ÐÅÑÉÖÅÑÅÉÁ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ

ÄÉÅÕÈÕÍÓÇ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÏÓ ÊÁÉ ×ÙÑÏÔÁÎÉÁÓ

ÏÄÇÃÏÓ ÅÓÙÔÅÑÉÊÏÕ ÅËÅÃ×ÏÕ

ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÊÁÉ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ
ÌÏÍÁÄÙÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ ÕÃÑÙÍ ÁÐÏÂËÇÔÙÍ

ÁÕÃÏÕÓÔÏÓ 2006
Ïäçãüò Åóùôåñéêïý ÅëÝã÷ïõ, Ëåéôïõñãßáò êáé ÓõíôÞñçóçò ÌÅÕÁ

Ó×ÅÄÉÁÓÇ - ÓÕÃÃÑÁÖÇ
ÅÐÅÌ Á.Å.
Á÷áñíþí 141Â
104 46 ÁèÞíá
Ôçë.: 210 8627 598
Öáî: 210 8627 189
e-mail: info@epem.gr

ÏÌÁÄÁ ÌÅËÅÔÇÓ ÊÁÉ ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÁÓ

ÁíäñÝáò ËïõêÜôïò, ×çìéêüò - Ðåñéâáëëïíôïëüãïò DEA
Áíôþíçò Ìáõñüðïõëïò, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò
Íéêüëáïò ÓåëëÜò, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò, Õãéåéïíïëüãïò Ìç÷áíéêüò MSc
Çëßáò ÔáñíáñÜò, Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò
ÓôÝöáíïò Ôñáãáíßôçò, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò ìå óçìáíôéêÞ åìðåéñßá óå èÝìáôá ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ
ÁíèÞ Øáëëßäá, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò, MSc
ÁñåôÞ ÊáìçëÜêç, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò, PhD
ÂáñâÜñá Åììáíïõëßäç, Ðåñéâáëëïíôïëüãïò
Êþóôáò ÐáðáíéêïëÜïõ, Ìáèçìáôéêüò, MSc ×ñçìáôïïéêïíïìéêÞò êáé åðéóôÞìçò ëÞøçò áðüöáóçò
Öþôçò ×Üãéïò, Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò
ÖÜíçò Ôóéëéþíçò, Ìç÷áíïëüãïò Ìç÷áíéêüò
ÄçìÞôñçò ÍôáÞò, ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò
Ðáíáãéþôçò Ðáíáãéþôïõ, Ìç÷áíïëüãïò Ìç÷áíéêüò
ÃéÜííçò ËéÜôïò, Ôå÷íïëüãïò Ìç÷áíïëüãïò Ìç÷áíéêüò
Óôáýñïò ÂáëóáìÞò, Ôå÷íïëüãïò Çëåêôñïíéêüò Ìç÷áíéêüò

ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇ - ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÐÁÑÁÃÙÃÇÓ

LIBRIS-TECH A.E.
ÁñôÝìéäïò 6 & Åðéäáýñïõ
15125 Ìáñïýóé
Ôçë. 210 6875314
email: libris-tech@ilsp.gr

ISBN: 978-960-89568-0-3
© 2006 Åôáéñåßá Ðåñéâáëëïíôéêþí Ìåëåôþí Á.Å.
Áðáãïñåýåôáé ç áíáðáñáãùãÞ ôùí ðåñéå÷ïìÝíùí ôïõ âéâëßïõ, ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï, ÷ùñßò ôçí Ýããñáöç
Üäåéá ôïõ Ýêäüôç.

H ðáñïýóá Ýêäïóç áðïôåëåß ìÝñïò ôïõ Ýñãïõ «ÁíÜðôõîç ÏëïêëçñùìÝíïõ ÐñïãñÜììáôïò ÅëÝã÷ïõ
Ëåéôïõñãßáò êáé ÓõíôÞñçóçò ÌïíÜäáò Åðåîåñãáóßáò Õãñþí ÁðïâëÞôùí».
Ôï Ýñãï ÷ñçìáôïäïôÞèçêå óôï ðëáßóéï õëïðïßçóçò ôïõ à ´ ÊÐÓ êáé óõãêåêñéìÝíá ôïõ Åðé÷åéñçóéáêïý
ÐñïãñÜììáôïò «ÐåñéâÜëëïí» Þ «ÅÐÐÅÑ» ôïõ Õðïõñãåßïõ ÐåñéâÜëëïíôïò ×ùñïôáîßáò êáé Äçìïóßùí ¸ñãùí -
ÌÝôñï 5.1: «Èåóìïß».
Ç ÊïéíïôéêÞ óõíäñïìÞ êáëýöèçêå ìÝóù ôïõ ÅÔÐÁ êáé áíÞëèå óå ðïóïóôü 75% ôïõ ðñïûðïëïãéóìïý
(Êùäéêüò ÓÁÅ ôïõ Ýñãïõ: 2003ÓÅ97530136)
 Ç Äéá÷åßñéóç ôùí õäÜôùí áðïôåëåß ìéá áðü ôéò êýñéåò ðñïôåñáéüôçôåò ðåñéâáëëïíôéêÞò
ðïëéôéêÞò óå åõñùðáúêü êáé åèíéêü åðßðåäï.

Óå áõôü ôï ðëáßóéï, ç áðïäïôéêÞ êáé ïëïêëçñùìÝíç åðåîåñãáóßá ôùí áóôéêþí õãñþí

áðïâëÞôùí, åßíáé æùôéêÞò óçìáóßáò óôçí ðñïóðÜèåéá ðñïóôáóßáò ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò.

H ÐåñéöÝñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò èÝëïíôáò íá óõìâÜëëåé óôçí ðñïóðÜèåéá áõôÞ,

ðñï÷þñçóå ìå ÷ñçìáôïäüôçóç áðü ôï Åðé÷åéñçóéáêü Ðñüãñáììá «ÐåñéâÜëëïí» ôïõ ô ÊÐÓ,
óôçí õëïðïßçóç ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò, ç ïðïßá èåùñïýìå üôé áðïôåëåß ÷ñÞóéìï åñãáëåßï
ãéá ôïõò õðåýèõíïõò öïñåßò ëåéôïõñãßáò ôùí ÌïíÜäùí Åðåîåñãáóßáò Õãñþí ÁðïâëÞôùí
(ÌÅÕÁ), üóïí áöïñÜ óôçí êáèçìåñéíÞ ëåéôïõñãßá ôïõò, êáèþò êáé óôçí áíôéìåôþðéóç Ýêôá-
êôùí ðñïâëçìÜôùí.

Åëðßæïõìå ï ðáñþí ïäçãüò íá áðïôåëÝóåé âÜóç óôçí ðñïóðÜèåéá âåëôéóôïðïßçóçò

ôùí åóùôåñéêþí äéåñãáóéþí ôùí ÌÅÕÁ êáé ôåëéêÜ óôç ðáñáãùãÞ åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
óýìöùíá ìå ôéò ðñïäéáãñáöÝò ðïéüôçôáò ðïõ èÝôåé ç ÅèíéêÞ êáé ÊïéíïôéêÞ íïìïèåóßá, ìå
êýñéï óôü÷ï ôï óåâáóìü óôï ðåñéâÜëëïí.
ÐÑÏËÏÃÏÓ ÐÅÑÉÖÅÑÅÉÁÓ ÊÅÍÔÑÉÊÇÓ ÌÁÊÅÄÏÍÉÁÓ
Ç ÐåñéöÝñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò åðéäéþêïíôáò íá óõìâÜëëåé óôçí åðßôåõîç ôïõ óôü÷ïõ ìéáò ïñãáíù-
ìÝíçò êáé áðïäïôéêÞò äéá÷åßñéóçò ôùí õöéóôÜìåíùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí ðïõ ëåéôïõñãïýí óôçí
åõñýôåñç ðåñéï÷Þ, ðñï÷þñçóå óôçí õëïðïßçóç ôïõ Ýñãïõ: «ÁíÜðôõîç ïëïêëçñùìÝíïõ ðñïãñÜììáôïò åëÝã-
÷ïõ ëåéôïõñãßáò êáé óõíôÞñçóçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí».
Ôï Ýñãï äéáêñßíåôáé óå ôÝóóåñá ìÝñç:
1. Ôçí åêðüíçóç ðñïãñÜììáôïò ãéá ôçí õðïóôÞñéîç - äéåõêüëõíóç ôïõ åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò êáé
óõíôÞñçóçò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí (Ì.Å.Õ.Á)
2. Ôç äéáìüñöùóç åêðáéäåõôéêïý ðáêÝôïõ ãéá ôïõò åñãáæïìÝíïõò óôéò ÌÅÕÁ, ìå ðáñïõóßáóç ôùí
êõñéüôåñùí åííïéþí, áëëÜ êáé ôùí åíåñãåéþí áíôéìåôþðéóçò ôùí âáóéêüôåñùí ðñïâëçìÜôùí.
3. Ôç äçìéïõñãßá ïäçãïý åóùôåñéêïý åëÝã÷ïõ ðïõ áðåõèýíåôáé óå õðåýèõíïõò ìç÷áíéêïýò, óõíôç-
ñçôÝò êáé óôåëÝ÷ç öïñÝùí äéá÷åßñéóçò êáé óôçñßæåôáé óôï åêðáéäåõôéêü ðáêÝôï. Óôïí ïäçãü áíá-
ðôýóóïíôáé èÝìáôá íïìïèåóßáò, ïñéóìïý âáóéêþí åííïéþí ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí ôçí åðåîåñãáóßá
ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí, êýñéùí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí, ïñãÜíùóçò ôçò
óõíïëéêÞò ðáñáêïëïýèçóçò êáé óõíôÞñçóçò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò, êáèþò êáé èÝìáôá ðïõ
áöïñïýí óå åíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò ôùí âáóéêüôåñùí åìöáíéæüìåíùí ðñïâëçìÜôùí ôùí äéåñ-
ãáóéþí. Ï ïäçãüò ïëïêëçñþíåôáé ìå ðáñïõóßáóç êùäéêïðïéçìÝíùí åíåñãåéþí ãéá ôï óýíïëï ôùí
áðáéôïýìåíùí åñãáóéþí åóùôåñéêïý åëÝã÷ïõ êáé ëåéôïõñãßáò ôùí ÌÅÕÁ (äéáãñÜììáôá ñïÞò êáé
checklists)
4. Ôç äçìéïõñãßá óõóôÞìáôïò çëåêôñïíéêÞò êáôáãñáöÞò êáé åðåîåñãáóßáò ôùí óôïé÷åßùí -Â
ÂÜóç
ÄåäïìÝíùí- ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôïí åóùôåñéêü Ýëåã÷ï, ìå âÜóç êáé ôéò áðáéôÞóåéò ôçò ó÷åôé-
êÞò íïìïèåóßáò.
Ç ðáñïýóá Ýêäïóç ôïõ ïäçãïý åóùôåñéêïý åëÝã÷ïõ äéáôßèåôáé óå Ýíôõðç êáé çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ (ìå åðé-
ðëÝïí óôïé÷åßá áíáöïñÜò).
Óôï ðëáßóéï õëïðïßçóçò ôïõ óõíïëéêïý Ýñãïõ, áíáðôý÷èçêå ìéá óåéñÜ åñãáëåßùí (âïçèçìÜôùí) õðïóôÞ-
ñéîçò ôùí õðåýèõíùí ëåéôïõñãßáò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí ôçò ÐåñéöÝñåéáò (âÜóç äåäï-
ìÝíùí, åêðáéäåõôéêü ðáêÝôï êáé ïäçãüò åóùôåñéêïý åëÝã÷ïõ), ôá ïðïßá ðéóôåýïõìå üôé åßíáé ÷ñÞóéìá êáé èá
âïçèÞóïõí óôçí êáëÞ ëåéôïõñãßá ôùí ôüóï ÷ñÞóéìùí õðïäïìþí ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, ôç
äçìüóéá õãåßá, áëëÜ êáé ôçí áíÜðôõîç ôçò ÐåñéöÝñåéáò.
Åõ÷áñéóôïýìå ôï óýíïëï ôùí öïñÝùí ãéá ôç óõíåñãáóßá ôïõò, óå üëç ôç äéÜñêåéá åêðüíçóçò ôïõ ðñï-
ãñÜììáôïò, êáèþò êáé ôçí ê. Óïößá ÃåñïãéáííÜêç, Ãåùëüãï, ôçò ÌïíÜäáò Â’ äéá÷åßñéóçò êáé ðáñáêïëïýèçóçò
ôçò åéäéêÞò õðçñåóßáò äéá÷åßñéóçò ôïõ ÅÐÐÅÑ, ãéá ôéò ðáñáôçñÞóåéò ôçò óôá ôå÷íéêÜ èÝìáôá ðïõ ðñïÝêõøáí
êáôÜ ôç óýíôáîç ðñïäéáãñáöþí ôçò ìåëÝôçò êáé ôéò ðñïôåéíüìåíåò äéïñèþóåéò ôçò åðß ôïõ ðáñáäïôÝïõ.
ÔÝëïò, èá Þèåëá íá åõ÷áñéóôÞóù éäéáßôåñá ôá ìÝëç ôçò ÅðéôñïðÞò Äéïßêçóçò êáé Ðáñáêïëïýèçóçò ôïõ
óõíïëéêïý Ýñãïõ: ê. ÉùÜííç Ðåñäßêç Áñ÷éôÝêôïíá Ìç÷/êü, ê. ÁããåëéêÞ ÊáñðïõæÜ ×çìéêü Ìç÷/êü, ê. Óôáýñï
ÊáñáèáíÜóç Äñ. Öõóéêü, ê. ÅõÜããåëï ÅõèõìéÜäç Äñ. ×çìéêü Ìç÷/êü, ê. Áöñïäßôç Ãåùñãßïõ Äéïéêçôéêü êáé ôïí
ê. Íéêüëáï Ìðåëåíéþôç Ìç÷áíïëüãï Ìç÷/êü, ÐñïúóôÜìåíï ôïõ ÔìÞìáôïò Ðåñéâáëëïíôéêïý êáé ×ùñïôáîéêïý
Ó÷åäéáóìïý ôçò ÄÉ.ÐÅ.×Ù. êáé óõíôïíéóôÞ ôïõ Ýñãïõ, ãéá ôç óçìáíôéêÞ óõìâïëÞ ôïõò óôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôïõ
Ýñãïõ êáé ôç äçìéïõñãßá ôïõ ðáñüíôïò ïäçãïý, ðïõ èá óõíåéóöÝñåé óôçí áðïôåëåóìáôéêüôåñç ëåéôïõñãßá ôùí
ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí.
ÐÅÑÉÅ×ÏÌÅÍÁ

ÐÑÏÏÉÌÉÏ 11

ÊÅÖÁËÁÉÏ 1. ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÁÄÅÉÏÄÏÔÇÓÅÙÍ ÌÅÕÁ 21

1.1 ÃÅÍÉÊÁ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÊÁÉ ÄÉÁÈÅÓÇ ÁÓÔÉÊÙÍ ÕÃÑÙÍ ÁÐÏÂËÇÔÙÍ 21
1.2 ÍÅÅÓ ÌÅÕÁ - ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÙÑÉÌÁÍÓÇÓ 22
1.2.1 ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ 24
1.3 ÕÖÉÓÔÁÌÅÍÅÓ ÌÅÕÁ 27

ÊÅÖÁËÁÉÏ 2. ÏÑÉÓÌÏÉ ÂÁÓÉÊÙÍ ÅÍÍÏÉÙÍ 29

2.1 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÐÏÉÏÔÉÊÙÍ ÐÁÑÁÌÅÔÑÙÍ 29

2.1.1 ÅÍÅÑÃÏÓ ÉËÕÓ 29
2.1.2 ÁÍÁÌÉÊÔÏ ÕÃÑÏ 29
2.1.3 ÓÔÅÑÅÁ 30
2.1.4 ÁÐÁÉÔÇÓÇ ÏÎÕÃÏÍÏÕ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÔÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ 31
2.1.5 ÌÏÑÖÅÓ ÁÆÙÔÏÕ 31
2.2 ÏÑÉÓÌÏÉ ÅÐÉÌÅÑÏÕÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ 32
2.3 ÓÕÍÄÅÓÅÉÓ ÌÅÔÁÎÕ ÔÙÍ ÅÐÉÌÅÑÏÕÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ 33
2.4 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÓÕÓÔÇÌÁÔÙÍ ÂÉÏËÏÃÉÊÇÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ 34
2.5 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÙÍ ÐÁÑÁÌÅÔÑÙÍ 36
2.6 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÂÉÏËÏÃÉÊÙÍ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ 36

ÊÅÖÁËÁÉÏ 3. ÈÅÌÁÔÁ ÌÉÊÑÏÂÉÏËÏÃÉÁÓ 39

3.1 ÅÉÄÇ ÁÍÁÐÔÕÓÓÏÌÅÍÙÍ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ 39

3.2 ÅÐÉÊÑÁÔÇÓÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ 41
3.3 ÊÕÊËÏÓ ÆÙÇÓ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ 42
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 4. ÅËÅÃ×ÏÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ 43

4.1 1Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ×ÁÑÁÊÔÇÑÉÓÔÉÊÁ ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ 43

4.2 2Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÅÓ ÐÁÑÏ×ÅÓ 45
4.3 3Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÄÉÁËÕÌÅÍÏ ÏÎÕÃÏÍÏ (D.O.) 47
4.3.1 ÄÉÁËÕÌÅÍÏ ÏÎÕÃÏÍÏ ÊÁÉ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ ÈÑÅÐÔÉÊÙÍ ÓÕÓÔÁÔÉÊÙÍ 47
4.3.2 ÅÍÄÅÉÎÅÉÓ ÅËËÅÉØÇÓ ÄÉÁËÕÌÅÍÏÕ ÏÎÕÃÏÍÏÕ ÊÁÉ ÌÅÔÑÁ ÐÑÏËÇØÇÓ 48
4.4 4Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÅËÅÃ×ÏÓ ÐËÇÈÕÓÌÏÕ ÁÍÁÐÔÕÓÓÏÌÅÍÙÍ
ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ ÓÔÇ Â´ÂÁÈÌÉÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ 49
4.5 5Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁ ´ ÂÁÈÌÉÁÓ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ 51
4.6 6Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÁÍÁÐÔÕÎÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
- ÍÇÌÁÔÏÅÉÄÇ ÂÁÊÔÇÑÉÁ 53

ÊÅÖÁËÁÉÏ 5. ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÙÍ 55

5.1 ÅÍÄÅ×ÏÌÅÍÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ ÓÔÏÍ ÂÉÏÁÍÔÉÄÑÁÓÔÇÑÁ 56

Áíïìïéüìïñöç áíÜìéîç 56
Áöñéóìüò 57
5.2 ÅÍÄÅ×ÏÌÅÍÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ ÓÔÇ ÄÅÎÁÌÅÍÇ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ 59
Ðáñáóõñüìåíá óôåñåÜ Þ Ýêðëõóç óôåñåþí (solids washout) 59
Äéüãêùóç éëýïò (bulking sludge) 61
Áíýøùóç éëýïò (rising sludge) 64
Óôá÷ôþäç åðéðëÝïíôá (ashing) 65
ÅðéðëÝïíôá óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò (pinpoint flocs) 66
Áðï÷ùñéóìÝíïé öëüêïé (straggler flocs) 67
ÈïëÞ åêñïÞ (cloudy effluent) 67
5.3 ÅÉÄÉÊÏÉ ÐÁÑÁÃÏÍÔÅÓ ÃÉÁ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÍÉÔÑÏÐÏÉÇÓÇÓ 68

ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÄÅÉÃÌÁÔÏËÇØÉÁÓ ÊÁÉ ÁÍÁËÕÓÅÙÍ

ÊÅÖÁËÁÉÏ 6. –ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ 69

6.1 ÈÅÓÌÉÊÏ ÐËÁÉÓÉÏ - ÅËÁ×ÉÓÔÅÓ ÁÐÁÉÔÇÓÅÉÓ Ó×ÅÔÉÊÁ ÌÅ ÔÉÓ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÕÓ

ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ 70
6.2 ÁÐÏÖÁÓÅÉÓ ÅÃÊÑÉÓÇÓ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÉÊÙÍ ÏÑÙÍ - ÐÅÑÁÉÔÅÑÙ ÁÐÁÉÔÇÓÅÉÓ
Ó×ÅÔÉÊÁ ÌÅ ÔÉÓ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÕÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ 71
6.3 ÊÕÑÉÏÔÅÑÅÓ ÐÏÉÏÔÉÊÅÓ ÊÁÉ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÅÓ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ 71
6.4 ÐÑÏÔÕÐÏ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ 75
6.5 ÌÅÈÏÄÏËÏÃÉÁ ÄÅÉÃÌÁÔÏËÇØÉÁÓ 78
6.6 ÌÅÈÏÄÏËÏÃÉÁ ÌÅÔÑÇÓÅÙÍ 79
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 7. ÐÑÏÔÕÐÏ ÊÁÈÇÊÏÍÔÏËÏÃÉÏ ÊÁÉ ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ 81

7.1 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÁÕÎÇÌÅÍÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ 82

7.2 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÌÅÓÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ 86
7.3 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÌÉÊÑÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ 88

ÊÅÖÁËÁÉÏ 8. ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ Ç/Ì ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕ 91

8.1 ÃÅÍÉÊÁ 91
8.2 ÕÐÏÂÑÕ×ÉÁ ÁÍÔËÇÔÉÊÁ ÓÕÃÊÑÏÔÇÌÁÔÁ 92
8.3 ÁÍÔËÇÔÉÊÁ ÓÕÃÊÑÏÔÇÌÁÔÁ ÓÅ ÎÇÑÁ ÖÑÅÁÔÉÁ 95
8.4 ÁÍÔËÉÅÓ ÐÑÏÏÄÅÕÔÉÊÇÓ ÊÏÉËÏÔÇÔÁÓ 97
8.5 ÊÏ×ËÉÅÓ ÁÍÕØÙÓÇÓ ÁÑ×ÉÌÇÄÇ 98
8.6 ÐÁËÉÍÄÑÏÌÉÊÅÓ ÃÅÖÕÑÅÓ ÅÎÁÌÌÙÔÇ 98
8.7 ÃÅÖÕÑÁ - ÎÅÓÔÑÏ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ ÄÅÎÁÌÅÍÙÍ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ 99
8.8 ÁÍÁÄÅÕÔÇÑÅÓ 99
8.9 ÖÕÓÇÔÇÑÅÓ 100
8.10 ÄÉÁ×ÕÔÅÓ 103
8.11 ÌÏÍÁÄÁ ÁÍÔÉÓÔÑÏÖÇÓ ÏÓÌÙÓÇÓ 104
8.12 ÌÏÍÁÄÁ ÁÐÏËÕÌÁÍÓÇÓ ÌÅ ÕÐÅÑÉÙÄÇ ÁÊÔÉÍÏÂÏËÉÁ (UV SYSTEM) 105
8.13 ÌÇ×ÁÍÉÊÏÓ ÐÁ×ÕÍÔÇÓ ÊÁÉ ÔÁÉÍÉÏÖÉËÔÑÏÐÑÅÓÓÁ 106
8.14 ÃÅÍÉÊÁ ÐÅÑÉ ÇËÅÊÔÑÏÊÉÍÇÔÇÑÙÍ ÓÅ ÌÏÍÁÄÅÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ
ÕÃÑÙÍ ÁÐÏÂËÇÔÙÍ 107
8.15 ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ ÕÐÏÓÔÁÈÌÙÍ ÌÅÓÇÓ ÔÁÓÇÓ 108
8.16 ÅËÅÃ×ÏÓ ÊÁÉ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇ Ç/Æ 111
8.17 ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ ÂÁÓÉÊÏÕ ÇËÅÊÔÑÏËÏÃÉÊÏÕ ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕ 112

ÊÅÖÁËÁÉÏ 9. ÕÃÉÅÉÍÇ ÊÁÉ ÁÓÖÁËÅÉÁ 113

9.1 ÖÕÓÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ 113

9.2 ×ÇÌÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ 115
9.3 ÂÉÏËÏÃÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ 118
9.4 ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÏÕ Ó×ÅÔÉÆÏÍÔÁÉ ÌÅ ÔÏ ÈÏÑÕÂÏ 119
9.5 ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÏÕ Ó×ÅÔÉÆÏÍÔÁÉ ÌÅ ÔÏÍ ÇËÅÊÔÑÏÌÇ×ÁÍÏËÏÃÉÊÏ ÅÎÏÐËÉÓÌÏ 120
9.6 ÊÉÍÄÕÍÏÉ “ÅÓÙÔÅÑÉÊÙÍ ×ÙÑÙÍ” 121
9.7 ÅÉÄÉÊÁ ÔÌÇÌÁÔÁ ÌÅÕÁ 122
 ÏÄÇÃÏÓ ÊÙÄÉÊÏÐÏÉÇÌÅÍÙÍ ÅÍÅÑÃÅÉÙÍ ÃÉÁ ÔÉÓ
ÊÅÖÁËÁÉÏ 10. ÁÐÁÉÔÏÕÌÅÍÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÅËÅÃ×ÏÕ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÔÙÍ ÌÅÕÁ 125

10.1 ÔÁÊÔÉÊÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ 126

10.2 ÓÕÍÏÐÔÉÊÇ ËÉÓÔÁ ÅÐÏÐÔÉÊÏÕ ÅËÅÃ×ÏÕ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ 127
10.3 ËÏÃÉÊÁ ÄÉÁÃÑÁÌÌÁÔÁ ÑÏÇÓ 135
Ëïãéêü äéÜãñáììá 1. Åëåã÷ïò äéåñãáóßáò ìå âÜóç ôç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõôïý
ïñãáíéêïý öïñôßïõ (BODs) ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí 136
Ëïãéêü äéÜãñáììá 2. Åëåã÷ïò äéåñãáóßáò ìå âÜóç ôç óõãêÝíôñùóç ôùí áéùñïýìåíùí
óôåñåþí (SS) ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí 137
Ëïãéêü äéÜãñáììá 3. Áñéóôïðïßçóç íéôñïðïßçóçò âÜóåé ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí éüíôùí
+
NH 4 ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí 138
Ëïãéêü äéÜãñáììá 4. Áñéóôïðïßçóç áðïíéôñïðïßçóçò óå åãêáôÜóôáóç ìå áíïîéêÞ æþíç, âÜóåé
ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí éüíôùí NÏ-3 ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí 139
10.4 ÏÄÇÃÏÉ ÅÐÉËÕÓÇÓ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÙÍ ÊÁÉ ÁÑÉÓÔÏÐÏÉÇÓÇÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ
- ËÉÓÔÅÓ ÅËÅÃ×ÏÕ (CHECKLISTS) 140
1. ÅîÝôáóç öïñôßóåùí 141
2. Áåñéóìüò ìå äéÜ÷õóç 152
3. Áåñéóìüò ìå åðéöáíåéáêïýò áåñéóôÞñåò 156
4. Ðëçèõóìüò ìéêñïïñãáíéóìþí 160
5. Ëåéôïõñãßá êáèßæçóçò 162
6. Äéüãêùóç éëýïò 168
7. Áöñéóìüò óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá 170
8. ÅóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá 175
9. pH, áëêáëéêüôçôá 177
10. Ôïîéêüôçôá 178
11. ÎáöíéêÞ áðþëåéá ÷çìéêïý öùóöüñïõ 179
12. ÓôáäéáêÞ áðþëåéá ÷çìéêïý öùóöüñïõ 180
13. Áíôéìåôþðéóç áýîçóçò ðôçôéêþí ïîÝùí óå áíáåñüâéï ÷ùíåõôÞ 181

ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ 183
ÐÑÏÏÉÌÉÏ ÅÐÅÌ Á.Å.
Ìå óýìâáóç ðïõ õðïãñÜöçêå ôçí 01-12-2005, óôç Èåóóáëïíßêç, ï Ãåíéêüò ÃñáììáôÝáò ôçò ÐåñéöÝñåéáò
ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò, áíÝèåóå óôçí åôáéñåßá « Å.ÐÅ.Ì. Á.Å » ôçí åêðüíçóç ôïõ Ýñãïõ:
«ÁíÜðôõîç ÏëïêëçñùìÝíïõ ÐñïãñÜììáôïò ÅëÝã÷ïõ Ëåéôïõñãßáò êáé ÓõíôÞñçóçò
ÌïíÜäáò Åðåîåñãáóßáò Õãñþí ÁðïâëÞôùí»
Ôï Ýñãï åêðïíÞèçêå óôï ðëáßóéï õëïðïßçóçò ôïõ ô ÊÐÓ êáé óõãêåêñéìÝíá ôïõ Åðé÷åéñçóéáêïý ÐñïãñÜì-
ìáôïò «ÐåñéâÜëëïí» Þ «ÅÐÐÅÑ». Ç ÊïéíïôéêÞ óõíäñïìÞ êáëýöèçêå ìÝóù ôïõ ÅÔÐÁ êáé áíÞëèå óå ðïóïóôü 75%
ôïõ ðñïûðïëïãéóìïý (Êùäéêüò ÓÁÅ ôïõ Ýñãïõ: 2003ÓÅ97530136).

Áíôéêåßìåíï ôïõ Ýñãïõ Þôáí ç áíÜðôõîç åíüò ÏëïêëçñùìÝíïõ ÐñïãñÜììáôïò ÅëÝã÷ïõ ôçò Ëåéôïõñãßáò
êáé ÓõíôÞñçóçò ôùí ÌïíÜäùí Åðåîåñãáóßáò Õãñþí ÁðïâëÞôùí (ÌÅÕÁ).
Óêïðüò ôïõ Ýñãïõ Þôáí (á) íá áðïôõðùèåß ç õöéóôÜìåíç êáôÜóôáóç ó÷åôéêÜ ìå ôçí åðåîåñãáóßá ôùí áóôé-
êþí ëõìÜôùí óôçí ÐåñéöÝñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò êáé (â) íá äçìéïõñãçèïýí óõãêåêñéìÝíá åñãáëåßá êáôá-
ãñáöÞò êáé åðåîåñãáóßáò äåäïìÝíùí, åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò, êáèþò êáé åíçìÝñù-
óçò ôüóï ôùí õðåýèõíùí öïñÝùí ëåéôïõñãßáò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò, üóï êáé ôùí õðåýèõíùí óôåëå÷þí
ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò.

Á ) ÁÐÏÔÕÐÙÓÇ ÔÇÓ ÕÖÉÓÔÁÌÅÍÇÓ ÊÁÔÁÓÔÁÓÇÓ

ÐñáãìáôïðïéÞèçêå êáôáãñáöÞ ôçò óôï óýíïëï ôùí ÌÅÕÁ ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò. Åêôüò
áðü ôïí áñéèìü êáé ôï åßäïò ôùí ÌÅÕÁ, äüèçêå éäéáßôåñç Ýìöáóç óôçí åðéóÞìáíóç ôùí ïñãáíùôéêþí êáé ëåé-
ôïõñãéêþí ðñïâëçìÜôùí ðïõ áíôéìåôùðßæïõí ïé öïñåßò äéá÷åßñéóçò êáé ïé õðåýèõíïé ëåéôïõñãßáò ôïõò.
Ç êáôáãñáöÞ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ìå åðß ôüðïõ åðéóêÝøåéò êáé åéäéêÜ äéáìïñöùìÝíá åñùôçìáôïëüãéá.
ÓõíïëéêÜ, êáôåãñÜöçóáí óáñÜíôá ðÝíôå ìïíÜäåò (äýï åê ôùí ïðïßùí âñßóêïíôáé óå êáôÜóôáóç äïêéìáóôéêÞò
ëåéôïõñãßáò), ïé ïðïßåò ðáñïõóéÜæïíôáé óôï ó÷Þìá ðïõ áêïëïõèåß.

ÌÅÕÁ ðïõ ëåéôïõñãïýí óôçí Ð.Ê.Ì.

ÕÐÏÌÍÇÌÁ
ÌÅÕÁ ìå É.Ó. ≤ 2.000
ÌÅÕÁ ìå É.Ó. > 2.000 êáé É.Ó. < 10.000
ÌÅÕÁ ìå É.Ó. ≥ 10.000 êáé É.Ó. < 100.000
ÌÅÕÁ ìå É.Ó. ≥ 100.000

ÌÅÕÁ óå äïêéìáóôéêÞ ëåéôïõñãßá

Ó÷Þìá 1. ÕöéóôÜìåíåò ÌÅÕÁ óôçí ÐåñéöÝñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò

11
O áñéèìüò êáé ôï åßäïò ôùí ÌÅÕÁ óå êÜèå íïìü, Ý÷åé óõíïðôéêÜ ùò åîÞò:

Íïìüò Êéëêßò 4 ÌÅÕÁ 3 áóôéêþí ëõìÜôùí – åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

1 âéïìç÷áíéêþí ëõìÜôùí – åíåñãïý éëýïò

Íïìüò ÐÝëëáò 3 ÌÅÕÁ 3 áóôéêþí ëõìÜôùí - åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

Íïìüò Óåññþí 3 ÌÅÕÁ 1 áóôéêþí ëõìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

1 áóôéêþí ëõìÜôùí - SBR

1 áóôéêþí ëõìÜôùí - Compact óýóôçìá âéïäßóêùí

Íïìüò Çìáèßáò 3 ÌÅÕÁ 3 áóôéêþí ëõìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

Íïìüò 9 ÌÅÕÁ 6 áóôéêþí ëõìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý
Èåóóáëïíßêçò
1 áóôéêþí ëõìÜôùí – åíåñãïý éëýïò

1 áóôéêþí ëõìÜôùí – ôå÷íçôüò õãñüôïðïò

1 âéïìç÷áíéêþí ëõìÜôùí - åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

Íïìüò Ðéåñßáò 4 ÌÅÕÁ 4 áóôéêþí ëõìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

Íïìüò ×áëêéäéêÞò 19 ÌÅÕÁ 16 áóôéêþí ëõìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý

2 áóôéêþí ëõìÜôùí – åíåñãïý éëýïò

1 áóôéêþí ëõìÜôùí – ôå÷íçôüò õãñüôïðïò

Ç áðïêùäéêïðïßçóç ôùí åéäéêÜ äéáìïñöùìÝíùí åñùôçìáôïëïãßùí, ðåñéåëÜìâáíå åêôüò ôùí Üëëùí êáé
óôáôéóôéêÞ åðåîåñãáóßá ôùí äåäïìÝíùí ðïõ êáôåãñÜöçóáí, âÜóåé ôçò ïðïßáò ðñïÝêõøáí óçìáíôéêÜ óõìðå-
ñÜóìáôá, üðùò ðáñïõóéÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.

Á.1 ) ÓÔÁÔÉÓÔÉÊÇ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÄÅÄÏÌÅÍÙÍ ÊÁÔÁÃÑÁÖÇÓ

ÊÁÉ ÓÕÌÐÅÑÁÓÌÁÔÁ

Óôç óôáôéóôéêÞ åðåîåñãáóßá ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå, äåí óõìðåñéëÞöèçêáí ïé ìïíÜäåò ïé ïðïßåò äåí äÝ÷ï-
íôáí ëýìáôá (ìüëéò åß÷áí êáôáóêåõáóôåß êáé äåí åß÷å ïëïêëçñùèåß ç äïêéìáóôéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõò, Þ åß÷áí ôåèåß
åêôüò ëåéôïõñãßáò) êáôÜ ôç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå ç ìåëÝôç.
Ç ðáñïõóßáóç ôùí áðïôåëåóìÜôùí ãßíåôáé ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìüíï äýï ìåãÜëåò êáôçãïñßåò: ìéêñÝò ìïíÜäåò
(É.Ð.<10.000) êáé ìåóáßåò ìïíÜäåò (É.Ð.>10.000), áöïý ôï óôáôéóôéêü äåßãìá äåí åß÷å éêáíü ìÝãåèïò þóôå ç
ðáñïõóßáóç íá ðñáãìáôïðïéçèåß óå ðåñéóóüôåñåò êáôçãïñßåò.
Ç êáôÜôáîç ôùí ÌÅÕÁ áíÜëïãá ìå ôï ìÝãåèüò ôïõò êáé ôç äéáêýìáíóç ôïõ ðëçèõóìïý ôïõò, ðáñïõóéÜæåôáé
óôï ó÷Þìá ðïõ áêïëïõèåß.

ÌåãÜëåò ìïíÜäåò
(ÉÐ ≥ 100.000)
Ìåóáßåò ìïíÜäåò
(10.000 ≤ ÉÐ < 100.000)
ÌéêñÝò ìïíÜäåò
(2.000 < ÉÐ < 10.000)
Ðïëý ìéêñÝò ìïíÜäåò
(ÉÐ ≤ 2.000)

Ó÷Þìá 2. ÊáôÜôáîç ÌÅÕÁ áíÜëïãá ìå ôï ìÝãåèüò ôïõò

12
 Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé óõíïðôéêÜ ôá êõñéüôåñá ðñïâëÞìáôá ðïõ åíôïðßóôçêáí áðü ôçí êáôáãñáöÞ ôùí
ÌÅÕÁ ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò, ôá ïðïßá äéáêñßíïíôáé óå äýï ìåãÜëåò êáôçãïñßåò: ôá ïñãáíùôéêÜ
êáé ôá ëåéôïõñãéêÜ èÝìáôá.

Á.1.1 ) ÏÑÃÁÍÙÔÉÊÁ ÈÅÌÁÔÁ

ÅëëéðÞò óôåëÝ÷ùóç : ÐáñáôçñÞèçêå óå ìåãÜëï áñéèìü ÌÅÕÁ ôüóï üóïí áöïñÜ óôïí áñéèìü, üóï
êáé óôçí êáôÜñôéóç ôùí åñãáæïìÝíùí, åíþ ðáñáôçñÞèçêå óå üëá ôá åðßðåäá ôçò éåñáñ÷ßáò (áðü åîåéäéêåõìÝíï
ðñïóùðéêü ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôçò áðïôåëåóìáôéêÞò ëåéôïõñãßá ìéáò ìïíÜäáò, ùò ôçí Ýëëåéøç õðåýèõíïõ ìå
ôçí áðáéôïýìåíç êáôÜñôéóç ãéá ôçí êáôáíüçóç êáé ôïí Ýëåã÷ï ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí).
Ôá ðáñáðÜíù ðñïâëÞìáôá ïöåßëïíôáí êõñßùò óôçí õðïóôåëÝ÷ùóç ôïõ öïñÝá ðïõ åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôç
ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò. Ôï ðïóïóôü ôùí ÌÅÕÁ ìå ðñïâëÞìáôá åëëéðïýò óôåëÝ÷ùóçò ðáñïõóéÜæåôáé óôï
Ó÷Þìá 3 ðïõ áêïëïõèåß.

ÌïíÜäåò ðïõ äéáèÝôïõí

ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü
êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá
ôç ëåéôïõñãßá ôïõò
ÌïíÜäåò ðïõ äå äéáèÝôïõí
ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü
êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá
ôç ëåéôïõñãßá ôïõò

ÌïíÜäåò ðïõ äéáèÝôïõí ÌïíÜäåò ðïõ äéáèÝôïõí

ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü
êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá
ôç ëåéôïõñãßá ôïõò ôç ëåéôïõñãßá ôïõò
ÌïíÜäåò ðïõ äå äéáèÝôïõí ÌïíÜäåò ðïõ äå äéáèÝôïõí
ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü ôï áðáñáßôçôï ðñïóùðéêü
êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá êáé ôå÷íïãíùóßá ãéá
ôç ëåéôïõñãßá ôïõò ôç ëåéôïõñãßá ôïõò

Ó÷Þìá 3. ÌÅÕÁ êáé åðÜñêåéá ðñïóùðéêïý

ÊáôÜ ôçí êáôáãñáöÞ ðáñáôçñÞèçêå üôé áêüìá êáé óå ìåãÜëåò ÌÅÕÁ, ïé ïðïßåò åëÝã÷ïíôáé áðü Åðé÷åéñÞ-
óåéò ¾äñåõóçò - Áðï÷Ýôåõóçò, õðÞñ÷å ç áíÜãêç äéá÷åßñéóçò ôùí ìïíÜäùí áðü åîùôåñéêü óõíåñãÜôç - åñãï-
ëÜâï. ÐïëëÝò ÌÅÕÁ ìåóáßïõ ìåãÝèïõò åëÝã÷ïíôáé åðßóçò áðü åñãïëÜâï.
Óôï ðëáßóéï áõôü Ýãéíå öáíåñü üôé ìéá ÌÅÕÁ, áíåîáñôÞôùò ìåãÝèïõò, áðáéôåß ïñãáíùìÝíç áíôéìåôþðéóç
óôç ëåéôïõñãßá êáé óõíôÞñçóÞ ôçò. Óõíåðþò, ç óôåëÝ÷ùóç ìéáò ÌÅÕÁ ìå êáôÜëëçëï ðñïóùðéêü áðïôåëåß Ýíá
áðü ôá ðñùôáñ÷éêÜ èÝìáôá ðïõ ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé õðüøç êáôÜ ôï ó÷åäéáóìü êáé ëåéôïõñãßá ôïõ Ýñãïõ
ìéáò ÌÅÕÁ.

Áðïõóßá åðáñêþí ðüñùí: Áðïôåëåß åðßóçò óçìáíôéêü ðñüâëçìá ðïõ áíôéìåôùðßæïõí ðïëëÝò ÌÅÕÁ,
ãéá ôçí éêáíïðïéçôéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ðáñáôçñÞèçêå öèáñìÝíïò åîïðëéóìüò, ï ïðïß-
ïò ðáñÝìåíå ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá óå ìç ëåéôïõñãéêÞ êáôÜóôáóç ëüãù ôïõ õøçëïý êüóôïõò åðéóêåõÞò
(ð.÷. ðñïâëÞìáôá óå ãÝöõñåò êáèßæçóçò, ôáéíéïöéëôñüðñåóóåò ê.ëð.).
Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ðáñáôçñÞèçêå êáé áäõíáìßá åîåýñåóçò ðüñùí ãéá ôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí áíá-
ëþóéìùí õëéêþí ðïõ áðáéôïýíôáé ðñïêåéìÝíïõ íá ëåéôïõñãÞóåé óùóôÜ ç ìïíÜäá (ð.÷. ðïëõçëåêôñïëýôçò ãéá ôçí
ðÜ÷õíóç, ÷ëþñéï, ëÜìðåò UV ê.ëð.).
Ôá óõíÞèç áßôéá áõôïý ôïõ ðñïâëÞìáôïò åßíáé: (á) ôï ìéêñü ìÝãåèïò åíüò öïñÝá, ãåãïíüò ðïõ êáèéóôÜ
áðáãïñåõôéêÝò ïñéóìÝíåò åðéóêåõÝò, (â) ç ÷áìçëÞ ðñïôåñáéüôçôá ðïõ Ý÷åé ç ðëÞñçò ëåéôïõñãéêüôçôá ôçò ìïíÜ-
äáò åðåîåñãáóßáò óôéò ÷ñçìáôïäïôéêÝò äñÜóåéò ôïõ öïñÝá, (ã) ç áóôï÷ßá ôçò ìåëÝôçò, ç ïðïßá óå ðïëëÝò ðåñé-
ðôþóåéò ðñïäéáãñÜöåé áêñéâÝò ìåèüäïõò åðåîåñãáóßáò ìç âéþóéìåò ïéêïíïìéêÜ, (ä) ç ÷áìçëÞ ðïéüôçôá êáôá-

13
óêåõÞò ïñéóìÝíùí åãêáôáóôÜóåùí ìå óõ÷íÝò êáé óçìáíôéêÝò öèïñÝò êáé (å) ç Ýëëåéøç ïñèïëïãéêÞò äéá÷åßñé-
óçò ôçò åíÝñãåéáò (ëüãù Ýëëåéøçò ôå÷íïãíùóßáò).
Ôï ðïóïóôü ôùí ÌÅÕÁ, ç ëåéôïõñãßá ôùí ïðïßùí åßíáé ðñïâëçìáôéêÞ ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí, öáßíåôáé óôï
Ó÷Þìá 4 ðïõ áêïëïõèåß.

ÌïíÜäåò ðïõ
áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá
ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí
ÌïíÜäåò ðïõ äåí
áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá
ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí

ÌïíÜäåò ðïõ ÌïíÜäåò ðïõ

áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá
ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí
ÌïíÜäåò ðïõ äåí ÌïíÜäåò ðïõ äåí
áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá áíôéìåôùðßæïõí ðñïâëÞìáôá
ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí

Ó÷Þìá 4. ÌÅÕÁ êáé ðñïâëÞìáôá ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí

¸ëëåéøç åêôßìçóçò ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò: Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ðáñáôçñÞèçêå Ýëëåéøç óáöïýò

åéêüíáò ãéá ôçí êáôáíïìÞ ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò ôçò ìïíÜäáò êáé éäéáßôåñá ôïõ êüóôïõò ôçò çëåêôñéêÞò
åíÝñãåéáò ðïõ áðïôåëåß Ýíá áðü ôá êõñéüôåñá Ýîïäá ëåéôïõñãßáò.

ÕðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç

ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò
Äåí õðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç
ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò

ÕðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç ÕðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç

ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò
Äåí õðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç Äåí õðÜñ÷åé óáöÞò åêôßìçóç
ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò

Ó÷Þìá 5. ÊáôÜôáîç öïñÝùí ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ áíÜëïãá ìå ôçí åêôßìçóç ôïõ åíåñãåéáêïý êüóôïõò ëåéôïõñãßáò

14
 Á.1.2 ) ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÁ ÈEÌÁÔÁ
Ôá êýñéá ðñïâëÞìáôá ðïõ îå÷þñéóáí Ý÷ïõí ùò åîÞò:
1. ÓïâáñÜ óõíïëéêÜ ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá ôçò åãêáôÜóôáóçò, ðïõ ìåéþíïõí ôçí ðïéüôçôá ôùí åðåîåñ-
ãáóìÝíùí ëõìÜôùí, ôá ïðïßá ïöåßëïíôáé åßôå óå âëÜâåò ôïõ Ç/Ì åîïðëéóìïý åßôå óå êáêÞ äéá÷åßñéóç êáé ëåé-
ôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò êáôåãñÜöçóáí óôÜäéá åðåîåñãáóßáò íá åßíáé ðñáêôéêÜ áíåíåñãÜ
(ð.÷. áðïëßðáíóç, åîÜììùóç, êáèßæçóç, ðÜ÷õíóç ê.ëð.) ïðüôå ôá ðñïâëÞìáôá ôùí óõãêåêñéìÝíùí ìïíÜäùí
÷áñáêôçñßóôçêáí ùò «ðïëý óçìáíôéêÜ».

ÌÅÕÁ ìå ðïëý óçìáíôéêÜ

ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá
ÌÅÕÁ ìå óçìáíôéêÜ
ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá
ÌÅÕÁ ìå ôñÝ÷ïíôá
ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá

ÌÅÕÁ ìå ðïëý óçìáíôéêÜ ÌÅÕÁ ìå ðïëý óçìáíôéêÜ

ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá
ÌÅÕÁ ìå óçìáíôéêÜ ÌÅÕÁ ìå óçìáíôéêÜ
ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá
ÌÅÕÁ ìå ôñÝ÷ïíôá ÌÅÕÁ ìå ôñÝ÷ïíôá
ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá

Ó÷Þìá 6. ÌÅÕÁ êáé ìÝãåèïò ëåéôïõñãéêþí ðñïâëçìÜôùí

2. Ìç áðïôåëåóìáôéêÞ åðåîåñãáóßá ôçò ðáñáãüìåíçò éëýïò ëüãù ìç åðéôõ÷çìÝíçò ëåéôïõñãßáò ôùí ìïíÜ-
äùí åðåîåñãáóßáò (ðÜ÷õíóç Þ/êáé áöõäÜôùóç). Ôï ðïóïóôü ôùí ìïíÜäùí áõôþí ðáñïõóéÜæåôáé óôï ó÷Þìá 7.

ÌÅÕÁ ìå áðïôåëåóìáôéêÞ
åðåîåñãáóßá éëýïò
ÌÅÕÁ ÷ùñßò áðïôåëåóìáôéêÞ
åðåîåñãáóßá éëýïò
ÌÅÕÁ ðïõ äéáèÝôïõí ìüíï
êëßíåò îÞñáíóçò

ÌÅÕÁ ìå áðïôåëåóìáôéêÞ ÌÅÕÁ ìå áðïôåëåóìáôéêÞ

åðåîåñãáóßá éëýïò åðåîåñãáóßá éëýïò
ÌÅÕÁ ÷ùñßò áðïôåëåóìáôéêÞ ÌÅÕÁ ÷ùñßò áðïôåëåóìáôéêÞ
åðåîåñãáóßá éëýïò åðåîåñãáóßá éëýïò
ÌÅÕÁ ðïõ äéáèÝôïõí ìüíï ÌÅÕÁ ðïõ äéáèÝôïõí ìüíï
êëßíåò îÞñáíóçò êëßíåò îÞñáíóçò

Ó÷Þìá 7. ÌÅÕÁ êáé åðåîåñãáóßá ôçò ðáñáãüìåíçò éëýïò

15
 3. ÄéÜèåóç éëýïò: Óôï ó÷Þìá ðïõ áêïëïõèåß öáßíåôáé ç êáôÜôáîç ôùí ÌÅÕÁ óå ó÷Ýóç ìå ôïí ôñüðï äéÜèå-
óçò ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò óýìöùíá ìå ôá üóá äÞëùóáí ïé õðåýèõíïé ôùí ÌÅÕÁ.

ÄéÜèåóç óå ×.Õ.Ô.Á/ Üëëïò

åãêåêñéìÝíïò ÷þñïò/ ×.Á.Ä.Á.
ÁðïèÞêåõóç óôï ÷þñï
ôçò ÌÅÕÁ
ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò
êáëëéÝñãåéåò ÷ùñßò Ýëåã÷ï
ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò
êáëëéÝñãåéåò ìå
ðïéïôéêü Ýëåã÷ï

ÄéÜèåóç óå ×.Õ.Ô.Á/ Üëëïò ÄéÜèåóç óå ×.Õ.Ô.Á/ Üëëïò

åãêåêñéìÝíïò ÷þñïò/ ×.Á.Ä.Á. åãêåêñéìÝíïò ÷þñïò/ ×.Á.Ä.Á.
ÁðïèÞêåõóç óôï ÷þñï ÁðïèÞêåõóç óôï ÷þñï
ôçò ÌÅÕÁ ôçò ÌÅÕÁ
ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò
êáëëéÝñãåéåò ÷ùñßò Ýëåã÷ï êáëëéÝñãåéåò ÷ùñßò Ýëåã÷ï
ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò ÄéÜèåóç óå ãåùñãéêÝò
êáëëéÝñãåéåò ìå êáëëéÝñãåéåò ìå
ðïéïôéêü Ýëåã÷ï ðïéïôéêü Ýëåã÷ï

Ó÷Þìá 8. ÌÅÕÁ êáé äéÜèåóç ðáñáãüìåíçò éëýïò

4. Åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí. Ôï ðïóïóôü ôùí ìïíÜäùí óôéò ïðïßåò åöáñìüæåôáé
åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ëõìÜôùí, ðáñïõóéÜæåôáé óôï ó÷Þìá ðïõ áêïëïõèåß.

ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ãßíåôáé

åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí
åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò äå ãßíåôáé
åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí
åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ãßíåôáé ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ãßíåôáé

åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí
åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò äå ãßíåôáé ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò äå ãßíåôáé
åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí
åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

Ó÷Þìá 9. ÌÅÕÁ êáé åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

16
 5. Áðïõóßá óõóôçìáôéêïý åñãáóôçñéáêïý åëÝã÷ïõ ðïéïôéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí åéóåñ÷üìåíùí êáé åîåñ÷ü-
ìåíùí ëõìÜôùí, êáèþò êáé ôùí åðéìÝñïõò óôáäßùí åðåîåñãáóßáò. Ùò áðïôÝëåóìá, äåí åßíáé äõíáôüò ï åðáñ-
êÞò Ýëåã÷ïò ôçò óõíïëéêÞò äéåñãáóßáò, ìå áðïôÝëåóìá íá ìçí õðÜñ÷ïõí ìåôñÞóéìïé äåßêôåò ãéá ôçí áíÜãêç
áíÜëçøçò åíäå÷ïìÝíùí äéïñèùôéêþí åíåñãåéþí ìå óêïðü ôç óùóôÞ ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò.

ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò

ãßíåôáé ôáêôéêüò
åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò
ãßíåôáé ìç ôáêôéêüò
åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò
äå ãßíåôáé åñãáóôçñéáêüò
Ýëåã÷ïò

ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò

ãßíåôáé ôáêôéêüò ãßíåôáé ôáêôéêüò
åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò
ãßíåôáé ìç ôáêôéêüò ãßíåôáé ìç ôáêôéêüò
åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò
ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò
äå ãßíåôáé åñãáóôçñéáêüò äå ãßíåôáé åñãáóôçñéáêüò
Ýëåã÷ïò Ýëåã÷ïò

Ó÷Þìá 10. ÌÅÕÁ êáé åñãáóôçñéáêïß Ýëåã÷ïé

Åêôüò áðü ôá ðáñáðÜíù, óå ïñéóìÝíåò ìïíÜäåò ðáñáôçñÞèçêáí åðéìÝñïõò ðñïâëÞìáôá óå äéÜöïñá óôÜ-
äéá ôçò åðåîåñãáóßáò ôùí ëõìÜôùí, ôá ïðïßá åß÷áí íá êÜíïõí êõñßùò ìå ôéò éäéáßôåñåò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò
ôçò êÜèå ìïíÜäáò Þ ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáôáóêåõÞò ôçò, ïðüôå äåí êñßèçêå áíáãêáßá ç óôáôéóôéêÞ åðå-
îåñãáóßá ôïõò. Ôá âáóéêüôåñá áðü áõôÜ åßíáé ôá åîÞò:
✧ Óôç ×áëêéäéêÞ óçìáíôéêü ðïóïóôü ôùí ÌÅÕÁ, äÝ÷åôáé éäéáßôåñá áõîçìÝíåò ðáñï÷Ýò ôï êáëïêáßñé
ëüãù ôçò Ýíôïíçò ôïõñéóôéêÞò êßíçóçò, ìå áðïôÝëåóìá íá ðáñáôçñïýíôáé õðåñâÜóåéò ôçò ìÝãéóôçò
ðáñï÷Þò ó÷åäéáóìïý ôùí ìïíÜäùí, ðïõ Ý÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá ôçí åìöÜíéóç ëåéôïõñãéêþí ðñïâëç-
ìÜôùí.
✧ Óôç óõíôñéðôéêÞ ðëåéïøçößá ôùí ðåñéðôþóåùí õðÜñ÷ïõí ðáñÜíïìá óõíäåäåìÝíåò áðï÷åôåýóåéò
ïìâñßùí ìå ôï áðï÷åôåõôéêü äßêôõï. Áõôü Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç äéï÷Ýôåõóç óôéò ìïíÜäåò åðåîåñ-
ãáóßáò ðïëý áñáéþí ëõìÜôùí ôá ïðïßá äåí åõíïïýí ôçí áíÜðôõîç êáé äñáóôçñéüôçôá éêáíÞò âéïìÜ-
æáò ðñïêåéìÝíïõ íá ðñáãìáôïðïéçèåß áðïôåëåóìáôéêÞ âéïëïãéêÞ åðåîåñãáóßá ôùí ëõìÜôùí.
✧ ÐáñáôçñÞèçêå ìå óçìáíôéêÞ óõ÷íüôçôá áðïõóßá óõóôçìáôéêÞò êáé ìåèïäåõìÝíçò áðïìÜêñõíóçò
ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò, êÜôé ðïõ Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôï ìåãÜëï ÷ñüíï ðáñáìïíÞò ôçò éëýïò óôç äåîá-
ìåíÞ áåñéóìïý êáé ùò åê ôïýôïõ ôç äçìéïõñãßá áöñïëáóðþí êáé ðñïâëçìÜôùí óôç äéåñãáóßá ôçò
êáèßæçóçò
✧ Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, ðáñáôçñÞèçêå ìç áðïäïôéêÞ áðïìÜêñõíóç åðéðëåüíôùí ðïõ ïöåßëåôáé
åßôå óôçí åðéëïãÞ áêáôÜëëçëïõ óõóôÞìáôïò áðïìÜêñõíóçò åßôå óôç öèïñÜ Þ ìç ëåéôïõñãßá ôïõ êáôÜë-
ëçëïõ ìç÷áíéóìïý.

17
 Á.2 ) ÃÅÍÉÊÁ ÓÕÌÐÅÑÁÓÌÁÔÁ

Ôá ãåíéêüôåñá óõìðåñÜóìáôá ðïõ ðñïÝêõøáí êáôÜ ôçí êáôáãñáöÞ ôùí ÌÅÕÁ, ðáñïõóéÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá:

Áäõíáìßåò ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ - Óõãêñüôçóç âéþóéìùí öïñÝùí ëåéôïõñãßáò

Ôï âáóéêüôåñï óõìðÝñáóìá ðïõ ðñïÝêõøå ìå âÜóç ôçí áíÜëõóç ôùí ðáñáðÜíù áðïôåëåóìÜôùí, åßíáé üôé
ðïëëïß öïñåßò, éäéáßôåñá ÄÞìïé êáé ìéêñÝò ÄÅÕÁ Ý÷ïõí óå óçìáíôéêü âáèìü áäõíáìßá íá ëåéôïõñãÞóïõí ôéò
ÌÅÕÁ, åßôå åîáéôßáò Ýëëåéøçò ôå÷íïãíùóßáò Þ / êáé áíåðÜñêåéáò ôïõ ðñïóùðéêïý ôïõò, åßôå ëüãù äõóêïëßáò
êÜëõøçò ôïõ êüóôïõò ëåéôïõñãßáò (óõíôÞñçóç åîïðëéóìïý, áíáëþóéìá, åíÝñãåéá ê.ëð.). ÃåíéêÜ, ðáñáôçñÞèçêå
üôé üóï ìéêñüôåñïò Þôáí ï öïñÝáò, ôüóï ðéï óçìáíôéêÜ Þôáí êáé ôá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá. ¶ñá ï âáóéêüò
Üîïíáò ãýñù áð’ ôïí ïðïßï èá ðñÝðåé íá êéíåßôáé ìéá ðïëéôéêÞ âåëôßùóçò ôçò êáôÜóôáóçò, üóïí áöïñÜ óôç äéá-
÷åßñéóç ôùí õãñþí áðïâëÞôùí, åßíáé ç äçìéïõñãßá éó÷õñüôåñùí êáé âéþóéìùí öïñÝùí ëåéôïõñãßáò ïé ïðïßïé èá
Ý÷ïõí õðü ôçí åõèýíç ôïõò ÌÅÕÁ ðåñéóóüôåñùí äÞìùí. Ïé öïñåßò áõôïß (õðÜñ÷ïõóåò ÄÅÕÁ êáé íÝïé öïñåßò)
èá äéáóöáëßæïõí ôçí êáëÞ ëåéôïõñãßá ôùí ÌÅÕÁ åßôå âáóéæüìåíïé áðïêëåéóôéêÜ óôï óôåëå÷éáêü ôïõò äõíáìéêü,
åßôå ìå óõíåñãáóßá ìå ôïí éäéùôéêü ôïìÝá. Ãåíéêüôåñá, áðáéôåßôáé óõóôçìáôéêÞ ôå÷íéêÞ õðïóôÞñéîç ôùí öïñÝùí
õëïðïßçóçò êáé ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ, ïðüôå êáé êñßíåôáé óêüðéìç ç óõãêñüôçóç ìç÷áíéóìþí óå êåíôñéêü Þ ðåñé-
öåñåéáêü åðßðåäï (ÕÐÅ×ÙÄÅ, ÕÐÅÓÄÄÁ, ÐåñéöÝñåéåò) ðïõ èá åßíáé óå èÝóç íá áóêïýí óõìâïõëåõôéêü ñüëï.

ÊáôÜñôéóç ðñïóùðéêïý ëåéôïõñãßáò

Ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ðñïâëçìÜôùí åëëéðïýò ôå÷íïãíùóßáò ôïõ ðñïóùðéêïý ëåéôïõñãßáò, êõñßùò óôçí
ðåñßðôùóç ìéêñþí ÌÅÕÁ, êñßíåôáé áíáãêáßá ç äçìéïõñãßá êáôÜëëçëïõ ìç÷áíéóìïý ìå óêïðü ôçí ðñïþèçóç êáé
äéÜ÷õóç ôçò ãíþóçò óå èÝìáôá åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí.
Óå áõôü ôï ðëáßóéï, ìðïñïýí íá ðñáãìáôïðïéçèïýí óåìéíÜñéá êáôÜñôéóçò ãéá äéÜöïñá èÝìáôá ëåéôïõñãß-
áò êáé óõíôÞñçóçò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò. ìå êýñéïõò Üîïíåò ïñãÜíùóçò êáé ðñïþèçóçò ôéò ÄÉÐÅ×Ù Ðåñé-
öåñåéþí êáé ôéò ìåãÜëåò ÄÅÕÁ, óå óõíåñãáóßá ìå ðáíåðéóôçìéáêïýò êáé éäéùôéêïýò öïñåßò.
Éäéáßôåñá óçìáíôéêÞ óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç, åßíáé ç áîéïðïßçóç áíèñþðéíïõ äõíáìéêïý, áðü ôïí ôå÷íéêü
êáé åðéóôçìïíéêü êüóìï ðïõ äñáóôçñéïðïéåßôáé óôï áíôéêåßìåíï óôïí éäéùôéêü ôïìÝá êáé ôá ðáíåðéóôçìéáêÜ éäñý-
ìáôá, ôéò ÄÉÐÅ×Ù, áëëÜ êáé óôéò êáëÜ ïñãáíùìÝíåò ÄÅÕÁ üðïõ óõãêåíôñþíåôáé áõîçìÝíç ôå÷íïãíùóßá.

Áóôï÷ßåò óôçí áíôßëçøç ó÷åäéáóìïý ôùí Ýñãùí ÌÅÕÁ

¸íá áêüìá óõìðÝñáóìá, Ý÷åé íá êÜíåé ìå ôçí áíôßëçøç ðñïåôïéìáóßáò êáé ó÷åäéáóìïý ôùí Ýñãùí äéá÷åß-
ñéóçò õãñþí áðïâëÞôùí. Ç ìÝ÷ñé óÞìåñá ëïãéêÞ áíôéìåôþðéóçò ôùí óõãêåêñéìÝíùí Ýñãùí, ðåñéïñßæåôáé áðï-
êëåéóôéêÜ óôéò ôå÷íéêÝò ðôõ÷Ýò êáôáóêåõÞò ìéáò ÌÅÕÁ êáé ðáñáãíùñßæåé ôçí ðëåõñÜ ôçò áðïäïôéêÞò êáé âéþóé-
ìçò ëåéôïõñãßáò ôçò, êõñßùò äéüôé äåí äéåñåõíÜôáé åðáñêþò ôï èÝìá ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò. Ôï áðïôÝëåóìá
åßíáé üôé óõ÷íÜ ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá äåí áíôéìåôùðßæïíôáé åãêáßñùò ëüãù Ýëëåéøçò ðüñùí. Áîßæåé åðßóçò íá
óçìåéùèåß, üôé óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, èá ìðïñïýóáí íá Ý÷ïõí åðéëåãåß åîáñ÷Þò ïéêïíïìéêüôåñåò, ëåéôïõñ-
ãéêÜ, ëýóåéò åðåîåñãáóßáò.

ÅëëéðÞò ðáñáêïëïýèçóç ïéêïíïìéêþí óôïé÷åßùí ëåéôïõñãßáò

Äéáðéóôþèçêå üôé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, äåí ðáñáêïëïõèïýíôáé óõóôçìáôéêÜ ôá ïéêïíïìéêÜ äåäïìÝíá
ëåéôïõñãßáò ôùí ÌÅÕÁ (åíÝñãåéá, óõíôÞñçóç, ðñïóùðéêü, áíáëþóéìá ê.ëð.). ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé üôé óå ðïóï-
óôü ôçò ôÜîçò ôïõ 40% ôùí êáôáãåãñáììÝíùí ÌÅÕÁ, õðÜñ÷åé áäõíáìßá óõãêñüôçóçò ðëÞñïõò åéêüíáò ôùí
åíåñãåéáêþí åîüäùí, ôá ïðïßá áðïôåëïýí êáé ôï âáóéêüôåñï ðáñÜãïíôá êüóôïõò.

Äéá÷åßñéóç éëýïò
Äéáðéóôþèçêáí óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá óå ó÷Ýóç ìå ôç äéá÷åßñéóç ôçò ðáñáãüìåíçò éëýïò óôéò ÌÅÕÁ.
Óõ÷íÜ, ç åöáñìïãÞ ôùí ðéï áîéüðéóôùí ìåèüäùí åðåîåñãáóßáò êáé ç âÝëôéóôç äéá÷åßñéóç, äåí åßíáé åöéêôÞ óå
åðßðåäï ìåìïíùìÝíçò MEYA. Êñßíåôáé ëïéðüí óêüðéìç ç óõíïëéêÞ êáé ïëïêëçñùìÝíç åîÝôáóç ôïõ ðñïâëÞìá-
ôïò óå åðßðåäï ÐåñéöÝñåéáò ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïóäéïñéóôïýí ïé áíáãêáßåò õðïäïìÝò, óå óõíÜñôçóç ìå ôá
÷áñáêôçñéóôéêÜ êÜèå ðåñéï÷Þò êáé ôï ãåíéêüôåñï óýóôçìá äéá÷åßñéóçò ôùí ðáñáãüìåíùí óôåñåþí áðïâëÞôùí.

ÁíáâÜèìéóç - åðÝêôáóç ÌÅÕÁ

Óå áñêåôÝò ðåñéðôþóåéò, äéáðéóôþèçêå üôé áðáéôåßôáé ëåéôïõñãéêÞ áíáâÜèìéóç Þ åðÝêôáóç õöéóôáìÝíùí
ÌÅÕÁ, ðñïêåéìÝíïõ íá êáëõöèïýí ðñüóèåôåò áíÜãêåò (áðü ôïõò Þäç åîõðçñåôïýìåíïõò Þ / êáé Üëëïõò ïéêé-
óìïýò). Óôçí êáôåýèõíóç áõôÞ, èá ðñÝðåé íá õðÜñîåé öñïíôßäá ãéá áîéïðïßçóç ôùí âÝëôéóôùí äéáèÝóéìùí ôå÷íé-
êþí åðéëïãþí, ëáìâÜíïíôáò õðüøç ôá äåäïìÝíá ðïõ óõíäÝïíôáé ìå ôç ëåéôïõñãßá ôçò ÌÅÕÁ, áëëÜ êáé ôéò óýã-
÷ñïíåò ôÜóåéò åðåîåñãáóßáò (ìåìâñÜíåò -MBR, áðïêåíôñùìÝíá óõóôÞìáôá ê.ëð.).

18
 Áðïõóßá óõóôçìáôéêþí åëÝã÷ùí
ÐñïêåéìÝíïõ íá äéáóöáëßæåôáé óôï ìåãáëýôåñï äõíáôü âáèìü ç êáëÞ ëåéôïõñãßá ôùí ÌÅÕÁ, êñßíåôáé áíá-
ãêáßá ç ðñáãìáôïðïßçóç óõóôçìáôéêþí êáé ïõóéáóôéêþí åëÝã÷ùí áðü ôïõò áñìüäéïõò öïñåßò êáé éäéáßôåñá áðü
ôçí ÅéäéêÞ Õðçñåóßá Åðéèåùñçôþí ÐåñéâÜëëïíôïò.

B ) ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÁ ÊÁÔÁËËÇËÙÍ ÅÑÃÁËÅÉÙÍ

Õðü ôï ðëáßóéï ôçò ðáñáðÜíù õöéóôÜìåíçò êáôÜóôáóçò êáé óôç ëïãéêÞ áíôéìåôþðéóçò ôùí êõñéüôåñùí
õöéóôÜìåíùí ðñïâëçìÜôùí, ôï Ýñãï ðïõ õëïðïéÞèçêå áðü ôçí ÐåñéöÝñåéá ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò êáé óõã÷ñç-
ìáôïäïôÞèçêå áðü ôï ô ÊÐÓ, óôá ðëáßóéá ôïõ Åðé÷åéñçóéáêïý ÐñïãñÜììáôïò «ÐåñéâÜëëïí», äéáêñßíåôáé áðü
ôá ðáñáêÜôù ÷áñáêôçñéóôéêÜ :
Á´ ÓôÜäéï: ÄçìéïõñãÞèçêå ôï ðñüãñáììá ãéá ôçí õðïóôÞñéîç - äéåõêüëõíóç ôïõ åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò
êáé óõíôÞñçóçò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí (Ì.Å.Õ.Á) ðïõ áðåõèýíåôáé óôéò áñìüäéåò õðç-
ñåóßåò ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò. Êýñéïò óôü÷ïò Þôáí ç áíÜðôõîç åñãáëåßïõ óôï ïðïßï íá ðåñé-
ãñÜöïíôáé ïé õðïäåéãìáôéêÝò äéáäéêáóßåò ëåéôïõñãßáò, óõíôÞñçóçò êáé åëÝã÷ïõ ôùí ÌÅÕÁ, ëáìâÜíïíôáò õðüøç
ôï éó÷ýïí íïìïèåôéêü ðëáßóéï.
´ ÓôÜäéï: ÄçìéïõñãÞèçêå ìéá ïëïêëçñùìÝíç âÜóç äåäïìÝíùí, ëáìâÜíïíôáò õðüøç üëá ôá ðñïáíá-
öåñüìåíá ðñïâëÞìáôá äéá÷åßñéóçò. Ç âÜóç äéáêñßíåôáé óå ôñßá åðßðåäá êáé áðåõèýíåôáé óôï óýíïëï ôùí ÌÅÕÁ,
áðü ôéò ðéï ìéêñÝò ùò ôéò ðëÞñùò ïñãáíùìÝíåò (óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç ðáñÝ÷åôáé êáé ç äõíáôüôçôá åîáãù-
ãÞò óõìðåñáóìÜôùí ó÷åôéêÜ ìå ôç ëåéôïõñãßá ôùí âáóéêüôåñùí äéåñãáóéþí, êáèþò êáé ðñáãìáôïðïßçóçò
óõãêåêñéìÝíùí äéïñèùôéêþí åíåñãåéþí óå ðåñßðôùóç ðïõ áðáéôçèåß).
ô ÓôÜäéï: Ç äçìéïõñãßá ôïõ åêðáéäåõôéêïý ðáêÝôïõ, áðïôåëåß ìßá óõãêñïôçìÝíç âÜóç åíçìÝñùóçò
ôùí óôåëå÷þí ôùí öïñÝùí äéá÷åßñéóçò êáé ëåéôïõñãßáò ôùí ÌÅÕÁ, ó÷åôéêÜ ìå ôá ðéï óçìáíôéêÜ èÝìáôá ðïõ
áöïñïýí óå èÝìáôá åðåîåñãáóßáò, óõíôÞñçóçò êáé ðáñáêïëïýèçóçò ëåéôïõñãßáò. Ç õëïðïßçóÞ ôïõ, èá áðï-
ôåëÝóåé åõêáéñßá óõíåýñåóçò ôïõ óõíüëïõ ôùí öïñÝùí ôùí ÌÅÕÁ ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò,
üðïõ åêôüò áðü ôçí êáôÜñôéóÞ ôïõò, èá ðñáãìáôïðïéçèåß êáé óçìáíôéêÞ áíôáëëáãÞ ãíþóåùí êáé åìðåéñéþí.
Ä´ ÓôÜäéï: ôï ôåëåõôáßï óôÜäéï áðïôåëåß ôçí ðáñïýóá Ýíôõðç Ýêäïóç ç ïðïßá óõíïäåýåôáé áðü åéäéêÜ
äïìçìÝíç çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ (multimedia).

Óôü÷ïò ôçò Ýíôõðçò Ýêäïóçò åßíáé íá áðïôåëÝóåé Ýíá óõíïðôéêü åã÷åéñßäéï Üìåóçò áíáöïñÜò ãéá ôá óçìá-
íôéêüôåñá èÝìáôá ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí. Áðåõèýíåôáé óôá óôåëÝ÷ç äéá÷åßñéóçò êáé ëåéôïõñãßáò
ôùí ÌÅÕÁ (õðåýèõíïõò ìç÷áíéêïýò, óõíôçñçôÝò) êáèþò êáé óå óôåëÝ÷ç ðåñéâáëëïíôéêþí õðçñåóéþí êáé õðç-
ñåóéþí ðáñáêïëïýèçóçò ôçò ëåéôïõñãßáò ôùí ÌÅÕÁ. Aíáðôýóóïíôáé èÝìáôá ðïõ áöïñïýí:
◆ Óôï èåóìéêü ðëáßóéï ðïõ äéÝðåé ôçí êáôáóêåõÞ êáé ëåéôïõñãßá ôùí ÌÅÕÁ
◆ Óôïí ïñéóìü ôùí êõñéüôåñùí ðïéïôéêþí êáé ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí ôùí ÌÅÕÁ
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç ôçò ìéêñïâéïëïãßáò ôùí óõóôçìÜôùí åíåñãïý éëýïò, ôùí ïðïßùí ç ëåéôïõñãßá
óôçñßæåôáé óå Ýíá äõíáìéêü êáé åõáßóèçôï áíáðôõóóüìåíï ðëçèõóìü ìéêñïïñãáíéóìþí, ðïõ
áðïôåëåß ôç âÜóç ôçò åðåîåñãáóßáò
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç ôùí êõñéüôåñùí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ ôïõ óõíüëïõ ôçò äéåñãáóßáò
◆ Óôïí ôñüðï áíôéìåôþðéóçò ôùí óçìáíôéêüôåñùí êáé ðéï óõ÷íÜ åìöáíéæüìåíùí ðñïâëçìÜôùí
óôéò ìïíÜäåò åðåîåñãáóßáò åíåñãïý éëýïò
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç ôùí âáóéêüôåñùí åñãáóôçñéáêþí áíáëýóåùí, ìå óêïðü ôçí åðéôõ÷Þ ðáñáêï-
ëïýèçóç ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí
◆ Óôçí åóùôåñéêÞ ïñãÜíùóç ôùí ÌÅÕÁ, áíÜëïãá ìå ôï ìÝãåèüò ôïõò.
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç ôùí âáóéêüôåñùí åíåñãåéþí óõíôÞñçóçò ôïõ Ç/Ì åîïðëéóìïý ôùí ÌÅÕÁ
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç âáóéêþí èåìÜôùí õãéåéíÞò êáé áóöÜëåéáò ãéá ôïõò åñãáæüìåíïõò óôéò ÌÅÕÁ
◆ Óôçí ðáñïõóßáóç, óå ìïñöÞ ëïãéêþí äéáãñáììÜôùí êáé äéáãñáììÜôùí åëÝã÷ïõ (checklists),
ôùí êõñéüôåñùí åíåñãåéþí ðáñáêïëïýèçóçò ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí, êáèþò êáé ôùí åíåñ-
ãåéþí åðßëõóçò ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ åíäÝ÷åôáé íá ðáñïõóéáóôïýí.
Õðü áõôü ôï ðëáßóéï äçìéïõñãÞèçêáí äÝêá åðéìÝñïõò êåöÜëáéá ãéá Üìåóç êáé åýêïëç áíáöïñÜ.

Óôü÷ïò ôçò çëåêôñïíéêÞò Ýêäïóçò åßíáé ç çëåêôñïíéêÞ êáôáãñáöÞ üëùí ôùí ðñïáíáöåñüìåíùí èåìÜôùí,
óå áíáëõôéêÞ áëëÜ äïìçìÝíç êáé åý÷ñçóôç äïìÞ ãéá ðåñáéôÝñù áíáöïñÜ êáé åîÝôáóç.

19
 Ç áíÜðôõîÞ ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò ðñáãìáôïðïéÞèçêå ìå âÜóç ôï åêðáéäåõôéêü ðáêÝôï êáé óôçñß÷èçêå
óå óõãêåêñéìÝíç âéâëéïãñáößá, áëëÜ êáé óå áíÜëïãï ðñüãñáììá åêðáßäåõóçò ó÷åôéêÜ ìå èÝìáôá ëåéôïõñãßáò
ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò áóôéêþí ëõìÜôùí, ôïõ ïñãáíéóìïý:
« Water Environment Federation - WEF» : Operations Training/ Activated Sludge Process Control
Training Manual, 2001 »

Åëðßæïõìå ôï ðáñüí åã÷åéñßäéï íá öáíåß ÷ñÞóéìï óå üëïõò, üóïé áó÷ïëïýíôáé ìå èÝìáôá åðåîåñãáóßáò
ëõìÜôùí. ¶ëëùóôå ôá åñåèßóìáôá ãéá ôç äïìÞ êáé ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõ áíôëÞèçêáí êõñßùò áðü ôïõò öïñåßò
ëåéôïõñãßáò êáé äéá÷åßñéóçò ôùí åãêáôáóôÜóåùí åðåîåñãáóßáò.

Ç ïìÜäá ìåëÝôçò êáé äçìéïõñãßáò ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò áðïôåëåßôáé áðü ôïõò:

ÁíäñÝá ËïõêÜôï ×çìéêü - Ðåñéâáëëïíôïëüãï DEA

Áíôþíç Ìáõñüðïõëï ×çìéêü Ìç÷áíéêü
Íéêüëáï ÓåëëÜ ×çìéêü Ìç÷áíéêü, Õãéåéïíïëüãï Ìç÷áíéêü MSc
Çëßá ÔáñíáñÜ Ðïëéôéêü Ìç÷áíéêü
ÓôÝöáíï Ôñáãáíßôç ×çìéêü Ìç÷áíéêü ìå óçìáíôéêÞ åìðåéñßá óå èÝìáôá ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ
ÁíèÞ Øáëëßäá ×çìéêü Ìç÷áíéêü, MSc
ÁñåôÞ ÊáìçëÜêç ×çìéêü Ìç÷áíéêü, PhD
ÂáñâÜñá Åììáíïõëßäç Ðåñéâáëëïíôïëüãï
Êþóôá ÐáðáíéêïëÜïõ Ìáèçìáôéêü, MSc ×ñçìáôïïéêïíïìéêÞò êáé åðéóôÞìçò ëÞøçò áðüöáóçò
Öþôç ×Üãéï Ðïëéôéêü Ìç÷áíéêü
ÖÜíç Ôóéëéþíç Ìç÷áíïëüãï Ìç÷áíéêü
ÄçìÞôñç ÍôáÞ ×çìéêü Ìç÷áíéêü
Ðáíáãéþôç Ðáíáãéþôïõ Ìç÷áíïëüãï Ìç÷áíéêü
ÃéÜííç ËéÜôï Ôå÷íïëüãï Ìç÷áíïëüãï Ìç÷áíéêü
Óôáýñï ÂáëóáìÞ Ôå÷íïëüãï Çëåêôñïíéêü Ìç÷áíéêü

Åõ÷áñéóôßåò
Èá èÝëáìå íá åõ÷áñéóôÞóïõìå èåñìÜ üëïõò ôïõò õðåýèõíïõò äéá÷åßñéóçò ôùí 45 ÌÅÕÁ, ìå ôïõò ïðïßïõò
Þñèáìå óå åðáöÞ, ãéá ôéò ÷ñÞóéìåò ðëçñïöïñßåò êáé ôçí Üøïãç óõíåñãáóßá ôïõò.
Åðßóçò èá èÝëáìå íá åõ÷áñéóôÞóïõìå éäéáßôåñá ôçí êá. Åõèõìßá Ãéáííïýëç, ôïí êï. Íéêüëáï Ìðåëåíéþôç,
ôçí êá. ÁããåëéêÞ ÊáñðïõæÜ êáé ôçí êá. ×áñßêëåéá Ìé÷áëïðïýëïõ ôçò Äéåýèõíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò êáé ×ùñïôáîßáò
ôçò ÐåñéöÝñåéáò ÊåíôñéêÞò Ìáêåäïíßáò ãéá ôç óõíåñãáóßá ôïõò.

20

ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÁÄÅÉÏÄÏÔÇÓÅÙÍ ÌÅÕÁ
Ïé ìïíÜäåò åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí (ÌÅÕÁ) áðïôåëïýí ðïëýðëïêá Ýñãá åéäéêÞò ôå÷íïãíùóßáò
ãéá ôá ïðïßá ìðïñïýí íá ðñïêýøïõí äéÜöïñåò åíáëëáêôéêÝò ðåñéðôþóåéò ÷ùñïèÝôçóÞò ôïõò.
Óôç óõíÝ÷åéá, ìå ôçí ðáñïõóßáóç ôïõ íïìïèåôéêïý ðëáéóßïõ: (á) áíáäåéêíýåôáé ç áíáãêáéüôçôá ìéáò ïëï-
êëçñùìÝíçò áíôéìåôþðéóçò ôùí Ýñãùí äéá÷åßñéóçò õãñþí áðïâëÞôùí (ÌÅÕÁ, Ýñãá óõëëïãÞò, ìåôáöïñÜò êáé
äéÜèåóçò) (â) ðáñïõóéÜæïíôáé óõíïðôéêÜ ïé áðáñáßôçôåò ìåëÝôåò êáé áäåéïäïôÞóåéò þóôå íá åßíáé åöéêôÞ ç õëï-
ðïßçóç åíüò óõíïëéêïý Ýñãïõ äéá÷åßñéóçò, êáèþò êáé (ã) ðáñïõóéÜæïíôáé ïé áðáéôÞóåéò ôçò íïìïèåóßáò ó÷åôé-
êÜ ìå ôéò õöéóôÜìåíåò ÌÅÕÁ.
1.1 ÃÅÍÉÊÁ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÊÁÉ ÄÉÁÈÅÓÇ ÁÓÔÉÊÙÍ
ÕÃÑÙÍ ÁÐÏÂËÇÔÙÍ
Ïé êõñéüôåñåò íïìïèåôéêÝò äéáôÜîåéò ðïõ áöïñïýí óôçí åðåîåñãáóßá êáé äéÜèåóç ôùí áóôéêþí õãñþí áðï-
âëÞôùí, óõíïøßæïíôáé óôïí ðßíáêá ðïõ áêïëïõèåß.
ÍïìïèåôéêÞ ÄéÜôáîç
Ïäçãßá 91/271/ÅÏÊ
«ãéá ôçí åðåîåñãáóßá
ÃÅÍÉÊÁ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÊÁÉ ÄÉÁÈÅÓÇ ÁÓÔÉÊÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ
ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí»
ÁÍÁÃÊÇ ÊÁÔÁÊÅÕÇÓ ÍÅÙÍ ÌÅÕÁ
Ïäçãßá 98/15/ÅÊ
«Ôñïðïðïßçóç ôçò 91/271/ÅÏÊ»
ÊÕÁ 5673/400/97 (ÖÅÊ 192/Â/14-3-97)
«ÌÝôñá êáé üñïé ãéá ôçí åðåîåñãáóßá
áóôéêþí ëõìÜôùí»
Áðüöáóç 19661/1982/1999
(ÖÅÊ 1811/Â/29-9-99): «Ôñïðïðïßçóç
ôçò 5673/400/97 - ÊáôÜëïãïò
åõáßóèçôùí ðåñéï÷þí»
Áðüöáóç 48392/939 (ÖÅÊ 405/Â/3-4-
02): «ÓõìðëÞñùóç ôçò 19661/1982//99 -
ÊáôÜëïãïò åõáßóèçôùí ðåñéï÷þí»
ÕãåéïíïìéêÞ äéÜôáîç Å1â
(ÖÅÊ 138-ô.â.-24-2-65) «ðåñß äéáèÝóåùò
ëõìÜôùí êáé âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí»
ÊÅÖÁËÁÉÏ 1.
Êýñéá Ðåñéå÷üìåíá ÅðéóçìÜíóåéò
Èåìåëéþäåéò ïñéóìïß ðïõ áöïñïýí
óôá áóôéêÜ ëýìáôá
ÁíÜëïãá ìå ôïí ðëçèõóìü
×ñïíéêÜ ðåñéèþñéá êáé áíÜãêç
êáé ôï åßäïò ôïõ áðïäÝêôç
êáôáóêåõÞò äéêôýùí áðï÷Ýôåõóçò
ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
×ñïíéêÜ ðåñéèþñéá êáé áíÜãêç ÁíÜëïãá ìå ôïí ðëçèõóìü
äåõôåñïâÜèìéáò Þ éóïäýíáìçò êáé ôï åßäïò ôïõ áðïäÝêôç
åðåîåñãáóßáò ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
ÁíáöïñÜ óôçí ÅëëçíéêÞ íïìïèåóßá
ÅéóáãùãÞ óôçí Ýííïéá ôïõ åõáßóèçôïõ êáèïñéóìïý ôùí åõáßóèçôùí áðïäå-
áðïäÝêôç êôþí (Áðüöáóç 19661/1982/1999,
Áðüöáóç 48392/939).
Ðáñáãüìåíç ëõìáôïëÜóðç, äéÜèåóç
êáé ó÷åôéêÝò Üäåéåò
ÓõãêåêñéìÝíåò ôéìÝò
ÁðáéôÞóåéò ãéá áðïññßøåéò
óõãêåíôñþóåùí Þ åíáëëáêôéêÜ
áðü ìïíÜäåò åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí
åëÜ÷éóôçò åêáôïóôéáßáò ìåßùóçò
Óõ÷íüôçôá äåéãìáôïëçøéþí åêñïÞò
êáé áíþôáôïò áñéèìüò äåéãìÜôùí
ðïõ áðïêëßíïõí
Ôñïðïðïßçóç ïñéóìÝíùí áðáéôÞóåùí
ôïõ ÐáñáñôÞìáôïò É ôçò 91/271/ÅÏÊ
Åíáñìüíéóç ôçò 91/271/ÅÏÊ
óôçí ÅëëçíéêÞ Íïìïèåóßá
ËåðôïìåñÞò êáèïñéóìüò åõáßóèçôùí Ðßíáêáò åõáßóèçôùí ðåñéï÷þí
ðåñéï÷þí ãéá ôï óýíïëï ôçò ÷þñáò
ÓõìðëÞñùóç ôïõ êáôáëüãïõ åõáßóèçôùí ÐñïóèÞêç ðåñéï÷þí ÁèÞíáò
ðåñéï÷þí êáé Èåóóáëïíßêçò
Êáôçãïñéïðïßçóç õäÜôùí, Åíáëëáêôéêïß
ÂáóéêÝò áñ÷Ýò ó÷åôéêÜ ìå ôá èÝìá-
ôñüðïé äéÜèåóçò ëõìÜôùí, Âüèñïé, Áðïëý-
ôá äéÜèåóçò ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí
ìáíóç ëõìÜôùí, ¶äåéá äéÜèåóçò ëõìÜôùí
21
 1.2 ÍÅÅÓ ÌÅÕÁ - ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÙÑÉÌÁÍÓÇÓ
Ç óõíïëéêÞ äéáäéêáóßá ðñïåôïéìáóßáò, õëïðïßçóçò êáé ëåéôïõñãßáò ìéáò ÌÅÕÁ, ðåñéãñÜöåôáé áíáëõôéêÜ
óôéò Åãêõêëßïõò 38/05 (ç ïðïßá êáôáñãåß ôçí 37/97) êáé 27/97 ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ/ÃÃÄÅ. Óå êÜèå óôÜäéï ðåñéëáìâÜ-
íïíôáé üëåò ïé áðáéôïýìåíåò äñáóôçñéüôçôåò (ìåëÝôåò, Üäåéåò ê.ëð.), þóôå íá ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ôï åðüìåíï
óôÜäéï ôçò óõíïëéêÞò äéáäéêáóßáò. ¼ëåò ïé ðáñáðÜíù äñáóôçñéüôçôåò åîáóöáëßæïõí ôçí «ùñßìáíóç» ôïõ óõíï-
ëéêïý Ýñãïõ ìå óêïðü ôçí åðéôõ÷çìÝíç êáôáóêåõÞ êáé ëåéôïõñãßá ôïõ.
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæåôáé ìéá ïëïêëçñùìÝíç óõíïðôéêÞ áíôéìåôþðéóç ôùí äéáäéêáóéþí ùñßìáíóçò,
ïé ïðïßåò äéáêñßíïíôáé óå:
✧ õðï÷ñåùôéêÝò âÜóåé ôùí õöéóôÜìåíùí íïìïèåôéêþí äéáôÜîåùí êáé
✧ ðñïáéñåôéêÝò, åê ôùí ïðïßùí êÜðïéåò áíáãíùñßæïíôáé ùò ðñïáéñåôéêÝò (íïìïèåôéêÜ), åíþ êÜðïéåò
Üëëåò äåí ðñïâëÝðïíôáé áðü ôçí ÅëëçíéêÞ íïìïèåóßá, áëëÜ áðïôåëïýí êïéíÞ ðñáêôéêÞ óôïí ôïìÝá
ôçò äéá÷åßñéóçò áóôéêþí ëõìÜôùí.

ÓôÜäéï ÐñïìåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí

Äéá÷åéñéóôéêü ó÷Ýäéï ÐñïêáôáñêôéêÞ ÌåëÝôç
ÌåëÝôçò Åðéðôþóåùí (Ð.Ð.Å)

Õðï÷ñåùôéêÞ: ÐñïêáôáñêôéêÞ
Äéáäéêáóßá ÐñïáéñåôéêÞ ÐñïáéñåôéêÞ ÐåñéâáëëïíôéêÞ Åêôßìçóç
êáé Áîéïëüãçóç

Í-1650/86 (ÖÅÊ 160/Á/16-10-86)

Ó÷åôéêÞ Äåí ðñïâëÝðåôáé áðü
Íïìïèåóßá ôçí ÅëëçíéêÞ íïìïèåóßá
ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÁÄÅÉÏÄÏÔÇÓÇÓ ÍÅÙÍ ÌÅÕÁ
Ð.Ä. 696/1974 (´: Ôå÷íéêÝò
ÐñïäéáãñáöÝò): ÅëÜ÷éóôá
ÊÕÁ 69269/5387/90 (ÖÅÊ 678/Â/90)
áðáéôïýìåíá ðåñéå÷üìåíá
ðñïêáôáñêôéêÞò ìåëÝôçò
Åãêýêëéïò 17/94 ÕÐÅ×ÙÄÅ

Åãêýêëéïò 50/95 ÕÐÅ×ÙÄÅ

Åãêýêëéïò 9/96 ÕÐÅ×ÙÄÅ

Í-3010 (ÖÅÊ 91/Á/25-4-2002)

Ç.Ð. 15393/2332
(ÖÅÊ 1022/Â/5-12-02)

Ç.Ð. 11014/703/Ö104
(ÖÅÊ 332/Â/20.03.2003)

✧ Áðïôýðùóç õöéóôÜìåíçò ✧ Ðñþôç ðñïóÝããéóç óôï ✧ ÂÝëôéóôç äõíáôÞ ÷ùñïèÝôçóç

êáôÜóôáóçò óôçí ó÷åäéáóìü ôï ìéáò ÌÅÕÁ ôïõ ðñïôåéíüìåíïõ Ýñãïõ
ðåñéï÷Þ ìåëÝôçò
✧ ÓõãêÝíôñùóç üëùí ôùí ✧ Ðñþôç ðñïóÝããéóç êáé ðåñéãñáöÞ
✧ Åêôßìçóç ðåñéâáëëïíôéêþí áðáñáßôçôùí ðëçñïöïñéþí, ôùí ôå÷íéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí
åðéðôþóåùí áðü ðáñÜôá- ãéá ôç äéáìüñöùóç ôïõ ôïõ Ýñãïõ
óç ôçò õöéóôÜìåíçò êáôÜ- ðñïêáôáñêôéêïý ó÷åäßïõ
✧ Åíôïðéóìüò åðéðôþóåùí ðïõ
óôáóçò óôïí ôïìÝá äéá÷åß- äéá÷åßñéóçò ôùí ëõìÜôùí
ðñïêáëïýíôáé óå êïéíùíéêÝò,
ñéóçò áóôéêþí õãñþí
Óôü÷ïò ✧ Êñßóéìç öÜóç óôçí ïðïßá ïéêïíïìéêÝò, ðåñéâáëëïíôéêÝò
áðïâëÞôùí
åðéäéþêåôáé ñåáëéóôéêÞ åêôß- êáé ôå÷íéêÝò ðáñáìÝôñïõò
✧ Äéáìüñöùóç åíáëëáêôé- ìçóç ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí
✧ Êáôçãïñéïðïßçóç Ýñãïõ
êþí óåíáñßùí äéá÷åßñéóçò ôïõ Ýñãïõ (ð.÷. ðëçèõóìüò,
ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí êáé ÷ñïíéêÞ êáôáíïìÞ ôïõ ê.ëð.) ✧ ¸êäïóç èåôéêÞò ãíùìïäüôçóçò
åðéëïãÞ ôçò âÝëôéóôçò áðü ôïí áíôßóôïé÷ï áñìüäéï
ëýóçò ìå ðåñéâáëëïíôéêÜ öïñÝá
êáé ôå÷íéêïïéêïíïìéêÜ
êñéôÞñéá

22
 ÓôÜäéï
ÌåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí ÌåëÝôç ÐñïìåëÝôç êáé õðï- Ôåý÷ç
ÌåëÝôçò
Åðéðôþóåùí (Ì.Ð.Å) ÄéÜèåóçò óôçñéêôéêÝò ìåëÝôåò ÄçìïðñÜôçóçò
(óõíÝ÷åéá)

Õðï÷ñåùôéêÞ: Äéáäéêáóßá
Äéáäéêáóßá ¸ãêñéóçò ðåñéâáëëïíôéêþí Õðï÷ñåùôéêÞ Õðï÷ñåùôéêÞ Õðï÷ñåùôéêÞ
¼ñùí - ÅÐÏ

Ð.Ä. 696/1974 Ð.Ä. 696/1974

Í-1650/86 Ïäçãßá Å.Å.
(´: Ôå÷íéêÝò (´: Ôå÷íéêÝò
(ÖÅÊ 160/Á/16-10-86) 91/271/91 - Üñèñï 12
Ó÷åôéêÞ ÐñïäéáãñáöÝò) ÐñïäéáãñáöÝò)
Íïìïèåóßá
ÍÝá ðñüôõðá äéáêç-
ÊÕÁ 69269/5387/90
ñýîåùí ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ
(ÖÅÊ 678/Â/90)
(Ôýðïé Á, Â êáé Ã)

ÊÕÁ 5673/400 Åãêýêëéïò 27/1997

Åãêýêëéïò 17/94 ÕÐÅ×ÙÄÅ Åãêýêëéïò 38/05
(ÖÅÊ-192/Â/12-3- ÕÐÅ×ÙÄÅ
ÕÐÅ×ÙÄÅ
1997)

Í.3316/2005
Åãêýêëéïò 50/95 ÕÐÅ×ÙÄÅ
ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÁÄÅÉÏÄÏÔÇÓÇÓ ÍÅÙÍ ÌÅÕÁ ( óõíÝ÷åéá)

(ÖÅÊ 42/Á/22-02-2005)

Í-3010/ 2002 ÊÕÁ 19661/1982 Åãêýêëéïò 27/97 Åãêýêëéïò 38/2005

(ÖÅÊ 91/Á/25-4-2002) (ÖÅÊ-1811/29-11- ÕÐÅ×ÙÄÅ ÕÐÅ×ÙÄÅ
1999)
Ç.Ð. 15393/2332
(ÖÅÊ 1022/Â/5-12-2002)

Áñéè. 25535/3281
(ÖÅÊ 1463/Â/10.11.2002) ÊÕÁ 48392/939 (ÖÅÊ- Í.2539/1997,
405/Â/3-4-2002) Üñèñï 16

Ç.Ð. 11014/703/Ö104
(ÖÅÊ 332/Â/20.03.2003)

Ç.Ð.37111/2021 ÕãåéïíïìéêÞ äéÜôáîç Ð.Ä. 373/1995

(ÖÅÊ 1391/29.09.2003) Å1â/221/22-1-65
(ÖÅÊ 138-ô.â.-24-2-
Áðüöáóç õð’ áñ. 65)
33318/3028/1998
(ÖÅÊ-1289/Â/28-12-1998)

Óôü÷ïò ✧ ÅêôåíÝóôåñç ðåñéãñáöÞ ✧ ËåðôïìåñÞò ✧ ÄçìïðñÜôçóç

✧ Åíôïðéóìüò êáé
ôùí ôå÷íéêþí ÷áñáêôçñé- ôå÷íéêï-ïéêïíïìé- Ýñãïõ ÌÅÕÁ
÷áñáêôçñéóìüò ôïõ
óôéêþí ôïõ Ýñãïõ êüò ó÷åäéáóìüò
ôåëéêïý áðïäÝêôç
ôçò ìïíÜäáò
✧ ËåðôïìåñÝóôåñç áíáãíþ-
✧ ¸êäïóç ¶äåéáò åðåîåñãáóßáò
ñéóç ôùí åðéðôþóåþí
ÄéÜèåóçò Þ Åðáíá- ëõìÜôùí, þóôå
ôïõ óôï áíèñùðïãåíÝò
îéïðïßçóçò ËõìÜ- ôï Ýñãï íá åßíáé
êáé öõóéêü ðåñéâÜëëïí
ôùí áðü ôçí ïéêåßá Ýôïéìï ðñïò
✧ ÐåñéãñáöÞ ôùí êáôáëëç- Íïìáñ÷ßá - Ä/íóç äçìïðñÜôçóç
ëüôåñùí ìÝôñùí ðñüëç- Õãåßáò êáé Ðñü-
øçò, ãéá áðïöõãÞ íïéáò - ÔìÞìá
Þ ìåßùóç ôùí ðáñáðÜíù Äçìüóéáò Õãåßáò -
äõóìåíþí åðéðôþóåùí ÕãéåéíÞò êáé Õãåéï-
íïìéêïý ÅëÝã÷ïõ.
✧ ¸êäïóç áðüöáóçò
Ýãêñéóçò ðåñéâáëëïíôéêþí
üñùí, áðü ôïí áñìüäéï
öïñÝá

23
 1.2.1 ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
Äéá÷åéñéóôéêü ó÷Ýäéï ëõìÜôùí: Óôçí ðåñßðôùóç ôùí ëõìÜôùí (êáé ãåíéêüôåñá ôùí õãñþí áðïâëÞôùí), äåí
õðÜñ÷åé èåóìïèåôçìÝíï ðëáßóéï ãéá ôçí åêðüíçóç äéá÷åéñéóôéêþí ìåëåôþí (ãéá ôç óõëëïãÞ, ìåôáöïñÜ, åðåîåñ-
ãáóßá êáé äéÜèåóç ëõìÜôùí) óå åðßðåäï íïìïý Þ ðåñéöÝñåéáò, óå áíôßèåóç ìå ôï íïìéêü êáèåóôþò ôùí óôåñå-
þí áðïâëÞôùí. Ôá ôåëåõôáßá üìùò ÷ñüíéá, ç åêðüíçóç ôÝôïéïõ åßäïõò ìåëåôþí áðïôåëåß êïéíÞ ðñáêôéêÞ óå
Íïìáñ÷éáêü Þ Ðåñéöåñåéáêü åðßðåäï.
Ìå áõôüí ôïí ôñüðï, ï ó÷åäéáóìüò ôçò äéá÷åßñéóçò ôùí ëõìÜôùí ðñáãìáôïðïéåßôáé ïñãáíùìÝíá êáé ïñèï-
ëïãéêÜ, ðñïùèåßôáé óå êáôÜëëçëåò ðåñéðôþóåéò ç óõíåðåîåñãáóßá ëõìÜôùí ìåôáîý ãåéôïíéêþí ïéêéóìþí êáé
äÞìùí, åíþ óå Üëëåò ðåñéðôþóåéò ìðïñåß íá åðéëÝãåôáé ç ëýóç ôùí áðïêåíôñùìÝíùí óõóôçìÜôùí ðñïêåéìÝ-
íïõ íá áðïöåýãåôáé ç Üóêïðç êáôáóêåõÞ ìåãÜëïõ ìÞêïõò áãùãþí êáé óçìáíôéêïý áñéèìïý áíôëéïóôáóßùí. Óôï
ðëáßóéï áõôü, äßíïíôáé ïëïêëçñùìÝíåò êáôåõèýíóåéò êáé ìåéþíïíôáé êáôÜ ôï äõíáôüí ïé áñíçôéêÝò åðéðôþóåéò
óôï ðåñéâÜëëïí óå åðßðåäï ÄÞìùí, Íïìïý Þ ÐåñéöÝñåéáò.

ÐñïêáôáñêôéêÞ ìåëÝôç: Ìéá ðñïêáôáñêôéêÞ ìåëÝôç áðïôåëåß ôçí ðñþôç ðñïóÝããéóç óôï ó÷åäéáóìü ôïõ
Ýñãïõ ìéáò ÌÅÕÁ. Óå áõôÞí ôç öÜóç óõãêåíôñþíåôáé üëï ôï äéáèÝóéìï õëéêü ðïõ áöïñÜ óôï Ýñãï Ýôóé þóôå íá
äçìéïõñãçèåß óáöÞò åéêüíá ôçò õöéóôÜìåíçò êáôÜóôáóçò êáé íá ðñáãìáôïðïéçèåß åðéôõ÷Þò ÷áñáêôçñéóìüò ôçò
ðåñéï÷Þò ìåëÝôçò.
Ôá åëÜ÷éóôá ðåñéå÷üìåíá ìéáò ÐñïêáôáñêôéêÞò ÌåëÝôçò ãéá Ýñãï ÌÅÕÁ, êáèïñßæïíôáé óýìöùíá ìå ôï Ð.Ä.
696/1974 (´: Ôå÷íéêÝò ÐñïäéáãñáöÝò) êáé áöïñïýí óôçí Ôå÷íéêÞ ¸êèåóç êáé ôá Ó÷Ýäéá ðïõ ôç óõíïäåýïõí.

ÐñïìåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí Åðéðôþóåùí: Ç äéáäéêáóßá ôçò Ð.Ð.Å.Á áðïôåëåß éäéáßôåñá óçìáíôéêü óôÜäéï
óôç óõíïëéêÞ äéáäéêáóßá ùñßìáíóçò åíüò Ýñãïõ ðïõ áöïñÜ óôçí êáôáóêåõÞ ÌÅÕÁ. Ç äéáäéêáóßá áõôÞ ðñïçãåß-
ôáé êáé Ý÷åé Üìåóç ó÷Ýóç ìå ôç äéáäéêáóßá ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí «Å.Ð.Ï». Ï óõíäõáóìüò ôùí äýï
äéáäéêáóéþí óõíéóôÜ ôçí «ðåñéâáëëïíôéêÞ» áäåéïäüôçóç ôïõ Ýñãïõ.
Ùò âÜóç Ýíáñîçò ôçò äéáäéêáóßáò, åßíáé ç êáôÜôáîç ôïõ Ýñãïõ óå ìéá áðü ôéò êáôçãïñßåò ôçò
Ç.Ð. 15393/2332 (ÖÅÊ 1022/Â/5-12-2002).
Ïé åãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò êáé äéÜèåóçò õãñþí áðïâëÞôùí áíÞêïõí óôçí 4ç ÏìÜäá: «ÓõóôÞìáôá
Õðïäïìþí» - Õðïêáôçãïñßåò 1 Þ 2, áíÜëïãá ìå ôç äõíáìéêüôçôÜ ôïõò. ÓõãêåêñéìÝíá, ç êáôÜôáîÞ ôïõò ðáñïõ-
óéÜæåôáé óôïí Ðßíáêá 1-1 ðïõ áêïëïõèåß.
Óçìåéþíåôáé üôé ïé êåíôñéêïß áðï÷åôåõôéêïß áãùãïß åíôüò êáé åêôüò ó÷åäßïõ ðüëåùí êáé ïñßùí ïéêéóìþí,
óõìðáñáóýñïíôáé ãéá ôçí êáôçãïñéïðïßçóÞ ôïõò áðü ôç ÌÅÕÁ. Óõíåðþò, ôï Ýñãï ôùí êåíôñéêþí áðï÷åôåõôé-
êþí áãùãþí êáé ôçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæåôáé ùò óýíïëï ãéá ôï ïðïßï ðñáã-
ìáôïðïéïýíôáé üëåò ïé äéáäéêáóßåò ðåñéâáëëïíôéêÞò áäåéïäüôçóçò (ÐÐÅÁ êáé ÅÐÏ). Ìå ôïí ôñüðï áõôü åîá-
óöáëßæåôáé ç ëåéôïõñãéêüôçôá ôïõ Ýñãïõ êáé áðïöåýãïíôáé ëÜèç êáôÜ ôç öÜóç êáôáóêåõÞò ôïõ.
Ç äéÜñêåéá éó÷ýïò ôçò èåôéêÞò ãíùìïäüôçóçò áðü ôçí áñìüäéá õðçñåóßá, åßíáé ôñéþí (3) ÷ñüíùí.

ÌåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí Åðéðôþóåùí: Ç äéáäéêáóßá ôçò ÅÐÏ áðïôåëåß, üðùò Ý÷åé Þäç åðéóçìáíèåß, ôï
åðüìåíï óôÜäéï ôçò äéáäéêáóßáò ðåñéâáëëïíôéêÞò áäåéïäüôçóçò.
Ôï Ýñãï Ý÷åé Þäç ðëÝïí êáôçãïñéïðïéçèåß, áðü ôç öÜóç ôçò ÐÐÅÁ.
Áêïëïõèþíôáò ôçí ßäéá öéëïóïößá ìå ôçí ÐÐÅÁ, ðñáãìáôïðïéåßôáé ç äéáäéêáóßá Ýãêñéóçò
ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí.
Ãéá ôï óêïðü áõôü óõíôÜóóåôáé ç ÌåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí Åðéðôþóåùí. Ç ôå÷íéêÞ ðåñéãñáöÞ ôïõ Ýñãïõ
óôç ÌÐÅ, åßíáé óå åðßðåäï ÐñïìåëÝôçò.
Óçìåéþíåôáé üôé ôá ðåñéå÷üìåíá ôùí ÐÐÅ êáé ÌÐÅ, ðåñéãñÜöïíôáé áíáëõôéêÜ óôçí Ç.Ð. 11014/703/Ö104
(ÖÅÊ-332/Â/20-03-2003) êáé óôçí Åãêýêëéï 9/96 ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ.

24
 Ðßíáêáò 1-1. ÊáôÜôáîç Ýñãùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí óýìöùíá ìå ôçí Ç.Ð.15393/2332
(ÖÅÊ 1022/Â/5-12-2002)

Êáôçãïñßá Ðñþôç Êáôçãïñßá Ä å ý ô å ñ ç

Åßäïò Ýñãïõ
ÐáñáôçñÞóåéò
Þ äñáóôçñéüôçôáò Õðïêáôçãïñßá Õðïêáôçãïñßá Õðïêáôçãïñßá Õðïêáôçãïñßá
1ç 2ç 3ç 4ç

ÅãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò
êáé äéÜèåóçò áóôéêþí ëõìÜôùí
≥ 100.000 é.ð. < 100.000 é.ð. - -
ìå äéÜèåóÞ ôïõò óå ìç åõáßóèçôï
áðïäÝêôç

ÅãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò
êáé äéÜèåóçò áóôéêþí ëõìÜôùí
≥ 50.000 é.ð. < 50.000 é.ð. - -
ìå äéÜèåóÞ ôïõò óå åõáßóèçôï
áðïäÝêôç Þ óôï Ýäáöïò

ÅãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò
êáé äéÜèåóçò áóôéêþí ëõìÜôùí ìå
Ôï óýíïëï - - -
äéÜèåóÞ ôïõò ãéá ôïí åìðëïõôéóìü
ôïõ õðüãåéïõ õäñïöïñÝá

ÌåìïíùìÝíïé ÷þñïé åðåîåñãáóßáò

Áöïñïýí ÌÅÕÁ Áöïñïýí ÌÅÕÁ
êáé åíáðüèåóçò éëýùí áðü åãêá- - -
≥ 100.000 é.ð < 100.000 é.ð.
ôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí

Êåíôñéêïß áðï÷åôåõôéêïß áãùãïß

(ðñïò ôéò ÌÅÕÁ)
á) åíôüò ó÷åäßïõ ðüëåùí
- - - Ôï óýíïëï
êáé ïñßùí ïéêéóìþí
â) åêôüò ó÷åäßïõ ðüëåùí Óõìðáñáóýñïíôáé
êáé ïñßùí ïéêéóìþí - - - - áðü ôéò ÌÅÕÁ

Áãùãïß äéÜèåóçò Óõìðáñáóýñïíôáé

- - - -
åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí áðü ôéò ÌÅÕÁ

Ðåñßðôùóç Ýñãïõ óå ðåñéï÷Þ Natura 2000

Åîáßñåóç óôéò äéáäéêáóßåò Ýãêñéóçò ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí (ãéá ôá Ýñãá ðïõ êáôáôÜóóïíôáé óôçí 2ç õðïêá-
ôçãïñßá ôçò Ðñþôçò êáôçãïñßáò ), ðáñáôçñåßôáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï Ýñãï ðñáãìáôïðïéåßôáé åíôüò ðåñéï÷þí
ôïõ Åèíéêïý Äéêôýïõ êáôáëüãïõ ôïõ Åõñùðáúêïý Ïéêïëïãéêïý Äéêôýïõ NATURA 2000. Óýìöùíá ìå ôï Üñèñï 6
ôçò õð’ áñ. 33318/3028/1998 «Êáèïñéóìüò ìÝôñùí êáé äéáäéêáóéþí ãéá ôç äéáôÞñçóç ôùí öõóéêþí ïéêïôüðùí»,
óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç, óýìöùíá ìå ôï Üñèñï 6 ôçò ðáñáðÜíù Áðüöáóçò, ç õðïâïëÞ ôçò ÌåëÝôçò Ðåñéâáë-
ëïíôéêþí Åðéðôþóåùí ðñáãìáôïðïéåßôáé óôï ÕÐÅ×ÙÄÅ, ôï ïðïßï ÷ïñçãåß Þ ü÷é ôçí ðñïâëåðüìåíç áðü ôï Üñèñï
4 ôïõ Í. 1650/86 Ýãêñéóç ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí.

ÌåëÝôç Åðåîåñãáóßáò êáé ÄéÜèåóçò ËõìÜôùí

Óýìöùíá ìå ôçí ÊÕÁ 5673/400, ç Ýãêñéóç ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí áðïôåëåß ðñïûðüèåóç ãéá ôç ÷ïñÞãçóç
ôçò Üäåéáò äéÜèåóçò Þ åðáíáîéïðïßçóçò ôùí ëõìÜôùí. Óôçí ðñÜîç, ïé áðáñáßôçôåò äéáäéêáóßåò ãéá ôç ÷ïñÞãç-
óç ôçò Üäåéáò äéÜèåóçò êáé ôçò áðüöáóçò Ýãêñéóçò ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí, ðñáãìáôïðïéïýíôáé ðáñÜëëçëá
êáôÜ ôç öÜóç ôçò ðåñéâáëëïíôéêÞò áäåéïäüôçóçò ôùí Ýñãùí.

25
 ÐñïìåëÝôç
¼ðùò êáé óôçí ÐñïêáôáñêôéêÞ ìåëÝôç, Ýôóé êáé óôçí ÐñïìåëÝôç ôùí åãêáôáóôÜóåùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜ-
ôùí ôá åëÜ÷éóôá ðåñéå÷üìåíá êáèïñßæïíôáé âÜóåé ôïõ Ð.Ä.696/1974 êáé áöïñïýí óôçí ôå÷íéêÞ Ýêèåóç êáé óôá
ó÷Ýäéá ôùí ïðïßùí ç õðïâïëÞ åßíáé áðáñáßôçôç.
Óçìåéþíåôáé üôé ç ÐñïìåëÝôç ôïõ Ýñãïõ, ðñáãìáôïðïéåßôáé ôáõôü÷ñïíá ìå ôç ÌåëÝôç Ðåñéâáëëïíôéêþí
Åðéðôþóåùí, áöïý üðùò Ý÷åé Þäç áíáöåñèåß óôïé÷åßá ôçò ðñïìåëÝôçò ôïõ Ýñãïõ åßíáé áðáéôïýìåíï íá ðåñéÝ-
÷ïíôáé êáé óôç Ì.Ð.Å.

Èåþñçóç ÐñïìåëÝôçò:

1.500.000 € 6.000.000 €
ÄÞìïò 12.000.000 € ãéá ÁèÞíá,
ÐåéñáéÜ Þ Èåóóáëïíßêç

¸ëåã÷ïò áðü ôçí Ôå÷íéêÞ
Õðçñåóßá ôïõ ÄÞìïõ
Þ áðü ôçí ÔÕÄÊ
(óå ðåñßðôùóç ðïõ
äåí õðÜñ÷åé ôå÷íéêÞ
õðçñåóßá ÄÞìïõ)
¸ëåã÷ïò áðü ôéò ßäéåò
õðçñåóßåò ìå ãíùìïäüôçóç
ôïõ íïìáñ÷éáêïý óõìâïõëßïõ
äçìïóßùí Ýñãùí
Ôå÷íéêÞ õðçñåóßá
ôïõ ÕÐÅÓÄÄÁ, ýóôåñá
áðü ãíùìïäüôçóç
ôïõ óõìâïõëßïõ äçìïôéêþí
êáé êïéíïôéêþí Ýñãùí
êáé èåþñçóçò ìåëåôþí
ôïõ ÕÐÅÓÄÄÁ

Óçìåéþíåôáé üôé óôçí ðåñßðôùóç ÁèÞíáò, ÐåéñáéÜ êáé Èåóóáëïíßêçò, åéäéêÜ ôá èÝìáôá ëõìÜôùí áðïôåëïýí åõèýíç ôçò ÅÕÄÁÐ
êáé ôçò ÅÕÁÈ áíôßóôïé÷á.

ÄEYA 1.500.000 € 9.400.000 €

¸ëåã÷ïò áðü ôçí Ôå÷íéêÞ
Õðçñåóßá ôçò ÄÅÕÁ
Þ áðü ôçí Ôå÷íéêÞ Õðçñåóßá
ôïõ ÄÞìïõ ðïõ ôçí Ý÷åé óõóôÞóåé
Þ áðü ôçí ÔÕÄÊ (óå ðåñßðôùóç
ðïõ äåí õðÜñ÷åé ôå÷íéêÞ
õðçñåóßá ÄÞìïõ)
¸ëåã÷ïò áðü ôéò ßäéåò
õðçñåóßåò ìå ãíùìïäüôçóç
ôïõ íïìáñ÷éáêïý óõìâïõëßïõ
äçìïóßùí Ýñãùí
Ôå÷íéêÞ õðçñåóßá ôïõ ÕÐÅÓÄÄÁ,
ýóôåñá áðü ãíùìïäüôçóç
ôïõ óõìâïõëßïõ äçìïôéêþí
êáé êïéíïôéêþí Ýñãùí
êáé èåþñçóçò ìåëåôþí
ôïõ ÕÐÅÓÄÄÁ

ÔÅÕ×Ç ÄÇÌÏÐÑÁÔÇÓÇÓ
Óôá Ôåý÷ç ÄçìïðñÜôçóçò åßíáé áðáñáßôçôï íá ðåñéãñÜöïíôáé ôá ãåíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé óôïé÷åßá ó÷å-
ôéêÜ ìå ôçí ðñüóêëçóç äéáãùíéóìïý ãéá ôï Ýñãï.
Óçìåéþíåôáé üôé ç óýíôáîç êáé ç Ýãêñéóç ôùí Ôåõ÷þí ÄçìïðñÜôçóçò ãéá ôéò ìïíÜäåò åðåîåñãáóßáò êáé äéÜ-
èåóçò ôùí ëõìÜôùí áðïôåëåß éäéáßôåñá óçìáíôéêÞ öÜóç êáé áðïôåëåß êáèïñéóôéêü ðáñÜãïíôá ãéá ôçí åîÝëéîç
ôçò êáôáóêåõÞò êáé ëåéôïõñãßáò ôïõ Ýñãïõ, ïðüôå èá ðñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé üôé:
ôçñÞèçêáí ïé áðáéôÞóåéò êáé ðñïäéáãñáöÝò ðïõ èÝôåé ç íïìïèåóßá (åëëçíéêÞ êáé êïéíïôéêÞ,
ð.÷. Ïäçãßá 91/271 ãéá ôçí åðåîåñãáóßá ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí, Ð.Ä. 696/74 ó÷åôéêÜ ìå
ôéò ðñïäéáãñáöÝò ìåëåôþí êáé ôåõ÷þí äçìïðñÜôçóçò õäñáõëéêþí Ýñãùí ê.ëð.)
ïé ìåëÝôåò êáé ôá ôåý÷ç äéáèÝôïõí ðëçñüôçôá êáé ôå÷íéêÞ áñôéüôçôá
èá ôçñçèïýí ïé åãêåêñéìÝíïé ðåñéâáëëïíôéêïß üñïé êáé ïé ãåíéêÜ ïé éó÷ýïõóåò ðåñéâáëëïíôéêÝò
äéáôÜîåéò

26
 1.3 ÕÖÉÓÔÁÌÅÍÅÓ ÌÅÕÁ
Ôï íïìïèåôéêü ðëáßóéï ãéá ôéò õöéóôÜìåíåò ÌÅÕÁ áöïñÜ êõñßùò óôçí ðåñßðôùóç åêóõã÷ñïíéóìïý, åðÝêôá-
óçò Þ ôñïðïðïßçóçò ôïõò, êáèþò êáé óôçí ðåñßðôùóç áíáíÝùóçò ôçò áðüöáóçò Ýãêñéóçò ôùí ðåñéâáëëïíôéêþí
üñùí ôïõò.
ÓõíïðôéêÜ, ç íïìïèåóßá ó÷åôéêÜ ìå ôéò õöéóôÜìåíåò ÌÅÕÁ, ðáñïõóéÜæåôáé óõíïðôéêÜ óôïí ðßíáêá ðïõ
áêïëïõèåß.

Åîåôáæüìåíç Åêóõã÷ñïíéóìüò, åðÝêôáóç, ÁíáíÝùóç áðüöáóçò

ðåñßðôùóç âåëôßùóç Þ ôñïðïðïßçóç ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí
ÅÊÓÕÃ×ÑÏÍÉÓÌÏÓ, ÅÐÅÊÔÁÓÇ, ÂÅËÔÉÙÓÇ Ç´ ÔÑÏÐÏÐÏÉÇÓÇ ÌÅÕÁ

Äéáäéêáóßá Õðï÷ñåùôéêÞ - Õðï÷ñåùôéêÞ -

áäåéïäüôçóçò ÕðïâïëÞ öáêÝëïõ ÕðïâïëÞ öáêÝëïõ
ÁÍÁÍÅÙÓÇ ÁÐÏÖÁÓÇÓ ÅÃÊÑÉÓÇÓ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÉÊÙÍ ÏÑÙÍ

Ó÷åôéêÞ
Íïìïèåóßá ✧ Åãêýêëéïò 122859/ 2-2-2004 ÕÐÅ×ÙÄÅ ✧ Åãêýêëéïò 122859/ 2-2-2004 ÕÐÅ×ÙÄÅ
✧ Ç.Ð.15393/2332 (ÖÅÊ 1022/Â/5-8-2002) ✧ Ç.Ð.15393/2332 (ÖÅÊ 1022/Â/5-8-2002)

Óôü÷ïò Ç áñìüäéá õðçñåóßá áðïöáóßæåé áí: Óôçí ðåñßðôùóç ëÞîçò ôçò áðüöáóçò
Ýãêñéóçò ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí (ÁÅÐÏ)
✧ åðÝñ÷ïíôáé ïõóéáóôéêÝò äéáöïñïðïéÞóåéò
äéáðéóôþíåôáé áðü ôçí áñìüäéá õðçñåóßá:
ùò ðñïò ôéò åðéðôþóåéò óôï ðåñéâÜëëïí
áðü ôï ðñïôåéíüìåíï Ýñãï êáé êáèïñßæåé ✧ ç áíáãêáéüôçôá õðïâïëÞò íÝáò ÌÐÅ Þ
ôçí ðåñáéôÝñù äéáäéêáóßá ðåñéâáëëïíôéêÞò ðåñéâáëëïíôéêÞò Ýêèåóçò ìå óêïðü ôçí
áäåéïäüôçóçò (õðïâïëÞ ÐÐÅ, Þ ÌÐÅ Þ êáé áíáíÝùóç ôçò ÁÅÐÏ (áíÜëïãá ìå ôï áí
ôùí äýï Þ ÐåñéâáëëïíôéêÞò ¸êèåóçò). åðÝñ÷ïíôáé ïõóéáóôéêÝò äéáöïñïðïéÞóåéò
ùò ðñïò ôéò åðéðôþóåéò óôï ðåñéâÜëëïí
✧ äåí åðÝñ÷ïíôáé ïõóéáóôéêÝò äéáöïñïðïéÞ-
áðü ôï åîåôáæüìåíï Ýñãï).
óåéò ùò ðñïò ôéò åðéðôþóåéò óôï ðåñéâÜë-
ëïí, ïðüôå êáé äåí áðáéôïýíôáé ðåñáéôÝñù
äéáäéêáóßåò ðåñéâáëëïíôéêÞò áäåéïäüôç-
óçò. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ, åßôå ôï ðñïôåé-
íüìåíï Ýñãï áðáëëÜóóåôáé áðü ôçí õðï-
÷ñÝùóç ôçò ðåñéâáëëïíôéêÞò áäåéïäüôç-
óçò, åßôå ôñïðïðïéåßôáé ç éó÷ýïõóá ÁÅÐÏ
(Áðüöáóçò ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí
¼ñùí).

27
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 2.

ÏÑÉÓÌÏÓ ÂÁÓÉÊÙÍ ÅÍÍÏÉÙÍ

Ï óôü÷ïò ôïõ ðáñüíôïò êåöáëáßïõ åßíáé ç ðáñïõóßáóç ôùí âáóéêþí ðáñáìÝôñùí êáé åííïéþí, ôùí âáóéêþí
äéåñãáóéþí åíüò óõóôÞìáôïò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò, êáèþò êáé ç ðáñïõóßáóç ôùí åíáëëáêôéêþí ôýðùí ëåé-
ôïõñãßáò åíüò óõóôÞìáôïò åíåñãïý éëýïò.

2.1 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÐÏÉÏÔÉÊÙÍ ÐÁÑÁÌÅÔÑÙÍ

2.1.1 ÅÍÅÑÃÏÓ ÉËÕÓ:

Ç åíåñãüò éëýò ìðïñåß íá

{
ïñéóôåß ùò áéþñçìá áðü

ÓõóóùìáôùìÝíåò êñïêßäåò ìéêñïïñãáíéóìþí óõóóùìáôùìÝíåò êñïêßäåò
ìéêñïïñãáíéóìþí, íåñü,
Åíåñãüò Éëýò
Íåñü áäñáíÞ óôåñåÜ, âéïäéáóðÜ-

C5H7NO2
Áéþñçìá óéìá êáé ìç âéïäéáóðÜóéìá,

ÁäñáíÞ óôåñåÜ äéáëõìÝíá, áéùñïýìåíá êáé
êïëëïåéäÞ óõóôáôéêÜ. Ôï

ÂéïäéáóðÜóéìá, ìç âéïäéáóðÜóéìá, äéáëõìÝíá, ïñãáíéêü áõôü ôìÞìá, ìðï-
áéùñïýìåíá, êïëëïåéäÞ óõóôáôéêÜ ñåß íá ðáñáóôáèåß ìå ôïí
 ôýðï C5H7NO2. Åðßóçò,
Áíüñãáíá óôåñåÜ: Ê (êÜëéï), Íá (íÜôñéï), Mg (ìáãíÞóéï), áðïôåëåßôáé áðü áíüñãáíá
óôåñåÜ üðùò Ê, Íá Mg, S,
S (èåßï), Ca (áóâÝóôéï), Fe (óßäçñï) êáé Üëëá é÷íïóôïé÷åßá
Ca, Fe êáé Üëëá é÷íïóôïé÷åßá.

2.1.2 ÁÍÁÌÉÊÔÏ ÕÃÑÏ

Ôï õãñü ðïõ ðåñéÝ÷åôáé óôï âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá áðïôåëåßôáé áðü áíåðåîÝñãáóôá áðüâëçôá Þ/êáé áðü
áðüâëçôá ðïõ Ý÷ïõí åðéóôñÝøåé áðü ôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò, êáèþò êáé áðü ôçí åíåñãü éëý.

29
 2.1.3 ÓÔÅÑÅÁ
Ç óýíèåóç ôùí áóôéêþí áðïâëÞôùí üóïí áöïñÜ óôá ðåñéå÷üìåíá óôåñåÜ åßíáé óõíïðôéêÜ:
ÓõíèåôéêÝò ïñãáíéêÝò ýëåò (üðùò ðôçôéêÝò åíþóåéò, üîéíá, âáóéêÜ Þ ïõäÝôåñá ìéêñïâéïêôüíá, êáé PCBs,
÷ïõìéêÜ ïîÝá, èñåðôéêÝò ýëåò (åíþóåéò áæþôïõ êáé öùóöüñïõ), ÷ëùñïöýëëåò, õäñïãïíÜíèñáêåò (ð.÷. ãëõêü-
æåò, öñïõêôüæåò ê.ëð.), ðïëõóáê÷áñßôåò, ðñùôåÀíåò, âéôáìßíåò, ëéðáñÜ ïîÝá, éïß, âáêôÞñéá êáé öëüêïé âáêôçñßùí,
Üëãç, ðñùôüæùá, ïñãáíéêÜ õðïëåßììáôá (ð.÷.Õðïëåßììáôá ôñïöþí, áíèñþðéíçò ðñïÝëåõóçò áðüâëçôá ê.ëð.
Ç êáôçãïñéïðïßçóç ôùí ïëéêþí óôåñåþí óõíïøßæåôáé óôï ó÷Þìá ðïõ áêïëïõèåß.

ÏëéêÜ ÓôåñåÜ (TS)

ï
ç ðïóüôçôá ôçò ýëçò ðïõ ðáñáìÝíåé ùò õðüëåéììá ìåôÜ áðü äéáäéêáóßá åîÜôìéóçò óôïõò 103-105 C

Ìç äéçèïýìåíá - Áéùñïýìåíá (SS) Äéçèïýìåíá (FS)

ç ðïóüôçôá ôùí óôåñåþí ðïõ ðáñáìÝíïõí óå ößëôñï ç ðïóüôçôá ôùí óôåñåþí ðïõ äéÝñ÷ïíôáé áðü ößëôñï
ìå ìÝãåèïò ðüñùí ôçò ôÜîçò ôùí 1,2 ìm ìå ìÝãåèïò ðüñùí ôçò ôÜîçò ôùí 1,2 ìm

ÊáèéæÜíïíôá Ìç ÊáèéæÜíïíôá ÊïëëïåéäÞ ÄéáëõìÝíá

(Settleable) (Non settleable) (Colloidal) (Dissolved)
êáèéæÜíïõí äåí êáèéæÜíïõí ìÝãåèïò 0,001 - 1ìm ìÝãåèïò < 0,001 ìm
óå êþíï Imhoff óå êþíï Imhoff Ãéá ôçí áðïìÜêñõíóÞ ôïõò ïñãáíéêÜ êáé áíüñãáíá
óå äéÜñêåéá 60 ëåðôþí óå äéÜñêåéá 60 ëåðôþí áðáéôåßôáé íá ðñïçãçèåß ìüñéá êáé éüíôá
âéïëïãéêÞ ïîåßäùóç äéáëõìÝíá
Þ äéåñãáóßá èñüìâùóçò
(coagulation).
ï
550 ± 50 C

ÐôçôéêÜ Mç ÐôçôéêÜ
(Volatile) (Fixed)
To ïñãáíéêü ðåñéå÷üìåíï To áíüñãáíï ðåñéå÷üìåíï
ðïõ äéáöåýãåé ùò áÝñéï ðïõ ðáñáìÝíåé ùò óôÜ÷ôç

Ó÷Þìá 2-1. Êáôçãïñéïðïßçóç ïëéêþí óôåñåþí

ÓôåñåÜ áíÜìéêôïõ õãñïý: ÊáôÜ ôïí ßäéï ôñüðï êáôçãïñéïðïßçóçò ìå ôá ïëéêÜ óôåñåÜ, ðñáãìáôïðïéåßôáé
êáôçãïñéïðïßçóç êáé ôùí óôåñåþí ðïõ ðåñéÝ÷ïíôáé óôï áíÜìéêôï õãñü, ïðüôå êáé äçìéïõñãïýíôáé ðáñÜìåôñïé
ðáñáêïëïýèçóçò ôçò âéïëïãéêÞò äéåñãáóßáò. Ïé ðéï óõ÷íÜ ÷ñçóéìïðïéïýìåíåò ðáñÜìåôñïé, ðïõ áöïñïýí óå
áõôÞí ôçí êáôçãïñßá åßíáé:
Áéùñïýìåíá ÓôåñåÜ ÁíÜìéêôïõ Õãñïý (Mixed Liquor Suspended Solids - MLSS), ôá ïðïßá áðïôåëïýí ôç
óõãêÝíôñùóç (mg/L) ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí óôï áíÜìéêôï õãñü.
ÐôçôéêÜ Áéùñïýìåíá ÓôåñåÜ ÁíÜìéêôïõ Õãñïý (Mixed Liquor Volatile Suspended Solids – MLVSS), ôá ïðïßá
áðïôåëïýí ôï ïñãáíéêü êëÜóìá ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý, ôï ïðïßï üðùò óçìåéþèçêåï êáé
ðñïçãïõìÝíùò, áðïôåëåßôáé áðü óôåñåÜ ôá ïðïßá äéáöåýãïõí ùò áÝñéá óå èåñìïêñáóßåò ôçò ôÜîçò ôùí 550 C.

30
 2.1.4 ÁÐÁÉÔÇÓÇ ÏÎÕÃÏÍÏÕ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÔÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ

BOD Ç ðïóüôçôá ïîõãüíïõ ðïõ áðáéôåßôáé áðü ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò,

(Âéïëïãéêþò áðáéôïýìåíï ïîõãüíï ãéá íá ðñáãìáôïðïéçèåß ç âéïëïãéêÞ ïîåßäùóç (Þ «ìåôáâïëéóìüò»)
- Biological Oxygen Demand) ôçò åéóåñ÷üìåíçò ñõðáíôéêÞò ýëçò.

CBOD Ç ðïóüôçôá ôïõ ïîõãüíïõ ðïõ áðáéôåßôáé áðü ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò

(ïñãáíéêü BOD - carbonaceous BOD) ãéá ôï ìåôáâïëéóìü ôïõ ïñãáíéêïý ñõðáíôéêïý öïñôßïõ.

NBOD Ç ðïóüôçôá ôïõ ïîõãüíïõ ðïõ áðáéôåßôáé áðü ôïõò íéôñïðïéçôéêïýò

(áæùôïý÷ï BOD - nitrogenous BOD) ìéêñïïñãáíéóìïýò ãéá ôï ìåôáâïëéóìü ôïõ áæùôïý÷ïõ ñõðáíôéêïý öïñôßïõ.

TBOD Ôï ïëéêü ïîõãüíï ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç ìåßùóç ôïõ ïñãáíéêïý êáé áæùôïý÷ïõ
(ïëéêü BOD - total BOD) ñõðáíôéêïý öïñôßïõ

ÊáôáíÜëùóç ïîõãüíïõ
áæùôïý÷ï BOD
ìå óêïðü
ôï ìåôáâïëéóìü
êáôáíÜëùóç

ôïõ ïñãáíéêïý
ïîõãüíïõ

êáé áæùôïý÷ïõ
ïñãáíéêü BOD
ñõðáíôéêïý öïñôßïõ.

÷ñüíïò

COD Ç áðáñáßôçôç ðïóüôçôá ïîõãüíïõ ãéá ôç ÷çìéêÞ ïîåßäùóç

(×çìéêþò áðáéôïýìåíï ïîõãüíï ôçò åéóåñ÷üìåíçò ïñãáíéêÞò ýëçò.
- Chemical Oxygen Demand)

Ç ôéìÞ ôïõ COD åßíáé õøçëüôåñç áðü ôçí ôéìÞ ôïõ BOD, áöïý ðåñéóóüôåñåò
ïõóßåò ìðïñïýí íá ïîåéäùèïýí ÷çìéêÜ, ðáñÜ âéïëïãéêÜ.
BOD/COD
Ãéá ôçí ôõðéêÞ ðåñßðôùóç ôùí áíåðåîÝñãáóôùí ïéêéáêþí ëõìÜôùí ç ó÷Ýóç ìåôáîý
ôùí äýï ðáñáìÝôñùí BOD5/COD ðïéêßëëåé ìåôáîý ôùí ôéìþí 0,4 - 0,8.

2.1.5 ÌÏÑÖÅÓ ÁÆÙÔÏÕ

Ôï Üæùôï ðåñéÝ÷åôáé óôá ëýìáôá óå ìéá ðïéêéëßá ìïñöþí, áðü ôçí áììùíßá Ýùò ôçí ðéï ïîåéäùìÝíç ìïñöÞ
ôïõ, ðïõ åßíáé ôá íéôñéêÜ éüíôá.

Óýíïëï Äéáëõôïý Áæþôïõ

Äéáëõôü
Kjeldahl

Ïñãáíéêü Áíüñãáíï

ÁäéÜëõôï Äéáëõôü ÍÇ4+ ÍÏ2- ÍÏ3-

ÔÊÍ ÍÏx
Óõíïëéêü Üæùôï êáôÜ Kjeldahl

Óýíïëï
ÔÍ
Ó÷Þìá 2-2. ÌïñöÝò áæþôïõ óôá áóôéêÜ ëýìáôá

31
 Ôï åðßðåäï ôùí óõãêåíôñþóåùí êÜèå ìïñöÞò, åîáñôÜôáé êõñßùò áðü ôï pH êáé ôç èåñìïêñáóßá (áõîçìÝíï
pH êáé Ô, åõíïïýí ôç äçìéïõñãßá ìïñéáêÞò áììùíßáò). Ç ìïñéáêÞ ìïñöÞ ôçò áììùíßáò áðïôåëåß ïõóéáóôéêÜ ôçí
ôïîéêÞ ôçò ìïñöÞ.
Ôï Üæùôï äéáêñßíåôáé óå ïñãáíéêü (óýíèåôá ìüñéá, üðùò áìéíïîÝá, ðñùôåÀíåò, íïõêëåïôßäéá êáé ïõñßá) êáé
áíüñãáíï.
Ï óõíäõáóìüò ôçò áììùíßáò (ç ïðïßá áíÞêåé óôçí êáôçãïñßá ôïõ áíüñãáíïõ áæþôïõ) ìå ôï óýíïëï ôïõ
ïñãáíéêïý áæþôïõ áðïôåëåß ôï óõíïëéêü Üæùôï êáôÜ Kjeldahl (ÔÊÍ).
Åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá:: Ç ìïñöÞ ôïõ áæþôïõ ðïõ êõñéáñ÷åß åßíáé ôï áììùíéáêü Üæùôï (ÍÇ4+) óå ðïóïóôü
60-65%, åíþ ôï õðüëïéðï ðïóïóôü áðïôåëåßôáé êõñßùò áðü ïñãáíéêü Üæùôï, óå åðßðåäá ôçò ôÜîçò ôïõ 40%. Ç
ðïóüôçôá ôïõ áæþôïõ óôç ìïñöÞ ôùí íéôñùäþí êáé íéôñéêþí éüíôùí, óôá åéóåñ÷üìåíá óôçí åãêáôÜóôáóç ëýìá-
ôá åßíáé åîáéñåôéêÜ ìéêñÞ, ïðüôå êáé ç åýñåóç ôïõ ÔÊÍ åßíáé óõíÞèùò åíäåéêôéêÞ ôïõ óõíïëéêïý áæþôïõ ãéá ôá
áóôéêÜ ëýìáôá.

2.2 ÏÑÉÓÌÏÉ ÅÐÉÌÅÑÏÕÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ

Ôï óõíïëéêü óýóôçìá åðåîåñãáóßáò åíäÝ÷åôáé íá ðåñéëáìâÜíåé óõíïðôéêÜ ôéò åîÞò åðéìÝñïõò äéåñãáóßåò:

åéóñïÞ

Åó÷Üñùóç ÅîÜììùóç - ÐñùôïâÜèìéá êáèßæçóç Âéïëïãéêüò áíôéäñáóôÞñáò

ËéðïóõëëïãÞ (óõíÞèùò óõíïäåýåôáé áðü ìïíÜäá (âéïáíôéäñáóôÞñáò
÷þíåõóçò ôçò Á´ âÜèìéáò éëýïò Þ äåîáìåíÞ áåñéóìïý)
- ðáñáëåßðåôáé óôá óõóôÞìáôá
ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý)

åêñïÞ

ÄåõôåñïâÜèìéá êáèßæçóç Ößëôñáíóç Áðïëýìáíóç

(åîáñôÜôáé áðü ôï óýóôçìá (óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõóôÞìáôá ÷ëùñßùóçò,
áðïëýìáíóçò êáé óõíÞèùò õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò êáé üæïíôïò)
ðñïçãåßôáé ôçò áðïëýìáíóçò
ìå õðåñéþäç áêôéíïâïëßá- UV )

Ó÷Þìá 2-3. ÂáóéêÝò åðéìÝñïõò äéåñãáóßåò óõóôÞìáôïò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò

ÅÐÉÐÅÄÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ ÏÑÉÓÌÏÓ

ÐñïêáôáñêôéêÞ åðåîåñãáóßá
Þ Ðñïåðåîåñãáóßá
(preliminary treatment)
ÐåñéëáìâÜíåé ôéò ìïíÜäåò:
◆ Åó÷Üñùóçò
◆ ÅîÜììùóçò - ËéðïóõëëïãÞò
ÃåíéêÜ óå áõôü ôï óôÜäéï áðïìáêñýíåôáé ðïóïóôü ôçò ôÜîçò 40% ôùí áéùñïýìåíùí
óôåñåþí êáé 30-40% ôïõ åéóåñ÷üìåíïõ BOD.

ÐñùôïâÜèìéá åðåîåñãáóßá ÐåñéëáìâÜíåé ôç ìïíÜäá:

(primary treatment) ◆ ¶ âÜèìéáò êáèßæçóçò
Ó÷åäéÜæåôáé óõíÞèùò ãéá áðïìÜêñõíóç ðïóïóôïý ôçò ôÜîçò 30-40 % ôïõ åéóåñ÷üìåíïõ
BOD êáé 50-60 % ôùí åéóåñ÷üìåíùí SS.
Óôç äéåñãáóßá ôïõ ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý, ç ðñùôïâÜèìéá êáèßæçóç ðáñáëåßðåôáé
ôïõ óõóôÞìáôïò.

32
ÅÐÉÐÅÄÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ
(óõíÝ÷åéá)
ÄåõôåñïâÜèìéá åðåîåñãáóßá
(secondary treatment)
ÏÑÉÓÌÏÓ
ÐåñéëáìâÜíåé ôéò ìïíÜäåò:
◆ ÂéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò
◆ ´ âÜèìéáò êáèßæçóçò
ÓõíÞèùò åðéôõã÷Üíåôáé áðïìÜêñõíóç óå åðßðåäá ôçò ôÜîçò ôïõ 85%,
üóïí áöïñÜ óôï BOD êáé ôá ïëéêÜ áéùñïýìåíá óôåñåÜ (TSS).
Ðñáãìáôïðïéåßôáé êáôÜëëçëç åðåîåñãáóßá ìå óêïðü ôç ìåôáôñïðÞ ôùí áéùñïýìåíùí
êáé äéáëõìÝíùí ñõðáíôéêþí ïõóéþí, óå ìïñöÞ ðïõ ìðïñåß íá áðïìáêñõíèåß.

ÔñéôïâÜèìéá åðåîåñãáóßá
(tertiary treatment)
ÐåñéëáìâÜíåé êÜèå åðßðåäï åðåîåñãáóßáò ðÝñá áðü ôç äåõôåñïâÜèìéá åðåîåñãáóßá,
üðùò:
◆ ÁðïìÜêñõíóç èñåðôéêþí (áæþôïõ êáé öùóöüñïõ)
◆ Ößëôñáíóç
◆ ÁðïìÜêñõíóç ôïîéêþí ïõóéþí Þ ìåôÜëëùí ê.ëð.

ÐåñáéôÝñù åðåîåñãáóßá
ÓõíÞèùò áðïôåëåßôáé áðü ôç ìïíÜäá áðïëýìáíóçò, ç ïðïßá åßíáé ÷ëùñßùóç,
áðïëýìáíóç ìå UV Þ áðïëýìáíóç ìå üæïí (Ï3). Óôçí ðåñßðôùóç áðïëýìáíóçò
ìå áêôéíïâïëßá UV, ãéá íá åßíáé áðïäïôéêÞ ç äñÜóç ôçò áêôéíïâïëßáò, èá ðñÝðåé
íá Ý÷ïõí áöáéñåèåß óå õøçëÜ ðïóïóôÜ ôá áéùñïýìåíá óôåñåÜ. Ãéá ôï ëüãï áõôü,
óõíßóôáôáé ðñéí ôçí áðïëýìáíóç ç äéáäéêáóßá ôçò äéýëéóçò ìÝóù ößëôñùí.

2.3 ÓÕÍÄÅÓÅÉÓ ÌÅÔÁÎÕ ÔÙÍ ÅÐÉÌÅÑÏÕÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ

Ïé êõñéüôåñåò óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí åßíáé:
ÓÕÍÄÅÓÇ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

ÁÍÁÊÕÊËÏÖÏÑÉÁ ÉËÕÏÓ (RA S–RETURN ACTIVATED SLUDGE) Áðïôåëåß åíåñãü éëý ç ïðïßá ðñïÝñ÷åôáé
áðü ôïí ðõèìÝíá ôçò äåîáìåíÞò ´ âÜèìéáò
´âÜèìéá
Âéïëïãéêüò êáèßæçóçò êáé áíáêõêëïöïñåß óôçí åßóïäï
áíôéäñáóôÞñáò êáèßæçóç
ôçò äåîáìåíÞò ôïõ âéïëïãéêïý áíôéäñáóôÞñá.
Óêïðüò åßíáé ç äéáôÞñçóç åðáñêïýò óõãêÝíôñù-
óçò åíåñãïý éëýïò (MLSS) óôç äåîáìåíÞ
áåñéóìïý ìå óêïðü ôçí åðßôåõîç ôïõ åðéèõìçôïý
åðéðÝäïõ åðåîåñãáóßáò, óôïí åðéëåãìÝíï ÷ñüíï.
Ç äõíáìéêüôçôÜ ôçò ðïéêßëåé óå ðïóïóôü 50-100%
ÃñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (RAS) Áíôëßá
ôçò ðáñï÷Þò ôùí ëõìÜôùí ãéá ôéò ìåãÜëåò
áíáêõêëïöïñßáò åãêáôáóôÜóåéò êáé óå ðïóïóôÜ ìÝ÷ñé 150% ãéá
ôéò ìéêñÝò åãêáôáóôÜóåéò.

ÐÅÑÉÓÓÅÉÁ ÉËÕÏÓ (WAS–WASTE ACTIVATED SLUDGE) ÁðïìÜêñõíóç éëýïò áðü ôïí ðõèìÝíá
´âÜèìéá ôçò äåîáìåíÞò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
Âéïëïãéêüò
áíôéäñáóôÞñáò êáèßæçóç (óõíçèÝóôåñç ðñáêôéêÞ, ëüãù áõîçìÝíçò óõãêÝ-
íôñùóçò óôåñåþí ïðüôå êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
áíôëßåò ìéêñüôåñçò äõíáìéêüôçôáò), åßôå áðü
ôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý.
Óêïðüò åßíáé ç äéáôÞñçóç ôçò åðéèõìçôÞò
óõãêÝíôñùóçò åíåñãïý éëýïò (MLSS)
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý, óå óõíäõáóìü
ÃñáììÞ áðïìÜêñõíóç ÃñáììÞ áðïìÜêñõíóç ìå ôçí áíáêõêëïöïñßá ôçò éëýïò.
ðåñßóóåéáò éëýïò WAS) ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)
Ç ðåñßóóåéá éëýïò äéï÷åôåýåôáé åßôå óôéò äåîáìåíÝò
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò (áí õðÜñ÷ïõí) åßôå
Ðñïò äéåñãáóßá åðåîåñãáóßáò éëýïò óôç ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò.

33
 2.4 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÓÕÓÔÇÌÁÔÙÍ ÂÉÏËÏÃÉÊÇÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ

ÓÕÓÔÇÌÁ ÂÉÏËÏÃÉÊÇÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

ÓÕÌÂÁÔÉÊÏ ÓÕÓÔÇÌÁ ÅÌÂÏËÉÊÇÓ ÑÏÇÓ

(PLUG FLOW-CONVENTIONAL)
×ñçóéìïðïéïýíôáé ìáêñéÝò äåîáìåíÝò ïé ïðïßåò ìðïñïýí
íá ôïðïèåôçèïýí óå êáôÜëëçëç äéáäï÷éêÞ äéáìüñöùóç,
Áåñéóìüò äéáôçñþíôáò ôï áõîçìÝíï ìÞêïò ôïõ áíôéäñáóôÞñá.
´ âÜèìéá
êáèßæçóç Ôï ïñãáíéêü öïñôßï Ý÷åé ôç ìÝãéóôç óõãêÝíôñùóÞ ôïõ,
óôçí åßóïäï ôïõ áíôéäñáóôÞñá, åíþ óôç óõíÝ÷åéá
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ
ðáñïõóéÜæåôáé óôáäéáêÞ ìåßùóÞ ôïõ. Ãéá ôï ëüãï áõôü,
åöáñìüæåôáé êáé óôáäéáêüò áåñéóìüò.
×ñçóéìïðïéïýíôáé óå ðåñéðôþóåéò, ìéêñþí äéáêõìÜíóåùí
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò óôçí åéóåñ÷üìåíç ñïÞ.
ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé áíÜíôç ìéá äåîáìåíÞ
RAS WAS ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò.

ÅÌÂÏËÉÊÇÓ ÑÏÇÓ - BÇÌÁÔÉÊÇÓ ÔÑÏÖÏÄÏÓÉÁÓ

Áðïôåëåß ðáñáëëáãÞ ôïõ óõìâáôéêïý óõóôÞìáôïò
(PLUG FLOW-STEP FEED)
åìâïëéêÞò ñïÞò.
ÕðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá ôñïöïäïóßáò ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí
ëõìÜôùí áðü äéÜöïñá óçìåßá óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý,
ïðüôå êáé ðáñáôçñåßôáé ðéï ïìïéüìïñöç êáôáíïìÞ ôïõ
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò
´ âÜèìéá ïñãáíéêïý öïñôßïõ êáôÜ ìÞêïò ôïõ áíôéäñáóôÞñá.
êáèßæçóç ÐáñÝ÷åé ôçí åõêïëßá íá ìðïñåß íá ëåéôïõñãÞóåé
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ êáé ùò óýóôçìá:
◆ åðáöÞò/ óôáèåñïðïßçóçò
◆ óõìâáôéêÞò åìâïëéêÞò ñïÞò
◆ ðëÞñïõò áíÜìéîçò (áí õðÜñ÷åé éóïêáôáíïìÞ
ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò ìåôáîý üëùí ôùí óçìåßùí
RAS WAS ôñïöïäïóßáò ôçò äåîáìåíÞò)
ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé áíÜíôç ìéá äåîáìåíÞ
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò.

ÐËÇÑÏÕÓ ÁÍÁÌÉÎÇÓ
(COMPLETE MIX) Tá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý (óôåñåÜ, MLSS,
äéáëõôü BOD ê.ëð.), åßíáé üìïéá óå üëïí ôïí üãêï
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò ôïõ áíôéäñáóôÞñá êáé ç åéóåñ÷üìåíç ñïÞ êáôáíÝìåôáé
áðüôïìá (ü÷é óôáäéáêÜ).
´ âÜèìéá
êáèßæçóç Ç ïìïéïìïñößá ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá
ìéêñü åðßðåäï äéáèÝóéìçò ôñïöÞò ãéá áõîçìÝíï áñéèìü
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ
ìéêñïïñãáíéóìþí. ¸ôóé, ôï óýóôçìá ÷áñáêôçñßæåôáé
áðü áíåêôéêüôçôá óå äéáêõìÜíóåéò ôïõ åéóåñ÷üìåíïõ
ñõðáíôéêïý öïñôßïõ.
Ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ óõóôÞìáôïò åßíáé ïé ìéêñïß
ëüãïé ìÞêïõò ðñïò ðëÜôïò ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá,
áõîçìÝíá ðïóïóôÜ áåñéóìïý êáé ÷áìçëÝò ôá÷ýôçôåò
ôùí ëõìÜôùí óôïí üãêï ôïõ áíôéäñáóôÞñá.
RAS WAS
ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé áíÜíôç ìéá äåîáìåíÞ
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò.

34
ÓÕÓÔÇÌÁ ÂÉÏËÏÃÉÊÇÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ (óõíÝ÷åéá) ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

ÅÐÁÖÇÓ ÊÁÉ ÓÔÁÈÅÑÏÐÏÉÇÓÇÓ

(CONTACT STABILIZATION)
ÅéóñïÞ
ÄåîáìåíÞ
ÅðáöÞò
ÄåîáìåíÞ Áåñéóìïý
êáé Óôáèåñïðïßçóçò
×ñçóéìïðïéåßôáé óå åãêáôáóôÜóåéò ìå ìéêñÝò
åéóåñ÷üìåíåò ðáñï÷Ýò.
ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé áíÜíôç ìéá äåîáìåíÞ
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
Óå áõôÞí ôç äéÜôáîç áðáéôïýíôáé äåîáìåíÝò:
◆ åðáöÞò ìéêñïý ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò,
üðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé áðïññüöçóç ôñïöÞò
´ âÜèìéá
êáèßæçóç áðü ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò,
◆ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò êáé
ÅêñïÞ
◆ áåñéóìïý êáé óôáèåñïðïßçóçò ôçò éëýïò
ðïõ áíáêõêëïöïñåß (÷ñüíïò ðáñáìïíÞò ðåñßðïõ
åîáðëÜóéïò ôïõ ÷ñüíïõ óôç äåîáìåíÞ åðáöÞò).
Åäþ, ç ôñïöÞ ðïõ åß÷å áðïèçêåõôåß óôïõò
ìéêñïïñãáíéóìïýò õäñïëýåôáé êáé åëåõèåñþíåôáé îáíÜ,
RAS ðñéí ôçí ôåëéêÞ óôáèåñïðïßçóç óôç äåîáìåíÞ åðáöÞò.
WAS Ç äåîáìåíÞ áåñéóìïý ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß
óå ðåñéðôþóåéò áõîçìÝíùí ðáñï÷þí, ùò äåîáìåíÞ
óôáèåñïðïßçóçò ôçò ñïÞò ïðüôå êáé áðïôñÝðåôáé
ôï öáéíüìåíï ðáñÜóõñóçò ôùí óôåñåþí óôçí åêñïÞ
ëüãù õäñáõëéêÞò õðåñöüñôéóçò.
Ç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS óôçí äåîáìåíÞ áåñéóìïý
åßíáé êáôÜ ðïëý ìåãáëýôåñç óå ó÷Ýóç ìå ôç óõãêÝíôñùóÞ
ôïõò óôç äåîáìåíÞ åðáöÞò.

ÐÁÑÁÔÅÔÁÌÅÍÏÕ ÁÅÑÉÓÌÏÕ
(EXTENDED AERATION)
Ç äéÜñêåéá áåñéóìïý åßíáé óõíÞèùò 24 þñåò
Þ êáé ðáñáðÜíù êáé áðáéôåßôáé ìåãÜëï ìÝãåèïò
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò ´ âÜèìéá âéïëïãéêïý áíôéäñáóôÞñá. Ïé ìéêñïïñãáíéóìïß
êáèßæçóç óõíáãùíßæïíôáé ãéá ôçí ôñïöÞ êáé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ ÷ñçóéìïðïéïýí ôá ßäéá ôïõò ôá êýôôáñá ùò ðçãÞ åíÝñãåéáò
(åíäïãåíÞò áíáðíïÞ).
Ôá óõóôÞìáôá ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý åßíáé
ðïëý óôáèåñÜ êáé áíôéìåôùðßæïõí åðéôõ÷þò óõíèÞêåò
üðïõ ðáñáôçñåßôáé äéáêýìáíóç óôçí åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ.

RAS WAS Áí ôï óýóôçìá Ý÷åé ó÷åäéáóôåß ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç

Óôç äéÜôáîç ôïõ ðáñáôåôáìÝíïõ äåí áðáéôåßôáé
ç ðáñïõóßá äåîáìåíÞò ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò
ôçò ëÜóðçò.
áæþôïõ (íéôñïðïßçóç êáé áðïíéôñïðïßçóç), äéáêñßíåôáé
áðü ÷ùñéóôÝò äåîáìåíÝò (åðéêñÜôçóç ïîéêþí êáé áíïîéêþí
óõíèçêþí) êáé áðáéôåßôáé åóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá, üðùò
èá áíáëõèåß óôç óõíÝ÷åéá.

ÐÁÑÁÔÅÔÁÌÅÍÏÕ ÁÅÑÉÓÌÏÕ ÌÅ ÏÎÅÉÄÙÔÉÊÇ ÔÁÖÑÏ

(EXTENDED AERATION-OXIDATION DITCH)

Ôï óýóôçìá áõôü áðïôåëåß ðáñáëëáãÞ ôïõ óõóôÞìáôïò

´ âÜèìéá
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý, ùò ðñïò ôï ó÷Þìá
êáèßæçóç
ôïõ âéïëïãéêïý áíôéäñáóôÞñá.
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðñïâëÝðåôáé íéôñïðïßçóç
êáé áðïíéôñïðïßçóç, ç ïîåéäùôéêÞ ôÜöñïò
åßíáé äéáìïñöùìÝíç óå ïîéêÝò êáé áíïîéêÝò æþíåò
êáé äåí áðáéôåßôáé åóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá.
Ôï óýóôçìá áðïôåëåß äéÜôáîç ôïõ ðáñáôåôáìÝíïõ,
RAS WAS ïðüôå äåí áðáéôåßôáé ç ðáñïõóßá äåîáìåíÞò
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò ôçò ëÜóðçò.

35
 2.5 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÙÍ ÐÁÑÁÌÅÔÑÙÍ

Ïé ëåéôïõñãéêÝò ðáñÜìåôñïé Ý÷ïõí Üìåóç ó÷Ýóç ìå ôçí áðïôýðùóç ôçò ðïéüôçôáò ëåéôïõñãßáò ìéáò
ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò, ïðüôå êáé åßíáé éäéáßôåñá óçìáíôéêÝò óôçí ðñüâëåøç êáé áíôéìåôþðéóç åíäå÷üìåíùí
ðñïâëçìÜôùí.

ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÇ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÏÑÉÓÌÏÓ

ÅêöñÜæåôáé ùò ç ìÜæá ôùí óôåñåþí ðïõ ðáñáìÝíïõí óôï óýóôçìá

×ÑÏÍÏÓ ÐÁÑÁÌÏÍÇÓ
MCRT - Mean Cell Residence Time
Þ SRT - Solids Residence Time
Þ ÈC
åðåîåñãáóßáò, ðñïò ôç ìÜæá ôùí óôåñåþí ðïõ áðïìáêñýíïíôáé áðü
ôï óýóôçìá åðåîåñãáóßáò çìåñçóßùò.
______M ÓÔÅÑÅÙÍ ÓÔÏ ÓÕÓÔÇÌÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ [kg]____
MCRT =
M ÓÔÅÑÅÙÍ ÐÏÕ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÏÍÔÁÉ ÁÐÏ ÔÏ ÓÕÓÔÇÌÁ [kg/d]

Ç ìïíÜäá ìÝôñçóçò åßíáé ÷ñüíïò, óõíÞèùò çìÝñåò (d).

ËÏÃÏÓ F : M _BOD [kg/d]

Food to Microorganism Ratio
ÌÝóù ôïõ ëüãïõ áõôïý åðéôõã÷Üíåôáé
ï ðñïóäéïñéóìüò ôçò âÝëôéóôçò ðïóüôçôáò
ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ áðáéôåßôáé
(MLVSS-ïñãáíéêü êëÜóìá óôåñåþí
óôï áíÜìéêôï õãñü) ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç
ôïõ BOD (ïñãáíéêü ñõðáíôéêü öïñôßï)
áðü ôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá.
F:M=
MLVSS [kg]
Ç ìïíÜäá ìÝôñçóçò åßíáé d-1.
Ç ðáñÜìåôñïò F áðïôåëåß ôçí ôñïöÞ (ñõðáíôéêü öïñôßï
åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí) ðïõ äéáôßèåôáé óôïõò áíáðôõóóüìåíïõò
ìéêñïïñãáíéóìïýò êáé åêöñÜæåôáé ïõóéáóôéêÜ ìÝóù ôçò ìÝôñçóçò
ôïõ BOD.
H ðáñÜìåôñïò Ì áðïôåëåß ôçí ðïóüôçôá ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
ðïõ áíáðôýóóïíôáé óôï óýóôçìá ìå óêïðü ôçí áöïìïßùóç
ôçò ôñïöÞò.

2.6 ÏÑÉÓÌÏÉ ÊÕÑÉÙÍ ÂÉÏËÏÃÉÊÙÍ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ

Óôç óõíÝ÷åéá èá åîåôáóôïýí ïé êýñéåò âéïëïãéêÝò äéåñãáóßåò, ðïõ ìðïñïýí íá ëÜâïõí ÷þñá óå Ýíá óýóôç-
ìá åíåñãïý éëýïò, óå óõíäõáóìü ðÜíôá ìå ôï ó÷åäéáóìü ôïõ óõóôÞìáôïò.

Â
ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÄÉÅÑÃÁÓÉÁ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ

ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ
ÏÑÃÁÍÉÊÏÕ ÖÏÑÔÉÏÕ
Áåñüâéá, âéïëïãéêÞ äéåñãáóßá êáôÜ ôçí ïðïßá ðáñáôçñåßôáé áíÜðôõîç
ìéêñïïñãáíéóìþí óå áéþñçìá. ÌÝóù ôïõ öõóéêïý ìåôáâïëéóìïý
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí, åðéôõã÷Üíåôáé áöïìïßùóç (assimilation) ôçò ïñãáíéêÞò
ýëçò (COHNS – äéáëõìÝíá êáé êïëëïåéäÞ ïñãáíéêÜ êáèþò êáé ïñãáíéêÜ
óôç ìïñöÞ óùìáôéäßùí) ìå óôü÷ï ôçí áíáðáñáãùãÞ ôïõò.

ÓõíïðôéêÜ ç äéåñãáóßá áðïôõðþíåôáé ùò åîÞò:

(1) ÏñãáíéêÜ (COHNS) + èñåðôéêÜ + ì/ïé + Ï2 + áäñáíÞò ýëç 

CO2 + NH3 + íÝïé ì/ïé (C5H7NO2) + åðéðëÝïí áäñáíÞò ýëç
(2) ÍÝïé ì/ïé (C5H7NO2) + 5 Ï2 5CÏ2 +2Ç2Ï + ÍÇ3 + ÅíÝñãåéá

36
ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÄÉÅÑÃÁÓÉÁ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ
(óõíÝ÷åéá)

Íéôñïðïßçóç: ÍÇ4+ + 1,5 Ï2  ÍÏ2- + Ç2Ï + 2Ç+ (ìÝóù ôùí Nitrosomonas)

ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ
ÁÆÙÔÏÕ
Ðñáãìáôïðïéåßôáé
ìÝóù ôùí äéåñãáóéþí Áðïíéôñïðïßçóç: ÍÏ3- + 6 Ç+  0,5Í2 + 3Ç2Ï
ôçò íéôñïðïßçóçò
êáé áðïíéôñïðïßçóçò,
ìÝóù óõãêåêñéìÝíùí
âáêôçñéäßùí.
ÍÏ - + 0,5 Ï  ÍÏ - (ìÝóù ôùí Nitrobacter)
2 2 3
ÓõíèÞêåò ïîåéäùôéêÝò: ðáñïõóßá äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
ÐçãÞ ïîõãüíïõ: äéáëõìÝíï ïîõãüíï ëõìÜôùí
ÐçãÞ Üíèñáêá: CO2 ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí áðïâëÞôùí (áõôüôñïöá âáêôÞñéá)
ÓõíèÞêåò áíïîéêÝò: áðïõóßá äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ,
ÐçãÞ ïîõãüíïõ: íéôñþäç (ÍÏ -) êáé íéôñéêÜ (ÍÏ -) éüíôá
2 3
ÐçãÞ Üíèñáêá: ïñãáíéêÝò åíþóåéò ëõìÜôùí (åôåñüôñïöá âáêôÞñéá)

Óõ÷íÜ ÷ñçóéìïðïéïýìåíåò äéáôÜîåéò:

×ùñéóôÝò äåîáìåíÝò íéôñïðïßçóçò - áðïíéôñïðïßçóçò

Ç áíïîéêÞ äåîáìåíÞ ðñïçãåßôáé ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý ãéáôß:

÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï ïñãáíéêü õðüóôñùìá ðïõ ðåñéÝ÷åôáé óôá åéóåñ÷üìåíá
ëýìáôá, ôï ïðïßï áðïôåëåß ôçí ôñïöÞ ôùí åôåñüôñïöùí âáêôçñéäßùí
ðïõ áíáðôýóóïíôáé óôéò áíïîéêÝò óõíèÞêåò.
ÅóùôåñéêÞ
Áíáêõêëïöïñßá

ÁíïîéêÞ ÄåîáìåíÞ Â´ âÜèìéá

ÄåîáìåíÞ Áåñéóìïý êáèßæçóç

RAS

ôá íéôñéêÜ éüíôá ðïõ ðåñéÝ÷ïíôáé óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò RAS,

áíáìéãíýïíôáé ìå ôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá êáé áíÜãïíôáé óå Üæùôï óôçí áíïîéêÞ
äåîáìåíÞ. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï, ç óõíïëéêÞ áðüäïóç ðïõ áöïñÜ óôçí áðïìÜ-
êñõíóç ôïõ áæþôïõ áðü ôï óýóôçìá, åîáñôÜôáé ðëÞñùò áðü ôçí ðïóüôçôá
ôùí íéôñéêþí éüíôùí óôç ãñáììÞ RAS. Ãéá íá áðïöåõ÷èåß áõôüò ï ðåñéïñéóìüò,
ðñïóôßèåôáé êáé ìéá åóùôåñéêÞ ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò áíÜìéêôïõ õãñïý
áðü ôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý, ðñïò ôçí åßóïäï ôçò áíïîéêÞò äåîáìåíÞò.

ÏîåéäùôéêÞ ôÜöñïò

´ âÜèìéá
ÂéïáíôéäñáóôÞñáò êáèßæçóç
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ

RAS WAS

Áíáðôýóóïíôáé óõãêåêñéìÝíåò æþíåò áíïîéêÝò êáé óõãêåêñéìÝíåò áåñüâéåò, ïðüôå

êáé äåí áðáéôåßôáé åóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá.

37
ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÄÉÅÑÃÁÓÉÁ
(óõíÝ÷åéá)
ÂÉÏËÏÃÉÊÇ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ
ÖÙÓÖÏÑÏÕ
Óôçñßæåôáé óôçí áíÜðôõîç êáé
ëåéôïõñãßá óõãêåêñéìÝíùí
ìéêñïïñãáíéóìþí, ôùí PAO
(Phosphate Accumulating
Organisms).
ÓÕÍÄÕÁÓÌÅÍÇ ÂÉÏËÏÃÉÊÇ
ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ ÁÆÙÔÏÕ
ÊÁÉ ÖÙÓÖÏÑÏÕ
- ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ BNR
Åðéôõã÷Üíåôáé óõíäõáóìÝíç
áðïìÜêñõíóç
ôùí èñåðôéêþí, äçëáäÞ
ôùí ìïñöþí áæþôïõ
êáé öùóöüñïõ,
ìÝóù êáèáñÜ âéïëïãéêþí
äéåñãáóéþí.
38
ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ
Áíáåñüâéåò óõíèÞêåò:
ÄñÜóç : ÌåôáôñïðÞ ôçò Üìåóá äéáèÝóéìçò ïñãáíéêÞò ýëçò óå ðïëõìåñÞ
êáé áðïèÞêåõóÞ ôïõò ùò ðçãÞ åíÝñãåéáò.
ËÞøç ÅíÝñãåéáò ãéá ôç äñÜóç : ÌÝóù ôçò áðïóýíèåóçò ôùí ðïëõöùóöïñéêþí
ìïñßùí êáé ôçò áðïóýíèåóçò ôùí ãëõêïãüíùí ïõóéþí.
ÅðéóÞìáíóç : Ðáñáôçñåßôáé áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí ëõìÜôùí óå öùóöïñéêÜ
éüíôá (ëüãù ôçò áðïóýíèåóçò ôùí ðïëõöùóöïñéêþí ïîÝùí). Åðßóçò óå áõôü
ôï óôÜäéï, åêëýïíôáé éüíôá ìáãíçóßïõ êáé êáëßïõ.
Áåñüâéåò Þ áíïîéêÝò óõíèÞêåò:
ÄñÜóç : Ïé PAO, ïîåéäþíïõí ôéò áðïèçêåõìÝíåò ðïëõìåñåßò åíþóåéò ãéá
ôçí ðñüóëçøç åíÝñãåéáò ìå óêïðü ôçí áíÜðôõîç êáé óõíôÞñçóÞ ôïõò êáé áíáíÝùóç
ôçò áðïèÞêçò ôùí ãëõêïãüíùí ïõóéþí.
ËÞøç ÅíÝñãåéáò : ÌÝóù ôçò ðñüóëçøçò ôùí öùóöïñéêþí éüíôùí ðïõ åß÷áí åêëõèåß
êáôÜ ôï ðñþôï óôÜäéï (áðáñáßôçôç ç ðáñïõóßá éüíôùí êáëßïõ êáé ìáãíçóßïõ
ãéá åðßôåõîç ôçò ðñüóëçøçò).
ÅðéóÞìáíóç : Ç åêñïÞ áðü ôïõò áíôéäñáóôÞñåò ôçò óõãêåêñéìÝíçò äéåñãáóßáò
ðåñéÝ÷åé ðïëý ÷áìçëÝò óõãêåíôñþóåéò öùóöüñïõ, áöïý ç ìåãáëýôåñç ðïóüôçôÜ
ôïõ åßíáé ðëÝïí áðïèçêåõìÝíç óôç âéïìÜæá. Åðßóçò åöáñìüæåôáé åóùôåñéêÞ
áíáêõêëïöïñßá ðñïò ôç äåîáìåíÞ áíáåñüâéùí óõíèçêþí, ãéá ôçí áíáíÝùóÞ ôçò
óå ãëõêïãüíåò ïõóßåò.
ÓõíïðôéêÜ:
¸íùóç Áíáåñüâéá Æþíç Áåñüâéá Æþíç
¶ìåóá äéáèÝóéìï
×ñÞóç ×ñÞóç
õðüóôñùìá
ÖùóöïñéêÜ éüíôá ¸êëõóç Ðñüóëçøç
Ìg2+, K+ ¸êëõóç Ðñüóëçøç
PHA ÁðïèÞêåõóç Ïîåßäùóç
Ãëõêïãüíåò ïõóßåò ×ñÞóç ÁíáíÝùóç
Èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí ôñåéò ôïõëÜ÷éóôïí äéáöïñåôéêÝò æþíåò, þóôå íá áðïöåõ÷èåß
ç ðïëý ðéèáíÞ óå áíôßèåôç ðåñßðôùóç áëëçëåðßäñáóç ôùí íéôñéêþí éüíôùí
ìå ôá öùóöïñéêÜ éüíôá. Èá ðñÝðåé ëïéðüí íá ðñáãìáôïðïéåßôáé :
 íéôñïðïßçóç (áåñüâéåò óõíèÞêåò óôéò ïðïßåò ç áììùíßá ìåôáôñÝðåôáé óå íéôñéêÜ
éüíôá êáé óôéò ïðïßåò ôï ïîõãüíï âñßóêåôáé óå åëåýèåñç ìïñöÞ äéáëõìÝíï),
 áðïíéôñïðïßçóç (áíïîéêÝò óõíèÞêåò óôéò ïðïßåò ôá íéôñéêÜ éüíôá ìåôáôñÝðïíôáé
óå áÝñéï Üæùôï, êáé óôéò ïðïßåò ôï ïîõãüíï åßíáé äåóìåõìÝíï ð.÷. óôç ìïñöÞ
íéôñéêþí éüíôùí) êáé
 áðïöùóöüñùóç (áíáåñüâéåò óõíèÞêåò, óôéò ïðïßåò äåí õðÜñ÷åé ïîõãüíï óå êáìßá
ìïñöÞ -äéáëõìÝíï Þ äåóìåõìÝíï- äéáèÝóéìï).
Æþíç Óôü÷ïò Äéåñãáóßåò
Áíáåñüâéá ÁðïìÜêñõíóç ◆ Æýìùóç Üìåóá äéáèÝóéìçò ïñãáíéêÞò ýëçò
Öùóöüñïõ áðü åôåñüôñïöá âáêôÞñéá PAO
ÁíïîéêÞ ÁðïìÜêñõíóç ◆ Áðïíéôñïðïßçóç
Áæþôïõ
◆ ÐáñáãùãÞ áëêáëéêüôçôáò
Áåñüâéá ÁðïìÜêñõíóç Áæþôïõ ◆ Íéôñïðïßçóç
êáé Öùóöüñïõ
◆ Ìåôáâïëéóìüò áðïèçêåõìÝíïõ
êáé åîùãåíïýò õðïóôñþìáôïò áðü PAO
◆ Ðñüóëçøç öùóöüñïõ
◆ ÊáôáíÜëùóç áëêáëéêüôçôáò
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 3.

ÈÅÌÁÔÁ ÌÉÊÑÏÂÉÏËÏÃÉÁÓ
Ç ãíþóç ôçò ìéêñïâéïëïãßáò åíüò óõóôÞìáôïò åíåñãïý éëýïò, åßíáé éäéáßôåñçò óçìáóßáò óôçí ðñïóðÜèåéá
âåëôéóôïðïßçóçò ôçò üëçò äéåñãáóßáò, áëëÜ êáé ôçò ëÞøçò óùóôþí áðïöÜóåùí óå Ýêôáêôåò óõíèÞêåò. Óôç
óõíÝ÷åéá èá ðáñïõóéáóôïýí èÝìáôá ðïõ Ý÷ïõí íá êÜíïõí ìå ôá åßäç ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ åíäÝ÷åôáé
áíáðôõ÷èïýí óôï óýóôçìá, ôçí åðéêñÜôçóç ôùí äéáöüñùí ìéêñïïñãáíéóìþí, áíÜëïãá ìå ôá óôÜäéá ôçò
åðåîåñãáóßáò êáé ôïí êýêëï æùÞò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí

3.1 ÅÉÄÇ ÁÍÁÐÔÕÓÓÏÌÅÍÙÍ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ

ÅÉÄÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

ÂáêôÞñéá
(Bacteria)
Áðïôåëïýí Ýíáí áðü ôïõò ðéï
óçìáíôéêïýò áíáðôõóóüìåíïõò
ìéêñïïñãáíéóìïýò óå óýóôçìá
åíåñãïý éëýïò.
Ôá êýôôáñÜ ôïõò ìðïñåß íá
Ý÷ïõí ó÷Þìá óöáßñáò, ñÜâäïõ
Þ áêüìá êáé óðåéñïåéäÞ
ìïñöÞ, åíþ ôï ìÝãåèüò ôïõò
êõìáßíåôáé áðü 0,5-5,0 ìm.
Ç óõíçèÝóôåñç äéÜêñéóç ìåôáîý ôùí âáêôçñéäßùí óôçñßæåôáé óôçí ôñïöÞ
ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò. Ôá âáêôÞñéá ëïéðüí äéáêñßíïíôáé
óå áõôüôñïöá (ïîåéäþíïõí ôéò áíüñãáíåò ïõóßåò êáé ÷ñçóéìïðïéïýí
ôï CO2 ùò ðçãÞ åíÝñãåéáò) êáé åôåñüôñïöá (÷ñçóéìïðïéïýí ïñãáíéêÝò
åíþóåéò ùò åíÝñãåéá êáé ðçãÝò Üíèñáêá ãéá íá ðñáãìáôïðïéÞóïõí
ôïí êýêëï æùÞò ôïõò, åíþ äéáêñßíïíôáé óå áåñüâéá, áíáåñüâéá êáé
åðáìöïôåñßæïíôá áíÜëïãá ìå ôçí áðáßôçóÞ ôïõò óå äéáëõìÝíï ïîõãüíï).
Ï ñüëïò ôùí âáêôçñßùí
åßíáé ðïëý óçìáíôéêüò,
áöïý åêêñßíïõí Ýíá
åßäïò ðïëóáê÷áñþäïõò
ïõóßáò, ç ïðïßá âïçèÜ
óôç óõãêñÜôçóç
ôùí óùìáôéäßùí
ðïõ óõíéóôïýí ôç äïìÞ
ôïõ öëüêïõ (ìéêñïïñãá-
íéóìïß êáé Üëëá
áéùñïýìåíá óôåñåÜ).

¸íá ðïëý óçìáíôéêü

åßäïò âáêôçñéäßïõ åßíáé
ôá íçìáôïåéäÞ âáêôÞñéá,
ôá ïðïßá Ý÷ïõí Üìåóç
ó÷Ýóç ìå ôç äçìéïõñãßá
öëüêùí, áëëÜ êáé ìå ôçí
áíÜðôõîç åíüò õãéïýò
áíÜìéêôïõ õãñïý.

39
ÅÉÄÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
(óõíå÷åéá)
Ðñùôüæùá
(Protozoa)
Tï ìÝãåèüò ôïõò êõìáßíåôáé
áðü 100-500 ìm
êáé êáôáíáëþíïõí âáêôÞñéá ùò
ôñïöÞ, åíþ áðïññïöïýí óôå-
ñåÜ ïñãáíéêÞ ýëç, ôçí ïðïßá
÷ñçóéìïðïéïýí ùò ðçãÞ åíÝñ-
ãåéáò êáé Üíèñáêá.
Ôñé÷üðïäá (Rotifers)
Ìýêçôåò (Fungi)
¶ëãç - Öýêéá (Algae)
40
ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
Ôá ðéï óõ÷íÜ áíáðôõóóüìåíá ðñùôüæùá óôçí åíåñãü éëý, åßíáé:
✧ ôá âëåöáñéäùôÜ (cilliates), ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýí ìéêñïóêïðéêÝò
ðñïåîï÷Ýò ãéá íá êéíçèïýí êáé íá ôñáöïýí.
Äéáêñßíïíôáé óå:
}
áíÜëïãá ìå ôç äõíáôüôçôá êßíçóÞò
◆ åëåýèåñá
ôïõò (ðñïþèçóç üëïõ ôïõ óþìáôüò
◆ êáé äéáêëáäéóìÝíá ôïõò / ôïõ êåöáëéïý ôïõò áíôßóôïé÷á)
✧ ôá ìáóôéãïöüñá (flagellates), ôá ïðïßá êéíïýíôáé óôï ÷þñï ãéá
ôçí áðüêôçóç ôñïöÞò êéíþíôáò ôéò ðñïåîï÷Ýò ôïõò.
✧ ïé áìïéâÜäåò (amoebas) ÷ñçóéìïðïéïýí åðßóçò ôéò ðñïåîï÷Ýò ôïõò
(ðïõ ïíïìÜæïíôáé øåýôéêá ðüäéá «false feet») ãéá íá êéíçèïýí êáé íá
áðïêôÞóïõí ôñïöÞ.
ÂëåöáñéäùôÜ
(10-300 ìm)
Ìáóôéãïöüñá ÁìïéâÜäåò
(10-200 ìm) (30-500 ìm)
Åðéêñáôïýí ìüíï óå áåñüâéåò óõíèÞêåò. Êáôáíáëþíïõí óôåñåÜ ôñïöÞ
(óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí êáé âáêôçñßùí) êáé ÷ñçóéìïðïéïýí ôéò âëåöáñßäåò
ðïõ õðÜñ÷ïõí óôï êåöÜëé ôïõò ãéá ôçí áðüêôçóç ôçò ôñïöÞò ôïõò.
Aðïôåëïýí ìéêñïóêïðéêÜ ìç öùôïóõíèåôéêÜ öõôÜ, ôá ïðïßá äåí ðáßæïõí
êÜðïéï ñüëï óôç äéåñãáóßá ôçò åíåñãïý éëýïò. Ç ðáñïõóßá ôïõò üìùò
áðïôåëåß ðñïåéäïðïßçóç åðéêñÜôçóçò áíùìáëéþí óôï óýóôçìá (÷áìçëü pH).
Eßíáé ìéêñïóêïðéêÜ öùôïóõíèåôéêÜ öõôÜ, áõôüôñïöá (÷ñÞóç CO2 ùò ðçãÞ
Üíèñáêá) êáé áðáéôïýí Üæùôï, öþóöïñï êáé çëéáêü öùò ãéá ôçí áíÜðôõîÞ
ôïõò.
Áðïôåëoýí óõ÷íü ðñüâëçìá óôéò õðåñ÷åéëßóåéò ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò,
üðïõ ïé óõíèÞêåò åõíïïýí ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò.
 3.2 ÅÐÉÊÑÁÔÇÓÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
Óå ìüíéìåò óõíèÞêåò, ïé ìéêñïïñãáíéóìïß ðïõ åðéêñáôïýí ó÷åôßæïíôáé Üìåóá ìå ôï ÷ñüíï ðáñáìïíÞò ôïõò
óôï óýóôçìá. ÅðåéäÞ êÜèå áíáðôõóóüìåíï åßäïò Ý÷åé äéáöïñåôéêÝò áðáéôÞóåéò üóïí áöïñÜ óôçí ôñïöÞ êáé
ðïéêßëïõò áíáðáñáãùãéêïýò êýêëïõò, äéáöïñåôéêïß ôýðïé ìéêñïïñãáíéóìþí åðéêñáôïýí óôá äéÜöïñá óôÜäéá
ôçò äéåñãáóßáò.
Ïé áìïéâáäïåéäåßò ó÷çìáôéóìïß, åðéêñáôïýí óôï îåêßíçìá ìéáò åãêáôÜóôáóçò Þ ìåôÜ áðü Ýíá õäñáõëéêü
óïê Þ óïê öüñôéóçò Þ ëüãù ìåãÜëçò áíáêõêëïöïñßáò. Óôç öÜóç áõôÞ ðáñáôçñåßôáé åëÜ÷éóôïò Þ êáèüëïõ
ó÷çìáôéóìüò ëÜóðçò.
Ôá ìáóôéãïöüñá, åðéêñáôïýí óå áñáéü áíÜìéêôï õãñü, óå óõíèÞêåò õøçëïý F/M êáé ìéêñïý ÷ñüíïõ
ðáñáìïíÞò SRT, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ïðïßïõ, ç ðïéüôçôá åêñïÞò åßíáé ÷áìçëÞ ëüãù ôùí áéùñçìÜôùí –
êïëëïåéäþí óùìáôéäßùí (stragglers) ðïõ äéáöåýãïõí.

ÔñïöÞ ðïõ áðïìÝíåé

ÂáêôÞñéá

Åëåýèåñá
Ó÷åôéêïß Áñéèìïß

ÂëåöáñéäùôÜ

ÄéáêëáäéóìÝíá
ÂëåöáñéäùôÜ

Æùï-Ìáóôéãïöüñá Ôñé÷üðïäá
(Rotifers)
Öõôï-Ìáóôéãïöüñá

ÁìïéâÜäåò

×ñüíïò

Ó÷Þìá 3-1. ÄéÜãñáììá åðéêñÜôçóçò åðéìÝñïõò ìéêñïïñãáíéóìþí

ÊáôÜ ôçí åðéêñÜôçóç ôùí âëåöáñéäùôþí, ç åêñïÞ êáé ç ðïéüôçôá ôçò ëÜóðçò åßíáé óõíÞèùò âÝëôéóôåò. Ðéï
óõãêåêñéìÝíá:
◆ Ôá åëåýèåñá âëåöáñéäùôÜ, åðéêñáôïýí üóï ç ôñïöÞ ôïõò (âáêôÞñéá) áõîÜíåé (åëÜôôùóç F/M êáé áýîçóç SRT).
◆ Ôá äéáêëáäéóìÝíá âëåöáñéäùôÜ, åðéêñáôïýí üôáí õðÜñîåé áöèïíßá âáêôçñéäßùí, ïðüôå êáé ðñïóêïëëþíôáé
óôá óõóóùìáôþìáôá ëÜóðçò, ÷ùñßò íá áðáéôïýíôáé ìåãÜëåò ìåôáêéíÞóåéò.
Ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ ç ôñïöÞ åëáôôþíåôáé, ôá ôñé÷üðïäá åðéêñáôïýí ùò áíþôåñåò ìïñöÝò æùÞò.
Åðéóçìáßíåôáé üìùò üôé óå åãêáôáóôÜóåéò ðïõ Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß íá ëåéôïõñãïýí óå óõíèÞêåò ÷áìçëïý F/M êáé
ìåãÜëïõ SRT üðùò ï ðáñáôåôáìÝíïò áåñéóìüò, ïé ïîåéäùôéêÝò ôÜöñïé, ïé ìïíÜäåò ìå íéôñïðïßçóç ê.ëð. åßíáé
öõóéïëïãéêÞ êáé áíáìåíüìåíç ç åðéêñÜôçóÞ ôïõò. Ôï åßäïò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ èá áíáðôõ÷èåß óôçí
åíåñãü éëý åîáñôÜôáé áðü:
◆ Ôç óýíèåóç ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí óôçí åãêáôÜóôáóç ëõìÜôùí (ð.÷. åðßðåäá óáê÷Üñùí, ëéðþí êáé åëáßùí ê.ëð.)
◆ Ôçí çëéêßá ôçò ëÜóðçò
◆ Ôï pH óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá
◆ Ôç èåñìïêñáóßá óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá
◆ Ôç óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá

41
 3.3 ÊÕÊËÏÓ ÆÙÇÓ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
Ï êýêëïò ôçò æùÞò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí áðïôåëåßôáé áðü ôñåéò öÜóåéò, åíþ ç êýñéá ðáñÜìåôñïò ðïõ
âïçèÜ óôïí êáèïñéóìü ôùí ôñéþí öÜóåùí åßíáé ï ëüãïò F/M

ÖÁÓÇ ÁÍÁÐÔÕÎÇÓ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

ÅêèåôéêÞ Öèßíïõóá ÅíäïãåíÞò Ðáñáôçñåßôáé õðåñáöèïíßá ôçò äéáèÝóéìçò
ÁíÜðôõîç ÁíÜðôõîç ÁíáðíïÞ
ïñãáíéêÞò ýëçò (ôñïöÞ).
Áñéèìüò Ìéêñïïñãáíéóìþí

Ç áíÜðôõîç ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí åîáñôÜôáé

ÅÊÈÅÔÉÊÇ ÖÁÓÇ
ìüíï áðü ôï ÷ñüíï ðïõ áðáéôåßôáé ãéá
ôçí áíáðáñáãùãÞ ôïõò.
Ç äéåñãáóßá ôçò åíåñãïý éëýïò äå ëåéôïõñãåß
óùóôÜ óå áõôÞ ôç öÜóç, áöïý ç ðáñïõóßá
áõîçìÝíçò ðïóüôçôáò ïñãáíéêÞò ýëçò åðçñåÜæåé
áñíçôéêÜ ôç äõíáôüôçôá êáèßæçóçò ôçò âéïìÜæáò.

×ñüíïò

ÅêèåôéêÞ Öèßíïõóá ÅíäïãåíÞò Óõìâáßíåé ëüãù ôçò ìåßùóçò ôçò äéáèÝóéìçò

ÁíÜðôõîç ÁíÜðôõîç ÁíáðíïÞ ôñïöÞò óôï óýóôçìá. Óõíåðþò ïé ìéêñïïñãáíé-
óìïß ðñïóðáèïýí åíôïíüôåñá ãéá ôçí åýñåóç
Áñéèìüò Ìéêñïïñãáíéóìþí

ÖÈÉÍÏÕÓÁ ÖÁÓÇ
ôñïöÞò ìå áðïôÝëåóìá ïé ñõèìïß áíáðáñáãùãÞò
íá áñ÷ßæïõí íá ìåéþíïíôáé.

×ñüíïò

ÅêèåôéêÞ Öèßíïõóá ÅíäïãåíÞò Óå áõôÞí ôç öÜóç äåí õðÜñ÷åé åðáñêÞò ðïóüôçôá

ÁíÜðôõîç ÁíÜðôõîç ÁíáðíïÞ ôñïöÞò, þóôå íá ìðïñïýí ïé ìéêñïïñãáíéóìïß

ÅÍÄÏÃÅÍÇÓ ÁÍÁÐÍÏÇ
íá äéáôçñçèïýí óôç æùÞ. Óõíåðþò, êÜðïéïé
Áñéèìüò Ìéêñïïñãáíéóìþí

áðü áõôïýò ðåèáßíïõí, åíþ Üëëïé ÷ñçóéìïðïéïýí

ôï ðñùôüðëáóìÜ ôïõò ùò ðçãÞ åíÝñãåéáò.

×ñüíïò

Ç âÝëôéóôç ðåñéï÷Þ ëåéôïõñãßáò ìéáò äéåñãáóßáò

ÅêèåôéêÞ Öèßíïõóá ÅíäïãåíÞò åíåñãïý éëýïò åßíáé óôï ôÝëïò ôçò öèßíïõóáò áíÜ-
ÁíÜðôõîç ÁíÜðôõîç ÁíáðíïÞ ðôõîçò êáé óôçí áñ÷Þ ôçò åíäïãåíïýò áíáðíïÞò.
ÂÅËÔÉÓÔÇ ÐÅÑÉÏ×Ç
Áñéèìüò Ìéêñïïñãáíéóìþí

Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç:

◆ ðáñáôçñåßôáé áõîçìÝíç êáèéæçóéìüôçôá ôïõ
áíÜìéêôïõ õãñïý óôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜè-
ìéáò êáèßæçóçò
◆ ôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ôïõ åéóåñ÷üìåíïõ ïñãá-
íéêïý öïñôßïõ Ý÷åé áðïìáêñõíèåß
◆ ðñáãìáôïðïéåßôáé âåëôéóôïðïßçóç ôçò åíåñãåéá-
êÞò ÷ñÞóçò, áöïý ïé ðåñßïäïé áåñéóìïý äåí
×ñüíïò åßíáé éäéáßôåñá ìåãÜëïé

42
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 4.

ÅËÅÃ×ÏÓ ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ
Ôï óýóôçìá ôçò åíåñãïý éëýïò åßíáé Ýíá äõíáìéêü óýóôçìá, ðïõ åîáñôÜôáé Üìåóá áðü ôéò óõíèÞêåò ôïõ
ðåñéâÜëëïíôïò. ¸ôóé, êÜôù áðü ïñéóìÝíåò óõíèÞêåò åßíáé äõíáôÞ ç áíÜðôõîç óõãêåêñéìÝíïõ åßäïõò ìéêñïïñ-
ãáíéóìþí ôï ïðïßï êÜôù áðü Üëëåò óõíèÞêåò ìðïñåß íá âñßóêåôáé óå åëÜ÷éóôá ðïóïóôÜ Þ áêüìá íá ìçí áíá-
ðôýóóåôáé óôçí åíåñãü éëý.
Óõíåðþò, óõãêåêñéìÝíåò óõíèÞêåò ìðïñïýí íá áðïôñÝøïõí Þ íá ðñïÜãïõí ôçí áðüäïóç ôçò äéåñãáóßáò.
Ãéá ôïí åðéôõ÷çìÝíï Ýëåã÷ï ôçò äéåñãáóßáò, ïé ëåéôïõñãïß ôçò åãêáôÜóôáóçò èá ðñÝðåé íá êáôáíïïýí ôéò
âéïëïãéêÝò êáé ÷çìéêÝò äéåñãáóßåò, êáèþò êáé íá ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôçí êñßóç ôïõò êáé ôç ãíþóç ôïõò
ãéá ôçí åðßëõóç Ýêôáêôùí êáôáóôÜóåùí, áëëÜ êáé ãéá ôç âåëôéóôïðïßçóç ôïõ óõóôÞìáôïò.
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé ïé êýñéåò ðáñÜìåôñïé åëÝã÷ïõ åíüò óõóôÞìáôïò åíåñãïý éëýïò.

4.1 1Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ×ÁÑÁÊÔÇÑÉÓÔÉÊÁ

ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ
Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí åßíáé äåäïìÝíá êáé ïé ëåéôïõñãïß ôçò åãêáôÜóôáóçò äåí
ìðïñïýí íá Ý÷ïõí ôïí Üìåóï Ýëåã÷ï ôïõò, áëëÜ ðáßæïõí óçìáíôéêü ñüëï óôïí êáèïñéóìü ôïõ ôýðïõ ôïõ ìéêñï-
ïñãáíéóìïý, ï ïðïßïò èá êõñéáñ÷Þóåé óôï óýóôçìá.

×ÁÑÁÊÔÇÑÉÓÔÉÊÁ ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

BOD êáé COD ×ñçóéìüôçôá: Ãíùñßæïíôáò ôï BOD êáé COD, êáèþò

Áðïôåëïýí ìÝôñçóç ôçò ïñãáíéêÞò ýëçò ðïõ
èá ÷ñçóéìïðïéçèåß áðü ôïõò áíáðôõóóüìå-
íïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò ãéá ôçí áíáðáñáãù-
ãÞ êáé áíÜðôõîÞ ôïõò, áöïý ïé ðåñéóóüôåñïé
åßíáé åôåñüôñïöïé.
êáé ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôï åßäïò ôùí áíáðôõóóüìåíùí
ìéêñïïñãáíéóìþí, åßíáé äõíáôüò ï ðñïóäéïñéóìüò ôïõ
ëüãïõ F/M, ï ïðïßïò áðïôåëåß ìéá ðïëý êñßóéìç ðáñÜìåôñï
åëÝã÷ïõ ôçò äéåñãáóßáò.
ÄéáêõìÜíóåéò: ÄéáêõìÜíóåéò ãéá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá
(1-2 þñåò) èá Ý÷ïõí ìÜëëïí ìéêñÞ åðßäñáóç óôç äéåñãáóßá.
ÄéáêõìÜíóåéò ìåãáëýôåñùí ÷ñïíéêþí äéáóôçìÜôùí (ðïëëÝò
þñåò Þ çìÝñåò), ìðïñåß íá Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá óçìáíôéêÞ
åðßäñáóç óôçí êáôÜóôáóç ôçò åíåñãïý éëýïò.

Èåñìïêñáóßá Ïé ìéêñïïñãáíéóìïß Ý÷ïõí óõãêåêñéìÝíá èåñìïêñáóéáêÜ üñéá

óôá ïðïßá ç áíÜðôõîÞ ôïõò âåëôéóôïðïéåßôáé. Áí ç èåñìïêñá-
óßá ôçò äéåñãáóßáò âñßóêåôáé åêôüò áõôþí ôùí êáèïñéóìÝíùí
ïñßùí, ðáñáôçñåßôáé ìåéùìÝíç áíÜðôõîÞ ôïõò.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá êñýïõ êáéñïý, ìðïñåß íá ðáñáôçñçèåß
ìåéùìÝíç ðïéüôçôá åðåîåñãáóßáò ëüãù ôùí ìéêñüôåñùí
ñõèìþí áíÜðôõîçò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí. Ôï öáéíüìåíï
Áñéèìüò ì/ï

áíôéìåôùðßæåôáé ìå áýîçóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôùí

ìéêñïïñãáíéóìþí óôï óýóôçìá (MCRT Þ ÈC), ìå óêïðü
íá õðÜñ÷åé áõîçìÝíïò ÷ñüíïò äéáèÝóéìïò ãéá ôçí
áíÜðôõîç ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí.
Åéäéêüôåñá ãéá ôá óõóôÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß ìå
Èåñìïêñáóßá ôç äéåñãáóßá ôçò íéôñïðïßçóçò, ç âÝëôéóôç èåïñìïêñáóßá
ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý, èåùñåßôáé óôïõò 20-30 C.

43
×ÁÑÁÊÔÇÑÉÓÔÉÊÁ ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÙÍ
ËÕÌÁÔÙÍ (óõíÝ÷åéá)
pH
Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç, ðáñÝ÷ïíôáé
ðáñáäåßãìáôá õðïëïãéóìïý:
◆ ôçò áíáãêáßáò áëêáëéêüôçôáò
ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí, ìå óêïðü
ôç âåëôéóôïðïßçóç ôçò äéåñãáóßáò
◆ ôçò ðïóüôçôáò ÷çìéêþí óå ðåñßðôùóç
áíÜãêçò ñýèìéóçò ôçò áëêáëéêüôçôáò
ÈñåðôéêÝò ïõóßåò
Ç Ýëëåéøç èñåðôéêþí õëþí
óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá, ìðïñåß íá
åðçñåÜóåé áñíçôéêÜ ôçí õãéÞ áíÜðôõîç
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí (åíåñãüò éëýò).
Áí êáé õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò èñåðôéêÝò
ýëåò ãéá ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò,
ïé óïâáñüôåñåò åðéðôþóåéò
ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôçí Ýëëåéøç
Áæþôïõ (Í) êáé Öùóöüñïõ (P).
ÔïîéêÝò ïõóßåò
ÔÝôïéåò ïõóßåò ìðïñåß íá åßíáé
ôá âáñÝá ìÝôáëëá êáé
ôá ìéêñïâéïêôüíá (pesticides)
üôáí âñßóêïíôáé óå áõîçìÝíåò
óõãêåíôñþóåéò Þ óå áéöíßäéá ðáñïõóßá
ôïõò óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá.
44
ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
Ç ìÝôñçóç pH êáèïñßæåé áí ôï åéóåñ÷üìåíï ëýìá åßíáé üîéíï,
ïõäÝôåñï Þ áëêáëéêü. Ãéá ôçí áðïöõãÞ ðñïâëçìÜôùí
óôç äéåñãáóßá, ðñïôåßíïíôáé ïé ðáñáêÜôù ôéìÝò:
ÂéïëïãéêÞ äéåñãáóßá Åýñïò ôéìþí pH
◆ ÁðïìÜêñõíóç áíèñáêïý÷ïõ ñýðïõ  6,5 - 8,5
◆ Ìå äéåñãáóßá íéôñïðïßçóçò  7,0 - 8,0
◆ Ìå äéåñãáóßá áðïöùóöüñùóçò  6,6 - 7,4

Ãéá ôéìÝò pH< 2,0 Þ pH> 10,0 åíäÝ÷åôáé íá ðáñáôçñçèåß
äéáêïðÞ ôçò äéåñãáóßáò.

Ãéá ôéìÝò pH ≤ 4,0 åíäÝ÷åôáé íá êõñéáñ÷Þóïõí ìýêçôåò
(fungi) ìå åðéâëáâÞ áðïôåëÝóìáôá óôç äéåñãáóßá
ôçò êáèßæçóçò.
Óå óõóôÞìáôá åíåñãïý éëýïò ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé íéôñïðïßçóç,
ðáñáôçñåßôáé ‘‘êáôáíÜëùóç’’ áëêáëéêüôçôáò.
Ùò ãåíéêüò êáíüíáò ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò äéåñãáóßáò ðñïôåßíåôáé:
 ç äéáôÞñçóç ôçò áëêáëéêüôçôáò ôçò åêñïÞò óå åðßðåäá
ôçò ôÜîçò ôùí 50 mg/L óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç ñýèìéóç
ðñáãìáôïðïéåßôáé ìÝóù áõôïìáôéóìþí.
 óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äåí õðÜñ÷åé áõôüìáôïò Ýëåã÷ïò,
ôá åðßðåäá áëêáëéêüôçôáò ôçò åêñïÞò óõíßóôáíôáé
óôá 100 mg/L, þóôå íá õðÜñ÷åé ðåñéèþñéï áíôßäñáóçò
áðü ôïõò ÷åéñéóôÝò.
Ç åëÜ÷éóôç áíáëïãßá ôïõ BOD ðñïò ôï Í êáé ôïí P åßíáé:
BOD : Í : P = 100 : 5 : 1
¼ôáí ç óõãêÝíôñùóç ôùí êýñéùí èñåðôéêþí óõóôáôéêþí ìåéùèåß
êÜôù áðü ôá óõíéóôþìåíá üñéá, ôüôå ïé ìéêñïïñãáíéóìïß ðïõ
óõíÞèùò áíáðôýóóïíôáé äåí åßíáé ðëÝïí áíôáãùíéóôéêïß óå ó÷Ýóç
ìå Üëëïõò áíåðéèýìçôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò.
ÐñïâëÞìáôá ìðïñåß íá ðáñïõóéáóôïýí óôçí ðåñßðôùóç
äéï÷Ýôåõóçò óôï óýóôçìá áõîçìÝíçò ðïóüôçôáò âéïìç÷áíéêþí
áðïâëÞôùí, êõñßùò âéïìç÷áíßáò ôñïößìùí (êïíóåñâïðïéßá,
âéïìç÷áíßåò ÷õìþí, ãáëáêôïêïìéêÝò âéïìç÷áíßåò ê.ëð.) ôá ïðïßá
ðåñéÝ÷ïõí áñêåôÜ õøçëü BOD.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç õðÜñ÷åé ðëÝïí áíÜãêç ðñïóèÞêçò
äéáëõìÜôùí èñåðôéêþí ïõóéþí, þóôå íá äéáôçñçèåß ìéá õãéÞò
åíåñãüò éëýò.
¸íá áõîçìÝíï åéóåñ÷üìåíï öïñôßï ôïîéêÞ ýëçò, ìðïñåß íá Ý÷åé
ùò áðïôÝëåóìá ôï èÜíáôï ôïõ óõíüëïõ ôïõ ðëçèõóìïý ôùí
ìéêñïïñãáíéóìþí.
Ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ, ïé ßäéïé ìéêñïïñãáíéóìïß ìðïñïýí íá
ðñïóáñìïóôïýí óå Ýíá óôáèåñü Þ áêüìá óôáäéáêþò áõîáíüìåíï
åðßðåäï åéóåñ÷üìåíùí ôïîéêþí ïõóéþí.
 4.2 2Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÅÉÓÅÑ×ÏÌÅÍÅÓ ÐÁÑÏ×ÅÓ

Ðáñï÷Þ Ó÷åäéáóìïý: Ïé âéïëïãéêïß áíôéäñáóôÞñåò, ïé äåîáìåíÝò êáèßæçóçò, êáèþò êáé ïé áíôëßåò ôïõ
óõóôÞìáôïò åíåñãïý éëýïò, êáôáóêåõÜæïíôáé êáé åðéëÝãïíôáé þóôå íá äå÷èïýí óõãêåêñéìÝíç ðáñï÷Þ ëõìÜôùí
- ôçí ðáñï÷Þ ó÷åäéáóìïý.
ÕäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç: Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ åßíáé óçìáíôéêÜ õøçëüôåñç áðü ôçí
ðáñï÷Þ ó÷åäéáóìïý, ç áðüäïóç ôçò åãêáôÜóôáóçò èá ìåéùèåß óçìáíôéêÜ êáé ìðïñåß íá ðñïêëçèåß ðáñáóõñ-
ìüò öëüêùí «washing out» óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò (ëüãù ôçò ìåßùóçò ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôùí óôåñåþí
óôç äåîáìåíÞ). Ôï áðïôÝëåóìá åßíáé ç áõîçìÝíç ðåñéåêôéêüôçôá ôçò åêñïÞò óå ïëéêÜ áéùñïýìåíá óôåñåÜ (TSS),
ôá ïðïßá ðñïóäßäïõí áõîçìÝíç èïëüôçôá.

Õðåñ÷åßëéóç Õðåñ÷åßëéóç

Óôñþìá ËÜóðçò
Óôñþìá ËÜóðçò

ÅéóñïÞ ÅéóñïÞ

Ó÷Þìá 4-1. ÊáíïíéêÝò óõíèÞêåò ðáñï÷Þò Ó÷Þìá 4-2. ÓõíèÞêåò õäñáõëéêÞò õðåñöüñôéóçò

Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá ìðïñåß íá ÷ñåéáóôåß áõîçìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ãéá íá îåðåñáóôåß ôï
ðñüâëçìá õðåñöüñôéóçò, áíÜëïãá ìå ôçí ðïóüôçôá ôùí óôåñåþí ðïõ ðáñáóýñèçêå óôéò äåîáìåíÝò äåõôåñï-
âÜèìéáò êáèßæçóçò, êáèþò êáé ôïí áñéèìü ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ ÷ñåéÜæåôáé íá áíáðôõ÷èïýí áðü ôçí áñ÷Þ.
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé êÜðïéåò ëýóåéò áíôéìåôþðéóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ ôçò õäñáõëéêÞò õðåñöüñôéóçò.

ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

Ðñüâëåøç Óõíßóôáôáé íá ìðïñåß íá ãßíåé ìéá ó÷åôéêÞ ðñüâëåøç ôÝôïéùí

ðåñéóôáôéêþí, ðáñáôçñþíôáò ôá öáéíüìåíá ôùí ôåëåõôáßùí
Óêïðüò åßíáé íá õðÜñ÷åé åôïéìüôçôá ãéá ÷ñüíùí óôçí ðåñéï÷Þ, áëëÜ êáé ðáñáêïëïõèþíôáò ôéò åðßóçìåò
ôéò ðåñéðôþóåéò Ýíôïíùí âñï÷ïðôþóåùí. ðñïâëÝøåéò ôïõ êáéñïý.

ÄåîáìåíÝò Åîéóïññüðçóçò
Ïé äåîáìåíÝò åîéóïññüðçóçò ó÷åäéÜæïíôáé ãéá ôç äéá÷åßñéóç ùñéáßùí ðáñï÷þí áé÷ìÞò
êáé åßíáé áðïôåëåóìáôéêÝò, ìüíï óôçí ðåñßðôùóç ìéêñÞò äéÜñêåéáò åðåéóïäßùí áõîçìÝíçò ñïÞò.

ÄåîáìåíÞ ÄåîáìåíÞ ÄåîáìåíÞ

Åîéóïññüðçóçò Åîéóïññüðçóçò Åîéóïññüðçóçò

Åßóïäïò Åßóïäïò Åßóïäïò

Ðñïò Ðñïò Ðñïò
Åéóåñ÷üìåíç Ðáñï÷Þ äéåñãáóßá Åéóåñ÷üìåíç Ðáñï÷Þ > äéåñãáóßá Åéóåñ÷üìåíç Ðáñï÷Þ < äéåñãáóßá
åí.Éëýïò Ðáñï÷Þ Ó÷åäéáóìïý åí.Éëýïò Ðáñï÷Þ Ó÷åäéáóìïý åí.Éëýïò

45
ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ (óõíÝ÷åéá) ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

◆ Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç, ç åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ âñßóêåôáé åíôüò ôùí áíáìåíüìåíùí ïñßùí,
ïðüôå êáé äåí õðÜñ÷åé áíÜãêç Üíôëçóçò, ðñïò Þ áðü ôç äåîáìåíÞ åîéóïññüðçóçò.
◆ Óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç, ç åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ åßíáé ìåãáëýôåñç áðü ôçí ðáñï÷Þ ó÷åäéáóìïý,
ïðüôå ôìÞìá ôçò åéóåñ÷üìåíçò ñïÞò áíôëåßôáé ðñïò ôç äåîáìåíÞ åîéóïññüðçóçò. Ç ðáñï÷Þ
ðïõ ôåëéêÜ èá ïäçãçèåß óôéò åðéìÝñïõò äéåñãáóßåò ôçò åãêáôÜóôáóçò èá åßíáé ç áíáìåíüìåíç.
◆ Óôçí ôñßôç ðåñßðôùóç, ç åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ åßíáé ðïëý ìéêñüôåñç áðü ôçí áíáìåíüìåíç,
ïðüôå êáé ðïóüôçôá ëõìÜôùí áíôëåßôáé áðü ôç äåîáìåíÞ åîéóïññüðçóçò, ðñïò ôá Ýñãá åéóüäïõ
ôçò åãêáôÜóôáóçò åðåîåñãáóßáò, ìå óêïðü ôç äéáôÞñçóç ôçò ðáñï÷Þò óå óôáèåñÜ åðßðåäá.

Ëßìíåò ÁðïèÞêåõóçò Áðïôåëïýí ìéá ìÝèïäï ðñïóùñéíÞò áðïèÞêåõóçò áõîçìÝíùí

Óêïðüò åßíáé íá õðÜñ÷åé åôïéìüôçôá ãéá
ôéò ðåñéðôþóåéò Ýíôïíùí âñï÷ïðôþóåùí.
ðïóïôÞôùí ëõìÜôùí.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç, ç éêáíüôçôá áðïèÞêåõóçò
åßíáé êÜðïéïò áñéèìüò çìåñþí ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óå áõîçìÝíç
åéóåñ÷üìåíç ðáñï÷Þ.
Êáé óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç ôá ëýìáôá áíôëïýíôáé ðñïò êáé
áðü ôéò ëßìíåò áðïèÞêåõóçò, áíÜëïãá ìå ôï áí ç åéóåñ÷üìåíç
ðáñï÷Þ åßíáé åíôüò ôùí áíáìåíüìåíùí åðéðÝäùí Þ ü÷é.

Ôñüðïò ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ

Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï ó÷åäéáóìüò ôçò åãêáôÜóôáóçò åðåîåñãáóßáò ôï åðéôñÝðåé, ç áðïöõãÞ
ôùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ äçìéïõñãïýíôáé ëüãù ôùí áõîçìÝíùí ðáñï÷þí, ìðïñïýí íá áíôéìåôùðéóôïýí
ìå åöáñìïãÞ óõãêåêñéìÝíïõ ôñüðïõ ëåéôïõñãßáò ôçò äéåñãáóßáò:

´ âÜèìéá
êáèßæçóç ¸íáò ôñüðïò åßíáé ç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò áåñéóìïý ìå ôïí
ôñüðï åðáöÞò - óôáèåñïðïßçóçò (contact stabilization mode).
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ
ÄåîáìåíÞ Ç äéÜôáîç áõôÞ, óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åãêáôáóôÜóåéò
ÅðáöÞò ìå ìéêñÝò åéóåñ÷üìåíåò ðáñï÷Ýò.
Ç äåîáìåíÞ áåñéóìïý ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå ðåñéðôþ-
óåéò áõîçìÝíùí ðáñï÷þí, ùò äåîáìåíÞ óôáèåñïðïßçóçò
ÄåîáìåíÞ Áåñéóìïý RAS ôçò ñïÞò ïðüôå êáé ðñïóôáôåýåôáé ç áíáðôõãìÝíç
êáé Óôáèåñïðïßçóçò WAS âéïìÜæá êáé áðïôñÝðåôáé ôï öáéíüìåíï ðáñÜóõñóçò
ôùí óôåñåþí óôçí åêñïÞ ëüãù õäñáõëéêÞò õðåñöüñôéóçò.

ÂéïáíôéäñáóôÞñáò
´ âÜèìéá
¸íáò äåýôåñïò ôñüðïò ëåéôïõñãßáò, åßíáé ç ëåéôïõñãßá ôçò
êáèßæçóç äéåñãáóßáò, ìå ôç ìÝèïäï ôçò åìâïëéêÞò ñïÞò – âçìáôéêÞò
ÅéóñïÞ ÅêñïÞ ôñïöïäïóßáò.
Óå áõôÞí ëïéðüí ôçí ðåñßðôùóç, õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá
ôñïöïäïóßáò ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí áðü äéÜöïñá óçìåßá
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý, ïðüôå êáé ðáñáôçñåßôáé
RAS WAS
ðéï ïìïéüìïñöç êáôáíïìÞ ôçò ðáñï÷Þò êáé ôïõ öïñôßïõ
êáôÜ ìÞêïò ôïõ áíôéäñáóôÞñá.

Áíáêõêëïöïñßá Èá ðñÝðåé íá åîåôáóôåß ç áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò

Èá ðñÝðåé íá äéáìïñöùèåß åéäéêü ó÷Ýäéï ôçò éëýïò áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ðñïò ôç äåîáìåíÞ
åöáñìïãÞò êáé íá åöáñìïóôåß áåñéóìïý, þóôå íá áðïöåõ÷èåß ç äéáöõãÞ ôùí óôåñåþí
ìå ðñïóï÷Þ. óôçí åêñïÞ ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý.

46
 4.3 3Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÄÉÁËÕÌÅÍÏ ÏÎÕÃÏÍÏ ( D.O.)

Ï áåñéóìüò óôï âéïáíôéäñáóôÞñá åîõðçñåôåß äýï óêïðïýò:

◆ ôçí ôñïöïäüôçóç ôïõ óõóôÞìáôïò ìå äéáëõìÝíï ïîõãüíï, ìå óêïðü íá ÷ñçóéìïðïéçèåß
áðü ôïõò áíáðôõóóüìåíïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò êáé
◆ ôçí áíÜäåõóç ôïõ óõóôÞìáôïò, þóôå íá ìçí ðáñáôçñåßôáé êáèßæçóç ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
áðü ôï áíÜìéêôï õãñü.
ÔõðéêÜ, ïé áðáéôÞóåéò óõãêÝíôñùóçò D.O. óôï áíÜìéêôï õãñü åßíáé ôçò ôÞîçò ôùí 2 mg /L Þ/êáé ðåñéóóüôåñï,
ãéá íá ðñáãìáôïðïéçèåß åðéôõ÷þò ç äéåñãáóßá ôçò íéôñïðïßçóçò, áëëÜ óõíßóôáôáé ç äéåîáãùãÞ ðåéñáìÜôùí óå
êÜèå óõãêåêñéìÝíç åãêáôÜóôáóç, þóôå íá êáèïñéóôåß ç âÝëôéóôç óõãêÝíôñùóç ôïõ D.O êÜèå óõãêåêñéìÝíïõ
óõóôÞìáôïò.

4.3.1 ÄÉÁËÕÌÅÍÏ ÏÎÕÃÏÍÏ ÊÁÉ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ ÈÑÅÐÔÉÊÙÍ

ÓÕÓÔÁÔÉÊÙÍ

Óôç óõíÝ÷åéá, óõíïøßæïíôáé êÜðïéåò åðéóçìÜíóåéò ðïõ áöïñïýí óôç ó÷Ýóç ìåôáîý ôùí åðéðÝäùí óõãêÝ-
íôñùóçò ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ êáé ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ åßíáé ó÷åäéáóìÝíá ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç èñåðôéêþí
óõóôáôéêþí.

ÓõóôÞìáôá åðåîåñãáóßáò ó÷åäéáóìÝíá ãéá

áðïìÜêñõíóç èñåðôéêþí óõóôáôéêþí (Í Þ / êáé P)
êáé åðßðåäá óõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ

ÄåîáìåíÝò áðïíéôñïðïßçóçò : Èá ðñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé ç áðïõóßá äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ

Óõãêåíôñþóåéò ôçò ôÜîçò áêüìá êáé ôïõ 0,2 mg/L ìåéþíïõí ôï ñõèìü
áðïíéôñïðïßçóçò óôï ìéóü.

Óå ÷ùñéóôÝò äåîáìåíÝò ◆ ÐñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé êáôÜëëçëá ìÝôñá,

íéôñïðïßçóçò êáé áðïíéôñïðïßçóçò þóôå íá ìçí áíáêõêëïöïñåßôáé ìåãÜëç ðïóüôçôá ïîõãüíïõ.
üðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé åóùôåñéêÞ óôç äåîáìåíÞ áðïíéôñïðïßçóçò.
áíáêõêëïöïñßá áíÜìéêôïõ õãñïý
◆ Ôá åðßðåäá óõãêÝíôñùóçò óôá óçìåßá áíáêõêëïöïñßáò
áðü ôç äåîáìåíÞ íéôñïðïßçóçò
ðñÝðåé íá äéáôçñïýíôáé óôï 1 mg/L ðåñßðïõ.
óôç äåîáìåíÞ áðïíéôñïðïßçóçò:
Óçìáíôéêü ñüëï óå áõôü, Ý÷åé êáé ç åðéëïãÞ ôçò áíôëßáò
áíáêõêëïöïñßáò.

Óå óõóôÞìáôá ◆ ÔÝëïò äåîáìåíÞò áåñéóìïý: åßíáé áðáñáßôçôç ç ðáñïõóßá

ðïõ ðåñéëáìâÜíïõí äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óå óõãêåíôñþóåéò ìåãáëýôåñåò ôùí 2 mg/L,
êáé áðïìÜêñõíóç öùóöüñïõ: þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç åðéôõ÷Þò ðñüóëçøç ôïõ öùóöüñïõ
áðü ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò.
◆ Åßóïäïò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò
áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ðñïò ôçí áíáåñüâéá äåîáìåíÞ:
ôá åðßðåäá ïîõãüíïõ èá ðñÝðåé íá åëá÷éóôïðïéçèïýí,
ëüãù ôùí êáôáóôñïöéêþí áðïôåëåóìÜôùí ôçò ðáñïõóßáò ïîõãüíïõ
óôéò äéåñãáóßåò ðïõ ëáìâÜíïõí ÷þñá óôçí áíáåñüâéá äåîáìåíÞ.

47
 4.3.2 ÅÍÄÅÉÎÅÉÓ ÅËËÅÉØÇÓ ÄÉÁËÕÌÅÍÏÕ ÏÎÕÃÏÍÏÕ ÊÁÉ ÌÅÔÑÁ
ÐÑÏËÇØÇÓ
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé óõíïðôéêÜ, ïé åíäåßîåéò ÷áìçëÞò óõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ êáé ôá
êõñéüôåñá ìÝôñá ðñüëçøçò. Óçìåéþíåôáé üôé ïé ïðôéêÝò ðáñáôçñÞóåéò áðïôåëïýí óçìáíôéêü áñ÷éêü óôÜäéï ãéá
ôçí áíáãíþñéóç ôïõ ðñïâëÞìáôïò, áëëÜ åßíáé áðáñáßôçôï íá áêïëïõèÞóïõí ïé êáôÜëëçëåò åñãáóôçñéáêÝò áíá-
ëýóåéò, þóôå íá åðéâåâáéùèåß ç áñ÷éêÞ õðüèåóç.
ÅÍÄÅÉÎÅÉÓ ×ÁÌÇËÇÓ ÓÕÃÊÅÍÔÑÙÓÇÓ
ÄÉÁËÕÌÅÍÏÕ ÏÎÕÃÏÍÏÕ
Êõñéáñ÷ßá íçìáôïåéäþí ìéêñïïñãáíéóìþí
Áðïôåëåß ôçí ðñþôç Ýíäåéîç ÷áìçëÞò óõãêÝíôñùóçò
äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
ÅðçñåÜæåôáé Üìåóá ç äéáäéêáóßá êáèßæçóçò ôçò
ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
ÈïëÞ åêñïÞ
Áí ç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
åîáêïëïõèåß íá ìåéþíåôáé, áêüìá êáé ôá íçìáôïåéäÞ
âáêôÞñéá ðáýïõí íá áíáðôýóóïíôáé óôï áíÜìéêôï
õãñü, åíþ ç áðüäïóç ôïõ óõóôÞìáôïò
áñ÷ßæåé íá åðçñåÜæåôáé óïâáñÜ.
Óå áõôü ôï óôÜäéï, ðáñáôçñåßôáé áõîçìÝíç èïëüôçôá
ôçò åêñïÞò êáé ç áðüäïóç ôçò åðåîåñãáóßáò
áíáìÝíåôáé íá õðïâáèìéóôåß éäéáßôåñá ãñÞãïñá.
Ãêñé Þ ìáýñï ÷ñþìá ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý
Ðáñáôçñåßôáé óå ðïëý óïâáñÝò ðåñéðôþóåéò
Ýëëåéøçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ.
Ôï ÷ñþìá ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý ìåôáôñÝðåôáé óå ãêñß
Þ ìáýñï êáé áðïêôÜ Ýíôïíá Üó÷çìç ìõñùäéÜ
(ìõñùäéÜ óÞøçò).
48
ÌÅÔÑÁ ÐÑÏËÇØÇÓ
ÏðôéêÝò ðáñáôçñÞóåéò
ÐåñéïäéêÜ, èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ïðôéêüò
Ýëåã÷ïò óôï âéïáíôéäñáóôÞñá, þóôå íá åëåã÷èåß üôé:
◆ ç áíÜäåõóç êáé
◆ ç ðáñï÷Þ ïîõãüíïõ
ðñáãìáôïðïéåßôáé ïìïéüìïñöá óå üëï ôï óþìá
ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý êáé äå äçìéïõñãïýíôáé
«íåêñÜ óçìåßá» ôá ïðïßá ìðïñïýí íá ðñïêáëÝóïõí
äçìéïõñãßá áíáåñüâéùí óõíèçêþí.
Äåéãìáôïëçøßåò
Óõíßóôáôáé ç ôáêôéêÞ äåéãìáôïëçøßá áíÜìéêôïõ õãñïý,
áðü äéÜöïñåò ðåñéï÷Ýò êáé âÜèç ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá
êáé Ýëåã÷ïò ôçò ïìïéïìïñößáò ôùí äåéãìÜôùí,
üóïí áöïñÜ óôá åðßðåäá ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí.
ÌåôñÞóåéò DO
Åîïðëéóìüò: Èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéïýíôáé
ìåôñÞóåéò ôïõ DO ìÝóù åéäéêïý åñãáóôçñéáêïý
åîïðëéóìïý (DO-ìåôñá).
ÓùóôÞ ìÝôñçóç: Ãéá íá ðñáãìáôïðïéçèïýí óùóôÜ
ïé ìåôñÞóåéò, èá ðñÝðåé íá ðñïçãçèåß óùóôÞ
âáèìïíüìçóç (Þ êáëéìðñÜñéóìá - calibration)
ôïõ åñãáóôçñéáêïý ïñãÜíïõ, åíþ ôá üñãáíá
èá ðñÝðåé íá âáèìïíïìïýíôáé áðü ôçí áñ÷Þ,
ìåôÜ áðü êÜèå ÷ñÞóç.
On line ìåôñÞóåéò: Óôçí ðåñßðôùóç on-line ìåôñçôþí
DO, ìåéïíÝêôçìá áðïôåëåß ç ìÝôñçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò
óå Ýíá ìüíï óçìåßï ôçò äåîáìåíÞò. Óõíßóôáôáé ëïéðüí
ç ðñáãìáôïðïßçóç åðéðëÝïí ìåôñÞóåùí áðü äéÜöïñá
óçìåßá êáé âÜèç ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá.
Õðåñáåñéóìüò
ÁóöáëÞò ôáêôéêÞ: Ï õðåñáåñéóìüò ôïõ âéïáíôéäñáóôÞ-
ñá åßíáé ìéá ôáêôéêÞ ðïõ ìðïñåß íá åîáóöáëßóåé åããýç-
óç ãéá åðáñêÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
óôï áíÜìéêôï õãñü.
Êüóôïò åíÝñãåéáò: Åßíáé óçìáíôéêü üìùò ç åðéëïãÞ
áõôÞò ôçò ôáêôéêÞò, íá ìåëåôçèåß ëåðôïìåñþò,
áöïý ôï êüóôïò ôçò åíÝñãåéáò ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç
ëåéôïõñãßá ôïõ åîïðëéóìïý áåñéóìïý, áðïôåëåß ßóùò
ôï õøçëüôåñï ëåéôïõñãéêü êüóôïò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
 4.4 4Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÅËÅÃ×ÏÓ ÐËÇÈÕÓÌÏÕ
ÁÍÁÐÔÕÓÓÏÌÅÍÙÍ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ ÓÔÇ Â´ÂÁÈÌÉÁ
ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ

Ï Ýëåã÷ïò ôùí óôåñåþí óôç äéåñãáóßá ôçò åíåñãïý éëýïò áðïôåëåß ìéá ðïëý óçìáíôéêÞ ðáñÜìåôñï, áöïý äåí
ìðïñåß íá ðñáãìáôïðïéçèåß åðéôõ÷Þò åðåîåñãáóßá ôùí åéóåñ÷üìåíùí ëõìÜôùí, ÷ùñßò ôç êáôÜëëçëç ðïóüôçôá âéï-
ëïãéêþí óôåñåþí. Ç áðïôõ÷ßá êáôáãñáöÞò ôùí óôåñþí åßíáé ßóùò ç ðéï óõíçèéóìÝíç áéôßá ìéêñÞò áðüäïóçò.
Óôï ðëáßóéï áõôü èá åîåôáóôïýí:
◆ ïé åíáëëáêôéêÝò ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò (F:M, MCRT, SRT Þ ÈC )
◆ ïé áðáñáßôçôåò åíÝñãåéåò ðñïóáñìïãÞò, þóôå ï Ýëåã÷ïò ôùí óôåñåþí íá åßíáé áíôéðñïóùðåõôéêüò.

ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÔÑÏÐÏÓ ÕÐÏËÏÃÉÓÌÏÕ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

Ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)
Óêïðüò: ÁðïöõãÞ õðåñöüñôéóçò
ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò.
ÐåñéãñáöÞ: Ðïóüôçôá åíåñãïý
éëýïò ðñÝðåé íá áðïìáêñýíåôáé
áðü ôç äåîáìåíÞ êáôÜ ôáêôÜ
÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá, þóôå íá
áðïöåýãåôáé õðåñöüñôéóç
ôïõ óõóôÞìáôïò.
Õðïëïãéóìüò:
Ìw (kd/d) = Qw (L/d) x TSSw (kg/L)
Ìw = ï æçôïýìåíïò ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò
ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò
Qw = ç ðáñï÷Þ ôçò ãñáììÞò ðåñßóóåéáò éëýïò
TSSw = ç óõãêÝíôñùóç ôùí óôåñåþí óôç
ãñáììÞ áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
éëýïò
Qw ÌÝôñçóç ìÝóù ñïüìåôñïõ.
ÅðåéäÞ ôï êüóôïò ôùí ñïïìÝôñùí
åßíáé õøçëü, ç ìÝôñçóÞ ôïõ óôá
óçìåßá ðïõ õðÜñ÷ïõí áíôëßåò,
ìðïñåß íá ðñáãìáôïðïéçèåß ìå Ýíáí
ùñïìåôñçôÞ ëåéôïõñãßáò ôçò áíôëßáò,
óå óõíäõáóìü ìå ôç ãíþóç
ôçò äõíáìéêüôçôÜò ôçò.
TSSw Ç óõãêÝíôñùóç õðïëïãßæåôáé
ìÝóù äåéãìáôïëçøßáò
êáé åñãáóôçñéáêÞò áíÜëõóçò, ðïõ
áöïñÜ óôá ïëéêÜ áéùñïýìåíá óôåñåÜ.

Ëüãïò ÔñïöÞ: Ìéêñïïñãáíéóìïß Õðïëïãéóìüò âÜóåé ôïõ BOD: Áí F : M < F/M óôü÷ïò 
(F:M) F = BODåéóüäïõ (mg/L) x Qåéóüäïõ (L/d)
ÌåãÜëïò áñéèìüò ìéêñïïñãáíéóìþí
Áðïôåëåß ìéá áðü ôéò ðéï
óôï óýóôçìá  Áýîçóç ôïõ ñõèìïý
óçìáíôéêÝò ðáñáìÝôñïõò åëÝã÷ïõ Ì = MLVSS (mg/L) x VR (L)
áðïìÜêñõíóçò ôçò éëýïò
ôçò äéåñãáóßáò.
BODåéóüäïõ = BOD åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç ðáñïõóéÜæåôáé
Ïé ôõðéêÝò ôéìÝò ôïõ åßíáé:
(áðü åñãáóôçñéáêÞ áíÜëõóç) áíáëõôéêÜ ðáñÜäåéãìá õðïëïãéóìïý ôçò
ÂéïëïãéêÞ Qåéóüäïõ = ðáñï÷Þ ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí åðéðëÝïí áíáãêáßáò ðïóüôçôáò éëýïò ãéá
Åýñïò ôéìþí F/M
Äéåñãáóßá
ëõìÜôùí (ìÝóù ñïïìÝôñïõ áðïìÜêñõíóç, êáèþò êáé ï áíôßóôïé÷ïò
Ìå áðïìÜêñõíóç áíáãêáßïò ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò.
0,2 - 0,5 (d-1) Þ Üëëçò äéÜôáîçò ð.÷. äßáõëïò
áíèñáêïý÷ïõ ñýðïõ
Parshall)
Ìå äéåñãáóßá Áí F : M > F/M óôü÷ïò 
≤ 0,1 (d-1)
íéôñïðïßçóçò MLVSS = ç óõãêÝíôñùóç ôùí ìéêñïïñãáíé-
óìþí óôï âéïáíôéäñáóôÞñá Ìéêñüò áñéèìüò
(ìÝóù åñãáóôçñéáêÞò áíÜëõóçò) ìéêñïïñãáíéóìþí óôï óýóôçìá 
Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
Ðñáãìáôïðïéþíôáò óõíå÷åßò VR = ï üãêïò ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá ôçò éëýïò
ìåôñÞóåéò ôïõ ëüãïõ F/M,
áíÜ ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá
êáé êñáôþíôáò áíôßóôïé÷ï áñ÷åßï, Õðïëïãéóìüò âÜóåé ôïõ COD: Åöáñìüæåôáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ
áðïôåëåß Ýíá ðïëý êáëü åñãáëåßï åßíáé áðáñáßôçôç ç Üìåóç ëÞøç
ðáñáêïëïýèçóçò ôçò ëåéôïõñãßáò óôïé÷åßùí üóïí áöïñÜ óôç ëåéôïõñãßá
_(F : M)BOD_
ôçò ÌÅÕÁ. (F:M)COD= ôçò åãêáôÜóôáóçò (ïðüôå êáé
BOD : COD ç ìÝôñçóç ôïõ BOD áðïôåëåß
÷ñïíïâüñá äéáäéêáóßá).

49
ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÔÑÏÐÏÓ ÕÐÏËÏÃÉÓÌÏÕ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ
ÌÝóç çëéêßá ëÜóðçò Õðïëïãéóìüò: ¼ëåò ïé ðáñÜìåôñïé åßíáé ãíùóôÝò áðü:
(MCRT) ◆ ôá äåäïìÝíá ó÷åäéáóìïý ôçò åãêáôÜ-
Áíôéðñïóùðåýåé ôï ìÝóï _________ M óôåñåþí óôç äéåñãáóßá [kg]_________ óôáóçò (ð.÷. üãêïé äåîáìåíþí) êáé áðü
MCRT=
÷ñüíï ðáñáìïíÞò M óôåñåþí ðïõ áðïìáêñýíïíôáé áðü ôç äéåñãáóßá [kg/d]_ ◆ åñãáóôçñéáêÝò áíáëýóåéò
_M
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
Áíáêýðôåé äõóêïëßá óôçí åêôßìçóç ôçò
óôï âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá (MLSS x VR) + (TSSêáèßæçóç x Vêáèßæçóç)
MCRT= óõãêÝíôñùóçò ôùí óôåñåþí ðïõ ðáñá-
(TSSW x QW) + (TSSåêñïÞò x QåêñïÞò)
ÔõðéêÝò ôéìÝò åßíáé: ìÝíïõí óôï óôñþìá ëÜóðçò ôçò äåîáìå-
Móôåñåþí óôç äéåñãáóßá = ÌÜæá óôåñåþí íÞò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
ÂéïëïãéêÞ Äéåñãáóßá MCRT (d)
óôï âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá + ÌÜæá óôåñåþí Áõôü ïöåßëåôáé óôçí:
ÔõðéêÞ 5-15 óôç äåîáìåíÞ Â´ âÜèìéáò êáèßæçóçò
◆ áíïìïéïìïñößá ôçò óõãêÝíôñùóçò
Íéôñïðïßçóç 8-20 = (MLSS x VR) + (TSSêáèßæçóçò x Vêáèßæçóçò)
ôùí óôåñåþí óôï óôñþìá ôçò ëÜóðçò,
Îå÷ùñéóôÞ
15-100
M óôåñåþí ðïõ áðïìáêñýíïíôáé áðü ôç äéåñãáóßá = ◆ ìåôáâïëÞ ôïõ üãêïõ ôïõ óôñþìáôïò
íéôñïðïßçóç ÌÜæá óôåñåþí óôç ãñáììÞ ðåñßóóåéáò éëýïò + ôçò ëÜóðçò
ÐáñáôåôáìÝíïò ÌÜæá óôåñåþí óôç ãñáììÞ
20-30 ôá ïðïßá êáèéóôïýí ôç ìÝôñçóç ôçò
Áåñéóìüò åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
óõãêÝíôñùóçò ôùí óôåñåþí äýóêïëç
= (ÔSSW x QW) + (TSSåêñïÞò x QåêñïÞò)
êáé ìç áíáðáñáãùãßóéìç.

×ñüíïò ðáñáìïíÞò Äå ëáìâÜíåôáé õðüøç ç óõãêÝíôñùóç

óôåñåþí (SRT Þ ÈC)
(MLSS x VR)
SRT= ôùí óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ
(TSSW x QW) + (TSSåêñïÞò x QåêñïÞò)
äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
Ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß üôáí
ç ðïóüôçôá ôùí óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ
êáèßæçóçò, åßíáé ìéêñÞ óå ó÷Ýóç ìå ôçí
ðïóüôçôá ôùí óôåñåþí óôï âéïáíôéäñá-
óôÞñá, äçëáäÞ óôçí ðåñßðôùóç ðïõ
ôá åðßðåäá ôïõ óôñþìáôïò ôçò ëÜóðçò
äéáôçñïýíôáé ìéêñÜ.

ÁíÜìåóá óôéò ðáñáìÝôñïõò F:M êáé MCRT, ÷ñçóéìïðïéåßôáé:

◆ Ï ëüãïò F:M, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé Ýíôïíåò äéáêõìÜíóåéò óôï åéóåñ÷üìåíï óôçí åãêáôÜóôáóç BOD.
◆ Ç çëéêßá ôçò ëÜóðçò MCRT, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ïé äéáêõìÜíóåéò åßíáé ðéï Þðéåò êáé óôáäéáêÝò.

Èåñìïêñáóßá Ç èåñìïêñáóßá åðçñåÜæåé ôï ñõèìü ìåôáöïñÜò ïîõãüíïõ, áëëÜ êáé ôï ñõèìü êáèßæç-
óçò ôùí óôåñåþí, ïðüôå êáé åßíáé áðáñáßôçôåò êáôÜëëçëåò ñõèìßóåéò óôï âéïáíôéäñá-
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ðåñéüäùí
óôÞñá, áëëÜ êáé óôïí áñéèìü ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò ðïõ âñßóêïíôáé óå ëåéôïõñãßá.
÷áìçëÞò èåñìïêñáóßáò,
ðåñéóóüôåñç âéïìÜæá ðñÝðåé
íá óõíôçñçèåß óôï óýóôçìá.

ÅéóñïÞ
Qåéóüäïõ Qåéóüäïõ+Q
QR ÅêñïÞ
TSSåéóüäïõ MLSS QåêñïÞò
BODåéóüäïõ ´âÜèìéá TSSåêñïÞò
Âéïëïãéêüò MLVSS êáèßæçóç
áíôéäñáóôÞñáò
VBB
VR
TSSBB

QW
Áíáêõêëïöïñßá éëýïò (RAS)
TSSW
QR ÁðïìÜêñõíóç
TSSR ðåñßóóåéáò
éëýïò (WAS)

50
 4.5 5Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁ ´ ÂÁÈÌÉÁÓ
ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ

ÐáñÜ ôï ãåãïíüò üôé ç «êáñäéÜ» ôïõ óõóôÞìáôïò åßíáé ï âéïáíôéäñáóôÞñáò, ïé äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò åßíáé áðáñáßôçôåò ãéá ôï äéá÷ùñéóìü ôùí óôåñåþí áðü ôï åðåîåñãáóìÝíï õãñü. Áí ç ëåéôïõñãßá ôçò
êáèßæçóçò äåí ðñáãìáôïðïéåßôáé óùóôÜ, åðçñåÜæåé Üìåóá êáé ôç ëåéôïõñãßá ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá.
Óôç óõíÝ÷åéá, èá åîåôáóôïýí ïé ôñüðïé õðïëïãéóìïý ôùí êýñéùí ðáñáìÝôñïõ åëÝã÷ïõ ôçò äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò.

ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÔÑÏÐÏÓ ÕÐÏËÏÃÉÓÌÏÕ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

Áíáêõêëïöïñßá Åíåñãïý Éëýïò Õðïëïãéóìüò: ¼ôáí ðñáãìáôïðïéåßôáé

(RAS)
Óêïðüò: åðßôåõîç âÝëôéóôïõ
óôñþìáôïò åíåñãïý éëýïò
óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
êáé óôáèåñïðïßçóÞ ôïõ, êáèþò
êáé áíáíÝùóç ôïõ ðëçèõóìïý
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý.
ÐåñéãñáöÞ: Ðïóüôçôá åíåñãïý
éëýïò áíáêõêëïöïñåß áðü
ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý.
ÔõðéêÝò ôéìÝò: Ãéá ìéêñÝò çëéêßåò
ëÜóðçò, ôï ðïóïóôü áíáêõêëïöï-
ñßáò êõìáßíåôáé áðü 25 - 50%
ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò
ìå ôõðéêÝò ôéìÝò ôçò ôÜîçò
ôïõ 30-40%. Ãéá óõóôÞìáôá
ìå áõîçìÝíåò çëéêßåò ëÜóðçò,
ôï ðïóïóôü áíáêõêëïöïñßáò åßíáé
ôçò ôÜîçò ôïõ 100-150%
ôçò åéóåñ÷üìåíçò
óôçí åãêáôÜóôáóç ðáñï÷Þò.
ôï éóïæýãéï ìÜæáò, ðñÝðåé
Éóïæýãéï ìÜæáò óôåñåþí ãýñù
íá åîáóöáëßæåôáé üôé
áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò.
ôï âÜèïò ôïõ óôñþìáôïò
MLSS (Qåéóüäïõ + QR) = éëýïò åßíáé óôáèåñü.
TSSåêñïÞò QåêñïÞò + TSSW QW + TSSR QR Óõíßóôáôáé ï êáèçìåñéíüò
õðïëïãéóìüò
ôùí éóïæõãßùí ìÜæáò,
(MLSS x Qåéó) - (TSSåêñ x Qåêñ) - (TSSW x QW) þóôå íá åîáóöáëéóôåß
QR=
(TSSR - MLSS) ï êáëüò Ýëåã÷ïò
ôçò åðåîåñãáóßáò, êáèþò
êáé ç óôáèåñÞ êáé áðïäï-
ÌLSS = óõãêÝíôñùóç óôåñåþí óôï áíÜìéêôï õãñü êáé ôéêÞ ëåéôïõñãßá.
óôçí åßóïäï ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò
Qåéó = ç ðáñï÷Þ åéóüäïõ
TSSåêñ = ç óõãêÝíôñùóç ôùí óôåñåþí óôçí åêñïÞ
(åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá)
Qåêñ = ç ðáñï÷Þ åêñïÞò (åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí)
TSSw = ç óõãêÝíôñùóç ôùí óôåñåþí óôç ãñáììÞ
ðåñßóóåéáò éëýïò
Qw = ç ðáñï÷Þ ôçò ðåñßóóåéáò
TSSR = ç óõãêÝíôñùóç ôùí óôåñåþí óôç ãñáììÞ
áíáêõêëïöïñßáò

ÁÊÑÁÉÅÓ ÐÅÑÉÐÔÙÓÅÉÓ ÁÍÁÊÕÊËÏÖÏÑÉÁÓ:

ÅéóñïÞ ÌçäåíéêÞ áíáêõêëïöïñßá
Qåéóüäïõ Qåéóüäïõ+Q
QR ÅêñïÞ ◆ ôá óôåñåÜ óôáäéáêÜ êáôáëáìâÜíïõí üëï
TSSåéóüäïõ MLSS QåêñïÞò ôïí üãêï ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò êáé
´âÜèìéá
BODåéóüäïõ MLVSS TSSåêñïÞò
Âéïëïãéêüò êáèßæçóç
áíôéäñáóôÞñáò ◆ äéáöåýãïõí óôçí åêñïÞ, ìïëýíïíôáò Ýôóé
VBB ôçí Ýîïäï ôçò åðåîåñãáóßáò.
VR
TSSBB
ÕðåñâïëéêÞ áíáêõêëïöïñßá:
QW
Áíáêõêëïöïñßá éëýïò (RAS) ◆ äçìéïõñãåßôáé õäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç
TSSW
ÁðïìÜêñõíóç ôçò äåîáìåíÞò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò,
QR
TSSR ðåñßóóåéáò
éëýïò (WAS)
◆ åìðïäßæåôáé ç êáèßæçóç ôçò åíåñãïý éëýïò
ðáñïõóéÜæåôáé äéáöõãÞ óôåñåþí óôçí åêñïÞ
ôçò äåîáìåíÞò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.

51
ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÔÑÏÐÏÓ ÕÐÏËÏÃÉÓÌÏÕ
(óõíÝ÷åéá)
Ñõèìüò åðéöáíåéáêÞò öüñôéóçò
óôåñåþí (SLR)
ÐåñéãñáöÞ: åêöñÜæåé ôçí ðïóüôçôá
ôùí óôåñåþí ðïõ åöáñìüæïíôáé
óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò ðñïò ôçí åðéöÜíåéá
Qåéó
ôçò äåîáìåíÞò.
QR
ÔõðéêÝò ôéìÝò: ãéá ôçí ðåñßðôùóç
ÌLSS
óõóôçìÜôùí ðáñáôåôáìÝíïõ
áåñéóìïý åßíáé ìéêñüôåñåò
ôùí 170 kg/ (m2.d). ÁC
ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
Õðïëïãéóìüò: Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðáñïõ-
óéÜæåôáé äõóêïëßá óôçí êáèßæç-
óç ôùí óôåñåþí, ï ñõèìüò åðé-
MLSS (Q
Qåéó + QR)
SL R = öáíåéáêÞò öüñôéóçò èá ðñÝðåé
ÁC íá ìåéþíåôáé.
= ç ðáñï÷Þ åéóüäïõ
= ç ðáñï÷Þ áíáêõêëïöïñßáò
= óõãêÝíôñùóç óôåñåþí óôï áíÜìéêôï õãñü
êáé óôçí åßóïäï ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò
= ç åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò

ÂÜèïò óôñþìáôïò ëÜóðçò Ç ìÝôñçóç ôïõ âÜèïõò

ôïõ óôñþìáôïò ëÜóðçò
ÔõðéêÜ, ôï óôñþìá ëÜóðçò
óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò
óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò, óõíßóôáôáé
êáèßæçóçò, êõìáßíåôáé
íá ãßíåôáé 1-3 öïñÝò
áðü 0,15-0,9 m áðü ôïí ðõèìÝíá
êÜèå çìÝñá.
ôçò äåîáìåíÞò.
Ôï âÝëôéóôï âÜèïò, êõìáßíåôáé
áðü 0,3 - 0,6 m.

Ç ìÝôñçóç ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå óõãêåêñéìÝíï

êáèáñü, ðëáóôéêü óùëÞíá.

52
 4.6 6Ç ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÅËÅÃ×ÏÕ: ÁÍÁÐÔÕÎÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
- ÍÇÌÁÔÏÅÉÄÇ ÂÁÊÔÇÑÉÁ
Åðßóçò óçìáíôéêÞ ðáñÜìåôñïò åëÝã÷ïõ ôçò äéåñãáóßáò åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí áíáðôõóóüìåíùí
ìéêñïïñãáíéóìþí óôçí åíåñãü éëý, ôá ïðïßá ðáñïõóéÜæïõí Üìåóç óõó÷Ýôéóç ìå:
✧ Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò åíåñãïý éëýïò,
✧ Ôçí éêáíüôçôá ôïõ óõíüëïõ ôïõ óõóôÞìáôïò ãéá ôçí åðåîåñãáóßá ôùí åéóåñ÷üìåíùí ëõìÜôùí.
ÁÍÁÐÔÕÎÇ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ
Åßäïò ìéêñïïñãáíéóìþí
ÃåíéêÜ:
ÍçìáôïåéäÞ âáêôÞñéá
ÃåíéêÜ:
ÊÜôù áðü óõãêåêñéìÝíåò
óõíèÞêåò, ìðïñïýí íá
ðñïêáëÝóïõí éäéáßôåñá
ðñïâëÞìáôá óôçí åðåîåñãáóßá.
Áíôéìåôþðéóç íçìáôïåéäþí:
ÐñïóùñéíÞ áíôéìåôþðéóç
Áíôéìåôþðéóç Nocardia
Ôï åßäïò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ èá áíáðôõ÷èåß óôçí åíåñãü éëý åîáñôÜôáé áðü:
✧ ôç óýíèåóç ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí óôçí åãêáôÜóôáóç ëõìÜôùí
(ð.÷. åðßðåäá óáê÷Üñùí, ëéðþí êáé åëáßùí ê.ëð.),
✧ ôçí çëéêßá ôçò ëÜóðçò,
✧ ôï pH óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá,
✧ ôç èåñìïêñáóßá óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá,
✧ ôç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá.

ôá êýôôáñÜ ôïõò áíáðôýóóïíôáé ãñáììéêÜ,
ìå áðïôÝëåóìá ôç äçìéïõñãßá éíþí (filaments).

óå êáôÜëëçëåò ðïóüôçôåò ðáßæïõí ôï ñüëï
ôïõ «óêåëåôïý» ôïõ äçìéïõñãïýìåíïõ
öëüêïõ, ìå áðïôÝëåóìá ôá óõóóùìáôþìáôá
ôçò åíåñãïý éëýïò íá êáèéæÜíïõí óùóôÜ
óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò.

Ðáñïõóßá ìåãÜëùí ðïóïôÞôùí íçìáôïåéäþí
âáêôçñßùí, ç êáèßæçóç åßíáé éäéáßôåñá öôù÷Þ.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç áíáðôýóóåôáé
ôï öáéíüìåíï ôçò «äéïãêùìÝíçò éëýïò».

Óå ìéêñÝò ðïóüôçôÝò ôïõò, ç äïìÞ ôïõ äçìéïõñãïýìåíïõ öëüêïõ åßíáé áóèåíÞò,
áöïý äå äçìéïõñãåßôáé ï êáôÜëëçëïò «óêåëåôüò», ìå áðïôÝëåóìá ç êáèßæçóç íá
åßíáé ðñïâëçìáôéêÞ (ëüãù èñáýóçò ðëÝïí ôïõ öëüêïõ).

Ðáñïõóßá óõãêåêñéìÝíùí íçìáôïåéäþí âáêôçñßùí (Nocardia Þ Microthrix parvicella)
ìðïñåß íá áíáðôõ÷èåß áöñéóìüò óôéò äåîáìåíÝò áåñéóìïý. Éäéáßôåñá óôçí ðåñßðôùóç
ôïõ íçìáôïåéäïýò Nocardia, äçìéïõñãåßôáé áöñüò êáöÝ ÷ñþìáôïò óå éäéáßôåñá
ìåãÜëåò ðïóüôçôåò ðïõ ìðïñåß íá îå÷åéëßóåé áðü ôï âéïáíôéäñáóôÞñá.
ÅõíïúêÝò óõíèÞêåò áíÜðôõîçò Ëýóåéò
✧ ÷áìçëÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ✧ ðåñáéôÝñù áåñéóìüò, ìÝóù ñýèìéóçò
ïîõãüíïõ óôï âéïáíôéäñáóôÞñá ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý
✧ ÷áìçëü pH ✧ ðñïóèÞêç ÷çìéêïý ìÝóïõ (áóâÝóôçò, êáõóôéêÞ
óüäá Þ üîéíï áíèñáêéêü Üëáò) ãéá ôçí áýîçóç
ôïõ pH (ëéãüôåñï áðü 8,5)
✧ áõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç åéóåñ÷ü- ✧ ÷ñÞóç âéïåðéëïãÝá ðñéí ôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý,
ìåíïõ óôçí åãêáôÜóôáóç BOD ïðüôå êáé åõíïåßôáé ç áíÜðôõîç ìéêñïïñãáíé-
óìþí áíôáãùíéóôéêþí ðñïò ôïõò íçìáôïåéäåßò
×ëùñßùóç ëõìÜôùí óôç ãñáììÞ ÔõðéêÝò äüóåéò: 4kg Cl2 / 1.000 kg MLVSS/ìÝñá
áíáêõêëïöïñßáò.
ìå áýîçóç êáôÜ 2kg Cl2 /1.000 kg MLVSS/ìÝñá
◆ áðáéôåß éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ, ãéáôß
ìÝ÷ñé íá åðéôåõ÷èåß ôï åðéèõìçôü áðïôÝëåóìá.
áõîçìÝíç ÷ëùñßùóç ìðïñåß íá
Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá êáé ôçí êáôá- ÓõíïëéêÞ äüóç = ÌMLVSS x Óõíéóôþìåíç äüóç
óôñïöÞ ôùí åðéèõìçôþí ìéêñïïñ-
ãáíéóìþí óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá. ÌMLVSS = CMLVSS x VR
ÈC < 1 çìÝñá (æåóôÝò çìÝñåò) ÖõóéêÞ áðïìÜêñõíóç êáé äéÜèåóç ×ëùñßùóç
53
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 5.

ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÙÍ
Éäéáßôåñá óçìáíôéêü ãéá ôïõò õðåýèõíïõò ëåéôïõñãßáò ôùí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò áóôéêþí ëõìÜôùí åßíáé
ç ãíþóç áíôéìåôþðéóçò Ýêôáêôùí êáôáóôÜóåùí êáé ðñïâëçìÜôùí ðïõ óõíÞèùò ìðïñïýí íá ðáñïõóéáóôïýí
êáôÜ ôç äéÜñêåéá ëåéôïõñãßáò ìéáò åãêáôÜóôáóçò åðåîåñãáóßáò åíåñãïý éëýïò.
¼ôáí åðéëýïíôáé ðñïâëÞìáôá åãêáôáóôÜóåùí åíåñãïý éëýïò, óçìáíôéêü åßíáé íá ëáìâÜíåôáé õðüøç üôé ïé
âéïëïãéêïß áíôéäñáóôÞñåò åßíáé óõíäåäåìÝíïé ìå ôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò, ïðüôå ìåôáâïëÝò
óôç äéåñãáóßá ôçò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò, åðçñåÜæïõí Üìåóá êáé ôç äéåñãáóßá ôçò êáèßæçóçò.
Ôá ðéï óõíçèéóìÝíá ðñïâëÞìáôá ðïõ åíäÝ÷åôáé íá ðáñïõóéáóôïýí óå ìéá ÌÅÕÁ, åíôïðßæïíôáé êõñßùò óôï
âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá êáé óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò êáé ðáñïõóéÜæïíôáé óõíïðôéêÜ óôï ó÷Ýäéï ðïõ áêïëïõèåß:

´ âÜèìéá êáèßæçóç
◆ Õðåñöüñôéóç óôåñåþí
Âéïëïãéêüò áíôéäñáóôÞñáò ◆ Äéüãêùóç éëýïò
ÅéóñïÞ ◆ Áíïìïéüìïñöç áíÜìéîç ◆ Áíýøùóç éëýïò
◆ Áöñéóìüò ◆ Óôá÷ôþäç åðéðëÝïíôá
◆ ÅðéðëÝïíôá óå ìÝãåèïò
êåöáëÞò êáñößôóáò
◆ Áðï÷ùñéóìÝíïé öëüêïé
◆ ÈïëÞ åêñïÞ

ÃñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (RAS)

ÁðïìÜêñõíóç
ðåñßóóåéáò
éëýïò (WAS)

Åßóïäïò ÌÅÕÁ: Óå ðåñßðôùóç áõîçìÝíùí ðáñï÷þí, ïé ïðïßåò äåí áíáìÝíïíôáí (ðáñï÷Ýò shock) Þ óå ðåñß-
ðôùóç ðïõ åéóÝñ÷åôáé óôçí åãêáôÜóôáóç ôïîéêÞ ïõóßá ìðïñåß íá ðñïêëçèåß áíáóôïëÞ ôçò ëåéôïõñãßáò ôùí ìéêñï-
ïñãáíéóìþí, ïðüôå êáé íá ìçí åðéôõã÷Üíåôáé ïëïêëçñùìÝíç åðåîåñãáóßá (ð.÷. öôù÷Þ áðïìÜêñõíóç ñõðáíôéêþí
ïõóéþí, öôù÷üò äéá÷ùñéóìüò óôåñåþí Þ Üëëá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá).
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðáñïõóéáóôïýí ðñïâëÞìáôá, ôùí ïðïßùí ç ëýóç äåí åßíáé Üìåóá åìöáíÞò, ðñïôåßíåôáé
íá áêïëïõèçèïýí ôá åðüìåíá âÞìáôá:
1. Áíáóêüðçóç ëåéôïõñãéêþí äåäïìÝíùí ôïõ ôåëåõôáßïõ ìÞíá (SRT -÷ñüíïò ðáñáìïíÞò óôåñåþí,
F:M (ëüãïò ôñïöÞò ðñïò ìéêñïïñãáíéóìïýò), SVI, (äåßêôçò üãêïõ éëýïò) RAS (ðáñï÷Þ áíáêõêëï-
öïñßáò), WAS (ðáñï÷Þ ðåñßóóåéáò), MLSS (áéùñïýìåíá óôåñåÜ áíÜìéêôïõ õãñïý), öïñôßóåéò
õäñáõëéêÝò êáé ñõðáíôéêþí ïõóéþí).
2. Áíáóêüðçóç áíáëõôéêþí äåäïìÝíùí ôïõ ôåëåõôáßïõ ìÞíá (DO, BOD, TSS, áììùíßá, ìéêñïóêïðéêÞ
åîÝôáóç).
3. ÅîÝôáóç ôÜóåùí áðü ôá óôïé÷åßá ðïõ Ý÷ïõí óõëëå÷èåß.
4. ËÞøç äéïñèùôéêþí äñÜóåùí êáé óõíå÷Þò ðáñáêïëïýèçóç ôïõ óõóôÞìáôïò, þóôå íá äéáðéóôùèåß
üôé ôï ðñüâëçìá Ý÷åé áíôéìåôùðéóôåß.

55
 5.1 ÅÍÄÅ×ÏÌÅÍÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ ÓÔÏÍ ÂÉÏÁÍÔÉÄÑÁÓÔÇÑÁ

ÁÍ Ï Ì Ï É Ï Ì Ï Ñ Ö Ç ÁÍÁÌÉÎÇ

Óêïðüò áíÜìéîçò:
◆ ÁíÜìéîç ôùí ðåñéå÷ïìÝíùí åíôüò ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá, þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç åðáöÞ ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
ìå ôï áíåðåîÝñãáóôï åéóåñ÷üìåíï ëýìá.
◆ Ôñïöïäïóßá ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ìå ïîõãüíï, þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç åðéâßùóç êáé ç áíÜðôõîÞ ôïõò.

Áíïìïéüìïñöç ÁíÜìéîç ¸íôïíåò ôýñâåéò - ÁðïôåëÝóìáôá: Óõíßóôáôáé:

óðáôÜëç åíÝñãåéáò,
ï óõ÷íüò Ýëåã÷ïò ôçò åðéöÜíåéáò ôïõ

ðéèáíüò äéá÷ùñéóìüò öëüêïõ âéïáíôéäñáóôÞñá ùò ðñïò
(ïé ìéêñÞò çëéêßáò ëÜóðåò åßíáé ôçí ïìïéïìïñößá ôïõ áåñéóìïý
ðéï åõÜëùôåò óå äéá÷ùñéóìü êáé ôéò ôýñâåéò ðïõ äçìéïõñãïýíôáé.
ôïõ öëüêïõ ôïõò),

áýîçóç ïóìþí óôç ìïíÜäá.
Áåñéóìüò ìå äéÜ÷õóç ¸ëåã÷ïò:
❏ ¸ìöñáîçò äéá÷õôéêþí óôïé÷åßùí.
❏ Áðáßôçóçò ñýèìéóçò ôùí âáëâßäùí ôïõ óõóôÞìáôïò äéÜ÷õóçò.
❏ Ðáñï÷Þò áÝñá (ðïëý õøçëÞ Þ ðïëý ÷áìçëÞ ãéá ôç óùóôÞ ëåéôïõñãßá ôùí
äéá÷õôþí).
❏ Äéá÷õôþí ðïõ ÷ñåéÜæïíôáéêáèÜñéóìá Þ åðéóêåõÞ.
❏ ÁðïìïíùìÝíùí ðåñéï÷þí ìå ðïëëÝò ôýñâåéò. Ôï ðéï ðéèáíü åßíáé íá õðÜñ-
÷åé óðáóìÝíç ãñáììÞ ôñïöïäïóßáò áÝñá, Þ ôï óýóôçìá ðáñï÷Þò áÝñá ôïõ
äéá÷ýôç (áí åßíáé åöïäéáóìÝíïò ìå ôÝôïéï) ðáñïõóéÜæåé êÜðïéá âëÜâç.
❏ ÁñéèìçôéêÞò åðÜñêåéáò êáé êáëÞò ëåéôïõñãßáò öõóçôÞñùí (ð.÷. Ýëåã÷ïò
âñþìéêïõ ößëôñïõ).
❏ ÕøïìåôñéêÞò ôïðïèÝôçóçò ôùí äéá÷õôþí.
Áåñéóìüò ìÝóù ¸ëåã÷ïò:
åðéöáíåéáêþí áåñéóôÞñùí ❏ Äçìéïõñãßáòêõìáôéóìþí (ðáñáôçñåßôáé üôáí ç âýèéóç ôïõ áåñéóôÞñá åßíáé
ìåãáëýôåñç áðü ôç ðñïôåéíüìåíç áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ êáé Ý÷åé ùò áðïôÝ-
ëåóìá, ôç äçìéïõñãßá êýìáôïò ïðüôå ôá ðôåñýãéá ôïõ áíåìéóôÞñá âñßóêï-
íôáé óå ìéá êáôÜóôáóç ìåôáâïëÞò óôç âýèéóÞ ôïõò). Ðáñáôçñåßôáé êáôÜ ôç
äéÜñêåéá óõíèçêþí ÷áìçëþí ðáñï÷þí êáé ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ðåñéïäéêÞ
õðåñöüñôùóç ôïõ êéíçôÞñá, Þ äéáêïðÞ ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ.

Ìåßùóç öáéíïìÝíïõ êõìáôéóìïý:

Êáèïñéóìüò êáôÜëëçëçò âýèéóçò
ôïõ áåñéóôÞñá, êáé áíÜëïãç áíýøùóç
Þ ôáðåßíùóç ôïõ õðåñ÷åéëéóôÞ, þóôå
íá éêáíïðïéïýíôáé ïé áðáéôÞóåéò ðïõ
Ý÷åé èÝóåé ï êáôáóêåõáóôÞò.
Áí åßíáé äõíáôÞ, ç ìåßùóç ôïõ áñéèìïý
ôùí åí ëåéôïõñãßá áíôéäñáóôÞñùí,
þóôå íá áõîçèåß ç ñïÞ, ïðüôå êáé
íá ðñïêýøåé áýîçóç ôçò âýèéóçò
ôïõ áåñéóôÞñá.
×ñÞóç åéäéêïý åîïðëéóìïý ðïõ ðñï-
óöÝñïõí ïé ðñïìçèåýôñéåò åôáéñåßåò,
ãéá ôç ìåßùóç ôïõ öáéíïìÝíïõ.

❏ Áóôï÷ßáò ôïõ ðôåñõãßïõ Þ ôïõ óôñïöåßïõ ôïõ áåñéóôÞñá.

❏ ¾ðáñîçò êáé óôáäéáêÞò áýîçóçò óêïõðéäéþí óôï óôñïöåßï ôïõ áåñéóôÞñá.
❏ ¾ðáñîçò êáé óôáäéáêÞò áýîçóçò ðÜãïõ óôï óôñïöåßï ôïõ áåñéóôÞñá.

56
ÁÖÑÉÓÌÏÓ
ÓõíÞèçò áöñéóìüò
Óå Ýíá óýóôçìá åíåñãïý éëýïò ðïõ ëåéôïõñãåß óùóôÜ, Ýíá ðïóïóôü
ôçò ôÜîçò 10-25% ôçò åðéöÜíåéáò ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý åíäÝ÷åôáé
íá êáëýðôåôáé ìå Ýíá ëåðôü óôñþìá áöñïý ÷ñþìáôïò áíïé÷ôïý êáöÝ.

Áíèåêôéêüò Üóðñïò áöñüò

Êýñéåò áéôßåò:
Õøçëüò ëüãïò F : M
(áõîçìÝíï BOD Þ/ êáé ìéêñÞ óõãêÝíôñùóç MLSS)
Ðáñïõóßá ìç áíáìåíüìåíçò ðïóüôçôáò áðïññõðáíôéêþí

ÅðéìÝñïõò áéôßåò ¸ëåã÷ïé - ÅíáëëáêôéêÝò Ëýóåéò

¸íáñîç äéåñãáóßáò
Ðáñáôçñïýíôáé áõîçìÝíïé ëüãïé F:M, üôáí ðñáãìáôïðïéåßôáé Ýíáñ- ◆ Ìåãéóôïðïßçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò.
îç ôçò äéåñãáóßáò, áöïý õðÜñ÷åé áõîçìÝíç äéáèÝóéìç ôñïöÞ
◆ Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
êáé ü÷é ðëÞñùò áíåðôõãìÝíïé ìéêñïïñãáíéóìïß.
ëÜóðçò.
Åßóïäïò ôïîéêÞò ïõóßáò ◆ Ðáñï÷Þ åðáñêþí ðïóïôÞôùí äéáëõìÝíïõ
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ åðçñåáóôåß ï ðëçèõóìüò ôùí áíáðôõóóüìå- ïîõãüíïõ ãéá ôçí áíáðôõóóüìåíç âéïìÜæá.
íùí ìéêñïïñãáíéóìþí.

Áíåðáñêåßò ðïóüôçôåò èñåðôéêþí óõóôáôéêþí

Ï ëüãïò BOD:N:P ðñÝðåé íá äéáôçñåßôáé
ÓõíÞèùò ðáñáôçñåßôáé óôçí ðåñßðôùóç åéóüäïõ óôç ìïíÜäá
óå áíáëïãßá 10:5:1.
åðåîåñãáóßáò âéïìç÷áíéêþí ëõìÜôùí.
ÌåôáâïëÝò pH
Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç:
Áí ôï pH åßíáé åêôüò ôçò âÝëôéóôçò ðåñéï÷Þò 6,5-8,5 ç áíÜðôõîç
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí áíáóôÝëëåôáé. Óçìåéþíåôáé: ÐñïóèÞêç ÷çìéêþí ãéá ôç äéüñèùóç ôïõ pH.
 ¼ôáí áñ÷ßæåé ç äéåñãáóßá íéôñïðïßçóçò, ðáñáôçñåßôáé ìåßùóç Ìáêñïðñüèåóìç ëýóç:
ôïõ pH.
Åíôïðéóìüò ôçò áéôßáò ôùí ìåôáâïëþí
 Ôá âéïìç÷áíéêÜ áðüâëçôá ìðïñïýí íá åðçñåÜóïõí ôçí ôéìÞ óôéò ôéìÝò ôïõ pH.
ôïõ pH.

×áìçëÝò èåñìïêñáóßåò Óêïðüò åßíáé ç áýîçóç ôùí MLSS ìå:

Ìåßùóç ôùí ñõèìþí áíÜðôõîçò êáé ôçò äñáóôçñéüôçôá ◆ Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò.
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí. ◆ Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò.

Áêïýóéá áðþëåéá âéïìÜæáò óôçí åêñïÞ. Ëüãù: Áðáñáßôçôç:

◆ ÁõîçìÝíïõ åéóåñ÷üìåíïõ õäñáõëéêïý öïñôßïõ (shock hydraulic load) ◆ Ç áýîçóç ôçò ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
◆ ÂéïëïãéêÞò áíáóôÜôùóçò ôçò äéåñãáóßáò. ãéá üóï ôï äõíáôü ãñçãïñüôåñç
áíáíÝùóç ôçò âéïìÜæáò.
◆ ÁõîçìÝíïõ óôñþìáôïò ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ Â´âÜèìéáò
êáèßæçóçò ðïõ Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôçí Ýêðëõóç óôåñåþí ◆ Ç ìåßùóç ôçò ðáñï÷Þò áðïìÜêñõíóçò
(solids washout). ðåñßóóåéáò ëÜóðçò áðü ôç äåõôåñïâÜèìéá
êáèßæçóç (WAS).
◆ Ìç÷áíéêþí ðñïâëçìÜôùí óôïí åîïðëéóìü ôçò ´ âÜèìéáò êáèßæçóçò.
◆ Áóôï÷ßáò éóïêáôáíïìÞò ôçò ðáñï÷Þò óå ðáñÜëëçëåò äåîáìåíÝò.

Óýóôçìá áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ¸ëåã÷ïò:

óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý) ◆ Ëåéôïõñãßáò ôùí áíôëéþí áíáêõêëïöïñßáò.
Óå ðåñßðôùóç ðñïâëÞìáôïò óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò, ◆ ÅðÜñêåéáò ðáñï÷þí ãéá äéáôÞñçóç ôïõ
ç ðïóüôçôá ôùí MLSS ìåéþíåôáé óôáäéáêÜ, ïðüôå êáé áõîÜíåôáé óôñþìáôïò ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ Â´ âÜèìéáò
ï ëüãïò F:M. êáèßæçóçò óôá 0,3 - 0,9m áðü ôïí ðõèìÝíá.

57
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá áðïññõðáíôéêþí ïõóéþí Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç:
Ï Üóðñïò áöñüò ìðïñåß íá ïöåßëåôáé óå ìç áíáìåíüìåíç ðïóüôçôá Øåêáóìüò ìå íåñü Þ ìå áíôéáöñéóôéêÝò ÷çìéêÝò
ìç ìåôáâïëéóìÝíùí áðïññõðáíôéêþí ïõóéþí, ïé ïðïßåò áöñßæïõí ïõóßåò.
êáôÜ ôïí áåñéóìü.
Ìáêñïðñüèåóìç ëýóç:
ÔÝôïéïõ åßäïõò áöñïß ìðïñåß íá îåðåñÜóïõí ôá üñéá ôçò äåîáìåíÞò
Êáèïñéóìüò ôçò áéôßáò åìöÜíéóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ
êáé íá åðåêôáèïýí óôïí åõñýôåñï ÷þñï ôçò ìïíÜäáò.
êáé åýñåóç áðïôåëåóìáôéêÞò ëýóçò.

Óêïýñïò, ðá÷ýò, ëéðáñüò áöñüò

Êýñéåò áéôßåò:
×áìçëüò ëüãïò F : M êáé ðáñïõóßá íçìáôïåéäïýò Nocardia
(ìåéùìÝíï BOD Þ/ êáé ìåãÜëç óõãêÝíôñùóç MLSS)

ÅðéìÝñïõò áéôßåò ¸ëåã÷ïé - ÅíáëëáêôéêÝò Ëýóåéò

ÓõìâáôéêÜ óõóôÞìáôá (÷ùñßò íéôñïðïßçóç)
Ðåñßðôùóç åìöÜíéóçò Nocardia ëüãù ÷áìçëïý F:M.
◆ Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ôçò ðåñßó-
óåéáò ëÜóðçò (WAS), ïðüôå ìåéþíåôáé ï ÷ñü-
íïò ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò óôï óýóôçìá êáé
áõîÜíåôáé ï ëüãïò F:M.
◆ ÁðïìÜêñõíóç äçìéïõñãïýìåíïõ áöñïý:
 ×åéñùíáêôéêÞ áðïìÜêñõíóç ôïõ äçìéïõñ-
ãïýìåíïõ áöñïý (óôïí ïðïßï âñßóêïíôáé
ðáãéäåõìÝíá ôá Nocardia).
 ÁóöáëÞò äéÜèåóÞ ôïõ áöñïý åêôüò ôçò
äéåñãáóßáò (áðïöõãÞ äéï÷ÝôåõóÞò ôïõ
óôï óýóôçìá åðåîåñãáóßáò ëÜóðçò).
◆ ×ëùñßùóç ôïõ áöñïý.

Äéåñãáóßá ìå íéôñïðïßçóç ◆ Åéäéêüò åîïðëéóìüò áðïìÜêñõíóçò

Áðáéôïýíôáé ìåãáëýôåñïé ÷ñüíïé ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò
óôï óýóôçìá ïðüôå êáé ðáñáôçñåßôáé ìåßùóç ôïõ ëüãïõ F:M.
ôïõ áöñïý. ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
óõóôÞìáôá øåêáóìïý êáé åéäéêÝò äéáôÜîåéò
áðïìÜêñõíóçò áöñþí áöïý:äåí åßíáé äõíáôÞ
ç ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò
êáé óõã÷ñüíùò ç äéáôÞñçóç ôçò íéôñïðïßçóçò.

Ìç÷áíéêü ðñüâëçìá óôç ãñáììÞ áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò ◆ Åíôïðéóìüò êáé áíôéìåôþðéóç ôïõ ìç÷áíéêïý
¼ôáí ðáñïõóéáóôåß êÜðïéï ìç÷áíéêü ðñüâëçìá óôï óýóôçìá ðñïâëÞìáôïò.
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò ëÜóðçò (WAS) Þ üôáí ôï ó÷Ýäéï
áðïìÜêñõíóçò ëÜóðçò ðáñïõóéÜæåé ðñïâëÞìáôá êáé õðÜñ÷åé
áíÜãêç ðñïóáñìïãÞò.

Ðïëý óêïýñïò, ìáýñïò áöñüò

Êýñéåò áéôßåò:
ÅðéêñÜôçóç áíáåñüâéùí óõíèçêþí ùò áðïôÝëåóìá áíåðáñêïýò
áåñéóìïý.
Ðáñïõóßá âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí üðùò ð.÷. áðüâëçôá
âéïìç÷áíßáò ÷ñùìÜôùí.

58
 5.2 ÅÍÄÅ×ÏÌÅÍÁ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÁ ÓÔÇ ÄÅÎÁÌÅÍÇ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ
ÐÁÑÁÓÕÑÏÌÅÍÁ ÓÔÅÑÅÁ Ç´ ÅÊÐËÕÓÇ ÓÔÅÑÅÙÍ ( SOLIDS WASHOUT )
ÅðéìÝñïõò áéôßåò
Áóôï÷ßá åîïðëéóìïý. Ìðïñåß íá Ý÷åé
ùò áðïôÝëåóìá:
◆ Ôï âñá÷õêýêëùìá ôïõ óõóôÞìáôïò
êáèßæçóçò.
◆ Ôç öôù÷Þ óõëëïãÞ ôçò ëÜóðçò áðü
ôïí ðõèìÝíá ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò.
ÕäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç. Ïöåßëåôáé êõñßùò:
◆ Óå áõîçìÝíç åéóåñ÷üìåíç óôç ìïíÜäá
ðáñï÷Þ (ëýìáôá, åéóñïÝò êáé äéçèÞóåéò).
◆ Óå Üíéóç êáôáíïìÞ ðáñï÷Þò ìåôáîý
ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò.
Ìðïñåß íá ðáñáôçñçèåß êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç ðïéüôçôá
ôçò âéïìÜæáò åíéó÷ýåé ôçí êáèßæçóç (äéåñåýíçóç ìå ôåóô êáèßæçóçò).
Êýñéï ðñüâëçìá: Äåí õðÜñ÷åé áñêåôüò ÷ñüíïò ãéá ôçí ðëÞñç
êáèßæçóç ôùí óôåñåþí.
ÅìöÜíéóç: ¾ðáñîç áéùñïýìåíùí ïìïãåíþí ðïóïôÞôùí
ëÜóðçò, óôçí åðéöÜíåéá êáé óõãêåêñéìÝíá ðëçóßïí
ôïõ õðåñ÷åéëéóôÞ ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò.
Êýñéåò áéôßåò: ❏ Áóôï÷ßá åîïðëéóìïý
❏ ÕäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç ìïíÜäáò
❏ Õðåñöüñôéóç óôåñåþí
❏ ÈÝìáôá èåñìïêñáóßáò êáé ðõêíüôçôáò
¸ëåã÷ïé - ÅíáëëáêôéêÝò Ëýóåéò
¸ëåã÷ïò:
◆ ÓùóôÞò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí áíáêõêëïöïñßáò.
◆ ÓùóôÞò âáèìïíüìçóçò ôïõ ìåôñçôÞ ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò,
þóôå ç ìÝôñçóç ôçò ðáñï÷Þò íá åßíáé áêñéâÞò.
◆ ÓùóôÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ ìåôñçôÞ åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò.
◆ Âáëâßäùí ôçò ãñáììÞò áíáêõêëïöïñßáò.
◆ ÓùóôÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ åîïðëéóìïý ðïõ Ý÷åé Üìåóç ó÷Ýóç
ìå ôçí ðáñáãüìåíç éëý.
◆ Ïìïéïìïñößáò ôïõ âÜèïõò óôñþìáôïò éëýïò, ïðüôå êáé ïé áíôëßåò
áíáññüöçóçò ëåéôïõñãïýí êáíïíéêÜ êáé ôï îÝóôñï ðõèìÝíá åßíáé
óå êáëÞ êáôÜóôáóç.
◆ Ïìïéïìïñößáò ôçò åêñïÞò áðü ôïí õðåñ÷åéëéóôÞ ôçò äåîáìåíÞò
êáèßæçóçò.
Âåëôéóôïðïßçóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ìåßùóç
ôïõ êéíäýíïõ õäñáõëéêþí õðåñöïñôßóåùí:
◆ ÐñïóáñìïãÞ ôùí åéóåñ÷üìåíùí ðáñï÷þí þóôå íá åðéôõã÷Üíåôáé
éóïêáôáíïìÞ óôéò åðéìÝñïõò ìïíÜäåò.
◆ Óýãêñéóç ôùí åðéöáíåéáêþí õäñáõëéêþí öïñôßóåùí (m3/m2.h)
óå ó÷Ýóç ìå ôéò ôéìÝò ó÷åäéáóìïý ôçò ìïíÜäáò.
ÉóïêáôáíïìÞ ðáñï÷Þò ìåôáîý ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí:
◆ ÏðôéêÞ åðéâåâáßùóç üôé ç åêñïÞ áðü ôïõò õðåñ÷åéëéóôÝò
ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí êáèßæçóçò êõìáßíåôáé óôá ßäéá åðßðåäá.
59
Õðåñöüñôéóç óôåñåþí. Óõìâáßíåé üôáí:
Ñõèìüò åéóüäïõ óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò>
Ñõèìüò åîüäïõ óôåñåþí áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
Ïðüôå:
◆ Ôï âÜèïò ôïõ óôñþìáôïò ëÜóðçò åßíáé ìåãÜëï.
◆ Ïé ñõèìïß áíáêõêëïöïñßáò åßíáé ìåãÜëïé.
◆ Ç óõãêÝíôñùóç ôùí óôåñåþí óôçí åêñïÞ
ôçò åãêáôÜóôáóçò åßíáé áõîçìÝíç.
Óçìåéþíåôáé üôé ç éêáíüôçôá êáèßæçóçò
ôçò ëÜóðçò åßíáé éêáíïðïéçôéêÞ äçëáäÞ
ôï ôåóô êáèßæçóçò åßíáé èåôéêü.
ÐñïâëÞìáôá ðïõ áöïñïýí èÝìáôá
èåñìïêñáóßáò Þ ðõêíüôçôáò
Äçìéïõñãßá óôñùìÜôùí äéáöïñåôéêÞò ðõêíüôçôáò
ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
Äçìéïõñãßá óôñùìÜôùí äéáöïñåôéêÞò èåñìïêñáóßáò
óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
Öáéíüìåíï ðïõ åìöáíßæåôáé:
Óå ðïëý âáèéÝò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò.
ÊáôÜ ôéò êñýåò ðåñéüäïõò, ïðüôå êáé
ç èåñìïêñáóßá óôçí åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò
ï
ìðïñåß íá äéáöÝñåé êáôÜ 2-4 C áðü óçìåßá
âáèýôåñá óôç äåîáìåíÞ.
60
ÄéÜãíùóç öáéíïìÝíïõ:
Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò (RAS) êáôÜ ð.÷. 20%.
Ìåßùóç âÜèïõò óôñþìáôïò Áýîçóç âÜèïõò óôñþìáôïò
éëýïò óôçí êáèßæçóç éëýïò óôçí êáèßæçóç
H õðåñöüñôéóç óôåñåþí äåí H õðåñöüñôéóç óôåñåþí
ïöåßëåôáé óôï öáéíüìåíï ôùí ïöåßëåôáé óôï öáéíüìåíï ôùí
ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí
Ìåßùóç ñõèìïý
áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
Ôï ýøïò ôïõ óôñþìáôïò Ôï ýøïò ôïõ óôñþìáôïò
ëÜóðçò óõíå÷ßæåé ëÜóðçò åðáíÝñ÷åôáé óôá
íá áõîÜíåôáé êáíïíéêÜ åðßðåäá
Åíåñãïðïßçóç ëåéôïõñãßáò Áýîçóç ñõèìïý
åðéðëÝïí äåîáìåíÞò áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
êáèßæçóçò éëýïò (WAS)
Ìåßùóç óõãêÝíôñùóçò óôåñåþí, ïðüôå:
◆ áýîçóç ôïõ ëüãïõ F:M êáé
◆ ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò óôåñåþí (SRT)
Aí äåí ðáñáôçñçèåß èåôéêü áðïôÝëåóìá, ôüôå
ôï öáéíüìåíï ôùí ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí
äåí ïöåßëåôáé óôçí õðåñöüñôéóç óôåñåþí.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç ç áéôßá ðñÝðåé íá áíáæçôçèåß
óå ðáñÜãïíôåò èåñìïêñáóßáò Þ ðõêíüôçôáò.
Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç:
ÐñïóèÞêç èñïìâùôéêïý õëéêïý óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
(üðùò êÜðïéï ðïëõìåñÝò, Üëáò óéäÞñïõ ìüíï óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ äåí áêïëïõèåß áðïëýìáíóç ìå UV, Þ Üëáò áëïõìéíßïõ).
ÅíÝñãåéåò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ öáéíïìÝíïõ:
ÅðÝìâáóç óôç äéáìüñöùóç ôçò äéÜôáîçò ôñïöïäïóßáò
ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò Þ
ÐñïóèÞêç åéäéêþí äéá÷ùñéóôéêþí äéáôÜîåùí ðåñéìåôñéêÜ
ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò ìå óêïðü ôç äéï÷Ýôåõóç
ôùí óôåñåþí óôï êÝíôñï ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò.
ÄéÜãíùóç èåñìïêñáóéáêþí äéáöïñþí:
Ðñáãìáôïðïßçóç ìåôñÞóåùí èåñìïêñáóßáò.
ÅíáëëáêôéêÝò ëýóåéò:
Ìåßùóç ôùí åí ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí êáèßæçóçò.
ÐñïóèÞêç êáëõììÜôùí óôéò äåîáìåíÝò ãéá ïìïéüìïñöç
èåñìïêñáóéáêÞ êáôáíïìÞ.
ÔïðïèÝôçóç åéäéêþí äéáôÜîåùí üðùò
êáé óôçí ðåñßðôùóç ôùí ðñïâëçìÜôùí ðõêíüôçôáò.
ÄÉÏÃÊÙÓÇ ÉËÕÏÓ (ÂULKING)
Êýñéï ðñüâëçìá: Äåí õðÜñ÷åé äõíáôüôçôá äéá÷ùñéóìïý
ôùí óôåñåþí áðü ôï õãñü óôéò óõíèÞêåò çñåìßáò
ðïõ åðéêñáôïýí óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò.

Êýñéåò áéôßåò: ❏ ÌéêñïâéïëïãéêÝò áëëáãÝò Þ

❏ ÖõóéêÝò áëëáãÝò óôï öëüêï ôçò åíåñãïý éëýïò.
¼øç äåîáìåíÞò
êáèßæçóçò
ìå äéüãêùóç éëýïò

Ðñþôåò åíÝñãåéåò äéÜãíùóçò öáéíïìÝíïõ

Áýîçóç ôïõ âÜèïõò ôïõ óôñþìáôïò ëÜóðçò Ôåóô êáèßæçóçò  Áí ðáñáìÝíåé ìüíï Ýíá ëåðôü
åíôüò ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò. óôñþìá êáèáñïý õðåñêåßìåíïõ
 õãñïý, ðÜíù áðü ìéá êýñéá


ìÜæá ëÜóðçò ðïõ ðáñïõóéÜæåé
öôù÷Þ êáèßæçóç, ìðïñåß íá
ÄéÜãíùóç áðïôåëåß Ýíäåéîç ðáñïõóßáò
íçìáôïåéäþí ìéêñïïñãáíéóìþí



óôç äéåñãáóßá.

ÁõîçôéêÞ ôÜóç ôïõ ðáñÜãïíôá SVI

(äåßêôçò üãêïõ éëýïò) êáé ôéìÞ ìåãáëýôåñç
 ÌéêñïóêïðéêÞ 
ÁíÜëõóç
áðü ôçí áíáìåíüìåíç.
Ëüãïò F:M > óõíçèéóìÝíï
 óßá íçìáôïåéäþí, ðñÝðåé íá
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ õðÜñ÷åé ìéêñüò
Þ ìçäåíéêüò áñéèìüò íçìáôïåéäþí
óôï áíÜìéêôï õãñü, ôüôå èá ðñÝðåé
íá åëåã÷èåß ï ëüãïò F:M.
Ôï åßäïò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
óôçí åíåñãü éëý åßíáé ï êáèïñé-
óôéêüò ðáñÜãïíôáò ãéá ôéò ðåñáé-
ôÝñù áðáéôïýìåíåò åíÝñãåéåò.
Áí äéáðéóôùèåß áõîçìÝíç ðáñïõ-
êáèïñéóôïýí ïé ðåñéâáëëïíôéêÝò
êáé ëåéôïõñãéêÝò ðáñÜìåôñïé ðïõ
åõíïïýí ôçí áíÜðôõîÞ ôïõò óôç
äéåñãáóßá, êáé íá ìåôáâëçèïýí.

Ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò
ÔïîéêÞ ïõóßá
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)

ÐñïóùñéíÞ ìåßùóç ôïõ ñõèìïý ÁðïöõãÞ ÷ëùñßùóçò

áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò ëÜóðçò, Áýîçóç ðáñï÷Þò áÝñá
þóôå íá åðáíÝëèåé ï ëüãïò F:M
óôçí ðñïâëåðüìåíç ôéìÞ ôïõ. ¸ëåã÷ïò ñõèìïý OUR
ÁðïìÜêñõíóç ðåñßóóåéáò
ðïóüôçôáò MLSS

ÍçìáôïåéäÞò äéüãêùóç – Áéôßåò êáé Ýëåã÷ïò

ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO) Áðüêôçóç ðñïößë ïîõãüíïõ óôéò äåîáìåíÝò
Ùò áðïôÝëåóìá åßíáé ç êõñéáñ÷ßá ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí áåñéóìïý êáé äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
Sphaerotilus natans ÌåôñÞóåéò óå üëï ôïí üãêï ôïõ áíôéäñáóôÞñá,
óôéò ãùíßåò, êáèþò êáé óå óçìåßá åóùôåñéêÜ,
äéáöïñåôéêïý âÜèïõò.
 Öïñçôü DO-ìåôñï
1.0 mg/L
Áí êÜðïéá áðü ôéò ìåôñÞóåéò, Ý÷åé ùò Ýíäåéîç
÷áìçëÞ óõãêÝíôñùóç ïîõãüíïõ, èá ðñÝðåé
áìÝóùò íá áõîçèåß ï áåñéóìüò:
ìå ôçí ðñïóèÞêç åðéðëÝïí áåñéóôÞñá
ìå ôçí áýîçóç ôçò ôá÷ýôçôáò ôùí áåñéóôÞñùí
ðïõ Þäç õðÜñ÷ïõí
ìå ôçí áýîçóç ôçò áðüäïóçò ôïõ öõóçôÞñá
ìå ôçí ðñïóèÞêç íÝïõ öõóçôÞñá
Âéïëïãéêüò ÁíôéäñáóôÞñáò
Óçìåßï Äåéãìáôïëçøßáò

61
 Ìéêñüò ëüãïò F:M - ÁõîçìÝíïò ÷ñüíïò
ðáñáìïíÞò
Ùò áðïôÝëåóìá åßíáé ç êõñéáñ÷ßá
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
Microthrix parvicella êáé Nocardia .
ÌåãÜëç óõãêÝíôñùóç óïõëöéäßùí
Ùò áðïôÝëåóìá åßíáé ç êõñéáñ÷ßá
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí Thiothrix.
ÄéáêõìÜíóåéò pH
Ùò áðïôÝëåóìá åßíáé ç êõñéáñ÷ßá
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí Microthrix parvicella
êáé Nocardia.
Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç, ðáñïõóéÜæåôáé
ðáñÜäåéãìá êáèïñéóìïý ôçò ðïóüôçôáò
ôçò éó÷õñÞò âÜóçò ðïõ áðáéôåßôáé
ãéá ôç ñýèìéóç ôïõ ìéêñïý pH..
¸ëëåéøç ôñïöéêþí óõóôáôéêþí
Ùò áðïôÝëåóìá ôçí áíáóôïëÞ ôçò áíÜðôõîçò
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ åõíïïýí
ôçí êáèéæçóéìüôçôá ôçò åíåñãïý éëýïò.
Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç, ðáñïõóéÜæåôáé
ðáñÜäåéãìá êáèïñéóìïý ôçò áðáéôïýìåíçò
ðïóüôçôáò ÷çìéêþí ðïõ ðñÝðåé íá ðñïóôåèïýí,
ãéá ôçí åðßôåõîç éóïññïðßáò.
62
Ïé äéåñãáóßåò åíåñãïý éëýïò ìå áõîçìÝíï ÷ñüíï ðáñáìïíÞò ôçò
ëÜóðçò (SRT) åßíáé ðéï åðéññåðåßò óå ðñïâëÞìáôá ëüãù áíÜðôõîçò
íçìáôïåéäþí âáêôçñéäßùí üðùò ôï Nocardia.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç ðñáãìáôïðïéåßôáé:
Áýîçóç ôçò ðïóüôçôáò ëÜóðçò ðïõ áðïìáêñýíåôáé
áðü ôï óýóôçìá ùò ðåñßóóåéá (ñõèìüò WAS)
×ëùñßùóç ôïõ áöñïý Þ
ÁðïìÜêñõíóç ôïõ áöñïý ìÝóù îÝóôñùí Þ Üëëùí åéäéêþí
äéáôÜîåùí
Áðïôåëåß Ýíäåéîç åðéêñÜôçóçò óçðôéêþí óõíèçêþí óôç äéåñãáóßá,
éäéáßôåñá óå ðåñéï÷Ýò ðïõ ðáñïõóéÜæïõí áõîçìÝíåò ðïóüôçôåò
óïõëöéäßùí óôï óýóôçìá ôñïöïäïóßáò íåñïý.
Åßíáé áíáãêáßï íá:
◆ åíôïðéóôïýí ïé óçðôéêÝò ðåñéï÷Ýò áíÜíôç ôçò äéåñãáóßáò,
◆ åíôïðéóôïýí ïé óçðôéêÝò ðáñÜðëåõñåò ñïÝò
åíôüò ôçò åãêáôÜóôáóçò,
◆ íá åîåôáóôïýí ïé ñïÝò áíáêõêëïöïñßáò üðùò ð.÷. ôï äéÞèçìá
ôçò áöõäÜôùóçò êáé ôá ðñïúüíôá ôïõ åîïðëéóìïý
ôùí åãêáôáóôÜóåùí áðüóìçóçò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
ÅðçñåÜæåôáé ç êáèéæçóéìüôçôá
}
pH < 6,5
ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý, ëüãù
pH > 8,5 áíáóôïëÞò ôçò áíÜðôõîçò
pH - ìåãÜëåò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
äéáêõìÜíóåéò ðïõ ðñïùèïýí ôçí êáèßæçóç.
Áíôéìåôþðéóç: ðñïóèÞêç éó÷õñÞò âÜóçò, üðùò êáõóôéêÞ óüäá
(NaOH), üîéíï áíèñáêéêü íÜôñéï (NaHCO3) Þ ïîåßäéï ôïõ áóâåóôßïõ
Ca(OH)2.
Ç ðñïóèÞêç ôçò âÜóçò, èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé óôáäéáêÜ
êáé ü÷é áðüôïìá, þóôå íá ìçí ðñïêëçèåß óïê
óôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò ôçò åíåñãïý éëýïò.
ÅðåéäÞ áðïôåëåß ìåãÜëï ëåéôïõñãéêü êüóôïò ôçò åãêáôÜóôáóçò
åðåîåñãáóßáò, èá ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé ðñïóåêôéêÜ.
Áí äåí ðáñïõóéáóôåß êáìßá áëëáãÞ ìÝóá óå 2-4 åâäïìÜäåò áðü ôçí
ðñïóèÞêç ôïõ äéáëýìáôïò âÜóçò, ôï ó÷Ýäéï áõôü èá ðñÝðåé íá óôá-
ìáôÞóåé êáé ïé áéôßåò íá áíáæçôçèïýí áëëïý.
Èá ðñÝðåé íá:
◆ ðñïóäéïñéóôåß ôï åßäïò ôïõ èñåðôéêïý ôï ïðïßï âñßóêåôáé
óå Ýëëåéøç,
◆ íá ðñïóäéïñéóôåß ç ðïóüôçôá ôïõ õðü Ýëëåéøç èñåðôéêïý
óôï óýóôçìá êáé óôç óõíÝ÷åéá,
◆ íá ðñáãìáôïðïéçèåß ðñïóèÞêç ôïõ êáôÜëëçëçò ÷çìéêÞò
ïõóßáò, óôçí êáôÜëëçëç ðïóüôçôá ãéá ôçí åðßôåõîç
éóïññïðßáò óôï óýóôçìá.
H áðáéôïýìåíç áíáëïãßá ìåôáîý ôïõ BOD, N, P êáé Fe
åßíáé 100:5:1:0,5 áíôßóôïé÷á.
ÍçìáôïåéäÞò Äéüãêùóç - ÐñïóùñéíÝò ëýóåéò
×ëùñßùóç áíáêõêëïöïñßáò
Äåí åßíáé áðïôåëåóìáôéêÞ óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò
íçìáôïåéäþí ìéêñïïñãáíéóìþí 
Óôçí ðåñßðôùóç íçìáôïåéäþí ìéêñïïñãáíéóìþí
ôùí ïðïßùí ìåãÜëï ðïóïóôü ôçò äïìÞò ôïõò
ðåñéÝ÷åôáé óôï äçìéïõñãïýìåíï öëüêï
(ð.÷. o Microthrix parvicella) ç ÷ëùñßùóç
äåí Ý÷åé áðïôåëÝóìáôá.
Ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôÝôïéùí ìéêñïïñãáíéóìþí,
åßíáé áíáãêáßá:
 ¸ëåã÷ïò
ç êáôáóôñïöÞ ôïõ óõíüëïõ ôïõ äïìçìÝíïõ
öëüêïõ, ïðüôå
 ÌÝóù ðñïóäéïñéóìïý ôïõ SVI êáé åðßôåõîçò
ðñïêýðôåé áõîçìÝíçò èïëüôçôáò åêñïÞ.
Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç ðáñïõóéÜæåôáé ðáñÜäåéãìá
õðïëïãéóìïý ôçò áñ÷éêÜ áðáéôïýìåíçò äüóçò
÷ëùñßïõ ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôùí íçìáôïåéäþí.
ÐñïóèÞêç ÷çìéêïý ìÝóïõ êáèßæçóçò
Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç ãßíåôáé áíáëõôéêÞ ðåñéãñáöÞ
ôïõ ôåóô êáé ï ðñïóäéïñéóìüò ôçò áðáéôïýìåíçò
äüóçò ôïõ êáôÜëëçëïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ.
ÅéäéêÞ ðåñßðôùóç: ôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá,
ðáñïõóéÜæïõí ÷áìçëÞ áëêáëéêüôçôá.
Ç ðñïóèÞêç ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ èá ðñÝðåé íá
ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå óõãêåêñéìÝíï ñõèìü, þóôå
ôï pH, íá ìçí åßíáé ìéêñüôåñï ôïõ 6,5 ãéá ðïë-
ëÝò çìÝñåò.
Ï ÷áìçëüò ñõèìüò ðñïóèÞêçò, Ý÷åé ùò áðïôÝ-
ëåóìá ôç óôáäéáêÞ óõóóþñåõóç áíüñãáíùí
öëüêùí ìå ôï ÷ñüíï, ïðüôå êáé ðáñáôçñïýíôáé
êáëýôåñåò óõíèÞêåò êáèßæçóçò.
Óêïðüò Ìåßùóç ôùí íçìáôïåéäþí, ÷ùñßò óçìáíôéêÞ
÷ëùñßùóçò êáôáóôñïöÞ ôïõ äçìéïõñãïýìåíïõ öëüêïõ.
Óõíéóôþìåíç 4kgCl2/ 1.000 kg MLVSS (ðôçôéêÜ áéùñïýìåíá
äüóç ÷ëùñßïõ óôåñåÜ áíÜìéêôïõ õãñïý).
Áýîçóç äüóçò êáôÜ 10% çìåñçóßùò,
ìÝ÷ñé íá ãßíåé ðñïöáíÞò ç êáôáóôñïöÞ
ôùí íçìáôïåéäþí ìéêñïïñãáíéóìþí.
Óõíéóôþìåíç Ç ÷ëùñßùóç óõíßóôáôáé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé
ðåñßïäïò ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìÝ÷ñé ôéò 72 þñåò.
÷ëùñßùóçò
ÌÝóù ìéêñïóêïðßïõ, ìå áõîçìÝíï áñéèìü
åðßäñáóçò åëÝã÷ùí.
÷ëùñßùóçò
ôçò óùóôÞò ôéìÞò ôïõ.
ÈïëÞ åêñïÞ Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç åêñïÞ åßíáé èïëÞ:
❏ Ç ÷ëùñßùóç Ý÷åé äéáñêÝóåé ðïëý ÷ñüíï êáé
ïé ìéêñïïñãáíéóìïß Ý÷ïõí ïîåéäùèåß óå óçìåßï
ðïõ ç åðåîåñãáóßá áñ÷ßæåé íá õðïâáèìßæåôáé
(äåí åõíïåßôáé ðëÝïí ç äçìéïõñãßá öëüêùí).
❏ Ïé íçìáôïåéäåßò ìéêñïïñãáíéóìïß áíÞêïõí
óôçí êáôçãïñßá ðïõ ç äïìÞ ôïõò êáôáëáìâÜíåé
ôï óýíïëï ôïõ öëüêïõ.
Óêïðüò Íá åõíïçèåß ç êáèßæçóç.
ðñïóèÞêçò
ÅðéëïãÞ Áíáãêáßï íá ðñáãìáôïðïéçèïýí åéäéêÜ ôåóô
÷çìéêïý ìÝóïõ (jar tests).
Ï óêïðüò ôïõ ôåóô åßíáé ðñáãìáôïðïéçèåß
ç âÝëôéóôç êáèßæçóç, ÷ñçóéìïðïéþíôáò
ôç ìéêñüôåñç äõíáôÞ ðñïóèÞêç ÷çìéêïý ìÝóïõ.
Ôá óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýìåíá ÷çìéêÜ
ðïõ åõíïïýí ôçí êáèßæçóç åßíáé:
◆ Na2Al2O4 - Áñãéëéêü íÜôñéï
+ 3+
◆ M 2 SO4. M 2(SO4)3·.24H2O
- ÊñõóôáëëéêÜ èåééêÜ Üëáôá
+ + + + +
M : Ía , K , NH4 , Li Þ Üëëï
3+ 3+ 3+ 3+
M : ôñéóèåíÝò ìåôáëëéêü éüí (Al , Cr , Fe )
◆ FeCl3 - Ôñé÷ëùñéïý÷ïò óßäçñïò
Åêôüò áðü ôá ðáñáðÜíù áíüñãáíá ÷çìéêÜ ìÝóá,
ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êáé äéáëýìáôá
ðïëõìåñþí.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç ðñÝðåé íá ëçöèïýí
õðüøç ïé ïäçãßåò ôïõ ðñïìçèåõôÞ ãéá ôïí ôñüðï
ôñïöïäïóßáò (óõíå÷Þò Þ êáôÜ äéáóôÞìáôá
-batch- ôñïöïäïóßá).
63
ÁÍÕØÙÓÇ ÉËÕÏÓ (RISING SLUDGE)
Óõìðáãåßò åðéðëÝïõóåò Ðñüâëçìá: ËÜóðç ìå êáëÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáèßæçóçò
ìÜæåò óôåñåþí ìðïñåß íá åìöáíéóôåß óôçí åðéöÜíåéá
ôçò äåîáìåíÞò.
Ôï öáéíüìåíï ìðïñåß íá óõíå÷ßæåôáé, áêüìá

ÌéêñÝò öõóáëßäåò êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ðñáãìáôïðïéçèåß
ðñïóèÞêç ÷çìéêïý ìÝóïõ êáèßæçóçò
÷çìéêþí ìÝóùí ðïõ åõíïïýí ôçí êáèßæçóç.

ÅìöÜíéóç: Óõìðáãåßò ìÜæåò åðéðëÝïõí óôçí åðéöÜíåéá,
åíþ ìðïñåß íá ðáñáôçñçèïýí êáé ìéêñÝò
öõóáëßäåò.

Êýñéá áéôßá: Ç ðéï ðéèáíÞ áéôßá åßíáé öáéíüìåíá

áðïíéôñïðïßçóçò ðïõ ëáìâÜíïõí ÷þñá
óôéò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò.

Öáéíüìåíï áðïíéôñïðïßçóçò óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò

ÅìöÜíéóç Ç áðïíéôñïðïßçóç ìðïñåß íá ëÜâåé ÷þñá óå:

öáéíïìÝíïõ: ❏ óõóôÞìáôá ôá ïðïßá Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß ãéá íá ðñáãìáôïðïéåßôáé íéôñïðïßçóç, ïðüôå
êáé åßíáé ó÷åäéáóìÝíá ãéá ìåãáëýôåñïõò ÷ñüíïõò ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò (SRT), óå ó÷Ýóç
ìå ôá óõìâáôéêÜ óõóôÞìáôá óôá ïðïßá óôü÷ïò åßíáé ç áðïìÜêñõíóç ìüíï ôï BOD.
❏ óõìâáôéêÜ óõóôÞìáôá óôá ïðïßá üôáí ëåéôïõñãïýí óå ÷áìçëïýò ëüãïõò F:M, åßíáé äõíáôüí
íá áñ÷ßóåé ç äéáäéêáóßá ôçò íéôñïðïßçóçò.
❏ ðåñéï÷Ýò ìå áõîçìÝíåò èåñìïêñáóßåò, ïé ïðïßåò ìðïñïýí íá åðéôñÝøïõí ôçí Ýíáñîç ôçò äéåñãáóßáò
ôçò íéôñïðïßçóçò, óå ìåãáëýôåñïõò ëüãïõò F:M.

Äéáðßóôùóç ÌÝôñçóç óõãêÝíôñùóçò áììùíßáò óôçí åêñïÞ ôçò åðåîåñãáóßáò.

öáéíïìÝíïõ: Ìåßùóç åðéðÝäùí áììùíßáò óôçí åêñïÞ  ¸íäåéîç Ýíáñîçò íéôñïðïßçóçò
óôá óõìâáôéêÜ óõóôÞìáôá (üðïõ ï óôü÷ïò åßíáé ç áðïìÜêñõíóç ôïõ ïñãáíéêïý öïñôßïõ)
ÁõîçìÝíïò ÷ñüíïò ðáñáìïíÞò ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò.
¼ëï ôï äéáèÝóéìï äéáëõìÝíï ïîõãüíï êáôáíáëþíåôáé áðü ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò,
ïðüôå êáé óôç óõíÝ÷åéá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôá íéôñþäç êáé íéôñéêÜ éüíôá ùò ðçãÝò ïîõãüíïõ.
ÊáôÜ áõôüí ôïí ôñüðï îåêéíÜ ç äéáäéêáóßá ôçò áðïíéôñïðïßçóçò ìå áðïôÝëåóìá:
◆ Ôçí Ýêëõóç áæþôïõ.
◆ Ôçí ðñïóêüëëçóç ôùí åêëõüìåíùí öõóáëßäùí áæþôïõ óôá óôåñåÜ.
◆ Ôçí áíýøùóç ôùí óôåñåþí ðïõ åßíáé ðñïóêïëëçìÝíá ìå ôéò öõóáëßäåò áæþôïõ óôçí åðéöÜíåéá
ôçò äåîáìåíÞò, ëüãù äéáöïñÜò åéäéêïý âÜñïõò.

Âñá÷õðñüèåóìåò åíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò öáéíïìÝíïõ

✧ Áí åßíáé äõíáôüí èá ðñÝðåé íá ìåéùèåß ï ÷ñüíïò ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò óôéò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò ìå:
◆ áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò (RAS) - èá ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé ðåñéïäéêÜ ôï âÜèïò ëÜóðçò, þóôå
íá åðéôåõ÷èåß ï êáôÜëëçëïò ñõèìüò áíáêõêëïöïñßáò,
◆ áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ôçò ëÜóðçò áðü ôç äåîáìåíÞ (WAS),
◆ ìåßùóç ôùí åí ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí êáèßæçóçò.
✧ Áí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óùëÞíåò áíáññüöçóçò ôçò ëÜóðçò áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò, óõíßóôáôáé ï Ýëåã÷ïò
ôùí óùëÞíùí, þóôå íá áðïöåõ÷èåß ç ðåñßðôùóç öñáîßìáôïò. Áõôü ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óå äçìéïõñãßá óçðôéêþí
óõíèçêþí êáé Ýíáñîç ôçò áðïíéôñïðïßçóçò.
✧ Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç íéôñïðïßçóç äåí áðïôåëåß óôü÷ï ôïõ óõóôÞìáôïò ôüôå óõíßóôáôáé:
ÓôáäéáêÞ áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)  ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò
ôçò ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò  áýîçóç ôïõ ëüãïõ F:M. Áñ÷éêÜ, ï ðëçèõóìüò
ôùí óôåñåþí èá ðñÝðåé íá ìåéùèåß êáôÜ 20-30% óå ðåñßïäï ìéáò ðåñßðïõ åâäïìÜäáò. Ôáõôü÷ñïíá èá ðñÝðåé
íá ðñáãìáôïðïéåßôáé Ýëåã÷ïò ôçò äéáäéêáóßáò ãéá íá äéáðéóôùèåß ç ìåßùóç ôùí íéôñéêþí êáé íéôñùäþí éüíôùí
(ìåßùóç öáéíïìÝíïõ íéôñïðïßçóçò).
Áí ìåôÜ ôçí ðáñÝëåõóç 2 ðåñßðïõ åâäïìÜäùí ôá åðßðåäá äåí Ý÷ïõí ðÝóåé êÜôù áðü 5mg/L, ôüôå ï ðëçèõóìüò
ôùí óôåñåþí èá ðñÝðåé íá ìåéùèåß åðéðëÝïí êáôÜ 20-30%.
Óå óõíèÞêåò áõîçìÝíùí èåñìïêñáóéþí, ìðïñåß íá ÷ñåéáóôåß åðéðëÝïí ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò
ôùí óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ãéá íá óôáìáôÞóåé ç äéáäéêáóßá ôçò íéôñïðïßçóçò.

64
ÓÔÁXÔÙÄÇ ÅÐÉÐËÅÏÍÔÁ (ASHING)
Ðñüâëçìá: EìöÜíéóç åðéðëåüíôùí óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
ìå ôç ìïñöÞ óôÜ÷ôçò. Ôï öáéíüìåíï ðáñïõóéÜæåôáé
óõíÞèùò óå åêôåôáìÝíï âáèìü, óôçí ðåñßðôùóç
ìåãÜëùí çëéêéþí ëÜóðçò (áõîçìÝíï SRT).

ÐéèáíÝò áéôßåò: ❏ ¸íáñîç áðïíéôñïðïßçóçò óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò.

❏ F:M åîáéñåôéêÜ ìéêñü.
❏ ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá ëßðïõò óôï áíÜìéêôï õãñü.

Ôá óôá÷ôþäç åðéðëÝïíôá áðïôåëïýíôáé

áðü íåêñÞ âéïìÜæá, ëÜóðç êáé ëßðïò.

Êáèïñéóìüò áéôßáò åìöÜíéóçò óôá÷ôùäþí åðéðëåüíôùí

Óõíßóôáôáé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ôï ôåóô êáèßæçóçò. Ôï ôåóô êáèßæçóçò ðåñéëáìâÜíåé áíÜìéîç

ôùí åðéðëåüíôùí óôåñåþí óôï äåßãìá.
ÌÝóù ôïõ ôåóô ìðïñåß íá ãßíåé äéÜêñéóç ìåôáîý
ôùí åðéðëåüíôùí óôåñåþí óå ìïñöÞ óôÜ÷ôçò
êáé ôùí óôåñåþí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò.
Êáèßæçóç óôåñåþí Áäýíáôç ç êáèßæçóç
ìå åìöÜíéóç öõóáëßäùí ôùí óôåñåþí

ËáìâÜíåé ÷þñá Äå ëáìâÜíåé ÷þñá

áðïíéôñïðïßçóç óôç áðïíéôñïðïßçóç óôç
äåîáìåíÞ êáèßæçóçò äåîáìåíÞ êáèßæçóçò

Õðåñáåñéóìüò ÁõîçìÝíç
áíÜìéêôïõ õãñïý óõãêÝíôñùóç ëßðïõò
(èïëü õðåñêåßìåíï õãñü) (èïëü õðåñêåßìåíï õãñü)

ÐéèáíÞ Ëýóç: ÐéèáíÝò Áéôßåò:

Áýîçóç ôïõ ñõèìïý
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
éëýïò (WAS), óå ðïóïóôü
ôçò ôÜîçò 10%  ìåßùóç ôïõ
÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôçò ëÜóðçò
êáé áýîçóç ôïõ ëüãïõ F:M
◆ Áóôï÷ßá ðñïåðåîåñãáóßáò
◆ Áóôï÷ßá äåîáìåíþí
ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò
◆ ÅéóñïÞ âéïìç÷áíéêþí
áðïâëÞôùí óôç ÌÅÕÁ

Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç

Ç ðñïóèÞêç ÷çìéêþí ìÝóùí ðïõ åõíïïýí ôçí êáèßæçóç, (óå óçìåßï áíÜíôç ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò),
ìðïñåß íá áðïôåëÝóåé ìéá âñá÷õðñüèåóìç ëýóç ãéá ôï öáéíüìåíï ôçò åìöÜíéóçò óôåñåþí óå óôá÷ôþäç ìïñöÞ.

65
ÅÐÉÐËÅÏÍÔÁ ÓÅ ÌÅÃÅÈÏÓ ÊÅÖÁËÇÓ ÊÁÑÖÉÔÓÁÓ (PINPOINT FLOC)
Ðñüâëçìá: EìöÜíéóç ìéêñþí, óõìðáãþí, ó÷åäüí óöáéñéêþí,
åýèñáõóôùí öëüêùí ðïõ êáèéæÜíïõí äýóêïëá.
ÅíäÝ÷åôáé íá ðáñïõóéáóôïýí óå åãêáôáóôÜóåéò
ìå áõîçìÝíïõò ÷ñüíïõò ðáñáìïíÞò ëÜóðçò,
ïé ïðïßïé åðéôñÝðïõí óôá ìéêñÜ óùìáôßäéá
íá ðáñáìÝíïõí óå áéþñçóç.

ÐéèáíÝò áéôßåò: ❏ Ç äéåñãáóßá ðñáãìáôïðïéåßôáé óå ëüãïõò F:M

êïíôÜ Þ óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ ðáñáôåôáìÝíïõ
áåñéóìïý, ìå áðïôÝëåóìá íá ðáñáôçñïýíôáé
ìåãÜëåò çëéêßåò ëÜóðçò ìå öôù÷Ü ÷áñáêôçñéóôéêÜ
üóïí áöïñÜ óôçí éêáíüôçôá äçìéïõñãßáò öëüêùí.
❏ ¸íôïíïò ñõèìüò áåñéóìïý óôïí âéïëïãéêü
áíôéäñáóôÞñá, ìå áðïôÝëåóìá ôï äéá÷ùñéóìü
ôïõ öëüêïõ óå ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò.

Êáèïñéóìüò áéôßáò åìöÜíéóçò åðéðëåüíôùí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò.

Óõíßóôáôáé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ôï ôåóô êáèßæçóçò. Ôï ôåóô êáèßæçóçò ðåñéëáìâÜíåé áíÜìéîç

ôùí åðéðëåüíôùí óôåñåþí óôï äåßãìá.

◆ Åýêïëç êáèßæçóç ◆ Åýêïëç êáèßæçóç

◆ Öôù÷üò äéá÷ùñéóìüò ◆ Êáèáñü õðåñêåßìåíï
(èïëÞ åêñïÞ)

ÁõîçìÝíïò ñõèìüò
ËÜóðç áõîçìÝíçò çëéêßáò
áåñéóìïý åíåñãïý éëýïò

Ìåßùóç ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò Ìåßùóç ñõèìïý áåñéóìïý,

ìå áýîçóç ôïõ ñõèìïý þóôå íá éêáíïðïéçèïýí
áðïìÜêñõíóçò ïé åëÜ÷éóôåò áíÜãêåò ôïõ
ðåñßóóåéáò (WAS) óõóôÞìáôïò óå äéáëõìÝíï

Ðñïóï÷Þ áðáéôåßôáé ïîõãüíï êáé áíÜäåõóç
óå óõóôÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí
ó÷åäéáóôåß ãéá íéôñïðïßçóç,
þóôå íá ìçí áðïìáêñõíèåß
ìåãÜëç ðïóüôçôá ëÜóðçò

Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç

Ç ðñïóèÞêç ÷çìéêþí ìÝóùí ðïõ åõíïïýí ôçí êáèßæçóç, (óå óçìåßï áíÜíôç ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò),
ìðïñåß íá áðïôåëÝóåé ìéá âñá÷õðñüèåóìç ëýóç ãéá ôï öáéíüìåíï ôçò åìöÜíéóçò åðéðëåüíôùí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò
êáñößôóáò.

66
ÁÐÏXÙÑÉÓÌÅÍÏÉ ÖËÏÊÏÉ (STRAGGLER FLOC)
Ðñüâëçìá: EìöÜíéóç Üóðñùí êáé äéáöáíþí, ìéêñþí, ðïëý åëáöñþí, áöñÜôùí êáé åðéðëåüíôùí
öëüêùí ìå ìÝãåèüò ôçò ôÜîçò ôùí 3-6 mm.
ÓõíÞèùò ðáñáôçñïýíôáé:
◆ ôéò ðñùéíÝò þñåò,
◆ ðëçóßïí ôçò õðåñ÷åßëéóçò ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò.

ÐéèáíÝò áéôßåò: ❏ ìéêñïß ÷ñüíïé ðáñáìïíÞò óôï óýóôçìá Þ

❏ ó÷Ýäéï áíáêõêëïöïñßáò ôçò éëýïò áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò óôç äåîáìåíÞ
áåñéóìïý, áðïôõã÷Üíåé íá éêáíïðïéÞóåé ôçí áðïôåëåóìáôéêÞ áíáêõêëïöïñßá ôùí
ìéêñïïñãáíéóìþí óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá, üôáí ôï ïñãáíéêü ôï öïñôßï áõîÜíåôáé.

ÅíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò: Áýîçóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôùí óôåñåþí, ìå áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò
(RAS) Þ ìå ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ôçò ðåñßóóåéáò (WAS) ìå óêïðü ôç óùóôÞ
äéá÷åßñéóç ôùí ïñãáíéêþí öïñôßùí áé÷ìÞò.

ÈÏËÇ ÅÊÑÏÇ (CLOUDY EFFLUENT)

Ðñüâëçìá: ÈïëÞ åêñïÞ ìå áõîçìÝíï áñéèìü áéùñïýìåíùí óôåñþí.

Êáèïñéóìüò áéôßáò:

ÌéêñïóêïðéêÞ áíÜëõóç:

Åíåñãïß ìéêñïïñãáíéóìïß Ìáóôéãïöüñá ðñùôüæùá Ëßãá Þ êáèüëïõ ðñùôüæùá

Þ áìïéâÜäåò

ÐéèáíÞ áéôßá: ÐéèáíÞ áéôßá: ÐéèáíÝò áéôßåò:

ÁõîçìÝíïé ñõèìïßáåñéóìïý 
Äéá÷ùñéóìüò äçìéïõñãïýìåíùí
öëüêùí  èïëüôçôá
ËÜóðç ìéêñÞò çëéêßáò 
Åíäå÷ïìÝíùò ü÷é åýêïëç
êáèßæçóç  èïëüôçôá
◆ ÁõîçìÝíïò ëüãïò F:M,
◆ ÅðéêñÜôçóç ÷áìçëþí
óõãêåíôñþóåùí äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá
◆ ÅéóáãùãÞ ôïîéêÞò ïõóßáò

ÅíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò:

Ëüãïò F : M ÔïîéêÝò ïõóßåò

(áììùíßá, åíþóåéò Cr, Cd, Cu, Pb, Ni, Zn, As,
Hg, Ag ê.ëð.)
◆ ÈïëÞ åêñïÞ

}
◆ Ìéêñüò Þ ìçäáìéíüò
F:M > F:M óôü÷ï F:M ≤ F:M óôü÷ï áñéèìüò ðñùôüæùùí
ÐéèáíÞ áéôßá:
◆ Ìéêñüò Þ êáíïíéêüò
ÅéóñïÞ
ëüãïò F:M êáé ôïîéêÞò ïõóßáò
◆ Ìåßùóç ñõèìïý Ç ðéï ðéèáíÞ áéôßá åßíáé ◆ ÌåãÜëï D.O.
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò ç ÷áìçëÞ óõãêÝíôñùóç

(WAS) äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
◆ Áýîçóç ñõèìïý óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá.
ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)
áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÁðáëëáãÞ óõóôÞìáôïò
áðü ôçí áíåíåñãÞ âéïìÜæá
Áýîçóç ðáñï÷Þò áÝñá óôï
Áýîçóç áñéèìïý äéáèÝóéìùí óýóôçìá ìÝ÷ñé ôïõëÜ÷éóôïí ÁíÜðôõîç ìéáò õãéïýò âéïìÜæáò óôïí
ìéêñïïñãáíéóìþí ãéá ôçí éêáíïðïßçóç âéïáíôéäñáóôÞñá óå üóï ôï äõíáôü óõíôïìüôåñï
ôçí åðåîåñãáóßá ôïõ BOD ôùí åëÜ÷éóôùí áðáéôÞóåùí ÷ñüíï ìå ìåßùóç ôïõ WAS êáé áýîçóç ôïõ RAS

67
ÅÉÄÉÊÏÉ ÐÁÑÁÃÏÍÔÅÓ ÃÉÁ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÍÉÔÑÏÐÏÉÇÓÇÓ
Åíäå÷üìåíá ðñïâëÞìáôá:
ÃåíéêÜ
Áõîáíüìåíá åðßðåäá áììùíßáò
óôçí åðåîåñãáóßá
ÅðéêñÜôçóç üîéíùí óõíèçêþí
óôç äéåñãáóßá (ìåéùìÝíï pH)
ÁíåðáñêÝò äéáëõìÝíï ïîõãüíï
ÁõîçìÝíá åðßðåäá áììùíßáò
68
ÐéèáíÝò áéôßåò - Óõíéóôþìåíïé Ýëåã÷ïé - åíÝñãåéåò:
Ç áéôßá ðñÝðåé íá áíáæçôçèåß óôéò äéáêõìÜíóåéò åíüò ðëÞèïõò ðáñáãüíôùí, üðùò:

ÄéáêõìÜíóåéò óôï pH.

ÁíåðÜñêåéá äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óôç äéåñãáóßá.

Ðôþóç èåñìïêñáóßáò.

Áýîçóç óôï åéóåñ÷üìåíï öïñôßï áæþôïõ.
Óõíßóôáôáé:

Ýëåã÷ïò ôçò áëêáëéêüôçôáò ôçò åîåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò áðü ôïí âéïáíôéäñáóôÞñá,

êáèïñéóìüò ôçò ðïóüôçôáò ÷çìéêþí ðïõ åíäå÷ïìÝíùò ÷ñåéÜæåôáé íá ðñïóôåèïýí
ãéá ôçí áíôéóôÜèìéóç ôçò êáôáíÜëùóçò áëêáëéêüôçôáò êáôÜ ôç íéôñïðïßçóç,

Ýëåã÷ïò ôçò áëêáëéêüôçôáò ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá,
ãéá ôçí ðåñßðôùóç åéóñïÞò üîéíùí ëõìÜôùí óôï óýóôçìá.
Óõíßóôáôáé:

Ýëåã÷ïò ôçò ïìïéïìïñößáò ôçò óõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
óôïí âéïáíôéäñáóôÞñá,

ðñïóðÜèåéá áýîçóçò ôçò óõãêÝíôñùóÞò ôïõ óå ðïóïóôü ôçò ôÜîçò ôïõ 20%,

Ýëåã÷ïò ôùí åðéðÝäùí áììùíßáò ìåôÜ áðü ÷ñüíï ðïõ áíôéóôïé÷åß óå 2-3 SRTs
(÷ñüíïõò ðáñáìïíÞò),
 Áí ôá åðßðåäá áììùíßáò Ý÷ïõí ìåéùèåß, óõíå÷ßæåôáé ç óôáäéáêÞ áýîçóç ôçò
óõãêÝíôñùóçò ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ, ìÝ÷ñé íá åðéôåõ÷èåß ôï åðéèõìçôü
åðßðåäï íéôñïðïßçóçò.
 Áí ôá åðßðåäá áììùíßáò äåí ìåéþíïíôáé, ôüôå èá ðñÝðåé íá áíáæçôçèïýí
Üëëïé ëüãïé åìöÜíéóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ.
Áýîçóç åðéðÝäùí áììùíßáò ìå ìåßùóç ôçò èåñìïêñáóßáò
Ïé ìéêñïïñãáíéóìïß âÜóåé óôïõò ïðïßïõò ðñáãìáôïðïéåßôáé ç äéåñãáóßá
ôçò íéôñïðïßçóçò, åßíáé åîáéñåôéêÜ åõáßóèçôïé óå èåñìïêñáóéáêÝò ìåôáâïëÝò.
Ìåßùóç ôçò èåñìïêñáóßáò  ìåßùóç ôïõ ìåôáâïëéóìïý ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí
 ç äñÜóç ôïõò ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå ìéêñüôåñïõò ñõèìïýò  áðáéôïýíôáé
ðåñéóóüôåñïé ìéêñïïñãáíéóìïß ãéá íá åðéôåõ÷èåß ôï åðéèõìçôü åðßðåäï åðåîåñãáóßáò.
Áíôéìåôþðéóç:
 Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS óôï óýóôçìá (ð.÷. ìåßùóç ôïõ ñõèìïý
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò - WAS).
ÎáöíéêÞ áýîçóç ôçò åéóåñ÷üìåíçò óôï óýóôçìá áììùíßáò
Áýîçóç áììùíßáò  áýîçóç ðëçèõóìïý íéôñïðïéçôéêþí âáêôçñéäßùí
 õðåñöüñôéóç óõóôÞìáôïò ìå íéôñïðïéçôéêÜ âáêôçñßäéá.
Áíôéìåôþðéóç:
 Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí MLSS óôï óýóôçìá (ð.÷. ìåßùóç ôïõ ñõèìïý
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò - WAS).
 Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ, ãéá ôçí õðïóôÞñéîç
ôçò åðéðëÝïí åðåîåñãáóßáò.
Áýîçóç áììùíßáò óôçí åêñïÞ ôçò åðåîåñãáóßáò
Ìðïñåß íá åßíáé Ýíäåéîç áðþëåéáò óôåñåþí áðü ôï óýóôçìá, ëüãù:

áõîçìÝíïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò ëÜóðçò (áõîçìÝíï WAS),

õäñáõëéêÞò õðåñöüñôéóçò ôïõ óõóôÞìáôïò ìå áðïôÝëåóìá íá ðáñáóýñïíôáé
ôá óôåñåÜ óôçí åêñïÞ,

ðñïâëçìÜôùí äéüãêùóçò éëýïò.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç, ï ðëçèõóìüò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ ðáñáìÝíåé
óôï óýóôçìá åßíáé áíåðáñêÞò ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç åðéèõìçôÞ åðåîåñãáóßá.
Áíôéìåôþðéóç:
 Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí MLSS óôï óýóôçìá (ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜ-
êñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò - WAS Þ áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêïöïñßáò - RAS).
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 6.

ÄÉÁÄÉÊÁÓÉÅÓ ÄÅÉÃÌÁÔÏËÇØÉÁÓ
ÊÁÉ ÁÍÁËÕÓÅÙÍ - ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ

Ç ïñèÞ ëåéôïõñãßá ìéáò ÌÅÕÁ åîáñôÜôáé óå ìåãÜëï âáèìü áðü ôçí ýðáñîç åíüò ïñèÜ äéáìïñöùìÝíïõ êáé
ðñïóáñìïóìÝíïõ óôéò éäéáéôåñüôçôåò êÜèå ÌÅÕÁ, ðñïãñÜììáôïò äåéãìáôïëçøßáò êáé áíáëýóåùí.
¸íá ðñüãñáììá ðáñáêïëïýèçóçò, ìðïñåß íá äéáêñéèåß óå ôñßá åðßðåäá, üðùò áõôÜ óõíïøßæïíôáé óôç
óõíÝ÷åéá.
Ðßíáêáò 6-1. ÅíáëëáêôéêÜ åðßðåäá ðáñáêïëïýèçóçò ëåéôïõñãßáò ÌÅÕÁ

Åðßðåäï Óôü÷ïò ÐáñÜìåôñïé ÅëÝã÷ïõ

Ðáñáêïëïýèçóçò

ÅëÜ÷éóôï åðßðåäï Éêáíïðïßçóç ôçò íïìïèåóßáò ðïõ áöïñÜ BOD5, Óýíïëï ÌÅÕÁ
ðáñáêïëïýèçóçò óôçí åðåîåñãáóßá ôùí áóôéêþí ëõìÜôùí: COD
◆ 91/271/ÅÏÊ êáé åíáñìüíéóÞ ôçò:
◆ ÊÕÁ 5673/400/1997 óôï Åëëçíéêü äßêáéï Í, P ¾ðáñîç åõáßóèçôïõ
áðïäÝêôç
(Áðü ôçí Áðüöáóç ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí äåí
ðñïêýðôåé ç áíÜãêç ðáñáêïëïýèçóçò åðéðëÝïí ðáñáìÝôñùí.)

ÅíäéÜìåóï åðßðåäï Éêáíïðïßçóç: Ïé åðéðëÝïí ðáñÜìåôñïé ðáñá-

ðáñáêïëïýèçóçò ◆ Ôçò ÅõñùðáúêÞò êáé ÅëëçíéêÞò íïìïèåóßáò. êïëïýèçóçò åîáñôþíôáé áðü
êÜèå îå÷ùñéóôÞ ÌÅÕÁ.
◆ Ôçò Áðüöáóçò ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí
Ïé óõíçèÝóôåñåò ðáñÜìåôñïé
(åðéðëÝïí áðáéôÞóåéò üóïí áöïñÜ óôéò ðáñáìÝôñïõò
ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí ðßíáêá 6-3.
ðáñáêïëïýèçóçò).

Áíþôåñï åðßðåäï Éêáíïðïßçóç: ÐáñÜìåôñïé íïìïèåóßáò

ðáñáêïëïýèçóçò ◆ Ôçò ÅõñùðáúêÞò êáé ÅëëçíéêÞò íïìïèåóßáò. ◆ ÐáñÜìåôñïé Áðüöáóçò
◆ Ôçò Áðüöáóçò ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí (åðéðëÝïí ¸ãêñéóçò
áðáéôÞóåéò üóïí áöïñÜ óôéò ðáñáìÝôñïõò ðáñáêïëïýèçóçò). Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí.
◆ Ôçò áíÜãêçò ðáñáêïëïýèçóçò ôùí åðéìÝñïõò ◆ ËåéôïõñãéêÝò ðáñÜìåôñïé
äéåñãáóéþí ôçò ÌÅÕÁ (üóïí áöïñÜ óôçí áðüäïóç (ð.÷. F:M, SVI, Èc, MLSS,
êáé óå åíäå÷üìåíá ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá). MLVSS, DO, WAS, RAS ê.ëð.).

ÅëÜ÷éóôï åðßðåäï ðáñáêïëïýèçóçò: Åßíáé áíáãêáßï íá éêáíïðïéåßôáé áðü ôï óýíïëï ôùí ÌÅÕÁ, áöïý áöïñÜ
óôçí éêáíïðïßçóç ôùí üñùí ðïõ èÝôåé ç ÅõñùðáúêÞ íïìïèåóßá, üðùò Ý÷åé åíáñìïíéóôåß óôï Åëëçíéêü Äßêáéï.
ÅíäéÜìåóï åðßðåäï ðáñáêïëïýèçóçò: ÊáôáôÜóóïíôáé ïé ÌÅÕÁ óôéò ïðïßåò õðÜñ÷åé ç ïéêïíïìéêÞ êõñßùò
äõíáôüôçôá åëÝã÷ïõ éêáíïðïßçóçò ôùí åðéðëÝïí ðáñáìÝôñùí ðïõ ôßèåíôáé óôïõò ðåñéâáëëïíôéêïýò üñïõò.
Áíþôåñï åðßðåäï ðáñáêïëïýèçóçò: ÁíáöÝñåôáé êõñßùò óå ìåãÜëåò êáé ïñãáíùìÝíåò ÌÅÕÁ, ïé ïðïßåò
Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá (ïéêïíïìéêÞ äõíáôüôçôá, áëëÜ êáé åðÜñêåéá ðñïóùðéêïý ìå ôå÷íïãíùóßá) åêôüò áðü ôçí
éêáíïðïßçóç ôçò íïìïèåóßáò, íá ðáñáêïëïõèïýí áëëÜ êáé íá áîéïëïãïýí ôçí áðïäïôéêüôçôá ôçò ëåéôïõñãßáò
ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ôçò ÌÅÕÁ, ìÝóù êáôáãñáöÞò ôùí áðáñáßôçôùí ðáñáìÝôñùí ëåéôïõñ-
ãßáò êáé åñìçíåßáò ôïõò.
Ç ðáñáêïëïýèçóç ôùí âáóéêþí ðáñáìÝôñùí ìéáò åãêáôÜóôáóçò åðåîåñãáóßáò ìå âÜóç ôç äéåíÝñãåéá
óõóôçìáôéêþí åñãáóôçñéáêþí áíáëýóåùí óõìâÜëëåé óôçí:
✧ åöáñìïãÞ ôçò éó÷ýïõóáò åèíéêÞò êáé êïéíïôéêÞò íïìïèåóßáò,
✧ ðñïóôáóßá ôçò äçìüóéáò õãåßáò ìå ôç óõóôçìáôéêÞ ðáñáêïëï ýèçóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôçò ìïíÜäáò,
✧ Ýãêáéñç äéÜãíùóç åíäå÷üìåíùí ëåéôïõñãéêþí ðñïâëçìÜôùí ôçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò.

69
 6.1 ÈÅÓÌÉÊÏ ÐËÁÉÓÉÏ - ÅËÁ×ÉÓÔÅÓ ÁÐÁÉÔÇÓÅÉÓ Ó×ÅÔÉÊÁ ÌÅ ÔÉÓ
ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÕÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ
Ôï íïìéêü ðëáßóéï, ôï ïðïßï êáèïñßæåé êáé ôçí ðïéüôçôá ôùí åêñïþí ìéáò ÌÅÕÁ, åßíáé ç ÊÕÁ 5673/400 (ÖÅÊ
192/ 14-3-1997) ç ïðïßá åíáñìïíßæåé óôçí åëëçíéêÞ íïìïèåóßá ôçí Ïäçãßá 91/271 ôïõ Óõìâïõëßïõ ôùí Åõñùðá-
úêþí ÊïéíïôÞôùí. Óýìöùíá ìå ôçí ðáñáðÜíù Ïäçãßá, ïé ðáñÜìåôñïé ðïõ èá ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé óôï óýíïëï
ôùí ÌÅÕÁ, áëëÜ êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ õðÜñ÷åé åõáßóèçôïò áðïäÝêôçò, êáèþò êáé ôá áíþôåñá åðéôñåðôÜ
üñéÜ ôïõò ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí ðßíáêá ðïõ áêïëïõèåß:

Ðßíáêáò 6-2. ÁðáéôÞóåéò ãéá áðïññßøåéò áðü ÌÅÕÁ óýìöùíá ìå ôçí Ïäçãßá 91/271/ÅÏÊ êáé ôçí ÊÕÁ 5673/400/97

ÐáñÜìåôñïé ÓõãêÝíôñùóç ÅëÜ÷éóôç åêáôïóôéáßá ÌÝèïäïé ìÝôñçóçò áíáöïñÜò

ÓÕÍÏËÏ ÌÅÕÁ
Âéï÷çìéêÝò áíÜãêåò
óå ïîõãüíï
o
(BOD5 óôïõò 20 C)
÷ùñßò íéôñïðïßçóç (2)
×çìéêÝò áíÜãêåò óå
ïîõãüíï (COD)
ìåßùóç (1)
25 mg/l O2 70 - 90 ÏìïãåíïðïéçìÝíï, áäéÞèçôï áêáôáêÜèéóôï
äåßãìá, ðñïóäéïñéóìüò ôïõ äéáëåëõìÝíïõ
ïîõãüíïõï ðñéí êáé
ï
ìåôÜ ðåíèÞìåñç åðþáóç
óôïõò 20 C ± 1 C óå áðüëõôï óêüôïò.
ÐñïóèÞêç ðáñåìðïäéóôÞ ôçò íéôñïðïßçóçò.
125 mg/l O2 75 ÏìïãåíïðïéçìÝíï, áäéÞèçôï, áêáôáêÜèéóôï
äåßãìá - Äé÷ñùìéêü êÜëéï.

ÏëéêÜ áéùñïýìåíá 35 mg/l (3) 90 (3) ✧ ÄéÞèçóç áíôéðñïóùðåõôéêïý äåßãìáôïò

óôåñåÜ (TSS) (Üíù ôùí 10.000 é.ð.) (Üíù ôùí 10.000 é.ð.) ìÝóù ößëôñïõ ìåìâñÜíçò ôùío 0,45 ìm.
ÎÞñáíóç óå èåñìïêñáóßá 105 C êáé æýãéóç.
60 mg/l 70 mg/l
✧ ÖõãïêÝíôñéóç áíôéðñïóùðåõôéêïý äåßãìáôïò
(åðß 5 ôïõëÜ÷éóôïí ëåðôÜ, ìå ìÝóç åðéôÜ÷õíóç
(2.000 - 10.000 é.ð.) (2.000 - 10.000 é.ð.)
2.800
o
- 3.200 g). ÎÞñáíóç óå èåñìïêñáóßá
105 C êáé æýãéóç.

ÌÅÕÁ ÌÅ ÁÐÏÑÑÉØÅÉÓ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÌÅÍÙÍ ËÕÌÁÔÙÍ ÓÅ ÅÕÁÉÓÈÇÔÏ ÁÐÏÄÅÊÔÇ

Ïëéêüò öþóöïñïò 2 mg/l P 80 Öáóìáôïöùôïìåôñßá
(10.000 - 100.000 é.ð.) ìïñéáêÞò áðïññüöçóç
1 mg/l P
(Üíù ôùí 100.000 é.ð.)

Ïëéêü Üæùôï 15 mg/l N 70 - 80 Öáóìáôïöùôïìåôñßá

(10.000 - 100.000 é.ð.) ìïñéáêÞò áðïññüöçóçò
10 mg/l N
(Üíù ôùí 100.000 é.ð.)

(1) Ìåßùóç áíÜëïãá ìå ôï öïñôßï ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí.

(2) Ìðïñåß íá áíôéêáôáóôáèåß áðü TOC (ïëéêüò ïñãáíéêüò Üíèñáêáò) Þ TOD (ïëéêÝò áíÜãêåò óå ïîõãüíï) åÜí ìðïñåß íá âñåèåß ó÷Ýóç
ôïõò ìå ôï BOD5.
(3) Ç áðáßôçóç áõôÞ åßíáé ðñïáéñåôéêÞ.

Åðßóçò, óýìöùíá ìå ôçí Oäçãßá 91/271/ÅÏÊ:

Óçìåßá «ÅéêïóéôåôñÜùñá äåßãìáôá áíÜëïãá ðñïò ôç ñïÞ Þ âáóéóìÝíá óôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá óõëëÝãïíôáé
äåéãìáôïëçøßáò óôï ßäéï óáöþò êáèïñéóìÝíï óçìåßï ôçò åîüäïõ êáé åöüóïí ÷ñåéÜæåôáé ôçò åéóüäïõ ôïõ óôáèìïý
åðåîåñãáóßáò þóôå íá åëÝã÷åôáé êáôÜ ðüóïí ôá åîåñ÷üìåíá ëýìáôá ðëçñïýí ôéò ïñéæüìåíåò
áðáéôÞóåéò áðüññéøçò.

Ôå÷íéêÝò Åöáñìüæïíôáé êáôÜëëçëåò äéåèíåßò åñãáóôçñéáêÝò ðñáêôéêÝò ìå óôü÷ï ôç ìåßùóç óôï åëÜ÷éóôï
äåéãìáôïëçøßáò ôçò áðïéêïäïìÞóåùò ôùí äåéãìÜôùí ìåôáîý óõëëïãÞò êáé áíáëýóåùò.

Áðáéôïýìåíïò 2.000 - 9.999 é.ð. 12 äåßãìáôá ôïí ðñþôï ÷ñüíï.

åëÜ÷éóôïò 4 äåßãìáôá ôá åðüìåíá ÷ñüíéá åöüóïí áðïäåé÷èåß üôé ôïí ðñþôï ÷ñüíï ôï íåñü
áñéèìüò åôÞóéùí ðëçñïß ôéò äéáôÜîåéò ôçò ðáñïýóáò ïäçãßáò åÜí êáíÝíá áðü ôá 4 äåßãìáôá
äåéãìÜôùí äåí åßíáé éêáíïðïéçôéêü, ôïí åðüìåíï ÷ñüíï ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé 12 äåßãìáôá.
óôçí Ýîïäï ôçò
åðåîåñãáóßáò 10.000 - 19.999 é.ð. 12 äåßãìáôá

Üíù ôùí 50.000 é.ð. 24 äåßãìáôá

70
 6.2 ÁÐÏÖÁÓÅÉÓ EÃÊÑÉÓÇÓ ÐÅÑÉÂÁËËÏÍÔÉÊÙÍ ÏÑÙÍ - ÐÅÑÁÉÔÅÑÙ
ÁÐÁÉÔÇÓÅÉÓ Ó×ÅÔÉÊÁ ÌÅ ÔÉÓ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÕÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ

Ïé ðéï óõíçèéóìÝíåò ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò ôçò åêñïÞò ôùí ÌÅÕÁ ðïõ ôßèåíôáé óôéò áðïöÜóåéò
ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí, óõíïøßæïíôáé óôïí ðßíáêá ðïõ áêïëïõèåß. Óçìåéþíåôáé üôé óå êÜèå áðüöáóç ôßèåíôáé
äéáöïñåôéêÝò ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò, áíÜëïãá ìå ôçí ðåñéï÷Þ êáôáóêåõÞò ôçò ÌÅÕÁ, êáèþò êáé ôç
öýóç ôïõ áðïäÝêôç (ñÝìá, èÜëáóóá, åõáßóèçôïò áðïäÝêôçò, Üñäåõóç ê.ëð.). Óå üëåò üìùò ôéò áðïöÜóåéò,
ðåñéëáìâÜíïíôáé ïé ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò ðïõ ôßèåíôáé áðü ôçí Ïäçãßá 91/271/ÅÏÊ

Ðßíáêáò 6-3. ÓõíÞèåéò ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò åêñïÞò ðïõ ðåñéëáìâÜíïíôáé

óôéò ÁðïöÜóåéò ¸ãêñéóçò Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí.

BOD5 ÁðïññõðáíôéêÜ (âéïäéáóðþìåíá êáôÜ 80%) Êïðñáíþäç êïëïâáêôçñßäéá / 100ml

COD ÊáèéæÜíïíôá óôåñåÜ åíôüò 2h óå êþíï Imhoff Åíôåñüêïêêïé /ml

SS ÅðéðëÝïíôá óôåñåÜ Ïëéêü Üæùôï TN

Öþóöïñïò Ëßðç - ¸ëáéá Õðïëåéììáôéêü ÷ëþñéï

¶æùôï êáôÜ Kjeldahl ÏñõêôÜ Ýëáéá ÄéáëõìÝíï ïîõãüíï

NO2 - N ÏëéêÜ êïëïâáêôçñéïåéäÞ / 100ml Èåñìïêñáóßá

NO3 - N pH ÐÁÊ óôéò áêôÝò

NH4 - N ×ñþìá (ìç ïñáôü óå äéÜëõìá 1:20 êáé óôïéâÜäá ðÜ÷ïõò 10åê.)

6.3 ÊÕÑÉÏÔÅÑÅÓ ÐÏÉÏÔÉÊÅÓ ÊÁÉ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÅÓ ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÉ

ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ

Ïé êõñéüôåñåò ðáñÜìåôñïé ðïõ óõíßóôáôáé íá êáôáãñÜöïíôáé êáé íá åëÝã÷ïíôáé óå ìéá ÌÅÕÁ ðáñïõóéÜ-
æïíôáé óôïí Ðßíáêá 6-4 ðïõ áêïëïõèåß, ï ïðïßïò ìðïñåß íá äéáìïñöùèåß êáôÜëëçëá ìå óêïðü íá áíôéðñïóù-
ðåýåé ôéò áíÜãêåò, áëëÜ êáé ôéò äõíáôüôçôåò êÜèå îå÷ùñéóôÞò ÌÅÕÁ, üóïí áöïñÜ óôïí Ýëåã÷ï ôùí åðéìÝñïõò
äéåñãáóéþí ôçò.
Ç ðáñáêïëïýèçóç ôùí åëÜ÷éóôùí ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí, óõíßóôáôáé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ü÷é ìüíï ùò
Ýëåã÷ïò ôçò óõììüñöùóçò ìå ôéò áðáéôÞóåéò ôçò íïìïèåóßáò áëëÜ êáé ãéá ôç äéáóöÜëéóç ôçò ïñèÞò ëåéôïõñãß-
áò ôçò ÌÅÕÁ óå ìüíéìç âÜóç.
ÏñèÞ ëåéôïõñãßá óçìáßíåé âåëôéóôïðïßçóç ôïõ êÜèå óôáäßïõ ôçò ÌÅÕÁ Ýôóé þóôå íá áîéïðïéåßôáé óôï ìÝãé-
óôï ç äõíáôüôçôá ãéá åðåîåñãáóßá, ÷ùñßò üìùò íá ãßíïíôáé åíåñãåéáêÝò óðáôÜëåò. Ãéá íá åðéôåõ÷èåß áõôü, åßíáé
áíáãêáßá ç ìåèïäåõìÝíç ðáñáêïëïýèçóç, óå üëá ôá óôÜäéá ôçò åðåîåñãáóßáò, êÜðïéùí ðáñáìÝôñùí ðïõ ðáß-
æïõí êáèïñéóôéêü ñüëï óôçí ïñèÞ ëåéôïõñãßá ìéáò ÌÅÕÁ.

71
 Ðßíáêáò 6-4. Åßäïò êáé óçìåßá êáôáãñáöÞò ôùí êõñéüôåñùí ðïéïôéêþí êáé ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ

Óçìåßá Ðáñáêïëïýèçóçò
ÐáñÜìåôñïé ÌïíÜäåò
ÊáôáãñáöÞò ÌÝôñçóçò Åéóåñ÷üìåíá Åéóåñ÷üìåíá ÁíïîéêÞ ÄåîáìåíÞ ÄåîáìåíÞ Ðåñßóóåéá
áóôéêÜ ëýìáôá âïèñïëýìáôá äåîáìåíÞ áåñéóìïý êáèßæçóçò éëýïò (WAS)

Êáèïñéóìüò ìÝóù åñãáóôçñéáêþí áíáëýóåùí Þ ìåôñÞóåùí óôç ÌÅÕÁ

Ðáñï÷Þ m3/ d x x x x
SS mg/ L x x
BOD mg/ L x x x
COD mg/ L x x x
D.O. mg/ L x x
NH4 - N mg/ L x x

NO3 - N mg/ L x x x

NO2 - N mg/ L x x

TKN mg/ L x x
Ïëéêüò mg/ L x x
öþóöïñïò
o
Áãùãéìüôçôá Siemens x x
o
Èåñìïêñáóßá C x

pH - x x x x
ÂÜèïò m x
óôñþìáôïò
ëÜóðçò
Êáèïñéóìüò ìÝóù êáôÜëëçëïõ õðïëïãéóìïý
MLSS mg/ L x x
SVI d x
F/M d-1 x

¶ëëïõ åßäïõò êáôáãñáöÞ

Áñéèìüò âõôßùí/ x
çìÝñá
×ùñçôéêüôçôá m3 x
âõôßùí

Óôç óõíÝ÷åéá áêïëïõèåß ìéá óýíôïìç áíáöïñÜ ãéá êÜðïéåò áðü ôéò ðáñáðÜíù, áëëÜ êáé ãéá êÜðïéåò åðéðëÝïí
ðáñáìÝôñïõò ðáñáêïëïýèçóçò.

ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ

Áéùñïýìåíá óôåñåÜ SS êáé
ÐôçôéêÜ áéùñïýìåíá óôåñåÜ VSS
❏ Áðáéôïýìåíá ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôïõ ëüãïõ F/M (KgBOD/ KgMLSS/ çìÝñá)
êáé ôçò çëéêßáò ôçò éëýïò.
❏ Ï ó÷åäéáóìüò ôçò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò êáèïñßæåé Ýíá âÝëôéóôï åýñïò
óõãêåíôñþóåùí ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí ôï ïðïßï åßíáé äéáöïñåôéêü
ôï ÷åéìþíá êáé ôï êáëïêáßñé.
❏ Ç äéáôÞñçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò óôá åðéèõìçôÜ åðßðåäá åðéôõã÷Üíåôáé
ìå óõ÷íÞ ðáñáêïëïýèçóç (ìÝñá ðáñÜ ìÝñá) êáé áíÜëïãåò ñõèìßóåéò
óôçí áíáêõêëïöïñßá, óôïí áåñéóìü êáé óôçí áðüññéøç ðåñßóóåéáò éëýïò.

72
ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
(óõíÝ÷åéá)

BOD5 êáé COD ❏ Áðáéôåßôáé óõóôçìáôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ìéáò åê ôùí äýï ðáñáìÝôñùí.
Åðßóçò, ðñÝðåé íá ìåôñþíôáé óå ôáêôéêÞ âÜóç ôï COD Þ ôï BOD5
ôùí ëõìÜôùí åéóüäïõ, Ýôóé þóôå íá åíôïðßæïíôáé ôõ÷üí ìåôáâïëÝò óôç óýíèåóç
ôùí åéóåñ÷üìåíùí ëõìÜôùí êáé íá ãßíïíôáé áíÜëïãåò ðñïóáñìïãÝò
óôç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò.
❏ ÅÜí õðÜñ÷åé ðñùôïâÜèìéá êáèßæçóç, ôï BOD5 êáé ôï COD èá ðñÝðåé
íá ðáñáêïëïõèïýíôáé óôçí åßóïäï êáé ôçí Ýîïäü ôçò, áöïý ðÝñá áðü
ôçí áðüäïóç ôçò ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò ðñïóäéïñßæåôáé ç ðïéüôçôá
ôçò åéóüäïõ óôç âéïëïãéêÞ âáèìßäá.
❏ ÕøçëÝò ôéìÝò óôï BOD5 êáé óôï COD óôçí Ýîïäï ôçò åãêáôÜóôáóçò óçìáßíåé
êáêÞ áðüäïóç ôçò åðåîåñãáóßáò.

ÄéáëõìÝíï ïîõãüíï ❏ Êáèïñßæåé ôçí ðïéüôçôá êáé ôç öýóç ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí.

❏ Ç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý èá ðñÝðåé
íá åëÝã÷åôáé êáé íá äéáôçñåßôáé ìåôáîý 1 êáé 2 mg/l.
❏ Óõãêåíôñþóåéò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ ìåãáëýôåñåò áðü 2 mg/l äåí áõîÜíïõí
áðáñáßôçôá ôçí áðïäïôéêüôçôá ôçò åðåîåñãáóßáò.
❏ Áðü ôçí óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ åîáñôÜôáé êáé ç êáôáíÜëùóç
ôçò çëåêôñéêÞò åíÝñãåéáò.
❏ Ç áðáéôïýìåíç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ åîáñôÜôáé áðü ôçí
åðï÷Þ ôïõ ÷ñüíïõ êáé áðü ôçí ðïéüôçôá ôçò äñáóôéêÞò éëýïò.
❏ Áðüôïìç ìåßùóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ïîõãüíïõ óôéò äåîáìåíÝò, óçìáßíåé
áðüôïìç öüñôéóÞ ôïõò. Áíôßèåôá ìßá áðüôïìç áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò
ôïõ ïîõãüíïõ, ðéèáíüí íá ïöåßëåôáé óå åßóïäï ôïîéêïý óôçí åãêáôÜóôáóç.

NH4 +
❏ Ç óõãêÝíôñùóÞ ôïõò óôá åéóåñ÷üìåíá áóôéêÜ ëýìáôá êáé âïèñïëýìáôá, óå
ó÷Ýóç ìå ôç óõãêÝíôñùóÞ ôïõò óôá åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá, áðïôåëåß äåßêôç
áðüäïóçò ôçò äéåñãáóßáò ôçò íéôñïðïßçóçò (åöüóïí ç ìïíÜäá äéáèÝôåé).

NO3
-
❏ Ç óõãêÝíôñùóÞ ôïõò óôá åéóåñ÷üìåíá áóôéêÜ ëýìáôá êáé âïèñïëýìáôá, óå
ó÷Ýóç ìå ôç óõãêÝíôñùóÞ ôïõò óôá åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá, áðïôåëåß äåßêôç
áðüäïóçò ôçò äéåñãáóßáò ôçò íéôñïðïßçóçò (åöüóïí ç ìïíÜäá äéáèÝôåé).

ÈñåðôéêÜ óõóôáôéêÜ ❏ Åßíáé óçìáíôéêïß ðáñÜãïíôåò áíÜðôõîçò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí.

–êõñßùò Í êáé Ñ ❏ ÁíåðÜñêåéá áõôþí ðñïêáëåß ëåéôïõñãéêÜ ðñïâëÞìáôá, üðùò áíÜðôõîç
íçìáôïåéäþí.
❏ Ç áíáëïãßá ðñÝðåé íá åßíáé BOD : Í : Ñ = 100 : 5 : 1.

Èåñìïêñáóßá ❏ ÅðçñåÜæåé ôç äñáóôçñéüôçôá ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí êáé èá ðñÝðåé íá åëÝã÷å-

ôáé ôáêôéêÜ óôçí åßóïäï ôçò ìïíÜäáò.

pH ❏ ÐáñÜìåôñïò êáèïñéóôéêÞò óçìáóßáò ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôçò ÌÅÕÁ.

❏ Ãéá ôéìÝò åêôüò ôùí ïñßùí 6-9, áíáóôÝëëåôáé ç äñáóôçñéüôçôá ôùí âáêôçñßùí
ðïý äéåíåñãïýí ôçí áðïäüìçóç, ïðüôå ç åðåîåñãáóßá äåí åßíáé åðéôõ÷Þò.
❏ Ãéá ìéá ìïíÜäá ðïõ ëåéôïõñãåß óùóôÜ, ç ôéìÞ ôïõ pH ôùí åðåîåñãáóìÝíùí
áðïâëÞôùí åßíáé ôçò ôÜîçò ôïõ 7.

ÂÜèïò óôñþìáôïò ëÜóðçò ❏ Áí ôï âÜèïò åßíáé ìéêñü, ôüôå åßôå ç êáèßæçóç åßíáé êáêÞ Þ ç áíáêõêëïöïñßá
óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò åßíáé ìéêñÞ.
êáèßæçóçò ❏ ÐñÝðåé íá ðáñáêïëïõèåßôáé ôáêôéêÜ.

MLSS ❏ Óå óõíäõáóìü ìå ôçí ðáñÜìåôñï F/M áðïôåëåß ìéá áðü ôéò âáóéêüôåñåò
ðáñáìÝôñïõò ëåéôïõñãßáò êáé áðïôåëåß äåßêôç ôçò ðïóüôçôáò ôùí áíáðôõó-
óüìåíùí ìéêñïïñãáíéóìþí óôï óýóôçìá åðåîåñãáóßáò.

73
ÐÁÑÁÌÅÔÑÏÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ
(óõíÝ÷åéá)
Äåßêôçò êáèéæçóéìüôçôáò SVI
(Sludge Volume Index)
Ëüãïò F:M
Ñõèìüò êáôáíÜëùóçò ïîõãüíïõ
Ëßðç - ¸ëáéá
×áñáêôçñéóôéêÜ ìéêñïïñãáíéóìþí -
ÌéêñïóêïðéêÞ áíÜëõóç
74
ÅÐÉÓÇÌÁÍÓÅÉÓ
❏ ÐáñÜìåôñïò ìå ôçí ïðïßá åêöñÜæåôáé ï âáèìüò êáèéæçóéìüôçôáò ôçò éëýïò
êáé áðïôåëåß ÷ñÞóéìï åñãáëåßï óôçí ðáñáêïëïýèçóç ôçò âéïëïãéêÞò
åðåîåñãáóßáò.
❏ Ïñßæåôáé ùò ï üãêïò (ml) ðïõ êáôáëáìâÜíåé 1 gr óôåñåþí åíåñãïý éëýïò
ìåôÜ áðü êáèßæçóç áíÜìåéêôïõ õãñïý åíåñãïý éëýïò ãéá 30 min.
❏ Ç ôéìÞ ôïõ SVI áõîÜíåôáé ìå ìåßùóç ôçò êáèéæçóéìüôçôáò.
❏ ÔéìÝò SVI Üíù ôïõ 150 äçëþíïõí ðñïâëÞìáôá óôçí êáèßæçóç, ìå ðéèáíü áßôéï
ôç äéüãêùóç ôçò éëýïò.
❏ Áðïôåëåß ìéá áðü ôéò âáóéêüôåñåò ðáñáìÝôñïõò ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò äéåñãáóßáò.
❏ ÌÝóù ôïõ ëüãïõ áõôïý åðéôõã÷Üíåôáé ï ðñïóäéïñéóìüò ôçò âÝëôéóôçò
ðïóüôçôáò ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ áðáéôåßôáé (MLVSS-ïñãáíéêü êëÜóìá
óôåñåþí óôï áíÜìéêôï õãñü) ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç ôïõ BOD (ïñãáíéêü
ñõðáíôéêü öïñôßï) áðü ôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá.
❏ Áðïôåëåß äåßêôç ôçò äñáóôéêüôçôáò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí.
❏ ×áìçëüò ñõèìüò, áí äåí óõìâáßíåé ëüãù ìéêñïý åéóåñ÷ïìÝíïõ öïñôßïõ,
ìðïñåß íá óçìáßíåé äéáêýìáíóç ôïõ pH, ÷áìçëü äéáëõìÝíï ïîõãüíï
Þ ôïîéêüôçôá óôá õãñÜ áðüâëçôá.
❏ ÅðçñåÜæïõí äõóìåíþò ôç ìåôáöïñÜ ôñïöÞò ðñïò ôá âáêôÞñéá
êáé ðñïêáëïýí óõóóùìáôþìáôá ôùí ëéðþí ìå ôï öëüêï.
❏ Óõíôåëïýí óôç äçìéïõñãßá íçìáôïåéäþí âáêôçñßùí êáé áöñéóìü
óôç âéïëïãéêÞ åðåîåñãáóßá.
❏ Èá ðñÝðåé íá áðïìáêñýíïíôáé óôçí ðñïåðåîåñãáóßá.
❏ Ìå ôï ìéêñïóêüðéï ðáñáôçñåßôáé ôï ìÝãåèïò ôùí öëüêùí, ç ìïñöÞ ôïõò,
ç ýðáñîç íçìáôïåéäþí âáêôçñéäßùí êáé ôï åßäïò ôùí ðñùôüæùùí.
❏ Ãßíåôáé åðßóçò ç ôáõôïðïßçóç ôùí íçìáôïåéäþí ðïõ ðñïêáëïýí ôç äéüãêùóç
ôçò éëýïò üðùò êáé ç åêôßìçóç ôçò ðïéüôçôáò ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí,
ôïõ BOD5 êáé ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ ïîõãüíïõ.
 6.4 ÐÑÏÔÕÐÏ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ

¸íá ðñüôõðï ðñüãñáììá ðáñáêïëïýèçóçò ëåéôïõñãßáò ìéáò ÌÅÕÁ, ðñïûðïèÝôåé áõîçìÝíç ïñãÜíùóç
ôïõ öïñÝá äéá÷åßñéóçò, êáèþò êáé áõîçìÝíç ïéêïíïìéêÞ äõíáôüôçôá ãéá ôçí õëïðïßçóÞ ôïõ. Óõíåðþò Ýíá ðñü-
ôõðï ðñüãñáììá ìðïñåß íá âñåé åöáñìïãÞ óå ìåãÜëåò ÌÅÕÁ, ìå óýíèåôç ëåéôïõñãßá, ïé ïðïßåò åëÝã÷ïíôáé áðü
ðëÞñùò ïñãáíùìÝíïõò öïñåßò.
Óôç óõíÝ÷åéá áêïëïõèïýí ôá ôõðéêÜ äéáãñÜììáôá ñïÞò äéåñãáóéþí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí ìå êáé ÷ùñßò
áíáåñüâéá ÷þíåõóç ôçò éëýïò, óôá ïðïßá óçìåéþíïíôáé ïé ðñüôõðåò èÝóåéò ãéá ôç äåéãìáôïëçøßá êáé ìÝôñçóç
óõãêåêñéìÝíùí ðáñáìÝôñùí üðùò áõôÝò ðáñïõóéÜæïíôáé óôïõò ðßíáêåò 6.5 êáé 6.6.

Ó÷Þìá 6-1. Ôõðéêü äéÜãñáììá ÌÅÕÁ ðáñáôåôáìÝíïõ áåñéóìïý.

Ó÷Þìá 6-2. Ôõðéêü äéÜãñáììá ÌÅÕÁ ìå äéåñãáóßåò áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò.

75
 Ðßíáêáò 6-5. [ÅÅÔÁÁ: Ïäçãüò ëåéôïõñãßáò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí – Óô. Ôñáãáíßôçò, É. Óêïõìðïýñçò]. Åíäåéêôéêüò ðßíáêáò åßäïõò êáé èÝóåùí áíáëýóåùí, êáèþò êáé

76
óõóôçìÜôùí ìÝôñçóçò ðáñï÷Þò êáé óõ÷íüôçôáò áíáëýóåùí/ ìåôñÞóåùí - ÌÅÕÁ ìå ðáñáôåôáìÝíï áåñéóìü - Ðñüôõðï ðñüãñáììá ðáñáêïëïýèçóçò

ÓÇÌÅÉÁ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
ÁÍÁËÕÓÅÉÓ
SS + + + + + + + + + +
VSS + + + + + +
COD + + + +
BOD + + + +
NH4-N + + + +
NO3-N + +
TKN + +
PO4-P + + + +
PH + + + + + +
REDOX + + + +
ÈÅÑÌÏÊÑÁÓÉÁ + + + +
DO +
ÎÇÑÁ ÓÕÓÔÁÔÉÊÁ + +
ÐÔÇÔÉÊÁ ÏÎÅÁ
ÁËÊÁËÉÊÏÔÇÔÁ
SVI +
ÕÐÏËÅÉÌÌÁÔÉÊÏ ×ËÙÑÉÏ +
ÏËÉÊÁ ÊÏËÏÂÁÊÔÇÑÉÏÅÉÄÇ +
ÊÏËÏÂÁÊÔÇÑÉÏÅÉÄÇ ÊÏÐÑÁÍÙÄÏÕÓ
+
ÐÑÏÅËÅÕÓÇÓ

ÑÏÏÌÅÔÑÁ ( ÓõíéóôÜôáé Ýëåã÷ïò êÜèå ìßá ìÝñá ) +

ÙÑÏÌÅÔÑÇÔÇÓ + + + + +
KWH +
ÂÕÔÉÁ / ÊÁÄÏÉ + +
ÕØÏÌÅÔÑÏ +

ÓÕ×ÍÏÔÇÔÁ ÁÍÁËÕÓÅÙÍ 2ì 1ì 2ì 7ì 1ì 2ì 2ì 1ì 1ì 1ì 3ì 2ì 3ì 1ì 2ì 7ì 1ì

1 ì: êÜèå ìÝñá (óõ÷íüôçôá áíáëýóåùí / ìåôñÞóåùí) - 2 ì: ôïõëÜ÷éóôïí êÜèå äýï ìÝñåò (óõ÷íüôçôá áíáëýóåùí / ìåôñÞóåùí)
 Ðßíáêáò 6-6. [ÅÅÔÁÁ: Ïäçãüò ëåéôïõñãßáò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí – Óô. Ôñáãáíßôçò, É. Óêïõìðïýñçò] Åíäåéêôéêüò ðßíáêáò åßäïõò êáé èÝóåùí áíáëýóåùí, êáèþò êáé
óõóôçìÜôùí ìÝôñçóçò ðáñï÷Þò êáé óõ÷íüôçôáò áíáëýóåùí/ ìåôñÞóåùí - ÌÅÕÁ ìå äéåñãáóßåò áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò – Ðñüôõðï ðñüãñáììá ðáñáêïëïýèçóçò

ÓÇÌÅÉÁ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
ÁÍÁËÕÓÅÉÓ
SS + + + + + + + + + + +
VSS + + + + + + +
COD + + + +
BOD + + + +
NH4-N + + + +
NO3-N + +
TKN + +
PO4-P + + + +
PH + + + + + + +
REDOX + + + + +
ÈÅÑÌÏÊÑÁÓÉÁ + + + + +
DO +
ÎÇÑÁ ÓÕÓÔÁÔÉÊÁ + +
ÐÔÇÔÉÊÁ ÏÎÅÁ +
ÁËÊÁËÉÊÏÔÇÔÁ +
SVI +
ÕÐÏËÅÉÌÌÁÔÉÊÏ ×ËÙÑÉÏ +
ÏËÉÊÁ ÊÏËÏÂÁÊÔÇÑÉÏÅÉÄÇ +
ÊÏËÏÂÁÊÔÇÑÉÏÅÉÄÇ
+
ÊÏÐÑÁÍÙÄÏÕÓ ÐÑÏÅËÅÕÓÇÓ

ÑÏÏÌÅÔÑÁ + +
ÙÑÏÌÅÔÑÇÔÇÓ + + + + + +
KWH +
ÂÕÔÉÁ / ÊÁÄÏÉ + +
ÕØÏÌÅÔÑÏ + +

ÓÕ×ÍÏÔÇÔÁ ÁÍÁËÕÓÅÙÍ 2ì 1ì 1ì 7ì 2ì 1ì 2ì 2ì 1ì 1ì 1ì 1ì 1ì 1ì 1ì 3ì 2ì 1ì 3ì 1ì 2ì 7ì

77
1 ì: êÜèå ìÝñá (óõ÷íüôçôá áíáëýóåùí / ìåôñÞóåùí) - 2 ì: ôïõëÜ÷éóôïí êÜèå äýï ìÝñåò (óõ÷íüôçôá áíáëýóåùí / ìåôñÞóåùí)
 6.5 ÌÅÈÏÄÏËÏÃÉÁ ÄÅÉÃÌÁÔÏËÇØÉÁÓ

Ôï áðïôÝëåóìá êÜèå áíáëõôéêÞò ìåèüäïõ, åßíáé ôüóï áîéüðéóôï üóï ç ðïéüôçôá ôïõ äåßãìáôïò
ðÜíù óôï ïðïßï åöáñìüóôçêå ç ìÝèïäïò.

ÓõóêåõÝò äåéãìáôïëçøßáò ❏ Ï ôýðïò êáé ôï õëéêü ôùí äï÷åßùí äåéãìáôïëçøßáò èá ðñÝðåé íá åðéëÝãåôáé óå ó÷Ýóç
ìå ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ óõëëåãüìåíïõ õãñïý êáé ôéò ðñïò áíÜëõóç ðáñáìÝôñïõò.
❏ Ôá äï÷åßá èá ðñÝðåé íá åßíáé áíèåêôéêÜ óôç äéÜâñùóç êáé íá êáèáñßæïíôáé ìå åõêïëßá.
❏ Ôá óõíÞèç õëéêÜ åßíáé ðëáóôéêü (ðïëõáéèõëÝíéï Þ ðïëõðñïðõëÝíéï) êáé ãõáëß.
❏ ÊáôÜ ôç ëÞøç äåéãìÜôùí ôï äï÷åßï èá ðñÝðåé íá ôñïöïäïôåßôáé ìéá öïñÜ ìå ëýìá,
óôç óõíÝ÷åéá íá áðïññßðôåôáé ôï ðåñéå÷üìåíï êáé íá åðáíáôñïöïäïôåßôáé ìå äåßãìá.
❏ ÊÜèå óçìåßï äåéãìáôïëçøßáò èá ðñÝðåé íá Ý÷åé ôï äéêü ôïõ óêåýïò äåéãìáôïëçøßáò.

Ôýðïé äåéãìÜôùí ❏ Óôéãìéáßï äåßãìá:

Ç åðéëïãÞ ôçò ìåèüäïõ
åîáñôÜôáé
áðü ôéò ðáñáìÝôñïõò,
ôçí áðáéôïýìåíç
óõ÷íüôçôá êáé ôï óêïðü ❏ Óýíèåôï äåßãìá:
ôçò áíÜëõóçò,
êáèþò êáé ôéò áðáéôÞóåéò
ôçò íïìïèåóßáò.
Ôï ðñïò áíÜëõóç õëéêü óõëëÝãåôáé óå ìéá ïñéóìÝíç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ
áðåéêïíßæåé
ôçí áðüäïóç ìüíï êáôÜ ôç óõãêåêñéìÝíç óôéãìÞ ôçò äåéãìáôïëçøßáò. Ôá äåßãìáôá
ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé êáôÜ ôéò þñåò ðïõ åðéêñáôïýí óõíèÞêåò áíôéðñïóùðåõôéêÝò
ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï óôÜäéï åðåîåñãáóßáò.
Áðïôåëåßôáé áðü Ýíáí áñéèìü äåéãìÜôùí ïñéóìÝíïõ üãêïõ, ôá ïðïßá Ý÷ïõí óõëëå÷èåß
óå ôáêôéêÜ äéáóôÞìáôá êáôÜ ôç äéÜñêåéá ìéáò ÷ñïíéêÞò ðåñéüäïõ, 8-þñïõ, 12-þñïõ
Þ 24-þñïõ.
Ôá äåßãìáôá óõëëÝãïíôáé óôï ßäéï äï÷åßï êáé ç áíÜëõóç ôïõ óýíèåôïõ áõôïý
äåßãìáôïò, áíôéðñïóùðåýåé ôç ìÝóç óýóôáóç óå ìéá ïñéóìÝíç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï,
Þ áíáëïãéêÜ ôçò ðáñï÷Þò.
Áõôüò ï ôýðïò äåßãìáôïò ðñïôéìÜôáé üôáí äåí õðÜñ÷ïõí óçìáíôéêÝò ìåôáâïëÝò
óôçí ðáñï÷Þ.
Ç óõëëïãÞ ãßíåôáé êáôÜ ðñïôßìçóç ìå ôç ÷ñÞóç áõôüìáôùí äåéãìáôïëçðôþí.
Ìå ôçí áíÜëõóç óýíèåôùí äåéãìÜôùí áðü ôá äéÜöïñá óôÜäéá ôçò åðåîåñãáóßáò,
ìðïñåß íá õðïëïãéóôåß ç ìÝóç áðüäïóç åðåîåñãáóßáò êáôÜ ôç äéÜñêåéá
ôçò ðåñéüäïõ óõëëïãÞò.

ÓõíôÞñçóç äåéãìÜôùí ❏ ÌåôÜ ôç óõëëïãÞ ôïõ äåßãìáôïò, ç óýóôáóÞ ôïõ èá ðñÝðåé íá ðáñáìåßíåé áíáëëïßùôç
Ýùò üôïõ ðñáãìáôïðïéçèïýí ïé áíáëýóåéò.
❏ ÅÜí äåí åßíáé äõíáôÞ ç Üìåóç áíÜëõóç, ôá äåßãìáôá ðïõ Ý÷ïõí óõëëå÷èåß èá ðñÝðåé
íá óõíôçñçèïýí êáôÜëëçëá, þóôå ïðïéáäÞðïôå âéïëïãéêÞ äñáóôçñéüôçôá (üðùò
ç ìéêñïâéáêÞ áíáðíïÞ), ÷çìéêÞ äñáóôçñéüôçôá (üðùò ìåôáâïëÝò óôï pH) êáé öõóéêÞ
äñáóôçñéüôçôá (üðùò õøçëÞ èåñìïêñáóßá) íá äéáôçñçèïýí óôï åëÜ÷éóôï.
❏ Óôéò ìåèüäïõò óõíôÞñçóçò ðåñéëáìâÜíïíôáé ç øýîç, ï Ýëåã÷ïò óôï pH
êáé ç ðñïóèÞêç ÷çìéêþí.
❏ Ç êáôÜøõîç ôùí äåéãìÜôùí äåí åíäåßêíõôáé ùò ìÝèïäïò óõíôÞñçóçò äåéãìÜôùí
áðü ÌÅÕÁ.
❏ Ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá óôï ïðïßï êÜèå óõóôáôéêü ôïõ äåßãìáôïò äéáôçñåßôáé áíáëëïßùôï
åîáñôÜôáé áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ êáé ôçí åöáñìïóìÝíç ìÝèïäï óõíôÞñçóçò.

Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç ðáñÝ÷ïíôáé áíáëõôéêÜ äåäïìÝíá óõíôÞñçóçò äåéãìÜôùí.

78
 6.5 ÌÅÈÏÄÏËÏÃÉÁ ÌÅÔÑÇÓÅÙÍ

Ïé ìÝèïäïé áíÜëõóçò ãéá ôïí ðñïóäéïñéóìü ôùí âáóéêþí ðáñáìÝôñùí âáóßæïíôáé êõñßùò óôéò Standard
Methods for the Examination of Water and Wastewater.

Óôçí çëåêôñïíéêÞ Ýêäïóç ðáñïõóéÜæïíôáé áíáëõôéêÜ

ïé åðéìÝñïõò áíáëýóåéò ðïõ áöïñïýí óôéò ðáñáìÝôñïõò:
BOD 5
COD
SS
MLSS
MLVSS
T
SVI êáé DSVI
pH
ÄéáëõìÝíï ïîõãüíï D.O.
Åéäéêüò ñõèìüò ëÞøçò ïîõãüíïõ (SOUR)
Áììùíéáêü Üæùôï
Ïñãáíéêü Üæùôï
Öþóöïñïò
Õðïëåéììáôéêü ÷ëþñéï

Åðßóçò ðáñïõóéÜæïíôáé âáóéêÝò ðáñáôçñÞóåéò êáé óõìðåñÜóìáôá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôç ìéêñïóêïðéêÞ
åîÝôáóç äåéãìÜôùí åíåñãïý éëýïò.

79
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 7.

ÐÑÏÔÕÐÏ ÊÁÈÇÊÏÍÔÏËÏÃÉÏ ÊÁÉ ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ

Ç óôåëÝ÷ùóç, ôï ïñãáíüãñáììá êáé ôá êáèÞêïíôá ôïõ ðñïóùðéêïý ìéáò ÌÅÕÁ åîáñôþíôáé áðü äéÜöïñïõò
ðáñÜãïíôåò, üðùò:
✧ ç äõíáìéêüôçôá ôçò åãêáôÜóôáóçò,
✧ ç ýðáñîç Þ ü÷é áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò ôçò éëýïò,
✧ ç ïñãÜíùóç êáé ç ïéêïíïìéêÞ êáôÜóôáóç ôçò ÄÅÕÁ Þ ôïõ öïñÝá ëåéôïõñãßáò,
✧ ç êïéíùíéêÞ ðïëéôéêÞ ðïõ áóêåß ï öïñÝáò - éäéïêôÞôçò ôçò ÌÅÕÁ.

¼óïí áöïñÜ óôç äõíáìéêüôçôá ôùí ÌÅÕÁ, êáôáôÜóóïíôáé óå ôñåéò êáôçãïñßåò.

ìåãÜëçò äõíáìéêüôçôáò, óõíÞèùò Üíù ôùí 100.000 êáôïßêùí,

ìÝóçò äõíáìéêüôçôïò, êÜôù ôùí 100.000 êáôïßêùí êáé Üíù ôùí 10.000 êáôïßêùí,

ìéêñÞò äõíáìéêüôçôïò ãéá 2.000 Ýùò 10.000 êáôïßêïõò.

Ôï ðñïóùðéêü ìéáò ÌÅÕÁ, áíåîáñôÞôùò ìåãÝèïõò, Ý÷åé ùò áðïóôïëÞ:

1. Ôïí Ýëåã÷ï ôçò åãêáôÜóôáóçò, þóôå íá ëåéôïõñãåß ìå õøçëÝò áðïäüóåéò êáé óýìöùíá ìå ôéò
ðñïäéáãñáöÝò êáé ôïõò íüìïõò.
2. Ôç óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìü êáé ôùí Ýñãùí ðïëéôéêïý ìç÷áíéêïý, þóôå
íá áõîçèåß ï ÷ñüíïò æùÞò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
3. Ôçí ðáñï÷Þ õðçñåóéþí, ôçñþíôáò óõãêåêñéìÝíåò áñ÷Ýò áóöÜëåéáò ôùí åãêáôáóôÜóåùí êáé
ôïõ ðñïóùðéêïý.
4. Ôçí ðáñáêïëïýèçóç êáé ôç äéá÷ñïíéêÞ êáôáãñáöÞ ôçò óõìðåñéöïñÜò ôçò ÌÅÕÁ, ìå óôü÷ï ôçí
áñéóôïðïßçóç ôùí åðß ìÝñïõò ìïíÜäùí êáé ôç óùóôÞ êáé Ýãêáéñç áíáâÜèìéóç / åðÝêôáóÞ ôçò.
5. Ôïí Ýëåã÷ï ôçò ìïíÜäáò, åðéôõã÷Üíïíôáò ôï ìéêñüôåñï äõíáôü ëåéôïõñãéêü êüóôïò.

Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ó÷Ýäéï ðïõ áöïñÜ óôï ïñãáíüãñáììá êáé óôá êýñéá êáèÞêïíôá ôùí
õðáëëÞëùí ðïõ åñãÜæïíôáé óôéò ÌÅÕÁ ìåãÜëçò, ìåóáßáò êáé ìéêñÞò äõíáìéêüôçôáò.

81
 7.1 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÁÕÎÇÌÅÍÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ

ÖÉËÏÓÏÖÉÁ ÓÔÅËÅ×ÙÓÇÓ ÁÕÎÇÌÅÍÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ ÌÅÕÁ

ÓõíÞèùò ïé ÌÅÕÁ áõôÞò ôçò äõíáìéêüôçôáò ðåñéëáìâÜíïõí ìïíÜäá áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò éëýïò  ëáìâÜíåé ÷þñá
ðáñáãùãÞ âéïáåñßïõ ôï ïðïßï åßíáé åêñçêôéêü êáé ôïîéêü áÝñéï  åßíáé óêüðéìç ç óôåëÝ÷ùóç óå ôñåéò âÜñäéåò.

Êñßíåôáé óêüðéìç ç óõíå÷Þò ðáñïõóßá ôïõëÜ÷éóôïí 2 áôüìùí. ¸íáí åðéêåöáëÞò, ôïí õðåýèõíï ÷åéñéóôÞ ôçò âÜñäéáò
êáé Ýíá âïçèü, ôï âïçèü ÷åéñéóôïý. Ôá êýñéá êáèÞêïíôá ôùí ÷åéñéóôþí åßíáé ç åêôÝëåóç ôùí ëåéôïõñãéêþí ÷åéñéóìþí
êáé ç óôåíÞ åðßâëåøç ôçò åãêáôÜóôáóçò.

ÁÐÁÉÔÏÕÌÅÍÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ
Á/Á ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ ÈÅÓÇÓ ÁÑÉÈÌÏÓ
◆ ÃåíéêÞ åõèýíç ëåéôïõñãßáò: õðåýèõíïò
1 Õðåýèõíïò ÅãêáôÜóôáóçò 1 ôçò åãêáôÜóôáóçò, ï ïðïßïò ðñïÀóôáôáé
2 ×åéñéóôÝò 4 âÜñäéåò x 2 Üôïìá 8 ôïõ ðñïóùðéêïý.

3 Âïçèïß ÷åéñéóôþí 4 âÜñäéåò x 2 Üôïìá 8 ◆ Åõèýíç Ýíáíôé íüìïõ: ìç÷áíïëüãïò

Þ ï çëåêôñïëüãïò ìç÷áíéêüò ôïõ öïñÝá.
4 Õðåýèõíïò Çëåêôñïëüãïò 1 Äåí Ý÷åé äéïéêçôéêÞ äéêáéïäïóßá óôï
5 Õðåýèõíïò Ìç÷áíïôå÷íßôçò 1 ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò, áëëÜ
êáèïäçãåß ôå÷íïëïãéêÜ êáé åðïðôåýåé
6 Âïçèüò Ìç÷áíïôå÷íßôç 1
ôçí õðïóôÞñéîç ôïõ õðåýèõíïõ
7 ÅñãÜôåò Ãåíéêþí êáèçêüíôùí 2 çëåêôñïëüãïõ êáé ìç÷áíïôå÷íßôç.
8 ÁíáëõôÞò ÷çìåßïõ 1 ◆ Õðåýèõíïò çëåêôñïëüãïò: èá åñãÜæåôáé
9 ÊáèáñéóôÞò åñãáóßá 4 ùñþí çìåñçóßùò 1 ìüíï ôá ðñùéíÜ, ìå êýñéï êáèÞêïí
ôçí çëåêôñïëïãéêÞ õðïóôÞñéîç ôçò ÌÅÕÁ.
ÓÕÍÏËÏ 24

ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ - ÊÁÈÇÊÏÍÔÁ

Õðåýèõíïò
Ýíáíôé íüìïõ
Õðåýèõíïò
ëåéôïõñãßáò

Õðåýèõíïò Ìç÷áíï Õðåýèõíïò Ãåíéêþí

×åéñéóôÝò
çëåêôñïëüãïò ôå÷íßôçò ÷çìåßïõ êáèçêüíôùí

Âïçèïß Âïçèüò
÷åéñéóôþí ìç÷áíïôå÷íßôç

Õðåýèõíïò Åßíáé õðåýèõíïò óõíïëéêÜ ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò, ôçí ïñãÜíùóç, óõíôÞñçóç, áóöÜëåéá
ëåéôïõñãßáò êáé õãéåéíÞ ôùí åñãáæïìÝíùí. Åéäéêüôåñá:
1. ¸÷åé ôç óõíïëéêÞ åõèýíç ãéá ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
2. ÌåñéìíÜ ãéá ôç ëåéôïõñãßá êáé áðüäïóç ôçò ìïíÜäïò, þóôå ôá åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá
êáé ïé ðáñáãüìåíåò ëÜóðåò íá ðëçñïýí ôéò ðñïäéáãñáöÝò ôçò íïìïèåóßáò.
3. Öñïíôßæåé ãéá ôç óõíôÞñçóç ôïõ óõíüëïõ ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
❏ Ðñïãñáììáôßæåé ôç óõíôÞñçóç ôïõ åîïðëéóìïý.
❏ ÌåñéìíÜ ãéá ôéò ðñïìÞèåéåò ôùí áíáãêáßùí áíôáëëáêôéêþí.
❏ Ðñïãñáììáôßæåé ôçí ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç êáé ïñãáíþíåé ôá óõíåñãåßá.
4. Êáèïñßæåé åðáêñéâþò ôá êáèÞêïíôá ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ êáé ðáñáêïëïõèåß ôçí åêôÝëåóç
ôùí åñãáóéþí óýìöùíá ìå ôéò åíôïëÝò ôïõ. Åêäßäåé åðßóçò ôá áíôßóôïé÷á ÷ñïíïäéáãñÜììáôá
ôùí åñãáóéþí ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ.

82
 5. Êáôáñôßæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôùí åãêáôáóôÜóåùí, êáèþò êáé ôçò áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò
ôùí åñãáæïìÝíùí.
6. Öñïíôßæåé ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôùí äéáäéêáóéþí áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò.
7. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôá äéÜöïñá óôïé÷åßá êüóôïõò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
8. Åéóçãåßôáé óôïí ðñïúóôÜìåíï ôïõ, Ýñãá âåëôßùóçò êáé åðáýîçóçò äõíáìéêüôçôïò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
9. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôçí áðüäïóç ôçò åãêáôÜóôáóçò, ìå óôü÷ï:
❏ ôïí åíôïðéóìü ôùí áíåðáñêþí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí.
❏ ôç âåëôßùóç áõôþí.
❏ ôç ìåßùóç ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò.
10. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí åðéìüñöùóç êáé åêðáßäåõóç ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ, þóôå íá áíôáðïêñßíïíôáé
óôá êáèÞêïíôá ôïõò.

Õðåýèõíïò Ï çëåêôñïëüãïò ôçò åãêáôÜóôáóçò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò, ôç óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëï-
çëåêôñïëüãïò ãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç íÝïõ, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé. Åéäéêüôåñá:
1. ÅðéóêåõÜæåé Þ ìåñéìíÜ ãéá ôçí åðéóêåõÞ ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý
ìå Ýãêáéñç åðéäéüñèùóç âëáâþí êáé óõíôÞñçóç.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
4. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìùí áíôáëëáêôéêþí êáé çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
5. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìïõ åîïðëéóìïý êáé êáôáãñÜöåé óå áõôü ôç óõìðåñéöïñÜ êáé ôï éóôïñéêü ôïõ.
6. Åöáñìüæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ ðñïóùðéêïý óôá óçìåßá
ðïõ ôïí áöïñïýí.
7. ÓõíåñãÜæåôáé óôåíÜ ìå ôïí ìç÷áíïôå÷íßôç êáé ôïõ ÷åéñéóôÝò ôçò ìïíÜäáò, óôçí åêôÝëåóç
ôùí êáèçêüíôùí ôïõ.
8. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
9. Åéóçãåßôáé óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
10. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï/ çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.

Ìç÷áíï- Ï ìç÷áíïôå÷íßôçò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò êáé ôç óõíôÞñçóç ôïõ õðÜñ÷ïíôá ìç÷áíïëïãéêïý
ôå÷íßôçò åîïðëéóìïý, êáèþò êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ íÝïõ åîïðëéóìïý, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé: Åéäéêüôåñá:
1. ÅðéóêåõÜæåé ôéò âëÜâåò óôïí õðÜñ÷ïíôá åîïðëéóìü.
2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäïò, ìå ôçí Ýãêáéñç åðéóêåõÞ êáé óõíôÞñçóç
ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôçò ìïíÜäïò.
4. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìùí áíôáëëáêôéêþí êáé çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
5. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìïõ åîïðëéóìïý êáé êáôáãñÜöåé óå áõôü ôç óõìðåñéöïñÜ êáé ôï éóôïñéêü ôïõ.
6. Åöáñìüæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé áóöÜëåéáò ðñïóùðéêïý óôá óçìåßá
ðïõ ôïí áöïñïýí.
7. ÓõíåñãÜæåôáé óôåíÜ ìå ôïí çëåêôñïëüãï êáé ôïõò ÷åéñéóôÝò ôçò ìïíÜäáò, óôçí åêôÝëåóç
ôùí êáèçêüíôùí ôïõ.
8. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
9. Åéóçãåßôáé, óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
10. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï/ çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.
11. Åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ âïçèïý ôïõ, Þ ôùí Üëëùí åñãáæïìÝíùí ðïõ ôïí âïçèïýí
óôéò åñãáóßåò ôïõ.

×åéñéóôÝò Ïé ÷åéñéóôÝò åßíáé ïé õðåýèõíïé âÜñäéáò êáé åðéâëÝðïõí ôç ëåéôïõñãßá êáé ôçí áóöÜëåéá
ôçò åãêáôÜóôáóçò. Óå êÜèå âÜñäéá ïé ÷åéñéóôÝò:
1. Åíçìåñþíïíôáé, áðü ôï ÷çìåßï, ãéá ôéò ëåéôïõñãéêÝò ðáñáìÝôñïõò üëùí ôùí åðß ìÝñïõò ìïíÜäùí
(ÂÏD, COD , SS, NH4-N, NO3-N, ïîõãüíï äåîáìåíþí, ðïéüôçôá ôùí åðåîåñãáóìÝíùí íåñþí ê.ëð.).
2. Åêôåëïýí ôïõò áðáñáßôçôïõò ÷åéñéóìïýò ãéá ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò,
áîéïðïéþíôáò ôéò ïðôéêÝò åíäåßîåéò, ôéò áíáëýóåéò ôïõ ÷çìåßïõ êáé ôéò åíäåßîåéò ôùí ïñãÜíùí.

83
 3. ÅëÝã÷ïõí ôç óõìðåñéöïñÜ üëïõ ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý, ãéá ôïí Ýãêáéñï åíôïðéóìü
âëáâþí, ðñüëçøç ðåñáéôÝñù öèïñþí êáé áðïöõãÞ åðéêéíäýíùí êáôáóôÜóåùí, üðùò äéáññïÞ
åêñçêôéêþí êáé ôïîéêþí áåñßùí, ìå óôü÷ï ôçí áóöÜëåéá ôùí åãêáôáóôÜóåùí êáé ôùí åñãáæïìÝíùí.
4. ×åéñßæïíôáé ôï SCADA ôçò åãêáôÜóôáóçò (áí õðÜñ÷åé), ôç ëåéôïõñãßá ôùí áíôëéþí, ôá áéóèçôÞñéá
èåñìïêñáóéþí, ïîõãüíïõ ê.ëð.
5. ×åéñßæïíôáé ôéò âÜíåò, ôéò áíôëßåò, ôç ñïÞ ôùí ñåõóôþí óå üëç ôçí åãêáôÜóôáóç, ôç ìïíÜäá
ôçò áöõäÜôùóçò êáé öñïíôßæïõí ãéá ôçí áðïêïìéäÞ ôçò áöõäáôùìÝíçò ëÜóðçò.
6. ÐáñáóêåõÜæïõí ìå ôçí âïÞèåéá ôùí âïçèþí ôïõò ôá áðáñáßôçôá âïçèçôéêÜ ÷çìéêÜ,
üðùò äéÜëõìá ðïëõçëåêôñïëýôç, Üóâåóôç, óéäÞñïõ, ÷ëùñßïõ ê.ëð.
7. Åêôåëïýí äåéãìáôïëçøßåò óå üëá ôá óçìåßá ôçò ìïíÜäáò êáé ìåôáöÝñïõí ôá äåßãìáôá
óôï ÷çìåßï.
8. ÊáôáãñÜöïõí çìåñçóßùò ôéò ðáñï÷Ýò ôùí ñåõóôþí åßôå ìÝóù ôïõ SCADA (áí õðÜñ÷åé)
åßôå ìÝóù ôùí ùñïìåôñçôþí.
9. Ôçñïýí âéâëßï êáé êáôáãñÜöïõí óå áõôü ôéò áíáëýóåéò ôïõ ÷çìåßïõ.
10. Ôçñïýí âéâëßï óõìâÜíôùí, ôï ïðïßï åíçìåñþíåé êÜèå âÜñäéá.
11. Ôçñïýí âéâëßá åëÝã÷ùí ãéá ôçí áóöÜëåéá ôùí åãêáôáóôÜóåùí.
12. ÊáôáãñÜöïõí ôïõò åëÝã÷ïõò ðïõ äéåíåñãïýí êáé ôá áðïôåëÝóìáôá áõôþí.
13. Óôçí áðïãåõìáôéíÞ êáé íõ÷ôåñéíÞ âÜñäéá åêôåëïýí êáé ÷ñÝç öýëáêá ìå ôçí âïÞèåéá
ôùí âïçèþí ÷åéñéóôþí.
14. Óôçí ðñùéíÞ âÜñäéá êáèïñßæïõí ôéò åñãáóßåò ôùí åñãáôþí ãåíéêþí êáèçêüíôùí,
ïé ïðïßïé åõñßóêïíôáé õðü ôçí êáèïäÞãçóç ôïõò.
15. Åßíáé õðåýèõíïé ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôùí êáíüíùí áóöáëåßáò êáé õãéåéíÞò óôïõò âïçèïýò
êáé óôïõò åñãÜôåò ãåíéêþí êáèçêüíôùí.
16. Åöáñìüæïõí ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò ìïíÜäïò óôá óçìåßá ðïõ ôïõò áöïñïýí.

CHECK LIST ÓÇÌÅÉÙÍ ÅËÅÃ×ÏÕ ÔÇÓ ÌÅÕÁ ÁÐÏ ÔÏÕÓ ×ÅÉÑÉÓÔÅÓ ÓÅ ÊÁÈÅ ÂÁÑÄÉÁ

1. Áñ÷éêÞ áíýøùóç: 5. ÄåõôåñïâÜèìéåò êáèéæÞóåéò 10. ×ùíåõôÝò

◆ öñåÜôéï åéóüäïõ
◆ êï÷ëßåò Áñ÷éìÞäç Þ áíôëßåò
áíýøùóçò
◆ Ýëåã÷ïò ôïõ éìÜíôá êßíçóçò
ôùí êï÷ëéþí Áñ÷éìÞäç
◆ áíôëßá ëßðáíóçò
◆ èåñìïêñáóéáêüò Ýëåã÷ïò
äéá ôçò áöÞò ôïõ ìåéùôÞñá
2. ÃÝöõñá åîÜììùóçò:
◆ Ýëåã÷ïò Ýìöñáîçò óùëÞíùí
Üíôëçóçò Üììïõ
◆ ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ôçò ðïóüôçôïò
áÝñá óôç äåîáìåíÞ åîÜììùóçò
◆ Ýëåã÷ïò áåñïóõìðéåóôþí
(ößëôñï áÝñá, ôõ÷üí õðåñèÝñìáíóç,
èüñõâïò)
3. ÐñùôïâÜèìéåò êáèéæÞóåéò:
◆ ïðôéêüò Ýëåã÷ïò õðåñ÷åéëéóôþí
◆ êáèáñéüôçôá áíôëéïóôáóßïõ
◆ Ýëåã÷ïò ïóìþí, ôõ÷üí Ýêëõóçò
áåñßùí
4. ÄåîáìåíÝò áåñéóìïý
◆ ðáñáôÞñçóç ôçò ðïéüôçôáò
êáé ðïóüôçôáò ôùí áöñþí
◆ ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ÷ñþìáôïò
ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý
◆ Ýëåã÷ïò ãéá áíÜãêç êáèáñéüôçôáò
ôùí äåîáìåíþí
◆ Ýëåã÷ïò åñãáóßáò ôùí áíôëéþí
áíáêõêëïöïñßáò áíÜìéêôïõ õãñïý.
◆ Ýëåã÷ïò áíáêõêëïöïñßáò
ôçò ëÜóðçò
◆ ðáñáôÞñçóç ôçò óôÜèìçò
ôçò ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ
◆ Ýëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò
ôùí õðåñ÷åéëéóôþí
◆ ðáñáôÞñçóç êáé ôáõôïðïßçóç
ôùí åðéðëåüíôùí óôåñåþí
6. ÁíôëéïóôÜóéï ëáóðþí
◆ Ýëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò ôùí áíôëéþí
◆ ðáñáôÞñçóç ðïéüôçôáò ëÜóðçò
7. ×ëùñéùôÝò
◆ Ýëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò ôùí ÷ëùñéùôþí
(ñïÞ, ðéÝóåéò, èüñõâïé ê.ëð.)
◆ Ýëåã÷ïé äéáññïþí
◆ Ýëåã÷ïò êáèáñéüôçôáò
8. Áßèïõóá áðïèÞêåõóçò ÷çìéêþí
◆ Ýëåã÷ïé ãéá ôõ÷üí äéáññïÝò
óå öéÜëåò ÷ëùñßïõ êáé äéïîåéäßïõ
ôïõ èåßïõ (áí õðÜñ÷ïõí
óôç ìïíÜäá) ê.ëð.
9. Âéïìç÷áíéêü íåñü
◆ Ýëåã÷ïé óôï êýêëùìá íåñïý
◆ Ýëåã÷ïò ðßåóçò ôïõ ðéåóôéêïý
äï÷åßïõ
◆ Ýëåã÷ïò èåñìïêñáóéþí
ôçò áíáêõêëïöïñïýóáò ëÜóðçò
◆ Ýëåã÷ïò èåñìïêñáóéþí
ôïõ íåñïý èÝñìáíóçò
◆ Ýëåã÷ïò öñåáôßùí áíáêõêëïöïñßáò
ôçò ëÜóðçò êáé åîüäïõ áõôÞò
◆ Ýëåã÷ïé äéá ôçò üóöñçóçò
ãéá ôõ÷üí äéáññïÝò âéïáåñßïõ
◆ Ýëåã÷ïò ðéÝóåùí óôá êïìðñåóÝñ
âéïáåñßïõ
◆ óôÜèìç ëáäéþí óôá êïìðñåóÝñ
◆ ðáñáôÞñçóç ôùí äåéêôþí ñïÞò
ôïõ âéïáåñßïõ
◆ áðïìÜêñõíóç íåñïý áðü ôá ößëôñá
ôïõ âéïáåñßïõ
◆ áðïìÜêñõíóç íåñïý áðü ôéò óôéò
áóöáëéóôéêÝò âáëâßäåò (óôçí Ýîïäï
ôïõ áåñßïõ áðü ôá êïìðñåóÝñ)
11. Ãêáæüìåôñï
◆ Ýëåã÷ïò óôÜèìçò íåñïý óôï ãêáæü-
ìåôñï êáé óôïõò áöõãñáíôÝò
12. Ðá÷õíôÞò
◆ Ýëåã÷ïò ôçò ðïéüôçôïò ôùí íåñþí
óôçí õðåñ÷åßëéóç ôïõ ðá÷õíôÞ
◆ Ýëåã÷ïé ãéá ôõ÷üí Ýêëõóç õäñüèåéïõ
13. ÁöõäÜôùóç
◆ áíÜðôõîç ëßóôáò åëÝã÷ùí, óýìöùíá
ìå ôéò ïäçãßåò ôïõ êáôáóêåõáóôÞ
ôïõ åîïðëéóìïý áöõäÜôùóçò

84
Âïçèïß Ïé âïçèïß ÷åéñéóôþí êáèïäçãïýíôáé áðü ôïõò ÷åéñéóôÝò êáé:
×åéñéóôþí 1. ÅôïéìÜæïõí ôá äéáëýìáôá ôùí âïçèçôéêþí ÷çìéêþí (ðïëõçëåêôñïëýôç, áóâÝóôç, óéäÞñïõ, ê.ëð.)
áöïý ìåôáöÝñïõí ôá ÷çìéêÜ áðü ôçí áðïèÞêç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
2. ¼ôáí ëåéôïõñãåß ï åîïðëéóìüò ôçò áöõäÜôùóçò ðáñáêïëïõèïýí ôç ëåéôïõñãßá ôïõ, óýìöùíá
ìå ôéò õðïäåßîåéò ôïõ õðåýèõíïõ ÷åéñéóôÞ.
3. Åêôåëïýí ôéò äåéãìáôïëçøßåò óå üëç ôç ìïíÜäá êáé óôá âõôßá ôùí âïèñïëõìÜôùí.
4. Åêôåëïýí ôéò äåéãìáôïëçøßåò óôéò âéïìç÷áíßåò ðïõ ôõ÷üí äéï÷åôåýïõí ôá âéïìç÷áíéêÜ ôïõò
áðüâëçôá óôç ìïíÜäá ãéá óõíåðåîåñãáóßá.
5. Áó÷ïëïýíôáé ìå åñãáóßåò ó÷åôéêÝò ìå áðïöñÜîåéò áãùãþí, öñåáôßùí êáé áíôëéþí.
6. Óôçí ðñùéíÞ êáé áðïãåõìáôéíÞ âÜñäéá åêôåëïýí åñãáóßåò êáèáñéüôçôïò êáé êçðïõñéêÞò
(áí äåí åñãÜæïíôáé óå Üëëç åñãáóßá).
7. Åêôåëïýí ÷ñÝç öýëáêá óôçí áðïãåõìáôéíÞ êáé âñáäéíÞ âÜñäéá, áí äåí Ý÷ïõí Üëëç åñãáóßá.

ÅñãÜôåò 1. ÅñãÜæïíôáé óôçí ðñùéíÞ âÜñäéá

ãåíéêþí
êáèçêüíôùí
2. Êáèáñßæïõí ôéò åó÷Üñåò êáé ôá áíôëéïóôÜóéá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
3. Âïçèïýí ôïõò âïçèïýò ÷åéñéóôþí óôçí áðüöñáîç áãùãþí, öñåáôßùí, ê.ëð.
4. Åêôåëïýí êáèÞêïíôá êáèáñéüôçôáò óôçí ìïíÜäá (äåîáìåíÝò, äñüìïé, áíôëéïóôÜóéá, êôÞñéá, ê.ëð.)
5. ÐáñÝ÷ïõí âïÞèåéá óôïí ìç÷áíïôå÷íßôç.
6. Åêôåëïýí âÜñäéá óáí âïçèïß ÷åéñéóôþí, áí ðáñáóôåß õðçñåóéáêÞ áíÜãêç.
7. Åêôåëïýí êáèÞêïíôá êçðïõñïý, áí ðáñáóôåß õðçñåóéáêÞ áíÜãêç.
8. Êáèïäçãïýíôáé êáé åëÝã÷ïíôáé áðü ôïí ÷åéñéóôÞ ôçò ðñùéíÞò âÜñäéáò.
9. Ôçñïýí ôïõò êáíüíåò áóöáëåßáò êáé åöáñìüæïõí ôá ìÝôñá ðñïóôáóßáò, ðïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôéò
äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò.

85
 7.2 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÌÅÓÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ
ÖÉËÏÓÏÖÉÁ ÓÔÅËÅ×ÙÓÇÓ ÌÅÓÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ ÌÅÕÁ

ÓõíÞèùò ïé ÌÅÕÁ áõôÞò ôçò äõíáìéêüôçôáò äåí ðåñéëáìâÜíïõí ìïíÜäá áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò éëýïò, ïðüôå
ôï ðñïóùðéêü ôçò ìïíÜäáò åñãÜæåôáé óôçí ðñùéíÞ âÜñäéá.

Ç óôåëÝ÷ùóç èá åßíáé ðéï áðëÞ óå óýãêñéóç ìå ôç óôåëÝ÷ùóç ôùí ÌÅÕÁ áõîçìÝíçò äõíáìéêüôçôáò.

ÁÐÁÉÔÏÕÌÅÍÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ
Á/Á ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ ÈÅÓÇÓ ÁÑÉÈÌÏÓ
◆ Õðåýèõíïò ëåéôïõñãßáò: ôá êáèÞêïíôÜ
1 Õðåýèõíïò ÅãêáôÜóôáóçò 1 ôïõ ìðïñåß íá åêôåëïýíôáé áðü ôïí êáôÜ
2 Õðåýèõíïò Çëåêôñïëüãïò 1 íüìï õðåýèõíï ôçò ÌÅÕÁ, þóôå
íá ãßíåôáé ïéêïíïìßá ðñïóùðéêïý.
3 Õðåýèõíïò Ìç÷áíïôå÷íßôçò 1 Åðßóçò, ï õðåýèõíïò óôçí ìÝóç ÌÅÕÁ
4 ÅñãÜôåò Ãåíéêþí êáèçêüíôùí 2 åêôåëåß êáé ôá êáèÞêïíôá ÷åßñéóôç,
5 ÁíáëõôÞò ÷çìåßïõ åñãáóßá 4 ùñþí çìåñçóßùò 1 âïçèïýìåíïò áðü ôïí çëåêôñïëüãï
êáé ôïí ìç÷áíïôå÷íßôç.
6 ÊáèáñéóôÞò åñãáóßá 4 ùñþí çìåñçóßùò 1
◆ Ï çëåêôñïëüãïò êáé ï ìç÷áíïôå÷íßôçò
ÓÕÍÏËÏ 7 åêôåëïýí êáé Üëëåò åñãáóßåò, ðÝñáí ôùí
êáèáñÜ ôå÷íéêþí åñãáóéþí, üðùò èÝôïõí
◆ Áí ç åãêáôÜóôáóç äéáèÝôåé óýóôçìá SCADA, ôüôå ç óçìáôïäïóßá êáé ôá óå ëåéôïõñãßá ôç ìïíÜäá áöõäÜôùóçò
áëáñì ôçò ëåéôïõñãßáò óõíßóôáôáé íá ìåôáäßäïíôáé ìå ôéò ôçëåðéêïéíùíßåò Þ óõììåôÝ÷ïõí óå åñãáóßåò êáèáñéóìïý
óôá êéíçôÜ ôïõ õðåõèýíïõ, ôïõ çëåêôñïëüãïõ êáé ôïõ ìç÷áíïôå÷íßôç. Þ áðüöñáîçò êáíáëéþí, åó÷áñþí, ê.ëð.

ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ - ÊÁÈÇÊÏÍÔÁ
Õðåýèõíïò
Ýíáíôé íüìïõ
Õðåýèõíïò
ëåéôïõñãßáò

Õðåýèõíïò Ìç÷áíï Õðåýèõíïò Ãåíéêþí

çëåêôñïëüãïò ôå÷íßôçò ÷çìåßïõ êáèçêüíôùí

Õðåýèõíïò Åßíáé õðåýèõíïò óõíïëéêÜ ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò, ôçí ïñãÜíùóç, óõíôÞñçóç, êáèþò êáé
ëåéôïõñãßáò ôçí áóöÜëåéá êáé õãéåéíÞ ôùí åñãáæïìÝíùí. Åéäéêüôåñá:
1. ¸÷åé ôç óõíïëéêÞ åõèýíç ãéá ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
2. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí ëåéôïõñãßá êáé áðüäïóç ôçò ìïíÜäïò, þóôå ôá åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá
êáé ïé ðáñáãüìåíåò ëÜóðåò íá ðëçñïýí ôçò ðñïäéáãñáöÝò ôçò íïìïèåóßáò.
3. Öñïíôßæåé ãéá ôçí óõíôÞñçóç ôïõ óõíüëïõ ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
4. Êáèïñßæåé åðáêñéâþò ôá êáèÞêïíôá ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ êáé ðáñáêïëïõèåß ôçí åêôÝëåóç
ôùí åñãáóéþí óýìöùíá ìå ôéò åíôïëÝò ôïõ.
5. Êáôáñôßæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôùí åãêáôáóôÜóåùí, ôçò áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò
ôùí åñãáæïìÝíùí.
6. Öñïíôßæåé ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôùí äéáäéêáóéþí áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò.
7. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôçí áðüäïóç ôçò åãêáôÜóôáóçò, ìå óôü÷ï:
❏ ôïí åíôïðéóìü ôùí áíåðáñêþí åðß ìÝñïõò ìïíÜäùí,
❏ ôç âåëôßùóç áõôþí,
❏ ôç ìåßùóç ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò.
8. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôá êüóôç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
9. Åéóçãåßôáé óôïí ðñïúóôÜìåíü ôïõ Ýñãá âåëôßùóçò êáé åðáýîçóçò äõíáìéêüôçôïò ôçò ÌÅÕÁ.
10. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí åðéìüñöùóç êáé åêðáßäåõóç ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ, þóôå íá áíôáðïêñßíïíôáé
óôá êáèÞêïíôá ôïõò.
11. Ðñáãìáôïðïéåß üëïõò ôïõò áðáéôïýìåíïõò ëåéôïõñãéêïýò ÷åéñéóìïýò (âáíþí, èõñïöñáãìÜôùí
ê.ëð.) êáé èÝôåé óå ëåéôïõñãßá Þ óå ðáýóç ôïí åîïðëéóìü.
12. ÈÝôåé óå ëåéôïõñãßá ôç ìïíÜäá áöõäÜôùóçò, âïçèïýìåíïò áðü ôïí çëåêôñïëüãï êáé ìç÷áíïôå÷íßôç
ôçò åãêáôÜóôáóçò.
13. ÅëÝã÷åé ôçí óõìðåñéöïñÜ ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý, ãéá ôïí Ýãêáéñï åíôïðéóìü âëáâþí.

86
Õðåýèõíïò Åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò, ôç óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý
çëåêôñïëüãïò êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç íÝïõ, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé. Åéäéêüôåñá:
1. ÅðéóêåõÜæåé Þ ìåñéìíÜ ãéá ôçí åðéóêåõÞ ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý
ìå Ýãêáéñç åðéäéüñèùóç âëáâþí êáé óõíôÞñçóç.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
4. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìùí áíôáëëáêôéêþí êáé çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
5. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìïõ åîïðëéóìïý êáé êáôáãñÜöåé óå áõôü ôç óõìðåñéöïñÜ êáé ôï éóôïñéêü ôïõ.
6. Åöáñìüæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ ðñïóùðéêïý óôá óçìåßá
ðïõ ôïí áöïñïýí.
7. ÓõíåñãÜæåôáé óôåíÜ ìå ôïí ìç÷áíïôå÷íßôç êáé ôïõ ÷åéñéóôÝò ôçò ìïíÜäáò, óôçí åêôÝëåóç
ôùí êáèçêüíôùí ôïõ.
8. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
9. Åéóçãåßôáé óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
10. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï / çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.
11. ÂïçèÜ ôïí õðåýèõíï ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé óå êáèÞêïíôá ðÝñáí ôçò çëåêôñïëïãéêÞò
õðïóôÞñéîçò, üðùò ð.÷. èÝôåé óå ëåéôïõñãßá êáé åêôüò ëåéôïõñãßáò ôç ìïíÜäá áöõäÜôùóçò.
12. ÂïçèÜ ôï ìç÷áíïôå÷íßôç óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ÷ñåéáóèåß âïÞèåéá.
13. Åêôåëåß êáé êáèáñÜ åñãáôéêÝò åñãáóßåò, áí áðáéôçèåß, üðùò êáèáñéóìü åó÷áñþí,
áðïöñÜîåéò áãùãþí, êáíáëéþí ê.ëð.

Ìç÷áíï- Ï ìç÷áíïôå÷íßôçò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò êáé ôç óõíôÞñçóç ôïõ õðÜñ÷ïíôá ìç÷áíïëïãéêïý
ôå÷íßôçò åîïðëéóìïý, êáèþò êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ íÝïõ åîïðëéóìïý, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé: Åéäéêüôåñá:
1. ÅðéóêåõÜæåé ôéò âëÜâåò óôïí õðÜñ÷ïíôá åîïðëéóìü.
2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäïò, ìå ôçí Ýãêáéñç åðéóêåõÞ êáé óõíôÞñçóç
ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôçò ìïíÜäïò.
4. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìùí áíôáëëáêôéêþí êáé çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
5. Åöáñìüæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé áóöÜëåéáò ðñïóùðéêïý óôá óçìåßá
ðïõ ôïí áöïñïýí.
6. ÓõíåñãÜæåôáé óôåíÜ ìå ôïí çëåêôñïëüãï êáé ôïõò ÷åéñéóôÝò ôçò ìïíÜäáò, óôçí åêôÝëåóç
ôùí êáèçêüíôùí ôïõ.
7. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
8. Åéóçãåßôáé, óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
9. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï/ çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.
10. Åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ âïçèïý ôïõ, Þ ôùí Üëëùí åñãáæïìÝíùí ðïõ ôïí âïçèïýí
óôéò åñãáóßåò ôïõ.
11. ÂïçèÜ ôïí õðåýèõíï ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé óå êáèÞêïíôá ðÝñáí ôçò ìç÷áíïëïãéêÞò õðïóôÞñéîçò,
üðùò èÝôåé óå ëåéôïõñãßá Þ ðáýåé ôç ìïíÜäá áöõäÜôùóçò.
12. ÂïçèÜ ôïí çëåêôñïëüãï óå ðåñßðôùóç ðïõ ÷ñåéáóôåß âïÞèåéá.
13. Åêôåëåß, áí áðáéôçèåß êáé êáèáñÜ åñãáôéêÝò åñãáóßåò, üðùò êáèáñéóìü åó÷áñþí,
áðïöñÜîåéò áãùãþí, êáíáëéþí ê.ëð.

ÅñãÜôåò 1. Ðñáãìáôïðïéïýí ôéò äåéãìáôïëçøßåò ôùí åðéìÝñïõò ñåõóôþí ôçò ÌÅÕÁ, ôçí áíÜëõóç ôùí ïðïßùí
Ãåíéêþí êÜíåé ï áíáëõôÞò ôïõ ÷çìåßïõ.
Êáèçêüíôùí 2. Êáèáñßæïõí ôéò åó÷Üñåò êáé ôá áíôëéïóôÜóéá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
3. Åöáñìüæïõí åñãáóßåò êáèáñéüôçôáò óôç ìïíÜäá (äåîáìåíÝò, äñüìïé, áíôëéïóôÜóéá, êôÞñéá ê.ëð.).
4. Âïçèïýí ôïí ìç÷áíïôå÷íßôç êáé ôïí çëåêôñïëüãï, óå ðåñßðôùóç áíÜãêçò.
5. ÅôïéìÜæïõí ôá äéáëýìáôá ôùí âïçèçôéêþí ÷çìéêþí (ðïëõçëåêôñïëýôç, áóâÝóôç, óéäÞñïõ ê.ëð.)
áöïý ìåôáöÝñïõí ôá ÷çìéêÜ áðü ôçí áðïèÞêç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
6. Åêôåëïýí êáé êáèÞêïíôá êçðïõñïý.
7. Êáèïäçãïýíôáé êáé åëÝã÷ïíôáé áðü ôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäïò.
Ôçñïýí ôïõò êáíüíåò áóöáëåßáò êáé åöáñìüæïõí ôá ìÝôñá ðñïóôáóßáò, ðïõ ðåñéãñÜöïíôáé
óôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò ÌÅÕÁ.

87
 7.3 ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ ÌÅÕÁ ÌÉÊÑÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ
ÖÉËÏÓÏÖÉÁ ÓÔÅËÅ×ÙÓÇÓ ÌÉÊÑÇÓ ÄÕÍÁÌÉÊÏÔÇÔÁÓ ÌÅÕÁ

Ôï ðñïóùðéêü ôçò ìïíÜäáò åñãÜæåôáé óôçí ðñùéíÞ âÜñäéá.

Ç óôåëÝ÷ùóç èá åßíáé ðéï áðëÞ óå óýãêñéóç ìå ôç óôåëÝ÷ùóç ôùí äýï ðñïçãïýìåíá åîåôáæüìåíùí êáôçãïñéþí
ÌÅÕÁ.

ÁÐÁÉÔÏÕÌÅÍÏ ÐÑÏÓÙÐÉÊÏ
Á/Á ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ ÈÅÓÇÓ ÁÑÉÈÌÏÓ
◆ Õðåýèõíïò ëåéôïõñãßáò: åßíáé ìç÷áíéêüò
1 Õðåýèõíïò ÅãêáôÜóôáóçò 1 åñãáæüìåíïò óå Üëëç èÝóç óôï öïñÝá.
2 Õðåýèõíïò Ìç÷áíïôå÷íßôçò 1 Ï ßäéïò åðéâëÝðåé êáé êáèïäçãåß ôçí
3 ÅñãÜôçò Ãåíéêþí êáèçêüíôùí 1 åñãáóßá ôïõ ðñïóùðéêïý ôçò ìïíÜäáò.
Ôá êáèÞêïíôá õðåõèýíïõ ëåéôïõñãßáò
ÓÕÍÏËÏ 3
óõíßóôáôáé íá ôá åêôåëåß ï êáôÜ íüìï
◆ Áí ç åãêáôÜóôáóç äéáèÝôåé óýóôçìá SCADA, ôüôå ç óçìáôïäïóßá êáé ôá õðåýèõíïò ôùí åãêáôáóôÜóåùí
áëáñì ôçò ëåéôïõñãßáò óõíßóôáôáé íá ìåôáäßäïíôáé ìå ôéò ôçëåðéêïéíùíßåò ìç÷áíïëüãïò Þ çëåêôñïëüãïò ìç÷áíéêüò.
óôá êéíçôÜ ôïõ õðåõèýíïõ êáé ôïõ ìç÷áíïôå÷íßôç.
◆ Óå ó÷Ýóç ìå ôá êáèÞêïíôá åíüò õðåõèýíïõ
◆ Ôçí áíÜãêç åðßâëåøçò ôçò åãêáôÜóôáóçò ôá ÓÜââáôá êáé ôéò ÊõñéáêÝò óå ìåãÜëç ÌÅÕÁ, ï ìç÷áíïôå÷íßôçò óôçí
êáëýðôïõí ï ìç÷áíïôå÷íßôçò êáé ï åñãÜôçò (ìéá çìÝñá ï êáèÝíáò), ìéêñÞ ÌÅÕÁ åêôåëåß êáé ôá êáèÞêïíôá ôïõ
åñãáæüìåíïé ìéá ìÝñá ëéãüôåñï áðü ÄåõôÝñá ìÝ÷ñé ÐáñáóêåõÞ. ÷åßñéóôç, âïçèïýìåíïò áðü ôïí åñãÜôç.

ÏÑÃÁÍÏÃÑÁÌÌÁ - ÊÁÈÇÊÏÍÔÁ

Õðåýèõíïò ëåéôïõñãßáò –
ï êáôÜ íüìï õðåýèõíïò

Çëåêôñïëüãïò – Ìç÷áíï ×çìéêÝò áíáëýóåéò - Ãåíéêþí

åîùôåñéêüò óõíåñãÜôçò ôå÷íßôçò åîùôåñéêü ÷çìåßï êáèçêüíôùí

Õðåýèõíïò Åßíáé õðåýèõíïò óõíïëéêÜ ãéá ôç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò, ôçí ïñãÜíùóç, óõíôÞñçóç, êáèþò êáé
ëåéôïõñãßáò ôçí áóöÜëåéá êáé õãéåéíÞ ôùí åñãáæïìÝíùí. Åéäéêüôåñá:
1. ¸÷åé ôç óõíïëéêÞ åõèýíç ãéá ôçí åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôçò åãêáôÜóôáóçò.
2. ÌåñéìíÜ ãéá ôç ëåéôïõñãßá êáé áðüäïóç ôçò ìïíÜäïò, þóôå ôá åðåîåñãáóìÝíá ëýìáôá
êáé ïé ðáñáãüìåíåò ëÜóðåò íá ðëçñïýí ôçò ðñïäéáãñáöÝò ôçò íïìïèåóßáò.
3. Öñïíôßæåé ãéá ôç óõíôÞñçóç ôïõ óõíüëïõ ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
4. Êáèïñßæåé åðáêñéâþò ôá êáèÞêïíôá ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ êáé ðáñáêïëïõèåß ôçí åêôÝëåóç
ôùí åñãáóéþí óýìöùíá ìå ôéò åíôïëÝò ôïõ.
5. Êáôáñôßæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôùí åãêáôáóôÜóåùí, ôçò áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò
ôùí åñãáæïìÝíùí.
6. Öñïíôßæåé ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôùí äéáäéêáóéþí áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò.
7. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôçí áðüäïóç ôçò åãêáôÜóôáóçò, ìå óôü÷ï:
❏ ôïí åíôïðéóìü ôùí áíåðáñêþí åðß ìÝñïõò ìïíÜäùí,
❏ ôç âåëôßùóç áõôþí,
❏ ôç ìåßùóç ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò.
8. Ðáñáêïëïõèåß êáé êáôáãñÜöåé ôá êüóôç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
9. Åéóçãåßôáé óôïí ðñïúóôÜìåíü ôïõ Ýñãá âåëôßùóçò êáé åðáýîçóçò äõíáìéêüôçôïò ôçò ÌÅÕÁ
10. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí åðéìüñöùóç êáé åêðáßäåõóç ôùí õöéóôáìÝíùí ôïõ, þóôå íá áíôáðïêñßíïíôáé
óôá êáèÞêïíôá ôïõò.

88
Õðåýèõíïò Åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò, ôçí óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý,
çëåêôñïëüãïò êáèþò êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç íÝïõ, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé. Åéäéêüôåñá:
Åîùôåñéêüò 1. ÅðéóêåõÜæåé Þ ìÝñéìíá ãéá ôçí åðéóêåõÞ ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
óõíåñãÜôçò 2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý
ôçò åãêáôÜóôáóçò ìå ôçí Ýãêáéñç åðéäéüñèùóç âëáâþí êáé óõíôÞñçóç.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïëïãéêïý êáé çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý.
4. ÓõíåñãÜæåôáé óôåíÜ ìå ôïí ìç÷áíïôå÷íßôç óôçí åêôÝëåóç ôùí êáèçêüíôùí ôïõ.
5. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
6. Åéóçãåßôáé, óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
7. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïõ õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï/ çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.

Ìç÷áíï- Ï ìç÷áíïôå÷íßôçò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôéò åðéóêåõÝò êáé ôç óõíôÞñçóç ôïõ õðÜñ÷ïíôá ìç÷áíïëïãéêïý
ôå÷íßôçò åîïðëéóìïý, êáèþò êáé ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ íÝïõ åîïðëéóìïý, üðïõ áõôüò áðáéôåßôáé: Åéäéêüôåñá:
Åêôåëåß êáé 1. ÅðéóêåõÜæåé ôéò âëÜâåò óôïí õðÜñ÷ïíôá åîïðëéóìü.
÷ñÝç ÷åéñéóôÞ 2. Öñïíôßæåé ãéá ôçí áðñüóêïðôç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäïò, ìå ôçí Ýãêáéñç åðéóêåõÞ êáé óõíôÞñçóç
ôçò ÌÅÕÁ ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
3. Åöáñìüæåé ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôçò ìïíÜäïò.
4. Ôçñåß áñ÷åßï êñéóßìùí áíôáëëáêôéêþí êáé çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
5. Åöáñìüæåé ôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé áóöÜëåéáò ðñïóùðéêïý óôá óçìåßá
ðïõ ôïí áöïñïýí.
6. Êáëåß ôïí åîùôåñéêü óõíåñãÜôç çëåêôñïëüãï êáé óõíôïíßæåé ôçí åñãáóßá ôïõ.
7. ÌåñéìíÜ ãéá ôçí Ýãêáéñç ðñïìÞèåéá áíôáëëáêôéêþí, ôá ïðïßá äåí õðÜñ÷ïõí óôçí ôïðéêÞ áãïñÜ.
8. Åéóçãåßôáé, óôïí õðåýèõíï ôçò ìïíÜäáò, åîïðëéóìü Þ äéáäéêáóßåò, ìå ôá ïðïßá ðñïóôáôåýåôáé
ï åîïðëéóìüò êáé ôï ðñïóùðéêü ôçò åãêáôÜóôáóçò áðü ìéêñïáôõ÷Þìáôá.
9. Óõìâïõëåýåôáé êáé åíçìåñþíåé ôïí õðåýèõíï ëåéôïõñãßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò êáé ôïí õðåýèõíï
êáôÜ íüìï ìç÷áíïëüãï/ çëåêôñïëüãï ôçò õðçñåóßáò.
10. Åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ åñãÜôç ðïõ ôïí âïçèÜ óôéò åñãáóßåò ôïõ.
11. ÊÜíåé üëïõò ôïõò áðáéôïýìåíïõò ëåéôïõñãéêïýò ÷åéñéóìïýò (âáíþí, èõñïöñáãìÜôùí). ÈÝôåé óå
ëåéôïõñãßá Þ óå ðáýóç åîïðëéóìü.
12. ÈÝôåé óå ëåéôïõñãßá ôç ìïíÜäá áöõäÜôùóçò, âïçèïýìåíïò áðü ôïí çëåêôñïëüãï
êáé ìç÷áíïôå÷íßôç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
13. ÅëÝã÷åé ôçí óõìðåñéöïñÜ ôïõ óõíüëïõ ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý, ãéá ôïí Ýãêáéñï åíôïðéóìü
âëáâþí.
14. ÅôïéìÜæåé ôá äéáëýìáôá ôùí âïçèçôéêþí ÷çìéêþí (ðïëõçëåêôñïëýôç, áóâÝóôç, óéäÞñïõ ê.ëð.)
áöïý ìåôáöÝñåé ôá ÷çìéêÜ áðü ôçí áðïèÞêç ôçò åãêáôÜóôáóçò.
15. Åêôåëåß êáé êáèáñÜ åñãáôéêÝò åñãáóßåò, üðùò êáèáñéóìü åó÷áñþí, îåâïõëþìáôá áãùãþí,
êáíáëéþí ê.ëð.

ÅñãÜôçò 1. Åßíáé âïçèüò ôïõ ìç÷áíïôå÷íßôç êáé áíáöÝñåôáé óå áõôüí.

Ãåíéêþí 2. Åêôåëåß åñãáóßåò êáèáñéóìïý ôùí åó÷áñþí êáé ôùí áíôëéïóôáóßùí ôçò ÌÅÕÁ.
Êáèçêüíôùí
3. Åêôåëåß åñãáóßåò êáèáñéüôçôáò óôç ìïíÜäá (äåîáìåíÝò, äñüìïé, áíôëéïóôÜóéá, êôÞñéá ê.ëð.).
4. Åêôåëåß åñãáóßåò êáèáñéüôçôáò óôï äéïéêçôÞñéï.
5. ÂïçèÜ ôï ìç÷áíïôå÷íßôç.
6. Åêôåëåß êáèÞêïíôá êçðïõñïý (áí ôï åðéôñÝðïõí ïé Üëëåò åñãáóßåò).
7. Ôçñåß ôïõò êáíüíåò áóöáëåßáò êáé åöáñìüæåé ôá ìÝôñá ðñïóôáóßáò, ðïõ ðåñéãñÜöïíôáé
óôéò äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò ôçò ÌÅÕÁ.
8. Ðñáãìáôïðïéåß ôéò äåéãìáôïëçøßåò ôùí äéáöüñùí ñåõóôþí ôçò ìïíÜäáò, ôçí áíÜëõóç ôùí ïðïßùí
êÜíåé åîùôåñéêü ÷çìåßï, óõíåñãÜôçò ôçò ìïíÜäïò.
9. Åêôåëåß ïðôéêÞ åðßâëåøç ôïõ óõíüëïõ ôçò åãêáôÜóôáóçò.

89
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 8.

ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ Ç/Ì ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕ

8.1 ÃÅÍÉÊÁ
Óôü÷ïò ôçò äéáäéêáóßáò óõíôÞñçóçò åßíáé ç åîáóöÜëéóç ôçò ïñèÞò êáé éêáíïðïéçôéêÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ
çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý. Oé áðáñáßôçôåò åñãáóßåò ðåñéëáìâÜíïõí ìåôáîý Üëëùí:

ÅðéèåùñÞóåéò ÌåëÝôåò áîéïðéóôßáò êáé óõíôÞñçóçò

Ðñïëçðôéêïýò åëÝã÷ïõò êáé åðåìâÜóåéò Äéá÷åßñéóç áíôáëëáêôéêþí

Ëßðáíóç Ôå÷íéêÞ ôåêìçñßùóç

ÅðéóêåõÝò ÔÞñçóç Ðñïäéáãñáöþí

ÐåñéïäéêÝò áíôéêáôáóôÜóåéò Ãíþóç Ôå÷íéêþí ïäçãéþí ê.ëð.

ÌåôáôñïðÝò êáé ìåôáóêåõÝò

Ç óõíôÞñçóç üìùò, åêôüò áðü ôéò áðëÝò åñãáóßåò ðïõ ôç óôïé÷åéïèåôïýí, åßíáé áíáãêáßï íá ÷áñáêôçñß-
æåôáé áðü:
Ðñïó÷åäéáóìÝíåò êáé ïñãáíùìÝíåò äéáäéêáóßåò, þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç ïéêïíïìéêÞ êáé óõíå÷Þò
ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò.
Ðñïãñáììáôéóìü ôùí áðáñáßôçôùí åíåñãåéþí êáé åñãáóéþí, ïé ïðïßåò íá óôï÷åýïõí:
❏ Óôç äéáôÞñçóç ôïõ õðÜñ÷ïíôïò åîïðëéóìïý óå Üñéóôç êáôÜóôáóç êáé åôïéìüôçôá.
❏ Óôç âåëôßùóç ôïõ, ìå áíáóêåõÝò Þ ðñïóèÞêåò, ïé ïðïßåò êïóôßæïõí ðïëý ëéãüôåñï áðü ðéèáíÝò
áíôéêáôáóôÜóåéò.
ÅíÝñãåéåò ðñïëçðôéêÞò óõíôÞñçóçò ôïõ åîïðëéóìïý, ïé ïðïßåò åîáóöáëßæïõí áõîçìÝíï ÷ñüíï æùÞò êáé
ìáêñïðñüèåóìá áðïôåëïýí ôçí ðéï ïéêïíïìéêÞ ìÝèïäï óõíôÞñçóçò. Ïé åíÝñãåéåò áõôÝò ìðïñåß íá ðñï-
ãñáììáôéóôïýí óå ðåñéüäïõò ëåéôïõñãßáò ìå ÷áìçëÝò åéóåñ÷üìåíåò ðáñï÷Ýò, ïðüôå êáé ìåéþíåôáé óå
ðïëý ìåãÜëï âáèìü ç ðéèáíüôçôá áóôï÷ßáò ôïõ åîïðëéóìïý.

Óôç óõíÝ÷åéá áêïëïõèïýí ãåíéêÝò ïäçãßåò óõíôÞñçóçò ãéá ôï âáóéêü Ç/Ì åîïðëéóìü ôùí ìïíÜäùí
åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí.

Óå êÜèå ðåñßðôùóç üìùò åßíáé áíáãêáßï íá áêïëïõèïýíôáé ïé áêñéâåßò ïäçãßåò óõíôÞñçóçò êáé ëåéôïõñãßáò,
üðùò áõôÝò ðåñéãñÜöïíôáé áðü ôïõò êáôáóêåõáóôÝò.

91
 8.2 ÕÐÏÂÑÕ×ÉÁ ÁÍÔËÇÔÉÊÁ ÓÕÃÊÑÏÔÇÌÁÔÁ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ Ðñéí áðü êÜèå åñãáóßá óõíôÞñçóçò èá ðñÝðåé:

◆ ç áíôëßá íá áðïóõíäÝåôáé ôåëåßùò áðü ôï äßêôõï êáé íá åîáóöáëßæåôáé
üôé äåí èá ôåèåß óå ëåéôïõñãßá áðü êÜðïéá Üëëç áéôßá,
◆ íá ðñïçãåßôáé åêêÝíùóç, åîáåñéóìüò êáé Ýêðëõóç ôïõ õãñïý èáëÜìïõ
ôïõ áíôëéïóôáóßïõ,
◆ íá åöïäéÜæåôáé ôï ðñïóùðéêü ìå êáôÜëëçëá ìÝóá ðñïóôáóßáò
üðùò ãÜíôéá, ìÜóêá, åñãáëåßá ê.ëð.,
◆ íá åîáóöáëßæåôáé Üìåóç üäåõóç äéáöõãÞò áðü ôï öñåÜôéï ôïõ áíôëéïóôáóßïõ.
❏ Ïé õðïâñý÷éåò áíôëßåò åßíáé ìç÷áíÞìáôá êáôáóêåõáóìÝíá ãéá óõíå÷Þ ëåéôïõñãßá
÷ùñßò áíÜãêç åéäéêÞò ðáñáêïëïýèçóçò êáé óõíôÞñçóçò.
ï
❏ Ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá Üíôëçóç õãñþí èåñìïêñáóßáò ìÝ÷ñé 40 C
êáé pH ìåôáîý ôùí ôéìþí 5 êáé 10.
❏ Ôï ìÝãéóôï âÜèïò áóöáëïýò ôïðïèÝôçóçò êõìáßíåôáé óôá 20m êÜôù
áðü ôçí óôÜèìç ôùí ëõìÜôùí.
❏ Ç åëÜ÷éóôç óôÜèìç Üíôëçóçò ãéá áíôëßåò ÷ùñßò ìáíäýá øýîçò åßíáé ðåñßðïõ
ôï ìÝóï ôïõ êïñìïý ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá. Åöüóïí ç áíôëßá Ý÷åé ìáíäýá øýîçò
ìðïñåß íá óõíå÷ßóåé íá ëåéôïõñãåß êáé óå ÷áìçëüôåñç óôÜèìç ìå ôçí ðñïûðüèåóç
ÔõðéêÞ áíôëßá ëõìÜôùí üôé äåí åéóÝñ÷åôáé áÝñáò ìÝóá óôï êÝëõöïò.

❏ ÊÜèå êáôáóêåõáóôÞò ðñïâëÝðåé äéÜöïñá óõóôÞìáôá ðñïóôáóßáò üðùò åóùôåñéêÜ èåñìéêÜ óôá ôõëßãìáôá ôïõ
óôÜôç Þ êáé ôá ñïõëåìÜí, áéóèçôÞñá áíß÷íåõóçò õãñáóßáò óôçí åëáéïëåêÜíç, ôï ÷þñï óýíäåóçò ôùí êáëùäßùí
êáé Üëëá áíÜëïãá ôïí êáôáóêåõáóôÞ êáé ôï ìÝãåèïò ôçò áíôëßáò.
❏ Èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ðåñéïäéêüò Ýëåã÷ïò óýìöùíá ìå ôéò ïäçãßåò ôïõ êáôáóêåõáóôÞ êáé áíÜëïãá
iìå ôéò þñåò ëåéôïõñãßáò. ¸íá ìÝóï äéÜóôçìá ãéá ôïí ôáêôéêü Ýëåã÷ï åßíáé ïé 2.000 - 2.500 þñåò ëåéôïõñãßáò
Þ ïé Ýîé ìÞíåò áíÜëïãá ìå ôï ðïéï èá óõìðëçñùèåß ðñþôá. ÊÜèå 2 - 3 ÷ñüíéá Þ 6.000 þñåò ëåéôïõñãßáò ç áíôëßá
åßíáé óêüðéìï íá áðïóôÝëëåôáé óå åîïõóéïäïôçìÝíï óõíåñãåßï ôïõ áíôéðñïóþðïõ ôïõ ïßêïõ ãéá ãåíéêü Ýëåã÷ï
êáé áíôéêáôÜóôáóç âáóéêþí åîáñôçìÜôùí ðïõ Ý÷ïõí öèáñåß.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôùí ôáêôéêþí åðéèåùñÞóåùí ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé:

Ç êáëÞ êáôÜóôáóç ôïõ êáëùäßïõ.
Ç êáëÞ êáôÜóôáóç ôïõ óõóôÞìáôïò Ýëåã÷ïõ óôÜèìçò.

Ç êáôÜóôáóç ôïõ ëáäéïý óôçí åëáéïëåêÜíç.
Ôï äéÜêåíï ìåôáîý ðôåñùôÞò êáé ðþìáôïò áíáññüöçóçò.

Ç êáôáêüñõöç èÝóç ôùí ïäçãþí ñÜâäùí.
❏ ÊáôÜ ôçí ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç óõíßóôáôáé ï Ýëåã÷ïò ôïõ óçìåßïõ ëåéôïõñãßáò ìå áìðåñïìÝôñçóç
þóôå íá äéáðéóôùèåß ç êáôÜóôáóç ôïõ õäñáõëéêïý äéêôýïõ ðïõ óõíåñãÜæåôáé ï åîïðëéóìüò (ðéèáíÞ öñáãÞ
óùëçíþóåùí - âáíþí - áíåðßóôñïöùí âáëâßäùí).

Çëåêôñïëïãéêü ìÝñïò áíôëßáò

❏ Áñ÷éêÜ, ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá áðáéôïýíôáé
äýï ìåôñÞóåéò:
◆ ¸ëåã÷ïò ìüíùóçò ìå åéäéêü üñãáíï. ÅëÝã÷åôáé ï çëåêôñïêéíçôÞñáò
ìåôáîý öÜóåùí êáé ìåôáîý öÜóåùí -ãçò. Ïé åíäåßîåéò ðñÝðåé íá
åßíáé ìåãáëýôåñåò áðü 1 ÌÙ. Ðïëý ÷áìçëÝò ôéìÝò ìüíùóçò
õðïäåéêíýïõí ðéèáíþò åéó÷þñçóç åëáßïõ Þ ìßãìáôïò åëáßïõ -
ëýìáôïò óôï ÷þñï ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ,
ðñïôåßíåôáé ï êáèáñéóìüò êáé óôÝãíùìá ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá
êáèþò êáé ç åðáíáìüíùóÞ ôïõ ìå âåñíßêé êáëÞò ðïéüôçôáò
(ð.÷. Sterling).
◆ ¸ëåã÷ïò éóïññïðßáò ìåôáîý ôùí öÜóåùí ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá.
Ç áíôßóôáóç êÜèå ôõëßãìáôïò ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá ðñÝðåé
íá åßíáé ßóç Þ ðáñüìïéá ìå ôá Üëëá äýï ôõëßãìáôá.
❏ ÊÜèå çëåêôñïêéíçôÞñáò åìðåñéÝ÷åé óôá ôõëßãìáôá ôïõ èåñìéêïýò
Èåñìéêïß äéáêüðôåò óôçí ðåñéÝëéîç äéáêüðôåò. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ðñáãìáôïðïéçèåß ðåñéÝëéîç çëåêôñï-
ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá êéíçÞñá åßíáé ðïëý óçìáíôéêü íá åðáíáôïðïèåôçèïýí íÝïé èåñìéêïß
äéáêüðôåò êáèþò êáé õëéêÜ ðåñéÝëéîçò êëÜóçò Ç.

92
Çëåêôñïëïãéêü ìÝñïò áíôëßáò
(óõíÝ÷åéá)
Óôåãáíïðïßçóç êáëùäßïõ áíôëßáò
Ìç÷áíéêü ìÝñïò áíôëßáò
Ìç÷áíéêüò óôõðéïèëßðôçò
¸íóöáéñïé ôñéâåßò Ýäñáóçò Üîïíá
Õäñáõëéêü ìÝñïò áíôëßáò
❏ ÊáôÜ ôç óõíäåóìïëïãßá (óå ôñéöáóéêïýò çëåêôñïêéíçôÞñåò)
ðñÝðåé íá åëåã÷èåß ç öïñÜ ðåñéóôñïöÞò ôçò áíôëßáò - áíáäåõôÞñá
(êëþôóçìá áíôéùñïëïãéáêü) üðùò åðßóçò êáé ç ñýèìéóç
ôùí èåñìéêþí äéáêïðôþí ôïõ ðßíáêá íá ìçí õðåñâáßíåé
ôï ïíïìáóôéêü ôïõ åîïðëéóìïý.
❏ Ôï êáëþäéï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðñÝðåé íá äéáèÝôåé ðïëý êáëÝò
éäéüôçôåò õðïâñý÷éùí åöáñìïãþí. Äåí óõíßóôáôáé ç åðáíáóýíäåóÞ
ôïõ (ìÜôéóìá) óå ðåñßðôùóç êïðÞò ôïõ. Ôá êáëþäéá ðñÝðåé íá
ðáñïõóéÜæïõí ìåãÜëç áíôï÷Þ óå äéÜâñùóç áðü ëýìáôá êáèþò
êáé ðïëý ìéêñÞ áðïññüöçóç. ¼óïí áöïñÜ óôçí óôåãáíïðïßçóç
áðü ôçí ìåñéÜ ôçò õðïâñý÷éáò áíôëßáò óå óõíäõáóìü ìå ôïõò
êáôÜëëçëïõò óôõðéïèëßðôåò êáëùäßïõ ðñÝðåé íá åîáóöáëßæïõí
áðüëõôç óôåãáíüôçôá.
Óå Ýíá õðïâñý÷éï áíôëçôéêü óýóôçìá, éäéáßôåñá óçìáíôéêü åßíáé
ç äéáôÞñçóç ôçò óôåãáíüôçôÜò ôïõ, ïðüôå êáé áðáéôåßôáé
ðáñáêïëïýèçóç ôùí ìç÷áíéêþí óôõðéïèëéðôþí :
◆ Ìå ðáñáêïëïýèçóç ôçò êáôÜóôáóÞò ôïõò, åîáóöáëßæåôáé
ç ìáêñïâéüôçôá ôçò áíôëßáò. Ç ðáñáêïëïýèçóç åðéôõã÷Üíåôáé
ìå Ýëåã÷ï êáé áíôéêáôÜóôáóç ôùí ëáäéþí óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá áíÜëïãá ìå ôçí ÷ñÞóç, áëëÜ óå ãåíéêÝò ãñáììÝò
óõíßóôáôáé áëëáãÞ ìéá öïñÜ ôï ÷ñüíï ãéá åîïðëéóìü ðïõ ëåéôïõñãåß
óôï 50-70% ôçò äõíáìéêüôçôÜò ôïõ.
◆ Ìéá ìéêñÞ åéó÷þñçóç ëýìáôïò óôï åëáéïäï÷åßï (ðåñßðïõ 10-20%)
óå ÷ñïíéêü äéÜóôçìá åíüò ÷ñüíïõ Þ 4.000 ùñþí åßíáé öõóéïëïãéêÞ.
ÁíôéêáôÜóôáóç ôïõ ëáäéïý êáé ôïõ äáêôõëßïõ óôåãáíïðïßçóçò
(O-ring) Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç ëåéôïõñãßá ôçò áíôëßáò, ÷ùñßò
ðñüâëçìá ãéá Üëëç ìéá ðåñßïäï. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ðáñáôçñçèåß
åéó÷þñçóç ëýìáôïò óôï åëáéïäï÷åßï êáé ðñïÝñ÷åôáé áðü
ôïí ìç÷áíéêü óôõðéïèëßðôç êáé ü÷é áðü Üëëï äáêôýëéï óôåãáíüôçôáò,
áðáéôåßôáé ç áíôéêáôÜóôáóç ôïõ ìç÷áíéêïý óôõðéïèëßðôç.
◆ Óçìáíôéêü åßíáé êÜèå öïñÜ ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé åðÝìâáóç
óôçí áíôëßá, áêüìá êáé ãéá áíôéêáôÜóôáóç åëáßïõ,
íá áíôéêáèßóôáíôáé ïé äáêôýëéïé óôåãáíïðïßçóçò.
◆ ÂáóéêÞ áñ÷Þ: óôçí ðåñßðôùóç ðïõ áðïóõíáñìïëïãçèåß ï ìç÷áíéêüò
óôõðéïèëßðôçò ðïõ Ý÷åé äïõëÝøåé, ðñÝðåé íá áíôéêáôáóôáèåß,
áöïý äåí ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß îáíÜ áðüëõôç ôáýôéóç
ôùí óõíåñãáæüìåíùí ìåñþí.
◆ Óå ðåñßðôùóç áóôï÷ßáò ôïõ åóùôåñéêïý ìç÷áíéêïý óôõðéïèëßðôç
áðü õðåñèÝñìáíóç ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá Þ áðü õðåñâïëéêÞ
åéó÷þñçóç ëýìáôïò óôï åëáéïäï÷åßï, óõíÞèùò áðáéôåßôáé êáé
ç áíôéêáôÜóôáóç ôùí Ýíóöáéñùí ôñéâÝùí ôçò áíôëßáò.
◆ Óôïõò Ýíóöáéñïõò ôñéâåßò ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãñÜóï áíôï÷Þò
óôçí èåñìïêñáóßá Üíù ôùí 155 âáèìþí Êåëóßïõ.
◆ ÊáôÜ ôçí åðéóêåõÞ ôçò áíôëßáò áðáéôåßôáé ç áíôéêáôÜóôáóç ôùí
äáêôõëßùí óôåãáíüôçôáò (O-rings) ôùí ìåñþí ðïõ áðïóõíáñìïëï-
ãÞèçêáí ìåôÜ áðü êáëü êáèáñéóìü ôùí óõíåñãáæüìåíùí åäñþí.
◆ Ç óéëéêüíç ãéá ôïí ëüãï ôçò ìéêñÞò ìç÷áíéêÞò êáé ÷çìéêÞò áíôï÷Þò
êáé óôáèåñüôçôáò êáé ôçò ìç ïìïéüìïñöçò êÜëõøçò ôùí åðéöáíåéþí
óôåãáíïðïßçóçò äåí áðïôåëåß ìÝóï óôåãáíïðïßçóçò. Ôï êüóôïò
ôùí Ï-rings åßíáé ìéêñü êáé ç óôåãáíïðïßçóç åîáóöáëéóìÝíç.
Ôï õäñáõëéêü ìÝñïò äåí áðáéôåß éäéáßôåñç óõíôÞñçóç.
❏ ÌåôÜ áðü ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ëåéôïõñãßáò (2-3 ÷ñüíéá)
Þ êÜôù áðü éäéáßôåñá äýóêïëåò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò áðáéôåßôáé
Ýëåã÷ïò ôùí äáêôõëßùí ãéá öèïñÜ êáé ðéèáíþò áðáéôçèåß
áíôéêáôÜóôáóÞ ôïõò áí ôï äéÜêåíï åßíáé ìåãáëýôåñï áðü êÜðïéï
üñéï. Ìç áíôéêáôÜóôáóÞ ôùí äáêôõëßùí öèïñÜò Ý÷åé ùò óõíÝðåéá
ôç ìåéùìÝíç õäñáõëéêÞ áðüäïóç ôçò áíôëßáò.
❏ Óå åãêáôáóôÜóåéò ìå ìç éêáíïðïéçôéêÞ åó÷Üñùóç áðáéôåßôáé
Ýëåã÷ïò êáé êáèáñéóìüò ôïõ õäñáõëéêïý ìÝñïõò áíÜ ôáêôÜ
÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá.
93
 Ðßíáêáò 8-1. ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå õðïâñý÷éåò áíôëßåò ëõìÜôùí êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

Èïñõâþäçò ëåéôïõñãßá - Êñáäáóìïß

ÁíÜìéîç áÝñá óôá ëýìáôá
ÅìðëïêÞ óôåñåþí óôï õäñáõëéêü ôìÞìá

ÊëåéóôÞ âÜíá åîüäïõ
ÊáôåóôñáììÝíá ñïõëåìÜí

¸ìöñáîç óôïí óùëÞíá êáôÜèëéøçò
Áðþëåéá æõãïóôÜèìéóçò Üîïíá ðôåñùôÞò

ÊáêÞ óôÞñéîç óôç âÜóç ôçò áíôëßáò
ÁíåðáñêÝò NPSH – óðçëáßùóç

ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò
Ëåéôïõñãßá ðôåñùôÞò åí îçñþ

Ëåéôïõñãßá ðïëý äåîéÜ Þ áñéóôåñÜ óôï äéÜãñáììá ëåéôïõñãßáò

ÄéáêïðÞ ñïÞò óôïí êáôáèëéðôéêü áãùãü

Åãêëùâéóìüò áÝñá óôï êÝëõöïò ôçò áíôëßáò Þ óôïí áãùãü
êáôÜèëéøçò

ÄéáññïÞ óôïí êáôáèëéðôéêü áãùãü

ÖèïñÜ óôçí ðôåñùôÞ êáé ôï êÝëõöïò ôçò áíôëßáò

ÓôÜóç áðü õðåñèÝñìáíóç ôïõ óôÜôç, ëüãù áêéíçôïðïßçóçò
ôïõ ðåñéóôñåöüìåíïõ ìÝñïõò

ËÜèïò óôçí óýíäåóç ôçò âáëâßäáò áíôåðéóôñïöÞò

Ïëéêü ìáíïìåôñéêü ýøïò õøçëüôåñï
áðü ôï äéáèÝóéìï ôçò óõãêåêñéìÝíçò áíôëßáò

ÊëåéóôÞ âÜíá äéáêïðÞò

¸ìöñáîç óôïí êáôáèëéðôéêü áãùãü

ÊáêÞ ñýèìéóç äéáêÝíïõ ìåôáîý ðôåñùôÞò
êáé ðþìáôïò áíáññüöçóçò áíôëßáò

ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò

ÇëåêôñéêÞ äéáêïðÞ áðü èåñìéêü åêêéíçôÞ Þ åóùôåñéêü èåñìéêü

ÅìðëïêÞ ðåñéóôñåöüìåíïõ ôìÞìáôïò
ÊáêÞ øýîç ôïõ êéíçôÞñá ëüãù ÷áìçëÞò óôÜèìçò

Ðôþóç ôÜóçò ìåãáëýôåñç ôçò êáíïíéêÞò óôï öñåÜôéï

ÄéáêïðÞ ìéáò öÜóçò óôï äßêôõï

¶íôëçóç õãñïý ìå õøçëÞ ðõêíüôçôá Þ ìåãÜëï éîþäåò

ÊáêÞ ñýèìéóç äéáêÝíïõ ìåôáîý ðôåñùôÞò

Ëåéôïõñãßá óå ðïëý ìéêñü ìáíïìåôñéêü ýøïò
êáé ðþìáôïò áíáññüöçóçò áíôëßáò

ÖèïñÜ óôá ñïõëåìÜí êáé ôïí Üîïíá

×áìçëÞ ñýèìéóç èåñìéêïý

ÕøçëÞ èåñìïêñáóßá áíôëïýìåíïõ õãñïý

ÊáêÞ ìüíùóç ìåôáîý ôõëéãìÜôùí óôÜôç êáé ãçò

ÂëÜâç óôï èåñìéêü

Óçìåßùóç: Óå ðåñßðôùóç èåñìéêÞò äéáêïðÞò äåí ðñÝðåé íá ãßíïíôáé óõíå÷üìåíåò åðáíáöïñÝò ôïõ èåñìéêïý,
åöüóïí äéáêïðåß åê íÝïõ êáé äåí Ý÷åé åíôïðéóèåß ôï áßôéï.

Ìç÷áíéêÞ öèïñÜ ðôåñùôÞò

Óðçëáßùóç, ëåéôïõñãßá åêôüò ïñßùí NPSH
¶íôëçóç óêëçñþí õëéêþí (Üììïõ, ÷áëéêéþí ê.ëð.)

×çìéêÞ öèïñÜ ðôåñùôÞò

Ëåéôïõñãßá óå Ýíôïíá äéáâñùôéêü õãñü (pH<5 Þ pH>10)
ÐáñÜëëçëç äéÜâñùóç ìç÷áíéêïý óôõðéïèëßðôç

Óõ÷íÞ ñßøç óôï öñåÜôéï äñáóôéêþí ÷çìéêþí êáé êåëýöïõò
ãéá ôïí êáèáñéóìü ôïõ

ÖïõóêùìÝíï êáëþäéï

ÕøçëÞ èåñìïêñáóßá áíôëïýìåíïõ õãñïý
ÁêáôÜëëçëïò ôýðïò êáëùäßïõ

94
 Ðßíáêáò 8-1. (óõíÝ÷åéá) ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå õðïâñý÷éåò áíôëßåò ëõìÜôùí êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

Óõ÷íÝò åêêéíÞóåéò - äéáêïðÝò

ÊáêÞ ñýèìéóç áíþôáôçò – êáôþôáôçò óôÜèìçò
ËÜèïò åðéëïãÞ ôÜóçò ëåéôïõñãßáò ôùí ðçíßùí

ÅðéóôñïöÞ ëõìÜôùí ëüãù ðñïâëÞìáôïò Þ áðïõóßáò ôùí ñåëÝ
âáëâßäáò áíôåðéóôñïöÞò
ÊáêÞ êáôÜóôáóç ôùí åðáöþí éó÷ýïò

Êáêüò õðïëïãéóìüò öñåáôßïõ (ìéêñüò ùöÝëéìïò üãêïò) êáé ôùí óõíäÝóåùí ôùí ñåëÝ

Áäõíáìßá äéáêïðÞò

ÊëåéóôÞ âáëâßäá áíôåðéóôñïöÞò Þ âÜíá äéáêïðÞò
ÊáêÞ ñýèìéóç óôÜèìçò äéáêïðÞò

Áíôëßá ìéêñÞò ðáñï÷Þò óå ó÷Ýóç ìå ôéò áðáéôÞóåéò
ÅìðëïêÞ óôï óýóôçìá åëÝã÷ïõ óôÜèìçò
ôïõ áíôëéïóôáóßïõ

Áäõíáìßá åêêßíçóçò

Ðñüâëçìá óôïí åêêéíçôÞ
ÖèïñÜ óôï êáëþäéï ôñïöïäïóßáò

ÅìðëïêÞ óôï óýóôçìá åëÝã÷ïõ óôÜèìçò
ÅìðëïêÞ ðôåñùôÞò

ÄéáêïðÞ ñåýìáôïò
ÊáìÝíïò ðõêíùôÞò åêêéíÞóåùò åöüóïí
ðñüêåéôáé ãéá ìïíïöáóéêü êéíçôÞñá

Èüñõâïò áðü çëåêôñïêéíçôÞñá ÷ùñßò ðåñéóôñïöÞ

ÅìðëïêÞ ôïõ ðåñéóôñåöüìåíïõ ìÝñïõò
Êáêü æåõãÜñùìá ôùí ôõëéãìÜôùí óôç óýíäåóç Õ-Ä

8.3 ÁÍÔËÇÔÉÊÁ ÓÕÃÊÑÏÔÇÌÁÔÁ ÓÅ ÎÇÑÁ ÖÑÅÁÔÉÁ

Ïé áíôëßåò áõôïý ôïõ ôýðïõ åßíáé ðïëõâÜèìéåò Þ ìïíïâÜèìéåò, êáôáêüñõöåò Þ ïñéæüíôéåò, êáé åßíáé óõæåõã-
ìÝíåò ìå ôïí çëåêôñïêéíçôÞñá ìÝóù åëáóôéêïý óõíäÝóìïõ (êüìðëåñ), ìÝóù êïéíïý Üîïíá (ìïíïìðëüê), ìÝóù
ôñï÷áëéþí êáé éìÜíôùí, ê.ëð. Äéáôßèåíôáé ìå ëåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ åõñÝùò öÜóìáôïò (ðáñï÷Þ 1 - 5.000
m3/h, ìáíïìåôñéêü ýøïò 0,1 - 25 bar, óôñïöÝò ëåéôïõñãßáò 750 - 3.000 rpm) êáé åßíáé êáôÜëëçëåò ãéá ôçí Üíôëç-
óç êáèáñïý Þ áêÜèáñôïõ íåñïý, ýäñåõóç, Üñäåõóç, ðõñüóâåóç, âéïìç÷áíéêÞ ÷ñÞóç ê.ëð.
Ï ó÷åäéáóìüò ôïõ õäñáõëéêïý ôìÞìáôïò ôùí áíôëéþí áõôþí åßíáé ßäéïò ìå áõôþí ôùí õðïâñý÷éùí áíôëç-
ôéêþí óõãêñïôçìÜôùí. ¸ôóé, ç óõíôÞñçóç ãéá ôï õäñáõëéêü ôìÞìá ôçò áíôëßáò, ôá ðñïâëÞìáôá êáé ï ôñüðïò
áíôéìåôþðéóçò ôïõò åëÜ÷éóôá äéáöïñïðïéïýíôáé. Óôç óõíÝ÷åéá åðéóçìáßíïíôáé êÜðïéá åðéðëÝïí óôïé÷åßá ó÷åôéêÜ
ìå ôá áíôëçôéêÜ óõãêñïôÞìáôá óå îçñÜ öñåÜôéá.

95
ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ
❏ Äåí åãêáèßóôáíôáé ðïôÝ óå ÷þñïõò üðïõ õðÜñ÷åé ðéèáíüôçôá ðëçììýñáò.
❏ Ç áíáññüöçóç ôùí áíôëéþí áõôþí, åöüóïí ç óôÜèìç ôùí ëõìÜôùí
óôï öñåÜôéï óõëëïãÞò åßíáé ÷áìçëüôåñá áðü ôï ïñéæüíôéï åðßðåäï ðïõ
ðåñíÜåé áðü ôï Üíù óçìåßï ôïõ óôïìßïõ áíáññüöçóçò ôçò áíôëßáò,
åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóù äéáôÜîåùí áíáññüöçóçò êáé áéóèçôçñßùí óôÜèìçò
(ðïäïâáëâßäåò ê.ëð.).
❏ Ôï ãåùäáéôéêü ýøïò áíáññüöçóçò äåí ðñÝðåé íá õðåñâáßíåé
ôï óõíéóôþìåíï áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ êáé ôï ïðïßï êáèïñßæåôáé êõñßùò
áðü ôçí êáìðýëç NPSH ôçò áíôëßáò. ÃåíéêÜ ðñÝðåé íá åãêáèßóôáíôáé
üóï ðéï êïíôÜ ãßíåôáé óôçí óôÜèìç ôïõ õãñïý ðïõ èá áíôëÞóïõí.
❏ ÊáôÜ ôçí ðñþôç åêêßíçóÞ ôïõò ðñÝðåé íá ãåìßóåé ï óùëÞíáò
áíáññüöçóçò êáé ç áíôëßá ìå íåñü, ìÝ÷ñé íá áðïìáêñõíèåß ï áÝñáò
Áíôëßá óå îçñü öñåÜôéï áðü ôéò ôÜðåò åîáÝñùóçò Þ ôá åîáåñéóôéêÜ.

❏ ÊïéíÝò åñãáóßåò óõíôÞñçóçò::

Ðåñéïäéêüò Ýëåã÷ïò ôçò êáôÜóôáóçò ôùí åëáóôéêþí óõíäÝóìùí (êüìðëåñ) Þ Üëëïõ ôñüðïõ óýæåõîçò ôçò áíôëßáò.
◆
¸ëåã÷ïò äéáññïþí óôï óçìåßï óôåãáíïðïßçóçò. Ìüíéìç äéáññïÞ ðñïêáëåßôáé áðü êáêÞ åðáöÞ ìåôáîý
◆
ôùí åðéöáíåéþí ôïõ êéíçôïý êáé ôïõ óôáèåñïý ôñéâÝá ôïõ óôõðéïèëßðôç.
◆ ¸ëåã÷ïò èåñìïêñáóßáò åäñÜíùí ôçò áíôëßáò ç ïðïßá èá ðñÝðåé íá åßíáé óôáèåñÞ óå üëç ôç äéÜñêåéá
ï
ôçò ëåéôïõñãßáò ôçò. Ç èåñìïêñáóßá ôùí ñïõëåìÜí ìðïñåß íá öèÜóåé ìÝ÷ñé êáé 50 C ðÜíù ï
áðü ôçí èåñìïêñáóßá ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, áëëÜ óå êáìéÜ ðåñßðôùóç äåí ðñÝðåé íá îåðåñíÜ ôïõò 80 C.
◆ Óå ðåñßðôùóç åëáéïëßðáíôçò áíôëßáò åëÝã÷åôáé ðåñéïäéêÜ ï äåßêôçò óôÜèìçò ëáäéïý óõìðëçñþíïíôáò áí ÷ñåéá-
óôåß. ÊÜèå 2.000 þñåò ëåéôïõñãßáò óõíßóôáôáé íá ãßíåôáé áëëáãÞ ëáäéþí êáé êáèáñéóìüò ôùí ñïõëåìÜí.
◆ ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ëåéôïõñãßáò ç áíôëßá ðñÝðåé íá åñãÜæåôáé áèüñõâá. Áí ðáñáôçñçèïýí êñáäáóìïß ðñÝðåé
íá áíáæçôçèïýí ïé ðéèáíÝò áéôßåò êáé íá áðïêáôáóôáèåß ç ïìáëÞ ëåéôïõñãßá.
❏ ÅéäéêÝò åñãáóßåò óõíôÞñçóçò:: üðùò ðåñéãñÜöïíôáé áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ.
❏ ÐåñáéôÝñù åñãáóßåò óõíôÞñçóçò:: óõíéóôÜôáé ôïõëÜ÷éóôïí ìéá öïñÜ ôï ÷ñüíï ìéá ðñïóåêôéêÞ åðéèåþñçóç üëùí
ôùí åóùôåñéêþí ôìçìÜôùí ôçò áíôëßáò ìå óêïðü ôïí êáèáñéóìü, ôçí áíôéêáôÜóôáóç Þ ôçí åðéóêåõÞ ôìçìÜôùí.

Ðßíáêáò 8-2. ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå áíôëßåò îçñïý ôýðïõ êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

Ç áíôëßá äåí äßíåé êáèüëïõ õãñü

Õðåñâïëéêü ýøïò áíáññüöçóçò
ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò

Ç áíôëßá åßíáé ãåìÜôç íåñü áëëÜ ç ðïäïâáëâßäá
Ôï ìáíïìåôñéêü ýøïò ôçò åãêáôÜóôáóçò îåðåñíÜ
åßíáé åëáôôùìáôéêÞ êáé ôï íåñü öåýãåé ðñéí îåêéíÞóåé ç áíôëßá ôï ìÝãéóôï ðïõ ìðïñåß íá äþóåé ç áíôëßá

Ç áíôëßá êáé ï óùëÞíáò áíáññüöçóçò ðåñéÝ÷ïõí áÝñá
êáé ðñÝðåé íá ãåìßóïõí ìå íåñü

Ç ðáñï÷Þ ôçò áíôëßáò åßíáé ìéêñüôåñç áðü ôçí áíáìåíüìåíç

ÖåñôÜ õëéêÜ Ý÷ïõí ìåéþóåé ôá äéÜêåíá ôùí êáíáëéþí
ÖèáñìÝíá óôåãáíÜ Þ äá÷ôõëßäéá óôï ðþìá
ôçò ðôåñùôÞò áíáññüöçóçò

Ìåãáëýôåñï ìáíïìåôñéêü áðü áõôü ðïõ Ý÷åé õðïëïãéóôåß

Ç áíôëßá áðïññïöÜ õøçëÞ éó÷ý

Ï Üîïíáò Ý÷åé êÜìøç êáé ðáñïõóéÜæïíôáé ôñéâÝò ìåôáîý ôùí ôìçìÜôùí ôçò áíôëßáò

ÃñÞãïñç öèïñÜ ôùí ñïõëåìÜí

¸ëëåéøç ëéðáíôéêïý
Ðáñïõóßá îÝíùí óùìÜôùí óôá ñïõëåìÜí

ÐéèáíÞ ðáñïõóßá õãñáóßáò óôá ñïõëåìÜí

Ï óôõðéïèÜëáìïò óôÜæåé

ÐñïâëçìáôéêÜ ñïõëåìÜí – öèïñÜ óôá ñïõëåìÜí
Ï Üîïíáò êáé ïé äáêôýëéïé ôñéâÞò Ý÷ïõí öèáñåß

Ëüãù áðþëåéáò æõãïóôÜèìéóçò ôá êéíïýìåíá ìÝñç ðñïêáëïýí êñáäáóìïýò

96
 8.4 ÁÍÔËÉÅÓ ÐÑÏÏÄÅÕÔÉÊÇÓ ÊÏÉËÏÔÇÔÁÓ

Ç áñ÷Þ ëåéôïõñãßáò ôùí áíôëéþí ðñïïäåõôéêÞò êïéëüôçôáò óôçñßæåôáé óôç äçìéïõñãßá óåéñÜò ðñïùèïýìå-
íùí êïéëïôÞôùí êáèþò ï ñüôïñáò ðåñéóôñÝöåôáé Ýêêåíôñá ìÝóá óå Ýíáí åëáóôéêü óôÜôç ðïõ öÝñåé áíôßóôïé÷åò
äéðëÝò êï÷ëéþóåéò áðü áõôÝò ôïõ ñüôïñá.

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ Ðñéí áðü êÜèå åñãáóßá óõíôÞñçóçò èá ðñÝðåé:
◆ ç áíôëßá íá áðïóõíäÝåôáé ôåëåßùò áðü ôï äßêôõï êáé íá åîáóöáëßæåôáé üôé äåí èá ôåèåß óå ëåéôïõñãßá
áðü êÜðïéá Üëëç áéôßá,
◆ íá êáôáñãåßôáé ç ðßåóç óôçí áíáññüöçóç êáé óôá óçìåßá åêñïÞò, áðïìïíþíïíôáò ôçí áíôëßá,
áðü ôï õðüëïéðï ôçò åãêáôÜóôáóçò
◆ íá óôñáããßæåôáé ôï óþìá ôùí áíôëéþí.
❏ Ç êéíçôÞñéá ìç÷áíÞ (óõíÞèùò ï çëåêôñïêéíçôÞñáò) åßíáé óõæåõãìÝíç ìå ôçí áíôëßá áð’ åõèåßáò
Þ ìÝóù çëåêôñïìåéùôÞñá, Þ çëåêôñïíéêïý ñõèìéóôÞ óôñïöþí.
❏ Ç óôåãÜíùóç ìåôáîý ôçò áíôëßáò êáé ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò åîáóöáëßæåôáé ìå Ýíá ìç÷áíéêü óôõðéïèëßðôç
ðïõ áðïôåëåßôáé áðü Ýíá óôáèåñü ôñéâÝá Üîïíá áóöáëéóìÝíï óôï êÝëõöïò, Ýíá ðåñéóôñåöüìåíï ôìÞìá
óôçñéãìÝíï óôïí Üîïíá êáé Ýíá åëáôÞñéï.
❏ Óõíßóôáôáé üôáí ãßíïíôáé åñãáóßåò óõíôÞñçóçò êáé ìåôáêéíçèåß ï óôõðéïèëßðôçò íá ìçí åðáíáôïðïèåôåßôáé
ï ßäéïò áëëÜ íá áíôéêáèßóôáôáé ìå íÝï.
❏ Ôá ñïõëåìÜí óôá ïðïßá ðåñéóôñÝöåôáé ï Üîïíáò Ý÷ïõí ëéðáíèåß ãéá üëï ôï ÷ñüíï æùÞò ôïõò êáé äåí áðáéôïýíôáé
åðéðëÝïí åñãáóßåò ëßðáíóçò. ÐñÝðåé íá ëéðáíèïýí ìüíï óå ðåñßðôùóç ðïõ áöáéñåèïýí êáé åðáíáôïðïèåôçèïýí

Ðßíáêáò 8-3. ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå áíôëßåò ðñïïäåõôéêÞò êïéëüôçôáò êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

Ç áíôëßá äåí åêêéíåß

×áëáóìÝíï óýóôçìá ïäÞãçóçò ñüôïñá Þ çëåêôñïêéíçôÞñá
ºæçìá Þ Üëëï îÝíï óþìá óôï åóùôåñéêü ôçò áíôëßáò

ÅìðëïêÞ Þ Ýìöñáîç óôéò ôóéìïý÷åò óôåãáíüôçôáò
Õøçëü ðïóïóôü óôåñåþí óôï áíôëïýìåíï õãñü

ÖèïñÜ óôï óýóôçìá óýæåõîçò
ÕøçëÞ èåñìïêñáóßá áíôëïýìåíïõ õãñïý

×áìçëÞ ðáñï÷Þ Þ áíåðáñêÞò ðßåóç åêñïÞò

ÖèïñÜ óôïí óôÜôç Þ óôïí ñüôïñá

ÄéáññïÞ óôïí ìç÷áíéêü óôõðéïèëßðôç

Õøçëü ðïóïóôü óôåñåþí óôï áíôëïýìåíï õãñü

×áìçëüôåñç èåñìïêñáóßá õãñïý áðü ôçí ðñïâëåðüìåíç

ÕøçëÞ ðßåóç Þ ðáñï÷Þ óôçí êáôÜèëéøç

×áìçëÞ ðßåóç åéóüäïõ óôçí áíáññüöçóç

ÅéóáãùãÞ áÝñá óôçí áíáññüöçóç

×áìçëÞ ôá÷ýôçôá ðåñéóôñïöÞò

¸ëåã÷ïò óôïí êáôáèëéðôéêü áãùãü êáé óôéò âáëâßäåò

Õøçëü éîþäåò ôïõ áíôëïýìåíïõ õãñïý

Ç áíôëßá äéáêüðôåé óõ÷íÜ ôç ëåéôïõñãßá ôçò

ÖèïñÜ óôïí óôÜôç Þ óôïí ñüôïñá
ÎçñÞ ëåéôïõñãßá áíôëßáò

ÄéáññïÞ óôïí ìç÷áíéêü óôõðéïèëßðôç
×áìçëÞ ðßåóç åéóüäïõ óôçí áíáññüöçóç

ÖèïñÜ óôï óýóôçìá óýæåõîçò
ÅéóáãùãÞ áÝñá óôçí áíáññüöçóç

Õøçëü ðïóïóôü óôåñåþí óôï áíôëïýìåíï õãñü
ºæçìá Þ Üëëï îÝíï óþìá óôï åóùôåñéêü ôçò áíôëßáò

×áìçëüôåñç èåñìïêñáóßá õãñïý áðü ôçí ðñïâëåðüìåíç

Èïñõâþäçò ëåéôïõñãßá Þ ðáñïõóßá áêáíüíéóôùí êñáäáóìþí

ÖèïñÜ óôïí óôÜôç Þ óôïí ñüôïñá
×áìçëÞ ðßåóç åéóüäïõ óôçí áíáññüöçóç

Äåí åßíáé åõèõãñáììéóìÝíïò ï êéíçôÞñáò ìå ôçí áíôëßá
ÕøçëÞ ôá÷ýôçôá ðåñéóôñïöÞò

ÖèïñÜ óôï óýóôçìá óýæåõîçò
ÖèïñÜ óôá ñïõëåìÜí

ÕøçëÞ èåñìïêñáóßá áíôëïýìåíïõ õãñïý
Ç áíôëßá ëåéôïõñãåß åí îçñþ

Èïñõâþäçò ëåéôïõñãßá Þ ðáñïõóßá áêáíüíéóôùí êñáäáóìþí

ÖèïñÜ óôïí ìç÷áíéêü óôõðéïèëßðôç
ÖèïñÜ óôá ñïõëåìÜí

Áíôßèåôç ðåñéóôñïöÞ ôïõ Üîïíá

97
 8.5 ÊÏ×ËÉÅÓ ÁÍÕØÙÓÇÓ ÁÑ×ÉÌÇÄÇ
Ïé êï÷ëßåò áíýøùóçò Áñ÷éìÞäç åßíáé êáôÜëëçëïé ãéá ôï ÷åéñéóìü ðáñï÷þí
ôçò ôÜîçò ôùí 20.000 m3/h êáé ìáíïìåôñéêþí õøþí ìÝ÷ñé 10 ìÝôñá.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí êï÷ëéþí Áñ÷éìÞäç åßíáé üôé:

ÅðéôñÝðïõí áõîçìÝíç ðáñïõóßá óôåñåþí ÷ùñßò êßíäõíï Ýìöñáîçò.

ÐáñïõóéÜæïõí ìåãÜëï âáèìü áðüäïóçò, áêüìá êáé ìå ìåñéêÞ öüñôéóç
(25% - 75% ôçò ïíïìáóôéêÞò ðáñï÷Þò).

×áìçëÝò ôá÷ýôçôåò, ìåôáîý 10 êáé 100 rpm, áðïôñÝðïõí ðñüùñç öèïñÜ
êáé óõìâÜëïõí óå ìåãÜëç áíôï÷Þ.

Ç óõíôÞñçóÞ ôïõò åßíáé ïéêïíïìéêÞ êáé áðëÞ, ëüãù ôçò åýêïëçò
ÔõðéêÞ äéÜôáîç êï÷ëßá Áñ÷éìÞäç ðñüóâáóçò ôïõ áíïé÷ôïý êï÷ëßá.

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ ÑïõëåìÜí Ýäñáóçò: Ï Üîïíáò ôïõ êï÷ëßá åäñÜæåôáé óå ñïõëåìÜí
ðïõ âñßóêïíôáé óôá äýï Üêñá ôïõ êï÷ëßá.
◆ Ôï Üíù ñïõëåìÜí åßíáé óöáéñéêü Þ êõëéíäñéêü ãéá íá ðáñáëáìâÜíåé
áîïíéêÜ êáé áêôéíéêÜ öïñôßá êáé ÷ñåéÜæåôáé Ýëåã÷ï êáé ëßðáíóç
êÜèå 30 ìÝñåò åíþ êÜèå 10 Ýôç Þ 45.000 þñåò ëåéôïõñãßáò ðñÝðåé
íá áíôéêáèßóôáôáé ôï ãñÜóï.
◆ Ôï êÜôù ñïõëåìÜí ðñÝðåé íá åßíáé ðëÞñùò óôåãáíü êáèþò âñßóêåôáé
óõíå÷þò åíôüò ôùí ëõìÜôùí. ÊáôÜ ôç ëåéôïõñãßá óõíÞèùò
¶íù ñïõëåìÜí êï÷ëßá ôñïöïäïôåßôáé ìå ãñÜóï áðü áõôüìáôï ëéðáíôÞ ðïõ
åßíáé åãêáôåóôçìÝíïò óôç ìïíÜäá åíÝñãåéáò ôïõ êï÷ëßá.
Óõíßóôáôáé åâäïìáäéáßïò Ýëåã÷ïò ôçò óôÜèìçò ôïõ ãñÜóïõ
óôï ñåæåñâïõÜñ þóôå íá óõìðëçñùèåß áí áðáéôåßôáé.

❏ ÇëåêôñïìåéùôÞñáò êï÷ëßá: Áðáéôåßôáé óõ÷íüò Ýëåã÷üò ôïõ

ÊÜôù ñïõëåìÜí êï÷ëßá
ÊÜèå ìÞíá óõíßóôáôáé êáèáñéóìüò ôïõ áðü óêüíç êáé Ýëåã÷ïò ôçò óôÜèìçò
ëáäéïý. Ç ðñþôç áëëáãÞ ëáäéïý èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ìåôÜ
áðü 400 þñåò ëåéôïõñãßáò åíþ áëëáãÞ ëáäéþí ðñÝðåé íá ãßíåôáé
êÜèå 18 ìÞíåò Þ 5.000 þñåò ëåéôïõñãßáò. Åðßóçò, ðñÝðåé íá ãßíåôáé
êáèáñéóìüò ôïõ ößëôñïõ ëáäéïý êÜèå 3 ìÞíåò. ÔÝëïò, ìå êÜèå áëëáãÞ ëáäéïý
ðñÝðåé íá ãßíåôáé ãåíéêüò Ýëåã÷ïò ôïõ çëåêôñïìåéùôÞñá ðïõ ðåñéëáìâÜíåé
Ýëåã÷ï óôï óýóôçìá øýîçò ëáäéïý ãéá ôõ÷üí åðéêáèßóåéò êáé Ýëåã÷ï
ôùí óõíäÝóåùí (êï÷ëéþóåéò).

8.6 ÊÏ×ËÉÅÓ ÁÍÕØÙÓÇÓ ÅÎÁÌÌÙÔÇ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ
❏ Ïé ðáëéíäñïìéêÝò ãÝöõñåò ôùí åîáììùôþí èá ðñÝðåé
íá åëÝã÷ïíôáé êáèçìåñéíÜ ôüóï ïðôéêÜ üóï êáé áêïõóôéêÜ.
❏ Ôáêôéêüò Ýëåã÷ïò èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé óôïõò ôñï÷ïýò ôçò ðáëéíäñïìéêÞò
ãÝöõñáò Ýôóé þóôå íá åíôïðéóôåß ðéèáíÞ öèïñÜ ôïõò Þ ðéèáíÞ áðüêëéóç
ôçò «åõèõãñÜììéóçò» ôïõò.
❏ Ïé äåîáìåíÝò åîÜììùóçò èá ðñÝðåé ðåñéïäéêÜ íá åêêåíþíïíôáé
Ýôóé þóôå íá åßíáé äõíáôüò ï Ýëåã÷ïò ôùí âñå÷üìåíùí ìåñþí
(ñÜâäïé óôÞñéîçò, êïìâïåëÜóìáôá, îÝóôñá ðõèìÝíá, áíôëßåò Üììïõ).
❏ ÁåñïóõìðéåóôÞò: èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé êáèçìåñéíüò Ýëåã÷ïò ôüóï ïðôéêüò
üóï êáé áêïõóôéêüò ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ.
❏ Ãéá ôç óõíôÞñçóç ôùí çëåêôñïêéíçôÞñùí ôüóï ôùí áåñïóõìðéåóôþí
üóï êáé ôùí áíôëéþí Üììïõ èá ðñÝðåé íá áêïëïõèïýíôáé ïé ãåíéêÝò
ïäçãßåò ðåñß óõíôÞñçóçò çëåêôñïêéíçôÞñùí.

ÐáëéíäñïìéêÞ ãÝöõñá åîáììùôÞ

98
 8.7 ÃÅÖÕÑÁ - ÎÅÓÔÑÏ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ ÄÅÎÁÌÅÍÙÍ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ Áðáéôåßôáé êáèçìåñéíüò Ýëåã÷ïò, ïðôéêüò êáé áêïõóôéêüò,
ôùí ãåöõñþí êáèßæçóçò.
❏ Ï çëåêôñïìåéùôÞñáò ðñÝðåé íá êáèáñßæåôáé êáèçìåñéíÜ áðü óêüíåò
êáé ñýðïõò þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç øýîç ôïõ.
❏ ÁëëáãÞ ëéðáíôéêïý ôïõ ìåéùôÞñá êÜèå 4.000 þñåò Þ ôï áñãüôåñï
ìåôÜ áðü 1 ÷ñüíï ëåéôïõñãßáò. ÓõíéóôÜôáé Ýëåã÷ïò óôÜèìçò ëáäéþí
ôïõ ìåéùôÞñá êÜèå 1-2 ìÞíåò.
❏ Ïé äåîáìåíÝò êáèßæçóçò èá ðñÝðåé ðåñéïäéêÜ íá åêêåíþíïíôáé Ýôóé þóôå
íá åßíáé äõíáôüò ï Ýëåã÷ïò ôùí âñå÷üìåíùí ìåñþí (ñÜâäïé óôÞñéîçò
îÝóôñùí, êïìâïåëÜóìáôá, îÝóôñá ðõèìÝíá).
❏ Óå ðåñßðôùóç öèïñÜò ôïõ îÝóôñïõ ðõèìÝíá, ðñÝðåé íá áíôéêáèßóôáôáé.
❏ Ïé ôñï÷ïß ðåñéóôñïöÞò èá ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé êáé óå ðåñßðôùóç
öèïñÜò ôïõò íá áíôéêáèßóôáíôáé.
❏ Áðáñáßôçôç ç ðåñéïäéêÞ ëßðáíóç ôùí åäñÜíùí óýìöùíá ìå ôéò ïäçãßåò
ÎÝóôñï êáèßæçóçò ôïõ êáôáóêåõáóôÞ.

8.8 ÁÍÁÄÅÕÔÇÑÅÓ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ Óýíïëï óõãêñïôÞìáôïò áíáäåõôÞñùí: Áðáéôåßôáé ôáêôéêÞ åðéèåþñçóç
êáé ç ðñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ôïõ ìå êáèáñéóìü ôïõ óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá.
❏ ÄéÜóôçìá åðéèåþñçóçò: Êáèïñßæåôáé áíÜëïãá ôçò êáôáðüíçóçò ôïõ
óõãêñïôÞìáôïò áëëÜ äåí ðñÝðåé óå êáìßá ðåñßðôùóç íá îåðåñíÜ
ôïí Ýíá ÷ñüíï.
❏ Ïé åñãáóßåò óõíôÞñçóçò êáé ðáñáêïëïýèçóçò èá ðñÝðåé íá åêôåëïýíôáé
óýìöùíá ìå ôï ðñüãñáììá ôïõ êáôáóêåõáóôÞ.
❏ Éó÷õñïß êñáäáóìïß Þ ìç ïìáëÞ ëåéôïõñãßá: ÐéèáíÝò áéôßåò åßíáé:
◆ Ðïëý ìéêñÞ åðéêÜëõøç ôçò Ýëéêáò áðü ôï õãñü.
◆ Åßóïäïò áÝñá óôçí ðåñéï÷Þ ôçò Ýëéêáò.
Ôõðéêïß áíáäåõôÞñåò ëõìÜôùí ◆ ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò ôçò Ýëéêáò.
◆ ÌÝñç ôçò åãêáôÜóôáóçò üðùò åîáñôÞìáôá óôÞñéîçò Þ ôìÞìáôá
ôïõ óõíäÝóìïõ åßíáé åëáôôùìáôéêÜ Þ Ý÷ïõí ëõèåß.
Óôéò ðåñéðôþóåéò áõôÝò ðñÝðåé ôï óõãêñüôçìá íá ôåèåß åêôüò ëåéôïõñãßáò
êáé íá åðéèåùñçèåß.
❏ ÇëåêôñéêÜ êáëþäéá óýíäåóçò êéíçôÞñá: Êáèáñéóìüò êáé Ýëåã÷ïò ãéá ôõ÷üí
öèïñÝò ôçò ìüíùóçò, ìéá öïñÜ ôï ìÞíá.
❏ ÊáôáíÜëùóç çëåêôñéêïý ñåýìáôïò: ¸ëåã÷ïò ìå áìðåñüìåôñï.
❏ Áíõøùôéêüò ìç÷áíéóìüò: ¸ëåã÷ïò êáëÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ, êÜèå Ýîé ìÞíåò.
❏ ¸ëéêá: Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ãéá ðáñïõóßá öèïñþí Þ ñáãéóìÜôùí áðü ôñá÷éÜ
Þ äéáâñùôéêÜ ìÝóá áíÜäåõóçò.
❏ Ìüíùóç êéíçôÞñá: ìéá öïñÜ ôï ÷ñüíï Þ êÜèå 4.000 þñåò ëåéôïõñãßáò
åðéâÜëëåôáé ï Ýëåã÷ïò ôçò áíôßóôáóçò ôçò ìüíùóçò ôïõ êéíçôÞñá
êáé ôçò êáëÞò ëåéôïõñãßáò ôùí äéáôÜîåùí ðáñáêïëïýèçóçò.

99
 8.9 ÖÕÓÇÔÇÑÅÓ
ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ ÓõíôÞñçóç êáé ìÝôñá áóöáëåßáò: ÊáôÜ ôïí Ýëåã÷ï ëåéôïõñãßáò êáé

ôç óõíôÞñçóç ôïõ öõóçôÞñá åßíáé áðáñáßôçôï íá ëáìâÜíïíôáé ìÝôñá
áóöáëåßáò ôïõ ðñïóùðéêïý
◆ Éäéáßôåñá êáôÜ ôçí öÜóç ïðôéêïý åëÝã÷ïõ üôáí ï öõóçôÞñáò âñßóêåôáé
óå ëåéôïõñãßá ôï ðñïóùðéêü ðñÝðåé íá öïñÜåé åîïðëéóìü ðñïóôáóßáò
áðü ôïí èüñõâï, ãõáëéÜ êáé ãÜíôéá ðñïóôáóßáò.
◆ Éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ áðáéôåßôáé óôá êéíïýìåíá ìÝñç ôïõ öõóçôÞñá
êáèþò êáé óôïí åîåñ÷üìåíï áÝñá ï ïðïßïò åßíáé óå ðïëý õøçëÞ
èåñìïêñáóßá.
◆ Ðñïóï÷Þ åðßóçò ÷ñåéÜæåôáé óôï óçìåßï áíáññüöçóçò ôï ïðïßï
äåí ðñÝðåé íá ðñïóåããßæåôáé ìå ñïý÷á Þ Üëëá áíôéêåßìåíá
ðïõ ìðïñïýí íá ðáñáóõñèïýí óôçí áíáññüöçóç.
◆ Áíáãêáßï åßíáé íá áêïëïõèïýíôáé ïé ïäçãßåò ôïõ êáôáóêåõáóôÞ.
ÖõóçôÞñáò ôïõ ïßêïõ Robuschi
◆ ¼ëåò ïé åñãáóßåò óõíôÞñçóçò ðñÝðåé íá ãßíïíôáé áðü åîåéäéêåõìÝíï
ðñïóùðéêü.

Ëßðáíóç

❏ Ç ëßðáíóç ôùíïäïíôùôþí ôñï÷þí êáé ôùí åäñÜíùí ðïõ âñßóêïíôáé áðü ôçí áíôßèåôç ðëåõñÜ ôçò êßíçóçò ãßíåôáé
ìÝóù åëáßïõ.
❏ Ç ëßðáíóç ôùí åäñÜíùí óôçí ðëåõñÜ ôçò êßíçóçò ãßíåôáé ìÝóù ãñÜóïõ. Ôá åîùôåñéêÜ óçìåßá ðïõ áðáéôïýí ëßðáí-
óç åßíáé:

ÔÜðá óôÜèìçò ëáäéïý
ÔÜðá áðïìÜêñõíóçò ëáäéïý
Óýíäåóç ìáíïìÝôñïõ

ÔÜðá ðëÞñùóçò ìå ëÜäé
Ãñáóáäüñïò óöáéñéêüò
❏ Ç óôÜèìç ôïõ ëáäéïý óôï êÜñôåñ ôùí ïäïíôùôþí ôñï÷þí ìðïñåß íá åëåã÷èåß áöáéñþíôáò ôçí áíôßóôïé÷ç ôÜðá.
¼ôáí ôï ìç÷Üíçìá åßíáé ïñéæïíôéùìÝíï, èá ðáñáôçñçèåß ìéá ìéêñÞ õðåñ÷åßëéóç ëáäéïý áðü ôï Üíïéãìá áõôü.
❏ ÐñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ç ÷ñÞóç áõîçìÝíçò ðïóüôçôáò ëáäéïý, ìå óêïðü ôçí áðïöõãÞ õðåñèÝñìáíóÞò ôïõ.
Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé ãéá ôá ãñáóïëßðáíôá ñïõëåìÜí.
❏ Ôï ðñþôï ãñáóÜñéóìá ìðïñåß íá ãßíåé ìåôÜ 3.000 þñåò ëåéôïõñãßáò ìå ôç âïÞèåéá åéäéêïý ãñáóáäüñïõ
êáôÜ UNI B 2660.
❏ ÓùóôÞ ôáêôéêÞ åßíáé êáé ç ÷ñÞóç ïñõêôåëáßïõ ÷ùñßò ðñüóèåôáEP (ð.÷. ëÜäé ãåíéêþí åöáñìïãþí Þ õäñáõëéêü ëÜäé)
Þ óõíèåôéêü ëÜäé âÜóçò ïöåëßíçò.
❏ Ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç ôïõ ëáäéïý, áöáéñåßôáé êáô´ áñ÷Þí ç ôÜðá ðëÞñùóçò ìå ëÜäé êáé óôç óõíÝ÷åéá ç ôÜðá
áäåéÜóìáôïò.

Êáèáñéóìüò

❏ Ãéá ôïí êáèáñéóìü ôùí áðïèÝóåùí óêüíçò êáé áêáèáñóéþí õíßóôáôáé ç ÷ñÞóçðåðéåóìÝíïõ áÝñá, áôìïý Þ êÜðïéïõ
äéáëõôéêïý, áíÜëïãá ìå ôç öýóç ôùí áðïèÝóåùí (ðåôñÝëáéï, êáýóéìï, êçñïæßíç, áììùíéáêü ýäùñ,
ôñé÷ëùñïáéèõëÝíéï ê.ëð.).
❏ ÊáôÜ ôç ÷ñÞóçáÝñá Þ áôìïý, ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ç äçìéïõñãßá ìç åðéôñåðôþí ðéÝóåùí ìÝóá óôï óþìá
ôïõ öõóçôÞñá. ÌÝãéóôç ðßåóç èåùñïýíôáé ôá 2 bar ãéá ôïí áÝñá êáé 1 bar ãéá áôìü.
❏ Ðñéí ôçí Ýíáñîç ëåéôïõñãßáò ôïõ ìç÷áíÞìáôïò, ôá åóùôåñéêÜ ìÝñç ðñÝðåé íá îçñáßíïíôáé êáé íá êáèáñßæïíôáé
áðü êÜèå åßäïõò õðïëåììáôá.
❏ Êáèáñéóìüò ößëôñïõ:: ¸íá ðïëý âñþìéêï ößëôñï ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé âëáâåñÞ áðþëåéá ðßåóçò ïðüôå êáé ÷Üíåé
ôçí éêáíüôçôá öéëôñáñßóìáôïò. Ößëôñá îçñïý ôýðïõ êáèáñßæïíôáé ìå ðåðéåóìÝíï áÝñá êáé áí áðáéôåßôáé
áíôéêáèßóôáôáé ôï áíôáëëáêôéêü ößëôñï.
❏ Âáëâßäá áóöÜëåéáò:: Áðáéôåßôáé ôáêôéêÞ ëßðáíóç ôïõ âÜêôñïõ ôçò âáëâßäáò.
❏ ÔÜóç éìÜíôùí:: Áðáéôåßôáé ôáêôéêüò Ýëåã÷ïò ôçò ôÜóçò ôùí éìÜíôùí êáé ôçò êáôÜóôáóÞ ôïõò, êáèþò êáé ñýèìéóç
ôçò ôÜóçò êáé åÜí åßíáé áðáñáßôçôï áíôéêáôÜóôáóç ôùí éìÜíôùí.
❏ ÓôåãáíÜ:: Ï Üîïíáò ôùí öõóçôÞñùí êáíïíéêÞò êáôáóêåõÞò óôåãáíïðïéåßôáé ìå äáêôõëßïõò óôåãáíüôçôáò ãñÜóïõ
êáé ëáäéïý. Ïé äáêôýëéïé óôåãáíüôçôáò äåí áðáéôïýí êáìßá óõíôÞñçóç. Áíôéêáèßóôáíôáé ìüíïí óå ðåñßðôùóç
öèïñÜò ôïõò.
❏ Óõíßóôáôáé êáèçìåñéíüò ïðôéêüò êáé áêïõóôéêüò Ýëåã÷ïò ôùí êéíçôÞñùí.

100
 Óôïõò ðßíáêåò ðïõ áêïëïõèïýí, ðáñïõóéÜæïíôáé üëåò ïé ðáñÜìåôñïé ðïõ ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé êáé ôç ëåé-
ôïõñãßá ôùí öõóçôÞñùí, ðñïâëÞìáôá ðïõ åíäå÷ïìÝíùò ðáñïõóéáóôïýí, êáèþò êáé ðéèáíÝò áéôßåò ôïõò.

Ðßíáêáò 8-4. ÐáñÜìåôñïé êáé óõ÷íüôçôá åëÝã÷ïõ öõóçôÞñá

Óõ÷íüôçôá
¸ëåã÷ïò ÐáñÜìåôñïò ÐáñáôçñÞóåéò
¿ñåò Çìåñçóßùò Åâäïìáäéáßùò Ìçíéáßùò
Ðßåóç ëåéôïõñãßáò 1
Èåñìïêñáóßá ëåéôïõñãßáò 1
ÖõóçôÞñáò óå
Ïðôéêüò Áðïññïöïýìåíç éó÷ýò 1
ëåéôïõñãßá
ÑïÞ õãñïý øýîçò 1
Èüñõâïò 1
ÓôÜèìç ëáäéïý 500
ÄéáññïÞ ëáäéïý 1 ÖõóçôÞñáò
Ëßðáíóç åêôüò
Éîþäåò ëáäéïý 500 ëåéôïõñãßáò
ÁëëáãÞ ëáäéïý 4.000 6
Äçìéïõñãßá êåíïý 1
Ößëôñï
¸ìöñáîç 2
ÖèïñÜ 2.000
ÖõóçôÞñáò
ÌåôÜäïóç
ÔÜíõóç éìÜíôá 2.000 åêôüò
êßíçóçò
ëåéôïõñãßáò
ÁëëáãÞ éìÜíôá 15.000 24

Ðßíáêáò 8-5. ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå öõóçôÞñåò êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

Ï êéíçôÞñáò äåí åêêéíåß

ËÜèïò çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç
ÄéáêïðÞ óôçí çëåêôñéêÞ ôñïöïäüôçóç

¶ìåóç ðáýóç êéíçôÞñá, ìåôÜ ôçí åêêßíçóÞ ôïõ

ËÜèïò çëåêôñéêÞ óýíäåóç
Åßóïäïò îÝíùí óùìÜôùí óôïí öõóçôÞñá

Ïé ñüôïñåò Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ
¸ìöñáîç óôï ößëôñï áÝñá Þ óôïí áãùãü

ÅíáðïèÝóåéò óôåñåþí óôïí èÜëáìï óõìðßåóçò áíáññüöçóçò Þ óôïí áãùãü êáôÜèëéøçò

ÊëåéóôÞ ç âÜíá äéáêïðÞò

ÌçäåíéêÞ ðáñï÷Þ ôïõ öõóçôÞñá – ÁÐÁÉÔÅÉÔÁÉ ÁÌÅÓÇ ËÇÎÇ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ

¸ìöñáîç óôï ößëôñï áÝñá Þ óôïí áãùãü
ËÜèïò ó÷Ýóç ìåôÜäïóçò êßíçóçò
áíáññüöçóçò
ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò

Âáëâßäá áíôåðéóôñïöÞò ôïðïèåôçìÝíç áíôßóôñïöá

Ðßåóç åîüäïõ äéáöïñåôéêÞ áðü ôçí áíáãñáöüìåíç ôéìÞ - ÁÐÁÉÔÅÉÔÁÉ ÁÌÅÓÇ ËÇÎÇ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ

Ïé ñüôïñåò Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ Þ Ý÷ïõí öèáñåß
ÊëåéóôÞ ç âÜíá äéáêïðÞò

¸ìöñáîç óôï ößëôñï áÝñá Þ óôïí áãùãü áíáññüöçóçò Þ óôïí áãùãü êáôÜèëéøçò

Èåñìïêñáóßá åîüäïõ äéáöïñåôéêÞ áðü ôçí áíáãñáöüìåíç ôéìÞ - ÁÐÁÉÔÅÉÔÁÉ ÁÌÅÓÇ ËÇÎÇ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ

¸ìöñáîç óôïí áãùãü êáôÜèëéøçò
ËÜèïò ó÷Ýóç ìåôÜäïóçò êßíçóçò

Ìéêñüò (õðïäéáóôáóéïëïãçìÝíïò) áãùãüò
ÕøçëÞ óôÜèìç ëáäéïý
êáôÜèëéøçò

101
 Ðßíáêáò 8-5. (óõíÝ÷åéá ) ÓõíÞèç ðñïâëÞìáôá óå öõóçôÞñåò êáé ðéèáíÝò áéôßåò

Ðñüâëçìá ÐéèáíÝò Áéôßåò

ÕøçëÞ êáôáíÜëùóç åíÝñãåéáò

ËÜèïò çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç
¸ìöñáîç óôï ößëôñï áÝñá Þ óôïí áãùãü

Ïé ñüôïñåò Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ Þ Ý÷ïõí öèáñåß áíáññüöçóçò Þ óôïí áãùãü êáôÜèëéøçò

ÅíáðïèÝóåéò óôåñåþí óôï èÜëáìï óõìðßåóçò
ËÜèïò ó÷Ýóç ìåôÜäïóçò êßíçóçò

Åßóïäïò îÝíùí óùìÜôùí óôï öõóçôÞñá
ËÜèïò öïñÜ ðåñéóôñïöÞò

ÄéáññïÞ ëáäéïý Þ / êáé õãñïý

Ïé ñüôïñåò Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ
ÕøçëÞ óôÜèìç ëáäéïý

ÕøçëÞ èåñìïêñáóßá ëáäéïý

ÅíáðïèÝóåéò óôåñåþí óôïí èÜëáìï óõìðßåóçò
ÖèïñÜ óôá ñïõëåìÜí

Åßóïäïò îÝíùí óùìÜôùí óôïí öõóçôÞñá
Óôåãáíïðïßçóç êéíçôÞñá

ÁóõíÞèéóôïò èüñõâïò êáé êñáäáóìïß - ÁÐÁÉÔÅÉÔÁÉ ÁÌÅÓÇ ËÇÎÇ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ

ÅíáðïèÝóåéò óôåñåþí óôïí èÜëáìï óõìðßåóçò
ÖèïñÜ óôá ñïõëåìÜí

Åßóïäïò îÝíùí óùìÜôùí óôïí öõóçôÞñá
Óôåãáíïðïßçóç êéíçôÞñá

102
 8.10 ÄÉÁ×ÕÔÅÓ

Óôá õðïâñý÷éá óõóôÞìáôá ðñïóáãùãÞò áÝñá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðáñÜëëçëá ìå ôïõò öõóçôÞñåò êáôÜëëç-
ëá äéá÷õôéêÜ óôïé÷åßá ìå óêïðü íá ðñïóäþóïõí ôï áðáñáßôçôï ïîõãüíï óôá ëýìáôá ãéá ôïí ìåôáâïëéóìü ôùí
ìéêñïïñãáíéóìþí êáé íá ðáñÝ÷ïõí ôçí áðáéôïýìåíç éó÷ý áíÜäåõóçò, þóôå ïé ìéêñïïñãáíéóìïß íá Ýñèïõí óå
Üìåóç åðáöÞ ìå ôï äéáëõìÝíï êáé ôï áéùñïýìåíï ïñãáíéêü öïñôßï. Ïé äéá÷õôÝò êáôáóêåõÜæïíôáé óå äéÜöïñá
ìåãÝèç êáé ó÷Þìáôá üðùò äéóêïåéäåßò, êõëéíäñéêïß, ïâÜë ê.ëð. Ôï õëéêü ôïõ óõíÞèùò åßíáé êåñáìéêü, ðëáóôéêü
Þ åýêáìðôåò äéÜôñçôåò ìåìâñÜíåò.

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

❏ ÐñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç äßóêïõ áÝñá:
◆ ÐñïöõëÜóóåé ôï äéá÷õôÞñá áðü óùìáôßäéá ðïõ ìðïñïýí
íá ðñïêáëÝóïõí Ýìöñáîç óôïõò ðüñïõò ôïõ.
◆ Ôï óýóôçìá áåñéóìïý äéáôçñåßôáé óôá åðéèõìçôÜ åðßðåäá áðüäïóçò,
ìåéþíåôáé ï áñéèìüò ôùí äéáêïðþí äéáíïìÞò áÝñá êáé
äåí åðéôñÝðåôáé ç åßóïäïò ôùí óôåñåþí óôï äßêôõï äéáíïìÞò áÝñá.
◆ ÐåñéëáìâÜíåé: Ýëåã÷ï, êáèáñéóìü êáé áíôéêáôÜóôáóç ôïõ ößëôñïõ
áÝñá ôïõ öõóçôÞñá, üðïôå áðáéôåßôáé áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ.
Äéá÷ýôçò äßóêïõ

❏ Êáèáñéóìüò: Ïé ìÝèïäïé êáèáñéóìïý ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá íá áðïêáôáóôÞóïõí ôçí áðïäïôéêüôçôá

ôùí äéá÷õôÞñùí åßíáé:
◆ åßôå äéáêïðôüìåíçò ëåéôïõñãßáò (ç äåîáìåíÞ áåñéóìïý ôßèåôáé åêôüò ëåéôïõñãßáò),
◆ åßôå óõíå÷üìåíçò ëåéôïõñãßáò (äåí áðáéôåßôáé ðñüóâáóç óôç äåîáìåíÞ).
◆ ÊÜðïéåò ìÝèïäïé êáèáñéóìïý ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åßíáé ç ðëýóç ìå üîéíá Þ áëêáëéêÜ êáèáñéóôéêÜ, Ýã÷õóç
áåñßïõ, êáèáñéóìüò ìå íåñü õøçëÞò ðßåóçò (jetting) êáé êáèáñéóìüò ìå áÝñá õøçëÞò ðßåóçò (air bumping).
❏ ¸íáñîç ëåéôïõñãßáò äåîáìåíÞò áåñéóìïý: ÊáôÜ ôç öÜóç áõôÞ, ðñÝðåé íá ôçñçèïýí üëá ôá ðñïôåéíüìåíá
ëåéôïõñãéêÜ âÞìáôá ãéá ôçí åêêßíçóç êáé ôç äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò.
◆ Áí ç äåîáìåíÞ ôåèåß óå ëåéôïõñãßá óå ðåñßïäï ÷áìçëþí èåñìïêñáóéþí, ðñÝðåé íá äïèåß éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ
þóôå íá áðïôñáðåß âëÜâç óôï óýóôçìá áðü ðÜãï ðïõ åíäå÷ïìÝíùò åðéðëÝåé óôçí åðéöÜíåéá.
◆ Ïé äåîáìåíÝò áåñéóìïý äåí ðñÝðåé íá åêêåíþíïíôáé êáôÜ ôçí ÷åéìåñéíÞ ðåñßïäï, åêôüò áí åßíáé áðïëýôùò
áðáñáßôçôï, ãéáôß ï ðÜãïò êáé ôï øý÷ïò ìðïñïýí íá ðñïêáëÝóïõí óïâáñÞ æçìéÜ óôï óýóôçìá áåñéóìïý.
◆ Óå ðåñßðôùóç ðïõ ïé äåîáìåíÝò ìåßíïõí åêôüò ëåéôïõñãßáò ãéá ðåñéóóüôåñï áðü 2 åâäïìÜäåò èá ðñÝðåé
íá åêêåíþíïíôáé êáé íá êáèáñßæïíôáé ó÷ïëáóôéêÜ.
Óå êÜèå ðåñßðôùóç ðñÝðåé íá ôçñïýíôáé ïé áêñéâåßò ïäçãßåò ôïõ êáôáóêåõáóôÞ ãéá ôïí ôñüðï
êáé ôï ÷ñüíï óõíôÞñçóçò.
❏ Óýíçèåò ðñüâëçìá: ¸íá óýíçèåò ðñüâëçìá ðïõ åìöáíßæåôáé ôï ÷åéìþíá óôïí áãùãü ìåôáöïñÜò áÝñá ìåôáîý
ôïõ öõóçôÞñá êáé ôïõ äéá÷õôÞñá åßíáé ç äçìéïõñãßá ðÜãïõ. Áõôü óõìâáßíåé ãéáôß ìÝñïò ôçò õãñáóßáò ôïõ áÝñá
åíôüò ôïõ áãùãïý, óõìðõêíþíåôáé óå ðÜãï, ãåãïíüò ðïõ åðéäåéíþíåôáé áðü ìéêñÝò ðåñéüäïõò æåóôïý êáéñïý
êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÷åéìþíá, ïðüôå êáé ï ðÜãïò ìåôáôñÝðåôáé óå íåñü êáé óõãêåíôñþíåôáé áðü äéÜöïñá óçìåßá
óôá ÷áìçëÜ óçìåßá ôïõ áãùãïý. Óå åíäå÷üìåíç ìåßùóç ôçò èåñìïêñáóßáò, ôï íåñü ìåôáôñÝðåôáé îáíÜ óå ðÜãï,
ïðüôå êáé ðáñáôçñåßôáé ðëÞñçò Ýìöñáîç ôïõ áãùãïý.

103
 8.11 ÌÏÍÁÄÁ ÁÍÔÉÓÔÑÏÖÇÓ ÏÓÌÙÓÇÓ
ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

Ðñïößëôñáíóçò Ç óùóôÞ êáé åýñõèìç ëåéôïõñãßá ôùí ößëôñùí áðïôåëïýí êáèïñéóôéêÞ ðáñÜìåôñï ãéá ôçí áðïäïôéêÞ
ëåéôïõñãßá ôùí ìåìâñáíþí. Ãéá ôï ëüãï áõôü èá ðñÝðåé íá äßíåôáé éäéáßôåñç Ýìöáóç óôç óùóôÞ
óõíôÞñçóç ôïõò.
❏ Áììüöéëôñá:
◆ ¼ôáí ç ðôþóç ðßåóçò öôÜíåé óôá 2,5 bar, èá ðñÝðåé íá åíåñãïðïéåßôáé ôï óýóôçìá
áíôßóôñïöçò Ýêðëõóçò.
◆ Õðü êáíïíéêÝò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò, ôï ðëçñùôéêü õëéêü ôùí ößëôñùí äåí ÷ñåéÜæåôáé
íá áíôéêáèßóôáôáé.
◆ Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôá óôñáããßóìáôá ðåñéÝ÷ïõí õäñïãïíÜíèñáêåò, áðáéôåßôáé áíôéêáôÜóôáóç
ôïõ ðïëõóôñùìáôéêïý õëéêïý ùò åîÞò:

ÄéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôïõ ößëôñïõ êáé ôïõ óõóôÞìáôïò Ýêðëõóçò.

Êëåßóéìï ôùí äéêëåßäùí ôñïöïäïóßáò íåñïý êáé óôñáããéóìÜôùí ðñéí êáé ìåôÜ ôï ößëôñï.

¶íïéãìá ôçò êåöáëÞò ôïõ ößëôñïõ.

Áíáññüöçóç ôçò Üììïõ êáé ôùí õãñþí ðïõ ðåñéÝ÷åé ôï ößëôñï ìå ìéá âéïìç÷áíéêïý ôýðïõ
óõóêåõÞ êåíïý.

ÐëÞñùóç ôïõ ößëôñïõ ìå Üììï êáé ôï õðüëïéðï ðïëõóôñùìáôéêü õëéêü.

Êëåßóéìï ôçò êåöáëÞò ôïõ ößëôñïõ êáé óôåãáíïðïßçóÞ ôïõ.

¶íïéãìá ôùí äéêëåßäùí ôñïöïäïóßáò íåñïý.

Åðáíåêêßíçóç ôïõ ößëôñïõ ìå Ýíáí êýêëï áíôßóôñïöçò Ýêðëõóçò.
❏ Ößëôñá öõóéããßùí:
◆ ¼ôáí ç ðôþóç ðßåóçò öôÜíåé óôá 2,5 bar, èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé áíôéêáôÜóôáóç
ôùí öõóéããßùí.
◆ Õðü êáíïíéêÝò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò, ôï ðëçñùôéêü õëéêü ôùí ößëôñùí äåí ÷ñåéÜæåôáé
íá áíôéêáèßóôáôáé ùò åîÞò:

ÄéáêïðÞ ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ ößëôñïõ.

Êëåßóéìï ôùí äéêëåßäùí óôçí åßóïäï êáé Ýîïäï ôïõ ößëôñïõ.

¶íïéãìá ôçò âáëâßäáò åêôüíùóçò ðßåóçò.

¶íïéãìá ôïõ ößëôñïõ.

ÁëëáãÞ ôùí öõóéããßùí ÷ùñßò íá áðïìáêñýíïíôáé ïé âÜóåéò óôÞñéîÞò ôïõò.

ÔïðïèÝôçóç ôùí íÝùí öõóéããßùí óôéò õðÜñ÷ïõóåò âÜóåé óôÞñéîçò.

Êëåßóéìï êáé óôåãáíïðïßçóç ößëôñïõ.

¶íïéãìá ôùí äéêëåßäùí ðñéí êáé ìåôÜ ôï ößëôñï.

Åðáíåêêßíçóç ôïõ ößëôñïõ, ìå áíïé÷ôÞ ôçí âáëâßäá åêôüíùóçò ðßåóçò ìÝ÷ñé íá åìöáíéóôåß
õãñü ìÝóá óôï ößëôñï.

Óýóôçìá Ï êáèáñéóìüò ôùí ìåìâñáíþí åßíáé Ýíáò áðü ôïõò óçìáíôéêüôåñïõò ðáñÜãïíôåò ãéá
ìåìâñáíþí ôçí åîáóöÜëéóç ôçò áðñüóêïðôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ óõóôÞìáôïò. Ïé áíüñãáíåò åðéêáëýøåéò
ð.÷. åîáéôßáò êñõóôáëëïðïßçóçò, åßíáé ãíùóôÝò ùò «åðéêáèßóåéò ìåìâñáíþí» (membrane scaling),
åíþ ïé ïñãáíéêÝò åßíáé ãíùóôÝò ùò «åìöñÜîåéò ìåìâñáíþí» (membrane fouling).
Êáèáñéóìüò ìåìâñáíþí: ÓõíÞèùò ïé ìåìâñÜíåò èá ðñÝðåé íá êáèáñßæïíôáé êÜèå 50-200 þñåò
ëåéôïõñãßáò.
¸ëåã÷ïò ãéá áíôéêáôÜóôáóç: èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé ìåôÜ áðü 8.000 - 16.000 þñåò
ëåéôïõñãßáò êáé ãåíéêÜ üôáí ç ðáñï÷Þ åîüäïõ ôùí åðåîåñãáóìÝíùí Ý÷åé ìåéùèåß êáôÜ 10-15%
åîáéôßáò ôùí åðéêáèßóåùí.
ÁíôéêáôÜóôáóç ìåìâñáíþí: Ïé ìåìâñÜíåò èá ðñÝðåé íá áíôéêáèßóôáíôáé üôáí, êáôÜ ôïí Ýëåã÷ü
ôïõò, äéáðéóôþíïíôáé öèïñÝò óôçí åðéöÜíåéÜ ôïõò. Ç ýðáñîç åðéêáèßóåùí óôéò ìåìâñÜíåò
áðü õëéêü êáöÝ ÷ñþìáôïò, äåí áðïôåëïýí áðáñáßôçôá áéôßá áíôéêáôÜóôáóÞò ôïõò. Ùóôüóï,
óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé ÷çìéêüò êáèáñéóìüò êáé ðïôÝ ÷åéñùíáêôéêüò.
ÄéáññïÝò: Ôï óýóôçìá ôùí ìåìâñáíþí óõíßóôáôáé íá åëÝã÷åôáé óõ÷íÜ ãéá ôõ÷üí äéáññïÝò,
ïðüôå êáé èá ëáìâÜíïíôáé üëá ôá áðáñáßôçôá äéïñèùôéêÜ ìÝôñá.
ÌåìâñÜíåò DT: Ôï óõãêñéôéêü ðëåïíÝêôçìÜ ôïõò åßíáé ôï óýóôçìá áíïé÷ôïý êáíáëéïý
ðïõ äéáèÝôïõí. Ôá óôñáããßóìáôá ðåñíïýí áðü êáíÜëéá åëÜ÷éóôïõ ýøïõò 500 ìm. ¸ôóé
ïé åðéêáèßóåéò ìðïñïýí íá áðïêïëëçèïýí ìå êáôÜëëçëá ÷çìéêÜ ìÝóá êáé íá áðïìáêñõíèïýí
áðïôåëåóìáôéêÜ áðü ôç ìåìâñÜíç.

104
 8.12 ÌÏÍÁÄÁ ÁÐÏËÕÌÁÍÓÇÓ ÌÅ ÕÐÅÑÉÙÄÇ ÁÊÔÉÍÏÂÏËÉÁ
(UV SYSTEM)

Ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç ìÝãéóôç áðïëýìáíóç ìå õðåñéþäç áêôéíïâïëßá, èá ðñÝðåé ôï óýóôçìá íá óõíôçñåßôáé

åðáñêþò. Áí åðéêáèßóåé óôñþìá áêáèáñóßáò óôéò ëÜìðåò, ç ðïóüôçôá ôçò õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò ðïõ ìåôá-
öÝñåôáé óôï ñåõóôü, èá ìåéùèåß ìå óõíÝðåéá ôç ìåßùóç ôçò áðüäïóçò ôçò áðïëýìáíóçò.

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

ËÜìðåò õðåñéþäïõò ❏ Êáèáñéóìüò: Ôá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ìåôáîý ôùí ïðïßùí áðáéôåßôáé ï êáèáñéóìüò
áêôéíïâïëßáò ôçò ìïíÜäáò åîáñôÜôáé áðü ðïëëÝò ðáñáìÝôñïõò. ÁõôÝò ðåñéëáìâÜíïõí ôç ìÝèïäï
âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò ðïõ åöáñìüæåôáé, ôçí ðïéüôçôá ôïõ åðåîåñãáóìÝíïõ ëýìáôïò,
ôçí ðáñïõóßá âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí óôçí åêñïÞ, ôá ÷çìéêÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
êáôÜ ôçí åðåîåñãáóßá êáé ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ õãñïý óôçí ìïíÜäá UV.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò ìÝèïäïé êáèáñéóìïý ôçò ìïíÜäáò UV:
✧ ÖïñçôÞ ìïíÜäá êáèáñéóìïý (ãéá ìïíÜäåòUV Ýùò 200 ëáìðþí):
◆ ÁðïóõíäÝåôáé ç ìïíÜäá UV.
◆ Áíáóçêþíåôáé áðü ôï êáíÜëé êáé ôïðïèåôåßôáé óôç öïñçôÞ ìïíÜäá êáèáñéóìïý.
◆ ÊÜèå ëáìðôÞñáò êáèáñßæåôáé ìå åéäéêü óöïõããÜñé êáé äéÜëõìá (üðùò ðñïôåßíïíôáé
áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ).
◆ Ç óõóôïé÷ßá åðáíáôïðïèåôåßôáé óôï êáíÜëé êáé óõíäÝåôáé ìå ôçí çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ êáèáñéóìïý ôï ðñïóùðéêü èá ðñÝðåé íá åßíáé åöïäéáóìÝíï
ìå êáôÜëëçëá åëáóôéêÜ ãÜíôéá êáé ãõáëéÜ áóöáëåßáò ãéá ôçí áðïöõãÞ ôçò åðáöÞò
ôïõ äÝñìáôïò ìå ôá ÷çìéêÜ êáèáñéóìïý.

✧ ÖïñçôÞ äåîáìåíÞ êáèáñéóìïý (ãéá ìïíÜäåòUV ìå 200-600 ëÜìðåò) - ÉêáíÞ íá óõãêñáôÞóåé

3 óõóôïé÷ßåò ëáìðôÞñùí. Óôç äåîáìåíÞ åßíáé åãêáôåóôçìÝíïò Ýíáò öõóçôÞñáò
óå óõíäõáóìü ìå õðïâñý÷éï óýóôçìá äéÜèåóçò þóôå íá äçìéïõñãåßôáé áíÜìéîç
ãéá ôïí êáèáñéóìü ôùí ëáìðôÞñùí.
◆ ÁðïóõíäÝåôáé ç ìïíÜäá UV.
◆ Áðïìáêñýíåôáé áðü ôï êáíÜëé êáé ôïðïèåôåßôáé óôç äåîáìåíÞ êáèáñéóìïý üðïõ
Ý÷åé ôïðïèåôçèåß ôï õãñü êáèáñéóìïý ðïõ ðñïôåßíåé ï êáôáóêåõáóôÞò.
◆ ÐáñáìÝíåé óôç äåîáìåíÞ ðåñßðïõ 5 ëåðôÜ êáé ìå ôçí ëåéôïõñãßá ôçò óõíå÷ïýò
áíÜäåõóçò ïé óõóôïé÷ßåò êáèáñßæïíôáé.
Ôï ðñüãñáììá êáèáñéóìïý ðïéêßëëåé áíÜëïãá ôçí êÜèå ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò áëëÜ
èá ðñÝðåé íá ðñïãñáììáôßæåôáé êÜèå 4 – 6 ìÞíåò ðåñßðïõ.

✧ Óýóôçìá êáèáñéóìïý åêôüò êáíáëéïý:

Ç ìÝèïäïò áõôÞ åßíáé ðéï åíôáôéêÞ áðü ôéò äýï ðñïçãïýìåíåò. Ç êýñéá äéáöïñÜ åßíáé
üôé ç ìïíÜäá êáèáñßæåôáé ïëüêëçñç, üðùò åßíáé åãêáôåóôçìÝíç óôï êáíÜëé, êáé ü÷é
ùò óõóôïé÷ßá üðùò óôéò ðáñáðÜíù ìåèüäïõò.

ÁíôéêáôÜóôáóç ëáìðôÞñùí Ôï ìüíï åîÜñôçìá ìéáò ìïíÜäáò õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò

ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ðñïãñáììáôéóìÝíç áíôéêáôÜóôáóç åßíáé ï ëáìðôÞñáò
õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò.
ÔõðéêÜ ïé ëáìðôÞñåò áíôéêáèßóôáíôáé êÜèå 13.500 þñåò ëåéôïõñãßáò.
Ï ðñáãìáôéêüò ÷ñüíïò áíôéêáôÜóôáóçò ôùí ëáìðôÞñùí ìðïñåß
íá äéáöÝñåé óýìöùíá ìå ôéò éäéáßôåñåò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò ôéò êÜèå
åãêáôÜóôáóçò åðåîåñãáóßáò. Ãéá íá äéáóöáëéóôåß üôé ïé ëáìðôÞñåò
ëåéôïõñãïýí óôç ìÝãéóôç áðüäïóç ôïõò, åßíáé êáëýôåñï
íá áíôéêáèßóôáíôáé üëïé ïé ëáìðôÞñåò ìåôÜ áðü óõãêåêñéìÝíç ÷ñïíéêÞ
ëåéôïõñãßá êáé íá ãßíåôáé ìéá êáôáãñáöÞ ôïõ ÷ñüíïõ ëåéôïõñãßáò
êáé ôçò çìåñïìçíßáò áíôéêáôÜóôáóçò óå êÜèå ìïíÜäá.
Ãéá ôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí ëáìðôÞñùí èá ðñÝðåé ç óõóôïé÷ßá
íá áðïóõíäåèåß áðü ôçí çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç. Óôçí óõíÝ÷åéá
áðïóõíäÝåôáé ï ëáìðôÞñáò áðü ôçí èÝóç ôïõ.
Ï íÝïò ëáìðôÞñáò äåí ðñÝðåé íá Ýñèåé óå åðáöÞ ìå ãõìíÜ ÷Ýñéá
ãéáôß èá ìåßíïõí ìüíéìá áðïôõðþìáôá óôï ôïß÷ùìá ôïõ ëáìðôÞñá,
ìå áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç ôçò ìåôáäéäüìåíç õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò.
Ãéá ôï ëüãï áõôü ðñÝðåé ôï ðñïóùðéêü íá åßíáé åöïäéáóìÝíï
ìå âáìâáêåñÜ ãÜíôéá êáôÜ ôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí ëáìðôÞñùí.

105
 8.13 ÌÇ×ÁÍÉÊÏÓ ÐÁ×ÕÍÔÇÓ ÊÁÉ ÔÁÉÍÉÏÖÉËÔÑÏÐÑÅÓÓÁ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

Ï ìç÷áíéêüò ðá÷õíôÞò èá ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé óå êáèçìåñéíÞ âÜóç ïðôéêÜ

êáé áêïõóôéêÜ.
Áêñïöýóéá øåêáóìïý (ìðåê) Óå ðåñßðôùóç ÝìöñáîÞò ôïõò ðñÝðåé
íá áðïóõíáñìïëïãïýíôáé êáé íá êáèáñßæïíôáé ìç÷áíéêÜ Þ ìå äéï÷Ýôåõóç áÝñá
õðü ðßåóç.
ÉìÜíôáò: ðñÝðåé íá åßíáé óùóôÜ ôáíõóìÝíïò âÜóåé ôùí ðñïäéáãñáöþí êáé
óå ðåñßðôùóç Ýíôïíçò öèïñÜò ôïõ íá áíôéêáèßóôáôáé.
¸äñáíá ôùí áîüíùí: ðñÝðåé íá ëéðáßíïíôáé ðåñéïäéêÜ.
Êýëéíäñïé êýëéóçò (ñÜïõëá): ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé ôáêôéêÜ êáé óå ðåñßðôùóç
öèïñÜò ôïõò íá åðéóêåõÜæïíôáé Þ íá áíôéêáèßóôáíôáé.
ÇëåêôñïêéíçôÞñáò ôõìðÜíïõ êßíçóçò: ðñÝðåé íá êáèáñßæåôáé ôáêôéêÜ áðü
Ìç÷áíéêüò ðá÷õíôÞò ñýðïõò þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç øýîç ôïõ.

Ç ôáéíéïöéëôñüðñåóóá ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé êáèçìåñéíÜ ôüóï ïðôéêÜ üóï êáé

áêïõóôéêÜ.
ÉìÜíôáò:
◆ Áí óôçí åðéöÜíåéÜ ôïõ ðáñáôçñçèïýí ðåñéï÷Ýò ïé ïðïßåò
äåí êáèáñßæïíôáé åðáñêþò, áðïôåëåß Ýíäåéîç üôé Ý÷åé óõìâåß ìåñéêÞ
Ýìöñáîç ôùí áêñïöõóßùí (ìðåê) Ýêðëõóçò. Óå áõôÞ ôç ðåñßðôùóç
èá ðñÝðåé íá ãßíåé äéáêïðÞ ôçò ëåéôïõñãßáò ôçò ôáéíéïöéëôñüðñåóóáò,
áðïóõíáñìïëüãçóç ôùí áêñïöõóßùí êáé êáèáñéóìüò ôïõò ìå ìç÷áíéêÜ
ìÝóá Þ ìå áÝñá õðü ðßåóç.
◆ Åðßóçò ôáêôéêüò Ýëåã÷ïò ðñÝðåé íá ãßíåôáé ãéá ôõ÷üí öèïñÜ ôïõ.
Óå ðåñßðôùóç Ýíôïíçò öèïñÜò ôïõ ðñÝðåé íá ãßíåôáé Üìåóç
áíôéêáôÜóôáóç ôïõ.
◆ Éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ ðñÝðåé íá äßíåôáé óôï íá ìçí åîÝ÷ïõí óýñìáôá
Ôáéíéïöéëôñüðñåóóá áðü ôïí «ïðëéóìü» (ëéíÜ) ôïõ éìÜíôá.
◆ Ç ôÜíõóç ôïõ éìÜíôá ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìå âÜóç ôéò ðñïäéáãñáöÝò
ôïõ êáôáóêåõáóôÞ.
◆ Ôáêôéêüò Ýëåã÷ïò êáé ñýèìéóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé êáé óôéò ëåðßäåò
(blades) êáèáñéóìïý ôùí éìÜíôùí.
Äéáêüðôåò åëÝã÷ïõ (emergency stop switches) êáé ïñéïäéáêüðôåò
(limit switches): ÐñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé ðåñéïäéêÜ ãéá ôç óùóôÞ ñýèìéóÞ ôïõò
êáé ãéá ôï áí ðáñáìÝíïõí åíåñãïß.
¸äñáíá êáé âáëâßäåò: ÐñÝðåé íá ëéðáßíïíôáé ðåñéïäéêÜ âÜóåé
ôùí ðñïäéáãñáöþí ôïõ êáôáóêåõáóôÞ.
Êýëéíäñïé ðåñéóôñïöÞò (ôýìðáíá) êáé ïé êýëéíäñïé êýëéóçò ôïõ éìÜíôá
(ñÜïõëá): ÐñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé ôáêôéêÜ êáé óå ðåñßðôùóç öèïñÜò ôïõò
íá åðéóêåõÜæïíôáé Þ íá áíôéêáèßóôáíôáé.
Ðßåóç ôÜíõóçò: ÐñÝðåé íá êõìáßíåôáé óõíÞèùò ìåôáîý 1 Ýùò 6 bar.

106
 8.14 ÃÅÍÉÊÁ ÐÅÑÉ ÇËÅÊÔÑÏÊÉÍÇÔÇÑÙÍ ÓÅ ÌÏÍÁÄÅÓ
ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ ÕÃÑÙÍ ÁÐÏÂËÇÔÙÍ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ ÏÄÇÃÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

ÇëåêôñïêéíçôÞñåò ❏ Áñ÷éêÜ ãéá ôïí Ýëåã÷ï åíüò çëåêôñïêéíçôÞñá áðáéôïýíôáé 2 ìåôñÞóåéò:

¸ëåã÷ïò ìüíùóçò ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá ìå êáôÜëëçëï üñãáíï. ÅëÝã÷åôáé
ï çëåêôñïêéíçôÞñáò ìåôáîý öÜóåùí êáé ìåôáîý öÜóåùí - ãçò. Ïé åíäåßîåéò ðñÝðåé íá
åßíáé ìåãáëýôåñåò áðü 1 ÌÙ. Ðïëý ÷áìçëÝò ôéìÝò ìüíùóçò õðïäåéêíýïõí ðéèáíþò
åéó÷þñçóç åëáßïõ Þ ìßãìáôïò åëáßïõ – ëýìáôïò óôïí ÷þñï ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá.
Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ðñïôåßíåôáé ï êáèáñéóìüò êáé óôÝãíùìá ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá
êáèþò êáé ç åðáíáìüíùóÞ ôïõ ìå âåñíßêé êáëÞò ðïéüôçôáò (ð.÷. Sterling).

¸ëåã÷ïò éóïññïðßáò ìåôáîý ôùí öÜóåùí ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá. Ç áíôßóôáóç
êÜèå ôõëßãìáôïò ôïõ çëåêôñïêéíçôÞñá ðñÝðåé íá åßíáé ßóç Þ ðáñüìïéá ìå ôá Üëëá äýï
ôõëßãìáôá. ÊÜèå çëåêôñïêéíçôÞñáò åìðåñéÝ÷åé óôá ôõëßãìáôá ôïõ èåñìéêïýò äéáêüðôåò.
Óå ðåñßðôùóç ðïõ ðñáãìáôïðïéçèåß ðåñéÝëéîç çëåêôñïêéíçôÞñá åßíáé ðïëý óçìáíôéêü
íá åðáíáôïðïèåôçèïýí íÝïé èåñìéêïß äéáêüðôåò êáèþò êáé õëéêÜ ðåñéÝëéîçò êëÜóçò Ç.
❏ ÊáôÜ ôç óõíäåóìïëïãßá ðñÝðåé íá åëåã÷èåß ç ñýèìéóç ôùí èåñìéêþí äéáêïðôþí ôïõ ðßíáêá,
þóôå íá ìçí õðåñâáßíåé ôï ïíïìáóôéêü ôïõ åîïðëéóìïý (áíáãñÜöåôáé óôçí ôáìðÝëá
ôïõ åîïðëéóìïý).
❏ ÊáôÜ ôáêôÜ äéáóôÞìáôá èá ðñÝðåé íá ãßíåôáé Ýëåã÷ïò óùóôÞò ëåéôïõñãßáò
ìå áìðåñïìÝôñçóç.
❏ Óå õðïâñý÷éá óõóôÞìáôá ôï óçìáíôéêüôåñï ìÝëçìÜ, åßíáé ç äéáôÞñçóç ôçò óôåãáíüôçôÜò
ôïõ. Áõôü åðéôõã÷Üíåôáé áíôéêáèéóôþíôáò êáé åëÝã÷ïíôáò ôï ëÜäé óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ
äéáóôÞìáôá áíÜëïãá ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ ðñïúüíôïò áëëÜ óå ãåíéêÝò ãñáììÝò êáé ãéá åîïðëéóìü
ðïõ ëåéôïõñãåß óôï 50-70% ôçò äõíáìéêüôçôÜò ôïõ, ìßá öïñÜ ôï ÷ñüíï. Åßíáé öõóéïëïãéêü
ãéá Ýíá ôÝôïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá íá Ý÷ïõìå ìéá ìéêñÞ åéó÷þñçóç ëýìáôïò êáé áíÜìéîÞ ôïõ
ìå ôï ëÜäé. ÌÝ÷ñé êÜðïéï üñéï, ôçò ôÜîçò ôïõ 20%, äåí áðïôåëåß ëüãï áíçóõ÷ßáò.
Áðëþò ðñáãìáôïðïéåßôáé áíôéêáôÜóôáóç ôïõ ëáäéïý êáé ç áíôëßá áíáìÝíåôáé íá ëåéôïõñãÞóåé
êáíïíéêÜ ìÝ÷ñé ôçí åðüìåíç óõíôÞñçóç.
Óçìáíôéêü åßíáé êÜèå öïñÜ ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé åðÝìâáóç óôïí êéíçôÞñá åíüò õðïâñý÷éïõ
óõãêñïôÞìáôïò, áêüìá êáé ãéá áíôéêáôÜóôáóç åëáßïõ, íá ãßíåôáé áíôéêáôÜóôáóç ôùí äáêôõëßùí
óôåãáíïðïßçóçò - Ï - .
❏ Óå ìç õðïâñý÷éá óõãêñïôÞìáôá, èá ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé ïé çëåêôñïêéíçôÞñåò ïðôéêÜ
êáé áêïõóôéêÜ óå êáèçìåñéíÞ âÜóç. Åðßóçò ðñÝðåé íá êáèáñßæïíôáé ôáêôéêÜ áðü óêüíåò
êáé ñýðïõò þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç øýîç ôïõò.
❏ Ôá êáëþäéá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, åéäéêÜ óå õðïâñý÷éåò åöáñìïãÝò, ðñÝðåé íá
ðáñïõóéÜæïõí ìåãÜëç áíôï÷Þ óå äéÜâñùóç áðü ëýìáôá êáèþò êáé ðïëý ìéêñÞ áðïññüöçóç
(öïýóêùìá). Äåí óõíßóôáôáé ç åðáíáóýíäåóÞ ôïõò (ìÜôéóìá) óå ðåñßðôùóç êïðÞò ôïõ.

107
 8.15 ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ ÕÐÏÓÔÁÈÌÙÍ ÌÅÓÇÓ ÔÁÓÇÓ

ÊÜèå õðïóôáèìüò ðñÝðåé íá óõíôçñåßôáé óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá, ôüóï áðü ôçí ðëåõñÜ ôçò ìÝóçò
ôÜóçò üóï êáé áðü ôçí ðëåõñÜ ôçò ÷áìçëÞò ôÜóçò. Ç óõíôÞñçóç ðåñéëáìâÜíåé ôïí Ýëåã÷ï ôçò åãêáôÜóôáóçò,
ôéò áðáñáßôçôåò ìåôñÞóåéò êáé ôçí êáôÜ ðåñßðôùóç åðÝìâáóç ðïõ èá êñéèåß áíáãêáßá áðü ôïí Ýëåã÷ï ôïõ óõíü-
ëïõ ôùí åãêáôáóôÜóåùí ôïõ õðïóôáèìïý.

ÅÐÉÌÅÑÏÕÓ ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

¸ëåã÷ïò

Ï Ýëåã÷ïò åíüò õðïóôáèìïý ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé õðï÷ñåùôéêÜ áðü êÜôï÷ï Üäåéáò åðßâëåøçò Þ åñãïäçãïý ÓÔ
åéäéêüôçôáò õðïóôáèìþí. Ç åñãáóßá óôç óõíôÞñçóç ôïõ õðïóôáèìïý ðñïóþðùí ðïõ äåí êáôÝ÷ïõí ôéò ðáñáðÜíù
Üäåéåò èá ìðïñïýóå íá ðñáãìáôïðïéçèåß ìüíï êÜôù áðü ôçí áäéÜêïðç åðßâëåøç áäåéïý÷ïõ óõíôçñçôÞ Þ åñãïäçãïý.
Ï Ýëåã÷ïò ôïõ õðïóôáèìïý ðåñéëáìâÜíåé ôéò ðáñáêÜôù åñãáóßåò :

Ïðôéêü Ýëåã÷ï ôïõ óõíüëïõ ôùí åãêáôáóôÜóåùí ôïõ õðïóôáèìïý. Ï ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ðñáãìáôïðïéåßôáé óôï ìÝôñï
ôïõ äõíáôïý, ðñéí áðü ôç äéáêïðÞ ôçò ìÝóçò ôÜóçò. Óå áõôü ôï óôÜäéï, ðáñáêïëïõèåßôáé ü,ôé ìðïñåß íá õðïðÝóåé
óôçí áíôßëçøç ôïõ õðåýèõíïõ áðü ïðôéêÞò Þ áêïõóôéêÞò ðëåõñÜò (èüñõâïé, ëÜäéá ðïõ Ý÷ïõí äéáöýãåé, åíäåéêôéêÝò
ëõ÷íßåò, ïîåéäþóåéò, ôõ÷üí óðéíèçñéóìïß ê.ëð.).

Óôç óõíÝ÷åéá äéáêüðôïíôáé ôá öïñôßá ÷áìçëÞò ôÜóçò ðïõ ôñïöïäïôïýíôáé áðü ôïí õðïóôáèìü.

ÌåôÜ ôçí ïëïêëçñùôéêÞ åêöüñôéóç ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ, áêïëïõèåß ç äéáêïðÞ ôçò ìÝóçò ôÜóçò êáé ç ãåßùóç
ôïõ ðñùôåýïíôïò ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ.

Óå ðåñéðôþóåéò ðïõ ï õðïóôáèìüò ðåñéëáìâÜíåé äýï Þ ðåñéóóüôåñïõò ðáñÜëëçëïõò ìåôáó÷çìáôéóôÝò,
åßíáé äõíáôüí íá ðñáãìáôïðïéçèåß ôìçìáôéêÜ ï Ýëåã÷ïò êáé ç óõíôÞñçóç ìå ôçí ðñïûðüèåóç üôé
êÜèå ìåôáó÷çìáôéóôÞò åßíáé óå äéêü ôïõ ðåñßöñáãìá êáé ìåôÜ ôçí áðïìüíùóç ôïõ áðü ôç ÷áìçëÞ êáé ôç ìÝóç ôÜóç,
ï ÷þñïò ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ åßíáé áðáëëáãìÝíïò áðü æõãïýò ðïõ óõíå÷ßæïõí íá âñßóêïíôáé óå ìÝóç ôÜóç.
Ç äõíáôüôçôá áíåîÜñôçôçò äéáêïðÞò êáé óõíôÞñçóçò ôùí ìåôáó÷çìáôéóôþí åðéâÜëëåôáé þóôå íá ìç õðÜñ÷åé áíÜãêç
ïëïêëçñùôéêÞò äéáêïðÞò ôçò ÷áìçëÞò ôÜóçò áðü ôéò ôñïöïäïôïýìåíåò åãêáôáóôÜóåéò.

ÓõíôÞñçóç

ÌåôÜ ôïí ïðôéêü Ýëåã÷ï êáé ôçí áðïìüíùóç ôïõ ôìÞìáôïò ãéá ôï ïðïßï áðáéôåßôáé óõíôÞñçóç, áñ÷ßæåé ï Ýëåã÷ïò êáé ç
óõíôÞñçóç ôçò åãêáôÜóôáóçò ôá ïðïßá ðåñéëáìâÜíïõí:
1. ÌÝôñçóç ôçò áíôßóôáóçò ôùí ãåéþóåùí
Óå áõôÞ ôç öÜóç åëÝã÷åôáé ç áíôßóôáóç ôùí ãåéþóåùí ìå ôç ÷ñÞóç ãåéþìåôñïõ. ÁíåîÜñôçôá áðü ôá áðïôåëÝóìáôá,
ç ìÝôñçóç ðñÝðåé áí åðáíáëáìâÜíåôáé êÜèå Éïýëéï Þ Áýãïõóôï ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò ãåßùóçò óôçí êñßóéìç åðï÷Þ ðïõ
ôï Ýäáöïò åßíáé îçñü. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç ãåßùóç åßíáé åíéáßá ãéá ôïí ïõäÝôåñï êáé ôá ìåôáëëéêÜ ìÝñç, ç áíôßóôáóç
ôçò äåí îåðåñíÜåé ôï 1Ù. Óôçí ðáñáðÜíù ìÝôñçóç ðñÝðåé íá åðáíáëáìâÜíåôáé êáé ï Ýëåã÷ïò ôçò êáëÞò åðáöÞò üëùí
ôùí áêñïäåêôþí ãåßùóçò.
ÅëÝã÷åôáé åðßóçò ç êáôÜóôáóç ôùí óõíäÝóåùí ôùí áãùãþí ãåßùóçò ìå ôá áíôßóôïé÷á çëåêôñüäéá.
2. Êáèáñéóìüò ìåôáó÷çìáôéóôÞ
Óå áõôü ôï óôÜäéï êáèáñßæåôáé ïëüêëçñïò ï ìåôáó÷çìáôéóôÞò ðñïóÝ÷ïíôáò ãéá ôõ÷üí äéáöõãÝò ëáäéïý áðü êÜðïéï
óçìåßï ðïõ äåí ðñïóåããßæåôáé üôáí ï ìåôáó÷çìáôéóôÞò âñßóêåôáé óå ôÜóç.
Éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ áðáéôåßôáé óôïí êáèáñéóìü ôùí ìïíùôÞñùí êáé ôùí áêñïäåêôþí ôùí êáëùäßùí.
ÅðéâÜëëåôáé åðßóçò, ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ, ï êáèáñéóìüò ôïõ êñïõíïý åêêÝíùóçò þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç ëÞøç
êáèáñïý äåßãìáôïò áðü ôï ëÜäé ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ.
3. ¸ëåã÷ïò ìüíùóçò
Ìå ôç âïÞèåéá ùìüìåôñïõ, ãßíåôáé ìÝôñçóç ôçò ìüíùóçò ôùí åãêáôáóôÜóåùí ÷áìçëÞò êáé ìÝóçò ôÜóçò êáé ôïõ ßäéïõ
ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ. Ç áíôßóôáóç áõôÞ ðñÝðåé íá îåðåñíÜåé ôá 1.000 Ù áíÜ âïëô ãéá ôç ìÝóç ôÜóç, ôá 250 ÊÙ
ãéá ôç ÷áìçëÞ ôÜóç ìÝ÷ñé 250 V óå ó÷Ýóç ìå ôç ãç êáé ôá 500 ÊÙ ìåôáîý öÜóåùí ÷áìçëÞò ôÜóçò.
Ç ðáñáðÜíù äéáäéêáóßá, äåí áðáëëÜóóåé áðü ôçí õðï÷ñÝùóç åëÝã÷ïõ, óå îå÷ùñéóôÞ öÜóç, ôùí ëáäéþí
ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ.
4. ¸ëåã÷ïò êáé êáèáñéóìüò ëáäéïý
Ôï ëÜäé ôïõ ìåôáó÷çìáôéóôÞ ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ åíäÝ÷åôáé íá äå÷èåß õãñáóßá, óêïõñéÝò Þ óêüíåò,
ìå áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç ôçò ìïíùôéêüôçôáò ôïõ.
Ãéá áõôü ôï ëüãï, åðéâÜëëåôáé ï Ýëåã÷ïò ôçò êáôÜóôáóçò ôïõ ëáäéïý óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá. Ôá äéáóôÞìáôá
áõôÜ êõìáßíïíôáé áíÜëïãá ìå ôçí êáôÜóôáóç êáé ôç èÝóç ôïõ õðïóôáèìïý áðü 6 ìÞíåò ìÝ÷ñé êáé 2 ÷ñüíéá.
Ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôïõ ëáäéïý áêïëïõèåßôáé ç ðáñáêÜôù äéáäéêáóßá:

108
ÓõíôÞñçóç (óõíÝ÷åéá)

✧ Ðáßñíïõìå öéÜëç ÷ùñçôéêüôçôáò 2 ëßôñùí ðåñßðïõ, ç ïðïßá êáèáñßæåôáé áðëÜ (ðëýóéìï êáé óôÝãíùìá). Ç öéÜëç
ðñÝðåé íá áðïôåëåßôáéáðü äéáöáíÝò õëéêü, ãéá íá åßíáé åýêïëïò ï åðïðôéêüò Ýëåã÷ïò ôçò.
✧ Áöïý êáèáñéóôåß êáëÜ ï êñïõíüò åêêÝíùóçò, ðñáãìáôïðïéåßôáé óõëëïãÞ ìéêñÞò ðïóüôçôáò ëáäéïý, óå áíåîÜñôçôï
äï÷åßï, ãéá íá áðïóõèïýí üóåò óêüíåò ðáñÝìåéíáí ìåôÜ ôïí êáèáñéóìü ôïõ êñïõíïý. Óôçí óõíÝ÷åéá ç êáèáñÞ
öéÜëç ðëçñþíåôáé ìå ëÜäé áðü ôïí êáèáñéóìÝíï êñïõíü åêêÝíùóçò.
✧ Ðñáãìáôïðïéåßôáé äïêéìÞ ôïõ ëáäéïý, ìå åéäéêü üñãáíï äéÜóðáóçò, óå õøçëÞ ôÜóç ðïõ ðáñÜãåôáé ãéá áõôü
ôï óêïðü.Ç õøçëÞ ôÜóç åßíáé åëåã÷üìåíç êáé ñõèìéæüìåíç êáé ðáñÜãåôáé áðü åñãáóôçñéáêü ìåôáó÷çìáôéóôÞ.
Ôï ëÜäé ôñïöïäïôåßôáé óå åéäéêü äï÷åßï äéÜóðáóçò, üðïõ õðÜñ÷ïõí äýï çëåêôñüäéá ôñïöïäïôïýìåíá áðü
ôçí õøçëÞ ôÜóç ðïõ ðñïáíáöÝñèçêå.
Óôç óõíÝ÷åéá áöïý ñõèìéóôåß ç áðüóôáóç ìåôáîý ôùí çëåêôñïäßùí (ðïõ âñßóêïíôáé ìÝóá óôï ëÜäé) áõîÜíåôáé
ðñïïäåõôéêÜ ç õøçëÞ ôÜóç. Óå êÜðïéï óçìåßï èá áñ÷ßóåé ç äéÜóðáóç ôïõ ìïíùôéêïý ëáäéïý êáé ç ìåôáöïñÜ
çëåêôñéêþí öïñôßùí áðü ôï Ýíá çëåêôñüäéï óôï Üëëï õðü ìïñöÞ ìéêñþí êåñáõíþí.
✧ Óçìåéþíåôáé ç ôÜóç ìå ôçí ïðïßá Ýãéíå ç äéÜóðáóç ôïõ ìïíùôéêïý ëáäéïý.
◆ Áí ç ôÜóç åßíáé ìåãáëýôåñç áðü ôï äéðëÜóéï ôçò ðïëéêÞò ôÜóçò ëåéôïõñãßáò, ãßíåôáé áðïäåêôÞ ç ìïíùôéêüôçôá
ôïõ ëáäéïý ùò éêáíïðïéçôéêÞ.
◆ Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç äéÜóðáóç ôïõ ëáäéïý ðñáãìáôïðïéçèåß ìå ìéêñüôåñç ôÜóç, áðïôåëåß Ýíäåéîç üôé ôï ëÜäé
ðåñéÝ÷åé áãþãéìåò ïõóßåò, üðùò åßíáé ç õãñáóßá, óêüíç, óêïõñéÝò ê.ëð. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç áðáéôåßôáé
ï êáèáñéóìüò ôïõ ëáäéïý. Ãéá ôïí êáèáñéóìü ôïõ ëáäéïý ÷ñçóéìïðïéåßôáé óõíäõáóìüò ößëôñùí êáé öõãïêåíôñéêüò
åëáéïäéá÷ùñéóôÞñáò, åíþ ðáñÜëëçëá ôï ëÜäé èåñìáßíåôáé ãéá ôçí áöýãñáíóç ôïõ.
ÌåôÜ ôïí êáèáñéóìü ôïõ ëáäéïý áêïëïõèåß íÝá äïêéìÞ ìå ôç äéáäéêáóßá ôçò äéÜóðáóçò. ÊáôÜ áõôÞ ôç ìÝôñçóç,
ðñÝðåé ç äéÜóðáóç íá ðñáãìáôïðïéåßôáé óå ôñéðëÜóéá ôÜóç áðü ôç ìÝóç ôÜóç ðïõ ðáñÝ÷åôáé óôï ìåôáó÷çìáôéóôÞ.
ÌåôÜ ôïí Ýëåã÷ï êáé ôïí êáèáñéóìü ôïõ ëáäéïý åëÝã÷åôáé ï äåßêôçò óôÜèìçò ðïõ âñßóêåôáé óôï äï÷åßï äéáóôïëÞò
êáé áí áðáéôåßôáé óõìðëçñþíåôáé, þóôå íá öèÜóåé óôçí êáíïíéêÞ óôÜèìç.
5. ¸ëåã÷ïò êáé êáèáñéóìüò åðáöþí
Óôï óôÜäéï ôçò óõíôÞñçóçò åëÝã÷ïíôáé üëåò ïé åðáöÝò ôùí äéáêïðôþí êáé ôùí áóöáëåéþí êáé ðñáãìáôïðïéåßôáé
ñýèìéóç êáé êáèáñéóìü ôïõò.
Óå áõôü ôï óôÜäéï áðáéôåßôáé éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ ãéá íá ìçí ðñáãìáôïðïéçèåß åðÝìâáóç óå áðïæåýêôç Þ äéáêüðôç
éó÷ýïò ðïõ ðáñÜ ôçí äéáêïðÞ, äéáôçñåß óôçí åßóïäï ôïõ ôç ìÝóç ôÜóç.
Ôï ãåíéêü ìÝóï äéáêïðÞò ôçò ìÝóçò ôÜóçò óôï ÷þñï ôïõ êáôáíáëùôÞ, åðéäÝ÷åôáé Ýëåã÷ï êáé óõíôÞñçóç ìüíï
üôáí äéáêïðåß ç ìÝóç ôÜóç áðü ôç ÄÅÇ êáé ìåôÜ áðü ôç âñá÷õêýêëùóç êáé ãåßùóç ôçò ôñïöïäïôéêÞò ãñáììÞò.
ÅéäéêÜ ïé åðáöÝò ôùí áõôïìÜôùí äéáêïðôþí ðñÝðåé íá åßíáé áðáëëáãìÝíåò áðü õðïëåßììáôá âïëôáúêïý ôüîïõ
(êáñâïõíéÜóìáôá áêßäåò) êáé íá ðáôÜíå ðÜíù óôáèåñÜ ôìÞìáôá ôïõò ìå ôçí ßäéá ðßåóç.
ÔÝëïò, ïé åðáöÝò ìåôÜ ôï êëåßóéìï ôïõò ðñÝðåé íá ðáñïõóéÜæïõí ìçäåíéêÞ áíôßóôáóç.
ÁíÜëïãïò êáèáñéóìüò ðñÝðåé íá ãßíåôáé óôéò õðïäï÷Ýò ôùí áóöáëåéþí ìÝóçò ôÜóçò êáé óôá ßäéá ôá öõóßããéá
ôùí áóöáëåéþí.

109
 ÓõíïðôéêÜ ïé åðéìÝñïõò åíÝñãåéåò óõíôÞñçóçò Ý÷ïõí ùò åîÞò:

ÓåéñÜ åíåñãåéþí óõíôÞñçóçò õðïóôáèìïý

1. Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò Õ/Ó óå ëåéôïõñãßá
2. ÓôáäéáêÞ äéáêïðÞ öïñôßùí ÷áìçëÞò ôÜóçò
3. ÄéáêïðÞ ôñïöïäüôçóçò ìåôáó÷çìáôéóôÞ (áðü ðåäßï ìÝóçò ôÜóçò)
4. ÄéáêïðÞ ôñïöïäüôçóçò ðåäßïõ ìÝóçò ôÜóçò (áðü ÄÅÇ Þ êåíôñéêü ðåäßï Ì.Ô.)
5. ¸ëåã÷ïò äåõôåñåýïíôïò ìåôáó÷çìáôéóôÞ (ãéá ýðáñîç ôÜóçò)
6. ÄïêéìÞ üëïõ ôïõ äéêôýïõ Ì.Ô.(ìå äïêéìáóôéêü ìÝóçò ôÜóçò ãéá åðéâåâáßùóç äéáêïðÞò ôçò Ì.Ô.)
7. Ãåßùóç ðñùôåýïíôïò ìåôáó÷çìáôéóôÞ êáé ãñáììþí ìç çëåêôñïäïôïýìåíùí ðåäßùí ìÝóçò ôÜóçò
8. Åñãáóßåò óõíôÞñçóçò ìåôáó÷çìáôéóôÞ êáé ðåäßùí ìÝóçò ôÜóçò. Äåí ðñáãìáôïðïéåßôáé åðÝìâáóç óå ðåäßá
ðïõ ï áðïæåýêôçò Ý÷åé ôÜóç óôçí åßóïäï.

Êýñéåò åñãáóßåò óõíôÞñçóçò Õ/Ó (×ùñßò ÔÜóç)

1. Êáèáñéóìüò ÷þñïõ Ì/Ó êáé ðåäßùí Ì.Ô.&×.Ô
2. Êáèáñéóìüò Ì/Ó (øõãåßï, óþìá, ìïíùôÞñåò, üñãáíá)
3. Êáèáñéóìüò ðåäßùí Ì.Ô. êáé ×.Ô. (ìïíùôÞñåò, üñãáíá åëÝã÷ïõ, Ì/Ó. ôÜóçò êáé Ýíôáóçò, áðïæåýêôåò ê.ëð.)
4. Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò Ì/Ó ãéá ôõ÷üí äéáññïÞ ëáäéïý êáé ëÞøç ìÝôñùí
5. ¸ëåã÷ïò óôÜèìçò ëáäéïý Ì/Ó (íá åßíáé óôçí êáíïíéêÞ óôÜèìç óå èåñìïêñáóßá ðåñéâÜëëïíôïò)
6. ¸ëåã÷ïò ÷ñþìáôïò áöõãñáíôÞñá
7. ÁëëáãÞ áöõãñáíôÞñá áí áðáéôåßôáé
8. ¸ëåã÷ïò äéçëåêôñéêÞò áíôï÷Þò ëáäéïý
9. ¸ëåã÷ïò êõêëþìáôïò ðñïóôáóßáò êáé óÞìáíóçò
10. ¸ëåã÷ïò óôÜèìçò ëáäéïý êáëùäßïõ Í.Ê.Â.Á.-ìÝóçò ôÜóçò áí áðïëÞãïõí óå ìïíùôÞñåò ëáäéïý
êáé óõìðëÞñùóç áí áðáéôåßôáé
11. ¸ëåã÷ïò ðëáóôéêþí áêñïêéâùôßùí êáé áêñïäåêôþí
12. ¸ëåã÷ïò óýóöéîçò êï÷ëéþí ãåíéêÜ (ðåäßïõ, ìåô/óôç ñïçöüñùí ñÜâäùí)
13. ¸ëåã÷ïò êáé óõìðëÞñùóç öùôéóìïý ÷þñïõ Õ/Ó
14. Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ÷ñþìáôïò ëáäéïý óôïõò äéáêüðôåò ðôù÷ïý åëáßïõ (áí õðÜñ÷ïõí) êáé áëëáãÞ ëáäéïý
áí ðáñáôçñåßôáé ìáýñéóìá óôï ÷ñþìá ôïõ
15. ¸ëåã÷ïò êáôÜóôáóçò åðáöþí äéáêïðôþí ãåíéêÜ êáé êáèáñéóìüò Þ áíôéêáôÜóôáóç ôïõò áíÜëïãá
ìå ôç äéáðéóôïýìåíç öèïñÜ
16. ¸ëåã÷ïò ãåéþóåùí ãåíéêÜ (åðáöÝò, óöéêôÞñåò, ðåñéëáßìéá, áíôßóôáóç)
17. ¸ëåã÷ïò áåñéóìïý ìåôáó÷çìáôéóôÞ (öõóéêïý Þ ôå÷íéêïý)

ÓåéñÜ åíåñãåéþí ìåôÜ ôç óõíôÞñçóç ôïõ õðïóôáèìïý

1. ¸ëåã÷ïò èÝóåùí åñãáóßáò êáé áðïìÜêñõíóç õëéêþí êáé åñãáëåßùí
2. Áöáßñåóç ãåéþóåùí ìÝóçò ôÜóçò. ¼ôáí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãåéùôÝò, áõôïß áðïóõíäÝïíôáé
ìåôÜ ôï êëåßóéìï ôùí ðåäßùí ìÝóçò ôÜóçò
3. Êëåßóéìï ðåäßïõ ìÝóçò ôÜóçò êáé áöáßñåóç ãåéùôþí
4. Ôñïöïäüôçóç ìå ìÝóç ôÜóç êáé Ýëåã÷ïò Üöéîçò
5. Ôñïöïäüôçóç ìåôáó÷çìáôéóôÞ êáé Ýëåã÷ïò (áí ëåéôïõñãåß êáíïíéêÜ)
6. ÓôáäéáêÞ ôñïöïäüôçóç öïñôßùí ÷áìçëÞò ôÜóçò
7. ¸ëåã÷ïò ÷áìçëÞò ôÜóçò

110
 8.16 ÅËÅÃ×ÏÓ ÊÁÉ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇ Ç/Æ

á/á Êáôçãüñéá åëÝã÷ïõ 200 þñåò 500 þñåò 1.000 þñåò

1. ÓôÜèìç ëáäéïý Å Å Å
2. Ößëôñï ëáäéïý Á Á Á
3. ÁëëáãÞ ëáäéïý Á Á Á
4. ¸ëåã÷ïò óôÜèìçò íåñïý Å Å Å
5. ÁëëáãÞ íåñïý Á
6. ¸ëåã÷ïò êïëÜñùí Å Å
7. ¸ëåã÷ïò øõãåßïõ Å
8. ¸ëÝã÷ïò óôÜèìçò ñåæåñâïõÜñ Å Å Å
9. ÁëëáãÞ ößëôñïõ ðåôñåëáßïõ Á Á Á
10. ¸ëåã÷ïò ößëôñïõ áÝñïò Å
11. ÁëëáãÞ ößëôñïõ áÝñïò Á Á
12. ÁëëáãÞ ößëôñïõ íåñïý Á
13. ¸ëåã÷ïò åíáëëáêôÞñá Å Å Å
14. Ìðáôáñßåò Å Å Å
15. Íôßæá óôñïöïìÝôñïõ Å Å Å
16. Íôßæåò ñåãïõëáôüñïõ Å Å Å
17. ÉìÜíôåò Å Å Á
18. ¸ëåã÷ïò ñõèìéóôÞ õðåñóôñ. Å Å
19. Êáèáñéóìüò óçìåßùí áåñéóìïý ãåííÞôñéáò Å
20. ¸ëåã÷ïò êáëùäéþóåùí Å Å Å
21. ¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò üëùí ôùí ïñãÜíùí Å Å Å
22. ¸ëåã÷ïò áíôéêñáäáóìéêþí Å Å Å
23. ÅëáóôéêÝò âÜóåéò ãåííÞôñéáò Å
24. ¸ëåã÷ïò ÷åéñïêßíçôçò äéÝãåñóçò Å Å Å
25. ¸ëåã÷ïò ìðåê Å
26. ¸ëåã÷ïò âáëâßäùí Ñ
27. ÃñáóÜñéóìá áíôëßáò íåñïý Å Å Å
28. ÌÝôñçóç óõ÷íüôçôáò Å Å Å
29. ÌÝôñçóç ôÜóçò Å Å Å
30. ¸ëåã÷ïò ñåëáß êáé äéáêïðôþí Å Å Å

Ñ = Ñýèìéóç
Å = ¸ëåã÷ïò - Êáèáñéóìüò
Á = ÁíôéêáôÜóôáóç

111
 8.17 ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ ÂÁÓÉÊÏÕ ÇËÅÊÔÑÏËÏÃÉÊÏÕ
ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕ

ÊÜèå çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé ìåôÜ ôçí áðïðåñÜôùóç ôçò, áëëÜ êáé áñãüôåñá ìåôÜ ôç
èÝóç ôçò óå ëåéôïõñãßá þóôå íá åîáêñéâùèåß, óôï ìÝôñï ôïõ äõíáôïý, üôé ðëçñïß ôéò áðáéôÞóåéò ôïõ ðñïôýðïõ
ÅËÏÔ HD304, Þ óôç ðåñßðôùóç ðïõ ç åãêáôÜóôáóç Ý÷åé êáôáóêåõáóèåß ðñéí áðü ôç èÝóðéóç ôïõ ðáñáðÜíù
Ðñïôýðïõ, üôé áõôÞ ðáñÝ÷åé åðáñêÞ áóöÜëåéá.

ÅÍÅÑÃÅÉÅÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ ÂÁÓÉÊÏÕ ÇËÅÊÔÑÏËÏÃÉÊÏÕ ÅÎÏÐËÉÓÌÏÕ

ÐñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç – ÅðáíÝëåã÷ïò

ÐñïëçðôéêÞ óõíôÞñçóç ðñÝðåé íá ãßíåôáé óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá, éäéáßôåñá óå åîïðëéóìü ðïõ, ìå âÜóç óôáôéóôé-
êÜ óôïé÷åßá, ðáñïõóéÜæåé ìåãÜëç óõ÷íüôçôá âëáâþí. Áíôßèåôá, åîïðëéóìüò ðïõ äåí ðáñïõóéÜæåé ìåãÜëç óõ÷íüôçôá
âëáâþí, üðùò çëåêôñéêÝò áíôéóôÜóåéò Þ çëåêôñéêïß ëÝâçôåò, êáôáëáìâÜíåé äåýôåñç óåéñÜ óôïí êáôÜëïãï ðñïôåñáéïôÞ-
ôùí óõíôÞñçóçò.
ÊáôÜ ôïí åðáíÝëåã÷ï åßíáé áíÜãêç íá åîáêñéâþíåôáé üôé:
◆ ôï çëåêôñïëïãéêü õëéêü äåí Ý÷åé õðïóôåß âëÜâåò Þ öèïñÜ áðü ôç ÷ñÞóç ôïõ, ðïõ ìåéþíïõí ôï âáèìü
ôçò ðáñå÷üìåíçò áóöÜëåéáò,
◆ äåí Ý÷ïõí ãßíåé åðåìâÜóåéò ðïõ Ý÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá ôç äçìéïõñãßá åðéóöáëþí êáôáóôÜóåùí,
◆ äåí Ý÷åé ìåôáâëçèåß ç ÷ñÞóç ôïõ ÷þñïõ Þ äåí Ý÷ïõí áëëÜîåé ïé óõíèÞêåò ðïõ åðéêñáôïýí óå áõôüí, Þ óå ðåñßðôùóç
ðïõ óõìâáßíåé áõôü, üôé ç çëåêôñéêÞ åãêáôÜóôáóç åßíáé êáôÜëëçëç ãéá íÝá åíäå÷üìåíç ÷ñÞóç ôçò Þ íÝåò óõíèÞêåò,
◆ äåí Ý÷ïõí ðñïóôåèåß óôï ÷þñï îÝíá áãþãéìá óôïé÷åßá ðïõ èá Ýðñåðå íá Ý÷ïõí ðåñéëçöèåß óôçí éóïäõíáìéêÞ
óýíäåóç Þ áí óõìâáßíåé áõôü, üôé Ý÷ïõí ãßíåé ïé êáôÜëëçëåò óõíäÝóåéò,
◆ äåí Ý÷ïõí ãßíåé äéáññõèìßóåéò ôïõ ÷þñïõ ðïõ ìåôáâÜëëïõí ôçí ðñüóâáóç ôùí óôïé÷åßùí ôçò åãêáôÜóôáóçò.
Ï åðáíÝëåã÷ïò ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé ïðôéêÞ åðéèåþñçóç, êáèþò êáé äïêéìÝò êáé ìåôñÞóåéò:
Ç ïðôéêÞ åðéèåþñçóç ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíåé åîáêñßâùóç ôùí áêïëïýèùí óôïé÷åßùí, óôï ìÝôñï ðïõ Ý÷ïõí åöáñìïãÞ
ãéá ôçí óõãêåêñéìÝíç åãêáôÜóôáóç:
Á. ìÝôñá ðñïóôáóßáò Ýíáíôé çëåêôñïðëçîßáò
Â. ìÝôñá ðñïóôáóßáò ãéá ôçí áðïôñïðÞ ðñüêëçóçò ðõñêáãéÜò
Ã. ìÝôñá ðñïóôáóßáò ãéá ôçí ðáñåìðüäéóç åîÜðëùóçò ôçò ðõñêáãéÜò
Ä. åîáêñßâùóç üôé ïé äéáôïìÝò ôùí áãùãþí áíôáðïêñßíïíôáé óôéò áðáéôÞóåéò
Å. åðéëïãÞ êáé ñýèìéóç äéáôÜîåùí ðñïóôáóßáò
Óô. ýðáñîç êáé åðéëïãÞ ôùí êáôÜëëçëùí äéáôÜîåùí áðïìüíùóçò êáé äéáêïðÞò
Æ. åðéëïãÞ ôïõ êáôÜëëçëïõ õëéêïý Þ ëÞøç áðáéôïýìåíùí ìÝôñùí ðñïóôáóßáò ôïõ, óå ó÷Ýóç
ìå ôéò åîùôåñéêÝò åðéäñÜóåéò
Ç. äõíáôüôçôá áíáãíþñéóçò ôïõ ïõäåôÝñïõ áãùãïý êáé ôùí áãùãþí ðñïóôáóßáò
È. äõíáôüôçôá áíáãíþñéóçò ôùí êõêëùìÜôùí
É. ýðáñîç ó÷åäßùí, äéáãñáììÜôùí êáé ðéíáêßäùí
Éá. ÅðÜñêåéá ôùí óõíäÝóåùí ôùí áãùãþí
Éâ. Äõíáôüôçôá ðñüóâáóçò ãéá ôç óõíôÞñçóç, ãéá ôçí åêôÝëåóç ÷åéñéóìþí Þ ãéá ôçí áíáãíþñéóç

Åéäéêüôåñá ïé äïêéìÝò êáé ìåôñÞóåéò ðïõ ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéçèïýí åßíáé ïé áêüëïõèåò:

Á. ìÝôñçóç áíôßóôáóçò ôçò ìüíùóçò
Â. åîáêñßâùóç ôçò óõíÝ÷åéáò ôïõ áãùãïý ðñïóôáóßáò, óå üóá óçìåßá áõôü êñßíåôáé áíáãêáßï
Ã. åîáêñßâùóç ôçò ïñèÞò ëåéôïõñãßáò ôùí äéáôÜîåùí ðñïóôáóßáò äéáöïñéêïý ñåýìáôïò, áí õðÜñ÷ïõí

ÂáóéêÝò åíÝñãåéåò óå ðåñéðôþóåéò áíÜãêçò

ÂáóéêÜ óçìåßá ðïõ ðñÝðåé íá åëÝã÷ïíôáé êáé íá åðéóêåõÜæïíôáé áíÜ êáôçãïñßá, üôáí êñßíåôáé áíáãêáßï Þ óêüðéìï, åßíáé:

Óôïõò çëåêôñïêéíçôÞñåò: Óôï öùôéóìü: Óôá óõóôÞìáôá åëÝã÷ïõ:

❏ åõèõãñÜììéóç áîüíùí êéíçôÞñá ❏ êáèáñéóìüò Þ áëëáãÞ ëáìðôÞñùí ❏ êáèáñéóìüò äéáêïðôþí
êáé öïñôßïõ ❏ Ýëåã÷ïò ôåñìáôéêþí, åðáöþí
❏ Ýëåã÷ïò çëåêôñéêþí åðáöþí êáé ëåéôïõñãßáò çëåêôñïíüìùí
❏ êáèáñéóìüò
❏ ëßðáíóç êáé áëëáãÞ öèáñìÝíùí
åäñÜíùí

112
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 9.

ÕÃÉÅÉÍÇ ÊÁÉ ÁÓÖÁËÅÉÁ

Éäéáßôåñá óçìáíôéêïß ðáñÜãïíôåò ðïõ áöïñïýí ôïõò åñãáæüìåíïõò óå ìéá ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí åßíáé:
✧ ç áíáãíþñéóç ôùí öõóéêþí, ÷çìéêþí êáé âéïëïãéêþí êéíäýíùí, ôùí êéíäýíùí ðïõ ó÷åôßæïíôáé
ìå ôï èüñõâï êáé ôïí çëåêôñïìç÷áíïëïãéêü åîïðëéóìü, êáèþò êáé ôùí êéíäýíùí ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé
êáôÜ ôçí åñãáóßá óå åóùôåñéêïýò / êëåéóôïýò ÷þñïõò, êáé
✧ ç ãíþóç ôùí ôñüðùí áíôéìåôþðéóçò ôùí ðáñáðÜíù êéíäýíùí.
Ôá ðñïãñÜììáôá õãéåéíÞò êáé áóöÜëåéáò óå ìéá åãêáôÜóôáóç åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí, óõíÞèùò ó÷åäéÜæï-
íôáé óýìöùíá ìå ïäçãïýò ïé ïðïßïé âáóßæïíôáé óôïõò éó÷ýïíôåò íüìïõò Þ êáíïíéóìïýò. Ôá ðñïãñÜììáôá áõôÜ
ó÷åäéÜæïíôáé ãéá íá ðñïóôáôÝøïõí ôïõò åñãáæïìÝíïõò áðü ôçí áäéêáéïëüãçôç ÝêèåóÞ ôïõò óå öõóéêïýò, ÷çìé-
êïýò êáé õãåéïíïëïãéêïýò êéíäýíïõò óôï ÷þñï åñãáóßáò ôïõò.
Áí êáé ïé õðåýèõíïé êáé ïé åðéâëÝðïíôåò ôçò ìïíÜäáò, ðáßæïõí óçìáíôéêü ñüëï óôçí áíÜðôõîç êáé åöáñìï-
ãÞ ôùí ðñïãñáììÜôùí áóöÜëåéáò, êÜèå åñãáæüìåíïò -áíåîáñôÞôùò èÝóçò- öÝñåé ðñïóùðéêÞ åõèýíç ãéá ôçí
áóöÜëåéÜ ôïõ. ÊÜèå Ýíáò óå óõíåñãáóßá ìå ôç äéïßêçóç ôçò åãêáôÜóôáóçò ìïéñÜæåôáé ôçí åõèýíç ãéá ôçí ðñï-
óùðéêÞ ôïõ áóöÜëåéá êáé áõôÞ ôùí óõíáäÝëöùí ôïõ. ¸êáóôïò ðñÝðåé íá åíäéáöÝñåôáé ðñùôßóôùò ãéá ôç äéêÞ ôïõ
áóöÜëåéá êáé íá áíáëÜâåé óçìáíôéêÝò ðñùôïâïõëßåò þóôå íá åîáóöáëßóåé ôçí áóöÜëåéá óôï ÷þñï åñãáóßáò.
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé ïé êßíäõíïé ðïõ åìöáíßæïíôáé êáôÜ ôçí åðåîåñãáóßá ôçò åíåñãïý éëýïò óå ìéá
ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò áóôéêþí ëõìÜôùí.

9.1 ÖÕÓÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ

Ïé öõóéêïß êßíäõíïé ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí åðåîåñãáóßá åíåñãïý éëýïò åßíáé ôá ïëéóèÞìáôá êáé ïé ðôþóåéò,
ï ðíéãìüò, ïé ôñáõìáôéóìïß üðùò ôá äéáóôñÝììáôá êáé ïé åîáñèñþóåéò, ïé ôñáõìáôéóìïß áðü êéíïýìåíá ìç÷áíÞ-
ìáôá, êáèþò êáé ïé êßíäõíïé ðïõ ïöåßëïíôáé óôç ÷ñÞóç ðåðéåóìÝíïõ áÝñá.

ÖÕÓÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

ÏëéóèÞìáôá
Óùóôüò öùôéóìüò ôùí åðéìÝñïõò åãêáôáóôÜóåùí ôçò ìïíÜäáò.

êáé ðôþóåéò
×ñÞóç êáôÜëëçëùí õðïäçìÜôùí üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ìðüôåò åñãáóßáò ìå áíôéïëéóèçôéêÝò
óüëåò.

ÁíïéêôÝò êáé ÷ùñßò åìðüäéá ðñïóâÜóåéò óôéò äåîáìåíÝò êáé óôá êôÞñéá.

ÁðïìÜêñõíóç ìðáæþí êáé åñãáëåßùí, ìåôÜ ôçí ðåñÜôùóç ôùí åñãáóéþí.

¶ìåóïò êáèáñéóìüò ôùí äéáññïþí.

Ðñïóï÷Þ óôéò óõ÷íÜ äéáâñå÷üìåíåò ðåñéï÷Ýò ïé ïðïßåò áðïôåëïýí ïëéóèçñÝò åðéöÜíåéåò,
ëüãù áíÜðôõîçò áëãþí – óõíßóôáôáé ôï óôÝãíùìá üëùí ôùí äéáäñüìùí äéÜâáóçò.

Óõ÷íÞ ðëýóç ôùí ðåñéï÷þí ðñüóâáóçò ãýñù áðü ôïõò âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò, ëüãù
åíäå÷üìåíçò ðáñïõóßáò ëéðáñþí áöñþí áðü ôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý, ïé ïðïßïé êáèéóôïýí
ôéò óõãêåêñéìÝíåò ðåñéï÷Ýò ïëéóèçñÝò.

Óõ÷íÞ áðïìÜêñõíóç ðáãåôïý áðü ôïõò äéáäñüìïõò ðñüóâáóçò, ôá óêáëéÜ êáé ôéò ðåñéï÷Ýò
ãýñù áðü ôïõò âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò êáé ôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.
Äéï÷Ýôåõóç Üììïõ Þ áëáôéïý þóôå íá áðïìáêñõíèåß ï ðÜãïò êáé íá âåëôéùèïýí ïé óõíèÞêåò
êßíçóçò.

Ðñïóï÷Þ ãéá åíäå÷üìåíåò äéáññïÝò óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý.
Èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé Üìåóç åðéäéüñèùóç êáé êáèáñéóìüò ôùí äéáññïþí.

Êýñéïò åîïðëéóìüò áóöáëåßáò: áíôéïëéóèçôéêÝò åðéöÜíåéåò, ðñïóôáôåõôéêÜ êéãêëéäþìáôá,
êïõðáóôÝò óêÜëáò, áëõóßäåò áóöáëåßáò óå óçìåßá åéóüäïõ êáé öùôéóìüò ãéá íõ÷ôåñéíÝò
åñãáóßåò êáé ãéá ðåñéï÷Ýò ÷áìçëÞò ïñáôüôçôáò.

Ï áðáñáßôçôïò åîïðëéóìüò áóöáëåßáò ðñÝðåé íá åßíáé Üìåóá ðñïóâÜóéìïò.

113
ÖÕÓÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ
(óõíÝ÷åéá)

Ëïéðïß ôñáõìáôéóìïß

ÊáôÜ ôéò åñãáóßåò óõíôÞñçóçò óôéò ïðïßåò
åßíáé áíáãêáßá ç ìåôáêßíçóç ôìçìÜôùí
ôïõ ìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý, óõíßóôáôáé
ç ÷ñÞóç ìç÷áíéóìþí áíýøùóçò êáé ÷ñÞóç
ðñïóôáôåõôéêþí êñáíþí êáé åéäéêÜ
åíéó÷õìÝíùí ìå óßäçñï ìðïôþí áóöáëåßáò.

ÄéáôÞñçóç áðüóôáóçò áóöáëåßáò áðü
ôïí åîïðëéóìü ìå êéíçôÜ ìÝñç, êáèþò
êáé áðïöõãÞ ôùí ÷áëáñþí ñïý÷ùí ôá
ïðïßá ìðïñïýí íá ðéáóôïýí óôá êéíçôÜ
ìÝñç ôïõ åîïðëéóìïý.

Ïé êýñéïé Üîïíåò ðåñéóôñïöÞò ôùí áíôëéþí ìðïñïýí åðßóçò íá äçìéïõñãÞóïõí

êéíäýíïõò. Ãéá ôï ëüãï áõôü ôá ðñïóôáôåõôéêÜ ìÝñç áõôþí ðñÝðåé íá áíôéêáèßóôáíôáé
ðñéí ôá ôìÞìáôá ôçò ìç÷áíÞò óõíáñìïëïãçèïýí êáé ôåèåß îáíÜ óå ëåéôïõñãßá.
ÓõíçèéóìÝíïé Ýëåã÷ïé áóöáëåßáò ìðïñïýí íá åíôïðßóïõí åëëåßøåéò Þ ÷áëáñÜ
ðñïóôáôåõôéêÜ ãéá ôá ïðïßá ðñÝðåé íá áíáëçöèåß äñÜóç ðñïò ôçí áíôéêáôÜóôáóç
Þ ôçí åðéäéüñèùóÞ ôïõò.

Ïé ìç÷áíéóìïß ìåôÜäïóçò êßíçóçò óôá îÝóôñá ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò ìðïñïýí
íá äçìéïõñãÞóïõí ðéèáíÝò åðéêßíäõíåò êáôáóôÜóåéò óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ åîáñôÞìáôá áóöáëåßáò üðùò ïé äéáêüðôåò êáé ïé ðåßñïé áóöáëåßáò
äå ëåéôïõñãÞóïõí óùóôÜ. ÅÜí áõôïß ïé ìç÷áíéóìïß äå óôáìáôÞóïõí áõôüìáôá
ôç ëåéôïõñãßá ôïõ åîïðëéóìïý üôáí áíáðôýóóåôáé õøçëüò áñéèìü óôñïöþí,
åíäÝ÷åôáé íá áíáðôõ÷èïýí õðåñâïëéêÝò äõíÜìåéò, ïðüôå êáé íá ðñïêëçèåß
ôñáõìáôéóìüò.

Ç åñãáóßá óå óõóôÞìáôá ðïõ ðåñéÝ÷ïõíðåðéåóìÝíï áÝñá, åðßóçò ìðïñåß íá
åëëï÷åýåé êéíäýíïõò. Åðéðñüóèåôá ìÝôñá êáé ðñïöõëÜîåéò ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé
êáôÜ ôçí äïêéìÞ áíôï÷Þò ðßåóçò åíüò áãùãïý Þ êáôÜ ôçí åñãáóßá óôçí ðëåõñÜ
ôïõ öõóçôÞñá áðü ôçí ïðïßá äéï÷åôåýåôáé ï áÝñáò óôçí äåîáìåíÞ Þ óå ïðïéïäÞðïôå
Üëëï ôìÞìá ôïõ óõóôÞìáôïò äéáíïìÞò ôïõ áÝñá. ÅÜí ç ðßåóç óôï óýóôçìá äéáíïìÞò
ôïõ áÝñá öèÜóåé óå õøçëÜ åðßðåäá, õðÜñ÷åé ç ðéèáíüôçôá Ýêñçîçò êáé åêôüîåõóçò
ôìçìÜôùí ôïõ óõóôÞìáôïò ìå õðåñâïëéêÞ äýíáìç. Ãéá ôçí åëá÷éóôïðïßçóç
ôùí êéíäýíùí ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôç ÷ñÞóç ðåðéåóìÝíïõ áÝñá, ðñÝðåé ðÜíôïôå
ôï óýóôçìá ôïõ áÝñá íá åßíáé áðïìïíùìÝíï êáé áðïóõìðéåóìÝíï ðñéí áðü
ôçí Ýíáñîç ôùí åñãáóéþí óå áõôü.

Ðíéãìüò
Ïé êïõðáóôÝò ðñÝðåé íá åßíáé óõìâáôÝò ìå ôéò áðáéôÞóåéò üëùí ôùí ó÷åôéêþí êùäé-
êþí áóöáëåßáò êáé ïé áëõóßäåò ðñÝðåé íá Ý÷ïõí äåèåß óå üëá óçìåßá ðñüóâáóçò.

Åßíáé áíáãêáßá ç ýðáñîç óùóéâßùí,
êáèþò êáé ó÷ïéíéþí êáé êïíôáñéþí
äéÜóùóçò.

Ïé âéïëïãéêïß áíôéäñáóôÞñåò
áðïôåëïýí Ýíáí åéäéêü êßíäõíï åðåéäÞ
ç áõîáíüìåíç ðïóüôçôá áÝñá ôïõ
õãñïý ìßãìáôïò ìåéþíåé ôçí ðëåõóôü-
ôçôá ôïõ áíèñþðéíïõ óþìáôïò áõîÜ-
íïíôáò Ýôóé ôïí êßíäõíï ðíéãìïý.

ÏðïôåäÞðïôå åßíáé åöéêôü
ï áíôéäñáóôÞñáò ðñÝðåé íá ðáýåé íá
ëåéôïõñãåß êáé íá áäåéÜæåé, åéäéêÜ üôáí
åêôåëïýíôáé åñãáóßåò óõíôÞñçóçò.

¼ôáí ç åñãáóßåò åêôåëïýíôáé ðÜíù áðü ôïí áíôéäñáóôÞñá, óõíßóôáôáé íá óôáìáôÜ
ç ëåéôïõñãßá ôïõ óõóôÞìáôïò áåñéóìïý.

¼ôáí ïé åñãáóßåò ãßíïíôáé ðÜíù Þ ãýñù áðü áíïéêôÝò äåîáìåíÝò ãéá ðáñÜäåéãìá
üôáí åðéèåùñïýíôáé ï åîïðëéóìüò Þ ïé óùëÞíåò, üôáí ëáìâÜíïíôáé äåßãìáôá,
ìåôñéÝôáé ôï âÜèïò ôçò éëýïò Þ ðñïóåããßæåôáé åîïðëéóìüò ðñÝðåé íá ëáìâÜíïíôáé
ìÝôñá ðñïóôáóßáò.

Ï áðáñáßôçôïò åîïðëéóìüò áóöáëåßáò ðñÝðåé íá åßíáé Üìåóá ðñïóâÜóéìïò.

114
 9.2 ×ÇÌÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ

Ç åñãáóßá óå ìéá ÌÅÕÁ ìðïñåß íá óõíïäåýåôáé áðü êéíäýíïõò ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôç ÷ñÞóç ÷çìéêþí
ïõóéþí. Ãéá ôï ëüãï áõôü èá ðñÝðåé íá èåóðßæïíôáé áðáéôÞóåéò áóöÜëåéáò ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôç ÷ñÞóç ÷çìéêþí
ïõóéþí êáé ïé ïðïßåò åßíáé ðéèáíü íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá ðëçèþñá óêïðþí, üðùò ç ñýèìéóç ôïõ pH, ç
ôñïöïäïóßá èñåðôéêþí, ï Ýëåã÷ïò ôùí íçìáôïåéäþí ïñãáíéóìþí Þ ç áðïëýìáíóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí
ëõìÜôùí.
Ïé ÷çìéêÝò ïõóßåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí åðåîåñãáóßá ôùí õãñþí áðïâëÞôùí ìðïñåß íá åßíáé
åðéêßíäõíåò ãéá ôïí áíèñþðéíï ïñãáíéóìü êáé ãéá ôï ðåñéâÜëëïí. Ìðïñåß íá åßíáé áíáöëÝîéìåò, åêñçêôéêÝò Þ
äéáâñùôéêÝò. ÐïëëÝò áðü áõôÝò åßíáé ôïîéêÝò êáé èÝôïõí óå êßíäõíï ôïí áíèñþðéíï ïñãáíéóìü åÜí êáôáðùèïýí,
åéóðíåõóèïýí Þ áðïññïöçèïýí ìÝóù ôïõ äÝñìáôïò.

×ÇÌÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ –ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÓÅ ÐÅÑÉÐÔÙÓÇ ÅÊÈÅÓÇÓ

ÃåíéêÜ ❏ ¾ðáñîç êáôÜëëçëçò óÞìáíóçò êáé ïäçãþí áóöáëïýò äéá÷åßñéóçòôùí õëéêþí, ïé ïðïß-
ïé ðåñéëáìâÜíïõí æùôéêÝò ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôïõò êéíäýíïõò ðïõ ðñïêáëïýíôáé
áðü ôéò ÷çìéêÝò ïõóßÝò, êáèþò êáé ôéò áðáñáßôçôåò åíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò Ýêôáêôùí
êáôáóôÜóåùí.
❏ ÊáôÜëëçëç åêðáßäåõóç ôïõ ðñïóùðéêïý, ó÷åôéêÜ ìå ôéò ôå÷íéêÝò êáé ôéò ðñáêôéêÝò
äéá÷åßñéóçò ôùí ÷çìéêþí ïõóéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå êÜèå ÌÅÕÁ.
❏ Äåí åðéôñÝðåôáé ôï öáãçôü, ôï ðïôü êáé ôï êÜðíéóìá êáôÜ ôç äéÜñêåéá Þ ìåôÜ ôï ðÝñáò
ôçò åñãáóßáò ìå åðéêßíäõíá Þ ôïîéêÜ õëéêÜ. Ôï êÜðíéóìá ìðïñåß íá Ý÷åé êáôáóôñïöéêÜ
áðïôåëÝóìáôá üôáí äéá÷åéñßæïíôáé åýöëåêôá Þ åêñçêôéêÜ õëéêÜ. Åðßóçò õðÜñ÷ïõí
ðéèáíüôçôåò ìüëõíóçò ôïõ áíèñþðéíïõ ïñãáíéóìïý ìÝóù ôçò ìåôáöïñÜò ìéêñïâßùí
áðü ôá ÷Ýñéá.
❏ ÌåôÜ ôçí áðïìÜêñõíóç áðü ôïí ôüðï åñãáóßáò, óõíßóôáôáé ç áöáßñåóç üëïõ
ôïõ ðñïóùðéêïý ðñïóôáôåõôéêïý åîïðëéóìïý êáé ôï ðëýóéìï ôùí ÷åñéþí
êáé ôïõ ðñïóþðïõ.

×çìéêÝò ïõóßåò Ïé óõíçèÝóôåñåò ÷çìéêÝò ïõóßåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôéò ÌÅÕÁ åßíáé:
 Ôï èåééêü áñãßëéï, êáé ï ôñé÷ëùñéïý÷ïò óßäçñïò ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðïóüôçôáò
ôùí íçìáôïåéäþí ïñãáíéóìþí.
 Ç Üíõäñç áììùíßá êáé ï ôñé÷ëùñéïý÷ïò óßäçñïò ãéá ôçí ðñïóèÞêç èñåðôéêþí
óôá õãñÜ áðüâëçôá. Ï ôñé÷ëùñéïý÷ïò óßäçñïò ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé ùò êñïêéäùôéêü.
 Ç êáõóôéêÞ óüäá êáé ôï õäñïîåßäéï ôïõ áóâåóôßïõ ãéá ôç ñýèìéóç ôïõ pH.
Ôï õäñïîåßäéï ôïõ áóâåóôßïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé ãéá êñïêßäùóç, èñüìâùóç, êáèßæçóç
êáé áöáßñåóç áíèñáêéêþí éüíôùí.
 Ôï ÷ëþñéï ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðïóüôçôáò ôùí íçìáôïåéäþí ïñãáíéóìþí, êáèþò êáé
ãéá áðïëýìáíóç ôùí ëõìÜôùí.
 Ôá ðïëõìåñÞ ãéá ôçí âåëôßùóç ôçò éêáíüôçôáò êáèßæçóçò ôçò éëýïò.
 Ïé äéáëýôåò ãéá ôçí óõíôÞñçóç ôïõ åîïðëéóìïý êáé ôçí êáèáñéüôçôá ôùí ÷þñùí
åñãáóßáò.
 Ôï öùóöïñéêü íÜôñéï ãéá ôçí ðñïóèÞêç èñåðôéêþí óôá õãñÜ áðüâëçôá.

Èåééêü áñãßëéï Al2 ( SO4 )3
❏ Ç õãñÞ ìïñöÞ åßíáé äéáâñùôéêÞ êáé ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ç åéóðíïÞ
ôùí áíáèõìéÜóåþí ôçò.
❏ Ç óôåñåÞ öÜóç Ý÷åé ôç ìïñöÞ óêüíçò êáé åßíáé éäéáßôåñá äéáâñùôéêÞ.
❏ Ç ðñïóôáóßá ôùí ìáôéþí áðïôåëåß âáóéêÞ ðñïûðüèåóç êáôÜ ôç ÷ñÞóç, áöïý åíäÝ÷åôáé
íá ðñïêëçèïýí âëÜâåò óôçí üñáóç. Óå ðåñßðôùóç áôõ÷Þìáôïò åßíáé áíáãêáßïò
ï Üìåóïò êáèáñéóìüò ìå Üöèïíï íåñü êáé ãéá áñêåôÞ þñá.
❏ Ç åðáöÞ ìåôáîý ôïõ èåééêïý áñãéëßïõ êáé ôïõ ïîåéäßïõ ôïõ áóâåóôßïõ (CaO) ðñÝðåé
íá áðïöåýãåôáé. Ç áíôßäñáóç ôùí äýï ÷çìéêþí ïõóéþí åßíáé Üìåóç (åîþèåñìç
áíôßäñáóç) áðåëåõèåñþíïíôáò õäñïãüíï êáé äçìéïõñãþíôáò åêñçêôéêÝò óõíèÞêåò
óôçí áôìüóöáéñá, éêáíÝò íá ðñïêáëÝóïõí öùôéÜ.
❏ Áðáéôåßôáé ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêÞò ìÜóêáò Þ áíáðíåõóôéêÞò óõóêåõÞò ðïõ
íá êáëýðôåé ôï óýíïëï ôïõ ðñïóþðïõ, êéÜëéá êáé áóðßäåò ðñïóþðïõ áíèåêôéêÜ
óôï ïîý, ëáóôé÷Ýíéá ãÜíôéá, ëáóôé÷Ýíéåò öüñìåò êáé ðïäéÝò êáé ëáóôé÷Ýíéåò ìðüôåò.

115
Ôñé÷ëùñéïý÷ïò óßäçñïò ❏ Åßíáé äéáèÝóéìïò óå õãñÞ êáé óå êïêêþäç ìïñöÞ.
Fe ( Cl )3 ❏ Ìå ôçí ðáñïõóßá öùôüò êáé óå õøçëÞ èåñìïêñáóßá, äéáëýåôáé óå õäñï÷ëùñéêü ïîý,
ôï ïðïßï åßíáé éäéáßôåñá äéáâñùôéêü.
❏ Ç åðáöÞ ôçò ïõóßáò áõôÞò ìå ôï äÝñìá Þ ôá ìÜôéá ðñïêáëåß óïâáñÜ åãêáýìáôá.
❏ Áðáéôåßôáé ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêÞò ìÜóêáò Þ áíáðíåõóôéêÞò óõóêåõÞò ðïõ
íá êáëýðôåé ôï óýíïëï ôïõ ðñïóþðïõ, êéÜëéá êáé áóðßäåò ðñïóþðïõ áíèåêôéêÜ
óôï ïîý, ëáóôé÷Ýíéá ãÜíôéá, ëáóôé÷Ýíéåò öüñìåò êáé ðïäéÝò êáé ëáóôé÷Ýíéåò ìðüôåò.
❏ Óôïõò ÷þñïõò öýëáîçò êáé äéá÷åßñéóçò áðáéôåßôáé ç åãêáôÜóôáóç, óå áðüóôáóç 8ì
áðü ôïõò ÷þñïõò áõôïýò, óõóôçìÜôùí ðëýóçò Ýêôáêôçò áíÜãêçò ãéá ôá ìÜôéá
êáé ôï óþìá.
❏ Áñ÷éêÜ ïé ðëýóåéò ðñÝðåé íá ãßíïõí ìå áñãü ñõèìü êáé åí óõíå÷åßá ðïëý ãñÞãïñá
Ýôóé þóôå íá åëá÷éóôïðïéçèïýí ôá åãêáýìáôá. Óõíßóôáôáé êáé ç åîïõäåôÝñùóç ìå
íåñü ðïõ ðåñéÝ÷åé äéóáíèñáêéêÜ éüíôá (HCO3).
❏ ¼ëåò ïé äåîáìåíÝò, ïé óùëçíþóåéò êáé ïé âáëâßäåò ðïõ Ýñ÷ïíôáé óå åðáöÞ
ìå ôïí ôñé÷ëùñéïý÷ï óßäçñï ðñÝðåé íá åßíáé åßôå áðü ëÜóôé÷ï åßôå áðü áíèåêôéêü
óôá ïîÝá ðëáóôéêü.
❏ Ïé áðïèçêåõôéêÝò åãêáôáóôÜóåéò ðñÝðåé íá åîáåñßæïíôáé ðïëý êáëÜ.
❏ Ôá äÜðåäá, ïé ôïß÷ïé êáèþò êáé ï åîïðëéóìüò ðïõ Ýñ÷åôáé óå åðáöÞ
ìå ôïí ôñé÷ëùñéïý÷ï óßäçñï ðñÝðåé íá åßíáé åðéêáëõðôüìåíá ìå áíôéäéáâñùôéêÞ ìðïãéÜ
Þ ëáóôé÷Ýíéï ôÜðçôá.

¶íõäñç áììùíßá ❏ ¶÷ñùìï áÝñéï ìå ïîåßá ìõñùäéÜ.

❏ ÁíôéäñÜ ðïëý åýêïëá ìå ôï ÷ëþñéï (êßíäõíïò Ýêñçîçò) êáé ôá ïîÝá êáé áðïôåëåß
ìåôñéïðáèÞ êßíäõíïò ãéá ðñüêëçóç öùôéÜò.
❏ ÊáôÜ ôçí åñãáóßá ìå ôçí áììùíßá óõíßóôáôáé ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêþí ìáóêþí
Þ óõóêåõþí êáé ðñïóôáôåõôéêþí åîáñôçìÜôùí ìáôéþí êáé ãáíôéþí, áöïý Ý÷åé éäéáßôåñá
åíï÷ëçôéêÞ äñÜóç óôá ìÜôéá êáé óôïõò ðíåýìïíåò ðñïêáëþíôáò åãêáýìáôá.
❏ Óôïõò ÷þñïõò öýëáîçò Þ äéá÷åßñéóçò, áðáéôåßôáé ç åãêáôÜóôáóç êáé ëåéôïõñãßá
óõóôçìÜôùí ðëýóçò Ýêôáêôçò áíÜãêçò ãéá ôá ìÜôéá êá ôï óþìá.

ÊáõóôéêÞ óüäá - NaOH ❏ ÄéáèÝóéìç óå îçñÞ Þ õãñÞ ìïñöÞ.

❏ Ç áíÜìéîç ïðïéáóäÞðïôå ìïñöÞò ìå íåñü ïäçãåß óå ÷çìéêÞ áíôßäñáóç, ç ïðïßá
ðáñÜãåé èåñìüôçôá êáé õäñïãüíï óå áÝñéá öÜóç, äçìéïõñãþíôáò åíäå÷ïìÝíùò
åêñçêôéêÝò óõíèÞêåò óôçí áôìüóöáéñá.
❏ Ç áíÜìéîç ôçò êáõóôéêÞò óüäáò óå êëåéóôü äï÷åßï ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé
ôçí äéÜññçîÞ ôïõ.
❏ Äåí åßíáé óõìâáôÞ ìå ôá ïîÝá êáé ìå ïñéóìÝíá ìÝôáëëá, üðùò ôïí êáóóßôåñï,
ôïí øåõäÜñãõñï êáé ôï áñãßëéï ðñïêáëþíôáò âßáéåò áíôéäñÜóåéò.
❏ Ç åîïõäåôÝñùóç ôõ÷üí äéáññïþí ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá åîáóèåíéóìÝíùí ïîÝùí
êáé ìåãÜëùí ðïóïôÞôùí íåñïý.
❏ Ç êáõóôéêÞ óüäá åßíáé åîáéñåôéêÜ äéáâñùôéêÞ ãéá ôá ìÜôéá êáé ôï äÝñìá êáé óõíßóôáôáé
áíåðéöýëáêôá ç ÷ñÞóç ðñïóôáôåõôéêïý ñïõ÷éóìïý êáé ðñïóôáôåõôéêþí ãõáëéþí.
ÁíáðíåõóôéêÝò ìÜóêåò ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí áðïöõãÞ åéóðíïÞò ôçò
óêüíçò, ôùí áíáèõìéÜóåùí Þ ôùí óôáãïíéäßùí.
❏ ÓõóêåõÝò ðëýóçò Ýêôáêôçò áíÜãêçò ãéá ôá ìÜôéá êáé ôï óþìá ðñÝðåé íá ðáñÝ÷ïíôáé
óôïí Üìåóï ÷þñï öýëáîçò Þ äéá÷åßñéóçò áõôÞò.

Õäñïîåßäéï áóâåóôßïõ ❏ ×ñçóéìïðïéåßôáé ùò óêüíç, ç ïðïßá êáé ìðïñåß íá åßíáé éäéáßôåñá åíï÷ëçôéêÞ ãéá
Ca ( OH )2 ôï äÝñìá êáé ôïõò ðíåýìïíåò.
❏ Óôïõò ÷þñïõ äéá÷åßñéóçò,ðñÝðåé íá åãêáèßóôáíôáé êáé íá ëåéôïõñãïýí óõóôÞìáôá
åîáåñéóìïý êáé áðïêïíßùóçò.
❏ Ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé åãêáýìáôá åÜí áíáìé÷èåß ìå ïðïéáäÞðïôå ìïñöÞ õãñáóßáò
óõìðåñéëáìâáíïìÝíïõ êáé ôïõ éäñþôá. Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç, ðñÝðåé íá ðëõèåß
ç ðåñéï÷Þ åðáöÞò ìå íåñü êáé óáðïýíé êáé åí óõíå÷åßá ìå îýäé, åíþ ôï Ýãêáõìá
ðñÝðåé íá êáëõöèåß ìå êáôÜëëçëï åðßäåóìï.
❏ Óõíßóôáôáé íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï áðáñáßôçôïò åîïðëéóìüò ðñïóôáóßáò ãéá ôá ìÜôéá,
êáèþò êáéáíáðíåõóôéêÝò ìÜóêåò êáé êáôÜëëçëá ñïý÷á.

116
×ëþñéï - Cl2 ❏ ÄéáèÝóéìï ùò áÝñéï, õãñü Þ õðü ôç ìïñöÞ óêüíçò (óõíÞèùò ùò õðï÷ëùñéþäåò
áóâÝóôéï – Ca(ClO)2.
❏ Åßíáé óå áóõìâáôüôçôá ìå ðïëëÜ õëéêÜ êáé ïé áíôéäñÜóåéò ìå áõôÜ ìðïñåß
íá ðñïêáëÝóïõí öùôéÝò Þ åêñÞîåéò.
❏ Åßíáé ôïîéêü áêüìá êáé óå ìéêñÝò óõãêåíôñþóåéò (èáíáôçöüñï óå óõãêåíôñþóåéò
áÝñéïõ ÷ëùñßïõ ôçò ôÜîçò ôùí 30mg/L áÝñá).
❏ ¼ëåò ïé ìïñöÝò ôïõ ÷ëùñßïõ åßíáé äéáâñùôéêÝò üôáí áíáìé÷èïýí ìå ôï íåñü
êáé åðéêßíäõíåò åÜí åéóðíåýóïõí Þ Ýñèïõí óå åðáöÞ ìå ôá ìÜôéá Þ ôï äÝñìá.
❏ Ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêþí ìáóêþí Þ óõóêåõþí, ðñïóôáôåõôéêïý ñïõ÷éóìïý
êáé åéäéêþí åíéó÷õìÝíùí ìå âïõôýëéï ðñïóôáôåõôéêþí ãáíôéþí åßíáé áðáñáßôçôç.
❏ ÅéäéêÝò ðñïöõëÜîåéò, óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí óõóôçìÜôùí åîáåñéóìïý êáé áíß÷íåõóçò
äéáññïþí, áðáéôïýíôáé óôïõò ÷þñïõò áðïèÞêåõóçò êáé äéá÷åßñéóçò ôïõ ÷ëùñßïõ.
Ïé ÷þñïé áõôïß ðñÝðåé íá âñßóêïíôáé ÷ùñéóôÜ áðü ôá Üëëá ôìÞìáôá
ôçò åãêáôÜóôáóçò. Åðßóçò ðñÝðåé íá åßíáé áóöáëåßò êáé ðñïóôáôåõìÝíïé
áðü äõóìåíåßò êáéñéêÝò óõíèÞêåò êáé ìå êáëÞ ðñüóâáóç, åíþ ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé
åîïðëéóìüò Ýêôáêôçò áíÜãêçò, üðùò åéäéêüò áíáðíåõóôéêüò åîïðëéóìüò, óôáèìüò
ðëýóçò ìáôéþí êáé íôïõò. Óõíßóôáôáé ç áðïöõãÞ ðáñïõóßáò õãñáóßáò, ëéðþí
êáé åëáßùí óôï ÷þñï áðïèÞêåõóçò ôïõ ÷ëùñßïõ.
❏ ¶ìåóç éáôñéêÞ âïÞèåéá ãéá ôïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ äçëçôçñéÜæïíôáé áðü ôï ÷ëþñéï
åßíáé áðáñáßôçôç. Óå ðåñßðôùóç êáôÜðïóçò Þ åéóðíïÞò ðñÝðåé íá ðñïêáëåßôáé
Üìåóá åìåôüò.

ÐïëõìåñÞ ❏ ×ñçóéìïðïéïýíôáé õðü ôç ìïñöÞ óêüíçò, êüêêùí Þ æåëÝ.

❏ Ìðïñïýí íá äçìéïõñãÞóïõí åñåèéóìïýò óôá ìÜôéá, ôç ìýôç êáé ôï äÝñìá.
×çìéêÜ åãêáýìáôá ìðïñïýí íá äçìéïõñãçèïýí åÜí ôá ðïëõìåñÞ Ýñèïõí óå åðáöÞ
ìå ôá ìÜôéá Þ ìå ôï äÝñìá.
❏ Ç ÷ñÞóç ðñïóôáôåõôéêþí ãõáëéþí, ãáíôéþí êáé êáôÜëëçëïõ ñïõ÷éóìïý ìå ìáêñéÜ
ìáíßêéá åßíáé áðáñáßôçôç Ýôóé þóôå íá áðïöåýãåôáé ç åðáöÞ, åíþ áðáñáßôçôç åßíáé
êáé ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêþí ìáóêþí Þ ößëôñùí Ýôóé þóôå íá áðïöåýãåôáé ç åéóðíïÞ
óêüíçò Þ áíáèõìéÜóåùí.
❏ Ïé äéáññïÝò ìðïñïýí íá äçìéïõñãÞóïõí åîáéñåôéêÜ ïëéóèçñÝò óõíèÞêåò êáé ðñÝðåé
íá êáèáñßæïíôáé Üìåóá.

ÄéáëõôéêÜ ❏ ÁñêåôÜ åßíáé åýöëåêôá, êáõóôéêÜ Þ åðéâëáâÞ ãéá ôïí áíèñþðéíï ïñãáíéóìü.
❏ Ç ÷ñÞóç ôïõò ðñÝðåé íá ãßíåôáé ðÜíôïôå óýìöùíá ìå ôéò áíáãñáöüìåíåò
óôéò óõóêåõáóßåò ôïõò ïäçãßåò ÷ñÞóçò êáé ìåôÜ ôçí êáôáíÜëùóÞ ôïõò ðñÝðåé
íá áðïìáêñýíïíôáé ìå êáôÜëëçëåò ôå÷íéêÝò.
❏ Óõíßóôáôáé ÷ñÞóç ôüóï óõóôçìÜôùí åîáåñéóìïý, üóï êáé áíáðíåõóôéêþí ìáóêþí
Þ óõóêåõþí êáôÜëëçëÜ ðñïóôáôåõìÝíùí, êáèþò êáé ðñïóôáôåõôéêþí ãáíôéþí.
❏ Ðëçóßïí ôùí ÷þñùí ÷ñÞóçò êáé áðïèÞêåõóçò äéáëõôéêþí ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí
ôïðïèåôçìÝíïé ðõñïóâåóôÞñåò.
❏ Óõíßóôáôáé ç áðïèÞêåõóç ôùí äéáëõôéêþí íá ãßíåôáé óå åéäéêïýò ðõñáóöáëåßò
èáëÜìïõò Þ äùìÜôéá, óôá ïðïßá íá õðÜñ÷ïõí ðñïåéäïðïéçôéêÝò ðéíáêßäåò
áðáãüñåõóçò ôïõ êáðíßóìáôïò. Óå ìåãáëýôåñïõò áðïèçêåõôéêïýò ÷þñïõò ðñÝðåé
íá åßíáé åãêáôåóôçìÝíá óõóôÞìáôá ðõñáóöÜëåéáò. Ç áðïèÞêåõóç ôùí äéáëõôéêþí
äßðëá óå ïîÝá, êáõóôéêÝò ïõóßåò Þ åíþóåéò ôïõ ÷ëùñßïõ ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé.

Öùóöïñéêü íÜôñéï ❏ ÌÝôñéá áëêáëéêÞ Ýíùóç ðïõ ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé åãêáýìáôá óôá ìÜôéá
Na 3 PO4 êáé íá åñåèßóåé ôéò âëåííïãüíïõò ìåìâñÜíåò.
❏ Óõíßóôáôáé ç ÷ñÞóç áíáðíåõóôéêþí ìáóêþí êáé ðñïóôáôåõôéêþí ãõáëéþí,
åíþ åßíáé áðáñáßôçôï êïíôÜ óôïõò ÷þñïõò äéá÷åßñéóçò íá õðÜñ÷ïõí åãêáôåóôçìÝíá
óõóôÞìáôá ðëýóçò ôùí ìáôéþí.
❏ Ç Ýêèåóç óôï öùóöïñéêü íÜôñéï ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ÷ñüíéåò äåñìáôßôéäåò.

117
 9.3 ÂÉÏËÏÃÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ
Ôá áóôéêÜ õãñÜ áðüâëçôá ðåñéÝ÷ïõí Ýíáí ìåãÜëï áñéèìü áðü ìéêñïïñãáíéóìïýò, ìåñéêïß áðü ôïõò ïðïß-
ïõò åßíáé åðéâëáâåßò. Ïé åñãáæüìåíïé óå ìéá ÌÅÕÁ âñßóêïíôáé óå êáèçìåñéíü êßíäõíï Ýêèåóçò óå ìïëõóìáôéêïýò
ðáñÜãïíôåò.

ÂÉÏËÏÃÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

ÊáôÜðïóç - ÅéóðíïÞ ❏ ÓõíÞèåéò áóèÝíåéåò ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôá åðéìïëõóìÝíá áðü ôá õãñÜ áðüâëçôá:
- ÅðáöÞ äõóåíôåñßåò, áóéáôéêÞ ÷ïëÝñá, ôõöïåéäÞò ðõñåôüò, öõìáôßùóç êáé ìïëõóìáôéêÞ
çðáôßôéäá.
❏ Ï êßíäõíïò åìöÜíéóçò áõôþí ôùí áóèåíåéþí åßíáé ó÷åôéêÜ ìéêñüò
åÜí ëáìâÜíïíôáé üëá ôá áðáñáßôçôá ìÝôñá áóöáëåßáò êáé ðñïöõëÜîåéò.
❏ Éïß: Áðáéôåßôáé ç ðáñïõóßá æùíôáíþí êõôôÜñùí ãéá íá áíáðáñá÷èïýí. Ðïóïóôü
ôçò ôÜîçò ôïõ 50% ôùí éþí ðïõ âñßóêïíôáé óôá õãñÜ áðüâëçôá áðïìáêñýíïíôáé
áðü ôï óôÜäéï ôçò ðñïåðåîåñãáóßáò. Ïé éïß óõíå÷ßæïõí íá õðÜñ÷ïõí óôá õãñÜ
áðüâëçôá êáôÜ ôçí åßóïäü ôïõò óôïõò âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò
(äåõôåñïâÜèìéá åðåîåñãáóßá).

ÏìÜäá éþí Ôñüðïò ìåôÜäïóçò ÁóèÝíåéá

Áäåíïéïß ÅéóðíïÞ Ïîåßá ÁíáðíåõóôéêÞ

Áíåðáñêåéá
Åðéðåöõêßôéäá
Ãáóôñåíôåñßôéäá
Çðáôßôéäá Á ÊáôÜðïóç ÌïëõóìáôéêÞ Çðáôßôéäá

ÓðåéñïåéäÞò Éïß ÊáôÜðïóç Ïîåßá Ãáóôñåíôåñßôéäá

❏ ÂáêôÞñéá: Äåí áðáéôåßôáé ýðáñîç æùíôáíþí êõôôÜñùí ãéá ôçí áíáðáñáãùãÞ

ôïõò, áëëÜ ìðïñïýí íá áíáðôõ÷èïýí áðåõèåßáò åíôüò ôùí õãñþí áðïâëÞôùí.

ÂáêôÞñéá Ôñüðïò ìåôÜäïóçò ÁóèÝíåéá

Clostridium ÔïðéêÞ ìüëõíóç ÔÝôáíïò
ìÝóù áíïé÷ôþí ðëçãþí ÃÜããñáéíá
Ãáóôñåíôåñßôéäá
Salmonella ÊáôÜðïóç Ãáóôñåíôåñßôéäá
ÔõöïåéäÞò ðõñåôüò

Shingella ÊáôÜðïóç Ãáóôñåíôåñßôéäá

Äõóåíôåñßôéäá

❏ ÐáñÜóéôá: ÓõíÞèùò ðáñáôçñåßôáé Ýêèåóç óå êýóôåò êáé áõãÜ ìÝóù ôùí ïðïßùí
ôá ðáñÜóéôá áíáðáñÜãïíôáé êáé åßíáé éêáíÜ íá åðéâéþóïõí óå áíôßîïåò óõíèÞêåò.
❏ Ï åîïðëéóìüò êáé ïé åðéöÜíåéåò ìðïñåß íá åðéìïëýíïíôáé ùò áðïôÝëåóìá
ôçò äéáâñï÷Þò ôïõò áðü õãñÜ áðüâëçôá Þ ôïõ øåêáóìïý ôïõò áðü óôáãïíßäéá
Þ áéùñïýìåíá óùìáôßäéá. Ïé ðåñéï÷Ýò ãýñù áðü ôïõò âéïëïãéêïýò
áíôéäñáóôÞñåò åßíáé éäéáßôåñá åðéññåðåßò óå áõôïý ôïõ åßäïõò ôéò ìïëýíóåéò.
❏ ÐñïëçðôéêÜ ìÝôñá: ÓùóôÞ õãéåéíÞ êáé êáèáñéüôçôá. ÌåôÜ áðü ïðïéáäÞðïôå
åðáöÞ ìå ôá õãñÜ áðüâëçôá Þ ôçí éëý ðñÝðåé íá áêïëïõèåß ðëýóç ôùí ÷åñéþí.
Ôá åñãáëåßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôéò äéÜöïñåò åñãáóßåò ðñÝðåé íá
êáèáñßæïíôáé ìåôÜ áðü êÜèå ÷ñÞóç. Ï ðñïóôáôåõôéêüò ñïõ÷éóìüò êáé ïé öüñìåò
åñãáóßáò ðñÝðåé íá áëëÜæïíôáé ìåôÜ ôï ðÝñáò ôùí åñãáóéþí.
×ñÞóç ðñïóôáôåõôéêïý åîïðëéóìïý: Ãéá ôçí åëá÷éóôïðïßçóç ôçò Ýêèåóçò óôïõò
äéÜöïñïõò ôýðïõò âéïëïãéêþí êéíäýíùí. Êñßíåôáé åðßóçò õðï÷ñåùôéêü óå
ðåñßðôùóç áíïéêôþí ôñáõìÜôùí, ðëçãþí êáé åãêáõìÜôùí óôá ÷Ýñéá íá
÷ñçóéìïðïéïýíôáé åéäéêÜ ðñïóôáôåõôéêÜ - áäéáðÝñáóôá ãÜíôéá. ¼ôáí óôï ÷þñï
åñãáóßáò õðÜñ÷åé ç ðáñïõóßá áéùñïýìåíùí óùìáôéäßùí Þ Üëëùí ïõóéþí
åðéâÜëëåôáé ç ÷ñÞóç ìÜóêáò, ðñïóôáôåõôéêþí ãõáëéþí Þ áêüìç êáé
áíáðíåõóôéêÞò óõóêåõÞò áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßóôáóç. Ç ðñïóùðéêÞ Ýíäõóç
êáé ç Ýíäõóç åñãáóßáò ðñÝðåé íá öõëÜóóïíôáé óå îå÷ùñéóôÜ åñìÜñéá.

118
 ÂÉÏËÏÃÉÊÏÉ ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

ÊáôÜðïóç - ÅéóðíïÞ ❏ ¼ëïé ïé ôñáõìáôéóìïß ðñÝðåé íá áíôéìåôùðßæïíôáé Üìåóá ðñïêåéìÝíïõ

- ÅðáöÞ ( óõíÝ÷åéá ) íá ðñïëáìâÜíïíôáé ôõ÷üí ìïëýíóåéò. Ôá ìéêñÜ êïøßìáôá ðñÝðåé íá ðëÝíïíôáé
ðñïóåêôéêÜ êáé åí óõíå÷åßá íá åðéèÝôåôáé óå áõôÜ áíôéâéïôéêÞ áëïéöÞ. Ïé ðëçãÝò
ðñÝðåé íá êáëýðôïíôáé ìå åðßäåóìï. Óå ðåñßðôùóç åíüò ðéï óïâáñïý
ôñáõìáôéóìïý Þ Üìåóçò åðáöÞò ìå ôï óþìá ôùí õãñþí áðïâëÞôùí
Þ ôçò ëÜóðçò ðñÝðåé íá áíáæçôåßôáé éáôñéêÞ âïÞèåéá êáé ðåñßèáëøç.
❏ Óôï êïõôß ðñþôùí âïçèåéþí ðñÝðåé íá öõëÜóóïíôáé åìâüëéá äéöèåñßôéäáò
êáé áíôéôåôáíéêïß ïñïß, êáèþò åðßóçò êáé üëá åêåßíá ôá áðáéôïýìåíá, áðü
ôçí äéåýèõíóç õãéåéíÞò ôçò áñìüäéáò íïìáñ÷ßáò, åìâüëéá.
❏ Óçìåßùóç: ¼óïí áöïñÜ óôçí ðéèáíüôçôá Ýêèåóçò ôïõ ðñïóùðéêïý óôïí éü HIV
ðïõ ðñïêáëåß ôï Óýíäñïìï Åðßêôçôçò ÁíïóïðïéçôéêÞò ÁíåðÜñêåéáò (AIDS)
êáé ôçí Çðáôßôéäá  äåí õðÜñ÷ïõí áíáöïñÝò ðïõ íá ó÷åôßæïõí ôçí ìåôÜäïóç
ôùí äýï áõôþí éþí ìÝóù ôïõ íåñïý Þ ôùí õãñþí áðïâëÞôùí êáé äåí õðÜñ÷ïõí
êáôáãåãñáììÝíá ðåñéóôáôéêÜ áíß÷íåõóçò áðü åðéìüëõíóç. Ïé ôåëåõôáßåò
åðéóôçìïíéêÝò Ýñåõíåò õðïäåéêíýïõí üôé åßíáé åîáéñåôéêÜ äýóêïëï ôï AIDS
íá óõó÷åôéóôåß ìå ôçí Ýêèåóç åñãáæïìÝíùí óôá õãñÜ áðüâëçôá.

9.4 ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÏÕ Ó×ÅÔÉÆÏÍÔÁÉ ÌÅ ÔÏ ÈÏÑÕÂÏ

ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÈÏÑÕÂÏÕ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

❏ ×áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá: åîïðëéóìüò áåñéóìïý, ï ïðïßïò ðáñÜãåé õøçëÜ

åðßðåäá èïñýâïõ.
❏ ÐñïóôáôåõôéêÜ ìÝôñá:
◆ ×ñÞóç ùôáóðßäùí êáé Üëëá ðñïóôáôåõôéêÜ ìÝôñá ãéá ôçí áêïÞ.
◆ Ç åßóïäïò óå êôÞñéá ðñÝðåé åßíáé ðåñéïñéóìÝíç êáé íá õðÜñ÷ïõí ðéíáêßäåò
ðïõ ðñïåéäïðïéïýí ãéá ôïí åðéêåßìåíï êßíäõíï.
❏ ÅðéóÞìáíóç: üôáí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðñïóôáôåõôéêÜ ìÝôñá ãéá ôçí áêïÞ,
ï óõíáãåñìüò Ýêôáêôçò áíÜãêçò ìðïñåß íá ìçí ãßíåé åýêïëá áíôéëçðôüò,
ãé´ áõôü êáé ðñÝðåé íá åßíáé åãêáôåóôçìÝíïé êáé ïðôéêïß óõíáãåñìïß.

Ï èüñõâïò áðü ôéò ÅÅË êáé ôá áíôëéïóôÜóéá (Ç/Æ êáé áíôëßåò) ïöåßëåôáé êõñßùò óôç ëåéôïõñãßá ôùí áåñé-
óôÞñùí, öõóçôÞñùí, óõìðéåóôþí, ìåãÜëùí áíôëéþí, ãåííçôñéþí, åîïðëéóìïý öõãïêÝíôñçóçò êáé Üëëùí ìç÷á-
íçìÜôùí ðïõ ëåéôïõñãïýí óå ìåãÜëåò ôá÷ýôçôåò. ÐçãÞ èïñýâïõ ìðïñïýí íá áðïôåëÝóïõí êáé ïé åó÷Üñåò ôçò
ðñïåðåîåñãáóßáò. ÁíÜëïãá ìå ôçí áðüóôáóç, ïé ìç÷áíéêïß áåñéóôÞñåò ìðïñïýí íá ðñïêáëÝóïõí åíü÷ëçóç óå
ðáñáêåßìåíåò óôçí åãêáôÜóôáóç êáôïéêßåò, éäéáßôåñá êáôÜ ôéò âñáäéíÝò þñåò.
Ï ðáñáãüìåíïò èüñõâïò åðçñåÜæåé á) ôï ðñïóùðéêü ôçò ÅÅË êáé â) êáôïßêïõò óå ðáñáêåßìåíïõò óôçí
åãêáôÜóôáóç ïéêéóìïýò, áíÜëïãá ìå ôçí áðüóôáóç áðü ôçí ÅÅË.
Óçìåéþíåôáé üôé ç äçìéïõñãßá ü÷ëçóçò áðü èüñõâï ðïõ ðáñÜãåôáé êáôÜ ôç ëåéôïõñãßá ôçò ÅÅË, åîáñôÜôáé
Üìåóá áðü ôá åðßðåäá èïñýâïõ ðïõ åðéêñáôïýí óôçí ðåñéï÷Þ ãýñù áðü ôç èÝóç ÷ùñïèÝôçóçò ôçò ÅÅË. Óõíå-
ðþò, êáôÜ ôï óôÜäéï ôçò åðéëïãÞò ôïõ ÷þñïõ êáôáóêåõÞò ôçò ÅÅË ðñÝðåé íá åðéóçìáßíïíôáé ôá åðßðåäá èïñý-
âïõ ðïõ åðéêñáôïýí óôç ãýñù ðåñéï÷Þ.
Ç ìÝôñçóç ôùí åðéðÝäùí ôïõ èïñýâïõ, ðñáãìáôïðïéåßôáé áðü ìåôñçôÝò óôÜèìçò èïñýâïõ ðïõ ðåñéÝ÷ïõí
äßêôõá ìÝôñçóçò óõ÷íïôÞôùí ìå åíäåßîåéò Á-, Â-, Ã- êáé Ä-. Ç êëßìáêá Á- åßíáé áõôÞ ðïõ óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé óå ìåôñÞóåéò ðåäßïõ åíþ ç ìïíÜäá ìÝôñçóçò åßíáé ôï dB (decibel). (Ç êëßìáêá decibel åßíáé ëïãáñéèìéêÞ,
îåêéíÜ áðü ôï ìçäÝí êáé êáôáëÞãåé óôï 130 üðïõ áíôéóôïé÷åß óôï üñéï ôïõ ðüíïõ ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü ôçí Ýíôá-
óç ôïõ ðáñáãüìåíïõ Þ÷ïõ)
Ç áýîçóç ôùí åðéðÝäùí èïñýâïõ ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü ìéá ÅÅË êáôÜ 3 dB-A óå ó÷Ýóç ìå ãýñù üñéá, Ý÷åé
ùò áðïôÝëåóìá ìéêñÞ ùò ìçäáìéíÞ åðßðôùóç óôïí ðåñéâÜëëïíôá ÷þñï. Áýîçóç ôçò ôÜîçò ôùí 3-15 dB-A, ðñï-
êáëåß ìÝôñéåò åðéðôþóåéò, åíþ áýîçóç ôçò ôÜîçò ôùí 15 dB-A êáé Üíù, Ý÷ïõí óçìáíôéêÝò åðéðôþóåéò óôïí ðåñé-
âÜëëïíôá ÷þñï. Ãéá íá ðñïóäéïñéóôïýí ïé åðéðôþóåéò áðü ìéá ÅÅË óôïí ðåñéâÜëëïíôá ÷þñï, èá ðñÝðåé íá
ëçöèïýí õðüøç ùñéáßåò êáé åðï÷éáêÝò äéáêõìÜíóåéò.

119
 9.5 ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÐÏÕ Ó×ÅÔÉÆÏÍÔÁÉ
ÌÅ ÔÏÍ ÇËÅÊÔÑÏÌÇ×ÁÍÏËÏÃÉÊÏ ÅÎÏÐËÉÓÌÏ

ÊÉÍÄÕÍÏÉ - Ç/Ì ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

ÅÎÏÐËÉÓÌÏÓ

❏ Êõñßùò áöïñÜ óå êéíäýíïõò ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôïí çëåêôñéóìü

êáé ôçí áðïèçêåõìÝíç ìç÷áíéêÞ êáé õäñáõëéêÞ åíÝñãåéá.
❏ Åßíáé áðáñáßôçôï íá õðÜñ÷åé óõóôçìáôéêÞ ðñïóÝããéóç óå üôé áöïñÜ
óôçí áðáéôïýìåíç áóöÜëåéá ôùí åñãáæïìÝíùí êáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç,
êáèáñéóìü, ñýèìéóç êáé óõíôÞñçóç ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
❏ Ç õøçëÞ ôÜóç óå ìÝñç ôïõ åîïðëéóìïý, ôá ïðïßá ìðïñïýí íá áñ÷ßóïõí
ôçí ëåéôïõñãßá ôïõò áõôüìáôá Þ ìå ôçëå÷åéñéóìü, ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé
ôñáõìáôéóìü Þ èÜíáôï.
❏ Áðáñáßôçôç ç åöáñìïãÞ ìéáò óõãêåêñéìÝíçò äéáäéêáóßáò «êëåéäþìáôïò» ôïõ
Ç/Ì åîïðëéóìïý êáôÜ ôçí ïðïßá óõììåôÝ÷ïõí ïé Üìåóá åìðëåêüìåíïé (÷åéñéóôÝò
óõíôÞñçóçò, ëåéôïõñãßáò, åðéâëÝðïíôåò, ê.ëð.).

❏ Ìüíï åîïõóéïäïôçìÝíï êáé êáëÜ åêðáéäåõìÝíï ðñïóùðéêü ðñÝðåé íá áó÷ïëåßôáé

ìå ôçí óõíôÞñçóç Þ ôéò ñõèìßóåéò ôïõ çëåêôñïìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý.
❏ Ðñéí áðü ôçí áðïìÜêñõíóç åíüò åîáñôÞìáôïò ôïõ åîïðëéóìïý ãéá åðéóêåõÞ
Þ óõíôÞñçóç, ü÷é ìüíï ðñÝðåé íá åíçìåñþíåôáé ï åðéâëÝðùí ôçò åãêáôÜóôáóçò,
áëëÜ åðßóçò ï ÷åéñéóôÞò ôïõ åîïðëéóìïý ïöåßëåé íá óõìðëçñþóåé Ýíá
áðïãñáöéêü äåëôßï ãéá ôçí ðñïóùñéíÞ áðüóõñóç ôïõ åêÜóôïôå åîáñôÞìáôïò.
❏ Ï åîïðëéóìüò ôßèåôáé åêôüò ëåéôïõñãßáò áðü ôïí êåíôñéêü ðßíáêá åëÝã÷ïõ
ôçò åãêáôÜóôáóçò. Ï ÷åéñéóôÞò ôïõ ðßíáêá åëÝã÷ïõ ïöåßëåé íá Ý÷åé êëåéóôü
ôï äéáêüðôç ôïõ ðñïò óõíôÞñçóç / åðéóêåõÞ ìç÷áíÞìáôïò, êáèþò êáé
íá Ý÷åé ôïðïèåôÞóåé ðÜíù óôï äéáêüðôç áõôü êáñôÝëá ðïõ íá ðåñéëáìâÜíåé
ôçí çìåñïìçíßá, ôï üíïìá êáé ôçí õðïãñáöÞ ôïõ åñãáæüìåíïõ
ðïõ åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôï ðñïóùñéíü «êëåßäùìá» ôïõ ìç÷áíÞìáôïò.
❏ Ôï åðüìåíï âÞìá ðïõ áêïëïõèåß åßíáé ç åðéâåâáßùóç üôé ï åîïðëéóìüò
Ý÷åé áðïìïíùèåß. Ôïýôï åðéôõã÷Üíåôáé ùò åîÞò: á) åëÝã÷åôáé ï êåíôñéêüò
äéáêüðôçò Ýôóé þóôå áõôüò íá ìçí ìðïñåß íá ìåôáêéíçèåß óôç èÝóç «on»,
â) ÷ñçóéìïðïéåßôáé Ýíá âïëôüìåôñï ãéá íá åðéâåâáéùèåß üôé ï äéáêüðôçò
åßíáé êëåéóôüò êáé ã) ðéÝæïíôáé üëïé ïé «ôïðéêïß» äéáêüðôåò ðïõ åíåñãïðïéïýí
ôï ìç÷Üíçìá ðñïêåéìÝíïõ íá åðáëçèåõôåß üôé êáíÝíáò áðü áõôïýò
äåí ôï åíåñãïðïéåß.
❏ Ç êáëÞ ãíþóç ôçò ëåéôïõñãßáò üëïõ ôïõ óõóôÞìáôïò ðÜíù óôï ïðïßï èá ãßíïõí
ïé áðáéôïýìåíåò åñãáóßåò åßíáé áðáñáßôçôç ðñïêåéìÝíïõ íá åëá÷éóôïðïéçèïýí
ïé ðéèáíüôçôåò ðáñïõóßáóçò åðéêßíäõíùí êáôáóôÜóåùí.
❏ ¼ôáí ïé åñãáóßåò åðéóêåõÞò Ý÷ïõí ïëïêëçñùèåß, ðñÝðåé íá äéáðéóôùèåß üôé
üëá ôá ôìÞìáôá ôïõ åîïðëéóìïý åßíáé ðëÞñùò óõíáñìïëïãçìÝíá
óõìðåñéëáìâáíïìÝíïõ êáé ôùí ðñïöõëáêôÞñùí êáé ôùí ðñïóôáôåõôéêþí
êáëõììÜôùí êáé íá åëåã÷èåß üôé üëï ôï ðñïóùðéêü Ý÷åé áðïìáêñõíèåß
áðü ôïí åîïðëéóìü.
❏ Ôï ôåëåõôáßï âÞìá åßíáé ç åéäïðïßçóç ôïõ åðéâëÝðïíôá, ôïõ ÷åéñéóôÞ
êáé ãåíéêüôåñá üëïõ ôïõ ðñïóùðéêïý ðïõ åñãÜæåôáé óå áõôü ôïí ôïìÝá
ôçò åãêáôÜóôáóçò, üôé ç äéáäéêáóßá «êëåéäþìáôïò» ôçò ëåéôïõñãßá
ôïõ ç/ì åîïðëéóìïý äåí éó÷ýåé ðëÝïí.

120
 9.6 ÊÉÍÄÕÍÏÉ “ÅÓÙÔÅÑÉÊÙÍ ×ÙÑÙÍ”
Ùò “åóùôåñéêïß ÷þñïé” ïñßæïíôáé ïé ÷þñïé ôùí ïðïßùí ôï ìÝãåèïò êáé ôï ó÷Þìá åßíáé ôÝôïéï, ðïõ ç åßóï-
äïò êáé ç Ýîïäïò óå áõôïýò åßíáé ðåñéïñéóìÝíïé, åíþ äåí åíäåßêíõíôáé ãéá ôç óõíå÷Þ áðáó÷üëçóç ôùí åñãáæï-
ìÝíùí åíôüò ôïõò. ÅðåéäÞ ïé ÷þñïé áõôïß óõíÞèùò ðåñéÝ÷ïõí Þ ðéèáíüí íá ðåñéÝ÷ïõí åðéêßíäõíï áôìïóöáéñéêü
áÝñá, ç åñãáóßá åíôüò ôïõò ìðïñåß íá ïäçãÞóåé óå ðáãßäåõóç Þ áóöõîßá ôùí åñãáæïìÝíùí Þ ãåíéêüôåñá íá
õößóôáíôáé êßíäõíïé ãéá ôçí õãéåéíÞ êáé áóöÜëåéá ôùí åñãáæïìÝíùí, ïðüôå êáé áðáéôåßôáé åéäéêÞ Üäåéá åéóüäïõ.
Ðáñáäåßãìáôá ôÝôïéïõ åßäïõò ÷þñùí, èåùñïýíôáé ïé õãñïý èÜëáìïé ôùí áíôëéïóôáóßùí êáé ôá öñåÜôéá
áãùãþí. ÕðÜñ÷ïõí åðßóçò êáé Üëëåò åãêáôáóôÜóåéò ðïõ åîáéôßáò ôùí ôïîéêþí, åýöëåêôùí Þ ôùí êáôáóôÜóåùí
Ýëëåéøçò ïîõãüíïõ óôçí áôìüóöáéñá ìðïñïýí íá ðñïóåããéóèïýí ùò «åóùôåñéêïß ÷þñïé».

ÊÉÍÄÕÍÏÉ ÅÓÙÔÅÑÉÊÏÕ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

×ÙÑÏÕ

❏ Ç åßóïäïò óå áõôïý ôïõ åßäïõò ôïõò ÷þñïõò ðñÝðåé íá åðéôñÝðåôáé ìüíï ìåôÜ
áðü Ýêäïóç åéäéêÞò Üäåéáò. Ç Üäåéá áõôÞ õðïãñÜöåôáé áðü ôïí åðéâëÝðïíôá,
áíáöÝñåé ñçôÜ ôéò åñãáóßåò ðïõ ðñÝðåé íá ãßíïõí, ôïõò ó÷åôéêïýò êéíäýíïõò,
ôïí åéäéêü ñïõ÷éóìü êáé åîïðëéóìü, ôçí ðáñáêïëïýèçóç ôïõ áÝñá êáé êáôáãñáöÞ
ôùí åíäåßîåùí, ôï ðñïóùðéêü áóöáëåßáò êáé ôéò äéáäéêáóßåò Ýêôáêôçò áíÜãêçò.
Ãéá üëïõò ëïéðüí ôïõò ðñïáíáöåñüìåíïõò ëüãïõò ç åßóïäïò óå ôÝôïéïõò
÷þñïõò ðñÝðåé íá åðéôñÝðåôáé ìüíï óå êáôÜëëçëá åêðáéäåõìÝíï ðñïóùðéêü.
❏ Ðñéí áðü ôçí åßóïäï óå Ýíáí ôÝôïéï ÷þñï, ðñÝðåé íá åëÝã÷åôáé ç áôìüóöáéñÜ
ôïõ. Ãéá ôï óêïðü áõôü óõíßóôáôáé ç åãêáôÜóôáóç áíé÷íåõôþí áåñßùí
êáé óõíáãåñìþí áóöáëåßáò óå ðåñßðôùóç ðïõ ïé ôéìÝò ôùí áåñßùí õðåñâïýí
Ýíá ðñïêáèïñéóìÝíï üñéï. Ìðïñïýí åðßóçò íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí öïñçôÝò
ìïíÜäåò áíß÷íåõóçò áåñßùí, ìå éäéáßôåñç ðñïôßìçóç óôç ÷ñÞóç áíé÷íåõôÞ
ðïëëáðëþí áåñßùí.
❏ Ïé åëåã÷üìåíåò ðáñÜìåôñïé ðïõ ðñÝðåé íá ðáñáêïëïõèïýíôáé, áöïñïýí
óõíÞèùò ôçí ðåñéåêôéêüôçôá ôïõ áÝñá óå ïîõãüíï, ôçí áíáöëåîéìüôçôá,
êáé ôçí ðáñïõóßá ôïîéêþí áåñßùí. Ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò ðñéí ôçí åßóïäï
óôïõò ÷þñïõò áõôïýò áðáéôåßôáé åîáåñéóìüò.
❏ Ãéá ôçí áðïöõãÞ áôõ÷çìÜôùí êáôÜ ôçí åßóïäï åñãáæïìÝíùí óå åóùôåñéêïýò
÷þñïõò, ðñÝðåé ðñéí áðü ôçí åßóïäü ôïõò ó’ áõôïýò, íá åöáñìüæïíôáé
äéáäéêáóßåò ðáýóçò ëåéôïõñãßáò ôïõ åîïðëéóìïý Þ ôçò ñïÞò ôùí õãñþí
áðïâëÞôùí. Óå üóïõò åéóÝñ÷ïíôáé óå êëåéóôïýò ÷þñïõò, áëëÜ êáé óå üóïõò
ðáñÝ÷ïõí õðïóôçñéêôéêÞ åñãáóßá êáé ðáñáêïëïýèçóç, ðñÝðåé íá ðñïìçèåýåôáé
êáôÜëëçëïò áíáðíåõóôéêüò åîïðëéóìüò. ÁíÜëïãá ìå ôçí ðåñßðôùóç ìðïñåß
íá áðáéôåßôáé ç ðñüóäåóç êáé ç ÷ñÞóç óêïéíéþí áóöáëåßáò.
❏ Ç åêðáßäåõóç êáé ç åôïéìüôçôá ôùí åñãáæïìÝíùí áðïôåëïýí ôéò áðáñáßôçôåò
ðñïûðïèÝóåéò, ãéá ìéá áóöáëÞ åßóïäï óå Ýíáí åóùôåñéêü ÷þñï.

121
 9.7 ÅÉÄÉÊÁ ÔÌÇÌÁÔÁ ÌÅÕÁ
Óôïí ðßíáêá ðïõ áêïëïõèåß, ðáñïõóéÜæïíôáé èÝìáôá ðïõ ðñÝðåé íá ëçöèïýí õðüøç, êáèþò êáé ðñïëçðôé-
êÜ ìÝôñá ðïõ áöïñïýí óå óõãêåêñéìÝíá ôìÞìáôá ìéáò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí. Ç ðåñéãñá-
öÞ óôçñß÷èçêå óôïí «Êáíïíéóìü ÁóöÜëåéáò êáé ÕãéåéíÞò êáôÜ ôçí åñãáóßá óå åãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò êáé
êáèáñéóìïý õãñþí áðïâëÞôùí» ðïõ ðñáãìáôïðïéÞèçêå áðü ôï ÔÅÅ êáé äçìïóéåýôçêå óôï åíçìåñùôéêü äåëôßï
Óåðôåìâñßïõ 1992.

ÅÉÄÉÊÁ ÔÌÇÌÁÔÁ ÌÅÕÁ ÐÅÑÉÃÑÁÖÇ - ÐÑÏËÇÐÔÉÊÁ ÌÅÔÑÁ

ÁíôëéïóôÜóéá ❏ Ïé õãñïß èÜëáìïé ôùí áíôëéïóôáóßùí ðñÝðåé êáôÜ ôï äõíáôüí íá âñßóêïíôáé åîùôåñéêÜ
ôùí êôçñßùí êáé íá Ý÷ïõí åðáñêÞ åîáåñéóìü.
❏ Ïé õãñïß èÜëáìïé èá ðñÝðåé íá ìðïñïýí íá êáèáñßæïíôáé áêßíäõíá êáé ìå åõêïëßá,
åíþ óôçí ðåñßðôùóç ðïõ áðáéôåßôáé, ðñÝðåé íá ðñïâëÝðåôáé ç äõíáôüôçôá êáèüäïõ
óå áõôÜ, äÜðåäá åñãáóßáò ê.ëð.
❏ Õðüãåéåò êáé åðßãåéåò èÝóåéò ÷åéñéóìþí êáé åëÝã÷ïõ (ð.÷. ëéðÜíóåéò, ÷åéñéóìïß
äéêëåßäùí ê.ëð.) ðñÝðåé íá åßíáé ðñïóðåëÜóéìåò ÷ùñò êßíäõíï, åíþ åðéóçìáßíåôáé
ç áíÜãêç ðñïóôáóßáò ôõ÷üí áêÜëõðôùí áôñÜêôùí êéíçôÞñùí ìå êáôÜëëçëïõò
ðñïöõëáêôÞñåò.
❏ Ãéá ôçí ðåñßðôùóç êï÷ëéùôþí áíôëéþí, ï êáèáñéóìüò ôïõò ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïéåßôáé
ìÝóù áóöáëþí èÝóåùí åñãáóßáò ðïõ åßíáé ðñïóéôÝò ÷ùñßò êßíäõíï. Åðßóçò
ïé åîùôåñéêÝò ðëåõñÝò ôùí ðáñáèýñùí ôùí ìç÷áíïóôáóßùí ðïõ âñßóêïíôáé óôï åðÜíù
ìÝñïò ôùí êï÷ëßùí, èá ðñÝðåé íá ìðïñïýí íá êáèáñßæïíôáé ðëÞñùò áðü ôï åóùôåñéêü
÷ùñßò äõóêïëßá.
❏ ¼óïí áöïñÜ óôéò õðïâñý÷éåò áíôëßåò, ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí êáôÜëëçëåò äéáôÜîåéò
ãéá áíÜñôçóÞ ôïõò Þ äÜðåäá ãéá ôçí ôïðïèÝôçóç áíõøùôéêïý ìç÷áíéóìïý.

ÌïíÜäá åó÷Üñùóçò ❏ Ç áðïêïìéäÞ ôùí åó÷áñéóìÜôùí ðñÝðåé íá ãßíåôáé åýêïëá êáé áêßíäõíá.
❏ ÐÜíù áðü ôá êáíÜëéá, ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé åðáñêÞò áñéèìüò äéáâÜóåùí êáé äáðÝäùí
åñãáóßáò (ôá ïðïßá èá åßíáé åîáóöáëéóìÝíá áðü ïëßèçóç Þ ðôþóç).
❏ ÊáôÜ ôçí áðïóõíáñìïëüãçóç ôùí åó÷áñþí, èá ðñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé
üôé äå èá âãïõí ïé áëõóßäåò áðü ôïõò ïäçãïýò.
❏ ¼óïí áöïñÜ óôéò ìç÷áíéêÜ êáèáñéæüìåíåò åó÷Üñåò, ï ÷åéñéóìüò, êáèáñéóìüò
êáé Ýëåã÷ïò ðñÝðåé íá ãßíåôáé åýêïëá êáé áêßíäõíá. ÈÝóåéò ÷åéñéóìïý Þ åëÝã÷ïõ ðïõ
âñßóêïíôáé ÷áìçëÜ Þ øçëÜ ðñÝðåé íá åßíáé ðñïóéôÝò áðü áóöáëåßò èÝóåéò åñãáóßáò
(âÜèñá, ðåæïãåöõñßäéá ê.ëð.) ðïõ íá åßíáé ðñïóðåëÜóéìá ìå áóöáëåßò, ìüíéìåò
Þ êéíçôÝò êëßìáêåò. Åðßóçò, èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ðñüâëåøç ãéá äéáêüðôç áóöáëåßáò
óå ðåñßðôùóç áíÜãêçò äéáêïðÞò ôçò ëåéôïõñãßáò ôçò.
❏ Ïé Üíù äéáâÜóåéò ðßóù áðü ôéò ëïîÝò åó÷Üñåò, ðñÝðåé íá åßíáé áñêåôïý ðëÜôïõò
þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç ôïðïèÝôçóç ôïõ äï÷åßïõ åó÷áñéóìÜôùí áëëÜ êáé ç áðáñáßôçôç
ðñüóâáóç. Åðßóçò óå áõôÝò ôéò äéáâÜóåéò äåí åðéôñÝðåôáé ç óõãêÝíôñùóç íåñþí
ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôéò åó÷Üñåò.
❏ Ðßóù áðü ôéò ôïîùôÝò åó÷Üñåò ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí áóöáëåßò èÝóåéò åñãáóßáò ðÜíù
áðü ôá êáíÜëé, áðü ôéò ïðïßåò ìðïñåß íá êáèáñßæåôáé ç åó÷Üñá åýêïëá êáé áêßíäõíá.
❏ Ïé êïöôåñÝò åðéöÜíåéåò ìåôáîý ôùí îÝóôñùí ôçò åó÷Üñáò êáé ôùí óôáèåñþí
ôìçìÜôùí ôçò, êáèþò êáé ôùí áêìþí ôùí êáíáëéþí óôçí ðåñï÷Þ ôùí äñüìùí
êõêëïöïñßáò êáé ôùí èÝóåùí åñãáóßáò, ðñÝðåé íá áóöáëßæïíôáé
(ð.÷. ìå ðñïöõëáêôéêÝò ëáìáñßíåò êáé êéãêëéäþìáôá).
❏ Ïé áõôüìáôá êéíïýìåíïé ôåìá÷éóôÝò åó÷áñéóìÜôùí, ðñÝðåé íá Ý÷ïõí åðéôüðéï
äéáêüðôç ôñïöïäïóßáò ñåýìáôïò óôïí êéíçôÞñá.

ÁììïóõëëÝêôåò ❏ Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç áöáßñåóç êáé äéÜèåóç ôçò Üììïõ ãßíåôáé óå êëåéóôü ÷þñï,
ðñÝðåé íá ðñïâëÝðåôáé êáôÜëëçëïò åîáåñéóìüò.
❏ Ãéá ôçí ðñïóðÝëáóç óôïí áììïóõëëÝêôç, ðñÝðåé áí áðáéôåßôáé, íá ðñïâëÝðåôáé
ìüíéìç Þ êéíçôÞ êëßìáêá.
❏ ÈõñïöñÜãìáôá, ðåñéóôñåðôÝò êëÜðåò, êáé «ãëþóóåò» êáôåýèõíóçò óôéò åéóüäïõò
êáé åîüäïõò ôùí áììïóõëëåêôþí ðñÝðåé íá ìðïñïýí íá ðñïóåããßæïíôáé
êáé íá óõíôçñïýíôáé áêßíäõíá.

122
ÁììïóõëëÝêôåò ❏ ¼ôáí ðñáãìáôïðïéåßôáé êáèáñéóìüò óå êáíÜëéá Þ öñåÜôéá, ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé
( óõíÝ÷åéá ) éäéáßôåñç ìÝñéìíá ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ ðñïóùðéêïý, äåäïìÝíïõ üôé õðÜñ÷åé
óïâáñüò êßíäõíïò áðåëåõèÝñùóçò áåñéþí êáôÜ ôçí áíáìü÷ëåõóç ôçò Üììïõ.
❏ Óôïõò áåñéæüìåíïõò áììïóõëëÝêôåò ìå óðåéñïåéäÝò ñåýìá íåñïý, êáé âÜèïò õãñþí
ìåãáëýôåñï áðü 1,30 ìÝôñá, ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé óå üï ôï ìÞêïò ôçò ðëåõñÜò
óôçí ïðïßá ôï íåñü êáôåõèýíåôáé ðñïò ôá êÜôù, äõíáôüôçôá óôÞñéîçò (ð.÷. ÷åéñïëáâÞ)
áìÝóùò ðÜíù áðü ôç óôÜèìç ôïõ íåñïý.

ÄåîáìåíÝò áåñéóìïý ❏ ÐñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé ðåñéìåôñéêÞ ðñïóôáóßá Ýíáíôé ðôþóçò, éäéáßôåñá

óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï âÜèïò õãñïý åßíáé ìåãáëýôåñï ôùí, 30 ìÝôñùí (óå áõôÞí
ôçí ðåñßðôùóç ç êïëýìâçóç åßíáé áäýíáôç Þ äýóêïëç åßôå ëüãù ôùí éó÷õñþí
ñåõìÜôùí ðïõ äçìéïõñãïýíôáé áðü ôï óýóôçìá áåñéóìïý, åßôå ëüãù ìåéùìÝíçò
Üíùóçò ëüãù ôùí äçìéïõñãïýìåíùí öõóáëßäùí).
❏ Ðñïôåßíåôáé ç ýðáñîç åãêÜñóéáò ðñïóôáôåõôéêÞò ñÜâäïõ, ç ïðïßá íá ôïðïèåôåßôáé
óå áðüóôáóç ðåñßðïõ 1 ìÝôñïõ áðü ôç äéÜôáîç áåñéìïý, ãéá ôçí ðåñßðôùóç ðôþóçò
áôüìïõ óôç äåîáìåíÞ. ÓõìðëçñùìáôéêÜ, êÜôù áðü ôç óôÜèìç ôïõ íåñïý, èá ðñÝðåé
íá ôïðïèåôåßôáé êáôÜëëçëç äéÜôáîç óõãêñáôÞóåùò áðïôåëïýìåíç ð.÷ áðü ñÜâäïõò
óå ìåôáîý ôïõò áðüóôáóç ôçò ôÜîçò ôùí 0,30ì.
❏ Èá ðñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé áóöáëÞò èÝóç åñãáóßáò ãéá ôïí Ýëåã÷ï êáé ÷åéñéóìü
åîáñôçìÜôùí ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý, üðùò ïé ìåôáäüôåò êßíçóçò, ôá óçìåßá
åêêÝíùóçò åëáßïõ ëßðáíóçò ê.ëð.
❏ Áðáéôïýíôáé éäéáßôåñá ìÝôñá þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ç ìç ïëéóèçñüôçôá ôùí äéáâÜóåùí
ëüãù áöñéóìïý Þ äéáâñï÷Þò.

ÄåîáìåíÝò êáèßæçóçò ❏ Áí ïé äåîáìåíÝò êáèßæçóçò ðïõ åßíáé åîïðëéóìÝíåò ìå óáñùôÞ éëýïò, äå ìðïñïýí
íá êáèáñéóôïýí ðëÞñùò áðü ôçí êéíçôÞ ãÝöõñÜ ôïõ, ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíïõí
óõìðëçñùìáôéêÝò ðëáôöüñìåò óõíôÞñçóçò ðÜíù óôï óáñùôÞ.
❏ Óôïõò óáñùôÝò éëýïò ðñÝðåé, êáôÜ ôï äõíáôüí, íá ôïðïèåôïýíôáé êáôÜëëçëåò
óõóêåõÝò ïé ïðïßåò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò óÜñùóçò íá êáèáñßæïõí áõôüìáôá
ôïõò ôïß÷ïõò ôçò äåîáìåíÞò, ôéò óôÝøåéò ôçò õðåñ÷åßëéóçò, ôá êáíÜëéá, ôéò ôñï÷éÝò
êýëéóçò ôïõ óáñùôÞ ê.ëð.
❏ Ôá öñåÜôéá áðïìÜêñõíóçò ôçò éëýïò, ðñÝðåé íá åîáóöáëßæïíôáé êáôÜ ðñïôßìçóç
ìå êéãêëéäþìáôá êáé íá åßíáé åöïäéáóìÝíá ìå äéÜôáîç êáèüäïõ, åíþ ç êÜëõøÞ ôïõò
ðñÝðåé êáôÜ ôï äõíáôüí íá áðïöåýãåôáé.
❏ Óôïõò êõêëéêïýò óáñùôÝò, ôá óçìåßá ëßðáíóçò ôïõ êåíôñéêïý åäñÜíïõ èá ðñÝðåé
íá åßíáé ðñïóéôÜ áðü ôç ãÝöõñá ÷ùñßò íá ÷ñåéÜæåôáéï óõíôçñçôÞò íá ðáôÜåé
óõã÷ñüíùò óôïí êåíôñéêü ìç÷áíéóìü.

ÅãêáôáóôÜóåéò ❏ Áíïé÷ôÝò äåîáìåíÝò, äåîáìåíÝò êáé ðá÷õíôÝò éëýïò ê.ëð. ìå âÜèïò ìåãáëýôåñï áðü
åðåîåñãáóßáò éëýïò 1ì ðñÝðåé íá åßíáé åðáñêþò åîáóöáëéóìÝíåò Ýíáíôé ðôþóçò.
❏ Ãéá ôçí Üíïäï êáé êÜèïäï áôüìùí êáé ôçí ðñüóâáóç ï÷çìÜôùí, ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí
êáôÜëëçëåò äéáôÜîåéò êëéìÜêùí áíüäïõ êáé åéóüäïõ.
❏ Óôéò êëßíåò îÞñáíóçò éëýïò, ïé äéêëåßäåò ôùí áãùãþí áðáãùãÞò éëýïò, ðñÝðåé
íá Ý÷ïõí áêßíäõíç ðñüóâáóç êáé íá ìðïñïýí íá ÷ñçóéìðïéïýíôáé åýêïëá.

ÄåîáìåíÝò áíáåñüâéáò ❏ Ïé ïñïöÝò ôùí äåîáìåíþí ÷þíåõóçò êáé ôùí áåñïöõëáêßùí ðñÝðåé íá åßíáé ìüíéìá
÷þíåõóçò éëýïò åöïäéáóìÝíåò ìå áðïôåëåóìáôéêÜ óõóôÞìáôá áóöáëåßá, ôá ïðïßá íá áðïêëåßïõí
ìå áíÜêôçóç âéïáåñßïõ áíåðßôñåðôåò ìåôáâïëÝò ôçò ðßåóçò ôïõ áåñßïõ. Ôá óõóôÞìáôá áóöáëåßáò ðñÝðåé
íá Ý÷ïõí ôÝôïéá êáôáóêåõÞ êáé ñýèìéóç, þóôå óå áýîçóç ôçò ðßåóçò Þ äçìéïõñãßá
õðïðßåóçò íá åíåñãïðïéåßôáé ôï óýóôçìá áóöáëåßáò óôçí ïñïöÞ ôùí äåîáìåíþí,
ðñéí áðü ôá Üëëá óõóôÞìáôá áóöáëåßáò ôçò åãêáôÜóôáóçò.
❏ Áí õðÜñ÷åé áåñéïöõëÜêéï ÷áìçëÞò ðßåóçò, ôï óýóôçìá áóöáëåßáò ôïõ ðñÝðåé íá åßíáé
Ýôóé ñõèìéóìÝíï, þóôå íá åíåñãïðïéåßôáé ðñéí áðü ôï óýóôçìá áóöáëåßáò ôïõ ÷ùíåõôÞ.
❏ Ôá óõóôÞìáôá áóöáëåßáò ôçò ïñïöÞò ôùí äåîáìåíþí, ðñÝðåé íá ðñïóôáôåýïíôáé
Ýíáíôé ôïõ ðáãåôïý.
❏ Ç áöáßñåóç ôçò åðéðëÝïõóáò éëýïò ðñÝðåé íá ãßíåôáé êáôÜ ôï äõíáôüí áêßíäõíá
êáé ÷ùñßò äõóêïëßåò. Ãéá ôï ëüãï áõôü ðñÝðåé íá ðñâëÝðåôáé êáôÜëëçëïò åîïðëéóìüò.
❏ Óå ÷ùíåõôÝò ìå èõñßäåò åêñïÞò ôçò åðéðëÝïõóáò éëýïò, ðñÝðåé íá åîáóöáëßæåôáé
ç áóöÜëåéá ôùí äáðÝäùí åñãáóßáò óôï åóùôåñéêü ôùí öñåáôßùí åêñïÞò, ðñéí áðü
ôéò èõñßäåò. ÁõôÝò ïé èÝóåéò ðñÝðåé íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç áðü óôáèåñÝò êëßìáêåò Þ
âáèìßäåò áíüäïõ. Åðßóçò, ôá öñåÜôéá åêñïÞò äåí óõíßóôáôáé íá êáëýðôïíôáé ìå
åó÷Üñá, áëëÜ íá áóöáëßæïíôáé áðü êéãêëéäþìáôá.

123
 ÊÅÖÁËÁÉÏ 10.

ÏÄÇÃÏÓ ÊÙÄÉÊÏÐÏÉÇÌÅÍÙÍ ÅÍÅÑÃÅÉÙÍ

ÃÉÁ ÔÉÓ ÁÐÁÉÔÏÕÌÅÍÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÅËÅÃ×ÏÕ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ

Ôï ðëáßóéï ðáñáêïëïýèçóçò êáé åëÝã÷ïõ ìéáò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò õãñþí áðïâëÞôùí (ÌÅÕÁ) äßíåôáé
ðáñáóôáôéêÜ óôï åðüìåíï ó÷Þìá:

ÅÐÏÐÔÉÊÏÓ ÅËÅÃ×ÏÓ

ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁ  ÅÑÃÁÓÔÇÑÉÁÊÏÓ ÅËÅÃ×ÏÓ

Óôü÷ïé:
¸ËÅÃ×ÏÓ ÌÅÓÙ
ÐñïûðïèÝóåéò: ÁÕÔÏÌÁÔÉÓÌÙÍ
❏ ÁðïäïôéêÞ ëåéôïõñãßá
ôçò åãêáôÜóôáóçò

Óùóôüò
❏ ÔÞñçóç ôùí
ó÷åäéáóìüò
ôçò ÌÅÕÁ  ðåñéâáëëïíôéêþí üñùí
ÏÑÃÁÍÙÓÇ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ ❏ ÔÞñçóç ôùí êáíüíùí

¶ñôéá ÐÑÏËÇÐÔÉÊÇÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ õãéåéíÞò & áóöÜëåéáò
êáôáóêåõÞ
❏ Âåëôéóôïðïßçóç
ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò
ÅÖÁÑÌÏÃÇ ÐÑÏÃÑÁÌÌÁÔÏÓ
ÓÕÍÔÇÑÇÓÇ  ÐÑÏËÇÐÔÉÊÇÓ ÓÕÍÔÇÑÇÓÇÓ

ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÂËÁÂÙÍ

Ó÷Þìá 10-1. Ðëáßóéï ðáñáêïëïýèçóçò êáé åëÝã÷ïõ ìéáò ÌÅÕÁ

Ëåéôïõñãßá ÌÅÕÁ: Ï Ýëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò ìéáò ÌÅÕÁ, åßíáé óýíèåôç äéáäéêáóßá êáé áðáéôåß ðëÞñç ãíþóç
ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí, ôïõ åßäïõò êáé ôïõ ôñüðïõ õðïëïãéóìïý ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ
(ÊåöÜëáéï 4), êáèþò êáé ôùí åíäå÷üìåíùí óçìáíôéêüôåñùí ðñïâëçìÜôùí ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí
(ÊåöÜëáéï 5).
Ï åðïðôéêüò Ýëåã÷ïò, áðïôåëåß ôï ðñþôï âÞìá ðñïóÝããéóçò ôïõ åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò, êáé ðåñéëáìâÜíåé
êáôáãñáöÞ åíäå÷ïìÝíùí ðñïâëçìÜôùí óôéò åðéìÝñïõò äéåñãáóßåò ðïõ åßíáé Üìåóá ïñáôÜ.
Óôç óõíÝ÷åéá åßíáé áðáñáßôçôïò ï åñãáóôçñéáêüò Ýëåã÷ïò äåéãìÜôùí ðïõ ëáìâÜíïíôáé áðü äéÜöïñåò
èÝóåéò ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí. Ìå ôïí åñãáóôçñéáêü Ýëåã÷ï êáèïñßæïíôáé :
❏ Oé ôéìÝò óõãêåêñéìÝíùí ðáñáìÝôñùí ðáñáêïëïýèçóçò, ôá áíþôåñá üñéá ôùí ïðïßùí êáèïñßæïíôáé (á) áðü
ôç íïìïèåóßá ãéá ôï óýíïëï ôùí ÌÅÕÁ êáé (â) áðü ôçí Áðüöáóç Ðåñéâáëëïíôéêþí ¼ñùí ãéá êÜèå îå÷ùñé-
óôÞ ÌÅÕÁ. Ïé ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò áöïñïýí êõñßùò óôçí ðïéüôçôá ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜ-
ôùí, ç ïðïßá üìùò áðïôåëåß äåßêôç ôçò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôçò óõíïëéêÞò åðåîåñãáóßáò. Ïé âáóéêüôåñåò
ðáñÜìåôñïé ðáñáêïëïýèçóçò ðáñïõóéÜæïíôáé áíáëõôéêÜ óôéò ðáñáãñÜöïõò 1 êáé 2 ôïõ Êåöáëáßïõ 6.
❏ Oé ôéìÝò óõãêåêñéìÝíùí ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí, ïé ïðïßåò åßíáé äåßêôåò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôùí
åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí åðåîåñãáóßáò. Ôï åßäïò êáé ïé èÝóåéò êáôáãñáöÞò ôùí êõñéüôåñùí ëåéôïõñãéêþí
ðáñáìÝôñùí ðáñáêïëïýèçóçò, ðáñïõóéÜæïíôáé áíáëõôéêÜ óôçí ðáñÜãñáöï 3 ôïõ Êåöáëáßïõ 6.
Óôïí åñãáóôçñéáêü Ýëåã÷ï ðåñéëáìâÜíïíôáé êáé ïé ìéêñïâéïëïãéêÝò áíáëýóåéò, ïé ïðïßåò èåùñïýíôáé
éäéáßôåñá óçìáíôéêÝò, áöïý áðïôåëïýí äåßêôç áíÜðôõîçò õãéïýò âéïìÜæáò, ðáñÜãïíôáò ðïëý óçìáíôéêüò ãéá
ôçí áðüäïóç ôçò óõíïëéêÞò äéåñãáóßáò.

125
 Õðü ôï ßäéï ðëáßóéï, éäéáßôåñá óçìáíôéêÞ åßíáé êáé ç êáôáãñáöÞ ôùí äåäïìÝíùí åëÝã÷ïõ, ìÝóù ôùí
óõóôçìÜôùí áõôïìáôéóìïý êÜèå ÌÅÕÁ (óå ðåñßðôùóç ðïõ åßíáé äéáèÝóéìá)
¼óïí áöïñÜ óôá ðñïãñÜììáôá óõíôÞñçóçò åîïðëéóìïý ôùí ÌÅÕÁ, åêôåíÞò áíáöïñÜ ðñáãìáôïðïéåßôáé
óôï ÊåöÜëáéï 8 ôçò ðáñïýóáò Ýêäïóçò.

Óôç óõíÝ÷åéá, êáé ìå ôçí ðñïûðüèåóç üôé Ý÷ïõí ãßíåé êáôáíïçôÜ:

❏ ïé óçìáíôéêüôåñåò Ýííïéåò ðïõ äéÝðïõí Ýíá óýóôçìá åðåîåñãáóßáò åíåñãïý éëýïò,
❏ ôï åßäïò êáé ï ôñüðïò õðïëïãéóìïý ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ êáé ëåéôïõñãßáò, êáèþò êáé
❏ ôï åßäïò ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ åíäÝ÷åôáé íá ðáñïõóéáóôïýí óå Ýíá óýóôçìá åíåñãïý éëýïò,
ðáñïõóéÜæïíôáé:
❏ ÓõíïðôéêÝò ëßóôåò åðïðôéêïý åëÝã÷ïõ ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí ôùí ÌÅÕÁ.
❏ ËïãéêÜ äéáãñÜììáôá ñïÞò ìå êùäéêïðïéçìÝíåò åíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò, óôçí ðåñßðôùóç ìç éêáíïðïßçóçò
ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðïéïôéêþí ðáñáìÝôñùí åêñïÞò ôçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò, ôá ïðïßá óôçñßæïíôáé óôéò
åñãáóôçñéáêÝò áíáëýóåéò ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí.
❏ Ëßóôåò åëÝã÷ïõ (checklists), ìå óêïðü ôçí êùäéêïðïéçìÝíç ðáñïõóßáóç ôùí áðáñáßôçôùí åíåñãåéþí ãéá
ôçí åðßôåõîç âÝëôéóôùí óõíèçêþí ëåéôïõñãßáò ôùí åðéìÝñïõò äéåñãáóéþí åðåîåñãáóßáò. Ïé ëßóôåò åëÝã÷ïõ
óôçñßæïíôáé êõñßùò óôçí åðïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ôùí äéåñãáóéþí, óôá áðïôåëÝóìáôá ôùí åñãáóôçñéá-
êþí áíáëýóåùí, êáèþò êáé óôïí õðïëïãéóìü ôùí áðáñáßôçôùí êÜèå öïñÜ ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí.

10.1 ÔÁÊÔÉÊÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ

Ïé âáóéêÝò, ôáêôéêÝò åñãáóßåò ðáñáêïëïýèçóçò ôçò ëåéôïõñãßáò ìéáò ÌÅÕÁ èá ðñÝðåé íá ðåñéëáìâÜíïõí:

ÏðôéêÞ åðéèåþñçóç ôùí êéíïõìÝíùí ìåñþí ôçò åãêáôÜóôáóçò.

ÏðôéêÞ åðéèåþñçóç ôçò êáèáñüôçôáò ôùí åîåñ÷üìåíùí õãñþí êáé åêôÝëåóç äéïñèùôéêþí åíåñãåéþí
óå ðåñßðôùóç èïëåñüôçôáò Þ äéáöõãÞò éëýïò.

¸ëåã÷ïò êáé êáèçìåñéíÞ ðáñáêïëïýèçóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ çëåêôñéêïý ðßíáêá. Ïé äéáêüðôåò
íá âñßóêïíôáé óôç èÝóç áõôüìáôïõ ÷åéñéóìïý, ïé åíäåéêôéêÝò ëõ÷íßåò íá ëåéôïõñãïýí.

¸ëåã÷ïò ïñãÜíùí ìÝôñçóçò óôÜèìçò, ðßåóçò áíôëéþí êáé êáèáñéóìüò ìå íåñü õðü ðßåóç ôùí óôïé÷åßùí
ìÝôñçóçò.

¸ëåã÷ïò ôçò óôÜèìçò ëåéôïõñãßáò ôùí öñåáôßùí äéáíïìÞò ñïÞò, äåîáìåíþí áåñéóìïý /äéáýãáóçò
êáé ôïõ ýøïõò ôùí äéáöñáãìÜôùí óõëëïãÞò áöñþí óôï êéíçôü îÝóôñï. Êáèáñéóìüò ôùí áöñþí
ôùí êáíáëéþí - öñåáôßùí êáèéæÞóåùí.

Êáèáñéóìüò ôùí èõñïöñáãìÜôùí êáé õðåñ÷åéëéóôþí ôñïöïäïóßáò ãéá ôçí ïìáëÞ ëåéôïõñãßá ôïõò.

ÁðáãùãÞ áöñþí êáé ëïéðþí åðéðëåüíôùí óõóôáôéêþí êáé Ýëåã÷ïò ôùí öñåáôßùí ëéðþí êáé åðéðëåüíôùí.

¸ëåã÷ïò ôçò ëåéôïõñãßáò êáé ðáñï÷Þò ôùí áíôëéþí áíáêõêëïöïñßáò éëýïò êáé ôçò äéáíïìÞò éëýïò
áíÜëïãá ìå ôéò óõíèÞêåò ôñïöïäïóßáò ôïõ Ýñãïõ êáé ôá äåäïìÝíá ôùí ðáñï÷þí åéóüäïõ.

¸ëåã÷ïò óõóôÞìáôïò áðïëýìáíóçò. Ñýèìéóç áíÜëïãá ìå ôçí ðáñï÷Þ ôñïöïäïóßáò ôùí áðïâëÞôùí
åÜí ÷ñåéÜæåôáé.

¸ëåã÷ïò ôïõ ðïóïóôïý åíåñãïý éëýïò ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý êáôÜ ôçí áêüëïõèç äéáäéêáóßá:
á. ÐëÞñùóç ïãêïìåôñéêïý êõëßíäñïõ 1 ëßôñïõ ìå áíÜìéêôï õãñü áðü ôçí äåîáìåíÞ áåñéóìïý
õðü áíÜäåõóç.
â. ÐáñáôÞñçóç ôïõ ðïóïóôïý êáèéæÜíïõóáò éëýïò ìåôÜ ðÜñïäï 30 ëåðôþí.
ã. ÁíÜëïãá ìå ôï áðïôÝëåóìá ôïõ ôåóô êáèéæÞóåùò áêïëïõèåßôáé ôï ðñüãñáììá ïäçãéþí
ôïõ ëïãéóìéêïý ôïõ Ýñãïõ.

¸ëåã÷ïò ôçò áðïäüóåùò ôçò êáèßæçóçò êáé óå ðåñßðôùóç áðïêëßóåùí áêïëïõèåßôáé ôï ðñüãñáììá
ïäçãéþí ôïõ ëïãéóìéêïý ðáñáêïëïýèçóçò.

ÐáñáôÞñçóç óôÜèìçò äï÷åßùí êñïêéäùôéêþí êáé áíÜëïãç óõìðëÞñùóç Þ áíôéêáôÜóôáóç.

126
Óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá èá ôçñïýíôáé ïé áêüëïõèåò åñãáóßåò áðü ôï ðñïóùðéêü ôçò ÌÅÕÁ:

¸ëåã÷ïò ôùí öñåáôßùí ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç ôõ÷üí óôåñåþí ðïõ åðéêÜèïíôáé.

¸ëåã÷ïò ôùí õðåñ÷åéëéóôþí ôùí êáèéæÞóåùí êáé ðéèáíÞ åðÝìâáóç ãéá áðïìÜêñõíóç åðéðëåüíôùí
Þ êáèáñéóìüò ôïõò áðü ôï äßêôõï âéïìç÷áíéêïý íåñïý.

¸ëåã÷ïò ôùí ïäçãþí êýëéóçò ôùí ãåöõñþí êáèßæçóçò.

¸ëåã÷ïò óôåãáíüôçôáò ôùí èõñïöñáãìÜôùí.

Êáèáñéóìüò ìå íåñü õðü ðßåóç, áðü ôï äßêôõï âéïìç÷áíéêïý íåñïý ôùí êáíáëéþí ðïõ ôßèåíôáé
åêôüò ëåéôïõñãßáò.

ÊáôÜ ôïõò ðñþôïõò ìÞíåò ôçò ëåéôïõñãßáò, áðáéôïýíôáé ëåðôïìåñÝóôåñïé Ýëåã÷ïé ãéá ôçí ðáñáêïëïýèçóç
ôùí åðéäñÜóåùí ôùí äéáöüñùí ðáñáãüíôùí (èåñìïêñáóßá, öïñôßá áé÷ìþí ê.ëð.) óôç ëåéôïõñãßá ôçò ìïíÜäáò,
ôçí êáôáíüçóç ôùí áíôéäñÜóåùí ôïõ óõóôÞìáôïò êáé ôçí åîïéêåßùóç ôùí ÷åéñéóôþí.

10.2 ÓÕÍÏÐÔÉÊÇ ËÉÓÔÁ ÅÐÏÐÔÉÊÏÕ ÅËÅÃ×ÏÕ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ

Ç áñ÷éêÞ, êáèçìåñéíÞ ðñïóÝããéóç ôïõ åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò ìéáò ÌÅÕÁ, óõíßóôáôáé óôïí åðïðôéêü Ýëåã÷ï
ôïõ óõíüëïõ ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí ôçò. Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæåôáé ìéá åíäåéêôéêÞ öüñìá ðáñáêïëïýèçóçò
(Þ ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ) ìéáò ôõðéêÞò ÌÅÕÁ, ïðïßá ìå ôéò êáôÜëëçëåò áëëáãÝò ìðïñåß íá ðñïóáñìïóôåß ãéá
êÜèå ÌÅÕÁ êáé ôéò áíôßóôïé÷åò áðáéôÞóåéò ôçò.
Ç êáôáãñáöÞ ôùí ðáñáôçñÞóåùí óå ìéá öüñìá êáôÜëëçëá äéáìïñöùìÝíç, âïçèÜ óôçí ïñãÜíùóç ôçò
ðáñáêïëïýèçóçò, óôç äéåõêüëõíóç åíôïðéóìïý åíäå÷ïìÝíùí ðñïâëçìÜôùí, áëëÜ êáé óôç äéáìüñöùóç
÷ñïíïëïãéêïý áñ÷åßïõ óå ó÷Ýóç ìå ôçí áðïäïôéêÞ ëåéôïõñãßá ôçò ÌÅÕÁ.
Ôïíßæåôáé, üôé ç åðïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç, áðïôåëåß ôï ðñþôï âÞìá åëÝã÷ïõ, ôï ïðïßï èÝôåé ôéò âÜóåéò ãéá
ôçí áíáãíþñéóç êáé åðßëõóç ôùí äéáöüñùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé óå ìéá ÌÅÕÁ.

ÄÅËÔÉÏ ÊÁÈÇÌÅÑÉÍÇÓ ÅÐÏÐÔÉÊÇÓ ÐÁÑÁÊÏËÏÕÈÇÓÇÓ ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁÓ ÌÅÕÁ

ÅÃÊÁÔÁÓÔÁÓÇ

ÇÌÅÑÏÌÇÍÉÁ

ÐÑÏÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ

¶íôëçóç åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí ÍÁÉ Ï×É

ÁíåðáñêÞò äõíáìéêüôçôá Üíôëçóçò êáôÜ ôçí ðåñßïäï áõîçìÝíùí åéóåñ÷üìåíùí ðáñï÷þí

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá áíôëéþí

Ó÷üëéá / êáôÜóôáóç áíôëéþí

ÖñåÜôéï åéóüäïõ ÍÁÉ Ï×É

¸ìöñáîç ÷ïíäñïåó÷Üñáò

ÁêáôÜëëçëç áðïìÜêñõíóç åó÷áñéóìÜôùí

Åðéêáèßóåéò óôï öñåÜôéï

Ó÷üëéá / êáôÜóôáóç öñåáôßïõ åéóüäïõ

127
 ÐÑÏÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ (óõíÝ÷åéá)

Åîéóïññüðçóç ðáñï÷Þò ÍÁÉ Ï×É

Ç äåîáìåíÞ åîéóïññüðçóçò äåí åßíáé ðïôÝ Üäåéá

ÁõîçìÝíåò ïóìÝò

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá áåñéóôÞñùí (óôçí ðåñßðôùóç áåñéóìïý)

Äõíáôüôçôá ðáñÜêáìøçò óå åðéöáíåéáêÜ ýäáôá

Ó÷üëéá / êáôÜóôáóç äåîáìåíÞò

Åó÷Üñùóç ÍÁÉ Ï×É

ÁõîçìÝíá öáéíüìåíá Ýìöñáîçò åó÷áñþí

ÓôáäéáêÞ óõóóþñåõóç öåñôþí õëéêþí óôçí åó÷Üñá

Óõóóþñåõóç ëéðþí êáé åëáßùí

ÄéÝëåõóç ëéðþí êáé öåñôþí õëéêþí äéá ìÝóù ôçò åó÷Üñáò

ÁêáôÜëëçëç áðïìÜêñõíóç åó÷áñéóìÜôùí

¸ëåã÷ïò óôÜèìçò êÜäïõ óõëëïãÞò åó÷áñéóìÜôùí

ÊáôÜóôáóç ÷åéñïêáèáñéæüìåíçò åó÷Üñáò (åìöñÜîåéò)

ÁõîçìÝíåò ïóìÝò – ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá óõóôÞìáôïò áðüóìçóçò

Åðéêáèßóåéò óôï êáíÜëé åó÷Üñùóçò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò åó÷Üñùóçò

ÅîÜììùóç - ËéðïóõëëïãÞ ÍÁÉ Ï×É

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ óõóôÞìáôïò áåñéóìïý ôçò åîÜììùóçò

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá áíôëéþí áðïìÜêñõíóçò Üììïõ

ÓõëëïãÞ ìéêñüôåñùí ðïóïôÞôùí Üììïõ óå ó÷Ýóç ìå ôéò áíáìåíüìåíåò

ÁõîçìÝíç óôÜèìç Üììïõ óôïí êÜäï óõëëïãÞò

ÁõîçìÝíï ïñãáíéêü ðåñéå÷üìåíï óôçí óõëëåãüìåíç Üììï

Åðéôõ÷Þò áðïìÜêñõíóç ëéðþí

¸ëåã÷ïò óôÜèìçò ëéðþí óôá öñåÜôéá óõëëïãÞò ëéðþí

Êáôáðüíçóç åîïðëéóìïý óõëëïãÞò Üììïõ êáé ëéðþí

Åðéêáèßóåéò óôï êáíÜëé åîÜììùóçò

ÁõîçìÝíåò ïóìÝò – ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá óõóôÞìáôïò áðüóìçóçò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò åîÜììùóçò - ëéðïóõëëïãÞò

128
 ÐÑÏÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ (óõíÝ÷åéá)

ÌåôñçôÞò ðáñï÷Þò ÍÁÉ Ï×É

ÁêáôÜëëçëç ôïðïèÝôçóç ôïõ åîïðëéóìïý ìÝôñçóçò ðáñï÷Þò

ÓùóôÞ âáèìïíüìçóç åîïðëéóìïý ìÝôñçóçò ðáñï÷Þò

Óõóóþñåõóç óôåñåþí óôï êáíÜëé Þ óôïí õðåñ÷åéëéóôÞ

ÓðáóìÝíï êáíÜëé Þ õðåñ÷åéëéóôÞò

ÁêáôÜëëçëç ëåéôïõñãßá ìáãíçôéêïý ðáñï÷üìåôñïõ

Óýóôçìá áêáôÜëëçëï ãéá ìÝôñçóç ôçò ìÝãéóôçò ðáñï÷Þò

Óýóôçìá êáôÜëëçëï ãéá ìÝôñçóç ôïõ óõíïëéêïý åýñïõò ôùí åéóåñ÷ïìÝíùí ðáñï÷þí

ÓöÜëìá ìÝôñçóç ðáñï÷Þò ìåãáëýôåñï áðü +/- 10%

¸íäåéîç ðáñï÷üìåñïõ (m3/h)

Ó÷üëéá / êáôÜóôáóç êáé ëåéôïõñãßá ôïõ ìåôñçôÞ ðáñï÷Þò

ÖñåÜôéï ìåñéóìïý ÍÁÉ Ï×É

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá èõñïöñáãìÜôùí

Ó÷üëéá / êáôÜóôáóç ôïõ öñåáôßïõ ìåñéóìïý

ÐñùôïâÜèìéá êáèßæçóç ÍÁÉ Ï×É

ÁõîçìÝíåò ðïóüôçôåò öõóáëßäùí Þ ëßðïõò óôçí åðéöÜíåéá

Ðáñïõóßá ëõìÜôùí ìáýñïõ ÷ñþìáôïò ìå Ýíôïíç ïóìÞ

Öôù÷Þ áðïìÜêñõíóç áéùñïýìåíùí óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò

ÁõîçìÝíç óõóóþñåõóç óôåñåþí óôï êåíôñéêü öñåÜôéï ôçò êõêëéêÞò äåîáìåíÞò

ÓùóôÞ õøïìåôñéêÞ ôïðïèÝôçóç ôïõ êáíáëéïý õðåñ÷åßëéóçò

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôùí õðåñ÷åéëéóôþí

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ îÝóôñïõ åðéöáíåßáò

ÁõîçìÝíç óôÜèìç êÜäïõ óõëëïãÞò ôùí åðéöáíåéáêþí áêáèáñóéþí

ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá åðéðëÝïõóáò ëÜóðçò

ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá ëÜóðçò óôïí ðõèìÝíá ôçò äåîáìåíÞò

Èïñõâþäçò ëåéôïõñãßá ôïõ îÝóôñïõ ëÜóðçò

ÓðáóìÝíá ôìÞìáôá óôïí åîïðëéóìü áðïìÜêñõíóçò ôçò ëÜóðçò

Öôù÷Þ óõíôÞñçóç ôùí áíôëéþí áðïìÜêñõíóçò ëÜóðçò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ðñùôïâÜèìéáò êáèßæçóçò

129
 ÄÅÕÔÅÑÏÂÁÈÌÉÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ

ÄåîáìåíÝò åíåñãïý éëýïò ÍÁÉ Ï×É

ÁõîçìÝíåò âëÜâåò óôá ðôåñýãéá ôùí áåñéóôÞñùí Þ óôéò âïýñôóåò áåñéóìïý
Áóôï÷ßá óôïí Üîïíá, óôïí åîïðëéóìü óôÞñéîçò, óôï êéâþôéï ìåôÜäïóçò êßíçóçò
Þ óôïí êéíçôÞñá ôùí áåñéóôÞñùí
¾ðáñîç ‘íåêñþí óçìåßùí’ óôçí åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý
Áóôï÷ßá ôùí åðéöáíåéáêþí áåñéóôÞñùí
ÖõóçôÞñåò åêôüò ëåéôïõñãßáò
ÁõîçìÝíåò äéáññïÝò óôïõò óùëÞíåò ðåðéåóìÝíïõ áÝñá
¸íôïíç äõóïóìßá
Ôï áíÜìéêôï õãñü ðáñïõóéÜæåé ðïëý óêïýñï Þ ìáýñï ÷ñþìá
Ôï áíÜìéêôï õãñü ðáñïõóéÜæåé ãêñßæï ÷ñþìá
Ôï áíÜìéêôï õãñü ðáñïõóéÜæåé ðïëý áíïé÷ôü ÷ñþìá
Ðáñïõóßá ëåõêïý áíèåêôéêïý áöñïý óôçí åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò
Ðáñïõóßá óêïýñïõ, ðá÷ý, ëéðáñïý áöñïý óôçí åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò
Ðáñïõóßá ìáýñïõ áöñïý óôçí åðéöÜíåéá ôçò äåîáìåíÞò
Ðáñïõóßá áëãþí
×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO<1mg/L) óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
(åêôüò áðü ôá ôìÞìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá áðïíéôñïðïßçóç)
ÁíåðáñêÞò ñõèìüò áíáêõêëïöïñßáò éëýïò áðü ôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
ÁêáôÜëëçëç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS
Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò áåñéóìïý

ÄåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò ÍÁÉ Ï×É

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá õðåñ÷åéëéóôþí
ÓùóôÞ õøïìåôñéêÞ ôïðïèÝôçóç ôùí õðåñ÷åéëéóôþí
ÁõîçìÝíç óõóóþñåõóç óôåñåþí óôï êåíôñéêü öñåÜôéï ôçò êõêëéêÞò äåîáìåíÞò
ÁõîçìÝíåò ðïóüôçôåò öõóáëßäùí óôçí åðéöÜíåéá
Öáéíüìåíï ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí
Öáéíüìåíï äéüãêùóçò éëýïò
Öáéíüìåíï áíýøùóçò éëýïò
Öáéíüìåíï åðéðëåüíôùí óôåñþí óå ìïñöÞ óôÜ÷ôçò
Öáéíüìåíï åðéðëåüíôùí óôåñþí ìå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò
Öáéíüìåíï áðï÷ùñéóìÝíùí öëüêùí
Öáéíüìåíá âñá÷õêõêëþìáôïò
ÁõîçìÝíï âÜèïò óôñþìáôïò éëýïò
Äéáöïñåôéêü âÜèïò óôñþìáôïò ëÜóðçò óå ðáñÜëëçëåò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò
ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá îÝóôñïõ åðéöáíåßáò - ÏìáëÞ áöáßñåóç åðéðëåüíôùí
ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá îÝóôñïõ ðõèìÝíá
Åíäåßîåéò öñáîßìáôïò óùëÞíùí áðïìÜêñõíóçò éëýïò áðü ôïí ðõèìÝíá ôçò äåîáìåíÞò
ÁêáôÜëëçëïò ñõèìüò áíáêõêëïöïñßáò éëýïò
ÁêáôÜëëçëïò ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
Öôù÷Þ óõíôÞñçóç ôùí áíôëéþí áíáêõêëïöïñßáò êáé áðïìÜêñõíóçò éëýïò
ÈïëÞ åêñïÞ áðü ôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò

130
 ÔÑÉÔÏÂÁÈÌÉÁ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ

Íéôñïðïßçóç ÍÁÉ Ï×É

ÕäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç
ÁíåðáñêÞò Ýëåã÷ïò pH / ÷çìéêÞò ðñïóèÞêçò (áí ðñáãìáôïðïéåßôáé)
ÅìöÜíéóç óôåñåþí ìå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò óôçí åêñïÞ
Áíýøùóç éëýïò ëüãù áðïíéôñïðïßçóçò óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
Áðïíéôñïðïßçóç
o
Èåñìïêñáóßá ìéêñüôåñç ôùí 15 C
pH ìéêñüôåñï áðü 6,0 Þ ìåãáëýôåñï áðü 8,0
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá ìåèáíüëçò Þ Üëëïõ ÷çìéêïý ðñïóèÝôïõ
¾ðáñîç óçðôéêþí óõíèçêþí
ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá áíáäåõôÞñùí
Ðáñïõóßá áöñïëáóðþí
ÅðáñêÞò áíáêõêëïöïñßá åíåñãïý éëýïò (áðü äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò)
ÅðáñêÞò áíáêõêëïöïñßá áíÜìéêôïõ õãñïý (áðü äåîáìåíÞ áòñéóìïý)
Äõóïóìßá
Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò íéôñïðïßçóçò - áðïíéôñïðïßçóçò

Ößëôñáíóç ÍÁÉ Ï×É

¸ìöñáîç åðéöÜíåéáò ößëôñïõ
Ìéêñü ìÞêïò ößëôñïõ
Öáéíüìåíï åêôïðßóìáôïò ôïõ ìÝóïõ ößëôñáíóçò
Äçìéïõñãßá óöáéñéäßùí ëÜóðçò óôï ìÝóï ößëôñáíóçò
Áðþëåéá ìÝóïõ ößëôñáíóçò êáôÜ ôç äéáäéêáóßá ôçò áíôßóôñïöÞò ðëýóçò
ÁõîçìÝíç èïëüôçôá åêñïÞò
Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò ößëôñáíóçò

ÁÐÏËÕÌÁÍÓÇ

×ëùñßùóç ÍÁÉ Ï×É

Óõóóþñåõóç éëýïò óôç äåîáìåíÞ åðáöÞò
¾ðáñîç öõóáëßäùí
ÁíåðáñêÞò ÷ñüíïò ðáñáìïíÞò
ÅðéðëÝïíôá óôåñåÜ
Åíäåßîåéò âñá÷õêõêëþìáôïò
ÁíåðáñêÞò åîáåñéóìüò ôïõ äùìáôßïõ öýëáîçò ôïõ ÷ëùñßïõ
ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ ìç÷áíéóìïý áõôüìáôçò ôñïöïäïóßáò ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ ÷ëùñßùóçò
ÁõîçìÝíïò áöñéóìüò êáôÜíôç ôçò äéåñãáóßáò ÷ëùñßùóçò
Åíäåßîåéò ôïîéêüôçôáò êáôÜíôç ôçò äéåñãáóßáò ÷ëùñßùóçò
Ï åîïðëéóìüò áíß÷íåõóçò äéáññïþí åßíáé óõíäåäåìÝíïò
ìå ôï óýóôçìá óõíáãåñìïý ôçò ìïíÜäáò
Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá äéåñãáóßáò ÷ëùñßùóçò

131
 ÁÐÏËÕÌÁÍÓÇ (óõíÝ÷åéá)

Áðï÷ëùñßùóç ÍÁÉ Ï×É

ÁêáôÜëëçëç áðïèÞêåõóç ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ áðï÷ëùñßùóçò

ÁíåðáñêÞò åîáåñéóìüò ôïõ äùìáôßïõ öýëáîçò ôïõ ìÝóïõ áðï÷ëùñßùóçò

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ ìç÷áíéóìïý áõôüìáôçò ôñïöïäïóßáò ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ áðï÷ëùñßùóçò

×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ êáôÜíôç ôçò äéåñãáóßáò áðï÷ëùñßùóçò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò áðï÷ëùñßùóçò

ÌïíÜäá õðåñéþäïõò áêôéíïâïëßáò (UV) ÍÁÉ Ï×É

Óùóôüò êáèáñéóìüò ëáìðôÞñùí UV

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá üëùí ôùí ëáìðôÞñùí

ÁõîçìÝíç èïëüôçôá åêñïÞò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìïíÜäáò UV

EÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÉËÕÏÓ

ÃåíéêÝò ðáñáôçñÞóåéò ÍÁÉ Ï×É

Äåí ðáñÜãåôáé ðåñßóóåéá éëýïò óôç ìïíÜäá

ÁíåðáñêÞò áðïìÜêñõíóç éëýïò áðü ôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò Þ ôïõò ðá÷õíôÝò

ÁñáéÞ ðáñáãüìåíç éëýò áðü ôïõò ðá÷õíôÝò

ËáíèáóìÝíç ëåéôïõñãßá ôùí õðåñ÷åéëéóôþí óôïõò ìç÷áíéêïýò ðá÷õíôÝò

ÁíåðáñêÞò äéÜèåóç éëýïò – ÁõîçìÝíåò áðïèçêåõìÝíåò ðïóüôçôåò óå åðéìÝñïõò ìïíÜäåò

åðåîåñãáóßáò üðùò ï âéïáíôéäñáóôÞñáò Þ ïé äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò

Éäéáßôåñá áõîçìÝíç ðïóüôçôá óôåñåþí óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò éëýïò

ÏóìÝò

Áíáåñüâéá ÷þíåõóç ÍÁÉ Ï×É

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõ åîïðëéóìïý ìç÷áíéêÞò Þ áÝñéáò áíÜäåõóçò

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá åîïðëéóìïý èÝñìáíóçò ôçò éëýïò

ÁíåðáñêÞò ðáñáãùãÞ áåñßïõ

Áíåíåñãüò êáõóôÞñáò áåñßïõ

Ïîåßá ìõñùäéÜ õðåñêåßìåíïõ åßôå áðü ôïí ðñùôïâÜèìéï åßôå

áðü ôï äåõôåñïâÜèìéï ÷ùíåõôÞ

ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç áéùñïýìåíùí óôåñþí óôï õðåñêåßìåíï

ÐñïâëÞìáôá pH

Ç áíáêõêëïöïñßá ôïõ õðåñêåßìåíïõ, Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôçí õðåñöüñôéóç

ôçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò

132
 EÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ ÉËÕÏÓ (óõíÝ÷åéá)

Áåñüâéá ÷þíåõóç ÍÁÉ Ï×É

ÁõîçìÝíç ðáñïõóßá áöñïý óôç äåîáìåíÞ

Åíï÷ëçôéêÞ ìõñùäéÜ óôç ÷ùíåõìÝíç éëý

ÁíåðáñêÞò óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ óôïí ÷ùíåõôÞ

Õðåñöüñôéóç ÷ùíåõôÞ

¸ìöñáîç äéá÷õôþí óôïí ÷ùíåõôÞ

Áóôï÷ßá ìç÷áíéêïý áåñéóôÞñá óôïí ÷ùíåõôÞ

Óõóóþñåõóç óôåñåþí óôç äåîáìåíÞ

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áåñüâéáò ÷þíåõóçò

Êëßíåò îÞñáíóçò ÍÁÉ Ï×É

Öôù÷Þ êáôáíïìÞ éëýïò óôéò êëßíåò

Ðáñïõóßá âëÜóôçóçò óôéò êëßíåò

ÁõîçìÝíïò ÷ñüíïò áðïèÞêåõóçò ôçò éëýïò óôéò êëßíåò

ÁíåðáñêÞò ÷ñüíïò îÞñáíóçò

Êëßíåò åêôüò ÷ñÞóçò

Óôïßâáîç îçñáìÝíçò éëýïò äßðëá óôéò êëßíåò îÞñáíóçò – åíäå÷üìåíç ìüëõíóç

õäñïöïñÝá áðü ðáñÜóõñóç ôùí óôåñåþí

Ôï äéÞèçìá áðü ôéò êëßíåò åðéóôñÝöåé óôçí åßóïäï ôçò ìïíÜäáò

ÌåéùìÝíç áðïìÜêñõíóç îçñáìÝíçò éëýïò êáé áðïèÞêåõóç åíôüò ôùí êëéíþí

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá êëéíþí îÞñáíóçò

Ìç÷áíéêÞ ÁöõäÜôùóç ÍÁÉ Ï×É

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá ôáéíéïöéëôñüðñåóóáò

¸ëåã÷ïò óôÜèìçò óôá äï÷åßá ðïëõçëåêôñïëýôç

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá óõóôÞìáôïò ðñïåôïéìáóßáò & áíÜìéîçò ðïëõçëåêôñïëýôç

ÓùóôÞ ëåéôïõñãßá äïóïìåôñéêþí áíôëéþí ðïëõçëåêôñïëýôç

ÁðïìÜêñõíóç ðáñáãüìåíçò ðßôôáò éëýïò

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá ìç÷áíéêÞò áöõäÜôùóçò

ÁÍÔËÉÏÓÔÁÓÉÁ

ÁíôëéïóôÜóéï åéóüäïõ ÍÁÉ Ï×É

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò öëïôÝñ

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áíôëéïóôáóßïõ åéóüäïõ

133
 ÁÍÔËÉÏÓÔÁÓÉÁ (óõíÝ÷åéá)

ÁíôëéïóôÜóéï áíáêõêëïöïñßáò êáé ðåñßóóåéáò éëýïò ÍÁÉ Ï×É

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò öëïôÝñ

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áíôëéïóôáóßïõ áíáêõêëïöïñßáò
êáé ðåñßóóåéáò éëýïò

ÁíôëéïóôÜóéï ðá÷õìÝíçò éëýïò ÍÁÉ Ï×É

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò öëïôÝñ

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áíôëéïóôáóßïõ ðá÷õìÝíçò éëýïò

ÁíôëéïóôÜóéï óôñáããéäßùí ÍÁÉ Ï×É

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò öëïôÝñ

Ó÷üëéá / ëåéôïõñãßá áíôëéïóôáóßïõ óôñáããéäßùí

ÅÊÑÏÇ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁÓ

ÁõîçìÝíç ðáñïõóßá áéùñïýìåíùí óôåñåþí, èïëüôçôáò, áöñþí, ëéðþí, ÷ñþìáôïò ÍÁÉ Ï×É

Åíäå÷üìåíá ôïîéêÜ áðüâëçôá (ðáñïõóßá íåêñþí øáñéþí êáé öõôþí óôï óçìåßï åêñïÞò)

Ðáñïõóßá éëýïò óôïí áðïäÝêôç

×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ

Öáéíüìåíá åõôñïöéóìïý óôïí áðïäÝêôç

134
 10.3 ËÏÃÉÊÁ ÄÉÁÃÑÁÌÌÁÔÁ ÑÏÇÓ
Áðïôåëïýí äéáãñÜììáôá ìå êùäéêïðïéçìÝíåò åíÝñãåéåò áíôéìåôþðéóçò, óôçí ðåñßðôùóç ìç éêáíïðïßçóçò
ôùí óçìáíôéêüôåñùí ðïéïôéêþí ðáñáìÝôñùí åêñïÞò ôçò ìïíÜäáò åðåîåñãáóßáò. Ôá ëïãéêÜ äéáãñÜììáôá ñïÞò
óôçñßæïíôáé óôéò åñãáóôçñéáêÝò áíáëýóåéò ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí êáé ðåñéëáìâÜíïõí ôçí åîÝôáóç
ðïéïôéêþí ðáñáìÝôñùí üðùò:

Ôï äéáëõôïý ïñãáíéêïý öïñôßïõ (BODs) ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí, ðïõ áðïôåëåß äåßêôç
áðüäïóçò ôïõ áåñüâéïõ âéïëïãéêïý óôáäßïõ.

Ôç óõãêÝíôñùóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí óå áììùíéáêü Üæùôï (ÍÇ4-Í), ðïõ áðïôåëåß äåßêôç
áðüäïóçò ôçò äéåñãáóßáò íéôñïðïßçóçò.

Ôç óõãêÝíôñùóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí óå íéôñéêü Üæùôï (ÍÏ3-Í), ðïõ áðïôåëåß äåßêôç
áðüäïóçò ôçò äéåñãáóßá áðïíéôñïðïßçóçò.

Ôç óõãêÝíôñùóç ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí óå áéùñïýìåíá óôåñåÜ (SS), ôá ïðïßá áðïôåëïýí
äåßêôç êáëÞò ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò.

ÐçãÞ ëïãéêþí äéáãñáììÜôùí ñïÞò:

Óô.Ôñáãáíßôçò, É.Óêïõìðïýñçò: «Ïäçãüò ëåéôïõñãßáò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí, ÓåéñÜ: Åðåîåñãáóßá Íåñïý 1» ÅÅÔÁÁ,
ÄåêÝìâñéïò 1995

135
 Ëïãéêü ÄéÜãñáììá 1. ¸ëåã÷ïò äéåñãáóßáò ìå âÜóç ôç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõôïý ïñãáíéêïý öïñôßïõ (BODs) ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

136
O
1 ÓÔÁÄÉÏ: O
2 ÓÔÁÄÉÏ:
ÅÊÔÉÌÇÓÇ ÔÏÕ ÌÅÃÉÓÔÏÕ ÅÐÉÔÑÅÐÔÏÕ ÄÉÁËÕÔÏÕ
ÏÑÃÁÍÉÊÏÕ ÖÏÑÔÉÏÕ ÅÎÏÄÏÕ (BODS ) ËÅÉÔÏÕÑÃÉÊÏÉ ×ÅÉÑÉÓÌÏÉ:

max ÂÏDs = A - B x 1,2 x 0,35 üðïõ: ÌÝôñçóç BODs óå äéçèçìÝíï

Á = BOD ðñïäéáãñáöþí Þ óõíïëéêü BOD äåßãìá åêñïÞò
ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôçí åñãáóôçñéáêÞ áíÜëõóç
êáé áðïôåëåßôáé áðü ôï äéáëõôü ÂÏDs êáé ôï BOD
¸ëåã÷ïò:
ëüãù ëïéðþí áéùñïýìåíùí óôåñþí (B)
ÍÁÉ ❏ ËáíèáóìÝíçò ëåéôïõñãßáò ôùí áåñéóôÞñùí
 = ÂÏD ëüãù ôùí ëïéðþí áéùñïýìåíùí óôåñþí (SS)
BODs > max ÂÏDs ; Þ ôùí äéá÷õôþí, ïðüôå êáé ç óõãêÝíôñùóç
Óçìåßùóç: ï ðáñÜãïíôáò 1,2 ÷ñçóéìïðïéåßôáé ùò óõíôåëåóôÞò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO) åßíáé ìéêñÞ
áóöáëåßáò, åíþ ï ðáñÜãïíôáò 0,35 ÷ñçóéìïðïéåßôáé èåùñþíôáò
Ï×É ❏ Áíáêõêëïöïñßáò ôçò éëýïò
üôé ôï BOD ëüãù ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí áðïôåëåß ðïóïóôü
ôçò ôÜîçò ôïõ 35% ôïõ óõíïëéêïý BOD. ❏ Åíäå÷üìåíçò îáöíéêÞò õðåñöüñôéóçò
ôùí äåîáìåíþí
0,75 x max ÂÏDs < BODs < max ÂÏDs ; ❏ Åéóüäïõ ôïîéêþí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí

ÍÁÉ Ï×É
Óõíåðþò ÍÁÉ Ï×É
ÊáëÞ ëåéôïõñãßá üóïí áöïñÜ: Ï×É
❏ óôçí áöáßñåóç Üíèñáêá êáé 0< BODs < 0,75 x max ÂÏDs Åßíáé ôá MLSS ÷áìçëÜ;
❏ óôçí êáôáíÜëùóç çëåêôñéêÞò åíÝñãåéáò
ÍÁÉ
óå ó÷Ýóç ìå ôç öüñôéóç

ÐñïïäåõôéêÞ áýîçóç ôùí MLSS

ìå áíôßóôïé÷ç ìåßùóç ôïõ ñõèìïý
ÓôáäéáêÞ ìåßùóç ôùí MLSS, ìå áíÜëïãç áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
¸ëåã÷ïò ãéá åðßôåõîç íéôñïðïßçóçò êáé Üëëùí áðáéôÞóåùí, áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
üðùò áðïíéôñïðïßçóç ðåñßóóåéáò éëýïò, åíôüò 10 çìåñþí
❏ Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò ïîõãüíïõ
óôéò äåîáìåíÝò
❏ ÅöáñìïãÞ ìüíéìçò áíáêõêëïöïñßá éëýïò
❏ ÄéáêïðÞ áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýò,
ËïãéêÜ äéáãñÜììáôá 3 êáé 4 áíôßóôïé÷á þóôå íá áõîçèïýí ôá MLSS
❏ Åíôïðéóìüò ôçò áéôßáò õðåñöüñôéóçò
❏ Åíôïðéóìüò ôçò ðçãÞò ôïîéêþí
 Ëïãéêü ÄéÜãñáììá 2. ¸ëåã÷ïò äéåñãáóßáò ìå âÜóç ôç óõãêÝíôñùóç ôùí áéùñïýìåíùí óôåñåþí (SS)
ÌÝôñçóç áéùñïýìåíùí óôåñåþí
óôá åðåîåñãáóìÝíá íåñÜ
SS åðåîåñãáóìÝíùí íåñþí
< SS ðñïäéáãñáöþí
Ï×É
1ç öÜóç åëÝã÷ïõ:
¸ëåã÷ïò óôïí õðåñ÷åéëéóôÞ
ôçò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
Îå÷åéëßæåé ç ëÜóðç
óôïí õðåñ÷åéëéóôÞ;
ÍÁÉ
¸ëåã÷ïò:
❏ Óõóóþñåõóçò ìåãÜëçò ðïóüôçôáò
ëÜóðçò óôç äåîáìåíÞ,
ïðüôå êáé ëåéôïõñãåß ùò áðïèÞêç
❏ Åßôå áíåðáñêïýò, åßôå êáêþò
ñõèìéóìÝíçò áíáêõêëïöïñßáò
❏ Åíäå÷üìåíïõ õäñáõëéêïý óïê
❏ Êáêïôå÷íßáò óôç äåîáìåíÞ
Þ óôïí åîïðëéóìü ôçò
(Ýëåã÷ïò õðåñ÷åéëéóôÞ,
ëÜìáò åðéðëåüíôùí,
ôá÷ýôçôáò ãÝöõñáò)
ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí
ÍÁÉ Ç åðåîåñãáóßá ðñáãìáôïðïéåßôáé óýìöùíá
ìå ôéò ðñïäéáãñáöÝò, üóïí áöïñÜ óôá SS
Ðñïóåêôéêüôåñç ðáñáôÞñçóç
2ç öÜóç åëÝã÷ïõ:
Ï×É Óõìâáßíåé óõìðáñáóõñìüò Ï×É
¸ëåã÷ïò óôçí åðéöÜíåéá
öëüêùí óôïí õðåñ÷åéëéóôÞ;
ôçò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
ÍÁÉ
¸ëåã÷ïò: Óõìâáßíåé óõóóþñåõóç ëáóðþí Ï×É
❏ Åíäå÷üìåíçò õäñáõëéêÞò óôçí åðéöÜíåéá;
õðåñöüñôéóçò
ôçò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò ÍÁÉ
❏ Êáêïôå÷íßáò óôç äåîáìåíÞ
Þ óôïí åîïðëéóìü ôçò (Ýëåã÷ïò
õðåñ÷åéëéóôÞ, ëÜìáò ¸ëåã÷ïò:
åðéðëåüíôùí, ôá÷ýôçôáò ❏ Åíäå÷üìåíçò áðïíéôñïðïßçóçò
ãÝöõñáò) óôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò
❏ ÁíÜðôõîçò áíáåñüâéùí
óõíèçêþí óôç äåîáìåíÞ
äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
137
 Ëïãéêü ÄéÜãñáììá 3. Áñéóôïðïßçóç íéôñïðïßçóçò âÜóåé ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí éüíôùí NÇ4+
ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

ÌÝôñçóç ôïõ áììùíéáêïý áæþôïõ

NÇ4+ óôá åðåîåñãáóìÝíá íåñÜ

ÌÝôñçóç ðïóïóôïý
íéôñïðïßçóçò
+
NÇ4 åðåîåñãáóìÝíùí íåñþí ÍÁÉ Ç íéôñïðïßçóç ðñáãìáôïðïéåßôáé
+
< NÇ4 ðñïäéáãñáöþí óýìöùíá ìå ôéò ðñïäéáãñáöÝò

Ï×É

ÐñïïäåõôéêÞ ìåßùóç ôïõ F : M, Ï×É Õðïëïãéóìüò ëüãïõ F : M ❏ ¸ëåã÷ïò ãéá áõîçìÝíç

ìå ìåßùóç ôïõ ñõèìïý óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ
Åßíáé F:M < 0,15;
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò ïîõãüíïõ óôéò äåîáìåíÝò
ÍÁÉ ❏ Õðïëïãéóìüò ëüãïõ F : M

ÌÝôñçóç äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ
Ãéá ïéêïíïìßá ñåýìáôïò:
❏ ÅîÝôáóç äõíáôüôçôáò ìéêñÞò
áýîçóçò ôïõ ëüãïõ F : M
❏ Ìåßùóç ôïõ ïîõãüíïõ, üðïõ
ÍÁÉ ôï åðéôñÝðïõí ïé óõíèÞêåò
ÌéêñÞ áýîçóç ïîõãüíïõ D.O. < 1,5 mg/L ;

Ï×É

Ìåßùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ

þóôå DO ≈ 1,5 mg/L

¸ëåã÷ïò pH

¸ëåã÷ïò - ÅíÝñãåéåò:
❏ Åéóüäïõ ôïîéêþí
pH < 7;
áðü âéïìç÷áíéêÜ áðüâëçôá
Ôï ðñüâëçìá
❏ ÁõîçìÝíç ðáñáìïíÞ ëÜóðçò ÍÁÉ Ï×É äåí ðñïêýðôåé áðü ôï pH

óôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò
êáèßæçóçò ÅðáíÝëåã÷ïò ôùí ðáñáìÝôñùí
❏ Áýîçóç áðüäïóçò
áðïíéôñïðïßçóçò
❏ Áýîçóç ïîõãüíïõ
ãéá ðåñáéôÝñù íéôñïðïßçóç

138
 Ëïãéêü ÄéÜãñáììá 4. Áñéóôïðïßçóç áðïíéôñïðïßçóçò
-
óå åãêáôÜóôáóç ìå áíïîéêÞ æþíç,
âÜóåé ôçò óõãêÝíôñùóçò ôùí éüíôùí NO3 ôùí åðåîåñãáóìÝíùí ëõìÜôùí

Áñéóôïðïßçóç äéåñãáóéþí ¸ëåã÷ïò åðßôåõîçò:

áöáßñåóçò áíèñáêïý÷ïõ ñýðïõ
Ï×É ❏ ÐëÞñïõò áðïìÜêñõíóçò áíèñáêïý÷ïõ ñýðïõ (BOD)
êáé íéôñïðïßçóçò ❏ ÐëÞñïõò íéôñïðïßçóçò

ÍÁÉ

ÌÝôñçóç íéôñéêïý áæþôïõ NO3 -Í

óôá åðåîåñãáóìÝíá íåñÜ

NO3 -Í åðåîåñãáóìÝíùí íåñþí ÍÁÉ Ç áðïíéôñïðïßçóç ãßíåôáé

< NO3 -Í ðñïäéáãñáöþí óýìöùíá ìå ôéò ðñïäéáãñáöÝò

Ï×É

1ç öÜóç:
¸ëåã÷ïò áðïíéôñïðïßçóçò
óôçí áíïîéêÞ æþíç
¸ëåã÷ïò - ÐéèáíÝò áéôßåò:
❏ ÁõîçìÝíç åîùôåñéêÞ
áíáêõêëïöïñßá
(áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò)
Ï×É
D.O. ≤ 0,2 mg/L; ❏ ÁõîçìÝíç åîùôåñéêÞ
áíáêõêëïöïñßá
(áðü ôç æþíç áåñéóìïý)
ÍÁÉ ❏ Ç áíáêõêëïöïñßá
ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå êï÷ëßåò
êáé åßíáé ìåãÜëç
¸ëåã÷ïò:
Ï×É COD / NO3-N > 10 ;
❏ Ðïóüôçôáò êáé ðïéüôçôáò
(BOD/COD) ôïõ Üíèñáêá Óôçí åßóïäï ôçò áíïîéêÞò æþíçò
óôá ëýìáôá
❏ Aí ôá ëýìáôá åßíáé ¸ëåã÷ïò:
ÍÁÉ
åõêïëïäéáóðÜóéìá ❏ Ðïéüôçôáò ëõìÜôùí
❏ Áí ôá ëýìáôá åßíáé (åßóïäïò âéïìç÷áíéêþí ëõìÜôùí;)
Ï×É
öôù÷Ü óå Üíèñáêá, PH > 7; ❏ ÁõîçìÝíïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò óôçí
ôüôå ç áíïîéêÞ áíïîéêÞ æþíç
ôñïöïäïôåßôáé ìå ÍÁÉ
❏ ÅìöÜíéóçò áíáåñüâéùí
ðñùôïâÜèìéá éëý
æõìþóåùí óôéò äåîáìåíÝò
(áí äéáèÝôåé ç ÌÅÕÁ)
×ñüíïò ðáñáìïíÞò
≥ 0,5 h;
ÊáôÜëëçëç ìåßùóç: Ï×É ÍÁÉ 2ç öÜóç:
❏ Ôçò åóùôåñéêÞò Áñéóôïðïßçóç óôç æþíç áåñéóìïý
áíáêõêëïöïñßáò
❏ Ôçò åîùôåñéêÞò
áíáêõêëïöïñßáò
❏ ÏìáëÞ ìåßùóç ôïõ áåñéóìïý,
óôï ôÝëïò ôçò áåñüâéáò æþíçò
❏ Áýîçóç ìåãÝèïõò áíïîéêÞò æþíçò
(áí åßíáé åöéêôü)

ÐáñáôÞñçóç áðïôåëåóìÜôùí
óôçí Ýîïäï

139
 10.4 ÏÄÇÃÏÉ ÅÐÉËÕÓÇÓ ÐÑÏÂËÇÌÁÔÙÍ ÊÁÉ ÁÑÉÓÔÏÐÏÉÇÓÇÓ
ÄÉÅÑÃÁÓÉÙÍ - ËÉÓÔÅÓ ÅËÅÃ×ÏÕ (CHECKLISTS)

Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé åðéìÝñïõò ïäçãïß åðßëõóçò ðñïâëçìÜôùí, ïé ïðïßïé óôçñßæïíôáé êõñßùò óôçí
åðïðôéêÞ ðáñáêïëïýèçóç ôùí äéåñãáóéþí, óôá áðïôåëÝóìáôá ôùí åñãáóôçñéáêþí áíáëýóåùí, êáèþò êáé óôïí
õðïëïãéóìü ôùí áðáñáßôçôùí êÜèå öïñÜ ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí.
Õðü áõôü ôï ðëáßóéï ðáñïõóéÜæïíôáé ëßóôåò åëÝã÷ïõ ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå:
❏ ôéò õäñáõëéêÝò êáé ñõðáíôéêÝò öïñôßóåéò ôùí ÌÅÕÁ,
❏ ôïí áåñéóìü ìå äéÜ÷õóç,
❏ ôïí áåñéóìü ìå åðéöáíåéáêïýò áåñéóôÞñåò,
❏ ôïí áíáðôõóóüìåíï ðëçèõóìü ôùí óôåñåþí,
❏ ôç ëåéôïõñãßá ôçò ´ âÜèìéáò êáèßæçóçò,
❏ ôï öáéíüìåíï ôçò äéüãêùóçò óôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò,
❏ ôçí ðáñïõóßá áöñþí óôéò äåîáìåíÝò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò (âéïáíôéäñáóôÞñåò),
❏ ôçí åóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá óôïõò âéïáíôéäñáóôÞñåò,
❏ ôïí Ýëåã÷ï ôçò áëêáëéêüôçôáò ôïõ óõóôÞìáôïò,
❏ ôïí Ýëåã÷ï ôçò ôïîéêüôçôáò ôïõ óõóôÞìáôïò,
❏ ôçí áðüôïìç Ýëëåéøç öùóöüñïõ áðü ôç äéåñãáóßá, êáèþò êáé ìå,
❏ ôç óôáäéáêÞ Ýëëåéøç öùóöüñïõ áðü ôç äéåñãáóßá, êáé
❏ ôçí åìöÜíéóç ðôçôéêþí óôç äéåñãáóßá ôçò áíáåñüâéáò ÷þíåõóçò éëýïò.

ÐçãÞ ïäçãþí åðßëõóçò ðñïâëçìÜôùí êáé áñéóôïðïßçóçò äéåñãáóéþí:

◆ Water Environment Federation (WEF), American Society of Civil Engineers (ASCE), Environmental and
Water Resource Institute (EWRI): «Biological nutrient removal (BNR) operation in wastewater treatment
plants», Manual of Practice No.30, WEF 2005.
◆ Óô.Ôñáãáíßôçò, É.Óêïõìðïýñçò: «Ïäçãüò ëåéôïõñãßáò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí,
ÓåéñÜ: Åðåîåñãáóßá Íåñïý 1» ÅÅÔÁÁ, ÄåêÝìâñéïò 1995.

140
 1Á. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÏóìÝò áíåðåîÝñãáóôùí ëõìÜôùí
❏ Óêïýñï ÷ñþìá óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
❏ ÅêñïÞ ìå óõãêåíôñþóåéò NH3-N, TKN Þ TP
õøçëüôåñåò áðü ôéò áíáìåíüìåíåò

ÐéèáíÝò áéôßåò

ÕðåñâïëéêÞ öüñôéóç Ìåßùóç ôçò åíåñãïý

óå BOD Þ ÔÊÍ äõíáìéêüôçôáò ôçò äéåñãáóßáò

¸ëåã÷ïò NO2 êáé NO3-N

Ëïãéêü
óôçí Ýîïäï ôçò äåîáìåíÞò áåñéóìïý
ÄéÜãñáììá 3 Áýîçóç ôùí MLSS
 Ýëåã÷ïò áðüäïóçò íéôñïðïßçóçò
¸ëåã÷ïò ãéá áðïèÝóåéò ãéá äéáôÞñçóç ôïõ SRT
Üììïõ êáé óôåñåþí óôïí êáé ÁðïìÜêñõíóç
ðõèìÝíá ôùí äåîáìåíþí ôùí óõóóùñåõìÝíùí
ÕøçëÝò öïñôßóåéò áðïèÝóåùí
¸ëåã÷ïò BOD êáé TKN Ñýèìéóç åðéìÝñïõò
ðïõ åíäå÷ïìÝíùò ïöåßëïíôáé
óôçí åßóïäï ôçò âéïëïãéêÞò äéåñãáóéþí ãéá ôçí
óôçí áíáêõêëïöïñßá óôñáããéäßùí
åðåîåñãáóßáò (BNR) åîïìÜëõíóç ôùí öïñôßóåùí
áðü ôçí åðåîåñãáóßá ôçò éëýïò

¸ëåã÷ïò áðïññßøåùí óôï äßêôõï

¸ëåã÷ïò BOD êáé TKN
óõëëïãÞò êáé ìåôáöïñÜò Ïäçãïß 2 êáé 3
óôçí åßóïäï ôçò ÌÅÕÁ ÐáñáôÞñçóç
ôùí ëõìÜôùí óôç ìïíÜäá áíôßóôïé÷á ãéá
ôïõ áåñéóìïý ôéò ðåñéðôþóåéò
êáé ôçò áíÜìéîçò äéÜ÷õóçò êáé ìç÷áíéêþí
áåñéóôÞñùí

141
142
óõíÝ÷åéá åëÝã÷ùí ãéá ôçí ðåñßðôùóç
õðåñâïëéêÞò öüñôéóçò óå BOD Þ ÔÊÍ

Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò áíÜìéîçò ¸ëåã÷ïò áõôüìáôïõ

×áìçëÞ ¸ëåã÷ïò - Åðßëõóç
 Êáèáñéóìüò äéá÷õôþí óõóôÞìáôïò ðáñï÷Þò áÝñá
ìåôáöïñÜ ðñïâëçìÜôùí
Þ/ êáé áíôéêáôÜóôáóç  ÊáôÜëëçëç ñýèìéóç áõôü-
ïîõãüíïõ äéÜ÷õóçò
áí áðáéôåßôáé ìáôïõ óõóôÞìáôïò
¸ëåã÷ïò DO
óôç æþíç ×áìçëü DO
áåñéóìïý – óôç æþíç ¸ëåã÷ïò õøïìåôñéêÞò Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áÝñá Óýãêñéóç (ðáñï÷Þò/ áñéèìü
áåñéóìüò áåñéóìïý ôïðïèÝôçóçò äéá÷õôþí  êÜèå öõóçôÞñá ìå ôçí äéá÷õôþí)  Ñýèìéóç
ìå äéÜ÷õóç Ñýèìéóç ôùí äéá÷õôþí êáìðýëç áðüäïóÞò ôïõ ðáñï÷Þò þóôå íá
óôï ßäéï ýøïò (áðáéôåß  äéÜãíùóç êáé åðéóêåõÞ éêáíïðïéïýíôáé ïé åëÜ÷éóôåò
äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò) åîïðëéóìïý áðáéôÞóåéò áåñéóìïý

¸ëåã÷ïò ðáñï÷Þò áÝñá ‘¸ëåã÷ïò ðßåóçò ìåôáîý

¸ëåã÷ïò öõóçôÞñùí 
óôç äåîáìåíÞ  Ñýèìéóç öõóçôÞñá êáé ößëôñïõ
Áýîçóç ôùí åí ëåéôïõñãßá
âáëâßäùí ãéá êáëýôåñç  Êáèáñéóìüò Þ /êáé
öõóçôÞñùí
êáôáíïìÞ áÝñá áíôéêáôÜóôáóç ößëôñùí

¸ëåã÷ïò ðñïößë Áýîçóç ðáñï÷Þò þóôå DO ≈ 2 mg/L

ÁíåðáñêÞò
áÝñá óå ó÷Ýóç Áí ç ðáñï÷Þ áÝñá ãéá êÜèå äéá÷ýôç åßíáé ðïëý ìåãÜëç,
áåñéóìüò
ìå ôï áíáìåíüìåíï ëåéôïõñãßá ðåñéóóüôåñùí äåîáìåíþí áåñéóìïý (áí åßíáé äéáèÝóéìåò)
 óõíÝ÷åéá ãéá ôçí ðåñßðôùóç
õðåñâïëéêÞò öüñôéóçò óå BOD Þ ÔÊÍ
❏ Áýîçóç óôÜèìçò, þóôå
íá éêáíïðïéïýíôáé ôá åëÜ÷éóôá
åðßðåäá âýèéóçò ôçò ðôåñùôÞò
×áìçëÞ óôÜèìç ❏ ÅðéóêåõÞ äéáññïþí
ëõìÜôùí áðü ôéò õðåñ÷åéëßóåéò
❏ Ñýèìéóç èõñþí
ðïõ åðéôñÝðïõí ôç ìåßùóç ôçò
Èüñõâïò, áõîïìåéþ- óôÜèìçò óå ÷áìçëÝò ðáñï÷Ýò
óåéò óôÜèìçò êáé äçìé-
ïõñãßá êõìáôéóìþí
¸ëåã÷ïò DO
óôç æþíç ×áìçëü DO Öôù÷Þ ¸ëåã÷ïò - Åðßëõóç Ó÷åäéáóìüò ❏ Ñýèìéóç ôá÷ýôçôáò
áåñéóìïý – óôç æþíç ìåôáöïñÜ ðñïâëçìÜôùí äåîáìåíÞò Þ ôïðïèÝôçóçò ôïõ áåñéóôÞñá
áåñéóìüò ìå áåñéóìïý ïîõãüíïõ áåñéóôÞñùí ðïõ åðéôñÝðåé (áí åßíáé äõíáôüí)
åðéöáíåéáêïýò ôç äçìéïõñãßá
❏ Ôñïðïðïßçóç äåîáìåíÞò
áåñéóôÞñåò êõìáôéóìþí
ìå ÷ñÞóç åéäéêþí äéáôÜîåùí
(áíáêëáóôÞñåò) ãéá ôç ìåßùóç
ôùí êõìáôéóìþí

Õðåñöüñôéóç ×áìçëÞ óôÜèìç

êéíçôÞñá ëõìÜôùí

Åðéêáèßóåéò óôçí ðôåñùôÞ ÁðïìÜêñõíóç åðéêáèßóåùí

ÄïíÞóåéò, ìåéùìÝíç
áíÜäåõóç, ÷áìçëü DO ÁðïìÜêñõíóç ðÜãïõ êáé
÷ñÞóç åéäéêþí äéáôÜîåùí
ÐÜãïò óôçí ðôåñùôÞ
êáôáóêåõáóôÞ ãéá ìåßùóç
äçìéïõñãßáò ðÜãïõ

❏ ¸ëåã÷ïò óõíïëéêÞò éððïäýíáìçò óå ó÷Ýóç

❏ Áýîçóç áñéèìïý ôùí åí ëåéôïõñãßá áåñéóôÞñùí þóôå
ÁíåðáñêÞò ìå ôçí õðïëïãéóìÝíç éððïäýíáìç âÜóåé
ôçò ôéìÞò ó÷åäéáóìïý ôçò ìåôáöïñÜò ïîõãüíïõ D.O. ≈ 2 mg/L.
áñéèìüò
❏ Ëåéôïõñãßá åðéðëÝïí ãñáììþí áåñéóìïý áí õðÜñ÷ïõí
áåñéóôÞñùí ❏ ¸ëåã÷ïò ðñïößë D.O. óôç äéåñãáóßá
äéáèÝóéìåò

143
 1Â. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá

144
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ Ðáñïõóßá óôåñåþí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò
óôçí åêñïÞ
❏ ÁõîçìÝíï SVÉ
❏ ÅìöÜíéóç óêïõñü÷ñùìïõ áöñïý óôéò äåîáìåíÝò
áåñéóìïý
❏ ÁõîçìÝíá åðßðåäá óõãêÝíôñùóçò ïëéêïý öùóöüñïõ
óôçí åêñïÞ

ÐéèáíÝò áéôßåò

ÁíÜðôõîç ìéêñïïñãáíéóìþí ôýðïõ

×áìçëÞ ñõðáíôéêÞ
Þ/ êáé õäñáõëéêÞ öüñôéóç
(åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá
ìå ÷áìçëü BOD Þ ÔÊÍ Þ ðáñï÷Þ)
Õðïëïãéóìüò öïñôßóåùí óôçí ¸ëåã÷ïò:
ìå áðïôÝëåóìá ôç äåõôåñïâÜèìéá
ðåñßðôùóç ìéêñüôåñïõ áñéèìïý åí ❏ MLSS,
áðåëåõèÝñùóç
ëåéôïõñãßá ãñáììþí åðåîåñãáóßáò
èñåðôéêþí óõóôáôéêþí ❏ Óôåñåþí óôç ãñáììÞ
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
éëýïò
Áí ïé õðïëïãéæüìåíåò öïñôßóåéò ❏ Ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò
åßíáé åíôüò ôùí ôéìþí ó÷åäéáóìïý
ðåñßóóåéáò éëýïò

ìåßùóç ôùí åí ëåéôïõñãßá
ãñáììþí åðåîåñãáóßáò Õðïëïãéóìüò:
❏ SRT (÷ñüíïò ðáñáìïíÞò
óôåñåþí)
❏ Ìåßùóç ôùí MLSS ìå
óêïðü ôç ìåßùóç ôïõ SRT
❏ Åðßóçò, åíäå÷üìåíç
áíÜãêç ìåßùóçò ôïõ
ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
ðåñßóóåéáò éëýïò
Nocardia, ëüãù:
❏ ×áìçëþí öïñôßóåùí
❏ ÁõîçìÝíçò óõãêÝíôñùóçò ëéðþí
êáé åëáßùí óôá åéóåñ÷üìåíá
óôç ìïíÜäá ëýìáôá
❏ Ó÷åäéáóìïý ôçò ìïíÜäáò
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ áëëáãþí Áýîçóç ôïõ ñõèìïý
óôéò åîÞò ðåñéðôþóåéò: áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
(WAS) óå ðïóïóôü ìÝ÷ñé 10%
❏ Áýîçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò
ôùí MLSS áíÜ çìÝñá, ìÝ÷ñé ïé ðáñÜìåôñïé
ôçò äéåñãáóßáò íá áðïêôÞóïõí
❏ Áýîçóç óôï ÷ñüíï ðáñáìïíÞò
ôç öõóéïëïãéêÞ ôïõò ôéìÞ êáé ìéêñü
ôùí óôåñþí
ðïóïóôü êáöÝ áöñïý
❏ Ìåßùóç ôïõ ëüãïõ F:M ðáñáôçñåßôáé óôçí åðéöÜíåéá
❏ Áýîçóç ñõèìïý áåñéóìïý ìå ôùí äåîáìåíþí áåñéóìïý
äéáôÞñçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò DO
❏ Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
Åðßôåõîç ðáñüìïéùí
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)
óõãêåíôñþóåùí MLSS, DO
êáé óôåñåþí óôç ãñáììÞ
áíáêõêëïöïñßáò ìåôáîý üëùí
Åðßôåõîç éóïêáôáíïìÞò ôçò ðáñï÷Þò ôùí ðáñÜëëçëùí ãñáììþí
ìåôáîý ôùí åðéìÝñïõò ãñáììþí åðåîåñãáóßáò
åðåîåñãáóßáò
 1Ã. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÁíéóïêáôáíïìÞ óôç öüñôéóç – óõãêÝíôñùóç
MLSS Þ D.O. äéáöïñåôéêÞ óôéò åðéìÝñïõò
ÐéèáíÝò áéôßåò
ãñáììÝò åðåîåñãáóßáò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò NH3-N êáé ÔÊÍ
óôçí åêñïÞ

¸ëåã÷ïò: ÐñïóáñìïãÞ óõóôÞìáôïò ìåñéóìïý

❏ Åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò óå êÜèå ãñáììÞ
¶íéóç êáôáíïìÞ ðáñï÷Þò
❏ ÍÇ3-Í, ÍÏ2 êáé ÍÏ3-Í óôï ôÝëïò êÜèå
ãñáììÞò, ðñéí ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
ãéá ôç äéáíïìÞ ßóùí ðáñï÷þí
óå äåîáìåíÝò ßäéáò äõíáìéêüôçôáò
Þ ßóçò öüñôéóçò óå äåîáìåíÝò
äéáöïñåôéêÞò äõíáìéêüôçôáò

ÐñïóáñìïãÞ óõóôÞìáôïò ìåñéóìïý

¸ëåã÷ïò ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñïýìåíïõ õãñïý ãéá
¶íéóç êáôáíïìÞ ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ôç äéáíïìÞ ßóùí ðáñï÷þí óå äåîáìåíÝò
áíáêõêëïöïñßáò (RAS) óå êÜèå ãñáììÞ,
ßäéáò äõíáìéêüôçôáò Þ ßóçò öüñôéóçò
óå ðåñßðôùóç ðïõ äéá÷ùñßæåôáé
óå äåîáìåíÝò äéáöïñåôéêÞò äõíáìéêüôçôáò

¸ëåã÷ïò ôçò áíÜìåéîçò êáé ❏ Âåëôßùóç ôçò áíÜìåéîçò, áí ðáñáôçñåßôáé

ôçò ðáñï÷Þò óå êÜèå äåîáìåíÞ,
áí ôï áíáêõêëïöïñïýìåíï õãñü
¶íéóç êáôáíïìÞ MLSS
áíáìåéãíýåôáé ìå ôá áíåðåîÝñãáóôá
ëýìáôá êáé óôç óõíÝ÷åéá ãßíåôáé
ìåñéóìüò óôéò äåîáìåíÝò
ìç áðïäïôéêÞ áíÜìåéîç ðñéí ôï ìåñéóìü
❏ ÐñïóáñìïãÞ ôïõ óõóôÞìáôïò ìåñéóìïý ôùí MLSS ãéá
ôç äéáíïìÞ ßóùí ðáñï÷þí óå äåîáìåíÝò ßäéáò äõíáìéêüôçôáò
Þ ßóçò öüñôéóçò óå äåîáìåíÝò äéáöïñåôéêÞò äõíáìéêüôçôáò

145
 1Ä. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá

146
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ Óêïýñï, áñáéü ÷ñþìá åíåñãïý éëýïò ❏ ×áìçëü pH óôçí åßóïäï Þ ÷áìçëÞ áëêáëéêüôçôá
❏ ÊÜðïéåò öïñÝò Üóðñïò áöñüò óôç æþíç ÐéèáíÝò áéôßåò ❏ ÔéìÝò NH3-N Þ ÔÊÍ óôçí åêñïÞ õøçëüôåñåò
áåñéóìïý. áðü ôéò êáíïíéêÝò
❏ ÔéìÝò NH3-N Þ ÔÊÍ óôçí åêñïÞ õøçëüôåñåò
áðü ôéò êáíïíéêÝò

ÐéèáíÞ áéôßá

ÓõãêÝíôñùóç MLSS
÷áìçëüôåñç áðü
ôçí åðéèõìçôÞ åîáéôßáò ôçò
õðåñâïëéêÞò áðïìÜêñõíóçò ×áìçëÞ áëêáëéêüôçôá Áí ç íéôñïðïßçóç ðñáãìáôïðïéåßôáé
ðåñßóóåéáò éëýïò óôï íåñü óå óõíäõáóìü ¸ëåã÷ïò pH éêáíïðïéçôéêÜ Þ åÜí áí ç íéôñïðïßçóç
ìå áðïóýíèåóç ôùí áðïâëÞôùí êáé áëêáëéêüôçôáò äåí åßíáé åðéèõìçôÞ:
óôï äßêôõï óå ðåñéüäïõò óôçí åßóïäï Áýîçóç áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
õøçëþí èåñìoêñáóéþí
Ìåßùóç ôùí MLSS
Ìåßùóç ôïõ SRT

¸ëåã÷ïò
❏ MLSS êáé DO
❏ NH3-N, NO2 êáé NO3-N
Áýîçóç áëêáëéêüôçôáò
ðñéí ôç B´âÜèìéá êáèßæçóç ìå ðñïóèÞêç ÷çìéêþí

Áí:
❏ ôá MLSS åßíáé ÷áìçëÜ, ¸ëåã÷ïò ôïõ pH,
❏ ôï DO óôéò æþíåò áåñéóìïý åßíáé õøçëü, ôçò áëêáëéêüôçôáò Ðñïóäéïñéóìüò
¼îéíåò áðïññßøåéò êáé åîÜëåéøç ôçò ðçãÞò
êáé Üëëùí ðáñáìÝôñùí
❏ ôï NH3-N åßíáé ÷áìçëü êáé óôï äßêôõï óõëëïãÞò ôùí üîéíùí áðïññßøåùí
ãéá íá ðñïóäéïñéóôåß ç ðçãÞ
❏ ôá NO2 êáé NO3-N ÷áìçëÜ ôùí üîéíùí áðïññßøåùí

ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS) þóôå íá áõîçèïýí
ôá MLSS êáé íá åðáíÝëèåé ôï SRT
óôá åðéèõìçôÜ üñéá ãéá ôç íéôñïðïßçóç Âñá÷õðñüèåóìåò ëýóåéò
 1Å. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÕøçëÝò óõãêåíôñþóåéò NH3-N óôçí Ýîïäï

ÐéèáíÝò áéôßåò

Óõãêåíôñþóåéò BOD Þ TKN Ðáñåìðüäéóç ôçò

åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí
õøçëüôåñåò áðü áíáìåíüìåíåò äéåñãáóßáò íéôñïðïßçóçò

¸ëåã÷ïò
¸ëåã÷ïò ôùí óõãêåíôñþóåùí BOD ¸ëåã÷ïò ôùí óõãêåíôñþóåùí
êáé TKN óôçí åßóïäï ôçò âéïëïãéêÞò BOD êáé TKN óôçí åßóïäï ❏ ôïõ ðñïößë ôïõ pH óå üëá ôá óôÜäéá
åðåîåñãáóßáò (BNR) ôçò ìïíÜäáò ôçò äéåñãáóßáò,
❏ ôïõ DO óôéò æþíåò áåñéóìïý êáé
❏ ôçò ôïîéêüôçôáò

¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãéþí ôçò ìïíÜäáò ¸ëåã÷ïò êáé áðïôñïðÞ

ãéá ôï åíäå÷üìåíï ðåñéïäéêÞò õøçëÞò áðïññßøåùí ðïõ ðñïêáëïýí
öüñôéóçò BOD êáé ÔÊÍ ðïõ ìðïñåß áóõíÞèéóôá õøçëÝò
íá ïöåßëåôáé óå óôñáããßäéá óõãêåíôñþóåéò NH3-N Þ BOD
áðü ôç ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò éëýïò óôçí åßóïäï

Öôù÷Þ ìåôáöïñÜ ïîõãüíïõ

ÐñïóáñìïãÞ ôùí ëåéôïõñãéþí ãéá óôéò æþíåò áåñéóìïý
¸ëåã÷ïò SRT êáé DO DO Ïäçãïß 2 êáé 3 áíôßóôïé÷á
åîïìÜëõíóç ôçò õøçëÞò öüñôéóçò, üðùò: ôçò äéåñãáóßáò êáé áýîçóÞ ôïõò ãéá áåñéóìü ìå äéÜ÷õóç
❏ Åîéóïññüðçóç ôùí ðáñÜðëåõñùí áí åßíáé åöéêôü êáé åðéöáíåéáêïýò áåñéóôÞñåò
ñåõìÜôùí óå êáôÜëëçëá ó÷åäéáóìÝíç ÁíåðáñêÞò áåñéóìüò
äåîáìåíÞ
❏ ÌåñéêÞ åðåîåñãáóßá ôùí ðáñÜðëåõñùí
ñåõìÜôùí, ðñéí ôçí åßóïäü ôïõò
óôç ìïíÜäá, üðùò ð.÷. êáèßæçóç
ðñéí ôç äåîáìåíÞ åîéóïññüðçóçò
Þ/ êáé ìåñéêüò áåñéóìüò ôïõò.
❏ ÐëÞñçò åðåîåñãáóßá ôùí ðáñÜðëåõñùí
ñåõìÜôùí óå ðåñßðôùóç éäéáßôåñá
áõîçìÝíùí öïñôßùí

147

148
ÕøçëÝò óõãêåíôñþóåéò NO2 + NO3-N óôçí Ýîïäï
ÁëëáãÞ
ôïõ ëüãïõ BOD/TKN
¸ëåã÷ïò ôùí ¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãéþí ôçò
óõãêåíôñþóåùí BOD ìïíÜäáò ãéá ôï åíäå÷üìåíï
êáé TKN óôçí åßóïäï ðåñéïäéêÞò õøçëÞò öüñôéóçò
ôçò âéïëïãéêÞò BOD êáé ÔÊÍ ðïõ ìðïñåß
åðåîåñãáóßáò (ÂÍR) íá ïöåßëåôáé óå óôñáããßäéá
Áí ï ëüãïò BOD/TKN
¸ëåã÷ïò
åßíáé ÷áìçëüò, ðéèáíüí
ôùí óõãêåíôñþóåùí
íá ìçí åðáñêåß ôï BOD
BOD êáé TKN óôçí
ãéá ôçí áðïíéôñïðïßçóç
åßóïäï ôçò ìïíÜäáò
óôçí áíïîéêÞ æþíç
¸ëåã÷ïò êáé áðïôñïðÞ
ÁõîçìÝíç
áðïññßøåùí óôï äßêôõï
óõãêÝíôñùóç ÔÊÍ
óõëëïãÞò ðïõ ðñïêáëïýí
óôá åéóåñ÷üìåíá
áóõíÞèéóôá õøçëÝò
ëýìáôá
óõãêåíôñþóåéò ÔÊÍ
×áìçëÞ ÐñïóèÞêç ðçãÞò
óõãêÝíôñùóç BOD Üíèñáêá (üðùò ìåèáíüëç)
óôá åéóåñ÷üìåíá ãéá áýîçóç
ëýìáôá ôçò áðïíéôñïðïßçóçò
1ÓÔ. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐéèáíÝò áéôßåò
Ðáñåìðüäéóç
ôçò áðïíéôñïðïßçóçò
Âåëôéóôïðïßçóç
áíïîéêþí óõíèçêþí
ÐñïóáñìïãÞ ôùí ëåéôïõñãéþí
ãéá åîïìÜëõíóç
ôçò õøçëÞò öüñôéóçò, üðùò: DO óôçí áíïîéêÞ ¸ëåã÷ïò DO óôç äåîáìåíÞ
❏ Åîéóïññüðçóç ôùí äåîáìåíÞ áåñéóìïý - óôï óçìåßï Ýíáñîçò
ðáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí ôçò áíáêõêëïöïñßáò
óå êáôÜëëçëá ÁõîçìÝíï DO óôçí
ó÷åäéáóìÝíç äåîáìåíÞ Ìåßùóç ðñïößë DO óôç äåîáìåíÞ
åóùôåñéêÞ ãñáììÞ
❏ ÌåñéêÞ åðåîåñãáóßá ôùí
áåñéóìïý
áíáêõêëïöïñßáò
ðáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí,
ðñéí ôçí åßóïäü ôïõò
Ìåßùóç ôýñâåùí ìå ÷ñÞóç
óôç ìïíÜäá, üðùò Ôõñâþäç åéóåñ÷üìåíá
áíáêëáóôÞñùí êáé/ Þ ìåôáôñïðÞ
ð.÷. êáèßæçóç ëýìáôá
èõñþí åéóüäïõ
ðñéí ôç äåîáìåíÞ
åîéóïññüðçóçò Þ/ êáé
ìåñéêüò áåñéóìüò ôïõò. ÁõîçìÝíïò ñõèìüò Õðïëïãéóìüò áðáñáßôçôïõ ñõèìïý
❏ ÐëÞñçò åðåîåñãáóßá ôùí åóùôåñéêÞò ãéá åðéôõ÷çìÝíç áðïìÜêñõíóç
ðáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí áíáêõêëïöïñßáò áæþôïõ êáé áíôßóôïé÷ç ìåßùóç
óå ðåñßðôùóç éäéáßôåñá ôïõ áñ÷éêïý ñõèìïý
áõîçìÝíùí öïñôßùí
¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãßáò áíôëéþí
áíáêõêëïöïñßáò
ÅóùôåñéêÞ ÁíåðáñêÞò Äéüñèùóç áí áðáéôåßôáé
áíáêõêëïöïñßá ñõèìüò
Áí ïé áíôëßåò ëåéôïõñãïýí, ìÜëëïí
áðáéôåßôáé êáèáñéóìüò
ôùí âáëâßäùí Þ ôùí óùëçíþóåùí
ÁíåðáñêÝò BOD ÐñïóèÞêç ðçãÞò Üíèñáêá
ãéá áðïíéôñïðïßçóç (ð.÷. ìåèáíüëç) ãéá åíßó÷õóç
ôçò áðïíéôñïðïßçóçò
 1Æ. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá
ÐéèáíÝò áéôßåò
ÕøçëÝò óõãêåíôñþóåéò ïëéêïý öùóöüñïõ (ÔP) óôçí Ýîïäï
¸ëåã÷ïò BOD, SBOD, ÔP êáé
ïñèïöùóöïñéêþí óôçí åßóïäï
ôçò âéïë. åðåîåñãáóßáò
ÁëëáãÞ
ôïõ ëüãïõ BOD/ ÔP
¸ëåã÷ïò BOD, SBOD, ÔP êáé
ïñèïöùóöïñéêþí óôçí åßóïäï
ôçò ìïíÜäáò
Ðáñåìðüäéóç ¸ëåã÷ïò:
áðåëåõèÝñùóçò öùóöüñïõ
❏ Ðñïößë ïñèïöùóöïñéêþí,
óôç æþíç æýìùóçò ÍÏ2+ÍÏ3, ÍÇ3-Í, DO êáé/Þ
ÏRP óôï óýíïëï ôçò äéåñãáóßáò
❏ ÁíÜìéîçò óôç æþíç æýìùóçò
149
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
¸ëåã÷ïò ëåéôïõñãéþí ôçò ìïíÜäáò ãéá ÐñïóáñìïãÞ äéåñãáóéþí ãéá ìåßùóç
ôï åíäå÷üìåíï ðåñéïäéêÞò õøçëÞò öüñôéóçò Þ åîÜëåéøç ôùí áõîçìÝíùí öïñôßùí ÔP
ðïõ ìðïñåß íá ïöåßëåôáé óå óôñáããßäéá
Áí BOD/ ÔP Þ SBOD/ ïñèïöùóöïñéêÜ åßíáé ÕøçëÞ óõãêÝíôñùóç ÔP
ìéêñü, åíäÝ÷åôáé íá ðáñáôçñåßôáé áíåðáñêÞò óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá
ðïóüôçôá ðôçôéêþí ëéðáñþí ïîÝùí (VFA)
ãéá ôçí áðïìÜêñõíóç ôïõ öùóöüñïõ
ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç BOD
(ìéêñÞ óõãêÝíôñùóç VFA)
óôç æþíç æýìùóçò
ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç BOD
(ìéêñÞ óõãêÝíôñùóç VFA)
êáé ìç äéáèÝóéìç
åðéðëÝïí ðïóüôçôá VFA
Âåëôéóôïðïßçóç áíáåñüâéùí óõíèçêþí
óôç æþíç æýìùóçò
¸ëåã÷ïò
ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç áåñéóìïý ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá
DO êáé/ Þ ÍÏ2+ÍÏ3-Í, DO óôç ãñáììÞ
óôç æþíç æýìùóçò áíáêõêëïöïñßáò
¸ëåã÷ïò êáé áðïôñïðÞ áðïññßøåùí
óôï äßêôõï óõëëïãÞò,
ïé ïðïßåò ðñïêáëïýí
áõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò ÔP
ÐñïóèÞêç VFA (ð.÷. ïîéêü ïîý)
óôç æþíç æýìùóçò ãéá áýîçóç
ôçò áðïìÜêñõíóçò öùóöüñïõ
❏ Ðñáãìáôïðïßçóç ÷çìéêÞò
áðïöùóöüñùóçò (ðñïóùñéíÜ)
❏ ÐñïóèÞêç ÷çìéêþí
êáé õðïëïãéóìüò ôïõ SRT âÜóåé
ìåãáëýôåñùí óõãêåíôñþóåùí
MLSS ëüãù ðáñáãùãÞò ÷çìéêþí
óôåñåþí
❏ Ìåßùóç ôïõ DO óôç æþíç
áåñéóìïý áìÝóùò áíÜíôç
ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò
❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç
ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí
êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò
 ÓõíÝ÷åéá ôùí «ðéèáíþí áéôéþí» ÓõíÝ÷åéá ÓõíÝ÷åéá

150
ôçò «âåëôéóôïðïßçóçò ôçò «áõîçìÝíçò óõãêÝíôñùóçò
áíáåñüâéùí óõíèçêþí DO êáé/ Þ ÍÏ2+ÍÏ3 -Í,
óôç æþíç æýìùóçò» óôç æþíç æýìùóçò»

ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá ❏ Áí äåí áðáéôåßôáé

Õøçëüò ñõèìüò
áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (RAS)
ÍÏ2+ÍÏ3, íéôñïðïßçóç, óõíßóôáôáé
óôç ãñáììÞ ìåßùóç ôïõ SRT ìå óêïðü
áíáêõêëïöïñßáò ôç ìåßùóç ôùí ÍÏ2+ÍÏ3-Í
ðñïò ôéò äåîáìåíÝò
¸ëåã÷ïò êáèßæçóçò
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò ❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç
ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí
Ìåßùóç ñõèìïý, áí áðáéôåßôáé êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò

Áýîçóç üãêïõ æþíçò

æýìùóçò, áí åßíáé åöéêôü ÁõîçìÝíåò ôýñâåéò ÐñïóáñìïãÞ óôÜèìçò
óôçí åßóïäï äåîáìåíÞò, ÷ñÞóç
áíáêëáóôÞñùí Þ/ êáé
ôñïðïðïßçóç èõñþí åéóüäïõ
ãéá ôç ìåßùóç ôùí ôýñâåùí
Ðáñåìðüäéóç ¸ëåã÷ïò: êáé ôçò åéóüäïõ DO
ÅîáóöÜëéóç
âéïëïãéêÞò ëÞøçò óôéò áíáåñüâéåò æþíåò
❏ ÏñèïöùóöïñéêÜ, ðñïößë DO ❏ Åðáñêïýò HRT
öùóöüñïõ óôç äéåñãáóßá ¸ëåã÷ïò
❏ ÁðïöõãÞò âñá÷õêõêëþìáôïò
❏ ÁíÜìéîçò óôéò áåñüâéåò æþíåò áåñéóìïý
❏ Áåñüâéï HRT ÔïðïèÝôçóç
❏ ÁíáêëáóôÞñùí áí áðáéôåßôáé ãéá
ôçí áðïöõãÞ äçìéïõñãßáò éó÷õñþí
ñåõìÜôùí áðü ôçí åßóïäï ðñïò
ôçí Ýîïäï ôùí æùíþí áåñéóìïý

¸ëåã÷ïò: Áí ðáñáôçñçèåß áõîçìÝíï öïñôßï åéóüäïõ VFA, åíäÝ÷åôáé ç áðåëåõèÝñùóç

❏ Åéóåñ÷üìåíçò óõãêÝíôñùóçò ðôçôéêþí öùóöüñïõ óôç æþíç æýìùóçò íá åßíáé ìåãáëýôåñç áðü ôç âéïëïãéêÞ ëÞøç
ëéðáñþí ïîÝùí (VFA) öùóöüñïõ óôéò áåñüâéåò æþíåò. Óå áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç óêïðüò åßíáé:
❏ Ðñïößë VFA ❏ Ç åîÜëåéøç ôçò ðåñéôôÞò ðïóüôçôáò VFA Þ
êáé ïñèïöùóöïñéêþí óôç äéåñãáóßá ❏ Ç åðßôåõîç éóïññïðßáò óôï åéóåñ÷üìåíï öïñôßï VFA

¸ëåã÷ïò :
pH, èåñìïêñáóßáò êáé ðëçèõóìïý
ìéêñïïñãáíéóìþí ãéá åýñåóç
ãëõêïãüíùí ìéêñïïñãáíéóìþí (GAO)
Áí Ý÷ïõí áðïññéöèåß ïé Üëëåò áéôßåò ãéá ôï öáéíüìåíï ôçò ìéêñÞò âéïëïãéêÞò ëÞøçò ïîõãüíïõ,
ïé óõíèÞêåò ôçò ìïíÜäáò (ìéêñü pH, áõîçìÝíç èåñìïêñáóßá ê.ëð.), åíäÝ÷åôáé íá åõíïÞóïõí
ôçí áíÜðôõîç ãëõêïãüíùí ìéêñïïñãáíéóìþí óå ó÷Ýóç ìå ôïõò ìéêñïïñãáíéóìïýò óõóóþñåõóçò
öùóöüñïõ.
Óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç èá ðñÝðåé íá åîåôáóôåß ç ñýèìéóç ôïõ pH Þ ç ÷çìéêÞ áðïöùóöüñùóç.
 1Ç. ÅÎÅÔÁÓÇ ÖÏÑÔÉÓÅÙÍ – óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ

ÏóìÝò óôç æþíç æýìùóçò ÏóìÝò óôçí áíïîéêÞ æþíç

ÐéèáíÞ áéôßá ÐéèáíÞ áéôßá

×áìçëÞ öüñôéóç äéåñãáóßáò, ×áìçëÞ öüñôéóç äéåñãáóßáò,

ç ïðïßá ðñïêáëåß áõîçìÝíï ç ïðïßá ðñïêáëåß áõîçìÝíï
÷ñüíï ðáñáìïíÞò ÷ñüíï ðáñáìïíÞò

¸ëåã÷ïò ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ¸ëåã÷ïò ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò

êáé ORP óôç æþíç æýìùóçò êáé ORP óôçí áíïîéêÞ æþíç

Ìåßùóç ôïõ üãêïõ

ôçò áíïîéêÞò æþíçò, áí åßíáé åöéêôü

ÐñïóèÞêç D.O. óôçí áñ÷Þ ôçò áíïîéêÞò æþíçò

Ìåßùóç ôïõ üãêïõ ôçò æþíçò
æýìùóçò áí åßíáé åöéêôü
(ð.÷. ìåßùóç ôùí
åí ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí
Þ ìåßùóç ôïõ åíåñãïý üãêïõ)
Áýîçóç ôïõ ñõèìïý
áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ìå óêïðü ôçí áíáêõêëïöïñßá
ìåãáëýôåñçò ðïóüôçôáò Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÍÏ2+ÍÏ3-Í ìå óêïðü ôçí áíáêõêëïöïñßá
ìåãáëýôåñçò ðïóüôçôáò ÍÏ2+ÍÏ3-Í
êáé äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ D.O.

151
 2Á. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÄÉÁ×ÕÓÇ
152
ÐéèáíÝò áéôßåò
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç DO óôéò æþíåò áåñéóìïý
Öôù÷Þ ìåôáöïñÜ ïîõãüíïõ ¸ëåã÷ïò ðñïâëçìÜôùí
óôéò æþíåò áåñéóìïý óôïõò äéá÷ýôåò
¸ëåã÷ïò:
❏ Ðáñï÷Þò áÝñá
óå óýãêñéóç ìå
ôçí õðïëïãéæüìåíç
ÁíåðáñêÞò áåñéóìüò
ðáñï÷Þ ãéá ôéò öïñôßóåéò
ôïõ óõóôÞìáôïò
❏ Ðñïößë äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ äéåñãáóßáò
Áðëüò Þ ÷çìéêüò êáèáñéóìüò
Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò áíÜìéîçò ÓõíÞèùò áðáéôåßôáé äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò,
áíôéêáôÜóôáóç óðáóìÝíùí äéá÷õôþí Þ ðåñéïäéêÞ
ÁíÜãêç êáèáñéóìïý Þ åðéóêåõÞò áíôéêáôÜóôáóç üëùí ôùí äéá÷õôþí áí Ý÷ïõí õðåñâåß
äéá÷õôéêþí óôïé÷åßùí ôï ÷ñüíï æùÞò ôïõò
¸ëåã÷ïò õøïìåôñéêÞò
ôïðïèÝôçóçò äéá÷õôþí
Áðáéôåßôáé ç äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò
êáé ç ñýèìéóç ôùí äéá÷õôþí óôï ßäéï ýøïò
Ïé äéá÷ýôåò äåí Ý÷ïõí
ôïðïèåôçèåß óôï ßäéï åðßðåäï
❏ Áýîçóç ôïõ áñéèìïý ôùí åí ëåéôïõñãßá öõóçôÞñùí
Ëßãåò Þ êáèüëïõ ôýñâåéò
❏ ÄéÜãíùóç êáé áíôéêáôÜóôáóç åíäå÷ïìÝíùí
ðñïâëçìáôéêþí ôìçìÜôùí ôùí öõóçôÞñùí
❏ ÁëëáãÞ Þ êáèáñéóìüò åóùôåñéêþí ößëôñùí
❏ ÐñïóáñìïãÞ âáëâßäùí ãéá êáëýôåñç êáôáíïìÞ ôïõ áÝñá
❏ ÐñïóáñìïãÞ ôïõ áõôüìáôïõ óõóôÞìáôïò ðáñï÷Þò
áÝñá, ìå óêïðü ôçí êáëýôåñç êáôáíïìÞ ôïõ
❏ Áýîçóç ðáñï÷Þò áÝñá, þóôå íá éêáíïðïéçèïýí
ïé åëÜ÷éóôåò áðáéôÞóåéò ôïõ óõóôÞìáôïò
Áýîçóç ñõèìïý áåñéóìïý, þóôå
ç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ íá åßíáé D.O. ≈ 2 mg/L.
Áí ç ðáñï÷Þ áÝñá áíÜ äéá÷õôéêü
óôïé÷åßá åßíáé ìåãÜëç
êáé õðÜñ÷ïõí äéáèÝóéìÝò
ðñüóèåôåò æþíåò áåñéóìïý
áíåíåñãÝò, óõíßóôáôáé
ç ëåéôïõñãßá ðñüóèåôùí æùíþí.
 2Â. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÄÉÁ×ÕÓÇ – óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ

ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO óôéò æþíåò áåñéóìïý ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO óôéò áíïîéêÝò æþíåò

ÐéèáíÞ áéôßá ÐéèáíÝò áéôßåò

Ç ðáñï÷Þ, ôï BOD êáé/ Þ

ôï ÔÊÍ åßíáé ìéêñüôåñá áðü ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá DO
ôéò ôéìÝò ó÷åäéáóìïý ÁõîçìÝíç ðáñïõóßá
óôç ãñáììÞ åóùôåñéêÞò
ôýñâåùí óôçí åßóïäï
áíáêõêëïöïñßáò

¸ëåã÷ïò: ¸ëåã÷ïò: ¸ëåã÷ïò:

❏ Ðáñï÷Þò áÝñá óå óýãêñéóç
ìå ôçí õðïëïãéæüìåíç
ðáñï÷Þ ãéá ôéò öïñôßóåéò
ôïõ óõóôÞìáôïò
❏ Ðñïößë äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ äéåñãáóßáò
❏ Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áÝñá,
ÓõãêÝíôñùóçò DO óôç æþíç Ôýñâåùí óôçí åßóïäï
BOD êáé ÔÊÍ óå ó÷Ýóç
áåñéóìïý, óôï óçìåßï Ýíáñîçò
ìå ôéò ôéìÝò ó÷åäéáóìïý
ôçò áíáêõêëïöïñßáò
❏ Õðïëïãéóìüò áðáéôïýìåíçò
ðáñï÷Þò áÝñá

ÐñïóáñìïãÞ ôçò óôÜèìçò

Ìåßùóç ñõèìïý áåñéóìïý,
þóôå ç óõãêÝíôñùóç
ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
íá åßíáé D.O. ≈ 2 mg/L.
Áí ç ðáñï÷Þ áÝñá áíÜ
äéá÷õôéêü óôïé÷åßá åßíáé ìéêñÞ
óõíßóôáôáé ç äéáêïðÞ
ëåéôïõñãßáò êÜðïéùí áðü ôéò
ãñáììÝò áåñéóìïý, þóôå íá
éêáíïðïéçèïýí ïé åëÜ÷éóôåò
áðáéôÞóåéò ôùí äéá÷õôþí üóïí
áöïñÜ óôçí ðáñï÷Þ áÝñá.
Áí åðéôñÝðåôáé áðü ôï óýóôçìá
ôùí äéá÷õôþí, óõíßóôáôáé ìåßùóç
ôçò ðïóüôçôáò ôïõ áÝñá ðïõ ðáñÝ÷åôáé
óôï óýóôçìá, ìå ðåñéïäéêÞ ìåßùóç
Þ äéáêïðÞ ôïõ áÝñá (ü÷é ðåñéóóüôåñï
áðü 1,5 ìå 2 þñåò, þóôå íá áðïöåõ÷èåß
ç äçìéïõñãßá ïóìþí). Ìðïñåß åðßóçò íá
åöáñìïóôåß óõíäõáóìüò ìåéùìÝíçò
ðáñï÷Þò êáé äéáêïðôüìåíçò ðáñï÷Þò,
þóôå íá åðéôåõ÷èåß ç âÝëôéóôç ó÷Ýóç
ìåôáîý áåñéóìïý êáé áðáßôçóçò
ôïõ óõóôÞìáôïò óå ïîõãüíï.
óôç äåîáìåíÞ, ÷ñÞóç åéäéêþí
Ìåßùóç ðñïößë äéáëõìÝíïõ
äéáôÜîåùí (áíáêëáóôÞñùí –
ïîõãüíïõ (DO), þóôå
baffles) êáé/ Þ ìåôáôñïðÞ
íá åðéôåõ÷èåß ìåéùìÝíç
ôùí èõñþí åéóüäïõ, þóôå
óõãêÝíôñùóç DO óôï óçìåßï
íá ìåéùèåß ôï öáéíüìåíï
Ýíáñîçò ôçò ãñáììÞò
åìöÜíéóçò ôýñâåùí
áíáêõêëïöïñßáò.
êáé åéóüäïõ äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ óôéò áíïîéêÝò æþíåò.

153
 2Ã. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÄÉÁ×ÕÓÇ – óõíÝ÷åéá

154
ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐéèáíÝò áéôßåò
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO êáé/ Þ ÍÏ2+ÍÏ3-Í,
Öôù÷Þ áíÜìéîç
óôç æþíç æýìùóçò (óýóôçìá áðïöùóöüñùóçò)

¸ëåã÷ïò: ❏ Ìåßùóç DO óôç æþíç

áåñéóìïý áìÝóùò áíÜíôç
❏ DO óôç ãñáììÞ ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá DO
áíáêõêëïöïñßáò Áðëüò Þ ÷çìéêüò êáèáñéóìüò.
óôç ãñáììÞ ❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç
áíáêõêëïöïñßáò ❏ ÓõãêÝíôñùóçò ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí ÓõíÞèùò áðáéôåßôáé äéáêïðÞ
êáé ðáñï÷Þò êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ ÁíÜãêç êáèáñéóìïý Ïðôéêüò ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò,
áíáêõêëïöïñßáò ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò Þ åðéóêåõÞò äéá÷õôéêþí Ýëåã÷ïò áíôéêáôÜóôáóç óðáóìÝíùí
óôïé÷åßùí äéá÷õôþí Þ ðåñéïäéêÞ
áíÜìéîçò
áíôéêáôÜóôáóç üëùí
ôùí äéá÷õôþí áí Ý÷ïõí
❏ Áí äåí áðáéôåßôáé õðåñâåß ôï ÷ñüíï æùÞò ôïõò.
íéôñïðïßçóç, óõíßóôáôáé
¸ëåã÷ïò: ìåßùóç ôïõ SRT ìå óêïðü
❏ ÍÏ2+ÍÏ3 óôç ãñáììÞ ôç ìåßùóç ôùí ÍÏ2+ÍÏ3-Í
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá ðñïò ôéò äåîáìåíÝò
áíáêõêëïöïñßáò
ÍÏ2+ÍÏ3, óôç ãñáììÞ êáèßæçóçò ¸ëåã÷ïò Áðáéôåßôáé ç äéáêïðÞ
áíáêõêëïöïñßáò ❏ ÓõãêÝíôñùóçò Ïé äéá÷ýôåò äåí
õøïìåôñéêÞò ëåéôïõñãßáò ôçò äåîáìåíÞò
êáé ðáñï÷Þò ❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç Ý÷ïõí ôïðïèåôçèåß óôï
ôïðïèÝôçóçò êáé ç ñýèìéóç ôùí äéá÷õôþí
áíáêõêëïöïñßáò ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí ßäéï åðßðåäï
äéá÷õôþí óôï ßäéï ýøïò.
êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò

ÐñïóáñìïãÞ óôÜèìçò
äåîáìåíÞò, ÷ñÞóç
¸ëåã÷ïò: áíáêëáóôÞñùí Þ/ êáé
ÁõîçìÝíåò ôýñâåéò
ôñïðïðïßçóç èõñþí åéóüäïõ
óôçí åßóïäï Ôýñâåùí óôçí åßóïäï ãéá ôç ìåßùóç ôùí ôýñâåùí
êáé ôçò åéóüäïõ DO
óôéò áíáåñüâéåò æþíåò
 2Ä. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÄÉÁ×ÕÓÇ – óõíÝ÷åéá

ÐéèáíÝò áéôßåò ÐéèáíÝò áéôßåò

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
Ðïëý ìéêñÞ ðáñïõóßá ôýñâåùí ÁõîçìÝíç ðáñïõóßá ôýñâåùí óå üëç ôç äåîáìåíÞ

¸ëåã÷ïò áñéèìïý öõóçôÞñùí óå ëåéôïõñãßá ¸ëåã÷ïò óõãêÝíôñùóçò DO

êáé óõóôÞìáôïò åëÝã÷ïõ óôéò æþíåò áåñéóìïý êáé áñéèìïý öõóçôÞñùí
Ëßãïé öõóçôÞñåò
óå ëåéôïõñãßá ðïõ ëåéôïõñãïýí
Áýîçóç ôïõ áñéèìïý öõóçôÞñùí óå ëåéôïõñãßá Ðïëëïß öõóçôÞñåò óå
(÷åéñïíáêôéêÜ Þ áõôüìáôá) ëåéôïõñãßá
Áí ç óõãêÝíôñùóç DO îåðåñíÜ ôéò åðéèõìçôÝò
ôéìÝò, óõíßóôáôáé ç ìåßùóç ôçò ðáñï÷Þò áÝñá
¸ëåã÷ïò ðáñï÷Þò áÝñá óå óýãêñéóç Ç ìåßùóç ôçò ðáñï÷Þò èá ðñÝðåé
ìå ôçí êáìðýëç áðüäïóçò íá ðñáãìáôïðïéçèåß ìå óêïðü ôçí éêáíïðïßçóç
Äõóëåéôïõñãßá öõóçôÞñá ôùí ìÝãéóôùí áðáéôÞóåùí ðáñï÷Þò áÝñá
ÄéÜãíùóç êáé åðßëõóç äõóëåéôïõñãéþí ôùí äéá÷õôþí
êáé Ýëåã÷ïò âáíþí êáé âáëâßäùí åéóüäïõ áÝñá

¸ëåã÷ïò åóùôåñéêÞò ðßåóçò áÝñá

ìåôáîý ößëôñïõ êáé öõóçôÞñá
ÁêÜèáñôï åóùôåñéêü ößëôñï ¸ëåã÷ïò ôéìþí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ
ÁíôéêáôÜóôáóç ößëôñùí Þ êáèáñéóìüò ÁíÜãêç ñýèìéóçò óå ó÷Ýóç ìå ôéò ôéìÝò-óôü÷ïõò
áí åßíáé åöéêôü áõôüìáôïõ óõóôÞìáôïò
åëÝã÷ïõ áåñéóìïý Óôçí ðåñßðôùóç ðáñï÷Þò ìåãÜëùí ðïóïôÞôùí
áÝñá, óõíßóôáôáé êáôÜëëçëç ðñïóáñìïãÞ
ôïõ áõôüìáôïõ óõóôÞìáôïò
¸ëåã÷ïò ðáñï÷Þò áÝñá óôç äåîáìåíÞ
ÁíÜãêç ñýèìéóçò âáëâßäùí
×åéñùíáêôéêÞ ñýèìéóç âáëâßäùí,
ãéá êáëýôåñç êáôáíïìÞ áÝñá

Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áÝñá/ ðëÞèïò äéá÷õôþí

¸ëåã÷ïò ôéìþí ðáñáìÝôñùí åëÝã÷ïõ ÌåãÜëç ðáñï÷Þ áÝñá óå ó÷Ýóç ìå ôéò áðáéôÞóåéò ôùí äéá÷õôþí
ÁíÜãêç ñýèìéóçò óå ó÷Ýóç ìå ôéò ôéìÝò-óôü÷ïõò ãéá óùóôÞ ëåéôïõñãßá ôùí
áõôüìáôïõ óõóôÞìáôïò äéá÷õôþí Ìåßùóç ôçò ðáñï÷Þò áÝñá,
åëÝã÷ïõ áåñéóìïý Óôçí ðåñßðôùóç ðáñï÷Þò áíåðáñêþí þóôå íá éêáíïðïéçèïýí ïé ìÝãéóôåò áðáéôÞóåéò
ðïóïôÞôùí áÝñá, óõíßóôáôáé êáôÜëëçëç áíÜ äéá÷ýôç
ðñïóáñìïãÞ ôïõ áõôüìáôïõ óõóôÞìáôïò

Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áÝñá/ ðëÞèïò äéá÷õôþí óå

ÌéêñÞ ðáñï÷Þ áÝñá ó÷Ýóç ìå ôéò åëÜ÷éóôåò áðáéôÞóåéò ôùí äéá÷õôþí
ãéá óùóôÞ ëåéôïõñãßá
ôùí äéá÷õôþí Áýîçóç ôçò ðáñï÷Þò áÝñá,
þóôå íá éêáíïðïéçèïýí ïé åëÜ÷éóôåò áðáéôÞóåéò

155
 3Á. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÅÐÉÖÁÍÅÉÁÊÏÕÓ ÁÅÑÉÓÔÇÑÅÓ

156
ÐéèáíÝò áéôßåò ❏ Áýîçóç óôÜèìçò,
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
þóôå íá éêáíïðïéïýíôáé
ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç DO óôéò æþíåò áåñéóìïý ôá åëÜ÷éóôá åðßðåäá
âýèéóçò ôçò ðôåñùôÞò
×áìçëÞ óôÜèìç ❏ ÅðéóêåõÞ äéáññïþí
ëõìÜôùí áðü ôéò õðåñ÷åéëßóåéò
❏ Ñýèìéóç èõñþí
ðïõ åðéôñÝðïõí
ôç ìåßùóç ôçò óôÜèìçò
Èüñõâïò, óå ÷áìçëÝò ðáñï÷Ýò
áõîïìåéþóåéò óôÜèìçò
êáé äçìéïõñãßá
êõìáôéóìþí ❏ Ñýèìéóç ôá÷ýôçôáò
Þ ôïðïèÝôçóçò
Öôù÷Þ ìåôáöïñÜ ¸ëåã÷ïò - Åðßëõóç Ó÷åäéáóìüò ôïõ áåñéóôÞñá
ïîõãüíïõ óôéò æþíåò ðñïâëçìÜôùí äåîáìåíÞò (áí åßíáé äõíáôüí)
áåñéóìïý áåñéóôÞñùí ðïõ åðéôñÝðåé ❏ Ôñïðïðïßçóç
ôç äçìéïõñãßá äåîáìåíÞò ìå ÷ñÞóç
êõìáôéóìþí åéäéêþí äéáôÜîåùí
(áíáêëáóôÞñåò) ãéá ôç
ìåßùóç ôùí êõìáôéóìþí

Õðåñöüñôéóç ×áìçëÞ óôÜèìç

êéíçôÞñá ëõìÜôùí

Åðéêáèßóåéò óôçí ðôåñùôÞ ÁðïìÜêñõíóç åðéêáèßóåùí

ÄïíÞóåéò, ìåéùìÝíç
áíÜäåõóç, ÷áìçëü DO
ÁðïìÜêñõíóç ðÜãïõ
ÐÜãïò óôçí ðôåñùôÞ êáé ÷ñÞóç åéäéêþí äéáôÜîåùí êáôáóêåõáóôÞ
ãéá ìåßùóç äçìéïõñãßáò ðÜãïõ

❏ ¸ëåã÷ïò óõíïëéêÞò éððïäýíáìçò óå ó÷Ýóç ❏ Áýîçóç áñéèìïý ôùí åí ëåéôïõñãßá áåñéóôÞñùí

ÁíåðáñêÞò áñéèìüò ìå ôçí õðïëïãéóìÝíç éððïäýíáìç âÜóåé ôçò þóôå D.O. ≈ 2 mg/L.
áåñéóôÞñùí ôéìÞò ó÷åäéáóìïý ôçò ìåôáöïñÜò ïîõãüíïõ ❏ Ëåéôïõñãßá åðéðëÝïí ãñáììþí áåñéóìïý
❏ ¸ëåã÷ïò ðñïößë D.O. óôç äéåñãáóßá áí õðÜñ÷ïõí äéáèÝóéìåò
 3Â. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÅÐÉÖÁÍÅÉÁÊÏÕÓ ÁÅÑÉÓÔÇÑÅÓ –óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ

ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO óôéò æþíåò áåñéóìïý ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO óôéò áíïîéêÝò æþíåò

ÐéèáíÞ áéôßá ÐéèáíÝò áéôßåò

Ç ðáñï÷Þ, ôï BOD êáé/ Þ

ôï ÔÊÍ åßíáé ìéêñüôåñá áðü ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá DO
ôéò ôéìÝò ó÷åäéáóìïý ÁõîçìÝíç ðáñïõóßá
óôç ãñáììÞ åóùôåñéêÞò
ôýñâåùí óôçí åßóïäï
áíáêõêëïöïñßáò

¸ëåã÷ïò: ❏ Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áÝñá, ¸ëåã÷ïò: ¸ëåã÷ïò:

❏ ÓõíïëéêÞò éððïäýíáìçò ôïõ
åí ëåéôïõñãßá óõóôÞìáôïò
óå óýãêñéóç ìå ôçí
õðïëïãéæüìåíç éððïäýíáìç
❏ Ðñïößë äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ äéåñãáóßáò
Ìåßùóç óôÜèìçò óôç äåîáìåíÞ

áíôßóôïé÷ç ìåßùóç ôçò âýèéóçò
ôùí ðôåñõãßùí ôïõ áåñéóôÞñá,
þóôå ç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ íá åßíáé D.O. ≈ 2 mg/L.
Áí ç óõãêÝíôñùóç DO ðáñáìåßíåé
õøçëÞ, óõíßóôáôáé:
❏ äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôïõ áåñéóôÞñá
êáé ÷ñÞóç ìéêñÞò Þ äýï ôá÷õôÞôùí
áåñéóôÞñá
❏ äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ìéáò ãñáììÞò
áåñéóìïý, ìå óôü÷ï ôç äéáôÞñçóç
ôùí åëÜ÷éóôùí áðáéôÞóåùí âýèéóçò
ôïõ áåñéóôÞñá
BOD êáé ÔÊÍ óå ó÷Ýóç ìå ôéò ÓõãêÝíôñùóçò DO óôç æþíç Ôýñâåùí óôçí åßóïäï
ôéìÝò ó÷åäéáóìïý áåñéóìïý, óôï óçìåßï Ýíáñîçò
❏ Õðïëïãéóìüò áðáéôïýìåíçò ôçò áíáêõêëïöïñßáò
éððïäýíáìçò áåñéóìïý
ÐñïóáñìïãÞ ôçò óôÜèìçò
óôç äåîáìåíÞ, ÷ñÞóç åéäéêþí
äéáôÜîåùí (áíáêëáóôÞñùí –
Áí åðéôñÝðåôáé áðü ôïí áåñéóôÞñá, óõíßóôáôáé Ðñïóäéïñéóìüò ôïõ óçìåßïõ baffles) êáé/ Þ ìåôáôñïðÞ
ç ðåñéïäéêÞ ìåßùóç ôçò ôá÷ýôçôÜò ôïõ ìå óêïðü: áíáññüöçóçò ôïõ õãñïý ôùí èõñþí åéóüäïõ,
áíáêõêëïöïñßáò, üðïõ þóôå íá ìåéùèåß ôï öáéíüìåíï
❏ ôç ìåßùóç ôïõ ñõèìïý ìåôáöïñÜò ïîõãüíïõ, ç óõãêÝíôñùóç DO åßíáé åìöÜíéóçò ôýñâåùí
❏ ôç äéáôÞñçóç ôçò áíÜìéîçò ç ìéêñüôåñç êáé ðñïóáñìïãÞ êáé åéóüäïõ äéáëõìÝíïõ
Áí ï áåñéóôÞñáò ðñïóöÝñåé ôç äõíáôüôçôá âýèéóçò ïîõãüíïõ óôéò áíïîéêÝò æþíåò
åðáíáéþñçóçò ôùí óôåñåþí, óõíßóôáôáé ç äéáêïðÞ
ëåéôïõñãßáò ôïõ (ü÷é ðåñéóóüôåñï áðü 1,5 ìå 2
þñåò, þóôå íá áðïöåõ÷èåß ç äçìéïõñãßá ïóìþí). Óçìåßùóç: Áí ç óõãêÝíôñùóç
ÍÏ2+ÍÏ3, óôçí åêñïÞ åßíáé
Ìðïñåß åðßóçò íá åöáñìïóôåß óõíäõáóìüò
÷áìçëÞ, óõíßóôáôáé ìåßùóç
ìåéùìÝíçò ðáñï÷Þò êáé äéáêïðôüìåíçò ðáñï÷Þò,
ôïõ ñõèìïý åóùôåñéêÞò
þóôå íá åðéôåõ÷èåß ç âÝëôéóôç ó÷Ýóç ìåôáîý
áíáêõêëïöïñßáò.
áåñéóìïý êáé áðáßôçóçò ôïõ óõóôÞìáôïò óå ïîõãüíï.
Ãéá ìåãÜëïõò áåñéóôÞñåò óõíßóôáôáé ç ÷ñÞóç
ôçò ëåéôïõñãßáò soft-start þóôå íá ìåéþíåôáé
ç êáôáðüíçóç.

157
 3Ã. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÅÐÉÖÁÍÅÉÁÊÏÕÓ ÁÅÑÉÓÔÇÑÅÓ –óõíÝ÷åéá

158
ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO êáé/ Þ ÍÏ2+ÍÏ3-Í, Èüñõâïò, áõîïìåéþóåéò óôÜèìçò êáé äçìéïõñãßá
óôç æþíç æýìùóçò (óýóôçìá áðïöùóöüñùóçò) êõìáôéóìþí

¸ëåã÷ïò: ❏ Ìåßùóç DO óôç æþíç

áåñéóìïý áìÝóùò áíÜíôç
❏ DO óôç ãñáììÞ ❏ Áýîçóç óôÜèìçò,
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá DO ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò
áíáêõêëïöïñßáò þóôå íá éêáíïðïéïýíôáé
óôç ãñáììÞ ❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç ôá åëÜ÷éóôá åðßðåäá âýèéóçò
áíáêõêëïöïñßáò ❏ ÓõãêÝíôñùóçò Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò
ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí ôçò ðôåñùôÞò
êáé ðáñï÷Þò êõìáôéóìþí
êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ
áíáêõêëïöïñßáò ×áìçëÞ óôÜèìç êáé äïíÞóåùí ❏ ÅðéóêåõÞ äéáññïþí
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò
ëõìÜôùí êáé âýèéóçò áðü ôéò õðåñ÷åéëßóåéò
ðôåñõãßùí ❏ Ñýèìéóç èõñþí
áåñéóôÞñá ðïõ åðéôñÝðïõí ôç ìåßùóç
❏ Áí äåí áðáéôåßôáé ôçò óôÜèìçò óå ÷áìçëÝò
¸ëåã÷ïò: íéôñïðïßçóç, óõíßóôáôáé ðáñï÷Ýò
ìåßùóç ôïõ SRT ìå óêïðü
❏ ÍÏ2+ÍÏ3 ôç ìåßùóç ôùí ÍÏ2+ÍÏ3-Í
ÁõîçìÝíç ðïóüôçôá óôç ãñáììÞ ðñïò ôéò äåîáìåíÝò
ÍÏ2+ÍÏ3, óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò êáèßæçóçò ❏ Ñýèìéóç ôá÷ýôçôáò
áíáêõêëïöïñßáò Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò Þ ôïðïèÝôçóçò
❏ ÓõãêÝíôñùóçò ❏ Áí åßíáé åöéêôü áðü ôç êõìáôéóìþí êáé ôïõ áåñéóôÞñá
êáé ðáñï÷Þò ëåéôïõñãßá ôùí äåîáìåíþí Ó÷åäéáóìüò äåîáìåíÞò
áíôáíáêëÜóåùí (áí åßíáé äõíáôüí)
áíáêõêëïöïñßáò êáèßæçóçò, ìåßùóç ôïõ ðïõ åðéôñÝðåé
óôéò åðéöÜíåéåò,
ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò ôç äçìéïõñãßá ❏ Ôñïðïðïßçóç äåîáìåíÞò
ïðüôå êáé
êõìáôéóìþí ìå ÷ñÞóç åéäéêþí äéáôÜîåùí
äçìéïõñãåßôáé
óôáôéêü êýìá (áíáêëáóôÞñåò) ãéá
ôç ìåßùóç ôùí êõìáôéóìþí
ÐñïóáñìïãÞ óôÜèìçò
äåîáìåíÞò, ÷ñÞóç
¸ëåã÷ïò: áíáêëáóôÞñùí Þ/ êáé
ÁõîçìÝíåò ôýñâåéò
ôñïðïðïßçóç èõñþí åéóüäïõ
óôçí åßóïäï Ôýñâåùí óôçí åßóïäï ãéá ôç ìåßùóç ôùí ôýñâåùí
êáé ôçò åéóüäïõ DO
óôéò áíáåñüâéåò æþíåò
 3Ä. ÁÅÑÉÓÌÏÓ ÌÅ ÅÐÉÖÁÍÅÉÁÊÏÕÓ ÁÅÑÉÓÔÇÑÅÓ –óõíÝ÷åéá

ÐéèáíÝò áéôßåò ÐéèáíÝò áéôßåò

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
Õðåñöüñôéóç êéíçôÞñá ÄïíÞóåéò, ÷áìçëÞ óõãêÝíôñùóç DO

❏ Ïðôéêüò Ýëåã÷ïò ôùí êõìáôéóìþí

óôç äåîáìåíÞ, ôçò áõîïìåéïýìåíçò óôÜèìçò
êáé ôïõ èïñýâïõ
¸ëåã÷ïò äïíÞóåùí êáé åðßôåõîçò áíÜìéîçò
❏ ¸ëåã÷ïò åðéðÝäïõ âýèéóçò ðôåñùôÞò
ÌåéùìÝíç óôÜèìç áåñéóôÞñá Åðéêáèßóåéò óôçí ðôåñùôÞ
ëõìÜôùí ãéá ôçí ðôåñùôÞ ÄéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò áåñéóôÞñá
ôïõ áåñéóôÞñá ❏ Áýîçóç óôÜèìçò, þóôå íá éêáíïðïéïýíôáé êáé áðïìÜêñõíóç åðéêáèßóåùí
ôá åëÜ÷éóôá åðßðåäá âýèéóçò ôùí ðôåñõãßùí
❏ ÅðéóêåõÞ äéáññïþí áðü ôéò õðåñ÷åéëßóåéò
❏ Ñýèìéóç èõñþí ðïõ åðéôñÝðïõí ôç ìåßùóç
ôçò óôÜèìçò óå ÷áìçëÝò ðáñï÷Ýò ¸ëåã÷ïò äïíÞóåùí êáé åðßôåõîçò áíÜìéîçò
ÐÜãïò óôçí ðôåñùôÞ
ÄéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò êáé áðïìÜêñõíóç ðÜãïõ,
¸ëåã÷ïò åðéðÝäïõ âýèéóçò ðôåñùôÞò êáèþò êáé ÷ñÞóç åéäéêþí äéáôÜîåùí
ÁõîçìÝíç óôÜèìç áåñéóôÞñá, éäéáßôåñá êáôÜ ôçí ðáñï÷Þ áé÷ìÞò êáôáóêåõáóôÞ ãéá ìåßùóç äçìéïõñãßáò ðÜãïõ
ëõìÜôùí ãéá ôçí ðôåñùôÞ
ôïõ áåñéóôÞñá Ìåßùóç óôÜèìçò ëõìÜôùí óôç äåîáìåíÞ,
ìå óêïðü ôç ìåßùóç ôïõ åðéðÝäïõ âýèéóçò
ôçò ðôåñùôÞò óôá ìÝãéóôá óõíéóôþìåíá åðßðåäá
âýèéóçò êáôÜ ôçí ðáñï÷Þ áé÷ìÞò

159
 4Á. ÐËÇÈÕÓÌÏÓ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ

160
ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç MLSS
❏ ×áìçëÞ èåñìïêñáóßá ëõìÜôùí
❏ Äçìéïõñãßá åðéðëåüíôùí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò
❏ ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç DO óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
❏ ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç ÔÊÍ óôçí åêñïÞ ❏ ÁõîçìÝíï SVI (Äåßêôçò êáèéæçóéìüôçôáò)
❏ ÌåñéêÝò öïñÝò óêïõñü÷ñùìïò áöñüò óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
ÐéèáíÞ áéôßá ❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò ÔÊÍ Þ TP åêñïÞò

Êñýïò êáéñüò Õðïëïãéóìüò öïñôßóåùí Áí ïé õðïëïãéóìÝíåò öïñôßóåéò

 óå ðåñßðôùóç ëåéôïõñãßáò åßíáé åíôüò ôùí ôéìþí
ÅðéâñÜäõíóç ôçò äñáóôéêüôçôáò ëéãüôåñùí ãñáììþí ó÷åäéáóìïý, óõíßóôáôáé
ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ÁõîçìÝíá MLSS ëüãù: åðåîåñãáóßáò ç ìåßùóç ôïõ áñéèìïý
❏ ×áìçëïý ñõèìïý ôùí åí ëåéôïõñãßá ãñáììþí
áðïìÜêñõíóçò åðåîåñãáóßáò
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS) ¸ëåã÷ïò:
❏ Åðï÷éáêÝò áõîçìÝíåò ❏ MLSS

¸ëåã÷ïò èåñìïêñáóßáò èåñìïêñáóßåò ❏ Óôåñåþí óôç ãñáììÞ

äéåñãáóßáò áðïìÜêñõíóçò
ðåñßóóåéáò éëýïò
Ìåßùóç óõãêÝíôñùóçò MLSS
❏ Ñõèìüò áðïìÜêñõíóçò
Ìåßùóç SRT
ðåñßóóåéáò éëýïò
Õðïëïãéóìüò: Ìåßùóç ñõèìïý áíáêõêëïöï-
❏ Áýîçóç ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò (SRT) ❏ SRT ñßáò éëýïò (RAS)
ãéá óõíÝ÷éóç ôçò íéôñïðïßçóçò
❏ Áí äåí áðáéôåßôáé íéôñïðïßçóç êáôÜ
ôç äéÜñêåéá ôïõ êñýïõ êáéñïý, ¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ áëëáãþí
ç äéåñãáóßá ðñïóáñìüæåôáé êáôÜëëçëá ÁíÜðôõîç ìéêñïïñãáíéóìþí óôéò åîÞò ðåñéðôþóåéò: Áýîçóç ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
(ìåßùóç SRT, áåñéóìïý, MLSS ôýðïõ Nocardia, ëüãù: ❏ Áýîçóç óõãêÝíôñùóçò MLSS ðåñßóóåéáò éëýïò óå ðïóïóôü
êáé ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò) ❏ ×áìçëþí öïñôßóåùí ❏ Áýîçóç ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò óôåñþí ìÝ÷ñé 10% / çìÝñá, ìÝ÷ñé
ïé ðáñÜìåôñïé ôçò äéåñãáóßáò
❏ ÁõîçìÝíçò óõãêÝíôñùóçò ❏ Ìåßùóç ëüãïõ F:M íá áðïêôÞóïõí ôç öõóéïëïãéêÞ ôïõò
ëéðþí êáé åëáßùí ❏ Áýîçóç ñõèìïý áåñéóìïý ìå ôéìÞ êáé ìéêñü ðïóïóôü êáöÝ áöñïý
óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá äéáôÞñçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò DO ðáñáôçñåßôáé óôçí åðéöÜíåéá
❏ Ó÷åäéáóìïý ôçò ìïíÜäáò ❏ Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ôùí äåîáìåíþí áåñéóìïý
ðåñßóóåéáò éëýïò

Åðßôåõîç éóïêáôáíïìÞò ôçò ðáñï÷Þò Åðßôåõîç ðáñüìïéùí óõãêåíôñþóåùí MLSS, DO êáé óôåñåþí óôç ãñáììÞ
ìåôáîý ôùí åðéìÝñïõò ãñáììþí åðåîåñãáóßáò áíáêõêëïöïñßáò ìåôáîý üëùí ôùí ðáñÜëëçëùí ãñáììþí åðåîåñãáóßáò
 4Â. ÐËÇÈÕÓÌÏÓ ÌÉÊÑÏÏÑÃÁÍÉÓÌÙÍ –óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç MLSS
❏ Óêïýñï ÷ñþìá óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý

ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐéèáíÞ áéôßá ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ

ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç ÔÊÍ Óôçí ðåñßðôùóç äéåñãáóßáò âéïëïãéêÞò áðïìÜêñõíóçò
öùóöüñïõ, ÷ùñßò íéôñïðïßçóç, áõîçìÝíåò
óõãêåíôñþóåéò ïëéêïý öùóöüñïõ (TP) óôçí åêñïÞ

ÓõãêÝíôñùóç MLSS:
×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç MLSS, ëüãù ❏ ×áìçëÞ ãéá ôçí áíáóôïëÞ ôçò íéôñïðïßçóçò
áõîçìÝíïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
❏ Ðïëý ÷áìçëÞ ãéá ôç äéáôÞñçóç ôçò âéïëïãéêÞò áðï-
ðåñßóóåéáò éëýïò
ìÜêñõíóçò öùóöüñïõ

¸ëåã÷ïò: ❏ Ìåßùóç ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò

❏ MLSS êáé DO ðåñßóóåéáò éëýïò
áýîçóç MLSS

åðáñêÞò ÷ñüíïò ðáñáìïíÞò ¸ëåã÷ïò:
❏ ÍÇ3-Í êáé ÍÏ2+ÍÏ3-Í
ãéá åðßôåõîç íéôñïðïßçóçò ❏ MLSS êáé DO
ðñéí ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
❏ ÓôáôéóôéêÞ åðåîåñãáóßá ìåôñÞóåùí ❏ ÏñèïöùóöïñéêÜ ðñéí ôç
MLSS êáé áðüêôçóç êéíçôïý ìÝóïõ äåõôåñïâÜèìéá êáèßæçóç
üñïõ 7 Þ ðåñéóóüôåñùí çìåñþí,
âÜóåé ôïõ ïðïßïõ èá ó÷åäéáóôåß
ç áðïìÜêñõíóç ôçò ðåñßóóåéáò éëýïò
❏ ÈÝóðéóç ëåéôïõñãéêþí ïñßùí
ó÷åôéêÜ ìå ôçí áðïìáêñõíüìåíç ❏ Ìåßùóç ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
ðïóüôçôá ëÜóðçò áíÜ çìÝñá ❏ Áí ðñáãìáôïðïéåßôáé íéôñïðïßçóç, ìå áíåðáñêÞ
áåñéóìü þóôå íá äéáôçñçèïýí óôáèåñÝò
ëåéôïõñãéêÝò óõíèÞêåò, óõíßóôáôáé ç ëåéôïõñãßá
óå ÷áìçëÝò óõãêåíôñþóåéò MLSS êáé ç åöáñìïãÞ
¸ëåã÷ïò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ ÐñïóèÞêç åðéðëÝïí ÷çìéêÞò áðïöùóöüñùóçò, ìÝ÷ñé ôçí áýîçóç
ðáñáìïíÞò óå óôáèåñÝò ãñáììÞò åðåîåñãáóßáò ôçò èåñìïêñáóßáò óå åðßðåäï ôÝôïéï
Ç áåñüâéá æþíç ëåéôïõñãéêÝò óõíèÞêåò êáé óýãêñé- áí åßíáé åöéêôü Þ áýîçóç ðïõ ðñáãìáôïðïéåßôáé áíáíÝùóç ôïõ ðëçèõóìïý
åßíáé ðïëý ìéêñÞ óç ìå ôçí ôéìÞ ðïõ áðáéôåßôáé ôïõ üãêïõ ôçò äåîáìåíÞò ôùí ìéêñïïñãáíéóìþí ðïõ ðñïÜãïõí ôç âéïëïãéêÞ
ãéá åðßôåõîç ôçò íéôñïðïßçóçò áåñéóìïý áðïöùóöüñùóç

161
 5Á. Ë Å É Ô Ï Õ Ñ Ã É Á Ê Á È É Æ Ç Ó Ç Ó

162
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÅðéðëÝïíôá óôåñåÜ óôçí åðéöÜíåéá
ÐéèáíÝò áéôßåò ❏ ÌåñéêÝò öïñÝò äçìéïõñãßá áõîçìÝíïõ
óôñþìáôïò óôåñåþí óôçí åðéöÜíåéá
❏ Åíäå÷üìåíá öáéíüìåíá äéüãêùóçò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TSS Þ ÔP åêñïÞò Óõìâáßíåé áðïíéôñïðïßçóç
ëüãù äéáöïñåôéêþí óõãêå-
íôñþóåùí ïîõãüíïõ

Ï×É
ÐáñáôÞñçóç åðéöÜíåéáò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò:
Áðïíéôñïðïßçóç Ï×É Óõìâáßíåé ôïðéêÞ Åßíáé ôá óùìáôßäéá
óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò Ðáñáôçñåßôáé áíýøùóç óùìáôéäßùí äéáìÝôñïõ áíýøùóç áéùñïýìåíá;
<1 cm óôï óýíïëï ôçò åðéöÜíåéáò ôçò äåîáìåíÞò;
ÍÁÉ
ÍÁÉ
Óõìâáßíåé:
Áýîçóç áíáêõêëïöïñßáò
ÍÁÉ Ðáñáôçñåßôáé õøçëü ❏ Õäñáõëéêüò ðáñáóõñìüò Þ
(ãéá ìåßùóç
ôïõ óôñþìáôïò ëÜóðçò) åðßðåäï ëÜóðçò; ❏ Áðïêñïêßäùóç

Ï×É
Áýîçóç áðüäïóçò
áðïíéôñïðïßçóçò:
ÍÁÉ ❏ Ìåßùóç ëÜóðçò
Åßíáé óçìáíôéêÞ
- óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
ç óõãêÝíôñùóç NO3 ;
❏ ¸ëåã÷ïò äõíáôüôçôáò
áýîçóçò ôïõ ïîõãüíïõ
Ï×É óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
Äå óõìâáßíåé áðïíéôñïðïßçóç
ÁíáæÞôçóç Üëëùí áéôéþí
Åßíáé áõîçìÝíç
ç ôéìÞ ôïõ COD; Áýîçóç áðüäïóçò
ÍÁÉ áðïìÜêñõíóçò Üíèñáêá:
Ï×É ÍÁÉ ❏ Ìåßùóç ôïõ F:M
Åßíáé ç áíýøùóç
(áýîçóç ôùí MLSS
ðïëý ìåãÜëç;
ìå ìåßùóç ôïõ ñõèìïý
áðïìÜêñõíóçò ëÜóðçò)
Ï×É ❏ Áýîçóç ïîõãüíïõ

Öáéíüìåíï õðü ðáñáêïëïýèçóç, Üíåõ óçìáóßáò

 óõíÝ÷åéá ðéèáíþí áéôéþí

¸ëåã÷ïò ýøïõò óôñþìáôïò éëýïò, ñõèìïý

áíáêõêëïöïñßáò, ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò
óôéò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò êáé ïñèïöùóöïñéêþí
Ç áíáêõêëïöïñßá óôç ãñáììÞ áíáêõêëïöïñßáò
áíÜìéêôïõ õãñïý äå ãßíåôáé áñêåôÜ
ãñÞãïñá ❏ Åðéâåâáßùóç óôñùôÞò áíáêõêëïöïñßáò
áðü êÜèå äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
❏ Ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôùí óôåñþí
óôéò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò (ìåßùóç ôïõ ýøïõò
óôñþìáôïò éëýïò, áýîçóç ñõèìïý
áíáêõêëïöïñßáò, ìåßùóç áñéèìïý
Ðñüêåéôáé ãéá éîþäç
åí ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí êáèßæçóçò) äéüãêùóç

Ï×É
ÐáñáôÞñçóç ôýñâåùí êáé áåñïèõëÜêùí ÌéêñïóêïðéêÞ áíÜëõóç
ÁõîçìÝíåò ôýñâåéò óôçí åêñïÞ ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý
êáé äçìéïõñãßá èõëÜêùí áÝñá
óôïõò öëüêïõò ❏ Ìåßùóç ôýñâåùí óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
ÍÁÉ
áìÝóùò áíÜíôç ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò
❏ Ìåßùóç ôýñâåùí ìåôáîý ôçò äåîáìåíÞò
áåñéóìïý êáé ôçò åéóüäïõ ôçò äåîáìåíÞò ÕðÜñ÷ïõí âáêôÞñéá
êáèßæçóçò Þ ìýêçôåò;

Íçìáôïåéäåßò ìéêñïïñãáíéóìïß
óôï áíÜìéêôï õãñü ðïõ ðñïêáëïýí
äéüãêùóç ôçò éëýïò
Ôáõôïðïßçóç ðñïâëÞìáôïò
❏ SVI > 150
❏ Êáèáñü åðåîåñãáóìÝíï íåñü
❏ ×áìçëÞ óõãêÝíôñùóç óôåñåþí óôçí áíáêõêëïöïñßá

ÍÁÉ
Ï×É ❏ Ìýêçôåò
(óðÜíéá ðåñßðôùóç)
ÍçìáôïåéäÞ âáêôÞñéá –
ÐáñÜëëçëç åîÝôáóç ❏ Åßóïäïò âéïìç÷áíéêþí
ÓõãêÝíôñùóç ðåñáéôÝñù ðëçñïöïñéþí ãéá ôï ðñüâëçìá ÍçìáôïåéäÞò äéüãêùóç
ôïõ Ïäçãïý 6 áðïâëÞôùí

163
164
¸ëåã÷ïò:
❏ Ìåôáâïëþí Èåñìïêñáóßáò
❏ Ìåôáâïëþí Ïîõãüíïõ
❏ Ìåôáâïëþí pH
❏ Ìåôáâïëþí Öüñôéóçò
❏ Åéóüäïõ ýðïðôùí âïèñïëõìÜôùí
❏ Åéóüäïõ ôïîéêþí
❏ Åéóüäïõ åõêïëïäéáóðÜóéìùí åíþóåùí
❏ Áðþëåéáò âéïìÜæáò
❏ ¶ëëçò ôõ÷üí ìåôáâïëÞò
óõíÝ÷åéá ðåñßðôùóçò íçìáôïåéäïýò äéüãêùóçò
Ôáõôïðïßçóç íçìáôïåéäþí:
❏ ×ñþóåéò êáôÜ GRAM, NIESSER
❏ ×ñÞóç ìéêñïóêïðßïõ
❏ ×ñÞóç ðßíáêá ôáõôïðïßçóçò
❏ ÓõëëïãÞ âéâëéïãñáöéêþí ðëçñïöïñéþí
Ï áñéèìüò
Ï×É ôùí íçìáôïåéäþí åßíáé éäéáßôåñá
ÍÁÉ
×ñÞóç âáêôçñéïêôüíïõ, ìå éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ
áõîçìÝíïò;
¾ðáñîç êáé êáóôáíüîáíèïõ áöñïý Ï×É ÅíÝñãåéåò:
óôéò äåîáìåíÝò; ❏ ÐñïóðÜèåéá íá ìçí ðáñáôçñïýíôáé
ïé ðáñáðÜíù ìåôáâïëÝò
❏ ÁðïêáôÜóôáóç éóïññïðßáò
ÍÁÉ ìå öõóéïëïãéêÝò ðáñáìÝôñïõò
êáé óùóôÝò óõíèÞêåò ëåéôïõñãßáò
❏ ÄéáôÞñçóç éóïññïðßáò
ìå õãéÞ ôñïöÞ âáêôçñßùí
ÊáôÜ ðÜóá ðéèáíüôçôá
❏ Óå ÷áìçëÝò óõãêåíôñþóåéò ïîõãüíïõ,
ðáñïõóßá Nocardia Þ Microthrix óõíßóôáôáé óôáäéáêÞ áýîçóÞ ôïõ.
❏ Ðñïóï÷Þ óôçí áëëçëïõ÷ßá åíåñãåéþí
ÁÌÅÓÇ ÁÐÏÌÁÊÑÕÍÓÇ ÔÏÕ ÁÖÑÏÕ
ÁÐÏ ÔÉÓ ÄÅÎÁÌÅÍÅÓ ❏ ÐñïóùñéíÞ ÷ñÞóç
Åßíáé äõíáôÞ ç äéáôÞñçóç Ï×É êñïêéäùôéêïý, ìå óêïðü
ôçò éóïññïðßáò, åéäéêÜ üóïí ôç ìåßùóç ôïõ SVI
áöïñÜ óôçí ôñïöÞ; ❏ Áðáéôïýìåíá íÝá Ýñãá
óôç ìïíÜäá
Nocardia: óõíßóôáôáé åëáöñüò øåêáóìüò
ôïõ áöñïý ìå ÷ëþñéï ÍÁÉ
Microthrix: óå áõôÞí ôçí ðåñßðôùóç
ôï ÷ëþñéï äåí Ý÷åé áðïôÝëåóìá
 óõíÝ÷åéá: åßíáé äõíáôÞ ç äéáôÞñçóç ôçò éóïññïðßáò

ÅíÝñãåéåò:
❏ ÐåñáéôÝñù ðñïóåêôéêÞ áýîçóç ôïõ
ïîõãüíïõ, ìÝ÷ñé ôá 2mg/L
❏ ¼óï ôï äõíáôüí êáëýôåñç åêôßìçóç
ôïõ ëüãïõ F:M êáé ðñïóåêôéêÝò áíÜëï-
ãåò áõîïìåéþóåéò ôùí MLSS óôç äåîá-
ìåíÞ
❏ ÐñïóåêôéêÞ ðáñáôÞñçóç ãéá âåëôßùóç
ôçò êáôÜóôáóçò
Ðáñáôçñåßôáé âåëôßùóç ❏ ¸ëåã÷ïò áí õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá
Ï×É áðü ôç ìïíÜäá ãéá åðéëïãÞ áíôáãùíé-
Åßóïäïò ôïîéêþí ìåôÜ áðü ÷ñüíï 3 çëéêéþí
óôéêþí âáêôçñéäßùí
âáêôçñéäßùí;

ÍÁÉ
❏ Ðñáãìáôïðïßçóç Ýñãùí ãéá äõíáôüôç-
ÍÁÉ ôá áíÜðôõîçò áíôáãùíéóôéêþí êáíïíé-
ÅðáñêÞò âåëôßùóç; êþí âáêôçñéäßùí
❏ ÏñãÜíùóç ôùí ìÝôñùí áðïôñïðÞò
Ï×É áíÜðôõîçò âáêôçñéäßùí

ÅðáíÝëåã÷ïò
ëüãù åíäå÷üìåíïõ ëÜèïõò óôçí üëç
äéáäéêáóßá åëÝã÷ïõ

Äçìéïõñãßá ðñïûðïèÝóåùí
êáé óõíèçêþí ãéá áíÜðôõîç
áíôáãùíéóôéêþí âáêôçñéäßùí

165
 5Â. ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ – óõíÝ÷åéá

166
ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ Ðáñáóõñüìåíá óôåñåÜ óôçí õðåñ÷åßëéóç ❏ Áíáêõêëïöïñßá ìéêñÞò ðåñéåêôéêüôçôáò óå óôåñåÜ
ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò ❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TP åêñïÞò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TSS êáé BOD åêñïÞò

¸ëåã÷ïò ýøïõò óôñþìáôïò éëýïò êáé ñõèìïý ¸ëåã÷ïò:

Ç áíáêõêëïöïñßá áíáêõêëïöïñßáò ❏ ÓõãêÝíôñùóçò ñåýìáôïò
áíÜìéêôïõ õãñïý äå ãßíåôáé áíáêõêëïöïñßáò éëýïò
áñêåôÜ ãñÞãïñá ❏ Åðéâåâáßùóç óôñùôÞò áíáêõêëïöïñßáò
❏ ÓõóôÞìáôïò áíáññüöçóçò éëýïò
áðü êÜèå äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ÖñÜîéìï óõóôÞìáôïò
❏ Ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò ôùí óôåñþí áíáññüöçóçò éëýïò
óôéò äåîáìåíÝò êáèßæçóçò (ìåßùóç ôïõ ýøïõò Êáèáñéóìüò óõóôÞìáôïò óõëëïãÞò õãñïý
óôñþìáôïò éëýïò, áýîçóç ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò
áíáêõêëïöïñßáò, ìåßùóç áñéèìïý
åí ëåéôïõñãßá äåîáìåíþí êáèßæçóçò)

¸ëåã÷ïò óõãêÝíôñùóçò ñåýìáôïò

áíáêõêëïöïñßáò éëýïò
¸ëåã÷ïò ðáñï÷Þò ÁõîçìÝíïò ñõèìüò
óå êÜèå äåîáìåíÞ êáèßæçóçò áíáêõêëïöïñßáò
¶íéóç êáôáíïìÞ ðáñï÷Þò Ìåßùóç ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò
ÐñïóáñìïãÞ ôïõ óõóôÞìáôïò ìåñéóìïý ãéá
ôç äéáíïìÞ ßóùí ðáñï÷þí óå äåîáìåíÝò ßóçò
äõíáìéêüôçôáò Þ ßóçò öüñôéóçò óå äåîáìåíÝò
äéáöïñåôéêÞò äõíáìéêüôçôáò

¸ëåã÷ïò ñõèìþí åðéöáíåéáêÞò õðåñ÷åßëéóçò

óôçí ðáñï÷Þ áé÷ìÞò
ÕäñáõëéêÞ õðåñöüñôéóç
❏ Ëåéôïõñãßá åðéðëÝïí äåîáìåíÞò êáèßæçóçò
áí åßíáé äéáèÝóéìç
❏ Ìåßùóç öïñôßóåùí áé÷ìÞò ìå Ýëåã÷ï
ôùí áíôëéïóôáóßùí ôïõ äéêôýïõ óõëëïãÞò
êáé ôùí ñåõìÜôùí áíáêõêëïöïñßáò áðü
ôç ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò éëýïò,
Ýôóé þóôå íá åîïìáëõíèåß ç ðáñï÷Þ

Ôýñâåéò áðü ôçí êßíçóç

Ìåßùóç ôá÷ýôçôáò îÝóôñïõ
ôïõ îÝóôñïõ
 5Ã. ËÅÉÔÏÕÑÃÉÁ ÊÁÈÉÆÇÓÇÓ – óõíÝ÷åéá

ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐéèáíÝò áéôßåò

❏ ÅìöÜíéóç óôåñåþí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TSS åêñïÞò

¸ëåã÷ïò ôýñâåùí áíÜíôç ôçò êáèßæçóçò êáé DO ❏ Åíôïðéóìüò ðåñéï÷þí óôéò äåîáìåíÝò
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý êáèßæçóçò óôéò ïðïßåò ðáñáôçñåßôáé ìåãÜëç
ÁõîçìÝíåò ôýñâåéò áíÜíôç
ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò ìåôáöïñÜ öëüêùí
❏ Ìåßùóç áåñéóìïý óôç âéïëïãéêÞ äéåñãáóßá
❏ ÐáñáôÞñçóç óôÜèìçò ëõìÜôùí óôç äéÜôáîç
❏ ÊáôÜëëçëåò åðåìâÜóåéò óôïí åîïðëéóìü õðåñ÷åßëéóçò
ìåñéóìïý ôçò ðáñï÷Þò ãéá ìåßùóç ÔïðéêÜ ñåýìáôá
ôùí ôýñâåùí áíÜíôç ôçò êáèßæçóçò óôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò ❏ ÅîáóöÜëéóç óùóôÞò õøïìåôñéêÞò
❏ ÐñïóáñìïãÞ óôÜèìçò ëõìÜôùí ãéá ìåßùóç ôïðïèÝôçóçò ôùí õðåñ÷åéëéóôþí
ôùí ôýñâåùí áíÜíôç ôçò êáèßæçóçò ❏ Áí åßíáé åöéêôü óõíßóôáôáé ç ðñïóèÞêç
Þ ç ðñïóáñìïãÞ åéäéêþí äéáôÜîåùí
(ð.÷. áíáêëáóôÞñåò – baffles) þóôå
Õðïëïãéóìüò SRT (Ýëåã÷ïò MLSS, íá ìåéùèïýí ïé áõîçìÝíåò ôá÷ýôçôåò
óõãêÝíôñùóçò óôåñåþí óôç ãñáììÞ êáé ôá äçìéïõñãïýìåíá ñåýìáôá
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò WAS ëüãù äéáöïñÜò ðõêíüôçôáò
êáé ðáñï÷Þò ðåñßóóåéáò WAS)
ÁõîçìÝíïò ÷ñüíïò
ðáñáìïíÞò (SRT) Ìåßùóç SRT ìå áýîçóç ôïõ ñõèìïý
❏ ËÞøç äåßãìáôïò ãéá áíÜëõóç
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò WAS
❏ ÌéêñïóêïðéêÞ åîÝôáóç ãéá íåêñïýò
Ðåñéïñéóìüò ôçò áýîçóçò ôïõ WAS óå ðïóïóôü
(áíåíåñãïýò) ìéêñïïñãáíéóìïýò
10% ðåñéóóüôåñï ãéá 2xSRT þóôå Ôïîéêü öïñôßï
íá åëá÷éóôïðïéçèïýí ôá öáéíüìåíá áóôáèïýò Ý÷åé åðçñåÜóåé ôç âéïìÜæá ÄéáôÞñçóç üóï ôï äõíáôüí ìåãáëýôåñçò
ëåéôïõñãßáò
ðïóüôçôáò âéïìÜæáò ðïõ äåí Ý÷åé åðçñåáóôåß
áðü ôï ôïîéêü öïñôßï ìå:
❏ ÌÝôñçóç ôùí TSS êáé ôçò èïëüôçôáò ❏ ÁëëáãÞ ôïõ ó÷åäßïõ ðïñåßáò
óôá ñåýìáôá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé ôçò áíáêõêëïöïñßáò (rerouting)
Áíáôáñá÷Ýò ëüãù: áðü ôï óôÜäéï åðåîåñãáóßáò éëýïò. ❏ Ìåßùóç ôïõ áåñéóìïý êáé ôçò áíÜìéîçò
❏ Öïñôßóåùí
❏ ¸ëåã÷ïò ðñïößë DO óôç äéåñãáóßá ❏ Áðïìüíùóç ôùí äåîáìåíþí ãéá äéáôÞñçóç ôçò
❏ Êïëëïåéäþí óôåñþí âéïìÜæáò êáé áíáðáñáãùãÞ ôçò (reseeding)
óôá óôñáããßóìáôá áðü
ôç äéåñãáóßá åðåîåñãáóßáò
ÅîÝôáóç ôùí ëåéôïõñãéþí ôçò ìïíÜäáò
ôçò éëýïò
ãéá Ýëåã÷ï åíäå÷üìåíùí õøçëþí öïñôßóåùí
áðü ôá ñåýìáôá áíáêõêëïöïñßáò
áðü ôç äéåñãáóßá åðåîåñãáóßáò ôçò éëýïò
ÐñïóáñìïãÞ ëåéôïõñãéþí ìå óêïðü ôç ìåßùóç
ôùí êïëëïåéäþí óôåñþí êáé åîïìÜëõíóç
ôçò öüñôéóçò BDD êáé ÔÊÍ óôç äéåñãáóßá

167
 6Á. Äéüãêùóç éëýïò

168
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÁõîçìÝíåò ðïóüôçôåò ïìïãåíïýò éëýïò óôï óýíïëï
ôïõ üãêïõ ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò
❏ Ôåóô êáèßæçóçò: Ç êáèßæçóç ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý
ðñáãìáôïðïéåßôáé áñãÜ åíþ ïé äçìéïõñãïýìåíïé
öëüêïé äåí åßíáé óõìðáãåßò êáé ôï õðåñêåßìåíï õãñü
åßíáé áñêåôÜ äéáõãÝò

ÐéèáíÝò áéôßåò

ÁêáôÜëëçëç: ÕðåñâïëéêÞ áíÜðôõîç

❏ ÏñãáíéêÞ öüñôéóç íçìáôïåéäþí
❏ ÓõãêÝíôñùóç DO ìéêñïïñãáíéóìþí

¸ëåã÷ïé Áíôéìåôþðéóç ¸ëåã÷ïé Áíôéìåôþðéóç

¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ ôÜóåùí
ôïõ óõóôÞìáôïò êáôÜ ôç(í):
❏ Ìåßùóç ôùí MLVSS
❏ Ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò
❏ Áýîçóç ôïõ ëüãïõ F:M
❏ ÌåôáâïëÞ ôçò óõãêÝíôñùóçò
ôïõ DO
❏ ÎáöíéêÞ áýîçóç ôïõ äåßêôç SVI
Þ îáöíéêÞ ìåßùóç
ôïõ äåßêôç ðõêíüôçôáò éëýïò
❏ Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò
ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS), ìÝ÷ñé 10%
áíÜ çìÝñá êáé Ýùò üôïõ ç äéåñãáóßá
áðïêôÞóåé ôéò öõóéïëïãéêÝò
ëåéôïõñãéêÝò ðáñáìÝôñïõò ôçò
❏ ÐñïóùñéíÞ áýîçóç ôïõ ñõèìïý
áíáêõêëïöïñßáò éëýïò, þóôå
íá ìåéùèïýí ïé áðþëåéåò óôåñþí
áðü ôç äåîáìåíÞ êáèßæçóçò
êáé ç äéåñãáóßá áðïêôÞóåé
ôéò öõóéïëïãéêÝò ëåéôïõñãéêÝò
ðáñáìÝôñïõò ôçò
❏ ÄéáôÞñçóç ôçò óõãêÝíôñùóçò DO
óôï âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá Üíù ôùí
0,5mg/L êáé éäáíéêÜ ìåôáîý 1-3 mg/L
❏ ÌéêñïóêïðéêÞ áíÜëõóç ôïõ áíÜìéêôïõ
õãñïý êáé ôçò áíáêõêëïöïñïýóáò éëýïò
êáé ðñïóðÜèåéá áíáãíþñéóçò ôïõ ôýðïõ
ôùí áíáðôõóóüìåíùí íçìáôïåéäþí
ìéêñïïñãáíéóìþí (ìýêçôåò Þ âáêôÞñéá)
❏ Áí áíáãíùñéóôïýí ïé áíáðôõóóüìåíïé
ìýêçôåò, åîÝôáóç åíäå÷üìåíçò
óõìâïëÞò âéïìç÷áíéþí óôçí åìöÜíéóç
ôïõ ðñïâëÞìáôïò
❏ Áí áíáãíùñéóôïýí ôá áíáðôõóóüìåíá
âáêôÞñéá, åîÝôáóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí
ëõìÜôùí êáèþò êáé ôùí åóùôåñéêþí
áíáêõêëïöïñïýìåíùí ñåõìÜôùí
ðñïò ôç âéïëïãéêÞ åðåîåñãáóßá
ãéá áõîçìÝíåò ðïóüôçôåò íçìáôïåéäþí
❏ ÈÝóðéóç êñéôçñßùí ãéá ôçí åßóïäï âéïìç÷áíéêþí
áðïâëÞôùí
❏ ×ëùñßùóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí ëõìÜôùí ìå äéÜëõìá
óõãêÝíôñùóçò ôçò ôÜîçò ôùí 5-10mg/L.
Áí áðáéôïýíôáé ìåãáëýôåñåò óõãêåíôñþóåéò,
óõíßóôáôáé éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ êáé áýîçóç
ôçò óõãêÝíôñùóçò êáôÜ 1-2 mg/L
❏ ×ëùñßùóç ôçò ãñáììÞò áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ìå ðåñéåêôéêüôçôá ôçò ôÜîçò ôùí 2-3 g/kg MLVSS
❏ Áí õðÜñ÷åé ðáñïõóßá íçìáôïåéäþí
ìéêñïïñãáíéóìþí óôá åóùôåñéêÜ ñåýìáôá
áíáêõêëïöïñßáò ôçò ìïíÜäáò óõíßóôáôáé
áñéóôïðïßçóç ôùí ëåéôïõñãéêþí ðáñáìÝôñùí Þ
áíáâÜèìéóç Üëëùí äéåñãáóéþí åíôüò ôçò ìïíÜäáò
 6Â. Äéüãêùóç éëýïò –óõíÝ÷åéá

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÁõîçìÝíåò ðïóüôçôåò ïìïãåíïýò éëýïò óôï óýíïëï ôïõ üãêïõ
ôçò äåîáìåíÞò êáèßæçóçò
❏ Ôåóô êáèßæçóçò: Ç êáèßæçóç ôïõ áíÜìéêôïõ õãñïý
ðñáãìáôïðïéåßôáé áñãÜ åíþ ïé äçìéïõñãïýìåíïé öëüêïé
äåí åßíáé óõìðáãåßò êáé ôï õðåñêåßìåíï õãñü åßíáé áñêåôÜ äéáõãÝò

ÐéèáíÝò áéôßåò (óõíÝ÷åéá)

ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç Ôï pH óôï âéïëïãéêü

¸ëëåéøç
äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO) áíôéäñáóôÞñá
èñåðôéêþí óõóôáôéêþí
óôç äåîáìåíÞ áåñéóìïý åßíáé ìéêñüôåñï ôïõ 6,5

¸ëåã÷ïé Áíôéìåôþðéóç ¸ëåã÷ïé Áíôéìåôþðéóç ¸ëåã÷ïé Áíôéìåôþðéóç

❏ ¸ëåã÷ïò ❏ Áí ïé óõãêåíôñþóåéò èñåðôéêþí ❏ ¸ëåã÷ïò ❏ Áí ç ìÝóç ôéìÞ ❏ ¸ëåã÷ïò pÇ ❏ Áí pH < 6,5 óõíßóôáôáé ç Ýñåõíá
ôçò óõãêÝíôñùóçò åßíáé ìéêñüôåñåò áðü ôéò ìÝóåò óõãêåíôñþóåùí DO ôçò óõãêÝíôñùóçò åéóåñ÷ïìÝíùí ãéá óõìâïëÞ âéïìç÷áíéêþí
èñåðôéêþí óôá áíáìåíüìåíåò ôéìÝò, óõíßóôáôáé óå äéÜöïñåò èÝóåéò DO < 0,5mg/L, óõíßóôáôáé ëõìÜôùí áðïâëÞôùí óôï ðñüâëçìá. Áí åßíáé
åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá ç ðñáãìáôïðïßçóç äïêéìþí – ôçò äåîáìåíÞò ç áýîçóç ôïõ ñõèìïý åöéêôü èá ðñÝðåé íá ðñáãìáôïðïé-
ðåäßïõ óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá áåñéóìïý ïîõãüíùóçò Ýùò üôïõ åßôáé åîïõäåôÝñùóç óôçí ðçãÞ Þ
Ç åíäåäåéãìÝíç ìå óêïðü ôçí ðñïóèÞêç: ç óõãêÝíôñùóç íá åßíáé áêüìá êáé ðáýóç ôçò äéï÷Ýôåõóçò
áíáëïãßá ãéá
Áæþôïõ, ìå ôç ìïñöÞ Üíõäñçò ôçò ôÜîçò ôùí1-3 mg/L ôùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí
ôç óùóôÞ ëåéôïõñãßá áììùíßáò óôïí üãêï ôïõ âéïëïãéêïý ❏ Áí ôï ðáñáðÜíù äåí åßíáé åöéêôü,
ôçò äéåñãáóßáò áíôéäñáóôÞñá óõíßóôáôáé áýîçóç ôïõ pÇ ìå
åßíáé:
Öùóöüñïõ, ìå ôç ìïñöÞ
öùóöïñéêïý íáôñßïõ (Na3PO4) ❏ Áí ç óõãêÝíôñùóç ôïõ DO ðñïóèÞêç ÷çìéêþí ìÝóùí üðùò ç
BOD:N:P:Fe = åßíáé ó÷åäüí ìçäåíéêÞ êáõóôéêÞ óüäá (NaOH) Þ åíþóåùí
100:5:1:0,5
ÓéäÞñïõ, ìå ôç ìïñöÞ óå êÜðïéá óçìåßá áóâåóôßïõ (CaO Þ Ca(ÏÇ)2)
ôñé÷ëùñéïý÷ïõ óéäÞñïõ (FeCl3) ôïõ âéïëïãéêïý óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá
áíôéäñáóôÞñá, åíþ
❏ Ðñáãìáôïðïßçóç ❏ ÐáñáôÞñçóç ôùí ôåóô êáèßæçóçò óå êÜðïéá Üëëá óçìåßá ❏ ¸ëåã÷ïò ❏ Áí ç íéôñïðïßçóç äåí åßíáé
ôåóô êáèßæçóçò ìå óêïðü ôç âåëôßùóç ôùí ÷áñá- ìåãáëýôåñç ôïõ 1 mg/L, ðñáãìáôïðïßçóçò åðéèõìçôÞ, óõíßóôáôáé áýîçóç ôïõ
áíÜ þñá êôçñéóôéêþí êáèßæçóçò ôçò éëýïò, óõíßóôáôáé ç åîéóïññüðçóç íéôñïðïßçóçò ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò
ìÝóù ôçò ðñïóèÞêçò èñåðôéêþí ôçò ðáñï÷Þò ïîõãüíïõ ëüãù áõîçìÝíçò (WAS) óå ðïóïóôü 10% áíÜ çìÝñá
Þ ï êáèáñéóìüò èåñìïêñáóßáò ãéá äéáêïðÞ ôçò íéôñïðïßçóçò
ôùí äéá÷õôéêþí óôïé÷åßùí ëõìÜôùí Þ ìéêñïý ❏ Áí ç íéôñïðïßçóç åßíáé åðéèõìçôÞ,
ëüãïõ F:M óõíßóôáôáé áýîçóç ôïõ pH
ìå ðñïóèÞêç ÷çìéêþí ìÝóùí
üðùò ç êáõóôéêÞ óüäá (NaOH)
Þ åíþóåùí áóâåóôßïõ (CaO
Þ Ca(ÏÇ)2) óôá åéóåñ÷üìåíá óôï
âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá ëýìáôá

169
 7Á. Áöñéóìüò óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá

170
ÐéèáíÝò áéôßåò Ðá÷ýò, ëåõêüò, õðåñâïëéêüò
Þ óáðùíþäçò áöñüò óôçí åðéöÜíåéá
ôïõ âéïáíôéäñáóôÞñá

Õðåñöüñôéóç âéïëïãéêïý
áíôéäñáóôÞñá, ëüãù Ýíáñîçò
äéåñãáóßáò (÷áìçëÜ MLSS)
Ìç áíçóõ÷çôéêÞ ðåñßðôùóç
¸ëåã÷ïò:
Áí ï ëüãïò F:M åßíáé ìåãÜëïò êáé ï ðëçèõóìüò MLVSS ìéêñüò,
❏ Öüñôéóç BOD áíôéäñáóôÞñá (kg/d)
äåí óõíßóôáôáé ç áðïìÜêñõíóç ðåñßóóåéáò éëýïò áðü ôç äéåñãáóßá
❏ Öüñôéóç MLVSS áíôéäñáóôÞñá (kg)
(WAS). Áí ç áðïìÜêñõíóç Ý÷åé Þäç îåêéíÞóåé, ï ñõèìüò
Õðïëïãéóìüò: áðïìÜêñõíóçò ðñÝðåé íá åßíáé ï åëÜ÷éóôïò äõíáôüò
❏ Ëüãïõ F:M þóôå íá åêôéìçèåß ï áðáñáßôçôïò
ðëçèõóìüò ôùí MLVSS ãéá ôçí ôñÝ÷ïõóá öüñôéóç BOD

¸ëåã÷ïò: ÄéáôÞñçóç åðáñêïýò ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (RAS) þóôå

Ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí áðü ôéò äåîáìåíÝò íá ìåéùèåß ôï öáéíüìåíï ôùí ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí, éäéáßôåñá
äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò – ÈïëÞ åêñïÞ óôéò ðåñéüäïõò ðáñï÷þí áé÷ìÞò

❏ ÐñïóðÜèåéá äéáôÞñçóçò óõãêÝíôñùóçò DO óå åðßðåäá

¸ëåã÷ïò:
1-3 mg/L
ÓõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO)
❏ ÅîáóöÜëéóç åðáñêïýò áíÜìéîçò óôïõò âéïëïãéêïýò
óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá
áíôéäñáóôÞñåò

ÁõîçìÝíç áðïìÜêñõíóç
ðåñßóóåéáò éëýïò áðü ôï óýóôçìá
ðïõ ðñïêáëåß õðåñöïñôéóìÝíï
âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá
(÷áìçëÞ óõãêÝíôñùóç MLSS)
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ ôÜóåùí ðñïò áëëáãÞ
ôïõ óõóôÞìáôïò óôéò áêüëïõèåò ðåñéðôþóåéò:
❏ Ìåßùóç óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLVSS
❏ Ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò (MCRT Þ ÈC)
❏ Áýîçóç ôïõ ëüãïõ F:M
❏ ÄéáôÞñçóç ôùí ôéìþí óõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ
ïîõãüíïõ (DO) ìå ìåéùìÝíåò ðáñï÷Ýò áÝñá
❏ Áýîçóç óôï ñõèìü áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò
(WAS)
Ìåßùóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS), ìÝ÷ñé
10% çìåñçóßùò, Ýùò üôïõ ïé ðáñÜìåôñïé åëÝã÷ïõ ôçò äéåñãáóßáò
ðñïóåããßóïõí ôéò áíáìåíüìåíåò ôéìÝò
❏ Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áíáêõêëïöïñßáò éëýïò (RAS), þóôå
íá ìåéùèåß ôï öáéíüìåíï ôùí ðáñáóõñüìåíùí óôåñåþí
áðü ôç äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
❏ ÄéáôÞñçóç ôïõ âÜèïõò óôñþìáôïò ëÜóðçò áðü 0,3 Ýùò 0,9m
áðü ôïí ðõèìÝíá ôçò äåîáìåíÞò
 óõíÝ÷åéá ðéèáíþí áéôéþí

ÌåéùìÝíç óõãêÝíôñùóç MLSS ëüãù:
❏ Ôïîéêþí åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí
❏ Åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí ìéêñüôåñçò
èåñìïêñáóßáò
❏ Éäéáßôåñá áõîçìÝíùí
èåñìïêñáóéáêþí äéáêõìÜíóåùí
ËÞøç äåßãìáôïò áíÜìéêôïõ õãñïý êáé áíÜëõóç ãéá: Äçìéïõñãßá íÝáò êáëëéÝñãåéáò åíåñãïý éëýïò. Áí åßíáé äõíáôüí,
❏ ÌÝôáëëá óõíßóôáôáé:
❏ Âáêôçñéïôüíá ❏ Ç áðïìÜêñõíóç ôçò éëýïò áðü ôï óýóôçìá
÷ùñßò åðáíá÷ñçóéìïðïßçóÞ ôçò óå Üëëï óôÜäéï ôçò äéåñãáóßáò
❏ Èåñìïêñáóßá
❏ Ç áðüêôçóç åíåñãïý éëýïò áðü Üëëç ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò
ëõìÜôùí, þóôå íá óõìâÜëëåé óôç äçìéïõñãßá
ôçò íÝáò êáëëéÝñãåéáò

ÅöáñìïãÞ ó÷åäßïõ õðïäï÷Þò áðïâëÞôùí óå ó÷Ýóç

Ðáñáêïëïýèçóç åéóåñ÷ïìÝíùí ëõìÜôùí ãéá êáôáãñáöÞ
ìå ôéò âéïìç÷áíßåò ôçò ðåñéï÷Þò – ÈÝóðéóç êáíüíùí êáé ïñßùí
åíäå÷üìåíùí ìåãÜëùí èåñìïêñáóéáêþí äéáêõìÜíóåùí
áðïäï÷Þò ôùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí

Ðáñáóõñüìåíá óôåñåÜ
ëüãù õäñáõëéêþí õðåñöïñôßóåùí óôç
äåîáìåíÞ äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
¸ëåã÷ïò:
❏ Õäñáõëéêïý ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò óôï âéïëïãéêü
áíôéäñáóôÞñá
❏ Ñõèìïý åðéöáíåéáêÞò õðåñ÷åßëéóçò óôç äåîáìåíÞ
äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò

❏ ÁêáôÜëëçëá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá
Þ/ êáé
❏ Ðñüêëçóç áöñïý óôïõò âéïëïãéêïýò
áíôéäñáóôÞñåò ëüãù ôçò êáôáíïìÞò
ôçò áíáêõêëïöïñïýóáò éëýïò (RAS)
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
Óçìáíôéêþí äéáöïñþí óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS
áíÜìåóá óôïõò åðéìÝñïõò âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
❏ ÅêñïÞò ðñùôïâÜèìéáò åðåîåñãáóßáò Þ/ êáé
❏ Ðáñï÷þí áíáêõêëïöïñßáò (RAS) óå êÜèå âéïëïãéêü
áíôéäñáóôÞñá
ÐñïóðÜèåéá äéáôÞñçóçò ïìïéüìïñöùí ôéìþí ìåôáîý
ôùí åðéìÝñïõò âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí, üóïí áöïñÜ
óôéò ðáñáìÝôñïõò: MLSS, äéáëõìÝíï ïîõãüíï (DO) êáèþò
êáé óõãêÝíôñùóç ôçò ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÊáôÜëëçëåò ìåôáôñïðÝò óôïõò ìåñéóôÝò ðáñï÷Þò, ìå óôü÷ï
ôçí éóïêáôáíïìÞ ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò Þ/ êáé ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñßáò ðñïò ôïõò âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò

171
 7Â. Áöñéóìüò óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá – óõíÝ÷åéá

172
Óêïýñïò, ëáìðåñüò áöñüò
óôçí åðéöÜíåéá ôùí âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí

Âéïëïãéêüò áíôéäñáóôÞñáò ðïõ ðñïóåããßæåé

êáôÜóôáóç ÷áìçëÞò öüñôéóçò (áõîçìÝíç
óõãêÝíôñùóç MLSS) ëüãù áíåðáñêïýò
áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò áðü ôï óýóôçìá

❏ ¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ ôÜóåùí ðñïò áëëáãÞ ôïõ óõóôÞìáôïò

óôéò áêüëïõèåò ðåñéðôþóåéò:
❏ Áýîçóç óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS
❏ Áýîçóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò (MCRT Þ ÈC)
❏ Ìåßùóç ôïõ ëüãïõ F:M
❏ ÄéáôÞñçóç ôùí ôéìþí óõãêÝíôñùóçò äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO)
ìå áõîáíüìåíåò ðáñï÷Ýò áÝñá
❏ Ìåßùóç óôï ñõèìü áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS)

Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS), ¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
ü÷é ðåñéóóüôåñï áðü 10% áíÜ çìÝñá, ìÝ÷ñé: Óçìáíôéêþí äéáöïñþí
óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS
❏ ïé ðáñÜìåôñïé åëÝã÷ïõ ôçò äéåñãáóßáò íá ðñïóåããßóïõí
áíÜìåóá óôïõò åðéìÝñïõò
ôéò áíáìåíüìåíåò ôéìÝò ôïõò êáé
âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò
❏ ìéá ìÝôñéá ðïóüôçôá áíïé÷ôü÷ñùìïõ áöñïý íá ðáñáôçñåßôáé
óôçí åðéöÜíåéá ôùí âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
❏ ÅêñïÞò ðñùôïâÜèìéáò
åðåîåñãáóßáò Þ/ êáé
❏ Ðáñï÷þí áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
óå êÜèå âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá
ÐñïóðÜèåéá äéáôÞñçóçò ïìïéüìïñöùí ôéìþí ìåôáîý
ôùí åðéìÝñïõò âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí,
üóïí áöïñÜ óôéò ðáñáìÝôñïõò: MLSS, äéáëõìÝíï
ïîõãüíï (DO) êáèþò êáé óõãêÝíôñùóç ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÊáôÜëëçëåò ìåôáôñïðÝò óôïõò ìåñéóôÝò ðáñï÷Þò,
ìå óôü÷ï ôçí åðßôåõîç éóïêáôáíïìÞò
ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò Þ/ êáé ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñßáò ðñïò ôïõò âéïëïãéêïýò
áíôéäñáóôÞñåò
 7Ã. Áöñéóìüò óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá – óõíÝ÷åéá

Ðá÷ýò, áêÜèáñôïò, óêïõñü÷ñùìïò áöñüò
óôçí åðéöÜíåéá ôùí âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí
❏ Âáèýò êáöÝ, ó÷åäüí ìáýñïò, óáðùíþäçò áöñüò,
áöñüò, óôçí åðéöÜíåéá ôùí âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí
❏ ÁíÜìéêôï õãñü âáèý êáöÝ ÷ñþìáôïò, ó÷åäüí ìáýñïõ.
❏ Áíß÷íåõóç óçðôéêÞò Þ îéíÞò ìõñùäéÜò óôïõò âéïëïãéêïýò
áíôéäñáóôÞñåò

Âéïëïãéêüò áíôéäñáóôÞñáò ìå éäéáßôåñá ÷áìçëÞ

öüñôéóç (ðïëý áõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç MLSS)
ëüãù áíåðáñêïýò ðñïãñÜììáôïò åëÝã÷ïõ
ôçò ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÅðéêñÜôçóç áíáåñüâéùí óõíèçêþí
óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá

¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ ôÜóåùí ðñïò áëëáãÞ

ôïõ óõóôÞìáôïò óôéò áêüëïõèåò ðåñéðôþóåéò:
❏ Áýîçóç óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLVSS
❏ Áýîçóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò (MCRT Þ Èc )
❏ Ìåßùóç ôïõ ëüãïõ F:M

Áýîçóç ôïõ ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðåñßóóåéáò éëýïò (WAS), ¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
ü÷é ðåñéóóüôåñï áðü 10% áíÜ çìÝñá, ìÝ÷ñé: Óçìáíôéêþí äéáöïñþí
óôç óõãêÝíôñùóç ôùí MLSS
❏ ïé ðáñÜìåôñïé åëÝã÷ïõ ôçò äéåñãáóßáò íá ðñïóåããßóïõí
áíÜìåóá óôïõò åðéìÝñïõò
ôéò áíáìåíüìåíåò ôéìÝò ôïõò êáé
âéïëïãéêïýò áíôéäñáóôÞñåò
❏ ìéá ìÝôñéá ðïóüôçôá áíïé÷ôü÷ñùìïõ áöñïý íá ðáñáôçñåßôáé
óôçí åðéöÜíåéá ôùí âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí
¸ëåã÷ïò êáé êáôáãñáöÞ:
❏ ÅêñïÞò ðñùôïâÜèìéáò
åðåîåñãáóßáò Þ/ êáé
❏ Ðáñï÷þí áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
óå êÜèå âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá
ÐñïóðÜèåéá äéáôÞñçóçò ïìïéüìïñöùí ôéìþí ìåôáîý
ôùí åðéìÝñïõò âéïëïãéêþí áíôéäñáóôÞñùí,
üóïí áöïñÜ óôéò ðáñáìÝôñïõò: MLSS, äéáëõìÝíï
ïîõãüíï (DO) êáèþò êáé óõãêÝíôñùóç ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñßáò (RAS)
ÊáôÜëëçëåò ìåôáôñïðÝò óôïõò ìåñéóôÝò ðáñï÷Þò,
ìå óôü÷ï ôçí åðßôåõîç éóïêáôáíïìÞò
ôçò åéóåñ÷üìåíçò ðáñï÷Þò Þ/ êáé ôçò ðáñï÷Þò
áíáêõêëïöïñßáò ðñïò ôïõò âéïëïãéêïýò
áíôéäñáóôÞñåò

173
 7Ä. Áöñéóìüò óôïí âéïëïãéêü áíôéäñáóôÞñá – óõíÝ÷åéá

174
ÐáñáôÞñçóç åðéðëåüíôùí
Ðñüêåéôáé ãéá:
❏ ÁöñïëÜóðåò ðá÷åéÜò õöÞò Þ ãéá
❏ ËÜóðåò;

ÁöñïëÜóðåò ËÜóðåò

Áíáìéãíýïíôáé ìå
¸÷ïõí ÷ñþìá
ôéò Üëëåò ëÜóðåò ìåôÜ
óêïýñï êáóôáíü;
áðü áíÜäåõóç;

ÍÁÉ Ï×É ÍÁÉ Ï×É

Óõìâáßíåé Óõìâáßíåé
ÕðÜñ÷ïõí ÕðÜñ÷ïõí
áðïíéôñïðïßçóç åßóïäïò ôïîéêþí
íçìáôïåéäÞ; íçìáôïåéäÞ;

ÍÁÉ Ï×É ÍÁÉ Ï×É

Ðáñáôçñåßôáé ËÜóðåò ¾ðáñîç ëéðþí ÊáôÜ ðÜóá ðéèáíüôçôá

äéüãêùóç; ìåãÜëçò çëéêßáò êáé åëáßùí óôá ëýìáôá Nocardia Þ Microthrix

ÍÁÉ Ï×É
❏ Ðåñéïñéóìüò ❏ ÊáôÜëëçëåò
ëéðþí êáé åëáßùí åíÝñãåéåò ãéá ìåßùóç
❏ Áöáßñåóç ëéðþí äéüãêùóçò
ÊáôÜëëçëåò åíÝñãåéåò Øåêáóìüò ìå íåñü êáé åëáßùí ❏ Áöáßñåóç
ãéá ìåßùóç äéüãêùóçò ãéá óðÜóéìï áöñþí áí åßíáé äõíáôüí áöñïëáóðþí
❏ ¸ëåã÷ïò
ëéðïðáãßäáò

Ìåßùóç çëéêßáò
ëÜóðçò
 8Á. ÅÓÙÔÅÑÉÊÇ ÁÍÁÊÕÊËÏÖÏÑÉÁ

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐéèáíÝò áéôßåò ÐéèáíÝò áéôßåò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò NO2+NO3-N
áíÜíôç ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò NO2+NO3-N
óôçí åêñïÞ ôçò åðåîåñãáóßáò Ôõñâþäç åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá
ÁõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ
Ìåßùóç ôýñâåùí ìå ÷ñÞóç ïîõãüíïõ (DO) óôç ãñáììÞ
áíáêëáóôÞñùí êáé/ Þ ìåôáôñïðÞ áíáêõêëïöïñßáò
èõñþí åéóüäïõ

Åðéâåâáßùóç ëåéôïõñãßáò ôùí áíôëéþí

ÁíåðáñêÞò áíáêõêëïöïñßáò
ÁõîçìÝíïò ñõèìüò åóùôåñéêÞò ¸ëåã÷ïò ôçò óõãêÝíôñùóçò DO óôç æþíç
áíáêõêëïöïñßá
Áí ïé áíôëßåò äå ëåéôïõñãïýí, äéüñèùóç áíáêõêëïöïñßáò áåñéóìïý, óôï óçìåßï Ýíáñîçò
(RAS)
ðñïâëÞìáôïò êáé áðïêáôÜóôáóç ôïõ ó÷åäßïõ ôçò áíáêõêëïöïñßáò
áíáêõêëïöïñßáò Õðïëïãéóìüò áðáñáßôçôïõ ñõèìïý
ãéá åðéôõ÷çìÝíç áðïìÜêñõíóç Ðñïóäéïñéóìüò ôïõ óçìåßïõ áíáññüöçóçò
áæþôïõ êáé áíôßóôïé÷ç ìåßùóç ôïõ õãñïý áíáêõêëïöïñßáò, üðïõ ç óõãêÝíôñùóç
ôïõ áñ÷éêïý ñõèìïý DO åßíáé ç ìéêñüôåñç êáé ðñïóáñìïãÞ âýèéóçò
❏ Óýãêñéóç ðáñï÷Þò áíáêõêëïöïñßáò
ìå ôçí ôéìÞ ó÷åäéáóìïý Áåñéóìüò Áåñéóìüò
❏ ÁíáæÞôçóç åìöñÜîåùí óôéò âáëâßäåò, ìå åðéöáíåéáêïýò ìå äéÜ÷õóç
óôéò óùëçíþóåéò êáé óôéò áíôëßåò áåñéóôÞñåò

Óå ðåñßðôùóç ðïõ ïé áíôëßåò ëåéôïõñãïýí

êáíïíéêÜ êáé ç ðáñï÷Þ åßíáé ìéêñüôåñç
áðü ôçí áíáìåíüìåíç, óõíßóôáôáé ç äéüñèùóç
ôùí åìöñÜîåùí êáé ç áðïêáôÜóôáóç
ôïõ ó÷åäßïõ áíáêõêëïöïñßáò Ìåßùóç óôÜèìçò óôç äåîáìåíÞ
áíôßóôïé÷ç Ìåßùóç ðñïößë
ìåßùóç ôçò âýèéóçò ðôåñõãßùí ôïõ áåñéóôÞñá, äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ
þóôå ç óõãêÝíôñùóç ôïõ äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO), þóôå íá åðéôåõ÷èåß
íá åßíáé D.O. ≈ 2 mg/L. Áí ôï DO ðáñáìåßíåé ìåéùìÝíç óõãêÝíôñùóç DO
ÁíåðáñêÝò BOD õøçëü, óõíßóôáôáé: óôï óçìåßï Ýíáñîçò
ãéá áðïíéôñïðïßçóç ÌåéùìÝíç óõãêÝíôñùóç BOD ôçò ãñáììÞò áíáêõêëïöïñßáò
óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá ❏ äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ôïõ áåñéóôÞñá
óôéò áíïîéêÝò æþíåò êáé ÷ñÞóç ìéêñÞò Þ äýï ôá÷õôÞôùí áåñéóôÞñá
❏ äéáêïðÞ ëåéôïõñãßáò ìéáò ãñáììÞò áåñéóìïý,
ìå óôü÷ï ôç äéáôÞñçóç ôùí åëÜ÷éóôùí
ÐñïóèÞêç ðçãÞò Üíèñáêá (üðùò ìåèáíüëç) áðáéôÞóåùí âýèéóçò ôïõ áåñéóôÞñá
ãéá áýîçóç ôçò áðïíéôñïðïßçóçò

Óçìåßùóç: Áí ç óõãêÝíôñùóç ÍÏ2+ÍÏ3, óôçí åêñïÞ åßíáé ÷áìçëÞ, óõíßóôáôáé

ìåßùóç ôïõ ñõèìïý åóùôåñéêÞò áíáêõêëïöïñßáò

175
 8Â. ÅÓÙÔÅÑÉÊÇ ÁÍÁÊÕÊËÏÖÏÑÉÁ – óõíÝ÷åéá

176
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
❏ ÌéêñÞ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO)
ÐéèáíÝò áéôßåò ❏ Ðáñïõóßá äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO) ÐéèáíÝò áéôßåò óôçí ïîéêÞ æþíç, ìå ìÝãéóôï ñõèìü áåñéóìïý
óôçí áíïîéêÞ æþíç
❏ ÌÝóåò Þ áõîçìÝíåò ôéìÝò óõãêåíôñþóåùí NH3-Í
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò NO2+NO3-N
êáé ÷áìçëÝò óõãêåíôñþóåéò NO2+NO3-N áíÜíôç
óôçí åêñïÞ ôçò åðåîåñãáóßáò
ôùí äåîáìåíþí êáèßæçóçò

Õðïëïãéóìüò áðáñáßôçôïõ ñõèìïý ãéá

åðéôõ÷çìÝíç áðïìÜêñõíóç áæþôïõ êáé óýãêñéóç
ÁõîçìÝíïò ñõèìüò ìå ôïí ðñáãìáôéêü ñõèìü áíáêõêëïöïñßáò
ÅðéêñÜôçóç ðåñéïñéóôéêþí óõíèçêþí ãéá ôï ïîõãüíï óôç äåîáìåíÞ
åóùôåñéêÞò
Áíôßóôïé÷ç ìåßùóç ôïõ áñ÷éêïý ñõèìïý áåñéóìïý
ðñüêëçóç öáéíïìÝíïõ ôáõôü÷ñïíçò áðïíéôñïðïßçóçò
áíáêõêëïöïñßáò
áíáêõêëïöïñßáò

¸ëåã÷ïò ðñïößë äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO),

NH3-N êáé NO2+NO3-N óôç äéåñãáóßá

Âñá÷õðñüèåóìç ëýóç:
Åíäå÷üìåíç ðáýóç ôçò åóùôåñéêÞò
áíáêõêëïöïñßáò áí ç äåîáìåíÞ áåñéóìïý
åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëç þóôå íá åðéôõã÷Üíåôáé
ôáõôü÷ñïíç íéôñïðïßçóç/ áðïíéôñïðïßçóç ìå:
❏ Áýîçóç áåñéóìïý óôç æþíç áåñéóìïý

ìåßùóç óõãêÝíôñùóçò NH3-Í óôçí åêñïÞ êáé
áýîçóç óõãêÝíôñùóçò DO êáé óôç óõíÝ÷åéá
❏ ÅðáíáöïñÜ ôçò åóùôåñéêÞò áíáêõêëïöïñßáò
 9. p H / Á ë ê á ë é ê ü ô ç ô á

ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
¸ëåã÷ïò ðñïößë ÐéèáíÝò áéôßåò ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐéèáíÝò áéôßåò ❏ Ôï pÇ ðáñïõóéÜæåé ìÝóç ôéìÞ óôá åéóåñ÷üìåíá
pH óôç äéåñãáóßá ❏ Ìéêñü pÇ Þ áëêáëéêüôçôá óôçí åéóñïÞ
ëýìáôá, áëëÜ åßíáé ìéêñü óôá åðåîåñãáóìÝíá êáé óõãêÝíôñùóç ôçò âéïëïãéêÞò åðåîåñãáóßáò
ëýìáôá ÍÇ3-Í óôçí åêñïÞ
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò ÔÊÍ óôçí åêñïÞ

×áìçëÞ áëêáëéêüôçôá óôï íåñü

Ìéêñü pH ¸ëåã÷ïò pH
¸ëåã÷ïò MLSS, ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò óå óõíäõáóìü ìå áðïóýíèåóç ôùí
óôçí åßóïäï êáé áëêáëéêüôçôáò
ðåñßóóåéáò éëýïò WAS, óõãêÝíôñùóçò WAS áðïâëÞôùí óôï äßêôõï óå ðåñéüäïõò
ôçò ìïíÜäáò óôçí åßóïäï
êáé õðïëïãéóìüò ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò SRT õøçëþí èåñìoêñáóéþí
ÁõîçìÝíïò ÷ñüíïò
ðáñáìïíÞò (SRT) Áí ç äéåñãáóßá ôçò íéôñïðïßçóçò
ðñáãìáôïðïéåßôáé åðáñêþò Þ áí äåí åßíáé
åðéèõìçôÞ óõíßóôáôáé: ¼îéíåò áðïññßøåéò
óôï äßêôõï óõëëïãÞò Áí ç íéôñïðïßçóç
Ìåßùóç ôïõ ÷ñüíïõ ðáñáìïíÞò  ìåßùóç
ôùí MLSS  áýîçóç ñõèìïý áðïìÜêñõíóçò ðñáãìáôïðïéåßôáé
ðåñßóóåéáò éëýïò éêáíïðïéçôéêÜ Þ åÜí áí
äåí åßíáé åðéèõìçôÞ:
¸ëåã÷ïò pH, áëêáëéêüôçôáò Áýîçóç áðïìÜêñõíóçò
êáé Üëëùí ðáñáìÝôñùí ðåñßóóåéáò éëýïò
Ìåßùóç
ãéá íá ðñïóäéïñéóôåß ç ðçãÞ ôùí MLSS
Ìåßùóç ôïõ SRT
ÁíåðáñêÞò ¸ëåã÷ïò áëêáëéêüôçôáò åêñïÞò ôùí üîéíùí áðïññßøåùí
áëêáëéêüôçôá ãéá ôç
äéáôÞñçóç ôïõ pH ❏ Áýîçóç áëêáëéêüôçôáò ìÝóù ÷çìéêÞò ðñïóèÞêçò Áýîçóç áëêáëéêüôçôáò
❏ Óå ðåñßðôùóç ðïõ äåí õðÜñ÷åé æþíç Ðñïóäéïñéóìüò ìå ðñïóèÞêç ÷çìéêþí
áðïíéôñïðïßçóçò, óõíßóôáôáé ç ðñïóèÞêç êáé åîÜëåéøç ôçò ðçãÞò
ôÝôïéáò æþíçò ìå óêïðü ôçí áíÜêôçóç ôùí üîéíùí áðïññßøåùí
áëêáëéêüôçôáò ìÝóù ôçò äéåñãáóßáò
ôçò áðïíéôñïðïßçóçò
(ç áíïîéêÞ æþíç ìðïñåß íá äçìéïõñãçèåß Âñá÷õðñüèåóìåò ëýóåéò
êáé ìå ðáýóç ôïõ áåñéóìïý, ðáñÝ÷ïíôáò
üìùò óôï óýóôçìá êáëÞ áíÜìéîç)
❏ Ç åóùôåñéêÞ áíáêõêëïöïñßá ìðïñåß ÅîÝôáóç ôùí ëåéôïõñãéþí ôçò ìïíÜäáò ãéá åíäå÷üìåíç
ÅóùôåñéêÜ ðñüêëçóç ÷áìçëïý pH áðü åóùôåñéêÜ ñåýìáôá
íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôç ìåãéóôïðïßçóç
ñåýìáôá áíáêõêëïöïñßáò åíôüò ôçò ìïíÜäáò
áíÜêôçóçò ôçò áëêáëéêüôçôáò
ìïíÜäáò
ÊáôÜëëçëåò åðéìÝñïõò ñõèìßóåéò ãéá åîïìÜëõíóç ôïõ pH

ÁíåðáñêÞò áëêáëéêüôçôá

177
 10. Ôïîéêüôçôá

178
ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ ÐÁÑÁÔÇÑÏÕÌÅÍÁ ÖÁÉÍÏÌÅÍÁ
ÐéèáíÞ áéôßá ❏ Áíïé÷ôü ÷ñþìá êáé/ Þ áõîçìÝíç óõãêÝíôñùóç ❏ ÏóìÝò óôá åéóåñ÷üìåíá ëýìáôá Þ ïóìÝò ÷çìéêþí
DO óôéò æþíåò áåñéóìïý ÐéèáíÞ áéôßá ❏ Äçìéïõñãßá óôåñåþí óå ìÝãåèïò êåöáëÞò êáñößôóáò
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TSS, TKN Þ ÔÑ óôéò äåîáìåíÝò äåõôåñïâÜèìéáò êáèßæçóçò
óôçí åêñïÞ
❏ ÈïëÞ åêñïÞ
❏ ÁõîçìÝíåò óõãêåíôñþóåéò TSS Þ TKN óôçí åêñïÞ

¸ëåã÷ïò: ❏ ËÞøç äåßãìáôïò ãéá áíÜëõóç

Ç âéïìÜæá
❏ ðñïößë pH óå üëç ôç äéåñãáóßá Ý÷åé åðçñåáóôåß ❏ ÌéêñïóêïðéêÞ åîÝôáóç ãéá íåêñïýò
❏ óõãêÝíôñùóç äéáëõìÝíïõ ïîõãüíïõ (DO) áðü ôï ôïîéêü öïñôßï (áíåíåñãïýò) ìéêñïïñãáíéóìïýò
óôéò æþíåò áåñéóìïý
ÁíáóôïëÞ ❏ óõãêåíôñþóåéò ÍÇ3-Í êáé ÍÏ2+ÍÏ3-Í
íéôñïðïßçóçò ëüãù óôç äéåñãáóßá
ôïîéêïý öïñôßïõ,
ðïõ ïäçãåß ÄéáôÞñçóç üóï ôï äõíáôüí ìåãáëýôåñçò
óå õðåñáåñéóìü ðïóüôçôáò âéïìÜæáò ðïõ äåí Ý÷åé åðçñåáóôåß
áðü ôï ôïîéêü öïñôßï ìå:
❏ ÁëëáãÞ ôïõ ó÷åäßïõ ðïñåßáò
ôçò áíáêõêëïöïñßáò (rerouting)
❏ Ìåßùóç ôïõ áåñéóìïý êáé ôçò áíÜìéîçò
❏ Áðïìüíùóç ôùí äåîáìåíþí ãéá äéáôÞñçóç
ôçò âéïìÜæáò êáé áíáðáñáãùãÞ ôçò (reseeding)

¸ëåã÷ïò åéóåñ÷ïìÝíùí óôç ìïíÜäá ëõìÜôùí

êáé ñåõìÜôùí áíáêõêëïöïñßáò áðü ôç ìïíÜäá
åðåîåñãáóßáò ðåñßóóåéáò éëýïò, ãéá ôïîéêÝò ïõóßåò

Ðñïóäéïñéóìüò êáé åîÜëåéøç ôçò ðçãÞò

ôùí ôïîéêþí öïñôßóåùí
 11. ÎáöíéêÞ áðþëåéá ÷çìéêïý öùóöüñïõ

Áóôï÷ßá áíôëßáò ¸ëåã÷ïò ãéá: Óõíßóôáôáé:

ôñïöïäïóßáò ÷çìéêïý ìÝóïõ ❏ ÄéáêïðÞ ñåýìáôïò ❏ Ç åðéâåâáßùóç ðáñï÷Þò ñåýìáôïò óôçí áíôëßá
❏ Ìç÷áíéêÞ âëÜâç ❏ Ï Ýëåã÷ïò ôùí åã÷åéñéäßùí ôïõ ðñïìçèåõôÞ ãéá ðëçñïöïñßåò
ó÷åôéêÜ ìå ôçí åðßëõóç ðñïâëçìÜôùí ôçò áíôëßáò

ÖñÜîéìï óùëÞíùí Áí ç ðáñï÷Þ ôïõ ÷çìéêïý äéáëýìáôïò åìðïäßæåôáé, åßíáé áðáñáßôçôï

ôñïöïäïóßáò ÷çìéêïý íá åíôïðéóôåß ç áéôßá êáé íá îåðåñáóôåß. Óõíßóôáôáé:
ìÝóïõ, ëüãù äçìéïõñãßáò ❏ ¸ëåã÷ïò óôï óçìåßï ðñïóèÞêçò ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ
❏ Ç ÷ñÞóç õäñï÷ëùñéêïý ïîÝïò ãéá äéÜëõóç ôùí äçìéïõñãïýìåíùí éæçìÜôùí
÷çìéêþí éæçìÜôùí ❏ Áí èåùñçèåß áíáãêáßï, óõíßóôáôáé ç äéÜññçîç
❏ Ç åðáöÞ ìå ôïí ðñïìçèåõôÞ ôïõ ÷ñçóéìïðïéïýìåíïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ
ôïõ óùëÞíá, þóôå íá åíôïðéóôåß ç áéôßá ðåñéïñéóìïý
ãéá ðåñáéôÝñù ðëçñïöïñßåò
ôçò ðáñï÷Þò
❏ Ï Ýëåã÷ïò ôçò ðïéüôçôáò ôïõ íåñïý ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé, þóôå íá åíôïðéóôåß
ðéèáíÞ óõìâïëÞ ôïõ óôç äçìéïõñãßá ôùí éæçìÜôùí

Åðéðñüóèåôá öïñôßá Óõíßóôáôáé:

áðü Üãíùóôç ðçãÞ ¸ëåã÷ïò: ❏ Ç óõíå÷Þò ðáñáêïëïýèçóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí Þ / êáé
❏ Âáóéêüôåñùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí ç åöáñìïãÞ ìÝôñùí ãéá åîïìÜëõíóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí âéïìç÷áíéêþí öïñôßùí,
ðïõ åéóÝñ÷ïíôáé óôç ÌÅÕÁ êáèþò êáé ç åöáñìïãÞ ðñïóôßìùí, óå ðåñßðôùóç õðåñâÜóåùí
❏ ÐáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí, åíôüò ôçò ÌÅÕÁ, ❏ Ç ðñïóåêôéêÞ äéá÷åßñéóç ôùí ðáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí, ìå åíäå÷üìåíç áíÜãêç
ðïõ óõìâÜëëïõí óôï öáéíüìåíï ðñïóèÞêçò ÷çìéêþí, åîéóïññüðçóçò ôçò ðáñï÷Þò ôïõò, êáèþò êáé åöáñìïãÞò
❏ ÐéèáíÞò áýîçóçò ôçò ðåñéï÷Þò ðïõ åîõðçñåôåßôáé ôçò áíáêõêëïöïñßáò ôïõò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ÷áìçëþí ðáñï÷þí óôç ÌÅÕÁ
áðü ôç ÌÅÕÁ ❏ Ç áýîçóç óôç äïóïìÝôñçóç ôïõ ÷çìéêïý ìÝóïõ êáé ç åêôßìçóç ôçò éêáíüôçôáò
åðåîåñãáóßáò ìå áíÜëïãåò åðåìâÜóåéò åðÝêôáóçò üðïõ åßíáé åöéêôü

¸ëåã÷ïò: Óõíßóôáôáé ç âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò åêñïÞ. Óçìåéþíåôáé üôé ç éêáíïðïßçóç ôçò áðáßôçóçò öùóöüñïõ
Áðþëåéá óôåñåþí,
óôçí åêñïÞ, áíáìÝíåôáé íá åßíáé äõóêïëüôåñç ëüãù ôçò ðáñïõóßáò öùóöüñïõ óôá áéùñïýìåíá óôåñåÜ.
ëüãù öôù÷Þò åðåîåñãáóßáò Áéùñïýìåíùí óôåñþí óôçí åêñïÞ Óõíåðþò, ç äõóêïëßá áõîÜíåôáé ìå ôçí áýîçóç ôçò ðáñïõóßáò áéùñïýìåíùí óôåñåþí óôçí åêñïÞ.

Áíáëõôéêü ëÜèïò êáôÜ ¸ëåã÷ïò: Ôá äåäïìÝíá ìå åñãáóôçñéáêü ëÜèïò, äå èá ðñÝðåé íá ëçöèïýí õðüøç óôïí Ýëåã÷ï ôùí åðéìÝñïõò
ôçí åñãáóôçñéáêÞ åîÝôáóç ÄéáóöÜëéóçò ðïéüôçôáò åñãáóôçñßïõ äéåñãáóéþí ôçò ÌÅÕÁ.

179
 12. ÓôáäéáêÞ áðþëåéá ÷çìéêïý öùóöüñïõ

180
¸ëåã÷ïò:
Åðéðñüóèåôá öïñôßá ❏ Âáóéêüôåñùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí
áðü Üãíùóôç ðçãÞ ðïõ åéóÝñ÷ïíôáé óôç ÌÅÕÁ
❏ ÐáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí, åíôüò ôçò ÌÅÕÁ,
ðïõ óõìâÜëëïõí óôï öáéíüìåíï
Óõíßóôáôáé:
❏ Ç óõíå÷Þò ðáñáêïëïýèçóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí âéïìç÷áíéêþí áðïâëÞôùí Þ/ êáé
ç åöáñìïãÞ ìÝôñùí ãéá åîïìÜëõíóç ôùí åéóåñ÷üìåíùí âéïìç÷áíéêþí öïñôßùí.
❏ Ç ðñïóåêôéêÞ äéá÷åßñéóç ôùí ðáñÜðëåõñùí ñåõìÜôùí, ìå åíäå÷üìåíç áíÜãêç
ðñïóèÞêçò ÷çìéêþí, åîéóïññüðçóçò ôçò ðáñï÷Þò ôïõò, êáèþò êáé åöáñìïãÞò
ôçò áíáêõêëïöïñßáò ôïõò êáôÜ ôç äéÜñêåéá ÷áìçëþí ðáñï÷þí óôç ÌÅÕÁ

ÁëëáãÞ óôç óõãêÝíôñùóç Óõíßóôáôáé:

(éó÷ý) ôïõ ÷çìéêïý ¸ëåã÷ïò:
❏ Óôçí ðåñßðôùóç ÷ïñÞãçóçò áóèåíþí ÷çìéêþí, ç áýîçóç ôïõ ñõèìïý ÷ïñÞãçóçò
äéáëýìáôïò, ëüãù ÷áìçëÞò ÓõãêÝíôñùóçò ôçò äüóçò
ðïéüôçôáò Þ ìç óôáèåñÞò ÷ñçóéìïðïéïýìåíïõ ÷çìéêïý äéáëýìáôïò
óýóôáóçò ❏ Óôçí ðåñßðôùóç ÷ïñÞãçóçò éó÷õñþí ÷çìéêþí, ç ìåßùóç ôïõ ñõèìïý ÷ïñÞãçóçò
ôçò äüóçò
❏ ÅðáöÞ ìå ôïí ðñïìçèåõôÞ ãéá ÷ïñÞãçóç ìÝóïõ, óôáèåñÞò óýóôáóçò
13. ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÁÕÎÇÓÇÓ ÐÔÇÔÉÊÙÍ ÏÎÅÙÍ ÓÅ ÁÍÁÅÑÏÂÉÏ ×ÙÍÅÕÔÇ

Áðüôïìç áýîçóç
ðôçôéêþí óôåñåþí

Ï×É

Ðáñáôçñåßôáé ðôþóç ÍÁÉ Åßíáé äõíáôÞ ç åðáíáöïñÜ

ôçò èåñìïêñáóßáò; ôçò èåñìïêñáóßáò;

Ï×É
Ï×É

ÓõíÝâç ïñãáíéêÞ ÄéáôÞñçóç óôáèåñÞ èåñìïêñáóßáò

õðåñöüñôéóç; óå ÷áìçëüôåñï óçìåßï

Ï×É ÍÁÉ

ÓõíÝâç õäñáõëéêÞ Åßíáé ç áýîçóç

õðåñöüñôéóç; ôùí ðôçôéêþí ïîÝùí > 15 %

Ï×É
ÍÁÉ ÍÁÉ Ï×É

Åßóïäïò
ôïîéêþí

❏ ÂáñÝá ìÝôáëëá
Ìåßùóç Þ ðáýóç Óå åôïéìüôçôá
❏ Èåéïý÷á
ôñïöïäïóßáò ãéá ìåßùóç ôñïöïäïóßáò
❏ ¶ëëá ÷çìéêÜ;

181
 ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ

ÅëëçíéêÞ Âéâëéïãñáößá
1. Áðïóôïëßäçò ×áñ., «Ïäçãüò ãéá ôçí ïñãÜíùóç ôçò óõíôÞñçóçò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí»,
ÓåéñÜ: Åðåîåñãáóßá Íåñïý:2, (Å.Å.Ô.Á.Á. Á.Å), ÄåêÝìâñéïò 1995.
2. Âáâßæïò Ãéþñãïò, ÌåñôæÜíçò Áñéóôåßäçò, «ÐåñéâÜëëïí - ÌåëÝôåò Ðåñéâáëëïíôéêþí Åðéðôþóåùí»,
Ðáðáóùôçñßïõ 2002.
3. ÄéáëõíÜò Ã., «Ëåéôïõñãßá êáé óõíôÞñçóç ìéêñþí ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò ëõìÜôùí», Ýêäïóç óôï ðëáßóéï
ôïõ ðñïãñÜììáôïò PETRA II ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò, Action Business Center, 1994.
4. ÅëëçíéêÞ Åôáéñßá ÔïðéêÞò ÁíÜðôõîçò êáé Áõôïäéïßêçóçò ÁÅ, «Ïäçãüò Áíôëéþí», 2000.
5. ¸íùóç Äçìïôéêþí Åðé÷åéñÞóåùí ¾äñåõóçò êáé Áðï÷Ýôåõóçò (Å.Ä.Å.Õ.Á.), ÅðéìÝëåéá Á.Í. ÁããåëÜêçò,
«Äéá÷åßñéóç Áóôéêþí Õãñþí ÁðïâëÞôùí», 2004.
6. ÊïíôáîÞò Á., Êïíôïãéþñãïõ Ó., Êñáøßôçò É., Ïéêïíïìßäçò Ä., Óêïñäßëçò Á., ÔæïõâáäÜêçò É., ÔóÝãêïò Å.,
«Ç ÅõñùðáúêÞ ðïëéôéêÞ ãéá ôçí õãéåéíÞ êáé áóöÜëåéá óôçí åñãáóßá», Åíçìåñùôéêü Äåëôßï ÔÅÅ,
Áðñßëéïò 1995.
7. ÊïõúìôæÞò È., ÓáìáñÜ-Êùíóôáíôßíïõ Ê., «¸ëåã÷ïò Ñýðáíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò», Åêäüóåéò ÆÞôç 1994.
8. Êïõôóüðïõëïò Í., Êñáøßôçò É., ÓáñáìáíôÞò Á., Áíáóôáóïðïýëïõ Ð., ÌáñêáíôùíÜôïò Ð., ÐåôñÜêçò Ã.,
«Êáíïíéóìüò áóöÜëåéáò êáé õãéåéíÞò êáôÜ ôçí åñãáóßá óå åãêáôáóôÜóåéò åðåîåñãáóßáò êáé êáèáñéóìïý
õãñþí áðïâëÞôùí», Åíçìåñùôéêü Äåëôßï ÔÅÅ, Ôåý÷ïò 1726, ÓåðôÝìâñéïò 1992.
9. ÌáñêáíôùíÜôïò Ãñçãüñçò, «Åðåîåñãáóßá êáé äéÜèåóç õãñþí áðïâëÞôùí», ´ ¸êäïóç, ÁèÞíá 1990.
10. ÌáõñïõäÞò ÉùÜííçò, «Áíôëßåò êáé Óùëçíþóåéò», 2000.
11. Ìé÷áëïðïýëïõ ×áñßêëåéá, «Íïìïèåóßá ãéá ôï ÐåñéâÜëëïí», Åêäüóåéò ÆÞôç, 2004.
12. Ðáíþñáò Á., Çëßáò Á., «¶ñäåõóç ìå åðåîåñãáóìÝíá õãñÜ áóôéêÜ áðüâëçôá», Èåóóáëïíßêç, 1999.
13. Óôáìüðïõëïò ÓôáìÜôçò, «Äßêáéï Äçìüóéùí ¸ñãùí: Èåùñßá, Íïìïëïãßá, Õðïäåßãìáôá»,
ÍïìéêÞ ÂéâëéïèÞêç, 2000.
14. ÓôÜìïõ ÁíáóôÜóéïò, «Âéïëïãéêüò Êáèáñéóìüò Áóôéêþí ÁðïâëÞôùí»,1995.
15. ÓôÜìïõ ÁíáóôÜóéïò, “Âéïëïãéêüò Êáèáñéóìüò Áóôéêþí ËõìÜôùí - ìå ðáñáôåôáìÝíï áåñéóìü
êáé âéïëïãéêÞ áðïìÜêñõíóç èñåðôéêþí”, Åêäüóåéò Ðáðáóùôçñßïõ, ÁèÞíá, 1996.
16. Ôñáãáíßôçò Óô., Óêïõìðïýñçò É., «Ïäçãüò Ëåéôïõñãßáò ÌïíÜäùí Åðåîåñãáóßáò ËõìÜôùí»,
ÓåéñÜ: Åðåîåñãáóßá Íåñïý 1, ÅëëçíéêÞ Åôáéñåßá ÔïðéêÞò ÁíÜðôõîçò êáé Áõôïäéïßêçóçò (Å.Å.Ô.Á.Á. Á.Å),
ÄåêÝìâñéïò 1995.
17. Ôóüãêáò ×ñÞóôïò, «Äßêôõá Áðï÷Ýôåõóçò êáé Åðåîåñãáóßá ËõìÜôùí», Åêäüóåéò ºùí, 1998.
18. Ôóþíçò Óôõëéáíüò, «Åðåîåñãáóßá ËõìÜôùí», Ðáðáóùôçñßïõ 2004.
19. ÕÐÅ×ÙÄÅ, «Ðñüãñáììá Âéïëïãéêþí Êáèáñéóìþí ãéá ôçí Ðñïóôáóßá ôïõ ÐåñéâÜëëïíôïò
êáé ôçí ÁíáâÜèìéóç ôçò Ðïéüôçôáò ÆùÞò», 2000.

183
 ÄéåèíÞò Âéâëéïãñáößá
20. Chartered Institution of Water and Environmental Management (CIWEM), “Activated-Sludge Treatment”,
1997.
21. Csuros Maria, «Environmental Sampling and Analysis for Technicians», Lewis Publishers, 1994.
22. Environmental Protection Agency (USA EPA) «NPDES Compliance Inspection Manual», EPA 2004.
23. Forster Siegfried, «Efficient Wastewater Treatment - The field for analytical and monitoring Equipment»,
2000.
24. Grundfos Wastewater, «The sewage pumping handbook», 2004.
25. Handbooks of UK wastewater practice: «Activated sludge Treatment», CIWEM, 1997.
26. Horan, N. J., «Biological Wastewater Treatment Systems, Theory and Operation», Department of Civil
Engineering, University of Leeds, Leeds, U.K., 1990.
27. International Conference, «Oxidation Ditch Technology», Amsterdam, 1982.
28. Institute of Water Pollution Control (IWPC), «Manuals of British Practice in Water Pollution Control: Unit
Processes Activated Sludge», IWPC, 1987.
29. Institute of Water Pollution Control (IWPC), «Manuals of British Practice in Water Pollution Control: Unit
Processes Sewage Sludge I: Production, Preliminary Treatment and Digestion», IWPC, 1979.
30. Jenkins et al, «Manual on the causes and control of activated sludge bulking and foaming» 1978.
31. Mark J. Hammer: «Water and Wastewater Technology», 4th edition, Prentice Hall 2001.
32. Martz, «ÕäñáõëéêÞ ôùí ïéêéóìþí - Áðï÷åôåýóåéò», Åêäüóåéò Ãêéïýñäáò, 1987.
33. Maryland Department of the environment - Water Management Administration, «Wastewater capacity
management plans», Guidance Document, 2005.
34. Metcalf & Eddy, «Wastewater Engineering: Treatment, Disposal, Reuse», McGrow-Hill International
Editions, 1999.
35. Michael Richard, Sear-Brown Fort Collins, «Activated sludge microbiology problems and their control»,
Presented at the 20th Annual USEPA National Operator Trainers Conference, Buffalo, NY, June 2003.
36. Montgomery, J.M., «Water Treatment: Principles & Design», John Wiley & Sons, New York, 1985.
37. Nicholls, H.A. and Osborn, D.W., «Biological Removal of Phosphorus», Journal WPCF, Vol. 51, No 3,
557-569, 1979.
38. ÏhioEpa, «Operation and Maintenance - Guide for owners of package extended aeration sewage
treatment plants», Division of surface waters, 2000.
39. Randall W. C., Barnard L. J. & Stensel H. D., «Design and Retrofit of Wastewater Treatment Plants
for Biological Nutrient Removal», Volume 5, Technomic Publishing Co., Inc.
40. Rybicki Stanis³aw, «Advanced Wastewater Treatment - Report No.1: Phosphorus removal from
wastewater– A literature review», E. Plaza, E. Levlin, B. Hultman, Stockholm 1997.
41. Sedlak, «Phosphorus and Nitrogen removal from Municipal Wastewater – Principles and Practice», 1991.
42. «Standard Methods for the examination of water and wastewater», Edited by Andrew Eaton,
Lenore Clesceri, Arnold Greenberg, 19th Edition, 1995.
43. Stypka Anna, «Advanced Wastewater Treatment - Report No.4: Factors influencing sludge settling
parameters and solids flux in the activated sludge process – A literature review», E. Plaza,
E. Levlin, B. Hultman, Stockholm 1998.
44. Technical Learning College, «Activated Sludge - Professional Development Course», TLC 2006
45. U.S. Environmental Protection Agency, «Process Design Manual for Phosphorus Removal»,
Office of Technology Transfer, Washington, D.C., April 1976.
46. U.S. Environmental Protection Agency, «Phosphorus Removal Design Manual», EPA/625/1-87/001,
September 1987.

184
 47. WEF, «Activated sludge process control - Operations Training CD ROM Series», WEF2000.
48. WEF (Water Environment Federation), «Activated sludge process control - Trainers’ kit, Instructors’
Handbook», WEF2002.
49. WEF, «Activated sludge process control - Training Manual», WEF2002.
50. WEF (Water Environment Federation), ASCE American Society of Civil Engineers), EWRI (Environmental
and Water Resource Institute), «Biological Nutrient Removal Operation Study Guide», WEF, ASCE, EWRI,
2005.
51. WEF (Water Environment Federation), ASCE (American Society of Civil Engineers), EWRI (Environmental
and Water Resource Institute): «Biological Nutrient Removal (BNR) Operation in Wastewater Treatment
Plants», Manual of Practice No.30, WEFPress, 2005.
52. WEF (Water Environment Federation), ASCE American Society of Civil Engineers), «Design of municipal
wastewater treatment plants», WEF Manual of Practice 8, ASCE Manual and Report on Engineering
Practice No. 76, Volumes 1, 2 and 3, WEF, ASCE 1998.
53. Water Pollution Control Federation, «Wastewater Treatment Plant Design», Manual of Practice no.8, 1977.
54. Water Pollution Control Federation, «Clarifier design», Manual of Practice FD-8, 1985.
55. Water Pollution Control Federation, «Activated sludge», Manual of Practice OM-9, 1987.

Ôå÷íéêÜ öõëëÜäéá êáôáóêåõáóôþí êáé áíôéðñïóþðùí Ç/Ì åîïðëéóìïý ôùí ÌÅÕÁ, üðùò åíäåéêôéêÜ áíáöÝñïíôáé
óôç óõíÝ÷åéá:
ABS, Flygt, Grundfos, EMU, KSB – Tesma, Marco Pumps, ÄñÜêïò – ÐïëÝìçò, Robuschi, Aerzener,
Wilfley – Weber , Sanitaire, Supratec, Pall, Haase, Trojan, Wedeco, Passavant, Huber, Andritz, EMO,
Flottweg, Hubert, Spaans – Babcock, Ecotech, Devise Engineering, PCM, US Filter, Landustrie, Ritz – Atro.

Ç ðáñïýóá Ýêäïóç, óôçñß÷èçêå åêôüò áðü ôçí ðáñáðÜíù âéâëéïãñáößá, óå ðñüãñáììá åêðáßäåõóçò ó÷åôéêÜ
ìå èÝìáôá ëåéôïõñãßáò ìïíÜäùí åðåîåñãáóßáò áóôéêþí ëõìÜôùí, ôïõ ïñãáíéóìïý:
«Water Environment Federation - WEF» : Operations Training/ Activated Sludge Process Control
Training Manual, 2001.

185