
The choice of t or d as the sign of the past is automatically the consonant in the infinitive. determined by
Weak and strong verbs The verbs in all Germanic languages can be divided into two major classes according to whether:
1 the past tense is formed by the addition of a suffix to the stem to reside wonen resided woonde(n) (has) resided (heeft) gewoond
1 The endings -te, -ten are used after voiceless consonants (t, k, f, s, ch, pi. A handy way to remember them is with the word 't kofschip, a name for an old type of sailing vessel. Infinitive hopen kloppen Translation
=weak
past Simple singular

hoopte klopte praatte zette rookte strafte fietste lachte
Simple past plural hoopten klopten praatten zetten rookten straften fietsten lachten
to hope to knock to talk to set to smoke to punish to cycle to laugh
or
2 the past tense is formed by a vowel change in the stem itself to sing zingen
praten
=strong
zetten roken straffen fietsen
sang zong
(has) sung (heeft) gezongen
Past tense of weak verbs
lac hen
111.2./1ormation of the simple past F

The past tense of weak verbs is formed by adding + or -d- to the stem of the verb, and then the endings -e for the singular and -en for the plural. Simple past
0
Notice that since -tt- is a spelling convention and pronounced like single t, and -n is dropped in ordinary speech, praten (infinitive) - praatte (simple past, singular) - praatten (simple past plural) are all pronounced alike. 2 The verbs that do not have any of the above consonants in their infinitive take a -de/-den ending:
Infinitive Translation Simplepast singular bestelde bouwde Simplepast plural bestelden bouwden
=stem + tId + e(n)

to cook horen ik hoorde jij hoorde to hear
koken ik kookte jij kookte
bestellen bouwen
to order to build
naaien studeren schudden leggen
to sew to study to shake to lay
naaide studeerde schudde legde
naaiden studeerden schudden
The -t ending is used when the final consonant of the stem is any of the consonants in 't kofschip, provided it is the same consonant in the infinitive. The -d ending is used for all other weak verbs. there is no difference between -t and -d at the
2 legden
3 Verbs with v or z in the infinitive also add the endings -de, -den, but
these endings are added to the stem of the verb:
Inftnitive
Note: 1 In pronunciation end of the word.
Translation
Stem
Simple past singular leefde geloofde reisde glansde
Simple past plural leefden geloofden reisden glansden
2 Since doubled letters may never stand at the end of a word in Dutch, no -t or -d is added to verbs whose stems already end in -t or -d:
praten to talk antwoorden to answer
praatte/praatten talked antwoordde/antwoordden answered
gepraat hebben to have talked geantwoord hebben to have answered
leven geloven reizen glanzen
to live to believe to travel to shine
leefgeloofreisglans-
The explanation of this is the familiar rule that the letters v and z may not close a syllable. The pronunciation does not follow this, however, and the past-tense forms at the right are pronounced as 'leevde', 'geloovde', 'reizde', 'glanzde'.
PRESENT TENSE, INFINITIVE kloppen hopen zetten praten (/) (/) pakken LJ.J roken -' LJ.J () 6 straffen > missen fjetsen kuchen to knock to hope to set to talk to pack to smoke to punish to miss to cycle to cough
PAST TENSE
PAST
PARTICIPLE
0] D 0
CD 11e
1".2.31 By the way

Most Dutch speakers in the Randstad area pronounce the sound spelled g identical with that spelled ch, which would make it seem as though a verb like leggen ought to have ending -te, as does lachen. The -de ending, however, reflects the fact that for many Dutch speakers, particularly in the southern provinces and in the whole of Dutch-speaking Belgium, the sounds g (voiced) and ch (voiceless) are as sharply distinguished from each other as are v and f, or z and s.
D ~
0
C]J U~
I I I I I I I I I I I I I I I I I
I r
rr-=p] ''-------
CJJ-
D~
ge CJ] L1
~
OJ
C]J':---
krabben
to scratch
schudden to shake baden to bathe leggen 0 LJ.J volgen () to lay to follow
I
:
The past participle

The past participle in Dutch consists of the stem of the verb plus either d or t, and a prefix ge-: past participle =ge- + stem + d/t
6 >
leven reizen (allothers)
to live to travel
ge
o~
D
CD/we
~cil
F~-.;l L__SJ
t~--"TI
!
I
:
I
:
The present
perfect
Crazy about traveling Lia: Roos: Lia: Roos: Lia: Roos: Lia: Have you traveled often? No, because I have always worked. Is traveling so much fun? Yes, I have learned a lot about other countries on my trips. Have you met many people from other countries? Of course, we stayed on farms or in bed and breakfasts. The people cooked the local food for us. What did you talk about then? We talked about politics, culture, language, etc. Sometimes, we went out to drink with our host and hostess. Then they ordered local beers for us. After our trips we always followed the news about the countries that we visited. That sounds like fun. You have widened your horizon by traveling. Maybe I will do that also with my husband once we retire.
The present perfect tense consists of the past participle of the verb accompanied by the appropriate form of the auxiliary verb hebben/zijn (English "I have talked"): Present perfect = Hebben/zijn . . . ge- + stem + d/t
Note: The greatest difference from English, however, is the fact that the auxiliary verb and past participle do not normally stand next to each other. In a regular sentence the auxiliary verb stands immediately after the subject (or second in the sentence, see remarks on word order in Chapter 5), and the participle always stands at the end of the clause. Hij heeft een huis gebouwd. Heb je vaak met haar gepraat? Ik heb hem vaak in de stad in de bibliotheek ontmoet. Gisteren heeft ze wat aardappelen gekookt.
He has built a house.
Roos:
Have you talked to her often? I have met him often in the city in the library.
She cooked some potatoes yesterday. We ordered the grocer's. some cheese at
Exercises 1 Put the verbs in parentheses in the present perfect. Hij (geloven) mij nooit elke keer dat ik hetzelfde verhaal herhaalde. Hij (ontkennen) altijd dat hij mij vroeger wel
op zijn broer en (vertellen) dat aan iedereen. Dat ik van zijn broer hield, (erkennen) hij niet. geloofde. Hij (beschuldigen) mij van de moord
Bij deokruidenier hebben wij wat kaas besteld.
Practice text
Gek op reizen Lia: Roos: Lia: Roos: Lia: Roos: Lia: Heb jij vaak gereisd? Nee, want ik heb altijd gewerkt. Is reizen zo leuk? la, ik heb veel over andere landen geleerd op mijn reizeno Heb jij vee! mensen ontmoet uit andere landen? Natuurlijk, wij hebben altijd in boerderijen of pensions gelogeerd. De mensen kookten het lokale eten voor ons. Waarover hebben jullie dan gepraat? Wij praatten over de politiek, cultuur, taal, enz. Soms gingen wij iets drinken met onze gastheer en gastvrouw. Dan bestelden zij lokale bieren voor ons. Na onze reizen hebben wij altijd het nieuws over de landen die we bezochten gevolgd. Dat klinkt leuk. Door reizen heb jij jouw horizon verbreed. Misschien doe ik dat oak we! eens met mijn man als wij met pensioen gaan.
Translation
Whenever I repeated the same story to him, he never believed
me. He always denied that he had believed me before. He accused me of his brother's loved his brother murder and told everyone about it. That I is something he didn't want to recognize.
2
III
Translate into Dutch. Els traveled to Leiden, and took these pictures of the historic buildings there. She developed them herself. Yes, Leiden has beautiful buildings. How much did you pay her? I haven't paid for the pictures. She didn't expect any money -I've already explained that. But I thanked her for the pictures. Where did you meet Els? I met her on a trip to Belgium. We traveled together and talked a lot. I promised her a letter.
Ton: Leen: Ton: Leen: Ton:
Roos:
Leen: Ton: Leen: Ton: Leen: Ton: Leen: Ton: Leen:
And have you sent a letter? I sent a long letter last week - no, two weeks ago. And she answered yesterday. I put her letter on the table this mornmg. That's her reply. She thanked me for the trip to Amsterdam. That is nice. Did you take a boat tour? No, we bicycled from here to Amsterdam. We took small, narrow roads with little traffic. And in Amsterdam, you ordered a beer on a terrace? Yes, but more than one. All the way to Amsterdam! A long trip by bicycle.
ontwikkelen pensioen(en), het pension(s), het [pasjo] politk(-), reizen samen smal straffen studeren sturen de
to develop retirement bed and breakfast politics to travel together narrow to punish to study to send
taal (talen), de tocht(en), de uitleggen (sep) vaak verbreden verkeer(-), het verklaren verwachten weg (wegen), de wonen
language trip to explain often to widen traffic to explain to expect road, way to reside
Vocabulary
antwoord(en), het antwoorden bedanken beloven bestellen
bezoeken, bezocht(en), heeft bezocht boerderij(en), de farm boat boat tour hopen hQrizon(nen), de klinken, klonk(en), to build culture heeft geklonken kloppen kruidenr(s), to admit, recogmse eten(-), het fietsen foto('s), de gastheer( -heren), de food to cycle photo host lachen, lachte/ lachten, heeft gelachen leren leven lokaal naaien to learn to live local to sew de to knock grocer to laugh 0 to hope horizon to sound answer to answer to thank to promise gastvrouw(en), de hostess building ago to believe yesterday to shine to repeat historical
gebouw(en), het geleden geloven gisteren glanzen herhalen historisch
to order to visit
boot (boten), de boottoer( -toeren), de bouwen cultuur (culturen), de erkennen
Infinitive
Simplepast singular- plural to stay to offer to bend to tie to send to take to give to lie to carry to let to help bleef/bleven bood/boden boog/bogen bond/bonden zond/zonden nam/namen gaf/gaven lagllagen droeg/droegen lietJlieten hielp/hielpen
Pastparticiple
blijven 2a 2b 3a 3b 4 bieden buigen binden zen den nemen geven liggen dragen laten helpen
gebleven geboden gebogen gebonden gezonden genomen gegeven gelegen gedragen gelaten geholpen
Simple past
The simple past tense of strong verbs is indicated by some difference from the present in the vowel of the stem. First, let us note how a typical strong verb is conjugated in the past: zingen to sing
Sa Sb
6
7a 7b
Present ik zing jij zingtJzing hij zingt wij zingen jullie zingen zij zingen jij
Simplepast
I sing
you sing
ik zong jij zong hij zong wij zongen
I sang
you sang
8 8a 8b
Minor groups, represented hangen bewegen to hang to move
by only a few members each: hingen/hing bewoog /bewogen zwoer/zwoeren gehangen bewogen
he sings
we sing you sing
he sang
we sang
8c
zweren
to swear
jullie zongen
zij zongen
you sang they sang
gezworen
they sing
Note 1: The simple past of classes 4 and 5 has a short vowel in the singular but a long vowel in the plural.
The singular of the simple past tense is simply the stem without any ending, the past tense being indicated in this case by the change from i to o.
Vowel changes in the stem

There are a number of different ways in which the vowel of the stem might change. By an old tradition, in the Germanic languages we arrange these in seven classes, each illustrated here with one verb. The past participle has the prefix ge- and, like the English strong verb "given" ends in an -en. 0
and
Jag bad
la......gen ba..... 'detl da.. . .. ge n
just like da9
we,g god
we.... gen
o.... -den
Note 2: A few other strong verbs present slight irregularities:
verliezen komen houden eten worden.
to lose to come to hold to eat to become
verloor Iverloren kwam Ikwamen hield Ihielden at laten werd Iwerden
verloren gekomen gehouden gegeten geworden
But here you find two verbs that look similar in the infinitive, but one of them is strong and one weak: hopen to hope lopen to run or to walk hoopte/hoopten hoped liep/liepen ran walked heeft gehoopt hoped heeftlis ran walked gelopen
Note 3: verliezen: usually hebben is used. zijn is also used in spoken language, or in the expression: iemandliets uit het oog verliezen (to lose track of someone). vergeten: hebben or zijn depends on the meaning: hebben if vergeten means: not to think about something:
Conjugation
with hebben or zijn?
1 Many verbs are conjugated in the perfect tense with the verb zijn
rather than with hebben. Such verbs are those which indicate a change of place or state, provided they are intransitive (i.e. can take no object):
Ik heb mijn paraplu vergeten.
I forgot my umbrella.
Hij is op de grond gevallen.
zijn, if vergeten means: to lose from one's memory:
He fell on the floor (he has fallen. . .). She died in Rotterdam.
Hij is de naam van zijn kleinzoon vergeten. He forgot the name of his grandson. A complete list of all the strong verbs used in this text is to be found on page 282. Although the total number of strong verbs in the Dutch language is smaller than the number of weak verbs, many of the most common verbs are strong. Since there is no foolproof way of predicting the past tense of a given strong verb, the principal parts (infinitive - simple past - past participle) must be learned with each verb. In all the vocabularies, the past tense and past participle forms are supplied for each strong verb. Principal parts of weak verbs, since they are regularly predictable, are given only in the case of irregular verbs.
Note: The infinitive gives no hint as to whether a verb is weak or strong. However, when verbs are strong, one can find recurring patterns within each class of strong verbs. Here you find a recurring schrijven: rijden to drive schrijven to write pattern among two strong verbs rijden and
III
Zij is in Rotterdam gestorven.
2 With verbs indicating a specific means of locomotion use zijn if the destination is specified or implied, hebben if it is not:
a
Wij zijn naar de stad gelopen. We (have)walked down town. Wij hebben de hele dag gelopen. We walked all day.
Ik ben naar de stad gereden.
I drove down town.

Ik heb nooit in zijn auto gereden. I haveneverdriven his car. c Ik ben naar Amsterdam I flew to Amsterdam. Ik heb nooit gevlogen.
I have never been in a plane.
gevlogen.
reed/reden drove schreef/schreven wrote
heeftlis driven
gereden
heeft geschreven written
Nearly all verbs which take zijn in the perfect tense are strong. The verbs blijven and zijn, though they show no change of place or state, also take zijn:
The past participle
without ge-
Hij is thuis gebleven. He (has) stayed home. Wij zijn nooit in Friesland geweest. We have never been in Friesland.
S"''/>.
When the infinitive of a verb starts with be-, ge-, er-, her-, ver- or ant-, the past participle of that verb does not take ge-, whether the verb is weak or strong: beginnen beamen to begin to confirm to cure to believe begon/begonnen beaamde Ibeaamden genas/genazen geloofde Igeloofden ervoer/ervoeren erkende/erkenden herlas/herlazen herhaalde Iherhaalden verloor/verloren vertrouwde Ivertrouwden onthield/onthielden ontdekte/ontdekten is begonnen heeft beaamd
.-{' ~'\.
genezen h-~, geloven

/
..--
is genezen heeft geloofd heeft ervaren heeft erkend heeft herlezen heeft herhaald heeft verloren heeft vertrouwd heeft onthouden heeft ontdekt
"hier Ylaar toe

'(\ '\(>. 'I, ~'/>.
&~
'l7Qdr ./1.
ervaren erkennen herlezen herhalen
'co
to experience to recognize to reread to repeat to lose to trust to remember

to discover
-21"",-"",--
---""'--.
Ik ben ... gelopen Hij is ... gefietst
Zij zijn ." gevlogen
verliezen vertrouwen onthouden
~
~fl, :t)OOit
u.v,i' ee'(\
ontdekken
Z'17QZ
lYl A.
Notes:
~.". <?
,# 4' q II \\\ .".""""'"
-----~. ~V,
.-. ~
~
.
III
The prefix er- occurs in only two verbs: erkennen to admit ervaren to experience her- always adds a meaning of "again" to the verb: herbouwen to rebuild herrijzen to rise again
~'ii> fl 41 ~
'"",=-==~
Ik heb ... gelopen
Hij heeft ... gefietst
Zij hebben
... gevlogen
Practice text De weg kwijt! Gisteren ging ik naar Amsterdam, want ik wilde daar een tentoonstelling bekijken in het Rijksmuseum. Alles verliep vlot met het openbaar vervoer: de trein en de tram. Toen ik op het Damrak kwam, dacht ik dat het leuk was om de rest van de weg te voet te doen. Ik liep in de richting van het Rijksmuseum. Na een kwartier zag ik geen enkele wegwijzer voor het museum en ik begon me zorgen te maken. De straten werden stiller en de huizen waren niet meer die van de binnenstad, met mooie gevels, maar moderner. Uiteindelijk wist ik dat ik verdwaald was. Er was niemand op straat tot ik aan het kruispunt kwam. Daar zag ik een man in een vrachtwagen die zeker wel goed de stad kende. Ik riep naar hem en hij legde de motor sti!. Hij wees me de weg op een kaart en gaf mij de kaart. Ik was niet zo ver van het Rijksmuseum, maar het was niet makkelijk om de kaart te lezen. Enkele kruispunten verder zag alles er herkenbaar uit. Ik vroeg een oude dame of zij mij kon helpen. "fa, hoor," zei ze. "Ik kom net van het Rijksmuseum. U gaat hier rechtdoor en gaat linksaf op het tweede kruispunt. Daar ziet u een beetje verder verkeerslichten en daar gaat u rechtsaf Tweehonderd meter verder ziet u het museum clan de rechterkl1nt." Ik voerde haar instructies nauwkeurig uit en opeens, ik geloofde het nauwelijks, stond ik voor het museum.
I went to Amsterdam yesterday, because I wanted to visit an exhibition in the Rijksmuseum. Everything went smoothly with public transportation: the train and the streetcar. When I arrived at the Damrak, I thought it would be nice to walk the rest of the way. I walked in the direction of the Rijksmuseum. Fifteen minutes later, I couldn't see any signs for the museum and I started worrying. The streets became quieter and the houses weren't like those of the old city center anymore; they had beautiful gables, but were more modern. Eventually I knew that I was lost. There was no one in the street, until I came to an intersection. There I saw a man in his truck who must know the city very well. I called out to him and he stopped his engine. He showed me the way on a map and gave me the map. I wasn't that far from the Rijksmuseum, but it wasn't easy to read the map. A few intersections further, everything started looking more familiar. I asked an elderly lady if she could help me. "Of course," she said. "I've just come from the Rijksmuseum. You go straight here and then left at the second intersection. There you will see traffic lights a little further and there you go right. Two hundred yards further, you see the museum on your right." I followed her instructions carefully and all of a sudden, I could hardly believe it: there was the Rijksmuseum.
Exercises 1 Rewrite the following paragraph in the simple past. Ik ben in Brugge en zoek naar het Guido Gezeliemuseum.1 Het ligt in het centrum van de stad, maar buiten het toeristische deel. Ik kom van het station en kijk op de kaart. Het lijkt simpel: door het Minnewaterpark, langs het Begijnhof, naar de Onze Lieve Vrouwkerk en vandaar naar de markt. Dan wordt het moeilijker. Een man wijst me de weg, maar ik verdwaal in de wirwar van straatjes en kom bij de molens terecht, zonder het Guido Gezellemuseumgezien te hebben! Enkele kinderen rijden op een fiets langs de vesten, dus ik ga naar hen en vraag de weg. Ze zijn erg vriendelijk en lopen samen met mij naar de Rolweg. Eindelijk zie ik het huis waar Gezelle woonde.
2 Write the sentences below in the present perfect using hebben or zijn. a b c d e Gisteren (rijden) wij naar Maastricht. We (lopen) de hele dag rondo Vorige winter (schaatsen) wij tot in Leeuwarden. Mijn haar (worden) dertig centimeter langer. Wij (vliegen) in minder dan zes uur naar Zaventem, de luchthaven van Brussel!
Vocabulary
beamen bekijken, bekeekl bekeken, heeft bekeken
bieden, bood! 0 boden, geboden hebben binden, bond! bonden, heeft gebonden 1Guido Gezelle (1830-99), Belgian poet. to tie to offer buigen, boogl bogen, heeft gebogen deel(delen), het part, section to bend to confirm binnenstad (binnensteden), de
old center of
town
to look at
blijven, bleef/bleven, is gebleven
to stay
eindelijk
finally, eventually
opns
all of a sudden
vervoer(-), het
transportation canal, boulevard to fly
wegwijzer(s) de wijzen, wees/wezen, he eft gewezen winter(s), de
street sign to show
ervaren, ervoer/ ervoeren, heeft ervaren fiets( en), de genezen, genas/ genazen, heeft genezen gevel(s), de herkenbaar herlezen, herlas/ herlazen, heeft herlezen instructie(s), de kaart(en), de kruispunt kwartr(en), (en), het het
to experience
openbaar rechtdoor
public straight forward de right side to the right rest, leftover direction to call
vest(en), de
winter confusion certainly to send
vliegen, vloogl vlogen, heeft/is gevlogen vlot
bicycle to cure
wirwar, de zeker smooth, fluent on foot previous, last de truck friendly zenden, zondl zonden, heeft gezonden zonder zorgen: zich zorgen maken
rechterkant(en), rechtsm; rest(en), de
gable recognizable to reread
richting(en), de roepen, riep/riepen, heeft geroepen schaatsen simpel
te voet vong vrachtwagen(s),
without to worry
to skate simple to die
vriendelijk
instructions map, card intersection quarter of an hour along to lie
sterven, stierf/ stierven, is gestorven stilleggen (sep) terechtkomen, kwam terechtl kwamen terecht, is terechtgekomen
to switch off to land
langs liggen, lagllagen, heeft gelegen lijken, leeklleken, heeft geleken linksm; lopen, liep/liepen, heeft/is gelopen makkelijk modern molen(s), de nauwkeurig niemand ontdekken onthouden, onthield/ onthielden, heeft onthouden
to appear to the left to walk, to run easy modern mill careful, precise no one to discover to remember
toeristisch uitrindelijk vallen, vieVvielen, is gevallen vandaar verdwalen
touristic eventually to fall
from there to lose one's/the way
verkeerslicht( en), het verliezen, verloor/ verloren, heeft verloren verlopen, verliep/ verliepen, is verlopen vertrouwen
traffic light Q
to lose
to expire to trust
1/3.1.31 Mixed, with weak past but strong past participle bakken lachen heten scheiden bakte/bakten lachte/lachten heette/heetten scheidde/ scheid den waste/wasten heeft gebakken heeft gelachen heeft geheten heeft gescheiden heeft gewassen to wash to fry, to bake to laugh to be called to separate
wassen
Irregular verbs
In addition to the strong and weak verbs in Dutch, there are a few verbs, both strong and weak, that show a variety of irregularities.
113.1.41The two most common verbs also form their past tense and past participle irregularly hebben had/had den was/waren heeft gehad is geweest to have to be
1/3.1./1 Strong verbs doen slaan staan zien gaan weten deed/deden sloeg/sloegen stond/stonden zag/zagen ging/gingen wist/wisten heeft gedaan heeft geslagen heeft gestaan heeft gezien is gegaan heeft geweten to do to hit to stand to see to go to know
zijn
Note: zijn, zien ~ short vowel in the singular and long vowel in the plural of the simple past.
Gisteren zag hij ons in de bioscoop, maar wij zagen hem niet. He saw us at the movie theater yesterday, but we didn't see him. zijn ~ like English, the singular takes an s, and the plural an r (see: was/were)
The past perfect

1/3.1.21 Showing a change of vowel but having a weak past participle
brengen denken kopen vragen zoeken zeggen bracht/brachten dachtldachten kochtlkochten vroeg/vroegen zochtlzochten zei/zeiden heeft gebracht heeft gedacht heeft gekocht heeft gevraagd heeft gezocht heeft gezegd to bring to think to buy to ask to look for to say CII
simple past of hebben/zijn + ge-stem of action verb -d/t/en/n Hij was naar Parijs gegaan. He had gone to Paris. The past perfect tense is formed by using the past tense of the auxiliaries hebben or zijn and the past participle of the action verb. Ik had een brief geschreven. Had ze dat al gehoord? Zij waren nog niet gekomen. Hij was naar Wassenaar gegaan. I had written a letter. Had she already heard that? They had not come yet.
He had gone to Wassenaar.
Use of the tenses

Although the Dutch ik schreef has been rendered here by "I wrote" and ik heb geschreven by "I have written", the Dutch usage of the simple past and perfect tenses does not correspond as closely to English usage as we imply by this.
Wij zijn al twee maanden in Nederland.

We have been in the Netherlands for two months.
Ik wacht al een uur op jet
I have been waiting an hour for you!

Hij is al jaren weg. He has been gone for years. Note: Dutch uses the perfect tense more, and the simple past correspondingly less than English.
1/3.3./1 Simple past

Like English, Dutch uses the simple past for narration in the past: of a series of events
1'3.3.31 Past perfect

The past perfect is used for an event that takes place in the past before another past event takes place. In this respect Dutch and English correspond with each other. Hij had de was gedaan, toen zij telefoneerde. He had done the laundry when she called.
Hij ging naar de stad, kocht een jas, zag zijn vriend, praatte met hem en kwam toen terug. He went down town, bought a coat, saw his friend and talked with him, and then came back.
1/3.3.21 Present perfect

For the expression of isolated events in the past, Dutch generally uses the perfect tense, whereas English tends to use the perfect tense only for a more indefinite past time without specific connection to the present.
Note on word order Just as in the present perfect, the conjugated auxiliary (hebbenlzijn) is in second position in the main clause. If there is a dependent clause as in "toen zij telefoneerde", its conjugated verb goes at the end of the dependent clause.
Ik heb hem gisteren gezien. I saw him yesterday. We hebben ons kopje koffie in de kamer gedronken. We drank our cup of coffee in the livingroom. Hij is om de hoek verdwenen. He disappeared around the corner. Ik heb hem nooit gezien. I have never seen him. Ik heb haar daar vaak ontmoet. I have often met her there.
Note: the English versions of the first three examples would not sound right in the perfect tense. When a verb describes an action that began in the past and continues in the present time, Dutch requires the present tense, usually accompanied with nu or aI, whereas English uses the perfect tense.
1/3.3.41 By the way

Many verbs are commonly used together with a particular preposition, the selection of which is not predictable from a knowledge of English. These combinations can only be learned individually. A few examples of verbs with their most usual preposition Zij hebben
III
are given here:
het over het weer.
They are talking aboutthe weather. Zij wacht al een uur 01' me.
She has been waiting for me for an hour.
Hij vraagt om het adres.

He asks for the address.
lach je om het t.v.-programma?

Are you laughing at the TV program?
Ik denk niet vaak aan haar. I don't think of/about her often. Denk om je moeder! Remember your mother! De duinen bestaan hoofdzakelijk uit zand. The dunes consist mostly of sand. Ik houd niet van sinaasappels. I don't like oranges. Zij lijkt op haar moeder. She looks like her mother. Dat zei hij niet tegen mij. He didn't say that to me/tell me that. Wij kijken naar de film. We are looking at the film. Ik zoek naar mijn overhemd. I'm looking for my shirt. . Practice text Bea: Heb jij mijn portefeuille gezien? Hilde: Nee, heb je die verloren? Bea: la, ik denk het wel. Ik heb overal gezocht, maar ik heb hem nog Hilde: Bea:
niet gevonden. Wanneer heb je hem voor het laatst gezien? Gisteren, toen ik Tim naar het kinderdagverblijf bracht. Ik be-
Hilde: Bea:
0, dat gebeurt weleens met iedereen. Heb je bij de bakker

gevraagd? Nee, ik bel nu wel gauw even.
Bea telefoneert naar de bakker Bea: Dag Mevrouw, Bea Kobijns hier. Ik zoek naar mijn portefeuille. Hebt u gisteren soms een portefeuille gevonden in de bakkerij? la, inderdaad, mevrouw Kobijns. Mijn man had het daarnet nog over u. Wij hebben vanochtend een boodschap op uw antwoordapparaat gelaten en sinds dan wachten we op uw antwoord. Heeft u die nog niet ontvangen? Nee, ik ben sinds vanochtend niet meer thuis geweest. 0, wat ben ik blij! Kan ik die nu even komen halen? la, natuurlijk. Wij blijven open tot zes uur. Dank u. Tot straks. En? Ze hebben 'm. Hoe stom toch van me!
Mevrouw:
Bea: Mevrouw: Bea: Hilde: Bea: Hilde: Bea: Hilde: Bea: Hilde: Bea: Hilde: Bea: Hilde: Bea:
Och, het gebeurt af en toe met ons allemaal.

Have you seen my wallet? No, did you lose it? Yes, I think so. I have looked for it everywhere, but I haven't found it yet. When did you see it last? Yest~rday, when I took Tim to the day care. I paid for his lunch over there. Did you call them there? Yes, I did. But they told me they didn't know about any wallet. That is really annoying. What did you do after your stop at the day care? I took Tim to the swimming pool, but we have membership there, so I didn't have to take out my wallet. Afterwards, we went home and didn't go out later, because we watched a documentary on TV. Are you sure you didn't take it out somewhere in between? Yes, . . . Wait a minute. No. I bought a loaf of bread before we went home. I had completely forgotten about that. How is that possible? Oh, that happens to everyone once in a while. Have you asked at the baker's? No, I'll quickly give them a call.
taalde er zijn lunch. Hilde: Heb je ze daar opgebeld? Bea: la, dat heb ik gedaan. Maar ze zeiden tegen me dat ze van niets wisten.
Hilde: Bea:
0, wat vervelend zeg. Wat heb je na je bezoek aan het kinderdagverblijf gedaan? Ik gi1Jgmet Tim naar het zwembad, maar daar hebben we een abonnement, dus, ik hoefde mijn portefeuille helemaal niet boven te halen. Daarna zijn we naar huis vertrokken en kwamen we niet meer buiten, want we keken naar een documentaire op de t.V. Ben je zeker dat je hem tussenin niet meer gebruikt hebt? la, ... Wacht eens even. Nee. Ik heb nog een brood gekocht voor
we naar huis gingen. Dat had ik helemaal vergeten. Hoe kan dat nou? 0
Hilde: Bea:
Hilde: Bea:
Hilde: Bea:
Bea calls the baker's.

Bea:
3 A: B: A: B: A: B: A: B: A: B: A:
Translate the sentences below into Dutch. Last week I went by train to Groningen. Did you see something interesting along the way? Yes, I saw a lot of pasture land and farmland. The eastern part of the Netherlands is less industrialized than the western part. I didn't know that, but now I've seen it. And what did you do in Groningen? I was looking for interesting buildings - churches and so on. In Groningen I stood in the center of town and looked. Did you visit a museum too? Yes, I bought tickets and went to two museums. What were they called? One was a very modern building, right by the railway station. I can't remember now.
Female assistant:
Bea: Lady: Bea: Hilde: Bea: Hilde:
Hello Ma'am. This is Bea Kobijns. I'm looking for my wallet. Did you find a wallet at the bakery yesterday, by any chance? Yes, indeed, Mrs Kobijns. My husband and I were just talking about you. We left a message on your answering machine this morning, and have been waiting for a reply since then. Haven't you received that message? No, I have not been home since this morning. 0, that makes me happy. Can I pick it up now? Yes, of course. We are open until six. Thanks. I will s~e you in a while. Well? They have it. How stupid of me! Oh, it happens now and then to all of us.
Exercises 1 Put the sentences below into the present perfect.

a b c d
e
Vocabulary
abonnems;nt(en),
het
subscription address answenng machine

bakery
heten, heette/
heetten, heeft
to be called
'Gisteren bakten we te weinig brood. Ik denk de hele dag niet aan mijn portefeuille. Hoeveel keer vroeg je om zijn telefoonnummer? Hij wist er een lange tijd niets over.
Jullie gaan maandag naar Groningen.
I
adrs;s(sen),het
!I
geheten hoeven te (niet) + info

hoofdz.akelijk
I I
antwoordapparaat (-aten), het

bakkerij(en), de
not to have to
mainly
boven brengen, brachtl brachten, heeft gebracht daarns;t
above to bring
iedereen inderdaad jas(sen), de
everybody indeed coat daycare centre to resemble
f g 2
Zij wassen hun wagen. Dat zei hij niet tegen mij.
I
(zien).
Fill in the simple past and past perfect where appropriate. a b c Ik (zien) jou gisteren ai, voor dat jij mij documentillre(s),
just a minute ago documentary stupid dune quickly to happen to use
kinderd.agverblijf (-verblijven), het lijken op, leek! leken op, heeft geleken op nooit onderws;g ontvangen over.al Parijs
Hoe vaak Toen-
(wassen) jij jouw auto, nadat je die -
(kopen)?
Hij
de
dom duin(en), de
(vragen) hij eindelijk om haar telefoonnummer.
never along the way to receive everywhere Paris
(zoeken) al weken naar dat nummer.

(zijn) veel mensen op straat. Zij (komen) uit de (rijden)?
d e
Er -
gauw gebeuren gebruiken
kantoren en winkels en Hoeveel bier -
(gaan) naar huis.
(drinken) jij voor je naar huis -
portefeuille( s), de [-fo:j;!] scheiden, scheidde/ scheidden, heeft gescheiden sinaasappel(s), sinds stom straks tv('s), de telefonren thuis de
wallet
tussenin verdwijnen, verdweenl verdwenen, is verdwenen
in between to disappear
to separate
orange SInce stupid soon TV to phone at home
vervelend weleens
annoYIng
once In a while
zeggen, zei/zeiden, heeft gezegd zwembad (zwembaden), het
to say
Modal auxiliaries
sWimmIng pool
Modal auxiliaries are verbs which help or complement another verb. Dutch has four modal auxiliaries which form a separate category not only by virtue of their use, but also because of their formation.
kunnen
Present
mogen kan kunt/kan kan kunt/kan kunnen kunnen

!<
moeten ik moet jij hij u wij moeten jullie moeten zij moeten
willen ik wil jij wilt/wil hij wil u wilt/wil wij willen jullie willen zij willen
ik jij hij u wij jullie zij Past kon konden

0
ikmag jij hij u wij mogen juUie mogen zij mogen
kunnen
mocht mochten
moest moesten
wilde/wou wilden
Past participle and auxiliary
gekund hebben
gemogen hebben
gemoeten hebben
gewild hebben
1/4.1./1 Word order

When a modal auxiliary is the conjugated verb in the sentence, the action verb - if it is expressed - is in the infinitive form and stands at the end of the clause.
1/4.1.21 Meaning
Modal verbs can have more than one meaning. In the past-tense form, it often has a conditional meaning in the present tense. (See those in bold italic. )
1/4.1.61 Willen
= desire
Wil je het even voor me doen? Do you mind doing it for me? Hij wilde (wou) het niet zeggen. He did not want to say it. Zij hebben het altijd gewild. They always wanted to.
1/4.1.31 Kunnen
=possibility
or ability
I cannot go.
Ik kan niet gaan. Zij kan goed schrijven. Konden jullie niet komen? Oat heeft zij nooit gekund. Oat kon wel eens moeilijk zijn.
She can write well. Couldn't you come? She has never been able to. That could well be difficult.
Ik wou graag een kilo aardappelen hebben. I would like (to have) a kilogram of potatoes.
The constructions hoeven van
mogen van, moeten van, and njet
1/4.1.41 Mogen = permission or possibility Jij mocht niet gaan. Mogen wij het zien? Hij mag dat niet doen. Mocht u hem spreken, zeg hem dat alles in orde is. You were not allowed to go.
May we see it?
This construction is hard to match in English, but it implies the actual or implied permitter of the action by van:
Oat mag je niet van moeder. Mom saysyou are not allowedto do that. Van wie mag (ik) dat niet? Who says I can't do that? Oat moet ik wel van mijn ouders. My parents say I have to. Van mij hoef je niet te komen. As far as I am concerned you don't need to come. Oat hoeft niet van mijn hospita. My landlady says I don't have to.
As is clear from these examples, negation of moeten changes the meaning:
He must not do that.

Should you (if you should) speak to him, tell him that everything is all right.
1/4.1.51 Moeten = obligation or certainty Je moet het doen. Moest jij ook werken? Ik moet nu weg. Hij moet nog komen. Zij moet het weten. Oat moest hij niet doen.
You must do it. Did you have to work too?
0
Dutch I ought to/should go now. He hasn't come yet. She must know it.
He shouldn't do that.
English I can swim. I want to swim.
Dutch Ik kan niet zwemmen. Ik wil niet zwemmen.
English I cannot swim. I do not want to swim.
Ik kan zwemmen. Ikwil zwemmen.
Ikmag zwemmen.
I am allowed to swim.
Ik mag niet zwemmen.
I must not swim.! I'm not aI/owed to swim. I do not have to swim. I do not have to swim.
r1
1 The verb laten "to let" is used in the same type of construction and word order as modal auxiliaries. a With the meaning "to have something done":
Ik moet zwemmen.
I must swim.
Ik hoef njet te zwemmen. or in Belgium Ik moet niet zwemmen.
Ik laat mijn kamer behangen. I have my room wallpapered. Hij liet zijn haar knippen. He had his hair cut/got a haircut. je moest je schoenen laten repareren. You should have your shoes repaired. b With the meaning of English "let":
Note: niet hoeven te + infinitive, means "not to have to + infinitive". This verb is only used in negation. Te-infinitive comes at the end of the sentence.
Independent
use of the modals
Hij laat me gaan. He lets me go. Zij wilden me niet laten eten. They did not want to let me eat. Laten we gaan! Let's go! c Laten vallen, laten zien:
Modal verbs can be used independently, without an action verb. The meaning of gaan, komen and doen is very frequently understood: Ik kan het niet (doen). Hij moet vroeg weg (gaan). Zij wil niet naar huis (gaan). I cannot do it. He must leave early. She does not want to go home.
je mag niet naar binnen (gaan). You may not come/go in.
Any of the modals can be used in an expression where they are introduced by het or dat and where the subject is merely implied:
Ze lieten me de nieu'J,Vekoelkast zien. They showed me the new refrigerator. Hij heeft de borden laten vallen. He dropped the plates. 2 Other verbs like zitten, staan, komen, gaan, horen, zien + action verb. Hij zit te werken. He is working. Morgen komen zij met ons spelen. Tomorrow they come to play with us. Ik hoor haar huilen. I hear her crying.
0
Dat mag (niet). Het kan (niet). Dat hoeft niet.
That is (not) permitted. That is (not) possible. You do not need to do that.! That does not need to be done. It can't be helped.llt must be done.
Het moet wel.
The verb laten and other verbs used in association with an infinitive
Other verbs follow a similar pattern to that of the modal verbs, and are followed by an infinitive.
Zij ziet ons lachen. She sees us laughing. jullie gaan schaatsen. You go out to skate. Hij staat daar te lachen. He stands there laughing.
Modal verbs, laten and other verbs with (te) + infinitive in past tenses 1/4.5./1 Simple past De man wilde me waarschuwen. The man wanted to warn me. Kon je hem niet helpen? Were you not able to help him? U mocht hem niet storen. You were not allowed to disturb him. Wij moesten vijf minuten wachten. We had to wait for five minutes. Liet je de hond gisteren buiten spelen? Did you let your dog play outside yesterday? Ik hoorde hem I~chen. I heard him laughing. Zij zag ons huilen. She saw us crying. Hij stond daar te lachen. He stood there laughing. Zij zat te werken. She was working. In the simple past, these verbs all follow the same pattern as that of the present tense.
U heeft hem niet mogen storen. You haven't been allowed to disturb him.
Wij hebben vijf minuten moeten wachten. We have had to wait for five minutes. Heb je de hond gisteren buiten laten spelen? Have you let your dog play outside yesterday? Ik heb hem horen lachen. I have heard him laughing. Zij heeft ons zien huilen. She has seen us cry. Hij heeft daar staan lachen. He has been laughingover there. Zij heeft zitten werken. She has been working. Note 1: Logic would seem to call for the use of hebben in the perfect tense of modals such as kunnen or mogen. Nevertheless, Dutch refuses as stoutly as any other language to be "logical". When an action verb (Chapter 12) occurs in a sentence like this, many speakers and not a few writers seem to be influenced instead by the perfect auxiliary of this verb (hij is gekomen, wij zijn gegaan), and say hij is niet kunnen komen, wij zijn niet mogen gaan, and so on.
Note 2: te + infinitive: some verbs take te + infinitive.
Hij hoeft het niet te doen. Ik begin te schrijven. Wij probeerden het te zien.
1/4.5.21 Perfect tenses These verbs in the perfect tense are not formed with the past participle, but with the infinitive. For verbs with te+ infinitive, the te is dropped, and they also are not formed with the past participle, but with the infinitive.
He does not have to do it. I begin to write. We tried to see it.
Wij hebben geprobeerd het te zien. We have tried to see it. Wij hebben het proberen te zien.
CII
We have tried to see it.
Practice text 's Ochtends opent het postkantoor om acht uur. De loketbediende opent de deur en enkele mensen stappen binnen. Mevrouw Smits is zenuwachtig: zij moet haar trein halen om 8.36 u. en wil nog enkele pakjes versturen. Zij ziet gelukkig niemand voor haar in de rij staan.
De man heeft me willen waarschuwen. The man has wanted to warn me. Heb je hem niet kunnen helpen? Have you not been able to help him?
Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende:
Wie is aan de beurt? Ik.
Mrs. Smits: Clerk:
How much is that? I'll weigh it. The postage the other package. Well, you owe 15 euro. That expensive, is there Yes, but not by airmail. week? for this one is two fifty. Now, that is expensive. For that one nothing cheaper? Do you want it to arrive next
Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende: Mevrouw Smits: Loketbediende:
Wat kan ik voor u doen, mevrouw? 'k Wil deze twee pakjes versturen per luchtpost. Waar moeten ze heen? Dit hier moet naar Groot-Brittanniii en dat graotste moet naar Belgiii. Dat naar Belgiii kan niet per luchtpost, mevrouw. Dat kunnen we met de gewone post versturen. Hoeveel kost dat? Laat me het even wegen. De port voor deze is twee vijftig. Nu het andere pakje nog. Nou, dat is duur. Daar moet u 15 euro voor. Zo duur, is er niets goedkopers? fa, maar dan is het niet per luchtpost. Wil u het voor volgende week laten aankomen? fa, het is een verjaardagscadeauvoor mijn kleinzoon en hij verjaart nu zaterdag. Dan kan u het best de vijftien euro betalen en komt het de dag voor zijn verjaardag aan. fa, vooruit dan maar. Uw totaal is zeventien vijftig. Mag ik betalen met een kredietkaart? fa, natuurlijk. Hier is uw kaart terug. 0, wacht eens even, ik moet nog uw handtekening contraleren. Alsjeblieft. Kan u de postzegels op de pakjes plakken? Dank u. Geen prableem, mevrouw. Prettige dag verder.
Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk:
Yes, it is a birthday present for my grandson and his birthday is this Saturday. The best thing you can do then, is to pay 15 euro and it will arrive the day before his birthday. Well, go ahead with it then. Your total is seventeen fifty. Can I pay by credit card? Yes, of course. Here's your card back. Oh, wait a minute, have to check your signature.
Here you are. Can you put the stamps on the packages? Thanks. No problem, ma'am. Have a nice day.
Exercises 1 Add the modal verb given in brackets. a b c d e f Hij koopt morgen een boek, maar hij hoeft niet. (Mogen) Zij gaat op zaterdagochtend niet naar het postkantoor. (Kunnen) Wij posten onze brieven op een maandag als we willen dat ze op vrijdag aankomen. (Moeten) Zij verkochten hun oude auto's en kopen een nieuwe. (Willen) Zag u een postbode in uniform op zondagochtend? (Willen) Ik herinnerde me gisteren niet meer waar ik mijn sleutels had gelaten. (Kunnen) Gingen jullie naar de film? (Mogen) Jij maakt elke dag je huiswerk voordat je speelt. (Moeten, mogen)
The post office opens at 8 a.m. The clerk opens the door and"a few people enter. Mrs. Smits is nervous: she has to catch her train at 8.36 a.m. and she wants to send off a couple of packages. Luckily, she doesn't see anyone standing in the line in front of her.
Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Mrs. Smits: Clerk: Who is next? I am. What can I do for you, ma'am? I want to send these two packages by airmail. Where do they have to go to? This one here, has to go to the U.K. and that biggest one has to go to Belgium. The one to Belgium can't be sent by airmail, ma'am. We can send that by regular mail. a
g h
2
Translate the sentences below into Dutch. a b They ought to give him a subscription to the newspaper. You don't have to do that.
You mustn't read that magazine. Do you want to send me the article?
postkantoor (-kantoren), het
post office
verjaren
to have a birthday
d
3
postzegel(s), de
stamp pleasant to try to
versturen volgend vooruit vroeg waarschuwen wegen, woog/ wogen, hebben gewogen zenuwachtig
to send following forward early to warn to weigh
Turn the following sentences into the negative. a Moeten wij het binnenlandse nieuws lezen?
prettig proberen + te + infinitive reparren schoen(en), de sport(en), de storen tijdschrift(en), het het
b c d
Willen jullie de krant? Kan jij het kruiswoordraadsel van vandaag oplossen? Mag ik jouw sportkatern lezen?
to repair shoe sport to disturb magazme total
Vocabulary aankomen (sep) to arrive article to wallpaper kleinzoon(s), de turn national (sep) to go in to check (not "control"!) deur(en), de gelukkig door luckily (adverb), happy (adjective) gewoon normal, ordinary handtekening( en), de heen signature luchtpost(-), de airmail to be allowed to kruiswoordraadsel(s), het loktbediende(n/s), de crossword puzzle clerk koelkast(en), kreditkaart(en), de de knippen beurt(en), binnenlands binnenstappen controleren ge huiswerk(en), katern(en), het homework newspaper section grandson to cut (with scissors) fridge credit card
totaal(totalen),
nervous
artikel(s), het behangen, behing/ behingen, behangen hebben
de/het
mogen, mocht/ mochten, heeft gemogen openen oplossen (sep)
to open to solve order package to glue postage
CII
(indicates direction away from)
orde(n/s), de pakje(s), het plakken port(en), hetlde
hospita('s), huilen
de
landlady to cry
115.1.1.31 What zuflen has in common with the modal verbs 1 That it syntactically acts exactly the same: the infinitive of the action verb normally stands at the end. Ik zal het morgen doen. I will do it tomorrow.
Wij zullen naar de stad moeten gaan. We will have to go down town.
2 That past tense forms are used to express present but conditional meanings exactly as they are in English.
Ways of expressing the future in Dutch
The future tense
Dat zou hij nooit doen. That he would never do. Zou je dat misschien voor me kunnen doen? Would you perhaps be able to do that for me? Eigenlijk moest het morgen klaar zijn. It really ought to be ready tomorrow. Ik wou graag wat citroenen hebben. I would like to have some lemons. Mocht hij dat toevallig niet weten,
If by chance he shouldn't know that,
115.1.1.11 Form The future tense is formed with the auxiliary verb zullen, followed by the infinitive of the action verb. zullenol- infinitive action verb
115.1.1.21 Conjugation The verb zullen might be said to function as one in expressing conjecture, probability past is: or inevitability. The conjugation of zullen in the present and
...
...
Ik wou dat ik het kon! I wish I could!
ik jij hij u wij
zal komen zult, zal komen I zal zult zullen
I will come
ik jij hij u wij
zou komen zou komen zou komen zou,zoudt komen zouden komen
I would come
~
0
Other meanings of zullen: to express not what is true, but what is probably true right now
Dat zal wel erg moeilijk zijn. That must be pretty hard. Hij zal wel heel knap zijn. He probably is quite smart. Ze zullen dat wel gezien hebben. They've no doubt seen that. Dat zal wel. Probably so.
jullie zullen zij zullen
jullie zouden komen zouden komen zij
1 zal: formal in Belgium, informal in the Netherlands
Dat doe ik morgen.
I will do that tomorrow. They won't come until later. Next year we get married.
1'5.,.21 The verb gaan

Zij komen The verb gaan is used to express intention in a construction the English "going to": Dat ga ik morgen niet doen. analogous to pas later.
Volgend jaar trouwen we.
I'm not going to do that tomorrow.
The continuous
Wanneer
ga je dat boek lezen?

115.2.11 The progressive aspect Another pitfall for speakers of English is the expression of the progressive aspect, which is equivalent to "-ing" forms in English but never requires the present participle in Dutch. The most common indication that an action is specifically in progress (which is only one of the meanings of the English progressive; consider a sentence like "I'm getting up at six tomorrow") is: zijn + aan het + infinitive of action verb
When are you going to read that book?
Zondag gaat ze t.V. kijken.
On Sundayshe is going to watch TV.

Gaan + infinitive is also used to indicate the beginning of an action. Though this meaning is not easy to distinguish from the above, the past tense is possible here but not when the meaning is one of pure intention:
Hij gaat aan tafel zitten. Zij ging weer liggen. Zij is weer gaan liggen.
He sits down at the table. She lay down again. She lay down again.
Wij zijn op dit moment
voetbal aan het spelen.
We are playing soccer at this moment.
Jouw moeder is visjes aan het bakken. Your mother is frying fish.
115.1.2.11Remark Sometimes the distinction derived from the context: between these two uses of gaan can only be
Ik ben aan 't schrijven. I am writing. Ik ben een brief aan 't schrijven. I amwriting a letter.
Another way in which one can express an action in progress is with the expression bezig zijn te + infinitive, or bezig zijn met: Hij is bezig de klok te repareren. reparatie van de klok. He is repairing the clock. Hij is bezig met de
Het gaat regenen.
Het gaat regenen, kijk eens naar die donkere wolken in de verte. It is about to rain, look at these dark clouds in the distance. (intention) Het gaat regenen, ik heb al enkele druppels gevoeld. It is beginningto rain, I've felt a few drops. (the beginningof an action)
Q
Unlike English, Dutch does not have a progressive aspect in all tenses: zijn + aan het + infinitive action verb can be used in the simple present, simple past and the future tense, but not, for example, in the present perfect or past perfect; in those cases, we cannot use the zijn + aan het + infinitive action verb construction.
115.1.31 The present tense Dutch commonly expresses an expectation with the present tense of the verb when the idea of conjecture can be assumed, especially if an adverb of futurity makes this obvious:
Zij is voetbal aan het spelen. Hij was haring aan het eten.
She is playing soccer.
He was eatingherring.
We zullen aan 't reizen zijn, terwijl jij hier bent. We willbe traveling while you are here. Je bent a/lang aan het wachten. You have been waiting for a long time.
Summary of the forms of two typical verbs, horen and vallen. Present Past Pres. perf. Past pef. Future Conditional hijhoort hijvalt hij hoorde hij viel hij heeft gehoord
hij is gevallen hij had gehoord hij was gevallen
he hears he falls he heard he fell he has heard he has fallen he had heard he had fallen he will hear he will fall he would hear he would fall he will have heard he will have fallen he would have heard he would have fallen to hear to fall heard fallen hearing falling
Zij hadden 01tien uur gereden, toen ze merkten dat ze hun bagage niet bij zich hadden. They had been driving ten hours, when they noticed they didn't for have their luggagewith them. A slightly different shade of meaning is indicated by phrases with verbs of position - which, however, should not be understood too literally in their dictionary meanings: Zij zaten t.v. te kijken. Hij ligt nog te slapen. Zij staan in de keuken te praten. De sokken hangen te drogen. They were watching TV. He isstill sleeping. They are in the kitchen talking. The socks are drying.
hijzal horen
hij zal vallen
hijzou horen
hij zou vallen
Future perf. Condo pef. Infinitive
hijzal gehoordhebben
hij zal gevallen zijn
115.2.21The present participle Past. part.

An equivalent to the "-ing" form also exists in Dutch, but is only used as an attributive adjective. Present participles in Dutch are formed by adding -d(e) to the infinitive:
hij zou gehoordhebben hijzou gevallenzijn horen vallen gehoord gevallen horende vallende
Pres. part.
Een slapende hondo Ik hoor een huilend kind. AI doende leert men. De jongen kwam huilend binnen.
A sleeping dog. I hear a crying child.
One learns (by) doing. The boy came in crying.
Dan, to en Since both dan and toen are equivalent in English to "then", they tend to be difficult for English native speakers ~o use appropriately. Dan is used in the present or future, and often in the past:
0
The infinitive
The Dutch infinitive can be used as an abstract noun, always with neuter gender. It is then often equivalent to an English form in "-ing":
Ik ga eerst naar Gent, en dan naar Hasselt. First I'm going to Gent, and then to Hasselt. Ik ging eerst naar Gent, en dan naar Hasselt. First I went to Gent, and then to Hasselt. Toen is used only with a past tense, often with a slight shade of meaning different from dan:
Reizen is altijd duur. Is roken hier verboden?
Traveling is always expensive. Is smoking prohibited here?
Ik ging eerst naar Leiden, en toen naar Den Haag. First I went to Leiden, and then to The Hague. Eindelijk ben ik naar Mechelen gegaan, en toen heb ik het gevonden. FinallyI went to Mechelen, and then I found it.
We arrive at our friends' house in Friesland. They are ready and laughing. They're dressed warmly and have their skates on already. They will get warm when we start in a minute. Beginning on outdoor ice after not having skated for a while is not always easy, but after a while everything is like before. In those days the four of us always had a lot of fun on the ice.
Practice text Exercises Vandaag willen we gaan schaatsen. Mijn partner en ik hebben afgesproken met onze vrienden in Friesland. Zij komen ook. Het weer is mooi en we willen wat ontspanning. Morgen begint de werkweek weer. Dan is het te laat. Wie weet; misschien gaat het wel dooien volgende week, en kunnen we helemaal niet meer gaan schaatsen. We zullen eerst onze schaatsen moeten zoeken. Die liggen ergens op zolder, want het is al een tijdje geleden dat we nog geschaatst hebben. Dan zullen we benzine tanken, en daarna vertrekken we eindelijk naar de provincie Friesland. We zullen een half uurtje moeten rijden, maar het is leuk wat van de natuur te zien onderweg. Het winterse landschap ligt in de zon te stralen. We zien enkele vogels vliegen. Het zal welleuk voor ze zijn om elkaar inaie wolkenloze lucht na te jagen! We komen in Friesland aan bij onze vrienden. Zij staan allachend klaar. Ze zijn warm ingepakt en hebben al hun schaatsen aan. Ze zullen het wel erg warm krijgen als we straks gaan beginnen. Het beginnen op natuurijs na een tijdje niet meer geschaatst te hebben, is niet altijd makkelijk, maar na een tijdje wordt alles weer zoals vroeger. Toen hadden we met ons vieren altijd heel veel pret op het ijs.
We're going ice skating today. My partner and I have made a date with our friends in Friesland. They're coming too. The weather is beautiful and we want to relax a little. The working week starts again tomorrow. Then it is too late. Who knows, maybe the thaw will set in next week, and we will no longer be able to skate. We first have to look for our skates. They are somewhere in the attic, because it has been a while since we have skated. Then we will get some gas for the car, and after that, we'll finally leave for the province of Friesland. We will have to drive for half an hour, but it is nice to see some nature on the way. The winter landscape shines in the sun. We see birds flying. It must be fun for them to chase each other in the cloudless sky!
Q
1 Put the verbs in parentheses into the future tense.

Toos: Jan: Toos: Jan: Toos: Jan: Toos: Toos: Jan: Toos: Jan: Toos: Jan: Toos: 2
Met Toos. Toos, ik ben het, Jan. Hebben jullie zin om te gaan scha:atsen morgenmiddag? Ja, dat lijkt me een goed idee. Wanneer (vertrekken) jullie? Wel, het hangt ervan af. (eten) we eerst, of willen jullie thuis lunchen? Ik (would like to: willen) liever thuis eten. Dan kunnen we schaatsen en (gaan eten) we 's avonds. Gaat dat voor jullie? Het (gaan) wel, denk ik. Ik bespreek het wel met Laura. Die ligt nog te slapen. Tot morgen dan, half twee. Leuk. Ik kijk er al naar uit!
Hi, this is Toos. Toos, it is me, Jan. Do you feel like going ice skating tomorrow afternoon? Yes, that sounds like a good idea. When will you be leaving? Hm, it depends. Will you first want to go out to eat, or do you want to have lunch at home?
I'd rather eat at home first. Then we can skate and go out to
eat in the evening. Will that work for you? I think it will. I will discuss it with Laura. She is still asleep. See you tomorrow, at 1:30 p.m. Great. I'm looking forward to it already!
Reply to the following with the words given in parentheses with a progresSIve. a
Wat doe je op dit moment? (mijn schaatsen schoonmaken) Wat zullen jullie morgenmiddag doen als wij langskomen? (wij koken)
Hoeveel kilometer schaatste jij die middag, toen ik je zag? (10 km) Wat deed jij toen hij ziek werd? (de was doen)
partner(s), de pas pret(-), de
partner only fun province to rain repair skate to clean sock to shine, radiate to get gas at; too while then coincidentally to get married
uitkijken (naar), keek!keken uit, heeft uitgekeken verbieden, verbood/ verboden, heeft verboden voetbal(len), de werkweek(-weken), de winters wolkenloos zin(nen), de; zin hebben in! zoals zolder(s), de zon(nen), de
to watch out (to look forward to) to forbid
3 Fill in the adjective derived from the verb in parentheses. a b c Hij helpt de (huilen) kinderen op hun schaatsen. Hoeveel (schaatsen) mensen zijn er op de grachten van Amsterdam op dit moment? Veel mensen gaan buiten schaatsen als het koud genoeg is. Je ziet ze na het schaatsen met (lachen) gezichten ergens een warme chocola drinken in een cafeetje.
provincie(s/.n), de regenen reparatie(s), de schaats(en), de schoonmaken (sep) sok(ken), de stralen tanken te
soccer; soccer ball work week
1ft!
wintry cloudless sense; to feel like like attic sun (auxiliary for future tense)
Vocabulary
afhangen (van), hing/hingen af, heeft afgehangen afspreken, sprak! spraken ~f, heeft afgesproken benzine(-), de bespreken, besprak! bespraken, heeft besproken
cafeetje(s), het chocol,!l('s), de
to depend (on) to arrange a date/an appointment gas (for car) to discuss
hangen, hing/ hingen, heeft gehangen idee(ideeen), de ijs(-), het inpakken (sep) jagen, joeg/joegen or jaagde/jaagden, heeft gejaagd keuken(s), de
to hang
terwijl toen
idea
ICe
toevallig trouwen
zulIen, zou-zouden (no past participle)
to wrap up to chase, hunt kitchen ready clock intelligent, handsome landscape to drop by
II
cafe (hot) chocolate then to thaw (intr)

to dry first actually somewhere face canal (in town)
klaar klok(ken), de knap landschap(pen), het langskomen, kwam/ kwamen langs, is langsgekomen (sep) lucht(en), de lunchen natuur(naturen), de ontspanning(en), de
dan dooien drogen eerst eigenlijk ergens gezicht(en), het gracht(en), de
air, sky to have lunch nature relaxation
Particles are especially tricky to explain because they can never be defined or translated straightforwardly. But they are just as important, because they not only add shades of meaning but contribute to the rhythm and cadence of natural speech. In this chapter we will take a look at five of the most common of them: eens, even, maar, toch and wel.
Particles
in imperative
sentences
1 Particles have the general function of adding a tone that softens the
Particles
Natural colloquial usage, whether spoken or written, conveys not just factual information but also a variety of attitudes such as urgency, casualness, politeness or uncertainty. Of the many different ways we do this, one is by using words that do not so much add a meaning to the sentence as an attitude, by using particles. Example: Abrupt Put that package on the table.
~
abruptness of a command. A polite request often adds eens: Kijk eens! Kom eens kijken! Just look! Come and have a look! Wacht eens even. Hold on a minute. 2 Mild encouragement Begin maar te eten, Lessabrupt
Just
or permission is conveyed with maar: anders wordt het koud.
Go aheadand start eating, otherwise the food will get cold. Zeg maar Anneke, hoor. Call me Anneke, pleasedo.
put that package on the table.
Wait. Dutch does this
Wait a second.
Gaat u maar zitten.

Pleasetake a seat. a The word even adds a tone of casualness (as does "just" in English) that suggests that only a short time is involved:
a far greater extent than English does - by means of a rich assortment of particles. They are most often (though not necessarily) of one syllable, unstressed, and stand in inconspicuous places in the sentence where they are easily overlooked:
- to
Zou ik jouw mobieltje/gsm
even mogen gebruiken? Could I use your mobilephone for a bit? Kunt u me soms de weg wijzen? Can you by anychanceshow me the way?
Kom eens even hier.
Come over here
for a minute.
Wil je dit even lezen?

Will you just read this?
Hoe heette die ook al weer? What was his name again? U hoeft toch niet helemaal naar het centrum. After all,you don't needto go allthe waydowntown. Ik wou graag eens een Hollandse boerderij bezoeken. I'd like to visit a Dutch farm sometime.
Hij vroeg of ze even wilde tekenen.

ell
He asked if she would just sign. b The word toch adds the most urgent tone:
Kom toch! Gaat u toch zitten. Wees toch niet zo bang!
Come on, for heaven'ssake!

Please take a seat. Come on, don't be so afraid.
111
Other uses of particles
Toch (stressed)
=an
expressed or implied negative, nevertheless:
These little words are also very common in declarative sentences and questions. 1 eens, unstressed and in the Netherlands often spelled es or's, adds something like "sometimes" or "for a change": Je hoort nog al eens iets over dit probleem. Now and then you hear about that problem. Hebt u dit al eens meer gedaan? Have you ever done this before? 2 even adds a sense of "just a moment" or simply softens the force of a verb: Zal ik morgen even komen?
Het mocht niet, maar ze hebben het toch gedaan. They weren't allowed to, but they did it anyway. 5 Wel = (unstressed) very mild reassurance:
Ze zullen vandaag wel komen. Theywillno doubtcome today.

Morgen maken we dat wel in orde. We'll just fix that up tomorrow.
Ja, dat is wel zo, maar. . .

Yes, it really is, but. . . Wel = stressed directly contradicts a negation: Ik vind margarine niet lekker. Zij wel. I don't like margarine.Shedoes.
ShallIjust drop bytomorrow?

Ik bel u nog even over die rekening. I'mjust goingto giveyou a callabout that bill. Ik zal even kijken of hij al thuis is.
IIIJ
Word order and combinations
of particles
I willjust havea look to see ifhe is homeyet.

3 maar is also something like "just," often with a tone of "went ahead and"/or "something unwelcome": Als het maar niet regent! If it just doesn't rain! Je doet maar wat je niet laten kunt. Goaheadanddo it, if you haveto. Ik at het maar op. I just went aheadandate it.
4 toch
1 In a sentence, a particle normally stands before an indefinite but after a definite phrase: Je moet eens een boek kopen. You ought to buy a book nowandthen. Je moet dat boek eens kopen. You reallyought to buy that book. Ga even een stoel halen. Justgo get a chair. Ga die stoel even halen. Justgo get that chair. 2 Particles used in combinations:
II
= (unstressed)
= after
all:
Dat heb ik je toch gisteren gezegd. I told you that yesterday, after all. Ik ga naar die mantels kijken. Ik sta hier nu toch. I'm goingto look at those coats. After allI'm right here anyway. Hoe is het toch met je? Well now, how are you?
Ik ga eens even kijken. I'll just go havea look. Wij willen wel eens iets anders. We want somethingdifferentfor a change. Ik zou dat maar eens even doen.
I'd just go ahead and do that (if I were you).
Kijkt u don maar zelf. Just take a look yourself. 3 In addition to these particles, there are adverbs such as aI, dan, dus, nou, ook, soms, and combinations of all these, that are used in similar ways. The way to learn how to use them is to observe the ways Dutch speakers and writers do in conversations and readings. They all contribute to smoothness and naturalness.
Willem: Paul:
Willem: Paul: Will em: Paul: Willem:
Yes, I have, but I don't know many details. Hm, I don't want to bore you with the details. It comes down to this: I have to vacate the whole building before the end of the month. That's quite a job and I'm calling to ask if I could use your truck for a while on Saturday, so I can move every thing out. Well, I don't really do that. Oh no, then I'll just ask someone else. I don't mean After all, you Well, thanks! Good. That's that! I'll drive the truck myself, and will help you. are a friend. I'm not gonna leave you in the lurch. That sounds great. set then. See you Saturday morning at 7 a.m.
Practice text
Peter belt op. Willem: Paul: Willem: Paul: Willem: Paul: Willem: Paul:.
Willem: Paul: Willem:
Paul: Willem:
Hallo, met Willem de Waard. Willem, Paul hier. Hoe gaat het met je? Paul, wacht eens even. Ik moet even de tv afzetten. Wat is er? Kan je me soms helpen? Nou, graag. Wat is er aan de hand? ]ij hebt toch gehoord dat mijn zaak bankroet is, of niet soms? ]a, dat is we! zo, maar veel details weet ik niet. Nou, met details zal ik je ook niet vervelen. Het komt er op neer dat ik het hele gebouw moet ontruimen voor het eind van de maand. Dat is best wel een heel werkje en ik bel je dan ook op om te vragen of ik zaterdag je vrachtwagen even mag lenen zodat ik alles kan verhuizen. Zoiets doe ik dus niet, Paul. 0 nee, dan zoek ik wel iemand anders. Nou, ik bedoe!: ik rijd zelf wel met de vrachtwagen en zal je komen helpen. ]e bent toch een vriend. Ik wil je niet in de steek laten. Nou, dank je wel, dat klinkt heerlijk. Coed. Dat is dan dus afgesproken. Tot zaterdagmorgen om 7 uur.
III
Spoken language versus written
language
In every language some words and expressions are not written down just as we say them, because they are too informal when written. This habit indicates that there is still a gap between spoken and written language, although it has become smaller. Written entire to purchase I am going to go home. Spoken whole
to buy I'm gonna go home. the man I went with

Can you get (hold of) a copy?
the man with whom I went Can you obtain a copy?
Dutch has a very clear-cut distinction between written and spoken language, especially if the writing is formal. As in English, that distinction is becoming less widely used. It can be said, however, that many words and sentence structures are not used in the spoken language. The distinctions between written and spoken language do not necessarily deal with word usage. There are also distinctions in syntax or grammar. Written Spoken
Peter phones Willem. Willem: Paul: Willem: Paul: Willem: Paul:

Hello, Willem de Waard. Willem, it's me, Paul. How are you? Paul, just a minute. I have to turn off the TV. What's up? Could you help me at all? Of course I can. What's the matter? You've heard that my business went bankrupt, haven't you?
Het valt niet mee die deur te openen. Deze tas is de mijne.
Het valt niet mee om die deur te openen. Deze tas is van mij.
Practice
Een formele brief Mike Conner: Rob Koudijs: Mike:
text
Ceachte Heer Professor,
Mijn naam is Mike Conner. Ik ben derdejaarsstudent psychologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Dag Rob, hoe gaat het? Coed, en met jou? Niet zo goed. Ik moet een brief naar een professor in Nijmegen sturen. Ik wil 'm vragen of ie mijn artikel kan lezen en er kritiek op kan geven. Wil je dat ik je help? Nou, heb je daar wel tijd voor? fa, natuurlijk. Ben je al begonnen? fa. Hier is het: Beste Heer Professor. Nee, dat is niet correct.fe moet met "Ceachte" beginnen. Wat schrijf je daarna? "Hoewel ik nog maar een studente ben, wil ik u vragen fa, als ik jou was, zou ik hier zeggen: "ofschoon" en wat verder "zou ik u willen vragen". Wat moeilijk zeg. Ceef hier, die brief. Ik zal 'm verbeteren en 'm per e-mail aan je sturen. Kan je dat echt? Ik begin er meteen aan. Tot later. Bedankt, Rob. Of schoon ik nog maar een student ben, zou ik u willen vragen kritiek te geven op bijgaande tekst. Ik schreef deze tekst ter voorbereiding van een lezing die ik gevraagd werd te geven in het kader van een tweejaarlijkse conferentie over klinische depressie. In de tekst komt een probleem van de psychologie aan bod, dat behoort tot uw specialisatiedomein.
Als u interesse heeft dit voor mij te doen, zou u waar nodig willen corrigeren en me de tekst in ingesloten gefrankeerde enveloppe willen terugsturen?
Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike:
Ik zou u tevens ook willen vragen, of u per terugkerende post mij de namen zou kunnen sturen van degenen die u kent die ook dit soort onderzoek doen. Ik dank u bij voorbaat voor uw belangstelling.
Met hoogachting,
Mike Conner Schrijftaal

geachte heer De Bruyn
Spreektaal beste meneer De Bruyn

hoewel am me voor te bereiden
die hierbij zit ze vroegen mij
E-mail E-mail mikeconner@vua.nl
ofschoon
ter voorbereiding van
Onderwerp: De brief. Mike, hier voigt de brief. Laat me gerust weten als je vragen hebt. Ik heb een lijstje gemaakt met de verschillen in spreek- en schrijftaal, zodat je weet hoe het in de toekomst moet. Rob
bijgaande
ik werd gevraagd in het kader van 0
voor
wordt besproken hoort bij, valt onder
aan bod komen

behoort tot waar nodig corrigeren
verbeteren wat je niet goed vindt oak
tevens
bij voorbaat
vooraf
A formal letter Mike: Rob: Mike: Hi Rob, how are you? I'm fine, and how about you? I'm not doing so well. I've got to write a letter to a professor in Nijmegen. 1 want to ask him if he could read my article and comment on it. Do you want me to help? Do you have time? Of course 1 do. Have you started yet? Here it is: "Hello, Professor" No, that isn't correct. You have to start with "Dear". What are you writing after that? "Though I'm only a student, 1 want to ask you. . ." If 1 were you, I'd say here: "although" and further on "I would like to ask you. . ." That is difficult. Give the letter to me. I'll correct it and send it to you bye-mail. Can you do that? I'll start immediately. See you. Thanks Rob.
If you are interested in helping me out, would you mind making corrections and sending the text back to me in the enclosed stamped addressed envelope? 1 would also like to ask you if you could send me some names of people you know who specialize in this field. Thank you very much for your interest. Sincerely yours, Mike Connor
Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike: Rob: Mike:
Exercise 1 Fill in the particle given below in parentheses. a Je doet waar je zin in hebt. (maar) b Hij moet weg. (even) c Zij heeft het hem uiteindelijk gezegd. (toch)
d Je hoeft je geen zorgen te maken. Het is afgewerkt. (wel)

An e-mail e-mail: mikeconner@vua.nl Subject: Letter Mike, you'll find the letter below. Let me know if you have any questions. I've made a list of the distinctions between spoken and written language, so you know what to do in the future. Rob
e f
Kom hier. (eens) Jij hebt dat goed gedaan! (maar, toch)
g Heb je in het donker geschaatst? (eens, wel)
Vocabulary
to switch off scared bankrupt to belong (to) interest correct corriren depressie(s), de detail(s), het correct to correct depression detail
afzetten (sep) bang
Dear Professor Denys,

Q
bankroet behoren (tot) belangstelling(-), de
My name is Mike Conner. 1 am a third year student in psychology at the Free University of Amsterdam. Even though 1 am only a student, 1 would like to ask you to give your comments on the text enclosed. 1wrote this text in preparation for a lecture that 1 was asked to give for a bi-annual conference about clinical depression. A problem is being discussed there that is part of your specialty.
[de'tm] domein(en), het domain darkness end to put stamps on
donker(-), het enclosed conference eind(en), het frankeren
bijgaand conferentie( s), de
gsm, de
mobile phone (stands for Global System for Mobile Communication) although enclosed
post(-), de psychologie(-), de specialisatie(s), de tkenen tekst(en), de
mail psychology specialization to sign, to draw text to return also (formal) future to improve, to correct to move (house, furniture) difference
17
hoewe1 ingesloten interesse(s/n), de kader(s), het klinisch kritiek(en), de lenen lezing(en), de lijst(en), de mante1(s),de margarine(-), de mobie1tie(s),het ofschoon onderzoek(en), het ontruimen
interest terugkeren (sep) frame clinical criticism to borrow verhuizen lecture list coat margarine mobile phone even though research to vacate verschil(len), het vervelen voorbaat voorbereiding (en), de zoiets tevens toekomst(-), de verbeteren
1III
Stressed separable prefixes
Large numbers of Dutch verbs are regularly accompanied by an adverb prefix, which in some way modifies the basic meaning of the verb. Generally, these prefixes are stressed, and are distinct in function from the unstressed prefixes (be-, ver-, ge-, er-, her-, ont-). 1 Verbs with such a stressed prefix are separable verbs, and they have an independent meaning as an adverb or a preposition, and the modification they bring about in the verb is often rather obvious as a combination of prefix plus verb: binnen inside + komen to come op (up) over (over) uit (out) met (with) + staan to stand + stappen to step + geven to give + gaan to go
to bore, to annoy beforehand preparation something like that
= binnenkomen to come in = opstaan to get up = overstappen to transfer = uitgeven to publish = meegaan to go along
2 In many other cases, however, the meaning of the combination is not so obviously the sum of the two parts: door through + brengen to bring
l1li
= doorbrengen
= afspreken
to spend time
afoff aan on
+ spreken to speak + steken to stick
to make an appointment to turn on a light
= aansteken
3 Some prefixes are not adverbs or prepositions when used independently, and some have no use other than as a prefix:
geluk fortune
+ wensen
to wish = gelukwensen to congratulate to place
117.2.31 Conjugated
in dependent
clause
teleur
no meaning + stellen
= teleurstellen
to disappoint
The two parts are written once again as one word, at the end of the dependent clause:
Literally thousands of such combinations are possible in Dutch, and the meanings of probably the majority of them are not difficult to guess. Certain usages have become established in the language, however, and new combinations of prefix and verb cannot be made up arbitrarily. Verbs like the above are always listed in vocabularies and dictionaries under the prefix.
Ik heb je gezegd dat hij mij aankeek. I've told you he looked at me. Hij is altijd moe als hij thuiskomt. He is always tired when he gets home.
117.2.41
Present/past
perfect
Forms of separable verbs

17.2.I Infinitive
I
The past participle at the end of the sentence, is one word, but the gecomes between the prefix and the verbal part:
Hij heeft het geld aangenomen. Ik ben vandaag vroeg opgestaan. Wij hebben een week in Parijs doorgebracht. Dat heb ik u niet aanbevolen*.
':. Here the ge- is of course, unstressed be-.
He accepted the money. Igot up early today. We spent a week in Paris. I didn't recommend that to you.
because the verb begins with
The prefix is written with it as one word. It moves towards the end of the sentence:
Hij moet het geld aannemen. He must accept the money. Mag ik u mijn vrouw voorstellen? MayI introduce my wife to you? Ik zal je later opbellen. I will callyou up later.
dropped,
117.2.51
e + separable verb infinitive
117.2.21 Conjugated
in main
clause
The verbal part and the prefix are split, with the prefix moving toward the end of the sentence:
The te comes in between the two parts of the separable verb, and each of the words is separated from the other. They move to the end of the sentence: prefix + te + verbal part:
Ik neem geen geld van hem aan. I willaccept no money from him. Zij gingen gisteren met ons mee. They went along with us yesterday. Waar brengt u uw vakantie dit jaar door? Where are you spending your vacation this year?
Zij hopen het boek volgend jaar uit te geven. They hopeto publishtheir book next year.
Q J
Hij probeert het licht aan te steken. He tries to turn on the light.
U hoeft niet mee te gaan. You don't have to go.
Stressed inseparable prefixes

Many verbs have an accented prefix which is not separated; these are, however, insignificant in number compared to the separable verbs: Wilt u me even waarschuwen? Will you let me know?
Een zonsverduistering komt niet vaak voor. An eclipse doesn't take place very often. Hij kon de explosie voorkomen.
He was able to prevent the explosion.
117.4.21 By the way
Ik stofzuigde de kamer. I vacuumed the room. Hebt u al het woordenboek geraadpleegd? Have you already consulted the dictionary?
The preposition met figures in a number of useful expressions: Zij zijn met vakantie. Theyare on vacation. Wij gaan met de trein, boot, We're goingbytrain, boat, . . .
..
...
Inseparable prefixes
Many verbs have prefixes which are identical with the separable prefixes, but which are unstressed and inseparable:
Ze feliciteert hem met zijn verjaardag.

She wishes him a happy birthday.
Ik hoop zo een ongeluk te voorkomen.

I hope to prevent such a misfortune.
Gefeliciteerd met je verjaardag! Happybirthday!

Ze komen met Pasen, Kerstmis, Sinterklaas.
Zij onClergaat een operatie. She undergoes an operation. Hij ondernam een lange reis. He undertook a longjourney. Ons voorstel hebben ze niet aanvaard. They didn'taccept our proposal. Hij heeft zijn invloed overschat.
He overestimated his influence.
They're
coming at Easter, Christmas, St Nicolas (December
Netherlands, December 6, Belgium)
Met Van den Berg!

Van den Berg speaking! (answering the phone)
Word order: verbal forms

1 The verb consists of one part and stands in second position in the main clause and at the end of the dependent clause: Zij helpt hem met wiskunde.
Q
117.4.11 Remark There are a few verbs that have two forms: a separable and unseparable form, depending on the stress. Their meanings differ as well: De zon gaat onder.
The sun sets.
She helps him with math.
Hij vertelde me dat zij hem met wiskunde he/pt.

He told me she helps him with math.
Zij ondergaat een operatie. She undergoes an operation.
The verb consists of an auxiliary + past participle: the past participle goes to the end of the main clause. In the dependent clause, the past participle precedes the conjugated auxiliary:
U heeft gisteren het vliegtuig gemist. You missed your plane yesterday.
we went off the bend. I saw it happening, but I couldn't avoid an accident. Luckily, it wasn't Despite everything, before they closed our luggage made so bad, and we were able to drive on to the airport. we made the counter just in time, and got on the plane the door. We couldn't care less at that time, whether it also!
. . . omdat
3
u gisteren het vliegtuig gemist heeft.
. . . because you missed your plane yesterday. The verb consists of an auxiliary + infinitive: the infinitive goes to the end of the main clause. In the dependent clause, the infinitive follows the conjugated verb: Jij moet morgen de rekening betalen. You have to pay the bill tomorrow.
Exercises 1 Change the verbs in parentheses to separable verbs.

a
... terwijl jij morgen

. . . while
Hij wil niet (instappen).
de rekening moet betalen. b Wanneer (aankomen) zij? c (dichtdoen) de deur!
you have to pay the bill tomorrow.
4 The verb is a separable verb: see 17.2. e f Vandaag vertrekken we met vakantie. We willen zo snel mogelijk op onze bestemming aankomen. Dat gaat meestal zonder problemen met de auto, maar met het vliegtuig loop je soms vertragingen op. Dat is vooral vervelend tijdens een korte vakantie! Wij staan altijd vroeg op, zodat we op tijd in de luehthaven zijn. Dit keer ging het net zo, maar we waren wel wat later dan anders. Mijn moeder had me nog zo gewaarsehuwd: "Men voorspelt ijzel voor morgen." Wel, ik had er niet meer over nagedaeht. Wereden veel te snel weg, en we gingen even verder al uit de boeht. Ik zag het gebeuren, maar ik kon een ongeluk niet meer voorkomen. Gelukkig was het niet zo erg, en we konden nog verderrijden tot aan de luehthaven. Niettegenstaande alles, kwamen we nog net op het nippertje bij de balie aan, en konden we instappen voor ze de deur van het vliegtuig diehtdeden. Of onze bagage nog mee zou kunnen op dit vliegtuig kon ons op dat moment een zorg wezen!
We leave on vacation today. We want to arrive as quickly as possible at our destination. Usually that isn't a problem by car, but if you go by plane, you can run into delays. That is especially annoying during a short break! We always get up early, so that we arrive at the airport in time. This time, it was just like that, but we were a bit later than usual. My mother had warned me so well: "The forecast for tomorrow is frozen rain on the ground." Ihad thought no more about it. We drove off too quickly and
D
d Gisteren (stofzuigen) wij het hele huis. Practice text Ik (waarschuwen) je: (nadenken) goed! Hij (wegrijden) gisteren zonder te betalen. Hoeveel vertraging (oplopen) jullie op die reis?
2 What is the meaning of the separable/unseparable verb? a

doorzoeken: to search through; doorzoeken: to continue to search
Ga jij maar naar huis. Ik zal het huis wel verder doorzoeken. ii Ik weet dat het allaat is, maar we zijn bijna klaar. Kan je nog wat doorzoeken? b ondergaan: to go under; ondergaan: to undergo De vijand moest ondergaan. ii De vijand moest een hele reeks folteringen ondergaan.
c voorspellen: to predict; voorspellen: to spell for someone
Kan je me dat voorspellen? Ik moet oefenen voor het Grote Dictee. ii Als ik kon voorspellen wat er zou gebeuren, dan zou ik nu rijk ZlJn.
vQldoen:
to fill up; voldoen:
to satisfy
rl
net op het nippertje net
just by a whisker just, clean
vakantie(s), de verderrijden,reed! reden verder,
vacation to drive on
Zij kan niet aan uw eisen voldoen. 11 Kan u mijn glas voldoen?
il
niettegenstaande
niettegenstaande alles Qndergaan, ging/ gingen onder, is ondergegaan
notwithstanding
despite everything to go down
is verdergereden vertraging(en), de
vijand(en), de vliegtuig(en), het vQldoen, deed!deden vol, heeft volgedaan
voorkomen: to happen; voorkQmen: to prevent Kan hij zo'n ramp voorkomen?

11 Ran zo'n ramp voorkomen?
III
delay
enemy plane to fill
I
II
Vocabulary aankijken, keekJ keken aan, heeft aangekeken aansteken, stakJ staken aan, heeft aangestoken aanvaarden anders balie( s), de bestemming(en), bijna binnenkomen, kwamlkwamen binnen, is binnengekomen boeht(en), de dichtdoen, deed! deden dieht, heeft dichtgedaan doorbrengen, doorgebraeht doorzoeken, doorto search through bracht/ to pass time bend to close Kerstmis(-), de licht mlssen moe mogelijk nadenken (over), daeht/ daehten na (over), heeft nagedacht (over) de to accept otherwise counter destination almost to come in foltering(en), de gelukwensen, wenste/ wensten geluk, heeft gelukgewenst het zal ons een zorg wezen ijzel( -), de we don't care to switch on, to start off to look at doorzoeken, doorgezocht eis(en), de explosie(s), de feliciteren demand explosion to congratulate torture to congratulate zocht/ to continue to search
ondergaan,
onder-
to undergo
voldoen, voldeed! voldeden, heeft voldaan
to satisfy
'I
ging/ ondergingen, heeft ondergaan ondernmen onderseh;!tten to undertake to underestimate oper;!tie(s), de oplopen, liep/liepen op, heeft opgelopen operation to run up, to increase, to run into to overestimate
zochten door, heeft
voorkomen,
kwaml
to occur
kwamen voor, is voorgekomen voorkQmen, voorkwamlvoorkwamen, heeft voorkomen voorspellen (sep) voorspllen voorstel(len), het to spell out to predict proposal to introduce to drive away to prevent
overseh;!tten
overstappen (sep)
to switch over, to step over voorstellen (sep) wegrijden, reed! reden weg, is weggereden wiskunde(-), de
glaze, glare (ice on road) Pasen(-), de raadplegen reeks(en), de soms stofzuigen CII tijdens uit de bocht gaan teleurstellen (sep) Easter to consult series sometimes to vacuum to disappoint during go off the road to spend; to publish
instappen (sep)
to get into a vehicle Christmas light to miss tired possible to think (about)
mathematics dictionary
woordenboek( en), het zo
in such a way, III a minute
braehten door, heeft
zo
. . . mogelijk
as possible so that eclipse
uitgeven, gaff gaven uit, heeft uitgegeven
zodat zonsverduistering( en), de
zoeht/ doorzoehten, heeft doorzocht

Dutch An Essential Grammar

Caricato da

Informazioni sul documento

Copyright

Formati disponibili

Condividi questo documento

Condividi o incorpora il documento

Opzioni di condivisione

Hai trovato utile questo documento?

Questo contenuto è inappropriato?

Copyright:

Formati disponibili

Dutch An Essential Grammar

Caricato da

Copyright:

Formati disponibili

First published 1958 by Wolters-Noordhoff.

Preface Acknowledgments Introduction

Chapter 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6

Chapter 2 2.1 Chapter 3

Spelling Spellingrules:closedsyllablesand open syllables The plural

A!<ADEM!ESE iNUGTINGSDIENS UNIVERSITEJT VAN PRETORIA

Chapter 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8

Object and reflexive

Subject forms Use of pronouns

6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9

Numbers and dates, currency measurement

10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 10.6 10.7

Chapter 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7

Chapter 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5 11.6 11.7

The past tense: weak verbs

100 100 100 102 104 105 106 107

The past tense: strong verbs

108 108 108 111 113 113 114 115

Chapter 17.1 17.2 17.3 17.4 17.5 17.6 17.7 17.8

Chapter 18 Conjunctions and relative pronouns

The future, the present participle and the infinitive

138 138 141 142 143 144

Chapter 19 Word order: the position in the sentence

179 179 184 186

Chapter 24.1 24.2 24.3 24.4 24.5

Aspect and idiomatic usages of some common verbs

225 225 226 231 232 233

Chapter 20.1 20.2 20.3 20.4 20.5

The word er, prepositional

190 190 194 197 198 199

Functions of er Special cases for er + preposition Practice text Exercises Vocabulary

Chapter 25.1 25.2 25.3 25.4 25.5 25.6 25.7

Chapter 21.1 21.2 21.3 21.4 21.5

201 201 203 204 205 206

243 243 247 251 254

207 207 208

26.1 26.2 26.3 26.4

Slenterfietsen Frites Na afloop Vocabulary

Chapter 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 23.7

Telling the time

217 218 219 219 221 223 224

263 279 285 305

William Z. Shetter shetter@indiana.edu

The stories in Chapter 26 appear by kind permission of De BezigeBij:

The Dutch language

in the large cities, even by neighborhood.

THE NETHERLANDS AND FLANDERS

Front, back, front-rounded vowels

West-Vlaanderen Oost-Vlaanderen Antwerpen Brabant Limburg

High and low vowels

pot cheese that

The vowels u Vowel in Dutch spelling ie

always short [0 1 ;) v] always long [a: e: 0: 0:]

farmer [u:] bean [0:]

Consonant Example in Dutch spelling

Spelling Example ei trein train

dijk koud blauw huis

moeite trouble [ui] nice mooi [o:i]

(I) have [P]

deze had feit saai

these had fact dull scarf

sjaal meisje girl

maan moon niet not

logies lodging [3]