‫ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ درﺑﺎرﻩ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮهﺎي ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ در ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺘﺎﻟﻮﮔﺮاﰲ‬

‫ﻧـﺸﺎن دادن ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﺮ روي ﺗﺼﺎوﻳﺮ رﻳﺰﺳﺎﺧﺘﺎر اﻣﺮي‬

‫ﻻزم ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و در هﻨﮕﺎم ﺗﻐﻴﲑ اﻧﺪازﻩ ﺗﺼﻮﻳﺮ)ﻣﺜﻼ ﺑﺰرﮔﱰ‬
‫ﺷﺪن ﺗﺼﻮﻳﺮ( اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ اوﻟﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﮔﺮدد ﻳﻚ‬
‫روش ﺑـﺮاي اﺟﺘـﻨﺎب از اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار دادن ﻧﺸﺎﻧﮕﺮي ﺑﺎ‬
‫ـﺪ‪.‬‬
‫ـﺸﺎن دهـ‬
‫ـﺼﻮﻳﺮ را ﻧـ‬
‫ـﻲ ﺗـ‬
‫ـﻪ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳـ‬
‫ـﺤﻴﺢ آـ‬
‫ـﺎد ﺻـ‬‫اﺑﻌـ‬
‫ﺑﻨﺎﺑـﺮاﻳﻦ اﮔـﺮ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳـﻲ ﺗـﺼﻮﻳﺮ ﺗﻐﻴﲑ ﳕﺎﻳﺪ‪ ،‬اﺑﻌﺎد‬
‫ﻧـﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﲑ ﳕﻮدﻩ و اﺑﻌﺎد ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ‬
‫ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮﻳﺮي ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ ‪ 100‬ﺑﺮاﺑﺮ را در ﻧﻈﺮ‬
‫‪1‬‬
‫ﺑﮕﲑﻳـﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑـﺮاﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﻃﻮل ‪ 1cm‬ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ‪cm‬‬
‫‪100‬‬
‫ﻳـﺎ ‪ 0/01‬ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻣـﻲ ﮔـﺮدد‪ .‬ﻣﻌﻤـﻮﻻ اﻳـﻦ اﺑﻌﺎد ﺑﺮﺣﺴﺐ‬
‫ﻣﻴﻜﺮون ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ‪ 1µm = 10−4 cm‬اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ‪/01‬‬
‫‪ 0‬ﺳﺎﻧﱵ ﻣﱰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 100µm‬ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎل اﮔﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ‪5‬‬
‫‪ 2/‬ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺰرﮔﱰ ﺷـﻮد‪ ،‬ﻧـﺸﺎﻧﮕﺮ ﻧﻴـﺰ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪ 2 / 5 × 1 = 2 / 5cm‬و ﺑﺮﭼﺴﺐ هﻨﻮز ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 100µm‬ﺑﺎﻗﻲ ﺧﻮاهﺪﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫= ‪M‬‬
‫) ‪( y × 10 − 4‬‬
‫آﻪ ‪ M‬ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ‪ x ،‬ﻃﻮل ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺮﺣﺴﺐ‪ cm‬و ‪ y‬ﻣﻘﺪار‬
‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ µm‬روي ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻘﺪار ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ در ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲهﺎي ﺑﺎﻻ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮون‬
‫ﳑﻜﻦ اﺳﺖ آﻤﱰ از ‪ 1‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺜﻼ اﮔﺮ ﺑﺰرﮔﻨﻤﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬
‫‪ 40000‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻧﺪازﻩ ﺧﻂ ‪ 25‬ﺳﺎﻧﱵﻣﱰي ﺑﺎ ﻋﺪد ‪µm‬‬
‫‪0/25‬روي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻲﺗﻮان از‬
‫ﺁﻧﮕﺴﱰوم) ‪ ( Ao‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﳕﻮد و ﻣﻘﺪار روي ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ را ﺑﺎ‬
‫ﺁﻧﮕﺴﱰوم ﻧﺸﺎن داد‪ .‬هﺮ ﺁﻧﮕﺴﱰوم ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 10-8‬ﺳﺎﻧﱵﻣﱰ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ دارﱘ‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫=‪4000‬‬ ‫‪−8‬‬
‫‪⇒ y = 2500A o‬‬
‫‪y × 10‬‬
‫در ﺳﻴـﺴﺘﻢ ‪ SI‬از واﺣـﺪ ﻧﺎﻧـﻮﻣﱰ اﺳـﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲﺷﻮد آﻪ هﺮ‬
‫ﻧﺎﻧﻮﻣﱰ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 10-7‬ﺳﺎﻧﱵﻣﱰ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ) ‪ .( 1nm = 10Ao‬در اﻳﻦ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 25000 nm‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ هﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻧﺸﺎن دادن اﻧﺪازﻩ واﻗﻌﻲ‬
‫ﺗـﺼﺎوﻳﺮ رﻳـﺰ ﺳـﺎﺧﺘﺎرهﺎ از اﳘﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑـﺮاي ﻣـﺜﺎل اﮔﺮ ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﻣﻴﻜﺮوﻧﻲ ﺑﺎ ﻋﺪد ‪ 2 µm‬ﻣﻌﲔ ﺷﺪﻩ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻃﻮل ﺁن ‪ 1‬ﺳﺎﻧﱵ ﻣﱰ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬و ذرﻩ اي آﻪ ﺣﺪود ‪0/ 5cm‬‬
‫ﻃـﻮل دارد در ﻋﻜﺲ ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺑﻌﺎد واﻗﻌﻲ‬
‫ﺁن در ﳕﻮﻧﻪ ‪ 1 µm‬ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬