Sei sulla pagina 1di 186
Grosrepe COGRIE CO FONDAMENTI DI STECHIOMETRIA Nedizione uses, euoy ip tsmwun jou censabiou pa seiniae eomsi @ SUSU EO SORNID YHaT es 014 euydogp ersanb wo owuaurousscde 10 386) weyseq sa2¥09 199 auOsUeICOD @| 48d onsIM509 rod, suorrewiogur eey6R3 BOS 10 e408 gp EEN 218189 eu INOIZVINIST¥d 6 SE 6860 $6 a6 NBs! esospamoyul woud aesenpormmvardaiy sos eye onea 9d oso cnectess odey ~ swuelsyig savomouesog eden = 15 535183 seuenocuucrevey | | team teenie | | | exenisye edureisy euyn,yep Ouse, 3 crown) ueyBUFBItap Ens 240 87 e002 aor 1102 e162 g102 DLZErsoces oder - 115 53193 “c000 “8661 @ 2YSuKton meg vouraieg e9gen3 en suo | eiewoNpars ip nueuiepvog ‘yess ojos, 5.1.2. lanalzomerso dea trceratira db o PREFAZIONE ALLA SECONDA EDIZIONE INDICE carota Fane Nozioni fondamentali “11 Cen sula nomenclature dete sostanze morganiche 1 At Leregoe einormancatur atesUPac 1 wa root la UPAC i ‘ecicate sa alle ezioni tearche che ale ano esse numenche wo a abo 12 Massa at 2, H concent di mole 5 ratora) aspeta atl rane 2 questa test augue Trovato alle 13. Determinazione de fe ds compost chi WZ ‘ua pubbleazone. Tale stuaaione ha camportato fa Tore contranane det rag Exerc fine canitolo 5 ‘eppure un minore approfencimento oe cWver Generale incinazat agh stucont dei C lanciamento dalle reazioni chimiche 2.41 intoduzione nu 22. Btancamento cele ration’ nan di ossdonduzione 22 23 Reazion' dl ossidondua.r i 2 ot deghesorcs ropes sono im Gui copa. el sense te de 234 Leonean Gi numero ci osidazore me 19 aC9 to 1070, in modo office al dacente la peesibIta ot rzoberne uno 232 aiarcarenta fone ercceauaione % lescando pov agi studen' 24 che B ‘guest testo FY Lostate gassoso 3.1 Intioduzione 43 fo essere consideret una sorta dieser "362" CoP cut 5 i appatsora 32 Vequanone di stato dal g2s ele 43 {dela matena possone canfrantars. Questa secanda adizone, ake, 51 @ amechta ck Exero2 a fine capitoto a fodunone n epvimere la concentrsciane dalle soluzion 2 fscorsa t9 1 coleghi dalle 421 Leunts peo-pet> 2 ovis ced srs Unser Mey Pesto tet 222 Gunes pessune = rerasama di euere Esto i foe epee 8 Gh Auton cantava aun Le proprieta colligative dalle soluzioni sa 93 saga 8 ser var est srt ere et ate aa col 6 5 se ‘nia out 76 OH 200 44 enor '5eq 3 py oniusseonie 1 Nozioni FONDAMENTALI umero deg atomi acesent ia et conseguenza, | @pporti tra questi afomi. I nome con ve essere in grado ai dare le stesse in maniera univoca a 25 anni fa, i membri dela Applicata (UPAC) hanno proposto delle regole di nomenclatura raccoman: {land 2i chine’ di tutte il mondo di uniformarsiad esse. Queste regole sono, perd, almena in alcuni casi, macchinose’ pertanto, in questo testo, s citeranno egole vige IUPAC che le regole WPAC, nie onvinzione che s due modi che consentono ci essegnare il nome ad un com posto inorganico saranno utiliza entrarnbi ancore per lunghissimo tempo, 1.1.1, Le regole di nomenclatura ant I composti inorganic! pid diftust sono, mo almeno sulla carta, possono essere considerat i prodotti dalla reazione, detta ‘i nevtralzzezione, deal acidi con le basi {idrossidi) HCl + KOH KCl 1 + HO rare derwvete dalla reazione dei com: icon Facqua lore volta, le basi pposti ossigenati dei met C00 + HO CaM Gil ac, infine, si possono considerare desiveti dalla reazione dei compost Capitolo 1 Nowien fondant nidridi con | acqua HO HCO; iarossioo ‘grossido oi socio ‘drosside a drossido of magnesio sdrossido a calcio idrossida rameico ‘cross a Questi compo- ide (aggettivo derivato dal nome forma vna sola anidride, l'aggettive ter- genovatom: det ha valore pid elevato, [E]_swwcoropworon-bevoydes osaubew 10 o1yjosig osHi6ve owuunye ip oxeuoqies O9sseI00 1p ayey0s osau0;200) ope eawespad ope onoig opoe asowerg ope osowougea! opie (02104705 ope os010y08 ope DIOD ope osowor ope ‘08 nese ae a eer SE see eee -soaid 9 eu eo} ossyjns joo exoDUe eur ‘33d owoddes aj21 ajenb 2) so che Yacida generatore sia pil che dip rma sono pits di due (per esempin, ts pubsemplee: idrogenofos! idrogenosotfato ferrica ‘grogenomanganat frogenomanga 1oco Aumeres di ossigeno quello dei sal closuro oi bari fiuorura di soto ‘cdo bramichico bromuro ferroso ‘cial iodicrico {cid soltiotico Nags nals cas Cath Le regole su espaste consentono di assegnare il same a un gran numero di Foudamant dhstechomera i elementi) non conte- ‘i aggiunge al nome tsoffuro oi diarsenico cloruro di idrogenc menti sono pertanto masse relative # Lielementa cloro (Z= 17}¢ cost atomica media, Fs 75.76 278 4 36,956 24.28 : Pa= 34,968 100 100 intende per numero di grammoatomi di un certo elemento il valare che 7 si oitiene dal rapporta qa iu a-8 = dove a & it numero di gramrnoatomi e ¢ e P sono, rispextivamente, Ia quantitS lemento, in gramme la massa atomica Per estensione, somma del atomiche degh element cost ‘ata per il numera lindice stechiometrico! con cul mento compare nela formule della sostanzs. 18,0153 dalton, 51 intende altres! per numero di grammomolecole il valore numerico che G sioitiene dal capparto dove n @ Il numero di grammar quantitS in grammie la massa molecolare ¢ella sostanzs. Perce 1 grammostomo di un certo et certo compasto rappresentano le quantita in g alla massa atorica dall'elemento e alla massa mol (6.023 Alta quantita di sostanza corrspondente a 6,023 stato dato il nome di mole, ebbreviato mal ‘cui nucleo sano presenti 6 pratoni @ 6 neutron. Le masse atomiche degli ele- to da due isotopi. che hanno masse ato- miche pani risgettvamente, 4 34, 969deiton e 36 966daltor Vabbondanza naturale del primo isotope & pari al 75,76% in pesa. Si calcal fa massa = 35,453 dalton intende per massa molecolare di un composto la 5 la massa molecolare del coro, Cl, sara par) a 2 x35,453 = 70,906 dalton © quella dell'cque, 4,0, saré pari a 2 »1,00797 +1 15,9094= lecale © q @ W sono, rispettivamente, la nto @ 1 grammomolecola di un jare del compasto. Si pud dimostrare che 1 grmmoatomo di quaisivogha elemento e | gram- unita elementari & concetto di mele # stato cos subito esteso patticelle un certo tipo e si pub pa mole di molecole (grarmmorel {roni, mole di ion, note o hicchi di 780, mole oi graneti Gi sebbia, e wa dcendo. La mole é, perc, ‘musura della quantita di matera ed @ una gran ddevza fondamentale valore del numero di Avogacto @ talmente piecalissime ot sostanza (per esempio 10%), levata (oer esempio 10%dalton, come c tun numero enorae di partielle raggruppamenti dit i atom (grammoatorno) ato che. anche in quantita masse molecolare assai er), € ancora contenuto n= 10/108 10% mol perio 6,023 10%? » 10° = 6,023.10" partielle 4 Calcelare il aumero di mal dt atom ai alluminio present del metalte de! peso oi 700me. n un campione La masea atomica ai Al @ P= 27,0galion. Pertanto = WEI? «2.593104 no | Cakcolare if numeso di moll ai mofecole 0 idrogenosolfate oi potassio pre enti in un camprone del sale de! peso ci 370g. La massa molecolare di KHSO. @ W= 136, dalton. Pertanto 370 = 222 = 2,n9m0 136,17 Ze 2 Cakeolaze la mass ia miligrammi 7-10” molecole a) oi acido clonco, b) di claro La massa molecolare di HCIO, & W= 84 Sdalton, Pertanto 84,59 ci HCIO. corrispondans 8 Imol di molecole d acido, cioe a 6,023.10" indivi Alora, 6,023.10: 84,5 = 7-107: x=88,2img Gapitolo 1 Neziani fend fel 1uawepu, worzan ~ | oyonide a] Wworpa1s p wuawepuos ‘oys00.u0> 9p ty BJOUDOY 8 IUAHAIED IS “endIe p Bup'0g @ eIUCKIeD apupLUe Swo'oze onopo.d cuvey ‘cus6sso wansnqwos 18d ‘ouat {880 2 QUSEO/p ‘O1UOGIe? ep a}UBWEIOS O}eWUI0} 0150009 =o60z5'1= 18 ig pum *Fo1g exes owsod\o> =O 8 jOWEzN'D = O'60Z/LL'6R =e %62'01 =00 181'0) > 0 2 1268 = OOL X (Sz' L/S 18.90 ‘OW Bal'0 = Gs'L ~ Se'L) 3 18 Des'L auaquar o\soduL0> 1 ‘eynauioy e) analep au as cornu wp B51 Ov08 aquoa ouabisso 3 o;nuiig Ep aruaweyos ozeusuO} o}S0dUIOD UN p 6: Soup ppuinb 9 oysoduoo fp en 9 nuoe Ip jowszo’T = O'OLILOZE 8 LIN 1012 IP [OUIZOS'D = 6 PIS 3 iuiote ip jous o's = 1 8/89'6€ OuoBuaiu> owsodwed |e B9'00L ‘ySOdLWED ep eUNLIUY eynuuNOs ef NUUEREP IS %ec'E =O KEBLE =U 989 5E = > -0sad ur yeniusnied seynsis Wuanbes | Diep ey CUED SSO 8 aseuebveu '0)S5e}00 ep SyuaweFOs O1eWIO} O}sodUIO UN Ip js/eUe,7 Hs §(o19 pub %)919 1559 Ip ojoo01 gid 4 22d oigawoN>aIs /ipul anp lap ouNDseD opuaphiip "30D *8581/91092,5 9 eneD4 Is ap E/MUO} C7 1 WUOIe Ip OWIEGE'L = 'SE/OL'Z9 2 1) Twor€ sp JOWLED’D = O'ZS/18'ZE SuobLEILO? oYsoduoD jap BI'00E ‘os0dwwO> j9p Cus enastog ey MuLLE “BED IS “MBLC = 1D. HLB'ZE = 4D 058d uy Yorduariad geynsu nusné>s f OEP ey D/O) 3 OUIOI? ep aILAWIeOS CVEWO) C)SOdwOD UN jp ISHEUE,7 & rnuanbas iduiasa yep sjuapina osu @ oyersoduut ojuauicuo\ber ¥ “essa e7uers0s Bap eng ejnuo) 0} eu ejnWIO4 &| erEUIeIYD sUaIA AyD eyand a2yiaeRS Ip ouaquasua> (ezueIsos e|\3p 699 | ui uaseid O\UaWal@ UN2seD |p WLUeID Ul aqemquap.ad auorsodueo jp aewuawuads UBDSOUDD & wueea pete 66'S (0.0 1-675°6 =. 95/P96'0 001 /8°0) « OFL Cuvee 15 Cluevad BUBIL 8 %48'0 01 0105 'RsaNb ia “BO'EL Ip essew eun ouuey wor ‘Be’, @ ved esse eun ey 25a) Ip TusL 9s = cDL-EZ0'9 %.01-696'6 & 202 e UOpUOUs LGD ay IN Ip P85'0 ea} 2190 WOE UL nUasaLd faysiE Ip 4HOIe jp OsBIAL f OD;ED 6 “TuHBE"Z e wed e2/Su9p Cun ey jayaIU Jo sad uF %B'0 0} equauajuad eBa) EL ox 00.001 aero eeor'7s =x ol: = 22:99 O1ed Gols*= cet: 1g 410d 1 oquawaje undseD> Ip osed ul ajentuansad ef oWweUad wore 1p jowL {60"Z2) fy WO. p eylusss [OWL avaniuo> a Boze ead "Ody | in 9 a18|076I0W esseUL 2 "Oat 2 o Jap (oisodwon jp 8602 isd SvOresOCwO ef 321090) PF oe ence Sveor=0 oquewey ‘uorlepa'nh =A 2209 1p avejo>ajous esseus €7 eDIUOgIED ApURIUE 1p LOWZE'Z Jp WUWEIB U) BSSEUI e| BIEIODIED we Swzs'78=% X @OLL= O'1L 201-€20'9 UOWERO'LZ =m @ 19 19 asejo2ajou esseus e7 jone, @ trasformato ‘Omol ak melecole CO, (= 44,09) contiene 1,0rvel di atomi C f= qualsiasi quantita in peso di CO, la quantitS in peso ci C ¢ oer /a4. Si ottiene quinel. gram di C in CO, = grammi di C nel com: posto = 12/04 x 220-1022 60:10%9 = Goma, ‘Analogamente, tutto Iidrogena presente nel composto, dopo la reazione, rasformata in H,0. In qualsiasi quant la quantita in peso di H@i 2/18. Stotilene quindi, gramnmi di mposta = 2/18 x 980-10 3= 10mg, Poiché ls massa totale del composto & 150mg, la massa di O in esso pre: sente si ottiene per differenza: 150 ~ (60 + 10) = 80mg. A questo punto si procede come gia descritio’ C2 60/12 = Seailimol H = 10/1 = 1omilimol; O = 8/16 = Smillimol. Peseid fa formula minima & CHO La formula minima indica i rapporto pitt semplice fra gli atomi che cost scono una certa specie, Nel caso descitto nell’esempia precedente (ma quanto sista per dire vale in qualsiasi situazione) tale rapporto €C : HO = 15251 ‘multipla intera dalla precedente, ‘Owamente, qualsiasi sequenza di num sarebbe sito corretta: infatt, la composizione percentuale in peso Gel ddvers che 5 pavebbev scrivere Ge ne ind.cana tre) sarebbe Wentica C= 40,0%, H = 6,67%, 0 = 93.23% € = 40.0%, H = 6.67%, 0 = 53.33% Os C= 40,0%, H = 6.67%, = 53.33% fora fa formula vere (Formula molecolare) della sostanza? Per ire € necessaria la conoscenza della sua massa molecolare. Se i valore dh questo parametio (per esempio: W = 1BOdalton) fosse nota, la for- ‘ula molecolare si ricaverebbe con il sequente procedimento. La massa mole- colare minima (CHO) & pari a 30dalion. Dividendo la masse molecolare vera la minima si ottiene dl valore numerico per i quale molt- plicare gli indici stechiometrici presenti nella formula iminima: 180/30 = 6. La formula molecolare @ quindi C,H.1Oy Qual & poterla sta 14] Fonvaimenti ah stechiameiis 0, n ‘Un campione di cram metalco, el peso di 0,5009, viene 10, er FeazANe CON Un ECCeSSD Hi OsSEGEND, ido la fearwore, Fossido formatosi pesa 0.7319. Si deter icrome [iQ Lelemento X forma due compost: con Fossigeno, dh formula, spettivamente, X0, 2 XO, Nel prime composto, Islemento © & contsnuto per $7,148 in peso, nal 'secondo, elemento X & contenute per b 27.27% in peso. Tenendo presente che a e b sano numen piccolie che la massa atomica deVossigen € nota, 5} termini fa massa atorica dl Xe le formula del due comecst Tidassa atonvica dX. 12,0dalton, XO: XO,) 238,61ng di un asada di fero scido vengono integrlmente decornpast, 3 eleva ta temperatura, in ossigeno gassoso e ferro met (a0) con un eccesso di ossigena. Si ottengo: mula £0. Si ¢alcol la masse stomica [iMassa atemea & € 23,0dt00] 4,009 61 un wemento, &, vengene No 5,399 delessido dl elf elemento. Si bbia un campione del peso ci 9,099 ai questo campone con ossido 6 cram, nel quale s tenza, Rcavare Ia fosmuia di quest ition ossido ‘ttengana 6,519 di u 10 presente nel comeosio d Yo E ha masse malecalare 156,534 168,425 in peso ch E Sapendo che t Capitolo 1- Nazion’ fordamentat [15] [Be] renawepuoy oxen — 1 ojouded (ees z20r1:1 ~*9>%o'ntous) nosed u_eyivens vp aye i 95 ovewnoy 24> yp of8e wy § owewaja Eo 35 ouabisso 9 osseiad w ounuaboye 130 ouoBUedaDap Is GSSEI00 p NPUIIA y 34D OSEICM Ip AK jauyeao} avai o1nuatuo> 0589 uo Bp Bui ru. ovessd ig 3) ‘ans OPM [aU 298200 Is APA Up Or Ul UAVALUND f SveULIBp 18a sw j2u @1NUaIUOD O04 'p Swp'rap oucéuano Ip oFad u aensvanied e| aro3xe9 “1 Bus fp 8w9 295 &O aul oj@>q5 Un [woven 26 yy 1p eaxuoye esse Wowaua ep EDuuoye esses o] aHUAIRIap 1§ O89 Ul 9541°7@ | sad ayaseLd 8 OWA CIID f onwolg FAN IAWY eIniiO) p aunuAG UN euLO, "yy ‘OILAWAR Ova UN [e219 cisco 0 44 22 “omnerye 1 opst0 1 6 21 jp osa6 uu ajenzuaziad avogysoduo> e} 40218915 [POPE Ip ejgosue Bun Sw0‘00S &C 2 10 OINYOS 19 Bp’Z62 + osseIaM 1p CIEyOS 1p 83'Z0L1 ‘ovens [enn un eb (}298 BUN asedaid jana you,0u 22'S] Z cunbuan eeues0s fueyepo‘cot = ai) {EQ}SEEAADD fap 1e|oD9IoUs ESSEUL BAP B10; ENE) ~BUIES'OL B HED O55aI5 OHS Sodus 189 essews eum e ouopuadsis0> olsodwcd O18) UM IG INPINPU! 4 GL-09'3 ous muend ‘npep gOl-£2"| NesUO}E "ON oieatun> [ap BUo'S2 CUE IS ve ez 8 w 8 se We "2 w “w (ony 1 Buig-asz “09 1p Supa % 0303 0 8 ds9 “ps0 an ip Bs"? ouorswio} ‘ou2604 rep av0}e8, 1ap 15 “ojuaBie Ip O19 19 BSE ip ossem09 un uoD nei}en ouDbuse ")393 emewanals p Roswenues 300 vouepo'9t 9p eanuore esseus Umyeo0'2S ’7 10 euote Esser ‘chuo> | 34> Fay etsodwo> 08 32 a3 ip essou pun e ouopui uodsin09 Fay \p JOWWs que} a12u9} ip 1c 2 UBIAD & ‘NaBLe 1p OF Ivoyepo'es 2 exwore eer) assew aj LoS yend “5 en ip os68308 UN und NeMeN ouoGuaK ”|DUS ‘OUBe) x1p eto} 9 209 ‘oubers 2) (8 cuns0}> UP Ip 8.6507 [st] 02 6 myssiap 6 Bo ‘np ues qa 2 ay aLaseid ‘oxsod.s09 opuores x09 Cut jan “DX at us (sav quan ‘Sypoye asseu ao ‘eue6an 99405 Pos Ip opIEO Un 1p Bu! a e auopucdsuie> "ey ip essew oun © ouopuadsiio "ey Wp ;owDe'D aS “ay OS ip bedes nuawa anp Ov0s ay “OL Ip oozes: a areueyg 2 190035 lu fp SunsOn|y ep 99 OF nue; un w/6RO6'R aI ODvfelaus LPM BP eISLEP ey “SL (p eowwnye esseyy) rn cn iP 010} Un ip Gons"® “Zh ap ui ‘oie Be O| UIuDTOR ‘OPI, [au AQ OMIOD [aU OIUE suOHepISS PalBUNU 31. Si abbie un campione del peso ¢i 10,009 1 trossida di molibdeno, Mod Zratiando questo campione on un opportune riducente, si attengonn &.239 4 ‘quale 32, Calcolare tg massa in grammi di carbonia presente in 2509 di saccarasio. Co 33. Calcolare 34. Calcolare Ja massa in grammmi di fero presente in 200mg dh magnetite, 2,0, 10.1459) 38 totale di zolfo che puo essere ricavata da 2009 di una misce in peso di NS @ dal 35% in peso a aS, (90,670) 36, i, ha una massa atomica pari a 37, Un elemento, 38, massa in gram di 38. ido di densta pari a 0,72a/mL. $i ale ‘eragena contents mi GE0raL ck metania 40, mm, la composizione perc 92.31% 10 C, 7.69% i 42. Una ceria quantita in peso del sal 43. 44. Scaldando 2.1379 di un composto of massa 45. Sicalcol ly u30,5H.0, 1879 4. 7] ‘elemento 8. Quante quantita sale? jecolare peri a 106,9dalton Jone 1,597 oi ossido ferrico & 0.5409 u\ acqua, Si deduca la farrrula Je sto. [Petr rcentuae in peso ¢i rane presente nels se 0, 3459 oi Cu,0 80,749 dC ie miscela 2.429 Ba(POsh, [22] Fencament ch eCNameiia ‘ole sono entila discrete, «, pit co iamente, poiché le mo! 6Ba0 + P,O,, + 284 # Bilanciare is reazione ZASO; + NaOH > Na,2nO; + NoxS0, + H;0 Assegnato il coefficiente 1 alla specie Na,S0,, ne consequono coefficient! Na, liche comporta coafficiente 4 per la specie NaOH. ne consegue coeiti- ciente 2 per la specie H,0. 2950, + 4NaOH ~+ NaZnO; + N3,50, + 24,0 1 Bilanciare fa reazione CAC + HO Ca 4 OF + Cy (bianwamenta dey affinché rei membro di destra ia carica globale sia nulla, occovre che le due cariche positive (Ca) siano blantiate da due cariche negative: questo te 2 per HO Si ottiene dando coefficiente 2 a OH", Ne consegue coef aC; + 2H,0 > Cat 4204" + GA 4 Bilanciase (a reazione Assegnato te 1 a CaylPOd), Si deve assegnare il coefficiente 3 2 CaltigPO.}, (blanciamento degli ator Ca): per conisequenza, nel membro ch sinistra. sono presenti sei atom P. Si contralla nel membro di destra anche qui gf atomi P sono sei (quind. coefiiciente 1 per PyO,,). Per comple: tare il Blanc isagna assegnare coefficiente 6 alle specie HO. 3CalH,PO)s > CaxPO,), + P/O, + BHO Capitolo 2 ~ Blancamento dele eazions chimehe [23 [SE ]_2punp moves: sjop cruawerveie ~ zorowdeD avapuadipul ‘aveluawiala overs osu uawaja Bap “OU jap arajen y) — (r= 1p OW) (ge = 418 00) Jon tet = Wp © +=) OU) gr = OU) uerzevepisuo> jtuanBies 2 auumuBEe ouues aicodse e6 ayanb (g+=0'4) Font E+ = 0'U) 'ONH @ onadss P ouadsu a {p+ = “0'u) 'OtN @ oned = "00) enopl ew} 9 eul ‘{E = Cu) FHN e oHrads “acs (9 = OU) Aye oHadsu BVepSsO eUNOY 2 [1+ = N IPO ‘SIdWaSS 42g “ISIBAIP NSBIUOD UF aTUBWEXNO ‘ayOpH Bu0} ojvend alepsss0 BLUIO} OY +p asouu ew €-p 0lGGew aN Ip ou lenb ayeu ‘aiusparaid oidwesa,jou aleuwese aivads ame a] aii, pe enue Hoe omen uN “s+ eoue> ¢1 'g- ued 'Q woie an LON SAN qquased owe | U2 BNb GU0S 190 U JSP HOIeR THN UI @ZON Ut '2up 00? Biepuas N apads 2)/3p ayopu nid auuoy =) oueyuasaiddes (,%Hpy ‘ouoULe,D VEPISSO NIA aULI04 2) Tre ued Nip Ou [9 ul AsoakUOD | + Wp a4gou S26 jp auaizesnByuoo (Des ‘auadsip n9 1p 1uomaja |b abu @ nim asseuop py OWOe,| aS “E- @ Hed 01 [9p alojen jt ‘anBas O| 349 ajiggu seb jap auoZesntyuoD 2) opuebuni6 Ges ‘en ausersnboe asap N OWvo) QL ‘au eaoMNa|@ eanns.e| ss0U0D |S as MOpap axassa OUDSsOd (Ipar Jou ew} WONIED UO}eR anp 2 €- owlui 2.0/e8 2 ssaudiwod "0'u Jap issa sO) @ 13 UI ODILIUD OSL -Uo> j@P EpUODAS & 'N OUIDIe | “OIEUOCH exdos alcwesa, [ep BdUNB 1S ALO) gt = Ou ey N owe, ‘avawebojeny (C ph = "OU 24 N OWoIe IuGo ‘aiuaweBojeUY (9 exaworpa%s aueovos_[6E] E+ = '0'U By N owO}e | ‘zidos ewi0> opueLOIBeH (6 [4 = OU el N OWD}e 1uBO Ipung z+ @ ued a (1+ = 0'U) H wore anp Ip oInguIUOD || “pe 2.8553 youn ane N wove anp 1p 2 H KuoTe anp Ip ajeqojb esue2 &7 “p- eDueD erage e;OaIOW jap enyeBau auoiGas e| aup i 24 (Z- = °O'U) Q !woLe aNp 1p eZuaseld C1 (by ‘(OU RYN OUDIe 6D "eDUeD Ip auOzeIe0es pUTID #2 uOU :Pawapl |WOie anp ep esIs;pUO2 OUOs woNIEIe Ip aiddoa an #1 (E Zee (0'U ey N OWO}e 1ubo ‘ayn a ejo>aj\OW Bap ajero1 eDueD 8] ayiog “LF = “OU ey H 'SiuapaIeIC oId\Uase,}99 1UOIBe! assa}S 9) 434 Te Ou eyH’fs= ou eyN aie! -nyy83 in| ep ouoven auieBa| ip aiddo> 82, ay 1p oaNlebaucunara oid @ N ca opie “oH (¢ ‘spyozead) “OFN (9 ose ope “ONE (S ronjuods ope “ON'H (p 1oze "hy (£ “eulzeipr "HEN (2 ‘ereKoULe nSodlWOD au NUBWAIE HO (IM) JP “OU JAD LJEA s OwjuIUNAIEp I = ‘o1sodui0> 1480 us o1vausala 1460 Ip BUOZEpISSO 1p OsBUMU [ap BIO}ER Ws aLeIODIED BNN|ssON 3 “O18 ep eSsANIp 2 U0! OUN Ip eyanb ajjuoU ‘o,—2 & Ued 9 BjOZBjOU UN Ip a|eqO/6 eaUe> 2] ayp aquasdid opuaua) a ‘assowud aisanb uo} Z- Ip OnieBeu nid voz 20380 Ip QUaUIN jap alDjeK UN aane ond UOU G owe, CjUeLEd (OWNS ‘opiuesaye O12 ons | 509 opuesnies) tcsHaja anp wp nid aueysinb3e Gnd vou (© wore un2seD ‘eusaIs9 eD1UorMa|9 eunMNuls ens e| BP “aD asajed a4DUE 3 eniisod auoiGas e| aueluasaiddes su nuawuays ue 6 “e}or9jOW eyap eniebau auorBas 2} eivasaidces ouabisso,| Lesme> 0553 ep OuOs WEBS} 8p 1uOM (osony quouayues uou 3) ouabss0 nua4D|uO> ajo>djoUs 3) 3M Uy Z= a [+ “sjuawentadsu ‘0Uos O'} UIQ 1D 9H Ip auOZePISSO Ip cuawnu jap Lojea 1 uD aispn)pu03 502 ajiqissod 3 °Z- e Led @ 0 OWDLe,|EP a 18 elunsse ajeusio} e21169 @| ‘anp QUES H~O wt LH eDUeD €| © OwORe,| a {+ e>veD e] aqgo/auUnsse H OWI anp 1 en 21 aweba) || 4 Cuore, jap auCISNPsS pe els p ap oxneBauaMEls NIC OWD}e | 2-9 owore,1 O'H eIoDa0W sduasa 2WOD ‘142pISUOD 1S eDauoMaya ip 01129409 40> OssaUUOD ‘oqUEY ‘13d '2 BUOEPISSO 1p O.2LUMY Ip O1Y20U09 If "DIU! aluaLY}e}O} HEBD] Ep HIM SOS QUEIS 2 OUERSEA UOU NUA/ENC> KweBAy | “e>iuyD atvads isewjenb W “34D 15 2104),)94 BUInSse 0559 ayD e7129 21 ‘2IO1ed axj/e ut @webA| Ip auDueD ayap au BUOIZNPLOpISSO Ip 1uEIZEayl mente o: = poich in.0. sono delle: presentare valost frazic pari 9-13, Minin WM1n30,& yeno nei percssh loro complessits moletolare, @ sempre pari a 0 inte che possano Nin AN (acide azcti- & pana (acqua ossigenata, H.0,, € suci deriva ini tre gruppi det sisterna periodico hanno, nei loro 'vo del 9.0. coincidente con il numero del Mig = 42, B= +3 € cosi composti, un ‘gruppo cl appartenenzs via} iduzione iche che comportan il seguente variazione del 2.3.2 Bilanciamento delle reazioni di Te reazioni redox sono delle trastormazi trastenmento ci elettroni tra soet n.o. di alcuni elements presenti nel fe cel proceso, La specie che vede il no. dh un elemento che la costituisce passare da un valore pia positive @ un valore meno positive nel composta in cui si trasforma Svolge ie funzion’ oi ossidante: lossidante.si riduce.e passe da una forma ‘wo del n.o, delfalemento) a una forma pid ridotte sce passare da un valore inv cui 5 trasforme svolge le f : passa da une forma pid ridotta lore me posite del no. delelemento) 3 ina forma pid ossidata Walgre pi pastive del n.0. debi stesso elemen%é) ‘Una gererca reanione redo, blanciata, pub essere scrita alon), + bid), > clrid), + dlonls dove a, by ¢, d sono i cosfficienti de! bilanciamento stechiometnic {rid}, sono 13 forma ossidaca e ridotta della specie chimica 1 € (ox) @ Sond le corrispondenti forme della specie chimica 2. fox), € (id), cosi come (on) € [ty sono dette coppie ossidoriduttive or bene correttamente una reazione redox & consigiabile procedere net jade seguente Depo aver scrtto lo schema di reazione, per esempio il seguente svn, «fo nc + Ch + KEI + HO si individua i valore del n.0, a tutti gli elementi in agnuno dei compo: SUMn =, O2-2,H=41,C=-l Mn=42,Cl=-1,Cla0.K= 1 C= Ha +l, O=-2}e si scopre, per consequences, quate specie si riduce tra Si riscrive processo redox, ne! atura chimica (elettroitio non~elett tanoy + Cr +H, A questo punto, si serivono di ossidazione, e si procede al successivi = bilanciarnento degh elettcani aecess Per la semireazione di riduzione st ha allara MnO; + Mn an 7) deve acquistare S elettront per trastormarsi in Ma+2) MnQj + S¢ > Mn? La carice glabale del memro di sinistra & ~6 (-1 per To ions per gli elettrani); 1 carica globale del membro di destra @ +2 fun), Siccome ambiente @ ricco di cariche unitarie positive (HO di otto di queste cariche al membre di sinistea uguagli la carica (in valore rumerico e in segno) dei due membri Mn03 + Se + 8H,0° > Mn iano allora le masse agglungendo 12 molecole di H,0 nel membro di MnO; + Se + 8H,0" — M Per la reazione oi ossidazione si serve crc, 0, piu correttamente, 2Cr-> sia Gee ween mitre [27] Capitelo 2 — Bilanciamr [ez ]_spup nozeo aap onoweoueya — z oyudeD suowzeuiquiaa ip evejow Woolies Pudawoupars nusyja09 | ‘ele ‘uenipul anads eun2se ouapenaid ayp ig e183 es BuoIzea: Eun aYp EyjOn 2UN, ne: jyuenb nioddey Reg He + OI? + DIE HOY + FORD + ODE ‘SUSMTY TWO;zESI Sy) ‘aypjon2}0u eULO} aan “2 fH? +1002 + NE Hor + 04D + ODE OHS + $0002 +.H09 + -IDE & HOOK + (O83 + OME +-O1DE OS + 89+ foe HOO! +7049 | BL HOZ+ 4H +Ha7+.01 | 9 € Offs +29 + fore < HOOL + {O49 39 + 30:97 © -HOOS + £089 99 + foot © tou Jose © 1025 suoweprsso HOZ +19. O'H + 87 +019 HO? +19 © a2 +019 ‘Dee +-o9 ©0139 -auornpy OH +--+ $09 © -HO +.019 + F089 yeu auzeas e| OH + Dx + 70D & Hox + OI + fo4D sade unDseD Ip AEH) 2p “OU [BP vole | OUEULUFaIaD IS OF + D9 +700" I} + 00» + 08D uezeas ef sreDUENE ‘onins esdos jeu cquawenuepg (1 2 Uy 1uONe 1D a1O2B}OU § UI DUBLHLO,SEH 1S ay> 9 ‘ouacte,) aunsse a1gjOr9I0w ewi0} | SIeagHes @ OUUEN AyD [9 1UO! 9 1 By eurowoxpaso avawepuoy [ae jou [DH 486 91 atuan4ja0o jeu aonpent 1s ayD'eXUOr euO; eYeU {OL} 1D IP 2 1) .0°H Ip NuaDy)509 13p yen | ey ezuedenrsp e| ee0U 2UEq 2 WING & HQ! + FOUND aid eyss a gjor9jow ews}, 8] eNaP auata “aluawendosdus “ays ejjanb e opuessey flog * OMpz + qUINZ < -1D01 + FHL + ZOUNZ aes ape]s ORI + fue + ag + foun | 2 ne eqepueyg avovzeat 23 ‘ossanoud 13U) 0 [FB osquaM B OsqWaW LIMOS jasaud aijenb § 10d 9 auorny idnjow is ‘ossa1s oF ‘ossenoid [au neysinbde 1wonte|2 1p jeu “+ Oubas ep rinpanaid ‘aidwes “eIeNOPE CWALPS OBL “9509 anp oUeIOU 1S 680 ojnb ep osianp 2 ( iu2s ouobuan womaja po etpe enna) 4 auoie9ss0 eet © De 2a "pe) ps0 wy evouney OTHZL + UN OTH +35 +.0UN ew) eau oUeTUasad 1 “a}2DUEI ‘wOIZeaINLES anp aT ‘nuania}ul uife HesseD=u fouos uou In9 sad ‘ayenue}q OURS esseW a BYDLED BUD OUIGNS e}eISUO> 1S arte az _ayestanun id osm ip eus ‘aauajeninba eae Uso fig & ae~ pz auon aja un suapuad anap | OWOIe UN>seD Q= OU e |= ‘OU ep alessed 134 cel reagent il agporto molare di formazione dei prodotti. La reazione bi Gata bi! modello comportamentale al quale si devone conformare quelle certe specie in quelle certe condizion’ sperimentat. Per rendersi conto i cio, si consideri un esernpio di facile lettura, La reazio- ne tra potassia € assigena per formare ossido di potassio K40,3K,0 sibilancia facimente 2K +0,50) KO © meglio, perché, come oid dett, i coeficientistechiametricifrezionar sone da evtare, 4K + 0,9 2K,0 Questo significa che quattro atami K, eeagendo con una molecola Op, for man ue riolecale KO. Boithé Wa of atom eto le molecble le moli Ce = tr avogadro, si pu de, in maniere atom’, eeagendo con una mie ct meleco 1, formant sae. jecle K,0. Passando date mow ale quantita paso si pub dre che 435, 1 = 156,49 di, reagendo con | x32 = 329 dO, formano 2 x98,2 ~ 188,49 dik, yea, i aignificato.quanttativo dr una rea2ione chimica bilancata vaste, Nelresempio appens tmodelio comportamertale ice che le specie 0, © K.0 si trastormeno nel rapporto molare ein nese cal 2 suffcente nerd Si procede nel modo suggento dall’eserpio segue. # Sjabbieno 12,469 di K St ,0 secondo il processo J grammi di Os necessari a trasformart in 4K +0; 2K @ | grammidi osside che si formerenna. 12.459 di K corcispandono a 12,46/39,1 = 0,3187mel di motare secondo il quale K @ 0, reagiscono & 4:1, pertanto rapporto 4:1 03187: x= 7,987-10%mel di O, cio® 7,967 10% x 32 = 2,559 di 0, [30] Fondant dt seciomatra rapporte di trasformazione tra K e K,0 € 4:2, pertanto 42-03 7 x x=0,1594mol cio’ 0,1894 x 94,2 = 15,019 di K,0. Allo stesso nsul tra 0; @ KO; sis si deve giungere ragionando sul apnorte molare (1:21 x=0,1594mol KO cio 15,019 di essido. Non @ tuttavia un dovere inderogabile di un pracesse chimico nel i par quantita esattamente in reazione i reagenti hieste calla roazione 1, anzi, questo non awiene © quantita qualsas! celle sostanze gong poste 3 reagie: esse perd si combineranno nelle quantita richieste ispettando i ranporti molari di combinazione. Quando una specie sata stata tutta trasformata (reagente in difetto) | sUoi partners rocesso nan potranno reagire ulteriomenta seguente esernpio ilustra numericamente quanto sopra accennato, regeno pub essere preparato per reazione tra fo zinco e I'scide closid co, Secondo sfprocesso Zn + HC Hs Zn Cakcofare la quantita in grammi dei prodatti che si formano ponendo 3 reagire 2.429 di Zn con 100mt oi una soluzione acquosa ai HC! contenen: tein 11, 0.Smol di acido; calcolare anche i grarnm/ del reagente in eccesso che nan vengano trasfor mol di Za:}100mL ci rapporto-di combina 2,42g di Zn corrispondono a 2,42/65,4 = séluzione di HCI confengono'S,00- 10"meal 2ione tra Zn e@ HCL A2y si sche TOES GOE TE. 56 Rpormei ner — aoe Poiché nel sistema sono presentiG,00; 10-2mol HCI, queste non sono suf- Fert 9 vosfonmare tuto lo en Ferbrodott HCL ell seagente in afetto © condiziana, percid, l'entita della trasformazione. Si calcalano allora le moli Sign che ceagscano con 5.00" 10"ma! a HCl “Capitole 2 = Silanciamento dete reezoni chimiche [34 [Ee] suman, worcesy apap cxvaweaueye ~ 2 o1oude> euswonpers ip nusweruoy [RE sOfHE + 9¢ + 205 + OTHE + fos OFHIZ +4232 © -O'H1 +29 +4059 spunb OF +208 +49 © 08H + fos + 40%) -3ny0 15 eveDUEI| UOK auOzee: e) 1ep'850 Ip ded aIseB}oo |p clewonyp p O580 wt ‘ouios auor @ sopuarnou ‘yEyJOs auO! & O1y0s Bu! 0) eDIs=O cReWOIID BuO) OSEL'L= 86% 201 €68'L 20D aIeUNOE OgFHIP ODL EER L =X OL bRLLS Zie puind Ze @ "oan 2% jul eUUO SEA 5 BY FH 21) a1gjow ovsoddes mopoid rau aqua ND 20H ‘oHayIp Ut Busses IpuInd a "OSH "Ost ow,.OL908')=* x" .OLSSE P= ETL JozevIa.U0> p alejou o1eddes 8 ouopuodsuso9 "OS?H Ip G9'L {Ol OL'SGE'P = OLE/G'E| & OUCpUOKEIOD PQgyFeD 1 BS'EL Foseré + Yd*H? «“osthe + *odlfe> | outawonpais opuoras ‘eieDUE NG ausin "OSE + FOdH — FOstH + YOu)Fe> aucizea: © ‘eUHO} 15 ay> 0240480} ‘opne 10 rwuwesB ur epguenb e} 1or!e2 #5 :o2UOyOS OpIDe ip 69's) UO OD fed ip anessoy ip Beep auiBeas € QUOBUCE 16 -013}89 Ip OleOF f 8 OCIS} ope, azeusin; 12d oaui0yjos opne, uo apsiGees o> Ip ousnst O32jS04 | "OW O81'9p = ZEx Epp e ouopuods 10> 3 ’eph’ 200 ‘olddop 1 ipuinb ouos auabisso 1p ajjanb 'S1zz'0 = S'BEL/O01 OUD 'OIDy Ip How aT °Z:1 eLiEd 2° :*OIDy arejoW OMOKdes I fepise Suownjos uy oe fog + |o4 "01D 2} @WALNSB LOD POURS ‘xapaL Ossavoad UN OALASA Ind “#9 + IN — TOIDN suoIzeaI e) ‘oiss810d 1p oje.0;2100 1p 690) 1p auoasodwiorap ajsp ounBas 2 ouewig 1§ 24> oUabs0 Jp wueuse16 1 OUJODIED IS “OURBISsO 3 osseI0d Jp Oimiop) Ur Ojuauepjensu 12d aulodusODep 1S OISSEIOD 10 ONe10}2500 I) areuuoy Hsyiowe'D=x eK OTS= TIL mpuind °2:1 2 fusy 3 fOlsy ex avorewoysen p cuoddes ‘ec'L| enuep UOdS HOD JOUy-01-LO8'L = DLO" ~ .OL-108'P IP Os8a990 UI 2 ODU OF fotsy ony siewnoysext sed ouessarsu UZ Ip jOWLOLO'E=* XK: LOLS= 9'L ‘O'Sy By, aucIZeuIque> Ip CLoddes [OW,.01-108'¥ = v'S8¥' LE = UZ 1D 1S = B'U5t168'6 = 10'S" spun ‘or, uz 3029 + O'HSI + Hive © U29 + OTHE! + FOKSy ect wre ur | 9 OSL + Hse @.OHZE +821 + FOFSy lossoape ur aquabeas 20 snesa1 aswver6 1 2 arewsoy Susy ip Hous 2) OUNO>}e> 16 :UZ IP BF'LE UCD "ose 1p B68'6 ene euntioddo ip auoinjas eun us axBeas @ ouobuod Is UZ "HSY OH + UZ + OFS u0ize3) 2) opuosas I OYeP euisie pe eNOOY auan esOIUEse apU/pIUe,? a poe auaiquie ut SUF p BLVE 9 4H 1p B9G0'O aon *5UE wp ays uz © 2 el. gygnb a.due aus} 20g en auozeuoysen ip Bode: yw uz ip BEBL = p°59 x -01-2'L 909 ‘suBeas ounssod uou aip Ig Pury DYST = eUL OLE owusiiad oueissy TUDT FT ipunb ouewios 5, ‘ounsiGeas ay Uz Ip 10u.5L-57 = ETT 4 350F + BHO" > 26? + 350F + 1240 1 rapporto molare di combinazione Cr,03-: SOF @ } : 3. Pertanto per asst dare 0,06mel di lone solfito occorrano 0,02mal dione CrOF, coe ai KCr,Os. La cortispondente quantita in peso € 0,02 x 294.2 = 5.8649 1a Si mescolano due soluzioni, ciascuns delle quali contiene 0,02mol di so vo, fa prima di clorure of bario, 1a seconda ai nitrato ai argento Ja quantita in paso oi closuro di argento che si forma. a La reaiohe § bilancia con molta fa 2AGNO, + BaCl, > 2AgCI + Baldo Poiché il numero di meli de: due reagent ¢ lo stesso, ma il rapporto molar Gi combinazione {ra AgNO; € BaCl, ® 2-1, ls specie in difetto € AgNO:, Tra AgNO, e Ag! il rapporto molare di trasformazione € 1:7, per cul s| otters (gone 6,02mal di Agcl ciob 0,02 x 143.8 = 2.8689. iss Lo ione nitrate, in ambiente acid, ossida il eme @ fone rameico riducer Gost 2 ossido dh azoto (NO). 289 di rame vengono trattat! con 609 di une Soluzione acquose di acid solforica al 65% in paso e con 48g di una solv- Fione acquose dt nitrato di patassio al 52% in peso. Si determin’ I numero imal di NO formatesi a seguito de processe. La reazione non bilanciata si scrive Cust NOS + HjO" + CUP 4 NO + H,0 aunet 2 | NO}-+ 3¢ + 4H,0* NO + 64,0 a | cu cur+260 3Cu-+ 2NO} + 8H,O" > 3Cu# + 2NO + 124.0 1009 dela soluzione ot H,S0, contengono 88g i acdo: 100:65 =60:x quind) x= 39g do8 29/98 = 0,398mdl di HS, Analagarmente, per KNOs Fandamens distechioriet 400: 52 £48: % quind! x= 24,969 cio’ 24,98/101,1 = 0,247mol GL KNOS, Percu, 28/63,5 = 0,441mek Considerando | rapporti motari di combinazione trai reagent, 0.247mol di fone NOS necessiterebbero di 0,247 x 4 = 0,987mol di tone H,O* (cice di 6987/2 = 0,494mol ci H,SO.) © di 0,247 x 4,8 =0,3705m0i diCu Iie risulta che H,50, & le specie in difetto ‘apporto meolare di teasformazione tra H,0° e NO @ 8:2, 0,398mol di SO. fomiscono 0,398 x 2 = 0,796mdl di H,O": le moii di NO formate sono 0, 7964 = 0,199. ati sono caretterizati dalla presence, nel retiolo, di un certo numere di ‘le di acqua di cristalizzazione, esempr sono Ca ato), CuSO, 5H,0 Golfato di rare fe pub essere allontanata per riscaldamenta, ald: sapea der 100°C. 3360 chert numera o) malecate of acqua La teazione s serie U,SO.- 1,0 3 L150, + 94,0 wumero i mali di HO & = 390-336 n 288 3.00107 dacix=1 L,S0.H,0 (Golfate di lite manoidrato) 12,09 ai acido. La reazione si blancia facilmente 3Mg(OH), + 2H,P0, > Mgy(PO.): + 6H, Si calcolano le moli dei reagent. Per Ma(Ohi: per HPO. 10,0/58,3 = 0.1715; tuna soluzione o) idrassido nato di bario. Si presente ne! mineral Le reazioni di cur si deve tenete conto sono CaCO, + ZHCI > CaCh, + CO, + H,0 CO, # BalOH), ~» BaCO, + H,0 rapporte 1 4 CO, @ BaCO, @ anch’esso 1:1. Pertanto va CaCO; & rapporto moiare € 1:1 97,3 = 2,129.10, qui Calcolare i masta in graeimi di cloruro ds potasso che rio in reazione 6.09 di arserico con un eccesso deg fo ck manganese seagisce con il corato di p 120), MnO, +KCIO,+KOH + [EE] avpuy> ween apap cruswenueyg ~ z ojoude Juonepo’2s ‘ayy ip euore esseri) an lauaien § Bag'eze Ip cad Bp ue9 1p O1eLOMIE? Ip OieIGDeNd un ip suozeduo4 eye EuOd ‘OLE [p Omiop ip suotenes ip 0882938 un LOD erewen “enopoud eXluaqze> epupiLe.+ Fon & etOD Far on + pUdres OAIESD a ctenaya pe nsoduscoap ovotuan aus zp0'dz “ays (9 eae esse 20 ojetou (3p Ip sad [pp aueg ip 03eUaK 12> ID 0 Ip in.oj ip auoR NES Ip OF58938 UN UO) ei ou,o1- 02 =u) ‘enboe ip Bug‘99¢ “Nus6eau np nye /63p 0858079 un uo> auowweas 12d ‘210uu0} 1p 224082 OSSE1Od IP O}AUOD!T IP NOL 1p CrALUNY | EDSNARDS 16 & +085) tosh +05 +704 cossa0oid 1 20 ov 0s *axty oysodo2 ood [vonepa' ie 3p enue esse) BZLi'p 1uoReas aumaddo aysp oundas e o> 89 Bgg0'L ep 31 Opudes y enue pow,o- pan'e =u} ‘ossaxbid rep o1nB9s & QUeULIO} 1 34> OUBEISSO 1p Jou! p OHeUETY 8 's ‘auoyeea, of ewenueyg sexe odoc “ODUO}OS CALE Ip AUa;IyNS 2 evessaxeU quent & uod 2 oUsBO.p 19 oplsso.ad p Biuo'ya | UOD OBSeIod ip oeWO.DP IP @ ww Wz oz 6 oo ub 2 oua6iss0, ‘os ‘opiss0 ow asanb »p eu} oj 230N2>1) 2U8 hvasaid cuay | Out BXOAU IS afenb [2u ‘01235 19 Opss0 ol Guodunie is “aluadnpy oumyodda un ude avoidise> oysand opuer CSpasoelian) iuaubew ip BEps't ep o526 jap suodue> erage opie Buy '6v6 Opueno eWO, (wowepe’eet :ouars6um ep aveneaiy‘22uaised 1p o:sodO> erway ‘enb (au “Ounis5uM) Ip ops66o axe. UN 1360 ut uo suorduve> ovsanb opUeHer) ‘opissoin ip Eos" 1p e686 9p duo|dueD un eIgae 1S 0°5 vo> onetuo> u 243 esonuu apypive edie ess@VA) opISs0 ouNIN ser jou aquasaid ouais0ur Bge'DL cunBuato ‘Onn "auassBun} juorapuo> auniioddo U (oss'ol cuobuan foxjerow uz ip uswelb uy eeu, cies y fueusi0y “ODIs Opie) UD? arsieas oxyeleus ODU ;pUCd 9UMHEBED Up ioew sea'es *O1DeN 96222] qusvoduso> 9 os9d ut 3jennv92103 uo ejopuawidea "e2Ua1sed sp 9251) 03 P| ae102189 ‘CUBEISSO p uy skuautere|duwo> avad (999 @ nepIEDs oucbuen eu UN Ip Oose'y ip Bug'eg6 cudbuaiio »§ ousbisso @ Opes p oun: Tuga Fe elev 2YoU @uDs210 OPS 1p o4e20):00 ‘1a0s ip oteiopiad @ aps 1p OMUOP EF & lox 98 “ODY %0 01 syuouodwe> 9p osad ul ajervua>ied ca eronusiiidss e2ualied 1p eedsus ejap auomsodwO> o)a1e]0>}2% OUabISO ip Bgev'1 cuc6uaHo Is OvaDss0 8 oxsei0d Ip o:m109 Wt {u035p 5 SADE EIU BIIASA.O OSSEIOT ‘903 © eple>s ouobua sseyod ip o1es9p 9 01852104 1p cuMIOp ep ea! 1 epppsw 20N ip 8957 € (Gee) cousyos ope ip ayuanyjns 9 euese=rou qyuenb eyap ezuasa:d U oR DE) osaudeu ip oqe|80 1p Bgzy’s Vo> osaudeu! 1p oven ip Foee'D ab ‘aye OpLBIIeul BUD} 6 aLD eSIUOM!eD apypIUE P KWe!D fH +709 + 7OStCHN) + PosbWw < "OstH + FORDE + }FONIEM auoizeas e) xeueq8 : eumuoonn proud [ae] si ve €b a tL o 24, 26, 27 28 29, 30. 31 Si bilanci Hl process KMIO. + HCO. +HSO, > KS, + MSO, +H,04.CO, 2-51 stabilises i! numero di mol di permnanganato di potassio capace i formare ‘due reagent, 660, 0rng dk anidride carbon [p=3,0-16%ol) cal elemento X sagendo che da 1 posto 3 seguro delle oppartun disodia. Per va ide caraonica © 19 Sj abbiano 2,809 di una miscela di carbonate di soc € oso Formate compietamente i component. dela miscela n ar nighide slforose, secondo | process (da bilarciare} Na,CO,#HCl > NaCl+ H,0-+ CO; NaSO,+HCl + NaCl+H.0+50; sone necessar esattamente 1. ne cella miscels di partr scala composizio ‘eso ec (60.6% 19,504: 39,25 Na, COs rborica @ di anicrde solterosa, Per mata oi socio © Ta composiione percentya [71.3% KBr, 28,79 KO ura a sade @ di bromuro di soda 250,0m9 trattati Gon un eecesio dr acid solferico. A seguito 760,0m9 3i slate di codlo. S: determin la comp dela miscela Gi partenza Un solato ‘er acqua. Dete geno Forman £0 rato, d formula FeSO, -nH,0, con inare i velore oi [aT einaamnnt al achinmarn 2. 33, 3A, 35, 38. 40. a 10, di formuls CaSO, 4,0, contiene jl 20,93% in peso gi valore di ine Un solfato di al acqua, Determina ope aver bilanciat KIO +KI4HSO, > KSO.+h +H, si calcol la massa in grammi di loco che st forma mettendo 2 reaaire 4.289 ¢) ‘Bdoto ci potasao con 148g dt lnduro ci potassio econ le Suffcente di ace salforco. Dopo ever bilanciato la reaztone NatiO, + Nabe + #hSO, > No,SO, + Br + HO 13.679 014) 45279 6) necessaa & 131g c6r,) sj calco a massa in grammi di bromo che si forma mettendo are bromato di socke con 12,359 brommura di sou e con la auas sufficente dh acide sotfonc. 12.979 det metal tatio eon un eccesso di cido nitrico, Awien massa stomica Re: 188, 2daHton) sono mes races fda Res HNO, > HReO,+NO+ HO 5 cacol la massa in gram di acqus che si forme dal pracesso sopra Dati la Heszione fda bilo Cus HNO, i determin la mass in 1829 4 Eoifura rameico con #009 Ui acid nitico. (62759) 3 (aa tilanc HgS-+HNO, > Ha(hO,), #10, + 4,045 NO, + HO+S oli de! gas NO, che si ottiene ponendo a rea an 8,006 di acido neice, (a= 127,18mmel umera di PpEHNO, + HO > HyFO, +NO na quando ai mettono = [n= 0.2001 fo {CsH,0) ¢ di gluco component. (Frazione. cerolo 0.62 faziane moere del gluceso: 0,39 1 campione ¢i carbanato di socio, imauro per bromuro di potasso, at con un eccessa gh acid solforieo. anid carbonica Tormatesi ‘gorgooliare in una soluzione di rossido di Capitalo 2 ~ Bilengamanto dalle reazionichimiche [41] una wouzees apap cwoawenveng ~ 7 e1eudeD So + oawe = FoaNe auoieea:e| opuozes ‘opie? @ "suod.uODEn Is aluajeNg OWEMEI® UMP OpIsESHed Isese'el fav eleuabsso enboe jap osed ut aemuariad e} epuewon Sy sp jOu,-OL-26'1 uo awaweyesa ovadsiea! (TW 610s = 6) nove ip esankae euownjos eun 10'S i) Guabsto e 212u30880 eFbde,| epss0 CIeUeS LEWES 2u0! 9) OBE [wowero £2] au i Oued ip o7@uoqe 1p Sug Sojp ip suoianjas Bun ouaneinie 3 swapuodsi0s [pu alusuietaiduio> ovo8vodwonse s "X00! Yehiod “Biusjenin Opeiaw UN ip o1eueqseD [ap Bws0"REe 9 ap ewore esse e, ‘unite? pu amuesaud assevod 01 (us Jeb o2}e2 15 “O'SFON Ip fou, OL 9EE'Z avessenau OuaINS palin asad 20's 05+ 1 pueia vou) ossa2010 y Wen CleuLnER nj EUG Ose evens andos uo.ee ope 24600! One) ord OESHM IP OF S2e ug enboe 3 oseeod Ip 18/05 2.2L 2498 OF. OpUUAD} OSTEO" PIP! See owe duo> sosbea, co)s opp ip avons w osserod © chepE: OT essa.) ewuaved 9 Hee chsaus 0109 1p osad ut serUusa:80 2 02} 5 OE [8D #8 acanGasua>Jod "921008" 19 eWio; Bios erevewoe Ibe enh tuo pued atsand vy 2.0021 |p Bmieade ‘prim. ‘Dee 2 HOI “Snare IBIS ap eH eu P OBE "DL 1p a10(e 1203 otep Iposp c1evogie> 9 sUEA! : Se eluapoverd ose> pu asaupi OUc}OS ap oa o> suawetiessouo>sbre (Fav: #0") Pes ios Bb oxeucases 19 bus’ Ges “ODIO}!os Ope Io Yow ip VDuuTY CHD cPas tuuadeyeso ovonsbeo: (OVEN) OIPIUE Ops cIeUERIED P G.0'0OP ounugo' wessenau 10284 “W805 P ALINIOK AP rs OuDiM, OFHU: TSE! 81 ft BBE" (seogtae Urpjemuansed e (oreuere wou) ossa20id je 0 review “auondieD olsen) ps'E esad ound [oayes i oxyos i 3628'E} “oKowwe Ip o1yO5 0 %8L'98) aud clos ip 0820 Ul (489,80 240 ojcoLewudse ‘eu! jap ezzaond ip oPe IE wae\ap 15 -en92 Tp BOQGE'D # SOIOROS BauRWe 19 B42er'L “eDeIUOMIE ts s ¥6 “5 ws ts ino eun @ ano 210p 120 alvawerajduio> su0dworep ‘One Ip cLyos ezzeundut eyaneus ip euoduse> uN, ‘02 + 34 Zeer ip edn ay? iq “oisocuNe9 3, Un Ip Soest BALL vp auozeuo 1p 2001 Siep ad (0) OUR6IS0 I wa [ouesyp aes ap sop'se ‘cvevereauss aes ep %O'rL peun press ove OH: "OSND #2 OWS: "O5AD HP Jou.o1-29'¢ =U) g:20019 op ONES e oUEUC} 1s auoeare| OxDUEIG Jae 0409 “2 138 Ip 31 fxuend 2) 102.9 OBsP.0d ip c20PO!p Gus ESL] und Gsseiod ip CreveG ILA wp baie 262 vod ‘oawnadsa Cv8> 19 uy enbe,| 3 OO! OE $ei0d Ip fp eeuteeud U1 9632100 Ip 01NGO1 6) UCD 2281688) Fos owe 0'9 20D B eee OL p sto9e "e>uojbs ope ip oss58 un Duos apupve rp aup OSFEOG | CIEAN.DP 18S fw Cost tos 70S +08 + 08D" ossa30ud 1 9UeNG IS iac'rg) ouabo.p ip Bui9a'es © 2 ‘oypos ip suowewo} ee 060% 18p Ip wede> OUD$ “O}pO5 IB ODD Jhoddo uo3 opuabea>“aup 64M yp wise | AUYOD}eD 15 a of + igen + men HORN + He (euoziode.csp) auoienpuopsso ip auoiesd aven6as 2 94214 15 ‘sod ‘5w09 eiopuawnds ‘xpos 1p OAnyfos IP auorcwe [ap ezzaynd 19 Buz'aee ip suareudoad 2) ay 15 09 96108 che} auax sue) ip 0s69929 UN UO3 NevTeN Ou ‘Ounjos fp avordue> un © ug S61 sad w ajeny 12 1p auoxduie> jap e7z0snd 1p opex5 ey 15 -0u0q fap oUnbes or we °F sr w ey w Ln campione dt perasside ha ornito dopo la decompes OSmminol gi Oy determini la massa atomuca cel metal 58. 70,82mg di diossdo ei selenio reagiscono con 2.56 el co Temzione, Ip rane Ce" ene ossidate a Cr. Stabilve quale v presen redotto di reazione lane iaduro a iocho. Si esc inpeso dedi | (253, 59, 60, Uncampione d ne (nga bilanciata) MnO; 4 HO" + GO} Mn+ CO; # HO mente 2:10%mol di KRIND, St deter ‘paso ch sala di aan jutione ocida ci permanganate di potassio, secondo la rea pice cor el zampione, cig la percentuale ‘grado di purezza 550 Comte. (e924) a idrato, opportunar i numero di maleccle di scqua di ir fa di bano idrara| 62. Por tacformare in coro di argerte GINaC @ CaCh del peso di 300mg occ Beterminare la comos.aione cela miscela de due s 63. 64, tu cremate di potassio ossda i cloto a ipod 10 (KC1O3 ambiente di reazione & ‘h patasso in presen ch 10.6660) re del cloruro XC, elements X @ pati a 137,60a!: tan. 1,009 ci questo composto reagizcano con V'3cqua KCI, + pho X(OH), + PHC! Vacido doridrice formatasi viene tesformata 65, 10 di argento per ‘eazione Data la reazione non bilznciatal MnCl, + NaOH + i calcalt lz quantita in peso di pecclorato 4.7Omal & fluoro e 625g i una soluziene di N20} anganese vanazione cel numara di ossidanione J P siriduce oa Oa -1, sia NO secvano pertanto, 66. erelorate oi potasso e Ya ‘he focena, facendo reagve 12,89 di azotura oi ramet) con sre acquesa (22 S46 mn peso, d= 1,332g/mb) di acid per irarnato dh potas 7.749) ‘GHC! Una uguale quanta n peso deli st 1Na,C,0,, farisce 18.2mg di CaC,O, come prec peso della miscele de due idrossd. 74% a NaOH) sgeno: si foxmano ar te supera di 360g le massa dh H,0. 5) GH, + (ep10)0, + XC + HO. lone 16,595 N, 70. Un composte (di masse molecclare 8Sdatton) contiene 27.19% $e.48e 0 3g 61 questo composto vengono decompostl pe Forma un prodotto solo assieme 2.0,942g dh ossigeno. 5 sc inca del compost. Dano, = 2NaN0, 0] orig (massa aiomica: $1,22¢elton) n geno gass0s0. 51 reazione “¢ SHCl + ZC + 2M R -on H, gasses formendo HCI gass0s0 e wna specie sols ft0. 02719 & CrCl, verge [2a] Foncament di secrionere imiche [45 2B. 7” 18, 75: m 78. 79, cae ha avuto la0go Suggermenro: si scrvano le reazioni per i Ve process e si consid molare Hy “HCl L2CrCl, + 3H, 4 2Cr + CH di pentano, CyHia, € tone, CoH pesa 169,2mg, Per combustione imascela forsee $19.2ng di Cy Se ne determin la composizione (5352619 Gs Si mescolano 0.5219 di fenolo, C.H.OH, con 6,128g dt iodio: avigne ta rearione COHAOH + xls Coa MOH + LLeccesso a iolio reagjsce esattamente con 30,0mt di una soluzione a di Sodio, contenente 0,Smol dh sale per iro, seconde la reazione, nan bi Ip + NQ,S,0, + Nal + N60 Stable orn dl compost eat nea atone ci tre x Lng sorta quanto FeSO, 78,0, sca in un solcione acta, viene tatata gon (ional 6 KieO,, Leccsso ol permanganatareegsce cen erattarenta chanione di acid ossica (Hc,0,) contanente 12.09 6 acid pet ssa, ngjamni cl soled fveso arte naurnente uct Sungarimento: le dus eaien radon scare Fe 4 MoO; 4 HO" Fe + Me™ 140 MnO; + CLO ¥H,0° 9 tae! + CO, + HO 29) 41 scfuro di piomboll9 viene ossicato al carrspondente solfate dallcido niteco, che s riduce a diosside 6h azot0. Sica solfato di promsbo ches formano facendo reagvre 4,789 i acide nities [625-70 mah (atta con un eccesso di Si caleol la massa in 700mg di una miscela di clocuro e bromuro dh potas, acida solforto, foiniscona 600mg di solieww d+ pote ‘147mm ci cloruira oi potassia presente nea riscela (0.2019) 1,369 di KMn,, 2,809 imal di HCl vengono post 3 reagie seconde 1 processo (nen KMnO, + H:C,04 + HCI > KCI+ MCh + CO, + HO Tutta lo CO, formata viene fattareagire con un eccesso di BXOH). Si calco Ie massa in Gramm di 8aCO, che s forma (e7755) 100.09 di un campione i carhonato di calcio non pura vengono fats eagire con 3millimel d aeide Clondiico, Leccesso 01 acido reagisce esattament con Bt {45mg ol etossido di sodio, Si cago grado ot purexca del carbonsto a cali esprimendlo come percentuale in pes. (93.75%) ‘pasa della miscela rato; 16.83% cl sosfaro) juaione acquosa, mato de notassia. i ottengono, ‘ado di purezza dal soifato oi amimario [94.9%] [Be] Pandariane oi menamcire Tapitole 2 —Bilancamento dele reazorichmicne [47] [ge]_ssosseb aves 07 - ¢ o1oude> AK we és ‘euanip o1eys 1p avazenba,| '218|022I0W psseus ens e} jy 2 505 JOP MUWEAE Ul esseuN 2, @ B BROD AVE =U a2) ep acsanp aud} Ut ‘os0sseb sad auessovau orzeU ued Bun 2 4 3 Seb 2.1.8 ciednao 0559 ep SUIN|ON = Ad eu €} ey 2669 “2[2ap! Seb jap 01215 ip auorzenb 2wi0 2iou ‘aayduues owou auozenbe\un ep 31u35ap OLOs Se6 Fp giaudaud 2] 3 pa aut juawjoneuorbes exalueus 01 OUeLIOCLIOD 1S onayad 626 2 aad 0 ajeap1 se6 2w0> you eWArS’s UN e CLAW} OPA) uos asco “Bin 1562} OUDS SeB lap oWaUieri0diwo> | ann $————sterapeaut 3 OSOSSYD OLVLS OF a - se ve la cnassa molecolate oi un gas 3 Questo significa che & possibiie cal isure di presstone, volume e temperatura _ Poiché [a densita & la massa dellunita di volume (d = q/¥) lequazione di srato diventa tone di determi- ‘Misuce di densit’, a presstone e temperatura nota, cons rare la massa molecolare di un certo gas. wsura la densité di due gas diversi, 1 ¢ 2 Stessa temperatura, si ha la stessa pressione e alla Wed Wy = SEW, = es oy )} del gas ? rispette al IN repporto dy/d, Ia densi’ relatva ( Consente di icavare Ws roto, le misura della densit3 rel Lequazicne di stato @ valida anche se il sstemia gassoso & costituite da una WU gas, Ogni miscela gassose, infati, | comporta come se fosse 35 da un gos singolo, la cui massa molacolare (media) & intermedi ‘ingole specie che la costituiscono. La massa molecolare media Sipende dalla composizione dela miscela & si calcola nel modo sequente Sia data Una miscela costituita da 4, mol del gas 1 i massa molecolare Wa, ny end del gas 2 di massa molecotare W, @ ni, mol del gas 3 di massa molecolare W,. It numero totale di roll € N= 9; +: + Ny; Cascun rapporto yay = X 8 detto frazione molare ()= 1,2,3) allora We WX) We + V5 Ke le gassosa la prassione che si misura é quella dovuta allazio- id tut gas che ie compongona, si misura civé la pression: totale, se Ve T sono nott, dioende dal numero totale di mol Do del ia miscela Por = Mu RE v [Ba] andarnean astehonewe se, nel recipiente di volume ¥, alla temperatura J, sono present on, mol del gas 1, n, mol del gas 2, n, mol del gas 3, no val jone, P,, Pp # Ps, dovu Sipua servere U = 1,2, 3) ia miscela festione parziale del gas nella miscela, La sormma delle pres legge di Dalton) fan EP, Una certa quantita di un gas accupa if volume, fi $50mt ed esercita una pressione di 74storr_ Sa a temperature viene mantenuta costente @ la Cressione ita 7BStorr, quale saré i volume occupate dal gas? (T2tm= 760t0s1) aman Se si serve Vequazione ai stato per le cue situazioni (n, R eT 5070 costan- ti), stricava PvyenkT PN, =aRT 0,450 x 745/760. 7es/760 = 0,427L = 427mL as Una certa quantita di un gas occupa i! volume di 0.75. ed esercite una pressione di 3atm afta temperatura ci 30°C Determinare il valore dela temperatura SIs quole fa stessa quanti di gas eserciterd una pressione Fooum oecupends i volume di 2 (Tin kelvin = 273 + tin cenigrad!). le due situazioni {n, R sono costa Se si sive Vequazione di stato ha Capitol 3-Losatogasoso [51 = s ojoudey vjeeied wuorssaid aap uojene ajesuis ipuinb & ou 28 “ASOPEL = Sree TeBOOMSLEP ip auozenba,yep aye BET BED biisiee = 455 wo ep2z'Sp e1ejore|ow esseu! 1p _ejsrsu,, se6 |39 Yow 3] aIOU pUINb OUOS Oy Mg + gy uoyepze’sy = an PlaDSIW Bap PIpaLL ase|a>ajCUD esseus | eOD)ED Is “enneL, sue’ uuepie't = Ze ove = he 2 Slee oytiy = negis'g = Ser opel = "Ox" =" ov'eL = Me = My roueg a Fexiaooxsier ew unegn’el = roust9'0 = Sr x 000 Zee ee tes aes sut60= econ 500 us yentusd.0d) “OS 0 96s sastep “Os 9502 F-OHO2 © ued @ esse! 10) 2 “eSOSSEO BSUS BUA ow Seow tes Fe 4 “27e}093;0W esses ej e}oU 3.9'94E # Y9'6p9 = aa me uoepo're = : Senn €lt* 12800 E96 LP we mam? a1u9t 6 oFeN p auozenba,7 “euSUEp ens eye afenBN 9 925 eu SE peo eves 06 ap 13 @ OE96%] esed seb 0189 un Ip 1001 ort _ ee* 1ee0'0* S882 Ll m ‘MnP auoweuwuiaiap | ayuesuc> jy P= ag =m uowepo'ze = ip auozenba, ‘augongjour esseu 1pU0d © TOE 19 BUINIOr yusaiap au as (HELE U9) yeWiOU 1 ‘uedn%e se6 un ip O56 a2 oe svoxe D082 = NEES = EXTOL fn Lala @ una miscala gassoss che, in prime appras eo osgen ec 2 volume e numero di mol 1 percentuale in volume} moiecolare Wx 0,21 x32 + 0,79 x 28 = 28,840% lo stato gassoso si ha Ses incica con , la formula dello zoh AE Go07 x20040992,0eat00 emperatuta ol ide carbonica a mescolamento dei due gas awenu i CO, introdoxte nel secondo recigiente 0x06 tt O08. o,0155mol La pressione totale nel recipiente “somma” da 050m vale ng _ 0,785 > 0,0821 «373. Page BS = 2,202atm per cui 5-302 2.0155 Py = Prskeoy = 2.202 9758 = 0,452atm = 343,610 ‘és Stabilre [a formula moiecolare di un idrocarburo gassoso sapendo che fen hanno una massa pari a 58,0mg a consizioni 5 elementare ha form segues (eercentual formula minima della sostanza = 7,6$mok atorni H (cH, i ricava la massa malecolare dei yas _ ORT _ 58107 0.0821 273. edaton La reazione, bilanciata, & 5 + ZHC| 5 2KCI +50, + HO [BA] Fondemienn a aonoreir Capitoled Lo stata garoi0 [55 ouabisso | uo> p quauoduos anp rep 1voees 2} ‘squaWeReIedaS “UGA 16 ‘nuavediod lap 219 )0W auOzeN) awsOD eIOPUBLILASE eZ 29 1S 'OPINDY O1RIS O 5 /> opuades rejeuuioy enb2e,) ‘Cjuawiiadse,/2p (ut snquso> @) adog UE ‘QUEL pd “7H{) “OWe}EU (P EISSN LUM IP TWO'SE ox gue rg's1g= A S'6ZL-A= 1Z-OOL ‘anus 18 20 #P 112 ouoBvaru0> eve IP 1901 24>! si ode ‘Ow rserl = Foexreeo'o™ gos. TNS ao "op jowees's = ¢* 796! CUO gpa atu yours = He = ‘ouedo. jou at oueo>109 |S Oty + F00e < fOs +#HD ‘anu3s 1s SUOHIsNqUMio> ip auCIZeD! eT v3 ememnsus %% ‘ouedoxd yp J0's€ 19 (auebisso,jop o7zau 18F auowzepysso 1p au0}ze2! =) BUONENqUOD ef Jad OUEsSaI0U “UNES'T 2 20E emauospaso nuawepicy [3S Sree eee eee fe oneunsi Yangon ur fy H66L 2D H6iZ) Rue IP BULMION i BseURUIEIBD Ee'Sy=1v% — Gulg'Z9E = Ly YOU,.OL EVEL =F {G'S =UD% Sule’ Le = Uz OW.-01 189'9 =F ov eove = LEED. agi te o's szxaey'saxe Gos 9| OUDNLE IS \GG'L + 8 “OILELaG 'OUOS BIeWOY 19 3 Urp jou! € RUaSaLd OLAS eG 1p auOIdWE> PN eygrk + oN DHE #1 ey + pu He + Ue 6a ‘np 19 [DH UO? woreeas a ‘aquaWereLeCas “OUADLEH yap nusuodwo> "2 QUOMIS IS [p Buaizewsoy & lunye 2 o>u2 ‘p 63) eun 1p 608'0 °= oo pugs Tere = ETE. N TAT 8 2p cwuens, afr = Wn owensa lewlavo= are 10) 705 1p OW | oueneay |s auoizeas p uy pads 2 eynawowp2r py = ELE 1280 We oy jowerzOo=—“ peer Ad” City + 3,50, 2C0) + 3H mali 2 volume sono proporzionall, si Siccame, a P T costanti, nume’ ; ‘pub ragionare sui volurmi diettar Cite di Cpl rispettivarente. Si scrive a+b 35 Dalle equaziony di reazione si scopre che @ ml di CH reagendo con 2a mt 21.0, scompaiono e formano a mL di CO, {Hp0. s ncarde, & Sanalogamente, b mi di CH, con 3,56 ml dt, scampatono e imi di CO, i volume che si misura dopo fa comoustioné @ at ia CO;Tormata,[@ + 2b} mL] e al, in eccesso, [120 - (2a + 3.56) mi} Siscrive 75 se 42b+[120-22-3%) cod 45 =a + 1,50. Rigolvendo i sistema a+b=35 a+1sb= 43 siha b= 20mL a= 15mL Pertanto 20428 e A. 30,0mt di una miscela di acetilene, CH, ¢ di monosside of carbonio ven- ‘gona mescelati con 46,67mk. di sigeno. Dopo che ia reazione 0) Co vane 8 auvenuta tnelle condizion! delespenmento [acqua & in fase I S miura un volume ai $t,67mL. Si determini fa comeosizione della icela, excrimendola come frazione molare def commonent yong le reazioni Cyt + 2.80, 2C0, + H,0 CO + 0,50; + CO, i, di GH, ek CO. a+b=30 234+ 46,67 ~2,50- 0.5 = 51,67 a=10ml b= 20mb 0 | 10 sta Hoy 22220332 8 Xeon See Pertanto om "HPT OB 0,667 3 es 125.0mL df una miscela gassosa costituita da pentano, Cylt2 ed entand. CHiegesercitano una pressione di 1,Satm 3 460K. La miscela trattata con tua oxcesso of ossigeno, produce 730,8m9 oi acoua (oltre, owwamente, na certa quantita di CO). Si calcol le percentuale in peso oi pentane ela rscela Si scrivono le reazioni Celt + 80, > SCO, + 6H,0 GjHig + 110; 3 7C0, + 8H,C 51 indicang con a e b, nspet te, le mol di pentane @ a eptano; Ia Jaro somma si cava dall'equaziane di stato fv 150,125 a ae aeb=ar=—p peat xang 7) Ome! Le moli totali di H,0 formata sono 62 + 8b. Si serive 90,7308 18 634 8b= = 4,060-10"'mal 2 =2,56-10%mol CH =182.9mg b= 3,17 10%moi GH =317,01g rmiscela & pari al 36,6%. in peso di pentano n carbonia © essigeno, pasta in un recipiente di ‘esercita, 2d una certa temperatura, uno pressione of re ia reezione di combustione, dopo fa quite si porta [BE] Fondomens ar wechaomer® Topitelo Flo sista gass0s0 | [58] [To]_ovosse6 oes 07 ~¢ o1ondde> ewswonpes ip nuowenes [og re .9850°r6) ezuaped ip esos osad Sucteodwed a 2BUUIEIRO "HOx0'09L 8 HO'ELE € OD p alunjon edro30 osF220Nd op OumnBas © eddnns I ayo cLOS5e8 ‘auan osaubeur 19 E+ auc lope 1p 0553228 uN 1223 20? rissa! Fee ‘up Ip adop oH +09 & O+0%HD Lou) avonsnqaios 1p auazeas ef suuanre 24 1S (oMHf3) o>yedou moponu! ouebuas aquadoe jow'ovi | 2 2 ~es0ue ee for ees9 =A) yBrOreL tl anyon ps0 E62 = 2 10 e936 66 UN, ‘enboe ip Bu'zpe 3 ervogie> apvplue ip Biug'as nh eho ovos ss ‘auonsnquwes 1p 05522014 [9p Suy ele ‘s4> opuades (uusLOdLtD> 80 avejaus auorze,, awe? ejopsau DSW Bp aUEIZOdWIOD © WHLIBLaD #5 ‘0UB5issO jp ossen29 u! eIeTUg au") 3" EP PIeUAO4 e505800 suis ‘enbse jp Buo'2pe @ emquaqie> apupe ip Gup'ere RMUEKO Bucs is ‘auoasnquo> ip ossenoxs op duy eye “exp Opuades (4U—uOSLOD 1p 3 jou 2402), 20> eopuaLiue “abso ip esssoc9 ul Pleoaig auau SHED 2 7HED ep eyeULiO) esOseEB osu EU 1292 SBICL 98 ony eceu't ate 960 = GES = BE = 4 205 paiejou auowzey 21 ceorica SOE, $2 A eso+a=236 Karey jousles‘o = PB OLEUWUO$ 3 PUuZ S009 ‘03 9 oucjediuers 9 ouonsbe 49 Ip owes 3 2.09 opuasss “0 2.09 Ipul you p OvawnU @ ovis 1p auozenba,|‘nueyso> exaraduiay a auLn|on ‘onayp ur 312208 e; e's OUabiss0,) ‘yD (@ “OnaLIP UF a80S BB OILOGLED ID OPISSO, ay) (e 788100 ayou ez BLEU jp G/825Iu! Bau OLUORIED Ip OpI5S0,y5P asejou BUOIZEL ef LIKLEI2p |§ 140)999 1p auoisaid eum eosiW Is ‘BjerzUl exMresadWiDL Efe LIEISS 10. 1. 2 18 14 Scale 650.7108, 0,283g ai una sostanaa exganica gesiosa occupano volume di 200,59 ed exer {ano una pressione ti 463 ter ala tomperature di $10,0K. Si determi laf Jecaare di tale sestanes, sapendo che [a sua compesizone (percent volume di atsina (Ast) gassasa che si forma, misurato a 35,0°C € 1 =6,70%) me gas De Srapie il eoinette e, contemporaneamante, si p01 410,06 i due gas diffondano encando:ad occunare ‘gasosa in queste nuove condiz 35,09 ci ura miscela gassasa di‘\Ms © Ny ceete in un recigieate di volume ¥ fT, aseicta una pressione di 2808,0t0rr. A ammoniace presente ne! reciperte viene el ra T vole 636 ator’. Si determeat la compos Sostanza ha foenito la segu Ga 245: C= 1B.6%: H Una ceita quantita. in grammi oi lors gassoso viene posta in un recipiente di 2 Tle pressione eserctata dal gas vale P, fe olforosa gasiose viene posta ia un rova alla temperatura T, la pressic Una sostanza 93s Ca 55.81% H = recipient del volume pressione di 0.42 1 nia formula Sete [ee 16 16 ”. 8. 19. 20. a le blenda & castituito da sofure di zincp, ZnS, mescolato a un certo Tero a irwurecze. Un camaione del mineraie, del peso ot 512.8, viene TTattsto con un eccesso d solvzone acquase Gi aoco nitico, Auviene fa reszone lanciata) a engona 112, Ta perce HNO, + S4NO + ZriNOs) + HO rl i cssido di azata gassoxo, misurati a 24,0°C Ile in peso oh 2ns prasance nel minetae Slerd, 194, 95%), 5, abba un reciente del volume d 500,0mL dotato ci un pstone mobil: piente stove alla temperatura ci 273,0K e content redette consign, una pressone P = 573,06, ment, agendo sul 300,0m. 5 caleo la pression (P= 2.270%) di un certo gas, posta in un recipiente del volume 2 627,08, esereia una pressione i 680,0tcrr. Le 3.0K © 1atm vale d= 3.5791" Si cal ‘pas contenuto nal repre ‘291.0m9] “en? alla temperatura d 512,0m9 di un certo gas, satin un eecipiente da 2.5 57,0°C, esereitano una pressione di 1016, 0107. Si cak 2 2730K 2 108tm eratura oi 400,0%. jegati da un rubinest, 3 600,cml) € contents tre nel second reciente (gl vol Una pressiane di 2.74atm. Una volta aperto fe vanna ad occunate tutto il volume dsponibi- H+, + KO 1a pressione esercitata dalla miscela gassosa dopo la reez.one [>> 1.82¢an Dope aver bilanciato la seguente reazione Zn+HClO, > 2niCl0; volume di lore gassoso irisurato a 1 1/336 dh zinco ean un eccesso di acido clonco. +, +KO € 310,04) che si otiane IV=68,5r] re contene una miscea gassosa dH, @ area zone miolare cell drogena é pari a 0,75. 5 fa avveni Ht, + 10 (a Capitele 3 ~ [0 stato Gasiosa Te) E [so] csosses ares 07 ~£ orouden -osse6 ej2snu ap SUmyon us ajernuaDied 2U0! Ip 2uinjon un exnsius 1$ f2pinby ase) vl 2x6) sy Wp ap auossead ip 3 eur j esmiesedust us = p+ Mus {avenuetq ep) auorzest auojsse.d was'sov ' 0°00 pron s 9D 10'S Sumjon fp sqaidpaa un ULnsd ‘ysodu2c> jp Gy’c i) ‘enboe 1p Guug'se) 2 © vustpes apnaiue p B40'P9% aieP 420 0.0080 »p Gun gBz AUALUENeSS LoD ae ‘whoidiue) un {ay Opuades “Ou86s50 2 ovsboup! “OY ro emnyesad 160) 01800) “aque ep ev peo =x 1550 = KEL Buus) 2opuetizdsa auozee Suoniocioos e032 1 alezul anger je emeaduar e| euo% ol + 09 © 'o + fo'H'D jae 6 SORHD 10% 62't abuse aad ssa | 9O"DBE euACUAl Ble '24D:259 342 'O a sy (roweer =A) “eudxp'68. ip auonsrquso> ayeict IR)? ‘CUBISSO aLION 5] "00°56 = 1D 9S5't = H "ORL =O '9909'R1 = 9 enjuaaioeh guosodwue> ens 89 opuades “ezUEI0s 2/2 Ip 9.e]020)0UL per ruublan is Ze #p ENYesacwA ee Wiel. IP auoSssd evn OVE? aay WO LP dunjor | Ourdnase BrosseD eDweb,0 ezvEIsOS Bun IP BEBO (60 %€0°5h uy 26°05) ‘ezuauied p ere eye asad ul emuaniad auor’s “youg'bel ip auossadd eun) exmresndusa) aye aces janb e onadsu aygewazen 2 OL ‘euioj 6) HOEN sp eLavend eunusoddo,| uo> 2v012e95 og “oly 65 ¥ aUOISasG @un exDiesa J exmevad “eye p aiugidizal un ul e)s0d "Bo'SE 1p 0560 ep 41 9°02 4p esos oduuo> @ yuMre%ep ey uUnap 1S 7 ve ne oe a ensuowap aaueuoy f¥3] luaecg’o =a) OI|pUCD axsanb UI ESOSSEG eBDsKU eyeP eYEID. 859 SLO'SSEIA E 10ND 15 om + FO © fo + MHD 30'rs 1p 9a 9 OUEIB S26 [ap jOwD'Z anap ¢) "yo"s1d ® ewars ‘awake! un ur anope. lorp0s e emvop i sece's5 “ORe8 1p NEIO;IEE EC ZL ‘RURLOGINOD r9p OFad UI sjemyuaD1ed auvOD exopLOUL 3 ‘ezuevied ip ej2su ejap evo@soduo> 9] 8121099 “i0Hg' BL 1 sual Sard un yo°aa2 |p eipeiaciuat eye "E28 ‘DO € ved auunfon p swuadioas jonde) “SEB olan) OUabss0 2 oIpos icp sued ppes ip ci fuoxyepo'25 ayy ip exe esseya} 2 uiwiaiap 6 4'008 = L eumIPeaduim ee Uez’e =4 auOKSa:d eun eID p exuoges saUaUe. Fusz’ag = h ature p aay Biota + 0D 7 ‘opun2as ‘opsso tensa pe nsoduionep ovObu3 (060 ‘entwe 0 essew "yo's = (aeouein a 2 1p osSaD%8 un UOD On \U0> Ut SSBLH OUD (40 jelous [op x6" [wl oingiesoipi199 202 p auDssaud eye 2 yo"D0E ip emyesadiva eye nein rue Ip Tyd'8e 8 endDe 19 “oysiuio}‘9UR6:859 Ip OsE03>8 UN uo> aten 72'S OF ‘osonse8 eungiedOupl Uh 1p [OWSE'D nee = A 32 1p 0588009 UN UD oye Ip SgRo's axGear @ ouORIaW Ip opveND TF AUD (HO'ZLE 2 HOW'OSS e OIEINSIL) 50555 ON IP auuN|an 02.29 2 ON+ OSH © FONH #8 Sx)__-Bsosse6 ose) [roe eiisnduley ee ‘ap stuesead opuaua,“huauoduso>|9p 21 009 #238118) a 9 st ve rad zw sa di H, © CO, tenendo eres bystione & in eccess0 rispet 35, 2.459 di une 50 vengono seal seme nella mice no, Questo gas, ace presniore di Ai partenca. 36. 12, Calcolare la eressione rocesso quando 750,03, mp, vengana decom [P= 130 Sac) sua dersit 37 3 ‘occupa un volume di 300mL a. 10a, Manteneads sma viene compressa fino ad gccupare un volume of 130mL ml dei gas compresso. (49,4mg] 38, lume dt aniride soltorase (85°C; S0Dtar4} da cul possono essere 38 temperatura lo iodo tale miscela gassose che s:ottene presenta un Ny, volume) pars a 7.15. 5 alco le 40. a 42, mperatura & 25°, 8, genze rompers), Ireciprente pus fessa°c] la. Un pallone, lempito di remperatura matsima acl lessee scaldato senza che s romp 43.5: calcallla densi ot un certo gas a cn. dai segue ania. a 20°C @ 75Di0W, pes8 74,6869, 0 sesce pa mite del gas inc 3 20°C @ 3 750ton, peso 75.0309, lo stesso pallane, eempito cr accua, a 20°C esa 399,709, Ls densitd del'are'a cae 1,2939/1, quella deV'acqua @ 20°C & Dgod2gmt, (2agit 45. 4. a8. 51 22. Un certo gas, in un recpiente d2 100ml, esercit una pressione di 7S0to%r alla temperatura di 24°C, Lo densi del oas, 3 cn, wale 3,1689l., Si calal la massa (o.2874) me di 2,01 @ cantenuta azato: 8 22°C, la Tneducona nel recpiente 2.5L di ae & lente del due recipient jalmente chiuso, : jextuata 3 tom Ostante, stbilre Ia lz compasiaore perceetuale in Imiscela gassosa ches otvene aprendo i rebinetto . [1 038atm: Kr = 22,61%, Ar = 77,3998) un ecipiente del volume Ja &costituita 9 20mL di un ossag di azote, Nf Lossdo viene decompasto in azato e ossigenc. cope aver ni preceder Om. 5) cela gi carbonio e zolfe vengana tattati con la quant ‘ssigano. Sifoima una miscela gasiasanela quale la pressione parzisle ne catoanica é meta di quella celfanidride soforosa. Si cal postione parcentuale n pasa dala rscels oi parenza, [15,896 fo C: 84.2% in 5] ne miscela gassosa dl ossda di caroonio e idrogeno occupa, in certe condi 141.OmL. Si aggiungene Tacom: ne, I stems pe luda). Si misure un volume ci 204 Omi. Si caeoli le compo: jen volume delle miscela di portenza (88.3% 0 CO: viene fatta ceagl miscela 9258058 Gi Br, @ le [Be] ranaamena arsecronarie : Capitolo 3 Lo stete gasoms | 67 prnvawepvos [ea] | [éo|__exoses ves 07~¢ o1ondey 3p aUO|IUeD ounye UN -uneRsE" | Ip ALoKSOIS cad jap “oma 325 Ossie e ‘By oincus ies orp ep oun 1p AUECWED Un) eSOI0}}Os apLMIUE @ eI sep asd quenue oupbued.soaa9 | euOUlbe Ip CyFOSOUaBONp! 2 OMYOS “LS uray ‘eueuiGuo éposia you %H"9 ‘oun p22 5 wae, @ Dae2 P TELS | IP Ou o= baseoye un 209 auogsnguice odog "D—fZ1 NOLOTE pdno30 2H) @ HT) "HED 2p EUReO> eEOSSED EADS PU “09 tev = ay 2 aud esosse6 exsnsiw 7809 SISBBIH 1NOZIPUOD 91 ip avossord wossoid 9} ey cvadees wh esome8 “6s ib “on —'0%, + ON ig exmesodway ean eun pe fv) einuaiuoa @ "0 Wp BOZE @ ON P BYE EP FY AS “DINGYEDOAPL HEP AwUAIOA OVE 18 262) 24 P uled 2 "9.2 9 UOLOL e elersiw ’05055e6 Oangie201p! UA KP RUSLEP ET “BE 153,52 p emessdua sand 01028 ip Opsso1p 506 y 9 giaus anp 1p 08029 (o> or}es Suan Bar 19 OSA ap OIVabse @ aULed Ip KGa Eun Ipaverdwed UN “9B leace’er) [gnivosiad wea ejopuaaiidsa ‘o|ouuIe p Ofeyos jap e2zaind 12) | O12DUEIG 2 OF 1B en ‘ouobuano f ‘a1ssetod 1p ole Suobuan ‘guavi acuersos ip ezuesbid e396 ound! ‘OWOUNME Hp cleyOE Ip Bz"? “SO gpm 1018 8 Ja5E © 28 ‘GuobuatiO 1s “0 essew eun &y 3 lp eUuO} ewrstw eu “Es (s2.p 96c8'rs uo pe =e os38 w fn 9) 8 e2Us}Le0 1p Ds Eau 5 a 2 f05 en osad B 1 €RDSU | “UED'L HP AUCISSNG e| 2 exuopued 3p iponyos 96 ip oss030 58 *5> 3 SH se 0p eYe2shu 2UN) “FO ‘uoipuon ancnu ayu au0s Auiaap |S apm enperadusa pies 33 Sofa) neh {UBMAP ej 15 Ae" | Up BUOISSM e| 42609 aus geLe) eve Uo) clepeto aus 89¢°7 OFM ‘jon ip a1uaxibe) un U 298d ‘QUBEISSO 9 "HED ‘aUei> p alejowaNbe esi PUN “ED alejane> “o%s cso p ej25u eu uate esnie.aCuaL ‘Onieieul Gua} euodweD un “Ss Ipuezuaquaw 143449 209 4H] Braue, & tuuzaiap ISL ® led 2 eusinasanb 1p 2se}0u a Wo enbve & £31UQIED apipIUE Ip eS05ee6 e|=IEUI CUN AUDIO I 8 U oua6st0| Oeuf Hane Od0p '@ 2UONSNgUIOD e a1 UaNAe B15 “OUBHSSO @ ip union AZ4 utd CIOSSW avo. OSOSSED OONGYEICIP! UN AP f\ BWHYOR OB UN “ys 9 = x ezuayed ip es! i ai5 ip aueow su0zeH gj yon} IS “WOINST “24S@4) e>IUaGe> epuOLUe Te tuple ouabumyo i ovabiee ip ossa00 Un vod Suawea) adog “HOOGL 2 3.0, PRiGerr tp aumion jw edno20 "> 2°HD “OD ep eleimicy esosse6 esi Gun es 7100 BuatA OPCS [sees'99 extend yp ones6 aes omen 628 {-O2USEUe 1p O3EAY (9 0558909 UN UDO LE SOLUZION BUG Introduzione eee Capitciootesauvew [74] [EZ|_wowznes ev~v opondes jauonpars oaveweouos [EL] = ep oxinnass> @ s4p9 w “usar yp ‘BoeaL = DL * 49"| es30 ay nu@UOdUI0> (ap ByejoUr avorzer) UW eyopUaW idea “Buolenyos eyap suowsodwd e} ssejONe “NYOZO'! & wed eVsua ig Pon ey 2 Opi ip 058d Ur 24pG |! auaRUOD FOS! Jp BsOMDDe BUOIETIOS EU S0'6E |e HOHE ued 2 298 Ip ajentuariad ey osesip Sg'06€ wpunbe ofp 6z'609=% LEGEA = 00 Bia )+ 81x = 760 229) 7 ‘jes ip wuiues6 (% - GD0L) @ O'H IP muwelB x -oU0s 19 avorenjos auorenjos py2u 8jes 20 sad ui ajenwuarsad e| aret0%7e> 'Z¢6'0 € Hed @ enb2e,/OP = 1ej0u BUOY @} ES5@ UI -EQQO! eSed “COS}Fe4 Ip es0ND2 aUOLZrIOS e (ve tied audusas @ iei0Us owze.y ajap euatu0s &) 001 =O + Ke a + P05 + Oy au ammoU seer 4 SHEL ye ov veces = 252? vou siz = EM y= covioity SEE ay 20ers BEL svete =U oy i eigo=u @ exgo=ty oped ‘ecgo= SEE ezvoetsu 2 opv0l lS qowd servo =Etth au ‘SuOIzNIOS eyau auasaud sinads ay aim 1p alejou auoizexy €(216)02169 ‘OH (P8519 3 [SAN [P O9E 7OS"Y Ip Oop ep eunyuso> SUOsZMIOS eUN FIED eS se iyfa = "x ‘avorenios 3 Ou ~ f UaUER LOD (9 1uauedwod | NIN Ip LOW Ip OrBWNU jap eWWIOS 2 jolu 9 o1@uune jes) OLIOdde, "y ‘@ueoW BuoIZeLy 0'2 - 09) ¢ oucfuni66e s (0 ouesad IS oH (07H 620'2 + "Dus 69 30D) Ses: S138 1p Bs0"8 1m FH 1p Bz0'2 =» 9ox= cost: 06 "Dus 1p 81'092 1uB0 O'H 1p 606 = (81 X $) 200 jou aiveus pasuuul suai ‘oied ‘oued O'H @ Bo'rs = (9-09) *iDuS B09 = (L'D X 08] OpuejoosaW eLesedaud siassa enap euorenjos &7 OFHS "Dus 2 fe suo.enjos eun ip 699 asesedaig «x enbse ep opuated *13Us ul osad u! enboe p Bp'ge € auuevaGuni66e s 8 osoanj6 p 6z'| c1ueued ouue.ased 1s 08096 ip B2'1 = x oy:*= ool :€ vy (auorenjes ip 8001 canos ip) atuanos 6x6 ep 9 oir ip 8¢ ep eit 3 oF9d Ui SEP SUORTIOS PUN “aUOIIEP 10a ‘enb>e uy oysonnyB ip asad w 9ue fe auorznys eun 19 Bop aseredaig oy ‘auoinj2s 1p 6001 wl MOPSIP OLN|OS Pp MAEUE 94 “sad Ur efemuedted osad-osad eyun a} 27 (eujeu0u fe1velow) auunjor-osed ewun a) 3 (eniei0ur Suejow su ‘12014 0830) 2jen|492,20) osad-osad eyun 2] yeWuaLlepuo} auobai2> anp i ajeddns6Be asossa ouossod auoesiuaduO> 2] OUCWCSS 349 gUUN 91 “auoyzesuar4i03 auilwia |! ESN 5 BuOIzNIOS Ip © a}UDN|OS Ip eunuend eeummarep eLn ut aiuaseud o1njos yp e1nuents e| auuyap sag ~uorzn|os o(jop SUoIzeNUEDUOD | STOTT 1670 0,64 = 1088.89 d1H,50, 1670 ~ 1068,8 = 601,29 dh H,0 601,218 °= Soran + week eae O78 Xn = 1 Xo = 0.246 Molalita, m: oumero di tod fein 1000g i slvente. 4 Preparare 4009 di una soluzione ecquosa 0,07m di glucosio, Cy , 0,07 180 = 12.69 di glucasio davanc essere 000g ai acqua per dare 1012,69 ai scluziane, Alors 12.6: 1012.6 =x: 400 X= 4.3779 di glucosio. ls soluzione verrd quind! preps 4,977) = 395,023 di ta sciogliendo 4,977g di glucosio in (400 2 §,00g di una soluzione acquosa di H,SO, sono trattati con un eccesso a un precpitato di 8350, che pasa 4,989. ione di H,SO,. Pertanto: SO} + Batt > BaSO, 4.98 = 398 <2 135107 3323 5.98 = 2,092g 2.092 15 > 992) =m EPG 2.092) = m; 1000 pertanto la soluzione di H,SOgrisuta essere 7.341 m, 4.2.2 Le unita peso-volume Moiarita, M: curnero d molt di soluta disciolte zione. 1000mL} di solu- 35 x 85 = 29.759) iI volume finaie det k= 7.4389 di Nat ta quantita sufficiente di acaua 4 Una soluzione acquasa oi 7,264gimL. Qual sone la molal vione pesa,1264g, Pertanta 455 | 264x036 = i HClO = 285 4.527M. 1264 036. 4559 di HCIOyL = G5 * 4.52 4,527 (1264 ~ 455) = m: 1000 5,596, liendlo 27,09 oi saccarosi, 200ML di soluzione. {2 imolsita ela molanita 2 200M: 1000, a2 0,3947M [Zz]_wosnes)-y o1oude hnvayennba ze0'p = jowor0'z OE x 1280'0 _ xy0s jowspo'e = (ote +H + uz & OTHE + Uz) "ye osuz © Yost + uz ezunted ip eouoyos ope Ip avoienjos EYP meu 212 pyewsou Ff B0/2) WE | 6262 uy @ Yp'0s auosnpoud FU Ip 055829 Un UOD “OSt} sp esoABSe auoyznyas Burr JO 7") OpUENE Ns'o ‘auuayennbs | =u") FOStH| Ip ow ¢ ep aIUENIEp Bes "PO: Ns'o “mupjennoe | = ajour 4 uomaja ¢ opuetsinboe aonpu is 84> a1Uep'sso “ON Ngo ‘alusjeunba | = ajour Z/) “oanaidlp ope “os'H Nig‘ ‘etuajenbs | = ROW | :e>]UpIsSOCLOLL 2804 ‘HORN, usenj0s apap eunubo 1p eqyjeusiou 2) aue{a2je “euoBn|Os jp 7 areuuio) e enbd3e evODE @ azusos a1sonb yp eurDasel> “POS)ED 1p 20W */, (ON ® 29 31) On |p }OW "7, “05% i ajow 7, HORN M0 ]OW 1 NEP OUEIS ee © ue sad “1802 pw Ip CUBUINY [@ aUESU ONG IS ‘M\ ‘BIEIOIE|OUL esSEUL Ip OMIa2u0> [ep ALO ‘9uB)0D8)0W esseus ens ByBO exawonpas ip nuewesuos [9 aued e795 eye ued 9 019) leunbo essew e|‘ezuanBasuod sod ‘34> 3 quajeunba 9.e apuodsiio> TP a0 | 24> aulD OMA OD -NURIEA sinba ® spuodsuio> (eayupissoun 358q Un 2p) FHO)IW Ip ajout | auaqO (POuD'H Ip lou an ep “o2e buy eye euod ap iu ep autved e eteuso wp ajew | “O13 00 “uso jap aquajennb esseus es ‘Oulase pe “20H rau) lap ongposd | @ apes 1ubo ‘stuaueu! "Bp ajuayeninba esseus e|a1HGeIS 18d Padoid gyep Cwuaweodwo> ju neu puso 13 RUEDSSO 16 Jed 9 “HO lUol eunpows 1p OMe} jp O1LOUs “evoduo> jau ayeunwonD® “seq a| rod ajen o>auep! on ‘alejo>9}0u estou eyap aued e291 ei ved OULeY nb 'e0> jou esseus 239 #32 nb “avejozjou essew Be ved aquajennbs escew aun OuueY Dao,douoUsIpDe yO BUOHE ersanb Jag -H 10H (9! 1) eH uenb wssais e) ouo2npoid ayziad "nuajenynba 01021, 08 OOndX IP QW Wp §), 9 O>no1dp opoe un 1p ajous%, ‘oaHaudouow Cpe UN 1p 3]0u! 2u> asewidye e2uan6asu0> Jad onc is “ope 1p ajow! 1p 5, 9 2}0us "UBD 5 QUos “oaoudha a o2u0N5Ip OpDe Ln “awuewenmteds "2D .H 1 ajows eun 3)3Uan)0 Jad |. H Jp 9}0w eun aonpoid o>oxdovow! OpDe Un Hp ajax un, spe POdFH 58) oxdip iene VONH 58) mnosdoUDU! Ipbe OuOs jp @ Opuores) .H Ip LOLeUCD “oidwasa pe "503 seq eun U0 ope UN Ip auoizea: 19} QUAWIe “24> asep10DH e1seC uomaja aiapsad 0 oud yope “osty 5) 1p “OJ0U @ UO) "(FUMOT-PaIsLO.E 1p at 1m 949889 Ip O11} |ep NeUNWODIe QUES poe eye cre6a] ‘augnBunspu owaue}odwos un oue! P a7e109 eu '26.8np 37U}S05 ‘wOIzeTY uP ADS Bun 1p 3} awuB}en Mba (osad 0) esseU p CHAD auolznjos: IP [1wW0001=) OL UI NODS!P OIN}Os ip NUstenIMba Ip CIBWINU NN “eIHEULION, wezer'o (001 = w= (SE1~ 8701): LvEE'O Bigg = zbe x epse’o = "5 auoiznjes ip Gepot = WOOL 1.364M Bisogna esprimere tulte le concentrazi la stessa unita di misura (nor malita, @ cuesto caso) 2,728N eee » ~ ione1 483.25. 45099 =n: 1000 aN a9 Soluzione2 1HO*028. 36.8 36,8N 500 12 = Vx 6,3 + (500 -V) x 36.8 V = 406,6mt M1000 =n: 2 m= QrMri000) mescalare 406,6ml della solusione 6,3N con 93,4mL della solu 36,8N, N:1000 =e:¥ ». e=(V.N/I000) lume di soluzione acquasa ot HNO, (2 peso) che si pud preparare dilendo con scque’100mt ci una soluzione ‘Scquosa di HINO, {d= 1,42gim!, 69.8% in peso). Determinare inoitre la mmalaita delle due solszion detaco 220 x 0.65 Soluzione concentvata 120% 0.698 «45,73 15.73M 3 15,73: 1420-(1420x0,608)=m: 1000 36,68" 00,18 110%0.19. | 3 5 SM 3 o 5 38 3,35: 1190- (1110 % 0,19) =m: 1000 273m (100 + vy 3,35 = 100 « 15,73 v= 370m. 370mL di acqua devono essere aggiunti a 100ml della soluzione concer trata per ottenere 470mi della soluzione di (200 + 400) x M1 = 400 0,35, =0,233 £: Si sispone di due sofuziani acquose ol H,50," fa prima cantiane 463,059 di 5k a seluaione 8 seconds concene i 95% i peso oi H,50. 1, Colcolare j vaum delle ci ‘oni che occorr mmescoere per eterare ODI dans solutone 196 ch 150, [28] Fondomane a secrometra FE [i)_woenor a9 ojos oveuag * | evel 924 20uN ea aeou ous 4e84S + OPHZL + UI .0°HB + 42235 + 7OUIN ae aie | oe OPH] + UIA = .OfHE + 85 + FOUN you ayap oporeus joa au \v806'2) Your ip esondoe auarzno: WOOP BP e1epISs0 218559 Qnd 24> "O52, Jp muusesB WY exnuend ey OH + Bd + UN OTH + ed + OUP [ereoueyg vou) auozess @ ee = ‘auorznjosu 1p eyo>yip europe euajuasaid vou ewargod ‘exsod exeys exes auolzuane eynndp e| a5 “s}OKuO aD9d5 apsp AU>} “eninbe esseul ejep avoReinjen eau cuorde o\ou 2.9852 1p 2uORed! Ut ay> “wukp Sads aqUep ENB! Busajga.d un e wieias 0D} | zemNiafa,jau RUBIES sinba \Bap ISANas 2SS9}0A BYP ayvapmis O| aiLaLIepled 2y6)SU0> I "BUI ‘opua2yp e183 ‘(2HN — £0N) anty = 3 “TON + SON) Mth = 3 {CON & FOND 23 o] cased seuloysen ojenb jau euornsr Ip on}opeU jep epuddas 2 Jip tigen ssonp njow zane gad ‘osad ‘BUPA aso !Ay = 3 Au “CONOAA “uO OpuEssa ‘OADE aWoD “ODIAN opHe, 'OIAWASS Ip O}OU 2 ‘UIPISUO> |S 500 ‘oid aueyo21N2d un UI axBbjONS e eieweNyD 2 eDuuILD apads ejeuLUO;Ep Eun 2up uozUny 920 apuadip aypiad “aygeueN CINqUiTe UN alusjeninba esseuL 21 {@ ayp ejjend 9 ayp ‘2ieo29j0u eyo) ens eye auo%zoyas ut a) ER1LYD 2 ads 1uBo ip oljujap 4aq oAnguune un g arzjoz9jou esseus e} BUOW "y a5eds apap aquajeninba essew eyap a10}e% 01131102 jou! 240d euB0s1q Bu 0184 O1ur h 9 04sand a5 “aUplls sp 1u0Ze9s 3] a18U2Ig JaNOP Ip CUBOSIQ ep 222|09UIKS uMAod sa859 Ip ALOIS ch iad ‘Quo|2e>\)oui9s awlOUa BUN areiquias ond QD TIAL twayp auorzee, anbunyenb 12d aes O)sarO 589 Ip eundseDp Jd OSsaI5 O| 2 up nuajeninbo ip euauinu un u) ossanoud je ouedayied eypiuip apeds 37 ‘OH 29 = O'H Ip yow 9 *od)fe> 1p nuajennba 9 ="°o4%e9 1p ajo 1 7OdtH IP 9 =?OdtH ip Hou! Z XHO}ED I Nusjeanbs 9 ="(HO}eD Ip ow Ee, OH 9.3 {Ou}e} Ip jou | o2aqqaiawso} \5 "Of p How Zz uo> YHO}e) |e jou F axGees e Gsassau0d Is as ‘24> ‘O1OU auior 18'S 2 235 OD [9:L-T:E @ ALOIZEA! exsanb Ie EUIALONDAIS EY +850 & avesse2—u (yBL9e's) “OUR IB avornos e 13d uowonpasp numusoves [pg] OfHD + 4% 2D "ode + HO)e2€ 180} ope 2 nYe9 19 OpIssoxD! ex aseq-opne auo|zeD: e} LEpISUOD IS auandas ava eysuaiyese> 28,18 DoweWas enasuaneie eend pauojue.cwos S09 ? 1p neuoreIppe oudBuan cwi/BaK =p “elisuaa ‘osed UI %0'PL) "OSH @ eSoNdse auarRN|Os Eun Ip WY’ ZE I “wyB2u't = p ‘auorrnps e ‘auanfias esauew ajau essardsa 9 auoizeiacUC> M> e|OIPOS Ip OpHEDIC Ip eS -onDDe auOIzjOS BUM Ip gueow e|p > givelOW 9p DOYLE LOjen sre =A) 'UOXE' 009 9 D,0'08 © CIEINSUL "'SO}EULEY CREZE Ip OPIESO,6D AUINION 1 DIED 1S OH + Pon + GoNnd — FONH + A> (OW FIP 2 LUEIOU eFep yeUE HOVER | OURDDIED IS “eUPIEYD' yD! =F 3b st ob “a cu “ob fsuap uoD osed uF 08's fe OPS 1p EYOS Jp esenbae avoreios eun e1gge 1S wee’ 210 € ed 9 2uRr|0 fp a1e}0w aun, ‘varvo2 wy evezuag 1D auozmjas un Uy "+P> “auazuaR jap 120 1H0'6>) ‘IppE Muna? ou {u02nI0s eun p yw OL B/8URTD Jad 9, 19U09 Ip epuEDeS 2 "WUOgD'9 suO}ZEIUaD iP Eee ip BeaNEDe UOIENIOS arp Ha Hunan 1 ouneDED is OH FON? TOsH FON Hy b geseoueyg 43d ouessenau auirenor 2 MON i Osed us aL" 2 Suomenuanues e| ey ada oape ip esonb3e aueizny lwicas'9 auciemes eyoo ywis9'ss uno ws90'9 auoienos ejap quse'EZ| PvE U esses 0580 ut 960'2 fe auolznos eun 1p Bo'DOS ouerage ie uoen|os evap aeu) 20> "HN IB O50 2503806 “Hy 2101606.06 en. ush. pease < 3 19, 20, 2. 2 2 25. Si ga in possesso una solurione acquosa a rossda di sagio (21.0% in peso ‘eel soluto, densits dela soluaone, d= 1,790ginl}.Sicaial Ia massa in Gi acqua che deve essere aggiunta 3 G0,0mL tale soluzione perche fa sua con- centrazione anaitiea dvent 2.50%. 179) Si aggiungone 16,0mL gi uno soluzione acquosa 0,025M¢ di Na, Una solueione acquosa 9,016M di AgNO. Considerando do presente che 1 ove ‘eramato diargento che siforina 2 sequto del process. ‘§ vogliono preparare 500ml di una suluzione 0,090 eh aco cl la paiva soluzione che bisogna prelevare ner ottenere, una velia adézicnato del volume {equa necesserio, 500,0mL dh ura soiutione di acido sutico 0,200. 16.9420 9322m Ve ne acquosa 0, 10M israssido dh paras Haescalando 200.0 di una solu 15G,0mL oi una soluzione acquose Bisogne prepa HO, € 1.58 1G ecqua ossigenate (36,094 in peso; d = 1,122kG/ara# che accare Yolume opportune di acqua e la massa di idossido di sodio soldo le solani si considerino 24 (0.35600) Si cals la cancentiazione molale del benzene, CM, in una soluzione di benzene rene molare del Benzene & para volume, V, i una soluzione cl HBr al 27.5% in pes 2. 28. 28 31 2. 33, Calcolere la concentavione eolare in fivta mescolando 2: lurigne 0,060M ot fe che, tai due sol 350,0mL oe una 15,189 i argento metallica vengono 2 acquose di aco 2.0m una sl ‘Ravine lz razzione (non biancats) 1LSsgtei were on acaua aagiunge un ezcesso Gi Zn metalica, idtogeno am coro per foimare ACT que Ag +HNO, > AQNO, #NOy + alvol NH +8 Me Br I= 237m; = 0.18mt) jolt in aca a i magnesio. Considera ravine aleune ree2 Wier f= 0, 108514 che ia sua ive 40am Jn racipiente contenente jh in pes d= 1,48Dgh) Capitole 4 lesouzen 4, 35, 36. a, 38. 39. 40, a 2, 43, di soluzone 3 acide cloridhico, Determinare Ia molanta di questa soluzione [osr2n 1 CuSO, al 7% in peso, Stadilre quan- ‘aggiunt a questa soluzione percha ls 15, (23.539 di CuSO4) di una soluzione acquosa di HNO, {20% in peso; ¢ = indcare quale volume di questa soluzione contiene 229 di acido, (S97 $8, 2me] ‘A270m 6) acqua wens aggiunta una crt quanta & HC gasos0: sora una Soluzane con @ = 1.1759) € contenenta Id. 4% n peso d aida, Caclare volume deta soluaone rBultante e volume d HCl gassor0 (770 tot, 20°C) ut 210 pe prparaia (285 amt i sourane finale 75,07. 0 HCI Partendo da 19,89 di CaCly 6H,0, si preparano 2009 ot fq = 1.0¢agiml},Esprimere la concentrazione di questa volume di soluzione dk NaCl G.789 In Chidentico a quello dela sa 5,02, 280/nL dela sefuzione di NeCH sone acquosa 0.5m? Prayer 892 10°] Calcot Wz) (Qual & a frazione molare de} soluto in una s L’ecidotitrico ha la sequerte formula molecolare: CH,0, Sapende che, ger neu sanczare 2.89 di iL dr un sal 1: KOH, Facido & le sua prouer ‘donb per molecol). Te = 64; nih") = 3, ina al volume dh 250m Siscoigans 23,759 saccst0s0, CMyOy, 9 ea soluzore sultant ha una densité d1.Gisgiml. Espnimere la corcenvazore Gla souaone in malate, moll rasione role e percentuale In peso, {0.384714 4313, Kg = 7.F18 107, Bear 12.871 ‘A 128mL di una soluzione acquosa di AgNO, si agaiunge tepportuno volume di lung soluzione acquosa 0,0M oi NaCl. Il preciptato diAgC| che si forma pesa 4,S8q. Determinare la molanta della soluzione di AgNO, e il volurne della soluzio~ ne ciNaCl AgNO .J= 0.2508, 80,0mL della sotuzione di NaCl, Una miscels di sodia © potassio pesa 189. La miscela viene s ‘acqua. Per neuvalzzare Og2I di HO, stad come percentuale in peso dei compar Una miscele d Na,CO, @ KHCO, pess 20,609 La misce tale soluzione s| aggiunge un etcessa di una soluzione @) un acco forte, La CO, formate occupa un volume di 4,861 (740 tor, TEC). Calcolae la quanti 1N3,CO, presente nella mascola di partenza [13,81g a Na,CO, nels miscele evginaial Un mscele gassosa di H,S e di CH, del peso di 27,59, uattata con un eccesso di miscela di partence 2s (ee 85.13, eq 45, 4a, 48, 3 ‘ossigeno, fornisce uns miscela di SO; # di CO, nella quale le trasione malare della CO, & pari a 043, La SO, viene successivamente essidata 9 SOF, trattando i smiscela dei due ossidi con una soluzione acquosa acica d CColeolare i volume della soluzione dellossdante necessaro per quest ul zone (l prodotio di nidusione di MnO; € Nin") [?6d6emt dats sobzione ol KNO4 Un recipiente contiene 2,461 i una soluzione di CuINO,),. A questa sotuzione venngono aggunt 38,169 oi Zn metalico, Aviane la reaaione 2a Cub Ine + Cu terminata |s quate, rel recipente resta una miscela solids di Zn e Cu del peso di 34,27, Calcolare fa molanté della soluzione d+ CLANG) ficuriogs = 0.1900) Un cerio compasto & formato ascusivamente da C, $e Cl. Lo zalfa contenuto in 5g del compasio & trasformata in $0." per ossidare a solfato la SO, prodotts loccorreno 289,8mL dt una soluzione aicalna 0.10M di KIND, (l prodotto o riduzione dal permanganazo & M0.) el composto fe arformat Stabile a feerula det compost los La concentrazione delle soluzioni contenent joni sciito pu essere determinata lanciatal ‘varie resuore (ron 30} + CrO3 + H,05 CrOy + S05 + Om Calcolre: 2) la concentrazore di una soluzione NaS, 40,0 della quale Fagiscono can 247tnt ci una toludone 0.1821 di K,C'O,"b) ls cancentrazone Gell one sofato nll soluzone rake (onsiderare sco value) Uisa,S0,) = 0.69914, (50,17 = 0,194 Calcolare i volume oi una scluzione acquosa di HNO, (58.7% in peso: d = LA7gIml) necessaro 8 ossdave 14,79 4 PH, secondo reaione non blanca) PH + HNO, ~ HYPO, + NO.« 0 {80,36mt dele solzione di HNO] it naturale (mineral formato da Fe, e materi ine: tel i cacol la percentuale in paso ci Fe5, rel mnerale,sapende che sone stat Hecessan 76.4mi dune soluzcne di Kir, 1.53M pea complete esseazione del eno, secondo i exzone (ron bianca} F05, + KMaO, + KHSO, 3 FeSO # MNS, + K,S0, + HO 3386 FS, ne minrae} Per determinate il volume di recipienti malto grandi 5: pud usore metodo Seguente. i imvoduce nel tecpiene una quantita note Gi he,CO, [sod Seley 194 nosto caso: 780g) e 5 rempe i rec {htt a sodas sia sek, ‘oto dela Scluzione (net rst cao: 250ml) La quontta oi Soda presente nel soluione vee determina per S:abbiane 4,749 una [ey Fondavnant di stachiomets Capitola «— fescnzon [89 euiswoysaisp qvaweoves [og [Fe]_wowns 27» oyoudes lwreee'o 2 ize‘0 = Poste! ‘we931'0 9149110 = Post) BUONOS U QUES aD0ds sjeour a avjou auoesvecuc> @| yosqe>'s weLE e ‘auo.enos ey venboe ip Sg0E e numiB6e cucbuax HOE L624" =p) “ast ip auolenios ejap eusuap e| eawaian 1S HORND Towzes'o ewemenese vo> ouossibeas 'OS*H 19 WO8'Z auoINIES eun TWO'DOL bagec'2 ‘ose w eee!) yeu u 908d ul jemmusorad ul ejapuaw 5 ejaP SuOReAUEDUD) e| LUIBIAP 15 “(3gpL 301208) E50104)0E IW® WP 10'ZL IP aLOIZepISSO 194 oynuano apise nbsp BBL Vi OPURID Sip eueseda1d Su91 (uyO1'| = p} coud} Ope Ip esonba aUO! (on » wr 062 9 DH © 1ws‘z0!) ‘sd ul 560 '8 Sedans eur Goiyausedaud a usta (0! =p) be neque oH au2072) 4 2 apvad ewarss 19H IP 0520 Ut 242’ BuDIeN|OS Eun Ip aur) ‘oesi'9 e ved 208859 8N90 849 THN IF RULE Uy fy ip Bte}ou! aucrzey | “esse uw) “bgp’g exad goin 01 e8e'5 =x 01-€60"s =X ‘sol vee") =| Ruauodiuo> ap ai2(ows suber, awoo ejopuoUdso ecuaUed auoRNo e1ep INS’ “ONGY IB auotenies en i Tuiza'ay uessansu (ues ‘auussaad 45 9vol 6] o1im aeucbaid sad ‘suoieerajennau #] 0000 Vwi 1p PN Ip avejou a eu 's 0800 ea HN UL eR Ip Suerzn|es eu yes eun 73 19 65 as 8 UN Ip WHS LeSs_DBU_ OUOS Bu siezayeaned Jag [D9 3 DH aluausiLo> esanboe auowznjes Bun fp Bo2 oumIAge IS (suz 9 oad en 46%'62) ‘22124 U1 2 gue Ip osad wl agmuURDION 8 ages OF + $05 # ald OTH # FOS + 4049 (e120ue}@ vou) auoneas e| opun2es 40512°4:p Wsbo'9 Buoys eum ip wet vod eDs\6ea) eieuno, TOS #1 cUEEIsSO Pp DsseID9 Ut susan jeu eysanb ip 6's ‘or"dux Coup OAnys ep CUIANSDD @ ape Pouny © avons epap 1U/261) “QuIY 2 2u0!znpu jap ox0po.0y ‘ose9 o1sanb ul 2s ogy au -oe3s 2p ONnOC:A) WOE'O TO4HY IP SUOIRNOS 1p yZ auEpIESO w QUeStaDeL ‘21> "U/W IP aUaZNOs exsanb 1p auinjoa y epueWD 1S (VOSwY ~avOITeDs Bjap cHapoId) YoupKy Ip eppe suozNos e199 Bun Ip twee auEs70330 OS juotzeas ej3p oHODOIGS “OS!y Ip NOP'O eUOIENIOS EuN Hp TWO} alERISEO 704 (eaten 9 ote =x Rey = w] ‘ta wi ajernuas.ad ‘avejou aucizey ‘ehe]ow :u! avoIeMOS ae 1p auO.ZEILAD vo | asuivdsy “16911 @ ued ensuap eun eu ONEN I ViL'e BuORMIOS eu” tue Bo} ony 84 Den p wuss tie) #U91D €p as 9p BUO;ENES eFRP aUOEwaDUeD [ON6 sp auoranos (e="1 auorees 2] 12 DuRIg “OnPES OreYosOR p YYZaTO SUDLENIOS EUN IP HEP’ ap HESsII9U OUD (2) TOSHEN ee = LOSEEN +H . (evap veya uou) 2 euozeas 8) sueipau ejeuusarap auem 4p exquenb &7 *| euuoy 1s EUNICE, YP au0RN/¢ Pun euDiss (e ABUMNDEe 16 “OwONG Ip 0880599 DBR + HOYRT HPD = aK + HOTA auoyzeas e| auayy “owor9 1p (osseo29) Boze’ woo neuen auabuan CHOSHPD “uszuaghiauy) su8N|o P BLED'L L:020'0 = ‘g6z5'0 = 1 ejopuBucse IpDe anp Jag 198y 895 2Bunbbe is ewe @yy “gene NB If Bua ip ossaa38 Un aap ul esmip auaA auaNIO Ws 34> auaIeMIOS e1 fenb2e ur EHO05 avant (ON 1p 3/94 IP eje2s1 eu Ip Ose Ul eUNUEND eLaD eur ro'sri =A) ‘juaicioas ‘955018 8p auunyon # B12.03)6> \WuSZ'0 [34 IP AuOIzN|CS Eun Ip Twp'ZE U0.10>20 (9869 ousoU |2U) eldu auoenuaDio> Ip ophe un Ip suoIRAes @un Ua auOzeD! “s 95 ss es ts 4s 5 LE PROPRIETA COLLIGATIVE DELLE SOLUZIONI Introduzione vente: in parcle necessariamente 99 20306309 pvc 27 ~ § ojontde enswouonsie nusuicouy [ee e7ajdwos auepossio 1S uou “escnboe aucwnos ut ‘84> nyoBare 6 OURS Jo9ap ayos13 tun “HEN “(HOC 'HOEN ads 2] 9 *OIDH “ONH DH anads 9} ‘suaweanadsi “ouas winyn gsomb 1p iduiase “1u9} ojundde wap [seq a] 2 ype 4G a Hes 19p eneror sen e| “enboe vr uo} nyOAaPe OUGS adv ty ta uo} Bap au0|2e}2N105 Ip EssapO.4 f OpUaTIaINO OUDALDS fs nHO.Ne}9 3p auoizerrossip ip 1uozenba af ‘gy>|/hWS Ip 1UoIBer 1ad “an\Os 1g auorZeleH|Os Ip enb3e 1p 9[023}0W ip Oxawunu QUAD UN Ip ‘3U0! [UG pe auoye 'ezuas3id | aIe NOU e€ OUUEIS BU>IUO) aIDads ajjap YOqUUS Ie MUDSONOS DIpUI 16 an0p Mas + yw < ofud + “ety _anuns js AUOZeDOSSIP Ip SuoIZeas 2 “'eMy exjosna.a 021-8036 |! 0180 ‘squauleyajduues OUeDSSS Is ‘esonb>e auOIZM|OS ui "24D MONNAI> 6 ‘esonboe auoizn|os us arzads ‘isan ip piaudosd aap auauielos owaednov0 1 aviGer exsanb ad .enboe,| PIeRBSUOD QBUBA EWTSIS [ap ©: fayap euuins e| ayp efel You! Ip Ovauinu Un uF aut ‘and 9 (woned) :AlS0d (NO) 10 quo B1Lap ajjaaued vs “aluausjera) o ayvawyeried ‘oueDOSSIP. exnjosse eimeraduuay e| 9 | $26 rap a1ueysoo © @ y 2n0p Luo=m ‘ouswi0usy wssaudes408 e] aLOIN|Os ea JeuIpoUar OuguINbS yp euoizipuo> eUN 186e 1 UOU ayp © OU auD ep euequiaus jaresye apsiny, atsaNOS Ip eyquer’ eLa> 2un ‘ayqeauacluses euerquaL eun ip o2zeu) 3 0 Jep erevedes auara euorznjos eun opuend eDNOWISO BUOISSAId P'L'S nos [RO eineu eyep voU 2 ayuaNOs fap AYD'SY-oDUIND e4>NSLANZ2D ajep O|°F apuadip ‘ojuduie)s6u0> 1p ajejour ayue\s03 ef “Py Ose O}saNb ul aypury way = Aly 2100350 1Inge.1Bp eyanb e eGo eur auoizejar eun Wen O1n|Os jap aleloUs auOTerlu—>u0> Efe jeUO!ZI0d010 2 aL ~ GL = S19 “Oquaue}a6U09 iP emnievadwar eJ—p ousWESseqgE.7 ‘ind a1uanos 2p tp 8x$eq nid 9 ayyeon ood oInjes un sp eNyp euowNjos eUNDseD Ip -2y96u0) ip einieiaduiey 2] 249 9 o1nd ajuanos ye oNNadsY woIRN|as aap 21 LOGE Ip auo|ssaid ajap JV WuaWeSseNgs, jap ezuaNEEsUOD alouayn EUN, ‘oiuaUte|26u00 1p emesadiuar ejjap oluawesseqgy E1's fant ‘21UBN)0S ja auorzqoqa 1p ajejou aqueysor eveweup @%y "| = wi as y= Puy aydieg uy =%1y a1UaK}95 [ap ay>15j-oDUUND aypnsienese> ayjep aiuapuedip avanu! @ eu Oinjos jap eunieu eep WUBOLECIDUL g 210}2A > | [ap 2}ej0w suoizesjuasu0> 2 09a 1p aungeiadusas ano 3} en] ezuaIayIp e1 eu 2§5 luolznjos ajsanb 1p au euiod o1nd ayuanps [ep e| "5 oun|0s Jap exeyou ‘suc1zey ee ajeuorziodoid g azoden ip auossaid ejap av Cluswesseaqe| — ‘ound atUayjOS fap ejanD Ip sxoUN aiduIas 04 od0d o1njos Un Ip eL:nIp BuOZMOs eUN Ip a40deA Ip auOIsseid | — feumtesadway eunasep e “ayp eLKUB)s chap esdos owen aa a "xlded uayeamba sulio} aau eNLIDS B1oye alasca ond auowzenba,7 mente, ma danno luogo a un sistema in equil dettagtiata di questo tipo di reazioni di equilibrio sara data nel Capi ‘generico eletiralita C.D,, ta reazione di dssociazione si omogeneo. Una descrizione CD.+gH.0 @ sc jn analogia con quanto fatto in precedenza nel caso CD, sO tO omagenes, @ possibile concentiazione dell'acqua (cite é il costituente imane praticamente costante prima e@ cope [a forrna pi usuale grandezze col vids chirnici presenti nel elevato, concentrazione la seconds la sper specie G; non si@ in possesso di alcuna informazione sulla natura chimica e ia pressione asmetica di ‘ogni sofuzione’ 4.92601", 3,A86aim coe 2888 “RT” 00821 x 300 =0,1M re, ricavata dal'esperimento, coincide soluzione, si pué concludere che il soluto neentazion’ e che, pertanto, a sua natura € quella di un Poche la concentrazione con la concentrazione anaiitica del non ha subito ne della specie F Ma ” 4,926 cad RT ~ 0.0821 x 300 bshaatin a 386g sai S" Rr > Goer sor 7°" dele volanow {87} 6 2 G+ ar 0 ° mall. formate 0 x x mol. consummate x o ° moi. affequilbrio 0.1 -% La concentrazione totale, cio? la somma delle concentrazioni di tutte le specie present 0,1 + x, @ pari a 0,141M: quindi, x= 4,1-10°M.€ facile, a que> sto punto, ricavars il valore della Costante 6t equilioro per Ta reazione di disso: ciezione della specie G a 27°C: *Oimx = 2,809 197M se Calcolare, a 25°C, fa aressione osmotica della sluzione 0, 15M di: a) acide jedico {k= 1,7:10'M); b) acido esanoico, HA (Ke 1,3-109M) : HO, + H,0 > H,0" + 105 1 = 9)59107M 1710" = 5% n= (0,15 + 9,59:107) x 0,0821 x 298 = 6,016atm ») HA+H,O go HO + A 1310%2 x= 1,300:10° m= (0,15 + 1,390-10°) » 0,082 1 x 298 = 3,704atm jalore di K deli'acido HA piuttostu piccolo, cioe essendi [a rea so destra, si pud pensare di cdo. $i pub pertan: to scrvere [oa TFratonan inenorne 1310%= x= 1396-1079 M operazione comporta un errore di circa lo 0,4% sul valore di, mente tolleato). Allora (ques: lerrore che puo essere tranqui 15 + 1,396-10°) x 0.0821 x 298 = 3,704atm % Una soluzione 0, 15M di idrogenosolfate di potassio (d= 1,010gimt) congela 4 ~ 0.65%. Sapencio che ls costante erioscopica delacaua vale Kez 1.86% mor! kg, calcolare 19 costante detfequiliio HSOz + HO <> iO" + SOP KHSO, — K+ H503 HSO3-+ H,0 2 H,0° + SOP 0,150 = 20,42 g 6 KHSO, per (0, quing 0,18 (1010 ~ 20,42) = m; 1000 m-=0,1516m 0,65 = (0,3032 +x) x 1,86 x = 0,04626m = 0,04576M co HHO USON (o.ossrey_ : TOs] G15 ~0,0as7a “201 10° # La canfora (Solvente usato sovente in misure criascopiche per solutl di natura organica) fonde a 178,4°C e la sua costante molsle o) congelamen: 2 vale Ky = 40,0°C nr". Si prepara una soluziane sciogiienda 1,509 di un Soluto ecco volatile in 25,09 di canfora. Le soluzione cangela 4 164,7°C Determinare fa rnassa malecolare de! solute, Premessa’ poich@ i valor numerici delle proprieté collgative sano proper ional fezione del soluto, cio® al numero di mat del soluto in una quentits definita di sovente, le misure coligative sona state e sono, Cavitela 31600 axawoupais pauowrsueg [opi “uneege’s = O0E x 17800 r/Z x OZEEO + DIZ FoIDeN ip owscee’a ‘oueWHOy If ® HORN IP OWL LLG Luobuew ‘enboe a°opOs ip o2eiO}ed ‘beewi0} sod HORN Ip Ow alUetIaN|e od Ouo3sIBe3) *QIDH Ip [ow 9zZEEO. fH + FO1DEN = *OIDH + HORN HOEN IP jowgers'o = 4 g2°4= 0001 "S165 visie's = oF (Z0r'0 EvLL) = [HOER] POH p jowazes'o=U SLU =PORL:8 GOR =*OIDHIOWS, 3.22 2 ‘seuy avorenjos eyap eanowso auorssaud 2) 2210218) 70°F auingn fb ou enbde elunsbbe auals aqueynsu auorenjos ey (Tus/Bept's ep (0580 ul 96/'0Z) ONpOE Ip OpIssorp! yp esONBIe auORN|OS eUN IP NISL hnuniSGe cuban o240}2100 opie p wos esonbae avornjor evn ip OS voueport =" B6Z * 128010 x (WIS'Z x SEO # BX ZELO'OH= GBUZLOL = ¥ ‘onjueBue alsodwio> jap 21e,029}0W esseU 8) 2103022 w0.2Z9) Ip e2pOwsO BUOISSIT eUN ENS 1 Se y ‘eUNIOGEY odoP agua? wou aUoIeN|Os ej}ep ausNyOn yf .o>ueGv0 cYSodwWOD UN Ip Suse ‘ovobunibbe 1s "Day vs HZELO'G esonDIe aUOIEN|OS eUN Jp TOOT ¥ FONtH"D uine @ a21u26.0 oysoduKO> [ap a1e]O23}0U2 eyMALIOY e ‘an SueyoD9|0w essew = (uOdyepSz) EUulUl aseIOD9}OU esses FONtHED ‘eununu 290) 699° ~910'27 Ley =O 9EEL =DL/e't Sed'BL EN £9 =uL3 SOLS =H gog2=Zuee wpumb ZED S'61UOS5 +AVOL'LE uowepsz~9r'se=M | === ses’ BOY gpd = S880" “ogee - OOF a 2 avejax9jou Rus) 8) BUMIGEIS "Yd eP = O "Wd 'BL = M*%L'D=H “MCE = > 8 C2WeELO onnyos jap osad’v) aeniuanSd suciascdutos e 242 opuadts “w0lg‘gce @ esseqge js ‘224¢7502 esnseradual © ‘2s0den Ip BUO!sUE? Ey “onuuo/o ap ip jwiog: ws o3.e6:0 cxsoclwa? un 19 G91 Zt BvObjORS 1S stOIODe © ued 3 (uj 51 =p) {DH "HewO|OLE 190 3ICdER yp BUOIHE) & D.d'EP Y ve DROOL BOOZE: Lee'O- 98 = eonyeue eyanb ip ojdha y 9 aveyazused suorzenussu0D & fos + ene + "osten lueo= 0OoL w= $6 * ZPUS @ DeESPL-="L FeES'PL = €18'L SBE SIT elsc=% ODL We OB zee e (nt 3.98't = 7y ajen enbre yop e/d02s010 ayue}s0> &7 o1p05 jp oleHos 1p 0500" Wy %5 fe Bsonboe auoiznas oun (g ‘ODpuaw {02/1 Os3E UI 9802 12 eSONDDe SUOITIOS UN Ye YP DiswuUREbUED Ip EsTEIsChL & IIS vp vouen's2L = M4 000) : -OLS2h'é = S€: AvOS'L HORSZPE RW Ws OP = QUEL = L791 PRL = ALY -anne6iy0> eraudosd eye 2] aypue Le;opajoul assew 2yep auoeUINEIaD 2] 180 aye224900 yp UOIIASUDD 2y> (OL2rays CHYZDAVEC a eOIUeD EAP “y O1d 4uasa un 9 du O20.049,j0u elSOdOd e2nib) szveIsO7I0 81422918 OUOZIE 1h, oonOWSO Odi Ip aunssu 18d aizido pe aioleyLaLUUEds O| aLaNCS Cu -OBUIESOD atp {hUBNES NjolU 1 ay>1dO2sOIINga Pa ay>"GODS0UD MUEIsO9 “a¥ IP VORA s$6eq) 1uORe ws Ip OrWNU OLED UA Quad Aisi EDneI 1 8 anyesu ayqissod a b sou D 2unsi e}eA v oIeOD}2> ‘aveIODaIOU! BSSeWL ENS e 2.A\ | LL a eaneby “wei6 ul ep eun ut ‘uyou! p O.SuiNu ans ayeunziodaid 9 enae6jo0 ezzapuerd 1u60 1p (aneuieluawiuads Clesnsi Boje | Tey “auuB9 ome) 2 IS 179 ado>s o| avaBunlGGeu Jad ayqe2z 2 SLURS Ur 2seid antebiyo> gtaudoud OMenb a]p rseisjenb ‘ayUaLijeusioy ‘Ciou @ Vou ezzepUELG eisanb 1p as0}en Wen a] sad a2ueis0s 1p ai2jaDa}oW eeu 2) areuIMValap Jad alezayan BONN {5 Una soluzione viene preoarata sciogliendi 432g af benzene in 5009 dup Certo soivente, Labbassamento cnoscapice che si misura & par! @ 0.430%, : Lina second soluzione viene pregarata sciagiendo 0,869 di un soluto AB, c massa molecolare pari @ 1g dello stesso salvente. U'abbas- samento crioscopica che si sisura & pari @ 0, 160°C. Poiche, in quel dato sol vente, soluto AB & presente sia come molecole sempfci AB che come rote cole dimere 4:8, calcolare fs percentuale in mot ai A,B, nella soluzione, tl olla prima scluzione si he 432: 500=%:1000 x= 8,649 di Cy 01430 =8.6478-K, Ky = 3.882°C rt in 10009 di solverte Nels seconds soluzione si he : 0,86 : 100 =x: 1000 2 x= 8,69 di miscela AB + A:By in 10009 di solvente 0.160 = 8.5 Weis ® 3882 Wau ® 208,7dalton Wag = 133,800; Way i" ponendo x = % ia mal di AB 208,7 = xx 133.8 + (1 ~x) x 267.6 x= 0,44 . Quine 464 AB @ 56% oh A,B, = 287,6dalton > Le Soluzione acquosé 24 di un elettralita debole uni-univalente aB (massa molecolare= $9daiton} bolle a 101,21°C, Sapendo che fa costante ebulio- scupica ellacque vale 0,52°C nr” e che la densi della soluzione & aria 1.0529, stabilire [a percentusle in mali di AB nella soluzione, - 10629 = 1000m, quindi : 199/99 (1062 - 198) =m 1000 m= 2,315 (se AB fosse un non io rea Aye 1.31 £0.52 tay AB Aa 2aseae aoa Quingl 2519-2315 +2 = a= 0704 % mel (AB) = (2,215 ~ 0,204} / 2,519 = 83,80% [loa] Fandamant distacniometca Sion preston al E'S Ghecmin i nssa moleolre dels sstorza A (hye sc caton 2. 2500,0m. di una soluzione acquasa conterente contempareneamente 600,0ma diana sostanea A natura non-elettolites € 0,10mal di nitrato J ine asmtca Dan 3 4,038atm. Si Imoecote ceo sostanza Bec csanteebuoxope faa Uwe 28 dation: Ka = 388K] rend 5,550 | fanta acqus do avere un volume equa do ere un is temetaturs di 300,0K. presenta un ‘n= 4.330ate, 5 determin il numero dont in cui B._Una soluzione viene preparata scioglendo in 250, potess0 TTenendo S5wiene alcuna reazione chim ive dla sotazion! [BOe]_wornos apap antesyyo> pravdow 27-§ ojonde> eutawionpes yp nusuiepua [rot] tunesois =3 OUD ALES dong sete 3 r ‘pis a0ey u eed i estoy # 94S 0319 1 O10)50) Il2uozeas Oud 1 ‘34> 9 035; en CUsDsiBeD Anjos ang | ay aE ‘Squat ‘ANIppe Hunjor F opuerapisue> "1389 19 W910'0 esonD3e auorrjos Cun IP 1W0'Se L0> 'OW'eN 1p WSz0'G esorbae BudtzrGs tun Ip Md'ze OuePDS—U IS pazror = sy “BGA 0 yore) 3a 95 (.Wd,98't = 9 eaboe, e onus, iS40'0 sont: 08 Bun 1p eanoUso avossoid e YP ouoI=n|0s eisenb p e>aouso auarsteud esp iP ¥ €2U21505 un Ip esonboe auarn|0s Bun ip BSNOWED 3 Dassen =] uaa’ = "y “entoe, ad ‘ewnp auoizeas curse audinae UU AnjoE anp ‘aussaid ebust 6) BnO>e 1p BQO'OSE Ul OMpOS ip ciey95 Ip £07'EL 2 asse.od if cin.9) ip Bp’ CpuarBons exeseda.d (ajeap: oluaweLoducs ecg? ‘uodtins 1s ayp) auoiz|0s €un ip ewuowey96u0> ip eumevecuuy e) BUN aI (unean'¢ =) ‘BUDIETOS p ase} ejeu swaseid 9 uoU (5 E30 €> ze Wz oc 6 st a 9 st 200.2795 EU B .0'C esmIBe0ua1 Wi9L0'0 esonb3e avorznjas eun anos Eun 1p WHO'D OVE|ERSEW IS 20! IP 21 1p Wus'29 Lor “309 1p (wnecs't =] "epi 288) ut evedas (suozeas e520 se2uaLied p Lojen}os Bap aap RUN}ON Jap UNO e) 9 > epjouso avoid jonoxe aus eun rot 13953 = %) uanos cua) un Ip 6o'9e ws pbwa'aee 1p Be11°2 ovew9) “ouabisse ip o1se229 un voD nen “OIsodus (1p ersawe)s600> Ip 9 um Ip Bo'52 Ut nos ‘olshD) 3.8 Oud POL ode 26 5 ovnb0 9 o0mb rPowodo> vn ‘puodie> ep aluauielos aunynsaD 2p lunes ‘4g =] “wy6t 20", =p aes avorens af) 10 eysuap er enboe p Bo'sez uw avssuSew ip cieau ip 6ol'yi 3 feuomee Fano] #029 18 890°21 cceuai60ns siesedaid (seep! exer0psu0> ep @ OIUaW ‘esonne 10uSO aUOSSELG e| aleUIUFAISG buseo =v} (wyo.98'L = 2 erboe,| 38) avon epee eb a ue 0 23, 24. 26. 2. 28. 29, 30. Un compine oi un comnosio organico, costtuito solamente aa carbon, atoge- 0 € azote, det peso ai 1,629. bruciata in eccesso i ossigeno, formsce 4,403 di acide caeonica, 1.269 ai acqua ove ad na quantita nén ceterminaa azoto elemertate. Un alto campione dello stassa composto, sempre del p2s0 dh 1,829, scoito in 60.009 dun opportune solvente tke, 4,76*Cm) ne abbasea temperatura di congelamento di 0, 595°C, Si determin la formule mateccare del sto rgenica, tenende presente che Ip sua natura é quella }uebIE OrkagLIO9 Un ip Bulyas (6265 = sou ‘oquo9 Jad your ui aspuawndse “eajon u2p "uneza'ge @ ued e>nourd sven 1p aunjoa jou 9p [eure soos suaNUED ap uarenps eon eledaid 9-9 3 wy 20599 aap euros 3408 VE may@,4ap esoneIe oases un ‘auouznjos adsseid apads a ann Ip ajejous suowesusouon B aleIoxe> “ul 3.25'0, 2 ajén enbse yap ajejou edorsorynga aueiso> 2| au> opuades'">.21° 191 ® ajoq enbre 1p Boas ep a uolense| aeOD30W esseUl Ip ay aILal ajoqap erjomaye Un Ip Beu'g "OSMD Ip Opg'Le eD & (e01-068'9= lav} ‘Heo! 12's ‘odop ay w auor (8 aL01 O29 A132 BD OED purrs 2}, aUEI o}@p 2u0% quas01d OULeveS “2UOIEN(S ejU “AILELay ‘1205p aluSUIRIZIEM OSE @ ALO 2 un -cmuawyabns “auozncs ela ay #e~22|0W 320s \Sep suozenuarue> e| acre) “unepge'L sunajp Un ip O£EE"E alvaualuc> esonb2e aU [eyonsjau 190001} 3) jap suolzecossp eyep wopord 1611p ovawNL || 2903/89", 226° = #3 ae enb2e, 9p sjejou eddorso\jpqa ayuelso> e| 4p apvades Drie oDL @ ajjoq suoiznjos e) wies 1p auorssoxd eny uonepzy| e ued aiejozeIoN: [Eel Ip es Un Ip oF0d ue aez6z'e Je ESONbTE OUCTIOS Eun WP OSSESSOM US JO8 eun 19 WEDS lose vee =a! 26 001 = "1 2.10 &-="4) ‘3UDKNIS B}ep 3.901 @ "dOdeR p auaIsUaN E>“. 94270 =) auozyoge ip eamesad ysulebUS Ip esis Ip ovewCID p 89°33 'P OL'p) ausnUcD “wos? Ip aunDX jap “esonb3e auDzn|Os Eun ) ‘uoenos ey ‘21uasa1d osowip o202v0q ope jp jou ul ajenus>sad e| aie]n}e> "MHEIL'O ® ued = eusuap ens @ ay> >, 3921'S ae ajo eDdorsa49 auersoD ers 18 as or ov ow Y euawonpars p avswepuey [aot] 09 suszUEG | 2yp opuades “>.56'¢ v efafUED auD:=njOs ey 1s “O8 HAD ‘ouamp Ip Zoi!) ‘oniotuea opie n “p08 p w29'e9 8 vp MRe'SEh yuauoduio) 'ep osed 3) ‘emua2ied 3.403 eyepuauiudss e2usned 1p gaasw elep auOzSOdLO e| sH:OeIS 1wie19/’9 3]en 7WOSL Ip aleuy auInyor un Ur eRDSHL By OpuayCoRSD eanuanio esonbae austen ejep eanouso auossaid e">.c2 ¥ ‘Szt'r eS LONPPSEY 21e}0D2/0U eSSEU IP Yy #2]UeE0 ezUEISOS eUN 4p 9 YEE Hp BRACE eDSIW CUR wrKeD) e602 2isodw0> [ap asejorsjou eymuo} €| aNNgeS 3.566'0 Ip OWaRNe}A6U0D Ip OUR Esteqge au '(.u 3.92'p = “y) atuasjos Cunoddo un ip 69g ul oyons “B29, 1p 088d jap audiae“oyscdwo> Osse18 Ojap suoidule> axe UN “OF Ip B9z'L # €> J0N1€> SPUpUP 1p Bpy'y 29s1WA0) ‘OuBbss0 Ip ossa3%9 U! o1zonig ‘B29’ 1p Osea PN 2H 'D ep auawejas ciMuisoD ‘onueBi0 o¥sodwoD Un Wp avorduZe> UN auowenos ut aes on uel 9 ciew10} @ aes Bie eis 3.9682 O- =" 9 auanes ome ur ajenivanred aviesodules sivartat «| oouebio ope Ure Saesed ajeious eoidesson9 ayuersod e ay> opuaces ‘Source © x s9lemuas.ed auctasodwoa atuanbar e| ey ees @|a6u03 ossajdwo> ajes un ip asad ui gpezi6'a one esorboe aucienios eun 2p = ND “5 S.ster'G~ © bow sp = | njosulajuauseror cwUs6.e 1p crewoHD J HePKUD? 6 We Ot» S OwUaB.# 1p ore! Ip 0s 8 NZ0'O O1P9s ip c1eWOD Ip Woe res anp “S| [ep etMUanO aUOFeN|OS eUM Ip "D./2 & "e>HOWSO ALOIEAIA org Bre = a) suo}suate} Ds0U0ds a1e/0Da}048 BESeU 1p aD94= eu Ip cuIODN> Ur BU 1094 P Bu0KS0.0 a2 “49> “OUeSAC)ND jap 2u0L (uoveney's8 =<) sow 52.) 21-0H 1 60s *y ‘enove, 120) oluawera6vo> ip exmeuedusss &) ‘YO'GOE wp eesocusay wo129906 aye oUodE 15 84> 66a 24 se @ we w oF se ee 53, sa. ss. 57, 58, 59, 60. Una soluaione, preparats sciogliand 0.859 of un elet sione oi vapore di 16.37to1r La tensioned vapore del/acqua, alla stessa temmpe- ‘atura, vale 1748101" A 1GOML dh tale sluzore & aggungono 100mL di una soluzione acqucsa di H,SO, 1.760M. Calcclare ls pressene camotca dal zone risullante @ 20°C [x= 62,5124 309 11 una miseala ck K,S0, (lonico}¢ &h CyP40, (non inc) vengona scl 7293 K= 4,768 ry La solunone congela 3.28 4 soit deta temperatura a congelamento dl sokente Calolae b compos ne dels mscele, esamendo’ came taione mole de compo Wise, = 0.5056 Kay, = 04984) A398 la pressione ai vepore delet del propanolo puro, CyH,OH, vale 27, molto simile, i due liquid formano un’sstema 3 due component che seque leage di Racult nel intro intervalo ck concentrenoni. 5 scoigons 209 di etanole in 1009 i propanoto, Catcolre a pressione totale esercitata dal vapore in equllr brio con «quid, caléolare incre 12 coms esprimendola soluzene: i due specie dala volatitd paragonabie, le legge ok Ragut si scive © = PAK, + Fok, La frazione molare dei component’ nel vepore si otiene per mezzo dela legge di Dalton Meee O11; Xena 0.5856: Pryi= 50,27t007] 239 di una miscele di KCt € CaCl, vengena scott neta quanti dh acqua necesse faa formare 2000mL df soluziona & 25°C sy misura una 7.SBioUs Celcviere 1a componzone percent se in peso [MekCls 25,65, %CaC= 64,35] na soluziona attenuta mescolando Calcolate fa pressione osmatica, a 27°C, oh 14.89 a idrossido ct calcio, 25,29 at aclda nitaco e 10009 di agua, La densi sla soluziane vale 104g (35, 7aa0) one ottenuta sciogliendo 2,049 di presenta 08°C. Sapendo che Kys = 052°C rv massa in grarnmi oh acqua'n cui state disciolto sas [20,7851 ‘esa in grammmi del sale KAANSOWy 12H,0 che deve essere sci in fone perché questa. ad una stesa temperatura. presen una pres identica @ quella di una soluziane che cornene 0,30 di saccoron, in 30m le2tsoi 5i calc I valore dela pressiona osmotica, a 20°C, di una soluzione ottenuia augungendo a 2509 d scqua 0, 7509 ch ideide Formica HCHO, non elettraltg € 0.2929 6 clowuro di sodio. La densité dela slurione vale 1.069/n. (3.67sa1m 200,03 di una slusione acqunsa dh glucosio (C-HaOs) 1.00m vengeno aggiunt a 300,09 ¢: una sotuzione ecquase dh urea {W,H,CO) 0,50. Sapendo che (ostante crioscopica delTacaua vale K, = T,86%C mM”, s|caleolila temperatuta a cengelamente cella seluzione neulianta (= =.27°C te fore uri-unwvalente GB stechiometis lzions ella ternpereture dt 100°C (Ky = 1LRB"C 62. Secaeal la ternperatura alla quale una soturione acquora di saccarocio, C 21 49% in peso © ai dersitS d= 1,045q/mL & doteta dela stessa pressione a: Presentata, 3 15°C. da una soluzione ottenuta s ‘CiHOy in tanta 2cgua da avere un volume fale: 63. Un campione di 7,59 di un non el zone reultante ha una dens ‘asmatica di 25,5atm. $i dete ina viene se la rdsse melecolare dela sostanza, indo 3,429 ot glucaso, 3m, 140.1555 12 in 1009 a ace te so .OB0gimnL. & 25°, si misura une pressone 09 & acqua,congea 9342°C sical stron a vepoe di ale ed m i » (757,5t0rr] [W's 72 3dtton] 64, Caleolare Ia concentrazione molare e mole di una soluzione acquosa di NaC! (= 1.205g!m\) sspendo che presenta Ip sisso valore Scopico di una soluzione acquoss al 580% in peso ci glcos 65. sence una pressione osmotica pari a 2,342aim Sica cemposto brganice ‘abbassamento cio [w= 162.0400] 66. Una specie arganica ha la auo.zeias el wo ap +39 2 agtve caua6ewo ougiinbe o23ua6 | ase) eun ip nid ul ainddo ase, ay aup epuoses 2‘ Buabolsta pe suan (e2iuly> auerzeas eUn ove: Japlsuo> Ut spuaid is ag 103 apadS as13NIp ip usuieunwo> ou0d inp ugynba 19 jiu) a4p ajanb 9or auolZnponuy 13NFDOWO IDINIHD 14at7INOF 11D, 9 stamente proporzionale alla sua concentrazione molare: questo si ricava dal'equazione di stato del gas perfetto scritta per ciascun componente J di luna miscela gassase p,=-EE RT = (DRT = [}costante ora, peril genarica equi rio (1), vale la relazione. _ Lene (oper? Kon TAR(RTY « (BIXRTE eee dove ¢ = c+d~(a +b) @ la somma algebrica dei coefficienti stechiometrici della reezio Risulta pertanto evidente che K, saré uguale a K, solo quande o = 0; negli cas, Krk fequilibrio EX calcolo della composizione di un sistema Si consider omogeneo 24 +B e A,B. ech jemiperatura T, yengono inircdotte 2 i molecole Ae & molt di malecole 8. Dopo che i sistema ha caggiunto igi jofecole A,B. . numero di mol di molecole A,B (per eserpio: foccorre corsumare un gual numero di moli di molecote & (quindi- ¢ mol e un numero doppio di mati di malecole A (quindl: 2c mol), Questo si ricava dai rapport stechiometrci fra ABeB(i: NefsA,8eA(1 : 2) foppure, cheé to stesso, fra Bed ACI: 2) Quindi, una vatta raggiunto lequiliorio, nel recipiente saranno presenti (a—20 mot di A, (0 ~ 0 mal di Be cmal di A,B Tutto questo pud essere compenciato nella seguente tabella in cui com peiono sia la reazione generale sia le informazioni 1 di molece- prodotte e consurnate nel processa chimico che porta al raggiungimento deltequilibrig Pertanto, alla temperatura T, sara possibile scrivere Ke eee ee (are) ~ = 2c? (0 x 5! mescolano 10 moli di malecole CO e 2,5 moli di molecole Hin un rec pienze da 5 itn alfa temperature oi 150°C. cche dl sistema raggian 193 /equitsrio (tutte le specie in fase gassosa) secondo fa reazione CO + 2H, @ CHOW A equilityio reggiunto, si misure una concentrazione di CHOM pari a 0.20M, Calcolare K, @ K, per fa reaziona ‘mol consummate spot aitequ' 1 Si introducono 0,2 moll di molecole N,Oz in un recjpiente d3 100 mie si ortano alla temperatura di 130°C. A questa temperature fa K_ per equ rio 9285080 NO, e 2ND, vale 0,23 M. Calcolare le concentsezioni e le pression preiatl delle due specie chimiche ad equilibria raggrunto. Capitola 6 - Si 200 EI] _istowo ores equnbs a9 —9 jouer ‘yanurs enod is “eyaqer eos ossa15 9] 9 aDe0s 2 aTINt Ip onuvauL x ip voles 1ap etueyBenén,) 20)88 ossais O|ap axeluauune enap d Ip 2 > 89 un ip duInuLp anap g IP 2 1p 3:9108 8 (RuRMIp auoLeuwovep #1 pa oueluawne anap Dye gjenBn aquaweronu Luanp O eDUIY “yd. aroyeunnouap ons y opuaSse ouodde: yap a:overaund aqgsies “y e aladwo> au ayank 1p apue.é 7 ‘auozea: ip aiuarzont aiewens aruewley sane luo zeAvEDU02 % es, oHOddeD f-AIUE}SOD nid suauewl end udu ajend ejau auaizemis wisauo oweissod ay> aqqaies uov yp 210 ajeizuy auolzemys enonu 2un UL ‘uojea! p aivaidioas uw juaouen eun pe luapuads|0> “g anads e139 3}028(0W |p Gus) un ‘ajueys09 esmeroduld} @ “auNABOULU! Ip Ossape OUeIUIDELLAT 100 9 199 e emyeradway ads ssianp aap ougipnbs ip ve|Qw luowenvasueD a ax oureNtal ate ary ‘esosseS ase ut aucizea @) owenap'suo> Suorzenuanuos eljap Ezuan|JUl L°e"9 ais BuUp TADWETE Tp OUGAABS ejb eyap auoiisoduios eyns e2uanul RSE wowpais ip wuewepuos [att] une 19/02 ~ £0 K 1260°0 % €29°0 = IW FON] =o une gp'ss = co x Lza0'0 « #89": = Ly Poin] =a WECOO=TTSIEXe vo Weas'l=—araire= 20 = Poin] opi o1eayubis ip end 6 Loves ty 8 8 VOVECLEF,OVET- pOLOEU + OLETEA® LET -ajqoud jap avor nosy e|ap uy 1 az0Ien ey eu OYOS WeNb ISP ‘IUO!RN|As anp. ayawwe opes6 opuosa: ip auorzenba.un ayp ajuasaid opuaua) ‘orunibBes nba pe FON ajo>a0w | OU Ip Q.ALUnU || BICULUUELEP ayaissost OF ML Sy -HOLET + ae 0 Kozo xt ao x ZO ao. v= = «0 or 0 A+ §@ @ ¢ +0 a bun c a a o x x x x 0 a x Damn cae es avd quind (crn@ex (e-db r=) Sard cosi possibile, calcalato x, definire le nuove concentraziori ai equilibria Gt uno cet radon An questi cess = avrebbe Uno spostamento del equilorin verso sists Par questo equilibrio fe Informazioni fornite dal problema possano essere by riassunte con |'gusilio della consuete tabella o H+ L2H) moll al'equi rio 30-2020 ©! che ci petmette quindi di calcolare le costante ei equilib = 0,6567, aggiunte la § me (0 II quozente di reazione vale fat istema non si trove pid in 705333 < K 30 10 10 equi di-una maggiore quantita di deve pertanto spostare verso dk Hy tk 2H 30280 maf formate of ix ‘movconsumate ox xk 0 ‘gulibrio 30-1 25-x 2042 Si ava atora 2h) 20,6667 =< sd 3O-x 25-« 0 3,333¢ + 116,69x- 100.3 =0 =116.69 2 /TS62TOS ITO 6.666 xae k= 0,842mol, x, priva di significato fisico sl numero delle moli di molecole delle tre specie chimiche nelte nuove candiziani di equiltsio sara quing# [118] Fondsmact al stechomena Capitolo 6 = Gh again chimici omopese’ [119] [FET] _svasiowo op wanda ip ~9 o1euse> ‘uabuniibe ep vy 2|o>8jou p now 6E'0 = ws so _ $0 evz= 080 U5 eLHis Ott SO, oo a0" sono cot oo sts euaynb ye ow eva so efter wo zeqikhe uawans ond sw o'2 = [a ayp opuades Ansa 6R'0 1910 Huti9'0 oUayNba) a a & 4 x A ° o eo | 680 90 wig q+ 28 @* Vv 'y 31033) 401 217316) ond 5 a CUR e eUrasS ap avOwsOd rouge’ =x Zovepsesr "d= % yas Nuswepvos anus ond is ‘ou.quinba, |e G ip alewied auoisaid e e10u 8 auRI0g 80g Aya 0001 x Lz720°0 7 i wnea'267 = “E 39,6 "2IeN aqUa|das au aje}02 avOIssaIS 21 Glew © E=ue = CaN txtx-ute-uRy apiod ° jopoaul aILeLw} 1831p trOIpuDd anonu ayeU O Ip aIBIED auoIssard e (9.W O'2 BS 9 1p sucrzeslva2u03 &) pied asad ses jou sunpo.nun ep wie 8's agty & a> vosuabowo sugid8) un uy ovjoporjur ata St aasz eszoe ="% zeus co'se =U ees yes toe = te stipe = zva'o~S2 = fu al'6e = zve'0- Oe = *O ‘nuove condizioni di equilora & 3g % 00821 x 1000 = 164,2atm ima ancora il generico 29, pressione totale vgle P, dove K., Xe, Xe @ X- sono le frazioni molae di equi chimiche presenti Poche K,, @ temperatura costante, deve rimanere cost delta pressione totale (per esernpio, un avra offet postzione d iro, in dipendenza del valore oi 6. Se o> 0, passando da Fa Pl > conseguenza, I fatlore “rapporto di he K, resti costanta, Clo compar una va compartano ua aumento > prodatt sono osta rodotti auviene in qu pressione totale a cul si strato da que’ sister per pressione totale provaca 4e reazioni oi equi nella del numero di gartcel da un aumento pisione mobile Iasciata reegiungere 29. Je specie in fase g95s0sa, pressione tots- 0,35. A questo 0,2 atm. Caleolare fa frazione motare i ‘bro, nelle nuove condizion’ di equi Data la stechiow Via dalla teazione, se %,= 0,35, anche X,o,=0,35 equind’ Xn, =1-(2 0.38) =0,30 Si pud allora calcolare Ia costante K, Pa Pats Pa (0,350.35) 030 = 1,021 atm fe numerico non cambierd nelle nuove ci masta costante. Cis! aspetta che, poiché @ = 1, raggiunto jl nuovo io a una pressione totale plu bassa, Ia frazione molare dei prodotti sia ata miami X' la frazione molare tanto di B che di A,B, $28 1 — 2X" la ne molare di A,B: si pUO pertanto scrivare Ps, Paste xx k= = 1,021 = ins Pate TK 0,2" + 2,042X'- 102120 | X,=0,478 x}, negativa, senza significato fisico Una diminuzione di pressione ha spostato verso destra equi 82,5.atm = 0,300; 2%, = 0,350 20,2 atm = 0084; X= %, = 0.478 #3 Se, a 300 Ke 2 500 torr di pressione, si intraduce in un recioiente ci vol ime costante un certo numero oi mol di molecale NO, la meta di queste si trastorma in NO,, secondo il proceso Nbt10 gass0s0 NiO, o> 1,0, trasformate in NO; Costruiamo Ia cansueta tabe! Capitolo 6 Gi equilbe chim omogene’ [123] reuafowo pup vayinba yo ~ 9 orourde) aysodse ouo6\aa vou ‘pas esenb uy ay) aypuieupouel wo!zesopisuoD ep BIeAeaU 2UaIN @ HOH uen Ip suoenbs aio mou 9 azzepues6 anp 2| 26a yp sucizee! CY i = EEL wy 03 eov'o= Gig =x worse © reprin a SEL thy yor gare S200 Geng 2 wel ase : gos‘ ‘geen = OOS = ry soi pg e fEE'0= Ope 7X “HOFOOS jovo> aaonu ‘ul opes6 opuozes uaueKany OpUBALDS | vis e oquawersods se 15 1D 0689 ojsanb ui 30) QSL & eleWIO}SeN “CN ajorIow ‘au01ze4) €| S1eUNIeA 196 O1!NBAS auatA OUBWEOIBe: OS; 2sIus e|ap auozsoduc: Ip euozenbs) opuancas 3% jowzesio=e ‘bianaas aqiqissod 3 erie wee feu ueeu +40 wee ve-u ‘oval yous ipuinb 9 ue ='x uy! =e rap anbasuo> au y+ u= Mu beg Seu ougyint {p yow aj en ouodd: 3D 8180 ns 1 ‘opuassa ‘ay> enadse is 4c} GE |p auarsseud ejy “eiquie) uoU “y Ip alojen || a1ue1so> esnLesecuian ‘ouqinbe yp alue1s09 gap a10jen ¥ a12}02/e9 eso}fe BIAISSOG 3 ust ="u usa u usotu="u usoxz use-u — ouggmnbs, you aio Us'0 =x 90: 's'0 = Uy ams ond JOU Ip JOW BBP IB e| "UCL OOS W 15 FON Ul eeuuoysen 2 “O'N eusagex-u= Su xe nu 0 x x a 0 u Essa i presenta nella forma dink _ He at RF dove AH é la verlazione standard di entalpia associata al proceso chimico di equilisrio preso in considerazione. Poiché AH® ud etsere sia maggiore che minore di zero, & evidente che le oni di K con T dipenderanno dal segna di AH® Per pracessi con AH® positive lendotermid), ad un aumento di T corespon: deri un aumento di K: questo vuol dire che la costante di equilibeio € una fun- ione crescente deli temperatura, Per pracessi con GH? aegativo (esotecmi derd una diminuzione of K: [a costante di equ te della temperatura In alte parcie Lz quantita ci prodotti forrati ia un proceso di eau vate quanto pid alta & la temperatura, se la reazione & endoterrnice: traria accade se il pracesso é esotermico. Ancora Le vee alta 2 la temper ‘ad un aumento di T corrispon- & una funzione decrescen- 12 sand tanty vid spostate @ destra quanto pid niche sono tanto pit spostate a destra quanto pit temperatura L’equazione di Van't Hof sl Integra per separazione delle veriebili fi peat (Pal ne RP nla-Ae( 1) Ket) Conascend lo dR (1,987 cal acl") ed essendo io ad una certa tempera Tura, & possi temperatura desiderata ie ricavare tl valore di K a qualsia: 4s Per Is eazione di equilibrio omogeneo COCh COT Hs 28,62 kcal maf". in un recipiente da | lito st pongana 0,5 mol di [T28] Fancamenti ar stecnomara mojecole COCI, alla temperatura di 800 K: ad equilibria raggiunt, si con- Tata is formazione di 0.4 molt di molecole Cl, Calcolare il numero ot moli Oi molecole Cl, che sarebbere presen al equiliorio nalio stesso recipiente se la temperatura venisse innalzata 2 850 K. Per calcolare ta costante di equilibria 2 800 K si costruisce la consueta tabel coh @ CO + Gh mot inzit 05 ° rol oamate 6 oa os 9 ar oa oa Alora 04 04 k=) = 160m noone Hit Essendo AH*> 0 cisi aspetta che K, cresca al crescere ci T i scrive Ken H(t "R \e00 350) sero j1 62 Bar lama) Kuno = 4.607M Essendo note il nuovo valore nelle nuove condizioni di equi x=0,455ino! Tanita 6 Gregan mes rogers’ ZI) [aga] _evatowo une uqynds 19 -9 e1oude 29 i paup’y 2 fhe 1p PUN'DI ais0d ovOBUAN 19g I ALINON 9p ° cua} | aiuerso> opaustvew ‘reput e1des uo 21pu0 sa "SUN op avornsoducd & we eae i «5 ajenb ge “1 emesadiia ee eu : Towo'g 2H 9 U0" Bd OUOBUEN IOS Dp aU|OR BO ALANEDAL wh | “S auodua> “a epi 386 eps i Ig 2'6 = alea ovgainba Ip BES eae e130 t+09 @ O+03 sno a) "30 OFS e sUaKiDa ’ ie wiedn’s = g ayo. rat moIapuo> atsoNd vy to + ore & ‘ox : cougprtay zisngess $ 20°00 1 oyuad suo euaiss y opuend 7D°OL ef anyon ip ewuoidbe: ane) Mlopo.3! euaGUER e>IOGHED BOupILe YP OOO'E E + a, UOEGE) exon euN C107e p OPISD HEP jouser'p Mu =u lowgpo'o = ssp'o- S08 aqwandas 2 Iynda WP IvOINPUOD axonu aye eWAISIS jap auOrzsodLOD ey 10, Si porta i sistema alla temperatura T, alla quale i verifica la veazione ch equilibria ‘omagenes NO 2 M+ Oo k= 250. ompesizione del sistema, esprimendela come frazione molare Ge mporert lie contiion: sopra indicate _ mantenende costante la temperatura, il volume det venga dimez2ato ipiente bey) =0674; a composiione oe (Oy) = 0.285, HNO) = 0,081. ema fon vara se if volume piente viene almezzato] Lomo della specie A con 3,50! della specie ‘ecipiente da 10,01 alla temperetere secondo il pracesse omogeneo Asm a AB per la specie AB;, una concentrazione pari a 0, 15M Sicaleol te costa. c= 171 Al] recpiente di volume ¥ che si Seconda la reazione re te specie (OFC. Una voita + constata che If 25,0% in mol {fale ches) misura in queste concizioni vale P= 1.40atm, Inun recipiente del volume per fate le specie sono in fase gas wes a 2 si msure una pressione totale Py, = 3.2tatm. Si cakcol a costante Ky del proces © (Kx, 25,65 vergon: Ia reazione ttute le specie sono in fase gassosa) 2 8. 14 6 16. v. ‘A equillria ragalunto, si constate che ‘Soemato. Si calcl & vale sia del K che Kew Fenendo, in un recipiente di volume castante V che Cesante T, un ugual numero di mol dei gas A @ Sedatm, Bopo che & avvenuta la reazce di equi Aww C ra.una pression Pye = 2,08atm, Calcolaré la costante oi equiv Ke pes is reazione in questione [eye 813 107300} Ls costane die 2,6aatir* volume di 5,0L, che stove @ 3000,0K, € conteruita la miscela gessosa erivanté dalla sudset2 feavione. Calcolare Ie pressoni parcial dei due gas, CO, ¢ CO. ie vale 4Soatm e che la quantid di ossigeno presente & be [{CO,) = 2.35at0m, pCO) 1,4531m) Aad una certs temperatur 25,036 1 MOE He! gas Ay # K; inehe, estando Costarte la temper uale vol Ta dissocazione di AK Ase 4, vengono intracotie ies D, una volta rag ia pece A vale 0.1 6 5) i del proceso. ume di $00,0mL corer una miscala gassosa cos cost recipient ala tempera fsprimendela come fazione melee de: xi) 20.138: iy = 0.075; UH) = 0,794) Sia dato eaulibro omogeneo in fase gassosa Bye2C, e266, fEer]_eueSowo oye vaynto 19 ~ 9 rend ewsuonnns p auauepuoy [FET] Z sosyqes 1 a0p @] MO'ELSE = 1 Ate |e emesaduas e ex0d Sei giuepor i ve erent oe en unten bp oesoeoy cry soe cuabuan ene p O16 “ex | Dg ganods apap cya amauan 200 et uaeren'{ =") “suonsenb ui suoizease} ad ‘aiaysouge eINsW pe 1 unepoze = %] a eee oplouce 2 ones 1p Suetso> i : 7 0) sven auods op pon i ‘gz +My 2 ay ewiaiss jap Sucizisodw0) eats | pads 219 uP oynbes € uorg’oy auossoxd un eansty Ie ugiset 1 eniersduua ; 1 2pads 19 ju isis y opuewod 9 196'9 ep aisid35) wn ul 'ge Feb [ap foUzCC'D OpUaUDL “Lz i bea ay (@s0ss26 a56) u ou05 anads 2 om) ‘uni jep 21¥ardoat un us “ou Wz Bux 912'0= fax 2B IS uO}O'EL IP BUDSS0I0 Bun ex o+Mose 2 Mose : losz'o= Cina 5 aurea!» opv0325 ovannba j usu ‘ey > Mepuaus ‘ouniGBe1 ey ewarss 1 axp eon eun 405 P Bee 2 FOS 692"93 DUO.P Seer cer rere eee pert DWO'LLE Me AcUD, EYE Q'OL |B LTDA 9p GION auaKoas UN “Bz [ une the +N ‘nas 9) ead uns Is nba, cesosse6 25 1s yO BN 90°EZ9 91 un uy alsod CuoGuan HN 1) 2uo22a: 8 opuODIs OU is 242 700°, © au 1 00°7 8 “H Ip OW GO'S *N Pow COZ “Oz ‘osse2015 ap a1ojen bay auowrenba, opus: 0°L 1 duos jap awa “ EIe¥ELOD IS ‘orton % 0°L fp aun/OA BP SAUECIIN! UN Ul lsc “gy Se “eInjevaCua} e129 eu Pry “FT ba yp aueizeas 10d 24 19 99 ystaid bun eins is “SLUNG ab ‘ortose ‘ose (@r05506 268) Ut Cu0s 3845 ay aonyigeis 6 3908 a1 90°989 = Lf SuOIBe fe IMIeIAGUAL | ALOE Sein 01 0 1 Quobuan eanoiics apuawe 1p 6Ea'01 “EZ jou 950'52 ued evs oF < 302703 5€°0 ‘Bu0i2e3s essaN5 8 DINEND #6 BD BuDSHOHE e| 8 ONO 3 SLU "SLO ) DOE ad "3,0'0S ¥ wre 5? “huawennedau “ouobies 239 9% "pp ougunbo wp yajouw woe zw is (aut le specie sono in fase gess0s8) 2H = 2H,+0 vio fsggiunto,s| misura una pressione Kee dik, pe a reazione oi equi tale B= 2,40atm Si determi in questione, [ko 223 10M K, = 0.4756t0) 29, Ponendo in un reciente di volume ¥, che si trova aka temperatura 7, una ¢2rta quantita del gas Ay 5 rel A, 28 ‘A ecuilia raggiunto, si constata che | numero di mati i A formatos!& per al 400 ol aaa pressions che si msurs ih queste condizioni & ‘Ky dala teaziora sopta sc 3 0.85atm.Cakalare la costante die i (= 0142800] 430, Ad una certo temperatura F. ponendo ammeoniaca gassosa in un reciente d Solume V, si nstaura i seguente equilbrin omagenes 2NH, MBH sapendo cne, 2 equiltria raggiunto la presione totale vale Py = 4,00atm € che frvreniacs vie P, = {,20atmn, 8 ceo vale la temperatura considersta 0,220") 31. Lina miscela 6 2,0mel di core ed: 5,0mol ai cssigeno, poste in un reciente < ine porters ad una cerla temperatura, T, alla quote sista ioomoyeneo 2Ch, + 50s Una volta raggiunto '0, si ‘ssigeno ini See g 8 vastormato nel procetto.Sicacol le castante K, peri processo in que [ke 297 TO] 32. Ponendge, in un recipente di valume costante V che si trora alla temperature Cettante T. un carte numero dh moll del gas A, si misura una pressions Pia = SPabatm. Dogo che @ stato raggiunte equine a seguro cet pracesso (tutte le Specie sone in fase gassose) stone Ae ere siensura una gresscne Poy = 3,080, Calcoare a costarte di equine K per l2 feazone in questone. 0.2688 133, Si mescolana 1dmol ci CO @ 2,5mol di He it un {201 130,0°C, Silasca che i sistema ragaiun gassosal secondo fs reazione con, CHOH ‘A equiltne ragguunto, si misura una concentiazione oi CH,OH oar 2 0.20M, Si xe da 5,01 alla tempers ro ute We specie 30n0 19 Fadl Fanrenti oi sechvomenle 3 36. 37 38 ine i valor Gel Ke det K, per la veazione in [Ka T TIM, Kye 9.21 10200) io omageneo gassos ‘Ad una certa temperatura T, la costante dalequi wer vale k, = 0.208 n un secpiente di volume costante, che si trova alla ternpe .solunta la stuazione d fa che la massa molecolare ret ‘miscela gassosa vole ia massa melacotare dA, Si call la pressione eseronet2 della miscele le aredaste candiions, P= 0,750 \s specie A con 3,5moi della specie B un recoiente de “emperatura T. Una volta raggunto secondo I processo iture le sec sor in fase gassosa) Ar2D @ Ady ‘9 misura, per la specie AB, una concentrazione pasa 0.1SM 5: cakeoi lo costa temperatura del esaevisento k= 17 1ane7) jo omogeneo PC > PCL *Ch ido clovireo € 0.5rnol ‘unio di volume Y che viene portata fe specee sono in fase gassosa) HCL + 0, Wh + 2HO | ‘ossigeno vergcno poste is temperatura T Avene equiibao raggiunt, si constata che, nel reciente : prassione totale vale Py, = 0.50at 1 “ano formate 0,40mal ti cloro I fequilbina K, per Il processo in questione, nel | Ag una certa temperatura, una migcela dei gas SO, ¢ 0.8 posta imente wioto. La frazione molre di SO, nella Una aressione di 809,0t0rr 5: fa avve ‘une le specie sono in fase gassosa) 250,40, 2 250, Non esserdo cambiati né Ia temperaura = 158 Jair volume del fa 710.0art 5 alco ‘del processo, esarimendo le pressian| pari in atmos Suggeumento. ne! costrure la consuets (abel, ware dvettament il valore cel pressione porzale delle diverse specie. Ik, = 5.641 39 Inum eciniente d volume costante (niiaimente waota) che stove. alla fem pera. 12 di 430.0K viene introdotta una mscela Ia franone 7, In. queste co totale eseratata = b,826a8m0 seme raggiun 5032) rmisuta un valore dels pressione totale P,, = 7.91034 el processe, el cosinate [a coreueta (abel, si using direttamente | valor elle space convalte nel pracesso Tk = 0.10320 Ke 3,654] a a2. 43, T= 360,0K, 3.0m della specie An un recipiente faggiunto Fequilono, si misure una pressone Pag = (ele costants X, © 6, per la feacone in question, 51 pongono, wolume V = ik: = 68300; K, = 2.376 10°20" per la eanone (ute le space sono in fase gasssa) ts eostante ot Ae bee 7,38 - 102M a 800,06, & questa temperatura, si pongeno 0.26in0) dela Sotelo in un recipionte del volume V = 6, 50d, Si cacoino le pression! parcial Galle spece costtuent sistema a equiibeo roqgiunto, Ib, = 0738210 By = e= 1/8500 te di volume V = 20,01 vergono introdatte 1.Somol della specie A © Fobinet Geka spece 8 § ports i sistema ala temperatura T e, une vata regain ‘GoTrequilbno {tutte le specie song in fase gassose) secondo la reazion? A+2B @ 2C isura une pressone totale P = 7.30atm e 51 constata che la concentrazione soles anecie A ale [Al = 0,025M, Si Cala valore dela costante X, ala zemper tura del espesienca IR = 2.84000" In un reciente del volume di 1,92. 10-%n si ntroctuzona 0,30mai della spec Thetis a's o.1€mo) dels specie chimica B. S: porte ister all tempecatura T SBO.OK e, una vata r2ggiunto Vequilbrio (tutte Te specie sono in fase gassoss) seconde i reanone AsB 2 1 misura una pressions totale Pyy = 6/42atm. Si calcolina le costant Ky © K de proceso (= 58:46atmn' K, = 2098) Ua recipient 100K. In lume costante pati 3 3.0 -10°%m! si trou alle temperatura di ig veciponte st ntroduce To stessa cumero di mol tania de! gos A EEE e-toc eee a) foscarenncr secon i i i ' | 45, 6 48. 49, quanto del gaé 8. ip queste condi 2:20831m. Una voli caggiunto Teak sono n fase Gassose) sy isu i seconds| lore oh prestione Py = plocesso (utte le specie WasB a AC emote ala temperatura dh 410,0%, una pressione Py = 5,089aim. Si stant Ke Ky del rocesso Ii, = 574 Sota K, = 17,974) In certe condizioni di temperatura e di pressione, si pangono 2,00mot del ges A in Mrolume pan 3 2,S6m?. & sequito del verficars dea eazone le spene sono in fase qasso38) Aa BHC fa scomparsa ai 1.20mol dela specie A, 51 cael quale valor dovwee- oluiee del recipionte perché, nelle stesse cancion, la scomparsa del (ae A fosse paria 1,50mo! (Vn 6.251) ‘,60mot de! gas CH, ¢ 1,20meol del gas H.S vengono poste in un recipiente chivsd volume contante che si vova ad une certa temperatura. Una volta raggunta Fequli tutte Ie specie sono n fase gassoea) secondo a reazion® Chys2hs 2 Ch 4 | constata fa forrazione i Q0mo! di He s cegistra un valoce della pressione erator, 5 determin: il vslore dalla costente X peri processo in nelle sopra detie condiz0n y p ura &B1S,0K, n un veipignte di volume costante, st ip del gas Pele fing a msutase una pressione F,= 8 ‘ystema regoiunge equiv (tutte le specie sono tovale ne veduce una LoS lsc fase gasso5a) por che Seconda 'equazione Poh, ee PCL TO, In queste condizon), : méura una pressone P, = 1025.0tar. $i calcolma i valor fle costant Ke per pracesso in question ie, = 4.18 10%a1m; K,= 6.20 -10*M] lodetto un certa nurnera dt mat del coma0~ dol composts C. i porta sistema ala tem fp secondo fa eazione (tutte le spe- In un recipient ot volume so A,B, e.un numero dh mk dor perature Te 0 s lascia raggung ia S076 in fase gasvosa) ASAI OAC + RC ‘Ad equilibrio faqgiunte si misura una pressione totale F = 4,0atm TH comcent’azione 6 A,B, @ pan al doppia ch quella di AC. 51 caecl Gea dastonte d equlbao & peril precessovn quastione | IK, = 625 107etcr) In condi2ioni definite d temperatura € oi pressone, [a specie gatsoss A si decom- ‘Done nei gas B eC secondo i processo 6 omageneo [GEt]_ vacuo euy> uqyenbs yo ~ 9 ojouide> euawouress i aveweosos [BEN wor e629 = 49) aed luoIssaid a] stuaLIE2ap a1e2 inn oweued cussed is "ue ajpuoziodo.d 9 Wf uelsan a a 1 @ sowuatuNA6onS ‘ssazoud jap “y alueisoa ef veusrs]9q 201 0720 1p a}e01 avossaid eun exnsu 1 aunyon 3 eume,zduie ueIsO9 NEEL "3 Dea ove ‘auorzeas 2} opuoDes (esosse6 ase us aad a aim 42 tpulMd ese 15 1401 S"PEL IP auoIssasd eur 100) 1'€8¢ 1p Bu0Ss6.0 Eu est 1S OultS [119 gay $20 30 “1oponu! ouDbusn “siveIson sun Ip eluate Des UN u"EAMLesadLLaD BUD eUN PAY ue 01 x9¢2="9) ——ossaroid y 120 %y sieane9 “OS pepsi e ayenBs ‘p suawenuandon o (a) ue 7'\6 ae afeio1 auosseid ay (e)-e}eIsuOD 's 2 fost 2 a +052 auozear e| apunnas (2505826 ase} ur apvads a] atiny) ouquineay eSuni66er ewarss 4 UD e) 16 9000) © "31uB 008s Un U Eo @ %O Ip 3 FOS fp siejounnba Bare Eun une s9e'r = Guhd = Codie mane 6ze't = (0°H0 = 02/6) °Y 002 e'ay> oauades 1 aucien yw axeuuneied ‘228s eunasen ip 01 ba wp ayazied suosoid OH + 02 4 tutor S162 OOF O1FRI0d aur veo auoisaud eun eurs 1uorepuoo aisenb 4) 9 ODE € -auaid331 Un, anoposiu ues 1p 2703 1p aodHoU ID (= lobe = fosix r96'0 = fox ae auorsord eumesaduiy essais ® euiaists [8p (vauoduIe> ap ‘svelU0NuO) MiOpOAT BU OIPWIOISEN Ores & 19°05 IP 509 410 +708 © A3%os (es0s5e6 250; u! anads a) sm) auoweas ‘wuriBBe exon eun awerse> aus un uel Ip eruenb evep eum ‘auowsaid = eunjeiedu eve> eUn pe sucjesaetuio> 42 e1e1Su09 1 "218569 0u0"9p 34> ON i How b 3 ‘ON aDaIOW Os gone 5 & *0s smu 04! 610 'ON 3a>30u jOW ¢ ssiuenbs e| 9 eI2I8UL at p UOIASOAWOD ey on + f05 & on + fos avoizeas eyep aiuenvap ‘ovayenbs ip esosse6 ea>squ ey IUREB10 @ uy SP auton jap BLUIEEDF UM Ul as us 5 ss oni! bay oWwniGOes exe PUN "WIEOO'L = & "enbie = Oop Ip aumowsna e>sus Ip anaidinas un cavabowo ‘eeouuwe yap OUT 313589 3d ‘2UDRn|OS FUN IP TWO'L ip eibs=z8U aUaIO Is ap e1eyS06.06 ene) evan esosseb ears | Sune THE + AN caua8owe ouqunba p ossanoud j exzyeos IS anop @\ ‘, eimessduer eye ewarss 1 eL6d 15 “o102e iP BOO Lz @ ovaborD! Bop'e wiapeau) ovsBuan “10'S ip aun jap oroM eLueLe@ur syuaIdDE Un Uy ouipeaye'ar = hy ‘cei 0 =" See =2x 7910 =% LED =") esr eG 139 1UeIs03 2) 380 HOH LUE A Ip 8402 id pevescese ‘jek 034 ie dap nuaucduuos 19 arejou auowey, 9wor gropuew.dsa ‘ciunIBbe) OugiINBS @ ewales Jop UOIZIDdLOS 2.4002 5 unegs'p = > ee" 9 aPods oyop ajeied uossave! 6 eAvaus“uneD'> sh 2]m01 unsaid aja ascjex Un canst iS “ouguinday oxumiBBer eon un asx & ary Opde 1p iig'Z exonbae seq auorenyes er “entoe Indy CwUAIBOes efor aun, aDad5 aap |owoE’o (yous7095'0)-= 4g} ou > 426° Jes | @725F $BB 19p a}ueys09 e186 HOH 124 Ip evoIzENDS Hap eUOLENES ‘05590010 || vod essauuro> eidequa Ip auoreEveN = Sayer 0°DDL © “aivew UES 6s = “4 "40.006 & EN OL ato aty omutow 0, ‘A Busnjon ip 21014091 un vy} 186 "ayp opuades less'e2) ‘uojseud | erddopper is ‘esnieraduse ej siuelso> opusyayveUl ‘as (01u2> spd you uy ip Buorsodwe329 ejap emnua,;aie|e0}29 "uopo.d lau YoU LI Ko fruad exsoduionap 98 y anaes e| S49 eressu03 Is ASE Byer EUR, ota ey es es 1s 0s 60. 1 62 63, 58. [FRO] Fenasonana ah nechomemne Pet la reazione gi equilitrio in fase gassosa NO, @ 2NO, standard € aH = 12.8 keal mot La dansta relava 2200 Ke ad 1 atm, wale 364 bro K, det processo 2 350 K Suggerimento. ta densita della miscela gassora consente ai ricavarne la massa Imolecolare media, Da questa si pud risale alla composizione della miscels espresse in termini dalle fazioni molar dei component. Quind s1 pub icavare vealore di Ka 300 K Ik @ 350 = 3,ABatm R = 1,987 cal mo" Sia date la reaxione, in fase gassosa > Ae BUC Ad una cert erpecatra, un repiente ci volume eostante were rempito con tne mceln equinolare o @ € © fino ato presse totale © 2 tm. Una vas ‘egaiunte Mequilovc, fa nuove pressone votele msurate € par a 1.6 atm Celclre ity Sel proceso he 0184 orm) In un reciente di volume costante si tnroducono 1 mole di molecole SO; € 1 mole di molecola O, alla temperatura , una vot stab ia omogeneo 280,40, et 250, ‘i constata che: (3) la pressione totale & pan a 23.4 atm: allidrogeno, della miscela gessose 2 27,48, Detorminare ilk, {a ensits, rapetio (i= 0.102 ater] Calcolre la castante k, del equilbrio gasseso ANH, = N+ 3H, sapendo che, a una certa temperatura ¢ ad levale 3 atm € a pressione perziale di Ny $i mescolano 10g di Hs, 109 di CO, @ 80g ro di questa miscela @ ad {ianato fi 19OML di vapor dacqua (misuca sa temperalura © pressione} ela coslottervia ® pertata a 1100K; si stabilsce Fequllbie omogeneo CO+H.O €2 CO, +H, vio ragiunt, la pressionetota 73 toe ik 0.99590) = 10. Determinate fa frazione malare 6 ciascun componente 3 Si pongono 7.59 det 200K. Raggianto leh levi a io Secondo la veazione (ute fe specie in fase gass058) 50, Cl, €? 5,4, 65. 66. 67, 68. 68 ra che nel recipiente sono presenti 425 - 19 moli dl moleccle SO; ia fesione molae dei component la miscela ad equitbriaragatunto se, “perimental, sipongone nal ‘ecipiente, aseme ai 7.59 Cl, anche 3,25 10° mali dk molecce Cl, DeSO,Ch) = 2.1486. X1S03) = 0,257, 2101) = 0.55571 i volume V si intraducano 96 - 10% molt di molecole Ae si constata la formazione di 4.8 16° moi di molecole C, Calcalere il numero di Trot di mlecole A che o¢corse aggungere al sstema in equilibria perc 2 tem- fa costante,vengs teasformata 80% dota quantita niiae di 8, (4.59 al 4) La costante caren gasios0. Heth 2H vale Ke = S16 2 700K. Calcotare la compassion del siterna ad eaulibra rag- gute vente di volume costenta, a 700K, si pangono 64 rama gi nolecols 4. 141 mmok di molecole H ¢ 1,504 mol di molecole HL (HIN) = 0.2286; ml) = 01576: nh) = 1.329) Perla eaaione in ase gassusa 2ND, 2 MLO, K, vale: Ke= 5,45 Mr a SO°C eK. = 2.778 MO 8 slbre dela varanine 6) entalaia assocata al processo (SH? = 13,8 keatfmes di NO, forest, la costamte di equi 100°C. Determina (R= 1.387 calk Sia data la eazione: Ae TB et C+a0 utte le specie in fate gassoss). in un recptente de 10.26 imolecole Ae 2 moti gi molecola 8, alla wmpeiatsr Ts) | P atmastere. Gago che il sistema ha caggiunto equ Ia pressione totale rsulta aumentata del 20%. Calcolare K, si mescolano 4 mol 11a una eressione ia terpereture T. 1k, =8 688-107 14) Si pongona in un reciente gi volume V = 101, a T= 400K, 2 mol i molecole A 1 mole di molecele 8, Stablitos!Vequilsrio omogeneo ArBac si misura una pressione os & atm, In un secondo esperimeato, nelio stesso eapiente, nelle stesse condizioni di Ve T, si pone 1 mole di molecole C. {Caktolare 2 composiaione del sistema, a equilsia raggiunto, esprimendala in ‘ranone malate delle ve spece, (a) = 0.3998: x68) = 0.3888: X(C) = 0,2225) In un recipiense wiote, alla temperstura T, = inttoducono 84g ai CO @ 189 ¢ Capitalo 6 Gi equi chimie omagene’ [epi] _svafowo ouug> ugnba 9 ~ 9 e)onde> eustionons 6 avounpicy i) Foon & ‘ont ‘eavabous ‘suaizea: ey opuonss euqiinbs | a6unBe1 19 124 "3,002 18 PODS 8p FUEUED ej ‘wReD’? Ip axeLO? aUO}SSSId eye ‘CILNEGes OUG|NDD y ‘or tose & tose (esosse6 ase ut ads 2) um) ossed01d || opuonas avatijeiied avod.uosep 1s eDUOHS ABUL 'NOUZE Y. iensnreg amie ees masse SctrerDee sma ee Bree ara eoanndo ual te les epeue noua seaman ee einezea 0 =*9 “1-0 =x '9°0 =x £10 =X] : Peo ace es authn iar Ss fu fp bmn 9 poms cargo setae Seraaiks eee ccd aateeeeRe eee a else ; aye tuto an us 1oep p opsiccanh Seehe ee oe séungées cums pop eons sso eds tou eos: n6 = tise = eo 2,1 e6uni66e ewanss p OU 15 955'0 © eC 2 480K ‘suoizeas | Jad “y 3? CUMNUISP 15 LOLLGEL 1p aIeIOL BuUOKSaid Eun ens IS a ‘Oetbe © oe 4 Peedi cisegee a opican nce clams 4 's ors nanis peued iD wp sons'gaz @ OTD Wp Hoiy'Bée AjuadDe! UN UY CUOSRPOHUL B I.LdE T pee eee: [vee == “auonsand Ui sudizea) B & SHIN? © ‘HE +N gad *y 8 Sy ouIualap 1S 40102 Ip ajezied aLOISSasd euN ON 180 ‘eansiW IS ososse6 ougynba yap syUe}0> &) “OB IDH + ONO'HD & |30N + HOTHD lo'H @ Ger '¢) (@uwz0}89e a5ey UI OUDS: ‘bansp woune'o p eed asian aopa9nb 920029009 200% a nny avogs open ued, unsbes ae eet ssona oun Epa ton apes eueoe teats ae sop Brett raumeerrae menne dents Bacued y dura egw leds |p ai oo soon acre wemesiun ise Bese OH + 1D & "OF, +i9HZ Lees” ot Heer ete tp acjeny seomunap auger soti- = PES Beene tanta £85 150 aosp ey paren euaap jeune os v0) ep mundo un wegen Ba ne OS gy S weisicesnie pombe ARIS Hs 8 = (waezo'ae =) HN © HE + IN eee tl enna ep uneng 10a 299 49 Sosip es pol tw counbowe ouayrbe sep aesoner Bee cncbenltes clsionebe ieick ge asseeam nines 9 +8 pd & 9d 1271 IP D6 J@ ved 9 esossed oan ead 1 9006 €0'5 EP vedas un osseb ou p FU eneonp “aL pene eta baseraee taunts aie Snopes Ca coean ae mind eat MBE 3 3 Sack H+ 05°F) @ HORICHD) Dee ve eee Rane situate tect | sustain)» worse u uss ns bolo Hau eartnigy eelinaedligy unto ovanes repulsacea Shang emcees Get adele wens ene uz Llosa SS OEE ee Os mawang nse sugans oe coterie a eats Seo p yea hn saa ‘Buoizeas eye0 *y y umuLaap is ‘Ze € ued g ‘oUsGosD1,)° ouadss "esosseB Ge “aiuadoas Oe UN Uj ‘O89 ae OD Ip aIe|OW aUDZY, g AyD eVEISUOD 1s 3 ‘W090 & ont 09 (es08586 e501 u aiseds a] am) oucuinba j aasygeis 15 jap avezeuoy o1uauuajsent ip auoizees €) "ipe 2p OueLodUIo> 3 1p5e sp oxousnu OUa> un ip enne ippe Bap Aumor-p2isuede 1p ens 9} 9 3j0gap Nid aque) “faseq eun 0) OpDE uN 2 od ond 15 ‘OuOBUaKOsd 9 2p aceR,e| 3 OPI je © P2UapUS) 010) Ul 2559, youe OvOS OUEWHOL 1 al Bjap ezuapuar @] 2 210} gid oqwenb 2 avo 2} 3 2410) (yd o1uend oybow over auainae oda uo? a12205 37 0} ‘ayuenéas opow jau eiez ahewayos aasse ond ‘OwweLed ‘eauo}ord Cwauuaysea 19 BU0Ize=s BUN aseqiopire at gi.sia 2 v/v Muanss | 242 1@pNDUOD Ond 1s "VH abads eau euL dotati ot solvente). Questa prog! carattenstiche anfatere 18, come @ oui, vale per tutti i solvent EEG La costante di autodissociazione dell’acqua Nei solventi anfoteri, e quindi anche nell'acqua, & sempre presente un certs numero (molta modesto) di ioni, precisamente del catione acido caniu- gato P dell'snione base coniugeta del solvente stesso. Se st fa rferimento. 3, C10 & dovuto alia reazione di wrasterimento protonico scritta qui H.O+H,0 e H,0" + OH imo spostata a destia data la enorme differenza di cid H,O" @ H,O che tee le basi OH’ © H,0. La costen- THs} 0H} i Ke to la forma Kak cancentrazione molare di H,O pud essere considerata costante la teazione & pochissime spostata verso desta Il valore aumerico di (costante di autodissociazione dell’acqua, pil spesso chiarnato pradatio, nica dalacqua) & diverso a ogni temperatura (equazione di Van't Haff). & 25°C sha’ K,, = 1,0-107"M: cid significa che |i valore dela concentrazione tanto dello ione H,0° che delio fone OH, @ tale temperatura, nel eparia 1.010°M HHO} =[# 0") -{OHT 2 di esporre i ragionamenti matematici che consentono il calcolo della io: soluzionl acquose di acl, € opportuno esamiina della costante di equlibrio di sua base concent con [asl Fandoown HA+H,O oA +H,Ot A+H.O o H+ OK ¢ le costanti di eg ea da culsicttiene prodotto delle due costar {odissociazione del solvente, Questo risultato rende quantitativa laffermazione, gia f tanto pil forte € un acido, tanto pid debole é la sua base coniugata Quando si deve calcolare la concentrazione dello ione H.C" ne di acido forte si deve tenere presente che la reazione ci trast tonico é totalmente spostata verso desira anto uguale alla castante iain precedenza, HA +H,0 > A+ HOt Pertento, se la concentrazione molare ana! 4G, sara C, anche il valore del matcsi nel processo. ‘questo valore dovrebbe essere aggiunto quello del dell'acido & nota, ed @ pan concentrazione rnatare dalla ione H,0* for- concentrazione di costanza del Ky saretbe perduta!: part concentraziona totale di H,0" puo essere le quando la concentrazione analit- ‘ella soluzione & moita piecola concentrazione delio ione #,0* in una soluzione oi un acide. “yeep! owuawseuoduo> e arerepsuo> 3] am "wimwawaye OV) OWaNb Syauisiuapenord Bop ,emnie, 2u020 Sian “auoie exsanb smd ae9p) eIBURL ut CUBLD [UoIenes 3] au ‘cqund eysanb e “ePs0>1 1S 2.0001 6o-= HO | WeOLO'L = LOH) oppe ap -409 | “2U0} OPE UN 1p e}e1;UBDUO9 ALI ye suo zenuaruaD Bye ued gies .OFH 9 BuOzeRUDD eun pened ss ays eg (atog opr} “ONE ID WeO1 0" BUOIZNIOS eun JO ye p esOUUIDIIG : oyd= Hod + Hd eauias ew! fe ‘S]UBLUEIAND BANE S SEG ID WOHEAIOS a|laN yd = Hod + Hd axduien ew Le Hod LoH eine SY 0-0 (9 a10166eur ¢ .OFH Ip auorenuaDu0d 2 enb oyu "Ippe sp UOIRN|OS a8 bi = Syd= HO + HE “b= HOd=HO ener We! O° = LHO] = LOH anop “eind enboe ish, exawsowyneas 1p 9UoWwepUOS i (owawuay 08 LHo}éa1~=HOd + LOtH}Bol~ = He vuasv2s85 &7 exsodoud eunio} oyu esonbre auozn|os eum sp (HO Or yOap 24>ue 2) CH Tuo! nBap auoweriueru0D e B:Dwsd6a e}ep|OSUOD IeULIO auIPMIaNSUOD 3 *yajen uod .0"H uo) ojap auorzenuaDu0n aye Sle jp osu0) CHOpOud ap A104 |! ay> OPURION De yBap ose eu onU2S90 Ofand ‘Bpanoud 15 "OG=P ey? THO} 5 BUEMIBTED 724 auoizeia1 1 ayuerso> 2 eno “HO 8U0! B|2P BUOIZEAUEDUOD €| 2103182 g Obojeue CW aWeUIDE? UO? "AUNBEs OPO fs seq ip luoiznjos 3|8U .O*H 1Uo) 039 auoReNveIUOD 2 pe jueyad awnsse auowenba j “9 2 anAds 218) ‘oyeunpsen a1asss ond 3U018@1359 120 210 2UNUOURP [2 © 1p AIOIER HN FO fp afouna) ojossid ezuerseqge 2 “19 a)0}en 1 as ‘84> euBasu ezuaLede.L “aujenyos eypu .OFH suo! O]p a32}0w) BUOITeAVADLOD €| 202." HEARD yp awuasuoa 9pes5 opuodes ip auaizenbe ep auoznyas ey #9 NEN “myeyr 2100195 094 5 joqap ope nose ip ougynie jp a1uerso> ejep von Je o1ebay 2 D 2A01e% ‘lzeuojse p svejow OLOdde) yi 38d (© —*D)9 (13 aUOREULO Guoddel) of 8 sod Yow & Ousesves ayesse,aquy apads aj el fuoweiqussuon 9}°¥5 jen opde, Jap eRHyeUe a7e[0u auOIZeNUE>vO Ons 2 OH tv OTOH 310081 e1aydwo> @ uou enboe, 2 ope, er cyuaunuajsen 1p auoweal &| ay> Otley faluasaud OpLOURY enbiay 4 Calcolare if pH di una soluzione 6-104 di HIND, Se si applicasse in maniera precedente si gungerebbe ‘agionamento seguito '2 seguente conclusions [0°] = 610¢M pH =7,22 Questo risuttato & owiamente assurdo, perché una saluzione di-un acido rion pub avere un valore di pHi maggiore di 7 (sarebbe una basel). In quesio caso, poiché la concenttaz one anaiitice della suluzione di acid forte & molto piccola, ii contributa portato dall’autodissociazione elacqua alla concentrazione totale di H,0" non pud essere trascurato. Naturalmente, la presenza nella soluzione degli ioni H.0* generati dall'acido, fe regredire Vequitibrio ds autodissotiazione dell acqua, che, percid, genera un numero di mali per litto di ion! HO" @ OH sempre Lugual tra foro, ma minore di 110M. Sipud quinal scrivere HNO, + H,O > NO) + HO" Ce Ge 2H.O = OW + H,0" a4 La concentrazione di H,0" vale (C, +g), quella di OH’ vate g: poiche if valore di K, deve essere costante siha K(Gtoa $+ Gg-Ke=0 = Ge VOTER, ae La solusione negativa non ha significatofsico. Si rcava quindlg, si ottione (Cx + 9) @ se ne fa i logaritmo cambiato di segno: si ottene cos! il valore (Gtg= 134010; pH=6,87 10 protonico, tuttavie,€ piutiosto elevato. Si pub scrivere HO, + HO e105 + 4,0" Gna qo Kyo 2g000%=— 2 Gize P+ 2,3010%9 -2,30-107 = 0 g=(H)0"]=3,7810%M pH = 1,42 se il val fosse stato trascurato rispetto a 0,1 nell'equazione della costante di equilbrio si sarebbe ottenuto Ky 2,301 °M pH 1,32 Q=THOT= 4,801 con un evrore dell'ordine del 20% sul valore di {H,0") Calcolare il pH di una soluzione 1,0-10°I of acido fenvteropionic, indica fo come Hi, acidic debole mongprotico (k= 4,25-10°04 Senza trascurare q spetto a C., si pud scrivere 9 Dore 1. = 4.25109 = }=6,30104M ph =3,20 Se invece si trascure q rispetto a 0,01, siha [952] Fondtamens’ of stechiomemia Capitolo 7 Acme bast 83] 17 Lojorde issu|_seo yap 26 aip ‘aloqap ope jSU B2URseid e| Jad eDISMIS CSI9n O}eISCUS sIUAILO, 8 ‘ads e]ap avorznyos wt. otN +H ajoa9p op: =v ByeSnjuod aseg ens gjap you * @ “x atuers JVlow *> opual|6ons eieiedaid auodwer auvown 0} 62g 3p 0 IDE 1p aIUTIBGE 19 ‘ayiapaw ayow woireven ansigns He 010 Ip aj2ruawepuo, erasuenee> #1 9/°> ip aiueiso> ene eyap auojen \ep awuaivesna.d} aogap apuadip aip Hd sp fiaudoid ap OL 8 1'G 28 as0.0UN0> 13) € cyodde! y 84> \Je) eynuene ur EreGmILOD aseq ens e| a aca: ‘Buca essais eyau opuayBonge NezzYed1 OueS Yd Ip BUOdUIe} WTS! | suodwey = p-01.95'5 =) ’ b » HO +HOODHD 0TH + 0O3HD p eeBnuo> aseq 2) 9) aupIseg gisucosd ey (onnane opis 0195'S Suz]0D/e) @ = 8y) oMpos 1p oreiare Ip? We 0!-S aUOIEN/OS Eun Ip HO bS'Zt=ap'l-O0'PL=Hd ¢ QVL=HOd WeOL8i'e=LHO)=2 = 01ve'z = } eowonsars ip nusweoves [rst] bb b> HO+ Ha O1H + 8 (Wi-04-9€°2 = 89) 120 2u0} o)05 Un Jp ereiop arogap aseq “g; auto eve2jou) SPIUWEIEI2 IP HY_DI-P SUD.RNIOS BUND HE ‘aluaujeas aseq aun faddo.n uou aseq eun ied 0% ip otenjos aap sed (au 3y9p vid 11 al2}03)e> 190 elGojapo.aw e “ezuapadaid Ul Chap eI eLIOD juapquo> awuawersapiad vos neynsu enp | 2005 evs=Hd ¢ WDLee’s=8 = 0198S ey ss DP onadsp oyeunasen ava b as b> 20s sz's=Hd ' W,0Ur'5=2 AES = 0195's ey e onedsy b aveinssent ezuas LOH + HN? OTH + SHN anus ond S exeuowe aseq aap axefnwo> ope, a) aone etaudosd ey “auorznjos you ayuesaid 9 24) OwuouNue 2U01 07 eS UN 2 OILOUANE IP O:NIOD 11 (1a.01:95'5 =") crouse ip o.7U9) Jp MOS BUDLRNYS CUT P HAY 818.0212 (40) a10jen ns 9g¢ ep auOWIeP BON UN Ge BUE=HO WeO1Zs'9=[L0%H]=2 per sua natura produce un numero modesto (q)} di mati di oni HO" per fro, fe pradurra ancora di meng a causa della preseriza delta specie A (1one 2 Comune con uno degli lori prodotti dalla reaziore di tresfermento protenico}. Juite questo & ovvismente, legato alla necessité che nmange costante ii valo~ nacido stesso. In queste condizios i di ec rs2 specie comnwalte Sor: IHal=C,-a' {HOT = dove g & molto minore oi q. Sara quinds iecio trascurare q' sia riepetto 2 Cs Che a Ce potrd per consequenza scrivere 12: 5) yaluti jl ph delle sequent! soluzion! tampone in ciascuna delle qual Cx = Osu eC, = 0.24 CH.COOH FCH,COO™ (k= 1.8109) NHN (j= 55610" HPO, / HPOF {Ky = 6.23: 10M) H,SO;/ HS (K,= 154-10 ®M) os vs ay 1 2S 245010 ph= 5.35 O']= 1.8010" S450 Ss 213910 p= 8.86 1H,01] = 5.551 oz poy=623 1025215610" 2681 wolersnio* Be resioM ole 138. Foner Le proprieta tarmponanti di ung soluzione tameone si manifestano quando alla si ‘aggiungano puccole quantita d: un acide 0 ci una base forte jaziane del pH che ne conseque € moto modesta, al contrario di quent, accadrebbe se queste stesse quantitd di acido o oi base venissero aggiunte 2 2 sOluzone non dotata de caratterist debole HCOs (C. = 002M: Ky = vugata CO; {Cy = 6,02M). & una soluzione rampone d cu pH vale a K.=56119 = 28s Q's 1H.0}=56110"M p= 10.25 La seconde 1 cor ‘a concentrazione dello ione H.0" & pertanto quel 1@ Un. solute 1 cul oni nan interagiscono con del acqua pu's, soluzione rion tanpone di KCI, 'a specie HCI dona i peorone base presente, cioé alla specie H.0 HCl+ HO > HO + Cr 108 1107 3 La concenirazione di HO" pan alla concentrazione dt HC 0,5 = 2.107%, Ii pH assume # valore 2,70. La variazione di pH & sata Ja concentrazione idrogenionica & aumentata di 20.000 vol one tampone la base H.0 € presente la base Cl che @ pil forte di .O La specie HCI dona allore il protone a questa base HCl + COP 9 HCO, + cH HCL verra tasformato nei pt Tiel di CO @ la comparsa di | ini eiventeranno, risoet la scomparsa di mil HCO; : le concentrazioni di questi 810"M © 2,210, Soe Gapitoln 7 Ace e ban F187) Ga)_sese poy —corouden ‘auewis He ep aioien ew "B62q 1 eUNIEGE 1u0 pe 925 109 Bet “opine Ip 0552909 U9ESOHD) LD) OPP ‘opuadia He jy S29) 0580029 UI 2 CpIDe, oor Ha i12Sr= 4d por 2 =— phe Oe =. Ob OO = Hd We OL2 aE ae Loppe ip oss3008 un aLoHnyos eypu atuasad eo>ue gy ound ye auo.zeas ej odop aueeun [9H 1p Yola2| uoD ouDdsbea) auMOGe HORN | PORN 19 3u01200 epuoresejap ewUnI6Bey Od0q = ILL eANGHY. 0008 Oe’ = Ors 60-=HE MOLES =a F= ore ~ OTH! lope ip 0558529 un ‘auaznos @jau ‘olUELAd aur [Our jp ol2uny yenBn vn ucd oustsibess ewun66e I HO 1p 1p Tou 31 4 ap atoqen rs eauar pu: OULEY UOU I> 2 EN B4> CrEP oREe HO>.0W OF +49 T2N HOF AN +.1D + OH fever eu u “028080 oer HORN + 1H anuenGese| 9 auaiie xp suozea1e1 = WE'D HORN woe HP eUNEEE ewe e|odog~ are eunbIs < 1=1/060-=hO W'O= LctHl ye auozezivanvo> Be ved 9 OF ID a ope 9p 2 1+ .OHCOH+ OH ayo) oppe u ~Hoen seuap4e> 94o2N9 em Ip equni66e,jeD ews WiLL (@u0y aseq eun ued 93104 oppae un ip auorzejown ip ewusess eip) aseq ip ajunibfe atussazons aye eU:aI5I5 (2p HO I@p 12h a] BAL382p emsuqyseis ip auswepues [ast] ne eyvejouy) 3629 1p wanjar | essOse (Od) "euILUeIGEIp UN BDsInNAsO> + aS ppe usayon | opuerepsucy “eiun1SGe 160 odop ewiatss [2p 5 WO HON |p duoZn|OS eun Ip “TwOZ ED euNrseld ‘aussaz2ns \olzod anbup Slunibée Ouebuan eisanb e ‘Wv1'0 IH IP aUDITTIES eUn ip wg OUEKIAE (esuonaoin 0) 3210} 25eq UN UO> 1104 OPHe uN Ip suo!Zeey L-9'L auano 10 vs OU ayp 19 e2n6y 1p end ur 2 Hd Ip woren | ere ‘auoy 9 ene, 2 3)0q80 @ nUsGes: aDa0S AND ayap Un wuabeoy anads 2] “669 anp avoizesep/suo ve OuUEIapLaAE (Be, aparaud adn o1sanb p warsis 19d Hd [2p 0/0218 oizesr 5] Es anpaquie ovo: Ig-seayp NUaUs ———— sabe uy seq 8 Ipise en SOO= HET PeOL= HO N,,.0L 6S’? = OHIO 201e'L | eae sarge eT otis oye euNe 1S 01-22 @ VOL. | ShUawenacey OUEBIEN a “auorreat e| 0409 $09 ap 1woiesiu@200) aj9P YOR | 3:8] ies ayasod eZigpen8r0 w quer oIev0d o3LaUeUoIe! Ose OF VOI fH +. f09 © HO+f0H js auodwey avorznyos ean (Ey DU-z e1VaAIP HO IP 2u -ua2u09 &) 1) 8u94 2869 eur ip elurn6be jap cynbas © Hd ip evoizeuen e} 2102P2 yeue e231L2W UY) ‘BIO € 5 ByequaWTE 3 eDIUOILaBOIP yun 60° 1B O05 EIS @ Hd jap SUOMI eT auowees e| avenue © 00's ep 23:20 Ho = Hap) 08" QVOL=Hd W989 = LOfH =e 2 Figura 7-10 ~ Dep |agaunta de (Bginone canara fan upil rio dol 8 daca = fequivalenza stechiometrica). Gi ion Na, che non Rena eaatere ion roprieta basiche deb ne, possono iP chusre éreuta els conceivanone di iO" @ en et acqua pure (0+ 110° pHs niogt ry Figura 7 ‘page ren pub far altro che fowps 2IO2 eazy pone 1.84 aM = 12.15 140-10 1a porzione di NaOH ~ Tonrossidnle provece un aumento del pH sempre pili modesto 2107s 2104 T6010" lor}= = 2.50104 pOH® 1.60 p= 12,40 7.6.2 Reazione di un acido debole con una base forte {o viceversa) 5 abbiano 60m. ne riportanda in ella quantita di NaOH agajunta rappresent tn acide debole con una base forte, diagramma di itolazione di fa 7.218 ~ Prima delfagguunta di NaOH — sha solamente CH.COOH + HO <3 CHCOO™ + H,0° etlpH $ calcole data reszione k= 1810%= BA [HO] = 134-107 ph =2,87 6 Figura 7.2/8 -Dopo'e prima agguinta i 26rnL di NaOH 0,1 M — Lareazione che auwene Bla seguente CH,COOH + OH CH,COO + H.0 Capitol 7 Acide bast [467] “aggiund §.0m, di una soluzione di NaOH 0,24. Sicaical i pH del sistema [prima e dopo 'aggiunta dea base 282 {cHyC ON = 7 200 10% 0,122M =[CH;COOL ICH,COOH] = 200 It pH del sistema prima del aggiunta della base & 6 rhe ky yo 2h IyOrL = Ka B= 18 10% Sap 1475 TO" a 483 Dopo Fagaiunta della base sha la reazione seguente CHCOOH + OH > CHjCOO™ + HO 210 4 248107 1. 10%mot di OF reagiscone con altiettante 2h to € acqua: rimangono (2-10%= 1. 10°%mol di acid & jo di base in 208m di soluzions aay wyorle 18-10% BEM 2347 109M p= 8 tet 2.84107 peed as AIS°C, une soluzione 1 10°M di ‘paw (Ky = 1,65. 10°%A) presenta base debole dowsta di un solo fone a pressions osmatica a! una solu- ‘monopratica, 5j calcoh d a dello ‘sua costante di equilib. minore di 10°), la soluzione & [Rea] Pana ame Per caleolare a pres = CHT 5i tenga presente ¢ del soluto ( cioé la somna ds Vedi Capitalo quintol, Hel nostro HO" + HSOL Go G&G 150, + H,0 2 40" + SOF Gane qa (HOl=Ctg [HSC = Cong Sipud scrivere Capitolo 7 Ace eben [165] seq 2 ony ~ ¢ ojoude 186 15 DH JP 10's BUOIRN|OS BUN Ip 700 = "FH Ip suoznyos eun ip qwO'0Ol se ‘are ep enb3e evel od a6 03 9;0058W OUOS (WO! + 8 ‘utes’ = B6z x 12800 (Ex .O1-O'Z+ZXeOL EvI's)=¥ oUELaY ait u 2008819 18 agp} 11929 1p Is 249) [DH wp avozenuanue> OSZHO WeOL-erl'e= POL pd Ou2UHOY 1S 91TH 1D OW OL Z'Z = 01 B'E~ 01 SOLES onayn Ua HHO} —yOL-p'L="PL LoL -g= hu OfHe +8De) & Hoye + DHE WL00'0 (HOE? 1p IEE vO> (DH 19 wig ‘os opuejoasous eunuaso auoiznjos eun ip eayowso aUOssed €) 5 HO 6S2 © Ot 2 2 ay hot send wor ce= Zo, gt 22 y=LoHl vole A 201-001 Ot oo Wool €= ETE = WH] wel 2g OE ayy (vodwies eworsis conayp via (oH) OL E= FU Ors =MU ID+vH © DHA i | | i | i euswowrssie aseweovos _[55x) ey 8 19H aGumi6e Is opueny Fel 81 =" ae Ms rodt 169) 5 @ onadss ayqeinssen @ b reOt__ LOtH We0t -1e'9= 7 = bno]- 6 col oe A Wel epi'g = ee To-0r-05 Mus 6b ob » b-5 HO + WHE OW + ossesoud rep apuadip Hf WoL'o= "IW se’o-oz= "Was MU =U sayS 0] 8 ,u36eas anp J3p yOu! yp JauIny | es.aawoILDaXs e2uey OH ty © lho tH (DH 19 Wot 0 auorznyos eun yo 10 0 ouabunb6e 15 ‘excos in> yp auorenios eye ‘2S eWAISS 20 Hf Naud 2}90 |S “08'8 28h Hid j “euo.zipu0D e7sanb vy ‘o>x0sOUEW! D}099P 2} lun ip auorenjos eyap 7W9 0S 8 wSe'D HORN (9 aualEnes Eun p wO'DE auaBumibde ouessazau 9 exinawioryreis ezuajennbs,; svsBuniBbe. 134 + WieOt $86 = (0S) ‘We.01 - SLo’6 = POSH] 'WiyO1 - £01'6 = LHO] 01 - 860°L = [0%] WeOl - $8'6 = Lf05} =o

Potrebbero piacerti anche