# RZECZPOSPOLITA POLSKA Warszawa, dnia 5. AA. 2010. PROKURATOR GENERALNY PG VII G 023-113/10 Do druku nr 3485 Pan Lech Czapla Szef Kancelarii Sejmu RP Fe moony Bonn? Heinidore W nawigzaniu do pisma z dnia 21 paédziernika 2010 r., nr GMS-WP-183- 183/10, dotyczacego rzadowego projektu ustawy 0 systemie informacji w ochronie edrowia, przekazanego Prokuratorowi Generalnemu do wyrazenia opinii w trybie art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy z dia 20 ezerwea 1985 r. 0 prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39, z poén. zm.), uprzejmie informuje, 2e nie wnosze uwag do projektu. Przedmiot projektz: ustawy pozostaje poza zakresem wtasciwosci Prokuratora Generalnego. POCO 2 ee cyTET Tn Moms rm 7 GENERALNY JNSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH dr Wojciech R. Wiewidrowski A XS Warszawa, dnia 9 listopada 2010 r. DOLIS-033-338/10/44034 Pan Lech Czapla Szef Kancelarii Sejmu ul. Wiejska 4/6/8 00 ~ 902 Warszawa Sranoay Parvie Ministre w odpowiedzi na pismo z dnia 22 patdziemika 2010 roku ~ znak: GMS-WP-183-183/10 - (data wplywu do BiuraGeneralnego Inspektora_ Ochrony Danych _ Osobowych 27 patdziernika 2010 roku) na wstepie dzigkuje Panu za nadestanie rzadowego projektu ustawy © systemie informacji w ochronie zdrowia (w wersji wniesionej do Laski Marszalkowskiej w dniu 15 paédziemika 2010 roku przez Pana Donalda Tuska - Prezesa Rady Ministrow Rzeczypospolitej Polskiej) i informuje, ze organ do spraw ochrony danych osobowych Ww trakeie dotychezasowych prac zgtosil szereg istotnych zastrzezei do przedmiotowego projektu ustawy, ktére — co stwierdzié nalezy z praykrosciq ~ nie zostaly w maczne} czeSci uwzglednione. Uprzejmie informuje takze, iz w dniu 25 paddziernika 2010 roku skierowatem juz do Pana Grzegorza Schetyny ~ Marszatka Sejmu Rzeczypospolite} Polskiej jedng opinie dotyczqeq rzqdowego projektu ustawy 0 systemie informacji w ochronie zdrowia, powolywanego dale) Z zastosowaniem skrétu ,projekt® (pismo Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia 25 paédziemika 2010 roku 0 sygn. DOLiS-033-338/10/42177), W tym stanie rzeczy powtérzyé nalezy, ze organ do spraw ochrony danych osobowych nie neguje samej potrzeby tworzenia_zintegrowanego systemu _teleinformatycznego stuzgeego do zarzadzania zadaniami w zakresie ochrony zdrowia, ani Koniecznoéci wprowadzenia skutecznych mechanizméw kontroli sposobu Swiadezenia ustug publicznych w ochronie zdrowia,jednakze ~ jako podmiot stojacy na strazy praw osabistych gwarantowanych przez Konstytucje Rzecrypospolite} Polskie} — jest zobligowany do podjecia wszelkich mozliwych starai dla zapewnienia, by —przyjmowane owe —rozwigzania_—prawne —_gwarantowaly jak najwyzszy poziom ochrony szezegéInie wrazliwych danych o stanie zdrowia. Co za tym idzie — rola Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych jest wskazywanie zagrozei dla prawa do prywatnogci i prawa do ochrony danych osobowych wynikajgcych z niektérych regulacji zawartych w — przedstawionym do zaopiniowania — projekcie, Stwierdzam zatem, i2 przedmiotem moich zasadniczych watpliwosei s9: 1. Zamieszezona w art. 20 projektu propozycja, by minister wlasciwy do spraw zdrowia mégt ~ w drodze rozporzadzenia ~ tworzyé i prowadzié Iub tworzyé i zlecaé prowadzenie rejestréw medycznych, stanowigeych uporzadkowane zbiory danych i _informagji 0 zachorowaniach, chorobach, stanie zdrowia, metodach leczenia, diagnozowania, monitorowania postepow w leczeniu oraz zagrozeniach zwiqzanych z wystepowaniem niektérych choréb. Propozycja ta w zadnym razie nie moze zyskaé akceptacji tak w Swietle uwarunkowari konstytucyjnych, jak rowniez wobec jednoznacznego bramienia art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (tj. Dz. U, 22002 r. Nr 101, poz. 926, z péén. zm.), ktéry to przepis uzaleznia dopuszezalnosé przetwarzania — wymienionych w art. 27 ust. 1 tejze ustawy —danych szezegélnie chronionych, Ww tym danych 0 stanie 2drowia, od isinienia zezwolenia na takie preetwarzanie W przepisach szezegélnych inne} ustawy, stwarzajace} przy tym pelne gwarancje ochrony tych danych. Praypomnieé nalezy, iz ograniczenie w zakresie korzystania 7 praw gwarantowanych przez Konstytucje Rzeczypospolitej Polskie), w tym prawa do ochrony prywatnosci (art. 47 Konstytueji Rzeczypospolite} Polskiej) i prawa do ochrony danych osobowy (art. 51 Konstytueji Rzeczypospolite} Polskiej), wymaga regulacji rangi ustawowej (art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolite} Polskiej). Co za tym idzie — w sytuacji, gdy przedmiotem przetwarzania sq dane szczegélnie chronione w rozumieniu art. 27 ust. 1 ustawy 0 ochronie danych osobowych przymusowe umieszczenie szeregu informacji dotyezacych osoby fizycanej_ w —rejestrze _prowadzonym przez naczelny organ administracji pafistwowej (lub na jego zlecenie) moze nastapié tylko na podstawie pr2epis6w ustawy. Co wigcej ~ jak stwierdzit Trybunat Konstytucyjny w wasadnieniu postanowienia z dnia 31 stycznia 2007 roku (S. 1/2007): »Z zasady wytacznosci regulacji ustawowej w_ sferze praw i wolnosei wynika, iz Parlament nie moze w dowolnym zakresie ,,cedowaé” funkoji prawodawezychbie IL, na organy wladzy wykonawezej. Zasadnicza regulacja pewnej kwestii nie moze byé domeng przepis6w wykonawezych, wydawanych przez organy nienalezace do wladzy ustawodaweze). Nie jest bowiem dopuszezalne, aby prawodawezym decyzjom organu wladzy wykonaweze] pozostawié ksataltowanie zasadniczych elemento regulacji prawnej. Takze art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskie] wymaga regulacji ustawowej w tych wszystkich unormawaniach, ktére dotyczq ograniczefi konstytucyjnych praw i wolnoSci jednostki W takim wypadku zakres materi pozostawianych do unormowania w rozporzadzeniu musi byé wezszy niz zakres materii ogélnie dozwolony na tle art, 92 ust. 1 Konstytugji Reeczypospolite) Polskie}. Artykul 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolite) Polskie} silnie} bowiem akcentuje Koniecznosé szerszego unormowania rangi ustawowej i zawe2a pole regulacyjne pozostajgce dla rozporzadzenia” Rozwazania zawarte w pkt I wskazuja na oczywista wadliwosé rozwigzania zaproponowanego Ww art. 20 projektu, zag wadliwosci tej nie Konwaliduje art. 19 ust. 4 tego projektu, statuujgcy prawo osoby, kt6rej dane dotyeza, do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania jej danych w rejestrach utworzonych w trybie okreslonym w art. 19 ust. 1 projektu, Prawo to w praktyce mialoby charakter zupelnie iluzoryczny, gdyz zaden przepis projektu nie przewiduje obowigzku poinformowania osoby, ktérej dane dotyeza, 0 fakcie zamieszezenia jej danych w ktéryms z rejestréw utworzonych na podstawie art. 19 i 20 projektu, W. Swietle rozwazai poczynionych w czeSci wstepnej niniejszego pisma zasadnicze zastrzezenia budza - zaproponowane w art. 23 projekta — regulacje dotyczace Systemu Statystyki w Ochronie Zdrowia, uz bowiem zawarte w tym przepisie sformutowanie, iz w Systemic Statystyki w Ochronie Zdrowia sq praetwarzane dane statystyczne, o ktéryeh mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 18 i 31 ustawy z dnia 29 czerwea 1995 r. 0 statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z pd: \. zm.) nie pozwala na jednoznaczne i precyzyjne wyjasnienie, jakie dane ten system bedzie w istocie zawieral. Nie mozna bowiem pomingé, ze - wydane na podstawie delegacji zamieszezonych w art. 18 i art. 31 ustawy o statystyce publiczne) - rozporzadzenia: w sprawie programu badai statystycznych statystyki publicznej oraz w_ sprawie wzoréw formularzy sprawozdawezych, kwestionariuszy i ankiet _ statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych ustalonych w programie badai statystycznych statystyki publiczne} przewiduja pozyskiwanie wielkiego katalogu danych (informacji), w tym réwniez danych osobowych. Zaproponowane ujgcie dyspozycji art. 23. projektuVv. nie pozwala zai na rozstrzygniecie, ezy w Systemie Statystyki w Ochronie Zdrowia znajda sig wszystkie dane, ktérych przetwarzanie przewiduja — powolane wyze| - rozporzadzenia (wowezas System Statystyki w Ochronie Zdrowia _przewyészalby swojq objetoscia wszystkie pozostate systemy teleinformatyezne wehodzace w sklad systemu informacji w ochronie zdrowia), jak rowniez, czy dane w Systemie Statystyki w Ochronie Zdrowia beda przetwarzane w takiej formie, jaka jest okreslona w przedmiotowych rozporzadzeniach, czy tez w — formie _zanonimizowane}. Zwrscié trzeba bowiem uwage, iZ np. formularz sprawozdawezy ,MZ/N - la ~ Karta zgloszenia nowotworu zlosliwego” (wprowadzony w rozporzadzeniu w sprawie wzordw fermularzy sprawozdawezych, kwestionariuszy i ankiet _statystyeznych stosowanych w badaniach statystycznych ustalonych w programie badaf_statystycznych statystyki publicznej) przewiduje zbieranie spersonalizowanych informacji o zachorowaniach na choroby nowotworowe, czyli danych szczegélnie chronionych. Kwestia istnienia, badé tex braku, anonimizacji danych (informacji) w Systemie Statystyki w Ochronie Zdrowia nabiera przy tym szczegd\nei wagi w swietle, deklarowanej w art. 23 ust. 3 projektu, zasady jawnosci i powszechne} dostepnosci danych zgromadzonych w tym systemic. Osobnym zagadnieniem wymagajacym zakwestionowania przez organ do spraw ochrony danych asobowych jest okolicznosé, 2 projektowany art. 23—_legalizuje, poprzez nadanie ustawowej podstawy, przetwarzanie dla celéw__statystycznych w ochronie zdrowia dowolnych danych ~—przewidzianych ~w —rozporzadzeniach wydanych na podstawie delegacji zamieszezonych w art. 18 i art. 31 ustawy © statystyce publicznej, w tym réwniez szezegélnie wradliwych danych o stanie zdrowia Zgodnie bowiem z proponowanym bramtieniem art. 23 ust. 2 pkt 1 projektu kazde dane (informacje), kt6rych przetwarzanie zostanieprzewidziane wo - powolywanych wyzej ~ rozporzadzeniach, — stajq danymi _przetwarzanymi Ww Systemic Statystyki w Ochronie Zdrowia (utworzonym na podstawie przepis6w rangi ustawowej). Tym samym art. 23 projektu w zaproponowanym ksztatcie prowadzi do swoistego ,,ominigcia” wymogu regulacji ustawowe) w odniesieniu do przetwarzania danych szczegélnie chronionych, jak réwniez — worew zasadom, o ktérych mowa byla ww pkt | niniejszego pisma ~ pozwala na caloSciowe unormowanie w przepisach wykonawezych kwestii przetwarzania danych tej kategorii Nie negujgc prawa —projektodawey do wprowadzania_nowych, —_nieznanych innym aktom prawnym, instytucji prawnych, a taki charakter ma administrator systemu”Vi. w rozumieniu art. 2 pkt 2 projektu, nie moze on byé réwnoczesnie zwolniony od obowiazku zapewniania spdjnogci projektowanego aktu prawnego 2 innymi, juz obowiazujacymi w systemie prawnym. Skoro zatem autor zdecydowal sig wprowadzié do projekt administratora systemu”, ktéry to podmiot ma odrebny status od ,administratora danych” (w znaczeniu nadanemu temu terminowi przez art. 7 pkt 4 ustawy 0 ochronie danych osobowych ~ art. 2 pkt 1 projektu), to winien konsekwentnie wykorzystywaé oba te pojecia w dalszych przepisach projektu. Tymezasem w odniesieniu do tew. ,,dziedzinowych systeméw teleinformatyeznych” — art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. a projektu oraz art, 22 ust. 3 i art 23 ust 5 projektu — projektodawea poprzestat na wskazaniu jadministratora systemu”, pomijajge jednoczesnie milczeniem kwestig »administratora danych” zgromadzonych w: Systemie Rejestru Ustug Medycenych ‘Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Systemie Statystyki w Ochronie Zdrowia. Zachodzi rownied koniecznoSé poprawienia art. 35 projektu normujacego kwestie autoryzacji pozyskiwania z systemu informacji w ochronie zdrowia jednostkowych danych medycznych ww rozumieniu ast. 2 pkt 7 tego projektu. W szozegélnogci wyczerpujgcego uregulowania w przepisach projektu wymagaja: 1) kwestia rozrdznienia pomigézy autoryzacjq dokonywang za wiedza i zg0dq uslugobiorcy (patrz art, 2 pkt 17 projektu) a autoryzacjarealizowang. przez ustugodawee = (w= znaczeniu —nadanemu = temu_—_terminowi przez art. 2 pkt 16 projektu) poprzez wprowadzenie do systemu teleinfomatycznego okreslonych danych ustugobiorcy, 2) procedura dokonywania autoryzacji w kazdym z przypadkéw wskazanych w pkt 1, 3) preestanki dopuszczalnosci skorzystania przez uslugodaweg z modliwosei udostepnienia mu z systemu informacji w ochronie zdrowia jednostkowyeh danych medycznych dotyezacych ushugobiorcy bez jego zgody, 4) zasady odnotowywania w systemie informacji w ochronie 2drowia zastrzezenia preewidzianego w projektowanym art. 35 ust. 3 projektu i skutki jego wniesienia, Zaproponowana w_—projekcie _-Koncepeja__funkejonowania_systemu _informagji w ochronie zdrowia budzi watpliwosci odnosnie spetniania wymogu adekwatnosci Ww rozumieniu tego pojecia przyjetym w art, 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych. Wypada przypomnieé, 2e ustawodawea nie ma catkowite) swobody w doborze srodkéw sluzacych = mu _—do_osiagnigcia._—_zamierzonych _celw, musi bowiem uwzglednié, iz ,Koniecznosé w demokratycznym pafistwie prawnymto zastosowanie srodkéw niezbednych (koniecznych) w tym sensie, ze beda one chronié okreslone wartosci_ w sposéb lub stopniu, ktéry nie mégiby byé —osiagniety Przy zastosowaniu innych srodkéw, a jednoczeénie winny to byé srodki jak najmniej ucigzliwe dla podmiotéw, ktérych_prawo lub wolnogé —ograniczaja” (w te) kwestii patrz wyrok Trybunalu Konstytucyjntego z dnia 12 grudnia 2005 roku ~ K. 32/2004). W Swietle wskazanych wyzej okolicznosci, jak réwniez uwzgledniajac fakt, iz projekt ustawy 0 systemie informacji_w_ ochro1 zdrowia dotyezy problematyki_przetwarzania skrajnie wragliwych danych o stanie 2drowia, pozostaje on przedmiotem mojego szezegélnego zainteresowania, W zwigzku z tym deklaruje sw6j osobisty udziat w - toczonych w Sejmie Rzeczypospolite} Polskiej — pracach legislacyjnych dotyczqcych tego projektu. 2 pevstenie