Sei sulla pagina 1di 3

22/11/2014

FolhadeS.PauloLivros:Imagensdecabeceira14/09/2008

Assine08007033000 SAC

Batepapo Email EmailGrtis Shopping

BUSCAR

SoPaulo,domingo,14desetembrode2008

TextoAnterior|PrximoTexto|ndice

livros

Imagensdecabeceira
Em"OInstanteContnuo",oescritorbritnicoGeoff
Dyerfazumaabordagempessoaldahistriada
fotografia
RAFAELCARDOSO
ESPECIALPARAAFOLHAGeoffDyerumhomemde
texto,masgostadetransitarporoutraslinguagens.Autorde
trslivrosdefico,elemaisreconhecidoporsuas
incursesidiossincrticaspelanofico,queincluemum
volumepremiadosobrejazz("ButBeautiful"[MasBelo,de
1991)eobemsucedido(lfora)"IogaparaQuemNoEst
NemA"[CompanhiadasLetras].Agoraelevoltasua
dispersivacuriosidadedegeminianoparanovoassunto:
fotografia.Oresultadoumlivrotoforadocomumqueos
editoresbrasileirosacharamporbemacrescentarosubttulo
explicativo,"UmaHistriaParticulardaFotografia".
Particularpouco.Peculiar,excntricoseriammais
adequados."OInstanteContnuo"poderserodiadopor
algunsestudiososdafotografia,massercultuadoporquem
desejaseiniciarnaimensaeescorregadiafronteiraentre
imagensepalavras.Deincio,Dyerdeixaclaroqueno
entendedefotografia.Antecipandosescrticasirritadas
quedizesperar,anunciabombasticamentenaintroduoque
nemsequerpossuiumacmera.Podeparecerpuraestratgia,
calculadaparaagradaraosleigosedesarmarairadosmais
pernsticosmasno.Ofatoqueoautorrealmenteno
muitoexperientenotratodeimagens.Poucasvezesso
encontradosnaspginasde"OInstanteContnuo"termos
comoenquadramento,composio,contraste,planosou
pontodevista.Elenosepropealerimagens,nosentido
metafricodedecodificlasseguindoalgummtodo
analtico.
Olhardefora
Suasleiturassoescrituras,transbordandoemalguns
momentosparanarrativasprprias,ancoradasnaimaginao
doautor,enoemnenhumacaractersticavisualdoobjeto
sobinspeo.Esseolhardeforatornaolivrofascinante,at
paraomaiscalejadodissecadordeimagens.Emtodo
momento,Dyerdeixaclarosdoisaspectosfundamentaisde
suabusca:primeiramente,suanaturezapessoaleopinativa,
reiteradanumerosasvezesmediantetruquesretricoscomo
odeimiscuirsuaprpriavoznosmomentosmais
improvveis("nosei,exatamente,quandofoiqueStrand
fezessafoto,masmeaprazpensarqueelafoifeitade
http://www1.folha.uol.com.br/fsp/mais/fs1409200812.htm

1/3

22/11/2014

FolhadeS.PauloLivros:Imagensdecabeceira14/09/2008

manh")ou,ento,odedenunciarsuafaltademtodo("de
certaforma,aestruturatortuosadestelivro[...]pressupe,
comoqueriaDianeArbus,queotemaprimordial").Em
segundolugar,afacetaliterriadaempreitada.Seoautor
nodemonstraintimidadecomojargodasimagens,maneja
comumaerudioimpressionantetantotcnicanarrativa
quantoatradioescritadamodernidade.Atravessamo
livro,emconstantedilogocomosfotgrafosanalisados,
refernciasaRilke,Pessoa,Steinbeck,Cortzar,Huxley,
Kerouac,entreoutros.Asmuitasnotasecitaesacabam
porformartextosparalelos,camadasdediscursoquevose
sobrepondocomoestratosgeolgicos,cadaumacomsua
sedimentao,dureza,alcalinidade.Transpareceaambio
doautordereproduzir,comaescrita,aestruturacomplexae
nolinearpormeiodaqualasimagensseoperacionalizam.
Umtrechoadmiravelmentecndidoexplicitaessainteno,
contrastandoacomtentativasdeconstruirnarrativas
fotogrficasemformatodelivro:"Estelivropretende
inverteroprocesso,reiteraraspossibilidadesde
simultaneidadeejustaposioaleatriaoferecidasporuma
pilhadefotografias".
Aventura
Compreendendo,corretamente,queasimagenssuscitam
instnciasdeleituramltiplas,paralelas,reversveiseat
contraditrias,Dyerconfessaseudesejodeque"cadaseo
detextono[fosse]obrigadaaestarcercadaporduasoutras.
Oidealquecertasseesestivessemadjacentesaquatro,
oitooumesmodezoutras."Tratase,claro,deumsonho
impossvel,jqueaestruturalivrescanopermite
desmembrarcadernosepginasemmdulostrocveis.Mas
oautornosedporvencido.Chegaarecomendarquese
leiaotextoforadaordemdesucesso,pulandodeuma
seooutraemlivresreleiturasrecombinantes.Ametade
Dyerparecemesmoseradetraduzirempalavrasa
experinciadafotografia:emespecial,suacapacidadede
captarepreservaraessnciadeuminstante.Fascinadopelo
presumidopoderfotogrficodeverotodoinclusive
possveisverdadesocultasetransmitilointactoaolongodo
tempo,oautorseentregaaexplorarotemacomumafalsa
ingenuidadequepoderiafacilmentedescambarparaa
puerilidade,casosuaelegnciaefinaironianoservissemde
rdeaconstanteparaseuatrevimento.umaaventura
audaciosa,eoriscodeseperderpelocaminho,constante,
comonosmuitoselongostrechosemqueolivrodescreve
fotografias,comriquezadedetalhes,enoasreproduz."Por
sorte,podemosjulgarpornsmesmos",conclui,ao
comentarduasfotoserticasproduzidasporAlfredStieglitz
em1921.Mas,comoelasnosomostradas,nonosdado
fazlo,amenosquecompremosoutroslivros.Ficacomo
autorapalavrafinal.
RAFAELCARDOSOprofessordehistriadaartenaPontifcia
UniversidadeCatlicadoRJ.
OINSTANTECONTNUO
Autor:GeoffDyer
Traduo:DonaldsonM.Garschagen
Editora:CompanhiadasLetras(tel.0/xx/11/37073500)
Quanto:R$49(304pgs.)

http://www1.folha.uol.com.br/fsp/mais/fs1409200812.htm

2/3

22/11/2014

FolhadeS.PauloLivros:Imagensdecabeceira14/09/2008

TextoAnterior:Autores:Tribunalgeopoltico
PrximoTexto:Livros:Odonodaorquestra
ndice
CopyrightEmpresaFolhadaManhS/A.Todososdireitosreservados.proibidaareproduodocontedodestapginaem
qualquermeiodecomunicao,eletrnicoouimpresso,semautorizaoescritadaFolhapress.

http://www1.folha.uol.com.br/fsp/mais/fs1409200812.htm

3/3

Potrebbero piacerti anche