E] capital e laberinto
renta de la tierra ala renta de la vida
ARMANDO BARTRA
CEDRSSA
ITACA e
UACMINDICE
PROLOGO
PRESENTACION
IWICHARFORLA TIERRA
REVURLTAS RURALESEN EL CAPITALISMO TARDIO, 29
EL MoVIMIENTO CAMPESINO DE LOS SETENTA
T.GeNeratizactos ¥ AcuDuACION BELA CLCHA
THLE wove Texibo LIME
TIL La ian ron ca tenes cow texnests PRISCIN.
IV La Leia Por ia vies XO Be USCA I HACLLEST
‘WEL owns RURAL ys neo
LAS CLAS#S SOCIALES COMO CONSTITUIDAS
‘¥OOMO CONSTITUYENTES
(CLASES AGRARIASY ESTATUTO
DELAPRODUCCION CAMPESINA
Segunda parte
CAPITALSSWO DISORME: MODAL IDADES PEEVERSAS
ENLA DISTRIBUCION DRI, EXCEDENTE BOONOMICO, 58
LARENTA DELA TIERRA, REMANENTE HISTORICO
OEFECTO BSTRUCTURAL?
IxmnoDUCEKEN
1. Lato dela rnta cde ewer ye cas de México
L el euslo egin Pore Philipp8. Blmare tere erates
laren copa dl alo
4 La testania terion de la rent capitalise doers
5 Larenta dete tirr ye eserves
‘al mado de productinsptate
[La RovA BiaaENCUL
1. Basentura dela rei
2.Lareta diferencia en Mare
8) Lajza dela rents frei
1) Bprci de produc wn as pores ares
somo precio rgulsdr del mean
BL peso oral de a mas de pcos nies
ame “ls alors"
8 Le disci de aro coma rensfeencia
ln agricalturay ta drain de tas vont iniidules
“4 Elimpactde le roadie
sore lo reduc del cpl ted
1. bana De Li tes ¥ cas RANSTRRENCTA CAL
1 Eleapil global emo punto de paride 7
2 Niowacon la cuotadeganancia ytranprenian de sles
5 Lo esa diferencia como rensiencia de volar
1. EL woo be Prontectcapetaisa 8, caning
1. Lepraecin camping come cliemation
Ge rete dea tera
2 La nseeion dela product campesna
elite dl opal :
¥ Proearadoy compen ccanionon deespitein
4 Confguraién deux set agrar contd
orempresaris egrznloe campesinos
IW Las teaxsPmmescas EN EL INTEWOR DE Le AGRICULTURA
1 La formosin de os praia depron
2 Laformacin dol alr comerccl.
4. El campesinados la formecton
Adesupergunanciaeniagrictioa
'¥ Reoonsroencin ne La RENT aasonUTA EMA
1. Lareta dela tira en Blend
er ta Historia cries de aera del patie
2 Contrdiciner entre! ircteente.
dela rete ahsolue el dete rent dfrecied
7
ae
Seeee
i
vot
os
mm
3, Dos turfs dee rota abotuca
al Blevacién del preci de mersado
sabre el preci de produceion
1 Mantanimient del valor eam prein de mercado
«4 Onision de insets de la eu eiferencal
‘tread el puss
5 Leiden entretpreei
"tool en le products egrclas
6 La rent aeoate ya composiin orgie retatva
de eapital mln grisulars
VL Prorosinionés 998 Li. HENTAABSOLUTA
1. Lacompetenci ore eratenientes
“yell dele rota oblate
2 Laosiitidid de una enecabolate
Sin eratonintes coma clase dint
3. Elmontoy ta ditribucion del rena abzlata
“Le rena tal
Briones 7
{LOS COSTOS DIFERENCTALES DE NERCADEO:
SU INPACTO SOBRE BL COSTO DE REPRODUCCION
"YSORRE Li\TASA DE FXPLOTACION -
TP EL ABISTO EN EL MEDIO HURAL
La SUSUNCIDN De ABASTO RURAL AL ACARD CAPTALST
Se DAA TRAVES DF: PORDAS BCONORICSSPRECSPITALISTAS
1M BN TAS REDES ie CONRACIO AETESANAL NOSE HOFRATEAN
IN-Bcptevand onst0 DF LA VIDA EN HL MEDIO URAL
{QUE DF 18 ARSINTASODE NONOPOLIO
Los costs HFERENCIALES DF Los PRODUCTOS AGAICOLAS
(QU: DERIAN DEL DESFSE RETR PRODLCION ¥ CONSID,
45
we
w
a
ry
ry
ro2
{LA RENTA DELA VIDA, PrVATIZACION
DE LOSCODIGOS GENETIOOS _m
TABLAS m
U.Peavrasiosis enuresis m
TL Lawwovstiaa oe a va i
IN. Data neta be tues a Lawes. siD8 1B
anaes pe mss 1m
VEL wea ve teeTOR 5
Vik in sv, excise 15
Tercera parte
LOS CAMPESINOS DEL CAPITAL: SU PAPEL
[EN LA ACUMULACION Y SU RACIONALIDAD INNANENTE, 177
-MARX, NECESARIO PERO INSUFICIENTE ™
[Banoo CONCEPTUAL Ue La CCESION Aonata a
1 Donenfogusdivergntes 18
2 Una perspective sugerete 1
HL La esrecitenpe pet Crtriouo aGRa8101
aoncecios ¥emnceLacis De MENA 389
IML La bs¥ecwcinab bs caraLsho AGAR 1
LUA RRPROBLCEXES DE La FURKCA DE-TRABWO 1%
1 Blearéer dose deleamprsinedo 18
LA EXPLOTACION DEL TRABAJO CAMPESINO |
POREL CAPITAL 198
TLMob0 De PRODUCE, FORMATO SOCAN ¥ CRUREEINADO 5
1 Leintrpitacii etrutuolsts a
2B Lasconsyns cde mado de prods
‘frmacin eval una propose a5
iodo de produc, formonite social» proflemsagraro 00
1, La nernonvceten bes Hone
‘De PRODVOCION Y LA LUCHA DE-CLASES ae
1 Rolcn entre tigica historic 28
2 bacha declossyreprucion dea wonanis camping 2)
TIL La bcoxonta irtatva¥ EL cAPTALIS:
‘YALCARACTEN DE LA PROUERA PRODUCCISSHERCANTHL nn BS
1. Swbsoncis forma! ysubsinein rah 25
__heeeeeeeeeee EE
2. Form generly foro portcnar
4 Submuncin dele aprieultore el capa
4 Le prods mercattinple
INcLarspuotacos net, anayo CUES POR EL CAPA,
1 proceso ined deo producincompesina
2 Las mutovenes i la mevconci.
‘nt dlounpesizayeleaptal,
5. flav dete expletcion del campeainad
“Ls iferenter as dea capaci
Tmercambia desiual en ol mercado de prods
Ehinteeambn desigul ene mercado decline
Inteambiocesgl §mareado de rab
Lnexplotacn dol enmpesnad: skin de orto
aoc es
LARACIONALIDADINTRINSECA
ELA ECONOMIA DOMPSTICA
Ea ctata sonnets comes
1 ba wnudad de prods cor punto de parta
2 Lo tscwna ensdad familiar
2 use cco unidad de reduces dverificsle
4 Lo pei de la U9 frome ola emprsacaptolste
5 Loselementas entities dee USC ae
tn tow decunsos pe ca UaIDAD SoctoRcDNONICA CAMPESINA
TUL Los orisos oe ua use Yt ORES
1 a. nestixo pe Los INatEsos be a USC
V La RACIONALIDND NMANENTE DELA USC 7
amocer :
1108 CAMPESINOS QUE TRAID EL CAPITAL: ELMEXIOO
[RURAL DURANTT EL GOBIERNO DE POMTRIO DIAZ
TL La APLOTACIOS¥ SUS WARIANTES
HH, PRovUccos FoR CCEST PROPIA LABORES AINA
IML Las 003 cana ba. resnio sano
WTraawnoo a reenass
{GEXPHOPLAIONY BNVENCION ELAS COMUNUDADES
{VL Loscotresnvos qu Tago FL-CAPIIAL
Tuncaarts
B
2
2
ai
2a
a
=
os
»
m"
ORILLERDS: ENTRE LA EX
FLEES
1 Mis ¥ Meson aznarei00
IML PoRLA ASOWUTAY FoR La RELATOA
IW Bspecutizaro DivERarICaR
La seosowta DEL Stan
PLOTACION YA EXCLUSION
-MANGINALES, POLIFONICOS, TRASHUMANTES.
‘LOS CAMPESINOS DEL MILENIO
TL PELVEESDGPOLMOREOS nn
TCuiressosas reins
an
28
e828
m
m
ae
PROLOGO
1. Bn eat libro Armand Bares reine sue principales onsoyae tins
sabre el movimiento sampesinay In exestionagraia en México. Pate
Inmienta de oe texts, exerioe a largo de rs daeadas, nos lanten un
esate porque noes cromlegice No ae tata de un muostario de los aa
taresdeuna deao de loscambios que sure un pensarsenta que avanza
traves de tants nid amie arogancia de quien prtende no haberse
trtuvocado odesconooer sus erates Tampoeo tl estimonio de un pro
too de madurecony bisquoda que sélo progresivamente,y de mana
‘Sempre preliminary fragmentaria, va define au objeto 7 su eine,
Susconceptsy su metadologia
‘autor nesotes sens rmo si fierancontamporénens, capitals
dou misma ebv que se engranan en foes en proceso de argument
én que povee do acuerdo aun pogram que va cumpiendo a muds
(gu tranacure laa dl ator
a aparncind mtnucin prior que ns srprend ental proie-
rede taobjiodorelsin desuslabrinticnssereuetes, desu entinuiaden
rela de nu dscontinuied Hace 3 ats Armando Barra descr una vita
) teoe enfones sea died exploraia Hoy ns entrogn, unis, ss
Faas
Tadea que onpsialcnjunte se eBare modo er que os eampenos
sonnecesarios eneleapialisno, Ente lor wa pars contesrectar el problems
(ele genera as petaridades dela Gera como elemento de inversion de
Cail es decir pa vitae ribato que ve obliga a pag somo sobre.
preci porel product ateoas quiere produc en erminos capil.
Ts ag que ls nowaa para expltatosy pur ebde en Inch contra. Se
‘hata de une nomalia l pares inevitable, una perverse eonsusencial
{klseteme Poostor stece ue esoran porueya enconnd una solu
tecwlige al proba dela tierra, Yael capital ano requer explaroe
Taluche de le campesins ex a merte y pr su via Peroal mismo temo
‘ue dela presales aloe caraposns, ol exptel también decet lps
feta u poblecn cote sperfloorextanes a kucha es dela humaneV-BL NoviMeNTo RURAL-Y SUS RUTERPRETES
21 SU (
Estas opiniones “in i tos prinepaimentLAS CLASES SOCIALES COMO CONSTITUTDAS
'¥ COMO CONSTITUYENTES'strat dtr conga moon pros de ep nel aed dele pr singldad Marcy Tein oe
aoa roa au va, Ds arisna manera debe Celocinarn desert bajo I hegomoni dks iets
steer de Gu la pela aren derma producln gu re tas gre: ver sans thts
Sco ample de
et dernier son omen abr
sein domitnt aise por ta teditinn cae,
onda deel nde cntdcenesbstorey
‘tbo an elitel Se cepctildad d frmaci
ture no nes meee yn i os peri et meron nee "
see que bata pstble feta a mane sto gradodoambigindad
determina arin ceoeas de p ee asa st ; entanto ice opCLASES AGRARIAS Y ESTATUTO
DE LA PRODUCCION CAMPESINA*
tie del problema cspasinn
pneu en un sien aia rund altamente deseo Sin
‘ahargy avo coericmate gus percep ol estado dl
‘Spel de siglo sin tomar a Mary como pute do pati Sin ago
Je dou eon canpna us repre saretia I igen del
spi bl Fo on veel patna epetne els pei
sedan radon ral teo que Mavs porta oe meron tbls
Bronte! ils vein 6) er lil carps
eran ener det ens Saat dl pon bl de
Frasca Allblr da rosn pear, Mare se fe.
[mre eric eee cpa tn ant ac se
{grep ncn manera opie dare inept yn
th gp, Ded perspec a mis prods
tne eles de “pa fine una parte dal xo que ars
Sco un “gmoney ena ear eye en
Sf suas ee nk lost covet yet ee dear ant
fatenno to glut yes lance el meade wgpta—donde predmina
limo preci expan tice do una rene cptalita
indoperertenante dl ceo epee de rodson que edo orgs
‘nlc, desi nepal ital loa todo mado do reds ns
‘len cc pace ene “pal” Uadopnienioment
‘Inoppnsinepecca ono cpt, Por ton, eee punt deings qu dn a os del rbinr
apa riety ear smi de be
Tae” scl era en que mano a aed cn
Tat ete, stm eee mle de raion —ann os
quo cstn on tana dl crmpesinn ae epee po
aly que tale eazadnt od
eas opitaliznda, sno erence
tedaleapta arb gel mo ontederoe ad anise
ritalsmo. numa perspctva immanent, lox media de prelude cape
nt 0 so ep lsat re del ce campesn “ude
ea a ganda" sme nmr” ped ope recat
te poraie nln ds nied sincera campos 9 operan as
‘ater dslataygananca, La trea teeter a epee
‘te vento, Marx Gene raz, aunque nol tera tds, ria form
(oral una tvadl apes pars circa mes,
Buena prt dea cosas tno career da aan a
pesina dentro den fermi scl exits provene del enone
todo congue se bard, Se bla de que el umpc tana,
Povenente de to rca de produ asf ns sere de an a
sr aad ropes pr el captalems Erle se abr
tones oon vin exis hits genic, strand os prota de Gl
‘Si que opera he eesipende eid teu pr an mo de
rain stint del que hz acer Aj eta orm de la
Fete condr uncannily qunere planter lls reas
Seuneafequedlernatis
1 Later do moto de dui aoa de ley hia qo preside
st reduc Io qui a in peel aetat
ben das domi determine lap de
2 SJenlendemes ata erin de un mo do pruccn aera dena
{rain sil noun er eel de de dec om
rode pode co uo datitant, Fru fractn sal nit
Tie exutnia bss qu reste urereducen son
ened
1. Elms pleat on trios de lise sno
niente et mensions epee a rae das ules oper
Thade eaeatenentsecnsderan “mos de predussin suberdinade
ete rediesen crsatn, clacines jure, alias eli
thane erotore pr apessn ile de produc
ta ncodic depcked dss xt
fora domed prdstn dit
des coli tre apts lament por eran de
pues prenden de a son teogentcn «un problem
resid gio-ructrl de una fermacn sx ques reproduc
pleas debe ver stent dentro des nivel de a
fea deltas” sti genie pra ular diets vie
Feo esto no quire da que tl eto haga tmosearo a aii
(las promis sobe ns tas ba prada ny ecndnin tien
eundo laps, porgusalemportaniento ole ecg den le
feonoroderin chuivanentede ru papel en leproducsin dl mod
{Ge produsin sino tambien del pres de nu gests stra, Laro BLownaesto ate
oma herenia del pan, or el once, erro meatal m0
cota po lagperin dl rade de prascion porate Peta
‘ele extenia de un deterinado ro de prin no pase ex
‘a ero eenttade mci dea reproduc aco ite ttomé
thn de eri y trait de antares l contre, se mzecae
‘metre ambi cro cstv orn pric deuce dans Be
samen Ie dese so cortadar pr a peracin des mind
‘dts, pore al rr conttigenteeo desea dees mismo nade
‘pearson sn sets str
1 Latetualpecuatay malian prdscsincampesinn epoca dao
ede otic a oer eu ey edn
bs. a mina reson del exp Helen epi i Mei,
rte deta peda cmpsinn i ore” pr erst
rreaaconria cra pare fueengedrada po as lds de
{alo cll yiapenonil, nea eacepoals poe rine
‘ectaentede is Branca prin tet tie
feu pt stn Po, inepndinemente dou ei, kn
eect et permuncnenente efincnnda ors oes car
‘bane lapis. Ba oe sentinel eanpsinad hay rae
dslaropodacn cpt eoano ata
8 En cer enti sal eptalimo mone rela daub de
sla en partir pecs al acpi ue li
‘ascension les capi esicno
Chto test prepa loc aloes questractraimerta zen repo
leapt al sons de nevis de aE moo ny
‘napealia ehegetona provins delas prema especie tein
1 Larepeodocon dee poy yan producsin cups deo
deleaptlne meicano oe expla pou debe tele ihn con
les ocesiade de reproduce iia deepal dope
2) Coneteyerna seratva a noo etal ie tay
trols poten agperurinaya ncn er np froin
‘Superga parlararen tomar oa page
‘em. oma ion ola roduin pepe degen,
‘anpsin sere os pro parte wma anes eval le
"or dele rama ge Syren sino ineso alos tend ents rte
‘ln iween oma" de La eaten de a presin
Campin ten st ets simples poe on ie spe
dussin aoc nina mon st iad
$iSeinsie nce pean up er eran
ty Bgl shotecseto de nian de usb queroquiee leapt
‘pi instal cls de thaner importante su epesacsn,
afin ep on a garni a ebsites yoni
{ide oe srr sre de emp parca cv ol gaat Ib
true defeat aly francais
{Tneua ts ernie lope de unc de ee quo
terme manteer basi iote El autcosmo bl
Tne eta slngen obs por elton camps
thos pero la repel integral 7 pean dow iad
‘ye epaid bordel etna pale por aptly py
‘Gut deepen tal rear omen semi Eat cara
‘Sn soci ork tosis dldsaral capital depen
ere tabi pot In sep del ps latoral prepertan s
Fontaine dst de ora etre
ae dos hacinne rors opm i epruein ol pate
fay medina reduionagopcheria, an en i specs Mee
{ihc mo mslronsantvoe pr aeaeseonetea estructura Sin
{iba enn eleaialae no epeacinn wos end outceoeinte
‘aur de procama ss nresdadsetetgin e ereducin om
Ietowien de ls rrdlades ge este dea eanpeins yen lt
tefisende ns creceretins te pcr de delcnzeprodcn
sgh un pape decisis cape reel poten de recto
rl, product. en prt, de eet ngen itv.
apts campesing co Méxiz se tie enna ea una frm
pectic dept del taj por el capt aces nee
Unde de camo de a earn dependent que permit evar
‘Sesbrloro agro gue dvhra dl sro monopole
brele pron ugopetrin estar oent de former de ne pa
teimprtante dela fuorn de trates que requorelaindastca
{wrens elo on = ater pe de
th br atari qi esse teat or el tal A,
pues epi ili ie enn cptalno dade le proce do
{hee ted nga inc tn miccar, Hoque pena% Buea evsrtaeereTo
suteunca foal del a poral tal aorcuasn que suponia
ranefria tsa rene sari) cane wi
‘eema deer la raceeldad qu reprcenaria pare essen a
rian formal del robe oro capital ail conrspondante
uteunsine,
Babess fancioes tries quchacn pba eiencay
edi dea scan campesinos dn soslain deca
sly wtloas algae dees rancr por de is cua ta posed
shoe fi rsa alo Rar gua conslrainee sre efits
‘gs tne eta hae ets sng dear Osx clots
2. Le aalarides ac pormannte yma pe curtail dl poe
fin parte ce Ia turguesisararia provene de peqvenas¥ medina
rlotactnes arpesinas que aa desroldo posse de acura,
sts, sn esr ctvor,qw enel imperesiaas exiter me
risins de descent, Sn enbere, ets ensieemneain
les dir etranas de uns cae sale necerimente que eta cae
ac degnta ape poo no ede su nen entra ee
Sil eleampeaindo mein es un cae oa queel sie repo,
{yo eopaducin, os In apancas sade eal y no
‘ectringda, sung eno dau cencinntoorinfeor al coors
{amin ald pseara nd Shr capeined opera pe,
Fern ecsignan—y nolo rtstfgne que previenndeletoeey
2 Re agra leslie de taj sari oo pode sls
temo tees pein ee araba mena ea ee
fctres dren har sido separates par epee des edie 00
hc, pero ss an transforma en ota aes mse de
predic ruses como pera gnantin In xclaclincampsna da
{eel cna dl nears deigual
"spot calidad apace dea feria ruclcsun
ope de ncaptain dela nln del teaboeanpesze Lazo
‘ia dee lain de taba anlar en emp now abn po
‘sil meno tron del itl vriale de a agrictar ba:
para reproduce como das ale jamalao aginh),sno elisa
eal abtomn con roe de enor canpesta,
soe a eaunt I scons compeara vende predvtos pe para
seer pesducin sv digas tomb vender el remanent
ae ito qe pede const Bn te eax rerio:
tuna tonferenia de aor (Aleisbar
on dei rane neon
Peet campos anser sexed ne que abi ot
‘BiSugnitad eal» I de a pluselis contend en Ie profuccn