AGIHAN TAJUK Nama Kursus : PENTAKSIRAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI SEKOLAH RENDAH Kod : RBT3108 Kandungan modul

ini dibahagi kepada 5 tajuk/topik. Jadual di bawah menjelaskan agihan tajuktajuk untuk interaksi pembelajaran melalui modul.
JUMLAH JAM MENGIKUT PRO FORMA KURSUS

INTERAKSI

TAJUK / TOPIK

KANDUNGAN Konsep pentaksiran dan penilaian Perundangan dan kesaksamaan dalam Pentaksiran (Prosedur penilaian)

Pengenalan pentaksiran dan penilaian Pengujian, pengukuran dan penilaian

Definisi pengujian, pengukuran dan penilaian Penilaian dan proses pengajaranpembelajaran - Penilaian pencapaian - Penilaian pembelajaran - Perbandingan rujukan norma - Perbandingan rujukan kriteria - Penilaian terkawal - Penilaian tidak terkawal Jenis-jenis penilaian - Penilaian formatif - Penilaian sumatif - Penilaian diagnostik - Ujian penempatan atau prakelayakan - Penilaian ujian piawai (scholastic aptitude) Penilaian alternatif - Penilaian portfolio - Penilaian berasaskan ketrampilan Kaedah penilaian berasaskan Ketrampilan Penilaian berasaskan projek Pentaksiran bagi kerja kursus berasaskan sekolah Modul pentaksiran kerja kursus

INTERAKSI

TAJUK / TOPIK

KANDUNGAN Pelaporan Kaedah pemarkahan Matlamat pendidikan, hasil pembelajaran dan pentaksiran Kesahan pentaksiran - Kesahan muka - Kesahan kandungan - Kesahan ramalan - Kesahan serentak - Kesahan gagasan Kebolehpercayaan - Uji dan uji semula - Ujian setara - Ujian belahan dua - Kaedah Kuder Richardson - Alfa Cronbach - Antara pemeriksa dan antara pemerhati (inter-rater) - Faktor mempengaruhi kebolehpercayaan Penilaian secara ujian bertulis - Ujian objektif dan ujian subjektif - Tujuan ujian - Langkah-langkah dan peraturan Penilaian melalui pemerhatian - Kepentingan penilaian melalui pemerhatian - Jenis-jenis alat pemerhatian - Rekod anekdot (peristiwa) - Senarai semak - Skala kadar - Carta penyertaan Peraturan pemarkahan berasaskan rubrik - Definisi - Tujuan - Ciri-ciri rubrik - Jenis-jenis rubrik - Penilaian konsep berasaskan rubrik - Penilaian proses berasaskan rubrik - Penilaian produk berasaskan rubrik - Kebaikan penilaian berasaskan rubrik

JUMLAH JAM MENGIKUT PRO FORMA KURSUS

Kesahan dan kebolehpercayaan pentaksiran

Kaedah menilai dan mentaksir pengetahuan dan kemahiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Seko lah Rendah

INTERAKSI

TAJUK / TOPIK Pembentukan dan pelaksanaan ujian

KANDUNGAN Pentadbiran dan pemeriksaan ujian

JUMLAH JAM MENGIKUT PRO FORMA KURSUS

1 Prosedur - Menentukan objektif ujian - Membentuk Jadual Spesifikasi Ujian - Menentukan bilangan item - Memilih reka bentuk item - Meninggikan mutu ujian - Mengulang kaji dan menyunting item - Menyediakan ujian untuk digunakan - Percubaan ujian - Menjalankan ujian Pembinaan Jadual Spesifikasi Ujian Konstruk dalam JSU - Konstruk pengetahuan - Konstruk kemahiran - Konstruk nilai Aras kesukaran soalan Item objektif Item esei Item struktur Aras kesukaran item Aras diskriminasi item Langkah penganalisisan item Kriteria untuk item yang sesuai Pemilihan item mengikut aras kesukaran Pemilihan item mengikut indeks diskriminasi Prosedur analisis bagi item esei Statistik asas - Taburan markah, data kelompok, gambaran grafik, lengkung, taburan normal, pangkatan, ukuran kecenderungan memusat, julat, kuartil, sisihan piawai, varians, skor z dan skor T. Pemarkahan dan pemeringkatan

Perancangan pentaksiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah

Pembinaan item ujian

Analisis item ujian

Statistik asas dalam pentaksiran dan penilaian

INTERAKSI

TAJUK / TOPIK

KANDUNGAN skor kuantitatif skor kualitatif

JUMLAH JAM MENGIKUT PRO FORMA KURSUS

Pentafsiran markah dan laporan pentaksiran

Kegunaan min, median dan mod Tafsiran taburan Tafsiran sisihan piawai Gred norma Persentil Skor Z Skor T Pemarkahan Fungsi sistem gred Jenis markah dan laporan Pemberian gred abjad Laporan

JUMLAH

45

TAJUK 1

Pengenalan Pentaksiran dan Penilaian

Sipnosis Tajuk ini menekankan kefahaman konsep dan prinsip pentaksiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah. Tajuk ini juga merupakan pengenalan kepada pentaksiran dan penilaian yang meliputi definisi, konsep dan hubungkait keduadua aspek ini serta penjelasan berkaitan prosedur penilaian.

Hasil Pembelajaran Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. 2. 3. 4. .

Menjelaskan maksud pentaksiran dan penilaian. Membezakan konsep pentaksiran dan penilaian. Menghubungkaitkan penilaian dan pentaksiran. Mengenal pasti prosedur penilaian.

Kerangka Tajuk 1

Definisi konsep pentaksiran

Definisi konsep penilaian

Pengenalan pentaksiran dan penilaian

Hubungan pentaksiran dengan penilaian

Prosedur penilaian

Kandungan Isi

1.1Konsep pentaksiran dan penilaian

Cuba anda perhatikan gambar di bawah. Apakah jenis penilaian yang anda gunakan bagi menilai gambar tersebut ?

1.1.1Definisi dan konsep pentaksiran.

Adakah penilaian dan pentaksiran merujuk kepada perkara yang sama? Cuba anda dapatkan jawapan daripada mana-mana bahan bacaan untuk menjawab persoalan di atas.

Ramai dalam kalangan kita menganggap penilaian dan pentaksiran merupakan dua istilah yang boleh saling ditukarganti. Mari kita teliti dan hayati beberapa maksud pentaksiran dan penilaian berikut.

Banks (2005) mendefinisikan pentaksiran sebagai;

.the total sets of information gathered about students in the classroom. (Banks, 2005)

McMillan (2004) di dalam bukunya yang bertajuk Classroom Assessment pula mendefinisikan pentaksiran bilik darjah seperti berikut:

Classroom assessments can be defined as the collection, evaluation and use of information to help teachers make better decisions. (McMillan, 2004)

Kita dapati, definisi yang diberikan oleh Banks memperlihatkan penilaian wujud dalam pentaksiran. Penilaian melibatkan pertimbangan nilai (McMillan, 2004). Ini bermakna ada aktiviti menghurai, menganalisis, menterjemah dan menafsir.

Pentaksiran bilik darjah dari kacamata Mohamad Sahari (2002) merangkumkan keduadua definisi Banks dan McMillan:

proses mengumpulkan dan mentafsir maklumat tentang pelajar untuk membuat keputusan-keputusan yang dapat meningkatkan pembelajaran dan pengajaran. (Mohamad Sahari, 2004)

Definisi oleh Mohamad Sahari menulis dengan nyata perkataan mentafsir.

Kesimpulannya kita boleh katakan pentaksiran merupakan satu episod dalam proses pengajaran dan pembelajaran yang melibatkan aktiviti mengumpul, merekod,

menghurai, menganalisis, menterjemah dan mentafsir maklumat bertujuan membantu pihak-pihak berkepentingan membuat keputusan pembelajaran dan pengajaran yang berkesan. Pentaksiran juga merupakan suatu proses yang meliputi pelbagai kaedah untuk menentukan tahap sesuatu ciri atau atribut yang diperolehi seseorang individu.

Untuk melaksanakan pentaksiran, seorang guru itu perlu faham elemen-elemen penting yang terkandung dalam pentaksiran. Tujuan umum pentaksiran di bilik darjah ialah untuk membantu meningkatkan mutu pembelajaran murid dan pengajaran guru. Bagi mengetahui mutu P & P yang sedang diamalkan, satu aktiviti yang dapat memberikan satu petunjuk pencapaian mestilah dilaksanakan. Salah satu aktiviti yang mampu

memberikan petunjuk pencapaian ialah pengukuran kerana ia memberikan nilai kuantitatif yang boleh kita lihat. Aktiviti pengukuran ini perlu diikuti oleh aktiviti penilaian kerana ia memberikan pertimbangan nilai atas apa yang diukur. Melalui maklumatmaklumat ini, baharulah tindakan yang membantu memperkukuhkan proses

pembelajaran dan pengajaran dapat dilaksanakan secara berterusan. Jika diteliti, seiring dengan matlamat pentaksiran, pentaksiran ini perlu dilakukan dalam setiap langkah pengajaran, iaitu sebelum, semasa dan di akhir pengajaran.

Bagi menterjemahkan tujuan pentaksiran secara konkrit dalam amalan bilik darjah, kita harus sedar proses pentaksiran perlu dirancang, dilaksana dan dinilai dengan teliti. Justeru, proses penaksiran hanya dapat menghasilkan maklumat-maklumat yang berguna dalam meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran sekiranya aktivitiaktiviti pengukuran dan penilaian dilakukan secara tepat dan sistematik.

1.1.2Definisi dan konsep penilaian

Apakah itu penilaian pendidikan? Menurut Stufflebeam (1971), penilaian adalah proses mengenal pasti, memperoleh dan menyediakan maklumat berguna bagi keputusan mempertimbangkan pilihan-pilihan yang ada pada kita. Penilaian menentukan jurang perbezaan antara apa yang dihasilkan dengan apa yang dihasratkan dari sesuatu program pendidikan. Penilaian merupakan pertimbangan profesional iaitu proses yang membolehkan seseorang membuat keputusan.

Walaupun banyak definisi penilaian pendidikan dikemukakan oleh pakar seperti Stufflebeam (1971), Thorndike dan Hagen (1977) dan Kubiszyn dan Borich (1996), pada asasnya penilaian merupakan suatu proses membuat keputusan yang sistematik melibatkan pengenalpastian, pemerolehan dan pentafsiran maklumat yang berguna bagi pertimbangan pilihan-pilihan keputusan berasaskan kepada sesuatu objektif pendidikan. Dari segi pengajaran dan pembelajaran di sekolah, penilaian boleh didefinisikan secara ringkas sebagai satu proses sistematik untuk menentukan sejauh mana objektif pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah dicapai.

Definisi penilaian ini membawa maksud objektif pengajaran perlu dikenal pasti terlebih dahulu sebelum penentuan pencapaian objektif tersebut dibuat berasaskan

pertimbangan terhadap bukti empirikal. Bukti empirikal pencapaian biasanya diperoleh secara pengukuran terhadap penguasaan pelajar dengan menggunakan alat ukur yang dinamakan ujian. Namun, perkembangan dalam bidang penilaian menunjukkan banyak

cara kita boleh menilai pengajaran guru. Antara pelbagai jenis penilaian yang sering dilakukan di sekolah adalah penilaian terhadap projek, kajian kes, portfolio, kerja kursus, dan buku skrap pelajar. Bukti empirikal dikumpul secara sistematik berasaskan maklumat sahih, tekal, telus dan boleh dipertahankan. Tanpa bukti empirikal, pertimbangan terhadap pencapaian objektif pengajaran dan pembelajaran mungkin dibuat berasaskan pendapat iaitu pertimbangan nilai bersifat subjektif, pincang dan rapuh.

Menurut Banks pula, penilaian ialah......

the specific process of describing and making judgments about assessments. (Banks., 2005)

Gronlund (1981 dalam Mokhtar, 1995) menterjemah maksud penilaian sebagai;

satu proses sistematik untuk menentukan sejauhmana objektif pengajaran telah dicapai oleh para pelajar.

McMillan(2004), pula menyatakan penilaian melibatkan;

an interpretation of what has been gathered through measurement, in which value judgments are made about performance.

Gay (1985) berpendapat bahawa penilaian adalah satu proses yang sistematik semasa mengumpul dan menganalisis data bagi menentukan sama ada sesuatu objektif yang telah ditetapkan itu telah tercapai.

Secara kesimpulannya, penilaian merupakan satu proses yang sistematik untuk menentukan sejauhmana objektif pengajaran dapat dicapai oleh murid. Ia juga merupakan proses menentukan perubahan tingkah laku seseorang individu dan membuat pertimbangan nilai.

1.2Hubungan antara pentaksiran dan penilaian

Dari kupasan beberapa definisi pentaksiran dan definisi penilaian, kita boleh rumuskan bahawa untuk melaksanakan pentaksiran, kita memerlukan aktiviti yang dapat membantu kita mengkategorikan perubahan tingkah laku yang kita harapkan itulah dia penilaian.

Perkaitan antara penilaian dan pentaksiran boleh dilihat melalui petikan gambarajah yang dibina oleh Banks (2005).

Pentaksiran

Penilaian

Pentaksiran tidak formal

Rajah 1.1: Perkaitan pentaksiran dengan penilaian

Jelas, pentaksiran merupakan satu episod dalam proses P & P yang merangkumi aktiviti penilaian.

Sebelum kita membuat pentaksiran, kita perlu membuat penilaian. Mengapa perlu kita berbuat demikian?

1.3

Prosedur penilaian Prosedur penilaian mengandungi aspek-aspek pengujian, pengukuran, penganalisisan dan penyimpulan prosedur penilaian ini boleh dilaksanakan dalam lima peringkat yang dihuraikan secara ringkas seperti Rajah 1.2 di bawah. Peringkat Persediaan Ujian

Peringkat Pentadbiran Ujian

Peringkat Pemeriksaan dan Pengukuran

Peringkat Analisis Ukuran

Peringkat Interpretasi dan Tindakan Susulan Rajah 1.2: Prosedur penilaian Berdasarkan keterangan di atas, pengujian dan pengukuran merupakan aktiviti-aktiviti utama dalam aktiviti penilaian.

Dengan bantuan gambarajah, jelaskan perkaitan antara penilaian, pengukuran dan pengujian.

Layari internet bagi mendapatkan maklumat tambahan.

TAJUK 2

Pengujian, Pengukuran dan Penilaian

Sipnosis

Tajuk ini menjelaskan tentang definisi pengujian, pengukuran dan penilaian. Pelbagai jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah juga turut didedahkan dalam tajuk ini.

Hasil Pembelajaran Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. 2. 3. 4.

Menjelaskan definisi pengujian, pengukuran dan penilaian. Membanding dan membezakan pelbagai jenis penilaian. Menghuraikan setiap jenis penilaian dan fungsinya. Mengenal pasti jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan

pembelajaran. 5. Mengenal pasti penilaian alternatif bagi mentaksir pengetahuan dan kemahiran

bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah.

Kerangka Tajuk 2

Definisi pengujian, pengukuran dan penilaian

Penilaian dan proses pengajaranpembelajaran Pengujian, Pengukuran dan Penilaian

Jenis-jenis penilaian

Penilaian alternatif

Kandungan Isi

Sebelum anda meneruskan bacaan unit ini, cuba anda dapatkan jawapan daripada mana-mana bahan bacaan untuk menjawab beberapa soalan berikut :

i. Apakah yang dimaksudkan dengan pengujian, pengukuran da penilaian? ii. iii. Apakah yang anda ketahui tentang jenis-jenis penilaian? Nyatakan bentuk-bentuk sistem penilaian yang anda tahu.

2.1Definisi Pengujian, Pengukuran dan Penilaian

Dapatkah anda jelaskan maksud pengujian, pengukuran dan penilaian? Mari kita teliti maksud terminologi di bawah.

Pengujian ialah: pengetahuan satu kaedah, tugas, atau prosedur yang digunakan untuk memperoleh pemerhatian yang sistematik tentang sifat atau trait seseorang berhubung dengan aspek pendidikan dan psikologi.

(Mokhtar,1995)

Cronbach (1970) mendefinisi pengujian sebagai: satu prosedur sistematik untuk memerhati tingkah laku seseorang dan memperihalkannya dengan bantuan sekala bernombor atau satu sistem berkategori

Pengujian juga merupakan proses mengaturkan satu siri tugasan untuk diselesaikan supaya pemerhatian tepat dibuat terhadap penguasaan pelajar dalam sesuatu mata pelajaran di sekolah. Ujian adalah alat ukur. Ujian digunakan bagi mengukur penguasaan pelajar dalam sesuatu mata pelajaran. Menurut Milagros (1981 dalam Raminah, 1991);

Ujian adalah suatu cara untuk mendapatkan contohan perlakuan yang diperlihatkan oleh murid dalam keadaan yang dikawal atau ditentukan. Maklumat yang diperoleh daripadanya akan dijadikan dasar untuk

membuat penilaian atau pengadilan.

Ujian mengandungi satu set tugasan (dalam bentuk tugasan) yang berdasarkan sesuatu mata pelajaran bagi merangsang murid untuk menunjukkan tahap penguasaan mereka dalam mata pelajaran berkenaan. Tahap penguasaan murid biasanya dikuantifikasikan dengan memberi skor kepada jawapan yang diberi.

Oleh kerana ujian merupakan alat ukur yang sering digunakan untuk mendapatkan bukti empirik bagi tujuan penilaian pengajaran dan pembelajaran di semua institusi pendidikan, tumpuan perlu diberi bagi membina ujian yang bermutu, mentadbir ujian berkenaan dengan betul dan mentafsir dapatannya dengan tepat. Kita perlu memastikan penilaian terhadap keberkesanan pengajaran dan pembelajaran dapat dilakukan dengan sempurna dan boleh dipertahankan. Satu daripada cara memastikan ini berlaku ialah dengan menjalankan pengujian yang berkualiti. Bagi seseorang guru, pengujian menjelaskan sejauh mana penguasaan ilmu pengetahuan, kemahiran atau nilai murni seperti mana yang dikehendaki oleh sukatan pelajaran.

Apa pula yang dimaksudkan dengan pengukuran? Kumpul 5 pengertian pengukuran daripada sumber yang berbeza. Kongsi dengan rakan-rakan anda.

Mokhtar (1995) mendefinisi pengukuran sebagai langkah untuk menentukan tahap sejauh mana seorang memiliki sifat tertentu. Menurut Aziz dan Mohd Isha (2008) pula, pengukuran bermaksud suatu proses mendapatkan penjelasan secara numerik atau melalui angka tentang sebanyak mana individu atau murid mempunyai sesuatu ciri yang diukur dengan menggunakan instrumen. Reynolds, Livingston dan Wilson (2010) mengutarakan pengertian pengukuran yang selari dengan pengkaji-pengkaji lain. Menurut mereka, Measurement is a set of rules for assigning numbers to represent objects, traits, attributes, or behaviors.

Pengukuran juga boleh didefinisikan sebagai satu proses di mana nombornombor diberi (biasanya dikenali sebagai skor) untuk menunjukkan kuantiti ciri atau atribut seseorang atau sesuatu objek, mengikut rukun-rukun tertentu. Nombor-nombor yang diberi itu mengekalkan pertalian sebenar yang terdapat antara orang-orang daripada segi atribut yang diukur itu.

Kumpul maklumat dari internet berkaitan pengertian penilaian. Buat nota pendek daripada setiap pengertian. Bawa ke kelas untuk dibincangkan.

Penilaian ialah . Proses menentukan mutu, kualiti, harga, atau nilai sesuatu benda. (Mokhtar, 1995)

Penilaian adalah satu proses sistematik untuk menentukan sejauhmana objektif telah dicapai oleh para murid. (Mokhtarl, 1995)

pengajaran

Bagi seseorang guru, penilaian berlaku apabila guru menggunakan keputusan ujian bersama-sama dengan maklumat lain bagi menilai prestasi muridnya. Dalam hal ini, terdapat dua aspek yang penting dalam penilaian iaitu proses sistematik di mana terdapat peraturan yang perlu dipatuhi dan terdapat objektif pengajaran yang telah dikenal pasti terlebih dahulu. Bagi Popham (1975) penilaian pendidikan mencakupi aspek-aspek seperti hasil pengajaran, program pengajaran dan matlamat ke arah usaha pengajaran yang ditentukan. Selain itu, penilaian juga boleh dibuat dengan menggunakan maklumat atau data kuantitatif atau data kualitatif atau kedua-duanya sekali. Bolehkah anda fikirkan contoh bagi penilaian ini?

Sebagai kesimpulan, pengujian, pengukuran dan penilaian merupakan proses yang penting dalam mengesan pencapaian hasil pengajaran dan pembelajaran. Maka,

kemahiran menghasilkan instrumen pengujian, pengukuran dan penilaian yang baik memainkan peranan yang penting bagi menjamin keberkesanan pengajaran dan pembelajaran.

Bacaan lanjutan mengenai tajuk ini boleh didapati melalui layaran laman web seperti berikut: http://www.gao.gov/special.pubs/pe1014.pdf

2.2 Penilaian dan proses pengajaran dan pembelajaran

2.2.1 Penilaian pencapaian

Penilaian pencapaian ialah satu daripada aktiviti guru yang dilakukan pada setiap bulan, setiap penggal dan setiap tahun. Penilaian ini dijalankan dalam bentuk ujian atau peperiksaan sebagai satu sumber maklum balas pencapaian objektif pengajaran dan pembelajaran, dan prestasi pencapaian murid.

2.2.2 Penilaian pembelajaran

Penilaian pembelajaran merupakan satu penilaian yang dijalankan sepanjang masa pengajaran dan pembelajaran dilakukan. Penilaian ini membolehkan guru mendapatkan pengetahuan tentang pencapaian murid dalam perkara yang telah diajar untuk setiap hari atau sepajang hari agar dapat mengambil tindakan untuk mengatasi kelemahan murid. Penilaian ini merangkumi aktiviti mendapat maklumat melalui soalan murid dan membuat perbandingan daripada kerja atau latihan murid semasa pembelajaran dan pengajaran itu berlaku.

Tiga perkara perlu dipatuhi semasa penilaian pembelajaran dilakukan. Pertama kerja murid perlu diperiksa sama ada betul atau salah sahaja. Murid perlu diberi balik kerjanya dengan pengetahuan kemahiran atau ilmu pengetahuan telah dikuasai dan belum dikuasai. Akhirnya guru perlu menjalankan kerja-kerja pemulihan sebaik sahaja kerja murid dikembalikan.

2.2.3

Perbandingan rujukan norma

Perbandingan

rujukan

norma

digunakan

sekiranya

guru

ingin

membandingkan prestasi pencapaian individu murid dengan prestasi pencapaian murid lain sama ada dalam kumpulan yang sama atau kumpulan yang berbeza mengikut kelas atau kumpulan. Apa yang

ditekankan adalah apakah murid A lebih mahir dari pelajar B? Keputusan rujukan norma sesuai digunakan bagi tujuan pemilihan dan penempatan pelajar ke dalam sesuatu program pendidikan.

Ujian rujukan norma tidak memberi maklumat sama ada murid sudah menguasai sesuatu isi pelajaran dan kemahiran yang diajar. Soalan ujian rujukan norma biasanya bersifat umum dengan matlamat untuk memaksimumkan perbezaan pencapaian antara seorang murid dengan murid lain. Soalan ujian rujukan norma mengambil berat aspek kesukaran ujian agar soalan-soalan mempunyai kepelbagaian aras kesukaran serta tidak terlalu sukar dan terlalu mudah dengan jangkaan jawapan betul 50 peratus. Soalan ujian rujukan norma juga mempunyai indeks diskriminasi antara murid pandai dan murid lemah yang tinggi. Dalam pelaporannya, ujian rujukan norma kadang-kadang menggunakan kelok normal sebagai asas perbandingan pencapaian antara murid.

Perbandingan

rujukan

norma

juga

membawa

pengertian

membuat

perbandingan di antara murid yang dikumpulkan mengikut ciri-ciri yang sama seperti umur atau peringkat perkembangan yang sama. Ini bermakna sekiranya terdapat murid yang tidak dapat melakukan tingkah laku seperti sebahagian besar murid lain, maka dia dikategorikan lemah atau di bawah pencapaian

norma. Contohnya sebilangan besar murid yang berumur 6 tahun telah boleh membaca semua 26 abjad. Tetapi sebaliknya terdapat seorang murid yang sama umurnya gagal membaca semua abjad ini, maka dia dianggap berada di bawah pencapaian norma.

Popham (1981) menjelaskan............. Ujian rujukan norma digunakan bagi menentukan status seseorang murid

berpandukan prestasi murid yang lain dalam sesuatu ujian berkenaan.

Ujian rujukan norma memberi penekanan kepada siapa yang lebih baik tetapi tidak memberi satu gambaran yang terperinci seperti kemahiran seseorang murid. Kerja menghasilkan soalan ujian hendaklah diberi perhatian agar dapat menunjukkan perbezaan di antara murid-murid. Kesukaran soalan boleh

dibahagikan kepada 25% yang sukar dan 25% yang senang di mana 50% soalan yang sederhana sukar. Dengan ini sekiranya seorang murid menjawab 50 soalan dengan betul daripada 60 soalan dalam sesuatu ujian dan skor mentah murid ini ialah 50. Merujuk kepada satu jadual norma, kedudukan murid ini dalam pangkat peratusan telah dibandingkan dengan satu kumpulan murid lain sebagai norma. Hasil rujukan ini memberikan bacaan pangkat peratusan ke-83 dari jadual norma, maka prestasi murid tersebut dikatakan berprestasi melebihi atau menyamai 82 peratus daripada murid lain dalam kumpulan norma.

2.2.4

Perbandingan rujukan kriteria

Perbandingan rujukan kriteria pula digunakan sekiranya guru ingin membandingkan prestasi pencapaian seseorang murid dengan kriteria yang ditetapkan. Ujian rujukan kriteria memberi penekanan sama ada seseorang murid telah menguasai sesuatu isi pelajaran dan kemahiran yang diajar. Ujian rujukan kriteria tidak mengambil kira kedudukan seseorang murid berbanding dengan murid lain.

Meskipun ujian rujukan kriteria sesuai untuk kandungan pelajaran yang berbentuk kumulatif iaitu murid perlu menguasai setiap unit sebelum unit berikutnya, kriteria yang digunakan dalam ujian rujukan ini tidak semestinya berbentuk akhiran atau sumatif. Maksudnya kriteria yang digunakan tidak semestinya kandungan sesuatu pelajaran yang hanya

diperoleh pada akhir semester. Guru boleh menggunakan kriteria berbentuk formatif iaitu ciri-ciri setiap unit pelajaran. Justeru itu, guru perlu membina banyak ujian rujukan kriteria bagi membuat penilaian sama ada seseorang pelajar telah menguasai sesuatu kemahiran yang diuji. Soalansoalan ujian rujukan kriteria perlu mempunyai tahap padanan yang tinggi dengan objektif pembelajaran.

Jadual 2.1 di bawah menjelaskan perbandingan antara Penilaian Rujukan Norma dengan Penilaian Rujukan Kriteria. Jadual 2.1 Perbandingan antara Penilaian Rujukan Norma dan Penilaian Rujukan Kriteria Rujukan Norma Membandingkan prestasi seseorang pelajar dengan pelajar lain Soalan menggalakkan kepelbagaian. Soalan menggunakan pengacau terbaik Rujukan Kriteria Membandingkan prestasi seorang pelajar dengan kriteria piawai yang ditetapkan. Soalan memberi tumpuan kepada kriteria tingkah laku yang diuji. Menumpukan kepada pengenalpastian tingkah laku. Mendalam, banyak soalan bagi setiap objektif Kepelbagaian soalan ujian adalah minimum Bilangan lulus atau gagal serta julat prestasi yang boleh diterima

Dimensi Ciri Matlamat

Pembinaan Soalan

Kandungan Ujian Kepelbagaian Kandungan Pelaporan dan Pentafsiran

Cetek, kebiasaannya 1 atau 2 soalan setiap objektif Semakin pelbagai soalan ujian semakin baik Persentil dan skor piawai

Renung sejenak ! Apakah perbezaan utama antara Ujian Rujukan Norma dan Ujian Rujukan Kriteria?

2.2.5 Penilaian terkawal

Penilaian terkawal merujuk kepada penilaian di mana murid-murid diberi masa yang sama panjang, menjawab dalam masa yang sama, menggunakan kertas soalan dan bentuk soalan yang sama, menjawab dalam bentuk dan pada kertas yang serupa dan diawasi sepanjang masa oleh pengawas. Penilaian ini sesuai untuk mendapatkan maklumat yang berkaitan dengan pengetahuan dan kemahiran.

2.2.6 Penilaian tidak terkawal

Penilaian tidak terkawal berlaku semasa aktiviti pengajaran dan pembelajaran serta berlaku dalam keadaan sebenarnya dan semasa perlakuan itu berlaku. Perkara seperti sikap, nilai dan aktiviti-aktiviti seni yang kreatif tidak dapat dinilai dengan berkesan secara terkawal. Maka guru perlu bersifat bersedia dan sensitif kepada keadaan yang boleh menjadi sumber penilaian tidak terkawal.

2.3 Jenis-jenis penilaian

Banyak cara kita boleh mengkelaskan penilaian. Penilaian yang dibuat berasaskan tujuan dan masa boleh dikelaskan kepada penilaian formatif, sumatif, pra kelayakan, diagnostik dan alternatif. Justeru ujian yang dibina perlu mencerminkan tujuan dan masa sesuatu penilaian dilakukan. Terdapat dua jenis penilaian berdasarkan kepada masa dan tujuan pelaksanaan penilaian iaitu penilaian formatif dan sumatif.

2.3.1Penilaian Formatif

Penilaian formatif digunakan untuk mengesan kemajuan yang dicapai oleh murid dalam unit-unit pelajaran yang diajar. Penilaian formatif dilakukan bagi memastikan murid telah menguasai setiap unit pelajaran sebelum mereka diperkenalkan dengan unit

pelajaran baru seterusnya. Penilaian formatif sangat berguna bagi tujuan diagnosis. Dengannya punca-punca kelemahan murid dapat dikesan. Penilaian formatif dapat menentukan samada murid telah bersedia untuk mengikuti pelajaran berikutnya yang lebih tinggi dan rumit. Penilaian formatif juga boleh meningkatkan motivasi murid untuk belajar. Penggunaan penilaian formatif banyak digunakan di sekolah-sekolah.

Memandangkan laporan penilaian formatif adalah untuk tujuan diagnosis kelemahan murid dalam unit-unit pelajaran, pelaporan penilaian formatif amat sesuai dirumuskan sebagai menguasai atau tidak menguasai sesuatu isi unit pelajaran. Pencapaian ujian formatif tidak sesuai digred.

2.3.2 Penilaian Sumatif

Penilaian

sumatif

pula

digunakan

bagi

menentukan

tahap

penguasaan murid dalam keseluruhan mata pelajaran. Penilaian sumatif biasanya dilakukan pada akhir sesi atau semester. Contoh penilaian sumatif ialah ujian akhir semester. Memandangkan penilaian sumatif dibuat pada akhir semester, skor-skor dari penilaian sumatif biasanya lebih berguna untuk tujuan melaporkan kemajuan murid daripada memperbaiki kelemahan awal

pengajaran guru dan pembelajaran murid. Skor penilaian sumatif banyak digunakan bagi tujuan pemilihan dan penempatan murid.

Kenal pasti perbezaan antara penilaian formatif dengan penilaian sumatif. Pada pendapat anda, apakah kekuatan dan kelemahan penilaian formatif berbanding dengan penilaian sumatif?

2.3.3 Penilaian Diagnostik

Penilaian diagnostik dilakukan sebagai cara untuk mengesan sama ada murid sudah bersedia untuk mengikuti pelajaran seterusnya. Sekiranya murid belum bersedia, guru dapat mengesan kelemahan dan kekuatan murid agar pembetulan serta penambahbaikan yang berkaitan boleh dilakukan. Penilaian diagnostik juga adalah berkaitan kesukaran

pembelajaran yang wujud secara berulang yang tidak dapat diperbaiki melalui penilaian formatif. Matlamatnya adalah untuk menentukan punca masalah pembelajaran dan menyediakan perancangan untuk tindakan pemulihannya.

2.3.4

Ujian penempatan atau pra-kelayakan

Ujian penempatan atau pra-kelayakan digunakan sebagai petunjuk sama ada pelajar berpontensi, bersedia dan mempunyai kecerdasan, bakat dan minat terhadap sesuatu bidang yang ingin beliau ceburi. Antara tujuan lain ujian ini diadakan ialah bagi menempatkan murid pada peringkat pelajaran yang sesuai dijalankan sebelum bermulanya sesuatu pelajaran. Selain itu. penempatan dilakukan supaya tindakan susulan dapat dibuat agar murid diberi aktiviti pembelajaran yang sesuai. Jenis ujian penempatan yang biasa dijalankan di sekolah ialah ujian pencapaian atau ujian sumatif

Empat jenis penempatan yang dijalankan ialah : a. penempatan murid ke sekolah yang berlainan seperti sekolah vokasional atau sekolah biasa b. murid dimasukkan ke aliran sains atau sastera

c.

murid dimasukkan ke dalam darjah yang berlainan mengikut kemampuan murid

d.

murid yang berlainan kemampuan dikumpulkan dalam satu bilik darjah dan guru terpaksa menggunakan pelbagai strategi pengajaran apabila mengendalikan darjahnya.

2.3.5 Penilaian ujian piawai (scholastic aptitude)

Ujian piawai merupakan ujian yang diselaraskan secara bersama dari peringkat merancang, mengubal dan mentadbir ujian serta menyemak jawapan, menilai ukuran yang diperoleh dan melaporkannya oleh satu organisasi tertentu. Ujian ini direkabentuk untuk meramal penguasaan murid dalam aktiviti tertentu pada masa hadapan. Ujian ini juga digunakan untuk mengukur kebolehan murid terhadap pengetahuan atau kemahiran yang telah dipelajari. Maklumat dari ujian ini berguna dalam menentukan kesediaan belajar murid, pengajaran secara individu, membentuk kumpulan dalam bilik darjah, mengenal pasti murid yang lemah, mengenal pasti masalah pembelajaran, dan membantu murid dalam perancangan pelajaran dan vokasional. Contoh ujian piawai ialah ujian bakat dan ujian kecerdasan.

2.4 Penilaian alternatif

Penilaian prestasi yang menegaskan bahawa kaedah penilaian ini memberi satu alternatif kepada pengujian tradisional yang menggunakan kertas dan pensil. Penilaian pengajaran di sekolah sering melibatkan penilaian berdasarkan hasil pembelajaran yang ditunjukkan oleh murid. Antara penilaian alternatif ini adalah penilaian terhadap portfolio, penilaian berasaskan ketrampilan dan penilaian berasakan projek. Sebagai contoh, guru boleh menilai keberkesanan

pengajarannya dalam sesuatu mata pelajaran melalui portfolio yang disediakan oleh murid. Penilaian alternatif ini memerlukan pengetahuan dan kemahiran khusus dan tidak dibincangkan dalam modul ini.

2.4.1

Penilaian portfolio

Portfolio ialah satu kaedah yang digunakan oleh guru untuk mengumpul dan merekod bukti pencapaian murid dalam satu jangka masa yang dipersetujui bersama. Terdapat beberapa jenis portfolio untuk tujuan dan konteks pembelajaran yang berbeza. Selain portfolio, rekod anekdot dan lain-lain bukti pembelajaran yang lain boleh digunakan untuk

menghasilkan penilaian yang menyeluruh.

Portfolio berbentuk dokumentasi yang berstruktur. Ia memerlukan perancangan, pelaksanaan dan penilaian yang teliti. Proses

pembelajaran dijalankan secara kolaboratif untuk mencapai kefahaman dan mendokumentasikan pemikiran secara kritis dan kreatif serta pemilihan maklumat dan fakta dari peringkat awal hingga ke akhir.

Portfolio bertujuan untuk memberi peluang murid mendokumentasi kemahiran dan pengetahuan yang diperoleh melalui pengalaman sewaktu menyempurnakan tugasan, menggalakkan murid menyemak dan menganalisis pembelajaran mereka secara sistematik dan

menyediakan ruang bagi murid membuat refleksi dan menentukan matlamat peribadi.

Ciri-ciri Portfolio

a. Menggambarkan sejelas-jelasnya aktiviti murid iaitu rasional, matlamat, halatuju, prosedur kerja, pengalaman dan harapan. b. Sesuatu yang dilaksanakan oleh murid secara autentik. Ini adalah kaedah konkrit untuk murid menghasilkan kerja melalui

pengalaman sendiri ketika melakukan kerja-kerja amali atau kerjakerja lapangan. c. Menunjukkan perlakuan murid yang dibimbing oleh guru seperti ulasan, komen, dan cadangan harus direkod untuk menghadapi dan mengatasi sesuatu tugasan pembelajaran. d. Membuat catatan pembimbing yang membantu murid merenung dan

membuat refleksi tentang kerja yang dibuat untuk menentukan tindakan susulan. e. Kriteria penilaian yang dipilih diterangkan dan dipersetujui bersama dengan murid sebagai penggalak kepada murid untuk bahagian secara aktif. mengambil

Aspek-aspek yang perlu dalam sesebuah Portfolio

Sesebuah portfolio mengandungi: a. senarai semak yang disediakan oleh guru b. nota-nota yang disediakan oleh guru c.catatan jurnal d. buku log e. refleksi kendiri murid

f. gambar dan foto

Kebaikan Penilaian Portfolio

a.

Penglibatan pembelajaran

murid

sepenuhnya

dalam

pengajaran

dan

b.

Guru mendapat banyak maklumat untuk menilai pencapaian murid

c. d.

Merupakan satu cara untuk menilai tahap perkembangan murid Dapat memotivasikan murid dan meningkatkan tahap kefahaman kendiri mengenai tugasan pembelajaran yang diberi oleh guru.

2.4.2 Penilaian berasaskan keterampilan

Penilaian berasaskan keterampilan merupakan satu penilaian yang melibatkan proses melaksanakan sesuatu tugasan atau menghasilkan sesuatu produk. Penilaian ini melibatkan murid menunjukkan

kecekapannya atau pengetahuannya dengan memberi jawapan yang tepat atau satu hasil produk yang baik. Penilaian ini juga merupakan satu bentuk ujian yang memerlukan guru membuat pertimbangan tentang penataran murid terhadap pengetahuan, kemahiran dan ciri-ciri afektif mereka. Kriteria penilaian ditetapkan bersama-sama dengan murid.

Penilaian berasaskan keterampilan juga merupakan proses mengumpul bukti dan membuat pertimbangan tentang sama ada kompetensi telah dicapai. Ini bagi mengesahkan sama ada seorang murid dapat

melaksanakan jangkaan standard yang telah ditetapkan.

2.4.3Penilaian berasaskan projek

Menurut Wiggins (1989), penilaian berasakan projek merupakan aktivitiaktiviti yang memerlukan murid mengaplikasi atau membuat tunjuk ajar cara pengetahuan dalam situasi sebenar. Penilaian ini melibatkan banyak gabungan aktiviti, mereka, menyelesaikan masalah, membuat siasatan, dan membuat keputusan sama ada secara kerja kumpulan atau individu.

Ciri-ciri Penilaian Berasaskan Projek a. Projek atau tugasan yang dilaksanakan mempunyai pelbagai reka bentuk sama ada lisan, visual atau kinestetik b. c. Projek yang dijalankan selalunya berbentuk jangka panjang Projek yang dilaksana menunjukkan peranan sebenar dalam situasi sebenar d. Pelajar dibenarkan untuk membina penyelesaian alternatif apabila tidak mendapat jawapan yang benar e. Pelajar dikehendaki terlibat secara aktif dalam membuat projek secara koperatif f. Pelajar dapat menjalankan tugasan projek secara individu atau berpasukan g. Pelajar perlu mensintesis pengetahuan yang dikumpul dan menilai pembelajaran

Peringkat-peringkat pelaksanaan projek

1.

Sebelum pelaksanaan projek

Dapatkan panduan dari guru Kenalpasti masalah dan tajuk Tinjau projek lepas untuk rujukan Bentuk pasukan dan pembahagian tugas

2. Semasa pelaksanaan projek 3. Sumbangsaran idea dan bina kesepakatan ahli kumpulan Kenal pasti skop dan urutan Sediakan jadual pelaksanaan projek Tentukan punca maklumat Jalankan proses inkuiri dan pengumpulan data Penambahbaikan dan penilaian berterusan Sediakan laporan projek Bentangkan dapatan/ hasil

Selepas pelaksanaan projek i.Penilaian projek oleh guru dalam aspek perancangan, pelaksanaan atau proses, dan projek yang dihasilkan mempunyai

kualiti mengikut piawaian yang ditetapkan ii. Maklum balas daripada rakan berkaitan kekuatan,

kelemahan dan cadangan mengatasi iii. Refleksi kendiri berkaitan kekuatan, kelemahan dan kemahiran iv. Rekod pemarkahan/skor dan analisis markah v. Hargai pencapaian dalam penyelesaian masalah

Penilaian jenis ini berlaku dalam tiga fasa: 1. Fasa 1 Sebelum projek dilaksanakan, guru seharusnya mengenal pasti sama ada secara formal seperti pra-pentaksiran bertulis mahu pun tidak formal berkenaan maklumat sedia ada murid mengenai

topik

projek.

Bagi pembelajaran berasaskan projek, asas Penilaian ke atas maklumat sedia

pengetahuan amat penting.

ada murid membantu guru dalam agihan murid dalam kumpulan.

2.

Fasa 2 Semasa projek dilaksanakan, pentaksiran menggunakan senarai semak dan skala kadar memberi maklum balas bernilai kepada murid mengenai pembelajaran dan kemajuan projek mereka. Rubrik pemarkahan boleh membantu murid-murid menilai

kemajuan perancangan projek sementara bagi guru pula menjadi rujukan ketika mengadakan sesi perbincangan mengenai tahap pencapaian dan kemajuan. 3. Fasa 3 Selepas projek, pentaksiran menggunakan rubrik dapat

memberikan maklumat bernilai mengenai hasil projek dan dalam membuat pembentangan di hadapan rakan kelas. Rubrik yang sesuai juga dapat membantu memberikan maklum balas tentang kekuatan dan kelemahan projek yang dibentang.

2.4.4 Penilaian kerja kursus berasaskan sekolah

Guru memainkan peranan penting dalam mengesan perkembangan, kebolehan, kemajuan dan pencapaian murid. Guru menentukan hasil pembelajaran yang hendak dinilai, merancang dan membina instrumen penilaian, melaksanakan penilaian, merekod hasil penilaian,

menganalisis maklumat penilaian, melapor dan membuat tindakan susulan. Penilaian yang dirancang oleh guru di peringkat sekolah ini dikenali sebagai Penilaian Berasaskan Sekolah (PBS).

PBS lebih bersifat formatif iaitu mengutamakan kemajuan setiap murid dari satu peringkat ke satu peringkat. Guru dapat membuat diagnostik bagi mengesan perkembangan murid dari semasa ke semasa. Ini kesilapan dan

memberi peluang kepada guru untuk membetulkan memperbaiki kelemahan murid serta-merta

supaya kelemahan

tersebut tidak terhimpun. Di samping itu guru dapat mengenal pasti kelemahan dan memperkembangkan lagi kekuatan serta potensi murid.

PBS dirancang dan dilaksanakan oleh guru secara berterusan dalam proses pengajaran dan pembelajaran harian. Maklumat tentang

perkembangan murid yang diperoleh dari semasa ke semasa melalui penilaian berterusan dapat membantu guru mengambil tindakan susulan yang sewajarnya jika perlu. PBS boleh menilai kemajuan murid dalam pelbagai aspek termasuk aspek yang tidak dapat dinilai secara berpusat.

Penilaian secara berpusat iaitu UPSR, PMR dan SPM dikendalikan oleh Lembaga Peperiksaan, Kementerian Pelajaran Malaysia. Keputusan penilaian secara berpusat dapat memberi maklumat tentang

pencapaian murid di seluruh negara. PBS dan penilaian berpusat saling melengkapi dalam sistem penilaian. PBS mendapatkan gambaran tentang kemajuan dilaksanakan untuk

pembelajaran murid di

samping memberi maklum balas tentang keberkesanan pengajaran guru.

Melalui PBS guru akan dapat: a. mengesan perkembangan murid secara menyeluruh; b. mengenal pasti kekuatan dan kelemahan murid dalam

pembelajaran lebih awal dari semasa ke semasa; c.mengetahui keberkesanan pengajarannya; d. merancang dan mengubahsuai pengajarannya; dan e. menjalankan tindakan susulan yang sesuai dengan serta-merta.

CiriI-Ciri Penilaian Berasakan Sekolah

PBS yang dilaksanakan dengan sempurna oleh guru akan dapat membantu murid mengatasi masalah pembelajaran yang telah dikenal pasti pada peringkat awal lagi supaya terhimpun seterusnya. Di samping itu kelemahan tersebut tidak

kekuatan murid yang telah

menguasai pula diperkukuh dan diperkaya. Melalui aktiviti tindakan susulan yang berkesan guru dapat membantu murid meningkatkan kemajuannya dalam pembelajaran dan seterusnya memperoleh

pencapaian cemerlang dalam penilaian di peringkat pusat.

PBS dilaksanakan berasaskan beberapa ciri yang utama seperti berikut: i. dikendalikan oleh guru dalam menilai muridnya sendiri ii. berasaskan kriteria di mana penguasaan murid dinilai menilai berdasarkan hasil pembelajaran yang telah ditentukan iii. berbentuk formatif di mana penilaian ini dijalankan secara berterusan dalam mengesan perkembangan, kemajuan dan pencapaian murid iv. menggunakan pelbagai kaedah seperti pemerhatian, lisan, penulisan dan sebagainya v. mengesan perkembangan pembelajaran secara menyeluruh dari aspek intelek, rohani, emosi dan jasmani vi. menekankan perkembangan Individu berdasarkan kemampuan individu dan bukan untuk perbandingan antara individu vii. bersistem yang melibatkan proses merancang, menentukan instrumen, melaksana, menganalisis, merekod, melapor dan mengambil tindakan susulan viii. menggalakkan penilaian kendiri di mana murid dilatih menilai kemajuan sendiri secara berterusan dan guru mendapat

maklumat tambahan

ix.

membolehkan kelemahan

tindakan

susulan dan

diambil

bagi

mengatasi kekuatan

pembelajaran

mempertingkatkan

pembelajaran murid.

Bentuk kumpulan kecil dan bincangkan soalan-soalan di bawah. Anda dikehendaki menyediakan peta minta dan bentangkan di dalam kelas. 1. a. b. c. 2. 3. Pengertian bagi konsep-konsep berikut: Pengujian Pengukuran Penilaian Banding bezakan di antara penilaian formatif dan penilaian sumatif. Bagaimanakah penilaian portfolio dan penilaian projek dapat dilaksanakan dalam penilaian kerja kursus Reka Bentuk Teknologi?

TAJUK 3 Sinopsis

Kesahan Dan Kebolehpercayaan Pentaksiran

Tajuk ini membincangkan kesahan dan kebolehpercayaan ujian, jenis penilaian, penggunaan dan interprestasi data. Analisis Indeks Kebolehpercayaan Ujian dan Indeks Kesahan Ujian perlu dilakukan supaya ujian yang dihasilkan adalah sesuai dan sah bagi sesuatu tujuan tertentu.

Hasil Pembelajaran: 1. Menerangkan maksud kesahan pentaksiran 2. Menerangkan maksud kebolehpercayaan pentaksiran 3. Menjelaskan jenis-jenis kesahan dan kebolehpercayaan pentaksiran 4. Membandingkan antara pemeriksa dan pemerhati (inter-rater)

Kerangka Tajuk 3

Kesahan dan kebolehpercayaan pentaksiran

Matlamat pendidikan, hasil pembelajaran dan pentaksiran Jenis kesahan pentaksiran

Jenis kebolehpercayaan

Antara pemeriksa dan antara pemerhati serta faktor mempengaruhi kebolehpercayaan

3.0 Ciri-Ciri Utama Ujian

Penilaian merangkumi kesemua proses yang melibatkan pengukuran dan pengujian dan membuat penghakiman terhadap hasilan keputusan yang diperolehi. Dengan itu, pengujian dan penilaian merupakan alat yang amat penting didalam sesuatu organisasi.

Untuk membina sesuatu ujian yang dikatakan baik, setiap guru hendaklah memahami dan mengetahui beberapa prinsip yang penting. Prinsip-prinsip yang dimaksudkan adalah: a. b. c. d. e. Kesahan Kebolehpercayaan Keobjektifan Kebolehtadbiran Kebolehtafsiran

3.1 Definisi Kesahan Pentaksiran

Kesahan sesuatu alat ukuran bermaksud sejauh mana alat tersebut dapat mengukur apa yang sepatutnya diukur oleh alat tersebut (Hanna & Dettmer, 2004). Ciri kesahan bagi sesuatu alat ukuran amat penting supaya alat ukuran tersebut dapat mengukur apa yang hendak diukur.

3.1.1Jenis kesahan Mehrens dan Lehmann (1991) telah menyenaraikan empat jenis kesahan, iaitu: . JENIS KESAHAN

Kesahan kandungan

Kesahan gagasan

Kesahan muka

Kesahan hubungan-kriteria

Kesahan ramalan

Kesahan serentak

a Kesahan kandungan Kesahan kandungan merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat ukuran itu mencakupi kandungan pelajaran yang telah ditetapkan. Kesahan kandungan adalah penting, pencapaian, sebab markah yang terutama bagi ujian pelajar akan

diperoleh

menunjukkan tahap pencapaian pelajar tersebut bagi kandungan pelajaran tertentu. Sekiranya soalan ujian tidak meliputi

secukupnya kandungan pelajaran tersebut, penilaian terhadap pencapaian pelajar menjadi tidak sah/bias.

b. Kesahan gagasan/konstruk Kesahan gagasan/konstruk merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat ukuran itu dapat mengukur sesuatu gagasan/konstruk berasas teori psikologi.

c. Kesahan muka Kesahan muka bukanlah kesahan saperti definisinya yang kita fahami tetapi ia lebih kepada sesuatu alat ukuran nampak pada permukaan mempunyai kesahan yang tinggi. Ini bermaksud sekali pandangan, nampak alat ukuran itu sah atau orang biasa / tidak terlatih nampak alat ini sebagai sah.

d. Kesahan hubungan kriteria Kesahan hubungan kriteria merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai hubungan dengan beberapa ukuran luaran (kriteria). Ukuran luaran dibahagikan kepada dua jenis, satu ukuran serentak bermaksud apabila ukuran luar diambil serentak dengan ukuran alat. Kedua ukuran ramalan bermaksud apabila ukuran luaran diambil selepas ukuran alat. Daripada ukuran-ukuran luaran ini kita boleh mencari keesahan serentak dan kesahan ramalan saperti berikut:

e. Kesahan Serentak

Kesahan serentak merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai hubungan dengan ukuran daripada alat lain yang diambil serentak. Sebagai contoh sekiranya alat ukuran kecerdasan A menghasilkan skor yang mempunyai hubungan (pekali kolerasi tinggi) yang kuat dengan skor daripada alat ukuran kecerdasan B, maka alat A dikatakan mempunyai kesahan serentak yang tinggi. Dengan ini alat A boleh mengganti alat B untuk mengukur kecerdasan.

f.Kesahan Ramalan Kesahan ramalan merujuk kepada sejauh mana sesuatu alat ukuran itu dapat menghasilkan skor yang mempunyai hubungan dengan ukuran daripada alat lain yang diambil kemudian. Sebagai contoh sekiranya ujian percubaan Matematik menghasilkan markah yang mempunyai hubungan yang kuat dengan gred Matematik SPM, maka ujian Matematik percubaan dikatakan mempunyai kesahan ramalan yang tinggi. Ini bermakna

pencapaian pelajar dalam ujian percubaan dapat meramalkan keputusan SPM.

Kesahan merujuk kepada takat sesuatu ujian dapat memenuhi tujuannya. Ia terbahagi kepada empat iaitu kesahan isi, kesahan ramalan, kesahan gagasan, dan kesahan serentak.

Ujian sepatutnya mengukur apa yang sepatutnya diukur Contoh, jika kita hendak mengukur sikap hendaknya kita mengukur sikap Contoh, jika kita gunakan ujian diagnostik maka tidak sah jika diberi gred Contoh jika ujian ejaan hendaknya mengukur kebolehan mengeja atau ujian mendengar hanyalah untuk mengukur kemahiran mendengar

3.1.2 Kebolehpercayaan Ujian Kebolehpercayaan merujuk kepada ketekalan ujian dalam

mengukur apa yang hendak diukur. Ujian yang mengukur sesuatu gagasan dengan skor yang yang tekal dikatakan mempunyai ujian yang

kebolehpercayaan menghasilkan

tinggi. yang

Sebaliknya, berubah-ubah

skor

mempunyai

kebolehpercayaan yang rendah. Sesuatu ujian yang mempunyai kebolehpercayaan Bagaimanapun, yang tinggi ujian tidak yang sah semestinya biasanya sah. boleh

sesuatu

dipercayai. Jika faktor-faktor lain serupa, sesuatu ujian yang mempunyai pekali kebolehpercayaan yang tinggi perlu dipilih kerana ujian tersebut mempunyai ketekalan pemeringkatan individu dalam kumpulannya.

Kebolehpercayaan ujian dipengaruhi oleh faktor yang tidak sistematik. Faktor tidak sistematik adalah faktor yang

menghasilkan perubahan atau variasi yang tidak dijangka yang dikenali sebagai perubahan rawak. Ujian yang mengukur dengan pincang sesuatu konsep boleh menghasilkan perubahan rawak. Ujian yang mengandungi arahan, soalan, butiran dan pernyataan yang tidak jelas dan mengelirukan juga boleh menghasilkan perubahan tidak sistematik.

Terdapat tiga sumber faktor tidak sistematik. Pertama, variasi individu. Individu berubah disebabkan minat, kecergasan fizikal dan kestabilan emosi yang berbeza pada dua situasi ujian. Kedua, variasi perubahan tugasan. Menulis jawapan ke dalam kertas jawapan pada ujian pertama dan menghitamkan kertas OMR pada ujian kedua akan menghasilkan tugasan perubahan rawak

disebabkan

kedua-dua

menjawab

memerlukan

kemahiran yang berbeza. Ketiga, variasi persampelan gagasan yang terhad. Soalan ujian biasanya dibina berasaskan kepada sampel kandungan yang diajar. Sampel tingkah laku yang terhad lebih terdedah kepada faktor peluang.

Indeks Kebolehpercayaan Indeks kebolehpercayaan digunakan bagi menunjukkan ketekalan sesuatu ujian. Indeks ini ditentukan dengan menggunakan kaedah korelasi antara dua set skor ujian. Dua set skor boleh diperoleh dengan menggunakan kaedah uji dan uji semula, kaedah bentuk setara atau kaedah bahagi dua. Uji dan uji semula dibuat apabila guru memperoleh dua set skor dari ujian yang sama yang ditadbirkan kepada murid yang sama pada dua masa berlainan. Kaedah bentuk setara dibuat apabila guru memperoleh dua set skor dari dua set ujian yang setara yang ditadbirkan pada murid pada masa yang sama. Kaedah bahagi dua dibuat apabila guru memperoleh dua set skor dari jawapan murid terhadap soalan bernombor ganjil dan soalan bernombor genap dari satu set ujian yang ditadbirkan pada murid. Sekurang-kurangnya indeks

kebolehpercayaan 0.75 diperlukan bagi memastikan ujian yang dibina boleh dipercayai.

Mempertingkatkan Kebolehpercayaan

Berikut adalah cara bagaimana pensyarah boleh meningkatkan kebolehpercayaan sesuatu ujian yang dibina. a.Arahan hendaklah jelas dan tepat. b.Pernyataan soalan mestilah jelas dan tepat. c.Soalan hendaklah seragam (homogen). d. Situasi dan masa ujian dijalankan hendaklah piawai, serupa dan terkawal. e. Elak ganguan kepada pelajar disebabkan arahan dan soalan tidak jelas. f. Elak kebimbangan pelajar semasa mereka menjawab soalan.

Kebolehpercayaan merujuk kepada ketekalan sesuatu ujian. Contohnya, jika seseorang calon mendapat markah sebanyak 80 peratus dalam suatu ujian pada hari pertama dan mendapat markah yang sama atau hampir sama tiga hari kemudian atau selepas seminggu, maka ujian itu dikatakan mempunyai sifat kebolehpercayaan. Juga bermaksud ketekalan markah atau skor yang dihasilkan dari ujian tersebut. Namun kebolehpercayaan juga dipengaruhi oleh faktor seperti emosi, tempat ujian dijalankan, situasi persekitaran, kesihatan, masa dan keselamatan item ujian.

Jenis-Jenis Kebolehpercayaan a. Ukuran Kestabilan juga dipanggil "anggaran

kebolehpercayan uji-uji semula (test-retest estimate of realibility) boleh di kira dengan memberikan ujian yang sama sekali lagi kepada kumpulan pelajar yang sama selepas ujian pertama di tadbirkan dan seterusnya mengira pekali korelasi Perason antara dua atau

pasangan skor yang diperoleh setiap murid. Memberi gambaran tahap keyakinan kepada kita untuk membuat

generalisasi skor yang diperolehi murid sekiranya di ulang semula ujian yang sama.

b.

Ujian Keseteraan atau ujian keselarian (parallel) dikira dengan memberi dua ujian yang berbeza tapi setara (kesamaan dari segi kandungan, Jadual Spesifikasi Ujian, format soalan dan arahan menajwab serta min, varians dan interkolerasi skor) kepada kumpulan murid dan pada hari yang sama dan seterusnya mengira pekali korelasi Pearson antara dua atau pasangan skor yang diperolehi setiap murid.

c.

Ukuran Kesetaraan dan Kestabilan ini akan memberi tahap keyakinan kepada kita untuk membuat generlisasi skor yang akan diperolehi murid sekiranya mereka diberi ujian yang setara pada masa yang berlainan. Ujian akan menghapus kesan hafalan jawapan atau kesan latih-tubi soalan ujian pertama terhadap jawapan ujian kedua di samping menilai pencapaian pelajar selepas jangka masa yang panjang.

d.

Ukuran Ketekalan Dalaman boleh ditentukan dengan mengunakan sekali ujian sahaja. Boleh di lakukan dengan membelah atau memecahkan ujian kepada separuhseparuh (split-half). Mengunakan rumus Kuder-Richardson dan kaedah Alpha Cronbach. Pengiraan akan

menunjukkan hubungan atau korelasi antara setiap item dengan sejumlah skor ujian atau keseragaman

(homogeneity) antara item dalam sesuatu ujian.

e.

Kebolehpercayaan

Pemeriksa

bermaksud ketekalan

ukuran atau skor yang diberikan oleh dua atau lebih pemeriksa apabila memeriksa kertas jawapan yang sama. Kebolehpercayaan pemeriksa akan memberikan tahap keyakinan kepada kita untuk membuat generalisasi bahawa skor yang diberikan oleh dua atau lebih pemeriksa kepada murid adalah sama bagi menyeragamkan

pemberian markah apabila skrip jawapan ujian diperiksa oleh ramai pemeriksa.

Faktor-Faktor Mempengaruhi Kebolehpercayaan a. Panjang Ujian indeks kebolehpercayaan akan meningkat sekiranya ujian bertambah panjang. b. Kehomogenan Kumpulan mempengaruhi indeks

kesukaran dimana indeks kebolehpercayaan akan menjadi lebih rendah jika kumpulan homogenous yang mengambil ujian. c. Kesukaran Item menunjukkan ujian yang susah akan mewujudkan kumpulan yang heterogenous (berbeza) yang akan meningkatkan nilai kebolehpercayaan. d. Objektiviti jawapannya Jawapan lebih menunjukkan objektif item-item yang indeks

mempunyai

kebolehpercayaan yang lebih tinggi dan sebaliknya itemitem yang mempunyai jawapan yang lebih subjektif akan mempunyai indeks rendah. kebolehpercayaan yang lebih

3.1.3

Keobjektifan Keobjektifan merujuk kepada takat yang mana pemeriksapemeriksa yang mahir memeberikan markah yang sama kepada

skrip jawapan yang sama. Contohnya, keobjektifan adalah paling tinggi bagi ujian objektif (aneka pilihan) berbanding ujian subjektif dan pemarkahan tidak dipengaruhi oleh taksiran atau perasaan emosi pemeriksa. Sekiranya hasil ujian prosedur adalah objektif terjamin. digunakan, Panduan

kebolehpercayaan

Pemarkahan dan proses moderasi turut di jalankan untuk memastikan perbezaan pemarkahan di antara pemeriksa dapat di kurangkan.

3.1.4

Kebolehtadbiran Kebolehtadbiran diambil kira apabila ujian ditadbir oleh guru yang terhad latihan mereka. Arahan-arahan ujian seharusya jelas dan mudah. Ujian juga hendaklah praktikal dan mudah di urus. Pelaksanaan ujian juga memerlukan bilik darjah atau dewan peperiksaan yang memenuhi spesifikasi dan sesuai untuk dijalankan ujian. Ini termasuklah persediaan dewan atau bilik darjah yang sistematik dan efisien, penghantaran dan pentadbiran kertas ujian, memneri arahan dengan terang dan jelas,

pengawasan yang teratur dan pemungutan kertas ujian dan skrip jawapan. Masa yang diperuntukkan haruslah mencukupi.

Sekiranya murid tidak dapat menjawab kertas melalu masa yang ditetapkan, maka kesahan dan kebolehpercayaan ujian juga akan turut terjejas. Kebolehtadbiran merangkumi aspek pemarkahan. Contohnya, ujian objektif lebih mudah diperiksa berbanding ujian subjektif. Oleh itu, ia lebih diutamakan guru untuk menanda.

3.1.5

Kemudahtafsiran Kemudahtafsiran maklumat tentang calon berdasarkan skor, diskriminasi antara calon, ketepatan tujuan mengadakan ujian. Merujuk kepada hasilan keputusan ujian yang diterjemahkan agar ianya memberi maklumat yang jelas tentang objektif penilaian. Ini

bermaksud hasilan dan keputusan ujian mudah diperolehi dan diterjemahkan bagi memberi gambaran tentang atau mengenai: i.pencapaian seseorang pelajar di dalam bilik darjah ii. pencapaian objektif pengajaran dan pembelajaran iii. kekuatan dan kelemahan pembelajaran seseorang murid

iv. kesesuaian strategi pengajaran v.kesesuaian penggunaan alat bantu mengajar vi. kesesuaian aras kesukaran item ujian vii. membandingkan keputusan di antara ujian-ujian yang dijalankan

Ini bermakna keputusan pemarkahan yang diperolehi boleh ditukarkan kepada pernomboran statistik seperti purata (mean), sisihan piawai (standard deviaton), skor piawai z dan skor piawai T. Dan jika semua ini berlaku, ujian di anggap sebagai mudahtafsiran.

Alfa Cronbach

Indeks untuk mengukur ketekalan dalaman atau keseragaman item atau soalan yang bukan berjawapan

dikotomi Indeks Kesukaran Indeks untuk mengukur aras kesukaran sesuatu item iaitu nisbah calon yang memberi jawapan betul kepada jumlah calon atau markah purata dibahagikan dengan julat markah penuh Indeks yang dihasilkan oleh sesuatu item untuk mengukur perbezaan keupayaan pelajar iaitu nisbah pelajar pandai yang menjawab dengan betul ditolak nisbah pelajar lemah yang menjawab soalan yang betul Indeks untuk mengukur ketekalan ukuran-ukuran yang dihasilkan oleh sesuatu ukuran yang boleh dikira dengan mengunakan pekali korelasi Pearson (coefficient correlation), Kuder-Richardson atau Alpha Cronbach Indeks untuk mengukur sejauh mana sesuatu alat dapat mengukur apa yang sepatutnya diukur oleh alat tersebut yang boleh dikira menggunakan pekali korelasi Pearson atau persamaan regresi Kesahan dari segi sejauh mana sesuatu ujian dapat mengukur sesuatu konstruk tertentu Kesahan sejauh mana sesuatu ujian mewakili kandungan sukatan pelajaran yang telah diajar Kesahan sejauh mana sesuatu ujian mempunyai hubungan dengan ujian yang lain sama ada ujian yang ditadbirkan secara serentak atau kemudian Kesahan sejauh mana sesuatu ujian dapat mengukur sesuatu konstruk tertentu seperti yang dipersepsikan calon yang menduduki ujian

Indeks Diskriminasi

Indeks Kebolehpercayaan

Indeks Kesahan

Kesahan Konstruk/Gagasan

Kesahan Kandungan

Kesahan Kriteria

Kesahan Muka

TAJUK 4

Kaedah menilai dan mentaksir pengetahuan dan kemahiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi Sekolah Rendah

Sipnosis

Tajuk ini mendedahkan pelbagai jenis penilaian dan pentaksiran pengetahuan dan kemahiran yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi di bilik darjah.

Hasil Pembelajaran Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. Menjelaskan pelbagai jenis penilaian bagi mata pelajaran Reka Bentuk Teknologi Sekolah Rendah. 2. Menghuraikan setiap jenis penilaian dan fungsinya.

dan

3. Mengenal pasti jenis penilaian yang digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran.

4.

Mengenal pasti penilaian alternatif bagi mentaksir aspek pengetahuan dan kemahiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi.

Kerangka Tajuk 4

Penilaian secara ujian bertulis

Penilaian melalui pemerhatian

Kaedah menilai dan mentaksir pengetahuan dan kemahiran bagi mata pelajaran Reka Bentuk dan Teknologi

Peraturan pemarkahan berasaskan rubrik

Kandungan Isi

4.1Penilaian secara ujian bertulis

1. Apakah jenis ujian yang paling kerap digunakan untuk menilai Pencapaian hasil pembelajaran mata pelajaran Reka Bentuk Teknologi?

4.1.1Ujian objektif dan ujian subjektif.

Ujian objektif mengandungi item/soalan yang mempunyai jawapan spesifik/tepat. Semua soalan ini mempunyai jawapan tertentu, jawapan daripada beraneka pilihan yang betul, betul atau salah, padanan yang betul.

Ujian subjektif terdiri dari item yang mempunyai jawapan tidak spesifik atau jawapan terbuka, Ujian subjektif sesuai untuk mengukur tahap kognitif yang lebih tinggi dan membenarkan subjektiviti dalam jawapan yang diberikan.

4.1.2Tujuan ujian

Pengujian dianggap sebagai proses penyerahan set soalan yang piawai yang perlu dijawab. Oleh kerana ujian merupakan alat ukur yang sering digunakan untuk mendapatkan bukti empirik bagi tujuan penilaian pengajaran dan pembelajaran di semua institusi pendidikan, tumpuan perlu diberi bagi membina ujian yang bermutu, mentadbir ujian berkenaan dengan betul dan mentafsir dapatannya dengan tepat. Kita perlu memastikan penilaian terhadap keberkesanan pengajaran dan

pembelajaran

dapat

dilakukan

dengan

sempurna

dan

boleh

dipertahankan. Satu daripada cara memastikan ini berlaku ialah dengan menjalankan pengujian yang berkualiti. Bagi seseorang guru, pengujian menjelaskan sejauh mana penguasaan ilmu pengetahuan, kemahiran atau nilai murni seperti mana yang dikehendaki oleh sukatan pelajaran.

Ujian dilaksanakan dengan tujuan untuk mengukur pencapaian calon. Ujian adalah suatu cara untuk mendapatkan contohan perlakuan yang diperlihatkan oleh murid dalam keadaan yang dikawal atau ditentukan. diperoleh daripadanya akan dijadikan dasar untuk membuat pengadilan. Maklumat yang penilaian atau

Menurut Cronbach (1970), ujian adalah satu prosedur yang sistematik untuk memerhati perlakuan atau tingkah laku seseorang individu dan menjelaskannya dengan bantuan skala bernombor, atau satu sistem yang berkategori.

Ujian mengandungi satu set tugasan (dalam bentuk tugasan) yang berdasarkan sesuatu mata pelajaran bagi merangsang murid untuk menunjukkan tahap penguasaan mereka dalam mata pelajaran

berkenaan. Tahap penguasaan murid biasanya dikuantifikasikan dengan memberi skor kepada jawapan yang diberi.

4.1.3Langkah-langkah dan peraturan

Langkah-langkah mentadbir ujian termasuk a. persediaan dewan ujian, seperti penyusunan kerusi dan meja b. prosedur pengedaran dan memungut kertas soalan/jawapan

4.2 Penilaian melalui pemerhatian 4.2.1.Kepentingan penilaian melalui pemerhatian

Kaedah pemerhatian ialah kaedah pengumpulan maklumat dan kemudiannya dijadikan ukuran, secara memerhati dan merekod apa yang dilakukan oleh calon. Kaedah ini mempunyai batasan tersendiri, seperti pemerhatian memerlukan masa yang panjang atau pentafsiran mungkin tidak tepat.

4.2.2Jenis-jenis alat pemerhatian

a. Rekod anekdot

i.

Penjelasan ringkas tetapi mencukupi tentang sesuatu peristiwa yang signifikan. Termasuk tingkahlaku yang diperhatikan, latar di mana tingkahlaku berlaku dan interpretasi tentang peritiwa.

ii.

Satu

rekod

tentang

perlakuan

yang

dianggap

penting.

Pemerhatian penilai mesti spesifik dalam merekodkan apa yang dilihat dengan tepat, elak interpretasi atau asingkan interpretasi dalam catatan anekdot

Rekod anekdot (peristiwa) Satu huraian terperinci mengenai satu kejadian atau peristiwa spesifik dan penting berkaitan dengan tingkah laku seseorang individu. Peristiwa atau kejadian ini berlaku pada sesuatu situasi tertentu. Untuk berfungsi sebagai alat penilaian, sesuatu anekdot harus mempunyai ciri-ciri berikut:

iii.

- menghuraikan dengan tepat apa yang diperhatikan; mengasingkan kejadian sebenar yg diperhatikan daripada perasaan dan tafsiran pemerhati;
- direkodkan serta merta supaya ralat mengingat semula dielakkan; dapat

merekodkan pemerhatian mengenai hanya satu kejadian tingkah laku sahaja;

- merekodkan pemerhatian secara objektif;

hanya menghuraikan kejadian yang penting dan yang relevan dengan perkembangan tingkah laku murid.

Contoh: Rekod anekdot

Nama Pelajar:. Nama Pemerhati:.. Tempat Kejadian: . Huraian Kejadian:

Tarikh: . Masa: ..

Kamal adalah seorang murid lelaki yang baru dipindah ke kelas ini. Dia adalah seorang budak yang badannya besar. Sebentar sebelum waktu rehat, dia berkelahi dengan Ali mengenai soal siapa harus menjadi penjaga gol pasukan bola sepak kelas. Dia menumbuk meja sambil menjerit. Dia menunjukkan penumbuknya kepada Sani dan suruh dia diam. Beberapa minit kemudian, dia menolak Kkalid yang jatuh dan menangis. Maklumat Lain Yang Relevan :

Tafsiran / Komen Pemerhati:

b.Senarai semak

i.

Senarai yang berguna untuk menilai prestasi diri, mengandungi ciri-ciri atau aktiviti yang dikemukakan kepada individu yang dikaji. Penilai perlu mengkaji kandungan pernyataan yang diberikan dan membuat tanda yang bersesuaian bersebelahan dengan ciri-ciri atau aktiviti yang berkaitandengan calon.

ii.

Mengandungi senarai tingkah laku, trait atau ciri-ciri untuk ditanda bagi menunjukkan sama ada sesuatu tingkah laku, trait atau ciri dapat diperhatikan;

iii. Satu poin diberi untuk setiap perkara yang diperhatikan; iv. Palilng sesuai digunakan untuk mengukur tingkah laku kompleks yang dapat bahagikan kepada bahagian-bahagian yang lebih spesifik; pengukuran yang dihasilkan mempunyai ciri skala ordinal.

Contoh: Senarai Semak

Tingkah Laku Afektif Mengenai Prestasi Kerja Nama Pelajar: Tarikh: Pemerhati:.. Tingkah Laku Penuh semangat _________ Rela kerja dalam kumpulan _________ Sanggup bekerja tanpa penyeliaan _________ Boleh dipercayai _________ Siapkan kerja dengan cepat _________ Keinginan untuk memperbaiki kerja _________ Mengambil berat tentang keselamatan orang lain _________ Tanda Jika Ada

c. Skala kadar

i.

Penilai perlu menentukan satu tahap berdasarkan satu kontinum yang menunjukkan darjah perkadaran yang diberikan, contoh skala kadar numerik.

ii.

Mengandungi senarai tingkah laku, trait atau ciri-ciri untuk dirakamkan penghakiman tentang setakat mana tingkah laku, trait atau ciri bagi sesuatu objek tertentu dapat diperhatikan;

iii.

Membolehkan pemerhati menunjukkan perbezaan tentang status atau kualiti sesuatu yang dinilai;

iv. Terdapat dua jenis skala kadar yang popular:

Skala Kadar Numerik Nombor-nombor yang diberi menunjukkan nilai-nilai sesuatu sifat. Huraian diberi untuk menjelaskan pengertian nombor-nombor berkenaan; Pemerhati menanda (pangkah atau bulatkan) salah satu daripada nombor dalam skala untuk

menunjukkan pemerhatiannya;

Contoh: Skala Kemahiran Bertutur

Amat tidak fasih dan amat tidak lancar

Amat fasih dan amat lancar

Skala Kadar Grafik Satu garis ufuk mewakili kontinum (continuum) sifat bagi sesuatu objek /operasi / hasil / projek yang diperhatikan; Pemerhati menanda pada garis ufuk (kontinum) untuk menunjukkan penghakiman tentang kualiti sifat yang diperhatikan.

Contoh: Skala Kadar Tingkah Laku Afektif Mengenai Prestasi Kerja Nama Pelajar: Tarikh: Pemerhati: .. Tingkah Laku Tidak Pernah Selalu

Rela kerja dalam kumpulan Sanggup bekerja tanpa penyeliaan Siapkan kerja dengan cepat Keinginan untuk memperbaiki kerja Mengambil berat tentang keselamatan orang lain

1 1 1 1 1

2 2 2 2 2

3 3 3 3 3

4 4 4 4 4

5 5 5 5 5

4.3Peraturan pemarkahan berasaskan rubrik 4.3.1Definisi Rubrik ialah alat penskoran yang secara terang menunjukkan prestasi yang diharapkan untuk sesuatu tugasan atau sesuatu kerja, ia merupakan menggambarkan kriteria yang diinginkan oleh guru panduan dalam penilaian menilai yang atau

mempertingkatkan hasil kerja pelajar. Rubrik perlu mengandungi kriteria yang diinginkan dan panduan untuk menilai kriteria tersebut.

4.3.2Tujuan Rubrik merupakan satu bentuk skema penskoran yang ditetapkan mengikut seperti daripada lemah ke cemerlang. Kriteria ini digunakan pemeringkatan atau ranking terhadap pencapaian murid. untuk Penggredan kriteria membuat yang

menggunakan rubrik menjelaskan tentang penskoran bagi sesuatu tahap pencapaian atau respons yang pelajar kemukakan.

4.3.3Ciri-ciri rubrik Ujian ialah sejenis alat/instrumen untuk mengumpul maklumat. Ujian lebih berstruktur, tegar dan membolehkan guru mengumpul evidens bagi semua murid dengan cara dan masa yang sama. Murid-murid dapat mempamerkan evidens tentang pembelajaran mereka melalui ujian dan penghakiman tentang

pencapaian murid dapat dibuat dengan penskoran. Proses pemberian skor kepada perkara yang ditaksir berdasarkan peraturan penskoran/rubrik.

4.3.4Jenis-jenis rubrik a. Penilaian konsep / proses / produk berasaskan rubrik Rubrik terdiri daripada rubrik analitik dan rubrik holistik. Rubrik holistik mengandungi kriteria dan kualiti untuk menilai keseluruhan hasil kerja murid. Rubrik analitik pula terdiri daripada penerangan terperinci berserta

agihan markah bagi setiap poin untuk menilai hasil kerja murid. Rubrik memberikan penerangan tentang ciri-ciri kerja murid dengan jelas. Rubrik hendaklah dijadikan telus supaya murid boleh menganggar prestasinya. Kejelasan dan pemahaman tentang rubrik dapat meningkatkan kesahan dan kebolehpercayaan Pentaksiran Pusat.

Contoh : Penilaian pembinaan portfolio Tahap 1 Tahap 2 Tahap 3 Tahap 4 Tahap 5

Tidak melengkapkan portfolio seperti yang ditetapkan.

Tidak berusaha untuk menambah maklumat dan dokumen yang releven

Kurang berusaha untuk mengemaskin ikan porfolio dengan maklumat dan dokumen baru.

Maklumat yang diberikan kurang berkaitan.

Terdapat penambahan maklumat dan dokumen yang releven dengan tugasan, tetapi pengolahannya kurang kemas, kreatif dan teratur.

Menunjukkan kesungguhan dan kerajinan dalam proses pembinaan portfolio dokumen dan maklumat yang ditambah itu releven.

Menunjukkan kesungguhan dan kerajinan dalam proses pembinaan portfolio dokumen dan maklumat yang ditambah itu amat releven.

Penyediaan portfolio kemas, kreatif dan teratur serta menepati objektif penyediaan portfolio.

Penyediaan portfolio amat kemas, kreatif dan teratur serta amat menepati objektif penyediaan portfolio.

4.3.5Kebaikan penilaian berasaskan rubrik Rubrik kerap digunakan di dalam penaksiran kerja kursus, bertujuan untuk menjelaskan huraian tugas supaya penilaian lebih objektif dan konsisten. Rubrik memberi maklumat penilaian dan pelajar dapat maklumbalas yang tepat

Layari internet bagi mendapatkan maklumat tambahan.

Terdapat berbagai bentuk penilaian yang boleh anda jalankan di sekolah. Anda telah menjalankan satu projek Kemahiran Hidup Reka Cipta untuk pelajar Darjah 5. Bincangkan kaedah penilaian yang tepat untuk anda menilai projek pelajar.

Aktiviti 1

Bentuk kumpulan kecil dan bincangkan soalan-soalan di bawah. Anda dikehendaki menyediakan peta minta dan bentangkan di dalam kelas.

Bagaimanakah penilaian pemerhatian dan penilaian rubrik dapat dilaksanakan dalam penilaian kerja kursus Reka Bentuk dan Teknologi?

TAJUK 5 Sinopsis

Pembentukan Dan Pelaksanaan Ujian

Peringkat selepas pengubalan soalan ialah mentadbir ujian calon. Ini mencakupi persediaan bilik peperiksaan,mengedarkan kertas soalan dan jawapan, memungut kertas jawapan dan menyimpan dan menyerahkan kertas jawapan kepada pemeriksa. Tajuk ini secara khususnya akan menerangkan bagaimana ujian seharusnya ditadbir dan membincangkan tentang penyelarasan pemarkahan, pemeriksaan skrip jawapan, penyelarasan dan penilaian markah ujian.

Hasil Pembelajaran

Di akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1.Membincangkan langkah pentadbiran ujian 2. Membincangkah perkara-perkara yang perlu diberikan perhatian semasa mentadbir ujian 3.Menyelaraskan pemarkahan jawapan ujian dan markah ujian 4.Membuat penilaian terhadap markah ujian.

Kandungan Isi

5.1

Pentadbiran Ujian

A. Arahan Ujian Arahan ujian melibatkan dua aspek; pertama arahan ketua pengawas dan kedua arahan dalam kertas soalan.

Arahan yang diberikan dalam kertas soalan:

Jawab semua soalan dalam bahagian A dan bahagian B dalam kertas jawapan yang disediakan Masa peperiksaan 2 jam 30 minit Sila tulis jawapan pada ruangan yang disediakan Jawapan anda hendaklah tidak kurang daripada 50 perkataan

Arahan Ketua Pengawas: Berikut beberapa arahan yang biasa diberi kepada calon; i.Sebelum peperiksaan bermula. Calon diarahkan untuk memasuki bilik/dewan peperiksaan dan duduk dimeja yang telah ditetapkan. Calon diingatkan tidak melakukan sebarang salah laku peperiksaan seperti meniru jjawapan atau berbincang dengan calon lain.Seterusnya calon diarahkan untuk mengisi maklumat pada kertas jawapan, seperti k/pengenalan dan angka giliran. Kemudian ketua pengawas mengarahkan calon untuk menyemak kertas soalan peperiksaan supaya tidak ada sebarang kecacatan, seperti bilangan muka surat mencukupi,mendapat kertas soalan peperiksaan yang sepatutnya dan percetakan yang jelas.

ii. Semasa mula menjawab soalan Apabila tepat masa menjawab soalan, ketua pengawas akan memberikan arahan supaya calon mula menjawab dan memberi tahu masa tamat menjawab soalan. iii.Sebelum tamat masa menjawab Lima belas minit sebelum masa menjawab tamat, ketua pengawas perlu mengumumkan berapa lama masa yang masih ada untuk calon menjawab soalan.

iv.Selepas tamat masa menjawab Ketua pengawas mengarahkan semua calon berhenti menjawab soalan dengan meletakkan pen atau pensel di atas meja, apabila masa menjawab tamat.Ketua pengawas mengarahkan semua calon duduk ditempat masingmasing sehingga semua kertas jawapan dikutip.

B.Suasana di bilik peperiksaan Menurut Abu Bakar (1996), calon yang lemah dan yang masih muda amat memerlukan tempat yang selesa untuk memberi peluang menjawab dengan sebaik-baiknya. Oleh itu guru perlu memberikan tempat peperiksaan yang tidak menganggu tumpuan calon semasa menjawab. Ini termasuklah aspek

pencahayaan dan pengudaraan yang sesuai.

C. Jarak tempat duduk calon . Kedudukan tempat duduk dan meja calon perlu dijarakkan sedikit antara kedudukan tempat duduk calon dihadapan dan belakang seta di kiri dan kanan calon. Ini bagi mengelakkan calon daripada meniru jawapan calon lain dan ini juga bagi memudahkan pergerakan pengawas peperiksaan.

Lain-lain aspek yang perlu diberikan perhatian oleh ketua pengawas dan pengawas peperiksaan termasuklah mengawasi pergerakan keluar masuk calon semasa peperiksaan seperti ke bilik air. Amaran kepada calon tentang melanggar peraturan peperiksaan seperti meniru atau berbincang.

5.2

Pemeriksaan Kertas Jawapan

A. Skema Pemarkahan Skema pemarkahan bagi sesuatu soalan perlu disediakan oleh guru selaras dengan penyediaan soalan. Ini bagi membantu guru mengenalpasti soalan yang tidak sesuai, soalan yang perlu diperbaiki atau tidak dijadikan soalan peperiksaan. Ini kerana skor yang diperolehi oleh calon adalah bergantung kepada prestasi/kualiti jawapan yang diberikan bagi setiap soalan yang dijawab. Skor juga dipengaruhi oleh cara pemarkahan oleh pemeriksa.

Penyediaan skema pemarkahan a.Skema pemarkahan Holistik Disediakan secara umum sebagai panduan untuk memberi markah kepada jawapan pelajar. Skema ini sesuai bagi pemarkahan soalan berbentuk esei yang markahnya diberi berdasarkan impresi (impression).

Pemarkahan secara holistik memerlukan pemeriksa membaca terlebih dahulu jawapan secara keseluruhan dan kemudian mengelas pencapaian mengikut kelompok pencapaian sebelum menganggar markah keseluruhan bagi sesuatu soalan. Calon bebas memberikan jawapan, selagi tidak menyeleweng

daripada kehendak soalan. Pemeriksaan secara holistik ini memerlukan pemeriksa yang berpengalaman dan benar-benar menguasai mata pelajaran berkenaan.

Kelebihan skema ini, pemeriksaan dapat dilaksanakan dengan lebih cepat. Namun kekurangannya ialah kurang objektif. Untuk meningkatkan

keobjektifannya dibuat penyelarasan markah antara pemeriksa. Dalam mesyuarat ini ketua pemeriksa akan memberikan panduan memeriksa jawapan diikuti dengan perbincangan daripada pemeriksa. b. Skema Pemarkahan Analitik Pemarkahan analitik merujuk kepada pemarkahan jawapan berbentuk esei secara lebih terperinci yang nmana markah diberi berdasarkan kriteria yang lebih terperinci. Ia mengandungi nilai tara isi kandungan, pengelolaan dan proses yang lebih khusus. Pemarkahan secara analitik adalah lebih objektif berbanding dengan holistik. Ini kerana skema yang lebih terperinci. Ini akan mengambil masa yang lama dalam penandaan.

Langkah bagi meningkatkan keberkesanan pemeriksaan jawapan berbentuk esei:

Tahap 1 2 3 4 5 6

Langkah-langkah Memahami kehendak soalan Menyediakan skema pemarkahan Mengadakan mesyuarat penyelarasan penggubalan soalan Mengadakan mesyuarat penyelarasan pemeriksaan jawapan Memeriksa beberapa skrip jawapan calon terlebih dahulu Memeriksa jawapan sehingga selesai

7 8

Mengelak daripada mengenali nama calon Memberikan ulasan pada kertas jawapan

B. Penyelarasan Pemeriksaan Kertas Jawapan Perlu dilakukan apabila melibatkan pemeriksa lebih daripada seorang.calon. Penyelarasan dibuat sebelum pemeriksaan kertas jawapan dimulakan. Pemeriksa terlebih dahulu hendaklah memeriksa beberapa contoh jawapan dan

membandingkannya dengan pemeriksaan yang dibuat oleh ketua pemeriksa dan pemeriksa.

Tujuan penyelarasan adalah bagi mengurangkan perbezaan antara pemeriksa. Setelah semua pemeriksa selesai menyemak kertas soalan esei, ketua pemeriksa akan mengambil secara rawak beberapa kertas jawapan yang telah disemak oleh pemeriksa-pemeriksa lain untuk memastikan ketekalan dan keselarasan dalam pemberian markah. C. Penyelarasan Markah Ujian Dibuat apabila keputusan ujian yang diperolehi calon adalah diluar jangkaan. Kadangkala markah dalam sesuatu ujian didapati terlalu ramai pelajar yang

mendapat markah terlalu rendah. Penyelarasan pemeriksaan skrip ini diharap dapat membantu pemeriksa memberi markah yang lebih adil kepada calon.

Langkah penyelarasan markah ujian Sebagai contoh, dalam satu ujian RBT, markah yang diperolehi pelajar ialah antara 36 dan 78. Sebagai guru anda ingin membuat pertimbangan agar ada calon yang mendapat markah A dalam ujian ini. Untuk mendapat markah A calon perlu mendapat markah 80 dari 78. Keputusan untuk memberi gred A kepada pelajar yang mendapat markah 78 terpulang kepada anda sebagai

guru.Pertambahan 2 markah perlu bagi membolehkan pelajar mendapat A. Dalam masa yang sama anda ingin membantu pelajar pelajar yang mendapat markah 36 untuk mendapat gred lulus 40.

Formula pengiraannya ialah:

y = mx + c Di mana y ialah markah baru, x ialah markah asal dan c ialah pemalar. Nilai c dan m (kecerunan persamaan perubahan markah) diperolehi

Melalui formula: m = (MA ML)/ (MPA MPL ) c = MA - m MPA Di mana MA ialah markah minimum untuk gred A, ML ialah markah minimum

untuk gred lulus, MPA ialah markah minimum pelajar yang ingin diberi gred A dan MPL ialah markah minimum pelajar yang ingin diberi gred lulus.

Penyelarasan markah ini juga akan mengurangkan varians markah yang diberikan kepada pelajar, iaitu ia dapat mengurangkan perbezaan/ variasi keputusan ujian. Selagi nilai kecerunan persamaan perubahan markah kurang daripada 1, varians markah baru akan lebih rendah daripada varians markah asal. Misalnya jika nilai kecerunan persamaan perubahan markah ialah 0.85, maka varians bagi markah baru akan menjadi (0.85)x(0.85) = 0.7225 varians markah asas.

5.3

Penilaian Markah yang diperolehi oleh oleh calon adalah dalam bentuk kuantitatif. Guru perlu menginterpretasikan markah tersebut untuk kegunaan tertentu. Mengikut Lindvill dan Nitko (1975), markah kuantitatif penting kerana dapat memberikan perihalan yang lebih tepat tentang sesuatu keadaan, dapat meningkatkan keobjektifan langkah pengukuran dan membolehkan komunikasi yang lebih lancar dan jelas.

A. Penilaian Markah Ujian Kebiasaan pelaporan markah berdasarkan markah mentah bagi melaporkan kemajuan dan perkembangan seseorang murid dalam kelas adalah kurang memberi makna. Misalnya adakah markah 85 yang diperoleh oleh calon itu menunjukkan pelajar tersebut cemerlang berbanding pelajar lain. Oleh itu untuk membuat perbandingan pencapaian, kita memerlukan maklumat tambahan. Maklumat itu dikenali sebagai markah terbitan. Apabila markah terbitan dibentuk ini akan memudahkan perbandingan markah dibuat. Markah terbitan meliputi pangkat ratusan, stanines dan penentuan gred. Penentuan markah ini adalah berdasarkan markah berdasarkan kemahiran atau pengetahuan, berdasarkan tahap kesukaran dan markah yang membezakan calon

B. Penilaian Pencapaian Pertimbangan pencapaian pelajar boleh didilakukan mengikut rujukan norma atau rujukan rujukan kriteria. Pengeredan mengikut rujukan norma lebih kuantitatif,

manakala

rujukan

kriteria

lebih

bersifat

kualitatif.

Ward

&Ward

(1999)

mencadangkan lima panduan dalam penentuan gred murid.

Panduan 1

Penentuan Gred Menentukan tujuan system penggredan sebelum menggredkan pelajar. Jika untuk membina motivasi, penggredan wajar secara criteria Menerangkan kepada pelajar tentang system penggredan yang akan digunakan pada awal semester Elakkan daripada menukar cara penggredan semasa ujian sedang dilaksanakan Memasukkan pemboleh ubah yang sesuai kepada tugasan dalam pemberian gred Memastikan amalan menggredkan pelajar adalah selaras dengan amalan peringkat pusat atau kebangsaan

Terdapat beberapa kaedah bagi menentukan pencapaian pelajar dari markah yang diperolehi. Kaedah itu ialah pangkat, gred, pangkat ratusan dan stanines. a. Pangkat Menentukan pangkat dari paling tinggi kepada yang paling rendah. Atau

kedudukan pertama, kedua, ketiga dan seterusnya. Ia tidak dapat membandingkan murid dalam kelas lain.

b.Penentuan Gred

Penentuan gred A, B, C, D, E, sebagai gred lulus dan F sebagai gagal. Gred ini menentukan pencapaian murid berkenaan dengan gred A lebih baik dari gred B dan seterusnya.

c.Pangkat Ratusan Pangkat ratusan/persentil ialah markah tertentu yang menunjukkan peratusan murid yang mendapat markah lebih rendah daripada markah tersebut. Persentil ke-25 dipanggil kuartil pertama (Q1), persentil ke 50 dipanggil kuartil kedua (Q2), atau median dan persentil ke 75 dipanggil kuartil ketiga (Q3). Misalnya jika dikatakan pencapaian Ahmad berada di kedudukan persentil 70, ini menunjukkan markah Ahmad lebih tinggi daripada markah 70% muridmurid lain.

Pangkat persentil dapat dianggap sebagai satu skor terbitan yang mempunyai median 50 bermula dari taburan 1 hingga 99. Skor persentil menunjukkan kedudukan markah pada sepanjang taburan markah (Bhasah, 2003).

Pangkat persentil = Kekerapan kumulatif/N x 100

Kekerapan kumulatif ini dikira hingga ke markah sebelum markah yang ingin ditentukan persentilnya atau bilangan pelajar yang memperoleh markah lebih rendah daripada markah tersebut.

d.

Stanines (standard nine). Stanines dibentuk berdasarkan andaian bahawa pencapaian mengikut taburan normal. Stanines mempunyai min = 5 dan sp = 2 . Ia adalah berdasarkan skor - z

Formula: Stanines = 2 z + 5 Di mana, z = skor z yang mempunyai min = 0 dan sisihan piawai = 1

Kelebihan penilaian markah secara rujukan norma ini ialah dapat memberi maklumat ringkas tentang prestasi pelajar yang boleh difahami dengan mudah oleh pelajar dan ibu bapa. Maklumat itu memberi makanisme untuk menyusun pelajar dalam pencapaian cemerlang, sederhana dan gagal. Di samping membantu guru mengenal pasti pelajar lemah. Kelemahan markah rujukan norma pula ialah markah yang diperolehi tidak menunjukkan dengan jelas sejauh manakah seseorang calon menguasai ilmu atau kemahiran yang ditetapkan. Ia juga memungkinkan rasa rendah diri kepada calon yang terkebawah.

Penggredan berdasarkan rujukan kriteria pula ialah dengan melaporkan prestasi seseorang pelajar secara relatif bagi menggambarkan sejauh mana seseorang pelajar menguasai suatu objektif mata pelajaran yang ditetapkan. Skor dan gred yang diperoleh menggambarkan pencapaian yang sama dalam mana-mana tugasan yang dilaksanakan.

Kelebihan penggredan rujukan kriteria ialah pelajar boleh mendapatkan gred yang tinggi jika mereka berusaha bersungguh. Guru mudah memberi gred kepada calon, kesahan pencapaian pelajar adalah tinggi. Kelemahan ujian rujukan kriteria menurut Sax (1997) adalah aras kesukaran yang akan menentukan peratusan pelajar yang mendapat gred-gred tertentu. Ujian yang sukar akan menyebabkan ramai pelajar mendapat markah rendah.

5.4

Rumusan Pemarkahan dan penggredan merupakah aspek penting dalam pengujian dan penilaian. Ia akan menjadi petunjuk terhadap pencapaian calon dalam mata pelajaran tertentu. Kepentingannya melibatkan ibu bapa, matlamat suatu mata pelajaran, kawalan aktiviti program dan pengiktirafan kepada calon. Justeru aspek pentadbiran dan pelaksanaan perlu diberikan penekanan.

TAJUK 6

Perancangan Pentaksiran Bagi Mata Pelajaran Reka Bentuk Dan Teknologi Sekolah Rendah

Sinopsis Jadual Spesifikasi Ujian atau JSU merupakan aspek penting dalam penyediaan sesuatu ujian. Guru-guru di sekolah seringkali membina soalan-soalan ujian secara spontan dan tidak terancang. Ujian yang tidak mempunyai perancangan yang rapi biasanya tidak mempunyai kesahan dan kebolehpercayaan yang tinggi. Cara yang baik untuk merancang sesuatu ujian adalah dengan menyediakan JSU yang merupakan rancangan persediaan item/ soalan. JSU dikenali juga sebagai Test Blue Print dan Test Specification. JSU merupakan matrik dua paksi iaitu paksi Kandungan (menegak) dan paksi Aras Kemahiran (melintang).

Hasil pembelajaran Diakhir tajuk ini, anda seharusnya dapat: .1. membina Jadual Penentuan Ujian; .2 menjelaskan langkah penyediaan item ujian; .3. membina item ujian objektif; dan 4. membina item ujian subjektif. 5 memahami aspek-aspek dalam penyediaan JSU 6 penggunaan JSU dalam pembinaan item ujian

Kerangka konsep Jadual spesifikasi ujian

Kepentingan JSU

Definisi

Langkah pembinaan JSU

Isi Kandungan

6.1 Definisi / Konsep Jadual Spesifikasi Ujian ( JSU) Kandungan Ujian tentang topik-topik pelajaran. Aras Kemahiran yang mengikut taksonomi objektif pendidikan. Pemberatan (%) pada kandungan aras kemahiran berdasarkan lama masa mengajar dan kepentingan sesuatu kemahiran itu diajar. Bentuk ujian sama ada berbentuk objektif, esei, amali, kertas kursus dan lain. Bilangan item yang mengikut bentuk, kandungan dan aras kemahiran. Kepayahan atau kesukaran item yang berada dalam lingkungan 20 % - 80%. lain-

6.2 Kepentingan JSU Mengelakkan daripada membina ujian secara sembarangan. Menjamin kesahan isi kandungan sesuatu ujian. Menimbulkan rasa kepentingan topik-topik dan aras-aras kemahiran.
Menentukan perseimbangan antara topik-topik dengan aras-aras kemahiran

yang diuji.

6.3Membentuk JSU 6.3.1 Langkah Pembinaan JSU Dalam pembinaan JSU, anda perlu membuat empat langkah, iaitu (1) mengkaji sukatan pelajaran, (2) menganalisis objektif pengajaran, (3) menentukan jenis soalan, dan (4) menentukan bilangan soalan. Langkahlangkah tersebut dijelaskan dalam Rajah 6.1 berikut.

2. Menganalisis objektif pengajaran

1. Mengkaji sukatan pelajaran

Langkah Pembinaan JPU

3. Menentukan jenis soalan

4. Menentukan bilangan soalan

Rajah 1Langkah Pembinaan JSU

1. Mengkaji Sukatan Pelajaran Anda perlu mengkaji sukatan pelajaran untuk memperoleh maklumat yang menyeluruh tentang kurikulum yang telah dibina. Kandungan sukatan pelajaran perlu dianalisis untuk menentukan kepentingan tiap-tiap tajuk kandungannya. Antara aspek-aspek yang dikaji ialah: skop dan kedalaman pengajaran bagi sesuatu tajuk; pendekatan yang telah diambil dalam pengajaran sesuatu tajuk; kepentingan bandingan di antara satu tajuk dengan tajuk- tajuk lain; kompleksiti sesuatu tajuk; dan masa pengajaran yang diperuntukkan bagi sesuatu tajuk.

2. Menganalisis Objektif Pengajaran Di samping mengkaji sukatan pelajaran, objektif pengajaran dianalisis untuk menentukan pengetahuan dan kemahiran yang perlu diuji dan pada tahap kesukaran mana perlu diuji. Lazimnya aras pengetahuan dan kemahiran diasaskan kepada pembahagian yang dibuat oleh Bloom dan rakan-rakannya, seperti yang dijelaskan dalam tajuk sebelum ini. Maklumat-maklumat di atas adalah amat penting kepada penggubal kertas ujian dan pembina soalan ujian untuk menentukan jenis dan bilangan soalan yang perlu dibina. Berdasarkan penganalisisan inilah JPU dibina. Lazimnya JPU mengandungi dua paksi utama, iaitu: i. Paksi Kandungan (a) Kandungan Pengetahuan Tajuk Tajuk kecil (b) Objektif Psikomotor ii. Paksi Objektif Pengajaran (a) Objektif Kognitif

(b) Kandungan Kemahiran Tajuk Tajuk kecil

(c) Kandungan Afek/Perasaan Tajuk Tajuk kecil

(c) Objektif Afektif

Kedua-dua paksi ini akan mewujudkan sel-sel yang perlu diisi dengan pemberatan soalan,yang dipertimbangkan dari segi

kepentingan kandungan/tajuk/tajuk kecil, yang biasanya ditunjuk dengan menggunakan bilangan soalan 3. Menentukan Jenis Soalan

Bagi menentukan jenis soalan yang sesuai, kita perlu terlebih dahulu menentukan domain objektif pengajaran (kognitif,

psikomotor, afektif atau sosial) dan peringkat objektif pengajaran yang ingin diukur. Misalnya, jika kita ingin mengukur domain kognitif bagi mata pelajaran Bahasa Melayu bagi tajuk Struktur ayat pada peringkat Aplikasi, maka jenis soalan yang sesuai ialah soalan jenis Objektif yang berbentuk melengkapkan ayat atau soalan jenis Subjektif yang berbentuk menggubal ayatayat. Jenis-jenis soalan/item dan cara membinanya akan

dijelaskan dengan lebih lanjut kemudian. 4. Menentukan Bilangan Soalan Jumlah soalan harus mencukupi untuk mewakili kandungan pengajaran, domain objektif pengajaran dan peringkat objektif pengajaran yang hendak diukur. Jumlah soalan adalah penting kerana ia mempengaruhi kebolehpercayaan dan kesahan sesuatu ujian. Secara ringkasnya, kebolehpercayaan ujian bermaksud keupayaansesuatu ujian memberi markah yang sama, sekiranya pelajar menjawab semula ujian tersebut. Kesahan ujian pula bermaksud keupayaan sesuatu soalan mengukur apa yang ujian itu ingin mengukur. Perkara-perkara ini akan dijelaskan dengan lebih lanjut kemudian.

6.4Langkah Am Menentukan pembinaan Item Ujian Terdapat lima (5) langkah am menentukan pembinaan item ujian, iaitu (1) meyediakan JPU, (2) menulis item ujian, (3) menyemak item ujian, (4) menilai item ujian, dan (5) membuat kajian rintis terhadap keseluruhan item.

1. Menyediakan JPU Langkah awal dalam pembinaan item ujian ialah menyediakan JPU seperti yang dijelaskan sebelum ini, iaitu mengkaji sukatan pelajaran,

menganalisis

objektif

pengajaran,

menentukan

jenis

soalan

dan

menentukan bilangan soalan. Tujuan utama penyediaan JPU ialah supaya item-item ujian yang dibina itu mewakili keseluruhan kandungan pelajaran mengikut domain dan peringkat objektif pengajaran yang ditentukan sebelum pengajaran dimulakan. Perancangan awal ini dapat menjamin soalan-soalan ujian yang terhasil akan dapat mengukur pengetahuan, kemahiran atau sikap yang kita ingin murid-murid kita kuasai. Objektif pengajaran juga menjadi panduan kepada kita tentang bentuk soalan yang akan digunakan. Sebagai contoh, soalan berbentuk penyelesaian masalah perlu dibina sekiranya kita ingin mengukur keupayaan pelajar kita menyelesaikan masalah matematik. Sekiranya kita ingin pelajar memahami kesan sejarah ke atas perpaduan kaum, misalnya, mungkin soalan subjektif berjawapan panjang adalah lebih sesuai daripada soalan objektif. Seterusnya, jika pelajar dikehendaki mengingat tarikh penting dalam sejarah, mungkin soalan beraneka pilihan/mengisi tempat kosong adalah lebih sesuai.

2. Menulis Item Ujian Sebaik sahaja anda siap menyediakan JPU (yang sebaiknya

mengandungi jenis dan bilangan item ujian bagi setiap tajuk dan objektif pengajaran), anda telah bersedia untuk membina/menulis item-item ujian. Walaupun terdapat bentuk item ujian, seperti item beraneka pilihan (multiple-choice item), item mengisi tempat kosong (fill-in-the-blank item), item berjawapan pendek (short-answer item), item betul-salah (true-false item), item padanan (matching item) atau item esei (essay item), terdapat beberapa prinsip pembinaan item yang sama, yang boleh digunakan untuk menulis item-item ini. Prinsip- prinsip tersebut dijelaskan dalam bahagian berikut: Arahan menjawab bagi setiap item hendaklah ringkas dan mudah difahami pelajar,

Menggunakan bahasa yang mudah dan jelas supaya pelajar dapat memahami maklumat dalam soalan dan juga kehendak soalan tersebut, yang seterusnya akan membantu pelajar memberi jawapan seperti yang dikehendaki oleh soalan.

Membina

item

yang

memerlukan

jawapan

berkaitan

pengetahuan/kemahiran yang spesifik daripada tajuk pengajaran tertentu, dan bukannya berbentuk pengetahuan/ kepintaran am. Biasanya, kita meminta pelajar memberi jawapan yang benar, tetapi ada kalanya kita meminta mereka memberi jawapan yang tidak benar. Dalam keadaan ini, arahan menjawab hendaklah jelas, seperti menggunakan huruf besar. Bagi item berkaitan pengiraan atau lukisan, nyatakan unit dan ketepatan ukuran yang dikehendaki. Contohnya, unit ukuran dalam meter dan tepat kepada dua titik perpuluhan.

3. Menyemak Item Ujian Selepas semua item ujian siap ditulis, kita perlu menyemak semula item-item tersebut. Semakan ini perlu dibuat bagi menentukan perkara-perkara berikut: Arahan menjawab bagi setiap bahagian ujian dan setiap soalan adalah tepat dan mudah difahami pelajar. Soalan ditulis dengan menggunakan bahasa yang mudah difahami pelajar dan mengandungi maklumat dan kehendak soalan yang jelas dan mencukupi. Soalan yang dibina mencukupi dan seimbang dari segi kandungan dan objektif pengajaran. Soalan yang diberi, terutama soalan jenis objek, tidak mengandungi dikehendaki. 4. Menilai Item Ujian petanda (clue) kepada jawapan yang

Selepas semua item ujian disemak oleh pembina/penulisnya, itemitem ini perlu disemak dan dinilai oleh pakar mata pelajaran. Semakan dan penilaian ini perlu dibuat bagi menentukan perkaraperkara yang hampir sama dengan apa yang disebut di atas, iaitu: Arahan menjawab dan bahasa yang digunakan dalam soalan adalah mudah difahami pelajar. Soalan dan kehendak soalan adalah jelas dan soalan mengandungi menjawabnya Soalan-soalan yang dibina adalah mencukupi dan seimbang untuk mengukur kandungan dan objektif pengajaran yang ditetapkan. Jawapan yang diberikan oleh penulis adalah mengikut kehendak soalan dan boleh dijawab dalam masa yang diperuntukkan. maklumat yang cukup untuk pelajar

6.5 Langkah-langkah Membina JSU Langkah 1: Senaraikan tajuk-tajuk yang hendak diuji

Langkah II: Tentukan soalan yang akan dibina itu a. soalan objektif (30 soalan) b. 1 markah bagi 1 item c. jumlah soalan bagi setiap topik dikira: = Jumlah masa X Jumlah soalan = Jumlah Masa keseluruhan

Langkah III: Tentukan model aras kesukaran item Biasanya JPU menggunakan taksonomi objektif pendidikan Bloom Tiga domain: kognitif, afektif, dan psikomotor

Domain Kognitif

6. Penilaian Sukar 5. Sintesis 4. Analisis 3. Penggunaan 2. Kefahaman 1. Pengetahuan Mudah

Langkah IV: Apakah jenis ujian yang akan diuji? Ujian objektif Ujian struktur Ujian esei, dan lain-lain.

Langkah V: Tentukan bilangan soalan bagi setiap komponen (objektif, struktur, esei dan lain-lain) Penentuan aras kesukaran soalan (soalan mudah soalan sukar) Pemarkahan

Langkah VI Nyatakan mata pelajaran Nyatakan tingkatan Susunan nombor soalan mengikut tajuk

6.6 Pembinaan Item Ujian Selain memberi perhatian kepada kebolehpercayaan dan kesahan ujian, penentuan jumlah soalan juga perlu mengambil kira jangka masa ujian, jenis soalan dan kesukaran soalan, yang bergantung kepada peringkat objektif pengajaran, panjang soalan,kemampuan bahasa pelajar dan lain-lain. Aras kesukaran soalan biasanya sukar ditentukan, kecuali melalui pengalaman

pembina soalan atau kajian rintis yang diadakan sebelum sesuatu set soalan digunakan. Anda digalakkan untuk membuat peta minda berhubung dengan langkahlangkah pembinaan JSU ini. Ini bertujuan untuk memperkukuhkan pemahaman anda tentang bab ini.

6.7Kepentingan JSU JSU yang dibina dengan baik akan membantu penggubal kertas ujian dan

pembina item/soalan ujian. Antara kepentingannya ialah: kertas ujian dapat digubal secara sistematik; kesahan dari segi persampelan sukatan pelajaran adalah terjamin taburan soalan mengikut tajuk adalah seimbang; ujian meliputi keseluruhan sukatan pelajaran; dan aras kesukaran ujian dapat dikekalkan dari tahun ke tahun, walaupun item dibina oleh pembina lain

6.8 Langkah Am Penyediaan Item Ujian Di sepanjang tempoh anda menjadi seorang guru, apakah kaedah-kaedah yang anda gunakan untuk menghasilkan sesebuah item ujian? Adakah kaedah yang telah anda gunakan ini mempunyai persamaan dengan 5 langkah penyediaan item ujian ini. Sekiranya terdapat perbezaan apakah yang pro dan kontra yang anda perolehi daripadanya?

Terdapat lima (5) langkah am pembinaan item ujian, iaitu : (1) meyediakan JSU, (2) menulis item ujian, (3) menyemak item ujian, (4) menilai item ujian, dan (5) membuat kajian rintis terhadap keseluruhan item.

6.8.1. Menyediakan JSU

Langkah awal dalam pembinaan item ujian ialah menyediakan JPU seperti yang dijelaskan sebelum ini, iaitu mengkaji sukatan pelajaran, menganalisis objektif pengajaran, menentukan jenis soalan dan

menentukan bilangan soalan. Tujuan utama penyediaan JSU ialah supaya item-item ujian yang dibina itu mewakili keseluruhan kandungan pelajaran mengikut domain dan peringkat objektif pengajaran yang ditentukan sebelum pengajaran dimulakan. Perancangan awal ini dapat menjamin soalan-soalan ujian yang terhasil akan dapat mengukur pengetahuan, kemahiran atau sikap yang kita ingin pelajar-pelajar kita kuasai.

Objektif pengajaran juga menjadi panduan kepada kita tentang bentuk soalan yang akan digunakan. Sebagai contoh, soalan berbentuk penyelesian masalah perlu dibina sekiranya kita ingin mengukur keupayaan pelajar kita menyelesaikan masalah matematik. Sekiranya kita ingin pelajar memahami kesan sejarah ke atas perpaduan kaum, misalnya, mungkin soalan subjektif berjawapan panjang adalah lebih sesuai daripada soalan objektif. Seterusnya, jika pelajar dikehendaki mengingat tarikh penting dalam sejarah, mungkin soalan beraneka pilihan/mengisi tempat kosong adalah lebih sesuai. 6.8.2. Menulis Item Ujian Sebaik sahaja anda siap menyediakan JPU (yang sebaiknya

mengandungi jenis dan bilangan item ujian bagi setiap tajuk dan objektif pengajaran), anda telah bersedia untuk membina/menulis item-item ujian. Walaupun terdapat bentuk item ujian, seperti item beraneka pilihan (multiple-choice item), item mengisi tempat kosong (fill-in-the-blank item), item berjawapan pendek (short-answer item), item betul-salah (true-false item), item padanan (matching item) atau item esei (essay item), terdapat beberapa prinsip pembinaan item yang sama, yang boleh digunakan untuk menulis item-item ini.

Prinsip- prinsip tersebut dijelaskan dalam bahagian berikut. Arahan menjawab bagi setiap item hendaklah ringkas dan mudah difahami pelajar, misalnya, Sila isikan ruang kosong dalam soalan berikut dengan satu perkataan sahaja. Menggunakan bahasa yang mudah dan jelas supaya pelajar dapat memahami maklumat dalam soalan dan juga kehendak soalan tersebut, yang seterusnya akan membantu pelajar memberi jawapan seperti yang dikehendaki oleh soalan. Membina item yang memerlukan jawapan berkaitan

pengetahuan/kemahiran yang spesifik daripada tajuk pengajaran tertentu, dan bukannya berbentuk pengetahuan/kepintaran am. Biasanya, kita meminta pelajar memberi jawapan yang benar, tetapi ada kalanya kita meminta mereka memberi jawapan yang tidak benar. Dalam keadaan ini, arahan menjawab hendaklah jelas, seperti menggunakan huruf besar. Bagi item berkaitan pengiraan atau lukisan, nyatakan unit dan ketepatan ukuran yang dikehendaki. Contohnya, unit ukuran dalam meter dan tepat kepada dua titik perpuluhan. Penyediaan item ujian memerlukan beberapa langkah. Untuk menulis item ujian ini anda digalakkan menyediakan lakaran peta minda untuk rumusan anda.

6.8.3. Menyemak Item Ujian Selepas semua item ujian siap ditulis, kita perlu menyemak semula itemitem tersebut. Semakan ini perlu dibuat bagi menentukan perkara-perkara berikut: Arahan menjawab bagi setiap bahagian ujian dan setiap soalan adalah tepat dan mudah difahami pelajar

Soalan ditulis dengan menggunakan bahasa yang mudah difahami pelajar dan mengandungi maklumat dan kehendak soalan yang jelas dan mencukupi

Soalan yang dibina mencukupi dan seimbang dari segi kandungan dan objektif pengajaran. Soalan yang diberi, terutama soalan jenis objek, tidak

mengandungi petanda (clue) kepada jawapan yang dikehendaki Sekiranya anda telah menyelesaikan penyediaan item ujian yang akan dikemukakan kepada para pelajar anda, siapakah yang anda rasakan paling layak untuk menyemak item ujian anda ini? Pernahkah anda menggunakan khidmat mereka yang bukan berada dalam bidang pendidikan untuk mendapatkan pandangan? Kenapa? 6.8.4. Menilai Item Ujian Selepas semua item ujian disemak oleh pembina/penulisnya, item-item ini perlu disemak dan dinilai oleh pakar mata pelajaran. Semakan dan penilaian ini perlu dibuat bagi menentukan perkara-perkara yang hampir sama dengan apa yang disebut di atas, iaitu: Arahan menjawab dan bahasa yang digunakan dalam soalan adalah mudah difahami pelajar. Soalan dan kehendak soalan adalah jelas dan soalan

mengandungi maklumat yang cukup untuk pelajar menjawabnya. Soalan-soalan yang dibina adalah mencukupi dan semimbang ntuk mengukur kandungan dan objektif pengajaran yang ditetapkan dijawab dalam masa yang diperuntukkan.

6.9.Penerangan Tentang Konstruk Dalam JSU 6.9.1Penerangan Tentang Konstruk

Kebolehan kognitif di peringkat Pengetahuan, Pemahaman, Aplikasi, Sintesis dan Penilaian (Bloom, 1956) adalah meliputi objektif untuk mengingat semula atau mengenal pasti elemen spesifik yang terdapat dalam kandungan sukatan mata pelajaran. Kepelbagaian pengetahuan itu dikelompokkan mengikut kumpulan tertentu dan dilabelkan sebagai konstruk.

6.9.2 Menguji dan Mentaksir Pencapaian Pelajar Bagi mata pelajaran Kemahiran Hidup Bersepadu ada sembilan konstruk yang telah dikenal pasti dan digunakan untuk menguji dan mentaksir pencapaian pelajar dalam kertas ini.

Berikut penerangan ringkas tentang bagaimana sesuatu soalan itu dibina dan dilabelkan mengikut konstruk. i. Pengetahuan tentang Terminologi Pengetahuan tentang nama, istilah atau memberi definisi sesuatu perkara ii. Pengetahuan tentang Fakta Pengetahuan tentang maklumat am atau khusus sesuatu perkara seperti fungsi, keadaan atau tujuan sesuatu komponen

iii.

Pengetahuan tentang Konvensyen Pengetahuan tentang sesuatu yang diterima atau diiktiraf sebagai

satu

kelaziman

seperti

simbol

atau

tanda

lazim

iv. Pengetahuan tentang Urutan Pengetahuan tentang sesuatu proses, aktiviti tindakan yang berlaku secara tersusun mengikut aturan atau prosedur yang telah dikenal pasti v. Pengetahuan tentang Pengelasan

Pengetahuan

tentang

pembahagian,

pengkategorian

atau

mengelompokkan sesuatu perkara untuk dilabelkan di bawah satu kumpulan vi. Pengetahuan tentang Kriteria

Pengetahuan tentan gsesuatu perkara yang berkaitan dengan ciri-ciri, sifat atau komponen yang perlu ada pada sesuatu perkara vii.Pengetahuan tentang Metodologi Pengetahuan tentang cara, kaedah atau teknik yang standard dalam melaksanakan sesuatu tugasan, arahan atau kerja vii. Pengetahuan tentang Prinsip atau Ganeralisasi Pengetahuan tentang idea atau pegangan tertentu yang

menyimpulkan pemerhatian terhadap sesuatu kajian, kejadian atau ketetapan ix Pengetahuan tentang Teori dan Struktur Pengetahuan tentang prinsip yang menjadikan dasar

pembentukkan sesuatu fenomena yang dapat dibukti dengan kukuh hasil daripada kajian, penyelidikkan pemerhatian

6.9.3 Kod Konstruk Penerangan Aspek

COO Kefahaman(comprehension) Kebolehan kognitif yang melibatkan penggunaan pengetahuan tanpa situasi baru dan tidak memerlukan atauk memerhati tentang implikasi terhadap pengetahuan tersebut

AOI Aplikasi (application) Kebolehan menggunakan prinsip (kebenaran) dan generalisasi

(penyataan umum) pada suatu masalah dan situasi baru

NOO Analisis (analysis)

Kebolehan memisah suatu set komunikasi kepada beberapa bahagian sehingga suatu bentuk pertalian antara bahagian yang membina set komunikasi itu dapat di lihat dengan jelas

TOO Sintesis (synthesis) Kebolehan menggabungkan bahagian untuk membentuk suatu set komunikasi yang tidak jelas sepenuhnya

VOO Penilaian (evaluation) Kebolehan membuat pertimbangan dengan menggunakan kaedah, kriteria atau standard untuk menentukan sesuatu yang dihasratkan (kesesuaian, keberkesanan, prosedur, kecekapan dan lain-lain)

RUMUSAN Dalam penilaian, JSU berperanan sangat penting. Orang-orang yang berkaitan dengan ujian seperti calon, guru yang mengajar dan ibu bapa berhak dalam erti kata sebenarnya menolak sesuatu ujian itu jika diragukan kesahannya. Justeru, data yang tercetus daripada ujian yang sedemikian tidak layak digunakan bagi tujuan pemilihan, pengkelasan atau bimbingan.

Bab ini juga telah membincangkan tentang jsu dan pembinaan soalan-soalan objektif dan subjektif untuk mengukur dan menilai pencapaian pelajar. Pembinaan soalan objektif yang dibincang meliputi bentuk soalan beraneka pilihan, betul-salah, mengisi tempat kosong dan padanan. Pembinaan soalan subjektif meliputi bentuk esei berjawapan pendek, sederhana dan panjang. Pembinaan item ujian biasanya mengambil masa yang panjang dan memerlukan banyak penelitian dan pertimbangan agar ujian yang dihasilkan dapat mengukur kandungan dan peringkat objektif pengajaran yang diingini dengan adil dan saksama.

AKTIVITI
Arahan:

Anda dikehendaki menyediakan kertas 1 Peperiksaan Semester yang telah ditetapkan. Kertas 1 mengandungi 20 soalan objektif. Tetapkan bilangan item, peruntukan masa dan peratusan item mengikut aras kognitif berdasarkan topik dalam sukatan pelajaran. Sediakan satu JSU berdasarkan format ditetapkan.

TAJUK 7

PEMBINAAN ITEM UJIAN

Sinopsis Tajuk ini mendedahkan bagaimana item itu dilaksanakan. Penggunaan Jadual Penentuan Ujian (JPU) pastinya dapat membantu anda untuk memilih jenis item tersebut. Secara lazimnya anda sudah mengetahui terdapat dua jenis item ujian bertulis iaitu; a. item objektif seperti item yang memerlukan pelajar memilih jawapan yang betul atau melengkapkan ayat; b. item struktur dan c. item esei yang memerlukan pelajar menggubal jawapan sendiri. Item objektif termasuklah item betul-salah, beraneka pilihan, padanan atau pelengkap sementara item struktur termasuklah item berjawapan pendek, sederhana atau panjang; dan item esei merupakan item jawapan terbuka; atau item berkaitan penyelesaian masalah.

Hasil Pembelajaran 1. 2. 3. 4. Menjelaskan langkah penyediaan item ujian Membina item ujian objektif Membina item ujian struktur dan Membina item ujian esei

 7.1

Kandungan Isi Pembinaan Item Objektif Sekiranya anda diminta menyediakan item objektif untuk mata pelajaran yang bukan bidang pengajaran anda? Apakah yang perlu anda lakukan? Apakah implikasi yang anda rasakan akan berlaku sekiranya anda terus menyediakan item, tetapi tidak mengajar mata pelajaran tersebut? Ujian pencapaian adalah penting kepada guru untuk mengetahui sejauh mana murid-muridnya memahami apa yang mereka pelajari. Jika item ini dibina dengan baik, ia boleh diguna untuk membandingkan pencapaian antara muridmurid atau membandingkan pencapaian antara sekolah-sekolah. Biasanya, ujian pencapaian yang digunakan di sekolah-sekolah dibina sendiri oleh guru-guru mata pelajaran tertentu. Bagaimanapun, item yang disediakan oleh guru untuk murid-muridnya sendiri adalah lebih tepat untuk mengukur pencapaian mereka, sebab item ini hanya ditumpukan kepada kandungan pelajaran yang diajar oleh guru. Seperti yang kita sedia maklum, item objektif bermaksud item yang mempunyai jawapan tepat/tertentu/spesifik, seperti item betul-salah, aneka pilihan, padanan atau pelengkapan. Semua item ini mempunyai jawapan tertentu, sama ada betul atau salah, jawapan daripada beraneka pilihan yang betul, padanan yang betul, atau perkataan pelengkap yang betul.

7.1.1Pembinaan Item Beraneka Pilihan Item yang sering digunakan dalam ujian pencapaian di peringkat sekolah rendah, sekolah menengah atau institut pengajian tinggi ialah item beraneka pilihan. Item ini terdiri daripada tiga (3) bahagian iaitu stimulus, stem/badan soalan dan jawapan pilihan.

Stimulus adalah bahagian item yang mengandungi maklumat khusus di mana soalan itu didasarkan, mungkin berbentuk teks, grafik, jadual atau perbualan.

Stem adalah bahagian soalan yang mengandungi tugasan dan biasanya berbentuk ayat lengkap, ayat tidak lengkap atau soalan.

Jawapan Pilihan adalah bahagian item yang mengandungi jawapan pilihan, yang biasanya berbentuk angka, simbol, frasa, gambar rajah atau jadual dan lain-lain lagi. Item jenis beraneka pilihan ini dikatakan sukar dibina dan sukar juga dijawab oleh murid tetapi mudah diperiksa (boleh diperiksa oleh komputer dengan menggunakan borang OMR). Murid mendapati item beraneka pilihan sukar dijawab berbanding item jenis esei, sebab mereka perlu mengetahui jawapan secara tepat. Jadual 7.1 merupakan 9 prinsip untuk menyediakan item berbentuk beraneka pilihan. Jadual 7.1: Prinsip Penyediaan Item Berbentuk Beraneka Pilihan Prinsip 1 Penerangan Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu memilih jawapan yang betul atau paling tepat/terbaik, sebab ada kalanya semua jawapan yang diberi adalah betul. Item dan semua jawapan hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak berbunga-bunga, supaya pelajar tidak membuang masa untuk memahaminya. Perkataan sepunya tidak diulang-ulang dalam setiap jawapan pilihan, tetapi dimasukkan dalam badan soalan, seperti perkataan oleh dalam Contoh 1 Tuliskan setiap jawapan pilihan secara yang menarik supaya setiap jawapan yang diberikan adalah munasabah. Taburan jawapan betul perlu dibuat secara rawak iaitu tidak mengikut sistem tertentu untuk mengelak daripada

4 5

pelajar meneka jawapan yang betul. 6 Setiap jawapan pilihan perlu ditulis sama panjang, supaya tidak memberi petanda kepada pelajar tentang jawapan yang betul. Jawapan berbentuk Semua di atas atau Tiada satu pun di atas sebagai jawapan pilihan perlu dikurangkan, supaya pelajar tidak mudah memilih jawapan betul. Aras kesukaran setiap item perlu setara (seperti kurangkan jawapan pilihan seperti Contoh 2), supaya setiap item mempunyai aras kesukaran yang sama. Jawapan pilihan boleh disusun mengikut abjad, nilai nombor atau tahun, supaya wujud satu sistem susunan jawapan pilihan.

Contoh Item Beraneka Pilihan 1. Dalam tindakan refleks, impuls dihantar ke saraf tunjang oleh: a) Efektor b) Reseptor c) Neuron deria d) Neuron perantaraan 2. Manakah antara berikut peranan seorang usahawan kepada masyarakat dan negara? I. Menghasilkan barangan berkualiti.

II. Mengembangkan industri sedia ada. III. Menyumbang terhadap perkembangan politik. A. I dan II sahaja. B. I dan III sahaja. C. II dan III sahaja.

3.

Anda dikehendaki memilih jawapan yang betul berdasarkan dua (2) pernyataan berikut: I. Bursa Komoditi Kuala Lumpur merupakan sebuah badan perniagaan. II. Bursa Komoditi Kuala Lumpur ditubuhkan kerana Malaysia adalah pengeluar utama beberapa jenis komoditi. Pilihan A B C D Pernyataan I Betul Salah Betul Salah Pernyataan II Betul Salah Salah Betul

7.1.2Pembinaan Item Betul-Salah Item beraneka pilihan terdiri daripada tiga (3) bahagian, iaitu stimulus, pernyataan dan jawapan pilihan yang berbentuk Betul atau Salah. Item jenis ini amat sesuai digunakan untuk menguji fakta yang menghendaki pelajar menentukan sama ada pernyataan yang diberikan adalah betul atau salah. Jadual 6.2 merupakan 8 prinsip yang perlu ada semasa menyediakan item berbentuk betulsalah.

Jadual 7.2: Prinsip Pembinaan Item Betul-Salah Prinsip 1 Penerangan Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu menanda ( / )/A bagi jawapan yang betul atau (X)/B bagi jawapan yang salah. Pernyataan hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak berbunga-bunga, supaya pelajar tidak membuang masa untuk memahaminya. Taburan jawapan betul dan salah perlu dibuat secara rawak, iaitu tidak mengikut sistem tertentu, untuk mengelak daripada pelajar meneka jawapan. Aras kesukaran setiap item perlu setara (seperti panjang dan maksud pernyataan), supaya setiap item mempunyai aras kesukaran yang sama. Item-item hendaklah berasaskan kepada pernyataan yang jelas, betul atau yang jelas salah. Elakkan daripada memberi pernyataan yang betul lebih panjang daripada yang salah untuk mengelak daripada pelajar meneka jawapan. Elakkan daripada menggunakan perkataan selalu atau tidak pernah dalam pernyataan untuk mengelak daripada pelajar meneka jawapan. Sediakan bilangan pernyataan yang betul hampir sama dengan bilangan pernyataan yang salah untuk mengelak daripada pelajar meneka jawapan.

5 6

Contoh Item Betul - Salah 1. A. Betul B. Salah Gunung yang paling tinggi di Malaysia terletak di negeri Pahang.

2.

Tandakan ( / ) pada pernyataan yang betul dan ( X ) pada pernyataan yang salah dalam kotak yang disediakan. David Beckham adalah ketua pasukan bola sepak Wales. Nicol David adalah merupakan perenang negara paling unggul. Bahasa Melayu adalah bahasa rasmi di Selatan Thailand.

7.1.3Pembinaan Item Mengisi Ruang Kosong Item ini terdiri daripada dua (2) bahagian, iaitu stimulus dan pernyataan yang mengandungi ruang kosong untuk diisi pelajar. Item jenis ini amat sesuai digunakan untuk menguji fakta yang menghendaki pelajar memberi jawapan pendek yang tepat. Jadual 7.3 merupakan enam prinsip untuk menyediakan item berbentuk mengisi ruang kosong. Jadual 7.3: Pembinaan Item Mengisi Ruang Kosong Prinsip 1 2 Penerangan Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu mengisi ruang kosong dalam kertas soalan atau dalam kertas jawapan. Pernyataan/ayat hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak berbunga-bunga, supaya pelajar dapat memahaminya dengan baik. Aras kesukaran setiap item perlu setara (seperti bilangan perkataan dalam ruang kosong), supaya setiap item mempunyai aras kesukaran yang sama. Perkataan yang dikosongkan hendaklah terdiri daripada perkataan yang penting sahaja. Elakkan daripada meninggalkan terlalu banyak ruang kosong dalam sesuatu pernyataan/ayat, supaya item tidak menjadi terlalu susah. Ruang kosong hendaklah ditempatkan di penghujung pernyataan/ayat, supaya perkataan yang dikehendaki jelas kepada pelajar.

4 5

Contoh Item Mengisi Ruang Kosong 1. Dalam tindakan refleks, impuls dihantar ke saraf tunjang oleh ______________. 2. Tiga warna utama yang telah dipelajari dalam kelas sains ialah ______________, __________________ dan _______________.

7.1.4 Pembinaan Item Padanan Item ini terdiri daripada dua set maklumat yang perlu dipadankan oleh murid. Kedua-dua set maklumat ini mungkin terdiri daripada perkataan, konsep, prinsip atau pernyataan. Pembina item perlu memastikan maklumat dalam set pertama mempunyai perkaitan/hubungan dengan maklumat dalam set kedua. Item ini sesuai untuk mengukur kefahaman dan keupayaan pelajar mengaitkan fakta dan konsep. Bagaimanapun, kita perlu ingat bahawa padanan yang melibatkan dua set maklumat ini menjadikan item padanan sebagai item banyak soalan dalam satu soalan, yang bergantung kepada bilangan perkaitan yang ada. Justeru, guru perlu memberikan markah yang setimpal dengan bilangan perkaitan ini.

Jadual 7.4 merangkumi enam prinsip untuk menyediakan item berbentuk padanan. Jadual 7.4: Pembinaan Item Berbentuk Padanan Prinsip 1 Penerangan Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu membuat padanan satu-ke satu atau padanan yang lain seperti membuat padanan yang wujud sahaja. Pernyataan/ayat hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak berbunga- bunga, supaya pelajar dapat memahaminya dengan baik. Aras kesukaran bagi setiap perkaitan perlu setara (seperti bilangan perkataan), supaya setiap perkaitan mempunyai aras kesukaran yang sama. Pernyataan yang diberi perlu mempunyai perkaitan yang tepat dengan padanannya supaya pelajar dapat mengenal pasti padanan tersebut. Elakkan daripada menggunakan terlalu banyak perkataan dalam sesuatu maklumat, supaya soalan tidak menjadi terlalu susah. Bilangan padanan tidak terlalu banyak (mungkin maksimum 5 padanan), supaya pelajar tidak menggunakan terlalu banyak masa untuk mencari padanan.

Contoh Item Padanan Padankan simpulan bahasa berikut dengan maknanya. Simpulan Bahasa Tangkai jering Ayam tambatan Makan angin Ringan tulang Bersiar-siar Suka menolong orang lain Orang yang boleh diharap Orang yang kedekut Makna

7.2 Pembinaan Item Subjektif Item subjektif bermaksud item yang mempunyai jawapan terbuka, iaitu yang tidak spesifik seperti jawapan kepada item objektif. Item subjektif ini membenarkan subjektiviti dalam jawapan yang diberikan. Item ini digunakan untuk pelajar mempamerkan kedalaman pengetahuan yang dimiliki. Justeru, item ini sesuai untuk mengukur tahap kognitif yang lebih tinggi, seperti mengukur penguasaan menilai dan menganalisis, membuat mensintesis, yang

membuat

pertimbangan,

keputusan,

memerlukan kemahiran berfikir. Item subjektif juga memberi kebebasan kepada pelajar dari segi gaya persembahan jawapan dan juga panjang atau pendek jawapan tersebut.

7.2.1Prinsip Am Penyediaan Item Subjektif Item subjektif ini biasa berbentuk esei, sama ada berjawapan pendek, sederhana atau panjang. Justeru, prinsip penyediaan item jenis esei ini adalah sama bagi ketiga-tiga kategori soalan tersebut. Jadual 6.5 adalah tujuh prinsip am untuk menyediakan soalan berbentuk esei.

Jadual 7.6: Pembinaan Soalan Bentuk Subjektif Prinsip 1 Penerangan Penulis perlu menyemak sukatan pelajaran dan objektif pengajaran, supaya item yang dihasilkan menepati sukatan pelajaran dan objektif pengajaran tersebut. Arahan hendaklah jelas tentang panjang jawapan dan sama ada pelajar perlu menjawab dalam kertas soalan (mengisi ruang kosong) atau dalam kertas jawapan. Item hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak berbunga-bunga, supaya pelajar tidak membuang masa untuk memahaminya. Aras kesukaran setiap item perlu setara supaya setiap item yang diberi markah yang sama, mempunyai aras kesukaran yang sama juga. Item perlu ditulis supaya pelajar dapat membayangkan satu kerangka struktur yang akan memandu pelajar untuk menjawab soalan tersebut. Tentukan terlebih dahulu perkara yang ingin diberi markah dan markahnya untuk memudahkan penyediaan skema jawapan. Gunakan lebih banyak item berjawapan pendek (1/2 muka surat) daripada item berjawapan panjang (2-3 muka surat), supaya lebih banyak item boleh diberikan.

7.2.2 Kata Tugas Item Subjektif Sebelum kita membina item subjektif, kita perlu memahami jenis kata tugas yang sesuai digunakan untuk membina item tersebut. Kata tugas ini akan mengarahkan pelajar untuk memberikan jawapan seperti yang dikehendaki oleh item. Oleh itu, pemilihan kata tugas yang sesuai untuk sesuatu item adalah sangat penting. Kegagalan menggunakan kata tugas yang tepat dengan hasrat penulis item akan menyebabkan pelajar gagal memberikan jawapan seperti yang ditentukan dalam peraturan memberi markah. Kata tugas mempunyai kaitan yang rapat dengan tujuan ujian yang menggunakan item berkenaan. Bagaimana pun, sesuatu kata tugas itu

tidaklah unik bagi satu tujuan ujian sahaja kerana kata tugas yang sama boleh menghasilkan jawapan yang berlainan. Terdapat kata tugas yang boleh berdiri dengan sendiri untuk menyatakan kehendak item.

Bagaimana pun, terdapat kata tugas yang memerlukan sokongan daripada beberap perkataan lain untuk menjadikan kehendak item itu lebih jelas. Jadual 7.6 menunjukkan beberapa kata tugas dan jawapan yang diharapkan. Jadual 7.6: Kata Tugas Bil 1 2 Kata Tugas Analisiskan Anggarkan Jawapan yang diharapkan Membuat pernyataan terperinci tentang suatu aspek atau perkara yang dikomunikasikan. Memberikan nilai kuantitatif yang dianggap sesuai dengan keadaan yang ditetapkn dengan menggunakan satu pengetahuan tertentu. Memberi maklumat yang khusus atau spesifik Memperihalkan, memberi penerangan tentang cara, keadaan, langkah atau kejadian. Menyatakan persamaan dan perbezaan antara dua atau lebih perkara. Memberi kuantiti. Menyatakan kelainan, ketidaksamaan antara dua atau lebih perkara. Menyatakan masa atau waktu. Membuat sesuatu dengan menggunakan kaedah atau alat tertentu. Memberi penerangan daripada pelbagai aspek.

3 4 5 6 7 8 9 10

Apakah Bagaimanakah Bandingkan Berapakah Bezakan Bilakah Binakan Bincangkan

7.2.3 Pembinaan Item Esei Berjawapan Pendek Item jenis ini memerlukan murid memberi jawapan pendek (biasanya satu perenggan) yang memberi peluang kepada mereka menyampaikan pendapat, hujah atau idea sendiri. Item bentuk ini amat sesuai untuk mengukur pengetahuan, kefahaman dan aplikasi/penyelesaian masalah mudah, yang turut melibatkan kemahiran berfikir. Item esei berjawapan pendek ini boleh dibina supaya jawapannya menjadi lebih objektif (lihat contoh) daripada item esei berjawapan terbuka. Dengan jawapan yang terbatas ini, pemeriksaannya dapat diselaraskan dengan mudah, dan ini dapat meningkatkan kebolehpercayaan item tersebut. Di sini, walau pun jawapannya lebih objektif daripada jawapan esei terbuka, jawapan esei pendek masih lagi agak subjektif/pelbagai. Oleh kerana jawapan esei pendek ini masih pelbagai, maka pembina item perlu menyediakan skema jawapan yang merangkumi semua jawapan yang mungkin. Contoh Item Esei Berjawapan Pendek: 1. Senaraikan warna-warna tali pinggang tae kwan do dan nyatakan bila seseorang pelatih itu dikurniakan warna-warna tersebut. 2. Iris adalah bahagian mata yang berwarna. Jelaskan bagaimana iris membantu kita untuk

7.2.4 Pembinaan Item Esei Berjawapan Terbuka Item bentuk ini membenarkan murid merancang dan memberi jawapan secara bebas, justeru, mengundang pelbagai kemungkinan jawapan daripada murid. Misalnya, murid bebas mengemukakan idea, pendapat dan tanggapan, mengorganisasikan idea, membina hujah yang logik, memberikan penilaian terhadap sesuatu pemikiran atau mengaitkan pemikiran dengan perasaan. Oleh itu, jenis item ini amat sesuai untuk mengukur konstruk, yang memerlukan murid menggunakan beberapa kemahiran seperti menginterpretasi, menyelesaikan masalah dan

membuat

keputusan.

Item

jenis

ini

juga

membolehkan

murid

mempamerkan proses pemikiran kritis dan kreatif. Murid juga akan menghadapi masalah semasa menjawab item

berjawapan terbuka ini, sebab mereka perlu mengutip dan memilih isi-isi dan idea-idea daripada pengetahuan sendiri, menyusun isi-isi dan ideaidea, dan seterusnya, menulis dengan cara yang logik supaya isi-isi dan idea-idea ini dapat dikomunikasikan dengan baik. Oleh sebab jawapannya yang amat terbuka, mengandungi isi-isi, idea-idea dan kreativiti tertentu, maka pembina item bentuk ini perlu menyediakan skema/peraturan pemarkahan yang jelas, terperinci dan menyeluruh, agar penilaian pencapaian murid dapat dibuat sewajarnya. Sebelum seseorang murid tersebut mencapai kematangan dalam menyelesaikan satu-satu persoalan secara kritis dan kreatif, apakah langkah-langkah yang perlu ada pada pelajar tersebut. Adakah langkahlangkah tersebut perlu diterapkan sebagai sebahagian daripada

pengetahuan mereka? Walaupun item berjawapan terbuka ini sukar dijawab dan juga diperiksa, ia mempunyai kekuatan tersendiri iaitu dapat menggalakkan murid: menerokai pelbagai cara atau pendekatan untuk menyelesaikan sesuatu masalah; membuat pertimbangan dan penilaian tentang sesuatu idea atau maklumat; mempamerkan sesuatu idea yang asli; mengabungkan pelbagai pengetahuan, idea dan maklumat; dan mengenal pasti, memilih, menyusun dan mempersembahkan sesuatu perkara atau idea dalam bentuk komunikasi bertulis.

Dengan beberapa kekuatan yang ada, item berjawapan terbuka turut mempamerkan beberapa masalah/kekangan yang tersendiri dan ia memerlukan: pemeriksa yang terlatih untuk memeriksa jawapan; masa yang panjang untuk memeriksa jawapan berbanding item objektif; masa yang panjang untuk pelajar menulis jawapan; dan pelajar menulis secara jelas dan boleh dibaca (readble).

7.4.5 Kelebihan dan Kekangan antara Jenis Item Ujian Kelebihan/kekuatan dan kekangan/kelemahan yang diwarisi oleh setiap jenis item ujian ditunjukkan dalam Jadual 7.7 dan Jadual 7.8. Aspekaspek perbandingan ialah dari segi: keupayaan mengukur kebolehan murid, keluasan persampelan kandungan, kecepatan menyedia soalan, keobjektifan pemeriksaan, kemudahan diperiksa mesin, dan mengelak daripada tekaan.

Jadual 7.7: Kelebihan dan Kekangan Jenis Item Objektif Kekuatan Item Objektif Persampelan kandungan yang luas Dapat diperiksa secara objektif Dapat diperiksa oleh mesin, dan Cepat dan mudah diperiksa, Kekangan/Kelemahan Item Objektif Sukar membina item, terutama bagi peringkat tinggi; dan Menggalakkan tekaan.

Jadual 7.8: Kelebihan dan Kelemahan Jenis Item Subjektif Kelebihan Item Subjektif Keupayaan mengukur objektif pengajaran pada peringkat tinggi Dapat mengelak daripada tekaan Item mudah dibina Kelemahan Item Subjektif Persampelan kandungan agak sempit Susah dan lambat diperiksa, Tidak dapat diperiksa secara objektif Tidak dapat diperiksa oleh mesin. Persampelan yang sempit bagi ujian yang menggunakan item subjektif sahaja, turut menyebabkan kesahan ujian menjadi rendah. Justeru, dengan menggabungkan item objektif dan item subjektif dalam satu ujian dengan kadar yang sesuai akan dapat menjamin kesahan ujian dari segi liputan kandungan dan juga penilaian pada peringkat objektif yang tinggi.

LATIHAN a.Jelaskan maksud item objektif. b. Jelaskan apa maksud item esei berjawapan pendek. c. Berikan kekuatan dan kekangan item bentuk esei berjawapan pendek. d Berikan contoh-contoh item yang sesuai untuk menjelaskan kekuatan dan kekangan esei

berjawapan pendek

TAJUK 8

ANALISIS ITEM UJIAN

1.1

Sinopsis

Kursus ini menekankan kefahaman kaedah menganalisis item ujian

Hasil Pembelajaran 1. 2. Membina dan menilai soalan berdasarkan Indeks Kesukaran Membina dan menilai soalan berdasarkan Indeks Diskriminasi

8.1Analisis Item Ujian

Analisis Item Ujian

Aras Kesukaran Item Aras Diskriminasi Item

Analisis Item ialah satu proses menganalisis secara statistik tindak balas calon terhadap setiap item dalam sesuatu ujian untuk membuat pertimbangan mengenai kualiti dan keberkesanan item-item tersebut. Ia memberi maklumat kepada kita mengenai bagaimana sesuatu item itu akan berfungsi dalam ujian. Secara khusus melalui analisis item, kita akan mengetahui aras kesukaran dan aras diskriminasi item tersebut.

8.1.1Aras/indeks Kesukaran Item

Item boleh dianalisis, secara empirikal, berdasarkan jawapan yang diberi untuk mengetahui kekuatan dan kelemahan item. Hasil item analisis boleh digunakan untuk memperbaiki kualiti item berkenaan. Ciri pertama yang dapat menentukan kualiti sesuatu item ujian ialah indeks kesukaran item (item difficulty index, p). Indeks ini dapat menunjukkan aras kesukaran sesuatu item, iaitu sama ada sesuatu item itu mudah dijawab atau susah dijawab. Bagi ujian berbentuk objektif (betul/salah, isi tempat kosong, padanan, beraneka pilihan), indeks ini dikira dengan menggunakan nisbah bilangan calon yang memberi jawapan betul bagi item tertentu kepada jumlah calon yang menjawab item tersebut. Pengiraannya adalah seperti persamaan berikut:

Sekiranya satu soalan dapat dijawab dengan betul oleh 20 orang pelajar daripada sejumlah 40 orang pelajar yang menjawab soalan tersebut. Nilai p bagi soalan ini ialah 20/40 = 0.50. Nilai p ialah antara 0.00 hingga 1.00. Sekiranya

tiada seorang pelajar pun dapat menjawab dengan betul, maka nilai p akan menjadi 0 (soalan amat sukar), tetapi jika semua pelajar dapat menjawab dengan betul, nilai p akan menjadi 1 (soalan terlalu mudah). Secara statistik, Indeks Kesukaran mempunyai nilai di antara 0.0 dan 1.0. Indeks yang bernilai tinggi menunjukkan item itu senang, dan indeks yang bernilai rendah menunjukkan item itu sukar. Justeru, item yang sukar mempunyai nilai p yang rendah, sebaliknya item yang mudah/senang mempunyai nilai p yang tinggi, seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 8.1.

Rajah 8.1: Indeks kesukaran item

Item A mendapat respons betul oleh 50 daripada 80 orang pelajar, sementara Item B mendapat respons betul oleh 20 daripada 40 orang pelajar. Item mana yang lebih sukar?

Dari segi kesesuaian soalan ujian rujukan norma, pembina soalan perlu diingatkan bahawa soalan yang terlalu mudah/senang (p > 0.85) atau soalan yang terlalu sukar (p < 0.15) tidak dapat memberikan maklumat psikometrik (ukuran psikologi) yang bermakna. Ini adalah disebabkan soalan yang terlalu mudah akan dapat dijawab oleh hampir semua pelajar, sementara soalan yang terlalu sukar tidak akan dapat dijawab oleh hampir semua pelajar. Justeru, soalan-soalan tidak dapat membezakan pelajar yang lebih rendah keupayaan dengan yang lebih tinggi keupayaan.

Sebagai panduan, aras kesukaran item boleh ditafsirkan mengikut nilai p seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 8.1.
Jadual 8.1 : Aras Kesukaran dan Pengkelasan Item Nilai p 0.00 0.20 0.21 0.40 0.41 0.60 0.61 0.80 0.81 1.00 Pengkelasan Item terlalu sukar sukar sederhana senang senang terlalu senang

Bagi ujian objektif, indeks kesukaran menggambarkan peratusan pelajar yang menjawab sesuatu item dengan betul. Lebih tinggi peratusan pelajar menjawab sesuatu item dengan betul, lebih mudahlah item tersebut (Wood, 1960). Item yang dijawab dengan betul oleh 85% pelajar akan mempunyai nilai p = 0.85, manakala item yang dijawab dengan betul oleh 50% pelajar akan mempunyai nilai p = 0.50. Sebaliknya, indeks kesukaran item boleh memberi jangkaan peratus pelajar yang dapat menjawab item tersebut dengan betul. Misalnya, jika indeks kesukaran bagi sesuatu item ialah 0.65, ini bermakna 65% pelajar akan dapat menjawab item tersebut dengan betul

Sebagai ingatan, nilai p merupakan nilai yang relatif kepada sesuatu kumpulan pelajar yang mengambil ujian. Nilai ini boleh berubah mengikut keupayaan kumpulan pelajar tersebut, dan seterusnya boleh berubah sekiranya kumpulan calon yang sama menduduki ujian kali kedua. Sebagai contoh, item manakah lebih sukar antara Siapakah Tun Abdullah Ahmad Badawi? dan Siapakah Tun Dr. Mahathir Mohamed?. Kita tidak boleh menyatakan item mana yang lebih sukar selepas membaca soalan ini. Kita hanya boleh menentukan kesukaran

soalan ini selepas kita mentadbirkannya kepada sekumpulan pelajar dan mengira nilai p bagi soalan ini.

Bagi item subjektif (esei); yang markahnya mengambil nilai 0, 1, 2, 3, ; indeks kesukarannya boleh dikira sebagai nisbah markah purata (markah min) kepada julat markah penuh seperti berikut (Nitko, 2004: 317):

Sebagai contoh, suatu item ujian esei berjawapan pendek diberi markah minimum 0 dan maksimum 10. Sepuluh (10) orang pelajar (P) telah menjawab soalan ini dan mendapat markah seperti dalam jadual di bawah. Jumlah markah bagi 10 orang pelajar ialah 63.0. Pengiran indeks kesukaran item ialah seperti berikut:

Pelajar Markah

P1 6.5

P2 3.5

P3 7.0

P4 2.5

P5 4.5

P6 8.5

P7 9.0

P8 6.5

P9 9.5

P10 Jumlah 5.5 63.0

Berbeza daripada indeks kesukaran item objektif, indeks kesukaran item subjektif dapat menggambarkan markah purata bagi sesuatu item dalam peratus. Contohnya, markah purata 6.3 (daripada 10) ialah 63% (iaitu sama dengan indeks kesukaran didarabkan dengan 100).

Seterusnya, indeks kesukaran item yang dapat menghasilkan indeks diskriminasi item (akan dibincangkan kemudian) yang maksimum ialah antara 0.50 hingga 0.85, bergantung kepada format item. Indeks kesukaran tersebut ialah 0.50 bagi

item berjawapan pendek/melengkap, 0.70 bagi item objektif lima-opsyen, 0.74 bagi item objektif empat-opsyen, 0.77 bagi item objektif tiga-opsyen, dan 0.85 bagi item objektif dua-opsyen (betul/salah) [Lord (1952) dalam Mehrens & Lehmann (1991)]. Selain itu, Nitko (2004: 323) menyatakan indeks kesukaran bagi item- item ujian yang mengukur satu jenis keupayaan (contohnya, membaca) haruslah antara 0.16 dan 0.84 (iaitu ada item-item mudah, sederhana sukar dan sukar); sementara bagi item-item ujian yang mengukur dua jenis keupayaan (contohnya, membaca dan menulis) haruslah mempunyai indeks kesukaran item antara 0.40 hingga 0.60 (item-item sederhana sukar).

Satu item subjektif diberi markah satu dan maksimum lima. Markah lima orang pelajar ialah 3,2,4,2,5. Kira indeks kesukaran item ini. Adakah ia mudah atau susah?

Selain menjadi panduan semasa membina item supaya indeks diskriminasi menjadi maksimum, indek kesukaran juga boleh digunakan untuk tujuan-tujuan seperti dalam Jadual 8.2:

Jadual 8.2: Tujuan Indeks Kesukaran

Prinsip 1 Penerangan Mengenal pasti konsep yang perlu diajar semula, iaitu apabila guru mendapati soalan-soalan berkenaan tidak dapat dijawab oleh sebahagian besar pelajar (soalan sukar) Mengenal pasti dan melaporkan kekuatan dan kelemahan bahagianbahagian kurikulum, iaitu yang boleh dikuasai pelajar dan yang tidak boleh dikuasai pelajar Memberi maklum balas kepada pelajar tentang kekuatan dan kelemahan mereka bagi setiap tajuk pengajaran yang diuji Mengenal pasti soalan yang biasa kepada sesuatu kandungan (content bias), seperti kandungan yang ditekankan semasa pengajaran (misalnya, diberi latih tubi/ulangan)

8.1.2Aras/Indeks Diskriminasi Item

Salah satu daripada tujuan ujian ialah untuk mengenal pasti calon/pelajar yang berkeupayaan tinggi, untuk matlamat tertentu, seperti melanjutkan pengajian dalam bidang tertentu. Item/soalan yang baik akan dapat membezakan/ mendiskriminasikan antara mereka yang berkeupayaan rendah dan yang berkeupayaan tinggi. Indeks yang diguna untuk menentukan perbezaan keupayaan pelajar ini ialah indeks diskriminasi item. Indeks Diskriminasi boleh dikira melalui langkah-langkah Mehrens & Lehmann (1991) seperti berikut: a.Membahagikan pelajar kepada tiga (3) kumpulan, iaitu pelajar berpencapaian rendah (27% pelajar berpencapaian terendah), pelajar berpencapaian sederhana (46% pelajar berpencapaian antara terendah dan tertinggi) dan pelajar

berpencapaian tinggi (27% pelajar berpencapaian tertinggi). b.Mengira bilangan pelajar yang menjawab dengan betul di kalangan pelajar berpencapaian rendah (RL Right Lower), bilangan pelajar yang menjawab

dengan betul di kalangan pelajar berpencapaian tinggi (RU Right Upper) dan jumlah pelajar berpencapaian rendah dan tinggi (T(L+U) Total). c. Indeks Diskriminasi boleh dikira dengan membahagikan perbezaan RL) dengan separuh T(L+U) seperti berikut: (RU

d.Sebagai contoh, andaikan seramai 200 orang pelajar menjawab soalan tertentu. Setelah 54 orang (27% daripada 200) pelajar berpencapaian dikenal pasti, didapati 45 orang daripada mereka tersebut dengan betul (RU = 45). Seterusnya, dapat menjawab 54 orang tinggi soalan pelajar

daripada

berpencapaian rendah, seramai 15 orang dapat menjawab dengan betul (RL = 15). Dalam contoh ini, jumlah pelajar berpencapaian rendah dan tinggi ialah 108 orang (T = 54 + 54 = 108). Indeks Diskriminasi boleh dikira seperti berikut:

e.Dalam contoh ini, Indeks Diskriminasi boleh bernilai 1.00, sekiranya semua pelajar berpencapaian tinggi dan tiada seorang pun pelajar berpencapaian rendah dapat menjawab soalan ini dengan betul (RU RL = 54 0 = 54):

f.Indeks

Diskriminasi

boleh

bernilai

0.00,

sekiranya

bilangan

pelajar

berpencapaian tinggi dan rendah yang dapat menjawab soalan ini dengan betul adalah sama (R R = 0).

g.Akhirnya, Indeks Diskriminasi boleh bernilai 1.00, sekiranya semua menjawab soalan ini dengan betul (RU RL = 0 54 = 54).

pelajar

berpencapaian rendah dan tiada seorang pun pelajar berpencapaian tinggi dapat

Item yang mempunyai Indeks Diskriminasi positif menunjukkan pelajar berpencapaian tinggi lebih ramai dapat menjawab sesuatu soalan dengan betul daripada pelajar berpencapaian rendah. Nilai Indeks Diskriminasi hampir kepada 1.00 bermakna soalan tersebut baik untuk Penilaian Rujukan Norma (PRN) sebab ia membezakan pelajar berpencapaian tinggi daripada pelajar berpencapaian rendah. Soalan yang mempunyai Indeks Diskriminasi positif menghampiri 0.00 dikatakan tidak baik untuk PRN kerana ia tidak berupaya membezakan pelajar pandai dan lemah manakala Indeks Diskriminasi negatif yang menghampiri -1.00 soalannya dikatakan tidak baik untuk PRN sebab secara songsang membezakan pelajar pandai daripada pelajar lemah. Pembina soalan perlu memperbaiki atau menggantikan soalan yang mempunyai Indeks Diskriminasi rendah atau negatif. Jadual 5.3 olah dijadikan panduan dalam mentafsir aras kesukaran soalan.

Jadual 8.3: Aras Diskriminasi dan Pengkelasan Item

Nilai (d) 0.00 0.10 0.11 0.20 Pengkelasan Item Tidak baik Kurang baik

0.21 0.30 0.31 0.40 0.41 1.00

Sederhana baik Baik Sangat baik

Menurut Hanna dan Dettmer (2004: 252), soalan-soalan yang dibina oleh guru hanya mempunyai Indeks menurut Kesukaran Mehrens antara dan 0.00 hingga (1991), 0.50. Indeks

Walaubagaimanapun,

Lehmann

Diskriminasi untuk soalan-soalan ujian di bilik darjah perlu melebihi 0.20, sekiranya pencapaian pelajar dibahagikan kepada dua (separuh berpencapaian rendah, separuh berpencapaian tinggi). Indeks ini sepatutnya lebih tinggi daripada 0.20, sekiranya pelajar dibahagikan kepada 27% berpencapaian rendah dan 27% berpencapaian tingggi. Seterusnya, Nitko (2004: 323) menyatakan item yang boleh dipilih untuk sesuatu ujian hendaklah mempunyai Indeks Diskriminasi melebihi 0.30. Justeru, sebagai kesimpulan, item/soalan yang baik untuk sesuatu ujian perlu mempunyai Indeks Diskriminasi melebihi 0.30. Walaubagaimanapun, Indeks Diskriminasi yang lebih tinggi diperlukan untuk ujian-ujian PRN. Akhirnya, seperti juga Indeks Kesukaran, selain menjadi panduan semasa membina item, Indek Diskriminasi juga boleh digunakan untuk lima tujuan seperti dalam Jadual 8.4.

Jadual 8.4: Tujuan Indeks Diskriminasi

Tujuan 1 Penerangan Mengenal pasti konsep yang perlu diajar semula, iaitu apabila guru mendapati soalan-soalan berkenaan tidak dapat

dijawab oleh sebahagian besar pelajar pandai

Mengenal pasti dan melaporkan kekuatan dan kelemahan bahagian-bahagian kurikulum, iaitu yang tidak boleh dikuasai pelajar pandai Memberi maklum balas kepada pelajar pandai tentang kelemahan mereka bagi setiap tajuk pengajaran yang diuji Mengenal pasti soalan yang bias kepada sesuatu kandungan, seperti kandungan yang tidak ditekankan semasa pengajaran atau langsung tidak diajar Mengenal pasti pelajar-pelajar yang berpencapaian tinggi untuk melanjutkan pengajian dalam bidang-bidang tertentu

Seramai 40 dari 50 orang pelajar berpencapaian rendah dapat menjawab satu soalan objektif dengan betul sementara 20 daripada 50 orang pelajar berpencapaian tinggi dapat menjawab soalan ini dengan betul. kira indeks diskriminasi soalan ini dan jelaskan kesesuaiannya.

TAJUK 9

Statistik Asas Dalam Pentaksiran Dan Penilaian

Sipnosis

Tajuk ini memberi pendedahan tentang analisis markah dan statistik asas dalam mentafsir markah yang diperoleh pelajar dalam mata pelajaran Kemahiran Hidup di sekolah rendah.

Hasil Pembelajaran

Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat: 1.membanding beza pelbagai jenis teknik matematik yang terlibat dalam menganalisis data kuatitatif. 2. mengaplikasi asas Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT) melalui perisianperisian dalam proses menganalisis data kuatitatif dan kualitatif 3. membuat perkiraan untuk mencari nilai-nilai dalam topik ukuran kecenderungan memusat, sisihan piawai, skor-z dan skor-t

Kerangka tajuk-tajuk modul ini

STATISTIK ASAS

STATISTIK DALAM PENTAKSIRAN DAN PENILAIAN

PEMARKAHAN DAN PMERINGKATAN

Kandungan Isi

9.1Statistik Asas

Definisi statistik

Statistik asas merupakan satu teknik matematik untuk memproses, menyusun, menganalisis danmembuat kesimpulan atau keputusan

tentangdata yang berbentuk kuantitatif Dalam ujian dan peperiksaan, kaedah statistik digunakan untuk membuat analisis, kesimpulan dan keputusan Data yang dipungut biasanya tidak disusun dengan teratur Untuk memudahkan kita merujuk kepada data ini, data seharusnya direkodkan secara teratur dan sistematik

9.1.1Taburan Markah

Laporan taburan markah akan dapat membandingkan skor mentah kepada beberapa jenis skor dan taburan piawai. Laporan ini menyenaraikan perkaraperkara berikut : Skor Mentah Persentil

Skor Z Skor T

9.1.2Data Kelompok

57, 70, 86, 90, 46, 70, 56, 90, 40, 90, 56, 70, 90, 78

a. Skor Mentah Skor mentah di atas boleh disusun secara taburan menaik atau menurun

Taburan Secara Menaik 40, 46, 56, 56, 57, 70, 70, 70, 78, 86, 90, 90, 90, 90 Data-data disusun daripada yang terendah kepada tertinggi seperti di atas:

Taburan Secara Menurun

90, 90, 90, 90, 90, 90, 86, 78, 70, 70, 70, 57, 56, 56, 46, 40

Data-data disusun daripada yang tertinggi kepada terendah seperti di atas.

b.Taburan Kekerapan

Kekerapan merujuk kepada berapa kali sesuatu skor wujud dalam sesuatu taburan.
Skor 90 70 56 Kekerapan 4 3 2 Kadar Kekerapan Tertinggi Sederhana Terendah

Maka kekerapan untuk skor 90% ialah 4 (kekerapan tertinggi), skor 70 ialah 3 dan kekerapan untuk 56% ialah 2(kekerapan terendah).

Jika mempunyai bilangan skor yang banyak,adalah berguna untuk dibina taburan kekerapan secara berkumpul serta graf taburan. Skor-skor dikumpulkan dalam sela kelas,dan bilanganskor yang ada dalam setiap sela digundalkan. Tanda-tanda gundal ini dikira untuk memperolehkekerapan, iaitu bilangan skor dalam setiap sela kelas.

Sebagai contoh, perhatikan bagaimana skor-skor berikut disusun dalam taburan kekerapan dengan julat kelas sebanyak 5.
33 22 14 32 27 31 17 12 16 34 24 20 22 29 6 48 22 27 33 16 13 45 26 19 30 14 36 18 27 37 40 23 27 27 44 25 21 24 31 20 9 12 11 3 22 19 29 28 28 37 26 15 24 23 25

Jadual 9.1 : Sela Kelas dan Kekerapan

9.1.3Gambaran Grafik, Lengkung dan Taburan Normal

Rajah 9.1 : Histogram Taburan Kekerapan

a.Kekerapan Poligon

Poligon Kekerapan dibina dengan memplotkan titik di nilai tengah

sela kelas ke ketinggian selaras dengan bilangan berkenaan. kekerapan

setiap kelas

Kemudian, sambungkan kesemua titik-titik dengan garis lurus. Titik awalan dan akhir harus berada pada paksi-X.

Rajah 9.2 : Histogram dan Poligon Kekerapan

b.Kekerapan Himpunan (Ogif) Kekerapan himpunan ialah jumlah kekerapan data dan kekerapan sebelumnya Berdasarkan jadual di atas, kita boleh menentukan bilangan pelajar yang memperoleh skor yang sama atau kurang daripada sesuatu skor tertentu. Contohnya, bilangan pelajar yang memperoleh skor antara 15 19 skor atau kurang daripadanya ialah 16. data

Jadual 9.2 : Kekerapan Kumulatif

c.Lengkung Kekerapan Himpunan (Ogif)

Lengkung taburan kekerapan himpunan juga dikenali sebagai ogif.

Taburan kekerapan himpunan digunakan untuk melukis graf dinamakan ogif untuk mentafsir data yang diperoleh. Untuk melukis ogif, nilai data berada di paksi-x, manakala kekerapan himpunan berada pada paksi-y. Ogif yang dilukis di bawah berdasarkan Jadual 9.2 di atas. yang

Rajah 9.3 : Lengkung Kekerapan Himpunan (Ogif)

d.Lengkung Taburan Normal Lengkung taburan normal berbentuk loceng jika skor-skornya bertaburan normal. Kawasan di bawah lengkung mewakili semua skor (100%) di mana 50% daripada skor berada di atas min dan 50% daripada skor pula berada di bawah min. Manakala, min, median dan mod adalah sama. Kebanyakan skor berhampiran dengan min dan semakin jauh sesuatu skor daripada min bermaksud kurangnya bilangan calon yang memperoleh skor tersebut.

Rajah 9.4 : Lengkung Taburan Normal

e.Taburan Pencong Positif Dalam konteks pengujian dan penilaian bilik darjah, kemungkinan kita tidak akan dapat satu lengkung taburan normal. Contohnya, taburan pencong positif merujuk kepada susunan ketigatiga ukuran kecenderungan memusat dari kiri ke kanan ialah: pertama, mod, iaitu nilai terendah; kemudian, median, iaitu nilai tengah; dan akhirnya, min, iaitu nilai tertinggi.

Rajah 9.5 : Lengkung Taburan Pencong Positif f.Taburan Pencong Negatif Bagi taburan pencong negatif pula, susunan ketiga-tiga ukuran kecenderungan memusat dari kiri ke kanan adalah pertama, min, iaitu nilai terendah; kemudian, median, iaitu nilai tengah; dan akhirnya, mod, iaitu nilai tertinggi.

Rajah 9.8 : Lengkung Taburan Pencong Negatif

9.1.4

Ukuran Kecenderungan Memusat Ia merujuk kepada satu nilai purata sesuatu set skor. Terdapat tiga jenis ukuran kecenderungan memusat iaitu min, mod dan median Min menunjukkan purata markah yang diperoleh oleh pelajar dalam sesuatu ujian. Ia juga menggambarkan prestasi keseluruhan untuk tujuan memberbandingkan prestasi antara pelajar atau kumpulan dalam ujian yang sama. Min juga berguna semasa mengira sishan piawai dan skor sishan; Mod ialah skor yang mempunyai kekerapan yang paling tinggi dalam satu taburan. Median ialah skor tengah dalam satu susunan taburan menaik atau menurun. Median boleh dikirakan dengan membahagikan satu set skor yang tersusun kepada dua bahagaian yang sama.

a.Min Pengiraan min itu penting kerana ia memudahkan kita menggunakan formula statistik untuk mengira sisihan piawai, skor z dan skor t. Untuk data tidak terkumpul, min dikira dengan menjumlahkansemua skor dalam set, kemudian bahagikan jumlah ini dengan bilangan skor.

Contohnya, min untuk skor-skor 70, 85 dan 100 dalam satu ujian ialah:

Min sesuatu data dikira menggunakan rumus berikut :-

di mana: = Min = Jumlah = skor individu dan = jumlah bilangan skor

Min digunakan secara meluas kerana mengambil kira semua skor dalam taburan dan sangat jitu. Contohnya, min digunakan oleh guru-guru untuk mengira nilai purata skor yang diperoleh oleh murid-murid dalam ujian buatan guru.

b.Median Median ialah skor tengah apabila jumlah bilangan skor adalah ganjil atau nilaipurata dua skor di tengah-tengah taburan jika jumlah bilangan skor adalah genap dalam satu susunan taburan menaik atau menurun.

Contoh 1 35, 40, 56, 70, 94 (Susun secara menaik) Median = 56

Contoh 2 45, 55, 62, 76, 80, 96 (Susun secara menaik)

Median = = 69

Median berguna jika terdapat skor yang ekstrim (melampau) dalam sesuatu taburan. Contohnya, terdapat 3 skor dalam sesuatu ujian, iaitu 20, 20 dan 80. Walaupun min taburan ini ialah 40, tetapi ini tidak menggambarkan ukuran kecenderungan memusat. Dalam kes ini, nilai median 20 adalah lebih berguna sebagai ukuran kecenderungan memusat.

c.Mod

Nilai mod pula boleh diperoleh dengan menyusun data yang tidak terkumpul itu secara menaik atau menurun. Mod adalah skor yang mempunyai kekerapan yang palingtinggi dalam satu taburan. Satu taburan mungkin mempunyai satu atau lebih mod atau tidak mempunyai mod langsung. Mari kita perhatikan skor-skor ujian Matematik berikut:

Contoh 1: 76, 55, 34, 80, 60, 95, 70 Taburan skor ini tidak mempunyai mod

Contoh 2: 86, 70, 59, 70, 75, 68, 70 Taburan skor ini mempunyai satu mod (unimod)sahaja. Nilainya ialah 70.

Contoh 3: 76, 62, 54, 68, 62, 54, 88, 71 Taburan skor ini mempunyai dua mod (dwi-mod). Nilai mod ialah 62 dan 54.

Mod memberi satu gambaran umum tentang taburan. Sebagai contoh, dalam penghasilan baju-T, pengetahuan tentang mod akan membantu pengusaha menentukan saiz baju-T yang paling dikehendaki.

9.1.5 Sisihan Piawai

Selain daripada mengetahui tentang ukurankecenderungan memusat, kita perlu juga mengetahui berapa jauh skor-skor itu tersebar,iaitu sisihan piawai. Terdapat dua kaedah mengira Sisihan Piawai iaitu : 1.Sisihan Piawai untuk Data Tidak Terkumpul 2.Sisihan Piawai untuk Data Terkumpul

Pengiraan Sisihan Piawai Untuk Data Tidak Terkumpul (Contoh 1) Skor untuk 5 orang pelajar ialah 1,2,3,4, dan 5

Langkah pertama cari Min

Langkah kedua, guna jadual untuk tentukan nilai-nilai dalam rumus

Skor ( 5 4 3 2 1

( 2 1 0 -1 -2 (

( 4 1 0 1 4
2

=10

Langkah ketiga, guna rumus untuk mencari nilai Sisihan Piawai

Pengiraan Sisihan Piawai Untuk Data Tidak Terkumpul (Contoh 2)

Skor

Kekerapan

70 60 50 40 30

2 4 8 4 2

140 240 400 160 120

4900 3600 2500 1600 900

9800 14400 20000 6400 1800

Pentafsiran Nilai Sisihan Piawai Sisihan Piawai ialah ukuran kebolehubahan atau sebaran skor- skor. Merupakan sejauh mana skor berubah keliling min Semakin kecil nilai sisihan piawai, semakin kecil sebaran skor dalam taburan Ini membawa implikasi bahawa data adalah berhampiran antara satu sama lain (homogen) Begitu juga, semakin besar nilai sisihan piawai, semakin besar sebaran skor dalam taburan. Ini bermakna data adalah tersebar luas antara satu sama lain (heterogen).

9.1.6Skor z dan Skor - t

Pentafsiran Skor - z Skor piawai menunjukkan kedudukan sesuatu skor dari segi berapa sisihan piawai skor tersebut berada di atas atau di bawah min taburan. Biasanya diwakili dengan skor-z atau skor-t.

Skor-z dikira dengan menggunakan rumus berikut:

Skor-t dikira dengan menggunakan rumus berikut:

Contoh Perkiraan :Skor untuk 5 orang pelajar dalam satu ujian ialah 5,8,10,4 dan 3. Cari skor- z dan skor-t untuk pelajar yang mempunyai 10 markah.

Langkah pertama, cari Min

Langkah kedua, buat jadual untuk tentukan nilai-nilai dalam rumus

Skor ( 5 8 10 4 3

( -1 2 4 -2 -3 (

( 1 4 16 4 9
2

=34

Langkah ketiga, guna rumus untuk mencari nilai Sisihan Piawai

Langkah empat, tentukan nilai skor-z. bagi pelajar yang mendapat 10 markah mengguna rumus.

Langkah lima, tentukan nilai skor-t

Sebagai contoh, Abdullah mempunyai skor sebanyak 55 dalam ujian Matematik; skor purata kumpulan normal ialah 60 dan sisihan piawai 15. Maka skor piawai Abdullah ialah:

Ini bermaksud skor Abdullah adalah satu pertiga sisihan piawai daripada min. Tanda negatif menunjukkan bahawa ia adalah satu pertiga sisihan piawai di bawah min.

Bagi contoh kedua, katakan Abdullah mempunyai skor sebanyak 75 dalam satu ujian Sains; purata skor untuk kumpulan normal ialah 65 dan sisihan piawai ialah 10. Maka skor piawai Abdullah ialah:

Ini bermakna Abdullah adalah satu sisihan piawai daripada min. Tanda positif menunjukkan bahawa ia adalah satu sisihan piawai di atas min.

TAJUK 10

Pentafsiran Markah dan Pelaporan Pentaksiran S

ipnosis Banyak skor serta analisisnya boleh dijana selepas selesai sesuatu proses pentaksiran. Pengertian serta pentafsiran terhadap skor serta analisisnya akan dibincangkan dalam tajuk ini. Juga akan dibincangkan bagaimana data-data numerik tersebut boleh dimanfaatkan oleh penerima laporan pentaksiran seperti pelajar, ibu bapa dan pihak pentadbir Hasil Pembelajaran Pada akhir tajuk ini, anda akan dapat:

1. 2. 3. 4. 5.

Menjelaskan kegunaan ukuran kecenderungan memusat iaitu min, median dan mod Menghuraikan tentang tafsiran taburan serta kepentingan sisihan piawai dalam taburan Membincangkan kepentingan skor z dan skor T serta hubungan kedua-duanya dengan skor mutlak Menjelaskan kepentingan laporan pentaksiran kepada penerimanya Menyenaraikan mereka yang patut menerima laporan pentaksiran

Kandungan Isi

10.1Kegunaan min, median dan mod

Hal min, median dan mod telah dibincangkan dalam Tajuk 9 : Ukuran Kecenderungan Memusat. Secara rumusannya Ukuran Kecenderungan Memusat digunakan apabila satu angka perlu ditonjolkan sebagai mewakili (representative) seberkas markah. Oleh sebab angka tersebut seolah-olah merumuskan angka-angka dalam skopnya maka ia menjadi sebahagian daripada bidang statistik rumusan (Summary Statistics)

Umumnya min adalah paling kerap digunakan kerana ia boleh dihitung terus daripada kalkulator, sedangkan median dan mod perlu masa yang lebih lama untuk mendapatkan angka perwakilan tersebut . Dalam mendapatkan angka perwakilan itu ada ketikanya ukuran min bukanlah yang terbaik kerana wujudnya markah terpisah ( outlier, kedudukan jauh daripada kebanyakan data ). Pertimbangkan contoh dalam Jadual 10.1 : Jadual 10.1

A 9 8 7 6 5 4 3 5 6 8 Katakan terdapat tiga set

B 1 8 7 6 5 4 9 1 6 1

C 8 8 7 6 5 4 3 5 6 8 keputusan daripada ujian A, B dan

C bagi 10 orang calon. Pada pendapat anda antara min, median dan mod; ukuran kecenderungan memusat manakah yang paling sesuai digunakan? Ketika melaporkan hasil pentaksiran, guru perlu peka dalam memberikan laporannya. Jika didapati kebanyakan data berkelompok berdekatan sesama mereka, min adalah ukuran yang sesuai. Median digunakan apabila jelas wujudnya outlier.

10.2Taburan, min dan sisihan piawai

Seorang pentaksir pasti akan berhadapan dengan banyak skor setelah selesai sesuatu sesi pentaksiran. Skor tersebut tidak akan memberi makna sekiranya dibiarkan bersepah begitu sahaja. Ia perlu disusun atur dalam bentuk yang memberi manfaat kepada guru. Susunan awal guru akan menampakkan bahawa kebanyakan skor seolah-olah berlonggak sekitar satu nombor. Anda telah mengetahui bahawa kecondongan itu menimbulkan satu konsep iaitu kecenderungan memusat. Umumnya, data bertabur dalam keadaan kebanyakan data berlonggak ke arah data yang terletak di tengah-tengah ( setelah data disusun mengikut tertib ). Dalam kehidupan seharian manusia, data di tengah-tengah adalah min bagi set data tersebut. Pernyataan ini dianggap benar sekiranya taburan itu normal; jika dilukiskan graf maka bentuknya seperti loceng (seperti digambarkan dalam Rajah 10.1).

Rajah 10.1

Data-data dalam mana-mana taburan berbeza jarak antara satu dengan yang lain. Antara banyak ukuran jarak, nampaknya sisihan piawai (s.d, standard deviation) lebih kerap digunakan. Sebagai panduan asas, lebih kecil sisihan piawai maka lebih rapatlah data-data berkumpul sesama mereka. Sisihan piawai yang kecil memberikan makna bahawa mungkin murid adalah hampir sama pencapaian mereka. Ini juga ditafsir bahawa terdapatnya persaingan yang dikira sengit sesama mereka, lebih-lebih lagi jika didapati markah tinggi-tinggi belaka.

10.3Skor piawai (Skor z dan Skor T)

Gambarkan satu situasi yang mana markah asal murid A dalam kelas B 89% dan murid C dalam kelas D memperolehi 85%. Sekali pandang memanglah A dianggap lebih baik pencapaiannya berbanding murid C; namun perlu diingat bahawa sekitaran murid A dan C belum tentu sama. Sebagai contoh mungkin kelas B lebih kondusif untuk pembelajaran, dengan itu memberikan kesan yang positif kepada murid A serta rakanrakan beliau. Justeru pendekatan analisis skor seharusnya tidak boleh sama. Sehubungan itu satu pendekatan statistik digunakan agar skor mentah (mutlak) ditukarkan kepada satu skala yang sama berasaskan min dan s.d populasi masingmasing. Pertimbangkan contoh berikut (di baca bersama Jadual 10.2)

Jadual 10.2 X 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i Min s.d Median 51.24 3.7048 50.05 57.4 55.65 54.6 53.2 50.4 49.7 49 47.95 47.6 46.9 60.2 z 1.66271 1.19035 0.90693 0.52905 -0.2267 -0.4157 -0.6046 -0.888 -0.9825 -1.1715 1.34495 T 66.6271 61.9035 59.0693 55.2905 47.7327 45.8432 43.9538 41.1196 40.1749 38.2854 63.4495

ii iii iv v vi vii viii ix x Min s.d Median 51.625 6.3757 52.5

57.4 54.6 54.6 53.2 51.8 51.1 49.35 46.9 37.1

0.90578 0.46662 0.46662 0.24703 0.02745 -0.0823 -0.3568 -0.7411 -2.2782

59.0578 54.6662 54.6662 52.4703 50.2745 49.1766 46.4318 42.5891 27.2182

Murid-murid dalam kelas P ( bilangan 1 10 ) dan kelas Q (i x) telah menduduki satu ujian dan menjawab kertas soalan yang sama. Markah (skor mutlak) yang diperolehi adalah dalam lajur X. Min dan sisihan piawai bagi taburan skor kelas P dan Q turut dipamerkan. Sekali pandang murid i (60.2) mendapat markah tertinggi. Murid 1 dan ii yang berkongsi markah 57.4 berada pada kedudukan yang sama. Adakah kedua-dua pernyataan ini benar? Sebenarnya wujud satu ukuran piawai yang mengambil kira ciri satu-satu populasi; jelas, dalam dalam hal kelas P dan Q min dan sisihan piawai mereka tidak sama. Dua ukuran piawai yang popular ialah skor z dan skor T yang mengaplikasikan bacaan min dan sisihan piawai.

Dengan merujuk kepada Jadual 10.2 juga, jelas 60.2 (z=1.35;T=63.45) bukanlah markah tertinggi. Murid 1 dari kelas P yang perolehi 57.4 (z = 1.66,66.63) menggondol

tempat utama. Murid ii pula yang turut perolehi markah mutlak 57.4 sebenarnya mendapat markah piawai z = 0.91 atau T = 59.06. Jelas di sini bahawa skor z dan

skor T adalah antara alat yang berguna dalam membanding prestasi antara beberapa kumpulan yang berbeza cirinya.

10.4Pelaporan pentaksiran

Hasil daripada sesuatu usaha pentaksiran perlulah dihebahkan, dimaklumkan atau dibentangkan kepada kelompok manusia tertentu. Bagaimana hasil pentaksiran (contoh: markah, gred dan ulasan) dihebahkan, dimaklumkan atau dibentangkan dalam bentuk yang boleh difahami dan bermakna oleh penerima laporan; keseluruhan itu merujuk kepada pelaporan pentaksiran.

10.4.1 Penerima Laporan Pentaksiran a. Pelajar Pelajar memerlukan beberapa maklumat tentang diri mereka sendiri untuk

membantu mereka dalam pembelajaran. Maklumat ini merangkumi pengetahuan dan kemahiran asas, gaya dan masalah pembelajaran serta kemajuan dan pencapaian akademik mereka. Maklumat tentang pengetahuan dan kemahiran asas ini diperlukan untuk mereka membuat ulang kaji tajuk-tajuk yang belum mereka kuasai. Pelajar-pelajar juga perlu mengetahui gaya pembelajaran mereka dan gaya

pembelajaran yang sesuai serta masalah-masalah pembelajaran mereka untuk mereka mengubah gaya pembelajaran mereka. Seterusnya, pelajar perlu

mengetahui kemajuan akademik mereka untuk mereka mengubah kaedah pembelajaran mereka kepada yang lebih sesuai. Akhirnya, pelajar perlu mengetahui pencapaian mereka yang menunjukkan kejayaan atau sebaliknya, dalam sesuatu mata pelajaran pada akhir tahun persekolahan. Justeru, laporan berkaitan pengetahuan dan kemahiran asas, gaya dan masalah pembelajaran serta penilaian formatif dan sumatif perlu diberikan kepada para pelajar. Maklum balas ini diharapkan dapat menjadi motivasi dan seterusnya memperbaiki pencapaian akan datang pelajar.

b. Guru Guru memerlukan beberapa maklumat tentang pelajar untuk membantu mereka dalam pengajaran. Maklumat ini termasuklah pencapaian lepas, pengetahuan dan kemahiran asas, gaya dan masalah pembelajaran, minat, motivasi, sikap, kemajuan akademik dan pencapaian akhir pelajar. Maklumat tentang pencapaian lepas, pengetahuan dan kemahiran asas serta gaya dan masalah pembelajaran pelajar dapat membantu guru membuat keputusan tentang sukatan pelajaran dan kaedah pengajaran yang sesuai untuk pelajarpelajarnya. Maklumat ini juga dapat membantu guru merancang dan melaksanakan ulang kaji tajuk-tajuk tertentu yang menjadi asas kepada pelajaran baru. Selain itu, maklumat tentang minat, motivasi dan sikap pelajar boleh membantu guru untuk meningkatkan motivasi pembelajaran mereka. Seterusnya, dari masa ke masa, guru perlu

mengetahui kemajuan akademik pelajarnya untuk menentukan kaedah pengajaran dan pembelajaran yang lebih sesuai dengan mereka. Ujian diagnostik boleh digunakan untuk mengenal pasti masalah pembelajaran pelajar. Akhirnya, guru perlu mengetahui pencapaian akhir pelajar yang boleh digunakan untuk membuat keputusan tentang gred pencapaian akhir mereka dan menentukan pelajar yang layak menerima hadiah atas kejayaan mereka. Justeru, laporan berkaitan pencapaian lepas, pengetahuan dan kemahiran asas, gaya dan masalah pembelajaran, minat, motivasi, sikap, kemajuan formatif dan pencapaian akhir pelajar perlu diteliti dan disimpan oleh guru.

c. Ibu Bapa Ibu bapa perlu mengetahui beberapa maklumat tentang anak-anak mereka untuk membantu mereka mengadakan beberapa aktiviti yang dapat meningkatkan kemajuan akademik dan sahsiah anak-anak mereka. Maklumat ini termasuklah dari masalah pembelajaran, kemajuan akademik, pencapaian akhir dan perkembangan sahsiah anak-anak mereka.

Maklumat tentang masalah pembelajaran dan kemajuan akademik dapat membantu ibu bapa memberikan bantuan pembelajaran kepada anak- anak mereka, sama ada di rumah atau di luar (contoh: kelas tuisyen). Ibu bapa juga perlu mengetahui tentang pencapaian akhir anak-anak mereka untuk membantu mereka membuat keputusan tentang bentuk bantuan pembelajaran yang diperlukan, bidang pengajian dan kerjaya yang sesuai untuk anak-anak mereka. Selain itu, maklumat tentang perkembangan sahsiah pelajar diperlukan oleh ibu bapa untuk membantu anakanak mereka membaiki perlakuan dan sahsiah. Dalam keadaan yang meruncing, maklumat tentang kemajuan akademik dan perkembangan sahsiah pelajar akan membantu ibu bapa membuat keputusan untuk memindahkan anak-anak mereka ke sekolah lain yang lebih sesuai. Dengan demikian, laporan berkaitan masalah pembelajaran, kemajuan akademik, pencapaian akhir dan perkembangan sahsiah pelajar perlu diberikan kepada ibu bapa. Penyerahan laporan ini diharapkan juga akan dapat mengeratkan hubungan sekolah dan ibu bapa.

d. Guru Kaunselor Guru kaunselor memerlukan beberapa maklumat pelajar untuk membantunya memberikan bimbingan dan kaunseling kepada para pelajar. Maklumat ini termasuklah pencapaian lepas, gaya pembelajaran, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar. Maklumat tentang pencapaian lepas dan gaya pembelajaran dapat membantu guru kaunselor menasihati pelajar tentang gaya pembelajaran yang sesuai untuk mata-mata pelajaran tertentu.

Selain itu, maklumat tentang minat, motivasi dan sikap pelajar boleh membantu guru kaunselor meningkatkan motivasi pembelajaran pelajar, sementara maklumat tentang perkembangan sahsiah pelajar boleh membantu guru kaunselor

meningkatkan perkembangan sahsiah pelajar. Seterusnya, minat dan pencapaian akhir pelajar boleh digunakan oleh guru kaunselor untuk menentukan keberkesanan program kaunseling dan juga

menasihat pelajar tentang bidang pengajian dan kerjaya yang sesuai untuk setiap pelajar. Justeru, ringkasan laporan berkaitan pencapaian lepas, gaya pembelajaran, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar bagi setiap kelas perlu diberikan kepada guru kaunselor.

e. Guru Besar Sekolah Guru besar sekolah memerlukan maklumat pelajar bagi membantu beliau merancang program yang boleh meningkatkan motivasi pembelajaran, pencapaian akademik dan pembangunan sahsiah pelajar. Maklumat ini termasuklah pencapaian lepas, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar. Maklumat tentang pencapaian lepas, minat, motivasi dan sikap pelajar boleh membantu guru besar merancang program untuk meningkatkan motivasi dan kaedah pembelajaran pelajar.

Maklumat tentang perkembangan sahsiah pelajar boleh membantu guru besar merancang program untuk mencemerlangkan sahsiah pelajar. Seterusnya,

pencapaian akhir pelajar boleh digunakan oleh guru besar untuk menentukan keberkesanan program peningkatan motivasi dan kaedah pembelajaran yang dilaksanakan serta menyesuaikan kurikulum dengan suasana di sekolah dan kawasan di sekelilingnya.

Justeru, ringkasan laporan berkaitan pencapaian lepas, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar bagi keseluruhan kelas perlu disampaikan kepada guru besar.

f.

Pegawai Pendidikan Daerah Pegawai pendidikan daerah (PPD) memerlukan beberapa maklumat tentang pelajarpelajar untuk membantunya merancang program yang boleh menyelaraskan peningkatkan motivasi pembelajaran, pencapaian akademik dan pembangunan sahsiah pelajar di semua sekolah dalam daerah bawah penyeliaannya. Maklumat ini termasuklah pencapaian lepas, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar.

Maklumat tentang pencapaian lepas, minat, motivasi, sikap dan perkembangan sahsiah pelajar boleh membantu PPD merancang program untuk meningkatkan motivasi dan kaedah pembelajaran serta kecemerlangan sahsiah pelajar-pelajar dalam daerahnya. Seterusnya, pencapaian akhir pelajar boleh digunakan oleh PPD untuk menentukan keberkesanan program peningkatan motivasi dan kaedah pembelajaran serta kecemerlangan sahsiah dan juga membandingkan

pencapaian antara sekolah-sekolah dalam daerahnya.

Justeru, ringkasan laporan berkaitan pencapaian lepas, minat, motivasi, sikap, perkembangan sahsiah dan pencapaian akhir pelajar bagi keseluruhan sekolah perlu disampaikan kepada PPD.

g. Bakal Majikan Bakal majikan memerlukan beberapa maklumat tentang pelajar untuk membantu pihaknya membuat keputusan dalam menggaji lepasan sekolah. Maklumat ini termasuklah pencapaian akademik, penguasaan kemahiran, minat, motivasi, sikap dan sahsiah pelajar. Maklumat tentang pencapaian akademik dan penguasaan kemahiran tertentu oleh pelajar boleh membantu bakal majikan menentukan kesesuaian pelajar untuk melaksanakan sesuatu tugas.

Seterusnya, minat, motivasi, sikap dan sahsiah pelajar boleh membantu bakal majikan menentukan sama ada pelajar ini akan menjadi seorang pekerja yang berkesan kepada syarikat dan berjaya dalam kerjayanya.

Justeru, laporan berkaitan pencapaian akademik, penguasaan kemahiran, minat, motivasi, sikap dan sahsiah pelajar perlu disampaikan kepada bakal majikan, dengan kebenaran daripada pelajar dan ibu bapa mereka.

10.5

Pemarkahan dan Sistem Gred Umumnya hasil kerja murid akan ditaksir menggunakan simbol tertentu . Ia mungkin dalam bentuk : Gred Angka, contoh: 5/25 dan 63% Gred Abjad, contoh: A, B dan X Gred Mata (points) , contoh: 1.0 , 3.5 dan 4.0 Gred Penerang (descriptor), contoh : cemerlang, sederhana dan lemah

Simbol ini dipanggil markah atau gred1 .

Kebiasaannya markah dianggap sebagai berangka, manakala gred dirujuk kepada abjad. Modul ini mengambil pendekatan yang agak berbeza ; namun begitu tidaklah menyimpang sangat

Sistem gred berhasrat memberikan gambaran tentang pencapaian murid. Gred yang lebih baik membawa erti murid telah menguasai sebahagian besar kandungan pelajaran. Penjelasan tentang erti setiap gred adalah dinyatakan dalam gred norma.

a. Gred berangka (Numerical grade) Gred berangka menjelaskan pencapaian pelajar dalam bentuk nombor daripada markah maksimum yang boleh diperolehi ( contoh: per 20, 50 dan 100). Gred per angka yang biasa digunakan ialah gred peratus.

Istilah peratus ini menunjukkan berapa peratus seseorang pelajar dapat menguasai kandungan pelajaran tertentu. Nombor yang kecil menunjukkan pencapaian yang rendah, sementara nombor yang besar menunjukkan pencapaian yang tinggi.

Gred peratus ini biasanya digunakan oleh guru untuk menunjukkan pencapaian pelajar dalam penilaian formatif seperti kuiz mingguan, ujian bulanan atau tugasan.

Kebaikan gred peratus ialah ia dilaporkan dalam bentuk nombor, yang mudah ditafsirkan dan mudah dibuat analisis lanjutan disebabkan oleh nilainya masih dalam bentuk nombor.

Kelemahan gred peratus ialah sebenarnya gred peratus tidak menggambar secara tepat peratus kandungan yang dikuasai pelajar, tetapi ia lebih bergantung

kepada aras kesukaran soalan. Sekiranya pelajar yang sama diberi ujian yang lebih sukar, gred peratusnya akan menurun.

b.

Gred Abjad Gred abjad menjelaskan pencapaian pelajar dalam bentuk abjad; sebagai contoh yang biasanya terdiri daripada lima kategori, misalnya A, B, C, D dan F, yang mana abjad A menunjukkan pencapaian cemerlang, B baik, C sederhana, D rendah dan F gagal. Gred abjad ini biasanya digunakan oleh guru untuk menunjukkan pencapaian pelajar dalam penilaian sumatif seperti ujian akhir penggal/akhir tahun persekolahan.

Terdapat pelbagai pengkelasan markah pelajar semasa menentukan gred abjad ini. Contohnya, markah antara 90% hingga 100% akan diberi gred A.

Kebaikan gred abjad ialah, seperti juga gred peratus, ia mudah ditafsirkan sebagai pencapaian pelajar mengikut kategori pencapaian. Ia juga

menggunakan bilangan kategori gred yang kecil dan lebih bermakna, berbanding dengan gred peratus yang terdiri daripada terlalu banyak kategori.

Kelemahan gred abjad ialah ia tidak menggambar secara tepat banyak mana kandungan yang dikuasai pelajar, tetapi ia lebih bergantung kepada aras kesukaran soalan. Selain itu, apabila kita mengubah markah asal kepada gred abjad, kita kehilangan maklumat tentang markah asal pelajar.

c.

Gred dwi-kategori Gred dwi-kategori menjelaskan pencapaian pelajar hanya dalam dua kelompok; iaitu sama ada (antaranya) lulus/gagal, memuaskan/tidak memuaskan dan kompeten / tidak kompeten.

Dengan menggunakan contoh gred lulus-gagal, penilai perlu menetapkan markah lulus dan markah gagal, misalnya markah 50% dan ke atas diberi gred lulus dan bawah daripada 50% diberikan gred gagal. Kita juga mengubah gred abjad kepada gred lulus-gagal, iaitu dengan mengubah gred A, B, C dan D kepada gred lulus, sementara F diubah kepada gred gagal.

Gred dwi-kategori ini juga biasanya digunakan untuk menilai penguasaan pelajar terhadap sesuatu kemahiran, misalnya melakukan eksperimen sains dalam makmal.

Kebaikan lulus-gagal ialah ia menggalakkan pelajar menjawab soalan yang susah atau mengambil kursus yang susah. Kelemahan gred lulus-gagal ialah, sama seperti gred peratus/abjad, ia tidak menggambar secara tepat banyak mana kandungan yang dikuasai pelajar, tetapi ia lebih bergantung kepada aras kesukaran soalan. Selain itu, apabila kita mengubah markah asal kepada gred lulus-gagal, kita telah mengelaskan markah ini kepada dua kategori sahaja. Ini menyebabkan kita kehilangan banyak maklumat tentang markah asal pelajar.

Gred lulus-gagal juga tidak boleh digunakan untuk membuat keputusan berasaskan gred markah atau gred abjad. Gred lulus-gagal juga mempunyai kebolehpercayaan yang rendah, iaitu kebolehpercayaan gred yang

menggunakan lima kategori ialah 0.85, sementara kebolehpercayaan gred yang menggunakan dua kategori ialah 0.63.

d.Gred Norma ( Norms grade ) Kerapkali pernyataan gred membawa makna yang amat ringkas serta kabur. Contohnya, katakan gred A dikira sebagai cemerlang. Banyak persoalan yang boleh ditimbulkan, antaranya cemerlang dalam hal apa?. Maka untuk

menangani isu ini, pernyataan setiap gred perlulah dihuraikan lebih lanjut untuk menjelaskan makna gred itu; sebagai contoh dalam Jadual 10.3: Jadual 10.3 Gred abjad A Pemerihal ( Descriptor ) Huraian isu menyeluruh dan mendalam. Semua faktor penyebab diulas serta dijelaskan secara meyakinkan Huraian isu menyeluruh dan namun agak mendatar. Sebahagian besar faktor penyebab diulas serta dijelaskan secara meyakinkan Huraian isu menyeluruh dan mendatar. Sebahagian besar faktor penyebab diulas serta dijelaskan secara kurang meyakinkan

Gred norma juga boleh wujud dalam bentuk polisi yang ditetapkan oleh institusi pendidikan. Polisi sedemikian wujud apabila pihak institut ingin mengawal terlalu ramai calon yang mendapat gred cemeralang ( atau lemah ). Contoh Jadual 10.4 di bawah mungkin boleh mencerahkan idea yang dimaksudkan:

Jadual 10.4 Gred mata 3.5 4.0 3.0 3.4 2.0 2.9 1.0 1.9 0.0 0.9 % daripada calon 5 - 15 20 - 40 35 - 55 10 5

10.6Sistem penggenap kepada sistem gred Selain daripada sistem pemarkahan dan gred yang diterangkan di atas, terdapat juga sistem yang berusaha untuk mengurangkan kekaburan yang disebabkan oleh satu-satu gred. Sistem gred abjad adalah terlalu ringkas maknanya dan walaupun lebih makna cuba diberi oleh gred norma, namun ini masih belum mencukupi. Kelemahan lain tetap boleh dijumpai bagi gred berangka, gred mata dan gred dwi-kategori

Sistem penggenap kepada sistem di atas adalah seperti berikut: a. Senarai Semak Senarai semak menjelaskan pencapaian pelajar dalam bentuk borang yang

mengandungi objektif pengajaran/hasil pembelajaran yang sepatutnya dicapai pelajar, yang meliputi domain kognitif, psikomotor dan afektif. Untuk memberikan maklumat yang lebih terperinci dan bermakna, kita boleh masukkan juga aras pencapaian hasil pembelajaran (misalnya, gred abjad), seperti sangat lemah (F), lemah (D), sederhana (C), baik (B), cemerlang (A).

Senarai semak agak sukar dilaksanakan disebabkan guru perlu menyediakan hasil pembelajaran bagi setiap tajuk pelajaran, yang melibatkan ketiga-tiga domain pendidikan dan juga perkembangan sahsiah pelajar.

Kebaikan senarai semak ialah ia mudah ditafsir dan lebih bermakna kepada kita disebabkan ia mengandungi maklumat yang terperinci tentang pencapaian pelajar . Maklumat ini dapat membantu guru, pelajar, ibu bapa dan guru kaunselor untuk memberi nasihat kepada pelajar atau merancang aktiviti untuk mereka, supaya pencapaian mereka meningkatkan. Senarai semak juga amat sesuai diguna untuk melaporkan keputusan ujian diagnostik dan tindakan susulannya seperti

pemulihan/pengayaan.

Kelemahan senarai semak, ialah guru perlu bekerja keras untuk menyediakan senarai semak yang lengkap. Walaubagaimanapun, senarai semak ini perlu disediakan sekali sahaja dan ia boleh digunakan untuk pelajar-pelajar kelas lain dan juga yang akan datang. Kelemahan kedua ialah laporan penilaian yang menggunakan bentuk ini akan menjadi terlalu panjang, justeru, pencapaian keseluruhan bagi sesuatu mata pelajaran susah diperoleh.

b. Penjelasan Bertulis Penjelasan bertulis menjelaskan pencapaian pelajar dalam bentuk penulisan tentang kekuatan dan kelemahan pelajar yang meliputi domain kognitif, psikomotor dan afektif serta perkembangan sahsiah pelajar. Seperti juga. senarai semak, penjelasan bertulis ini akan menjadi terlalu panjang sekiranya guru ingin menjelaskan kekuatan dan juga kelemahan pelajar. Biasanya, untuk tujuan pemulihan, kita hanya memerlukan maklumat tentang kelemahan pelajar.

Penjelasan bertulis boleh dimudahkan dengan melaporkan gred markah/ abjad bagi sesuatu mata pelajaran dengan disusuli oleh penjelasan bertulis tentang kelemahan pelajar sahaja. Walaubagaimanapun, penjelasan bertulis agak sukar disediakan sekiranya sesuatu kelas itu mempunyai ramai pelajar yang lemah dan bermasalah disiplin. Kebaikan penjelasan bertulis ialah ia mudah lentur (flexible) disebabkan pelapor boleh memilih untuk melapor perkara-perkara yang dirasakan penting sahaja, sama ada oleh guru, ibu bapa, guru kaunselor atau guru disiplin. Ia juga mudah ditafsir dan lebih bermakna kepada kita disebabkan ia mengandungi maklumat yang terperinci tentang pelajar. Seperti juga senarai semak, maklumat ini dapat membantu guru, pelajar, ibu bapa dan guru kaunselor/disiplin untuk memberi nasihat atau merancang aktiviti untuk memperbaiki pencapaian/sahsiah mereka.

Kelemahan penjelasan bertulis ialah guru perlu bekerja keras untuk menyediakan penjelasan bertulis yang lengkap. Walaubagaimanapun, dengan bantuan komputer,

pernyataan-pernyataan yang akan digunakan boleh disimpan dan diambil semula daripada komputer apabila kita menyediakan penjelasan bertulis.

c. Perjumpaan Ibu Bapa Perjumpaan ibu bapa menjelaskan lebih lanjut pencapaian pelajar selepas pihak sekolah menghantar laporan penilaian kepada mereka, yang mana penjelasan ini dibuat melalui perbincangan antara guru-guru, pelajar dan ibu bapa, terutama bagi pelajar-pelajar yang bermasalah pembelajaran, sahsiah atau disiplin. Perjumpaan ini bertujuan untuk memberitahu ibu bapa dan pelajar tentang masalah yang dihadapi oleh anak mereka, supaya ketiga-tiga pihak mencapai persetujuan tentang tindakan yang perlu diambil untuk mengatasi masalah pelajar.

Dalam perjumpaan ini, ibu bapa dapat meneliti kerja sekolah anak mereka dengan melihat contoh kerja, jawapan ujian dan profil pelajar. Dalam perbincangan ini, pihak ibu bapa biasanya ingin mengetahui kekuatan dan juga kelemahan anak mereka. Justeru, perjumpaan ini kadang kala mengambil masa yang panjang dan melibatkan beberapa orang guru yang mengajar pelajar tersebut.

Kebaikan perjumpaan ibu bapa ialah pihak guru dapat menjelaskan secara mendalam tentang kekuatan dan kelemahan pelajar kepada ibu bapa di hadapan pelajar itu sendiri. Dengan demikian, pihak ibu bapa memahami pencapaian dan masalah sebenar anak mereka dan juga memahami tindakan yang akan diambil oleh pihak sekolah. Ini akan menjadikan mereka lebih bertanggungjawab dan seterusnya memainkan peranan aktif untuk membantu anak mereka mencapai kejayaan. Selain itu, maklumat daripada perjumpaan ibu bapa dapat membantu guru/guru kaunselor/disiplin memberi nasihat atau merancang aktiviti untuk pelajar tersebut.

Kelemahan perjumpaan ibu bapa ialah perjumpaan ini mengambil masa yang panjang. Ia juga melibatkan ramai guru, sekiranya semua guru yang mengajar dan guru kaunselor/disiplin turut terlibat dalam perjumpaan. Kelemahan lain ialah agar sukar untuk menjadualkan perjumpaan disebabkan masa yang semua pihak boleh berjumpa adalah amat terbatas memandangkan kebanyakan ibu bapa bekerja, guru-guru mengajar dan pelajar belajar di sepanjang waktu persekolahan.