EñãáóôÞñéï

Áõôïìáôéóìþí
êáé
ÓõóôçìÜôùí
ÁõôïìÜôïõ ÅëÝã÷ïõ
 ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÅÈÍÉÊÇÓ ÐÁÉÄÅÉÁÓ ÊÁÉ ÈÑÇÓÊÅÕÌÁÔÙÍ
ÐÁÉÄÁÃÙÃÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ

ÂÝíôæáò ÄçìÞôñéïò Ãëþóóáò Íéêüëáïò

Íéêïëüðïõëïò ÁëÝîéoò

EñãáóôÞñéï Aõôïìáôéóìþí &

ÓõóôçìÜôùí ÁõôïìÜôïõ ÅëÝã÷ïõ

ÔÅ×ÍÉÊÁ ÅÐÁÃÃÅËÌÁÔÉÊÁ ÅÊÐÁÉÄÅÕÔÇÑÉÁ

ÔïìÝáò Çëåêôñïëïãéêüò

2oò Êýêëïò
Åéäéêüôçôá: ÅãêáôáóôÜóåùí Êôéñßùí & Âéïìç÷áíéêþí ×þñùí

ÁÈÇÍÁ 2001
åéóáãùãÞ

ÓÕÃÃÑÁÖÅÉÓ
ÂÝíôæáò ÄçìÞôñéïò,
Äéðë. Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, ÊáèçãçôÞò Ô.Å.É. ËÜñéóáò
Ãëþóóáò Íéêüëáïò,
Öõóéêüò Ñáäéïçë/ãïò, Åêðáéäåõôéêüò Â/èìéáò Åêð/óçò
Íéêïëüðïõëïò ÁëÝîéïò,
Äéðë. Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, Åêðáéäåõôéêüò Â/èìéáò Åêð/óçò

ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÇÓ
ÊïñäÜôïò Âáóßëåéïò,
Äéðë. Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, Åêðáéäåõôéêüò Â/èìéáò Åêð/óçò

ÅÐÉÔÑÏÐÇ ÊÑÉÓÇÓ
Æïýëçò Íéêüëáïò,
Äéðë. Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, Åêðáéäåõôéêüò Â/èìéáò Åêð/óçò
ÐáíôáæÞò Íéêüëáïò,
Ôå÷íïëüãïò Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, ÊáèçãçôÞò Ô.Å.É. ÁèÞíáò
Óêëáâïýíïò Ðáíáãéþôçò,
ÊáèçãçôÞò Ô.Å.É. ÐåéñáéÜ

ÃËÙÓÓÉÊÇ ÅÐÉÌÅËÅÉÁ
Êáëðßäïõ ÅëÝíç,
Öéëüëïãïò

ÇËÅÊÔÑÏÍÉÊÇ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ
ÊïñíÜñïò Ãåþñãéïò,
Äéðë. Çëåêôñïëüãïò Ìç÷áíéêüò, Åêðáéäåõôéêüò Â/èìéáò Åêð/óçò

ÐÁÉÄÁÃÙÃÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ
Õðåýèõíïò ôïõ Çëåêôñïëïãéêïý ÔïìÝá:
×áôæçåõóôñáôßïõ ÉãíÜôéïò,
Ìüíéìïò ÐÜñåäñïò Ðáéäáãùãéêïý Éíóôéôïýôïõ

4
 åéóáãùãÞ

ðñüëïãïò
Óôç óýã÷ñïíç êïéíùíßá ç áëìáôþäçò åîÝëéîç ôçò ôå÷íïëïãßáò êáé ôçò ðëçñïöïñéêÞò åðçñåÜæåé ðÜñá ðïëý
üëá ôá åðáããÝëìáôá. ÊÜðïéá áðü áõôÜ åîáöáíßæïíôáé, Üëëá áëëÜæïõí ñéæéêÜ êáé åìöáíßæïíôáé íÝá.

Ïé áõôïìáôïðïéçìÝíåò ëåéôïõñãßåò óôéò åðé÷åéñÞóåéò áëëÜ êáé óôéò óýã÷ñïíåò êáôïéêßåò áõîÜíïõí ðïóïôéêÜ êáé
áõôü áðáéôåß íÝåò ãíþóåéò êáé éêáíüôçôåò áðü ôïõò óýã÷ñïíïõò ôå÷íéêïýò.

Áêüìç õðÜñ÷åé áíÜãêç åîïéêåßùóçò ôùí çëåêôñïëüãùí ìå ðíåõìáôéêÜ êáé çëåêôñïðíåõìáôéêÜ óõóôÞìáôá
ãéáôß áõôÜ Ý÷ïõí åöáñìïãÞ óå ðÜñá ðïëëÝò âéïôå÷íßåò êáé âéïìç÷áíßåò.

Ôï âéâëßï áõôü ðåñéÝ÷åé ôçí ýëç ôïõ ìáèÞìáôïò “ÅÑÃÁÓÔÇÑÉÏ ÁÕÔÏÌÁÔÉÓÌÏÕ ÊÁÉ ÓÕÓÔÇÌÁÔÙÍ ÁÕÔÏÌÁÔÏÕ
ÅËÅÃ×ÏՔ ôçò åéäéêüôçôáò ÅãêáôáóôÜóåùí êôéñßùí êáé âéïìç÷áíéêþí ÷þñùí ôïõ ´ êýêëïõ ôïõ Çëåêôñïëïãé-
êïý ôïìÝá ôùí ÔÅÅ, üðùò áõôÞ ïñßæåôáé áðü ôï áíáëõôéêü ðñüãñáììá.

Ï êýñéïò óêïðüò ôïõ ìáèÞìáôïò åßíáé íá ðñïóåããßóïõí ïé ìáèçôÝò ìå óõãêåêñéìÝíåò åöáñìïãÝò ôï åðáããåë-
ìáôéêü ðåñéâÜëëïí ôçò åéäéêüôçôÜò ôïõò. Áõôü åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóá áðü åéäéêÜ åðéëåãìÝíåò åñãáóôçñéáêÝò áóêÞ-
óåéò, ðïõ ðïëëÝò Ý÷ïõí åöáñìïãÞ óå âéïôå÷íßåò êáé êáôïéêßåò ìå ÷ñÞóç ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí åëå-
ãêôþí (PLC) êáé óõóôçìÜôùí áõôïìÜôïõ åëÝã÷ïõ.

Ïé áóêÞóåéò Ý÷ïõí åðéëåãåß ìå ôÝôïéá óåéñÜ, þóôå íá åîïéêåéþíïíôáé ïé ìáèçôÝò óôáäéáêÜ ìå ôéò ëåéôïõñãßåò êáé
ôïí ðñïãñáììáôéóìü ôùí PLC îåêéíþíôáò áðü áðëÝò ìáíäáëþóåéò êáé öôÜíïíôáò óå ðñïãñáììáôéóìü áíáëïãé-
êþí åéóüäùí ìÝóá áðü ðáñáäåßãìáôá ðïõ óõíáíôþíôáé óôçí ðáñáãùãÞ.

Ïé ðñïôåéíüìåíåò åðéðëÝïí åöáñìïãÝò, ðïõ ðáñáèÝôïíôáé óôï ôÝëïò êÜèå Üóêçóçò, åßíáé åíäåéêôéêÝò êáé ï
êáèçãçôÞò ðïõ äéäÜóêåé ôï ìÜèçìá áõôü, èá ðñÝðåé íá ëáìâÜíåé õðüøç ôïõ ôéò éäéáéôåñüôçôåò ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ
ëåéôïõñãåß ôï ó÷ïëåßï áëëÜ êáé ôá åíäéáöÝñïíôá ôùí ìáèçôþí.

Óå üëåò ôéò áóêÞóåéò áðü 1 – 19, üðïõ áðáéôåßôáé ðñüãñáììá, áõôü äßíåôáé óå ãëþóóá LADDER ãéáôß óå üëá ôá
PLC åßíáé ðåñßðïõ ç ßäéá. Óå ìåñéêÝò áóêÞóåéò äßíåôáé ôï ðñüãñáììá êáé óå Üëëåò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý STL
Þ FBD ( éäéáßôåñá ãéá ìéêñÜ PLC).

Ç ëýóç åíüò ðñïâëÞìáôïò áõôïìáôéóìïý äåí åßíáé ìïíïóÞìáíôç. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò óùóôÝò ëýóåéò. ¼ëåò
üìùò ðñÝðåé íá åîáóöáëßæïõí áóöáëÞ êáé óùóôÞ ëåéôïõñãßá.

Åßíáé ðïëý óçìáíôéêü íá äéäá÷ôïýí ïé ìáèçôÝò ôï ðþò íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôá ôå÷íéêÜ öõëëÜäéá ôùí PLC êáé íá
áíáôñÝ÷ïõí óå áõôÜ åðáíåéëçììÝíá, ãéáôß ïé åôáéñåßåò ðïëý óõ÷íÜ áëëÜæïõí ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí PLC êáé ôïí
ôñüðï ðñïãñáììáôéóìïý ôïõò.

Ïé áóêÞóåéò 1 Ýùò 19 êáé 24 åßíáé äéÜñêåéáò 6 ùñþí ç êáèåìéÜ êáé áðü 20 Ýùò êáé 24 åßíáé 12 þñåò ç êáèåìéÜ.
Áí óôï ðñüãñáììá ôïõ ó÷ïëåßïõ Ý÷ïõí ðñïãñáììáôéóôåß 3ùñá, ôüôå óôéò áóêÞóåéò 1 – 19 ôï ðñþôï 3ùñï èá
ãßíåôáé ç áíÜëõóç êáé ï ðñïãñáììáôéóìüò ôçò Üóêçóçò ìÝ÷ñé ôï óôÜäéï ôçò ðñïóïìïßùóçò êáé ôï åðüìåíï 3ùñï
èá ãßíåôáé ç êáôáóêåõÞ ôïõ êõêëþìáôïò êáé ç äïêéìÞ ôçò Üóêçóçò óå êáíïíéêÝò óõíèÞêåò. Åöüóïí õðÜñ÷åé
÷ñüíïò ðñáãìáôïðïéïýíôáé êáé ïé åðéðëÝïí ðåñéðôþóåéò ðïõ ðñïôåßíïíôáé óå êÜèå Üóêçóç.

5
 åéóáãùãÞ

Ôá ðñïãñÜììáôá ðïõ õðÜñ÷ïõí óôéò áóêÞóåéò Ý÷ïõí üëá äïêéìáóôåß óå PLC ôçò SIEMENS S7-200 êáé LOGO,
ìðïñïýí üìùò íá ôñÝîïõí óå üëïõò ôïõò ôýðïõò ôùí PLC. Óôï ôÝëïò ôïõ âéâëßïõ, óôï ðáñÜñôçìá Á, äßíïíôáé ãéá
ìåñéêïýò ôýðïõò PLC, áðü áõôïýò ðïõ Ý÷ïõí êáôÜ ðëçñïöïñßåò ìáò ðñïìçèåõôåß êÜðïéá ÓÅÊ Þ ÓÅ, ïé êõñéüôåñïé
óõìâïëéóìïß êáé ïé áíôéóôïé÷ßóåéò ìåôáîý ôïõò.

Ìå åõ÷áñßóôçóç èá äå÷ôïýìå êÜèå ðáñáôÞñçóç Þ õðüäåéîç ìå óêïðü ôç ìåëëïíôéêÞ âåëôßùóç ôïõ âéâëßïõ
áõôïý.

ÁèÞíá, Áýãïõóôïò 2001

Ïé óõããñáöåßò
ÂÝíôæáò ÄçìÞôñéïò, Ãëþóóáò Íéêüëáïò, Íéêïëüðïõëïò ÁëÝîéïò

6
 åéóáãùãÞ

ðåñéå÷üìåíá
Á/Á ÈÝìá ÄéÜñêåéá Óåëßäá
1 Áíáãíþñéóç óôïé÷åßùí ðñïãñáììáôéæüìåíùí ëïãéêþí åëåãêôþí -
Ðáñïõóßáóç ëïãéóìéêïý - Åðéêïéíùíßá PLC ìå ôïí Ç/Õ 6 9
2 ÓõíäÝóåéò åîùôåñéêþí óôïé÷åßùí åéóüäïõ êáé åîüäïõ ôïõ PLC 6 19
3 Áõôüìáôç åêêßíçóç Áóýã÷ñïíïõ Ôñéöáóéêïý ÊéíçôÞñá Âñá÷õêõêëùìÝíïõ ÄñïìÝá 6 31
4 Áõôüìáôç åêêßíçóç êáé áëëáãÞ öïñÜò ðåñéóôñïöÞò Áóýã÷ñïíïõ
Ôñéöáóéêïý ÊéíçôÞñá Âñá÷õêõêëùìÝíïõ ÄñïìÝá 6 43
5 Áõôüìáôç åêêßíçóç ÊéíçôÞñá Óõíå÷ïýò Ñåýìáôïò - Äéáäéêáóßá ìáíäÜëùóçò 6 53
6 ¸ëåã÷ïò ôçò öïñÜò ðåñéóôñïöÞò & öñåíÜñéóìá ÊéíçôÞñá Óõíå÷ïýò Ñåýìáôïò 6 61
7 ¸ëåã÷ïò åíüò ÷þñïõ óôÜèìåõóçò ìå ÷ñÞóç ìåôñçôþí 6 71
8 Ðñïãñáììáôéóìüò ÷ñïíéêþí óå óõíäõáóìü ìå óõãêñéôÝò 6 85
9 Ðñïãñáììáôéóìüò ìåôñçôþí êáé óõíäõáóìüò ìåôñçôÞ-óõãêñéôþí 6 93
10 Åêêßíçóç Áóýã÷ñïíïõ Ôñéöáóéêïý ÊéíçôÞñá Âñá÷õêõêëùìÝíïõ
ÄñïìÝá ìå ÁóôÝñá-Ôñßãùíï 6 101
11 Åêêßíçóç áóýã÷ñïíïõ ôñéöáóéêïý êéíçôÞñá ìå äáêôõëßäéá (ÄÊ) 6 109
12 ÁíáëïãéêÝò åßóïäïé 6 119
13 Êýêëùìá áóöÜëåéáò 6 129
Óýìâïëá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ðíåõìáôéêÜ - ÊáôÜ DIN/ISO 1219 143
14 Óôáèìüò ðáñáãùãÞò ðåðéåóìÝíïõ áÝñá 6 147
15 ÕëéêÜ - åîáñôÞìáôá äéêôýïõ ðåðéåóìÝíïõ áÝñá êáé ðíåõìáôéêÝò óõóêåõÝò 6 153
16 ¸ëåã÷ïò êõëßíäñïõ áðëÞò - äéðëÞò åíÝñãåéáò ìåáõôïóõãêñÜôçóç 6 161
17 Äéá÷ùñéóìüò êéâùôßùí óå ìéêñÜ - ìåãÜëá 6 167
18 ¸ëåã÷ïò ìåôáöïñÜò êéâùôßùí óå äýï åðßðåäá 6 175
19 ¸ëåã÷ïò ìç÷áíÞò êÜìøçò åëáóìÜôùí 6 185
20 ÌåëÝôç ÅëåãêôÞ Ñ 12 197
21 ÌåëÝôç ÅëåãêôÞ ÑI 12 219
22 ¸ëåã÷ïò ÓôÜèìçò Õãñïý ìå ÅëåãêôÞ ÑI 12 233
23 ¸ëåã÷ïò Èåñìïêñáóßáò ×þñïõ ìå ÅëåãêôÞ äýï ÈÝóåùí 12 251
24 ÊáôáóêåõÞ åíüò Áíáëïãéêïý-Ïëïêëçñùôéêïý-Äéáöïñéêïý (ÑID) ÅëåãêôÞ 6 271
ÐáñáñôÞìáôá Á, Â, Ã 292
Ïñïëïãßåò Á, Â 298
Âéâëéïãñáößá 303