Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
&A
803
.A45
1687
q.3
-...-. ” . . . -.._ -I a--- _ ‘, -T---. , e ._-_ - - .,.. -
“r . - . .“._. ., . L _._ . ,._... .._ .-,.,.. .__ ,._
A.
OPUS HOCCE
eczw egregium.
l
in rnajori : ve%vis gravitks major in Vallikms,nninor in cacuminibus
pmaltorum mntaum ( ut experirnq~to penduloruin c
~&UC minor(ut p&m pafebjt) in anajoribns dikmtiis
zqualibus autsnn difiahtiis’c&xn undiq; prsptei-ca 4,
mmia cadentia ( gravia an Icvia, magna an pwva ) fublata Aeris
refifientia ), zfx-paliter accelerat.
!f!%%-do, tide caveatle8&4 Ujufmodi 3mces co$et ime
~pecieni vel modum aAiorris caufa:mve aut rationcm :phyficam ali-
cubi definire , ve18centris :( qU% :fimt -pun&a Mathematics ] vires
xere et phyfice tCbuere, fi ~ort~,au.t,centra.:traherc, aut vires cen-
~tr~rum effe fdixer@,
( Lx
,t’
.
!S
e--r, cllIod co;;pOra vf3e quieff=t y&fcunt -inter k. dcOqr
Cllallp*fEbiIc iit ut:corpus aliquod in regionibus fixarum, 2w.t IO~~P;C
uItr;l? quieklt abfQlute 3. [giri.amem non p&t ex fitu COfp0rLllJ.n
ad il:vicel]lin regionibus nofiris, strum horum aliquod ad longin-.
qlIIIIn ijjrld &tam pofitionem fervet, quies Vera ex horum fitu in-
tcr k dcfiniri nequit~.
MotrIs prop+tas efi, cpd pa rtes quze datas krvant pofitioncs
ad tot=, participant ~nc~tus eorundem totorum. Nam gyrantium
pxrtes OlnlleS conantw rcccdere de axe mows,et:prqydk
iillpctlrs oritur ex c*iljUl&Q inipetu partium fingularum.
Illotis co~po$us ambientibus, moventur quz in ambientibu
rive quiekuni. Et propterea motus verus et abfolutus definiri
nequit p2r tranflatio 1n e vicinia corporum, qua tanquam qui-
ckentia Eyeftantur. ebent corpora externa non foIum tancjuann
quiefcentia lpettari , i;ld etiam vere quiekere. Alioquin in&&
omnia., pr$ter tranflationem e vicinia ambientium, participabunt
ctiam ambientium motus veros, et lublata illa tranflatione non
WI’Cquirfccnt, kd tanqua-m quiekentia rokmmodo Lipe&abnIl-
tur.1 Junt. alirnarnbientia ad inch& ut totius pars exterior ad
parteminteriorem, vel ut cortex ad nucIcufn~ Mote autc~n corticc;
nucleus &am, abfq; tranflatione de vicinia corticis, c,eu pars
totius, mbvetur.
Przcedenti proprietati af%is efi, quad %moto 10~0 lovet~~l~
una locatum, adeoq; corpus, qud de loco mot0 movetur,
participat etiam loci fui motuni. Igitur ~nstus omlws,, qui de
Jock motis fknt, filnt ljartes folummodo motuum integror~~~~l
et abfolutorukl, et motus omnis integer componitlrr ex lmotLr.
corporis de Ioco ii10primo, et n-mu hi hujus de IGCOfuo, et
fit deinceps,dq; dum perveniatur ad Iocum immotum, rlt in e+
emplo Naut2 iupra memorato. un,de motus htegri et abfbPuti
non nifi per Iota immota definiri po&nt, et prQptere;k I,os ad
Ioc:aiu~lnota, reIativos ad mobilia fupra retuIi : cola ‘autem .inr-
IEotafloll ht, 11% qU2 CXIII$I ab i&nit0 in infi~~it~~~~~
datas i&r-
VXld;
Lex. I.
eodeln tempore ab A ad D. D
quonim77 vis N fecundurn iineam
agit
ibcr P R S
I‘L‘d
. ..
I
K
-.
‘i
l- --
A 5;3
A
A J,J B, A db ( ex nature Parabollz ) duztriang.+
Bxtia partes
Sct!dirwz.
.bt BID
Prop. V. Prob. I.
XL 1’1& XI.
e &21
pecdicululll S?; 84 pdUCatur ea ad V, ut fit: TV 33palis S?)
ocntroq; Y tk intervallo A@ dekribatur circulus FH. Hat me-
tllodo five derltur dlzo punffa
11,p, {~VC dua tangentcs 21;,
5 t’, five pun&hIm P 84 ,ta.ll- + ,“--*-..._--I3
gelIs 7.8, dekribencfi filn t d@ D
circuli duo. Sit H eorum q- R
intde&o communis, & uin- “‘*Y. /‘T. x, :;*;
--.. ... c
:
bilicis S, H, axe ill0 dato **.. .*.‘>;>.._....
,..+ ..Y.,I I
dekribatur T ra jeEtoria. 3% / 1.**:*
.#‘**:
co htllw~~. Nam Trajelb- ‘. 8’
ria dekripta (eo quod P H \ ...:‘i _ r
-/- SFin Ellipfi, &PI-I--SP ‘.”
in Hyperbola xquatur axi) ‘?’
tranfibit per puntturn P, &
( per Lemma hperius ) tgnget ;eCcam TR. Et eod~em ,argu==
mento vel tranfibit eadem pef ‘pun&a duo ,E’,p, vel tanget rc&as
duas TR, IFr. LE. F.
XV. Prob.
II 86 3
Si p~~~.$un @ tan@ Conicam Ce&ioaem, pun&um g tanget: .etj,
aln conicall kEaioncm. Conicis k&ionibus hit circulum annum
1nerQ. PorrO [I pLmCtum G tangit Iineam tertii ord.iuis Afla~y&ci,
pu&~in g tanget li-
nealI tertii itidem or-
dinis j & i;c ,de curvis 0
%.,.
pun&a G, 8 tangunt.
Denim ut efi acE ad
0 A ita hnt 0 cl ad I: .,
OD, dg ad DC;, &
OAXAB
AB ad A D ; adeoq; AD aquahs ~3% ad 8s: DG aequ&Jw
ORxd
lis efia;i4T* Jam fi punQum D tangit reEkam lineam, atq;
Lemma XXHI.
Si .re&e c&e poJitione
datd?A-
C, B D ml data ptinc% A,
B terminentur, clatuhy; hd-
incleterminntu 6, D jttngrtn-
“34 1 /.
ra illa altera C K., B K concwr~znt ad p~~ktum ihd K quad
Regulx propius efi, crura prima CP, BP paraIIe.la crunc axi
majori ; 22.contrarium eveniet ii crura eadcm concurrunt ad
pudbn remqtius L. nde ti detur Praje&oriae centrum, da-
bun tur axes. Mike autem dark, wnbilici fiwt in promptu.
Lemma XXVI.
&, & centro 6, in-
tkvallo G a defcribe
&xulum, 4ui Secet
circulum priniumD-
GE in n. Jungatur
turn rzD kcans circu-
lum kcundum DFG
in b, turn n E fecans
circulum tertium G-
~Ec in c. Et txJlp
bG,.P 8r producatur P&d x .confiruBione eSt:
anguh zequalis angul~ C A B, f(r angulus I$ c F, zqyalis ‘an-
&o AC B, adeoq; trianguhui n rr c &angul~, AB‘C zquhngu-
fin*, Ergo angulus a n G i‘cu IF%D angulo /!.I3 C,adeoq; adguPo.
F b D zqualis efi, QE propterea pun&urn 8 incidit in pun&m
b. Porro angulus G P E, qui dimidius efi anguli ad centrum G-
P D, zqualis efi angulo ad circumferentiam G a 23; & angulus G-
E-K, qui dimidius efi complementi anguli ad centrum GQ-JJ> ’
aequalis efi angulo ad circumferentiam G h D, adeoq; eorum com-
plementa P ~$2, a b C zquantur, hntq; ideo rrian$a G P a,
C a.b fimilia, & C a efi ad ctb ut G P ad’P 2; id efI( ex confiruc-
tione ) ut G a ad AB. Xquantur itacJ; a E;.st: AB, 81:propterea
triangula a b c, A B C, quae modo fimiiia eik probavimus, f&t
LInde cum tangant infuper trianguli D E F angu-
nguli a b c Zatera a b, ac, b c refpe&ive, cornpl~ri
,p&efi figura A B C dEf figure: a b c D E F fimilis & aqualis, atq;
eam complendo fohtur Problema. &E. F.
Coral. Hint re8a duci potefk cujus partes Jongitudine datz IreBism
tribus pofitione d&s interjacebunt. Concipe Triangulum I3 E F,
pun&o .D ad latus E F accedente, + lateribps. D E,j Q F:iil &
rehtn ‘@oh%, mutari in lincatn re&m;cujus pars data DE, tee-
tis poGcione datis AB, AC, & pars data D Fre&s pofitione da-
tis AB, 13C interponi debet; f3r.applicando cor@Jruflione~~ prz=
cedentem ad., hunt cahn hlvetur Problema. 1 1 :
,;: .’
,Lemma XXVII
em EIIipfeos or-
dinatim appli~cata ,,
P R, ex propor-
,
grode.Lult m : eriss infinita AC -I- G
q.m-kcel.e~riplle, a&33 ut vix urqriam ops fuerit dtra pro-
gredi q~~aqiad tertni~xqn kcunduti E. it fimdatu~ cakillus in
hoc Theorematt$quod z$e~ A:P,,S fit ut difkreiltia inter arcurn
A &fk re&am ati umbiko S in Radium C Q- pcrpendicuIaritec
demiGm.
Non difimili .calcuIo confkitur ProbIctia in Hyperbola. Sit
,ejus centrum C., Vertex A , Uf&iIicus S & Afymtotos C .K . Cog-
,k&atur quantitas area: A P’S tempori pi+oportidnalis . Sit ca A, 6-4
fiat conje&ura de pofiiione re&e S P , qux aream illam abi’cindat
quamproxime. Jungatur C Y , &
ab A & P ad Aijrmptoton ?ganttir’-
A 1; P K Acytilptotti’afteri paral-
abula&Logarithmo- .I
.&zrndabitur Area A I Ir’P, eiq;
zqualis area C ,-Z’ A, qu3t:ikbdu&a
+e triangulo C P S reiinquet are-
amA Y S. Applicando arearum A c
& A P S femidift-itrentiarn f A P S- i A vel * A - +A I? S ad lineam
S N, qw ab umbilicO S in tangentem, P T~perpendi&laris efi, ori-
etur longitltdo P& Capiatur autelri P filter A & I’, fi area A I’S
major fit area A,kcus ad pun& P contrasias partes : & pun&urn
rr_..‘
el itl ecus corporis accuratius. .]Et compu~atione repetita in-
&kiikt’ur‘idcm ackuratius in‘I’ perpetkini.
Atq; his calculis Probleiila ‘@n&lit’er con&t Anilytice. Vc-
rum u&us Adtronomicis accommodatior e.fi calculus particuIaris
qui fequitur. Exifientibus A 0, O B, 0 D kmiaxibus EllipGos,
( V&&f. pdg. IO+ I I 0. ) Sr L.ipsins~ latere reEr0, quzre tuna
angulum T, cujus Tangens fit ad Radium ut efi knia&um diff’c-
3wGia A0 - 0 D ad eorum iurnmam A0 -l-O D; turn nn~ulum
25, cujus tangens-& ad Radium ut re&angulum fi.lb timbi1icoru.m
clifiantia 5’11 & f&niaxiuramdifkentia A0 - 0 D ad triplum rcc-
tang&un ftlb 0 aemiaxe &aore & A0 - SL differentin inter k-
Q- mi-
. I c
.
&&*rl
C P,
CD; &IBf'Gl
CPfB
p roportionalis e& tetnpori quo
corpus P niovcbitur per arcum
P B, crit etiam area SD E B ci-
dem tempori pro~ortio~alis.Mi-
watur latus re&um JSyperbolz
K P B in infinitum man&e la-
tere tranfverib, !k c&bit Lxcus
9 B cup rg% C 6,. &~uqMicus
S cutriverti~e B &r&a S Dcum
&!?a B D,Proindc areaI D E 23
Prop. XXXV..H
2IxY
centium raeiones furnantur, longitude D P u.t quantitas
DE B
IXV
adeoq; etiam ut quantitatis hujus diii;i&um . Eli autem
DE’
tempus quo corpus cadendo dekribit lineolam DE, ut lineola
iIIa dire&e Sr velocitas V inverk, efiq; vis ut velocitatis incre-
s inverle, adeoq; ii prima: nakentium
ra tiones fumantur, ut hoc efi, yt longitudo D F. rgo vis
jam-
.
Prop. XL. ‘I’hear. XII, I./II‘
,*
&i k~orpm, cogelzte vi qI4acunq; centripeta,’ mowatan utcmzq;, &YJco+
PM alitid ie& aJcend&t ael defcendtit, J&q; eowm .velocitates in
nliqzto qqlitinz altittidinum cafk ~/~~alesj velqcitates eowm in
nib fZ!Y$@tidinibm erunt qwales.
ekendat corpus aliquod ab A per D, E, ad centrum 6, 8~:
moveatur csrpus aliud a Y in linea curva V.IIc 4 Centro C in:
tervallis quibufvis dekcribantqr ci i concqtr&i D & e PC&k~
.A C in D & E, cu~v2qj ??I K i 8r ..K sccyrqtes. ,: JuGgay
tur 7C occurfens ipfi KE irr IV; in IK demittatur perp
culum NT; Gtq; circumferentiarum circulorum intervalluni
vel IN quam minimum, & habcant cq39r? in Q:&r .I velocita- 3
tes aquales. Quoniam difiantia: C Dj G I kquan&r, erunt vi-
res ,centripetz in D & I equalcs. ’Exponakkr ha: vires per ae-
quiles lineolas E, I IV; 2-cTXvis uka IN, per Legum Coral. 2.
seiblvatur in I , ddas: N P & 1 T, .vis.,N ‘9; ‘agqndo kwndum
‘. ~lineam
_ NT
retrahet ibI~mm;~d~ corpx:s a
‘.
ris curfkn agenda, tota accelcr~bit illu$ ;ic ‘data tempore quam
minima accelerationem generabit fibi ipii proportion&m. ’Prti’ x
iude corgorum in -.D.&. I accelerationes zequalibus temporibus. f&k
rop.
* heor. XIV.
fi 111odo $xgdUS iv2
cpL
angulo !$p major efi,
id efi fi orbis Yp
vetur in confequentia; &
Gnore, G orbis regredi-
tur 5 efiq; virium dif&
mmtia ut locorum inter-
vallulll ??2H, per qud
cO1"pS ilkd p iyfius ac-
tione, &to ill0 tempo-
ris [patio transferri de-
bet. Ccntro C interval-
10 C 32 vd C 4 dekribi in-
telli$tur ~imlus Secans
rit& eta eemporibus
corol, 5.
&Ii, augeri
virium in ratione data, & inlde invcniri llovi o&-s intmobilcs ill
C@rlis Corpora novis viribus centripetis gyrc~~tur.
Cod 6. Igitur ii ad reEkam CV poGtione dataIn erigatur per-
endiculum VP IongitudiCs indeterminate, juyaturq; Y C, & il&
hs agatur cp, confiituens anguhm YQ, qui iit ad anghrn
in data ratione ; vis QUa corpus
gyrati poteii: in Curva, illa Yp kquam
T
pun&urn p perpetuo tangit, erit reci- u
prow ut cubus altitudinis Cp. Nam
corpus P, per vim inertia, nlllla alia vi
urgente, uniformiter progredi potefi
in re Aa Y B. Addatur vis in centrum
, cube altitudinis CP vel Cg reci-
ortionalis, 8r (per jam cle-
detorquebitur rnotus ik l’e&iIineus in lineam cu~am
autem hxc’Curm Ypk eadcm cum Curva illa Y Y E
jn.Cc$~ol. 3, Prop. XL in qua ibi diximus corpora hu jus-
modi viribus attraCk oblique akendere .
v. Prob. xxx
portet. Jimgantur CL
(l&S, & i; in @ capia-
tur S Y proportionalis
vi centripetze qua cor-
pus trahitur verb ten
?mni S, & agatur Y 2” ‘\
qm fit parallela C E ‘\ ‘.
& occurrat SC in 7: “q :; ‘-
is SY reiblvctur~per t
‘. cgum Corol. 2. ) in vires ST, TV; quarunl ST tratmdo CW-
pus fecundurn lineam platlo perpendicu1 em, d 13-mt lnotunl.
cjus in hoc piano. Vis autem altera V, agenda Gcundutn
pofitibnem phi, r&it: corpus dir&e VcrfilS pun&um C iI1pInno
v da-
II 146
datum, a&q; fiacit illud in~hoc plano pcrindc IIIOVCT~
ac fi vis.
ST tolleretur, $4 corpus vi hla TV revolveretur circa centrulll
C in fpatio libcr-0. Data autem vi cclltripeta TY qga corpus E
in [patio libero circa centrun datulll C revolvitur, datur per hop.
)iI,II. turn Trajctioria P QJ. quam corpw defcribit, turn IOCUS
an quo corpus ad datw? quo&is temptzs verfibitur, tum’de-
niq; velocitas corporis in loco ilIoQ; & contra. Q
His aA?nes fimt afcenfLls ac dcfccnfk corpot~n $1 [Llpa-ficicm.P
/
bus curvis. omipe lineas cur vas in piano dekribi, dcin cira.
axes quo~vis dates per centmn viri~m trda~ntes revolvi, 8~ cx
rcvolurione fi~pcrficies curvas defc&crc ; turn corpora ita movci~i
u5 coruin centra in his iilperficiebus perpctuo reperiantur. >i
corpora illa oblique akendendo & defcendendo currant uho ci-
troq; peragentur eorunl motus in planis per axem trnld&1ltihF,
atq; adeo in lineis curvis quarum revohtione curve ills filpert;-
tics genitz iklt. I&s igitur in cafilms filfficit motum in his linei>
c urvis confiderare.
Prop. XLVIIL
TX. Theor.
1. _. ___ -. -~-------I_ _-I-.----
Lemma XXV.
:. 8 , .RR
,(Irob datam A G )in diniidintd r&one ~numccl----;, id cfi in ra-
AC;
tionc integra numeri
APLj
4--.- 2.~hit numerw
A .R fervata ratio-
4 AC
.-AC
LICA R ad AC .( ut; fit in Cy&idih hilibus ) idem h~pcr ma-
neat, & propterea in. globis dive&, t&i Cycloides hnt Gmiles, 17t
ut tcmplls : manifefium efi quad OGAlationum tcmpora in alio
quovis globe data, atq; adeo in globis omnibus concentricis funt
AR
tit numerus d- id efi, in ratione compofka ex dimidiata ra-
ACP
tiolle’longitudinis’ Hi AR direAe 8~ dimidiata racionc lemidiame-
tri globi AC iwverCe.
.‘, De+; ii Gres abfolutx diveribrum gloSorun1 ponatltur inx-
les, acceleratiotles temp’oribus xqualibus fatia, erunt ut vires.
de i’i tempera capiantur in dimidiata ratione virium inverf‘e,
tvelochtes erunt in kadem dimidiatzi ratione dire&e, &
$‘a tia erunt asqualia qw his temporibus dekribuntur.
xillariones in globis $1 Cycloidibus omCbw, quibukunq; cum
vi&us alA?Jutis fatis, ii~at- in ratione qti;t: componitur ex di-
Vd 2 mi-
LL
tiones omnes evadant
bra tertio docebirur ) decre-
errae, furfum quidem in duplicata
deorium yero in ratione firm-
XV.
X capiatur ?‘T
zqualis arcui T-
R.. Nan7 ?on$w
do arcus illius ex
,
figurarirm @a-
dratnris per Methodos vulgares innotekit. e pun80 T echca-
angenti perpendicularis. tur CT perpendi-
ens in 25, 84 erit vis centripeta proportionalis rec-
I
Natn G vis, qua Corpus trahitur de Tverfbs C, exponatur per
reQam ~2 captam ipfi proportionalem, refoketur hat in vim
J-CT,
Prop. LHV. Prob. XXXVL
c 159 3
,Gtq; d partiu111illarm aliq Centro C, interv2lJis CD, CCE
dekr ntur circuli I3 T, d f, lcx curvaz ST t .R occurrcntes in
.T 84 1. Et ex data turn lcgc v ntripetx, turn altitudine CS da
qua corpus cecidit ; dabitur velocitas corporis in alia quavis alti-
ludine C ‘T’, per Prop. XX.XIX. empus autem, quo corps de-
fc’cibit lineolanz Tt, efi 1X1ineoIx hu-
jm lon$-udo ( id ect ut &cans angu-
Ii t TC ) dire&, & velocitas inverk.
Tempori huic pr ortionalis i?t ordi-
%a7ad retian CS
perpendicularis, & ob
datam D cl erit re&tangulun: D dx
D N, hoc efr area D N~cl, cidcm
tetnpori proportionale. Ergo fi SN?z
fit curva illa linea qua” punEtuin N
perpetu9 tangit, crit asea. § ND S
proportionalis tempori quo CO:-ps
ctekndendn delcripfit heam ST’ ;
pr&xJeq; cx inventa illa area dabitur
rempus. *Q. E. T.
-,fn firleg volubilis 0
u&3 s rerpon
cell tripctzfz lqlua corpus
M relita ad Cuperficiem cu
reflionis qua corpus urge
a fuperficie,
Fallela per corpus t&AT-
heor. XXUH.
Prop.
heor, v.
XXIX.
carporum in ipatio imrnobili.
fejna totuxn, fbvatis .partiu inlcerk, fimul. trallsferatt~r
eficiunt : manifefium efi quad cx attra&ionibus it7 corpu$ ha&i-
muIn, nul(a prorhs orietur rnutatio motus attraaorum inter &,
j$fi vel cx attra&3num accelcratricum inzqualitntc, vcl ex incli-
.
nls prkedentis,; Ced argumento magis difiin&o & latius cogente
iic evincitur.
Gas. ‘I. Revolvalltur corpora minora H”‘8~Q in eodem pIano$
circa maxiGum S, quorum P dekribat orbem intkiorem P.A .B,:
& &xteriorem Q.J. Sit QJ mediocris difiantia corporum P
8~ e, &. corporis V verfus I2_attra&o acceleratrix in mediocri’
illa difiantia exponatur per eandem. In duplicata rationk @
adi
corpus P, circum corpus S five immotum, five I3ac aCtra&iomc a:
gkatutn, drkrfbe-rc d~ebweg& .are?s,--radio P 5 ;g+mIpdribinls ‘pro-
jp
poli~ioimfes, Zi $3~ f 111
cui uinI&icu$‘e~ In c+ro co+oris S, ‘Pi;:
tet hoc per 9rob; VI. & Co~olla&x ‘!I%eor, X%X ‘Yis ;ik& efi
~attra&onis L M, ,qna i
quoniam tendit a P /
ad S, Cuperaddita vi,
priori coincidet cum *...
%+‘X.
iph, Ek fit faciet tit ..y- ‘\>*
..,........,.,,..-.,...
arc22 etiamMtuzritern- I N
c
Aaa Prop@
rop. I
arte, & commum ten urn Quorum ex altera..par-
irca com‘tpIun~~
ckmium centrum quickens, Elli$es accuratas.
i-itionisWm. COI-
Peia&itur
antiam centri ditorum a
rzte’rea inotus
Proinde ‘nii-
nima efi perturbatio, ubi commune trium centrum cpiekit, hoc
efi ubi corpus intimum s( maximum S lege cxterorum attrahi-
tur : fitq; major L&per ubi trium commune illud centrum, mi-
nuendo motum corporis 8, moveri incipit & niagisdcinceps ma-
gifq; agitatur. ; .I
Cord Et hint G corpora lura minora revolvantur circa max-
imum, colligere Iicet
E c _..._.. L’
...-.
--* “...* j’
.....
$ :,/‘..” g---:” ““N ..,*-
cedent ad Ellipticas, *....+* .........
.....* m “..**.
& arearum dekrip- ...........‘eAI...7.....y$).s. _..
:e::::::: _....
“....,~ ............_..,+y.-
tiones fient magis ae-= s Ia
i
quabiles, ii corpo-
ra omnia viribus ac- d
D
celeratricibus, quz
funt ut eorum vires abfolutz direEie & quadrata difiantiatum
inverfr, fe mutuo trahent agit,entq; , & Orbits cujurq; umbilicus
collocetur in communi centro gravitatis corpdrum omnium inte-
riorum ( nimirum umbilicus Orbit2e prim% 8r intimaz in centro
gravitatis corporis makimi & intimi 5 iIle Orbitze kundx, in
communi centro gravitatis corporum duorum intiinorum; ifie
tertiae, in communi centro gravitatis trium interiorurn &’fit dein-
ceps ) quam fi carp i.ntimuni.quiekat 8r itatuatur communis
umbilicus orbitarum
Nan-3 attra&iones acceleratriccs corporum omniur
verbs A, paribus dihatiis, fibi invicem aequautur e
fimilitcr attrafiiones acceleratrices corpimrm
, paribus difiantiis, fibi jinviccm aquantur. Efi autrrm abfolw
ta vis zittra&ivti corporis A ad vim abiblutam attra&ivarn carporis
B, ut attra&io acceleratrix corporum omnium verbs A ad attrac-
tionem acceleratricem corporum omnium v s B, paribus diC”tan-
tiis j Sr ita efi attratiio acceleratrix corporis vcrfirs A, ad attract
tioncm acceleratriccm corporis .kfver iils B. Sed attraCk acce-*
jeratrix corporis B vcshs A cfi ad attr
corporis A verfus B, ut ma& corporig A ad
propterea quad vises matrices, ~UZ ( per
.danl, {eptimam 8.~oaavam > ex v.@bus ac
sa attraaa d&is oriunttw, hnt (”her mote
iwicem aquales. Ergo abfoluta vis attr
abfolutam vim attra&vn orporis B, ut ma& ccprporis A ad
nnaEjm c0s~oris.B. C& E.
da Sy fiel23atis corpora
&ata~trahant C~tera orn11ia vi&us ac- ~
reciprocc vc%d CX!&ill m*atiojaedip
; difiantiarum a trahcntc, CWVCfcce?n&J~Qle-
ab Llnoquoq j trahente
rum vises abfQILltaefl.lllt
,,..
beor. XXX.
rop.
ba CiYOl,
Co&. 2. Et vice verfa, fi tempora periodica funt 2qUalia j
difiant& erunt proportionales diametris. Codiallt haec duo per
cmmu XXIX.
zquo Dd adFfut DE adSG; hoc efi C sb fhilia triangula
PDE, PGS)utYE adPS,
Prop.
tern
208
till-.
A B Nh. Unde talis ernergit Proble-
mat-is confiru&io. Ad punCta L, A,
erige perpendicula L I, A a, B b, quo-
nifn A a ipfl L S, & 6’b ipG L A que-
Afymptoeis L /, L B, per pun&a
n, G defcribatut Hypcrbola ill). Et
a&a chorda Ga claudet aream d b a a-
re;t: qua4kz A B NIB 3zquakm.
Exem$. 2. Si vis centripeta ad fin-
g-iufasSphaerx
c &
particdns
L
tendens fit re-
ciproce ut cubus difinntix, vcl ( quad perinde efi ) ut cubus il-
P E cab.
4e applicatus ad plmm quo&is datum 5 Scribe . pro V,
2 ASg.
dein 2 P Sx L D pro P
,/I
_ALB L-4 sq. 1.d efi ( ob continue proportionales P 8, A§,
2YSxLPq.
rop.
Prop.
&&rr;r al~gumenta G rticula terfia C j Ek amp
spQllat-~rhujus vis cum tendente ad centrun 6,
vis inde oriunda tendet a ntrum gravitatis globi il-
jiu.$&; & IpXtiC~ll22C j hsc efi, ad commune cq~trum gravita tis
trit/m partic~~larum A, 6, C 5 & eadena erit ac G. globus &. jyarri-
c& C odXh3xt in Celltro ilfo comlnuni, gIobum n~ajoremibi
.
223 3
-
ra regulariS, cujns lex attra~ioi~is, c&is decrementi rationi ~0x1e
, ) inveniri potefi.
vi? attraflionis in diver&
diliniItiiS, 8C Icx attra&onis in totum indc pat&a& daGt ratio-
ncm dcclTlllcnti viriuin partkun fingularum, quam invenire opr-
tuit.
%*
.z 224 ]
uarum inventionem
cum Gzrte/Su maximi
hit propofitione cxponere.
Carol. 2. $2 corpus in hperfkiem quamvis C
lirlcam re&am avis Q~dhm incidc~~s, e
dun1 aliam gu
DX, & a pun&o G duci l
..!zE
.*’
intelligantur line22 curw
C p, C ~ jp iis~ D, ~ K .*-.-*-.~..*‘
E
I-op. 1.
tes.
rap.
fates.
cas. I. ivi.datur tempus in pnrticulas xquaks, & ii ipfis
particularuln initiis agat vis rcfifientiz impulh; unico, quz fit ut
velocitas, erit decrernentum velocitatis hgulis temporis particu-
lis ut eadenl velocitas. Sunt ergo vc$ iSrentiis fyis pro-
portionales, & propterea ( per Leiti; . ) c+tinue pro-
portionales. Proinde G ex Equali particuIarum mimer0 connpo-
uantur tCTlIlpl.ri’qu3Aibet
A 3zqualia, crunt velocitates ipfis tcrnpo-
rum iGtiis, ut rermini in yrogrcfXone continua, qui per falturn
capiuntur, o&k pafh xquali tcrminorum intermedior~~m nu-
incso, Gomponuntnrr auteln horuin terininorumn ra tioncs ex x-
qualibus rcationibus terminoruin int mediarum zqualiter reyeti-
tis, & propterea ,funt equalcs. gitur velocitates hio terminis
proportionales, fimt in progrefXone Geometrica. hhuanti~r
jam zquales ill2z temporum particuI22, &r augeatur earnm mine-
rus in infinitum, eo ut refifientk impuX~s rcddatnr continuus,
84 yelocitates in prinlcipiis zqualium teinporLXn, krnper continue
Ci1.P. Et: divih
2+ v difkrentix, hoc ~931ear~~~nl
papcs f~~~gdis tempdX~s ainiil& hilt Lit totx : Spatia autcl~~
bus dekripta SLmt ut velocitatirm partcs a
. ) &Iproptcrca ctiam ut tot25 C&E.
Syinptotis se&angnlis AD 6, C d&ribatur
11ypcrbo1.aI.3G, htq; A B, D G ad Aijrl~~ptoton AC perpendi-
c&-es, & exponatur tum coryoris veIocita$ turn reG%knria IV.fe-
dii, ipfo motes initio, per ham quamvis
&tarn A c, elaplb aut 1 tempoye aliquo
per Iineam indehitam C: cxponi pote.CE H;
G
tempus per aream A E 63D, EL i’yatium eo
temporc dehiptum per lineam A 23. Nam ’
LIIc.Id 1
fi area illa per motLlm pullEti. D augeatur A. D c
uniformiter ad modum ternporis, decrefcet
reAa I> C in ratione Geometrica ad modum velocitatis, Sr partes
r&z AC zqualibus temporibus defcripta: decrkfient ia eadem
ratione*
r:,
viribus grauitatis analogz, erulat arex
, &c. refifientiis in me&is fingulorum
HypothcGn ) velocitati-
bus, atq; adco dekriptis
cpatiis analoglu. Suman- ~
tur analogarum fummas, 63c
cnt are2 B kq, B Ir, Bmf,
?zt, kc. fpatiis totis de-
kri@is analogs j ~lKIlOi1
area3 ABqK, ABrL,
ABsM, A.lMV, kc. tem-
-poribus. Corpus igitur inter defkndendum, tcmporc quovis A,-
B r L, defcribit ipatium B Ir, & tempore L r t IV Q&urn r In f.
Q.-E. D. Et hilis efi demo&Go mows expofiti in afcenh.
jy#o
pd in
tedatMe&o
dip0
JixilL
?qz
Proje&h5,
p,
m visgravitati5
Jwrpcn6Iie~~lffriter
it2 e&em
hd
rej?jentiam
ghtm Horixontis
z~elocttati
j defkire
proportionalem
ivotum
patkw-
tis.
&1‘mQmytum 3 /aA’B” C” +
G~~~m;Z .hc A3.BT2 momen-
: & fit in c~tc~is, Demodl.ratur
v~ro*Lemma in
xi2 c-’usa
e 2 52
C&s. 3, ReAangulum quodvis mote perpetuo auffum ~19,
ubi de lateribus A & B deerant momentorum dimidia 5 u & ; b,
fuifA--$4 iIlB-+ b,Ee~zA1;-:nB--tAGI-$ab; 8c q,uam
primum latera A Sr B alteris momcntorum dimidiis au&a ft.q
evaditA$-+ain B-f-+G fcuAB+taB-j-+AG-i-$ak. III,- hoc
re&anguIum prius, & manebit excefiLs
gitur laterum incrementis totis a & G generatw rec.-
tanguli incrcmentum n B -f-A .b. Q. E.
Gas. 2. Ponatur A B xquale G, Sr tenti AB C fiu G C mom
mentum ( per Gas. I. ) eritg C -f-G c, id efi ( G pro G 8~ g kri-
bantur AE &I aB fAG)~tBCfAbC Bc. Et par eft sati
contenti fib lateribus quotcunq;. Q E
CM. 3e Ponantur A, B, C xqualia ; 2%ipfius A”, id efi reA;rn-
guli A B, momentum a B -I- AG erit 2a A, ipilus autem A 3, id cfi
contenti A B C, momentum a B C j- A b C + AB c erit 3a A 2o Ea
eodem. argumento momentum digllitatis cujhfcuny, AD &
. .
IL.zA--~~ QE.I),
w
turn in A, una cum .2- ‘c3u80 in a hit n1omentu.m ~ppfius
I, id eft
,A,. .‘.
rop. V
ADg.-ADxAK;
fdcoq;
id&utADad
SeAoris partic ula T
ut
A
ypcrbolaz .D Xq. - T’Xl. ei7c A D q., 82-per Hypoth&n A I’+
elt AD x R K. Ergo particula fwt ad invicem
GzuACadCK:
ad
3 atq; adeo ob
VIII’
ib. . Ut partic& t creinento Vdocita tis P &e-
fpondens. Et cornponendo fit fiwrna palticularum tempo+
qluibL&somnes velocitatis AP paiTiculz P (Qsrnerantur, ut ibm-
ma particuhwn Se&o& A I2 T, id cft tanpus town ut Sc&r
totus. Q.-E. 13.
COPOZ.I. Hint ii AB aequetur quar& parti ipl’lus R C, rpnti-
urn A B KP, quad m-pus tclnpore quovis A ‘13 cadendo de-
kribir, crjt ad @atium quad corpus Gt’lnifCevelocitatis masimx:
A C, ecdem tempore rlniformiter progredicndo d&Cbere pot&
ut area A I3 R P, qua fpatium cadclldb dekriptum exponitur, ad
aream .A I’D qua tempus exponitur. Nan cum i-it AC ad AP
AP ad AK, erit 2A.P Exqualc AC xKL ( psr Coral 1.
em. 11. hjus ) adeoq ; K L ad P 2 ut 2.AP ad AC, 82: indt
EI%NadP~.:ADTeu21)P~t2APxKNad:ACxAD.
Sed erat D P &ad DTV ut C K ad AC. Ergo ex zquo L K N
efi ad D ‘P’Y,‘LI~- x K Nx C K ad + AC &I. ; id elt, ob a~+-
.2A.I-’
quales CKN & $ AC+, ut A P’ ad A C; hoc tit ut veloci tas
corporia cadentis ad velocitatem maximam quam corpus caden-
d 0 potefi acqkere. Cum igitur aryywi AB IF-N 8-LA VL?
momenta L K N 82:-D ?‘F, fibit ‘iit w.~elocitates, erunt arearum _
illarum partis omnes Gmul genitae ut fpatia iimul,dehipta, ide-
“Ix; are% tota ab initio genitz A B & AYD ut fpatia tota
ab initio dekenfus defcripra. QL E
Cord. 2. Idem conlcquitur etiam de {patio quad in akenf’u
dek ribitur. I.SIimirumquod fpatium illud omne fit ad *rpatium,
uniformi cum velocitate AC eodem tempore defcriptum, ut eft
area A B IZ,$ad SeAorem A 33 Z-.
COG. 3, VeIocitas corporis tempore AI% cadentis efi a
ve+3citatem,quam eodem tempore in ipatio noi1 ref%.entS:acqui-
ret, ‘ut ..trianguIum A P 33 ad Se&orem Hyperbolicum A
am velocitas in Me&o non refiitente foret ut ternpus A
in b&d& refiitente eiE ut A P, id ec ut t~riangulum A.PD~
velacitates illaz initio dekenfus gquaptur inter f& perindc, u
arxpiIlz
AT
K Ir;
2 C~O~~~
\
I,,
c f‘- CF
arc rcfifccntia, ipfi+ proportionalis ---.-...---
FG
c Fq.
CR UC e&i dcnfitas & - conjur-dicn ; 2-cindc Medii dcnfi-
1l G‘
c 263 1
Coral. 2. r-de cum 2 HP: 82 Cf- C Farquentur, & FG & #$
( ob rationem zquafitatis ) aomponant 2 It G ; erit 2 HFad C F
Ut FG -k2 ad 2 FG ; 8c inde H F ad FG, hoc efi refifientia
ad gravitatem,ut rdhngdunl CFin FG -kE ad 4 FCpd
Corot. 3. Et hint fi curva linea dcfiniatur pior relationem inter
bafem fku abkicif3”am A B & ordinarim applicata m B C, (ut moris
efi ) & valor ordinatim applicatz relolvatur in f&km conver-
gentem : Problema per pri:uos krici tcrminos expedite fblve-
tur : ut in Exemplis i’equentibus.
.Exc~~pl. I. Sit Einea A C=K kmicirculus filper diametro A I<
dekriptus, & requiratur Medii de&as quz fkiat ut Proj&&
in hat linea moveatur.
Bikcetur kmicirculi diameter AK in 0 j Sr die 0 K 72, 0 B a,
BC e, 2%B D vd Bi a: & erit D Gg. fen 0 G 4. - 0 Dq. X-
cpalenn-ad-2do-ooi;iu ee -2ao-00; & radicc per me-
thodum nofiram cxtratia, fiet D G = c - y- JE--
26 5 -
do3
- ---$$ kc. Hit fcribatur wz ‘pro ee-/-an & evadet DG
!2e3
capiatur YY
Prop. XI.
&iit---.’ in eadem ratione cum veI&
GLJ
date. Nam decrementurn velo-
citatis efi ut refifientia, hoc
( per Hypothefin ) ut iumma du-
arum; qiantitatum; quarum una
:& ‘tit velocicas, altera ut quadra-
.
,’
i.
circa ceiltr ulll i S ifi codem
cofrefpondeant inte
lineas fimiliter pofitas utcunque proje&z hiles excitabunt moo
tus in Syfknatibus, & temporibus proportionalibus
tia i;miIia 8c: diametris fuis proportionalia defcribere ; & refi-
fientur in ratione colnpofita ex duplicata ratione velocitatum
& dL,plicata ratione diametroruln & ratione deniitatis SyOema-
turn f
Cm?l. 2. Unde ii Syfiemata iIla fint Iuida duo fimilia, &
COrum partes dux majores tint corpora in iirdem proje&a : finr
au-tern Fluidorum particule fimme lubricae, & quoad magnitudi-
nen & denfitatem proportionales corporibus: pergent car
temporibus proportionafibus fpatia fhilia & diametris fuiS pro-
portion&a dekribere, & refifientur in ratione Corollario fu
ore definita.
GroZ. 3, Proinde in eodem- Fluid0 Proje&ile magnkudine
datum refifkitur in duplicata rathe veIO&atis,
Coral. 4. At fi. particulz Fluidi ndn fint fumme-lubricae, vel
di viribus qaibuhquc fe m~tuo agitant, quibus motuum liber-
tas diminuitrrr : ProjeMia tardiora dif%ciIius iirperabunt refifien-
tiam, & propterea magis reficentur puam in velocitatis rati;one
duplicata.
Prop. XXXV. Theor. XXVIII.
.
Xi Globw &P Cylihdrm depzlib& diametr25 delcripti, ig n/led;O
mro & El/tltico, fenmdrtm plugnm dxis Cylindri, q&i- CI~Mv&i-
?dte celcrrime u~ovenrltw: erit refiJiFentiaGlobi duplo minor qlfagi. re-
/ijiie~rti,zCyl;ndr;.
Nam qLGiam refifientia (pe’r Corol. 3. J?rop. XXXIII.)
eadetn eA quart proxime ac ii partes Fluidi vi&us slul]is fe muI
tuo f’ugerent, hpporwnus partes Fhidi ejuhodi viribus deft&
tiR2s per $atia omnin uniformit difpergi. Et quoniag a&o
P&d-ii ilrrcorpus ead.em cfi ( per egnln Coro~. 5.) five’ cqrpus
in hkdio quickme moveatur, five Medii partiqla eadem cum
veloci-
_ -
-. h’
‘,
onti par&:Ium egrediatur i
grum efi, 8i eadt in c:guz incumbentis
p&ione ubique urgetus ac ii aqua nor!, eflliueret ; vas lufii-
n&it pondus aqua torius, non obfiante CI?~UXU, fed &us vafti
de quo eMuit non fultinebit prefionem illam omnem,
fiinerctt G aqua non eflueret. htur enim prellio
uLi perforatur : qux quidem pr o aq~d$efi ponde
aqw, cujus bails foramini ae tur Sr alkudo eaderkefi qux a-
qux totius fupra foramen. t propterea fi vas, ad modum COP-
poris penduli, f;Ioprzlongo a claw Mpwdatur, hoc,fi aqua in
plagan! quamvis fecundurn l+am horizontakm efluit, reeedet
fernper a perpendiculo in plagam contrariam. Et par eit ratio
mows p&rum, qux Bulvere tocmentario madefa@o impIentur& *
matesia in flamniam per forken paulatim expirante, recedutit a
regione flamma & in partem conbaria~m cukimpetu ferwt?o. I
/,, <’*“%’
P rop. %KXVW- Got’, ‘XJQ~~; .’ ‘, *
‘I i
corporuw2spb<~wicorIL?a .’ia -Me&~ quibu/lm Fluid$&& rel;lrelll-
#iajfl in ugteriore fiipi?‘f;c’”dejkire.
&&at aqua ,de vakCylin,drico A B C,D, per can&m. +
lindricum E FG fi, in vas itikxius fK L M ; si: inde emnat per
wis knarpigm ;IdHI Sit iutem. margo ille. ejufdem I al&~&&
gum v~~js‘~f~~p~&~~:i~ fundo CD, CO nt aqua pc~ tottitii ca&lem
uniformi’cLrm mtitu defcendat ; .& in n&o can& collocetnr
,GIc&L?s Y, fitque. P K akudo. aqw kpra Globumi &- 8 R ejuf,
$gn..aJrit~udo ikpra fi$fidumlV&s. Sufli.neatuur autem ‘Globus fiz
lo :~,~Q~I~@JNJ P ,??, lketiibtis .~idis. hiri inde”aflko. Et- lnanife-
fium efi per prop.o&ncm fuperiorem, qu& quantitas aqu;leda-
’fo &!.~pore deffuentis erit ut a-mplitndo fora.mi& pep q& de-
fluit,i. h_o.c.
tit, ti Globus tollatur, ut can& or&%in : fir; Globus
adiil-,. ~lt:fpatium undique “inter Globum Sr: canakm. Nan1 ve-
lo&~ aquae defluentis (per fuuperiorem Propofitionem) ea eri8
quam
&&gn duorum digitorum,’ emittcbatur ; ita it toto
fua def’cedti dekriberet: awm~~ duorum di@-own, totaque 0~
ciilatione .prima, ex dekeniu & akenfu fubfequente con:podi+a,
arcum digicorum fere quatuor : idem okillationibus r ~4 anlific
o&yarn rnot’us G.2 partem, fit u’t ultimo fuo alcenru dekrrbere
arcum digiti unius cum tribus part&us quartis digiti. Si prim0
dekenk dekripfit arcum digitorum quatuor, amifk otfavam
motus partetn ofcihtionibus d 2 x ; ita ut aken<u ultimo d&y&.
baret arcum J,digitorum 3:. Si prima dekenfu dekripfit arcum
digitorum’ofio, iexdecim, trig&a &&urn yeI ii-xaginta quatw
avam niotus partem okiflationibus 69, 3 55, 1a+, F$
gitur diffkentia inter.arcus dekenfiu prima Sr af-
cen& ukimo dekriptos,. .erat in caLk prima, Gcundo, tertio,
~uarto,Iqui~to,-.Texto, d~igitoram $, +s f, 2,4,8 refpe&ive. Divi-
d:\ntur ez diffkentk per nume~ru~ -okilla&num in cak kino-
quoque ; Sr in ~ofci&ko~c ,tina +-e&k&, q”a arcus digitorum
3f 71, 1:~~30~60, x23’.defer-ipt.us fuit, Idifik&i~ arcuum de&n-
24
h & iilbfkquente ai&nfi~ dekriptorum;erit 2 6167
I 29.9
zs1> ’ 76, 3%2z9
partes diii ti refpe&ive. Hz autem in majoAbus akillationibus
i’unt in duplicata ~ratione arcuum dekriptorum quam proxime ; in
minoribus vero pado majores quam in ea ratione, & propterea
(per Cord. 2. Prop. xxxi: Libri hujus) reiifientia GJobi, ubi
celerius movetur, efi in duplicata ratione velocitatis quamproki-
me; .ubi tar&us, paulo inajor quam in ea ratione : omnino ut in
Coro&riis Propofitiwis xxxii. demonfiratum efk
Defiynet jam Y ve2ocitatem maximam ih. okillatione quavis,
r fiutq?.le A, B, C quantitates data, &. fingamus quod dif&enti~ .
&cuum fit A Y-l- I3 V~--/-C Y ‘, Et cum velocitdtes inaxiina in
pwdi&is kx Gafibus,fint ut akuum dimidiorum 14, 3$, 7+, I T,~c,~D
Aordz, atque adeo ut arcus ipG quamproxime, hoc efi ut nc-
meri :, I, 12,4, 8., rb :. krib;lmus in Cafu, fccundo quart0 & kxto
‘* .
nuukros I, .4, & I 6 pro Y; & prodibit arcuum dlfkrentia -+’
zqdis A -1.B + C in Cafiu kundo;& Z- aequalis +4 -f- 8B -I-1&C
35: in
i:
t: 34 3
hixjus lignei eflkt ad ~pondus Globi quci ma@iftudinjs ejufdim,
UC 5’1; ad 97: St propterea CUIYJ I 2 I fit ad 2 I 3, 4 in cadem ra-
Cone, erit refifientia Globi aquei prxlfata cum vclocitatc progre-
diexltis ad iph pondus ut 6, 58 172 ad 2 I 3,4, id efI ut I ad 366ii.
Unde CUMpondus Globi aquei, quo tempore ~lo)us cpm veloci-
tate uniformiter cohnuata defcribat lol@cudinem pedum 30,s 56,
velocitatem illam o&G ii GIobo cadeke gcnerark pofk ; ma-
nifefium efi quod vis refifientiz uniformiter continuata tollere
lpnfkt velocitatem minckmin ratione I ad, 366;, hOc c-it velo-
1
‘.
citatis totius paftem’ ---. I’
Et propterea quchempofc Globus,
_: 366&
ea cum velocitate ‘uniformiter’ corkinuata, longitudinem kmidia-
Ig’etri fur ku digitpl;l;m szs dekribcr,e p&et, tzodrm ,a@tteret
l$lQtW fi+i.pa@em &T* jS 2 : ,: Ij
se, ~Numerabam ,etiam ofcillationes quibus pendulum quartam
1JlOtUshi partcm amifit., 11kquente Tabula numeri hpremj
dqotant ,,lyngitudinem arcus defcenh prima defcripti; .in digitis
-8i $r tibus digiti expr@$m “: ntiineri medii figfiificafl?G Gl$.kf~
neon a<rcusaIk~r& ~u&mo,:d@Jc~pri“;I& ho: i$iino itint ‘nuineri
ol;=iila tion tILti. ’.Experimentum dekripfi tanquatij magis acc~ra~
turrll quam win motus pars tanturn 0Ccava ar~~itteretur.j~.aIculul~
.teealtetqui:v.olet, , ,_: I , . ‘:.. i A. , : t .,,, U
I
I
uIa priorc feligendo ex oblervationibus tertiam, C@I-
& exponendo velocitates maximas in his ob
ferWio&us pafticulatim .per numeros I,+, X6refpe&ve; ;8zrge-
peraliter per quantitatem V ut fupra : emerget in obkrvatione
rima -!-
“$3 =
-/- 13-/- C, in fecunda 9s + IdC,-
in t&a g 2qn. r&d-/- 64Bf,2gdC- iones per rem
du&:‘oncs fiiperius expofitas dant, A = 0, 00: 247
‘C =: 0, oooq. Et inde prodit reiifientia Globi CUJII veloe
&ate Y moventis, in ea ratione ad pondus fi.,wmnndiaruln 4,
qhlarn habet o, 000923Y -I- o,aoo172~+ +o,K~s+‘~ .ad Pen-
duli longitudinem 121 digitorum. Et fj $&emus earn M.um~
mode refif’kntiaz partem qug efi in duplicata :ratione vchcitatis,
hxc crjt ad pol;dus Clobi ut 0, ooCCdijSt/zad I 2I digitos. Erat
autem hw 1pa.rsrefifienriz in kxperimento p&no ad pondus GIo-
bi Jignei unciarum 57:~ utq.o, 00227,g3s!F’~ad 12~: &indefk rem 1
fifiealtia Globi lignei ad reGk&am :~&~k’i plumbei (paribus
‘PBruirnvelocit-~tibus)ut 5.yh iI1 0, ~0227235 ad. 26t in 0, ~93375,
id efi- ut 13~399 ad ~77 19 I‘& 7-j ad I, Diamctri Globorum dw
.w+tlsncrao1t.Q k 2 ~di$orw+ 8r harum quadrata Cunr ad invim
Gem ut 47$ & Ibp, re.u 3 d--i- 84 I qlm-lpruximc. Ergo remen tia2
GlubQrus~, “’
ulll &=hdiu Sr futfequente afcedu defcriptorum f&-et I, TcTr
dig, it hxc difirentia du6Ia in pondus Globi pend&, quad,
crat unciarum 208, producit 3 I 3, 51~ RUALISubi pendulum fu-
perius ex Glob0 ligneo cOnitru&Um, centro okiliationis, quod
1 . . . .
2l pu~~&ohuipenhoms dlgltos 126 dlfiabat, d&rib&at: arcum to..
~klm I z4j: digitorum, di&rentia arcuum detfcetifiuIk afcenfu de-
0
fcriptLrlt1fuit S in $ fku 3, quz duoa in pondus Globi, quad
erat urlciarum 5722) producit 48, ‘;‘5* uxi autem difkrentias
~lai& in pondera Globoruxn ut invenire!m eorum reiifientias,
N;lln di&rentix oriuntur ex refifientiis, funtque ut refifienti~
dir&e & pondera iyerik.Sunt igitur refiftentk ut numeri 3 I J,~
& ,+$,54, Pars autem refifientia: Globi minoris, quz efi in dupli-
cata ratione velocitatls, erat ad refifientiam tot-am ut: o, 58172 ad
0,630~ id eit ut 44,4 ad 48,s 5 ; 8r pars refifietitk Globi.
majoris p:opemodw~~ zquatur ipfius refiitentiae toti, adeoqhe
partcs illx funt ut 3 T3,9 f4r44,4 quamproxime, id cft. ut! 7~7
ad I. Sunt autcm Globorum diametri 18; & 6:;. & harum qua-
drata 351f Ek 47% hnt ut 73+3s I, id efi ut Globorum re&.
fientix ~~~782 I quamproxime. iIGrentia ratiowm hucI ri1a-i
jar efi quam quz ex f3i rcfifkntia oriri potuit. k&r refifientia-
I’LI~ partes i]lz qug fi~nt: c paribus Globis) ut quadrata V&X$
taturn, filnt etiam (paribus velocitatibus) LXqcladrata diametro-
rum GIob01-us; 8~ p.ropterea ( per Corollaria Prop. XL. kibri
hujus ) refifiel~ti,~quam Clobi malores & velociores it] aere mo-
vendo htiunt, Laud multum per infinitam aeris divifionem &
ii~btilia~ionem ditninui pot&, proindeque Media. omnia in qUi-.
bus corpora mulro minus rclifiuntur, Cimt aere rariora.
Cxterum Globorum, qGbus UPS fum in his experimentis,
maxiraius non erat perfette Sphwicus, s( propterea in calculohic
afluto nkutias quafdam brevitatis gratia y$exi; de calculo ac-
curato in experimento non Ltis acCurdt0 minime ~ollicitu.6. Op-.
tarim it;lyue (,cum demonfiratio vasui cx his dependeat) ut ex-
per im enta
pIi&) diminueretur in ea ;itione q.4 .ad 4 1, a&o-
que evadcret of in i+ Gu G+ aribus igitur PenduIorum ve7
locitatibus motus zquales in aerc ofcillationibus 5 3 5 Sr in aqua
” okillationibus r~I ” amiff~funt ; ideoque refifientia pcnduli in aqua
eft ad ejus refifcentiam in aere vt 5 35 ad -Z-G Haec efi propor-
kntiartim totarum in Cafu. columna: quartz..
fignet jam A Y + C Y ’ refifientiam Globi in aere cum &IO-
citate Y moventis, Sr cum velocitas maxima, iti Cab columns
quartF,fit ad velocitatem maximam in cafu.cokm& prim= ut I. ad
$, & refifcentia in cafu columns quartz ad r&ftentiam in cafu
columns prima in ratione arcuum differentk in his cafibus, aii
numeros okillationurti applicatg9, id & ut j$, ad ‘&t,, ix ut 8-54
,’
ad 428~ : ii;ribamus in his G&bus f & 8 pro veToh&ibus,a~~ue
8 5%SC4280 pro r&fientiis,& fret R-/-C z 85+ & 8 A+-64.Crt!:k&
feu A-/X=5 35, indeque per reduc%onem zquationum proveniet
JTC=,+j9f & C=64tk & R=21:;..atqutladeo.re~ltentia,.~t -~lr;c
=W-tl++ Y2 quamproxime. QIW i13Cdil dtilk~ &itir’t35I&;
vclocita!: erat r, reNkntid tota electad partea Guam quadrac0,v+
locitatis proportion$zm, ut 2 1: Jr 6qi-; ku 8 5, ad, 6++.+,;’ &.’id-
circa refiftentia penduli iii aqua efi, ad tiefifientize partem, il1a.min
a~fe quq qua&at0 velocitatis propoi&nalis &~~quaeq& ‘Ma’in
motibus velocioribus cogfideranda wenit,. .ut r s+:a.d‘+ai:; Ek.333
ad K conjunCcim, id efi ut 637 ad 1.. Si penduIi in aiua ofcif-
.I.iprisfi1pinJtoturn f$& immerfu~n, ,r.efifieJltia;kjus fuifftt: adhuc
ma joy ; adeo ut pe1~du1iifi aer.9 ofcillan:tis r&fi&a ilfa i,.qLp JG,+’
locicatis quadr:atod propl>rtion&wfij quxq>ue fola in c$rparibu$
vcIociorib,us coniideratida venit, fit ad refifcentiam ej&dem~.pei+-
&Ii tqtiw,e~den>,cuti ‘velocita,tein aqua ofcillantis, ut 806 vcT $00
ad 1 circitcr, hoc ef&.J.Gde&as aquas ad denfitatetti aeris-qu.a;m-
proXime. : I ‘.
In hoc calculo fimi quoiue deberet pars iIIa refifientize pen-
duli in aqua, qua:&t ut quadratum veIo,citatis, &d ( quod mi-
SLlin
:f~
e.35
ametri lruaedehibat ( ut’,jam ante ofi~~ium efi > ,tohur~ .,fit-
que denGtas aeris ad denfitatem aqua ut 8co vel.8 s? ad ~:c~&$,
Coll~~~UeIlS eii Ut 112X RegiAlti genefaliter okneat; ki’coi;@s
quodlibet SpLzricum in Msdio quocunque btis h;luido,moveatur,
8r fppefletk refifientk pars. illa Ma. qua: >..efi,h duplicata rafi0n.e
vebcitatis, hax pal-s erit ad yim quz totum kor.paris:motum; in-
terea dum corpus idem longitudinem duarum ipfhs ~&tiidh~e-
trorum motu illo uniformiter. continuato defl%bat,vel tollere pof-
Gt vel eundem generare, UCdenfitas Medii ad denfitateti corpo-
ris quamproxime. Igitur refifientia quali thplo ,n:fj.or. efi ‘quam
pro legc in Gorollario~ prim0 Propofitionis .xxxw~. allata ; &
propterea partes quaG dutz: tertk motus illius omnis, qucm Globi
partes arlticz movendo imprimunt in Medih, refiituuntur in
Clobi partes pofiicas a Medio in orbem redeunte, inqile fpati,um
irruente quod Globus alias vacuum pofi fe rc-Iinqueret. Uide G
velocitas Clobl coukjuc ang,earuv Iit h/4(diunl non yoffet adeo,ce-
leriter in Cpati.um illLd ii-r-uerff, q~:in a!iquid vacui a tergo Globi
fcmper rehnquarur, refikw-ia tandem e+adet qua,G rri$a major z
quam pro h:e$j generali novifhe pofita.
Ha&enus experimentis ufi hmus oG.Alantium pendulorum, eo
quad eorum motus facilius 8c. awllgl;atills obkrvari 8~ menfu-
mi p&-It. Moms autem pcndulorunl in gyrum atiorum k
it1 orben redeundo circulos dekribcntium, proptcrea quad lint
&iformes f$~eo nomine ad invefiigandarn refillentiarn datz velo-
citat+ competellterll Iontje aptiores videantur, in conlilium etiam
adhibui. Facie.ndo elnim nt pendulum circulariter latum duode-,
c&s. rcvolveretur, notavi magnitudines circulorul~~ duorum, CJUOS
prima & ultima revolutione dckripfit. Et indc collcgi- velocita-,
tes corporis fhb initio & fine. Turn dicelldo quod corpus, veloci-
tate lnediocfi de[cribendo circulos duodecim lnediocres,arnittetce-
vclocit;~tum illarum
diRerentiam, collegi refificntiam .qua diFe-.
reut-a ill21eo omni corporis per circulos, duodecimal itinere amitti
@ret ; & refifiellti:t inventa, guanquam hu jm generis exyerib
mcnta
Hoc cxperimenlum r&t Natn charta, in qua
;llud aliquando dekripkram, intercidit. nde fra&as quafdati
numerorutn partes, quae memoria exciderunt, omittere compul-
6-1sTurn. Nam omnia denuo tcntare non vacat. Prima vice,
cum unto infirino ufus eilhn, pyxis plena citius wtardabatur.
CaLlram quarendo, reperi quod uncw infirn~~s cedebat pondcri
pyxidis, SC‘ ejw okillationibus obfequendo in partes omnes fktie-
batur. Farabarn igitur uncum firmum, ut pun-&..Iln iilfpenfio-
nis immotum wtaeret, & tune omnia ita evenerunl uti hpra
dekripfimus;
Eadg!l k+odo qua itivenimus r&fientiam corporum Sph-
ricorut’ri’irl Aqua k argento vivo, ‘inveniri poteh refifientia cor-
porum f%gurarum aIiarun1 j & fit Navium iigurae variz in Typis
exi&is co~.&w%e inter Ceconferri, ut quaznam ad navigalldum
.-
Prop. X&I.
357
eadern de partibus illis imnotis in undaruxn valles. efluxu pri-
ore undarulll juga, pofieriore llcs hint illde dilatantur 8t pro-
.
pagantur verfus K L 8-CNO, t quomam motus undarum ab
A verbs P Q fit per continuum deff uxum jugorum in valles proxi-
mos, adeoque celcrior non efi quam pro celcritate dcfkcniirs; &
dckedix aqua hint inde verfirs K E Sr NO eadem velocitnte per-
agi debt ; propagabitur dilatatio unda rum hir:.c inde verfbs
..KL 23rNO, eadem velocirate qua undo ipfz ab A verfus P Q-
r&a progrediun tur. Proindeque fpatium totum hint inde ver-
h KL & NO ab,undis dilatatis rfg r, s kis, tI;It, QVI?I’“J,&C
occupabicur, Q. E, IJ Hxcb Le habere quilibet in aqua fiag-
nanre experiri potefi.
C&b 2.. Por~ramus~ jim quod d e, fg, ki, kZ, IBTZdciigncnt
puIfis a punBo A per Medium jjja fiicum Cuccctlive propagates,
,hfpenGonis, S B L-2-8
us pun&m inf-knurn,
6x1saltitudini .A E xqiialis, Vis, qua snQt1.1~aqua akernis vicibus
1 , ,s J7 ; 1’ ,’
1. -
tur ad Y S pcrpendicchn
atur E e aqualis P L vel P
eundo ab E per E ad E,
ad E iicdelq acceleratioais ac rctardationis gra-
dibus, vibratiofles peraget cum okillante
OPXBC -
fcrtntia dicarur ).ut ,k .ad QP, &ex
OPXEC
rquoENadEC utIkfad 7-: exit. 4x-
4.
f$$?)
EGxZxAqu. . ., ..
SChOl.
.
Spehant:
Propofitiones novihxx ad ,~,LHTI his & Sonorum.
______ ..i
Psop. v4 ‘Theor. V.
Prop.
vr. hcor.
‘ill.
-4”P 9
efi ut pondus ad pWdus. E die in czteris. C0rporibr.Kejukkm
ponderis difkrentia materh, qux -vel minor eKet quAm pars il-,&
llefima Icnaterix totius,his experimenris manifeR& deprehendi potuit,
am verb naturam gravitatis in PIanetas eandem e& atgw in Ter-
ram non efi dubium. Elevari enim fingantur corpora haec TFer.~*
refiria ad uf’que Orbem Lung,& utla cum Lnn2 motu omni priva-
ta demittigt in T’erram fimul cadant; & per jam ante ofie&
alibus dckribent aqunlia Spatia
quantiratem materi22 in. Euna, Lit
PorrA quo&m Sareljlites Jovis
ne in ratione kkjuiakera. d’ifiantia-
gravitates accelerkices in Jovem
ci centso Jovis ; & propteres in
e difiantiis eorum gravitates acceleratrices evaderent
de temporibus zqualibus ab zqLlalibus alritudini-
riberent ;equalia Spark, perinde ut fit in gravibus,
Et eodem argument0 Planet2 circumfolares
ab requalibus A Sole difiantiis dimifi , defienkl G.IOin Solem azqua-
Iibus temyorib~s 2egunlia @atia dekriberent. Vires autem, quibus
corpora inaqualia zqualites, accelerantus, funt ut co
pondera ut quantitates materk in Planetis.
Satellitum pandera in Solem proportionalia e
terix eorutn,patet ex motu Satellitum yam maxinw regulari; per
Corol.3. Prop.LXK LM. Nam iii horum aliqui magis traheren-
tur in Solem pro quanticate materk f& q&m cxteri, moms Snrelli-
tLm (per c0ro1.2.Pro .LXV. Lib.1.) ex itlzqualitate atrra&ionis
perturbnrcntur. Si (pari 'I us ASole diJ3antiis)Fjatelles &quis gravior
effet in Solem gro quantitate mater& iil~, quim Jupiter @ro quan-
tit,zte materk Iux,in. ratione quacwque data, pum d ad e : diklntia
inter centrum Solis & centrum Qrbis Sateilitis 1’f-kmper “fcb
ret q~wn difianti~ inter centrum Solis & centru is in -wim
dimidiata quam proxin&uti calculis quibuMam inks iw,wi. Et
fi Satelles minus gravis eflk in Solem in ratione illa d ad c’>dikk~
Rbb ccncri.
4’?3 .
ceutri Orbis Satellitis a Sole minor foret quam difiantia centri Jovis
i Sole in rdtione illa dimidiata. Igitur ii in xqualibus a Sole di-
&[2tiisgravicas acceleratrix Sarellicis cujufvis in Solem major e&X
vel minor q&n graviras acceleratrix ovis in Solem,parte tantum
rnilfefima graviiatis .totius j tia centri Orbis Satellitis d
Sole major vel minor q&m difianti vis A Sole parte &, di@an-
t-ix totius , id edEparte quints difia iaz Satellitis extimi A cm-
tro Jovis : C&Mquidem Orbis excentricitas foret valde k-&b&s.
Sed Qrbes Satellitum iilnt Jovi concentric@ propterea gravitates
acceleratrices Jovis & Satellitum in Solem aequantur inter 6. Et
eodem argument0 ondera Saturni SC Comicis ejus in Solem, in
azqualibus a Sole dix antiis, runt ut qua&rates materk in ipfis : Et
pondera Lund ac ‘I’errz in Solem vel nulla i;nc,vel earum m&s
accurate proportionalia.
Quinetiam pondera partium fingulamm lanetae cujufque in ali-
um quemcunque fiint inter. Ik ut mate& in partibus fingulis. Nam
$5partes aliquz plus gravitarenc, ziliazminus, q&m pro quantitate
mater&, Planeta totus, pro genere partium q&bus maxim& abun-
det, gravitaret magis vel minus qulr1.2 pro quantitate mater%? toti-
L&S. Sed net refert utrum partes ilk externaz fint veP’internz Nam
G verbi gratis torpor errefiria,quaz apud nos iimt, in Orbem Lu-
112elevari fingantur, onferantur cum corpore Lunz : Si horum
pondera efknt ad pondera partium externarum Lunar ut qua&rates
mater& in iiidem, ad ponder-a vert, partium internarum in majori
ye1 minori ratione, forent eadem ad pondus Lunz totius in majori
e : contra quam Lupra oRenfum efi.
pondera corporuZ~k%E pendent ab eorurn formis
am fi cum formis variari poirent , forent majora
vel minora pro varietate formarum in zquali materia: omninb con-
‘tra experientiam.
Coral, 2. Sgitur corpora univerL quae cir am i;mt, gravia
Lnt in Terram; & pondera omnium, qua: iter 2 centro Ter-’
rz difianr, hunt ut quantirates mater&z in ii
4v I
uo$cunpue -121gravirke omnino deftitueretur vel
terk fux minus gravitaret, quoniam id non dif..
poribus nifi in forma mater&, p&Let idem per mu.. .
forms gradatim tranfinutari in corpus ejuliiem conditio-
ro quantitate mater& quam maxim; gravitanf-,
84 viciEfimcorpora maxime gravia, formam ii-
lius gradarim induendo, poffent gravitatem Guamgradatim amirtere.
AG proinde pondera penderent A formis corporurn, poifentque culzz
for& variari, contra quam probatum eR in Corollario liiperiore.
Gorol. YJa Itaque Vacuum necefirid datur, Nam fi $atia omnia
pIena e@nt, gravitas fpecifica fluidi quo ngio aeris impleretur, &
jtitnmam denfitatem mater&, nil cederer gravitati .I+ecificaeargenti
vivi, vel auri, vel corporis akerius cujukunque den Plfimi ; & pro-
pterea net aurum neque aliud quodcunque corpus in aere deicen-
dere poffet. Nam corpog-3in kkdis, nifi ~pecifici graviora Lx,
minimt? defcendunt.
Coral. 4. ravitatem diver
attra&io magnetica “0” efi
magi$ @hmntur, alia mmus,
a&n&a longe major pro qud te materia quam vis gravicacis :
fed & in eodem corpore intendi f%& remitri j in recefil verb ?k
ecrefcit in ratione di plufquam d uplicata; prgpte-
is longe fortior fit in conta&-tu,quam cum atrraheka
m feparantur ab invicem. ’
heor. IX,
Prop. X. Theor. X,
~
earn centrum illud (per egum Coral. 4.) vel quieket ve%
progxdietur uniformiter in dire&urn. Sed centro illo C&per j
pro rediente, centrum undi quoque movebitur contra Hypo-
the Pin quartam.
Prop. XII.
Il”atet per motus Legem I, & Coral, TM,,.’ fkop.. LXVI. Lib. I,>.
oniam -verbLunar&a axem hum uniformiter revolventis, dies
nfhms. eE ;. hwjus facies eadem ulteriorem umbilicum orbis
iphs firmper-r icier, & pro terea pro firu umbilici illius devia-a
it hint. inde 2~. erra. W;ec eK libratio in longitudinem. Nam li-
ratio in latitudinem orta.efi .ex.inclinatione axis Lunaris ad pla-
xarlrn orbis. Porr6 kc ita le haber+ ex Pbznomenis manifefitum. I
Patet per Coral. 20. Prop. V.k Lib. 1. otus tamen ifie nu-.
. _____-._,
tandi perexiguus efle debet, __ vix aut
_ _ ne vix
.-. quidem knfibihs.
*
&%ii ~~~~~e~~
~rnn~J~~~
motuum~n~~~~~~t~t~~
&X&At&,
iis con[epdi,
Prop. XXIV..
momentum arezin
100. .: 1 ,: , :. ,. -~. ,. . _
Area igitur, quiti :-Luna radio ad Terram! dti&o fi&$.is teti@?
ris particulis zqualibus dkkribirj’ ~3 quati pr$xim$;wTitmma.nti-
meri 2 19i$J & Sinus verfi duplicata difkntizlunti 3 Q$a&attira
proxima, in circulo cujus radius.efi unitas. -~azc ita .fi habent &i
Variatio in O&antibus eR mngnitudin$ .medi&ris. Sin”Va,riatiqi.bi
rllajor fit vel minor, augeri dkbe’tvel bmifiui!Sitiuiille verfus ;ih ea-
dem ratione. *.,
Prop. XXVII. Prob. VII.’ I . I . ‘:!I
I’
:, I -1,1. ,, (...
.- :. x _
EX mtu hario -L,um inueni& ipjto di$fmetia~~2 J*&ra. : ~. ; !
.
Area; quam Luna radio ad ‘I&ram due%, fingulis temkoris mo-
mentis, dekribit, efi ut mow horarius -LLMX‘& ‘quadrgt~m di-:
fiantiz Lunz~, > Terri conjun&im ; .&c propterea difkantia J&n&‘&
Terr$ efi in rntione comp~f%A ex dimidiati ratione Area dire&$
& dimidiat$ ratione motus horarii iy.w&. J& E. 1.
CoroE.1. Mik datur Lunz .diamerer ,apparens : yippe qug fit
reciprod ut ipfius diff antia 1: Tkrra., CE’entent A&ronomi qu&~
prob4 hat Regula cum Phznomenis congruat*
CO,.Ol,
\
WI s ri(. & kutnrn trahit in
diocris S&f in Syzygiis erit
ML filbducatur, manebit vis 'L~OOO q
erra, quamque jam ante nominavi 2 PK.
tern Lunz in Syzygiis A & 93efi ad iphs wlocita
euris C& D ut C S, ad AS & .momentum ‘are2 quam
ad Ten-am ducto dekribit in Syzy iis ad momentum ejuiaem area:
in Qladraturis conjun&im ; id eff ut IIOJ$‘S ad IO~~~AS:
Surnatur hxc ratio bis inversk & ratio prior Kemel dire&&, & fret
Curvatura Olbis Lunaris in Syzygiis ad ejufdeti Curvaturam. in
,C@adratkkut 120407 x.17?725ASq.xCSq.xN- 120407
x 2oooAS qq.xCSad 12261txt78725ASq.xCSq~x~+
122611 x ~oooCSqg.xAS, idefht 2151969ASxCSx2\5~
24081AScub.ad 2191j71ASx(SxN+ xi261,CScu6.
Qoniam figura orbis Lunaris ignoratur, hujus vice a&mamus
Ellipfin 1) $3Cd, in cujus centro S Terra collocetur, & &jus axis
major D C Qadraturis, minor A93 Syzygiis interjaceat.. Eilin au-
tern planum Ellipfios hujus motu angulari circa Terram revolva-
cur, & Trajehoria, cujus Gwaturam c&-&demnius, dekribi de-
bet in plano quod motu omni angul.ari omnino deitituitur :p con-:
fideranda erit figura, “quam Luna in Ellipfi illa revolvendo dekri-
bit in hoc plano, hoc efi Figura Cp a, cujus pun&a fingtila p inve-
niuntur capiendo pun&urn quodvis P in Ellipfi, quad locum Lunz
reprelkntet, & ducendo Sp xqualem S P,ea lege ut angulus P SE
&Tqualis fit motui apparenti Solis A tempore Q~adratur~ Cconk&o ;
vel (quad eodem fere recidit) ut angulus CSlj fit +d angulum CS fi3
ut tempus revolutionis Synodicaz Lunaris ad-&npus revolutionis
Periodicz feu 29 d. I 2. J?.44’, ad 2 7 d. 7 h. 43 ‘. Capiatur igitur.
angulus CS a in eadem ratione ad angulum rectum CS A, & fit,
longitude S u zquaiis longitudini S A ; & erit a!Apfis, ima & C Ap-
fis futnma orbis hujus Cp d. Rationes autem ineundo invenio quod
differentia inter curvaturam orbis Cp d in vertice d, & curvaturam
circu:i centro S intervallo S A dekripti, fit ad digerentiam inter
curw-
c44cIl *
cwvaturat~ Ellipfeos if-2verke A ‘& curvaturaf~ eju[denl &.cLJ1) irn
&Jllicata ratione anguli CS !I’ad angulum CSp j 6~ quad curva-
ttira Ellipfeos in A fit ad curvatfiram circuli ill& in duplic;lta ra--
tione S A ad S C; & curvatura circuli, iliius ad cLeuv;~twu~ cir-
culi centro S intervallo S C dekribti ‘ut S C ad S A ; 1lujUsautelll
curvatura ad curvatutam Ellipfio s in C in duplicata rationc S A
ad s.,C; & differentia inter curvaturam Ellip&os ill vertice C &
cur\rat&3~~~ circuli noviCimi , ad differentiam inter curvaruram
ctxvaturam ejuMem circuii,in duplicata
g&m CSp. Qy quidem rationes es .§i-
ils ac differentiarum angklorum fncik col-
his rationibus inter k, prodit cuwatura
s CUrvatLlramin C, ut AS cub. -}- s6 CS q.
a0 A 3 4. x CS. Ubi numerus c defign;zt
rum angul.orum CS P & CS p applicatain ad
horis CS 8, ku (quad perinde elt) differen-
mpkum 27 d. 7 h. 43’, & 29d, I t I?. +(,
turn temyoris 27 d. 7 k. 4.3I. ,,_
t ,Syzygiam IL-we,& Cipfius Qadraturam,
adem eRe debet cum proportione cwattw
d ejufdem curvatusam in Qladraturis,quam
fi~pra invenimus. Proinde ut inveniatur proportio CS ad AS, drr-
j co extrema & media in i;e invicem. Et termini prodeunres ad
_ AS x CS applicati,fiunt 2062~9 CS 44. - z I 5 I 969 Ns CS cd. -\-
368682 IVhdSxCSq. + 3634.2 ASq. xCSq. -. 36204.6 N x
AS+ x CS .+ 2191p NxASczh =+ 4.051~4 AS qq. = a
ic pro termjnorum AS & C S fimihnin2 Nknbo 1, & pro eo-
rundem kmidif5erentia ponendo X, fit C S = I + ‘x, & AS =
-3~ : quibus I‘n XquGone fcriptis, St zquatione prodeunte I&I-
t& obtinetur x zqualis o,~wti, & inde fimidiameter CS fit
1, OQ)~z,& Gmidiameter d S o, ?928, qui numeri filnt UC Ggfi 6~
6 8:: pm proxim& Eit; igitw diilantia Luna A Terra in Syzy-
,giis ad ipfius difhtiam in Q.jadraturis (kpofita kilicet excentricita-
tis co&krati6ne)
_.,_-,-.I ._.. ut
_, 68% ft< $$<,
_-I--.- Vd ?MJ3llUiS
. ..”.-..__.IOtUJJllis
-I UT. (59
ad 7% Fff
.d.. -. Prop.
w
44” 3
antibus,~~bi me
fnotus 5 gr. igfvenietur 44gr, 27’.
s de angulo m i 45 gr. relinquit Variatioj,jem
ac.ita k fiaberent fi Luna, pergendo A Qadratura ad
angulum CSA graduum tantum nonaginta.
rrx, quo Sol )I antecedentia motu apparente
una, priuCquam Solem afkquitur, dehibit angulum
CS Q angulo reti majorem in ratione revolutionis Lunaris Syno-
dicz ad revolutiooem periodicam, id elt: in raeione 29 d. E2 h. 44'.
ad 27 d. 7 h. 4.3‘. 3% hoc pa&o anguli ornnes circa centrum S di-
latantur in eadem ration.e, 8~ Variatio qux kcus effet 3 2’. 3 I I/~
jam au&a in eadem ratione, fit 3 5’. 9”. I-&K ab Ai?xonornis con-
Aituitur 40’, & ex recentioribus Bbkrvationibus 3 8’, FMlcicti
autem receatifimk deprehendir effe 3 8’in O&an&us verfus op-
pofitiomm. Solis, & 3 2’in O&antibus Solem veriirs. Unde me-
diocris ejus magnitude erir 3 5’: ;lecum magnitudine Anobis in-
Yenta 3 5 ‘* 9” probe congruit. agnitudinem enim mediocrem
computavimus, neg.$eEtis differentiis, qux a cwrvaturk Orbis mag-
ni, majoricy Solis a&one in Lunam falcat;tm novam quam in
ibbofam & pknam, oriri pofk~
._ e-
-2
‘\
uny‘ Lz re&O rramite 3 quek i
glnectlr, eodem tempore generat.
ht ad invicem LK I ad 59, $75. cum motus medius horari-
US Lunz (rel‘peAu fixarum) fir 13’.
odi in hoc cafu erit 3 3”. J Q”‘,
mows ifIe horarius erit ad 3 3I’* ‘“. 12V.ut contentum hb,
h&us angulorum trium J-P 1, P T S TN (6% difiarntia-
run1 Lunz ;i Qladratura, Lun;lZ 2
Radii. Et quoties Signum anguli alicujus de affirmativo ~IInega-
tivum, deque negativo in afirmativum mutatur,’ debebitl
greifivus in progreffivum & progrefhws in regreffivum
de fit ut Nodi progrediantur quoties Luna inter Quadra
terutram & Nodum Quadrature: proximum verbtur.
fibus regrediuntur, & per exceffim regrefhs hpra proi
,,’ 1’
@is me&bus feruntur in antecedentia.
Gx+o~.5. Hint ii a dati arcus quam minimi P Mterminis
ad lineam Qadraturas jungentem ,Ji$q demittantur pet
Mk, eademque producantur donec recent l,jneam
junEtim. Sunt~
eogue dams P T & p &f
ob
rtkxdis. Efi & A ‘T’ad 8 a ut AZ ad
re~ari~u~o P 23 x AZ proportio~af& &
KX P H efi ut contentumqk xp Dx
&@&.kp HXAZut ‘KkxPD xAZ~. id efi ut area
hti, & AZ~I&conjun&im. &I?, jI;
&. 2. In data quavis Nodorum toGone, mOEus horarius
diOCl% efi -femiifrS motus horarii in syzygiis Lung, ideoque &
quadratub Sinus diRan& Nod0ru-n &
adii, firvev AZ qu. acj AT q~, Nam it.
tu perambulet femicirculum j&A4, ii&x-m,
n(i;: cjudtekpbre I&na pkrgir i Qad i!$
.i II* ad drcdi ta ngentem QE ttirtkrinatur ; & quo
urn ~a,rumma illa erit area tota E Ji!Jm
dein Luna pergente ab 71ad 4) linea
cadet extra circulum, & aream 124 e ad circuli tangentem 4 e
terminatam dehibet ; quz, quoniam-Nodi prius regrediebantur,
jam verd progrediuntur, iirbduci debet de area priore, & cum azqua-
lis iit! arez QE IV, relinquet kmicirculum Pl,Q&z. Igitur rumma
smnium arearum P D d M, quo tempore Luna kmicirculum de-
fcribit, & area Cemicirculi ; & fimma omnium quo tempore Luna
dekribit eft: area circuli totius. At area ? D d M, ubi
rktur in Syzygiis, efi refiangulum firb arcu P M’& radis.~ (
MT; 8~ I$rns-nzaomnium huic zqualium arearum, quo tempore
Luna circuium de&xibit,efi reEtangulum Tub circumferentia tota 6~
radio circuli ; & hoc re&angulum, cum fit aquale duobus circulis,.
duplo majus efEq&m re&anguIum priu?. Proinde Nodi, ei cum
velocitate nniformiter continuat2 quam habent in Syzygiis Lunari-
us, fpatiLlm duplo majus defcriberent q,ulm revera defcribunt j k.
propterea motus mediocris quocum, ii uniformiter continuarecur,
ipat-um i Feinxqpabili cum motu revera conf@um dek&ere poG
lent, efl: remi& 1notus queen habent .in Sy~ygiis Luna. a*lndeCWI
13nOtUS1lor;zriu.s maximus, ii: No$ III_ wad’ . raturis
. .
‘16”. 3 T”T16b:‘3. 6”, Et cu
a & area q II d .M conj~m%m, lk propterea motus
dorum in Syzygiis 24.&areaP II>~&fco
id e!.l (ob datanz n Syzygiis dekript
e,tiammotus rnediocrisut
i extra Quadr rlantur, a-it
hbad kf$b. ,,I’ ‘.(,’
!
ivenire mtuf~z horarium
I .,
axe majore
s
&.
::.
.__.
-.._,_
,_-....,- ..._.d
centro commune, S Sol
._I _. quem data
zmxm remp
--,_,-....
.- -_ ___-..__ ... -.
-
E G$ J
C&X hea NH $Jaos, P K& 712k perpendicuh in axem EL13~ I
hc hde produha, donec occurrant circulo in F k n/i, Lq
dormi in 23 8~ d. Et ii Luna, radio ad ‘T&ran1 du&o,
ehibat tempori proportionakm, erit motus r\;rodi in ~11,
t area @!@+L&%~.
am fi F’F tangat circulum in P, & produh OCCUSLX TNia
I?, & ,Pf tangat Ell’1pTxn in p & prod&z occurrac eidem ‘TN i:~
f,mmmiant autemhx angentes in axe T,<ad I*; & fi ?dL de-
fignet rpitium quod LLI in circulo revolvers, intere2 dm d&i-
Et a~um IP M, urgente & impelfente Tli prxdiRa 3 IT motu
tranfverfo dekribere pofikt,~ & vz I defignet Cpatium c-pod LUIISin
llipfi revolvens eodem .tempore, urgente etiam l/i 3 IT, &hi-
here poGt ; 8~ producantur L P & Ip done~ occurrant pho EC-
lipticz in G & 2; & jungantur FG & (g, quarum FG produL?a
.fecet ~5 pg & TQin c, e & @-refpeEtlv2, ok fg produAL kcer
.2”Qi1> r : Qyoniam vis 3 1 T feu 3 P It in circulo ei4:ad vim 3 1’1’
feu 3 p J( in Ellipfi, ut P K ad p I(, ku AT ad a T; erit !patium
ML vi priore genitum, ad.fjpatium m 1’vi pofferiore geairum, ut
PKad p,.Zc;, id efi ob~fimiles figuras II>TKp st Fl?Qc, ut Fc~(ad
- c f.& Eit: autem h/fL ad FG (ob fimilia triangula EpI, IM;P G F) ut
@Q 1; ad !P G, hoc ef’t:(Ob parallelas L k, F’rC_,G QJ ut p I ad pc,
id efi ( ob fimilia triangula p 2na, c p e ) UC1nz ad c c ; 8~ inverstk
tit L M 4% ad Enz, ku FR ad c q, ita efk F G ad c C. Et prop-
rerea fi fg e&x ad c e ut f’r ad c I$ id eft ut fr ad c PL, ( hoc ett
ut f~ ad F!I(& Fqad cG( conjunAim, id efi ut f Tad FT 8~
EC ad c e conjun&im, ) quoniam ratio EG ad c e utrinque abla-
ta r&lquit rationes fgad FG &f Tad F’T, foret fg ad FG LX
f~ ad ET; propterea quod ariguli, quos FG Cscfg ~~btenderenr
ad Terram r, xquarentur inter i‘e. Sed anguli illi ( per ea qux in
prxcedente Propofitione expohimus ) ht IXOCUS Nodorum, quo
ternpore Luna .in circu!o arcum P M, in Ellipfi arcum p ~1percur-
rit : & propterea motus Nodorum in Circulo tk; Eilipfi xquarentur
inter ii. ~xc ita k haberent, ii modo fg&et ad c e UCf Tad c &
id’
GE%
c 450 1
c es f'r
id efi fi fg zqualis e!Tet - CT * Verum ob fimilia triangula fg p,
cexfp
c c I’, & fs r2d c c Lit fj ad c p ; ideoque fg Equalis eft: CP--, Sr.
tempus
Lun;einfingulis
Orbis pnrticuiis k3zqualibusIir.
t ipfius velocitas, erit tempus mediocre in Otiantibus ad
temporis in Qadrantibus, ac defe&um in syzygiis, ab
hat caufa oriundum, ut I I 02 3 ad 5 o qwm proxime. Pergendo
autem 2 Quadraturis ad Syzygias, invenio quod excefils momento-
a.xn are32in locis fingulis, filpra n-kmentum minimum in Quadra-
tuTis, fit ut quadraturn Sinus diltantk Lunar AQuadrant&us qualn
protimk; & propterea differentia inter momentum in loco quo-
cunque & mame’ntum mediocre in O&antibus, e& ut d$krentia in-
ter quadrarum SILIS difiantiz Lunz a Quadraturk & quadracum Si-
PUS graduum 45, ku GmiiIem quadrati Radii ; & increnJentum
remporis in lock fingulis inter O&antes & Qladraturas, & decre-
menturn ejus inter O&antes & Syzygias efi in eadem ratione. Mo-
tus autem ,Nodorum, qi-lo ternpore Luna percurrit fingulas Orbis
particulas xguales, acceleratur vel retardatur in duplicata ratione
temporis. Eft enim motus iite, dum Luna percurrit P n/PI( cxteris
paribus > ut ML, & ML efi in duplicata ratione temporis. C&a-
re morus .N*Jorun3 in Syzj%$s, Co rempore confe&us quo Luna
datas Orbis particulas percurrir, . diminuitur in duplicata ratione
nunw3 I 107 3 ad numetum 1 I 0 2 3 ; eRque decrementurn ad mo-
turn religwkn ut I oo ad I 0973, ad motum verb totum ut *Ioo
ad 1 I 07 3+quam proximk. ecrementum autem ii1 Bock inisr
O&antes Sr. Syzygias, & incrementum in lock in:er Ok%ntes &I:
Quadraturas, eft quam proxime ad hoc decrementurn LX tkloTLl,s TO -
tus in loGis illis ad motum totum ,in Syzygiis & di&renri~ irater
qLla&atum Sinus difiantiaz Lunar AQadratura . & kmiffem qLl;ldrilC
Radii ad femiClernquadrati Radii, conjunfima. Unde G Nodi ira
Quadraturk verktur, & capiantur loca duo zw@iter ab O&ante
hint in& &&antia, & alia duo A Syzygi9 & QladraturJ ii&m in--
eervallis difiantia, deque decrementis motuum in locis duabus inter
Syzygiam & Oatantem, {L~bducantur incrementa morLlum in his
reliquis duobus, ~quz funt inter Wkantem k Qladraturam ; decre-
mentum reliquum azquale erit decrement0 in Syzygia : uti ratio-
qx 2 nem-
453 3
~n~f3fk%one .ha k circuh 2\6A 12, &to rempore quam n$nimo de..
fcribit : & lnotus horarius tnediocris (per jam oeenra) erit ut AZ~.
id efk ( ob proportionales AZ’ ZY) ut re&mgdum hub n 2 &
z T hQC efi Ut:area AZ Ta. Et filmma omnium horariorum mo-
tuuti mediocri-
UIZ~ab initio, ut N
fi-Imma omnium ,q.5;
‘-‘\,
arearum dYZA;
id cfi ut area
N A z Eft
autenn maxima
B-Thh 2f Prep
’ ,
capiatur: C, E in,
D ea ratione Ad ,693
quam, EB habet
: ad z!gA: ‘EC,ii
dzo . . ternpore
60nPcituatur’ang~~~s,*A8 G &p& dupli&& d&anti% Nodoi!titi
$ Qyadraturis, 8~ tid A’D : &&ikttitkiz ~- perpe&&c~~um G N : .erit
A.HSiuus inclinationi~qLl~l?tx. ,. . j. ,:,
am GE 1.’;rlu& efi’G 2%~ +- HEi,. = !Bi??B -+ .I$? g,
-ZIW~D-~HE’I.-~H’~.=~~~~~~E~.--~HX
~Ed3Eq.-~ ~ECXIZ~~-=~EC~A;~-~-,~EC~~H=~EC
x J He ldeoqtle curn zE C,detur, eft G E q* IX/’ .I3 Defignet j+m
JB~ difiaritiam Nodorum A, Qadmtilrk pofz datum aliiqubd
~$Qoi-mmuintemporis con$letiim; 85 arcus Gg, ,ob datum An&u-
Iun~ G Eg,, erit .ut diftantia G E. JSfi aurem Nk ad. Gg ut G..EZad
G C, ‘8~proprerea Nh ek ut contentum G H x Gg fixI G H x (.G E;,,
I /’
idefiue~xGEqu.ku~~~ A@, id.eft.ut~~&fi~~~sA
,guli A E G conjunAim. Igitur hi AH in cafi~ &quo fit Sinus in-
dinationis, sugebitw ea .iildem incrementis cum Gnu inclinAion&.,
per Goroi.3. Propofieianis filperioris, & propterea finui illi zqualis.
lemper manebit. S,ed.AH ubi pun&urn G incidit in pun&um al-
terutrum !Bvel ID huic Sinui zqualis ef?,, & propterea eidem. km-
per xqwlis manet,
.., .., $!JL 22.
Isa.
c 461 I
In h~c demonhatione hppohi angulum $ EG, + diftantia
d~r~m A Qladraturis, uniformiter augeri, Nam omnes ill.-
mm minutias expendere non vacat. Gowipe jam angul~m
x&urn e@e, 8~ ‘Gg effe augmentum ~horarium diitantk
Nodorum & Solis ab invicem ; & inclinarionis Variatio horaria
( per, C&ok ,3i Prop. novi&mx ) erit ad 3 3”. z o”~+3 3ir. ut COIX~IT-
tt~‘l[l:fib inclinationis Sinu AH 8.~Sinu anguli re&i B EG, qui efi
duplicata difiantia Nodorum a Sole, ad quadruplum quadratum.
Radii.; id eit ut mediocris inclinationis Sinus AHad radium qux-
,.8ruplicatum ;**..hocefi ( cum inclinatio illa mediocris fit quafi. 5 g:,‘O
.S-‘i>tit ejus Sinus 896 ad radiutti quadruplicatum 4oooo, iive ut
224 ad ~0000. Eit autem Variatio tota, Sinuum diEferentk
!I333 reipondeq ad vahrionem illam horariam ~tcdiameter B D
2&23rCu~: % 8 j id Pfk ut: diameter, 93XI ad JTemicircurnferelltiam
23 GTE? &i tern@ horktim 20 X0, quo Nodus pergit 2~C&wdraturis
ad, Sy zygias, horam unam conjun&iLxl; hoc efk ut 7 ad I I 8~
~080 ad 1. are Snrariones omnes conjuuganrur, free:Varidtio~
tota $3 D ad 3 3‘I, 1,dliL.q:3~~L aat 224X7 X 208fTd 1 1 OOOOj id eit:
Scholium.
a&enus de motibus Lunx quarenus Excentriciras rbis non
deratur. Similibus computationibus jnveni, quod Apogxum,
ubi in Conjun&ione vel Oppofitione Solis verktur, progreditur fin-
gulis diebus 2 3’rei-peEtuFixarum i tlbi verb in Quadraturis eit, re-
greditur fingulis diebus I 6:circiter : quodque ipfius mow medius
annuus fit quail 40 gr. Per Tabulas Afironomicas i Cl.Flmz#!edioad
Hypothefin h?hoxii accommodatas, Apogzx~m in ipfius Syzygiis
progreditur cum motu diurno ~4’~2 8”, in Qladraturis autem re-
greditur cum mote diurno 20’. I 2”, & motu medio annuo 40 gr.
41’ fertur in conkquentia. Qlod differentia inter. motum diur-
num progreffivum Apogzi in ipfius Syzygiis Y & motum diur-
num regreffwm in ipfius Quadraturis, er Tabulas fit 4’. I 6”, per
computationem Vera nofiram 6’:, vitio bularum tribuendum e& ,
iirfjpi-d
4cl 1
ii$picamw. Sed twque cmpmationem nofirzm~ fatis accwatam
e& putamus. Nam rationem guandam ineundo prodiere Apogai
motus diurnus kogrefCvu.s in @ius Syzygiis, 8c mow diurnus re-
gre&vus in ip P111sQadraturis, paulo majores. Computationes
autern, ut nimis perplexas 8~ approximationibus impedicas, nequc
fa& accuratas, apponere non lubet,
minuuntur in ratio-
n.e dtiantiarum i centro Terrae, id efk in ratiosle 605 ad 1 ; adeo-
que yis priorin hperficie Terrazefiad vim gravitatis ut. I ad
3 8 6.04609. Hat vi Mare deprimiturin lock quz 90~‘. dilkant &
SC&. Vi alter2 qux duplo major eRiMare elevatur, & Tub Sole
& in regione.Soli oppoh Summa virium ek ad vim gravitatis
LX a.ad I2.8,68200. Et quoniam vis eadem, eundem Get mownI
Gve.’ea deprimat Aquam in regionibus qLxx 9crgr. dihnt j sole;
five elevet eandem in region&us rub Sole & Soli oypofitis, hat
filmma erit tota Solis vis ad Mare agitandum ; 8~ eundem~habelit;
ef$e&um ac ii ,tora in regionibus iub Sole & Soli oppofitis mare ele-
ararer, in regionibus autem qu:~ 90&f, difkant a So@~il ageret.
f: 4-Q-
ine cum vis centrihga ‘p
InOtUoriunda, qu22efi ad vim, gruitatis ut 1
titudo A~LIXLb fiquatore I;lperer ejus akitu
fim yedum PariGenfium 8 j 200, vis Solar
fit ad vim gravitatis uc 1 ad 12868200, at
centrifngam ut 2p I ad I 2 86 8 2 00 feu 1 ad
ritudo nq:~aein regionibus Cilb Sole & Soli
dinem ejus in lock qw yz~ gradibus diiaant
pedis units Par-&e& & digitorum undeci
h-n ad menfk-am pedum 8 5 200 ut I ad 442 2 I.
emma II,
orus mediocris horarius
11~1~s
ille rigekat.& itiflexibilis reddawr. ,. ./I .,
quantitatem mate
aeomniPdpA~~p
~LIZ glob P U/JE fi,yerior efi ; gt
quoniam globus ifie efi ad
%illq i;peG333-3 ut aCqf4. a
- u .Cqu. id efi (curp Terra diame-
te!: ~jnor .P CVC];,~(2% ad .diame,“trum’
majorem A C ,ut 68.9 ad ‘69 . 2 ) .ut
414~ ad 47472t &XI ‘1000 ad
1 l-45 84 j ii annulus ifie Terram fe-
cundum xquatorem cingeret, & uter-
,qye fimul circa diametrum annuli
:revdwretur, moms ~IN-u.I~~
diet: ad motum globi interior-s ( per
hu-
c 471 1
I.1 -W 4143 ad 474721 & 1000000 ad 92$275
hoc efi Ut 4’43 ad 439248 : ideoque mOtLlSannuli
&ix -ad fu-amam motuum annulj & globi, ut 4 I 43 ad 44 3 ?9 1.
nde 6 annolu$ globe adhzfeqt, & motum i;um, quo ipfius
Odi ku pun&a ZquinoEttialia regrediuntur, cum globe commU-
nxet :I r~&~us qui zcfiabit
‘. , ‘in annul0 erit ad ipfius motum priorem
Ut ‘4 i 4’3 88 443.3’9 1 ; & propterea motus pun&orum i3zquino&ia-
~~LIITI diminuetur in eadem rat&e. Erit igirur moeus annuus pun-
&orum zquinokkiahn corporis ex glob0 & annul0 cotJnpoi$, ad,
mprufn 2ogy. -1i !. 46”, l-F wj6 ad 39343 & 4143 ad 443 391
2.ssotijun&im, id&b1;Ic-,1acI,2932, Vires autem quibus Nodi Lrr-
fiaru”&g (,‘Ut fupra expiihi > atque adeb quibus pun&a xquinoc’tia-
a k-m& ‘regrediuntur (id ,efk vires 3 IT, i?zFig. pg. 444.) hnt in
ngulis particulis ut diitantiae particularurn Apiano ,$!J(, & his vi-
xribw$ particukik pkktim fugiunr ; & propterea ( per Lena. H,) G
eria ’annuli per t@am globi filperficiem , in mosem SgUriXT
illam ‘Txrzpartem conkituendam
@Gk&ru~ omnium.,ad Terram,
&tandam, atqwadeo,ad mo-
iuadruplo .minor q&m prius,
&oque annpus aequino&iorum regxeifus jay, effet ad 2 CQV.I I ‘2-_
46”: ut g ad I 17 2 8, ‘ac proinde fieret 6”. I 2 . -x’“,~Hzc efi prz-
c&o ~quil~oLGor,Gn A vi. So!is oriunda.. Vis autem Lunx ad:
anate &&vendum erat ad vim S&s ut,dH ad I; St hxc V~S pro ~LIXI-
ticate ‘JTuaaugebi, hkkn praeceAionem *JE1quinoEtiorym.. Ideoqye _
_ pfaceg~~ illa ex utraque caufi oriuixja jam fiet major In rarione-
75 ad g, & fit erit 4~“~.24”‘..~~7~“. Hit efi mocus punAon.rm zqui-
glihiilium & a&ionibus Solis 8s; LLUIXin parres T~TPE’,YUXgl~-
ho, T?ape incumbunc , : oriLm&s.. Nam .Twra ab a&ionhus rllis
.in alobLlln ip[ulm exrcitis nullam ip pt:tem inclinari porefiO
cefigllet j,2m 2 p Ep corps ~if33iGL RgLlr+Ellipti+ prfd%tLIm~
& ex Ll*iformi mare& coi#ans. Et: .fi &hguatur ldem ~1:6g~+
r;as,innLllneras ~)liptica.~ concencricas k confimiles, Jp Ep, B Qk q?:#
ii+ C”l$J rs .,
cqc r, $9s ds,c!!xquart1
rnetrica : quoniam figure: confimiles GI
quibus pun&a ayuinofiialia regrediuntu
reliqunrum korh $e&ataruin pun&a e
cutn -velocitate*regrederentur.
Dar eR ratio motes orbium fin-
&Jorum AQQ, !I3
C&o r ,
wc. qui Cm warm-n ilksum
differentia.
que, fi iblus eire
nohial. in eadem
regrcdi dclercnr, Net refers:
II-
truin orbis quilibet de&or fit an
rarior,
iimod& ex materia uni-
forrnitcr denfa, conflew. de
t 474 J
Mkk 2 aqua-
.-_ - - -
$6 1
2q~alis lo~y$tudini Cometz loco g%peLhti ;
raIlaxis erir, qua oricur Atranflatione Terra de loco
ac proinde TVlocus erit Comew in plan0 EclipticzO’
cus I’ orbe lovis inferior eflc iblet.
Fdem colligieur ex curvatura via2 Cometarum. Pergunt haze corm
pora propcmodum in circulis maximis quamdiu moventur celeri-
LISj at iti fine CU&X, ubi motus apparentis pars illa qw ; paral-
fnxi orieur maj cz-em habet proportionem ad motum totum appa-
rentem, deAe&ere iblent ab his circ~~lis, ctk quoties Terra movetur
in ~mm pareem abire in partem concrariam. Oritur hzc deffcxio
maxim? es Parallaxi, propterea quad rerpondet tidtui Terra ; &
ilz$nis ejl:s quanritas meo compute collocavit difparentes Cometas
Lhs jqy,$ i&a Jovem. Unde conkquens efk q&d in Perigzis st
Perihel~ls, ubi propius.adl;unt, deken&nt f&Pius infraorbes Martis
& infer.iprum Planetarum.
Confirmatur etiam propitlquitas Cometarum ex luce capitum.
Nam corporis cc&$ti~ 2 Sole, illuitrati &. in. regiones, lofiginquas
abeurrris. diminuitLjr Splendor in quadruplicata ratione ‘di&antiz I
in duplicata ratione videlick ob au&am corporis dieantiam A S
& in alia duplicata ratione ob diminutam diametrum apparentem.
Unde fi detur 8~ lucis quantitas 8~ apparens diameter Cometa,
d!abitur diltantia, dicendo quod di@anria fir: ad, diktintiam Pldnetz
in ratione integra diametri ad..diametrtim dire&L & ratiotie dimi&-
ata lucis ad lucem inversk. Sic minima Capil1iti.i Cometz Gnni
~6 8 2 diameter, per ‘I’ubum opticum kxdecim pedum A CL Fksm-
&&I obfervata & micrometro ,menfiir+ta,zquabat A’. Q”., Nucfeus
autem ku fiella in medio capitis yix detimarri partem latitticlinis
hujus occupabae, adeoqu ara era! rantum 1 I” vel 1.2”. kuce Yerb
& claritate capitis iiipera Et caput Comet2 anni 16 &o, fieUak+e
-yrimnvel kcundze magnitudinis ~mulabatur. I?onagws ,Saturnum.
CMTIannul0 610 quail quadcuplo lucidiorem ftii& : & quoniam,
kx annuli propemodum zquabat lucem globi iotermedii, & dia-
rnetex. appaens
. g!abi fit quail z .I”, adeoqge lux
“... globi & , annuli,
con-
& 477 ]
%et hem globi, wcujusdial&et& erct 3 Otl: erir
x ad &@antiam Saturni ut 1 ad ,/ 4 ilIvers*, & 12’1
ad 3’o’f dire&e, id efi ut 24 ad 3 o hu 4 ad 5, Ku&is Colaec;z
anni 3 66 5 met-tie A@li, ut Author efi tiveli~~s, clar-tate illa pene
fixas omnes filperabat,, quineriam ipfilm Saturnum, ratione cola-
ris videlicet iotigk vividioris. @ippe lucid& erat hit Comera al-
eera illo, qui in fine anni prxcedentis apparuerat & cum fieIl;s pri..
mae agnitudinis conferebatur. Latitude capillicii erat quafi 6’, at:
&us cum Planetis ape ‘Tubi optici collatus, plane minor erat
VC, & nunc ‘iminorcorpore intermedio Saturnj, nunc ipi; zqua-
judicabatnr. Pord cutn diameter~Capillitii Cometarum sarA
hperet 8’vel I2’, diametfr verb Nuclei ieu- fielkz centralis fit
. q+11 decima vel.forS decima quinra pars diametri capillitii, paw
S&as hake ut phrimum ejufdem effe apparentis magnitudinis
cum planetis. Unde cum. lux eorum cum lute Sarurni non ra&
conferri pofit, earn e aliquando kl,peret ; manikelCum ek quodl
Comets omnes in iheliis vel infra Saturnum collocandi iint,
vkl ncm ..l+geJ$o igitfXfi&ii coelo qui Cometas in, Ye-
@ofielm F&aruti prope abllegant : qua cert? rarione rlon magis iI-
lLlfira$i deberent & Sole nofiro, q&m Flanetz, qui hit kint, iilw
fir r ~3Stellis fixk.
difjutavimus non confiderando obfcurationem Comera--
ralm pet fumum illuw maxid copioLm SC crafltim, quo caput-
&cun&tur , cpdi per nubem -obtusi lkmper kens. Naln quan--
Gto obfcurius .redditur corpus per hunt fumum, tant~ propius ad.
Solem accedat neceEe efi, ut c0pia luck Afi reflexa Planetas a31?u--
let-r, l[n& verifinzile fit Cometas longe infra Sphzram Saturni-
&&endere,. ut;i ex Parallaxi. probavimus. Idem. VU~ ~LIZI~ma--
ximd confirlnatur ex Cat&s. Ha: vel ex Ieflexione fumi i@arfi per*
xthera, .vel ex he capitis oriuntur. Priore G&i minuenda ePk-
&flafit-a cometarum, lie fulnusii Capice kmper Of'CLZS per $3ri.I,
nhis, awpla incredibiki cum velocitate & expanfione propagetur..
1~ pofieriore referenda e& )Llx,omnis km 62UdXqUlm cq$itii: 33
P Nrrr-~
e47cl _
l?hclerrI~l capitk. Hgitur fi imagine
greg,lri & inw dikum &h&i coarhari,
c]lloiieS camhn maximam 86 fL]LrlgentifGm
jjl&ldOre fil0 fllLlitLltIi3 I;per2bit.
9
czljus partes
dktam h&
_.
I
, ., ,,..
_,..
‘_ -
. s ! ,
L 6 8 0 December
.*b~rv~ti~llibUS k~~~jie~:,ll~S~,~~,diligenti4,
ut: p&-
5;,&[&kaaTet %I@ ’CIb~e’b,z~iV~fjh&~
‘afj $a, f&.,~ de-
1 $&J&n’pri..
tia& *&&ant&mhis dj, &&,’fie& ,fiia;’ &$-jjj+r:2’
eOrem & difiantiam Comer2 ab eadem iterum obkvaret, idque
bis, ac deinde ex d@antiae illius incremenro vel decrement0 tem-
pori pi-oportionali colligeret di&antiam tempore intermedio, quaw
do difiantia Aftella altera obkrvabatur. Ex hujurmodi obkrvatio-
nibus loca Comet% fefiinanter computata Flnm@dius prim& cum
arnicis communicavit, & ea eaidem ad examen revocAtas cal-a
qlo d$gentiore correxi t. OSloca corre&a hit dekripfimus.
COMETJE
Difi;lrlt.Co- LoNZolk&..L~t dolle&.l Long. Obl. Lat. Obf. Differ. D&r.
mets 3Solr
--.--.-.___I- .I ILong. Lat.
Decemb. 12 2792 Y 6.32 8.18f y;7 6.33 8.26 x-7
29 (140~ ~13.13~28. o -X1~.r1~28.10t~+ iz-IO+
Febr. 5 16669 817. o ir5.29: 816.59:15.27i o-j- 2f
JMcrr. 5 21737 b’29.19,@2. 4 ('dZ9.2OfI2. 25 - I + 14
Deitzde v&s eft A Montcwo B7bvem. 24. in. itt 12,nr. 5 2’. &
ivov. 2 7. in l1~I 7g1’. 4 3. Latituclinem Cnlletiu5 jam ponit 2 gr
Eandem Rdms SCGalletiw decreviffe, Montenarus 63cAgo fernpel
crevllfe tefiantur. CraCTx filnt horum omnium obkrvationes,, fit
C‘U hhItclllIli, A~oGJ SC obfkvatoris in Nyza-Agli~ yrzferenda
videntur. Es omnibus autem inter Se colla & ad meridianum
Ldkli, hors mat. 7. I Q’reduAis, collig;o v
metam hujufmod:
c~dim-i quamproxirni: dekripiiife. -
I.
‘,
499 1
Solar&us; concip$re p&k; quafi zp&vicibus major .quam calor
ferrj. g+.ntjs~. iTanto., autem calore vapores &’Txhalationes.,om-
&l;jue mareria-~volatilis fiatim confim’i ac diapari debi~ilfent.
C&met++ @fur in perihelio rio: calorem‘ immenfum ad Solem *
~o~y$&~ :&. calorem. i&m. diut$+& ,conkrvaee- pote$. Nam
gl-cdz$ps.felYc
_1i :riCancient~~~,~digitum
unum.-...la+,, calorem Jruum omnem
fpatio norae unius in aere confikns vix amitrerec. “’Globus autem
,maj& calorem .diutius - con’fervaret ” ),.,in ratione ,diametri, propterea
> .’
,~~K$~,(iip~rfi$%&ad cujus men&ram p,er conta&um aeris ambi-
.entis,r.~~ig~raty~)l i% illa rat~one’r;linor :eit lprk quautitate materk
fil& c&k~&rclufk. “Jdeoqye. globus~ ferria’candentis luic Terrz
&$.&s3, id efi pedes’i;l& minus 4ooooobo latus, diebus totidem,
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ yi+ $$ige@e;etf. Surpicor tamen .guod
~~~2l,~&.p f2j$pl;iy&p-& ~aRw~~qq+w ipj$npr,e. r+jotie quak
e&-.dihmet$:
:.I & q.@u-iry~ratl,onem: veram ” pi! exper@lenta inve&
i.‘_’ .i *. . I.
. .
4&k, cerni vix poffet, porrigebatur ad gradum ufque duodecimum
veljpaulo ultra : ut 61 ra di&um efi. Sed & Feb. 9. &t t 0 uki capur’
nudis oculis videri dePlerat, caudam gradus duos longam per Telef-
copium contemplatus film. Porro fi cauda oriretur ex refratiione
tidier-ire <celefiis, & pro figura c(R1orum defIe&eretur de Solis oppo-
&on+ deberet deflexio illa in iiIIdem cozli regionibus in esndem
fkti.per :parthn fieri. Atqui Cometa’Anni I 6 80 Zkceznb.’ 2 8 ho-
$a*&: P; EM, L m3A*- *
ZIIZ,verhbatur in x 8gr. 4 t cum latitudine bore-
& 28gv.6~, Sole e$knte in ys 1.88~. 26’. Et Cometa Anni t 577
Yk. ;%pj vqh+atur in x 8gr. &l’.cum latitudine boreali 2 8gr.qo’-
Sole etiam bexi,&rrte in Q i 8gr. 2 6’circiter, U troque iti cafu Ter-
ka~~h%hatur in-eodem lqco & Cometa apparebat in eadem caAi
~ti~@?:~4n$riofi’ta,men- c&l :caudti Corn&z ( ex .m&is & aliorum. :.
.;6~I’&&@niJhs y d&irrabat,angtih +$iurh 4: ab oppoiitione So-
&j~&$&&&q -~q&s :;. 1h i-$&&ore q&& (;ei Ob&v&nibus Ty+.
antes awem,~incurvantur.
deviatio, -b, magis iknfibilis tibi--caFda-sczeteris~p!aribuq.
longior efi .:
asm-in~bre+ioribws curvh.m ogre ~~~ni~~kIv&i~~~. ~0.~4 d&k.
&-is minor ~maj,or junta caL&X -; ’
_. . .d.efi.juxta.- capwt c9rnetaz;
.4 -
eXthG..
\ e 702
1 ’
;extremitatem alteram; atque adeb quad cauda convex0 iui latere
.I-+-tes rerpicit ; quibus .fit deviatio, quzque in reL% iirnt line$1 Sole
;per CapLItComerae in infinitum duL& Et quad caudz ~I+Xpioli-
.xiores i’ilnt & latiores, 4%lute vegetiore micant, dint ad latera-con-
vexa pauli, lplendidiores Z-Llimite minus indikntio terminat
yam ad concava. Pendent igitur Phaenomena caudz 4 motu;ca-
@is, non autem ®ione 633%in qua caput corifjpicitur’; & prop-
terea non fiunt per refra:&ionem cceelorum, fid d capite fiypeditante
,rnateriam oriuntur. Etenim .ut in aere nofIr0 fimus -cQrporis...cu-
jufvis igniti petit kperioraa, idque vel perpendlyla+ter G +rpus
quiefiat, vel olaliqui fi corpwmovekur in latus ; 2ra in cklis, ubi
..corpora gravitant in Solem, ftlmi & vapores afcendere debent 4,
Sole (uti jam di&um efi), & filperiora vel Fe&i petere; ii carEqs$i-
,mans quiekir; vel obliq&,,$ corpus.progredien+.l++ &nps~ &2f$
Atquibus iilpe riores vqpons, .@rtes, akenderwc. (Et obl&it+s iQa
minor erit ubi aker&k vaporis velocior e&: nimirum in ,yi(;ini+,,.Y+.
,lis &, juxta cqrpus fcmans. Ex ~~lic$t~ti_s,auterq diy$$kg 1in-
curvabitur vaporis columna : & -qyia.vapor in ccllumn,z l,atere:pFx-
.cedente paulo recentior$k, idea: etlam is ibidem +quagto +nior
,.erit, lucemque proprerea copiofius refle&et, & limite minus indi-
fiiix%o termina bitur. De caudarum ,agitationibus fiibita@ &
..incertis, deque earum fig?ris :$regularibus, qvas.nonpuQ :fluan-
-doque d,ekribunt,hic nihi’l adjiap ; propter?a, qtiod ~,rel,~~nut+$$-
bus aeris noitri, & rnotibus nubium catidas al@a ex parte; &$,J:
rantium oriantur ; vel forte d par&us Viz .La&ex, quaz cum caudis
grztereuntibus confundi pogint, ac tanquam earurn partes.ipe&&
I+, Vapores autem, qui Ijpatiis tam immenfis &glendis fufidap@
‘Cometarum Atmorpbzris oriri pofi, intelligetur ex :Karitate aeris
&nofiri. Nam aer juxta (iiperficiem Terra fpatium ogcupat quafi
JI 5o vicibus majus qqa,? aqya ejufdem ponderis, ideoque aeris CO-
’ I!lF,na Cylindrica pides 8 yo alta ejurdem eit ,ponderis cun. aqvz
: ‘~$olw!n~~a pedali latitudinis ejuklem. Colnm-~a +tetn aeris,ad:&my
,,Y::
n .~~itaternAtmo~ph~raz affurgens aequat pondere fuo columnam aque
pedes
/ .
I
alienurn, non obfiante quad fi~bftantia cra&z, lmpediciliirmisin re -
gionibus nokis, i radiis Solis fenfibilirer propelfi nequeanr. ~liu;;
particulas tam leves quam graves dari ffe exifiimac, 6%materiam.
caudarurn levita.re, eerque levitatem p” uam a Sole akendere, CXm
autem gravitas corporum terreitrium fit ut materia in corporibus;
ideoque firvata; quantitate materk inrendi & remitti nequeat,
“fidpicor akzenfiumillum ex rarefadione mat&z caudarum poti~l~
,$riri. Akendit fumns in camino impulfG aeris cui innarae; Aer
ilie per calorem rarefaktus aken+t, ob diminutam firm gravitatem
,@e’cificam,&fumum implicatue rapit kcum. Quidni cauda Co-
met& ad eutideti, modum akenderit i Sole ? Nam ra,diiS,olaresnon
agitant Media quz permeant, nifi in refiexione & refiafiione. Par-
ti&ilzerefleaentes ea a&ione cakfa&az +zfacient auram sxheream
cuJ,,jt~$~aG&r. . IUaicalore fibi communicatoyarefiet; & ob dimi-
riutam ta.r$taie grav&tem iilnm.Cpecificamqup-prius tcndebat in
‘S&zm,‘aGef$et & Gcum rapier particulas refl3Lki-W ex quibus
7ii@GGg$ycit..eGm
one conaprur li&Je, recedere,, at
ria’cdorum vel, $-$I~ quiefcit, vel mo tu
tardius gyratur. Hz fknt
biorbes c~uviores fimt, 8~
vibrem Solis f+-nokhz-
s mox emittunr. Ham
turn Ckim 6%intesea ver-
olem in EllipGbus pro
:more cagitum, &-,per motutn ilium capita fernper con$tabuntur &
iis liberritii adhz:irebunt. Gravitas enim. vaporum in Sokm non
r$gis “efficiettit: cai1d.o p&ea. decidant i ca;pitibus Solem verlk,
quam gravitas .capitum efficere ,pof?k ut. hzc decidant 4 caudis.
kom&m& gr+vitate vel G~LI~ in Solem cad&r, ye1 fimul in akenL1
iils retardabuntur, adeoque gravit+s-i& non ,$npedir, quo minus
can& &’&$a pofiti&em quamcunque ,+d invicem & cat&s jam
dekript& &t, &s quibufcunque facillimh accipiant & pofiea liber-
‘h-ne i&vent. 800 Cauck
Caudx igitur qu;k:in Cometarum periheiiis nakuntut$n regiones
Jonginquas cum eorum capitibus abibunt, 8~ vel’inde g& l&
gxtn annorutn kriein cum iitiem ad nos redibunt, vel, potius ibi
rarefatii paulatim evanefcent. Siam poRea in defcenlZl ca,pitum
ad Solem caudx now breviui;;ulz lentb mom j ~~pitibus.,&op~gari
dcbebunt, & iilbinde, in Periheliis Cometarum ~~llorumi~ui, +klfq;
AtmoCphxram Solis dekendunt, in immenfum augeri. Vapor e&m
in fpatiis illis liberrimis perpecui, rarekit ac dilaratur. Qa ratioat
*
fit: ut cauda omnis ad extremitatem fuperiore~n-.latio~,iit~quarn~juxt~
dapu t Cometz Ea autem rarefaeione vapbrem ~2ypecu$&~jt,;
tunl diffundi t,zndem & fpargi per ccxtlosuniverfos,,‘&ih& pi;lfa&&
in Planetas per gravitatem &am attrahi &, cum eorum &mofphxris
mikeri rationi conhtaneum videtur. Nam guemadmodu&&j;i-
ria ad cotiftitutionem TerFaelhujus omnino,reluiru~~~~~~ -~&$2&-f~
lis per calorem Solis vapores copiofi ktis ‘tixcitentur,‘G+ Vel &‘&$.
bes’coa&i decidtnt in pluviis, & terram.omnem ad piocreatiQn*la
vegtabilium irrlgen t & nutriant j vel.1prf&@&j *af+j&-y~ /
v&$&+$~
conden& ( ut aliqui cum fatione, p&loibphantur 1 detiurg&c ip
tontes 8~ flumina : fit ad con&rvatibikm rrkPiu~- & h&nor&n in
Blanetis Cometae requiri videntur; ex quorum exhalati+ibus & va4
poribus condenkkis, quicquid liquoris per yegerationem &. putref&.
hionern conLmitur k in terram aridati convertitui, c~~J&.N?Icup-~
$eri & refici poGt. Nam vegetabilia’omnia ex liquoribus omni-
no crekunt, dein magna ex parte in terram aridam per $utr~f&%~-
nem abeunt, & limus ex liquoribus putrefaAis ,perpetu& ‘kidit.
Hint moles Ten-z aridae indies augetur, & liquores, nifi aliun&
augmenturn fumerent,, perpetu2, decrefiere deberent, ac t;andcm de-
&ere. Porn3 M$cor fpiritum illurn, qui aeris noftri pars minima
efkIkd fubtilifha & optima, & ad rerum omnium vitam requit;i-
tur, ex Cometis pracipue venire.
Aymo@harx Cometarum in dekenSfiiweortinj in Solem excur-
Jrendo.in caudas diminuuntur, & ( ea cexte in p&~ quz Solem re-
/: @kit)
E vJ71
it ) anguftiores redduntur ; & vicifim in recefil eoruin A Sole,
jam. minus excurrunt in caud;zs.,amplianrur;ii mod& Ph~~nomena
eor~um Hevelius re&z notavir. Minim;r: autem apparczntubi capita
jam modo ad Solem calefa&a in caudas maximas 8~’ firlgentiliimas
abiere, &?znuclei fkno fo&n craGore & ingriore in Atmofphxra-
“rum partibus infimis circundanrur. Nam fumus omnis ingenti
calore excitatus, crafflor & nigridr eEe roiet. Sic ‘caput Comers de
‘qud egimus, in ae ualibus 1 Sole ac T’errAdikantiis, obfiurius ap-
park pofi perihe7ium .fuum quam antea, Menfi exim Decem.
cum’ fkllis tertiae magnitudinis conferri iblebat, at Menk 2Gxxw.
Acura Rellis prima & f&undae. ,Et q~~i utrumq; videtall.t, majorem
,d$%bunt CQmeta+ priorem. Na? Jyeni cuidam CmtdvGgieq/~
N&em. 19. Cometa hicce ‘lute ii-laquamtultivis plumbea & obtu-
,fi, qqukbat Spicam Virginis, & .clarius micabat qudrn pofiea. Et:
,‘p. $3tbrwlirckis uz, iti. manis ndkras &G$%e, kri,@t caput ejus
‘h;l$nfi,~ec6&4,u4bi ca~ldam~maxi~am ti ~~ligestiis;~atnemittelar,
,, .,
il~bng+ z~cederfi $ome,~az qui
paruera t. Cujirs rei ra t.yerzi
tis fi~b
, ini+0,_,c?piofior. ,_I &!x
.I, (342
I!
i . , ‘,,
its C&netar $n &orym 3/ ‘qui
caudas maximas & fulgetiti@mas em&runt, deI2ribantur ibbob-
@ura & exigua. Mam Anno I 648 Mart. 5. St. nov. ~m-a kptim+
:VeTp.Q&P.Edetitinw EJanciw, Bvjdi~ a&ens,Cometam vidir tori-
zonti @!oximum ad &caklrn Solis bru~alem, capice minima & vix
conQ+tio, cauda verd Lpra modum fulgente, ut fianres in littore
Cjpeciemejus k mari r&exam facilk cernerent.
_ Speciem utique ha-
bebat trabis fplendentis longitudine 2 3 graduum, ab occidente in
~$k~um vergens, & Horizonti fere parallela. Tantus autem rplen-
dor tres ilolL& dies durabat, fubinde notabiliter decrekens ; &Lin-
terea decrekente fjjlendore au&a ef2magnitudine cauda. Unde eti-
am in !P@I~~L&Iquartam ferc cc& partem ( id efi gradus 4 3 ) oc-
cup&e. dicltur, ab occidente in orientem flpiendore CLX~ infigni pro-
000 2 tedi ;
kdi; net tamen tota appmit, capite Gmper in his regionibtxs
i&a Horizonrem delitekente. Ex increment0 caudz & decremen-
co @lendoris manifefium eft: quod capur i Sole receiGt, eique proxi-
I~LUIIhip. hb initio, pro more Gomew anni 16 80. Et fimilis le-
gitur Cometa anni 1 1o I vel ‘I106, cujus Stella ew parvn CTobfi~
rti (LK ille anni 1680) feil/yl endor 4ui ex ea e&it valde darus 65 gu~~j
ijzg’enstrdbs d orientem CT Aquiloneuatedebat, ut habet Hevelius e’x
Si~neonc Dtinelmer~~ Monacho. Apparuit initio Me&s Feb. circa vb-
Ijperam ad occafi~m Solis brumalem. Inde verc) & ex fitu caudaz col-
ligitur caput fkifli Soli vicimm, A Sole, inquit Matthaus Parifi-
ml%, d$ nbntw(u~z1 / I*cclbito WIO,ub horcl tevtid [se&i& lexta] ufllide,ad
hoyam mrlm mdim cx Je lorgunz enzittens. Talis etiam erat ardent&
fimus ille Gorneta ab Arpotele defcriptus Lib. I. Meteor: 6, Cujusca-
pt pri~o die non con~pehm ejf, e0 guod mte Solem vel<~~ji.i.~r_ddiis
[olnribtls accid/fet , J$uente ved die qua&ma~pftwit $hurn~.$f., ’ &‘&,T
remand~r+~~fieri PotejZ diJfnntic2Sobm veli@, bsLmox-octubz&. Ub ni-
mim nrAorcnz[cailda kilicet] nodum upparebat ca&th fpa$ ign&,
J& procedmte t-enzpare (ait Ariitoteles) cuk [cauk] &WZ&ms fL2pa-
rtt; reddita eJf [capiri] Cornet&/Ua fdcies. EtJplendouefti J&m dd ter-
:ijnnz ~J.$.le cdi partem [ id ee ad 60 gr. ] ekendit. A/+&& &t&
fqmpopejy!yy~lo, (.F 6ztccndem ufque dd cim&un Q&G5 $5 evdiliuit. Co-
meta ilJe anni I 6 I 8, qili 2 radiis Solaribus ,,-caudatifimks ..erner&,
&llas prima magnitw~inis square’ V&~KLL$O -&perare, yideba;uz,
&id fnajofes apparuere Cometx tigd paucii’qL~i’,‘~audas, bfet7-iores&- ,.
buere. &run3 aliqui Jovem,alii VeneiemTel etiak Lunam zkqtiaa .
tGldrKltlll~.
Diximus Cometas eKe genus Planetarum in Orbibus valde excen-
wick sirca §okm revolv&~tiu~~.-Et qtiemadmodum APlanetis non
raiiadatis+&nore$elik lblent qui in orbibus minoribus & Soli prop&
oribus gyrantur, fit etiam Cometas, qui in Periheliis. fuis ad Sol&n
propius acczdtlnt, ut plurimum minores efk & in orbibus minori-
hs revoh rationi confentaneLm videtur. Brbium w6 tranhei-
i’1:is
diametros & revolu tionum tempora periodica ex collatione Co-
. meta-
. PPI , i
metarurn in aifdem orblb~pofb longa tetinporutn irkrvalla redew,-
tiutlz decerminanda relinyuo. l[hterea huic negotio Propofitio Fe,-
.
quells Lumei- acccdere potek
77djelToridm Conretd
grdfhicd inmatdna cor~igiw.
.I ’ 1
O~x?r.1. Afi~mn~urpofiti0 planiT$je&orix, per Propokionem
hperioreni gr,aphici:inventa ; & kligantur .tria loca Comew &-
~rvarionibtls,accurati~~~is definira, ,& ab invicem yam maxitni
difkantih’; *fitqukA tempus inter priniam PClecundam, ac B tern--
pus in&r fkxndam ac terriam. Conietaxn adtem iti eorun3Aiquo
in Perigzo verhri convenit, vel faltein non longe &J?erigxo ah&e.
Jf$+is 1ocisIapparentibus inveniantur per operationes Trigonome-
r&as’ loca tria vera Cometa in afhnipto illo: plan0 ^Traje&osix.
..
Qeinde per loca illa inventa,circa~t~~~~~~~,S~~is.~eL1 umb11mm, per
b&W e 116piXXI. Lib.A infiitkas, defiritra-
+ q?sig
&lr Setio Conida : ‘8~ejus area, fadiis*i Sol? ad loca inventa du&is
te~rninatx, hnto D 8LE; nempe 2) area inter obikrvatiotiel~~~ pri-.
lnam & ficundam, & E area inter hndam ac tertiam. .,Skqw 2.’
ternpus totum quo area tota 59 -b E, velocitate Coinet;r .pcr Prop.
XVI, Lib. 1.inventa, dekribi debet,
C>l,cr,2, Rugearur longitude Nodorulyft Plani Traje&osii=e, ad-
&is ad longitudinem illam 2 o’vel 3 o’, ~LIX dicantur F’; & iPI:ve-
t~xrplani ilhs inchratio ad planum Ecliptici. Deinde ex prazdi&-i:;
tribes Chruxz locis obhvatis inveniantur in htic nova plano loca
tria, vera (tit hpra): deinde ctiam orbis per loca illa tranliens,& ejuf::
ctern arex ~LIXinter obkrvationes deh-iprx, guae ht ,d & e, net non .
ternpm tmtun t ~LIOma rota Lo-+ iz ckkribi debeat.
C)I,EY. 3, Scrvetur Longitude Nodo~:~wnin operatione prima, &
2tlgeatLjritxkatio Plani ‘I’raje&oria ad planurn Ecliptics, additis
aJ i~~chationem illam 20’vel 3 o’, cpdcmtur J& Ikinde cxob-
4 fkrvlztis
i .
fkrvacispwdi&s tribus Comet2 lock apparentibus, inveniantur in
hoc nova Piano loca tria vera, OrbiCque per lots illa tranfiens, ut
kk.ejurdem arex dux inter obkrvationes defcriptae, qu;aeht 6 & “,
h tempus toeum I quo area tota 8 -k e dekribi debeat.
atnGtCad autAadB, &Gad1 utDadE, &gad I utdad
yad 1 utaadti; fitque S tempus verum inter obkrvationem
@man2 ac tertiam ; & fignis + SC-- probe obkrvatis quzrantur
murneri HZ& 11,ea lege ut fit G -+ C = m G II_ wig -f ?aG -- n yLs
.&,T .- S zquale m T .- m t =+ PZ‘if .- 11T, Et fi, In operatione
prima,~ de&net inclinationcm plani T’rajeAoria:.ad planum Eclip-
tics, Csr;lc lo tudinem Nodi alterutriLx : erit I -j- nkvera in-
clinatio Plani ajehork ad Planurn Ecliptica, & I(: + m P ve-
ra longitudo .Nodi. AC denique fi in operatione prima, ficunda ac
tercia, -quantitates !I(, Y&JJ defignent Latera re&a rajeaoriz, 6~
quantitatesi, f, i ejddem atera fxudiufa reCpe&ivi : ait Q+
1
mr-nzq+np- n$(verumLatus
“_ _“. re&um,& L+d---mL-j-ah---nL
verum Latus traniveri;im rajeflori= c@?m cometa defcribit.
gate autem Latere tranker dater etiam tempus periodicurn
metaz, LE. 1
. .