Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
tkdif;ajrokdY tajymif;tvJvIdif;a&mufvmNyD/
(u)
jrefrmhacwftajymif;tvJrwkdifrDuyif arQmfvifhjcif;wpfayGUwpfykduf
xm;0,fajrokdYa&mufESihfaeNyD; jzpfonf/ trnfwyfxm;onfu xm;0,f
zGHNzdK;a&;pDrHudef;/
toG,foG,faom pufkHtvkyfkH twJGvkdufyg0ifonfh pDrHudef;rSm
wdik ;f jynftwGi;f pD;yGm;a&;qkid &f m ude;f *Pef;rsm; wk;d wufa&;rsm;pGm taxmuf
tuljyKrnfh arQmfvifhcsufvnf;ygonf/
tvkyftukdiftcGihftvrf;rsm; vSrf;qkyfEkdifa&; arQmfvifhcsufvnf;
ygonf/ ,if;ukdtrSDjyK xm;0,fa'owGif; pD;yGm;a&;tcGihftvrf;rsm;
qifhyGm;ay:xGef;a&; arQmfvifhcsufvnf;ygonf/
wkwEf idk if &H dS emrnfausmf &Seu
f se;f pufrZI ek u
f t
dk wk,u
l m wnfaqmuf
&ef ,ciftpkd;&tBuD;tuJu ajymqkdxm;aMumif; pDrHudef;taumiftxnf
azmfrnfh tDwmvsH-xkdif; (ITD) Ou|u owif;rD'D,mwpfckukd ajymqkdxm;
onf/ xkdif;EkdifiHwGif jyemtaxGaxG&Sdaeaom pufrIZkefrsm;&Sd&if roifh
avsmaf wmhojzihf xm;0,fuadk &TU&rnf[v
k nf; 0efBu;D csKyaf [mif; tbDqpfu
qkdxm;jyefonf/
wHcg;tyGiw
hf iG f avaumif;avoefrY sm;ESit
fh wl trIu
d o
f ku
d rf sm;vnf;
ygvmawmhrnf/
pD;yGm;a&;wk;d wufrI ude;f *Pef;rsm;o,faqmifvmrnfh pDru
H ed ;f aMumifh
vlt
Y cGit
fh a&;ESifh obm0ywf0ef;usiq
f idk &f m tEkwv
f uPmrsm; wpfeifw
h pfy;dk
&Sdvmrnfukdvnf; pkd;&drf&onf/
xkdonfyifvQif ajymif;vJjcif;\ rwljcm;em;aom rsufESmpmrsm;jzpf
onf/
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
10
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
ebkv,fa'oyifv,furf;pyfteD; armifESHESpfOD;0rf;pmt&Sm
Photo-DDA
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 11
12
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrefrmEkid if w
H iG f txl;pD;yGm;a&;Zket
f jzpf yxrqk;H ay:
xGufvmrnfh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefESifhywfouf
NyD; xm;0,fNrdKUcHrsm;\ cH,lcsuftjrifonf taumif;
tqkd; 'GefwGJvsuf&Sdaeaomfvnf; pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIESifh
qufpyfonfhtjrifrSmrl ykdrkdyGifhvef;vmaMumif; NrdKUcH
rsm;u jrefrmwkdif;(rf) ESifh awGUqkHpOfajymonf/
weoFm&Dwidk ;f a'oBu;D NrKd Uawmfjzpfaom xm;0,f
NrKd Uonf &efuek Nf rKd UrS rkid f 380 ausmf uGma0;Ny;D uyvD
yifv,fjyifrS 18 rkid cf efu
Y mG onfah e&mwGif wnf&o
dS nf/
xm;0,fonf ,ckwpfESpfwm umvtwGif;
a&eufqyd u
f rf; jyKvyk rf nfqo
dk nfo
h wif;aMumifh trsm;
\ txl;pdw0f ifpm;rI wpfr[
k w
k cf si;f &&Sv
d monfh a'o
vnf;jzpfvmonf/ trSerf mS a&eufqyd u
f rf;jyKvyk rf nf
[k vsmxm;onfhae&monf xm;0,fNrdKUwGifr[kwfbJ
a&jzLNrdKUe,f? ebkv,fa'owGifomjzpfonf/
a&eufqdyfurf; pDrHudef;qkdonfh trnfxuf
,cktcg xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDru
H ed ;f tjzpfowf
rSwfum xkdif;EkdifiHtajcpkduf tDwmvsHxkdif;ukrPDu
&if;ES;D jrK yEf aHS qmif&u
G rf nfjzpfNy;D if;uku
d n
l aD xmufy&Hh ef
tpkd;&Xmersm; yl;aygif;yg0ifonfh taxmuftuljyK
tzGJUukdvnf; ,m,DzGJUpnf;xm;&SdNyD;jzpfonf/
okdY&mwGif ebkv,fa'oxuf trsm;odxm;
onfh xm;0,fNrKd Uonf pD;yGm;a&;vkyif ef;rsm; tajccs&ef
ueOD; t"duusaom ae&mjzpfvmojzifh a&&Snt
f usK;d
twGuf arQmfukd;um tdrfNcHajr&if;ESD;jrKyfESHrItykdif;wGif
,ckwpfEpS w
f mtwGi;f tajymif;tvJBu;D jzpfvmawmh
onf/
xkt
d ajymif;tvJaemufwiG f xm;0,f ,cifu
r&SdcJhzl;aom tdrfNcHajraps;uGufwpfck uref;uwef;
jzpfay:vmonf/ tdrNf caH jrvkyif ef;rSvNJG y;D tjcm;pD;yGm;
a&;vkyif ef;ykid ;f wGirf l odomxif&mS ;onfh tajymif;tvJ
rsm;jzpfay:vmjcif; rawGU&ao;acs/ okaYd omf usepf ;D yGm;
a&;ESifh vlaerItqifhrsm;vnf; wpfqifhNyD;wpfqifh
ajymif;vJvmawmhrnf[k NrKd UcHrsm;u arQmv
f ifah eMuNy;D
tcsed u
f mvwkad wmif;ao;aomaMumifh jzpfay:vmEkid f
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 13
zG,f&Sdonfh taetxm;ukdrl wxpfcsajymqkdEkdifjcif;
r&Sdacs/
]]a&eufqyd u
f rf;qkw
d [
hJ mukd pwifMum;wke;f u
bmrSef;rodbl;/ NyD;awmh qdyfurf;qkdawmh ukd,fod
oavmuf aAmwHwm;awG bmawG aqmufr,faygh/
'gayrJv
h nf; tJ'gvkyrf ,fqw
dk hJ ebkv,furf;ajcem;rSm
bmrSawmifr&Sb
d ;l / tcsed w
f t
dk wGi;f qkw
d mawmh odwm
ayghaemf/ tckcsed x
f ad wmh xl;xl;jcm;jcm; tajymif;tvJ
qkdwm rawGUbl;}} [k xm;0,fNrdKUom; touf 25 ESpf
t&G,f ukdvif;&Sdefu qkdonf/
okdY&mwGif xm;0,fNrdKUokdY wkwfESifh xkdif;vlrsKd;
t0iftxGurf sm;jym;vmaMumif;? ,cifu xm;0,fNrKd UrS
Ekid if b
H ufwiG f taxGaxGvyk o
f m;rsm;tjzpf tvkyo
f mG ;
a&mufvyk u
f ikd Mf uNy;D xm;0,fa&eufqyd u
f rf; owif;
aMumihf tvkyftudkiftajctae tajymif;tvJ&Sd
aumif;Ek;d jzihf jyefvnfowif;pkpH rf;rIrsm;vnf; vkyv
f m
MuaMumif; a'ocHrsm;uqkdonf/
]][kdbufrSm oGm;vkyf&ifwpfaeYudk usyf 6000
avmuf&awmh 'DuaeoGm;vkyMf uw,f/ 'DrmS u taxG
axGvkyfom; wpfa,muf&wJh aeYwGufcu trsm;qkH;
4500 avmufy&J wmav/ 'gayrJh a&eufqyd u
f rf;qkw
d hJ
toHMum;uwnf;u 'DbufudkjyefvmNyD; vpmtajc
tae jyefvmar;Muw,f/ Mum;&oavmuf 'DrmS taxG
axG vkyo
f m;awGtwGuf vpmuusyf 3500 0ef;usif
a&&Snfqkd&ifawmh
'Dae&mupD;yGm;a&;aumif;vmrSmyJ/
wcsdKUuvnf; a&&SnfudkarQmfNyD;
udk,hfNcHuGufuav;awGudk
ra&mif;bJxm;Muw,f/ 'DxufykdNyD;
aumif;vmrvm; qkdNyD;awmhaygh
14
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 15
a&;vkyfief;vkyfudkifol udk&J0if;aZmfu ajymonf/
xm;0,fNrKd UcHrsm;enf;wl tqdyk gpDru
H ed ;f udk pdwyf g
0ifpm;aeol jynfyaa&muf jrefrmvlrsKd;rsm;pGm&SdaeNyD;
txl;ojzifh tif*sifeD,mvkyfief;ydkif;wGif wm0efxrf;
aqmifvkdolrsm;? aqmufvkyfa&;vkyfief;rsm;wGif vkyf
vdo
k rl sm;jym;aeaMumif; pifumyla&muf jrefrmtif*sif
eD,m wpfOD;uvnf; ajymonf/
]]pifumylrmS &wJh vpmavmuf 'DrmS &Edik rf vm;vkYd
pHkprf;Munhfaewm/ jzpfEdkif&ifawmh udk,hfEkdifiHxJrSmyJ
jyefvkyfcsifwm/ tckxdawmh apmihfMunhf&OD;r,f}} [k
tqdkygtif*sifeD,mu qdkonf/
vwfwavm taetxm;wGifrl xm;0,fNrdKU\
tdrNf caH jraps;rsm;onfom uarmufurtajctaejzihf
jrihw
f ufvsu&f u
dS m xdt
k ajymif;tvJwpf&yfwiG f a'ocH
yGJpm;rsm; ydkrdkay:xGufvmonf[k xm;0,fNrKdUcHrsm;u
oHk;oyfajymqdkonf/
jrefrmhwkdif;*sme,fyg ausmfqkrGef\
aqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
16
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 17
aiGaMu;tvHktavmuf r&&Sdao;aMumif; pDrHudef;
wm0ef&o
dS rl sm;ESihf eD;pyfaomxm;0,fa'o tmPmydik f
tcsKdUESifh uRrf;usifoltcsKdUu oHk;oyfMuonf/
]]yxrqHk; vrf;udkt&ifazmufNyD;rS aiGxyf&Sm
r,fyh ykH g}} [k trnfrazmfvo
kd l xm;0,fa'otmPmydik f
wpfOD;u ajymMum;onf/
xkdif;EdkifiH&Sd Siam Commercial Bank (SCB)
tygt0if tcsKdUaomb@ma&;tzGJUtpnf;tcsKdUu
pDrHudef;twGuf axmufyHh&ef avoHypfaeaomfvnf;
odomaom ta&GUudkum; rawGU&ao;ay/
xkid ;f ESihf Edik if w
H umtzGUJ tpnf;rsm;onf xkid ;f ESihf
jrefrmEkdifiHMum; txl;pD;yGm;a&;Zkefrsm;ESifh ywfouf
aqGaEG;rI&v'frsm;udk apmifah rQmaf eNy;D pDru
H ed ;f twGuf
b@maiGaMu;tvHk;t&if;jzifh vdktyfrnfjzpfaMumif;
Bangkok Post owif;wpf&yfwGif azmfjyxm;onf/
,if;pDrHudef;twGuf xdkif;EdkifiH&Sd yk*vdubPf
wpfcu
k aiGaMu;axmufyrhH nfjzpfaMumif; pDru
H ed ;f wnf
aqmuf&ef uefxdu
k &f &Sx
d m;aom Italian-Thai Development Plc (ITD) u New York Times owif;pmudk
xkwfazmfajymqdkxm;NyD; bPf\trnfemrudkrl xkwf
azmfajymqdkjcif;r&Sday/
xkdif;EdkifiH&Sd emrnfausmf bPfwpfckjzpfaom
uefpu
D eG ;f bPfurl Ekid if aH &;t& qH;k H;I epfemEdik af jc&Srd I
(Political Risk) aMumifh &if;ESD;jrKyfESHrnfr[kwfaMumif;
txufygowif;Xmeudk ajymqdkxm;onf/
Italian-Thai ukrP
t
D aejzifrh l yxrig;ESppf rD u
H ed ;f
twGuf b@maiGaMu; tvHt
k avmuf&&SNd y;D jzpfaMumif;
Ny;D cJo
h nfh azazmf0g&Dvqef;ydik ;f u The Voice Weekly
\ ar;jref;csufudk ajzMum;cJhonf/
]]aiGr&SdbJ 'Dvrf;awG wHwm;awG b,fvdkvkyf
azmufEdkifrSmvJ}} [k pDrHudef;refae*sm ql&ifADcsKdif;u
pDrHudef;Hk;cef;wGif awGUqHkpOfajymMum;onf/
avoHypfolrsm;
tygt0if xkdif;pGrf;tif ukrPDtcsKdU vma&muf
&if;ES;D vkyu
f ikd rf nf[k ueOD;uwnf;u avoHypfxm;
aom pDrHudef;wnf&Sd&m xm;0,fNrdKU taemufajrmuf
buf ebkv,fa'ookYd vma&mufavhvmaom jynfwiG ;f
PTT
aiGb,frSm
jrefrmEkid if w
H iG f aqmufvyk rf nfh pDru
H ed ;f rsm;wGif yrmP
trsm;qH;k aiGaMu;ukeu
f srnfh xm;0,fprD u
H ed ;f twGuf
ponfh ukrP
rD sm;udk uk,
d f
pm;jyKaom Nippon Keidaren u xko
d Ykd tqdjk yKco
hJ nf/
xdv
k yk if ef;rsm;onf xm;0,fprD u
H ed ;f wGif yg0if
aom a&eufqdyfurf;? vrf;? "mwftm;ay;pufHkwdkY
tygt0if a&eH"mwkvyk if ef;rsm;wGiyf g &if;ES;D vkyu
f ikd f
vdkaMumif; Keidanren Ou| Hiromasa Yonekura u
ajymMum;cJhonf/
xdk&if;ESD;jrKyfESHrItwGuf Japan Bank for International Cooperation (JBIC) ESihf tjcm;tpd;k & aiGaMu;
tzGJUtpnf;rsm;rS axmufyHhrnfjzpfonf/
]]ESpEf idk if v
H ;kH u jrefrmEkid if eH yYJ wfoufNy;D &yfwnf
csuw
f Nl y;D awmh tvSL&SiEf ikd if aH wGjzpfygw,f}}[k Hiromasa
uqkdonf/
xko
d Ykd *syefurk P
rD smu pDru
H ed ;f tajccH taqmuf
tOD wnfaqmufrIwGif &if;ESD;vkyfudkif&ef pdwf0ifpm;
aecsed w
f iG f xkid ;f Ekid if &H dS oufwrf;t&Snq
f ;kH ESihf tBu;D qH;k
pD;yGm;a&; vkyfief;pkwpfckjzpfaom Loxery uvnf;
xm;0,fpDrHudef;wGif &if;ESD;vkyfudkif&ef&SdaMumif; NyD;cJh
aom &ufydkif;twGif;u owif;xkwfjyefcJhonf/
,if;vkyfief;taejzifh r[m"mwftm;vdkif;ESifh
a&eHEiS hf obm0"mwfaiGU xkwv
f w
T af &;vkyif ef;rsm;wGif
&if;ESD;jrKyfESH&ef vwfwavmwGif pdwf0ifpm;aeNyD; vm
rnfhvtwGif; xm;0,fokdY avhvma&;tzGJUwpfck vm
a&mufrnfjzpfaMumif; ukrPDtBuHay; Jingjai HanGroup, All Nippon Airways
u ajymMum;onf/
Loxley ukrPDrSm jrefrmEkdifiH&Sd w,fvDuGef;
vkyif ef;wGif vGecf ahJ om ESpaf ygif;rsm;pGm &if;ES;D jrK yEf v
HS yk f
udkifcJhzl;onfh ukrPDjzpfonf/
]]a&G;aumufyaJG emufyikd ;f rSm &if;ES;D jrK yEf rHS I tvm;
tvmaumif;awG &SEd ikd w
f jhJ refrmrSm &if;ES;D jrK yEf rHS t
I opf
awG jyefvkyfzdkYvkyfaeygw,f}} [k Jingjai u qdkonf/
ta&SUawmiftm&SwGif tBuD;qHk; ydkvDADEdkif;cdk
ku
d f ydv
k rD m (PVC) xkwv
f yk jf zefjY zLonfh ukrP
jD zpfonfh
Thai Plastic and Chemicals Plc (TPC) onf xm;0,f
pDrHudef;wGif &if;ESD;jrKyfESH&ef pwifjyifqifaeaMumif;
xdik ;f Ekid if rH v
S maom owif;tcsKUd wGif azmfjyxm;onf/
chanlah
\ aiGaMu;&SmyHkawmf?
EkdifiHwumpD;yGm;a&;vkyfief;rsm;\
]&if;awmhrnhf[ef}? ywfbm&-xm;0,f vGefqGJyGJ?
a&G;aumufyGJvGef jrefrmEdkifiHwkdYtMum;
jrefrmpD;yGm;a&;udk jrifhwifay;EdkifzG,f&m&Sdonf
qdkaom xm;0,fpDrHudef;rSm
pwifoaEwnfaeNyDavm/
Italian-Thai
]]ywf0ef;usifqdkif&m pnf;rsOf;pnf;urf;topf
awGaMumifh xkid ;f rSm Upstream pDrcH suaf wGvyk zf Ydk cufcJ
vdrrhf ,fv
f Ykd wGux
f m;wmygw,f}} [k TPC \ tkycf sKyrf I
'gdkufwm Kanet Khaochan u ajymMum;onf/
TPC onf xm;0,fpDrHudef;wGif pufHkudk 18
vtwGif; pwif&ef&nf&G,fxm;NyD; ukrPDtaejzifh
xm;0,fNrKd UteD;wGif ajruGu0f ,f,x
l m;Ny;D jzpfaMumif;
owif;xkwfjyefcsufwpf&yfwGif azmfjyxm;onf/
ywfbm&-xm;0,f
jrefrmEdik if H xm;0,fwiG f a&eufqyd u
f rf; aqmufvyk f
rnfhtpm; qHk;HI;epfemEkdifacs enf;yg;aom xkdif;EdkifiH
awmifyikd ;f &Sd ywfbm&qdyu
f rf;udo
k m taumiftxnf
azmfoifo
h nf[k xkid ;f Edik if aH &aMumif;ydaYk qmifa&;0efBu;D
XmerS tBuD;wef;t&m&SdtcsKdUu avmaqmfcJhonfh
18
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 19
aocsmNyDavm
a&G;aumufyGJtvGef? vTwfawmftpnf;ta0;tMum;?
'Dru
kd a&pDpum;vH;k rsm;tMum;wGif jrefrmEkid if \
H Edik if H
a&;tajctaeESihf pD;yGm;a&;rl0g'rsm;\ a&cHajrcHaumif;
zefw;D ay;Edik rf t
I aetxm;wkrYd mS ar;cGe;f xkwcf aH e&qJ
jzpfonf/
Ekid if w
H umowif;tcsKUd wGif Edik if aH &;t& qH;k H;I
epfemEdkifajcrSm jrefrmEdkifiHwGif t"duNcdrf;ajcmufrI
tjzpf &SdaeqJjzpfaMumif; azmfjyMuqJjzpfonf/
NyD;cJhaom Zefe0g&DvaESmif;ydkif;u txl;pD;yGm;
a&; pufrZI ek Of ya' xGuaf y:vmonf/ 2010 Ed0k ifbm
rS 2011 ckEpS f Zefe0g&Dvtxd oH;k vwmtwGi;f Edik if jH cm;
wku
d f u
kd &f if;ES;D jrK yEf rHS I (FDI) tar&duefa':vm 3 'or
56 bDv,
D H &Scd o
hJ nf/ FDI wGif wkwu
f xkid ;f udak usmf
wufomG ;onf/ jrefrmhp;D yGm;a&; tem*wf? jynfy&if;ES;D
jrK yEf rHS ?I yx0DEikd if aH &;? yx0Dp;D yGm;a&;wku
Yd kd xnfw
h u
G f
pOf;pm;&mwGif wkwf\ ausmufjzL? xkdif;\ xm;0,f
pDrHudef;wkdYrSm t"duZmwfaumifrsm; jzpfvmonf/
xm;0,fa'ocHrsm;twGufrl ,ckvwfwavm
pum;0kid ;f rsm;wGif a&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f rSm ]ygav&m}
jzpfvmonf/
]]tckvnf; pDrHudef; ysufawmhrvdkvdk? 1 ESpfyJ
em;ovdv
k kd aumv[mvawGxu
G af ew,f}}[k xm;0,f
NrdKUcHwpfOD;u ajymMum;onf/
xkdokdY pDrHudef;&yfem;jcif;? r&yfem;jcif;ESifh ywf
ouf ITD \ w&m;0if Website owif;xkwfjyef
xm;jcif;r&SdbJ pDrHudef;xdkuJhokdY ],m,D&yfem;rnf
qdo
k nfrmS r[kwrf eS af Mumif;} xm;0,fa&eufqyd u
f rf;
wm0ef&o
dS w
l pfO;D u azazmf0g&D 28 &ufaeY naeydik ;f u
twnfjyKajymMum;onf/
txufygudpESifhywfouf xm;0,fESifh bef
aumuf&Sd Italian-Thai ukrPDHk;rsm;okdY e-mail jzifh
ar;jref;&m oHk;&ufMumonftxd twnfjyKcsufr&&Sd
ay/
,if;tcsed w
f iG f xm;0,fprD u
H ed ;f wGif yg0ifaom
emrnfausmf jrefrmpD;yGm;a&;vkyif ef;&Sif OD;aZmfaZmfEiS hf
OD;xGe;f jrifEh idk w
f Ydk ydik q
f ikd af om Max Myanmar ESihf Asia
World ukrPDrsm;onf azazmf0g&DvaESmif;ydkif;wGif
ebkv,fwGif pDrHudef;Hk;cef; vma&mufzGifhvSpf&ef
rS ul;,lazmfjyonf/
20
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 21
22
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 23
Mumvmcsed w
f iG f NAw
d o
d Q udv
k ekd aD [mif;Edik if w
H iG f Edik if aH &;
jyKjyifajymif;vJrIESihf taemufEdkifiH sanctions rsm;
kyfodrf;rnhftvm;tvmrsm; xGufay:aeaomfvnf;
xm;0,fprD u
H ed ;f rSmrl wd;k wufrt
I enf;i,fom&Scd o
hJ nf/
,cktcsed x
f d tDwmvs-H xdik ;f ukrP
t
D aejzifh xdik Ef ikd if EH iS fh
qufo,
G af om uDvrkd w
D m 800 ausmf vrf;Murf;azmuf
vkyNf y;D aemuf um;vrf;rsm;? w,fvzD ek ;f qufo,
G af &;
uGef&ufrsm;? qdyfurf;ESihf taqmufttkHrsm;paom
pDru
H ed ;f yxrtqifh wnfaqmufa&;twGuf a':vm
8.5 bDvsHrQom rwnf&efyHkaiG&&Sdxm;onf/
tDwmvs-H xdik ;f ukrP
t
D rIaqmift&m&Srd sm;u
,ckESpfukefwGif r[mAsL[majrmuf vkyfazmfudkifzuf
&SmawGU&ef arQmv
f ifx
h m;MuNy;D ,ckvtwGi;f awmifukd
&D;,m;rS &if;ES;D jrK yEf o
HS rl sm;xH pDru
H ed ;f tvm;tvmrsm;
&Si;f vif;wifjy&ef pDpOfaeMuonf/ jrefrmpGr;f tif0efBu;D
OD;oef;aX;u ]]xm;0,fxuf ydrk jkd refqefpmG wd;k wufae
aom tjcm;txl;pD;yGm;a&;ZkeEf pS cf rk mS &efuek t
f eD;oDv0g
ESihf wkwfydkufvdkif;pDrHudef;rsm;? a&eufqdyfurf;rsm;
tNyD;owfvkeD;aeNyDjzpfaom ausmufjzLwdkYjzpfonf}}
Reuters [k owif;XmeodYk ,ciftywfu ajymMum;cJh
onf/
]]xm;0,fZek x
f uf ausmufjzLuydNk y;D awmh jrefae
ygw,f/ tckq&kd if ausmufjzLa'oudk vQypf pfr;D ay;zdYk
uReaf wmfwpYkd Of;pm;aeygNy}D } [k ,if;u qufvufajym
onf/ tpd;k &u Zefe0g&D 10 &ufwiG f xm;0,fa'orS
4000 r*g0yfausmufr;D aoG; "mwftm;ay;pufkH wnf
aqmufru
I kd obm0ywf0ef;usif taMumif;jycsujf zihf
kww
f &uf &yfqikd ;f vdu
k af omaMumifh vQypf pf"mwftm;
udprSm xm;0,fpDrHudef;\ jyemrsm;wGif xdyfwef;
OD;pm;ay; jzpfvmcJhonf/
tDwmvs-H xkid ;f \ trIaqmif'gku
d w
f m qkrcf suf
oDemaygifu Zefe0g&D 23 wGif Reuters okdY ajymMum;
&mwGif ,if;wkdY\pD;yGm;zuf "mwftm;xkwfvkyfol
&wfcsemyl&D vQypf pf"mwftm;jzefjY zL;a&; OD;ykid v
f rD w
d uf
(RATC-BK) onf uDvkdrDwm 50 "mwfaiGUykdufvkdif;
oG,fwef; obm0"mwfaiGUtokH;jyKjcif; tygt0if
avmifpmqDokH; xkwfvkyfrIykHpHwpfrsKd;ukd okH;vtwGif;
pOf;pm;qk;H jzwfrnf[k qko
d nf/ okaYd omf pGr;f tif0efBu;D
Bak u pDru
H ed ;f wpfcv
k ;Hk ukd &if;ES;D aiGyyhH ;dk ay;aeonf[k
od&Sd&onf/
tDwmvs-H xkid ;f u tvm;tvmaumif;aom
vkyaf zmfukdifzufrsm;tjzpf owfrSwfxm;aom ukrPD
rsm;wGif rav;&Sm; Petroliam Nasional Bhd? *syef
Mitsubishi Corp ? Mitsui Co. ESifh Sumitomo Corp ?
awmifukd&D;,m; POSCO wkdY yg0ifMuonf/
*syefukefoG,fa&;0efBuD; ,luDkdtD'gEkduvnf;
,cifvu c&D;pOfrsm;wGif; xm;0,fpDrHudef;ESifhywf
ouf jrefrmtpk;d &? xkid ;f tpk;d &wkEYd iS hf toD;oD;aqG;aEG;
oGm;cJhonf/
*syef0efBu;D tD'gEkEd iS hf awGUqkcH ahJ om qkrcf suu
f
]]'DpDrHudef;u BuD;ygw,f/ EkdifiHjcm;&if;ESD;jrKyfESHolawG
jrefrmEkdifiHtwGuf pD;yGm;a&;tvm;tvmawG
aqmifMuOf;vmw,fqadk yr,fh pDru
H ed ;f u
ajrprf;c&rf;ysK;d tqifhrQom&Sdao;wJhtjyif
pGefYpm;rIawG ywfvnf0kdif;aeygw,f/ r*g0yf
4000 ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;pufkH
kwfw&uf&yfqkdif;vkdufrIaMumifh
tDwmvsH-xkdif;twGuf aiGaMu;ulnDr,fh
r[mAsL[mpD;yGm;zufawG&&SdzkdY cufcJoGm;ygw,f
uvnf; awmfawmfpdwf0ifpm;aeMuygw,f}} [k ajym
Mum;cJhonf/
xm;0,fa'oonf xkdif;EkdifiH armfawmfum;
pufrHk sm;twGuf tpdwt
f ykid ;f xkwv
f yk af om *syefurk P
D
rsm;twGuf tvm;tvmaumif;ovkd xkid ;f ukrP
rD sm;
twGufvnf; xkwfvkyfrIukefusp&dwf avsmhenf;rnfh
tvm;tvm&So
d nf[k IjrifMuaMumif;od&onf/ qkrf
csuu
f xkid ;f Ekid if o
H aYdk zmufvyk af om um;vrf;tygt0if
tajccHtaqmufttkrH sm;ukd 3 ESpt
f wGi;f tacsmowf
Ny;D pD;&efarQmv
f ifx
h m;Ny;D ta&SUtv,fyidk ;f ESihf tmz&du
rS befaumufESifh ta&SUawmiftm&Sa'ookdY wifykdY
onfh ukepf nfrsm;ukd rvuma&vufMum;ukd a&SmifvJT
NyD; xm;0,frSwpfqifh jrefqefpdwfcspGm ykdYaqmif&ef
&nfrSef;xm;onf[kqkdonf/
24
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 25
EkdifiHykdifukrPDrsm;\ yl;wGJ&if;ESD;jrKyfESHrIwkdYukd vkdtyf
vdrrhf nf}} [k ku
d w
f mokYd ajymMum;onf/ jrefrmpGr;f tif
0efBuD; OD;oef;aX;url ]]rdrdwkdYtpkd;&onf yk*vduykdif
ykrd ydk g0ifru
I dk tm;ay;&efqE&o
dS nf}} [k ajymMum;xm;
onf/ ]]jrefrmEkdifiHrSm a&eHcsufpufkHawG jzefYjzL;a&;
udpawGukd yk*vduykdif;u ykdrkdukdifwG,f aqmif&GufzkdY
pDpOfxm;ygw,f/ 'Dupd a wGut
dk mkpH u
dk af e&vkYd xm;0,f
rSmyg0ifywfoufzYdk tpDtpOfr&Sad o;ygbl;}} [k ,if;u
qkdonf/
xkid ;f Ekid if \
H Ekid if yH idk f a&eH"mwfaiGUukrP
BD u;D rsm;
jzpfaom PTT Exploration ESihf PTTE-BK wko
Yd nfvnf;
xm;0,fwiG f yg0ifywfouf&ef tenf;i,fom pdw0f if
pm;aMumif; jyoxm;Muonf/ Macquarie University
rS jrefrmhpD;yGm;a&;&muRrf;usifol a&SmifwmeJvfu
]]xm;0,feJY ywfoufvkdYajymzkdY odyfukdapmvGef;aeyg
w,f}} [k rSwfcsufay;xm;onf/
Reuters rS 3 February 2012 &ufpGJyg Myanmar's
ambitious Dawei project faces uncertainty tm;
bmomjyefqdkcsufukd
jrefrmca&mfeDu,f0ufqkdufrS ul;,lazmfjyonf/
xm;0,fpDrHudef;ESihf
ywfouf a'ocHrsm;\
owif;pm&Sif;vif;yJGukd
&efukefNrdKUawmfwGif 2011
'DZifbmvwGif
usif;ycJhonf
Photo-Tint Lwin
26
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
acwfrt
D aqmufttHrk sm;? "mwka&eHoadk vSmifuefBu;D
rsm;? obm0"mwfaiGUydkufvdkif;rsm;? ausmufrD;aoG;
pufBkH u;D rsm;? rD;ck;d acgif;wkid rf sm;ESihf yifv,fwiG &f yfem;
xm;aom yifv,ful;oabFmBuD;rsm;rSm xdkif;EdkifiH
rwyGwf (Mab Ta Phut) pufrIZkef\ ukefxkwfvkyfrI
wkd;wufjcif;udk Tefjyaeonf/
rwyGwfpufrIZkefonf xkdif;EdkifiH &a,mif;
(Rayong) jynfe,ftwGif; wnf&Sdaom xdkif;EkdifiH\
t"du ukex
f w
k pf ufrv
I yk if ef;rsm;wnf&&dS mae&mjzpfNy;D
pufHkaygif; 109 Hkwnf&Sdonf/ ,cifu &a,mif;
jynfe,f twGif;wGif vSyaomurf;ajcrsm;? rddk;zvm
ig;zrf;vkyif ef;ESihf pku
d yf sK;d a&;vkyif ef;rsm; vkyu
f ikd cf MhJ u
aomfvnf; 1987 ckEpS w
f iG f obm0"mwfaiGUawGU&Scd NhJ y;D
pufrIZkefpDrHudef; ay:aygufvmNyD;aemuf ,ciftajc
taersm;rSm ysupf ;D oGm;NyjD zpfaMumif; &a,mif;a'ocH
wkdYu ajymqdkMuonf/
xkdif;EdkifiHonf tif'dkcsKdif;em; uRef;qG,fwGif
zGUH NzKd ;rIt&Sq
d ;kH Edik if t
H jzpf &yfwnfEikd &f ef *syef? ud&k ;D ,m;?
xkdif0rfwkdY\ zGHUNzdK;wkd;wufrIudk erlem,l EdkifiHjcm;
&if;ESD;jrKyfESHrIrsm;zdwfac:um rwyGwfpufrIZkefBuD;udk
wnfaqmufcjhJ cif;jzpfonf[k if;wku
Yd ajymMum;onf/
,if;pufrZI ek w
f nfaqmufcsed w
f iG f a'owGi;f aexkid o
f l
rsm;\ ajr,mrsm;udktpdk;&u odrf;,lrIrsm;&SdouJhodkY
vma&muf&if;ESD;jrKyfESHrIwkdYudk avsmfaMu;ay;rIrsm;&SdcJh
aMumif; vuf&SdrwyGwfpufrIZkef&Sd "mwka&eHoefYpif
pufHkwnfaqmufxm;onfhae&mrS ajymif;a&TUcJh&ol
touf 72 ESpt
f &G,f Mr.Loong Noi u ajymqdo
k nf/
H iG f tus,t
f 0ef;owfrw
S f
]]20 Rai (xkid ;f Edik if w
onft
h ac:ta0: 1 Rai = 1600 pwk&ef;rDwm)tus,f
ukd ukrP
u
D bwfo;kH ode;f tavsmaf y;w,f}} [k if;u
qdo
k nf/ ,if;rwyw
G pf ufrZI ek &f dS ausmufr;D aoG;pufkH
rsm;? "mwka&eHpufrkH sm;aMumifh &a,mif;jynfe,fwiG f
&moDOwkazmufjyefum tufppfrkd;rsm; &GmoGef;jcif;?
pdu
k yf sK;d a&;vkyif ef;rsm; ysupf ;D jcif;ESihf uifqmtygt0if
a&m*gb, jzpfyGm;rIrsm;vmjcif;aMumifh xkda'owGif;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 27
aexkid o
f nfh a'ocHjynforl sm;pkaygif;um obm0ywf
0ef;usifxdef;odrf;a&; vIyf&Sm;rIrsm;jyKvkyfum awmif;
qdMk uonft
h wGuf 2004 ckEpS w
f iG f obm0ywf0ef;usif
xde;f odr;f a&; Oya'ay:xGuv
f mcJah Mumif; xkid ;f ta&SU
ydkif;a'o obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;vIyf&Sm;rI
tzGJUukd,fpm;vS,f rpwm Sutti u ajymMum;onf/
xdik ;f Ekid if w
H iG f obm0ywf0ef;usif xde;f odr;f a&;
vIy&f mS ;rItzGUJ rsm;u toufrsm;ay;qyfum awmif;qkd
qEjycJMh uaomaMumifh obm0ywf0ef;usiq
f idk &f m Oya'
xGufay:vmcJhNyD; rwyGwfpufrIZkefwGif pufHktcsKdU
vnf; acw&yfem;xm;ay;&aMumif; if;uajymMum;
onf/ ]]uReaf wmfwt
Ydk pd;k &&JU zGUH NzKd ;wk;d wufraI y:vpDukd
uefu
Y u
G af eMuwm atmifjrifw,fvYkd ajymvdrYk &ao;yg
bl;/ vIy&f mS ;rIawGvyk af e&wke;f ygyJ/ awmif;qdv
k u
kd v
f Ykd
cP&yfem;ayr,hf aemufawmh pufakH wGqufaqmufzdYk
jyefvyk v
f mMuw,f}} [k txufygyk*Kd vu
f xyfavmif;
ajymqkdonf/
xkdif;EkdifiH\ zGHUNzdK;wkd;wufrIay:vpDt&pufHk
rsm; wkd;csJUaqmufvkyf&mwGif a&&SnfwnfwHhum xd
cku
d rf rI &Sad om tpDtrHrsm; rjyKvyk jf cif;aMumifh a'ocH
jynforl sm;u toufay;qyfonftxd obm0ywf0ef;
usifvIyf&Sm;rIrsm;udk vkyfaqmifMujcif;jzpfaMumif;
Prajuab Kirikhan jynfe,f Bomak NrdKUrS vIyf&Sm;rI
acgif;aqmiftrsKd;orD;jzpfol Krarok (if;\cifyGef;
onf obm0ywf0ef;usif vIyf&Sm;rIacgif;aqmif
wpfOD;jzpfNyD; vkyfBuHcH&onfhtwGuf if;uqufvuf
OD;aqmifvIyf&Sm;aejcif;jzpfonf)u ajymMum;onf/
odaYk omf obm0ywf0ef;usiv
f yI &f mS ;ol a'ocH
rsm;u pufw
kH nfaqmufxm;aom &if;ES;D jrK yEf o
HS rl sm;ukd
ywf0ef;usiq
f ;dk usK;d aMumifh xdcu
kd cf rhJ rI sm;twGuf w&m;H;k
wGif OD;wku
d w
f idk Mf um;cJah omfvnf; tao;pdwaf umuf,l
onfh taxmuftxm;? tcsut
f vufrsm; jyoEdik jf cif;
r&S
d &if;ES;D jrK yEf o
HS rl sm;udk w&m;pGq
J rkd &aMumif; if;u
qdkonf/
xkid ;f Ekid if H ausmufr;D aoG;pufkH wnfaqmufrI
rsm;udk tjyif;txef uefu
Y u
G af wmif;qdak ecsed w
f iG f pufrI
ukefxkwfvkyfrI zGHUNzdK;rItm;enf;aeaom jrefrmEkdifiH
xkdif;EdkifiH befaumufNrdKUtajcpdkuf aqmufvkyfa&;
ukrP
BD u;D jzpfonfh Italian-Thai u urmay:rSm tBu;D qH;k
ausmufr;D aoG; vQypf pf"mwftm;ay;pufu
kH kd xm;0,f
a&eufqyd u
f rf;ESihf txl;pD;yGm;a&;Zkew
f iG f &if;ES;D jrK yEf u
HS m
wnfaqmufrnfjzpfonf/ ]]xm;0,frmS 'Drwyw
G rf mS vdk
pufBkH u;D awG wnfaqmufr,fMum;awmh uReaf wmfwYdk
vdkyJ cHpm;&awmhr,fvdkY BudKwGufxm;w,f/ 'gaMumifh
BuKd wif jyifqifxm;apcsiw
f ,f}} [k om;orD;ajcmufO;D
uifqmjzifh aoqH;k oGm;rIukd BuKH awGUcHpm;&ol touf
72 ESpft&G,f Mr. Loong Noi u qkdonf/
jrefrmEkid if w
H iG f tBu;D qH;k ESihf yxrqH;k jzpfvmrnfh
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkefonf
{&d,mpwk&ef;rdik f 250 0ef;usi&f NdS y;D rwyw
G pf ufrZI ek f
xuf 10 qBuD;rm;um tar&duefa':vm 8 'or
obm0ywf0ef;usifvIyf&Sm;ol
a'ocHrsm;u pufHkwnfaqmufxm;aom
&if;ESD;jrKyfESHolrsm;ukd ywf0ef;usiq
f ;dk usK;d aMumifh
xdcu
kd cf rhJ rI sm;twGuf w&m;H;k wGif
OD;wkdufwkdifMum;cJhaomfvnf; . . .
6 bDvD,Hukefusrnfjzpfonf/ Italian-Thai rS &if;ESD;
jrKyfESHrnfh xm;0,fa&eufqdyfurf;? pufrIZkefrsm;ESifh
ta0;ajy;vrf;rrsm; wnfaqmuf&ef em;vnfrpI mcRef
vTm (MoU)udk 2008 ckEpS w
f iG f a&;xk;d cJNh y;D 2010 jynfh
ESpf Ed0k ifbmv 2 &ufaeYwiG f ,if;pDru
H ed ;f wnfaqmuf
S af &;xk;d cJMhuonf/
&ef oabmwlncD suf (MOA)udk vufrw
tqdkygpDrHudef;onf tif'dkcsKdif;em;uRef;qG,f?
awmifwkwyf ifv,fEiS hf ypdzw
d Ef ikd if rH sm;udk uyvyD if
v,f? tdEd,ork'&mrSwpfqifh ta&SUtv,fydkif;ESifh
urmh taemufjcrf;Edik if rH sm;udk csw
d q
f ufay;rnfh quf
oG,af &; vrf;aMumif;jzpfvmrnfjzpfum urmu
Y ek pf nf
ydaYk qmifa&;wGif ordik ;f opfwpf&yf jzpfay:vmrnfjzpf
aMumif; pD;yGm;a&;ynm&Sifrsm;u oHk;oyfMuonf/
xm;0,fprD u
H ed ;f onf r[mrJacgifp;D yGm;a&;zGUH NzKd ;
a&;twGuf t"duusaom xm;0,f-[dkcsDrif (AD,uf
erf)? armfvNrdKif-'geef; (AD,uferf) ESifh befaumufulrif; (wkw)f vrf;rBu;D rsm;wGif wpfct
k ygt0ifjzpf
vmrnfjzpfaMumif; Edik if w
H umavhvmoH;k oyfow
l u
Ydk
ajymonf/
xm;0,fzUHG NzKd ;a&;pDru
H ed ;f wGif Zkeaf jcmufck yg0if
NyD; if;wkdYrSm (1) a&eufqdyfurf;ESifh tBuD;pm;pufrI
vkyfief;rsm;? (2) a&eH"mwkvkyfief;? (3) a&qef Upstream ESihf a&pkef Downstream a&eH"mwkvy
k if ef;rsm;?
(4) tv,ftvwfpufrIvkyfief;rsm;? (5) tao;pm;
pufrIvkyfief;rsm;ESifh (6) NrdKUjytdrf&mrsm;yg0ifNyD; pDrH
udef;umvrSm 10 ESpfjzpfaMumif; w&m;0ifxkwfjyef
xm;onf/ jrefrmEdik if w
H iG f yxrqH;k txl;pD;yGm;a&;Zkef
jzpfvmrnfh xm;0,fprD u
H ed ;f onf a&cHajrcHaumif;onfh
twGuf FDI rsm;pGm 0ifvmrnfjzpfaomaMumifh Ekid if \
H
*s'D yD jD rifw
h ufvmNy;D Ekid if \
H pD;yGm;a&;zGUH NzKd ;wk;d wufa&;
udk taxmuftuljyKonfh pDrHudef;jzpfaMumif; pD;yGm;
a&;ynm&Sifrsm;u wlnDpGmoHk;oyfMuonf/
,if;pDrHudef;onf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rItwGuf
taxmuftuljzpfaomfvnf; pDrHudef;{&d,maMumifh
aus;&Gmaygif; 3458 &Gm? vlOD;a& 32279 OD; ajymif;
a&TUay;&rnfjzpfonft
h jyif omoedu taqmufttHk
rsm;? pmoifausmif;rsm;? a&S;a[mif;taqmufttHrk sm;?
pkdufysKd;a&;vkyfief;rsm; ig;zrf;vkyfief;rsm;ysufpD;qHk;IH;
rnfjzpfaMumif;xm;0,fa'ocH udo
k efZY ifu ajymMum;
onf/
pDru
H ed ;f udk 2010 jynfEh pS w
f iG f pwifvyk af qmif
cJhaomfvnf; ajymif;a&TU&rnfhaus;&Gm oHk;axmifausmf
twGuf avsmaf Mu;udpr sm;? ajymif;a&TU&rnft
h aMumif;
t&mrsm;udk wpfpw
kH pf&majymMum;jcif;r&Sb
d J vrf;azmuf
onfh puf,E&m;rsm;jzifh vma&mufvkyfaqmifae
aMumif; 'DZifbmv 'kw,
d tywfwiG f xm;0,fa'ocH
rsm;u ajymqdkonf/
okaYd omf 'DZifbmaemufq;kH tywfwiG f xm;0,f
a&eufqyd u
f rf;ESihf txl;pD;yGm;a&;Zkef wnfaqmufa&;
pDru
H ed ;f H;k pku
d &f m 13 rdik yf wfvnf {&d,m&Sd ajymif;a&TU&
rnfah us;&Gmrsm;udk vuf&adS ygufaps;twkid ;f pwifavsmf
aMu;ay;aeNyD;jzpfaMumif; xm;0,fa'ocHwkdYu The
Voice Weekly odkY qufoG,fajymMum;onf/
txufyguJo
h Ykd aygufaps;twdik ;f avsmaf Mu;ay;
aomfvnf; tcsKdUa'ocHrsm;rSm ,if;avsmfaMu;udk
28
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
vufcrH rI &Sb
d J aetdrrf ajymif;a&TUa&;udo
k m awmif;qdk
MuaMumif; if;wkdYuajymqdkonf/
]]uReaf wmfwu
Ydk pDru
H ed ;f udu
k efu
Y u
G w
f m r[kwf
ygbl;/ ysufpD;qHk;HI;rIenf;NyD; a'ocHawGtwGuf repf
ematmif vkyfay;zdkYyJ awmif;qdkwmyg}} [k udkoefYZif
uqdkonf/
Edik if w
H umwGif ausmufr;D aoG; vQypf pf"mwftm;
ay;pufHk wnfaqmufjcif;onf obm0ywf0ef;usif
ysupf ;D qH;k H;I rI ydrk jkd zpfay:apjcif;aMumifh wm;qD;ydwyf if
aecsed w
f iG f xm;0,fa'owGif urmt
Y Bu;D qH;k ausmufr;D
aoG;pufkH vma&mufwnfaqmufjcif;onf a'ocHrsm;
aumif;usK;d xuf qd;k usK;d udyk cdk pH m;&rnf jzpfaomaMumifh
uefYuGufjcif;jzpfNyD; xm;0,fa'otwGuf vQyfppfrD;
vdktyfcsufrSm 1 'or 5 r*g0yfom&SdaMumif; if;u
qkdonf/
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;ESihf txl;pufrZI ek w
f iG f
jrefrmEkid if H &if;ES;D jrK yEf rHS OI ya't& obm0ywf0ef;usif
qdik &f m tusKd;oufa&mufrIrsm;udk xnfhoGif;pOf;pm;&
rnfh tcsuyf g0ifav&m pGeyYf pfa&rsm;aMumifh a&xknpf
nrf;jcif;? "mwfaiGUrsm;aMumifh avxknpfnrf;jcif;?
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 29
pGeyYf pfypn;f rsm;aMumifh ajrxknpfnrf;jcif;ESihf tE&m,f
&Sad om pGeyYf pfypn;f rsm;tm; xde;f odr;f jcif;paom pHEeI ;f
owfrSwfcsufrsm; wif;usyf aqmif&GufEkdifrSom
jzpfEdkifonfhqkd;usKd;rsm; avsmhenf;EkdifrnfjzpfaMumif;
obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;ynm&SifwkdYu ajym
Mum;onf/ ]]'DpDrHudef;rSm EIA (obm0ywf0ef;usif
oufa&mufrItpD&ifcHpm) wpfckwnf;eJY wkdif;wmvdkY
r&bl;/ HIA (usef;rma&;qkdif&m oufa&mufrI tpD
&ifcHpm) yg wdkif;wmzkdYvdktyfygw,f/ 'grSr[kwf&if
qkd;usKd;udk ydkNyD;cH&vdrfhr,f}} [k ECO-Dev rS tkyfcsKyfrI
'gdkufwm OD;0if;rsKd;olu qdkonf/
jrefrmEkid if w
H iG f tBu;D qH;k ESihf yxrqH;k jzpfvmrnhf
xm;0,fpufrZI ek ?f a&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f onf jrefrmh
pD;yGm;a&; zGHUNzdK;wkd;wufa&;twGuf &if;ESD;jrKyfESHolrsm;
0ifvm&ef ta&;Bu;D aomzGUH NzKd ;a&;rl0g'ESihf a'ocHrsm;
\ pm;0wfaea&;? obm0ywf0ef;usif? a&S;a[mif;
tarGtESpfrsm;qdkif&m pdk;&drfylyefrIwkdYtMum; vGefqGJyGJ
wpfckozG,f jzpfaeayonf/
The Voice Weekly rS
ul;,lazmfjyonf/
30
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
wDuspf
a*:zDpu
dk cf if;awGMum;xJrmS ok;H zmvkyH wfvnfavmuf
&SNd y;D ay 200 avmufeufwhJ ausmufr;D aoG;wGi;f Bu;D u
ae&m,lxm;w,f/ tJonfhwGif;BuD;eJY rvSrf;rurf;rSm
wGi;f xJuxGuv
f mwJ?h ausmufr;D aoG;r[kww
f hJ ajrpm
cJykHBuD;u awmifylpmwpfvkH;avmuf&Sdw,f/
]]tJ'D ajrpmykHatmufrSm uRefawmfhv,fawG&Sd
w,f}} vkYd touf 54 ESpt
f &G,f vkid cf g;&Gmom; *sezf m
pkid ;f u ajrpmykBH u;D ukMd unfNh y;D jznf;jznf;csi;f ajymygw,f/
ajrpmykBH u;D [m aus;&GmxJu vlaetdraf wGxufudk ok;H
av;qavmuf jrifw
h ufaew,f/ ,cifu onfae&m
awG tukev
f ;Hk [m v,fpu
dk u
f iG ;f awG? O,smOfNcaH jrawG
jzpfczhJ ;l ayr,fh vGecf w
hJ &hJ pS Ef pS af usmu
f pNy;D onfv,fuiG ;f
awGxrJ mS ausmufr;D aoG;pwifw;l azmfcMhJ uw,f/ &&Sw
d hJ
ausmufr;D aoG;awGuadk wmh ausmufr;D aoG;ok;H vQypf pf
"mwftm;ay;pufkHtwGuf tokH;jyKygw,f/
wDuspaf usmufr;D aoG;wGi;f pDru
H ed ;f twGuf odr;f
,lcJhwJh v,fajrawGeJY a&TUajymif;cJhwJh&GmawGtwGuf
avsmaf Mu;ay;cJah yr,fh trSew
f u,f wefz;dk xufrsm;pGm
enf;yg;w,fvkdY a'ocH&Gmom;awGu ajymMuygw,f/
]]avsmaf Mu;av;enf;enf;yg;yg;awmh ay;wmaygh/
tdraf qmufzrYdk avmufb;l }} vkYd touf 62 ESpf t&G,f
awmifykdYv&Gmom; OD;a*Gu ajymw,f/
if;aus;&Gm[m tdraf jc 20 ausmo
f m&SNd y;D wpf&mG
vkH; ajymif;a&TUcHcJhMu&ygw,f/
tdrw
f pfv;Hk ukd aiGusyw
f pfoed ;f eJY v,fwpf{u
ukd usyfwpfaomif;omay;cJhw,fvkdY &Gmom;awGu
ajymMuygw,f/
awmifykdYvaus;&GmvkdyJ ajymif;a&TUcHcJh&wJh vkdif
cg;&Gmom; *sefzmpkdif;uvnf; ]]avsmfaMu;ay;NyD;awmh
bmrSvSnfhrMunfhawmhbl;/ wpftdrfwnf; ajymif;wm
r[kwfbJ &GmvkH;uRwfajymif;&awmh wpf&GmvkH;vkdvkd
'kua &mufMu&w,f/ rk;d &Gmwm &TUaH wGu 'l;acgif;avmuf
eJ/Y tdraf wGa&TU ypn;f awGa&TU/ 0g;wpfv;Hk Ekid &f if 0g;wpfv;Hk
o,f/ uav;awGqkd&if oufi,fwpfcsyfEkdif&ef ouf
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 31
i,fwpfcsyfo,fyJ}} vkdY if;wkdY ajymif;a&TUcJh&ykHukd jyef
ajymif;ajymjyygonf/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;ukd A[kdjyKNyD; ig;rkdif
ywfvnf rSm aus;&Gmaygif; 25 &Gm&SNd y;D cefrY eS ;f vlO;D a&
12000 ausmf aexkid w
f ,fvYdk tpk;d &&JU w&m;0ifpm&if;
awGu azmfjyygw,f/
wDuspf ausmufr;D aoG;wGi;f eJY vQypf pf"mwftm;
ay;pufkH[m tif;av;uef&JU taemufawmifbuf
13 rkid t
f uGm? uavmNrKd U&JU awmifbuf 22 rkid t
f uGm?
&Sr;f jynfe,fawmifyidk ;f ? yifavmif;NrKd Ue,f? wDuspaf us;
&GmrSmwnf&SdNyD; wpfESpfukd ausmufrD;aoG;wefaygif;
640000 tok;H jyKvsu&f w
dS ,fvYdk ytk;d 0fvil ,ftpnf;
tkH;u a&;om;xkwfjyefcJhwJh tqdyfoifhrkd;wdrfrsm;
trnf& tpD&ifcHpmrSm azmfjyxm;ygw,f/
wDuspaf usmufr;D aoG;wGi;f pDru
H ed ;f ukd 2002 ckEpS f
rSm v,f,majrawGeYJ a'ocHaus;&GmawGudk z,f&mS ;Ny;D
pwiftaumiftxnfazmfcJhwmyg/
pDru
H ed ;f pwke;f u trSw(f 3) jrefrmhowKvyk if ef;
Xme? wkwfEkdifiH trsKd;om;tBuD;pm;pufrIaumfykda&
;&Sif; (China National Heavy Machinery CorporationCHMC) ? a&Tov
H iG u
f rk P
?D ta&SUzsm;zGUH NzKd ;a&;ukrP
?D
{'iftkyfpkukrPD? at0rf;ukrPDESifh txl;a'o (6)
pD;yGm;a&;vkyif ef;wku
Yd yl;aygif;aqmif&u
G cf w
hJ ,fvYdk 2003
ckESpf? pufwifbmv 16 &ufaeYxkwf jrefrmhtvif;
owif;pmrSm azmfjyxm;ygw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;eJY vQyfppf"mwftm;
ay;pufkHu xGuf&SdvmwJh vQyfppf"mwftm;awGukd
wDuspfeJY rkdif 40 tuGmrSm aqmufvkyfaewJh yif;yuf
oHrPdpufkHukd trsm;qkH;ykdYaqmifay;wmjzpfygw,f/
toufarG;0rf;ausmif; uajymif;ujyef
wDuspf ausmufrD;aoG;wGif;eJY vQyfppf"mwftm; ay;
pufkHaMumifh a'ocHawG&JU vlrIpD;yGm;ykHoPmefawG
ysupf ;D ajymif;vJcw
hJ t
hJ jyif if;a'o&JU obm0ywf0ef;
usifukdyg taESmifht,SufjzpfapcJhNyD; aemufqufwGJ
use;f rma&;jyem awGygjzpfvmwJt
h wGuf a'ocHawG
[m olw&Ydk UJ a&SUa&;twGuf pk;d &drrf uif;jzpfaeMuygw,f/
aus;&GmawG tajymif;cHvkduf&ovkd pkdufysKd;
vlrIpD;yGm; tukefysufjym;
a&TUajymif;cHc&hJ wJh awmifyv
Ydk aus;&GmeJY wDuspaf us;&Gm
Mum;xJrmS ausmufr;D aoG;wGi;f Bu;D eJt
Y wl ausmufr;D aoG;
wGif;uxGufvmwJh ausmufrD;aoG; ajrpmcJykHBuD;u
awmifBuD;wpfvkH;vkd jcm;oGm;ygw,f/
ausmif;om;uav;i,fawG ausmif;oGm;&wJh
tcg tJonhf ajrpmawmifykHBuD;udk jzwfoef;oGm;&NyD;
tJ'Dvrf;wpfavQmufrSmvnf; ajrpmcJ o,f,lpGefYypf
aewJh ukew
f ifum;Bu;D awG O'[ko
d mG ;vmaewmaMumihf
tE&m,ftvGefjzpfrSm &Gmom;awG pkd;&drfMuygw,f/
]ausmif;om;awG ausmif;oGm;ausmif;jyef tJ'D
(ajrpmyk)H em;rSm cku
d yfaeMuw,f/ aqmhaeMuw,fav/
rk;d &Gm&if (ajrpmyk)H NyKd usrmS tJ'h w
D pfcak wmh pk;d &drw
f ,f}
vkdY vkdifcg;aus;&Gmom; *sefzmpkdif;u ajymw,f/
wl;azmfNy;D om; ausmufr;D aoG;awGukd "mwftm;
ay;pufkHukdrykdYcif aus;&Gmcsif; qufoG,foGm;vmwJh
vrf;awGab;rSm ykx
H m;wmawGU&w,f/ ausmufr;D aoG;
awGu aetyl&edS ef YJ tvkv
d dk rD;awmufavmifaew,f/
jzwfomG ;jzwfvmawGu rD;awmufaewJh ausmufr;D aoG;
awGukd reif;rdatmifowdxm;Ny;D oGm;vm&w,f/ ausmuf
rD;aoG;wGi;f wpf0u
dk rf mS zkw
H axmif;axmif;xaeNy;D teD;
em;uaus;&GmawG&JU tdrfacgifrkd;awGay:rSma&m oD;ESH
pkdufcif;awGay:rSmyg ajrpmrIefYzkHawG awGU&ygw,f/
ausmufr;D aoG;rkid ;f wGi;f pwifw;l azmfpOfu rkid ;f
cG&J wmaMumihf ajrBu;D awGwek cf gNy;D wDusp&f mG rSm wnf
xm;wJh a&S;a[mif;apwDwpfql NydKoGm;cJhygw,f/ if;
apwDav;rSm ESppf OfEpS w
f idk ;f bk&m;yGu
J si;f yavh&ydS gw,f/
,cktcsed rf mS awmh bk&m;r&Sad wmhwmaMumihf if;bk&m;
yGv
J nf; rusi;f y&awmhb;l vkYd a'ocHawGuqkyd gw,f/
]wefcl;oDwif;uRwfqkd&if y|mef;&GwfyGJwkdY qDrD;
wpfaxmifwkdYvkyfw,f/ bk&m;yGJudk taMumif;jyKNyD;
aqG rsKd;awG ESpfpOfESpfwkdif; jyefqkH&wmav/ tckawmh
apwD vnf;r&Sad wmhb;l / pdwq
f ;dk awmha&m bmwwfEidk f
32
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 33
ay;puf[
Hk m 120 r*g0yfxw
k v
f yk Ef idk yf gw,f/ 'Dausmuf
rD;aoG;wGif;uae wpf&ufudk ausmufrD;aoG;wefcsdef
1700 eJY 2000 tMum;wl;azmfxkwfvkyfygw,f/ if;
ausmufr;D aoG;awGut
kd ok;H jyKwhJ vQypf pf"mwftm;ay;
pufu
Hk aewpf&ufukd ausmufr;D aoG;jymrIeYf wef 100
uae 150 Mum; xkwfvTwfw,fvkdYod&ygw,f/
"mwftm;ay;pufu
Hk rD;IUd Ny;D wJh ausmufr;D aoG;
jymrIeaYf wGukd pGex
Yf w
k w
f t
hJ cg jymrIeaYf wG[m aumif;uif
ay:rSm vGiahf rsmaeNy;D teD;tem;aus;&GmawGukd ysUH vGifh
a&muf&v
dS mygw,f/ ausmufr;D aoG;rD;IUd wJt
h cgrSmvnf;
rD;avmifanmef [
YH m tvGejf yif;xefw,fvYdk a'ocHawG
uqkdygw,f/
txl;ojzihf "mwftm;ay;pufeHk YJ uyfvsuw
f nf
&Sad ewJh awmifyv
Ydk ? om,muke;f eJY jyifomaus;&GmawG
[m ausmufrD;aoG; jymrIefYawG&JU'PfeJY anmfeHYudk
trsm;qkH;cH&ygw,f/
]use;f rma&;twGuf xdcu
kd w
f m ausmufr;D aoG;
jymawGa&m zkefrIefYawGyg SLae&wm/ Mum&if 'Dbuf
ykdif;rSmaewJholawGu tqkwfa&m*gawGjzpfNyD;awmh
toufwkdvdrfhr,f}vkdY wDuspf&Gmom; cGefarmifodef;u
ol&JUxifjrifcsufudk ajymjyw,f/
wDuspfausmufrD;aoG;rkdif;uxGufwJh rD;ckd;awG?
zkefrIefYawGeJY a&qkd;a&npfawGaMumihf if;a'owpf
obm00ef;usifeJY usef;rma&;
jrefrmEkid if rH mS t"duwl;azmfaewJh ausmufr;D aoG;wGi;f
okdufBuD; 16 ck&SdaeNyD; ausmufrD;aoG;wefoef;aygif;
260 eD;yg;xkwfvkyfEkdifr,fvkdY cefYrSef;xm;ygw,fvkdY
pGrf;tif0efBuD;Xme&JU tifwmeufpmrsufESmrSm azmfjy
xm;ygw,f/ azmfjyxm;csut
f & wDuspaf usmufr;D aoG;
wGi;f [m yrtrsm;qk;H xkwv
f yk Ef idk w
f hJ ausmufr;D aoG;
wGif; jzpfygw,f/
jrefrmEkdifiH&JU tBuD;qkH;ausmufrD;aoG;okH; vQyf
ppf"mwftm;ay;pufu
Hk kd weoFm&Dwidk ;f twGi;f wnf
aqmufaewJh xm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f rSm xnfh
oGi;f xm;Ny;D "mwftm; 4000 r*g0yfxw
k v
f yk Ef idk rf ,fvYdk
qkdygw,f/
wDuspaf usmufr;D aoG;wGi;f ok;H vQypf pf"mwftm;
wDuspfausmufrD;aoG;wGif;uxGufvmwJh ausmufrD;aoG;
awGudk avmifpmtjzpftokH;jyKNyD; vnfywfaewJh
vQyfppf"mwftm;ay;pufkH
Photo-YPI
34
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 35
36
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
]]us,jf yef
Y oef&Y iS ;f vSyaom yifv,furf;d;k wef;onf
vloluif;rJhajcmufaoGUaeonf../ wHigonfrsm;
usupf m;&mae&m/ oJjzLvGvrG sm;ESihf urf;ajcrsm;&So
d nhf
ae&m/
odaYk omf Ny;D cJah om Ed0k ifbmvu a&;xd;k cJo
h nhf
oabmwlncD sut
f & Nird o
f ufaeaom a&jyifay:wGif
tvGefBuD;rm;aom yifv,ful;oabFmrsm; qkdufuyf
vmrnfh a&eufqyd u
f rf;wpfct
k jzpf ajymif;vJvmawmh
rnfjzpfonf/
oD[dkVf? o&ufESihf qefpyg;rsm; xGef,ufpdkuf
ysKd;cJh&mae&monf tBuD;pm;ausmufrD;aoG;oHk; "mwf
tm;ay;pufrkH sm;? a&eHcsupf ufrkH sm;ESifh tBu;D pm;pufrI
Zkefrsm;tjzpf tpm;xdk;ajymif;vJoGm;ayawmhrnf/
rMumao;cifu usif;ycJhaom &Sm;&Sm;yg;yg;
a&G;aumufyGJESihf twdkuftcH 'Drdkua&pDacgif;aqmif
a':atmifqef;pkMunfukd aetdrt
f us,cf sKyrf S vTwaf y;
vku
d o
f jzihf Edik if aH &;a&mpD;yGm;a&;yg csKyu
f ikd x
f m;aom
ppfwyfonf urm\tmHkpdkufrIudk &&SdcJhonf/
okdYaomf xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;onf tpdk;&
ESifh if;\,SONf yKd ib
f ufwYdk ESpOf ;D ESpzf ufMum; ESpaf ygif;
rsm;pGmMumonfh EdkifiHa&; ppfwk&ifupm;yGJay: tusKd;
oufa&mufrItrsm;BuD; &SdEdkifygonf/
Ny;D cJo
h nf Ed0k ifbmv? ESp&f ufaeYu vufrw
S af &;
xdk; oabmwlnDrIaMumifh jrefrmEdkifiH\ tBuD;rm;qHk;
pufrZI ek w
f pfck ay:xGe;f vmrnf[k arQmv
f ifx
h m;Muonf/
qif;&JwGif;euf jynfyEdkifiHrsm;ESihf uif;uGmaeaom
jrefrmEdik if w
H iG f ,ckvpdk ufrZI ek rf sm;ay:vmjcif;aMumifh
a'ocH jynforl sm;twGuv
f nf; ,cifu rBuKH z;l cJah om
tvkyftudkiftcGihftvrf;rsm;pGm &&Sdrnfjzpfonf/
]]uReaf wmftvkyo
f rm; axmifaygif;rsm;pGm vkd
tyfw,f/ ArmawGudkvnf; pnf;Hk;r,f}}[k ESpfaygif;
rsm;pGm aqG;aEG;ndE iId ;f rI uGi;f qif;avhvmrIrsm; jyKvyk f
Ny;D aemuf vkyyf ikd cf iG &fh &So
d mG ;aom xdik ;f Edik if ?H befaumuf
tajcpkdufpD;yGm;a&; aumfydka&;&Sif;jzpfonhf ItalianThai Development ukrP
rD S Ou|y&efcsKid u
f emplwu
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 37
ajymMum;onf/
pDrHudef;\ yxrESpf ig;ESpfausmfumvtwGif;
tvkyo
f rm; axmifaygif;rsm;pGmvkt
d yfonf[k tqdyk g
ukrPDrS tif*sifeD,mrsm;u oHk;oyfajymMum;cJhonf/
tqdyk g a&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f onf Edik if aH wmf
zGHUNzdK;wkd;wufa&;pDrHudef;wGif orkdif;wGifrnhf rSwfwdkif
wpfckjzpfovkd? tmqD,Ha'owGif; zGHUNzdK;a&;twGuf
vnf; enf;vrf;rsm;pGmjzihf trsm;BuD;taxmuftul
jyKEikd o
f nf[k pD;yGm;a&;uRr;f usio
f rl sm;u oH;k oyfajym
Mum;cJhonf/
,if;pDru
H ed ;f wGif yg0ifonhf Edik if jH cm;ukrP
BD u;D
rsm;onfvnf; tmqD,aH 'owGi;f tjcm;Edik if rH sm;wGif
wif;MuyfpmG wm;jrpfxm;aom avxknpfnrf;rIqidk &f m
Oya'rsm;rS uif;vGwo
f mG ;rnfjzpfonf/ tqkyd gpDru
H ed ;f
onf xdik ;f Edik if t
H wGuf jynfyodu
Yk ek pf nfwify&Ykd ef tvGef
tqifajyacsmarGUaprnf jzpfonf/
]]tcsKdUpufHkawGu xdkif;EdkifiHrSmwnfaqmufzdkY
roihaf wmfygbl;}}[k xdik ;f 0efBu;D csKyf tbDqpf0pfcsmcs0D u
jynfwGif; kyfoHtpDtpOfwpfckwGif rMumao;cifu
&Si;f vif;ajymMum;cJo
h nf/ ,if;u xyfavmif;ajymMum;
onfrSm ]]'gaMumihf tJh'DrSmwnfaqmufzdkY a&G;cs,fcJh
wmyg}}
tqdyk ga&eufqyd u
f rf;onf yx0Dtaetxm;
t& r[mAsL[majrmufaom taMumif;t&if;rsm;pGm
&Sdonf/ xdka&eufqdyfurf;aMumihf Oa&myESihf tif'dk
csKdif;em;tMum; ta&;ygonhf a&aMumif;ydkYaqmifa&;
qdkif&m jzwfvrf;wpfck jzpfxGef;vmrnfjzpfonf/
ukepf nfo,f,yl aYkd qmifa&;wGif uDvrdk w
D maxmif
aygif;rsm;pGm&Snaf om rvuma&vufMum;udk csKUH ypfEikd f
ojzihf xdik ;f ? AD,uferfEiS fh uarm'D,m;Ekid if rH S ukrP
rD sm;
taejzihf tcsdefESihf avmifpmqDukefusrIudk oufom
aprnf jzpfonf/
tqdkygpDrHudef;udk AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&Ttyg
t0if xkdif;ESihf jrefrmxdyfwef;tmPmydkifrsm;uvnf;
t"du ausmaxmufaemufcHjyKxm;onf/
]]wkwrf mS &Sw
d hJ &SiZf ;l txl;pD;yGm;a&; pufrZI ek v
f kd
jzpfvydk gw,fvkd Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&Tu ajymcJyh gw,f}}
[k rpwmy&DcsKdifu owif;pm&Sif;vif;yGJwpfckwGif
ajymMum;cJhonf/
&SiZf ;l pufrZI ek u
f kd vGecf ahJ omq,fpEk pS f oH;k ckcefY
u wkwfjynfawmifydkif;wGif wnfaqmufcJhonf/
ruf[efwefNrdKUxuf av;qausmfBuD;rm;NyD;? {&d,m
pwk&ef;rdkif 97 us,f0ef;aompDrHudef;udk Italian-Thai
ukrP
u
D vkyyf ikd cf iG &fh &Scd jhJ cif;jzpfonf/ rdik af ygif;oH;k &m
(uDvdkrDwm 500) cefY &Snfvsm;aom jrefrmEdkifiH
awmifyidk ;f yifv,furf;d;k wef; wpfavQmufwiG v
f nf;
[dw
k ,fEiS fh tyef;ajzpcef;rsm;ukd wnfaqmufomG ;&ef
pDpOfxm;onf/
xdkYtjyif pGrf;tifpufHk? pwD;pufHk? a&eHESifh
"mwkpufHk? oabFmwnfaqmufa&;pufHk? "mwfajr
MoZmpufHkESihf tjcm;pDrHudef;twGuf vdktyfonhf
pufHkrsm;udk wnfaqmufrnfjzpfonf/
tqdyk gpDru
H ed ;f t& xdik ;f Edik if o
H Ykd vrf;azmufvyk f
jcif;udk aqmif&u
G af eNyjD zpfNy;D ? use&f adS eaom tydik ;f rsm;
udkvnf; qufvufaqmif&Gufrnfjzpfonf/
xdkvrf;azmufvkyfaom ae&mwpfavQmufwGif
wkid ;f &if;om;vlrsK;d vufeufuikd rf sm; ESpaf ygif;rsm;pGmu
wnf;u tajcpdkufcJhonf/
Mopaw;vsEikd if H qpf'eDNrKd Utajcpdu
k f Macgarie
wuov
kd rf S jrefrmpD;yGm;a&;qdik &f m avhvmapmihMf unfh
ol a&SmifwmeJYu taumif;tjrifjzihf Italian-Thai \
b@maiGaxmufyrHh u
I kd jrefrmtpd;k &taejzihf uefu
Y u
G f
zG,rf &Sad Mumif; ajymMum;cJo
h nf/ xku
d rk P
u
D pkd cJah om
q,fpEk pS if g;cku tDwvDvrl sK;d q&m0efwpfO;D ESifh xdik ;f
q&m0efwpfOD;u pyfwlwnfaxmifcJhonf/ tqdkyg
ukrPDonf oGif;ukeftcGefuif;vGwfcGihfrsm; &&Sdxm;
um tBu;D pm;pufw
kH nfaqmufjcif;ESifh vkyaf qmifjcif;
udk 75 ESpf? txnfpufHkuJhokdYaom tao;pm;pufHk
rsm;twGuf tESpf 40 vkyu
f ikd cf iG &fh &Sx
d m;onf/ xdaYk emuf
oabmwln
l cD sut
f & vkyyf ikd cf iG u
fh w
kd ;dk jri rhf nf okrYd [kwf
jrefrmtpk;d &udk jyefvnfvaJT jymif;ay;tyf&rnfjzpfonf/
tqdyk g pDru
H ed ;f wGiyf g0ifaom tajccHtaqmuf
ttHrk sm;twGuf tar&duefa':vm 8 bDv,
D u
H ek u
f s
rnfjzpfNy;D if;twGuf xdik ;f Edik if &H dS yk*v
u
d bPfwpfcu
k
b@ma&;twGuf axmufyHhrnfjzpfonf/ odkYaomf
if;bPf\ trnfudkrl xkwfazmfajymqkdjcif;r&Sday/
PTT a&eHur
k P
t
D ygt0if
xdik ;f Edik if \
H pGr;f tifurk P
D
rsm;uvnf; pdwf0ifpm;rIudk azmfjyvsuf&Sdonf/
odkYaomf xkdif;EdkifiH\ tBuD;qHk;bPfpm&if;0if
wpfckjzpfaom uefpDuGef;bPfurI EdkifiHa&;qkdif&m
qH;k H;I epfemEdik rf rI sm;aMumifh b@ma&;axmufyrhH jI yKvyk f
rnfr[kwfaMumif; ajymMum;cJhonf/
]]*syef? udk;&D;,m;eJY wkwfukrPDawGu 'DpDrH
ude;f rSm vma&muf&if;ES;D jry Ef zSH Ykd tcgcgvma&mufaqG;
aEG;ygw,f}} [k Italian-Thai ukrPDa&aMumif;XmerS
'kwd,Ou|tmeeftr&mygvu ajymMum;cJhonf/
pDrHudef;udk xkdif;tpdk;&bufuvnf; tqdkyg
u@wGif tBuD;tus,faxmufyHhrnfjzpfonf/ xdkif;
tpdk;&onf xdkokdYaom pDrHudef;rsm;twGuf 1990
'g[m xdkif;eJY vHk;0udkuGmjcm;ygw,f/
xdkif;awG omqdk&if
pum;awGtBuD;tus,fajym&r,f/
w&m; &ifqdkif&r,f/
'DrSmawmh tJvkdrsKd;r&Sdbl;/
aESmif;ydkif;rSp xdkif;tpdk;&tqufqufu xdkuJhodkY
aom pDru
H ed ;f rsm;tay:wGif pdw0f ifpm;vsu&f cdS o
hJ nf/
Edik if w
H umrS xm;0,fa&eufqyd u
f rf; vma&muf
&if;ESD;jrKyfESHMujcif;onf tar&duefESihf Oa&myEdkifiH
rsm;u jy|mef;xm;aom jrefrmEdkifiHtay:xm;&Sdonhf
pD;yGm;a&;ydwq
f rYkd rI sm;\ rxda&mufru
I kd rD;armif;xk;d jy
vsu&f o
dS nf/ txl;ojzihf tdref ;D csi;f Edik if rH sm;jzpfaom
xdkif;? tdEd,ESihf wkwfwdkYonf jrefrmEdkifiHwGif &if;ESD;
jrK yEf &HS ef uarsmaomyg;pdw0f ifpm;vsu&f o
dS nf/ tqkyd g
pDrHudef;wnfaqmuf&ef ]]pdwf0ifpm;vm;}} [k jrefrm
tpd;k &u ar;jref;vmaomtcg wGeq
Yf w
k rf aebJ csucf si;f
acgif;ndwcf ahJ Mumif; Italian-Thai ukrP
OD u|u ajym
Mum;onf/
]]uRefawmfwkdY rvkyfbl;qkd&if tjcm;vlawG
vufO;D rI&oGm;rSmtwdtusy}J }[k oluqko
d nf/ wkwf
ukrPDtawmfrsm;rsm;onf jrefrmEdkifiHwGif t"du
&if;ES;D jrK yEf v
SH mMuonf/ Edik if aH wmfyikd jf zpfaom wkwf
38
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
ukrP
w
D pfcu
k vnf; ppfawGwiG f qdyu
f rf;wnfaqmuf
aeNyD; xdkrSwpfqihf wkwfEdkifiHawmifydkif;udk a&eHESihf
obm0"mwfaiGUydkufvdkif;rsm; oG,fwef;ydkYaqmifrnf
jzpfonf/ xkpd pfawG pDru
H ed ;f \&nf&,
G cf suo
f nfvnf;
xm;0,fpDrHudef;ESihf tvm;oPmefwlonf/ pGrf;tif
vdktyfaeonfh wkwfpD;yGm;a&; vkyfief;rsm;twGuf
ta&SUtv,fyikd ;f rS a&eHrsm;udk rvuma&vufMum;rS
ydaYk qmifrnft
h pm; ppfawGrw
S pfqihf t&Sed jf rihyf aYkd qmif
Edkifrnfjzpfonf/
jrefrmhpD;yGm;a&;0ef;usifonf xdkif;ukrPDrsm;
twGuf cufcaJ umif;cufcv
J rd rhf nf odrYk [kwf acsmacsm
arGUarGUvnf; jzpfEdkifonf/
xdkif;EdkifiHwGif pD;yGm;a&;pDrHcsuf topfwpfck
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;onf
tpdk;&ESihf if;\,SOfNydKifbufwkdY
ESpfOD;ESpfzufMum; ESpfaygif;rsm;pGmMumonfh
EdkifiHa&;ppfwk&ifupm;yGJay:
tusKd;oufa&mufrItrsm;BuD;
&SdEdkifygonf/
vkyaf qmifrnfqydk gu ywf0ef;usix
f cd u
kd af pEdik rf I tpD&if
cHpmudw
k ifjy&Ny;D a'ocHrsm;ESiv
fh nf; aqG;aEG;&onf/
,ck xm;0,fprD u
H ed ;f wGirf l jrefrmtpd;k &u (pDrH
udef; {&d,mtwGif;&Sd) a'ocHrsm;udk ajymif;a&TU&ef
dk;dk;av;om ajymMum;cJhonf/ a'ocHjynfolrsm;ESihf
awGUqHk&mwGif if;wdkYtm; rnfolurQ tqdkygpDrHudef;
taMumif; &Si;f jyajymqkjd cif;r&Sb
d J a'ocHaus;&GmvlBu;D
rsm;uom ajymif;a&TU&efajymMum;cJhonf/
xdkYtjyif tmPmydkifrsm;u ay;&efajymqdkxm;
aom ajruGuo
f pfrsm;rSm uR?J EGm;ausmif;&ef? pyg;pdu
k f
&ef roihfavsmfaMumif; a'ocHrsm;xHrS od&onf/
,if;pDru
H ed ;f \ pdwu
f ;l pdwo
f ef;onfuyif a'ocHrsm;
udk qGJaqmifpnf;Hk;&efjzpfykHr&ay/ Italian-Thai \
rnfonhXf maeud,
k pf m;vS,u
f rQ ,if;a'o&Sd a'ocH
rsm;\ tusKd;&Sd&m&SdaMumif;twGuf urf;vSrf;onfrsKd;
r&Sday/
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 39
]]tcGihftvrf;awGuawmh &SdvmEdkifygw,f/ 'g
ayrJh tckvuf&Sdawmh uRefawmfwdkY 'kua&mufaeNyD}}
[k a'ocHv,form;wpfOD;u ajymygonf/
twnfrjyKEdkifao;aom udef;*Pef;rsm;t&
&Gmaygif; 19 &GmrS? vlO;D a& 5000 cefY ajymif;a&TU&vdrhf
rnf/ tdraf xmifpak ygif; 3800 cefY ajymif;a&TU&rnf[k
Italian-Thai ukrP
u
D ajymMum;cJo
h nf/ ]]uReaf wmfwYkd
&Gmom;awGeYJ nEd iId ;f qJtajctaerSmyJ &Sad eao;w,f}}
[k rpwmtmeefu ajymonf/
,if;uJo
h yYkd if 1960 aemufyikd ;f ESprf sm;wGif Edik if H
ykid jf yKvyk &f eftwGuf Edik if o
H m;rsm;\ydik q
f idk rf u
I kd tBu;D
tus,f odrf;,lcJhzl;onf/
]]'g[m xdik ;f eJY vH;k 0udu
k mG jcm;ygw,f/ xdik ;f awG
omqdk&if pum;awGtBuD;tus,fajym&r,f/ w&m;
&ifqdkif&r,f/ 'DrSmawmh tJvkdrsKd;r&Sdbl;}} [k rpwm
tmeefu ajymonf/
xdkxm;0,fpDrHudef;onf EdkifiHjcm;ukrPDrsm;
twGuf obm0ywf0ef;usif xdef;odrf;a&;qkdif&m
BuD;Muyfa&;wm0efrsm;udk avsmhenf;aprnfjzpfonf/
xdik ;f Edik if \
H jyemwGirf l Edik if \
H tBu;D qH;k a&eH"mwk
pufHkjzpfonhf? Mab Ta Phut pufrIZkefwGif obm0
ywf0ef;usiq
f idk &f m ab;qD;&efumjzpf&eftwGuf vdt
k yf
onfh Oya'opfrsm; jy|mef;vdu
k Nf yjD zpf&m topfxyfrH
wdk;csJU&ef aESmihfaES;oGm;NyDjzpfonf/
Mab Ta Phut &Sd a'ocHrsm;u uifqmjzpfym
G ;rI
EIef;jrihfrm;vmjcif;ESihf a&xk? avxknpfnrf;vmjcif;
wku
Yd kd axmufjyMuonf/ xdik ;f tpd;k &uvnf; axmufcH
cJNh y;D jzpfonf/ a'ocHtzGUJ wpfc\
k w&m;pGq
J rkd u
I kd Ny;D cJh
onhfESpfu pufHkrsm;tm; w&m;Hk;rS trdefYaMujimpm
xkwjf yefco
hJ nf/ nEd iId ;f rIrsm;Ny;D qH;k oGm;onht
f cg tqdyk g
aMunmcsufudk jyefkyfodrf;vdkufonf/
xdik ;f eJv
Y ;kH 0rwlonfrmS jrefrmEdik if w
H iG f obm0
ywf0ef;usix
f ed ;f odr;f a&;ESiyfh wfoufNy;D tumtuG,f
ay;onhf rnfonhOf ya'rQr&S[
d k Italian-Thai ukrP
rD S
t&m&Sdrsm;uqdkonf/ odkYaomf xm;0,fwGif tusKd;
oufa&mufaejcif;rsm;udk if;wku
Yd ,
kd w
f idk pf pfwrf;aumuf
,lcJhNyD;jzpfonf/
]]tck jrefrmEdik if u
H vGecf w
hJ EhJ pS if g;q,fu xkid ;f
40
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
ebkv,fa'o&Sd O,smOfNcHvkyfief;cGifwpfck
Photo-KT
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 41
42
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
a'opkdufcif;rsm;\ wefzkd;
a&mfbmpkdufcif;? oD[kdVfpkdufcif;rsm;jzihf om;ESpfOD;udk
wuov
dk yf nmoif,El idk af pcJo
h nfh OD;jrtwGuf tqkyd g
pDrHudef;onf twnfwusjzpfaeaom olYb0tm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 43
Ncrd ;f ajcmufaeonft
h vm; jzpfaMumif; olcY pH m;csuu
f kd
zGihf[onf/
]]wpfa,mufa,mufu &GmawGrajymif;&atmif
OD;aqmifNy;D wm;ay;Ekid &f if t&rf;aumif;rSmyJ}} [k ebk
v,fa'o? xdeBf u;D aus;&Gmae touf 60 t&G,f OD;jr
(trnfajymif;) u nnf;wGm;onf/ OD;jrajymqko
d nfu
ebkv,fpum;[k emrnfausmfonfh ebkv,fa'o
wGio
f m ajymqkMd uawmhonfh woD;wjcm;&So
d nfh xm;
0,f pum;jzihf/
OD;jronfvnf; ukx
d ;l Ekid u
f o
hJ Ydk qk;d usKd ;ykrd sm;rnf
[k ,kHMunfolwpfOD;/
a&eufqyd u
f rf;ESihf txl;pD;yGm;a&;Zkef pDru
H ed ;f
{&d,mtwGif; usa&mufonfh a'ocHrsm;\ t"du
pD;yGm;a&;vkyif ef;onf touf 60 ausmt
f &G,&f dS OD;jr
enf;wl a&mfbm? oD[kdVf? uGrf;oD;ESihftjcm;oD;yifpm;
yifrsm;udk pku
d yf sKd ;jcif;jzpfonf/ yx0Dtaetxm;t&
yifv,furf;k;d wef; wpfavQmufwiG f aexkid af omfvnf;
a&vkyif ef;jzihf toufarG;0rf;ausmif;ol tawmfenf;yg;
ayonf/ okjYd zpf ,if;a'o\pD;yGm;a&; jrifom xif
om&S&d efqv
dk Qif a&mfbmESifh oD[Vdk pf u
dk yf sKd ;a&;rS &&So
d nfh
0ifaiGrsm;u t"du0ifaiGTef;udef;rsm; jzpfayonf/
a&mfbmpku
d cf if;ESifh oD[Vdk pf u
dk cf if;rsm;uyif om;
orD;rsm;udk ausmif;ynmoifMum;apEkid ?f &Sijf yKEidk ?f pm;
Ekdif aomufEkdifouJhokdY vlrIa&;? usef;rma&;p&dwfrsm;
twGufvnf; taxmuftulay;EkdifcJhonf[k OD;jru
qkdonf/
]]ESp&f n
S yf ifqw
dk m 'DrsKd ;qufwifrubl;/ aemif
rsdK;qufawGtwGufyg taxmuftulay;Ekdifwmyg}}
[k if;uqkdonf/
a&mfbmyifwpfyifonf wpfEpS v
f Qif ysr;f rQ0ifaiG
&Spaf xmifusyf zefw;D ay;Ekid o
f nf/ wpf{uvQif a&mfbm
yif 220 0ef;usicf efY pku
d yf sKd ;Ekid o
f jzihf wpf{u\ wpfEpS f
0ifaiG zefwD;rIrSm 17 odef;ausmf&SdaMumif; a'ocH
a&mfbmpku
d yf sKd ;xkwv
f yk o
f rl sm;u wGucf suaf jymqko
d nf/
a&mfbmyifwpfyif\ oufwrf;rSm ukdif;quf
rsKd;oefY tyifrsm;onf tESpf 30 cefY oufwrf;&SdNyD;
tkid ;f tyifrsm;onf ESpaf ygif; 60 ceft
Y xd oufwrf;
&SdaMumif; a&mfbmpkdufysdK;olrsm;u qkdonf/
]]oufwrf;tESpo
f ;Hk q,feyYJ x
J m;? a&mfbmwpfyif
&JU wefzkd;u tenf;qkH; ESpfodef;av;aomif;&Sdw,f}}
[k yef;wiftif;aus;&GmrS touf 50 ausmft&G,f
a&mfbmNcHykdif&SifwpfOD;u olYa&mfbmyif\ wefzkd;udk
wGufcsufjyonf/
,if;rSm tenf;qk;H wGucf sux
f m;jcif;omjzpfNy;D
tqkdygwefzkd;wGif a&mfbmtom;\ wefzkd;? a&mfbm
rsKd;aph ESpfpOfa&mif;&aiGwefzkd;? a&mfbmacs; (a&mfbm
rD;pm) a&mif;&aiGwefz;dk rsm; ryg0ifao;aMumif; xm;0,f
a'ocH a&mfbmNcyH idk &f iS rf sm;u wnDwGww
f nf;ajym
qkdonf/
pDrHudef;aMumifh odrf;,lxm;onfh ajrae&mrsm;
twGuf avsmaf Mu;udpE iS yfh wfoufNy;D a'oaygufaps;
twkdif; ay;avsmfrnf[k xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf
txl;pD;yGm;a&;Zkef taxmuftuljyKtzGUJ rS Ou|jzpfol
OD;wifarmifaqGu 2011 ckESpf atmufwkdbmv
twGi;f u Living Color ESifh awGUqkpH Of ajymMum;onf/
okaYd omf a'ocHrsm;tqkjd yKonfh a'oaygufaps;
ESihf OD;wifarmifaqGajymonfh a'oaygufaps;rSm
tawmfyifuGm jcm;ayonf/
]]'Debkv,fwpf0kdufrSm wpf{uudk a&mfbmyif
&Sd&if ig;odef;? ajrtvGwfqkd&if wpfodef;yJ&Sdw,f}} [k
OD;wifarmifaqGu ,if;tcsed u
f ajymqkcd o
hJ nf/ a&mfbm
aps;EIe;f ? NcaH jrtaetxm;? a&mfbmrsKd ;ESifh a&mfbmyif
\ oufwrf;ay:rlwnfNy;D a&mfbmyifpu
dk yf sKd ;xm;onfh
NcaH jrwpf{uaps;EIe;f onf tenf;qk;H ysr;f rQ usyo
f ed ;f
30 ESihf odef; 100 tMum; aygufaps;&Sdonf[k a'o
cHa&mfbmpkdufysdK;olrsm;uqkdonf/
a'ocHtrsm;pkonf a&mfbm? oD[Vdk yf ifrsm;uJo
h Ydk
ESp&f n
S yf ifrsm;tay:wGif wnfraDS eonft
h wGuf ae&yfrS
ajymif;a&GUae&mcsxm;onft
h cg if;wk\
Yd b0&yfwnf
rIrSm tvGefpkd;&drfp&maumif;onfh taetxm;wGif
&SdaMumif; xm;0,fpDrHudef;ukd avhvmaeolrsm;u
wnDwGwfwnf; ajymqkdonf/
]]tcku aps;EIef;udkyJwGufaew,f/ wefzkd;udk
rwGub
f ;l }}[k a'owpfc\
k awmawmifa&ajr obm0
w&m;\wefzkd;ESihf vlrIb0wefzkd;udk xnfhrwGufbJ
aqmif&Gufaeonfudk xkdif;EkdifiH? csif;rkdifNrdKUawmfwGif
vlrIb0 wefzkd;rsm;
udkodef;wef pkd;&drfouJhokdYyif zGHUNzdK;a&;pDrHudef;[kac:
onfh tBu;D pm;pDru
H ed ;f rsm;aMumihf jyefvnfajymif;a&TU
cH&onft
h cg if;wk\
Yd Nc?H ajrwefz;kd rsm;tjyif aiGaMu;
ESifh wkid ;f jzwfr&aom vlrb
I 0wefz;dk rsm;? ,Ofaus;rI
wefzkd;rsm;udkvnf; xnfhoGif; pOf;pm;oihfygaMumif;
udkxl;Ekdifuqkdonf/
]]aiGew
YJ idk ;f vkrYd &wJw
h efz;dk awG trsm;Bu;D yg/ uRef
awmfwkdY a&ul;cJhwJhae&m? uRefawmfwkdY bkd;pOfabmif
quf aevmcJhwJhae&m? uRefawmfwkdY a*:vDypfvmwJh
ae&mponfjzihf vlrb
I 0&JU wefz;dk awGukd b,fvw
dk idk ;f
rSmvJ/ tm;vkH;u oHa,mZOfawGeJY wnfaqmufxm;
wm}} [k if;uIjrifonf/
vuf&Sdtaetxm;wGif a'ocHrsm;\ vlrIb0
wefz;dk rsm;udk xnfo
h iG ;f rpOf;pm;krH u a'ocHrsm;tqkd
jyKonfh a'oaygufaps;ESihf pDrHudef;taumiftxnf
ajrr&Sd&if &Gmr&Sdbl;/ &Gmr&Sd&if vlr&Sdbl;/
qkdawmhAsm &Sif;ygw,f/
vlr&SdawmhrSawmh
,Ofaus;rIqkdwmawGvnf;
aysmufNyDaygh
44
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
*syefwGif EsLuvD;,m;pufkHaMumifh
ajymif;a&TU&rnfh a'ocHrsm;ukdawmif;yefaeaom
tmPmykdifrsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 45
xkdif;EkdifiH? csif;rkdifNrdKUwGif pDrHudef;rsm;aMumihf jzpfay:
vmaom oufa&mufrIrsm;taMumif;udk oGm;a&muf
avhvmcJhol xm;0,fNrdKUcHwpfOD;uqkdonf/
]]wu,fawmh EIA wkdY? SIA wkdYqkdwm pDrHudef;
rpcifvkyf&wm}} [k obm0ywf0ef;usifESihf vlYtcGihf
ta&;qkdif&m wuf<uvIyf&Sm;olrsm;u wnDwGwf
wnf;qko
d nf/ EIA ESifh SIA rsm;onf pDru
H ed ;f rpwifcif
jyKvkyfum jynfolvlxkxH xkwfjyefaMumif;? NyD;rSom
pDrHudef;ukd jyKvkyfoifh rjyKvkyfoifh qkH;jzwf&aMumif;
if;wkdYu qkdonf/
,if;uJhokdY tjiif;yGm;p&maumif;onfh wefzkd;
rsm;ESihf pwifwnfaqmufaeonfh xm;0,fa&eufqyd f
urf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;twGuf xkdif;EkdifiH
tajcpkduf tDwmvsH-xkdif;ukrPDu ESpfaygif;ajcmuf
q,f ajriSm;&rf;cGifhESifh xyfwkd; 15 ESpf &cJhaMumif;
2011 ckEpS f ZGev
f wGif xkwjf yefonfh tDwmvs-H xkid ;f \
tpD&ifcHpmwGif azmfjyyg&Sdonf/
tqkyd gESpaf ygif; 60 ,cifvsmxm;pDru
H ed ;f {&d,m
pwk&ef;uDvkdrDwm 250 (61775 {u) ajriSm;&rf;c
twGuf tDwmvsH - xkdif;taejzifh jrefrmtpkd;&tm;
tar&duefa':vm 37 'or 5 oef; ay;aqmif&
onfudk tDwmvs-H xkid ;f \ pawmh&,
S ,
f mTe;f ude;f wGif
azmfjyxm;aMumif; okawoDaZmfatmif\ Dawei
Special Economic Zone : Its Prospects and Challenges
wpfcv
k ;Hk tm; xdcu
dk ef pfemrIrsm; rjzpfap&efrmS qk;H jzwf
csufcsrSwfolrsm; PftajrmftjrifBuD;rI? rSefuef
awmfwnfhrIESifh a'ocHvlxk\ rSefuefckdifMunfonfh
wkHYjyefrIonfom tc&mjzpfayonf/
jrefrmEkid if w
H iG f vlO;D a&trsm;qk;H jzpfaom &efuek f
NrKd UawmfwiG f teHay 40? tvsm;ay 60 tcef;wpfcef;\
wpfviSm;&rf;crSm ysrf;rQusyf ajcmufaomif;ausmf&Sd
aecsed w
f iG f tDwmvs-H xkid ;f ukrP
u
D wpfvvQif wpf{u
ajriSm;&rf;cu jrefrmusyfaiG 675 usyfjzifh obm0
ywf0ef;usif? a'ocHrsm;\ oufarG;0rf;ausmif;rIESifh
usef;rma&;wkdYtm; xdckdufEkdifajctrsm;qkH;jzpfonfh
npfnrf;pufrIZkefrsm; wnfaqmufcGifh&cJhonf/
]]wpf{uukd csnfaygifaphBuJ&ifawmif tckajr
iSm;cxuf tqaygif;rsm;pGmuGmwJh 0ifaiGu&dk ygw,f}}
[k ukdxl;Ekdifu rcsdwifuJqkdonf/
ajr{&d,m
(pwk&ef;uDvkdrDwm)
ajriSm;&rf;c
(tar&duefa':vm)
ajr{&d,m ({u)
ajriSm;&rf;c
(usyf)
iSm;&rf;umv
250
pwk&ef;uDvkdrDwm
37500000
61775 {u
30000 oef;
60 ESpf
1
pwk&ef;uDvkdrDwm
150000
1 {u
485633
60 ESpf
1
pwk&ef;uDvkdrDwm
208.33
1 {u
675
1v
46
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 47
48
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 49
jrefrmEkid if u
H o
hJ Ydk zGUH NzKd ;qJEikd if rH sK;d aemufwpfqihw
f uf zGUH NzKd ;wd;k wufzq
Ykd v
dk Qif ywf0ef;usiEf ikd if t
H csKUd \ tawGUtBuKH
t& txl;pD;yGm;a&;Zkefrsm;jzihf tpysKd;&avh&Sdonfudk awGU&onf/ rMumcifay:aygufvmawmhrnfh xm;0,f
qdyfurf;ESihf pufrIZkefpDrHudef;rsm;onfvnf; xkdodkYyif/ ,aeYurmBuD;onf pOfqufrjywfzGHUNzdK;wkd;wufa&;
Sustainable Development ac: oufqdkif&mEdkifiH? a'o\pD;yGm;a&;? vlrIa&;? usef;rma&;? ,Ofaus;rIESihf obm0
ywf0ef;usifqkdif&mrsm; tcsKd;nD[efcsufnD zGHUNzdK;wdk;wufapa&;bufudk aZmif;ay;vmonf/ xdkwefzdk;rsm;xuf
vwfwavmtusK;d twGuu
f o
kd m OD;pm;ay;qJ ae&ma'owdYk &Sad eao;onht
f wGuf rMumrDay:aygufvmawmhrnfh
xm;0,fa'opDrHudef;rsm;onfvnf; vuf&SdjrefrmhpD;yGm;udk wpfpdwfwpfydkif;tm;jzihf jrihfwifEdkifzG,f&Sdaomfvnf;
rsufarSmufurmBuD;wGif rSDwif;aexdkifMuonhf ouf&SdoufrJhtm;vHk; ab;xGufqdk;usKd; enf;EdkiforQenf;enf;jzihf
zGHUNzdK;rIaqmifMuOf;ay;EdkifzG,f &Sd r&Sdukdrl apmihfMunhf&rnfjzpfonf/
jzLvGvo
G aJ omifjyifEiS fh ajzmihw
f ef;aom urf;d;k
wef;u ajrjyifudk tem;owfay;xm;onf/ rysufpD;
aom pdr;f a&mifpykd wf0ef;usiw
f iG f Nird q
f w
d af ewwfaom
a'ocHrsm;? dk;dk;&Sif;&Sif;aexdkifwwfolrsm; ESpfaygif;
rsm;pGm aexdik v
f mcJo
h nf/ odaYk omf Ny;D cJah omESpu
f ek yf ikd ;f
cefYu xdka'o\ umvwm&SnfaevmcJhaom tae
txm;udk ajymif;vJay;Edik rf nhf taetxm;rsm; pwif
ay:aygufvmcJo
h nf/ a'ocHrsm;yifvQif toGm;tvm
enf;yg;wwfaom xdak 'oudk a'otac:t& oQr;f [k
ac:aom xkid ;f Edik if o
H m;rsm;a&mufvmonf/ vma&muf
pcef;cscMhJ uonf/ yifv,furf;pyfwiG rf l t&Snaf y 20
cefY&SdEdkifaom oHvHk;wdkifwpfwkdif pdkufxlxm;vdkufNyD
jzpfonf/ ESpfaygif;rsm;pGm ausmufcif;vrf;Murf;om
&Scd ahJ oma'o&Sd &Gmcsi;f qufvrf;rsm;rSm ajreDvrf;acsm
jzpfoGm;onf/ xdkonfyif ,if;a'oukd ta&SUawmif
tm&SwiG f tBu;D qH;k txl;pD;yGm; a&;Zket
f jzpf ajymif;vJ
ay;rnhf tpyifjzpfonf/ pufrIZkef a'ocHtrsm;pkrSm
xdkokdYaom tajymif;tvJrsm;taMumif;udk tyfus
rwfus od&Sdjcif;r&Sdaomfvnf; if;wkdYtMurf;zsif;od&Sd
aeonfrmS a&eufqyd u
f rf;/ xm;0,fa&eufqyd u
f rf;/
a&eufqyd u
f rf;wnfaqmufrnhf t"duqHck suf
ae&m[k a'ocHrsm; em;vnfxm;Muaom wkdifpdkuf
xlxm;onhaf e&mteD; oJaomifjyifay:wGif uav;i,f
rsm; rdarG;wdkif;zarG;wkdif; ajy;vTm;aqmhupm;aeMu
onf/ xdak e&mwGif yifv,fig;zrf;vkyo
f m;wkYd pwnf;
cs&mpcef;uav;&So
d nf/ udv
k edk aD cwfu NAw
d o
d Qtpd;k &
NrKd Ue,f;kH pdu
k cf zhJ ;l &m ]]ebkv,f}}[k ac:qdak om tqdyk g
a'orSm &mpkEpS af ygif;rsm;pGm Nird o
f ufaecJah omfvnf;
xkdif;ESihf jrefrmtpdk;&rsm;tMum; xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrH
udef;trnf& a&eufqdyfurf;ESihf txl;pufrIZkefrsm;
wnfaqmuf&ef oabmwlnrD &I &Srd t
I Ny;D wGiu
f m; jrefrm
Edik if jH ynfwiG ;f rD',
D mrsm;omru urmrY 'D ,
D mrsm;wGif
yg ae&m,lvmcJhNyD jzpfavonf/
bmaMumihfxm;0,f
xm;0,fa&eufqdyfurf; wnfaqmuf&ef NyD;cJhaom
ig;ESpfausmfcefY xdkif;0efBuD;csKyfa[mif; oufqifvuf
xufuvnf; BudK;yrf;cJhzl;aomfvnf; taMumif;trsKd;
rsKd;aMumihf ysufjy,fcJh&onf/
vuf&adS e&mwGif xm;0,fprD u
H ed ;f wnfaqmuf
&ef ajrae&mwdik ;f wmjcif;? blrad A'qdik &f m wdik ;f wmjcif;
vkyfief;rsm;udk ESpfEdkifiH em;vnfrIpmcRefvTma&;xkd;NyD;
2008 wGif pwifvkyfaqmifcJhonf/
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;? pufrZI ek rf sm;ESifh ta0;
ajy;vrf;rrsm; wnfaqmuf&ef oabmwlnDcsufudk
2010 jynhfESpf? Edk0ifbmv (2) &ufwGif xdkif;ESihfjref
rmtpd;k &rsm;tMum; oabmwlvufnv
D ufrw
S af &;xd;k
cJhjcif;jzpfonf/
tar&duefa':vm 8 'or 6 bDvD,H ueOD;
ukeu
f srnf[q
k x
kd m;aom tqdyk gpDru
H ed ;f udk xdik ;f Edik if H
rufcdkjrifuGif;
tif'ckd sKid ;f em;uRe;f qG,?f awmifwkwyf ifv,fEiS fh ypdzw
d f
EdkifiHrsm;udk uyvDyifv,f? tdEd,ork'&mrS wpfqihf
ta&SUtv,fydkif;ESihf urmYtaemufjcrf;EdkifiHrsm;udk
qufoG,fay;rnhf xm;0,fa&eufqdyfurf;ESihf quf
oG,fa&;vrf;rrsm; pDrHudef;onf urmYukefpnfydkY
aqmifa&;wGif ordik ;f opfwpf&yf ay:xGe;f vmrnfjzpf
aMumif; ynm&Sifrsm;u qkdMuonf/
]]'DprD u
H ed ;f u a&aMumIUH ypfvu
kd w
f m/ rav;&Sm;
&JUtilu pifumyljzpfaeawmh qdyu
f rf;NrKd Ujzpfaew,f/
ADG (V) yHkoPmefoGm;wmqdkawmh ywfoGm;ae&w,f/
wkwf? tdEd,? ta&SUEdkifiHawG? taemufEdkifiHawG
csdwfqufrdoGm;r,f/ c&D;ydkwdkoGm;r,f}} [k pD;yGm;a&;
ynm&Sif a'gufwmarmifarmifpdk;u qkdonf/
,ckvrf;aMumif;jzpfaom rvuma&vufMum;
vrf;aMumif;rSwpfqihf jzwfoef;oGm;ae&aom vrf;
aMumif;xuf &ufowywfaygif;rsm;pGm ydkrdkwkdawmif;
vmojzihf tcsdefESihfo,f,lydkYaqmifa&; ukefusp&dwf
rsm;pGm oufomoGm;rnfjzpfonf/
]]xm;0,fqdyfurf;ay:vm&if pifumyllawmif
aemufaumufusoGm;Edkifw,f}} [k jrefrmEdkifiHwGif;&Sd
zGHUNzdK;a&;ynm&SifwpfOD;u rSwfcsufcsonf/
xm;0,fpDrHudef;onf r[mrJacgif pD;yGm;a&;
zGUH NzKd ;rItwGuf t"duusaomvrf;aMumif;rsm;jzpfaom
xm;0,f-[dkcsDrif; (AD,uferf)? armfvNrdKif-'geef; (AD
,uferf)ESihf befaumuf-ulrif; (wkwf) ta0;ajy;
vrf;rBu;D rsm;wGif wpfct
k ygt0if jzpfvmrnfjzpfaMumif;
EdkifiHwumavhvmoHk;oyfolrsm;u qdkMuonf/
xm;0,fzUHG NzKd ;a&;pDru
H ed ;f wGif Zkeaf jcmufcyk g0if
Ny;D yifv,furf;ajcrS xm;0,fjrpftxd {&d,mpwk&ef;
rdkif 100 eD;yg; us,f0ef;rnfjzpfonf/
Zkeaf jcmufZek rf mS (u) a&eufqyd u
f rf;ESifh tBu;D pm;
pufrv
I yk if ef;rsm;? (c) a&eH"mwkvyk if ef;rsm;? (*) a&qef
pDrHudef;vmvkyfwJholawGtaeeJY
'DudpawGeJY ywfoufNyD;awmh
ynmay;oihfw,f/
b,fajrawGudk b,favmuf,lr,f?
b,fvkdpufkHawG aqmufr,f?
avsmfaMu;b,favmufay;r,f
ponfjzihfaygh
Upstream ESihf a&pkef Downstream
50
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 51
a&mufro
I mG ;Edik o
f vJqadk wmh yx0DEikd if aH &;csed n
f rd yI g0g
Geopolitical Balance of Power awGyg ajymif;oGm;Edkif
w,f/ Oyrm-pifumyl&JU taetxm;usoGm;wmwkdY
jzpfEdkifw,f/ tvm;tvm Potential t&rf;BuD;awmh
'grsKd;awGu 0ifvmw,f/ wpfzufrSmvnf; EkdifiHa&;
onf pD;yGm;a&;jzpfw,f/ pD;yGm;a&;onf EdkifiHa&;jzpf
w,fqkdovkdyJ 'DudprSmvnf;yJ &if;ESD;jrKyfESHzdkY tajc
tae Investment Climate aumif;&if Investment
0ifr,f/ wpfzufrSmvnf; Investment tBuD;BuD;awG
0ifvm&ifvnf; Investment Climate u ajymif;oGm;r,f?
'Dvkd Investment rsK;d awG 0ifvmwJt
h wGuf 'Dpnf;rsO;f ?
rl? abmif Institution ydik ;f rSm trsm;Bu;D ajymif;ay;&r,f/
Oyrm-olUrSm bPfvyk if ef;awGvw
kd ,f/ 'gqdk jynfwiG ;f
bPfvkyfief;awG olwkdYvkyfEdkifwJh tajca&mufatmif
vkyaf y;&r,f/ 'Dvb
dk PfawG jrefrmEdik if rH mS vmzGiEhf idk f
atmif vkyaf y;&r,f/ 'Dvb
dk PfawG zGichf iG afh y;vm&if
jynfwiG ;f vkyif ef;&Siaf wGvnf; 'DtcGit
fh a&;awG &vm
r,f/ tJ'Dawmh 'DrSm w,fvDzkef; 15 odef; ay;ae&
ao;&if olwkdYqDu ig;axmifeJY zkef;awG0,f? txl;
pD;yGm;a&;ZkefrSm oHk;oGm;r,f/ 'Dvkdrjzpfapcsif&if tJ'D
EIe;f eJY zke;f awGa&mif;Ekid af tmif 'DrmS zGiahf y;&r,fqw
kd m
jzpfvmr,f/ ajym&&if a&cHajrcHaumif;rS FDI 0ifr,f/
0ifvmwJh FDI awGaMumihf a&cHajrcHawG aumif;vmap
r,f/ tjyeftvSefjzpfvmEdkifw,f/ pGrf;tifu@rSm
0ifvmwmeJrY wlb;l / xm;0,fa&eufqyd u
f rf;rSm 0ifvm
wmu oleJYqufaewJh tifpwD;usL;&Sif;awGyGihfvif;
oGm;apr,fh tqihx
f jd zpfvmatmif wGe;f tm;ay;oGm;
Edik w
f ,f/ xm;0,fa&eufqyd u
f rf;vd[
k mrsK;d u xl;jcm;
ygw,f/ olUaMumifh GDP wufr,f/ olUaMumihf b,fvkd
tifpwDusL;&Sif;awG jyifay;&r,fqkdwm odvmr,f?
zGihfay;vm&r,f/ tkdifwDawG Telecommunication
Insurance awG pojzihf yGihfvmr,f}} [k Capacity
Building oifwef;ausmif;wpfckjzpfaom Myanmar
Egress Capacity Development Center \ Policy
Director vnf;jzpf? jrefrmhpD;yGm;a&; avhvmoHk;oyfol
vnf;jzpfol a'gufwmae0if;armifu ajymMum;onf/
jrefrmEdkifiHwGif yxrqHk;txl;pD;yGm;a&;Zkefjzpf
vmrnhf xm;0,fprD u
H ed ;f onf jrefrmEdik if \
H pD;yGm;a&;
wd;k wufru
I kd wpfenf;enf;jzihf jri w
fh ifEikd rf nfjzpfaMumif;
ynm&Sirf sm;u wnDwGww
f nf; oH;k oyfajymMum;Mu
onf/
]]'Da&eufqdyfurf;u pD;yGm;a&;zGHUNzdK;wdk;wufzdkY
twGuf tOD;tp pDrHudef;ajcvSrf;wpf&yfyJ/ vuf&Sd
jrefrmEkdifiHrSm txl;pD;yGm;a&;Zkefu r&Sdao;bl;}} [k
tNird ;f pm;oHtrwfBu;D OD;vSarmifu jynfwiG ;f owif;
*sme,fwpfckudk okH;oyfajymMum;xm;onf/
rkdufckdjrifuGif;
jrefrmEkid if w
H iG f yxrqk;H ESifh tBu;D qk;H jzpfvmrnfh xm;
0,f zGUH NzKd ;a&;pDru
H ed ;f {&d,mtwGi;f aus;&Gmaygif; 19
&GmrS tdrfajc 3500 eD;yg; usa&mufvsuf&Sdonf/
pDrHudef;{&d,mtwGif; usa&mufvsuf&Sdaom
vlaetdraf jcrsm;? omoedutaqmufttkrH sm;? pmoif
ausmif;rsm;? a&S;a[mif;tarGtESprf sm;ESifh O,smOfNcrH sm;
ESiyfh wfouf rnfoaYdk qmif&u
G af y;rnfukd rod&adS o;
aMumif; pDrHudef;{&d,mtwGif; usa&mufaeaom
a'ocHrsm;xH Zefe0g&Dvqef;ykdif;wGif qufoG,far;
jref;rIrsm;t& od&onf/
]]tckxad wmh aumvm[vawGyJ ajymaeMuwm
&Sad o;w,f/ bmrS wdwu
d susrajymao;bl;}} [k &vkid f
aus;&GmtkyfpkrS &yfrd&yfzwpfOD;u ajymMum;onf/
tu,f ajymif;a&TU&rnfqydk gu a&TUajymif;ae
xkid &f ef ae&mcsxm;ay;rnf[k a'ocHrsm;u arQmv
f ihf
xm;aMumif; 'DZifbmvqef;wGif Living Color ESihf
awGUqkHcJhaom a'ocHtcsdKUu ajymMum;onf/
xkda'o&Sd a'ocHtrsm;pkrSm v,f,mvkyfief;?
O,smOfNcv
H yk if ef;? yifv,fig;zrf;vkyif ef;wkjYd zihf t"du
toufarG;0rf;ausmif;jyKMuonf/
xm;0,fprD u
H ed ;f aMumihf a'ocHrsm; a&TUajymif;&
rnfqkdygu if;wkdY\ vlrIb0rsm; tenf;ESihf trsm;
xdckdufEkdifNyD; ,cktcsdeftxd ajymif;a&TU&rnfhae&m?
tcsed pf onfwu
Ydk kd &Si;f &Si;f vif;vif;rod&ao;aMumif;
a'ocHrsm;u qkdMuonf/
xkdudpESihfywfouf Italian-Thai ukrPDu
a'ocHrsm;ESihf ndEdIif;aeonf[k qkdxm;aomfvnf;
a'ocHrsm;taejzihrf l rnfonfo
h wif;pum;rQ rMum;
&aMumif; ajymqkdMuonf/
]]pDrHudef;vmvkyfwJholawGtaeeJY 'DudpawGeJY
ywfoufNyD;awmh ynmay;oihfw,f/ b,fajrawGudk
b,favmuf,lr,f? b,fvkdpufkHawG aqmufr,f?
avsmfaMu;b,favmufay;r,f ponfjzihfaygh}} [k
a'ocHynmwwfwpfOD;u ajymMum;onf/
xm;0,fpDrHudef;onf EkdifiHpD;yGm;a&;wkd;wufrI
udk qGw
J ifEidk rf nfjzpfaomfvnf; ESpaf ygif;rsm;pGmtajccs
aexkid v
f mcJah om a'ocHrsm;\ &ykid cf iG ?fh cHpm;ykid cf iG w
fh Ydk
ESiyfh wfouf ueOD;tpuwnf;u &Si;f &Si;f vif;vif;
today;xm;oihfaMumif; a'ocHynma&;0efaqmifrI
vkyfief;&SifwpfOD;u ajymMum;onf/
pDrHudef;tBudKvkyfief;rsm;teuf pDrHudef;wnf
ae&m ajrwdkif;wmjcif;? jzpfEdkifajctvm;tvmrsm;
wkid ;f wmjcif;? ywf0ef;usix
f cd u
dk rf q
I ikd &f m wGucf sujf cif;
rsm;udk em;vnfrIpmcRefvTma&;xdk;tNyD; 2008 ckESpf
arvuwnf;u aqmif&GufaecJhNyD; pDrHudef;wnf
aqmuf&ef oabmwlvufrSwfa&;xdk;cJhaom 2010
jynfEh pS f Ed0k ifbm v 2 &ufaemufyikd ;f wGirf l pDru
H ed ;f odYk
oGm;&mvrf;aMumif; jyKjyifjcif;? ,m,Djrpful;wHwm;
wnfaqmufjcif;vkyfief;rsm; pwifcJhonf/
]]t"du tBu;D pm;wnfaqmufa&;vkyif ef;awG
udk 'DESpfatmufwdkbmavmufrS pwifEdkifrSmyg}} [k
xm;0,fwnfaqmufa&;vkyif ef; wm0ef&o
dS w
l pfO;D u
2011 Zefe0g&D 4 &ufaeYu ajymqdkcJhonf/
pDrHudef; yxrig;ESpf wnfaqmufa&;vkyfief;
rsm;wGif tvkyform;trsm;tjym; tvkyftudkif&&Sd
rnf[k cefYrSef;xm;onf/ pDrHudef;pwifrnf[k qdkxm;
aom ,ckEpS q
f ef;ydik ;f wGif tvkyo
f rm;&Spaf xmif ac:
,lrnf[k xm;0,fNrdKUESifh a'owpf0kdufwGif owif;
xGufay:aecJhonf/
]]tckxufxad wmh tvkyo
f rm; w&m;0ifrac:
ao;ygbl;/ tcku (pDru
H ed ;f teD;u) &GmeD;pyfu tvkyf
Murf;orm;awGudkyJ ac:ygao;w,f/ tenf;qHk; vkyf
tm;c usyf 3000 ay;ygw,f}} [k pDrHudef;rS wm0ef&Sd
olwpfOD;u &Sif;jyonf/
omrefpkdufysKd;a&;rS arG;jrLa&;vkyfief;rsm;wGif
jrefrmEdik if t
H xufyikd ;f rS um,tvkyo
f rm;yg vma&muf
52
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 53
t,f'DwmhtmabmfwGif a&;om;xm;onf/
Ekid if w
H umukrP
rD sm;tjyif jynfwiG ;f ukrP
BD u;D
rsm;yg xm;0,fwGif vma&muf&if;ESD;jrKyfESH&ef tquf
rjywf vma&mufppkH rf;aeaMumif; xm;0,fNrKd UcHvyk if ef;&Sif
tcsKdUuqdkMuonf/
EdkifiHjcm;zufpyf vkyfief;rsm;tjyif jynfwGif;
xdyw
f ef; vkyif ef;&Sit
f csKUd yg pdw0f ifpm;aeaMumif; &efuek f
pD;yGm;a&;tokid ;f t0kid ;f wGif ajymqdak eaomfvnf; jrifom
aom ta&GUrsm;udrk l rawGU&ao;aMumif; xm;0,fNrKd UcH
vkyfief;&SiftusKd;aqmiftcsKdUxHrS od&onf/
]]uRerf wku
Yd rk P
u
D awmh xm;0,frmS BuKd ;rJh tif
wmeuf Hot Spot ZkefawG zGifhzkdYpOf;pm;aew,f}} [k
trnfrazmfvo
kd l pifumyltajcpku
d f uGeyf sLwmvkyif ef;
wpfckrS t&m&SdwpfOD;uqdkonf/
jynfwGif;? jynfyvkyfief;&Sifrsm;\ pdwf0ifpm;rI
aMumifh xm;0,ftrd ?f Nc?H ajraps;rsm;rSm awmufavQmuf
jrifw
h ufaeNy;D pHcsed w
f ifaps;rsm;ac:aeaMumif; NrKd UcHtrd ?f
NcH? ajrtusKd;aqmif OD;pdk;odrf;u ajymMum;onf/
]]aps;awGu uReaf wmfwaYdk wmifvu
kd rf rDb;l jzpfae
w,f}}[k if;uqdkonf/
pdk;&drfcsufrsm;
jrefrmEdik if w
H iG f ywf0ef;usix
f ed ;f odr;f a&;qdik &f m ckid rf m
aooyfaom Oya'r&Sad Mumif; Good Governance for
Social Development and the Environment Foundation
ajymMum;onf/
zGUH NzKd ;qJjrefrmEdik if t
H aejzifh pD;yGm;a&;wk;d wufrI
vdt
k yfonfreS af omfvnf; a&&Snjf zpfaomzGUH NzKd ;wk;d wufrI
jzpf&ef vdktyfaMumif; emrnfausmf ywf0ef;usifxdef;
odrf;a&;ynm&SifwpfOD;jzpfol OD;tkef;uqdkonf/
ausmufrD;aoG;oHk; "mwftm;ay;pufHk? a&eH
"mwkpuf?kH "mwfajrMoZmpufpkH aom ywf0ef;usiu
f kd
qdk;&GmpGmxdckdufapaom tBuD;pm;pufrIvkyfief;rsm;
pDru
H ed ;f wGiyf g&S&d m xdik ;f Edik if t
H wGi;f wGif xdu
k o
hJ aYdk om
pufrZI ek rf sm;aMumifjh zpfymG ;aeaom use;f rma&;? ywf0ef;
usifa&;&m jyemrsm;udk erlem,l vuf&Sdxm;0,f
pDru
H ed ;f wGif xnfo
h iG ;f pOf;pm;oifah Mumif; a'ocHynm
wwfrsm;u qdkMuonf/
,ckwnfaqmufawmhrnfh xm;0,fpDrHudef;\
10 yHk wpfyHkom&Sdaom xkdif;EdkifiH &a,mif;jynfe,f&Sd
Mab Ta Phut pufrZ
I ek w
f iG f a&eH"mwk pufrv
I yk if ef;rsm;
aMumifh ywf0ef;usiaf &xk? avxk? npfnrf;rIukd a&&Snf
wGif qdk;&Gm;pGmcHpm;cJh&NyD; a'ocHrsm;wGif toufSL
vrf;aMumif;qdik &f m a&m*grsm;ESihf uifqmjzpfymG ;rIEeI ;f
jrifw
h ufvmcJah Mumif; befaumufNrKd Utajcpdu
k f Ecological Alert and Recovery-Thailand rS 'gkdufwm
Ms.Penchom u ajymMum;onf/
xko
d aYkd om taetxm;rsm;aMumifh ,if;a'o&Sd
a'ocHrsm;u if;wkdY&oifh&xdkufaom tcGifhta&;
rsm;udk awmif;qdkjcif;? pufrIvkyfief;rsm;udk w&m;pGJqdk
jcif;rsm; Ny;D cJah om 2010 jynfEh pS t
f wGi;f jzpfymG ;cJo
h nf/
pufrZI ek rf sm;wGiv
f nf; rlvu ywf0ef;usiq
f ikd f
&m xdckdufapEdkifrIppfwrf; (Environmental Impact
Accessment-EIA) udo
k m wifjy&ef vkt
d yfcahJ omfvnf;
aemufyikd ;f wGif use;f rma&;qkid &f m xdcu
kd af pEdik rf pI pfwrf;
(Health Impact Accessment-HIA) udy
k g wifjy&efvt
kd yf
vmaMumif; xdkif;tmPmydkifrsm;u owfrSwfcJhonf/
]]aemufwpfcu
k pDru
H ed ;f udk xm;0,fjrpfay:rSm
aqmufxm;vdYk jrpfaMumif;xde;f odr;f a&;twGuv
f nf;
t&rf;udt
k a&;Bu;D ygw,f}} [k xm;0,fNrKd UwGif aexkid f
NyD; xm;0,fordkif;qkdif&m aqmif;yg;rsm;a&;om;vsuf
&Sdaom ]q&maZmf} u ajymqdkonf/
xkduJhokdYaom a&&Snf? a&wdktusKd;qufrsm;ESifh
'DpDrHudef;a&mufvmvdkY 0rf;vnf;renf;bl;/
0rf;vnf;rombl;/ a&TUckdif;&ifawmh a&TU&rSmaygh
tay;t,loabm
2010 tvGef jrefrmhpD;yGm;a&;udk yHkazmfawmhrnfh pDrH
ude;f rsm;teufrS ta&;ygqH;k jzpfaom xm;0,fprD u
H ed ;f
um; pwifavNy/D pDru
H ed ;f udk jI rifaom teD;uyfjrifuiG ;f
(Micro View) ESihf NcKH i
kH jI rifaom ta0;jrifuiG ;f (Macro
View) wkdYtMum; tqdk;? taumif;? cHpm;csufwkdYrSm
uGmjcm;ayrnf/ xkdYtwl pdk;&drfcsufrsm;? pdefac:rIrsm;
vnf; &Sdaeonf/
aemufyikd ;f rjzpfraexnfo
h iG ;f pOf;pm;vm&aom
ywf0ef;usifa&;&m? usef;rma&;qdkif&m vlom;tcGifh
ta&;qdkif&m udp&yfrsm;vnf; &Sdvmonf/
xm;0,fa'ocHrsm;wGiv
f nf; pDru
H ed ;f ESiq
hf ufpyf
uGJjym;aomcHpm;csuf? Ijrifcsufrsm;&Sdaeonf/
xm;0,fNrKd UcHtrsm;pkrmS pDru
H ed ;f udk vufcBH uKd qkd
MuNy;D pDru
H ed ;f {&d,mtwGi;f usa&mufaeaom a'ocH
54
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 55
&&SdEdkifjcif;? a'o\kyfydkif;qdkif&mrsm; zGHUNzdK;vmjcif;
paom tm;omcsufrsm;ESifhtwl pufHktvkyfHkrsm;rS
"mwkpGefYypfypnf;rsm;ESifh tjcm;obm0 ywf0ef;usif
npfErG ;f apaom pGeyYf pfypn;f rsm;? a'o\ ,Ofaus;rI
aysmufu,
G q
f ;kH H;I jcif;? pdwyf ikd ;f qdik &f mwefz;dk rsm; avsmh
usr?I use;f rma&;ab;xGut
f E&m,frsm;? pm&dwu
si0hf wf
qdkif&m xdyg;rIrsm;ponfh tm;enf;csufrsm;udkvnf;
rjzpfrae &ifqikd &f rnfjzpfonf/ rnfoyYdk ifjzpfap Edik if H
ESifh EdkifiHom;tm;vHk;twGuf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rIuvnf;
ta&;BuD;onfjzpf&m a&SUwGif&Sdaom EkdifiHtcsKdU\
tqd;k taumif;rsm;udk aumif;pGmoifcef;pm,lEikd v
f Qif
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;onf jrefrmhp;D yGm;a&;udk twdik ;f
twm wpfct
k xd jri w
hf ifay;Ekid zf ,
G &f adS Mumif; avhvm
olrsm;u qdkaeMuonf/
xkdtcsdefwGif pDrHudef;{&d,mteD;&Sd aus;&Gm
wpf&mG jzpfaom yef;wiftif;aus;&GmrSm yifv,fig;zrf;
vkyif ef;jzifh toufarG;aeaomvli,fwpfO;D url ol\
pdk;&drfcsufudk atmufygtwdkif; xkwfazmfajymqdkav
onf/
]]aemufqdk&if ig;awmif zrf;vdkY&ygawmhrvm;
rodbl;}}
Contributed by ausmfqef;rif;
Living Color Magazine rS
ul;,lazmfjyonf/
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh pufrINrdKUawmftwGufvsmxm;csufrsm;
qdyfurf;ESifh pufrINrdKUawmf&Sd Zkefrsm;jyZ,m; (ajr{&d,m - 250 pwk&ef;rDwm)
pufrv
I yk if ef;rsm;
Zket
f rSwf
tBu;D pm;pufrv
I yk if ef;rsm;
Zket
f rSwf
(Heavy Industry)
A, B
tv,ftvwftBu;D pm;
pufrv
I yk if ef;rsm;
ajr{&d,m
yg0ifaompufrkH sm;
pwk&ef;uDvrkd w
D m
20 . 9
Zket
f rSwf C
pwk&ef;uDvrkd w
D m
65 . 1
a&eH"mwkvyk if ef;rsm;
Zket
f rSwf D
Zket
f rSwf E
pwk&ef;uDvrkd w
D m
43
pm;aomufuek v
f yk if ef;? y&dabm*vkyif ef;? txnfcsKyv
f yk if ef;
Zket
f rSwf F
pwk&ef;uDvrkd w
D m
13 . 5
tvwfpm;pufrv
I yk if ef;rsm;
(Medium Industry)
tao;pm;pufrv
I yk if ef;rsm;
(Light Industry)
trsm;oH;k e,fajr
(Public Zone)
aus;&Gmtrnf
tdrfajc
rdom;pk
vlO;D a&
pmoifausmif;
bmoma&;taqmufttkH
1 &vdik f
230
252
2535
2 yka*gZGe;f
249
269
2455
3 oajyZGe;f
15
20
202
4 uscwyiftif;
160
183
2299
5 ausmufaxmuf
179
204
2165
82
101
603
6 a'gif;a&Smif
7 yde;f a&Smif
240
226
3010
8 ausmuf0u
S u
f ek ;f
196
210
1900
9 rl;'l;
200
320
2081
10 ro'wf
520
554
3949
11 xde;f Bu;D
315
376
2439
12 rif;'yf
51
57
504
242
287
2391
14 qifyek pf
41
49
509
15 ewfwiG ;f
236
268
2668
16 r,if;Bu;D
109
129
1802
17 vJa&Smif
350
381
2135
18 anmifyifqyd f
20
28
205
19 ydwuf
18
23
145
3458
3977
32279
21
23
13 ta&SUNrKd Ua[mif;
pkpak ygif;
56
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 57
58
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 59
xm;0,fprD u
H ed ;f wGif tvkyaf vQmufxm;cJzh ;l onfh vQyf
ppftif*sief ,
D mbGUJ & ausmif;olwpfO;D url ]]bmaMumifh
vufawGU bmrSr&wmvJ}} [k tar;cH&aMumif; ol\
tawGUtBuHKukd &ifzGifhonf/ ol\ ausmif;ynm&nf
rSwfwrf;wGif trSwfrsm; ]tysHpm;} jzpfaeaomfvnf;
vufawGU bmrSrvkyfwwfonfhtwGuf tvkyfr&&SdcJh
ykHukd ajymjyonf/
,if;uJo
h Ydk tajctaersm;aMumifh a'ocHvil ,f
rsm;Mum;wGif rdrw
d \
Ydk t&nftaoG;ukd jznfx
h m;&rnf
[lonfh todykdrkdvmcJhonf/
a'ocHvil ,frsm;taejzifh t*Fvyd pf um;tjyif
xkdif;bmompum;ukdvnf; avhvmxm;oifhaMumif;
xm;0,fenf;ynmwuov
dk rf S yxrESpf NrKd Ujyausmif;ol
wpfOD;u if;\tjrifukd ajymqkdonf/
pDru
H ed ;f Ny;D qk;H onft
h cg vrf;yef;qufo,
G af &;
rsm; aumif;rGefvmrnfjzpfonfhtwGuf EkdifiHjcm;om;
c&D;oGm;rsm; rsm;jym;vmrnfjzpfaMumif;? rdrdtaejzifh
vnf; bmompum;ESihf oufqidk o
f nfh tvkyw
f pfcck &k
rnf[k arQmv
f ifrh ad Mumif;? xm;0,fwuov
dk w
f iG w
f uf
a&mufaeonfh t*Fvdyfpmausmif;olwpfOD;u if;\
arQmfvifhcsufukd zGifh[onf/
xm;0,fNrdKUwGif atmifjrifaom t*Fvdyfpm
oifwef;ausmif;wpfcjk zpfonfh Art & Language Center
uvnf; xkdif;bmompum;oifwef;ukd wkd;csJUzGifhvSpf
vmcJhonf/
xkdYtwlyif xm;0,fpDrHudef;aMumifh ajymif;a&TU
ay;&rnfh aus;&Gmrsm;rS a'ocHrsm;wGifvnf; arQmf
vifhrI ukd,fpD? pdwful;ukd,fpD&SdMuonf/
,ckvuf&t
dS csed f xm;0,fprD u
H ed ;f wGif xkid ;f Ekid if H
om; tvkyform; 200 ausmf? jrefrmEkdifiHom; tvkyf
orm; 530 ausmfjzifh wnfaqmufa&;vkyfief;rsm;ukd
vkyfukdifvsuf&Sdonf/
wpfqifch v
H yk yf idk cf iG &hf onfh jrefrmukrP
rD sm;wGif
jrefrmEkid if t
H xufyidk ;f rS vma&mufvyk u
f idk o
f nfh tvkyf
orm;rsm;rSm trsm;pkjzpfNyD; xm;0,fa'ocHrsm;rSm
tDwmvs-H xkid ;f ukrP
w
D iG f trsm;qk;H vkyu
f idk Mf uaMumif;
ebkv,fa'ocHrsm;u qkdonf/
]]xkid ;f tzGUJ eJyY J vkycf siw
f ,f/ jrefrmukrP
aD wGrmS
60
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 61
,ckvuf&t
dS csed t
f xd tvkyt
f udik t
f cGit
hf vrf;
ESihf &if;ES;D jrK yEf rHS I tcGit
hf vrf;rsm;rSm a&;aw;aw;om
&Sdao;aomfvnf; anmifyifqdyf? xdefBuD;? vJa&Smif?
y&'wf? rl;'l;? r,if;Bu;D ESihf uvkwx
f m pkpak ygif;ckepf&mG
ajymif;a&TUay;&rnfjzpfaMumif; pDru
H ed ;f wnf&&dS m a&jzL
rJqEe,frS vTwaf wmfu,
dk pf m;vS,f OD;0if;OD;\ xm;0,f
pDru
H ed ;f qkid &f m ar;jref;rIudk trsK;d om;pDru
H ed ;f ESiphf ;D yGm;
a&;zGUH NzKd ;wk;d wufr0I efBu;D Xme 'kw,
d 0efBu;D a'gufwm
uHaZmf\ jyefvnfajzMum;csuu
f dk atmufwb
dk mv 22
&ufaeYxw
k f jrefrmhtvif;owif;pmwGif azmfjyyg&So
d nf/
vuf&t
dS ajctaetxd a'ocHrsm;twGuf xl;jcm;
onfh tcGit
hf vrf;rsm;ukd xifxif&mS ;&Sm; rawGU&ao;
aomfvnf; pkpak ygif; {&d,m 204 'or 508 pwk&ef;
uDvkdrDwm us,f0ef;onfh pDrHudef;twGuf aus;&Gm
ckepf&mG onf if;wk\
Yd toufarG;0rf;ausmif;jzpfonfh
vufiw
k v
f uf&if;vkyif ef;rsm;ukd pGev
Yf w
T Nf y;D ajymif;a&TU
ay;&rnfjzpfaMumif; twdtvif;aMunmvku
d Nf yjD zpfonf/
ESpaf ygif;rsm;pGm wnfaqmufvmonfh b0rsm;ukd
pGev
Yf w
T Nf y;D ae&mopfoYdk ajymif;a&TUay;&rnfrmS tao
tcsm jywfjywfom;om; &SdaeayNyD/
okaYd omf tvkyt
f ukid f tcGit
hf vrf;? &if;ES;D jrK yf
ESHrI tcGifhtvrf;rsm;twGuf t&Sdeft[kefjzifh pkdif;jyif;
aeonfrsm;r&So
d uJo
h Ydk pDru
H ed ;f tay: arQmv
f ifch surf mS
vnf; rjywfrom; rIef&D0kd;w0g;jzpfaeqJyif/
wuov
dk 0f ifwef;atmifjrifNy;D wuov
dk w
f uf
&ef apmifhqkdif;aeonfh ausmif;olwpfOD;url rdrdtae
jzifh xkdif;vlrsKd;rsm;u vlvnfus tkyfpkd;oGm;rnfukd
rvkdvm;? xm;0,fa'ocHvli,frsm;taeESifh xkdif;
bmompum;ukd BuKd wifavhvmxm;oifah Mumif; ajym
qkdonf/
]]'DpDrHudef;aMumifh xm;0,fom;awG epfemwm
rsKd; rjzpfatmif aqmif&Gufapcsifw,f}}[k ol\ cHpm;
csufukd zGifh[onf/
Living Color Magazine rS
ul;,lazmfjyonf/
Mab Ta Phut
pufrIZkefwpfae&m
Photo-Internet
62
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
rD;ck;d acgif;wkid rf w
S pfqihf w[ke;f [ke;f awmufavmifae
aom rD;vQrH sm;onf rmefp,
G x
f aeaom a>rwpfaumif
ESihfyif wlaeawmhonf/ rD;cdk;acgif;wkdif0ef;usifwGif
acwfrDaom taqmufttkHrsm;? pufHkrsm;jzihf 0ef;&H
vsu&f adS eonf/ tqdyk g rD;awmufrsm;onf "mwkpufkH
rsm;wGif toH;k jyKNy;D aom "mwkpeG yYf pfypn;f rsm;ukd avmif
uRr;f apaomenf;jzihf acszsujf cif;aMumifh tqdyk gta&SUykid ;f
jynforl sm;uGe&f ufwm0ef&o
dS w
l pfO;D u ajymMum;onf/
txufygae&monf xdkif;EdkifiH? 0a,mif;jynf
e,ftwGif;&Sd Mab Ta Phut pufrIZkefwGifjzpfonf/
]]tJ'DpufrIZkefxJrSm&SdwJh qDoefYpufHk[m t&if
wkef;u uRefawmfydkifwJh ajruGufygyJ/ tJ'DpufHkuae
wpfEpS u
f kd tjrwfaiGbwfoef;wpfaxmifausm&f w,f/
tck uRefawmhfb0eJYEdIif;&if t&rf;pdwfraumif;jzpfrd
w,f}}[k tqdyk g pufrZI ek t
f eD;wGiaf exdik af om ydik &f iS f
a[mif;wpfO;D jzpfol touf 72 t&G,f OD;av;EGKu
d u
f
ajymMum;onf/
zGHUNzdK;rIrl0g'rsm;ESihf a'ocHrsm;b0
xdkif;EdkifiHtaejzihf pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&;wkd;wufrI azmf
aqmif&eftwGuf 1942 ckEpS w
f iG f pufr0I efBu;D Xmeudk
pwifzUJG pnf;cJNh y;D 1954 ckEpS w
f iG f pufrv
I yk if ef;qkid &f m
&if;ESD;jrKyfESHrI ydkrdkzGHUNzdK;wkd;wufapa&;Oya'udk a&;qGJ
cJhaMumif; 1955 ckESpfwGif pufrIvkyfief;rsm; wkd;wuf
ajymif;vJa&;twGuf bPfrsm;rSwpfqihf aiGrsm;acs;
jcif;? pdkufysKd;a&;wkd;wufrItwGuf rl0g'csrSwfrIrsm;
&SdvmaMumif;? 1973 ckESpf wGif pufrIvkyfief;wkd;wuf
a&;rsm;twGuf pwifvyk af qmifvmNy;D 1975 ckEpS w
f iG f
pufrIvkyfief;qkdif&m XmepwifcJhaMumif;? xkdYaemuf
1977-78 wGif pufrIvkyfief;qkdif&m wkd;wufrIcsJUxGif
EkdifcJhNyD; 1982 ckESpfwGif ta&SUykdif;urf;ajca'o pDrH
ude;f rsm; pwifcahJ Mumif;? 1988ckEpS w
f iG f &if;ES;D jrK yEf rHS I
qkdif&mOya'rsm; ajymif;vJwkd;csJU&mwGif MabTaPhut
pufrIZkefyg0ifcJhNyD; 1990 jynfhESpfwGif awmifykdif;urf;
ajca'o wk;d csUJ a&;twGuf awmifyidk ;f a'oajcmufcu
k kd
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 63
wkd;csUJ&efpDrHcJhaMumif; tqkdyga'orsm;wGif a&eH"mwk
pufkHrsm;wnf aqmuf&efyg0ifaMumif; Ecological
d w
f m PenchomSaetano
Alret and Recovery tzGUJ 'gku
u ajymMum;onf/
xku
d o
hJ Ydk pufrv
I yk if ef;rsm;tay: tav;xm;vm
&m 1960 rS 71 ckEpS t
f xd jynfyrS &if;ES;D jrK yEf rHS rI sm;wGif
tar&duefjynfaxmifpu
k 41 &mckid Ef eI ;f ? *syefEidk if u
H
35 &mcdik Ef eI ;f ? 1972 rS 87 twGi;f tar&duefEidk if u
H
27 &mckid Ef eI ;f ? *syefEidk if u
H 36 &mckid Ef eI ;f ? a[mifaumif
u 9 &mckid Ef eI ;f ? &if;ES;D jrK yEf cHS NhJ y;D vuf&t
dS aetxm;t&
xkid ;f Ekid if w
H iG f *syefEidk if \
H &if;ES;D jrK yEf rHS o
I nf xdyq
f ;Hk wGif
OD;aqmifaeaMumif;? ,if;uJo
h Ydk &if;ES;D jrK yEf o
HS nfh pufrI
vkyif ef;rsm;wGif t"dutm;jzihf txnftvdyv
f yk if ef;?
puLvkyfief;? om;a&xnfvkyfief;? vQyfppfypnf;?
Automobile As Assembly? a&eH"mwk? yvwfpwpf?
"mwk? oHESihf pwD;vkyfief;rsm;jzpfaMumif;? txufyg
yk*dKvfu avhvmawGU&Sdcsufrsm;udk ajymMum;onf/
pufrv
I yk if ef;rsm;twGuf csrw
S cf ahJ om pDru
H ed ;f
wpfcjk zpfaom ta&SUykid ;f urf;ajca'o pDru
H ed ;f rsm;wGif
a&eufqdyfurf;? okdavSmifkH? pufkHrsm;yg0if&m pufkH
rsm; wkd;csJU&eftwGuf ajrrsm;udk ykdrkdcsJUxGifvmonf/
tqkdyg pDrHudef;t& csbl&da'owGif tao;pm;pufrI
Zke?f 0a,mif;jynfe,f? rmwyGww
f iG f tBu;D pm;a&euf
qdyfurf;twGuf owfrSwfcJhonf/
]]pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&; tm;omcsdef 1980 ckESpfu
obm0"mwfaiG&SmazGawGU&SdrIu xkdif;tpkd;&eJY jynfol
awGtwGuf t"duta&;ygwJh udp&yfjzpfvmw,f?
*syef? udk&D;,m;? xkdif0rfpwJhEkdifiHawGu ykHpHawG,lNyD;
MPT pufrIZkefudk pwifcJhw,f/ t&ifwkef;u yifv,f
ig;zrf;vkyif ef;vkyw
f ahJ e&mu tckawmh "mwkoadk vSmif
kHawGeJY jynhfaeNyD}} [k Penchom Saetano u ajym
Mum;onf/
tqdkyg pufrIZkefwGif qDodkavSmifuef? a&euf
qdyfurf;? qDoefYpifpufHk? "mwkpufHk? "mwk"mwfaiGU
puf?kH oHEiS o
fh rH Pd? ausmufr;D aoG; vQypf pf"mwftm;
ay;pufHkrsm;tygt0if tBuD;pm;pufHk 104 Hk yg0if
onf/
tqdyk g pufrZI ek w
f nfaqmufNy;D aemuf wpfEpS f
OD;av;EGKduf
64
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
zkv
Yd rdk ,f? pdru
H ed ;f jzpfvmwmuvnf; tpd;k &u Edik if aH &;
zGUH NzKd ;wd;k wufrv
I ckd siv
f ?Ykd tJ'pD rD u
H ed ;f awGaMumihyf J vlawG?
obm0ywf0ef;usifawG 'kua&mufwmyJ?}} [k xdkif;
EdkifiHtrsm; jynfolqdkif&m usef;rma&;tzGJUjzpfonfh
(Healthy Public Policy Foundation) wm0ef&o
dS w
l pfO;D u
ajymMum;onf/
roufqkdifawmhonhf bdk;bGm;ajr
]]Mab Ta Phut pufrIZkef pwifwJhESpfupNyD; &GmrSm&SdwJh
ajruGufawGudk tpdk;&upodrf;;w,f/ 'DajrrSm&SdwJh
wpf&mG vH;k tygt0if bke;f Bu;D ausmif;ygodr;f w,f? avsmf
aMu;vnf; enf;enf;yJay;w,f/ uRefawmhfajruGuf
tukefvHk; pufrIZkefxJygoGm;w,f/ uRefawmhfajrrSm
ig;uef? pdu
k yf sK;d a&;NcaH wGeYJ b0twGub
f mrSryl&atmif
tukef&Sdw,f}} [k OD;av;EGdKufu ajymMum;onf/
0a,mif;a'oonf ,cifu pdkufysKd;a&;vkyf
ief;udk t"duxm;vkyu
f idk Mf u&m pufrZI ek w
f nfaqmuf
rnht
f aMumif;udk vH;k 0rod&cdS &hJ aMumif;? od&&dS onht
f csed f
wGifvnf; "mwfaiGUydkufvdkif;? "mwfajrMoZmpufHkom
wnfaqmufrnf[k xifcJhaMumif;? owif;Mum;odNyD;
wpfEpS cf eft
Y MumwGif NcaH jrrsm;udk odr;f ,lomG ;&m a'o
cHrsm; vkyfudkifpm;aomufvsuf&Sdaom bdk;bGm;ydkifajr
rsm; pufrZI ek af e&mtwGuf ay;tyfvu
kd &f aMumif;? Mab
Ta Phut pufrIZkefrjzpfcifu vlOD;a&oHk;axmifcefYom
&Sad omfvnf; pufrZI ek jf zpfNy;D aemufyikd ;f wGif tjcm;a'o
rsm;rS vma&mufvyk u
f idk af om tvkyo
f rm;rsm;aMumihf
vlO;D a&oH;k ode;f cef&Y v
dS maMumif;? ,cifu twlaexdik f
cJhaom tdrfeD;csif;a'ocHtcsKUdonfvnf; ajrrsm;udk
a&mif;csum tjcm;ae&modkY ajymif;a&TUoGm;Muonf
jzpf&m vlUtzGUJ tpnf;topfwpfck jzpfay:vmaMumif;
0a,mif;a'ocH touf 60 eD;yg;&Sd trsKd;orD;wpfOD;
uajymMum;onf/
]]tck uReaf wmfaewJah jrudv
k nf; &if;ES;D jrK yEf o
SH l
awGu a&mif;zkv
Yd mar;&if a':vm 5 ode;f eJaY &mif;r,fvYkd
oufoufajymvku
d w
f ,f/ 'Dae&mudk b,fawmhrrS a&mif;
bl;}} [k a'ocHwpfOD;jzpfonhf Loongoni aitang u
ajymMum;onf/
jrefrmEdik if w
H iG w
f nfaqmufrnfjzpfaom xm;0,f
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 65
a&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f e,fajrtwGi;f wGif a&jzLNrKd Ue,f?
NrKd Ur&yfuu
G ?f 2-&yfuu
G ?f aus;&Gmtkypf k 12 pk? aus;&Gm
aygif; 26 &GmESifh avmif;vHNk rKd Ue,ftwGi;f aus;&Gmtkypf k
1 pk? aus;&Gm 3 &Gmyg0ifNyD; tdrfajcpkpkaygif; 5237
tdrfjzpfNyD;? tdrftrsKd;tpm;taejzihf wJtdrfrS odef;
axmifcsw
D eftrd rf sm;yg0ifaMumif;? pDru
H ed ;f e,fajronf
{&d,mpwk&ef;rdkif 97 rdkif&SdNyD; xdke,fajrtwGif; v,f
ajr 9094 {u? &mbm 9489 {u? oD[dkVf{u
12000 ausm?f qDtek ;f {u av;axmifausm?f uGr;f oD;
NcH{u ig;&mausmf? tkef;NcH{u ESpf&meD;yg;? "edpdkufcif;
{u wpf&mausmf? tjcm;O,smfNcHajr 2500 ausmf?
yg0ifNy;D pD;yGm;jzpfpu
dk yf sK;d vkyu
f ikd af eaom ajr{uaygif;
oH;k aomif;&Spaf xmifausm/f &Gmajr{u oH;k axmife;D yg;
ESihf opfawmajr 1800 eD;yg;? vrf;ajr{u 70 ausmf?
omoemajr 39 {u? pm;usufajr{u ig;&mausmf?
jrpfacsmif;{u av;axmifeD;yg;tjyif 'Da&awm {u
axmifcsDyg0ifaMumif;? xm;0,fa'opm&if;rsm;t&
od&onf/
tqdkygajr{ursm;twGuf avsmfaMu;udk rnf
olu owfrw
S rf nfukd rod&ao;onht
f jyif avsmaf Mu;
ay;&efupd E iS yfh wfoufNy;D ESpOf ;D ESpzf uf aqG;aEG;ndE idI ;f
rIr&Sad o;aMumif;? tu,f avsmaf Mu;aiG&&Sad omfvnf;
,if;aiGjzihf a'ocHrsm; rnfot
Ykd oH;k jyK&rnfukd ar;cGe;f
xkwfae&aMumif;? aus;&Gmrsm; jyefvnfae&mcsxm;
ay;&ef vsmxm;aom b0gaus;&GmwGif tdrfESihf ajr
uGufrsm;udkom azmfjyxm;NyD; pkdufysKd;ajrrsm;twGuf
tpm;xdk;jyefvnfay;&ef azmfjyxm;jcif; r&SdMumif;?
ajr,mykid q
f idk af om xm;0,fa'ocHrsm;taejzihf avsmf
aMu;&&SNd y;D aemuf vufrb
hJ 0okYd a&muf&rdS nfjzpfaMumif;
xm;0,fa'ocHrsm;u wnDwGww
f nf;ajymMum;onf/
]]avsmaf Mu;udk b,fou
l b,favmufay;rvJ
rodbl;? uRefawmfwdkYawG ESpfcsDxm;cJhwJh oHa,mZOf
jzpfaewJh 'Dae&mudpk eG cYf mG zdYk a'ocHawG ylyefae&w,f/
aemufae&mrSma&m bmvkyfpm;MurvJ pdk;&drf&w,f}}
[k xm;0,fa'ocHwpfOD;u ajymMum;onf/
xm;0,fNrdKUwGif;wpfae&m
The Express Times
*sme,frS ul;,lazmfjyygonf/
66
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 67
olUwJvnf; wpfcktygt0ifyg/ a&SUbufudk tzDcsNyD;
aps;a&mif;w,f/ tJonfqikd rf mS olUtrsK;d orD;u aumfz?D
tat;? tqmajyrkefYawG a&mif;w,f/
oleJY wpf&Gmwnf;om; wHigtvkyfudk vkyfukdif
aeol OD;pHjrifh (48)ESpu
f ]]'Dae&muaeajymif;zdYk rESpu
f
pMum;w,f/ vmr,hfESpfqkd ajymif;&vdrfhr,f/ b,f
ajymif;&r,fqw
kd m BuKd rajymawmh BuKd jyifvrYkd &ao;bl;/
udk,fha'o zGHUNzdK;wdk;wufzdkYtwGufqdkawmh *kPf,lyg
w,f/ &Gmol&Gmom;awGuawmh udk,fharG;&yfukd udk,f
pGefY&awmhrSm? aezdkYxkdifzdkYeJY tvkyftukdiftwGuf pDpOf
ay;apcsifw,f}} vdkY ajymygw,f/
xm;0,fNrKd UeJY rdik f 20 cefY uGma0;wJah rmif;ruef
urf;ajcuvnf; pDru
H ed ;f Bu;D ay:aygufvm&if tckxuf
ydNk y;D tqifjh rifv
h mEdik w
f ,f/ c&D;oGm;{nho
f nfawGvnf;
rsm;vmEdik w
f ,fvYkd armif;ruef&mG cHwpfO;D u olUtjrif
udk &Sif;jyygw,f/ t&ifESpfawGu urf;ajcrSm qkdifzGihf
xm;wJo
h al wGu tdraf rG;wd&pmefawGarG;MuvdYk urf;ajc
teD;wpf0u
kd u
f kd npfywfapcJw
h ,f/ 'gaMumihf t&ifu
&Scd w
hJ q
hJ idk Bf u;D awGu tay:bufum;vrf;em;udk jyefa&TU
Muw,f/ tckvuf&dS zGix
fh m;wJq
h ikd af wGu ,m,DyzJ iG hf
xm;MuNyD; urf;ajcudk jyeftqihfjrifhr,fqdk&if tay:
bufukd jyefa&TUzGi&fh vdrhf r,fvq
Ydk w
kd ,f/ vuf&u
dS rf;ajc
wpf0kdufrSm a&oefYbl;tcGHU? azmhbl;cGH? trdIufodkuf
awGu IyfyGaewmawGU&ygw,f/
]]pDru
H ef;Bu;D ay:vm&if armif;ruefurf;ajcu
ydak umif;vmr,fvjYdkrifw,f/ vlaerItqift
h wef;vnf;
jrihfvmEdkifw,f/ vrf;yef;qufoG,fa&;vnf; aumif;
vmEdkifw,f/ ebkv,fudkoGm;&if t&ifESpfem&Darmif;
&wm aemufqdk em&D0ufavmufeJY oGm;Edkifr,f}} vkdY
armif;ruefurf;ajcrSm 10 ESpfcefY "mwfyHkq&mtjzpf
vkyu
f ikd cf w
hJ hJ pm;aomufqikd yf ikd &f iS f OD;aZmfEikd u
f ajymyg
w,f/
ig;zrf;Ny;D armif;ruefurf;ajcudk pufavSqu
kd f
uyfavh&SdwJh wHigonfOD;jrihfvdIifu ]]a&eufqdyfurf;
vm&if urf;d;k wef;rSm tvkyv
f yk cf iG &fh rdS mS r[kwaf wmh
bl;? arQmf&pfbk&m;bufrSm oGm;xm;r,fvdkYMum;w,f/
&GmeJY ydak 0;oGm;r,f/ pm;0wfaea&;twGuf pd;k &drw
f ,f}}
vkdY ajymygw,f/
vuf&dS armif;ruefurf;ajcwpf0u
kd rf mS ig;zrf;Ny;D
wpfBurd if g;zrf;xGu&f if oH;k &ufcefMY umw,fvYkd qkw
d ,f
]]aemufqkd urf;ajcrSm 'Dvakd vSawGqu
dk v
f &Ydk rSm r[kwf
awmhb;l }} vdYk OD;jrihv
f iId u
f ajymygw,f/ xm;0,fa&euf
qdyfurf;? pufrIZkefawGeJY ta0;ajy;vrf;rawG wnf
aqmufzYkd oabmwlncD suu
f kd 2010 jynhEf pS f Ed0k ifbm
2 &ufaeYu xdik ;f eJY jrefrmtpk;d &awGMum; oabmwlnD
vufrSwfa&;xdk;cJhygw,f/ if;pDrHudef;udk xdkif;EdkifiH
befaumufNrKd Utajcpdu
k f tDwmvs-H xdik ;f ukrP
u
D vkyf
udik cf iG &fh &Scd yhJ gw,f/ pDru
H ed ;f aqmufvyk zf Ykd armif;ruef
a'oajrmufbuf&Sd ebkv,fa'oudk t"duA[kdjyK
a&G;cs,x
f m;ygw,f/ xm;0,fcdik af &jzLNrKd Ue,f taemuf
buf 11 rdik cf eft
Y uGmrSm&Sw
d hJ uyvyD ifv,furf;ajcrSm
&SNd y;D pDru
H ed ;f {&d,m pwk&ef;uDvrdk w
D m 250 &Syd gw,f/
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;rSm Zkefajcmufck yg0if
ygw,f/ vkyif ef;awGudk tqifo
h ;Hk qifeh YJ wnfaqmufrmS
jzpfNyD;? pDrHudef;umvu 10 ESpfjzpfygw,f/ xm;0,f
a&eufqyd u
f rf;eJY pufrZI ek t
f ygt0if xkid ;f Ekid if H uefcs
ebl&eD YJ xm;0,fqufo,
G af zmufvyk rf ,fh &Spv
f rf;oGm;
ta0;ajy;vrf;r? rD;&xm;vrf;/ "mwfaiGUeJY a&eHykduf
vkdif;wkdY yg0ifvdrhfr,fvkdY qkdygw,f/
a&eufqyd u
f rf; {&d,mtwGi;f rSm xm;0,fckid f
u aus;&Gmtkyfpk 11 tkyfpk usa&mufaew,fvkdY od&
ygw,f/ a'ocHtrsm;pku v,f,mvkyfief;? O,smOf
Ncv
H yk if ef;? yifv,fig;zrf;vkyif ef;awGeYJ t"dutouf
arG;0rf;ausmif;jyKaeMuygw,f/
tckvuf&dS a&eufqyd u
f rf;eJY xkid ;f Ekid if aH ygufwhJ
vrf;ukd t"duvkyu
f idk af ewm awGU&ygw,f/ tyifr&Sd
wJh vGifjyifBuD;&JU nmbufukd xkdif;EkdifiHbufoGm;wJh
vrf;? (Road Link To Thailand) b,fbufukd a&euf
qdyu
f rf;oko
Yd mG ;wJv
h rf; (Road Link To Deep Sea Port)
Ny;D vrf;Teq
f idk ;f bkwaf wG pku
d x
f x
l m;ygw,f/ pDru
H ed ;f
aMumifh &Gmcsi;f qufvrf;awGu ajreDvrf;acsmjzpfomG ;
ygw,f/ yef;wiftif;&Gmukd jzwf&wJh ajreDvrf;ukv
d nf;
Ny;D cJw
h hJ oDwif;uRwu
f xkid ;f bufu azmufvyk cf w
hJ mvkYd
od&ygw,f/ onfvkdvrf;awG azmufwJhtcg a'ocH
awG&JU oD[kdVfNcH? a&mfbmNcH? uGrf;NcHawGukdjzwfNyD;
azmufwmawG&w
dS ,f/ tJonftwGuf tDwmvs-H xkid ;f
68
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
a&eufqyd u
f rf; pDru
H ed ;f Bu;D rSm ynmeJY touf
arG;0rf;ausmif;jyKEdkifzdkY arQmfvifhxm;Muol wcsKdUvnf;
&Sdw,f/ ]]tvkyftudkif&zdkY wcsKdUt*Fvdyfpm bmom
pum;oifwef;awGwufaeMuw,f/ pufrZI ek af wGygw,f
qdak wmh use;f rma&;xdcu
kd Ef ikd rf ,f? avxknpfnrf;rIawG
jzpfvmEdik rf ,f}}vkYd bDtufppf D (owaA')eJY bGUJ &xm;Ny;D
udk,fykdifO,smOfNcHvkyfudkifaeol awm&Snf&Gmu ra[
armfZifu ajymygw,f/
pDrHudef;{&d,mtwGif; ryg0ifwJh xm;0,fNrdKU
xJrmS awmh onfprD u
H ed ;f aMumif; bmompum;vku
d pf m;
rIawG&v
dS mw,f/ vkyif ef;&Siw
f csKUd u xdik ;f bmompum;
awG avhvmNy;D vli,fwcsKUd vnf; xdik ;f bmompum;awG
avhvmvmMuwmaMumifh t*Fvyd pf moifwef;ausmif;
wcsKUd rSm xdik ;f bmompum;ukd wd;k csUJ oifMum;ay;&wm
rsKd;awG &Sdvmw,fvdkY xm;0,fNrdKUu Art & Language
Center rS oifwef;q&mwpfOD;u qdkygw,f/
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 69
onfvakd jymaecsed rf mS yJ csmcrf;urf;ajcu wHig
onf OD;pHjrifhu tm;vkH;u 'Dae&mav;ukd pGefYcGmMu
&rSmyg/ onfae&mBu;D u wpfaeY pDru
H ed ;f Bu;D jzpfvm&if
omrefvlvmvkdY &csifrS&awmhr,fvkdYajym&if; olYtoH
u wdrf0ifoGm;w,f/
OD;wifodef;uawmh tckvkd ajzodrfhpum;qkdyg
w,f/ jzpforQtaMumif; taumif;csnf;yJaygh/ ukd,f
arG;wJhae&mukd ukd,fvGrf;wmaygh/ ukd,fht&yfa'o
wkd;wufzkdY twGufyJav/
csmcef;urf;ajcav;uawmh oHrPd? oHabmif?
oHykdufvkH;awGuvGJvkdY bmtrIdufokdufrSr&SdbJ vSyNrJ
vSyaew,f/ vIdif;vkH;awG&JU urf;ajcukd kdufcwfoHu
pDrHudef;twGuf *kPf,laeovkd w0kef;0kef;jrnfaeyg
awmhw,f/
armf'ef*sme,frSaqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
Photo-GREENPEACE
70
jrifuGif;aqmif;yg;rsm;
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 71
a&TUzkdYjyifMu&onf/ avsmfaMu;[k owfrSwfaom EIef;
xm;rsm;udk b,fodkYyifjzpfap vufcHMu&onf/ tESpf
ESpftvvu aexdkifcJh&aom ajrrsm;? pkdufysKd;cJhaom
tyifrsm;udk pGefYcGm&onf/
Mr. Long Noi Jaitang a&TUajymif;ay;cJh&onfh
ae&mwGiaf wmh qDoefpY ifpufv
kH nfywfaeNy/D olaexkid f
onfah e&monf pufEkH iS o
hf yd rf a0;/ teHq
Y ;kd rsm;wdu
k f u
kd f
a&mufEdkifaomae&m/ om;orD; ajcmufOD;pvHk;onf
avxknpfnrf;rIaMumifh oufa&mufcHpm;&aom uif
qma&m*grsm;jzifh uG,fvGefcJhNyD[k qkdygonf/
]]wpf&GmvHk;udkodrf;awmh bkef;BuD;ausmif;ygyg
w,f}} [k if;u ajymjyonf/
t"duxdckdufrIudk jrifvmonfrSmawmh q,fpk
ESpf0ef;usifMumonfhtcgwGif jzpfonf/ avxkonf
roefY&Sif;awmh/ a&xkuvnf; npfnrf;cJhNyD/ pkdufysKd;
a&;wGif txGuEf eI ;f avsmv
h monf/ 0ifaiGusqif;vm
onf/ use;f rma&;t&vnf; ,cifuxuf a&m*gjzpfrI
ydkvmonf[k ,lqMuonf/ t"dujzpfonfrSmawmh
uifqmESihf toufLS vrf;aMumif;qkid &f m a&m*grsm;[k
qdkMuonf/ raeEdkifolwdkY wjznf;jznf;ajymif;a&TUoGm;
Muonf/ bk;d pOfabmifqufaecJo
h Ol ;D a& 1000 cefo
Y m
useaf wmhonf/ ajymif;a&TUa&muf&v
dS molwo
Ykd nf ,ck
awmh OD;a&oHk;odef;rQ &SdaeNyD/
]]1980 rSm obm0"mwfaiGUawGUawmh tBu;D qH;k
pufrIZkefjzpfzkdY wnfaqmufw,f/ ta&SUydkif;urf;ajc
a'o pDru
H ed ;f aMumifh jzpfvmwmyg/ xkid 0f rf? ud&k ;D ,m;
u a&eufurf;ajcudk erlem,lNyD; rufwzGwfudk pwif
cJhwmyg}} [k Ecology Alert and Recovery-Thailand rS
'gdkufwm Ms.Penchom Saetang u ajymjyonf/
vuf&w
dS iG af wmh &a,mif;jynfe,f\ 0ifaiGonf
befaumufxufyifjrifhrm;aeonf/ pufrIZkefwnf&Sd
onfhtwGuf jynfe,frsm;xJwGif 0ifaiGtjrifhrm;qHk;
jzpfonf/ a&eH"mwktajcjyKvyk if ef;rsm; vkyu
f ikd &f mwGif
urm eHygwf 5 rSm &Sdaeonf/ ysrf;rQwGufcsufaom
wpfOD;csif; 0ifaiGu jrifhvmonf/ odkYaomf 'gonf
pufrIZkefrsm;\ 0ifaiGudkygNcHKNyD; wGufcsufxm;jcif;jzpf
onf/ wu,fhwu,frSmawmh a'ocHwkdYonf rl&if;
b0rsm;rSmom usef&pfcJhMuavonf/
*sme,frS ul;,lazmfjyygonf/
72
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 73
74
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 75
/ / xm;0,fa&eufpDrHudef;uawmh paeNyD/
trsm;pku pD;yGm;a&;wk;d wufru
I ydk J aZmif;ay;aew,f/
obm0ywf0ef;us
usififxdckdufrIeJYywfoufvkdY OD;tjrifukd
odyg&ap/
UO / / zGHUNzdK;rItwGufvkyfwm aumif;ygw,f/ zGHUNzdK;
rIowfrSwfcsufjzpfwJh vrf;awG? wHwm;awG? oabFm
qdyfawG aqmufwmaumif;ygw,f/ 'gayrJh obm0
ywf0ef;usifysufpD;atmifvkyfNyD; aumif;wmrsKd;awmh
rjzpfoifhbl;/ obm0ywf0ef;usifukdvnf; xnfhoGif;
pOf;pm;NyD;rS vkyfoifhw,f/ obm0ywf0ef;usifwpfck
ysufoGm;NyD;rS jyefvkyfr,fqkd t&if;tESD;uykdBuD;w,f/
pNy;D &if;ES;D jrK yEf u
SH wnf;u obm0ywf0ef;usit
f wGuf
yg jyifqifoifhw,f/ pD;yGm;a&;Iaxmifhoufouf
OD;pm;ay;vkdYawmhr&bl;/
L.C / / obm0ywf0ef;usie
f yYJ wfoufvYdk Oya'awG
&Sdoifhw,fvkdY OD;ajymcJhw,faemf/
UO / / Oya'awG&Sdoifhwmaygh/ Oya'awG&Sdoifhwm
awmh trSeyf /J jrefrmEkid if rH mS Oya'rlMurf;ok;H ckavmuf
awmh vkyfaew,f/ "mwkaA;ajrMoZmawGeJY ywfouf
wmwpfc?k aemuf rlyidk cf iG efh yYJ wfoufwmwpfc?k okaw
oevkyfvkdY atmifjrifvm&if ukd,fvkyfxm;wmawGeJY
ywfoufvkdY rw&m;vkyf&if w&m;pJGvkdY&wJhOya'rsKd;
wpfck/ tm;vkH;u rlMurf;tqifhyJ&Sdw,f/
L.C / / tckvw
T af wmfrmS wifEidk w
f ,fvYdk rxifb;l vm;/
UO / / yg;pyfeJYajymaekHeJYawmh r&bl;/ vufawGU
jzpfvmzkdYvkdw,f/ tajymeJYtvkyf nDapcsifw,f/
L.C / / uRefawmfwdkYu zGHUNzdK;qJEkdifiHqkdawmh obm0
ywf0ef;usiu
f adk wmh ok;H ae&rSmyJr[kwb
f ;l vm;/ obm0
ywf0ef;usifukdrxdbJeJY pD;yGm;a&;vkyfvkdYrSr&wm/
UO /
/ obm0ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;vkyfwm
pD;yGm;a&;vkyfwmyJ/ qkdvkdwmu pD;yGm;a&;vkyfw,f
qkw
d m a&&Snrf mS taygif;vuPmaqmif&r,f/ tEkwf
vuPmjyae&if raumif;bl;/ obm0ywf0ef;usif
xdckdufrIenf;av a&&SnfpD;yGm;a&; aumif;avyJaygh/
wwfEidk o
f rQ obm0ywf0ef;usix
f yd g;rI enf;yg;atmif
vkyf&r,f/ 0efBuD;XmeawG wpfckeJYwpfck tay;t,l
rQzkdYawmh vkdw,f/ a&a0a&vJeJY qnfawGu qufpyf
aew,f/ qnfajrmif;u qnfajrmif;owfowf? opf
awmu opfawmowfowf vkyfaevkdYr&bl;/ opf
awmu opfyifawGpkdufxm;NyD;rS vrf;azmufzkdYopfyif
L.C
76
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 77
aumif;wJEh idk if u
H v
kd mrSmyJ/ jrefrmjynfu tvm;tvm
aumif;w,f/ avoHvmw,fqkdwm tvm;tvm
aumif;vdkY vmNyD;zsmcif;xm;wmaygh/ a&cHajrcHtjyif
aemufwpfcku &moDOwkaygh/ Investment Climate
aumif;wJhEkdifiHudk a&G;rSmyJ/ Investment Climate qkdwJh
ae&mrSm EkdifiHa&;tajctae? pD;yGm;a&;rl0g' pwJh
Potential awGygw,f/ 'Dawmh a&cHajrcHvnf;aumif;
w,f/ Potential vnf; aumif;w,fqdk&if vmrSmyJ/
tckjzpfaewJhudpu a&cHajrcHyJaumif;vdkY rvmao;
wm/ ESpfckvHk;aumif;oGm;&if vmudkvmrSmyJ/
FDI awG 0ifvmwJhtwGuf owdxm;oifhwJh
tcsufu ,SOfNydKifEdkifpGrf;r&Sd&if &yfwnfvdkYr&bl;/
'Dawmh ,SOfNydKifEdkifpGrf;&SdwJh[mawGudk wifay;&r,f/
,SONf yKd iEf idk pf rG ;f &nfr&Sw
d [
hJ mawGukd rvkyb
f ;l aygh/ Oyrm
-um;xkwzf Ydk r,SOEf ikd &f if um;xkwzf rYdk vkyb
f ;l / qefpyg;
pku
d Nf y;D urmah ps;uGuu
f kd wifyEYkd idk rf vm;/ 'gqdk 'Dtydik ;f
udk wifr,faygh/ 'gudk Economic Policy? Investment
Policy rSm v,f,mpku
d yf sK;d a&;u@rSm b,fvakd y;0,f
r,fqw
kd mukd aocsmpOf;pm;&r,f/ 'Du@u xkwu
f ek f
awGukd Value Added (wefz;dk jrif)h xkwu
f ek af wG jzpfatmif
jyifr,fvdkY pOf;pm;&r,f/ armfawmfum;vdk[mrsKd;udk
ukd,furxkwfEdkif&if olwdkY aps;aygaygeJY xkwfEkdif&if
olwkdYudk vmxkwfcGifhay;&r,f? odkYr[kwf aps;aygwm
oGif;NyD; pD;&r,f/ EdkifiHom;pD;yGm;a&; vkyfief;&SifawG
aooGm;Ekdifr,fqdkwm acgif;xJrSm xnfhxm;&r,f/
aooGm;Ekdifr,fqdkvdkY ydwfxm;r,fqdkwmxuf b,f
u@udw
k eG ;f &if b,favmufwufomG ;r,fqw
kd mrsK;d yJ
qH;k jzwf&r,f/ Edik if o
H m;awGukd ,SONf yKd iEf idk pf rG ;f &nf&w
dS hJ
e,fy,fxJudk 0ifvmatmif? 0ifNydKifEdkifatmif xkduf
oifw
h EhJ eI ;f xm;eJY ,SONf yKd iEf ikd pf rG ;f &nf&adS tmifvyk af y;Ny;D
,SOfNydKifEdkifpGrf;jrifhay;&r,f/
L.C / / FDI awG 0ifa&mufvmzkdYqkd&if Institution
awGudk b,fvdktaetxm;&atmif jjyif
yifqif oGm;zkdY
vdkygovJ/
Dr.NWM /
/ tifpwDusL;&Sif;qkdwm Oya'? enf;
Oya'? vkyx
f ;kH vkyef nf;rsm;? 'Dvyk x
f ;kH vkyef nf;rsm;t&
zGJUpnf;xm;wJhtzGJUtpnf;rsm;? wpfenf;tm;jzifh vleJY
qHk;jzwfwJhpepfr[kwfbl;/ rleJYqHk;jzwfwJhpepf? 'Drlrsm;
78
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 79
tifu@awG? tcka&eufqdyfurf;vdk u@awGaygh/
L.C /
/ xm;0,fa&eufqdyfurf;u b,favmuf
twdkif;twmxd ta&;ygwJh&if;ESD;jrKyfyfESHrI jzpfvmr,f
xifygovJ/
Dr.NWM /
/ olu ta&SUawmiftm&S&JU Global
Trade rSmudku Strategic Position rSm&Sdaewm jzpfwJh
twGuf xm;0,fa&eufqdyfurf;vdk[mrsKd;u bmawG
txdawmif oufa&mufrIoGm;EkdifovJqdkawmh Geopolitical Balance of Power awGyg ajymif;oGm;Eki
d w
f ,f/
Oyrm-pifumyl&JU taetxm;usoGm;wmwkdY jzpfEkdif
w,f/ Potential t&rf;BuD;awmh 'grsKd;awGu 0ifvm
w,f/ wpfzufrSmvnf; EkdifiHa&;onf pD;yGm;a&;jzpf
w,f/ pD;yGm;a&;onf Ekid if aH &;jzpfw,fqo
kd vdyk J 'Dupd
rSmvnf;yJ Investment Climate aumif;&if Investment
0ifr,f/ wpfzufrSmvnf; Investment tBuD;BuD;awG
0ifvm&ifvnf; Investment Climate u ajymif;oGm;
h wGuf 'Dbuf
r,f/ 'Dvkd Investment rsK;d awG0ifvmwJt
Institution ydkif;rSm trsm;BuD;ajymif;ay;&r,f/ OyrmolUrSm bPfvkyfief;awGvdkw,f/ 'gqdk jynfwGif;bPf
vkyif ef;awG olwv
Ydk yk Ef idk w
f t
hJ ajca&mufatmif vkyaf y;
&r,f/ 'DvkdbPfawG jrefrmEdkifiHrSm vmzGifhEdkifatmif
vkyaf y;&r,f/ 'Dvb
kd PfawG zGichf iG ahf y;vm&if jynfwiG ;f
vkyif ef;&Siaf wGvnf; 'DtcGit
hf a&;awG &vmr,f/ tJ'D
awmh 'DrmS w,fvzD ek ;f 15 ode;f ay;ae&ao;&if olwYdk
qDu ig;axmifeJY zkef;awG0,f? txl;pD;yGm;a&;ZkefrSm
oHk;oGm;r,f/ 'Dvkdrjzpfapcsif&if tJ'DEIef;eJY zkef;awG
a&mif;Edkifatmif 'DrSmzGifhay;&r,fqdkwm jzpfvmr,f/
ajym&&ifa&cHajrcHaumif;rS FDI 0ifr,f/ 0ifvmwJh FDI
awGaMumifh a&cHajrcHawG aumif;vmapr,f/ tjyeftvSef
jzpfvmEdik w
f ,f/ pGr;f tifu@rSm 0ifvmwmeJrY wlb;l /
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;rSm 0ifvmwmu oleq
YJ ufaewJh
tifpwDusL;&Sif;awG yGifhvif;oGm;apr,hf tqifx
h jd zpf
vmatmif wGe;f tmay;oGm;Ekid w
f ,f/ xm;0,fa&eufqyd f
urf;vd[
k mrsK;d u xl;jcm;ygw,f/ olaY Mumifh GDP wuf
r,f/ olUaMumifh b,fvt
kd ifpwDusL;&Si;f awG jyifay;&
r,fqw
kd m odvmr,f/ zGiahf y;vm&r,f/ IT awG? Telecommunication Insurance awG pojzifh yGiv
hf mr,faygh/
Living Color Magazine rS ul;,lazmfjyonf/
Photo-DDA
80
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 81
u xkid ;f rSmjzpfaew,f/ wpfcsuaf wmh &Sw
d ,fayghav/
'Duay;wJh vpmu xkdif;rSmxuf tqifajy&ifawmh
olwkdYjyefvmcsif jyefvmMurSmaygh/
Axl; rD'D,m - 'Da&eufqdyfurf;om jzpfvm&if a'o
cHawG? xm;0,fa'otwGuf aumif;jcif;eJY qkd;jcif;
b,f[mu ydkrsm;r,fvkdYxifvJ/
a'ocH - tif; . . . pD;yGm;a&;taeeJMY unh&f if tvkyf
tudkif tcGifhtvrf;awG zefwD;ay;Edkifr,fqdk&ifawmh
uRefawmfwkdYvnf; tm;ay;ygw,f/ aemufwpfcku
olwdkYu a'ocHawGudk ajr,mydkifqdkifrIeJYywfoufNyD;
awmh xkdufoifhwJhavsmfaMu; ay;vdkufr,fqdk&ifawmh
tm;vHk;tqifajyajy aysmfaysmf&Tif&Tif jzpfoGm;ygvdrhf
r,f/ tckvuf&Sdu 'DpDrHudef;u NrdKUaevlxkeJY ynm
wwfwJh vltenf;pkav;uawmh axmufcHMuw,f/
'Dtajctaeudk nda y;zku
Yd pDru
H ed ;f vkyo
f al wGy/J xkid ;f
ya&m*suform;awGu ynmay;oifhw,f/ b,fajr
b,fajrawGukd ,lr,f/ b,fvpdk ufakH wGaqmufr,f/
avsmaf Mu;awGukd b,fvadk y;r,fpojzifah ygh/ b,fvkd
tvkyftudkif tcGifhtvrf;rsKd;awG zefwD;ay;r,f
pojzifhaygh/ 'gqkd&if a'ocHawGvnf; aysmfoGm;r,f/
tck[mu wpfzufowfBuD; jzpfaew,f/
Axl; rD',
D m - tckvuf&u
dS awmh 'Da'ou wu,fu
h kd
pdr;f vef;wJh e,fajrjzpfaeqJaygh/ a&eufqyd u
f rf;Bu;D a&m
pufrIZkefa&m wnfaqmufvkdYNyD;oGm;NyDyJ xm;vkdufyg
awmh/ tJ'gawGjzpfvmr,fq&kd if 'Da'o&JU ywf0ef;usif
npfnrf;rI jzpfvmEdkifajcawGu a'otay: b,f
avmuftxd xdckdufEdkifvJ/
a'ocH - 'gu enf;enf;ajym&cufw,fAs/ uRefawmf
wkEYd idk if u
H ,
kd f uvnf; zGUH NzKd ;Ny;D om;Ekid if w
H pfEikd if rH [kwf
awmh rvkyf&bl;wm;vdkY rjzpfEdkifbl;/ pufHkawGu pGefY
ypfypnf;awGudk b,fvkdpGefYypf&r,f bmnmayghaemf?
tJvdk oabmwlnDrIawG &Sdxm;&ifawmh aumif;r,f/
aemufwpfcku tvkyftudkif tcGifhtvrf;udpyg/
'Da'orSm awmfawmfrsm;rsm;u ig;zrf;Muwmrsm;w,f/
urf;eD;aygh/ wu,fvdkY tJvdkpufHkawGom yifv,fxJ
pGeyYf pfypn;f awG pGeyYf pf&ifawmh 'DteD;tem;wpf0u
kd rf mS
ig;zrf;vdkY&awmhrSm r[kwfbl;/ avStBuD;BuD;awGeJY
urf;a0;xGufzrf;wJh avSawGu jyemodyfr&Sdbl;/
82
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 83
ynm&Sif tJvo
kd ufqikd &f m ynm&Siaf wGeYJ taMutvnf
aqG;aEG;oifhw,fvkYd jrifw,f/ NyD;awmh wu,fvkyfNyD
qd&k ifvnf; a'ocHvx
l u
k kd b,fvv
kd yk af y;r,f/ yxr
qHk;Asm ajr,majymif;a&TU&rIeJY ywfoufNyD; bmawG
vkyfay;r,fqdkwmrsKd; tpDtpOf&Sdoifhfw,f/ xkdufoifh
wJh avsmfaMu;ay;oifhw,f/ NyD;awmh a'ocHvlxk
tvkyfvufrJhrjzpfzkdY b,fvdkae&mawGrSm yg0ifcGifhay;
r,f? tvkyftudkiftcGifhtvrf;awG zefwD;ay;r,f
qdkwmrsKd; &Sdoifhw,f/ NyD;awmh ywf0ef;usifxdef;odrf;
a&;eJY ywfoufNyD;awmh tuefYtowfawG xm;oifh
w,f/ Oyrm-pufb
kH ,fES ykH aJ qmuf? umAGeaf wG b,f
ESwefyx
J w
k ?f a&qd;k b,favmufyx
J w
k f qdw
k mrsK;d aygh/
tJ'gawGukd vGwv
f yfpmG apmifMh unhrf ,fh tzGUJ awGvnf;
xm;oifw
h ,f/ 'DpufrZI ek ef yYJ wfoufNy;D ajyma&;qdck iG ?hf
wifjycGifh? avhvmapmifhMunhfcGifhay;xm;r,fqdk? tJ'D
tzGJUudk tpdk;&uvnf; axmufyHhxm;r,fqkd&if? olY
[mol xdef;oGm;r,fxifw,f/ tJvdk pepfwus tpD
tpOfawG r&Sdbl;qdk&ifawmh a'ocHawGu vHk;0tem
bufucsnf;yJ jzpfrSmyJ/
Axl;pmapmifrS ul;,lazmfjyonf/
L.C /
84
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 85
/ / FDI awGtay: a&G;cs,fvufcHoifhovm;/
b,fvdk FDI rsKd;ukd t"duvufcHoifhovJ/
Dr.AKK /
/ uRefawmfhtaeeJYu jzpfapcsifwm
xkwv
f yk rf u
I @rSm ydrk sm;rsm;0ifvmapcsiw
f ,f/ xkwf
vkyrf u
I @rSm0ifvmzkq
Yd &kd ifcek uajymovdk Infrastructure
(tajccHtaqmuftOD;)awG jynfph akH ezdv
Yk w
kd ,f/ Oyrm
-vQypf pfr;D ? tcGet
f aumuf? H;k ydik ;f MuefMY umrI? o,f,l
ydkYaqmifa&;pojzifhaygh/ 'gawGay:MunhfNyD; a&&Snf
&if;ESD;jrKyfESHwmawG vkyfvmrSm/ wjcm;u@awGrSm
0ifvmwmvnf; aumif;ygw,f/ 'gayrJh xkwfvkyfrI
ydik ;f rSm 0ifvmwmydak umif;wmaygh/ FDI qkw
d muawmh
u@pHkrSm0ifvmEdkifw,f/ 'Dvdk0ifvmwJhtwGuf vl
wpfO;D csi;f 0ifaiGw;dk vmwm? om,m0ajymrIyrkd jkd zpfap
wmrsKd;jzpfzdkYvdkw,f/ tJ'Dvdkr[kwfbJ aiGaMu;azmif;
yGrIjzpf&if? qif;&Jcsrf;om uGm[rIjrifhoGm;ap&if FDI
u a&&Snrf mS jyemawGjzpfvmaprSmaygh/ t"duu
Shock yJ/ Factor Market awGrSm tajymif;tvJ kwf
jcnf;jzpfay:&if aps;EIe;f ukd oGm;du
k cf wfapw,f/ tJ'g
uae relative price awG ajymif;oGm;w,f/ tJ'Dvdk
xyfqifhxyfqifhdkufcwfrIu rxifrSwfbJ tm;rQajc
(Equalibrium) udk ysufoGm;apw,f/
L.C /
/ a&&Snf&if;ESD;jrKyfESHrIeJY a&wdk&if;ESD;jjrrKyfESHrI
awGu b,fvrkd sK;d uGmjcm;wJt
h usK;d oufa&mufrI jzpfap
EkdifygovJ/
Dr.AKK /
/ a&&nf&if;ESD;jrKyfESHrIu ydkaumif;wm
aygh/ a&wdk&if;ESD;jrKyfESHrIu t0iftxGufrsm;Edkifw,f/
'Dvdkt0iftxGufrsm;&if Mum;umvawGrSm jyem&Sd
Edkifw,f/ Supply Side eJY Demand Side rSm Demand
&Sdayr,hf Supply jywfoGm;w,fqdk&if a&wdkrSm vdkuf
jznhfqnf;zkdY rvG,fbl;/ aps;uGufxJ xkwfvkyfolawG?
vkyfief;topfawG csufcsif;xyf0ifvmzkdYwkdY? Demand
udk vkdoavmujynhfzkdYqdkwm csufcsif;vkyfvdkYr&bl;?
aps;uGufvdktyfrItajctae wpfenf;tm;jzifh tpGef;
xGuftjrwfEIef; (Margind Profit Rate) udk MunhfNyD;
tcsed u
f mvwpfcjk cm;Ny;D rS pD;yGm;a&;vkyif ef;opfawGu
aps;uGufxJudk0ifzkdY BudK;pm;wmjzpfw,f/ tJ'gu jynf
wGi;f pD;yGm;a&;vkyif ef;awGtwGuaf wmh tcsed w
f w
kd rdk mS
qH;k jzwfay;Ekid af yr,f?h FDI tajccHp;D yGm;a&;vkyif ef;awG
L.C
86
awGUqkHar;jref;rIrsm;
Photo-DDA
awGUqkHar;jref;rIrsm; 87
88
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 89
awGu ynmedrw
fh ,fav/ 'gayrJh pDru
H ed ;f utqifjh rifh
w,f/ tJawmh olwkdYvlawGyJ tvkyf&oGm;MuNyD;awmh
a'ocHawGu bmtvkyfrS r&vdkufMubl;/ tJaMumifh
a'ocHawG&UJ tvkyt
f udik &f ydik cf iG q
hf w
dk m cPwpfjzKwf
yJ/ 'DpDrHudef;BuD;wnfaqmufaewJhtcsdefrSmyJ &Sdr,f/
pDrHudef;BuD;wu,fpNyDqdk&if a'ocHawG tvkyf&vdrfh
r,fvYkd uRerf rxifb;l / txnfpufw
kH Ydk bmwdu
Yk sawmh
wpfrsK;d ayghaemf/ rwmyGwrf mS u wu,fah 'ocHuckd efw
Y m
r&So
d avmufy/J enf;enf;yJ uRerf wdo
Yk o
d avmuf pufkH
apmifhwkdY bmwkdYavmufyJcefYwm/ a'ocHawGtwGuf
odyfarQmfvifhcsufr&Sdbl;vdkY xifw,f/ uRefrwdkY[kdrSm
awGUcJhwJh tajctaet&ayghaemf/
ar; - 'gqdk&if a'ocHawGu "m;pm;cHjzpfoGm;wJh
oabmvm;/
ajz - [kww
f ,f/ Edik if &H UJ wk;d wufrt
I wGuf 'Da'oBu;D u
ay;qyfvu
kd &f r,ho
f abm? paw;ay;vdu
k &f wJo
h abm
jzpfoGm;w,f/ tJ'geJYywfoufNyD;awmhuvnf; ajym
&&if txl;pD;yGm;a&;pDrHudef;awGu EdkifiH&JU zGHUNzdK;rI
twGuf ta&;ygw,fvkdY ajymayr,fhvdkY uRefr od&
oavmufrwmyGwu
f xkid ;f &JUzGUH NzKd ;rIuo
kd yd f taxmuf
tyHhray;Edkifbl;/ olwdkY arQmfvifhxm;wmawGuawmh
trsm;BuD;yJ/ 'gayrJh wu,fhwu,f [dkbufu vm
&if;ESD;wJholawGyJ trsm;BuD; jyef,loGm;w,f/ olwkdY
odyfr&bl;/ wu,fu olwkdYu tm&Susm;jzpfzkdY rwm
yGwpf rD u
H ed ;f udk vkyw
f mav/ uRerf wdq
Yk rD mS a&m tJvykd J
o,foGm;MurSmvm;/ uRefrwdkYu pDrHudef;BuD;jzpfzkdY
twGuf uk,
d q
hf u
D ay;vdu
k Nf y;D awmh aemufq;kH uk,
d q
hf D
jyefa&mufwJhtcsdefqkd&if trIdufawGrsm; jzpfaervm;
rodb;l / tcGBH u;D yJ useNf y;D awmhayghav/ uRerf pOf;pm;
Munhw
f mav/ 'gayr,fh tay:rSmolwYkd b,fvpkd mcsKyf
csKyfxm;ovJqdkwm uRefrwkdYvnf; rodbl;ayghav/
ar; - txl;pD;yGm;a&;ZkefawGaMMumif
umifh jjzpf
zpfvmEkdifwJh
ywf0ef;usif ysufpD;rIawGua&m/ rwmyGwfeJY,SOfNyDyD;
ajymygOD;/
ajz - tif; . . . / pufHkawGu xGufvmwJh pGefYypf
ypn;f awGukd jrpfxyJ pfawmh tJ'aD 'ouvlawG ig;zrf;vdYk
r&awmhbl;/ wcsKdUpGefYypfypnf;awGudk ajrBuD;atmuf
udk jrKyfwm&Sdw,f/ 'gayrJh 'guvnf; vHkNcHKpdwfcs&
90
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 91
vuf&Sdv,f? NcHvkyfolawGudk pufrIZkefjyify
rSm v,f? NcrH sm;0,fNy;D tpm;xd;k vkyu
f ikd af pr,f/ v,f
todrf;cH&wJholudk v,ftpm;xdk;vkyfapNyD;? NcHtodrf;
cH&wJholu NcHtpm;xdk; vkyfykdifcGihfay;r,f/ v,f? NcH
tpm;xd;k r,lwo
hJ al wGukd a'ovuf&adS ygufaps;twdik ;f
aiGaMu;tpm;xd;k ay;r,f/ v,f? NcjH yefvckd siw
f o
hJ al wGukd
v,f? NcjH yef&atmif rjzpfrae vuf&{dS utwdik ;f &atmif
aqmif&Gufay;r,f/ vuf&SdNcH&SifawG repfem&atmif
a&mfbmNcHqkdvnf; vuf&Sda&mfbmNcH? oD[kdVfNcHxuf
aumif;wJhNcHukd tpm;xdk;ay;r,f/
Voice : tDwmvs-H xdi
k ;f ua&m? jrefrmEdik if u
H a&m 'gudk
jrefrmvlxkeJY a'ocHjyynf
nfolawG tvkyftudkif tcGihf
tvrf;awGyv
kd mr,f/ jrefrmjynfu olrsm;Edik if aH wGrmS
tvkyo
f mG ;vkyaf ewJo
h al wG jyefvmNy;D 'DrmS tvkyv
f yk f
&r,fvYdk qdw
k ,faygh/ jrefrmtvkyo
f rm; tvkyv
f yk zf Ykd
jrefrmb,favmuf&mcdkifEIef; tvkyfvkyf&r,fqdkwm
awGudk q&mwkdY b,fvdkpDpOfay;xm;vJ/
UTMS : Skill Worker vda
Yk c:w,faygh/ ynm&Siv
f yk o
f m;
awGu xdkif;awGvkyfr,f/ usefwm tukefvHk; jrefrm
tvkyo
f rm;awG tvkyv
f yk &f r,f/ tcktcsed u
f pufkH
awG bmrSrvkyf&ao;bl;/ uRrf;usifvkyfom;awG?
Project pDrc
H efcY rJG w
I G vkt
d yfaewke;f yJ/ tckrS tkycf sKyrf I
Hk;aqmufw,f? vrf;azmufw,f/ tckrStpyJ&Sdao;
w,f/ Deep Sea Prot eJY Hk;awGNyD;&if wdkYwdkif;jynfu
tvkyform;eJYawmif rvHkavmufbl;/
Voice : tckvuf&Sd xm;0,fa&eufqdyfurf;twGuf
ajcmuf&Gma&TU&r,fvdkY q&maj
q&majymcJ
ymcJhw,faygh/ tJ'Da&TU
&r,folawGudk bmawGtoday;NyD;NyDvJ/ b,fvdkyHkpH
today;ovJ/
UTMS : tm;vHk;u 'D Project pawmhqkdwmeJY uGif;
qif;NyD;awmh &Gmol&Gmom;awGtm;vHk;ukd &Sif;jyw,f/
tacgufacguftcgcg &Si;f jyw,f/ t&ifuawmh &Gmom;
awGu vufrcHbl;/ b,fvkdtajctae&Sdw,fqkdwm
&Si;f jyrS olwv
Ykd ufcv
H mw,f/ rjzpfrae a&TU&awmhr,f
qdkwmodawmh uRefawmfwdkYeJY yl;aygif;yg0ifvmw,f/
tckoabmu odr;f wmr[kw?f BuKd uaf &mif; BuKd u0f ,f
oabmyJ/ NcHb,favmufwefvJ wefwJhaps;ay;r,f/
&Gmol&Gmom;awGudk awGUqHkw,f/ tpnf;ta0;awG
UTMZ :
jrefrmEdik if \
H yxrqH;k txl;pD;yGm;a&;ZkeEf iS fh yifv,fxu
G af ygufjzpfNy;D rJacgifa'ozGUH NzKd ;a&;twGuf ta&;Bu;D vmrnhf
pDrHudef;jzpfaomfvnf; a&eH"mwkpufHkrsm;yg0ifum xdka'owGif; a&S;usonhf,Ofaus;rIESihf vlrItzGJUtpnf;rsm;?
urmay:wGif tenf;i,fomusef&Sdawmhonf/ urm&h mS ;yg;wd&pmefrsm;usupf m;&m weoFm&D dk;rwGifjyKvkyf&rnhf
pDrHudef;jzpfonhftwGuf obm0ywf0ef;usiftay: xdcdkufrI&SdvmEdkifNyD; ,if;pDrHudef;NyD;pDygu npfnrf;pufHkrsm;
aMumifh a'ocHrsm; pufrIZkefwGif;aexdkifolrsm; usefrma&;xdcdkufvmEdkifzG,f&Sdonhf xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;ZkefESihf
a&eufqdyfurf;taMumif;ESihf ,if;pDrHudef;\ t"duZmwfaumifjzpfom tDwmvs-H xdik ;f ukrP
u
D tqdyk gpDru
H ed ;f
aMumihf jzpfay:vmrnhf xdcdkufrI? IyfaxG;rItwGuf rnfonhfwm0efjyef,lay;rnfudk tqdkyga&eufqdyfurf;ESihf
kd m
txl;pD;yGm;a&;Zkef taxmuftuljyKtzGUJ Ou| OD;wifarmifaqGEiS hf The voice Weekly wkYd 2011 ckEpS f atmufwb
vtwGif;u awGUqHkar;jref;cJhonfrsm;teuftcsKdUudk aumufEkwfazmfjyvdkufygonf/
Photo-KT
92
awGUqkHar;jref;rIrsm;
ajymif;a&TU&rnfha'ocHrsm;ukd jyefaqmufay;rnhf
tdrfykHpHi,f
bl;/ Dawei Development ukrPDqdkNyD;? ITD ESihf Max
wdaYk ygif;Ny;D vkyrf mS ? Asia World uvnf; Sub Contractor
tjzpfygr,f/ Dawei Development ukrP
u
D w&m;0if
rSwfyHkwifNyD; Max u Board &SdolESpfa,muf? (tDwm
vs-H xdik ;f ) ITD u ESpaf ,mufaygif;Ny;D zGUJ pnf;xm;wm/
'DrSm&SdwJh vkyfief;awGtm;vHk;udk EdkifiHjcm;om;vufxJ
xnhfrxm;bl;/ wkdif;&if;om; vkyfief;&SifawGvnf;
yg0ifw,f/
Voice : wpfcr
k &Si;f wmav;&Sv
d Ykd xyfar;yg&apcifAsm/
tckuawmh Dawei Development Company u
vkyfr,hf tck The Nation wdkY Bangok Post wkdY xdkif;
owif;pmawGrSm DDC taeeJY olwdkYpum;rajymbl
um;rajymbl;/
ITD taeeJYyJ pum;ajymwm/ tJ'gudk &Sif;jyay;yg/
awGUqkHar;jref;rIrsm; 93
olw*Ykd sme,fvpfawGrodvYdk aerSmyg/ ITD u
Sub Contractor taeeJYiSm;wm/ olwdkYOu|u olwdkY
owif;axmufawGudk ITD taeeJYyJ pum;ajymrSmyJ/
'D Project BuD;u DDC taeeJYyJ vkyfrSmyg/
Voice : tck ITD u xdkif;owif;pmawGa&m EdkifiH
wumowif;pm ukrPDawGua&m ITD vkyfaewm
vkdUyJ odMuwmaygh/ DDC vdkY rodMubl;? tJ'gua&m
b,fvdkjzpfvkdYvJ/
UTMS : tckupcgp&Sa
d wmh rodwmjzpfr,f/ aemufqdk
'D Project wpfckvkH; DDC &JU tcef;u@yJ/
Voice : tJ'D DDC &JUtcef;u@u a&eufqdyfurf;
wpfckwnf;vm;? txl;pD;yGm;a&;ZkeftwGufygvm;/
UTMS : tJ'gu 'DtxJrm
S vkyrf ,fh Project tukev
f ;kH
yJ/ vlawGu pufrIZkefvkdYodMuwm/ 'Dtxl;pD;yGm;a&;
Zkefaygh/ a&eufqdyfurf;a&m pufrIZkefa&maygif;NyD;
txl;pD;yGm;a&;Zkev
f yk rf mS / 'DtxJrmS tBu;D pm;pufrZI ek ?f
tao;pm;pufrIZkef? "mwkaA'eJY a&eHvkyfief;awG?
ausmufrD;aoG; "mwftm;ay;pufHkawG trsm;BuD;/
tJ'DZkefawGtm;vHk;udk txl;pD;yGm;a&;ZkefvdkYajymwm/
jrefrmEdkifiH&JU txl;pD;yGm;a&;ZkefBuD;? 'gu bmvJqkd
awmh r[mrJacgifa'o&JU tpdwftydkif;BuD;wpfckaygh/
Voice : a&eufqy
d u
f rf;pDru
H ed ;f rSmygrSmu ajcmuf&mG
aygh/ t&ifu ajryHkwGufxm;wm 19 &GmvdkY wGufxm;
wm/ 'gt&if ajryHx
k yJ gaewJh usew
f &hJ mG awGu 'DpufrI
ZkefxJae&r,hfoabmvm;/
UTMS : tck wka
Yd y;wm 240 pwk&ef;uDvrkd w
D m {u
ig;aomif;ausmfu 'Dckepf&GmeJY vHkavmufygw,f/
Voice : tJ'gu txl;pD;yGm;a&;ZkefwpfckvHk;twGuf
vm;/
UTMS : [kwy
f gw,f/ tJ'D 240 pwk&ef; uDvrkd w
D meJY
vkHavmufygw,f/ Sea Port rSm Basain oHk;ck,lNyD;
wcsKdUpufHkawG tJ'DrSmwnfrSm/
Voice : tckvkyfr,hf a&eufqdyfurf;eJYtxl; pufrI
ZkefawGrSm ygvmr,fh a&eH"mwkvkyfief;awG? obm0
ywf0ef;usif npfnrf;rIeYJ vlawGq;kd usK;d jzpfapEdik w
f [
hJ m
awG ygvmr,faygh/ tJ't
D wGuf b,fvjdk yifqifxm;vJ
rodbl;/
UTMS : 'gu odyfta&;BuD;wJhtcsuf? tJ'g ITD udk
UTMS :
vnf; ay;vkyv
f rYkd &bl;l / tpd;k &uvnf; vkyv
f rYkd &bl;/
cifAsm;wkdYvnf; vkyfvdkYr&bl;? uRefawmfvnf; vkyfvdkY
k 0ifvyk af y;&r,f/
r&bl;/ wpfcu
k Third Party wpfcu
EIA (Environment Impact Assessment) ywf0ef;usif
npfnrf;rItpD&ifcpH m SIA (Social Impact Assessment)
vlrpI ;D yGm;xdcu
kd rf I tpD&ifcpH m EPA ( ) HIA (Health
Impact Assessment) use;f rma&;xdcu
kd rf I tpD&ifcpH m?
tJ'gawmhvyk &f r,f/ tJ'[
D mukv
d yk zf Ydk Edik if w
H umtqifh
&SdwJh xdkif;tajcpdkuf TEAM Consulting Engineering
and Mangement Company iSm;xm;NyD; tJ'DrSm xdkif;
ynm&SifawGvnf;ygw,f? jrefrmawGvnf; ygw,f/
olwu
Ydk ISO &xm;Ny;D om; olwpYkd aeNy/D pwke;f qdak wmh
Survey tqihfyJ &Sdao;w,f/
Voice : 'D Project u Dirty Industrial (npfnrf;
pufrZI ek )f awGygrSm jzpfwt
hJ wGuf obm0ywf0ef;usief YJ
vlxu
k se;f rma&;udk xdcu
dk rf mS aocsmoavmuf&w
dS ,f/
tJ'gawGudkumuG,fzdkY b,fvdktpDtrHawG&SdovJ/
UTMS : [kwy
f gw,f? tJ'guta&;Bu;D w,f/ apmapm
uajymwJh EIA, SIA, EPA, HIA tJ'gawGu ta&;BuD;
w,f/ tJ'gawG Clear rjzpfbJ b,forl v
S yk rf mS r[kwf
bl;/ olwu
Ydk Ekid if w
H umukrP
jD zpfwt
hJ wGuf tJ'gawG
Clear rjzpfbJ b,fbufurS ydu
k q
f aH cs;rSm r[kwb
f ;l ?
rS ul;,lazmfjyonf/
pDrHudef;{&d,mtwGif;&Sd kd;&maetdrfwpfvkH;
94
awGUqkHar;jref;rIrsm;
awGUqkHar;jref;rIrsm; 95
Photo-KT
96
awGUqkHar;jref;rIrsm;
wkEYd ikd if t
H wGuf b,fvw
kd m0ef,al jz&Si;f ay;rvJqw
kd m
pOf;pm;p&myg/ aemufwpfcku 75 ESpfqdkwJh Project
oufwrf;u xm;0,fa'oukd xkid ;f vlrsK;d awG&UJ vufxJ
75 ESpfawmifxnhfxm;&rSm t&rf;rsm;w,f/ rsKd;quf
wpfqufpmjzpfaew,f/ t&rf;rsm;vGe;f w,f/ aemufq;kH
ajym&&if npfnrf;pufrIZkefawG rvdkcsifygbl;/ EdkifiH
twGuf a&&SnfwnfwJh Sustainable Development yJ
vdkcsifygw,f/
Voice : tckpDrHudef;onf aqmufaewJh ebkv,f
a'ou olwdkYjyefae&mcsxm;ay;r,fh tydkif;eJY avsmf
avsmf
aMu;aiGtydkif; b,fvdkqE&SdMuvJ
uvJ/
UTZ : tDwmvs-H xdi
k ;f ukrP
w
D nfaqmuf H;k ajrae&m
awG uefcsebl&x
D ad zmufxm;wJh vrf;ykid ;f awGukd ckcsed f
xd avsmaf Mu;ray;&ao;bl;? olwo
Ykd rd ;f xm;Ny;D Ny/D (wnf
aqmufa&; ajrae&mtwGuf NyD;cJhonhf 'DZifbmvu
avsmaf Mu;ay;cJo
h nf/ t,f'w
D m) a'ocHawGu olwYkd
pm;aomufaexdik rf aI wGukd rpGecYf sib
f ;l / olwpYkd ;D yGm;a&;?
,Ofaus;rIudk aemufNyD; ESpfaygif;rsm;pGm aexdkifcJhwJh
olwdkY&JUae&mudk rpGefYcGmcsifbl;/ aemufqHk;tqihf
ajymif;&r,fq&dk ifawmif xdu
k x
f u
kd w
f efwefavsmaf Mu;
&csifw,f/ aemufNyD; olwdkYu ajymif;a&Txm;r,fh &Gm
ae&mawGrSm olwdkYtwGuf pD;yGm;a&; pdkufysKd;a&;vkyf
vd&Yk r,haf e&mrsK;d r[kwb
f ;l / a'ocHawG&UJ oabmxm;
ukd ar;Ny;D rjzpfraeajymif;&r,fqw
dk t
hJ cg &Gmom;awGeYJ
ndndEdIif;EdIif; vkyfoifhygw,f/ bmawGvkyfay;ap&
jrifuGif;aqmif;yg;rsm; 97
r,fqw
kd m a'ocHawGeYJ yl;aygif;Ny;D vkyaf y;apcsiw
f ,f/
wpfzufowf vufrw
S af &;xd;k cdik ;f wmrsK;d rjzpfoihb
f ;l /
DDA taeeJY EdkifiHhpD;yGm;a&;eJY pD;yGm;a&;yx0Dtae
txm;? Edik if aH &;yx0D0if taetxm;awGukd em;vnf
ygw,f/ EdkifiHzGHUNzdK;rItwGufudk tpdk;&eJY jynfoleJY vkyf
r,hfukrPDawGeJYaygif;NyD; ndndEdIif;EdIif; aqmif&Gufap
csifygw,f/
Voice : ajr,myki
d q
f idk cf iG fh Oa'awG? ywf0ef;usix
f ed ;f
odrf;a&;taMumif;awG? pufrIZkefOya'awGudk a'o
cHawG od&Sdem;vnfatmif b,fvkdpDpOfxm;vJ/
UTZ : olwkdYtusKd;pD;yGm;cHpm;cGihfawG? &ydkifcGihfawG?
npfnrf;pufrIZkefawG&JU jzpfpOfawG? ajr,mOya'awG
taMumif; a'ocHawGukd yl;aygif;yg0ifapNy;D Information Sharing vkyfr,f/ bmoma&;acgif;aqmifawG
uaewpfqihf pnf;Hk;NyD; tpnf;ta0;yGJawG? pmwrf;
awG zwfEikd ?f okawoeawGvyk zf Ydk DDA taeeJY a&&Snf
Plan qGJxm;NyD;om;yg/
Voice : bmrsm;ajymp&m&Sdygao;ovJ/
UTZ : EdkifiHawmftaeeJY a&&SnftusKd;&Sdr,hf pD;yGm;
a&;zGUH NzKd ;wd;k wufr,hf pDru
H ed ;f rsK;d udyk J vkyaf pcsiyf gw,f/
zGUH NzKd ;a&;vkyif ef;udk qefu
Y siw
f mr[kwyf gbl;/ Edik if aH wmf
orwBuD;taeeJY jynfolUtoHudk Mum;csifr,f xifyg
w,f/ 'gudk DDA u wpfwyfwpftm; jznhfqnf;ay;
csifygw,f/
98
tjrifrsm;
Photo-KT
tjrifrsm; 99
taetxm;udk tcGit
hf a&;,lzyYkd g/ trSeaf wmh uReaf wmf
wdkYEdkifiH[m yx0Dtaetxm;t& txl;uHaumif;yg
w,f/ rsufarSmufacwfwpfurmvHk;rSm pD;yGm;a&;wdk;
wufrI t&Sdeft[keftjrihfqHk;jzpfwJh wkwfEdkifiHeJY
tdEd,EdkifiHwdkYtMum; &Sdaewm/ yx0Dtaetxm;
tm;omcsufu tvGefBuD;rm;wm/
uRefawmfwdkYi,fi,fwkef; oifMum;cGifh&cJhwJh
Economic Geography (pD;yGm;a&;yx0D) bmomrSm
wnfae&m Location &JU ta&;ygyHkudk tNrJajymavh&Sd
ygw,f/ Oyrm- wcsKdUEdkifiHawG[m wnfae&mtae
txm; raumif;rGefwJhtwGuf pD;yGm;a&;wdk;wufrIrSm
t[efYtwm;jzpfw,fvdkY oHk;oyfMuw,f/ wnfae&m
aumif;vdkY wcsKdUEdkifiHwG[m tcGihfomw,fvdkY qkdMuyg
w,f/
xm;0,fNrKd U&JU wnfae&m[mvnf; tvGeaf umif;
rGev
f w
S ,fvYkd ajym&rSmjzpfw,f/ xm;0,fNrKd Utaemuf
bufurf;ajc[m tifrwefrv
S yS om,mNy;D emrnfausmf
armif;ruef urf;ajc&Sdygw,f/ xm;0,fom;wpfOD;
taeeJY bufvu
kd Nf y;D ajym&&if armif;ruef&UJ tvS[m
iyvDxufomw,f/ aiGaqmif? acsmif;omwdkYxuf
aumif;w,fvdkY ajym&rSmygyJ/ txl;jcm;qHk;uawmh
xm;0,fNrdKUteD;u yifv,f&JU eufIdif;rIygyJ/ yifv,f
[m wdrfae&if oabFmBuD;awG urf;uyfzdkYtcuftcJ
&Sdygw,f/ a&eufwmrdkY yifv,ful;oabFmawG? a&eH
"mwfaiGUwifoabFmawG tvG,w
f ul 0ifxu
G Ef ikd Mf uvdYk
tajctaeu tvGefaumif;rGefvSygw,f/
xm;0,fa&eufqdyfurf;vdkY ajymwJhae&mrSm
qdyu
f rf; wpfcw
k nf;ajymaewmr[kwyf gbl;/ qdyu
f rf;
eJY wGJzufNyD; txl;pD;yGm;a&;ZkefwpfckjzpfvmzdkY pDrHxm;
ygw,f/ wkwfEdkifiH&JU pD;yGm;a&;jyKjyifajymif;vJwJhae
&mrSm txl;pD;yGm;a&;Zkeaf wG[m aomhcsuw
f pfcjk zpfyg
w,f/ vGecf w
hJ hJ ESpf 20 ausmaf vmufpNy;D wkwEf ikd if rH mS
Special Economic Zones (SEZs) awGukd owfrw
S af zmf
xkwfNyD; EdkifiH&JUpD;yGm;a&;wdk;wufzGHUNzdK;rIudk zefwD;EdkifcJh
ygw,f/ 'gaMumifhvnf; xm;0,fa&eufqdyfurf; pDrH
udef;[m wkwfEdkifiHu emrnfBuD; Shenzhen txl;
pD;yGm;a&;a'oeJY yHkpHwlwpfckjzpfw,fvdkY qdkEdkifygvdrfh
r,f/ 'Dtxl;pD;yGm;a&;ZkefrSm ukefxkwfvkyfrIvkyfief;
100 tjrifrsm;
awGudk tBuD;tus,faqmif&GufEdkifrSm jzpfygw,f/
wu,fawmh 'DpDrHcsufaMumifh xm;0,fa'o[m
Regional Economic Hub (a'owGi;f pD;yGm;a&;tcsuf
tcsm) wpfck jzpfvmEdkifrSmjzpfw,f/
tckvdk ajymif;vJvmwJhtajctaeudk oHk;oyf
avhvmwJah e&mrSm uReaf wmft
h aeeJY rsuaf rSmufacwf
rSm ajymaeMu? a&;aeMujzpfwJh Green Growth ywf
0ef;usiu
f kd av;pm;cspcf ifjrwfE;kd wJh pD;yGm;a&;yHpk w
H pfck
azmfxkwfoihfw,fvdkY ,lqrdygw,f/ wpfurmvHk;
twdkif;twmeJYoHk;oyf&if tckvdk {&mrpDrHcsufawG
aqmif&u
G w
f ahJ e&mrSm ywf0ef;usif xdcu
kd yf supf ;D rI&w
dS m
awGU&ygw,f/ 'Dvdkrjzpfatmif BudKwifpOf;pm;zdkYvdkrSm
jzpfygw,f/ pOf;pm;vdrrhf ,fvYkd arQmv
f ifyh gw,f/ Oyrm
-Bu;D rm;wJph rD cH suaf wG aqmif&u
G w
f ikd ;f Environmental
wpfurmvHk; twdkif;twmeJYoHk;oyf&if
tckvdk{&mrpDrHcsufawG aqmif&GufwJhae&mrSm
ywf0ef;usifxdcdkufysufpD;rI&Sdwm awGU&ygw,f/
'Dvdkrjzpfatmif BudKwifpOf;pm;zdkYvdkrSm jzpfygw,f/
pOf;pm;vdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f/
Impact Assessment (EIA) vda
Yk c:wJh ywf0ef;usit
f ay:
xdcdkufrIudk qef;ppf&ygw,f/ 'Dvdk aqmif&GufNyD;rS
wwfEikd o
f rQ xdcu
kd rf aI vsmeh nf;atmif pDpOfaqmif&u
G f
&rSm jzpfygw,f/
ywf0ef;usix
f cd u
kd rf t
I aMumif;pOf;pm;&if yifv,f
jyif xdcdkufrItjyif urf;ajc&JU pDrHudef;rSmygwJhtwdkif;
befaumufNrdKUtxd azmufvkyfr,fhvrf;wpfavQmuf
b,fyHkb,fenf; xdcdkufEdkifrvJqdkwmudk xnfhoGif;
pOf;pm;&rSm jzpfygw,f/ 'Dudpuawmh jyifopfukrPD
Total &JU uefabmufpr
D cH suf aqmif&u
G pf Ofusio
fh ;kH cJw
h hJ
enf;vrf;awG[m oifcef;pm,lp&mawG jzpfygw,f/
&GmawG? tdrfawG? v,fawG? NcHawGudk a&TU&r,fqdk&if
xdcu
kd rf t
I enf;qH;k jzpfatmif b,fenf;b,fykH aqmif
&Guo
f iho
f vJqw
kd mu tawGUtBuKH awG&NdS y;D om;jzpfyg
w,f/ pDrHudef;taumiftxnfazmf&mrSmvnf; NrdKUcH?
e,fc?H &GmcHval wGeYJ wdik w
f ikd yf ifyif vkyaf qmifomG ;&rSm
tjrifrsm; 101
jzpfygw,f/ tckqdk&if weoFm&Dwkdif;a'oBuD;rSm
wdik ;f a'oBu;D vTwaf wmf ay:aygufvmwmrdYk wm0ef&dS
olawGu 'DudpawGudk tao;pdwfaqG;aEG;wkdifyif
qHk;jzwfMuvdrfhr,fvdkY ,lqrdygw,f/
'Dxm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f udk Regional
Development a'oqkdif&m wdk;wufzGHUNzdK;rIIaxmifhu
ae oH;k oyfEikd rf mS jzpfygw,f/ xm;0,fcdik t
f jyif teD;
ywf0ef;usif NrdKUe,fcdkifawGtwGufvnf; tusKd;jzpf
r,fhpDrHcsufjzpfygw,f/ jzpfatmifvnf; aqmif&GufzdkY
tyfygvdrrhf ,f/ tckvBkd u;D rm;wJh pDru
H ed ;f ? pDrcH suaf wG
taumiftxnfazmfwahJ e&mrSm uRr;f usi0f efxrf;vkyf
om;awG tajrmuftjrm;vdt
k yfygvdrrhf ,f/ 'DuRr;f usif
0efxrf;awGukd b,fu&rvJ/ a'oqkid &f m jynfoal wG
taeeJY uRr;f usirf t
I qift
h wef; enf;yg;wJt
h vkyaf wG
udo
k m vkycf iG &fh Ny;D tcGit
fh a&;aumif;vSwhJ uRr;f usif
tvkyfawGudk wjcm;vlawGu &oGm;r,fqkd&if a'o
zGHUNzdK;rItwGuf epfemEdkifrSmjzpfygw,f/ 'Dae&mrSm
umvwdk? umv&SnfpOf;pm;zdkY vdktyfygvdrhfr,f/ tck
tcsdefrS xNyD;vkyfvdkYjzpfrSm r[kwfygbl;/ pepfwus
tpDtpOfcsrSwfNyD; uRrf;usif0efxrf;awG a'orSmarG;
xkwfoGm;zdkY pDpOf&rSmjzpfygw,f/ pDrHcsuf taumif
txnfazmfr,fqw
kd mudk BuKd wifox
d m;wmrdYk vkt
d yfwhJ
jyifqifrIawG tckupNyD;vkyfzdkY ta&;BuD;vSygw,f/
tckvkd txl;pD;yGm;a&;Zkef azmfxw
k w
f ahJ e&mrSm
Physical Infrastructure kyf0wKydkif;qdkif&m tajccH
taqmuftODawG&SdzdkY ta&;BuD;ovdk ay:vmr,fh
pD;yGm;a&;pufrv
I ufrI ukex
f w
k v
f yk if ef;awGukd pDrt
H yk f
csKyfEdkifpGrf;&SdzdkY txl;ta&;BuD;ygw,f/ txl;Zkefjzpf
wmeJYtrQ pDrHcefYcGJrIyHkpH? tkyfcsKyfrIyHkpHawG[m oGuf
vuf&r,f/ zswv
f wf&r,f/ orm;d;k usypkH eH YJ vkyaf evdYk
r&ygbl;/ tawG;tac:t,ltqawGudk ajymif;vJ
&rSmjzpfygw,f/
vlYpGrf;tm;pk Human Resource eJY ywfoufvdkY
txl;owdjyK&rSmjzpfygw,f/ wkwfEdkifiH&JU tawGU
tBuHKudk jyefoHk;oyf&if a'ocHawGtpm; a'otjyif
bufrS uRrf;usifwJholawG? EdkifiHjcm;ynm&SifawGudk
ac:,loHk;pGJcJhMuygw,f/ 'gaMumifh ueOD;umvrSm
a'ocHawGtwGuf tusK;d &So
d ifo
h avmuf tusK;d rjzpf
cJhwm awGU&ygw,f/
a&&SnfrSm 'Da&eufqdyfurf; pDrHcsufaMumifh
ywf0ef;usix
f yd g;rItjyif use;f rma&;tusK;d oufa&muf
rIawGudkxnfhNyD; pOf;pm;&rSmjzpfygw,f/ uRefawmfod
oavmuf 'Da&eufqdyfurf;pDrHcsufESifh wGJzufNyD;
"mwfajrMoZmpuf?kH oHrPdpuf?kH "mwfaiGUxkwv
f yk rf I
puf?kH a&eHxu
G yf pn;f rsm; xkwv
f yk w
f phJ uf?kH ausmuf
rD;aoG;eJY armif;ESifwJh"mwftm;ay;pufHkawG yg0ifrSm
jzpfygw,f/ 'DpufHkvkyfief;awG vnfywfwJhtcg ywf
0ef;usifrSm&SdwJh jynfolawGeJY usef;rma&;udk b,fyHk
b,fenf; xdcu
kd Ef ikd rf vJqw
kd mudk oH;k oyfomG ;zdYk vdt
k yf
ygvdrfhr,f/ wpfzufEdkifiHrSm 'Dvkyfief; 'DpufHkawGeJY
ywfoufNyD; uefYowfrI wm;jrpfrIawG vkyfcJhygw,f/
'Dudpudkvnf; yg;yg;eyfeyfeJY avhvmNyD; b,fenf;
b,fyHk wHkYjyefoihfovJqdkwmudk pOf;pm;oihfygw,f/
Edik if aH wmftpd;k &taeeJY tckvkd wpfBurd w
f pfcgrS
r&Sdzl;ao;wJh txl;pD;yGm;a&;Zkefwpfck owfrSwfNyD;
aqmif&u
G w
f mudk BuKd qykd gw,f/ arQmv
f ifch suf Bu;D Bu;D
rm;rm;xm;rdygw,f/ b,ft&myJjzpfjzpf taumif;eJY
tqdk;[m 'GefwGJaeygw,f/ aumif;wJhtcsufawGudk
'Dxufaumif;atmif &&SdEdkifatmif BudK;pm;NyD; qdk;Ekdif
r,fhtcsufawGudkvnf; wwfEdkiforQ avsmhyg;atmif
BudK;pm;oGm;&rSmomjzpfygw,f/ xm;0,fol? xm;0,f
om;wifru jrefrmEdik if w
H pfEikd if v
H ;kH twGuf xl;jcm;wJh
aqmif&u
G rf w
I pfcjk zpfwmuawmh {uefrck sjzpfygw,f/
rrSm;oihfwmawG rrSm;atmif b,fvdkvkyfoihfovJ
102 tjrifrsm;
Photo-Sayar Zaw
tjrifrsm; 103
EkdifiHa&;Iaxmifh
xm;0,fzGHUNzdK;a&; pDrHudef;taeeJY ta&;BuD;qHk;eJY
txif&mS ;qH;k jyemuawmh jrefrmEkid if [
H m zGUH NzKd ;a&;
pDru
H ed ;f awGukd pDraH qmif&u
G w
f ahJ e&mrSm wduswOhJ ya'
xkwfjyefEkdifjcif;r&Sdao;wmygyJ/ tckvdk zGHUNzdK;a&;pDrH
ude;f tBu;D Bu;D awGukd taumiftxnfazmfaqmif&u
G f
jcif;rjyKrD obm0ywf0ef;usix
f cd u
dk yf supf ;D rIudk avhvm
qef;ppfwx
hJ w
k jf yefcsuaf wG? vlraI &;qkid &f mESihf use;f rm
a&;qkid &f mxdcu
dk rf u
I dk avhvmqef;ppfwhJ xkwjf yefcsuf
awGukd t&ifjyKvkyf&r,fvkdY Oya'aMumif;t& azmfjy
xm;jcif; r&Sdao;ygbl;/
NcKH ajym&vQif a'ocHjynfov
l x
l t
k wGuf olwYdk
rSw
D if;aexkid &f iS o
f ef&m ajrukad wmifrS umuG,yf idk cf iG hf
ESifh ykdifqkdifEkdifcGifhukd tmrcHEkdifonfh Oya'r&Sdygbl;/
tpkd;&taeeJY ajr,mawGukd jynfaxmifpk&JU tusKd;
104 tjrifrsm;
pD;yGm;twGuf odrf;qnf;EkdifaMumif;ukd Oya'aMumif;
t& tcGifhta&;ay;xm;ygw,f/ 'g[m a'ocHvlxk
twGuf wkH;atmufuzm;oli,fyrmyJjzpfygw,f/
olwkdY&JUb0awG vlaerIpepfawGukd ajymif;jyef
ajymif;vJapEkid w
f t
hJ jyif rSw
D if;&m obm0ywf0ef;usif
ukd xdcu
dk yf supf ;D apr,fh puft
Hk Bu;D Bu;D awGudk aumfydk
a&;&Si;f tBu;D pm;awG wnfaqmufzYdk BuKd ;yrf;vmcsed rf mS
a'ocHawG[m olwkdY&JUb0awGtwGuf ckcHykdifcGifhr&Sd
ygbl;/
xkdif;tpkd;&a&m jrefrmtpkd;&yg tqkdyg aemuf
quf xdckdufysufpD;rIawGukd odygvsufeJY pD;yGm;a&;
tusKd;tjrwfwpfckwnf;ukdom MunfhwmaMumifh jzpf
ay:vmEkdifwJh vlrIa&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m
ysufpD;rIawGukd rodovkdvspfvsLIxm;Muygw,f/
pD;yGm;a&;Iaxmifh
rl0g'a&;&mESifh EkdifiHa&;qkdif&m wm0ef,lrI wm0efcHrI
r&Sdwm[mvnf; tjcm;aom EkdifiHawGtwGuf jrefrm
Ekid if [
H m acgif;ykjH zwftjrwfxw
k &f mae&mwpfck jzpfvm
atmif zdwaf c:aeovkjd zpfaeygw,f/ wkw?f tdE,
d
ESihf xkid ;f Ekid if aH wGu 'Dtcsuu
f t
dk cGiahf umif;,lNy;D awmh
jrefrmEkid if t
H wGi;f wku
d f u
dk &f if;ES;D jrK yEf rHS aI wGudk jyKvyk f
aeMuygw,f/
zGHUNzdK;wkd;wufrI[kqkd&mwGif
pD;yGm;a&;wpfckwnf; zGHUNzdK;wkd;wufjcif;udk
qdkvdkjcif;r[kwfwJh tjcm;aomvlrIa&;?
EkdifiHa&;ESifh obm0ywf0ef;usifqkdif&m
tcsuftvuf? tusKd;tjrwf? xdckdufrI
ajymif;vJrIrsm;udk taotcsmxnfhoGif;pOfpm;zkdY
vdkygw,f/
xkdif;EkdifiHrS aqmufvkyfa&;ukrPDBuD; wpfck
jzpfwJh ]]tkdifwD'D}} [m jrefrmhqdyfurf;rSm a':vm
bDvD,HcsD&if;ESD;jrKyfESHzkdY aqmif&GufaeygNyD/ tqkdyg
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;ESihf pufrZI ek pf rD u
H ed ;f [mvnf;
xkdif;EkdifiHtwGuf vkdtyfwJh pGrf;tiftygt0if tjcm;
tjrifrsm; 105
pufrIu@qkdif&m tusKd;tjrwfawGukd zefwD;EkdifrSm
jzpfygw,f/
'Dvpdk rD u
H ed ;f awGudk xkid ;f Ekid if rH mS aqmif&u
G rf nf
qkdvQif obm0ywf0ef;usifxdckdufrI avhvmqef;ppf
csuftygt0if avhvmqef;ppfcsufawGukd pDrHudef;
rwkdifrD jyKvkyf&ygw,f/ avxka&xknpfnrf;rItyg
t0if a'ocHvlxk&JU tusKd;pD;yGm;ukd xdckdufysufpD;Ekdif
w,fvYdk a'ocHawGu ckid cf idk rf mrmwifjyEkid &f if pDru
H ed ;f
awGukd vkyfykdifcGifhr&Muygbl;/
tckq&dk if tqkyd gxkid ;f ukrP
[
D m olwEYdk idk if rH mS
wnfaqmufvrYdk &wJh npfnrf;wJh pufaHk wGygwJph rD u
H ed ;f
awGudk vGwv
f yfpmG ajymqkcd iG ?hf obm0t&if;tjrpfawG
ukd pDrcH efcY &JG mrSm a'ocHval wGu yg0ifajymqkq
d ;Hk jzwf
cGiphf wJh tcGit
hf a&;awG r&Sad o;wJh jrefrmEkid if rH mS vm
a&mufwnfaqmufawmhrSm jzpfygw,f/
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f [m tvkyt
f ukid f
tcGit
hf vrf; ajrmufjrm;pGmukd zefw;D ay;rSm rvG{J uef
jzpfovkd tqkyd ga'orSm rSw
D if;aexkid Mf uwJh v,form;
O,smOform; ig;zrf;orm;wk&Yd UJ toufarG;0rf;ausmif;
tvkyftukdifawGukd zsufqD;ypfrSmvnf; aocsmaeyg
w,f/
Ekid if jH cm;rS uRr;f usit
f vkyo
f rm;ajrmufjrm;pGm
0ifa&mufvmNy;D a'ocHawGtwGuu
f awmh tvkyMf urf;
ESihf aeYpm;tvkyt
f ukid af wGudk aps;aygaygeJY vkyu
f idk Mf u
&ygvdrfhr,f/ vkdtyfwJhpGrf;&nfeJY t&nftcsif;r&Sdqkd
aom taMumif;jycsufjzifh a'ocHrsm;twGuf tenf;
i,faom tvkyt
f ukid o
f m&Ekid Nf y;D trsm;pktwGuaf wmh
a&Munf&mjrufEk&mukd ajymif;a&TUtajccsaexkdif&yg
vdrfhr,f/
ay;vsuf&Sdygw,f/
a'ocHawG&UJ oabmqEryg avsmaf Mu;wpfpkH
wpf&m ay;tyfjcif;r&SdwJh ajr,modrf;qnf;rI? aexdkif
r,fh tdrf&mzefwD;ay;jcif;r&Sdao;bJ twif;t"ra&TU
ajymif;aprIawGu a'ocHawGukd vlraI &;qdik &f mjyem
awGMum; epfjrKyfapygw,f/
ajr,mrJhjzpfoGm;wJh a'ocHawGtwGuf &&m
tvkyt
f udik u
f kd vkycf enf;enf;jzifh 0ifa&mufvyk u
f ikd f
Mu&ygawmhr,f/ 'g[m tpdk;&twGuf pDrHudef;awGudk
aps;aygaygjzifh Ny;D ajrmufatmif vkyu
f ikd af vh&w
dS AhJ sL[m
wpfckvnf; jzpfaeygw,f/
tjcm;xif&Sm;wJh qkd;usKd;uawmh pufrIZkefrsm;
xGuf&SdvmwJh "mwkypnf;rsm;aMumifh a'ocHvlxk&JU
usef;rma&;udk qdk;0g;pGm xdckdufapjcif;jzpfygw,f/
xm;0,f a&eufqdyfurf;pDrHudef;[m vGwfvyfwJh
tifpwDusL;&Sif;awGu jyKvkyfxm;wJh EIA, SIA, HIA
r&Sw
d t
hJ wGuf rMumrD'pD rD u
H ed ;f &JU ab;xGuq
f ;kd usK;d awG
udk a'ocHxm;0,fvlrsKd;awG cHpm;Mu&awmhrSm jzpfyg
w,f/
OyrmtaeeJaY jym&&if xkid ;f Edik if &H dS Mab Ta Phut
pufrIZkefrSm pufHkawGudkvnfywfNyD; 10 ESpftMumrSm
pufu
kH xkwv
f w
T w
f hJ tqdyo
f ifh "mwkypn;f awGaMumifh
tqdkyga'o&Sd avxk? a&xkESifh ajrqDvTmrsm; tBuD;
tus,f xdckdufysufpD;npfnrf;apNyD; a'ocHrsm;rSm
vnf; toufSLvrf;aMumif;? tmHkaMum? rsKd;yGm;rI?
<uufom;pepfpwmawGeJY oufqdkifwJh a&m*gawGudk
cHpm;ae&ygw,f/ tqd;k qH;k uawmh uifqmjzpfymG ;rIEeI ;f
ESihf pdwyf ikd ;f qdik &f m upOfu
h vsm;jzpfymG ;onfEh eI ;f tvGef
odompGm wkd;yGm;vmjcif;yJ jzpfygw,f/
vlrIa&;Iaxmifh
obm0ywf0ef;usifIaxmifh
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f aMumifh tckq&kd if pDrH
ude;f {&d,mtwGi;f aexdik w
f v
hJ al wG ajymif;a&TUaeMu&
ovdk rMumrDtcsdeftwGif;rSmvnf; axmifaomif;csD
ajymif;a&TU&rSm jzpfygw,f/ a'ocHawGqDu ajr,m
awGudk twif;t"rodrf;,lrI[m xm;0,fa'orS
a'ocHxm;0,fvlrsKd;awGudk jrefrmEkdifiHtjcm;a'o
odrYk [kwf xkid ;f Edik if o
H Ydk a&TUajymif;aexkid Mf uatmif zdtm;
pD;yGm;a&;wk;d wufru
I kd a&S;I&if;jzpfay:vmEdik w
f hJ obm0
ywf0ef;usifxdckdufrIukd umuG,fay;EkdifwJh Oya'awG
r&Sad o;wm[m jrefrmEkid if t
H wGuf 0rf;enf;p&maumif;
vSygw,f/ tckvkd Oya'awGr&Sw
d t
hJ wGuf a&eufqyd f
urf;eJY pufrIZkefwnfaqmufrI[mvnf; obm0ywf
0ef;usifqdkif&m xdckdufysufpD;rIawGudk tqrwefwkd;
yGm;aprSm jzpfygw,f/
qdyu
f rf;wnfaqmuf&m oef&Y iS ;f vSywJh urf;d;k
wef;wpfavQmuf[m tusn;f wef npfnrf;oGm;ygvdrhf
r,f/ v,form;awGeJY ig;zrf;orm;awG rSDwif;&m
a*[pepf[mvnf; ysupf ;D ygvdrrhf ,f/ obm0twdik ;f
106 tjrifrsm;
oGm;apygw,f/ 'gaMumifh a'ocHawG[m oef&Y iS ;f aom
a&udk aps;Bu;D ay;0,fo;kH &ygw,f/ pufakH wGuxGuw
f hJ
umAGef'kdifatmufqdk'fyrmP tvGefjrihfrm;rIaMumifh
tufppfrdk;rsm;&GmoGef;onfhtjyif oD;ESHrsm;vnf; pm;
vkdYr& a&mif;vdkYr&jzpfatmif ysufpD;oGm;ygw,f/
'gaMumifh tqdyo
f ifh pufrZI ek pf rD u
H ed ;f [m tck
rsK;d qufuo
kd mru aemufrsK;d qufawGtwGuyf g tzk;d wef
vSwJh a*[pepfBuD;udk zsufqD;vsuf&Sdygw,f/
tcsKyfqdk&vQif xm;0,fzGHUNzdK;a&; pDrHudef;[m
tpd;k &twGut
f a&;ygwJh ajcwpfvrS ;f jzpfygw,f/ a':vm
oef;csDwJh EkdifiHjcm;&if;ESD;jrKyfESHrIawGeJY EdkifiH&JUzGHUNzdK;wkd;
wufrt
I wGuf taxmuftyHw
h pfcjk zpfr,fvYkd arQmv
f ifh
&ygw,f/
odkYaomfjim;vnf; tpkd;&&JU rl0g'a&;&m tm;
enf;rI? vlUtcGifhta&;qdkif&m pHcsdefpHTef;rsm;udk vspf
tjrifrsm; 107
vsLI rI? yGifhvif;jrifomrIr&SdrI? wm0ef,lrI wm0efcHrI
tm;enf;rIeYJ 0efxrf;awG&UJ t*wdvu
kd pf m;rIwaYdk Mumifh
Edik if aH &;? pD;yGm;a&;? vlraI &;? obm0ywf0ef;usif qkwf
,kwfysufpD;rIqdk;usKd;rsm;[m aumif;usKd;xuf ydkrdkrsm;
jym;aerSm jzpfygw,f/
'gaMumifh tqdyk g a&eufqyd u
f rf;eJY pufrZI ek pf rD H
udef;[m a&&SnfzGHUNzdK;wdk;wufrIudk azmfaqmifEdkifr,hf
tpdrf;a&mif zGHUNzdK;a&;pDrHudef;wpfckjzpfapzkdY tpdk;&
taeeJY a'ocHvx
l t
k ygt0if t&yfbufvUl tzGUJ tpnf;
rsm;? tpd;k &r[kwaf om tzGUJ tpnf;rsm;? ynm&Sirf sm;&JU
yl;aygif;yg0ifrIeJY taotcsm avhvmoHk;oyfNyD;rS
taumiftxnfazmfaqmif&u
G &f ef oifh roifh qH;k jzwf
apvdkygw,f/
armuynma&;r*Zif; tifwmeufpmrsufESmyg
aqmif;yg;ukd ul;,lazmfjyonf/
Pic-MPA
108 tjrifrsm;
yxrOD;qH;k jrefrmhtxl;pD;yGm;a&;Zket
f jzpf ay:xGe;f um
jrefrmhp;D yGm;a&;udk qGw
J ifomG ;awmhrnf[k ,lq&onfh
a':vm 8 'or 6 bDv,
D w
H ef xm;0,fa&eufqyd u
f rf;
pDrHudef;onf yx0D0ifEdkifiHa&;? yx0D0ifpD;yGm;a&;
(Geopalitics) t& ta&;ygvSovdk xdkyx0D0ifwefzdk;
onfvnf; xm;0,fprD u
H ed ;f \ atmifjrifru
I kd vrf;cif;
ay;Ekdifvdrhfrnf/
yx0D0ifEdkifiHa&;udk t"dym,ftrsKd;rsKd;zGifhMu
aomfvnf; t"durSm yx0D0ifEiS hf Edik if aH &;tquftpyf
udk avhvmum EkdifiHha&;&m? EdkifiHwuma&;&mrsm;wGif
toHk;csjcif;yifjzpfonf/ wpfenf;tm;jzihf EdkifiHa&;udk
yx0D0ifIaxmifhrS Munfhjcif;yifjzpfonf/ yx0D0ifqkd
onfrmS t"dutm;jzihf obm0oabmw&m; (Concept
of Nature) ESihf ae&moabmw&m; (Concept of Space)
yifjzpfonf/ obm0ywf0ef;usiEf iS hf vlUtzGUJ tpnf;wdYk
tquftpyf? ae&mESifh vlUtzGJUtpnf; tquftpyf
wpfenf; ae&ma'oudv
k u
dk u
f m vlUtzGUJ tpnf;ajymif;
vJyHkudk avhvmjcif;yifjzpfonf/ yx0D0if pD;yGm;a&;
qkdonf rSmvnf; txufygyx0D0ifEidk if aH &;ukv
d u
dk u
f m
t"dym ,f zGiq
hf v
dk Qif yx0DEiS hf pD;yGm;a&;tquftpyfudk
avhvm um EkdifiHhta&;ESifh EkdifiHwuma&;&mrsm;wGif
tokH;cs jcif;jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh pD;yGm;a&;ukd
yx0D0ifIaxmifhrS Munfhjcif;yifjzpfonf/ EkdifiHa&;
abm*aA'oabmt& EkdifiHa&;ESifh pD;yGm;a&;onf
tjyeftvSefrSDckdum tjyeftvSefoufa&mufaeovkd
yx0D0ifEidk if aH &;ESihf yx0D0ifp;D yGm;a&;onfvnf; tjyef
tvSeq
f ufpyfaeaomaMumifh yl;wGpJ Of;pm;rSom &Edik f
onf/
,aeYacwfumvwGif ppftyk pf rk sm;NyKd vNJ y;D a'o
tajccHpD;yGm;a&;tkyfpkrsm; rIdyGifhrsm;uJhodkY ay:ayguf
vmovdk Ekid if w
H umqufqaH &;? Edik if aH &;wGif pD;yGm;a&;
Iaxmifrh S Munfh jI cif;bufoYkd tav;uJvmonfh a&;pD;
aMumifh yx0D0ifEdkifiHa&;rSonf yx0D0ifpD;yGm;a&;odkY
ul;ajymif;vmonf[k oHk;oyfMuonf/
jrefrmEdik if o
H nf yx0D0ifoabmt& tcsut
f csm
tjrifrsm; 109
us (Geostrategic) NyD; yx0D0ifEkdifiHa&;ESifh yx0D0if
pD;yGm;a&; p&dwfvuPmrsm;udkMunfhvQif atmufyg
tcsufrsm;udk awGU&onf/
1/ wkwEf iS hf tdE,
d Edik if BH u;D ESpEf ikd if EH iS hf e,ferd w
d f
qufpyfaejcif;/
2/ tdE,
d ork'& mESihf rdik af ygif; 1300 ausmf qufpyf
aeaom urf;dk;wef;&Sdjcif;/
3/ jrpfacsmif; tif;tdkifaygrsm;um a&o,HZmw
<u,f0jcif;/
4/ vlaerxlxyfojzihf ajrvGwaf jrdik ;f rsm;pGm&Sjd cif;/
5/ ta&SUawmiftm&S? awmiftm&S? ta&SUtm&S
a'oBu;D oH;k ckEiS hf qufpyfaeonfh Edik if jH zpfjcif;/
6/ a&eH? obm0"mwfaiGU? txl;ojzifh obm0
"mwfaiGUayg<u,f0jcif;/
7/ r[mAsL[musonfah e&mwGiw
f nf&o
dS nfh tdE,
d
ork'& mwGi;f uRe;f rsm;udk ydik q
f ikd jf cif;wdyYk ifjzpfonf/
weoFm&Durf;ajrmifa'owGif wnf&SdNyD; a&pl;
eufaomaMumifh a&eufqdyfurf; azmfaqmifEdkifrnfh
xm;0,fNrKd U tajccHxm;onfh xm;0,fa&eufqyd u
f rf;
pDru
H ed ;f onf a'owGi;f ukepf nfyaYkd qmifa&;ESihf ul;oef;
a&mif;0,fa&; tcsuftcsmXme (Regional Logistics
Hub) tjzpfodkY xdkif;EdkifiHa&muf&Sda&; &nfrSef;csufwGif
t"duusonfah e&mrSyg0ifrnf jzpfonf/ befaumuf
ESifh xm;0,fNrdKUonf rdkif 300 cefYom uGma0;aom
aMumifh ,ckpDrHudef; vrf;azmufvkyfNyD;oGm;vQif xkdif;
yifv,fauGUESifh puFmylEdkifiHtm; ywfoGm;ae&onfh
yifv,fc&D;vrf;aMumif;tm; csKUH ypfEikd rf nfjzpfum awmif
tm&S? tmz&duESifh ta&SUtv,fykdif;&Sd aps;uGufrsm;
ESifh ydkrdkeD;uyfoGm;rnfjzpfaMumif; xdkif;pD;yGm;a&;vkyf
ief;&Sif todkif;t0dkif;u oHk;oyfMuonf/
xkid ;f ukew
f ifoabFmrsm;onf rvufuma&vuf
Mum;tm;ywfum tdE,
d ork'& modYk oGm;a&muf&onfh
umvonf oHk;ywfcefYMumaomfvnf; um;vrf;jzifhrl
befaumuf-&efuek f c&D;vrf; raumif;onft
h ajctae
wGifyifvQif av;&ufcefYomMumonf/
xm;0,fqyd u
f rf;onf tdE,
d ork'& mESihf awmif
wkwyf ifv,fuq
kd ufo,
G o
f mG ;rnf/ wpfenf; awmif
tm&S? Oa&my? ta&SUtv,fydkif;a'orsm;udk ta&SU
oabmw&m;t& xm;0,fqdyfurf;wGif
t"du&if;ESD;jrKyfESHoltjzpf 0ifa&mufvmEdkifonf/
onf xm;0,fqyd u
f rf;aMumifh vrf;yGio
hf mG ;zG,&f o
dS nf/
xdt
k m&Stiftm;Bu;D ESpEf ikd if H xm;0,fwiG f tNyKd it
f qdik f
&if;ESD;jrKyfESHvmzG,f&Sdonf/
pDrHudef;udk azmfaqmifrnfh Developer jzpfol
Italian-Thai ukrP
\
D &S,,
f mrsm;onf ,ckEpS t
f wGi;f
85 &mcdik Ef eI ;f cefY jrihw
f ufaecJNh y;D vufrw
S af &;xd;k cJo
h nfh
Ed0k ifbm 2 &ufaeYtNy;D aemufwpfaeY Ed0k ifbm 3 wGif
&S,f,maps;EIef; 7 &mcdkifEIef; jrihfwufoGm;cJhjcif;u
xdkpDrHudef;tay: &if;ESD;jrKyfESHolrsm;\ xm;0,f\
yx0D0ifp;D yGm;a&;wefz;kd udk oabmaygufr?I pdw0f ifpm;
rI? arQmfvifhcsufxm;rIwdkYudk jyoaeonf/
,if;pDru
H ed ;f udk BOT (Build Operate and Transfer) wnfaqmuf? vnfywf? vTa
J jymif;pepfjzihf vkyu
f ikd f
oGm;rnfjzpfNyD; umvrSm ESpf 60 jzpfonf/
xm;0,fpDrHudef;udk 2011 ESpfukefydkif;rSpum
110 tjrifrsm;
tjrifrsm; 111
q,fEpS t
f wGi;f Ny;D pD;atmif taumiftxnfazmfomG ;
rnfjzpfNyD; tqifhoHk;qifhyg0ifum a&eufqdyfurf;?
pufrZI ek Ef iS hf xkid ;f Edik if o
H Ykd um;vrf;? &xm;vrf;rsm;jzihf
qufo,
G af &;wdyYk g0ifonf/ pufrZI ek o
f nf ta&SUawmif
tm&Sa'owpfcv
k ;kH wGif tBu;D qH;k pufrZI ek t
f jzpf ay:
xGufvmrnf[k cefYrSef;xm;Muonf/
xkpd rD u
H ed ;f pufrZI ek w
f iG f tBu;D pm;pufrv
I yk if ef;
rsm;jzpfonfh oHrPdpuf?kH "mwfajrMoZmpuf?kH vQypf pf
"mwftm;ay;pufHkrsm; yg0ifrnfjzpfonf/ xm;0,f
NrKd UESihf xkid ;f Edik if H uefcsembl&t
d Mum; um;vrf;? &xm;
vrf;ESifh obm0"mwfaiGUydkufvdkif;wdkY qufoG,frnf
jzpfonf/
Photo-Sayar Zaw
xm;0,fa&euf pDru
H ed ;f \ xkid ;f Edik if t
H a0;ajy;
um;vrf;onf befaumufNrKd Uodw
Yk ikd f qufo,
G o
f mG ;rnf
jzpf&m befaumufNrdKUrSwpfqifh uarm'D;,m;EdkifiH
qDqzkd eG ;f NrKd Uudk jzwfoef;um AD,uferfEikd if H Aefawmif
NrdKUESifh uGrfEGefNrdKUodkY qufoG,fonfh Greater Mekong
Subregion Southern Corridro rJacgifa'oBuD;awmif
ydkif; pBuvrf;rBuD;ESifh csdwfqufta0;ajy;vrf;rBuD;
azmufvkyfoGm;rnf jzpfaomaMumifh tm&Sta&SUESifh
taemufpD;yGm;a&;pBu East-West Corridor wGif
y"meusaom ae&mjzpfvmayrnf/
r[mrJacgifa'ozGUH NzKd ;a&;pDru
H ed ;f wGif txufyg
vrf;aMumif;tjyif aemufxyfvrf;aMumif;ESpaf Mumif;
&Sdaeao;onf/ armfvNrdKifNrdKUrS AD,uferfEdkifiH 'geef;
NrKd Uqdyu
f rf;txdazmufvyk rf nfh ta&SUESihf taemufvrf;
txl;pD;yGm;a&;ZkefESifh tcGihftvrf;
txl;pD;yGm;a&;Zkef jzpfxeG ;f vmvQif xdx
k m;0,fa&euf
qdyu
f rf;Zket
f wGi;f Edik if jH cm;aiGvw
G v
f yfpmG udik af qmif
cGifh? EdkifiHwumbPfrsm;? EdkifiHwumtqifhrD vkyfxHk;
vkyfenf;rsm;yg yHkay:vmrnfjzpfonf/ tdrf&SifEdkifiH
taejzihf tvkyftudkif tcGihftvrf;rsm;&&Sdjcif;? EdkifiH
wumtqifh pDrHcefYcGJrIrsm;ESifh &if;ESD;oif,lcGifh&jcif;?
enf;ynmaygif;ul;jcif;? EdkifiH\ tjcm;a'orsm;wGif
&if;ES;D jrK yEf rHS pI ;D 0ifvmjcif;ponfh pD;yGm;a&; tcGit
hf a&;
rsm;pGm &&Sv
d mrnfjzpfonf/ jrifomaom tusK;d pD;yGm;
tjzpf xdpk rD u
H ed ;f udyk yhH ;kd ay;rnfh 0efaqmifrv
I yk if ef;rsm;
tusKd;cHpm;&um Service Industry BuD;xGm;vmrnf/
acwfryD iG v
hf if;xda&mufonfh vkyx
f ;kH vkyef nf;rsm;onf
Edik if w
H iG ;f tjcm;ae&mrsm;odyYk gysUH ESo
YH mG ;ygu pD;yGm;a&;
udk pepfwusral bmifoiG ;f jcif; (Economic Institutionalization) t&Se
d yf jkd refvmrnfjzpfNy;D jrefrmEkid if \
H aps;uGuf
pD;yGm;a&;azmfaqmifjcif;udk tm;ay;Ekid v
f rd rfh nf/ ,aeY
wkwEf ikd if u
H kd pwifweG ;f wifay;cJo
h nfrmS 2010 jynfh
ESpftwGif; EdkifiHawmfat;csrf;om,ma&;ESifh zGHUNzdK;a&;
aumifpD Ou|Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&T oGm;a&mufvnf
ywfcJhonfh txl;pD;yGm;a&;Zkef &SefZef; (Shan Zhen
Special Economic Zone) jzpfNyD; xdkZkef\atmifjrifrI
t&Sed u
f ,
kd u
l m wkwEf ikd if w
H iG ;f tjcm;a'orsm;wGiyf g
pD;yGm;a&;Zkefrsm; azmfaqmifcJhovdk EdkifiH\pD;yGm;a&;
pepfudkvnf; uGefjrLepfA[dkOD;pD; pD;yGm;a&;pepfrS aps;
uGufpD;yGm;a&;pepfodkY ajymif;vJ,lcJhjcif;jzpfonf/
jrifhwufvmrnfh jrefrm-xdkif;qufqHa&;
jrefrm-xdkif; qufqHa&;onf ,ckESpfydkif;rsm;twGif;
wnfNidrfaumif;rGefaecJh&mrS bHkpD;yGm;BuD;rm;pGm &Sdae
onfh xm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f yHak y:vmonfEiS hf
trQ ESpfEdkifiH qufqHa&; ydkrdkwdk;wufaumif;rGefvm
rnfjzpfNy;D vkyaf zmfuikd zf uf qufqaH &;tjzpfoaYkd &muf
&Sdrnf[k cefYrSef;&onf/
jrefrmEdik if o
H nf ,refEpS u
f xdik ;f Edik if o
H Ykd ydu
Yk ek f
tjzpf tar&duefa':vm 6 'or 9 bDv,
D zH ;kd wifyYkd
Ekid cf NhJ y;D 38 'or 4 &mcdik Ef eI ;f rSm "mwfaiGUa&mif;csrrI S
&&Sjd cif;jzpfonf/ xkid ;f Edik if o
H nf jrefrmEdik if w
H iG f tar
&duef a':vm 10 'or 3 bDvD,Hzdk; &if;ESD;jrKyfESH
xm;ojzihf wkwf? a[mifaumifwdkYudk jzwfausmfum
xdyw
f ef;Edik if jH cm; &if;ES;D jrK yEf o
HS t
l jzpf &yfwnfvsu&f dS
onf/
yxrtqift
h jzpf av;vrf;oGm; xm;0,f-uef
csembl&d um;vrf;azmufvkyfNyD;pD;oGm;ygu ueOD;
tusKd;cHpm;&rItjzpf urmvSnfhc&D;onf wpfESpfvQif
q,foef;vufcH&&Sdaeonfhk emrnfausmf c&D;oGm;
vufcHEdkifiH xdkif;rSwpfqifh urmvSnfhc&D;onfrsm;
weoFm&Dwikd ;f a'oBu;D odYk ydrk 0kd ifa&mufvmzG,&f o
dS nf/
uefcsembl&w
d iG f emrnfausmf aorif;wref&xm;vrf;
ay:&Sd auG;jrpfww
H m; (Bridge over River Kway) onf
urmvSnchf &D;onfrsm; t"duqGaJ qmif&mae&mjzpfNy;D
tqkdyga'orS c&D;onfrsm;0ifa&mufvm&ef tcGihf
tvrf;rsm;&Sdaeonf/
yx0DoabmwGif ]]obm0ywf0ef;usiEf iS h f tquf
tpyf}} oabm yg0ifae&m xm;0,fqdyfurf;pDrHudef;
vufawGUtoHk;cs yx0Dwefzdk;
,ckuJhodkY xm;0,fa&eufpDrHudef; azmfaqmifvdkuf
jcif;aMumifh rlvuwnf;u yx0D0ifEikd if aH &;? yx0D0if
pD;yGm;a&;wefz;kd &Sad ecJo
h nfh jrefrmEdik if \
H yx0D0ifEikd if H
a&;? yx0D0ifpD;yGm;a&;wefzdk; ydkrdkjrihfwufvmrnfjzpf
onf/ yx0D0ifp;D yGm;a&;? yx0D0ifEikd if aH &;wGif toH;k
rcs&ao;onfw
h efz;kd (Potential Value)&Scd &hJ mrS xm;0,f
pDrHudef;ay:vmaomaMumifh vufawGUtoHk;cswefzdk;
(Practical Value) jrifhrm;oGm;rnfjzpfum vTwfawmf
ac:tNyD;? tpdk;&tzGJUopfay:tNyD; t&SdefjrihfoGm;zG,f
&Sdonfh jrefrmhpD;yGm;a&;yHkazmfrItm; pD;yGm;a&;vdIif;BuD;
ozG,f odomxif&Sm;pGm dkufcwfoGm;zG,f&Sdonf/ xdk
vdIif;udk tcsdefrDxdxda&mufa&muf pD;Edkifygu jrefrmh
zGHUNzdK;rIa&SUwpfvSrf;ckefysH ausmfvTm;Edkifrnfjzpfonf/
ul;,lazmfjyonf/
112 tjrifrsm;
Photo-GREENPEACE
tjrifrsm; 113
114 tjrifrsm;
w,f/ wu,fvkdYrsm; at;oGm;vdkY ajray:jyefusvm
&ifvnf; a&xkrmS yJaysm0f ifNy;D a&&JU tufppf*P
k o
f wd
udk wk;d aprSmyg/ tvm;wlyJ qmvzm'dik af tmufq'kd u
f
rdk;a&eJYaygif;NyD; tufppfrdk;tjzpf jyef&Gmusygw,f/
tufqpfr;kd &Gm&if a*[wpfcv
k ;kH eD;yg; ysupf ;D wwfw,f
qdkwmvnf; owdxm;&rSmyg/
NOx (Edu
k x
f d*k siaf tmufq'kd )f [m SO2 eJt
Y wl
a&eJY "mwfjyK&if t"duuawmh Edkufx&pftufppfeJY
qmvjzL&pftufppftjzpfajymif;NyD; tufppfrdk;tjzpf
eJY jyefusvmygw,f/ TSP (Total Suspended Particulate) qdw
k mu avxJrmS wnfaeEdik w
f hJ trIeaYf wGyg/
t&G,t
f pm;uawmh 1 rDvrD w
D m&JU tyHw
k pfaxmify&kH if
20 yHkuae 40 yHkavmufyJ &Sdwwfygw,f/ avxJrSm
tNrJwnfaeEdkifNyD; rdkif&mcsDaveJYtwl vGihfEkdifygw,f/
trIefYawGudk SLrdw,fqkd&if toufSLvrf;aMumif;udk
zkerf eI x
Yf uf ydt
k E&m,fay;ygw,f/ vGiyfh sjH ymawGjzpfwhJ
(Fly Ash)vnf; xdkenf;vnf;aumif;ygyJ/ rD;ckd;jrLwdrf
awGvdk tHkYqkdif;NyD; av,l&mvGihfyg;NyD; jyeftusrSm
a&xkeaYJ jrxkukd npfnrf;apygw,f/ &Sr;f jynfe,fawmif
ydik ;f wDuspaf 'orSmaexdik w
f ahJ 'ocHrsm; vufawGUcHpm;
ae&wJh jyemuawmh jymrIejYf yemyg/ tJ'h aD 'ou
[if;&Gufpdkufcif;xJudk jymrIefYawGusvGef;vdkY pdkufcif;
awGysufpD;ygw,f/
xm;0,fpufHku wpfESpfudk vGihfysHjymrIefYaygif;
wefcsdef wpfoef;ausmf xkwfvTwfrSmyg/ pufHkacgif;
wkid u
f aexGuw
f hJ jymawGuadk tmufygykrH mS jrifEikd af tmif
jyay;xm;ygw,f/
tjrifrsm; 115
jymxJrmS awmh tmqif;epfvkd tqdyo
f ihjf 'yfpif trsm;
tjym;yg0ifygw,f/
xm;0,fpufu
kH ae wpfEpS pf mxGuv
f mr,hf jym
yrmPuawmh ukArDwm 4 'or 5 oef;avmuf
jzpfygw,f/ jrifomatmifjy&&if 1 uDvrkd w
D mywfvnf
&Sw
d hJ uGi;f jyifukd 15 ay;avmufjrihaf tmifzEYkd ikd yf gw,f/
q,fpkESpfwpfck rjynhfcif awmifylpmwpfckjzpfatmif
zdkYEdkifygw,f/ jymyHkBuD;udk pepfwusrpGefYypfbJ teD;
tem;rSmyJ pkyx
kH m;r,fq&dk ifawmh a'owpfcv
k &kH UJ ajr
atmufa&udk npfnrf;apNy;D tif;tkid f acsmif;ajrmif;u
wpfqifh yifv,fxJtxd tqdyfoihfum a'owpfck
vH;k &JU a*[pepfukd vH;k vk;H zsuq
f ;D awmhrmS jzpfygw,f/
Mercury qdw
k hJ jy'g;[m vlom;awGukd b0wke;f
oGm;avmufwJh tqdyfj'yfpifwpfrsKd;yg/ tzsm;wkdif;wJh
omrdk rDwmutp zefrD;acsmif;txd toHk;0ifvSwJh
jy'g;[m vluv
kd ;kH vH;k 'kua y;w,fvq
Ykd &kd iftMhH oMur,f
xifygw,f/
oufao om"utaeeJY 1950jynhEf pS u
f *syef
EdkifiH Minamata qdkwJh NrdKUrSmjzpfcJhwJh &ifeihfzG,ftjzpf
tysufBuD;wpfckudk rQa0vkdufygw,f/
1932 eJY 1968 ckEpS f tawmtwGi;f tJ'ND rKd UrSm
&Sw
d hJ a&eH"mwkeYJ yvwfpwpfpufu
kH Methylmercury
vdaYk c:wJh jy'g;"mwfaygif; pkpak ygif;wefcsed f 27 wefukd
teD;rS&w
dS hJ Kumamoto yifv,fatmftwGi;f pGeyYf pfcyhJ g
w,f/ 1950 jynhfESpfa&mufvmawmh a'owGif;rSm
ig;awGenf;enf;vmNy;D ig;aoawGyifv,fjyifrmS pay:
vmygw,f/ ig;awGtajrmuftjrm;aoNy;D aemufxyf
tdraf rG;aMumifawG[m rlrrSeb
f J [d,
k rd ;f 'D,rd ;f jzpfvmNy;D
aoaooGm;wmudk pNyD;owdxm;rdMuw,f/ aemuf
awmh vlawGrSmygjzpfvmum tmHkaMumxdcdkufNyD;
oGufcsmyg'a&m*gvdkrsKd;udk cHpm;Mu&ygw,f/ wcsKdUu
awmh aoqH;k ukew
f ,fvYkd pmwrf;awGu qdMk uygw,f/
vrf;oGm;&if ',drf;',dkifeJY ajcwkefvufwkefjzpfNyD;
xrif;pm; a&aomufawmif rvkyfEdkifwJhtxd tjzpf
qdk;NyD; aowJholaoeJY emwm&SnfjzpfNyD; b0ysufwJhol
ysufjzpfcJh&ygw,f/ pkpkaygif;vl 50000 avmufcHpm;
ae&wmyg/ 2002 ckESpfavmuftxd cHpm;ae&olawG
awmif&Sdygw,f/ 'gaMumihf tpdk;&u avsmfaMu;awG
axmufyahH y;ayr,fv
h nf; b0awGuawmh jyefraumif;
vmawmhygbl;/ 'gu 27 wefaom jy'g;"mwfaygif;udk
ESpf 30 ausmt
f wGi;f yifv,fxu
J pkd eG yYf pfcv
hJ jYkdzpfygw,f/
tJ'h aD 'ou vlemwpfO;D &JU"mwfyu
kH kd atmufrmS Munfyh g/
Edik w
f ,fqw
dk m pma&;oltygt0if pmzwfow
l t
Ykd m;vH;k
od&Sdxm;vdrfhr,fvdkYvnf; ,HkMunfvsufyg/ 'gayrJh
wefaq;vGefab;qkdwJh pum;yHkt& b,ft&mrqdk
tvGeftuRHjzpfvm&if raumif;awmhygbl;/ xm;0,f
a&eufqdyfurf;udk BudKqdkygw,f/ 'gayrJh a&eH"mwk
pufakH wGuakd wmh csichf sed Nf y;D rSBuKd qckd siyf gw,f/ ausmuf
rD;aoG;pufHkudkawmh vHk;0rBudKqdkyg/ vHk;0raqmuf
oihfyg/
uRefawmfwdkY wkdif;&if;om;nDtpfudkawGjzpfwJh
xm;0,fa'ouvlawG&UJ b0[m 0ifaiGw;dk Ny;D vlaerI
tqift
h wef;u xdyw
f ef;a&mufaeEkid w
f ehJ nf;wl aemif
q,fpEk pS t
f wGi;f rSm txufygyHx
k u
J vdjk zpfr,f/ jzpf&if
pufHkawGu avsmfaMu;awG rw&m;ay;yghr,fqdk&if
aum ausmufrD;aoG;pufHkudk BudKqdkEdkifyghrvm;vkdYom
ar;cGef;xkwfcsifygawmhw,f/
Reference:
Emissions of Hazardous air Pollutants
from coal-fired power Plant., by
Enviromental Health & Engnieering,
Minamata and Mercury Issues in
Japan, Citizens Against Chemicals
Pollution (CACP), Japan http:// www.
ne.jp-asahi/ kagaku/poco/
Dirty Kilowats. pdf, www. kuuvikriver,
info
http:// www.eurelectric.org/
ul;,lazmfjyonf/
116 tjrifrsm;
Photo-DDA
tjrifrsm; 117
vGecf w
hJ hJ atmufwb
kd mv(11) &ufaeYu xdik ;f 0efBu;D csKyf
aejynfawmfukd oGm;a&mufEikd w
f t
hJ wGuf q,fEpS af usmf
ajymqdak qG;aEG;vmwJh r[mrJacgifawmifyikd ;f (Greater
Mekong Subregion) a'o pD;yGm;a&;vrf;aMumif;
taumiftxnfazmfzdkY tcGihftvrf;yGihfoGm;ygw,f/
xm;0,frSm a&eufqdyfurf;wnfaqmufNyD;
teD;em;rSm {uwpfoed ;f us,0f ef;wJh txl;pD;yGm;a&;Zkef
wnfaqmufzdkY xm;0,feJY xdkif;EdkifiHtaemufydkif;udk
um;vrf;? &xm;vrf;qufo,
G zf v
Ykd nf; oabmwlvu
kd f
Muygw,f/ tar&duefa':vmoef;aygif; wpfaomif;
oHk;axmifausmfukefusEkdifwJh 'DpDrHudef;udk xdkif;ukrPD
u taumiftxnfazmfrmS jzpfygw,f/ xm;0,fprD u
H ed ;f
[m r[mrJacgifawmifyikd ;f a'ozGUH NzKd ;a&;eJY qufpyfae
ygw,f/
r[mrJacgifa'o wdk;wufzGHUNzdK;a&;pDrHudef;rSm
t"dupD;yGm;a&;vrf;aMumif; (3) ck&Sdygw,f/ yxr
vrf;aMumif;u armfvNrdKifuae AD,uferfEkdifiH 'geef
(Danang) qdyu
f rf;txd azmufvyk rf ,fh ta&SUtaemuf
pD;yGm;a&;vrf;aMumif; jzpfygw,f/
jrefrm? xdik ;f ? vmtd?k AD,uferfwu
Ydk kd qufo,
G f
r,fh um;vrf;jzpfygw,f/ jr0wD-armfvNrdKiftydkif;udk
xkid ;f ukrP
aD wGu aqmufvyk af eygw,f/ 'kw,
d vrf;
aMumif;udk ajrmuf-awmif pD;yGm;a&;vrf;aMumif;vdkY
ac:Ny;D jrefrmeJY vmtdw
k u
Ykd jkd zwfNy;D befaumufeYJ ulrif
(Kunming) udk qufxm;ygw,f/ wwd,vrf;aMumif;udk
r[mrJacgif awmifyikd ;f a'o pD;yGm;a&;vrf;aMumif;vdYk
ac:ygw,f/ xm;0,feJY AD,uferfawmifydkif;? Aefwl
(Vung Tau) qdyfurf;udk qufoG,fxm;wJh um;vrf;
jzpfNyD; befaumuf? zEGdKifyif (Phnom Penh)? [kdcsDrif;
(Hochiminh) pwJh NrdKUawGudk jzwfoGm;ygw,f/
r[mrJacgifa'orSm jrefrm? vmtd?k xdik ;f ? uarm
'D;,m;? AD,uferfeYJ ,leefjynfe,fyg0ifygw,f/ 'Da'o
eJY tdEd,-b*Fvm;a'h&Sfudk qufoG,f&mrSm jrefrmjynf
[m aygif;ul;wHwm;vdk jzpfaeygw,f/ e,fjcm;jzwf
ukefoG,fa&;oabmwlnDcsufudk 2003 rSm jrefrmu
aemufq;kH vufrw
S x
f ;kd ygw,f/ tm&S ta0;ajy;vrf;r
awG jzwfoef;&m e,fpyfa'o? vrf;qHak wGeYJ qdyu
f rf;
awGrSm txl;pD;yGm;a&;ZkefawG zGihfvSpfEdkifr,fqdk&if
'Dp;D yGm;a&;vrf;aMumif; wpfavQmufrmS c&D;oGm;vkyif ef;
yg wdk;wufzGHUNzdK;vmr,fvdkY ,lqMuygw,f/ wkwf?
xdkif;? AD,uferf? rav;&Sm;? puFmylwdkYudk um;vrf;
aygufaewm MumcJhygNyD/ tm&Sa'oukefoG,fa&;rSm
taumufcGefaMumifh p&dwfBuD;av;aewm r[kwfbJ
o,f,l ydkYaqmifc rsm;vGef;vdkYomjzpfaMumif; 2009
ZGefvxkwf tm&SzGHUNzdK;a&;bPf (Asia Development
Bank - ADB) okawoepmwrf; trSwf (140) rSm
azmfjyxm;ygw,f/
armfvNrdKifeJY xm;0,f[m a&eufyifv,fqdyf
urf; jzpfvm&if xdkif;ukefypnf;awG taemufwdkif;udk
wify&Ykd mrS ta&;ygvmygvdrrhf ,f/ xdik ;f ukeo
f abFm[m
rvufuma&vufMum; (Malacca Strait) uwpfqifh
tdEd,ork'&mudka&mufzdkY ESpfywfoHk;ywfMumayr,fh
befaumuf-&efukefc&D;[m vrf;qdk;wmawmif (4)
&ufavmufyMJ umw,fvYkd od&ygw,f/ 'gaMumifh xdik ;f
ukefoG,fa&;vkyfief; wdk;wufa&;twGuf xm;0,fbefaumufvrf;eJY jr0wD-armfvNrKd iv
f rf;[m ta&;Bu;D
ygw,f/ xm;0,f? armfvNrdKif? Nrdwf? &efukef? oDv0geJY
rEav;rSm txl;pD;yGm;a&;ZkefzGifhoihfw,fvdkY qkdMuyg
w,f/ tm&Sta0;ajy;um;vrf;wpfavQmufrmS pD;yGm;a&;
vrf;aMumif; ay:xGufvmrSmjzpfygw,f/
tm&S ta0;ajy;um;vrf; jzwfoGm;wJhtwGuf
jrefrmjynfom;awG jynfyeJY txdtawGUrsm;vmygvdrhf
r,f/ tdE,
d eJY b*Fvm;a'h&[
fS m jrefrmjynfuwpfqifh
armfvNrdKifeJY xm;0,f[m a&eufyifv,fqdyfurf;
jzpfvm&if xdkif;ukefypnf;awG taemufwdkif;udk
wifydkY&mrS ta&;ygvmygvdrfhr,f/
xdkif;ukefoabFm[m rvufuma&vufMum;
(Malacca Strait) uwpfqifh
tdEd,ork'&mudka&mufzdkY ESpfywfoHk;ywfMumayr,fh
befaumuf-&efukefc&D;[m vrf;qdk;wmawmif
(4) &ufavmufyJMumw,fvdkY od&ygw,f/
118 tjrifrsm;
wkwf? vmtdkeJY xkdif;wdkYudk um;vrf;eJY qufoG,frdNyD
qdk&if jrefrmjynfrSmvnf; tajymif;tvJawG jzpfvdrfh
r,fvdkY cefYrSef;Muygw,f/ tjyifavmueJY qufaewJh
jrefrmjynfrSm wzufowfxifovdkvkyfwmrsKd; &Sm;yg;
vmEkdifygw,f/ 'gayrJh avmavmq,fawmh tm&S
ta0;ajy;vrf;raqmufvyk zf Ykd Armtpd;k &u aiGuek rf cH
wJhtwGuf taumiftxnfazmfzdkY tcuftcJ&Sdaeyg
w,f/ tjynfjynfqikd &f m b@ma&;tzGUJ tpnf;awG[m
'Pfcwf ta&;,lcHae&wJh Armtpdk;&udk aiGacs;zdkY
rpOf;pm;ygbl;/ tm&Sta0;ajy;vrf;r trSwf (1) [m
xkdif;-jrefrm e,fpyf jr0wDu tdEd,-jrefrme,fpyf
wrl;NrKd UtxdomG ;rSmrdYk t&Snq
f ;kH vrf;jzpfygw,f/ trSwf
(2) ta0;ajy;vrf;r[m wmcsv
D w
d u
f usKid ;f wH?k awmif
BuD;? rdwDvmudkjzwfNyD; wrl;txd oGm;ygvdrfhr,f/
ta0;ajy;vrf;trSwf (3) [m rdkif;vm;e,fpyfNrdKUu
usKdif;wHktxd uDvdkrDwm (90) ausmfom &Sdygw,f/
tjrifrsm; 119
wkwf-jrefrme,fpyf rlq,fu vm;Id;txdjzpfwJh (2)
vrf; oGm;um;vrf;[m tm&Sta0;ajy;vrf;r trSwf
(14) jzpfygw,f/ 'Dvrf;udk yk*v
u
d ukrP
u
D aqmuf
vkyfNyD; vrf;cGefaumuf,laeygw,f/
vrf;vkyfief;udk yk*vduydkif ukrPD (6) cku
wm0ef,v
l yk u
f ikd Nf y;D vrf;cGeaf umufygw,f/ owfrw
S f
xm;wJh tcsdefa&mufrS tpdk;&vufudk vTJay;rSmjzpfyg
w,f/ 'gayrJh pHcsed rf t
D a0;ajy;um;vrf; wnfaqmuf
zdkYudprSmawmh tdrfeD;csif;EdkifiHawGeJY oabmwlxm;ay
r,fh Ekid if jH cm;tultnDr&wJt
h wGuf vufawGUtaumif
txnfazmfzYkd cufcaJ eygw,f/ 'gaMumifrh Ykd jrefrmjynf
xJ jzwfoef;r,fh pHcsed rf t
D m&Sta0;ajy;um;vrf;awGukd
xdik ;f ? wkwef YJ tdE,
d uom wm0ef,w
l nfaqmufz,
G &f dS
ygw,f/
(VOA) jrefrm tifwmeufpmrsufESmyg
aqmif;yg;udk ul;,lazmfjyonf/
Photo-GREENPEACE
120 tjrifrsm;
(1)
Edik if rH sm;\wk;d wufru
I kd tuJjzwf&ef jynfwiG ;f pkpak ygif;
xkwv
f yk rf w
I efz;kd (GDP) Te;f ude;f udk Munfah vh&o
dS nf/
GDP wufvmygu Edi
k if o
H m;rsm; tvkyt
f udik &f &Srd nf/
0ifaiGwkd;vmrnf/ pm&if;Z,m;twGif;&Sd wpfOD;csif;
0ifaiGwufvmrnf/ arcdpk ;D yGm;a&;Te;f ude;f wefz;kd rsm;
wufvmrnf/
(2)
wGif ajymp&m&Sdvmonf/
zpkwdkY&GmteD; a&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;
a&;Zkef vma&mufwnfaqmufvsuf&Sdonf/ zpkwdkY
a'oum; a&vkyfief;? a&mfbm? oD[dkVfuJhodkYaom
O,smOfNcv
H yk if ef;wdjYk zihf &mZ0ifcst
D oufarG;vmcJo
h nf/
vrf;awGu raumif;yg/ raumif;yg qdkwmxuf pkwf
jywfaeonf[ak jymvQif ydrk eS yf gonf/ oGm;a&;vma&;
vnf;cufygonf/ aemufydkif; qdkifu,fawG aygvm
awmh enf;enf;awmfonf/ rd;k wGi;f qdk NrKd Uawmf&efuek u
f kd
oHk;av;ntdyf c&D;ESif&onf/
ynma&;uvnf; wpfEidk if v
H ;kH jzpfaeonft
h wdik ;f
aq;Hkaq;cef; aumif;aumif;uef;uef;vnf; r&Sdyg/
'gvnf; wpfEikd if v
H ;kH jzpfaeonft
h wkid ;f yif Bu;D Bu;D i,fi,f
&G,f&G,f bkpkcktukefodonf/
txufwef;ausmif; a&mufonfht&G,f vlysKd
aygufpqdv
k Qif wpfzufEikd if H xdik ;f udu
k ;l um atmufajc
odrf; tvkyfvkyfudkif&ef rsufapmif;pxdk;&awmhonf/
tvkyftudkiftcGifhtvrf;twGuf &efukefwufol cyf
&Sm;&Sm;? xdkif;EdkifiH &aemif;? zl;cuf? befaumuf? zefigh
ae&m tpHkyvHkwGif zpkwdkYa'ou vlawG&Sdonf/
zpkwaYkd 'oum; Ekid if aH wmifyikd ;f tNr;D ao;ao;
av;ay:u xm;0,f/ wpfEidk if v
H ;kH ysr;f rQtajctaexuf
rsm;pGmedrfhyg;aom vlrIa&;? pD;yGm;a&;? usef;rma&;?
ynma&;taetxm;wGif&Sdonf/ tkyfcsKyfa&;tydkif;
wGifrl ]olYxufuJ}/ ,cktpdk;&rwufcif tpdk;&AsLkd
ua&pD,E&m;u t&m&SdBuD;i,frsm;tzdkY xm;0,f?
tjrifrsm; 121
Nrdwf? aumhaomif;onf ]aiGwGif;}/
,if;odYk rzGUH NzKd ;aomtaetxm;rS vGwaf jrmuf&ef
2008 ESppf ydik ;f wGif arQmv
f ifch suf a&mifeo
D ef;vmonf/
,cif tpd;k &tBu;D tuJrsm;vufxuf tBurd Bf urd f
pDrpH w
d u
f ;l cJNh y;D ysujf y,fcahJ om xm;0,fa&eufqyd u
f rf;
pDrHudef;azmfaqmif&ef&SdaMumif; owif;teHYp&onf/
trSefwu,fyif 2010 ckESpf? Edk0ifbmvqef;wGif
xm;0,fa&eufqdyfurf;ESifh txl;pD;yGm;a&;Zkefwnf
aqmuf&ef jrefrmhqdyfurf;tmPmydkifESifh xkdif;EdkifiH\
tBuD;qHk; aqmufvkyfa&;ukrPD tDwmvsH-xdkif;wdkY
oabmwlvufrSwfa&;xdk;cJhonf/
tcsed t
f xd zpkwcYkd ifAsm ,if;txl;ZkeBf u;D wGif
rnfoaYkd om Bu;D Bu;D i,fi,f zG,zf ,
G v
f wfvwf puf?kH
tvkyf rkH sm; ygrnfreS ;f rod/ rD',
D mtcsKUd rSv
JG rnfol
rQ r&Sif;jy/
zpkwv
Ykd il ,frsm;\ pdwu
f ;l rSm tvkyt
f udik t
f cGifh
tvrf;aumif;zdkY? EkdifiHwumenf;ynmrsm; xdawGUcGihf
&zd?Yk Edik if w
H umvkyif ef;&Siaf wGeYJ xdawGUvkyu
f ikd cf iG &hf zd?Yk
zpkw&Ykd UJ ud,
k &f nfu,
kd af oG;eJY Ekid if w
H umtxd jzefu
Y suf
vkyfudkifEdkifzdkY/ tedrhfqHk; tvkyftudkifaumif;vmygu
wpfzufEidk if H ul;p&mrvdb
k J 0ifaiGaumif;aumif;&Ny;D
rdom;pk vlvdkolvdk aexdkifEdkifzdkYyg/
todkYqkdawmh pyfpkwwfaom zpkvnf; ]txl;
Zkef} taMumif;arTaESmufawmhonf/ pDrHudef;&nfrSef;
csuu
f m; enf;enf;aemaemr[kw/f r[mrJacgifa'o?
tmqD,aH 'owGi;f ukeo
f ,
G af &;yHpk u
H kd ajymif;ypfvu
dk f
Edkifaom ]a'owGif; t"du0ifayguf} [kyif wifpm;
rufwzGwfpufrIZkefaMumifh toufSLvrf;aMumif;
qkdif&m a&m*grsm;&
jyeftzwfrqnfEdkifawmhonfh zpkwdkY
ywf0ef;usifaumif;udk paw;ypfvdkuf&onfh
tjzpftysuf pdk;pOf;rQrvdkvm;yg/
onfum; zpkwdkY xm;0,fom;wdkY
qEjzpfonf/
122 tjrifrsm;
ude;f u aemufq&dk if Case Study (tEkvkH y#dvo
kH ;kH oyf
avhvmcsu)f wpfcjk zpfvmrSmaygh}} [k rdwaf qGwpfO;D u
qdkonf/
xko
d aYkd om tBu;D pm;pDru
H ed ;f rsm;ESihf a'ocHrsm;
\ 'ku? okcrsm;taMumif;udk EkdifiH&yfjcm;wGif oGm;
avhvmcJhol oludk,fwdkifyif odkYqdkvmonf/
zpkwt
Ykd wGuf Case Study rnfrQrsm;rsm; vdt
k yf
ygoenf;/ xdkif;? wkwfuJhodkYaom EdkifiHrsm;rS Case
Study udk jrefrmEdkifiHtwGuf twkr,loihfoavm/
zpkww
Ykd ikd ;f jynfonf olrsm;xHrS roif,El idk af om
wkid ;f jynfavm/ zpkwv
Ykd rl sK;d onf tjcm;rsm;\ trSm;rS
oifcef;pmr,lEikd af om vlrsK;d avm/ txufyg rdwaf qG
ajymouJo
h yYkd if enf;vrf;r&Sb
d J paw;cH&awmhrnfavm/
qawG;p&mrsm;pGm&Sdonf/
(4)
GDP onf EdkifiHtpkd;&rsm;twGuf onf;ajcBudKufjzpf
onf/ wkid ;f oljynfom;rsm; tvkyt
f ukid ?f 0ifaiGaumif;
tjrifrsm; 123
pGm&&Sd&ef rsm;pGmta&;ygonf/
onf;ajcBuKd uf GDP wGif zpkwYkd tdrjf ywif;ayguf
rS 0ifvmaom avxkt&nftaoG;? a&wGi;f rS wl;azmf
&&Sdaom ajrt&nftaoG;? rdk;OD;umv &GmoGef;vdkuf
aom rdk;xkrsm;\ t&nftaoG;rsm;udkyg xnfhoGif;
wGufcsufapvdkonf/
tjyaumif; arckdpD;yGm;a&;Tef;udef; (Macro
Economics Indicators) rnfodkYrQ jyeftzwfrqnfEdkif
awmhonfh zpkwYkd ywf0ef;usiaf umif;udk paw;ypfvu
kd f
&onfh tjzpftysuf pd;k pOf;rQrvdv
k m;yg/ onfum;
zpkwdkY xm;0,fom;wdkY qEjzpfonf/
qkdif&mtpdk;&wdkYonf rsm;pGmaom ywf0ef;usif
jyemrsm;aMumifh tpdr;f a&mif GDP udk a&G;cs,rf 0l g'
csrSwfvkyfaqmifaeNyDjzpfonf/
zpkwdkYEdkifiHudk tqdyfoihf GDP jzihf rxlaxmif
vdkyg/
The Express Times
*sme,frS ul;,lazmfjyygonf/
124 tjrifrsm;
tjrifrsm; 125
'gaMumifh orwOD;ode;f pde[
f mvnf; pufru
I @
zGUH NzKd ;atmifvyk zf Ykd ta&;Bu;D w,fqNkd y;D olUrdecYf eG ;f xJrmS
xnfhajymoGm;wmyg/ onfvdkxnfhajymEkdifzdkY orw
OD;ode;f pdet
f pd;k &rSm pDru
H ed ;f Bu;D awG&adS eygw,f/ tdref ;D
csi;f wkwEf ikd if eH YJ xdik ;f Edik if rH mS vdk txl;pD;yGm;a&;Zkeaf wG?
pufrZI ek af wGwnfaqmufzYkd pDru
H ed ;f Bu;D rsm; jzpfygw,f/
onfvdk pufrIEdkifiHtjzpf ajymif;vJzdkYtwGuf
pDrHudef;awGcsxm;&mrSm xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef
pDru
H ed ;f [mvnf; wpfct
k ygt0ifjzpfygw,f/ a'owGi;f eJY
urmhpD;yGm;a&;t0ef;t0dkif;xJ jyefvnf0ifqefYEdkifa&;?
wdkif;jynf&JU jynfyydkYukefwefzdk; jrifhwifEkdifa&;twGuf
r[mAsL[muswJh ajcvSrf;wpf&yftjzpf a&;qGJcJhwJh
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDru
H ed ;f udk jrefrmhp;D yGm;a&;
jyefvnfOD;armhvmapr,fh xGuf&yfvrf;wpfcktjzpf
orwOD;odef;pdeftpdk;&u arQmfvifhxm;yHk&ygw,f/
t&ifppftpd;k &vufxufuwnf;u xdik ;f Edik if &H UJ
tultnDeYJ yxrqH;k Edik if w
H umtqifh txl;pD;yGm;a&;
ZkefeJY a&eufqdyfurf;wpfckudk weoFm&Durf;dk;wef;
NrKd Uawmf xm;0,fNrKd UrSmxlaxmifzYkd 2008 ckEpS rf mS ESpEf ikd if H
oabmwlnDcJhygw,f/
a&G;aumufyrJG wdik rf D &ufyikd ;f tvdk 2010 jynfEh pS f
Edk0ifbm 2 &ufaeYrSm jrefrmtpdk;&[m xdkif;EdkifiH&JU
tBuD;qHk;aqmufvkyfa&;ukrPD vkyfief;pkBuD;jzpfwJh
Italian-Thai Development Public Company Ltd. (ITD) udk
xm;0,fNrdKUteD; armif;ruefurf;ajcwpfavQmuf ajr
{&d,m pwk&ef; uDvdkrDwm 250 udk ESpf 60 *&ef
pmcsKyfeJY iSm;&rf;vdkufygw,f/
jynfwiG ;f owif;*sme,fwcsKUd rSmvnf; xm;0,f
[m 'kwd,puFmyljzpfvmEdkifw,fvdkY a&;om;vmMu
ygw,f/
'gayrJh a&eufqyd u
f rf;eJY pufrZI ek w
f nfaqmuf
rIawGaMumifh xm;0,f&JU obm0ywf0ef;usif ysufpD;
oGm;r,ft
h a&;? a&ajro,HZmwawG ukecf ef;oGm;r,fh
ta&;eJY d;k &m,Ofaus;rIawG wdraf umyaysmufomG ;r,fh
ta&;awG[m tvGefpdk;&drfp&maumif;aeygw,f/
EdkifiH&JU pD;yGm;a&;pDrHudef;awGxJrSm tBuD;qHk;
pDrHudef;BuD;wpfckjzpfvmr,fh pwk&ef;uDvdkrDwm 250
&Sw
d hJ xm;0,fa&eufqyd u
f rf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zke[
f m
126 tjrifrsm;
tjrifrsm; 127
armif;ruefurf;dk;wef;u xm;0,faus;vuf
a'o&JU vlrIpD;yGm;b0yHk&dyfvTm
&cJah yr,fo
h nfaiG[m jynfov
l x
l t
k wGuf rjzpfcyhJ gbl;/
onfvkd oifcef;pmawGu,
kd Nl y;D tpd;k &opftae
eJY xm;0,ftxl;pufrIZkefudk pD;yGm;a&;tusKd;tjrwf
oufouftwGuf wnfaqmufwmrsK;d rjzpfoihyf gbl;/
a&&SnfwnfwHhwJh zGHUNzdK;wdk;wufa&; (Sustainable
Developmenft) &&SdzdkY bufpHkpOf;pm;oihfygw,f/
'DprD u
H ed ;f aMumifh a'ocHjynfoal wGtay: ouf
a&mufvmEdik w
f hJ aumif;usK;d qd;k jypfawG? txl;pD;yGm;a&;
ZkefawGaMumifh ay:aygufvmEdkifwJh vwfwavmeJY
a&&Snf aumif;usKd;qdk;jypfawGudk avhvmod&Sdxm;zdkY
tvGefta&;BuD;ygw,f/
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkeu
f kd xkid ;f Edik if &H UJ aiGaMu;
&if;ESD;jrKyfESHrI? enf;ynmtultnDeJY wnfaqmufrSm
jzpfwJhtwGuf xdkif;EdkifiHrSm pufrIZkefawGaMumifh xkdif;
jynfoal wG b,fvt
kd usK;d tjypf cHpm;ae&ovJqw
kd mudk
jrefrmjynfoal wG avhvmod&x
dS m;zdYk ta&;Bu;D ygw,f/
wkwfEdkifiH&JU txl;pD;yGm;a&;Zkef pDrHudef;awG
uaum b,fvakd umif;usK;d awGuakd y;Ny;D b,fvq
kd ;kd usK;d
awGukd zefw;D aeovJ pwJt
h csuaf wGukd odxm;zdt
Yk a&;
BuD;ygw,f/
aemufwpfywfrmS awmh xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;
Zkef aMumifh tBu;D tus,f tajymif;tvJjzpf&r,fh
xm;0,f armif;ruefurf;ajca'ou vlrb
I 0kyyf v
kH mT
rsm;taMumif; wifqufay;ygr,f/
128 tjrifrsm;
aMu;ay;jcif;wdt
Yk wGuf ukeu
f sp&dwrf sm;udk &if;ES;D wnf
aqmufol odkYr[kwf &if;ESD;jrKyfESHolu uscH&rnf/
xdt
Yk jyif ajymif;a&TU&olrsm;twGuf rlvtqift
h wef;
xuf redru
hf sap&efEiS hf ,if;wd\
Yk tajccHvt
kd yfcsurf sm;
jynfph akH p&ef aqmif&u
G af y;&rnf/ xm;0,ftxl;pD;yGm;
a&;Zkef pDrHcefYcGJrIaumfrwDonf tqkdygvkyfief;rsm;
tqifajyacsmarGUapa&;twGuf vdktyfovdk ndEIdif;
aqmif&Gufay;rnf}} vdkY azmfjyxm;ygw,f/
Oya'ygpum;&yfawGu a'ocHawG&JU epfemrI
awGudk umuG,fay;xm;wm awGU&ayr,fh ajrjyif
ay:rSm vufawGUtaumiftxnfazmfaewJh tajctae
awGeJY uif;uGmaewm awG&Sdygw,f/ a&eufqdyfurf;
wnfaqmufr,fh urf;ajctem;u olU&JUaetdrf wJ
ujyifay:rSmxdkif&if; touf 60 cefY&Sd xm;0,fom;
tbd;k tdu
k ]]usKy&f UJ oD[Vkd Nf cx
H u
J ae vrf;azmufaewm
Ny;D oGm;Ny/D &GmvlBu;D uawmh avsmaf Mu;&r,fajymwmyJ?
wu,fu vrf;razmufcifuxJu ay;oihfwmaygh}}
vdYk tDwmvs-H xdik ;f ukrP
&D UJ enf;vrf;rusyu
kH kd &Si;f jyyg
w,f/ tmPmydkifawG ta&;,lrSm pdk;&drfwJhtwGuf
tbdk;tdku olU&JUemrnfudk rxkwfazmfapcsifygbl;/
pDrHudef;a'ou xm;0,fa'ocHawG[m aus;
vufae vlwef;pm;tvTmjzpfNy;D twef;ynmwwfajrmuf
rI enf;yg;ayr,fh xdkif;EkdifiHu txifu& EdkifiHwum
ukrP
BD u;D wpfc&k UJ vky&f yf[m w&m;enf;vrf;rusb;l
qdkwmudkawmh olwdkYodaeMuygw,f/ 'gayrJh a'o
tmPmydik af wG&UJ zdtm;ay;rIatmufrmS b,fvrkd jS iif;
qefvdkYr&wJhtajctaeeJY BuHKawGUae&ygw,f/
pDrHudef;a'ou
xm;0,fa'ocHawG[m
aus;vufae vlwef;pm;tvTmjzpfNyD;
twef;ynmwwfajrmufrI enf;yg;ayr,fh
xdkif;EkdifiHu txifu&
EdkifiHwumukrPDBuD;wpfck&JU
vkyf&yf[m w&m;enf;vrf;rusbl;
qdkwmudkawmh olwdkYodaeMuygw,f/
tjrifrsm; 129
rMumcifu jyKvyk cf w
hJ hJ a'ocHO,smOfNcaH jrydik &f iS f
awGeYJ awGUqHw
k t
hJ pnf;ta0;wpfcrk mS tDwmvs-H xdik ;f
ukrP
u
D ceft
Y yfxm;wJh jyefvnfae&mcsxm;rI ndE iId ;f
a&;t&m&Sd jrefrmvlrsK;d OD;atmifaZmf0if; (ac:) Aubrey
G. Winbaw u vrf;azmufvy
k &f mrSm ckwv
f cJS w
hJ hJ &mbm
yif? oD[dkVfyif? uGrf;oD;yifpwJh a'ocHawGtwGuf
0ifaiG&&SdwJh opfyiftrsKd;tpm;wdkif;udk avsmfaMu;ay;
r,fvYkd tmrcHajymqdck yhJ gw,f/ &Gmom;awGu opfyif
wpfyif&JUwefzdk;eJY b,ftcsdefrSm avsmfaMu;ay;rvJvdkY
ar;wJhtcg OD;atmifaZmf0if;u ukrPDtaeeJY rowf
rSwf&ao;aMumif;? tpnf;ta0;rxkdif&ao;aMumif;
jyefajymcJhygw,f/
'gayrJh txufuazmfjyxm;wJh Z,m;uGuyf pkH u
H kd
tDwmvs-H xdik ;f ukrP
eD YJ a'ocHtmPmydik af wGu aus;
&GmawGudk wpf&Gm0ifwpf&GmxGuf O,smOfNcHydkif&SifawGeJY
awGUqHkNyD; olwdkYNcHajrxJu ckwfvSJr,fh opfyifawGudk
pm&if;jyKpNk y;D oabmwlaMumif; vufrw
S x
f ;kd cdik ;f cJw
h ,f/
xdkyHkpHrSm vufrSwfa&;xdk;r,fhol[m O,smOfNcH
ydkif&Siftjyif tDwmvsH-xdkif;ukrPDu t&m&SdwpfOD;?
jrefrmEkdifiH abmvHk;tzGJUcsKyf Ou|ydkifqkdifwJh Max
Myanmar ukrPDu t&m&SdwpfOD;? aus;&GmtkyfcsKyf
a&;rSL;? NrdKUe,fESpf&SnfoD;ESHt&m&SdeJY NrdKUe,fajrpm&if;
t&m&SdwdkYyg0ifw,f/ Max Myanmar ukrPD[m xm;
0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef aqmufvkyfa&;vkyfief;awGrSm
tDwmvsH-xdkif;ukrPDeJY yl;aygif;wnfaqmufr,fh
jynfwGif;ukrPDwpfck jzpfygw,f/
tDwmvs-H xdik ;f ukrP
u
D vrf;azmufvyk &f mrSm
ckwfvSJ&r,fh &mbmyif? oD[dkVfyif? uGrf;oD;yifawG
twGuf O,smOfNcyH ikd &f iS f &Gmom;awGeYJ avsmaf Mu;wefz;kd
owfrw
S jf cif;udpu
kd t&ifO;D qH;k ESpOf ;D oabmwlnEd iId ;f rI
&,lcJhjcif;r&SdbJ opfyifawGckwfvJSNyD; vrf;azmufvkyf
wmudk oabmwlnDaMumif; a'otmPmydkifawG&JU
tultnDeYJ zdtm;ay; vufrw
S x
f ;dk cdik ;f cJyh gw,f/ tJ'h D
twGufaMumifh &Gmom;awGrSm olwdkY qHk;IH;epfemrIawG
twGuf wef&mwefaMu;&&Szd Ykd ukrP
eD YJ tay;t,lvyk f
EdkifwJhtiftm; (Bargaining Power) qHk;IH;cJh&ygw,f/
tDwmvs-H xdik ;f ukrP
t
D aeeJY wpfzufrmS a'ocH
tmPmykid af wG&UJ tultnDeYJ pDru
H ed ;f a'ouxm;0,f
aus;vufvx
l t
k ay: wpfzufowfjyKral qmif&u
G af e
ovdk tjcm;wpfzufrSmawmh &if;ESD;jrKyfESHolawGudk qGJ
aqmifajymqdkaeygw,f/ NyD;cJhwJh ZGefvqef;u bef
aumufNrdKUrSmusif;ywJh xm;0,fpDrHudef;tay: &if;ESD;
jrK yEf rHS ,fo
h rl sm;udk &SmazGqaJG qmifwhJ &Si;f vif;yGw
J pfcrk mS
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkerf mS pufakH wGaqmufvkyfzdkY
ajruGufawG pwifp&Howfxm;EkdifygNyDvdkY aMunmcJh
ygw,f/
xm;0,fpDrHudef; ,m,Dqdyfurf;
txl;pD;yGm;a&;Zkef&JU toGifvuPmawGeJY
wnfaqmufaerItajctae
jrefrmjynfawmifbuf armif;ruefurf;d;k wef;u pufrI
awmfvSefa&;[m tef'refyifv,fjyifrSm jyif;xefwJh
qdik u
f vke;f rkew
f ikd ;f wdu
k cf wfvYkd 'grSr[kwf tiftm;jyif;
ivsiw
f pfcv
k yI cf wfvYkd jzpfay:vmwJh qlemrD'v
D iId ;f Bu;D
tvm; pwk&ef;uDvdkrDwm 250 us,f0ef;wJh ajrjyif
wpfckvHk;udk vHk;0ajymif;vJoGm;aprSmyg/ 'Davmuf
tus,t
f 0ef;&Sw
d hJ xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zke[
f m tar
&duefEkdifiH e,l;a,mufNrdKUu pD;yGm;a&;tcsuftcsm
ref[efwef (Manhattan) xuf av;qavmufus,f
0ef;NyD; xkdif;EdkifiH&JU tBuD;qHk; rwfwzGwf (Map Ta
Phut) pufrIZkefxuf q,fqavmufus,f0ef;ygw,f/
armif;ruefurf;ajcudk 0ifa&mufvmr,fh Edik if jH cm;
wdu
k f u
kd &f if;ES;D jrK yEf rHS I (FDI - Foreign Direct Investment)
[m jrefrmhp;D yGm;a&;orkid ;f rSm pD;yGm;a&;pDru
H ed ;f wpfc&k UJ
t&G,t
f pm;eJY &if;ES;D jrK yEf rHS yI rmPt& b,fwek ;f urS
r&SdcJhzl;wJh pDrHudef;BuD;jzpfygw,f/ xm;0,fEdkifiHwum
a&eufqyd u
f rf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zket
f jzpf owfrw
S x
f m;
wJh tJ'aD 'orSmwnfaqmufr,fh pufrv
I yk if ef;awG[m
jynfywifyrYkd u
I kd t"duxm;rSmjzpfNy;D tBu;D pm;? tvwf
pm;eJY ti,fpm;pufrIZkefawG cGJjcm;xm;wJhtjyif vm
a&muf&if;ES;D jrK yEf rHS ,fh Edik if w
H umukrP
t
D wGif us,f
130 tjrifrsm;
[m a&eufqdyfurf;wnfaqmufr,fh armif;ruef
urf;d;k wef;wpfavQmufeYJ xm;0,f-uefcsebl&D ta0;
ajy;um;vrf; azmufvkyfa&;twGuf ajrjyifavhvm
wdik ;f xGmrIawGjyKvyk cf yhJ gw,f/ 2010 jynfEh pS f Ed0k ifbm
vrSm tDwmvsH-xdkif;ukrPDeJY jrefrmhqdyfurf;tmPm
ydkifwdkYtMum; vkyfief;taumiftxnfazmfrIqkdif&m
pmcsKyfvufrSwfxdk;cJhNyD; wpfNydKifeufwnf;rSmyJ wnf
aqmufrv
I yk if ef;awGukd pwiftaumiftxnfazmfcyhJ g
w,f/ tJh'DtcsdefupNyD; tDwmvsH-xdkif;ukrPD[m
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef pDru
H ed ;f udk taumiftxnf
azmfwnfaqmufzdkY 100 &mcdkifEIef; tcGifhtmPm&&Sd
oGm;wJh yxrqHk;EkdifiHjcm;ukrPD jzpfvmcJhygw,f/
tDwmvsH-xkdif;ukrPDu 2011 ckESpf ZGefvrSm
w&m;0ifxw
k f jyefcw
hJ yhJ pkH [
H m 2009 ckEpS w
f ek ;f u yxr
a&;qGcJ w
hJ yhJ pkH eH YJ uGv
J cJG suw
f csKUd &Syd gw,f/ e*drk v
l wke;f u
a&eufqdyfurf;udk oabFmBuD;awG qdkufuyfEdkifwJh
qdyfcH 2 ckyJ a&;qGJcJhNyD; tckyHkpHrSm 3 ck ajymif;vJwnf
aqmufrSm jzpfygw,f/ wefcsdefBuD;rm;wJh a&eHwif
oabFmBu;D awGeYJ ukew
f ifoabFmBu;D awG qku
d u
f yfEikd f
rSmjzpfygw,f/
a&eufqyd u
f rf;eJt
Y wl oabFmwnfaqmufjyKjyif
xdef;odrf;EdkifwJh oabFmusif;wpfckvnf; wGJ&ufwnf
aqmufrmS jzpfygw,f/ a&eufqyd u
f rf;&JU ajrmufbuf
tpGe;f rSm tBu;D pm;a&eH"mwkpufrv
I yk if ef; (Upstream
Petrochemical Industries) awGjzpfwhJ a&eHcsup
f ufekH YJ
a&eHodkavSmifuefBuD;awG? obm0"mwfaiGU oefYpif
puf?kH "mwfaiGUodak vSmifuefawGeYJ obm0"mwfaiGUeJY
xkwfvkyfr,fh vQyfppf"mwftm; 600 r*g0yfxkwfvkyf
ay;EkdifwJh Combined-cycle Power Plant wpfckwdkYudk
wnfaqmufzpYkd pD Ofxm;ygw,f/ tJ'aD e&mrSm urf;pyf
awmifukef;wpfck&SdaewJhtwGuf 'Dawmifukef;udk NzdKcs
NyD; xGuf&SdvmwJh ausmufwHk;awGudk a&eufqdyfurf;
aqmufvkyfwJhae&mrSm toHk;jyKr,fvdkY od&ygw,f/
a&eufqyd u
f rf;eJY uyf&uftwGi;f ydik ;f rSm tBu;D pm;
a&eH"mwkpufrv
I yk if ef; (Downstream Petrochemical
Indutries) awG wnfaqmufrSmjzpfygw,f/ a&eH"mwk
pufrIvkyfief;awGudk Upstream eJY Downstream qdkNyD;
cGJjcm;avh&Sd&mrSm Upstream pufrIvkyfief;awGrSm a&eH
tjrifrsm; 131
pdr;f eJY obm0"mwfaiGUawGukd &SmazG? wl;azmf? xkwv
f yk ?f
odkavSmif? oefYpifwJh vkyfief;awGjzpfygw,f/ Downstream pufrIvkyfief;awGuawmh a&eHpdrf;eJY obm0
"mwfaiGUwdkYudkoefYpifNyD; xGuf&SdvmwJh "mwfqD? 'DZ,f?
av,mOfqD? acsmqD? obm0"mwfaiGUt&nfeJY tjcm;
a&eH"mwk tajccHukefypnf;awGjzpfwJh yvwfpwpf?
om;a&wk? "mwfajrMoZm? yd;k owfaq;pwJh ukeyf pn;f
trsm;tjym;udk xkwv
f yk jf zefjY zL;a&mif;cswhJ vkyif ef;awG
jzpfygw,f/
a&eufqdyfurf;&JU awmifbuftpGef; yifv,f
urf;pyfrSm ta&SUawmiftm&S&JUtBuD;qHk; ausmufrD;
aoG; "mwftm;ay;pufHkwnfaqmufrSjzpfNyD; rlv
tpDtpOfrmS rD*g0yf 4000 xkwv
f yk zf Ykd &nf&,
G cf ahJ yr,fh
132 tjrifrsm;
tjrifrsm; 133
wjcm;taMumif;&if;uawmh ta0;ajy;um;vrf;r&JU
e,fpyfa'o tpdwftydkif;wcsKdU[m u&iftrsKd;om;
tpnf;tHk; (Karen National Union) &JU e,fajrawG
xm;0,fpDrHudef;{&d,m
jzpfwt
hJ wGuf vHNk cKH a&;qkid &f mjyemaMumifh jzpfEikd yf g
w,f/
tJ'DavmufBuD;rm;wJh a&eufqdyfurf;eJY txl;
pD;yGm;a&;Zkepf rD u
H ed ;f Bu;D udk tar&duefa':vm 8 'or
6 bDvsaH vmuf&if;ES;D Ny;D wnfaqmufr,fh xkid ;f tpd;k &eJY
ukrP
aD wG&UJ xm;0,fa'ou r[mAsL[mtusK;d pD;yGm;
awGudk a&SUwpfywfrSm wifjyoGm;ygr,f/
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;pDru
H ed ;f eJY txl;pD;yGm;a&;
Zket
f ay: xdik ;f tpd;k &eJY pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siaf wG rsupf d
usaewJhtcsufuawmh pDrHudef;&JU t"duu@BuD; 3
ck[m r[mAsL[musus tjyeftvSefqufpyfaewJh
tcsujf zpfygw,f/ tJ'gawGuawmh a'owGi;f eJY Ekid if H
wum ukefoG,fa&;eJYo,f,lydkYaqmifa&; (Regional
and Global Trade & Logistic) u@? pufrZ
I ek x
f al xmif
a&; (Industrial Establishment) u@eJY xkdu@ESpfck
vH;k udk jznfq
h nf;ay;r,fh obm0t&if;tjrpfrsm;xkwf
,lo;kH pGjJ cif; (Natural Resource Exploitation) u@wdyYk J
jzpfygw,f/
a'owGi;f eJY Ekid if w
H um ukeo
f ,
G af &;eJY o,f,l
ydkYaqmifa&;rSm xm;0,fa&eufqdyfurf;&JU tem*wf
tvm;tvmtay: xkid ;f tpd;k &eJY tDwmvs-H xdik ;f ukrP
D
wd&Yk UJ arQmrf eS ;f csuu
f awmh &Si;f ygw,f/ xm;0,fa&euf
qdyfurf;uwpfqifh rJacgifa'oEdkifiHawGjzpfwJh xdkif;?
vmtd?k uarm'D;,m;? AD,uferfeYJ wkwEf idk if aH wmifyidk ;f
ukef;wGif;ydwf ,leefjynfe,fwdkY&JU xGufukefawGudk
ta&SUtv,fyikd ;f ? tmz&dueJY Oa&mywdq
Yk u
D kd (wpfaeY
wjcm; tE&m,frsm;vmwJh rvufuma&vufMum;udk
jzwfoef;p&mrvdkbJ) wifydkYEdkifrSmjzpfygw,f/ tjyef
tvSeftm;jzihf urmhwpfzufjcrf;u wifoGif;ukefawG
udv
k nf; rJacgifEikd if aH wG[m xm;0,fa&eufqyd u
f rf;eJY
qufo,
G x
f m;wJh tm&Sta0;ajy;vrf;rBu;D uwpfqifh
o,faqmifcsdefrSmjzpfygw,f/
tDwmvsH-xkdif;ukrPD
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkeu
f
xdkif;EdkifiH&JU r[mAsL[mtusKd;pD;yGm;
xdkif;EdkifiH[m xm;0,fa'oudk bmjzpfvdkY pdwf0ifpm;
&wmvJqdkwJh tajccHuswJh ar;cGef;wpfck&Sdaeygw,f/
tDwmvs-H xdik ;f ukrP
&D UJ Marine Division u Edik if &H yfjcm;
pDrHudef;ndEdIif;a&;rSL; Sirapat Trinvuthipong &JU tajz
uawmh xdkif;EdkifiHrSm 'DvdktcsuftcsmuswJh yx0D
taetxm;rsK;d r&Sv
d yYkd gwJ/h 'ghtjyif 'Dar;cGe;f twGuf
wjcm;ta&;Bu;D wJh tcsut
f vufawG tcdik t
f rm&Sad e
ygw,f/
134 tjrifrsm;
tjrifrsm; 135
rkwryifv,fauGUxJu obm0"mwfaiGUodkuf
awGrSm xdkif;EdkifiHu b,favmufrsm; &if;ESD;jrKyfESHxm;
ovJqdkwm avhvmMunfh&atmifyg/
xdik ;f Edik if &H UJ tBu;D qH;k a&eHurk P
pD Bk u;D &JU PTTEP
(PTT Exploration and Production Public Company
2
2
129
377
418
410
439
431
452
473
434
409
&JwHcGefurf;vGef
obm0"mwfaiGU
pkpkaygif;wifoGif;rI
yrmP
36
119
199
275
287
426
417
433
394
394
2
2
165
496
617
686
726
857
869
906
828
803
xkdif;EkdifiH jynfwGif;
xkwfvkyfrIpkpkaygif;
1698
1860
1953
1900
1986
2077
2158
2292
2353
2515
2778
2990
jrefrmjynfyrS
wifoGif;rI (%)
0.11%
0.10%
8.44%
26.10%
31.06%
33.02%
33.64%
37.39%
36.93%
36.02%
29.80%
26.85%
ydu
k v
f ikd ;f oG,w
f ef;wifyrYkd ,fh tpDtpOfawGukd a&euf
qdyu
f rf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkepf rD u
H ed ;f Bu;D rSm xdik ;f Edik if &H UJ
r[mAsL[m tusK;d pD;yGm;awGtjzpf a&;qGx
J m;ygw,f/
'DvdkvkyfEdkifr,fqdk&if xkwfvkyfp&dwf tukef
tusoufomNyD; xkdif;EkdifiHwGif; avmifpmqDaps;EIef;
jrifw
h ufru
I kd tpd;k &taeeJY txdu
k t
f avsmufxed ;f xm;
EkdifrSmjzpfovdk a&eHcsufpufHkawGeJY obm0"mwfaiGU
oefpY ifpufakH wGaMumifh aemufqufwjJG zpfay:vmr,fh
obm0ywf0ef;usif npfnrf;rIjyemawG xdik ;f Edik if H
rSm wdk;yGm;rvmatmif a&Smif&Sm;&mvnf;usygw,f/
xdik ;f Edik if &H UJ obm0"mwfaiGUoH;k pGrJ [
I m wpfaeY
wjcm; jrifhrm;vmaeygw,f/ xdkif;tpdk;&&JU pGrf;tif
rl0g'eJY pDrHudef;qdkif&mHk; EPPO (Energy Policy and
Planning Office of Thailand) &JU udef;*Pef;tcsuf
tvufawGt& vGecf w
hJ hJ 12 ESpw
f m umvtwGi;f jrefrm
EdkifiHuae xdkif;EdkifiHudkwifoGif;cJhwJh obm0"mwfaiGU
yrmP[m yxr 2 ESpf jzpfwJh 1998 eJY 1999 ckESpf
wdkYrSm wpfaeYudk ukAayoef;aygif; 2 oef; pwifwif
oGif;cJhNyD; aemufydkif;ESpfawGrSm wjznf;jznf;jrihfrm;
vmNyD; 2009 ckESpfrSm wpfaeYudk ukAayoef;aygif;
803 oef;txd wdk;wufcJhygw,f/ 'g[mqdk&if xdkif;
Edik if &H UJ jynfwiG ;f obm0"mwfaiGUxkwv
f yk rf &I UJ 26 'or
85 &mcdkifEIef; &Sdygw,f/
xdkif;tpdk;&&JU Electricity Generating Authority
of Thailand (EGAT) u xkwfjyefxm;wJh "Summary
of Thailand Power Development Plan 2010-2030"
136 tjrifrsm;
wefz;kd [mvnf; tar&duefa':vm? *syef,ef;aiGwefz;kd
wdkYeJY,SOf&if tawmfav;usqif;aecsdefvnf; jzpfyg
w,f/ EdkifiHwGif;xkwfvkyfrIp&dwf BuD;jrihfvmwJh *syef?
awmifudk&D;,m;eJY xdkif0rfwdkYvdk zGHUNzdK;NyD;p ta&SUtm&S
EdkifiHawGu pufrIvkyfief;&SifawG[m xkwfvkyfrIp&dwf
oufomwJh ta&SUawmiftm&SEikd if aH wGrmS &if;ES;D jrK yEf zHS Ykd
&SmazGaecsdefvnf; jzpfygw,f/
'DtajctaeawGukd oH;k oyfrw
d hJ xkid ;f tpd;k &[m
&ifqikd af e&wJh pD;yGm;a&;tcuftcJukd ausmv
f mT ;Edik rf ,fh
tcGit
hf vrf;wpf&yftjzpf obm0"mwfaiGUodu
k f wnf
&S&d m xdik ;f yifv,fauGU &a,mif;cdik rf mS ta&SUbufyif
v,furf;ajczGUH NzKd ;a&; (Eastern Seaboard Development
Plan) trnf&w
dS hJ zGUH NzKd ;a&;pDru
H ed ;f wpf&yfukd taumif
txnf pazmfcJhygw,f/ rufwzGwf (Map Ta Phut)
a'oudk pufrZI ek x
f al xmifNy;D ta&SUtm&SEikd if aH wGqu
D
t&if;tES;D awG xdik ;f Edik if w
H iG ;f pD;0ifvmatmif vkyEf ikd f
cJhygw,f/
rufwzGwf pufrZI ek rf mS tajccHtaqmufttHk
awG wnfaqmufzdkY &if;ESD;jrKyfESHrI[m xdkif;bwfaiG
oef;aygif; 370000 &Scd yhJ gw,f/ vuf&dS a':vmaps;eJY
wGu&f if a':vmoef;aygif; 12000 (12 'or 5 bDvs)H
&Sdygw,f/ 'gaMumifh xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY pufrI
Zkef&JU tajccHtaqmufttHk wnfaqmufrIrSm &if;ESD;
jrKyfESHrIyrmPcsif; odyfruGmygbl;/
tvm;wlyJ rufwzGww
f nfaqmufa&; vkyif ef;
awGrmS t"duyg0ifcw
hJ m[m xm;0,fprD u
H ed ;f udk taumif
txnfazmfaewJh tDwmvsH-xdkif;ukrPD jzpfygw,f/
ukrP
&D UJ xm;0,fprD u
H ed ;f refae*si;f 'gdu
k w
f m qGrcf suf
wDemaygif (Somchet Thinaphong) [mvnf; rufwzGwf
xdkif;EdkifiHudk vlom;wpfOD;taeeJY
oabmxm;r,fqdk&if rufwzGwf[m
uifqmygyJ/ cifAsm;&JU cEmudk,fxJrSm
uifqmjzpfaerSef; tpyxrawmh owdjyKrdrSm
r[kwfygbl;/ 'gayrJh cifAsm;owdjyKrdvkdufwJh
tcsdefrSm ukozdkYodyfcufcJoGm;ygNyD
tjrifrsm; 137
pufrZI ek f pDru
H ed ;f a&;qGw
J t
hJ xJrmS yg0ifco
hJ w
l pfO;D jzpf
ygw,f/
tJh'gaMumifh jrefrmEdkifiHrSm wnfaqmufr,fh
xm;0,f txl;pD;yGm;a&;Zke[
f m rufwzGwef YJ EdiI ;f pm&if
q,fqavmuf BuD;rm;wmuvGJNyD; wnfaqmufr,fh
puft
kH rsK;d tpm;? ueOD;&if;ES;D jrK yEf rHS ?I a&ajrtaetxm;
eJY a'ocHjynfolawG&JU vlrIpD;yGm;b0tajctae[m
tawmfav; qifwlwmaMumifh jrefrmjynfolawGeJY
txl;ojzifh xm;0,fa'ocHawGtaeeJY rufwzGwf
pufrIZkef&JU tusKd;oufa&mufrIawGudk odxm;oihfyg
w,f/
ESpaf ygif; 20 MumNy;D aemuf rufwzGwpf ufrZI ek f
[m xdik ;f Edik if &H UJ pD;yGm;a&; toufaoG;aMumjzpfvmNy;D
wkdif;jynf&JU tom;wifxkwfvkyfrI (GDP) udk t"du
jrihfwifay;wJh a'ovnf;jzpfvmygw,f/
wpfcsdefwnf;rSmyJ xdkif;vlrItzGJUtpnf;awGeJY
obm0ywf0ef;usix
f ed ;f odr;f a&; vIy&f mS ;rItzGUJ awGMum;
rSm xdkif;EdkifiH&JU tBuD;qHk;pufrIZkefBuD;jzpfvmwJh ruf
wzGw[
f m "mwktqdyrf sK;d pHNk cKH vrT ;f aewJh a'oBu;D wpfck
tjzpf IjrifvmMuygw,f/
]]xdik ;f Edik if u
H kd vlom;wpfO;D taeeJY oabmxm;
r,fqdk&if rufwzGwf[m uifqmygyJ/ cifAsm;&JU cEm
udk,fxJrSm uifqmjzpfaerSef; tpyxrawmh owd
jyKrdrSm r[kwfygbl;/ 'gayrJh cifAsm;owdjyKrdvkdufwJh
tcsed rf mS ukozdo
Yk yd cf ufco
J mG ;ygNy}D } vdYk rufwzGwaf 'o
rSm ESpf&Snfvrsm;aexdkifcJhzl;wJh befaumuftajcpdkuf
Greenpeace Southeast Asia (GPSEA) &JU xkdif;EdkifiH
qdkif&m udk,fpm;vS,f wm&mbltmcrfp&D (Tara
Buakamsri) u &Sif;jyygw,f/
rufwzGwfpufrIZkefudk pwifvnfywfNyD; 10
ESpaf vmuftMum 1997 ckEpS rf mS a'ocHjynfoal wGukd
tBu;D tus,f wkev
f yI o
f mG ;apwJh jzpf&yfwpfcak y:ayguf
cJhygw,f/ a&eHcsufpufHkwpfckeJY NcHpnf;dk;yJjcm;wJh
pmoifausmif;wpfcku ausmif;om;eJY q&m q&mr
1000 avmuf tqdyfoihf"mwfaiGUawGygwJh avudk
SLIu
d rf v
d Ykd aq;Hw
k ifvu
kd &f ygw,f/ tJ'jD zpf&yfaemufyikd ;f
rSmawmh pufrZI ek af Mumifh avxkeaYJ &xk npfnrf;vmwm
udk qefYusifwJhvIyf&Sm;rIawG a'ocHjynfolawGeJY vlrI
tzGJUtpnf;awGtMum; pwifcJhMuygw,f/
tJ'DESpfxJrSmyJ Greenpeace [m Campaign of
Alternative Industry Network (CAIN) eJY Global Community Monitor (GCM) pwJh xdkif;vlrItzGJUtpnf;awGeJY
yl;aygif;NyD; rufwzGwf avxkeJYa&xkudk odyHenf;us
prf;oyfppfaq;avhvmrIawG vkycf yhJ gw,f/ aemufNy;D
Thailand's Air: Poison Cocktail qdkwJh tpD&ifcHpm
wpfapmifxkwfjycJhygw,f/
tpD&ifcpH mt& rufwzGwpf ufrZI ek rf mS uifqm
a&m*g jzpfapwJh Carcinogenic j'yfaygif; 20 xJu 19
rsK;d [m avxkx&J o
dS ihw
f mxuf tqaygif;rsm;pGmrsm;jym;
aewmudk awGU&SdcJhygw,f/ tJh'gaMumifhvnf; tpD&if
cHpmudk Poison Cocktail vdkY trnfwyfcJhygw,f/
2007 ckEpS rf mS xdik ;f use;f rma&;Xmeu rufwzGwf
a'ocH 2177 OD;udk prf;oyfygw,f/ tJ'DtxJu vl
aygif; 300 rSm Benzene Level xl;xl;uJuJ jrihrf m;aewm
awGUcJ&h ygw,f/ rufwzGwaf 'otwGi;f trsm;jynfol
oH;k pGw
J hJ a&wGi;f a&uef 25 cku a&erlemawGukd "mwfcJG
prf;oyfc&hJ mrSmvnf; oH"mwf 151 q? cJ"mwf 47 q?
ref*edpf 34 q? Zifh 10 qeJY uufrD,rf 6 q ydkvGef
yg0ifaewm awGU&SdcJhygw,f/
aq;odyyH nm&Siaf wG&UJ avhvmawGU&Scd suw
f pfck
rSmvnf; rufwzGwfpufrIZkefeJYuyf&uf &a,mif;cdkif
(Muang Rayong District) [m wjcm;a'oawGxuf
aoG;uifqm (Leukemia) jzpfyGm;EIef; 5 q jrihfrm;ae
ygw,f/
tqdyo
f ifah ewJh rufwzGwpf ufrZI ek w
f pf0u
kd rf mS
&SdwJh aus;&Gmaygif; 25 &Gm&JU tawGUtBuHKt& ESpfpOf
rdk;&moDa&mufvm&if yxrqHk;&GmwJhrdk;udk owdxm;
a&Smif&w,fvdkYajymygw,f/ tufppfrdk;jzpfwmaMumifh
yg/ tufppfrdk;aMumifh pdkufcif;awG? oD;ESHawG ysufpD;
xdcdkufcJhygonf/
a&uefawGeYJ ajratmufa&awG tqdyt
f awmuf
jzpfaewJhtwGuf jynfolUusef;rma&; xdcdkuf&wJh udp
tay: t&ifxikd ;f 0efBu;D csKyf tzdqpfa0hcsmcs0D (Abhisit
Vejjajiva) vufxufwe
k ;f u a'ocHawGpak ygif;Ny;D tpd;k &
udk wdkifMum;cJhygw,f/ tpdk;&u ppfaq;rIawGvkyfcJh
ayr,fh ppfaq;rI&JU&v'fudk a'ocHawGudk todray;
cJhygbl;/
0efBu;D csKyt
f zdqpfu,
kd w
f ikd f rufwzGwaf 'oudk
Munfh pI pfaq;zdYk a&mufvmpOfrmS a'ocHawGu 0efBu;D
csKyu
f kd olwaYkd 'oua&[m oef&Y iS ;f w,fq&kd if tckcyf
rufwzGwf pufrIZkef
vmwJah &udk aomufjyygvdYk awmif;qdck ahJ yr,fh 0efBu;D
csKyfu raomufcJhbl;vdkY od&ygw,f/
'Dvt
kd ajctaeawG qd;k oxufq;kd vmaeayr,fh
xdik ;f 0efBu;D csKyOf ;D aqmifwhJ trsK;d om;ywf0ef;usiaf &;&m
bkwt
f zGUJ Nationl Environmental Board (NEB) taeeJY
rufwzGwaf 'oudk ywf0ef;usin
f pfnrf;rI xde;f csKy&f m
a'o (Pollution Control Area)tjzpfaMunmzdYk ysuu
f u
G f
aerItay: a'ocHawGu 2007 ckEpS rf mS yJ pwifw&m;
pGJygw,f/
xdkif;EdkifiH&JU 2006 ckESpf zGJUpnf;yHktajccHOya'
t& tpd;k &[m ol&UJ wm0ef0w&m;awGtwdik ;f aqmif
&GufzdkY ysufuGufcJh&if EdkifiHom;awGu xdktpdk;&udk
w&m;pGJcGifh tcGihfta&;ay;xm;ygw,f/
2009 ckESpf rwfvrSm &a,mif;a'ow&m;Hk;
(Rayong Provincial Administrative Court) u a'ocH
awG&JU w&m;pGJqdkrIudktEkdifay;cJhNyD; tpdk;&taeeJY &uf
aygif; 60 twGif; rufwzGwfpufrIZkefudk Pollution
Control Area tjzpf owfrSwfzdkY trdefYcsrSwfygw,f/
npfnrf;pufHkawGudkvnf; &Sif;vif;cdkif;ygw,f/ tJ'D
ESpf pufwifbmvrS xyfrHwdk;csJUwnfaqmufr,fh
pufakH ygif; 76 Hu
k kd &yfqikd ;f cJw
h t
hJ wGuf bwfaiG 400
bDvD,Hzdk; &if;ESD;jrKyfESHrIawG &yfqdkif;cJh&w,f/ pufrI
vkyif ef;&Siaf wGbufu jyefvnfBuKd ;pm;wJt
h wGuf 'DZif
bmvrSm w&m;H;k csKyf (Supreme Administrative Court)
u ywf0ef;usin
f pfnrf;rIr&Sw
d hJ pufkH 11 Hu
k kd jyefvnf
cGifhjyKcJhygw,f/
138 tjrifrsm;
xdkif;EdkifiH[m 'Drdkua&pDtajccHawG tawmf
twef wnfaqmufxm;Ekid Nf y;D Edik if o
H m;tcGit
fh a&;udk
umuG,af pmifah &Smuf&mrSm tpd;k &udak wmif w&m;pGyJ ikd f
cGihf tcGit
hf a&;ay;xm;ovdk xdik ;f tpd;k &uvnf; wkid ;f
jynf&JU obm0ywf0ef;usifnpfnrf;rIudk umuG,fwJh
Oya'awG jy|mef;xm;ygw,f/ 0efBuD;csKyfudk,fwkdif
OD;aqmifwhJ NEB vdk Oya'udk taumiftxnfazmfr,fh
tzGJUrsKd;vnf; zGJUpnf;xm;ygw,f/
'gayrJh EdkifiHwum&if;ESD;jrKyfESHrIawG rsm;rsm;
0ifa&mufEikd af tmif pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siaf wGukd rsuEf mS
omay;&wmaMumifh Oya'udk jynfhjynfh00 taumif
txnfrazmfEdkifwm? AsLdkua&pD tkyfcsKyfa&;,E&m;
xJu tusiyfh sucf spm;rIawGeYJ zGUH NzKd ;Ny;D pufrEI ikd if aH wGu
ukrP
BD u;D awG[m olwEYkd ikd if aH wGrmS toH;k jyKwhJ tqifjh rihf
pufrIenf;ynmudk rufwzGwfrSmroHk;pGJbJ p&dwfouf
omwJh tqifeh rd ehf nf;ynmawG oH;k pGcJ w
hJ maMumifh tck
vdk obm0ywf0ef;usief YJ jynfoUl use;f rma&;jyem
awGukd tcsed w
f w
kd t
kd wGi;f qd;k qd;k &Gm;&Gm; cHpm;ae&jcif;
jzpfw,fvdkY ynm&Sifrsm;u Thailand's Air: Poison
Cocktail tpD&ifcHpmrSm oHk;oyfxm;ygw,f/
tnpfnrf;qHk; vQyfppf"mwftm;xkwfvkyfrI&JU
xm;0,fobm00ef;usiftay:
usa&mufEdkifrnfhtE&m,frsm;
zGUH NzKd ;qJEikd if w
H pfEikd if &H UJ txl;pD;yGm;a&;Zkeaf wGrmS Edik if H
wumpufrIvkyfief;BuD;awG vma&muf&if;ESD;jrKyfESHcsif
MuwJh taMumif;&if;u tvkyo
f rm;aps;aygaygeJY &&Sd ?kH
tcGet
f xl;uif;vGwcf iG &hf &Sd rkH Qr[kwb
f J xdEk idk if t
H pk;d &
u pufrv
I yk if ef;&Sirf sm;tvdu
k s obm00ef;usiq
f ikd &f m
wif;usyfwJh pnf;rsOf;Oya'awG rxm;&SdwJhtcsuf[m
vnf; t"duyg0ifaeygw,f/
jrefrmEdik if u
H vnf; txl;pD;yGm;a&;Zkeaf wG pwif
tjrifrsm; 139
EdkifiHwum&if;ESD;jrKyfESHrIawG
rsm;rsm;0ifa&mufEikd af tmif
pD;yGm;a&;vkyif ef;&Siaf wGukd
rsufEmS omay;&wmaMumifh Oya'udk
jynfhjynfh00 taumiftxnfrazmfEdkifwm?
AsLdkua&pD tkyfcsKyfa&;,E&m;xJu
tusihfysufcspm;rIawGeJY zGHUNzdK;NyD;pufrIEdkifiHawGu
ukrPBD uD;awG[m olwEYkd ikd if aH wGrmS toH;k jyKwJh
tqifjh rihpf ufrIenf;ynmudk rufwzGwfrSm
roHk;pGJbJ p&dwfoufomwJh
tqifhedrfhenf;ynmawG oHk;pGJcJhwmaMumifh
tckvdk obm0ywf0ef;usifeJY jynfolU
usef;rma&;jyemawGudk tcsdefwdkwdktwGif;
qdk;qdk;&Gm;&Gm;cHpm;ae&jcif; jzpfw,fvdkY
ynm&Sifrsm;u Thailand's Air: Poison
Cocktail tpD&ifcHpmrSm oHk;oyfxm;ygw,f/
taumiftxnfazmfwahJ e&mrSm Edik if jH cm;&if;ES;D jrK yEf rHS I
awGudk qGJaqmifEdkifa&;twGuf obm0ywf0ef;usif
xde;f odr;f a&;qkid &f m pnf;rsO;f Oya'awG jy|mef;rxm;cJh
ygbl;/ q,fpkESpfeJYcsDNyD; usqif;aewJh pD;yGm;a&;udk
jyefvnfOD;armhvmzdkYtwGuf aqmif&Guf&mrSm jrefrm
Edik if [
H m tckq&kd if t"dupDru
H ed ;f Bu;D 3 ckukd taumif
txnfazmfaeygw,f/
tJ'h gawGuawmh weoFm&Dwidk ;f a'oBu;D rSm xdik ;f
Edik if u
H &if;ES;D jrK yEf rHS ,fh xm;0,fa&eufqyd u
f rf;eJY txl;
pD;yGm;a&;Zke?f &efuek w
f ikd ;f a'oBu;D rSm awmifu&kd ;D ,m;
EdkifiHu &if;ESD;jrKyfESHr,fh oDv0gEdkifiHwuma&eufqdyf
urf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zke?f &cdik jf ynfe,frmS wkwEf ikd if H
u &if;ES;D jrK yEf rHS rI ,fh ausmufjzLa&eufqyd u
f rf;eJY txl;
pD;yGm;a&;ZkefwdkY jzpfygw,f/
vuf&u
dS si;f yaewJh aejynfawmfu jynfaxmifpk
vTwaf wmfrmS obm0ywf0ef;usiu
f kd xde;f odr;f umuG,f
apmifah &Smufa&;twGuf Oya'wpf&yf jy|mef;a&;aqG;
aEG;rIawG&SdcJhayr,fh oufqkdif&m0efBuD;Xmeu 2000
140 tjrifrsm;
pufHk? ywf0ef;usifrSmaexdkifMuwJh xdkif;EdkifiH&JU aus;
vufae jynfolawG ausmufrD;aoG;u zefwD;vdkufwJh
obm00ef;usif npfnrf;rIeYJ jynfoUl use;f rma&;qdik &f m
jyemawG &ifqikd cf pH m;cJMh u&yHu
k kd befaumuftajc
pdkuf Greenpeace Southeast Asia u okawoejyKNyD;
"Mae Moh: Coal Kills" tpD&ifcHpmudk 2006 ckESpfrSm
xkwfjyefcJhygw,f/
tpD&ifcHpmyg tcsuftvufawGt& r,fharmh
ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;pufHk? pwifvnfywfNyD;
14 ESpftMum 1992 ckESpfrSm puftvHk;a& 11 vHk;
ajrmuf wdk;csJUwyfqiftNyD; r*g0yf 2025 txd wkd;csJU
xkwfvkyfvmcsdefrSm jyemawG[m rzHk;zdEdkifavmuf
atmif txift&Sm;ay:xGufvmcJhygw,f/
pufHkuae aeYpOfxkwfvTwfaewJh qmzm'dkif
atmufq'kd f (SO2) yg0ifwhJ ausmufr;D aoG;jymawGaMumifh
yxrqH;k pufw
kH pf0u
kd rf mS &Sw
d hJ aus;&Gmaygif; 40 cefu
Y
vlaygif; 1000 cefY[m toufSLvrf;aMumif;qdkif&m
a&m*gvuPmawG pwifcpH m;Mu&ygawmhr,f/ 'Dvjkd zpf
&wm[m qmzm'dik af tmufq'dk [
f m avxkxrJ mS &So
d ihf
wmxuf 5 qcefY jrifrh m;aevdq
Yk w
kd m awGU&Scd MhJ uw,f/
tpd;k &u 'gawGukd rodusK;d uRejf yKNy;D 1996 ckEpS f
rSm pufwyfqiftm; 13 vHk;txd wdk;jrifhcJhNyD; r*g0yf
2625 txd xkwfvkyfcJhw,f/ tJh'DESpfrSmyJ avxk
npfnrf;rI[m tqkd;&Gm;qHk;tqifhudk a&mufcJhovdk
a'ocH 6 OD; aoG;tqdyo
f ihNf y;D aoqH;k wJjh zpf&yfvnf;
ay:xGuv
f mygw,f/ pufu
kH kd 0ifa&mufppfaq;vdu
k f
awmh qmzm'dik af tmufq'kd u
f kd xde;f csKyw
f phJ epfwpfcv
k ;kH
tvkyfrvkyfbJ SO2 awGudk avxkxJ wdkufdkufxkwf
vTwfaewm awGU&SdcJhMuygw,f/
nHzh si;f wJh pufpkH rD cH efcY rJG &I UJ &v'fu ywf0ef;usif
aus;&GmawGu jynfolawG&JU toufarG;0rf;ausmif;
vkyfief;jzpfwJh v,f,moD;ESHawG ausmufrD;aoG;jym
aMumifh avmifuRr;f ysupf ;D qH;k I;H cJ&h Ny;D vlr'I u
k a wGuydk g
&ifqidk cf &hJ w,f/ jynfou
Yl se;f rma&;ynm&Sirf sm;u tJ'h D
aus;&GmawGrSm aexdkifMuwJh vlOD;a& 8000 ausmfudk
usef;rma&;ppfaq;rIawGvkyfcJh&NyD; tJh'DxJu vlOD;a&
3500 cef[
Y m toufLS vrf;aMumif;qdik &f m a&m*gawG
cHpm;ae&NyD; wcsKdUqkd&if atmufpD*sifbl;eJY touf&Sif
tjrifrsm; 141
ausmufrD;aoG;jym
ae&wJhtxd qdk;qdk;&Gm;&Gm;cHpm;cJhMu&w,f/
'DvdkcHpm;ae&ayr,fh tpdk;&bufu ta&;,l
aqmif&u
G rf aI wG aES;auG;vGew
f t
hJ wGuf a'ocHawG[m
if;wdkYtcGifhta&;udk udk,fwdkifumuG,frS &awmhr,f
qdw
k m od&v
dS mNy;D 1998 ckEpS rf mS tpd;k &udk pwifw&m;pGJ
ygawmhw,f/ 'gayrJh tiftm;enf;wJh jynfolawG
bufu ra&&mrIawGeJYyJ tqHk;owfcJh&w,f/
wcsKdUaiGaMu;wwfEdkifwJholawGu a'ouae
pGefYcGmcJhMuygw,f/ rwwfEkdifwJh qif;&JwJha'ocHawG
wGuf a&G;p&mvrf;r&SdbJ vlrI'kuawGudk &ifqkdifcJhMu
&w,f/ tpdk;&uawmh pufHkudkydwfypfzdkY rpOf;pm;cJh
ygbl;? 'DpufHkuxGuf&SdwJh vQyfppf"mwftm;u xdkif;
pD;yGm;a&;udk ausmaxmufaemufcHjyKaewJh wefzdk;u
BuD;rm;aeygw,f/
tm&SzUHG NzKd ;a&;bPfuvnf; if;wdaYk cs;aiGeYJ wnf
aqmufcJhwJh "mwftm;ay;pufHkjzpfwJhtwGuf 2001
ckESpfrSm r,fharmh ausmufrD;aoG;"mwftm;ay;pufHk
aMumifh jzpfymG ;wJh obm00ef;usief YJ jynfou
l se;f rma&;
qdik &f m oufa&mufraI wGuakd vhvmzdYk tar&duefa':vm
5 ode;f axmufychH yhJ gw,f/ odaYk yr,fh pD;yGm;a&;t&a&m?
use;f rma&;t&a&m epfemqH;k I;H aeMuwJh a'ocHjynfol
awGuawmh b,frSm epfemaMu;awmif;&rSef; rodjzpf
cJh&w,f/
t&yfbufvrl t
I zGUJ tpnf;rsm;&JU a'ocHjynfol
awGbufu &yfwnfvyI &f mS ;rIawG 2000 ckEpS af usmrf mS
t&Sdefjrifhvmygw,f/ 2002 ckESpfrSm Greenpeace
okawoe"mwfcJGcef;&JU r,fharmha'ou avxkudk
rJacgifa'o pD;yGm;a&;zGHUNzdK;a&;pDrHudef;ESifh
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkef
pDrHudef;tvm;tvm
jrefrmhEikd if aH &; wpfqifch si;f wjznf;jznf;ajymif;vJvm
aewmudk a'owGif; tmqD,Htoif;0if EkdifiHawG
omru pD;yGm;a&;ta&;,lydwfqdkYrIawG jyKvkyfcJhMuwJh
taemufEdkifiHrsm;uyg owdjyKvmMuNyD; xkdtajymif;
tvJeYJ vdu
k af vsmnDaxGtjyKoabm wHjYk yefcMhJ uw,f/
yxrqHk; odomxif&Sm;wJh &v'fuawmh Edk0if
bmvu tif'ekd ;D &Sm;Edik if rH mS usi;f ycJw
h hJ tmqD,x
H yd o
f ;D
nDvmcHrmS jrefrmudk toif;Bu;D &JU 2014 ckEpS f twGuf
142 tjrifrsm;
tvSnu
hf s Ou|&mxl;ay;zdYk qH;k jzwfcsuyf J jzpfygw,f/
xdkYtwl tmqD,H&JU t"duaqG;aEG;buf r[m
rdwjf zpfNy;D jrefrmh'rD u
dk a&pDa&;udk wpdu
k rf wfrwf ulnD
aewJh tar&duefEikd if o
H rw bm&uftb
dk m;rm;uvnf;
tpysK;d ajymif;vJaewJh jrefrmEkid if u
H kd aemufaMumif;jyef
rvSnfhr,fh orkdif;0iftajymif;tvJawGqD OD;wnfap
zdkYeJY xdktajymif;tvJumvudk trdt& qkyfukdifEdkifzdkY
twGuf EdkifiHjcm;a&;0efBuD; [Dvm&Duvifwefudk
aejynfawmfudk apvTwfcJhw,f/
Edik if aH &;tajymif;tvJudk owdxm;jyKvyk af ewJh
jrefrmtpd;k &taeeJY umv&SnMf umusqif;aewJh pD;yGm;
a&;udk tcsed w
f t
kd wGi;f tvsit
f jrefw;kd wufzYkd tpDtpOf
awGcsNyD; cyfpdyfpdyfyJaqmif&Gufvmwm awGU&ygw,f/
tJ'h t
D pDtpOfawGxu
J tem*wfrmS a'owGi;f
yx0Dp;D yGm;a&;rSm jrefrmEdik if &H UJ ta&;ygrIukd jri w
hf if&ef
xm;0,fa&eufqyd u
f rf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef pDru
H ed ;f
udk taumiftxnfazmfaeygw,f/ tmqD,EH idk if aH wG
tMum; wpfajy;nDzUHG NzKd ;a&;twGuf tc&muswhJ rJacgif
a'ozGHUNzdK;a&;udk xm;0,fpDrHudef;u BuD;BuD;rm;rm;
taxmuftuljyKvdrfhr,fvdkY pDrHudef;rSm t"duyg0if
aewJh xkdif;eJY jrefrmwdkYu ,HkMunfMuygw,f/
rJacgifa'oEdik if aH wGjzpfwhJ jrefrm? vmtd?k uarm
'D;,m;eJY AD,uferfEikd if w
H [
Ykd m 1990 jynfv
h eG Ef pS af wGrmS
tm&S&UJ ta&SUOa&myEdik if aH wGtvm; Edik if aH &;tajymif;
b,fvdkyJ BuD;rm;wJhpD;yGm;a&; aps;uGufBuD;ESpfck
jzpfwJh wkwfeJY tdEd,EkdifiHtMum;
yx0DpD;yGm;a&; tcsuftcsmususwnf&Sdaeae?
&Snfvsm;wJh awmifbufydkif; urf;dk;wef;uae
tdEd,ork'&mxGufaygufeJY urf;vGefa&eHeJY
obm0"mwfaiGU<u,f0wJh a&cHajrcHaumif;awG
&Sdaeae jrefrmEdkifiH[m a'owGif;tajymif;
tvJawGukd ravhvm oifcef;pmr,lb;l qd&k if
xm;0,fa&eufqdyfurf;eJY txl;pD;yGm;a&;Zkef
wnfaqmufa&;vkyfief;awG xifoavmuf
c&D;rwGifjzpfaeygvdrfhr,f/
tjrifrsm; 143
tvJudk toD;oD;BuHKawGUcJh&NyD; tmqD,H&JU aemufwdk;
toif;0if EdkifiHopfawGjzpfvmMuw,f/ CLMV vdkY
twdak umufvo
l rd sm;wJh uarm'D;,m;? vmtd?k jrefrm?
AD,uferfEdkifiHawG[m pD;yGm;a&;zGHUNzdK;rI jrefqefaewJh
pifumyl? rav;&Sm;eJY xdkif;EdkifiHwdkYaemuf trDvdkufzdkY
BudK;yrf;vmMuw,f/
CLMV EdkifiHawG zGHUNzdK;a&;twGuf rJacgifa'o
zGHUNzdK;a&;eJY pD;yGm;a&;yl;aygif;aqmif&Gufa&; tpDtpOf
ukv
d nf; taumiftxnfazmfvmMuygw,f/ uke;f ajr
wpfqufwpfpyfwnf;&SdwJh CLMV EdkifiHawGtMum;
e,fpyfjzwfausmf tm&Sta0;ajy;vrf;rBuD;awG wnf
aqmufNy;D a'owGi;f ukeo
f ,
G af &;? &if;ES;D jrK yEf rHS eI YJ c&D;
oGm;vkyfief;zGHUNzdK;a&;udk wkd;jrifhaqmif&Guf&ef pDrHudef;
awG csrSwfvkyfaqmifcJhMuw,f/
tm&SzUHG NzKd ;a&;bPftultnDeYJ pD;yGm;a&; vrf;r
BuD;awG (Economic Corridors) wnfaqmufvmwm
q,fpkESpfwpfck ausmfvmcJhygNyD/ 'Dvrf;rBuD;awGxJu
ta&SUtaemuf pD;yGm;a&;vrf;rBuD; (East-West Economic Corridor) eJY awmifydkif; pD;yGm;a&;vrf;rBuD;
(Southern Economic Corridor) ESpc
f rk mS jrefrmEdik if [
H m
rJacgifa'o&JU taemufbuf xGufayguf (Western
Gateway) jzpfNyD; AD,uferfEdkifiHu ta&SUbufxGuf
ayguf (Eastern Gateway) tjzpf r[mAsL[musus
&Sdaeygw,f/
'gayrJh b,fvdkyJ yx0Dtaetxm; tcsuf
tcsmusygap wkdif;jynfrSm o,HZmwb,favmufyJ
<u,f0aeygap/ EdkifiHa&;wnfNidrfrIr&SdwJh EdkifiH[m
pD;yGm;a&; rzGHUNzdK;Edkifbl;qkdwm AD,uferfeJY jrefrmwdkY&JU
vGecf w
hJ q
hJ ,fpEk pS Ef pS cf t
k wGi;f wd;k wufajymif;vJraI wG
u oufaoygyJ/
wpfcsed u
f ta&SUawmiftm&Sa'o&JU ppfajrjyif
jzpfcw
hJ hJ AD,uferfEikd if [
H m &efot
l ar&duefukd rdwaf qG
tjzpf ajymif;vJEkdifcJhNyD; tcktcsdefrSm CLMV xJu
pD;yGm;a&;twd;k wufq;kH Edik if t
H jzpf ay:xGuv
f mygw,f/
jrefrmEdkifiHvdkyJ A[dkcsKyfudkifwJh qkd&S,fvpfaps;uGuf
pD;yGm;a&;pepfuaevrf;cGcJ NhJ y;D aps;uGupf ;D yGm;a&;pepfukd
1985 ckESpfrSm pwif ajrprf;c&rf;ysKd;cJhw,f/
tif'dkcsKdif;em;ppfyGJ csKyfNidrf;cJhwmeJY EdkifiHwGif;
ywfru
I kd tmrcHEikd w
f hJ bPfvyk if ef; tajccHtaqmuf
ttHkudk tcktcsdefxd rwnfaqmufEkdifao;wmygyJ/
rufcdpk ;D yGm;a&; wd;k wufrt
I wGuf jrefrmtpd;k &
taeeJY rMumcifu txl;pD;yGm;a&;Zkef Oya'jy|mef;cJh
ygw,f/ xdkif;EkdifiH&JU tBuD;qHk;aqmufvkyfa&;ukrPD
Bu;D wpfcjk zpfwhJ Italian-Thai Development PCL udv
k nf;
pDru
H ed ;f wpfcv
k ;kH wnfaqmufzYkd ajriSm;&rf;cJo
h vdk vkyf
ydik cf iG v
hf nf; tjynft
h 0ay;cJyh gw,f/ 'gayrJh tcktcsed f
txd xm;0,fpDrHudef;rSm &if;ESD;jrKyfESHzdkY pdwf0ifpm;
aMumif; Edik if jH cm;ukrP
BD u;D awGurS yGiv
hf if;jrifomrI&&dS dS
xkwfazmfaMunmwm rawGU&ao;ygbl;/
Edik if jH cm;&if;ES;D jrK yEf rHS aI wGtwGuf t"dut[efY
twm;jzpfaewJh tcsuw
f pfcu
k jrefrmusyaf iGeYJ Edik if jH cm;
aiGvJEIef; trsKd;rsKd;jzpfaewJh tcsufygyJ/ 'gudk jyifqif
EdkifzdkYtwGuf EkdifiHwumaiGaMu;&efyHkaiG tzGJUBuD;&JU
tultnDeYJ tpd;k &topftaeeJY pwifaqmif&u
G v
f m
wmawGU&Ny;D yk*v
u
d bPfawGukd ESpaf ygif; 20 twGi;f
yxrqHk;tBudrf EkdifiHjcm;aiGvJvS,f a&mif;0,fcGifhudk
w&m;0ifcGifhjyKcJhw,f/
w&m;0ifaiGvEJ eI ;f wpfrsK;d wnf;jzpfatmif rajymif;
vJEikd af o;ayr,fh topfziG v
fh pS w
f hJ aiGvaJ umifwmawG
rSm aps;uGuaf ygufaps;twdik ;f aiGvEJ eI ;f owfrw
S v
f myg
w,f/ 'gayrJh rdrrd mS &Sw
d hJ Edik if jH cm;aiGawGukd vJv,
S cf sif
olawGtwGuf tJh'DaiGudk b,fvdk&&Sdxm;aMumif;
taxmuftxm;awG jyae&ygao;w,f/
'Dvjkd zpfay:wd;k wufrI tao;tzGaJ v;udk q,f
pkESpfrsm;twGif; yxrqHk;tBudrf aiGaMu;qkdif&m ajz
avQmhrIBuD;wpfcktjzpf jynfwGif;pD;yGm;a&;vkyfief;&Sif
awGtMum; tm;&auseyfaecJ&h ayr,fh a'owGi;f Ekid if H
144 tjrifrsm;
awG&JU jzpfay:wdk;wufrIeJY EdIif;,SOfMunfh&if &,fp&m
awmif aumif;aeygw,f/
vGefcJhwJh 4 ESpftwGif; uarm'D;,m;? vmtdkeJY
AD,uferfEdkifiHawGudk avhvma&;eJY tvnftywfc&D;
pOftjzpf pma&;ola&mufcJhpOfu tar&duefa':vm
tygt0if Ekid if jH cm;aiGaMu;rsK;d pHu
k kd vrf;ab;rSm rnfol
rqdk tvG,fwulvJvS,fvdkY&ygw,f/ vrf;ab;aps;
onfutp olwEYkd ikd if u
H kd vmvnfwhJ Edik if jH cm;om;awG
udk tar&duefa':vmeJY a&mif;0,faeMuNyD; EdkifiHjcm;
0ifaiG wdu
k f u
kd &f &Scd pH m;aeMuygNy/D vufxu
J Ekid if jH cm;
aiGwpfusyw
f pfjym;udk b,fu&ovJqw
kd m b,ftpd;k &
urS ppfaq;raeawmhygbl;/
EdkifiHjcm;aiGvJEIef;wpfckwnf; xm;&SdEdkifa&;u
wkdif;jynf&JU rufcdkpD;yGm;a&;rl0g' (Macroeconomic
Policy) twGuf ta&;Bu;D ovdk urma
h iGaMu;aps;uGurf mS
aiGrm (Hard Currency)tjzpf owfrw
S x
f m;wJh a':vm
eJY ,ldkvdk EkdifiHwumaiGaMu;awGudk EdkifiHom;awG
vGwfvGwfvyfvyf vuf0,fydkifqkdif oHk;pGJcGihfay;r,f
qd&k if 'g[mvnf; jrefrmEdik if o
H m;awGtwGuf ta&;yg
wJh pD;yGm;a&;vGwfvyfcGifh &&SdvkdufwmyJjzpfw,f/
jrefrmEkid if [
H m tmqD,EH ikd if aH wGxrJ mS aiGxw
k f
k nf;aomEdik if yH g/ jrefrm
puf (ATM) r&Sad o;wJh wpfcw
Ekid if u
H kd ra&mufz;l vdYk tvnftywfomG ;csiw
f hJ rdwaf qG
xdik ;f vlrsK;d wcsKUd u tBu
H Pfawmif;vmwJt
h cg yxr
qHk; ay;rdwJhtBuHu aiGaMu;wpfrsKd;rsKd;udk vufxJrSm
145
tvHktavmuf udkifaqmifoGm;zdkYeJY rdrdrSmygoGm;wJh
ATM uwfjym;udk tm;rud;k zdYk rSmrdwwfygw,f/ vmtdk
Edik if u
H kd uke;f wGi;f ydwzf UHG NzKd ;rI tenf;qH;k Edik if rH mS awmifrS
ATM uwfawGudk tvG,fwuloHk;vdkY&aeNyD/
xdik ;f Edik if rH mS jrefrma&TUajymif;tvkyo
f rm; oef;eJY
csD&SdaeNyD; olwdkY&JU vkyftm;cawG&JU pkaqmif;aiGawGudk
vpOf jrefrmjynfujkd yefyaYkd ewm xdik ;f bwfaiG ode;f aygif;
&meJY cs&D ydS gw,f/ ESpEf ikd if t
H Mum; bPfvyk if ef;tquf
toG,fr&SdvdkY ]][Gef'D}} vdkYac:wJh w&m;r0ifaiGvTJwJh
ae&mawGuae enf;vrf;trsK;d rsK;d eJY vTaJ eMu&ygw,f/
'DvdktajccHaiGvTJpepf 0efaqmifrIudk tpdk;&wpf&yf
taeeJY rvkyfaqmifEkdifao;oa&GU xm;0,fa'orSm
vma&muftvkyfvkyfudkifMur,fh xdkif;vlrsKd;trsm;qHk;
yg0ifEkdifwJh EdkifiHjcm;om; vkyfom;awGtwGufvnf;
tcuftcJawGU&ygvdrfhr,f/
aiGaMu;pD;qif;rIeYJ oH;k pGrJ t
I qifajya&;[mvnf;
xm;0,ftxl;pD;yGm;a&;Zkefvdk {&mrpD;yGm;a&;pDrHudef;
BuD;awGeJY c&D;oGm;vkyfief; zGHUNzdK;a&;twGuf touf
wrQ ta&;BuD;ovdk tajccHvlwef;pm;tqifhtxd
bPfvyk if ef;0efaqmifraI wG a&muf&ydS grS aiGaMu;vGwf
vyfciG afh wG cHpm;cGi&fh &Syd grS wdik ;f jynfp;D yGm;a&;tem*wf
aumif;rSm jzpfygw,f/
'Drkdu&ufwpfjrefrmhtoH tifwmeufpmrsufESmrS
ul;,lazmfjyygonf/
146
147
pDrHudef;aMumifhepfemrI a'ocHrsm;&Sif;vif;
xm;0,fzGHUNzdK;a&;pDrHudef;ESihf qufpyfvkyfief;rsm;ESihfqufpyf oufqkdif&mukrPDrsm;\ vkyfaqmifrIaMumifh
a'ocHrsm;\O,smOfNcH? aetdrf? toufarG;0rf;aMumif;rIrsm; epfem&ykHukd a'ocHrsm;u &Sif;vif;yJGwpf&yf &efukef
NrdKUawmfwGif 2011 ckESpf 'DZifbmvtwGif;u usif;ycJhonf/ ,if;&Sif;vif;yJGokdY ywf0ef;usifxdef;odrf;a&;ynm&Sif
rsm;? owif;pmq&mrsm;? NGO rsm;? ebkv,fa'orS a'ocHESihf oHCmawmfrsm; pDrHudef;vrf;jzwfoef;azmuf
vkyf&m xm;0,fa'ota&SUbuf&Sd u&ifwkdif;&if;om; &yf&Gmacgif;aqmifrsm;? xm;0,fNrdKUcHrsm;? xm;0,fa'o
zHGUNzdK;a&;tzJGU wm0ef&Sdolrsm;wufa&mufcJhonf/
DDA
\ oabmxm;
armif;ruefvIyf&Sm;rI"mwfykHrsm;