Keong Mas

Ratu Kertamarta yaiku ratu saking keraton Daha. ratu nggadhahi kalih tiyang putri ingkang nduwe
nami Dewi Galuh uga Candra Kirana ingkang elok uga sae. Candra Kirana sampun ditunangkan
dening putra kuluk keraton Kahuripan yaiku Raden Inu Kertapati ingkang sae uga bijaksana.
Nanging sedherek kandung Candra Kirana yaiku Dewi Galuh iri sanget ing Candra Kirana, amargi
Dewi Galuh menaruh manah ing Raden Inu. Dewi Galuh lajeng memoni eyang putri sihir konjuk
mengutuk Candra Kirana. piyambakipun ugi miawoninipun dadosipun Candra Kirana diusir saking
Istana. nalika Candra Kirana mlampah nyusuri pantai, eyang putri sihir pun muncul uga menyihirnya
dados keong jene uga mbucalipun datheng seganten. nanging sihirnya badhe ical menawi keong jene
kepanggih kaliyan tunangannya.
Mukawis dinten satiyang eyang putri saweg madosi ulam kaliyan jala, uga keong jene usung. Keong
jene dipunbektanipun mantuk uga ditaruh ing tempayan. benjingipun eyang putri punika madosi ulam
malih dipunseganten nanging mboten seekorpun dipunsaged. nanging nalika piyambakipun ngantos
digubuknya piyambakipun kaget amargi sumaji mangsakan ingkang eca-eca. Sang eyang putri
pitaken-taken sinten ingkang memgirim mangsakan niki.
Keong mas adalah sebuah dongeng dari Jawa yang memiliki beberapa versi.
Mekaten ugi dinten-dinten punikanipun sang eyang putri ngradini kedadosan sami rupi, mila amargi
pamekenan, keesokan enjangipun eyang putri damel-damel datheng seganten, nanging piyambakipun
mengintip menapa ingkang kedadosan, uga jebulna keong jene berubah ingkang dados kenyo elok
ingkang lajeng mangsak. lajeng eyang putri menegurnya sinten sisigan sampeyan putri ingkang elok
?
"Kula yaiku putri keraton Daha ingkang disihir dados keong jene dening sedherek kula amargi
piyambakipun iri dhateng kula wangsul keong jene, uga lajeng Candra Kirana berubah wangsul
dados keong jene. eyang putri punika tertegun ningalinipun.
Sementara pangeran Inu Kertapati mboten kersa mendel kamawon nalika mangertos Candra Kirana
ngical. piyambakipuna madosinipun kaliyan cara ngremeng dados rakyat biyasa. eyang putri sihir pun
akhiripun mangertos uga mengubah badanipun dados gagak konjuk mencelakakan Raden Inu
Kertapati. Raden Inu Kertapati kaget pisan ningali peksi gagak ingkang sanguh crios uga nyumerepi
tujuanipun.
Piyambakipun nganggep peksi gagak punika sakti uga miturutanipun padahal Raden Inu
dipunsukakna arah ingkang klintu. diradin Raden Inu kepanggih kaliyan satiyang eyang kakung
ingkang saweg keluwen, dipunsukaninipun eyang kakung punika tedha. jebulna eyang kakung yaiku
tiyang sakti ingkang sae piyambakipun nulung Raden Inu saking peksi gagak punika.
Eyang kakung punika nggebag peksi gagak kaliyan tekenipun, uga peksi punika dados kukus.
akhiripun Raden Inu dipuntedah dipunpundi Candra Kirana wonten, dipunkengkenipun Raden punika
kesah kedhusun dadapan. saksampune mlampah ndinten-dinten ngantosa piyambakipun kedhusun
Dadapan piyambakipun menghampiri setunggal gubuk ingkang dipunningalipun konjuk nedha
seteguk toya amargi perbekalannya sampun telas.
Nanging jebulna piyambakipun kaget sanget, amargi saking walik jendela piyambakipun ningalinipun
tunangannya saweg mangsak. akhiripun sihirnya pun ical amargi panggihan kaliyan Raden Inu.
nanging ing kala punika muncul eyang putri panggadhah gubuk punika uga putri Candra Kirana
nepangaken Raden Inu ing eyang putri. akhiripun Raden Inu memboyong tunangannya datheng
istana, uga Candra Kirana nyeriosaken pandamel Dewi Galuh ing Baginda Kertamarta.
Baginda nyuwun pangapura dhateng Candra Kirana uga sawalikipun, Dewi Galuh nyaged hukuman
ingkang setimpal. amargi ajrih Galuh Ajeng minggat datheng wana, dipunpundi piyambakipun lajeng
terperosok uga dhawah mlebet jurang. akhiripun raben Candra Kirana uga Raden Inu Kertapatipun
nglajeng. piyambake sedaya memboyong eyang putri dadapan ingkang gemantos punika datheng
istana uga piyambake sedaya rahajenging ngagesang.