o V AE S T 1,0

Q v A 'R T A.

D E P E 'B..., FEe s: I 0 .N E0 Ii 1:

X pOL J t A. T A diuina fimplicitate tranflt D.Th£lm. ad aiiud attributum diuinum explicandum ~ Icilicer perfedionem diuina. lit circa hoc tria inquirir,Primoan Deus ht perfea-. Secunda quanta perfedtone fit perfe B:uS,:J.ll v idelic er omnes per~~r:-7 feehones vuiuerfatfter ei conuenianr, Tertio an fit tame perfe-

liionis,vt nulla creaturaei fimilis dfe pofsit, '

p,.;mum trachto, D. Thorn. in r.art, & refoluit Deum debere elfe perfe aum. Cuius inrelligentiam fiimit ex eo quod Deus eO principium efficiens, Vnde diflingllit de principijs rerum per modum materia, vel per modumagentis ,quod principia materialia.quia procedunt de potentia adaBum funt imperfe, a:a1ideoqu~ vnfiquodque in fui principia Imperfectius efi,quam in Iui con[umationf'. Proprered Philofcph! anriqui.quifolum conflderauerunt principlllm macetiale,dixeruot primum principium non cITe perfedum.Principiumautem per rnodum agentis debet etfc petfeamn,quia vnumquodque agit in quantum eO: in aCtu, & primum agens cum fit vni .. uerfalifsi[l1um in agendo.debet fumme elfe in adu.quia vniuerfalifsiroum, ergo debet effe perfe- 6llm,quia fient potentia de fe eft imperfeaa~[cu perfedibilis.ira :taus de fe eft perfeaio. Deus

autern non eO: prjncipium VI: materia.fed vt agens, '-

.In artic.fi"mdo ollendit D.Thom. Deum vniuerfaliter habere omnes perfettiones, quia sulla jl1i detft. Et hoc probat duplici medio fcilicet,quia Deus ell fopremem, &: vniuerfalifsimum ages & 6(': omnium effeCtum perfcdiones debet conrinere.qula poref iIlas dare. Seceedo quia eft ipsu effe per [e fubfifiens, forme autem fubilftenti in ipfa ratione forme fine communicatione aliqua ad materiam vel fubiedum conuenir.omnis perfeaio fui generis. De his rationibus flatim

agemus. ; . I'l d': D" Th II .... fimi D '6 1 '.1 ia fimi

In srti«. tertlo ouen It ." om. nu am creamram ene imilem eo nm ana ogrce.qura imr-

Iitudo ell: qm~daRJ conuenienrla.omnis aueem conuenientia Iecundum aliquam quiddirat em aoua len fit in at iqua forma. Cl£ando ergo catinglt ali qua conuenire ineadem forms, & in eodern modo habendi fotrnam,taliafunt (imilia, & aqualia • Ii habent eandem f(nmam, &: non eo modo fune

(imilia~[ed ill zqualia. Si non habent eandern forma, ne que eundem modum ralisfimilitudo adhuc edt magis remota, v. g. inter agens zquiuocum, & effeCl:um datur aliqua fimihtudo.quia conueniunr in forma generica,non Ipecifica. Si aueem agens ira fit

" fupremu,quod non conrineanz in genere, vrDeu5,effeausfolumafsimilabitur

rlli analogicUdlicet in ratione eotls;& 6c_crcatura eO: (imilis,peo.

, non perfclie,ncque ~qualiter.ne, generi(e.'

(§§) .

DISPV-

A inbura;incaulis autem zquiuoei§ etiampo •. fitiue,quia caufs equiuocamaioris , & excel-

e: lentiod!." irtutis c:0:~ .

. S~d;rljJabi1. Pl-iino, nameffeaus prone

·in caufa nihil eft nequehabet eff'e. Ergo prout ijc nO~l poteil did perfeBior, vel zque petfe: d:us,quam in reI fed nulla eft comparatio ; vi: pote eneis ad nihil; vel f ell compatatio , eCl:

. tius,qaod ea v irtualit.er ad id,qucid eft foraul.

liter,&: fie noti Ie habebunt caula , 5c elfetius y~il1oCUS fecundum eandem rariouem, Riff.. ~od quido etf'e4Sus comparatur ad caufam, i comparaturvt exiftens, & produdus, & tUDC perfedio, quam in fe habet formatiter , vd adi:quatu[ caufs eifc5iuz,fi 6c vniuocus • vel

ell inferior ilIa 6 fit zquiuocus t &: fic omnis

PRima ratio D. Th, qua probat conuenire :perfecHo effeaus debet prahaber] in caula;

Deo , omnes perfea:ion~s fnmittir ex ip~ vel a:qualiterJ. vel fuperiori modo, V nde crim

fa ratione caufe prima: efficientis t &: propO! dicitur effdtum in caufa vniuoca {blum dre:

nitor in hac forma. <l.!!.idquid perfe8:ioois ~irtualitert& non Iecundum eandem ratione.

c!l:in eif.::Ctu debet przexiflere in caufa effi~ tatemur,quod dum ell intra cauras non eft (e~

ciente.vel eodem modo fifit caufa vniuoca, cundume3ndemtationernformaliter, fed di-

vel fuperiori Ii lit 4tQuitioca,f ed Deus eft pri~ citur effe Iecundum tandem rationem , qiti.i

rna caufa effect:iua omnium. Ergo oporret om quando eft. extra caofam eiufdem rationis for

nium rerum perfediones in eo efse modo e- I malis eft cum rua caufll,iicet prour intra ilia,

minentiori .Maioremprobat D·Th.quia om- &: fub (htu illo imperfeaifsirno non eO: ita

nis effeetus debet conrineri, at prreexifteredo perfe8:us Geut cauls, fed Iolum obieaiue, ra ..

virtute fu! cau[~ effeClilla:,fed przexiRete in C . tione !tatus,quia non ere produdus; ,

.irtu re canr~ non eft pr~exmere in perfe8:io. . s e-cundJ iuita bis : N am eriam 10 q uendo dd

ri modo.quam in effeB:u; in hoc enim difiin- . cauCa a:quiuocanondi verum, quod quidquid

. guirur caufa cffeB:iua a materiali.quod in can conrinetur in dfeCtulconrinerur in caufa.nam

fa rnateriali res exillunc in potentia,& imper. . Sol efe caufa £quiuocahominis, & Don conti-

feao modo, vtpote inprincipio reducibili ad net omnem perfe6tione il1iL1~.rcilicer ex paraetum;in caula veroeffeB:iu3' tanqu·a inprin- 1teaoimz,& fimilirer efl caufa equiuoca leo-

ci pio perfefro,&in aau, vtpothtl:iuo.<l!:od nis,& aliorum viuenrium , & ramen non clI:

li edam fit determinabile,& in potelltia~. hoc . pdfe8:ior illis, ergo non quidquid perfeliio •

. erie inquantum pareicipae aUquid de maceria . nis etl:: in cffe8.LHell in cau[a.Co'?ftr. ~ia ne-'

litare.Ieu potentialitatc,crgooponet, quod . que in caufa vniuoca ell tora perfeceio , quz

effc:aus perfeao modo fintin caufa efreaiua,efl: in effectu;tum quia folum eft petfedio ea-

& confequenrer in prima caufa effeciente om . dem Iecundum Ipeciem in caufa, & in dfed«

nium rerum, debent omnium perfediones c6 . non Iecundum indiuiduum, nam Iecnndii cO[1~

tineri.. . . D -ditiones indiuiduales potius Iunt dif~imile$

Pro intelligentilJ huius rationis nota duo. caufa v niuoca.& c:ifeBus)perfedio aurem in-

Primum quod c.Th.loquirur de canfa princi- diuidualis ali qua tis per[efrio en; <quC?d na~

pali.non intlrumentalishec enimfolum fe ha- -coneiner caufa vniuoca:rum eriarn quta effe~

bet mmillerialiter deferendo', vel applicando ' . ·fius csufe v niuoca etiam Iecundurn fpeeie

virturem principalis.nf aurem vt virtus per.~ folurn err v irrualirer in caufa vniueca, non au

fe primo aCtiua) & ita Iemen, v .g.non conti- ,rem Iecnndurn prop.tium elfe f?rmah:. Erg~

net effeCi:um perfe8:iori modo.quam fit in Ie, .adhec fecundurn ranonem Ipecificam I'l?n eft

quia folorn [e habet vr caufa inllrumental~s. jil~ u~.& e~t:ttu (ecl1ndull1.eandem r~tlone!

Secundum en,quod S. Thorn. non vu~t, 9DOd . qUia v lrtuahter. e(fe tale crt imperfedius qua

in omnibus cauris fie eff'ectUs perfechorlliJo, ,eife tale formahrer.

do qui in fe politiue, fed vel poGtiue, vel.oe: . - R~.In. ca~[3;, zquiuoca.inneniri quidqni~

gatiue,nam in caolis vniuocis ell. pe~fed.lOr~ err Berfetl:lonlx In dfea~ In eo genere, & h·

modo neoa.tiuelidcfi non perfea1us In fe,qua .neam qua !dlcau[a equmoca , & fic femper

b dc~=

Difput.V.

Attic~ri·

DISPVTATIO V ..

A It tIC V tv s r,

VI,.um rAtionu.!2!!_ihm pl'ohat ?j,Tb.omnii /

petft8io,,,, tanum;" Deo fint . 13

ifjicam?

Q'urell:.III r.

Prll*Epartis.

debet effe fuperiorisj& perfed-ioris virtutis,A qnandi& non ell extra caufas , non continetur

quam clfecrus a [e produdus., inquantum ea-: in c:'is Iecundum exercitium exiflendi, fed fg ..

lis eff.~Clus eft. Sed ramen Sol ,& c~lum noll lum obicd:iucj& quiditatiue. .' .

eft caufa ~ql1illOCa refpe8.u_ omnis eneiearis, . TertiD obijcies contra illam propofitione

quz eil in hornine , fcilicetr~fpea:u entitatis D. Thom.quod dR:c!us prlEexifiit in virtute

fpirituaIis,& operarionom fpirirualil1m, fed . caufe norrirnperfediori modot,!uam in fe,fed

retpedu corporis, '" corpofalium alrerstio- perfeB:iot.i.I[]quiriEur enim de inrelligenna

numjL'( illas coati net Sol eminenrer, <4t.od huius propofitionis propter il'lftaDtias iam

vero additur de leone. _ Relp, ql!lod ctlum ra- addudas,dc caufa vniuoca,& inflrumetali.in

tione rue corporee enriratis conflderani noD quibus effe8:us codncntur imperfe8:iod rno

ertperfed ius leone, lot alijs viueneibus, fed dot& quia generalirer lcquendo effecrus funt

cflllm Vt rnorum ab inteliigenria, & iacJudh . 'incaufa virtualiter , & in potentia) in {evero

Wain in Ie fic eLl: perfea:ius mulris viueribus... . fimpliciter,& in aBu,ergo melius ell cff'eClui

c~lum aueem non rnouer, neque eft primf al- poni extra caufas.quam in illis contineri,

eerans , nifi v e includitrnotricem intelligen- B Rljp.V.ariUentif(!;1uthores de inrelli-

tiam.nam vc corpusquoddam dl:,folum ell in genria iltius propofitionis D. Tho. <l!:ibus:

Ilrumenrurn Angeli', & morum ab eo J & hoc opinionibus omifsls,quia non rnulrum inter-

. totum coniunceurn ex C'~lo, & Angelo perfe- efidicimus fenfum D. Thorn, nqn dfe,quod

aius eft viuenribus corporeis, non ramen po effe8:us prrecxiilat perfediorimodo in Cil.~ra .

teit Angelu!> mediante iII 0 infhumenro cor- fecendum aliquod eife: tenens fe ex parte effe-

poreo dire-de mouere ad ope-rationes Ipiri- tlus,fed fecundum eR'e tenens fe e~ parte caa

tualesJql1% rUnt in homine, fcd forum di{po6~ fa:, & ita in ilJa propofiuone intendit I quod

riue, modus exillendi in v irrute caufe agentis exi ..

..Ad corifit'mat. negatnr anreced. Ad pri~git ralem perfedionem in agenre, quod fit

mum probar .didwrjql1od caula vniuoca non eiufdem rarionis f vel fuperiotis cum perle-

· coerinet etfefium fecundum condieiones in- ltione effettus producendi, ita quod Iicer

diuiduales ab foltite,ft:d fecundum eandem ra attunoD fit talis eifectus, ramen perfe dio, .

rionem Ipecificar», condiciones aurem indi-: . quam agens habet in fua virrute, vt pofsit it-

o uiduales producunrur a caufa Jecundum de~ lum producere eft ad9:quata,vcI Iuperans per~

· renninarionem marerit , a qua depend enter C fettionem,quam effe8us habet, quando in fe ope~antur)& quia materia fupponieur ab age~ prodll~itur,~ c"~fiit. ~are eil dicitLlr,.qLlod recrearo.a (010 aut em Deo producitur , ideopr:tcxlfiere In vrrtute cau(f eft prexiflere

mn:ime perriner ad Deum determinate in perfecHori modo, " ptrfiCiiori non debet

· ditferentia[~ ageneium quantum .ad indiui- confl:rui.& comparsri cllmljl!fftfiu J quaf ip~

'dllationcm aClionum, & condiciones iodiui- fe effeaus petfe£tiori modo,& fecundum per-

· duantes~qure fummunthr a materia. Edie co. feaius eire fibi conneniens fit in caufa , q[]i'a

ditiones indiuiduales quantum ad perfed-io- in caufa noncoouenie illi aliquod eire, quod

· nt:m fuam conrinenrur in caufa vniuoca fe- 'nonfitipfa caufa, fed I, peif4C1iol'i debet co-

· cuodum quod in voluuntur, & cominenrue in. ~ fl:rui cum ipfa cauta, ita quod canfa aCtica [edp(a fpecifica ratione, q?Z fine indlllidualibuicundum perfeCtiotem raeionem t quam .in fe

.. rationibus non pot ell produci, eo autem mo- habet continet effed:um, eoquod agens non

do.quooriuotar ex determa rione materia:,&: producir eff'edus , ve perfeltjbile , fed vt

ab operarione Dei mouenre , & dererrninan- -perfedum ad differentiam ~a.tcri2 ~ qua:

re cauras Iecundas, lie nonfehijciuneur caute efi: caufa inqnantnm perfe6.ibilis, & ID po~

vniuoc~, fed potius dererminant Illam ficur Dtc:ntia, & vt inqair Philofoph. poife gene·

matetia. deeerrninar agens,& caura prima om -rare eLl: lignum perfe8:ionis in agenre, Cum

Des infel'jores.. ergo caufa aB:iua operetur c:ffeClum non vt

.Adflcuntiam prob4t.iam Iupra ditlum eft, perfe8ibilis efl ab ipfo , fed Iecundum quod

quod etfeetul etiam Iecundum rationem Ipe- -in fe perfeda, & perfe8iua eft, illius, Vnde

cificamconrineneur virrualirer in caula vni- -lequirurql1od debet effcr eiuldem, vel maio-

nota virtualitate ramen fundara in natura,fentis perfeClionis,quam etfe8ustqm:m facit,lIa-

forma eiufdem rarionis cum effedu I quando 'quantum cffedus illius efitqaia rdpeB-u om-

cffeaus exiflic extra cautam.Hoc enimfnfti· niumillarum raeionum, quas effidr compa-

cit vr dicatur effeCl:us conrineri in caufa fe- rater, vt perfedio , & non vr perfed ibilis,

tUDdum eandem ratiouem, ita tamen quod :Ergorefpc8uomlliu!D rationum etfecrar,um

. a Ic '

Difput, v :

A rtic, I.

175

a (e debet comparsri 'It p:trfettio, & non vt A fa porfet tife elfc:Etuso Vnde perfe loquendo

potentia, &: perfeetibilis ,ergo nee vt iufe- nonhabet perfecrius effe , De caufa vero in-

rior , quia ,t inferior efler in potentia; & 'It firumentali multo minus vrger, quia t::tufa

perfedibiJe, ergo vel debet -adequare , vel inftrllmentalisflon continet r;ifeBum neque

fuperare ipfum effedllm in perfedione, Ex agir in vinute propria Jed in virtute caufe

quo Iequitur alia confequenria , quod caufa principalis , neque illi alsirnilatur tffe8m'I

cifeCl:illa omnium. qu~ eft Deus debet con"; fed caufe principali.e ita v irtus agenns priu

tinere perfeeeiones omnium dFeCl;uom per- Ci~al~s inuenirur in inftrumenm non perfe-

feCl:iori modo, quia re(peCtu ornnis perfe-. iihon-modo,: quo poteit, fed imperfeCtiori.

dionis a. fe effeda:- de,bet comparari j vr per~ Icilicet minillerialiter , & panieipatiue : vu-

fettio, & non vt perfedibile, Ergo li efficic . de non ell: caufa fimpliciter • fed Iecuneurn

omnes in intinitum, &- line termino , ad om- quid J & ita non conriner perfett-iori moco,

nes coroparaeur ve perfeCtio, & ita omnes quu caufa porefl continere , fed perfe$:iori

cooeiner.quia omnes p6i:en efficere, Ii modo.quo caufa principalis illi commumcar,

Bt wou:pp ad fie inrelligendum D. Thoma : & in~rumenttlm mimflrar, ~od Veto dici,

tum quia lic ratio ipfius fine vlla difficulttltC: tur dfearis contineri v irtualirer in caeia ; &

currit; tum quia non dixit, quod pra'exj{le~' melius e!fe ipf produci ad extraquam efle

re in virtute caufe ageneis ea pr~exjHere incaufa, RifPondel, quod ctfectibos vt fUllt

perfeeeiori modo quam res ficin fe, fed abfo- . quid diftin6.um a caufa, & producibile extra

lute dixit , quod eilcxifl:ere petfed:iciri moo. ipfam, ineliusefi produci ; quam non produ-

do, & ita poref] inrelligi modo dicro.~quod eft d , quia. illud efle dii\illBum dl: poter tiale,

cxifl::ere perfea:iori modo, quo caufa pateD:. & obieetiuum quandii't non produclCur, & pel'

quia non agie fecnndum quod perfcdibilisi produtiionein ponltur .in a.au. ~are nos

fed vt perfecta : tum ex eius probarionefuhe nOH imelligimus , quod dfedllS deb ea nt ha-

iUlltta,probat enimquod przdiilere in vir-. bere perfett-ius efle in caufa ex parte fuieffe

trite cauf:r agentis eft pra:exifiere non imper- difiincd a caura,& effecnbilis ab ipfasff'd io;'

featori $ fed perfecticri modo; qili:! inateri:i telligirur quod praexifrere in virtute caufit"

inquantum huiufmodi eft irnperfeda , agens 0 ell: preexifteri perfeEtipri modo quaorum eit

vero inquantum huiufmodidt perfedum. ex parte virtutis, &. acciuitaris c:mfa:, vt O:.1!

qu~ ratio nan probat efl'eCium ibi habere ali-' plicarum eU~ . . . ,. ..:

quod eKe perfectius; fed quod caufa Iecun- . Cip&afuundam t'atlOl1em eft notandum"

dum id, quodperfedius en in ipfa, caarer, &: quod lila inrutitur rribus propoti rionibus;

conrineae effettum , & confequenrerperfe-: Prim4 ell ; Deus eft ipfum efle Iubfifiens,

aioni eftb9:us comparetur I' vt pcdidens il- qua: probata ell quef], precedenri articut ....

lum , nonv t perfeffibilis abillo. Vnde tidl' Secunda, effe fubfifiens haber-omnem per-

cauia effetfiua omnium) & omni modo, quo . fectionem effendi. Tertia. qu~ ex iCta infer-

res effel1ibilis, vel perfe8:ibilis en, opor- eur,, ergo continet perfecriones omnium,

ret, quod talis cauta adequer omnes petfe-: Ratio ifl. Qe.i~ ezeo aliqua formanon ha-

8:ioncs, & omnes modos perftCi:ionum om-: bet' omnem pet Fecriooem Iui generis , quia

n ium fuorurn etfecftuum, & fie v 11 iue rf ali ter~ nonparrici pa tude: c undum 0 rnnem rari 011 e m

omnes perfe8:iooes conrineatv ... . , [uam J fc::d fecundum quod permirrit ipfa ca-

V nit pflttt adioi1aotias. a.ddudas '. ~a~ Jj paciras recipienris ,fi aU[fID forma non re-

quod arnnet ad caufarn vrnuocarn dicimus; . cipiarur , nee rece ptibilis {ir. habet ornnem

con-inere effe19um non pc:tfeCtiori modo, perfecrionemill ius generis , feu Ipeciei ta lis

quam effectus'fi'r infe, fed"p~rfetHoti 9lod6i'~ formi£; Cuius ratio eft: quia forma fub (00-

. quo 'caufa pot~~coltlpatatu,~.lle. a~ efh:Ctum: ceptu forma' Iolum dicit ac9:ualira\em ;~'er

Iecundum finitlttudmem vmuocam J &: ad-. modern principij qM, acrualiras autem fa.

zquatam ipfi • non ramen perfeftiori'modo" lurn efl ratio perfecrionis , ergo forma; qua::

Il feeundum altius effe, Nee obfrae quod ef-. non habet nif acrcalirarem fuigeneris Ioa-

feftusvniuocus dtpendet:i-callfa. non econ-: bet infe priacipium limirandi ralem perfe-

tra ~ namlioc per accidenseltvnamquanturn. tt:io~ein, ex vi enim ; &: conceptu ipfius

ell ex' n1tUra rei, t.catrenra perfeB:i6he' quid-: actual iratis ; & forma: non poteft limitMj~

ditatis pta:cife. idquod efieffe8:us vniuocus: cum potius actualitas fir ratIo perfectionis,

zquc bene po{fet dlc caufa , ~ quod "ell: ,au~.- ergo Ii [OlUOl eft actuali.tas I & forma, fo'um

eric

Qu'~ft ~ 1 III.

erit pCI'[ectio illius generis, in quo a81lalitas A elt; fed forma non recepra , fed in Ie fubfiflew. foli'un haber id.quod fortnz ,.& a811aliuris cfl:,crgo foli(n haber id.quod perfetfio ..

nis elt i.n tal i genere j ergo ni fi adiungaiur il-

Ii aliquid pra-ter conceprum forme non p-o· tedt Iirnirari • Hoc aurem vel eflrrarerla recipiens ~ vel eaufa efficiens Wins. Materia

110n darur , v t fupponimus J quiaefi forma fepJ:-ata ab omni materia: Efficiens aurem non efficit al iquid .limitarurn nifi intrinfecc ponendo in re effecra aliqnid quod fit ratio Jimi

, tatioois formalirer,& inflldo effe, Er de hoc rurfus inquiram, an fit adl1afitas, & forma. vel rna ter ia , Materia 110n darur ~ aa-ualitas autem.vel forma Iolum ell: ratio, & principium habendi perfeClionemt ergo nonremanebie ralis forma cumaliqno principio limitationis intra genus fuum,

C011il'a hanc rarionem obijcirur. Primo; Dam 'lei Diu. Thom.loquirur de dfe exiflentie, vel de eife elfenti~, vel de Y'ttoque fimul •. Si primurn non probat Deum effe perfecHffimunl in toro gencre encis , fed folum in genere exifrenti;r ~ quando dicit, quod dtelTc

, (ubGfl:ens. Si de clfe elfentif I rale efle abllrathuJ1 efi: gradus analogicus entis I qui eft im .. perfcdifs irnus, Si de vrroqj limul eric, quoddam couflarum ex abOratto imperfeciifsnno icilicet ex effe dfemia: in gradu analogico, &' ex eITe exiflenrie , quod ell: perfedifsimum non abfolure t fed in genere exiltemi;:r, ergo ex tali confhto non pateR: in ferri.qllod Deus. habeat omnium rerum perfe8:ioncs , nee pOe teO: verificarisquod Deus elt {ubfit1ens in cf·

fe drenti~. quia non porell fubfifl:ere in' elfe: c:tfenti:r nifi fubfitlat in graduanalogico (epa~ rato,quod eO implicatorium, . .. ,

nfuDJo obijcirur , Nam forma Ieparara fubf fiens non habet roram perfefsionem fui generis ex vi tailS fubfific:ntj~, nihil, enim vetar plora indiuidna concipere in tali forma fublifiente, Geut in genererelarionis funt plures relariones reales in Deo ) & ramen GO:l:I ,bet non habet toram perfed ionernrelsriuam alrerius, fed diflinguirur-ab illa, Si~ mil iter pot ell: int:.:'lLi.gi Ieparatus calor inrenflls,(llcaIorremi!lus,quia faiia accidenna feparari poffunt Iicut quanriras in Euchatillia,. & ramen tunc calor rerniffus non cenrine-' bit toram f'erfctl:ionem caloris, Iremdatur forma fubfiamjalis fobIiHens ..... t anima r!-. t;oualis,& ramen non habet omnem perfe .. ttiOl}ero lui .generis 6:. Angelus eft for~a.

Prime parris.

fubG{tens fine materia, IX tamen non conrinet omoem pcrf~aiooem nitUf2 Angctic~,: nee fuorum ioferiornm, Deniqne efle extfienti~ en realirer di£iin8:11m ab elfe eltell·, ti;r, ergo ex eo quod fit fubfifiem tale e!fc: non fequirur, nifi quod habeat omnes petfe. dioDes ex ifienti:r I non aurem ornnes pel'fe:,;. itiones effentie , ergo non Iequimr quod contineat omnem perfeEtiol1em in t?to gc~, [Jere entis • nif Iuppouarur habere dle dfcn· tit: infinita: t fed hoc erit procedere ex alia principio J non ell eo prrecife, quod.efTe fit fubfiflens J fc:d ex eo quod eO: dfentia infini-,

ra.qnod ramen reflabat probandum. .

Pro intelligeuti4 huius rarionis Dill.

B Thorn, qua: valde profunda eft t eporree pre-: fupponere illam vulgarem difiinliionetn, quod alia abfira8:io ell Formalis • alia tata., Iis.quas abflradiones difhnguitDiu.Them, I.part.quadl.40.artie.j. & abO:ractio,to. talis eft. qua abllrahie vniuerfa] e a parncu-. lari t formalis vero eflqu:1 abflrahie forma Ii materia, vel ac9:l1s a potentia. Er differt 'Ina ab alia.quia in abflraesione totali non remanet id,:l quo lir abUraCiio , remota enirn rationali non remanet homo. At vero in ab .. llr:lCl:ione formali vrrumqae rernanere potell. quia remota forma circuli a Jignoadhu¢ remanet lignum. Dielrur autern abtlrad io roralis ~ quia ram id, quod abilrahir , q~lam·,

C· id.quod conrrahir figllit!catu~ l vt totu~tita;, quod vnu m pnedicatur de alio • fi~ut-aillmal. de homine, Er in iRa abftra8:ione femper id, quod ell vniuerfalius.Sr a.bfl:r.a&:ius cO: imper fed:ills.& pOt eneialius, quia remanec.magis. centrahibile, & detenninabile, & confequcnter magis.indifferens, & in potentia, qualltQ, enim aliquod torum ea n13,gis derermina-: tum I &. contraltum, tantO in, paucioribos inuenitur,&minus .. efl ccmmunicabile, & (0- Iequeneer minus commune; &: vniuerfsle;

" .; quanta vero abfirattius) tanto vniuerfalius, & communius, & contequenter minus .dererminarum, &conrummawm, & magis in _[lo., temia.A t I/' ero. sb O:ra8 io formal is r ol um f e-. parat id, quodadnalitaris , &. forma.efl.ab.

o ,vo,quodpotem.ialc.&ruaterialeert,ftllic.:(j.· ~ dieionibus porentialiraris.S; materialitatis,

&. fie quauro ibfiraClior, tant.?>: perfc',Ctior.: quod eftproc.e,derc~oppo6to modo-ad :lbllra~. aion~!l).Jotalc;.mJ ll.(:q.ue in ablhaB:ipnc;: formali cQnfideraturutio vniuerfalitaeis, & par ti~l11aritatis, vel quod fit II niuoca , vel analo» gtl} fed fohtm quod ratio ab!l:r~~ens induar

COil·

.. Difput.V~

conJirIones a8:us, & form:r,ex~t auteco~~. A B:usab efI'entia,hoc enim iIIi extrinfecuOl eft.

dieiones potendz,& materi:r.:' .. & per accidens, quaeenns Icilicet ill elf entia.

. Igau,. D. Thom.ia prefenri accipir dJ"e,vt .cui adiungitllr fopponie aliquam poreneiali ..

abOractum abfitaftione forrnali J &'qllod in • ratem, fedconfiderando illam, vt pra:cife eit

tali abftraBidl1e formali fubfifHt debet ha· aftlls v Itimus in ratione enei s ,hoc eninr eO:

bere omnern perfedionem in genere entis, . de eius concepeu, difiinCtio vero efsentia ab

nee poeetl in tali efse feparari id.quod ell: exi . cxifientia ex imperfe&ione efsencie nafci-.

Hentiz ab eo.quod eO: eCsetia:,licer enim h~c . tur quatenus pcrenrialnarem habet ad c:xi.

duo in enee coutiderenrur.tamen forma effen- ftendum,non ex ipfa formalitare exillentie,

elalts, feu efse efs entia: non porefl perfede, AIiud efr ergo abfirahcl:c,fc:u Ieparare aaun.

& firnpliciterabllrahere abO:raClionc forma" cXifientizab efsentia , vt eft aCius difl:'i'nCfrts

Ii bcn~ ramen efse exifi'entiz, & tunc coin- ab efsenria.aliud abllrahere adcm exiilendi,

cidunr etre efsentie , cum rdse ex:il1entJz. vtpra:ci~cdid~vl~in1ar;n :aauali[atern i!lg~-

EI"4'ioy1:~iaelfe[)tia, vt difiinguicuf ab nere enns, Primo modo nonpcref] fien ab-,

exiflenria quaneurncumqne concrpiarnr per B {lracti0 formalis perfeCl:c!,& fimplkitc:r,qui~

modum forme, & prmcipi] confiituenris [0[';' boc ipfo quod Iummitur exifl:etia difiifld:a ab

malirer effenriarn.Iemper ramen includit pci~ efl'entia Iummimr.vi; dererminara , & Iimira»

tenrial itatem in genere ends. fiquidem fi di~ ra ad ip(arn potenrialitarem e(sentii, rarione

lHnguitur' ab exitlemia cum illa fit terminus cains diftinguitur ab illa , fed fecundo modo

vl rimus aftualieatis,efi in potcnria refpeti:lI abftrahie abnraaione rorali perfecra, & lim~

illius,noLJ ergo efsenria fub. concepru efsen~ . plicitcr,& fie rernouet omnem pOtentialira;'·

ti:r, & vtdHlinguitur contra exiflenriarn po~ rem in genere entis;& tunc coincidir effe exi

tetl fimplicirer t& perfeCt e abflrahere abfira- Ileneie cum clfe efseneie, & conrinee omnem

8:ione formal i in ge!l~re enris , fiquidem non perfc8;ionem in genere entis • quia ~fr filtrrit

poref] fegrcgare, & exclud ere ornnern poren- perfette abfira6aabfrrad:ione formali i D il!o

tialirarern illius generis.ctlm femper maneae genere, .:

;n potentia.ad exiflenriam, Vt ergo in genei E~billl'{7o fit perfpicua vis raelonis Diu;,

re entis ab.Qrahatur aliquid abfiradione for-. Thorn. quat"non fundatur in eo, quod aliqutc .

mali perfeae ,Be Iimpliciter oporrer, quod -, forma fubfifl:ar; fed ~uod forma abfiraEta ab- 110n fummseur conceptus efseJ]d~ , vr diilin- C Jlract~onc: forma.l.~ .. ~~rfe. ~,e.\ ~ 6.~plici.ter rub

£uitur ab exit}entia, fed quod ipfe conceptus fiRat, Ideft nOri~dJtm~atur 31 een ex emus po~~

. exiil:ctlti:t.qua!"ell:vltima actuali[as ingene- tenrialirate imper6dlltur~ & Iimirerur. Nee

re ends purificetur ab omni Iimiranone fibi fUlld:itur in eo,quod e~mentia in quantnm eft

a~iul1aa,& fie excludar omnem porentiatiea diftinBa ab cfsentia abfira'h~cur abfira8ionc

rem ex: f'~rte e[senci;t.fibi proncnienrem, Be' furm:di,guia vtdl aBusdifiindus ab dfellti;&

fic in tali abO;raB:ionenoJl poterir efse aliod en exiflentia limitata.& det~tminara,& fup-

efsenna.quarn efse.quiaefsenria fofomdilHn ponit ipfam poeenrialitarern ·dfenti:e, cui .ad:

guieur ab efse ratione pcteneiatiratis, quam iuogitur,vt ratione eius diftinguarnr ab illa,

dicit efsenrla ad efse, Vllde cum per abftra. folum enimdiffinguirur ab eo.quod eft in po~

B:ionem formal em [epareturon:mispotentia' tentja~vt adllf;tur: Cedt6quirilr de effe Iub co

lizas in illog~llere inquo 6t~per a~fir:ldione cepru v ltimr aa:o~lii:~ltis in genere ends, 6':'

ill genereeoeis Iegregarur om_nis porenriali-' enim :ibfiranendo,&: fegregando onmempo-'

ras eJseni:iz,,~ confequenter non 'debet acci- ,tential itatc:ihp'er abfl'raCtionem formal em pi ibl: efse ~fsentix,v~ d~ll:inaurn 3.b efse ei~~·: D exc]odir eciamomnem difiiuctionem 'ab ef-

ftt:t1ti%,qUl3 efse lie ddl:mttom ell: Jft potentl3" . fentis, &. cumfecernat ornnem pdremialita~

ad efse ex:iitenHz. & confequenrer non per-' remi& perfetl:lonem In 1110 genere entis con": .

teae abfl:ra8:uma porentialitare in toto ge~: fequeter inc~udit omnem p,erfcttiooem ilJiu$

ller~,~~'tJs,~ Exquo ,lit ,:quod efsee:rifi:ntia:~ generis,acclpiendo folu1l'Ifd,quod purum, &'

lie abflra8itm connner omnem perfedlone,' perfeClum_ e~~Qe.t dodrina defumitur ex D.

&: aaLl;tfitat~m entis,quia {olum excludie er·" Caier.·i.part.q. H.art. I.j; SetJfltuntillm du-

{clltiitn,quaJ1tum ad id, quod potentiaHtatis' bi1atmrl8l1i.· .. . .

cfi,n9~,qu~ritUin ad idaqUQd a("tualit~~islqtlia~' ';Acfprtmumerg,Q quod 'obijcirnr in con-'

atl;ualitas enriraeis fvt exrra p~tentralitatS trabi1m.Rdp.ex dt£tls,quod S. Thorn. ]oqui'

ell: nete[~ario pertinet adefse exi~etlti:f , ti6·: trrrdeef~e fX'ifiel!tire,·116il: 'V't dl'ditHn'BllOl

coofideraridoexiaentiam~ v t eft ad;i.ls dillio~ ab elf e efsenti a:.h oc C: nim .folum (anum it i1I i

qua A

A rtie, I.

177

Prjmzp'arti~,~,

,qll:ttenIlS en efsecrearum.Ied loquitur de etfc,A ta pro ~a:!lalitate poocDSdr ~xt~~, ,((l.lJfa,~ ~?n ~xit1:cnciJ:,vc pra:deeO: vlrirna adualins in 'diflinguiturabdsEti:.t. ' ,i vero IUOlll1;:l.turpl'O

"gcncre ent i s , & in ifta ratione v ltifllz ,attuaii (ubfifrenr.i:a,vei inhereneia non negaot di£lin;

taris perfic icnr, & depuratur ab omni poten- gui,fcd hoc cO: to!1fulllti:r~ exi(ti£!~ia~ ~'U!U

tialiclte.lI nd~ excludit omne principium di- fublinentia~&fundituS euertere pnncrpra D.

, flingut:lldi ~(f entiam ab exi Ilenria, difiiogui- Thom.oui Iernpet difti ogui r e xi frenriam, ~

tur enirn ratione pOt(llti:lliratis cffeuti!!:, tc iubfi{k ntiam. 'l t d ifput. pniced .. vidiifms, ,~

"ex: eo,quod,exi(l:~Il[ilta,li etfenda: potentia- i .Phyficot.q 7' G.Eoad Iecundum vr:roJqllO()

.Ii communicabitis eftjtanquam propria eius, dicit rlle author circa ratioeem D. Thom.ma

,& determinara ad ilium pmefi: eius imperfe- 'nifdlum eft,quod diuertic ab iIi~~'neque,enitri

aiaoespa~tjciparc, & lie non ablirahet ab~,l)ill~ Thorn. probauit omnirnodam Dei 1;'(:1'';;

firaB:ione forrnali fimpliciterl & perfeae.', feetionem n firnolicirate , aut ratione e1fen:

. Bt f:C tlefi8u huius intelligentia D. Tho. 'dz inlpartjcipat~, fed ex ab!1:rad.ione forma-

JapG runt atiqui, qui dj:'(~rl1nt D. Thorn. CU1D .li ipfius e!T~.Aqua raeiooe diuerriturfi omi~;

in pra:fenti dicit, quodefse eil perfed:ifsimii' fa abllractione ipfil1sc(fe recumtur ad fimph.

.ornniurn, &: ornnes perfeeriones effendi inclu :a citatem.diuinam.aut ad aliud atrriburum. Et

,dit,quod loquiturde ipfo ~ul?Iici eife exiflen- non probatur intentum , reflar enim probare

til: &' e(f\,:ntiz,ql1arenus ddl:mgo;ntur interfe, '~uomodo fimpliciras ex prrecifa ratione CtlU~

'& c'omp:H<lui e efse efsenti£ aceualis ad efsen pliciratis ~ nif a] ias fcpponatur forma ipfa,

tiam po[sibilem, & ~lfc c:~iO:el1tif actuaiis Ien ellentia ,qua: Iimplex eft [urnmam perfe ..

ad l:Xi{t~otiam pofsibilem " c&voJuic dicere, dionem habere.omnes perfcctiones entis ill

lJ.nor~ efl'~nti~ l:atlll~s eflp~~fed~o:. ~(fenti~ Je habear, oporret enimfemper recurrere ad

;POf~lb!h,& e)tlflentq:.dh1a.lsexlUet!3 pof- aliquarn formam , qllZ totarn p~rfettioncTIl

fibili,&; ita ornne dfp8:uale(aggreg3I1do c(- ends ambiat, vt omnium pcrfcctibncs in Ie

:fe ert'en[~~>& dj(h.:ncia:)eft perft:dius omni- irnbibae, quod ill ipfo efse Ii eft aaus torius

'bus rebus pofsibilibus.quia coparaeur ad:~as enris opcirne apparet, al,ias pet itur princi-

Janqllam aau:llit~s,jpr~~U!l1~;~~m aurern fit pium, ,,'. ".:

jnll;tmia,quod cxillenria to: illa, qua: rcJJu: , Ad .recaP::JJllmar,tlmmt.Refp.O!2_od 10 for~"

'e(fenti;aIl adualem. Ol extra. pol~ibilita~clU~ C rna fubfillenre in abt1ntlione furmali ab oui'; ,& fie per ip~am haber etleritia .haoc perfeaio ,'11i materia non ;,otdl:. inrellig! aliqua d il1l1l~

nC1U,qtla comparatur a4 J?()rs~~i1ia tal]~,~am 8:io indinidualis, quia hec dilHnCti9 fit per

quid a¢tuJ.le. RefpOl,l~~~ I~rcas 1D hac q .... ar, principia marerialia.cnm fiat p,erin,fimu gr:t-:.

I.dub. j.quod e:!:itl~tia)qsi3!' diHirigultui rea."! dum in pradicamenco.que cererorji Omnil1111

lit~1; ab effenria in. creaturis non eft id .ql1o" ftlfceptiuns e[l;,& non pertinet all coolli~uiio

!=ff~otij. ponir.ur e,~na caufas , ~ excr,a ni~iil.: nero quiddieaus fp'ecifiqr: i f~d ad modum , li

fed idhab~t eltenpa per Iuam propnam Cll-: ad fiatllm ipfius , [cilicer, vr indiuidaetur , &~

tit3.telll,per cl!ii!l:c:ntlam vero folumef per·.ml,lltipiicerllcrt[e~l1t1~u[11dil1i(1onem noq.'.f?r':

fetvelinaliofume,ndo. cxia-eI1;riam,v.cdillin-:, ~aiern.,& (pec,i.fipm:, fed materialeminrra

ll,ujtU( realirer ab c~enti:J~ V nde ~dem ;mr.9or: eandern rpeci~~cm,Re.pugnat a utem !~qllod_vbi:

ibide(ll, art.'J, dl1h"lq...rQrfit, rationemDiu, ~~.ab(haai6 formalis I qllre,(!:tctucit[ ol1:n~m

Thoni.qllaex abfl:raRionefqrm. prohat·co.~ mlteriaHt~lt'enl!',il1dudat'multiplic:ltiori~ 'in'~'

ueuire il liornnem pcrf~ {t,i~nem (ui .ge!)cris,,; _ dluidualem;q,u~ tli'per mat~rjarik prirlcipi:l,: & rc:dLl'ltir;:2;~i~onem D. T!101U,~ a~ a_liud' priu-. D fi enirn exc1tW~tprit1cipium rilll{tiplicatioril:S_ cipiulll, Iciltcer, ql~odD~u~ ~,nlpla erfe:'ltla" Jndiuiduorum, ,Quod vera dicitJlt (,Ie relario .. ~ &: rub{ifl:enti~ i!la~~ra ~(), qUIa ell: filJ1pl icib ,;, nibus diuinis.ReJp;mLlltipri.c~d_ qnidern r{;l~t

Tuna, non recipiens ~ffentjamt ,a.ut exitlenti i: riones pror~er oppof rionem ,rda.rilla'~~:,J<:;~~

~anqllam c!r~ntia ~arti ci?.aC,l, .~c;;l v r impatti-: quidquid p~rfea:ionis ell: in \rna ;en ,e~ja@jtl:

cipata, !lliC contli'J.,~rel,ebet omnes,p~rfe. alcer:a proptf!~ iQfiriir~t'em. quatn ba5'~:Qgt.!a ~

aiOOts,te'rum." ' ;.,." " .", ,: itlgenererelat)onis;Vn(lei~1;r~t~9;~fV;~ife~~

CttU~t4W jam fupC;ri~ti 'difp'utation~ 'Im-, d:ionis non oppounnrur, fed rol~ 1l'! rp\9. {x,cr~

pug!l:l.LlilnuS hanc ffilt~ntiam,qual1ttlm,a~ id,~ cidorerpi~iend'i,~ eerminandi.' PC;. ~Ho am-,;

quod affinnatu:i n,np~m., non, confl:itP~re ,re pH us dicemns infra circa ql1~ft :a~, ., ' i in,' _

e;xtra.C:lQbs ncqne quo'a~h'oc,difl:inguir~!l~i.; c • .Ad ttr#um ·diciip,i': ClE.od aCC;ld~n~~a, fc';

tctab ,etT~ntia.N;0l'\euc:ralnih~131iud qict,ll1: p~r!lri"ii I'ubie8:Q riondl:Ju.bGft~r~j1?";l~£lr:l" ,

orpo(iti~~,thores,qu:i q1l0.~,~~j~en,tia.fump~,. t!jone fOflIJa1ijoc:c ren"iouel'(h;Jbitudinern~.& ~

", 1., . c· '~.,.'" l .~- •• ~.. . .... ,..~·-¥' ...... =i.-l).ti~~'

Dirputat~iV;

:aptitlldioE ad exiftendum in fubiecro, fed (016 A dpi pd{funt.Al i3: fun!: pure crcat~.vt dre de-: tine ad:uali concurfu fubietl:i,& dcpede ria abo pendens.effe fa8:om;elfe potencial e J eflepofi

ipfoexHterc. Vnde ex ordine ad (ubieCtuttl, tum in pradtcameto, ~dimi1iaiqua:frante fllo

quod in eis remanet, indiuiduantur illa acci-s formali co,e?tu nunquam p.off'l1Otdt:pui.":ul a

demia,&; po_!dl in eis rnanere inr.enlio. & re- ratione cteat:tj&, attribui,Deo.Ahll [tint per-

mifsio, que per ordinead fubie8u· connenie fe~iones medio ltloddJe habentes~'qua: ex vi

·accidenti.~areex Ieparaeione aBuali a fob fUi formalis cot'icepttisnon di'ciir -deeerralna-.

ieao non dicsntur accidentia dfe forme ab- .. tt! perfettionemcreata,nc:que increaram, po-

firaCt.z abftratlione formali.ideflremonentes teH ramen ad vrrcreque trahit&'ha:c vocati fo

omnem marerialiraeem, feu habitudinem ad Jet' perfedio omp! kiter fimplex; &deflnitut

fubieCtum mareriale-S' potentiaki': . . fic;~IIt'Jd~n quoli~,t ente !'J,Uor dl ipfo,quatfJ

vfdqua,.~;; ditiJtJ1'. ~od a-liudeft4iat.i na- "on',pfo,,~en ex lpf~ ra~t?nl:enris fernper ell

turi fubfiftentem etil fine materia, alidddari, melior ralis perfed::lO~hcet ex partitulari CO~

forma.abftratl:a fubfifreote in ipf."l abftra8io- f-i cep~~u pofsit eih:pugnar-e~& fie no. eife eibo ne,vel in Iuo e!fe.No euiardicir Ds'I'h, qUQl{ ni1[tl·[i~tJ.r taptdi non efi bonum vltlere iquia omnia ei1'rntll fubH(lens feu ornnis forma Ii- B deL1:ruit'natUiamlapidis;licedn r~.ti61J~C tlifi~

.. . ' .

ne materia r~bfi{len5 eft vna.seconnner om- tndiu~ 'clTet~ Isaque ifi~ 'perfeail'in'~~Lex: fe

nes perfetl:iones Cui generis.hoc enim eft rua~ fimpltces funt;- fed tameriexaliqu(fadiunB:6

nifen~ falfum Sed quod dicit eft, quod forma. ' potfunt inueniri in Deo, vel'increaruris ,fh:ut:

abllrahens abftra8:iol1e formali, ide'fi purifi- . efse, fLlb60:eret viuere.inrelligere, narn ex {uo

cata ab omni eo, quod formale flO eft idefl: ab forrnsli conceptu nihil dicunt de creato, vel

omai materialitare.Ieu ab omni conditione Increaro.fi [amend adiungatur aliquid, rarid

materi ali Cui generi s, Be fie [ubfiOel1stomnem ne cuius Ii rnirenrur ;reddut'ltllr crear re, \'. 'g.v.i

perfe8:ionem cotfneret ill illo genere.sc eifel: uere.feu efse humanum tV el Angelicum ,~uli

v nil. Modo aUte anima rationalis no [ubff fiit! quid fimile. Si aueern puri ficentura b omni ra

fine ornni marerialitare, quia dicit: ordinf ad tionelirnieante.reddunrur increare, . :

corpus, imo nee Angelus, qui' edi omne cor- Secunda elijiinCii(j' dI ~ quod perfeaio id

pus excll1dat,no tame om[Je porenrialitard, alioconrenra poteet confiderari dupliclrer,

quia pcteflrecipere eo"e,& accidentia, Ee tao; vel quoad eifentiartl, fiue nsmram fuarn , vel

mcnquia exclndic Angelus materiamphifici quoad modum, at futum effendi, Iicut alia

110tl ell mLiltiplicabilis·indiuidual ieer.quia elL C modo perfectio inuenirur in re,li:i Iicer mare-

ret principio mulriplicaeionis materia lis fine rialiter, &: entitadue,alici modo in intellectu

formali.cum tit forma fine materia. De quo la fcilicer inrcntitmaliter.& inrelligibilieer. Si-'

tius dicemus inf,a,q. 50, . milieer alia modo res eft in Iua exiflenria,

t.A.d IVltim.Refp.ez dia-is~quod D. Th.lo·· aliomodo in virtute fua: caufe , & alio modo

.. quiiur de effe exillentia:,non vr dicit exiflen- res ~ft in fatto effe.alio modo in fietilalio roo

.. -eiam Iimicatam.Sr diftin3:i ab elfentia~fed vc do in eempore.alio modo in ~ternitate; &: fie

. dicit rationem vlrirne adua..li.tatis in genere. mulea alia exempla poni pofluue , nunquam

··cmis depurararn ab omnipotetialitare.& rna enim vna respotefl efle in alia Iecundunr eli-

rerialirate illius generist fie enim torius gc~ dem modum.quo eft in Ie, quia ille modus, &

neris ends continet perfc.8;ionem, quia om- determinaeio.qua eft in Ie, eft limitatio Iecun

nium excludie iroperfeaionem, &' tunc coin- dum quam noo pordl: tranfire extra Ie,

cidie cum efle e(fentiz.vt esplicatum eft. Te1'tiadiflinClitJ di: quod continentia alre-

tills alia ell formalrs ; alia emineotiaiis, alia v irtual is. Com inereforrnal iter ell: coneinere aliquid fub ea forma, fob qua,natum en,

o exillere in Ie.ficur Sol f & ignis continent luGe. Conrinere erninenter eft corinere aiiquid fubratione Iuperiori €xcedente cam vr efHn fc,ficut Sol continet calorem fub excelleeiori fOr01:1.quii eft in igne.Icilicet informa e~leni. Er hoc modo effedus Iuntin caulis zquiuocis &ql1aromagis crefcit erninetia cau[~ Iuperio ris,tanto perfefrius,& alritls continet re sinferiores. V'nde in Deo~qui en fuprema canfa datur ,otintntia rerum omnium Iupremo me

Pp da,.

ART r c v L V S II. ,

Vtrum dmneJ pe1foaiofUJ creatura"!lmjin6 in D!ofo,.malittl'.velfolum ~mz.

nmf,tt'.· .

P Rzmittenda e{hriplex dilHnB:io. Prima eJl de ipfis p~rfeaiogibus 'm fe. seeunda de modo e x: parte per fe8:ionis c~:l1lte ta:. T ~1'Ii" de modo ex parte perfed::joOlscont~l1etts.

p,.im(4 Ji/iin£li(} ~ft:Perfetbohes alia fane pure incrr:au:,vt efle aEttun purlllIll df~ ,~ea: torem,& fimilia, qua: ex vi fui forrnalifsimi conceptus im:rell-ta: fam, nee alio modo son-

Qu.xn~ 1111.

Pri rii;Epartis.

,

cloJid(~tAuOd c6rinear Q:aill~S res fecilndum A l:lfe corra D. Th.Sed exprcfse D.S. nollram

Olll0e.,&~d~/-lll,&tir:;1dqfl(~ (ui, q~i3. to'ruquod· . ~?nc,lufione·JQcet [ •. p.q.l.l.arc. J.vbiinquit:

't# in~isI?.ar:tjcip;Hur.;i Ue;o. Incautis vero Perfi!1ionu p"t}t~JcrtJ a Dra in ,,,tidu,,,,s,i,,

l1r.eatisqu&t-,fjcu~H flipedoribtlS 1)0 por~u't lie Deofuntftru!1u lriJin'ltiore modU,qtl~;19 ft'ltl

dhnt;rir."jfeAtps~q~ii3a rmlla:caufa creata ms. . 'turn .J ntlll eCiu,y (JUtlfll),ojlty'f(J modo .ipp,.e.

Ilat etfe~us .f~c!.mdJi omne rationE,q"tlz in ip- b?di,,.u fl,undi1 qHodf~flt in 'CreaturiJ,& fi-,

lheH,n~fa1ti.;.(¢tQdu id,t]uodrenetfe eicpar tlmaii ijlloJ appr"die'nJil t.i.flgn!Jicat pCl'nomi'

LC ml.t'eri~.v: ndcHumamr indiuidaario non e· na.Ji'no,mi»ibuJ igitu,. ,qUit. /?roattl'i/mimUl

mank~ c.al.)(aCreat3, quia uullacaufacreata ejl duo t"drtd~"'4rl,ftiiirtt pi!rJellio.m iifaJjig,.

flCiclnlre.tiat.fed rllpponic,aH;l-s vert crearet ,npriJtas ,-til. bOFlit4t~,vitamJ&illit{rlloiii)&

e ninilq.,$e l.ic el.Tet cre.ator,·noh crearuraNit· -,noJui fi.tnijicandi. QUdlltit igitur,'Ad ill, quod

rualiter tan t:tl3,&nQ,e<fuillcntcrdici cur conri- jigni}icant.huiufmodi nomi~a propri; . cO'mpt:·

ned a)iquid in vir~qtecaufz 'fibhlqllaiis,aut tunt,'D(O,& malis prop"il,fjI14n:l ipfi$ irtat"

j,nfedo~is,,;t in CllUra iotlrumetali. in difpofi- ~B ,,;s,& pt,. prillJ dii:.u'?tUi' dl Dea, Qy_.intu vt·

tioI)t: ad f~rm~l inJ€Jnin~,&:c.in quibi vi~tila ,.a aa modll'iljigniirtdi,rion pitap"ie dicutur

litert~tu cb.rinctut al:iquid~identt:n aliqudvi~ d~ 7)eo.babtnt 'enim mod;; jij,n.ijk-airJdi-, qui CQ·

tlilt¢.).&(irindpioii~~uo res ne. cOt:i.,f:tU! a chi It/it creatul'iJ.Ecce quomodo Di'Thc.Ioqui-

jllfc~fedji:l.YirrtHe,no tame eminenr] ;&._rupe~ tor de his perfeuionibus.qug funr. timplicitet

ritlri tnedo. A.;hll,caute ta!q,u~ :contineOnlC: fimp!ites}vtbonirasjvfta,&c. dequibus ib i ..

enii9ccet in a !iquo poifum dup_l icirer cOti.nc· de ar. 2.& pofteaar.6.docet,quod hret nomi-

!'i,vd erninenrer formalitc:t,ve J.<:minErcrvir na nocouelliunt Deo fol6 caufaliter, fed e[se

rualiter, Erl.lilienter forma!.irer,quando inuen] tialirer, idefl: tormaliter,quia di dico Dcii ef-

t~r aiiqi)id quanrum.ad forma Ill, &: tubll::!,11tii fe bonu, vel fJ.pi~~e.n6 foludico,quod eft cau

fl1am,iil alio modotainc\& f1:aru altiori,1Il nil fa bouitatisjvel fapiemil',litdrdl: caufacor,

(~ilI'perfctl ionibus.quibus in inferior it (kut poruJed inrendimus dicere.quod eft in fc bo-

anima rationalis coneiaet vegerariuti tmine~ hUS,& IapiensjErgo Iecundu D:th,tales per

fer fonn:tlirenformaliter quid-em quia prrebc:t _ fethooes lignificarre per ina nomina non f unt

illud co-pori Iicut ;tlit anirna.quantf ad Iub- C roltt v irtualirer in Deo.&: cauiariud, fed etten

frantia, ~ fottna vegerandi ; erninenter alJt~i tialicet.& formalirer.Iicet quantum ad tliodii

. quia nb c6 ea i rmitatione, & modo. qnoinfe· habendi illas noueodemmodo Gnt in Deo,&

riore~ anim;E! fed alriori vrpoce forma fpiri-: t:reatliris.red eminentiori modo inDco.Et in

rua! is. Elihner:er virtllalitercotinetllriliquid hac q.4.ar. :.qlli::ln dicit D. Th.ouod omniti

qliatir.o non f ecundu eande forma, lSi (llbitan. rerf perfectiollcs fllot ill Deo feClUJdLl emine ~

riamcone inetur.fed (ub alia j qua: in virtute tiore modLl noaddiriquod nofuHt ft5didu ea-

aquillliet illi licet non lir ficue ipfa I 8£ modo dem rationern fOrmale; v t male aliqul1 citanz,

fllperiot,i,atql1e eleuariori id conrinee J Rent Ratio cochHioliis efhquia remote m odo hl

Sol CQUt inet herbameminenrer, no ramen in b~di tales perfeCtiones;qui ex parte fuibietti

Ie habet herbam formalirer.Ied virrualicer, fe tenet; ipfa:: pcrfeait:me~ in fila fo~maJi, ac

fIijpofitiS pu8:us dJfficl\ltads cofillit in rri- pr:t[ci[o conceptu imperfc:ai~:)lle noo iIUj)Of.

bds.PrilPO an perfdtione~ firnplicieer fimpli t:ir~ergo no eO: cur negeotur Deo.nihil enim

ces pofsint fedidum rli:lm form3le rarione. i5r negamt Deo, nili ratione imperfedionis. Vt

'propriil coceptil elleformaliter in Deo. Seefl· ergo armbnsnrur Deo, (ufficit toHere n'lodii

db an perfeli:ioncs,qure funt pure creatfl& in D ilium im[lerfetlu;qlli rnarerialirer {olii copa-

ereaw ge.oere po[sioc ira dep~l'!'ari ab imper- raturild tales perfediones,& non ex vi (ui co

feEtiotle fua,vt iriueniatur in Deo formal iter, Cernl? conuenie.Br &on/i,., ~;a fine vlla me

& erninenre r ,an verOfolu virtualirer. Tenia tapho~~, & proprio (jgnificato arrribuimus

all perfeaiones ifit Ii non entitatiuc,& ratio- Deo iIlilS [ierfctliones .proprieenirr, dicim«,

ne.v irtnris diuine falre intell igibilitrr. & in quod Deus ef] fapiem,ell: inrelliges, videos,

cffe intentional i inueniantur ill Deo eadem- &c.Ergo non ellcur tales perfeBfones no at-

mer,qll~ in creamris, _ . rribuantur Deoformalirer.zc proprie.&1ine

Dis» p,.imo. perfediones fimplicirerfirnpli vila meraphora , alias nulla etfet differentia

ces feCtlfldu Iuum formale conceprfi inueniu~. qllamloDeum vocamus igllem meraphorice, .

tor forruatirer inffeo .no ramen r ecundii mn- & quando dicimus eum [apienrem, ,

dii,qno ioueniuntur in creaturis .Hr;c coclufio Sed d1 al'gummtnm comra hoc:~i:.l eriam

valdc coruunis eO: inrerDD.Eam tame,rl~glt iR~ perfccnones.quas di6mus limpl ici£eir 6td

B iefe: 1.p.a.~.q.+arti'. ~.dub'7.& dicit ill am plices non d>uelliuutDeo,& creatuds vnluo_

c e.

~., ,

. Qirputat~":·\f~

~e;fea :tnalogiceabonllmenim, viuens, &. iii; telligens analogice de Deo, & creaturis did:' eur.ve prooltD.Th.q.illalj.ar.;, vbiollendir nullti nomen dici vniuocede Deo,& crea .. 'turis,ergo tales perfe8:iones non pafs unt for mal iter mueniri in Deo, 8£ crearuris etHi re-. mota eo m odo, quo in crea t litis inuenientur, Confequene.probar, Q@aillanomin3Il(ln[0-. lum ex parte modi qeo perfe a:iones. Iant in creamris , fed-eriam ex parte. ipfarem perfe- 8::onuU1 analogice dicuntur,dc.Deo, &- crea .. euris, Ergo ipf~.perfeaiones no· habenr ean-, demformaliearern in Deo,&'creamrj.s etian( fecuudum re,&: no folurnex parte modi; alias vniuoce dicererur fecundu Ie de Deo.Srcrea turis,& non analogice,fiquidem analogia importae diuerfitatem deriuaeam ex ipfa ratio~ De communi, Iedmodusille, quo inueniuntut increaturis pertiner ad contraB:jooem ipGuS .. perfealonisprotlt eO: ill creaturis, non ad rarionem ipfsm perfectionis in communi, ergo in ipfaperfectiqne fecund" fe~ &. vt communis eft analogice no inuenitur iRa diueditas!t ergo non f c:cundii v num concepni forma Ie in., ueniuntur ilia: perfectiones in Deo, Bt c'fiftrd. ~ia perfedio aliqua prone abflra hit a Deo, &. creaturis non patel!: else eiufdem rationis in vtroque membro diuidenre .. neque potcll; elle al rior Deo , ergo nulla perfeetio patefi concipi.queforrnalieer fit in vtrouue , & fie aulla.darur perfcdio {hppliciter firnplex in creatura.neque ab firllhellda a Deo, & creaml·a.fed Iolum in Deo,

'1tifp.Has perfeaiontsconoenire Deo, 8t crcaturis analogice,non analogia meraphori cajfeu:duorum concepruum, fed analogia pro portionalitaris, [nqna comparimr COnCep!N analogfi eire formalirer, & proprie in v troq; analogato.Iicer cfi dtpedenti:l. vnins ab alio, ficueens inueniter in fubfi:anda, at accidenni fine aliqua metaphora, fed formaliter in v troque.&· propl'ie,& (ic bene fia~f quod Deus v~ caufa requ~uoca contineat perfe ttiom! crea[~, &. tame n forma liter J & propri e perfedio crea tafic vera perfcltio. Ad prebar.confeq. didtur: ~od I icet.analoga non habeanr conccptum olDnino,& aqaaliter vnu/ed proporrione vnum.bene eamenporett in vuoqj analogato inucniri mud analogu propricl& forma= liter,& non folu metaphorice, aut virtualirer Iicut acddc::s formalirerparticipat ens, ita ta men quodab ipfa ratione entis inaqualiras ilia deriuatur.Et ide ell: de cnte refpeftuDei, :;. creaturarum)quia creaturlE formnliter [;':1- fiunt, licet tota diucrfitas effendi ab ipfa ratia ne ends deriuetur ~

It' A' - -.'.~ I· r··

, .~ Artie.;"'·

)t, . .AJ t'Onftp.R,ef~Nl1llam pC',rfe8:ionem ab- .

. frta henrem a Deo, & creaeuris else :11 tiorern t)eo~vet~llalc;_m.quia non eft eiufdem'lui·· uo.ci rationis in D.;:o,& crearuris I poffee t~~:.: ~n cITe fonnalieer in Deo , & crearuris non; quidemfecuridii ,ea~df'mfo,~m.3:1i~atern vniuoce,&zqualiEer, feMecutldii ~Jl1de[ll p"r0p.Qr-.·: tionalitersarq; ita diucrfitas,qoz tqllit vniuo . C!)i1one,non tolHut~or:l formalirel',&.proprie,·

~ nOJ1J\!qlOdu rnetaphoram vtriq; !:omuuice tur,licpt in exemplo deeme maoifcllil eftEe' \; fie datur perfeltio(tmplicitet (implclC in crea, t.llr:is;Ucet ex parre modi, gllo eft in creaiuris nonfit pore limpl~x,. fed mixra IhiJil':;..tjoni~

ii~ Sed quia ham: VmitJ;tionem, & impetfea:l0~, D nem non ex vi fuif{jnnalis;cOllcepttis ~ fed ex, <l,Hq 00 modo mater jal~ ret ad i u ao h:1~ et, &~11: illo purificati potefl:;datur perfeetio limplici.; . 'Qer fimplex;ideft pu~iflcab~hs a limiearione, " modo creato,

Dico/eetmJ(l :.·Perfe&iolles ex [uti gen~re

'" f;rea.ta::,.& ab intri~fecopo6tre in predicamen to noafunr in Deoformalieet eminenrer, fed (ohi virnialiter eminencer, In hac eonchitio-

· ne ditfentiunt,:llithores. Namquidam exiIH·; mane iilas perfeaiones no fa Iii g(';nericas. &; fpecihcas,fed eria indiuiduales qU:lntu ad id

,quod perfeCtjoniseft, dr.e in Deo forma.litei non ramen eo modo t & cum illa lirnitatione, qlll funt in Hc:a,turis.~ tedpuri~c3pr ab illa Ii':'

C tnitatibn~.Q£;i: ell [cri~FIitia M.Lede(m • .Iib~ de perfe 8:. diu. p. t, art. I. Iraq; p{:r,feB:ionc:s ,~reat~ funr in Dca formaliter eminecer J G If formal iter appellet folum Iupra ipfam forma lem ratione perfeccionis fe mota i01perfeCti(j :ile,q~lam habenr ex modo, quo funt in creata' tis. Si allte 1'1 forma liter appel ter modu efsen di in creaturis.fic n6funt forOlal iter in Deo, : Be fllnda menr(l reduci cur ad hoc, quia on II it

· p~rfea:io repugnat Deo, uifi ranone alictliLl~

· irnperfe fiioni s, 11 el lirni ra ti onis adiuna~, ef~ .go ina perfedio creata formal iter femora li.lllitarione. & impel'feoione l10dehee deefse Deo.C6feq. pater, quia nlllla pcrfeetio de cit

· Dea ell habeat in Ilnirii.· A;1tecc:d. veto prob, 9.:!,ia flllnmx perfc d ioni no c6trari2.tuf per-

n feaiaaliqua, fed deficientia p~rfea:ion~s, ~J;go r~lbl~ta liillit.:l.:ione;& jl~de.ficientia:1 per., fe chon ibus crea m,qul dqoid rellar • Deo non

. repugnar .. Paten autem cocipi perfedio cr~ata fedidu id.quod perfeB:ionis ~(l ablaris imperfeetion:bos; quia ifl:re ptoueniunt rll isex modo-quo Innt in creaturis, non ergo repugbat COllI.: i pi. forma I i rer fin:: aliqua.pcrfeCfioo,e arliu.Cta qua~uert ex vifui formaliscoceptll$oi • . 7'{)b;to!;;iru;s oppofitum. ~ui\inendlJu:.e,fb

Pp a nco

l? '1' Qh:r:tf.Un.\Pri~~pattjs:

'nee vlJ~o-q~'cifn'(jdo ajfi'·:relln~.nfia tufiineri If '1:a1is petfdiionis pr;rdi<:am'chta!is. quia de po f$ii:. rji!i ,cohfdndC'niioper'feCl:ionts" Ampli. ·eifentia.1i conceptu illius til per'teB:iogenc-

citer Ihllplic2s'c~6.'I pedd~,I'6hjbus incerto . rica, Ceh decerminat! generis. fed· non,pote{\;\

g~'tihe ca~~~nfis: l1E.prohU [erit'C'nt'ia 'Vide- fonnaliter effe inD~o,ni6 denr.ua~rilIa;ra-,

t{ p6t ~ (l M; Go d~; hie dlFpuf. I ::'; cortcl uc. _jet 10 ge ner i Ca. & li mirata ,el"gd'nifh:!e_fi.rua t ll\'l Et' dll~tlfndamtilt'uri:Hl(;qlli:;i_tUr'ei -O.Tho. 'etTentialis 'ilia rai:ic:fnon pbnitorinlDeo. N i

illfra,q.f _?,.a-t,i.at!llvb\·didt: 7Jeumikm/o- ' \I'd ilia purificano , 8fdttllldat.ioabimperfeo.:

liim:tllci ,"?niim,qu;;'it il'taufo 'boi# .fieu,. di,i~, 8:ioneefi ralis.quod rei inquit illamperfeai()\

tlh' carJfts"'inn·poriilii;Fd.''iiWfl:J' ttl quod ·bb;#Ut~· ··11em exera.omoe genus , &·pr~~"icameorum,i

iinpo rtat' i'tii: i'~hfilrii;1;'~~>:yUt i» Dto; cf)r;:$ . vel non. Si non re linquit, ergoprout fie nu po

ergo no:r\ poreff_uiel';'quo-deft corpus.vel per-· nitt'lr in Deo3tuhepugba~ omnis ranogencri

fettio corpons f6n'li3.Ji~t'r;Rdit dicitur~ quod Ca,& pradicamentatis, Si rtt-jr'lquite~,tra'pr~

fo'tina 1 i tet eft bonus, Er fatibnem reddlt arr.- dicamentum defituii: d sEtial emeiustaoione:,

j.ad_·pr!rilHm)qtila·qu~Jarrl nomina (Unf,. qua: . quia efsentialiter connat ex,pd:dtcatis gene

~g_ni5c~~t perfedi~~e~_'pr'?t~~ente~ liD.!O" B". rici~,~ ~r~dicainentalibus!cum:_c~nfi:ituatu~

In re's-crea ta S',I ra quod ipfe modusimperfe- caenuah ter ex 'generc, & dlfttr entia/;; ,

etll~;qutla crearura p'~rtiHpanlr'incnI{HtUi.' in Ner pottfl did ,qtiod ilia perfe cUop«~_i .. ,

jpfonomint:'-6gn'ifii:icb, qu"aid:i.trl II eit> norni- 'ltt, ad prtr:ditaiikiltum, &;contl:at -g~tet k,

ria 6gi.:1Ecarit: pt:rfe:cti6nes ::ib'(o!uce ,'&'non:, differenti:i,ql1ate'nuS' efl in creaturis l&;fe(luo.

roo::lllm.quo participaotllt,iJctlt e'ns,ie"ru,bo.: do modum Iimitatum no prout:e8:i in neb, &

litltll,vjucn~,'&c;Eiq6b fir" a\'gliitleht\lt'i1iqui:i fecundu modum eminetuem,eademtamendl

difiitH~tb m odo fUilitperfetliot)es fimplicirer 0 \rtrobiq~ hcut eadem perfc8:io,qllz-dleneit2

· fimpJices Ht1Jeo,arqt.ie pcrf~ibni!> b'~t~, ue in obiedo en ihreneionalirer in fpecie,fed

t;ll~ inrr infece ClInt .~n certo gc:ncre I fed her- non eo modoquoelhnobictlo, eft in Ipecie,

fe(±iones' fih';plicifl!r !itrplkcs nofiiritinDc(j Sed contra efi,qui3i'cS. qua' ponitur in przdi-

l\i(jremorb modoqilo(utifiiH:re:unra. Sin-d- camenro non Iolum efiinilio ratione modi,

li rer a'l!:t perfedionescreare iuxta oppofiti fed ratione 'ip(ius fubfianriz-, & quiddiracis,

fel1t:cfltlain funt in '[;)eo remota modo , quo qLl~ ponirur in tali predicamenro.Iiquidem in

flint incr earura, ergo nOI'l-etl ditHbEtio, inter Ie cfsentialitert& oon(olu ratione illius mo-

pertett !Ot1~S ~hlphci~e~ (jfu~l~c~~ .&.. inter C .oi eft ~e~nibilis perpredicara _gene~rjca,)~ dif

pe"rft:th ones de[enllmatl generis. ~Od'6rt1. .ferentialia.ex quibus cornponrtut In rancne

nino abfurdum en, nam p'erfe8:iones Iirnpl i- quiddiraris.ergo proll~ c66d,eratcf ill fua for

titer (implices ex fuo formali concepru non mali conilirunone, & tlfentiali conceptU, &

{tint in pr::edicimell·to. fed ex Iimhati~he- ac· non [olu ratione modi, quo en in crearuris in.

tep~j:.:b ':0,3 d q~dd pl'fitincQt. pe.rfeai611~$ g;editur ill ea pr:rdicatum.~~neritu.01 • .&: rp~-

v ero ccrtr gencns perfe, & formaliter [uot In cI6(um,& confequeneer ratione talis quiddi-

:pr;i:dibmenfo. .... 'utis in pr:rdicamento,eft,cr6 rollirurd pradi

Eu.;;:pHt,1tuf arnplius hoc fuodamentutb. camento, non {alii modus quo eft in crearuris

~ia perfectiones, qll~ flint in certo genere fed eriam quidditas eius formalis deflruirur,

ex (no quidd itariuo conceptu.S; formali fpe.~od veTO adducnur de ipecie inrenrionali,

'cbot ad illud gcill.lS,vt animal. eqous, lapis, & obieCl:o en Jong~ dinerfa rario.quia in fpe-

&c.quod parer m1nife(\.e, quia przdicata gc:- de runt omnia pradicsea quiddi carina repr~-

· nerics, & differentia) ia.quibus contrahonrur, -Ieneariue.que funt in obie80 entiratiue. eria

· & ex qllibus conliiruirnr fpecies funt illi i:fsc- jpfa Iimiratio.S; pofirio in pt:rdicamento. At ,

"ti:tlia. quia genus , & differentia effennall- D vcroin Deo ncnpoteu pon] predicani ali-

rer confiin:unt fpeciem , QUi ponimr in pt:t. quod ingrediells pradicamenrum.f atlre fler-

dkame-mo_ Ergoperfedio fpecilica,l\l gene- fettio ali qua rwe creara prafcindar ab eo,

r ica iittrfn{cce;&: elsentialirer irnporrat pet- quod ell porn in przdicarnento.hoc ipfo muta

feti'iOliem (1e limiratarn ; quod ex vi Cui con- . tur ef~et'lalis ratio ralis perfed ionis, fiquid!

(:et'~\.t!; includir tl1J[,erfectionem, que ingredi confliruirur in fua qnidditare.vt pnrdican-e-

· tn; ~fsenrialein eius coceptum, Si aurem ab- .- ralis, & tic nuquam poccil Ialuari quod per fe-

Jh"hatut, &' ptiril1cecur ab illa ratione imper- • atO illa mane-at earle f.ormal iter in Deb pref-

f"lti'on~s.!t,:: Ii mirationis, purihc:uur ab eo, q,;'c;:indendo,& purifiddo ab omni jmptrfe-dio-

• eft iibi en'cntiale ex VI forma lis rui conceptus 'ne,na ralis pL1rificatio,& precifio deflruit er.~e

in co in quod;rtinguirm i perfeCtionefimplid thle coceprii illius perfeCtion·is in cuius vif-

ter fimplici,~ de{truitur jp(a. efsctialis [ana ceribus includitur illa liroitatio.~are folu~

emr-

,

~

I

~ ..

. ~:Dirputat~V.1, .'

ernineterl& virrualicer huiiiCmodi perfeCfi(i~. A~;i:irieturr~p.~.rr.el1titiue creatura iu e«entia di ncsconeinerur 'in Deo, idea t ~qua etfe'aus ill .J:' uina, inqaarit ii co tinetur in, db ieao primario v Irture cau r ~nQn vr for mali cer eX iitendo • 1St '::.dire.cte, &: immed iJ.te, & per r e refir.de neaeo, afiiciendo.ipfinn Deum, ticet quiacaula illa.fcil'~in effeneia diuina,ibi ante conrineeur vir ell [upre1u:l,& emi.JC~tlrsjma,omncs rationes, ,.lualitcrjno formaH~er)v,to!l:erum cfl:,ergovir eriam indtuiduales effeCtuurilcontineu -. , " ..... ~uaJjte['.ctia, 8c rllc4iate coneinetur in fpecie : .Ad /unti:J.mr:ntU oppoar£(e;:ni:entiz~ R~fp. , ; illa incelli.gjbiliter:~repprfentante diuini er~c ex dittis nulla. perfeaione de,effeDed,oili ra .., tia,& njediit~r:{(entia~creaturas. Si aute darione imperfedionis adiucb:,feddidmus cf"· r~tQr fp~cies ~liq.nalri O~O, qu:t immediate! fe aliqnas pcrfecriones, qU:! in Iuo conceptu- l'~praefentarc:t creata perfediolle J & no diui-. 'form:t!i,& conll:ituciuo,ir3 includunr imperfe ' .: Qi,in qua cotjneturvirtualiter, ttic ben~ Ie-

&:iOIlC,& limitadone cerri generis ,quod 00,1 ,ql1er,etur.qu(}dcontillere~ocm'llite[ illam in

poflunt flame ruo concepeu e!1enrj;(li nb illa ahomodo effendi.ficut [pedes im nediata, lie'

pr::efcinJere,& purificari.lncludu[,aure in ruo,. . propria alicuius rei immedia.te} & formahter· cocepru e!1emialj Warn iIDperfeCtiqnc, quia.coni:itlet illi r!!pr~fentatjLletlu:c aute no po .. c~ru erscti~ ell:c?fHima ex?enere;~ ditfcre- -. B-" tc~ ~:~i in De~, quia v_t dixi~Ul .r0IU ha~et

tla,!.\. fic pcrfecbo,vt genenca pernner ~J de fpecle III creata;& hrc Immediate, & forma·

finitionem.Sc quidditaterntalis rei,.&oo folu. liter (olu potdt rept.1!r~ntare,& correfpondee

quoad modji materia liter (e. te'ilente ex: p:me re cffent it liu ipa: t,~[]quln1 obie Cln i rnmedia ..

-filbiefti. .. . to,& ita lolum md.i.ue, &virtulliter poccLl

. Dj,o te.rlio. Edaintetionalit:er.& irlttlligi- c . reprefeneare crearuras, ., :. \ ..

biliter perfeCtiol1es creare.deeerminari gene~ S~d obi/r;it's primo, <l..!,ia Deus ititclligit oa

rh non (tlnt formalirer erninenrer in Deo.fed turi crearam proprie quoad omnia, Qtl~ in ea

eminencer v irrualirer .• Ira M.doI19.vbi fupra funt.eojuod coutinerur in dfe!1rt-l. di.iina 6·

al ijg; Tho:nH\~. Explicatio l.nius conclutio- cue a:.:tus impetfetius in pe.fe:\o, fieut eer-

nis multu dependerex his.que dicemus in q.: narius in fenano.vrdocee D. Tho.infr, q, 14.

,14 circa at. 5.& 6 . quomodo Deus intell!lp~ a,r.6._E~$o:c<!n7i~let pcr~eaion.e crt:ati fonnl

crea mras.Ec pro nunc filppOOO Deum 001117. Iiter 111celllgtblhcer,qtita concmer lila qlllO·

t elligere crearnras per Ipeciem , vet cocc::prud tii ad om,lia.qL1t fune ill tali creirura.Iicuc ccr

immediate rept~fentante!n Bias, fed mediit¢ narius in Ienano.inquo for.nalirer cotitletur"

effcnria Iua vt cogoira,quia hac eO: obh:Ctum non .'1irtualiter~"~lias liOn haberee proprilllli

im.nedi,nc moduli diuin~ cogoinonisjcrearu conceptum creatura=:;8c im:nediacii ti inrelli-

fa! aucem Iolf funt obieBii rermioatiufi eiue g:ibili modo non contil1eret','8i reprefenearee

lie et perfeClifsime, & adrequatifsi!11e ineelli- formalieer illam, Co~fir.~il alias non effet

g:ln~L1t,no ramen 'It obiecUi moues immedia dilferentia inter perfed:iooe creature, qUltn.

fe, &. fpecific.as diuilla cognitione, fed v t co: D~uscogl1o(cit,& priuarionem, feu ;naiu.oi

tentfi, Ieu deduCtu ex obiecto primario moue nulacognofcir mediate inquantum pdua~~

te3 quod dl efsenria diuina. E:y: quo deducirur bono.ergo perfeB:iones immediate ,attingit;

ratio :)1·0 notlraconclutionesquia inte rionalis & nOI~ proue in al 10. . .

& intUligibilis reprafeneaeio in ta.:fi cocinet R:fp. Def perfcCiifsime cognorcere omnia

perfection';;: inuenta in obiedofer.nalieer in qUa! fum in crearurl,&: ab ipfo Deo parcicipa>

quanrfi eO: ide eli. ilia licerin alio elr~IJcilicet mr in illa nonficut formalieer ill Ie cltille ri::at

ill dfe incelltiolllli,& intelligibili.ergo G non 0' fed Iicut eff:£til a fe ,JeriLlltii.&de(ccl.1deote.

reor.efcneae immediate rale obieCt[l, neq] efl: tanqua ab aa:u perfedifsimo aSus imperfe-

immdille Idem cf illo.Ied en alio .quod ell: Bus,&: (Juticiparus., ~od vero dicirur conti

.cau{a taiis obiecti, non coneinebic forrnalitcr ned in Deo.ficut rernanus in fensrio intelli-

rllud.nifi co modo quofuerit concenni in uti. gitUr de continentia v irruali per modum effeO!

callfa,& in rali obiedo immediate r~pr&ren4allS (IOn formali per modern in,cluii,qrii3n~ri

tatojfed dfe iotelligibile, '1 formalirer eil iii intelligicur ficut rcrnarui c6ponens fenari6~

Dec ell e{1e}ntelligibile il1aeatu,quiainDeo . Iedficut rernarium participani , &: deriuatu:{

no datur fpecks aliqaa creara, v t defepatee, Ienario, quia ornnis perfe~io creara fplll co,,:

.caree enim Deus omni perfetl:ione ac cide ea- pararur ad Deli lit perfe dlo parricipata, qua:

1i,& finita.ergo non potell: illlmedi:ue, & for. ft e!1entialiter lit determinati generis {jon po

mll iw cotinere in ilia rcptreft:ntatione per- - tell purificari ab imper£dtione generi~a~' vt

b.q:01;le creati. fed {olu virtualiter~&media. formaliter pOnattlr in Oeo j fcd [olum mallet:

te, PltetcOfeq.qllia folil reprlt[ematur~& (;6 virtullitcr vt dfedusc

P f .. " \ •

'; .rlm,zpartlS,.

..Adco",prmat. Refp. ~od Dlala;fellde":'~:A",: eminenreaaliam.neque.formalirer, nequevir fdtus,,& prloa dories non Iunt in Deo ,lleque:,;,' tualirer quantum ad omnes perfettiones)qu=, formalirers neque virmalirer I quia ~ordllnl:::. " in tali crearura.inueniuntur, Deus autem po-

participanones Dei cumenela tlQo:fjnt,'nihil ; teft raeione.fueintinieacisomnes perfe&io- .

. autem parcicipamr :i Deo , nili pei:"mqdii en~-r " lies erearurarum conrinere eminenter virtua

tis;fell ranquam dfedus, non ranquarn defe- . 1 iterquoadperfeCliones pure creatas, Hoc itLls,feu deuiatio ab cote. :Q£arei:lulla :priua .. ;· autern non 'p'otdt. creatura , quia non potel't .

cio poteD: efse a Deo;~leqi.n::aHqlli-s defe~us,.> 1 habere v'ir'tilt'cm·caufatiuam omnium ratio!'

quia mane t ex tra L at,fdne~ formalem agendi nnm.q till: in aliq ua crear ura i nueniunmrj nam

ipfius Dei,quia follllil,agitfubratione ends. falremmareriamnon poref] prodocere , quia

It ira adcognofcef)dasHb.s . priuaeiones non' . folum fit per crea nonem.mu Ito minus pote£[

.:1ebec'D,eus intueri {ohim fdpfum,& in fe im . pcrfeB::iones aliarum creaturarnm emineurer

I11cdiatepriuationes videre, quh non efl irn-' formalieer coneiqere, quia illre perfea:iol1es~

l11ediatiHonnexio,&deriNatio a Deo ad pri .. ' qua: Iunr in alia creatura (ulltdifl:in'Ci3!,& non

uationes, fed oporter.quodprerer fe ipfum vi pofsunnita purificari apotentialirate, V[ po·

"eat fb_tma~, feu res pofitiuas~quarii j]Ja:funt B nantuc in alia creaturaformaliter J red fecun-

ptidatiClOcSt & (ubie8:l, in q uibus fund:lOtilr. dum esigenriam (l1[e efsenri ~, hec antem hoc

. qua;v"rique -al iquid' creaturn (unt. Deo enim ipfo,quod l11anet'dW:in8:a,tanquam perfedio

110n oppon! ttl r priuatio,quia nul! us:d~feaus! crea tnt rna net limitata , & fie non porefl per-

a:1iqi.Iid de Deo rollir, Ad' videndnm autem feB:ionem alrerins in Ie conrinere ;. quia fran ..

pe&aiones crearas folum oporrer, quod ref _ . te limitatiollc,& dift inaione opponitur ill;,

piciat (e ipfam'eanquamprincipium.d qno im & difliaguicur., nee poref] in confortiurn fu~

mediararn part j C j Fa tionem babenr, tanquam vni tatis rrahere, Deus aurem non potefl for-

c:ifc8:usderiuJ.ti, non ranquam rationes for~ . malirer eminenter omnes illas perfectiones

tnaUrer i(H;:1 ~l r~. . . in fe coniungere, quia non porefl illas habere,

SuundisQbycies: Nam ideo diuer6. (pedes ni6 fubla[a ODlOi imperfe dione, & potentia-

ternro,t)t etscnf.i<r nonpofsunt eminenterco·' lirare.qua fublata deltruieur effentialis con ..

tined inal iq113 crearura, quiainfiniearem no ceprus talis crea.t'LperfeCtiollis.vt dictum eft.

habent, ficque £1000 P9(SUlll: vnire in fe ptures vldprimamconjil'. Refp, ~od pratticu,

elsentias, qua: limitate [unt,&: oppotinonem & fpeculatiuum de fe runt perfe8:iones Iim-

l1abeilt. ergo efsenria, qua' dt infinita t & a C plicirer fimplices , cum perrineant ad ipfum

qua omnes participanmr porerir in fe vnire [neelligere.quodeil perfetl:io fitnpliciter fim-

fine JiLUitatione,&op~olitione illas efsenrias plex.& non dererminati gener~s, &:it'ic in illis

fpeciediuerfas,&!1c perfuam infinitatem tol- non currit ratio fa6a. Adflcundam conji,..

Ierab iHls imperfedionem, quam ratione Ii~ 'Refpond.aliud efle quod forma ahqua conti-

initationis habenr ~ & fie formalieee erit in neat gradus aliquos forma liter, aliud quod;co

Deo rat'l{)ne perfedfenis. Be confirm. <l.\!ia tineat efsetiasJfe_u naturas aliorf formaliter,

'rhe'ologia, vr Iupra diximus eft pradica , Be Hoc Iecundum inueniri non poteft belle ta-

fpeculatiua.se formalirer~& non Iolum virtua men primum, ficut anima rationalis conriner

.lieer eminenrer , quia pradicum, & Ipecula- gradum vegeratiuum, non ramen habet {pc;~

~iuuJTiformaljter inueniuntur in Dec>, &: non' ciem vegerariul.que eft in planra.vel fenfiri-

folum virtual iter,lin~t fiat Ipecies interfe op ULlfo,quod ell: inequo, n1ft eminenrer, {ell po-

rofirre,~ difiindx. Ergo non repugnat efsen- tius equiualeter.quia e11 fimilis illi.Et difpa-

rias Ipecie difiinct.ls . inueniri formalirer in ., ritas ell.quia gradus perriner ad predicarum

Dec fe motis imperfeetionibus , Conjir. fe- 'contHrutiuum alicnius natura' Iecundummo-

cundo, nam anima rationalis non folum emi- dum predicati fuperioris ,vel inferioris, V [J-

nenter vinUlliter, fed formaliter habet in fe D di fOrma conlliruens aliquam naruram Ipeci-

\>egetarlunm,& fenfiriuum, q L1:r tameD inue~. 'cam cum debear conflirnere illam ·(eeuodu

nibnttlr.iflfertori modo in plant3.,& 'iCILlO. Er-,' prredicata filperiora , & inferiora J oportet

go nonrepugnat form~ fuperiori vnire per-quodin fe habear grades, & illi eos rribuar,

''{ectio\1es infenores non (olum virmaliter, -Atveto Datura alteriusfpeciei, vel quidquid

:{edetiarn forma fire r eminenter, ergo multo ad illam confliruendam perriner t non potdl:

°winiH n~!'li.lgnabit Deo. . artribui alreri rei,& formaurer ad earn perri-

~ . 1telP.Dilferentiamioter Deum.& creani- nere,quia in Iua Ipecie timirata eft, nif depu-

; [as efse,quod lmlla.crea.ura poten: coatinere retcr :i tali limitatione , & imperfection.:.

, 'Q.:.;_od

"

Di_Cputa.e.' V. f., '>,' :Artic. II. . 7.8 f

~od,nori pardI: effet:onrer.n~nd(j tuu~,err~ri;;,:'A/'ne fibi, ~~ct:itialij8t ijra non i'urificata 'non po" d~l~m .conceptumj ,~~fFe~lfit~~~,~lil![l~}Q''':,i:.f>, ~dt effcJii,DeCi ."co~(eqii~l1te,r .ftlP..t~ p~~1;'~ n~rn ab Wi\ l,1~turaJ &G,Jot!D~littdn ea. ~«d ~;:~'i~,,:\pon iiddit aliquid uqodpo.'fs it m~IJ~rRr.e.i pJ q~ nqnpotefto,:.~_ ":':~<;::',~' > __ C " ,,' ')<>feMohlmquodpofsit,(li'mi'nuc:re;'feupatti:':

, (7 mmo\ilrg~ii~ti~9Bia:'ntliS. ;~, ~~hle.tJ~'~:l~~/:' ~'~i p:;lre'J, ,~, f~cU!l~il~ partiCip~!lIO. ~~'O),; ~~~~ fiJl]ul,b,O-Q'eltperfeCtms (olo,Qe9.ahas po~e~_;).~::~t~J14~re~, ," , , , ,;'. " '~ '_ ,,' :' , " :,; iniaginarral iquid Deo; perfe'ttiifs Ici I icet 11;;;,,'. ,', ~'~ ~"AtJp"ima,m tfJnJfi'tha!~Re(pon_d. ti!!od~ Iud conflarum ex Deoi&" creatural ergo OraL", ',' , _,,'tognofcendU\l1 dlLhnCtcj& petfedifsime alitet~.9p.,od omnes perfe8ioneS:iqilf fOl;maJitcr;:,', qua.~creatu[am f~ffidt cognofcere 'iliam in f~fit in affatura fi.~t in DeQ~"a:ltas',;aliq~i p.~r:, i, ~nl(WC prip~ipiOf & virtil~ei;,i qua p!l-«I'eit~·

feaione~erunt iucreattira; tj1l:r non dfe,l'I11rt tur(t!cl1odl,lw omnem 'rationem, &:~ fuocum

fdl<>09d'~ & fie ~~perfeaibt' ~«et De$iuWi: ~Jmagin~jldb, EthOc~,9tlore hal1€.t vit!.,b·~

creil;::~ra, quamDeus foius~(j9uidtin allqu'id' "j)1lad"creatUFas. Si abtftn aliquid c6gn6(~a., perfedionis formalite,r addir "~f~tbra [upra. ,~. tur.in aJiotin.qbo Ibl9-in impcrfe&e contine>

, Deum, qua: non ell: ill Oe,o~ C onftitm/>t prirp-o( ,.:' tilS.& han f~ilnJutn ~.~:Jietn ratione m ab 1110 Cb_ia Deus cognofeir crearurasper [uarn ef~: .; partjcipatil~,ct. yitati's ~oiltinetl£i:i: non PO"' fenriam,ergd il'in illa,nod inr enir .olimes pet,:, Ii t.edt rtrfeae cognofd. Ad hoc veto vt vi~ feCtiOries r:bamindiui,duali;s; non (~g.nofC,te< ,:'./de!1tt1f i~tuif~m~ itrfe iJ~li.reqtiir~~Qr quod vi .. .Illas dillinCi:~ in Ie, &lnaCtu; fed [alum con-; - "dearur per ipf.ifr. d-tatil'j a, ran~lla'~el niediu.

fuse;& prour funr io virtute &- potentia d.!J -, - " feu tr.oricutn vittrcli, ftd ftlftici t hoc il~fdJij f~ no n jn~u;till~jn fe. Cimji_rfh4t.fttunt!o.;,"' - "dfe ipfatb vi,rt~~~thi.m:l'ffifill*qua~i>At(l~~ll3l <l.t!_ia perfectiond crearuta ~: b!otis. imper-:'" , tar rota ct('~n~raiterfu.iila~i;:vtf~,:.(;'o£niHolli!

feLtiombus fune ipra diuin a efletitia, ~ perfe- f , ex pane obi(6i teritliilatib(aditttn::tditatri,

tl:io. neque.rlli opponilntilf.,_qili ell (utilll'·a per ::_' :vt(6exifl(ntd;1~ (ihj~. ' , .. ' ~" !.

, feaio~& debet ~:lbere'tlil-reli, p(rfeCtiones; , ., tAd/aci~nd4th ton}Jrmat. Rf(p.ilr£a~d~

ita" r nnlta ei ddh ergo' fllblarf&iOJperfettid " , J'l1ppohu:rn netT.pe qL10d drntuf rc:tf~6iol1ej

)D ib us nulla rc.rft.8io crea tura mm deef Deo, ',. crea tre dcte:r tn inati generis l b.: quell fub ~ati$ alids 'omnibus modiSi1tiil dfet puftBllS,I' itr.perftBiovlb.u. remaneant infc_9'conct'P:E" prx{c:rtim,qui:icreatutatloil difiirguitut' " tu dfrildali fottt_3litetlvt dtdafa,h'fi;dt~ s~ a Deo , ni6 pcenes aliqusm inlperfcaio~" 'lumergo (u~t iii Peo,yjrtil:Hirer ft)~jati,s'i~~ IWOl,quamJupta puram perf! CtiOU{ID addit;, , retf(aionibtlsii1Yirtilte1>ej:~t~ qua,patricj.; alioquin cum diuina retft6io fit iafinita, v 1-. . , 'pailtvr,fornlaliter.tnibiliabetinoil' rol1llOt Ira iplam aliqua pdrd~ddj. Si ergo fub lata C 'propter imperfe dIOhttn;'qiI,ldibi tffentiilis irnperfecHone,id quod rdlat de cre_:H:lradt', •. 'ell, l-lcum qua.' pto~ticuhttJr~ a Deo eq)~rte .pura pelfeB:io non habet pet quod dtfhrgua-,. " tel prodilClt';licet perftCl:lfSltil e ex parte -ino tura Deo, &fidn Illo erir, ' ,'_J., diproducendi. Et quado di¢itilriqtiod crea-

Rtfpf!nd~ Non minus efle pu·ft"81'rr. Deum" tura folurn dilhnguitut a Deo per iibperfc:~

Iolumquam Deem cum creatnra, ad qcod fuf' itio,ric'm, dHlingu(), pet:iulpe.rfc8:iOi1et,il '{lbl

ficit quod perfeciiones, qt~ in creatura funt" effentialern, &,imprre(clndibllein ; concede,

formalirer participarinf)inDw tnt cminen- 110 effentialemfibi.nego, Et fie iUa_ perfe8iCi

ter virtlia"litc:r.& ranquam in princii)IO,a qu6' creara formalitertnnfiderara il6i(poidl eKe

omnes ilia:' petfe diones deriuanmr. Vnde Ii: in Deo ob imperfe aione,mqtiidditiuiue fibi

non (unt in Ow formalirer, non ell quia defit ' conueuiente m,noh fo1i.-:m' e;(pat'tern'~di :

iUi aliqua perfedioJed quia non pore fi puri- Ie teoemeirl,&ibl fll~6cit qilodJit_ _,. "

fi,ari perfedio creata ab omni ii1~perfeaio4 ' ibDcbvirtuaIiEer"': ','; .: .:

\:"""

"