http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

TRK TARH KURUMU

Ermeni yasa tasars'nn Trkeye evrilmi tam metni ve cevab

Prof. Dr. Kemal EK Trk Tarih Kurumu Ermeni Masas Ermeni Yasa Tasars'nn erii ve ddialara Verilen Cevaplar Eyll 2000 ylndan beri stlp stlp Amerikan kongresine getirilen Ermeni Soykrm Karar Tasars bu defa Demokrat Kongre bakan Nancy Pelosi sayesinde geecek kaygs Trkiyede hakimdir. Aslnda tasarnn geip gememesinin birka adan nemli olmad kanaatindeyim. Birincisi, zaten benzeri karar tasarlar Eyalet Parlamentolarnda kabul edilmitir. ANCAnn resmi sitesine gre u an 42 Eyalette Ermeni soykrm kabul edilmi durumda. Geri bu say abartldr gerek rakam 32 kadardr ama bunun da nemi yoktur. Nasl olsa nmzdeki yl iinde hedeflenen sayya ulamalar mmkndr. kincisi, tasarnn yaptrm gc yoktur. ABD Bakanndan 24 Nisan gn 1,5 milyon Ermeninin ldrldn ifade etmesi istenmektedir. Bu gne kadar Amerikann Cumhuriyeti veya Demokrat bakanlar 24 Nisan konumalarnda soykrm szcn telaffuz etmeden ayn anlama gelebilecek szler sarf ettiler. Ancak bu sylediklerimizden Trkiyenin tasary engellemek iin mcadelesine son vermesi anlam karlmamaldr. Elbette Trkiye var gcyle hakkndaki bu son derece haksz, ahlaksz ve karalayc tasary engellemek ve Trk milletinin sonsuza dek soykrmc olarak damgalanmasnn nne gemek iin mcadele edecektir. Aksi takdirde diasporadaki Trk ocuklar okul kitaplarnda katil olarak ilan edilmenin eziklii ile bulunduklar lkelerde asosyal bir kiilik gelitireceklerdir. Dier taraftan Alt Temsilciler komitesine sunulan sz konusu tasar tarihi adan gayri ciddi ve maddi hatalarla doludur. Gerekeler zensiz ve bu senatrler ne versek kabul eder mant ile hazrlanmtr. Tasar, Bakann ABD d politikalarn, insan haklar, etnik temizlik ve ABD ariv kaytlarnn ortaya koyduu Ermeni soykrm gibi konulara daha duyarl bir ekilde yrtlmesini temin etme arsnda bulunmaktadr. Ayrca yine Bakandan 24 Nisan Ermeni Soykrmn Anma Gn olarak ilan etmesini talep etmektedir. Bu ar, doal olarak Trkiye ABD arasndaki ilikileri etkilemeye yneliktir. Bu bakmdan yaptrm gc olmamakla birlikte, Trk-Amerikan ilikilerinin dostluk ve ibirlii erevesinde yrtlmesine prz getirecei iin nemlidir. nk bu tasarda nceki tasardan farkl olarak Trkiye Cumhuriyeti soykrmdan sorumlu tutulmaktadr. Halbuki nceki tasarnn politika deklarasyonu ksmnda nc bir madde vard ve burada soykrmn Osmanl mparatorluu tarafndan yapld ve modern Trkiye Cumhuriyetinin soykrm yapmad aka belirtiliyordu. Belki daha da nemli olan, tasar kabul edildii takdirde ABDde Trk imajnn ok olumsuz bir ekilde etkileneceidir. Bu da iki lkenin ticari ve kltrel ilikilerinde nmzdeki yllarda nemli bir kambur oluturacaktr. Bu yzden tasarnn dorular yanstmad Amerikan kamuoyuna anlatlmaldr. Bu amala, tasarnn maddelerindeki maddi hatalar aada deerlendirilmektedir. (1) Ermeni soykrm 1915 -1923 yllar arasnda Osmanl mparatorluu tarafndan tasarlanp uyguland ve yaklak 2 milyon Ermeni'nin snr d edilmesiyle, bunlardan 1,5 milyon kadn, erkek ve ocuun ldrlmesiyle, kurtulan 500 bininin de evlerinden kovulmasyla ve 2500 yllk Ermeni varlnn anavatanndan tasfiye edilmesiyle sonuland. Bu maddede szde soykrmn Osmanl mparatorluu tarafndan 1915-1923 ylnda gerekletirildii, 2 milyon Ermeninin srgne gnderilerek 1,5 milyon kadn, ocuk ve

1 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

erkein lmne sebep olunduu ileri srlmektedir. Ayrca hayatta kalan 500.000 Ermeninin evlerinden karlmak suretiyle Anadoludaki 2500 yllk Ermeni varlnn sona erdirildii ne srlmektedir. Halbuki 1923 ylnda Osmanl Devleti artk tarih sahnesinde yoktur. Bata V. Dadrian ve pek ok dier Ermeni aratrmac da 1915-1916 yllarnda 1,5 milyon Ermeninin ldrldn ve szde soykrmn gerekletiini iddia ettii bilinmektedir. O halde neden tarihin 1923e kadar uzatld sorusu akla gelmektedir. Muhtemelen Ermeni lobileri tarihi bu aralklarda tutmak suretiyle, Trkiyenin reddi miras yoluyla cezasz kalmasnn nne gemeyi planlamakta ve T.C. devletini de karalamaktadrlar. Dier taraftan ldrld veya hayatta kald belirtilen Ermeni says hakknda tasarda yer alan rakamlar abartl ve yanltr. 1914 Ermeni nfusunun tahminlere gre 1.400.000-1.700.000 arasnda olduu artk bir ok bamsz aratrmac tarafndan ortaya konulmutur. Dr. Johannes Lepsius-ki pro Ermeni bir papaz ve yazardrPatrikhanenin verdii rakamlarn zerini izerek 1.845.450 rakamn yazmtr (Der Todesgang des Armenischen Volkes, Potsdam 1919, s. 308). 2 milyon nfus rakam ise hibir kaynakta gememektedir. (Bkz. H. zdemir ve di. Ermeniler: Srgn ve G, Ankara, 2004, s. 49-50). 1.5 milyon Ermeninin ldrld de bir efsanedir. Bu efsane 24 Temmuz 1915 tarihinde (yani tehcirin resmen 44. gn) Harput Amerikan konsolosu Leslie Davisin raporunda ne kadar Ermeninin ldrldn sylemek imkanszdr, fakat saynn bir milyondan az olmad tahmin edilebilir demesiyle balamtr (NARA 867.4016/269) Kald ki Ermenilerin teorisyeni Dadrian bile 1 milyon hayatta kalan Ermeniden bahsetmekte ve kayplar da 1.1 milyon olarak pek ok yaynnda beyan etmektedir. 1919 Paris grmelerinde Bogos Nubar Paa yaklak 600-700 bin Ermeninin tehcir edildiini belirtmektedir. Ayrca Patrikhane sava sonunda Anadoludaki toplam Ermeni saysn en az 644.000 olarak vermektedir. Cemiyet-i Akvam 1922 ylnda dnyadaki Trkiye Ermeni saysn 817.873 olarak aklamaktadr. stelik ayn belgeye gre Mslman olan veya Trkiyede kalan 281.000 Ermeni bu rakama dahil deildir. (NARA 867.4016/816) O halde nasl 1.5 milyon Ermeni ldrlm olabilir. Kald ki sava sonrasnda Ermeni Patrikhanesi tarafndan ngiltere ve Fransa bykelilerine gnderilen bir memorandumda 1914-1918 arasnda 200.000 Ermenin canl canl gmld veya Van Gl, Frat ve Karadenizde boularak ldrld iddia edilmektedir. Bu memorandum, Paris Bar grmeleri ncesinde Amerikan delegasyonuna verilen bir rapora Report Presented to the Preliminary Peace Conference by the Commission on the Responsibility of the Authors of the war and on the Enforcement of Penalties, March 29, 1919) da aynen yansmtr.Demek ki 1919da Ermeni Patrikhanesi de Ermeni kayp saysn 200 bin olarak tahmin etmektedir. (2) 24 Mays 1915 Mttefik Kuvvetler; ngiltere, Fransa ve Rusya ilk kez aka bir baka hkmeti insanla kar su ilemekle itham eden ortak bir bildiri yaynlad. Tasarnn 2. maddesinde 24 Mays 1915 tarihindeki Mttefik deklarasyonuna yer verilerek gya Osmanl devletinin srgnden nce uyarlmasna ramen etnik temizlik yapt ileri srlmekte ve bu ekilde devletin planl ve sistematik bir operasyon ile Ermenileri imha ettii fikri uyandrlmaya allmaktadr. Elbette bu deklarasyon yaynlanmtr ama yaynlayanlar o tarihte Osmanly paralamak iin gizli anlamalar yapan devletlerdir. Ayrca deklarasyonu yaynlayan Rusya o tarihlerde lkesindeki Yahudilere kar katliam yapmaktayd. ngiltere ise Alman kkenli isyanc vatandalarn snr d etmekte yada toplama kamplarna gndermekteydi. Ayrca belirtilmelidir ki, deklarasyonda bahsedilen iddialar Ermeni siyasi partilerinin grlerine dayanmakta ve tarih 20 Mays 1915de Ruslarn Van ehrini tamamen igal etmesi ve Ermenilerin Mslmanlar kltan geirdii bir dnemdir. (3) Bu ortak bildiride, "Mttefik Kuvvetler'in, bu su iin Osmanl Devletinin tm yelerini ve yannda bu katliamlara bulam ibirlikilerini de bizzat sorumlu tutacan ak ak Bab- Ali'ye beyan eder deniliyordu. Yukarda ifade edildii gibi bu Mttefiklerin bir propaganda faaliyetidir. Nitekim Osmanl Devleti verdii cevapta, Osmanl topraklarnda Ermenilere kar katliam yapld kesinlikle yalandr demitir. Osmanl mparatorluunun cevabnda ok ilgin bir detay da vardr: Bu iftiralarn kayna Romanya ve Bulgaristanda bulunan ngiltere ve Rusya konsoloslardr. Gerekten de Tanaksutyun Siyasi propaganda brolar da bu iki lke bakentindeydi ve Mavi Kitaptaki pek ok katliam haberiyle ilgili raporlarda bu brolardan kmtr.

2 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

(4) I. Dnya Sava sonras Trk hkmeti, Ermeni soykrmnn organizasyonu ve uygulamasnda ve Ermenilerin katliam ve imhasnda yer alm bulunan st dzey yneticileri sulad. Tasarnn 4. maddesi sava sonrasnda Osmanlnn suu mahkemelerinde kabul ettiini ve soykrm sanklarnn tutuklu olanlarn mahkum ettiini iddia etmektedir. nl Amerikan tarihisi Justin McCarthy bu mahkemeleri kanguru mahkemeleri olarak deerlendirmekte, mahkemelerin igalci mttefiklerin kukla ynetimi tarafndan kurulduunu hatrlatmaktadr. ngiliz Yksek Komiseri S.A.G. Caltorphe Londraya yazd bir raporda yarglamalarn maskarala dntn ve hem Trk hem de kendi hkmetlerinin itibarn zedelediini belirtmitir. (FO 371/4174/118377) Ferudun Ata adl bir tarihi tarafndan hazrlanan gal stanbulunda Tehcir Yarglamalar, Ankara 2005 adl eserde ifade edildiine gre, dnemin hkmeti, Paris Bar Konferansnda daha uygun koullar elde etmek ve muhalifi olduu ttihat ve Terakki Milletvekillerinden intikam almak iin mahkemeleri kurmutur. Mahkemeler de sorgular da dzmecedir. Yalanc ahitler, sanklar aleyhine ifade vermeye zorlanmtr. rnein Yozgat tehcir davasndan sank olan Jandarma komutan Binba Tevfik aleyhine ifade veren kundurac Artolos cret karl ifade vermesi iin stanbula getirilmi, daha sonra ayn kii Dr. Atann tespitine gre Mslman olmu Rifat adyla komisyona ifade vermitir. Dr. Atann eseri bunun gibi yalanc tank ifadelerini deifre etmektedir. Tanklar lehine ifade veren kimse mahkemeye karlmamtr. Mahkeme bakanlar yalan ahitleri bazen ortaya karmalarna ramen asla cezai ileme ba vurmamlardr. Dr. Ata ahitlerin ngiliz Yksek Komiserliinde oluturulan Ermeni-Rum ubesinde eitilerek mahkemeye gnderildiini tespit etmitir. Tevfik Paa hkmeti dneminde mahkeme kararlarnn temyizi iin alan davalarn byk bir ounluu da bozulmutur. Temyiz sonucu karar bozulanlar arasnda maalesef idam edilen Nusret Beyin davas da vardr. te yandan ngiliz Komiseri Amiral Caltorphe da bu mahkemelerin Mttefik gler iin utan verici olduunu rapor etmitir (FO 371/4173/61185den naklen Gunther Lewy) 4. Nisan 1919da ABDnin Yksek Komiseri Lewis Heck, yaygn bir ekilde, [yarglamalarn] ounun kiisel intikam saikiyle veya tilaf Devletleri yetkililerinin ve zellikle ngilizlerin kkrtmasyla yaplmakta olduuna inandn rapor etmitir. (NARA 867.00/868; M 353, roll 7, fr. 448) Kald ki haksz yarglamalarla bu kararlarn alnmasna yardmc olan ngiltere, 144 ttihat ileri gelen mahkumu benzeri sulamalarla Maltaya gtrm ama haklarnda somut delil bulamad iin mahkemeye karmamtr. (5) Jn Trk Rejiminin (ttihat ve Terakki Partisi) yetkilileri, kurulan askeri skynetim mahkemelerinde, Ermeni halkna kar katliamlar organize etme, uygulama sulamasyla yarglanarak mahkum edildiler. Dr. Feridun Atann yukarda iaret ettiimiz tespitleri dnda, Justin McCarthy, Gunter Lewy gibi tarihiler bu mahkemelerin gvenilir olmadn, sanklar aleyhine ahitlik yapanlarn sorgulamalarnn yasal zeminde yaplmadn, savunmalarnn dikkate alnmadn, mahkeme bakanlarnn savc gibi hareket ettiini, sana savunma hakknn usule uygun olarak verilmediini belirtmilerdir. Lewynin de belirttii gibi yarglamalar boyunca mahkeme hibir tank dinlememi ve hkmler tamamyla savunmann yant dikkate alnmadan yalan ahitlerin ifadelerine dayanlarak verilmitir. ABDnin Yksek Komiseri Lewis Heck Yozgat mahkemesindeki sanklarn anonim mahkeme kaytlarna dayanlarak yarglanmalarn onaylamadn ifade etmitir. (NARA 867.00/81den naklen Gunther Lewy). Ayrca mahkemeye karlanlarn byk bir ounluu grevlerini suiistimal ve askeri emre itaatsizlik gibi sulardan mahkum olmulardr. (6) Ermeni soykrmnn bata gelen organizatrleri olan Harbiye (Sava) Bakan Enver, ileri Bakan Talat ve Donanma Bakan Cemal iledikleri sulardan dolay idama mahkum oldular, ancak mahkemelerin kararlar uygulanmad. gal stanbulundaki olaanst mahkemelerde Enver, Talat ve Cemal gyaplarnda yarglanmlar ve idama mahkum edilmilerdir. Ancak tasar metninde ima edildii gibi bu kii, Ermeni halkna kar katliamlar organize etmek ve uygulamaktan deil, lkeyi korkun bir savaa sokmak gibi siyasi bir sutan dolay mahkum edilmilerdir. Ayrca not etmek gerekir ki, ttihat ve Terakki Partisinin I. Dnya savanda en etkili bu kiisinin mahkemeleri firarda olduklar iin gyaben yaplm, mahkemelerinde hibir somut delil gsterilmeden mahkumiyet karar verilmitir. Dolaysyla bu sanklara verilen cezann infaz edilmemesi ihmal veya ilenen sua kaytsz kalmakla alakal deildir. stelik Cemal Paa Suriyedeki kamplarda Ermenilere yapt yardmlar dolaysyla Ermenilerin bile takdirini kazanm, Lepsius bile onun yardmlarn vmtr. Sonuta, bu tarihi

3 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

ahsiyet firar ettikleri lkelerde Nemesis adl gizli bir Ermeni terr rgtnn tetikileri tarafndan ldrlmlerdir. stelik bu rgt, mahkemelerde sulu bulunmayan Sait Halim Paa, Bahaeddin akir ve Cemal Azmi gibi devlet grevlilerini de yargsz infaza tabi tutarak ldrmtr. (7) Ermeni soykrm ve bu adl baarszlklar, Avusturya, Fransa, Almanya, Byk Britanya, Rusya, Amerika Birleik Devletleri, Vatikan ve dier birok lkenin ulusal arivlerinde yer alan kar konulamaz delillerle belgelenmitir. Bu belgelerdeki saysz kant, bu gerekleri, bu olaylar ve bu sonular doruluyor. Tasarnn 7. maddesinde Avusturya, Almanya, Fransa, ngiltere, Rusya ve ABD arivlerinde yeterli ariv belgesinin soykrm ispat iin mevcut bulunduu iddia edilmektedir. Ancak tarafmdan Amerikan arivlerindeki btn malzeme grlm ve didik didik edilmi olmasna ramen somut olarak kiiler hakknda kullanlabilecek nitelikli belgelerin saysnn ok az olduu tespit edilmitir. lmlere veya katliamlara dorudan tanklk edenlerin ifadelerini ieren belge says ok azdr. Tank ve konsolos raporlarnda sz edilen hemen btn katliam bilgileri duyumlara dayanmaktadr. Belgelerin nemli bir ksm da Patrikhane ve Tanak siyasi propaganda brolarnn deklarasyonlarndan ibarettir. Nitekim Maltada tutuklu bulunan 144 Trk hakknda Amerikan arivlerinde yaplan aratrma sonucunda hibir somut veriye ulalamam ve R.G. Craigie, Lord George Curzona yazd 13 Temmuz 1922 tarihli yazda delil tekil edebilecek somut bir bilgiye ulaamadn belirtmitir. Bu yzden olsa gerek Trk Hkmeti tarafndan resmen Ermenistan Cumhuriyetine nerilen ortak bir tarih komisyonu kurulmas ve alma sonularnn her iki tarafa kabul edilmesi teklifi reddedilmektedir. (8) ABD Ulusal Arivleri, Ermeni soykrm le ilgili ok kapsaml ve doru belgeleri bnyesinde barndrmaktadr. zellikle de ABD Dileri Bakanlnn 59. kayt grubu altndaki 867.00 ve 867.40 numaral dosyalar kamuoyu ve ilgili kurulularn kullanmna byk lde aktr. Amerikan arivlerinde bulunan belgeler eitli tasnifler altnda toplanmtr. Ermenilerin genelde iddialarn dayanak olarak kullandklar koleksiyon Dileri Bakanl Belgeleri ve zellikle de Trkiyenin ileridir. Bu belgelerin byk bir ounluu Morgenthaunun iki Ermeni tercmannn yorumuyla derlenmitir. Ermeni siyasi propaganda brolarnn hazrlad sahte tank ifadeleri sz konusu raporlara girmitir. Bununla birlikte zellikle konsolos raporlarndaki duyumlarla ilgili satrlar gz ard edilerek bu belgeler okunduunda tehcir operasyonun olumlu taraflar hakknda ok deerli bilgiler ierdikleri grlecektir. Mesela Halepte bulunan J. Jacksonn raporlarnda Halepe ulaan Ermenilerin saysnn 500.000lere ulat, bunlarn kent iinde ve dnda evlere, kylere ve kamplara yerletirildikleri, Cemal Paann yapt yiyecek yardmlar, kamplarn ynetimi ve gelenlerin din, mezhep ve ulam vasta eitlerine gre tasniflerinin yapld grlmektedir. (9) 1913-1916 yllar arasnda Osmanl mparatorluunu nezdinde ABD Bykelisi olan Henry Morgenthau, aralarnda Osmanl mparatorluumun mttefiklerinin de yer ald eitli lkelerin resmi grevlilerinin Ermeni soykrmna ilikin protestolarn organize etti ve ban ekti. Madde 9-10. da Morgenthaunun kitabn soykrm iddialarn desteklemek iin kullanmak bilimsel adan knanacak bir durumdur. Amerikal tarihi Heath Lowry, Morgenthaunun Hikayesi adn verdii kitabnda bykelinin iki Ermeni tercmannn raporlar nasl tahrif ettiklerini delilleriyle gstermitir. Kald ki Morgenthaunun eseri yerine onun Dileri Bakanlna gndermi olduu raporlarn asln kullanmak daha doru ve bilimsel metotlara uygun bir yaklamdr. Dier taraftan Morgenthau Anadoluya ayak basm bile deildir ve kendisi fazlasyla Ermenilerin davasna angaje olmu bir kiidir. Kendisinden sonra stanbulda grev yapan Amiral Bristol de raporlarnda Morgenthauyu taraf olmakla ve katliam haberlerini abartl olarak bildirmekle sulamtr. Morgenthaunun eserinin 1918 ylnda Paris Bar Konferansnda Ermenistan delegasyonunun devlet kurma taleplerini desteklemek zere yazlm bir propaganda eseri olduu kanaati bilim evrelerinde hakimdir. (10) Bykeli Morgenthau, ABD Dileri Bakanl'na Osmanl mparatorluu hkmetinin politikasn "bir rkn imha kampanyas" olarak aklad ve kendisine 16 Temmuz 1915'te Dileri Bakan Robert Lansing tarafndan Bakanlk, Ermeni

4 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

zulmn durdurmak iin (yrttnz)....prosedrnz onaylyor eklinde bir talimat verildi. Morgenthaunun raporunda geen bu tr ifadeler onun tercman Arshag Schmavonian ve sekreteri Hagop Andoniann ne kadar etkisinde kaldn gstermektedir. Morgenthaunun bu tespitlerini yapt gnlerde henz pek ok ilde sevk ve iskan faaliyeti ya balamam ya da birka hafta nce balamtr. Unutulmamaldr ki Erzurum dnda pek ok dou vilayetinden sevk 1Temmuz 1915 sonrasnda balamtr. Harputtan sevkyat 4 Temmuzda Elazdan 1 Temmuzda, Trabzondan 1 Temmuzda ve Yozgattan 18 Temmuzda sevk balamtr. Demek ki Morgenthaunun raporunu kaleme ald Temmuz ay, henz yaananlar bir rkn imha kampanyas olarak betimlemek iin ok erkendir. Bu rapor, olsa olsa bykelinin n yargsn anlamak bakmndan uygun olabilir. ABD Dileri Bakanlnn sz konusu talimat, kukusuz Bykelisinin bakanla verdii raporlar dorultusundadr. Henz erken bir tarihte ABD Dileri Bakanlnn katliamlarn bir rkn imhas boyutunda olduuna kanaat getirerek bir talimat vermesi zaten mmkn deildir. (11) 9 ubat 1916'da Kongre'nin hem Senato hem Temsilciler Meclisi'nde kabul edilen 12 sayl kararnda, ABD Bakanndan, bu lkenin vatandalarnn, o tarihlerde alk, hastalk ve tarifsiz aclarla bouan Ermenilerin refah iin toplanmakta olan fonlara katkda bulunarak onlara olan sempatilerini ifade edebilecekleri bir gn ayrmasnn nerilmesi kararlatrd. Robert Lansingin bu nergesi de Amerikann Ermeni kamplarndaki mltecilere yardm faaliyetine katkda bulunmaya ynelik bir faaliyetin sonucudur. Dolaysyla Lansingin nergesinin Ermenilerin iddia ettii gibi bir amala hazrlanmad aktr. Zaten Dileri Bakan Lansing, Bakan Wilsona gnderdii 21 Kasm 1916 tarihli yazsnda Ermeni tehcirinin aslnda Ermenilerin ihanetinden dolay yapld savunulmutur. Ayrca alt izilmesi gereken bir nokta da udur ki, o tarihlerde Mslman kyl de ayn artlardan muzdariptir. Justin McCarthyin Death and Exile kitabnda belirtildii gibi Mslmanlarn kayplar da 2 milyonun zerinde olup, ou alk ve salgn sebebiyledir. Hikmet zdemirin Salgn Hastalklardan lmler 1914-1918 kitabnda belirtildii gibi hastane kaytlarna gre ordunun bile salgnlardan kayb 401.859 kiidir. (12) Bakan Woodrow, bir Kongre kararyla, Amerikan halknn evlatlar saylan 132.000 ksz ve yetim dahil, Ermeni soykrmndan kurtulanlara yardm temelinde 1915-1930 arasnda $116.000.000lk bir tutara ulaan ve Yakn Dou Fonu olarak bilinen dernein oluturulmasn onaylad ve tevik etti. ncelikle bu dernein ilk oluumu Ermeni ve Sryanilere Yardm Komitesi eklinde olmu ve kuruluunda ABD stanbul Bykelisi H. Morgenthau nemli bir grev ve sorumluluk stlenmitir. Bu yardm komitesinin taradaki yeleri misyonerler ve fakat zellikle konsoloslar olmutur. Mesela Halep koordinatr konsolos J. Jacksondr. Bu komite 1919 ylnda ayn amala kurulan dier fonlar bir at altnda toplayarak NER Yakn Dou Fonu adn almtr. Bu tasarda vurgulanmayan husus, bu yardm kurulularnn Osmanl hkmetinin destek, tevik ve izniyle Ermeni ve dier vatandalara yardm gtrdkleridir. Savan balangcnda Osmanl Devleti yabanc kurulularnn Ermenilere yardm etmelerine, tehcire kar direniin cesaretlendirilebilecei ve mltecilerin her trl ihtiyalarnn devlet tarafndan karlanaca gerekesiyle kar kmtr. Ancak devletin maddi olanaklarnn yetersiz kalmas zerine bu dernek de dahil yabanc yardm kurulularna snrsz alma imkan verilmitir. Bu ekilde kamplar yardm kurulularna amak bile aslnda bal bana Ermenilere kar bir rk imha politikas uygulanmadna kanttr. (13) 359 Sayl, 13 Mays 1920 tarihli Senato nergesi, Senato D likiler Komitesinin Alt Komitesi tarafndan yrtlen oturumlarda alnan tank ifadelerinin rapor edilen katliamlarn ve Ermeni halknn ektii dier mezalimlerin doru olduunu aka doruladn ifade ediyordu. Maalesef imdi ve o dnemde Amerikal politikaclar olaylara zaman zaman srf Ermeni semenlerinin gzyle bakmay alkanlk haline getirmilerdir. Ermeni propagandas masum Ermenilerin barbar Trkler tarafndan katledildii eklindeki masal temsilcilerine kabul ettirmilerdir. Kald ki ksmen bu tanklk ifadelerinde doruluk pay bile olsa, tarafsz bir lke, Trk tank ifadelerine de bavurmay grev bilmelidir. Nitekim Ermeniler de dou Anadoluda 1914-20 arasnda yz binlerce Trk ve Mslman ldrmlerdir.

5 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

Amiral Mark L. Bristol, Trkiyede grev yapt srada Ermeni propagandalarnn ne kadar hayal mahsul olduunu grmtr. 12 Mart 1926 tarihinde yazd gemite olanlar zetlerken unlar yazmtr: Ruslarn Dou Anadolu blgesine ilerledii srada Sryani ve Ermeniler Rusya saflarna katlmlardr.Ruslarn ilk ve ikinci ileri harekatlar srasnda Ermeni ve Sryaniler igal edilen blgedeki Mslman nfusa kar intikam frsatn kullanmlardr. Ruslar zellikle Erzurum civarnda Ermenilerin taknlklarn ve ehrin Mslman mahallelerinin byk bir ksmnn katledildiini rapor ediyorlar. Ne kadar byk boyutta taknlklar yaand belki hi bilinmeyecektir. Fakat Ermeni ve Sryanilerin kuvvetlerini Rusya ordusu ile birletirdikleri gneye doru olan blgede, Amerikallardan aldm raporlara gre, Hristiyanlar Mslman nfusu tamamen imha etmiler,o kadar ki, yrede yaayan tek bir canl hatta kpek, kedi, tavuklar bile kalmamtr (NARA 767.90g15). Ne var ki raporlarn bu ksmlar Ermeni yazarlar tarafndan zenle ve gayri ahlaki boyutlarda gizlenmektedir. (14) nerge, General James Harbord tarafndan ynetilen Ermenistan Amerikan Askeri Misyonu Senatosuna gnderilen ve tecavz, ihlal, ikence ve lm yz gzel Ermeni vadisinde unutulmayacak hatralar brakmtr ve o yrede gezenler btn devirlerin bu en muazzam crmnn delillerinden kendilerini pek uzak tutamazlar diye yazan 13 Nisan 1920 tarihli raporun ardndan geldi. General Harbord grevi gerei gerekleri retmek iin gittii Dou Anadoluda pro-ermeni bir kii olmasna ramen Mslman kyllerin Andranikin yapt mezalimleri duyduunda ok etkilenmi ve raporunda bunlar da yazmtr. Bununla birlikte Ermeni tarihiler onun Ermenilerin mezaliminden bahseden satrlarn grmemezlikten gelmektedirler. Nitekim Harbord yaplan btn propagandalara ramen Ermenistann mandasn stlenecek devlet, ayn zamanda, Anadolu, Rumeli, stanbul ve Kafkasyann da mandasn zerine almaldr eklinde rapor hazrlayarak kongrenin salt Ermenistann mandasn zerine alma ynndeki grnn deimesinde rol oynamtr. (15) ABD Holokost Anma Mzesinde de gsterildii gibi, Adolf Hitler, komutanlarna 1939'da Polonya'ya saldr emri verdiinde kendisine yneltilen eletirileri "Bugn Ermeni soykrmn kim hatrlyor" diyerek bertaraf etmi ve Yahudi soykrmnn nn amt. Tasarda Adolf Hitlerin szne snlmas da (madde 15) tam bir aldatmacadr. Ermeni bilim adam Dr. ROBERT JOHN, Amerikal bilim adam Heath Lowry ve Trk bilim adam Trkkaya Atav bu szn bir sahte alnt olduunu ispatlamlardr. Nrnbergde Hitlere atfedilen hibir konuma metninde bu alnt bulunamamtr. Mahkeme Alman Askeri kaytlar arasnda Hitlerin 22 Austos 1939 gn ordu komutanlarna yapt konumann iki versiyonunu dosyaya almtr. Bunlar US-29/786 PS ve US-30/1014 PS saylarn tamaktadr. Her iki belgede de Ermenilerden sz edilmemektedir. Maalesef pek ok bilim adam benzeri Ermeni yalanlarn tespit etmelerine ramen dile getirememekte, eletirememektedirler. nk Ermeni diasporasnn fanatikleri Atatrke atfedilen bir yalan rportaj ortaya kard ve eletirdi diye, The Armenian Review dergisinin editrn iten attrmtr. (16) Soykrm szcn 1944 ylnda ilk olarak kullanan Raphael Lemkin, BM Soykrm nleme ve Cezalandrma Szlemesi'nin ilk savunucularndand. Lemkin, Ermeni meselesini 20. yzyla ait kesin bir soykrm rnei olarak tanmlyordu. Rafael Lemkinin bu soykrm suunu tanmlarken Hitlerin Yahudilere ve Trklerin Ermenilere yaptklar gibi....btn milli, rk veya din gruplarn sistematik imhas ibaresini kullanmas gnmzde hibir ey ifade etmemektedir. nk Lemkin bir tarihi deildir ve hukuki tanm sahip olduu bilgiler dorultusunda yapmaktadr. Elindeki bilgilerin Ermeni grleri dorultusunda olduu aktr. Ayrca o gnden beri yaplan almalar Ermenilere yaplan sevk ve iskan operasyonunun tanmda yer alan unsurlara uymadn ortaya koymutur. Lemkinin tanm yapt dnemde Ermeni tehciri hakknda bilgi ve belge ok azdr ve bilimsel almalar son derece snrldr. (17) Soykrmla ilgili ilk karar BM tarafndan Lemkin'in nerisi zerine 11 Aralk 1946'da benimsendi. BM Genel Kurul karar (96) ve BM Soykrm nleme ve Cezalandrma Szlemesi, BM'nin mevcut hkmlerini yasalatrarak benzer sular nleme ve cezalandrma amacyla Ermeni soykrmn bir su olarak tanmlad.

6 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

Ermenilerin hemen her tasarda yer verdii bu iddia etkileyici olmakla birlikte, tamamen aslszdr. Ermeni soykrm BM tarafndan asla kabul edilmemitir. Bilakis 1948 szlemesinin geriye ilemedii hem szlemede hem de Ermeni yanls olarak hazrlanp BMye sunulan raporlara kar yaplan eletirilerde dile getirilmitir. 1985te toplanan Alt Komite (yukarda da deinildii gibi) soykrm iddialarna kar ortaya konulan deliller nda raporu kabul etmeyi reddetmi ve not etmekle yetinmitir. (18) 1948 ylnda BM Sava Sular Komisyonu Ermeni soykrm hakknda 'insanla kar sular terimini kesin olarak karlayan fiillerden biridir' tanmyla Nurenberg Mahkemeleri iin bir ncl olarak kulland. Tasarnn bu maddesi de Ermeniler tarafndan sklkla ilenen bir yanl yoruma dayanmaktadr. ncelikle ifade etmek gerekir ki Nremberg mahkemelerinde sanklar insanla kar ilenen sulardan ceza almlardr. Zaten aksi de mmkn deildir nk soykrm szlemesinin kabul tarihi 1951 yldr. Nitekim BM Ekonomik ve Sosyal Kurulu, nsan Haklar Komisyonu, Ayrmcln nlenmesi ve Aznlklarn Korunmas Alt Komisyonu 1985 ylnda 1915te Osmanl mparatorluunun Dou Anadolu blgesindeki olaylar soykrm olarak tanmamtr. (19) Komisyon, Sevr Bar Antlamas'nn 230. maddesinin hkmlerinin, 1915'teki ttifak Devletleri beyannamesiyle uyum iinde...Trk topraklarnda Ermeni veya Rum asll Trk vatandalarna kar ilenmi sular kapsadn belirtiyordu. Bu nedenle, bu madde, Tokyo ve Nuremberg szlemelerinin 6c ve 5c maddelerine gre insanla kar sular kategorilerinden birine rnek tekil etmektedir. nceki maddede akland gibi Nuremberg mahkemeleri, II. Dnya Sava srasnda ilenen sular iin malup hkmetleri cezalandrmak zere Mttefik devletler tarafndan kurulmutur. Bu mahkemelerin davalar soykrm davalar deildir. Dolaysyla Nuremberg ve Tokyo Szlemelerinin 6c ve 5c Maddesi Ermeni tezleri asndan asla emsal oluturamaz. (20) 8 Nisan 1975te kabul edilen Temsilciler Meclisi karar (148) ile "Bu yln 24 Nisan' 'insanlarn insanlara insanlk d davrannn hatrlanmasnn ulusal gn' olarak dzenlenmitir. ABD Bakan bugnn tm soykrm kurbanlarn, zellikle de Ermenilerin hatrlanmas iin Amerikan vatandalarn armaya yetkili klnm ve bu arda bulunmas kendisinden istenmitir" denmitir. Ne yazk ki Ermeni propagandalarnn etkisiyle alnan bu karar gerei ABD Bakanlar I. Dnya Savanda eitli sebeplerle len Osmanl vatandalarn etnik ve dini bakmdan ayrma tutmakta ve sadece Ermeni ller iin anma gnnde konuma yapmaktadr. lleri dinleri ve etnik kkenleri nedeniyle siyaset konusu yapmak medeni insanlara ve lkelere yakmasa gerektir. Kald ki ABD Bakanlar soykrm szcne bugne kadar konumalarnda yer vermemilerdir. Bu isabetli bir yaklam tarzdr, nk olaylarn hangi artlarda yaandn konu alan Ermenilerin Zorunlu G 1915-1917 adl almamzda, ak bir ekilde sevk ve iskann sistematik, planl bir yok etme plannn uygulamas olmad kantlanmtr. Bu almamz zellikle konsolos ve misyoner raporlarna dayanmaktadr. (21) Bakan Ronald Reagan 22 Nisan 1981 tarihli 4838 no'lu kamuoyu aklamasnda ksmen, Ermeni soykrm, Kamboya soykrm ve Yahudi soykrmndan karlan derslerin asla unutulmamas gerektiini belirtti. Ermenilerin ABDde gl bir lobi faaliyeti olduu bilinmektedir. Ayrca Boston ve Massachusetts ve California Eyaletlerinde ok sayda Ermeni yayor olmas buradaki senatrleri Ermeni tezlerine scak bakmaya yneltmektedir. Bakanlar da politikaclardan farkszdr ve semen kitlelerinin taleplerini gz ard edemezler. stelik Ronald Reagann konuma yazar Ermeni asll bir ABD vatandadr. Bu yzden Ronald Reagann kiisel olarak soykrma inandn belirtmesi srpriz tekil etmez. (22) 10 Eyll 1984'te kabul edilen Temsilciler Meclisi karar (247) ile "Bu yln 24 Nisan' 'insanlarn insanlara insanlk d davrannn hatrlanmasnn ulusal gn' olarak dzenlenmitir. ABD Bakan bugnn tm soykrm kurbanlarn, zellikle de 1,5 milyon Ermeni'nin hatrlanmas iin Amerikan vatandalarn armaya yetkili klnm ve bu arda bulunmas kendisinden istenmitir"

7 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

denmitir Byle bir karar alnm olsa bile ABD Bakan bu talep dorultusunda 24 Nisan gnn Ermeni soykrm gn olarak kabul etmeyi ve anmay reddetmitir. Temsilciler Meclisinin karar elbette siyasi nitelikli bir karardr ve doru olup olmamas ok az imza sahibini ilgilendirmektedir. (23) 1985 yl Austos aynda, ABD Ayrmcl nleme ve Aznlklar Koruma Alt Komisyonu 14/1 oyla, Soykrm Suunun nlenmesi ve cezalandrlmas Sorunu adl bir alma raporunu kabul etti. Bu raporda "Nazi sapknl 20. yzyldaki tek soykrm olay deildir. Dier rnekler arasnda 1915-1916da Osmanl mparatorluu'nun Ermenileri katliam gsterilebilecek rnekler arasna girebilir, deniyordu. Tasarnn en ciddi yalan ise BM nsan Haklar Komitesinin bir raporunun 1915-1916 ylnda Ermenilerin Osmanllar tarafndan katledilmesini kabul ettiine dair bir raporu kabul ettiidir. Mr. Whitaker raporu olarak hazrlayann adyla anlan bu rapor alt komitede kabul edilmemitir. Tam tersine komite raporu teslim almay alnd szcn taslaktan silerek (Dosya E/CN.4/1986/5-E/CN.4/Sub.2/1985/57; Para.57) reddetmi, bunun yerine not alnd eklinde zel rapora (E/CN.4/1986/5 E/CN.4/Sub.2/1985/57 sayfa 99. para 1). Maalesef bu kuyruklu yalan bilimsel toplantlarda bile karmza kmaktadr. Ayrca taslak 10 leyhte, 6 kar ve 6 ekimser oy ile nsan Haklar Komitesine sunulmamtr. Diplomatik ve hukuki adan bakldnda Mr. Whitaker raporu kabul edilmemi not edilmi ve daha yksek karar organna transferi reddedilmitir. (24) Bu raporda "Birtakm tank ve bamsz otoritelerin sylediklerine gre Ermeni nfusunun muhtemelen yarsndan fazlasn tekil eden 1 milyon kii ldrlm ya da lmcl koullarda tehcir edilmitir" deniyordu. Bu durumu, ABD, Almanya ve ngiltere arivlerindeki ve Osmanl mparatorluunun mttefiki Almanya'nn o dnemki diplomatlar da dahil raporlar dorulamaktadr. Mr. Whitakerin raporunun Ermeni tarihilerin grleri dorultusunda hazrland aktr. Nitekim alt komite toplantsna ABD temsilcisi Mr. Carey bile btn mevcut kaynaklarn dikkate alnmad ve bu sorun titiz bir ekilde derinlemesine incelenmemitir....Soykrm sorunu yeterince titizlikle ele alnmamtr. Ayn komitedeki toplant da Fransa temsilcisi Mr. Joinet Mr. Whitakerin raporu hakkndaki tartma aslnda tarih hakknda bir tartmadr demitir. Nitekim 1. madde hakkndaki yorumumuzda bir milyon rakamnn bir duyumdan ibaret olduu ve tehcirin ilk gnlerinde gndeme geldii belirtilmitir. (25) ABD Soykrm Anma Konseyi (bamsz bir federal teekkl) oybirliiyle 30 Nisan 1981'de kendi mzelerinde Ermeni soykrmna yer vermeyi kararlatrd ve o gnden beri de yer vermektedir. Mze yetkililerinin Ermeni propagandas ve basks altnda ald bu karar soykrm tezini glendiren veya realiteye dntren bir karar olarak deerlendirilemez. (26) ABD Columbia Blgesi Temyiz Mahkemesi'nce 1993'te ortaya konan, Ermeni soykrmyla ilgili eldeki dokmanlarn mulak olduuna ilikin iddia ABD'nin uzun dnem politikasna uymayaca gerekesiyle geri ekildi. Trk tarafnn tarihi olaylar hakkndaki grleri alnmadan alnan her karar gibi bu kararn da balaycl yoktur. Bu ve benzeri kararlar Ermeni tarihilerin ortaya koyduu veriler nda alnmaktadr. (27) 5 Haziran 1996'da Temsilciler Meclisi yabanc yardmlar ve uluslararas d ticaretle ilgili 3540 kanunda deiiklik yaparak, Trkiye Hkmeti'nin Ermeni soykrmn tanyp kurbanlarn onurlandrncaya kadar Trkiye'ye yaplan yardmlarda 3 milyon dolarlk bir kesinti yaplmas kararlatrld. Yine bu karar da, Ermeni propaganda faaliyetlerinin Temsilciler Meclisinde etkili lobisi sayesinde alnmtr. Politikaclar maalesef gereklerle ilgilenmemekte, ok az bilgi sahip olduklar konularda bile oy kaygsyla yanl hareket edebilmektedirler. Zaten Trkiye de soykrm tanma art getiren hibir yardm kabul etmeyecek kadar bu konuda kesin politika sahibidir.

8 -> 9

10.11.2010 21:46

http://www.ttk.org.tr/index.php?Page=Print&SayfaNo=183&Yer=Stand...

(28) Bakan William Jefferson Clinton 24 Nisan 1998'de "Bu sene gemite de olduu gibi Amerikan Ermenilerini tarihin en zgn blmlerinden biri olarak anacaz. Bu anma, yurdundan edilmeler ve 1,5 milyon Ermeni iin yaplacaktr" demiti. Grld gibi Bakan Clinton katliam ve tehcirden sz etmekte ama yaanan trajediyi soykrm olarak tanmlamamaktadr. Soykrm hukuki erevesi izilmi bir sutur ve 1948 BM Szlemesi ile koullar ortaya konulmutur. Bakan Clinton hukuki bakmdan Ermenilerin yaadklarn soykrm olarak aklayan her hangi bir karar olmadnn farknda olarak soykrm szcn kullanmamaktadr. Kald ki katliam ile soykrm hukuken ok farkl kelimelerdir. Katliam her zaman her toplumda grlebilecek adi vakalardr. (29) Bakan George W. Bush ise 24 Nisan 2004'te "Bugn 20. yzyln en korkun trajedilerinden birinin anlmasna ara vereceiz. 1,5 milyon Ermeni'nin srlerek ldrlmesini hatrlamak amacyla sayg duruundayz" dedi. Yine burada da yaananlar trajedi olarak nitelendirilmektedir. Savan kurbanlar karsnda sayg duruuna gemek her insann insanlk grevidir. Ermeni tasarsnn balangcndan beri iddia ettii ise olaylar soykrm olarak nitelendirilmi gstermeye almaktadr. ABD Bakanlarnn bile hukuken olaylar soykrm olarak tanmam olmalar aslnda bu tasarnn bandan beri elikili olduunu ortaya koymaktadr. (30) Ermeni soykrmnn uluslararas alanlarda tannp kabul edilmesine ramen yerli ve uluslararas otoritelerin soykrm cezalandrmadaki baarszlklar benzeri soykrmlarn olmasna ve gelecekte de olabilmesine bir nedendir ve Ermeni soykrmn tanmak gelecekte soykrmn nlenmesi iin tek zmdr. Maalesef bunu syleyenler 26 ubat 1992de Hocalda bir katliam yapm, 180.000 Azeriyi Karaba ve evresinden tehcir etmi ve Azerbaycan topraklarnn %20sini igal ederek bir milyondan fazla insan kagn durumuna drmtr. Bu insanlar hala lecek bir vatanmz bile yok diyerek sefil artlarda kendilerine hkmet tarafndan tahsis edilen gayri shhi evlerde gnlk 30 dolarla yaamaya almaktadrlar. Azerbaycanllar kendilerine yaplan muameleyi bir soykrm olarak nitelendirmektedirler. Demek ki kendilerine soykrm yapldn iddia edenler bile soykrm yapabilmektedirler. Bu haliyle tasarnn Ermenilerin yapt mezalime ve Hocal katliamna engel olmam olmas dndrcdr.

Trk Tarih Kurumu www.ttk.org.tr

9 -> 9

10.11.2010 21:46