______________________________________________

ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÅÈÍÉÊÇÓ ÐÁÉÄÅÉÁÓ ÊÁÉ ÈÑÇÓÊÅÕÌÁÔÙÍ
ÐÁÉÄÁÃÙÃÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ
ÔÓÉËÉÃÊÉÑÉÄÇÓ ÈÅÏÄÙÑÏÓ - ÁËÅÎÉÏÕ ÃÅÙÑÃÉÏÓ - ÌÐÏÕÑÁÓ ×ÑÇÓÔÏÓ -

ÌÁÌÁËÏÕÊÁÓ ×ÑÇÓÔÏÓ - ÁÃÃÅËËÏÐÏÕËÏÓ ÐÁÍÁÃÉÙÔÇÓ
ÌåôÜäïóç ÄåäïìÝíùí
&
Äßêôõá Õðïëïãéóôþí É & ÉÉ
ÂÉÂËÉÏ ÌÁÈÇÔÇ
ÔÏÌÏÓ É
ÔÅ×ÍÉÊÁ ÅÐÁÃÃÅËÌÁÔÉÊÁ ÅÊÐÁÉÄÅÕÔÇÑÉÁ

ÔÏÌÅÁÓ ÐËÇÑÏÖÏÑÉÊÇÓ - ÄÉÊÔÕÙÍ Ç/Õ
1ïò ÊÕÊËÏÓ
Â´ ÔÜîç
ÊÁÔÅÕÈÕÍÓÇ:
ÕðïóôÞñéîç ÓõóôçìÜôùí Õðïëïãéóôþí
ÁèÞíá 2000
ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÇÓ
Ôóéëéãêéñßäçò Èåüäùñïò
ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò
Ãåùðïíéêü ÐáíåðéóôÞìéï Áèçíþí
ÅñãáóôÞñéï ÐëçñïöïñéêÞò
tsili@aua.gr
ÓÕÃÃÑÁÖÅÉÓ
Ôóéëéãêéñßäçò Èåüäùñïò, Áí. ÊáèçãçôÞò Ãåùðïíéêïý Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí
Áëåîßïõ Ãåþñãéïò, ÊáèçãçôÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Ðáôñþí
Ìðïýñáò ×ñÞóôïò, Åðßê. ÊáèçãçôÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Ðáôñþí
Ìáìáëïýêáò ×ñÞóôïò, ÊáèçãçôÞò ÐÅ19
Áããåëüðïõëïò Ðáíáãéþôçò ÊáèçãçôÞò ÐÅ19
ÅÐÉÔÑÏÐÇ ÊÑÉÓÇÓ
ÌåñÜêïò ËÜæáñïò, ÊáèçãçôÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí
ÇëéÜäçò ÊïóìÜò, ÊáèçãçôÞò ÐÅ19
ÊáñáíÜóéïò Êþóôáò, Ìç÷áíéêüò Ç/Õ
ÃËÙÓÓÉÊÇ ÅÐÉÌÅËÅÉÁ
ÊëåéäùíÜñç Ìáéñßôá, Öéëüëïãïò
ÇËÅÊÔÑÏÍÉÊÇ ÅÐÅÎÅÑÃÁÓÉÁ
Åõèýíç óõíôïíéóôÞ
ÇëåêôñïíéêÞ óåëéäïðïßçóç - åðåîåñãáóßá öùôïãñáöéþí -

ó÷åäéáóìüò åîùöýëëïõ
Ðáôçóßùí 95, ÁèÞíá 10434, Ôçë.: 88 38 858 - Fax: 88 38 691

http://www.conceptum.net
ÅÐÉÌÅËÅÉÁ ÅÊÔÕÐÙÓÇÓ
Ðáðáóðýñïõ Óðýñïò, ÊáèçãçôÞò Åöáñìïãþí Ô.Å.É Çðåßñïõ
ÐÁÉÄÁÃÙÃÉÊÏ ÉÍÓÔÉÔÏÕÔÏ
Åðéóôçìïíéêüò Õðåýèõíïò ôïõ ôïìÝá
ÐËÇÑÏÖÏÑÉÊÇÓ ÄÉÊÔÕÙÍ Ç/Õ
Ðáðáäüðïõëïò Ãåþñãéïò
Óýìâïõëïò Ðáéäáãùãéêïý Éíóôéôïýôïõ
Ðñüëïãïò
Ç åðéôõ÷ßá åíüò âéâëßïõ óõíßóôáôáé óôï íá äéáâÜæåôáé. Áõôü ôï áõôïíüçôï åßíáé éäéáßôåñá óçìáíôéêü ãéá Ýíá
ìáèçôéêü âéâëßï ðïõ áöïñÜ ôçí Ôå÷íéêÞ ÅðáããåëìáôéêÞ Åêðáßäåõóç, áöïý ïé ìáèçôÝò ôïõ ðñÝðåé íá åöáñ-
ìüóïõí óôçí ðñÜîç ôá ôüóï ðïëëÜ õðïó÷üìåíá åðéôåýãìáôá ôçò ÐëçñïöïñéêÞò åðéóôÞìçò.
ÁíáëáìâÜíïíôáò ôçí åõèýíç ôçò óõããñáöÞò ôïõ ðáñüíôïò âéâëßïõ Þôáí áíôéëçðôü óå üëïõò ìáò üôé
áðåõèõíüìáóôå êõñßùò óå ìáèçôÝò. ÅîÜëëïõ ç óõããñáöÞ ôïõ åéóáãùãéêïý áõôïý âéâëßïõ ðïõ áöïñÜ ôá
äßêôõá õðïëïãéóôþí êáé ôç ÷ñçóôéêüôçôÜ ôïõò, åðåéäÞ áðåõèýíåôáé óôïõò áõñéáíïýò åðáããåëìáôßåò ôïõ
êëÜäïõ, åßíáé áðáñáßôçôï íá áíáöåñèåß êáé óôçí ôå÷íïëïãßá, óå ìåãáëýôåñï ßóùò âáèìü áðü áõôüí ðïõ
äéäÜóêåôáé óôá Ëýêåéá ôçò ÷þñáò. Ï óõíäõáóìüò áõôüò åßíáé äýóêïëïò êáé ôï åã÷åßñçìá äå èá ðåôý÷åé, áí
ï êáèçìåñéíüò óýíôñïöïò ôïõ ìáèçôÞ, ï êáèçãçôÞò ôïõ, äåí áãêáëéÜóåé ôï âéâëßï õðïóôçñßæïíôáò êáé
ðñïóáñìüæïíôáò, áí ôï èåùñåß áðáñáßôçôï, ôï äéêü ôïõ äéäáêôéêü õëéêü óôï áðáéôïýìåíï âÜèïò êáé ðëÜôïò
ôùí ãíþóåùí ðïõ ðñÝðåé íá äéäÜîåé.
Ôï âéâëßï áõôü åßíáé óýìöùíï ìå ôï ðñïößë ôïõ Áðïöïßôïõ êáé ôï Ðñüãñáììá Óðïõäþí ôùí ìáèçìÜôùí
ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí êáé äßêôõá õðïëïãéóôþí É êáé ÉÉ ôïõ ôïìÝá ÐëçñïöïñéêÞò Äéêôýùí Ç/Õ ôùí ÔÅÅ. ¸÷åé
ùò óôü÷ï íá áðïêôÞóåé ï ìáèçôÞò ôéò áðáñáßôçôåò ãíþóåéò óå èÝìáôá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí êáé ôå÷íïëï-
ãéþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí. Áðåõèýíåôáé ü÷é ìüíï óôïõò áõñéáíïýò åðáããåëìáôßåò áëëÜ êáé óå êáèÝíáí ðïõ
èÝëåé íá áó÷ïëçèåß ìå ôçí ÐëçñïöïñéêÞ åðéóôÞìç êáé åéäéêüôåñá ìå ôïí ôïìÝá ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí óå
ðéï ðñáêôéêü åðßðåäï.
Ôï âéâëßï áõôü äéáìïñöþèçêå Ý÷ïíôáò êáôÜ íïõ ôïõò ôÝóóåñéò ðáñáêÜôù óôü÷ïõò:
ü Íá ðáñïõóéÜóåé ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò êáé ôéò äõíáôüôçôåò ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí óýìöù-
íá ìå ôï ðñïößë ôïõ áðïöïßôïõ ôïõ ôïìÝá ÐëçñïöïñéêÞò Äéêôýùí Ç/Õ ôïõ Ô.Å.Å êáé ôï ðñüãñáììá
óðïõäþí.
ü Íá ðáñïõóéÜóåé ôçí åêðáéäåõôéêÞ ýëç ìå ôñüðï ðïõ íá ðñïêáëåß ôï åíäéáöÝñïí ôïõ ìáèçôÞ. Ãéá ôï óêïðü
áõôü ðåñéëÞöèçêå Ýã÷ñùìï äéáäéêôõáêü êáé öùôïãñáöéêü õëéêü, ãñáöÞìáôá, êáèþò êáé âïçèÞìáôá (tips)
êåßìåíá, óçìåéþóåéò, åíäéáöÝñïíôá óçìåßá, åéêïíßäéá êôë. ùò õðïóôçñéêôéêü õëéêü ôïõ êõñßùò êåéìÝíïõ.
ü Íá ðáñïõóéÜóåé Ýíá ãëùóóéêÜ ïìïéïãåíÝò êáé öéëïëïãéêÜ åðéìåëçìÝíï õëéêü, äßíïíôáò éäéáßôåñç ðñïóï-
÷Þ óôçí êáôÜ ôï äõíáôüí ïñèüôåñç áðïôýðùóç êáé ëåêôéêÞ åñìçíåßá ôùí üñùí ðïõ åéóÜãïíôáé, áðïêëåßï-
íôáò Ýôóé Üóôï÷åò Þ áäüêéìåò åêöñÜóåéò ðïõ, áôõ÷þò, Ý÷ïõí åðéêñáôÞóåé óôïí êáèçìåñéíü ìáò ëüãï.
Áóöáëþò Ýãéíå ðñïóðÜèåéá íá áðïöåõ÷èïýí ïé ëåêôéêÝò áêñüôçôåò êáé íá áðïäïèïýí ôá äýóêïëá åðé-
óôçìïíéêÜ íïÞìáôá ìå áðëü êáé êáôáíïçôü ôñüðï, éäéáßôåñá óçìáíôéêü óôïé÷åßï ãéá ôçí åðéôõ÷ßá ôùí
óôü÷ùí åíüò ìáèçôéêïý âéâëßïõ.
ü Íá ðáñáìåßíåé ÷ñÞóéìï, ùò åéóáãùãéêÞ ðçãÞ ðëçñïöüñçóçò, ãéá êÜèå íåïåéóåñ÷üìåíï ÷ñÞóôç óôçí
ÐëçñïöïñéêÞ åðéóôÞìç êáé åéäéêüôåñá óôï ÷þñï ôïõ Äéáäéêôýïõ.
Ôï âéâëßï ÷ùñßóôçêå óå ðÝíôå åíüôçôåò (Á-Å) ðïõ êáôáíåìÞèçêáí óå äýï ôüìïõò (É êáé ÉÉ), äýï óôïí ðñþôï
êáé ôñåéò óôï äåýôåñï, êáé ïé ïðïßåò Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
ü Ç ðñþôç åíüôçôá (Á), ìå ôßôëï Åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí Ý÷åé ùò óôü÷ï íá öÝñåé ôï ìáèçôÞ óå åðáöÞ ìå ôéò
âáóéêÝò Ýííïéåò ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí óõóôçìÜôùí, ôçò èåùñßáò ôùí óçìÜôùí, ôùí áñ÷þí ðïõ äéÝðïõí
ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí, êáèþò êáé ôùí ôå÷íéêþí ðïëõðëåîßáò.
ü Ç äåýôåñç åíüôçôá (Â), ìå ôßôëï Äßêôõá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí, Ý÷åé ùò óôü÷ï ôçí ðåñéãñáöÞ ôùí äé-
êôõáêþí ìïíôÝëùí ìå Ýìöáóç óôç äïìÞ êáé óôçí ôáîéíüìçóç ôùí äéêôýùí åðéêïéíùíßáò, óôá ãåíéêüôåñá
ëåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò, êáèþò êáé óôç ÷ñçóôéêüôçôÜ ôïõò. ÅðéðëÝïí ðåñéãñÜöïíôáé ïé äéáöï-
ñåôéêÝò áñ÷éôåêôïíéêÝò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, ìå åéäéêüôåñï óôü÷ï ôçí êáôáíüçóç ôùí ìïíôÝëùí OSI
êáé TCP/IP, êáèþò êáé ôùí ÷ñçóéìïðïéïýìåíùí ôå÷íïëïãéþí.
ü Ç ôñßôç åíüôçôá (Ã), ìå ôßôëï ÔïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí, Ý÷åé ùò óôü÷ï ôçí åîïéêåßùóç ôïõ ìáèçôÞ ìå ôéò
âáóéêÝò Ýííïéåò êáé ôá äïìéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, ôá ðñüôõðÜ ôïõò, ôï åéäéêü
ëïãéóìéêü êáé äéêôõáêü åîïðëéóìü ðïõ áðáéôïýí êáé ôÝëïò ôç äéá÷åßñéóç ôùí êïéíþí ôïõò ðüñùí. Óôçí ðáñïý-
óá åíüôçôá ç áíÜðôõîç ðåñéïñßæåôáé óôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá êáé åéäéêüôåñá óôá áóýñìáôá ðñüôõðá
ALOHA êáé CSMA, êáèþò êáé óôá åíóýñìáôá ðñüôõðá CSMA/CD - Ethernet êáé Token Ring. Óçìåéþíåôáé üôé
ïé áñ÷Ýò äéáóýíäåóçò ðïõ áöïñïýí ôç ó÷åäßáóç êáé ôçí õëïðïßçóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí êáé áíáöÝñïíôáé
óôçí åíüôçôá áõôÞ åßíáé ãåíéêïß, äéÝðïõí üëá ôá ôïðéêÜ äßêôõá êáé êáèïñßæïõí ïñéóìÝíá êñéôÞñéá åðéëïãÞò ôïõ
êáôáëëçëüôåñïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, óýìöùíá ðÜíôá ìå ôéò ìïíÜäåò äéáóýíäåóçò êáé ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ
äéáôßèåíôáé.
ü Ç ôÝôáñôç åíüôçôá (Ä), ìå ôßôëï ÔïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí, Ý÷åé ùò óôü÷ï íá áðïêôÞóåé ï ìáèçôÞò ôçí
éêáíüôçôá íá äéáêñßíåé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ, ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ êáé ôéò ìåèüäïõò ðñüóâáóçò ôùí ðéï ãíùóôþí
ðñïôýðùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, ôïí åéäéêüôåñï åîïðëéóìü ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí, êáèþò êáé ôïõò
âáóéêïýò êáíüíåò ëåéôïõñãßáò ôïõò. Êõñßùò üìùò ï ìáèçôÞò ðñÝðåé íá áðïêïìßóåé ôá ïöÝëç ðïõ ðñïêý-
ðôïõí áðü ôéò åéäéêüôåñåò åöáñìïãÝò êáé íá ãíùñßóåé ôéò âáóéêÝò õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñïõí ôá äßêôõá
áõôÜ ìå áé÷ìÞ ôá åíäïäßêôõá.
ü ÔÝëïò, ç ðÝìðôç åíüôçôá (Å), ìå ôßôëï Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò, Ý÷åé ùò óôü÷ï íá ðáñïõóéÜóåé ôïõò âáóéêïýò
ôýðïõò ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò, ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá, ôá ðñüôõðÜ ôïõò, ôïí åîïðëéóìü ðïõ áðáéôïýí êáé
ôç ëåéôïõñãßá ôïõò. Ï ìáèçôÞò èá Ýñèåé óå åðáöÞ ìå ôéò ðéï ðñüóöáôåò áñ÷éôåêôïíéêÝò ôùí äéêôýùí áõôþí
êáé ôéò ôå÷íéêÝò ðñüóâáóçò ó áõôÜ. Åéäéêüôåñç áíáöïñÜ ãßíåôáé óôï Äéáäßêôõï, þóôå, óå óõíäõáóìü ì
áõôÜ ðïõ åêôÝèçêáí óôçí åíüôçôá Â, íá ðáñïõóéáóôåß ìéá ðéï ïëïêëçñùìÝíç êáé óå âÜèïò áíÜëõóç ôïõ
ôñüðïõ ëåéôïõñãßáò ôïõ.
Ôåëåéþíïíôáò, èá åðéèõìïýóáìå íá åõ÷áñéóôÞóïõìå:
ü Ôï Ðáéäáãùãéêü Éíóôéôïýôï ãéá ôçí åìðéóôïóýíç ìå ôçí ïðïßá ìáò ðåñéÝâáëå ìå ôçí áíÜèåóç ôçò ðáñïýóáò
Ýêäïóçò. Ïöåßëïíôáé éäéáßôåñåò åõ÷áñéóôßåò óôï Äñ Ðáðáäüðïõëï Ãéþñãï ãéá ôéò óõíå÷åßò êáé Üïêíåò ðñï-
óðÜèåéÝò ôïõ ðñïêåéìÝíïõ íá êáëõöèïýí üëåò ïé áðáéôÞóåéò áõôïý ôïõ Ýñãïõ êáé íá áíôáðïêñéèïýí ïé
óõããñáöåßò ìå åðéôõ÷ßá óôéò ðñïäéáãñáöÝò ôïõ íÝïõ ðñïãñÜììáôïò óðïõäþí.
ü Ôçí êñéôéêÞ ïìÜäá ãéá ôéò ðáñáôçñÞóåéò ôçò êáé ôç óõíäñïìÞ ôçò óôç óõìðëÞñùóç, âåëôßùóç êáé äéÜñèñùóç
ôçò ðáñå÷üìåíçò ýëçò.
ü Ôç öéëüëïãï Ìáéñßôá ÊëåéäùíÜñç ãéá ôçí åðéìÝëåéá êáé ôçí ïõóéáóôéêÞ âïÞèåéá ôçí ïðïßá ìå óõíÝðåéá êáé
áãÜðç ðñïóÝöåñå. Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé ðïëëÝò åýóôï÷åò ðáñáôçñÞóåéò ôçò âïÞèçóáí óôç äéåõêñßíéóç
êáé áíáäéáôýðùóç áñêåôþí óçìåßùí ôïõ óõããñÜììáôïò. Éäéáßôåñá üìùò âïÞèçóáí óôç ÷ñçóéìïðïßçóç ìéáò
ïñèüôåñçò êáé êáôÜ ôï äõíáôüí áêñéâÝóôåñçò ëåêôéêÞò áðïôýðùóçò ôçò ïñïëïãßáò êáé óõíÝâáëáí óôç
äéáôýðùóç åíüò êáèáñüôåñïõ ëüãïõ.
ü ¼ëïõò üóïõò ìáò óôÞñéîáí óôçí ðñïóðÜèåéá óõããñáöÞò áõôïý ôïõ âéâëßïõ, üðùò ôïí ÁäÜì ÄáìéáíÜêç, ôï
×ñÞóôï Âáóéëüðïõëï, ôï ÔÜóï ÔæáâÜñá, ôç ÅëåíÞ Êáñáãêïýíç, ôç ÓìáñÜãäç ÊïõñÜêç êáé ôï ÈïäùñÞ
ÔáñëáíôÝæï, ðïõ åß÷áí ôçí åõèýíç ãéá ôï óôÞóéìü ôïõ, üëïé ôïõò óõíåñãÜôåò ôçò åôáéñåßáò Conceptum A.E.,
êáèþò êáé ôïí åêäïôéêü ïßêï ËéâÜíç ãéá ôçí ïõóéáóôéêÞ âïÞèåéÜ ôïõ óôï ôåëéêü áëëÜ ðïëý óçìáíôéêü óôÜäéï
ôçò Ýêäïóçò ôïõ âéâëßïõ.
ü Éäéáßôåñåò åõ÷áñéóôßåò ïöåßëïíôáé óôï ÅñãáóôÞñéï ÐëçñïöïñéêÞò ôïõ Ãåùðïíéêïý Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí
ãéá ôçí ðïëýôéìç åîõðçñÝôçóç ðïõ ðáñÝó÷å óôï óôÜäéï óõããñáöÞò áõôïý ôïõ âéâëßïõ.
ÊÜèå âéâëßï õðüêåéôáé óå ðáñáôçñÞóåéò ãéá ðåñáéôÝñù âåëôßùóÞ ôïõ. Ãéá ôï ëüãï áõôü åõ÷áñéóôïýìå åê ôùí
ðñïôÝñùí áõôïýò ðïõ èá óõíäñÜìïõí ìå ôéò ðáñáôçñÞóåéò Þ ôéò õðïäåßîåéò ôïõò óôç âåëôßùóç ôçò ðáñïýóáò
Ýêäïóçò (e-mail: tsili@aua.gr).
Ãéá ôç óõããñáöéêÞ ïìÜäá

Ôóéëéãêéñßäçò Èåüäùñïò, ÁíáðëçñùôÞò êáèçãçôÞò
i
Ôïìïó Á: Ãëùóóáñéï
ÃëùóóÜñéï
ÁããëéêÞ
CCIR (International Radio Conference Committee): ÄéåèíÞò ÓõìâïõëåõôéêÞ Åðéôñï-
ðÞ Ñáäéïöþíïõ.
EIA (Electronic Industries Association): ¸íùóç Âéïìç÷áíéþí ÇëåêôñïíéêÞò.
IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers): ÄéåèíÝò Éíóôéôïýôï Çëåêôñï-
íéêþí êáé Çëåêôñïëüãùí ìç÷áíéêþí.
ISO (International Organisation for Standardization): ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò.
ITU (International Telecommunications Union): Ðñþçí CCITT, ÄéåèíÞò ¸íùóç Ôçëå-
ðéêïéíùíéþí.
NIST (National Institute of Standards and Technology): Åèíéêü Éíóôéôïýôï Ôõðïðïßç-
óçò êáé Ôå÷íïëïãßáò ôùí ÇÐÁ.
ÏSI (Open Systems Interconnection): ÂëÝðå Äéáóýíäåóç áíïéêôþí óõóôçìÜôùí.
PDU (Protocol Data Unit): ÌïíÜäá äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ.
URL (Uniform Resource Locator): ÂëÝðå Åíéáßá èÝóç ðüñïõ
WARC (World Administrative Radio Conference): Ðáãêüóìéá ÄéïéêçôéêÞ ÄéÜóêåøç
Ñáäéïöþíïõ.
WWW (World Wide Web): ÂëÝðå Ðáãêüóìéï Éóôü.
ÅëëçíéêÞ
Áìößðëåõñç Þ áìößäñïìç ìåôÜäïóç (full duplex): Ôå÷íéêÞ áíôáëëáãÞò äåäïìÝíùí
ìåôáîý äýï óõóêåõþí êáôÜ ôçí ïðïßá ôá äåäïìÝíá ìðïñïýí íá óôáëïýí êáé ðñïò
ôéò äýï êáôåõèýíóåéò ôáõôü÷ñïíá.
ÁíÜäñáóç (feedback): Äéáäéêáóßá êáôÜ ôçí ïðïßá ï ÷ñÞóôçò äÝ÷åôáé êÜðïéá Ýíäåé-
îç üôé ìéá åíÝñãåéÜ ôïõ Ý÷åé áíáãíùñéóôåß áðü ôïí õðïëïãéóôÞ (ãéá ðáñÜäåéãìá,
ç÷çôéêü óÞìá ìåôÜ áðü ðÜôçìá ôïõ ðëÞêôñïõ ôïõ ðïíôéêéïý).
Áíáìåôáäüôçò (repeater): ÓõóêåõÞ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå Ýíá äßêôõï ãéá ôçí ìåôÜ
áðü åíßó÷õóç ìåôÜäïóç ôùí óçìÜôùí. Ç áíáìåôÜäïóç ãßíåôáé ìå ôï ìÝãéóôï äõíá-
ôü ñõèìü, äõáäéêü øçößï ðñïò äõáäéêü øçößï, ÷ùñßò áðïèÞêåõóç.
ÁðëÞ ìåôÜäïóç (simplex transmission): Ôå÷íéêÞ áíôáëëáãÞò äåäïìÝíùí ìåôáîý äýï
óõóêåõþí êáôÜ ôçí ïðïßá ôá äåäïìÝíá ìðïñïýí íá óôáëïýí ðñïò ìéá ìüíï êáôåý-
èõíóç.
Áñ÷éôåêôïíéêÞ AppleTalk: Áíáðôý÷èçêå áðü ôçí åôáéñåßá Apple, ìå óêïðü ôç äéá-
óýíäåóç ôùí õðïëïãéóôþí ôçò Macintosh ìåôáîý ôïõò, êáèþò êáé ìå äßêôõá Üëëùí
êáôáóêåõáóôþí.
Áñ÷éôåêôïíéêÞ DNA: Åßíáé ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äßêôõá ôçò
DECnet ðñïêåéìÝíïõ åðéêïéíùíÞóïõí.
ii
Ôïìïò Á: Ãëùóóáñéï
Áñ÷éôåêôïíéêÞ NetWare: Áíáðôý÷èçêå áðü ôçí Novell Corporation óôï ôÝëïò ôçò äå-
êáåôßáò ôïõ 1980. Ó÷åäéÜóôçêå ìå óêïðü íá áíôéêáôáóôÞóåé ôá ìåãÜëá óõóôÞìáôá,
êáôáíåìçìÝíçò åðåîåñãáóßáò ôùí ïñãáíéóìþí ìå äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí.
Áñ÷éôåêôïíéêÞ SNA (System Network Architecture): Áíáðôý÷èçêå áðü ôçí IBM, ìå
óêïðü íá åîõðçñåôÞóåé ôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý õðïëïãéóôþí óôáèìþí åîõðçñÝôç-
óçò êáé õðïëïãéóôþí ôåñìáôéêþí, óýìöùíá ìå ôï ó÷Þìá ðåëÜôç - åîõðçñÝôçóç.
Áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç: Ôå÷íéêÞ ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ðïõ âáóßæåôáé óôçí áíôáë-
ëáãÞ ÷áñáêôÞñùí áíÜìåóá óå äýï óõóêåõÝò ïé ïðïßåò äåí Ý÷ïõí êÜðïéï ñïëüé ðïõ
þóôå íá óõã÷ñïíßæåôáé ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí. Ðñéí áðü ôçí åêðïìðÞ êÜèå
÷áñáêôÞñá áðïóôÝëëåôáé Ýíá äõáäéêü øçößï Ýíáñîçò, åíþ ôï ôÝëïò ôçò åêðïìðÞò
ôïõ ÷áñáêôÞñá ïñéïèåôåßôáé áðü ôçí áðïóôïëÞ åíüò Þ ðåñéóóüôåñùí äõáäéêþí øç-
ößùí ôåñìáôéóìïý.
Áóõã÷ñüíéóôïò Ôñüðïò ÌåôáöïñÜò (ÁÔÌ: Asynchronous TransferMode): Äßêôõá
ìåôáöïñÜò ìå ôá ïðïßá ðëçñïöïñßåò ïðïéáóäÞðïôå ìïñöÞò ôåìá÷ßæïíôáé óå ðáêÝ-
ôá ôùí 53 äõáäéêþí øçößùí, ôá ïðïßá óõíéóôïýí äéáäéêôõáêÝò ñïÝò äåäïìÝíùí õøÞ-
ñõèìþí.
Áóýñìáôç åðéêïéíùíßá (Wireless Communication): Åßíáé ç åðéêïéíùíßá ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéåß ùò ìÝóï ìåôÜäïóçò ôç ãÞéíç áôìüóöáéñá Þ ôï äéÜóôçìá.
Áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá: ÔïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ñáäéïêý-
ìáôá, õðÝñõèñåò áêôßíåò Þ ìéêñïêýìáôá ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
Áõôüìáôç áðÜíôçóç (automatic answering): Ôå÷íéêÞ ìå ôçí ïðïßá ï êáëïýìåíïò
ôåñìáôéêüò åîïðëéóìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí (DTE: Data Terminal Equipment) áðá-
íôÜ áõôüìáôá óôï óÞìá êëÞóçò.
Áõôüìáôç êëÞóç (áutomatic calling): Ôå÷íéêÞ ìå ôçí ïðïßá ôá óÞìáôá äéáëïãÞò åé-
óÜãïíôáé õðü ìïñöÞ áêïëïõèßáò äõáäéêþí øçößùí áðü ôç óõóêåõÞ ðïõ êáëåß.
Äéáìüñöùóç (modulation): Ôå÷íéêÞ êáôÜ ôçí ïðïßá ïñéóìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò
óÞìáôïò ìåôáó÷çìáôßæïíôáé óýìöùíá ìå Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ
öÝñïíôïò óÞìáôïò (óõ÷íüôçôá, öÜóç, ðëÜôïò), ìå óêïðü ôç ìåôÜäïóç ôïõ áñ÷éêïý
óÞìáôïò. Äéáêñßíåôáé óå äéáìüñöùóç óõ÷íüôçôáò (FM), äéáìüñöùóç ðëÜôïõò (AM)
êáé äéáìüñöùóç öÜóçò (PM).
Äéáóýíäåóç: Ç óýíäåóç äýï äéáôÜîåùí ðïõ åêôåëïýí äéáöïñåôéêÝò ëåéôïõñãßåò.
Äéáóýíäåóç Áíïéêôþí ÓõóôçìÜôùí (OSI: Open Systems Interconnection): Ðñüôõ-
ðï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí.
ÄéáôÜîåéò äéáóýíäåóçò: Ïé ìïíÜäåò õëéêïý ðïõ åîáóöáëßæïõí ôç óýíäåóç êáé ôç
ìåôáöïñÜ ôùí ðëçñïöïñéþí ìåôáîý ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ.
Äßêôõá äåäïìÝíùí (data network): Äßêôõï åðéêïéíùíßáò êáôáóêåõáóìÝíï ãéá ôç ìå-
ôÜäïóç äåäïìÝíùí øçöéáêÞò ìïñöÞò, ÷ùñßò áëëïßùóç ôçò áñ÷éêÞò ðëçñïöïñßáò.
Äßêôõï äåäïìÝíùí ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí (multipoint): Äßêôõï óå êüìâïõò ôïõ
ïðïßïõ åßíáé äõíáôÞ ç óôáèåñÞ óýíäåóç ìå ðåñéóóüôåñá áðü äýï êõêëþìáôá.
ÄõáäéêÞ éóïôéìßá: Ìç÷áíéóìüò åëÝã÷ïõ ôçò ïñèüôçôáò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí, åõ-
ñýôáôá äéáäåäïìÝíïò ëüãù ôçò áðëüôçôÜò ôïõ êáé ôçò åõêïëßáò õëïðïßçóÞò ôïõ.
iii
ÄéåðáöÞ (interface): Åßíáé ôï óçìåßï óôï ïðïßï ôï êÜèå åðßðåäï ðñïóöÝñåé ðñùôï-
ãåíåßò ëåéôïõñãßåò êáé õðçñåóßåò óôï áêñéâþò áíþôåñü ôïõ.
Äéåýèõíóç IP (IP address): Ç ìïíáäéêÞ äéåýèõíóç ãéá êÜèå õðïëïãéóôÞ ðïõ óõíäÝå-
ôáé óôï Äéáäßêôõï.
Äéåýèõíóç Çëåêôñïíéêïý Ôá÷õäñïìåßïõ (Å-mail address): Ç äéåýèõíóç ðïõ äéáôß-
èåôáé áðü Ýíáí ïñãáíéóìü ðáñï÷Þò õðçñåóéþí Çëåêôñïíéêïý Ôá÷õäñïìåßïõ óå Ýíáí
÷ñÞóôç êáé áðü ôçí ïðïßá ðáñáëáìâÜíåé/óôÝëíåé çëåêôñïíéêÜ ìõíÞìáôá.
Äßêôõï áíôáãùíéóìïý (contention): Äßêôõï åêðïìðÞò óôï ïðïßï ç ðñüóâáóç áðü
ôïõò óôáèìïýò ðïõ óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï ãßíåôáé ôõ÷áßá.
Äßêôõï äáêôõëßïõ (round robin): Äßêôõï óçìåßïõ ðñïò óçìåßï óôï ïðïßï ïé óôáèìïß
Ý÷ïõí äéêáßùìá íá ìåôáäþóïõí ìå ôç óåéñÜ, ï Ýíáò ìåôÜ ôïí Üëëï, ìßá öïñÜ óå
êÜèå ãýñï.
Äßêôõï äÝóìåõóçò Þ êñÜôçóçò èÝóçò (reservation): Äßêôõï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôçí
ôå÷íéêÞ ôçò ðïëõðëåîßáò ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò (WAN: Wide Area Networks): Äßêôõá ðïõ êáëýðôïõí ìéá
ðïëý ìåãÜëç (áêüìá êáé ïëüêëçñï ôïí ðëáíÞôç) ãåùãñáöéêÜ ðåñéï÷Þ.
Äßêôõï åêðïìðÞò (Broadcasting network): Óôá äßêôõá åêðïìðÞò äåí õðÜñ÷ïõí åí-
äéÜìåóïé êüìâïé ðïõ ðñïùèïýí ôçí ðëçñïöïñßá óôïí ðñïïñéóìü ôçò, áëëÜ õðÜñ÷åé
Ýíá êïéíü ìÝóï ìåôÜäïóçò, ôï ïðïßï ìïéñÜæïíôáé üëïé ïé óôáèìïß ðïõ óõíäÝïíôáé ìå
ôï äßêôõï.
Äßêôõï ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò (Message switching network): Äßêôõï óçìåßïõ ðñïò
óçìåßï, ôï ïðïßï åöáñìüæåé ôå÷íéêÞ óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ï ðïìðüò ïñãáíþíåé ôçí
ðëçñïöïñßá ðïõ èÝëåé íá óôåßëåé óôï äÝêôç óå Ýíá ìÞíõìá, ðïõ ðåñéÝ÷åé ôç äéåýèõí-
óç ôïõ ðáñáëÞðôç, êáé ôçí ðñïùèåß áðü êüìâï óå êüìâï.
Äßêôõï ìåôáãùãÞò íïçôïý êõêëþìáôïò (Virtual circuit switching network): Äßêôõï
óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, óôï ïðïßï äçìéïõñãåßôáé Ýíá íïçôü êýêëùìá ìåôáîý ôùí äýï
êüìâùí ðïõ åðéèõìïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí êáé ôá ðáêÝôá óôÝëíïíôáé áíåîÜñôçôá ôï
Ýíá áðü ôï Üëëï, áêïëïõèþíôáò üìùò ôçí ßäéá ðÜíôá äéáäñïìÞ.
Äßêôõï ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (Circuit switching network): Ç ìåôÜäïóç äåäïìÝ-
íùí åßíáé åöéêôÞ ìüíï ìåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ìéáò öõóéêÞò æåýîçò êõêëþìáôïò
ìåôáîý äýï êüìâùí ôïõ äéêôýïõ.
Äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí (Packet switching network): Äßêôõï óçìåßïõ ðñïò óç-
ìåßï, óôï ïðïßï åöáñìüæïíôáé ôå÷íïëïãßåò áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝ-
ôùí áðü êüìâï óå êüìâï ìÝ÷ñé íá öôÜóïõí óôïí ôåëéêü ðñïïñéóìü ôïõò.
Äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ìå íïçôÜ êõêëþìáôá (Virtual circuit packet switched
network): Äßêôõï óôï ïðïßï ïé ìåôáãùãåßò ôïõ äéêôýïõ äñïìïëïãïýí ôá ðáêÝôá ìéáò
ñïÞò äåäïìÝíùí áðü ôïí ßäéï ðÜíôá óýíäåóìï.
ÅíèõëÜêùóç (encapsulation): Åßíáé ç ðñïóèÞêç äéÜöïñùí ðëçñïöïñéþí åëÝã÷ïõ
óôéò PDUs.
Åíéáßá èÝóç ðüñïõ (URL: Uniform Resource Locator): Ç ÄéáäéêôõáêÞ äéåýèõíóç
åíüò çëåêôñïíéêïý ôüðïõ, ðïõ áðïêáëýðôåé ôï üíïìá ôïõ õðïëïãéóôÞ åîõðçñÝôç-
iv
óçò óôïí ïðïßï åßíáé áðïèçêåõìÝíá ôá áñ÷åßá ôùí éóôïóåëßäùí ôçò çëåêôñïíéêÞò
ôïðïèåóßáò.
ÅðáíáëÞðôåò (repeaters): ÓõóêåõÝò ãéá ôç äéáóýíäåóç ôìçìÜôùí äéêôýùí óôï öõ-
óéêü åðßðåäï. ÓõíÞèùò äéáèÝôïõí äýï Þ ðåñéóóüôåñåò èýñåò. Ôï åéóåñ÷üìåíï óÞìá
óå ïðïéáäÞðïôå èýñá ôïõò åðáíáëáìâÜíåôáé êáé óôéò õðüëïéðåò èýñåò ùò óÞìá
åîüäïõ.
ÅðáíáëÞðôçò ìå êáôá÷ùñçôÞ (buffered repeater): ÓõóêåõÞ ðïõ Ý÷åé ùò óêïðü ôçí
åíßó÷õóç êáé ôçí áíáãÝííçóç óçìÜôùí, þóôå áõôÜ íá ìðïñïýí íá áíáìåôáäßäïíôáé
óå ìåãáëýôåñåò áðïóôÜóåéò ìÝóá óå Ýíá åðéêïéíùíéáêü êáíÜëé. Åðßóçò Ý÷åé ôç äõ-
íáôüôçôá åëÝã÷ïõ ñïÞò, þóôå íá áðïöåýãïíôáé óõãêñïýóåéò.
Åðáíáóýíèåóç (re-assembly): Åßíáé ç áíôßèåôç ôçò êáôÜôìçóçò ëåéôïõñãßá.
Åðéêïéíùíßá: Ç äéáäéêáóßá ìå ôçí ïðïßá ç ðëçñïöïñßá ìåôáöÝñåôáé áðü Ýíá óçìåßï
óôï ÷þñï êáé óôï ÷ñüíï, ðïõ ïíïìÜæåôáé ðçãÞ, óå Ýíá Üëëï óçìåßï, ðïõ ïíïìÜæåôáé
ðñïïñéóìüò.
Åðßðåäï äéêôýïõ (Network Layer): Áðïôåëåß ôï ôñßôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöï-
ñÜò ÏSI êáé Ý÷åé ùò Ýñãï ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðáêÝôùí ðëçñïöïñéþí áðü ôïí áðïóôï-
ëÝá ðñïò ôïí ðáñáëÞðôç.
Åðßðåäï åöáñìïãÞò (Application Layer): Áðïôåëåß ôï Ýâäïìï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò ÏSI êáé Ý÷åé ùò Ýñãï ôç óùóôÞ åðéêïéíùíßá áóýìâáôùí åöáñìïãþí.
Åðßðåäï ìåôáöïñÜò (Transport Layer): Áðïôåëåß ôï ôÝôáñôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò ÏSI êáé Ý÷åé ùò Ýñãï ôçí ðáñáëáâÞ ôùí äåäïìÝíùí áðü ôï ðéï ðÜíù
åðßðåäï (åðßðåäï óõíüäïõ), ôç äéÜóðáóÞ ôïõò óå ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò áí ÷ñåéáóôåß,
ôçí ðáñÜäïóÞ ôïõò óôï åðßðåäï äéêôýïõ êáé ôç äéáóöÜëéóç üôé üëá ôá êïììÜôéá
öôÜíïõí óùóôÜ óôçí Üëëç ðëåõñÜ.
Åðßðåäï ðáñïõóßáóçò (Presentation Layer): Áðïôåëåß ôï Ýêôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò ÏSI êáé åëÝã÷åé ôçí ïñèüôçôá ôçò óýíôáîçò êáé ôç óçìáóéïëïãßá ôùí
äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé.
Åðßðåäï óýíäåóçò äåäïìÝíùí (Link Layer): Áðïôåëåß ôï äåýôåñï åðßðåäï ôïõ ìï-
íôÝëïõ áíáöïñÜò ÏSI êáé Ý÷åé ùò Ýñãï ôçí áíß÷íåõóç êáé äéüñèùóç ôùí äåäïìÝíùí,
ðïõ óõìâáßíïõí êáôÜ ôç ìåôÜäïóç.
Åðßðåäï óõíüäïõ (Session Layer): Áðïôåëåß ôï ðÝìðôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíá-
öïñÜò ÏSI êáé åðéôñÝðåé óôïõò ÷ñÞóôåò äéáöïñåôéêþí ìç÷áíçìÜôùí íá äçìéïõñ-
ãïýí óõíüäïõò ìåôáîý ôïõò.
Åýñïò æþíçò (bandwidth): Ç éêáíüôçôá ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí áðü Ýíá êáíÜëé.
ÔõðéêÜ ç ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí åêöñÜæåôáé óå bps.
Çëåêôñïíéêü ÌÞíõìá (Å-mail message): ÌÞíõìá óå çëåôñïíéêÞ ìïñöÞ ðïõ áðï-
óôÝëåôáé/ëáìâÜíåôáé áðü ôïõò ÷ñÞóôåò (Äéá)äéêôýïõ.
Çëåêôñïíéêü Ôá÷õäñïìåßï (Å-mail): Yðçñåóßá ôïõ Äéáäéêôýïõ, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé
ãéá ôçí áíôáëëáãÞ ìçíõìÜôùí óå çëåêôñïíéêÞ ìïñöÞ.
Çìßðëåõñç Þ ìïíüäñïìç ìåôÜäïóç (half duplex): Ôå÷íéêÞ áíôáëëáãÞò äåäïìÝíùí
ìåôáîý äýï óõóêåõþí êáôÜ ôçí ïðïßá ôá äåäïìÝíá ìðïñïýí íá óôáëïýí ðñïò ïðïéá-
v
äÞðïôå êáôåýèõíóç, ü÷é üìùò ôáõôü÷ñïíá.

ÊáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò: Ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ áðáéôåßôáé ãéá íá ìåôáöåñèåß
Ýíá äõáäéêü øçößï áðü Ýíá Üêñï ôïõ äéêôýïõ óå Ýíá Üëëï.
ÊáôáéãéóôéêÞ êßíçóç (bursty traffic): Óýíôïìåò áëëÜ ðïëý ìåãÜëïõ üãêïõ ìåôáöï-
ñÝò äåäïìÝíùí.
ÊáôÜôìçóç (segmentation Þ fragmentation): Ï ôåìá÷éóìüò ôùí äåäïìÝíùí óå ìéêñü-
ôåñåò ïìÜäåò.
Êüìâïò åðéêïéíùíßáò (Communication Node): ÄéÜôáîç õðåýèõíç ãéá ôç óýíäåóç
äýï, Þ ðåñéóóïôÝñùí ãñáììþí ìåôÜäïóçò.
Êõêëéêüò êþäéêáò ðëåïíáóìïý (CRC: cyclic Redundancy Code): Êþäéêáò áíß÷íåõ-
óçò óöáëìÜôùí êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ðëçñïöïñéþí. ×ñçóéìïðïéåßôáé óå ðïëëÜ ðñùôü-
êïëëá åðéêïéíùíßáò ôïðéêþí äéêôýùí.
ÊùäéêïðïéçìÝíá Áñ÷åßá ÊåéìÝíïõ(ASCII files): Áñ÷åßá êåéìÝíïõ üðïõ ï êÜèå ÷á-
ñáêôÞñáò ðáñéóôÜíåôáé ìå êÜðïéïí áñéèìü áðü 0 Ýùò 255.
Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ (NOS: Network Operating System): Ëåéôïõñãéêü óý-
óôçìá åîïðëéóìÝíï ìå óýíïëï ðñïãñáììÜôùí êáé äéåñãáóéþí ðïõ êáèéóôïýí ôïí
êüìâï éêáíü íá ëåéôïõñãÞóåé óå ðåñéâÜëëïí äéêôýïõ.
Ëïãéóìéêü äéêôýïõ: Åßíáé ôï óýíïëï ôùí ðñïãñáììÜôùí ðïõ åîáóöáëßæïõí ôç óýíäåóç.
Ëïãéóìéêü åöáñìïãþí äéêôýïõ: Åßíáé ôá ðñïãñÜììáôá åöáñìïãþí ðïõ åêìåôáë-
ëåýïíôáé ôéò äõíáôüôçôåò ôéò ïðïßåò ðñïóöÝñåé Ýíá äßêôõï õðïëïãéóôþí.
ÌåôáãùãÞ ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay): Ôå÷íéêÞ ðïõ åîõðçñåôåß ôéò áíÜãêåò ôçò
ãñÞãïñçò êáé áîéüðéóôçò ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí, êõñßùò êáôÜ ôç äéáóýíäåóç êáé
åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôïðéêþí äéêôýùí ìå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò Þ ìåôáîý ôïðéêþí
äéêôýùí.
ÌåôáöïñÜ (download): Ç ìåôáöïñÜ ðñïãñáììÜôùí Þ äåäïìÝíùí áðü Ýíáí õðïëï-
ãéóôÞ óå ìéá óõíäåäåìÝíç óõóêåõÞ, óõíÞèùò áðü Ýíáí õðïëïãéóôÞ åîõðçñÝôçóçò
óå Ýíáí ðñïóùðéêü õðïëïãéóôÞ.
ÌçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá (MAN: Metropolitan Area Networks): Äßêôõá ðïõ êáëýðôïõí
ìéá åõñýôåñç ãåùãñáöéêÜ ðåñéï÷Þ.
ÌïíôÝëï áíáöïñÜò OSI: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí.
ÌïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP (Transmission Control Protocol /Internet Protocol): Ìï-
íôÝëï áíáöïñÜò ðñùôïêüëëïõ åëÝã÷ïõ ìåôÜäïóçò / Ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ.
Ïìïáîïíéêü êáëþäéï: ÌÝóï ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí ðïõ áðïôåëåßôáé áðü Ýíáí
êåíôñéêü áãùãü êáé Ýíá åîùôåñéêü ïìüêåíôñï ðëÝãìá - áãùãü.
Ïìïáîïíéêü êáëþäéï åêðïìðÞò âáóéêÞò æþíçò (baseband coax): Ïìïáîïíéêü
êáëþäéï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åðéêïéíùíéáêïýò äéáýëïõò ãéá ìåôÜäïóç ìå åêðï-
ìðÞ âáóéêÞò æþíçò. Ç ìåôÜäïóç ôùí óçìÜôùí ãßíåôáé ÷ùñßò äéáìüñöùóç.
Ïìïáîïíéêü êáëþäéï åêðïìðÞò åõñåßáò æþíçò (broadband coax): Ïìïáîïíéêü
êáëþäéï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åðéêïéíùíéáêïýò äéáýëïõò ãéá ìåôÜäïóç ìå åêðï-
ìðÞ åõñåßáò æþíçò.
vi
ÏðôéêÝò ßíåò: ÌÝóï ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí óôï ïðïßï ôá äåäïìÝíá ìåôáöÝñïíôáé

ìå ôç âïÞèåéá öùôåéíþí óçìÜôùí. Åßíáé ßíåò ðëáóôéêïý Þ ãõáëéïý ðïõ ìåôáöÝñïõí
ðëçñïöïñßåò äéáìïñöþíïíôáò Ýíá ïðôéêü óÞìá. ×áñáêôçñßæïíôáé áðü õøçëü åý-
ñïò æþíçò êáé ìçäåíéêÞ åðßäñáóç áðü èüñõâï ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü çëåêôñéêÝò ðç-
ãÝò.
Ðáãêüóìéïò Éóôüò (WWW: World Wide Web) Óýóôçìá óôï Äéáäéêôýï ãéá ðáãêüóìéá
óýíäåóç åããñÜöùí ðïëõìÝóùí ìå óõíäÝóìïõò, ôï ïðïßï êáèéóôÜ ôçí ðñüóâáóç
óôéò ó÷Ýóåéò ôùí êïéíþí ðëçñïöïñéþí ìåôáîý åããñÜöùí åýêïëç êáé åíôåëþò áíå-
îÜñôçôç áðü ôçí ðñáãìáôéêÞ ôïõò èÝóç.
Ðåñßïäïò Ëåéôïõñãßáò Ðñïóïìïßùóçò Ôåñìáôéêïý (Telnet): Ç äéÜñêåéá óýíäåóçò
äýï õðïëïãéóôþí ìÝóù ôçò õðçñåóßáò ðñïóïìïßùóçò ôåñìáôéêïý.
Ðïëõðëåîßá: Ç äéáäéêáóßá áðïóôïëÞò åíüò áñéèìïý ÷ùñéóôþí óçìÜôùí ìÝóá óôï
ßäéï êáíÜëé, ìáæß, ôáõôü÷ñïíá êáé ÷ùñßò áëëçëåðéäñÜóåéò. ÃåíéêÜ Ý÷ïõìå ðïëõðëåîßá
ìå åðéìåñéóìü óõ÷íüôçôáò (FMD) ãéá áíáëïãéêÜ óÞìáôá êáé ðïëõðëåîßá ìå åðéìåñé-
óìü ÷ñüíïõ (TDM) ãéá øçöéáêÜ óÞìáôá.
Ðñùôüêïëëá Eðéêïéíùíßáò (Communication Protocols): Ïé êáíüíåò ðïõ åßíáé õðåý-
èõíïé ãéá ôçí ðïéüôçôá êáé ôçí ðéóôüôçôá ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ ìåôáäßäïíôáé óôï
êáíÜëé åðéêïéíùíßáò.
Ðñùôüêïëëï Áðëïý Çëåêôñïíéêïý Ôá÷õäñïìåßïõ (SMTP: Simple Mail Transfer
Protocol): Ðñùôüêïëëï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá áðïóôïëÞ êáé ëÞøç çëåêôñïíéêÞò
áëëçëïãñáößáò.
Ðñùôüêïëëï Åîïìïßùóçò Ôåñìáôéêïý (Telnet: Terminal Emulator Protocol): Ðñù-
ôüêïëëï ðïõ åðéôñÝðåé óå êÜðïéïí ÷ñÞóôç íá óõíäÝóåé ôïí õðïëïãéóôÞ ôïõ ìå êÜ-
ðïéï áðïìáêñõóìÝíï ìç÷Üíçìá.
Ðñùôüêïëëï ÌåôáöïñÜò Áñ÷åßùí (FTP: File transfer protocol): Ðñùôüêïëëï ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí áðü õðïëïãéóôÞ óå õðïëïãéóôÞ.
Ðñùôïêüëëïõ ÌåôáöïñÜò ÕðåñêåéìÝíïõ (HTTP: HyperText Transfer Protocol):
Ðñùôüêïëëï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôáöïñÜ éóôïóåëßäùí áðü ôï Äéáäßêôõï
óôïí õðïëïãéóôÞ ìáò.
Ñõèìüò äéÝëåõóçò (throughput): Ôï ðëÞèïò ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ ìðïñïýí íá
ìåôáöåñèïýí áîéüðéóôá ìÝóá áðü ôï äßêôõï óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
ÓÞìáôá: ÓõíáñôÞóåéò ÷ñüíïõ ðïõ ðáñéóôÜíïõí êÜðïéá öõóéêÞ ðïóüôçôá.
Óýíäåóç áíïéêôÞò áêñüáóçò Þ åõñåßáò åêðïìðÞò (broadcasting): Óýíäåóç åðé-
êïéíùíßáò äýï Þ êáé ðåñéóóüôåñùí êüìâùí ôáõôü÷ñïíá.
Óýíäåóç óçìåßïõ ìå óçìåßï (point-to-point connection): Óýíäåóç åðéêïéíùíßáò äýï
ìüíï êüìâùí êÜèå öïñÜ.
Óýíäåóìïò äéáìïéñáóìïý (shared link): Ï óýíäåóìïò ðïõ åíþíåé äýï åíäéÜìåóïõò
êüìâïõò.
Óýóôçìá Ïíïìáóßáò Ðåñéï÷þí (DNS: Domain Name System): Óýóôçìá áíôéóôïé-
÷ßáò êÜèå áñéèìçôéêÞò äéåýèõíóçò Äéáäéêôýïõ (ÉÑ) ìå ìéá Þ ðåñéóóüôåñåò éóïäýíá-
ìåò óõìâïëéêÝò äéåõèýíóåéò.
vii
ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ Äßêôõá (Ôelecommunication networks): ÓõóôÞìáôá ðïõ åðéôñÝ-

ðïõí óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõò íá ìåôáâéâÜæïõí Þ íá áíôáëëÜóóïõí ðëçñïöïñßåò, åíþ
âñßóêïíôáé óå áðüóôáóç.
ÔïðéêÜ äßêôõá (LAN: Local Area Networks): Äßêôõá ðïõ êáëýðôïõí ìéá ìéêñÞ ãåù-
ãñáöéêÜ ðåñéï÷Þ.
Ôïðïëïãßá äéêôýïõ: Ç öõóéêÞ äéÜôáîç ôùí êáëùäßùí ðïõ óõíäÝïõí ôïõò êüìâïõò
ôïõ äéêôýïõ.
Õðçñåóßá Ðñïóïìïßùóçò Ôåñìáôéêïý (Telnet): Õðçñåóßá ðïõ åðéôñÝðåé ôçí ìåôá-
ôñïðÞ åíüò õðïëïãéóôÞ óå õðïëïãéóôÞ-ðåëÜôç, Ýôóé þóôå íá ìðïñåß íá Ý÷åé ðñü-
óâáóç óå Ýíá óôáèìü åîõðçñÝôçóçò ðñïóïìïßùóçò ôåñìáôéêïý. Åðéôõã÷Üíåôáé äç-
ëáäÞ, ç ìåôáôñïðÞ åíüò õðïëïãéóôÞ óå ôåñìáôéêü ôïõ õðïëïãéóôÞ ìå ôïí ïðïßï óõí-
äÝåôáé.
Õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò: Ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé ïé êüìâïé åíþ äéêôýïõ åðéêïéíùíßáò.
Öõóéêü åðßðåäï (Physical Layer): Áðïôåëåß ôï ðñþôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöï-
ñÜò ÏSI êáé Ý÷åé ùò Ýñãï ôç ìåôÜäïóç ôùí äõáäéêþí øçößùí óå Ýíá êáíÜëé åðéêïé-
íùíßáò.
Öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò Þ óýíäåóìïò: Åßíáé ôï ìÝóï áðü ôï ïðïßï èá ðåñÜóïõí
ôá äåäïìÝíá õðü ìïñöÞ óçìÜôùí åðéêïéíùíßáò.
×ñüíïò áíáìïíÞò óôïõò êüìâïõò: Ï ÷ñüíïò ðïõ ðåñéìÝíåé ôï ðáêÝôï óôïí ðñï-
óùñéíü áðïôáìéåõôÞ êÜèå êüìâïõ, ìÝ÷ñé íá åîõðçñåôçèåß.
×ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï äßêôõï: Ôï áíôßóôñïöï ôïõ ñõèìïý äéÝëåõóçò ôïõ äéêôýïõ.
×ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï: Ï ÷ñüíïò ðïõ áðáéôåßôáé ãéá íá ìåôáäïèåß Ýíá äõá-
äéêü øçößï äéáìÝóïõ ôùí öõóéêþí ìÝóùí ðïõ óõíèÝôïõí ôçí áðü Üêñç óå Üêñç
äéáäñïìÞ.
×ùñçôéêüôçôá (capacity): Ï óõíïëéêüò üãêïò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìðïñïýí íá áðï-
èçêåõôïýí, íá õðïóôïýí åðåîåñãáóßá Þ íá ìåôáäïèïýí.
ØçöéáêÜ Äßêôõá ÏëïêëçñùìÝíùí Õðçñåóéþí (ISDN: Integrated Services Digital
Networks): Äßêôõá ìåôÜäïóçò üëùí ôùí ìïñöþí êõêëïöïñßáò, üðùò äåäïìÝíùí
çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, âßíôåï, åéêüíáò, öùíÞò êôë. áðü ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäï-
óçò.
3
Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá
Åíüôçôá Á
Åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí
ÊåöÜëáéï 1: ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ óõóôÞìáôá
ÊåöÜëáéï 2: ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí
ÊåöÜëáéï 3: Ðïëõðëåîßá
ÃëùóóÜñéï
4
Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí
Åíüôçôá Á: Åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí
Ðåñéå÷üìåíá
ÊåöÜëáéï 1: ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ
óõóôÞìáôá
ÌÜèçìá 1.1: Óôïé÷åßá èåùñßáò óçìÜôùí .............................. 10
1.1.1 ÂáóéêÝò Ýííïéåò óçìÜôùí ................................. 10
1.1.2 ×áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò .................................. 13
1.1.3 ÌïñöÝò óÞìáôïò .............................................. 15
1.1.3.1 ÁíáëïãéêÜ óÞìáôá ............................................ 15
1.1.3.2 ØçöéáêÜ óÞìáôá ............................................... 17
1.1.4* ÌáèçìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ óÞìáôïò ............. 18
ÌÜèçìá 1.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò .......... 21
1.2.1 ÅéóáãùãÞ .......................................................... 21
1.2.2 Åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ............................ 23
1.2.2.1 ÓõíåóôñáììÝíá æåýãç êáëùäßùí ..................... 23
1.2.2.2 Ïìïáîïíéêü êáëþäéï ......................................... 25
1.2.2.3 ÏðôéêÝò ßíåò ....................................................... 26
1.2.3 Áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò .............................. 27
1.2.3.1 Ñáäéïêýìáôá ..................................................... 29
1.2.3.2 Ìéêñïêýìáôá .................................................... 31
1.2.3.3 ÄïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá ................................... 33
1.2.3.4 ÕðÝñõèñá - ËÝéæåñ ............................................ 34
ÌÜèçìá 1.3: Óýãêñéóç ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò .................... 36
1.3.1 Óýãêñéóç ôùí êáëùäéáêþí ìÝóùí ..................... 36
1.3.1.1 Óýãêñéóç ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ êáé êáëùäßïõ
UTP Þ STP ......................................................... 36
1.3.1.2 Óýãêñéóç ïðôéêÞò ßíáò êáé êáëùäßïõ
UTP Þ STP ........................................................ 37
1.3.2 Óýãêñéóç åíóýñìáôùí êáé áóýñìáôùí
ìÝóùí ìåôÜäïóçò ............................................... 38
1.3.2.1 Óýãêñéóç äïñõöïñéêþí êáé åðßãåéùí
óõíäÝóåùí ........................................................ 39
5
Êåöáëáéï É:1: Åðéêïéíùíéåò

ÔÏÌÏÓ Á, ÅÍÏÔÇÔÁ Äåäïìåíùí
Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá
ÌÜèçìá 1.4: ÅîáóèÝíçóç, ðáñáìüñöùóç, èüñõâïò .......... 42

1.4.1 ÂëÜâç óÞìáôïò ................................................. 42
1.4.2 Åßäç èïñýâïõ ................................................... 43
1.4.3 ÌÝôñçóç åîáóèÝíçóçò - åíßó÷õóçò óÞìáôïò
êáé èïñýâïõ ...................................................... 45
ÌÜèçìá 1.5: Äéáìüñöùóç óÞìáôïò ..................................... 47
1.5.1 ÅéóáãùãÞ .......................................................... 47
1.5.2 Ôå÷íéêÝò äéáìüñöùóçò óÞìáôïò ...................... 48
1.5.3 ÐëåïíåêôÞìáôá äéáìüñöùóçò óÞìáôïò ........... 49
ÌÜèçìá 1.6: Åßäç äéáìüñöùóçò .......................................... 51
1.6.1 ÁíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç êáé äéáìüñöùóç .............. 51
1.6.2 ØçöéáêÞ ìåôÜäïóç êáé äéáìüñöùóç ................ 54
1.6.3 Êùäéêïðïßçóç .................................................... 56
ÌÜèçìá 1.7: ÌïíôÝëï åðéêïéíùíßáò ..................................... 59
Áíáêåöáëáßùóç .......................................................................... 62
ÅñùôÞóåéò .......................................................................... 64

ÌÜèçìá 2.1: ÂáóéêÝò Ýííïéåò ............................................... 68
2.1.1 ÅéóáãùãÞ .......................................................... 68
2.1.2 Êùäéêïðïßçóç äåäïìÝíùí .................................. 69
2.1.3 Ðåñßïäïò åíüò äõáäéêïý øçößïõ ...................... 70
2.1.4 Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ......................... 70
2.1.5 ×ùñçôéêüôçôá ãñáììþí åðéêïéíùíßáò ............... 72
ÌÜèçìá 2.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ......... 77
2.2.1 ÌïñöÝò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ........................ 77
2.2.2 Ôñüðïé øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ........... 78
2.2.2.1 ÐáñÜëëçëç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ..................... 78
2.2.2.2 ÓåéñáúêÞ ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí .......................... 78
ÌÜèçìá 2.3: Áóõã÷ñüíéóôç êáé óõã÷ñïíéóìÝíç
óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç .......................................... 80
2.3.1 ÅéóáãùãÞ .......................................................... 80
2.3.2 Áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç ................................... 81
2.3.3 Óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç ................................. 83
2.3.4 Ôï êýêëùìá ÅÉÁ-232D/V.24 ............................... 86
2.3.5 Ôï êýêëùìá RS499 ........................................... 88
6
ÌÜèçìá 2.4: ÓõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ................................... 89

2.4.1 Óýãêñéóç øçöéáêÞò êáé áíáëïãéêÞò
ìåôÜäïóçò ......................................................... 89
2.4.2 Óýãêñéóç ðáñÜëëçëçò êáé óåéñáúêÞò
ìåôÜäïóçò ......................................................... 90
2.4.3 Óýãêñéóç óõã÷ñïíéóìÝíçò êáé
áóõã÷ñüíéóôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò .............. 90
ÌÜèçìá 2.5: Êþäéêåò áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò
óöáëìÜôùí ....................................................... 92
2.5.1 ÅéóáãùãÞ .......................................................... 92
2.5.2 Êþäéêåò áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí ...................... 95
2.5.2.1 Áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ
äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò ................................. 95
2.5.2.2 Áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí ìå ôç äéóäéÜóôáôç
ôå÷íéêÞ åëÝã÷ïõ éóïôéìßáò ................................... 97
2.5.2.3* ÌÝèïäïò êõêëéêïý ðëåïíáóìïý åëÝã÷ïõ .......... 98
2.5.3 Êþäéêåò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí ..................... 100
2.5.3.1 Äéüñèùóç óöáëìÜôùí ìå åðáíáìåôÜäïóç ..... 100
2.5.3.2 Áõôüìáôç äéüñèùóç óöáëìÜôùí .................... 103
Áíáêåöáëáßùóç ........................................................................ 105
ÅñùôÞóåéò ........................................................................ 106
ÌÜèçìá 3.1: Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò -
÷ñüíïõ ............................................................ 110
3.1.1 ÅéóáãùãÞ ........................................................ 110
3.1.2 Ôýðïé ãñáììþí åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí ........ 111
3.1.3 Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò ............. 112
3.1.4 Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ ..................... 113
ÌÜèçìá 3.2: ÓõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôå÷íéêþí
ðïëõðëåîßáò .................................................. 119
ÌÜèçìá 3.3: ÓôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá ................................... 121
Áíáêåöáëáßùóç ........................................................................ 124
ÅñùôÞóåéò ........................................................................ 125
Âéâëéïãñáößá ........................................................................ 126
Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ (URLs) ................................................. 126
7
ÊåöÜëáéï 1
ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ óõóôÞìáôá
ÌÜèçìá 1.1: Óôïé÷åßá èåùñßáò óçìÜôùí

ÌÜèçìá 1.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò
ÌÜèçìá 1.3: Óýãêñéóç ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò
ÌÜèçìá 1.4: ÅîáóèÝíçóç, ðáñáìüñöùóç, èüñõâïò
ÌÜèçìá 1.5: Äéáìüñöùóç óÞìáôïò
ÌÜèçìá 1.6: Åßäç äéáìüñöùóçò óÞìáôïò
ÌÜèçìá 1.7: ÌïíôÝëï åðéêïéíùíßáò
Áíáêåöáëáßùóç
ÅñùôÞóåéò
8
ÊåöÜëáéï 1: ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ
óõóôÞìáôá
Óêïðüò
Ôï ÊåöÜëáéï 1 óôï÷åýåé íá åéóáãÜãåé ôï ìáèçôÞ óôéò âáóéêÝò Ýííïéåò ôçò èåùñßáò
ôùí óçìÜôùí. Åðßóçò óôï÷åýåé íá ôïí öÝñåé óå åðáöÞ ìå ôá ìÝóá åíóýñìáôçò êáé
áóýñìáôçò ìåôÜäïóçò, þóôå íá ìðïñåß íá ðñïâáßíåé óå óõãêñßóåéò ùò ðñïò ôá
êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ óôïé÷åßá ôïõò êáé ôç ÷ñçóôéêüôçôÜ ôïõò. Ðñüóèåôåò Ýííïéåò
ðïõ áöïñïýí ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ óÞìáôïò, üðùò åßíáé ç åîáóèÝíçóç, ç
ðáñáìüñöùóç, ç äéáìüñöùóç êáé ç êáèõóôÝñçóç, åíéó÷ýïõí ôï èåùñçôéêü õðüâáèñï
ôïõ ìáèçôÞ êáé ôïí âïçèïýí íá áíôéìåôùðßæåé êáëýôåñá ôá äéÜöïñá ðñáêôéêÜ ðñï-
âëÞìáôá. ÔÝëïò, åéäéêüôåñåò ãíþóåéò ðïõ áöïñïýí ôç ëåéôïõñãßá êáé ôç ÷ñÞóç ôùí
äéáðïäéáìïñöùôþí (modems), êáèþò êáé ôïõò êþäéêåò áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò
ôùí óöáëìÜôùí ðáñÝ÷ïõí ôï áðáñáßôçôï ðëáßóéï ïëïêëÞñùóçò ôùí ãíþóåùí ðïõ
áðáéôïýíôáé, þóôå ï ìáèçôÞò íá åéóá÷èåß áóöáëÝóôåñá óôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõ
ìïíôÝëïõ åðéêïéíùíéþí.
Ðñïóäïêþìåíá áðïôåëÝóìáôá
Ìå ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò ìåëÝôçò áõôïý ôïõ êåöáëáßïõ ï ìáèçôÞò èá ðñÝðåé:
ü Íá îå÷ùñßæåé ôï áíáëïãéêü áðü ôï øçöéáêü óÞìá.
ü Íá äéáêñßíåé êáé íá åîçãåß ôéò äéáöïñÝò ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò.
ü Íá ìðïñåß íá áíáöÝñåé ôá âáóéêÜ óôïé÷åßá ìåôÜäïóçò ôçò øçöéïðïéçìÝíçò
ðëçñïöïñßáò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò óõóêåõÝò êáé ôéò äéáôÜîåéò ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá åíüò øçöéáêïý óõóôÞìáôïò åðéêïéíùíßáò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò äéáìüñöùóçò êáé ôçò êáèõóôÝñçóçò
ôïõ óÞìáôïò, êáèþò êáé ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åðçñåÜæïõí ôç ìåôÜäïóç.
9
ÐñïåñùôÞóåéò
1. Ãíùñßæåéò áðü ôé áðïôåëåßôáé Ýíá ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò;
2. Ðþò ìåôáäßäïíôáé ôá áíáëïãéêÜ êáé ðþò ôá øçöéáêÜ óÞìáôá;
3. Ôé åßíáé äéáìüñöùóç óÞìáôïò êáé ãéáôß ÷ñçóéìïðïéåßôáé;
4. Ðïéïé åßíáé ïé ëüãïé ðïõ åîáóèåíïýí êáé êáèõóôåñïýí ôç ìåôÜäïóç åíüò óÞ-
ìáôïò êáé ðþò áíôéìåôùðßæïíôáé;
5. Ôé ëÝìå äéáìüñöùóç óÞìáôïò êáé ãéá ðïéï ëüãï ÷ñçóéìïðïéåßôáé;
6. Ðþò ìðïñïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí ìåôáîý ôïõò äýï óçìåßá óôá ïðïßá åßíáé
áäýíáôç ç áðåõèåßáò êáëùäéáêÞ óýíäåóç ëüãù ìåãÜëçò áðüóôáóçò Þ ëüãù
ãåùãñáöéêþí äõóêïëéþí;
10
ÌÜèçìá 1.1: Óôïé÷åßá èåùñßáò óçìÜôùí
1.1.1 ÂáóéêÝò Ýííïéåò óçìÜôùí

¼ðùò åßíáé ãíùóôü áðü ôç ÖõóéêÞ, ôá åëáóôéêÜ óþìáôá
Ý÷ïõí ôçí éäéüôçôá íá õößóôáíôáé ðáñïäéêÝò ðáñáìïñöþóåéò,
üôáí áóêåßôáé åðÜíù ôïõò êÜðïéá äýíáìç. Áõôü óçìáßíåé üôé,
áí ç äýíáìç ç ïðïßá áóêåßôáé óå Ýíá åëáóôéêü óþìá êáé ðñï-
êáëåß ôçí ðáñáìüñöùóÞ ôïõ ðÜøåé íá õößóôáôáé, ôüôå ôï óþìá
åðáíÝñ÷åôáé óôçí áñ÷éêÞ ôïõ êáôÜóôáóç. Ç áíÜðôõîç äõíÜ-
ìåùí ìåôáîý ôùí äïìéêþí óôïé÷åßùí åíüò óþìáôïò, äçëáäÞ
ôùí ìïñßùí, ôùí áôüìùí êáé ôùí éüíôùí ôïõ, ïé ïðïßåò ôåßíïõí
(á)
íá ôï åðáíáöÝñïõí óôçí áñ÷éêÞ ôïõ êáôÜóôáóç, ïíïìÜæï-
íôáé åëáóôéêÝò äõíÜìåéò. Ëüãù ôçò áíÜðôõîçò ôùí äõíÜìåùí
áõôþí êÜèå äéáôáñá÷Þ (êßíçóç) åíüò óçìåßïõ (óùìáôéäßïõ)
ôïõ åëáóôéêïý óþìáôïò áðü ôç èÝóç éóïññïðßáò ôïõ ìåôáäß-
äåôáé áðü óçìåßï óå óçìåßï óå üëï ôï óþìá.
Óôï ó÷Þìá 1.1 ðáñïõóéÜæïíôáé ïñéóìÝíá öõóéêÜ ðáñáäåßã-
ìáôá ôçò ìåôÜäïóçò ìéáò äéáôáñá÷Þò.
ü Áí óå ìéá Þñåìç åðéöÜíåéá íåñïý ñßîïõìå ìéá ðÝôñá, ðá-
ñáôçñïýìå üôé äçìéïõñãåßôáé ìéá äéáôáñá÷Þ ç ïðïßá ìåôáäß-
äåôáé ìå ìïñöÞ ïìüêåíôñùí êýêëùí, ðïõ Ý÷ïõí êÝíôñï ôï
(â) óçìåßï üðïõ Ýðåóå ç ðÝôñá. Ç åëåýèåñç åðéöÜíåéá ôïõ íåñïý
óõìðåñéöÝñåôáé óáí åëáóôéêÞ ìåìâñÜíç (ó÷Þìá 1.1á). Ç ìå-
ôÜäïóç áõôÞò ôçò äéáôáñá÷Þò åßíáé Ýíá êýìá.
ü ÌÝóá óå Ýíáí êýëéíäñï, óôï Ýíá Üêñï ôïõ ïðïßïõ õðÜñ÷åé
Ýìâïëï, Ý÷ïõìå âÜëåé áÝñéï (ó÷Þìá 1.1â). Áí ìåôáêéíÞóïõìå
áðüôïìá ôï Ýìâïëï, äçìéïõñãåßôáé ìÝóá óôïí êýëéíäñï ìéá
ðåñéï÷Þ áõîçìÝíçò êáé ìéá ðåñéï÷Þ åëáôôùìÝíçò ðõêíüôçôáò
(ðßåóçò), ðïõ ìåôáäßäåôáé óôï áÝñéï ìå êÜðïéá ôá÷ýôçôá. Ç
ìåôÜäïóç áõôÞò ôçò äéáôáñá÷Þò åßíáé Ýíá êýìá.
ü Óôåñåþíïõìå ôï Ýíá Üêñï åíüò ÷ïíôñïý ó÷ïéíéïý, åíþ ôï
Üëëï ôï êñáôÜìå ìå ôï ÷Ýñé ìáò. Áí êéíÞóïõìå ôï Üêñï áõôü
áðüôïìá ðñïò ôá åðÜíù, äçìéïõñãåßôáé ìéá äéáôáñá÷Þ ðïõ ìå-
ôáäßäåôáé êáôÜ ìÞêïò ôïõ ó÷ïéíéïý ðñïò ôá äåîéÜ, ÷ùñßò íá
ìåôáâëçèåß ôï ó÷Þìá ôçò. Óôï ó÷Þìá 1.1ã ðáñïõóéÜæïíôáé äýï
(ã) óôéãìéüôõðá áðü ôá ïðïßá ðñïêýðôåé üôé êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôçò
äéáôáñá÷Þò üëá ôá óçìåßá ôïõ ó÷ïéíéïý åêôåëïýí äéáäï÷éêÜ ôçí
ßäéá áêñéâþò êßíçóç. Ç ìüíç äéáöïñÜ åßíáé üôé ç äéáôáñá÷Þ óôï
Ó÷Þìá 1.1: ÐåéñÜìáôá óôá ïðïßá öáßíåôáé ç
óçìåßï Â èá äçìéïõñãçèåß ëßãï áñãüôåñá áðü ü,ôé óôï óçìåßï
ìåôÜäïóç ìéáò äéáôáñá÷Þò.
Á. Ç ìåôÜäïóç áõôÞò ôçò äéáôáñá÷Þò åßíáé Ýíá êýìá.
11
Ãåíéêüôåñá, êÜèå äéáôáñá÷Þ ç ïðïßá ìåôáäßäåôáé áðü óçìåßï óå óçìåßï ìÝóá óå

êÜðïéï åëáóôéêü ìÝóï ëÝãåôáé êýìá. ×áñáêôçñéóôéêü åßíáé üôé êáôÜ ôç ìåôÜäïóç åíüò
êýìáôïò äå ãßíåôáé ìåôáöïñÜ ýëçò, áëëÜ ôá õëéêÜ óçìåßá ôïõ åëáóôéêïý ìÝóïõ ôá-
ëáíôþíïíôáé ãýñù áðü ôç èÝóç éóïññïðßáò ôïõò êáé ïé ôáëáíôþóåéò áõôÝò ìåôáäßäï-
íôáé áðü ôï Ýíá óçìåßï óôï Üëëï. Óçìåéþíïõìå üôé ôáëÜíôùóç ïíïìÜæåôáé ç ðåñéïäé-
Ðáëëüìåíï çëåêôñéêü äßðïëï
êÞ êßíçóç ðïõ êÜíåé Ýíá óþìá ãýñù áðü ôç èÝóç éóïññïðßáò ôïõ. ¸ôóé ç ðôþóç ôçò
Ý÷åé åðéêñáôÞóåé íá ïíïìÜæå-
ðÝôñáò óôï íåñü ðñïêáëåß ôáëÜíôùóç ðïõ äçìéïõñãåß óôçí åðéöÜíåéá ôïõ íåñïý Ýíá
ôáé Ýíá áíïéêôü êýêëùìá
êýìá (ó÷Þìá1.1á). Ç ðåñéïäéêÞ êßíçóç ôïõ åìâüëïõ áíáãêÜæåé ôá ìüñéá ôïõ áÝñá
Thompson õðü ìïñöÞ åõèý-
ìÝóá óôïí êýëéíäñï íá åêôåëïýí ôáëÜíôùóç (ó÷Þìá1.1â). ÔÝëïò, ôï Üêñï Á ôßèåôáé
ãñáììïõ óýñìáôïò. ¼ðùò åß-
óå ôáëÜíôùóç ðñïêåéìÝíïõ íá äçìéïõñãçèåß Ýíá êýìá ôï ïðïßï ìåôáäßäåôáé óôï
íáé ãíùóôü áðü ôç ÖõóéêÞ, ôï
ó÷ïéíß (ó÷Þìá 1.1ã). ¼ðùò ðáñáôçñïýìå, ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ôáëÜíôùóçò åßíáé ç
áíïéêôü êýêëùìá Thompson
ðåñéïäéêÞ êßíçóç, äçëáäÞ ç êßíçóç ðïõ åðáíáëáìâÜíåôáé ðáíïìïéüôõðá ìåôÜ áðü
ðñïêýðôåé áðü ôï áíôßóôïé÷ï
êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
êëåéóôü (ðïõ óôçí áðëïýóôå-
Ìå ôïí ßäéï ôñüðï ðïõ ìéá äéáôáñá÷Þ ç ïðïßá ðñïêáëåßôáé óå ìéá Þñåìç åðéöÜíåéá
ñç ðåñßðôùóç áðïôåëåßôáé áðü
íåñïý ìåôáäßäåôáé áðü óçìåßï óå óçìåßï êáé ðñïò üëåò ôéò êáôåõèýíóåéò ìå ôç ìïñöÞ
Ýíá ðçíßï êáé Ýíáí ðõêíùôÞ),
êýìáôïò, Ýôóé êáé Ýíá ðáëëüìåíï çëåêôñéêü äßðïëï ðñïêáëåß äýï åíáëëáóóüìåíá ðå-
üôáí áíôéêáôáóôÞóïõìå ôï
äßá, Ýíá çëåêôñéêü êáé Ýíá ìáãíçôéêü, ôá ïðïßá ìåôáäßäïíôáé áðü óçìåßï óå óçìåßï êáé
ðçíßï ìå Ýíáí áðëü áãùãü êáé
ðñïò üëåò ôéò êáôåõèýíóåéò ìå ôç ìïñöÞ äýï êõìÜôùí, åíüò çëåêôñéêïý êáé åíüò ìá-
áðïìáêñýíïõìå âáèìéáßá ôïõò
ãíçôéêïý áíôßóôïé÷á. Ôá êýìáôá áõôÜ ìåôáäßäïíôáé ìå ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ öùôüò, åßíáé
ïðëéóìïýò ôïõ ðõêíùôÞ. Ç
áëëçëÝíäåôá, äçëáäÞ óõíõðÜñ÷ïõí ôáõôü÷ñïíá, êáé ëÝãïíôáé çëåêôñïìáãíçôéêÜ êý-
áêñáßá áõôÞ ðåñßðôùóç ôïõ
ìáôá.
áíïéêôïý êõêëþìáôïò åßíáé Ýíá
ÁíÜëïãá ìå ôçí êáôåýèõíóç ôùí ôáëáíôþóåùí ôùí õëéêþí óçìåßùí ôïõ åëáóôéêïý åõèý óýñìá. Áí óõæåýîïõìå
ìÝóïõ êáé óå óõíäõáóìü ìå ôçí êáôåýèõíóç ôçò êßíçóçò ôïõ ßäéïõ ôïõ êýìáôïò, ôá ôï óýñìá ìå êáôÜëëçëç äéÜôá-
êýìáôá ÷ùñßæïíôáé óå äýï åßäç. ¸ôóé, áí ç ôáëÜíôùóç åßíáé ðáñÜëëçëç ðñïò ôçí îç ðïõ ðáñÜãåé çëåêôñéêÝò
êáôåýèõíóç ôçò êßíçóÞò ôïõò, ôüôå ôá êýìáôá åßíáé ãíùóôÜ ùò äéáìÞêç. Áíôßèåôá, ôáëáíôþóåéò, ôï áíïéêôü êý-
áí ç ôáëÜíôùóç åßíáé êÜèåôç ðñïò ôçí êßíçóÞ ôïõò, ôüôå ôá êýìáôá ëÝãïíôáé åãêÜñ- êëùìá èá áñ÷ßóåé íá ðÜëëåôáé
üðùò ôï êëåéóôü êýêëùìá
Thompson.
Ôçí ýðáñîç ôùí çëåêôñïìá-

ãíçôéêþí êõìÜôùí õðïóôÞñé-
îå èåùñçôéêÜ ðñþôïò ï
Maxwell, åíþ ôçí ðåéñáìáôéêÞ
áðüäåéîç ôçò ýðáñîÞò ôïõò
Ýäùóå ï Hertz.
Ó÷Þìá 1.2: Åßäç êõìÜôùí
12
óéá (ó÷Þìá 1.2).

Ôá äéáìÞêç êýìáôá åßíáé ðÜíôïôå ìç÷áíéêÜ, ãéáôß åßíáé áðïôÝëåóìá äéáäï÷éêþí óõ-
ìðéÝóåùí êáé áñáéþóåùí ôïõ ìÝóïõ. ¸íá ÷áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá äéáìÞêïõò
êýìáôïò áðïôåëïýí ôá ç÷çôéêÜ êýìáôá, ç áñ÷Þ ôùí ïðïßùí óôçñßæåôáé óôçí êßíçóç
Ç ðåñéïäéêÞ êßíçóç ôïõ åìâü- ôïõ åìâüëïõ (ó÷Þìá 1.1â). Ôá åãêÜñóéá êýìáôá ìðïñåß íá åßíáé ìç÷áíéêÜ, üðùò ôá
ëïõ Þ ç äéÝãåñóç ôçò ÷ïñäÞò êýìáôá ôïõ ó÷Þìáôïò 1.1á êáé 1.1â, Þ çëåêôñïìáãíçôéêÜ, üðùò åßíáé ôá ñáäéïêýìá-
åíüò âéïëéïý áíáãêÜæïõí ôá ôá, ôá ìéêñïêýìáôá, ïé õðÝñõèñåò áêôßíåò, ôï ïñáôü öùò êáé ïé õðåñéþäåéò áêôßíåò
ìüñéá ôïõ áÝñá óôïí ðåñéâÜë- êôë. Ç ìåôÜäïóç ôùí çëåêôñïìáãíçôéêþí êõìÜôùí óõíéóôÜ ìéá ìåãÜëçò óçìáóßáò
ëïíôá ÷þñï íá åêôåëïýí ôáëá- åñåõíçôéêÞ ðåñéï÷Þ, ç ïðïßá áðáó÷ïëåß ôçí åðéóôÞìç ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí êáé åéäéêü-
íôþóåéò, ïé ïðïßåò ìå ôç óåé- ôåñá ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí. Óôï ó÷Þìá 1.3 ðáñïõóéÜæïíôáé ôá äéáöïñåôéêÜ
ñÜ ôïõò ðñïêáëïýí ðåñéïäéêÝò åßäç êõìÜôùí ôïõ çëåêôñïìáãíçôéêïý öÜóìáôïò.
ìåôáâïëÝò ôçò ðßåóçò ôïõ ÊáôÜ êáíüíá Ýíá êýìá ðñïûðïèÝôåé êÜðïéá ðçãÞ ðáñáãùãÞò, äçëáäÞ ìéá åîùôåñé-
áÝñá (ðõêíþóåéò êáé áñáéþ- êÞ áéôßá, ç ïðïßá èá ðñïêáëÝóåé óå ïñéóìÝíá õëéêÜ óùìáôßäéá ôïõ åëáóôéêïý ìÝóïõ
óåéò), ðïõ ïíïìÜæïõìå Þ÷ïõò.
Ó÷Þìá 1.3: Ôï öÜóìá ôùí çëåêôñïìáãíçôéêþí

êõìÜôùí
ôáëÜíôùóç. Åßíáé åõíüçôï üôé ôá óùìáôßäéá áõôÜ èá âñßóêïíôáé äßðëá óôçí ðçãÞ. Ãéá
Ç ìåôáôñïðÞ åíüò ìçíýìáôïò ðáñÜäåéãìá, ôï çëåêôñéêü êýìá ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé ôáëÜíôùóç óå ïñéóìÝíá õëéêÜ
óå óÞìá ãßíåôáé óôï óçìåßï óùìáôßäéá ôïõ êáëùäßïõ ìå ôï ïðïßï åßíáé óõíäåäåìÝíç ç ðçãÞ ðáñáãùãÞò ôïõ. Ç
åéóüäïõ ôïõ ìå ôç âïÞèåéá ôáëÜíôùóç áõôÞ ìåôáäßäåôáé áðü óùìáôßäéï óå óùìáôßäéï äéáìÝóïõ ôïõ êáëùäßïõ.
åíüò ìåôáôñïðÝá (transducer). Óôéò ôçëåðéêïéíùíßåò üìùò ôï êýìá ðïõ ðáñÜãåôáé áðü Ýíá óçìåßï äåí åßíáé ðÜíôá
Óôï óçìåßï ðñïïñéóìïý ôïõ çëåêôñéêü.
Ýíáò Üëëïò ìåôáôñïðÝáò åðá- Ìéá óçìáíôéêÞ äéáäéêáóßá óôç ìåôÜäïóç êÜðïéïõ êýìáôïò åßíáé êáé ç ìåôáôñïðÞ ôïõ
íáöÝñåé ôçí çëåêôñéêÞ êõìá- óå Ýíá çëåêôñéêü ìÝãåèïò ðïõ ìåôáâÜëëåôáé ÷ñïíéêÜ êáé ëÝãåôáé óÞìá ìçíýìáôïò Þ
ôïìïñöÞ óôï áñ÷éêü ìÞíõìá. áðëþò óÞìá. ÅðïìÝíùò ôï óÞìá åßíáé Ýíá çëåêôñéêü êýìá Þ ìéá çëåêôñéêÞ êõìáôïìïñ-
öÞ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå ìéá ôçëåöùíéêÞ ïìéëßá ôá ìçíýìáôá, äçëáäÞ ïé óõíïìéëßåò,
åßíáé áêïõóôéêÜ êýìáôá, ôá ïðïßá ìåôáôñÝðïíôáé ìåôÜ áðü êáôÜëëçëç åðåîåñãáóßá
(ìéêñüöùíï) óå çëåêôñéêÜ êýìáôá (óÞìáôá) êáé, üðùò èá äïýìå óôç óõíÝ÷åéá, äéáêé-
íïýíôáé óôï ôçëåöùíéêü äßêôõï ìå ôç ìïñöÞ áíáëïãéêþí Þ øçöéáêþí óçìÜôùí.
13
1.1.2 ×áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò

Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò óÞìáôïò åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ðåñßïäïò óÞìáôïò (period). ïíïìÜæåôáé ç äéÜñêåéá ìéáò ðëÞñïõò ôáëÜíôùóçò
ôïõ õëéêïý óçìåßïõ óôï åëáóôéêü ìÝóï, óõìâïëßæåôáé ìå Ô êáé ìåôñéÝôáé óå äåõ-
ôåñüëåðôá (sec). Óçìåéþíïõìå üôé ç ðåñßïäïò åíüò óÞìáôïò åßíáé ßóç ìå ôçí ðå- Ôá óÞìáôá ìðïñïýí íá êáèï-
ñßïäï ôçò ðçãÞò ôïõ óÞìáôïò. ñéóôïýí åßôå áðü ôéò óõ÷íüôç-
ü ÌÞêïò óÞìáôïò (length). ïíïìÜæåôáé ç áðüóôáóç óôçí ïðïßá ìåôáäßäåôáé ôï óÞìá ôåò åßôå áðü ôá ìÞêç ôùí êõ-
óå ÷ñüíï ìéáò ðåñéüäïõ Ô (ó÷Þìá 1.2) êáé óõìâïëßæåôáé ìå ë. Óôá åãêÜñóéá óÞìáôá ìÜôùí ôïõò.
ôï ìÞêïò åêöñÜæåé ôçí áðüóôáóç ìåôáîý äýï äéáäï÷éêþí êïñõöþí Þ êïéëéþí, ÌïíÜäåò óõ÷íüôçôáò êýìáôïò
åíþ óôá äéáìÞêç óÞìáôá åêöñÜæåé ôçí áðüóôáóç ìåôáîý äýï ðõêíùìÜôùí Þ
1 Hz =1 cycle/sec
áñáéùìÜôùí.
1 KHz =1 kc/sec =103 Hz
ü Óõ÷íüôçôá óÞìáôïò (frequency). åêöñÜæåé ôïí áñéèìü ôùí åðáíáëÞøåùí ìéáò
ðëÞñïõò ôáëÜíôùóçò åíüò ïðïéïõäÞðïôå ðåñéïäéêïý óÞìáôïò óôç ìïíÜäá ôïõ 1 MHz =1 Mc/sec =106 Hz
÷ñüíïõ (êÜèå äåõôåñüëåðôï) êáé óõìâïëßæåôáé ìå í Þ f. Ç ìïíÜäá ìÝôñçóçò åßíáé 1 GHz =1 Gc/sec =109 Hz
ï êýêëïò áíÜ äåõôåñüëåðôï ðïõ ëÝãåôáé êáé Hertz (Hz). Óôçí ðñÜîç ÷ñçóéìï- ÌÞêç êýìáôïò
ðïéïýíôáé ðïëëáðëÜóéá ôïõ Hertz. ¸ôóé Ýíá KiloHerz (KHz) éóïýôáé ìå Ýíá ÷éëéü-
1km = 103 m
êõêëï, äçëáäÞ ÷ßëéïõò êýêëïõò áíÜ äåõôåñüëåðôï, Ýíá MegaHerz (MHz) éóïý-
1 dm = 10 1 m
ôáé ìå Ýíá ìåãÜêõêëï, äçëáäÞ Ýíá åêáôïììýñéï êýêëïõò áíÜ äåõôåñüëåðôï Þ
÷ßëéá KHz, êáé Ýíá GigaHerz (GHz) éóïýôáé ìå Ýíá ãéãÜêõêëï, äçëáäÞ Ýíá äéóåêá- 1 cm = 10 2 m
ôïììýñéï êýêëïõò áíÜ äåõôåñüëåðôï Þ Ýíá åêáôïììýñéï ÷éëéüêõêëïõò áíÜ äåõ- 1 mm = 10 3 m
ôåñüëåðôï. 1 ìm = 10 6 m
Ç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò åßíáé áóöáëþò ßóç ìå ôç óõ÷íüôçôá ôçò ðçãÞò ôïõ 1 nm = 10 9 m
óÞìáôïò, åíþ áðü ôïí ïñéóìü ðñïêýðôåé üôé Ýíá óÞìá ìå ðåñßïäï Ô èá Ý÷åé ï ï
¨
1 Á =10 10m (Ángstrïm)
óõ÷íüôçôá í = 1/Ô.
ü Ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò óÞìáôïò (velocity)^ ïíïìÜæåôáé ç ôá÷ýôçôá ìå ôçí ïðïßá
ôï óÞìá äéáðåñíÜ ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò êáé óõìâïëßæåôáé ìå õ. Ç ôá÷ýôçôá ôïõ
óÞìáôïò äßíåôáé áðü ôï ðçëßêï ôïõ ìÞêïõò ôïõ êýìáôïò ðïõ ìåôáäßäåôáé ðñïò
ôçí ðåñßïäï Ô, äçëáäÞ: õ = ë / Ô. ÅðïìÝíùò, áí õðïèÝóïõìå üôé Ô = 1/ í, ôüôå
ðáßñíïõìå:
õ = ë / Ô = ë /(1/ v) = ë · v Ïé äïíÞóåéò ôùí óåéóìþí ìðï-
ïðüôå êáôáëÞãïõìå óôç èåìåëéþäç åîßóùóç ôùí óçìÜôùí: ñåß íá Ý÷ïõí óõ÷íüôçôá ìéêñü-
ôåñç áðü 1 Hz.
Áíôßèåôá, ïñéóìÝíá çëåêôñï-
õ = ë · í ìáãíçôéêÜ óÞìáôá, üðùò åßíáé
ïé õðÝñõèñåò áêôßíåò, ôï ïñá-
ôü öùò, ïé õðåñéþäåéò áêôß-
íåò êôë., Ý÷ïõí ðïëý õøçëÝò
óõ÷íüôçôåò, ôçò ôÜîçò ôùí
103 - 109 GHz.
14
ÐáñÜäåéãìá I
Ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá ìå åîáéñåôéêÜ õøçëÝò óõ÷íüôçôåò, üðùò åßíáé ôï
ïñáôü öùò, ïé õðåñéþäåéò áêôßíåò, êáèþò êáé ïé áêôßíåò × êáé ãÜììá, óõíÞèùò
Ç ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò ôùí ðåñéãñÜöïíôáé óå ó÷Ýóç ìå ôá ìÞêç ôùí êõìÜôùí ôïõò, ôá ïðïßá ìåôñéïýíôáé óå
çëåêôñïìáãíçôéêþí êõìÜôùí ìéêñï÷éëéïóôÜ (ìm), óå ìéêñÜ (ì), óå íáíüìåôñá (nm) Þ óå Ångström (Å). ÅðïìÝ-
óôï êåíü åßíáé ßóç ìå ôçí ôá- íùò Ýíá çëåêôñïìáãíçôéêü óÞìá ìÞêïõò êýìáôïò 1 nm èá Ý÷åé óõ÷íüôçôá ðåñß-
÷ýôçôá ìåôÜäïóçò ôïõ öùôüò ðïõ í = õ / ë = 3 x 108 x 109 = 3 x 108 GHz, áöïý õ éóïýôáé ìå ôçí ôá÷ýôçôá
óôï êåíü, äçëáäÞ åßíáé: ìåôÜäïóçò ôïõ öùôüò (c= 3x108 m/sec) êáé ë ìå 10 9 m.
õ = 3 x 108 m/sec.
ü ÐëÜôïò óÞìáôïò (amplitude)^ åêöñÜæåé ôç óôéãìéáßá ôéìÞ ôïõ óÞìáôïò óå

ïðïéáäÞðïôå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ (ó÷Þìá 1.4) êáé óõìâïëßæåôáé ìå á. Óôçí ðåñßðôù-
óç åíüò çëåêôñïìáãíçôéêïý óÞìáôïò ôï ðëÜôïò åßíáé ç ìÝãéóôç äýíáìç ôïõ
çëåêôñéêïý Þ ôïõ ìáãíçôéêïý ðåäßïõ.
Ó÷Þìá 1.4: ×áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò
ü ÖÜóç óÞìáôïò (phase). åêöñÜæåé ôç äéáöïñÜ ö åíüò óÞìáôïò, üôáí áõôü

Ç ãùíßá Þ ôï ôüîï ù ìåôñéÝ-
óõãêñßíåôáé ìå êÜðïéï Üëëï óÞìá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýìå ùò óÞìá áíáöïñÜò
ôáé óõíÞèùò óå ìïßñåò Þ óå
êáé ôïõ ïðïßïõ ï êýêëïò îåêéíÜ ôç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ t=0. ÅðïìÝíùò, åßíáé öõóéêü
áêôßíéá. Ç ìïßñá ïñßæåôáé ùò
ç äéáöïñÜ áõôÞ íá äåß÷íåé üôé ôï Ýíá óÞìá ðñïðïñåýåôáé Þ õóôåñåß ôïõ Üë-
ôï 1/360 ôçò üëçò ðåñéöÝ-
ëïõ. Óôï ó÷Þìá 1.5 öáßíïíôáé äýï óÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí äéáöïñÜ öÜóçò ð/2 Þ,
ñåéáò (10 = 60´ = 3600´´). Ôï
éóïäýíáìá, 900.
áêôßíéï (radian) ïñßæåôáé ùò ôï
ôüîï ðïõ Ý÷åé ìÞêïò ßóï ìå
ôçí áêôßíá ôçò ðåñéöÝñåéáò.
ÅðåéäÞ ç ðåñéöÝñåéá Ý÷åé ìÝ-
ôñï 360 0 Þ 2ð áêôßíéá
(ð=3,1459...), ìßá ãùíßá Þ ôüîï
ö áêôéíßùí èá éóïýôáé ìå
Ó÷Þìá 1.5: ÓÞìáôá ìå
(ö*180/ð) 0 ìïßñåò êáé, áíôß-
äéáöïñÜ öÜóçò ð/2 Þ 900
óôñïöá, ìßá ãùíßá Þ ôüîï ì0
ìïéñþí èá Ý÷åé ìÝôñï ì*ð/
1800 áêôßíéá.
15
1.1.3 ÌïñöÝò óÞìáôïò

¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ãéá íá åðéêïéíùíÞóåé êáíåßò ìå êÜðïéïí Üëëï, ðñÝðåé íá óôåßëåé
Ýíá ìÞíõìá. Ôï ìÞíõìá ðñÝðåé íá ìåôáöåñèåß, ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò,
áðü ôïí ðïìðü óôï äÝêôç (ÌÜèçìá 1.7) êáé íá åðéâåâáéùèåß ç ëÞøç ôïõ. ÁõôÞ ç
åðéâåâáßùóç åßíáé Ýíá ðïëý óçìáíôéêü ìÝñïò ôçò äéáäéêáóßáò ôçò ìåôÜäïóçò.
ÕðÜñ÷ïõí äýï âáóéêïß ôñüðïé óýìöùíá ìå ôïõò ïðïßïõò ìðïñåß íá ìåôáäïèåß ìéá
ðëçñïöïñßá. ÓõãêåêñéìÝíá, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 1.6, ôá ìçíýìáôá ìðïñïýí
íá ìåôáäïèïýí åßôå ùò áíáëïãéêÜ åßôå ùò øçöéáêÜ óÞìáôá. Åßíáé ðïëý óçìáíôéêü íá
ãíùñßæåé êáíåßò ôéò äýï áõôÝò ìåèüäïõò ìåôÜäïóçò, åðåéäÞ, ìå ôïí Ýíáí Þ ôïí Üëëï
ôñüðï, åìðåñéÝ÷ïíôáé óå üëá ôá åðéêïéíùíéáêÜ óõóôÞìáôá.
Ó÷Þìá 1.6: ÄéÜêñéóç áíáëïãéêïý - øçöéáêïý óÞìáôïò
1.1.3.1 ÁíáëïãéêÜ óÞìáôá

AíáëïãéêÜ åßíáé ôá óÞìáôá ôá ïðïßá ìåôáâÜëëïíôáé óõíå÷þò ìÝóá óôï ÷ñüíï êáé
Ý÷ïõí ôç ìïñöÞ çìéôïíïåéäïýò êáìðýëçò. Ç êßíçóç åíüò áñìïíéêïý áíáëïãéêïý

óÞìáôïò, ðïõ åßíáé ç áðëïýóôåñç êßíçóç åíüò áíáëïãéêïý óÞìáôïò, ìðïñåß íá ðá-
ñáóôáèåß ãñáöéêÜ, üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.4. Óôï ó÷Þìá áõôü áðåéêïíßæåôáé ìéá
óåéñÜ áðü óõíå÷üìåíá óôéãìéüôõðá åíüò çìéôïíïåéäïýò êýìáôïò ðïõ ìåôáâÜëëåôáé
áñìïíéêÜ óôç äéÜñêåéá ôïõ ÷ñüíïõ.
Ôá çìéôïíïåéäÞ êýìáôá ðáñéóôÜíïõí ôéò áõîïìåéþóåéò ôçò ôÜóçò ôïõ çëåêôñéêïý
óÞìáôïò Þ ôéò áëëáãÝò ôçò Ýíôáóçò ôïõ áêïõóôéêïý óÞìáôïò. Åéäéêüôåñá, ôï áêïõ-
óôéêü óÞìá, ðïõ åßíáé Ýíá áíáëïãéêü óÞìá, åêöñÜæåé Ýíáí êáèáñü êáé áðëü Þ÷ï Þ,
üðùò ëÝìå, ôç íüôá. Ãéá ðáñÜäåéãìá ç ïìéëßá ìáò åßíáé Ýíá óýíèåôï óÞìá, ðïõ áðïôå-
ëåßôáé áðü ôï óõíäõáóìü ðïëëþí çìéôïíïåéäþí êõìÜôùí. Åêôüò áðü ôá áêïõóôéêÜ óÞìá-
ôá õðÜñ÷ïõí êáé ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá, üðùò åßíáé ôá ïðôéêÜ, ôá ñáäéïöùíéêÜ,
ôá ôçëåïðôéêÜ êôë.
16
ÐáñÜäåéãìá II
Ôá áêïõóôéêÜ óÞìáôá åßíáé áíáëïãéêÜ óÞìáôá óôá ïðïßá:
Óôïí áðëü Þ÷ï (ó÷Þìá1.7á) ç

ðßåóç ôïõ áÝñá p ìåôáâÜëëå-
ôáé óýìöùíá ìå ôçí çìéôïíïåé-
äÞ êáìðýëç ùò ðñïò ôï ÷ñüíï
t, åíþ óôï óýíèåôï Þ÷ï (ó÷Þ-
ìá1.7â) ç ðßåóç ìåôáâÜëëåôáé
ìåí ðåñéïäéêÜ, ü÷é üìùò óýì-
öùíá ìå ôçí çìéôïíïåéäÞ êá-
ìðýëç. Óôï èüñõâï (ó÷Þ-
ìá1.7ã) ç ðßåóç ìåôáâÜëëåôáé
ìç ðåñéïäéêÜ, åíþ ï êñüôïò
(ó÷Þìá1.7ä) ðñïêáëåßôáé áðü
áðüôïìç ìåôáâïëÞ ôçò ðßåóçò.
Ó÷Þìá 1.7: Áðëüò Þ÷ïò (á), óýíèåôïò Þ÷ïò (â), èüñõâïò (ã), êñüôïò (ä)
ü Ç áýîçóç ôçò Ýíôáóçò ôïõ Þ÷ïõ áíôéóôïé÷åß óå áýîçóç ôïõ ýøïõò ôïõ óÞìá-
ôïò, äçëáäÞ ôïõ ðëÜôïõò ôïõ êýìáôïò ðïõ ôï ðáñéóôÜíåé. Ç äéáöïñÜ öáßíåôáé
óôï ó÷Þìá 1.8á, ðïõ ðáñéóôÜíåé ôá äéáöïñåôéêÜ ðëÜôç (ýøç) ôùí äýï óçìÜ-
ôùí ðïõ ðñïêáëïýíôáé áðü ôï ðÜôçìá ôïõ ßäéïõ ðëÞêôñïõ ôçò ìåóáßáò óêÜ-
ëáò ôïõ ðéÜíïõ, ìå ìüíç äéáöïñÜ ôçí Ýíôáóç ìå ôçí ïðïßá êÜðïéïò ðáôÜ ôï
ðëÞêôñï. ÅðåéäÞ ðáôéÝôáé ôï ßäéï ðëÞêôñï ôïõ ðéÜíïõ, èá áêïõóôåß ï ßäéïò
ôüíïò, ìå ôç äéáöïñÜ üôé ï Ýíáò èá åßíáé äõíáôüôåñïò áðü ôïí Üëëï.
ü Ç óõ÷íüôçôá åßíáé óõíÜñôçóç ôïõ áñéèìïý ôùí öïñþí ðïõ ôï çìéôïíïåéäÝò
êýìá åðáíáëáìâÜíåôáé áíÜ äåõôåñüëåðôï. Óôï ó÷Þìá 1.8á ôï çìéôïíïåéäÝò óÞìá
ôçò ÷áìçëÞò Ýíôáóçò ôïõ ðëÞêôñïõ ôçò ìåóáßáò êëßìáêáò ôïõ ðéÜíïõ ðïõ ðá-
ôÞèçêå ðñïêáëåß Þ÷ï 277 ðåñßðïõ êýêëùí ôï äåõôåñüëåðôï (Hz). Áõôü óçìáß-
íåé üôé ôï çìéôïíïåéäÝò êýìá åðáíáëáìâÜíåôáé 277 öïñÝò ôï äåõôåñüëåðôï.
¼ìùò, áí ôï ßäéï ðëÞêôñï ôïõ ðéÜíïõ ðáôçèåß ìå ôçí ßäéá Ýíôáóç áëëÜ ìéá
ïêôÜâá (óêÜëá) ÷áìçëüôåñá, ôüôå ç óõ÷íüôçôá ôïõ Þ÷ïõ ðïõ ðñïêáëåßôáé èá
åßíáé 138 êýêëïé ôï äåõôåñüëåðôï. Óôï ó÷Þìá 1.8â óõãêñßíïíôáé ôá äýï óÞìá-
ôá, ôá ïðïßá Ý÷ïõí ôï ßäéï ðëÜôïò (ýøïò), áëëÜ ôï ÜíïéãìÜ ôïõò äéáöÝñåé, áöïý
ïé ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò Ý÷ïõí ðÜíôïôå ìåãáëýôåñï Üíïéãìá áðü ôéò õøçëÝò.
ü Ç öÜóç ìåôñÜ ôç ó÷åôéêÞ ÷ñïíéêÞ èÝóç ôïõ óÞìáôïò ìÝóá óå ìéá ðåñßïäï.
ÅðïìÝíùò ç ìåôáôüðéóç öÜóçò (phase shift) ðåñéãñÜöåé ôï óçìåßï óôï ïðïßï
áñ÷ßæåé ï êýêëïò ôçò çìéôïíïåéäïýò êáìðýëçò (âë. ðáñÜãñáöï 1.1.4). Óôï ó÷Þ-
ìá 1.8ã ðáñïõóéÜæïíôáé ôÝóóåñá óÞìáôá, åê ôùí ïðïßùí ôï êáèÝíá áñ÷ßæåé óå
17
äéáöïñåôéêÞ öÜóç áðü ôá ðñïçãïýìåíÜ ôïõ êáé ôá ïðïßá äéáäï÷éêÜ Ý÷ïõí

äéáöïñÜ öÜóçò ð/2 áêôßíéá Þ, éóïäýíáìá, 90ï.
Ó÷Þìá 1.8á: ÐëÜôïò áíáëïãéêþí óçìÜôùí Ó÷Þìá 1.8â: Óõ÷íüôçôåò áíáëïãéêþí óçìÜôùí
Ó÷Þìá 1.8ã: ÖÜóåéò áíáëïãéêþí óçìÜôùí
1.1.3.2 ØçöéáêÜ óÞìáôá

Ôá øçöéáêÜ óÞìáôá ðáßñíïõí äéáêñéôÝò ôéìÝò ìÝóá óôï ÷ñüíï, äçëáäÞ Ý÷ïõí Ýíá
äéáêñéôü áñéèìü äõíáôþí êáôáóôÜóåùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï äõáäéêü óÞìá åßíáé Ýíá
øçöéáêü óÞìá, ôï ïðïßï Ý÷åé äýï êáôáóôÜóåéò ðïõ áíôéðñïóùðåýïõí ìüíï äýï óõíèÞ-
êåò, ôçí 1 (êáôÜóôáóç on) Þ ôçí 0 (êáôÜóôáóç off), êáé óõíÞèùò áíôéóôïé÷ïýí óôéò
çëåêôñéêÝò ôÜóåéò ôùí +5 Volt êáé 0 Volt (ó÷Þìá 1.9á). ¸ôóé ç ôÜóç ôùí +5 Volt óõíå-
÷ïýò ñåýìáôïò ìðïñåß íá áíôéðñïóùðåýåé Ýíáí ðáëìü, åíþ ç ôÜóç ôùí 0 Volt ôçí áðïõ-
óßá ðáëìïý. Óôá øçöéáêÜ óÞìáôá ïé ðáëìïß Ý÷ïõí óõíÞ-
èùò ôï ßäéï ýøïò Þ ðëÜôïò, êáèþò êáé ôï ßäéï Üíïéãìá Þ
óõ÷íüôçôá.
Ìéá Üëëç ìïñöÞ ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí öáßíåôáé óôï
ó÷Þìá 1.9â. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç éó÷ýïõí ôñåéò óõíèÞ-
êåò: ç ðáñïõóßá ôçò èåôéêÞò ôÜóçò ôùí +15 Volt ðáñéóôÜ-
íåé ôçí êáôÜóôáóç on Þ ôç ëïãéêÞ óõíèÞêç 0, ç ðáñïõóßá
ôçò áñíçôéêÞò ôÜóçò ôùí 15 Volt ðáñéóôÜíåé ôçí êáôÜ-
óôáóç off Þ ôç ëïãéêÞ óõíèÞêç 1, åíþ ç áðïõóßá ôÜóçò
ðáñéóôÜíåé ôç ìç ïñéóìÝíç êáôÜóôáóç. ÁõôÞ ç ìïñöÞ ôùí
øçöéáêþí óçìÜôùí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìå ðïëëïýò äéáöïñå- Ó÷Þìá 1.9á: Øçöéáêü óÞìá ìå ðáñïõóßá äýï óõíèçêþí
ôéêïýò ôñüðïõò óå ìïíÜäåò åðéêïéíùíéáêïý åîïðëéóìïý.
18
¼ðùò èá äïýìå óôç óõíÝ÷åéá, ç Ýí-

íïéá ôçò ìåôáôüðéóçò ôçò öÜóçò, ðïõ
êáèïñßæåé ôï óçìåßï áðü ôï ïðïßï áñ-
÷ßæåé ï êýêëïò ôçò çìéôïíïåéäïýò êá-
ìðýëçò, åßíáé éäéáßôåñá ÷ñÞóéìç óôçí
êáôáíüçóç ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí.
ÓõíÞèùò ç ìåôáôüðéóç öÜóçò ðáñé-
óôÜíåôáé ìå Ýíá äéðëü äõáäéêü øçößï.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï ó÷Þìá 1.8ã, üðïõ
ðáñïõóéÜæïíôáé ôÝóóåñéò äéáöïñåôéêïß
êýêëïé ðïõ áñ÷ßæïõí óå ôÝóóåñéò ÷ù-
ñéóôÝò öÜóåéò ôùí 00, 900, 1800 êáé 2700
ï êáèÝíáò, ç ìåôáôüðéóç ôùí öÜóåùí
Ó÷Þìá 1.9â: Øçöéáêü óÞìá ìå ðáñïõóßá ôñéþí óõíèçêþí
ðáñéóôÜíïíôáé ìå 00, 01, 10 êáé 11 áíôß-
óôïé÷á. Óçìåéþíïõìå üôé ç ìåôáôüðéóç ôçò öÜóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé åõñýôáôá óôç ìå-
ôÜäïóç ôçò øçöéáêÞò ðëçñïöïñßáò.
Ôï öáóìáôéêü åýñïò ìéáò ×áñáêôçñéóôéêü ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí åßíáé ôï ìåãÜëï öáóìáôéêü åýñïò ôïõò, ìå
ãñáììÞò ìåôÜäïóçò åßíáé ôï áðïôÝëåóìá íá ìåôáäßäïíôáé äýóêïëá ìÝóá áðü ôï ôçëåöùíéêü äßêôõï. Éäéáßôåñç ðå-
äéÜóôçìá ôùí óõ÷íïôÞôùí ñßðôùóç áðïôåëïýí ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá ôùí ïñáôþí óõ÷íïôÞôùí (ïðôéêÜ
ìÝóá óôï ïðïßï ìåôáäßäåôáé óÞìáôá) ðïõ äéáêéíïýíôáé ìå ïðôéêÝò ßíåò.
éêáíïðïéçôéêÜ ôï óÞìá.
1.1.4* ÌáèçìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ óÞìáôïò
Ç ìáèçìáôéêÞ Ýêöñáóç ôïõ áñìïíéêïý óÞìáôïò åßíáé ìéá óõíå÷Þò óõíÜñôçóç äýï
ìåôáâëçôþí, ôïõ ÷ñüíïõ t êáé ôïõ ìÝãéóôïõ ðëÜôïõò A, ïíïìÜæåôáé çìéôïíïåéäÞò1 êáé
ðáñéóôÜíåôáé áðü ôçí åîßóùóç:
á= Á çì(2ð v t + ö)
1
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 1.10, ãéá êÜèå ãùíßá Þ ôüîo ù, ðïõ åßíáé Ýíáò ðñáãìáôéêüò áñéèìüò, ïñßæåôáé ç
óõíÜñôçóç çìßôïíï (áíôßóôïé÷á óõíçìßôïíï), ðïõ óõìâïëßæåôáé ìå çì (áíôßóôïé÷á óõí), óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ç
ãùíßá Þ ôï ôüîï ù áíôéóôïé÷ïýí óå ìßá ìüíï ôéìÞ, ôïí ðñáãìáôéêü áñéèìü çìù (áíôßóôïé÷á óõíù), ï ïðïßïò éóïýôáé
ìå ôçí ðñïâïëÞ ôçò äéáíõóìáôéêÞò áêôßíáò ôçò ãùíßáò Þ ôïõ ôüîïõ åðß ôïí Üîïíá yy´ (áíôßóôïé÷á xx´). ÅðïìÝíùò
ïé äõíáôÝò ôéìÝò ôùí çìù êáé óõíù èá êõìáßíïíôáé óôï äéÜóôçìá [1, 1].
ÕðÜñ÷ïõí Üðåéñåò ãùíßåò ðïõ Ý÷ïõí ôçí ßäéá áñ÷éêÞ êáé ôåëéêÞ ðëåõñÜ, Þ ôüîá ðïõ Ý÷ïõí ôçí ßäéá áñ÷Þ êáé ôÝëïò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí ì0 óå ìïßñåò Þ ö óå áêôßíéá åßíáé ôï ìÝôñï ôïõ ôüîïõ áñ÷Þò Á êáé ôÝëïõò Â, ôüôå õðÜñ÷ïõí
Üðåéñá ôñéãùíïìåôñéêÜ ôüîá ðïõ Ý÷ïõí ôçí ßäéá áñ÷Þ Á êáé ôÝëïò Â, áëëÜ ìå äéáöïñåôéêÜ ìÝôñá ù ðïõ äßíïíôáé
áðü ôéò ó÷Ýóåéò: ù = ì0+ 360ê (óå ìïßñåò) êáé ù = ö +2êð (óå áêôßíéá), üðïõ ê áêÝñáéïò. Êáé åðåéäÞ ùò ìÝôñï
ãùíßáò ïñßæåôáé ôï ìÝôñï ôïõ áíôßóôïé÷ïõ ôüîïõ ôçò, üôáí ç ãùíßá ãßíåé åðßêåíôñç, ïé ðáñáðÜíù ó÷Ýóåéò äßíïõí
Ó÷Þìá 1.10: Ï ôñéãù- êáé ôï ìÝôñï üëùí ôùí áíôßóôïé÷ùí ãùíéþí. ÔÝëïò, åðåéäÞ ç óõíÜñôçóç çìßôïíï åßíáé ðåñéïäéêÞ ìå ðåñßïäï2ð,
íïìåôñéêüò êýêëïò äçëáäÞ çì(2ð+x) = çì(2ð-x) = çìx, ç ãñáöéêÞ ôçò ðáñÜóôáóç èá åßíáé üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.4.
19
üðïõ:
á: ç óôéãìéáßá ôéìÞ ðëÜôïõò ôïõ óÞìáôïò (ôÜóç Þ ñåýìá),
Á: ç ìÝãéóôç ôéìÞ ðïõ ðáßñíåé ôï ðëÜôïò ôïõ óÞìáôïò,
v: ç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò (Hertz),
ö: ç öÜóç ôïõ óÞìáôïò óå áêôßíéá êáé
ð: (2ð áêôßíéá = 360ï = 1 ðåñßïäïs,

ð=3,14).
Ç êßíçóç ðïõ ðåñéãñÜöåôáé áðü ôçí ðáñá-
ðÜíù åîßóùóç åßíáé ç áðëïýóôåñç ôùí ðåñéï-
äéêþí êéíÞóåùí êáé ëÝãåôáé áñìïíéêÞ ôáëÜ-
íôùóç (ó÷Þìá 1.6). ÅðåéäÞ ç êßíçóç áõôÞ ãß-
íåôáé óå åõèåßá ãñáììÞ, ëÝãåôáé êáé ãñáììé-
êÞ áñìïíéêÞ ôáëÜíôùóç. ×ùñßò íá ìðïýìå (á)
óå éäéáßôåñåò ìáèçìáôéêÝò ëåðôïìÝñåéåò, áí

áíáëýóïõìå ìéá ðåñéïäéêÞ ôáëÜíôùóç2, èá
ðÜñïõìå ìéá óåéñÜ áñìïíéêþí ôáëáíôþ-
óåùí, ôùí ïðïßùí ïé óõ÷íüôçôåò åßíáé áêÝ-
ñáéá ðïëëáðëÜóéá ìéáò ïñéóìÝíçò (áñ÷éêÞò) (â)
óõ÷íüôçôáò. Ç ôáëÜíôùóç ôçò ìéêñüôåñçò

óõ÷íüôçôáò í ëÝãåôáé èåìåëéþäçò Þ ðñþôç
áñìïíéêÞ êáé Ý÷åé ôï ìåãáëýôåñï ðëÜôïò,
Üñá êáé ôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ôçò éó÷ýïò ôïõ
óÞìáôïò. Ç áñìïíéêÞ ðïõ Ý÷åé óõ÷íüôçôá 2í (ã)
ëÝãåôáé äåýôåñç áñìïíéêÞ êáé Ý÷åé ìéêñüôå-

ñï ðëÜôïò êáé óõíåðþò ìéêñüôåñç éó÷ý. Ç áñ-
ìïíéêÞ ðïõ Ý÷åé óõ÷íüôçôá 3í ëÝãåôáé ôñßôç
áñìïíéêÞ ê.ï.ê. (ä)
Åßíáé óçìáíôéêü íá êáôáíïÞóåé êÜðïéïò ôç

ëåéôïõñãßá ôùí áñìïíéêþí óôçí ðáñÜóôáóç
ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï
øçöéáêü óÞìá ôïõ ó÷Þìáôïò 1.11á áðïôåëåß- (å)
ôáé, èåùñçôéêÜ, áðü Ýíáí Üðåéñï áñéèìü áñ-

ìïíéêþí, ôá ðëÜôç ôùí ïðïßùí ìåéþíïíôáé óõ-
íå÷þò, ìÝ÷ñé íá ìçäåíéóôïýí. Áí åðé÷åéñçèåß
íá ðáñá÷èåß ôï óÞìá áõôü êñáôþíôáò ïñéóìÝ-
Ó÷Þìá 1.11 : ÐáñÜóôáóç øçöéáêïý óÞìáôïò ìå äéáäï÷éêÝò
íåò ìüíï áðü ôéò áñìïíéêÝò ôïõ, ôüôå èá ðÜ-
ðñïóåããßóåéò áñìïíéêþí
ñïõìå äéáöïñåôéêÜ, êÜèå öïñÜ, áðïôåëÝóìá-
ôá. Êñáôþíôáò ìüíï ìßá áñìïíéêÞ (ôç èåìå-
ëéþäç), ðïõ Ý÷åé êáé ôç ìåãáëýôåñç éó÷ý, ðáßñíïõìå ôç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ ó÷Þ-
2
Õðïíïåßôáé ç êáôÜ Fourier ìáèçìáôéêÞ áíÜëõóç ôïõ óÞìáôïò.
20
ìáôïò 1.11â, ç ïðïßá äåí Ý÷åé êáíÝíá êïéíü óçìåßï ìå ôç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ
áñ÷éêïý øçöéáêïý óÞìáôïò. Êñáôþíôáò äýï áñìïíéêÝò (ôç èåìåëéþäç êáé ôç äåýôå-
ñç), ðáßñíïõìå ôç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ ó÷Þìáôïò 1.11ã, ç ïðïßá ðÜëé äåí Ý÷åé
Ãéá íá ìðïñÝóïõìå íá ðñïóåã- ðïëëÜ êïéíÜ óçìåßá ìå ôç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ áñ÷éêïý øçöéáêïý óÞìáôïò.
ãßóïõìå éêáíïðïéçôéêÜ Ýíá øç- Êñáôþíôáò ôÝóóåñéò áñìïíéêÝò, äéáðéóôþíïõìå üôé ç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ ó÷Þ-
öéáêü óÞìá, áðáéôïýíôáé ôïõ- ìáôïò 1.11ä áñ÷ßæåé íá ðñïóåããßæåé ôç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ áñ÷éêïý øçöéáêïý
ëÜ÷éóôïí ïêôþ áñìïíéêÝò. óÞìáôïò. ÔÝëïò, üôáí ÷ñçóéìïðïéçèïýí ïêôþ áñìïíéêÝò, ç ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç
ó÷åäüí óõìðßðôåé ìå áõôÞí ôïõ áñ÷éêïý øçöéáêïý óÞìáôïò (ó÷Þìá 1.11å).
Ôï öáéíüìåíï áõôü, ðïõ (üðùò èá äïýìå êáé óôï ÌÜèçìá 1.4) ëÝãåôáé ðáñáìüñöùóç
ôïõ óÞìáôïò, äåß÷íåé üôé, ãéá íá äçìéïõñãÞóïõìå Ýíá øçöéáêü óÞìá ðïõ íá ðëçóéÜæåé
óôï ðñáãìáôéêü ÷ñçóéìïðïéþíôáò ïñéóìÝíåò ìüíï áðü ôéò áñìïíéêÝò áðü ôéò ïðïßåò
áðïôåëåßôáé, ðñÝðåé íá êñáôçèïýí ôïõëÜ÷éóôïí ïêôþ áñìïíéêÝò. ÄéáöïñåôéêÜ, èá
Ý÷ïõìå öôù÷Ü áðïôåëÝóìáôá.
ËÝîåéò ðïõ ðñÝðåé íá èõìÜìáé

ÅëáóôéêÜ óþìáôá, åëáóôéêÝò äõíÜìåéò, êýìá, ôáëÜíôùóç, ðåñéïäéêÞ êß-
íçóç, çëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá, äéáìÞêç êýìáôá, åãêÜñóéá êýìáôá,
óÞìá, ÷áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò, ðåñßïäïò óÞìáôïò, ìÞêïò óÞìáôïò,
óõ÷íüôçôá óÞìáôïò, ôá÷ýôçôá äéÜäïóçò óÞìáôïò, ðëÜôïò óÞìáôïò, öÜóç
óÞìáôïò, áíáëïãéêÜ óÞìáôá, çìéôïíïåéäÞò êáìðýëç, áñìïíéêü áíáëïãé-
êü óÞìá, øçöéáêÜ óÞìáôá, áñìïíéêÞ ôáëÜíôùóç, ðáñáìüñöùóç.
21
ÌÜèçìá 1.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ôùí

ìÝóùí ìåôÜäïóçò
1.2.1 ÅéóáãùãÞ
ÊÜèå ðëçñïöïñßá, ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáäïèåß áðü ôçí ðçãÞ óôïí ðñïïñéóìü ôçò,
ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé êÜðïéï åëáóôéêü ìÝóï, ðïõ ëÝãåôáé êáé ìÝóï ìåôÜäïóçò.
Ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ðáñÝ÷åé Ýíá öõóéêü äñüìï Þ, áëëéþò, Ýíá êáíÜëé åðéêïéíùíßáò
äéáìÝóïõ ôïõ ïðïßïõ èá óôáëïýí ôá óÞìáôá. Óôï ðáñÜäåéãìá ðïõ áêïëïõèåß äßíå-
ôáé ìå Ýíáí ðéï êáôáíïçôü ôñüðï ç Ýííïéá ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéþíôáò
Ýíá öõóéêü áíÜëïãï.
ÐáñÜäåéãìá IÉÉ
Ôï ó÷Þìá 1.12 äåß÷íåé Ýíá Üôïìï ðïõ óôÝëíåé íåñü óå êÜðïéï
Üëëï ìå ôç âïÞèåéá åíüò ðõñïóâåóôéêïý óùëÞíá, åêìåôáë-
ëåõüìåíï ôá äýï Ýìâïëá ðïõ Ý÷åé ï óùëÞíáò óå êÜèå Üêñï
ôïõ. Ôï Üôïìï ðéÝæåé êáé áöÞíåé äéáäï÷éêÜ ôï ðñþôï Ýìâïëï
ðïõ êñáôÜåé óôá ÷Ýñéá ôïõ, ðáñÜãåé äçëáäÞ ðáëìïýò. Ïé
ðáëìïß áõôïß ìåôáäßäïíôáé ìÝóù ôïõ óùëÞíá êáé öôÜíïõí óôï
äåýôåñï Ýìâïëï ôïõ Üëëïõ Üêñïõ, äçëáäÞ óôï Üëëï Üôïìï. Áí
ï óùëÞíáò Þôáí ôåëåßùò Üêáìðôïò, ôï íåñü ôåëåßùò áóõìðßå-
óôï êáé ç êßíçóÞ ôïõ ÷ùñßò ôñéâÞ, ôüôå ç êßíçóç ôïõ äåýôå-
ñïõ åìâüëïõ èá áêïëïõèïýóå ìå áêñßâåéá ôçí êßíçóç ôïõ
ðñþôïõ åìâüëïõ. Ùóôüóï ï óùëÞíáò åßíáé åëáóôéêüò, ôï íåñü
ðåñéÝ÷åé öõóáëßäåò, Üñá åßíáé ùò Ýíá âáèìü óõìðéåóôü, êáé
ç êßíçóç ôïõ íåñïý ðñïêáëåß ôñéâÞ, ìå áðïôÝëåóìá íá ìçí
ìðïñåß ôï Ýìâïëï íá ìåôáäßäåé ðáëìïýò ìå áðåñéüñéóôç ôá-
÷ýôçôá.
Ãéá íá åðáíÝëèïõìå óôçí ðåñßðôùóÞ ìáò ï ðõñïóâåóôéêüò
óùëÞíáò ðáñéóôÜíåé ôç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò (ð.÷. êáëþäéï)
êáé ôï íåñü ôá óÞìáôá. Ïé ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò Ý÷ïõí éäéü-
ôçôåò (÷áñáêôçñéóôéêÜ) ðïõ åßíáé áíÜëïãåò ìå áõôÝò ôïõ óù-
ëÞíá.
Ó÷Þìá 1.12: Ìç÷áíéêü
áíÜëïãï ôïõ ìÝóïõ
Áðü ôï ðáñáðÜíù ðáñÜäåéãìá ðñïêýðôåé üôé êÜèå ðçãÞ åêðÝìðåé óå ïñéóìÝíåò óõ- ìåôÜäïóçò
÷íüôçôåò, ïé ïðïßåò êáèïñßæïõí ôç æþíç åêðïìðÞò ôçò. Ïé óõ÷íüôçôåò áõôÝò ïñßæï-
íôáé áðü ôç äéáöïñÜ áíÜìåóá óôç ìÝãéóôç êáé óôçí åëÜ÷éóôç óõ÷íüôçôá ðïõ ìðïñåß ç
ðçãÞ íá åêðÝìøåé. Ùò åê ôïýôïõ êÜèå ìÝóï ìåôÜäïóçò áíáëïãéêþí óçìÜôùí åßíáé
ó÷åäéáóìÝíï ãéá Ýíá óõãêåêñéìÝíï åýñïò óõ÷íïôÞôùí ôï ïðïßï êáèïñßæåé êáé ôï åý-
ñïò æþíçò (bandwidth) ôïõ. Óõíåðþò ôï åýñïò æþíçò åêöñÜæåé ðÜíôá ôç äéáöïñÜ
22
áíÜìåóá óôç ìÝãéóôç êáé óôçí åëÜ÷éóôç óõ÷íüôçôá ðïõ ìðïñåß íá åîáóöáëßóåé ôï
ìÝóï ìåôÜäïóçò. ÄçëáäÞ, åÜí ìßá ãñáììÞ åßíáé ó÷åäéáóìÝíç ãéá óõ÷íüôçôåò ìåôáîý
ôùí 80.300 êáé 83.400 Hz, áõôÞ èá Ý÷åé åýñïò æþíçò 3.100 Hz.
ÐáñÜäåéãìá IV
Ôá ôçëåöùíéêÜ êáëþäéá Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß Ýôóé, þóôå íá Ý÷ïõí åýñïò æþíçò ðåñß-
ðïõ 3.000 Hz, äçëáäÞ óõ÷íüôçôá áðü 300 Ýùò 3.400 Hz. Áõôü óõìâáßíåé, ãéáôß ôï
ìåãáëýôåñï ðïóïóôü ôçò åíÝñãåéáò ôçò áíèñþðéíçò öùíÞò âñßóêåôáé óõãêåíôñù-
ìÝíï ìåôáîý áõôþí ôùí óõ÷íïôÞôùí. Áõôü ôï åýñïò æþíçò åðéôñÝðåé ôçí ôáõôü÷ñï-
íç ìåôÜäïóç, ìÝóù åíüò öõóéêïý êáíáëéïý, ìåãÜëïõ áñéèìïý óõíäéáëÝîåùí, åíþ
óõã÷ñüíùò åîáóöáëßæåé óôïí ïìéëçôÞ ôç äõíáôüôçôá íá êáôáíïåß ôá ëåãüìåíá êáé
íá áíáãíùñßæåé ôç öùíÞ ôïõ óõíïìéëçôÞ ôïõ. ¼ìùò, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, ôï
åýñïò æþíçò ôïõ ôçëåöùíéêïý êáíáëéïý åßíáé êÜôé ðáñáðÜíù áðü 3 KHz.
Áðü ôï ðáñáðÜíù ðáñÜäåéãìá ðñïêýðôåé üôé åßíáé áíáãêáßï ôï åýñïò æþíçò íá

Áí ôï åýñïò æþíçò åíüò öõ- åðéìåñßæåôáé óå æþíåò óõ÷íïôÞôùí ìéêñüôåñïõ åýñïõò, ðïõ ïíïìÜæïíôáé ëïãéêÜ êá-
óéêïý êáíáëéïý åðéìåñéóôåß óå íÜëéá. ÁõôÜ ôá êáíÜëéá õðïäéáéñïýíôáé óå êÜðïéåò åðéðëÝïí óõ÷íüôçôåò, þóôå íá
æþíåò óõ÷íïôÞôùí ìéêñüôåñïõ åîáóöáëßæåôáé Ýíáò éêáíïðïéçôéêüò ìåôáîý ôïõò äéá÷ùñéóìüò ìå ôçí üóï ôï äõíáôüí
åýñïõò, ïé æþíåò áõôÝò ïíï- ìéêñüôåñç åðéêÜëõøç.
ìÜæïíôáé ëïãéêÜ êáíÜëéá. Ôï åýñïò æþíçò åíüò áíáëïãéêïý ìÝóïõ ìåôÜäïóçò áíáöÝñåôáé óôï åýñïò óõ÷íï-
ôÞôùí óôï ïðïßï áõôü ìåôáäßäåé êáé äåí Ý÷åé êáìéÜ ó÷Ýóç ìå ôéò ðñáãìáôéêÝò óõ÷íü-
ôçôåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ñáäéüöùíï óôá
FM Ý÷åé äõíáôüôçôá áíáðáñáãùãÞò Þ÷ùí ðïõ âñßóêïíôáé ìÝóá óôï åýñïò ôùí 30
Ýùò 18.000 Hz ðåñßðïõ. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üìùò ôá FM êýìáôá äå ìåôáäßäïíôáé
ó áõôÝò ôéò óõ÷íüôçôåò áëëÜ óôç óõ÷íüôçôá ôçò ðåñéï÷Þò ôùí 100 MHz. Ìéá áíÜ-
ëïãç êáôÜóôáóç éó÷ýåé êáé ãéá ôá ìÝóá õøçëþí óõ÷íïôÞôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
óôç ìåôÜäïóç ôçëåöùíéêþí óçìÜôùí. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ áõôþí ôùí ìÝóùí èá ôá
åîåôÜóïõìå óôá áìÝóùò åðüìåíá ìáèÞìáôá.
Ùóôüóï ïé ðåñéóóüôåñåò áðü ôéò ãñáììÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç
ìçíõìÜôùí äåí åßíáé êáôÜëëçëåò ãéá øçöéáêÞ ìåôÜäïóç. Ôï ðéï äéáäåäïìÝíï êáíÜëé
åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí åßíáé ôï êïéíü ôçëåöùíéêü êýêëùìá, ôï ïðïßï üìùò Ý÷åé ùò
êýñéï óêïðü ôç ìåôÜäïóç ôçò áíèñþðéíçò öùíÞò, ðïõ åßíáé áíáëïãéêü óÞìá, êáé ü÷é
ôá õðïëïãéóôéêÜ äåäïìÝíá, ðïõ åßíáé øçöéáêü óÞìá. Ôï öùò, ï Þ÷ïò, ôá ñáäéïöùíé-
êÜ êýìáôá êáé üëá ôá áíáëïãéêÜ óÞìáôá ðïõ ðåñíïýí áðü ôá êáëùäéáêÜ ìÝóá
ìåôÜäïóçò ðåñéãñÜöïíôáé âÜóåé ôùí óõ÷íïôÞôùí. Ó áõôÜ ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ôï
ÓöÜëìá ïíïìÜæåôáé ïðïéáäÞ- ðëÜôïò ôïõ óÞìáôïò óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï óçìåßï ôáëáíôþíåôáé ãñÞãïñá.
ðïôå öõóéêÞ Þ ôå÷íéêÞ áéôßá
Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ç ÷ùñçôéêüôçôá (capacity) åíüò áíáëïãéêïý ìÝóïõ åêöñÜæåé
ðïõ Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ï äÝ-
ôï ìÝãéóôï ñõèìü ìå ôïí ïðïßï ìðïñïýìå íá óôåßëïõìå Þ íá ðÜñïõìå ÷ùñßò óöÜëìá
êôçò íá ìçí ìðïñåß íá áíáðá-
êÜðïéá ðëçñïöïñßá áðü áõôü êáé Ý÷åé óôåíÞ ó÷Ýóç ìå ôï åýñïò æþíçò ôïõ. ÃåíéêÜ, üóï
ñáãÜãåé ôçí áñ÷éêÞ ðëçñïöï-
ìåãáëýôåñï åßíáé ôï åýñïò æþíçò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò, ôüóï ìåãáëýôåñïò åßíáé êáé ï
ñßá ðïõ óôÝëíåé ç ðçãÞ.
ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôùí äõáäéêþí øçößùí. Óôá óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí ç
÷ùñçôéêüôçôá ìåôñéÝôáé óå äõáäéêÜ øçößá áíÜ äåõôåñüëåðôï (bps: bits per seconds) Þ
óå ðïëëáðëÜóéÜ ôïõò. ¸÷ïíôáò õðüøç ôá ðáñáðÜíù, ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò äéáêñßíïíôáé
23
óå ôñåéò ãåíéêÝò êáôçãïñßåò: Óôï ÷þñï ôùí õðïëïãéóôþí

ü ÌÝóá ìåôÜäïóçò óôåíÞò æþíçò (narrowband), ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç ìå- ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé áêüëïõèïé
ôÜäïóç øçöéáêþí óçìÜôùí ìå ñõèìïýò áðü 45 Ýùò 600 bps. Ôá ìÝóá áõôÜ ðïëëáðëáóéáóôéêïß ðáñÜãïíôåò:
äåí Ý÷ïõí åðáñêÞ ÷ùñçôéêüôçôá, ãéá íá ìåôáäþóïõí ôçëåöùíéêÝò óõíäéáëÝîåéò. T Tera 240 ≈ 1012
ÔÝôïéåò ãñáììÝò óõíáíôþíôáé óõíÞèùò óå ôçëåãñáöéêÜ êõêëþìáôá. G Giga 230 ≈ 109
ü ÌÝóá ìåôÜäïóçò âáóéêÞò æþíçò (baseband), ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç ìåôÜäï- M Mega 220 ≈ 106
óç øçöéáêþí óçìÜôùí ìå ñõèìïýò áðü 1.200 Ýùò 33.600 bps. ÔõðéêÜ ÷ñçóéìïðïéïý-
Ê Kilo 210 ≈ 103
íôáé óôçí ôçëåöùíßá ãéá ôç ìåôÜäïóç óçìÜôùí öùíÞò.
m milli 10 -3
ü ÌÝóá ìåôÜäïóçò åõñåßáò æþíçò (broadband), ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç ìå-
ôÜäïóç øçöéáêþí óçìÜôùí ìå ñõèìïýò áðü 48.000 bps Ýùò 1,5 Mbps. Ç ÷ùñç- ì micro 10 -6
ôéêüôçôÜ ôïõò åðéôñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéçèåß üëï ôï åýñïò ôïõò, ìðïñåß üìùò êáé n nano 10 -9
íá õðïäéáéñåèïýí óå ëïãéêÜ êáíÜëéá ìéêñüôåñçò ÷ùñçôéêüôçôáò, ðñïêåéìÝíïõ p pico 10 -12
íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí óå ôçëåöùíéêÝò óõíäéáëÝîåéò Þ óôç ìåôÜäïóç óçìÜôùí 1 Kbps ≈103 bps
÷áìçëüôåñùí ñõèìþí ìåôÜäïóçò.
1 Mbps ≈ 106 bps
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ç åðéêïéíùíßá ìðïñåß íá åßíáé åíóýñìáôç Þ áóýñìáôç. Óôçí
1 Gbps ≈ 109 bps
ðñþôç ìïñöÞ ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé ôï êáëþäéï, åíþ óôç äåýôåñç ç ãÞéíç áôìü-
óöáéñá. Óôç óõíÝ÷åéá, ëüãù ôçò óðïõäáéüôçôáò ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò óôçí åðéêïé- 1 Tera ≈ 1012 bps
íùíßá, èá ìåëåôçèïýí äéåîïäéêüôåñá êáé áíÜ êáôçãïñßá ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé èá
êáôáäåé÷èåß ç ðñáêôéêÞ ôïõò áîßá.
1.2.2 Åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò

Ôá åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò äéáêñßíïíôáé óôá óõíåóôñáììÝíá æåýãç êáëùäßùí,
óôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá êáé óôéò ïðôéêÝò ßíåò. Ôá ìÝóá áõôÜ ðåñéãñÜöïíôáé óôç
óõíÝ÷åéá.
Ìå ôïí üñï ôõðïðïßçóç åí-

íïåßôáé ç äéáôýðùóç êáíüíùí
1.2.2.1 ÓõíåóôñáììÝíá æåýãç êáëùäßùí ëåéôïõñãßáò êáé äéáóýíäåóçò
Ôï ðáëáéüôåñï êáé ðéï óõíçèéóìÝíï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé ôï óõíåóôñáììÝíï æåý- ðïõ åßíáé áðïäåêôïß áðü üëïõò
ãïò êáëùäßùí (TP: Twisted Pair). Áðïôåëåßôáé áðü óýñìáôá ìå ðõñÞíá ÷áëêïý, ðÜ- ôïõò ÷ñÞóôåò êáé ôïõò êáôá-
÷ïõò åíüò ðåñßðïõ ÷éëéïóôïý, ôá ïðïßá ðåñéâÜëëïíôáé áðü ìïíùôéêü õëéêü. Áí äýï óýñ- óêåõáóôÝò, ìå óêïðü ôçí åðé-
ìáôá óõóôñáöïýí ôï Ýíá ãýñù áðü ôï Üëëï, þóôå íá ðÜñïõí åëéêïåéäÝò ó÷Þìá, äç- êïéíùíßá ìåôáîý äéáöïñåôéêþí
ìéïõñãïýí êýêëùìá ôï ïðïßï ìðïñåß íá ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá. ¸íá êáëþäéï áðïôåëåß- õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí.
ôáé áðü Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá ôÝôïéá æåýãç, ôá ïðïßá ðåñéâÜëëïíôáé áðü ìïíùôéêü õëéêü,
êáé õðÜñ÷åé óå äýï ìïñöÝò: ôï áèùñÜêéóôï êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò (UTP:
Unshielded Twisted Pair), óõíçèéóìÝíï óôá ôçëåöùíéêÜ äßêôõá, êáé ôï èùñáêéóìÝíï
êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò (STP: Shielded Twisted Pair), ðïõ ðáñÝ÷åé ðñïóôá-
óßá áðü èüñõâï Þ ðáñåìâïëÝò. Ôï UTP êáèïñßæåôáé áðü ôçí ôõðïðïßçóç ÅÉÁ/ÔÉÁ-568 Äýï ðáñÜëëçëá êáëþäéá óõí-
(êáé ôç íåüôåñç 568Á) êáé ÷ùñßæåôáé óå êáôçãïñßåò áðü 1 Ýùò 5, áíÜëïãá ìå ôï ðüóï èÝôïõí ìéá áðëÞ êåñáßá. ¼ìùò
óöé÷ôü åßíáé ôï ðëÝîéìï ôùí êáëùäßùí (ó÷Þìá1.13). Ôï óöé÷ôü ðëÝîéìï åðéôñÝðåé ãñç- áõôü äå óõìâáßíåé óå Ýíá óõ-
ãïñüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé ìåßùóç ôùí ðáñåìâïëþí êáé ôùí çëåêôñéêþí íåóôñáììÝíï æåýãïò êáëù-
áëëçëåðéäñÜóåùí áíÜìåóá óå êïíôéíÜ üìïéá æåýãç. äßùí.
24
Ïé êáôçãïñßåò êáëùäßùí ðïõ ïñßæåé ç

ôõðïðïßçóç ÅÉÁ/ÔÉÁ-568 êáé áöïñïýí ôïõò
õðïëïãéóôÝò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Êáôçãïñßá 1 (category 1). Ðñüêåéôáé
Óå ðåñéïñéóìÝíåò áðïóôÜóåéò
ãéá ôï ðáñáäïóéáêü áèùñÜêéóôï ôç-
(ëßãá ÷éëéüìåôñá) ç ÷ùñçôéêü-
ëåöùíéêü êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ
ôçôá ôùí êáëùäßùí óõíåóôñáì-
æåýãïõò óõñìÜôùí (UTP), ðïõ åßíáé
ìÝíùí æåõãþí ìðïñåß íá öôÜ-
êáôÜëëçëï ìüíï ãéá öùíÞ áëëÜ ü÷é ãéá
óåé óå áñêåôÜ õøçëïýò ñõè-
äåäïìÝíá.
ìïýò ìåôÜäïóçò (Ýùò 100
Mbps). Ç ðñïóðÜèåéá õðïóôÞ- ü Êáôçãïñßá 2 (category 2). Ðñüêåéôáé ãéá
ñéîçò ñõèìþí ìåôÜäïóçò ðïõ êáëþäéï UTP ðïõ Ý÷åé èåùñçèåß áîéüðé-
öôÜíïõí ôï 1 Gbps Ý÷åé ïäç- óôï ãéá ìåôáäüóåéò Ýùò 4 Ìbps. To êá- Ó÷Þìá 1.13: Äåßãìáôá êáëùäßùí
ãÞóåé óôçí êáôáóêåõÞ UTP ëþäéï áõôü Ý÷åé ôÝóóåñá óõíåóôñáììÝ- óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí äéáöïñåôéêþí ðëÝîåùí
êáëùäßùí êáôçãïñßáò 6 êáé 7. íá æåýãç óõñìÜôùí êáé åßíáé áñêåôÜ
öèçíü.
ü Êáôçãïñßá 3 (category 3). Ðñüêåéôáé ãéá êáëþäéï UTP ðïõ õðïóôçñßæåé ñõèìïýò
ìåôÜäïóçò Ýùò 10 Mbps êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò óå ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãé-
óôþí. Ôï êáëþäéï áõôü Ý÷åé ôÝóóåñá æåýãç óõñìÜôùí êáé äÝêá óôñïöÝò áíÜ
ìÝôñï.
´Åíá Ïhm åßíáé ç çëåêôñéêÞ
ü Êáôçãïñßá 4 (category 4). Ðñüêåéôáé ãéá êáëþäéï UTP, ðïõ åßíáé ðéóôïðïéçìÝíï
áíôßóôáóç ôïõ áãùãïý ìåôá-
ãéá ñõèìïýò ìåôÜäïóçò 16 Mbps êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò óå ïñéóìÝíá ôïðé-
îý äýï óçìåßùí óôá ïðïßá
êÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí. Ôï êáëþäéï áõôü Ý÷åé ôÝóóåñá óõíåóôñáììÝíá æåýãç
åöáñìüæåôáé äéáöïñÜ äõíáìé-
óõñìÜôùí.
êïý 1 Volt êáé ðáñÜãåé óôïí
áãùãü ñåýìá éó÷ýïò åíüò ü Êáôçãïñßá 5 (category 5). Ðñüêåéôáé ãéá êáëþäéï UTP, ðïõ õðïóôçñßæåé ñõèìïýò
Ámpere. ìåôÜäïóçò Ýùò 100 Mbps. Áðïôåëåßôáé áðü ôÝóóåñá óõíåóôñáììÝíá æåýãç óõñ-
ìÜôùí, áíôßóôáóçò 100 Ïhm. Õðïóôçñßæåé ôéò íåüôåñåò ôå÷íïëïãßåò äéêôýùí õøç-
ëþí åðéäüóåùí êáé äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Ôï êáëþäéï áõôü Ý÷åé õøçëÞ ÷ùñç-
ôéêüôçôá êáé ðáñïõóéÜæåé ÷áìçëÞ åðéêÜëõøç (üôáí óõìâåß ôï Ýíá óÞìá íá ðÝóåé
åðÜíù óôï Üëëï).
¸íá ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ óÞ- Ç ðéï óõíçèéóìÝíç åöáñìïãÞ ôïõ óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò êáëùäßùí åßíáé ôï ôç-
ìáôïò åßíáé ç åîáóèÝíçóç ðïõ ëåöùíéêü óýóôçìá. Ó÷åäüí üëá ôá ôçëÝöùíá óõíäÝïíôáé ìå ôá ôçëåöùíéêÜ êÝíôñá
õößóôáôáé, üôáí äéáíýåé ìåãÜ- äéáìÝóïõ êáëùäßùí UTP. Ôá êáëþäéá áõôÜ ìðïñïýí íá õðïóôçñßîïõí ñõèìïýò ìå-
ëåò áðïóôÜóåéò. ÃåíéêÜ, Ýíá ôÜäïóçò ôçò ôÜîçò áñêåôþí Mbps ìå ó÷åôéêÜ ÷áìçëü êüóôïò êáé íá äéáôñÝîïõí
óÞìá ìðïñåß íá åíéó÷õèåß ìå áñêåôÜ ÷éëéüìåôñá, ÷ùñßò íá ÷ñåéáóôåß íá åíéó÷õèåß ôï óÞìá ðïõ åîáóèåíåß.
ôç âïÞèåéá åéäéêþí äéáôÜîåùí ÓÞìåñá áñêåôÜ êôßñéá êáôáóêåõÜæïíôáé ìå êáëùäßùóç UTP êáôçãïñßáò 5 ðïõ ìðï-
äéêôõáêïý åîïðëéóìïý, ôïõò ñåß íá õðïóôçñßîåé ñõèìïýò ìåôÜäïóçò Ýùò 100 Mbps. Ëüãù ôçò éêáíïðïéçôéêÞò
åíéó÷õôÝò Þ áíáìåôáäüôåò. áðüäïóçò êáé ôïõ ÷áìçëïý êüóôïõò ôïõò ôá óõíåóôñáììÝíá æåýãç êáëùäßùí ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé åõñýôáôá êáé ðéèáíüí íá óõíå÷ßóïõí íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ðïëëÜ
÷ñüíéá áêüìá.
25
1.2.2.2 Ïìïáîïíéêü êáëþäéï

Ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï Ý÷åé ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ðáñüìïéïõò ìå ôo êáëþäéo óõíåóôñáì-
ìÝíïõ æåýãïõò ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá ôçëåöùíéêÜ Þ óôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ
äßêôõá. Ùóôüóï ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï ðáñÝ÷åé êáëýôåñç èùñÜêéóç áðü ôá èùñáêéóìÝíá
êáëþäéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (STP), ìå áðïôÝëåóìá íá Ý÷åé äõíáôüôçôá êÜëõøçò
Ãéá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá ôïõ
ìåãáëýôåñùí áðïóôÜóåùí. Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé óÞìåñá ïé íÝåò ôõðïðïéÞóåéò óõ-
åíüò ÷éëéïìÝôñïõ åßíáé åöé-
óôçìÜôùí äïìçìÝíçò êáëùäßùóçò áðáéôïýí êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò Þ ïðôé-
êôüò Ýíáò ñõèìüò ìåôÜäïóçò
êÞò ßíáò ðïõ ðñïïñßæåôáé ãéá øçöéáêÞ ìåôÜäïóç, áöïý ôá ìÝóá áõôÜ ìðïñïýí íá
äåäïìÝíùí ôçò ôÜîçò ôùí 10
ìåôáäßäïõí óå ñõèìïýò ðïõ êõìáßíïíôáé áðü 100 Mbps Ýùò 1 Gbps, äçëáäÞ 10 Ýùò
Mbps.
100 öïñÝò õøçëüôåñá áðü ôïõò áíôßóôïé÷ïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ôïõ ïìïáîïíéêïý
êáëùäßïõ. Ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá êõêëïöïñïýí óôï åìðüñéï óå äýï ìïñöÝò, ïé ïðïßåò
ðáñÜ ôéò êáôáóêåõáóôéêÝò ôïõò ïìïéüôçôåò Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÝò åöáñìïãÝò. Ïé ìïñöÝò
áõôÝò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï âáóéêÞò æþíçò (baseband coaxial cable), ðïõ áðïôåëåß-
ôáé áðü Ýíá äýóêáìðôï ÷Üëêéíï óýñìá, ôïí ðõñÞíá, ï ïðïßïò ðåñéâÜëëåôáé áðü
Ç äïìçìÝíç êáëùäßùóç åßíáé
Ýíá ìïíùôéêü õëéêü. Ôï ìïíùôéêü õëéêü ðåñéâÜëëåôáé, ìå ôç óåéñÜ ôïõ, áðü Ýíáí
ôï åßäïò ôçò êáëùäéáêÞò åãêá-
åîùôåñéêü áãùãü (ìåôáëëéêü ìáíäýá), ðïõ Ý÷åé óõíÞèùò ôç ìïñöÞ ðëÝãìáôïò. Ï
ôÜóôáóçò ðïõ ðñÝðåé íá ÷ñç-
åîùôåñéêüò áãùãüò, ôÝëïò, ðåñéâÜëëåôáé áðü Ýíá ðñïóôáôåõôéêü ðëáóôéêü êÜëõì-
óéìïðïéåßôáé óôéò íÝåò ïéêï-
ìá. Ìéá ôïìÞ åíüò ôÝôïéïõ êáëùäßïõ öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.14. Åßíáé äéáèÝóéìï óôï
äïìéêÝò êáôáóêåõÝò. Ðñüêåé-
åìðüñéï óå äýï äéáöïñåôéêÝò ðáñáëëá-
ôáé ãéá åýêïëá äéá÷åéñßóéìç
ãÝò: ôï êáëþäéï 5 mm, áíôßóôáóçò 50
êáëùäéáêÞ åãêáôÜóôáóç, ç
Ïhm, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá øçöéáêÞ ìå-
ïðïßá ìðïñåß íá õðïóôçñßîåé
ôÜäïóç, êáé ôï êáëþäéï 10 mm, áíôßóôá-
ìåëëïíôéêÞ áíÜðôõîç êáé åðÝ-
óçò 75 Ïhm, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá áíá-
êôáóç ôùí äéêôýùí, éäéáßôåñá
ëïãéêÞ ìåôÜäïóç.
åíôüò ôùí êôéñéáêþí åãêáôá-
Ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá 50 Ohm ÷ñçóé- óôÜóåùí, ðáñÝ÷ïíôáò ôéò êá-
ìïðïéïýíôáí óôï ðáñåëèüí åõñýôáôá ôåõèõíôÞñéåò ãñáììÝò ãéá
óôá ôïðéêÜ äßêôõá, áöïý ãéá ìéêñÝò áðï- üëåò ôéò êáëùäéþóåéò åðéêïé-
óôÜóåéò ìðïñïýí íá Ý÷ïõí áñêåôÜ õøç- íùíéþí.
ëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò. Åðßóçò ÷ñç-
óéìïðïéïýíôáí êáé óôï ôçëåöùíéêü óýóôç-
ìá ãéá ôçí êÜëõøç ìåôáäüóåùí ìåãÜëùí
Ó÷Þìá 1.14: Ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï
áðïóôÜóåùí, áöïý äéáèÝôïõí êáëýôåñç
èùñÜêéóç áðü ôá óõíåóôñáììÝíá êáëþäéá.
Ï üñïò åõñåßá æþíç ðñïÝñ-
ü Ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï åõñåßáò æþíçò (broadband coaxial cable), ðïõ åßíáé ôï
÷åôáé áðü ôï ÷þñï ôçò ôçëå-
ôõðïðïéçìÝío ïìïáîïíéêü êáëþäéï áíáëïãéêÞò ìåôÜäïóçò ôçò êáëùäéáêÞò ôç-
öùíßáò êáé áíáöÝñåôáé óå
ëåüñáóçò. Yðïóôçñßæåé óõ÷íüôçôåò åõñåßáò æþíçò ðïõ öèÜíïõí ìÝ÷ñé ôá 450
ìÝóï ìåôÜäïóçò åõñýôåñï ôùí
MHz êáëýðôïíôáò áðïóôÜóåéò Ýùò 100 km.
4 KHz. Áíôßèåôá, óôï ÷þñï ôùí
Tï ïìïáîïíéêü êáëþäéï åõñåßáò æþíçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ÷ùñéóôåß óå ðïëëÜ äéêôýùí Ç/Õ ï üñïò áõôüò
êáíÜëéá åýñïõò æþíçò 6 MHz óõíÞèùò, áðü ôá ïðïßá Üëëá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá áíáöÝñåôáé óå åêðïìðÞ êáëù-
ôçëåïðôéêÞ ìåôÜäïóç, Üëëá ãéá ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí êáé Üëëá óôçí ôçëåöùíßá. Ç äéáêïý ìÝóïõ áíáëïãéêÞò ìå-
ïõóéáóôéêÞ äéáöïñÜ ôïõò áðü ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá âáóéêÞò æþíçò åßíáé üôé ÷ñç- ôÜäïóçò.
óéìïðïéïýíôáé ãéá ìåôáäüóåéò ðïõ êáëýðôïõí ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò êáé åðïìÝíùò
26
áðáéôïýí éó÷õñïýò åíéó÷õôÝò. ¼ìùò ïé áíáëïãéêïß åíéó÷õôÝò ìðïñïýí íá ìåôáäþóïõí

ðñïò ìßá ìüíï êáôåýèõíóç, ìå áðïôÝëåóìá íá áðáéôåßôáé åßôå äéðëÞ êáëùäßùóç åßôå
÷ñçóéìïðïßçóç äýï äéáöïñåôéêþí óõ÷íïôÞôùí áíÜ êáôåýèõíóç.
Ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá åõñåßáò æþíçò åßíáé, áðü ôå÷íéêÞ Üðïøç, êáôþôåñá ôùí êá-
ëùäßùí âáóéêÞò æþíçò, üìùò åßíáé ôüóï äéáäåäïìÝíç ç ÷ñÞóç ôïõò, þóôå ïé åôáéñåßåò
êáëùäéáêÞò ôçëåüñáóçò áíáìÝíåôáé üôé ðïëý óýíôïìá èá åßíáé óå èÝóç íá ôá ÷ñçóé-
ìïðïéïýí ãéá ôçí ðáñï÷Þ õðçñåóéþí ôçëåöþíïõ êáé ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí.
1.2.2.3 ÏðôéêÝò ßíåò

Ìå ôéò ïðôéêÝò ßíåò ç ìåôáöïñÜ ôùí ðëçñïöïñéþí ãßíåôáé ìå ðáëìïýò öùôüò êáé
ü÷é ìå çëåêôñéêÜ óÞìáôá (ó÷Þìá 1.15). ¸íá ïðôéêü óýóôçìá ìåôÜäïóçò óõíßóôáôáé
áðü ôñßá óôïé÷åßá, ôçí ðçãÞ, ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ðïõ åßíáé ç ïðôéêÞ ßíá, êáé ôïõò
Ïé ïðôéêï-çëåêôñïíéêïß óõæåõ-
ïðôéêï-çëåêôñïíéêïýò óõæåõêôÝò. Óôçí áðëïýóôåñç ôùí ðåñéðôþóåùí ç ðçãÞ ðñï-
êôÝò ðáßñíïõí ôá çëåêôñéêÜ
óáñìüæåôáé óôï Ýíá Üêñï ôçò ïðôéêÞò ßíáò êáé ï óõæåõêôÞò óôï Üëëï. Ïé ðáëìïß ôïõ
óÞìáôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé
öùôüò ìåôáäßäïíôáé äéáìÝóïõ ôçò ïðôéêÞò ßíáò óôï Üëëï Üêñï, üðïõ ï óõæåõêôÞò
áðü ôïõò õðïëïãéóôÝò êáé ôá
ôïýò ìåôáôñÝðåé óå çëåêôñéêÜ óÞìáôá. Óçìåéþíïõìå üôé êÜèå ðáëìüò öùôüò áíôéðñï-
÷ñçóéìïðïéïýí Üìåóá ãéá ôç
óùðåýåé ôï äõáäéêü øçößï 1, åíþ ç áðïõóßá ðáëìïý ôï äõáäéêü øçößï 0.
äçìéïõñãßá ðáëìþí öùôüò, ïé
ïðïßïé áíáðáñéóôÜíïõí ôçí ßäéá Óôçí ðåñßðôùóÞ ìáò üìùò ôá äåäïìÝíá äçìéïõñãïýíôáé áðü õðïëïãéóôÝò êáé åðïìÝ-
ôçí ðëçñïöïñßá. íùò ôá çëåêôñéêÜ óÞìáôá èá
ðñÝðåé íá ìåôáôñáðïýí óå
ðáëìïýò öùôüò. Áõôü ìðï-
ñåß íá åðéôåõ÷èåß êáé ðÜëé áðü
ôï óõæåõêôÞ, ï ïðïßïò ôþñá
ðáßñíåé ôá çëåêôñéêÜ óÞìáôá
ðïõ äçìéïõñãïýíôáé áðü ôïí
õðïëïãéóôÞ êáé ôá ÷ñçóéìï- Ó÷Þìá 1.15: ÌåôÜäïóç ôïõ öùôüò ìÝóá óå ìéá ïðôéêÞ
ðïéåß Üìåóá ãéá ôç äçìéïõñ- ßíá
ãßá ðáëìþí öùôüò, ïé ïðïßïé áíáðáñéóôÜíïõí ôçí ßäéá ôçí ðëçñïöïñßá. ÖõóéêÜ ç áíôß-
óôñïöç äéáäéêáóßá åêôåëåßôáé áðü Ýíáí Üëëï óõæåõêôÞ, ï ïðïßïò âñßóêåôáé óôï Üëëï
Üêñï ôçò ïðôéêÞò ßíáò êáé ìå-
ôáôñÝðåé ôïõò ðáëìïýò öù-
ôüò óôá áñ÷éêÜ çëåêôñéêÜ
óÞìáôá ðïõ óôÜëèçêáí.
Ôï öùò ìåôáäßäåôáé ðñïò
ìßá ðÜíôá êáôåýèõíóç ìÝóá
áðü ôïí ðõñÞíá ôçò ïðôéêÞò
ßíáò, ï ïðïßïò åßíáé Ýíá êõ-
ëéíäñéêü óõíå÷üìåíï íÞìá
ãõáëéïý Þ ðëáóôéêïý. Ï ðõ-
ñÞíáò ðåñéâÜëëåôáé áðü ìéá
ìïíùôéêÞ åðéêÜëõøç êáé
áõôÞ ìå ôç óåéñÜ ôçò áðü Ó÷Þìá 1.16: ÏðôéêÞ ßíá
27
Ýíá åéäéêü ðñïóôáôåõôéêü ðåñßâëçìá (ó÷Þ-

ìá 1.16). Ï ðõñÞíáò êáé ç ìïíùôéêÞ åðé-
êÜëõøç åßíáé öôéáãìÝíïé áðü õëéêÜ ìå äéá-
öïñåôéêü äåßêôç äéÜèëáóçò, Ýôóé þóôå ï
äåßêôçò áíÜêëáóçò ôïõ öùôüò óôïí ðõ- ÄéÜèëáóç (ó÷Þìá 1.17) ëÝãå-
ñÞíá íá åßíáé ëßãï ìåãáëýôåñïò áðü áõ- ôáé ôï öáéíüìåíï ôçò áëëáãÞò
ôüí óôçí åðéêÜëõøç. Áõôü ðñïêáëåß ôéò óõ- ôçò êáôåýèõíóçò (Å) ôïõ öù-
íå÷üìåíåò áíáêëÜóåéò ôïõ öùôüò ìÝóá ôüò, üôáí áõôü ðñïåñ÷üìåíï
óôïí êõëéíäñéêü ðõñÞíá (ó÷Þìá 1.17). áðü ôï äéáöáíÝò õëéêü (É) äéá-
ÅðåéäÞ ï áãùãüò áðü ãõáëß åßíáé ìïíü- ðåñíÜ ôï äéáöáíÝò õëéêü (ÉÉ)
ðëåõñçò êáôåýèõíóçò êáé ðñïêåéìÝíïõ íá óôï ïðïßï ðñïóðßðôåé ìå êá-
åîáóöáëéóôåß ç ìåôÜäïóç êáé áðü ôá äýï ôåýèõíóç (Å2). Ï äåßêôçò äéÜ-
Üêñá, ôï ïðôéêü êáëþäéï áðïôåëåßôáé áðü èëáóçò åîáñôÜôáé áðü ôçí ðõ-
Ó÷Þìá 1.17: Öáéíüìåíï ôçò äéÜèëáóçò -
ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá áíåîÜñôçôåò ïðôé- êíüôçôá ôïõ õëéêïý (ÉÉ). ÅéäéêÜ
áíÜêëáóçò ôïõ öùôüò
êÝò ßíåò. Ëüãù ôïõ üôé êÜèå ïðôéêÞ ßíá åß- óôçí ðåñßðôùóç ôçò ïðôéêÞò
íáé ðïëý ëåðôÞ êáé åëáöñéÜ, ôï ïðôéêü êáëþäéï åßíáé ðïëý ëåðôüôåñï êáé åëáöñýôåñï ßíáò ôï ðïóïóôü ôïõ öùôüò
óå ó÷Ýóç ìå ôá êáëþäéá Üëëùí õëéêþí êáôáóêåõÞò. ðïõ äéáèëÜôáé åßíáé ìéêñüôåñï
Ïé ôýðïé êáëùäßùóçò ôçò ïðôéêÞò ßíáò ðïéêßëëïõí áíÜëïãá ìå ôá öõóéêÜ ôïõò ôïõ 10%.
÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ôç ÷ùñçôéêüôçôá ìåôÜäïóçò. ¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá
1.18, áíÜëïãá ìå ôï äåßêôç áíÜêëá-
óçò êáé ïñéóìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ¼ôáí ôï öùò, äéáðåñíþíôáò
ïðôéêÞò äéÜäïóçò ïé ïðôéêÝò ßíåò äéá- ôï äéáöáíÝò õëéêü (É) ìå êá-
êñßíïíôáé óå ìïíüôñïðåò (single- ôåýèõíóç (Å), äåí ìðïñåß íá
mode) êáé ðïëýôñïðåò (multi-mode). äéáðåñÜóåé ôï äéáöáíÝò õëé-
ÅðåéäÞ ôï óýóôçìá ïðôéêÞò ìåôÜäï- êü (ÉÉ) óôï ïðïßï ðñïóðßðôåé,
óçò äåí ðáñïõóéÜæåé ðáñåìâïëÝò áðü åðéóôñÝöåé ìå äéáöïñåôéêÞ
çëåêôñéêÜ ñåýìáôá, ç ïðôéêÞ ßíá Ý÷åé êáôåýèõíóç (Å1) óôï äéáöáíÝò
äõíáôüôçôá õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäï- õëéêü (É). Ôï öáéíüìåíï áõôü
óçò óå ðïëý ìáêñéíÝò áðïóôÜóåéò, ïé ëÝãåôáé áíÜêëáóç (ó÷Þìá
ïðïßïé óÞìåñá öèÜíïõí ôá 2 Gbps. 1.17). Ï äåßêôçò áíÜêëáóçò
¸ôóé ìå ôç ÷ñÞóç ôùí ïðôéêþí éíþí ï åîáñôÜôáé áðü ôçí ðõêíüôçôá
ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí åêáôï- ôïõ õëéêïý (É). ÅéäéêÜ óôçí ðå-
íôáðëáóéÜóôçêå ìÝóá óå ìéá äåêáåôßá, ñßðôùóç ôçò ïðôéêÞò ßíáò ôï
Ó÷Þìá 1.18: Ôýðïé ïðôéêþí éíþí ðïõ åíþ ç õðïëïãéóôéêÞ éó÷ýò ôùí õðïëï- ðïóïóôü ôïõ öùôüò ðïõ áíá-
÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç ìåôÜäïóçò ôïõ öùôüò: ãéóôþí äåêáðëáóéÜóôçêå óôï ßäéï ÷ñï- êëÜôáé ðëçóéÜæåé ôï 100%.
ðïëýôñïðåò (á, â), ìïíüôñïðåò (ã). íéêü äéÜóôçìá.
1.2.3 Áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò

Ïé áóýñìáôåò ìåôáäüóåéò äåí áðáéôïýí êáëùäéáêü ìÝóï ãéá ôçí åðéêïéíùíßá. Ôï ìÝóï
ìåôÜäïóçò ôùí çëåêôñïìáãíçôéêþí êõìÜôùí åßíáé ç ãÞéíç áôìüóöáéñá Þ ôï äéÜóôçìá.
Ç ðåñéï÷Þ ôùí óõ÷íïôÞôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá áóýñìáôá óõóôÞìáôá êõìáßíåôáé
28
áðü 10 KHz Ýùò 40 GHz ðåñßðïõ êáé ìå ôçí åéóáãùãÞ ôùí ëÝéæåñ öèÜíåé ùò ôçí ðåñéï-
÷Þ ôùí ïðôéêþí êõìÜôùí. Ïé óõ÷íüôçôåò áõôÝò êáôáíÝìïíôáé üðùò äåß÷íåé ôï ó÷Þìá
1.19.
Ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá ðñáãìáôïðïéåßôáé åßôå ìåôáîý äýï óôáèåñþí óçìåßùí åßôå
ìåôáîý äýï óçìåßùí áðü ôá ïðïßá ôï Ýíá Þ êáé ôá äýï âñßóêïíôáé óå êßíçóç. Ïé áóýñ-
Ó÷Þìá 1.19: Ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí áóýñìáôçò åðéêïéíùíßáò

29
ìáôåò ìåôáäüóåéò ìå ïðôéêÞ åðáöÞ óôçñßæïíôáé óôéò õðÝñõèñåò áêôßíåò, óôçí ôå÷íï-
ëïãßá ôùí ëÝéæåñ, óôá ìéêñïêýìáôá, êáèþò êáé óå ïñéóìÝíåò ðåñéï÷Ýò ôïõ ñáäéïöù-
íéêïý öÜóìáôïò. Óçìåéþíåôáé üôé ç áóýñìáôç åðé-
êïéíùíßá ìåôáîý óôáèåñþí óçìåßùí, óå óõíäõáóìü Ç ãÞéíç áôìüóöáéñá ðåñéëáì-
ìå ôçí åíóýñìáôç, êáëýðôåé Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò ôçò âÜíåé ôñßá êýñéá óôñþìáôá, ôçí
ôçëåöùíéêÞò êßíçóçò ôùí õðåñáóôéêþí äéêôýùí. Åé- ôñïðüóöáéñá, ìå ýøïò ðåñßðïõ
äéêüôåñá, ç åðéêïéíùíßá áõôÞ ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå 15 km áðü ôçí åðéöÜíåéá ôçò
ôéò ìéêñïêõìáôéêÝò æåýîåéò ïðôéêÞò åðáöÞò, ìå ôñï- Ãçò, ôç óôñáôüóöáéñá, ìå åý-
ðïóöáéñéêÝò æåýîåéò ðÝñá áðü ôïí ïñßæïíôá, êáèþò ñïò ðïõ êõìáßíåôáé áðü 15
êáé ìå ñáäéïöùíéêÝò Þ äïñõöïñéêÝò æåýîåéò. Ýùò 70 km ðåñßðïõ, êáèþò
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ç ìåôÜäïóç ôùí çëåêôñïìá- êáé ôçí éïíüóöáéñá, ìå åýñïò
ãíçôéêþí êõìÜôùí ðïõ åêðÝìðïíôáé áðü êÜðïéïí ðï- áðü 70 Ýùò 700 km ðåñßðïõ.
ìðü äåí åßíáé ðÜíôá åõèýãñáììç. Ôá êýìáôá ðïõ Áðü ôá ôñßá óôñþìáôá ç éïíü-
áêïëïõèïýí ôçí êáìðõëüôçôá ôçò Ãçò êáé åðïìÝíùò óöáéñá Ý÷åé ôç ìåãáëýôåñç
Ó÷Þìá 1.20: ÌåôÜäïóç åðéöá- ìåôáäßäïíôáé óôçí åðéöÜíåéÜ ôçò ëÝãïíôáé åðéöá- óçìáóßá ãéá ôçí çëåêôñïìáãíç-
íåéáêþí êõìÜôùí íåéáêÜ êýìáôá êáé åßíáé éäéáßôåñá ÷ñÞóéìá óôç ñá- ôéêÞ ìåôÜäïóç, áöïý óôçí ðå-
äéïöùíßá (ó÷Þìá 1.20). ÐáñÜäåéãìá åðéöáíåéáêþí ñéï÷Þ ôùí 80 Ýùò 300 km
êõìÜôùí áðïôåëïýí ôá ìáêñÜ êáé ìåóáßá ñáäéïêýìáôá. ¼ìùò üóï ôï êýìá áðïìá- áõôïý ôïõ óôñþìáôïò áíáêëÜ-
êñýíåôáé áðü ôïí ðïìðü, ôüóï åëáôôþíåôáé ç ÝíôáóÞ ôïõ, ìå áðïôÝëåóìá óå ìåãÜëåò ôáé, äéáèëÜôáé êáé áðïññïöÜôáé
áðïóôÜóåéò íá Ý÷åé åîáóèåíÞóåé, íá Ý÷åé ÷Üóåé äçëáäÞ Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò ôçò Ýíôá- ï êýñéïò üãêïò ôùí çëåêôñï-
óÞò ôïõ. ìáãíçôéêþí êõìÜôùí.
Åêôüò áðü ôá åðéöáíåéáêÜ êýìáôá õðÜñ-
÷ïõí êáé ôá êýìáôá ÷þñïõ, ôá ïðïßá áíáêëþ-
íôáé óôçí éïíüóöáéñá, ðïõ åßíáé Ýíá áãþãéìï
óôñþìá ôçò áôìüóöáéñáò (ó÷Þìá 1.21). Ôá
êýìáôá ÷þñïõ, áöïý áíáêëáóôïýí óôçí éï-
íüóöáéñá, åðéóôñÝöïõí óôï Ýäáöïò Ý÷ïíôáò
äéáíýóåé ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò ÷ùñßò ç Ýíôá-
óÞ ôïõò íá Ý÷åé åëáôôùèåß ôüóï üóï óôçí ðå-
ñßðôùóç ôùí åðéöáíåéáêþí êõìÜôùí. ¼ðùò èá
äïýìå óôç óõíÝ÷åéá, óôçí êáôçãïñßá ôùí êõ-
ìÜôùí ÷þñïõ áíÞêïõí ôá âñá÷Ýá êýìáôá ôçò
ñáäéïöùíßáò. Ôá åðéöáíåéáêÜ êýìáôá ôùí
âñá÷Ýùí êõìÜôùí áðïññïöþíôáé, åíþ ôá êý-
ìáôá ÷þñïõ õößóôáíôáé äéáäï÷éêÝò áíáêëÜ-
óåéò óôçí éïíüóöáéñá, ÷ùñßò íá åîÝñ÷ïíôáé
áðü ôçí áôìüóöáéñá.
Ó÷Þìá 1.21: ÌåôÜäïóç êõìÜôùí ÷þñïõ

1.2.3.1 Ñáäéïêýìáôá
Ôéò ðéï ãíùóôÝò ðåñéðôþóåéò áóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò áðïôåëïýí ïé ñáäéïóõ-
÷íüôçôåò (RF: Radio-Frequencies), ïé ïðïßåò Ý÷ïõí åõñýôáôç åöáñìïãÞ, üðùò åßíáé
ãéá ðáñÜäåéãìá åßíáé ç áóýñìáôç óôáèåñÞ Þ êéíçôÞ ôçëåöùíßá, ç ðáñÜêôéá åðéêïéíù-
30
íßá, ç ñáäéïåðéêïéíùíßá, ç ñáäéïöùíßá, ç áóýñìáôç ôçëåïðôéêÞ ìåôÜäïóç êôë. Ãéá ôç

ìåôÜäïóç ôùí óçìÜôùí áõôþí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìéá êåñáßá ôçò ïðïßáò ôï êýêëùìá äéáñ-
ñÝåé åíáëëáóóüìåíï ñåýìá, áðåëåõèåñþíïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï çëåêôñïìáãíçôé-
êÜ êýìáôá óôçí áôìüóöáéñá. Óôï Üëëï Üêñï Ýíá áóèåíÝóôåñï çëåêôñéêü ñåýìá, üðùò
¼ôáí óå Ýíá çëåêôñéêü êý- áõôü ðïõ äçìéïýñãçóå ôá êýìáôá óôïí ðïìðü, ðáñÜãåôáé åî åðáãùãÞò óôçí êåñáßá
êëùìá ôá çëåêôñüíéá ñÝïõí êáé ëÞøçò, ç ïðïßá óõëëÝãåé ôá åêðåìðüìåíá óÞìáôá. ÐáñÜ ôï ãåãïíüò üôé ôá ðáñáãüìå-
ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò, ôï íá çëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå ðïëëÜ åßäç åêðïìðþí, óõíçèßæåôáé
ðáñáãüìåíï ñåýìá ëÝãåôáé íá ïíïìÜæïíôáé ñáäéïêýìáôá (radio waves). Ôá ñáäéïêýìáôá Ý÷ïõí ÷áìçëüôåñåò óõ-
åíáëëáóóüìåíï. ÷íüôçôåò áðü ôá ìéêñïêýìáôá, äéáíýïõí åêáôïíôÜäåò ÷éëéüìåôñá, áëëÜ åßíáé áñêåôÜ
åõáßóèçôá óôéò ðáñåìâïëÝò. ÐñïóöÝñïõí õøçëü âáèìü åõåëéîßáò3, ìÝôñéåò ôá÷ýôç-
ôåò êáé óõíäÝóåéò êõìáéíüìåíçò ðïéüôçôáò.
Åéäéêüôåñá, ôá ñáäéïêýìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí ôçëåðéêïéíùíßá åêðÝìðï-
íôáé áðü ôéò êåñáßåò (çëåêôñéêÜ äßðïëá), üôáí áõôÝò äéåãåßñïíôáé êáôÜëëçëá áðü
ôïõò ðïìðïýò. ÁíÜëïãá ìå ôï ìÞêïò êýìáôüò ôïõò ôá ñáäéïêýìáôá õðïäéáéñïýíôáé
Ç êßíçóç åíüò óýñìáôïò óôï óôéò ðáñáêÜôù êáôçãïñßåò (æþíåò):
ðåäßï åíüò ìáãíÞôç ðñïêáëåß
ü Õðåñ-ìáêñÜ Þ æþíç ðïëý ÷áìçëÞò óõ÷íüôçôáò (VLF: Very Low Frequency):
ôç äçìéïõñãßá åíáëëáóóüìåíïõ
ë áðü 10 Ýùò 100 km, óõ÷íüôçôá áðü 3 Ýùò 30 KHz.
çëåêôñéêïý ñåýìáôïò ôï ïðïßï
äéáññÝåé ôï óýñìá êáé ëÝãå- ü ÌáêñÜ Þ æþíç ÷áìçëÞò óõ÷íüôçôáò (LF: Low Frequency):
ôáé ñåýìá åî åðáãùãÞò. ë áðü 1 Ýùò 10 km, óõ÷íüôçôá áðü 30 Ýùò 300 KHz.
ü Ìåóáßá Þ æþíç ìåóáßáò óõ÷íüôçôáò (MF: Medium Frequency):
ë áðü 100 m Ýùò 1 km, óõ÷íüôçôá áðü 300 KHz Ýùò 3 MHz.
ü Âñá÷Ýá Þ æþíç õøçëÞò óõ÷íüôçôáò (HF: High Frequency):
ë áðü 10 Ýùò 100 m, óõ÷íüôçôá áðü 3 Ýùò 30 MHz.
ü Õðåñ-âñá÷Ýá Þ æþíç ðïëý õøçëÞò óõ÷íüôçôáò (VHF: Very High Frequency):
Ôá ìáêñÜ ñáäéïöùíéêÜ êýìáôá ë áðü 1 Ýùò 10 m, óõ÷íüôçôá áðü 30 Ýùò 300 MHz.
ìåôáäßäïíôáé óå ìåãÜëåò áðï- Ï êýñéïò üãêïò ôùí ñáäéïóõ÷íïôÞôùí êõìáßíåôáé áðü 30 KHz Ýùò 300 MHz. ¼ëåò
óôÜóåéò, åíþ ôá ìåóáßá ìåôá- áõôÝò ïé óõ÷íüôçôåò ìðïñïýí íá ìåôáöÝñïõí ðëçñïöïñßåò, åíþ, ãéá íá äéåõêïëõí-
äßäïíôáé óå ìéêñüôåñåò. ×ñç- èåß ç êáôáíïìÞ ôçò ÷ñÞóçò êáé ï Ýëåã÷üò ôïõò, õðïäéáéñïýíôáé óå äÝêá æþíåò (ëïãé-
óéìïðïéïýíôáé êõñßùò óôç ìå- êÜ êáíÜëéá), üðùò öáßíåôáé êáé óôï Ó÷Þìá 1.22. Áðü ôéò óõ÷íüôçôåò áõôÝò ç æþíç
ôÜäïóç ìéêñÞò Ýùò ìåóáßáò ôùí ðïëý õøçëþí óõ÷íïôÞôùí (VHF) ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí ôçëåüñáóç.
åìâÝëåéáò ñáäéïöùíéêþí ðñï- ÏñéóìÝíåò óõ÷íüôçôåò Ý÷ïõí äåóìåõôåß ìå êõâåñíçôéêÝò áðïöÜóåéò ãéá óõãêåêñé-
ãñáììÜôùí. ìÝíåò ÷ñÞóåéò åðéêïéíùíßáò (Þ÷ïõ, åéêüíáò êôë.). Áõôü ïöåßëåôáé ôüóï óôï ãåãïíüò
Óôá âñá÷Ýá êýìáôá ç áðïñ- üôé êÜðïéåò åðçñåÜæïíôáé ðåñéóóüôåñï áðü ðáñÜãïíôåò üðùò ï êáéñüò êáé ïé áëëá-
ñüöçóç ôùí êõìÜôùí åðéöÜ- ãÝò óôçí éïíüóöáéñá üóï êáé óôïí áðáéôïýìåíï Ýëåã÷ï ôùí ñáäéïôçëåïðôéêþí åêðï-
íåéáò åßíáé ðïëý ìåãÜëç, ìå ìðþí.
áðïôÝëåóìá áõôÜ íá ìåôáäß-
äïíôáé óå ðïëý ìåãÜëåò áðï-
óôÜóåéò. ×ñçóéìïðïéïýíôáé
êõñßùò óôç ìåôÜäïóç äéçðåé-
ñùôéêþí ñáäéïöùíéêþí ðñï-
ãñáììÜôùí.
3
Ç åðéêïéíùíßá äåí áðáéôåß ï ðïìðüò êáé ï äÝêôçò íá Ý÷ïõí ìåôáîý ôïõò ïðôéêÞ åðáöÞ.
31
Óôçí ÅëëÜäá ïé ñáäéïóôáèìïß

AM êáèïñßóôçêå íá åêðÝìðïõí
áðü 530 Ýùò 1.620 KHz, åíþ
ïé ñáäéïóôáèìïß FM áðü 87,5
Ýùò 108 MHz. ÁíÜëïãá, ôá ôç-
ëåïðôéêÜ êáíÜëéá 5-12 êáèï-
ñßóôçêå íá åêðÝìðïõí áðü
174 Ýùò 230 MHz, åíþ ôá
êáíÜëéá 21-66 áðü 470 Ýùò
838 MHz. ÔÝëïò, ç êéíçôÞ ôç-
ëåöùíßá (Panafon, Telestet)
êáèïñßóôçêå íá åêðÝìðåé áðü
890 Ýùò 960 MHz, åíþ ç
Cosmote áðü 1.760 Ýùò
1.880 MHz. ÅðïìÝíùò ôüóï ç
ôçëåïðôéêÞ ìåôÜäïóç üóï êáé
ç êéíçôÞ ôçëåöùíßá åêôåßíïíôáé
óôï öÜóìá ôùí ìéêñïêõìÜôùí.
Ó÷Þìá 1.22: Æþíåò ñáäéïóõ÷íïôÞôùí
1.2.3.2 Ìéêñïêýìáôá
Ôá ìéêñïêýìáôá åßíáé çëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá ìå ìÞêïò ðïõ êõìáßíåôáé áðü 1
Ýùò 30 cm, äçëáäÞ ìåãáëýôåñï ôïõ ïñáôïý öùôüò êáé ìéêñüôåñï ôùí ñáäéïêõìÜ-
ôùí. ÅðïìÝíùò ïé ìéêñïêõìáôéêÝò æåýîåéò êáëýðôïõí ôçí ðåñéï÷Þ öÜóìáôïò áðü 300
MHz Ýùò 30 GHz, üìùò ôï êýñéï ðåäßï åöáñìïãÞò ôïõò âñßóêåôáé óôçí ðåñéï÷Þ
ìåôáîý 2 êáé 8 GHz. Åðßóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáé óå æåýîåéò óôåíïý öÜóìáôïò, êá-
ëýðôïíôáò ðåñéï÷Ýò êÜôù áðü 2 GHz, åíþ óôéò åðéêïéíùíßåò ðïõ êáëýðôïõí ôçí ðå-
ñéï÷Þ ðÜíù áðü 10 GHz, êáèþò êáé óå ðåñéðôþóåéò êáêþí êáéñéêþí óõíèçêþí, üðùò
éó÷õñÞ âñï÷Þ, ïìß÷ëç, êáðíüò êôë., ç ìåôÜäïóÞ ôïõò êáèßóôáôáé ðñïâëçìáôéêÞ. Ïé
êýñéåò êáôçãïñßåò (æþíåò) ôùí ìéêñïêõìÜôùí4 åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü ÄåêáôïìåôñéêÜ (UHF: Ultra High Frequency):
ë áðü 1 dm Ýùò 1 m, óõ÷íüôçôá áðü 300 MHz Ýùò 3 GHz.
ü ÅêáôïóôïìåôñéêÜ (SHF: Super High Frequency):
ë áðü 1 cm Ýùò 1 dm, óõ÷íüôçôá áðü 3 Ýùò 30 GHz.
4
×ñçóéìïðïéïýíôáé êáé ïé üñïé: æþíç ðÜñá ðïëý õøçëÞò óõ÷íüôçôáò (UHF), æþíç õðåñ-õøçëÞò óõ÷íü-
ôçôáò (SHF) êáé æþíç õðåñâïëéêÜ õøçëÞò óõ÷íüôçôáò (ÅHF) .
32
Ó÷Þìá 1.23: ÌéêñïêõìáôéêÞ æåýîç
ü ×éëéïóôïìåôñéêÜ (ÅHF: Extremely High Frequency):

ë áðü 1 mm Ýùò 1 cm, óõ÷íüôçôá áðü 30 Ýùò 300 GHz.
ÇëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá ìéêñüôåñïõ ìÞêïõò ôùí ñáäéïêõìÜôùí, üðùò ôá õðåñ-
âñá÷Ýá êáé ôá ìéêñïêýìáôá, äåí áíáêëþíôáé óôçí éïíüóöáéñá êáé åðïìÝíùò ìåôáäß-
äïíôáé áðïêëåéóôéêÜ óáí åðéöáíåéáêÜ êýìáôá. ÅðéðëÝïí ìåôáäßäïíôáé åõèýãñáììá
áðü ôï óôáèìü åêðïìðÞò ðñïò ôï óôáèìü ëÞøçò (ó÷Þìá 1.23), ìå áðïôÝëåóìá ç
ìåôÜäïóÞ ôïõò íá Ý÷åé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí êõìÜôùí öùôüò ðáñÜ ôùí ñáäéïêõìÜ-
Áíáìåôáäüôåò ïíïìÜæïõìå ôéò
ôùí. ÅðïìÝíùò ãéá ôçí êÜëõøç ìåãÜëùí áðïóôÜóåùí áðáéôïýíôáé óôéò ðåñéóóüôå-
äéáôÜîåéò ðïõ äÝ÷ïíôáé ôï åîá-
ñåò ðåñéðôþóåéò áíáìåôáäüôåò, þóôå íá åíéó÷õèåß êáé íá áíáìåôáäïèåß ôï óÞìá.
óèåíçìÝíï çëåêôñïìáãíçôéêü
ÐñïêåéìÝíïõ íá áðïöåõ÷èïýí ðáñåìâïëÝò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç êáìðõëü-
êýìá, ôï åíéó÷ýïõí êáé ôï áíá-
ôçôá ôçò Ãçò, ôá âïõíÜ, ôá øçëÜ êôßñéá êôë., ïé ïðïßåò åíäå÷ïìÝíùò íá ðáñåìðïäß-
ìåôáäßäïõí. ÊÜèå áíáìåôáäü-
æïõí ôçí ïðôéêÞ åðáöÞ ìåôáîý ôùí êåñáéþí ôùí äýï óôáèìþí, ïé êåñáßåò ôïðïèåôïý-
ôçò áðïôåëåßôáé áðü Ýíá äÝ-
íôáé óå åéäéêïýò ðýñãïõò ðïõ âñßóêïíôáé óå øçëÜ óçìåßá êáé óå áðüóôáóç, ï Ýíáò
êôç, ðïõ äÝ÷åôáé ôá óÞìáôá,
ðýñãïò áðü ôïí Üëëï, äåêÜäåò ÷éëéüìåôñá ìáêñéÜ (ó÷Þìá 1.23). ¼óï øçëüôåñïò
Ýíáí åíéó÷õôÞ êáé Ýíáí ðïìðü,
åßíáé ï ðýñãïò ôüóï ìåãáëýôåñç åßíáé ç äõíáôüôçôá êÜëõøçò ìåãÜëùí áðïóôÜóåùí.
ðïõ åðáíåêðÝìðåé ôá åíéó÷õ-
Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìå ðýñãïõò ýøïõò 100 m ç áðüóôáóç ìåôáîý ôùí ðýñãùí ìðïñåß
ìÝíá óÞìáôá.
íá öôÜóåé ìÝ÷ñé êáé ôá 100 km.
Ôá óõóôÞìáôá ôùí õðåñ-âñá÷Ýùí êáé ôùí ìéêñïêõìáôéêþí æåýîåùí ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé óôçí ôçëåöùíéêÞ, óôç ñáäéïöùíéêÞ êáé óôçí ôçëåïðôéêÞ åðéêïéíùíßá. ÁíÜëïãá ìå
ôéò äéáâéâáóôéêÝò éêáíüôçôÝò ôïõò ôá óõóôÞìáôá ìéêñïêõìáôéêþí æåýîåùí äéáêñßíï-
íôáé óå óõóôÞìáôá óôåíÞò æþíçò óõ÷íïôÞôùí, ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç ñá-
äéïåðéêïéíùíßá, êáé óå óõóôÞìáôá åõñåßáò æþíçò óõ÷íïôÞôùí, ôá ïðïßá ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé åðéðëÝïí êáé óôç ìåôáâßâáóç ôçëåïðôéêþí ðñïãñáììÜôùí.
Ïé ìéêñïêõìáôéêÝò æåýîåéò áðáéôïýí ëéãüôåñï ÷ñüíï åãêáôÜóôáóçò, åíþ õðÜñ÷åé
äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò ôïõ áñ÷éêïý ó÷åäéáóìïý, áíÜëïãá ìå ôéò áíÜãêåò. Ëüãù ôùí
ðëåïíåêôçìÜôùí ôïõò ïé æåýîåéò áõôÝò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìáæß ìå ôéò êáëùäéáêÝò êáé
åéäéêüôåñá ôéò ïìïáîïíéêÝò óôï õðåñáóôéêü äßêôõï. Åðßóçò, ðïëëÝò öïñÝò, ïé ìéêñï-
33
êõìáôéêÝò æåýîåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, ãéá ëüãïõò áóöÜëåéáò ôïõ äé-

êôýïõ, ðáñÜëëçëá ìå êáëùäéáêÝò æåýîåéò, þóôå óå ðåñßðôùóç âëÜ-
âçò ôçò ìéáò æåýîçò íá åîáóöáëßæåôáé ç åðéêïéíùíßá ìå ôçí Üëëç.
1.2.3.3 ÄïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá

Ìå ôç äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá äçìéïõñãÞèçêå Ýíáò äßáõëïò ðïëý
õøçëÞò ÷ùñçôéêüôçôáò óôï äéÜóôçìá. Ôá äïñõöïñéêÜ óõóôÞìáôá
áðïôåëïýíôáé áðü ôïõò åðéêïéíùíéáêïýò äïñõöüñïõò êáé ôïõò áíôß-
óôïé÷ïõò óôáèìïýò åäÜöïõò. Ï åðéêïéíùíéáêüò äïñõöüñïò ðñÝðåé
íá âñßóêåôáé ðÜíôïôå óå ïðôéêÞ åðáöÞ ìå ôï óôáèìü åäÜöïõò ìå Ó÷Þìá 1.24: ÄïñõöïñéêÞ æåýîç
ôïí ïðïßï åðéêïéíùíåß. Ãéá ôï ëüãï áõôü ï äïñõöüñïò ôïðïèåôåßôáé
óå ãåùóôáôéêÞ ôñï÷éÜ, äçëáäÞ óôçí ôñï÷éÜ ôïõ Éóçìåñéíïý êáé óå áðüóôáóç ðåñßðïõ
36.000 km ðÜíù áðü ôç Ãç. Óôçí áðüóôáóç áõôÞ ç ãùíéáêÞ ôá÷ýôçôá ôïõ äïñõöüñïõ
óõìðßðôåé ìå ôç ãùíéáêÞ ôá÷ýôçôá5 ðåñéóôñïöÞò ôçò Ãçò, ìå áðïôÝëåóìá ï äïñõöü-
ñïò íá öáßíåôáé áðü ôï óôáèìü åäÜöïõò áêßíçôïò, óôçí ßäéá ðÜíôá èÝóç ôïõ äéáóôÞ-
Ïé äßáõëïé Ô1 åßíáé áìåñéêÜíé-
ìáôïò.
êçò ðñïôõðïðïßçóçò ïé ïðïßïé
¸íáò äïñõöüñïò åðéêïéíùíéþí (ó÷Þìá 1.24) ìðïñåß íá èåùñçèåß üôé åßíáé Ýíáò ìé-
÷ñçóéìïðïéïýí æåýãç óõñìÜ-
êñïêõìáôéêüò ìåôáëëÜêôçò êáé óõã÷ñüíùò Ýíáò ìåãÜëïò åðáíáëÞðôçò ìéêñïêõìÜôùí
ôùí ìå øçöéáêïýò áíáìåôá-
ðïõ âñßóêåôáé óôï äéÜóôçìá. ËáìâÜíåé ìå ôéò êåñáßåò ôïõ óÞìáôá ìéêñïêõìÜôùí, óå
äüôåò, ðïõ âñßóêïíôáé óå áðü-
ìéá óõãêåêñéìÝíç æþíç óõ÷íïôÞôùí, áðü ôïõò óôáèìïýò åêðïìðÞò ðïõ âñßóêïíôáé
óôáóç 1.850 m ï Ýíáò áðü
óôç Ãç, ôá åíéó÷ýåé êáé ôá áíáìåôáäßäåé óå äéáöïñåôéêÞ óõ÷íüôçôá ìÝóù ôùí áíáìåôá-
ôïí Üëëï, êáé ìðïñoýí íá ìå-
äïôþí ôïõ óôïõò áíôßóôïé÷ïõò óôáèìïýò ëÞøçò. ÊÜèå áíáìåôáäüôçò ÷ñçóéìïðïéåß
ôáöÝñïõí äåäïìÝíá Ýùò
äéáöïñåôéêÞ óõ÷íüôçôá ãéá ôçí áíáìåôÜäïóç, ãéáôß äéáöïñåôéêÜ ôï éó÷õñü óÞìá ðïõ
1.544 Kbps. Ìðïñïýí íá äéá-
áíáìåôáäßäåé èá ðáñåìâáëëüôáí óôï áäýíáôï óÞìá ðïõ öôÜíåé óôï äïñõöüñï. Ï
÷åéñéóôïýí ôáõôü÷ñïíá 24
åîïðëéóìüò ðïõ âñßóêåôáé óôï Ýäáöïò êáé áðïôåëåßôáé áðü Ýíá äÝêôç, Ýíáí ðïìðü êáé
êáíÜëéá öùíÞò êáé ãåíéêÜ íá
ìßá êåñáßá ïíïìÜæåôáé åðßãåéïò óôáèìüò.
ðåôý÷ïõí ðïëý õøçëïýò ñõè-
Óôç äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá ç óõóêåõÞ ç ïðïßá ëáìâÜíåé Ýíá óÞìá, ôï åíéó÷ýåé, ìïýò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí.
áëëÜæåé ôç óõ÷íüôçôÜ ôïõ êáé ôï áíáìåôáäßäåé ïíïìÜæåôáé äïñõöïñéêüò áíáìåôáäü- Ëüãù ôùí äõíáôïôÞôùí ôïõò
ôçò (transponder). Ïé ðåñéóóüôåñïé äïñõöüñïé Ý÷ïõí 12 - 20 áíáìåôáäüôåò. Ôï åý- ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí óôá äçìü-
ñïò æþíçò ðïõ äéá÷åéñßæåôáé êÜèå áíáìåôáäüôçò äéáöÝñåé áðü ôïí Ýíá äïñõöüñï óéá ôçëåöùíéêÜ äßêôõá, åíþ
óôïí Üëëï. Ïé óýã÷ñïíïé äïñõöüñïé Ý÷ïõí áíáìåôáäüôåò åýñïõò æþíçò 36 - 50 MHz. ôþñá äéáôßèåíôáé êáé óå ìå-
Ï ôñüðïò ÷ñçóéìïðïßçóçò áõôïý ôïõ åýñïõò æþíçò åîáñôÜôáé áðü ôï åßäïò ôïõ åîï- ìïíùìÝíïõò óõíäñïìçôÝò.
5
Ùò ãùíéáêÞ ôá÷ýôçôá ( ) ôïõ óçìåßïõ Ì ðïõ êéíåßôáé ìå ïìáëÞ êõêëéêÞ êßíçóç êáé äéáãñÜöåé óå ÷ñüíï t ôï
ôüîï ïñßæåôáé ôï äéáíõóìáôéêü ìÝãåèïò ðïõ Ý÷åé ôá åîÞò ÷áñáêôçñéóôéêÜ:
i) óçìåßï åöáñìïãÞò ôï êÝíôñï Ï ôçò ðåñéöÝñåéáò ðïõ äéáãñÜöåé ôï êéíçôü M,
ii) äéåýèõíóç êÜèåôç óôï åðßðåäï ôçò ðåñéöÝñåéáò ðïõ äéáãñÜöåé ôï êéíçôü M,
iii) öïñÜ åêåßíç ôçò äåîéüóôñïöçò âßäáò, üôáí ðåñéóôñÝöåôáé ìå ôç öïñÜ ôïõ êéíçôïý Ì,
→
ö
iv) ìÝôñï ù = , üðïõ ö ç ãùíßá ðïõ äéáãñÜöåé ôï êéíçôü Ì óôï ÷ñüíï t.
t
34
ðëéóìïý ðïõ öÝñåé ï åðßãåéïò óôáèìüò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç
Ýíáò ôõðéêüò äïñõöïñéêüò áíáìåôáäüôçò åýñïõò æþíçò 50 ÌHz ìðïñåß íá ðåñéëáì-
âÜíåé:
ü Ýíá äßáõëï Ýã÷ñùìçò ôçëåüñáóçò Þ
ü 1.200 äéáýëïõò öùíÞò Þ
ü Ýíá äßáõëï ôùí 50 Mbps Þ
ü 32 Ô1 äéáýëïõò ôùí 1.554 Êbps Þ
ü 800 äéáýëïõò ôùí 64 Kbps Þ
ü 1.200 äéáýëïõò ôùí 40 Kbps.
Ëüãù ôçò ìåãÜëçò áðüóôáóçò ðïõ äéáíýïõí ôá óÞìáôá (åðßãåéïò óôáèìüò - äïñõ-
öüñïò - åðßãåéïò óôáèìüò) ðáñáôçñåßôáé ìéá êáèõóôÝñçóç óôç ìåôÜäïóç ôùí óçìÜ-
ôùí (ôçò ôÜîçò ôùí 500 msec) êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò, ðïõ åðéäñÜ åíï÷ëçôéêÜ,
éäéáßôåñá óôçí ôçëåöùíéêÞ åðéêïéíùíßá. Ôï ìåéïíÝêôçìá áõôü, ðïõ ìå ôçí åîÝëéîç ôçò
Ôï óôïé÷åßï ðïõ äßíåé Ýíá ìå-
ôå÷íïëïãßáò óõíå÷þò áìâëýíåôáé, åîéóïññïðåßôáé ìå ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá ôïõ êü-
ãÜëï ðëåïíÝêôçìá óôç ÷ñÞóç
óôïõò äÝóìåõóçò åíüò êáíáëéïý áíåîÜñôçôá áðü ôçí áðüóôáóç ðïõ äéáíýïõí ôá
ôçò äïñõöïñéêÞò åðéêïéíùíßáò
óÞìáôá. Ç óýíäåóç ìåôáîý óõíäñïìçôþí áðü äéáöïñåôéêÝò ÷þñåò ãßíåôáé ìÝóù ôùí
åßíáé üôé ôï êüóôïò äÝóìåõ-
óôáèìþí åäÜöïõò ôïõ äéåèíïýò õðåñáóôéêïý äéêôýïõ êÜèå ÷þñáò, ïé ïðïßïé ìå ôç
óçò åíüò êáíáëéïý åßíáé áíå-
óåéñÜ ôïõò óõíäÝïíôáé ìå ôï äïñõöüñï. Ïé äïñõöüñïé ðïõ ëåéôïõñãïýí ìå âÜóç ôçí
îÜñôçôï áðü ôçí áðüóôáóç
ðáñáðÜíù ðïñåßá óýíäåóçò ïíïìÜæïíôáé äïñõöüñïé Ýììåóçò åêðïìðÞò.
ðïõ äéáíýïõí ôá óÞìáôá.
Ïé äïñõöïñéêÝò æåýîåéò åêôåßíïíôáé óôï çëåêôñïìáãíçôéêü öÜóìá ìåôáîý 3 êáé 30
GHz, äçëáäÞ êáôáëáìâÜíïõí ôçí ðåñéï÷Þ áðü ôï ôÝëïò ôùí äåêáôïìåôñéêþí (UHF)
Ýùò ôçí áñ÷Þ ôùí åêáôïóôïìåôñéêþí (SHF) ìéêñïêõìÜôùí. ¼ìùò ïé óõíçèÝóôåñá ÷ñç-
óéìïðïéïýìåíåò äïñõöïñéêÝò óõ÷íüôçôåò âñßóêïíôáé óôç æþíç ôùí 4 - 6 GHz, äçëáäÞ
åíôüò ôçò ðåñéï÷Þò ôùí åêáôïóôïìåôñéêþí (SHF) ìéêñïêõìÜôùí. ÓõãêåêñéìÝíá, ãéá
ôçí êáôåñ÷üìåíç åðéêïéíùíßá, äçëáäÞ áðü ôï äïñõöüñï ðñïò ôï óôáèìü, ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé ïé óõ÷íüôçôåò 3,7 - 4,2 GHz, åíþ ãéá ôçí áíåñ÷üìåíç åðéêïéíùíßá, äçëáäÞ
áðü ôï óôáèìü ðñïò ôï äïñõöüñï, ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé óõ÷íüôçôåò 5,925 - 6,425
GHz.
1.2.3.4 ÕðÝñõèñá - ËÝéæåñ

Óôç óõíÝ÷åéá ôùí ìéêñïêõìÜôùí âñßóêïíôáé ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá ðïõ ðá-
ñÜãïíôáé áðü Üôïìá êáé ðõñÞíåò. Ðñüêåéôáé ãéá ôéò õðÝñõèñåò áêôßíåò (infrared),
ôï ïñáôü öùò (visible light) êáé ôéò õðåñéþäåéò áêôßíåò (ultraviolet). Ôüóï ïé õðÝñõ-
èñåò áêôßíåò üóï êáé ïé áêôßíåò ëÝéæåñ Ý÷ïõí åõñýôáôç åöáñìïãÞ óôéò ðåñéðôþóåéò
ðïõ ôá åíóýñìáôá ìÝóá ëüãù õøçëïý êüóôïõò Þ áäõíáìßáò åãêáôÜóôáóçò
åßíáé áíåðéèýìçôá. ÔÝôïéåò ðåñéðôþóåéò åßíáé, ãéá ðáñÜäåéãìá, ôá äßêôõá ðåñéïñé-
óìÝíçò ãåùãñáöéêÞò åìâÝëåéáò, ôá ïðïßá ðåñéëáìâÜíïõí ôéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï
óõíäÝóåéò ôùí êôéñßùí åíüò âéïìç÷áíéêïý, åìðïñéêïý Þ åêðáéäåõôéêïý óõìðëÝãìá-
ôïò êÜðïéáò ðåñéï÷Þò Þ åíüò ïéêïäïìéêïý ôåôñáãþíïõ. Ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá
ôçò ôå÷íïëïãßáò áõôÞò åßíáé éäéáßôåñá ÷ñÞóéìç óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç óýíäåóç ôùí
35
êôéñßùí áðáéôåß ôï óêÜøéìï ïäéêþí áñôçñéþí ãéá ôçí ôïðïèÝôçóç ôùí êáëùäßùí. Ç
ôïðïèÝôçóç ëÝéæåñ Þ åíüò ðïìðïý êáé åíüò äÝêôç õðåñýèñùí óôç óôÝãç êÜèå êôé-
ñßïõ åßíáé óáöþò ïéêïíïìéêüôåñç åðéëïãÞ, ÷ùñßò äõóêïëßåò óôçí åãêáôÜóôáóç Þ
éäéáßôåñåò íïìéêÝò äéáôõðþóåéò.
Ç åðéêïéíùíßá ìå ëÝéæåñ Þ õðÝñõèñåò áêôßíåò åßíáé øçöéáêÞ êáé êáôåõèõíüìåíç, ìå
áðïôÝëåóìá ôç ó÷åäüí áóöáëÞ êáé ÷ùñßò ðáñåìâïëÝò åðéêïéíùíßá ôçò äÝóìçò. Ôï
óýóôçìá ðñïóöÝñåé õøçëÞ ÷ùñçôéêüôçôá óå ðïëý ÷áìçëü êüóôïò êáé åßíáé éäéáßôåñá
áðïôåëåóìáôéêü, üôáí ï êáéñüò åßíáé êáëüò. Áðáéôåßôáé üìùò éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ, áöïý
êáéñéêïß ðáñÜãïíôåò üðùò ç âñï÷Þ, ç ïìß÷ëç, ôï ÷éüíé Þ ç õøçëÞ èåñìïêñáóßá åßíáé
óå èÝóç íá ðáñåìâëçèïýí ðñïêáëþíôáò áëëáãÞ óôçí êáôåýèõíóç ôçò äÝóìçò.

ÌÝóï ìåôÜäïóçò, æþíç åêðïìðÞò, åýñïò æþíçò, ÷ùñçôéêüôçôá, åíóýñ-
ìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, ìÝóá ìåôÜäïóçò âáóéêÞò æþíçò, ìÝóá ìåôÜäï-
óçò åõñåßáò æþíçò, óõíåóôñáììÝíï æåýãïò êáëùäßùí, áèùñÜêéóôï êá-
ëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò, èùñáêéóìÝíï êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ
æåýãïõò, ïìïáîïíéêü êáëþäéï âáóéêÞò æþíçò, ïìïáîïíéêü êáëþäéï åõ-
ñåßáò æþíçò, ïðôéêÞ ßíá, ðõñÞíáò ïðôéêÞò ßíáò, ðåñßâëçìá ïðôéêÞò ßíáò,
ìïíüôñïðåò ïðôéêÝò ßíåò, ðïëýôñïðåò ïðôéêÝò ßíåò, áóýñìáôá ìÝóá ìå-
ôÜäïóçò, åðéöáíåéáêÜ êýìáôá, êýìáôá ÷þñïõ, ñáäéïêýìáôá, ñáäéïóõ-
÷íüôçôåò, ìéêñïêýìáôá, óõóôÞìáôá óôåíÞò æþíçò óõ÷íïôÞôùí, óõóôÞ-
ìáôá åõñåßáò æþíçò óõ÷íïôÞôùí, äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá, ãåùóôáôéêÞ
ôñï÷éÜ, åðßãåéïò óôáèìüò, áíáìåôáäüôçò, äïñõöüñïé Ýììåóçò åêðïìðÞò,
êáôåñ÷üìåíç - áíåñ÷üìåíç åðéêïéíùíßá, õðÝñõèñåò áêôßíåò, ïñáôü öùò,
õðåñéþäåéò áêôßíåò.
36
ÌÜèçìá 1.3: Óýãêñéóç ôùí ìÝóùí

ìåôÜäïóçò
1.3.1 Óýãêñéóç ôùí êáëùäéáêþí ìÝóùí

Áí êáé ôï áíþôåñï êáëùäéáêü ìÝóï èåùñåßôáé üôé åßíáé ç ïðôéêÞ ßíá, õðÜñ÷ïõí áñêå-
ôïß ðáñÜãïíôåò ðïõ ðñÝðåé íá åîåôáóôïýí, þóôå íá ìðïñåß êÜðïéïò ìå âåâáéüôçôá
íá áðïöáóßóåé ãéá ôï êáëùäéáêü ìÝóï ðïõ èá ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé óå ìéá óýí-
äåóç. Ïé ðáñÜãïíôåò áõôïß ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí êáôáëëçëüôçôá ôïõ êáëùäéáêïý ìÝ-
óïõ ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï ðåñéâÜëëïí åãêáôÜóôáóçò, ìå ôçí ôå÷íïëïãßá ðïõ åöáñìü-
æåôáé, ìå ôï êüóôïò ôïõ ìÝóïõ êáé ôùí ðáñåëêïìÝíùí, ìå ôï êüóôïò åãêáôÜóôáóçò
êôë. Ãéá ðáñÜäåéãìá, åßíáé ãíùóôü üôé ïé åöáñìïãÝò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ áðáéôïýí
ðïëý ìåãÜëï åýñïò æþíçò. ÅðïìÝíùò êÜèå ïñãáíéóìüò, ðñïêåéìÝíïõ íá ëåéôïõñãÞ-
óåé ùöÝëéìá êáé ðáñáãùãéêÜ, èá ðñÝðåé íá åêôéìÞóåé ðñïóåêôéêÜ ôéò Üìåóåò êáé ôéò
ìåëëïíôéêÝò áíÜãêåò ôïõ êáé óå óõíÜñôçóç ìå ôï åðéôñåðüìåíï êüóôïò óå ðÜãéåò
åðåíäýóåéò íá ðñï÷ùñÞóåé óå åðåíäýóåéò õðïäïìÞò, âåëôéþíïíôáò ôéò äéêôõáêÝò
õðçñåóßåò ôïõ.
1.3.1.1 Óýãêñéóç ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ êáé êáëù-

äßïõ UTP Þ STP
Ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá ôùí êáëùäßùí óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò óõíßóôáôáé óôï
ãåãïíüò üôé áõôÜ ìðïñïýí íá ìåôáäþóïõí ìå ñõèìïýò 10 Þ êáé 100 öïñÝò ìåãáëý-
ôåñïõò áðü ôïõò ñõèìïýò ôùí ïìïáîïíéêþí êáëùäßùí. ÐÝñá áðü áõôü, ç óõíôÞñç-
óç êáé ç åðéóêåõÞ ôïõò äåí ðáñïõóéÜæåé éäéáßôåñá ðñïâëÞìáôá, üðùò ç ðåñßðôùóç
ôùí ïìïáîïíéêþí êáëùäßùí. ¼ìùò åíþ ç åãêáôÜóôáóç ôïõ ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ
åßíáé óõíÞèùò åýêïëç êáé ðåñéóóüôåñï ïéêïíïìéêÞ, üëåò ïé ôçëåöùíéêÝò åôáéñåßåò
áíôéêáèéóôïýí óôáäéáêÜ ôéò óõíäÝóåéò ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ ìåãÜëùí áðïóôÜóåùí
ìå êáëþäéï UTP Þ ìå ïðôéêÞ ßíá.
Ôï êýñéï ðëåïíÝêôçìá ôïõ ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ Ýíáíôé ôïõ êáëùäßïõ óõíåóôñáììÝ-
íïõ æåýãïõò (UTP, STP) åßíáé üôé áðïôåëåß Ýíáí êáëü óõíäõáóìü õøçëïý åýñïõò
æþíçò êáé åîáéñåôéêÞò áíï÷Þò óôï èüñõâï. ÅðåéäÞ ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï äéáèÝôåé
êáëÞ èùñÜêéóç óôï èüñõâï, ç ïðïßá åßíáé áíÜëïãç ìå áõôÞí ôïõ STP, åßíáé êáôÜëëç-
ëï êáé ãéá ìåôáäüóåéò óå ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò. ¼ìùò ôï ðüóï ìåãÜëï èá åßíáé ôï
åýñïò æþíçò ôïõ åîáñôÜôáé áðü ôï ìÞêïò ôïõ êáëùäßïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, êáëþäéá
ôïõ 1 km ìðïñïýí íá äþóïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò 10 Mbps.
37
1.3.1.2 Óýãêñéóç ïðôéêÞò ßíáò êáé êáëùäßïõ UTP Þ STP

Ïé ïðôéêÝò ßíåò ðáñÝ÷ïõí õðåñâïëéêÜ ìåãÜëï åýñïò æþíçò ìå ìéêñÞ áðþëåéá éó÷ýïò, ìå
áðïôÝëåóìá íá ìðïñïýí íá êáëýðôïõí ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò áíÜìåóá óôïõò åðáíáëÞ-
ðôåò. Åðßóçò äåí åðçñåÜæïíôáé áðü áðüôïìåò ìåôáâïëÝò óôçí ôÜóç ôïõ äéêôýïõ, áðü
çëåêôñïìáãíçôéêÝò ðáñåìâïëÝò, áðü ïîåéäùôéêÝò ÷çìéêÝò ïõóßåò, êáèþò êáé áðü Üëëá
áôìïóöáéñéêÜ Þ âéïìç÷áíéêÜ ðáñÜóéôá, Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí óå
åðéâáñçìÝíï âéïìç÷áíéêü ðåñéâÜëëïí, ðïõ èåùñåßôáé áêáôÜëëçëï ãéá UTP Þ áêüìç êáé
ãéá STP êáëþäéá. Ïé ïðôéêÝò ßíåò åßíáé ðïëý ëåðôÝò êáé åëáöñéÝò, óôïé÷åßá ðïõ ðñïóäßäïõí
Ýíá ìåãÜëï óõãêñéôéêü ðëåïíÝêôçìá ùò ðñïò ôçí åõåëéîßá ðñïóáñìïãÞò ôïõò óå äéáöï-
ñåôéêÜ ðåñéâÜëëïíôá åãêáôÜóôáóçò, ùò ðñïò ôçí åîïéêïíüìçóç ÷þñïõ êáé êüóôïõò êôë.
ÔÝëïò, äýóêïëá ãßíåôáé õðïêëïðÞ, áöïý, üðùò èá åîçãçèåß óôç óõíÝ÷åéá, ç äéáêëÜäùóÞ
ôïõò åßíáé áñêåôÜ äýóêïëç åñãáóßá êáé áðáéôåß åîåéäéêåõìÝíï åîïðëéóìü êáé ðñïóùðéêü.
Ç ôå÷íïëïãßá ôùí ïðôéêþí éíþí åßíáé ðåñéóóüôåñï ðïëýðëïêç áðü áõôÞí ôùí êáëù-
äßùí UTP, ìå áðïôÝëåóìá êáé ç åãêáôÜóôáóÞ ôïõò íá åßíáé ðéï áðáéôçôéêÞ. Åéäéêüôåñá,
ç äéáóýíäåóç (óõãêüëëçóç) êáé äéáêëÜäùóç ôùí ïðôéêþí éíþí åßíáé ôå÷íéêÜ äýóêïëç Ôï êüóôïò êáôáóêåõÞò äýï ðýñ-
åñãáóßá, åíþ ï åîïðëéóìüò äéáóýíäåóçò ðïõ áðáéôåßôáé åßíáé åõðáèÞò êáé áêñéâüò. Ôï ãùí, áðáñáßôçôùí ãéá ôçí õëï-
êüóôïò áõôü áõîÜíåôáé áêüìç ðåñéóóüôåñï, áí ëçöèåß õðüøç üôé ç ìåôÜäïóç åßíáé ðïßçóç êÜðïéáò áóýñìáôçò óýí-
ðÜíôïôå ðñïò ìßá ìüíï êáôåýèõíóç. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò Ý÷åé õðïëïãéóôåß üôé åßíáé äåóçò, åßíáé óõ÷íÜ ðïëý öôç-
ðñïôéìüôåñç ç ðñïìÞèåéá êáé åãêáôÜóôáóç åíüò êáëùäßïõ UTP êáôçãïñßáò 5, ôïõ íüôåñï áðü ôç äéÜíïéîç åíüò
ïðïßïõ ôï êüóôïò åßíáé ðïëý ìéêñü, áðü ôçí êáëùäßùóç ïðôéêÞò ßíáò, áñêåß íá éêáíï- õðüãåéïõ áãùãïý ìÞêïõò 100
ðïéïýíôáé ïé áðáéôïýìåíïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ôùí åêÜóôïôå äéêôõáêþí åöáñìïãþí. km, ôçí ôïðïèÝôçóç ôùí êáëù-
äßùí êáé ôçí áðïêáôÜóôáóç ôïõ
Ï ðßíáêáò 1.1 ðáñÝ÷åé, óå óõíoðôéêÞ ìïñöÞ, ìéá óõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôùí åí-
ðåñéâÜëëïíôïò ÷þñïõ. Åðßóçò ïé
óýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò.
ôå÷íéêÝò äõóêïëßåò ðïõ óõíá-
íôþíôáé óôç äéÜíïéîç áãùãþí
ìåãÜëïõ ìÞêïõò êáé óôçí áðï-
êáôÜóôáóç ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò
÷þñïõ äåí ðñÝðåé íá õðïôéìþ-
íôáé, éäéáßôåñá áí ïé áãùãïß ðñÝ-
ðåé íá ðåñÜóïõí ìÝóá áðü êá-
ôïéêçìÝíåò ðåñéï÷Ýò.
Ðßíáêáò 1.1: Óýãêñéóç êáëùäéáêþí ìÝóùí ìåôÜäïóçò

38
1.3.2 Óýãêñéóç åíóýñìáôùí êáé áóýñìáôùí ìÝ-

óùí ìåôÜäïóçò
Ïé äéáöïñÝò ìåôáîý ôùí åíóýñìáôùí êáé ôùí áóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò åßíáé
áñêåôÝò. Ç êáôáëëçëüôçôá êÜðïéïõ ìÝóïõ åîáñôÜôáé êõñßùò áðü ôç öõóéêÞ èÝóç
ôçò óýíäåóçò, ôïõò åðéæçôïýìåíïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, ôçí ðïéüôçôá ôçò óýíäå-
óçò, ôï áíáìåíüìåíï êüóôïò êôë. ÅðïìÝíùò ç åðéëïãÞ ôïõ êáôáëëçëüôåñïõ ìÝóïõ
äåí åßíáé ðÜíôá áðëÞ, áëëÜ áðïôåëåß óõíäõáóìü ðïëëþí ðáñáãüíôùí. Ïé êõñéüôå-
ñåò äéáöïñÝò ìðïñïýí íá êáôáãñáöïýí ùò áêïëïýèùò:
ü Ìßá áðü ôéò âáóéêÝò äéáöïñÝò ôùí åíóýñìáôùí áðü ôéò áóýñìáôåò óõíäÝóåéò
óõíßóôáôáé óôï õøçëüôåñï êüóôïò ðñïìÞèåéáò êáé åãêáôÜóôáóçò ôïõ åíóýñ-
ìáôïõ ìÝóïõ. Åßíáé åíäéáöÝñïí íá ôïíéóôåß üôé ç äéáöïñÜ ôïõ êüóôïõò áõôïý
öáßíåôáé íá áõîÜíåôáé, üóï ìåãáëþíåé ç áðüóôáóç ðïõ óõíäÝåé ôïõò óôáè-
ìïýò åðéêïéíùíßáò.
Ïé åíóýñìáôåò óõíäÝóåéò
áðáéôïýí áíáìåôáäüôåò êáé ü Óôéò åíóýñìáôåò óõíäÝóåéò ç ÷ñÞóç ôùí áíáìåôáäïôþí êáôÜ ìÞêïò üëçò ôçò
Ý÷ïõí ìåãÜëï êüóôïò åãêáôÜ- äéáäñïìÞò åßíáé, óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí, áíáðüöåõêôç. Ïé áíáìåôá-
óôáóçò. Áíôßèåôá, ïé áóýñìá- äüôåò áõôïß ðñÝðåé ðåñéïäéêÜ íá óõíôçñïýíôáé, ãéáôß ôá êáëùäéáêÜ ìÝóá åßíáé
ôåò óõíäÝóåéò äåí áðáéôïýí åõáßóèçôá óå öõóéêÝò öèïñÝò Þ Üëëçò áéôéïëïãßáò êáôáóôñïöÝò, üðùò åßíáé
áíáìåôáäüôåò êáé Ý÷ïõí ìéêñü ãéá ðáñÜäåéãìá ôï êüøéìï ôïõ êáëùäßïõ áðü ôñùêôéêÜ, áðü ãåùñãéêÜ Þ êçðåõôé-
êüóôïò åãêáôÜóôáóçò. êÜ ìç÷áíÞìáôá êôë. Áíôßèåôá, êáíÝíá áðü áõôÜ ôá ðñïâëÞìáôá äåí ðáñïõóéÜæå-
ôáé óôçí ðåñßðôùóç ôùí ðåñéóóüôåñùí áóýñìáôùí óõíäÝóåùí.
ü Ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá ìåôáäßäïíôáé ìå ÷áìçëüôåñïõò ñõèìïýò óôá ÷Üë-
êéíá êáëþäéá áðü ü,ôé óôïí áÝñá. Äå óõìâáßíåé üìùò ôï ßäéï êáé ìå ôéò ïðôéêÝò
ßíåò, ïé ïðïßåò ìåôáäßäïõí áõôÜ ôá óÞìáôá ìå õøçëüôåñïõò ñõèìïýò.
ü Ôá êõñéüôåñá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí áóýñìáôùí óõíäÝóåùí Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôéò ãåíé-
êüôåñåò áäõíáìßåò ìåôÜäïóçò ôùí çëåêôñïìáãíçôéêþí óçìÜôùí, üôáí áõôÜ ìå-
ôáäßäïíôáé óôçí áôìüóöáéñá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôá óÞìáôá áðü ìéá áðëÞ êåñáßá
åßíáé äõíáôüí íá äéá÷ùñéóôïýí êáé íá ìåôáäïèïýí áêïëïõèþíôáò åëáöñþò äéá-
öïñåôéêÜ ìïíïðÜôéá óå ó÷Ýóç ìå ôçí êåñáßá ëÞøçò. ¼ôáí áõôÜ ôá åêôüò öÜóçò
óÞìáôá åðáíáóõíäåèïýí, ìðïñåß íá ðáñåìâëçèïýí ôï Ýíá óôï Üëëï, ìåéþíïíôáò
Ôá çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá
Ýôóé ôçí éó÷ý ôïõ óÞìáôïò.
ìåôáäßäïíôáé ìå ÷áìçëüôåñïõò
ñõèìïýò óôá ÷Üëêéíá êáëþäéá ü ÓõíÞèùò ç áóýñìáôç ìåôÜäïóç åðçñåÜæåôáé áðü áôìïóöáéñéêÜ öáéíüìåíá, üðùò
áðü ü,ôé óôïí áÝñá. Åéäéêüôå- åßíáé ïé êáôáéãßäåò, ç âñï÷Þ, ôá óýííåöá, ôï ÷éüíé, ç èåñìïêñáóßá êôë., öáéíüìå-
ñá, ç áóýñìáôç ìåôÜäïóç åðç- íá ðïõ óðÜíéá åðçñåÜæïõí ôá åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, åßôå áõôÜ åßíáé ïðôé-
ñåÜæåôáé áðü áôìïóöáéñéêÜ êÝò ßíåò åßôå áðëþò èùñáêéóìÝíá ÷Üëêéíá êáëþäéá.
öáéíüìåíá êáé åßíáé ðéï åõÜ- ü Ôá áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò åðçñåÜæïíôáé áðü âéïìç÷áíéêïýò èïñýâïõò ðïëý
ëùôç óå èïñýâïõò áðü ü,ôé ç ðåñéóóüôåñï áðü ôá åíóýñìáôá ìÝóá, éäéáßôåñá áí ôá äåýôåñá åßíáé ïðôéêÝò ßíåò
åíóýñìáôç. Þ èùñáêéóìÝíá ÷Üëêéíá êáëþäéá.
39
1.3.2.1 Óýãêñéóç äïñõöïñéêþí êáé åðßãåéùí óõíäÝ-

óåùí
Ïé äïñõöïñéêÝò óõíäÝóåéò Ý÷ïõí áñêåôÝò éäéüôçôåò ïé ïðïßåò åßíáé åíôåëþò äéáöï-
ñåôéêÝò áðü ôéò éäéüôçôåò ôùí åðßãåéùí åíóýñìáôùí Þ áóýñìáôùí óõíäÝóåùí óç-
ìåßïõ ðñïò óçìåßï. Ãéá ôï ëüãï áõôü åîåôÜæïíôáé ÷ùñéóôÜ. Ïé äéáöïñÝò áõôÝò ìðï-
ñïýí íá ôáîéíïìçèïýí ùò áêïëïýèùò:
ü Ç ôåñÜóôéá óõíïëéêÜ áðüóôáóç ðïõ ðñÝðåé íá äéáíýóïõí ôá óÞìáôá ðñïò êáé
áðü Ýíá äïñõöüñï, áêüìá êáé áí ìåôáäßäïíôáé ìå ôçí ôá÷ýôçôá ôïõ öùôüò
(300.000 km/sec), ðñïêáëåß ìéá óçìáíôéêÞ êáèõóôÝñçóç. ÁíÜëïãá ìå ôçí áðü-
óôáóç ìåôáîý ôïõ ÷ñÞóôç êáé ôïõ åðßãåéïõ óôáèìïý, üðùò êáé áíÜëïãá ìå ôï
ýøïò ôïõ äïñõöüñïõ åðÜíù áðü ôïí ïñßæïíôá, ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò, áðü Üêñï
óå Üêñï, åßíáé ìåôáîý 250 êáé 300 msec. Ãéá ëüãïõò óýãêñéóçò, ïé åðßãåéåò ìé-
êñïêõìáôéêÝò æåýîåéò Ý÷ïõí ìéá êáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò ßóç ìå 0,003 msec/km
(3 ìsec/km) ðåñßðïõ, åíþ óôéò æåýîåéò ïìïáîïíéêþí êáëùäßùí ç êáèõóôÝñçóç
åßíáé ßóç ìå 0,005 msec/km (5 ìsec/km) ðåñßðïõ.
ü Óôç äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá ôï êüóôïò ôçò ìåôÜäïóçò åíüò ìçíýìáôïò åßíáé áíå-
îÜñôçôï ôüóï áðü ôçí áðüóôáóç üóï êáé áðü ôïí áñéèìü ôùí óôáèìþí ëÞøçò ôïõ
ìçíýìáôïò. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ áõôÜ, ôá ïðïßá óõíéóôïýí óõã÷ñüíùò êáé ïõóéáóôé- Ç éêáíüôçôá åêðïìðÞò ôùí
êÞ äéáöïñÜ ìå ôéò åðßãåéåò óõíäÝóåéò, ïöåßëïíôáé óôçí éêáíüôçôá åêðïìðÞò äïñõöïñéêþí óõíäÝóåùí óõ-
(broadcasting) ôùí äïñõöïñéêþí óõíäÝóåùí, äçëáäÞ óôçí éêáíüôçôá ôùí óôáèìþí íçèßæåôáé íá ëÝãåôáé êáé éêá-
âÜóçò ðïõ ëåéôïõñãïýí óôï åýñïò ôçò óõ÷íüôçôáò åêðïìðÞò íá óõëëÝãïõí ü,ôé íüôçôá åõñåßáò Þ áíïéêôÞò åê-
ìåôáäßäåôáé ó áõôÞ ôç óõ÷íüôçôá (ó÷Þìá 1.22). Åßíáé öáíåñü üôé ìå ôéò äïñõöïñé- ðïìðÞò.
êÝò óõíäÝóåéò äçìéïõñãåßôáé ç áíÜãêç ðñïóôáóßáò ôùí áôïìéêþí ðëçñïöïñéþí,
áöïý õðÜñ÷åé ðÜíôïôå ç äõíáôüôçôá ôçò åëåýèåñçò ðñüóâáóçò ôùí ÷ñçóôþí óå
Ýíá ðëÞèïò ðëçñïöïñéþí ðïõ ìåôáäßäåôáé óå óõãêåêñéìÝíç óõ÷íüôçôá. Ãéá ôï ëüãï
áõôü Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß ðïëëÝò êñõðôïãñáöéêÝò ìÝèïäïé, ïé ïðïßåò üìùò äåí åîá-
óöáëßæïõí ðÜíôá ôïõò ÷ñÞóôåò.
ü Áóöáëþò ìßá áêüìç áîéüëïãç äéáöïñÜ ôùí äïñõöïñéêþí áðü ôéò åðßãåéåò óõí-
äÝóåéò åßíáé ôï åýñïò æþíçò ðïõ äéáôßèåôáé. Åéäéêüôåñá óôï ÷þñï ôçò øçöéáêÞò
åðéêïéíùíßáò, ïé õøçëüôåñïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ óõíáíôþíôáé óÞìåñá óå ìé-
óèùìÝíåò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò ìå êáíïíéêÞ ÷ñÞóç öèÜíïõí ôá 56 Êbps, åíþ óå
ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, éäéáßôåñá üôáí ôï ðñïêáëïýìåíï õøçëü êüóôïò åßíáé áðï-
äåêôü, ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãñáììÝò Ô1 ôùí 1,544 Mbps. Óå áíôéäéáóôïëÞ, ç äïñõ-
öïñéêÞ åðéêïéíùíßá ìÝóù ôùí óôáèìþí VSATs ðáñáêÜìðôåé ïëüêëçñï ôï ôçëåöù-
íéêü óýóôçìá êáé ìðïñåß íá ðñïóöÝñåé ðïëý õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
Ï óôáèìüò VSAT (Very Small Aperture Terminal) ÷ñçóéìïðïéåß, óôçí áðëïýóôåñç
ðåñßðôùóç, ìéá ìéêñïý êüóôïõò êåñáßá óôÝãçò ãéá Üìåóç åðéêïéíùíßá ìå Ýíáí
éó÷õñü åðßãåéï äïñõöïñéêü óôáèìü ðïõ âñßóêåôáé óå êïíôéíÞ áðüóôáóç (ó÷Þìá Ìå ôïí üñï êáôáéãéóìü åí-
1.25). Áóöáëþò, åðåéäÞ ç êõêëïöïñßá ôùí ðëçñïöïñéþí ìåôáîý ôùí õðïëïãé- íïïýìå üôé óå åëÜ÷éóôï ÷ñï-
óôþí Ý÷åé ôç ìïñöÞ êáôáéãéóìïý, ç äõíáôüôçôá íá áðïêôçèåß Ýíá ôåñÜóôéï åý- íéêü äéÜóôçìá Ý÷ïõìå ôåñÜóôéï
ñïò æþíçò ãéá Ýíá ìéêñü ÷ñïíéêü äéÜóôçìá åßíáé áñêåôÜ åëêõóôéêÞ. Ãéá ðáñÜ- üãêï ðëçñïöïñéþí.
äåéãìá, ãéá ôçí áðïóôïëÞ ìéáò ìáãíçôéêÞò ôáéíßáò ìÝóù ìéáò ôçëåöùíéêÞò ãñáì-
40
Ó÷Þìá 1.25: Åðßãåéïé äïñõöïñéêïß óôáèìïß VSATs, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äïñõöïñéêü äéáíïìÝá ãéá ôçí
åðßôåõîç ôçò äïñõöïñéêÞò åðéêïéíùíßáò.
ìÞò ôùí 50 Êbps áðáéôïýíôáé 7 þñåò. Áíôßèåôá, ãéá ôçí áðïóôïëÞ ôçò ßäéáò ôáé-
Ïé VSATs (Very Small íßáò ìÝóù åíüò áðëïý äïñõöïñéêïý áíáìåôáäüôç ôùí 50 Mbps áðáéôïýíôáé 30
Aperture Terminals) åßíáé ÷á- sec.
ìçëïý êüóôïõò ôåñìáôéêïß
ü Ôï êýñéï ðëåïíÝêôçìá ôçò ïðôéêÞò ßíáò óõíßóôáôáé óôï üôé äéáèÝôåé ðïëý ìåãÜëï
óôáèìïß åñãáóßáò, ðïõ ÷ñçóé-
åýñïò æþíçò, ôï ïðïßï õðåñêáëýðôåé ôï åýñïò æþíçò üëùí ôùí äïñõöïñéêþí æåý-
ìïðïéïýí ìéêñÝò êåñáßåò (1 m)
îåùí ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü üëïõò ôïõò äïñõöüñïõò åðéêïéíùíßáò. ¼ìùò áõôü
÷áìçëÞò éó÷ýïò (1 Watt). Ðá-
ôï åýñïò æþíçò äåí åßíáé äéáèÝóéìï óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ìåìïíùìÝíùí ÷ñçóôþí.
ñÝ÷ïõí óõíäÝóåéò áíåñ÷üìå-
ÓõãêåêñéìÝíá, åßíáé ðïëý ðåñéïñéóìÝíïò ï áñéèìüò åêåßíùí ôùí ÷ñçóôþí ðïõ äéá-
íçò åðéêïéíùíßáò 19,2 Êbps
èÝôïõí ðñüóâáóç óå ãñáììÝò ïðôéêþí éíþí. Ïé ôçëåðéêïéíùíéáêïß ïñãáíéóìïß, ðïõ
êáé êáôåñ÷üìåíçò 5,12 Kbps
áíôéêáèéóôïýí óÞìåñá óôáäéáêÜ ôéò ÷Üëêéíåò óõíäÝóåéò ìå ïðôéêÝò ßíåò, ôéò ÷ñçóé-
ðåñßðïõ. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ç
ìïðïéïýí óôï ôçëåöùíéêü óýóôçìá ãéá ôç äéá÷åßñéóç ðïëëþí ôáõôü÷ñïíùí êëÞ-
éó÷ýò ôïõò äåí åðáñêåß ãéá ôçí
óåùí ìåãÜëçò áðüóôáóçò êáé ü÷é ãéá íá åöïäéÜóïõí ìåìïíùìÝíïõò ÷ñÞóôåò ìå
Üìåóç åðéêïéíùíßá äýï VSATs,
õøçëü åýñïò æþíçò.
÷ñçóéìïðïéåßôáé äïñõöïñéêüò
ü Óå áíôéäéáóôïëÞ, ïé äïñõöïñéêÝò óõíäÝóåéò ðñïóöÝñïõí Ýíá áóýãêñéôá ðñáêôéêü
äéáíïìÝáò (ó÷Þìá 1.25).
áðïôÝëåóìá óôïõò ÷ñÞóôåò, ïé ïðïßïé ìå Ýíá ìéêñü ó÷åôéêÜ êüóôïò åãêáôÜóôáóçò
ìðïñïýí íá ôïðïèåôÞóïõí ìéá êåñáßá óôçí ïñïöÞ ôïõ êôéñßïõ ôïõò êáé íá åðéôý-
41
÷ïõí äïñõöïñéêÞ æåýîç, ðáñáêÜìðôïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï ðëÞñùò ôï ôçëåöù-

íéêü óýóôçìá. Ç éäÝá áõôÞ ðïõ åßíáé áñêåôÜ åëêõóôéêÞ ãéá ôéò ÷þñåò ôùí ïðïßùí
ôï Ýäáöïò äå äéåõêïëýíåé ôÝôïéïõ åßäïõò åãêáôÜóôáóç êáé ïé ïðïßåò äéáèÝôïõí
åëÜ÷éóôç ôçëåðéêïéíùíéáêÞ õðïäïìÞ åíéó÷ýåé äéáñêþò ôç äçìïôéêüôçôá ôùí äï-
ñõöïñéêþí åðéêïéíùíéþí. Åßíáé öõóéêü ï áíôáãùíéóìüò áõôüò íá áõîÜíåôáé, éäéáß-
ôåñá üóï ðñï÷ùñåß ç áíôéêáôÜóôáóç ôùí ÷Üëêéíùí êáëùäéáêþí ìÝóùí ôùí øçöéá-
êþí ôçëåöùíéêþí óõóôçìÜôùí ìå ïðôéêÝò ßíåò. Áóöáëþò ïé ïðôéêÝò ßíåò Ý÷ïõí Ýíá
ðïëý ìåãÜëï ìåñßäéï óôçí ôçëåðéêïéíùíéáêÞ áãïñÜ ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò, åêôüò
ßóùò áðü ôéò ðåñéðôþóåéò åêåßíåò ðïõ áðáéôïýí åöáñìïãÝò åêðïìðÞò, üðùò åßíáé
ãéá ðáñÜäåéãìá ç ôçëåïðôéêÞ ìåôÜäïóç.

Ñõèìüò ìåôÜäïóçò, áðüóôáóç, ôå÷íïëïãéêÞ êáôÜóôáóç, åõáéóèçóßá óå
ðáñåìâïëÝò, åõêïëßá åãêáôÜóôáóçò, åêðïìðÞ äïñõöïñéêþí óõíäÝóåùí,
êáôáéãéóìüò, ÷áìçëïý êüóôïõò ôåñìáôéêïß óôáèìïß åñãáóßáò (VSATs).
42
ÌÜèçìá 1.4: ÅîáóèÝíçóç, ðáñáìüñ-

öùóç, èüñõâïò
1.4.1 ÂëÜâç óÞìáôïò

¼ðùò äéáðéóôþóáìå áðü ôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá, ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò Ý÷ïõí
ðåñéïñéóìÝíï åýñïò æþíçò, ìå áðïôÝëåóìá íá åìðïäßæïõí ôï óÞìá íá ðåñÜóåé áíáë-
ëïßùôï. Áõôü åßíáé ìéá öõóéêÞ áéôßá6 ðïõ Ý÷åé äéðëü áðïôÝëåóìá: ðñþôïí ôï óÞìá
åîáóèåíåß, äçëáäÞ ÷Üíåé ìÝñïò áðü ôçí éó÷ý ôïõ, êáé äåýôåñïí ðáñáìïñöþíåôáé ç
óýíèåóÞ ôïõ êáé áõôü ðïõ ëáìâÜíåé ôåëéêÜ ï áðïäÝêôçò ðñïóåããßæåé áðëþò ôï áñ÷é-
êü øçöéáêü óÞìá.
Åêôüò üìùò áðü ôç öõóéêÞ áõôÞ áéôßá, óôç äéáäéêáóßá ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí
(óçìÜôùí) äçìéïõñãïýíôáé êáé êÜðïéåò âëÜâåò. Ãåíéêüôåñá, âëÜâç Þ óöÜëìá
(impairment) óÞìáôïò ïíïìÜæïõìå ïðïéáäÞðïôå öõóéêÞ Þ ôå÷íçôÞ áéôßá ç ïðïßá Ý÷åé
ùò áðïôÝëåóìá íá ìçí ìðïñåß ï áðïäÝêôçò íá áíáðáñáãÜãåé ôï áñ÷éêü óÞìá ðïõ
åêðÝìðåé ï ðïìðüò. ÌåñéêÜ áðü áõôÜ ôá óöÜëìáôá ðïõ åîáóèåíïýí êáé ðáñáìïñ-
öþíïõí ôï óÞìá ðïõ ìåôáäßäåôáé åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ç åîáóèÝíçóç (attenuation) ôçò éó÷ýïò ôïõ óÞìáôïò ìå ôçí áðüóôáóç, ðïõ ïöåß-
ÇëåêôñéêÞ áíôßóôáóç ïíïìÜ- ëåôáé óôçí çëåêôñéêÞ áíôßóôáóç ôïõ õëéêïý áðü ôï ïðïßï åßíáé êáôáóêåõáóìÝíï
æïõìå ôçí áíôßóôáóç ðïõ ðá- ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ç åîáóèÝíçóç ìåôñéÝôáé óå decibel áíÜ ÷éëéüìåôñï (db/km),
ñïõóéÜæåé Ýíá õëéêü óôç äéÝ- åíþ ôï ðïóü ôçò åíÝñãåéáò ðïõ ÷Üíåôáé åîáñôÜôáé áðü ôç óõ÷íüôçôá. ÅÜí ç
ëåõóç ôïõ çëåêôñéêïý ñåýìá- åîáóèÝíçóç õðåñâåß ìéá óõãêåêñéìÝíç ôéìÞ, ï ôåëéêüò áðïäÝêôçò äýóêïëá ìðï-
ôïò åîáéôßáò ôçò êáôáóêåõÞò ñåß íá áðïêôÞóåé ôçí ðëçñïöïñßá áðü ôï óÞìá ðïõ ëáìâÜíåé.
ôïõ.
ü Ç ðáñáìüñöùóç ðëÜôïõò, ðïõ ïöåßëåôáé óôç äéáöïñåôéêÞ åîáóèÝíçóç ôçí ïðïßá
ðñïêáëïýí ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò óôá äéáöïñåôéêÜ ðëÜôç åíüò óÞìáôïò.
6
Óôçí ðáñÜãñáöï 1.1.4 åßäáìå üôé Ýíá øçöéáêü óÞìá ðáñéóôÜíåôáé ìå ìéá ôåôñáãùíéêÞ êõìáôïìïñöÞ êáé áðïôåëåß-
ôáé áðü Ýíá óýíïëï äéáöïñåôéêþí áñìïíéêþí. Ïé óõ÷íüôçôåò ôùí áñìïíéêþí áõôþí åßíáé áêÝñáéï ðïëëáðëÜóéï ôçò
áñ÷éêÞò (èåìåëéþäïõò) óõ÷íüôçôáò. ¸ôóé ôï ðëÜôïò áõôþí ôùí áñìïíéêþí åëáôôþíåôáé, åöüóïí ìåãáëþíåé ç
óõ÷íüôçôá, ìå áðïôÝëåóìá óôéò ðïëý õøçëÝò áñìïíéêÝò ôï ðëÜôïò íá åßíáé óôçí ïõóßá áìåëçôÝï, ó÷åäüí ìçäåíéêü.
Áíôßóôñïöá, áí ðÜñïõìå üëåò áõôÝò ôéò áñìïíéêÝò êáé ôéò ôïðïèåôÞóïõìå ôç ìßá åðÜíù óôçí Üëëç, èá ðÜñïõìå
ãñáöéêÜ ôï áñ÷éêü øçöéáêü óÞìá. Ãéá íá áíáðáñá÷èåß üìùò áðüëõôá ôï øçöéáêü óÞìá, áðáéôåßôáé, üðùò åßíáé
öáíåñü, Ýíá ìÝóï ìåôÜäïóçò ìå áðåñéüñéóôï åýñïò æþíçò. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, üëá ôá ìÝóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé óôç ìåôÜäïóç óçìÜôùí Ý÷ïõí ðåñéïñéóìÝíï åýñïò æþíçò, äçëáäÞ åìðïäßæïõí êÜðïéåò áðü áõôÝò ôéò äéáöï-
ñåôéêÝò áñìïíéêÝò ôïõ óÞìáôïò íá äéáðåñÜóïõí ôï ìÝóï. Ç öõóéêÞ áõôÞ áéôßá ðñïêáëåß ôçí åîáóèÝíçóç ôïõ
óÞìáôïò, äçëáäÞ ôï óÞìá ÷Üíåé ìÝñïò áðü ôçí éó÷ý ôïõ, áöïý áðïêüðôïíôáé êÜðïéåò áñìïíéêÝò. Ôáõôü÷ñïíá ôï
óÞìá ðáñáìïñöþíåôáé, áöïý ìå ôç óýíèåóç ôùí ëßãùí áñìïíéêþí ðïõ ëáìâÜíåé ôåëéêÜ ï áðïäÝêôçò ðñïóåããßæåé
áðëþò ôï áñ÷éêü øçöéáêü óÞìá (üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.11). Åßíáé ùóôüóï äõíáôüí íá ðñïóåããßóïõìå ôçí
ôåôñáãùíéêÞ êõìáôïìïñöÞ ôïõ óÞìáôïò ðáßñíïíôáò ìüíï ôéò ðñþôåò áñìïíéêÝò (ð.÷. ôéò ïêôþ ðñþôåò), åðåéäÞ
áõôÝò Ý÷ïõí êáé ôï ìåãáëýôåñï ðëÜôïò.
43
ü H ðáñáìüñöùóç ëüãù êáèõóôÝñçóçò (delay distortion), ðïõ ïöåßëåôáé óôç

äéáöïñåôéêÞ ôá÷ýôçôá ìå ôçí ïðïßá ìåôáäßäïíôáé ìÝóá óôéò ãñáììÝò ïé óõ÷íüôç-
ôåò åíüò óÞìáôïò åîáéôßáò ôçò åëáóôéêüôçôáò êáé ôçò ðõêíüôçôáò ôïõ óõãêåêñé-
ìÝíïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé. ÁõôÜ ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìÝ-
óïõ ìåôÜäïóçò åõèýíïíôáé ãéá ôçí áëëáãÞ ôçò öÜóçò ôùí óçìåßùí ôïõ áðü ôçí
åßóïäï óôçí Ýîïäï ôçò ãñáììÞò. ÅéäéêÜ óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ç ðáñáìüñöù-
óç áõôÞ ðáßæåé êáèïñéóôéêü ñüëï.
ü Ï èüñõâïò, äçëáäÞ êÜèå áíåðéèýìçôç êáé óõ÷íÜ áðñüâëåðôç çëåêôñéêÞ Þ çëå-
êôñïìáãíçôéêÞ åíÝñãåéá, ôå÷íçôÞò Þ öõóéêÞò ðñïÝëåõóçò, ç ïðïßá ðáñåìâÜëëå-
ôáé óôï óÞìá ðïõ ìåôáäßäåôáé, ìå áðïôÝëåóìá íá áëëïéþíåé ôçí ðïéüôçôÜ ôïõ êáé
íá ðñïêáëåß ôçí ðáñáìüñöùóÞ ôïõ.
Ïé äéÜöïñåò äéáôÜîåéò åíüò
1.4.2 Åßäç èïñýâïõ óõóôÞìáôïò åðéêïéíùíßáò åß-

íáé ó÷åäéáóìÝíåò ðïëý ðñï-
Ï èüñõâïò ðáñïõóéÜæåôáé óå üëá ôá óõóôÞìáôá åðéêïéíùíéþí, áíåîÜñôçôá áðü ôï óåêôéêÜ, þóôå íá áðïöåýãï-
áí áõôÜ åßíáé åíóýñìáôá Þ áóýñìáôá. Ôá åßäç ôïõ èïñýâïõ äéáêñßíïíôáé óå äýï íôáé ðáñáìïñöþóåéò ôïõ óÞ-
êáôçãïñßåò. Óôçí ðñþôç áíÞêåé ï åîùôåñéêüò èüñõâïò, ï ïðïßïò äçìéïõñãåßôáé áðü ìáôïò êáé íá åëá÷éóôïðïéïý-
áéôßåò ðïõ âñßóêïíôáé åêôüò ôïõ óõóôÞìáôïò åðéêïéíùíßáò, äçëáäÞ ðñïêáëïýíôáé íôáé ïé åðéðôþóåéò ôïõ èïñý-
áðü ôïí áíèñþðéíï Þ Üëëï åîùãåíÞ ðáñÜãïíôá. ¸÷åé ó÷Ýóç ìå ôá ëåãüìåíá âéïìç- âïõ. Ì áõôü ôïí ôñüðï ãßíå-
÷áíéêÜ ðáñÜóéôá, äçëáäÞ ìå ôéò äéÜöïñåò çëåêôñïìç÷áíéêÝò óõóêåõÝò ðïõ âñß- ôáé äõíáôÞ ìéá ðéóôÞ áíáðá-
óêïíôáé óå êïíôéíÞ áðüóôáóç áðü ôï óýóôçìá, ìå ôçí çëåêôñéêÞ ôñïöïäüôçóç ôùí ñáãùãÞ ôïõ ìçíýìáôïò ðïõ
óõóêåõþí êôë. Óôçí ßäéá êáôçãïñßá áíÞêïõí êáé ôá ëåãüìåíá áôìïóöáéñéêÜ ðáñÜ- åêðÝìöèçêå.
óéôá, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ïé áôìïóöáéñéêÝò åêêåíþóåéò, äçëáäÞ ïé çëåêôñï-
ìáãíçôéêÝò äéáôáñá÷Ýò ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôçí áôìüóöáéñá êáôÜ ôç äéÜñêåéá êá-
ôáéãßäùí Þ áêüìá êáé áðü ôï ìåóïáóôñéêü äéÜóôçìá. Ï èüñõâïò áõôüò åßíáé áíôé-
óôñüöùò áíÜëïãïò ðñïò ôç óõ÷íüôçôá êáé áíÜëïãïò ðñïò ôï ìÞêïò êýìáôïò. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, óå ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò, ôçò ôÜîçò ôùí 500 KHz, ï åîùôåñéêüò èüñõ-
âïò ðïõ ðñïÝñ÷åôáé áðü ôá áôìïóöáéñéêÜ êáé âéïìç÷áíéêÜ ðáñÜóéôá åßíáé ðïëý ðéï
Ýíôïíïò áðü ü,ôé óå õøçëÝò óõ÷íüôçôåò, ôçò ôÜîçò ôùí 300 MHz.
Óôç äåýôåñç êáôçãïñßá èïñýâïõ áíÞêåé ï åóùôåñéêüò èüñõâïò, ï ïðïßïò ðñïêá-
ëåßôáé áðü ôï ßäéï ôï ìÝóï. Èüñõâïé áõôÞò ôçò ìïñöÞò åßíáé ï èåñìéêüò èüñõâïò
(thermal noise), ðïõ ðñïêýðôåé áðü óõãêñïýóåéò ôùí çëåêôñïíßùí ôïõ ìÝóïõ ìåôÜ-
äïóçò, o èüñõâïò åíäïäéáìüñöùóçò (inter-modulation noise), ðïõ ïöåßëåôáé óôç
óõíýðáñîç óçìÜôùí äéáöïñåôéêþí óõ÷íïôÞôùí, üôáí áõôÜ ìïéñÜæïíôáé ôï ßäéï ìÝóï
ìåôÜäïóçò, êáèþò êáé ç óõíáêñüáóç (cross-talk), ðïõ ðñïêáëåßôáé, üôáí äýï îÝíá
ìåôáîý ôïõò óÞìáôá óõæåõ÷èïýí ãéá êÜðïéïí áíåîÜñôçôï ëüãï.
Ï åóùôåñéêüò èüñõâïò ðïõ äçìéïõñãåßôáé áðü áõôÝò ôéò áéôßåò äåí åîáñôÜôáé Üìå-
óá áðü ôç óõ÷íüôçôá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ï åîùôåñéêüò èüñõâïò
äåí åßíáé Ýíôïíïò (õøçëÝò óõ÷íüôçôåò), ï åóùôåñéêüò èüñõâïò åßíáé åìöáíÞò êáé
ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï ç åîÜëåéøç Þ ç ìåßùóÞ ôïõ. Áíôßèåôá, ôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ï
åîùôåñéêüò èüñõâïò åßíáé Ýíôïíïò (÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò), ï åóùôåñéêüò äåí åßíáé
åìöáíÞò, áöïý êáëýðôåôáé áðü ôïí åîùôåñéêü ðïõ åßíáé åíôïíüôåñïò, ìå áðïôÝëå-
óìá íá ðñïÝ÷åé ç åîÜëåéøç ôïõ åîùôåñéêïý èïñýâïõ ðáñÜ ôïõ åóùôåñéêïý. Óçìåéþ-
44
íåôáé üôé ç ðáñáäïóéáêÞ ìÝèïäïò ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ èïñýâïõ åßíáé ç ìåßùóç
ôïõ åýñïõò æþíçò ôïõ óÞìáôïò ìÝ÷ñé êÜðïéï üñéï áíï÷Þò, ðÝñá áðü ôï ïðïßï ç
ìåßùóç áõôÞ ðåñéïñßæåé ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò.
Ìéá óýã÷ñïíç ìÝèïäïò ðïõ åëá÷éóôïðïéåß ôéò åðéäñÜóåéò ôïõ èïñýâïõ åßíáé ç
øçöéáêÞ åðåîåñãáóßá óÞìáôïò (DSP: Digital Signal Processing). Ç DSP áöïñÜ ôå-
Áíï÷Þ åßíáé ôï üñéï åðÜíù áðü
÷íéêÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðñïêåéìÝíïõ íá âåëôéþóïõí ôçí áêñßâåéá êáé ôçí áîéïðé-
ôï ïðïßï äåí åðéôñÝðåôáé íá
óôßá ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí. ¸íá êýêëùìá DSP Ý÷åé ôçí éêáíüôçôá íá äéáêñßíåé ôï
ìåôáâëçèåß ôï åýñïò æþíçò.
èüñõâï áíÜìåóá óôá äéÜöïñá øçöéáêÜ óÞìáôá ðïõ åêðÝìðïíôáé êáé íá ôïí áðïìá-
ÏðïéáäÞðïôå õðÝñâáóç Ý÷åé
êñýíåé. Óå ðåñßðôùóç üìùò ðïõ ôï óÞìá åßíáé áíáëïãéêü, ôüôå ôï ìåôáôñÝðåé ðñþôá
óõíÝðåéåò óôï ñõèìü ìåôÜäï-
óå øçöéáêü êáé, áöïý ôï áðáëëÜîåé áðü ôï èüñõâï, ôï åðáíáöÝñåé ðÜëé óå áíáëïãé-
óçò.
êü. Áóöáëþò ìéá Üëëç ðñïóÝããéóç óôï ðñüâëçìá ôïõ èïñýâïõ áðïôåëåß ç ÷ñÞóç
ôå÷íïëïãßáò ëéãüôåñï åõáßóèçôçò óôï èüñõâï, üðùò åßíáé ç ÷ñÞóç ïðôéêþí éíþí.
Óýìöùíá ìå ôá ðáñáðÜíù, êÜèå ìÝóï ìåôÜäïóçò, áíåîÜñôçôá áðü ôïí ôýðï ôïõ,
ðñïêáëåß ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò åîáóèÝíçóç ôïõ óÞìáôïò ðïõ ìåôáöÝñåé. ÅðéðëÝïí
ôï óÞìá ðáñáìïñöþíåôáé ôüóï ëüãù ôçò åîáóèÝíçóçò ðïõ õößóôáôáé áðü áéôßåò
ðïõ ïöåßëïíôáé óôéò áôÝëåéåò êáé óôéò çëåêôñéêÝò éäéüôçôåò ðïõ ðáñïõóéÜæåé ôï ìÝóï
ìåôÜäïóçò, üðùò åßíáé ç ÷ùñçôéêüôçôá, ç áíôßóôáóç êáé ç åðáãùãÞ, üóï êáé ëüãù
¸íáò Üëëïò ôñüðïò ìå ôïí ôçò ðáñïõóßáò èïñýâïõ êáé ðáñåìâïëþí. ÌåñéêÜ áðü ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ äçìéïõñ-
ïðïßï ìðïñïýí íá ìåéùèïýí ãåß ç åîáóèÝíçóç ìðïñïýí íá
ïé åðéðôþóåéò ôïõ èïñýâïõ åîïìáëõíèïýí ìå ôç ÷ñÞóç
åßíáé ç áýîçóç ôçò éó÷ýïò áíáìåôáäïôþí, ïé ïðïßïé åßíáé
ôïõ óÞìáôïò. Áõôü ìðïñåß íá óõóêåõÝò ðïõ áíé÷íåýïõí ôá
åðéôåõ÷èåß ìå ôç ÷ñÞóç åíé- óÞìáôá ðïõ óôÝëíïíôáé êáé
ó÷õôþí. Ï åíéó÷õôÞò åßíáé óôç óõíÝ÷åéá ôá áíáìåôáäß-
ìéá óõóêåõÞ ðïõ áðïôåëåß- äïõí ìå ôçí áñ÷éêÞ ôïõò Ýíôá-
ôáé áðü ôñáíæßóôïñ Þ Üëëá óç êáé ïîýôçôá (ó÷Þìá 1.26).
óôïé÷åßá, ôá ïðïßá ìðïñïýí íá Ï áíáìåôáäüôçò ðñïëáâáßíåé
åëÝã÷ïõí êáé íá áõîÜíïõí ôï ôá óÞìáôá, ðñéí áõôÜ áëëïéù-
ðëÜôïò åíüò óÞìáôïò. ¼ìùò èïýí áíåðáíüñèùôá áðü ôï
ôï ðëÜôïò ôïõ óÞìáôïò äåí èüñõâï Þ ôá áðáëëÜóóåé áð
áõîÜíåôáé ðÝñá áðü Ýíá ïñé- áõôüí áíáðáñÜãïíôÜò ôá
óìÝíï åðßðåäï, ãéáôß ìðïñåß áðü ôçí áñ÷Þ. Áí ïé áíáìåôá-
íá áëëÜîåé ç ìïñöÞ ôïõ (ðá- äüôåò âñßóêïíôáé áñêåôÜ êï-
íôÜ ï Ýíáò óôïí Üëëï, ìðïñåß
ñáìüñöùóç).
íá åðéôåõ÷èåß ç ìåôÜäïóç åíüò
ðïëý õøçëïý ñõèìïý óçìÜ-
ôùí óå áðïóôÜóåéò ðïõ èåù-
ñçôéêÜ åßíáé áðåñéüñéóôåò. Áí
ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé ÷Üë-
êéíá êáëþäéá, ïé áðïóôÜóåéò
ìåôáîý ôùí áíáìåôáäïôþí
ðñÝðåé íá êõìáßíïíôáé áðü 2
Ó÷Þìá 1.26: Ïé áíáìåôáäüôåò áíé÷íåýïõí ôá óÞìáôá Ýùò 4 km, åíþ, áí åßíáé ïðôé-
ðïõ óôÝëíïíôáé êáé ôá áíáìåôáäßäïõí ìå ôçí áñ÷éêÞ ôïõò êÝò ßíåò, áðü 40 Ýùò 60 km.
Ýíôáóç êáé ïîýôçôá.
45
ÂÝâáéá ïé åðéðôþóåéò ôïõ èïñýâïõ äåí ìðïñïýí íá åîáëåéöèïýí ôåëåßùò. Ùóôü-

óï ï ðñùôáñ÷éêüò óôü÷ïò ôçò ó÷åäßáóçò åíüò åðéêïéíùíéáêïý óõóôÞìáôïò èá
ðñÝðåé íá åðéêåíôñþíåôáé óôçí üóï ôï äõíáôüí ìåãáëýôåñç áðïöõãÞ ôùí åðéðôþ-
óåùí ôïõ èïñýâïõ, þóôå íá ìðïñåß íá ãßíåôáé ðéóôÞ áíáðáñáãùãÞ ôïõ ìçíýìá-
ôïò ðïõ åêðÝìðåôáé.
1.4.3 ÌÝôñçóç åîáóèÝíçóçò - åíßó÷õóçò óÞìá-

ôïò êáé èïñýâïõ
Ôüóï ç åîáóèÝíçóç üóï êáé ç åíßó÷õóç ôïõ óÞìáôïò ìåôñéïýíôáé óå decibel (db).
Áí óõìâïëßóïõìå ìå P1 êáé P2 ôá åðßðåäá éó÷ýïò ôùí óçìÜôùí ðïõ áðïóôÝëëïíôáé êáé
ëáìâÜíïíôáé áðü ôïí ðïìðü êáé ôï äÝêôç áíôßóôïé÷á, ôüôå ïñßæåôáé:
åîáóèÝíçóç = 10 log10
FG P IJ db
1
HP K2
åíßó÷õóç = 10 log10
FG P IJ db
2
HP K
1
ÅðåéäÞ ïé ìïíÜäåò ôùí P1 êáé P2 åßíáé Watt, ôá db åßíáé ìåãÝèç ÷ùñßò äéÜóôáóç, ðïõ
ìåôñïýí áðëþò ôï ó÷åôéêü ìÝãåèïò ôùí åðéðÝäùí ôùí äýï óçìÜôùí.
ÁíÜëïãá, ï èüñõâïò õðïëïãßæåôáé áðü ôï ëüãï ôçò éó÷ýïò ôïõ óÞìáôïò S ðñïò ôçí
éó÷ý ôïõ èïñýâïõ N, äçëáäÞ áðü ôï S/N, ðïõ ïíïìÜæåôáé ëüãïò ôïõ óÞìáôïò ðñïò
èüñõâï (SNR: Signal-to-Noise-Ratio) êáé åßíáé Ýíáò óçìáíôéêüò ðáñÜãïíôáò ðïõ ðñïó-
äéïñßæåé ôçí åðéêïéíùíßá. Ï èüñõâïò áðïäßäåôáé óå db êáé ïñßæåôáé áðü ôïí ôýðï:
SNR = 10 log10
F S I db
H NK ´Åíá êáíÜëé ìå ÷ñçóéìïðïéÞóéìï
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí SNR =10 db, ôüôå èá Ý÷ïõìå: åýñïò æþíçò 3.000 Çz êáé SNR
ßóï ìå 30 db (Þ S/N = 103)
áðïôåëåß ôõðéêÞ ðåñßðôùóç ìéáò
10 log10
FG P IJ db
2
, ïðüôå log10 F S I =1 , êáé åðïìÝíùò
F SI =101 =10.
áíáëïãéêÞò ôçëåöùíéêÞò óýíäå-
HP K
1
H NK H NK óçò ÷ùñçôéêüôçôáò 30 Kbps.
Óôçí ðñÜîç üìùò ï ñõèìüò ìå-
ôÜäïóçò óôá êáíÜëéá áõôÜ äåí
Ìå ôïí ßäéï ôñüðï, áí SNR = 20 db, ðáßñíïõìå S/N = 100, åíþ, áí åßíáé SNR = 30 õðåñâáßíåé ôá 9.600 bps.
db, ðáßñíïõìå S/N = 1.000 ê.ï.ê.
[Ðåñéóóüôåñá ãéá ôïí ðáñÜãïíôá áõôü êáé ãéá ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åðç-
ñåÜæåé ôç ÷ùñçôéêüôçôá åíüò ìÝóïõ ìåôÜäïóçò èá áíáöåñèïýí óôçí åðüìåíç
åíüôçôá.]
ÐáñÜäåéãìá V
Ìéá ãñáììÞ ìåôÜäïóçò ìåôáîý äýï ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí áðïôåëåßôáé áðü ôñßá
46
ôìÞìáôá. Óôï ðñþôï ðáñïõóéÜæåôáé åîáóèÝíçóç 16 db, óôï äåýôåñï åíßó÷õóç

20 db êáé óôï ôñßôï åîáóèÝíçóç 10 db. ÕðïèÝôïíôáò Ýíá ìÝóï åðßðåäï 400mW
(1 mW=10-3 Watt), ôï ìÝóï åðßðåäï éó÷ýïò ôçò ãñáììÞò èá åßíáé:
ü Ðñþôï ôìÞìá (åîáóèÝíçóç):
16 = 10 log10
FG 400 IJ db , ïðüôå P = 10,0475 mW
HP K 2
2
ü Äåýôåñï ôìÞìá (åíßó÷õóç):
20 = 10 log10
FG P IJ db, ïðüôå P = 1.004,75 mW
2
H 10,0475 K 2
ü Ôñßôï ôìÞìá (åîáóèÝíçóç):
10 = 10 log10
F 1.004,75 I db , ïðüôå P = 100,475 mW
GH P2 JK 2
ÅðïìÝíùò ôï ìÝóï åðßðåäï éó÷ýïò ôçò åîüäïõ èá åßíáé 100,475 mW.

Ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï èá ìðïñïýóå íá éó÷õñéóôåß êÜðïéïò üôé ç óõíïëéêÞ åîá-
óèÝíçóç ðïõ õößóôáôáé ôï óÞìá, üôáí äéáðåñíÜ êáé ôá ôñßá ôìÞìáôá, èá åßíáé
16 =10 log10(400 / P2) Æ

1,6 = log10(400 / P2) = log10400 log10 P2 Æ
log10 P2 = log10400 1,6 = log10400 1,6 = 2,602059 1,6 = 1,002059 Æ
log10 P2 = 1,002059 Æ
P2 = 101,002059 = 10, 0475
6 db (=16 20+10). ÅðïìÝíùò:

ü Ãéá ôï óýíïëï ôçò ãñáììÞò (åîáóèÝíçóç):
6 = 10 log10
FG 400 IJ db, ïðüôå P = 100,475 mW
HP K
2
2

ÂëÜâç óÞìáôïò, åîáóèÝíçóç óÞìáôïò, ðáñáìüñöùóç ðëÜôïõò, èüñõâïò,
ðáñáìüñöùóç ëüãù êáèõóôÝñçóçò, åîùôåñéêüò èüñõâïò, âéïìç÷áíéêÜ ðá-
ñÜóéôá, áôìïóöáéñéêÜ ðáñÜóéôá, åóùôåñéêüò èüñõâïò, èåñìéêüò èüñõâïò,
èüñõâïò åíäïäéáìüñöùóçò, óõíáêñüáóç, åðåîåñãáóßá øçöéáêïý óÞìáôïò.
47
ÌÜèçìá 1.5: Äéáìüñöùóç óÞìáôïò

Áðü ôï ðñïçãïýìåíï ìÜèçìá öÜíçêå üôé Ýíá ìÝóï ìåôÜäïóçò ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß
ðåñéóóüôåñï áðïäïôéêÜ (÷ùñßò èüñõâï) óå õøçëÝò óõ÷íüôçôåò, üðùò åßíáé ãéá ðá-
ñÜäåéãìá ïé óõ÷íüôçôåò ôçò ôÜîçò ôùí 70 Ýùò 150 MHz ðåñßðïõ. ÅðïìÝíùò Þôáí
áíáãêáßï íá âñåèåß Ýíáò ôñüðïò, þóôå ôá óÞìáôá õøçëþí óõ÷íïôÞôùí íá ìðïñïýí
Ç ëÝîç MODEM ðñïÝñ÷åôáé
íá ìåôáöÝñïõí êáé ôéò ÷áìçëüôåñåò óõ÷íüôçôåò. Ç ôå÷íéêÞ óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá
áðü ôá áñ÷éêÜ ôùí ëÝîåùí
ìåôáöÝñïíôáé ïé ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò áðü ôéò õøçëÝò ïíïìÜæåôáé äéáìüñöùóç
MÏdulator- DEModulator, ðïõ
(modulation), åíþ ç äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá åðéôõã÷Üíåôáé áõôü ïíïìÜæåôáé äéáìïñöù-
óçìáßíïõí äéáìïñöùôÞò - áðï-
ôÞò (modulator). Ç äéáìüñöùóç ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå ôç âïÞèåéá åíüò óÞìáôïò õøç-
äéáìïñöùôÞò Þ, ðéï óýíôïìá,
ëÞò óõ÷íüôçôáò, ðïõ ïíïìÜæåôáé öÝñïí óÞìá (ëÝãåôáé êáé öïñÝáò Þ öÝñïõóá êõ-
äéáðïäéáìïñöùôÞò.
ìáôïìïñöÞ Þ áðëþò öÝñïí), ôï ïðïßï ìåôáâÜëëåôáé êáôÜëëçëá (äçëáäÞ äéáìïñöþ-
íåôáé) áðü ôï óÞìá ìå ôéò ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäïèåß. Ïé õøç-
ëÝò óõ÷íüôçôåò ôïõ öïñÝá ïíïìÜæïíôáé öÝñïõóåò óõ÷íüôçôåò Þ óõ÷íüôçôåò öÝñï-
íôïò (carrier frequency). Ï öïñÝáò ìðïñåß íá åßíáé åßôå áíáëïãéêü óÞìá åßôå ìéá
óåéñÜ ðáëìþí.
Ìå ôç äéáìüñöùóç åðéôõã÷Üíåôáé ç óõóôçìá-
ôéêÞ ìåôáâïëÞ êÜðïéïõ ÷áñáêôçñéóôéêïý ôçò öÝ-
ñïõóáò êõìáôïìïñöÞò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ôï ðëÜôïò, ç óõ÷íüôçôá Þ ç öÜóç ôçò,
þóôå ôï óÞìá íá ìðïñÝóåé íá ðåñÜóåé áðü ôï
ìÝóï ìåôÜäïóçò. ÌåôÜ áðü áõôÞ ôç äéáäéêáóßá
ï áðïóôïëÝáò óôÝëíåé ôï äéáìïñöùìÝíï óÞìá
óôïí áðïäÝêôç, ï ïðïßïò ìå ôç óåéñÜ ôïõ áðï-
äéáìïñöþíåé ôï óÞìá ðïõ ëáìâÜíåé êáé åîÜãåé Ó÷Þìá 1.27: Äéáìüñöùóç êáé áðïäéáìüñöùóç óÞìáôïò
ôï óÞìá ÷áìçëþí óõ÷íïôÞôùí ðïõ ôïí åíäéáöÝ-
ñåé. ÅðïìÝíùò áðïäéáìüñöùóç (demodulation)
åßíáé ï ìç÷áíéóìüò ðïõ åðáíáöÝñåé ôï äéáìïñ-
öùìÝíï óÞìá óôçí êáíïíéêÞ ôïõ ìïñöÞ êáé åðéôõã÷Üíåôáé áðü åéäéêÞ
óõóêåõÞ ðïõ ëÝãåôáé áðïäéáìïñöùôÞò (demodulator).
Ç äéáäéêáóßá äéáìüñöùóçò êáé áðïäéáìüñöùóçò öáßíåôáé óôï ó÷Þ-
ìá 1.27. Óçìåéþíåôáé üôé óõíÞèùò ïé ëåéôïõñãßåò ôùí äéáìïñöùôþí
êáé ôùí áðïäéáìïñöùôþí åíïðïéïýíôáé óå ìéá äéÜôáîç ðïõ ïíïìÜ-
æåôáé äéáðïäéáìïñöùôÞò (MODEM: Modulator - Demodulator). Óôá
äéÜöïñá óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò ï äéáðïäéáìïñöùôÞò óõíäÝåé ôïí
õðïëïãéóôÞ ìå ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, üðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 1.28.
ÓÞìåñá ïé äéáðïäéáìïñöùôÝò åêôåëïýí êáé äéÜöïñåò Üëëåò åñãá- Ó÷Þìá 1.28: Äéáóýíäåóç õðïëïãéóôÞ ìå
óßåò, üðùò åßíáé ï äéá÷ùñéóìüò óõ÷íïôÞôùí, ï Ýëåã÷ïò ôçò ìïñöÞò ôçí ôçëåöùíéêÞ ãñáììÞ ìÝóù
êáé ôçò éó÷ýïò ôïõ óÞìáôïò, ï óõã÷ñïíéóìüò ôïõ ðïìðïý êáé ôïõ äéáðïäéáìïñöùôÞ (modem) ãéá åðéëïãéêÞ
äÝêôç êôë. (dial-up) óýíäåóç
48
Ç äéáìüñöùóç åßíáé áðáñáßôçôç, ãéáôß:

ü Ðñïóáñìüæåé ôï óÞìá óôéò áðáéôÞóåéò êáé óôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò (ð.÷. ïìïáîïíéêü, UTP, ïðôéêÝò ßíåò êôë.).
ü Ðåñéïñßæåé ôï èüñõâï êáé ôéò ðáñåìâïëÝò.
ü ×ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç ðïëëþí óçìÜôùí ìÝóá áðü
ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò.
ü ×ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá îåðåñáóôïýí ìåñéêïß ðåñéïñéóìïß óôéò åðéäüóåéò
ôùí óõóêåõþí åðåîåñãáóßáò.
ÐáñÜäåéãìá VI
Ç ôå÷íéêÞ ôçò äéáìüñöùóçò ÷ñçóéìïðïéÞèçêå áñ÷éêÜ óôç ñáäéïöùíßá ãéá ôçí
åêðïìðÞ ïìéëßáò êáé ìïõóéêÞò ìÝóù çëåêôñïìáãíçôéêþí êõìÜôùí ôá ïðïßá ìåôá-
äßäïíôáé åëåýèåñá óôï ÷þñï. Ìéá õøçëÞ óõ÷íüôçôá ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäïèåß
áðü ìéá êåñáßá ÷ñçóéìåýåé ùò öïñÝáò. Ïé ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò, äçëáäÞ ç ïìéëßá
êáé ç ìïõóéêÞ, ðïõ äåí ìðïñïýí, ãéá ðïëëïýò ëüãïõò, íá ìåôáäïèïýí óôïí åëåýèå-
ñï ÷þñï, äéáìïñöþíïõí ôçí õøçëÞ óõ÷íüôçôá êáé ìåôáäßäïíôáé ìáæß ôçò.
ÐáñÜäåéãìá VII
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ãéá ôç ìåôÜäïóç ôçò öùíÞò ÷ñçóéìïðïéåßôáé åýñïò æþíçò
4.000 Hz (äçëáäÞ 3.100 Hz êáé êÜðïéá áêüìç åðéðëÝïí Hz ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá
Öõóéêü êáíÜëé åßíáé ç ßäéá ç
ôï äéá÷ùñéóìü ôùí ëïãéêþí êáíáëéþí), åíþ ç óõ÷íüôçôá ôïõ öÝñïíôïò ðñÝðåé íá
ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò. ËïãéêÜ
åßíáé 30 KHz. Ç äéáäéêáóßá ôçò äéáìüñöùóçò ðñÝðåé íá áëëÜîåé ôéò áñ÷éêÝò
êáíÜëéá åßíáé ïé æþíåò ìéêñü-
óõ÷íüôçôåò áðü 0 - 4.000 Hz óå 30.000 - 34.000 Çz, äçëáäÞ ðñÝðåé íá ìåôáöÝñåé
ôåñçò óõ÷íüôçôáò óôéò ïðïßåò
ôï åýñïò ôïõ óÞìáôïò óå õøçëüôåñåò óõ÷íüôçôåò, Ýôóé þóôå áõôü íá ðåñéÝëèåé
ìðïñåß íá äéá÷ùñéóôåß Ýíá
óôï åýñïò ôïõ êáíáëéïý êáé åðïìÝíùò íá ìðïñåß íá ìåôáäïèåß. Ôï åýñïò æþíçò
öõóéêü êáíÜëé.
åîáêïëïõèåß íá åßíáé 4.000 Hz êáé ìðïñåß íá ìåôáöÝñåé ôçí ßäéá ðïóüôçôá ðëç-
ñïöïñéþí, åßôå ðñüêåéôáé ãéá öùíÞ åßôå ãéá äåäïìÝíá.
1.5.2 Ôå÷íéêÝò äéáìüñöùóçò óÞìáôïò

ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò ôå÷íéêÝò äéáìüñöùóçò óÞìáôïò. Ïé êõñéüôåñåò åßíáé ç äéáìüñ-
öùóç óõíå÷ïýò öÝñïíôïò êýìáôïò êáé ç äéáìüñöùóç ðáëìþí Þ ðáëìïêùäéêÞ
äéáìüñöùóç (PCM: Pulse Code Modulation). Óôç äéáìüñöùóç óõíå÷ïýò öÝñïíôïò
êýìáôïò ç êõìáôïìïñöÞ ôïõ öÝñïíôïò åßíáé óõíå÷Þò (áíáëïãéêÞ êõìáôïìïñöÞ7), ìå
Ýíá áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò íá ìåôáâÜëëåôáé áíáëïãéêÜ ìå ôï óÞìá ôïõ ìçíýìá-
ôïò. Óôç äéáìüñöùóç ðáëìþí ç öÝñïõóá êõìáôïìïñöÞ åßíáé ç ôåôñáãùíéêÞ (øçöéá-
7
ÓõíÞèùò ðñüêåéôáé ãéá ìéá çìéôïíïåéäÞ êõìáôïìïñöÞ.
49
êÞ êõìáôïìïñöÞ), ìå Ýíá áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò íá ìåôáâÜëëåôáé êáé ðÜëé áíá-

ëïãéêÜ ìå ôï óÞìá ôïõ ìçíýìáôïò. Êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ
öÝñïíôïò, ðïõ ìåôáâÜëëåôáé áíáëïãéêÜ ìå ôï óÞìá ìçíýìáôïò, ìðïñåß íá äéáìïñ-
öþíåôáé åßôå ìå óõíå÷Þ åßôå ìå äéáêñéôü ôñüðï. Ç äéáêñéôÞ äéáìüñöùóç ðáëìþí
(discrete PCM), ðïõ ëÝãåôáé êáé øçöéáêÞ äéáìüñöùóç (digital modulation), åßíáé ìéá
ìÝèïäïò ç ïðïßá ðñïóöÝñåôáé êáëýôåñá ãéá ìçíýìáôá ðïõ áðü ôç öýóç ôïõò åßíáé
äéáêñéôÜ, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç Ýîïäïò êÜðïéïõ ôçëåôýðïõ.
¸íá ìÞíõìá áðïôåëåßôáé áðü ìéá óåéñÜ óõìâüëùí êÜðïéïõ óõãêåêñéìÝíïõ áëöáâÞ-
ôïõ. ÊÜèå óýìâïëï äéáâéâÜæåôáé ìÝóù ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò ìå ìéá óõãêåêñéìÝíç
çëåêôñéêÞ êõìáôïìïñöÞ ðïõ åßíáé ãíùóôÞ. ¸ôóé ôá ìçíýìáôá ðïõ ðáñéóôÜíïíôáé ìå
ìéá óåéñÜ áðü ãíùóôÝò êõìáôïìïñöÝò ãßíïíôáé áíôéëçðôÜ áðü ôï äÝêôç, ï ïðïßïò
åßíáé óå èÝóç íá áíáãíùñßæåé üëá ôá óýìâïëá ðïõ äéáâéâÜæïíôáé êÜèå ÷ñïíéêÞ óôéã-
ìÞ. Óôçí ðåñßðôùóç üìùò ôçò ìåôÜäïóçò áíáëïãéêþí (óõíå÷þí) óçìÜôùí ï áñéèìüò
ôùí äõíáôþí êõìáôïìïñöþí åßíáé áðåñéüñéóôïò êáé Üãíùóôïò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôç
ñáäéïöùíéêÞ Þ óôçí ôçëåïðôéêÞ åêðïìðÞ Ý÷ïõìå Üðåéñï áñéèìü äõíáôþí ìçíõìÜôùí
êáé ïé áíôßóôïé÷åò êõìáôïìïñöÝò äåí åßíáé üëåò ãíùóôÝò.
1.5.3 ÐëåïíåêôÞìáôá äéáìüñöùóçò óÞìáôïò

Áí ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé áðü ôç öýóç ôïõ ÷áìçëþí óõ÷íïôÞôùí, ôüôå ôï óÞìá
ìðïñåß íá äéáâéâáóôåß ìÝóá áðü áõôü ÷ùñßò äéáìüñöùóç. Ç åðéêïéíùíßá áõôÞò ôçò
ìïñöÞò áíáöÝñåôáé êáé ùò åðéêïéíùíßá âáóéêÞò æþíçò (âë. êáé ÌÜèçìá 1.2). ¼ìùò
ôá ðåñéóóüôåñá ìÝóá ìåôÜäïóçò Ý÷ïõí êáé ìßá óõãêåêñéìÝíç õøçëÞ ðåñéï÷Þ óõ÷íï-
ôÞôùí, ïðüôå, ãéá íá ìåôáäïèåß ôï óÞìá ÷áìçëþí óõ÷íïôÞôùí, åßíáé áíáãêáßá ç äéá-
ìüñöùóç, ç ïðïßá èá ðñïóáñìüóåé ôï åýñïò æþíçò ôùí ÷áìçëþí óõ÷íïôÞôùí ôïõ
óÞìáôïò óôç óõãêåêñéìÝíç õøçëÞ ðåñéï÷Þ ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò. Ç ðñïóáñìïãÞ
áõôÞ Ý÷åé ùò óõíÝðåéá ìåñéêÜ Üëëá ðëåïíåêôÞìáôá, ôá ïðïßá áîßæåé íá áíáöåñèïýí:
ü Äéáìüñöùóç ãéá åýêïëç ìåôÜäïóç

Áí ôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò åßíáé ï áÝñáò, ÷ñåéÜæåôáé êåñáßá ôüóï ãéá ôçí åêðï-
ìðÞ üóï êáé ãéá ôç ëÞøç ôïõ óÞìáôïò. Ç áðïôåëåóìáôéêÞ åêðïìðÞ ôùí çëå-
êôñïìáãíçôéêþí óçìÜôùí áðáéôåß êåñáßåò ìå äéáóôÜóåéò ôÝôïéåò, üóï åßíáé êáé
ôï ìÞêïò êýìáôïò ôïõ óÞìáôïò ðïõ ìåôáäßäåôáé. ÅðåéäÞ ùóôüóï ðïëëÜ óÞìá-
ôá, üðùò ôá áêïõóôéêÜ, Ý÷ïõí ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò, ôçò ôÜîçò ð.÷. ôùí 100
Hz, ãéá íá ìåôáäïèïýí, èá áðáéôïýóáí êåñáßåò ìÞêïõò ðïëëþí ÷éëéïìÝôñùí,
ð.÷. 300 km. Áí üìùò ÷ñçóéìïðïéçèåß ç ôå÷íéêÞ ôçò äéáìüñöùóçò ðñïêåéìÝ-
íïõ íá áðïôõðùèåß ôï óÞìá óå Ýíá öÝñïí õøçëÞò óõ÷íüôçôáò, ð.÷. ôùí 100
MHz, ôüôå ç êåñáßá ðïõ èá ÷ñåéáæüôáí äå èá îåðåñíïýóå ôï Ýíá ìÝôñï (ë/4 =
3m/4 = 0,75 m).
50
ü Äéáìüñöùóç ãéá ðïëõðëåîßá

¼ôáí ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá óÞìáôá ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò,
ç äéáìüñöùóç ìðïñåß íá ÷ñçóéìåýóåé ãéá íá áëëÜîåé ôéò èÝóåéò åýñïõò æþ-
íçò ôùí äéÜöïñùí óçìÜôùí, åðéôñÝðïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï óôï äÝêôç íá
åðéëÝîåé ôï åðéèõìçôü óÞìá. Áõôü, ãéá ðáñÜäåéãìá, ãßíåôáé óôç óôåñåïöùíéêÞ
ñáäéïöùíßá FM.
Ï üñïò ðïëõðëåîßá áíáöÝñå-

ôáé óå êÜèå äéáäéêáóßá ðïõ åðé- ü Äéáìüñöùóç ãéá ôçí õðÝñâáóç ôùí ðåñéïñéóìþí ôùí óõóêåõþí ìåôÜäï-
ôñÝðåé óå ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá óçò óçìÜôùí
áõôïôåëÞ óÞìáôá íá ìåôáäïèïýí Ç åõêïëßá ìå ôçí ïðïßá ìðïñïýí íá êáôáóêåõáóôïýí ïé óõóêåõÝò åðåîåñãá-
ôáõôü÷ñïíá ìÝóù åíüò ìïíá- óßáò óçìÜôùí, üðùò åßíáé ôá ößëôñá êáé ïé åíéó÷õôÝò, åîáñôÜôáé áðü ôï åýñïò
äéêïý öõóéêïý äéáýëïõ. ôïõ óÞìáôïò êáé ôç óõ÷íüôçôÜ ôïõ. ÄçëáäÞ åßíáé åõêïëüôåñï êáé ïéêïíïìéêü-
ôåñï íá ó÷åäéáóôïýí êáé íá êáôáóêåõáóôïýí óõóêåõÝò ðïõ äÝ÷ïíôáé óÞìáôá
ìå óôåíü åýñïò æþíçò ðáñÜ ôï áíôßèåôï. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ç äéáìüñöùóç
ìðïñåß íá áëëÜîåé ôç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò êáé íá ìåôáôñÝøåé Ýíá óÞìá ìå
ìåãÜëï åýñïò óå Ýíá Üëëï ìå óôåíü åýñïò. ÅðïìÝíùò, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç
óõ÷íüôçôá ôçò óõóêåõÞò ìå ôç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò äåí ôáéñéÜæïõí, äéá-
ìïñöþíåôáé ç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò óôç óôáèåñÞ óõ÷íüôçôá ôçò óõóêåõÞò.
ü Äéáìüñöùóç ãéá ðáñá÷þñçóç óõ÷íüôçôáò

Ç äéáìüñöùóç äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôïõò äéÜöïñïõò ñáäéïöùíéêïýò Þ ôç-
Ôï ößëôñï åßíáé Ýíá óýóôçìá
ëåïðôéêïýò óôáèìïýò íá åêðÝìðïõí óõã÷ñüíùò óå äéáöïñåôéêÝò öÝñïõóåò
ðïõ åðåîåñãÜæåôáé êÜðïéï
óõ÷íüôçôåò. Åðßóçò åðéôñÝðåé óôïõò äÝêôåò íá óõíôïíßæïíôáé ðñïêåéìÝíïõ íá
óÞìá, ìå óêïðü ôçí áíß÷íåõóç
åðéëÝîïõí äéáöïñåôéêïýò óôáèìïýò.
êáé êáôüðéí ôï äéá÷ùñéóìü åíüò
åðéèõìçôïý óÞìáôïò áðü ôï
áíåðéèýìçôï óýíïëï èïñýâùí ü Äéáìüñöùóç ãéá ðåñéïñéóìü èïñýâïõ êáé ðáñåìâïëþí
Þ Üëëùí óçìÜôùí ðïõ óõíèÝ- Ï èüñõâïò êáé ïé ðáñåìâïëÝò äåí ìðïñïýí íá åîáëåéöèïýí åíôåëþò. Åßíáé
ôïõí ôï áñ÷éêü óÞìá. üìùò äõíáôüí íá ðåñéïñéóôïýí ïé åðéðôþóåéò ôïõò ÷ñçóéìïðïéþíôáò ïñéóìÝ-
íïõò ôýðïõò äéáìüñöùóçò, ãåãïíüò ðïõ ôï ðáßñíïõí ðÜíôá õðüøç ôïõò ïé
ó÷åäéáóôÝò óõóôçìÜôùí åðéêïéíùíßáò.

Äéáìüñöùóç, äéáìïñöùôÞò, öÝñïí óÞìá, öÝñïõóåò óõ÷íüôçôåò, áðï-
äéáìüñöùóç, äéáðïäéáìïñöùôÞò (modem), ðáëìïêùäéêÞ äéáìüñöùóç,
øçöéáêÞ äéáìüñöùóç, ðïëõðëåîßá.
51
ÌÜèçìá 1.6: Åßäç äéáìüñöùóçò
1.6.1 ÁíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç êáé äéáìüñöùóç

Ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôéò ôçëåðéêïéíùíßåò åßíáé ôÝôïéá, ðïõ
äåí åðéôñÝðïõí ðÜíôá ôç ìåôÜäïóç ôùí óçìÜôùí óôçí áñ÷éêÞ ôïõò ìïñöÞ, äçëáäÞ
÷ùñßò íá Ý÷ïõí õðïóôåß êÜðïéïõ åßäïõò äéáìüñöùóç. Áõôü ïöåßëåôáé êõñßùò:
ü óôéò åðáãùãéêÝò åðéäñÜóåéò êáé óôç ÷ùñçôéêüôçôá ðïõ õðÜñ÷åé óôéò ãñáììÝò ÅðáãùãÞ åßíáé ôï öáéíüìåíï
åðéêïéíùíßáò, åêåßíï êáôÜ ôï ïðïßï ôï çëå-
êôñéêü öïñôßï åíüò êõêëþìá-
ü óôï ðñüâëçìá ôïõ èïñýâïõ êáé
ôïò ìåôáöÝñåé áíôßèåôá öïñ-
ü óôçí ðñïóðÜèåéá ãéá êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò.
ôßá óå Ýíá ãåéôïíéêü ôïõ êý-
Óå üëá ôá åßäç äéáìüñöùóçò áõôü ðïõ ãßíåôáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá åßíáé ç ìåôÜäïóç êëùìá.
åíüò áíáëïãéêïý óÞìáôïò (öïñÝá) åðÜíù óôï ïðïßï ðñïóôßèåôáé ôï øçöéáêü óÞìá, ìåôá-
âÜëëïíôáò Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ (ðëÜôïò, óõ÷íüôçôá, öÜóç).
ÅðïìÝíùò, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 1.29, Ý÷ïõìå ôñåéò ìïñöÝò äéáìüñöùóçò:
ü äéáìüñöùóç ðëÜôïõò (AM: Amplitude Modulation)
(ó÷Þìá 1.29â),
ü äéáìüñöùóç óõ÷íüôçôáò (FM: Frequency
Modulation) (ó÷Þìá 1.29ã) êáé
ü äéáìüñöùóç öÜóçò (PM: Pulse Modulation) (ó÷Þ-
ìá 1.29ä).
ÊáôÜ ôç äéáìüñöùóç ðëÜôïõò (AM: Amplitude

Modulation) ôï ðëÜôïò ôïõ áíáëïãéêïý óÞìáôïò (öï-
ñÝá) ðïõ ìåôáäßäåôáé áðü ôï äéáðïäéáìïñöùôÞ ìåôá-
âÜëëåôáé áíÜëïãá ìå ôçí ôéìÞ ôïõ øçöéáêïý óÞìáôïò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï äõáäéêü óÞìá 010110 ôïõ ó÷Þ-
ìáôïò 1.30á ôï öÝñïí ìðïñåß íá áíáðáñáóôÞóåé ôá
äýï øçößá 1 êáé 0 åíáëëÜóóïíôáò ôï ðëÜôïò ôïõ ìå Ó÷Þìá 1.29: ÌïñöÝò äéáìüñöùóçò ôïõ äõáäéêïý óÞìáôïò
äýï óõãêåêñéìÝíá åðßðåäá (óôÜèìåò). ¸ôóé óôï ó÷Þìá (á): ùò ðñïò ôï ðëÜôïò (â), ùò ðñïò ôç óõ÷íüôçôá (ã)
1.30â ôï øçößï 1 áíôéóôïé÷åß óôç ìåãáëýôåñç óôÜèìç êáé ùò ðñïò ôç öÜóç (ä)
êáé ôï øçößï 0 óôç ìéêñüôåñç, åíþ óôï ó÷Þìá 1.30ã ôï
øçößï 1 áíôéóôïé÷åß óôç ìåãáëýôåñç óôÜèìç êáé ôï øçößï 0 óôç ìçäåíéêÞ (ìéêñüôå-
ñç). ÖõóéêÜ ï äéáðïäéáìïñöùôÞò åßíáé óå èÝóç íá êáèïñßóåé ôç äéáöïñÜ ìåôáîý ôùí
äýï åðéðÝäùí ôïõ ðëÜôïõò êáé åðïìÝíùò íá åðáíáöÝñåé ôï áñ÷éêü óÞìá.
Óôá ôçëåöùíéêÜ äßêôõá ôï êýñéï ðñüâëçìá ðïõ õößóôáôáé ìå ôç äéáìüñöùóç ðëÜ-
ôïõò åßíáé ç åîáóèÝíçóç. Óôïí ôåñìáôéóìü ôïõ ôï óÞìá öèÜíåé åîáóèåíçìÝíï, ìå
áðïôÝëåóìá ï äéáðïäéáìïñöùôÞò íá ìçí ìðïñåß íá îå÷ùñßóåé áí ôï åéóåñ÷üìåíï
óÞìá ìéêñïý ðëÜôïõò (÷áìçëÞò óôÜèìçò) åßíáé ðñÜãìáôé ìéêñü Þ Þôáí ìåãÜëï êáé
52
ìåéþèçêå. ÅðïìÝíùò ï äéáðïäéáìïñöùôÞò ôïõ

äÝêôç åíäéáöÝñåôáé êõñßùò ãéá ôéò ó÷åôéêÝò ôé-
ìÝò ðïõ Ý÷ïõí ôá ðëÜôç êáé ü÷é ãéá ôéò áêñéâåßò
ôéìÝò ôïõò.
ÓôÜèìç ïíïìÜæåôáé ìéá ôéìÞ Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ øçöéáêïý óÞìáôïò ïé
ôçò çëåêôñéêÞò ôÜóçò, ð.÷. ±5 ïñèïãþíéïé ðáëìïß, áöïý ìåôáôñáðïýí óå áíá-
Volt. ëïãéêü óÞìá, äéÝñ÷ïíôáé áðü Ýíá ößëôñï ðïõ
åðéôñÝðåé íá ðåñÜóïõí üóåò áñìïíéêÝò ÷ù-
ñïýí óôï ðëÜôïò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò êáé
áðïññßðôåé ôéò áñìïíéêÝò ôùí õøçëüôåñùí óõ-
÷íïôÞôùí. Ïé ÷áìçëÝò áñìïíéêÝò óôç óõíÝ÷åéá
äéáìïñöþíïõí êáôÜ ðëÜôïò ôï áíáëïãéêü
óÞìá ôïõ öÝñïíôïò, ôï ïðïßï ôåëéêÜ äéáâéâÜ- Ó÷Þìá 1.30: Äéáìüñöùóç AM
æåôáé óôï ìÝóï. ¼ìùò ôï ðëÜôïò ôïõ óÞìáôïò
ìðïñåß íá ðÜñåé ðåñéóóüôåñåò ôéìÝò, ïðüôå
êÜèå óôÜèìç èá áíôéðñïóùðåýåôáé ìå ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá øçößá. Ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, óôï ó÷Þìá 1.31 ôï ðëÜôïò ôïõ öÝñïíôïò ðáßñíåé ôÝóóåñéò ôéìÝò, ðïõ áíôé-
ðñïóùðåýïõí ôá ôÝóóåñá æåýãç øçößùí 00, 01, 10, 11, äéðëáóéÜæïíôáò ì áõôü
ôïí ôñüðï ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò.
Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åéäéêÝò ìüíï
ðåñéðôþóåéò, åðåéäÞ ôï óýóôçìá åßíáé åõáßóèç-
ôï óå èïñýâïõò êáé åðåéäÞ ç ðáñáãùãÞ ôïõ
öÝñïíôïò áðáéôåß ðïëëÝò ìåôáâïëÝò óôï ðëÜ-
ôïò ôïõ, ìå áðïôÝëåóìá íá åßíáé äýóêïëá õëï-
ðïéÞóéìç.
Ìßá áðü ôéò ðéï óõíçèéóìÝíåò ìïñöÝò äéá-
ìüñöùóçò åßíáé ç ìåôáôüðéóç óõ÷íüôçôáò
(FSK: Frequency Shift Keying). Ç ìÝèïäïò áõôÞ
âáóßæåôáé óôç ìåôÜèåóç ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ
áíáëïãéêïý óÞìáôïò, áöïý ëçöèåß õðüøç êáé
ôï åéóåñ÷üìåíï øçöéáêü óÞìá. ÅðïìÝíùò Ýíá
åéóåñ÷üìåíï 0 ìåôáôïðßæåôáé óå êÜðïéá ÷áìç-
ëÞ óõ÷íüôçôá, åíþ Ýíá åéóåñ÷üìåíï 1 óå êÜ-
ðïéá õøçëÞ óõ÷íüôçôá (ó÷Þìá 1.29 ã), Þ áíôß-
Ó÷Þìá 1.31: Äéáìüñöùóç ðëÜôïõò
óôñïöá. Ï äéáðïäéáìïñöùôÞò, áöïý ëÜâåé ôï
ìå ðåñéóóüôåñåò ôéìÝò
óÞìá, äéá÷ùñßæåé ôéò åéóåñ÷üìåíåò óõ÷íüôçôåò,
åñìçíåýïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï ôá øçößá 1
êáé 0.
Ç äéáìüñöùóç óõ÷íüôçôáò äßíåé ðïëý êáëýôåñá áðïôåëÝóìáôá áðü ôç äéáìüñöù-
óç ðëÜôïõò, åðåéäÞ ôï ðëÜôïò ôçò óõ÷íüôçôáò ôïõ óÞìáôïò ðïõ åéóÝñ÷åôáé åßíáé
ðÜíôïôå ìåãáëýôåñï áðü êÜðïéï åðßðåäï, ðñÜãìá ðïõ åðçñåÜæåé ôç äõíáôüôçôá ôïõ
äéáðïäéáìïñöùôÞ íá áíôéëçöèåß áí ôï åéóåñ÷üìåíï óÞìá åßíáé ðñÜãìáôé ÷áìçëÞò
óôÜèìçò Þ ü÷é.
53
ÐáñÜäåéãìá VIII
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ï äéáðïäéáìïñöùôÞò åßíáé ç óõóêåõÞ ðïõ ìðïñåß íá äéá-
ìïñöþóåé êáé íá áðïäéáìïñöþóåé Ýíá óÞìá. Ãéá ôï ëüãï áõôü ç óõóêåõÞ ôïðï-
èåôåßôáé êáé óôïí áðïóôïëÝá êáé óôïí áðïäÝêôç ôïõ óÞìáôïò. ¸óôù üôé ôï êáíÜëé
Ç ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí áðü
åðéêïéíùíßáò ìðïñåß íá ÷ùñéóôåß óå äýï ëïãéêÜ êáíÜëéá, åê ôùí ïðïßùí ôï ëïãéêü
300 Ýùò 3.400 Hz, ðïõ ÷ñç-
êáíÜëé 1 ðáñÝ÷åé óõ÷íüôçôåò óôá 1.075 - 1.275 Hz ðñïò ôçí êáôåýèõíóç ôïõ áðï-
óéìïðïéåßôáé áðü ôçí ôçëåöù-
äÝêôç êáé ôï ëïãéêü êáíÜëé 2 ðáñÝ÷åé óõ÷íüôçôåò óôá 2.025 - 2.225 Hz ðñïò ôçí
íßá, èåùñåßôáé ç êáôáëëçëüôå-
êáôåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá. Ôüôå, åðÜíù óôçí ßäéá ãñáììÞ, ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ óôéã-
ñç, áðü Üðïøç åõêñßíåéáò, ãéá
ìÞ, ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷ïõí ôá ßäéá Þ äéáöïñåôéêÜ øçößá 1 Þ 0, ìüíï ðïõ èá
ôçí áêïÞ ôïõ áíèñþðïõ.
ïäåýïõí ðñïò áíôßèåôåò êáôåõèýíóåéò.
Ç åðéëïãÞ ôùí ðáñáðÜíù óõ÷íïôÞôùí Ýãéíå, åðåéäÞ ç ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé óôçí ôçëåöùíßá åßíáé áðü 300 Ýùò 3.400 Hz. Áõôü Ý÷åé ùò óõíÝðåéá,
üðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò ãéá åðéêïéíùíßá çëåêôñïíéêþí õðï-
Ç ìåôÜäïóç áíáëïãéêþí óç-
ëïãéóôþí, íá áêïëïõèåßôáé ôï ßäéï åýñïò æþíçò óõ÷íïôÞôùí ðïõ ðáñÝ÷ïõí áõôÝò ïé
ìÜôùí üóïí áöïñÜ ôçí êáôåý-
ãñáììÝò (300 - 3.400 Hz). ¸ôóé ìå ôï ÷ùñéóìü ôïõ êáíáëéïý åðéêïéíùíßáò óå äýï
èõíóÞ ôçò åßíáé ôñéþí åéäþí:
ëïãéêÜ êáíÜëéá åßíáé äõíáôüí íá ðáñáó÷åèåß ôáõôü÷ñïíç áìößðëåõñç ìåôÜäïóç (full
ç ìïíüðëåõñç ìåôÜäïóç
duplex).
(simplex), üðïõ ôá óÞìáôá êé-
ÊáôÜ ôç ìåôáôüðéóç öÜóçò (PSK: Phase Shift Keying) Þ, äéáöïñåôéêÜ, äéáìüñöù- íïýíôáé ìüíï ðñïò ìßá êáôåý-
óç öÜóçò ìåôáôïðßæåôáé ç öÜóç ôïõ áíáëïãéêïý óÞìáôïò (öïñÝá) áíÜëïãá ìå ôçí èõíóç (ð.÷. ïé åêðïìðÝò ôçò
ôéìÞ ôïõ øçöéáêïý óÞìáôïò ðïõ ìåôáäßäåôáé áðü ôï äéáðïäéáìïñöùôÞ. Ç óõ÷íüôçôá ôçëåüñáóçò), ç çìßðëåõñç ìå-
ôïõ óÞìáôïò äåí áëëÜæåé. Ìå ôçí åßóïäï ôùí øçößùí 0 êáé 1, ìüíï ç öÜóç ôïõ óÞìá- ôÜäïóç (half duplex), üðïõ ôá
ôïò áëëÜæåé. Óôçí áðëïýóôåñç ôùí ðåñéðôþóåùí ôï øçößï 1 ìðïñåß íá åðéöÝñåé ìåôá- óÞìáôá êéíïýíôáé êáé ðñïò ôéò
ôüðéóç ôçò öÜóçò ôïõ êáôÜ 180 ï óå ó÷Ýóç ìå ôçí ðñïçãïýìåíç öÜóç ôïõ áíáëïãé- äýï êáôåõèýíóåéò, ü÷é üìùò
êïý (çìéôïíïåéäïýò) óÞìáôïò, åíþ ôï øçößï 0 äåí åðéöÝñåé êáìéÜ áëëáãÞ öÜóçò. ôáõôü÷ñïíá (ð.÷. ï êëáóéêüò
ÅðïìÝíùò ç ìÝèïäïò âáóßæåôáé óôç ìåôáâïëÞ ôçò öÜóçò ôïõ áíáëïãéêïý óÞìáôïò áóýñìáôïò), êáé ôÝëïò ç áì-
êáé ëáìâÜíåé õðüøç ôçò êáé ôï åéóåñ÷üìåíï øçöéáêü óÞìá. ößðëåõñç ìåôÜäïóç (full
ÕðÜñ÷ïõí äýï ôå÷íéêÝò äéáìüñöùóçò öÜóçò. Óôçí ðñþôç, ðïõ ëÝãåôáé ìÝèïäïò duplex), üðïõ ôá óÞìáôá êé-
óôáèåñÞò áíáöïñÜò8 , ï áðïäÝêôçò ÷ñåéÜæåôáé êÜðïéï óÞìá áíáöïñÜò ìå ôï ïðïßï íïýíôáé ôáõôü÷ñïíá êáé ðñïò
èá âñßóêåôáé óå óôáèåñÞ öÜóç, þóôå íá ìðïñåß íá åñìçíåýåé ðïéá öÜóç ðáñéóôÜíåé ôéò äýï êáôåõèýíóåéò.
ôï øçößï 0 êáé ðïéá ôï 1. Ôï ìåéïíÝêôçìá ôçò ìåèüäïõ óõíßóôáôáé óôç óýãêñéóç ìå ôï
óÞìá áíáöïñÜò ôïõ äÝêôç. Óôç äåýôåñç, ðïõ ëÝãåôáé äéáöïñéêÞ äéáìüñöùóç öÜ-
óçò (DPSK: Differential PSK), äå ÷ñåéÜæåôáé ôï óôáèåñü óÞìá, ãéáôß äå óõãêñßíïíôáé
ïé ßäéåò ïé öÜóåéò ôïõ öÝñïíôïò áëëÜ ç ìåôáîý ôïõò ó÷Ýóç. Ôá øçößá êùäéêïðïéïý-
íôáé óå ó÷Ýóç ìå êÜðïéá ìåôáâïëÞ ôçò öÜóçò ôïõ öÝñïíôïò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá
ìåôáôüðéóç ôçò öÜóçò êáôÜ 90ï ìðïñåß íá ðáñéóôÜíåé ôï øçößï 0 êáé ìéá ìåôáôüðéóç
êáôÜ 270ï ôï øçößï 1. Ìå ôïí ôñüðï áõôü ìðïñïýìå íá ðáñáóôÞóïõìå êáé óõíäõá-
óìïýò øçößùí ìå äéÜöïñåò ìåôáôïðßóåéò öÜóçò, áõîÜíïíôáò Ýôóé ôï ñõèìü ìåôÜäï-
óçò. Ìåôáôïðßóåéò öÜóåùí óõìâáßíïõí óå êÜèå ìåôáâïëÞ áðü ôï øçößï 0 Þ 1, áíå-
îÜñôçôá áðü ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï áõôÜ ìåôáäßäïíôáé. Óôï ó÷Þìá 1.32 ìéá ìåôáôü-
8
Ç ìÝèïäïò, óôçí ðëÝïí ãíùóôÞ ìïñöÞ ôçò, ÷ñçóéìïðïéåß äýï óôáèåñÜ óÞìáôá ùò öïñåßò, ðïõ áíôéðñïóù-
ðåýïõí ôá øçößá 0 êáé 1, ìå äéáöïñÜ öÜóçò 1800.
54
ðéóç öÜóçò 900 óå ó÷Ýóç ìå ôï ôñÝ÷ïí

óÞìá õðïíïåß üôé ôï åðüìåíï øçößï åß-
íáé 0, åíþ ìéá ìåôáôüðéóç 2700 õðïíïåß
ôï øçößï 1.
Ãéá ôçí ðáñÜóôáóç ðåñéóóüôåñùí
øçößùí óå êÜèå ìåôáôüðéóç öÜóçò
÷ñåéáæüìáóôå ðåñéóóüôåñåò öÜóåéò êáé
ïðùóäÞðïôå ðåñéóóüôåñåò ãùíßåò, ðïõ
óôçí ðñÜîç äýóêïëá åðéôõã÷Üíïíôáé Þ
áíé÷íåýïíôáé. Óå õøçëïýò ñõèìïýò ìå-
ôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõíäõáóìïß
äéáìïñöþóåùí ðëÜôïõò êáé öÜóçò. Ôï
åßäïò áõôü ôçò äéáìüñöùóçò êáëåßôáé
ïñèïãùíéêÞ äéáìüñöùóç ðëÜôïõò
Ó÷Þìá 1.32: ÌÝèïäïò óôáèåñÞò áíáöïñÜò (QAM: Quadrature Amplitude
êáé äéáöïñéêÞ äéáìüñöùóç öÜóçò Modulation) êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åîå-
ëéãìÝíåò äéáôÜîåéò ìåôáôñïðÞò.
1.6.2 ØçöéáêÞ ìåôÜäïóç êáé äéáìüñöùóç

Ïé ìÝèïäïé ðïõ ðåñéãñÜøáìå óôçí ðáñÜãñáöï 1.6.1 áöïñïýí ôçí áíáëïãéêÞ ìå-
ôÜäïóç ôùí óçìÜôùí, üðïõ ï öïñÝáò åßíáé áíáëïãéêü óÞìá. ¼ìùò ôá ôåëåõôáßá
÷ñüíéá, ðáñÜëëçëá ìå ôç ñáãäáßá åîÝëéîç óôç ìéêñïçëåêôñïíéêÞ, Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß
óå ìåãÜëï âáèìü êáé ïé ôå÷íéêÝò ðïõ áöïñïýí ôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ôùí óçìÜôùí.
Åßíáé ðëÝïí ïñáôü óå üëïõò ôïõò ÷þñïõò åöáñìïãþí üôé åðéôåëåßôáé óôáäéáêÜ, áëëÜ
ÐáñÜäåéãìá ìéáò ôÝôïéáò åîÝ- ìå äéáñêþò áõîáíüìåíïõò ñõèìïýò, ç áíôéêáôÜóôáóç ôùí áíáëïãéêþí ìÝóùí ìåôÜ-
ëéîçò áðïôåëåß ôï ôçëåöùíé- äïóçò ìå øçöéáêÜ, ôá ïðïßá åßíáé äõíáôüí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá ôç ìåôÜäïóç
êü óýóôçìá, ôï ïðïßï ÷ñçóé- áíáëïãéêþí Þ øçöéáêþí óçìÜôùí. Ïé óçìáíôéêüôåñåò óõíèÞêåò ðïõ åõíüçóáí ôçí
ìïðïéïýóå ìÝ÷ñé ðñüóöáôá åîÝëéîç áõôÞ åßíáé:
áíáëïãéêÝò ôå÷íéêÝò ìåôÜäï- ü Ç áíÜãêç ãéá õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
óçò, ðïõ üìùò óÞìåñá Ý÷ïõí
ü Ïé ìéêñüôåñåò ðáñáìïñöþóåéò ðïõ õößóôáíôáé ôá øçöéáêÜ óÞìáôá óå ó÷Ýóç
óå ìåãÜëï âáèìü áíôéêáôá-
ìå ôá áíáëïãéêÜ.
óôáèåß áðü ôçí øçöéáêÞ ìå-
ôÜäïóç. ü Ç äõíáôüôçôá åëÝã÷ïõ êáé äéüñèùóçò ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí óôïõò áíáìå-
ôáäüôåò êáé óôïõò áðïäÝêôåò, ðñÜãìá ðïõ äåí åßíáé äõíáôüí íá ãßíåé óôá
áíáëïãéêÜ óÞìáôá.
ü Ç áíÜðôõîç íÝùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò óçìÜôùí êáé ïé ôå÷íïëïãéêÝò âåëôéþóåéò
Üëëùí, üðùò åßíáé ïé ïðôéêÝò ßíåò, ïé äïñõöüñïé êôë.
Ç äéáìüñöùóç óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç åðéôõã÷Üíåôáé ùò åîÞò: Ýíá áíáëïãéêü óÞìá
äéáìïñöþíåé Ýíá øçöéáêü öÝñïí, äçëáäÞ ìéá óåéñÜ ðáëìþí ôùí ïðïßùí ìåôáâÜëëåé
ôï ðëÜôïò, êáé êáôüðéí ôï óÞìá ðïõ ðñïêýðôåé áðïóôÝëëåôáé ãéá ìåôÜäïóç (ó÷Þìá
1.33). Óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ðáßñíïíôáé äåßãìáôá áðü ôï ðëÜôïò ôïõ áíáëï-
ãéêïý óÞìáôïò êáé ìå âÜóç áõôÜ êáèïñßæåôáé ôï ðëÜôïò ôùí áíôßóôïé÷ùí ðáëìþí ôïõ
55
öÝñïíôïò. Óýìöùíá ìå ôï èåþñçìá ôïõ

Nyquist, ç óõ÷íüôçôá ìå ôçí ïðïßá ðáßñ-
íïíôáé ôá äåßãìáôá ðñÝðåé íá åßíáé ôïõ-
ëÜ÷éóôïí äéðëÜóéá áðü ôï åýñïò æþíçò
ðïõ êáëýðôåé ôï óÞìá. ¸ôóé, ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, óôï ôçëåöùíéêü óýóôçìá óôï
ïðïßï äéáôßèåôáé Ýíá åýñïò æþíçò 4.000
Hz ãéá ôçí ðéóôÞ áíáðáñáãùãÞ ôçò ïìé-
ëßáò èá ÷ñåéáóôïýí 4.000 x 2 = 8.000
äåßãìáôá ðáëìþí ôï äåõôåñüëåðôï.
Ç äéáìüñöùóç ôïõ øçöéáêïý öÝñï-
íôïò åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóù åíüò áíáëïãé-
êïý óÞìáôïò, ôï ïðïßï ìðïñåß åðßóçò íá
ìåôáâÜëëåé åßôå ôç äéÜñêåéá ôùí ðáëìþí,
ïðüôå Ý÷ïõìå ôç ìÝèïäï äéáìüñöùóçò
äéÜñêåéáò ðáëìþí (PDM: Pulse Duration
Ó÷Þìá 1.33: ÐáëìïêùäéêÞ äéáìüñöùóç
Modulation), åßôå ôç èÝóç ôùí ðáëìþí,
ïðüôå Ý÷ïõìå ôç ìÝèïäï äéáìüñöùóçò
èÝóçò ðáëìþí (PPM: Pulse Position Modulation). ¼ìùò ç ìÝèïäïò ðïõ êáôáêôÜ üëï
êáé ðåñéóóüôåñï Ýäáöïò åßíáé áõôÞ ôçò ðáëìïêùäéêÞò äéáìüñöùóçò (PCM: Pulse
Code Modulation), óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ôá áíáëïãéêÜ óÞìáôá ìåôáôñÝðïíôáé óå
óåéñÝò øçößùí êáôÜ ðáñüìïéï ôñüðï ìå ôá äåäïìÝíá ôùí õðïëïãéóôþí. Ç ìÝèïäïò
PCM ðñïäéáãñÜöåé ôïí ôñüðï ìåôÜäïóçò ôùí áíáëïãéêþí êáé ôùí øçöéáêþí óçìÜ-
ôùí ìÝóù øçöéáêþí óõóôçìÜôùí. Ç ìåôÜäïóÞ ôïõò ãßíåôáé ìå ðïëý ìåãáëýôåñïõò
ñõèìïýò (>106 bps) áðü áõôïýò ôùí áíáëïãéêþí óõóôçìÜôùí.
Áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ áðïóôïëÝá, åÜí ôá óÞìáôá åßíáé øçöéáêÜ, åßíáé Þäç Ýôïéìá ãéá Ôï PCM áíïßãåé íÝïõò ïñßæï-
ìåôÜäïóç êáé äå ÷ñåéÜæïíôáé êáìéÜ ðñïóáñìïãÞ. Áí üìùò åßíáé áíáëïãéêÜ, ôüôå ðñÝ- íôåò óôç ìåôáöïñÜ Þ÷ïõ, åé-
ðåé íá øçöéïðïéçèïýí. Ç øçöéïðïßçóç ãßíåôáé ùò áêïëïýèùò: êüíáò êáé äåäïìÝíùí ìÝóù
åíüò øçöéáêïý äéêôýïõ ïëï-
ü ËáìâÜíïíôáé äåßãìáôá ôïõ óÞìáôïò ìå óõ÷íüôçôá ðïõ ðñÝðåé íá åßíáé ôïõëÜ÷é-
êëçñùìÝíùí õðçñåóéþí
óôïí äéðëÜóéá áðü ôï åýñïò æþíçò ðïõ êáëýðôåé ôï óÞìá.
(ISDN).
ü Êùäéêïðïéïýíôáé ôá äåßãìáôá Ýôóé, þóôå íá áíôéóôïé÷ïýí óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï
÷áñáêôÞñá.
ü Ôïðïèåôïýíôáé óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò Ýíá - Ýíá üëá ôá øçößá ðïõ áðïôåëïýí
ôïõò ÷áñáêôÞñåò ôïõ äåßãìáôïò ðñïêåéìÝíïõ íá óôáëïýí ðñïò ôïí áðïäÝêôç.
Áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ áðïäÝêôç, ç áíáãíþñéóç ôïõ øçöéïðïéçìÝíïõ óÞìáôïò ãßíåôáé
ùò áêïëïýèùò:
ü ÓõëëÝãïíôáé ôá øçößá ðïõ áðïóôÝëëïíôáé óýìöùíá ìå ôç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç
(ÌÜèçìá 2.2) êáé ïìáäïðïéïýíôáé óå ÷áñáêôÞñåò äåéãìÜôùí.
ü Áðïêùäéêïðïéïýíôáé ôá äåßãìáôá (decoding), äçëáäÞ áíáãíùñßæïíôáé áðü ôïõò
óõãêåíôñùìÝíïõò ÷áñáêôÞñåò.
ü ÌåôáôñÝðïíôáé ôá äåßãìáôá ôïõ øçöéáêïý óÞìáôïò óå óÞìá áíáëïãéêÞò ìïñ-
öÞò (digital/analog conversion).
56
ÅðïìÝíùò ôï ðëÜôïò êùäéêïðïßçóçò ðñïäéáãñÜöåé ôçí áîéïðéóôßá ìåôáîý ôïõ óÞ-

ìáôïò ðïõ áðïóôÝëëåôáé êáé ôïõ óÞìáôïò ðïõ ëáìâÜíåôáé. Áðïôåëåß óçìáíôéêü ðáñÜ-
ãïíôá, áöïý ç óùóôÞ åðéëïãÞ ôïõ áðïôåëåß ðñïûðüèåóç ãéá ôçí åðßôåõîç áíåêôïý
ÊÜèå ÷áñáêôÞñáò (byte) áðï- SNR, óýíôïìçò äéÜñêåéáò êáé ÷áìçëïý êüóôïõò ìåôÜäïóçò.
ôåëåßôáé áðü Ýíá óõíäõáóìü 8 Ç ìÝèïäïò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçí êùäéêïðïßçóç ôçò ðëçñïöïñßáò åîáñôÜ-
øçößùí 0 Þ 1, ðïõ ïíïìÜæï- ôáé áðü ïñéóìÝíïõò ðáñÜãïíôåò, ïé êõñéüôåñïé áðü ôïõò ïðïßïõò åßíáé ïé áêüëïõèïé:
íôáé bits.
ü Ôï åýñïò æþíçò ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ï ðïìðüò ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ç åõêïëßá ìå ôçí ïðïßá ï äÝêôçò äéá÷ùñßæåé ôï óÞìá áðü ôïí ðáëìü ôïõ ñïëï-
ãéïý ôïõ ðïìðïý.
ü Ç åõêïëßá ìå ôçí ïðïßá ï äÝêôçò ìðïñåß íá áíáãíùñßóåé óöÜëìáôá ðïõ äç-
ìéïõñãÞèçêáí êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôçò ðëçñïöïñßáò.
ÊÜèå ðïìðüò êáé êÜèå äÝêôçò
äéáèÝôïõí Ýíá ñïëüé ðïõ åê- ü Ç åõêïëßá êáôáóêåõÞò ôïõ êùäéêïðïéçôÞ / áðïêùäéêïðïéçôÞ.
ðÝìðåé ðáëìïýò óå êÜðïéá óõ- ü H áíï÷Þ óôïí çëåêôñïìáãíçôéêü èüñõâï ðïõ äçìéïõñãïýí ïé äéÜöïñåò óõóêåõÝò,
ãêåêñéìÝíç óõ÷íüôçôá, óôçí ï ïðïßïò áðïôåëåß Ýíáí áðü ôïõò ëüãïõò äçìéïõñãßáò óöáëìÜôùí êáôÜ ôç ìåôÜ-
ïðïßá óõíôïíßæåôáé êÜèå åê- äïóç.
ðåìðüìåíï óÞìá.
1.6.3 Êùäéêïðïßçóç
ÕðÜñ÷ïõí äýï âáóéêÝò êáôçãïñßåò êùäéêïðïßçóçò óçìÜôùí. Ç ðñþôç åßíáé ç ìï-
íïðïëéêÞ, óôçí ïðïßá åêôüò áðü ôç ìçäåíéêÞ óôÜèìç ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé Üëëç ìßá,
Óôçí Åõñþðç ÷ñçóéìïðïéïýíôáé üðùò óôï áðëü øçöéáêü óÞìá. Åßíáé ç áðëïýóôåñç ùò ðñïò ôçí åöáñìïãÞ ôçò
ïé ãñáììÝò Å1 (áíôéóôïé÷ïýí êáôçãïñßá êùäéêïðïßçóçò. Ç äåýôåñç êáôçãïñßá åßíáé ç äéðïëéêÞ, óôçí ïðïßá õðÜñ-
óôéò ãñáììÝò Ô1 ðïõ ÷ñçóé- ÷ïõí Üëëåò äýï óôÜèìåò åêôüò áðü ôç ìçäåíéêÞ, óõíÞèùò ç ìßá ìéêñüôåñç êáé ç
ìïðïéïýíôáé óôéò Ç.Ð.Á.) ïé Üëëç ìåãáëýôåñç áðü ôç ìçäåíéêÞ. Ïé ìÝèïäïé êùäéêïðïßçóçò ðïõ õðÜñ÷ïõí óÞìå-
ïðïßåò óôçñßæïíôáé óôï ðñù- ñá åßíáé áñêåôÝò, åäþ üìùò èá áíáöåñèïýí ïé ðéï ãíùóôÝò êáé åõñýôáôá ÷ñçóéìï-
ôüêïëëï PCM 30 ôçò CCITT. ðïéïýìåíåò (ó÷Þìá 1.34).
Ìå âÜóç ôï ðñùôüêïëëï áõôü ü Ç ìÝèïäïò ìç åðáíáöïñÜò óôï ìçäÝí (NRZ: Non Return to Zero) áðïôåëåß
ìåôáöÝñïíôáé ôáõôü÷ñïíá óÞ- ôçí êëáóéêÞ ìÝèïäï ìïíïðïëéêÞò êùäéêïðïßçóçò, óôçí ïðïßá ôï ëïãéêü ìç-
ìáôá 32 êáíáëéþí ìå ñõèìü äÝí ðáñéóôÜíåôáé áðü ôç ìçäåíéêÞ óôÜèìç êáé ôï ëïãéêü Ýíá áðü ôçí õøçëü-
32x64 Kbps = 2.048 Mbps. ôåñç óôÜèìç.
ü Ç ìÝèïäïò ôçò äéðïëéêÞò åðáíáöïñÜò óôï ìçäÝí (BRZ: Bipolar Return to Zero)
åßíáé ìßá áðü ôéò äéðïëéêÝò ìåèüäïõò êùäéêïðïßçóçò óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ôï
ëïãéêü ìçäÝí (0) ðáñéóôÜíåôáé áðü ôç óôÜèìç ðïõ åßíáé ÷áìçëüôåñç ôçò ìçäåíé-
êÞò êáé óõíÞèùò óõìâïëßæåôáé ìå 1, åíþ ôï ëïãéêü Ýíá (1) ðáñéóôÜíåôáé áðü ôçí
õøçëüôåñç ôçò ìçäåíéêÞò óôÜèìç. Ïé óôÜèìåò áõôÝò äéáñêïýí ìüíï ãéá ÷ñïíéêü
äéÜóôçìá ßóï ìå ôï ðñþôï ìéóü ôïõ ÷ñüíïõ ìåôÜäïóçò ôïõ äõáäéêïý øçößïõ, åíþ
57
óôç óõíÝ÷åéá ôï êáíÜëé åðáíÝñ÷åôáé óôç ìçäåíéêÞ óôÜèìç.

ü Ìå ôç ìÝèïäï ôçò êùäéêïðïßçóçò Manchester (Manchester code) ï ÷ñüíïò
ìåôÜäïóçò êÜèå äõáäéêïý øçößïõ äéáéñåßôáé óå äýï ßóá äéáóôÞìáôá. ¸íá äõá-
äéêü øçößï ìå ôéìÞ 1 áðïóôÝëëåôáé Ý÷ïíôáò ôç óôÜèìç õøçëÞ êáôÜ ôç äéÜñêåéá
ôïõ ðñþôïõ äéáóôÞìáôïò êáé ÷á-
ìçëÞ êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ äåýôå-
ñïõ. ¸íá äõáäéêü øçößï ìå ôéìÞ
0 áðïóôÝëëåôáé áíÜðïäá, äçëá-
äÞ ðñþôá ç ÷áìçëÞ êáé ìåôÜ ç
õøçëÞ óôÜèìç. Áõôü ôï ó÷Þìá
åîáóöáëßæåé üôé ï ÷ñüíïò ìåôÜäï-
óçò êÜèå äõáäéêïý øçößïõ Ý÷åé
ìéá ìåôáâïëÞ êáôÜóôáóçò óôï
ìÝóï, äçëáäÞ åíáëëáãÞ ôçò ôÜ-
Ïé äéÜöïñåò ìåèüäïé êùäéêï-
óçò (ð.÷. áðü 5 V óå +5 V Þ êáé
ðïßçóçò äéáêñßíïíôáé ìåôáîý
áíôßóôñïöá), äéåõêïëýíïíôáò ôïí
ôïõò ùò áêïëïýèùò:
áðïäÝêôç íá óõã÷ñïíéóôåß ìå ôïí
áðïóôïëÝá. ¸íá ìåéïíÝêôçìá áõ- √ ´Ïôáí ôï øçößï 1 áíôé-
ôÞò ôçò êùäéêïðïßçóçò åßíáé üôé óôïé÷åß óå õøçëÞ ôÜóç êáé ôï
áðáéôåß äýï öïñÝò ôï åýñïò æþ- øçößï 0 óå áðïâïëÞ ñåýìá-
íçò ôçò Üìåóçò äõáäéêÞò êùäéêï- ôïò, Ý÷ïõìå ôç ìÝèïäï NRZ.
ðïßçóçò, åðåéäÞ ïé ðáëìïß Ý÷ïõí √ ´Ïôáí ôï øçößï 0 áíôé-
ôï ìéóü ðëÜôïò. óôïé÷åß óå ÷áìçëÞ ôÜóç êáé ôï
ü Ç äéáöïñéêÞ êùäéêïðïßçóç øçößï 1 óå õøçëÞ, äçëáäÞ
Manchester ( Manchester Ý÷ïõìå äýï ôÜóåéò ãéá ôá øç-
differential code) åßíáé ìßá ìïíï- ößá 0 êáé 1, ôüôå Ý÷ïõìå ôç
ðïëéêÞ ìÝèïäïò, ðáñáëëáãÞ ôçò äéðïëéêÞ ìÝèïäï.
âáóéêÞò êùäéêïðïßçóçò √ ´Ïôáí ôï øçößï 0 áíôé-
Manchester. Ìå ôç ìÝèïäï áõôÞ óôïé÷åß ìå áëëáãÞ ôçò ôÜóçò,
õðÜñ÷åé ðÜíôá áëëáãÞ óôÜèìçò åíþ ôï øçößï 1 ìå ôçí ßäéá
óôï ìÝóï êÜèå äõáäéêïý øçößïõ. Ó÷Þìá 1.34: ÄéÜöïñåò ìÝèïäïé êùäéêïðïßçóçò ôÜóç ìå ôçí áñ÷éêÞ, ðñéí äç-
ÅÜí ôï äõáäéêü øçößï ðïõ ìåôá- ëáäÞ áðü ôçí åêðïìðÞ, Ý÷ïõìå
äßäåôáé åßíáé ôï ëïãéêü Ýíá (1), ôç ìÝèïäï ôçò äéáöïñéêÞò
ôüôå ç óôÜèìç äåí áëëÜæåé óôçí êùäéêïðïßçóçò Ìanchester.
áñ÷Þ ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ äõáäéêïý øçößïõ. ÅÜí åßíáé ôï ëïãéêü ìçäÝí (0), ôüôå
õðÜñ÷åé áëëáãÞ óôÜèìçò, åêôüò áðü ôï ìÝóï, êáé óôçí áñ÷Þ ôïõ óõãêåêñéìÝ-
íïõ äõáäéêïý øçößïõ. Ç äéáöïñéêÞ êùäéêïðïßçóç Manchester áðáéôåß ðéï ðïëý-
ðëïêï åîïðëéóìü, áëëÜ ðñïóöÝñåé êáëýôåñç áíï÷Þ óôï èüñõâï.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 1.34, Üëëåò ìÝèïäïé êùäéêïðïßçóçò åßíáé ç åðáíá-
öïñÜ óôï ìçäÝí (RZ: Return to Zero), ç ìÝèïäïò åíáëëáêôéêïý óçìåßïõ áíôéóôñï-
öÞò (ÁÌÉ-RZ: Alternate Mark Inversion-RZ) êáé ôÝëïò ç ìÝèïäïò ôçò äéáìüñöùóçò
êáèõóôÝñçóçò (delayed modulation).
58

Äéáìüñöùóç ðëÜôïõò, äéáìüñöùóç óõ÷íüôçôáò, äéáìüñöùóç öÜóçò,
ìåôáôüðéóçò óõ÷íüôçôáò, ìåôáôüðéóç öÜóçò, ìÝèïäïò óôáèåñÞò áíá-
öïñÜò, äéáöïñéêÞ äéáìüñöùóç öÜóçò, ïñèïãùíéêÞ äéáìüñöùóç ðëÜ-
ôïõò, äéáìüñöùóç äéÜñêåéáò ðáëìþí, äéáìüñöùóç èÝóçò ðáëìþí, ìï-
íïðïëéêÞ êùäéêïðïßçóç, äéðïëéêÞ êùäéêïðïßçóç.
59
ÌÜèçìá 1.7: ÌïíôÝëï åðéêïéíùíßáò
Ùò åðéêïéíùíßá íïåßôáé ç ìåôáâßâáóç ðëçñïöïñéþí áðü êÜðïéoí áðïóôïëÝá óå

êÜðïéïí ðáñáëÞðôç ìÝóù åíüò êïéíïý óõóôÞìáôïò óõìâüëùí. ÅðïìÝíùò ç åðéêïéíù-
íßá óå Ýíá ôçëåðéêïéíùíéáêü óýóôçìá óýìöùíá êáé ì áõôÜ ðïõ Ý÷ïõí ðáñïõóéá-
óôåß ìÝ÷ñé ôþñá åßíáé óõíõöáóìÝíç ìå ôçí ýðáñîç ïñéóìÝíùí ëåéôïõñãéêþí ôìç-
ìÜôùí, äçëáäÞ åíüò ðïìðïý, åíüò äÝêôç êáé åíüò ìÝóïõ ìåôáöïñÜò ôçò ðëçñïöï-
ñßáò. ÅÜí ç áðüóôáóç ìåôáîý ðïìðïý êáé äÝêôç åßíáé ìéêñÞ, ôüôå ôï ìÝóï ìåôáöïñÜò
ôçò ðëçñïöïñßáò åßíáé ï áÝñáò. ÅÜí ç áðü-
óôáóç åßíáé ìåãÜëç, ôüôå èá ðñÝðåé íá åß-
íáé êÜðïéá ôçëåöùíéêÞ ãñáììÞ. Ôá áíù-
ôÝñù óõíéóôïýí Ýíá áðëü ìïíôÝëï åðéêïé-
íùíßáò (ó÷Þìá 1.35).
Óôï ó÷Þìá 1.36 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá óýí-
èåôï ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò, ôïõ ïðïßïõ öáß-
íïíôáé üëá ôá ëåéôïõñãéêÜ ôìÞìáôá. H ðëç-
ñïöïñßá ðïõ ðáñÜãåôáé êáé åêðÝìðåôáé
áðü êÜðïéá ðçãÞ åéóÜãåôáé, ìÝóù êÜðïéáò
çëåêôñéêÞò êõìáôïìïñöÞò, óôïí ðïìðü. Ï
ôåëéêüò óêïðüò ôïõ óõóôÞìáôïò åðéêïéíù-
íßáò åßíáé ç ìåôáâßâáóç ìçíõìÜôùí Þ áêï-
ëïõèßáò óõìâüëùí óôï óçìåßï ðñïïñé-
óìïý, ìå üóï ãßíåôáé ìåãáëýôåñï ñõèìü
ìåôáâßâáóçò êáé õøçëüôåñç ðéóôüôçôá. Ç
ðçãÞ ôçò ðëçñïöïñßáò êáé ôï óçìåßï
ðñïïñéóìïý âñßóêïíôáé óáöþò óå êÜðïéá
áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò êáé óõíäÝïíôáé ìå Ó÷Þìá 1.35: Áðëü ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò
ìßá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò (êáíÜëé). áíÜìåóá óå äýï óçìåßá
Óôçí áñ÷Þ ç ðëçñïöïñßá ðïõ ðñüêåéôáé
íá ìåôáäïèåß êùäéêïðïéåßôáé ìå ôç âïÞèåéá êÜðïéïõ êþäéêá. Ï ðïìðüò ëáìâÜíåé ôçí
ðáñáãüìåíç óåéñÜ äõáäéêþí øçößùí êáé ôç ìåôáôñÝðåé óå äéáìïñöùìÝíï óÞìá,
êáôÜëëçëï ãéá ìåôáöïñÜ áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ðñïêåéìÝíïõ íá ôç óôåßëåé óôïí
ðñïïñéóìü ôçò. Ï äÝêôçò èá ðñÝðåé íá ðáñáêïëïõèåß ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ãéá íá
áíáãíùñßóåé ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ ìåôáäßäåôáé. ¼ôáí ï äÝêôçò ëÜâåé ôï óÞìá, ôï
áðïäéáìïñöþíåé êáé ìåôáöÝñåé óôï óçìåßï åîüäïõ ôçí ðëçñïöïñßá, ðÜëé ìå ôç ìïñ-
öÞ çëåêôñéêÞò êõìáôïìïñöÞò, ãéá ðåñáéôÝñù åðåîåñãáóßá. ÁíÜëïãá ìå ôïí ôñüðï
äéá÷åßñéóçò ôçò ìåôáöåñüìåíçò ðëçñïöïñßáò, ôï åßäïò ôïõ ìÝóïõ ìåôáöïñÜò êáé
ôïí ôñüðï óõíôïíéóìïý ôïõ äÝêôç ìå ôïí ðïìðü, ðñïêýðôïõí ïé äéáöïñåôéêÝò ôå÷íé-
êÝò ìåôÜäïóçò.
Ç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò äÝ÷åôáé çëåêôñéêÜ / çëåêôñïìáãíçôéêÜ óÞìáôá. Ç Ýîïäïò
ôïõ óÞìáôïò åßíáé óõíÞèùò ìéá ðáñáëëáãÞ ôçò åéóüäïõ ôïõ, ëüãù ôçò ìç éäáíéêÞò
60
Ó÷Þìá 1.36: Óýíèåôï ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò áíÜìåóá óå äýï óçìåßá
óõìðåñéöïñÜò ôïõ êáíáëéïý. ÅðéðëÝïí ç ðëçñïöïñßá Ý÷åé õðïóôåß öèïñÜ áðü áðñü-
âëåðôá çëåêôñéêÜ óÞìáôá (èüñõâï), ðïõ ïöåßëïíôáé ôüóï óå áíèñþðéíåò üóï êáé óå
öõóéêÝò áéôßåò. Ç ðáñáìüñöùóç êáé ï èüñõâïò äçìéïõñãïýí óöÜëìáôá óôçí ðëç-
ñïöïñßá ðïõ ìåôáâéâÜæåôáé êáé Ýôóé ðåñéïñßæïõí ôï ñõèìü ìå ôïí ïðïßï ç ðëçñïöï-
ñßá èá ìðïñïýóå íá ìåôáäïèåß áðü ôçí ðçãÞ óôïí ðñïïñéóìü ôçò. Ç êýñéá ëåéôïõñ-
ãßá ôïõ êùäéêïðïéçôÞ, ôïõ äéáìïñöùôÞ, ôïõ áðïäéáìïñöùôÞ êáé ôÝëïò ôïõ áðïêùäé-
êïðïéçôÞ åßíáé íá áíôéìåôùðßóïõí ôéò åðéðôþóåéò ôçò õðïâÜèìéóçò ôïõ óÞìáôïò áðü
ôï êáíÜëé êáé íá ìåãéóôïðïéÞóïõí ôï ñõèìü êáé ôçí áêñßâåéá ôçò ðëçñïöïñßáò ðïõ
ìåôáäßäåôáé.
Ìå âÜóç ôïí ôýðï ôçò äéáìüñöùóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé, êáèþò êáé ôï åßäïò ôçò
ðëçñïöïñßáò, ìðïñïýìå íá äéáêñßíïõìå ôá óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò óôéò áêüëïõ-
èåò ôñåéò êáôçãïñßåò:
ü ÁíáëïãéêÜ óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò, ó÷åäéáóìÝíá ãéá ôç ìåôÜäïóç áíáëïãéêÞò
ðëçñïöïñßáò ìå ÷ñÞóç áíáëïãéêþí ìåèüäùí äéáìüñöùóçò.
ü ØçöéáêÜ óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò, ó÷åäéáóìÝíá ãéá ôç ìåôÜäïóç øçöéáêÞò
ðëçñïöïñßáò ìå ÷ñÞóç øçöéáêþí ìåèüäùí äéáìüñöùóçò.
ü ÌåéêôÜ (õâñéäéêÜ) óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí øçöéáêÝò ìå-
èüäïõò äéáìüñöùóçò ãéá ôç ìåôÜäïóç äéáêñéôþí ôéìþí áðü áíáëïãéêü óÞìá
ìçíýìáôïò.
Óçìåéþíåôáé üôé õðÜñ÷ïõí êáé Üëëïé ôñüðïé äéÜêñéóçò ôùí óõóôçìÜôùí åðéêïéíùíßáò
óå êáôçãïñßåò, ðïõ âáóßæïíôáé óôç óõ÷íüôçôá ôïõ öÝñïíôïò êáé óôç öýóç ôïõ êáíá-
ëéïý åðéêïéíùíßáò.
61
Óýìöùíá ìå ôá ðáñáðÜíù óôïé÷åßá, ôï êáèÝíá áðü ôá ëåéôïõñãéêÜ ôìÞìáôá åíüò

óõóôÞìáôïò åðéêïéíùíßáò èá Ý÷åé ôá áêüëïõèá ÷áñáêôçñéóôéêÜ:
ü Ïé ðçãÝò ðëçñïöïñßáò ìðïñïýí íá äéáêñéèïýí óå äýï êáôçãïñßåò ìå âÜóç ôï

åßäïò ôùí óçìÜôùí åîüäïõ ôïõò: óôéò ðçãÝò áíáëïãéêÞò ðëçñïöïñßáò êáé óôéò
ðçãÝò øçöéáêÞò (äéáêñéôÞò) ðëçñïöïñßáò. Ïé ðçãÝò áíáëïãéêÞò ðëçñïöïñßáò
üðùò ôï ìéêñüöùíï, üôáí äéåãåßñåôáé áðü ïìéëßá, Þ ç âéíôåïêÜìåñá, üôáí
êÜíåé ëÞøç ìéáò óêçíÞò äßíïõí Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá óÞìáôá ðïõ ìåôáâÜëëï-
íôáé óõíå÷þò ìÝóá óôï ÷ñüíï. Áíôßèåôá, ç Ýîïäïò ôùí ðçãþí øçöéáêÞò ðëçñï-
öïñßáò üðùò Ýíá ôçëÝôõðï Þ ôï áðïôÝëåóìá ìéáò äéåñãáóßáò ðïõ âëÝðïõìå
óôçí ïèüíç åíüò õðïëïãéóôÞ áðïôåëåßôáé áðü ìéá óåéñÜ äéáêñéôþí óõìâüëùí
Þ ãñáììÜôùí.
ü Ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ðñáãìáôïðïéåß ôç öõóéêÞ (çëåêôñéêÞ) óýíäåóç ìåôáîý ôçò

ðçãÞò êáé ôïõ ðñïïñéóìïý ôçò ðëçñïöïñßáò. Ç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò ìðïñåß
íá åßíáé Ýíá æåýãïò óõñìÜôùí Þ Ýíá ôçëåöùíéêü êáëþäéï Þ ìéá ïðôéêÞ ßíá Þ
áêüìá ï åëåýèåñïò ÷þñïò ìÝóá óôïí ïðïßï ìåôáäßäåôáé ôï óÞìá ðïõ ìåôáöÝ-
ñåé ôçí ðëçñïöïñßá.
ü Ï äÝêôçò, áöïý ðÜñåé ôï åîáóèåíçìÝíï óÞìá áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ôï

åðáíáöÝñåé óôçí ðñáãìáôéêÞ ôïõ êáôÜóôáóç. Åðéôåëåß ôç ëåéôïõñãßá áõôÞ ìå
ôç äéåñãáóßá ôçò áðïäéáìüñöùóçò, ç ïðïßá åßíáé ç áíôßóôñïöç ôçò äéáìüñöù-
óçò ðïõ åðéôåëåßôáé óôïí ðïìðü. Ëüãù ôçò ðáñïõóßáò èïñýâïõ êáé Üëëùí ðá-
ñáìïñöùôéêþí óçìÜôùí, ï äÝêôçò äåí ìðïñåß íá åðáíáöÝñåé ôÝëåéá ôï óÞìá
ôïõ ìçíýìáôïò. Åêôüò áðü ôçí áðïäéáìüñöùóç, ï äÝêôçò êÜíåé óõíÞèùò åíß-
ó÷õóç êáé öéëôñÜñéóìá ôïõ óÞìáôïò.

ÐçãÞ, ðïìðüò, äÝêôçò, ìÝóï ìåôáöïñÜò Þ ìåôÜäïóçò ìïíôÝëï åðéêïé-
íùíßáò.
62
Óôï êåöÜëáéï áõôü, ðïõ áðïôåëåßôáé áðü åðôÜ ìáèÞìáôá, äüèçêáí ïé âáóéêÝò Ýí-
íïéåò ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí óõóôçìÜôùí. Áíáëõôéêüôåñá:
ü Óôï ðñþôï ìÜèçìá Ýãéíå ìéá áíáóêüðçóç ôçò âáóéêÞò èåùñßáò ôùí óçìÜôùí.
Áñ÷éêÜ ïñßóôçêáí üëá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ óÞìáôïò, üðùò åßíáé ç ðåñßï-
äïò, ôï ìÞêïò, ôï ðëÜôïò, ç óõ÷íüôçôá, ç ôá÷ýôçôá êáé ç öÜóç ôïõ. Ôá óÞìá-
ôá äéáêñßèçêáí óå äýï êáôçãïñßåò: ôá áíáëïãéêÜ, ðïõ ïñßæïíôáé óå ïðïéïäÞ-
ðïôå ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé åðïìÝíùò ìåôáâÜëëïíôáé óõíå÷þò óôï ÷ñüíï, êáé
ôá øçöéáêÜ, ðïõ ïñßæïíôáé óå ïñéóìÝíåò ìüíï, äéáêñéôÝò ÷ñïíéêÝò óôéãìÝò.
ü Óôï äåýôåñï ìÜèçìá ïñßóôçêáí ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, ðïõ áðïôåëïýí ôï öõóé-
êü äñüìï ìÝóù ôïõ ïðïßïõ ìåôáäßäïíôáé ôá óÞìáôá, áíáöÝñèçêáí ôá äéáöï-
ñåôéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óÞìåñá êáé äüèçêáí ôá óðïõ-
äáéüôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò. ¸ãéíå åðßóçò ðëÞñçò ðåñéãñáöÞ ôùí åíóýñ-
ìáôùí êáé ôùí áóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò êáé áíáöÝñèçêáí ïé äéáöïñÝò
ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõò. Éäéáßôåñç âáñýôçôá äüèçêå óôçí ïðôéêÞ ßíá êáé
óôéò ôåñÜóôéåò äõíáôüôçôÝò ôçò Ýíáíôé ôùí Üëëùí åíóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜ-
äïóçò.
ü Óôï ôñßôï ìÜèçìá ç óõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò êáôÝäåéîå,
åêôüò ôùí Üëëùí, êáé ôç ÷ñçóôéêüôçôá ôùí áóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò, éäéáß-
ôåñá ìåôáîý óçìåßùí ðïõ áðÝ÷ïõí ðïëý Þ ðáñïõóéÜæïõí äõóêïëßåò óôçí åãêá-
ôÜóôáóç ôùí åíóýñìáôùí ìÝóùí (Üíïéãìá öñåáôßùí - áãùãþí óôéò ðüëåéò,
äõóðñüóéôá åäÜöç êôë.).
ü Óôï ôÝôáñôï ìÜèçìá åîåôÜóôçêáí ïé áéôßåò ðïõ ðñïêáëïýí ôç âëÜâç åíüò
óÞìáôïò, üðùò åßíáé ç åîáóèÝíçóç, ç ðáñáìüñöùóç êáé ï èüñõâïò. ¸ãéíå
óáöÝò üôé ç åîáóèÝíçóç ïöåßëåôáé óôç ìåãÜëç áðüóôáóç ìåôáîý ôùí óç-
ìåßùí ðïõ åðéêïéíùíïýí, óõíÝðåéá ôçò ïðïßáò åßíáé ç ðáñáìüñöùóç ôïõ óÞ-
ìáôïò. ¸íáò Üëëïò ðáñÜãïíôáò óôïí ïðïßï ïöåßëåôáé ç ðáñáìüñöùóç ôïõ
óÞìáôïò åßíáé ï èüñõâïò. ÐåñéãñÜöôçêáí ôá êõñéüôåñá åßäç ôïõ èïñýâïõ,
üðùò åßíáé ïé åîùôåñéêïß èüñõâïé (âéïìç÷áíéêÜ êáé áôìïóöáéñéêÜ ðáñÜóéôá)
êáé ïé åóùôåñéêïß èüñõâïé (èåñìéêüò èüñõâïò, èüñõâïò åíäïäéáìüñöùóçò
êáé ç óõíáêñüáóç), êáé äüèçêáí ðñáêôéêÜ ðáñáäåßãìáôá ìÝôñçóçò ôçò åîá-
óèÝíçóçò - åíßó÷õóçò ôïõ óÞìáôïò. ÔÝëïò, ðåñéãñÜöôçêáí ïé ôñüðïé áíôéìå-
ôþðéóçò üëùí áõôþí ôùí ðñïâëçìÜôùí, êáèþò êáé ïé äéáôÜîåéò ìå ôéò ïðïßåò
áíôéìåôùðßæïíôáé (åíéó÷õôÝò, áíáìåôáäüôåò êôë.).
ü Óôï ðÝìðôï ìÜèçìá ïñßóôçêå ç äéáìüñöùóç ôïõ óÞìáôïò. ¸ãéíå óáöÝò üôé
Ýíá ìÝóï ìåôÜäïóçò ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß ðåñéóóüôåñï áðïäïôéêÜ (÷ùñßò èü-
ñõâï) óå õøçëÝò óõ÷íüôçôåò. Ãéá ôï ëüãï áõôü ôá óÞìáôá õøçëþí óõ÷íïôÞ-
ôùí ìðïñïýí íá äéáìïñöþíïíôáé Ýôóé, þóôå íá ìåôáöÝñïõí êáé ÷áìçëÝò óõ-
÷íüôçôåò.
ü Óôï Ýêôï ìÜèçìá ðåñéãñÜöôçêáí ôá åßäç äéáìüñöùóçò. Óôçí áíáëïãéêÞ ìåôÜ-
äïóç óÞìáôïò åîåôÜóôçêáí ç äéáìüñöùóç ðëÜôïõò, óõ÷íüôçôáò êáé öÜóçò,
åíþ óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç óÞìáôïò åîåôÜóôçêå ç ðáëìïêùäéêÞ äéáìüñöù-
63
óç. Áêïëïýèùò Ýãéíå áíáöïñÜ óôïõò êùäéêïðïéçôÝò óÞìáôïò, êáèþò êáé ìéá
óýíôïìç ðåñéãñáöÞ ôùí êõñéüôåñùí áðü áõôïýò.
ü ÔÝëïò, óôï Ýâäïìï ìÜèçìá ðåñéãñÜöôçêå Ýíá áðëü ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò áíÜìå-
óá óå äýï óçìåßá, äüèçêáí ôá åðéìÝñïõò ôìÞìáôÜ ôïõ êáé Ýãéíå áíáöïñÜ
óôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ êáèåíüò áð áõôÜ.
64
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé óÞìá êáé ðïéá åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ;
2. Ðïéåò åßíáé ïé ìïñöÝò ôïõ óÞìáôïò; Ìðïñåßò íá äþóåéò áðü Ýíá ðáñÜäåéãìá;
3. Ôé ïíïìÜæåôáé ìÝóï ìåôÜäïóçò; Ìðïñåßò íá áíáöÝñåéò ìåñéêÜ äéáöïñåôéêÜ
åßäç ìÝóùí ìåôÜäïóçò, êáèþò êáé ôïõò ôïìåßò óôïõò ïðïßïõò áõôÜ âñßóêïõí
åöáñìïãÞ;
4. Ðüóá åßäç åíóýñìáôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò ãíùñßæåéò êáé ðïéåò ïé äéáöïñÝò
ôïõò;
5. Íá áíáöÝñåéò ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò.
6. Íá ðåñéãñÜøåéò ôçí ïðôéêÞ ßíá êáé íá ôç óõãêñßíåéò ìå ôá Üëëá åíóýñìáôá
ìÝóá ìåôÜäïóçò.
7. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôá ñáäéïêýìáôá;
8. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôá ìéêñïêýìáôá;
9. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôç äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá;
10. Ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò äéáöïñÝò ìåôáîý åíüò áíáëïãéêïý êáé åíüò øçöéáêïý
óÞìáôïò;
11. Ôé åßíáé ïé äéáðïäéáìïñöùôÝò (modems), ðïéá ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò
êáé ðïý ÷ñçóéìïðïéïýíôáé;
12. Óå ôé ìåôñéÝôáé ç ÷ùñçôéêüôçôá åíüò ìÝóïõ ìåôÜäïóçò;
13. Óå ðüóåò êáôçãïñßåò äéáêñßíïíôáé ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé ðïéåò ïé âáóéêÝò
äéáöïñÝò ôïõò;
14. Ôé åßíáé ï èüñõâïò êáé ðüóá åßäç èïñýâïõ õðÜñ÷ïõí;
15. Ôé åßíáé ç åîáóèÝíçóç óÞìáôïò êáé ðþò áíôéìåôùðßæåôáé;
16. Ôé ðñïêáëåß ï èüñõâïò óôç ìåôÜäïóç åíüò óÞìáôïò êáé ìå ðïéïí ôñüðï ðåñéï-
ñßæåôáé;
17. Ôé åßíáé ç äéáìüñöùóç óÞìáôïò êáé ðþò ðñáãìáôïðïéåßôáé;
18. Ðïéá åßíáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò äéáìüñöùóçò åíüò óÞìáôïò;
19. Ðüóá åßäç äéáìüñöùóçò áíáëïãéêÞò ìåôÜäïóçò óÞìáôïò ãíùñßæåéò;
20. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôç äéáìüñöùóç øçöéáêïý óÞìáôïò;
21. Ðïéá åßíáé ôá ïöÝëç ôçò øçöéïðïßçóçò;
22. Ðïéá åßíáé ôá óôÜäéá ôçò øçöéïðïßçóçò åíüò áíáëïãéêïý óÞìáôïò;
23. Ðïéá óôÜäéá áêïëïõèïýíôáé ãéá ôçí áíáãíþñéóç ôïõ øçöéïðïéçìÝíïõ óÞìá-
ôïò áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ áðïäÝêôç;
24. Íá áíáöÝñåéò ôéò âáóéêÝò êáôçãïñßåò êùäéêïðïßçóçò.
25. Íá êÜíåéò ìéá óýíôïìç ðåñéãñáöÞ åíüò ìïíôÝëïõ åðéêïéíùíßáò.
26. Áðü ðïéá ëåéôïõñãéêÜ ôìÞìáôá áðïôåëåßôáé Ýíá áðëü ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò;
27. Íá ðåñéãñÜøåéò ôá ëåéôïõñãéêÜ ôìÞìáôá åíüò óýíèåôïõ ìïíôÝëïõ åðéêïéíù-
íßáò.
ÊåöÜëáéï 2
ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí
ÌÜèçìá 2.1: ÂáóéêÝò Ýííïéåò

ÌÜèçìá 2.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí
ÌÜèçìá 2.3: Áóõã÷üíéóôç êáé óõã÷ñïíéóìÝíç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç
ÌÜèçìá 2.4: ÓõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç
ÌÜèçìá 2.5: Êþäéêåò áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò óöáëìÜôùí
66
Ôïìïò É, Åíïôçôá Á: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 2 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ôéò
ôå÷íéêÝò ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. Ï ìáèçôÞò èá ðñÝðåé íá êáôáíïåß
ðëÞñùò üëåò ôéò âáóéêÝò Ýííïéåò, ôéò ìïñöÝò êáé ôïõò ôñüðïõò ôçò øçöéáêÞò ìåôÜ-
äïóçò. Åðßóçò èá ðñÝðåé íá êáôáíïåß ôéò êýñéåò ôå÷íéêÝò áíôéìåôþðéóçò ôùí äéÜöï-
ñùí ðñïâëçìÜôùí ôçò øçöéáêÞò åðéêïéíùíßáò, ôç ëåéôïõñãßá ôçò áóõã÷ñüíéóôçò
êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò, ôçò ðáñÜëëçëçò êáé ôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäï-
óçò, êáèþò êáé ôéò ìåèüäïõò êùäéêïðïßçóÞò ôïõò (êþäéêåò áíß÷íåõóçò êáé äéüñèù-
óçò óöáëìÜôùí).
ü Íá êáôáíïåß ôéò âáóéêÝò Ýííïéåò ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí êáé íá
äéáêñßíåé ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò, üðùò åßíáé ç êùäéêïðïßçóç ôçò ðëçñï-
öïñßáò, ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí, ç ÷ùñçôéêüôçôá êáé ôï åýñïò
æþíçò êáíáëéïý.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò ìïñöÝò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí (ìïíüðëåõñç, çìßðëåõñç, áì-
ößðëåõñç åðéêïéíùíßá).
ü Íá äéáêñßíåé ôçí ðáñÜëëçëç áðü ôç óåéñáúêÞ åðéêïéíùíßá êáé íá áíáãíùñßæåé ôéò
äéáöïñÝò ôïõò.
ü Íá êáôáíïåß ôéò äéáöïñÝò ìåôáîý ôçò áóõã÷ñüíéóôçò êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò
óåéñáúêÞò åðéêïéíùíßáò.
ü Íá óõãêñßíåé ôïí áíáëïãéêü ìå ôïí øçöéáêü ôñüðï ìåôÜäïóçò.
ü Íá óõãêñßíåé ôï óåéñáúêü ìå ôïí ðáñÜëëçëï ôñüðï ìåôÜäïóçò.
ü Íá óõãêñßíåé ôï óõã÷ñïíéóìÝíï ìå ôïí áóõã÷ñüíéóôï óåéñáúêü ôñüðï ìåôÜäï-
óçò.
ü Íá êáôáíïåß ôï ñüëï ðïõ äéáäñáìáôßæïõí óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ïé êþäéêåò
áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò óöáëìÜôùí.
ü Íá áîéïëïãåß ôçí ðïéüôçôá åíüò êáíáëéïý ìåôÜäïóçò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôïõò ôñüðïõò ðñïóôáóßáò êáé åëÝã÷ïõ ôçò ðëçñïöïñßáò êáôÜ
ôç ìåôÜäïóç.
67
Êåöáëáéï 2: Ìåôáäïóç Äåäïìåíùí
1. Ôé åßíáé ðëçñïöïñßá êáé ðïéÝò ìïñöÝò ìðïñåß íá ðÜñåé;
2. Ãéáôß ÷ñåéÜæåôáé ç êùäéêïðïßçóç äåäïìÝíùí êáé ðþò ðñáãìáôïðïéåßôáé;
3. Ôé åííïïýìå, üôáí ëÝìå ÷ùñçôéêüôçôá ìÝóïõ ìåôÜäïóçò êáé ôé åýñïò æþíçò
êáíáëéïý;
4. Ðþò áíôéëáìâÜíåóáé ôçí Ýííïéá ôçò êáôåýèõíóçò ôçò ìåôÜäïóçò;
5. Óå ôé äéáöÝñåé ç óýíäåóç óçìåßïõ ðñïò óçìåßï áðü ôç óýíäåóç åêðïìðÞò;
6. Áí ðëåïíåêôåß ç ïðôéêÞ ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ãéáôß äåí õëïðïéåßôáé ðáíôïý;
7. Ôé åííïïýìå, üôáí ëÝìå óåéñáúêÞ êáé ôé ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç;
8. Ôé óçìáßíåé áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç øçöéáêþí äåäïìÝíùí;
9. Eßíáé áðïäïôéêüôåñç ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç øçöéáêþí äåäïìÝíùí áðü ôçí
áóõã÷ñüíéóôç;
10. Ðþò ìðïñïýìå íá åëÝãîïõìå áí ç ðëçñïöïñßá ðïõ ëáìâÜíåé ï äÝêôçò åßíáé
ßäéá ìå ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ óôÝëíåé ï ðïìðüò;
11. Áíé÷íåýïíôáé ôá ëÜèç êáôÜ ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí êáé, áí íáé, äéïñèþíïíôáé;
68
ÌÜèçìá 2.1: ÂáóéêÝò Ýííïéåò
¼ðùò áíáöÝñáìå óôï ÊåöÜëáéï 1, ç ðëçñïöïñßá, ðïõ óôçí ïõóßá óõíéóôÜ óÞìá,
Óôï ãíùóôü äåêáäéêü óýóôç- ìðïñåß íá åßíáé ïðïéáóäÞðïôå ìïñöÞò: ìéá ïìéëßá óôï ôçëÝöùíï, ç åéêüíá ðïõ ëáì-
ìá áñßèìçóçò ÷ñçóéìïðïéïýìå âÜíåé ìéá êÜìåñá áðü Ýíá âéíôåïôçëÝöùíï, êÜðïéï ðëçêôñïëïãçìÝíï ìÞíõìá óôïí
ôá äÝêá øçößá 0, 1, 2, ..., 9, çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ, Ýíá ìÞíõìá ôçëåïìïéïôõðßáò (fax), ìéá éóôïóåëßäá (WWW
óå áíôéäéáóôïëÞ ìå ôï äõáäé- page) áðü ðåñéÞãçóç óôï Äéáäßêôõï (Internet) êáé ãåíéêþò ïôéäÞðïôå Üëëï ìðïñåß íá
êü óýóôçìá áñßèìçóçò óôï äéáêéíçèåß ìÝóá óå Ýíá óýóôçìá ìå ôç ìïñöÞ äåäïìÝíùí (data). Ôá äåäïìÝíá, ðïõ
ïðïßï ÷ñçóéìïðïéïýìå ìüíï ôá áðïôåëïýí ôï áêáôÝñãáóôï ðëçñïöïñéáêü õëéêü (êåßìåíï, ãñáöéêÜ, åéêüíá, Þ÷ïò,
øçößá 0 êáé 1. âßíôåï êôë.), ìðïñåß íá åßíáé åßôå áíåîÜñôçôá ôï Ýíá áðü ôï Üëëï åßôå íá óõíäõÜæï-
Ó÷Þìá 2.1: Ôï äõáäéêü (øçöéáêü) óÞìá
íôáé ìåôáîý ôïõò. Ç âáóéêÞ ìïíÜäá äåäïìÝíùí åßíáé ôï äõáäéêü øçößï (binary digit),
Ôï bit, ç ìéêñüôåñç ìïíÜäá äå- ôï ïðïßï áíáöÝñåôáé äéåèíþò ùò bit êáé ðáßñíåé äýï ôéìÝò, 1 êáé 0, óýìöùíá ìå ôï
äïìÝíùí, éóïäõíáìåß ìå Ýíáí äõáäéêü óýóôçìá áñßèìçóçò ðïõ Ý÷åé âÜóç ôï 2.
ðáëìü óÞìáôïò Þ ìå Ýíá óç- Ôüóï êáôÜ ôçí åðåîåñãáóßá ôùí äåäïìÝíùí üóï êáé êáôÜ ôç ìåôÜäïóÞ ôïõò ôá øçößá
ìåßï óå êÜðïéï ìáãíçôéêü ìÝóï ðáñéóôÜíïíôáé ìå çëåêôñéêÜ éóïäýíáìá (ðáëìïýò) õøçëÞò Þ ÷áìçëÞò óôÜèìçò. ¸ôóé,
ðïõ åßíáé éêáíü íá áðïèçêåý- ãéá ôçí ðáñÜóôáóç ôùí äåäïìÝíùí óå çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ, Ýíá óÞìá õøçëÞò
óåé ôï äõáäéêü øçößï 0 Þ 1. óôÜèìçò (ð.÷. +5 Volt) ðáñéóôÜíåé ôï äõáäéêü øçößï 1, åíþ Ýíá óÞìá ÷áìçëÞò óôÜè-
ìçò (ð.÷. 0 Volt) ôï äõáäéêü øçößï 0 (ó÷Þìá 2.1).
69
2.1.2 Êùäéêïðïßçóç äåäïìÝíùí

Óôá ôçëåðéêïéíùíéáêÜ óõóôÞìáôá ôá äåäïìÝíá ðáñïõóéÜæïíôáé ìå ôïí ßäéï ôñüðï
ðïõ áðåéêïíßæïíôáé êáé óôï åóùôåñéêü åíüò çëåêôñïíéêïý õðïëïãéóôÞ. ÓõíäõÜæïíôáé
êáôÜ ïìÜäåò, óõíçèÝóôåñá ôùí 8 äõáäéêþí øçößùí, ôïõò ãíùóôïýò ÷áñáêôÞñåò
(bytes), ïé ïðïßïé óõíéóôïýí ôç âÜóç ôùí êùäéêþí ðáñÜóôáóçò ôùí áñéèìþí, ôùí
áëöáñéèìçôéêþí ÷áñáêôÞñùí, ôùí åéäéêþí óõìâüëùí êôë. êáé áðïôåëïýí ôá óõóôáôé-
êÜ óôïé÷åßá ôùí äåäïìÝíùí. ÅðïìÝíùò ï êþäéêáò åßíáé Ýíá óýíïëï áðü óýìâïëá
êáé êáíüíåò ïé ïðïßïé ìáò âïçèïýí íá ðáñáóôÞóïõìå êÜðïéá ðëçñïöïñßá. Óôïõò
êþäéêåò êÜèå ÷áñáêôÞñáò áíôéóôïé÷åß óå Ýíáí êáé ìïíáäéêü áëöáâçôéêü Þ áñéèìçôé- Ìå Ýíá ôñáíæßóôïñ ìðïñïýìå
êü ÷áñáêôÞñá, óå Ýíá óçìåßï óôßîçò, óå Ýíá åéäéêü óýìâïëï êôë. Ãíùóôïß êþäéêåò, íá ðáñáóôÞóïõìå 2 êáôáóôÜ-
ïé ïðïßïé ðñïóäéïñßæïõí ôç ìïíáäéêÞ ðáñÜóôáóç åíüò ÷áñáêôÞñá ìå óõãêåêñéìÝíï óåéò, äçëáäÞ 21. Ìå ê ôñáí-
áñéèìü äõáäéêþí øçößùí, åßíáé ïé êþäéêåò ASCII, BCD êáé EBCDIC. æßóôïñ ìðïñïýìå íá ðáñáóôÞ-
Åéäéêüôåñá, óôïí êþäéêá ASCII ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åðôÜ äõáäéêÜ øçößá (ôñáíæßóôïñ), óïõìå 2ê äéáöïñåôéêÝò êáôá-
ìå ôá ïðïßá ìðïñïýìå íá ðáñáóôÞóïõìå 27 (äçëáäÞ 128) äéáöïñåôéêïýò ÷áñáêôÞ- óôÜóåéò.
ñåò. ÓõíïðôéêÜ, ï êþäéêáò ðåñéëáìâÜíåé 26 êåöáëáßá ëáôéíéêÜ ãñÜììáôá, 26 ìéêñÜ
ãñÜììáôá, 10 áñéèìïýò, óçìåßá óôßîçò, óýìâïëá êáé 33 åéäéêïýò ÷áñáêôÞñåò. Ïé
åéäéêïß ÷áñáêôÞñåò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôï äéá÷ùñéóìü ôçò ðëçñïöïñßáò, ôïí Ýëåã-
÷ï ôçò åðéêïéíùíßáò, ôïí Ýëåã÷ï ôùí óõóêåõþí êôë.
¼ìùò ç áíÜãêç íá ðáñáóôáèïýí êáé Üëëïé ÷áñáêôÞñåò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôï
áëöÜâçôï ìéáò Üëëçò ãëþóóáò åêôüò áðü ôçí áããëéêÞ, ïäÞãçóå óôç äçìéïõñãßá ôïõ
åðåêôåôáìÝíïõ êþäéêá ASCII. Óôïí êþäéêá áõôü ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïêôþ äõáäéêÜ øç-
ößá êáé åðïìÝíùò ìðïñïýí íá ðáñáóôáèïýí 28 (äçëáäÞ 256) äéáöïñåôéêïß ÷áñáêôÞ- Óýìöùíá ìå ôïí êþäéêá ASCII,
ñåò. Ãéá ôçí ÅëëÜäá ç åðÝêôáóç ôïõ ASCII óôá ïêôþ äõáäéêÜ øçößá ïíïìÜæåôáé ÅËÏÔ êÜèå óýìâïëï áíôéóôïé÷åß óå
928 êáé Ýãéíå áðü ôïí Åëëçíéêü Ïñãáíéóìü Ôõðïðïßçóçò. Ïé ðñþôïé 128 ÷áñáêôÞñåò ïêôþ äõáäéêÜ øçößá, ôá ïðïßá
åßíáé ó÷åäüí üìïéïé ìå ôïõò áíôßóôïé÷ïõò ôïõ êþäéêá ASCII, åíþ óôïõò åðüìåíïõò áðïôåëïýí Ýíá ÷áñáêôÞñá.
128 Ý÷ïõìå ôá åëëçíéêÜ ãñÜììáôá (êåöáëáßá êáé ìéêñÜ). Áîßæåé íá óçìåéùèåß ðùò ï ¼ìùò óôïí EËOT 928, áí êáé
ÅËÏÔ 928 Ý÷åé õéïèåôçèåß áðü ôï ÄéåèíÞ Ïñãáíéóìü Ôõðïðïßçóçò (ISO: International ïñéóìÝíá ãñÜììáôá ôïõ åëëç-
Standards Organization) êáé áíáöÝñåôáé ùò ISO 8859-7. Óôï åîÞò, üôáí èá áíáöåñü- íéêïý áëöáâÞôïõ åßíáé ßäéá ìå
ìáóôå óôïí êþäéêá ASCII, èá åííïïýìå ôïí åðåêôåôáìÝíï êþäéêá. ôïõ ëáôéíéêïý, ç ðáñÜóôáóÞ
¸íáò Üëëïò êþäéêáò åßíáé ï BCD, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß Ýîé äõáäéêÜ øçößá ãéá ôçí ôïõò äåí åßíáé ç ßäéá.
ðáñÜóôáóç åíüò ÷áñáêôÞñá, ìå áðïôÝëåóìá íá ðñïêýðôïõí 26 (äçëáäÞ 64) äéáöï- Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ãñÜììá Á
ñåôéêïß ÷áñáêôÞñåò. Ïé ÷áñáêôÞñåò áõôïß áðïôåëïýíôáé áðü ôá ëáôéíéêÜ ãñÜììáôá ôïõ ëáôéíéêïý áëöáâÞôïõ ðá-
(ìéêñÜ êáé êåöáëáßá), áðü 28 åéäéêÜ óýìâïëá êáé áðü ôá óçìåßá óôßîçò. ¼ôáí ï êþäé- ñéóôÜíåôáé ìå ôï ÷áñáêôÞñá
êáò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí åðéêïéíùíßá, Ýíá åðéðëÝïí øçößï ðëáéóéþíåé êáèÝíáí áðü 01000001, åíþ ôïõ åëëçíé-
ôïõò 64 ÷áñáêôÞñåò, ãíùóôü êáé ùò äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò, ðñïêåéìÝíïõ íá áíé- êïý ùò 0100000.
÷íåõôïýí ôõ÷üí óöÜëìáôá ìåôÜäïóçò ìÝóù ôçò ôå÷íéêÞò ôçò äõáäéêÞò éóïôéìßáò.
ÅðÝêôáóç ôïõ êþäéêá BCD óôá ïêôþ äõáäéêÜ øçößá áðïôåëåß ï êþäéêáò EÂCDIC,
ï ïðïßïò ðåñéëáìâÜíåé ëáôéíéêïýò êáé åëëçíéêïýò ÷áñáêôÞñåò, êåöáëáßá êáé ìéêñÜ,
åéäéêïýò ÷áñáêôÞñåò êáé óçìåßá óôßîçò. Ï êþäéêáò EBCDIC äå ÷ñçóéìïðïéåßôáé óõ-
÷íÜ óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí, ðáñáìÝíåé ùóôüóï Ýíáò óçìáíôéêüò êþäéêáò, êõñßùò
ëüãù ôçò åõñåßáò ÷ñÞóçò ôïõ åîïðëéóìïý ôçò åôáéñåßáò IBM.
70
2.1.3 Ðåñßïäïò åíüò äõáäéêïý øçößïõ

ÓõíõöáóìÝíç ìå ôçí Ýííïéá ôçò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí åßíáé ç ðåñßïäïò åíüò äõá-
äéêïý øçößïõ. ¼ðùò áíáöÝñèçêå, ôá äõáäéêÜ øçößá ðáñéóôÜíïíôáé óôï öïñÝá ìå
çëåêôñéêÜ éóïäýíáìá Þ ðáëìïýò (õøçëïýò, ÷áìçëïýò). Ïé ðáëìïß áõôïß ìåôáäßäïíôáé
ìå êÜðïéá ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ðïõ åßíáé óôáèåñÞ. ÅðïìÝíùò ùò ðåñßïäïò (Ô) åíüò äõá-
äéêïý øçößïõ ïñßæåôáé ç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôïõ ðáëìïý (ó÷Þìá 2.2). Ç ðåñßïäïò åíüò
äõáäéêïý øçößïõ áíáöÝñåôáé åðßóçò êáé ùò ìÞêïò Þ äéÜñêåéá äõáäéêïý øçößïõ.
Ó÷Þìá 2.2: Ðåñßïäïò åíüò äõáäéêïý øçößïõ
2.1.4 Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí

¸÷ïíôáò êáèïñßóåé ôç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá åíüò äõáäéêïý øçößïõ, åßíáé äõíáôüí íá
ïñéóôåß ôï ðñþôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ãñáììÞò ìåôÜäïóçò, ðïõ åßíáé ï ñõèìüò ìåôÜ-
äïóçò äåäïìÝíùí. Ðñüêåéôáé ãéá ôïí áñéèìü ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ ôïðïèåôåß ï
ðïìðüò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò áíÜ ìïíÜäá ÷ñüíïõ. ÅðåéäÞ ùò ìïíÜäá ÷ñüíïõ èåù-
Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝ- ñïýìå óõíÞèùò ôï Ýíá äåõôåñüëåðôï, ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ìåôñéÝôáé óå
íùí åîáñôÜôáé ôüóï áðü ôï åß- áñéèìü äõáäéêþí øçößùí áíÜ äåõôåñüëåðôï (bps: bits per second).
äïò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò üóï ÅðïìÝíùò, áí Ýíáò ðïìðüò ìåôáäßäåé m äõáäéêÜ øçößá áíÜ äåõôåñüëåðôï, ôüôå ï
êáé áðü ôéò äõíáôüôçôåò ôïõ ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôçò ãñáììÞò èá åßíáé m äõáäéêÜ øçößá áíÜ äåõôåñüëåðôï Þ,
äéáðïäéáìïñöùôÞ ðïõ õðÜñ÷åé áðëïýóôåñá, m bps. ÔõðéêÝò ôéìÝò ñõèìïý ìåôÜäïóçò åßíáé ïé: 2.400 bps, 9.600
óôïí ðïìðü êáé óôï äÝêôç. bps, 14.400 bps, 33,6 Kbps, 56 Kbps, 2 Mbps, 10 Mbps, 34 Mbps, 155 Mbps êáé 2
Gbps.
ÐáñÜäåéãìá É
Ãéá ñõèìü ìåôÜäïóçò 2.400 bps áðáéôåßôáé öïñÝáò ðïõ íá åíáëëÜóóåé ôï óÞìá
ôïõ (äçëáäÞ íá Ý÷åé óõ÷íüôçôá) 2.400 öïñÝò ôï äåõôåñüëåðôï. Óôçí ðåñßðôùóç
áõôÞ ç ðåñßïäïò åíüò äõáäéêïý øçößïõ èá åßíáé:
71
1 1
T= = sec = 0,000416 sec Þ 416 ìsec
v 2.400
üðïõ:
T= ç ðåñßïäïò åíüò äõáäéêïý øçößïõ êáé
í= ï áñéèìüò ôùí åíáëëáãþí ôïõ óÞìáôïò.
ÅðïìÝíùò, áí Ýíáò ðïìðüò óôÝëíåé ìéá óåéñÜ áðü äõáäéêÜ øçößá ôá ïðïßá Ý÷ïõí
÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá Ô sec ôï êáèÝíá êáé êáôÜ ôç ìåôÜäïóÞ ôïõò ÷ñçóéìïðïéåß Ì
ëïãéêÝò óôÜèìåò, ôüôå ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò S ìðïñåß íá äïèåß áðü ôïí ôýðï:
1
S= ⋅ log2 M
T
üðïõ:
S = ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí,
Ô = ç ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá êÜèå äõáäéêïý øçößïõ êáé
Ì= ïé óôÜèìåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáôÜ ôç ìåôÜäïóç.
ÐáñÜäåéãìá ÉÉ
ÅÜí Ýíáò ðïìðüò ÷ñçóéìïðïéåß 2 ëïãéêÝò óôÜèìåò ãéá ôç ìåôÜäïóç, åíþ êÜèå
äõáäéêü øçößï äéáñêåß 29,762 ìsec, ôüôå ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò èá åßíáé:
1
S= ⋅ log 2 2 = 3 3 .6 0 0 b p s
29 , 762 ⋅ 10 − 6
Åßíáé öáíåñü üôé, ãéá íá áõîçèåß ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò óå Ýíá êáíÜëé, áñêåß ï
Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ïé
ðïìðüò íá óôÝëíåé ôá äõáäéêÜ øçößá ìå ìéêñüôåñç ðåñßïäï ôï êáèÝíá Þ íá ÷ñç-
ëïãéêÝò óôÜèìåò åßíáé 2, ï
óéìïðïéåß ðåñéóóüôåñåò ëïãéêÝò óôÜèìåò. ÂÝâáéá ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò åßíáé Ýíá
ðáëìüò ãéá ôï ëïãéêü 0 êáé ï
ôå÷íéêü ÷áñáêôçñéóôéêü, ðïõ åîáñôÜôáé áðü ôçí ôå÷íïëïãßá ôïõ öïñÝá.
ðáëìüò ãéá ôï ëïãéêü1.
Óçìåéþíïõìå üôé, áí ï öïñÝáò Ý÷åé äõíáôüôçôá ìåôÜäïóçò 2.400 bps êáé ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôáöïñÜ ÷áñáêôÞñùí ASCII, ãéá ôçí ðáñÜóôáóç ôùí ïðïßùí
áðáéôïýíôáé 8 äõáäéêÜ øçößá ãéá êÜèå ÷áñáêôÞñá, ôüôå óå Ýíá äåõôåñüëåðôï èá
ìåôáäïèïýí:
Q 2.400
S= = = 300 Bps
n 8
üðïõ:
S= ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí óå Bps (Bytes per second),
Q= ç äõíáôüôçôá ìåôÜäïóçò ôïõ öïñÝá óå bps êáé
n= ôï ðëÞèïò ôùí øçößùí ôïõ ÷áñáêôÞñá.
72
2.1.5 ×ùñçôéêüôçôá ãñáììþí åðéêïéíùíßáò

¼ðùò åßíáé ãíùóôü êáé áðü ôï ÌÜèçìá 1.2, ç ÷ùñçôéêüôçôá (capacity) åêöñÜæåé ôç
äõíáôüôçôá ìåôáöïñÜò ôùí äåäïìÝíùí ìéáò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò êáé ïñßæåôáé ùò
ôï ìÝãéóôï ðïóü ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäïèåß äéáìÝóïõ ôçò ãñáììÞò
áõôÞò êÜôù áðü éäáíéêÝò óõíèÞêåò. ÅðåéäÞ ç ìéêñüôåñç ìïíÜäá ðëçñïöïñßáò ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé åßíáé ôï äõáäéêü øçößï, ç äõíáôüôçôá áõôÞ åßíáé âïëéêü íá åêöñÜæå-
ôáé óå ñõèìü ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ óå áñéèìü äõáäéêþí øçößùí áíÜ äåõôåñüëåðôï
(bps), ðïõ ìðïñåß íá ìåôáöÝñåé ç ãñáììÞ. ÖõóéêÜ áõôÞ ç ðëçñïöïñßá, ìå áõôÞ ôç
ìïñöÞ, ìåôáâéâÜæåôáé óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ìéá ôçëåöùíéêÞ
ãñáììÞ, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáìïñöùèïýí ôá øçöéáêÜ äåäïìÝíá óå êÜðïéáò ìïñöÞò
çìéôïíïåéäÝò óÞìá (öÝñïí) êáé íá ìåôáäïèïýí.
ÕðÜñ÷åé ðåñéïñéóìüò óôç óõ÷íüôçôá ôïõ áíáëïãéêïý óÞìáôïò ðïõ ìðïñåß íá ìå-
ôáöåñèåß. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôéò êáíïíéêÝò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò åßíáé ãíùóôü üôé
ôï üñéï áõôü âñßóêåôáé óôçí ðåñéï÷Þ ôùí 3.000 Hz (ó÷Þìá 2.3). Ïé áñ÷éêÝò ôå÷íéêÝò
åðÝôñåðáí äéáìïñöþóåéò ôïõ åíüò äõáäéêïý øçößïõ áíÜ êýêëï ôçò èåìåëéþäïõò
öÝñïõóáò óõ÷íüôçôáò, ìå áðïôÝëåóìá Ýíáò äéáðïäéáìïñöùôÞò (modem) ôùí 1.200
bps íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü öïñÝá ôùí 1.200 Hz äéáìïñöþíïíôáò Ýíá ìüíï äõáäéêü
Ç ìïíÜäá baud äå ÷ñçóéìï- øçößï áíÜ êýêëï. Íåüôåñåò ôå÷íéêÝò åðÝôñåøáí ôç äéáìüñöùóç ðåñéóóüôåñùí äõá-
ðïéåßôáé óõ÷íÜ, óå áíôéäéáóôïëÞ äéêþí øçößùí áíÜ êýêëï ôçò öÝñïõóáò óõ÷íüôçôáò, ìå áðïôÝëåóìá äéáðïäéáìïñ-
ìå ôç ìïíÜäá bps, ðïõ åßíáé öùôÝò ôùí 2.400 bps, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí öïñåßò ôùí 1.200 Hz, íá äéáìïñöþíïõí
ðïëý ãíùóôÞ êáé Ý÷åé óáöÝ- äýï äõáäéêÜ øçößá áíÜ êýêëï. ÁíÜëïãá, äéáðïäéáìïñöùôÝò ôùí 4.800 bps, ðïõ
óôåñï íüçìá. ÷ñçóéìïðïéïýí öïñåßò ôùí 1.600 Hz, äéáìïñöþíïõí ôñßá äõáäéêÜ øçößá áíÜ êý-
êëï, åíþ äéáðïäéáìïñöùôÝò ôùí 9.600 bps, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí öïñåßò ôùí 2.400
Hz, äéáìïñöþíïõí ôÝóóåñá äõáäéêÜ øçößá áíÜ êýêëï.
Ó÷Þìá 2.3: Ï êýêëïò åêöñÜæåé ôçí áðüóôáóç

ìåôáîý äýï äéáäï÷éêþí éóïäýíáìùí óçìåßùí
ôïõ êýìáôïò
Ç öÝñïõóá óõ÷íüôçôá, üðùò ðåñéãñÜöôçêå ðáñáðÜíù, áðïôåëåß Ýíá Üëëï éäéáßôå-

ñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ãñáììÞò ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí, ðïõ ëÝãåôáé åðßóçò êáé ñõè-
ìüò äéáìïñöùìÝíïõ óÞìáôïò Þ ñõèìüò óçìáôïäïóßáò (baud rate). Ðñüêåéôáé ãéá
ôïí áñéèìü ôùí áëëáãþí ôçò ôÜóçò ôïõ äéáìïñöùìÝíïõ óÞìáôïò áíÜ äåõôåñüëåðôï,
73
ðïõ ìåôñéÝôáé óå baud. ÅðïìÝíùò óå Ýíá óýóôçìá ìåôÜäïóçò óôï ïðïßï ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé ìüíï äýï óôÜèìåò ôÜóçò ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äõáäéêþí øçößùí, ðïõ ìå-
ôñéÝôáé óå bps, èá åßíáé ßóïò ìå ôï ñõèìü óçìáôïäïóßáò, ðïõ ìåôñéÝôáé óå baud.
Óôï ÷þñï ôùí õðïëïãéóôþí ïé äýï üñïé, ñõèìüò ìåôÜäïóçò (bps) êáé ñõèìüò óçìá-
ôïäïóßáò (baud), ðáñïõóéÜæïíôáé óõ÷íÜ ùò óõíþíõìïé. Áõôü äå äçìéïõñãåß ðñüâëç-
ìá, áñêåß ïé üñïé áõôïß íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìå óõíÝðåéá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, èá ìðï-
ñïýóå êÜðïéïò íá áíáöåñèåß éóïäýíáìá óå äéáðïäéáìïñöùôÞ ôùí 9.600 baud Þ
äéáðïäéáìïñöùôÞ ôùí 9.600 bps ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß öïñÝá ôùí 2.400 baud, åííïþ-
íôáò ôçí ýðáñîç ôåóóÜñùí óôáèìþí (áëëáãþí ôÜóçò), ðïõ åðéôñÝðïõí ôï ðÝñáóìá
ôåóóÜñùí äõáäéêþí øçößùí áíÜ êýêëï óå öïñÝá óõ÷íüôçôáò 2.400 Hz.
ÐáñÜäåéãìá ÉÉÉ
Áí Ýíá óýóôçìá ìåôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéåß ôÝóóåñéò óôÜèìåò ôÜóçò ãéá ôç ìåôÜ-
äïóç ôïõ äéáìïñöùìÝíïõ óÞìáôïò, ôüôå êÜèå ìåôáâïëÞ ôïõ äéáìïñöùìÝíïõ óÞ-
ìáôïò ìðïñåß íá ìåôáöÝñåé äýï äõáäéêÜ øçößá. ÅðïìÝíùò ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò
äåäïìÝíùí èá åßíáé äéðëÜóéïò ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò äéáìïñöùìÝíïõ óÞìáôïò.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí ôï äéáìïñöùìÝíï óÞìá áëëÜæåé äýï óôÜèìåò ôÜóçò êÜèå
10 ms (ó÷Þìá 2.4), ôüôå óýìöùíá ìå ôïí ôýðï S = 1 e Tj ⋅ log M èá Ý÷ïõìå:

2
1
S= ⋅ log 2 2 = 100 bps
0,010
äçëáäÞ ï ñõèìüò ôïõ äéáìïñöùìÝíïõ óÞìáôïò Þ ñõèìüò óçìáôïäïóßáò èá åßíáé
100 bps. Ï ñõèìüò áõôüò äéðëáóéÜæåôáé, áí áíÜ 10 ms ôï äéáìïñöùìÝíï óÞìá
áëëÜæåé 4 óôÜèìåò ôÜóçò, áöïý ìå åöáñìïãÞ ôïõ ßäéïõ ôýðïõ ðñïêýðôåé üôé ï
ñõèìüò óçìáôïäïóßáò åßíáé 200 bps.
Óõíåðþò óå óõóôÞìáôá êùäéêïðïßçóçò ìå ðåñéóóüôåñá áðü äýï åðßðåäá ôÜóçò
ìðïñïýìå íá ðåôý÷ïõìå õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
Ó÷Þìá 2.4: Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äéðëÜóéïò ôïõ

ñõèìïý óçìáôïäïóßáò
74
Óôçí ðñÜîç, ôïí ôåëéêü ÷ñÞóôç ôïí åíäéáöÝñåé ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôçò ùöÝëéìçò
Þ êáèáñÞò ðëçñïöïñßáò. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá Üëëï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ãñáììÞò ìå-
ôÜäïóçò, ôï ïðïßï åêöñÜæåé ôïí áñéèìü ôùí äõáäéêþí øçößùí ðëçñïöïñßáò ðïõ ôï-
ðïèåôåß ï ðïìðüò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, õðïèÝôïíôáò üôé ï ñõèìüò
ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí åßíáé m bps, äçëáäÞ üôé óå Ýíá äåõôåñüëåðôï ìåôáöÝñïíôáé m
äõáäéêÜ øçößá, åííïïýìå üôé óôá øçößá áõôÜ õðÜñ÷ïõí êáé ðñüóèåôåò ðëçñïöïñßåò,
üðùò åßíáé ôá øçößá åêêßíçóçò êáé ôÝëïõò ôçò ìåôÜäïóçò, áí ðñüêåéôáé ãéá áóõã÷ñü-
íéóôç ìåôÜäïóç, Þ ôá øçößá óõã÷ñïíéóìïý, áí ðñüêåéôáé ãéá óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäï-
óç (ÌÜèçìá 2.4), ôá øçößá åëÝã÷ïõ óöáëìÜôùí êôë. ÅðïìÝíùò ç ùöÝëéìç ðëçñïöï-
ñßá ðïõ ìåôáöÝñåôáé êáé åíäéáöÝñåé ôåëéêÜ ôï ÷ñÞóôç äåí åßíáé m äõáäéêÜ øçößá áëëÜ
ëßãï ìéêñüôåñç.
ÐáñÜäåéãìá ÉV
Óôçí áóõã÷ñüíéóôç åðéêïéíùíßá, ìå Ýíá øçößï åêêßíçóçò êáé Ýíá øçößï ôÝëïõò,
êÜèå ÷áñáêôÞñáò (byte) áðáéôåß 10 äõáäéêÜ øçößá (8+2). Áöïý ëïéðüí óôá 10 äõá-
äéêÜ øçößá ôá 8 óõíéóôïýí ôçí ùöÝëéìç ðëçñïöïñßá, áíÜëïãá óôá 1.200 äõáäéêÜ
øçößá ç ùöÝëéìç ðëçñïöïñßá èá åßíáé 960 äõáäéêÜ øçößá. ÅðïìÝíùò, ãéá ñõè-
ìïýò ìåôÜäïóçò 1.200 bps, ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò èá åßíáé 960 bps.
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 1.2, óôçí ðåñßðôùóç ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò ç
÷ùñçôéêüôçôá C ìéáò ãñáììÞò ìåôÜäïóçò ïñßæåôáé ùò ï ìÝãéóôïò ñõèìüò ìåôÜäï-
óçò øçöéáêþí äåäïìÝíùí ðïõ äåí åíÝ÷åé óöÜëìá. Ç ÷ùñçôéêüôçôá åßíáé óôåíÜ óõíõ-
öáóìÝíç ìå ôï åýñïò æþíçò, ôï ïðïßï ìåôñéÝôáé óå Hertz êáé åêöñÜæåé ôç äéáöïñÜ
áíÜìåóá óôç ìÝãéóôç êáé óôçí åëÜ÷éóôç óõ÷íüôçôá óôçí ïðïßá ìðïñåß ç ãñáììÞ íá
ìåôáäþóåé. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ôï åýñïò æþíçò åêöñÜæåé ôï ìÝãéóôï áñéèìü ôùí
äõáäéêþí øçößùí ðïõ ìðïñïýí íá ìåôáöåñèïýí ìÝóù ôïõ êáíáëéïý óôç ìïíÜäá ôïõ
÷ñüíïõ. ÅðïìÝíùò Ýíáò ðïìðüò ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò ßóï Þ ìéêñüôåñï áðü ôï åýñïò
æþíçò ôïõ êáíáëéïý èá ìðïñÝóåé íá ìåôáäþóåé ÷ùñßò óöÜëìá ôçí ðëçñïöïñßá. ÅÜí
ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôïõ ðïìðïý åßíáé ìåãáëýôåñïò, ôüôå ç ðëçñïöïñßá èá öôÜóåé
óôï äÝêôç ëáíèáóìÝíç, ÷ùñßò áõôüò íá ìðïñåß íá ôç äéïñèþóåé.
Óôçí éäáíéêÞ ðåñßðôùóç ôïõ êáíáëéïý ÷ùñßò èüñõâï, ï ôýðïò ôïõ Nyquist äßíåé ôç
÷ùñçôéêüôçôá ôïõ êáíáëéïý ùò:
C = 2 . B . log2M
üðïõ:
Ì= ï áñéèìüò ôùí äéáöïñåôéêþí êáôáóôÜóåùí (óôÜèìåò ôÜóçò) ôïõ óÞìáôïò,
B= ôï åýñïò æþíçò óõ÷íïôÞôùí ôïõ êáíáëéïý óå Hertz êáé
C= ç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ êáíáëéïý óå bps.
75
Óå Ýíá êáíÜëé ÷ùñßò èüñõâï, ìå åýñïò æþíçò 3 ÊHz (ôõðéêÞ ôéìÞ ãéá ôçëåöùíéêÝò
ãñáììÝò) êáé äýï äéáöïñåôéêÝò êáôáóôÜóåéò óÞìáôïò ç ÷ùñçôéêüôçôá èá åßíáé:
C = 2 . 3.000 . log22 = 6.000 bps
ÅðïìÝíùò Ýíá ÷ùñßò èüñõâï êáíÜëé 3 KHz äåí ìðïñåß íá ìåôáäþóåé äõáäéêÜ
óÞìáôá ìå ñõèìü ìåãáëýôåñï áðü 6.000 bps. Óå ðåñßðôùóç ðïõ õðÜñ÷åé èüñõ-
âïò, ç êáôÜóôáóç ÷åéñïôåñåýåé áìÝóùò. ¼ðùò áíáöÝñèçêå êáé óôï ÌÜèçìá 1.4,
ï èüñõâïò õðïëïãßæåôáé áðü ôï ëüãï ôçò éó÷ýïò ôïõ óÞìáôïò ðñïò ôçí éó÷ý ôïõ
èïñýâïõ êáé äßíåôáé áðü ôç ó÷Ýóç:
SNR = 10 log10(S/N) db
Ç ó÷Ýóç ðïõ ðñïóäéïñßæåé ôï ìÝãéóôï ñõèìü ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ ôç ÷ùñçôéêüôç-
ôá, êáé ðåñéëáìâÜíåé ôï èüñõâï äßíåôáé áðü ôï èåþñçìá ôïõ Shannon êáé åßíáé:
Max_Bit_Rate = C ≤ Â log2 (1+S/N)
üðïõ:
Â = ôï åýñïò ôïõ êáíáëéïý (óå Hz) êáé
S/N = ôï SNR (óå decibel).
ÐáñÜäåéãìá VÉ
¸íá êáíÜëé ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß åýñïò æþíçò 3 ÊHz êáé SNR ßóï ìå 30 db, Þ S/N=103
(ôõðéêÝò ðáñÜìåôñïé ãéá ìéá áíáëïãéêÞ ôçëåöùíéêÞ óýíäåóç), èá Ý÷åé ÷ùñçôéêüôç-
ôá:
C = 3.000 . log2(1+1.000) = 3.000 . log2210 =
= 3.000 . 10 . log22 = 3.000 . 10 . 1 = 30 Kbps
Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üìùò ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí óå ôÝôïéá êáíÜëéá
äåí õðåñâáßíåé ôá 9,6 Êbps.
ÐáñÜäåéãìá VIÉ
Áí Ýíá êáíÜëé Ý÷åé åýñïò æþíçò 3 KHz êáé SNR 20 db, ôüôå ç ìÝãéóôç ÷ùñçôéêü-
ôçôÜ ôïõ èá åßíáé:
C = B log2(1+S/N) = 3.000 log2(1+S/N).
76
¼ìùò:
SNR =10 log10(S/N) ⇔ 20 = 10 log10 (S/N) ⇔ log10 (S/N) = 2 ⇔ S/N = 100
Óõíåðþò:
C = 3.000 log2 (1+100) bps ∼ 19.975 bps

ÄåäïìÝíá, ðëçñïöïñßá, äõáäéêü øçößï (bit), ÷áñáêôÞñáò (byte), êþäé-
êáò, ðåñßïäïò äõáäéêïý øçößïõ, öÝñïõóá óõ÷íüôçôá, ñõèìüò äéáìïñ-
öùìÝíïõ óÞìáôïò (baud), ñõèìüò ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñßáò, ÷ùñçôéêü-
ôçôá, ùöÝëéìç ðëçñïöïñßá.
77
ÌÜèçìá 2.2: ×áñáêôçñéóôéêÜ ìåôÜäïóçò

äåäïìÝíùí
2.2.1 ÌïñöÝò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí

Ç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò åßíáé Ýíá ìÝóï ôï ïðïßï ìåôáöÝñåé ðëç-
ñïöïñßåò óå Ýíá äßêôõï åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí. ÅðåéäÞ ç ãñáì-
ìÞ åðéêïéíùíßáò ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá, óõ÷íÜ áíáöÝñåôáé êáé ùò
ãñáììÞ äåäïìÝíùí Þ ãñáììÞ ìåôÜäïóçò Þ áðëþò ãñáììÞ. ÓõíÞ-
èùò ç ãñáììÞ áðïôåëåßôáé áðü Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá êáíÜëéá, ìå
êÜèå êáíÜëé íá ìåôáöÝñåé ðëçñïöïñßåò ðñïò ôç ìßá Þ ôçí Üëëç
êáôåýèõíóç ôçò ãñáììÞò. ÃåíéêÜ êáé óå ó÷Ýóç ìå ôçí êáôåýèõí-
óç ôùí äåäïìÝíùí ìðïñïýí íá áíáãíùñéóôïýí ôñßá åßäç, ðïõ ðå-
ñéãñÜöïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.
ü ÌåôÜäïóç ìïíüðëåõñçò êáôåýèõíóçò (simplex): Ó áõôÞ
ôç ìïñöÞ ìåôÜäïóçò ïé ðëçñïöïñßåò êéíïýíôáé ðÜíôïôå ìüíï
ðñïò ôç ìßá êáôåýèõíóç. Ç ìåôÜäïóç áõôÞ ëÝãåôáé áðëþò
êáé ìïíüðëåõñç Þ ìïíüäñïìç. Ðáñáäåßãìáôá ôÝôïéáò ìïñ-
öÞò ìåôÜäïóçò áðïôåëïýí ïé ìåôáäüóåéò åêðïìðÞò, üðùò
åßíáé ð.÷. ïé ñáäéïöùíéêÝò åêðïìðÝò, üðïõ ç ðëçñïöïñßá
ìåôáäßäåôáé ðÜíôá áðü ôï ñáäéïöùíéêü ðïìðü ðñïò ôïõò
äÝêôåò Þ ç áðïóôïëÞ äåäïìÝíùí áðü Ýíáí çëåêôñïíéêü õðï-
ëïãéóôÞ ðñïò êÜðïéá ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç.
ü Ìç ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç áìößðëåõñçò êáôåýèõíóçò (half
duplex): Åäþ ïé ðëçñïöïñßåò ìðïñïýí íá êéíïýíôáé êáé ðñïò
ôéò äýï êáôåõèýíóåéò áëëÜ ü÷é ôáõôü÷ñïíá. Ç ìåôÜäïóç áõôÞ
ëÝãåôáé áðëþò êáé çìßðëåõñç Þ ìç ôáõôü÷ñïíç áìößäñï-
ìç. Êëáóéêü ðáñÜäåéãìá ìéáò ôÝôïéáò ìåôÜäïóçò áðïôåëåß
ï áóýñìáôïò, üðïõ ï åêÜóôïôå ïìéëçôÞò ðñÝðåé ðñþôá íá
óôáìáôÞóåé íá ìéëÜ, ëÝãïíôáò ôï ãíùóôü «over», ãéá íá ìðï-
ñÝóåé ï Üëëïò íá ìéëÞóåé. Ï ÷ñüíïò ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôçí
áëëáãÞ ôçò êáôåýèõíóçò ñïÞò ôùí ðëçñïöïñéþí ïíïìÜæå-
ôáé ÷ñüíïò åðáíåðéóôñïöÞò (turnaround time).
ü Ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç áìößðëåõñçò êáôåýèõíóçò (full
duplex): Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ ïé ðëçñïöïñßåò ìðïñïýí íá
êéíïýíôáé ôáõôü÷ñïíá êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò. Ç ìå-
ôÜäïóç áõôÞ ëÝãåôáé áðëþò êáé áìößðëåõñç Þ áìößäñïìç.
Êëáóéêü ðáñÜäåéãìá áõôÞò ôçò ìïñöÞò ìåôÜäïóçò åßíáé ç Ó÷Þìá 2.5: Ðáñáäåßãìáôá ìåôÜäïóçò
ôçëåöùíéêÞ åðéêïéíùíßá, üðïõ êáé ïé äýï óõíïìéëçôÝò ìðï- ìïíüðëåõñçò, çìßðëåõñçò êáé áìößðëåõñçò
ñïýí íá ìéëïýí ôáõôü÷ñïíá. Óôç ìåôÜäïóç áõôÞ åßôå õðÜñ- êáôåýèõíóçò
78
÷ïõí äéáöïñåôéêÜ êõêëþìáôá ëÞøçò êáé åêðïìðÞò åßôå äçìéïõñãïýíôáé ëïãéêÜ

êáíÜëéá ãéá ëÞøç êáé åêðïìðÞ óôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Åííïåßôáé üôé óôçí
áìößðëåõñç ìåôÜäïóç äåí õðÜñ÷åé ÷ñïíéêÞ êáèõóôÝñçóç (÷ñüíïò åðáíåðéóôñï-
öÞò) ãéá ôçí áëëáãÞ ôçò êáôåýèõíóçò ñïÞò ôùí ðëçñïöïñéþí.
Óôï ó÷Þìá 2.5 áðåéêïíßæïíôáé Ýíá ðáñÜäåéãìá ìïíüðëåõñçò ìåôÜäïóçò, Ýíá çìß-
ðëåõñçò êáé Ýíá áìößðëåõñçò.
2.2.2 Ôñüðïé øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí
2.2.2.1 ÐáñÜëëçëç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí

Ùò ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç (parallel transmission) íïåßôáé ç ïìáäéêÞ ìåôáöïñÜ ÷áñá-
êôÞñùí. Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç õëïðïéåßôáé ìå ôçí ôáõôü÷ñïíç ìåôáöïñÜ ôùí äõáäé-
êþí øçößùí êÜèå ÷áñáêôÞñá (ó÷Þìá 2.6á). ÊáôÜ óõíÝðåéá ãéá êÜèå äõáäéêü øçößï ôïõ
÷áñáêôÞñá áöéåñþíåôáé ìéá éäéáßôåñç ãñáììÞ ìåôÜäïóçò. Óôçí ðñÜîç üìùò ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé êáëþäéá ðïëëþí áãùãþí, ôá ïðïßá åðéôñÝðïõí ôçí ôáõôü÷ñïíç äéÝëåõóç ôùí
øçöéáêþí óçìÜôùí. Ôï ìåãÜëï ìåéïíÝêôçìá ôçò ðáñÜëëçëçò ìåôÜäïóçò åßíáé ôï ìåãÜ-
ëï ìÞêïò ôçò êáëùäßùóçò ðïõ áðáéôåßôáé, ìå áðïôÝëå-
óìá ôçí áýîçóç ôïõ êüóôïõò ôçò óýíäåóçò. Óå áíôéäéá-
Ç óçìáóßá ôçò ðáñÜëëçëçò ìå- óôïëÞ, ôï âáóéêü ðëåïíÝêôçìá ôçò ìåôÜäïóçò áõôÞò åß-
ôÜäïóçò Ýãêåéôáé óôï ãåãïíüò íáé ï ìéêñüôåñïò ÷ñüíïò ìåôáöïñÜò ôùí äåäïìÝíùí óå
üôé ôá äõáäéêÜ øçößá åíüò ÷á- óýãêñéóç ìå áõôüí ôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò.
ñáêôÞñá ìåôáäßäïíôáé üëá ìáæß, Ç ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç ÷ñçóéìïðïéåßôáé åõñýôáôá
áí êáé ïé ßäéïé ïé ÷áñáêôÞñåò óôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôçò êåíôñéêÞò ìïíÜäáò åíüò
ìåôáäßäïíôáé ï Ýíáò ìåôÜ ôïí óõóôÞìáôïò çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí êáé ôùí ðåñé-
Üëëï (óåéñáúêÜ). öåñåéáêþí ôïõ ìïíÜäùí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá
ïé åêôõðùôÝò, ïé ôáéíßåò, ïé äßóêïé, ïé øçöéáêÝò êÜìå-
ñåò êôë. Ïé ðåñéöåñåéáêÝò áõôÝò óõóêåõÝò ðñÝðåé íá Ó÷Þìá 2.6á: ÐáñÜëëçëç
âñßóêïíôáé óå êïíôéíÞ áðüóôáóç (óõíÞèùò ìéêñüôåñç ìåôÜäïóç ðëçñïöïñßáò
áðü 15 ìÝôñá) áðü ôçí êåíôñéêÞ ìïíÜäá. Óå ôÝôïéá áðü-
óôáóç ç ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç ìðïñåß íá ðåôý÷åé õøçëïýò ñõèìïýò, åíþ åßíáé åíäå-
÷üìåíï íá äçìéïõñãçèïýí ðñïâëÞìáôá, üóï ç áðüóôáóç ìåãáëþíåé.
2.2.2.2 ÓåéñáúêÞ ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí

Ç ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç äåäï- Óôç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç (serial transmission) øçöéáêþí äåäïìÝíùí ôá äõáäéêÜ øç-
ìÝíùí óõíäÝåôáé ìå ôïí êáôá- ößá êÜèå ÷áñáêôÞñá óôÝëíïíôáé äéáäï÷éêÜ, ôï Ýíá ìåôÜ ôï Üëëï (óå óåéñÜ), áðü ôïí
ìåñéóìü ôïõ ÷þñïõ, åíþ ç ðïìðü óôï äÝêôç, äéáìÝóïõ ìéÜò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò (ó÷Þìá 2.6â). ÐáñÜ ôï ãåãï-
óåéñáúêÞ ìå ôïí êáôáìåñéóìü íüò üôé ìå ôçí ðáñÜëëçëç óýíäåóç ç ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí åßíáé ôá÷ýôåñç, ç
ôïõ ÷ñüíïõ. óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðåñéóóüôåñï, åðåéäÞ:
79
ü Áðáéôïýíôáé ëéãüôåñïé áãùãïß áðü ü,ôé óôçí ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç, ìå

áðïôÝëåóìá íá ìåéþíåôáé ôï êüóôïò óýíäåóçò.
ü Ç õöéóôÜìåíç ðáñáìüñöùóç ôïõ óÞìáôïò êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ ôçò ðëç-
ñïöïñßáò åßíáé ìéêñüôåñç áðü ü,ôé óôçí ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç.
Óôéò óåéñáúêÝò óõíäÝóåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáëþäéá ôá ïðïßá åðéôñÝðïõí ôç
äéÝëåõóç ôùí äåäïìÝíùí ìÝóá áðü Ýíá ìüíï áãùãü. Ç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí
åßíáé áñãÞ, áëëÜ ôï óÞìá åëÝã÷åôáé áðü ôïí ðïìðü êáé ðåñíÜ ôï ìÝóï ìå ôéò
ìéêñüôåñåò êáôÜ ôï äõíáôüí ðáñáìïñöþóåéò. Áðü ôï äÝêôç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç
ßäéá ôå÷íéêÞ, ìå ôïí áíôßóôñïöï üìùò ôñüðï. Áöïý ôá äåäïìÝíá ðïõ ëáìâÜíï-
íôáé åßíáé ìéá óåéñÜ áðü äõáäéêÜ øçößá, èá ðñÝðåé íá åßíáé ãíùóôü ôï óçìåßï Ó÷Þìá 2.6â: ÓåéñáúêÞ
ðïõ ôåñìáôßæåôáé Ýíáò ÷áñáêôÞñáò êáé áñ÷ßæåé ï åðüìåíïò. Ãéá ôï óêïðü áõôü ìåôÜäïóç ðëçñïöïñßáò.
óôç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç åöáñìüæïíôáé äýï ôå÷íéêÝò, ç óõã÷ñïíéóìÝíç êáé ç
áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç. Óå êÜèå ðåñßðôùóç ï óõã÷ñïíéóìüò ìåôáîý ôïõ óçìåßïõ
áðïóôïëÞò (ðïìðüò) êáé ôïõ óçìåßïõ áðïäï÷Þò (äÝêôçò) ôïõ óÞìáôïò åßíáé áðáñáß-
ôçôïò.
Ôüóï ìå ôçí Ýííïéá ôïõ óõã÷ñïíéóìïý ôïõ ðïìðïý êáé ôïõ äÝêôç üóï êáé ìå ôéò äýï
ôå÷íéêÝò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí èá áó÷ïëçèïýìå óôï åðüìåíï ìÜèçìá.

ÌåôÜäïóç ìïíüðëåõñçò êáôåýèõíóçò, ìç ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç áìößðëåõñçò
êáôåýèõíóçò, ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç áìößðëåõñçò êáôåýèõíóçò, ðáñÜëëçëç ìå-
ôÜäïóç, óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç.
80
ÌÜèçìá 2.3: Áóõã÷ñüíéóôç êáé óõã÷ñï-

íéóìÝíç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç
¼ðùò åßíáé Þäç ãíùóôü, ãéá íá åßíáé åðéôõ÷Þò ç ìåôáöïñÜ ôçò ðëçñïöïñßáò áðü Ýíá
óçìåßï óå Ýíá Üëëï, ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé óõíåñãáóßá ìåôáîý ôïõ ðïìðïý êáé ôïõ äÝêôç,
äçëáäÞ ï ÷ñüíïò áðïóôïëÞò åíüò äõáäéêïý øçößïõ áðü ôïí ðïìðü ðñÝðåé íá óõìðßðôåé
ìå ôï ÷ñüíï áíß÷íåõóçò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò áðü ôï äÝêôç. ÌéêñÝò áðïêëßóåéò óôá óõ-
óôÞìáôá ÷ñïíéóìïý ôïõ ðïìðïý êáé ôïõ äÝêôç óõóóùñåýïíôáé êáé ìðïñåß íá ïäçãÞóïõí
óå ëÞøç åóöáëìÝíçò ðëçñïöïñßáò Þ êáé óå áðþëåéá äåäïìÝíùí. ÁíÜëïãá ìå ôïí ôñüðï
ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí, Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß äéáöïñåôéêÝò ôå÷íéêÝò óõã÷ñïíéóìïý ôùí
êõêëùìÜôùí ôïõ ðïìðïý êáé ôïõ äÝêôç, ôéò ïðïßåò êáé èá áíáëýóïõìå óôç óõíÝ÷åéá.
Ðñéí ðñï÷ùñÞóïõìå üìùò óôçí áíáëõôéêÞ ðáñïõóßáóç ôùí äýï ôå÷íéêþí ìåôÜäïóçò
äåäïìÝíùí, åßíáé áðáñáßôçôï íá äïèåß ï ïñéóìüò ìåñéêþí åííïéþí ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéç-
èïýí óôç óõíÝ÷åéá.
ü ÏìÜäá (block) ïíïìÜæåôáé Ýíá ìéêñü óýíïëï ÷áñáêôÞñùí ðïõ åßíáé Ýôïéìïé ðñïò
ìåôÜäïóç. Óôçí ðåñßðôùóç ìçíõìÜôùí ìå ðïëëïýò ÷áñáêôÞñåò, åßíáé äõíáôüí ðïë-
ëÝò ïìÜäåò íá óõíéóôïýí Ýíá ðëáßóéï (frame).
ü Ðñïðïñåõüìåíá äõáäéêÜ øçößá (preamble bits) ïíïìÜæïíôáé ôá äõáäéêÜ øçößá
ðïõ ðñïçãïýíôáé ôçò ïìÜäáò äåäïìÝíùí êáé êáèïñßæïõí ôçí áñ÷Þ ôçò.
ü Ðáñåðüìåíá äõáäéêÜ øçößá (postable bits) ïíïìÜæïíôáé ôá äõáäéêÜ øçößá ðïõ
áêïëïõèïýí ôçí ïìÜäá äåäïìÝíùí êáé êáèïñßæïõí ôï ôÝëïò ôçò.
Ìßá áðü ôéò âáóéêÝò áðáéôÞóåéò êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ ôùí øçöéáêþí äåäïìÝíùí åßíáé ç
óõóêåõÞ - äÝêôçò íá ãíùñßæåé ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé ôéò ÷ñïíéêÝò óôéãìÝò Üöéîçò ôùí
äõáäéêþí øçößùí ðïõ óôÝëíïíôáé áðü ôç óõóêåõÞ - ðïìðü. Ãéá ôï ëüãï áõôü ï óõã÷ñïíé-
óìüò ìåôáîý ôïõ óçìåßïõ ðïõ óôÝëíåé êáé ôïõ óçìåßïõ ðïõ ëáìâÜíåé ôï óÞìá åßíáé áðáñáß-
ôçôç ðñïûðüèåóç, þóôå íá ìçí õðÜñîåé åóöáëìÝíç ëÞøç Þ êáé áðþëåéá äåäïìÝíùí. Ï
óõã÷ñïíéóìüò åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóù êáôÜëëçëùí êõêëùìÜôùí ÷ñïíéóìïý, ôá ïðïßá êáèïñß-
æïõí ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé ëÞøçò óôïí ðïìðü êáé óôï äÝêôç áíôßóôïé÷á. Áí, ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, ï ðïìðüò óôÝëíåé Ýíá äõáäéêü øçößï êÜèå 10 ms, èá ðñÝðåé áíôßóôïé÷á ï äÝêôçò
íá áíé÷íåýåé ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò êÜèå 10 ms êáé êáôÜ ðñïôßìçóç óôç ìÝóç ðåñßðïõ ôçò
äéÜñêåéáò åêðïìðÞò åíüò äõáäéêïý øçößïõ.
ÐáñÜäåéãìá VIIÉ
¼ðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 2.7, ï óõã÷ñïíéóìüò ôïõ ðïìðïý ìå ôï äÝêôç ãßíåôáé ìÝóù
åíüò öïñÝá ðïõ áíôéóôïé÷åß óå Ýíá ðåñéïäéêü óÞìá ðåñéüäïõ Ô. ¸ôóé ï ðïìðüò óôÝë-
íåé áíÜ äåõôåñüëåðôï 1/Ô áñéèìü äõáäéêþí øçößùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôçí ðåñß-
ðôùóç áðïóôïëÞò äåäïìÝíùí ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò 1.600 bps, ï ðïìðüò óôÝëíåé
Ýíá äõáäéêü øçößï êÜèå 1/1.600 sec êáé ï äÝêôçò ðñÝðåé íá åëÝã÷åé ôï ìÝóï ìåôÜäï-
81
óçò áêñéâþò êÜèå 1/1.600 sec.

Ç ÷áñáêôçñéóôéêÞ äéáöïñÜ ìåôáîý ôçò áóõã÷ñüíéóôçò êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜ-
äïóçò óõíßóôáôáé óôï ãåãïíüò üôé óôçí áóõã÷ñüíéóôç ôá äýï óçìåßá åðéêïéíùíßáò ðñÝ-
ðåé íá âñßóêïíôáé óå óõã÷ñïíéóìü ìüíï êáôÜ ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ ãßíåôáé ç ìåôÜäï-
óç êáé ç ëÞøç åíüò ÷áñáêôÞñá. Ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ìåôáîý ôùí äéáäï÷éêþí ìåôáäü-
óåùí äýï ÷áñáêôÞñùí äåí Ý÷åé óõã÷ñïíéóìü êáé ëÝãåôáé Üåñãïò ÷ñüíïò (idle time).
Áíôßèåôá, óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç ôá óçìåßá ðïõ åðéêïéíùíïýí ðñÝðåé íá âñßóêï-
íôáé óå äéáñêÞ óõã÷ñïíéóìü. Ãéá íá åðéôåõ÷èåß áõôü, ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé ìéá îå÷ùñéóôÞ ãñáììÞ óõã÷ñïíéóìïý Þ åíóùìáôþíå-
ôáé ç ðëçñïöïñßá óõã÷ñïíéóìïý óôá äåäïìÝíá.
Óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç ïé ÷áñáêôÞñåò ìåôáäßäïíôáé
Ýíáò - Ýíáò, áöïý üìùò ðñéí êáé ìåôÜ áðü êÜèå ÷áñáêôÞñá
ìåôáäïèïýí åéäéêÜ øçößá ðïõ óçìáôïäïôïýí ôçí Ýíáñîç êáé ôï
ôÝëïò ôçò áðïóôïëÞò ôïõ, ìå óêïðü íá åéäïðïéçèåß ï áðïäÝ-
êôçò ðïõ ðáßñíåé ôï ìÞíõìá. Áíôßèåôá, óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìå-
ôÜäïóç ïé ÷áñáêôÞñåò áðïóôÝëëïíôáé óõíÞèùò êáôÜ ïìÜäåò.
Óýìöùíá ìå ôá ðáñáðÜíù, ï óõã÷ñïíéóìüò óôç óåéñáúêÞ ìå-
ôÜäïóç ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß åßôå ìå áóõã÷ñüíéóôç åßôå ìå óõã-
÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç êÜèå ÷áñáêôÞ-
ñáò ôïõ ìçíýìáôïò õößóôáôáé áíåîÜñôçôï ÷åéñéóìü, ìå áðïôÝ- Ó÷Þìá 2.7: Óõã÷ñïíéóìüò
ëåóìá ï äÝêôçò íá åðáíáóõã÷ñïíßæåôáé áìÝóùò ìåôÜ ôç ëÞøç ôïõ. Áíôßèåôá óôç äåýôå-
ñç ðåñßðôùóç ôï üëï ìÞíõìá, õðü ìïñöÞ ðëáéóßïõ ÷áñáêôÞñùí, ìåôáäßäåôáé óáí óõíå-
÷üìåíç óåéñÜ äõáäéêþí øçößùí êáé ï äÝêôçò Ý÷åé ôçí åõèýíç ôïõ óõã÷ñïíéóìïý êÜèå
åéóåñ÷üìåíïõ äõáäéêïý øçößïõ êáé ãéá üëç ôç äéÜñêåéá ìåôÜäïóçò ôïõ ðëáéóßïõ.
¼ìùò, áíåîÜñôçôá áðü ôï áí ç ìåôÜäïóç åßíáé óõã÷ñïíéóìÝíç Þ áóõã÷ñüíéóôç, ç
óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç ðáñïõóéÜæåé ïñéóìÝíá, üðùò èá äïýìå óå åðüìåíá ìáèÞìáôá, ðñï-
âëÞìáôá óõã÷ñïíéóìïý ìåôáîý ðïìðïý êáé äÝêôç, ôá ïðïßá ìðïñåß íá äéåõèåôçèïýí ìå
äéåñãáóßåò ãíùóôÝò ùò:
ü óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíáôïëéóìÝíïò ðñïò äõáäéêü øçößï (bit Þ clock oriented
synchronization),
ü óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíáôïëéóìÝíïò ðñïò ÷áñáêôÞñá (character Þ byte
oriented synchronization) êáé
ü óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíáôïëéóìÝíïò ðñïò ðëáßóéï (frame Þ block oriented
synchronization).
2.3.2 Áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç

Ç ðáëáéüôåñç êáé ðéï áðëÞ ìÝèïäïò ìåôÜäïóçò åßíáé ç áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç
(asynchronous transmission). Óýìöùíá ìå ôç ìÝèïäï áõôÞ, ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäï-
íôáé ìå ôç ìïñöÞ ÷áñáêôÞñùí. Ï óõã÷ñïíéóìüò áíÜìåóá óôïí ðïìðü êáé óôï äÝêôç
ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ðáëìïý áñ÷Þò (pulse start) êáé ôïõ ðáëìïý ôÝñìáôïò (pulse
stop) ðïõ ðëáéóéþíïõí êÜèå ìåôáäéäüìåíï ÷áñáêôÞñá. Ìå âÜóç ôïõò ðáëìïýò áõ-
82
ôïýò ï äÝêôçò áíáãíùñßæåé ôçí áñ÷Þ êáé ôï ôÝñìá ôïõ åêÜóôïôå ìåôáäéäüìåíïõ ÷áñá-
êôÞñá (ó÷Þìá 2.8). ¸ôóé, êáôÜ ôç ìåôÜäïóç, ðñéí áðü êÜèå ÷áñáêôÞñá õðÜñ÷åé ï
ðáëìüò áñ÷Þò, ðïõ Ý÷åé ôçí ôéìÞ ôïõ äõáäéêïý øçößïõ 0. Ôï äõáäéêü áõôü øçößï ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé ãéá íá åéäïðïéÞóåé ôï äÝêôç üôé áêïëïõèïýí ôá õðüëïéðá äõáäéêÜ øçößá
ðïõ áðïôåëïýí ôï ÷áñáêôÞñá. ÌåôÜ ôç ìåôÜäïóç ôïõ ÷áñáêôÞñá áêïëïõèåß ï ðáëìüò
ôÝñìáôïò, ðïõ ìðïñåß íá åßíáé, áíÜëïãá ìå ôçí ðåñßðôùóç, Ýíá Þ äýï äõáäéêÜ øçößá.
¼ôáí äåí õðÜñ÷ïõí äåäïìÝíá ðñïò ìåôÜäïóç, ï ðïìðüò óôÝëíåé Ýíáí ðáëìü ôÝñìá-
ôïò. Ï äÝêôçò áíáãíùñßæåé ôçí áñ÷Þ åíüò êáéíïýñéïõ
÷áñáêôÞñá ìå ôç ìåôÜâáóç áðü ôï 1 óôï 0.
Ç áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç (ó÷Þìá 2.8) åßíáé ï áðëïý-
óôåñïò ôñüðïò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò. Ç áðïóôïëÞ ôçò
ðëçñïöïñßáò ãßíåôáé ìå ôç äéáäï÷éêÞ ìåôÜäïóç ÷áñá-
êôÞñùí ôïõ ßäéïõ êþäéêá (ð.÷. ASCII). ÊÜèå ÷áñáêôÞ-
ñáò ìåôáäßäåôáé ÷ùñéóôÜ, åíþ ôá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá
ðïõ ìåóïëáâïýí óôç ìåôÜäïóç ôùí ÷áñáêôÞñùí ðïé-
êßëëïõí. Ãéá ôçí áíáãíþñéóç ôçò áñ÷Þò êáé ôïõ ôÝñìáôïò
êÜèå ÷áñáêôÞñá õðÜñ÷åé ìéá êáëÜ êáèïñéóìÝíç äéáäé-
êáóßá ðïõ ðñïâëÝðåé ôá áêüëïõèá:
ü Ôï äõáäéêü øçößï åßíáé ôï åëÜ÷éóôï ðïóü ðëçñï-
Ó÷Þìá 2.8: Áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç åíüò ÷áñáêôÞñá öïñßáò ðïõ ìðïñåß íá áðïóôáëåß. ÊÜèå äõáäéêü øçößï
áíôéóôïé÷åß óå ìßá ëïãéêÞ óôÜèìç (ëïãéêü 1 Þ ëïãéêü 0),
ðïõ õðïäåéêíýåé ìßá óôÜèìç ôÜóçò (ð.÷. +12 Volt ãéá ôï ëïãéêü 1 êáé 12 Volt ãéá
ôï ëïãéêü 0).
ü ¼ôáí äå ìåôáäßäïíôáé ÷áñáêôÞñåò, ç ãñáììÞ ìåôÜäïóçò èåùñåßôáé üôé âñßóêå-
ôáé óå õøçëÞ ëïãéêÞ óôÜèìç, äçëáäÞ óôï ëïãéêü 1, åíþ, üôáí ìåôáäßäïíôáé ÷á-
ñáêôÞñåò, ç ãñáììÞ èåùñåßôáé üôé âñßóêåôáé óå ÷áìçëÞ ëïãéêÞ óôÜèìç, äçëá-
äÞ óôï ëïãéêü 0.
ü Ãéá ôçí áðïóôïëÞ åíüò ÷áñáêôÞñá ï ðïìðüò ñß÷íåé ôç óôÜèìç óôï ëïãéêü 0 ãéá
÷ñïíéêü äéÜóôçìá åíüò äõáäéêïý øçößïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá óçìáôïäïôÞóåé ôçí Ýíáñ-
îç ôçò áðïóôïëÞò ôïõ. ÁõôÞ ç ðôþóç ôçò ôÜóçò ðáñéóôÜíåé ôïí ðáëìü áñ÷Þò.
ü Ï ðïìðüò óôÝëíåé óôï äÝêôç äéáäï÷éêÜ ôá äõáäéêÜ øçößá ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôï
÷áñáêôÞñá ðïõ ìåôáäßäåôáé. ÐñïáéñåôéêÜ, ï ðïìðüò ìðïñåß íá óõìðåñéëÜâåé
óôçí áðïóôïëÞ ôïõ êáé Ýíá äõáäéêü øçößï ðïõ ïíïìÜæåôáé äõáäéêü øçößï
éóïôéìßáò Þ bit éóïôéìßáò (parity bit), ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôï äÝêôç
ðñïêåéìÝíïõ íá áíáãíùñßóåé ôõ÷üí ëÜèïò óôç ìåôÜäïóç.
ü Ç áðïóôïëÞ ôåñìáôßæåôáé ìå ôçí åðáíáöïñÜ ôçò óôÜèìçò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäï-
óçò óôï ëïãéêü 1, ôïõëÜ÷éóôïí ãéá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá åíüò äõáäéêïý øçößïõ,
ðñéí îåêéíÞóåé ç ìåôÜäïóç ôïõ åðüìåíïõ ÷áñáêôÞñá. ÁõôÞ ç áíüñèùóç ôçò
ôÜóçò ðáñéóôÜíåé ôïí ðáëìü ôÝñìáôïò êáé ìðïñåß íá Ý÷åé äéÜñêåéá ßóç ìå 1, 1,5
Þ 2 öïñÝò ôç äéÜñêåéá åíüò äõáäéêïý øçößïõ.
Ãéá ôçí áðüêôçóç ôùí äõáäéêþí øçößùí áðü ôï ÷áñáêôÞñá ï äÝêôçò ðñÝðåé íá
ãíùñßæåé ôç äéÜñêåéá êÜèå äõáäéêïý øçößïõ. Óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç ï äÝêôçò
åðáíáóõã÷ñïíßæåôáé ìå êÜèå ðáëìü ôÝñìáôïò, ìå áðïôÝëåóìá íá åðéôñÝðåôáé ìéá
83
ìéêñÞ áðüêëéóç óå ü,ôé áöïñÜ ôï ÷ñüíï äéÜñêåéáò ôùí äõáäéêþí øçößùí. Ï ñüëïò
ôïõ ðáëìïý áñ÷Þò åßíáé íá ðñïêáëÝóåé ôçí åêêßíçóç åíüò ÷ñïíïäéáêüðôç (ñïëüé)
ðïõ õðÜñ÷åé óôï äÝêôç, ï ïðïßïò èá êÜíåé äåéãìáôïëçøßá óôç ãñáììÞ ôüóåò öïñÝò
üóá åßíáé ôá äõáäéêÜ øçößá ôïõ ÷áñáêôÞñá ðïõ áðïóôÝëëåôáé (ð.÷. 8 öïñÝò, áí
ðñüêåéôáé ãéá ÷áñáêôÞñá ASCII) êáé ìå óõ÷íüôçôá ðïõ êáèïñßæåôáé áðü ôï ñõèìü ôçò
ìåôÜäïóçò. Ï ðáëìüò ôÝñìáôïò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá åðáíáöÝñåé ôï äÝêôç óå ìéá
ôÝôïéá êáôÜóôáóç, þóôå íá ìðïñåß íá áíáãíùñßóåé Ýíá íÝï ðáëìü áñ÷Þò.
Ãéá íá ðñïóäéïñéóôïýí ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò áóõã÷ñüíéóôçò ìåôÜäïóçò, óõíÞ-
èùò áíáöÝñïíôáé ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí, ï áñéèìüò ôùí äõáäéêþí øçößùí
áíÜ ÷áñáêôÞñá, ç ýðáñîç Þ ìç äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò, êáèþò êáé ç ÷ñïíéêÞ
äéÜñêåéá (óå áñéèìü äõáäéêþí øçößùí) ôïõ ðáëìïý ôÝñìáôïò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ãñÜ-
öïíôáò «28800 bps 8N1» åííïïýìå áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç óôá 28.800 bps ìå 8
äõáäéêÜ øçößá áíÜ ÷áñáêôÞñá, ÷ùñßò äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò (None parity) êáé ìå
äéÜñêåéá ðáëìïý ôÝñìáôïò Ýíá äõáäéêü øçößï.
ÅðåéäÞ ç õëïðïßçóÞ ôçò åßíáé åýêïëç, ç áóõã÷ñüíéóôç åðéêïéíùíßá Ý÷åé êáèéåñùèåß
ùò êýñéá ìÝèïäïò óôçí ðåñßðôùóç óõóêåõþí ÷áìçëïý êüóôïõò, üðùò åßíáé ãéá ðá-
ñÜäåéãìá ç êáôçãïñßá ôùí ðñïóùðéêþí õðïëïãéóôþí (PC).
2.3.3 Óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç

Áíôßèåôá áðü ôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç, üðïõ êÜèå ÷áñáêôÞñáò ìåôáäßäåôáé
÷ùñéóôÜ, óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç (synchronous transmission) ïé ÷áñáêôÞñåò
ìåôáäßäïíôáé êáôÜ ïìÜäåò (ó÷Þìá 2.9).
¼ìùò, åðåéäÞ ôá äõáäéêÜ øçößá ôùí äåäïìÝíùí ïäçãïýíôáé óôï äÝêôç ôï Ýíá
ìåôÜ ôï Üëëï, ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé Ýíáò ôñüðïò ðïõ íá êáèïñßæåé ðïý áñ÷ßæåé ôï
ìÞíõìá êáé ðïý ôåëåéþíåé. Ï êáèïñéóìüò ôçò áñ÷Þò êáé ôïõ ôÝëïõò ôïõ ìçíýìáôïò
ãßíåôáé ìå ôçí áðïóôïëÞ åéäéêþí ÷áñáêôÞñùí, ôùí ðñïðïñåõüìåíùí êáé ôùí ðáñå-
ðüìåíùí äõáäéêþí øçößùí áíôßóôïé÷á, êáé ëÝãåôáé óõã÷ñïíéóìüò. Ôï ðþò åßíáé
äïìçìÝíåò ïé ìïñöÝò ôùí ðñïðïñåõüìåíùí êáé ôùí ðáñåðüìåíùí äõáäéêþí øç-
ößùí åîáñôÜôáé áðü ôï åÜí ç ìåôÜäïóç åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíç ðñïò ÷áñáêôÞ-
ñá, ðñïò äõáäéêü øçößï Þ ðñïò ðëáßóéï.
ÓõíÞèùò ç óõã÷ñïíéóìÝíç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç åöáñìüæåôáé óôçí áðïóôïëÞ ìåãÜ-
ëïõ áñéèìïý äåäïìÝíùí, üðïõ áðáéôïýíôáé õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò. Ãéá ôï ëüãï
áõôü ÷ñçóéìïðïéåßôáé éäéáßôåñá óôçí åðéêïéíùíßá áðïìáêñõóìÝíùí óõóôçìÜôùí çëå-
êôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, óôï âéíôåïôçëÝöùíï, ôï ïðïßï óÞìåñá áðïôåëåß Ýíá áðü ôá ðéï
åîåëéãìÝíá ìÝóá åðéêïéíùíßáò óôï ÷þñï ôçò ôçëåöùíßáò, ê.á. Ôï êüóôïò ôçò óåéñáúêÞò
åðéêïéíùíßáò äå èåùñåßôáé óÞìåñá õøçëü, áõîÜíåôáé üìùò ìå ôï ìÞêïò ôçò êáëùäéáêÞò
åãêáôÜóôáóçò.
Óôçí ðåñßðôùóç ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò ðïõ åßíáé ðñïóáíáôïëé-
óìÝíç ðñïò ÷áñáêôÞñá (character oriented), ç áíáãíþñéóç åêêßíçóçò ìéáò ïìÜäáò ÷á-
ñáêôÞñùí ãßíåôáé ìå ôçí áðïóôïëÞ åíüò åéäéêïý ÷áñáêôÞñá óôçí áñ÷Þ ôçò ïìÜäáò, ðïõ
ïíïìÜæåôáé ÷áñáêôÞñáò óõã÷ñïíéóìïý (SYNC). Åßíáé üìùò åíäå÷üìåíï ï ÷áñáêôÞñáò
84
óõã÷ñïíéóìïý íá åêöñÜæåé åðß-

óçò êáé êÜðïéï ÷áñáêôÞñá äåäï-
ìÝíùí ðïõ áðïóôÝëëåôáé, ìå áðï-
ôÝëåóìá ï äÝêôçò íá èåùñÞóåé,
åóöáëìÝíá, üôé îåêéíÜ ìéá íÝá
Óôïí êþäéêá ASCII ï ÷áñáêôÞ- ïìÜäá ÷áñáêôÞñùí. Ãéá ôçí áðï-
ñáò óõã÷ñïíéóìïý åßíáé ãíù- öõãÞ åíüò ôÝôïéïõ åíäå÷üìåíïõ
óôüò ùò SYN êáé Ý÷åé ôéìÞ ï ÷áñáêôÞñáò óõã÷ñïíéóìïý
3232 óôï äåêáåîáäéêü Þ áðïóôÝëëåôáé äýï öïñÝò óôçí
00010110 óôï äõáäéêü óý- áñ÷Þ êÜèå ðáêÝôïõ. Êáôüðéí áðï-
óôçìá áñßèìçóçò. óôÝëëïíôáé ïé ÷áñáêôÞñåò ôçò
ðëçñïöïñßáò, åíþ ôï ôÝëïò ôçò
ïìÜäáò âåâáéþíåôáé ìå ôçí áíá-
ãíþñéóç áðü ôï äÝêôç åíüò Üë-
ëïõ ÷áñáêôÞñá ôåñìáôéóìïý, ðïõ
Ó÷Þìá 2.9: ÐáñÜóôáóç áóõã÷ñüíéóôçò êáé óõã÷ñïíéóìÝíçò
óõìâïëßæåôáé ùò EOB (End Of
ìåôÜäïóçò
Block). Óôï ó÷Þìá 2.10 áðåéêïíß-
æåôáé ìßá ôõðéêÞ ðåñßðôùóç
åóöáëìÝíçò êáé ìßá ðåñßðôùóç ïñèÞò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò.
Ç äéáäéêáóßá ðïõ áêïëïõèåßôáé ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ï óõã÷ñïíéóìüò åßíáé ç áêü-
ëïõèç:
ü Ï äÝêôçò ðïõ ðåñéìÝíåé ìÞíõìá óõãêñßíåé ôçí ôéìÞ ôïõ êáôá÷ùñçôÞ ìåôáôüðé-
óçò (shift register) ìå ôçí ôéìÞ ðïõ Ý÷åé ï ÷áñáêôÞñáò óõã÷ñïíéóìïý.
ü Áí ïé äýï áõôÝò ôéìÝò äå óõìðÝóïõí, äåí åðéôõã÷Üíåôáé óõã÷ñïíéóìüò (ó÷Þìá 2.11).
ü Áí ïé äýï áõôÝò ôéìÝò óõìðÝóïõí, åðéôõã÷Üíåôáé óõã÷ñïíéóìüò.
ü Óôçí ðåñßðôùóç óõã÷ñïíéóìïý Ýíáò ìåôñçôÞò áõîÜíåôáé êáôÜ ìßá ìïíÜäá êÜèå
öïñÜ ðïõ åéóÝñ÷åôáé Ýíá äõáäéêü øçößï óôï äÝêôç (ó÷Þìá 2.12). ¼ôáí ï ìåôñç-
ôÞò êáôáãñÜøåé ôçí åßóïäï üëùí ôùí äõáäéêþí øçößùí ôïõ ÷áñáêôÞñá (ð.÷. 8
Ó÷Þìá 2.10: ÐáñÜäåéãìá åóöáëìÝíçò êáé ïñèÞò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò

85
äõáäéêÜ øçößá ãéá ASCII ÷áñáêôÞñåò), ï ìå-

ôñçôÞò ìçäåíßæåôáé, ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôñÞóåé
ôá äõáäéêÜ øçößá ôïõ ÷áñáêôÞñá ðïõ áêï-
ëïõèåß.
ü ¸íáò åéäéêüò ÷áñáêôÞñáò, ãíùóôüò ùò EOF
(End Of File), óçìáôïäïôåß ôïí ôåñìáôéóìü ôçò
ìåôÜäïóçò ôïõ ìçíýìáôïò.
Ç äéáäéêáóßá óõã÷ñïíéóìïý óôç óåéñáúêÞ ìåôÜäï-
óç äåäïìÝíùí ðñïûðïèÝôåé ôç ÷ñçóéìïðïßçóç åíüò
êïéíïý ñïëïãéïý, óôï ìåí ðïìðü ãéá ôç ìåôáêßíçóç
ôùí äåäïìÝíùí áðü ôïí êáôá÷ùñçôÞ ìåôáôüðéóç óôç
Ó÷Þìá 2.11: ÐáñÜäåéãìá åóöáëìÝíïõ óõã÷ñïíéóìïý
ãñáììÞ ìåôÜäïóçò, óôï äå äÝêôç ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôïõ
÷ñüíïõ óôç ãñáììÞ ôçò äåéãìáôïëçøßáò. Ç ýðáñîç êïéíïý ñïëïãéïý óôïí ðïìðü êáé óôï
äÝêôç áðáëëÜóóåé ôç ìåôÜäïóç áðü ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí ðáëìþí áñ÷Þò êáé ôÝñìáôïò
êÜèå ÷áñáêôÞñá ðïõ ìåôáäßäåôáé. ÅðïìÝíùò, ðñïêåéìÝíïõ íá óõã÷ñïíéóôåß ï äÝêôçò ìå
ôïí ðïìðü, åßíáé áíáãêáßï, åêôüò áðü ôï óÞìá ðïõ ìåôáöÝñåé ôçí ðëçñïöïñßá, íá ìåôáäß-
äåôáé êáé ôï óÞìá ÷ñïíéóìïý.
ÅíáëëáêôéêÝò ôå÷íéêÝò ÷ñçóé-
ìïðïéïýí îå÷ùñéóôÞ ãñáììÞ Ôï ñïëüé åßíáé óõóêåõÞ ôïõ
óõã÷ñïíéóìïý Þ åíóùìáôþ- õðïëïãéóôÞ ðïõ åêðÝìðåé ðáë-
íïõí ôçí ðëçñïöïñßá óõã- ìïýò ïñéóìÝíçò óõ÷íüôçôáò.
÷ñïíéóìïý óôá äåäïìÝíá. Óå Ôï óÞìá ÷ñïíéóìïý ðïõ åêðÝ-
êÜèå ðåñßðôùóç ï áêñéâÞò ìðåé åßíáé ìéá ôåôñáãùíéêÞ êõ-
÷ñüíïò áðïóôïëÞò êáé Üöé- ìáôïìïñöÞ ìå óõ÷íüôçôá ßóç
îçò êÜèå äõáäéêïý øçößïõ åß- ìå ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò.
íáé ãíùóôüò.
ÐÝñá áðü ôï óõã÷ñïíéóìü
ðïìðïý êáé äÝêôç, áðáéôåßôáé
Ýíá êýêëùìá ìåôáôñïðÞò
Ó÷Þìá 2.12: Äéáäéêáóßá óõã÷ñïíéóìïý
êÜèå ÷áñáêôÞñá ôïõ ìçíýìá-
ôïò óôá áíôßóôïé÷á äõáäéêÜ øçößá ðïõ ðáñéóôÜíåé, ôá ïðïßá ôïðïèåôïýíôáé óôç óõíÝ÷åéá
óå óåéñÜ, ôï Ýíá ìåôÜ ôï Üëëï, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåé ç ìåôÜäïóç. Ôï êýêëùìá áõôü ôïðï-
èåôåßôáé óôïí ðïìðü, åíþ êáé áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ äÝêôç áðáéôåßôáé áíáëïãéêÜ ç ìåôá-
ôñïðÞ ôùí äõáäéêþí øçößùí, Ýíá ðñïò Ýíá, êáé ç áíôéóôïß÷éóÞ ôïõò óå ÷áñáêôÞñåò.
Ì áõôü ôïí ôñüðï óôïí ðïìðü ãßíåôáé ç êáôÜôìçóç ôïõ ÷áñáêôÞñá, åíþ óôï äÝêôç ç
åðáíáóýíèåóÞ ôïõ. Ôï çëåêôñïíéêü êýêëùìá ðïõ êÜíåé áõôÝò ôéò ìåôáôñïðÝò Ý÷åé
ôõðïðïéçèåß êáé ïíïìÜæåôáé ðñüôõðï êýêëùìá RS-232C (ðåñéóóüôåñá ãé áõôü óôçí
åðüìåíç ðáñÜãñáöï). ÔÝëïò, üðùò êáé óôçí áóõã÷ñüíéóôç óåéñáúêÞ ìåôÜäïóç, Ýôóé êáé
óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ÷ñçóéìïðïéïýíôáé äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ãéá ôçí áíáãíþñéóç ëáèþí
êáôÜ ôç ìåôÜäïóç, üðùò åßíáé ôï äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò, ï êþäéêáò CRC êôë., èÝìáôá
ðïõ èá áíáëõèïýí óôï ÌÜèçìá 2.6.
Óôçí ðåñßðôùóç ôçò ìåôÜäïóçò ðïõ åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíç ðñïò äõáäéêü øçößï
(bit oriented), ôï ôìÞìá ôùí äåäïìÝíùí áíôéìåôùðßæåôáé óáí ìéá äéáäï÷Þ áðü äõáäéêÜ
86
øçößá. ¼ðùò êáé óôçí ðñïçãïýìåíç ðåñßðôùóç, äýï åéäéêÞò ìïñöÞò ÷áñáêôÞñåò äçëþ-
íïõí ôçí áñ÷Þ ìéáò ïìÜäáò, åíþ Ýíáò åéäéêüò ÷áñáêôÞñáò, ìå ôï óõìâïëéóìü EOÔ (End
Ïf Transmission), óçìáôïäïôåß ôïí ôåñìáôéóìü ôçò ìåôÜäïóçò ôïõ ìçíýìáôïò.
Óôç ìåôÜäïóç ðïõ åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíç ðñïò ðëáßóéï (frame oriented) ç óåé-
ñÜ ÷áñáêôÞñùí ôïõ ìçíýìáôïò ïìáäïðïéåßôáé êáé äéáéñåßôáé óå ðëáßóéá (frames), ôá
ïðïßá óõìðåñéëáìâÜíïõí êáé ôïõò ÷áñáêôÞñåò óõã÷ñïíéóìïý. Ï ðïìðüò êáé ï äÝ-
êôçò ðñÝðåé íá âñßóêïíôáé óå ðëÞñç óõã÷ñïíéóìü ãéá üëï ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ
äéáñêåß ç ìåôÜäïóç ôïõ ðëáéóßïõ. Ôï óõíïëéêü ðëáßóéï áðïêôÜ ìéá óõãêåêñéìÝíç äïìÞ
(ó÷Þìá 2.13) êáé áðïôå-
ëåßôáé áðü ôïõò ÷áñá-
êôÞñåò óõã÷ñïíéóìïý, ïé
ïðïßïé ìå ôç óåéñÜ ôïõò óõ-
ãêñïôïýí ôçí åðéêåöáëßäá
(header), ôï ìÞíõìá ðïõ
ìåñéêÝò öïñÝò ìðïñåß íá
åßíáé ìåôáâëçôïý ìÞêïõò,
ôï ôÝëïò ôïõ êåéìÝíïõ
Ó÷Þìá 2.13: ÄïìÞ ðëáéóßïõ ìåôÜäïóçò
(trailer) êôë.
2.3.4 Ôï êýêëùìá ÅÉÁ-232D/V.24

Ôï êýêëùìá ÅÉÁ-232D Ý÷åé áíáãíùñéóôåß ùò ôï äéåèíÝò ðñüôõðï óýìöùíá ìå ôï
ïðïßï üëåò ïé ìïíÜäåò åðéêïéíùíéþí ìðïñïýí íá óõíäåèïýí öõóéêÜ ìå ìéá ãñáììÞ
åðéêïéíùíßáò. Êáèéåñþèçêå ôï 1986, óå áíôéêáôÜóôáóç ôïõ êõêëþìáôïò RS-232C, ìå
ôï ïðïßï äéáöïñïðïéåßôáé åëÜ÷éóôá. Åßíáé åðßóçò ãíùóôü êáé ùò ðñüôõðï V.24. ÄéáèÝ-
Ôï êýêëùìá RS-232D óõíé-
ôåé 25 áêñïäÝêôåò, êáèÝíáò áðü ôïõò ïðïßïõò ðñïïñßæåôáé ãéá óõãêåêñéìÝíç ëåé-
óôÜ ðñüôõðï êáé áðïôåëåß åîÝ-
ôïõñãßá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ï áêñïäÝêôçò 1 áöïñÜ ôç ãåßùóç ôçò óõóêåõÞò, ï 2 ìåôá-
ëéîç ôïõ êõêëþìáôïò RS-
äßäåé äåäïìÝíá áðü ôï ôåñìáôéêü óôï äéáðïäéáìïñöùôÞ, o 3 ëáìâÜíåé äåäïìÝíá áðü
232C. Ó÷åäéÜóôçêå áðü ôï
ôï äéáðïäéáìïñöùôÞ, ï 4 ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá æçôçèåß íá áðïóôáëïýí äåäïìÝíá
Óýíäåóìï Çëåêôñïíéêþí Âéï-
óôï äéáðïäéáìïñöùôÞ, ï 5 ãéá íá äçëùèåß üôé ï äéáðïäéáìïñöùôÞò åßíáé Ýôïéìïò íá
ìç÷áíéþí (EIA: Electronic
äå÷ôåß äåäïìÝíá êôë.
Industry Association) êáé áíá-
öÝñåôáé ùò ðñüôõðï EIA/RS- Áíáëõôéêüôåñá:
232C. ü Ïé ìç÷áíéêÝò ðñïäéáãñáöÝò ôïõ êõêëþìáôïò ÅÉÁ-232 D/V.24 áöïñïýí Ýíá óõí-
äåôÞñá 25 áêñïäåêôþí, ìå ðëÜôïò 47,04 ± 1,3 mm (áðü êÝíôñï óå êÝíôñï
âßäáò) êáé ìå åîßóïõ áêñéâåßò ðñïäéáãñáöÝò ãéá üëåò ôéò Üëëåò äéáóôÜóåéò. Ç
åðÜíù óåéñÜ Ý÷åé áêñïäÝêôåò ìå áñßèìçóç áðü 1 Ýùò 13 (áðü áñéóôåñÜ ðñïò
ôá äåîéÜ), åíþ ç êÜôù óåéñÜ Ý÷åé áêñïäÝêôåò ìå áñßèìçóç áðü 14 Ýùò 25 (ìå
ôçí ßäéá óåéñÜ) (ó÷Þìá 2.14).
ü Ïé çëåêôñéêÝò ðñïäéáãñáöÝò ôïõ êõêëþìáôïò RS-232C/D ïñßæïõí üôé ìéá ôÜóç
áðü 15 Ýùò 3 Volt ðáñéóôÜíåé ôï äõáäéêü øçößï 1, åíþ ìéá Üëëç ôÜóç áðü +3
Ýùò +15 Volt ðáñéóôÜíåé ôï äõáäéêü øçößï 0.
ü Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí äåí õðåñâáßíåé ôá 20 Kbps.
87
ü Ôï ìÞêïò ôçò åðéôñåðü-

ìåíçò êáëùäßùóçò öèÜ-
íåé ôá 15 ìÝôñá.
ü Ïé ëåéôïõñãéêÝò ðñïäéá-
ãñáöÝò êáèïñßæïõí ôá
êõêëþìáôá ðïõ åßíáé óõí-
äåäåìÝíá óå êáèÝíáí áðü
ôïõò 25 áêñïäÝêôåò, êá-
èþò êáé ôï ðåñéå÷üìåíü
ôïõò (ó÷Þìá 2.14). ÊáèÝ-
íá áðü áõôÜ ôá êõêëþ-
ìáôá åêôåëåß ìéá åéäéêÞ
ëåéôïõñãßá.
ü Áðü ôéò 25 ëåéôïõñãßåò
ðïõ êáèïñßæïíôáé áðü
ôïõò áíôßóôïé÷ïõò áêñï-
äÝêôåò ïé 8 õëïðïéïýíôáé
ó÷åäüí ðÜíôïôå. Ç õëï-
ðïßçóÞ ôïõò ãßíåôáé ìå
ôçí áêüëïõèç óåéñÜ:
l ¼ôáí ç ôåñìáôéêÞ ìï-
íÜäá ôåèåß óå ëåéôïõñ-
ãßá, ôßèåôáé óå ëïãéêü Ó÷Þìá 2.14: Ôï êýêëùìá ÅÉÁ-232D/V.24
1 ç ëåéôïõñãßá ôåñìá-
ôéêü äåäïìÝíùí Ýôïéìï (DTR: Data Terminal Ready), ðïõ êáèïñßæåôáé áðü ôïí
áêñïäÝêôç 20.
l ¼ôáí o äéáðïäéáìïñöùôÞò ôåèåß óå ëåéôïõñãßá, ôßèåôáé óå ëïãéêü 1 ç ëåéôïõñ-
ãßá äéáðïäéáìïñöùôÞò Ýôïéìïò (DSR: Data Set Ready), ðïõ êáèïñßæåôáé áðü
ôïí áêñïäÝêôç 6.
l ¼ôáí ï äéáðïäéáìïñöùôÞò áíé÷íåýóåé Ýíá öÝñïí óôçí ôçëåöùíéêÞ ãñáììÞ,
ôßèåôáé óå ëïãéêü 1 ç ëåéôïõñãßá öÝñïí áíé÷íåýôçêå (CD: Carrier Detect), ðïõ
êáèïñßæåôáé áðü ôïí áêñïäÝêôç 8.
l Ç ëåéôïõñãßá áßôçóç áðïóôïëÞò (RTS: Request To Send), ðïõ êáèïñßæåôáé
áðü ôïí áêñïäÝêôç 4, äçëþíåé üôé ç ôåñìáôéêÞ ìïíÜäá èÝëåé íá óôåßëåé äåäï-
ìÝíá.
l Ç ëåéôïõñãßá åëåýèåñï ãéá áðïóôïëÞ (CTS: Clear Ôo Send), ðïõ êáèïñßæåôáé
áðü ôïí áêñïäÝêôç 5, äçëþíåé üôé ï äéáðïäéáìïñöùôÞò åßíáé ðñïåôïéìáóìÝ-
íïò ãéá íá ëÜâåé äåäïìÝíá.
l Ç ëåéôïõñãßá ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí (TxD: Transmitted Data), ðïõ êáèïñßæåôáé
áðü ôïí áêñïäÝêôç 2, äçëþíåé üôé ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäïíôáé óôï êýêëùìá
ìåôÜäïóçò.
l Ç ëåéôïõñãßá ëÞøç äåäïìÝíùí (RxD: Received Data), ðïõ êáèïñßæåôáé áðü
88
ôïí áêñïäÝêôç 3, äçëþíåé üôé ôá äåäïìÝíá ðáñáëÞöèçêáí áðü ôï êýêëùìá

ëÞøçò.
Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé ç äéáäï÷Þ ôùí ëåéôïõñãéþí âáóßæåôáé óå æåýãç äñÜóçò - áíôß-
äñáóçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, üôáí ôï ôåñìáôéêü èÝóåé óå ëïãéêü 1 ôç ëåéôïõñãßá RTS (áßôç-
óç áðïóôïëÞò), ï äéáðïäéáìïñöùôÞò, åÜí åßíáé óå èÝóç íá ðÜñåé äåäïìÝíá, áðïêñßíå-
ôáé ìå ôç ëåéôïõñãßá CTS (åëåýèåñï ãéá áðïóôïëÞ). ÔÝëïò, ðáñÝ÷ïíôáé êáé Üëëá ðñü-
óèåôá êõêëþìáôá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ç åðéëïãÞ ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò äåäïìÝ-
íùí, ç äïêéìÞ êáé ï Ýëåã÷ïò ôïõ äéáðïäéáìïñöùôÞ, ï ÷ñïíéóìüò ôùí äåäïìÝíùí, ç
áíáãíþñéóç óçìÜôùí êïõäïõíéïý, ç áðïóôïëÞ äåäïìÝíùí óôçí áíôßèåôç êáôåýèõíóç
óå Ýíá äåõôåñåýïí êáíÜëé êôë., üìùò óðáíßùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí ðñÜîç.
2.3.5 Ôï êýêëùìá RS499

Ôï êýêëùìá RS-499 åßíáé ôï íåüôåñï ðñüôõðï, ôï ïðïßï ïöåßëåé ôçí åðéêñÜôçóÞ ôïõ
áö åíüò óôçí áäõíáìßá ôïõ EIA/RS-232D/V.24 íá îåðåñÜóåé ôïõò ôå÷íéêïýò ðåñéïñé-
óìïýò ôùí 15 ìÝôñùí êáëùäßùóçò êáé ôïõ ìÝãéóôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò ôùí 20 Kbps
êáé áö åôÝñïõ óôçí õðïóôÞñéîÞ ôïõ áðü ïëüêëçñï ôïí ôå÷íéêü êüóìï. Åßíáé ãíùóôü
üôé ôï ANSI (American National Standards Institute) äåí áíáãíùñßæåé ôï EIA-232D/V.24
ùò ðñüôõðï, åíþ áíôßèåôá áíáãíùñßæåé ùò ðñüôõðï ôç äéåðáöÞ RS-499. Ôá êõêëþìá-
ôá ðïõ ðåñéëáìâÜíåé ôï RS-499 áíÝñ÷ïíôáé óå 37 Þ 9, áíÜëïãá ìå ôï áí ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé êáíÜëé åðéóôñïöÞò, ïðüôå êáé áðáéôïýíôáé ëéãüôåñá êõêëþìáôá. ÁðïôÝëåóìá ôùí
äéáöïñåôéêþí çëåêôñéêþí êáé öõóéêþí äéåðáöþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôï RS-499 åßíáé üôé
Ý÷åé ôçí éêáíüôçôá íá ëåéôïõñãåß óå ìåãáëýôåñåò áðïóôÜóåéò, ðïõ ðñïóåããßæïõí ôá
60 ìÝôñá, êáèþò êáé óå ìåãáëýôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, ðïõ öèÜíïõí ôá 2 Mbps.

ÏìÜäá, ðëáßóéï (frame), ðñïðïñåõüìåíá äõáäéêÜ øçößá, ðáñåðüìåíá
äõáäéêÜ øçößá, óõã÷ñïíéóìüò, Üåñãïò ÷ñüíïò, óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíá-
ôïëéóìÝíïò ðñïò äõáäéêü øçößï, óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíáôïëéóìÝíïò ðñïò
÷áñáêôÞñá, óõã÷ñïíéóìüò ðñïóáíáôïëéóìÝíïò ðñïò ðëáßóéï, áóõã÷ñü-
íéóôç ìåôÜäïóç, ðáëìüò áñ÷Þò, ðáëìüò ôÝñìáôïò, äõáäéêü øçößï éóïôé-
ìßáò, óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç, ÷áñáêôÞñáò óõã÷ñïíéóìïý (SYNC), ÷á-
ñáêôÞñáò ôåñìáôéóìïý (EOB), êáôá÷ùñçôÞò ïëßóèçóçò, ÷áñáêôÞñáò ôåñ-
ìáôéóìïý ìåôÜäïóçò ìçíýìáôïò (EOF), ñïëüé, êýêëùìá RS-232C, êýêëù-
ìá EIA-232D/V.24, êýêëùìá RS-499, åðéêåöáëßäá (header), ôåëéêü ôìÞìá
(trailer), áðïóýíèåóç, áíáóýíèåóç, ëåéôïõñãßá öÝñïí áíé÷íåýôçêå, ëåéôïõñ-
ãßá áßôçóç áðïóôïëÞò, ëåéôïõñãßá åëåýèåñï ãéá áðïóôïëÞ, ëåéôïõñãßá ìå-
ôÜäïóç äåäïìÝíùí, ëåéôïõñãßá ëÞøç äåäïìÝíùí.
89
2.4.1 Óýãêñéóç øçöéáêÞò êáé áíáëïãéêÞò ìåôÜ-

äïóçò
Ç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç Ý÷åé ðïëëÜ ðëåïíåêôÞìáôá Ýíáíôé ôçò áíáëïãéêÞò. Ôá óçìá-
íôéêüôåñá áðü áõôÜ åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ïé øçöéáêïß ðáëìïß Ý÷ïõí ìéêñüôåñç åõáéóèçóßá óôï èüñõâï áðü ü,ôé ôá áíá-
Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé
ëïãéêÜ óÞìáôá. Ï ëüãïò åßíáé üôé ï äÝêôçò ìðïñåß íá áíáãíùñßóåé åõêïëüôåñá
ç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç óôçñß-
ôéò äýï äéáêñéôÝò óôÜèìåò ôïõ øçöéáêïý óÞìáôïò áðü ü,ôé ôéò èåùñçôéêÜ Üðåé-
æïõí üëåò ôéò ôçëåìáôéêÝò
ñåò óôÜèìåò åíüò áíáëïãéêïý óÞìáôïò.
åöáñìïãÝò ïé ïðïßåò Ý÷ïõí
ü Ç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ðáñïõóéÜæåé ðïëý ÷áìçëü ñõèìü åìöÜíéóçò óöáëìÜ- áíáðôõ÷èåß ìÝ÷ñé óÞìåñá. Ïé
ôùí. ÂÝâáéá ôá áíáëïãéêÜ êõêëþìáôá äéáèÝôïõí åíéó÷õôÝò ðïõ ðñïóðáèïýí ðëÝïí åíäéáöÝñïõóåò õðçñå-
íá åîïõäåôåñþóïõí ôçí åîáóèÝíçóç ôïõ óÞìáôïò óôç ãñáììÞ, áëëÜ äåí ìðï- óßåò åßíáé ôï ìåôÜ áðü áðáßôç-
ñïýí íá ôçí åîïõäåôåñþóïõí åíôåëþò, éäéáßôåñá åÜí ç åîáóèÝíçóç åßíáé äéá- óç âßíôåï (video on demand),
öïñåôéêÞ ãéá äéáöïñåôéêÝò óõ÷íüôçôåò. ÅðåéäÞ ôï ëÜèïò åßíáé áèñïéóôéêü, ôá ç ôçëåäéÜóêåøç, ç ôçëååñãá-
óÞìáôá ðïõ äéáôñÝ÷ïõí ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò ðåñíïýí ìÝóá áðü ðïëëïýò åíé- óßá, ôï åéêïíïôçëÝöùíï êôë.
ó÷õôÝò, ìå áðïôÝëåóìá íá õößóôáíôáé óçìáíôéêÞ ðáñáìüñöùóç. Óå áíôéäéá-
óôïëÞ, ïé øçöéáêïß åíéó÷õôÝò ìðïñïýí íá áðïêáôáóôÞóïõí ôï åîáóèåíçìÝíï
åéóåñ÷üìåíï óÞìá áêñéâþò óôçí áñ÷éêÞ ôïõ ìïñöÞ, åðåéäÞ ïé ìüíåò ðéèáíÝò
ôéìÝò åßíáé 0 êáé 1. Ïé øçöéáêïß åíéó÷õôÝò äåí åðçñåÜæïíôáé áðü ëÜèç ðïõ óõó-
óùñåýïíôáé.
ü Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç üëåò ïé ðëçñïöïñßåò, üðùò åßíáé ç öùíÞ, ôá äåäïìÝ-
íá, ç ìïõóéêÞ, ïé åéêüíåò, ôï âßíôåï êôë., ìðïñïýí íá óõíäõáóôïýí ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ãßíåé ìéá ðéï áðïôåëåóìáôéêÞ ÷ñÞóç ôïõ åîïðëéóìïý.
ü Ç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç Ý÷åé ðïëý õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí
áðü ü,ôé ç áíáëïãéêÞ. Ôïõò ñõèìïýò áõôïýò åßíáé äõíáôüí íá åðéôý÷ïõìå ÷ñç-
óéìïðïéþíôáò ôéò ãñáììÝò ôçò ôçëåðéêïéíùíéáêÞò äïìÞò ðïõ õðÜñ÷åé.
Ìå ôçí ðïëõðëåîßá åðéôõã-
ü Ç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç êáé ïé ó÷åôéêÝò ì áõôÞí ôå÷íéêÝò ãßíïíôáé óõíå÷þò öèç-
÷Üíåôáé ç ôáõôü÷ñïíç êáé ÷ù-
íüôåñåò áðü ôçí áíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ ôï êüóôïò ôùí
ñßò áëëçëåðéäñÜóåéò ìåôÜäï-
øçöéáêþí õðïëïãéóôþí êáé ôùí ïëïêëçñùìÝíùí êõêëùìÜôùí óõíå÷þò ìåéþ-
óç ÷ùñéóôþí óçìÜôùí ìÝóá
íåôáé.
áðü ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò.
ü Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ãßíåôáé êáëýôåñç äéá÷åßñéóç ôùí øçöéáêþí óçìÜôùí
áðü ü,ôé óôçí áíáëïãéêÞ.
ü Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ï ñõèìüò ìðïñåß íá áõîïìåéþíåôáé, Ýôóé þóôå íá ðñïóáñ-
ìüæåôáé áíÜëïãá ìå ôéò äéÜöïñåò áðáéôÞóåéò ìåôÜäïóçò êáé ôïõò ôýðïõò ôùí óõ-
óêåõþí.
Åêôüò áðü áõôÜ ôá ðëåïíåêôÞìáôá, ôá øçöéáêÜ óõóôÞìáôá åðåîåñãáóßáò óçìÜ-
ôùí (ðëçñïöïñéþí) ìÜò ðáñÝ÷ïõí ðïëý ðåñéóóüôåñåò äõíáôüôçôåò êáé õðçñåóßåò
90
áðü ü,ôé ôá áíôßóôïé÷á áíáëïãéêÜ óõóôÞìáôá, åðåéäÞ âáóßæïíôáé óå õðïëïãéóôÝò ãåíé-

êïý Þ åéäéêïý óêïðïý. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå Ýíá øçöéáêü ôçëåöùíéêü êÝíôñï ìðïñïý-
ìå íá Ý÷ïõìå Ýíá ðëÞèïò áðü óõìðëçñùìáôéêÝò õðçñåóßåò, ðïõ õëïðïéïýíôáé áðü
ôïõò õðïëïãéóôÝò óôïõò ïðïßïõò ôï øçöéáêü êÝíôñï âáóßæåôáé. Ïé õðçñåóßåò áõôÝò
åßíáé áäýíáôïí íá õðÜñîïõí óå Ýíá áíáëïãéêü êÝíôñï.
2.4.2 Óýãêñéóç ðáñÜëëçëçò êáé óåéñáúêÞò ìå-

ôÜäïóçò
Ç óõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôçò ðáñÜëëçëçò êáé ôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝ-
íùí äåß÷íåé ôç óõìðëçñùìáôéêüôçôÜ ôïõò. Åéäéêüôåñá, ôï êýñéï ðëåïíÝêôçìá ôçò ðá-
ñÜëëçëçò óýíäåóçò óõíßóôáôáé óôï ãåãïíüò üôé ðñïóöÝñåé õøçëüôåñïõò ñõèìïýò
ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí, åöüóïí ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ ìåôáöÝñïíôáé ïêôþ äõáäéêÜ
øçößá (Ýíáò ÷áñáêôÞñáò). Ôï ìåãÜëï ìåéïíÝêôçìÜ ôçò üìùò óõíßóôáôáé óôï óõãêñéôé-
êÜ õøçëüôåñï êüóôïò êáëùäßùóçò, ðïõ áõîÜíåôáé ìå ôçí áðüóôáóç. Åðéðñüóèåôá
óôçí ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç õðÜñ÷åé ìåãÜëç ðáñáìüñöùóç óå óõíäÝóåéò ðïõ õðåñ-
âáßíïõí ôá 15 ìÝôñá.
Óå áíôßèåóç, ôï êýñéï ðëåïíÝêôçìá ôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí óõíßóôáôáé
óôï óõãêñéôéêÜ ÷áìçëüôåñï êüóôïò óýíäåóçò, áöïý ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðïëý ëéãüôåñïé
áãùãïß áðü ü,ôé óôçí ðáñÜëëçëç. Åðßóçò ç ìåôÜäïóç áõôÞò ôçò ìïñöÞò åßíáé ðéï
áîéüðéóôç, áêüìá êáé óå ìáêñéíÝò óõíäÝóåéò, áöïý ç ðáñáìüñöùóç åßíáé ìéêñüôåñç.
Áðü ôá ðáñáðÜíù óõìðåñáßíïõìå üôé ç ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé óå ðåñéðôþóåéò óôéò ïðïßåò ç áðüóôáóç åßíáé ðïëý ìéêñÞ, ïðüôå êáé ç äéáöï-
ñÜ ôïõ êüóôïõò åßíáé ìçäáìéíÞ, åíþ ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò åßíáé ðïëëáðëÜóéïò.
2.4.3 Óýãêñéóç óõã÷ñïíéóìÝíçò êáé áóõã-

÷ñüíéóôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò
Ôá ãåíéêÜ óõìðåñÜóìáôá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôç óýãêñéóç ìåôáîý óõã÷ñïíéóìÝ-
íçò êáé áóõã÷ñüíéóôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ï ðïìðüò êáé ï äÝêôçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç
åßíáé ðïëý ðéï áðëïß áðü áõôïýò ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò. Áõôü ïöåßëåôáé óôá áðëïý-
óôåñá êõêëþìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç.
ü Ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç áîéïðïéåß êáëýôåñá ôï êáíÜëé óå ó÷Ýóç ìå ôçí áóõã-
÷ñüíéóôç. Ç áðïóôïëÞ êÜèå ÷áñáêôÞñá óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç ÷ñåéÜæå-
ôáé ðñüóèåôá äõáäéêÜ øçößá, ðÝñá áðü áõôÜ ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí ðëçñïöï-
ñßá, ãåãïíüò ðïõ Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôçí êáèõóôÝñçóç ôçò ìåôÜäïóçò ôïõ
÷áñáêôÞñá. Áíôßèåôá, óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç ÷ñåéÜæåôáé ìüíï ìßá ìéêñÞ
áêïëïõèßá äõáäéêþí øçößùí, óôçí áñ÷Þ êáé óôï ôÝëïò ôïõ ðëáéóßïõ, ãéá ôç ìåôÜ-
äïóç åíüò óáöþò ìåãáëýôåñïõ áñéèìïý ÷áñáêôÞñùí.
91
ü Óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç åßíáé ðÜíôá ãíùóôüò ï áñéèìüò ôùí ÷áñáêôÞ-

ñùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, åíþ óôçí áóõã-
÷ñüíéóôç äåí åßíáé.
ü Ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç Ý÷åé êáëýôåñç áðüäïóç óôçí áíáãíþñéóç óöáë-
ìÜôùí áðü ü,ôé ç áóõã÷ñüíéóôç.
ü Ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç õðåñôåñåß óå ìåèüäïõò ãíþóçò êáé äéüñèùóçò
óöáëìÜôùí. Ôéò ôå÷íéêÝò áõôÝò èá ôéò áíáðôýîïõìå óôï åðüìåíï êåöÜëáéï.
ü Ç áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç åßíáé õëïðïéÞóéìç ìå ðïëý ìéêñü êüóôïò åîïðëéóìïý.
Áõôüò åßíáé êáé ï ëüãïò ãéá ôïí ïðïßï åßíáé éäéáßôåñá äçìïöéëÞò óå ìéá ìåãÜëç
êáôçãïñßá õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí êáé ðåñéöåñåéáêþí óõóêåõþí.
Áðü ôçí áíÜðôõîç ôçò ëåéôïõñãßáò ôçò áóõã÷ñüíéóôçò êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò
ìåôÜäïóçò åßíáé öáíåñü ðùò ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç Ý÷åé ðåñéóóüôåñá ðëåïíå-
êôÞìáôá üóïí áöïñÜ ôï ñõèìü ìåôáöïñÜò ôçò ðëçñïöïñßáò. Ç áðüäïóç ôçò óõã-
÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò åßíáé õøçëüôåñç, áöïý ï óõã÷ñïíéóìüò ãßíåôáé ìéá öïñÜ
ãéá êÜèå ôìÞìá äåäïìÝíùí. Áíôßèåôá, óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç Ý÷ïõìå ðëçñï-
öïñßá óõã÷ñïíéóìïý ãéá êÜèå ÷áñáêôÞñá.
ÐáñÜäåéãìá É×
Áò õðïèÝóïõìå ðùò Ý÷ïõìå áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç óôá 14.400 bps 8 Odd 1.
Ãéá ôç ìåôáöïñÜ êÜèå ÷áñáêôÞñá ùöÝëéìçò ðëçñïöïñßáò (7 bits) áðáéôïýíôáé
10 äõáäéêÜ øçößá (7 bits+start bit+stop bit+parity bit). ÅðïìÝíùò ï ñõèìüò
ìåôáöïñÜò ôçò ùöÝëéìçò ðëçñïöïñßáò åßíáé ôï 70% ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò ôùí
äåäïìÝíùí, äçëáäÞ 10.080 bps.

Eõáéóèçóßá óôï èüñõâï, êüóôïò óýíäåóçò, êüóôïò åîïðëéóìïý, áõîï-
ìåßùóç ñõèìïý ìåôÜäïóçò, óõìðëçñùìáôéêÝò õðçñåóßåò, áðïôåëåóìá-
ôéêÞ ÷ñÞóç åîïðëéóìïý, áíáãíþñéóç óöáëìÜôùí.
92
ÌÜèçìá 2.5: Êþäéêåò áíß÷íåõóçò êáé

äéüñèùóçò óöáëìÜôùí
¼ðùò áíáöÝñèçêå óå ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá, êáôÜ ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìÝóù
ôùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò óõìâáßíïõí óöÜëìáôá. ËÝìå üôé äçìéïõñãÞèçêå êÜðïéï
óöÜëìá (error), üôáí äéáðéóôùèåß üôé ôá äåäïìÝíá ðïõ Ýöôáóáí óôï óôáèìü ðñïïñé-
óìïý äéáöÝñïõí áðü áõôÜ ðïõ óôÜëèçêáí áðü ôï óôáèìü áðïóôïëÞò. ÅðåéäÞ ï ðñï-
öáíÞò óôü÷ïò åßíáé ç åêìçäÝíéóç êÜèå áéôßáò óöÜëìáôïò, Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß ìÝèïäïé
áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò óöáëìÜôùí, ïé óðïõäáéüôåñåò áðü ôéò ïðïßåò èá ðáñïõ-
óéáóôïýí óôç óõíÝ÷åéá.
Ôá óöÜëìáôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé ìðïñåß
íá åßíáé åßôå ìåìïíùìÝíá åßôå õðü ìïñöÞ
äÝóìçò. ÌåìïíùìÝíá Þ áíåîÜñôçôá ëÝãï-
íôáé åêåßíá ôá óöÜëìáôá ôùí ïðïßùí ç ðá-
ñïõóßá äåí åðçñåÜæåé ôï óýíïëï ôçò ðëç-
ñïöïñßáò ðïõ ìåôáäßäåôáé. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, Ýíá ëáíèáóìÝíï äõáäéêü øçößï óå
ïðïéáäÞðïôå èÝóç åíüò ìçíýìáôïò äåí åðç-
ñåÜæåé üëï ôï ìÞíõìá. ¼ìùò, ðñáêôéêÜ, ôá
óöÜëìáôá ðïõ åíôïðßæïíôáé óå ìéá ìåôÜäï-
óç äåäïìÝíùí åßíáé óõíÞèùò óõãêåíôñùìÝ-
íá Þ, üðùò óõíçèßæåôáé íá ëÝãåôáé, åßíáé õðü
Ó÷Þìá 2.15: ÓöÜëìáôá õðü ìïñöÞ äÝóìçò êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ìïñöÞ äÝóìçò (ó÷Þìá 2.15).
Óå ìéá ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí åíäéáöÝñåé
ôï ðïóïóôü óöáëìÜôùí, äçëáäÞ ç áíáëïãßá ôùí ëáíèáóìÝíùí äõáäéêþí øçößùí
ðïõ åëÞöèçóáí ùò ðñïò ôï óõíïëéêü áñéèìü ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ åóôÜëçóáí.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå ìéá ôçëåöùíéêÞ óýíäåóç ôï ðïóïóôü óöáëìÜôùí åßíáé óõíÞèùò
ôçò ôÜîçò ôïõ 106.
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï
ÊåöÜëáéï 1, ïé ðéï óõíçèé-
óìÝíåò áéôßåò ðñïâëçìÜ-
ôùí ðïõ ïäçãïýí óå ëÞøç
åóöáëìÝíùí äåäïìÝíùí Þ
óå áðþëåéá ðëçñïöïñßáò
åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü ÊáíÝíá öõóéêü ìÝóï
ìåôÜäïóçò äåí åßíáé Ó÷Þìá 2.16: Áëëïßùóç óÞìáôïò
93
ôÝëåéï. Áõôü óçìáßíåé üôé ôï ìåôáäéäüìåíï óÞìá

ðïõ ôá äéáðåñíÜ áëëïéþíåôáé ìå ôïí Ýíáí Þ ôïí
Üëëï ôñüðï. Ç áëëïßùóç áõôÞ ïöåßëåôáé óôï ãå-
ãïíüò üôé ç ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò åíüò óÞìá-
ôïò ðïéêßëëåé áíÜëïãá ìå ôç óõ÷íüôçôÜ ôïõ
(ó÷Þìá 2.16).
ü Ôï óÞìá åîáóèåíåß, êáèþò äéáðåñíÜ ôï öõóé-
êü ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ç åîáóèÝíçóç ïöåßëåôáé
Ó÷Þìá 2.17: ÅîáóèÝíçóç óÞìáôïò
óôç ìåßùóç ôïõ ðëÜôïõò ôïõ óÞìáôïò êáé óôç
äéáíõüìåíç áðüóôáóç (ó÷Þìá 2.17).
ü Ç ýðáñîç èïñýâïõ óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò áëëïéþíåé ôï óÞìá. Ãéá ôï èüñõâï êáé
ôá åßäç ôïõ Ý÷åé Þäç ãßíåé áíáöïñÜ óôï ÌÜèçìá 1.4.
ü Ôá óõíÞèç ìÝóá ìåôÜäïóçò, üðùò åßíáé ïé ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò, åßíáé ó÷åäéá-
óìÝíá ãéá ìåôáöïñÜ öùíÞò (áíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç) êáé ü÷é äåäïìÝíùí (øçöéá-
êÞ ìåôÜäïóç).
Óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ôï áðïôÝëåóìá êÜðïéïõ óöÜëìáôïò åßíáé, óôç ÷åéñüôåñç
ôùí ðåñéðôþóåùí, ç êáôáóôñïöÞ ôùí äõáäéêþí øçößùí Þ ç áëëáãÞ ôçò ôéìÞò åíüò
øçößïõ áðü 1 óå 0 êáé áíôßóôñïöá. ÅðïìÝíùò, áíôßèåôá ìå ôçí ôçëåöùíéêÞ åðéêïéíù-
íßá, óôçí ïðïßá õðÜñ÷ïõí üñéá áíï÷Þò, óôçí åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí ôá óöÜëìáôá
êáé ç áðþëåéá ôçò ðëçñïöïñßáò ïäçãïýí ôç ìåôÜäïóç óå äéáêïðÞ. ¸ôóé ðñïêýðôåé ç
áíáãêáéüôçôá ôçò êáèéÝñùóçò ìç÷áíéóìþí ðïõ íá åðéôñÝðïõí, áí ü÷é ôç äéüñèùóç,
ôïõëÜ÷éóôïí ôïí åíôïðéóìü ôùí óöáëìÜôùí.
Ç áíôéìåôþðéóç ôùí óöáëìÜôùí ãßíåôáé óôçí ðñÜîç ìå ôïõò áêüëïõèïõò ãåíéêïýò
ìç÷áíéóìïýò:
ü Áãíüçóç ôùí óöáëìÜôùí. ÁõôÞ ç ëýóç ãßíåôáé äåêôÞ, üôáí ç ðáñïõóßá óöáë-
ìÜôùí äå äçìéïõñãåß óïâáñÜ ðñïâëÞìáôá óôçí ðñÜîç. ÔÝôïéá ðåñßðôùóç áðï-
ôåëåß ç ìåôÜäïóç ôçëåãñáöéêþí êåéìÝíùí, üðïõ Ýíá ëÜèïò, (ð.÷. ðáñÜëåéøç
Üñèñïõ) äå äõóêïëåýåé ôçí áíÜãíùóç ôïõ êåéìÝíïõ.
ü Áíß÷íåõóç ôùí óöáëìÜôùí. Ç ëýóç áõôÞ ðñïôåßíåôáé, üôáí ôá óöÜëìáôá åíôï-
ðßæïíôáé óôï óôáèìü ðñïïñéóìïý. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç äßíåôáé óõíÞèùò êÜ-
ðïéá áíáöïñÜ ðñïò ôï óôáèìü áðïóôïëÞò üôé ç ðëçñïöïñßá Ýöôáóå ëáíèá-
óìÝíç, ðñïêåéìÝíïõ íá åðáíáìåôáäïèåß.
ü Áíß÷íåõóç êáé äéüñèùóç ôùí óöáëìÜôùí. Ç ëýóç áõôÞ ðñïôåßíåôáé, üôáí
ôá óöÜëìáôá åíôïðßæïíôáé óôï óôáèìü ðñïïñéóìïý. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç
ãßíåôáé áíß÷íåõóç ôùí óöáëìÜôùí êáé ðñïóðÜèåéá äéüñèùóÞò ôïõò, ÷ùñßò
íá áðáéôåßôáé åðáíáìåôÜäïóç.
Ç áíß÷íåõóç ìðïñåß íá ðñáãìáôïðïéçèåß ìå Ýíá ðñïåéäïðïéçôéêü óÞìá ðïõ åêðÝ-
ìðåôáé áðü ôï óôáèìü ðñïïñéóìïý, ìüëéò åíôïðéóôåß ôï óöÜëìá. ¼óï ãéá ôç äéüñèù-
óç, ìðïñåß íá ðñáãìáôïðïéçèåß åßôå ìå áðïêùäéêïðïéçôÞ, ðïõ äéïñèþíåé áõôüìáôá
êÜðïéá áðü ôá ðáñáãüìåíá óöÜëìáôá (Üìåóç äéüñèùóç óöáëìÜôùí), åßôå ìå åðá-
íáìåôÜäïóç, üôáí ï áðïêùäéêïðïéçôÞò äåí ìðïñåß íá åíôïðßóåé ôá ëÜèç.
Óôçí ðåñßðôùóç ôçò áíß÷íåõóçò Þ ôçò áíß÷íåõóçò êáé äéüñèùóçò ôùí óöáëìÜôùí,
94
ìåôáâéâÜæïíôáé ôüóï ç ùöÝëéìç Þ êáèáñÞ ðëçñï-

öïñßá, äçëáäÞ ïé áðáéôïýìåíïé êþäéêåò ôçò ðëç-
ñïöïñßáò, üóï êáé ïé ðñüóèåôåò Þ ðëåïíáóôé-
êÝò ðëçñïöïñßåò, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí áíß-
÷íåõóç êáé äéüñèùóç óöáëìÜôùí. Ïé ðñüóèåôåò
áõôÝò ðëçñïöïñßåò êáëïýíôáé êáé äõáäéêÜ øçößá
åëÝã÷ïõ. Ç áêïëïõèßá ôùí n äõáäéêþí øçößùí ðïõ
ìåôáâéâÜæïíôáé áðïôåëåßôáé áðü äýï ôìÞìáôá. Ôï
ðñþôï åßíáé ôï ðëçñïöïñéáêü ôìÞìá, ðïõ áðïôå-
ëåßôáé áðü m äõáäéêÜ øçößá, óôï ïðïßï ðåñéÝ÷åôáé
ç ðëçñïöïñßá ðïõ ìåôáâéâÜæåôáé, åíþ ôï äåýôåñï
åßíáé ôï ôìÞìá åëÝã÷ïõ, ðïõ áðïôåëåßôáé áðü c äõá-
äéêÜ øçößá, Ýôóé þóôå n = m + c. ÓõíÞèùò ôï
Ó÷Þìá 2.18: Ðëçñïöïñéáêü ôìÞìá êáé ôìÞìá åëÝã÷ïõ ôìÞìá åëÝã÷ïõ áðïôåëåß êáé ôï ôÝëïò ôçò áêïëïõ-
èßáò ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ ìåôáâéâÜæïíôáé
(ó÷Þìá 2.18).
Ôï ôìÞìá åëÝã÷ïõ äçìéïõñãåßôáé óôï óôáèìü áðïóôïëÞò, ðÜíôá ìå âÜóç ôï ðëç-
ñïöïñéáêü ôìÞìá êáé óýìöùíá ìå êÜðïéïí ðñïêáèïñéóìÝíï áëãüñéèìï êùäéêï-
ðïßçóçò, ðïõ ïíïìÜæåôáé êùäéêïðïßçóç åëÝã÷ïõ óöÜëìáôïò. Ç êùäéêïðïßçóç
åëÝã÷ïõ óöÜëìáôïò:
ü Ý÷åé óêïðü ôïí ðåñéïñéóìü ôçò ðéèáíüôçôáò íá óõìâåß óöÜëìá êáôÜ ôç ìåôÜ-
äïóç ôçò øçöéáêÞò ðëçñïöïñßáò,
ü âáóßæåôáé óå ìéá êáëÜ õðïëïãéóìÝíç ÷ñÞóç ðñüóèåôçò (ðëåïíáóôéêÞò) ðëçñï-
öïñßáò êáé
ü ðñáãìáôïðïéåßôáé áðü ôïí êùäéêïðïéçôÞ êáé ôïí áðïêùäéêïðïéçôÞ ôïõ ìÝóïõ
ìåôÜäïóçò.
¼ôáí ç ðëçñïöïñßá öôÜóåé óôï óôáèìü ðñïïñéóìïý, áíáäçìéïõñãåßôáé ôï ôìÞìá
åëÝã÷ïõ, óýìöùíá ìå ôïí ßäéï áëãüñéèìï, êáé óõãêñßíåôáé ìå ôï ôìÞìá åëÝã÷ïõ ðïõ
ìåôáâéâÜóôçêå. Áí äåí õðÜñ÷åé áðüëõôç óõìöùíßá ôùí ôìçìÜôùí áõôþí, ôüôå äéáðé-
óôþíåôáé ôï óöÜëìá ìå âÜóç ôï óýóôçìá êùäéêïðïßçóçò ðïõ åöáñìüóôçêå êáé áêï-
ëïýèùò åíôïðßæåôáé ç èÝóç ôïõ åóöáëìÝíïõ äõáäéêïý øçößïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåé ç
äéüñèùóÞ ôïõ.
Ïé êþäéêåò ðïõ åöáñìüæïíôáé óôç ìåôÜäïóç ðëçñïöïñéþí äéáéñïýíôáé óå áíé-
÷íåõôéêïýò êþäéêåò (error detection codes) êáé óå äéïñèùôéêïýò êþäéêåò (error
correcting codes). Ïé ðñþôïé äßíïõí ôç äõíáôüôçôá íá äéáðéóôùèåß ç ýðáñîç ôùí
óöáëìÜôùí, åíþ ïé äåýôåñïé åðéôñÝðïõí åðéðëÝïí êáé ôïí åíôïðéóìü ôùí èÝóåùí ôùí
åóöáëìÝíùí äõáäéêþí øçößùí. Ôï ôìÞìá åëÝã÷ïõ ôùí äéïñèùôéêþí êùäßêùí åßíáé
ðÜíôá ðïëý ìåãáëýôåñï áðü ôï ôìÞìá åëÝã÷ïõ ôùí áíé÷íåõôéêþí êùäßêùí. ÅðïìÝ-
íùò ç äéüñèùóç óöáëìÜôùí áðáéôåß ðïëý ðåñéóóüôåñá äõáäéêÜ øçößá åëÝã÷ïõ
áðü ü,ôé ç áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí.
95
2.5.2 Êþäéêåò áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí

Ç ìåôáâßâáóç ìéáò ðëçñïöïñßáò óå Ýíá óýóôçìá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí åðéâÜëëåé
ó÷åäüí ðÜíôá ôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôïõ åëÝã÷ïõ ôçò ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ ôï áí ï
áðïäÝêôçò ðÞñå ðñáãìáôéêÜ áõôü ðïõ Ýóôåéëå ï áðïóôïëÝáò. ÕðÜñ÷ïõí áñêåôÜ
óõóôÞìáôá åëÝã÷ïõ ôçò ìåôÜäïóçò, ðïëëÜ áðü ôá ïðïßá ðñïûðïèÝôïõí áñêåôÞ åìðåé-
ñßá óôéò ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò, óå óõíäõáóìü ìå ãíþóåéò ðïõ óôçñßæïíôáé óå ðñïçã-
ìÝíåò ìáèçìáôéêÝò ôå÷íéêÝò. Áóöáëþò óôü÷ïò ôïõ êåöáëáßïõ áõôïý äåí åßíáé íá
äþóåé ìå ëåðôïìÝñåéá üëåò ôéò õðÜñ÷ïõóåò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ôçò ìåôÜäïóçò äåäï-
ìÝíùí, ðïëëÝò áðü ôéò ïðïßåò åßíáé áêüìç áíôéêåßìåíï ìåëÝôçò, áëëÜ ìÜëëïí íá ðáñïõ-
óéÜóåé ôéò áðëïýóôåñåò áðü áõôÝò, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåé êáôáíïçôüò ï ôñüðïò
áíôéìåôþðéóçò ôùí óöáëìÜôùí.
2.5.2.1 Áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ

äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò
ÌåñéêÜ óõóôÞìáôá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ÷ñçóéìïðïéïýí ôïí êáôáêüñõöï Ýëåã-
÷ï ðëåïíáóìïý (VRC: Vertical Redundancy Checking), ìéá ôå÷íéêÞ óýìöùíá ìå ôçí
ïðïßá êÜèå ÷áñáêôÞñáò ðïõ ìåôáäßäåôáé óõíïäåýåôáé áðü Ýíá äõáäéêü øçößï éóï-
ôéìßáò (parity bit). Ï Ýëåã÷ïò áõôüò ëÝãåôáé êáé Ýëåã÷ïò éóïôéìßáò (parity check).
ÊáôÜ ôçí áðïóôïëÞ ï ðïìðüò èÝôåé óôï äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò ôçí ôéìÞ 0 Þ 1. Ç
èÝóç ôïõ äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò êáèïñßæåôáé áðü ôï åêÜóôïôå ðñùôüêïëëï ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç ôçò ðëçñïöïñßáò.
ÕðÜñ÷ïõí äýï êëáóéêïß Ýëåã÷ïé éóïôéìßáò, o Ýëåã÷ïò ðåñéôôÞò éóïôéìßáò (odd parity
Ó÷Þìá 2.19: Áíß÷íåõóç
check) êáé ï Ýëåã÷ïò Üñôéáò éóïôéìßáò (even parity check). Ï Ýëåã÷ïò åßíáé áðëüò
óöÜëìáôïò ìå ôçí ôå÷íéêÞ
êáé ðñáãìáôïðïéåßôáé ùò åîÞò:
ôïõ äõáäéêïý øçößïõ
Óôï ìåôáöåñüìåíï ÷áñáêôÞñá ìåôñÜìå ôá øçößá ðïõ Ý÷ïõí ôéìÞ 1 êáé:
éóïôéìßáò
ü áí ï óõíïëéêüò áñéèìüò ôùí äõáäéêþí
øçößùí ðïõ Ý÷ïõí ôçí ôéìÞ 1 åßíáé ðåñéô-
ôüò, ëÝìå üôé Ý÷ïõìå ðåñéôôü Ýëåã÷ï éóï-
ôéìßáò·
ü áí ï óõíïëéêüò áñéèìüò ôùí äõáäéêþí
øçößùí ðïõ Ý÷ïõí ôçí ôéìÞ 1 åßíáé Üñôéïò,
ëÝìå üôé Ý÷ïõìå Üñôéï Ýëåã÷ï éóïôéìßáò.
¼ôáí ï äÝêôçò áíé÷íåýóåé óöÜëìá óôï øçößï
éóïôéìßáò, ãíùñßæåé üôé Ý÷åé óõìâåß óöÜëìá ìå-
ôÜäïóçò.
ÐáñÜäåéãìá ×
Óôï ó÷Þìá 2.19 ðåñéãñÜöïíôáé äýï óåíÜñéá
ìåôáöïñÜò åíüò ÷áñáêôÞñá ðëçñïöïñßáò.
96
Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç Ý÷ïõìå ìåôáöïñÜ ÷ùñßò óöÜëìá, åðåéäÞ ôï Üñôéï øçößï
éóïôéìßáò ôçò áðïóôïëÞò åßíáé óýìöùíï ìå ôï Üñôéï øçößï éóïôéìßáò ôçò ëÞøçò.
ÅðïìÝíùò óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ õðÜñ÷åé Üñôéïò Ýëåã÷ïò éóïôéìßáò (ó÷Þìá 2.19á).
Óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç Ý÷ïõìå åóöáëìÝíç ìåôáöïñÜ, åðåéäÞ ôï Üñôéï øçößï éóï-
ôéìßáò ôçò áðïóôïëÞò äå óõìöùíåß ìå ôï ðåñéôôü øçößï éóïôéìßáò ôçò ëÞøçò (ó÷Þ-
ìá 2.19â). Áõôü óõíÝâç, ãéáôß êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ ôçò ðëçñïöïñßáò õðÞñîå óöÜë-
ìá óôï 5ï øçößï.
Ï Ýëåã÷ïò éóïôéìßáò åßíáé ç ðáëáéüôåñç áðü ôéò ôå÷íéêÝò áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôÜ ôçò åßíáé ç áðëüôçôá ôïõ áëãïñßèìïõ êáé ç åýêïëç õëïðïßçóÞ ôçò.
¸ôóé, áíôßèåôá ìå ôéò åðéäüóåéò ôçò, ðïõ äå èåùñïýíôáé õøçëÝò, åéäéêÜ üôáí ï ñõèìüò
ìåôÜäïóçò åßíáé õøçëüò, ç ìÝèïäïò, åöáñìüæåôáé åõñýôáôá. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ ï
ñõèìüò áíáãíþñéóçò ôùí óöáëìÜôùí åßíáé ÷áìçëüò, ìå áðïôÝëåóìá, üôáí äçìéïõñ-
ãçèåß êÜðïéï óöÜëìá, íá áëëïéþíïíôáé ðïëëÜ ãåéôïíéêÜ øçößá. Ï Ýëåã÷ïò éóïôéìßáò ó
áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ìðïñåß íá äþóåé èåôéêü áðïôÝëåóìá, ùóôüóï ðñÝðåé íá Ý÷ïõìå
õðüøç ìáò ôï åíäå÷üìåíï íá õðÜñ÷ïõí êáé óöÜëìáôá ðïõ äåí áíé÷íåýôçêáí.
¸íá ðñüóèåôï ìåéïíÝêôçìá ôçò ôå÷íéêÞò áõôÞò åßíáé ç ìç áíáãíþñéóç Üñôéïõ áñéè-
ìïý óöáëìÜôùí. Åßíáé áõôïíüçôï üôé êÜèå ðåñéôôüò áñéèìüò óöáëìÜôùí ðïõ èá äç-
ìéïõñãçèåß óôç ìåôÜäïóç èá ðñïêáëÝóåé ôçí áýîçóç Þ ôç ìåßùóç ôùí øçößùí 1 óôçí
áêïëïõèßá ôùí äõáäéêþí øçößùí êáé åðïìÝíùò èá áëëÜîåé ôçí ôéìÞ ôïõ äõáäéêïý
øçößïõ éóïôéìßáò (áðü Üñôéá óå ðåñéôôÞ Þ áíôßóôñïöá). Áí üìùò äçìéïõñãçèåß Üñ-
ôéïò áñéèìüò óöáëìÜôùí, ôüôå äå èá áëëÜîåé ç ôéìÞ ôïõ äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò
êáé åðïìÝíùò äå èá áíé÷íåõôïýí áõôÜ ôá óöÜëìáôá.
ÐáñÜäåéãìá ×I
Óôï ó÷Þìá 2.20 ï ÷áñáêôÞñáò
áðïôåëåßôáé áðü 7 bits ðëçñï-
öïñßáò êáé áðü 1 bit ðïõ ðá-
ñéóôÜíåé ôï äõáäéêü øçößï
éóïôéìßáò. Ìå ôá õðïãñáììé-
óìÝíá äõáäéêÜ øçößá ( _ ) äç-
ëþíïíôáé ïé óåéñÝò óôéò ïðïßåò
áíé÷íåýôçêå ôï óöÜëìá. Ìå Ó÷Þìá 2.20: Áäõíáìßá áíß÷íåõóçò óöÜëìáôïò ìå ôçí
ôïí áóôåñßóêï (*) óçìåéþíï- ôå÷íéêÞ ôïõ äõáäéêïý øçößïõ éóïôéìßáò
íôáé ïé åóöáëìÝíåò óåéñÝò ðïõ
äåí áíé÷íåýïíôáé ìå ôç ìÝèïäï ôçò éóïôéìßáò. ¼ðùò öáßíåôáé, ç ìÝèïäïò ôçò éóï-
ôéìßáò äåí áíé÷íåýåé üëá ôá óöÜëìáôá. ÄçëáäÞ äåí ìðïñåß íá áíé÷íåýóåé Üñôéï
áñéèìü óöáëìÜôùí, áöïý ôï äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò ðïõ óôÜëèçêå åßíáé ßäéï ìå
ôï äõáäéêü øçößï éóïôéìßáò ðïõ Ýöôáóå óôïí ðáñáëÞðôç.
Ç ìÝèïäïò ðïõ ðåñéãñÜöôçêå åöáñìüæåôáé åõñýôáôá óôçí ðñÜîç, åðåéäÞ ÷ñçóéìï-

ðïéåß áðëïýò áëãïñßèìïõò äçìéïõñãßáò êáé åëÝã÷ïõ ôçò éóïôéìßáò êáé åðïìÝíùò ìç
äáðáíçñÜ êõêëþìáôá.
97
2.5.2.2 Áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí ìå ôç äéóäéÜóôáôç ôå-

÷íéêÞ åëÝã÷ïõ éóïôéìßáò
Ç ôå÷íéêÞ ôïõ äéóäéÜóôáôïõ åëÝã÷ïõ éóïôéìßáò, ðïõ åßíáé ãíùóôÞ êáé ùò äéáìÞêçò
Ýëåã÷ïò ðëåïíáóìïý (LRC: Longitudinal Redundancy Checking), ÷ñçóéìïðïéåß ðñü- Ï ÷áñáêôÞñáò ôïõ áñéèìçôéêïý
óèåôá øçößá åëÝã÷ïõ ðñïêåéìÝíïõ íá åëåã÷èåß ç ïñèüôçôá ìéáò ïëüêëçñçò ïìÜäáò áðïôåëÝóìáôïò ðïõ ðáñÜãåôáé
÷áñáêôÞñùí (ó÷Þìá 2.21). Óýìöùíá ì áõôÞ ôçí ôå÷íéêÞ áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí, ôï áðü ôïí áëãüñéèìï áðïôåëåß-
ìÞíõìá ðïõ áðïóôÝëëåé ï ðïìðüò êáé åßíáé ïñãáíùìÝíï óå ïìÜäåò ÷áñáêôÞñùí õöß- ôáé áðü ôá ïñéæüíôéá äõáäéêÜ
óôáôáé åðåîåñãáóßá áðü Ýíáí áñéèìçôéêü áëãüñéèìï, ï ïðïßïò ðáñÜãåé Ýíá áñéèìç- øçößá åëÝã÷ïõ, äçëáäÞ áðü
ôéêü áðïôÝëåóìá (÷áñáêôÞñá) ðïõ ìåôáäßäåôáé ìáæß ìå ôï ìÞíõìá. äõáäéêÜ øçößá éóïôéìßáò, êá-
ÊÜèå óôÞëç ôïõ ðßíáêá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí êùäéêïðïßçóç åíüò áëöáñéèìçôéêïý èÝíá áðü ôá ïðïßá ðñïÝñ÷åôáé
áðü ôá áíôßóôïé÷á äõáäéêÜ
øçößá ôùí ÷áñáêôÞñùí ôçò
ïìÜäáò êáé ìåôáâéâÜæåôáé ôå-
ëåõôáßï. Ôá ïñéæüíôéá äõáäéêÜ
øçößá åëÝã÷ïõ áðïôåëïýí ôï
ëåãüìåíï ÷áñáêôÞñá éóïôéìßáò
(parity byte), ðïõ ëÝãåôáé êáé
Üèñïéóìá åëÝã÷ïõ (checksum),
êáé äçìéïõñãïýíôáé óôï óôáè-
ìü áðïóôïëÞò.
Ó÷Þìá 2.21: ÄéóäéÜóôáôç ôå÷íéêÞ åëÝã÷ïõ éóïôéìßáò
÷áñáêôÞñá, üðùò ãßíåôáé óôïí êáôáêüñõöï Ýëåã÷ï éóïôéìßáò. Åßíáé äõíáôüí íá ðñáã-
ìáôïðïéçèåß êáé åãêÜñóéïò Ýëåã÷ïò ðëåïíáóìïý, ìå áðï-
ôÝëåóìá íá äçìéïõñãåßôáé êáé ðñüóèåôïò åãêÜñóéïò ÷á-
ñáêôÞñáò éóïôéìßáò (ó÷Þìá 2.22).
Ôï ìÞíõìá ðïõ ëáìâÜíåé ï äÝêôçò õößóôáôáé åðåîåñ-
ãáóßá áðü ôïí ßäéï áëãüñéèìï, åíþ ôï ðáñáãüìåíï áñéè-
ìçôéêü áðïôÝëåóìá óõãêñßíåôáé ìå ôï áðïôÝëåóìá ðïõ
Ýëáâå ìáæß ìå ôï ìÞíõìá. Áí ôá óõãêñéíüìåíá áñéèìçôé-
êÜ áðïôåëÝóìáôá åßíáé ßäéá, ï äÝêôçò èåùñåß üôé ôï ìÞ-
íõìá åßíáé óùóôü. ÄéáöïñåôéêÜ, èåùñåß üôé Ý÷åé óõìâåß
êÜðïéï óöÜëìá. Ç ìÝèïäïò áõôÞ áõîÜíåé äõíáìéêÜ ôçí
ðéèáíüôçôá áíß÷íåõóçò óöÜëìáôïò, êáèþò åðßóçò êáé
ôç äõíáôüôçôá åíôïðéóìïý ôçò èÝóçò åíüò ìåìïíùìÝ-
íïõ ëáíèáóìÝíïõ äõáäéêïý øçößïõ. Óôá ðåñéóóüôåñá
óõóôÞìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äéáìÞêç Ýëåã÷ï ðëåï-
íáóìïý ôá ìçíýìáôá óôá ïðïßá åíôïðßæåôáé óöÜëìá
Ó÷Þìá 2.22: ÅãêÜñóéïò êáé äéáìÞêçò Ýëåã÷ïò
åðáíáìåôáäßäïíôáé.
éóïôéìßáò
98
2.5.2.3* ÌÝèïäïò êõêëéêïý ðëåïíáóìïý åëÝã÷ïõ

Ç ìÝèïäïò ôïõ êõêëéêïý ðëåïíáóìïý åëÝã÷ïõ (CRC: Cyclic Redundancy Check)
ïíïìÜæåôáé êáé ðïëõùíõìéêüò êþäéêáò. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëïß êþäéêåò ïé ïðïßïé óôçñßæï-
íôáé óôç ÷ñçóéìïðïßçóç áêïëïõèéþí (óåéñþí) áðü äõáäéêÜ øçößá õðü ìïñöÞ ðïëõù-
íõìéêþí ðáñáóôÜóåùí ìå óõíôåëåóôÝò 0 êáé 1. Ç ðëçñïöïñßá ðïõ ìåôáäßäåôáé ïñãá-
íþíåôáé óå ðëáßóéá ôùí k äõáäéêþí øçößùí. Óå Ýíá ðëáßóéï ôùí k bits ôá k äõáäéêÜ
øçößá èåùñïýíôáé óõíôåëåóôÝò åíüò ðïëõùíýìïõ k-1 âáèìïý, ðïõ ðåñéëáìâÜíåé k
üñïõò, áðü x k-1 Ýùò x0, ïíïìÜæåôáé ãåííÞôïñáò êáé óõìâïëßæåôáé ìå G(x). Ôï ðéï
óçìáíôéêü äõáäéêü øçößï åßíáé ôï áñéóôåñü, äçëáäÞ ï óõíôåëåóôÞò ôïõ xk-1. Ôï åðü-
ìåíï óçìáíôéêü äõáäéêü øçößï åßíáé ï óõíôåëåóôÞò ôïõ xk-2 ê.ï.ê.
ÐáñÜäåéãìá ×ÉI
Ôï ðëáßóéï110001 ôùí 6 bits ðáñéóôÜíåé Ýíá ðïëõþíõìï 5ïõ âáèìïý ìå 6 üñïõò,
ðïõ Ý÷ïõí óõíôåëåóôÝò ôá äõáäéêÜ øçößá 1, 1, 0, 0, 0 êáé 1. ÅðïìÝíùò ôï ðïëõþíõ-
ìï èá åßíáé ôï: x5 + x4 + x0.
Ïé ðñÜîåéò óôá ðïëõþíõìá ãßíïíôáé modulo 2, óýìöùíá ìå ôïõò êáíüíåò ôçò
Üëãåâñáò, ðïõ óçìáßíåé üôé äåí õðÜñ÷ïõí êñáôïýìåíá óôçí ðñüóèåóç êáé äáíåé-
êÜ óôçí áöáßñåóç. Áõôü öáßíåôáé êáé óôéò ôÝóóåñéò ðñÜîåéò ðïõ áêïëïõèïýí.
1001101 00110011 11110000 01010101

+11001010 +11001101 -10100110 -10101111
01010001 11111110 01010110 11111010
¼ôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç ìÝèïäïò ôïõ ðïëõùíõìéêïý êþäéêá, ï ðïìðüò êáé ï äÝêôçò

ðñÝðåé íá óõìöùíÞóïõí åê ôùí ðñïôÝñùí óôç ìïñöÞ ôïõ ðïëõùíýìïõ - ãåííÞôïñá,
äçëáäÞ ôïõ G(x). Ôüóï ôï ðéï óçìáíôéêü üóï êáé ôï ëéãüôåñï óçìáíôéêü äõáäéêü øç-
ößï ôïõ ðïëõùíýìïõ - ãåííÞôïñá ðñÝðåé íá åßíáé ôï äõáäéêü øçößï 1. Ôï ðéï óçìá-
íôéêü øçößï (MSB: Most Significant Bit) åßíáé ôï øçößï åêêßíçóçò ôçò ðëçñïöïñßáò
óôç ãñáììÞ ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ ôï 7ï Þ ôï 8ï äõáäéêü øçößï (ó÷Þìá 2.23). Áêïëïý-
Ôá 8 øçößá ðïõ óõíèÝôïõí èùò åìöáíßæïíôáé üëá ôá Üëëá äõáäéêÜ øçößá êáé ôåëåõôáßï ôï ëéãüôåñï óçìáíôéêü
Ýíá ÷áñáêôÞñá áñéèìïýíôáé áðü øçößï (LSB: Least Significant Bit), ðïõ åßíáé ôï 0 Þ ôï 1ï äõáäéêü øçößï.
ôï 0 Ýùò ôï 7.
Ãéá íá õðïëïãéóôåß ôï Üèñïéóìá åëÝã÷ïõ ìåñéêþí ðëáéóßùí ôùí m bits, ôá ïðïßá áíôé-
óôïé÷ïýí óôï ðïëõþíõìï M(x), ðñÝðåé êÜèå ðëáßóéï íá åßíáé ìåãáëýôåñï áðü ôï ðïëõþ-
íõìï - ãåííÞôïñá. Ç âáóéêÞ éäÝá åßíáé íá ðñïóáñôçèåß Ýíá Üèñïéóìá óôï ôÝëïò ôïõ
ðëáéóßïõ, Ýôóé þóôå ôï ðïëõþíõìï ðïõ ðáñéóôÜíåôáé áðü ôï ðëáßóéï ìáæß ìå ôï Üèñïé-
óìá åëÝã÷ïõ íá äéáéñåßôáé áêñéâþò ìå ôï G(x). ¼ôáí ï äÝêôçò ðÜñåé ôï ðëáßóéï ìáæß ìå
ôï Üèñïéóìá åëÝã÷ïõ, ôï äéáéñåß ìå ôï G(x) êáé, áí õðÜñ÷åé õðüëïéðï, óçìáßíåé üôé
õðÞñîå óöÜëìá ìåôÜäïóçò. ¢ñá áíôß ãéá ðñÜîåéò åðÜíù óå êþäéêåò - ëÝîåéò åßíáé
äõíáôüí íá ãßíïíôáé ðñÜîåéò óôá áíôßóôïé÷á ðïëõþíõìá ðïõ áõôÝò áíôéðñïóùðåýïõí.
99
Ó÷Þìá 2.23: ÌåôÜäïóç ôùí äõáäéêþí øçößùí óôç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò
Ç ìÝèïäïò åëÝã÷ïõ ìðïñåß íá ðåñéãñáöåß ùò åîÞò:

ü Ðñéí áðü ôç ìåôÜäïóç ç ðëçñïöïñßá ÷ùñßæå-
ôáé óå ðëáßóéá (ó÷Þìá 2.24á).
ü ÊÜèå ðëáßóéï äéáéñåßôáé ìå Ýíá ðñïêáèïñéóìÝ-
íï ðïëõþíõìï. Ç äéáßñåóç ãßíåôáé ìå ôïí ßäéï
ôñüðï üðùò êáé ç äåêáäéêÞ. Ï äéáéñÝôçò ëÝìå
üôé ÷ùñÜåé óå Ýíá äéáéñåôÝï, üôáí ï äéáéñå-
ôÝïò Ý÷åé ôüóá äõáäéêÜ øçößá üóá Ý÷åé êáé ï
äéáéñÝôçò, ìüíï ðïõ ç áöáßñåóç ãßíåôáé
modulo 2, üðùò óôï ðñïçãïýìåíï ðáñÜäåéã-
ìá (ó÷Þìá 2.24â).
ü Ôüóï ôï ðëáßóéï ôçò ðëçñïöïñßáò üóï êáé ôï
õðüëïéðï ôçò äéáßñåóçò áðïóôÝëëïíôáé óôïí
áðïäÝêôç (ó÷Þìá 2.24ã).
ü Ï áðïäÝêôçò äéáéñåß ôï ðëáßóéï ôçò ðëçñïöï-
ñßáò ìå ôï ßäéï ðñïêáèïñéóìÝíï ðïëõþíõìï
êáé åîåôÜæåé áí ôï õðüëïéðï ôçò äéáßñåóçò ðïõ
õðïëüãéóå óõìðßðôåé ìå ôï õðüëïéðï ðïõ ôïõ
Ýóôåéëå ï ðïìðüò. Ç üëç äéáäéêáóßá öáßíåôáé
óôï ó÷Þìá 2.25.
Ç ìÝèïäïò CRC åßíáé ðéï áðïôåëåóìáôéêÞ áðü ôéò
Ó÷Þìá 2.24: Äéáßñåóç

äõáäéêþí áñéèìþí
100
ìåèüäïõò ôçò äõáäéêÞò éóïôé-

ìßáò. Ç ðéèáíüôçôá íá ðåñÜóïõí
áðáñáôÞñçôá ëÜèç óå Ýíá ôìÞ-
ìá äõáäéêþí øçößùí åßíáé ðïëý
ìéêñÞ, ð.÷. ôçò ôÜîçò ôïõ 109.
ÌåñéêÜ áðü ôá ðéï ãíùóôÜ ðï-
ëõþíõìá - äéáéñÝôåò åßíáé ôá:
CRC-12
(1100000001111)
Ó÷Þìá 2.25: Äéáäéêáóßá åëÝã÷ïõ êõêëéêïý êþäéêá.
x12 + x11 + x3 + x2 + x1 + x0
CRC-16
(11000000000000101) x16 + x15 + x2 + x0
CCITT-16 (10001000000100001) x16 + x12 + x5 + x0
2.5.3 Êþäéêåò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí

Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ áíé÷íåõèïýí ôá óöÜëìáôá ôï óýóôçìá èá ðñÝðåé íá ðñï÷ùñÞ-
óåé áõôüìáôá óå êÜðïéá äéïñèùôéêÞ åíÝñãåéá. Ç äéüñèùóç ôùí óöáëìÜôùí ìðïñåß íá
ãßíåé ìå äýï ôå÷íéêÝò: ç ðñþôç ïíïìÜæåôáé ôå÷íéêÞ ôïõ áõôüìáôïõ áéôÞìáôïò åðáíá-
ìåôÜäïóçò (ARQ: Automatic repeat ReQuest) êáé áöïñÜ ôç äéüñèùóç ôùí óöáëìÜ-
ôùí ìå áðüññéøç ôùí åóöáëìÝíùí äåäïìÝíùí êáé åðáíáìåôÜäïóç ôùí ïñèþí· ç äåý-
ôåñç ïíïìÜæåôáé ôå÷íéêÞ ôçò áõôüìáôçò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí (ÁEC: Automatic
ü ÌåôÜäïóç åßíáé ç áðïóôï- Error Correction) êáé áöïñÜ ôç äéüñèùóç ôùí åóöáëìÝíùí äåäïìÝíùí ìå ÷ñÞóç äéÜ-
ëÞ ôïõ ìçíýìáôïò áðü ôïí öïñùí ôå÷íéêþí.
ðïìðü.
Ùóôüóï ìåñéêÜ óõóôÞìáôá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí áöÞíïõí ôï óöÜëìá íá ôï äéïñ-
ü ÅðáíáìåôÜäïóç Þ åðáíåê- èþóåé ï ßäéïò ï ÷ñÞóôçò áñãüôåñá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå ðïëëÜ óõóôÞìáôá ðïõ äå
ðïìðÞ åßíáé ç åðáíÜëçøç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç áõôüìáôç åðáíáìåôÜäïóç åßíáé åýêïëï ãéá ôï ÷ñÞóôç íá åéóáãÜãåé
ôçò ìåôÜäïóçò. êáé ðÜëé áðü ôï ôåñìáôéêü ôïõ ôï ìÞíõìá ðïõ åëÞöèç ëáíèáóìÝíá Þ íá æçôÞóåé ôçí
ü ÁíáìåôÜäïóç åßíáé ç ìå- åðáíáìåôÜäïóÞ ôïõ. ÃåíéêÜ, èåùñåßôáé ðïëý êáëýôåñï íá õðÜñ÷åé êÜðïéïò ôñüðïò
ôÜäïóç åíüò ìçíýìáôïò ôï áõôüìáôçò åðáíáìåôÜäïóçò ôùí åóöáëìÝíùí ìçíõìÜôùí, êÜôé ðïõ ôá ðåñéóóüôåñá
ïðïßï ëáìâÜíåôáé åîáóèå- áðü ôá íÝá óõóôÞìáôá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ðñáãìáôïðïéïýí.
íçìÝíï êáé ðñïùèåßôáé åíé- Ïé ôñüðïé äéüñèùóçò ôùí óöáëìÜôùí ðåñéãñÜöïíôáé áíáëõôéêÜ óôç óõíÝ÷åéá.
ó÷õìÝíï.
2.5.3.1 Äéüñèùóç óöáëìÜôùí ìå åðáíáìåôÜäïóç

Óôá óõóôÞìáôá ÷åéñéóìïý äåäïìÝíùí óõíáíôþíôáé ðïëëÝò äéáöïñåôéêÝò ìÝèïäïé
áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí êáé áõôüìáôçò åðáíáìåôÜäïóçò. Ôá óõóôÞìáôá áõôÜ äéá-
öÝñïõí ùò ðñïò ôïí áñéèìü ôùí ÷áñáêôÞñùí ðïõ ìðïñïýí íá åðáíáìåôáäþóïõí,
üôáí ãßíåé ç áíß÷íåõóç óöÜëìáôïò. ÌåñéêÜ åðáíáìåôáäßäïõí Ýíá ìüíï ÷áñáêôÞñá,
åíþ Üëëá åðáíáìåôáäßäïõí ðïëëïýò ÷áñáêôÞñåò Þ êáé ðïëëÜ ìçíýìáôá. ÕðÜñ÷ïõí
äýï ðëåïíåêôÞìáôá üóïí áöïñÜ ôçí åðáíáìåôÜäïóç ìéêñÞò ðïóüôçôáò äåäïìÝíùí:
101
ü Åîáóöáëßæåôáé ìéêñüôåñïò ÷ñüíïò åðáíáìåôÜäïóçò. Áóöáëþò, óå êáíïíéêÝò

óõíèÞêåò, åßíáé ðéï ãñÞãïñç ç åðáíáìåôÜäïóç 5 ÷áñáêôÞñùí ðáñÜ 500. Ùóôü-
óï, áí ï ñõèìüò óöáëìÜôùí åßíáé Ýíáò åóöáëìÝíïò ÷áñáêôÞñáò óôïõò
100.000 (ôõðéêü íïýìåñï óôçí ôçëåöùíßá), ç åðß ôïéò åêáôü áðþëåéá óå ñõèìü
ìåôÜäïóçò äåí åßíáé óçìáíôéêÞ. Èá Þôáí óçìáíôéêÞ, áí Ýðñåðå íá åðáíáìåôá-
äïèåß ìéá ïìÜäá ôïõëÜ÷éóôïí 5.000 ÷áñáêôÞñùí.
ü Åîáóöáëßæåôáé ìåßùóç ôïõ áðáéôïýìåíïõ áðïèçêåõôéêïý ÷þñïõ. Åßíáé öõóéêü,
üôáí åðáíáìåôáäßäåôáé ìéá ìåãÜëç ïìÜäá äåäïìÝíùí, íá õðÜñ÷åé ðñüâëåøç
ðñïóùñéíÞò áðïèÞêåõóÞò ôïõò, ìÝ÷ñé íá åðéâåâáéùèåß áðü ôï äÝêôç üôé ç ìå-
ôÜäïóç åßíáé ïñèÞ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôá äåäïìÝíá ðïõ åéóÜãïíôáé áðü ôï ðëç-
êôñïëüãéï áðïèçêåýïíôáé óå ìéá åíäéÜìåóç ìíÞìç, ðñïêåéìÝíïõ íá åßíáé äéáèÝ-
óéìá óôçí ðåñßðôùóç ðïõ èá ÷ñåéáóôåß íá åðáíáìåôáäïèïýí áõôüìáôá. Óå ìå-
ñéêÝò ðåñéðôþóåéò áñêåôÝò óõóêåõÝò åéóüäïõ óõíäÝïíôáé óå ìéá ìïíÜäá åëÝã-
÷ïõ, ðïõ äéáèÝôåé ôïí áðáéôïýìåíï áðïôáìéåõôÞ.
Ç ÷ñçóéìïðïßçóç ìéêñþí ïìÜäùí ÷áñáêôÞñùí ãéá åðáíáìåôÜäïóç Ý÷åé êáé ìåéïíå-
êôÞìáôá, ðïõ åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ïé êþäéêåò áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí ìðïñåß íá åßíáé áðïäïôéêüôåñïé, üôáí ÷ñç-
óéìïðïéïýíôáé ìåãÜëåò ïìÜäåò äåäïìÝíùí.
ü ¼ôáí ïé ïìÜäåò äåäïìÝíùí áðïóôÝëëïíôáé ìå óõã÷ñïíéóìÝíï ôñüðï ìåôÜäï-
óçò, ìåóïëáâåß Ýíá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá áíÜìåóá óôéò áíáãíùñßóåéò ôùí ÷áñá-
êôÞñùí åëÝã÷ïõ êáé óôéò äéáäéêáóßåò åðáíáöïñÜò ôçò ãñáììÞò, ôï ïðïßï ìÝíåé
áíåêìåôÜëëåõôï. ¼óï ðåñéóóüôåñá åßíáé ôá äåäïìÝíá ðïõ ìåôáäßäïíôáé áíÜìå-
óá óôéò áíáãíùñßóåéò, ôüóï åëá÷éóôïðïéåßôáé ï ÷ñüíïò ðïõ ÷Üíåôáé. ¸íá êáëÜ
ó÷åäéáóìÝíï óýóôçìá ìåôÜäïóçò åßíáé óå èÝóç íá óõìâéâÜóåé ìå ôïí êáëýôåñï
ôñüðï ôïõò ðáñáðÜíù óõíôåëåóôÝò.
¼ðùò óçìåéþèçêå, ìåôÜ ôçí áíáãíþñéóç ôçò ëÞøçò êÜðïéáò ëáíèáóìÝíçò ïìÜäáò
äåäïìÝíùí áêïëïõèåß ç äéüñèùóÞ ôçò. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé ç ôå÷íéêÞ ôïõ áõôüìáôïõ áéôÞìáôïò åðáíáìåôÜäïóçò
(ARQ), ï äÝêôçò áðïóôÝëëåé óôïí ðïìðü ìçíýìáôá åðéâåâáßù-
óçò ëÞøçò (ACK: ACKnowledgement) Þ åóöáëìÝíçò ëÞøçò
(NAK: Negative AcKnowledgement), ðñïêåéìÝíïõ áõôüò íá åíåñ-
ãÞóåé áíÜëïãá. ÃåíéêÜ, ôñåéò åßíáé ïé ôå÷íéêÝò äéüñèùóçò óöáë-
ìÜôùí ìå åðáíáìåôÜäïóç.
ü Ôå÷íéêÞ Üìåóçò áíáãíþñéóçò
Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ï ðïìðüò, áöïý óôåßëåé ìéá ïìÜäá
äåäïìÝíùí, ðåñéìÝíåé íá ðÜñåé åðéâåâáßùóç (ACK Þ ÍÁÊ),
ðñïêåéìÝíïõ íá áðïóôåßëåé ôçí åðüìåíç ïìÜäá äåäïìÝíùí.
Áí ï ðïìðüò ðÜñåé åðéâåâáßùóç ëÞøçò (ACK), óõíå÷ßæåé
êáíïíéêÜ ôçí áðïóôïëÞ ôçò åðüìåíçò ïìÜäáò. Áí üìùò
ëÜâåé áñíçôéêÞ åðéâåâáßùóç (ÍÁÊ) ãéá êÜðïéá ïìÜäá äåäï-
ìÝíùí, ôüôå åðáíáìåôáäßäåé ôï óýíïëï ôùí ÷áñáêôÞñùí ôïõ
Ó÷Þìá 2.26: Ôå÷íéêÞ ôçò Üìåóçò
áíáãíþñéóçò.
102
ìçíýìáôïò. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ åßíáé ãíùóôÞ êáé ùò óôáìÜôá êáé ðåñßìåíå äéüñ-
èùóç ìå áßôçìá åðáíáìåôÜäïóçò (stop and wait ARQ) (ó÷Þìá 2.26).
ü Ôå÷íéêÞ Ýììåóçò áíáãíþñéóçò
Ì áõôÞ ôç ìÝèïäï ï ðïìðüò óôÝëíåé óõíå÷þò ïìÜäåò ÷áñáêôÞñùí,
÷ùñßò íá ðåñéìÝíåé óÞìá áíáãíþñéóçò (ACK Þ ÍÁÊ) áðü ôï äÝêôç ãéá
êÜèå ïìÜäá. ¼ìùò, áí áíé÷íåõèåß óöÜëìá áðü ôï äÝêôç, ôüôå ï ðï-
ìðüò åðáíáìåôáäßäåé üëåò ôéò ïìÜäåò, áðü ôçí ïìÜäá ðïõ åíôïðßóôç-
êå ôï óöÜëìá Ýùò ôçí ôåëåõôáßá ðïõ Ý÷åé Þäç ìåôáäïèåß. Ç ôå÷íéêÞ
áõôÞ ëÝãåôáé êáé ðÞãáéíå ðßóù - Í äéïñèþóåéò ìå áßôçìá åðáíáìå-
ôÜäïóçò (go back - N ARQ) (ó÷Þìá 2.27).
ü Ôå÷íéêÞ Ýììåóçò áíáãíþñéóçò ìå åðéëåêôéêÞ åðáíáìåôÜäïóç
Ç ìÝèïäïò áõôÞ áêïëïõèåß ôçí ßäéá äéáäéêáóßá ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò Ýì-
ìåóçò áíáãíþñéóçò, ìå ôç äéáöïñÜ üôé ôï óÞìá áñíçôéêÞò áíáãíþ-
ñéóçò (NAK) ôïõ óôáèìïý ôïõ ðáñáëÞðôç ðñïêáëåß ôçí åðáíáìåôÜ-
äïóç ìüíï ôçò ïìÜäáò ôùí ÷áñáêôÞñùí óôçí ïðïßá áíáöÝñåôáé êáé
ü÷é üëùí ôùí ïìÜäùí ðïõ Ý÷ïõí Þäç ìåôáäïèåß. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí ï
ðïìðüò Ý÷åé óôåßëåé ôéò ïìÜäåò ÷áñáêôÞñùí 1, 2, 3 êáé ëÜâåé ÍÁÊ 1,
åðáíáìåôáäßäåé ìüíï ôçí ïìÜäá 1 êáé óõíå÷ßæåé ôç ìåôÜäïóç áðü ôçí
ïìÜäá 4. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ëÝãåôáé êáé åðéëåêôéêÞ åðáíáìåôÜäïóç (sele-
Ó÷Þìá 2.27: Ôå÷íéêÞ ôçò Ýììåóçò ctive retransmission) (ó÷Þìá 2.28).
áíÜãíùñéóçò.
Óå ðéï óýíèåôïõò ó÷çìáôéóìïýò åéäéêÜ ðëáßóéá, ðïõ ëÝãïíôáé ðëáßóéá
åëÝã÷ïõ, ìåôáäßäïíôáé ìåôáîý ôùí óôáèìþí ðïõ åðéêïéíùíïýí ðñïêåé-
ìÝíïõ íá åëÝãîïõí ôõ÷üí óöÜëìáôá. Óå Üëëåò ðåñéðôþóåéò ôá ðëáßóéá
äåäïìÝíùí åßíáé äõíáôüí íá ìåôáöÝñïõí äõáäéêÜ øçößá åëÝã÷ïõ, ôá
ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ùò èåôéêÝò áíáãíùñßóåéò. Ì áõôü ôïí ôñüðï,
üôáí áðáéôåßôáé ìéá èåôéêÞ áíáãíþñéóç, ÷ñçóéìïðïéåßôáé Ýíá ðëáßóéï äå-
äïìÝíùí ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôçò, ìå áðïôÝëåóìá íá ìåéþíåôáé ç åðéâÜñõí-
óç ôçò ìåôÜäïóçò óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äåí õðÜñ÷ïõí óöÜëìáôá.
Åßíáé äõíáôüí:
ü Ïé ÷áñáêôÞñåò åëÝã÷ïõ, ôá ßäéá ôá ðëáßóéá åëÝã÷ïõ êáé ïé ÷áñáêôÞ-
ñåò ôÝëïõò ìåôÜäïóçò íá áëëïéùèïýí áðü ôï èüñõâï. Áí óõìâåß áõôü,
õðÜñ÷åé êßíäõíïò:
l íá ÷áèåß Ýíá ïëüêëçñï ðëáßóéï Þ
l íá åíùèïýí äýï ðëáßóéá.
ü ÊáôÜ ôç äéáäéêáóßá ôïõ áõôüìáôïõ áéôÞìáôïò åðáíáìåôÜäïóçò Ýíá
ðëáßóéï íá óôáëåß äýï öïñÝò.
Ãéá íá áðïöåõ÷èïýí ôá óöÜëìáôá áõôÜ, õðÜñ÷åé Ýíáò ìåôñçôÞò ðïõ
ìåôñÜ ìüíï ôá ìïíÜ Þ ìüíï ôá æõãÜ ðëáßóéá ðïõ ìåôáäßäïíôáé. Óå ìåñé-
êÝò ðåñéðôþóåéò áðïóôÝëëåôáé Ýíáò ÷áñáêôÞñáò åëÝã÷ïõ ðïõ äçëþíåé
Ó÷Þìá 2.28: Ôå÷íéêÞ ôçò Ýììåóçò üôé ðñüêåéôáé ãéá ìåôÜäïóç ìïíïý Þ æõãïý ðëáéóßïõ.
áíáãíþñéóçò ìå åðéëåêôéêÞ Åßíáé äýóêïëï íá ÷áèïýí äýï ðëáßóéá ìáæß Þ íá ìåôáäïèïýí äýï ðëáß-
åðáíáìåôÜäïóç
103
óéá äýï öïñÝò, Ýôóé ðïõ íá ìçí ìðïñåß ï ìåôñçôÞò íá áíé÷íåýóåé ôï óöÜëìá. Ùóôü-
óï, ãéá íá áðïöåõ÷èåß êáé áõôÞ ç óðÜíéá ðåñßðôùóç, ôá ðåñéóóüôåñá íÝá ó÷Þìáôá
÷ñçóéìïðïéïýí áýîïíôåò áñéèìïýò, áíôß ôïõ ìåôñçôÞ ðïõ ìåôñÜ ìüíï ôá ìïíÜ Þ ìüíï
ôá æõãÜ ðëáßóéá. Ïé áýîïíôåò áñéèìïß, åêôüò ôïõ üôé ðáñÝ÷ïõí êáëýôåñç ðñïóôáóßá,
åëá÷éóôïðïéþíôáò ôá ÷áìÝíá Þ ôá äéðëÜ ðëáßóéá, åðéôñÝðïõí ôç ìåôÜäïóç ðåñéóóü-
ôåñùí äåäïìÝíùí, ðñéí ÷ñåéáóôåß ç åðéâåâáßùóç ëÞøçò.
2.5.3.2 Áõôüìáôç äéüñèùóç óöáëìÜôùí

Ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò ôå÷íéêÞò ôçò áõôüìáôçò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí åßíáé üôé,
ìáæß ìå ôá äõáäéêÜ øçößá ôçò ðëçñïöïñßáò, áðïóôÝëëïíôáé êáé ïñéóìÝíá Üëëá ôá
ïðïßá âïçèïýí ü÷é ìüíï óôçí áíß÷íåõóç ôõ÷üí óöáëìÜôùí áëëÜ êáé óôç äéüñèùóÞ
ôïõò. ÓõãêåêñéìÝíá, óôï ìåôáäéäüìåíï êþäéêá ìðïñåß íá åíóùìáôùèïýí ðñüóèåôá
äõáäéêÜ øçößá, Ýôóé þóôå ï ßäéïò ï êþäéêáò íá ðñï÷ùñåß óôçí áõôüìáôç äéüñèùóç
óöáëìÜôùí, üðùò óõìâáßíåé êáé óôçí ðåñßðôùóç ôçò áíß÷íåõóçò. ÅðåéäÞ ç åðáíáìå-
ôÜäïóç ôïõ ìçíýìáôïò äåí åßíáé áðáñáßôçôç, ï äÝêôçò äåí ìðïñåß íá óôåßëåé ACK Þ
ÍÁÊ. Ãéá ôï ëüãï áõôü ç ìÝèïäïò åßíáé ãíùóôÞ êáé ùò ðñüóèéá äéüñèùóç óöáëìÜ-
ôùí (FEC: Forward Error Correction).
Óå ðåñéðôþóåéò ðïõ õðÜñ÷åé ðïëýò èüñõâïò ç ìÝèïäïò áðáéôåß ìåãÜëï áñéèìü ðñü-
óèåôùí øçößùí. ÅðïìÝíùò ïé êþäéêåò ðïõ äßíïõí áóöáëÞ áðïôåëÝóìáôá ìå ôçí ðñü-
óèéá äéüñèùóç óöáëìÜôùí ìåéïíåêôïýí, åðåéäÞ ìåéþíïõí ôç ÷ùñçôéêüôçôá ôçò ãñáì-
ìÞò åðéêïéíùíßáò.
Ç áõôüìáôç äéüñèùóç óöáëìÜôùí ìðïñåß íá ðÜñåé äéÜöïñåò ìïñöÝò. Ï ðëÝïí ãíù-
óôüò êþäéêáò áõôüìáôçò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí åßíáé ï êþäéêáò Hamming, ðïõ äéïñ-
èþíåé áðëÜ óöÜëìáôá ìå ôçí ðñïóèÞêç äõáäéêþí øçößùí åëÝã÷ïõ. ÐáñÜäåéãìá ÷ñç-
óéìïðïßçóçò ôçò ìåèüäïõ ôçò áõôüìáôçò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí áðïôåëåß ôï ó÷Þìá
êùäéêïðïßçóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôïõò äßóêïõò CD-ROM, óôïõò ïðïßïõò ôï öõóé-
êü ìÝóï áðïèÞêåõóçò åßíáé ðïëý åõáßóèçôï óå óöÜëìáôá. Ôï óýóôçìá áõôü ó÷åäéÜ-
óôçêå ìå ôçí ðñïïðôéêÞ íá äéïñèþíåôáé áõôüìáôá Ýíáò ìåãÜëïò áñéèìüò óöáëìÜôùí,
þóôå ôï óýóôçìá áðïèÞêåõóçò íá Ý÷åé ôïí áðáéôïýìåíï âáèìü áîéïðéóôßáò.
Áí ç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò åßíáé ìïíüðëåõñç, ç ôå÷íéêÞ ðñüóèéáò äéüñèùóçò óöáë-
ìÜôùí, üðùò áõôÞ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôïõò äßóêïõò CD-ROM, åßíáé ðÜñá ðïëý ÷ñÞ-
óéìç. ¼ìùò Ýíáò ôõðéêüò äßáõëïò õðïóôçñßæåé áìößðëåõñç ìåôÜäïóç, ìå áðïôÝëåóìá
íá åßíáé äõíáôÞ ç åðáíáìåôÜäïóç. ÃåíéêÜ, üôáí ðñüêåéôáé ãéá ãñáììÝò ìåôÜäïóçò
öùíÞò, ïé êþäéêåò ðñüóèéáò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí äåí êáëýðôïõí ïýôå ôï óõíïëéêü
êüóôïò ïýôå ôï åýñïò æþíçò, óôï âáèìü ðïõ ôï êáëýðôïõí ïé êþäéêåò áíß÷íåõóçò
óöáëìÜôùí, ïé ïðïßïé Ý÷ïõí Þäç ó÷åäéáóôåß, þóôå íá óõíäõÜæïíôáé ìå ôç äõíáôüôçôá
áõôüìáôçò åðáíáìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ðáñïõóéÜæïõí êÜðïéï óöÜëìá.
104

ÓöÜëìá, ìåìïíùìÝíá óöÜëìáôá, äÝóìç óöáëìÜôùí, ðïóïóôü óöáë-
ìÜôùí, áãíüçóç óöáëìÜôùí, áíß÷íåõóç óöáëìÜôùí, áíß÷íåõóç êáé äéüñ-
èùóç óöáëìÜôùí, êáèáñÞ ðëçñïöïñßá, ðñüóèåôç ðëçñïöïñßá, äõáäé-
êÜ øçößá åëÝã÷ïõ, ðëçñïöïñéáêü ôìÞìá, ôìÞìá åëÝã÷ïõ, êùäéêïðïßçóç
åëÝã÷ïõ óöÜëìáôïò, áíé÷íåõôéêïß êþäéêåò, äéïñèùôéêïß êþäéêåò, êáôáêü-
ñõöïò Ýëåã÷ïò ðëåïíáóìïý, Ýëåã÷ïò éóïôéìßáò, Ýëåã÷ïò ðåñéôôÞò éóïôé-
ìßáò, Ýëåã÷ïò Üñôéáò éóïôéìßáò, äéáìÞêçò Ýëåã÷ïò ðëåïíáóìïý, êõêëéêüò
Ýëåã÷ïò ðëåïíáóìïý, ãåííÞôïñáò, ðéï óçìáíôéêü øçößï, ëéãüôåñï óçìá-
íôéêü øçößï, áõôüìáôï áßôçìá åðáíáìåôÜäïóçò, áõôüìáôç äéüñèùóç
óöáëìÜôùí, åðéâåâáßùóç ëÞøçò, åóöáëìÝíç ëÞøç, ôå÷íéêÞ Üìåóçò áíá-
ãíþñéóçò, ôå÷íéêÞ Ýììåóçò áíáãíþñéóçò, åðéëåêôéêÞ åðáíáìåôÜäïóç,
ðëáßóéá åëÝã÷ïõ, ðñüóèéá äéüñèùóç óöáëìÜôùí.
105
Ôï êåöÜëáéï áõôü ðñáãìáôåýèçêå ôéò ãíþóåéò êáé ôá óôïé÷åßá ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá
ôçí êáôáíüçóç ôïõ áíôéêåéìÝíïõ ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. Óå óõíäõá-
óìü ìå ôéò ãíþóåéò ðïõ áðïêôÞèçêáí áðü ôï ÊåöÜëáéï 1 êáé áöïñïýóáí êõñßùò ôçí
áíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç, áíáëýèçêáí Ýííïéåò ðïõ áöïñïýí ôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç ôçò
ðëçñïöïñßáò, üðùò åßíáé ç êùäéêïðïßçóç ôùí äåäïìÝíùí êáé ï ñõèìüò ìåôÜäïóÞò
ôïõò, ç ÷ùñçôéêüôçôá ôçò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò êôë. (ÌÜèçìá 2.1). ÐáñïõóéÜóôç-
êáí ôá åßäç ìåôÜäïóçò üóïí áöïñÜ ôçí êáôåýèõíóÞ ôçò (ìïíüðëåõñç, çìßðëåõñç
êáé áìößðëåõñç) êáé äüèçêáí ïé âáóéêÝò áñ÷Ýò ôçò ðáñÜëëçëçò êáé ôçò óåéñáúêÞò
ìåôÜäïóçò (ÌÜèçìá 2.2). Óôç óõíÝ÷åéá áíáëýèçêáí ïé áñ÷Ýò ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò
êáé ôçò áóõã÷ñüíéóôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò (ÌÜèçìá 2.3). Áêïëïýèçóå óõãêñéôéêÞ
áîéïëüãçóç ìåôáîý ôïõ áíáëïãéêïý êáé ôïõ øçöéáêïý ôñüðïõ ìåôÜäïóçò äåäïìÝ-
íùí, ìåôáîý ôçò ðáñÜëëçëçò êáé ôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò êáé ôÝëïò ìåôáîý ôçò
óõã÷ñïíéóìÝíçò êáé ôçò áóõã÷ñüíéóôçò óåéñáúêÞò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí (ÌÜèçìá
2.4). Ôï êåöÜëáéï ïëïêëçñþèçêå ìå ôç ìåëÝôç ôùí ôå÷íéêþí áíß÷íåõóçò êáé äéüñèù-
óçò óöáëìÜôùí (ÌÜèçìá 2.5).
106
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé ðëçñïöïñßá êáé ôé äåäïìÝíá óå Ýíá åðéêïéíùíéáêü óýóôçìá; ÐïéÝò ìïñ-
öÝò ìðïñåß íá Ý÷åé ç ðëçñïöïñßá;
2. Ôé åßíáé ç êùäéêïðïßçóç äåäïìÝíùí êáé ðþò ðñáãìáôïðïéåßôáé;
3. Ðþò ìåôñéÝôáé ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí êáé ðþò ï ñõèìüò äéáìïñöù-

ìÝíïõ óÞìáôïò åíüò êáíáëéïý;
4. Ôé åííïïýìå, üôáí ëÝìå ÷ùñçôéêüôçôá åíüò ìÝóïõ ìåôÜäïóçò êáé ôé åýñïò æþ-
íçò êáíáëéïý;
5. Ôé ðáñéóôÜíåé ôï SNR êáé ðïéüò ï ñüëïò ôïõ;
6. Ðüóá åßäç åðéêïéíùíßáò Ý÷ïõìå óå ó÷Ýóç ìå ôçí êáôåýèõíóç ôçò ðëçñïöïñßáò;
7. Óå ôé äéáöÝñåé ç ìïíüðëåõñç áðü ôçí çìßðëåõñç åðéêïéíùíßá;
8. Óå ôé óõíßóôáôáé ç áìößðëåõñç åðéêïéíùíßá êáé óå ôé äéáöÝñåé áðü ôéò Üëëåò;

Äþóå Ýíá ðáñÜäåéãìá.
9. Ðþò áíôéëáìâÜíåóáé ôçí Ýííïéá ôçò êáôåýèõíóçò ôçò ìåôÜäïóçò ìéáò ðëçñï-
öïñßáò; Ôé óçìáßíåé ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí óçìåßïõ ðñïò óçìåßï êáé ôé åêðïìðÞ
äåäïìÝíùí;
10. Ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò äéáöïñÝò ìåôáîý åíüò áíáëïãéêïý êáé åíüò øçöéáêïý óÞìá-
ôïò;
11. Ôé åííïïýìå, üôáí ëÝìå ïðôéêÞ ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí;
12. Ôé åííïïýìå, üôáí ëÝìå óåéñáúêÞ êáé ôé ðáñÜëëçëç ìåôÜäïóç;
13. Ôé åßíáé ç áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç øçöéáêþí äåäïìÝíùí;
14. Ðïéá åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ðïéá ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò

ìåôÜäïóçò øçöéáêþí äåäïìÝíùí;
15. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí äéáðïäéáìïñöùôþí;
16. Ôé åßíáé ôï êýêëùìá EA-232D/v24 êáé áðü ðüóïõò áêñïäÝêôåò áðïôåëåßôáé; Íá

áíáöÝñåéò ôéò ëåéôïõñãßåò ôùí âáóéêüôåñùí áðü áõôïýò.
17. Ðþò ìðïñïýìå íá åëÝãîïõìå áí ç ðëçñïöïñßá ðïõ ëáìâÜíåé ï äÝêôçò åßíáé

ßäéá ìå ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ óôÝëíåé ï ðïìðüò;
18. Ðïéåò ìåèüäïõò áíß÷íåõóçò óöáëìÜôùí ãíùñßæåéò;
19. Ðïéåò ìåèüäïõò äéüñèùóçò óöáëìÜôùí ãíùñßæåéò;

107
Êåöáëáéï 3: Ðïëõðëåîéá
ÊåöÜëáéï 3
Ðïëõðëåîßá
ÌÜèçìá 3.1: Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò - ÷ñüíïõ

ÌÜèçìá 3.2: ÓõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ôå÷íéêþí ðïëõðëåîßáò
ÌÜèçìá 3.3: ÓôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá
108
Ôïìïò É: Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí
Óêïðüò
Ôï ÊåöÜëáéï 3 óôï÷åýåé íá åîïéêåéþóåé ôï ìáèçôÞ ìå ôéò ôå÷íéêÝò ôçò ðïëõðëåîßáò
êáé íá óõìâÜëåé óôçí êáôáíüçóç ôçò ÷ñçóéìüôçôÜò ôçò óôçí ðñÜîç, ðþò äçëáäÞ
ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ç êáëýôåñç åêìåôÜëëåõóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò åíüò öõóéêïý
êáíáëéïý.
ÅîåôÜæïíôáé Ýôóé ïé ôå÷íéêÝò ôçò ðïëõðëåîßáò ìå åðéìåñéóìü óõ÷íüôçôáò êáé ôçò
ðïëõðëåîßáò ìå åðéìåñéóìü ÷ñüíïõ êáé ìÝóá áðü ðñáêôéêÜ ðáñáäåßãìáôá åðé÷åéñåß-
ôáé íá áíáäåé÷èïýí ïé óõãêñéôéêÝò äéáöïñÝò ôïõò.
ÔÝëïò, ðáñÝ÷ïíôáé ðñüóèåôåò ãíþóåéò ðïõ áöïñïýí ôç ìÝèïäï ôçò óôáôéóôéêÞò
ðïëõðëåîßáò, ç ïðïßá áðïôåëåß âåëôßùóç ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ, ïëï-
êëçñþíïíôáò êáô áõôü ôïí ôñüðï ôç ìåëÝôç ôùí ôå÷íéêþí åîïéêïíüìçóçò ÷ùñéôéêüôç-
ôáò êáé äéáìïéñáóìïý åíüò öõóéêïý êáíáëéïý óå ðïëëïýò ÷ñÞóôåò.

ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ôñüðïõò ìå ôïõò ïðïßïõò ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ç üóï ôï
äõíáôüí êáëýôåñç åêìåôÜëëåõóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò åíüò öõóéêïý êáíáëéïý.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôùí ôå÷íéêþí ôçò ðïëõðëåîßáò ðïõ åöáñìüæï-
íôáé óôá óõóôÞìáôá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá åßäç ôçò ðïëõðëåîßáò êáé ôïí ôñüðï ðïõ åðçñåÜæïõí ôç
ìåôÜäïóç.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò ôå÷íéêÝò ìå ôéò ïðïßåò äéáìïéñÜæåôáé Ýíá öõóéêü êáíÜëé óå
ðïëëïýò ÷ñÞóôåò.
109
1. Ìðïñïýí íá åîåõñåèïýí ïéêïíïìéêüôåñïé ôñüðïé åðéêïéíùíßáò ðïëëþí ÷ñç-
óôþí áðü ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò;
2. Ãíùñßæåéò ãéáôß ç ðïëõðëåîßá âïçèÜ óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí;
3. Ðïéåò ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò ãíùñßæåéò;
4. Ãíùñßæåéò ðþò ìðïñåß íá äéáìïéñáóôåß ôï åýñïò åíüò êáíáëéïý;
5. Åßíáé äõíáôüí íá ìåôáäþóïõí ôáõôü÷ñïíá áðü ôï ßäéï êáíÜëé äýï Þ ðåñéóóü-
ôåñïé ÷ñÞóôåò ÷ùñßò íá åðéêáëýðôïíôáé Þ íá ðáñåíï÷ëïýíôáé ïé ìåôáäüóåéò
ôïõò;
6. Áöïý ïé ÷ñÞóôåò äå ÷ñçóéìïðïéïýí óõíå÷þò üëï ôï åýñïò ôçò ãñáììÞò ðïõ
ôïõò äéáôßèåôáé, ãíùñßæåéò áí õðÜñ÷ïõí åíáëëáêôéêïß ôñüðïé ìåôÜäïóçò, þóôå
áõôü íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé áðü Üëëïõò;
7. Ãíùñßæåéò óå ôé âïçèÜ ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá;
110
ÌÜèçìá 3.1: Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý

óõ÷íüôçôáò ÷ñüíïõ
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, óå ðïëëÜ óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò ôï êüóôïò ôùí ãñáììþí
ìåôáöïñÜò áíôéðñïóùðåýåé Ýíá ìåãÜëï ðïóïóôü ôïõ óõíïëéêïý êüóôïõò ãéá ôïí
åîïðëéóìü êáé ôç óõíôÞñçóç ôïõ üëïõ óõóôÞìáôïò. ÅðïìÝíùò åßíáé ëïãéêü íá åðéäéþ-
êåôáé ç áðü êïéíïý ÷ñÞóç ôùí Þäç åãêáôåóôçìÝíùí ãñáììþí ìåôáöïñÜò, þóôå íá
åßíáé åöéêôÞ ç üóï ôï äõíáôüí êáëýôåñç åêìåôÜëëåõóç êáé ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò ÷ùñç-
ôéêüôçôÜò ôïõò. ÕðÜñ÷ïõí äýï ôñüðïé ìå ôïõò ïðïßïõò åßíáé äõíáôüí íá ÷ñçóéìï-
ðïéçèïýí ìå ïéêïíïìßá ïé ãñáììÝò ìåôáöïñÜò. Ï Ýíáò Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôç ó÷åäßáóç
ôùí åðéìÝñïõò ôåñìáôéêþí óõíäÝóåùí, åíþ ï Üëëïò Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôïí ôñüðï áðï-
óôïëÞò ôùí óçìÜôùí áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ç ó÷åäßáóç ôùí åðéìÝñïõò ôåñìáôé-
êþí óõíäÝóåùí áöïñÜ ôïõò äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò óýíäåóçò ôùí ôåñìáôéêþí äéá-
ôÜîåùí ðïõ åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò êáé èá ìáò áðáó÷ïëÞóåé ëåðôïìåñÝóôåñá óôá
åðüìåíá êåöÜëáéá, åéäéêüôåñá óôá ìáèÞìáôá ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí äéêôýùí. Åäþ,
ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíåé áíôéëçðôüò ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï åßíáé åöéêôÞ ç üóï ôï äõíáôüí
êáëýôåñç åêìåôÜëëåõóç ôùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí, èá áíáöåñèïýìå
ìüíï óå åéäéêÝò ìïñöÝò áõôþí ôùí ãñáììþí, üðùò åßíáé:
ü ç ãñáììÞ óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (point-to-point line),
ü ç ãñáììÞ ðïëëáðëþí óçìåßùí (multipoint Þ multidrop line),
ü ç åðéêïéíùíßá åõñåßáò åêðïìðÞò (broadcast).

Ï äåýôåñïò ôñüðïò åîïéêïíüìçóçò ÷ùñçôéêüôçôáò êáé êáëýôåñçò åêìåôÜëëåõóçò
ôùí ãñáììþí ìåôáöïñÜò áöïñÜ ôçí ðïëõðëåîßá, äçëáäÞ ôç äéáäéêáóßá áðïóôïëÞò
äéáêñéôþí óçìÜôùí áðü ôçí ßäéá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò êáé ôçí ôáõôü÷ñïíç êáé ÷ùñßò
áëëçëåðéäñÜóåéò ìåôÜäïóÞ ôïõò.
Ç ôå÷íéêÞ ôçò ðïëõðëåîßáò ðïõ èá åöáñìïóôåß óôéò ãñáììÝò ìåôáöïñÜò áðïôåëåß
âáóéêü ðáñÜãïíôá ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ìåßùóç ôïõ êüóôïõò åðéêïéíùíßáò, éäéáß-
ôåñá ãéá õðïëïãéóôÝò ðïõ âñßóêïíôáé åãêáôåóôçìÝíïé óå ìáêñéíÝò áðïóôÜóåéò. Åðß-
¼ëá ôá äéáèÝóéìá ôçëåðéêïé- óçò ç ôå÷íéêÞ áõôÞ äéåõêïëýíåé ôçí êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôùí äéáèÝóéìùí ôçëåðéêïé-
íùíéáêÜ áãáèÜ ïíïìÜæïíôáé íùíéáêþí áãáèþí. ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò ìÝèïäïé ðïëõðëåîßáò, ôéò ïðïßåò èá áíáðôýîïõ-
êáé ðüñïé ôïõ óõóôÞìáôïò. ìå áíáëõôéêüôåñá óôç óõíÝ÷åéá:
ü ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò (FDM: Frequency Division Multiplexing),
ü ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ (TDM: Time Division Multiplexing) êáé
ü ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ (STDM: Statistical Time Division

Multiplexing).
111
3.1.2 Ôýðïé ãñáììþí åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí

Ïé ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí äéáêñßíïíôáé, áíÜëïãá ìå ôï ðëÞèïò ôùí óôáè-
ìþí ðïõ åðéêïéíùíïýí, ùò áêïëïýèùò:
ü ÃñáììÞ óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (point-to-point line). Ç ãñáììÞ óçìåßïõ
ðñïò óçìåßï áðïôåëåß ôïí ðéï áðëü ôñüðï óýíäå-
óçò åíüò äéêôýïõ åðéêïéíùíßáò. ÃåíéêÜ, ç ðëçñïöï-
ñßá ðïõ ìåôáäßäåôáé ìÝóù ôçò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï
ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò óõíäÝåé äýï ôåñìáôéêÝò äéá-
ôÜîåéò (ó÷Þìá 3.1). Ôï ìÞêïò ôçò ãñáììÞò ìðïñåß
íá ðïéêßëëåé, åíþ ôï åßäïò ôçò ìåôÜäïóçò ìðïñåß íá
åßíáé ìïíüðëåõñçò, çìßðëåõñçò Þ áìößðëåõñçò êá-
ôåýèõíóçò.
Ç ðåñßðôùóç ôïõ ó÷Þìáôïò 3.1 åßíáé ç ðéï ãíùóôÞ
êáé áðëÞ óýíäåóç. Ìßá ðåñéóóüôåñï óýíèåôç ðåñß-
ðôùóç åßíáé áõôÞ ôïõ ó÷Þìáôïò 3.2, óýìöùíá ìå
ôçí ïðïßá ðïëëÜ ôåñìáôéêÜ óõíäÝïíôáé ìå Ýíáí êå-
íôñéêü õðïëïãéóôÞ. Ç äéÜôáîç áõôÞ, ëüãù ôïõ ó÷Þ- Ó÷Þìá 3.1: ÂáóéêÝò ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò óçìåßïõ
ìáôüò ôçò, åßíáé ãíùóôÞ ùò äéÜôáîç Üóôñïõ. ðñïò óçìåßï: ôåñìáôéêïý ðñïò äéáðïäéáìïñöùôÞ
ü ÃñáììÞ ðïëëáðëþí óçìåßùí (multipoint Þ (á), äéáðïäéáìïñöùôÞ ðñïò äéáðïäéáìïñöùôÞ (â)
multidrop line). Ç ãñáììÞ ðïëëáðëþí óçìåßùí óõí- êáé äéáðïäéáìïñöùôÞ ðñïò Ç/Õ (ã)
äÝåé äýï Þ ðåñéóóüôåñåò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ìå
Ó÷Þìá 3.2: ÄéÜôáîç Üóôñïõ. ÊÜèå óýíäåóç

ôåñìáôéêïý ðñïò ôïí êåíôñéêü õðïëïãéóôÞ áðïôåëåß
ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï. Ó÷Þìá 3.3: ÃñáììÝò ðïëëáðëþí óçìåßùí
112
ìßá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò. ¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 3.3, óôç ãñáììÞ áõôÞ
ç ðëçñïöïñßá åßíáé äõíáôüí íá îåêéíÜ áðü Ýíá óçìåßï êáé íá êáôáëÞãåé óå
Üëëá ãíùóôÜ óçìåßá. ¸íá ðáñÜäåéãìá ôÝôïéáò óýíäåóçò áðïôåëåß êáé ç óõí-
äñïìçôéêÞ ôçëåüñáóç, üðïõ ï ðïìðüò ãíùñßæåé áðü ðñéí ôïõò äÝêôåò. Ôï ó÷Þ-
ìá áõôü åðéôñÝðåé ôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý áðëþí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí ìå
÷áìçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, ðïõ äå äéáèÝôïõí áðïèçêåõôéêÝò äõíáôüôç-
ôåò. ÓõíçèÝóôåñç üìùò åßíáé ç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ ó÷Þìáôïò áõôïý óôçí ðå-
ñßðôùóç óýíèåôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí, ðïõ äéáèÝôïõí áðïèçêåõôéêÜ ìÝóá
êáé ìåôáäßäïõí óå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
ü Åðéêïéíùíßá åõñåßáò åêðïìðÞò (broadcast). Ðñüêåéôáé ãéá ìéá áðëÞ
ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò ç ïðïßá åðéìåñßæåôáé ìåôáîý üëùí ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜ-
îåùí ðïõ åðéèõìïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí. ¸íá êëáóéêü ðáñÜäåéãìá áõôïý ôïõ
åßäïõò åðéêïéíùíßáò åßíáé ïé ñáäéïöùíéêÝò êáé ïé ôçëåïðôéêÝò (ìç óõíäñïìçôé-
êÝò) åêðïìðÝò, üðïõ êáèÝíáò ðïõ äéáèÝôåé Ýíá äÝêôç (ñáäéüöùíï/ôçëåüñá-
óç) ìðïñåß íá ëáìâÜíåé ôï ðñüãñáììá ðïõ ìåôáäßäåôáé. Óôï ó÷Þìá áõôü ï
ðïìðüò äå ãíùñßæåé ôïí áñéèìü ôùí äåêôþí ìéáò ðåñéï÷Þò, ï ïðïßïò èåùñçôéêÜ
ìðïñåß íá åßíáé Üðåéñïò. Áíôßèåôá, óôç óõíäñïìçôéêÞ Þ êáëùäéáêÞ ôçëåüñáóç
üóïé ëáìâÜíïõí ôï ðñüãñáììá åßíáé íüìéìá åããåãñáììÝíïé óõíäñïìçôÝò óôçí
åôáéñåßá ðáñï÷Þò ôçò áíôßóôïé÷çò õðçñåóßáò.
3.1.3 Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò

Ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò (FDM: Frequency Division Multiplexing)
÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé óôçí áíáëïãéêÞ ìåôÜäïóç. Ôï áñ÷éêü åýñïò æþíçò ôïõ ìÝóïõ
(öõóéêü êáíÜëé) åðéìåñßæåôáé óå ðïëëÝò ìéêñüôåñåò æþíåò óõ÷íüôçôáò, ôá ëåãüìåíá
ëïãéêÜ êáíÜëéá, þóôå êÜèå ÷ñÞóôçò íá êáôÝ÷åé áðïêëåéóôéêÜ ôç äéêÞ ôïõ æþíç óõ÷íü-
ôçôáò. Ëïãéêü êáíÜëé åßíáé êÜèå îå÷ùñéóôÞ ãñáììÞ ìåôáöïñÜò ðïõ óõíäÝåôáé ìå
ôçí êýñéá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò (öõóéêü êáíÜëé) êáé Ý÷åé ðÜíôïôå ìéêñüôåñï Þ ßóï
åýñïò æþíçò ì áõôÞí.
Ïé åêðïìðÝò ôïõ ñáäéïöþíïõ óôá ìåóáßá êýìáôá áðïôåëïýí Ýíá êáëü ðáñÜäåéã-
ìá ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò. Ôï öõóéêü êáíÜëé åßíáé ç ñáäéïöùíéêÞ
æþíç ðïõ ëåéôïõñãåß áðü 500 Ýùò 1.500 KHz ðåñßðïõ, äçëáäÞ Ý÷åé åýñïò æþíçò 1
MHz ðåñßðïõ. ÓõíÞèùò, êÜèå öÝñïí óÞìá äéáìïñöþíåôáé áðü ôçí áñ÷éêÞ æþíç
Ôï ößëôñï åßíáé Ýíá óýóôçìá óõ÷íüôçôáò (÷áìçëÞ) óå ìéá õøçëüôåñç æþíç, ãéá íá ìðïñÝóåé íá ìåôáäïèåß, åíþ
åðåîåñãáóßáò óçìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé äéÜöïñá ößëôñá, þóôå ôï åýñïò æþíçò íá ðåñéïñéóôåß ãéá êÜèå
Ý÷åé ùò óêïðü ôçí áíß÷íåõóç êáíÜëé, ð.÷., óôá 9 KHz. Ôï ó÷Þìá 3.4 äåß÷íåé ôéò æþíåò óõ÷íüôçôáò ôñéþí êáíá-
êáé êáôüðéí ôï äéá÷ùñéóìü ôïõ ëéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôå÷íéêÞ FDM ìå óõ÷íüôçôåò 981, 990 êáé 999 KHz áíôß-
åðéèõìçôïý óÞìáôïò áðü ôï óôïé÷á.
áíåðéèýìçôï óýíïëï èïñýâùí ¼ìùò, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, ìÝóù åíüò êáíáëéïý ìðïñïýí íá ìåôáöåñèïýí ôáõ-
Þ Üëëùí óçìÜôùí ðïõ óõíèÝ- ôü÷ñïíá ðïëý ðåñéóóüôåñá áðü ôñßá äéáöïñåôéêÜ óÞìáôá, éäéáßôåñá üôáí ôï äéá-
ôïõí ôï áñ÷éêü óÞìá. ôéèÝìåíï åýñïò æþíçò åßíáé ðïëý ìåãáëýôåñï áðü 1 MHz. Áõôü óõìâáßíåé, ãéá
113
Óôç ñáäéïöùíéêÞ æþíç ôùí

FM, üðïõ ôï åýñïò æþíçò åß-
Ó÷Þìá 3.4: Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò íáé 20 MHz, äçëáäÞ áðü 88
Ýùò108 MHz, åêðÝìðïõí ðïë-
ðáñÜäåéãìá, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç ðïëõðëåîßá áöïñÜ ðïëëÜ êáíÜëéá, ïðüôå äéáôß- ëïß êñáôéêïß êáé éäéùôéêïß ñá-
èåíôáé 9 KHz ãéá êÜèå êáíÜëé, ðñïêåéìÝíïõ áõôÜ íá ðáñáìåßíïõí ÷ùñéóìÝíá. ¢ñá äéïöùíéêïß óôáèìïß.
ç áñ÷éêÞ êáôáíïìÞ ôïõ äéáôéèÝìåíïõ åýñïõò æþíçò óõ÷íïôÞôùí åßíáé ôÝôïéá, þóôå ç
æþíç óõ÷íüôçôáò êÜèå êáíáëéïý íá äéáöÝñåé áðü ôçí åðüìåíÞ ôçò êáôÜ 9 KHz. Ìå
ôïí ôñüðï áõôü ôá êáíÜëéá ìðïñïýí íá ëåéôïõñãÞóïõí áðü êïéíïý ÷ùñßò åðéêáëý-
øåéò (ðáñÜóéôá), áöïý áíÜ äýï äåí êáôÝ÷ïõí ôéò ßäéåò æþíåò
óõ÷íüôçôáò. ¼ìùò, ðáñ üëï ðïõ õðÜñ÷ïõí æþíåò ðñïóôá-
óßáò áíÜìåóá óôá êáíÜëéá, åîáêïëïõèåß íá õðÜñ÷åé êÜðïéá
åðéêÜëõøç ìåôáîý ôùí ãåéôïíéêþí êáíáëéþí, áöïý ôá ößëôñá
ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé äå äéáêüðôïõí áðüôïìá ôéò Üêñåò ôùí
óõ÷íïôÞôùí, ìå áðïôÝëåóìá ç åðéêÜëõøç áõôÞ íá ãßíåôáé
áéóèçôÞ óôï ãåéôïíéêü êáíÜëé óáí èüñõâïò (ðáñÜóéôá).
3.1.4 Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý

÷ñüíïõ
Óôçí ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ (TDM: Time Division
Multiplexing) ïé ÷ñÞóôåò åíáëëÜóóïíôáé êõêëéêÜ, óáí íá âñßóêï-
íôáé ãýñù áðü óôñïããõëü ôñáðÝæé, êáé êáèÝíáò áðü áõôïýò ðáßñ-
íåé üëï ôï åýñïò æþíçò ôïõ öõóéêïý êáíáëéïý ãéá óýíôïìï óõíÞ-
èùò áëëÜ ðëÞñùò êáèïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá (ó÷Þìá 3.5).
Ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé éäéáßôåñá
óôçí øçöéáêÞ ìåôÜäïóç. Óýìöùíá ìå ôç ìÝèïäï áõôÞ, üôáí Ý÷ïõ-
ìå ðïëëÝò åéóüäïõò ðïõ ìïéñÜæïíôáé ôï ßäéï øçöéáêü êáíÜëé, äç-
ìéïõñãåßôáé ìéá íÝá ñïÞ äõáäéêþí øçößùí, ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôï
óõíäéáóìü ôùí äõáäéêþí øçößùí üëùí ôùí åðéìÝñïõò ñïþí êõ-
Ó÷Þìá 3.5: Ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ
êëïöïñßáò.
114
ÐáñÜäåéãìá IÉ
Áí ôï öõóéêü êáíÜëé ðåñéëáìâÜíåé ôÝóóåñá äéáöïñåôéêÜ ëïãéêÜ êáíÜëéá, ôüôå ç
ÏìÜäá (block) ïíïìÜæåôáé Ýíá ìÝèïäïò ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ êáèïñßæåé üôé ôï ðñþôï äõáäéêü
óýíïëï ÷áñáêôÞñùí ðïõ åßíáé øçößï èá ðñïÝñ÷åôáé áðü ôï ðñþôï ëïãéêü êáíÜëé, ôï äåýôåñï áðü ôï äåýôåñï
Ýôïéìïé ðñïò ìåôÜäïóç. Óôçí ëïãéêü êáíÜëé ê.ï.ê. Ì áõôÞ ôç ëïãéêÞ ôï Ýíáôï, ãéá ðáñÜäåéãìá, äõáäéêü øçößï
ðåñßðôùóç ìçíõìÜôùí ìå ðïë- èá ðñïÝñ÷åôáé êáé ðÜëé áðü ôï ðñþôï ëïãéêü êáíÜëé, ôï äÝêáôï áðü ôï äåýôåñï
ëïýò ÷áñáêôÞñåò, ðïëëÝò ïìÜ- ê.ï.ê., þóôå íá óõíå÷ßæåôáé ï êýêëïò.
äåò óõíéóôïýí Ýíá ðëáßóéï.
ÐáñÜäåéãìá IIÉ
¸íá ðñáêôéêü ðáñÜäåéãìá ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ åßíáé áõôü ðïõ ãßíå-
ôáé óå ïñéóìÝíåò ÷þñåò üðïõ ïé éäéùôéêïß ñáäéïöùíéêïß óôáèìïß, åêôüò áðü ôï
öõóéêü êáíÜëé, äéáèÝôïõí êáé äýï Üëëá ëïãéêÜ êáíÜëéá, ôçò ìïõóéêÞò êáé ôçò
Óôç óõã÷ñïíéóìÝíç åðéêïéíù-
äéáöÞìéóçò, ôá ïðïßá åíáëëÜóóïíôáé êáôÜ äéáóôÞìáôá, óôçí ßäéá óõ÷íüôçôá, åê-
íßá ïé ÷áñáêôÞñåò áðïóôÝëëï-
ðÝìðïíôáò ãéá êÜðïéï ðåñéïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðüôå ìïõóéêÞ êáé ðüôå
íôáé êáôÜ ïìÜäåò, åíþ ïé åéäé-
äéáöÞìéóç, áñãüôåñá ðåñéóóüôåñç ìïõóéêÞ ê.ï.ê.
êïß ÷áñáêôÞñåò SYN êáé EOF
óçìáôïäïôïýí ôçí áñ÷Þ êáé ôï
ôÝëïò ôçò ìåôÜäïóçò. ÓõíÞèùò ç ôå÷íéêÞ TDM åöáñìüæåôáé óôéò ðåñéðôþóåéò óõã÷ñïíéóìÝíçò åðéêïéíù-
íßáò. Ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí ãßíåôáé êáôÜ ïìÜäåò Þ ðëáßóéá. Ï ñõèìüò ìåôÜäï-
óçò ôùí ðëáéóßùí êáé ôï ìÞêïò ôïõò åßíáé óôáèåñïß ðáñÜìåôñïé êáé ðñïóäéïñßæïõí ôç
÷ùñçôéêüôçôá ôïõ öõóéêïý êáíáëéïý. Óå êÜèå ðëáßóéï êÜèå äéáäï÷éêÞ èÝóç äßíåôáé
ìüíéìá ãéá ÷ñÞóç áðü Ýíá óõ-
ãêåêñéìÝíï ôåñìáôéêü. Óçìåéþ-
íïõìå üôé ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò
ôïõ ðëáéóßïõ óõìðßðôåé ìå ôï
ñõèìü ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝ-
íùí êÜèå ôåñìáôéêïý êáé üôé ç
ýðáñîç óõã÷ñïíéóìïý êÜèå
ôåñìáôéêïý ìå ôï ñõèìü ìåôÜ-
äïóçò ôïõ ðëáéóßïõ áðïôåëåß ôï
ðéï êñßóéìï óçìåßï ôçò ôå÷íéêÞò.
Ó÷Þìá 3.6: Ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ (ã)
Ôï ó÷Þìá 3.6 ðáñéóôÜíåé ôï
áðïôåëåß óõìöåñüôåñç ëýóç áðü ôï ó÷çìáôéóìüäéÜãñáììá ìéáò åöáñìïãÞò
óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (á), êáèþò êáé áðü ôïáõôÞò ôçò ôå÷íéêÞò, äçëáäÞ
ó÷çìáôéóìü ãñáììÞò ðïëëáðëþí óçìåßùí (â). ôïõò äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò
óýíäåóçò ôåóóÜñùí ôåñìáôé-
êþí ìéáò åðé÷åßñçóçò, åãêáôåóôçìÝíùí óôéò ßäéåò èÝóåéò, êáé ôç óýíäåóÞ ôïõò
ìå ôï êåíôñéêü óýóôçìá ôçò åðé÷åßñçóçò. Áóöáëþò ï ó÷åäéáóìüò 3.6á åßíáé
áóýìöïñïò ëüãù ôïõ êüóôïõò äéáôÞñçóçò ôåóóÜñùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò. Ï
(â)
(á)
115
ó÷åäéáóìüò 3.6â åßíáé êáôÜëëçëïò ìüíï óå ðåñéðôþóåéò ÷áìçëïý êõêëïöïñéáêïý

öüñôïõ, þóôå ç ëåéôïõñãßá ôïõ åíüò ôåñìáôéêïý íá ìçí åðçñåÜæåé ôç ëåéôïõñãßá Ç óõìöüñçóç óôç ãñáììÞ åðé-
ôïõ Üëëïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ÷ñÞóç ôïõ 60% ôïõ ÷ñüíïõ ëåéôïõñãßáò êÜèå ôåñ- êïéíùíßáò ðñïêáëåßôáé, üôáí
ìáôéêïý ðñïêáëåß óõìöüñçóç óôç ãñáììÞ ðïëëáðëþí óçìåßùí åðéêïéíùíßáò. õðÜñ÷ïõí ðÜñá ðïëëÜ ìçíýìá-
ÔÝëïò, ï ó÷åäéáóìüò 3.6ã ìå ÷ñÞóç äýï óõóêåõþí ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñü- ôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé Þ ðñüêåé-
íïõ êáé ìéáò êïéíÞò ãñáììÞò ìåôÜäïóçò áíôß ôåóóÜñùí äåß÷íåé ùò ç ðëÝïí óõì- ôáé íá ìåôáäïèïýí ìÝóù ôçò
öÝñïõóá ëýóç. ãñáììÞò áõôÞò.
Ï óõã÷ñïíéóìüò óõìâáßíåé,
üôáí ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôïõ
Óôçí ôå÷íéêÞ TDM õðÜñ÷ïõí äýï óôÜèìåò óõã÷ñïíéóìïý, ï óõã÷ñïíéóìüò ðëáé-
ðïìðïý óõìðßðôåé ìå ôï ñõèìü
óßïõ êáé ï óõã÷ñïíéóìüò ëÝîçò. Ï óõã÷ñïíéóìüò ðëáéóßïõ åßíáé áíáãêáßïò ãéá íá
ëÞøçò ôïõ äÝêôç.
áíáãíùñßæåôáé ç Ýíáñîç ôçò ìåôÜäïóçò êÜèå ðëáéóßïõ, åíþ ï óõã÷ñïíéóìüò ëÝîçò
åßíáé áíáãêáßïò ãéá íá äéá÷ùñßæïíôáé ôá äåäïìÝíá ìÝóá óå êÜèå ðëáßóéï.
Ç ôå÷íéêÞ TDM åöáñìüæåôáé ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá óôá äßêôõá ôçëåöùíßáò ðïõ
áíáðôýóóïíôáé ôåëåõôáßá ìå âÜóç ôçí ôå÷íéêÞ ôçò ðáëìïêùäéêÞò äéáìüñöùóçò
(PCM). Óýìöùíá ìå ôá åõñùðáúêÜ ðñüôõðá ôçò CCITT, ç øçöéïðïßçóç ôïõ
áíáëïãéêïý óÞìáôïò ãßíåôáé óå ôñßá óôÜäéá ùò åîÞò:
ü ÓôÜäéï äåéãìáôïëçøßáò
Áðü 30 ôçëåöùíéêÜ êáíÜëéá, ðåñéïñéóìÝíá óå ìßá æþíç ôùí 4 KHz ðåñßðïõ
ôï êáèÝíá, ëáìâÜíïíôáé äåßãìáôá áíáëïãéêÞò öùíÞò ìå ñõèìü 8.000 öïñÝò Ç ðáëìïêùäéêÞ äéáìüñöùóç
ôï äåõôåñüëåðôï. (PCM) åßíáé ìÝèïäïò ìåôáôñï-
ü ÓôÜäéï êâáíôïðïßçóçò ðÞò áíáëïãéêþí óçìÜôùí ïìé-
ÊÜèå äåßãìá äéá÷ùñßæåôáé óå 256 äéáêñéôÜ (îå÷ùñéóôÜ) åðßðåäá ôÜóçò, äç- ëßáò óå øçöéáêÜ óÞìáôá. Óôç
ëáäÞ 8 äõáäéêÜ øçößá ãéá êÜèå äåßãìá. ìÝèïäï áõôÞ ç äéáìüñöùóç
ôïõ øçöéáêïý öÝñïíôïò åðé-
ü ÓôÜäéï êùäéêïðïßçóçò
ôõã÷Üíåôáé ìÝóù åíüò áíáëï-
Ôá 30 ôçëåöùíéêÜ êáíÜëéá áíôéóôïé÷ïýí óå 30 èÝóåéò ðëáéóßùí ôùí 32 èÝ-
ãéêïý óÞìáôïò.
óåùí, ðïõ ìåôáöÝñïíôáé ìå êáíÜëé ÷ùñçôéêüôçôáò 2.048 Ìbps. Ïé õðüëïé-
ðåò äýï èÝóåéò äéáôßèåíôáé ãéá ôç óçìáôïäïóßá êáé ôïí áõôïÝëåã÷ï ôïõ
äéêôýïõ. ¸ôóé áðü ôç óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá óå êÜèå êáíÜëé öùíÞò äéáôß-
èåíôáé 64 Kbps (2.084 Kbps / 32).
Ç ôå÷íéêÞ ôçò TDM äåí åöáñìüæåôáé óå óõóôÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí äéáöïñåôéêü åýñïò
æþíçò êáé êáôÜ óõíÝðåéá äéáöïñåôéêü ñõèìü ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí ôïõò, åíþ
áíôßèåôá åöáñìüæåôáé óå óõóôÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí ðáñáðëÞóéï åýñïò æþíçò êáé êáôÜ
Ùò åëáóôéêÞ áðïèÞêåõóç åí-
óõíÝðåéá ßäéï ñõèìü ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí ôïõò. Ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò åëáóôéêÞò
íïïýìå ôç ìç õðï÷ñåùôéêÞ
áðïèÞêåõóçò êáé óõìðëÞñùóçò ðáëìþí ôá áóõã÷ñüíéóôá óÞìáôá åßíáé äõíáôüí
áðïèÞêåõóç, ç ïðïßá åîáñôÜ-
íá áðïèçêåõôïýí áðü ìéá äéÜôáîç (ìéêñï-õðïëïãéóôÞ åðéêïéíùíéþí), ðïõ ëÝãåôáé óõë-
ôáé áðü ôïí üãêï ôùí ðëçñï-
ëÝêôçò (concentrator), ìå ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá ìðïñïýí íá îáíáäéáâáóôïýí ìå
öïñéþí ðïõ ðñüêåéôáé íá äéá-
ñõèìü äéáöïñåôéêü áðü ôï ñõèìü ìå ôïí ïðïßï áðïèçêåýôçêáí (ó÷Þìá 3.7). Ðñáêôé-
÷åéñéóôåß ï óõëëÝêôçò.
êÜ, ï óõëëÝêôçò ðñïóöÝñåé ìíÞìç, ðñïêåéìÝíïõ íá áðïèçêåõôïýí ðñïóùñéíÜ ôá
116
Ó÷Þìá 3.7: ÓõëëÝêôçò
¸íá ðáñÜäåéãìá áíÜëïãçò äéÜ-

ôáîçò ìå ôï óõëëÝêôç åßíáé ôï
Ó÷Þìá 3.8: Óýíäåóç ôåñìáôéêþí ìå óõëëÝêôç:
ìáãíçôüöùíï. Ôá äåäïìÝíá
(a) óå ãñáììÞ ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí êáé (â) óå
ìðïñïýí íá åããñáöïýí óå Ýíá
áðëÞ ãñáììÞ óýíäåóçò
ìáãíçôüöùíï êáé íá äéáâá-
óôïýí áðü áõôü ìå äéáöïñå-
ìçíýìáôá ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí, þóôå ìå ôç âïÞèåéá ôïõ êáôÜëëçëïõ ëïãéóìé-
ôéêÞ ôá÷ýôçôá.
êïý åðéêïéíùíßáò (communication software) íá åëÝãîåé ôçí êáôáíïìÞ ôçò äéáèÝóé-
ìçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôçò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 3.7, ï óõëëÝêôçò äÝ÷åôáé äåäïìÝíá åéóüäïõ áðü ìéá
ïìÜäá ôåñìáôéêþí êáé óõãêåíôñþíåé ôá äåäïìÝíá åîüäïõ óå ìéá ãñáììÞ, êÜíïíôáò
åðßóçò êáé ôçí áíôßóôñïöç ëåéôïõñãßá. Óôï ó÷Þìá 3.8 âëÝðïõìå äýï ìïíôÝëá: óôï ðñþ-
ôï (á) ôá ôåñìáôéêÜ åßíáé óõíäåäåìÝíá óå ãñáììÞ ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí, åíþ óôï
äåýôåñï (â) êÜèå ôåñìáôéêü Ý÷åé ôç äéêÞ ôïõ ãñáììÞ áðëÞò óýíäåóçò óçìåßïõ ðñïò
óçìåßï, ðïõ ôï óõíäÝåé ìå ôï óõëëÝêôç.
¸óôù üôé Ýíáò äïñõöüñïò êáôáãñÜöåé ôá áðïôåëÝóìáôá ôñéþí ðåéñáìÜôùí êáé
ôá åêðÝìðåé óôç Ãç. Ôá ðåéñÜìáôá äéáñêïýí Ýíá äåõôåñüëåðôï, åêôåëïýíôáé
óõã÷ñüíùò êáé ôá óÞìáôÜ ôïõò óõëëÝãïíôáé êáé áðïèçêåýïíôáé óå ôñåéò äéáöï-
ñåôéêÝò äéáôÜîåéò øçöéáêÞò áðïèÞêåõóçò. Ôá ôñßá óÞìáôá ðïõ óõëëÝãïíôáé
Ý÷ïõí ñõèìïýò 2.000, 4.000 êáé 5.000 ìçíõìÜôùí ôï äåõôåñüëåðôï êáé êùäéêï-
ðïéïýíôáé óå ÷áñáêôÞñåò ôùí 8 äõáäéêþí øçößùí. Óôï ôÝëïò êÜèå äåõôåñïëÝ-
ðôïõ ôá äåäïìÝíá ðïõ óõëëÝãïíôáé ìåôáäßäïíôáé óôç Ãç. ÊáôÜ ôç ìåôÜäïóç
êÜèå áðïèçêåõôéêÞ äéÜôáîç áðïóôÝëëåé ôá äåäïìÝíá ìå ôïí ßäéï ñõèìü (ãéá
ðáñÜäåéãìá 5.000 ìçíýìáôá ôï äåõôåñüëåðôï).
117
Ôá ìçíýìáôá êáé ôùí ôñéþí áðïèçêåõôéêþí äéáôÜîåùí õößóôáíôáé ðïëõðëåîßá,

þóôå ôåëéêþò íá ìåôáäßäåôáé óôç Ãç Ýíá óýã÷ñïíï óÞìá TDM. Ùóôüóï ç äéá-
äéêáóßá áõôÞ åìöáíßæåé Ýíá óçìáíôéêü ðñüâëçìá. Ïé ðñþôåò 2.000 ëÝîåéò áðü
êÜèå óÞìá ìðïñïýí íá ðñïùèçèïýí ãéá ðïëõðëåîßá ÷ùñßò êáìéÜ äõóêïëßá.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ðïëõðëåîßáò ôùí åðüìåíùí 2.000 ÷áñáêôÞñùí äåí õðÜñ-
÷åé óõììåôï÷Þ áðü ôï ðñþôï óÞìá, åíþ êáôÜ ôïõò 1.000 ôåëåõôáßïõò ÷áñáêôÞ-
ñåò äåí õðÜñ÷åé óõììåôï÷Þ áðü ôï ðñþôï êáé ôï äåýôåñï óÞìá. ¼ìùò åîáéôßáò
ôïõ èïñýâïõ ï äÝêôçò èá åîáêïëïõèåß íá äéáâÜæåé ÷áñáêôÞñåò, áêüìá êáé üôáí
áõôïß äå ìåôáäßäïíôáé áðü ôá êáíÜëéá, ìå áðïôÝëåóìá íá Ý÷ïõìå ëÜèç óôç ÂïõâÜ ïíïìÜæïíôáé ôá äåäï-
ìåôÜäïóç. Ãéá íá áðïöåõ÷èïýí ëáíèáóìÝíåò åñìçíåßåò ôïõ èïñýâïõ óáí óÞìá, ìÝíá åêåßíá ðïõ äåí áðïäßäïõí
ïé ÷ñïíéêÝò ðåñßïäïé ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôá óÞìáôá ôá ïðïßá Ý÷ïõí ôåñìáôßóåé êáíÝíá íüçìá, áëëÜ âïçèïýí
ôç ìåôÜäïóÞ ôïõò ãåìßæïíôáé ìå âïõâÝò óåéñÝò áðü äõáäéêïýò ÷áñáêôÞñåò. Ïé óôçí åîÜëåéøç (åðéêÜëõøç) ôïõ
óåéñÝò áõôÝò Ý÷ïõí åðéëåãåß êáé êùäéêïðïéçèåß ðñïóåêôéêÜ ìå ôÝôïéï ôñüðï, èïñýâïõ.
þóôå ï äÝêôçò íá ôéò áíáãíùñßæåé ìå åõêïëßá.
Ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí óõëëåêôþí êáé ôùí äéáôÜîåùí ðïëõðëåîßáò åßíáé üôé äéáèÝ-
ôïõí ìüíï ìßá ãñáììÞ åîüäïõ. Óáöþò áðáéôåßôáé êÜðïéï ó÷Þìá ðñïôåñáéüôçôáò
(priority scheme) Þ åðéâïëÞ ðåéèáñ÷ßáò. Ç ðáñáäïóéáêÞ ìÝèïäïò õðáãïñåýåé üôé
êÜèå ôåñìáôéêü ðñÝðåé íá ìÝíåé óéùðçñü, ìÝ÷ñé ðïõ ï åëåãêôÞò êõêëïöïñßáò ôçò
äéÜôáîçò íá ôïõ äþóåé ôçí Üäåéá. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ åßíáé ãíùóôÞ ùò äéáëïãÞ (polling).
Ïé ëåðôïìÝñåéåò ôçò ìåèüäïõ ôçò äéáëïãÞò ðïõ åöáñìüæïõí ïé óõëëÝêôåò êáé ïé äéá-
ôÜîåéò ðïëõðëåîßáò äéáöïñïðïéïýíôáé áíÜëïãá ìå ôï áí ðñüêåéôáé ãéá áðëÝò Þ ðïë-
ëáðëÝò óõíäÝóåéò.
Äéåýèõíóç èÝóçò ïíïìÜæïõìå
Óôçí ðåñßðôùóç ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí äéáêñßíïõìå äýï åßäç äéáëïãÞò. Ôï ðñþôï
Ýíáí áñéèìü ðïõ äçëþíåé óå
åßäïò ïíïìÜæåôáé äéáëïãÞ êõëéüìåíùí êëÞóåùí (roll-call polling) êáé ëåéôïõñãåß ùò
ðïéá èÝóç Þ óåéñÜ âñßóêåôáé
åîÞò: ï óõëëÝêôçò óôÝëíåé Ýíá ìÞíõìá óå êÜèå ôåñìáôéêü äéáäï÷éêÜ, ðñïêåéìÝíïõ íá
ç ôåñìáôéêÞ ìïíÜäá, ð.÷. (1), áí
äéáðéóôþóåé áí ôï ôåñìáôéêü Ý÷åé íá ìåôáäþóåé êÜôé Þ ü÷é. ÁõôÜ ôá ìçíýìáôá ðåñéÝ-
åßíáé ðñþôç, (2), áí åßíáé äåý-
÷ïõí ìéá äéåýèõíóç èÝóçò Þ äéåýèõíóç óôáèìïý, Ýôóé þóôå íá áíáãíùñßæåôáé ôï
ôåñç ê.ï.ê.
ôåñìáôéêü óôï ïðïßï áðåõèýíåôáé ï óõëëÝêôçò. ÊÜèå ôåñìáôéêü îÝñåé ôç äéêÞ ôïõ
äéåýèõíóç êáé áíôáðïêñßíåôáé óôç äéêÞ ôïõ êëÞóç, ðáñ üëï ðïõ ðáßñíåé üëåò ôéò
êëÞóåéò. ÅÜí ôï ôåñìáôéêü ðïõ ðÞñå ôçí êëÞóç Ý÷åé íá óôåßëåé äåäïìÝíá, ôá óôÝëíåé.
Áí ü÷é, ôüôå óôÝëíåé ðßóù Ýíá åéäéêü ìÞíõìá áðüññéøçò êëÞóçò.
ÓõíÞèùò ï óõëëÝêôçò êáëåß áðü ìßá öïñÜ, äéáäï÷éêÜ, üëá ôá ôåñìáôéêÜ. Áóöáëþò
ôá ôåñìáôéêÜ õøçëÞò ðñïôåñáéüôçôáò ðáßñíïõí ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá êëÞóåéò óå
ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ áäñáíÝò åß-
êÜèå ãýñï. Óôéò çìßðëåõñåò ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò êÜèå êëÞóç áðáéôåß äýï ãýñïõò.
íáé Ýíá ôåñìáôéêü ðïõ, åíþ åß-
Ï Ýíáò ãýñïò áðáéôåßôáé ãéá íá ìðïñÝóåé ï óõëëÝêôçò íá áðïóôåßëåé ôçí êëÞóç êáé ï
íáé óå ëåéôïõñãßá, äåí ðáßñíåé
Üëëïò ãéá íá åðéôñÝøåé óôï ôåñìáôéêü íá ìåôáäþóåé. Ôï áðïôÝëåóìá áõôÞò ôçò ôáêôé-
ïýôå óôÝëíåé ìçíýìáôá ãéá ìå-
êÞò åßíáé íá Ý÷ïõìå ìåãÜëç êáèõóôÝñçóç óôç óõìðëÞñùóç ôïõ êýêëïõ, áêüìá êáé
ãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
üôáí ôá ðåñéóóüôåñá ôåñìáôéêÜ ðáñáìÝíïõí áäñáíÞ ôïí ðåñéóóüôåñï ÷ñüíï. Óôç
ìåôÜäïóç áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôüóï ç óõã÷ñïíéóìÝíç üóï êáé ç áóõã÷ñüíéóôç åðé-
êïéíùíßá.
Ôï äåýôåñï åßäïò äéáëïãÞò ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí ïíïìÜæåôáé äéáëïãÞ êüìâïõ
(hub-polling) êáé ó÷åäéÜóôçêå ðñïêåéìÝíïõ íá ëõèåß ôï ðñüâëçìá ðïõ áíáöÝñèçêå
118
ðáñáðÜíù. Óôï åßäïò áõôü ï óõëëÝêôçò êáëåß ôï ðéï áðïìáêñõóìÝíï ôåñìáôéêü. Áí

áõôü ôï ôåñìáôéêü Ý÷åé äåäïìÝíá, ôá óôÝëíåé, äéáöïñåôéêÜ åêðÝìðåé Ýíá ìÞíõìá
êëÞóçò óôï ãåéôïíéêü ôïõ ôåñìáôéêü. Áí êáé áõôü åßíáé áäñáíÝò, óôÝëíåé ôï ìÞíõìá
êëÞóçò óôï ãåéôïíéêü ôåñìáôéêü ê.ï.ê., ìÝ÷ñé ôï ìÞíõìá êëÞóçò íá âñåé Ýíá ôåñìá-
ôéêü ðïõ Ý÷åé íá ìåôáäþóåé êÜôé Þ ìÝ÷ñé íá ãõñßóåé ðßóù óôï óõëëÝêôç. Ôï ðëåïíÝ-
êôçìá ôçò ìåèüäïõ áõôÞò åßíáé üôé ôï ìÞíõìá êëÞóçò äå ÷ñåéÜæåôáé íá äéáôñÝîåé
äéáäï÷éêÜ üëåò ôéò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ðïõ åßíáé óõíäåäåìÝíåò óôç ãñáììÞ åðé-
êïéíùíßáò, ìÝ÷ñé íá âñåèåß êÜðïéï ôåñìáôéêü ðïõ Ý÷åé êÜôé íá ìåôáäþóåé.
ÔÝëïò, óôçí ðåñßðôùóç ôùí áðëþí óõíäÝóåùí äå ÷ñåéÜæåôáé íá åöáñìïóôåß ç ìÝ-
èïäïò ôçò äéáëïãÞò ðñïêåéìÝíïõ íá áðïöåõ÷èåß ôï ÷Üïò óôéò ãñáììÝò. Ðáñ üëá
áõôÜ ç äéáëïãÞ êõëéüìåíùí êëÞóåùí ÷ñçóéìïðïéåßôáé óõ÷íÜ ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôñá-
ðåß óôï óõëëÝêôç íá áðïêôÞóåé ôá äåäïìÝíá åéóüäïõ ìå ìåèïäéêü ôñüðï êáé ìå óåéñÜ.
Ôá ìçíýìáôá äéáëïãÞò äéáöÝñïõí áðü åêåßíá ôùí ðïëëáðëþí óõíäÝóåùí, ãéáôß äå
÷ñåéÜæïíôáé ïé äéåõèýíóåéò èÝóçò. Óôçí ðåñßðôùóç ôùí áðëþí óõíäÝóåùí óôçí ïðïßá
åöáñìüæåôáé ç ìÝèïäïò ôçò äéáëïãÞò êÜèå ôåñìáôéêü ðáßñíåé áðïêëåéóôéêÜ ôá óÞìá-
ôá äéáëïãÞò (polls) ðïõ ôïõ áðåõèýíïíôáé.

Ðïëõðëåîßá, ãñáììÞ óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, ãñáììÞ ðïëëáðëþí óçìåßùí,
ìåôÜäïóç åõñåßáò åêðïìðÞò, ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò, ðï-
ëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ, ïìÜäá (block), óõã÷ñïíéóìüò ðëáéóßïõ,
óõã÷ñïíéóìüò ëÝîçò, äéáëïãÞ, äéáëïãÞ êõëéüìåíùí êëÞóåùí, äéáëïãÞ êüì-
âïõ, âïõâÜ äåäïìÝíá.
119

ôå÷íéêþí ðïëõðëåîßáò
Ïé ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò (FDM) êáé ÷ñüíïõ (TDM) åêðëç-

ñþíïõí ôïí ßäéï óêïðü. Óôçí ðñþôç ôá óÞìáôá äéá÷ùñßæïíôáé óôçí ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞ-
ôùí êáé åêðÝìðïõí ôáõôü÷ñïíá. Óôç äåýôåñç ôá áíáëïãéêÜ óÞìáôá äéá÷ùñßæïíôáé
÷ñïíéêÜ, áëëÜ åêðÝìðïíôáé óôçí ßäéá ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí.
Áðü ðñáêôéêÞ Üðïøç ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ öáßíåôáé íá õðåñÝ÷åé
óå äýï ôïõëÜ÷éóôïí óçìåßá óå ó÷Ýóç ìå áõôÞí ôçò óõ÷íüôçôáò. Ôá óçìåßá áõôÜ
åßíáé ôá áêüëïõèá:
Ïé ãåííÞôñéåò öÝñïõóáò äç-
ü Ôï ðñþôï óçìåßï õðåñï÷Þò áöïñÜ ôï õëéêü. Ïé óõóêåõÝò ðïëõðëåîßáò åðéìå-
ìéïõñãïýí Ýíá ïðïéïäÞðïôå
ñéóìïý óõ÷íüôçôáò áðïôåëïýíôáé áðü áíáëïãéêÜ êõêëþìáôá äéáìïñöùôþí -
öÝñïí óÞìá. Ôï ößëôñï äéÝëåõ-
áðïäéáìïñöùôþí, ãåííÞôñéåò öÝñïõóáò êáé ößëôñá äéÝëåõóçò æþíçò óõ÷íï-
óçò æþíçò äÝ÷åôáé ôï ôõ÷áßï
ôÞôùí ãéá êÜèå êáíÜëé. Áíôßèåôá, ïé óõóêåõÝò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñü-
öÝñïí óÞìá äßíïíôÜò ôïõ ìéá
íïõ ÷ñçóéìïðïéïýí øçöéáêü õëéêü êáé áðïôåëïýíôáé áðü Ýíáí ðïëõðëÝêôç êáé
óõãêåêñéìÝíç óõ÷íüôçôá ãéá
Ýíá óõëëÝêôç. Ôï øçöéáêü õëéêü åßíáé áðü ôç öýóç ôïõ ôìçìáôéêü êáé áõôïôå-
ìåôÜäïóç.
ëÝò, ðñïóöÝñïíôáò áîéüðéóôç êáôáóêåõáóôéêÞ áðëüôçôá êáé ðéï áðïäïôéêÞ ëåé-
ôïõñãßá.
ü ¸íá äåýôåñï ðëåïíÝêôçìá ôùí óõóôçìÜôùí ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ
åßíáé ç ó÷åôéêÜ ÷áìçëÞ äéáóôáýñùóç ìåôáîý ôùí êáíáëéþí, áöïý äåí åìöáíßæï-
íôáé ìç ãñáììéêÜ öáéíüìåíá óôá êõêëþìáôá ÷åéñéóìïý ôùí óçìÜôùí óôïí ðï-
ìðü êáé óôï äÝêôç. Ìå ôïí üñï äéáóôáýñùóç (cross talk) åííïåßôáé ç åíäå÷üìåíç
åðéêÜëõøç ãåéôïíéêþí êáíáëéþí, åíþ ùò ìç ãñáììéêÜ öáéíüìåíá åííïïýíôáé Ùò ãñáììéêüôçôá öÜóçò íïåß-
åêåßíá ôá ïðïßá óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï, ìéêñü, ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðáñïõóéÜæïõí ôáé ç ìç áðüôïìç ìåôáâïëÞ ôçò
áðüôïìåò ìåôáâïëÝò Þ äéáêõìÜíóåéò. Ôá ìç ãñáììéêÜ öáéíüìåíá ðñïêáëïýí öÜóçò ìÝóá óôï ÷ñüíï.
åíäïäéáìüñöùóç êáé ðáñáìüñöùóç, ðïõ óôá óõóôÞìáôá ðïëõðëåîßáò åðéìåñé-
óìïý óõ÷íüôçôáò åðçñåÜæïõí üëá ôá êáíÜëéá ôüóï ôçò ÷áìçëÞò üóï êáé ôçò
õøçëÞò óõ÷íüôçôáò. Óçìåéþíåôáé üôé óôá êõêëþìáôá ôùí óõóôçìÜôùí áõôþí
äåí åðéôõã÷Üíåôáé åýêïëá ãñáììéêüôçôá öÜóçò êáé ðëÜôïõò, åéäéêüôåñá üôáí ï
áñéèìüò ôùí êáíáëéþí ðïõ õößóôáíôáé ðïëõðëåîßá åßíáé ìåãÜëïò.
Áíôßèåôá, óôçí ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ äåí õðÜñ÷åé ïõóéáóôéêÜ äéá-
óôáýñùóç ëüãù ìç ãñáììéêþí öáéíïìÝíùí, áöïý ôá óÞìáôá áõôÜ åßíáé áðïëý-
ôùò äéá÷ùñéóìÝíá êáé äåí åðéêáëýðôïíôáé. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ ï ÷åéñéóìüò
ôùí óçìÜôùí áðü ôá äéÜöïñá êáíÜëéá äå ãßíåôáé ôáõôü÷ñïíá, áëëÜ êáôáíÝìåôáé
óå äéáöïñåôéêÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá. ÅðéðëÝïí åßíáé äõíáôüí íá åðéôåõ÷èåß åõêï-
ëüôåñá ç ãñáììéêüôçôá ôùí êõêëùìÜôùí óôá óõóôÞìáôá ðïëõðëåîßáò åðéìåñé-
óìïý ÷ñüíïõ áðü ü,ôé óôá áíôßóôïé÷á óõóôÞìáôá óõ÷íüôçôáò. ¼ìùò ç ðñïóôá-
óßá ðïõ ðñïóöÝñåé ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ üóïí áöïñÜ ôç äéáóôáý-
ñùóç ðñïûðïèÝôåé Ýíá õøçëïý åýñïõò æþíçò öõóéêü êáíÜëé, üðùò åðßóçò êáé
áðïõóßá ðáñáìüñöùóçò ðïõ ïöåßëåôáé óôçí êáèõóôÝñçóç.
120
Ôï êïéíü ÷áñáêôçñéóôéêü ãíþñéóìá êáé ôùí äýï ôå÷íéêþí ðïëõðëåîßáò åßíáé ôï ãåãï-
íüò üôé, áí Ýíá ôåñìáôéêü åßíáé ôçëåðéêïéíùíéáêÜ áäñáíÝò, ôüôå ç áíôßóôïé÷ç ÷ùñçôéêü-
ôçôá ôïõ êáíáëéïý ðáñáìÝíåé áíáîéïðïßçôç óå âÜñïò ôçò ïéêïíïìßáò ôïõ äéêôýïõ. Óç-
ìåéþíåôáé üôé ðñïêåéìÝíïõ íá ìåéùèåß ôï êüóôïò åðéêïéíùíßáò êáé åéäéêüôåñá óôéò ðåñé-
ðôþóåéò óõíäÝóåùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí åðéêïéíùíßáò ðïõ åöáñìüæåôáé ç ôå÷íéêÞ
ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ ïé äéáäï÷éêÝò èÝóåéò ðëáéóßùí Þ êáé üëåò ïé èÝ-
óåéò ôùí ðëáéóßùí ðïõ ðáñáìÝíïõí áäñáíåßò äéáôßèåíôáé åî ïëïêëÞñïõ óå ôåñìáôéêÝò
ìïíÜäåò ðïõ Ý÷ïõí áõîçìÝíåò áðáéôÞóåéò óå ÷ùñçôéêüôçôá. ÓõíÞèùò ç ôå÷íéêÞ áõôÞ
Óå ðïëëÜ ôçëåðéêïéíùíéáêÜ
áíáðôýóóåôáé óå óõíäõáóìü ìå ôç ÷ñÞóç óõëëåêôþí. ÐñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ç óý-
óõóôÞìáôá ôï êüóôïò ôùí
ãêñéóç ìåôáîý ôùí äýï áõôþí ôå÷íéêþí, üóïí áöïñÜ ôï ðáñå÷üìåíï åýñïò æþíçò,
ãñáììþí åðéêïéíùíßáò õðåñ-
äßíåé ôï ßäéï áðïôÝëåóìá. Áõôü öáßíåôáé êáé óôï ðáñÜäåéãìá ðïõ áêïëïõèåß.
âáßíåé ôï êüóôïò ôïõ åîïðëé-
óìïý ðïõ óõíäÝåôáé ó áõôÝò
ôéò ãñáììÝò. ÐáñÜäåéãìá VII
Èåùñïýìå üôé äéáôßèåíôáé 10 óÞìáôá åéóüäïõ ìå ðåñéïñéóìÝíï åýñïò æþíçò 3.000
Hz. Óôá óÞìáôá áõôÜ Ý÷åé åöáñìïóôåß ìéá åéäéêïý ôýðïõ äéáìüñöùóç ðëÜôïõò
áíáëïãéêïý óÞìáôïò óå Ýíá óýóôçìá ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò, óýì-
öùíá ìå ôçí ïðïßá áðïêüðôåôáé ç ìßá ðëåõñéêÞ ìðÜíôá, åöüóïí ìåôáöÝñåé ôçí
ßäéá áêñéâþò ðëçñïöïñßá, ðñïêåéìÝíïõ íá åîïéêïíïìçèåß ÷ùñçôéêüôçôá óôï êá-
íÜëé åðéêïéíùíßáò. ÅðïìÝíùò ôï åýñïò æþíçò ôïõ óÞìáôïò ðïõ èá ðñïêýøåé èá
åßíáé 30.000 Hz (=10 . 3.000).
Åöáñìüæïíôáò ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ êáé ìå ñõèìü äåéãìáôïëçøßáò
3.000 Hz óå êÜèå êáíÜëé, ôï óÞìá TDM èá áðïóôÝëëåôáé ìå óåéñÜ äåéãìÜôùí ðïõ
èá áðÝ÷ïõí ÷ñïíéêÜ êáôÜ 1/ (10 . 3.000) äåõôåñüëåðôá, ïðüôå ôï åýñïò æþíçò ôïõ
óÞìáôïò åîüäïõ TDM èá åßíáé 30.000 Hz, äçëáäÞ ßóï ìå ôï åýñïò æþíçò ôïõ
óÞìáôïò åîüäïõ FDM.
ÔÝëïò, ôï êõñéüôåñï ìåéïíÝêôçìá ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ åßíáé üôé ç

áêñßâåéá ôçò ìïñöÞò ôïõ óÞìáôïò, ç ÷ñïíéêÞ áóôÜèåéÜ ôïõ êáé ï óõã÷ñïíéóìüò ôïõ
êáôáëÞãïõí íá ãßíïíôáé ìåãÜëá ðñïâëÞìáôá, üôáí Ý÷ïõìå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜ-
äïóçò óçìÜôùí.

ÃåííÞôñéåò öÝñïõóáò, ößëôñá äéÝëåõóçò æþíçò óõ÷íïôÞôùí, ðïëõðëÝ-
êôçò, óõëëÝêôçò, äéáóôáýñùóç, ãñáììéêüôçôá öÜóçò, ìç ãñáììéêÜ öáé-
íüìåíá.
121
ÌÜèçìá 3.3: ÓôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá
Ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ (STDM: Statistical TDM), Þ áðëþò

óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá, áðïôåëåß åðÝêôáóç ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ êáé
Ý÷åé ùò óôü÷ï íá ìåéþóåé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áõôÞ ç ôåëåõôáßá ðáñïõóéÜæåé.
Ôï ðñþôï óçìåßï ðïõ ðñÝðåé íá ôïíéóôåß åßíáé ç äéáöïñåôéêÞ «ìåôá÷åßñéóç» ôçò áóõã-
÷ñüíéóôçò êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò áðü ôçí óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá. Ìéá
ôõðéêÞ ìïñöÞ óôáôéóôéêÞò ðïëõðëåîßáò áðïôåëåß ôï ó÷Þìá 3.9, óôï ïðïßï ï óôáôéóôé-
êüò ðïëõðëÝêôçò ëåéôïõñãåß ìå ôï ìÝóï üñï ôùí ñïþí êõêëïöïñßáò ôùí äåäïìÝíùí
ðïõ Ýñ÷ïíôáé áðü ôÝóóåñéò, áóõã÷ñüíéóôåò, ÷áìçëïý ñõèìïý ñïÝò êõêëïöïñßáò
äåäïìÝíùí (ð.÷. 2.400 bps). ÁõôÝò ïé ñïÝò äåäïìÝíùí åíïðïéïýíôáé óå ìßá ãñáììÞ
åðéêïéíùíßáò ðïõ êáôåõèýíåôáé óôïí ðïëõðëÝêôç ôïõ çëåêôñïíéêïý õðïëïãéóôÞ. Óôçí
ôå÷íéêÞ ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñü-
íïõ ç åíïðïéçìÝíç ãñáììÞ åðéêïéíù-
íßáò èá áðáéôïýóå ñõèìü ìåôÜäïóçò
ôïõëÜ÷éóôïí ßóï ìå ôï Üèñïéóìá ôùí
ñõèìþí ìåôÜäïóçò ôùí ôåóóÜñùí
ãñáììþí ðïõ êáôáöèÜíïõí óôïí ðï-
ëõðëÝêôç, äçëáäÞ 9.600 bps
.
(=4 2.400), üðùò Üëëùóôå öáßíåôáé
êáé óôï ó÷Þìá 3.9. Ìéá ôÝôïéá ôáêôéêÞ
äåí åßíáé óõìöÝñïõóá, éäéáßôåñá üôáí
Ó÷Þìá 3.9: Áóõã÷ñüíéóôç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá
ïé ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ðáñáìÝíïõí
áäñáíåßò ãéá êÜðïéá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá Þ ìåôáäßäïõí óðïñáäéêÜ êáôáéãéóìïýò äå-
äïìÝíùí.
Óôï ó÷Þìá 3.9 ç åíïðïéçìÝíç ãñáììÞ ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá ìå ôïí ßäéï ñõèìü ìåôÜ-
äïóçò ðïõ ìåôáöÝñïõí ïé ôÝóóåñéò ãñáììÝò ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí. Áõôü óç-
ìáßíåé üôé, ãéá íá ëåéôïõñãåß óùóôÜ ôï óýóôçìá, ï ìÝóïò öüñôïò ôçò ãñáììÞò êÜèå
ôåñìáôéêÞò äéÜôáîçò, ãéá ìåãÜëç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï, äå èá ðñÝðåé íá îåðåñíÜ ôï 25%
ôçò óõíïëéêÞò éêáíüôçôáò ìåôáöïñÜò ôçò ãñáììÞò.
Ôï äåýôåñï óçìåßï ðïõ áîßæåé íá ôïíéóôåß åßíáé ôï ãåãïíüò üôé óôéò óõã÷ñïíéóìÝíåò
Ôï ðñüèåìá åßíáé Ýíáò êùäé-
ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò, ëüãù ôçò öýóçò ôçò ìåôÜäïóçò, ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá
êïðïéçìÝíïò ÷áñáêôÞñáò ðïõ
åöáñìüæåôáé äõóêïëüôåñá áðü ü,ôé óôçí ðåñßðôùóç ôùí áóõã÷ñüíéóôùí ãñáììþí
ìðáßíåé ìðñïóôÜ óôï ìÞíõìá.
åðéêïéíùíßáò. Ï ëüãïò åßíáé üôé óôç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç ïé ôåñìáôéêÝò äéáôÜ-
îåéò ðáñáìÝíïõí áäñáíåßò (÷ñüíïò áñãßáò) ãéá åëÜ÷éóôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, åíþ ïé
ïìÜäåò äåäïìÝíùí åßíáé áðáñáßôçôï íá äéáôçñïýí ôçí ïëïêëçñùìÝíç ìïñöÞ ôïõò
ãéá üóï ÷ñüíï äéáðåñíïýí ôïõò ðïëõðëÝêôåò.
Áíôßèåôá, óôçí ðåñßðôùóç ôçò áóõã÷ñüíéóôçò åðéêïéíùíßáò ôá ìçíýìáôá êáôáöèÜ-
íïõí áðü ôá ôåñìáôéêÜ ìå ôõ÷áßï ñõèìü êáé ðáñáìÝíïõí ðñïóùñéíÜ áðïèçêåõìÝíá,
ìÝ÷ñé íá ìåôáäïèïýí áðü ôçí åíïðïéçìÝíç ãñáììÞ, ìå íÝï ñõèìü ìåôÜäïóçò. Åðåé-
äÞ ôï ìÞêïò ôùí ìçíõìÜôùí åßíáé ôõ÷áßï, óå êÜèå ìÞíõìá ðñïóôßèåôáé Ýíá ðñüèåìá,
122
ðïõ äçëþíåé ôï ìÞêïò ôïõ. Ìå âÜóç ôçí ðëçñïöïñßá áõôÞ ï äÝêôçò äéáêñßíåé ôá
äéáäï÷éêÜ ìçíýìáôá. Ôï ðñüèåìá ðåñéëáìâÜíåé ðïëëÝò öïñÝò êáé ðëçñïöïñßá ó÷åôé-
êÞ ìå ôç äéåýèõíóç ðñïïñéóìïý ôïõ ìçíýìáôïò óôï äßêôõï, ôç äéåýèõíóç ôïõ áðï-
óôïëÝá, êáèþò åðßóçò êáé ïôéäÞðïôå ó÷åôéêü ìå ôçí ðñïôåñáéüôçôá äéáêßíçóçò ôïõ
ìçíýìáôïò áðü óçìåßï óå óçìåßï. Ç ðñüóèåóç ôïõ ðñïèÝìáôïò óôï ìÞíõìá áðïôå-
ëåß óõíÞèùò ìÝñïò ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ õðïëïãéóôÞ åðéêïéíùíéþí. Óôçí ôå÷íéêÞ ôçò
óôáôéóôéêÞò ðïëõðëåîßáò ôá ìçíýìáôá, áíåîÜñôçôá áðü ôï ìÞêïò ôïõò, ìåôáäßäïíôáé
Ï óêïðüò ôïõ õðïëïãéóôÞ åðé-
ìå ôç ìïñöÞ ìéêñüôåñùí ôìçìÜôùí óôáèåñïý ìÞêïõò, ôá ïðïßá åßíáé ßóá åßôå ìå Ýíá
êïéíùíéþí åßíáé íá áðáëëÜîåé
ðëáßóéï åßôå ìå ìßá èÝóç ðëáéóßïõ åßôå ìå Ýíá áêÝñáéï ðïëëáðëÜóéï ôùí ðëáéóßùí Þ
ôïí êåíôñéêü õðïëïãéóôÞ áðü
ôùí èÝóåùí ôïõ ðëáéóßïõ.
ôï öüñôï ôçò åðéêïéíùíßáò ìå
Óôçí ðñÜîç åöáñìüæïíôáé áñêåôÜ ó÷Þìáôá óôáôéóôéêÞò ðïëõðëåîßáò. ÌåñéêÝò åí-
ôá ðåñéöåñåéáêÜ. ¸íá ìåãÜëï
äéáöÝñïõóåò ðåñéðôþóåéò ðáñïõóéÜæïíôáé óôá ó÷Þìáôá 3.10, 3.11 êáé 3.12.
ìÝñïò ôùí ðñùôïêüëëùí åðéêïé-
íùíßáò õößóôáíôáé åðåîåñãáóßá
ó áõôüí. Ï õðïëïãéóôÞò åðé-
êïéíùíéþí åêôåëåß óõíÞèùò ðå-
ñéïñéóìÝíï áñéèìü åíôïëþí. Ãéá
ôï ëüãï áõôü êáôáóêåõÜæåôáé
ìå ôÝôïéá áñ÷éôåêôïíéêÞ, ðïõ äß-
íåé âáñýôçôá ó áõôÞ ôç ëåé-
ôïõñãßá êáé åðïìÝíùò áõîÜíåé
ôçí áðüäïóÞ ôïõ. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, ðïëëïß áëãüñéèìïé áíß÷íåõ-
óçò êáé äéüñèùóçò óöáëìÜôùí
åêðïìðÞò ðñáãìáôïðïéïýíôáé
áðåõèåßáò óôï õëéêü (hardware)
ôùí õðïëïãéóôþí åðéêïéíùíéþí,
áðáëëÜóóïíôáò Ýôóé ôïí êåíôñé-
êü õðïëïãéóôÞ áðü ôï öüñôï
ôçò áíôßóôïé÷çò õðïëïãéóôéêÞò
äéáäéêáóßáò.
Ó÷Þìá 3.10: Éóïäýíáìïé ó÷çìáôéóìïß óôáôéóôéêÞò ðïëõðëåîßáò áóõã÷ñüíéóôùí êáé

óõã÷ñïíéóìÝíùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò:
(á) óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá ôñéþí áóõã÷ñüíéóôùí ãñáììþí êáé ìéáò óõã÷ñïíéóìÝíçò,
(â) óõã÷ñïíéóìÝíç êõêëïöïñßá ìÝóù åíüò TDM êáíáëéïý óå óõíäõáóìü ìå óôáôéóôéêÞ
ðïëõðëåîßá ôñéþí áóõã÷ñüíéóôùí êáíáëéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï õðüëïéðï TDM êáíÜëé.
123
Ó÷Þìá 3.11: Óôáôéóôéêïß ðïëõðëÝêôåò ðïëëáðëþí óçìåßùí
Ó÷Þìá 3.12: Äéáäï÷éêïß óôáôéóôéêïß ðïëõðëÝêôåò

ÓôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ, ÷ñüíïò áñãßáò, ôõ÷áßïò ñõè-
ìüò ìåôÜäïóçò, ðñüèåìá.
124
Óôï ÊåöÜëáéï 3 áíáæçôÞèçêáí ïéêïíïìéêüôåñåò ìïñöÝò åðéêïéíùíßáò. Ç ëýóç ôïõ
ðñïâëÞìáôïò ç ïðïßá ðñïôÜèçêå Ý÷åé ùò óôü÷ï ôçí ðïëëáðëÞ êáé ôáõôü÷ñïíç ÷ñÞóç
ôïõ äéáèÝóéìïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò. Óå óõíÜñôçóç ìå ôïõò ôýðïõò ôùí ãñáììþí åðé-
êïéíùíßáò, Ýãéíå áíáëõôéêÞ áíáöïñÜ óôçí ôå÷íéêÞ ôçò ðïëõðëåîßáò êáé åéäéêüôåñá
óôéò ôñåéò ìåèüäïõò ðïëëáðëÞò ÷ñÞóçò êáíáëéïý ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß êáé åßíáé:
ü Ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò, ðïõ áöïñÜ ôçí áíáëïãéêÞ ìåôáöïñÜ
äåäïìÝíùí, êáôÜ ôçí ïðïßá ôï öõóéêü êáíÜëé åðéìåñßæåôáé óå ðïëëÝò æþíåò ìå
ìéêñüôåñï åýñïò æþíçò ç êáèåìéÜ (ëïãéêÜ êáíÜëéá). ÊÜèå ÷ñÞóôçò êáôÝ÷åé áðï-
êëåéóôéêÜ ôç äéêÞ ôïõ æþíç óõ÷íüôçôáò. ÂÜóåé áõôÞò ôçò ìåèüäïõ üëåò ïé ôåñ-
ìáôéêÝò ìïíÜäåò åßíáé óõíå÷þò óõíäåäåìÝíåò ìå ôï äßêôõï. Ï ÷ñÞóôçò ìéáò
ôÝôïéáò ôåñìáôéêÞò ìïíÜäáò äåí áíôéëáìâÜíåôáé ôï öüñôï åñãáóßáò ôïõ äé-
êôýïõ, åðåéäÞ ôï ëïãéêü êáíÜëé óýíäåóçò ôïõ ôåñìáôéêïý ôïõ åßíáé ðÜíôá óôç
äéÜèåóÞ ôïõ.
ü Ç ðïëõðëåîßá åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ, ðïõ áöïñÜ ôç óõã÷ñïíéóìÝíç êáé ôçí áóõã-
÷ñüíéóôç øçöéáêÞ ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ êÜèå ôåñìáôéêÞ
ìïíÜäá óõíäÝåôáé óå ôáêôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá ìå ôï äßêôõï ãéá Ýíá ðñïêáèï-
ñéóìÝíï êáé ðåñéïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, åêìåôáëëåõüìåíç üëåò ôéò äõíá-
ôüôçôåò ôïõ öõóéêïý êáíáëéïý. Ìå ôïí ôñüðï áõôü ìðïñåß íá ãßíåé ìåôÜäïóç ìå
ôï ìÝãéóôï äõíáôü ñõèìü ìåôÜäïóçò ôïõ êáíáëéïý, áëëÜ ãéá Ýíá ðåñéïñéóìÝíï
÷ñïíéêü äéÜóôçìá. Ç óýíäåóç ìå ôï öõóéêü êáíÜëé ãßíåôáé êõêëéêÜ, áíåîÜñôçôá
áðü ôï áí õðÜñ÷ïõí Þ ü÷é äåäïìÝíá ãéá íá ìåôáäïèïýí, ìå áðïôÝëåóìá ôï
êáíÜëé íá õðïáðáó÷ïëåßôáé. Áõôü åßíáé äõíáôüí íá áðïöåõ÷èåß ìå ôçí ôñßôç
ìÝèïäï.
ü Ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá, ðïõ áðïôåëåß âåëôßùóç ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý
÷ñüíïõ êáé Ý÷åé ùò óôü÷ï ôç ìåßùóç ôùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ áõôÞ ðáñïõóéÜæåé.
Óôçí ðåñßðôùóç ôçò ðïëõðëåîßáò áóõã÷ñüíéóôùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò, ï óôá-
ôéóôéêüò ðïëõðëÝêôçò ëåéôïõñãåß ìå ôï ìÝóï üñï ôùí ñïþí êõêëïöïñßáò äåäï-
ìÝíùí ðïõ Ýñ÷ïíôáé áðü ôéò áóõã÷ñüíéóôåò ñïÝò êõêëïöïñßáò ôùí ôåñìáôéêþí
äéáôÜîåùí ðñïò ôïí ðïëõðëÝêôç. Ðïëý ðéï óýíèåôç åßíáé ç ðåñßðôùóç ôçò ðïëõ-
ðëåîßáò óõã÷ñïíéóìÝíùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò, êáôÜ ôçí ïðïßá ïé ôåñìáôéêÝò
äéáôÜîåéò, óå áíôßèåóç ìå ü,ôé óõìâáßíåé óôçí áóõã÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç, ðáñá-
ìÝíïõí áðáó÷ïëçëÝíåò ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá. Óå êÜèå ðåñßðôùóç åßíáé
äõíáôÞ ç âïÞèåéá óõëëåêôþí ðñïêåéìÝíïõ íá áðïèçêåõèïýí ôá áóõã÷ñüíéóôá
óÞìáôá ðïõ êáôáöèÜíïõí ôõ÷áßá áðü ôéò åðéêïéíùíéáêÜ åíåñãÝò ôåñìáôéêÝò
ìïíÜäåò, ìÝ÷ñé íá ðåñÜóïõí áðü ôïí ðïëõðëÝêôç êáé íá ìåôáäïèïýí áðü ôï
öõóéêü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò. ÔÝëïò, ðáñïõóéÜóôçêáí ðñáêôéêÜ ðáñáäåßãìáôá
åöáñìïãÞò óôáôéóôéêþí ðïëõðëåêôþí, þóôå íá öáíåß ç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõò.
Ôï êåöÜëáéï ïëïêëçñþèçêå ìå ðáñÜèåóç ôùí ìåéïíåêôçìÜôùí êáé ôùí ðëåïíåêôç-
ìÜôùí ôùí ôå÷íéêþí ðïëëáðëÞò ÷ñÞóçò êáíáëéïý, óõãêñßíïíôáò ôá öáéíüìåíá
ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôïõ ÷åéñéóìïý ôùí óçìÜôùí ìåôÜäïóçò,
êáèþò êáé ôï ðáñå÷üìåíï åýñïò æþíçò ôùí äýï ôå÷íéêþí.
125
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéïé åßíáé ïé âáóéêïß ôýðïé ãñáììþí åðéêïéíùíßáò êáé óå ôé äéáöÝñïõí;
2. Ôé óçìáßíåé ðïëõðëåîßá óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí;
3. Ðïéá åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò;
4. Ðïéá åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý ÷ñüíïõ;
5. Óå ôé äéáöÝñïõí êáé óå ôé ìïéÜæïõí ïé ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò åðéìåñéóìïý óõ-
÷íüôçôáò êáé ÷ñüíïõ;
6. Ôé åßíáé ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá;
7. Óå ôé äéáöïñïðïéåßôáé ç óôáôéóôéêÞ ðïëõðëåîßá áðü ôçí ðïëõðëåîßá åðéìåñé-
óìïý ÷ñüíïõ;
8. Ôé åßíáé ï óõëëÝêôçò êáé ðïý ÷ñçóéìïðïéåßôáé;
9. ÁíÜëõóå êáé åîÞãçóå ôá ó÷Þìáôá 3.10, 3.11 êáé 3.12.
126
Âéâëéïãñáößá
1. Áëåîüðïõëïò Á., ËáãïãéÜíçò Ã., Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé Äßêôõá Õðïëïãéóôþí,
1997.
2. Drefler F., Using Networks, QUE, 1998.
3. Drefler F., Freed L., How Networks Works, QUE, 1998.
4. Kalvin P. P., Silberschatz A., Operating Systems Concepts, Publishing Co 1994.
5. ÌáõñïìáôÜêïõ Á. Ê., ÖõóéêÞ, Ýêäïóç Ôå÷íéêþí Åðáããåëìáôéêþí Ó÷ïëþí, ôü-
ìïò 1ïò , ÁèÞíá 1998.
6. Ðïìðüñôóçò Á. Ó., ÔïðéêÜ Äßêôõá Õðïëïãéóôþí, Á.Ð.È., Èåóóáëïíßêç 1990.
7. Ó÷ïëéêü âéâëßï Á´, Â´, Ã´ Åíéáßïõ Ëõêåßïõ ÏÅÄÂ, ÅöáñìïãÝò ÐëçñïöïñéêÞò -
Õðïëïãéóôþí, Ðáéäáãùãéêü Éíóôéôïýôï, 1998.
8. Stallings W., Data and Computer Communications, Macmillan Publishing
Company, 2nd edition, 1990.
9. Tanenbaum S. A., Computer Networks, Prentice-Hall Inc., Englewood Cliffs,
New Jersey, 1996.
Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ (URLs)

ü http://www.ieee.org
ü http://www.iso.ch/.
ü http://www.elot.gr
ü http://www.itu.int/.
ü http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/cisintwk/ito_doc/osi_prot.htm
ü http://www.cisco.com/warp/public/535/4.html
ü http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/cisintwk/ito_doc/ibmsna.htm
ü http://www.cisco.com/univercd/cc/td/doc/cisintwk/ito_doc/xns.htm
ü http://aol.pcwebopedia.com/TERM/c/circuit_switching.html
ü http://www.vislab.usyd.edu.au/photonics/networks/networks/network5.html
127
Êåöáëáéï 4: Äéêôõáêá ìïíôåëá
Åíüôçôá Â
Äßêôõá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí
ÊåöÜëáéï 4: ÄéêôõáêÜ ìïíôÝëá
ÊåöÜëáéï 5: Áñ÷éôåêôïíéêÞ äéêôýùí
ÊåöÜëáéï 6: Ôå÷íïëïãßåò äéêôýùí

128
Tïìïò É, Åíïôçôá B: Äéêôõá åðéêïéíùíéáò äåäïìåíùí
Åíüôçôá Â: Äßêôõá åðéêïéíùíßáò äå-

äïìÝíùí
ÌÜèçìá 4.1: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá ôçëåðéêïéíùíéþí .............. 137
4.1.1 ÃåíéêÜ óôïé÷åßá ...................................................... 137
4.1.2 ÄïìéêÜ óôïé÷åßá äéêôýïõ åðéêïéíùíßáò ................... 142
4.1.3 Ôï õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò .................................... 143
ÌÜèçìá 4.2: ÄéêôõáêÜ ìïíôÝëá õðïëïãéóôþí ......................... 144
4.2.1 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ............. 144
4.2.2 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï åßäïò ôçò óýíäåóçò ....... 144
4.2.3 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç ...... 146
4.2.4 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôïðïëïãßá ..................... 150
4.2.5 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôå÷íïëïãßá .................... 151
ÌÜèçìá 4.3: Áîéïðéóôßá ìåôÜäïóçò - Áðüäïóç äéêôýïõ ....... 153
4.3.1 Áîéïðéóôßá ìåôÜäïóçò ........................................... 153
4.3.1.1 Áéôßåò ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò ........................ 153
4.3.1.2 Ìç÷áíéóìïß åíôïðéóìïý êáé áíôéìåôþðéóçò ôùí
óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò ......................................... 153
4.3.1.3 Äåßêôçò áîéüðéóôçò ìåôÜäïóçò ............................. 154
4.3.2 Áðüäïóç äéêôýïõ ................................................... 154
4.3.2.1 Ñõèìüò äéÝëåõóçò ................................................. 155
4.3.2.2 ÊáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò .................................... 155
4.3.2.3 ×áñáêôçñéóìüò ôçò áðüäïóçò äéêôýïõ ................ 156
ÌÜèçìá 4.4: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç äéêôýùí äåäïìÝíùí .......... 157
ÌÜèçìá 4.5: ×ñÞóç äéêôýùí .................................................... 161
4.5.1 Ç ÷ñÞóç ôùí äéêôýùí óôçí êïéíùíßá
ôçò ðëçñïöïñßáò .................................................. 161
4.5.2 Ç íÝá äõíáìéêÞ ...................................................... 163
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 164
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 165
129
129
Tïìïò Á, Åíïôçôá ÉÉ: Äéêôéá åðéêïéíùíéáò
Êåöáëáéï 4: Äéêôõáêá äåäïìåíùí
ìïíôåëá

ÌÜèçìá 5.1: Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ................................. 169
5.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 169
5.1.2 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ..................................... 169
5.1.3 Éåñáñ÷ßá ðñùôïêüëëùí ......................................... 170
5.1.4 Ôýðïé ðñùôïêüëëùí ............................................... 171
5.1.5 ÌåôáöïñÜ äåäïìÝíùí ìÝóù ðñùôïêüëëùí .......... 176
ÌÜèçìá 5.2: Ëåéôïõñãßåò ðñùôïêüëëùí .................................. 178
5.2.1 ÊáôÜôìçóç ìçíõìÜôùí .......................................... 178
5.2.2 Åðáíáóõíáñìïëüãçóç ......................................... 179
5.2.3 ÅíèõëÜêùóç .......................................................... 179
5.2.4 ¸ëåã÷ïò óýíäåóçò ............................................... 180
5.2.5 ¸ëåã÷ïò ñïÞò ....................................................... 180
5.2.6 ¸ëåã÷ïò óöáëìÜôùí ............................................ 180
5.2.7 Ôìçìáôïðïßçóç ...................................................... 181
5.2.8 Äéåõèõíóéïäüôçóç ................................................. 181
5.2.9 Ðñïôåñáéüôçôá äéåêðåñáßùóçò ............................. 181
5.2.10 ÁóöÜëåéá ............................................................... 181
5.2.11 Óõã÷ñïíéóìüò ........................................................ 182
ÌÜèçìá 5.3: ÄéåðáöÝò êáé õðçñåóßåò äéêôýùí ....................... 183
5.3.1 ÄéåðáöÝò ............................................................... 183
5.3.2 Õðçñåóßåò ............................................................. 184
5.3.2.1 ÐñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò ...... 185
5.3.2.2 Ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç
õðçñåóßåò .............................................................. 186
5.3.2.3 ÅðéâåâáéùìÝíá ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò
óôç óýíäåóç õðçñåóßåò ........................................ 187
5.3.2.4 Áíåðéâåâáßùôá ðñïóáíáôïëéóìÝíåò
óôç óýíäåóç õðçñåóßåò ........................................ 187
ÌÜèçìá 5.4: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò
áíïéêôþí óõóôçìÜôùí ........................................ 188
5.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 188
130
5.4.2 ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí óôï ÏSI ............................. 190

5.4.3 Õðçñåóßåò êáé ëåéôïõñãßåò ôùí
åðéðÝäùí ôïõ OSI .................................................. 194
5.4.3.1 Öõóéêü åðßðåäï ...................................................... 194
5.4.3.2 Åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí ................................ 195
5.4.3.3 Åðßðåäï äéêôýïõ ..................................................... 196
5.4.3.4 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò .............................................. 197
5.4.3.5 Åðßðåäï óõíüäïõ ................................................... 198
5.4.3.6 Åðßðåäï ðáñïõóßáóçò ........................................... 199
5.4.3.7 Åðßðåäï åöáñìïãÞò .............................................. 200
5.4.4 ÏéêïãÝíåéåò ðñùôïêüëëùí ..................................... 200
ÌÜèçìá 5.5: Äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ôõðïðïßçóçò
- Ðñüôõðá êáé óõóôÜóåéò ................................... 203
5.5.1 Ç áíÜãêç ðñïôõðïðïßçóçò ................................... 203
5.5.2 Äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ãéá ðñüôõðá ......................... 203
5.5.2.1 Ï ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò ................... 204
5.5.2.2 Ç ÄéåèíÞò ¸íùóç Ôçëåðéêïéíùíéþí ....................... 205
5.5.2.3 Ôï Éíóôéôïýôï Çëåêôñïíéêþí êáé
Çëåêôñïëüãùí Ìç÷áíéêþí .................................... 206
5.5.2.4 ¢ëëïé ïñãáíéóìïß ................................................... 206
5.5.3 Äéáäéêáóßá ôõðïðïßçóçò ðñïôýðùí ...................... 207
ÌÜèçìá 5.6: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP ................................ 208
5.6.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 208
5.6.2 ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí TCP/IP ............................... 209
5.6.3 Ôá åðßðåäá ôïõ TCP/IP .......................................... 213
5.6.3.1 Åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ ................................. 213
5.6.3.2 Åðßðåäï Äéáäéêôýïõ ............................................... 213
5.6.3.2.1 Ôï ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ ................................... 214
5.6.3.2.2 Ôï ðñùôüêïëëï áíÜëõóçò äéåõèýíóåùí ............... 217
5.6.3.2.3 Ôï ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìçíõìÜôùí Äéáäéêôýïõ ... 217
5.6.3.3 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò .............................................. 217
5.6.3.3.1 Ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìåôÜäïóçò .......................... 218
5.6.3.3.2 Ðñùôüêïëëï áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ äåäïìÝíùí
÷ñÞóôç ................................................................... 220
131
Tïìïò Á, Åíïôçôá Êåöáëáéï

ÉÉ: Äéêôéá 4:
åðéêïéíùíéáò äåäïìåíùí
Äéêôõáêá ìïíôåëá
5.6.3.4 Åðßðåäï åöáñìïãÞò .............................................. 221

5.6.3.4.1 Ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý .................... 222
5.6.3.4.2 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí ......................... 222
5.6.3.4.3 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áðëïý ôá÷õäñïìåßïõ..... 223
5.6.3.4.4 Õðçñåóßåò êáôáëüãïõ ........................................... 225
5.6.3.4.5 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò õðåñêåéìÝíïõ ............... 226
ÌÜèçìá 5.7: Óýãêñéóç ôùí ìïíôÝëùí áíáöïñÜò
TCP/IP êáé OSI ..................................................... 228
5.7.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 228
5.7.2 Ïìïéüôçôåò ............................................................ 228
5.7.3 ÄéáöïñÝò .............................................................. 228
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 232
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 234

ÌÜèçìá 6.1: Ôå÷íïëïãßá óçìåßïõ ðñïò óçìåßï - ÌåôáãùãÞ .. 238
6.1.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ................................................. 238
ÌÜèçìá 6.2: Ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò - ìçíýìáôïò ... 240
6.2.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ............................ 240
6.2.2 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò .............................. 242
ÌÜèçìá 6.3: Ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ............................. 245
6.3.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ .................................. 245
6.3.2 Äßêôõá ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ ............ 247
6.3.3 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ìå íïçôÜ
êõêëþìáôá ............................................................. 248
ÌÜèçìá 6.4: Óýãêñéóç ôå÷íéêþí ìåôáãùãÞò .......................... 250
ÌÜèçìá 6.5: Ôå÷íïëïãßåò åðéêïéíùíéþí åêðïìðÞò -
ÑáäéïöùíéêÜ äßêôõá ........................................... 253
6.5.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 253
6.5.2 Áóýñìáôç åðéêïéíùíßá - Ñáäéïêýìáôá ................... 254
ÌÜèçìá 6.6: Ôå÷íïëïãßåò åðéêïéíùíéþí åêðïìðÞò -
132
ÄïñõöïñéêÜ äßêôõá ............................................ 256

Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 258
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 259
Âéâëéïãñáößá ............................................................................. 260

Äéåõèýíóåéò äéáäéêôýïõ (URLs) ....................................................... 260
ÃëùóóÜñéï ôüìïõ É .......................................................................... i - vii

133
ÊåöÜëáéï 4
ÄéêôõáêÜ ìïíôÝëá
ÌÜèçìá 4.1: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá ôçëåðéêïéíùíéþí

ÌÜèçìá 4.2: ÄéêôõáêÜ ìïíôÝëá õðïëïãéóôþí
ÌÜèçìá 4.3: Áîéïðéóôßá ìåôÜäïóçò - Áðüäïóç äéêôýïõ
ÌÜèçìá 4.4: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç äéêôýùí äåäïìÝíùí
ÌÜèçìá 4.5: ×ñÞóç äéêôýùí
134

135
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 4 åßíáé íá óõíåéäçôïðïéÞóåé ï ìáèçôÞò ôç óçìáóßá ôçò åðé-
êïéíùíßáò áðü ôá ðñþôá ÷ñüíéá ôçò ðáñïõóßáò ôïõ áíèñþðïõ óôç Ãç, íá ôç óõíäÝ-
óåé ìå ôá óýã÷ñïíá åðéêïéíùíéáêÜ ìïíôÝëá êáé íá ãíùñßóåé ôéò âáóéêÝò Ýííïéåò ðïõ
ó÷åôßæïíôáé ìå ôá äßêôõá õðïëïãéóôþí. ¸ííïéåò ðïõ áöïñïýí ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé
ôçí ôáîéíüìçóç ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, óå óõíäõáóìü ìå ôçí áðüäïóç ôïõ äé-
êôýïõ ç ïðïßá áíôéêáôïðôñßæåé ôçí áîéïðéóôßá êáé ôçí ðïéüôçôá ôçò ìåôÜäïóçò, åéóÜ-
ãïõí ôï ìáèçôÞ óôáäéáêÜ óå âáèýôåñåò Ýííïéåò - áíôéêåßìåíá ôùí äéêôõáêþí ìïíôÝ-
ëùí åðéêïéíùíßáò. ÔÝëïò, óôü÷ïò áõôïý ôïõ êåöáëáßïõ åßíáé íá ðáñïõóéáóôåß, ìÝóù
ôçò äéá÷ñïíéêÞò ôå÷íïëïãéêÞò åîÝëéîçò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí êáé ðéï óõãêåêñéìÝ-
íá ôïõ Äéáäéêôýïõ, ç óçìåñéíÞ ôå÷íïëïãéêÞ êáôÜóôáóç êáé ïé ðëÝïí ïñáôÝò ÷ñÞóåéò
ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí.
ü Íá ãíùñßæåé ôç äéá÷ñïíéêÞ åîÝëéîç ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí äéêôýùí êáé ôùí äé-
êôýùí õðïëïãéóôþí, êáèþò êáé ôéò ÷ñÞóåéò ôïõò.
ü Íá ãíùñßæåé ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, ôéò êá-
ôçãïñßåò ôïõò êáé ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò.
ü Íá äéáêñßíåé êáé íá ôáîéíïìåß ôá äéêôõáêÜ ìïíôÝëá ùò ðñïò äéÜöïñá ÷áñáêôç-
ñéóôéêÜ, üðùò åßíáé ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç, ôï åßäïò ôçò
óýíäåóçò, ç ôïðïëïãßá êáé ç ôå÷íïëïãßá.
ü Íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜöåé ôá äéêôõáêÜ ìïíôÝëá êáé íá äßíåé ðáñáäåßãìáôá
÷ñçóéìïðïßçóÞò ôïõò.
ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ðáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåÜæïõí ôçí áðüäïóç åíüò äéêôýïõ, üðùò
åßíáé ç äéÝëåõóç Þ ç êáèõóôÝñçóç, êáé ãåíéêüôåñá íá áíôéìåôùðßæåé ôá ðñïâëÞ-
ìáôá ðïõ áöïñïýí ôçí ðïéüôçôá êáé ôçí áîéïðéóôßá ôçò ìåôÜäïóçò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôç ÷ñÞóç ôùí äéÜöïñùí ôýðùí äéêôýùí.
136
1. Ðïéïõò ôñüðïõò åðéêïéíùíßáò ãíùñßæåéò;
2. Ôé åßíáé Ýíá óýóôçìá åðéêïéíùíßáò êáé ðïéá íïìßæåéò üôé åßíáé ôá äïìéêÜ ÷áñá-
êôçñéóôéêÜ ôïõ;
3. Ãíùñßæåéò ôïõò ëüãïõò ðïõ þèçóáí êáé ùèïýí ôïõò áíèñþðïõò íá áíáðôý-
îïõí äñüìïõò åðéêïéíùíßáò;
4. Ðïéá åßíáé ôá êõñéüôåñá ðñïâëÞìáôá ðïõ åìöáíßæïíôáé óôéò óýã÷ñïíåò ìïñ-
öÝò åðéêïéíùíßáò;
5. Ðïéá íïìßæåéò üôé åßíáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ðïéá ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí óýã-
÷ñïíùí ìïñöþí åðéêïéíùíßáò;
137
ÌÜèçìá 4.1: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá

ôçëåðéêïéíùíéþí
4.1.1 ÃåíéêÜ óôïé÷åßá

¼ðùò åßíáé ãíùóôü, äéÜöïñïé ôýðïé äéêôýùí Ý÷ïõí äçìéïõñãçèåß êáé ëåéôïõñãÞóåé Áñ÷Ýãïíïõò ôñüðïõò åðéêïéíù-
áðü ôá ðáëéÜ ÷ñüíéá Ýùò óÞìåñá. Ôá äßêôõá áõôÜ Ý÷ïõí ðïéêßëåò åöáñìïãÝò óôçí íßáò åß÷áí åðéíïÞóåé ïé Üíèñù-
ïéêïíïìéêÞ êáé óôçí êïéíùíéêÞ æùÞ ôùí ëáþí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ôï ôá÷õäñï- ðïé áðü ðïëý ðáëéÜ ðñïêåéìÝ-
ìéêü äßêôõï, ôï äßêôõï ýäñåõóçò, ôï äßêôõï çëåêôñéóìïý, ôá ðÜóçò öýóåùò äßêôõá íïõ íá ìåôáöÝñïõí ãñÞãïñá
ìåôáöïñÜò (ïäéêÜ, óéäçñïäñïìéêÜ, áêôïðëïúêÜ, áåñïðïñéêÜ) êôë. Áðü ôá ðáñáðÜíù êáé óùóôÜ êÜðïéá ðëçñïöïñßá.
ãßíåôáé öáíåñü üôé ç ëÝîç äßêôõï Ý÷åé ìéá ðïëý ãåíéêåõìÝíç Ýííïéá. Ïé áñ÷áßïé ¸ëëçíåò ÷ñçóéìï-
Ôá äßêôõá åðéêïéíùíßáò çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí áíÞêïõí óôç ãåíéêüôåñç êáôç- ðïéïýóáí öùôéÝò áðü âïõíü óå
ãïñßá ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí äéêôýùí (telecommunication networks), äçëáäÞ óå âïõíü, ãéá íá ìåôáäþóïõí êÜ-
åêåßíá ôá óõóôÞìáôá ðïõ åðéôñÝðïõí óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõò íá ìåôáâéâÜæïõí Þ íá ðïéá ðëçñïöïñßá, åíþ Üëëïé
áíôáëëÜóóïõí ðëçñïöïñßåò, åíþ âñßóêïíôáé óå áðüóôáóç. Ôá ðëÝïí ãíùóôÜ êáé ëáïß ÷ñçóéìïðïéïýóáí ôïí Þ÷ï
åêôåôáìÝíá ôçëåðéêïéíùíéáêÜ äßêôõá åßíáé ôï ôçëåöùíéêü äßêôõï êáé ôá äßêôõá ôçò ôùí ôõìðÜíùí Þ ôá óÞìáôá êá-
ôçëåüñáóçò. Íá óçìåéùèåß üôé ôï êïéíü ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéêôýùí áõôþí åßíáé üôé ðíïý.
Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß åéäéêÜ ãéá ôçí éêáíïðïßçóç ìéáò óõãêåêñéìÝíçò áíÜãêçò, äçëáäÞ
ãéá ôç ìåôÜäïóç öùíÞò óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç êáé êéíïýìåíçò åéêüíáò êáé Þ÷ïõ óôç
äåýôåñç, ìå áðïôÝëåóìá íá áðáéôïýí åéäéêü ôåñìáôéêü åîïðëéóìü ãéá ôç ëåéôïõñãßá
ôïõò, äçëáäÞ ôéò óõóêåõÝò ôçëåöþíïõ êáé ôçëåüñáóçò áíôßóôïé÷á. Ìå ôçí åéóáãùãÞ
ôçò ìéêñïçëåêôñïíéêÞò êáé ôçí åöáñìïãÞ ôùí íÝùí ôå÷íéêþí øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò
êáé åðåîåñãáóßáò äåäïìÝíùí Üëëáîáí ïé êëáóéêÝò ìïñöÝò åðéêïéíùíßáò, ìå áðïôÝ-
ëåóìá ôçí êáôÜñãçóç óôçí ðñÜîç ïñéóìÝíùí ãíùóôþí õðçñåóéþí Þ åöáñìïãþí,
üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç ôçëåãñáößá.
ÓçìáíôéêÜ âÞìáôá óôçí éóôïñéêÞ åîÝëéîç ôùí óõóôçìÜôùí ôçëåðéêïéíùíßáò ìðïñåß
íá èåùñçèïýí ôá áêüëïõèá:
ü Ï Âñåôáíüò Charles Morrison ôï 1753 áíÝðôõîå Ýíá áðü ôá ðñþôá óõóôÞìá-
ôá åðéêïéíùíéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóáí çëåêôñéêÝò ìåèüäïõò.
ü Ï ÃÜëëïò ìïíá÷üò Abbe Nollet, êÜíïíôáò åðßäåéîç ôçò èåùñßáò ôïõ ãéá ôçí
ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò ôïõ çëåêôñéêïý óÞìáôïò, Ýâáëå äéáêüóéïõò ðåñßðïõ
Êáñèïõóéáíïýò ìïíá÷ïýò íá ó÷çìáôßóïõí Ýíáí áíïéêôü êýêëï ìå 1,5 ÷éëéüìå-
ôñá äéÜìåôñï, êñáôþíôáò áíÜìåóÜ ôïõò Ýíá óéäåñÝíéï óýñìá. ÓõíÝäåóå ôï
óýñìá ðïõ êñáôïýóå ï ðñþôïò ìïíá÷üò óå ìéá çëåêôñïóôáôéêÞ ãåííÞôñéá
êáé õðÝâáëå ôïõò ìïíá÷ïýò óå äéáäï÷éêÞ çëåêôñïðëçîßá, ãéá íá áðïäåßîåé ôç
èåùñßá ôïõ. Ó÷çìÜôéóå Ýôóé ôï ðñþôï äßêôõï äáêôõëßïõ, ôï ïðïßï áðïôåëïý-
íôáí áðü ìïíá÷ïýò.
ü Ôá ðñþôá ôçëåãñáöéêÜ óõóôÞìáôá áíáðôýóóïíôáé ôï 1837 áðü ôï Samuel
Morse óôçí ÁìåñéêÞ êáé áðü ôïõò Cooke êáé Wheatstone óôçí Áããëßá, åíþ ôï
138
ðñþôï åìðïñéêü ôçëåãñáöéêü äßêôõï õëïðïéåßôáé ôï 1844, áíïßãïíôáò ôï äñü-

ìï ãéá ôçí åîÝëéîç ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí.
ü Ï ÓêùôóÝæïò Graham Bell åöåõñßóêåé ôï ôçëÝöùíï ôï 1876 êáé áñ÷ßæåé ç åðï-
÷Þ ôçò êõñéáñ÷ßáò ôùí áíáëïãéêþí ìåèüäùí ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò,
Ýíáíôé ôùí øçöéáêþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóå ï ôçëÝãñáöïò. Áñ÷éêÜ êÜèå æåý-
ãïò óõóêåõþí áðáéôïýóå ôç äéêÞ ôïõ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò, ìå áðïôÝëåóìá íá
÷ñåéÜæïíôáé ãéá í óõóêåõÝò í(í-1)/2 óõíäÝóåéò. ¸ôóé êÜèå óõíäñïìçôÞò äéÝ-
èåôå í-1 óõíäÝóåéò. Ôï ó÷Þìá üìùò áõôü Þôáí áóýìöïñï êáé ç óðáôÜëç ðü-
ñùí ðñïöáíÞò. Ç ëýóç óôï ðñüâëçìá äüèçêå ìå ôç äçìéïõñãßá åíüò ôçëåöù-
íéêïý êÝíôñïõ óôï ïðïßï óõíäÝïíôáé üëåò ïé óõóêåõÝò (ó÷Þìá 4.1). Ï óõíäñï-
ìçôÞò êáëåß ôï ôçëåöùíéêü êÝíôñï êáé æçôÜ íá ìéëÞóåé ìå êÜðïéïí Üëëï óõí-
äñïìçôÞ. Ôï ôçëåöùíéêü êÝíôñï êáëåß ôï äåýôåñï óõíïìéëçôÞ êáé ôïí óõíäÝåé
ìå ôïí ðñþôï. Óôçí ðïñåßá, ìå ôç óýíäåóç ðåñéóóüôåñùí ôçëåöùíéêþí êÝ-
íôñùí, áñ÷ßæïõí íá äçìéïõñãïýíôáé ôá ðñþôá ôçëåöùíéêÜ äßêôõá.
ü Ôï ôÝëïò ôïõ 19ïõ áéþíá Ý÷åé íá åðéäåßîåé êáé ôçí åöåýñåóç ôïõ ñáäéïöþíïõ. Ôá
ðñþôá ñáäéïöùíéêÜ óõóôÞìáôá áíáðôý÷èçêáí áðü ôïí Éôáëü Marconi, ï ïðïßïò
ôï 1897 êáôÜöåñå íá ìåôáäþóåé ñáäéïêýìáôá óå áðüóôáóç 9 ìéëßùí. Ç ðñþôç
õðåñáôëáíôéêÞ ñáäéïåðéêïéíùíßá åðéôåý÷èçêå ôï 1901 ìåôáîý ôçò ÊïñíïõÜëçò
êáé ôïõ ÍéïõöÜïõíôëáíô, åíþ ôï 1910 ïé ðñþôïé ñáäéïöùíéêïß óôáèìïß Üñ÷éóáí
íá åêðÝìðïõí óå åìðïñéêÞ âÜóç ìå ôç óçìåñéíÞ ìïñöÞ ôïõò. Ï ôçëÝãñáöïò êáé
Ó÷Þìá 4.1: ÐáñÜäåéãìá ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ 5 óõóêåõþí ìå êáé ÷ùñßò ôçëåöùíéêü êÝíôñï,
ðïõ áðáéôåß 5 êáé 10 ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò áíôßóôïé÷á.
139
áñãüôåñá ç ôçëåöùíßá êáé ç ôçëåüñáóç (ó÷Þìá 4.2) áðïôåëïýí ôá ðñþôá óïâá-

ñÜ âÞìáôá óôçí áíÜðôõîç ôùí åðéêïéíùíéþí.
ü Ï 20üò áéþíáò Ý÷åé íá ðáñïõóéÜóåé èáõìáóôÜ åðéôåýãìáôá, üðùò ôï ôçëåïðôéêü
äßêôõï ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1940, ôï ðñþôï øçöéáêü ôçëåöùíéêü óýóôçìá ôï 1959, ôéò
Ï Marconi, ìåôÜ ôçí åöåýñå-
äïñõöïñéêÝò åðéêïéíùíßåò ôï 1960, êáèþò êáé ôéò ðñþôåò åðéêïéíùíßåò ìåôáîý çëå-
óÞ ôïõ, ðÝñáóå ôï õðüëïéðï
êôñïíéêþí õðïëïãéóôþí óôá ôÝëç ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1960. ÓÞìåñá, ìå ôçí áíáôïëÞ ôçò æùÞò ôïõ ðñïóðáèþíôáò
ôïõ 21ïõ áéþíá, óôéò áíåðôõãìÝíåò ôïõëÜ÷éóôïí êïéíùíßåò, ç åðéêïéíùíßá ôùí õðïëï- íá âåëôéþóåé ôéò ôå÷íéêÝò ìå-
ãéóôþí åßíáé ìéá êáèçìåñéíÞ ðñáãìáôéêüôçôá ü÷é ìüíï óôï åðßðåäï ôùí ïñãáíéóìþí ôÜäïóçò ôùí ñáäéïêõìÜôùí
êáé ôùí åðé÷åéñÞóåùí áëëÜ êáé óôï åðßðåäï ôïõ áðëïý ÷ñÞóôç, ï ïðïßïò Ý÷åé ôç äõíá-
êáé, üôáí ðÝèáíå ôï 1937, ï
ôüôçôá, ìå ôïí êáôÜëëçëï çëåêôñïíéêü åîïðëéóìü, íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ïðïéïí-
êüóìïò ôïí ôßìçóå ìå 2 ëå-
äÞðïôå, ó÷åäüí ïðïõäÞðïôå êáé áí âñßóêåôáé. Ç áëìáôþäçò áõôÞ åîÝëéîç ôùí ôçëå-
ðôþí óéãÞ üëùí ôùí ñáäéïöù-
íéêþí óôáèìþí ôïõ ðëáíÞôç.
Ó÷Þìá 4.2: Ìç÷áíéêü óýóôçìá ôçëåüñáóçò ôïõ 1920
ðéêïéíùíéþí êáé ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí ïäÞãçóå óôçí áíÜðôõîç äéÜöïñùí

ôýðùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, ôá ïðïßá åßíáé õðåýèõíá ãéá ôç ãñÞãïñç
êáé áóöáëÞ ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí (êåßìåíá, öùíÞ, åéêüíá, ãñáöéêÜ, âßíôåï êôë.)
ìåôáîý õðïëïãéóôþí ðïõ âñßóêïíôáé óå ðïéêßëåò áðïóôÜóåéò, áðü ëßãá ìüëéò ìÝôñá
ìÝ÷ñé ÷éëéÜäåò ÷éëéüìåôñá.
Ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí ëåéôïõñãïýí êõñßùò ìå ðñïãñáììáôéæüìåíåò
óõóêåõÝò ãåíéêïý óêïðïý. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá ôåñìáôéêÞ óõóêåõÞ äéêôýïõ çëåêôñï-
íéêþí õðïëïãéóôþí ìðïñåß íá åßíáé Ýíáò ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò Þ, ãåíéêüôåñá, óõ-
óêåõÝò ðïõ Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß ãéá ôçí åîõðçñÝôçóç ðïëëþí äéáöïñåôéêþí ìïñöþí áíá-
ðáñÜóôáóçò ôçò ðëçñïöïñßáò. Ìå ôïí ôñüðï áõôü ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãé-
óôþí ìðïñïýí íá õðïóôçñßæïõí ìéá ìåãÜëç êáé ïëïÝíá áõîáíüìåíç ðïéêéëßá åöáñìï-
ãþí.
140
×áñáêôçñéóôéêÜ ðáñáäåßãìáôá ðñïóöïñÜò ôÝôïéùí õðçñåóéþí ìðïñåß íá áíáæçôÞ-

óåé êáíåßò óôï ðáãêüóìéï äßêôõï äéáóýíäåóçò õðïëïãéóôþí, ãíùóôü êáé ùò Äéáäßêôõï
(Internet), ôï ïðïßï óõíäÝåé öõóéêÜ ðñüóùðá, åôáéñåßåò, ïñãáíéóìïýò êôë. êáé ðáñÝ÷åé
Ýíá ðëÞèïò íÝùí äõíáìéêþí. Ç âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò ôùí õðçñåóéþí ôïõ Äéáäéêôýïõ
åðéôõã÷Üíåôáé ìå üëï êáé ôá÷ýôåñïõò ñõèìïýò, åðéôñÝðïíôáò Ýôóé ôç ãñÞãïñç êáé áóöá-
ëÞ ìåôÜäïóç äéÜöïñùí ôýðùí äåäïìÝíùí. Ìå ôçí åì-
öÜíéóç ôùí øçöéáêþí äéêôýùí ïëïêëçñùìÝíùí
õðçñåóéþí (ISDN: Integrated Services Digital Networks)
êáé ôùí äéêôýùí áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò
(ÁÔÌ: Asynchronous Transfer Mode), ôá ïðïßá áíá-
ðôýóóïíôáé ìå ôá÷ýôáôïõò ñõèìïýò, ðñïâëÝðåôáé ç
óýãêëéóç üëùí ôùí õðáñ÷üíôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí äé-
êôýùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß óôéò êáèçìåñéíÝò äñáóôçñéü-
ôçôÝò ôïõ ï Üíèñùðïò (ôçëåöùíéêÜ, ôçëåïðôéêÜ, ñá-
äéïöùíéêÜ êôë.) ðñïò Ýíá êáé ìïíáäéêü äßêôõï, ìÝóá
áðü ôï ïðïßï èá ãßíåôáé ç äéá÷åßñéóç êáé ç ÷ñÞóç üëùí
áõôþí ôùí ìïñöþí åðéêïéíùíßáò ìå ìåéùìÝíï ôï êü-
óôïò óýíäåóçò êáé ëåéôïõñãßáò.
Ðéï áíáëõôéêÜ, óôá äßêôõá ïéêéþí ôïõ ìÝëëïíôïò èåù-
ñåßôáé åöéêôÞ ç åíïðïßçóç üëùí ôùí ìïñöþí åðéêïéíù-
íßáò êÜôù áðü Ýíá êáé ìüíï äßêôõï åðéêïéíùíßáò, ìÝóá
áðü ôï ïðïßï ï Üíèñùðïò èá ìðïñåß íá âëÝðåé ôçëåü-
ñáóç, íá ÷ñçóéìïðïéåß ôï ôçëÝöùíï, íá áíáæçôåß óôï
Äéáäßêôõï, íá äéá÷åéñßæåôáé ôïõò ôñáðåæéêïýò ôïõ ëï-
ãáñéáóìïýò, íá åëÝã÷åé ôçí áóöÜëåéá ôçò êýñéáò Þ
ôçò åîï÷éêÞò êáôïéêßáò ôïõ êôë. (ó÷Þìá 4.3). ÐïëëÝò
ôÝôïéïõ åßäïõò ôå÷íïëïãßåò êáé õðçñåóßåò Ý÷ïõí Þäç
êÜíåé ôçí åìöÜíéóÞ ôïõò.
Ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí
åêìåôáëëåýôçêå óå ìåãÜëï âáèìü ôï Þäç õðÜñ÷ïí ôç-
Ó÷Þìá 4.3: Äßêôõá ïéêéþí ôïõ ìÝëëïíôïò. Ôá äßêôõá áõôÜ ëåöùíéêü äßêôõï, ôá äßêôõá êáëùäéáêÞò ôçëåüñáóçò,
èá äéáíÝìïõí óÞìáôá äåäïìÝíùí êáé øõ÷áãùãßáò ðïõ ðïõ õðÜñ÷ïõí óå áöèïíßá óôéò ðñïçãìÝíåò ÷þñåò,
ðáñÜãïíôáé ôïðéêÜ, êáèþò êáé óÞìáôá ðïõ ìåôáöÝñïíôáé êáé ôåëåõôáßá, ìå ôç äéÜäïóç ôçò øçöéáêÞò ôçëåüñá-
áðü ôï Äéáäßêôõï ìÝóù åõñõæùíéêÞò óýíäåóçò (broadband óçò, ôéò åêðïìðÝò ôïõ øçöéáêïý ôçëåïðôéêïý óÞìá-
connection). ôïò. Ôï øçöéáêü äßêôõï ïëïêëçñùìÝíùí õðçñåóéþí
(ISDN) åßíáé ìéá ðñïóðÜèåéá åíïðïßçóçò üëùí áõôþí
ôùí äéêôýùí. ÌÝóá áðü áõôü õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá
åðéêïéíùíßáò êáé ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí (öùíÞ, åéêüíá, âß-
íôåï) ìå ìéá áðëÞ óýíäåóç, ìå ôñüðï áíÜëïãï ìå áõôüí ðïõ óÞìåñá åðéôõã÷Üíåôáé ìå
ìéá áðëÞ ôçëåöùíéêÞ óýíäåóç.
141
Ï ðßíáêáò 4.1 ðáñïõóéÜæåé ôç äéá÷ñïíéêÞ åîÝëéîç ôùí õðçñåóéþí ôùí äéêôýùí ôçëåðé-
êïéíùíßáò áðü ôï äåýôåñï ìéóü ôïõ 19ïõ áéþíá Ýùò óÞìåñá.
×ñïíïëïãßá Õðçñåóßåò äéêôýùí ôçëåðéêïéíùíßáò

1850-1900 ÔçëÝãñáöïò
ÔçëÝöùíï
1901-1950 Ñáäéüöùíï
Ôçëåïìïéïôõðßá (fax)
Ôçëåüñáóç
Ôelex
1951-1960 Áóýñìáôç ôçëåöùíßá
ÔçëÝôõðï
1961-1970 ÄïñõöïñéêÝò åðéêïéíùíßåò
¸ã÷ñùìç ôçëåüñáóç
Äßêôõá õðïëïãéóôþí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò
1971-1980 ÊáëùäéáêÞ ôçëåüñáóç
Äßêôõá õðïëïãéóôþí ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí
ÊéíçôÞ ôçëåöùíßá
ÏðôéêÞ ôçëåäéÜóêåøç
Äßêôõá øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò
1981-1990 Videotex
Teletex
Çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï
Äßêôõá ISDN
1991- 2000 Ðáãêüóìéïò éóôüò - Äéáäßêôõï
Äßêôõá ATM
ØçöéáêÞ ôçëåüñáóç
ÂISDN
Êáô áðáßôçóç âßíôåï (Video on demand)
Âéíôåïôçëåöùíßá
Çëåêôñïíéêü åìðüñéï
Ðñùôüêïëëï áóýñìáôùí åöáñìïãþí
(WAP: Wireless Applications Protocol)
Ðßíáêáò 4.1: Äéá÷ñïíéêÞ åîÝëéîç õðçñåóéþí äéêôýùí ôçëåðéêïéíùíßáò

142
4.1.2 ÄïìéêÜ óôïé÷åßá äéêôýïõ åðéêïéíùíßáò

Óå Ýíá ïðïéïäÞðïôå äßêôõï åßíáé äõíáôüí íá äéáêñßíïõìå ôïõò êüìâïõò ðïõ ôï áðï-
ôåëïýí, ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ áíôáëëÜóóïõí ïé êüìâïé áõôïß, êáèþò êáé ôï êáíÜëé
åðéêïéíùíßáò ìÝóù ôïõ ïðïßïõ äéáêéíïýíôáé ïé ðëçñïöïñßåò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ïäé-
êü äßêôõï óõíäÝåé ðüëåéò, ôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò åßíáé ïé äñü-
ìïé êáé ôï õëéêü ðïõ äéáêéíåßôáé ìÝóù áõôïý åßíáé ôá ï÷Þìáôá
êáé ïé Üíèñùðïé.
Óå áíáëïãßá, Ýíá äßêôõï õðïëïãéóôþí óõíäÝåé óõóôÞìáôá
çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, áõôüíïìïõò õðïëïãéóôÝò êáé Üë-
ëåò ðåñéöåñåéáêÝò óõóêåõÝò êáé ãåíéêþò êÜèå åßäïõò ôåñìá-
ôéêÝò äéáôÜîåéò ðïõ äéáèÝôïõí åðåîåñãáóôÞ. Ôï êáíÜëé åðéêïé-
íùíßáò ìðïñåß íá åßíáé ôá êáëþäéá, ôá ëÝéæåñ, ôá ìéêñïêýìáôá
êôë., ìÝóù ôùí ïðïßùí ìåôáöÝñïíôáé áðü ôïí Ýíáí õðïëïãé-
óôÞ óôïí Üëëï äéÜöïñåò ðëçñïöïñßåò (ó÷Þìá 4.4).
ÅðïìÝíùò Ýíá äßêôõï õðïëïãéóôþí åßíáé Ýíá óýíïëï óõí-
äåäåìÝíùí ìåôáîý ôïõò çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí êáé Üëëùí
ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí, ðïõ åðéêïéíùíïýí ìå óõãêåêñéìÝíïõò
êáíüíåò. Ïé êáíüíåò áõôïß ëÝãïíôáé ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò
êáé åßíáé õðåýèõíá ãéá ôçí ðïéüôçôá êáé ôçí ðéóôüôçôá ôùí ðëç-
ñïöïñéþí ðïõ ìåôáäßäïíôáé óôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò. Ç áðï-
ôåëåóìáôéêüôçôá áõôþí ôùí êáíüíùí êáèïñßæåé êáé ôçí áðï-
Ó÷Þìá 4.4: Äßêôõï çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí. äïôéêüôçôá ôïõ äéêôýïõ, ç ïðïßá, üðùò èá äïýìå óå åðüìåíá
ìáèÞìáôá, ìåôñéÝôáé ìå óõãêåêñéìÝíï ôñüðï.
Ðéï áíáëõôéêÜ, ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá åíüò äéêôýïõ õðïëïãéóôþí åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ïé êüìâïé åðéêïéíùíßáò (hosts). ÃåíéêÜ, ïé êüìâïé åßíáé çëåêôñïíéêÜ óõóôÞ-
ìáôá ðïõ äéáèÝôïõí ôïõëÜ÷éóôïí åðåîåñãáóôÞ êáé ìíÞìç. Óôçí ðñÜîç, Ýíáò
êüìâïò ìðïñåß íá åßíáé Ýíá óýóôçìá õðïëïãéóôþí, óôáèìïß áíáìåôÜäïóçò
ñáäéïêõìÜôùí - ìéêñïêõìÜôùí, åðßãåéïé äïñõöïñéêïß óôáèìïß ðïõ áíáìåôáäß-
äïõí êáé áðïêùäéêïðïéïýí äïñõöïñéêÜ óÞìáôá Þ, ôÝëïò, Ýíáò áðëüò çëåêôñï-
íéêüò õðïëïãéóôÞò ïðïéïõäÞðïôå åßäïõò êáé ìåãÝèïõò. Ïé êüìâïé ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé ãéá ôç óýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ãñáììþí ìåôÜäïóçò. Ï ñüëïò ôïõò
åßíáé íá óôÝëíïõí óùóôÜ ôá äåäïìÝíá óôïí ðñïïñéóìü ôïõò êáé íá åëÝã÷ïõí
ôçí êõêëïöïñßá óôï äßêôõï. Åðßóçò ðïëëÝò öïñÝò äéïñèþíïõí óöÜëìáôá ðïõ
ðáñïõóéÜæïíôáé óôá äåäïìÝíá, åíéó÷ýïõí óÞìáôá ðïõ åîáóèåíïýí áðü ôçí
áðüóôáóç ôçí ïðïßá Ý÷ïõí äéáíýóåé, åéäïðïéïýí ôïí áðïóôïëÝá ãéá åíäå÷üìå-
íåò áðþëåéåò äåäïìÝíùí êôë.
ü Ôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò Þ óýíäåóìïò. Åßíáé ôï ìÝóï áðü ôï ïðïßï èá ðå-
ñÜóïõí ôá äåäïìÝíá õðü ìïñöÞ óçìÜôùí åðéêïéíùíßáò. ÔÝôïéïõ åßäïõò ìÝóá
ìðïñåß íá åßíáé êáëþäéá äéÜöïñùí ôýðùí, ïðôéêÝò ßíåò, áóýñìáôåò æåýîåéò êôë.
ü Ïé äéáôÜîåéò äéáóýíäåóçò. Ðñüêåéôáé ãéá ìïíÜäåò õëéêïý ðïõ åîáóöáëßæïõí
ôç äéáóýíäåóç ôùí óõóêåõþí êáé ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðëçñïöïñéþí áíÜìåóá
óôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. ÓõíÞèùò ïé äéáôÜîåéò áõôÝò ðáñåìâÜëëïíôáé áíÜ-
143
ìåóá óôïí êüìâï êáé óôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò. ÔõðéêÝò ëåéôïõñãßåò ðïõ
åêôåëïýí ôÝôïéïõ åßäïõò äéáôÜîåéò åßíáé ç äéáìüñöùóç êáé ç áðïäéáìüñöùóç,
êáèþò êáé ï Ýëåã÷ïò ïñèüôçôáò ôùí ìåôáöåñüìåíùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ëïãéóìéêü äéêôýïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ôï óýíïëï ôùí ðñïãñáììÜôùí ðïõ åîá-
óöáëßæïõí ôç óýíäåóç êáé åëÝã÷ïõí ôçí åðéêïéíùíßá ôùí õðïëïãéóôþí ôïõ äé-
êôýïõ. ÔõðéêÝò ëåéôïõñãßåò ôïõ ëïãéóìéêïý åßíáé ï Ýëåã÷ïò êáé ç åê÷þñçóç
ôïõ äéêáéþìáôïò ðñüóâáóçò óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ.
ü Ôï ëïãéóìéêü åöáñìïãþí äéêôýïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ðñïãñÜììáôá åöáñìï-
ãþí ðïõ Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß åéäéêÜ ãéá íá åêìåôáëëåýïíôáé ôéò äõíáôüôçôåò
ðïõ ôïõò ðñïóöÝñåé Ýíá äßêôõï õðïëïãéóôþí. ÐñïãñÜììáôá áõôÞò ôçò ìïñ-
öÞò åßíáé åíäå÷üìåíï íá áðïôåëïýí áðëÝò Þ óýíèåôåò åðåêôÜóåéò äéêôõá-
êþí åöáñìïãþí, ðïõ Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß ãéá ðåñéâÜëëïí áõôüíïìùí óõóôç-
ìÜôùí õðïëïãéóôþí.
4.1.3 Ôï õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò

¼ðùò Þäç áíáöÝñèçêå, óôá äïìéêÜ óôïé÷åßá
åíüò äéêôýïõ óõìðåñéëáìâÜíïíôáé ôá ìÝóá ìå-
ôÜäïóçò êáé ïé êüìâïé åðéêïéíùíßáò. Ôá óôïé-
÷åßá áõôÜ åßíáé õðåýèõíá ãéá ôç öõóéêÞ åðé-
êïéíùíßá ôïõ äéêôýïõ, ç ïðïßá ãßíåôáé ìÝóù ôùí
êüìâùí êáé ôùí ìåôáîý ôïõò ãñáììþí åðéêïé-
íùíßáò, óõíèÝôïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï (ó÷Þ-
ìá 4.5) ôï áðïêáëïýìåíï õðïäßêôõï åðéêïé-
íùíßáò (communications subnetwork). Ïé ÷ñÞ-
óôåò åíüò äéêôýïõ åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò
ðÜíôïôå ìÝóù ôùí êüìâùí åðéêïéíùíßáò, ïé
ïðïßïé, óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò, ìðïñåß íá
ôáõôßæïíôáé êáé ìå ôïõò ßäéïõò ôïõò ÷ñÞóôåò.
Ôá ìéêñÜ äßêôõá, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá
ôï äßêôõï åíüò ó÷ïëéêïý åñãáóôçñßïõ, äåí åß-
íáé ëåéôïõñãéêÜ áðáñáßôçôï íá äéáèÝôïõí áíå-
îÜñôçôï õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò, ïðüôå ç Ýí-
íïéá ôïõ õðïäéêôýïõ åðéêïéíùíßáò ôáõôßæåôáé
Ó÷Þìá 4.5: Õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò.
ìå ôçí Ýííïéá ôïõ êüìâïõ.

Ôçëåðéêïéíùíéáêü äßêôõï, äßêôõï õðïëïãéóôþí, øçöéáêü äßêôõï ïëïêëçñù-
ìÝíùí õðçñåóéþí (ISDN), äßêôõï áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ATM),
ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò, áðïäïôéêüôçôáò êüìâïò åðéêïéíùíßáò, ìÝóï ìå-
ôÜäïóçò, óýíäåóìïò, ëïãéóìéêü äéêôýïõ, äßêôõï åðéêïéíùíßáò, õðïäßêôõï åðé-
êïéíùíßáò.
144
ÌÜèçìá 4.2: ÄéêôõáêÜ ìïíôÝëá õðï-

ëïãéóôþí
Ôá äßêôõá õðïëïãéóôþí åßíáé äõíáôüí íá ôáîéíïìçèïýí óå êáôçãïñßåò áíÜëïãá ìå

ïñéóìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò. Áí êáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò äéêôýïõ ðïéêßëëïõí,
ðïëëÜ áðü áõôÜ ìðïñåß íá õðÜñ÷ïõí áõôüíïìá Þ óå óõíäõáóìü ìå Üëëá, ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ïñéïèåôÞóïõí êÜðïéáò ìïñöÞò ôáîéíüìçóç. Ôá óðïõäáéüôåñá êñéôÞñéá âÜ-
óåé ôùí ïðïßùí ãßíïíôáé ïé ôáîéíïìÞóåéò äéêôýùí åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò,
ü ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï åßäïò ôçò óýíäåóçò,
ü ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç,
ü ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôïðïëïãßá,
ü ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôå÷íïëïãßá.
4.2.1 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò

Óôçí áðëïýóôåñç ìïñöÞ óýíäåóçò ïé êüìâïé óõíäÝïíôáé áðåõèåßáò ìå êÜðïéï öõ-
óéêü ìÝóï Þ óýíäåóìï, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá Ýíá êáëþäéï ÷áëêïý, ìéá ïðôéêÞ
ßíá Þ ìéá áóýñìáôç æåýîç. Äýï åßíáé ïé êõñéüôåñåò ìïñöÝò óõíäÝóìùí:
ü Ç êáëùäéáêÞ Þ åíóýñìáôç åðéêïéíùíßá, ç ïðïßá ðåñéëáìâÜíåé üëùí ôùí åéäþí
ôéò åíáÝñéåò, ôéò åðßãåéåò Þ ôéò õðüãåéåò óõíäÝóåéò áõôïý ôïõ åßäïõò. Ðáñá-
äåßãìáôá ôÝôïéùí äéêôýùí áðïôåëïýí üëá ôá ÷Üëêéíá êáëùäéáêÜ äßêôõá, üðùò
åðßóçò êáé ôá ïðôéêÜ äßêôõá.
ü Ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá, óôçí ïðïßá ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé ç ãÞéíç áôìü-
óöáéñá Þ ôï äéÜóôçìá. Óôá äßêôõá áõôÜ ç ðëçñïöïñßá ìåôáöÝñåôáé ìÝóù çëå-
êôñïìáãíçôéêþí êõìÜôùí, ìå óõ÷íüôçôá ðïõ åîáñôÜôáé êÜèå öïñÜ áðü ôï ñõèìü
ìåôÜäïóçò ðïõ áðáéôåßôáé íá Ý÷åé ôï äßêôõï. Ðáñáäåßãìáôá ôÝôïéùí äéêôýùí
áðïôåëïýí ôá äßêôõá ìéêñïêõìáôéêþí æåýîåùí, ôá äßêôõá ñáäéïåðéêïéíùíéþí,
êáèþò êáé ôá äïñõöïñéêÜ äßêôõá.
4.2.2 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôï åßäïò ôçò óýíäåóçò

Ìå êñéôÞñéï ôï åßäïò ôçò óýíäåóçò ïé óýíäåóìïé äéáêñßíïíôáé óôéò áêüëïõèåò äýï
êáôçãïñßåò:
ü Óýíäåóìïò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (point-to-point connection), ï ïðïßïò óõí-
äÝåé äýï ìüíï êüìâïõò êÜèå öïñÜ. Ðñüêåéôáé ãéá ôçí áðëïýóôåñç ìïñöÞ åðé-
êïéíùíßáò ìåôáîý äýï êüìâùí, ðïõ åðéôõã÷Üíåôáé ìå áðåõèåßáò óýíäåóÞ ôïõò
145
ìå êÜðïéá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò (ó÷Þìá 4.6). ¼ôáí

äýï êüìâïé äåí åðéêïéíùíïýí ìå áðåõèåßáò óýíäå-
óç, Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá åðéêïéíùíÞóïõí ìÝóù
êÜðïéùí Üëëùí êüìâùí, ìå áðïôÝëåóìá ç åðéêïé-
íùíßá íá ãßíåôáé ôìçìáôéêÜ. ÖõóéêÜ äåí åßíáé áðá-
ñáßôçôï ç åðéêïéíùíßá äýï êüìâùí íá ãßíåôáé ðÜ-
íôá ìÝóù ôùí ßäéùí ãñáììþí ìåôÜäïóçò, áöïý åß-
íáé äõíáôüí íá áëëÜîåé ç äéáäñïìÞ ãéá äéÜöïñïõò
ëüãïõò. Óôï ðëáßóéï áõôü Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß åéäé-
êÝò ôå÷íéêÝò ãéá ôïí Ýëåã÷ï êáé ôïí êáèïñéóìü ôçò
äñïìïëüãçóçò ôùí äåäïìÝíùí áðü ôïí áðïóôï-
ëÝá óôïí ðáñáëÞðôç. ÃíùóôÜ äßêôõá ìå óõíäÝóåéò
óçìåßïõ ðñïò óçìåßï åßíáé ôá äßêôõá äåäïìÝíùí
åõñåßáò ðåñéï÷Þò, ôï Äéáäßêôõï, êáèþò êáé Üëëá-
ôçëåðéêïéíùíéáêÜ äßêôõá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï
ôçëåöùíéêü äßêôõï, ôá ðáëáéÜ ôçëåãñáöéêÜ äßêôõá
êôë.
Ó÷Þìá 4.6: Äßêôõï åðéêïéíùíßáò ìå óõíäÝóåéò
ü Óýíäåóìïò áíïéêôÞò áêñüáóçò Þ åõñåßáò åêðï- óçìåßïõ ðñïò óçìåßï. Ôï óÞìá ëáìâÜíåôáé ìüíï áðü
ìðÞò (broadcasting), ï ïðïßïò óõíäÝåé äýï Þ êáé ôï óôáèìü óôïí ïðïßï áðïóôÝëëåôáé êáé ü÷é áðü üëïõò
ðåñéóóüôåñïõò êüìâïõò ôáõôü÷ñïíá (ó÷Þìá 4.7). ôïõò óôáèìïýò.
Ôá äßêôõá åõñåßáò åêðïìðÞò äéáèÝôïõí Ýíá ìüíï
êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ôï ïðïßï ìïéñÜæïíôáé üëïé ïé
êüìâïé ðïõ åßíáé óõíäåäåìÝíïé óôï äßêôõï. ÁðïôÝëåóìá áõôÞò ôçò óýíäåóçò
åßíáé êÜèå ìÞíõìá ðïõ áðïóôÝëëåôáé íá ðáñáëáìâÜíåôáé áðü üëïõò áíåîáéñÝ-
ôùò ôïõò ÷ñÞóôåò ðïõ âñßóêïíôáé óôï äßêôõï. Ãéá ôï ëüãï áõôü ï óýíäåóìïò
áõôÞò ôçò ìïñöÞò ëÝãåôáé êáé óýíäåóìïò óçìåßïõ ìå ðïëëáðëÜ óçìåßá (point
to multipoint connection). Ôï ìÞíõìá ðïõ óôÝëíåôáé áðü Ýíáí êüìâï óå Ýíáí
Üëëï åßíáé åöïäéáóìÝíï ìå ôç äéåýèõíóç ôïõ
ðáñáëÞðôç êáé ëáìâÜíåôáé áðü üëïõò ôïõò
êüìâïõò ðïõ åßíáé óõíäåäåìÝíïé óôï äßêôõï.
¼ôáí Ýíáò êüìâïò äå÷ôåß ôï ìÞíõìá, åëÝã-
÷åé ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç. Áí ç äéåý-
èõíóç åßíáé ôïõ ðáñáëÞðôç, ôüôå ðáñáëáì-
âÜíåé êáé êáôá÷ùñßæåé ôï ìÞíõìá óôïí áðï-
ôáìéåõôÞ ôïõ buffer ãéá ðåñáéôÝñù åðåîåñ-
ãáóßá, äéáöïñåôéêÜ ôï áãíïåß.
ÁñêåôÝò ôå÷íéêÝò Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß ïé ïðïßåò êá-
èïñßæïõí ôïí ôñüðï êáé ôï ÷ñüíï ÷ñçóéìïðïßçóçò
ôïõ êïéíïý ìÝóïõ ìåôÜäïóçò áðü ôïõò êüìâïõò.
Åêôüò áðü ôá ôïðéêÜ äßêôõá ôùí çëåêôñïíéêþí õðï-
ëïãéóôþí, Üëëá ãíùóôÜ äßêôõá áíïéêôÞò áêñüá- Ó÷Þìá 4.7: Äßêôõï áíïéêôÞò áêñüáóçò Þ åõñåßáò åêðïìðÞò.
óçò åßíáé áõôÜ ôïõ ñáäéïöþíïõ êáé ôçò ôçëåüñá- Ôï óÞìá ëáìâÜíåôáé áðü üëïõò ôïõò óôáèìïýò.
óçò, óôá ïðïßá üìùò ïé äÝêôåò äåí Ý÷ïõí ôç äõíá-
ôüôçôá åêðïìðÞò.
146
4.2.3 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôç ãåùãñáöéêÞ êÜ-

ëõøç
¸íá Üëëï êñéôÞñéï ôáîéíüìçóçò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí åßíáé ç Ýêôáóç ôçí ïðïßá
áõôÜ êáôáëáìâÜíïõí. Ôñåéò åßíáé ïé êýñéåò ìïñöÝò äéêôýùí áõôÞò ôçò ôáîéíüìçóçò,
Ôï ÉÅÅÅ (Institute of Electronics ðïõ üìùò Ý÷ïõí áóáöÞ ãåùãñáöéêÜ üñéá äéá÷ùñéóìïý êáé ôåßíïõí íá ðñïäéáãñÜ-
áðü Electrical Engineers) åßíáé øïõí ôéò ôå÷íïëïãßåò ðïõ åöáñìüæïíôáé óå êÜèå êáôçãïñßá. Ïé êáôçãïñßåò áõôÝò
ôï Éíóôéôïýôï Çëåêôñïíéêþí êáé åßíáé ïé áêüëïõèåò:
Çëåêôñïëüãùí Ìç÷áíéêþí. ü ôïðéêÜ äßêôõá (LAN: Local Area Networks),
ü ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá (MAN: Metropolitan Area Networks),
ü äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò (WAN: Wide Area Networks).
Ç ôáîéíüìçóç áõôÞ ïöåßëåôáé óôï ÉÅÅÅ êáé ëáìâÜíåé õðüøç ôçò, ðÝñá áðü ôç ãåùãñá-
öéêÞ åìâÝëåéá ôïõ äéêôýïõ, êáé Üëëá ÷áñáêôçñéóôéêÜ, ôá óðïõäáéüôåñá ôùí ïðïßùí åßíáé:
ü Ï áñéèìüò ôùí ÷ñçóôþí ðïõ ìðïñåß ôï äßêôõï
íá åîõðçñåôÞóåé.
ü Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ðåñéèþñéï ëÜèïõò ðïõ õðÜñ÷åé êáôÜ ôç
ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ôï äßêôõï äñïìïëïãåß
ôá äåäïìÝíá áðü ôïí Ýíáí êüìâï óôïí Üëëï.
ü Ç êáèõóôÝñçóç ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ìÝãåèïò ôïõ óõíôåëåóôÞ óýæåõîçò.
Óçìåéþíåôáé üôé ùò óõíôåëåóôÞò óýæåõîçò
(coupling coefficient) ïñßæåôáé ï ëüãïò á = ô/Ô, üðïõ
ô åßíáé ç êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò ôïõ óÞìáôïò áðü
ôï Ýíá Üêñï ôïõ äéêôýïõ óôï Üëëï êáé Ô ï ìÝóïò
Ó÷Þìá 4.8: ÓõíôåëåóôÞòóýæåõîçò á = ô/Ô ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò ôïõ ðáêÝôïõ. Ï óõíôåëåóôÞò
áõôüò åßíáé åíäåéêôéêüò ôïõ ôñüðïõ êáôáíïìÞò ôùí
÷ñçóôþí óå ó÷Ýóç ìå ôï ìÝóï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò
ôïõ ðáêÝôïõ (ó÷Þìá 4.8). Óôá ôïðéêÜ äßêôõá ç ôéìÞ ôïõ á åßíáé èåôéêÞ áëëÜ ðïëý ìéêñü-
ôåñç ôçò ìïíÜäáò (0<á<<1), óôá ìçôñïðïëéôéêÜ åßíáé óõíÞèùò êïíôÜ óôï 1
(0,1<<á<1), åíþ óôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò åßíáé áñêåôÜ ìåãáëýôåñç ôïõ 1 (á>>1).
¼ìùò ï õðïëïãéóìüò ôïõ á åßíáé ìéá óýíèåôç õðüèåóç, áöïý áíÜãåôáé óôïí õðïëïãé-
óìü ôïõ ìÝóïõ ÷ñüíïõ ìåôÜäïóçò ôïõ ðáêÝôïõ Ô, ï ïðïßïò óõìðåñéëáìâÜíåé êáé ôï
÷ñüíï êáèõóôÝñçóçò ôïõ ðáêÝôïõ óôïõò êüìâïõò áðü ôïõò ïðïßïõò äéÝñ÷åôáé.
ÔÝëïò, èá ðñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé, ìå ôçí áëìáôþäç áíÜðôõîç íÝùí ôå÷íéêþí ìå-
ôÜäïóçò êáé ôå÷íïëïãéþí äéáóýíäåóçò, ðïëëÜ áðü ôá ðáñáðÜíù ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ðïõ áöïñïýí ôçí ôáîéíüìçóç ôùí äéêôýùí Ý÷ïõí ìåôáâëçèåß óçìáíôéêÜ. Ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, óÞìåñá, ìå ôçí åîÝëéîç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, ç êáôçãï-
ñßá ôùí ìçôñïðïëéôéêþí äéêôýùí ïõóéáóôéêÜ Ý÷åé áöïìïéùèåß áðü ôéò Üëëåò äýï êá-
ôçãïñßåò äéêôýùí.
147
ü ÔïðéêÜ äßêôõá (LAN: Local Area Networks) ïíïìÜæï-

íôáé ôá äßêôõá ôùí ïðïßùí ç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç åß-
íáé ðåñéïñéóìÝíç (ó÷Þìá 4.9). Åíóýñìáôá äßêôõá áõ-
ôÞò ôçò êáôçãïñßáò óõíÞèùò äåí åêôåßíïíôáé ðÝñá
áðü 100 km. Ôá ðñþôá ôïðéêÜ äßêôõá ðåñéïñßæïíôáí
óå ìÞêïò êáëùäßùóçò Ýùò 20 km êáé Ýäéíáí ñõèìïýò
ìåôÜäïóçò Ýùò 16 Mbps. ÌåôÝðåéôá åðåêôÜèçêáí óå
ìÞêïò Ýùò 100 km, äßíïíôáò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò äå-
äïìÝíùí Ýùò 100 Mbps. Ìå ôéò óçìåñéíÝò ôå÷íïëï-
ãßåò ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò õðåñâáßíïõí ôï 1 Gbps êáé
ôåßíïõí íá öôÜóïõí ôá 2 Gbps.
Ôïðéêü ìðïñåß íá åßíáé ôï äßêôõï åíüò Þ ðåñéóóüôå-
ñùí äùìáôßùí, åíüò êôéñßïõ Þ áêüìá êáé êïíôéíþí êôé-
ñßùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï äßêôõï ìéáò åôáéñåßáò ðïõ Ó÷Þìá 4.9: Ôïðéêü äßêôõï
äéáóõíäÝåé ôéò áðïèÞêåò, ôï ôìÞìá ðáñáããåëéþí, ôï
ëïãéóôÞñéï êáé ôéò Üëëåò õðçñåóßåò ôçò óôï ßäéï êôßñéï áðïôåëåß Ýíá ôïðéêü äß-
êôõï. ÔïðéêÜ äßêôõá óõãêñïôïýíôáé óõíÞèùò áíÜìåóá óå ðñïóùðéêïýò õðï-
ëïãéóôÝò, ÷ùñßò íá áðïêëåßåôáé êáé ï óõíäõáóìüò ìåóáßùí Þ ìåãÜëùí õðïëïãé-
óôþí. Ôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé óõíÞèùò êÜðïéïò ôýðïò ÷Üëêéíïõ êá-
ëùäßïõ (ð.÷. ïìïáîïíéêü, óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò êôë.) Þ áêüìá êáé ïðôéêÝò
ßíåò. Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ìðïñåß íá åßíáé Ýíá ïëïêëçñùìÝíï óýóôçìá äé-
êôýïõ Þ Ýíáò óõíäõáóìüò ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ìå äéêôõáêÝò äõíáôüôç-
ôåò Þ åðåêôÜóåéò. Ïé õðïëïãéóôÝò áõôïß ìðïñåß íá åßíáé ïðïéïõäÞðïôå ìåãÝ-
èïõò êáé ðïéêßëùí äõíáôïôÞôùí. ÓõíÞèùò ôá öõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò ôùí ôïðé-
êþí äéêôýùí åßíáé éäéüêôçôá.
ÅíäåéêôéêÜ, Ýíá ôïðéêü äßêôõï èá ìðïñïýóå íá Ý÷åé ôá ðáñáêÜôù ÷áñáêôçñéóôéêÜ:
l ÃåùãñáöéêÞ êÜëõøç: 0 - 100 km
l Áñéèìüò õðïëïãéóôþí: ðåñßðïõ 1.000
l Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí: 1 Ìbps - 1 Gbps
l Ñõèìüò ëáèþí: 1 bit óôá 109 bits
l ÊáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò: 1 - 100 ms
l ÓõíôåëåóôÞò óýæåõîçò: 0<á<<1
ÐñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ï ÷áñáêôçñéóìüò åíüò äéêôýïõ ùò ôïðéêïý äå óõíåðÜ-
ãåôáé áõôüìáôá êáé ôçí éêáíïðïßçóç üëùí ôùí ôéìþí ôùí ðáñáðÜíù ÷áñáêôçñé-
óôéêþí. ÁðëÝò ìÝèïäïé äñïìïëüãçóçò óõíáíôþíôáé óôá ìåãáëýôåñá ôïðéêÜ
äßêôõá, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí åéäéêïýò çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò ãéá ôç äéáóýí-
äåóÞ ôïõò, üðùò äéáêïðôéêÜ óôïé÷åßá, äñïìïëïãçôÝò, ãÝöõñåò êáé åðáíáëÞ-
ðôåò. Ãé áõôÝò ôéò åéäéêÝò çëåêôñïíéêÝò äéáôÜîåéò êáé ôç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõò èá
áíáöåñèïýìå ëåðôïìåñÝóôåñá óôá ÊåöÜëáéá 9, 13 êáé 16.
ÐïëëÜ ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß Ýùò óÞìåñá, äýï üìùò åß-
íáé ôá êõñéüôåñá, ôïõ Ethernet êáé ôïõ Token Ring.
148
ü ÌçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá (MAN: Metropolitan Area Networks) ïíïìÜæïíôáé ôá

äßêôõá ôùí ïðïßùí ç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç âñßóêåôáé óôï åíäéÜìåóï ìåôáîý
ôùí ôïðéêþí êáé ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò (ó÷Þìá 4.10). ÐñïÝêõøáí áðü
ôçí áíÜãêç íá êáëõöèïýí ìåãÜëåò ãåùãñáöéêÜ áðïóôÜóåéò ìå äßêôõá ðïõ
Ý÷ïõí ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïðéêþí äéêôýùí, ôïõëÜ÷éóôïí üóïí áöïñÜ ôï ñõèìü
ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí. Åíóýñìáôá äßêôõá áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò äåí
õðåñâáßíïõí óå ìÞêïò åãêáôåóôçìÝíçò êáëùäßùóçò ôá 200 km, åíþ ïé ñõè-
ìïß ìåôÜäïóçò ìðïñåß íá êõìáßíïíôáé áðü 56 Kbps Ýùò 100 Mbps, áíÜëïãá
ìå ôçí ôå÷íïëïãßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé. ÓõíÞèùò ôá öõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò
ôùí ìçôñïðïëéôéêþí äéêôýùí åßíáé éäéüêôçôá.
Ó÷Þìá 4.10: Ôï äßêôõï ôïõ Åèíéêïý Ìåôóüâéïõ Ðïëõôå÷íåßïõ äéáèÝôåé ðïëëÜ áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò
ìçôñïðïëéôéêïý äéêôýïõ.
149
ÅíäåéêôéêÜ, Ýíá ìçôñïðïëéôéêü äßêôõï èá ìðïñïýóå íá äéáèÝôåé ôá ðáñáêÜôù

÷áñáêôçñéóôéêÜ:
l ÃåùãñáöéêÞ êÜëõøç: 100 - 200 km
l Áñéèìüò õðïëïãéóôþí: 5.000 - 10.000
l Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí: 100 Mbps
l ÊáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò: 1- 100 ms
l ÓõíôåëåóôÞò óýæåõîçò: ðåñßðïõ 1 (0,1<á<<10)
Äýï åßíáé ôá êõñéüôåñá ðñüôõðá åðéêïéíùíßáò ðïõ áíôéðñïóùðåýïõí ôá ìçôñï-
ðïëéôéêÜ äßêôõá: ôï äßêôõï ïðôéêÞò äéáóýíäåóçò êáôáíåìçìÝíùí äåäïìÝíùí
(FDDI: Fiber Distributed Data Interface) êáé ôï äßêôõï äéðëïý äéáýëïõ êáôáíå-
ìçìÝíçò ïõñÜò (DQDB: Distributed Queue Dual Bus). ¼óïí áöïñÜ ôçí ôå÷íï-
ëïãßá ôïõò, ôá äßêôõá FDDI ôåßíïõí íá áöïìïéùèïýí áðü ôá ôïðéêÜ äßêôõá, åíþ
ôá äßêôõá DQDB áðü ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
ü Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò (WAN: Wide Area Networks) ïíïìÜæïíôáé ôá äßêôõá
ôùí ïðïßùí ç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç õðåñâáßíåé ôá 200 km, åíþ ïé õðïëïãéóôÝò
ðïõ ôá áðïôåëïýí âñßóêïíôáé óå ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò ìåôáîý ôïõò. Ôá äßêôõá
áõôÜ åßíáé óõíÞèùò õðåñáóôéêÜ Þ äéåèíÞ. Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóÞò ôïõò äéáâáèìß-
æïíôáé áíÜëïãá ìå ôçí ôå÷íïëïãßá ôïõò, óÞìåñá üìùò îåðåñíïýí ôá 622 Mbps,
öôÜíïíôáò êáé ôï 1 Gbps. Ôï ðëÞèïò ôùí
õðïëïãéóôþí êáé ôùí ëåéôïõñãéêþí óõ-
óôçìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå Ýíá
äßêôõï åõñåßáò ðåñéï÷Þò ìðïñåß íá åß-
íáé ôåñÜóôéï, åíþ óå áñêåôÜ åêáôïììý-
ñéá áíÝñ÷åôáé êáé ï áñéèìüò ôùí ÷ñç-
óôþí ðïõ ìðïñïýí íá åîõðçñåôçèïýí
ìÝóù áõôïý, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá óõì-
âáßíåé ìå ôï Äéáäßêôõï (ó÷Þìá 4.11). Óå
Ýíá ôÝôïéï äßêôõï ìðïñåß íá åíþíïíôáé
Üëëá ìéêñüôåñá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï-
÷Þò, ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá, ôïðéêÜ äßêôõá
êáé áõôüíïìïé õðïëïãéóôÝò. Ãéá ôç äéá-
óýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí äéêôýùí
÷ñçóéìïðïéïýíôáé åéäéêÝò óõóêåõÝò,
üðùò åßíáé ïé äñïìïëïãçôÝò êáé ïé êáôá-
íåìçôÝò.
ÅíäåéêôéêÜ êáé êáôÜ ôçí ôáîéíüìçóç ôïõ
Ó÷Þìá 4.11: ÔìÞìá ôïõ Äéáäéêôýïõ ôùí åëëçíéêþí ðáíåðéóôçìßùí

ìÝóù ôïõ ïðïßïõ èá õëïðïéçèåß êáé ôï ðáíåëëÞíéï äßêôõï
äåõôåñïâÜèìéáò åêðáßäåõóçò EDUnet.
150
ÉÅÅÅ, ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò äéêôýïõ åõñåßáò ðåñéï÷Þò åßíáé ôá áêüëïõèá:

l ÃåùãñáöéêÞ êÜëõøç: > 200 km
l Áñéèìüò õðïëïãéóôþí: > 10.000
l Ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí: > 1 Ìbps
l ÊáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò: 100 - 1.000 ms
l ÓõíôåëåóôÞò óýæåõîçò: á>>1
Áñ÷éêÜ ï åîïðëéóìüò äéáóýíäåóçò êáé ôá öõóéêÜ ìÝóá óýíäåóçò ôùí äéêôýùí åõ-
ñåßáò ðåñéï÷Þò åß÷áí äçìüóéï ÷áñáêôÞñá, óÞìåñá üìùò áõôü äåí åßíáé áðáñáßôç-
ôï íá éó÷ýåé. Ðáñáäåßãìáôá äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò óõíéóôïýí ôï ôçëåöùíéêü
äßêôõï, Üëëá äçìüóéá äßêôõá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí, êáèþò êáé ôï Äéáäßêôõï.
Óôçí êáôçãïñéïðïßçóç ðïõ áíáöÝñèçêå êÜèå ôýðïò äéêôýïõ áðáéôåß äéáöïñåôéêÝò
áñ÷Ýò ó÷åäéáóìïý êáé äéáöïñåôéêÞ ôå÷íïëïãßá õëïðïßçóçò áðü ôïõò õðüëïéðïõò ôý-
ðïõò äéêôýùí. Êáèïñéóôéêü ðáñÜãïíôá ãé áõôü áðïôåëåß êáé ôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäï-
óçò, ðïõ ðïéêßëëåé áíÜëïãá ìå ôçí åöáñìïæüìåíç ôå÷íïëïãßá êáé ôïõò öõóéêïýò ðåñéï-
ñéóìïýò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç áóýñìáôç ôå÷íïëïãßá Ý÷åé óõíÞèùò ùò áðïôÝëåóìá ÷á-
ìçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò áðü ôçí áíôßóôïé÷ç åíóýñìáôç. ¼ìùò ðáñÝ÷åé åõåëé-
îßá êáé ùöÝëåéá êüóôïõò, åðåéäÞ áðïôåëåß óõóôáôéêü óôïé÷åßï ôçò
êéíçôÞò åðéêïéíùíßáò êáé äåí áðáéôåß åíóýñìáôç åãêáôÜóôáóç.
4.2.4 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôïðï-

ëïãßá
Ùò ôïðïëïãßá äéêôýïõ ÷áñáêôçñßæåôáé ç öõóéêÞ äéÜôáîç ôùí
êáëùäßùí ðïõ óõíäÝïõí ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. ÌåñéêÝò áðü
Ó÷Þìá 4.12: Äßêôõï ôïðïëïãßáò äéáýëïõ ôéò ðéï ãíùóôÝò ôïðïëïãßåò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Äéáýëïõ, ëåùöüñïõ Þ áñôçñßáò (bus). Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ
ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ óõíäÝïíôáé ìÝóù åíüò êáëùäßïõ ôïõ
ïðïßïõ ôá Üêñá åßíáé áíïéêôÜ (ó÷Þìá 4.12). Ç ÷ñÞóç áõôÞò ôçò
ôïðïëïãßáò ðåñéïñßæåôáé óõíÞèùò óå ìéêñÜ ôïðéêÜ äßêôõá. Ìåéï-
íÝêôçìá áõôïý ôïõ åßäïõò óýíäåóçò åßíáé üôé, áí ôï êáëþäéï
êïðåß óå êÜðïéï óçìåßï, ôï äßêôõï äåí ìðïñåß íá ëåéôïõñãÞóåé.
ü Äáêôõëßïõ (ring). Óôçí ôïðïëïãßá áõôÞ (ó÷Þìá 4.13) ïé õðïëï-
ãéóôÝò ôïõ äéêôýïõ óõíäÝïíôáé åðßóçò ìÝóù åíüò ìüíï êáëù-
äßïõ, üðùò êáé óôçí ðñïçãïýìåíç ðåñßðôùóç, ìå ôç äéáöïñÜ
üôé ôá Üêñá ôïõ åßíáé ìåôáîý ôïõò åíùìÝíá.
ü ¢óôñïõ (star). Óôçí ôïðïëïãßá áõôÞ (ó÷Þìá 4.14) õðÜñ÷åé Ýíáò
êáôáíåìçôÞò Þ êåíôñéêüò õðïëïãéóôÞò ï ïðïßïò óõíäÝåôáé ìå êÜèå
õðïëïãéóôÞ ôïõ äéêôýïõ áðåõèåßáò ìå ìéá ìüíéìç ãñáììÞ óýíäå-
Ó÷Þìá 4.13: Äßêôõï ôïðïëïãßáò äáêôõëßïõ óçò. Äýï õðïëïãéóôÝò ôïõ äéêôýïõ ôçò ìïñöÞò áõôÞò ìðïñïýí
íá óõíäåèïýí ìåôáîý ôïõò ìüíï ìÝóù ôïõ êåíôñéêïý õðïëïãéóôÞ.
151
ü ÄÝíôñïõ (tree). Ç ôïðïëïãßá ôïõ äÝíôñïõ (ó÷Þìá 4.15), ç ïðïßá

åßíáé ðáñÜãùãç ôçò ôïðïëïãßáò ôïõ Üóôñïõ, Ý÷åé éåñáñ÷éêÞ äïìÞ
ó÷Þìáôïò äÝíôñïõ. Ç ñßæá Ý÷åé ôçí êýñéá åõèýíç êáé ìïéñÜæåôáé
éåñáñ÷éêÜ ôïõò êüìâïõò ôùí êëÜäùí ôïõ äÝíôñïõ.
ü Äéêôõùôïý (mesh). Ç ôïðïëïãßá áõôÞ (ó÷Þìá 4.16), ç ïðïßá ëÝ-
ãåôáé êáé ðëÝãìá, äåí Ý÷åé êÜðïéá óõãêåêñéìÝíç ìïñöÞ ïýôå áðï-
ôåëåß óõíÝíùóç Üëëùí äéêôýùí ãíùóôÞò ìïñöÞò.
ü ÌåéêôÞ (mixed). Ç ìåéêôÞ ôïðïëïãßá áðïôåëåß óõíÝíùóç ðïëëþí
äéáöïñåôéêþí ôïðïëïãéþí (ó÷Þìá 4.17).
Óçìåéþíåôáé üôé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ ðïõ óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò ìå
ãñáììÝò õøçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò ó÷çìáôßæïõí ôï ëåãüìåíï êïñìü
(backbone) ôïõ äéêôýïõ. Ïé êüìâïé áõôïß óõ÷íÜ ëåéôïõñãïýí ùò ðýëåò
(gateways) ãéá äßêôõá ÷áìçëüôåñïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò.
Ó÷Þìá 4.14: Äßêôõï ôïðïëïãßáò Üóôñïõ.
Ó÷Þìá 4.15: Äßêôõï Ó÷Þìá 4.16: Äßêôõï Ó÷Þìá 4.17: Äßêôõï ìåéêôÞò
ôïðïëïãßáò äÝíôñïõ ôïðïëïãßáò äéêôõùôïý ôïðïëïãßáò
4.2.5 Ôáîéíüìçóç ùò ðñïò ôçí ôå÷íïëïãßá

Ùò ðñïò ôçí ôå÷íïëïãßá ôùí äéêôýùí, ïé ðñþôåò ðñïóðÜèåéåò ôáîéíüìçóçò áöïñïýí
ôç äéáóýíäåóç äýï ìüíï õðïëïãéóôþí. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ïé ðñïóðÜèåéåò áõôÝò êáôÝ-
ëçîáí óôç äçìéïõñãßá ôùí ðñïôýðùí ôçò áóõã÷ñüíéóôçò êáé ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜ-
äïóçò. Ôá ðñüôõðá áõôÜ ðåñéãñÜöôçêáí óôï ÌÜèçìá 2.3 êáé Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
ü Ðñüôõðï RS-232C êáé ìåôÝðåéôá RS-422, RS-423 êáé RS-449. Óå öõóéêü åðßðå- Ç óçìåñéíÞ ôå÷íïëïãéêÞ åîÝ-
äï ç äéáóýíäåóç äýï õðïëïãéóôþí åðéôåý÷èçêå ôï 1969 ìå ôç äçìïóßåõóç ôïõ ëéîç äçìéïýñãçóå ìéá ãñÞãï-
ðñïôýðïõ RS-232C. Ôï ðñüôõðï áõôü áöïñÜ ôçí Ýùò 38 Kbps óåéñáúêÞ ìåôá- ñç, éóü÷ñïíç, ÷áìçëïý êüóôïõò
öïñÜ äåäïìÝíùí ìåôáîý äýï õðïëïãéóôþí ïé ïðïßïé âñßóêïíôáé óå áðüóôáóç óåéñáúêÞ äéåðáöÞ ðïõ ëÝãå-
ðïõ äåí õðåñâáßíåé ôá 30 ìÝôñá. Ðñüêåéôáé ãéá ÷áìçëïý ñõèìïý ìåôáöïñÜ ôáé USB (Universal Serial Bus).
äåäïìÝíùí, êáôÜëëçëç ãéá êïíôéíÝò áðïóôÜóåéò, ç ïðïßá ãßíåôáé óåéñáúêÜ, äç- Ç äéåðáöÞ áõôÞ Ý÷åé ôç äõ-
ëáäÞ ìåôáöÝñåôáé Ýíáò ÷áñáêôÞñáò êÜèå öïñÜ. íáôüôçôá äéáóýíäåóçò, ìÝóù
äéáíïìÝá, ìå ðïëëÝò Üëëåò óõ-
ü Ðñüôõðï åëÝã÷ïõ óõã÷ñïíéóìÝíçò ãñáììÞò äåäïìÝíùí (SDLC: Synchronous
óêåõÝò, ðåñéöåñåéáêÜ, ôçëå-
Data Link Control). Óôéò áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1970 åéóÜãåôáé ôï ðñüôõðï
öùíéêÝò óõóêåõÝò êôë., ôéò
ôçò óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò, ôï ïðïßï áýîçóå ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé ôï
ïðïßåò ìðïñåß êáé íá äéá÷åé-
ùöÝëéìï ìÞêïò ôçò ãñáììÞò ìåôÜäïóçò. Ôï ðñüôõðï áõôü, ðïõ åßíáé ãíùóôü
ñéóôåß.
ùò SDLC, óôçñßæåôáé óôç äçìéïõñãßá ðáêÝôùí êáé åðïìÝíùò óôçí åîïéêïíüìç-
óç ôïõ ÷ñüíïõ ðïõ ÷Üíåôáé áðü ôá êåíÜ ôùí äéáäï÷éêþí ÷áñáêôÞñùí ôçò óåé-
152
ñáúêÞò ìåôÜäïóçò.
Ôüóï ç áóõã÷ñüíéóôç üóï êáé ç óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí, ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé åõñýôáôá Ýùò óÞìåñá óôç äéáóýíäåóç äýï êüìâùí ãéá áíôáëëáãÞ ðëç-
Ôï ðáêÝôï åßíáé ìéá áêïëïõèßá ñïöïñéþí, äåí áðáíôïýí óôï åñþôçìá ðþò äéáóõíäÝïíôáé ðåñéóóüôåñïé áðü äýï
áðü äõáäéêÜ øçößá óôçí ïðïßá êüìâïé. Ôï åñþôçìá áõôü, ðïõ áðáó÷üëçóå ôïõò ìç÷áíéêïýò åðéêïéíùíéþí áðü ôéò
Ý÷ïõí åíóùìáôùèåß äýï ðñï- áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1960, áðáíôÞèçêå ìå ôçí áðïäï÷Þ ôçò ôå÷íïëïãßáò ôçò
êáèïñéóìÝíåò áëëÜ äéáöïñåôé- ìåôáãùãÞò. Óçìåéþíåôáé üôé ìðïñåß êáíåßò íá äéáêñßíåé ôñåéò ìåãÜëåò ðåñéüäïõò ðïõ
êÝò óåéñÝò äõáäéêþí øçößùí, ÷áñáêôçñßæïõí ôçí åîÝëéîç ôçò ôå÷íïëïãßáò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí ç ïðïßá åîåéäé-
åê ôùí ïðïßùí ç ìßá ôßèåôáé êåýôçêå ìå ôéò ðáñáêÜôù ôå÷íéêÝò:
óôçí áñ÷Þ ôïõ ðáêÝôïõ êáé ëÝ- ü ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (circuit switching),
ãåôáé åðéêåöáëßäá (header), ü ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ Þ áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò (packet
åíþ ç Üëëç ôßèåôáé óôï ôÝëïò switching Þ store and forward) êáé
ôïõ ðáêÝôïõ êáé ëÝãåôáé ïõñÜ ü ç ôå÷íéêÞ ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ATM: Asynchronous Transfer
(trailer). Ï áñéèìüò ôùí äõáäé- Mode).
êþí øçößùí óôï ðáêÝôï ðïé-
Ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ïöåßëåé ôçí áíÜðôõîÞ ôçò óôï ôçëåöùíéêü
êßëëåé, åíþ ôï ìÝãåèüò ôïõ ðáß-
äßêôõï, åíþ ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ áöïñÜ ôá äßêôõá äåäïìÝíùí. Óôçí
æåé ðïëëÝò öïñÝò êáèïñéóôéêü
ðñþôç ðåñßðôùóç ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí åßíáé åöéêôÞ ìüíï ìåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç
ñüëï óôçí áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ.
ìéáò öõóéêÞò æåýîçò (êõêëþìáôïò) ìåôáîý ôùí êüìâùí, åíþ óôç äåýôåñç ôá ðáêÝôá
áðïóôÝëëïíôáé óõíå÷üìåíá óôï äßêôõï, ìå áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç ôïõ áðáéôïýìåíïõ
÷ñüíïõ ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò.
Ç áíÜðôõîç ôçò ôå÷íéêÞò ôùí øçöéáêþí äéêôýùí ïëïêëçñùìÝíùí õðçñåóéþí
(ISDN) áðïôåëåß ìéá ðñïóðÜèåéá ãéá ôç ìåôÜäïóç üëùí ôùí ìïñöþí ðëçñïöïñßáò,
ËÝîåéò ðïõ ðñÝ- üðùò äåäïìÝíá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, âßíôåï, åéêüíáò, öùíÞò ê.Ü., áðü ôï ßäéï
ðåé íá èõìÜìáé ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ç ôå÷íéêÞ ôùí äéêôýùí ISDN ðñïùèÞèçêå óå äýï åðßðåäá, ôçí ôå÷íéêÞ
ôùí äéêôýùí óôåíÞò æþíçò (narrowband), ãíùóôÞ êáé ùò N-ISDN, êáé ôçí ôå÷íéêÞ ôùí
Åíóýñìáôç åðéêïéíù-
äéêôýùí åõñåßáò æþíçò (broadband), ãíùóôÞ êáé ùò B-ISDN. Ç ðñþôç ðáñÝ÷åé óõíäÝ-
íßá, áóýñìáôç åðéêïé-
óåéò óõíïëéêïý åýñïõò æþíçò 144 Kbps (2Â + D), åíþ ç äåýôåñç 1.984 Kbps (30B + D).
íùíßá, óýíäåóìïò
Ç ôå÷íéêÞ Â-ISDN ìåôåîåëß÷ôçêå, éäéáßôåñá óôçí ðåñßðôùóç ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï-
óçìåßïõ ðñüò óç-
÷Þò, þóôå íá áðïôåëÝóåé ôç âÜóç ãéá ôçí áíÜðôõîç ìéáò íÝáò ôå÷íéêÞò, ôïõ áóõã÷ñüíé-
ìåßï, óýíäåóìïò
óôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ATM: Asynchronous Transfer Mode). Óýìöùíá ì áõôÞ ôç
áíïéêôÞò áêñüáóçò
íÝá ôå÷íéêÞ, ïé ðëçñïöïñßåò ïðïéáóäÞðïôå ìïñöÞò ôåìá÷ßæïíôáé óå ìéêñÜ ðáêÝôá ôùí
Þ åõñåßáò åêðïìðÞò,
53 äõáäéêþí øçößùí, ôá ïðïßá óõíäõáæüìåíá óõíèÝôïõí ñïÝò êõêëïöïñßáò ðïëý õøç-
ôïðéêÜ äßêôõá, ìçôñï-
ëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò, ðïõ êéíïýíôáé ìåôáîý 150 Mbps êáé öèÜíïõí óôáäéáêÜ ôo 1
ðïëéôéêÜ äßêôõá, äß-
Gbps. Ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá ôçò ìåèüäïõ åßíáé üôé ìðïñåß íá óõíåñãáóôåß ìå üëïõò
êôõá åõñåßáò ðåñéï-
ó÷åäüí ôïõò ôýðïõò ôùí ðñùôïêüëëùí. Ôåëåõôáßåò áíáêáëýøåéò ðñïùèïýí ôçí áíÜðôõ-
÷Þò, ôïðïëïãßá äé-
îç ôçò ôå÷íéêÞò ATM êáé óôá ôïðéêÜ äßêôõá. Ôá äßêôõá áõôÜ åßíáé ãíùóôÜ êáé ùò ôïðéêÜ
êôýïõ (äßáõëïò, äá-
äßêôõá áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (LATM: Local ATM).
êôýëéïò, Üóôñï, äÝ-
íôñï, äéêôõùôü, ìåé-
êôÞ) ìåôáãùãÞ, ìåôá-
ãùãÞ êõêëþìáôïò,
ìåôáãùãÞ ðáêÝôùí,
áðïèÞêåõóç êáé
ðñïþèçóç.
153
ÌÜèçìá 4.3: Áîéïðéóôßá ìåôÜäïóçò

Áðüäïóç äéêôýïõ
4.3.1 Áîéïðéóôßá ìåôÜäïóçò

Åßíáé ðñïöáíÝò üôé Ýíá äßêôõï èá ðñÝðåé íá ìåôáöÝñåé ÷ùñßò óöÜëìáôá ôçí ðëçñïöï-
ñßá áðü ôï Ýíá óôï Üëëï Üêñï ôïõ. ÅðåéäÞ üìùò, üðùò óõìâáßíåé Üëëùóôå óå üëïõò ôïõò
ôïìåßò ôçò æùÞò ìáò, ôá óöÜëìáôá åßíáé áíáðüöåõêôá, ôï äßêôõï èá ðñÝðåé íá åßíáé åîï-
ðëéóìÝíï ìå ìç÷áíéóìïýò åíôïðéóìïý êáé áíôéìåôþðéóçò ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò.
4.3.1.1 Áéôßåò ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò

Ôá óöÜëìáôá ìåôáöïñÜò ðñïêýðôïõí áðü äéÜöïñåò áéôßåò. Óõ÷íÜ ðñüêåéôáé ãéá
óöÜëìáôá êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí áðü ôï öõóéêü ìÝóï ìåôáöïñÜò (ð.÷.
÷Üëêéíï êáëþäéï, ïðôéêÞ ßíá Þ áóýñìáôç æåýîç). Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç áíôéóôñÝöå-
ôáé ç ôéìÞ óå Ýíá äõáäéêü øçößï Þ óå ìßá ïìÜäá áðü óõíå÷üìåíá äõáäéêÜ øçößá
(áðü 0 ãßíåôáé 1 êáé ôï áíôßóôñïöï). Áéôßåò åìöÜíéóçò ôÝôïéùí óöáëìÜôùí åßíáé ç
çëåêôñïìáãíçôéêÞ ðáñåìâïëÞ, ï åîùôåñéêüò èüñõâïò êáé ï èüñõâïò áðü ôá êõêëþ-
ìáôá ðïìðïý êáé äÝêôç.
Ìßá Üëëç óõ÷íÞ áéôßá åìöÜíéóçò óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò óôá äßêôõá äåäïìÝíùí
åßíáé ç áðüññéøç ðáêÝôùí óôïõò êüìâïõò. Åßíáé óõíçèéóìÝíï öáéíüìåíï ôá ðáêÝôá
íá áðïèçêåýïíôáé ðñïóùñéíÜ óôïõò áðïôáìéåõôÝò ôùí êüìâùí. ÅðåéäÞ üìùò ïé áðï-
ôáìéåõôÝò åßíáé óõãêåêñéìÝíçò ÷ùñçôéêüôçôáò, Ýíá ðáêÝôï åßíáé ðéèáíü íá âñåé ôïí
áðïôáìéåõôÞ ãåìÜôï êáôÜ ôçí ÜöéîÞ ôïõ óôïí êüìâï. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï ðáêÝ-
ôï áðïññßðôåôáé áðü ôïí êüìâï.
ÔÝëïò, ïé âëÜâåò Þ ïé äõóëåéôïõñãßåò ôïõ ôçëåðéêïéíùíéáêïý åîïðëéóìïý, üðùò åðß-
óçò êáé ç åóöáëìÝíç äéáìüñöùóç êáé ðáñáìåôñïðïßçóç ôïõ äéêôõáêïý ëïãéóìé-
êïý, åßíáé åðßóçò ðéèáíÝò áéôßåò åìöÜíéóçò óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò (ð.÷. ìéá ëáíèá-
óìÝíç åíçìÝñùóç ôùí ðéíÜêùí äñïìïëüãçóçò åíüò êüìâïõ ìðïñåß íá áíáêáôåõèý-
íåé üëá ôá ðáêÝôá ìéáò ñïÞò äåäïìÝíùí ðñïò Ýíáí áíýðáñêôï ðñïïñéóìü). Ó áõôÞ
ôçí ðåñßðôùóç ï ðáñáëÞðôçò - êüìâïò ìðïñåß íá ìç ëÜâåé äåäïìÝíá ðïõ ôïõ åß÷áí
áðïóôáëåß Þ ìðïñåß êáé íá ëÜâåé äåäïìÝíá ðïõ äåí ðñïïñßæïíôáí ãé áõôüí.
4.3.1.2 Ìç÷áíéóìïß åíôïðéóìïý êáé áíôéìåôþðéóçò

ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò
Ôï äßêôõï èá ðñÝðåé íá åßíáé óå èÝóç íá áíáãíùñßæåé ôá åóöáëìÝíá ðáêÝôá, ðñéí
ôá ðáñáäþóåé óôïí ðñïïñéóìü ôïõò. Ãéá ôï ëüãï áõôü ôï äßêôõï ðñïóèÝôåé óå êÜèå
ðáêÝôï ìßá åðéðëÝïí ðëçñïöïñßá ðñéí áðü ôç ìåôáöïñÜ ôïõ. ¸ôóé, áíÜëïãá ìå ôï ÷ñç-
154
óéìïðïéïýìåíï ìç÷áíéóìü åíôïðéóìïý êáé ôçí Ýêôáóç ôçò åðéðëÝïí ðëçñïöïñßáò, ôï äß-
êôõï åíôïðßæåé áëëïéþóåéò óå Ýíá, äýï Þ êáé ðåñéóóüôåñá äõáäéêÜ øçößá ôáõôü÷ñïíá.
ÁõôÞ ç ðñüóèåôç ðëçñïöïñßá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé ãéá ôç äéüñèùóç ôùí åóöáë-
ìÝíùí äõáäéêþí øçößùí. ÅÜí Ýíá äõáäéêü øçößï áíáãíùñéóôåß ùò ëáíèáóìÝíï, ôüôå ç
äéüñèùóÞ ôïõ áðáéôåß áðëþò ôçí áíôéóôñïöÞ ôïõ 0 óå 1 Þ ôïõ 1 óå 0.
Ìßá Üëëç ôå÷íéêÞ áíôéìåôþðéóçò ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò åßíáé ç åðáíáìåôÜäï-
óç ôùí åóöáëìÝíùí Þ ôùí áðïëåóèÝíôùí ðáêÝôùí, óôçí ïðïßá ï ðáñáëÞðôçò æçôÜ
ôçí åðáíåêðïìðÞ ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ ðáêÝôïõ áðü ôïí áðïóôïëÝá.
ÔÝëïò, áñêåôÝò óýã÷ñïíåò åöáñìïãÝò ðáñïõóéÜæïõí ìéá ìéêñÞ áíï÷Þ óôçí åìöÜ-
íéóç óöáëìÜôùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, êáôÜ ôç ìåôÜäïóç êéíïýìåíçò åéêüíáò Ýíá ðáêÝôï
áíôéóôïé÷åß óå Ýíá ðïëý ìéêñü ôìÞìá ôçò åéêüíáò (ð.÷. 8 x 8 êïõêêßäåò). Óå ðåñßðôùóç
áðþëåéáò ôïõ ðáêÝôïõ åíåñãïðïéïýíôáé äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò áíáäçìéïõñãßáò ôïõ ôìÞ-
ìáôïò ôçò åéêüíáò áðü ôá ãåéôïíéêÜ ôïõ, áíôßóôïé÷á, ôìÞìáôá. ¸ôóé ç áðþëåéá åíüò
ðáêÝôïõ ãßíåôáé áíôéëçðôÞ óôïí ôåëéêü ÷ñÞóôç ìå ìéá ìéêñÞ ðïéïôéêÞ õðïâÜèìéóç ôçò
ëáìâáíüìåíçò åéêüíáò, ç ïðïßá åßíáé óõíÞèùò ìÝóá óôá áðïäåêôÜ üñéá.
4.3.1.3 Äåßêôçò áîéüðéóôçò ìåôÜäïóçò

Ãåíéêüôåñá ãéá ôéò óõóêåõÝò, ùò äåßêôçò áîéïðéóôßáò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï ìÝóïò ÷ñü-
íïò ìåôáîý âëáâþí, ï ïðïßïò ðñïóäéïñßæåé ôç ìÝóç ÷ñïíéêÞ áðüóôáóç ìåôáîý äýï
äéáäï÷éêþí âëáâþí. Áõôüò ï äåßêôçò ìðïñåß öõóéêÜ íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå üëåò ôéò
óõóêåõÝò äéêôýïõ. Åéäéêüôåñá ãéá ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, ïñßæåôáé ï
áêüëïõèïò äåßêôçò áîéüðéóôçò ìåôÜäïóçò:
Ùò åóöáëìÝíá èåùñïýíôáé åêåßíá ôá äåäïìÝíá ôùí ïðïßùí ôá óöÜëìáôá ìåôÜäï-

óçò äåí åíôïðßóôçêáí Þ åíôïðßóôçêáí áëëÜ äåí êáôÝóôç äõíáôüí íá äéïñèùèïýí
áðü ôïõò ìç÷áíéóìïýò áíôéìåôþðéóçò óöáëìÜôùí ôïõ äéêôýïõ. Åðßóçò ùò åóöáë-
ìÝíá èåùñïýíôáé êáé åêåßíá ôá ðáêÝôá ðïõ åëÞöèçóáí ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá öï-
ñÝò (ð.÷. ãéáôß æçôÞèçêå åóöáëìÝíá ç åðáíåêðïìðÞ ôïõò). ¼óï ðéï êïíôÜ óôç ìïíÜ-
äá åßíáé ï äåßêôçò áîéïðéóôßáò, ôüóï ðéï áîéüðéóôï åßíáé ôï äßêôõï ãéá ôç ìåôÜäïóçò
äåäïìÝíùí.
4.3.2 Áðüäïóç äéêôýïõ

¼ðùò üëá ó÷åäüí ôá óõóôÞìáôá, Ýôóé êáé ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí ðñÝ-
ðåé íá ó÷åäéÜæïíôáé êáôÜ ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá åðéôõã÷Üíïõí ôçí êáëýôåñç êáôÜ ôï
äõíáôüí áðüäïóç. Äýï ìåôñÞóéìïé üñïé ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí åõñýôáôá êáôÜ ôï ðá-
ñåëèüí ãéá ôï ÷áñáêôçñéóìü ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ åßíáé ï ñõèìüò äéÝëåõóçò
(throughput) êáé ç êáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò (transmission delay).
155
4.3.2.1 Ñõèìüò äéÝëåõóçò

Ï ñõèìüò äéÝëåõóçò åêöñÜæåé ôï ðëÞèïò ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ ìðïñåß íá ìåôá-
öåñèåß áîéüðéóôá ìÝóá áðü ôï äßêôõï óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá. Ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, Ýíá äßêôõï ìå ñõèìü äéÝëåõóçò 10 Mbps ðåñéìÝíïõìå üôé èá ìðïñåß íá ìåôáöÝ-
ñåé, áðü Üêñï óå Üêñï ôïõ äéêôýïõ, 10 åêáôïììýñéá äõáäéêÜ øçößá óôï ÷ñïíéêü äéÜóôç-
ìá ôïõ åíüò äåõôåñïëÝðôïõ. ¼ìùò, óôçí ðñÜîç, áõôü ìåôáöÝñåé ðïëý ëéãüôåñá.
Óå ãåíéêÝò ãñáììÝò, ï ñõèìüò äéÝëåõóçò åíüò äéêôýïõ çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí åß-
íáé Ýíáò ðïëý óýíèåôïò ðáñÜãïíôáò, ï ïðïßïò åîáñôÜôáé áðü ôïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò
ôùí êüìâùí, áðü ôéò ëåéôïõñãßåò åëÝã÷ïõ êáé äéá÷åßñéóçò ôçò êõêëïöïñßáò ôùí êüìâùí,
êáèþò êáé áðü ôï ñõèìü åìöÜíéóçò óöáëìÜôùí êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí. ÅÜí ç
äéêôõáêÞ åöáñìïãÞ áðáéôåß ôç ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí ìåãÜëïõ ìåãÝèïõò, üðùò åßíáé ãéá
ðáñÜäåéãìá ç ìåôáöïñÜ Üñèñùí áðü øçöéáêÞ âéâëéïèÞêç, ôüôå ï ñõèìüò äéÝëåõóçò
áðïôåëåß êáèïñéóôéêü ðáñÜãïíôá ÷áñáêôçñéóìïý ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ.
4.3.2.2 ÊáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò

Ç êáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò åêöñÜæåé ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ áðáéôåßôáé ðñïêåé-
ìÝíïõ íá ìåôáöåñèåß Ýíá äõáäéêü øçößï áðü ôï Ýíá Üêñï ôïõ äéêôýïõ óôï Üëëï êáé
éóïýôáé ìå ôï áêüëïõèï Üèñïéóìá:
êáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò = ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï +
÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï äßêôõï +
÷ñüíïò áíáìïíÞò óôïõò êüìâïõò
ü Ï ðñþôïò üñïò ôïõ áèñïßóìáôïò, ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï, áöïñÜ ôï
÷ñüíï ðïõ áðáéôåßôáé ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáäïèåß Ýíá äõáäéêü øçößï äéáìÝóïõ ôùí
öõóéêþí ìÝóùí ðïõ óõíèÝôïõí ôçí áðü Üêñç óå Üêñç äéáäñïìÞ. ÅðåéäÞ äåí õðÜñ-
÷åé õëéêü ôï ïðïßï ìðïñåß íá ìåôáäïèåß ìå ôá÷ýôçôá ìåãáëýôåñç áðü áõôÞí ôïõ
öùôüò, ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï Ý÷åé ùò êáôþôåñï öñÜãìá ôï ðçëßêï ôçò
áðüóôáóçò ôùí äýï Üêñùí ôïõ äéÜ ôçí ôá÷ýôçôá ôçò ìåôÜäïóçò ôïõ öùôüò.
ü Ï äåýôåñïò üñïò ôïõ áèñïßóìáôïò, ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï äßêôõï, éóïýôáé
ìå ôï áíôßóôñïöï ôïõ ñõèìïý äéÝëåõóçò ôïõ äéêôýïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå Ýíá
äßêôõï ìå ñõèìü äéÝëåõóçò10 Mbps ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò åíüò äõáäéêïý øç-
ößïõ (bit time) èá åßíáé ßóïò ìå 0,1 ìsec.
ü ÔÝëïò, ï ôñßôïò üñïò ôïõ áèñïßóìáôïò, ï ÷ñüíïò áíáìïíÞò óôïõò êüìâïõò,
áöïñÜ ôï ÷ñüíï ðïõ ðåñéìÝíåé Ýíá ðáêÝôï óôïí ðñïóùñéíü áðoôáìéåõôÞ êÜèå
êüìâïõ, ìÝ÷ñé íá åîõðçñåôçèåß. Ï áêñéâÞò õðïëïãéóìüò ôïõ ÷ñüíïõ áíáìïíÞò
åßíáé Ýíá áðü ôá ðéï äýóêïëá ðñïâëÞìáôá óôï ðåäßï ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí
õðïëïãéóôþí êáé, ôïõëÜ÷éóôïí áðü üóá ãíùñßæïõìå, ìðïñïýìå íá åêöñÜóïõìå
ðñïóåããéóôéêÝò åêôéìÞóåéò ìüíï ãéá ìåñéêÝò åéäéêÝò êáôçãïñßåò äéêôýùí.
Óôá óýã÷ñïíá äßêôõá ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò áðïôåëåß ôïí êýñéï üñï óôï Üèñïéóìá
õðïëïãéóìïý ôçò êáèõóôÝñçóçò ìåôáöïñÜò. ÅÜí ç äéêôõáêÞ åöáñìïãÞ áðáéôåß ìéêñïýò
÷ñüíïõò áðüêñéóçò êáé áíôáëëÜóóåé áñ÷åßá ìéêñïý ìåãÝèïõò ìåôáîý ôùí ðåëáôþí êáé
ôùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò (ð.÷. ôçëååéäïðïßçóç Þ ôçëåÝëåã÷ïò), ôüôå ç êáèõóôÝñçóç
156
ìåôáöïñÜò ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôï ÷áñáêôçñéóìü ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ.
¸óôù üôé äýï êüìâïé, óå ÁèÞíá êáé Èåóóáëïíßêç áíôßóôïé÷á, åíþíïíôáé ìå áðåõ-
èåßáò óýíäåóìï, ï ïðïßïò Ý÷åé ñõèìü ìåôÜäïóçò 1 Mbps, äåí ðáñïõóéÜæåé óöÜë-
ìáôá êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí êáé äéáôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ ãéá ôçí åîõðçñÝ-
ôçóç áõôþí ôùí äýï êüìâùí ìüíï.
Ãíùñßæïíôáò üôé ç áðüóôáóç ÁèÞíáò - Èåóóáëïíßêçò éóïýôáé ìå 500 km, ìðïñïý-
ìå íá õðïëïãßóïõìå ôçí êáèõóôÝñçóç ìåôáöïñÜò D áðü ôçí áêüëïõèç ó÷Ýóç:
Ôïíßæïõìå üôé ï óýíäåóìïò äéáôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ ãéá ôçí åîõðçñÝôçóç ôùí äýï
êüìâùí êáé åðïìÝíùò ôá ðáêÝôá ôçò ñïÞò äåäïìÝíùí êÜèå êüìâïõ äå èá åðéâáñý-
íïíôáé ìå ÷ñüíï áíáìïíÞò.
Ó áõôü ôï ðáñÜäåéãìá öáßíåôáé üôé ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï åßíáé ôñåéò ôÜîåéò
ìåãáëýôåñïò áðü ôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò óôï äßêôõï. ÁõôÞ ç äéáöïñÜ èá áìâëõíèåß óç-
ìáíôéêÜ óôá ìåëëïíôéêÜ äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, êáèþò ï ñõèìüò äéÝëåõ-
óÞò ôïõò áíáìÝíåôáé íá áõîçèåß êáôÜ ðïëý óå ó÷Ýóç ìå ôá óýã÷ñïíá äßêôõá.
4.3.2.3 ×áñáêôçñéóìüò ôçò áðüäïóçò äéêôýïõ

Ïé äýï üñïé ðïõ ðáñïõóéÜóáìå óôéò ðñïçãïýìåíåò ðáñáãñÜöïõò ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí
åõñýôáôá êáôÜ ôï ðáñåëèüí ãéá íá ÷áñáêôçñßóïõí ôçí áðüäïóç åíüò äéêôýïõ. Áîßæåé
åðßóçò íá ðáñáôçñÞóïõìå üôé, ìÝ÷ñé ðñüóöáôá, ïé äéêôõáêÝò åöáñìïãÝò äåí åß÷áí éäéáß-
ôåñåò áðáéôÞóåéò ðïéüôçôáò åîõðçñÝôçóçò (QoS: Quality of Service) áðü ôï äßêôõï. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, êáíÝíáò ÷ñÞóôçò äåí îåêéíïýóå ôç ìåôáöïñÜ êÜðïéïõ áñ÷åßïõ ôïõ áðü
áðïìáêñõóìÝíï êüìâï Ý÷ïíôáò ðñïóõìöùíÞóåé ìå ôï äßêôõï Ýíáí áõóôçñü ÷ñüíï ðáñÜ-
äïóçò.
ËÝîåéò ðïõ ðñÝ- ¼ìùò óôá óýã÷ñïíá äßêôõá Üñ÷éóáí Þäç íá åìöáíßæïíôáé äéÜöïñåò õðçñåóßåò ðïõ
ðåé íá èõìÜìáé Ý÷ïõí ðïëý áõóôçñÝò ðñïäéáãñáöÝò üóïí áöïñÜ ôçí ðáñå÷üìåíç áðü ôï äßêôõï ðïéü-
Áîéïðéóôßá, óöÜëìá ôçôá åîõðçñÝôçóçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôçí åêðïìðÞ êéíïýìåíçò åéêüíáò, üðïõ êÜèå óôéã-
ìåôÜäïóçò, áðüäï- ìéüôõðï (êáñÝ) ìåôáäßäåôáé óôï äßêôõï ìå óôáèåñü ñõèìü, óõíÞèùò ßóï ìå 30 êáñÝ/sec, ç
óç, ñõèìüò äéÝëåõ- äéáêýìáíóç ôçò êáèõóôÝñçóçò ìåôáöïñÜò ðáêÝôïõ äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ìéá óõãêå-
óçò, êáèõóôÝñçóç, êñéìÝíç ôéìÞ. ¸ôóé, êáôÜ ôçí åßóïäü ôïõ óôï äßêôõï, êÜèå êáñÝ áðÝ÷åé áðü ôï ðñïçãïýìå-
÷ñüíïò ìåôÜäïóçò íï êáé ôï åðüìåíü ôïõ ÷ñüíï ßóï ìå 33 msec. ÊÜèå êáñÝ, êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ ôïõ áðü ôï
óôï ìÝóï, ÷ñüíïò ìå- äßêôõï, õößóôáôáé äéáöïñåôéêÞ êáèõóôÝñçóç áðü ôá õðüëïéðá. Áí ç äéáöïñÜ óôçí êáèõ-
ôÜäïóçò óôï äßêôõï, óôÝñçóç ðïõ Ý÷ïõí õðïóôåß äýï äéáäï÷éêÜ êáñÝ õðåñâáßíåé ôá 33 msec, ôüôå ôï äåýôåñï
÷ñüíïò áíáìïíÞò êáñÝ äå èá åßíáé äéáèÝóéìï ðñïò áðåéêüíéóç óôçí þñá ôïõ, ìå óõíÝðåéá êÜðïéá óôéãìéáßá
óôïõò êüìâïõò, ðïéü- ðáñáìüñöùóç ôçò ëáìâáíüìåíçò åéêüíáò.
ôçôá åîõðçñÝôçóçò. ÅðïìÝíùò óôçí áðüäïóç åíüò äéêôýïõ èá ðñÝðåé íá óõíõðïëïãßæïíôáé êáé ôá ðñïêáèï-
ñéóìÝíá êáé ðñïóõìöùíçìÝíá üñéá áðïäåêôÞò ðïéüôçôáò åîõðçñÝôçóçò ôùí äéÜöïñùí
êëÞóåùí.
157
ÌÜèçìá 4.4: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç äé-

êôýùí äåäïìÝíùí
Äå èá Þôáí õðåñâïëÞ íá éó÷õñéóôåß êáíåßò üôé óÞìåñá ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðï-

ëïãéóôþí åßíáé Ýíá âáóéêü åñãáëåßï ôçò êáèçìåñéíÞò ìáò æùÞò, ôüóï óôï ÷þñï ôïõ
óðéôéïý üóï êáé ðïëý ðåñéóóüôåñï óôïí åñãáóéáêü ÷þñï, üðïõ âñßóêïõí ðïëý
ìåãÜëç åöáñìïãÞ. Ç åõñåßá ÷ñÞóç ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí êáé ôùí äéêôýùí
Ý÷åé áëëÜîåé äñáóôéêÜ, ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ëåéôïõñãåß ìéá
åðé÷åßñçóç. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ç åöáñìïãÞ ôçò íÝáò ôå÷íïëïãßáò åßíáé ôüóï êá-
èïñéóôéêÞ, þóôå íá åðçñåÜæåé ôçí éêáíüôçôá ôçò åðé÷åßñçóçò íá óôáèåß áíôáãùíéóôéêÜ
ìÝóá óôï ÷þñï ôçò.
Áðü ôçí åðï÷Þ ðïõ ï Âñåôáíüò Charles Morrison, ôï 1753, áíÝðôõîå Ýíá áðü ôá
ðñþôá äßêôõá åðéêïéíùíéþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýóáí çëåêôñéêÝò ìåèüäïõò ðïëëÜ Ý÷ïõí
áëëÜîåé. ÓÞìåñá, óôéò áíåðôõãìÝíåò ôïõëÜ÷éóôïí êïéíùíßåò, ç åðéêïéíùíßá ôùí õðï-
ëïãéóôþí äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôïí êáèÝíá íá åðéêïéíùíÞóåé ìå áðïìáêñõóìÝíïõò
õðïëïãéóôÝò. Ç ðáñÜëëçëç åîÝëéîç ôùí åðéêïéíùíéþí êáé ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôç-
ìÜôùí Ý÷åé ïäçãÞóåé óôçí áíÜðôõîç äéÜöïñùí ôýðùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãé-
óôþí. ÁõôÜ ôá äßêôõá åßíáé õðåýèõíá ãéá ôç ãñÞãïñç êáé áóöáëÞ ìåôÜäïóç äéÜöï-
ñùí ôýðùí äåäïìÝíùí ìåôáîý ôùí êüìâùí, ïé ïðïßïé ìðïñåß íá âñßóêïíôáé óå áðü-
óôáóç ðïõ êõìáßíåôáé áðü ëßãá ìüëéò ìÝôñá ìÝ÷ñé ÷éëéÜäåò ÷éëéüìåôñá ìáêñéÜ.
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá, ç áíÜðôõîç ôùí äéÜöïñùí ôýðùí
äéêôýùí Üñ÷éóå óôá ôÝëç ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1960 áðü ôï ÔìÞìá ÐñïçãìÝíùí Áìõ-
íôéêþí Åñåõíçôéêþí ÐñïãñáììÜôùí (ARPA: Advanced Research Projects Agency)
ôçò ÁìåñéêÞò. Ôï åðéóôÝãáóìá Þôáí ç Ýíáñîç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ ARPANET, åíüò
äéêôýïõ ôåóóÜñùí õðïëïãéóôþí, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïßçóå ôï Þäç õðÜñ÷ïí ôçëåöùíé-
êü äßêôõï, êáèþò êáé Ýíá ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò ãéá ôç ìåôáãùãÞ ôùí ðáêÝôùí,
ôïí Ýëåã÷ï êáé ôç äéüñèùóç ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò. ÅðÜíù ó áõôü ôï äßêôõï
óõíäÝèçêáí óôáäéáêÜ ðïëëÜ åñåõíçôéêÜ êáé ðáíåðéóôçìéáêÜ éäñýìáôá. Óçìåéþíåôáé
üôé ç áñ÷éêÞ Ýñåõíá ÷ñçìáôïäïôÞèçêå áðü ôï áìåñéêáíéêü Õðïõñãåßï ¢ìõíáò (DoD:
Department of Defense) êáé åß÷å óêïðü ôçí åðéêïéíùíßá ôùí ðïëéôéêï-óôñáôéùôéêþí
êÝíôñùí ôçò ÁìåñéêÞò.
Ç äåêáåôßá ôïõ 1970 Þôáí ç ðåñßïäïò ðïõ ôá ìåãÜëá õðïëïãéóôéêÜ óõóôÞìáôá
(mainframes) Ýäéíáí óôáäéáêÜ ôç èÝóç ôïõò óôá ìéêñüôåñá (minicomputers êáé
microcomputers). Ç öéëïóïößá Üëëáîå êáé äüèçêå Ýìöáóç óôçí ðåñéöåñåéáêÜ êáôá-
íåìçìÝíç åðåîåñãáóôéêÞ äýíáìç êáé ü÷é óôçí êåíôñéêÞ åðåîåñãáóôéêÞ õðåñäýíáìç
ôùí ìåãÜëùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí. Ùóôüóï ôï êüóôïò ãéá ôéò ðåñéöåñåéáêÝò
óõóêåõÝò Þôáí áñêåôÜ ìåãÜëï. Ôç ëýóç Ýäùóáí ôá ôïðéêÜ äßêôõá, ìÝóù ôùí ïðïßùí
üëïé ïé ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ åß÷áí ðñüóâáóç óå êïéíïýò ðüñïõò, üðùò åßíáé ôá ðåñé-
öåñåéáêÜ ìç÷áíÞìáôá. Ôï ó÷Þìá 4.18 ðáñïõóéÜæåé ôçí ðåñßðôùóç êáôÜ ôçí ïðïßá
äéáöïñåôéêïß ôýðïé äéáóõíäåüìåíùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí Ý÷ïõí ðñüóâáóç óå
158
êÜðïéá çëåêôñïíéêÞ äéÜôáîç. ¸ôóé ìå ôçí áíÜðôõîç íÝùí

óõóêåõþí ìåôáãùãÞò üëï êáé ðåñéóóüôåñïé ÷ñÞóôåò ìðï-
ñïýóáí íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç óå óõóêåõÝò óõíäåäåìÝíåò
ìå ôï äßêôõï.
Ç áëëáãÞ óôï ó÷åäéáóìü ôùí õðïëïãéóôþí áíáìößâïëá
åðçñÝáóå êáé ôçí áíÜðôõîç ôïõ ARPANET, ôï ïðïßï üìùò
óôáäéáêÜ ìåãÜëùíå, êáèþò ïìïóðïíäéáêÝò õðçñåóßåò ôçò
ÁìåñéêÞò êáé ðáíåðéóôÞìéá ðïõ óõììåôåß÷áí óôçí Ýñåõíá
óõíäÝïíôáí ìáæß ôïõ, ìå áðïôÝëåóìá íá ðñïêýøåé åðéôá-
êôéêÞ ç áíÜãêç ôçò äçìéïõñãßáò ðñùôïêüëëùí ðïõ èá ñýè-
ìéæáí ôçí êõêëïöïñßá óôï äéáñêþò áõîáíüìåíï õðïäßêôõï.
ÌÝóù ôïõ äéêôýïõ áõôïý ïé åéäéêïß óõìöþíçóáí óôçí ðñï-
ôõðïðïßçóç ôçò ìïñöÞò ôïõ ðáêÝôïõ, êáèþò êáé óå Ýíá
êïéíü ó÷Þìá äéåõèõíóéïäüôçóçò. Ç ìïíáäéêüôçôá ôçò ìïñ-
öÞò ôïõ ðáêÝôïõ Ýäùóå ôç äõíáôüôçôá äéáóýíäåóçò üëùí
ôùí äéáöïñåôéêþí ôýðùí äéêôýùí, ðïõ ðñïóáñìüóôçêáí
óôïõò íÝïõò êáíüíåò, óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí ôüóï ôùí ôï-
Ó÷Þìá 4.18: Ç ÷ñÞóç ðüñùí åíüò ôïðéêïý ðéêþí äéêôýùí ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñüò ðïëëÜ óçìåßá
äéêôýïõ. ðïõ âñßóêïíôáí Þäç óå ðåéñáìáôéêÞ ëåéôïõñãßá üóï êáé
ôùí äéêôýùí ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï. Ôáõôü-
÷ñïíá ïé åñåõíçôÝò ìðüñåóáí íá áíáðôýîïõí åöáñìïãÝò åðéêïéíùíéþí óôçñéæüìåíïé
óôç ñåáëéóôéêÞ õðüèåóç üôé ôá äåäïìÝíá åßíáé äõíáôüí íá ìåôáöåñèïýí ìå ðáêÝôá
Ôï ðñþôï åìðïñéêÜ äéáèÝóéìï óôáèåñÞò ìïñöÞò êáé ìåãÝèïõò.
ôïðéêü äßêôõï Þôáí ôï ARCNET, ÊáôÜëçîç ôïõ ARPANET Þôáí ç áíÜðôõîç ôïõ ìïíôÝëïõ TCP/IP, ôï ïðïßï åêôüò ôùí
ôï ïðïßï ðáñïõóéÜóôçêå áðü Üëëùí åðÝôñåðå óôá ôüôå õðÜñ÷ïíôá ôïðéêÜ äßêôõá ôùí äéÜöïñùí ïñãáíéóìþí, åôáé-
ôçí Data Point ôï 1976. ÃñÞ- ñåéþí êáé ðáíåðéóôçìßùí íá óõíäÝïíôáé óôï ARPANET. Ôï íÝï ðñùôüêïëëï ðïõ äç-
ãïñá áêïëïýèçóáí ôï Ethernet ìéïõñãÞèçêå óôçñß÷ôçêå ôüóï óôç ëïãéêÞ ôïõ ARPANET üóï êáé óôï ðñüôõðï áíá-
áðü ôç Xerox, ôï Token Ring öïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí (OSI: Open Systems Interconnection),
ôçò IBM, êáèþò êáé ðïëëïß ôï ïðïßï èá áíáëõèåß óôï ÌÜèçìá 5.4. To 1983 ôï TCP/IP Ýãéíå ôï ìïíáäéêü åðßóçìï
Üëëïé ôýðïé ôïðéêþí äéêôýùí. ðñùôüêïëëï ôïõ ARPANET. Ôï ßäéï Ýôïò üëï ôï ðïëéôéêï-óôñáôéùôéêü ôìÞìá ôïõ
Ãéá áðïóôÜóåéò ðïõ äåí îå- ARPANET áðïó÷ßóôçêå äçìéïõñãþíôáò ôï MILNET, åíþ óôéò áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò
ðåñíïýí ôá 10 km ôï Ethernet ôïõ 1990 ôï ARPANET óôáìÜôçóå ôç ëåéôïõñãßá ôïõ, êáèþò õðåñêáëýöôçêå áðü
åßíáé ôï ðñüôõðï ôïðéêü äßêôõï íåüôåñá äßêôõá, ðïõ ôï ßäéï äçìéïýñãçóå.
ðïõ êõñéáñ÷åß óôçí áãïñÜ ìÝ- Ôá ïöÝëç áðü áõôÞ ôçí åîÝëéîç Ýãéíáí áìÝóùò öáíåñÜ, áöïý ôï ARPANET èåùñÞ-
÷ñé êáé óÞìåñá. Ãéá ðáñÜäåéã- èçêå, ü÷é ôõ÷áßá, ï ðñïðïìðüò ôïõ Äéáäéêôýïõ, ðïõ óÞìåñá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðáãêï-
ìá, ôï äßêôõï ôïõ ó÷ïëåßïõ óáò óìßùò óôç äéáóýíäåóç ìåãÜëïõ áñéèìïý õðïëïãéóôþí êáé äéêôýùí, áëëÜæïíôáò ôç
åßíáé ðïëý ðéèáíü íá åßíáé áõ- ìïñöÞ ôçò êïéíùíßáò ìå ôçí åéóáãùãÞ ôçò áìåóüôçôáò óôçí ðëçñïöüñçóç. Áóöá-
ôïý ôïõ ôýðïõ. ëþò õðÞñîáí êáé Üëëá äßêôõá ðïõ äçìéïõñãÞèçêáí ó÷åäüí ðáñÜëëçëá ìå ôï ARPANET
êáé óÞìåñá Ý÷ïõí áöïìïéùèåß áðü ôï Äéáäßêôõï. ¸íá áðü áõôÜ, ôï óðïõäáéüôåñï
ßóùò, Þôáí ôï NSFNET (National Science Foundation NETwork), ôï ïðïßï äçìéïõñãÞ-
èçêå áðü ôïí ïìþíõìï ïñãáíéóìü êáé óõíÝäåå ðáíåðéóôÞìéá êáé ïñãáíéóìïýò ðïõ
äåí åß÷áí ôçí ôý÷ç íá âñßóêïíôáé êÜôù áðü ôçí «ïìðñÝëá» ôïõ ARPANET. Áðü ôüôå
ðïõ ôá äýï äßêôõá åíïðïéÞèçêáí Üñ÷éóå ìéá åêèåôéêÞ áýîçóç ôùí äéêôýùí ðïõ óõí-
äÝïíôáí ìå ôï íÝï ãßãáíôá (ó÷Þìáôá 4.19 êáé 4.20). ¹ôáí áõôü ôï åíïðïéçìÝíï äßêôõï
159
ðïõ óôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1980 ìåôïíïìÜóôçêå áíåðßóçìá óå Äéáäßêôõï.
ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1970 áíáðôý÷èçêáí êáé Üëëá äßêôõá, êõñßùò
åõñùðáúêÜ, ðïõ áêïëïýèçóáí ôï ðñüôõðï ðïõ äçìéïõñãÞèçêå áðü ôç ÄéåèíÞ Óõì-
âïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ Ôçëåãñáößáò êáé Ôçëåöùíßáò (CCITT: Comite Consultatif Ôá ðñþôá ðñïãñÜììáôá ðïõ
International de Telegraphique et Telephonique). Ôï åðéêñáôÝóôåñï áðü áõôÜ, ôï ×.25, áíáðôý÷èçêáí ãéá äßêôõá ìå
ðáêÝôá äåäïìÝíùí óôï ÷þñï
ôçò áãïñÜò åß÷áí óôü÷ï ôçí
åðéêïéíùíßá åíüò ìåãÜëïõ êüì-
âïõ ìå ðïëëïýò ôåñìáôéêïýò
óôáèìïýò. Åêåßíç ôçí åðï÷Þ
áñêåôÝò åôáéñåßåò êáôáóêåýá-
óáí ôÝôïéá äßêôõá ìå ïäçãü ôï
ðñüãñáììá TYMNET ôçò Tym-
share Co êáé áöïý äéáôÝèç-
êáí óôçí áãïñÜ ïé ðñþôïé åðå-
îåñãáóôÝò ãéá ôçí åðéêïéíù-
íßá äéêôýùí ìå ðáêÝôá äåäï-
ìÝíùí.
Ó÷Þìá 4.19: Áýîçóç ôùí óõíäåäåìÝíùí êüìâùí óôï Äéáäßêôõï
ÅíäéáöÝñïíôá óôïé÷åßá ó÷åôé-

êÜ ìå ôçí éóôïñßá êáé ôá ìåãÝèç
ôïõ Äéáäéêôýïõ óôçí ðÜñïäï ôïõ
÷ñüíïõ ìðïñåß êáíåßò íá âñåé
óôéò URL äéåõèýíóåéò ôçò Åíü-
ôçôáò ÉÉ.
Ó÷Þìá 4.20: Áýîçóç ôùí óõíäåäåìÝíùí äéêôýùí óôï Äéáäßêôõï
áíáðôý÷èçêå ìå óêïðü íá ðñïóöÝñåé äéáóýíäåóç ìåôáîý ôùí äçìüóéùí äéêôýùí ìå-

ôáãùãÞò ðáêÝôùí êáé ôùí ðåëáôþí ôïõò. Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóÞò ôïõ åßíáé ÷áìçëïß, ìå
ðñïäéáãñáöÝò ðïõ äåí îåðåñíïýí ôá 64 Kbps.
Ç áäõíáìßá ôïõ X.25 íá äþóåé õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò óôá äßêôõá ìåôá-
ãùãÞò ðáêÝôùí ðñïêÜëåóå ôçí áíôéêáôÜóôáóÞ ôïõ áðü ìéá íÝá ôå÷íéêÞ, ôç ìåôáãùãÞ
ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay), ç ïðïßá èá ðáñïõóéáóôåß óôï ÌÜèçìá 15.2. Ç ôå÷íéêÞ
160
áõôÞ áíáðôý÷èçêå ãéá íá åîõðçñåôÞóåé ôéò áíÜãêåò ôçò ãñÞãïñçò êáé áîéüðéóôçò
ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí, êõñßùò êáôÜ ôç äéáóýíäåóç êáé ôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôïðé-
êþí äéêôýùí ìå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò Þ ôïðéêþí äéêôýùí ìåôáîý ôïõò. Óôéò ðåñéðôþ-
óåéò áõôÝò ðáñáôçñåßôáé ç ëåãüìåíç êáôáéãéóôéêÞ êßíçóç (bursty traffic), üðïõ óõì-
âáßíïõí óýíôïìåò áëëÜ ðïëý ìåãÜëïõ üãêïõ ìåôáêéíÞóåéò äåäïìÝíùí. Ç ìåôáãùãÞ
ðëáéóßïõ åìöáíßóôçêå óôçí áñ÷Þ ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1990 êáé âáóßæåôáé óôá ðñïûðÜñ-
÷ïíôá ðñüôõðá ôïõ ×.25 êáé ôïõ ISDN.
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 4.2, ç áíÜðôõîç ôïõ ISDN áðïôÝëåóå êáé ôç âÜóç
ôçò íÝáò ôå÷íéêÞò ôïõ ÁÔÌ, ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá ôçò ïðïßáò óõíßóôáôáé óôï ãåãï-
íüò üôé ìðïñåß íá ëåéôïõñãÞóåé ìå üëïõò ôïõò ôýðïõò ôùí ðñùôïêüëëùí TCP/IP, X.25,
Frame Relay êôë. êáé üôé åßíáé áíåîÜñôçôç áðü ôçí áðüóôáóç, ìðïñåß äçëáäÞ íá êáëý-
øåé ôüóï ôá ôïðéêÜ üóï êáé ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.

ARPANET, ðñüôõðï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí
(OSI), ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ, êáôáéãéóôéêÞ êßíçóç.
161
ÌÜèçìá 4.5: ×ñÞóç äéêôýùí
4.5.1 Ç ÷ñÞóç ôùí äéêôýùí óôçí êïéíùíßá ôçò

ðëçñïöïñßáò
Ç åõñýôáôç ÷ñÞóç ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí Ý÷åé åðéöÝñåé ñéæéêÝò
áëëáãÝò óå ðïëëïýò ôïìåßò ôçò ïéêïíïìéêÞò êáé ôçò êïéíùíéêÞò æùÞò, üðùò åßíáé ç
áìåóüôçôá óôçí ðëçñïöüñçóç, ç íÝá (çëåêôñïíéêÞ) ïéêïíïìßá ç áíáìüñöùóç ôçò
üëçò åêðáéäåõôéêÞò äéáäéêáóßáò, ç õãåßá, ç øõ÷áãùãßá êôë. Ç åõñåßá ÷ñÞóç ôïõò
ïöåßëåôáé ôüóï óôç óõíå÷Þ ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ôùí õðïëïãéóôþí üóï êáé óôçí ðá-
ñÜëëçëç áýîçóç ôùí äõíáôïôÞôùí ôïõò. Ôá ïöÝëç ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëï- Ç áíáìüñöùóç ôçò åêðáéäåõ-
ãéóôþí ìðïñïýí íá êáôçãïñéïðïéçèïýí ùò áêïëïýèùò: ôéêÞò äéáäéêáóßáò áöïñÜ ôç
ü Äéáìïéñáóìüò ðüñùí äéêôýïõ. Ç äéáóýíäåóç ôùí õðïëïãéóôþí Ý÷åé ìåãÜëç äéÜ÷õóç ôïõ åêðáéäåõôéêïý
åðßäñáóç óôïí åñãáóéáêü ÷þñï, áöïý áõîÜíåé ôç ëåéôïõñãéêüôçôÜ ôïõ ðñï- õëéêïý êáé ôçí åéóáãùãÞ ôçò
óèÝôïíôáò äõíáôüôçôåò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá: çëåêôñïíéêÞò åêðáßäåõóçò. Ï
ðáñáäïóéáêüò ôñüðïò äéäá-
l Ï äéáìïéñáóìüò åöáñìïãþí. Ïé åöáñìïãÝò ëïãéóìéêïý õøçëïý êüóôïõò,
óêáëßáò ìáèçìÜôùí ó÷åôéêþí
üðùò Ýíáò ðñïóïìïéùôÞò Þ Ýíá óôáôéóôéêü Þ ó÷åäéáóôéêü ðáêÝôï, ìðïñïýí
ìå ôçí ðëçñïöïñéêÞ êáé ôéò
íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôáõôü÷ñïíá áðü äéÜöïñïõò ÷ñÞóôåò óôï äßêôõï,
åðéêïéíùíßåò, ôá ìáèçìáôéêÜ
÷ùñßò íá åßíáé áðáñáßôçôç ç åãêáôÜóôáóÞ ôïõò óå êáèÝíáí õðïëïãéóôÞ
êáé ôéò öõóéêÝò åðéóôÞìåò
îå÷ùñéóôÜ.
ìðïñåß íá áëëÜîåé, ìÝóù ôçò
l Ï äéáìïéñáóìüò ðåñéöåñåéáêþí óõóêåõþí. ¼ëá ôá óõóôÞìáôá åíüò áíÜðôõîçò ôïõ êáôÜëëçëïõ åê-
äéêôýïõ ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí ïðïéáäÞðïôå ðåñéöåñåéáêÞ óõóêåõÞ, ðáéäåõôéêïý ëïãéóìéêïý, äéåõ-
üðùò Ýíáí Ýã÷ñùìï åêôõðùôÞ ëÝéæåñ, Ýíá óáñùôÞ õøçëÞò åõêñßíåéáò êôë. êïëýíïíôáò ôïí ôñüðï ðáñïõ-
l Ï äéáìïéñáóìüò áñ÷åßùí. ÄéÜöïñá êïéíü÷ñçóôá áñ÷åßá ìðïñïýí íá áðï- óßáóçò êáé êáôáíüçóÞò ôïõò.
èçêåýïíôáé óå Ýíá ìüíï õðïëïãéóôÞ ôïõ äéêôýïõ, Ýôóé þóôå íá åßíáé äõíá- Óôç ÷þñá ìáò, óôï ðëáßóéï ôçò
ôÞ ç ðñüóâáóÞ ôïõò óå üëïõò ôïõò õðïëïãéóôÝò ôùí åíäéáöåñüìåíùí åêðáéäåõôéêÞò áíáâÜèìéóçò,
÷ñçóôþí. Ý÷ïõí äçìéïõñãçèåß Þ âñß-
ü Åðéêïéíùíßá êáé ðëçñïöüñçóç. Ïé õðçñåóßåò ôïõ Äéáäéêôýïõ áðïôåëïýí åý- óêïíôáé óôï ôåëéêü óôÜäéï ïëï-
÷ñçóôïõò êáé Üìåóïõò ôñüðïõò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí. Ôï çëå- êëÞñùóçò ðñïúüíôá ëïãéóìé-
êôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï, ç ïðôéêÞ ôçëåäéÜóêåøç, ïé åéäÞóåéò êôë. åßíáé óÞìåñá êïý ðïõ ëåéôïõñãïýí åðéêïõñé-
ðñáãìáôéêüôçôá ãéá åêáôïììýñéá áíèñþðïõò óå üëï ôïí êüóìï. Ôáõôü÷ñïíá êÜ óôç äéäáóêáëßá ðïëëþí äéá-
ðáñáäïóéáêÝò êáé íÝåò ðçãÝò ðëçñïöüñçóçò, üðùò ïé åöçìåñßäåò, ç ôçëåü- äéêôõáêþí ìáèçìÜôùí.
ñáóç, ôï ñáäéüöùíï, ôá ðåñéïäéêÜ, åßíáé äéáèÝóéìá óôï Äéáäßêôõï ãéá ôïõò
óõíäñïìçôÝò - ÷ñÞóôåò ôïõ.
Ç áýîçóç ôçò åðåîåñãáóôéêÞò äõíáôüôçôáò êáé ç óõíå÷éæüìåíç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëé-
îç ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí Ý÷åé åðéôñÝøåé ôçí áíÜðôõîç äéêôõáêþí åöáñìï-
ãþí éäéáßôåñçò ðïëõðëïêüôçôáò êáé õøçëþí ðñïäéáãñáöþí. ÔÝôïéåò åöáñìïãÝò ðïõ
áðáéôïýí ìåãÜëç éó÷ý åðåîåñãáóßáò êáé éêáíüôçôá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí åßíáé:
162
ü ç ïðôéêÞ ôçëåäéÜóêåøç (video-conference),

ü ç áíáãíþñéóç öùíÞò (speech recognition),
ü ç åðåîåñãáóßá åéêüíáò (image processing),
ü ïé ìç÷áíïëïãéêÝò êáé åðéóôçìïíéêÝò åöáñìïãÝò,
ü ôá óõóôÞìáôá ðñïóïìïßùóçò (simulation systems) ê.Ü.
ÅðéðëÝïí ïé åöáñìïãÝò ðïõ Þäç áíáðôýóóïíôáé óôá äßêôõá íÝùí ôå÷íïëïãéþí åß-
íáé ðÜñá ðïëëÝò êáé áíáìÝíåôáé íá åðçñåÜóïõí óçìáíôéêÜ áñêåôïýò ôïìåßò ôçò
êïéíùíéêÞò êáé ôçò ïéêïíïìéêÞò äñáóôçñéüôçôáò. Áíáëõôéêüôåñá, ìåñéêÝò ôÝôïéåò
åöáñìïãÝò åßíáé:
ü Ç ôçëåäéÜóêåøç. Áðïôåëåß ìéá åíáëëáêôéêÞ ïéêïíïìéêÞ ëýóç ãéá ôá åðáããåëìá-
ôéêÜ ôáîßäéá. ¼ëïé ïé ÷ñÞóôåò èá âñßóêïíôáé êáé èá óõíïìéëïýí óå Ýíáí éäåáôü
÷þñï, èá ìïéñÜæïíôáé ôéò çëåêôñïíéêÝò óçìåéþóåéò ôïõò êáé èá ãñÜöïõí ôéò
ðáñáôçñÞóåéò ôïõò óå Ýíáí çëåêôñïíéêü ðßíáêá.
ü Ç ôçëåúáôñéêÞ. Ðñüêåéôáé ãéá åöáñìïãÞ ðïõ Ý÷åé óôü÷ï ôçí Üìåóç ðñüóâáóç
óå éáôñéêÝò ðëçñïöïñßåò ôåñÜóôéïõ üãêïõ, ôçí áíáæÞôçóç ðáñüìïéùí ðåñé-
óôáôéêþí êáé ôç æùíôáíÞ óýíäåóç ôïõ éáôñéêïý êáé ôïõ íïóçëåõôéêïý ðñïóùðé-
êïý ìå êüìâïõò åðéóôçìïíéêÞò õðïóôÞñéîçò. Ïé äõíáôüôçôåò áõôÝò ìðïñïýí
íá õðïóôçñé÷èïýí áðü ôá äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí êáé áíáìÝíåôáé üôé èá âåë-
ôéþóïõí ôï åðßðåäï ôùí ðñïóöåñüìåíùí éáôñéêþí õðçñåóéþí.
ü Ç ôçëååêðáßäåõóç. Óýìöùíá ìå ôçí åöáñìïãÞ áõôÞ, êÜèå åêðáéäåõüìåíïò èá
ìðïñåß áðü ôï ÷þñï ôïõ íá ðáñáêïëïõèåß ôç äéäáóêáëßá åíüò èÝìáôïò, üðïôå
èÝëåé, ìå ôï ñõèìü ðïõ êñßíåé áðïäïôéêü, åðéëÝãïíôáò Þ åðáíáëáìâÜíïíôáò
ôìÞìáôÜ ôçò êáé Ý÷ïíôáò ôáõôü÷ñïíá ðñüóâáóç óå ìéá ôåñÜóôéá ðïéêéëßá åðé-
êïõñéêïý êáé óõìðëçñùìáôéêïý õëéêïý, üðùò ð.÷. øçöéáêÝò âéâëéïèÞêåò, çëå-
êôñïíéêÜ åñãáóôÞñéá, åêðáéäåõôéêü ëïãéóìéêü êôë.
ü Ôï çëåêôñïíéêü åìðüñéï. ¼ðùò ãßíåôáé êáé óÞìåñá, Ýôóé êáé ìå ôá äßêôõá õøç-
ëþí åðéäüóåùí ï êáèÝíáò èá ìðïñåß íá êÜíåé ìéá Ýñåõíá áãïñÜò ãéá ôá ðñïúü-
íôá ðïõ ôïí åíäéáöÝñïõí, ðñéí ôá áãïñÜóåé. Ç ìåãÜëç äéáöïñÜ üìùò åßíáé üôé
ç Ýñåõíá èá ãßíåôáé ìå çëåêôñïíéêü ôñüðï áðü ôï ÷þñï ôïõ êáèåíüò, åýêïëá
êáé ãñÞãïñá, øÜ÷íïíôáò óå ïðïéïäÞðïôå çëåêôñïíéêü êáôÜóôçìá ôïõ ðëáíÞôç
åìðïñåýåôáé ôá ðñïúüíôá ðïõ ôïí åíäéáöÝñïõí. ¸ôóé èá ìðïñåß íá ðñáãìáôï-
ðïéÞóåé ìå áóöÜëåéá êáé åìðéóôåõôéêüôçôá, ïðïéáäÞðïôå åìðïñéêÞ óõíáëëáãÞ
åðéèõìåß, üðùò ð.÷. ðáñáããåëßåò, ðëçñùìÝò ê.Ü. ÷ùñßò íá ìåôáêéíçèåß áðü ôï
÷þñï ôïõ.
ü Ôá øõ÷áãùãéêÜ ðñïãñÜììáôá. Ç åêðïìðÞ ñáäéïöùíéêþí êáé ôçëåïðôéêþí ðñï-
ãñáììÜôùí õøçëÞò ðéóôüôçôáò êáé åõêñßíåéáò, ç åðéëïãÞ ðñïâïëÞò ôáéíéþí Þ
åêôÝëåóçò ìïõóéêþí Ýñãùí êáô áðáßôçóç êáé ç æùíôáíÞ óýíäåóç ìå ïðïéïäÞ-
ðïôå çëåêôñïíéêü ôüðï ôïõ ðëáíÞôç åîåëßóóåôáé Ýíá åíäéáöÝñïí öáéíüìåíï Þ
ðáñïõóéÜæåôáé ìéá åõ÷Üñéóôç åêäÞëùóç åßíáé áðü ôéò ðñþôåò õðçñåóßåò ðïõ
åìöáíßæïíôáé óôá äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
163
4.5.2 Ç íÝá äõíáìéêÞ

Ç äéêôýùóç ôùí õðïëïãéóôþí Ý÷åé áëëÜîåé ðÜñá ðïëý ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá. Ðñéí
áðü ìßá åéêïóáåôßá ôá äßêôõá ôùí õðïëïãéóôþí Þôáí ðñïíüìéï ôùí ðáíåðéóôçìßùí êáé
Üëëùí éó÷õñþí ïñãáíéóìþí êáé èåùñïýíôáí åñãáëåßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáí ìüíï
áðü åéäéêïýò êáé ãéá åéäéêïýò óêïðïýò. ÓÞìåñá õðÜñ÷åé ìåãÜëç ðïéêéëßá áðü õðïëï-
ãéóôÝò, áðü ðñïóùðéêïýò ìÝ÷ñé õðåñõðïëïãéóôÝò, ïé ïðïßïé óõíÞèùò óõíäÝïíôáé óå
êÜðïéï äßêôõï. Ôï ðñïíüìéï ôçò ÷ñÞóçò åíüò äéêôýïõ Ý÷åé åðåêôáèåß êáé óôïí áðëü
÷ñÞóôç, ðïõ Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá óõíäÝåôáé ìå ôï Äéáäßêôõï áðü ôï óðßôé ôïõ êáé íá
ôï ÷ñçóéìïðïéåß ãéá ðëçñïöüñçóç, ãéá øõ÷áãùãßá Þ ãéá åíçìÝñùóç óå èÝìáôá ðïõ
ôïí åíäéáöÝñïõí. Ôåëåõôáßá åìöáíßæïíôáé êáé ôá ïéêéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá, üðïõ ïé ðå-
ñéóóüôåñïé ôïõ åíüò çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò ðïõ âñßóêïíôáé óôï óðßôé åßíáé äõíá-
ôüí íá äéêôõùèïýí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ãéá ôçí åðéêïéíùíßá ôïõò ôéò Þäç õðÜñ÷ïõóåò
ôçëåöùíéêÝò Þ çëåêôñéêÝò åãêáôáóôÜóåéò ôïõ êôéñßïõ, êáèþò åðßóçò êáé ôå÷íéêÝò ãéá
áóýñìáôç óýíäåóç (ó÷Þìá 4.21).
ÌÝ÷ñé ðñéí áðü ëßãá ÷ñüíéá
êÜèå êáôáóêåõáóôÞò äéêôýïõ
åß÷å ìéá äéêÞ ôïõ áñ÷éôåêôïíéêÞ,
ìå áðïôÝëåóìá íá õðÜñ÷ïõí
ðïëëÜ ðñïâëÞìáôá áóõìâáôü-
ôçôáò ìåôáîý ôùí äéêôýùí. ÓÞ-
ìåñá ç âéïìç÷áíßá ôùí õðïëïãé-
óôþí Ý÷åé óõìöùíÞóåé óå ìéá óåé-
ñÜ äéåèíþí ðñïôýðùí, óôçí
ïðïßá ðåñéãñÜöïíôáé êïéíÝò áñ-
÷éôåêôïíéêÝò, óõìâáôÝò ìåôáîý
ôïõò. ¸íá áðü áõôÜ ôá ðñüôõ-
ðá åßíáé ãíùóôü ùò ìïíôÝëï
áíáöïñÜò OSI (OSI Reference
Model). Ç éäÝá ôïõ OSI åßíáé íá
ó÷åäéÜæåé êáíåßò äßêôõá óå ìéá
óåéñÜ åðéðÝäùí, êáèÝíá áðü ôá
ïðïßá íá âáóßæåôáé êáé íá åîõ-
ðçñåôåß ôï ðñïçãïýìåíï. Ôï OSI
èá ìåëåôçèåß ðéï áíáëõôéêÜ óôï
åðüìåíï êåöÜëáéï.
Ó÷Þìá 4.21: ÓõíäÝóåéò óå ïéêéáêü ôïðéêü äßêôõï

Äéáìïéñáóìüò ðüñùí äéêôýïõ, åðéêïéíùíßá êáé ðëçñïöüñçóç, ôçëåäéÜ-
óêåøç, ôçëåúáôñéêÞ, ôçëåêðáßäåõóç, çëåêôñïíéêü åìðüñéï, øõ÷áãùãéêÜ
ðñïãñÜììáôá, äéåèíÞ ðñüôõðá.
164
Ôá äßêôõá åðéêïéíùíßáò çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí áíÞêïõí óôç ãåíéêüôåñç êáôç-
ãïñßá ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí äéêôýùí. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ç áíÜðôõîç ôçò ôå÷íïëï-
ãßáò ôçò ðëçñïöïñéêÞò êáé ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí ðñïþèçóå ôç äéáóýíäå-
óç ôùí äéÜöïñùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí óõóôçìÜôùí ìå óêïðü ôçí áíôáëëáãÞ ðëçñïöï-
ñéþí êáé ôç óõíåñãáóßá ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí. Áðü ôçí åîÝëéîç áõôÞ äåí Þôáí äõíáôüí
íá åîáéñåèïýí ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí.
¸íá äßêôõï çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí áðïôåëåßôáé áðü ôá óôïé÷åßá ðïõ åðéêïéíù-
íïýí ìåôáîý ôïõò, ôï õëéêü (ðëçñïöïñßá) ðïõ áíôáëëÜóóïõí ôá óôïé÷åßá áõôÜ, êá-
èþò êáé ôéò ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò ìÝóù ôùí ïðïßùí äéáêéíåßôáé ç ðëçñïöïñßá. Óôï
êåöÜëáéï áõôü åîåôÜóôçêáí ìå êÜèå ëåðôïìÝñåéá üëá ôá åðéìÝñïõò óôïé÷åßá ðïõ
áðáñôßæïõí ôï äßêôõï çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí êáé åéäéêüôåñá ïé êüìâïé, ôá öõóéêÜ
ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, ïé äéáôÜîåéò äéáóýíäåóçò, êáèþò êáé ôï ëï-
ãéóìéêü äéá÷åßñéóçò ôïõ äéêôýïõ. Éäéáßôåñç Ýìöáóç äüèçêå óôçí ôáîéíüìçóç ôùí äé-
êôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí óýìöùíá ìå ïñéóìÝíá êáßñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò,
üðùò åßíáé ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ôï åßäïò ôçò óýíäåóçò, ç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç, ôï
åßäïò ôçò ôïðïëïãßáò êáé ôÝëïò ç ôå÷íïëïãßá ôïõ äéêôýïõ. ÐáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåÜ-
æïõí âáóéêÝò ðáñáìÝôñïõò ôïõ äéêôýïõ, üðùò åßíáé ç áîéïðéóôßá ôçò ìåôÜäïóçò êáé ç
áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, áíáëýèçêáí ìå óôü÷ï ôç âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò ôçò åîõðçñÝ-
ôçóçò (QoS: Quality of Service).
ÔÝëïò, åîåôÜóôçêå ç äéá÷ñïíéêÞ ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç ôùí äéêôýùí äåäïìÝíùí, ìå
êýñéá Ýìöáóç óôçí ðïñåßá ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé óôï ñüëï ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí
õðïëïãéóôþí óôçí êïéíùíßá ôçò ðëçñïöïñßáò.
165
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéá åßíáé ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá åíüò äéêôýïõ çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí;
2. Ðþò ôáîéíïìïýíôáé ôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí êáôÜ ôï IEEE êáé ðïéá
åßíáé ôá êõñéüôåñá êñéôÞñéá âÜóåé ôùí ïðïßùí ãßíåôáé áõôÞ ç ôáîéíüìçóç;
3. Ðïéïé åßíáé ïé ëüãïé ðïõ ïäÞãçóáí óôçí áëìáôþäç áíÜðôõîç ôùí äéêôýùí çëåêôñï-
íéêþí õðïëïãéóôþí;
4. Ôé åßíáé ïé óõíäÝóåéò åêðïìðÞò; Äþóå ïñéóìÝíá ðáñáäåßãìáôá äéêôýùí ôçò êáôç-
ãïñßáò áõôÞò.
5. Ôé åßíáé ïé óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï; Äþóå ïñéóìÝíá ðáñáäåßãìáôá äéêôýùí
ôçò êáôçãïñßáò áõôÞò.
6. Ðïéåò åßíáé ïé óçìáíôéêüôåñåò ìïñöÝò åðéêïéíùíßáò êÜèå äåêáåôßáò áðü ôá ôÝëç
ôïõ 19ïõ áéþíá Ýùò óÞìåñá;
7. Ðïéïò åßíáé ï ñüëïò ôùí êüìâùí óå Ýíá äßêôõï åðéêïéíùíßáò çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí;
8. Ôé åßíáé ôï õðïäßêôõï åðéêïéíùíßáò êáé ðïéïò ï ñüëïò ôïõ;
9. Ðïéåò åßíáé ïé êõñéüôåñåò õðçñåóßåò ðïõ âñßóêïõí óÞìåñá åöáñìïãÞ óôá äßêôõá
çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí;
166

167
Êåöáëáéï 5: Áñ÷éôåêôïíéêç Äéêôõùí
ÊåöÜëáéï 5
Áñ÷éôåêôïíéêÞ äéêôýùí
ÌÜèçìá 5.1: Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò

ÌÜèçìá 5.2: Ëåéôïõñãßåò ðñùôïêüëëùí
ÌÜèçìá 5.3: ÄéåðáöÝò êáé õðçñåóßåò äéêôýùí
ÌÜèçìá 5.4: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò
áíïéêôþí óõóôçìÜôùí
ÌÜèçìá 5.5: Äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ôõðïðïßçóçò -
Ðñüôõðá
êáé óõóôÜóåéò
ÌÜèçìá 5.6: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP
ÌÜèçìá 5.7: Óýãêñéóç ôùí ìïíôÝëùí áíáöïñÜò TCP/IP êáé OSI
168
Tïìïò É, Åíïôçôá Â: Äéêôõá Åðéêïéíùíéáò Äåäïìåíùí

Óêïðüò
Ôï ÊåöÜëáéï 5 óôï÷åýåé óôç ãíùñéìßá êáé óôçí åîïéêåßùóç ôïõ ìáèçôÞ ìå ôéò ãåíéêÝò
áñ÷Ýò ðïõ äéÝðïõí ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí. Êýñéá èÝìáôá ôá ïðïßá
ïëïêëçñþíïõí ôï áðáñáßôçôï õðüâáèñï ãéá ôçí êáôáíüçóç ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí
äéêôýùí õðïëïãéóôþí êáé áðáéôïýí éäéáßôåñç ðñïóï÷Þ áöïñïýí ôïõò ôñüðïõò åðéêïé-
íùíßáò ôùí äéáöïñåôéêþí ðñùôïêüëëùí êáé ôùí êáíüíùí ðïõ ôá äéÝðïõí, êáèþò êáé ôéò
äéåðáöÝò êáé ôéò õðçñåóßåò ðñïóáíáôïëéóìÝíåò Þ ìç óôç óýíäåóç ðïõ áðáéôåß
êÜèå åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò. Êáßñéï üìùò óôü÷ï áðïôåëåß êáé ç ãíùñéìßá ôïõ
ìáèçôÞ ìå ôá ìïíôÝëá áíáöïñÜò OSI êáé TCP/IP, ôùí ïðïßùí ç áíÜëõóç êáé ç óýãêñé-
óç äåß÷íåé ôçí üëç äïìÞ êáé ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí.
ü Íá ìðïñåß íá åîçãåß ôçí áíÜãêç äéÜêñéóçò ôùí ëåéôïõñãéþí ôùí äéêôýùí êáé
ôïí êáèïñéóìü ôùí åðéðÝäùí ôïõò.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò Ýííïéåò ôïõ ðñùôïêüëëïõ, ôçò äéåðáöÞò êáé ôçò õðçñåóßáò.
ü Íá äéáêñßíåé ôçí Ýííïéá ôçò õðçñåóßáò áðü ôçí Ýííïéá ôïõ ðñùôïêüëëïõ.
ü Íá ìðïñåß íá åîçãåß ôç ÷ñçóéìüôçôá ôùí ðñùôïêüëëùí, ôùí óõóôÜóåùí êáé
ôùí ðñïôýðùí.
ü Íá ãíùñßæåé áíáëõôéêÜ ôá ìïíôÝëá áíáöïñÜò OSI êáé TCP/IP.
1. ÁíôéëáìâÜíåóáé ãéáôß ðñÝðåé íá èåóðßæïíôáé êáíüíåò óå êÜèå ìïñöÞ åðéêïé-
íùíßáò;
2. Ãíùñßæåéò ðþò ëåéôïõñãåß ôï ìïíôÝëï åðéêïéíùíßáò ôùí áíèñþðùí ìÝóù ôïõ
ôá÷õäñïìåßïõ êáé ôïõ ôçëåöþíïõ;
3. Ãíùñßæåéò ôïõò ëüãïõò ðïõ åðéâÜëëïõí ôç ÷ñÞóç åèíéêþí Þ äéåèíþí ðñïôý-
ðùí êáé óõóôÜóåùí óå üëá ó÷åäüí ôá ðñïúüíôá ðïõ äéáêéíïýíôáé áðü ôïí
Üíèñùðï;
4. Ãíùñßæåéò ôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõ Äéáäéêôýïõ;.
169
ÌÜèçìá 5.1: Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò
Ïé ðñïäéáãñáöÝò êÜèå áñ÷é-

5.1.1 ÅéóáãùãÞ ôåêôïíéêÞò ðñÝðåé íá ðåñéãñÜ-
öïíôáé êáèáñÜ êáé áíáëõôéêÜ,
Ï ó÷åäéáóìüò ôùí ðñþôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí Ýãéíå äßíïíôáò âÜ- Ýôóé þóôå ïé ìåí ðñïãñáììá-
ñïò óôï õëéêü. Ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ êáé ôçí áëìáôþäç åîÝëéîç ôùí åðéêïéíù- ôéóôÝò íá åßíáé óå èÝóç íá
íéþí ôüóï ï ó÷åäéáóìüò üóï êáé ç ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí âáóßóôçêå ðåñéóóüôåñï ãñÜøïõí óùóôÜ ôï áíôßóôïé-
óôçí áíÜðôõîç ôïõ ëïãéóìéêïý. Ãéá íá ìåéùèåß ç ðïëõðëïêüôçôá êáé íá âåëôéùèåß ç ÷ï ëïãéóìéêü (ðñùôüêïëëï), ïé
ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí, ôï ëïãéóìéêü ó÷åäéÜóôçêå õðü ìïñöÞ åðéðÝäùí Þ óôñùìÜ- äå êáôáóêåõáóôÝò íá ìðïñïýí
ôùí (layers), êáèÝíá áðü ôá ïðïßá äïìåßôáé åðÜíù óôï Üëëï. Ï áñéèìüò, ç ëåéôïõñãßá íá õëïðïéÞóïõí ìå ôÝôïéï ôñü-
êáé ôï üíïìá êÜèå åðéðÝäïõ äéáöÝñïõí áðü äßêôõï óå äßêôõï. Óêïðüò åíüò åðéðÝäïõ ðï ôï õëéêü ìÝñïò êÜèå åðé-
åßíáé íá ðñïóöÝñåé êÜðïéåò õðçñåóßåò óôá åðßðåäá ðïõ âñßóêïíôáé åðÜíù áðü áõôü, ðÝäïõ, þóôå íá áíôáðïêñßíå-
Ýôóé þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç ïìáëÞ êáé áóöáëÞò ìåôÜäïóç ôùí ðëçñïöïñéþí áðü ôáé óùóôÜ óôï áíôßóôïé÷ï ðñù-
õðïëïãéóôÞ óå õðïëïãéóôÞ. Óçìåéþíåôáé üôé êÜèå åðßðåäï äÝ÷åôáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ôüêïëëï.
ôïõ ðñïóöÝñïõí ôá êáôþôåñá áðü áõôü åðßðåäá, ÷ùñßò íá áíáãíùñßæåé ôïí ôñüðï
ìå ôïí ïðïßï ðñïóöÝñïíôáé áõôÝò ïé õðçñåóßåò.
5.1.2 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò

Ç åðéêïéíùíßá óôá äßêôõá êáèïñßæåôáé áðü êáíüíåò ðïõ õðÜñ÷ïõí êáé åíåñãï-
ðïéïýíôáé êáôÜ ôç óýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ÷ñçóôþí.
Êáíüíåò åîÜëëïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå üëåò ôéò ìïñöÝò åðé-
êïéíùíßáò. ¼ôáí ïé Üíèñùðïé ìéëïýí, äéáâÜæïõí, âëÝðïõí Þ
áêïýí, ôüôå åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò õéïèåôþíôáò êáíü-
íåò, þóôå íá ìðïñïýí üëïé ïé óõììåôÝ÷ïíôåò íá ðáñáêï-
ëïõèïýí (ó÷Þìá 5.1). Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå Ýíá äéåèíÝò óõ-
íÝäñéï Ýíáò ôÝôïéïò êáíüíáò åðéêïéíùíßáò åßíáé ç ÷ñÞóç
ìéáò óõãêåêñéìÝíçò ãëþóóáò. Ìå ôïí ßäéï ôñüðï, ðñïêåéìÝíïõ
íá åðéêïéíùíÞóïõí ìåôáîý ôïõò äýï Þ ðåñéóóüôåñïé çëåêôñïíé-
êïß õðïëïãéóôÝò, èá ðñÝðåé íá õéï-
èåôÞóïõí êÜðïéïõò êáíüíåò Þ ðá-
Ó÷Þìá 5.1: Ôñüðïé åðéêïéíùíßáò óôç æùÞ ìáò

170
ñáäï÷Ýò, ðïõ ëÝãïíôáé ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò. ÅðïìÝíùò Ýíá ðñùôüêïëëï

(protocol) åðéêïéíùíßáò åßíáé Ýíá óýíïëï êáíüíùí Þ ðáñáäï÷þí ðïõ ðñÝðåé íá áêï-
ëïõèÞóïõí äýï ôïõëÜ÷éóôïí õðïëïãéóôÝò ðñïêåéìÝíïõ íá åðéêïéíùíÞóïõí ìåôáîý
ôïõò. Ôï óýíïëï ôùí åðéðÝäùí êáé ôùí ðñùôïêüëëùí áðïôåëåß ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ
äéêôýïõ (network architecture).
5.1.3 Éåñáñ÷ßá ðñùôïêüëëùí

¼ðùò áíáöÝñèçêå ðñïçãïõìÝíùò, ôá äßêôõá ïñãáíþíïíôáé óå åðßðåäá ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ìåéùèåß ç ðïëõðëïêüôçôá ôïõ ó÷åäéáóìïý ôïõò. ¸ôóé, üôáí ëÝìå
üôé äýï çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò åðéêïéíùíïýí, óôçí ïõóßá åííïïýìå üôé
áõôü åðéôõã÷Üíåôáé ëüãù ôçò åðéêïéíùíßáò ôùí áíôßóôïé÷ùí åðéðÝäùí ôïõò.
ÄçëáäÞ, áí êÜðïéï äßêôõï Ý÷åé ïñãáíùèåß óå n åðßðåäá, ôüôå êÜèå åðßðåäï
ôïõ åíüò õðïëïãéóôÞ åðéêïéíùíåß ìå ôï áíôßóôïé÷ï åðßðåäï ôïõ Üëëïõ õðï-
ëïãéóôÞ, ìå êïéíü óêïðü íá ðñïóöÝñïõí ôéò õðçñåóßåò ôïõò. Ïé êáíüíåò
ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, ãéá íá ëåéôïõñãÞóåé áõôÞ ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí
áíôßóôïé÷ùí åðéðÝäùí ôùí äýï õðïëïãéóôþí, áðïôåëïýí ôï ðñùôüêïëëï
ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ åðéðÝäïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ðñïêåéìÝíïõ íá åðéêïéíù-
íÞóåé ôï åðßðåäï k ôïõ åíüò õðïëïãéóôÞ ìå ôï åðßðåäï k ôïõ Üëëïõ õðïëï-
ãéóôÞ, ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï ðñùôüêïëëï ôïõ åðéðÝäïõ k.
Ôï ó÷Þìá 5.2 ìáò äåß÷íåé ôç ó÷Ýóç ìåôáîý åðéðÝäùí êáé ðñùôïêüëëùí óå
Ýíá äßêôõï ôïõ ïðïßïõ ç åðéêïéíùíßá âáóßæåôáé óå ðÝíôå åðßðåäá. Ôá áíôß-
óôïé÷á åðßðåäá óå êÜèå õðïëïãéóôÞ ïíïìÜæïíôáé ïìüôéìá, åíþ ïé äéåñãá-
óßåò ðïõ ëáìâÜíïõí ÷þñá ó áõôÜ ïíïìÜæïíôáé ïìüôéìåò äéåñãáóßåò. Ôá
ïìüôéìá åðßðåäá åðéêïéíùíïýí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï áíôßóôïé÷ï ðñùôüêïë-
Ó÷Þìá 5.2: Äßêôõï ðÝíôå åðéðÝäùí ëï. Ôï ðñùôüêïëëï åíüò åðéðÝäïõ äåí åßíáé ìïíïóÞìáíôá ïñéóìÝíï. Ðïë-
ëÝò öïñÝò óå Ýíá åðßðåäï ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá ðñù-
ôüêïëëá, áíÜëïãá ìå ôçí õðçñåóßá ðïõ ôï åðßðåäï áõôü åßíáé ðñïãñáììáôéóìÝíï íá
ðñïóöÝñåé óôï áíþôåñï åðßðåäï.
¸óôù üôé äýï åðé÷åéñçìáôßåò, Ýíáò ÊéíÝæïò êáé Ýíáò ¸ëëçíáò, ðïõ âñßóêåôáé ï
êáèÝíáò óôç ÷þñá ôïõ, èÝëïõí íá åðéêïéíùíÞóïõí ôçëåöùíéêÜ, ãéá íá óõíåñãá-
óôïýí (ó÷Þìá 5.3). ¸óôù åðßóçò üôé êáíÝíáò áðü áõôïýò äå ìéëÜ Üëëç ãëþóóá
åêôüò áðü ôç ìçôñéêÞ ôïõ. Ïé äýï åðé÷åéñçìáôßåò áðïôåëïýí ôï 3ï åðßðåäï åðéêïé-
íùíßáò (åðßðåäï åðé÷åéñçìáôéþí). Ï ìüíïò ôñüðïò íá åðéêïéíùíÞóïõí åßíáé ìÝóù
ìåôáöñáóôþí. Ï ÊéíÝæïò ðñïóëáìâÜíåé Ýíá ìåôáöñáóôÞ ðïõ ìéëÜ êéíÝæéêá, áããëé-
êÜ êáé ãáëëéêÜ, åíþ ï ¸ëëçíáò ðñïóëáìâÜíåé êÜðïéïí ðïõ ìéëÜ åëëçíéêÜ, áããëéêÜ
êáé ãáëëéêÜ. Ïé äýï ìåôáöñáóôÝò óõìöùíïýí íá åðéêïéíùíïýí ìÝóù ôçò áããëéêÞò
171
ãëþóóáò. Áõôïß áðïôåëïýí ôï 2ï åðßðåäï åðéêïéíùíßáò

(åðßðåäï ìåôáöñáóôþí). ÊÜèå öïñÜ ðïõ Ýíáò ìåôáöñá-
óôÞò ðáßñíåé Ýíá ìÞíõìá áðü ôïí åñãïäüôç ôïõ, ôï ìåôá-
öñÜæåé óôá áããëéêÜ êáé ðáñáäßäåé ôï êåßìåíï óôç ãñáì-
ìáôÝá ðñïêåéìÝíïõ áõôÞ íá ôï ðñïùèÞóåé ìÝóù ôïõ ôç-
ëåïìïéïôõðéêïý ìç÷áíÞìáôïò (fax) óôçí Üëëç ðëåõñÜ. Ïé
ãñáììáôåßò áðïôåëïýí ôï 1ï åðßðåäï åðéêïéíùíßáò (åðß-
ðåäï ãñáììáôÝùí).
Áíôßóôñïöá, üôáí ç ãñáììáôÝáò ëÜâåé Ýíá ôçëåïìïéïôõ-
ðéêü ìÞíõìá, ôï ðáñáäßäåé óôï ìåôáöñáóôÞ, ï ïðïßïò
ôï ìåôáöñÜæåé áðü ôá áããëéêÜ óôç ãëþóóá ôïõ åñãïäü-
ôç ôïõ êáé ôïõ ôï ðáñáäßäåé. ¸ôóé åðéôõã÷Üíïõí ôåëéêÜ
ïé äýï åðé÷åéñçìáôßåò íá åðéêïéíùíÞóïõí.
Èá ðñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ïé äýï åðé÷åéñçìáôßåò, äç-
ëáäÞ ôï åðßðåäï 3, åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò áðåõèåßáò
áëëÜ åéêïíéêÜ, üðùò äåß÷íåé ôï ó÷Þìá 5.3, åíþ ôï ßäéï
óõìâáßíåé êáé ìå ôïõò ìåôáöñáóôÝò êáé ôéò ãñáììáôåßò,
äçëáäÞ ôá åðßðåäá 2 êáé 1 áíôßóôïé÷á. Áðü ôá áíùôÝñù
Ó÷Þìá 5.3: Åðéêïéíùíßá åðé÷åéñçìáôéþí
åßíáé öáíåñü üôé, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, ç åðéêïéíùíßá
ìåôáîý ôùí ïìüôéìùí ìåñþí äå ãßíåôáé áðåõèåßáò, áëëÜ
áêïëïõèåß ôç ñïÞ ôïõ ó÷Þìáôïò. Ç ðñáãìáôéêÞ åðéêïéíùíßá ãßíåôáé áðü ôï
öõóéêü ìÝóï áðü ôï ïðïßï ìåôáöÝñïíôáé ïé ðëçñïöïñßåò, äçëáäÞ ôá ôçëå-
öùíéêÜ êáëþäéá.
5.1.4 Ôýðïé ðñùôïêüëëùí

ÕðÜñ÷ïõí áñêåôÝò êáôçãïñßåò ðñùôïêüëëùí, ïé óðïõäáéüôåñåò ôùí ïðïßùí ìðï-
ñïýí íá ôáîéíïìçèïýí ùò áêïëïýèùò:
ü Ðñùôüêïëëá ðïõ áíáðôýóóïíôáé êáé õðïóôçñßæïíôáé áðü ôïõò êáôáóêåõá-
óôÝò ãéá åéäéêÜ óõóôÞìáôá. ÏñéóìÝíá ôÝôïéá ðñùôüêïëëá åßíáé ôá åîÞò:
l SNA
Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ SNA (System Network Architecture) áíáðôý÷èçêå
óôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1970 áðü ôçí IBM, ìå óêïðü íá åîõðç-
ñåôÞóåé ôéò åðéêïéíùíßåò ìåôáîý õðïëïãéóôþí - óôáèìþí åîõðçñÝôç-
óçò êáé õðïëïãéóôþí - ôåñìáôéêþí, óýìöùíá ìå ôï ó÷Þìá ðåëÜôçò -
åîõðçñÝôçóç. ¸êôïôå âåëôéþèçêå, Ýôóé þóôå íá êáëýðôåé êáé ôéò áíÜ-
ãêåò ôùí ïìïôßìùí. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ SNA ïñãáíþèçêå óå åðôÜ åðßðå-
äá êáé áðïôÝëåóå, üðùò èá äïýìå áñãüôåñá áíáëõôéêÜ, ôï ðñüôõðï
åðÜíù óôï ïðïßï óôçñß÷èçêå êáé ç áñ÷éôåêôïíéêÞ OSI (Open System Ó÷Þìá 5.4: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ
Interconnection) ôïõ ISO (International Standards Organization). SNA
Ç ïíïìáóßá ôùí 7 åðéðÝäùí öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.4, åíþ ïé ëåéôïõñãßåò

êÜèå åðéðÝäïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôïí ðßíáêá 5.1.
172
Åðßðåäï Ïíïìáóßá Ëåéôïõñãßåò
7 Õðçñåóßåò óôïé÷åßùí äéêôýïõ Ôï åðßðåäï åöáñìïãþí ôïõ ÷ñÞóôç
6 Õðçñåóßåò äéá÷åßñéóçò äåäï- Äéá÷åßñéóç ôùí äåäïìÝíùí, êùäéêïðïßçóç - áðïêùäé-

ìÝíùí êïðïßçóç ôùí äåäïìÝíùí, ðñïåôïéìáóßá ôùí äåäïìÝ-
íùí ãéá åêðïìðÞ
5 ¸ëåã÷ïò ñïÞò ÏñãÜíùóç êáé ôáîéíüìçóç ôùí äåäïìÝíùí ãéá åêðïìðÞ
4 ¸ëåã÷ïò ìåôÜäïóçò ¸ëåã÷ïò ôùí êáíüíùí åðéêïéíùíßáò
3 ¸ëåã÷ïò óýíäåóçò Êáèáñéóìüò ôçò äéáäñïìÞò ðïõ èá áêïëïõèÞóïõí

ôá äåäïìÝíá, Ýëåã÷ïò, ñýèìéóç ôïõ åëÝã÷ïõ ñïÞò
ôùí äåäïìÝíùí ìÝóá óôï äßêôõï, êáôÜôìçóç - åðáíá-
óõãêüëëçóç ôùí äåäïìÝíùí
2 ¸ëåã÷ïò æåýîçò Áíáãíþñéóç óöáëìÜôùí, äéüñèùóç óöáëìÜôùí
1 Öõóéêü åðßðåäï ¸ëåã÷ïò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äõáäéêþí øçößùí óå Ýíá

êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ìå óêïðü ôç äéáóöÜëéóç ôçò
óùóôÞò ìåôÜäïóçò
Ðßíáêáò 5.1: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ SNA êáé ïé ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí ôçò
l NetWare
Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ NetWare áíáðôý÷èçêå áðü ôç Novell Corporation êáé óôá ôÝëç
ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1980 - áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1990 õðÞñîå ç ðéï äçìïöé-
ëÞò áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïðéêþí äéêôýùí. Ó÷åäéÜóôçêå ìå óêïðü íá áíôéêáôá-
óôÞóåé ôá ìåãÜëá óõóôÞìáôá êáôáíåìçìÝíçò åðåîåñãáóßáò ôùí ïñãáíé-
óìþí ìå äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí. Ãéá ôï ëüãï áõôü êÜðïéïé éó÷õ-
ñüôåñïé çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò, ðïõ Ý÷ïõí ôï ñüëï ôùí óôáèìþí åîõ-
ðçñÝôçóçò, ðáñÝ÷ïõí ðïéêßëåò õðçñåóßåò óå çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò
- ðåëÜôåò, üðùò õðçñåóßåò áñ÷åßùí, õðçñåóßåò âÜóåùí äåäïìÝíùí êôë.
Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ NetWare ïñãáíþèçêå óå ðÝíôå åðßðåäá, ãéá íá êáëýøåé ôéò
áíÜãêåò åðéêïéíùíßáò ôùí õðïëïãéóôþí ðïõ óõíäÝïíôáé óå Ýíá ôïðéêü äß-
êôõï. Óõãêñßíïíôáò ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ NetWare ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò
OSI êáé ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP, ôéò äýï óçìáíôéêüôåñåò áñ÷éôåêôïíé-
êÝò ðïõ èá ìåëåôçèïýí áíáëõôéêÜ óôá ðáñáêÜôù ìáèÞìáôá, ðáñáôçñåßôáé
ìéá ïìïéüôçôá ôïõ ìïíôÝëïõ NetWare ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP, ôïõ-
ëÜ÷éóôïí üóïí áöïñÜ ôï ðëÞèïò ôùí åðéðÝäùí. ÐñÝðåé åðßóçò íá óçìåéùèåß
üôé ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò NetWare ðñïçãåßôáé ÷ñïíéêÜ ôïõ OSI êáé ðñïöá-
íþò äå óôçñßæåôáé ó áõôü, üðùò Üëëá ìåôáãåíÝóôåñá ìïíôÝëá áíáöïñÜò.
Ó÷Þìá 5.5: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ Ç ïíïìáóßá ôùí 5 åðéðÝäùí öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.5, åíþ ïé ëåéôïõñãßåò
NetWare êÜèå åðéðÝäïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôïí ðßíáêá 5.2.
173
Åðßðåäï Ïíïìáóßá Ðñùôüêïëëá ôïõ åðéðÝäïõ Ëåéôïõñãßåò
5 Åðßðåäï åöáñìïãÞò SAP, File Server Ôï åðßðåäï åöáñìïãþí ôïõ ÷ñÞóôç
4 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò NCP, SPX ¸ëåã÷ïò ôùí êáíüíùí åðéêïéíùíßáò
3 Åðßðåäï äéêôýïõ IPX ÌåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí áðü ôïí áðï-

óôïëÝá óôïí áðïäÝêôç, áêüìá êáé áí âñß-
óêïíôáé óå äéáöïñåôéêÜ äßêôõá. ¸÷åé ôçí
ßäéá ëåéôïõñãéêüôçôá ìå ôï IP, áëëÜ äéá-
öÝñåé ùò ðñïò ôï ìÞêïò ôçò äéåýèõíóçò.
2 Åðßðåäï ãñáììÞò Ethernet, Token Ring, ARCnet Áíáãíþñéóç óöáëìÜôùí, äéüñèùóç óöáë-
äåäïìÝíùí ìÜôùí
1 Öõóéêü åðßðåäï Ethernet, Token Ring, ARCnet ¸ëåã÷ïò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äõáäéêþí øç-
ößùí óå Ýíá êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ìå óêïðü
ôç äéáóöÜëéóç ôçò óùóôÞò ìåôÜäïóçò
Ðßíáêáò 5.2: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ NetWare, ôá ðñùôüêïëëá êáé ïé ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí ôçò
l AppleTalk
Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ AppleTalk áíáðôý÷èçêå áðü ôçí åôáéñåßá Apple.
Óýìöùíá ìå ôç öéëïóïößá ôùí áíïéêôþí óõóôçìÜôùí, ðïõ èÝëåé
ôïõò õðïëïãéóôÝò íá åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò áíåîÜñôçôá áðü
ôï ëåéôïõñãéêü ôïõò óýóôçìá êáé ôç óôïßâá ðñùôïêüëëùí ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéïýí, ç áñ÷éôåêôïíéêÞ AppleTalk Ý÷åé óêïðü ôç äéáóýíäåóç
ôùí õðïëïãéóôþí ôçò Macintosh ôüóï ìåôáîý ôïõò üóï êáé ìå ôá
äßêôõá Üëëùí êáôáóêåõáóôþí. Ç Apple, óôá ðñüôõðá ôïõ ìïíôÝ-
ëïõ åðéðÝäùí, áíÝðôõîå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò AppleTalk, ôï ïðïßï
ïñãáíþèçêå óå Ýîé åðßðåäá.
Ç ïíïìáóßá ôùí 6 åðéðÝäùí öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.6, åíþ ïé ëåé-
ôïõñãßåò êÜèå åðéðÝäïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôïí ðßíáêá 5.3.
Ó÷Þìá 5.6: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ

AppleTalk
174
Åðßðåäï Ïíïìáóßá Ðñùôüêïëëá ôïõ åðéðÝäïõ Ëåéôïõñãßåò
6 Åðßðåäï åöáñìïãÞò AFP, PostScript Ôï åðßðåäï åöáñìïãþí ôïõ ÷ñÞóôç
5 Åðßðåäï óõíüäïõ ADSP, ZIP, ASP, PAP ×ïñÞãçóç äéêáéþìáôïò óôïõò ÷ñÞóôåò
äéáöïñåôéêþí ìç÷áíçìÜôùí íá äçìéïõñ-
ãïýí óõíüäïõò ìåôáîý ôïõò
4 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò RTMP, AEP, ATP, NBP ¸ëåã÷ïò ôùí êáíüíùí åðéêïéíùíßáò
3 Åðßðåäï äéêôýïõ DDP ÏñèÞ ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí áðü ôïí

ðïìðü óôï äÝêôç
2 Åðßðåäï ãñáììÞò ELAP, TLAP, LLAP Áíáãíþñéóç óöáëìÜôùí, äéüñèùóç óöáë-

äåäïìÝíùí ìÜôùí
1 Öõóéêü åðßðåäï IEEE LANs, LocalTalk ¸ëåã÷ïò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äõáäéêþí
øçößùí óå Ýíá êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ìå
óêïðü ôç äéáóöÜëéóç ôçò óùóôÞò ìåôÜ-
äïóçò
Ðßíáêáò 5.3: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ AppleTalk, ôá ðñùôüêïëëá êáé ïé ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí

ôçò
l DNA
DECnet (Digital Equipment Corporation NETwork) åßíáé ôï üíïìá ôùí äéêôýùí
ôçò ïìþíõìçò åôáéñåßáò êáôáóêåõÞò ôïõò êáé DNA åßíáé ôï ìïíôÝëï áíáöï-
ñÜò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôá åí ëüãù äßêôõá, ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí. Ç ëåéôïõñ-
ãßá ôïõ ìïíôÝëïõ âáóßæåôáé óå Ýíá óýóôçìá åðôÜ åðéðÝäùí êáôÜ ôï ðñüôõðï
ôïõ OSI. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ DNA åßíáé áðü ôéò ôåëåõôáßåò ðïõ áíáðôý÷èçêáí.
Åßíáé Ýíá åîåëßîéìï ìïíôÝëï êáé Ý÷åé åìöáíéóôåß ùò ôþñá óå äéÜöïñåò åêäü-
óåéò. Ç Ýêäïóç IV ôïõ DNA ïñãáíþèçêå óå åðôÜ åðßðåäá, åíþ ç Ýêäïóç V Ý÷åé
ðëÞñùò õéïèåôÞóåé ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI, ôï ïðïßï èá åîåôÜóïõìå áíá-
ëõôéêÜ óôï ÌÜèçìá 5.4.
Ç ïíïìáóßá ôùí 7 åðéðÝäùí öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.7, åíþ ïé ëåéôïõñãßåò êÜèå
åðéðÝäïõ ðåñéãñÜöïíôáé óôïí ðßíáêá 5.4.
Ó÷Þìá 5.7: Ç
áñ÷éôåêôïíéêÞ DNA
175
Åðßðåäï Ïíïìáóßá Ëåéôïõñãßåò
7 ÅöáñìïãÝò ÷ñÞóôç Ôï åðßðåäï åöáñìïãþí ôïõ ÷ñÞóôç, äéá÷åßñéóç ôùí ëåéôïõñ-

ãéþí ôïõ äéêôýïõ
6 ÅöáñìïãÝò äéêôýïõ Äéá÷åßñéóç êáé õðïóôÞñéîç ôùí åöáñìïãþí ôïõ äéêôýïõ, ü-
ðùò ìåôáöïñÜ êáé ðñüóâáóç áñ÷åßùí, ðñüóâáóç óå áðï-
ìáêñõóìÝíï õðïëïãéóôÞ êôë.
5 ¸ëåã÷ïò óõíüäïõ Áíôéóôïß÷éóç áíÜìåóá óå ëïãéêÜ ïíüìáôá êáé öõóéêÝò äéåõ-
èýíóåéò ê.Ü.
4 Áðü Üêñç óå Üêñç åðéêïéíùíßá ÕðïóôÞñéîç ôçò áðü Üêñç óå Üêñç åðéêïéíùíßáò, åõèýíç ãéá
ôïí êåñìáôéóìü êáé ôçí åðáíáóõãêüëëçóç ôùí äåäïìÝíùí
3 Äñïìïëüãçóç ÅðéëïãÞ êáé áðïêáôÜóôáóç ôïõ äñüìïõ ðïõ èá áêïëïõèÞóïõí
ôá äåäïìÝíá, Ýëåã÷ïò, ñýèìéóç ôïõ åëÝã÷ïõ ñïÞò ôùí äå-
äïìÝíùí ìÝóá óôï äßêôõï
2 Äéáóýíäåóç äåäïìÝíùí Áíáãíþñéóç óöáëìÜôùí, äéüñèùóç óöáëìÜôùí
1 ÖõóéêÞ óýíäåóç ¸ëåã÷ïò êáé õðïóôÞñéîç ôïõ õëéêïý åðéêïéíùíßáò
Ðßíáêáò 5.4: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ DNA êáé ïé ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí ôçò
l ÔÝëïò, õðÜñ÷ïõí êáé Üëëåò áñ÷éôåêôïíéêÝò ïé ïðïßåò áêïëïõèïýí ôç öéëïóï-

ößá ôùí åðéðÝäùí êáé ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí Þ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óÞìåñá, Üëëåò
ðåñéóóüôåñï êáé Üëëåò ëéãüôåñï, üðùò ôá Windows NT ôçò Microsoft, ôï X.25,
ôï XNS, ôï Banyan VINES êôë.
ü Ðñùôüêïëëá ãéá äçìüóéá êáé åëåýèåñç ÷ñÞóç ðïõ áíáðôýóóïíôáé êáé äéáôßèå-
íôáé äùñåÜí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï Õðïõñãåßï ¢ìõíáò ôçò ÁìåñéêÞò äçìéïýñãç-
óå ôï TCP/IP, ãéá íá ÷ñçóéìïðïéçèåß áñ÷éêÜ óôï äßêôõï ARPANET êáé êáôüðéí
íá äéáôåèåß äùñåÜí óå üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ, óõìâÜëëïíôáò ìå
áõôü ôïí ôñüðï óôç äçìéïõñãßá ôïõ Äéáäéêôýïõ (Internet).
ü Ðñùôüêïëëá ðïõ áíáðôýóóïíôáé áðü äéåèíåßò ïñãáíéóìïýò, üðùò åßíáé ï ISO
(International Standards Organization), ç ITU (International Telecommunications
Union), ðñþçí CCITT, êáé ôo IEEE, ìå óôü÷ï íá ðñïùèÞóïõí äéåèíÞ êáé êïéíþò
áðïäåêôÜ ðñùôüêïëëá.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ç ôáîéíüìçóç ôùí ðñùôïêüëëùí ðåñéëáìâÜíåé ôá åîÞò:
ü Ó÷Þìá ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò (client/server) êáé ïìüôéìá (peer to
peer) ðñùôüêïëëá. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò Ý÷åé ôïí
Ýëåã÷ï ôçò åðéêïéíùíßáò. Ìüëéò åðéôåõ÷èåß ç åðéêïéíùíßá, áõôüò åßíáé õðåýèõ-
íïò ãéá ôç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò êáé ôç ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí. Áíôßèåôá,
óôá ïìüôéìá ðñùôüêïëëá äåí õðÜñ÷åé áõôÞ ç Ýííïéá ôïõ åëÝã÷ïõ.
ü Ðñùôüêïëëá ÷ùñßò óýíäåóç (connectionless), ðñùôüêïëëá ìå óýíäåóç
(connection oriented) êáé ðñùôüêïëëá «óôåßëå êáé ðñïóåõ÷Þóïõ» (send and pray).
Ôá ðñùôüêïëëá áõôÜ áíôéóôïé÷ïýí óôïõò ðïéêßëïõò ôñüðïõò ìå ôïõò ïðïßïõò ç
176
ðëçñïöïñßá ìåôáöÝñåôáé ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí. Ç äéáöïñÜ ôïõò Ýãêåéôáé êõ-

ñßùò óôï äéáöïñåôéêü âáèìü áîéïðéóôßáò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí (âë.
ÌÜèçìá 5.3).
ü Óõã÷ñïíéóìÝíá êáé áóõã÷ñüíéóôá ðñùôüêïëëá (synchronous, asynchronous).
Óôá áóõã÷ñüíéóôá ðñùôüêïëëá ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäïíôáé áíÜ Ýíá äõáäéêü
øçößï óôç ìïíÜäá ôïõ ÷ñüíïõ. Óôá óõã÷ñïíéóìÝíá ðñùôüêïëëá ìéá ïìÜäá
áðü äõáäéêÜ øçößá ìåôáäßäåôáé óõíå÷þò êáé ï äÝêôçò óõã÷ñïíßæåôáé ìå ôïí
ðïìðü, þóôå íá äå÷ôåß ôá äåäïìÝíá.
ü Éåñáñ÷çìÝíá êáé ìïíïëéèéêÜ ðñùôüêïëëá. Ôá éåñáñ÷çìÝíá âáóßæïíôáé óå óýã-
÷ñïíåò áñ÷éôåêôïíéêÝò êáé áêïëïõèïýí ôï ðñüôõðï ôçò áõóôçñÞò éåñáñ÷ßáò
ôïõ ìïíôÝëïõ OSI. Áíôßèåôá, ôá ìïíïëéèéêÜ åßíáé ðñùôüêïëëá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí
Ýíá ìüíï åðßðåäï, ðåñéïñéæüìåíá óôçí áõóôçñþò áðáñáßôçôç ëåéôïõñãßá ðïõ
÷ñåéÜæïíôáé.
ü ÂáñéÜ êáé åëáöñéÜ ðñùôüêïëëá (heavy, light).Ôá âáñéÜ ðñùôüêïëëá åßíáé áõôÜ
ðïõ ðáñÝ÷ïõí Ýíá åõñý ðëÞèïò ëåéôïõñãéþí, ìå áðïôÝëåóìá íá äçìéïõñãïý-
íôáé êáèõóôåñÞóåéò óôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí. Áíôßèåôá, ôá åëáöñéÜ ðñù-
ôüêïëëá äéáèÝôïõí åëÜ÷éóôåò ëåéôïõñãßåò, áëëÜ äå äçìéïõñãïýíôáé êáèõóôå-
ñÞóåéò óôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
5.1.5 ÌåôáöïñÜ äåäïìÝíùí ìÝóù ðñùôïêüëëùí

¼ôáí äýï Þ ðåñéóóüôåñïé õðïëïãéóôÝò åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò, õðÜñ÷åé ðÜíôá ç
ðéèáíüôçôá ìåñéêÝò áðü ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ áíôáëëÜóóïõí íá ÷áèïýí Þ íá áëëïéù-
èïýí. Ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò åßíáé õðåýèõíá ãéá íá áíé÷íåýïõí ôçí áðþëåéá Þ
ôçí áëëïßùóç êáé íá áðïêáèéóôïýí ôç âëÜâç êáôÜ ðåñßóôáóç. ÓõíÞèùò, üôáí Ýíáò
õðïëïãéóôÞò óôÝëíåé ðáêÝôá äåäïìÝíùí óå Ýíáí Üëëï õðïëïãéóôÞ, ï äÝêôçò åðéâå-
âáéþíåé ôç ëÞøç ôùí ðáêÝôùí óôÝëíïíôáò óôïí áðïóôïëÝá ìéá åðéâåâáßùóç ëÞøçò
(ACK: Acknowledgment). Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ýíá ðáêÝôï ÷áèåß, ôüôå ï áðïóôïëÝáò
ëáìâÜíåé áñíçôéêÞ åðéâåâáßùóç (NACK: Not Acknowledgment), ïðüôå êáé îáíáóôÝë-
íåé ôï ðáêÝôï.
Êáé ïé äýï ðåñéðôþóåéò áöïñïýí ôçí áðïóôïëÞ åíüò óÞìáôïò áðü ôï äÝêôç óôïí
áðïóôïëÝá üôé Ýëáâå (ACK) Þ äåí Ýëáâå (NACK) êÜðïéï óõãêåêñéìÝíï ðáêÝôï, áí
âÝâáéá áíé÷íåýóåé ôçí áðþëåéá Þ ôçí åóöáëìÝíç ëÞøç äåäïìÝíùí. Óçìåéþíåôáé üôé
åßíáé äõíáôüí ç ìç ëÞøç åðéâåâáßùóçò ãéá êÜðïéï ðáêÝôï åíôüò ïñéóìÝíïõ ÷ñïíéêïý
äéáóôÞìáôïò íá éóïäõíáìåß ìå áñíçôéêÞ åðéâåâáßùóç. ÂÝâáéá õðÜñ÷ïõí ôå÷íéêÝò ðïõ
äéïñèþíïõí ôéò áðþëåéåò êáé ôá ëÜèç, ÷ùñßò íá áêïëïõèåßôáé áõôÞ ç äéáäéêáóßá åðé-
âåâáßùóçò áðü ôï äÝêôç. Ïé ôå÷íéêÝò áõôÝò åöáñìüæïíôáé óå äßêôõá óôá ïðïßá äéáðé-
óôþíåôáé õøçëÞ óõ÷íüôçôá ëÜèïõò, ôçò ôÜîçò ôïõ 105, äçëáäÞ ôïõ 1 óôá 105 äõáäéêÜ
øçößá ðåñßðïõ.
Ôá ðñùôüêïëëá ðïõ åðéóôñáôåýïíôáé, ãéá íá áíáìåôáäþóïõí ôá äåäïìÝíá ðïõ
÷Üèçêáí Þ áëëïéþèçêáí, ðïéêßëëïõí áíÜëïãá ìå ôçí ðïéüôçôá ôïõ êáíáëéïý ìåôÜäï-
177
óçò. ÅðåéäÞ ðñüêåéôáé ãéá ìåôÜäïóç óÞìáôïò, åöáñìüæïíôáé ïé ôå÷íéêÝò ðïõ áíáëý-
èçêáí óôï ÌÜèçìá 2.5 (ðáñÜãñáöïò 2.5.3), äçëáäÞ ç ôå÷íéêÞ ôçò Üìåóçò Þ ôçò
Ýììåóçò áíáãíþñéóçò ê.Ü.

Ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò, ó÷Þìá ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò,
ïìüôéìá ðñùôüêïëëá, ðñùôüêïëëá ÷ùñßò óýíäåóç, ðñùôüêïëëá ìå óýí-
äåóç, ðñùôüêïëëá «óôåßëå êáé ðñïóåõ÷Þóïõ», óõã÷ñïíéóìÝíá ðñùôüêïë-
ëá, áóõã÷ñüíéóôá ðñùôüêïëëá, éåñáñ÷çìÝíá ðñùôüêïëëá.
178
ÌÜèçìá 5.2: Ëåéôïõñãßåò ðñùôïêüëëùí
¼ðùò óçìåéþèçêå óôï ðñïçãïýìåíï ìÜèçìá, ç åðéêïéíùíßá óôá äßêôõá õðïëïãé-

óôþí êáèïñßæåôáé êáé åëÝã÷åôáé áðü êáíüíåò ïé ïðïßïé åíåñãïðïéïýíôáé êáôÜ ôç óýí-
äåóç. Áí êáé êÜèå ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò äéáèÝôåé ôï äéêü ôïõ óýíïëï êáíüíùí, ïé
âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ðïõ áíáðôýóóåé Ý÷ïõí ïìáäïðïéçèåß êáé óáöþò êáèïñéóôåß ùò
áêïëïýèùò:
ü ÊáôÜôìçóç ìçíõìÜôùí
ü Åðáíáóýíèåóç
ü ÅíèõëÜêùóç
ü ¸ëåã÷ïò óýíäåóçò
ü ¸ëåã÷ïò ñïÞò
ü ¸ëåã÷ïò óöáëìÜôùí
ü Ôìçìáôïðïßçóç
ü Äéåõèõíóéïäüôçóç
ü Ðñïôåñáéüôçôá äéåêðåñáßùóçò
ü ÁóöÜëåéá
Ïé äéáêñéôÝò áõôÝò ëåéôïõñãßåò èá áíáðôõ÷èïýí óôç óõíÝ÷åéá ëåðôïìåñÝóôåñá,
þóôå íá ãßíåé áíôéëçðôüò ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï åîáóöáëßæåôáé ç åðéêïéíùíßá.
5.2.1 ÊáôÜôìçóç ìçíõìÜôùí

¼ðùò Þäç Ý÷åé áíáöåñèåß, ïé ðëçñïöïñßåò ðïõ óôÝëíïíôáé áðü Ýíáí õðïëïãéóôÞ óå
êÜðïéïí Üëëï ÷ùñßæïíôáé óå ìéêñüôåñåò ïìÜäåò äåäïìÝíùí, ôï ìÝãåèïò ôùí ïðïßùí
ðïéêßëëåé. ÁõôÝò ïé ôåìá÷éóìÝíåò ðëçñïöïñßåò ïíïìÜæïíôáé ìïíÜäåò äåäïìÝíùí ðñù-
ôïêüëëïõ (PDUs: Protocol Data Units), åíþ ç ëåéôïõñãßá ôåìá÷éóìïý ïíïìÜæåôáé êá-
ôÜôìçóç (segmentation Þ fragmentation) ìçíõìÜôùí. Ôï ìÝãåèïò ôùí PDUs ìðïñåß
íá ðïéêßëëåé áíÜëïãá ìå ôï äßêôõï, ôï ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò Þ êáé ôçí åðéìÝñïõò
óõìöùíßá ôùí ÷ñçóôþí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíá ðñùôüêïëëï ìðïñåß íá ïñßæåé ôï ìÝãå-
èïò ôçò PDU óå 8.000 ÷áñáêôÞñåò, üìùò Ýíáò ÷ñÞóôçò ìðïñåß íá ôï ðåñéïñßóåé óôï
ìÝãåèïò åíüò ôõðéêïý ðáêÝôïõ, äçëáäÞ óå 1.000 ðåñßðïõ ÷áñáêôÞñåò. Ç êáôÜôìçóç
ðñáãìáôïðïéåßôáé ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò, üðùò åßíáé:
ü Ï åõêïëüôåñïò Ýëåã÷ïò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ç óáöþò êáëýôåñç óõíïëéêÞ áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, åéäéêüôåñá óôéò ðåñéðôþ-
óåéò äéêôýùí ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå ìéêñü ìÝãåèïò PDU.
ü Ç óõìâáôüôçôá ìå ôï õëéêü, ôá ðïéêßëá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá êáé ôá äéåèíÞ
ðñüôõðá.
ü Ç åõêïëüôåñç äéüñèùóç ôõ÷üí óöáëìÜôùí ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé êáôÜ ôç ìåôÜ-
179
äïóç ôùí äåäïìÝíùí Þ êáôÜ ôçí åðáíáìåôÜäïóç ôùí ëáíèáóìÝíùí PDUs.

ü Ç áíÜãêç ãéá ìéêñÞ ðáñïõóßá ôùí PDUs óôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò. Óçìåéþíåôáé üôé
ôï ìÝãåèïò ôùí PDUs ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôçí áðüäïóç ôïõ êáíáëéïý åðéêïé-
íùíßáò, åíþ ï áêñéâÞò êáèïñéóìüò ôïõ áðïôåëåß áíôéêåßìåíï éäéáßôåñçò ìåëÝôçò.
5.2.2 Åðáíáóýíèåóç
Ç åðáíáóýíèåóç (re-assembly) åßíáé ç áíôßèåôç ëåéôïõñãßá ôçò êáôÜôìçóçò. Ïé
PDUs ôïõ ßäéïõ ìçíýìáôïò, ìÝóù åéäéêþí ëåéôïõñãéþí, åðáíáóõíôßèåíôáé, üôáí öèÜ-
óïõí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò, ðñïêåéìÝíïõ íá äçìéïõñãÞóïõí ôï áñ÷éêü ìÞíõìá.
5.2.3 ÅíèõëÜêùóç
Ìéá ðñüóèåôç ëåéôïõñãßá ôùí ðñùôïêüëëùí áöïñÜ ôçí åíèõëÜêùóç (encapsulation),
äçëáäÞ ôçí ðñïóèÞêç äéÜöïñùí ðëçñïöïñéþí åëÝã÷ïõ óôéò PDUs (ó÷Þìá 5.8). Ïé
ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ åßíáé óõíÞèùò ôñéþí êáôçãïñéþí êáé áöïñïýí:
ü Äéåõèýíóåéò, äçëáäÞ ôç äéåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá êáé / Þ ôç äéåýèõíóç ôïõ
ðáñáëÞðôç.
ü ×áñáêôÞñåò áíß÷íåõóçò ëáèþí. ÌÝóá óôéò PDUs õðÜñ÷åé óõíÞèùò ôï ðåäßï
FCS (Frame Check Sequence) ðïõ áêïëïõèåß ôï ðåäßï ôùí äåäïìÝíùí (ÌÜèç-
ìá 2.5). ¼ôáí ïé PDUs öèÜóïõí óôï äÝêôç, ãßíïíôáé äéÜöïñïé õðïëïãéóìïß êáé
ôï áðïôÝëåóìá óõãêñßíåôáé ìå ôï FCS. Áí êÜðïéá äõáäéêÜ øçößá áðü ôï ðåäßï
FCS Ý÷ïõí ÷áèåß Þ êáôáóôñáöåß, ôï áðïôÝëåóìá èá åßíáé äéáöïñåôéêü, ìå óõíÝ-
ðåéá ï äÝêôçò íá áðïññßøåé ôï ðáêÝôï êáé íá óôåßëåé ìÞíõìá åðáíåêðïìðÞò
óôïí ðïìðü.
ü Ðñüóèåôïõò ÷áñáêôÞñåò óõã÷ñïíéóìïý êáé åëÝã÷ïõ. Ïé ÷áñáêôÞñåò ðïõ ðñïóôß-
èåíôáé óôéò PDUs áöïñïýí ôéò åðáíåêðïìðÝò, ôï óõã÷ñïíéóìü êáé ôïõò åëÝã÷ïõò.
Ó÷Þìá 5.8: ÅíèõëÜêùóç äåäïìÝíùí

180
5.2.4 ¸ëåã÷ïò óýíäåóçò

Ç ëåéôïõñãßá åëÝã÷ïõ óýíäåóçò (connection control) ôùí ðñùôïêüëëùí ðåñéëáì-
âÜíåé üëåò ôéò áðáñáßôçôåò äéáäéêáóßåò ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ç óýíäåóç ìåôáîý
äýï õðïëïãéóôþí. Ãéá ôçí ðñáãìáôïðïßçóç ôçò óýíäåóçò áêïëïõèïýíôáé ôá åîÞò
âÞìáôá:
ü åãêáôÜóôáóç óýíäåóçò,
ü áíôáëëáãÞ ðëçñïöïñéþí,
ü áðïêáôÜóôáóç óýíäåóçò óå ðåñéðôþóåéò óöáëìÜôùí Þ Üëëùí äéáêïðþí,
ü ôåñìáôéóìüò êáé áðåíåñãïðïßçóç ôçò óýíäåóçò.
5.2.5 ¸ëåã÷ïò ñïÞò

Ìå ôç ëåéôïõñãßá ôïõ åëÝã÷ïõ ñïÞò (flow control) êáèïñßæåôáé ï áíþôáôïò ñõèìüò
ìåôáöïñÜò ôùí äåäïìÝíùí óôïí ðáñáëÞðôç. Áíáëõôéêüôåñá, ç ëåéôïõñãßá áõôÞ ðå-
ñéëáìâÜíåé ôéò äéáäéêáóßåò åêåßíåò óýìöùíá ìå ôéò ïðïßåò ç ñïÞ ôùí PDUs óôáìáôÜ
Þ ðåñéïñßæåôáé, üôáí ï äÝêôçò Ý÷åé ãåìßóåé áðü ðáêÝôá êáé äåí åßíáé óå èÝóç íá äå÷ôåß
Üëëá. Ïé óõíçèÝóôåñåò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ñïÞò (ÌÜèçìá 2.5) åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Ç ôå÷íéêÞ óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ï äÝêôçò ðñÝðåé ðñþôá íá åðéâåâáéþóåé ôçí
ïñèÞ ëÞøç åíüò ðáêÝôïõ, ðñéí ï ðïìðüò óôåßëåé ôï åðüìåíï ðáêÝôï (stop and
wait ARQ).
ü Ç ôå÷íéêÞ ôïõ ðáñáèýñïõ, óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ï ðïìðüò áðïóôÝëëåé Ýíáí
ïñéóìÝíï áñéèìü ðáêÝôùí ÷ùñßò íá ðåñéìÝíåé åðéâåâáßùóç óùóôÞò ëÞøçò áðü
ôï äÝêôç.
ü Ç ôå÷íéêÞ óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ï äÝêôçò óôÝëíåé áñíçôéêÞ áðÜíôçóç Þ äåí
áðáíôÜ óôçí êëÞóç ôïõ ðïìðïý.
5.2.6 ¸ëåã÷ïò óöáëìÜôùí

Ç ðéï âáóéêÞ ßóùò ëåéôïõñãßá ôùí ðñùôïêüëëùí åßíáé áõôÞ ôçò ðñïóôáóßáò ôùí
PDUs áðü ëáíèáóìÝíåò áðïóôïëÝò. Ôï óýóôçìá ðñÝðåé íá áíé÷íåýåé ôéò äéáêïðÝò
óôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí, íá åíôïðßæåé ôõ÷üí áðþëåéåò Þ, óå ìåñéêÝò ðåñéðôþ-
óåéò, íá åíôïðßæåé äåäïìÝíá ðïõ óôÜëèçêáí ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá öïñÝò êáé ôÝëïò,
áí åßíáé äõíáôüí, íá äéïñèþíåé ôá ëÜèç. ÕðÜñ÷ïõí äýï ìÝèïäïé äéüñèùóçò (ÌÜèçìá
2.5):
ü Ç ìÝèïäïò ôçò åðáíåêðïìðÞò ìçíõìÜôùí, êáôÜ ôçí ïðïßá, áöïý åíôïðéóèåß ôï óöÜë-
ìá, æçôåßôáé áðü ôïí ðïìðü íá åðáíáìåôáäþóåé ôçí åóöáëìÝíç PDU (ARQ).
ü Ç ìÝèïäïò ôçò äéüñèùóçò, óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ï äÝêôçò Ý÷åé ôçí éêáíüôçôá
íá äéïñèþóåé ìüíïò ôïõ ôçí åóöáëìÝíç PDU, ÷ùñßò íá æçôÞóåé áðü ôïí ðïìðü
íá ôçí îáíáóôåßëåé (AEC).
181
5.2.7 Ôìçìáôïðïßçóç
Óôç ëåéôïõñãßá áõôÞ ãßíåôáé ç áñéèìïäüôçóç ôùí PDUs, þóôå áõôÝò íá ëçöèïýí
óùóôÜ áðü ôï äÝêôç. ÁñêåôÜ äßêôõá Ý÷ïõí ðïëëÝò åðéëïãÝò äéáäñïìþí ôéò ïðïßåò
ìðïñïýí íá áêïëïõèÞóïõí ïé PDUs ðñïêåéìÝíïõ íá öèÜóïõí óôï äÝêôç, áöïý áõ-
ôÝò öôÜíïõí óôï äÝêôç ìå äéáöïñåôéêÞ óåéñÜ áðü áõôÞí ðïõ Ýöõãáí áðü ôïí ðïìðü.
ÅðïìÝíùò åßíáé åõèýíç ôùí ðñùôïêüëëùí ôïõ äÝêôç íá åðáíáóõíáñìïëïãÞóïõí ôï
áñ÷éêü ìÞíõìá, ôïðïèåôþíôáò ôéò PDUs óôç óùóôÞ óåéñÜ.
Ç äéåýèõíóç IP áðïôåëåß ôçí

5.2.8 Äéåõèõíóéïäüôçóç ôá÷õäñïìéêÞ äéåýèõíóç åíüò
õðïëïãéóôÞ ðïõ óõíäÝåôáé óôï
ÊÜèå õðïëïãéóôÞò, ãéá íá åðéêïéíùíÞóåé, ðñÝðåé íá åßíáé åöïäéáóìÝíïò ìå ìßá ìï- Äéáäßêôõï. Ïé ÉÑ äéåõèýíóåéò ôïõ
íáäéêÞ äéåýèõíóç. Ç äéåýèõíóç áõôÞ ôïí îå÷ùñßæåé áðü ôïõò Üëëïõò õðïëïãéóôÝò, Äéáäéêôýïõ Ý÷ïõí ìÞêïò 4
êáèþò äåß÷íåé ðïéïò óôÝëíåé êáé ðïéïò ëáìâÜíåé ôéò PDUs. Ç ðéï ãíùóôÞ ìÝèïäïò bytes, ð.÷. 150. 140.187.51.
äéåõèõíóéïäüôçóçò åßíáé ç IP, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôï Äéáäßêôõï êáé ãéá ôçí ïðïßá
èá ãßíåé áíáëõôéêÞ áíáöïñÜ óôï ÌÜèçìá 5.6. Ç äéåýèõíóç áõôÞ äßíåé ôç äõíáôüôçôá
óôï Äéáäßêôõï íá ðáñáäþóåé óùóôÜ ôéò PDUs ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óå êÜèå çëåêôñïíéêü
õðïëïãéóôÞ.
5.2.9 Ðñïôåñáéüôçôá äéåêðåñáßùóçò

Åßíáé äõíáôüí ïé PDUs ðïõ ìåôáäßäïíôáé íá Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÞ ðñïôåñáéüôçôá ìå-
ôÜäïóçò. Áí êÜðïéåò PDUs óõìâáßíåé íá Ý÷ïõí õøçëüôåñç ðñïôåñáéüôçôá äéåêðå-
ñáßùóçò áðü êÜðïéåò Üëëåò, ôï äßêôõï åßíáé õðï÷ñåùìÝíï íá åîõðçñåôÞóåé ðñþôá
áõôÝò êáé óå äåýôåñç öÜóç üóåò Ý÷ïõí ÷áìçëüôåñç ðñïôåñáéüôçôá. ÔÝôïéá ðåñßðôù-
óç åßíáé ç ðñïôåñáéüôçôá ôùí ìçíõìÜôùí ôïõ çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ, äçëáäÞ ç
áðïóôïëÞ êÜðïéïõ çëåêôñïíéêïý ìçíýìáôïò ìå êáíïíéêÞ (normal), ðïëý õøçëÞ (higher)
Þ ðÜñá ðïëý õøçëÞ (highest) ðñïôåñáéüôçôá.
5.2.10 ÁóöÜëåéá
Ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò åßíáé õðï÷ñåùìÝíá íá åîáóöáëßóïõí ôç ìÝãéóôç áóöÜ-
ëåéá ôùí ìçíõìÜôùí áðü ðáñåìâïëÝò, áëëïéþóåéò, õðïêëïðÝò êáé ãåíéêÜ áðü ïôéäÞ-
ðïôå ìðïñåß íá åðçñåÜóåé ôçí ïñèüôçôÜ ôïõò. ÐïëëÝò ôå÷íéêÝò Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß,
Ýôóé þóôå íá äéáóöáëßæåôáé ç ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí. Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ç Ýñåõ-
íá ó áõôü ôïí ôïìÝá Ý÷åé åíôáèåß, éäéáßôåñá ìå ôçí áíÜðôõîç ôïõ çëåêôñïíéêïý åìðï-
ñßïõ (e-commerce).
182
5.2.11 Óõã÷ñïíéóìüò
Óå ìéá óõíå÷Þ ñïÞ äõáäéêþí øçößùí ïé äÝêôåò ðñÝðåé íá åßíáé óå èÝóç íá êáèïñß-
æïõí ôç èÝóç ôïõ ðñþôïõ äõáäéêïý øçößïõ, ôïõ ðñþôïõ ÷áñáêôÞñá, ôïõ ðñþôïõ
ðáêÝôïõ, êáèþò êáé ôïõ ðëáéóßïõ (PDUs), Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí íá äéáãñÜöïõí ôçí
ðñüóèåôç ðëçñïöïñßá (overhead) åëÝã÷ïõ ìå ôçí ïðïßá åðéâáñýíïíôáé ôá äåäïìÝíá
êáôÜ ôç äçìéïõñãßá ôïõ áñ÷éêïý ìçíýìáôïò.

ÊáôÜôìçóç ìçíõìÜôùí, åðáíáóýíèåóç, åíèõëÜêùóç, ôìçìáôïðïßçóç,
äéåõèõíóéïäüôçóç, ðñïôåñáéüôçôá äéåêðåñáßùóçò, Ýëåã÷ïò óýíäåóçò,
Ýëåã÷ïò ñïÞò, Ýëåã÷ïò óöáëìÜôùí, áóöÜëåéá, óõã÷ñïíéóìüò.
183
ÌÜèçìá 5.3: ÄéåðáöÝò êáé õðçñåóßåò

äéêôýùí
5.3.1 ÄéåðáöÝò
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, óå Ýíá óýóôçìá åðéðÝäùí åðéêïéíùíßáò êÜèå åðßðåäï åðéôåëåß
ïñéóìÝíåò ëåéôïõñãßåò êáé ðñïóöÝñåé ðñùôïãåíåßò õðçñåóßåò óôï áìÝóùò áíþôåñü
ôïõ ìÝóù ìéáò äéåðáöÞò. ÅðåéäÞ ïé äéåðáöÝò ôùí åðéðÝäùí åßíáé áõôÝò ðïõ êáèïñß-
æïõí ôçí ðïéüôçôá êáé ôçí ðïóüôçôá ôçò åðéêïéíùíßáò, åßíáé óçìáíôéêü íá ïñßæïíôáé ìå
åõêñßíåéá áðü ôïõò êáôáóêåõáóôÝò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, åéóÜãïíôáò ôéò äéåðáöÝò ìåôá-
îý ôùí åðéðÝäùí, Ýíá äßêôõï ðÝíôå åðéðÝäùí ìðïñåß íá ðáñïõóéáóôåß üðùò óôï ó÷Þ-
ìá 5.9.
Ó÷Þìá 5.9: Äßêôõï ðÝíôå åðéðÝäùí (åðßðåäá - ðñùôüêïëëá - äéåðáöÝò)
¼ðùò óõíÞèùò óõìâáßíåé óôá õðïëïãéóôéêÜ óõóôÞìáôá, ôá óôïé÷åßá ðïõ êáèïñß-

æïõí ôç ëåéôïõñãßá åíüò åðéðÝäïõ åßíáé äýï åéäþí: ôï õëéêü, üðùò åßíáé êÜðïéï êýêëù-
ìá, êáé ôï ëïãéóìéêü, üðùò åßíáé êÜðïéïò êþäéêáò. Ãéá íá ìðïñåß Ýíá åðßðåäï íá ðñï-
óöÝñåé ôéò õðçñåóßåò ôïõ óôï áìÝóùò áíþôåñü ôïõ, åßíáé åíäå÷üìåíï íá ÷ñçóéìï-
ðïéåß õðçñåóßåò ðïõ ôïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï áìÝóùò êáôþôåñü ôïõ. Ïé õðçñåóßåò
ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï Ýíá åðßðåäï óôï Üëëï ìðïñïýí íá åßíáé äéÜöïñùí êáôçãï-
184
ñéþí, üðùò, ãéá ðáñÜäåéãìá, áêñéâÞ êáé ãñÞãïñç åðéêïéíùíßá Þ öôçíÞ êáé áñãÞ.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 5.10, ïé õðçñåóßåò êÜðïéïõ åðéðÝäïõ óôï áìÝóùò
áíþôåñü ôïõ ðñïóöÝñïíôáé óôá óçìåßá ðñüóâáóçò õðçñåóßáò (SAPs: Service
Access Points). Ôá óçìåßá ðñüóâáóçò ôçò õðçñåóßáò âñßóêïíôáé åðÜíù óôç äéåðá-
öÞ ôùí äýï åðéðÝäùí.
Ó÷Þìá 5.10: Óçìåßá ðñüóâáóçò õðçñåóßáò
5.3.2 Õðçñåóßåò
¸íá óýóôçìá åðéêïéíùíßáò ÷ñåéÜæåôáé áðáñáßôçôá ìßá ôïõëÜ÷éóôïí õðçñåóßá ìå
óýíäåóç. Ç õðçñåóßá áõôÞ åßíáé ðñïãñáììáôéóìÝíç íá åðéâåâáéþíåé üôé ôá äåäïìÝíá
ðïõ óôÜëèçêáí áðü ôïí ðïìðü ðáñáëÞöèçêáí ðñÜãìáôé áðü ôï äÝêôç, äçëáäÞ üôé
äåí õðÞñîáí áðþëåéåò äåäïìÝíùí ãéá ïðïéïíäÞðïôå ëüãï. Óçìåéþíåôáé üôé ç áðþëåéá
äåäïìÝíùí êáôÜ ôç äéÝëåõóç ôïõò ìÝóá áðü ôï äßêôõï, ç ïðïßá óõìâáßíåé åßôå ëüãù
êáôáóôñïöÞò ôïõò åßôå ëüãù áíåðáíüñèùôá ëáíèáóìÝíçò ëÞøçò ôïõò, êáèéóôÜ ìéá
õðçñåóßá ìç áîéüðéóôç, äçëáäÞ ÷áñáêôçñßæåé ôçí ðïéüôçôÜ ôçò. ÅðïìÝíùò êÜðïéåò
õðçñåóßåò èåùñïýíôáé ëéãüôåñï áîéüðéóôåò áðü êÜðïéåò Üëëåò, áíÜëïãá ìå ôïí üãêï
ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ÷Üíïõí. Ïé ðéï áîéüðéóôåò äå ÷Üíïõí ðïôÝ äåäïìÝíá êáé óõíÞèùò
åßíáé áõôÝò ðïõ ï ðïìðüò ëáìâÜíåé ìéá åðéâåâáßùóç áðü ôï äÝêôç üôé ðñÜãìáôé Ýëáâå
ôá äåäïìÝíá ðïõ åêåßíïò Ýóôåéëå. ¼ìùò ç óõíå÷Þò åðéâåâáßùóç ëÞøçò äçìéïõñãåß
êáèõóôåñÞóåéò, áöïý áõîÜíåé ôçí ðïóüôçôá ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ðåñéìÝíïõí íá ìå-
ôáâéâáóôïýí áðü ôï Ýíá ìÝñïò óôï Üëëï, ìåéþíïíôáò Ýôóé ôçí áðüäïóç ôïõ üëïõ
óõóôÞìáôïò åðéêïéíùíßáò. Ïé ðëåïíáóôéêÝò áõôÝò ðëçñïöïñßåò, áí êáé åßíáé ðïëý
185
÷ñÞóéìåò ãéá ôçí áîéüðéóôç ìåôÜäïóç ôùí ðëçñïöïñéþí, óôçí ðñÜîç üìùò äåí åí-
äéáöÝñïõí ôï ÷ñÞóôç.
Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñïíôáé êÜèå öïñÜ áðü ôï Ýíá åðßðåäï åðéêïéíùíßáò óôï
Üëëï åîáñôþíôáé êáé áðü ôéò áíÜãêåò ôùí ÷ñçóôþí ãéá áîéüðéóôç åðéêïéíùíßá. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ åíüò áñ÷åßïõ áðü Ýíáí çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ óå
Ýíáí Üëëï ÷ñåéáæüìáóôå áîéüðéóôç åðéêïéíùíßá, ãéáôß ç áðþëåéá áêüìá êáé åëÜ÷éóôùí
äõáäéêþí øçößùí ßóùò íá áðïäåé÷ôåß êáôáóôñïöéêÞ ãéá ôçí ïëïêëçñùìÝíç êáé óù-
óôÞ ìåôáöïñÜ ôïõ áñ÷åßïõ. Óôçí ðåñßðôùóç üìùò ôçò ïðôéêÞò ôçëåäéÜóêåøçò Þ ôçò
ôçëåöùíéêÞò åðéêïéíùíßáò, ç áðþëåéá êÜðïéùí ðëáéóßùí åéêüíáò Þ êÜðïéùí ëÝîåùí,
áíôßóôïé÷á, äåí áðïôåëåß êáôáóôñïöÞ, áöïý áõôü ðïõ åíäéáöÝñåé ðåñéóóüôåñï åßíáé
ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò êáé ü÷é ç áðüëõôç áêñßâåéá ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáöÝñïíôáé.
¸íá åðßðåäï ìðïñåß íá ðñïóöÝñåé óôï áíþôåñü ôïõ åðßðåäï äýï åéäþí õðçñåóßåò: Èá ðñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé,
ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí äýï
ü ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (COSs: Connection Oriented
ìÝñç, áðáéôåßôáé íá óõìöùíÞ-
Services) êáé
óïõí ôüóï óôçí êáôçãïñßá ôçò
ü ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (CLSs: ConnectionLess õðçñåóßáò üóï êáé óôï ðñù-
Services). ôüêïëëï ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéç-
Ïé ðáñáðÜíù õðçñåóßåò ëåéôïõñãïýí êáé ìå ïñéóìÝíåò ðáñáëëáãÝò, ðïõ åßíáé ïé èåß ãéá íá ðñïóöÝñåé áõôÞ ôçí
áêüëïõèåò: õðçñåóßá.
ü åðéâåâáéùìÝíá ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (ALSs:
Ácknowledged connectionLess Services) êáé
ü áíåðéâåâáßùôá ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (UOSs:
Unconfirmed connection Oriented Services).
5.3.2.1 ÐñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðç-

ñåóßåò
Ïé ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (COSs: Connection Oriented
Services) äéáêñßíïíôáé óå õðçñåóßåò ìå óýíäåóç êáé óå õðçñåóßåò íïçôïý êõêëþ-
ìáôïò (virtual circuit). Ïé õðçñåóßåò áõôÝò âáóßæïíôáé óôéò áñ÷Ýò ôïõ ôçëåöùíéêïý
óõóôÞìáôïò, óýìöùíá ìå ôï ïðïßï, ðñéí áñ÷ßóåé ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí, áðáé-
ôåßôáé íá Ý÷åé áðïêáôáóôáèåß ç ìåôáîý ôùí äýï ìåñþí óýíäåóç ìå Ýíá êáíÜëé åðéêïé-
íùíßáò.
ÐáñÜäåéãìá IÉ
ÐáñÜäåéãìá õðçñåóßáò ìå óýíäåóç åßíáé ç ðñáãìáôïðïßçóç ìéáò ôçëåöùíéêÞò
óõíïìéëßáò (ó÷Þìá 5.11). Ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí äýï óõíïìéëçôþí êáèßóôáôáé
åöéêôÞ, üôáí åîáóöáëéóôåß ç óýíäåóç, áðü Üêñï óå Üêñï, üëùí ôùí åðéìÝñïõò
ôìçìÜôùí ôçò äéáäñïìÞò. Ïé åðéìÝñïõò óõíäÝóåéò ðáñáìÝíïõí åíåñãÝò óå üëç ôç
äéÜñêåéá ôçò åðéêïéíùíßáò, Ýóôù êáé áí óôçí ðñÜîç äå ìåôáäßäïíôáé äåäïìÝíá
óõíå÷þò.
186
Ó÷Þìá 5.11: ÔçëåöùíéêÞ åðéêïéíùíßá ðñïóáíáôïëéóìÝíç óôç óýíäåóç
5.3.2.2 Ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç

õðçñåóßåò
Ïé ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (CLSs: ConnectionLess
Services) äåí áðáéôïýí ôçí åãêáôÜóôáóç êÜðïéáò óõãêåêñéìÝíçò áðü Üêñï óå Üêñï
ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò. Ïé õðçñåóßåò áõôÝò Ý÷ïõí âáóéóôåß óôéò áñ÷Ýò ôïõ ôá÷õäñï-
ìéêïý óõóôÞìáôïò.
ÐáñÜäåéãìá IÉÉ
Ôï äÝìá ðïõ áðïóôÝëëåôáé ôá÷õäñïìéêÜ óå êÜðïéïí ðñÝðåé íá áíáãñÜöåé ôçí
ðëÞñç äéåýèõíóÞ ôïõ. Ãéá íá öôÜóåé óôïí ðáñáëÞðôç, áêïëïõèåß ìéá äéáäñïìÞ
ðïõ äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá åßíáé ðñïêáèïñéóìÝíç áðü ôçí áñ÷Þ, èá ðñÝðåé
üìùò íá åßíáé ç üóï ôï äõíáôüí óõíôïìüôåñç. Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé óôçí ðåñßðôùóç
ìéáò õðçñåóßáò ÷ùñßò óýíäåóç. Ôï ðáêÝôï äåäïìÝíùí ðñÝðåé íá åöïäéáóôåß ìå
ôá óôïé÷åßá äéåýèõíóçò ôïõ ðáñáëÞðôç êáé íá áðïóôáëåß, ÷ùñßò íá åßíáé ðñïêá-
èïñéóìÝíç ç äéáäñïìÞ ðïõ èá áêïëïõèÞóåé.
Óçìåéþíåôáé üôé ï ðáñáëÞðôçò äå ãíùñßæåé ãéá ôçí áðïóôïëÞ ôïõ äÝìáôïò. Áí ôï
äÝìá ÷áèåß, ï ìüíïò ðïõ ìðïñåß íá êÜíåé êÜôé, ãéá íá ìÜèåé áí Ýöôáóå óôïí
ðñïïñéóìü ôïõ, åßíáé ï áðïóôïëÝáò. Ãéá íá ðåñéïñéóôïýí ëïéðüí ïé áðþëåéåò, èá
ðñÝðåé ôï äÝìá íá öÝñåé ðëÞñç óôïé÷åßá ìå ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç.
ÅðéðëÝïí óôçí ðåñßðôùóç ôùí äéêôýùí èá ðñÝðåé íá áíé÷íåýïíôáé ôá ëÜèç ðïõ
ßóùò ðáñïõóéáóôïýí êáôÜ ôç ìåôáöïñÜ êáé, áí åßíáé äõíáôüí, íá äéïñèþíïíôáé
áõôüìáôá. ÔÝëïò, áí áðïóôáëïýí ôáõôü÷ñïíá êáé áðü ôï ßäéï óçìåßï äýï Þ ðå-
ñéóóüôåñá ðáêÝôá åíüò ìçíýìáôïò, äåí åßíáé âÝâáéï üôé èá öèÜóïõí ôáõôü÷ñïíá
óôïí ðáñáëÞðôç ï ïðïßïò ïöåßëåé íá åðáíáóõíáñìïëïãÞóåé ôï ìÞíõìá.
187
5.3.2.3 ÅðéâåâáéùìÝíá ìç ðñïóáíáôïëéóìÝ-

íåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò
Ïé åðéâåâáéùìÝíá ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (ALSs:
Ácknowledged connectionLess Services) åßíáé ðáñüìïéåò ìå ôéò õðçñåóßåò ÷ùñßò óýí-
äåóç ìå ôç äéáöïñÜ üôé ï ðáñáëÞðôçò åðéâåâáéþíåé ôïí áðïóôïëÝá üôé ðñÜãìáôé
Ýëáâå ü,ôé ôïõ åóôÜëç. ÓõíÞèùò ïé õðçñåóßåò áõôÝò ðñïóöÝñïíôáé áðü óõóôÞìáôá
ìå ðïëý ìéêñÞ ðéèáíüôçôá åóöáëìÝíçò ìåôÜäïóçò, ôá ïðïßá äéáèÝôïõí ôç ìÝãéóôç
äõíáôÞ áîéïðéóôßá.
Ïé õðçñåóßåò áõôÝò âáóßæïíôáé óôï ôá÷õäñïìéêü óýóôçìá, üðùò áõôü ðåñéãñÜ-
öçêå ðáñáðÜíù, ìå ôç äéáöïñÜ üôé ï ðáñáëÞðôçò åéäïðïéåß ìå êÜðïéïí ôñüðï
ôïí áðïóôïëÝá üôé ðñÜãìáôé Ýëáâå ôï öÜêåëï.
5.3.2.4 Áíåðéâåâáßùôá ðñïóáíáôïëéóìÝíåò

óôç óýíäåóç õðçñåóßåò
Ïé áíåðéâåâáßùôá ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò (UOSs:
Unconfirmed connection Oriented Services) áíáöÝñïíôáé, ìå ÷éïýìïñ, êáé ùò õðçñå-
óßåò «óôåßëå êáé ðñïóåõ÷Þóïõ» (send and pray).
ÐñùôïðáñïõóéÜóôçêáí áðü ôçí IBM, ç ïðïßá èåùñïýóå üôé ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôùí
äåäïìÝíùí èá Ýðñåðå íá áðïêáôáóôáèåß ðñþôá Ýíá êáíÜëé åðéêïéíùíßáò. Ç äéáöïñÜ
ìå ôéò õðçñåóßåò ìå óýíäåóç åßíáé üôé óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç ï áðïóôïëÝáò
æçôÜ óýíäåóç êáé óôÝëíåé ôá äåäïìÝíá áíåîÜñôçôá áðü ôçí êáôÜóôáóç ðïõ ìðïñåß
íá âñßóêåôáé ï ðáñáëÞðôçò åêåßíç ôç óôéãìÞ. Äåí ðåñéìÝíåé äçëáäÞ áðü ôïí ðáñáëÞ-
ðôç íá åðéâåâáéþóåé üôé åßíáé äéáèÝóéìïò ãéá íá åðéêïéíùíÞóåé.

ÄéåðáöÞ, óçìåßï ðñüóâáóçò õðçñåóßáò, ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýí-
äåóç õðçñåóßåò, ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò, åðéâå-
âáéùìÝíá ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò, áíåðéâåâáßù-
ôá ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðçñåóßåò, íïçôü êýêëùìá.
188
ÌÜèçìá 5.4: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò äéá-

óýíäåóçò áíïéêôþí óõ-
óôçìÜôùí
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí (OSI - RM: Open
Systems Interconnection - Reference Model) áíáðôý÷èçêå áðü ôï äéåèíÞ ïñãáíéóìü
ôõðïðïßçóçò ISO (International Standards Organization) êáé ïíïìÜóôçêå Ýôóé, ãéáôß áðo-
ôÝëåóå ôç âÜóç áíáöïñþí êáé ôï ðëáßóéï êáèïñéóìïý ôùí ðñïôýðùí äéáóýíäåóçò
áíïéêôþí óõóôçìÜôùí. Óôü÷ïò ôçò áíÜðôõîçò áõôïý ôïõ ìïíôÝëïõ Þôáí ç äõíáôüôç-
ôá åðéêïéíùíßáò ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáí áðü äéáöïñåôéêïýò êáôáóêåõá-
óôÝò êáé ç õðïóôÞñéîç åöáñìïãþí êáôáíåìçìÝíçò åðåîåñãáóßáò, áíåîÜñôçôá áðü
ôï ÷ñçóéìïðïéïýìåíï õëéêü êáé ëïãéóìéêü.
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI áðïôåëåßôáé áðü åðôÜ áíåîÜñôçôá ìåôáîý ôïõò åðßðåäá
Þ óôñþìáôá (layers), êáèÝíá áðü ôá ïðïßá õëïðïéåß Ýíá óõãêåêñéìÝíï ðñùôüêïëëï.
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 5.2, ôï ðñùôüêïëëï êÜèå åðéðÝäïõ åðéôåëåß Ýíá óý-
íïëï ëåéôïõñãéþí, åíþ üìïéåò ëåéôïõñãßåò ïìáäïðïéïýíôáé êáé åðéôåëïýíôáé óôï ßäéï
åðßðåäï. Ï ñüëïò êÜèå ëåéôïõñãßáò åßíáé áõóôçñÜ ðñïóäéïñéóìÝíïò êáé ðåñéãñÜöå-
ôáé óå äéåèíÞ ðñüôõðá (óõóôÜóåéò Þ ðñïäéáãñáöÝò).
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI áêïëïõèåß ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí óôñùìÜôùí Þ åðéðÝ-
äùí (layered architecture), óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá ïé ëåéôïõñãßåò ôïõ áíïéêôïý óõóôÞ-
ìáôïò óôï ïðïßï áíáöÝñåôáé äéáìïéñÜæïíôáé óå Ýíá óýíïëï êáôáêüñõöá äéáñèñù-
ìÝíùí åðéðÝäùí. ÊÜèå åðßðåäï ÷ñçóéìïðïéåß ôéò õðçñåóßåò ôïõ áìÝóùò ÷áìçëüôåñïõ
åðéðÝäïõ, åíþ ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò óôï áìÝóùò õøçëüôåñï áðü áõôü åðßðåäï. O áñéè-
ìüò ôùí åðéðÝäùí åßíáé ôÝôïéïò, þóôå ç áñ÷éôåêôïíéêÞ íá ðáñáìÝíåé áðëÞ êáé äéáêñé-
ôÝò ëåéôïõñãßåò íá ôïðïèåôïýíôáé óå äéáöïñåôéêÜ åðßðåäá.
Ôï óýíïëï ôùí åðéðÝäùí ðïõ õëïðïéïýíôáé óôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò ÏSI, áñ÷ßæïíôáò
áðü ôï ÷áìçëüôåñï (åðßðåäï 1) êáé ðñï÷ùñþíôáò ðñïò ôï õøçëüôåñï (åðßðåäï 7),
åßíáé ôï áêüëïõèï:
ü Åðßðåäï 1 Þ öõóéêü åðßðåäï (L1: physical layer). ÁíáëáìâÜíåé ôç ìåôáöïñÜ ôùí
óçìÜôùí óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ôï åðßðåäï áõôü êáèïñßæåé ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ ìÝ-
óïõ ìåôÜäïóçò.
ü Åðßðåäï 2 Þ åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí (L2: data link layer). ÁíáëáìâÜíåé
ôçí ðñïóáñìïãÞ êáé ôç ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí óôï êáíÜëé ìåôÜäïóçò. Ðá-
ñáäßäåé ôá äåäïìÝíá óôï L1 ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáäïèïýí.
ü Åðßðåäï 3 Þ åðßðåäï äéêôýïõ (L3: network layer). Åßíáé õðåýèõíï ãéá ôéò ëåé-
ôïõñãßåò äñïìïëüãçóçò êáé äéåõèõíóéïäüôçóçò.
ü Åðßðåäï 4 Þ åðßðåäï ìåôáöïñÜò (L4: transport layer). ÁíáëáìâÜíåé, ÷ñçóéìï-
189
ðïéþíôáò ôéò õðçñåóßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí åðéðÝäùí, ôç ìåôáöï-

ñÜ äåäïìÝíùí áð Üêñç ó Üêñç óôï äßêôõï.
ü Eðßðåäï 5 Þ åðßðåäï óõíüäïõ (L5: session layer). ÅëÝã÷åé ôç
äçìéïõñãßá êáé ôïí ôåñìáôéóìü ôùí óõíäÝóåùí ôïõ L4.
ü Åðßðåäï 6 Þ åðßðåäï ðáñïõóßáóçò (L6: presentation layer). Áíá-
ëáìâÜíåé ôç ìïñöïðïßçóç êáé ôçí êùäéêïðïßçóç ôùí äåäïìÝíùí.
ü Eðßðåäï 7 Þ åðßðåäï åöáñìïãÞò (L7: application layer). Ðñüêåé-
ôáé ãéá ôçí åöáñìïãÞ ðïõ åìöáíßæåôáé óôï ÷ñÞóôç (ôï ðñüãñáì-
ìá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß).
Óôï ó÷Þìá 5.12 ðáñïõóéÜæïíôáé ó÷çìáôéêÜ ôá åðôÜ åðßðåäá ôïõ ìï-
íôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ôá L1 Ýùò L3 áöïñïýí ôéò õðçñåóßåò - ëåé-
ôïõñãßåò ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï äßêôõï, åíþ ôá L4 Ýùò L7 åßíáé
ðñïóáíáôïëéóìÝíá óôéò ëåéôïõñãßåò ôçò åöáñìïãÞò ôïõ ÷ñÞóôç. Óå
êÜèå ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç Þ óôáèìü åñãáóßáò åíüò äéêôýïõ ðïõ áêïëïõ-
èåß ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ åðéðÝäùí ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI õëïðïéïý-
íôáé êáé ôá åðôÜ åðßðåäá. Ç õëïðïßçóç ãßíåôáé åßôå ìå ôç ìïñöÞ õëéêïý,
êáé áöïñÜ ôá äýï ÷áìçëüôåñá åðßðåäá, åßôå ìå ôç ÷ñÞóç ëïãéóìéêïý,
êáé áöïñÜ ôá õðüëïéðá. Áíôßèåôá, óå êÜèå êüìâï ôïõ äéêôýïõ õëïðïéïý-
íôáé ìüíï ôá åðßðåäá ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôï äßêôõï, äçëáäÞ ôï L1 Ýùò ôï
L3.
Ó÷Þìá.5.12: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò
Ïé ãåíéêÝò áñ÷Ýò åðÜíù óôéò ïðïßåò âáóßóôçêå ç äçìéïõñãßá ôùí
ÏSI åðôÜ åðéðÝäùí
åðéðÝäùí áõôþí åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü ¸íá åðßðåäï ðñÝðåé íá äçìéïõñãåßôáé åêåß ðïõ ÷ñåéÜæåôáé äéáöïñåôéêüò âáè-
ìüò áöáßñåóçò.
ü ÊÜèå åðßðåäï ðñÝðåé íá åðéôåëåß ìéá áõóôçñÜ ðñïóäéïñéóìÝíç ëåéôïõñãßá.
ü Ç ëåéôïõñãßá êÜèå åðéðÝäïõ ðñÝðåé íá åðéëÝãåôáé ìå âÜóç ôá êáèïñéóìÝíá äéå-
èíþò (ôõðïðïéçìÝíá) ðñùôüêïëëá.
ü Ç åðéëïãÞ ôùí ïñßùí ôùí åðéðÝäùí ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìå óêïðü ôçí åëá÷éóôï-
ðïßçóç ôçò ñïÞò ôùí ðëçñïöïñéþí ìÝóù ôùí äéåðáöþí.
ü Ï áñéèìüò ôùí åðéðÝäùí ðñÝðåé íá åßíáé áñêåôÜ ìåãÜëïò, þóôå äéáöïñåôéêÝò
ëåéôïõñãßåò íá ìç ÷ñåéÜæåôáé íá ôïðïèåôçèïýí ìáæß óôï ßäéï åðßðåäï, ÷ùñßò íá
õðÜñ÷åé áðüëõôç áíÜãêç, êáé áñêåôÜ ìéêñüò, þóôå ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí åðéðÝäùí
íá ìç ãßíåôáé ðïëýðëïêç.
Ï ó÷åäéáóìüò ôùí åðéðÝäùí åßíáé ìéá áñêåôÜ ðïëýðëïêç õðüèåóç êáé, ðñïêåéìÝíïõ
íá áðëïðïéçèåß, ðñÝðåé íá ïñéóôïýí ìå áêñßâåéá ïé ëåéôïõñãßåò êÜèå åðéðÝäïõ. Ìåñé-
êÝò áðü ôéò ðéï åíäéáöÝñïõóåò ëåéôïõñãßåò áöïñïýí:
l Ôçí åãêáôÜóôáóç óýíäåóçò. ÊÜèå åðßðåäï ðñÝðåé íá Ý÷åé Ýíá ìç÷áíéóìü ãéá
ôçí åãêáôÜóôáóç ôçò óýíäåóçò.
l Ôïí ôåñìáôéóìü óýíäåóçò. Ó÷åäüí ðÜíôá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé Ýíáò ìç÷áíéóìüò
ôåñìáôéóìïý ôçò óýíäåóçò.
190
l Ôç äéåõèõíóéïäüôçóç. ÅðåéäÞ õðÜñ÷ïõí ðïëëïß ðñïïñéóìïß, ðñÝðåé íá êáèï-

ñßæåôáé Ýíá óýóôçìá äéåõèõíóéïäüôçóçò.
l Ôïí Ýëåã÷ï êáôåýèõíóçò. Åßíáé áðáñáßôçôïò ï êáèïñéóìüò ôçò êáôåýèõíóçò
ôùí äåäïìÝíùí, äçëáäÞ ìïíüðëåõñç, çìßðëåõñç Þ áìößðëåõñç åðéêïéíùíßá.
l Ôïí Ýëåã÷ï ëáèþí. ÐñÝðåé íá êáèïñßæåôáé ôï åðßðåäï óôï ïðïßï ãßíåôáé ï Ýëåã-
÷ïò ôùí ëáèþí ôçò åðéêïéíùíßáò êáé ç áðïêáôÜóôáóÞ ôïõò.
l Ôçí ôìçìáôïðïßçóç. Ðñüêåéôáé ãéá ôç äéáäéêáóßá áñéèìïäüôçóçò ôùí PDUs
ðïõ öôÜíïõí óôï äÝêôç ðñïêåéìÝíïõ áõôüò íá èÝóåé óå óåéñÜ êáé íá åðáíá-
óõíèÝóåé ôá ìçíýìáôá.
l Ôïí Ýëåã÷ï ñïÞò. Åßíáé áðáñáßôçôïò ï êáèïñéóìüò ôå÷íéêþí ðïõ äå èá åðéôñÝ-
ðïõí óå Ýíá äÝêôç íá ãåìßóåé áðü ìçíýìáôá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü Üëëïõò ÷ñÞ-
óôåò.
l Ôçí êáôÜôìçóç - åðáíáóýíèåóç. Ðñüêåéôáé ãéá ôå÷íéêÝò êáôÜôìçóçò ôùí äåäï-
Ôá áíôßóôïé÷á åðßðåäá ôùí ìÝíùí óå êÜðïéá åðßðåäá ôïõ ðïìðïý êáé åðáíáóýíèåóÞò ôïõò óôá áíôßóôïé÷á
åðéêïéíùíïýíôùí óôáèìþí ïíï- åðßðåäá ôïõ äÝêôç.
ìÜæïíôáé êáé ïìüôéìá åðßðåäá l Ôç äñïìïëüãçóç. Åßíáé áðáñáßôçôï íá êáèïñßæïíôáé ïé ôå÷íéêÝò äñïìïëüãçóçò
(peer layers). Ôá ïìüôéìá åðß- ôùí äåäïìÝíùí, þóôå íá öôÜíïõí óùóôÜ êáé ãñÞãïñá óôïí ðñïïñéóìü ôïõò.
ðåäá áíôáëëÜóóïõí äåäïìÝíá
÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéò õðçñå-
óßåò üëùí ôùí ÷áìçëüôåñùí
ðñïò áõôÜ åðéðÝäùí. 5.4.2 ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí óôï OSI
Ãéá íá áíôáëëÜîïõí äåäïìÝíá äýï Þ ðå-
ñéóóüôåñïé çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò, ðñÝ-
ðåé íá ëåéôïõñãïýí ìå êïéíÜ ðñùôüêïëëá,
Ýôóé þóôå íá åîáóöáëßæåôáé ìéá êïéíÞ ãëþó-
óá åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôïõò. Êáô áõôü ôïí
ôñüðï ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí áíôßóôïé÷ùí
åðéðÝäùí äýï õðïëïãéóôþí Ý÷åé íüçìá.
¼ìùò, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, äå ìåôáöÝñï-
íôáé áðåõèåßáò ôá äåäïìÝíá áðü ôï åðßðåäï
ôïõ åíüò ìç÷áíÞìáôïò óôï áíôßóôïé÷ï åðß-
ðåäï (ïìüôéìï) ôïõ Üëëïõ ìç÷áíÞìáôïò. Åêåß-
íï ôï ïðïßï óõìâáßíåé åßíáé ç äéáäï÷éêÞ ìå-
ôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí áðü ôï Ýíá åðßðåäï
óôï áìÝóùò ÷áìçëüôåñü ôïõ, ìÝ÷ñé íá öôÜ-
óïõí áõôÜ óôï öõóéêü åðßðåäï, íá ðåñÜóïõí
óôï Üëëï ìç÷Üíçìá êáé íá óõíå÷ßóïõí ôçí
ðñïò ôá åðÜíù ñïÞ ôïõò (ó÷Þìá 5.13). Åäþ
áîßæåé íá õðåíèõìßóïõìå ôçí áíáëïãßá ôïõ
ðáñáäåßãìáôïò ôçò ðáñáãñÜöïõ 5.1.3, ðïõ
áöïñÜ ôçí ðñïóðÜèåéá åðéêïéíùíßáò ôùí åðé-
Ó÷Þìá 5.13: Åðéêïéíùíßá óôáèìþí óå äßêôõï ÷åéñçìáôéþí ðïõ äå ìéëïýí ôçí ßäéá ãëþóóá.
ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI
191
ÊÜèå åðßðåäï åðéêïéíùíåß ìüíï ìå ôá ãåéôïíéêÜ ôïõ åðßðåäá (õøçëüôåñï êáé ÷áìçëü-
ôåñï) ìÝóù ìéáò äéåðáöÞò, ç ïðïßá êáèïñßæåé ôéò ëåéôïõñãßåò ðïõ åðéôåëåß êáé ôéò õðç-
ñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï. Ç åðéêïéíùíßá áõôÞ ãßíåôáé ìüíï ìÝóù åíüò Þ ðåñéó-
óüôåñùí óçìåßùí ðñüóâáóçò õðçñåóéþí (SAPs).
Óôï ó÷Þìá 5.13 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ðáñÜäåéãìá åðéêïéíùíßáò ìåôáîý äýï óôáèìþí
óå Ýíá äßêôõï ðïõ åßíáé óõìâáôü ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI. Áò õðïèÝóïõìå üôé ï
óôáèìüò Á ìåôáäßäåé óôï óôáèìü Â. ÄçëáäÞ ôï L7 ôïõ óôáèìïý A áíôáëëÜóóåé äåäï-
ìÝíá ìå ôï L7 ôïõ óôáèìïý B, ìå ôï ïðïßï åßíáé ïìüôéìï, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéò õðçñå-
óßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí Ýîé åðéðÝäùí. Ïìïßùò ôï L4 ôïõ óôáèìïý A åßíáé ïìüôéìï ìå ôï
L4 ôïõ óôáèìïý B êáé áíôáëëÜó-
óïõí äåäïìÝíá ÷ñçóéìïðïéþíôáò
ôéò õðçñåóßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí
ôñéþí åðéðÝäùí. Ïé åðéêïéíùíßåò
áõôïý ôïõ åßäïõò ïíïìÜæïíôáé
ïìüôéìåò åðéêïéíùíßåò êáé èåù-
ñïýíôáé ùò íïçôÝò åðéêïéíù-
íßåò.
Óçìåéþíåôáé üôé ôá äåäïìÝíá,
êáèþò äéáðåñíïýí êÜèå åðßðåäï
ðñïêåéìÝíïõ íá öôÜóïõí óôï
öõóéêü åðßðåäï êáé íá ìåôáäï-
èïýí áðü ôï êáíÜëé, õößóôáíôáé
äéáöïñåôéêÞ åðåîåñãáóßá. Ç åðå-
îåñãáóßá áõôÞ, ðïõ âáóßæåôáé
óôçí éåñáñ÷éêÞ äïìÞ ôïõ óõíü-
ëïõ ôùí ðñùôïêüëëùí ôïõ OSI,
Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá íá áëëÜæïõí
ç äïìÞ êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôùí äåäïìÝíùí, êáèþò áõôÜ äéáðåñíïýí ôá åðßðåäá óå Ó÷Þìá 5.14: ÁëëáãÞ
üëï ôï ìÞêïò ôçò äéáäñïìÞò áðü ôïí áðïóôïëÝá ìÝ÷ñé ôïí ðáñáëÞðôç. äåäïìÝíùí, êáèþò
¼ðùò öáßíåôáé êáé áðü ôï ó÷Þìá 5.14, ï ðïìðüò, ìÝóù ôçò åöáñìïãÞò ðïõ ÷ñçóé- äéáðåñíïýí ôá
ìïðïéåß, äßíåé ôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá óôï åðßðåäï åöáñìïãÞò, ôï ïðïßï ðñïóèÝôåé ó áõôÜ åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ
ðëçñïöïñßåò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ìüíï áðü ôï ïìüôéìï åðßðåäï åöáñìïãÞò ôïõ áíáöïñÜò OSI.
äÝêôç. ÁõôÝò ïé ðëçñïöïñßåò ðåñéÝ÷ïíôáé óå ìéá åðéêåöáëßäá, ðïõ åðéêïëëÜôáé óôçí
áñ÷Þ ôïõ áñ÷éêïý ðáêÝôïõ ôùí äåäïìÝíùí êáé ïíïìÜæåôáé ðëç-
ñïöïñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ (PCI: Protocol Control
Information). Ç åðéêåöáëßäá, ìáæß ìå ôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá ôïõ
÷ñÞóôç, ó÷çìáôßæåé Ýíá íÝï ðëáßóéï äåäïìÝíùí (ó÷Þìá 5.15),
ðïõ ïíïìÜæåôáé ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ åöáñ-
ìïãÞò (APDU: Application Protocol Data Unit).
Ç ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò áíôé-
óôïé÷åß íïçôÜ óôï ïìüôéìï åðßðåäï åöáñìïãÞò ôïõ äÝêôç, óôçí
ðñáãìáôéêüôçôá üìùò ðåñíÜ óôï áìÝóùò åðüìåíï åðßðåäï Ó÷Þìá 5.15: ÌïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ
ðáñïõóßáóçò. Ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò, ìüëéò ðáñáëÜâåé ôç ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò
ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðáñïõóßáóçò, åðåîåñ-
192
ãÜæåôáé ôá äåäïìÝíá, ðñïóèÝôåé ôç äéêÞ ôïõ åðéêåöáëßäá, ðïõ ïíïìÜæåôáé ðëçñïöï-

ñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðáñïõóßáóçò (PPCI: Presentation Protocol Control
Information), êáé ó÷çìáôßæåé ôç ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðáñïõóßáóçò
(PPDU: Presentation Protocol Data Unit). H ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðá-
Óôï åðßðåäï ðáñïõóßáóçò ìéá

ðéèáíÞ åðåîåñãáóßá ôçò ìïíÜ-
äáò äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ
åöáñìïãÞò åßíáé ç óõìðßåóç
ôùí äåäïìÝíùí Þ ç êñõðôï- Ó÷Þìá 5.16: ÌïñöÞ äåäïìÝíùí, êáèþò äéáðåñíïýí ôá åðßðåäá ôïõ
ãñÜöçóÞ ôïõò ãéá ëüãïõò ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
áóöáëåßáò.
ñïõóßáóçò äéáðåñíÜ óôç óõíÝ÷åéá ôï åðßðåäï óõíüäïõ, üðïõ åðáíáëáìâÜíåôáé ç
ßäéá äéáäéêáóßá, ìÝ÷ñé ôá äåäïìÝíá íá äéï÷åôåõèïýí óôï öõóéêü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò,
ãéá íá ïäåýóïõí ðñïò ôïí ðáñáëÞðôç.
ÌåñéêÜ åðßðåäá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôá åðßðåäá ìåôáöïñÜò, äéêôýïõ êáé ãñáì-
ìÞò äåäïìÝíùí, Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá ðñïêáëÝóïõí êáôÜôìçóç, äçëáäÞ äéÜóðá-
óç ôùí äåäïìÝíùí óå ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò, ôéò PDUs (ÌÜèçìá 5.2). Óå êáèåìéÜ áðü
áõôÝò ôéò ìïíÜäåò äåäïìÝíùí ðñïóôßèåôáé ç
ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ äéåðáöÞò ôïõ ðñùôïêüë-
ëïõ åðéêïéíùíßáò (ÉCI: Interface Control
Information Þ PCI: Protocol Control Information),
ç ïðïßá åêôüò ôùí Üëëùí ðåñéÝ÷åé ðëçñïöïñßåò
ðñïêåéìÝíïõ íá êáôáóôåß äõíáôÞ ç óùóôÞ åðá-
íáóõíáñìïëüãçóç ôùí PDUs óôï ïìüôéìï åðß-
ðåäï. ÁõôÞ ç êáôÜôìçóç ôùí äåäïìÝíùí óå
PDUs (Þ ðáêÝôá) Ý÷åé óêïðü íá âåëôéþóåé ôçí
áðïäïôéêüôçôá ôùí êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò (ó÷Þ-
ìá 5.16).
Ó÷Þìá 5.17: ÄïìÞ ðáêÝôïõ äåäïìÝíùí óôï åðßðåäï ãñáììÞò
¢ëëá åðßðåäá ðñïóèÝôïõí ðëçñïöïñßåò óôï
äåäïìÝíùí
ôÝëïò ôçò ìïíÜäáò äåäïìÝíùí ôïõ áíôßóôïé-
÷ïõ ðñùôïêüëëïõ, äçëáäÞ óôçí ïõñÜ ôïõ
193
(trailer). Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí, åêôüò áðü ôçí åðéêåöáëß-
äá, ðñïóôßèåôáé êáé ç ïõñÜ, ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß Ýíá ìç÷áíéóìü ãéá íá áíé÷íåýåé
ôõ÷üí ëÜèç óôá ðáêÝôá äåäïìÝíùí ðïõ óôÝëíïíôáé óôïí ðáñáëÞðôç. Óôï ó÷Þìá 5.17
öáßíåôáé ç äïìÞ åíüò ðáêÝôïõ, üôáí áõôü âñßóêåôáé óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝ-
íùí.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ, óå êÜèå åðßðåäï ðñïóôßèåôáé íÝá ðëçñïöïñßá óôá äåäïìÝíá ðïõ
Ýñ÷ïíôáé áðü ôï ðñïçãïýìåíï åðßðåäï, ç ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ. Ôá
íÝá äåäïìÝíá ðïõ ó÷çìáôßæïíôáé óå êÜèå åðßðåäï ìåôÜ ôçí ðñïóèÞêç ôçò ðëçñïöï-
ñßáò åëÝã÷ïõ öÝñïõí ôéò áêüëïõèåò ïíïìáóßåò:
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò (APDU: Application Protocol
Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðáñïõóßáóçò (PPDU: Presentation
Protocol Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ óõíüäïõ (SPDU: Session Protocol Data
Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò (TPDU: Transport Protocol Data
Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ äéêôýïõ (NPDU: Network Protocol Data
Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ãñáììÞò äåäï-
ìÝíùí (DLPDU: Data Link Protocol Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ öõóéêïý ðñùôïêüëëïõ (PPDU:
Physical Protocol Data Unit).
Ôï áðïôÝëåóìá áðü ôç íÝá ðëçñïöïñßá ðïõ ðñïóôßèåôáé
óôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá åßíáé ç ìåßùóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò
ôçò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí äýï ðëåõñþí, êáèþò Ýíá ìÝ-
ñïò áðü ôï åýñïò ôïõ êáíáëéïý ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ìåôáäïèåß ç ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ. ÅðïìÝíùò ï üãêïò
ôçò ðëçñïöïñßáò áõôÞò èá ðñÝðåé íá âñßóêåôáé óå üóï ôï
äõíáôüí ÷áìçëüôåñá åðßðåäá, þóôå íá åëá÷éóôïðïéåßôáé ç
åðéâÜñõíóç ôïõ äéêôýïõ. ÖõóéêÜ, ðÝñá áðü ôéò åðéêåöáëß-
äåò êáé ôéò ïõñÝò ðïõ ðñïóôßèåíôáé óôá äéÜöïñá åðßðåäá,
ðñïóôßèåíôáé êáé Üëëåò ðëçñïöïñßåò ðïõ áöïñïýí ôéò õðç-
ñåóßåò ðïõ åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç, êáèþò
åðßóçò êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñÝðåé íá åðéâåâáéþíïíôáé. ¸íá Ó÷Þìá 5.18: Ç óçìáíôéêÞ áýîçóç ôùí äåäïìÝíùí
ôÝôïéï óåíÜñéï ðáñïõóéÜæåôáé óôï ó÷Þìá 5.18, üðïõ Ýíá óý- ìå ôç ÷ñÞóç ðïëëþí õðçñåóéþí óýíäåóçò
óôçìá ìéáò óôïßâáò ôñéþí åðéðÝäùí êáôáêëýæåôáé áðü äåäï-
ìÝíá óôï ôåëåõôáßï åðßðåäï.
Ïé ëåéôïõñãßåò ðïõ åíåñãïðïéïýíôáé åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Ôï ìÞíõìá ôïõ ÷ñÞóôç åéóÜãåôáé óôï óýóôçìá æçôþíôáò ôç ÷ñÞóç ìéáò õðçñå-
óßáò ìå óýíäåóç áðü ôï ïìüôéìï åðßðåäï. ¼ôáí óôáëïýí ôá äåäïìÝíá, ï ÷ñÞ-
óôçò èá ðñÝðåé íá æçôÞóåé íá ôåñìáôéóôåß ç óýíäåóç. Ïé äýï áõôÝò äñáóôçñéü-
194
ôçôåò ðñÝðåé óáöþò íá åðéâåâáéùèïýí.

ü Ôï äåýôåñï åðßðåäï ðñÝðåé íá äçìéïõñãÞóåé ìßá óýíäåóç ìå ôï ïìüôéìü ôïõ, Üñá
ç äéáäéêáóßá ôçò áñ÷Þò êáé ôïõ ôÝëïõò ôçò óýíäåóçò ðñÝðåé íá åðáíáëçöèåß.
ü ÔÝëïò, ôï ôñßôï åðßðåäï æçôÜ åðéâåâáßùóç ãéá êÜèå ðáêÝôï äåäïìÝíùí ðïõ óôÝë-
íåôáé óôï ïìüôéìï åðßðåäï ôïõ ðáñáëÞðôç.
Áðü üóá ìÝ÷ñé ôþñá áíáöÝñáìå ãßíåôáé öáíåñü üôé ç ÷ñÞóç ðïëëþí õðçñåóéþí
ðñïóáíáôïëéóìÝíùí óôç óýíäåóç êáé õðçñåóéþí ìå åðéâåâáßùóç, ï êáôáêåñìáôé-
óìüò ôùí äåäïìÝíùí, êáèþò êáé ç ðñïóèÞêç åðéêåöáëßäùí êáé ïõñþí, óõìâÜëëïõí
óôçí áýîçóç ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ðñÝðåé íá äéáêéíçèïýí, ìå áðïôÝëåóìá íá ìåéþíåôáé
ç áðïäïôéêüôçôá ôçò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí. Ãé áõôü ôï ëüãï Ýíá áîéüðé-
óôï äßêôõï åðéêïéíùíéþí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåß ôéò áðïëýôùò áðáñáßôçôåò õðçñå-
óßåò êáé íá êñáôÜ ôéò åðéðëÝïí ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ óå üóï ôï äõíáôüí ÷áìçëüôåñï
åðßðåäï. ÓõíÞèùò ìßá õðçñåóßá ìå åðéâåâáßùóç êáé ìåñéêÝò õðçñåóßåò ìç ðñïóáíá-
ôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç åßíáé éêáíÝò íá êñáôÞóïõí ôçí áîéïðéóôßá ôïõ äéêôýïõ óå
õøçëÜ åðßðåäá, óõìâÜëëïíôáò óõã÷ñüíùò êáé óôçí áðïäïôéêüôçôÜ ôïõ.
Óôç óõíÝ÷åéá èá ðáñïõóéÜóïõìå ôéò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí ôïõ ìïíôÝ-
ëïõ áíáöïñÜò OSI.
5.4.3 Õðçñåóßåò êáé ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí

ôïõ OSI
5.4.3.1 Öõóéêü åðßðåäï

Ôï öõóéêü åðßðåäï (physical layer) áðïôåëåß ôï ðñþôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíá-
öïñÜò ÏSI. Åßíáé õðåýèõíï ãéá ôç ìåôáôñïðÞ ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ ðáñáëáìâÜ-
íïíôáé áðü ôï äÝêôç óå óÞìá êáôÜëëçëï ãéá ìåôÜäïóç áðü ôï ìÝóï åðéêïéíùíßáò, ôç
ìåôÜäïóÞ ôïõò êáé ôçí åðáíáöïñÜ ôïõò óå äõáäéêÞ ìïñöÞ. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ
äéêôýïõ ðïõ ïñßæåé ôï öõóéêü åðßðåäï áöïñïýí êõñßùò ôï ÷ñçóéìïðïéïýìåíï êáíÜëé
åðéêïéíùíßáò. ¸ôóé ôï öõóéêü åðßðåäï ïñßæåé ôéò óôÜèìåò ïé ïðïßåò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äõáäéêþí øçößùí ìÝóá áðü ôï êáíÜëé, êáèþò êáé ôïí ôñüðï
êùäéêïðïßçóçò ôçò ðëçñïöïñßáò.
¢ëëá óôïé÷åßá ôá ïðïßá áíáëáìâÜíåé íá ïñßóåé ôï öõóéêü åðßðåäï åßíáé ï ôýðïò êáé
ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí áêñïäåêôþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç óýíäåóç ôïõ óôáè-
ìïý ìå ôç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò, äçëáäÞ ôïí áñéèìü ôïõò, ôéò äéáóôÜóåéò ôïõò êôë.
ÔÝëïò, ôï öõóéêü åðßðåäï ïñßæåé ôï åßäïò ôçò ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ áí èá åßíáé áíáëï-
ãéêÞ Þ øçöéáêÞ, êáèþò êáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò, åÜí, ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, èá ÷ñçóéìïðïéçèåß óôç óýíäåóç áðëü ÷Üëêéíï êáëþäéï, ïìïáîïíéêü êáëþäéï
Þ ïðôéêÞ ßíá.
¼ëá ôá ðáñáðÜíù áöïñïýí ôéò ðñïäéáãñáöÝò ðïõ ïñßæåé ôï öõóéêü åðßðåäï ãéá ôï
ìÝóï ìåôÜäïóçò. ÅðéðëÝïí ôï öõóéêü åðßðåäï åðéêïéíùíåß, üðùò åßíáé ãíùóôü, ìüíï
ìå ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí êáé Ý÷åé ôçí õðï÷ñÝùóç íá ôïõ ðáñÝ÷åé ìéá óåéñÜ
195
äõáäéêþí øçößùí ÷ùñßò íá åëÝã÷åé ôçí ïñèüôçôÜ ôïõò, áí äçëáäÞ ðáñáëÞöèçêáí

ìå ôïí ôñüðï ðïõ óôÜëèçêáí. Ï Ýëåã÷ïò áõôüò åßíáé õðï÷ñÝùóç ôïõ åðéðÝäïõ ãñáì-
ìÞò äåäïìÝíùí, ç ðåñéãñáöÞ ôïõ ïðïßïõ ãßíåôáé óôçí åðüìåíç ðáñÜãñáöï.
Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï öõóéêü åðßðåäï åßíáé:
ü Åíåñãïðïéåß ôç öõóéêÞ óýíäåóç.
ü Áðåíåñãïðïéåß ôç öõóéêÞ óýíäåóç.
ü ÌåôáöÝñåé ôá äåäïìÝíá óå ìïñöÞ äõáäéêïý øçößïõ.
ü Åðéóçìáßíåé ôá óöÜëìáôá óôç ìåôÜäïóç.
5.4.3.2 Åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝ-

íùí
Ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí (data link layer) âñßóêåôáé
ìßá èÝóç ðéï ðÜíù áðü ôï öõóéêü åðßðåäï êáé åßíáé õðåýèõíï
ãéá ôç äéüñèùóç ôùí óöáëìÜôùí ôùí äåäïìÝíùí. ÐñÝðåé äçëá-
äÞ íá ðáñáäþóåé óôï öõóéêü åðßðåäï ìßá óåéñÜ áðü äõáäéêÜ
øçößá ç ïðïßá äå èá ðåñéÝ÷åé óöÜëìáôá. Åðßóçò öñïíôßæåé íá
åðéâåâáéþíåé üôé ôá äåäïìÝíá ðñÜãìáôé ðáñáëÞöèçêáí áðü ôçí
Üëëç ðëåõñÜ êáé áõôü ãßíåôáé ìå ôá ðëáßóéá åðéâåâáßùóçò ëÞ-
øçò ðïõ óôÝëíïíôáé áðü ôï äÝêôç. Óçìåéþíåôáé üôé, áöïý ôï
öõóéêü åðßðåäï áó÷ïëåßôáé áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï ìå ôç ìåôÜ-
äïóç ôùí äõáäéêþí øçößùí, åßíáé õðï÷ñÝùóç ôïõ åðéðÝäïõ
ãñáììÞò íá êáèïñßæåé ôá üñéá ôùí ðëáéóßùí ðïõ óôÝëíåé êáé íá
áíáãíùñßæåé ôá üñéá ôùí ðëáéóßùí ðïõ äÝ÷åôáé. Ó÷Þìá 5.19: Ï äéá÷ùñéóìüò ôïõ åðéðÝäïõ ãñáììÞò
äåäïìÝíùí
Tï åðßðåäï áõôü ÷ùñßæåôáé óå äýï åðéìÝñïõò õðïåðßðåäá, êá-
èÝíá áðü ôá ïðïßá õëïðïéåß ïñéóìÝíåò ëåéôïõñãßåò. Ôï ðñþôï ïíïìÜæåôáé õðïåðßðå-
äï åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC: Media Access Control), åêôåëåß ôï ðñùôü-
êïëëï ðñüóâáóçò óôï äßêôõï êáé åðéêïéíùíåß ìå ôï öõóéêü åðßðåäï, åíþ ôï äåýôåñï
ïíïìÜæåôáé õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ëïãéêÞò ãñáììÞò (LLC: Logical Link Control) êáé
åðéêïéíùíåß ìå ôï åðßðåäï äéêôýïõ. Ôï ó÷Þìá 5.19 äåß÷íåé ôç äïìÞ ôïõ åðéðÝäïõ ãñáì-
Ç ôå÷íéêÞ ôïõ êïõðïíéïý äéÝ-
ìÞò äåäïìÝíùí.
ëåõóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå ôï-
ü Õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï: ¼ðùò ðñïáíáöÝñèçêå, ôï õðï-
ðéêÜ äßêôõá ôïðïëïãßáò äéáý-
åðßðåäï áõôü áíáëáìâÜíåé ôçí åðéêïéíùíßá ìå ôï öõóéêü åðßðåäï. Óêïðüò ôïõ åßíáé
ëïõ êáé äáêôõëßïõ, üðùò åßíáé
íá åëÝã÷åé ôç ñïÞ ôçò ðëçñïöïñßáò áðü êáé ðñïò ôïí êüìâï óôïí ïðïßï âñßóêå-
ôá Token Bus êáé Token Ring
ôáé. Ó áõôü ôï õðïåðßðåäï õðÜñ÷åé óõíÞèùò Ýíáò ÷þñïò áðïèÞêåõóçò ðëçñï-
(èá ôá ãíùñßóïõìå áíáëõôéêÜ
öïñéþí, áöïý ï óôáèìüò äå ãíùñßæåé áí ôï êáíÜëé åßíáé åëåýèåñï, ãéá íá ìåôáäþ-
óå åðüìåíá ìáèÞìáôá), ìå
óåé ôçí ðëçñïöïñßá. Ï áðïèçêåõôéêüò áõôüò ÷þñïò åßíáé áñêåôüò, þóôå ï óôáè-
óêïðü íá åëá÷éóôïðïéçèåß ç
ìüò íá ìðïñÝóåé íá ìåôáäþóåé ôçí ðëçñïöïñßá óå ðåðåñáóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôç-
ðéèáíüôçôá äýï óôáèìïß íá ìå-
ìá. ÅéäéêÜ óå ðñùôïêüëëá ðïõ êÜíïõí ÷ñÞóç ôçò äéáäéêáóßáò ôïõ êïõðïíéïý äéÝ-
ôáäßäïõí ôáõôü÷ñïíá äåäïìÝ-
ëåõóçò, ôï õðïåðßðåäï áõôü åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí áíáãíþñéóÞ ôïõ êáé ôçí ðá-
íá óôï ßäéï êáíÜëé, ìå óõíÝ-
ñáðÝñá åðåîåñãáóßá ôïõ. Åðßóçò, åÜí ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí ãßíåôáé ìå óõã-
ðåéá ôç óýãêñïõóç.
196
÷ñïíéóìÝíï ôñüðï, ôï õðïåðßðåäï áõôü áíáëáìâÜíåé ôïí Ýëåã÷ï ôïõ óõã÷ñïíé-

óìïý, êáèþò êáé ôçí Ýíáñîç ôçò ìåôÜäïóçò Þ ôçò ëÞøçò.
ü Õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ëïãéêÞò ãñáììÞò: Ôï õðïåðßðåäï áõôü åßíáé õðåýèõíï ãéá
ôçí ôïðïèÝôçóç ôçò åðéêåöáëßäáò, ðïõ ðåñéëáìâÜíåé ôá óôïé÷åßá ôïõ ðëáéóßïõ,
êáèþò êáé ôçí ôáõôüôçôá (äéåýèõíóç) ôïõ óôáèìïý ãéá ôïí ïðïßï ðñïïñßæåôáé.
ÔÝëïò, õëïðïéåß ôéò äéáäéêáóßåò åðéêïéíùíßáò ìå ôï õøçëüôåñï åðßðåäï äéêôýïõ.
Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí åßíáé:
ü ÁðïêáèéóôÜ êáé åëåõèåñþíåé ôç æåýîç ôùí äåäïìÝíùí.
ü ÌåôáöÝñåé äåäïìÝíá.
ü Áñéèìåß êáé óõã÷ñïíßæåé ôá ðëáßóéá ðïõ äéï÷åôåýïíôáé óôï öõóéêü åðßðåäï.
ü Áíé÷íåýåé êáé äéïñèþíåé ôá óöÜëìáôá ôùí ðëáéóßùí.
ü ÅëÝã÷åé ôç ñïÞ ôùí ðëáéóßùí.
5.4.3.3 Åðßðåäï äéêôýïõ

Ôï åðßðåäï äéêôýïõ (network layer) áó÷ïëåßôáé ìå ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðáêÝôùí áðü ôïí
ðïìðü ðñïò ôï äÝêôç, äéáäéêáóßá ç ïðïßá áðáéôåß ôç äñïìïëüãçóç ôùí ðáêÝôùí áðü
åíäéÜìåóïõò êüìâïõò. Ç âáóéêÞ åðïìÝíùò áó÷ïëßá ôïõ åðéðÝäïõ åßíáé íá äñïìïëïãÞ-
óåé ôç ñïÞ ôùí ðáêÝôùí áðü ôïí ðïìðü ðñïò ôï äÝêôç, êáèþò åðßóçò íá ôá áðáñéèìÞóåé
êáé íá ôá ôáîéíïìÞóåé. ÅðéðëÝïí ôï åðßðåäï áõôü åßíáé õðåýèõíï ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò
óõìöüñçóçò (congestion) óôï äßêôõï êáé, ìåñéêÝò öïñÝò, ãéá ôç ÷ñÝùóç ôùí ðåëáôþí
ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï õðïäßêôõï. ÔÝëïò, ôï åðßðåäï äéêôýïõ åßíáé õðåýèõíï ãéá ôç ëýóç
ôùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ äçìéïõñãïýíôáé, üôáí åôåñïãåíÞ äßêôõá ðñïóðáèïýí íá åðéêïé-
íùíÞóïõí ìåôáîý ôïõò.
ÅðïìÝíùò ïé âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôïõ åðéðÝäïõ äéêôýïõ åßíáé:
ü ç äéåõèõíóéïäüôçóç (Ýíáò ôñüðïò áíôéóôïß÷éóçò ìßáò ìïíáäéêÞò äéåýèõíóçò
óå êáèÝíáí õðïëïãéóôÞ ðïõ óõììåôÝ÷åé óôï äßêôõï),
ü ç äñïìïëüãçóç ôùí äåäïìÝíùí,
ü ç ïñãÜíùóÞ ôïõò óå ðáêÝôá,
ü ç áðáñßèìçóÞ ôïõò êáé
ü ç ôáîéíüìçóÞ ôïõò.
Ãéá íá åðéôåëÝóåé ôéò ðáñáðÜíù ëåéôïõñãßåò, ôï åðßðåäï áõôü ðñÝðåé íá ãíùñßæåé
ôçí ôïðïëïãßá ôïõ äéêôýïõ êáé íá åðéëÝãåé ôéò êáôÜëëçëåò äéáäñïìÝò. ¼ôáí ï ðïìðüò
êáé ï äÝêôçò áíÞêïõí óå äéáöïñåôéêÜ äßêôõá, åßíáé áñìïäéüôçôá ôïõ åðéðÝäïõ äéêôýïõ
íá ìåóïëáâÞóåé ãéá ôçí ïñèÞ ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí êáé íá êÜíåé ôç äéáóýíäåóç
ìåôáîý ôùí äéáöïñåôéêþí äéêôýùí. ÔÝëïò, ôï åðßðåäï äéêôýïõ áó÷ïëåßôáé, üðùò ðñïá-
íáöÝñèçêå, êáé ìå ôïí Ýëåã÷ï ôçò óõìöüñçóçò óôï äßêôõï. Ï Ýëåã÷ïò ôçò óõìöüñç-
óçò Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôï ðñüâëçìá ðïõ áíáêýðôåé, üôáí óå Ýíáí õðïëïãéóôÞ (êüìâï)
öôÜíïõí ðåñéóóüôåñá ðáêÝôá áðü áõôÜ ðïõ ìðïñåß íá äå÷ôåß. ¸íáò ôñüðïò åðßëõ-
óçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò åßíáé ï Ýëåã÷ïò ôçò êõêëïöïñßáò ôùí äåäïìÝíùí óå êÜèå õðï-
ëïãéóôÞ êáé ç áðáãüñåõóç ìåôáâßâáóÞò ôïõò óå Üëëïí õðïëïãéóôÞ, üôáí áõôüò äåí
197
ìðïñåß íá ôá äå÷ôåß êáé íá ôá åðåîåñãáóôåß.

Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï äéêôýïõ åßíáé:
ü ÁðïêáèéóôÜ êáé ôåñìáôßæåé ôéò óõíäÝóåéò ìåôáîý äéÜöïñùí çëåêôñïíéêþí õðï-
ëïãéóôþí óõíäåäåìÝíùí óôï äßêôõï.
ü Ðñïóäéïñßæåé, ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ óõóôÞìáôïò äéåõèõíóéïäüôçóçò, ôïõò çëåêôñï-
íéêïýò õðïëïãéóôÝò ðïõ åðéèõìïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí.
ü ÌåôáöÝñåé ôá äåäïìÝíá óå ìïñöÞ ðáêÝôùí Þ ìçíõìÜôùí.
ü ÅëÝã÷åé ãéá óöÜëìáôá.
ü ÅëÝã÷åé ôç ñïÞ ôùí äåäïìÝíùí.
5.4.3.4 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò

Ç âáóéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ åðéðÝäïõ ìåôáöïñÜò (transport layer) åßíáé ç ðáñáëáâÞ
ôùí äåäïìÝíùí áðü ôï áìÝóùò õøçëüôåñï åðßðåäï (ôï åðßðåäï óõíüäïõ), ï ôåìá÷é-
óìüò ôïõò (áí ÷ñåéáóôåß) óå ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò, ç ðáñÜäïóÞ ôïõò óôï áìÝóùò
÷áìçëüôåñï åðßðåäï (ôï åðßðåäï äéêôýïõ) êáé ç äéáóöÜëéóç üôé üëåò ïé ìïíÜäåò èá
öôÜóïõí óùóôÜ óôçí Üëëç ðëåõñÜ. ¼ëá áõôÜ ðñÝðåé íá ãßíïíôáé Ýôóé, þóôå íá ìçí
åðçñåÜæåôáé ôï åðßðåäï óõíüäïõ áðü ôéò áëëáãÝò ôçò ôå÷íïëïãßáò õëéêïý. Íá åðéóç-
ìÜíïõìå üôé ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åßíáé áõôü ðïõ óõíäÝåé ôá ÷áìçëüôåñá åðßðåäá
(êáôÜ ôï ðñüôõðï ôïõ OSI), ôá ïðïßá õëïðïéïýíôáé êõñßùò ìÝóù ôïõ õëéêïý, ìå ôá
õøçëüôåñá åðßðåäá, ôá ïðïßá õëïðïéïýíôáé êõñßùò ìÝóù ôïõ ëïãéóìéêïý. ÅðïìÝíùò
ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò, áöïý áðïôåëåß ôï óýíïñï ìåôáîý ôùí ôñéþí ÷áìçëüôåñùí êáé
ôùí ôñéþí õøçëüôåñùí åðéðÝäùí, Ý÷åé ùò óêïðü íá ðáñÝ÷åé ìéá ïìïéïãåíÞ äéáóýíäåóç
åðéêïéíùíßáò óôï åðßðåäï óõíüäïõ, áíåîÜñôçôá áðü ôçí ðïéüôçôá ôùí ðáñå÷üìåíùí
õðçñåóéþí áðü ôï åðßðåäï äéêôýïõ.
ÃåíéêÜ, ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åßíáé õðåýèõíï ãéá ôç óõíïëéêÜ åðéôõ÷çìÝíç êáé ÷ùñßò
ëÜèç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí. Ðáñ üôé ôï åðßðåäï äéêôýïõ åëÝã÷åé ôç ìåôáöïñÜ ôùí
ðëçñïöïñéþí áðü êüìâï óå êüìâï, ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åßíáé áõôü ðïõ åîáóöáëßæåé
ôçí áîéïðéóôßá ôçò ìåôÜäïóçò êáé ôçí áðïöõãÞ äõóìåíþí êáôáóôÜóåùí, üðùò åßíáé ç
äçìéïõñãßá óöáëìÜôùí óå åíäéÜìåóïõò êüìâïõò ôçò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò. Ãéá íá
åðéôåõ÷èåß ç êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôïõ äéêôýïõ êáé ãéá íá åîáóöáëéóôåß ç ðïéüôçôá ôùí
õðçñåóéþí ðïõ ôï åðßðåäï óõíüäïõ ìðïñåß íá æçôÞóåé áðü ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò,
åðéôåëïýíôáé äéÜöïñåò ëåéôïõñãßåò ó áõôü ôï åðßðåäï, üðùò åßíáé ï êáôáêåñìáôéóìüò
êáé ç åðáíáóõãêüëëçóç ôùí äåäïìÝíùí. Ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åðéôåëåß åðßóçò åêåß-
íåò ôéò ëåéôïõñãßåò ïé ïðïßåò óõìâÜëëïõí:
ü óôç óùóôÞ ëÞøç ôùí ðáêÝôùí, áêüìç êáé áí Ý÷åé óõìâåß êÜðïéï ðñïóùñéíü ëÜ-
èïò, êÜôé ðïõ äéïñèþíåôáé ìå áíáìåôÜäïóç ôïõ ëáíèáóìÝíïõ ðáêÝôïõ,
ü óôïí Ýëåã÷ï ñïÞò ôùí äåäïìÝíùí áðü ôïí áðïóôïëÝá ðñïò ôïí ðáñáëÞðôç, ç
ïðïßá óôáìáôÜ Þ ðåñéïñßæåôáé ìå åíÝñãåéåò ôïõ äÝêôç,
ü óôïí Ýëåã÷ï áêïëïõèßáò ôùí ðáêÝôùí.
Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åßíáé:
ü ÁðïêáèéóôÜ êáé ôåñìáôßæåé ôç óýíäåóç óôï åðßðåäü ôïõ.
198
ü Ìåôáäßäåé ôá äåäïìÝíá óôï âáèìü áîéïðéóôßáò ðïõ áðáéôåß ï ÷ñÞóôçò.

ü ÅðéôñÝðåé óôï ÷ñÞóôç íá åðéëÝîåé ôçí ðïéüôçôá åîõðçñÝôçóçò ôçò óýíäåóçò.
ü ÅëÝã÷åé ôç ñïÞ ôùí äåäïìÝíùí.
ü ÐáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá ðïëõðëåîßáò ìÝóù ôçò ßäéáò æåýîçò.
5.4.3.5 Åðßðåäï óõíüäïõ

Ôï åðßðåäï óõíüäïõ (session layer) åðéôñÝðåé óôïõò ÷ñÞóôåò äéáöïñåôéêþí õðïëï-
ãéóôþí íá äçìéïõñãïýí óõíüäïõò ìåôáîý ôïõò. Ìéá óýíïäïò, ãéá ðáñÜäåéãìá, ìðï-
ñåß íá åßíáé ç óýíäåóç åíüò ÷ñÞóôç ìå Ýíá áðïìáêñõóìÝíï óýóôçìá Þ ç ìåôáöïñÜ
áñ÷åßùí áíÜìåóá óå äýï õðïëïãéóôÝò. Ôï åðßðåäï óõíüäïõ åëÝã÷åé åðßóçò ôçí êõ-
êëïöïñßá áíÜìåóá óôéò äýï êáôåõèýíóåéò, åíþ ðïëëÝò öïñÝò ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò
äéá÷åßñéóçò êïõðïíéïý (âë. ðáñáêÜôù), êáèþò åðßóçò êáé õðçñåóßåò óõã÷ñïíéóìïý
áíÜìåóá óôéò äýï ðëåõñÝò. Óôçí ïõóßá ôï åðßðåäï áõôü äåí áó÷ïëåßôáé ìå ôç ìåôáöï-
ñÜ ôùí äåäïìÝíùí, ãéá ôçí ïðïßá åõèýíç Ý÷ïõí Üëëá åðßðåäá, áëëÜ áíáëáìâÜíåé
êõñßùò ôç äéá÷åßñéóç êáé ôï óõã÷ñïíéóìü ôïõ äéáëüãïõ ìåôáîý ôùí åöáñìïãþí.
¸ôóé ôï åðßðåäï óõíüäïõ áíáëáìâÜíåé ôéò áêüëïõèåò ëåéôïõñãßåò:
ü Ôçí åãêáôÜóôáóç ìéáò óõíüäïõ ìå Ýíáí Þ ðåñéóóüôåñïõò óôáèìïýò.
ü Ôçí åîáêñßâùóç ôïõ ÷ñÞóôç.
ü Ôçí åîáêñßâùóç ôçò ðïéüôçôáò ôçò óõíüäïõ.
ü Ôïí Ýëåã÷ï ôçò áíôáëëáãÞò äåäïìÝíùí.
ü Ôç äéá÷åßñéóç ôçò êáôåýèõíóçò ôçò ðëçñïöïñßáò. Ïé óýíïäïé ìðïñïýí íá åðé-
ôñÝøïõí ôçí ôáõôü÷ñïíç êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò ñïÞ äåäïìÝíùí ìåôá-
îý äýï óôáèìþí Þ ðñïò ôç ìßá êáôåýèõíóç êÜèå óôéãìÞ.
ü Ôïí ôåñìáôéóìü ôçò óýíäåóçò. Ï ôåñìáôéóìüò ìðïñåß íá åßíáé åßôå ïìáëüò åßôå
áðïôÝëåóìá êÜðïéïõ ðñïâëÞìáôïò Þ óöÜëìáôïò ôïõ ÷ñÞóôç Þ ôïõ äéêôýïõ.
Óôçí ðåñßðôùóç ìç ïìáëïý ôåñìáôéóìïý ðéèáíüí íá õðÜñîåé êáé áðþëåéá äåäï-
ìÝíùí.
ü Ôï óõã÷ñïíéóìü ôùí äåäïìÝíùí. Óôü÷ïò åßíáé ç åéóáãùãÞ óçìåßùí åëÝã÷ïõ ìÝóá
óôç äéáäéêáóßá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí, þóôå óå ðåñßðôùóç óöÜëìáôïò Þ ðñï-
âëÞìáôïò êáôÜ ôç ìåôÜäïóç íá ìç ÷ñåéáóôåß ç åðáíåêðïìðÞ üëùí ôùí äåäïìÝ-
íùí, áëëÜ ìüíï áõôþí ðïõ äåí ðáñáëÞöèçêáí ìåôÜ ôï ôåëåõôáßï óçìåßï åëÝã÷ïõ
ðïõ åß÷å áðïóôáëåß ðñéí áðü ôï óöÜëìá.
ü Ôç äéá÷åßñéóç êïõðïíéïý (token management). Ãéá íá ìçí ðáñïõóéÜæåôáé ôï
öáéíüìåíï êáé ïé äýï ðëåõñÝò óå ìéá óýíäåóç íá ðñïóðáèïýí íá êÜíïõí ôáõ-
ôü÷ñïíá ôçí ßäéá åíÝñãåéá, ìå áðïôÝëåóìá íá äçìéïõñãåßôáé ðñüâëçìá, êÜèå
ðëåõñÜ, ðñéí ðñï÷ùñÞóåé óå ìéá ëåéôïõñãßá, æçôÜ Üäåéá áðü ôï åðßðåäï óõíü-
äïõ, ôï ïðïßï ôçò ðáñÝ÷åé Ýíá åéäéêü ðáêÝôï ðïõ ïíïìÜæåôáé êïõðüíé (token)
êáé ôçò åðéôñÝðåé ôç óõãêåêñéìÝíç ëåéôïõñãßá. ÅðïìÝíùò, åÜí ç Üëëç ðëåõñÜ
óêïðåýåé íá êÜíåé ôçí ßäéá åíÝñãåéá, ôï êïõðüíé ôï Ý÷åé ï Üëëïò óôáèìüò êáé
áðïôñÝðåôáé Ýôóé ç óýãêñïõóç. ÂÝâáéá ç ëåéôïõñãßá ìå ôç ÷ñÞóç êïõðïíéïý äå
199
óõíáíôÜôáé óå üëá ôá äßêôõá.

Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï óõíüäïõ åßíáé:
ü ÁðïêáèéóôÜ êáé óõíôçñåß ôï äéÜëïãï ìåôáîý ôùí äýï ðëåõñþí, þóôå íá åîá-
óöáëßæåôáé ç åðéôõ÷Þò ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí.
ü Äéá÷åéñßæåôáé êáé åëÝã÷åé ôçí ðñüóâáóç óå Ýíáí áðïìáêñõóìÝíï çëåêôñïíéêü
õðïëïãéóôÞ.
ü ÊÜíåé åðáíïñèùôéêÝò äéáäéêáóßåò óå åðßðåäï äéáëüãïõ.
5.4.3.6 Åðßðåäï ðáñïõóßáóçò

Ôï åðßðåäï ðáñïõóßáóçò (presentation layer) áó÷ïëåßôáé ìå ôçí ïñèüôçôá ôçò óý-
íôáîçò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé, áíôßèåôá ìå ôá Üëëá åðßðåäá ðïõ áó÷ïëïý-
íôáé ìå ôçí áîéüðéóôç ìåôáâßâáóç ôùí äõáäéêþí øçößùí áðü ôï Ýíá ìÝñïò óôï Üëëï.
ÅðïìÝíùò ôï åðßðåäï áõôü äßíåé ôéò áðáñáßôçôåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí áíáðáñÜóôá-
óç êáé óýíôáîç ôùí äåäïìÝíùí, Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí íá åðéêïéíùíïýí ïé åöáñìï-
ãÝò ôùí óôáèìþí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áò õðïèÝóïõìå üôé äýï äéáöïñåôéêïß õðïëïãé-
óôÝò ðïõ åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò áíôáëëÜóóïõí áðëïýò ÷áñáêôÞñåò, üðùò ïíü-
ìáôá, çìåñïìçíßåò, áñéèìïýò ê.Ü. ¸óôù üôé áõôïß ïé äýï õðïëïãéóôÝò ÷ñçóéìïðïéïýí
äéáöïñåôéêïýò êþäéêåò áíáðáñÜóôáóçò ôùí ÷áñáêôÞñùí: ï Ýíáò ÷ñçóéìïðïéåß ôç
ãíùóôÞ ìáò êùäéêïðïßçóç ASCII êáé ï Üëëïò ôç UNICODE, ðïõ óõíáíôÜôáé óôï ëåé-
ôïõñãéêü óýóôçìá Windows NT. Ãéá íá ãßíåé äõíáôÞ ç åðéêïéíùíßá ôùí óõóôçìÜôùí
áõôþí, èá ðñÝðåé ïé ÷áñáêôÞñåò ôçò ðëçñïöïñßáò íá áíáðáñáóôáèïýí ìå Ýíáí
Üëëï (óõìâïëéêü) ôñüðï, þóôå íá åßíáé êáôáíïçôïß êáé áðü ôïõò äýï õðïëïãéóôÝò.
ÂÝâáéá áõôüò ï ôñüðïò èá ðñÝðåé íá Ý÷åé áðü êïéíïý óõìöùíçèåß êáé íá õëïðïéåßôáé
áðü ôï ðñùôüêïëëï ôïõ åðéðÝäïõ ðáñïõóßáóçò. ¸íá ðáñÜäåéãìá óõìâïëéêïý ôñü-
ðïõ áíáðáñÜóôáóçò ôùí äåäïìÝíùí åßíáé ç êùäéêïðïßçóç ÁSN -1 (Abstract Syntax
Notation - One).
Ìéá Üëëç âáóéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ åðéðÝäïõ ðáñïõóßáóçò åßíáé ç óõìðßåóç êáé ç
áðïóõìðßåóç ôùí äåäïìÝíùí, ìå ôçí ïðïßá ìðïñåß íá åëáôôùèåß ï üãêïò ôùí äåäï-
ìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé ðñïóáñìüæïíôáò ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò óôï äéáèÝóéìï åý-
ñïò æþíçò ôïõ êáíáëéïý. Ì áõôü ôïí ôñüðï ãßíåôáé ïéêïíïìßá óôï åýñïò æþíçò ôïõ
êáíáëéïý áëëÜ êáé óôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò. ÔÝëïò, ìéá óçìáíôéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ åðéðÝ-
äïõ ðáñïõóßáóçò åßíáé ç êñõðôïãñÜöçóç ôùí äåäïìÝíùí, ç ïðïßá áðïóêïðåß óôï
íá äéáóöáëéóôåß ôï áðüññçôï ôùí äéáêéíïýìåíùí ðëçñïöïñéþí, ðñÜãìá ðïõ óõ÷íÜ
åðéâÜëëåôáé óôéò åðéêïéíùíßåò (ôñÜðåæåò, áãïñÝò, ôçëåäéáóêÝøåéò ê.Ü.). Áîßæåé íá óç-
ìåéùèåß üôé ç êñõðôïãñÜöçóç ìðïñåß íá ðñáãìáôïðïéçèåß êáé óå ÷áìçëüôåñá åðßðå-
äá (L2, L3), üìùò üóï õøçëüôåñï åßíáé ôï åðßðåäï óôï ïðïßï ãßíåôáé áõôÞ ç äéáäéêá-
óßá, ôüóï áóöáëÝóôåñç åßíáé. ÃåíéêÜ, ç áñ÷Þ ôçò êñõðôïãñÜöçóçò óõíßóôáôáé óôï
íá êùäéêïðïéïýíôáé ôá áðïóôåëëüìåíá äåäïìÝíá ìå ôç âïÞèåéá åíüò êëåéäéïý êùäé-
êïðïßçóçò (encryption key), þóôå ï ðáñáëÞðôçò íá ìðïñåß íá ôá áðïêùäéêïðïéÞóåé
ìÝóù ôçò áíôßóôñïöçò äéáäéêáóßáò.
Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï ðáñïõóßáóçò åßíáé:
200
ü ÌåôáôñÝðåé ôç óýíôáîç ôùí äåäïìÝíùí.

ü ÓõìðéÝæåé êáé áðïóõìðéÝæåé ôá äåäïìÝíá (data compression de-compression).
ü Êñõðôïãñáöåß ôá äåäïìÝíá (data encryption).
5.4.3.7 Åðßðåäï åöáñìïãÞò

Ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò (application layer) áíáëáìâÜíåé ôç óùóôÞ åðéêïéíùíßá áóýì-
âáôùí åöáñìïãþí ïé ïðïßåò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áðü ôïõò ÷ñÞóôåò ðïõ åðéèõìïýí íá
åðéêïéíùíÞóïõí, ð.÷. e-mail, ftp êôë.
Ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò ÷ñçóéìïðïéåß ôéò õðçñåóßåò ôïõ åðéðÝäïõ ðáñïõóßáóçò êáé
êáô åðÝêôáóç üëùí ôùí ÷áìçëüôåñùí åðéðÝäùí. Åßíáé ôï õøçëüôåñï åðßðåäï êáé ïõ-
óéáóôéêÜ ðñïóöÝñåé ôéò åðéêïéíùíéáêÝò õðçñåóßåò ðïõ õðïóôçñßæïõí ôçí åöáñìïãÞ
ôçí ïðïßá õëïðïéåß ï ÷ñÞóôçò (äçëáäÞ ôï ðñüãñáììá ðïõ äïõëåýåé). Ïé åöáñìïãÝò
ðïõ ìðïñåß íá Ý÷ïõìå åßíáé áìÝôñçôåò, áðü áðëÝò ìåôáöïñÝò áñ÷åßùí Ýùò ðïëõóýí-
èåôá ðáêÝôá ôçëååñãáóßáò êáé ôçëååêðáßäåõóçò ìå ÷ñÞóç ðïëõìÝóùí.
Óõíïøßæïíôáò, ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò åßíáé:
ü Åîáêñéâþíåé ôçí ôáõôüôçôá ôùí åöáñìïãþí ðïõ èÝëïõí íá åðéêïéíùíÞóïõí.
ü Åðéâåâáéþíåé ôï êáôÜ ðüóï ïé åöáñìïãÝò åßíáé äéáèÝóéìåò ãéá ôï äéÜëïãï ðïõ
ðñüêåéôáé íá áêïëïõèÞóåé.
ü ÐáñÝ÷åé åðéâåâáßùóç êáé Ýëåã÷ï óôï äéêáßùìá äéáëüãïõ.
5.4.4 ÏéêïãÝíåéåò ðñùôïêüëëùí

¼ðùò åßíáé öáíåñü, ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò õðÜñ÷ïõí óå üëá ôá åðßðåäá ôïõ
OSI-RM (ðßíáêáò 5.5). Áí êáé äåí åßíáé ðéèáíü Ýíáò ÷ñÞóôçò íá áó÷ïëçèåß áíáëõôéêÜ
ì áõôÜ, åíôïýôïéò ç åðßäñáóÞ ôïõò óôçí áðüäïóç åíüò óõóôÞìáôïò ìðïñåß íá åßíáé
ìåãÜëç. ¸íá êáêþò õëïðïéçìÝíï ðñùôüêïëëï ìðïñåß íá êáèõóôåñÞóåé ôç ìåôáöïñÜ
äåäïìÝíùí, üìùò ôï ëïãéóìéêü ðïõ óõíïäåýåé ôá ôõðïðïéçìÝíá ðñùôüêïëëá ìðïñåß
íá êÜíåé äõíáôÞ ôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý äéáöïñåôéêþí óõóôçìÜôùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá,
ôï ðñùôüêïëëï TCP/IP, ðïõ èá åîåôÜóïõìå ðáñáêÜôù, ìáò äßíåé ôç äõíáôüôçôá íá
ìåôáöÝñïõìå äåäïìÝíá ìåôáîý õðïëïãéóôþí ìå äéáöïñåôéêÝò áñ÷éôåêôïíéêÝò êáé ëåé-
ôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá.
Ôá óôïé÷åßá - êëåéäéÜ óå Ýíá ðñùôüêïëëï åßíáé ç óýíôáîç, ïé üñïé êáé ï ÷ñïíéóìüò.
Ç óýíôáîç ïñßæåé ôá åðßðåäá ôùí óôáèìþí ôùí óçìÜôùí ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êáé
ôç ìïñöÞ ìå ôçí ïðïßá èá óôáëïýí ôá äåäïìÝíá. Ïé üñïé êáèïñßæïõí ôç äïìÞ ôçò
ðëçñïöïñßáò ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôï óõã÷ñïíéóìü ìåôáîý ôùí õðïëïãéóôþí êáé ãéá ôï
÷åéñéóìü ôùí äåäïìÝíùí. Ï ÷ñïíéóìüò êáèïñßæåé, åêôüò ôùí Üëëùí, êáé ôç ó÷Ýóç ôùí
ñõèìþí ìåôÜäïóçò, Ýôóé þóôå Ýíáò õðïëïãéóôÞò ìå Ýîïäï, ãéá ðáñÜäåéãìá, 9.600
bps íá ìðïñåß íá åðéêïéíùíÞóåé ìå Ýíáí Üëëï õðïëïãéóôÞ ìå Ýîïäï 1.200 bps.
201
Ðñùôüêïëëá öõóéêïý åðéðÝäïõ:

ü EIA: RS-232, RS-449, RS-485
ü CCITT: V.24/V.28, X.21, X.21 bis, X.20, X.20 bis
ü ISO: 4903, 9314 FDDI
ü IEEE: 802 LAN, 488
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ ãñáììÞò äåäïìÝíùí:

ü CCITT: LAP-B, HDLC
ü ISO: 4335 (HDLC), 7776 (LAP/LAPB), 8802 LAN
ü ISO: R 1745, 9314-2 FDDI
ü ANSI: ADCCP
ü IEEE: 802.2 Logical Link Control
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ äéêôýïõ:

ü CCITT: X.25, X.75
ü EIA: RS-366-A
ü ISO: 8473-IP
ü DOD: IP
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ ìåôáöïñÜò:

ü CCITT: X.244 Transport Protocol
ü EDMA: ECMA-72
ü DOD: TCP
ü ISO: 8073, 9574 ISDN/ôÝôáñôï åðßðåäï
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ óõíüäïõ:

ü CCITT: X.255
ü ISO: 8327
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ ðáñïõóßáóçò:

ü CCITT: X.226, X.400/410
ü ISO: 8823
ü Virtual File Protocol
ü Job Transfer Manipulation Protocol
202
Ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ åöáñìïãÞò:

ü CCITT: X.500 Directory System, X.520, T.411 (ODA), X.400 Message Handling
System
ü ISO: 8831 Job Transfer and Manipulation
ü ISO: 9040, 10026 TP Distributed Transaction Processing
ü ISO: 8632 Computer Graphics Metafile
ü ISO: 9595 Network Management
ü ISO: 8571 FTAM (File Transfer Access Management)
ü Virtual Terminal Protocol
ü File Transfer Protocol
Ðßíáêáò 5.5: Ôá ðñùôüêïëëá ôùí åðôÜ åðéðÝäùí ôïõ OSI

ÌïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí, öõóéêü åðßðå-
äï, åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí, åðßðåäï äéêôýïõ, åðßðåäï ìåôáöïñÜò,
åðßðåäï óõíüäïõ, åðßðåäï ðáñïõóßáóçò, åðßðåäï åöáñìïãÞò, ìïíÜäá
äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ, Ýëåã÷ïò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, Ýëåã÷ïò ëïãé-
êÞò ãñáììÞò, óõìöüñçóç, êñõðôïãñÜöçóç, êëåéäß êùäéêïðïßçóçò.
203
ÌÜèçìá 5.5: Äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ôõ-

ðïðïßçóçò Ðñüôõðá
êáé óõóôÜóåéò
Ôá ðñüôõðá åðçñåÜæïõí ôçí
5.5.1 Ç áíÜãêç ðñïôõðïðïßçóçò êáèçìåñéíÞ ìáò æùÞ óå ðïë-

ëïýò ôïìåßò êáé ìå äéÜöïñïõò
Ç áëìáôþäçò áíÜðôõîç ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí êáé ôùí ðëçñïöïñéáêþí óõóôçìÜ- ôñüðïõò. ÐïëëÜ ðñïúüíôá êáé
ôùí Ýöåñå óôï ðñïóêÞíéï ôçí áíÜãêç åðéíüçóçò ðñïôýðùí êïéíþò áðïäåêôþí áðü õðçñåóßåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
ôç äéåèíÞ êïéíüôçôá. Ãéá êáéñü ôï ìüíï ðïõ ðñïóÝöåñáí ïé åôáéñåßåò êáôáóêåõÞò ìå êáèçìåñéíÜ ÷ñùóôïýí ôçí
õðïëïãéóôþí Þôáí ç óõìâáôüôçôá áíÜìåóá óôá äéêÜ ôïõò ðñïúüíôá, ìå áðïôÝëåóìá åðéôõ÷ßá ôïõò óôï üôé áêïëïõ-
êÜèå ìåãÜëç åôáéñåßá íá áíáðôýóóåé Ýíá óýíïëï áðü éäéùôéêÜ (proprietary) ðñùôü- èïýí êÜðïéá ðñüôõðá. ÓÞìåñá
êïëëá ðïõ áöïñïýóáí ôç äéêôõáêÞ ëåéôïõñãßá ôùí óõóôçìÜôùí ôçò. üëåò ó÷åäüí ïé âéïìç÷áíßåò
åîáñôþíôáé óå ìåãÜëï âáèìü
Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé êáôÜ ôç äåêáåôßá ôïõ 1950 ç äçìéïõñãßá ðñïôýðùí ãéá ôçí
áðü ôá ðñüôõðá.
åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí áðïôåëïýóå ôáõôü÷ñïíá êáé áíôáãùíéóôéêÞ ôáêôéêÞ ðïõ åß÷å
óêïðü ôçí êáôÜêôçóç ôçò áãïñÜò. Áõôüò ï áíôáãùíéóìüò ïäÞãçóå ôåëéêÜ óôçí áíÜ-
ðôõîç ïñéóìÝíùí ðñùôïêüëëùí ôá ïðïßá Ýôõ÷áí åõñåßáò áðïäï÷Þò, ìå áðïôÝëåóìá
ôçí êáèéÝñùóÞ ôïõò ùò de facto ðñïôýðùí. ¸íá ðáñÜäåéãìá de facto ðñïôýðïõ
åßíáé ôï äõáäéêü óýã÷ñïíï ðñùôüêïëëï ôçò ÉÂÌ ãéá ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí, ôï ïðïßï
áíáðôý÷èçêå ôç äåêáåôßá ôïõ 1960 êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìÝ÷ñé óÞìåñá åõñÝùò.
¼ìùò, ìå ôçí ðÜñïäï ôïõ ÷ñüíïõ, ï áñéèìüò ôùí êáôáóêåõáóôþí Üñ÷éóå íá áõîÜ-
íåôáé, ìå áðïôÝëåóìá íá ìåãáëþíåé êáé ï áñéèìüò ôùí ðñùôïêüëëùí åëÝã÷ïõ äéêôýùí
ðïõ äåí Þôáí óõìâáôÜ ìåôáîý ôïõò. Ùò åê ôïýôïõ, ç óôñáôçãéêÞ ôçò õéïèÝôçóçò Þ Ïé óõìöùíßåò åðÜíù óå êïé-
ôçò åîïìïßùóçò de facto ðñïôýðùí äå ëåéôïýñãçóå ìå åðéôõ÷ßá óå üëá ôá åßäç ôùí íþò áðïäåêôÜ ðñüôõðá åßíáé
äéêôýùí. óõóôáôéêü óôïé÷åßï ôçò ôå÷íï-
ëïãéêÞò áíÜðôõîçò. Ãéá ðáñÜ-
äåéãìá, áí êÜèå êñÜôïò åß÷å
5.5.2 Äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ãéá ðñüôõðá ôá äéêÜ ôïõ ðñüôõðá üóïí

áöïñÜ ôéò âßäåò êáé ôçí ðõ-
Áðü ôï 1970 êáé ìåôÜ ç áíÜãêç ãéá ðñùôüêïëëá ðïõ èá õðïóôçñßæïíôáí áðü üëïõò êíüôçôá ôùí óôñïöþí ôïõò,
Ýäåé÷íå íá åßíáé åðéôáêôéêÞ. ÁõôÞ ç áíÜãêç, êáèþò êáé ïé ïëïÝíá êáé ìåãáëýôåñåò ôüôå ôï ðñüâëçìá ðïõ èá áíÝ-
áðáéôÞóåéò ôùí ÷ñçóôþí ãéá åðéêïéíùíßá ïäÞãçóáí ôïõò ïñãáíéóìïýò ðïõ Þôáí õðåý- êõðôå óôçí êáôáóêåõÞ çëå-
èõíïé ãéá åèíéêÜ êáé äéåèíÞ ðñüôõðá íá åîåôÜóïõí ôñüðïõò ãéá ôçí áíÜðôõîç êïéíþí êôñïíéêïý Þ ìç÷áíïëïãéêïý
ðñïôýðùí ôá ïðïßá èá Ýðñåðå íá ëáìâÜíïõí õðüøç ôïõò ïé äéÜöïñïé êáôáóêåõá- (êáé ü÷é ìüíï) åîïðëéóìïý èá
óôÝò. ÓáöÞò óôü÷ïò Þôáí êáé ðáñáìÝíåé ç åîáóöÜëéóç ôçò óõìâáôüôçôáò ìåôá- Þôáí áíõðÝñâëçôï.
îý ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ áíáðôýóóïíôáí áðü ôéò äéÜöïñåò êáôáóêåõáóôéêÝò åôáé-
ñåßåò, þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç åðéêïéíùíßá ôïõò.
Ïé óðïõäáéüôåñïé äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ãéá ðñüôõðá ðïõ ëåéôïõñãïýí ìÝ÷ñé óÞìåñá
åßíáé áõôïß ãéá ôïõò ïðïßïõò ãßíåôáé ëüãïò óôéò åðüìåíåò ðáñáãñÜöïõò.
204
5.5.2.1 Ï ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò

Ï ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò (ISO: International Standards Organization)
åßíáé Ýíá åèåëïíôéêü óþìá ðïõ éäñýèçêå ôï 1946, ìå óêïðü íá åíáñìïíßóåé êáé íá
ôõðïðïéÞóåé Ýíá åõñýôáôï öÜóìá ðñïúüíôùí ðïõ ðáñÜãïíôáí áðü äéÜöïñïõò êáôá-
óêåõáóôÝò óå üëï ôïí êüóìï, þóôå íá åîáóöáëéóôåß ç óõìâáôüôçôá ôùí óõóôçìÜ-
ôùí ôïõò. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá äéåèíÞ ïìïóðïíäßá áðü åèíéêïýò, ìç êõâåñíçôéêïýò ïñ-
ãáíéóìïýò ôõðïðïßçóçò 130 êñáôþí. Ï ISO óÞìåñá óôï÷åýåé óôçí ðñïþèçóç ôçò
äçìéïõñãßáò ðñïôýðùí êáé ó÷åôéêþí äñÜóåùí óå äéåèíÝò åðßðåäï. Ç áëëçëåðßäñáóç
êáé ç óõíåñãáóßá ôùí äéÜöïñùí ïñãáíéóìþí ãéá ôç äçìéïõñãßá äéåèíþí ðñïôýðùí
öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.20.
Ìåñéêïß áðü ôïõò åèíéêïýò

ïñãáíéóìïýò ôõðïðïßçóçò, ðïõ
åêðñïóùðïýíôáé óôï ÄéåèíÞ
Ïñãáíéóìü Ôõðïðïßçóçò, åßíáé
ôï Áìåñéêáíéêü ºäñõìá Åèíé-
êþí Ðñïôýðùí (ANSI: American
National Standards Institute)
êáé ôï Âñåôáíéêü ºäñõìá Ðñï-
ôýðùí (BSI: British Standards
Institute). Ôçí ÅëëÜäá åêðñï-
óùðåß óôïí ISO ï Åëëçíéêüò
Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò (ÅËÏÔ)
Þ HOS (Hellenic Organization for
Standardization), åíþ ôçí Êýðñï
ï Êõðñéáêüò Oñãáíéóìüò Ôõðï-
ðïßçóçò êáé ÅëÝã÷ïõ Ðïéüôçôáò
(Cyprus Organization for
Standards and Control ïf
Quality).
Ó÷Þìá 5.20: ÄïìÞ ôïõ ISO
Ï ISO õðïäéáéñåßôáé óå ôå÷íéêÝò åðéôñïðÝò (TC: Technical Committees), êáèåìéÜ

áðü ôéò ïðïßåò áó÷ïëåßôáé ìå Ýíá óõãêåêñéìÝíï áíôéêåßìåíï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç Ôå÷íé-
êÞ ÅðéôñïðÞ - 97 (TC-97: Technical Committee-1997) áó÷ïëåßôáé ìå õðïëïãéóôÝò êáé
åðåîåñãáóßá äåäïìÝíùí, åíþ åßíáé õðåýèõíç êáé ãéá ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýí-
äåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí (OSI - RM), ðïõ åîåôÜóôçêå óôï ÌÜèçìá 5.4. ÊÜèå ôå-
÷íéêÞ åðéôñïðÞ õðïäéáéñåßôáé óå ôå÷íéêÝò õðïåðéôñïðÝò (TSC: Technical Sub-
205
Committees), ïé ïðïßåò áó÷ïëïýíôáé ìå åéäéêüôåñá èÝìáôá, åíþ êÜèå õðïåðéôñïðÞ

áðïôåëåßôáé áðü ïìÜäåò åñãáóßáò (WG: Working Groups), ïé ïðïßåò áó÷ïëïýíôáé ìå
ôá ðéï åîåéäéêåõìÝíá èÝìáôá. Ç ïõóéáóôéêÞ äïõëåéÜ ãßíåôáé áðü ôéò åèåëïíôéêÝò ïìÜ-
äåò åñãáóßáò, ïé ïðïßåò áðïôåëïýíôáé áðü åêðñïóþðïõò ôïõ ÷þñïõ ôçò âéïìç÷á-
íßáò, ôùí äçìüóéùí õðçñåóéþí ôùí êñáôþí - ìåëþí ôïõ ISO êáé ôùí åèíéêþí ïñãáíé-
óìþí ôõðïðïßçóçò, êáèþò êáé áðü åêðñïóþðïõò ôïõ áêáäçìáúêïý ÷þñïõ. Ðåñéóóü-
ôåñåò ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí éóôïñßá ôïõ Ïñãáíéóìïý, ôá ìÝëç ôïõ êáé ôéò äñáóôçñéü-
ôçôÝò ôïõ ìðïñåß êÜðïéïò íá áíáæçôÞóåé óôçí éóôïóåëßäá ôïõ ISO óôï Äéáäßêôõï:
http://www.iso.ch/.
5.5.2.2 Ç ÄéåèíÞò ¸íùóç Ôçëåðéêïéíùíéþí

Ç ÄéåèíÞò ¸íùóç Ôçëåðéêïéíùíéþí (ITU: International Telecommunications Union)
éäñýèçêå áðü ôá ÇíùìÝíá ¸èíç êáé áðïôåëåß ôïí ðñùôïðüñï ïñãáíéóìü äçìéïõñ-
Ç ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç ãßíåôáé pio
ãßáò ðñïôýðùí ãéá äßêôõá äåäïìÝíùí. Áðáñôßæåôáé áðü 161 êñÜôç - ìÝëç êáé åßíáé
áõóôçñÞ êáé áðáéôçôéêÞ üóïí
õðåýèõíç ãéá ôç ó÷åäßáóç êáé ôçí ôõðïðïßçóç üëùí ôùí ìïñöþí ôùí äéåèíþí ôçëåðé-
áöïñÜ ôéò ôõðïðïéÞóåéò óôïí
êïéíùíéþí (ñáäéïöùíßá, ôçëåöùíßá êáé ôçëåãñáößá). Ïé óêïðïß ôçò åßíáé:
åõñùðáúêü ÷þñï. Ìå ôçí åíäå-
ü Íá äéáôçñÞóåé êáé íá åðåêôåßíåé ôç äéåèíÞ óõíåñãáóßá ãéá ôç âåëôßùóç ôùí ëå÷Þ êáé åîåéäéêåõìÝíç åñãáóßá
ôçëåðéêïéíùíéþí. ðïõ áöïñÜ ôéò ôçëåðéêïéíùíßåò
ü Íá ðñïùèÞóåé ôçí áíÜðôõîç íÝùí ôå÷íéêþí ëýóåùí. Ý÷åé åðéöïñôéóôåß ôï Åõñùðáú-
ü Íá åðéôá÷ýíåé ôéò äéáäéêáóßåò õëïðïßçóçò ôùí ðñïôýðùí. êü Éíóôéôïýôï Ôõðïðïßçóçò Ôç-
ëåðéêïéíùíéþí (ETSI: European
Ç ITU áðïôåëåßôáé áðü åðéôñïðÝò ïé ïðïßåò åßíáé õðåýèõíåò ãéá ôçí ôõðïðïßçóç óå
Telecommunications Standards
äéÜöïñïõò ôïìåßò. Äýï áðü áõôÝò, ç ÄéåèíÞò ÓõìâïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ Ñáäéïöþ-
Institute), ôï ïðïßï õðïóôçñßæåé
íïõ (CCIR: Conference Committee International Radio) êáé ç Ðáãêüóìéá ÄéïéêçôéêÞ
êáé åíéó÷ýåé ôçí ÅõñùðáúêÞ Åðé-
ÄéÜóêåøç Ñáäéïöþíïõ (WARC: World Administrative Radio Conference), áó÷ïëïý-
ôñïðÞ óôïí ôå÷íéêü ôïìÝá ôùí
íôáé ìå ôá ñáäéïöùíéêÜ äñþìåíá, åíþ ç ÄéåèíÞò ÓõìâïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ Ôçëå-
ôçëåðéêïéíùíéþí.
ãñáößáò êáé Ôçëåöùíßáò (CCITT: Comite Consultatif International de Ôelegraphique
et Telephonique) áó÷ïëåßôáé ìå ðñïôÜóåéò ðïõ áöïñïýí äßêôõá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝ-
íùí, äéáóõíäÝóåéò ôçëåöþíùí, øçöéáêÜ êáé ôçëåãñáöéêÜ ðñüôõðá. Ðñüóöáôá ç
CCITT ìåôïíïìÜóôçêå óå ITU-T êáé ç CCIR óå ITU-R.
Ç ITU-T áðáñôßæåôáé áðü ôñåéò êáôçãïñßåò ìåëþí:
ü ôçëåðéêïéíùíéáêïýò ïñãáíéóìïýò (ÁÔ&Ô, ÂÔ, ÏÔÅ êôë.),
ü åðéóôçìïíéêïýò êáé âéïìç÷áíéêïýò ïñãáíéóìïýò (ÉÅÅÅ, ÉÅÅ êôë.),
ü äéåèíåßò ïñãáíéóìïýò ðïõ åßôå áó÷ïëïýíôáé ìå ôá ôçëåðéêïéíùíéáêÜ äñþìåíá åßôå
äéá÷åéñßæïíôáé Üëëåò õðïèÝóåéò ïé ïðïßåò üìùò Üðôïíôáé ôùí åíäéáöåñüíôùí ôçò
ITU-T.
Ïé óõóôÜóåéò ôçò ITU åßíáé óõíÞèùò áðïôÝëåóìá ôçò óõíåñãáóßáò ìå Üëëïõò äéå-
èíåßò ïñãáíéóìïýò. Ç ITU ëåéôïõñãåß óå ôåôñáåôåßò êýêëïõò êáé óôï ôÝëïò êÜèå êý-
êëïõ åêäßäåé íÝá ðñüôõðá õðü ìïñöÞ óõóôÜóåùí. Ïé óõóôÜóåéò áõôÝò áíáðôýóóï-
íôáé áðü äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ïìÜäåò Ýñåõíáò (SG: Study Groups), êáèåìéÜ áðü ôéò
ïðïßåò åñãÜæåôáé åðÜíù óå Ýíá åéäéêü ôìÞìá ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí.
206
5.5.2.3 To Éíóôéôïýôï Çëåêôñïíéêþí êáé Çëå-

êôñïëüãùí Ìç÷áíéêþí
To Éíóôéôïýôï Çëåêôñïíéêþí êáé Çëåêôñïëüãùí Ìç÷áíéêþí (IEEE: Institute of
Electronics and Electrical and Engineers) åßíáé Ýíáò áðü ôïõò êïñõöáßïõò äéåèíåßò
ïñãáíéóìïýò óôïí ôïìÝá ôçò ôå÷íïëïãéêÞò áíÜðôõîçò. Ï ïñãáíéóìüò áõôüò áó÷ï-
ëåßôáé ìå ðïëëÜ ôå÷íïëïãéêÜ èÝìáôá, ôá ïðïßá åêôåßíïíôáé áðü ôïõò çëåêôñïíéêïýò
õðïëïãéóôÝò, ôç âéïúáôñéêÞ êáé ôéò ôçëåðéêïéíùíßåò ìÝ÷ñé ôçí áåñïíáõðçãéêÞ êáé ôá
êáôáíáëùôéêÜ çëåêôñïíéêÜ. Ôï ÉÅÅÅ åßíáé Ýíáò ìç êåñäïóêïðéêüò ïñãáíéóìüò óôïí
ïðïßï óõììåôÝ÷ïõí ðÜíù áðü 330.000 ìÝëç áðü 150 ÷þñåò. ÌÝóá áðü ôéò ôå÷íïëïãé-
êÝò áíáöïñÝò, ôá óõíÝäñéá êáé ôç äçìéïõñãßá ðñïôýðùí ôï IEEE Ý÷åé ðáñáãÜãåé ôï
30% ôçò ðáãêüóìéáò âéâëéïãñáößáò óå èÝìáôá ó÷åôéêÜ ìå çëåêôñïíéêïýò õðïëïãé-
óôÝò, çëåêôñïëïãßá êáé ôå÷íïëïãßá åëÝã÷ïõ. ¸÷åé åðßóçò äçìéïõñãÞóåé ðÜíù áðü
800 åíåñãÜ ðñüôõðá, åíþ 700 ðñüôõðá âñßóêïíôáé Þäç õðü áíÜðôõîç.
5.5.2.4 ¢ëëïé ïñãáíéóìïß

Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ç ëåðôïìåñÞò áíÜëõóç êáé ï ó÷åäéáóìüò ôùí ðñïôýðùí
ãßíåôáé áðü ìéêñüôåñåò, êáôáîéùìÝíåò óôçí åðéóôçìïíéêÞ êáé óôç âéïìç÷áíéêÞ êïéíü-
ôçôá, ïìÜäåò åñãáóßáò. ¸ôóé, åêôüò áðü ôï IEEE, óçìáíôéêü ñüëï üóïí áöïñÜ ôçí
Ó÷Þìá.5.21: Ó÷Ýóåéò ôùí ïñãáíéóìþí ôõðïðïßçóçò

207
ôå÷íéêÞ ôõðïðïßçóçò ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí ðáßæïõí:

ü ôï Åèíéêü Éíóôéôïýôï Ôõðïðïßçóçò êáé Ôå÷íïëïãßáò ôùí Ç.Ð.Á. (NIST: National
Institute of Standards and Technology) êáé
ü ç ¸íùóç Çëåêôñïíéêþí Âéïìç÷áíéþí (EIA: Electronic Industries Association).
Ìéá ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôùí äéÜöïñùí ïñãáíéóìþí ôõðïðïßçóçò êáé ôùí ó÷Ý-
óåþí ôïõò áðåéêïíßæåôáé óôï ó÷Þìá 5.21.
5.5.3 Äéáäéêáóßá ôõðïðïßçóçò ðñïôýðùí

Ç äéáäéêáóßá ôõðïðïßçóçò åíüò äéåèíïýò ðñïôýðïõ åßíáé ìéá áñêåôÜ ÷ñïíïâüñá
äéáäéêáóßá, ç ïðïßá ìðïñåß íá äéáñêÝóåé áðü ìåñéêïýò ìÞíåò Ýùò êáé ÷ñüíéá. Óå
ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò ôï åã÷åßñçìá åßíáé äõíáôüí íá áðïôý÷åé, åßôå ãéáôß ç áðïäï÷Þ
ôïõ ðñïôýðïõ, ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò, äåí åßíáé êáèïëéêÞ åßôå ãéáôß ôá áðïôåëÝóìáôÜ
ôïõ äåí åßíáé åìöáíÞ. Äåí åßíáé ëßãåò ïé öïñÝò ðïõ ç êáèéÝñùóç åíüò ðñïôýðïõ
ðñïêáëåß óõãêñïýóåéò óå äéÜöïñá åðéóôçìïíéêÜ, âéïìç÷áíéêÜ Þ êáé ïéêïíïìéêÜ ðå-
äßá. Ãé áõôü ç óõíÞèçò äéáäéêáóßá áðïäï÷Þò åíüò ðñïôýðïõ êÜðïéáò ïìÜäáò åñãá-
óßáò åßíáé åðßðïíç êáé ÷ñïíïâüñá. ÐåñíÜ ìÝóá áðü äéÜöïñá óôÜäéá êáé åðßðåäá
êñßóåùí, áëëáãþí, ðéóôïðïéÞóåùí êáé äïêéìþí áðü åéäéêÝò ïìÜäåò åíäéáöåñüìåíùí
öïñÝùí ðñïêåéìÝíïõ íá öèÜóåé óôï óôÜäéï ôçò ôåëéêÞò øçöïöïñßáò, üðïõ åãêñßíå-
ôáé êáé áíáêïéíþíåôáé ôï ôåëéêü êåßìåíï ðïõ ðåñéãñÜöåé ôï ðñüôõðï.
Áðü ôç óôéãìÞ ôçò íÝáò (áêáäçìáúêÞò Þ âéïìç÷áíéêÞò) áíáêÜëõøçò ìÝ÷ñé ôçí ïéêï-
íïìéêÞ åðÝíäõóç åðÜíù ó áõôÞ ìåóïëáâåß Ýíá ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáôÜ ôï ïðïßï ðñÝ-
ðåé íá õëïðïéçèåß êáé íá ðåñéãñáöåß ôï íÝï ðñüôõðï. Áõôü äåí ðñÝðåé íá ãßíåé ðïëý
íùñßò, åéäéêÜ ðñéí ôåëåéþóåé ç Ýñåõíá åðÜíù óôç íÝá áíáêÜëõøç, ãéáôß ôüôå ôá ðñü-
ôõðá ßóùò íá ìçí ðåñéãñáöïýí óùóôÜ. Åðßóçò äåí ðñÝðåé íá äçìéïõñãçèïýí Þ íá
ðåñéãñáöïýí ôá ðñüôõðá ðïëý áñãÜ, éäéáßôåñá üôáí ïé äéÜöïñåò åôáéñåßåò èá Ý÷ïõí
åðåíäýóåé êåöÜëáéá ãéá ôçí áíÜðôõîç Üëëùí ëýóåùí, ìå áðïôÝëåóìá ôçí áãíüçóç
ôùí ðñïôýðùí. Áõôüò åßíáé êáé Ýíáò áðü ôïõò ëüãïõò ðïõ ôï OSI äå âñÞêå ôçí áíÜ-
ëïãç áíôáðüêñéóç áðü ôïõò êáôáóêåõáóôÝò äéêôýùí êáé ðñùôïêüëëùí êáé Ý÷åé ïõ-
óéáóôéêÜ âãåé åêôüò ìÜ÷çò áðü ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP, ôï ïðïßï èá ìåëåôçèåß
óôç óõíÝ÷åéá.

ÄéåèíÞò Ïñãáíéóìüò Ôõðïðïßçóçò (ISO), ÄéåèíÞò ¸íùóç Ôçëåðéêïéíù-
íéþí (ITU), ÄéåèíÞò ÓõìâïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ Ôçëåãñáößáò êáé Ôçëåöù-
íßáò (CCITT), Éíóôéôïýôï Çëåêôñïíéêþí êáé Çëåêôñïëüãùí Ìç÷áíéêþí
(IEEE), Åèíéêü Éíóôéôïýôï Ôõðïðïßçóçò êáé Ôå÷íïëïãßáò (NIST), ¸íùóç
Çëåêôñïíéêþí Âéïìç÷áíéþí (EIA), äéáäéêáóßá ôõðïðïßçóçò ðñïôýðùí.
208
ÌÜèçìá 5.6: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP
Ç äçìéïõñãßá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò TCP/IP (Transmission Control Protocol /
Internet Protocol), ìéáò åíáëëáêôéêÞò ðñüôáóçò ôïõ ìïíôÝëïõ äéáóýíäåóçò áíïéêôþí
óõóôçìÜôùí OSI, ïöåßëåôáé óôç ëåéôïõñãßá ôïõ ARPANET, åíüò äéêôýïõ ðïõ ðñïçãÞ-
èçêå ôïõ Internet êáé ôï ïðïßï áñãüôåñá ìåôåîåëß÷èçêå óôç ìïñöÞ ðïõ ãíùñßæïõìå
óÞìåñá. Ôï ARPANET Þôáí Ýíá äßêôõï ðïõ äçìéïõñãÞèçêå ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Õðïõñ-
ãåßïõ ¢ìõíáò ôùí Ç.Ð.Á. ôçí åðï÷Þ ôïõ øõ÷ñïý ðïëÝìïõ, óôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò
ôïõ 1960. Ç éäÝá Þôáí ôá äéÜöïñá ðïëéôéêÜ êáé óôñáôéùôéêÜ êÝíôñá ôùí Ç.Ð.Á. íá
Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá åðéêïéíùíßáò ïðïéáäÞðïôå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ, Ýóôù êáé áí Ýíá ìÝ-
ñïò ôïõ äéêôýïõ åðéêïéíùíßáò åß÷å ôåèåß ãéá äéÜöïñïõò ëüãïõò åêôüò ëåéôïõñãßáò. Ó
áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ç åðéêïéíùíßá èá ãéíüôáí ìÝóù åíáëëáêôéêþí ïäåýóåùí êáé óôïé-
÷åßùí ìåôáãùãÞò, áñêåß ïé õðïëïãéóôÝò ðïõ åðñüêåéôï íá åðéêïéíùíÞóïõí íá åßíáé óå
ëåéôïõñãßá. ÁõôÞ ç áíÜãêç áäéÜëåéðôçò åðéêïéíùíßáò êÜôù áðü ïðïéåóäÞðïôå ðåñé-
óôÜóåéò ïäÞãçóå óôç äçìéïõñãßá åíüò äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí, èÝìá ðïõ èá
ðñïóåããßóïõìå áíáëõôéêÜ óôï åðüìåíï êåöÜëáéï.
Óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò ïé ðëçñïöïñßåò, õðü ìïñöÞ ìçíõìÜôùí, äéá÷ùñßæïíôáé óå
ìéêñüôåñá ðáêÝôá, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá ìðïñåß íá Ý÷åé óôáèåñü Þ ìåôáâëçôü ìÞêïò
(ðëÞèïò ÷áñáêôÞñùí). Ôá ðáêÝôá ìåôáäßäïíôáé óôïí ðñïïñéóìü ôïõò áíåîÜñôçôá ôï
Ýíá áðü ôï Üëëï, Ýóôù êáé áí ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôï ßäéï ìÞíõìá, ìÝóá áðü ôá äéáèÝóé-
ìá êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò êáé ôá óôïé÷åßá ìåôáãùãÞò. Ôá ðáêÝôá áõôÜ ßóùò íá öôÜ-
óïõí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò ìå äéáöïñåôéêÞ óåéñÜ áðü áõôÞí ðïõ Ýöõãáí. Ó áõôÞ ôçí
ðåñßðôùóç ï ðáñáëÞðôçò Ý÷åé ôçí åõèýíç íá ôá åðáíáôïðïèåôÞóåé óôç óùóôÞ óåéñÜ,
þóôå íá ó÷çìáôéóôåß ôï áñ÷éêü ìÞíõìá.
Ç äéáäéêáóßá ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí Ý÷åé ðïëëÝò ïìïéüôçôåò ìå ôï ôá÷õäñïìéêü
äßêôõï. Áò õðïôåèåß üôé êÜðïéïò ãñÜöåé Ýíá ãñÜììá ðÝíôå óåëßäùí êáé, áöïý ôï-
ðïèåôÞóåé áðü ìßá óåëßäá ôïõ ãñÜììáôïò ìÝóá óå ðÝíôå áñéèìçìÝíïõò öáêÝëïõò
ìå ôçí Ýíäåéîç 1/5, 2/55/5, ôïõò óôÝëíåé óå Ýíá ößëï ôïõ óå ìáêñéíÞ ÷þñá. Áóöá-
ëþò, óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí, üëïé ïé öÜêåëïé èá ðñÝðåé íá öôÜóïõí
óôïí ðñïïñéóìü ôïõò. ºóùò âÝâáéá öôÜóïõí ìå äéáöïñåôéêÞ óåéñÜ êáé óå äéáöï-
ñåôéêÞ ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ. ºóùò ðåñÜóïõí áðü äéáöïñåôéêÝò ÷þñåò, ç êáèåìßá áðü
ôéò ïðïßåò Ý÷åé ôï äéêü ôçò óýóôçìá ðñïþèçóçò êáé ôïõò äéêïýò ôçò ôá÷õäñïìé-
êïýò êáíüíåò. ¼ìùò ôåëéêÜ ïé öÜêåëïé èá öôÜóïõí óôïí ðáñáëÞðôç, ÷ùñßò íá
åßíáé áðáñáßôçôï áõôüò Þ ï áðïóôïëÝáò íá ãíùñßæïõí ôç äéáäñïìÞ Þ ôç äéáäéêá-
óßá ìå ôçí ïðïßá Ýãéíå áõôü.
209
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP ðÞñå ôï üíïìÜ ôïõ áðü

ôá äýï êõñéüôåñá ðñùôüêïëëá ôïõ ìïíôÝëïõ, ôï TCP êáé
ôï IP. Óå áíôéóôïé÷ßá ìå ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ OSI, ôï ìï-
íôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP áðïôåëåßôáé áðü ôÝóóåñá åðßðå-
äá Þ óôñþìáôá (layers), åíþ êÜèå åðßðåäï, üðùò êáé óôçí
ðåñßðôùóç ôïõ OSI, õëïðïéåß Ýíá óõãêåêñéìÝíï ðñùôüêïë-
ëï. Óôï ó÷Þìá 5.22 áðåéêïíßæïíôáé ðáñáóôáôéêÜ áõôÜ ôá
åðßðåäá, äçëáäÞ ôï åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ, ôï åðß-
ðåäï Äéáäéêôýïõ, ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò êáé ôï åðßðåäï
åöáñìïãÞò.
¼ðùò ãßíåôáé óå üëåò ôéò áñ÷éôåêôïíéêÝò êáôÜ óôñþìá-
ôá Þ åðßðåäá, êÜèå åðßðåäï ÷ñçóéìïðïéåß ôéò õðçñåóßåò ôïõ
áìÝóùò ÷áìçëüôåñïõ åðéðÝäïõ, åíþ ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò
óôï áìÝóùò õøçëüôåñï áðü áõôü åðßðåäï. O áñéèìüò ôùí
åðéðÝäùí åßíáé ï ðëÝïí ðñüóöïñïò, þóôå ç áñ÷éôåêôïíéêÞ
íá ðáñáìÝíåé áðëÞ êáé ôáõôü÷ñïíá áõóôçñÜ ðñïóäéïñé- Ó÷Þìá.5.22: Ôá ôÝóóåñá åðßðåäá ôïõ TCP/IP
óìÝíåò ëåéôïõñãßåò íá ôïðïèåôïýíôáé óå äéáöïñåôéêÜ åðß-
ðåäá.
Ôï óýíïëï ôùí åðéðÝäùí ðïõ õëïðïéïýíôáé óôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP, áñ÷ßæï-
íôáò áðü ôï ÷áìçëüôåñï (åðßðåäï 1) êáé ðñï÷ùñþíôáò ðñïò ôï õøçëüôåñï (åðßðåäï
4), åßíáé ôï áêüëïõèï:
ü Åðßðåäï 1 Þ åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ (L1: network access layer). Aíáëáì-
âÜíåé ôç ìåôáöïñÜ ôùí óçìÜôùí óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ôï åðßðåäï áõôü êáèïñß-
æåé ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò êáé åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí åðéêïéíùíßá
ìå ôï äßêôõï.
ü Åðßðåäï 2 Þ åðßðåäï Äéáäéêôýïõ Þ äéêôýïõ (L2: Internet layer). Åßíáé õðåýèõíï
ãéá ôéò ëåéôïõñãßåò äñïìïëüãçóçò êáé äéåõèõíóéïäüôçóçò.
ü Åðßðåäï 3 Þ åðßðåäï ìåôáöïñÜò (L3: transport layer). ÁíáëáìâÜíåé, ÷ñçóéìï-
ðïéþíôáò ôéò õðçñåóßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí ðñïò áõôü åðéðÝäùí, ôç ìåôáöïñÜ
äåäïìÝíùí áð Üêñç ó Üêñç óôï äßêôõï.
ü Eðßðåäï 4 Þ åðßðåäï åöáñìïãÞò (L4: application layer). Ðñüêåéôáé ãéá ôçí åöáñ-
ìïãÞ ðïõ åìöáíßæåôáé óôï ÷ñÞóôç (ôï ðñüãñáììá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß).
Ôá L1 Ýùò L3 áöïñïýí ôéò õðçñåóßåò - ëåéôïõñãßåò ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï äß-
êôõï, åíþ ôo L4 åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝío óôéò ëåéôïõñãßåò ôçò åöáñìïãÞò ôïõ ÷ñÞóôç.
5.6.2 ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí óôo TCP/IP

Ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí äýï Þ ðåñéóóüôåñïé çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò ðñÝðåé, üðùò
Þäç Ý÷åé áíáöåñèåß, íá äéáèÝôïõí ôï ßäéï óýíïëï ðñùôïêüëëùí. ¼ôáí áõôü åîáóöá-
ëéóôåß, ïé õðïëïãéóôÝò ìðïñïýí íá áíôáëëÜîïõí äåäïìÝíá. ¼ðùò êáé óôçí ðåñßðôù-
óç ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI, ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäïíôáé áðü ôï Ýíá åðßðåäï óôï
áìÝóùò ÷áìçëüôåñü ôïõ êáé ðñïùèïýíôáé ìÝ÷ñé íá öèÜóïõí óôï åðßðåäï ðñüóâáóçò
210
äéêôýïõ. Êáôüðéí ðåñíïýí óôï Üëëï ìç÷Üíçìá,

ãéá íá óõíå÷ßóïõí ôç ñïÞ ôïõò ðñïò ôá åðÜíù,
öèÜíïíôáò óôï áíôßóôïé÷ï ïìüôéìï åðßðåäï
åêåßíïõ áðü ôï ïðïßï îåêßíçóáí. Óçìåéþíåôáé
üôé êÜèå åðßðåäï åðéêïéíùíåß ìüíï ìå ôá ãåéôï-
íéêÜ ôïõ åðßðåäá ìÝóù ìéáò äéåðáöÞò, ç ïðïßá
êáèïñßæåé ôéò ëåéôïõñãßåò ðïõ åðéôåëåß êáé ôéò
õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ôï åðßðåäï.
Óôï ó÷Þìá 5.23 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ðáñÜäåéã-
ìá åðéêïéíùíßáò ìåôáîý äýï óôáèìþí óå Ýíá
äßêôõï ðïõ åßíáé óõìâáôü ìå ôï ìïíôÝëï áíá-
öïñÜò TCP/IP. Áò õðïèÝóïõìå üôé ï óôáèìüò
Á ìåôáäßäåé óôï óôáèìü Â. ÄçëáäÞ ôï L4 ôïõ
óôáèìïý A áíôáëëÜóóåé äåäïìÝíá ìå ôï L4 ôïõ
óôáèìïý B, ìå ôï ïðïßï åßíáé ïìüôéìï, ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò ôéò õðçñåóßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí
ôñéþí åðéðÝäùí. Ïìïßùò ôï L3 ôïõ óôáèìïý A
Ó÷Þìá 5.23: Åðéêïéíùíßá óôáèìþí óå äßêôõï ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò åßíáé ïìüôéìï ìå ôï L3 ôïõ óôáèìïý B êáé áíôáë-
TCP/IP ëÜóóïõí äåäïìÝíá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéò õðç-
ñåóßåò ôùí ÷áìçëüôåñùí äýï åðéðÝäùí êôë.
ÊáôÜ ôç äéåêðåñáßùóç áõôÞò ôçò ëåéôïõñãßáò ôá äåäïìÝíá õößóôáíôáé åðåîåñãá-
óßá ç ïðïßá âáóßæåôáé óôçí éåñáñ÷éêÞ äïìÞ ôïõ óõíüëïõ ôùí ðñùôïêüëëùí ôïõ TCP/
IP, ìå áðïôÝëåóìá ç äïìÞ êáé ôï ðåñéå÷üìåíï ôùí äåäïìÝíùí íá áëëÜæïõí, êáèþò
äéáðåñíïýí ôá åðßðåäá óå üëï ôï ìÞêïò ôçò äéá-
äñïìÞò áðü ôïí áðïóôïëÝá ìÝ÷ñé ôïí ðáñáëÞ-
ðôç (ó÷Þìá 5.24). Óçìåéþíåôáé üôé ôá äåäïìÝíá
ðïõ äéáðåñíïýí êÜðïéï åðßðåäï ðñïêåéìÝíïõ íá
öôÜóïõí óôï åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ õöß-
óôáíôáé äéáöïñåôéêÞ åðåîåñãáóßá.
Ç åðéêïéíùíßá äýï õðïëïãéóôþí ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýí ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP ðñáãìá-
ôïðïéåßôáé ìÝóù ôùí áêüëïõèùí äýï ìïñöþí
äéåõèõíóéïäüôçóçò:
ü ÌÝóù ìßáò ìïíáäéêÞò äéåýèõíóçò ãéá êÜèå
Ó÷Þìá 5.24: ÌïñöÞ äåäïìÝíùí, êáèþò äéáðåñíïýí ôá åðßðåäá ôïõ õðïëïãéóôÞ ðïõ óõíäÝåôáé óôï äßêôõï. ÁõôÞ
ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò TCP/IP. åßíáé ãíùóôÞ ùò äéåýèõíóç IP (IP address) êáé
ìðïñåß íá ðáñïìïéáóôåß ìå ôï ìïíáäéêü áñéè-
ìü êëÞóçò ôçëåöþíïõ. Ç äéåýèõíóç áõôÞ áðïôåëåßôáé áðü 32 äõáäéêÜ øçößá,
÷ùñéóìÝíá áíÜ ïêôþ ìå ìéá ôåëåßá. Ìßá IP äéåýèõíóç åßíáé, ãéá ðáñÜäåéãìá:
10000001.00010100.00010000.00001101.
ü ÌÝóù ìßáò ìïíáäéêÞò äéåýèõíóçò ãéá êÜèå åöáñìïãÞ ðïõ ëåéôïõñãåß óôïí êÜèå
õðïëïãéóôÞ. Áõôü åðéôñÝðåé óôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò íá ðáñáäßäåé ôá äåäïìÝíá
óôç óùóôÞ åöáñìïãÞ. Ïé äéåõèýíóåéò áõôÝò åßíáé ãíùóôÝò ùò èýñåò (ports).
211
¼ðùò öáßíåôáé êáé áðü ôï ó÷Þìá 5.24, ï ðïìðüò, ìÝóù ôçò åöáñìïãÞò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéåß, äßíåé ôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá óôï åðßðåäï åöáñìïãÞò, ôï ïðïßï ðñïóèÝôåé ó
áõôÜ ðëçñïöïñßåò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ìüíï áðü ôï ïìüôéìï åðßðåäï åöáñìï-
ãÞò ôïõ äÝêôç. ÁõôÝò ïé ðëçñïöïñßåò ðåñéÝ÷ïíôáé óå ìéá åðéêåöáëßäá, ç ïðïßá åðé-
êïëëÜôáé óôçí áñ÷Þ ôïõ áñ÷éêïý ðáêÝôïõ ôùí äåäïìÝíùí êáé ïíïìÜæåôáé ðëçñïöï-
ñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ (PCI: Protocol Control Information). Ç åðéêåöáëßäá,
ìáæß ìå ôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá ôïõ ÷ñÞóôç, ó÷çìáôßæåé Ýíá íÝï ðëáßóéï äåäïìÝíùí, ðïõ
ïíïìÜæåôáé ìïíÜäá äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò (APDU: Application
Protocol Data Unit).
Ç ìïíÜäá äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò áíôéóôïé÷åß íïçôÜ óôï ïìüôéìï åðßðåäï
åöáñìïãÞò ôïõ äÝêôç, óôçí ðñáãìáôéêüôçôá üìùò ðåñíÜ óôï áìÝóùò åðüìåíï åðßðåäï
ìåôáöïñÜò. Ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò, ìüëéò ôçí ðáñáëÜâåé, åðåîåñãÜæåôáé ôá äåäïìÝíá
êáé ðñïóèÝôåé ôç äéêÞ ôïõ åðéêåöáëßäá, ðïõ ïíïìÜæåôáé ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñù-
ôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò (ÔPCI: Transport Protocol Control Information), ó÷çìáôßæïíôáò ôç
ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò (ÔPDU: Transport Protocol Data Unit).
H ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò äéáðåñíÜ óôç óõíÝ÷åéá ôï åðßðåäï
Äéáäéêôýïõ, üðïõ åðáíáëáìâÜíåôáé ç ßäéá äéáäéêáóßá, ìÝ÷ñé ôá äåäïìÝíá íá äéï÷åôåõ-
èïýí óôï öõóéêü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ãéá íá ïäåýóïõí ðñïò ôïí ðáñáëÞðôç.
Ôá åðßðåäá ìåôáöïñÜò êáé Äéáäéêôýïõ ðñïêáëïýí êáôÜôìçóç, äçëáäÞ äéÜóðáóç
ôùí äåäïìÝíùí óå ìéêñüôåñåò ìïíÜäåò ðëçñïöïñßáò, ôéò PDUs. Óå êáèåìéÜ áðü
áõôÝò ôéò ìïíÜäåò ðñïóôßèåôáé ç ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ (PCI), ç
ïðïßá åêôüò ôùí Üëëùí ðåñéÝ÷åé ðëçñïöïñßåò ðñïêåéìÝíïõ íá êáôáóôåß äõíáôÞ ç
óùóôÞ óõíáñìïëüãçóç ôùí ðáêÝôùí óôï ïìüôéìï åðßðåäï. ÁõôÞ ç êáôÜôìçóç ôùí
äåäïìÝíùí óå ìéêñüôåñá ðáêÝôá Ý÷åé óêïðü íá âåëôéþóåé ôçí áðïäïôéêüôçôá ôùí
êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò.
ÓõìðåñáóìáôéêÜ, óå êÜèå åðßðåäï ðñïóôßèåôáé íÝá ðëçñïöïñßá óôá äåäïìÝíá ðïõ
Ýñ÷ïíôáé áðü ôï ðñïçãïýìåíï åðßðåäï, ç ðëçñïöïñßá åëÝã÷ïõ ôïõ ðñùôïêüëëïõ. Ôá
íÝá äåäïìÝíá ðïõ ó÷çìáôßæïíôáé óå êÜèå åðßðåäï ìåôÜ ôçí ðñïóèÞêç ôçò ðëçñïöï-
ñßáò åëÝã÷ïõ öÝñïõí ôéò áêüëïõèåò ïíïìáóßåò:
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ åöáñìïãÞò (APDU: Application Protocol
Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò (TPDU: Transport Protocol
Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ Äéáäéêôýïõ Þ Äéêôýïõ (NPDU: Network/
Internet Protocol Data Unit),
ü ìïíÜäá äåäïìÝíùí ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðñüóâáóçò äéêôýïõ (PPDU: Physical
Protocol Data Unit).
212
Óôï ó÷Þìá 5.25 ðáñïõóéÜæåôáé ç äéáäñïìÞ åíüò ðáêÝôïõ ðïõ óôÝëíåôáé áðü ôïí
õðïëïãéóôÞ Á óôïí õðïëïãéóôÞ Â ìÝóù åíüò TCP/IP äéêôýïõ.
Ï ÷ñÞóôçò ôïõ õðïëïãéóôÞ Á èÝëåé íá åðéêïéíùíÞóåé, ìÝóù êÜðïéáò åöáñìïãÞò Á
ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôç èýñá 1, ìå ôïí õðïëïãéóôÞ Â, óôïí ïðïßï ç áíôßóôïé÷ç åöáñ-
ìïãÞ Â ÷ñçóéìïðïéåß ôç èýñá 2. Ï ÷ñÞóôçò, ìÝóù ôçò åöáñìïãÞò Á, äßíåé ôá
äåäïìÝíá óôï åðßðåäï åöáñìïãÞò, ðïõ ìå ôç óåéñÜ ôïõ ôá ðåñíÜ óôï åðüìåíï
åðßðåäï, êáé óõãêåêñéìÝíá óôï ðñùôüêïëëï TCP, ìå ïäçãßåò íá ôá ðáñáäþóåé
óôïí õðïëïãéóôÞ Â, èýñá 2. Ôï TCP êáôáêåñìáôßæåé ôá äåäïìÝíá óå PDUs êáé
äßíåé êáèåìßá áðü áõôÝò óôï åðüìåíï åðßðåäï, ìå ôçí ïäçãßá íá ôçí ðáñáäþóåé
óôïí õðïëïãéóôÞ Â. Ôï IP ðñïóèÝôåé óå êáèåìßá áðü ôéò PDUs ôçí IP äéåýèõíóç
ôïõ ðáñáëÞðôç, ôïõ õðïëïãéóôÞ Â óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç, êáé ôç äßíåé óôï
åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ, ìå ôçí ïäçãßá íá ôç óôåßëåé óôï äñïìïëïãçôÞ 1, ðïõ
åßíáé ï ðñþôïò óôáèìüò óôç äéáäñïìÞ ôùí ðáêÝôùí ðñïò ôïí õðïëïãéóôÞ Â. Ï
äñïìïëïãçôÞò 1 äéáâÜæåé ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç êáé, áí ôç ãíùñßæåé, îÝñåé
ðþò íá óôåßëåé ôéò PDUs óôïí õðïëïãéóôÞ Â, áí äåí ôç ãíùñßæåé, óõíïìéëåß ìå ôïõò
ãåéôïíéêïýò äñïìïëïãçôÝò, ãéá íá ðÜñåé ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôçí êáëýôåñç
äñïìïëüãçóç ôùí PDUs ðñïò ôïí ðáñáëÞðôç. ÔåëéêÜ ïé PDUs öôÜíïõí óôïí ðñïï-
ñéóìü ôïõò êáé ðáñáäßäïíôáé óôïí õðïëïãéóôÞ Â. Áíåâáßíïíôáò ðñïò ôá õøçëüôå-
ñá åðßðåäá ïé PDUs öôÜíïõí óôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò êáé óôï ðñùôüêïëëï TCP
ôïõ ðáñáëÞðôç, åðáíáóõíáñìïëïãïýíôáé êáé ðáñáäßäïíôáé óôç èýñá 2 êáé óôçí
áíôßóôïé÷ç åöáñìïãÞ.
Ó÷Þìá 5.25: Åðéêïéíùíßá äýï õðïëïãéóôþí ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP

213
5.6.3 Ôá åðßðåäá ôïõ TCP/IP

5.6.3.1 Åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ
Ôï åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ (network access layer) åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí åðéêïé-
íùíßá ôïõ óôáèìïý ìå ôï äßêôõï. Áíé÷íåýåé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ äéêôýïõ êáé áíÜëïãá
äéï÷åôåýåé ôá ðáêÝôá óôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò. Åðßóçò åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí ðáñï÷Þ
ìéáò äéåðáöÞò ðïõ èá ôïõ åðéôñÝøåé ôçí åðéêïéíùíßá ìå ôï åðßðåäï Äéáäéêôýïõ.
Ôï åðßðåäï áõôü êáèïñßæåé ôï öõóéêü ìÝóï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç
ôùí óõóêåõþí ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí (óôáèìþí åñãáóßáò Þ ðñïóùðéêþí õðïëïãé-
óôþí) ìå ôï äßêôõï. Ôï êýñéï ôìÞìá ôïõ Äéáäéêôýïõ áðïôåëåßôáé áðü Ýíáí áñéèìü
õðïëïãéóôþí åéäéêïý óêïðïý, ðïõ äéáóõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò ÷ñçóéìïðïéþíôáò ãñáì-
ìÝò åðéêïéíùíßáò ðáíôüò ôýðïõ. ¼ëïé ïé õðüëïéðïé õðïëïãéóôÝò êáé ôá ôïðéêÜ äßêôõá
óõíäÝïíôáé óôç óõíÝ÷åéá ó áõôïýò ôïõò åéäéêïý óêïðïý õðïëïãéóôÝò. Êáô áõôü ôïí
ôñüðï äéáóõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò ïé õðïëïãéóôÝò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ìéá ìåãÜëç ðïé-
êéëßá öõóéêþí ìÝóùí, áðü ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò (êïéíÝò Þ ìéóèùìÝíåò) Ýùò äïñõöï-
ñéêÝò æåýîåéò, UHF êôë.
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP äåí ðåñéãñÜöåé áíáëõôéêÜ ôï óõãêåêñéìÝíï åðßðåäï
ïýôå ôá ðñùôüêïëëá ðïõ ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí, ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç ðñüóâáóç
óôï äßêôõï, ìå áðïôÝëåóìá ôá ÷ñçóéìïðïéïýìåíá ó áõôü ôï åðßðåäï ðñùôüêïëëá íá
ðïéêßëëïõí áíÜëïãá ìå ôïí ôýðï ôïõ ìç÷áíÞìáôïò Þ ôï åßäïò ôïõ äéêôýïõ.
5.6.3.2 Eðßðåäï Äéáäéêôýïõ

Ôï åðßðåäï Äéáäéêôýïõ (Internet layer) åßíáé ôï æùôéêü åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ. Ï
óêïðüò ôïõ åßíáé ç äñïìïëüãçóç êáé ç ðáñÜäïóç ôùí PDUs óôïí ðáñáëÞðôç. Ðñï-
óèÝôåé óôéò PDUs ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç êáé ôéò óôÝëíåé óôï äßêôõï, ðñïêåéìÝ-
íïõ áõôÝò íá öèÜóïõí, áíåîÜñôçôá ç ìßá áðü ôçí Üëëç, óôïí ðñïïñéóìü ôïõò, ðåñ-
íþíôáò áðü äéÜöïñïõò åíäéÜìåóïõò óôáèìïýò ïé ïðïßïé åßíáé åöïäéáóìÝíïé ìå ôï
áíôßóôïé÷ï ðñùôüêïëëï. Óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ äýï óõóôÞìáôá åßíáé óõíäåäåìÝíá óå
äéáöïñåôéêÜ äßêôõá, áðáéôïýíôáé äéáäéêáóßåò ïé ïðïßåò èá åðéôñÝøïõí ôç ìåôÜâáóç
ôùí äåäïìÝíùí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò äéáìÝóïõ ðïëëáðëþí äéáóõíäåäåìÝíùí äéêôýùí.
Ôï ðñùôüêïëëï ôçò ïéêïãÝíåéáò TCP/IP ðïõ åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí ðáñï÷Þ õðçñå-
óéþí ó áõôü ôï åðßðåäï åßíáé ôï Internet Protocol (IP). Ç ìïíÜäá ìåôáöåñüìåíùí
äåäïìÝíùí ó áõôü ôï åðßðåäï åßíáé ôï ðáêÝôï IP Þ, üðùò óõíÞèùò ëÝãåôáé, IP
datagram, åìðåñéÝ÷ïíôáò Ýôóé ôçí Ýííïéá ôïõ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ, áõôïý äçëáäÞ
ðïõ äéáíýåé áíåîÜñôçôá êáé ìå äéêÝò ôïõ äõíÜìåéò ðñïò ôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Ôï ðáêÝ-
ôï IP ðåñéÝ÷åé ôüóï ôç äéåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá üóï êáé ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞ-
ðôç, Ýôóé þóôå íá ìðïñåß íá äéáíåìçèåß êáé íá äñïìïëïãçèåß áíåîÜñôçôá áðü ôá
Üëëá.
Êáèåìßá áðü ôéò äéåõèýíóåéò IP Ý÷åé ìÞêïò 32 äõáäéêÜ øçößá. ÅðåéäÞ ç áðïìíçìü-
íåõóÞ ôïõò åßíáé åîáéñåôéêÜ äýóêïëç, Ý÷åé åðéíïçèåß ç ðáñÜóôáóç ôçò äéåýèõíóçò ìå
214
Ýíáí ôñüðï áðëïýóôåñï, ÷ñçóéìïðïéþíôáò äåêáäéêïýò áñéèìïýò. Ìßá ÉÑ äéåýèõíóç

32 äõáäéêþí øçößùí ÷ùñßæåôáé ìå ôåëåßåò óå ôÝóóåñá ðåäßá ôùí 8 äõáäéêþí øçößùí.
ÊÜèå ðåäßï ìåôáôñÝðåôáé óôïí éóïäýíáìï äåêáäéêü áñéèìü, þóôå ôåëéêÜ ç ÉÑ äéåýèõí-
óç íá ðåñéãñÜöåôáé áðü ôÝóóåñéò äåêáäéêïýò áñéèìïýò ÷ùñéóìÝíïõò ìå ôåëåßåò. Óôçí
ðñÜîç Ý÷åé åðéêñáôÞóåé áõôüò ï ôñüðïò ðáñïõóßáóçò ôùí ÉÑ äéåõèýíóåùí, ï ïðïßïò
åêôüò áðü ôçí åõêïëßá áðïìíçìüíåõóçò Ý÷åé êáé ôï ðëåïíÝêôçìá ôçò éåñÜñ÷çóçò ôùí
äéåõèýíóåùí áõôþí, üðùò èá äïýìå óôç óõíÝ÷åéá (ÌÜèçìá 15.3). Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç
ÉP äéåýèõíóç:
10110011111001000100100100001011 ãßíåôáé
10110011.11100100.01001001.00001011 êáé óôç óõíÝ÷åéá
179.228.73.12
Ôá ðñùôüêïëëá ðïõ óõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ó áõôü ôï åðßðåäï, åêôüò áðü ôï IP,
åßíáé ôï ICMP (Internet Control Messaging Protocol), ôï ARP (Address Resolution
Protocol), ôï RARP (Reverse Address Resolution Protocol) êáé Üëëá ëéãüôåñï ãíùóôÜ.
5.6.3.2.1 Ôï ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ

Ôï ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ (IP: Internet Protocol) åßíáé ðñùôüêïëëï ôïõ åðéðÝäïõ
Äéáäéêôýïõ, äçëáäÞ ôïõ ôñßôïõ åðéðÝäïõ êáôÜ ôçí ïñïëïãßá ðïõ Ý÷åé êáèéåñùèåß ãéá
íá ðåñéãñÜøåé ôï OSI, êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôç äéáóýíäåóç çëåêôñïíéêþí õðïëïãé-
óôþí ðïõ áíÞêïõí óôï ßäéï Þ óå äéáöïñåôéêÜ äßêôõá.
To IP õðïóôçñßæåé ôéò ðáñáêÜôù ëåéôïõñãßåò:
ü Káèïñßæåé ôç äéåõèõíóéïäüôçóç, ôç äñïìïëüãçóç, ôçí ôìçìáôïðïßçóç êáé ôçí
åðáíáóõíáñìïëüãçóç ôùí äåäïìÝíùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí êÜðïéïò åíäéÜìå-
óïò õðïëïãéóôÞò ðáñáëÜâåé ìßá ìïíÜäá äåäïìÝíùí ðïõ åßíáé ðïëý ìåãÜëç ãéá
íá ìåôáäïèåß óôï åðüìåíï äßêôõï, ôüôå áõôÞ ôìçìáôïðïéåßôáé óå ðáêÝôá áðü ôï
ÉÑ, ôá ïðïßá ìåôáäßäïíôáé áíåîÜñôçôá. Ïé PDUs åðáíáóõíáñìïëïãïýíôáé óå
ìßá ìïíÜäá, ìüíï üôáí öôÜóïõí óôïí ðáñáëÞðôç. Áí êÜðïéá PDU ÷áèåß, ôüôå
áðïññßðôåôáé üëç ç ìïíÜäá.
ü ÐáñÝ÷åé Ýíá óôïé÷åéþäç ôñüðï åëÝã÷ïõ ñïÞò, Ýôóé þóôå, üôáí ìéá ðçãÞ äåäïìÝ-
íùí áðïóôÝëëåé ìå ìåãáëýôåñïõò ñõèìïýò áðü áõôïýò ðïõ ìðïñåß íá äéá÷åéñé-
óôåß ï äÝêôçò, áõôü (IP) íá åíçìåñþíåôáé ìå êáôÜëëçëá ìçíýìáôá ðñïêåéìÝíïõ
íá óõììïñöùèåß óôïí áðáéôïýìåíï ñõèìü ìåôÜäïóçò.
ü ÐáñáëáìâÜíåé áðü ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò äåäïìÝíá ìåãÝèïõò 64 Kbytes ôï
ðïëý, ôá ôåìá÷ßæåé óå ìéêñüôåñá ôìÞìáôá, áí ôï êñßíåé áðáñáßôçôï, êáé ôá ìåôá-
äßäåé óôï äßêôõï. Ç ôìçìáôïðïßçóç ôùí ðáêÝôùí ãßíåôáé óôéò ðåñéðôþóåéò êáôÜ
ôéò ïðïßåò áõôÜ ðñÝðåé, ãéá íá öôÜóïõí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò, íá ðåñÜóïõí
áðü äßêôõá ðïõ äåí ìðïñïýí íá ÷åéñéóôïýí ìåãÜëá ðáêÝôá. Ãéá ðáñÜäåéãìá,
Ýíá äßêôõï Ethernet ìðïñåß íá ÷åéñéóôåß PDUs áðü 64 Ýùò 1.500 Kbytes, ïðüôå
ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï IP ìðïñåß ðáñåìâáßíïíôáò íá ôìçìáôïðïéÞóåé ôéò
PDUs ôùí 64 Kbytes ðïõ ðáßñíåé áðü ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò óå ìéêñüôåñåò
PDUs ôùí 1.500 bytes ôï ðïëý.
215
ü Ôï ÉÑ äåí åããõÜôáé üôé ïé ìïíÜäåò äåäïìÝíùí èá äéáíåìçèïýí ïðùóäÞðïôå Þ üôé

èá äéáíåìçèïýí óùóôÜ. ÅðïìÝíùò, üôáí ìßá PDU áðïññßðôåôáé, äåí åßíáé äåäï-
ìÝíï üôé êÜðïéï áíþôåñï ðñùôüêïëëï èá öñïíôßóåé ãéá ôçí åðáíáìåôÜäïóÞ ôçò.
Óôï ó÷Þìá 5.26 ðáñïõóéÜæåôáé ç äïìÞ åíüò ðáêÝôïõ IP ðïõ Ý÷åé ìÝãéóôï ìÞêïò 64
Kbytes. Ôï IP Ý÷åé ìßá åðéêåöáëßäá (header) ôïõëÜ÷éóôïí 20 bytes êáé Ýíá ðåäßï ãéá ôá
äåäïìÝíá (data) ìåôáâëçôïý ìÞêïõò. ÁíáëõôéêÜ, áðïôåëåßôáé áðü ôá áêüëïõèá ðåäßá:
ü To ðåäßï Ýêäïóç (version). Åßíáé 4 äõáäéêÜ øçößá êáé äçëþíåé ôçí Ýêäïóç ôïõ ðñù-
ôïêüëëïõ ÉÑ.
ü Ôï ðåäßï ìÞêïò åðéêåöáëßäáò (header length). Åßíáé 4 äõáäéêÜ øçößá êáé ðñïó-
äéïñßæåé ôï ìÞêïò ôçò åðéêåöáëßäáò, êáèþò êáé ôï ðåäßï ôùí åðéëïãþí (options).
Ôï ìÞêïò ôçò åðéêåöáëßäáò õðïëïãßæåôáé óå 32 äõáäéêÜ øçößá, ð.÷. ãéá ðáêÝôá
ÉÑ ÷ùñßò åðéëïãÞ ôï ðåäßï áõôü Ý÷åé ôéìÞ 5.
ü Ôï ðåäßï ôýðïò õðçñåóßáò (type of service). Eßíáé 8 äõáäéêÜ øçößá êáé ÷áñá-
êôçñßæåé ôçí ðïéüôçôá ìåôÜäïóçò ðïõ åðéäéþêåé Ýíá ðáêÝôï. Åäþ åðéëÝãåôáé áí
ôï ðáêÝôï ðñÝðåé íá öèÜóåé ãñÞãïñá áíåîáñôÞôùò ðïéüôçôáò Þ áí ðñÝðåé íá
öèÜóåé óùóôÜ áíåîáñôÞôùò ÷ñüíïõ. ×áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ ðñïóäéïñßæïõí áõôÞ
ôçí ðïéüôçôá åßíáé:
l ç áîéïðéóôßá,
l ç êáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò,
l ï ñõèìüò äéÝëåõóçò (throughput) êôë.
ü Ôï ðåäßï óõíïëéêü ìÞêïò (total length). Eßíáé 16 äõáäéêÜ øçößá êáé ðñïóäéïñß-
æåé ôï ìÞêïò üëïõ ôïõ ðáêÝôïõ, êáèþò êáé ôçò åðéêåöáëßäáò êáé ôùí äåäïìÝ-
íùí. Ôï ìÝãéóôï ìÞêïò ôïõ ðáêÝôïõ ìðïñåß íá
öèÜóåé ôá 65.536 bytes.
ü Ôï ðåäßï áñéèìüò ôáõôüôçôáò (identification
number). Xñçóéìïðïéåßôáé óôéò ðåñéðôþóåéò
êáôÜôìçóçò åíüò ðáêÝôïõ óå ìéêñüôåñá ôìÞ-
ìáôá, þóôå ï õðïëïãéóôÞò - ðáñáëÞðôçò íá
ìðïñåß óôç óõíÝ÷åéá íá ðñïóäéïñßæåé ãéá êÜèå
ôìÞìá ðïõ öèÜíåé óå ðïéï ðáêÝôï áíÞêåé. Íá
óçìåéùèåß üôé üëá ôá ôìÞìáôá åíüò áõôïäýíá-
ìïõ ðáêÝôïõ (datagram) Ý÷ïõí ôïí ßäéï áñéèìü
ôáõôüôçôáò.
ü Ôï ðåäßï óÞìáíóç (flags). Eßíáé 3 äõáäéêÜ
øçößá, áðü ôá ïðïßá ôï ðñþôï, ôï R, Ý÷åé ôéìÞ
0 êáé õðÜñ÷åé ãéá ìåëëïíôéêÞ ÷ñÞóç. Ôï äõáäé-
êü øçößï DF (Dont Fragment) ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé ùò åíôïëÞ ôïõ áðïóôïëÝá ôïõ IP ðáêÝôïõ
ðñïò ôï äßêôõï, þóôå áõôü íá ìçí ôåìá÷éóôåß,
äéüôé ï ðáñáëÞðôçò áäõíáôåß íá ôï åðáíáóõí-
äÝóåé.
Ó÷Þìá 5.26: ÄïìÞ ôïõ IP ðáêÝôïõ
216
l ¼ôáí ôï DF = 1, óçìáßíåé üôé åðéôñÝðåôáé ï ôåìá÷éóìüò, åíþ

l üôáí ôï DF = 0, óçìáßíåé üôé äåí åðéôñÝðåôáé.
¼ôáí ôï äõáäéêü øçößï MF (More Fragments) Ý÷åé ôéìÞ 1, äçëþíåé óôïí ðáñá-
ëÞðôç üôé áêïëïõèïýí êáé Üëëá ôìÞìáôá ôïõ ßäéïõ êáôáêåñìáôéóìÝíïõ ðáêÝ-
ôïõ. Ðñïöáíþò ôï ôåëåõôáßï ôìÞìá ôïõ ðáêÝôïõ Ý÷åé MF = 0.
ü Ôï ðåäßï èÝóç ôìÞìáôïò (fragment offset). Ðñïóäéïñßæåé ôç èÝóç êÜèå ôìÞìá-
ôïò óôï ðáêÝôï, þóôå ï ðáñáëÞðôçò íá ìðïñåß íá åðáíáóõíáñìïëïãÞóåé ôï
ðáêÝôï. Ôï ðåäßï áõôü êáèïñßæåé ôçí áðüóôáóç ðïõ Ý÷åé ç èÝóç ôïõ óõãêåêñé-
ìÝíïõ ôìÞìáôïò áðü ôçí áñ÷Þ ôïõ ÉÑ ðáêÝôïõ êáé ìåôñéÝôáé óå ðïëëáðëÜóéá
ôïõ 8 äõáäéêÜ øçößá.
ü Ôï ðåäßï ÷ñüíïò æùÞò (life time). Ðñïóäéïñßæåé ôï ÷ñüíï æùÞò ôïõ IP ðáêÝôïõ. Ï
÷ñüíïò æùÞò ìåôñéÝôáé óå äåõôåñüëåðôá, áëëÜ ôï ðéï óõíçèéóìÝíï åßíáé íá ìå-
ôñéÝôáé óå áñéèìü æåýîåùí (hops), åðåéäÞ ï ÷ñüíïò äéÝëåõóçò áðü Ýíáí åíäéÜìå-
óï óôáèìü óå Ýíáí Üëëï åßíáé êÜôù ôïõ åíüò äåõôåñïëÝðôïõ. ÊÜèå öïñÜ ðïõ ôï
ðáêÝôï ðåñíÜ áðü Ýíáí åíäéÜìåóï óôáèìü, áöáéñåßôáé ìßá ìïíÜäá. Ç ôéìÞ Ýíáñ-
îçò ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôï ðñùôüêïëëï ôïõ áíþôåñïõ åðéðÝäïõ ðïõ äçìéïõñãåß
ôï ðáêÝôï, åíþ ç ìÝãéóôç ôéìÞ Ýíáñîçò åßíáé ôï 255. ¼ôáí ç ôéìÞ áõôÞ ãßíåé ìç-
äÝí, ôï ðáêÝôï êáôáóôñÝöåôáé, åðåéäÞ èåùñåßôáé üôé Ý÷åé ìðåé óå áôÝñìïíá êõêëé-
Óå êÜèå êÜñôá äéáóýíäåóçò êÞ ðïñåßá ( loop) ìÝóá óôï äßêôõï.
äéêôýïõ (NIC: Network Inter-
ü Ôï ðåäßï ðñùôüêïëëï (protocol). ÁíáöÝñåôáé óôï ðñùôüêïëëï ôïõ åðéðÝäïõ
face Card) ðïõ Ý÷åé öôéá÷ôåß
ìåôáöïñÜò, ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé (ð.÷. TCP, UDÑ) óôïí ôåëéêü óôáèìü ðñïïñé-
ìÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷åé áðïäïèåß
óìïý. ÔõðéêÝò ôéìÝò ôïõ ðåäßïõ áõôïý åßíáé:
áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ ôçò
l TCP = 6
Ýíáò ìïíáäéêüò áñéèìüò 48
÷áñáêôÞñùí. ÁõôÞ ç öõóéêÞ l UDP = 17
äéåýèõíóç ïíïìÜæåôáé äéåý- ü Ôï ðåäßï Üèñïéóìá åëÝã÷ïõ åðéêåöáëßäáò (header checksum). Xñçóéìïðïéåß-
èõíóç åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò ôáé ãéá ôïí Ýëåã÷ï ïñèÞò ìåôÜäïóçò ìüíï ãéá ôçí åðéêåöáëßäá êáé ü÷é ãéá ôá
ìÝóïõ (Media Access Control äåäïìÝíá. ÅðåéäÞ õðÜñ÷ïõí ðåäßá ðïõ áëëÜæïõí êáôÜ ôçí ðïñåßá ôïõ ìçíýìá-
Þ MAC address). ôïò, üðùò åßíáé ï ÷ñüíïò æùÞò, ôï Üèñïéóìá åëÝã÷ïõ åðéêåöáëßäáò åðáíõðï-
ëïãßæåôáé óå êÜèå åíäéÜìåóï åðßðåäï ôïõ äéêôýïõ.
ü Ôï ðåäßï äéåýèõíóç áðïóôïëÝá (source address). Eßíáé 32 äõáäéêÜ øçößá êáé
ðñïóäéïñßæåé ôçí ÉP äéåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá.
ü Ôï ðåäßï äéåýèõíóç ðáñáëÞðôç (destination address). Åßíáé 32 äõáäéêÜ øçößá
êáé ðñïóäéïñßæåé ôçí ÉÑ äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç.
ü Ôï ðåäßï åðéëïãÝò (ïptions). Åßíáé ìç õðï÷ñåùôéêü ðåäßï ìåôáâëçôïý ìÞêïõò,
ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá áíôéìåôùðßæåé èÝìáôá áóöÜëåéáò, êáôåõèõíüìåíçò
äñïìïëüãçóçò, ÷ñïíïóöñáãßäùí, êáôáãñáöÞò äéáäñïìþí êôë. ¼ôáí ôï ìÝãå-
èïò ôïõ ðåäßïõ áõôïý äåí åßíáé ðïëëáðëÜóéï ôùí 32 äõáäéêþí øçößùí, ôï õðü-
ëïéðï óõìðëçñþíåôáé ìå ìçäåíéêÜ.
ü Ôï ðåäßï óõìðëÞñùóç äåäïìÝíùí (padding data). Xñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá óõ-
ìðëçñùèåß ìå 32 äõáäéêÜ øçößá ôï ðåäßï åðéëïãÝò êáé Ý÷åé ðÜíôá ôéìÞ 0.
ü Ôï ðåäßï äåäïìÝíá (data). Eßíáé ôï ðåäßï ðïõ ðåñéÝ÷åé ìÝñïò ôùí ðñáãìáôéêþí
äåäïìÝíùí ðïõ óôÝëíåé ï Ýíáò çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò óôïí Üëëï.
217
5.6.3.2.2 Ôï ðñùôüêïëëï áíÜëõóçò äéåõèýíóåùí

Ôï ðñùôüêïëëï áíÜëõóçò äéåõèýíóåùí (ARP: Address Resïlution Protocol) ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé áðü ôï ìïíôÝëï TCP/IP ãéá ôç ìåôáôñïðÞ ôçò IP äéåýèõíóçò ôçò óõ-
óêåõÞò óôçí ðñáãìáôéêÞ öõóéêÞ äéåýèõíóç åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC:
Media Access Control) ôïõ õëéêïý. Ôï TCP/IP ÷ñçóéìïðïéåß ðáêÝôá áéôÞóåùí ARP, ãéá
íá ðÜñåé ôç öõóéêÞ äéåýèõíóç êÜèå óõóêåõÞò ôïõ äéêôýïõ, êáé óôç óõíÝ÷åéá áíôé-
óôïé÷ßæåé áõôÞ ôç äéÝõèõíóç óôç äéåýèõíóç ÉÑ. ¼ôáí äçëáäÞ ÷ñåéÜæåôáé íá óôáëåß Ýíá
ðáêÝôï óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ, èá ðñÝðåé ôï äßêôõï êáé åéäé-
êüôåñá ï ôåëåõôáßïò åíäéÜìåóïò óôáèìüò ðÝñá áðü ôçí IP äéåýèõíóç íá ãíùñßæåé
Äßíïíôáò ôçí åíôïëÞ:
êáé ôç öõóéêÞ MAC äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç. Ôï ðñùôüêïëëï áíÜëõóçò äéåõèýí-
óåùí êÜíåé áêñéâþò áõôÞ ôç äïõëåéÜ, äßíïíôáò óôï óôáèìü ôç öõóéêÞ äéåýèõíóç ôçò ping150. 140.90.30
áíôßóôïé÷çò IP äéåýèõíóçò ôïõ õðïëïãéóôÞ - ðáñáëÞðôç. ìðïñåß êÜðïéïò íá äéáðéóôþóåé
áí ï çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò
óõíäÝåôáé óôï äßêôõï, ôç óõ-
5.6.3.2.3 Ôï ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìçíõìÜôùí Äéáäéêôýïõ ãêåêñéìÝíç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ, ìå
ôç óõãêåêñéìÝíç IP äéåýèõíóç.
Ôï ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìçíõìÜôùí Äéáäéêôýïõ (ICMP: Internet Control Message
ÐéèáíÝò áðáíôÞóåéò åßíáé:
Protocol) ÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò áðü ôï ðñüãñáììá Ping. Ôá ðáêÝôá ICMP åíèõëáêþ-
íïíôáé ìÝóá óôá ðáêÝôá ÉÑ, åðéôñÝðïíôáò óå äýï êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ íá ÷ñçóéìï- ü 150.140.90.30 is alive,
ðïéïýí áðü êïéíïý ðëçñïöïñßåò ãéá ôçí êáôÜóôáóç êáé ôá óöÜëìáôá ôùí ðáêÝôùí ÉÑ. ðïõ óçìáßíåé üôé ï õðïëïãéóôÞò
ÁõôÞ ç ôå÷íéêÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôï ðñüãñáììá Ping ìå ôç ìïñöÞ ìçíõìÜôùí áéôÞ- ìå IP äéåýèõíóç:
óåùí áíôÞ÷çóçò (echo request) êáé áðáíôÞóåùí áíôÞ÷çóçò (echo reply), ãéá íá 150. 140.90.30
äéáðéóôùèåß êáôÜ ðüóï õðÜñ÷åé ìéá óõãêåêñéìÝíç ÉÑ äéåýèõíóç óôï äßêôõï. åßíáé óôï äßêôõï.
ü no answer, ðïõ óçìáßíåé üôé
ï õðïëïãéóôÞò ìå IP äéåýèõíóç
5.6.3.3 Åðßðåäï ìåôáöïñÜò 150. 140.90.30 äåí åßíáé óôï
ÁíåîÜñôçôá áðü ôç öýóç ôùí åöáñìïãþí ðïõ áíôáëëÜóóïõí äåäïìÝíá, õðÜñ÷åé äßêôõï.
áðáßôçóç ãéá áîéüðéóôç áíôáëëáãÞ äåäïìÝíùí ìå ôç óåéñÜ ðïõ óôÜëèçêáí. Ïé ìç÷á-
íéóìïß ðïõ ðáñÝ÷ïõí áõôïý ôïõ åßäïõò ôçí áîéïðéóôßá åßíáé áíåîÜñôçôïé áðü ôç öýóç
ôùí åöáñìïãþí, ïðüôå äéêáéïëïãåßôáé ç ïìáäïðïßçóÞ ôïõò óå Ýíá åðßðåäï äéáìïéñá-
óìÝíï óå üëåò ôéò åöáñìïãÝò, ôï ïðïßï áðïêáëåßôáé åðßðåäï ìåôáöïñÜò (transport
layer).
Ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí ðáñáëáâÞ ôùí äåäïìÝíùí áðü ôï
åðßðåäï åöáñìïãÞò, ôç äéÜóðáóÞ ôïõò óå ìéêñüôåñá ìçíýìáôá, áí ÷ñåéáóôåß, ôçí
ðáñÜäïóÞ ôïõò óôï áìÝóùò ÷áìçëüôåñï åðßðåäï ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé ôç äéáóöÜëéóç
üôé üëá ôá ìçíýìáôá öôÜíïõí óùóôÜ óôçí Üëëç ðëåõñÜ. Áí ïé PDUs äå öôÜóïõí ìå
ôç óùóôÞ óåéñÜ óôïí ðáñáëÞðôç Þ ðåñéÝ÷ïõí ëÜèç Þ ÷áèïýí, åßíáé åõèýíç ôùí ðñù-
ôïêüëëùí ôïõ åðéðÝäïõ áõôïý íá ôéò ôïðïèåôÞóïõí óôç óùóôÞ óåéñÜ Þ êáé íá æçôÞ-
óïõí ôçí åðáíáìåôÜäïóç ôùí ëáíèáóìÝíùí Þ áðïëåóèÝíôùí PDUs. Ïé õðçñåóßåò
áõôïý ôïõ åðéðÝäïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü äýï ðñùôüêïëëá, ôï TCP êáé ôï UDP.
218
5.6.3.3.1 Ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìåôÜäïóçò

Ôï ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìåôÜäïóçò (TCP: Ôransmission Control Protocol) åßíáé ôï
êõñéüôåñï ðñùôüêïëëï ôïõ åðéðÝäïõ ìåôáöïñÜò óôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP. Áõôü
ðáñáëáìâÜíåé ôá äåäïìÝíá áðü ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò êáé ôá ôåìá÷ßæåé óå ôìÞìáôá
ôùí 64 Kbytes ôï ðïëý, ôá ïðïßá êáé óôÝëíåé ìÝóù ôïõ äéêôýïõ óôï ïìüôéìï åðßðåäï ùò
îå÷ùñéóôÜ ðáêÝôá. Åéäéêüôåñá, ôo TCP åßíáé Ýíá ðñùôüêïëëï ôï ïðïßï Ý÷åé ôéò áêü-
ëïõèåò éäéüôçôåò:
ü Åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíï óôç óýíäåóç (connection-oriented). Ôï TCP öñïíôß-
æåé ãéá ôç óýíäåóç äýï óçìåßùí, êáèþò êáé ãéá ôç ìåôáîý ôïõò åðéêïéíùíßá,
åîáóöáëßæïíôáò ôçí áðïóôïëÞ êáé ôç ëÞøç ôùí PDUs.
ü Ç óýíäåóç ðáñÝ÷åôáé áðü ôï Ýíá Üêñï óôï Üëëï (end-to-end). ÊÜèå PDU ôïõ
TCP Ý÷åé Ýíá óõãêåêñéìÝíï ôåëéêü Üêñï (óçìåßï ðñïïñéóìïý), ôï ïðïßï ðñïó-
äéïñßæåôáé ìÝóá óôçí PDU. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò äéáäñïìÞò ôçò ìÝóá áðü ôá
êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò ç PDU áãíïåßôáé áðü üëá ôá óçìåßá (çëåêôñïíéêïýò õðï-
ëïãéóôÝò Þ Üëëåò äéáôÜîåéò) áðü ôá ïðïßá ðåñíÜåé, ãéá íá êáôáëÞîåé óôï ôåëéêü
óçìåßï ðïõ åßíáé êáé ï ðñïïñéóìüò ôçò.
ü Åßíáé áîéüðéóôï (reliable). Ðñüêåéôáé ãéá ôï ðéï âáóéêü êáé ÷áñáêôçñéóôéêü ãíþñé-
óìá ôïõ TCP. Ôï ðñùôüêïëëï öñïíôßæåé íá åîáóöáëéóôåß ü÷é ìüíï ç Üöéîç ôùí
PDUs ðïõ óôÝëíïíôáé óôïí ðñïïñéóìü ôïõò, áëëÜ êáé üôé áõôÝò öôÜíïõí åêåß ìå ôç
óåéñÜ ìå ôçí ïðïßá óôÜëèçêáí. Áí êÜðïéá PDU ëåßðåé, ôï ðñùôüêïëëï èá åéäïðïéÞ-
óåé ôïí çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ - áðïóôïëÝá ðñïêåéìÝíïõ áõôÞ íá óôáëåß îáíÜ.
Ôï TCP õðïóôçñßæåé ôéò ðáñáêÜôù ëåéôïõñãßåò:
ü ôç ëïãéêÞ óýíäåóç êáé áðïóýíäåóç ìå ôï ïìüôéìü ôïõ ðñùôüêïëëï,
ü ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí óå ðáêÝôá ðïõ äåí õðåñâáßíïõí ôá 64 Kbytes,
ü ôçí áîéïðéóôßá ôçò ìåôÜäïóçò,
ü ôïí Ýëåã÷ï ñïÞò ôùí äåäïìÝíùí,
ü ôçí ïëéêÜ áìößäñïìç åðéêïéíùíßá ê.Ü.
ÐñïêåéìÝíïõ ôï TCP íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôï åðßðåäï åöáñìïãÞò áëëÜ êáé ïé åöáñ-

ìïãÝò ìåôáîý ôïõò, ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç Ýííïéá ôçò èýñáò Þ ðüñôáò (port). Ç èýñá
åßíáé Ýíá ðåäßï óôçí åðéêåöáëßäá ôïõ TCP. Óå êÜèå åöáñìïãÞ áíôéóôïé÷åß êáé ìéá
ïñéóìÝíç ôéìÞ. Ïé ðéï óõíçèéóìÝíåò åöáñìïãÝò Ý÷ïõí ìéá óõãêåêñéìÝíç ôéìÞ èýñáò,
üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá:
ü FTP (File Transfer Protocol): 21
ü SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): 25
ü Telnet: 23
Óôï ó÷Þìá 5.27 ðáñïõóéÜæåôáé ç äïìÞ ìßáò PDU ôïõ ðáêÝôïõ TCP ðïõ Ý÷åé ìÞêïò
64 Kbytes. Ôï ðáêÝôï áõôü áðïôåëåßôáé áðü ôá áêüëïõèá ðåäßá:
ü Ôá ðåäßá èýñá áöåôçñßáò (source port) êáé èýñá ðñïïñéóìïý (destination
port). AíáöÝñïíôáé óôïí áñéèìü ôçò èýñáò ðïõ áíôéóôïé÷åß óôçí ôñÝ÷ïõóá
219
åöáñìïãÞ.
ü Ôï ðåäßï áñéèìüò óåéñÜò (sequence number). Eßíáé 32 äõáäéêþí øçößùí êáé
åîáóöáëßæåé üôé, üôáí ôá äåäïìÝíá êáôáôìçèïýí óå PDUs, áõôÝò èá ôïðïèåôç-
èïýí óôç óùóôÞ óåéñÜ.
ü Ôï ðåäßï áñéèìüò åðéâåâáßùóçò (confirmation number). Åßíáé 32 äõáäéêþí
øçößùí êáé åîáóöáëßæåé üôé ïé PDUs ðïõ ëáìâÜíïíôáé áðü ôïí ðáñáëÞðôç ôï-
Ó÷Þìá 5.27: Ôï ðáêÝôï TCP
ðïèåôïýíôáé óôç óùóôÞ óåéñÜ.

ü Ôï ðåäßï ìÞêïò åðéêåöáëßäáò (header length). Eßíáé 4 äõáäéêþí øçößùí êáé áíá-
öÝñåé ðüóá ðåäßá ôùí 32 äõáäéêþí øçößùí âñßóêïíôáé óôçí åðéêåöáëßäá ôïõ TCP.
ü Ôï ðåäßï äåóìåõìÝíï (reserved). Åßíáé 6 äõáäéêþí øçößùí êáé ðñüêåéôáé íá
÷ñçóéìïðïéçèåß ìåëëïíôéêÜ. Ç ôéìÞ ôïõ óÞìåñá åßíáé 0.
Áêïëïõèïýí Ýîé äõáäéêÜ øçößá ôá ïðïßá åßíáé:
l Ôï åðåßãïí (U: Urgent), ôï ïðïßï ðñïóäéïñßæåé ôçí ýðáñîç åðåéãüíôùí äåäï-
ìÝíùí, üðùò óÞìáôá åëÝã÷ïõ, äéáêïðôéêÜ óôïé÷åßá, ÷áñáêôÞñåò åëÝã÷ïõ ïèü-
íçò êôë.
l Ç åðéâåâáßùóç (Á: Acknowledge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá äçëþóåé üôé
ç óýíäåóç áðïêáôáóôÜèçêå.
l Ôï ôÝëïò ìçíýìáôïò (P: Push), ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá äçëþóåé ôïí
220
ôåñìáôéóìü ôïõ ìçíýìáôïò.

l Ç åðáíåêêßíçóç (R: Reset), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá áðïêáôáóôÞóåé
ìéá ÷áìÝíç óýíäåóç.
l Ç áðïêáôÜóôáóç (S: Syn), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá áðïêáôáóôÞóåé ìéá
ëáíèáóìÝíç óýíäåóç.
l Ôï ôÝëïò (F: Fin), ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá äçëþóåé ôï ôÝëïò ôçò áðï-
óôïëÞò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ðåäßï ðáñÜèõñï (window). Eßíáé 16 äõáäéêþí øçößùí êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé
ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò ñïÞò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ðåäßï Ýëåã÷ïò áèñïßóìáôïò (checksum). Eßíáé 16 äõáäéêþí øçößùí êáé
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò ïñèüôçôáò ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ôï ðåäßï åðåßãïí äåßêôçò (urgent pointer). Eßíáé 16 äõáäéêþí øçößùí, êáé ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé ãéá íá åíôïðéóôåß ï ðñþôïò ÷áñáêôÞñáò äåäïìÝíùí ìåôÜ áðü áõôÜ
ðïõ Ý÷ïõí ÷áñáêôçñéóôåß ùò åðåßãïíôá.
ü Ôï ðåäßï åðéëïãÝò (ïptions). Åßíáé ìåôáâëçôïý ìÞêïõò êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá
ðñïóäéïñßóåé äéÜöïñåò ëåéôïõñãßåò ðïõ áðáéôïýíôáé áðü ôï TCP, üðùò ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ôï ìÝãéóôï ìÞêïò ôçò ìïíÜäáò äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò (ÔPDU).
ü Ôï ðåäßï óõìðëÞñùóç äåäïìÝíùí (padding data). Xñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá óõ-
ìðëçñþóåé ôï ðñïçãïýìåíï ðåäßï, Ýôóé þóôå áõôü íá ãßíåé 32 äõáäéêþí øç-
ößùí, êáé Ý÷åé ðÜíôá ôéìÞ 0.
ü Ôï ðåäßï äåäïìÝíá (data). Eßíáé ìÝñïò ôùí ðñáãìáôéêþí äåäïìÝíùí ðïõ óôÝë-
íåé ï Ýíáò çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò óôïí Üëëï.
5.6.3.3.2 Ðñùôüêïëëï äéáãñÜììáôïò äåäïìÝíùí ÷ñÞóôç

Ôï ðñùôüêïëëï äéáãñÜììáôïò äåäïìÝíùí ÷ñÞóôç (UDP: User Datagram Protocol)
åßíáé êáé áõôü Ýíá âáóéêü ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò ðáêÝôùí äéêôýïõ. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ôïõ ðñùôïêüëëïõ áõôïý åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Åßíáé ìç âáóéóìÝíï óôç óýíäåóç (connectionless). Áõôü óçìáßíåé üôé ôï ðáêÝôï
UDP ðïõ óôÝëíåôáé áðü Ýíá ðñüãñáììá óå ïëüêëçñï ôï äßêôõï Ý÷åé ôçí åëðßäá
üôé èá êáôáëÞîåé óôïí ðñïïñéóìü ôïõ êáé üôé èá öôÜóåé óôç óùóôÞ óåéñÜ.
ü Èåùñåßôáé áðëü óôçí õëïðïßçóÞ ôïõ.
ü Äåí ðñïóöÝñåé ìç÷áíéóìïýò áîéïðéóôßáò êáé åëÝã÷ïõ ñïÞò.
Ôï UDP ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå êÜðïéåò åöáñìïãÝò, üðùò ç NFS (Network File System)
ãéá äéá÷åßñéóç áñ÷åßùí äéêôýïõ êáé ç TFTP (Trivial File Transfer Protocol) ãéá ìåôáöï-
ñÜ áñ÷åßùí, óôéò ïðïßåò ç ßäéá ç åöáñìïãÞ áðïöáóßæåé íá êáôáâÜëåé ôçí åðéðëÝïí
ðñïóðÜèåéá ðñïêåéìÝíïõ íá åêôåëåóôåß ðñüóèåôïò Ýëåã÷ïò êáé ðáñáêïëïýèçóç ôùí
óöáëìÜôùí, Ýôóé þóôå íá åðùöåëçèåß áðü ôç ìåãáëýôåñç ôá÷ýôçôá êáé ôç ìéêñüôåñç
åðéâÜñõíóç ôïõ UDP.
Åðßóçò ôï UDP ÷ñçóéìïðïéåßôáé óõ÷íÜ ãéá ìçíýìáôá åêðïìðÞò (broadcast
messages), üôáí äåí õðÜñ÷åé êÜðïéïò óõãêåêñéìÝíïò ôåëéêüò áðïäÝêôçò, ìðïñåß üìùò
221
íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé óå åöáñìïãÝò óôéò ïðïßåò ï áðïóôïëÝáò åßíáé äéáôåèåéìÝíïò

íá áðïäå÷ôåß êÜðïéá åðéðëÝïí åóùôåñéêÞ åðéâÜñõíóç, ãéá íá åîáóöáëßóåé ôçí áîéüðé-
óôç ðáñÜäïóç, êÜôé ôï ïðïßï óõíôåëåß ôåëéêÜ óôç ìåßùóç ôçò óõíïëéêÞò åðéâÜñõíóçò
ôïõ ðñùôïêüëëïõ.
Óôï ó÷Þìá 5.28 ðáñïõóéÜæåôáé ç äïìÞ åíüò ðáêÝôïõ UDP ðïõ Ý÷åé ìÞêïò 64 Kbytes
êáé áðïôåëåßôáé áðü ôá áêüëïõèá ðåäßá:
ü Ôá ðåäßá èýñá áöåôçñßáò (source port) êáé èýñá ðñïïñéóìïý (destination
port). ÁíáöÝñïíôáé óôïí áñéèìü ôçò èýñáò ðïõ áíôé-
óôïé÷åß óôçí ôñÝ÷ïõóá åöáñìïãÞ.
ü Ôï ðåäßï ìÞêïò åðéêåöáëßäáò (header length). Eßíáé
16 äõáäéêþí øçößùí êáé ðñïóäéïñßæåé ôï ìÝãåèïò ôïõ
ðáêÝôïõ, óõìðåñéëáìâáíïìÝíçò êáé ôçò åðéêåöáëßäáò.
ü Ôï ðåäßï Ýëåã÷ïò áèñïßóìáôïò (checksum). Eßíáé 16
äõáäéêþí øçößùí, ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôïí Ýëåã÷ï ôçò
ïñèüôçôáò ôùí äåäïìÝíùí êáé åßíáé ðñïáéñåôéêü.
ü Ôï ðåäßï äåäïìÝíá (data). ÐåñéëáìâÜíåé ìÝñïò ôùí
ðñáãìáôéêþí äåäïìÝíùí.
Ó÷Þìá 5.28: Ôï ðáêÝôï UDP
5.6.3.4 Åðßðåäï åöáñìïãÞò

ÅðÜíù áðü ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò óôï ìïíôÝëï TCP/IP åßíáé ôï åðßðåäï åöáñìï-
ãÞò (application layer). Äåí õðÜñ÷ïõí óôï ìïíôÝëï TCP/IP ôá åðßðåäá óõíüäïõ êáé
ðáñïõóßáóçò üðùò óôï OSI, ðïõ Ýôóé êé áëëéþò, üðùò Ý÷åé äåßîåé ç Ýùò ôþñá åìðåé-
ñßá, åëÜ÷éóôá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé. Óôï åðßðåäï åöáñìïãÞò õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ åõñÝùò
äéáäåäïìÝíá ðñùôüêïëëá, üðùò ôï ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý (terminal
emulator protocol), ãíùóôü êáé ùò Telnet, ðïõ åðéôñÝðåé
óå êÜðïéïí ÷ñÞóôç íá óõíäåèåß áðü ôïí õðïëïãéóôÞ ôïõ
ìå êÜðïéï áðïìáêñõóìÝíï ìç÷Üíçìá, ôï ðñùôüêïëëï
ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (FTP: File Transfer Protocol), ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí áðü Ýíáí õðïëï-
ãéóôÞ óå Ýíáí Üëëï, ôï ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áðëïý
ôá÷õäñïìåßïõ (SMTP: Simple Mail Transfer Protocol) ãéá
áðïóôïëÞ êáé ëÞøç çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñáößáò, ôï
ðñùôüêïëëï HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) ãéá
ìåôáöïñÜ éóôïóåëßäùí áðü ôï Äéáäßêôõï óôïí õðïëïãé-
óôÞ ìáò êáé ðïëëÜ Üëëá. Óôï ó÷Þìá 5.29 ðáñïõóéÜæï-
íôáé ôá ôÝóóåñá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò TCP/
IP óå áíôéóôïé÷ßá ìå ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ðïõ
åöáñìüæïíôáé óå êÜèå åðßðåäï ôïõ TCP/IP, êáèþò êáé
ôá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
Ó÷Þìá.5.29: Ó÷Ýóç åðéðÝäùí êáé ðñùôïêüëëùí óôï

ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP
222
5.6.3.4.1 Ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý

Ôï ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý (Telnet) ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí åãêáôÜ-
óôáóç ìéáò óýíäåóçò ìå êÜðïéïí áðïìáêñõóìÝíï çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ. Ç ëåé-
ôïõñãßá ôïõ ðñùôïêüëëïõ áõôïý õëïðïéåßôáé ìÝóù ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ðåëÜôçò - óôáè-
ìüò åîõðçñÝôçóçò. ¼ðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.30, ï ðåëÜôçò Telnet ðñïóåããßæåôáé
ìÝóù ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò ôïõ ôïðéêïý õðïëïãéóôÞ ìå ôç âïÞèåéá ìéáò åöáñ-
ìïãÞò. Ôï Telnet ðñïóöÝñåé õðçñåóßåò ðïõ åðéôñÝðïõí óôï ÷ñÞóôç íá åðéêïéíùíÞóåé
(log on) ìå ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá åíüò áðïìáêñõóìÝíïõ çëåêôñïíéêïý õðïëïãéóôÞ
êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ôá åãêáôåóôçìÝíá ðñïãñÜììá-
ôÜ ôïõ, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôïí åðåîåñãáóôÞ êåéìÝ-
íïõ Þ ôçí çëåêôñïíéêÞ áëëçëïãñáößá ôïõ.
¼ëåò ïé åíôïëÝò ôïõ ÷ñÞóôç ðåñíïýí ìÝóù ôïõ ôïðé-
êïý ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò óôïí ðåëÜôç Ôelnet êáé
óôç óõíÝ÷åéá ìÝóù ôïõ ìïíôÝëïõ TCP óôï óôáèìü åîõ-
ðçñÝôçóçò Telnet, äçëáäÞ óôï áðïìáêñõóìÝíï ìç÷Ü-
íçìá. Ìå ôïí ßäéï ôñüðï ôá áðïôåëÝóìáôá åðéóôñÝöï-
íôáé óôïí ðåëÜôç Telnet êáé ìÝóù ôïõ ôïðéêïý ëåéôïõñ-
ãéêïý óõóôÞìáôïò óôï ÷ñÞóôç.
Ôá äýï ðñùôüêïëëá Telnet, ôïõ ðåëÜôç êáé ôïõ
óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò, åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò
÷ñçóéìïðïéþíôáò åíôïëÝò ðïõ åßíáé êùäéêïðïéçìÝíåò
óå Ýíá ðñüôõðï ôï ïðïßï ïíïìÜæåôáé äßêôõï íïçôïý
ôåñìáôéêïý (NVT: Network Virtual Terminal). Ãéá íá
áðïäïèïýí ïé åíôïëÝò áõôÝò, ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï óý-
íïëï ôùí ÷áñáêôÞñùí ASCII. ¼ëá ôá äåäïìÝíá åéóü-
äïõ êáé åîüäïõ ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôçí åðéêïéíùíßá ôùí
äýï ïìüôéìùí ðñùôïêüëëùí ðåëÜôç êáé óôáèìïý åîõ-
ðçñÝôçóçò ìåôáöÝñïíôáé ðñïò ìßá êáôåýèõíóç ìå
Ó÷Þìá 5.30: Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ðåëÜôçò - óôáèìüò óåéñÝò ÷áñáêôÞñùí ASCII. Áí ôá äýï ìç÷áíÞìáôá äå
åîõðçñÝôçóçò óôçí õðçñåóßá ðñïóïìïßùóçò ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ßäéï óýíïëï ÷áñáêôÞñùí, ôüôå ôá
ôåñìáôéêïý (Telnet) áíôßóôïé÷á ðñùôüêïëëá Telnet ìåôáöÝñïõí ìáæß ôïõò
êáé ôçí ðëçñïöïñßá ãéá ôçí áíôéóôïß÷éóç (mapping) ôùí
äýï óõíüëùí, áíáëáìâÜíïíôáò Ýôóé êáé ôï ñüëï ôïõ åðéðÝäïõ ðáñïõóßáóçò ôïõ ìï-
íôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
5.6.3.4.2 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí

Ôï ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (FTP: File Transfer Protocol) åðéôñÝðåé ôçí
ðñüóâáóç êáé ôç äéá÷åßñéóç åíüò áðïìáêñõóìÝíïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò áñ÷åßùí
(file server). Ç ëåéôïõñãßá êáé áõôïý ôïõ ðñùôïêüëëïõ õëïðïéåßôáé ìÝóù ôçò áñ÷éôåêôï-
íéêÞò ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò. ¼ðùò öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.31, ï ðåëÜôçò
FTP ðñïóåããßæåôáé ìÝóù ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò ôïõ ôïðéêïý õðïëïãéóôÞ åßôå
223
áðåõèåßáò åßôå ìå ôç âïÞèåéá ìéáò åöáñìïãÞò. Ôï

ftp ðñïóöÝñåé õðçñåóßåò ðïõ åðéôñÝðïõí óôï ÷ñÞ-
óôç íá äéá÷åéñéóôåß Ýíá óýóôçìá áñ÷åßùí ðïõ âñß-
óêåôáé óå Ýíáí áðïìáêñõóìÝíï çëåêôñïíéêü õðï-
ëïãéóôÞ. Áíáëõôéêüôåñá, ï ÷ñÞóôçò ìðïñåß íá äåé
ôç äïìÞ ôïõ áðïìáêñõóìÝíïõ óõóôÞìáôïò áñ-
÷åßùí, íá äéáãñÜøåé, íá ìåôïíïìÜóåé, íá äçìéïõñ-
ãÞóåé, íá ìåôáöÝñåé áñ÷åßá êáé ãåíéêÜ íá ÷ñçóéìï-
ðïéÞóåé üëåò ôéò ëåéôïõñãßåò åíüò óõóôÞìáôïò áñ-
÷åßùí.
Ï ðåëÜôçò FTP åðéôñÝðåé óôï ÷ñÞóôç íá ïñßóåé
ôç äïìÞ ôùí áñ÷åßùí êáé ôïí ôýðï ôùí äåäïìÝíùí
ôá ïðïßá åìðëÝêïíôáé óôéò ôõ÷üí äéåñãáóßåò ôïõ.
Ôñåéò ôýðïé äåäïìÝíùí åßíáé óôç äéÜèåóç ôïõ ÷ñÞ-
óôç:
ü äõáäéêÜ øçößá óôáèåñïý ìÞêïõò,
ü êåßìåíï (text ASCII êáé EBCDIC), Ó÷Þìá 5.31: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò FTP
ü äõáäéêÜ øçößá ìåôáâëçôïý ìÞêïõò.
Íá óçìåéùèåß üôé óå Ýíáí áðïìáêñõóìÝíï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò áñ÷åßùí ìðïñïýí
íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç ìÝóù FTP ðåñéóóüôåñïé ôïõ åíüò ÷ñÞóôåò, üðùò Üëëùóôå öáßíå-
ôáé êáé óôï ó÷Þìá 5.31.
5.6.3.4.3 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò

áðëïý ôá÷õäñïìåßïõ
Ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï, ãíùóôüôåñï êáé ùò
e-mail, åßíáé ç ðéï äéáäåäïìÝíç õðçñåóßá ðïõ ðñï-
óöÝñïõí ôá äßêôõá. Ôá ôïðéêÜ óõóôÞìáôá çëåêôñï-
íéêïý ôá÷õäñïìåßïõ Ýêáíáí ôçí åìöÜíéóÞ ôïõò ôáõ-
ôü÷ñïíá ìå ôçí åìöÜíéóç ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí
õðïëïãéóôþí. ¹ôáí èÝìá ÷ñüíïõ íá åðåêôáèåß áõôÞ
ç õðçñåóßá êáé óôá äéáóõíäåäåìÝíá äßêôõá. Ôï ðñù-
ôüêïëëï ìåôáöïñÜò áðëïý ôá÷õäñïìåßïõ (SMTP:
Simple Mail Transfer Protocol) åßíáé Ýíá ðñùôüêïëëï
ðïõ äéá÷åéñßæåôáé ôç ìåôáöïñÜ ôïõ çëåêôñïíéêïý ôá-
÷õäñïìåßïõ óå áðïìáêñõóìÝíïõò çëåêôñïíéêïýò
õðïëïãéóôÝò êáé äßêôõá. Íá óçìåéùèåß üôé ôï SMTP
äå äéá÷åéñßæåôáé ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï ÷ñç-
óôþí ðïõ óõíäÝïíôáé óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï, áöïý
áõôü åßíáé áñìïäéüôçôá ôïõ ôïðéêïý óõóôÞìáôïò çëå-
êôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ. Äéá÷åéñßæåôáé üìùò ôçí åîù-
ôåñéêÞ áëëçëïãñáößá ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, óå óõ- Ó÷Þìá 5.32: Ó÷Ýóç SMTP êáé ôïðéêïý óõóôÞìáôïò
çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ
224
íåñãáóßá ðÜíôá ìå ôï ôïðéêü óýóôçìá. Ç ó÷Ýóç ôïõ SMTP êáé ôïõ ôïðéêïý óõóôÞìá-
ôïò çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 5.32.
Ï ôõðéêüò ó÷åäéáóìüò ôïõ çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ ðñïûðïèÝôåé ìéá ïõñÜ åéóü-
äïõ, ìéá ïõñÜ åîüäïõ, ìéá äéåðáöÞ ìåôáîý ôïõ ôïðéêïý óõóôÞìáôïò êáé ôïõ SMTP,
êáèþò êáé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò ôïõ SMTP. Ï ðåëÜôçò
SMTP åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áðïóôïëÞ ôçò áëëç-
ëïãñáößáò, åíþ ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò SMTP åß-
íáé õðåýèõíïò ãéá ôç ëÞøç ôçò.
Ôï ôïðéêü óýóôçìá áëëçëïãñáößáò ðáñÝ÷åé ðÜíôá
óôï ÷ñÞóôç Ýíá êïõôß áëëçëïãñáößáò (mailbox), óôï
ïðïßï ï ÷ñÞóôçò ìðïñåß íá áðïèçêåýóåé ôçí áëëç-
ëïãñáößá ôïõ, áëëÜ êáé íá ôçí áíáêáëÝóåé ïðïôå-
äÞðïôå ôï åðéèõìÞóåé. ¸íá êïõôß áëëçëïãñáößáò ÷á- Ó÷Þìá 5.33: Äéåýèõíóç
ñáêôçñßæåôáé áðü äýï ðåäßá, ôï ôïðéêü ðåäßï (local çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ
part) êáé ôï ãåíéêü ðåäßï (global part). Ôï ðñþôï åß-
íáé óõíÞèùò Ýíá üíïìá ðïõ ðáñáðÝìðåé óôï ÷ñÞóôç êáé åßíáé ìïíáäéêü óôï ôïðéêü
óýóôçìá ôá÷õäñïìåßïõ. Ôï äåýôåñï ðáñáðÝìðåé óôï üíïìá ôïõ ïñãáíéóìïý óôïí
ïðïßï áíÞêåé ï ÷ñÞóôçò êáé åßíáé ìïíáäéêü óå üëï ôï Äéáäßêôõï. Ôá äýï ðåäßá ÷ùñßæï-
íôáé ìå ôï óýìâïëï @. ¸íá ðáñÜäåéãìá äéåýèõíóçò çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ öáß-
íåôáé óôï ó÷Þìá 5.33.
Ïé óçìáíôéêüôåñåò ëåéôïõñãßåò ôïõ SMTP åßíáé ïé åîÞò:
ü Ï êáèïñéóìüò ôçò ìïñöÞò (format) ôçò çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñáößáò, þóôå
íá äéáóöáëéóôåß üôé ç ìïñöÞ åßíáé êáôáíïçôÞ êáé áðü ôá äýï ìÝñç ðïõ åðéêïé-
íùíïýí.
ü Ç ìåôáöïñÜ ôçò çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñáößáò áðü ôç ìßá äéÜôáîç óôçí Üëëç.
¼óïí áöïñÜ ôç ìïñöÞ, óÞìåñá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðïëëÜ ðñïãñÜììáôá çëåêôñïíé-
êïý ôá÷õäñïìåßïõ. Åßíáé ðïëý óõ÷íü öáéíüìåíï äýï çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò ðïõ
áíôáëëÜóóïõí ìçíýìáôá áëëçëïãñáößáò íá ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôéêÝò åöáñìï-
ãÝò çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ. Ìåôáîý ôùí äýï åöáñìïãþí ôï ñüëï ôïõ ìåôáöñá-
óôÞ ðáßæåé ôï SMTP, þóôå ôá ìçíýìáôá íá åßíáé êáôáíïçôÜ êáé óôéò äýï åöáñìïãÝò.
Ç ìïñöÞ ôïõ çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ áðáñôßæåôáé áðü äýï ìÝñç, ôçí åðéêåöá-
ëßäá (header) êáé ôï êõñßùò óþìá (body). Ôá äýï áõôÜ ìÝñç áðïôåëïýíôáé áðü Ýíá
óýíïëï ãñáììþí êåéìÝíïõ ASCII ìå ìéá êåíÞ ãñáììÞ åíäéÜìåóá, þóôå íá îå÷ùñß-
æïõí. ÊÜèå ãñáììÞ óôçí åðéêåöáëßäá ðåñéÝ÷åé ìéá ëÝîç - êëåéäß (keyword), ðïõ áêï-
ëïõèåßôáé áðü ìéá óåéñÜ áëöáñéèìçôéêþí ìå ìéá äéðëÞ ôåëåßá åíäéÜìåóá, ãéá íá îå÷ù-
ñßæïõí. ÊÜðïéåò ëÝîåéò - êëåéäéÜ åßíáé õðï÷ñåùôéêÝò, åíþ Üëëåò åßíáé ðñïáéñåôéêÝò.
Ìéá ôõðéêÞ åðéêåöáëßäá èá ìðïñïýóå íá áðïôåëåßôáé áðü ôéò ðáñáêÜôù ãñáììÝò:
TO: ¼íïìá ðáñáëÞðôç, ð.÷. tsili@aua.gr

FROM: ¼íïìá áðïóôïëÝá, ð.÷. alexiou@cti.gr
CC: Áíôßãñáöá óå Üëëïõò ðáñáëÞðôåò
225
SUBJECT: Ôßôëïò ìçíýìáôïò

DATE: Çìåñïìçíßá áðïóôïëÞò
Ôï êõñßùò óþìá ðåñéÝ÷åé ôï ìÞíõìá ðïõ áðïóôÝëëåôáé óôïí ðáñáëÞðôç.

Ç äåýôåñç ëåéôïõñãßá ôïõ SMTP åßíáé ç ìåôáöïñÜ ôïõ çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñá-
ößáò. Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ ôï ìÞíõìá åßíáé Ýôïéìï íá áðïóôáëåß óôïí ðáñáëÞðôç, ôï
ôïðéêü óýóôçìá áëëçëïãñáößáò åëÝã÷åé ôï üíïìá ôïõ ðáñáëÞðôç, ãéá íá äéáðéóôþ-
óåé áí ðñüêåéôáé ãéá êÜðïéïí ôïðéêü ç åîùôåñéêü ÷ñÞóôç. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ç
áëëçëïãñáößá äéåêðåñáéþíåôáé ìå ôç âïÞèåéá ôïõ ôïðéêïý óõóôÞìáôïò, åíþ óôç äåý-
ôåñç ðåñßðôùóç ôï ìÞíõìá óôÝëíåôáé óôçí ïõñÜ åîüäïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá äéåêðå-
ñáéùèåß áðü ôïí SMTP ðåëÜôç.
5.6.3.4.4 Õðçñåóßåò êáôáëüãïõ

Óå Ýíá ïðïéïäÞðïôå ôçëåðéêïéíùíéáêü óýóôçìá åßíáé áðáñáßôçôï íá õðÜñ÷ïõí õðç-
ñåóßåò êáôáëüãïõ, ìå óêïðü ôç äéåõêüëõíóç ôçò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôçí ÅëëÜäá ïé ÷ñÞóôåò ôïõ ôçëåöùíéêïý óõóôÞìáôïò ÷ñçóéìïðïéïýí
ôéò õðçñåóßåò êáôáëüãïõ, ôï ãíùóôü 131, ãéá íá âñïõí ôï ôçëÝöùíï êÜðïéïõ óõíäñï-
ìçôÞ ìå ôïí ïðïßï èÝëïõí íá åðéêïéíùíÞóïõí. Áíôßóôïé÷á, ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/
IP Ý÷åé ôç äéêÞ ôïõ õðçñåóßá êáôáëüãïõ, ç ïðïßá åßíáé ãíùóôÞ ùò óýóôçìá ïíïìá-
óßáò ðåñéï÷þí (DNS: Domain Name System). Ç áíôßóôïé÷ç õðçñåóßá óôï ìïíôÝëï áíá-
öïñÜò OSI ïíïìÜæåôáé êáôÜëïãïò ×.500.
Ôï óýóôçìá ïíïìáóßáò ðåñéï÷þí õéïèåôÞèçêå ôï 1984, ãéá íá áðïôåëÝóåé ôç óýì-
âáóç ïíïìáóßáò ôïõ Äéáäéêôýïõ ðïõ èá ÷ñçóßìåõå ãéá ôçí áíôéóôïß÷éóç äéåõèýíóåùí
ÉÑ óå ïíüìáôá óõóêåõþí. Ó÷åäéÜóôçêå áðü ôïí Paul Mockapetris êáé ðåñéãñÜöåôáé
ùò ìéá «éåñáñ÷éêÞ êáé êáôáíåìçìÝíç âÜóç äåäïìÝíùí ïíïìÜôùí». Ç éåñáñ÷éêÞ äïìÞ
ôïõ DNS îåêéíÜ ìå ôç âáóéêÞ ðåñéï÷Þ (root domain), ðïõ óõìâïëßæåôáé óõíÞèùò ìå
ìßá êïõêêßäá (.), üðùò öáßíåôáé óôçí áíåóôñáììÝíç äåíäñïåéäÞ äïìÞ ôïõ ó÷Þìáôïò
5.34. ÊÜôù áðü ôç âáóéêÞ ðåñéï÷Þ õðÜñ÷ïõí ïé ðåñéï÷Ýò áíþôáôïõ åðéðÝäïõ (top-
level domains), óôéò ïðïßåò ðåñéëáìâÜíïíôáé óÞìåñá ïé áñ÷éêÝò åðôÜ ðåñéï÷Ýò áõôïý
ôïõ åðéðÝäïõ êáé ðåñéï÷Ýò ðïõ ðñïóôÝèçêáí áñãüôåñá, Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí íá
öéëïîåíçèïýí óôï Äéáäßêôõï äéÜöïñåò ãåùãñáöéêÝò ðåñéï÷Ýò. Ïé åðôÜ áñ÷éêÝò ðå-
ñéï÷Ýò áíþôáôïõ åðéðÝäïõ Þôáí óáöÝóôáôá ó÷åäéáóìÝíåò ãéá ôéò Ç.Ð.Á. êáé åßíáé ïé
áêüëïõèåò:
ü .com åìðïñéêïß (commercial) ïñãáíéóìïß, üðùò ç Hewlett-Packard (hp.com)

êáé ç Microsoft (microsoft.com).
ü .edu åêðáéäåõôéêïß (educational) ïñãáíéóìïß, üðùò ôï ÐáíåðéóôÞìéï Berkeley
ôçò Êáëéöüñíéá (berkeley.edu) êáé ôï ÐáíåðéóôÞìéï Stanford (stanford.edu).
ü .gov êõâåñíçôéêÝò (government) õðçñåóßåò, üðùò ôï Ãñáöåßï ôïõ ðñïÝäñïõ
ôùí Ç.Ð.Á. (whitehouse.gov).
ü .mil óôñáôéùôéêÝò (military) õðçñåóßåò, üðùò ôï Ãåíéêü Åðéôåëåßï Íáõôéêïý ôùí
226
Ó÷Þìá 5.34: Ç éåñáñ÷éêÞ äïìÞ ôïõ DNS
Ç.Ð.Á. (navy.mil).
ü .net ïñãáíéóìïß äéêôýùóçò (networking), üðùò ôï InterNIC (internic.net).
ü .ïrg ìç åìðïñéêïß ïñãáíéóìïß (organizations), üðùò ç áìåñéêáíéêÞ äçìüóéá
ñáäéïöùíßá National Public Radio (npr.org).
ü .int äéåèíåßò (international) ïñãáíéóìïß, üðùò ôï ÍÁÔÏ (nato.int).
Ïé ïíïìáóßåò ôùí äéÜöïñùí ãåùãñáöéêþí ðåñéï÷þí ðïõ ðñïóôÝèçêáí ó áõôÝò ôéò

ðåñéï÷Ýò áíþôáôïõ åðéðÝäïõ áíôéóôïé÷ïýí óôéò äéåèíåßò óõíôìÞóåéò ôçò ïíïìáóßáò
êÜèå êñÜôïõò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá: gr ãéá ôçí ÅëëÜäá, uk ãéá ôç Âñåôáíßá, au
ãéá ôçí Áõóôñáëßá ê.ï.ê.
¸íá áðü ôá ìåãÜëá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ DNS åßíáé üôé õëïðïéåßôáé óå êáôáíåìçìÝíç
âÜóç äåäïìÝíùí. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá óýìâáóç ïíïìáóßáò, ç ïðïßá üìùò äåí åðéäÝ÷å-
ôáé äõíáìéêÝò áëëáãÝò. Áõôü óõíéóôÜ ôáõôü÷ñïíá êáé ôï ìåãáëýôåñï ìåéïíÝêôçìá
ôïõ DNS, áöïý áðáéôåßôáé ðïëýò ÷ñüíïò ðñïêåéìÝíïõ ïé åíçìåñþóåéò Þ ïé ìåôáâïëÝò
ôçò âÜóçò äåäïìÝíùí íá åíåñãïðïéçèïýí óôïõò êüìâïõò ôïõ Äéáäéêôýïõ.
5.6.3.4.5 Ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò õðåñêåéìÝíïõ

Ç áëìáôþäçò áíÜðôõîç ôïõ Äéáäéêôýïõ ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ïöåßëåôáé êáôÜ êýñéï
ÓÞìåñá ãíùóôïß öõëëïìåôñç-
ëüãï óôçí åõåëéîßá ôïõ, ç ïðïßá óå ìåãÜëï âáèìü åßíáé áðïôÝëåóìá ôçò ÷ñÞóçò ôïõ
ôÝò åßíáé ïé Netscape 4.x ôçò
ðñùôïêüëëïõ ìåôáöïñÜò õðåñêåéìÝíïõ (HTTP: HyperÔext Transfer Protocol). To
Netscape êáé Internet Explorer
ðñùôüêïëëï áõôü êáèïñßæåé ôïí ôñüðï ìåôáöïñÜò ôùí äåäïìÝíùí õðåñêåéìÝíïõ ìÝóù
5.x ôçò Microsoft, åíþ õðÜñ-
ôùí äéêôýùí TCP/IP. Ôá äåäïìÝíá õðåñêåéìÝíïõ äéáìïñöþíïíôáé ìÝóù ôçò ãëþóóáò
÷ïõí êáé áñêåôïß Üëëïé ëéãü-
ìïñöïðïßçóçò õðåñêåéìÝíïõ (HTML: HyperÔext Markup Language). Ìéá óåëßäá
ôåñï ãíùóôïß.
õðåñêåéìÝíïõ ìðïñåß íá Ý÷åé äåóìïýò (óõíäÝóåéò) ìå Üëëåò óåëßäåò õðåñêåéìÝíïõ,
åðéôñÝðïíôáò Ýôóé óôçí ßäéá óåëßäá íá ðåñéÝ÷åé ãñáöéêÜ, êåßìåíï, áñ÷åßá Þ÷ïõ, âß-
íôåï êôë. ÅéäéêÜ ðñïãñÜììáôá, ïé öõëëïìåôñçôÝò ðáãêüóìéïõ éóôïý (WEB-browsers),
÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìÝóù ôïõ HTTP, þóôå íá ìðïñåß êáíåßò íá äåé HTML óåëßäåò.
227

Ðñùôüêïëëï åëÝã÷ïõ ìåôáöïñÜò / ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ (TCP/IP),
åðßðåäï ðñüóâáóçò äéêôýïõ, åðßðåäï Äéáäéêôýïõ, åðßðåäï ìåôáöïñÜò,
åðßðåäï åöáñìïãÞò, äéåýèõíóç IP, ìïíÜäá äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ
åöáñìïãÞò, ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý (Telnet), ðñùôüêïëëï
ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (FTP), ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áðëïý ôá÷õäñïìåßïõ
(SMTP), õðçñåóßåò êáôáëüãïõ, óýóôçìá ïíïìáóßáò ðåñéï÷þí (DNS), ðñù-
ôüêïëëï ìåôáöïñÜò õðåñêåéìÝíïõ (HTTP), äåóìüò, ãëþóóá ìïñöïðïßç-
óçò õðåñêåéìÝíïõ (HTML).
228
ÌÜèçìá 5.7: Óýãêñéóç ôùí ìïíôÝëùí

áíáöïñÜò TCP/IP êáé OSI
Óõãêñßíïíôáò ôá äýï ìïíôÝëá áíáöïñÜò, OSI êáé TCP/IP, åßíáé áðáñáßôçôï íá äéåõ-
êñéíéóôåß üôé äå óõãêñßíïíôáé ôá ðñùôüêïëëá ðïõ ëåéôïõñãïýí óôá äéÜöïñá åðßðåäá
ôùí ìïíôÝëùí. ÂÝâáéá ç ïíïìáóßá ôïõ ìïíôÝëïõ TCP/IP ðáñáðÝìðåé óôá äýï êõñéüôå-
ñá ðñùôüêïëëá ðïõ âñßóêïíôáé óôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò êáé óôï åðßðåäï Äéáäéêôýïõ
áíôßóôïé÷á êáé áõôüò ßóùò åßíáé Ýíáò ëüãïò óýã÷õóçò.
ÁñêåôÝò åßíáé ïé ïìïéüôçôåò áëëÜ êáé ïé äéáöïñÝò ôùí äýï ìïíôÝëùí, ïé óçìáíôéêü-
ôåñåò áðü ôéò ïðïßåò ðáñïõóéÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.
5.7.2 Ïìïéüôçôåò
ü Êáé ôá äýï ìïíôÝëá áíáöïñÜò ðåñéãñÜöïíôáé õðü ìïñöÞ åðéðÝäùí.
ü Óå êÜèå åðßðåäï äñïõí êÜðïéá ðñùôüêïëëá, ðïõ áíáöÝñïíôáé êáé ùò ðñùôü-
êïëëá ôïõ áíôßóôïé÷ïõ åðéðÝäïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò ôïõ
ìïíôÝëïõ TCP/IP ìðïñïýìå íá óõíáíôÞóïõìå äýï ðñùôüêïëëá, üðùò Þäç Ý÷ïõ-
ìå áíáöÝñåé, ôï TCP êáé ôï UDP. ¢ñá ç áíôéóôïé÷ßá ðñùôïêüëëùí - åðéðÝäùí
äåí åßíáé ìïíïóÞìáíôá ïñéóìÝíç.
ü ÓõíÞèùò êÜèå åðßðåäï ðåñéëáìâÜíåé ðåñéóóüôåñá áðü Ýíá ðñùôüêïëëá. Ôï
ðïéï ðñùôüêïëëï èá ÷ñçóéìïðïéçèåß åîáñôÜôáé áðü ôéò áðáéôÞóåéò ôùí ÷ñç-
óôþí êáé ôçò åöáñìïãÞò ðïõ åðéëÝãïõí ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí.
ü Êáé óôá äýï ìïíôÝëá áíáöïñÜò ôá ðñùôüêïëëá ôùí õøçëüôåñùí åðéðÝäùí áðü
ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò (ôïõ åðéðÝäïõ ìåôáöïñÜò óõìðåñéëáìâáíïìÝíïõ) åßíáé
áíåîÜñôçôá áðü ôï äßêôõï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç åðéêïéíùíßá.
5.7.3 ÄéáöïñÝò
ÐáñÜ ôéò ïìïéüôçôåò ôùí äýï ìïíôÝëùí áíáöïñÜò õðÜñ÷ïõí êáé óçìáíôéêÝò äéá-
öïñÝò, ïé ïðïßåò ðáñïõóéÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.
ü Ç ðåñéãñáöÞ ôïõ OSI èåùñåßôáé ðëçñÝóôåñç áðü áõôÞí ôïõ TCP/IP, áí êáé óôçí
ðïñåßá áðïäåß÷ôçêå üôé êáé óôï OSI õðÞñ÷áí åëëåßøåéò ïé ïðïßåò Ýðñåðå íá óõ-
ìðëçñùèïýí. Ç ìåãáëýôåñç ðñïóöïñÜ ôïõ OSI åßíáé ôï ãåãïíüò üôé êÜíåé Ýíá
óáöÞ äéá÷ùñéóìü áíÜìåóá óôéò Ýííïéåò ôçò õðçñåóßáò, ôçò äéåðáöÞò êáé ôïõ
ðñùôïêüëëïõ. Óôï TCP/IP ï äéá÷ùñéóìüò áõôüò äåí åßíáé åõäéÜêñéôïò. Áí êáé
Ýãéíáí áñêåôÝò ðñïóðÜèåéåò ðñïêåéìÝíïõ íá ïñéïèåôçèïýí óáöÝóôåñá ïé Ýí-
229
íïéåò áõôÝò, äåí õðÞñîå óçìáíôéêÞ âåëôßùóç. Ï ëüãïò ðïõ ðáñïõóéÜæåôáé áõôÞ
ç äéáöïñÜ óôá äýï ìïíôÝëá åßíáé ï åîÞò: ôï ìïíôÝëï OSI ðñþôá ðåñéãñÜöôçêå
áðü ôïõò åéäéêïýò êáé ìåôÜ ãñÜöôçêáí ôá ðñùôüêïëëá êáé üëï ôï ó÷åôéêü ëïãé-
óìéêü ðïõ áöïñïýóå ôç ëåéôïõñãßá ôùí äéåðáöþí êáé ôùí õðçñåóéþí ðïõ ðñï-
óöÝñïíôáé. Áíôßèåôá, óôçí ðåñßðôùóç ôïõ TCP/IP ôá ðñÜãìáôá áêïëïýèçóáí
äéáöïñåôéêÞ ðïñåßá. Ðñþôá äçìéïõñãÞèçêáí ôá ðñùôüêïëëá, ôá ïðïßá âÝâáéá
ðñÜãìáôé Ýêáíáí ôç äïõëåéÜ ôïõò, êáé ìåôÜ, ìå âÜóç ôá õðÜñ÷ïíôá ðñùôüêïë-
ëá, äçìéïõñãÞèçêå ôï ìïíôÝëï. Áõôü öõóéêÜ åß÷å ðëåïíåêôÞìáôá áëëÜ êáé ìåéï-
íåêôÞìáôá.
ü Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ TCP/IP äåí õðÞñîå ðñüâëçìá óõìöùíßáò ðñùôïêüëëùí -
ìïíôÝëïõ, êáèþò ôï ìïíôÝëï ðåñéãñÜöôçêå ìå âÜóç ôá õðÜñ÷ïíôá ðñùôüêïë-
ëá, ìå áðïôÝëåóìá áõôÜ íá ôáéñéÜæïõí (åê ôùí õóôÝñùí) áðüëõôá óôï ìïíôÝ-
ëï. ÂÝâáéá, üðùò ðñïáíáöÝñèçêå, óôï TCP/IP äåí õðÜñ÷åé óáöÞò äéá÷ùñé-
óìüò áíÜìåóá óôéò Ýííïéåò ôïõ ðñùôïêüëëïõ, ôçò äéåðáöÞò êáé ôçò õðçñå-
óßáò.
ü Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ OSI ôï ìïíôÝëï ðåñéãñÜöôçêå êÜíïíôáò óáöÞ äéá÷ùñéóìü
óôéò Ýííïéåò ðïõ õéïèåôÞèçêáí áðü ôá ðñùôüêïëëá. Ùóôüóï ç áíõðáñîßá êÜ-
ðïéùí Ýôïéìùí ðñùôïêüëëùí ôá ïðïßá èá ðñïóäéüñéæáí (åê ôùí ðñïôÝñùí) ìå
áêñßâåéá ôïí ïñéóìü ôïõ ìïíôÝëïõ åß÷å ùò áðïôÝëåóìá ôï ìïíôÝëï ðïõ äçìéïõñ-
ãÞèçêå íá åßíáé áñêåôÜ ãåíéêü. ¼ôáí ëïéðüí õëïðïéÞèçêáí äßêôõá ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýóáí ëåéôïõñãéêÜ ôï ìïíôÝëï OSI, ôüôå åìöáíßóôçêáí ôá ðñïâëÞìáôá, ôá
ïðïßá Ýãéíå ðñïóðÜèåé íá åðéëõèïýí ìå ôçí åðÝ-
êôáóç, ôéò ðåñéóóüôåñåò öïñÝò, ôïõ ïñéóìïý êáé
ôçò ëåéôïõñãéêüôçôáò ôïõ ìïíôÝëïõ. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, áñ÷éêÜ ôï OSI óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝ-
íùí áíáöåñüôáí ìüíï óå äßêôõá óçìåßïõ ðñïò
óçìåßï êáé äåí åß÷å ëÜâåé õðüøç ôïõ ôá äßêôõá
åêðïìðÞò, ôá ïðïßá åìöáíßóôçêáí óôï ðñïóêÞ-
íéï áñãüôåñá. ¸ôóé ëïéðüí ðñïóôÝèçêå Ýíá õðïå-
ðßðåäï (sub-layer) óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝ-
íùí ôï ïðïßï áó÷ïëåßôáé ìå ôá äßêôõá åêðïìðÞò.
ü Ìéá óçìáíôéêÞ äéáöïñÜ ìåôáîý ôùí äýï ìïíôÝ-
ëùí åßíáé áõôÞ ôïõ áñéèìïý ôùí åðéðÝäùí ôïõò
(ó÷Þìá 5.35). Óôï OSI Ý÷ïõìå åðôÜ åðßðåäá, åíþ
óôï TCP/IP ôÝóóåñá. Ç ÷ñÞóç ôùí åðôÜ åðéðÝ-
äùí êñßíåôáé óÞìåñá õðåñâïëéêÞ, ôçí åðï÷Þ
üìùò ðïõ ãéíüôáí ç óõæÞôçóç ãéá ôçí ðåñéãñá- Ó÷Þìá 5.35: Óýãêñéóç åðéðÝäùí ôùí ìïíôÝëùí
öÞ ôïõ ìïíôÝëïõ OSI ç óõãêåêñéìÝíç ëýóç öáé- áíáöïñÜò OSI êáé TCP/IP
íüôáí ç êáëýôåñç. Óçìåéþíåôáé üôé ç âñåôáíéêÞ ðñüôáóç ðåñéãñáöÞò åíüò ìï-
íôÝëïõ ðÝíôå åðéðÝäùí ôåëéêÜ äåí åõäïêßìçóå. Ç ëýóç ôùí åðôÜ åðéðÝäùí âñÞ-
êå ðñüóöïñï Ýäáöïò, áöïý åêåßíç ôçí åðï÷Þ ç IBM êõñéáñ÷ïýóå áðüëõôá
óôï ÷þñï êáé åß÷å Þäç êáôáóêåõÜóåé Ýíá ðñùôüêïëëï åðôÜ åðéðÝäùí, ôï ãíù-
óôü SNA (ÌÜèçìá 5.1). Ç åðéôñïðÞ ðïõ åß÷å õðü ôçí åõèýíç ôçò ôçí ðåñéãñáöÞ
ôïõ íÝïõ ìïíôÝëïõ êáé ðïõ áðïôåëïýíôáí áðü åêðñïóþðïõò ôçò âéïìç÷áíßáò,
230
ôçò ôçëåöùíßáò, ôùí ìåãÜëùí åôáéñåéþí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, äéÜöïñùí

äéåèíþí ïñãáíéóìþí ðïõ Ý÷ïõí Þäç áíáöåñèåß, êáèþò êáé áðü åêðñïóþðïõò
êñáôþí, äåí êáôÜöåñå íá ðåñéãñÜøåé Ýíá ìïíôÝëï äéáöïñåôéêü áðü ôï ìïíôÝ-
ëï ôçò IBM, êõñßùò áðü ôï öüâï ìÞðùò áõôü áðïôý÷åé êáé ç IBM ãßíåé ç áðüëõ-
ôç êõñßáñ÷ïò ôïõ ÷þñïõ. ÅîÜëëïõ ôï ìïíôÝëï TCP/IP äåí åß÷å áêüìá äåßîåé ôçí
ðñáãìáôéêÞ ôïõ äýíáìç. ¸ôóé ëïéðüí ç åðéôñïðÞ ðåñéÝãñáøå Ýíá ìïíôÝëï êï-
íôÜ óôá ðñüôõðá ôçò IBM, ìå óêïðü íá ãßíåé åõêïëüôåñá Ýíá ðáãêüóìéï ðñüôõ-
ðï, ôï ïðïßï üìùò íá åëÝã÷åôáé áðü Ýíáí ïõäÝôåñï êáé ìç êåñäïöüñï ïñãáíé-
óìü, üðùò ï ISO, êáé ü÷é áðü ìßá êáé ìüíï åôáéñåßá.
ü Ôï åðßðåäï óõíüäïõ ôïõ OSI Ý÷åé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá ðïëý ìéêñÞ åöáñìïãÞ,
åíþ ôï åðßðåäï ðáñïõóßáóçò áðïõóéÜæåé åíôåëþò áðü ôéò ðåñéóóüôåñåò åöáñ-
ìïãÝò, ðñÜãìá ðïõ äéêáéþíåé áõôïýò ðïõ õðïóôÞñéæáí ôçí ðåñéãñáöÞ åíüò
ìïíôÝëïõ ìå ëéãüôåñá åðßðåäá, üðùò ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP, óôï ïðïßï
êáé ôá äýï áõôÜ åðßðåäá áðïõóéÜæïõí.
ü Áíôßèåôá áðü ôï OSI, ôï TCP/IP äåí êÜíåé óáöÞ äéá÷ùñéóìü ìåôáîý ôïõ öõóé-
êïý åðéðÝäïõ êáé ôïõ åðéðÝäïõ ãñáììÞò äåäïìÝíùí. Áõôü üìùò áðïôåëåß ìåéï-
íÝêôçìá ãéá ôï TCP/IP, áöïý ôá äýï áõôÜ åðßðåäá åßíáé åíôåëþò äéáöïñåôéêÜ
êáé ï äéá÷ùñéóìüò ôïõò åßíáé áðáñáßôçôïò. Ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí
áó÷ïëåßôáé ìå ôçí ïñéïèÝôçóç ôùí ðáêÝôùí êáé ôçí áîéüðéóôç ìåôÜäïóÞ ôïõò,
åíþ ôï öõóéêü åðßðåäï áó÷ïëåßôáé ìå ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò.
ü Óôï åðßðåäï äéêôýïõ ôï OSI õðïóôçñßæåé ôüóï ôçí ðñïóáíáôïëéóìÝíç üóï êáé ôç
ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíç óôç óýíäåóç åðéêïéíùíßá. ¼ìùò óôï åðßðåäï ìåôáöï-
ñÜò õðïóôçñßæåé ìüíï ôçí ðñïóáíáôïëéóìÝíç óôç óýíäåóç åðéêïéíùíßá. Áíôßèå-
ôá, ôï ìïíôÝëï TCP/IP õðïóôçñßæåé óôï åðßðåäï Äéáäéêôýïõ ìüíï ôç ìç ðñïóá-
íáôïëéóìÝíç óôç óýíäåóç åðéêïéíùíßá, åíþ õðïóôçñßæåé êáé ôïõò äýï ôñüðïõò
åðéêïéíùíßáò óôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò.
ü Ç äéáöïñÜ ìåôáîý ôùí äýï ìïíôÝëùí åíôïðßæåôáé êáé óôçí éêáíüôçôá êÜèå ìïíôÝ-
ëïõ íá ðåñéãñÜöåé äéáöïñåôéêÝò ïéêïãÝíåéåò ðñùôïêüëëùí ðïõ äåí áíÞêïõí ó
áõôü. Ç ðåñéãñáöÞ, ãéá ðáñÜäåéãìá, ôïõ SNA ôçò IBM ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï ìï-
íôÝëï TCP/IP åßíáé áäýíáôç, áöïý ôï ìïíôÝëï TCP/IP äçìéïõñãÞèçêå ãéá íá ðå-
ñéãñÜøåé óõãêåêñéìÝíá ðñùôüêïëëá. Áíôßèåôá, ôï OSI åßíáé Ýíá ãåíéêü ìïíôÝëï
áíáöïñÜò, ìÝóá áðü ôï ïðïßï ìðïñïýí íá ðåñéãñáöïýí êáé íá õëïðïéçèïýí êáé
Üëëåò óôïßâåò ðñùôïêüëëùí.
ü Ôï TCP/IP Ýôõ÷å åõñýôåñçò áðïäï÷Þò áðü ôïí êüóìï ôùí åðéêïéíùíéþí óå óý-
ãêñéóç ìå ôï OSI. Ïé áéôßåò áõôÞò ôçò áðïäï÷Þò ðïéêßëëïõí, ðåñéëçðôéêÜ üìùò
ïé óðïõäáéüôåñåò áðü áõôÝò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
l Ôï OSI ðñïóðÜèçóå íá áíáðôõ÷èåß, üôáí ôï TCP/IP ÷ñçóéìïðïéïýíôáí Þäç
áðü üëï ó÷åäüí ôï öÜóìá ôïõ áêáäçìáúêïý ÷þñïõ.
l ÄåäïìÝíçò ôçò áíáëõôéêÞò ðåñéãñáöÞò ôïõ OSI êáé ôïõ óáöÞ äéá÷ùñéóìïý
ðïõ Ýêáíå ìåôáîý ôùí åííïéþí ôïõ ðñùôïêüëëïõ, ôçò äéåðáöÞò êáé ôçò õðç-
ñåóßáò, ïé ðñþôåò åöáñìïãÝò ðïõ ãñÜöôçêáí óôá ðëáßóéá ôïõ ìïíôÝëïõ
Þôáí ðïëýðëïêåò êáé äýó÷ñçóôåò. Áíôßèåôá, ôá ðñùôüêïëëá ôïõ TCP/IP, êáé
åéäéêüôåñá ôá äýï âáóéêÜ ðñùôüêïëëÜ ôïõ, ôï TCP êáé ôï IP, Þôáí êáëï-
231
ãñáììÝíá êáé åý÷ñçóôá.

l Ïé åöáñìïãÝò ïé âáóéóìÝíåò óôï ìïíôÝëï TCP/IP Þôáí êáé åßíáé äùñåÜí
äéáèÝóéìåò óôïõò ÷ñÞóôåò õðïëïãéóôþí, ïé ïðïßïé ìðïñïýí ãñÞãïñá êáé
åýêïëá íá ôéò ÷ñçóéìïðïéïýí êáé íá ôéò åíóùìáôþíïõí óôá äßêôõá ôùí õðï-
ëïãéóôþí ôïõò.
l Ôï OSI, åíþ äåí Ý÷åé ôçí êáèïëéêÞ áðïäï÷Þ ðïõ áðïëáìâÜíåé ôï ìïíôÝëï
TCP/IP óôï ÷þñï ôùí åìðïñéêþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, üðùò ôï Äéáäßêôõï
êáé ôá Åíäïäßêôõá äéÜöïñùí åôáéñåéþí êáé ïñãáíéóìþí, åíôïýôïéò óõíå÷ßæåé
íá áðïôåëåß ÷ñÞóéìï åêðáéäåõôéêü åñãáëåßï ãéá ôçí åîåñåýíçóç êáé ôç ìåëÝ-
ôç ôùí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí.

ÄéåðáöÞ, õðçñåóßá, OSI, TCP/IP, ðñüôõðá áíáöïñÜò, óõóôÜóåéò.
232
Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, ìå ôçí áëìáôþäç áíÜðôõîç ôùí åðéêïéíùíéþí, ï ó÷åäéáóìüò
êáé ç ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí âáóßóôçêå ü÷é ìüíï óôçí áíÜðôõîç ôïõ
õëéêïý, üðùò óõíÝâáéíå êáôÜ ôá ðñþôá ÷ñüíéá, áëëÜ êáé ôïõ ëïãéóìéêïý. Ãéá íá ìåéù-
èåß ç ðïëõðëïêüôçôá êáé íá ïñãáíùèåß êáëýôåñá ç üëç ëåéôïõñãßá, ôï ëïãéóìéêü ó÷å-
äéÜóôçêå õðü ìïñöÞ åðéðÝäùí Þ óôñùìÜôùí (layers), ôá ïðïßá äïìïýíôáé äéáäï÷éêÜ
ôï Ýíá åðÜíù óôï Üëëï. Ç åðéêïéíùíßá åëÝã÷åôáé áðü ïñéóìÝíïõò êáíüíåò, ôá ðñùôü-
êïëëá åðéêïéíùíßáò, ðïõ åíåñãïðïéïýíôáé óôá áíôßóôïé÷á åðßðåäá ôùí óõíäåüìåíùí
÷ñçóôþí.
ÓÞìåñá õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò êáôçãïñßåò ðñùôïêüëëùí, ôá ïðïßá ôáîéíïìïýíôáé áíÜ-
ëïãá ìå ôç ëåéôïõñãßá ôïõò, ôç óêïðéìüôçôÜ ôïõò êáé ðïëëÝò öïñÝò ôïí êáôáóêåõá-
óôÞ ôïõò. Ïé ëåéôïõñãßåò ôùí ðñùôïêüëëùí åíôïðßæïíôáé êõñßùò óôçí êáôÜôìçóç êáé
óôçí åðáíáóýíèåóç ôùí ìçíõìÜôùí, óôçí åíèõëÜêùóç, óôç äéåõèõíóéïäüôçóç, óôïí
Ýëåã÷ï óýíäåóçò, óôïí Ýëåã÷ï ñïÞò, óôïí Ýëåã÷ï óöáëìÜôùí, óôçí ôìçìáôïðïßçóç,
óôçí ðñïôåñáéüôçôá êáé ôÝëïò óôçí áóöÜëåéá.
ÊÜèå åðßðåäï ðñïóöÝñåé ðñùôïãåíåßò õðçñåóßåò óôï áìÝóùò õøçëüôåñï áðü áõôü
åðßðåäï ìÝóù ìéáò äéåðáöÞò. Ïé äéåðáöÝò ôùí åðéðÝäùí åßíáé áõôÝò ðïõ êáèïñßæïõí
ôçí ðïéüôçôá ôçò åðéêïéíùíßáò êáé ãé áõôü åßíáé óçìáíôéêü íá ïñßæïíôáé ìå åõêñßíåéá
áðü ôïõò êáôáóêåõáóôÝò. Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé Ýíá åðßðåäï óôï áìÝóùò
õøçëüôåñï áðü áõôü äéáêñßíïíôáé óå õðçñåóßåò ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç
(COSs: Connection Oriented Services) êáé óå õðçñåóßåò ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç
óýíäåóç (CLSs: ConnectionLess Services).
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí (OSI - RM: Open Systems
Interconnection - Reference Model) áêïëïõèåß êáé áõôü ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ êáôÜ óôñþ-
ìáôá Þ åðßðåäá êáé áíáðôý÷èçêå áðü ôï ÄéåèíÞ Ïñãáíéóìü Ôõðïðïßçóçò (ISO:
International Standards Organization). ÏíïìÜóôçêå Ýôóé, ãéáôß áðïôÝëåóå ôç âÜóç áíá-
öïñþí êáé ôï ðëáßóéï êáèïñéóìïý ôùí ðñïôýðùí äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜ-
ôùí. ÅìöáíÞò óôü÷ïò ôùí äçìéïõñãþí ôïõ ìïíôÝëïõ áõôïý Þôáí ç äõíáôüôçôá åðé-
êïéíùíßáò ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáí áðü äéáöïñåôéêïýò êáôáóêåõáóôÝò êáé
ç õðïóôÞñéîç åöáñìïãþí êáôáíåìçìÝíçò åðåîåñãáóßáò, áíåîÜñôçôá áðü ôï ÷ñçóé-
ìïðïéïýìåíï õëéêü êáé ëïãéóìéêü.
Ôï OSI õëïðïéåß Ýíá óýíïëï åðôÜ åðéðÝäùí áñ÷ßæïíôáò áðü ôï ÷áìçëüôåñï (åðßðåäï
1) êáé ðñï÷ùñþíôáò ðñïò ôï õøçëüôåñï (åðßðåäï 7). Ôá åðôÜ áõôÜ åðßðåäá åßíáé ôï
åðßðåäï 1 Þ öõóéêü åðßðåäï, ôï åðßðåäï 2 Þ åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí, ôï åðßðåäï 3
Þ åðßðåäï äéêôýïõ, ôï åðßðåäï 4 Þ åðßðåäï ìåôáöïñÜò, ôï åðßðåäï 5 Þ åðßðåäï óõíüäïõ,
ôï åðßðåäï 6 Þ åðßðåäï ðáñïõóßáóçò êáé ôÝëïò ôï åðßðåäï 7 Þ åðßðåäï åöáñìïãÞò.
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP (Transmission Control Protocol /Internet Protocol)
åßíáé ìéá åíáëëáêôéêÞ ðñüôáóç óôï OSI, ðïõ óÞìåñá Ý÷åé êõñéáñ÷Þóåé óå ðáãêüóìéï
åðßðåäï, áöïý ÷ñçóéìïðïéåß ôï Äéáäßêôõï. ÄçìéïõñãÞèçêå ãéá íá õðïóôçñßîåé ôçí åðé-
êïéíùíßá ôïõ ARPANET, åíüò äéêôýïõ ðïõ ðñïçãÞèçêå ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé ðïõ áñãü-
ôåñá ìåôåîåëß÷èçêå óôç ìïñöÞ ðïõ ãíùñßæïõìå óÞìåñá. Êáé áõôü ôï ìïíôÝëï áíáöï-
ñÜò áêïëïõèåß ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ êáôÜ óôñþìáôá, õëïðïéþíôáò üìùò Ýíá óýíïëï
233
ôåóóÜñùí åðéðÝäùí. Ôá åðßðåäá áõôÜ åßíáé ôï åðßðåäï 1 Þ åðßðåäï ðñüóâáóçò äé-

êôýïõ, ôï åðßðåäï 2 Þ åðßðåäï Äéáäéêôýïõ, ôï åðßðåäï 3 Þ åðßðåäï ìåôáöïñÜò êáé
ôÝëïò ôï åðßðåäï 4 Þ åðßðåäï åöáñìïãÞò.
Ôá ðñùôüêïëëá ôïõ TCP/IP óôï åðßðåäï åöáñìïãÞò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åõñýôáôá
êáé åßíáé áõôÜ ðïõ åðéôñÝðïõí óôï ÷ñÞóôç íá ùöåëçèåß áðü ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñï-
óöÝñåé ôï Äéáäßêôõï. Ôá êõñéüôåñá áðü áõôÜ åßíáé ôï ðñùôüêïëëï åîïìïßùóçò ôåñ-
ìáôéêïý (Telnet), ôï ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (FTP: File Transfer Protocol), ôo
ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò áðëïý ôá÷õäñïìåßïõ (SMTP: Simple Mail Transfer Protocol),
ôï ðñùôüêïëëï ìåôáöïñÜò õðåñêåéìÝíïõ ê.Ü. Ôá ìïíôÝëá áíáöïñÜò OSI êáé TCP/IP
ðáñïõóéÜæïõí ðëåïíåêôÞìáôá êáé ìåéïíåêôÞìáôá, ðïõ ïöåßëïíôáé êõñßùò óôï ÷ñüíï
åìöÜíéóÞò ôïõò, êáèþò êáé óôçí ðñïóðÜèåéá ðïõ Ýãéíå áðü ôïõò õðïóôçñéêôÝò êÜèå
ìïíôÝëïõ ðñïêåéìÝíïõ íá åðéêñÜôçóåé óôçí ðáãêüóìéá êïéíüôçôá.
Ç áëìáôþäçò áíÜðôõîç ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí êáé ôùí ðëçñïöïñéáêþí óõóôçìÜ-
ôùí äçìéïýñãçóå ôçí áíÜãêç åðéíüçóçò ðñïôýðùí êïéíþò áðïäåêôþí áðü ôç äéåèíÞ
êïéíüôçôá. Ïé ïëïÝíá êáé ìåãáëýôåñåò áðáéôÞóåéò ôùí ÷ñçóôþí ãéá åðéêïéíùíßá ïäÞ-
ãçóáí ôïõò ïñãáíéóìïýò ðïõ Þôáí õðåýèõíïé ãéá ôç äçìéïõñãßá ôùí äéåèíþí ðñïôý-
ðùí íá åîåôÜóïõí ôñüðïõò ãéá ôçí áðü êïéíïý áíÜðôõîÞ ôïõò, óýìöùíá ìå óõãêå-
êñéìÝíïõò êáíüíåò óôïõò ïðïßïõò èá óôçñßæïíôáí ïé äéÜöïñïé êáôáóêåõáóôÝò. Óôü-
÷ïò ôïõò Þôáí ç åîáóöÜëéóç ôçò óõìâáôüôçôáò ìåôáîý ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ áíá-
ðôýóóïíôáí áðü ôéò äéÜöïñåò êáôáóêåõáóôéêÝò åôáéñåßåò, þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç
ìåôáîý ôïõò åðéêïéíùíßá êáé êáô åðÝêôáóç ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí.
234
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò;
2. Ðïéåò åßíáé ïé ëåéôïõñãßåò ôùí ðñùôïêüëëùí åðéêïéíùíßáò;
3. Ôé åßíáé äéåðáöÞ êáé ôé õðçñåóßá;
4. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá åßäç õðçñåóéþí ðïõ ìðïñåß íá ðñïóöÝñåé Ýíá åðßðåäï;
5. Íá ðåñéãñÜøåéò ðåñéëçðôéêÜ ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõ-
óôçìÜôùí (OSI).
6. Íá ðåñéãñÜøåéò ðåñéëçðôéêÜ ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôùí åðôÜ åðéðÝäùí ôïõ OSI.
7. Íá ðåñéãñÜøåéò ðåñéëçðôéêÜ ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí äéáìÝóïõ ôïõ OSI.
8. Ðïéïé åßíáé ïé êõñéüôåñïé äéåèíåßò ïñãáíéóìïß ôõðïðïßçóçò êáé ðïéï ôï áíôéêåßìå-
íü ôïõò;
9. Íá ðåñéãñÜøåéò ðåñéëçðôéêÜ ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò TCP/IP.
10. Íá ðåñéãñÜøåéò ðåñéëçðôéêÜ ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí ôïõ TCP/IP.
11. Ðïéåò åßíáé ïé êõñéüôåñåò äéáöïñÝò êáé ïìïéüôçôåò ôùí ìïíôÝëùí áíáöïñÜò
OSI êáé TCP/IP;
235
Êåöáëáéï 6: Ôå÷íïëïãéåò Äéêôõùí
ÊåöÜëáéï 6
Ôå÷íïëïãßåò äéêôýùí
ÌÜèçìá 6.1: Ôå÷íïëïãßá óçìåßïõ ðñïò óçìåßï - ÌåôáãùãÞ

ÌÜèçìá 6.2: Ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò - ìçíýìáôïò
ÌÜèçìá 6.3: Ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ
ÌÜèçìá 6.4: Óýãêñéóç ôå÷íéêþí ìåôáãùãÞò
ÌÜèçìá 6.5: Ôå÷íïëïãßåò åðéêïéíùíéþí åêðïìðÞò - ÑáäéïöùíéêÜ äßêôõá
ÌÜèçìá 6.6: Ôå÷íïëïãßåò åðéêïéíùíéþí åêðïìðÞò - ÄïñõöïñéêÜ äßêôõá
236
Ôïìïò Á, Åíïôçôá Â: Äéêôõá Åðéêïéíùíéáò Äåäïìåíùí
Óêïðüò
Óôü÷ïò ôïõ Êåöáëáßïõ 6 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôçí ôå÷íïëïãßá óçìåßïõ ðñïò
óçìåßï, üðùò áõôÞ åîåéäéêåýåôáé óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò, êáèþò êáé ôéò ôå÷íïëïãßåò
åêðïìðÞò, üðùò áõôÝò åîåéäéêåýïíôáé óôá áóýñìáôá äßêôõá. Åéäéêüôåñá, óêïðüò áõôïý
ôïõ êåöáëáßïõ åßíáé íá áíôéëçöèåß ï ìáèçôÞò ôçí Ýííïéá ôçò ìåôáãùãÞò êáé íá ìðï-
ñåß íá äéáêñßíåé ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéáöïñÝò ìåôáîý ôùí äéáöïñåôéêþí ôå÷íéêþí
ôçò. Åðßóçò íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜöåé êáé íá áíáëýåé ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôùí ôå÷íïëï-
ãéþí åêðïìðÞò êáé íá áíôéëáìâÜíåôáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí
áóýñìáôùí äéêôýùí.
ü Íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜöåé ôçí ôå÷íïëïãßá ôçò ìåôáãùãÞò.
ü Íá ìðïñåß íá áíáëýåé ôïõò äõíáôïýò ôñüðïõò ìåôáãùãÞò.
ü Íá ìðïñåß íá óõãêñßíåé ôéò äéáöïñåôéêÝò ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôùí ôå÷íïëïãéþí åêðïìðÞò.
ü Íá ãíùñßæåé ôçí ôå÷íïëïãßá åêðïìðÞò ôùí ñáäéïêõìÜôùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôçí ôå÷íïëïãßá åêðïìðÞò ôùí ìéêñïêõìÜôùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôçí ôå÷íïëïãßá ôùí äïñõöïñéêþí åêðïìðþí.
237
1. Ãíùñßæåéò ðþò åðéôõã÷Üíåôáé ç åðéêïéíùíßá óå Ýíá ôçëåöùíéêü äßêôõï;
2. Ãíùñßæåéò ôïõò ëüãïõò ãéá ôïõò ïðïßïõò ç ðáñáäïóéáêÞ ôçëåöùíéêÞ åðéêïé-
íùíßá äåí áðïôåëåß êáé ôïí ðëÝïí éäáíéêü ôñüðï ãéá ìåôÜäïóç ðáêÝôùí øçöéá-
êÞò ðëçñïöïñßáò;
3. Ãíùñßæåéò ðþò ìåôáöÝñåôáé ç ðëçñïöïñßá óôá ñáäéïöùíéêÜ äßêôõá áðü ôïí
áðïóôïëÝá óôïí áðïäÝêôç;
4. ÁíôéëáìâÜíåóáé ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéáöïñÝò ìåôáîý ôçò ñáäéïöùíéêÞò
êáé ôçò ôçëåöùíéêÞò åðéêïéíùíßáò;
5. Êáôáíïåßò ôá ìåéïíåêôÞìáôá êáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí ðáñáäïóéáêþí ìåèü-
äùí åðéêïéíùíßáò (ôçëåöùíéêÞ, ñáäéïöùíéêÞ, ôçëåïðôéêÞ);
6. Ãíùñßæåéò ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò áóýñìáôçò åðéêïéíùíßáò;
238
ÌÜèçìá 6.1: Ôå÷íïëïãßá óçìåßïõ ðñïò

óçìåßï - ÌåôáãùãÞ
6.1.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò

¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 4.2, ãéá ôç äéáóýíäåóç áðïìáêñõóìÝíùí õðïëï-
ãéóôéêþí óõóôçìÜôùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óýíäåóìïé óçìåßïõ ðñïò óçìåßï. Ç ôå÷íïëï-
ãßá ðïõ áíáðôý÷èçêå ãéá ôç äéáóýíäåóç áõôïý ôïõ ôýðïõ äéêôýùí åßíáé óõíõöáóìÝ-
íç ìå ôçí Ýííïéá ôçò ìåôáãùãÞò. ÉóôïñéêÜ, áðü ôéò ôñåéò ìåãÜëåò ðåñéüäïõò óôéò
ïðïßåò äéáêñßíåôáé ç åîÝëéîç ôçò ôå÷íïëïãßáò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, ç ôå÷íïëï-
ãßá ìåôáãùãÞò áðáó÷üëçóå ôïõò åéäéêïýò ðïëëÜ ÷ñüíéá ðñéí. ¸ôóé ç ôå÷íéêÞ ìåôá-
ãùãÞò êõêëþìáôïò åßíáé ç ðñþôç ðïõ åìöáíßóôçêå êáé Ý÷åé ôç âÜóç ôçò óôï ôçëåöù-
íéêü óýóôçìá, åíþ ç ôå÷íéêÞ áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí ìåôáãù-
ãÞò äñïìïëïãÞèçêå áðü ôéò áñ÷Ýò ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1960 êáé áöïñÜ
äßêôõá äåäïìÝíùí. Óýã÷ñïíåò ôå÷íïëïãßåò ðïõ åîáóöáëßæïõí ìåôÜäïóç
ðëçñïöïñéþí ðïëëþí ôýðùí áðü ôï ßäéï ìÝóï (ðïëõìÝóá) óôçñßæïíôáé óå
õâñéäéêÝò ôå÷íéêÝò, ïé ïðïßåò Ýèåóáí ôéò âÜóåéò ãéá ôçí áíÜðôõîç ôùí
ðñüóöáôùí ôå÷íéêþí ISDN êáé ATÌ.
Óôá ìáèÞìáôá áõôïý ôïõ êåöáëáßïõ èá áó÷ïëçèïýìå ìå ôçí ôå÷íïëïãßá
ôçò ìåôáãùãÞò, ç ïðïßá áðïôÝëåóå Üëëùóôå êáé ôï èåìÝëéï ãéá ôç äéáóýí-
äåóç ôùí äéêôýùí äåäïìÝíùí êáé éäéáßôåñá ãéá ôçí áíÜðôõîç ôïõ Äéáäé-
êôýïõ. Óçìåéþíåôáé üôé ùò äßêôõá ìåôáãùãÞò ìðïñåß íá èåùñçèïýí üëá ôá
äßêôõá óçìåßïõ ðñïò óçìåßï ðïõ åöáñìüæïõí ôçí ôå÷íéêÞ áðïèÞêåõóçò
êáé ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí ìåôáãùãÞò.
Ç Ýííïéá ôçò ìåôáãùãÞò ìðïñåß íá ãßíåé êáôáíïçôÞ ìå ôï áêüëïõèï ðá-
ñÜäåéãìá. ¸óôù üôé äéáóõíäÝïíôáé 6 áðïìáêñõóìÝíïé êüìâïé. Áí Ýðñåðå
íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ìüíï áðåõèåßáò óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí, ôüôå
èá ó÷åäéáæüôáí Ýíá äßêôõï üðùò áõôü ôïõ ó÷Þìáôïò 6.1á, ëýóç ìå áõîç-
ìÝíï äéá÷åéñéóôéêü öüñôï. ÅíáëëáêôéêÜ, áíáðôý÷èçêáí ôå÷íéêÝò Ýììåóçò
äéáóýíäåóçò, ç ïðïßá ðñáãìáôïðïéåßôáé ìå ôç óõíåñãáóßá åíäéÜìåóùí
êüìâùí, ðïõ ïíïìÜæïíôáé ìåôáãùãåßò (switches).
Ïé ìåôáãùãåßò åßíáé åîïðëéóìÝíïé ìå äýï Þ ðåñéóóüôåñïõò óõíäÝóìïõò
êáé ìßá áðü ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôïõò åßíáé ç ðñïþèçóç ôùí äåäïìÝíùí
ðïõ ëáìâÜíïõí áðü Ýíá óýíäåóìü ôïõò óå Ýíáí Üëëï. Óôï ó÷Þìá 6.1â
Ó÷Þìá 6.1: áðåéêïíßæåôáé Ýíá äßêôõï ìåôáãùãÞò ãéá ôç äéáóýíäåóç 6 êüìâùí. Ïé äýï
(á) Äßêôõï äéáóýíäåóçò 6 åíäéÜìåóïé êüìâïé ðáßæïõí ôï ñüëï ôïõ ìåôáãùãïý, åíþ ï óýíäåóìïò ðïõ
êüìâùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ìüíï ôïõò åíþíåé ëÝãåôáé äéáìïéñáóìÝíïò óýíäåóìïò (shared link), áöïý ÷ñç-
áðåõèåßáò óõíäÝóåéò êáé (â) óéìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç ðëçñïöïñéþí êáé óå êüìâïõò äéáöïñåôéêïýò
äßêôõï ìåôáãùãÞò ãéá ôçí áðü áõôïýò ðïõ óõíäÝåé Üìåóá.
Ýììåóç äéáóýíäåóç 6 êüìâùí.
239
Ó÷Þìá 6.2: Äßêôõá åðéêïéíùíßáò ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï
Ðáñáäåßãìáôá äéêôýùí åðéêïéíùíßáò ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï êáé ìå äéá-

öïñåôéêÝò ôïðïëïãßåò öáßíïíôáé óôï ó÷Þìá 6.2.
ÁíÜëïãá ìå ôïí ôñüðï ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò, ôá äßêôõá ìåôáãùãÞò äéáêñß-

íïíôáé óôéò áêüëïõèåò êáôçãïñßåò:
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (circuit switching networks),
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò (message switching networks) êáé
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ (packet switching networks).
Ïé óõíçèÝóôåñïé ôýðïé åßíáé áõôïß ôïõ äéêôýïõ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò, ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéåßôáé áðïêëåéóôéêÜ óôï ôçëåöùíéêü äßêôõï, êáé ôïõ äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ,
ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá äßêôõá çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí.

ÌåôáãùãÞ, ìåôáãùãåßò, äßêôõá ìåôáãùãÞò, ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò, ìå-
ôáãùãÞ ìçíýìáôïò, ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ, áðïèÞêåõóç êáé ðñïþèçóç, óýí-
äåóìïò, äéáìïéñáóìÝíïò óýíäåóìïò.
240
ÌÜèçìá 6.2: Tå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò êõ-

êëþìáôïò - ìçíýìáôïò
6.2.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò

Óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (circuit switching networks) ç ìåôÜäïóç äåäï-
ìÝíùí åßíáé åöéêôÞ ìüíï ìåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ìéáò öõóéêÞò æåýîçò - êõêëþìáôïò
ìåôáîý äýï êüìâùí. Ç ìåôÜäïóÞ ôïõò åßíáé äéáöáíÞò (transparent), ìå ôçí Ýííïéá üôé
ôá äåäïìÝíá äåí õðïâÜëëïíôáé óå êáìßá åðåîåñãáóßá êáôÜ ôç äéÝëåõóÞ ôïõò áðü ôï
äßêôõï. Áõôü ôï êýêëùìá ðáñáìÝíåé åíåñãü óå üëç ôç äéÜñêåéá ôçò åðéêïéíùíßáò ôùí
êüìâùí, áêüìá êáé üôáí áõôïß äåí áíôáëëÜóóïõí äåäïìÝíá.
H ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ðñùôáñ÷éêÜ óôï ôçëåöùíéêü
¼ôáí ï áñéèìüò ôùí êëÞóåùí äßêôõï ãéá ôç ìåôÜäïóç ôçò öùíÞò, üìùò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé ãéá ôç ìåôÜ-
îåðåñÜóåé ôïí áñéèìü ôùí äïóç äåäïìÝíùí. ÊÜèå êÝíôñï õðïóôçñßæåé Ýíáí áñéèìü ãñáììþí êáé ðåñéÝ÷åé Ýíáí
ãñáììþí ðïõ ìðïñåß íá åîõ- ðßíáêá ðïõ ìðïñåß íá õðïóôçñßîåé üëïõò ôïõò äõíáôïýò óõíäõáóìïýò. ×áñáêôçñé-
ðçñåôÞóåé Ýíá êÝíôñï, ôüôå ìå- óôéêü åíüò ôÝôïéïõ óõóôÞìáôïò åßíáé üôé êÜèå êÝíôñï ìðïñåß íá åîõðçñåôÞóåé Ýíá
ñéêÝò áðü áõôÝò ôéò êëÞóåéò óõãêåêñéìÝíï áñéèìü ÷ñçóôþí.
ìðëïêÜñïíôáé êáé äåí ðñïù-
èïýíôáé. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óå
üëïõò ìáò Ý÷åé óõìâåß, éäéáß- ÐáñÜäåéãìá I
ôåñá óå ðåñéðôþóåéò Ýêôá- ¼ôáí õðÜñ÷åé êëÞóç ãéá êÜðïéïí óõíäñïìçôÞ ôïõ ÏÔÅ, áõôÞ ìåôáöÝñåôáé áðü
êôùí áíáãêþí, íá áêïýóïõìå êÝíôñï óå êÝíôñï óôáäéáêÜ, ìÝ÷ñé íá åíôïðéóôåß ç óõóêåõÞ ôïõ óõíäñïìçôÞ. Áðü ôç
ôï ìÞíõìá ôçò åôáéñåßáò ðáñï- óôéãìÞ ðïõ áõôüò áðáíôÞóåé, äçìéïõñãåßôáé Ýíá öõóéêü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò, ôï
÷Þò ôçëåöùíéêþí õðçñåóéþí ïðïßï ðáñáìÝíåé áíïéêôü üóï êñáôÜ ç óõíäéÜëåîç.
(ÏÔÅ, Panafon, Telestet) üôé ôï
ÁíÜëïãç åßíáé êáé ç óõìðåñéöïñÜ åíüò äéêôýïõ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ãéá ôç ìåôÜ-
äßêôõï åßíáé õðåñöïñôùìÝíï
äïóç äåäïìÝíùí. ¼ôáí Ýíáò õðïëïãéóôÞò êáëåß êÜðïéïí Üëëï, ç êëÞóç ðñïùèåßôáé
êáé äåí ìðïñåß íá ìáò åîõðç-
ôìçìáôéêÜ áðü êüìâï óå êüìâï, ìÝ÷ñé íá öôÜóåé óôï äÝêôç. Áí ï äÝêôçò èÝëåé íá
ñåôÞóåé. Ãéá íá ìðïñÝóåé ôï êÝ-
åðéêïéíùíÞóåé, áðáíôÜ èåôéêÜ óôçí ðñüóêëçóç, ïðüôå êáé äçìéïõñãåßôáé ìéá áðï-
íôñï íá åîõðçñåôÞóåé Üëëåò
êëåéóôéêÞ öõóéêÞ æåýîç ìåôáîý ôùí äýï ìåñþí ãéá üëç ôç äéÜñêåéá ôçò åðéêïéíù-
êëÞóåéò, èá ðñÝðåé íá åëåõèå-
íßáò ôïõò.
ñùèïýí êÜðïéåò êáôåéëçììÝíåò
ãñáììÝò.
ÐáñÜäåéãìá II
Óôï ó÷Þìá 6.3 ï Ç/Õ 6 èÝëåé íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôïí Ç/Õ 3. Áò õðïèÝóïõìå üôé ç
óýíäåóç ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï õðïäßêôõï ôùí êüìâùí Ê1
Ýùò Ê7, ìÝóù êÜðïéïõ óõíäõáóìïý óõíäÝóåùí ìåôáîý ôùí êüìâùí.
Ï Ç/Õ 6 óôÝëíåé ôï ó÷åôéêü áßôçìá ìÝóù ôïõ êüìâïõ Ê1. ÂáóéóìÝíïò óå ïñéóìÝ-
241
Ó÷Þìá 6.3: ÐáñÜäåéãìá äéêôýïõ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò. Ç

ìåôÜäïóç åßíáé åöéêôÞ ìüíï ìåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ
êõêëþìáôïò ìåôáãùãÞò Ç/Õ 6 - Ê1 - Ê5 - Ê4 - Ç/Õ 3, ôï ïðïßï
ðáñáìÝíåé åíåñãü óå üëç ôç äéÜñêåéá ôçò åðéêïéíùíßáò êáé
áðïäåóìåýåôáé ìå ôïí ôåñìáôéóìü ôçò.
íá êñéôÞñéá, ï êüìâïò Ê1 ìåôáäßäåé ôçí ðëçñïöïñßá ìÝóù ôïõ óõíäÝóìïõ Ê1 -

Ê5. Áí ï äéáìïéñáóìÝíïò óýíäåóìïò Ê1 - Ê5 Ý÷åé äéáèÝóéìï êáíÜëé, áõôü äå-
óìåýåôáé êáé ôï áßôçìá ðñïùèåßôáé óôïí êüìâï Ê5. Ìå ôïí ßäéï ôñüðï ï Ê5 åðéëÝ-
ãåé íá ðñïùèÞóåé ôï áßôçìá ôïõ Ç/Õ 6, ìÝóù ôïõ êüìâïõ Ê4, êáôáëáìâÜíïíôáò
Ýíá áðü ôá êáíÜëéá óýíäåóÞò ôïõ ì´áõôüí. Ï êüìâïò Ê4 ðñïùèåß ôï áßôçìá ôïõ
Ç/Õ 6 óôïí Ç/Õ 3, ï ïðïßïò, áí åßíáé äéáèÝóéìïò, äÝ÷åôáé ôï áßôçìá, êáé ïé äýï
çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò ìðïñïýí íá áñ÷ßóïõí ôçí åðéêïéíùíßá ôïõò.
Ôï êýêëùìá åðéêïéíùíßáò ðïõ äçìéïõñãåßôáé (Ç/Õ 6 - Ê1 - Ê5 - Ê4 - Ç/Õ 3) äéá-
ôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ óôïõò äýï õðïëïãéóôÝò ðïõ ôï ÷ñçóéìïðïéïýí, óáí íá õðÞñ÷å
ìßá êáé ìüíï ãñáììÞ óýíäåóçò, ÷ùñßò ôßðïôá íá ðáñåìâÜëëåôáé ìåôáîý ôïõò.
Ìüëéò ôá äýï ìÝñç áðïöáóßóïõí íá ôåñìáôßóïõí ôçí åðéêïéíùíßá, åéäïðïéïýíôáé
ôáõôü÷ñïíá ïé åíäéÜìåóïé êüìâïé, ãéá íá äéáêüøïõí êáé áõôïß ôç ìåôáîý ôïõò
óýíäåóç, áðåëåõèåñþíïíôáò ôá êáíÜëéá ôïõò ãéá êÜðïéåò Üëëåò óõíäÝóåéò. Áí ïé
äýï çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò èåëÞóïõí íá åðéêïéíùíÞóïõí êáé ðÜëé óôï ìÝëëïí,
äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ç ßäéá äéáäñïìÞ, ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç
óýíäåóÞ ôïõò.
242
Ç åðéêïéíùíßá ìå ôç ÷ñÞóç ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ðåñéëáìâÜíåé ôñåéò öÜóåéò:

ü ÅãêáôÜóôáóç öõóéêÞò æåýîçò. Ó áõôÞ ôç öÜóç ãßíåôáé ç äÝóìåõóç ôùí öõóé-
êþí óõíäÝóåùí ðïõ èá áðïôåëÝóïõí ôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò áíÜìåóá óôïõò
äýï óôáèìïýò.
ü ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí. Ó áõôÞ ôç öÜóç ãßíåôáé ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí
áíÜìåóá óôïõò äýï óôáèìïýò. Ç ìåôÜäïóç ìðïñåß íá åßíáé øçöéáêÞ Þ áíáëï-
ãéêÞ, áíÜëïãá ìå ôç öýóç ôïõ äéêôýïõ. ÃåíéêÜ, ç óýíäåóç ðïõ åðéôõã÷Üíåôáé
ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ìåôáäïèïýí äåäïìÝíá êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýí-
óåéò ôáõôü÷ñïíá (full-duplex).
ü Áðïóýíäåóç. Ç óýíäåóç áíÜìåóá óôïõò äýï óôáèìïýò ôåñìáôßæåôáé ìåôÜ áðü áðáß-
ôçóç åíüò áðü ôïõò äýï óôáèìïýò, ïðüôå êáé áðïäåóìåýïíôáé ïé öõóéêÝò æåýîåéò.
Óçìåéþíåôáé üôé, óå ðåñßðôùóç ðïõ Ý÷ïõí äåóìåõôåß ðïëëÜ êõêëþìáôá ãéá êÜðïéï
÷ñïíéêü äéÜóôçìá, åßíáé åíäå÷üìåíï íá ìçí ìðïñïýí íá ðñáãìáôïðïéçèïýí íÝåò óõí-
äÝóåéò ëüãù êÜëõøçò ôïõ óõíïëéêïý áñéèìïý ôùí óõíäÝóåùí ðïõ Ý÷ïõí ôç äõíáôü-
ôçôá íá åîõðçñåôÞóïõí ïé êüìâïé (ìåôáãùãåßò). Åðßóçò ðñÝðåé íá ôïíéóôåß ðùò ç
÷ùñçôéêüôçôá ôùí óõíäÝóåùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò åßíáé
äåóìåõìÝíç ãéá üëç ôç äéÜñêåéá ôçò óýíäåóçò, áêüìç êáé áí äå ìåôáäßäïíôáé äåäï-
ìÝíá. Áõôü åßíáé óçìáíôéêü, áöïý ïé óõíäÝóåéò ãéá ôç ìåôÜäïóç öùíÞò, óõíÞèùò äå
÷ñçóéìïðïéïýí 100% ôç äéáèÝóéìç ÷ùñçôéêüôçôá, åíþ ïé óõíäÝóåéò ãéá ôç ìåôÜäïóç
äåäïìÝíùí ìðïñåß íá ìÝíïõí áäñáíåßò ãéá ìåãÜëá ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá. ÅðéðëÝïí
õðÜñ÷åé êáé ç êáèõóôÝñçóç ðïõ ïöåßëåôáé óôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ êõêëþìáôïò åðéêïé-
íùíßáò, ðñéí áñ÷ßóåé ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí. ÂÝâáéá, áðü ôç óôéãìÞ ðïõ èá åãêáôáóôá-
èåß ç óýíäåóç, ç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí ãßíåôáé ìå óõãêåêñéìÝíï ñõèìü êáé ç ìüíç
êáèõóôÝñçóç ðïõ ðáñáôçñåßôáé ïöåßëåôáé óôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò ôùí ìÝóùí ðïõ áðï-
ôåëïýí ôéò óõíäÝóåéò ôïõ êõêëþìáôïò.
6.2.2 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò

Ç ìåôáãùãÞ ìçíýìáôïò (message switching) åßíáé ç ôå÷íéêÞ êáôÜ ôçí ïðïßá ï ðï-
ìðüò ïñãáíþíåé ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ èÝëåé íá óôåßëåé óôï äÝêôç óå Ýíá ìÞíõìá, ðïõ
ðåñéÝ÷åé ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç. Óôç óõíÝ÷åéá ôï ìÞíõìá ðáñáäßäåôáé óôï äß-
êôõï, ôï ïðïßï áíáëáìâÜíåé ôçí áðïóôïëÞ ôïõ óôïí áðïäÝêôç. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç
ôï äßêôõï äåí åãêáèéóôÜ Ýíá öõóéêü êáíÜëé ìåôáîý áðïóôïëÝá êáé ðáñáëÞðôç, áëëÜ
ç áðïóôïëÞ ôïõ ìçíýìáôïò ãßíåôáé ìå ôïí áêüëïõèï ôñüðï.
Ôï ìÞíõìá áðïóôÝëëåôáé áðü ôïí ðïìðü óôï äÝêôç ðåñíþíôáò áðü Ýíáí Þ ðåñéóóü-
ôåñïõò åíäéÜìåóïõò êüìâïõò (ó÷Þìá 6.4). ÊÜèå êüìâïò ëáìâÜíåé ïëüêëçñï ôï ìÞ-
íõìá, ôï áðïèçêåýåé êáé, ìüëéò âñåé ôçí êáôÜëëçëç åõêáéñßá, ôï áðïóôÝëëåé óôïí áìÝ-
óùò åðüìåíï êüìâï ðïõ èåùñåß üôé åßíáé ç êáëýôåñç åðéëïãÞ ãéá íá öôÜóåé áõôü
óýíôïìá êáé ìå áóöÜëåéá óôïí ðñïïñéóìü ôïõ.
Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ, ëüãù ôïõ üôé êÜèå ìÞíõìá áñ÷éêÜ áðïèçêåýåôáé óå Ýíáí êüìâï êáé
óôç óõíÝ÷åéá ðñïùèåßôáé óôïí åðüìåíï, ïíïìÜæåôáé ôå÷íéêÞ áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþ-
243
èçóçò (store and forward). Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ç ðëçñïöïñßá ðñïùèåßôáé óôïí
ðñïïñéóìü ôçò ðñïûðïèÝôåé êüìâïõò ìå áõîçìÝíåò äõíáôüôçôåò áðïèÞêåõóçò, êá-
èþò èá ðñÝðåé íá áðïèçêåýïõí üëá ôá ìçíýìáôá ðïõ ëáìâÜíïõí áðü ãåéôïíéêïýò
êüìâïõò, ìÝ÷ñé íá âñïõí ôçí êáôÜëëçëç åõêáéñßá íá ôá ðñïùèÞóïõí.
Óôï ó÷Þìá 6.4 ï Ç/Õ 1 åðéèõìåß íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôïí Ç/Õ 5. Ïñãáíþíåé ôçí
ðëçñïöïñßá ðïõ èÝëåé íá áðïóôåßëåé óå Ýíá ìÞíõìá ðñïóáñôþíôáò êáé ôç äéåý-
èõíóç ôïõ Ç/Õ 5. Óå ðñþôç öÜóç ôï ìÞíõìá áðïóôÝëëåôáé óôïí êüìâï Ê3. Ï Ê3,
áöïý ëÜâåé üëï ôï ìÞíõìá, ôï áðïèçêåýåé êáé óôç óõíÝ÷åéá, ìüëéò âñåé åëåýèåñï
êáíÜëé, ôï ðñïùèåß óôïí êüìâï Ê7. Ï Ê7 ìå ôç óåéñÜ ôïõ ôï ðñïùèåß óôïí Ê6 êáé
áõôüò óôïí ôåëéêü ðáñáëÞðôç, ðïõ åßíáé ï Ç/Õ 5. Áí ï Ç/Õ 5 ãéá êÜðïéïõò ëüãïõò
åßíáé åêôüò ëåéôïõñãßáò, ôï ìÞíõìá ðáñáìÝíåé áðïèçêåõìÝíï óôïí êüìâï Ê6, ìÝ÷ñé
ï Ç/Õ 5 íá ëåéôïõñãÞóåé êáé ðÜëé. ÔÝëïò, áí ãéá êÜðïéïõò ëüãïõò ï êüìâïò Ê3 äåí
ìðïñåß íá âñåé åëåýèåñï ôïí Ê7, ôüôå åßíáé äõíáôüí íá ðñïùèÞóåé ôï ìÞíõìá ìÝóù
ôïõ êüìâïõ Ê1 (êüêêéíç äéáêåêïììÝíç ãñáììÞ) êáé ôï ìÞíõìá íá áêïëïõèÞóåé Ýíá
äéáöïñåôéêü äñïìïëüãéï, ìÝ÷ñé íá öôÜóåé óôïí ðñïïñéóìü ôïõ.
Ó÷Þìá 6.4: ÐáñÜäåéãìá óýíäåóçò ìå ìåôáãùãÞ ìçíýìáôïò. Ç ìåôÜäïóç ãßíåôáé ìÝóù ôçò
äéáäñïìÞò Ç/Õ 1 - Ê 3 - Ê 7 - Ê 6 - Ç/Õ 5 êáé åíáëëáêôéêÜ, áí ï êüìâïò Ê 7 äå ëåéôïõñãåß,
ìÝóù ôçò äéáäñïìÞò Ç/Õ 1 - Ê 3 - Ê 1 - Ê 6 - Ç/Õ 5. ÊÜèå óýíäåóìïò ðáñáìÝíåé åíåñãüò
ìüíï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ìåôÜäïóçò ôùí êüìâùí ôïõ.
ÁíáëõôéêÞ óýãêñéóç ôùí ôå÷íéêþí ìåôáãùãÞò èá ãßíåé óôá ðáñáêÜôù êåöÜëáéá,

üìùò åäþ áîßæåé íá åðéóçìáíèåß ìéá óçìáíôéêÞ äéáöïñÜ ìåôáîý ôçò ìåôáãùãÞò êõ-
êëþìáôïò êáé ôçò ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò, ðïõ ãßíåôáé áìÝóùò áíôéëçðôÞ áðü ôá ðá-
ñáðÜíù ðáñáäåßãìáôá (ÉÉ êáé ÉÉÉ). Ç äéáöïñÜ áõôÞ Ýãêåéôáé óôï üôé, ãéá íá åðéôåõ÷èåß
ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý äýï çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò
244
êõêëþìáôïò, ðñÝðåé ï ðáñáëÞðôçò íá åßíáé óå èÝóç íá äå÷ôåß ôçí êëÞóç, áíôßèåôá ìå

ôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò óôçí ïðïßá áõôü äåí åßíáé áíáãêáßï. Ó áõôÞ
ôçí ðåñßðôùóç, áí ï ðáñáëÞðôçò äåí åßíáé äéáèÝóéìïò, ôï ìÞíõìá öõëÜóóåôáé óôïí
ôåëåõôáßï êüìâï ìå ôïí ïðïßï áõôüò óõíäÝåôáé êáé ðáñáëáìâÜíåé ôï ìÞíõìá, ìüëéò ç
óýíäåóÞ ôïõ ìå ôïí êüìâï ãßíåé åöéêôÞ.

ÌåôáãùãÞ, äßêôõï ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò, ôå÷íéêÞ áðïèÞêåõóçò êáé
ðñïþèçóçò, äßêôõï ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò, åãêáôÜóôáóç öõóéêÞò æåý-
îçò, áðïóýíäåóç.
245
ÌÜèçìá 6.3: Ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðá-

êÝôïõ
6.3.1 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ

Óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ôá äåäïìÝíá ÷ùñßæïíôáé óå ìéêñüôåñá ôìÞìáôá
ðñéí áðü ôç ìåôÜäïóÞ ôïõò. ÁõôÜ ôá ôìÞìáôá äåäïìÝíùí ïíïìÜæïíôáé ðáêÝôá
(packets). Ôï ìÝãåèïò êÜèå ðáêÝôïõ ðïéêßëëåé, áëëÜ Ýíá ôõðéêü áíþôáôï üñéï ìÞêïõò
åßíáé ïé 1.000 ÷áñáêôÞñåò (bytes) Þ ïêôÜäåò äõáäéêþí øçößùí (octets). ÌéêñÜ óå
ìÝãåèïò ðáêÝôá (128 Ýùò 256 äõáäéêþí øçößùí) åßíáé óõíÞèùò ðñïôéìüôåñá, ðñï-
êåéìÝíïõ íá åëÝã÷åôáé êáëýôåñá ç êõêëïöïñßá óôï äßêôõï.
ÊÜèå ðáêÝôï ðåñéÝ÷åé Ýíá ôìÞìá ôïõ ìçíýìáôïò ðñïò áðïóôïëÞ êáé åðéðëÝïí ðëçñï-
öïñßåò åëÝã÷ïõ. Ïé ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ åßíáé áðáñáßôçôåò, ãéáôß åðéôñÝðïõí ôç óù-
óôÞ äñïìïëüãçóç ôïõ ðáêÝôïõ ìÝóá óôï äßêôõï, Ýôóé þóôå íá öôÜóåé óôï óùóôü ðñïï- Ç ýðáñîç Üìåóïõ Þ Ýììåóïõ
ñéóìü. ¼ôáí ôá ðáêÝôá öôÜóïõí óôïí êüìâï ðñïïñéóìïý, ôá áñ÷éêÜ äåäïìÝíá ðïõ ôñüðïõ äéáóýíäåóçò ìåôáîý
ðåñéÝ÷ïõí åðáíáóõíèÝôïíôáé. Ïé êüìâïé óå Ýíá äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ÷ñåéÜæåôáé ôùí õðïëïãéóôþí åíüò äéêôýïõ
íá Ý÷ïõí éêáíüôçôåò åðåîåñãáóßáò êáé áðïèÞêåõóçò, ãéá íá ðñïùèïýí ôá ðáêÝôá, äåí åðáñêåß ãéá ôçí åðßôåõîç
áëëÜ êáé ãéá íá ôá áðïèçêåýïõí ðñïóùñéíÜ, áí ÷ñåéáóôåß, ìÝ÷ñé íá âñïõí ôçí êáôáë- ôçò åðéêïéíùíßáò ôïõò. Ìßá
ëçëüôåñç äéáäñïìÞ. åðéðëÝïí áðáßôçóç åßíáé ç åê-
Ç ôå÷íéêÞ ðïõ áêïëïõèåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí åßíáé ãíùóôÞ áðü ôï ÌÜ- ÷þñçóç ìßáò ìïíáäéêÞò äéåý-
èçìá 6.1 êáé ëÝãåôáé ôå÷íéêÞ áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí ìåôáãùãÞò. èõíóçò óå êÜèå êüìâï ôïõ äé-
Óýìöùíá ì áõôÞí, ôá ðáêÝôá óôÝëíïíôáé óõíå÷üìåíá óôï äßêôõï, ÷ùñßò íá åãêáèß- êôýïõ, éêáíÞò íá ôïí äéáöïñï-
óôáôáé åê ôùí ðñïôÝñùí êÜðïéá ìüíéìç óýíäåóç áíÜìåóá óôïí ðïìðü êáé óôï äÝêôç, ðïéåß áðü ôïõò õðüëïéðïõò êüì-
üðùò ãßíåôáé óôç ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò. Óôç ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ áõôÜ êõêëïöïñïýí âïõò ôïõ äéêôýïõ.
ìÝóá óôï äßêôõï áðü êüìâï óå êüìâï, áðïèçêåýïíôáé ðñïóùñéíÜ óå êÜèå åíäéÜìåóï
êüìâï êáé óôç óõíÝ÷åéá ðñïùèïýíôáé óôïí åðüìåíï.
¸óôù üôé èÝëïõìå íá ìåôáäþóïõìå, ìÝóù ôïõ äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ôïõ
ó÷Þìáôïò 6.5, Ýíá áñ÷åßï äåäïìÝíùí áðü ôïí êüìâï Á óôïí êüìâï Ã. Áí ïé ÷ñüíïé ìåôÜ-
äïóçò ôïõ áñ÷åßïõ áðü ôïí Á óôï Â êüìâï êáé áðü ôï Â óôï Ã êüìâï åßíáé ßäéïé êáé ßóïé
ìå 60 sec, ôüôå ï óõíïëéêüò ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò èá åßíáé ßóïò ìå 120 sec.
Áí ÷ùñéóôåß ôï áñ÷åßï óå 60 éóïìåãÝèç ðáêÝôá, ôüôå ï ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò åíüò
ðáêÝôïõ áðü ôïí Á óôï Â Þ áðü ôï Â óôï Ã êüìâï èá åßíáé ßóïò ìå 1 sec. Óôï 1ï sec
ôï ðñþôï ðáêÝôï ôïõ áñ÷åßïõ èá óôáëåß áðü ôïí Á óôï Â êüìâï. Óôï 2ï sec ôï
äåýôåñï ðáêÝôï èá óôáëåß áðü ôïí Á óôï Â êüìâï, åíþ ôáõôü÷ñïíá ôï ðñþôï ðáêÝ-
ôï èá óôáëåß áðü ôï Â óôï Ã êüìâï. ¸ôóé ï óõíïëéêüò ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò ôïõ
áñ÷åßïõ èá åßíáé ßóïò ìå 61 sec. Ç åîïéêïíüìçóç óôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò ôùí ðáêÝ-
ôùí èá åßíáé ìåãáëýôåñç üóï ðåñéóóüôåñïé åßíáé ïé åíäéÜìåóïé êüìâïé.
246
¼ôáí Ýíáò ÷ñÞóôçò ôïõ äé-

êôýïõ èÝëåé íá ìåôáâéâÜóåé
êÜðïéá ðëçñïöïñßá óå Ýíá
óõãêåêñéìÝíï ðñïïñéóìü óôï Ó÷Þìá 6.5: ÌåôÜäïóç ìå áðïèÞêåõóç êáé ðñïþèçóç. Ôá ðáêÝôá áðïóôÝëëïíôáé óõíå÷üìåíá
äßêôõï, ôüôå ðñÝðåé íá ðñïó- óôï äßêôõï êáé Ýôóé ìåéþíåôáé ï áðáéôïýìåíïò ÷ñüíïò ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò.
äéïñßóåé ôç äéåýèõíóç ôïõ
áíôßóôïé÷ïõ êüìâïõ. Ç äéåý- Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ Ý÷åé áðïäåé÷ôåß åîáéñåôéêÜ áðïäïôéêÞ. Ôá ðëåïíåêôÞìáôÜ ôçò åßíáé ôá
èõíóç ðñïïñéóìïý êáôáãñÜ- áêüëïõèá:
öåôáé óå êáèÝíá áðü ôá ìå- ü Ç áðïäïôéêüôçôá ôçò ãñáììÞò åßíáé ðïëý êáëýôåñç, áöïý êÜèå óýíäåóç áðü
ôáäéäüìåíá ðáêÝôá. ÅÜí ï áðï- êüìâï óå êüìâï ìðïñåß íá ìïéñáóôåß óõã÷ñüíùò êáé äõíáìéêÜ óå ðïëëÝò ñïÝò
óôïëÝáò êáé ï ðáñáëÞðôçò äåí ðáêÝôùí.
åßíáé Üìåóá óõíäåäåìÝíïé ìå-
ü Ìðïñïýí íá äéáóõíäåèïýí ìåôáîý ôïõò óôáèìïß ìå äéáöïñåôéêïýò ñõèìïýò ìåôÜ-
ôáîý ôïõò, ôüôå ïé åíäéÜìåóïé
äïóçò, áöïý ï êÜèå óôáèìüò óõíäÝåôáé ìå ôï äßêôõï óôï ñõèìü ðïõ åðéèõìåß êáé
ìåôáãùãåßò ôïõ äéêôýïõ ÷ñç-
ìðïñåß íá åðéôý÷åé.
óéìïðïéïýí ôç äéåýèõíóç ôïõ
ü Äåí áðïññßðôïíôáé ðáêÝôá, üôáí õðÜñ÷åé ìåãÜëïò öüñôïò óôï äßêôõï, ìåéþíå-
êüìâïõ ðñïïñéóìïý, ãéá íá
ôáé üìùò ç áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ.
áðïöáóßóïõí áðü ðïéïí óýí-
äåóìü ôïõò èá ðñïùèÞóïõí ôá Ìðïñåß íá äïèåß ðñïôåñáéüôçôá óôç ìåôÜäïóç ïñéóìÝíùí ðáêÝôùí. Áõôü óçìáßíåé
ìåôáäéäüìåíá ðáêÝôá. ÁõôÞ ç ðùò, áí õðÜñ÷ïõí áðïèçêåõìÝíá óå êÜðïéïí êüìâï ôïõ äéêôýïõ ðáêÝôá ðïõ ðåñéìÝ-
äéáäéêáóßá åðéëïãÞò ôïõ óõí- íïõí íá ìåôáäïèïýí, ï êüìâïò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé ðñþôá áõôÜ ôá ðáêÝôá ðïõ
äÝóìïõ ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝ- Ý÷ïõí ìåãáëýôåñç ðñïôåñáéüôçôá. ¸ôóé áõôÜ èá ìåôáäïèïýí ðéï óýíôïìá áðü ôá
ôùí óôïõò ìåôáãùãåßò ïíïìÜ- ðáêÝôá ìå ÷áìçëüôåñç ðñïôåñáéüôçôá.
æåôáé äñïìïëüãçóç (routing). ÃåíéêÜ, õðÜñ÷ïõí äýï ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ. Ç ðñþôç åßíáé ç ôå÷íéêÞ ôùí
áõôïäýíáìùí ðáêÝôùí (datagrams) êáé ç äåýôåñç ôùí íïçôþí êõêëùìÜôùí (virtual
circuits). Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ôï äßêôõï ÷åéñßæåôáé êÜèå ðáêÝôï áíåîÜñôçôá, åíþ
óôç äåýôåñç åãêáèßóôáôáé ìéá íïçôÞ óýíäåóç ìåôáîý ôùí äýï êüìâùí ðïõ ðñüêåéôáé
íá åðéêïéíùíÞóïõí.
247
6.3.2 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ìå áõôïäýíáìá ðáêÝôá

Ðéï áíáëõôéêÜ, ç áñ÷Þ ëåéôïõñãßáò ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò ìå áõôïäýíáìá ðáêÝôá
Ý÷åé ùò áêïëïýèùò. ÊÜèå ðáêÝôï ðïõ öôÜíåé óå Ýíáí åíäéÜìåóï êüìâï áíôéìåôùðßæå-
ôáé áíåîÜñôçôá áðü ôá Üëëá. Ï êüìâïò áðïöáóßæåé åêåßíç ôç óôéãìÞ ðïéïò åßíáé ï
óõíôïìüôåñïò êáé êáôáëëçëüôåñïò äñüìïò ãéá íá ðñïùèçèåß ôï ðáêÝôï óôïí ðñïï-
ñéóìü ôïõ. Áõôü Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá íá ìçí áêïëïõèïýí üëá ôá ðáêÝôá ôçí ßäéá
äéáäñïìÞ, êáèþò, üôáí öôÜíïõí óå äéáöïñåôéêÝò ÷ñïíéêÝò óôéãìÝò óå êÜðïéïí êüì-
âï, åßíáé ðéèáíüí ïé óõíèÞêåò óôï äßêôõï íá åßíáé äéáöïñåôéêÝò. Ìðïñåß äçëáäÞ, åíþ
êÜðïéá ðáêÝôá Ý÷ïõí Þäç ðñïùèçèåß óå Ýíáí êüìâï, ç êßíçóç ó áõôÞ ôçí ðåñéï÷Þ
ôïõ äéêôýïõ íá ìåôáâëÞèçêå îáöíéêÜ, ïðüôå ôá ðáêÝôá ðïõ áêïëïõèïýí íá ðñïùèç-
èïýí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò ìÝóù åíüò Üëëïõ êüìâïõ ðïõ åêåßíç ôç óôéãìÞ èåùñåßôáé
êáôáëëçëüôåñïò. ÅðïìÝíùò, åðåéäÞ ïé ìåôáãùãåßò ôïõ äéêôýïõ åðéëÝãïõí ôï óýíäå-
óìï ðñïþèçóçò êÜèå ðáêÝôïõ ôçò ñïÞò äåäïìÝíùí îå÷ùñéóôÜ, ôá ðáêÝôá ìðïñåß íá
áêïëïõèÞóïõí äéáöïñåôéêÝò äéáäñïìÝò êáôÜ ôç äéÝëåõóÞ ôïõò áðü ôï äßêôõï.
¸íá áíÜëïãï ðáñÜäåéãìá ôïõ ìïíôÝëïõ ðïõ åîåôÜæïõìå ìðïñïýìå íá âñïýìå óôï
ôá÷õäñïìéêü äßêôõï, üðïõ ôá ãñÜììáôá ðïõ óôÝëíïõìå óôïí ßäéï ðáñáëÞðôç áíôéìå-
ôùðßæïíôáé îå÷ùñéóôÜ áðü ôçí ôá÷õäñïìéêÞ õðçñåóßá êáé ìðïñåß íá öôÜóïõí óôïí
ðñïïñéóìü ôïõò áêïëïõèþíôáò äéáöïñåôéêÝò äéáäñïìÝò.
Ôõðéêü ðáñÜäåéãìá äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí åßíáé ôï Äéáäßêôõï.
Óôï ó÷Þìá 6.6 ï Ç/Õ 1 åðéèõìåß íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôïí Ç/Õ 5. ×ùñßæåé ôçí
ðëçñïöïñßá ðïõ èÝëåé íá áðïóôåßëåé óå ðáêÝôá ðñïóáñôþíôáò óå êáèÝíá áðü
áõôÜ ôç äéåýèõíóç ôïõ Ç/Õ 5. Ìðïñïýìå íá õðïèÝóïõìå üôé Ý÷ïõìå 5 ðáêÝôá, ôá
1, 2, 3, 4 êáé 5. Áñ÷éêÜ üëá ôá ðáêÝôá áðïóôÝëëïíôáé óôïí êüìâï Ê3. Ï Ê3 ðñïù-
èåß êÜèå ðáêÝôï óôïí ðñïïñéóìü ôïõ óôÝëíïíôÜò ôï óôïí êáôáëëçëüôåñï ãåéôïíéêü
ôïõ êüìâï.
Ï êüìâïò Ê3 ðñïùèåß ôï ðáêÝôï 1 (êßôñéíï ÷ñþìá) ìÝóù ôçò äéáäñïìÞò Ê3 - Ê7
- Ê6 - Ç/Õ 5. Ãéá ôï ðáêÝôï 2 (ìùâ ÷ñþìá) áëëÜæåé ãíþìç ãéá êÜðïéïõò ëüãïõò,
ãéá ðáñÜäåéãìá ëüãù õðåñöüñôùóçò ôçò ãñáììÞò ðïõ ïäçãåß óôïí Ê7, êáé ãé
áõôü ôï óôÝëíåé ìÝóù ôçò äéáäñïìÞò Ê3 - Ê1 - Ê6 - Ç/Õ 5. Ôï ðáêÝôï 3 (êüêêéíï
÷ñþìá) ôï óôÝëíåé ìÝóù ôçò ßäéáò äéáäñïìÞò Ê3 - Ê1 - Ê6 - Ç/Õ 5, ãéáôß ïé óõíèÞ-
êåò ðáñáìÝíïõí ïé ßäéåò. Ôï ðáêÝôï 4 (ðñÜóéíï ÷ñþìá) áðïöáóßæåé íá ôï óôåßëåé
êáé ðÜëé ìÝóù ôçò äéáäñïìÞò Ê3 - Ê7 - Ê6 - Ç/Õ 5, ãéáôß óôçí ðáñïýóá öÜóç
öáßíåôáé íá åßíáé ï óõìöåñüôåñïò äñüìïò, ãéá íá öôÜóåé ôï ðáêÝôï óôïí ðñïïñé-
óìü ôïõ. ÔÝëïò, ôï ðáêÝôï 5 (ðñÜóéíï áíïéêôü ÷ñþìá) ôï óôÝëíåé ìÝóù ìéáò íÝáò
äéáäñïìÞò, ôçò Ê3 - Ê2 - Ê1 - Ê6 - Ç/Õ 5, ãéáôß ïé óõíèÞêåò Üëëáîáí ðÜëé. ÔåëéêÜ
üëá ôá ðáêÝôá ðáñáëáìâÜíïíôáé áðü ôïí ðáñáëÞðôç. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ äå
öôÜóïõí ìå ôç óùóôÞ óåéñÜ, ï ðáñáëÞðôçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá åðáíáóõíáñ-
ìïëïãÞóåé ôçí ðëçñïöïñßá óõíèÝôïíôáò ôá ðáêÝôá ìå ôç óùóôÞ óåéñÜ.
ÖõóéêÜ êÜèå Üëëïò åíäéÜìåóïò êüìâïò ìðïñåß íá áëëÜîåé ôç äéáäñïìÞ åíüò ðá-
248
êÝôïõ, ðñÜãìá ðïõ óçìáßíåé üôé ï êüìâïò Ê3 äåí áðïöáóßæåé ïñéóôéêÜ ãéá üëç ôç
äéáäñïìÞ ðïõ èá áêïëïõèÞóåé ôï ðáêÝôï. ÊÜèå êüìâïò áðïöáóßæåé ïñéóôéêÜ ìüíï
ãéá ôïí áìÝóùò åðüìåíï óôáèìü óôïí ïðïßï èá ðñïùèÞóåé ôï ðáêÝôï, ìå âÜóç ôéò
ðëçñïöïñßåò ðïõ äéáèÝôåé åêåßíç ôç óôéãìÞ ãéá ôçí êáôáëëçëüôåñç äéáäñïìÞ.
Ó÷Þìá 6.6: ÐáñÜäåéãìá óýíäåóçò ìå ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ
6.3.3 Äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ìå íïçôÜ

êõêëþìáôá
ÅÜí ïé ìåôáãùãåßò ôïõ äéêôýïõ äñïìïëïãïýí ôá ðáêÝôá ìéáò ñïÞò äåäïìÝíùí áðü
ôïí ßäéï ðÜíôá óýíäåóìï, ôüôå ôï äßêôõï ïíïìÜæåôáé äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ìå
íïçôÜ êõêëþìáôá (packet switched virtual circuits network). Ùò ñïÞ äåäïìÝíùí (data
flow) ïñßæåôáé ç áêïëïõèßá ðáêÝôùí ðïõ Ý÷ïõí ôïí ßäéï áðïóôïëÝá êáé ôïí ßäéï ðáñáëÞ-
ðôç. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç óêéáãñáöåßôáé óôï äßêôõï Ýíá íïçôü êýêëùìá (virtual circuit).
Ç äéáäéêáóßá åãêáôÜóôáóçò ôïõ íïçôïý êõêëþìáôïò ðñïçãåßôáé ôçò ìåôáöïñÜò ôùí
äåäïìÝíùí êáé åßíáé áíÜëïãç ì áõôÞí ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò.
Ç ìåôáãùãÞ íïçôïý êõêëþìáôïò (virtual circuit switching) åßíáé ç ôå÷íéêÞ êáôÜ ôçí
ïðïßá ï ðïìðüò ïñãáíþíåé ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ èÝëåé íá óôåßëåé óôï äÝêôç óå ðáêÝôá,
ôá ïðïßá ðåñéÝ÷ïõí ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç. Óôç óõíÝ÷åéá äçìéïõñãåßôáé Ýíá íïç-
249
ôü êýêëùìá ìåôáîý ôùí äýï êüìâùí ðïõ åðéèõìïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí êáé ôá ðáêÝôá
H ìÝèïäïò ìåôáãùãÞò íïçôïý
óôÝëíïíôáé áíåîÜñôçôá ôï Ýíá áðü ôï Üëëï, áêïëïõèïýí üìùò ôçí ßäéá äéáäñïìÞ.
êõêëþìáôïò ÷ñçóéìïðïéåß ôç
Ðñüêåéôáé ãéá ìéá ôå÷íéêÞ ðïõ óõíäõÜæåé ôç ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ êáé ôç
ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝ-
ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò. Ç äéáöïñÜ åßíáé üôé äåí åãêáèßóôáôáé Ýíá ðñáãìáôéêü öõóéêü
ôïõ ãéá ôçí ðáñïõóßáóç ôçò
êáíÜëé åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí äýï çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí ðïõ èÝëïõí íá åðéêïé-
ðëçñïöïñßáò (ðáêÝôá) óôï äß-
íùíÞóïõí, áëëÜ Ýíá íïçôü êáíÜëé, ìå ôçí Ýííïéá üôé üëá ôá ðáêÝôá èá ðåñÜóïõí áðü
êôõï, üðùò åðßóçò êáé ôç ìå-
ôçí ßäéá äéáäñïìÞ, üðùò óõìâáßíåé äçëáäÞ ìå ôá äåäïìÝíá óôçí ðåñßðôùóç ôçò ìåôá-
ôáãùãÞ êõêëþìáôïò ãéá ôïí
ãùãÞò êõêëþìáôïò. Ç äéáöïñÜ ôçò ìå ôç ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ åßíáé üôé
ôñüðï ðïõ ìåôáöÝñïíôáé ôá
êÜèå êüìâïò, áðü ôç óôéãìÞ ðïõ åðéëåãåß ç äéáäñïìÞ, óôÝëíåé üëá ôá ðáêÝôá åêåß êáé
ðáêÝôá áõôÜ ìÝóá áðü ôï äß-
äåí áðïöáóßæåé ãéá êÜèå ðáêÝôï ðïéá åßíáé ç êáôáëëçëüôåñç äéáäñïìÞ.
êôõï.
Óôï ó÷Þìá 6.7 ï Ç/Õ 1 åðéèõìåß íá åðéêïéíùíÞ-
óåé ìå ôïí Ç/Õ 5. Áñ÷éêÜ ï Ç/Õ 1 óôÝëíåé ìéá
áßôçóç åðéêïéíùíßáò óôïí Ç/Õ 5 ìÝóù ôïõ êüì-
âïõ Ê3. Ï Ê3 ðñïùèåß ôï áßôçìá, äéáëÝãïíôáò
åêåßíç ôç óôéãìÞ ùò êáôáëëçëüôåñç äéáäñïìÞ ôïí
êüìâï Ê1, ï ïðïßïò ìå ôç óåéñÜ ôïõ óôÝëíåé ôï
áßôçìá óôïí êüìâï Ê6 êáé áõôüò ôåëéêÜ óôïí Ç/Õ 5.
Áí ï Ç/Õ 5 åßíáé óå èÝóç íá åðéêïéíùíÞóåé, óôÝë-
íåé ìéá èåôéêÞ áðÜíôçóç óôïí Ç/Õ 1 ìÝóù ôçò
ßäéáò äéáäñïìÞò, äçëáäÞ ìÝóù ôùí êüìâùí Ê6,
Ê1, Ê3. ¸êôïôå ïé ðëçñïöïñßåò ðïõ áíôáëëÜó-
óïõí ïé äýï çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò ðåñíïýí
áðü ôï íïçôü áõôü êýêëùìá (Ç/Õ 1 - Ê3 - Ê1 -
Ê6 - Ç/Õ 5, ÷ñþìá ìùâ) õðü ìïñöÞ ðáêÝôùí,
ìÝ÷ñé ôï ôÝëïò ôçò åðéêïéíùíßáò. Ç åðéêïéíùíßá
ìðïñåß íá äéáêïðåß, üôáí êÜðïéïò áðü ôïõò äýï
çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôÝò èåëÞóåé íá ôçí ôåñ-
ìáôßóåé, óôÝëíïíôáò Ýíá ó÷åôéêü áßôçìá.
Ó÷Þìá 6.7: ÐáñÜäåéãìá óýíäåóçò ìå ìåôáãùãÞ íïçôïý
êõêëþìáôïò
ÓõíÞèùò ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôá
äçìüóéá äßêôõá, ãéá ôá ïðïßá èá ìéëÞóïõìå áíáëõôéêüôåñá óôçí Åíüôçôá Å.

ÌåôáãùãÞ, äßêôõï ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ, äßêôõï ìåôáãùãÞò
ðáêÝôïõ ìå íïçôÜ êõêëþìáôá.
250
ÌÜèçìá 6.4: Óýãêñéóç ôå÷íéêþí ìå-

ôáãùãÞò
Ôá äßêôõá ìåôáãùãÞò ðïõ ðåñéãñÜøáìå óôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá ðñïóöÝñïíôáé
óõíÞèùò áðü ôéò äçìüóéåò åôáéñåßåò ôçëåðéêïéíùíéþí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ï ÏÔÅ
óôçí ÅëëÜäá, ç ÂÔ óôç Âñåôáíßá, ç France Telecom óôç Ãáëëßá, ç ÁÔ&T óôéò Ç.Ð.Á. êáé
Üëëïé ôçëåðéêïéíùíéáêïß ïñãáíéóìïß óå üëåò ôéò ÷þñåò ôçò Åõñþðçò êáé ôçò ÁìåñéêÞò.
ÌåñéêÜ áðü áõôÜ ôá äßêôõá åßíáé ôï HellasPack óôçí ÅëëÜäá, ôï EPSS óôç Âñåôáíßá, ôï
TransPack óôç Ãáëëßá, ôï Sprint óôéò Ç.Ð.Á., ôï AustPack óôçí Áõóôñáëßá ê.Ü.
Ôá äßêôõá ìåôáãùãÞò áðïôåëïýíôáé áðü êüìâïõò ðïõ óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò ìå
ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá äßíïõí ðÜíôá ôçí åõêáéñßá åíáëëáêôéêþí äéáäñïìþí óôéò ðëç-
ñïöïñßåò ðïõ ìåôáöÝñïíôáé óôï äßêôõï. Ç óýíäåóç ôùí êüìâùí ãßíåôáé åßôå ìå êÜ-
ðïéïí çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ Þ ôïðéêü äßêôõï åßôå ìüíï ìå Üëëïõò êüìâïõò, ïé ïðïßïé
ðáßæïõí ôï ñüëï åíüò åíäéÜìåóïõ óôáèìïý ðïõ èá áðïèçêåýóåé êáé èá ðñïùèÞóåé
ôçí ðëçñïöïñßá óôïí ðñïïñéóìü ôçò.
Kïéíü ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò åßíáé ç äõíáôüôçôá ðïõ Ý÷åé êÜèå
÷ñÞóôçò íá êáëÝóåé ôï óõíïìéëçôÞ ôïõ, üðùò áêñéâþò ãßíåôáé êáé ìå ôéò ôçëåöùíéêÝò
óõíäéáëÝîåéò, êÜôé ðïõ äå óõíáíôÜìå óôá äßêôõá åêðïìðÞò, üðùò èá äïýìå óå åðüìå-
íá ìáèÞìáôá. ¸íá éäéáßôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò
åßíáé ç êáôÜëçøç ôçò ãñáììÞò ãéá üóç þñá äéáñêåß ç åðéêïéíùíßá ôùí äýï ìåñþí.
¼ðùò ãíùñßæïõìå êáé áðü ôéò ôçëåöùíéêÝò óõíäéáëÝîåéò, êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò óõíï-
ìéëßáò äå ãßíåôáé óõíå÷þò ìåôáöïñÜ êÜðïéïõ ìçíýìáôïò áðü ôïí Ýíá óõíïìéëçôÞ
óôïí Üëëï, ç ãñáììÞ üìùò ðáñáìÝíåé áíïéêôÞ. Ìå áðëÜ ëüãéá áõôü óçìáßíåé üôé óôéò
ôçëåöùíéêÝò óõíäéáëÝîåéò ìåôáäßäïíôáé êáé ïé ðáýóåéò ôçò óõíïìéëßáò. Ôï ßäéï óõì-
âáßíåé êáé óôçí ðåñßðôùóç ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí ìÝóá áðü Ýíá äßêôõï ìåôáãùãÞò
êõêëþìáôïò. Ðáñ üôé õðÜñ÷åé ç öõóéêÞ óýíäåóç ìåôáîý ôùí äýï ìåñþí ðïõ åðéêïé-
íùíïýí, äå ìåôáöÝñïíôáé äåäïìÝíá óõíå÷þò. ÌÜëéóôá ï ÷ñüíïò ðïõ ôï êáíÜëé ðá-
ñáìÝíåé êåíü áðü äåäïìÝíá èåùñåßôáé áñêåôÜ ìåãÜëïò, ãåãïíüò ðïõ êáôáãñÜöåôáé
ùò ìåéïíÝêôçìá ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò.
¼ôáí ç êßíçóç óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò åßíáé áõîçìÝíç, ðáñáôçñåßôáé ôï
öáéíüìåíï íá ìç ãßíïíôáé äåêôÝò êëÞóåéò ãéá åðéêïéíùíßá, êáèþò äåí õðÜñ÷åé äéáèÝ-
óéìï êáíÜëé, ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç óýíäåóç. Áíôßèåôá, óå üëá ôá Üëëá äßêôõá ìåôáãù-
ãÞò ç ðëçñïöïñßá, åßôå óå ìïñöÞ ìçíýìáôïò åßôå óå ìïñöÞ ðáêÝôïõ, èá ãßíåé äåêôÞ
áðü ôï äßêôõï êáé, óå ðåñßðôùóç áõîçìÝíçò êßíçóçò, èá ðáñáìåßíåé áðïèçêåõìÝíç
óå êÜðïéïí êüìâï, ìÝ÷ñé ï êüìâïò íá âñåé åõêáéñßá íá ôçí ðñïùèÞóåé óôïí ðñïïñé-
óìü ôçò. Ðáñ üëá áõôÜ óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ïé ÷ñÞóôåò Ý÷ïõí ôç
äõíáôüôçôá íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí üëç ôç äéáèÝóéìç ÷ùñéôéêüôçôá ôçò ãñáììÞò, êá-
èþò äåí ôç ìïéñÜæïíôáé ìå Üëëïõò, áöïý ôï öõóéêü êáíÜëé åßíáé áðïêëåéóôéêÜ äå-
óìåõìÝíï ãé áõôïýò êáé äåí õðÜñ÷ïõí ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò.
Óõíïøßæïíôáò, ãéá íá åðéêïéíùíÞóïõí ìÝóù äéêôýïõ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò äýï
õðïëïãéóôÝò, ðñÝðåé êáé ïé äýï íá åßíáé Üìåóá äéáèÝóéìïé, óå áíôßèåóç ìå ôá õðüëïéðá
251
äßêôõá ìåôáãùãÞò óôá ïðïßá ôá äåäïìÝíá öõëÜóóïíôáé óå êÜðïéïí êüìâï êáé óôÝë-
íïíôáé óôïí ðáñáëÞðôç ôï óõíôïìüôåñï äõíáôüí, ìüëéò áõôüò ìðïñÝóåé íá åðéêïéíù-
íÞóåé ìå ôï äßêôõï.
Åðßóçò óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí áðü ôïí áðï-
óôïëÝá óôïí ðáñáëÞðôç ðñÝðåé íá ãßíåôáé ìå ñõèìïýò áðïäåêôïýò áðü ôïí ðáñáëÞ-
ðôç, äéáöïñåôéêÜ õðÜñ÷åé ç ðåñßðôùóç Ýíáò ãñÞãïñïò áðïóôïëÝáò íá êáôáêëýóåé
ìå äåäïìÝíá Ýíáí áñãü ðáñáëÞðôç êáé íá ìçí åðéôåõ÷èåß ç åðéêïéíùíßá. Áíôßèåôá,
óôá õðüëïéðá äßêôõá ìåôáãùãÞò äåí õößóôáôáé ôÝôïéï ðñüâëçìá, êáèþò ï ðáñáëÞ-
ðôçò óõíäÝåôáé ìå ôïí áíôßóôïé÷ï êüìâï óôïí êáôÜëëçëï ñõèìü ìåôÜäïóçò.
ÅðéðëÝïí ðëåïíåêôÞìáôá ôùí äéêôýùí áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò Ýíáíôé ôùí äé-
êôýùí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò åßíáé üôé:
ü Óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ìðïñïýí íá ôåèïýí ðñïôåñáéüôçôåò óôç ìåôÜ-
äïóç, Ýôóé þóôå ôá åðåßãïíôá ðáêÝôá íá ðñïçãïýíôáé Ýíáíôé ôùí Üëëùí.
ü Ç äéüñèùóç ôùí óöáëìÜôùí ôçò ðëçñïöïñßáò ðïõ ìåôáöÝñåôáé áðü ôïí Ýíáí
õðïëïãéóôÞ óôïí Üëëï êáé ç áóöÜëåéÜ ôçò åîáóöáëßæïíôáé áðü ôï äßêôõï êáé ü÷é
áðü ôá óõóôÞìáôá ðïõ åðéêïéíùíïýí.
ü Ïé åíäéÜìåóïé êüìâïé ðáßæïõí ôï ñüëï ôïõ ìåôáöñáóôÞ êáé Ýôóé åßíáé äõíáôÞ ç
áíôáëëáãÞ ðëçñïöïñéþí ìåôáîý õðïëïãéóôþí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôé-
êü êþäéêá.
Áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ, Ýíá óçìáíôéêü ðëåïíÝêôçìá ôçò ôå÷íéêÞò ìåôáãùãÞò êõêëþ-
ìáôïò Ýíáíôé ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ Þ ìçíýìáôïò åßíáé ç õðåñï÷Þ ôçò üóïí áöïñÜ
ôéò åöáñìïãÝò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (real time applications), üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéã-
ìá oðôéêÞ ôçëåäéÜóêåøç (videoconference), áöïý ç ìåôÜäïóç ðáêÝôùí êáé ìçíõìÜ-
ôùí áíôéìåôùðßæåé óçìáíôéêÝò ãéá ôéò åöáñìïãÝò áõôÝò êáèõóôåñÞóåéò êáôÜ ôç äéá-
äñïìÞ ôçò óôï äßêôõï.
Åêôüò áðü ôç óýãêñéóç ôçò ôå÷íéêÞò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ìå ôéò õðüëïéðåò ôå-
÷íéêÝò, óõãêñßóåéò ìðïñïýí íá ãßíïõí êáé üóïí áöïñÜ ôéò äýï ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò
ðáêÝôùí, ôç ìåôáãùãÞ íïçôïý êõêëþìáôïò êáé ôç ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ.
Íá óçìåéùèåß üôé ç ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò íïçôïý êõêëþìáôïò ðñïóðáèåß íá åêìåôáë-
ëåõèåß ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôüóï ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò üóï êáé ôçò ìåôáãùãÞò
áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ. Ðáñ üëá áõôÜ ðáñïõóéÜæåé êáé ìåñéêÜ ìåéïíåêôÞìáôá, üðùò
ü Óôç ìåôáãùãÞ íïçôïý êõêëþìáôïò ðáñáôçñåßôáé êÜðïéá êáèõóôÝñçóç, ìÝ÷ñé
íá óõìöùíÞóïõí ïé äýï êüìâïé íá åðéêïéíùíÞóïõí, êáèþò ï êüìâïò - áðïóôï-
ëÝáò ðñÝðåé íá óôåßëåé ó÷åôéêÞ áßôçóç óôïí êüìâï - äÝêôç êáé áõôüò ìå ôç óåéñÜ
ôïõ íá áðáíôÞóåé êáôáöáôéêÜ. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá ìÜëéóôá áõôÞò ôçò äéáäéêáóßáò
ðñÝðåé íá êáèïñéóôåß êáé ôï íïçôü êáíÜëé áðü ôï ïðïßï èá ðåñÜóïõí ïé ðëçñï-
öïñßåò ðïõ èá áíôáëëÜîïõí ïé äýï õðïëïãéóôÝò.
ü Áí êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò óýíäåóçò äýï õðïëïãéóôþí êÜðïéïò êüìâïò ôåèåß åêôüò
ëåéôïõñãßáò, óçìåéþíïíôáé óçìáíôéêÝò êáèõóôåñÞóåéò óôçí áíáäñïìïëüãçóç
ôùí ðáêÝôùí êáé óôçí åãêáôÜóôáóç åíüò íÝïõ íïçôïý êõêëþìáôïò. Áíôßèåôá,
óôç ìåôáãùãÞ áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ ôá ðáêÝôá èá óôáëïýí óôïí ðñïïñéóìü
252
ôïõò ìÝóù êÜðïéïõ Üëëïõ äéáèÝóéìïõ êüìâïõ, ÷ùñßò óçìáíôéêÞ êáèõóôÝñçóç.

ü Áí ðáñÜ ôçí åãêáôÜóôáóç åíüò íïçôïý êõêëþìáôïò õðÜñîåé êáèõóôÝñçóç óå
êÜðïéïí áðü ôïõò åíäéÜìåóïõò êüìâïõò ëüãù áýîçóçò ôçò êßíçóçò ó åêåßíï
ôï óçìåßï, äåí õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá áíáäñïìïëüãçóçò ôùí ðáêÝôùí ìÝóù
Üëëçò ïäïý. ÅðïìÝíùò áõôÜ õðüêåéíôáé óå õðï÷ñåùôéêÝò êáèõóôåñÞóåéò, ôéò
ïðïßåò èá áðÝöåõãáí ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ,
êáèþò èá ðñïùèïýíôáí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò áðü Üëëåò, ðéï óýíôïìåò äéá-
äñïìÝò.
ÔÝëïò, áîßæåé íá åðéóçìáíèïýí ìåñéêÜ áðü ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò ìåôáãùãÞò íïç-
ôïý êõêëþìáôïò Ýíáíôé ôçò ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ, åêôüò áðü áõôÜ ðïõ
«êëçñïíïìåß» áðü ôç ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò êáé ôá ïðïßá áíáöÝñèçêáí ðáñáðÜíù:
ü Äåí áðáéôåßôáé ç áíáôáîéíüìçóç ôùí ðáêÝôùí áðü ôïí ðáñáëÞðôç, êáèþò áõôÜ
ëáìâÜíïíôáé üðùò ôá Ýóôåéëå ï áðïóôïëÝáò.
ü Ï ðáñáëÞðôçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá åéäïðïéåß ôïí áðïóôïëÝá ãéá êÜðïéï ðñï-
óùñéíü ðñüâëçìá ðïõ ðáñïõóéÜæåôáé êáôÜ ôç ëÞøç ôùí ðáêÝôùí êáé ï áðïóôï-
ëÝáò äéáêüðôåé ôç ìåôÜäïóç ìÝ÷ñé ôç ëÞøç íÝïõ ìçíýìáôïò. ¸ôóé äåí êõêëïöï-
ñïýí óôï äßêôõï ðáêÝôá ðïõ äåí Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá ðáñáëçöèïýí êáé
åðïìÝíùò äåí åðéâáñýíåôáé ç êõêëïöïñßá êáé ç áðïèçêåõôéêÞ éêáíüôçôá ôïõ
äéêôýïõ.
ü Äåí áðáéôåßôáé ç áíáãñáöÞ ôçò ðëÞñïõò äéåýèõíóçò ôïõ ðáñáëÞðôç óå üëá ôá
ðáêÝôá, ëüãù ôçò óôáèåñÞò äéáäñïìÞò ðïõ áõôÜ áêïëïõèïýí ìÝ÷ñé ôïí ðñïï-
ñéóìü ôïõò. ¸ôóé ìåéþíåôáé ï öüñôïò ôïõ äéêôýïõ.
Êëåßíïíôáò, áðü ôç óýãêñéóç ôùí ôå÷íéêþí ôçò ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ
êáé ôçò ìåôáãùãÞò íïçôïý êõêëþìáôïò ðñïêýðôåé üôé ç ðñþôç åõíïåß ôçí áíôáëëáãÞ
ìéêñïý üãêïõ ðëçñïöïñéþí ìåôáîý ôùí õðïëïãéóôþí, åíþ ç äåýôåñç ôçí áíôáëëáãÞ
ìåãÜëïõ üãêïõ ðëçñïöïñéþí.
253
ÌÜèçìá 6.5: Ôå÷íïëïãßåò åêðïìðÞò

ÑáäéïöùíéêÜ äßêôõá
Óôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá åîåôÜóôçêå ç ôå÷íïëïãßá ôùí äéêôýùí
ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, üðùò áõôÞ åöáñìüæåôáé ìå ôéò
ôå÷íéêÝò ôçò ìåôáãùãÞò. ¼ìùò, åêôüò áðü ôá äßêôõá ôçò êáôçãïñßáò
áõôÞò, õðÜñ÷åé êáé ç Üëëç ìåãÜëç êáôçãïñßá ôùí äéêôýùí åêðïìðÞò
(broadcasting networks), óôá ïðïßá ç ôå÷íéêÞ ðñïþèçóçò ôçò ðëçñï-
öïñßáò áðü ôïí áðïóôïëÝá óôïí áðïäÝêôç äéáöÝñåé óçìáíôéêÜ. Ïé
êýñéïé åêðñüóùðïé ôçò êáôçãïñßáò ôùí äéêôýùí åêðïìðÞò åßíáé ôá ôï-
ðéêÜ äßêôõá (ó÷Þìá 6.8), ôá ôçëåïðôéêÜ äßêôõá, ôá ñáäéïöùíéêÜ äßêôõá
(ó÷Þìá 6.9), ôá äïñõöïñéêÜ äßêôõá (ó÷Þìá 6.10) ê.Ü.
Óå áíôßèåóç ìå ôá äßêôõá ìåôáãùãÞò, ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äé-
êôýùí åêðïìðÞò åßíáé üôé äå äéáèÝôïõí åíäéÜìåóïõò êüìâïõò ðïõ íá
ðñïùèïýí ôçí ðëçñïöïñßá óôïí ðñïïñéóìü ôçò, áëëÜ Ý÷ïõí Ýíá êïé-
íü ìÝóï ìåôÜäïóçò, ôï ïðïßï ìïéñÜæïíôáé üëïé ïé óôáèìïß ðïõ óõíäÝï- Ó÷Þìá 6.8: Ôïðéêü äßêôõï
íôáé óôï äßêôõï. Ïé ðëçñïöïñßåò ðïõ áíôáëëÜóóïíôáé ìåôáîý ôùí õðï-
ëïãéóôþí ëáìâÜíïíôáé óõíÞèùò áðü üëïõò ôïõò óôáèìïýò ôïõ äéêôýïõ.
Óå êÜèå ðáêÝôï ðïõ óôÝëíåôáé óôï äßêôõï ðñïóôßèåôáé Ýíá ðåäßï äéåýèõí-
óçò ðïõ êáèïñßæåé ôï óôáèìü ãéá ôïí ïðïßï ðñïïñßæåôáé ôï ðáêÝôï. Ïé
õðüëïéðïé óôáèìïß áðëþò áãíïïýí ôï ðáêÝôï.
ÅðåéäÞ óôá äßêôõá åêðïìðÞò õðÜñ÷åé Ýíá êïéíü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò êáé
åðïìÝíùò äå äéáôßèåíôáé åíáëëáêôéêïß äñüìïé ãéá íá öôÜóåé Ýíá ðáêÝôï
óôïí ðñïïñéóìü ôïõ, ðñïêý-
ðôïõí ðñïâëÞìáôá ðïõ äç-
ìéïõñãïýíôáé áðü ôçí ôáõ-
ôü÷ñïíç áðïóôïëÞ ðëçñï-
öïñéþí áðü ôïí Ýíáí çëå-
êôñïíéêü õðïëïãéóôÞ óôïí
Üëëï. Ãé áõôü ôï ëüãï Ý÷ïõí
áíáðôõ÷èåß, ïé ôå÷íéêÝò åëÝã- Ó÷Þìá 6.9: Ñáäéïöùíéêü äßêôõï
÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (access control
techniques), ðïõ êáèïñßæïõí ôïí ôñüðï êáé
ôï ÷ñüíï ÷ñÞóçò ôïõ êïéíïý êáíáëéïý áðü
ôïõò óõíäåäåìÝíïõò õðïëïãéóôÝò.
Ïé ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò äéáêñß-
íïíôáé óå óõã÷ñïíéóìÝíåò êáé óå áóõã-
Ó÷Þìá 6.10: Äïñõöïñéêü äßêôõï ÷ñüíéóôåò. Ïé óõã÷ñïíéóìÝíåò ôå÷íéêÝò
254
÷ñçóéìïðïéïýíôáé, üôáí ìÝñïò ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò äéáôßèåôáé

áðïêëåéóôéêÜ óå ìßá ìüíï óýíäåóç. Ðáñáäåßãìáôá óõã÷ñïíéóìÝíùí ôå÷íéêþí åßíáé ïé
ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò óõ÷íüôçôáò (FDM) êáé ÷ñüíïõ (TDM). Óôá äßêôõá åêðïìðÞò
ðñïôéìþíôáé ãåíéêÜ áóõã÷ñüíéóôåò ôå÷íéêÝò, ãéáôß ïé ìåôáäüóåéò ôùí óõíäåüìåíùí
óôáèìþí ãßíïíôáé ôõ÷áßá. Ïé ôå÷íéêÝò áõôÝò äéáêñßíïíôáé óôéò áêüëïõèåò êáôçãï-
ñßåò:
ü Äáêôõëßïõ (round robin). Åßíáé ç ôå÷íéêÞ êáôÜ ôçí ïðïßá ïé óôáèìïß Ý÷ïõí äéêáßù-
ìá íá åêðÝìøïõí ìå ôç óåéñÜ, ï Ýíáò ìåôÜ ôïí Üëëï, ìßá öïñÜ óå êÜèå ãýñï. Áí
Ýíáò óôáèìüò Ý÷åé äåäïìÝíá íá óôåßëåé óå êÜðïéïí Üëëï, ÷ñçóéìïðïéåß ôï äéêáßù-
ìÜ ôïõ ãéá åêðïìðÞ, üôáí Ýñèåé ç óåéñÜ ôïõ. Áí äåí Ý÷åé êÜôé íá óôåßëåé, ðáñá÷ù-
ñåß ôï äéêáßùìá óôïí åðüìåíï óôáèìü. Ó áõôÞ ôçí ôå÷íéêÞ óôçñßæåôáé ç ëåéôïõñ-
ãßá ôùí äéêôõáêþí ðñïôýðùí Ôoken Ring, Token Bus, FDDI êáé Üëëùí, ôá ïðïßá
åîåôÜæïíôáé áíáëõôéêÜ óå Üëëá ìáèÞìáôá.
ü Áíôáãùíéóìïý (contention). Åßíáé ç ôå÷íéêÞ êáôÜ ôçí ïðïßá ç ìåôÜäïóç äåäï-
ìÝíùí áðü ôïõò óôáèìïýò ðïõ óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï åßíáé ôõ÷áßá. ÊÜèå óôáè-
ìüò ðñïóðáèåß íá ìåôáäþóåé ôá äåäïìÝíá ðïõ äéáèÝôåé óôï êáíÜëé åëðßæïíôáò
íá åßíáé êåíü, þóôå íá öôÜóïõí áõôÜ óôïí ðñïïñéóìü ôïõò. ÂÝâáéá ðÜíôá
õðÜñ÷åé Ýíáò ìç÷áíéóìüò ï ïðïßïò åéäïðïéåß ôï óôáèìü óå ðåñßðôùóç áðïôõ-
÷ßáò ôçò ìåôÜäïóçò, þóôå íá õðÜñîåé åðáíáìåôÜäïóç. Ó áõôÞ ôçí ôå÷íéêÞ
óôçñßæåôáé ç ëåéôïõñãßá ôùí äéêôõáêþí ðñïôýðùí áíïéêôÞò áêñüáóçò, üðùò
åßíáé ôï Ethernet, ôï ALOHA, ôï CSMA, êáé Üëëá, ðïõ èá åîåôáóôïýí óå éäéáßôå-
ñá ìáèÞìáôá.
ü ÄÝóìåõóçò Þ êñÜôçóçò èÝóçò (reservation). Êáô áõôÞ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôå-
÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò, ðïõ äéáéñïýí ôç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ êáíáëéïý óå êáíÜëéá
ìéêñüôåñçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôá ïðïßá äéáôßèåíôáé óå êÜèå óôáèìü. ×ñçóéìïðïéåß-
ôáé, üôáí õðÜñ÷åé óõíå÷Þò êáé ìåãÜëçò äéÜñêåéáò ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí.
6.5.2 Áóýñìáôç åðéêïéíùíßá - Ñáäéïêýìáôá

Ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá åßíáé Ýíáò áðü ôïõò ôñüðïõò ìåôÜäïóçò ðïõ âñÞêáí ðïëý
ìåãÜëç åöáñìïãÞ åéäéêÜ êáôÜ ôï ôåëåõôáßï Þìéóõ ôïõ 20ïý áéþíá. Ôåëåõôáßá åöáñ-
Óôçí ÅëëÜäá ç êéíçôÞ ôçëåöù-
ìüæåôáé åõñýôáôá êáé óôçí åðéêïéíùíßá ôùí õðïëïãéóôþí, êáèþò Ýíá áðü ôá óçìáíôé-
íßá êáôáëáìâÜíåé ôéò áêüëïõ-
êÜ ðëåïíåêôÞìáôÜ ôçò åßíáé ç áðïäÝóìåõóç ôùí åðéêïéíùíéþí áðü ôá åíóýñìáôá
èåò ðåñéï÷Ýò: ïé åôáéñåßåò
ìÝóá (êáëþäéá, ïðôéêÝò ßíåò êôë.). Ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá âñßóêåé ðñüóöïñï Ýäá-
Panafon êáé Telestet ÷ñçóéìï-
öïò åöáñìïãÞò óå üëåò ó÷åäüí ôéò ìïñöÝò åðéêïéíùíéþí åêðïìðÞò, üðùò åßíáé ôá
ðïéïýí óõ÷íüôçôåò áðü 890
áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá, ôá ñáäéïöùíéêÜ äßêôõá, ôá äïñõöïñéêÜ äßêôõá, êôë.
Ýùò 960 MHz, åíþ ï Cosmote
÷ñçóéìïðïéåß óõ÷íüôçôåò Eéäéêüôåñá, ïé óõ÷íüôçôåò ôùí ñáäéïêõìÜôùí êõìáßíïíôáé áðü 30 Hz Ýùò 300 GHz.
áðü1.760 Ýùò 1.785 MHz êáé Ãéá êáëýôåñï Ýëåã÷ï Ý÷ïõí ôáîéíïìçèåß óå 10 ðåñéï÷Ýò óõ÷íïôÞôùí (frequency bands).
áðü 1.855 Ýùò 1.880 MHz. Ïé ñáäéïöùíéêÝò åêðïìðÝò ôùí FM, ãéá ðáñÜäåéãìá, ÷ñçóéìïðïéïýí ôéò óõ÷íüôçôåò
áðü 87,5 Ýùò108 ÌHz.
Ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí æåýîåùí ìÝóù ñáäéïêõìÜôùí åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Óôéò ðåñéóóüôåñåò ôùí ðåñéðôþóåùí ðáñÝ÷ïõí ìéêñÞ áóöÜëåéá, êáèþò ïðïéïó-
255
äÞðïôå ìðïñåß íá ëÜâåé ôï óÞìá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí áíÜëïãç êåñáßá.

ü Ç åðéêïéíùíßá áðáéôåß ïðôéêÞ åðáöÞ ìåôáîý ðïìðïý êáé äÝêôç, ðïõ üìùò ðáñå-
ìðïäßæåôáé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò áðü öõóéêÜ åìðüäéá, üðùò åßíáé ôá õøçëÜ
êôßñéá, ôá âïõíÜ êôë. Ãéá ôï ëüãï áõôü ïé êåñáßåò ôïðïèåôïýíôáé óå õøçëÜ
óçìåßá êáé åðÜíù óå åéäéêïýò ðýñãïõò. Ç áðüóôáóç ç ïðïßá åîáóöáëßæåé ïðôé-
êÞ åðáöÞ ìåôáîý ðïìðïý êáé äÝêôç, ìå äåäïìÝíç ôçí êáìðõëüôçôá ôçò Ãçò êáé
ôç ìç ðáñåìâïëÞ Üëëùí åìðïäßùí, äßíåôáé áðü ôïí ôýðï:
D=7,14(K^H)1/2
üðïõ D ç ìÝãéóôç áðüóôáóç, Ç ôï ýøïò ôùí êåñáéþí êáé Ê (óõíÞèùò 1,33) ï
óõíôåëåóôÞò äéüñèùóçò.
ü Óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò ç åðéêïéíùíßá ìðïñåß íá åðçñåáóôåß áðü öõóéêÜ öáéíü-
ìåíá, üðùò êáôáéãßäåò êáé çëåêôñéêÝò åêêåíþóåéò, åéäéêÜ óôéò õøçëüôåñåò óõ-
÷íüôçôåò ôùí ìéêñïêõìÜôùí.
ü Ç åðéêïéíùíßá åßíáé åõáßóèçôç óå ðáñåìâïëÝò èïñýâïõ.
ü Áðáéôåßôáé ìåãÜëç éó÷ýò óôïõò óôáèìïýò ìåôÜäïóçò.

Äßêôõá åêðïìðÞò, ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, ôå÷íéêÞ äá-
êôõëßïõ, ôå÷íéêÞ áíôáãùíéóìïý, ôå÷íéêÞ äÝóìåõóçò Þ êñÜôçóçò èÝóçò,
áóýñìáôç åðéêïéíùíßá, ñáäéïêýìáôá, ìéêñïêýìáôá.
256
ÌÜèçìá 6.6: Ôå÷íïëïãßåò åêðïìðÞò

ÄïñõöïñéêÜ äßêôõá
¼ðùò áíáöÝñèçêå óå ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá, ôá äåäïìÝíá åßíáé äõíáôüí íá ìå-

ôáäïèïýí ÷ñçóéìïðïéþíôáò çëåêôñïìáãíçôéêÜ êýìáôá (ñáäéïêýìáôá) ìÝóù ôçò áôìü-
óöáéñáò Þ ôïõ äéáóôÞìáôïò. Ôá äïñõöïñéêÜ óõóôÞìáôá åßíáé áõôÜ ôá ïðïßá ìðï-
ñïýí íá öÝñïõí óå ðÝñáò ôÝôïéïõ åßäïõò åðéêïéíùíßá. ×ñçóéìïðïéåßôáé ãé áõôü ôï
óêïðü ìéá äÝóìç ìéêñïêõìÜôùí, ðïõ ðåñéÝ÷åé êùäéêïðïéçìÝíá äåäïìÝíá êáé ìåôáäß-
Óôç äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá
äåôáé áðü ôï Ýäáöïò óôï äïñõöüñï. Ôá äåäïìÝíá åðéóôñÝöïõí óôï Ýäáöïò óå ðñï-
÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìéêñïêýìá-
êáèïñéóìÝíïõò ðáñáëÞðôåò ìÝóù äïñõöïñéêþí áíáìåôáäïôþí (transponders).
ôá ôùí ïðïßùí ïé óõ÷íüôçôåò
¸íáò äïñõöüñïò Ý÷åé ðïëëoýò ôÝôïéïõò áíáìåôáäüôåò, êáèÝíáò áðü ôïõò ïðïßïõò
åßíáé ðÜíù áðü 1 GHz.
êáëýðôåé ìéá óõãêåêñéìÝíç ðåñéï÷Þ óõ÷íïôÞôùí. ¸íá ôõðéêü äïñõöïñéêü êáíÜëé Ý÷åé
åýñïò 500 MHz êáé ìðïñåß íá ðáñÝ÷åé åêáôïíôÜäåò óõíäÝóåéò ðïëý õøçëþí ñõèìþí
ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôå÷íéêÝò ðïëõðëåîßáò óõ÷íüôçôáò êáé ÷ñüíïõ.
Ïé äïñõöüñïé ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá åðéêïéíùíéáêïýò óêïðïýò åßíáé óõíÞèùò
ãåùóôáôéêïß, êéíïýíôáé äçëáäÞ óå ãåùóôáôéêÞ ôñï÷éÜ ãýñù áðü ôç
Ãç, óôá 35.900 ÷éëéüìåôñá ðåñßðïõ åðÜíù áðü ôïí Éóçìåñéíü. Áõôü
óçìáßíåé üôé ìßá ðëÞñçò ðåñéöïñÜ åíüò äïñõöüñïõ ãýñù áðü ôç Ãç
Ý÷åé äéÜñêåéá 24 þñåò. Óõã÷ñïíéóìÝíïé üìùò ïé äïñõöüñïé ìå ôçí
ðåñéöïñÜ ôçò Ãçò ãýñù áðü ôïí åáõôü ôçò, ãõñíïýí ìáæß ìå ôç Ãç
êáé ìå ôçí ßäéá öïñÜ, äßíïíôáò ôçí åíôýðùóç üôé âñßóêïíôáé ðÜíôá
åðÜíù áðü ôïí ßäéï ôüðï. Ôï óÞìá ðïõ åêðÝìðïõí ìðïñåß åßôå íá åêôåß-
íåôáé óå ìéá ìåãÜëç ãåùãñáöéêÞ ðåñéï÷Þ åßôå íá åóôéÜæåôáé óå ìéá
ìéêñÞ ãåùãñáöéêÞ ðåñéï÷Þ. Óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç ôï óÞìá åßíáé
äõíáôüôåñï êáé ìðïñåß íá ëçöèåß êáé áðü ìéêñÝò äïñõöïñéêÝò êå-
ñáßåò (ó÷Þìá 6.11), ãíùóôÝò êáé ùò VSATs (Very Small Aperture
Terminals). Ïé ìéêñïêõìáôéêÝò óõ÷íüôçôåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
áíÞêïõí óôçí ðåñéï÷Þ C-band (4-6 GHz) Þ óôçí ðåñéï÷Þ Ku-band
(12-14 GHz).
Ïé äïñõöüñïé ëåéôïõñãïýí ùò óôáèìïß áíáìåôÜäïóçò ôùí äåäï-
ìÝíùí, åíþ Ýíá ôõðéêü äïñõöïñéêü äßêôõï (ó÷Þìá 6.11) áðïôåëåßôáé
Ó÷Þìá 6.11: Äïñõöïñéêü óýóôçìá óõíÞèùò áðü:
VSATs (Very Small Aperture Terminals) ü Ôï äïñõöüñï.
ü Ôï äéáíïìÝá (hub), äçëáäÞ Ýíá óôáèìü ìå äïñõöïñéêÞ êåñáßá äéáìÝôñïõ áðü
4 Ýùò 15 ìÝôñá óõíÞèùò.
ü Ôïõò ôåñìáôéêïýò óôáèìïýò ðïõ åßíáé åöïäéáóìÝíïé ìå VSATs, ç äéÜìåôñïò ôùí
ïðïßùí êõìáßíåôáé óõíÞèùò áðü 0,5 Ýùò 2 ìÝôñá. ÖõóéêÜ ï äéáíïìÝáò êáé ïé
ôåñìáôéêïß óôáèìïß óõíäÝïíôáé ìå ôá åðßãåéá äßêôõá äåäïìÝíùí.
ü Ôïõò õðïëïãéóôÝò, ïé ïðïßïé åßíáé óõíäåäåìÝíïé ìå ôï äéáíïìÝá êáé ôïõò ôåñìá-
ôéêïýò óôáèìïýò.
257
¸íáò ôåñìáôéêüò óôáèìüò áðïôåëåßôáé áðü:

ü Ôçí êåñáßá óôï åîùôåñéêü êÜðïéïõ êôéñßïõ, ç ïðïßá äéáèÝôåé êáé ôï ìåôáôñïðÝá
óõ÷íüôçôáò, ðïõ ìåôáôñÝðåé ôç óõ÷íüôçôá ëÞøçò óå ìéêñüôåñç óõ÷íüôçôá (1,5
GHz ðåñßðïõ).
ü Ôï äïñõöïñéêü äéáðïäéáìïñöùôÞ (modem), ðïõ ðáßñíåé ôï ÷áìçëüôåñçò óõ-
÷íüôçôáò óÞìá, ôï áðïêùäéêïðïéåß êáé, ìÝóù êáëùäßïõ ðëÝïí, óôÝëíåé ôá äåäï-
ìÝíá óå Ýíá óõíäåäåìÝíï çëåêôñïíéêü õðïëïãéóôÞ.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí äïñõöïñéêþí óõóôçìÜôùí åßíáé:
ü ÐáñÝ÷ïõí ìåãÜëç ôá÷ýôçôá ìåôÜäïóçò.
ü Ç áðüóôáóç ìåôáîý ôïõ äïñõöüñïõ êáé ôùí óôáèìþí åäÜöïõò äåí åðçñåÜæåé
ôçí åðéêïéíùíßá ôïõò.
ü Ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí óõã÷ñüíùò ãéá ìåôáöïñÜ ðïëëþí ìïñöþí äå-
äïìÝíùí, üðùò äåäïìÝíùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí, öùíÞò (ôçëåöùíßá), åé-
êüíáò (ôçëåüñáóç).
ü Ôï êüóôïò ôïõò åßíáé áíåîÜñôçôï áðü ôçí áðüóôáóç ðïõ ôïõò ÷ùñßæåé áðü ôï
óôáèìü åäÜöïõò.
Ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí äïñõöïñéêþí óõóôçìÜôùí åßíáé:
ü ¸÷ïõí õøçëü êüóôïò åãêáôÜóôáóçò, ëåéôïõñãßáò êáé óõíôÞñçóçò.
ü ÅðçñåÜæïíôáé áðü ôéò êáéñéêÝò óõíèÞêåò.
ü Äåí ðáñÝ÷ïõí áóöÜëåéá, êáèþò ïðïéïóäÞðïôå ìå ìéá êåñáßá ìðïñåß íá ëÜâåé
ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ åêðÝìðïõí. Ãé áõôü ôï ëüãï ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, áí ðáñá-
óôåß áíÜãêç, äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò êñõðôïãñÜöçóçò ôïõ ìçíýìáôïò.
ü Ðáñáôçñåßôáé ìåãÜëç êáèõóôÝñçóç ôïõ óÞìáôïò, ëüãù ôçò ìåãÜëçò áðüóôá-
óçò ôïõ äïñõöüñïõ áðü ôïõò óôáèìïýò åäÜöïõò (ðåñßðïõ 500 msec).

Áóýñìáôç åðéêïéíùíßá, ìéêñïêýìáôá, äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá, äïñõöï-
ñéêÜ äßêôõá, äïñõöïñéêüò áíáìåôáäüôçò, VSAT.
258
Oé ôå÷íïëïãßåò ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí ðïõ áíáðôý÷èçêáí ìÝ÷ñé óÞìåñá êáôçãï-
ñéïðïéïýíôáé áíÜëïãá ìå ôï áí ðñüêåéôáé ãéá óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï Þ óõí-
äÝóåéò åêðïìðÞò. Ç ðñþôç ðåñßðôùóç áöïñÜ ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò Þ ôéò óõí-
äÝóåéò áðïìáêñõóìÝíùí óõóôçìÜôùí õðïëïãéóôþí êáé åßíáé óõíõöáóìÝíç ìå ôçí
Ýííïéá ôçò ìåôáãùãÞò. Ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò åßíáé ç ðñþôç ðïõ åì-
öáíßóôçêå êáé Ý÷åé ôç âÜóç ôçò óôï ôçëåöùíéêü óýóôçìá, åíþ ç ôå÷íéêÞ ôçò áðïèÞ-
êåõóçò êáé ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí ìåôáãùãÞò äñïìïëïãÞèçêå áðü ôéò áñ÷Ýò ôçò
äåêáåôßáò ôïõ 1960 êáé áöïñÜ äßêôõá äåäïìÝíùí.
ÁíÜëïãá ìå ôïí ôñüðï ìåôáâßâáóçò ôçò ðëçñïöïñßáò, ôá äßêôõá ìåôáãùãÞò äéá-
êñßíïíôáé óôéò áêüëïõèåò êáôçãïñßåò:
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (circuit switching networks),
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò (message switching networks),
ü äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ (packet switching networks) êáé
Óýã÷ñïíåò ôå÷íïëïãßåò ðïõ ðáñÝ÷ïõí ìåôÜäïóç ðëçñïöïñéþí ðïëëþí ôýðùí (ðï-
ëõìÝóá) áðü ôï ßäéï ìÝóï óôçñßæïíôáé óå õâñéäéêÝò ôå÷íéêÝò, äçëáäÞ ôå÷íéêÝò ìåôá-
ãùãÞò ðáêÝôïõ êáé ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò, ïé ïðïßåò Ýèåóáí ôéò âÜóåéò ãéá ôçí áíÜ-
ðôõîç ôùí ðñüóöáôùí ôå÷íéêþí ISDN êáé ATÌ.
Åêôüò áðü ôá äßêôõá ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, õðÜñ÷ïõí êáé ôá äßêôõá
åêðïìðÞò (broadcasting networks), óôá ïðïßá ç ôå÷íéêÞ ðñïþèçóçò ôçò ðëçñïöï-
ñßáò áðü ôïí áðïóôïëÝá óôïí áðïäÝêôç äéáöÝñåé óçìáíôéêÜ. Óå áíôßèåóç ìå ôá äß-
êôõá ìåôáãùãÞò, ôï ÷áñáêôçñéóôéêü ôùí äéêôýùí åêðïìðÞò åßíáé üôé äå äéáèÝôïõí
åíäéÜìåóïõò êüìâïõò ðïõ íá ðñïùèïýí ôçí ðëçñïöïñßá óôïí ðñïïñéóìü ôçò, áëëÜ
Ý÷ïõí Ýíá êïéíü ìÝóï ìåôÜäïóçò, ðïõ ìïéñÜæïíôáé üëïé ïé óôáèìïß ïé ïðïßïé óõíäÝï-
íôáé óôï äßêôõï. Ç ôå÷íïëïãßá áõôÞò ôçò ìïñöÞò áöïñÜ ôá ôïðéêÜ êõñßùò äßêôõá,
üðïõ ç ðñüóâáóç óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ãßíåôáé ìå áíôáãùíéóôéêïýò üñïõò.
ÔÝëïò, ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá åßíáé Ýíáò áðü ôïõò ôñüðïõò ìåôÜäïóçò ðïõ âñÞêå
ðïëý ìåãÜëï ðåäßï åöáñìïãÞò ôåëåõôáßá. Åöáñìüæåôáé åõñýôáôá êáé óôçí åðéêïéíù-
íßá ôùí õðïëïãéóôþí, êáèþò Ýíá áðü ôá óçìáíôéêÜ ðëåïíåêôÞìáôÜ ôçò åßíáé ç áðïäÝ-
óìåõóç ôùí åðéêïéíùíéþí áðü ôá êáëùäéáêÜ ìÝóá (÷Üëêéíá êáëþäéá, ïðôéêÝò ßíåò
êôë.). Ïé ôå÷íïëïãßåò ôçò áóýñìáôçò åðéêïéíùíßáò, üðùò åßíáé ç ñáäéïöùíéêÞ êáé ç
äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá, áí êáé ðïëý ðáëéÝò, Ý÷ïõí âåëôéùèåß óçìáíôéêÜ. ÓÞìåñá ÷ñç-
óéìïðïéïýíôáé åõñýôáôá óôç äéáóýíäåóç õðïëïãéóôþí, áí êáé ðïëý ðáëßåò, êáé óå
åéäéêüôåñåò êáé ðéï åíäéáöÝñïõóåò åöáñìïãÝò, üðùò åßíáé ç äéáóýíäåóç ôùí ôïðé-
êþí äéêôýùí.
259
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò;
2. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôáãùãÞò ìçíýìáôïò;
3. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôáãùãÞò áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ;
4. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôáãùãÞò íïçôïý êõêëþìáôïò;
5. Ðïéá åßíáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ðïéá ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí ôå÷íéêþí ìåôáãù-
ãÞò;
6. Ðïéá åßíáé ôá êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ôå÷íïëïãéþí åêðïìðÞò êáé óå ðïéïõò
ôýðïõò äéêôýùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõíÞèùò;
7. Ðïéåò åßíáé ïé ïìïéüôçôåò êáé ïé äéáöïñÝò êáé ðïéá ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ôá
ìåéïíåêôÞìáôá ôçò ôå÷íïëïãßáò ìåôáãùãÞò êáé ôùí ôå÷íïëïãéþí åêðïìðÞò;
8. Óå ðïéïõò ôýðïõò äéêôýùí ôáéñéÜæåé êáëýôåñá ç ôå÷íïëïãßá ìåôáãùãÞò êáé ãéáôß;
9. Ðïéá êáôçãïñßá äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðñïóåããßæåé êáëýôåñá ôï ôçëåöùíéêü ìï-
íôÝëï êáé ãéáôß;
10. Ðïéá ôå÷íïëïãßá ðñïóåããßæåé êáëýôåñá ôï ôçëåïðôéêü êáé ôï ñáäéïöùíéêü äß-
êôõï êáé ãéáôß;
260
1. Áëåîüðïõëïò Á., ËáãïãéÜííçò Ã., Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé äßêôõá õðïëïãéóôþí,
1997.
2. Bertsekas D., Gallager R., Data Networks, Prentice-Hall, New Jersey, 1996.
3. Cvetkovic S., notes in Analysis and Design of Computer Networks, University of
Sheffield, UK, 1996.
4. Drefler F., Using Networks, QUE, 1998.
5. Drefler F., Freed L., How Networks Works, QUE, 1998.
6. Ðïìðüñôóçò Á. Ó., ÔïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí, Á.Ð.È., Èåóóáëïíßêç 1990.
7. Ó÷ïëéêü âéâëßï Á´, Â´, Ã´ Åíéáßïõ Ëõêåßïõ ÏÅÄÂ, ÅöáñìïãÝò ðëçñïöïñéêÞò - õðï-
ëïãéóôþí, Ðáéäáãùãéêü Éíóôéôïýôï, 1998.
8. Rozell E., Pablo M., MSCE TestPrep: TCP/IP, 2nd edition, New Riders, 1999.
9. Smythe C., notes in Computer and Data Networks: Advanced Networks and
Internetworking, University of Sheffield, UK, 1995.
10. Smythe C., notes in Computer and Data Networks: OSI and LANs, University of
Sheffield, UK, 1995.
11. Stallings W., Local and Metropolitan Area Networks, 5th edition, Prentice Hall,
1997.
12. Stallings W., Data and Computer Communications, Macmillan Publishing
Company, 2nd edition, 1990.
13. Tanenbaum S. A., Computer Networks, Prentice-Hall Inc., Englewood Cliffs, New
Jersey, 1996.

ü http://www.ieee.org
ü http://www.isoc.org/internet-history/cerf.html
ü http://www.delphi.com/navnet/faq/history.html
ü http://www.isoc.org/guest/zakon/Internet/History/
ü http://www.scis.nova.edu/raciti/frame_1.html
ü http://www.elot.gr
ü http://www.itu.int/.
ü http://www.cisco.com.
ü http://aol.pcwebopedia.com/TERM/c/circuit_switching.html
ü http://www.vislab.usyd.edu.au/photonics/networks/networks/network5.html
ü http://ce597n.www.ecn.purdue.edu/gavilan/costa/Internet/Operation/
packet_switching.whtml
ü http://lamar.colostate.edu/mrchips/ecc/Network2.htm
1
Êåöáëáéï 7: Åéóáãùãç óôá Ôïðéêá Äéêôõá
Åíüôçôá Ã
ÔïðéêÜ äßêôõá
ÊåöÜëáéï 7: ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äßêôõá
ÊåöÜëáéï 8: Ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí
ÊåöÜëáéï 9: Ëïãéóìéêü - Õëéêü ôïðéêþí äéêôýùí
ÊåöÜëáéï 10: Äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí

2
Tïìïó ÉÉ, Åíïôçôá Ã: Ôïðéêá Äéêôõá
Åíüôçôá Ã: ÔïðéêÜ äßêôõá

ÊåöÜëáéï 7: ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äß-
êôõá
ÌÜèçìá 7.1: ÂáóéêÜ óôïé÷åßá ôïðéêþí äéêôýùí ...................... 9
7.1.1 Ïñéóìüò, âáóéêÝò Ýííïéåò, ôáîéíüìçóç
êáé ÷áñáêôçñéóôéêÜ ............................................... 9
7.1.2 ×ñÞóç ôïðéêþí äéêôýùí ......................................... 11
ÌÜèçìá 7.2: ÖõóéêÜ ìÝóá ........................................................ 14
7.2.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 14
7.2.2 ÖõóéêÜ ìÝóá ôïðéêþí äéêôýùí ............................... 15
7.2.2.1 ÄïìçìÝíç êáëùäßùóç óôá ôïðéêÜ äßêôõá .............. 15
7.2.2.2 Áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò .................................. 18
ÌÜèçìá 7.3: Ôïðïëïãßåò .......................................................... 19
7.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 19
7.3.2 Ôïðïëïãßåò åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí............. 19
7.3.2.1 Ôïðïëïãßá äéáýëïõ ................................................ 19
7.3.2.2 Ôïðïëïãßá äÝíôñïõ ............................................... 20
7.3.2.3 Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ............................................. 21
7.3.2.4 Ôïðïëïãßá Üóôñïõ ................................................ 22
7.3.3 Ôïðïëïãßåò áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí .............. 23
ÌÜèçìá 7.4: ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ............ 27
7.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 27
7.4.2 ÄÝóìåõóç ÷ùñçôéêüôçôáò óôá ôïðéêÜ äßêôõá ........ 28
ÌÜèçìá 7.5: ÔõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ 802.x .................................... 31
7.5.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 31
7.5.2 Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3 ............................................. 32
7.5.3 ¢ëëá ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí ôïõ ÉÅÅÅ .............. 33
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 34
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 35
33
Êåöáëáéï
Tïìïó7:ÉÉ,Åéóáãùãç
Åíïôçôá óôá
Ã: Ôïðéêá Äéêôõá
Äéêôõá

ÌÜèçìá 8.1: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç ............................................ 39
8.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 39
8.1.2 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí ðñþôçò
ãåíéÜò (1970-1984) ............................................... 39
8.1.3 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí äåýôåñçò
ãåíéÜò (1985-1990) ............................................... 40
8.1.4 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí ôñßôçò
ãåíéÜò (1990-2000) ............................................... 41
ÌÜèçìá 8.2: Ðñüôõðï ALOHA ................................................. 43
MÜèçìá 8.3: Ðñüôõðï CSMA ................................................... 46
MÜèçìá 8.4: Ðñüôõðá CSMA/CD, IEEE 802.3 êáé Ethernet .... 49
8.4.1 To ðñüôõðï CSMA/CD ........................................... 49
8.4.2 To ðñüôõðï IEEE 802.3 êáé ôï Ethernet ................ 52
MÜèçìá 8.5: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4 - Äßêôõá äéáýëïõ ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò .............................................. 54
8.5.1 EéóáãùãÞ .............................................................. 54
8.5.2 Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4 ......................................... 54
ÌÜèçìá 8.6: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 - Äßêôõá äáêôõëßïõ ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò .............................................. 56
8.6.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 56
8.6.2 Ôï äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò ........... 56
8.6.3 Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 ......................................... 57
ÌÜèçìá 8.7: Ðñüôõðï Í-ÉSDN ................................................. 59
8.7.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 59
8.7.2 Ëåéôïõñãßá äéáôÜîåùí Í-ISDN ............................... 59
8.7.3 Ó÷çìáôéóìïß êáé óçìåßá áíáöïñÜò ....................... 63
8.7.4 Êáôçãïñßåò ñõèìïý ðñüóâáóçò .......................... 64
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 67
ÅñùôÞóåéò ............................................................................ 68
4
ÊåöÜëáéï 9: Ëïãéóìéêü - Õëéêü ôïðé-

êþí äéêôýùí
ÌÜèçìá 9.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá .......................... 71
9.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 71
9.1.2 Äéêôõáêü óýóôçìá ôåñìáôéêþí .............................. 71
9.1.3 Äéêôõáêü óýóôçìá ïìüôéìùí óôáèìþí
åîõðçñÝôçóçò ....................................................... 72
9.1.4 Äéêôõáêü óýóôçìá óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò
ìå åîåéäéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò ............................... 73
9.1.5 Äõíáôüôçôåò äéêôõáêþí ëåéôïõñãéêþí
óõóôçìÜôùí .......................................................... 75
9.1.6 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ..................................... 76
9.1.7 ÁóöÜëåéá ............................................................... 77
ÌÜèçìá 9.2: Åéäéêüò äéêôõáêüò åîïðëéóìüò ........................... 78
9.2.1 Åðéêïéíùíéáêüò åîïðëéóìüò ................................... 78
9.2.2 ÂáóéêÝò ìïíÜäåò åðéêïéíùíéáêïý åîïðëéóìïý ....... 78
9.2.2.1 Ìåôùðéêïß åðåîåñãáóôÝò ...................................... 79
9.2.2.2 ÊÜñôåò äéêôýïõ ..................................................... 79
9.2.2.3 Äéáíïìåßò ............................................................... 80
ÌÜèçìá 9.3: ÅðáíáëÞðôåò ....................................................... 82
9.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 82
9.3.2 ÅðáíáëÞðôåò ......................................................... 82
9.3.3 Ôýðïé åðáíáëçðôþí ............................................... 83
ÌÜèçìá 9.4: ÃÝöõñåò ............................................................... 85
9.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 85
9.4.2 Ëåéôïõñãßåò ãåöõñþí ............................................ 86
9.4.3 Ôýðïé ãåöõñþí ...................................................... 88
ÌÜèçìá 9.5: ÄñïìïëïãçôÝò ..................................................... 91
9.5.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 91
9.5.2 Ëåéôïõñãßåò äñïìïëïãçôþí ................................... 91
ÌÜèçìá 9.6: Áñ÷Ýò ó÷åäßáóçò - äéá÷åßñéóçò ôïðéêþí
äéêôýùí ................................................................ 93
55
Êåöáëáéï
Tïìïó7:ÉÉ,Åéóáãùãç
Ã: Ôïðéêá Äéêôõá
Äéêôõá
9.6.1 Ó÷åäßáóç ôïðéêþí äéêôýùí ..................................... 93

9.6.2 ÂáóéêÞ äéá÷åßñéóç ôïðéêþí äéêôýùí ....................... 94
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 96
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 97
ÊåöÜëáéï 10: Äéáóýíäåóç ôïðéêþí

äéêôýùí
ÌÜèçìá 10.1: Áñ÷Ýò äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí ................ 101
10.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 101
10.1.2 Äéáóýíäåóç äéêôýùí .............................................. 102
10.1.3 Ôýðïé äéêôýùí ðïõ ìðïñïýí íá äéáóõíäåèïýí ...... 104
ÌÜèçìá 10.2: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ìÝóïõ
ìåôÜäïóçò ........................................................... 106
10.2.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 106
10.2.2 Ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí .................... 106
10.2.2.1 ÌåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò ..................................... 106
10.2.2.2 ÌåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò ..................................... 107
10.2.2.3 ÌåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò áðëïý êáíáëéïý ........... 107
10.2.3 ÌÝóá ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí ........................ 108
10.2.4 Óõó÷Ýôéóç öõóéêïý ìÝóïõ êáé ôïðïëïãßáò ............ 108
ÌÜèçìá 10.3: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ìïíÜäùí
äéáóýíäåóçò ....................................................... 110
10.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 110
10.3.2 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç åðáíáëçðôþí .................... 111
10.3.3 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç ãåöõñþí ........................... 113
10.3.4 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç äñïìïëïãçôþí .................. 117
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 120
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 121
Âéâëéïãñáößá ............................................................................. 122

Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ (URLs) ...................................................... 122
6

7
ÊåöÜëáéï 7
ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äßêôõá
ÌÜèçìá 7.1: ÂáóéêÜ óôïé÷åßá ôïðéêþí äéêôýùí

ÌÜèçìá 7.2: ÖõóéêÜ ìÝóá
ÌÜèçìá 7.3: Ôïðïëïãßåò
ÌÜèçìá 7.4: ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï
ÌÜèçìá 7.5: ÔõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ 802.x
ÅñùôÞóåéò
8
ÊåöÜëáéï 7: ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äßêôõá
Óêïðüò
Óôü÷ïò ôïõ Êåöáëáßïõ 7 åßíáé íá êáôáíïÞóåé ðëÞñùò ï ìáèçôÞò ôá ó÷åôéêÜ ìå ôá ôïðéêÜ
äßêôõá èÝìáôá. Èá ðñÝðåé íá ãíùñßæåé ôé åßíáé ôïðéêü äßêôõï, íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜøåé ôá
óôïé÷åßá ðïõ ôï áðáñôßæïõí êáé íá áíôéëáìâÜíåôáé ôç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõ. Éäéáßôåñï âÜñïò
ðñÝðåé íá äoèåß óôçí êáôáíüçóç ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí êáé ôïõ ñüëïõ
ðïõ ðáßæïõí ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, ïé ôïðïëïãßåò, ïé ìÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï
ìÝóï êáé ïé ôõðïðïéÞóåéò 802.x ôïõ ÉÅÅÅ.
ü Íá ìðïñåß íá ïñßæåé ôá ôïðéêÜ äßêôõá, áíôéäéáóôÝëëïíôÜò ôá áðü ôéò Üëëåò
êáôçãïñßåò äéêôýùí.
ü Íá êáôáíïåß ôç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõò áíôëþíôáò ðáñáäåßãìáôá áðü ôçí êáèçìå-
ñéíÞ ðñáêôéêÞ.
ü Íá áíáãíùñßæåé êáé íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜöåé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí.
ü Íá êáôáíïåß æçôÞìáôá ðïõ áöïñïýí ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò êáé äéáóýíäåóçò
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôçí åîÝëéîç ôùí ôõðïðïéÞóåùí óôï ÷þñï ôùí ôïðéêþí äéêôýùí,
áëëÜ êáé ôéò áëëáãÝò ðïõ áíáìÝíåôáé íá öÝñïõí áõôÜ óå üëï ôï öÜóìá ôùí
äñáóôçñéïôÞôùí ôçò êáèçìåñéíÞò æùÞò.
1. Ãíùñßæåéò üôé ï õðïëïãéóôéêüò åîïðëéóìüò (óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò, óôáèìïß
åñãáóßáò, åêôõðùôÝò êôë.) ôïõ ó÷ïëéêïý åñãáóôçñßïõ åßíáé äéáóõíäåäåìÝíïò
óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï;
2. Ãíùñßæåéò üôé óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï ôá ðñïãñÜììáôá êáé ïé åöáñìïãÝò åãêáèß-
óôáíôáé óõíÞèùò ìéá öïñÜ êáé óå Ýíá ìüíï õðïëïãéóôÞ, åíþ ðñüóâáóç ó
áõôÜ ìðïñïýí íá Ý÷ïõí üëïé ïé ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ;
3. Ãíùñßæåéò ðþò íá óõíäÝóåéò ôïí õðïëïãéóôÞ óïõ óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï;
4. Ãíùñßæåéò ðþò åðéäñÜ ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò óôï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé óôçí áðü-
äïóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ;
5. Ãíùñßæåéò ðþò åðéäñÜ ç ôïðïëïãßá óôçí áðüäïóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ;
9
ÌÜèçìá 7.1: ÂáóéêÜ óôïé÷åßá ôïðéêþí

äéêôýùí
7.1.1 Ïñéóìüò, âáóéêÝò Ýííïéåò, ôáîéíüìçóç êáé

÷áñáêôçñéóôéêÜ
¸íá ôïðéêü äßêôõï õðïëïãéóôþí (LAN: Local Area Network) åßíáé Ýíá äßêôõï åðé-
êïéíùíßáò ôïõ ïðïßïõ ç ãåùãñáöéêÞ åìâÝëåéá äåí õðåñâáßíåé ìåñéêÝò äåêÜäåò
÷éëéüìåôñá, åíþ ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ðïõ ìðïñåß íá ðåôý÷åé åßíáé, èåùñçôéêÜ, áðå-
ñéüñéóôïò. Áðïôåëåßôáé áðü Ýíá óýíïëï ôåñìáôéêþí, õðïëïãéóôþí êáé Üëëùí äéáôÜ-
îåùí êáé ÷ñçóéìïðïéåß ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò ðñïêåéìÝíïõ íá äéáìïéñÜóåé äåäïìÝíá,
ðëçñïöïñßåò, õëéêü êáé ëïãéóìéêü. Ôï äßêôõï áõôü ìðïñåß:
ü Íá åßíáé åíóýñìáôï Þ áóýñìáôï.
ü Íá ðáñÝ÷åé ìåôÜäïóç óçìåßïõ ðñïò óçìåßï Þ ìåôÜäïóç åêðïìðÞò.
ü Íá ðáñÝ÷åé ìéêñü ñõèìü óöáëìÜôùí ìå åýñïò ðïõ êõìáßíåôáé áíÜëïãá ìå ôéò
äõíáôüôçôåò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò.
ü Íá åßíáé ðëÞñùò éäéüêôçôï1 .
Ï ñõèìüò óöÜëìáôïò äõáäéêïý
Áí êáé ôå÷íïëïãéêÜ åßíáé äýóêïëï êáé ßóùò áíþöåëï íá êáèïñéóôåß Ýíá óõãêåêñé-
øçößïõ (BER: Âit Error Rate)
ìÝíï üñéï üóïí áöïñÜ ôï ìÞêïò ôçò åãêáôåóôçìÝíçò êáëùäßùóçò ôùí óçìåñéíþí
åêöñÜæåé ôçí ðéèáíüôçôá ìå-
åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí, åíôïýôïéò áõôÞ äåí õðåñâáßíåé ôá 100 km, åíþ ïé ñõèìïß
ôÜäïóçò åóöáëìÝíùí äõáäé-
ìåôÜäïóçò áõôþí ôùí äéêôýùí ìðïñïýí óôçí ðñÜîç íá êáëýøïõí ôï 1 Gbps. Åßíáé
êþí øçößùí, áöïý õðïëïãß-
öáíåñü üôé ôá åíóýñìáôá äßêôõá ôùí ïðïßùí ç åãêáôåóôçìÝíç êáëùäßùóç äåí õðåñ-
æåé ôï ðïóïóôü ôùí äõáäéêþí
âáßíåé ôï üñéï ôùí 100 km Ý÷ïõí ìéêñÞ ãåùãñáöéêÞ åìâÝëåéá êáé ùò åê ôïýôïõ áíÞêïõí
øçößùí ðïõ óôÜëèçêáí áëëÜ
óôçí êáôçãïñßá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. ÓõíÞèùò ôá äßêôõá áõôÜ êáëýðôïõí ôéò áíÜãêåò
ðáñáëÞöèçêáí åóöáëìÝíá. Ãéá
åíüò Þ ðåñéóóüôåñùí ãñáöåßùí, áêüìç êáé åíüò ïñãáíéóìïý ôïõ ïðïßïõ ôá êôßñéá
ðáñÜäåéãìá, ìå ñõèìü óöÜë-
åêôåßíïíôáé óå ìéá ìéêñÞ ðåñéï÷Þ.
ìáôïò äõáäéêïý øçößïõ 1,5
x109 Ý÷åé óõìöùíçèåß íá åí-
íïïýìå ôçí ðáñïõóßá1,5 ëáí-
èáóìÝíùí äõáäéêþí øçößùí
¸íá áðëü ðáñÜäåéãìá ôïðéêïý äéêôýïõ áðïôåëåß ôï äßêôõï ôïõ ó÷ïëéêïý åñãá- (êáôÜ ìÝóï üñï) óå Ýíá óýíï-
óôçñßïõ, ðïõ ìðïñåß íá åðåêôáèåß êáé íá êáëýøåé üëåò ôéò áßèïõóåò äéäáóêáëßáò ëï 109 áðïóôåëëüìåíùí äõá-
ôïõ ó÷ïëåßïõ (ó÷Þìá 7.1). äéêþí øçößùí. ÖõóéêÜ ï ñõè-
ìüò áõôüò ðïéêßëëåé áíÜëïãá ìå
¼ðùò óçìåéþèçêå êáé óôï ÌÜèçìá 4.2, ôá äßêôõá ðïõ åêôåßíïíôáé óå ìåãáëýôåñåò ôïí ôýðï ôçò ðëçñïöïñßáò ðïõ
áðïóôÝëëåôáé.
1
ÐëÞñùò éäéüêôçôï åßíáé åêåßíï ôï äßêôõï ôïõ ïðïßïõ ôüóï ç óõíïëéêÞ õðïäïìÞ (öõóéêÜ ìÝóá
ìåôÜäïóçò êáé åîïðëéóìüò ðñüóâáóçò) üóï êáé ôá äéêáéþìáôá ðñüóâáóçò êáé åêìåôÜëëåõóçò åßíáé
éäéüêôçôá.
10
ðåñéï÷Ýò ìå ìÞêïò åãêáôåóôçìÝíçò

êáëùäßùóçò 100 - 200 km ëÝãïíôáé
ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá. Ïé áñ÷Ýò ìå
ôéò ïðïßåò ëåéôïõñãïýí åßíáé óôçí
ïõóßá ßäéåò ìå áõôÝò ôùí ôïðéêþí äé-
êôýùí ìå ìüíç äéáöïñÜ ôç âåëôéóôï-
ðïßçóç ôùí ìåèüäùí åëÝã÷ïõ ðñü-
óâáóçò óôï ìÝóï, þóôå áõôÝò íá
åöáñìüæïíôáé êáé óå ìåãáëýôåñåò
áðïóôÜóåéò. ¼ìùò ç áöïìïßùóç ôùí
äéêôýùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò áðü
ôá ôïðéêÜ äßêôõá êáé ôá äßêôõá åõ-
ñåßáò ðåñéï÷Þò åßíáé ìéá äéáñêÞò
äéáäéêáóßá. ÏñéóìÝíá ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá ðñïóåããßæïõí êáëýôåñá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
Ó÷Þìá 7.1: Ôï ó÷ïëéêü êáé ôçí áðüäïóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí êáé óõãêñßíïíôáé ì áõôÜ (Åíü-
ôïðéêü äßêôõï ôçôá Ä), óå áíôéäéáóôïëÞ ìå Üëëá ðïõ óõãêñßíïíôáé ìå ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
Óôá åíóýñìáôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò ç åãêáôåóôçìÝíç êáëùäßùóç õðåñâáßíåé
ôï üñéï ôùí 200 km, åíþ ç ãåùãñáöéêÞ åìâÝëåéÜ ôïõò êáëýðôåé ìåãÜëåò ðåñéï÷Ýò. Ôá
äßêôõá áõôÜ Ý÷ïõí óÞìåñá õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, ðïõ îåðåñíïýí ðëÝïí ôá
622 Mbps, êáé åîåôÜæïíôáé óôçí Åíüôçôá Å.
Ç áíÜãêç ôçò äéÜêñéóçò ôùí Ïé ôå÷íïëïãßåò ôùí åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ åðéôñÝðïõí ñõèìïýò ìåôÜäï-
äéêôýùí óå ôïðéêÜ êáé åõ- óçò ìéêñüôåñïõò áðü 20 Mbps ÷áñáêôçñßæïõí ôá äßêôõá ôçò ðñþôçò ãåíéÜò êáé åîå-
ñåßáò ðåñéï÷Þò ðñïêýðôåé ôÜæïíôáé óôï ðáñüí êåöÜëáéï, óå áíôéäéáóôïëÞ ìå ôéò ðéï ðñüóöáôåò ôå÷íïëïãßåò
ëüãù ôùí äéáöïñåôéêþí äõ- ôùí äéêôýùí äåýôåñçò êáé ôñßôçò ãåíéÜò (äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí) ðïõ åðéôñÝðïõí
íáôïôÞôùí ôïõ ìÝóïõ åðéêïé- ñõèìïýò ìåôÜäïóçò áðü 50 Mbps Ýùò 1 Gbps êáé åîåôÜæïíôáé óôçí Åíüôçôá Ä. Ôá
íùíßáò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ðïëý ìéêñü BER, ôï ïðïßï óôçí ðåñß-
êÜèå ðåñßðôùóç, êáèþò êáé ðôùóç ôïõ ïìïáîïíéêïý êáëùäßïõ, ãéá ðáñÜäåéãìá, êõìáßíåôáé ìåôáîý ôùí 10 8 êáé 10
ëüãù ôùí ôå÷íéêþí ðñüóâá- 11
bps.
óçò ðïõ åöáñìüæïíôáé. Ç äéÜ-
ÄéáöïñåôéêÝò èåùñÞóåéò éó÷ýïõí ãéá ôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá, ôùí ïðïßùí ç
êñéóç áõôÞ åßíáé ôå÷íïëïãéêÞ
åîÝëéîç åßíáé óçìáíôéêÞ êáé ñáãäáßá. Ôï åíäéáöÝñïí ãéá ôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá
êáé äåí Ý÷åé ó÷Ýóç ìå Üëëåò
ðñïêýðôåé áðü:
ôáîéíïìÞóåéò ôùí äéêôýùí, ïé
ü Ôçí åðéôáêôéêÞ áíÜãêç ãéá åíáëëáêôéêÝò ìïñöÝò áóýñìáôçò ìåôÜäïóçò óôá-
ïðïßåò ãßíïíôáé ðñïêåéìÝíïõ
èåñþí ôïðéêþí äéêôýùí, ïé ïðïßåò èá ðáñÝ÷ïõí ôç äõíáôüôçôá åãêáôÜóôáóçò
íá åîõðçñåôÞóïõí íïìéêïýò,
äéêôýùí ìå ìéêñüôåñï êüóôïò êáé ìå åõêïëüôåñç äéá÷åßñéóç áðü ôá áíôßóôïé÷á
åèíéêïýò Þ åðé÷åéñçìáôéêïýò
åíóýñìáôá äßêôõá. Ç ìåßùóç ôïõ êüóôïõò áöïñÜ êõñßùò ôçí áñ÷éêÞ åãêáôÜ-
óêïðïýò.
óôáóç ôçò êáëùäßùóçò áëëÜ êáé ïðïéáäÞðïôå ìåëëïíôéêÞ áëëáãÞ óôï ó÷åäéá-
óìü ôïõ äéêôýïõ.
ü Ôï ãåãïíüò üôé óõíéóôïýí ôç âÜóç ôçò åðéêïéíùíßáò éó÷õñþí öïñçôþí óôáè-
ìþí åñãáóßáò, ïé ïðïßïé åðéâÜëëåôáé íá äéáóõíäåèïýí ìÝóù äéêôýùí ìå Üë-
ëïõò õðïëïãéóôÝò ðïõ âñßóêïíôáé åðÜíù óå óôáèåñÜ Þ êéíçôÜ äßêôõá.
Óôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ìðïñåß íá åßíáé ôá ñáäéïêýìáôá,
ôá ìéêñïêýìáôá, êáèþò êáé ôá õðÝñõèñá óÞìáôá. Ãéá ôï ëüãï áõôü ôá áóýñìáôá
ôïðéêÜ äßêôõá êáëýðôïõí ìéêñüôåñåò áðïóôÜóåéò, Ý÷ïõí ÷áìçëüôåñïõò ñõèìïýò ìå-
11
ôÜäïóçò êáé óáöþò õøçëüôåñï ñõèìü óöáëìÜôùí óå

óýãêñéóç ìå ôá åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, óôá ñáäéïäßêôõá êáé óôá äßêôõá õðÝñõèñùí áêôéíï-
âïëéþí ï ñõèìüò óöáëìÜôùí ôùí äõáäéêþí øçößùí êõ-
ìáßíåôáé ìåôáîý ôùí 103 êáé 105 bps.
7.1.2 ×ñÞóç ôïðéêþí äéêôýùí

Ïé ëüãïé ðïõ åðéâÜëëïõí ôçí åãêá-
ôÜóôáóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õðï-
ëïãéóôþí åßíáé ðïëëïß. Áñêåß íá áíá-
öÝñïõìå üôé óå üëïõò ôïõò ôïìåßò
ôçò êïéíùíßáò ìáò (ïéêïíïìßá, õãåßá,
ðáéäåßá, Üìõíá, øõ÷áãùãßá êôë.) ïé
åñãáæüìåíïé ÷ñçóéìïðïéïýí ôïí ðñï-
óùðéêü õðïëïãéóôÞ ùò êýñéï åñãá-
ëåßï (ó÷Þìá 7.2). ¼óïí áöïñÜ ìÜëé-
óôá ôï ÷þñï ôçò ïéêïíïìßáò, èåùñåß-
ôáé üôé ôï ìÝëëïí ìéáò åôáéñåßáò
åîáñôÜôáé ü÷é ìüíï áðü ôï åÜí áõôÞ äéáèÝôåé åãêáôåóôçìÝíï äß-
êôõï, áëëÜ êõñßùò áðü ôïí ôýðï ôïõ äéêôýïõ ðïõ Ý÷åé åãêáôáóôÞ-
óåé. Ç ïéêïíïìßá üëùí ôùí âéïìç÷áíïðïéçìÝíùí ÷ùñþí âáóßæåôáé
ïëïÝíá êáé ðåñéóóüôåñï óôçí çëåêôñïíéêÞ åðåîåñãáóßá êáé äéáêß-
íçóç ôçò ðëçñïöïñßáò ìÝóù ôùí äéêôýùí õðïëïãéóôþí.
Åéäéêüôåñá, ôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí åßíáé åê ôùí ðñáãìÜ-
ôùí ïé âáóéêïß ìç÷áíéóìïß ìÝóù ôùí ïðïßùí ïìÜäåò åñãáæïìÝíùí
ìðïñïýí íá äéáóõíäÝïíôáé óôï ðëáßóéï ìéáò ïðïéáóäÞðïôå åðé÷åß-
ñçóçò, ïñãáíéóìïý Þ åñåõíçôéêïý êÝíôñïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá ìïéñÜæïíôáé, íá ìåôáâé- Ó÷Þìá 7.2: ÏìÜäá ãéáôñþí
âÜæïõí êáé íá áðïèçêåýïõí ðëçñïöïñßåò. åðéóêÝðôåôáé áóèåíÞ óå
íïóïêïìåéáêü èÜëáìï êáé
äéáìÝóïõ öïñçôïý õðïëïãé-
óôÞ áóýñìáôçò äéêôýùóçò
Óôçí áðëïýóôåñç ôùí ðåñéðôþóåùí ôï ôïðéêü äßêôõï áðïôåëåßôáé áðü ìéá ãñáììÞ åðéêïéíùíåß ìå ôç âÜóç
åðéêïéíùíßáò ðïõ óõíäÝåé ìéá óåéñÜ ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí ìå Ýíáí Þ ðåñéóóüôå- äåäïìÝíùí ãéá ôçí áíáæÞ-
ñïõò ìéêñïûðïëïãéóôÝò. ôçóç ôïõ éáôñéêïý éóôïñé-
êïý ôïõ áóèåíÞ, ôçí áðåé-
Óôï ó÷Þìá 7.3 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá áðëü ôïðéêü äßêôõï ôåóóÜñùí ðñïóùðéêþí õðï- êüíéóç êáé ôçí åíçìÝñù-
ëïãéóôþí ðïõ óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò ìÝóù åíüò êáëùäßïõ. Ôñåéò áðü ôïõò ðñïóù- óç ôçò åããñáöÞò ôïõ (óå
ðéêïýò õðïëïãéóôÝò, ïé ïðïßïé óõíäÝïíôáé ìå ôá ôìÞìáôá ðùëÞóåùí êáé áãïñþí, ëïãé- áíôéäéáóôïëÞ ìå ôï ðáëáéü
óôçñßïõ êáé ðñïóùðéêïý áíôßóôïé÷á, åßíáé äéáèÝóéìïé ãéá ÷ñÞóç ïðïéáäÞðïôå ÷ñïíéêÞ óýóôçìá ôùí êáñôåëþí).
óôéãìÞ. Ï ôÝôáñôïò õðïëïãéóôÞò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ùò óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò ôùí áíá-
ãêþí åðéêïéíùíßáò üëùí ôùí õðïëïãéóôþí ôïõ äéêôýïõ. Ïé ÷ñÞóôåò áõôïý ôïõ äéêôýïõ
Ý÷ïõí äéáóõíäåèåß ìÝóù ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò ìå Ýíáí åêôõðùôÞ, Ýíá óáñùôÞ
12
Ó÷Þìá 7.3: ¸íá ôïðéêü äßêôõï óå ðåñéâÜëëïí ãñáöåßïõ

êáé Ýíá ó÷åäéïãñÜöï, þóôå üëïé ïé õðïëïãéóôÝò íá ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí áõôÝò
ôéò óõóêåõÝò. Óçìåéþíïõìå üôé óÞìåñá ôá ôïðéêÜ äßêôõá óõíäÝïõí ðëÝïí åîåëéãìÝíåò
äéáôÜîåéò áõôïìáôéóìïý ãñáöåßïõ, Þ÷ïõ, åéêüíáò, âßíôåï êôë., ïé ïðïßåò üìùò áðáéôïýí
áðü ôï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò ìåãÜëç äéáèÝóéìç ÷ùñçôéêüôçôá. Óå ìéêñÜ ôïðéêÜ äßêôõá
ïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá íá ëåéôïõñãÞóïõí ïé åöáñ-
ìïãÝò ìáæß ìå Üëëïõò õðïëïãéóôÝò ôïõ äéêôýïõ. Óå ìåãáëýôåñá ôïðéêÜ äßêôõá ïé óôáè-
ìïß åîõðçñÝôçóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áðïêëåéóôéêÜ ãéá ôçí ðáñï÷Þ õðçñåóéþí äéêôýïõ,
üðùò åßíáé ï äéáìïéñáóìüò ôïõ õëéêïý, ôïõ ëïãéóìéêïý, ôùí ðëçñïöïñéþí êôë.
ü Äéáìïéñáóìüò õëéêïý
¼ðùò áíáöÝñèçêå, Ýíá ôïðéêü äßêôõï ðáñÝ÷åé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ ôç äõíáôüôçôá
äéáìïéñáóìïý ôùí óõóêåõþí ðïõ åßíáé öõóéêÜ óõíäåäåìÝíåò ìå ôï äßêôõï Þ ìå ôï
óôáèìü åñãáóßáò êÜðïéïõ ÷ñÞóôç. ÔÝôïéåò óõóêåõÝò åßíáé ïé åêôõðùôÝò, ïé ó÷å-
äéïãñÜöïé, ïé óõóêåõÝò áðïèÞêåõóçò äåäïìÝíùí êôë. Ãåíéêüôåñá, óôïõò ðüñïõò
åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ óõìðåñéëáìâÜíïíôáé üëåò ïé äéáôÜîåéò ïé ïðïßåò ìðïñïýí
íá óõíäåèïýí ìå ôï äßêôõï êáé óôéò ïðïßåò Ý÷ïõí ðñüóâáóç ïé ÷ñÞóôåò. ÅðïìÝ-
íùò ôï äßêôõï åðéôñÝðåé óå êÜèå ÷ñÞóôç íá Ý÷åé ðñüóâáóç êáé óå äéáôÜîåéò ðïõ
èåùñïýíôáé ðïëý áêñéâÝò, þóôå íá äéêáéïëïãïýí ôçí ðåñéïäéêÞ ÷ñçóéìïðïßçóÞ
ôïõò áðü Ýíáí êáé ìüíï ÷ñÞóôç. Áðëü ðáñÜäåéãìá áðïôåëåß ôï äßêôõï ôïõ ó÷Þìá-
ôïò 7.3, êáôÜ ôï ïðïßï Ýíáò áêñéâüò ó÷åäéïãñÜöïò ðïõ óõíäÝåôáé óå ôïðéêü
äßêôõï åßíáé äõíáôüí íá åîõðçñåôåß ðåñéïäéêÜ üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ.
ü Äéáìïéñáóìüò ëïãéóìéêïý
Ï äéáìïéñáóìüò ëïãéóìéêïý áöïñÜ ôçí áðïèÞêåõóç óôï óêëçñü äßóêï ôïõ óôáè-
ìïý åîõðçñÝôçóçò ôïõ ÷ñçóéìïðïéïýìåíïõ ëïãéóìéêïý, üðùò åßíáé ôá ðñïãñÜì-
ìáôá, ïé åöáñìïãÝò êáé ôá äåäïìÝíá, þóôå íá ìðïñïýí íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç ó
áõôü üëïé ïé ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ. Åéäéêüôåñá, óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï åßíáé äõíáôÞ
ç ôïðïèÝôçóç åíüò êåíôñéêïý óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò áñ÷åßùí êáé äåäïìÝíùí ìáæß
ìå üëïõò ôïõò Üëëïõò ðüñïõò ëïãéóìéêïý (ðñïãñÜììáôá, ðáêÝôá, åöáñìïãÝò êôë.)
êáôÜ ôï ðñüôõðï ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ åðéöÝñåé
óçìáíôéêÞ ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ðñïìÞèåéáò êáé åãêáôÜóôáóçò ëïãéóìéêïý êáé áöï-
13
ñÜ üëåò ó÷åäüí ôéò åêäüóåéò äéêôõáêïý ëïãéóìéêïý ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôïõò
êáôáóêåõáóôÝò. ¼ôáí åãêáèßóôáôáé óå êÜðïéï äßêôõï Ýíá ëïãéóìéêü, ðñïâëÝðïíôáé
óõìöùíßåò ãéá ôçí ðáñá÷þñçóç åéäéêþí áäåéþí ÷ñÞóçò ìå ìåéùìÝíï êüóôïò óôïí
åðéèõìçôü áñéèìü ÷ñçóôþí. Óçìåéþíïõìå üôé óå üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò åãêáôÜóôá-
óçò äéêôõáêïý ëïãéóìéêïý ïé äéáäéêáóßåò áóöÜëåéáò, áíáâÜèìéóçò êáé äçìéïõñ-
ãßáò áíôéãñÜöùí ðñïóôáóßáò äåäïìÝíùí êáèßóôáíôáé åõêïëüôåñåò.
ü Äéáìïéñáóìüò ðëçñïöïñéþí
Ìéá âÜóç äåäïìÝíùí ðïõ åßíáé åãêáôåóôçìÝíç óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï åðéôñÝðåé óå
üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ íá ôç ÷ñçóéìïðïéïýí ìå ôïí ùöåëéìüôåñï ôñü-
ðï. Ôï äßêôõï ìðïñåß íá «êëåéäþíåé» ôéò åããñáöÝò ôçò âÜóçò, þóôå íá åðéôñÝðåé
óå ðïëëïýò ÷ñÞóôåò ôçí ôáõôü÷ñïíç ðñüóâáóÞ ôïõò óå Ýíá áñ÷åßï, ÷ùñßò íá
êáôáóôñÝöïíôáé ôá äåäïìÝíá. Ôï «êëåßäùìá» åããñáöþí åããõÜôáé üôé äåí ìðï-
ñïýí äýï ÷ñÞóôåò íá ôñïðïðïéïýí ôáõôü÷ñïíá ôçí ßäéá åããñáöÞ.
ü Õðçñåóßåò Äéáäéêôýïõ
¸íá ôïðéêü äßêôõï ðáñÝ÷åé óÞìåñá üëåò ôéò âáóéêÝò õðçñåóßåò ôïõ Äéáäéêôýïõ,
üðùò åßíáé ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï, ç ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí, ïé õðçñåóßåò Web
(öõëëïìåôñçôÝò, éóôïóåëßäåò) êôë. Ùò áðïôÝëåóìá áõôïý ôá ôïðéêÜ äßêôõá ìåôå-
îåëß÷ôçêáí áðü ìéêñÜ óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò êáé äéáêßíçóçò ðëçñïöïñéþí, ðïõ
óõíÝäåáí ìåñéêïýò ÷ñÞóôåò óå êÜðïéá åðé÷åßñçóç, óå Ýíá êáôáíåìçìÝíï êáé
äõíáìéêÜ ìåôáâáëëüìåíï ðåñéâÜëëïí ðáãêüóìéïõ éóôïý, ðïõ õðïóôçñßæåé åôáéñé-
êÝò - åðé÷åéñçìáôéêÝò õðïëïãéóôéêÝò åöáñìïãÝò ôïõ ó÷Þìáôïò ðåëÜôçò - óôáè-
ìüò åîõðçñÝôçóçò.
ü ÏìÜäåò óõíåñãáóßáò ÷ñçóôþí
Óôï ðëáßóéï ôùí åðé÷åéñÞóåùí Þ ôùí ïñãáíéóìþí ôá ôïðéêÜ äßêôõá äßíïõí åõêáé-
ñßåò ó÷çìáôéóìïý ïìÜäùí óõíåñãáóßáò ÷ñçóôþí, ïé ïðïßïé áíåîÜñôçôá áðü ôï
÷þñï åñãáóßáò ôïõò óôïí ïñãáíéóìü äéåêðåñáéþíïõí áðü êïéíïý ìÝóù ôïõ
õðïëïãéóôÞ êÜðïéåò åñãáóßåò.
ü ÅðÝêôáóç ôçò åãêáôåóôçìÝíçò âÜóçò óôáèìþí åñãáóßáò
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá ðñïóöÝñïõí, åíôüò êÜðïéùí ïñßùí, ôç äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò
ôïõ áñéèìïý ôùí óõíäåüìåíùí óôáèìþí åñãáóßáò ìå ïéêïíïìéêü ôñüðï. Áõôü
ãßíåôáé, ãéáôß õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá åíáëëáêôéêþí åðéëïãþí äéáóýíäåóçò ìå óõ-
ãêñßóéìï êüóôïò ðñïìÞèåéáò äéåðáöþí êáé ëïéðïý õëéêïý åðéêïéíùíßáò.

Ôïðéêü äßêôõo õðïëïãéóôþí, ñõèìüò óöÜëìáôïò äõáäéêïý øçößïõ, äéáìïéñáóìüò
ðüñùí.
14
ÌÜèçìá 7.2: ÖõóéêÜ ìÝóá
Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ êÜèå äéêôýïõ ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôï öõóéêü ìÝóï ôùí ãñáììþí åðé-
êïéíùíßáò ôïõ, ôçí ôïðïëïãßá ôïõ êáé ôç ìÝèïäï ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï. Ôï ó÷Þ-
ìá 7.4 äåß÷íåé ôçí áíôéóôïé÷ßá ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå áõôÞí ôïõ
ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
Ó÷Þìá 7.4: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïðéêïý äéêôýïõ óå ó÷Ýóç ìå ôï ÏSI
¼ðùò öáßíåôáé êáé áðü ôï ó÷Þìá, ôá äýï ÷áìçëüôåñá åðßðåäá ôïõ OSI áíôéóôïé-
÷ïýí óå ôñßá åðßðåäá ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, äçëáäÞ óôï õðïåðß-
ðåäï ðïõ åîáñôÜôáé áðü ôï öõóéêü ìÝóï, óôï õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï
ìÝóï êáé óôï õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ëïãéêÞò ãñáììÞò (ÌÜèçìá 5.4). Ç áéôßá ãéá ôçí
êáôÜôáîç áõôÞ åíôïðßæåôáé óôï ßäéï ôï öõóéêü ìÝóï ðïõ äéáìïéñÜæåôáé.
Óôç óõíÝ÷åéá èá ó÷ïëéáóôïýí áíáëõôéêüôåñá ïé ðáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåÜæïõí ôçí
áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Åéäéêüôåñá, èá åîåôáóôïýí ôá öõóéêÜ ìÝóá ìå-
ôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõíÞèùò óôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí, ïé ôïðï-
ëïãßåò, êáèþò êáé ïé ìÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôá ìÝóá ìåôÜäïóçò. Ï åéäéêüò
äéêôõáêüò åîïðëéóìüò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé èá åîåôáóôåß ëåðôïìåñþò óôá ÌáèÞìá-
ôá 9.1 êáé 9.2.
15
7.2.2 ÖõóéêÜ ìÝóá ôïðéêþí äéêôýùí

ÊÜèå öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò Ý÷åé äéáöïñåôéêÝò äõíáôüôçôåò, ïé ïðïßåò åðçñåÜ-
æïõí ôç ìåôÜäïóç ôïõ óÞìáôïò. Óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï ç ìåôÜäïóç ìðïñåß íá åßíáé
âáóéêÞò Þ åõñåßáò æþíçò. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ç ìåôÜäïóç ôïõ óÞìáôïò ãßíåôáé
÷ùñßò äéáìüñöùóç, åíþ óôç äåýôåñç ãßíåôáé ìå äéáìüñöùóç êÜðïéïõ áðü ôá ÷áñá-
êôçñéóôéêÜ ôïõ, üðùò åßíáé ôï ðëÜôïò, ç óõ÷íüôçôá Þ ç öÜóç. Õðåíèõìßæïõìå üôé ôï
áñ÷éêü óÞìá ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäïèåß åíéó÷ýåôáé ìÝóù åíüò Üëëïõ óÞìáôïò ôï
ïðïßï äéáìïñöþíåé êÜðïéï áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ, åíþ ôï íÝï óÞìá, ðïõ ëÝãåôáé
öÝñïí, ìåôáäßäåôáé ìÝóù ôçò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò óôï äÝêôç ï ïðïßïò êáé ôï áðï-
äéáìïñöþíåé ðñïêåéìÝíïõ íá ðÜñåé ôï áñ÷éêü óÞìá.
7.2.2.1 ÄïìçìÝíç êáëùäßùóç óôá ôïðéêÜ äßêôõá

Óôá åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò áíÞêïõí ôá æåýãç óõíåóôñáììÝíùí êáëùäßùí,
ôá ïìïáîoíéêÜ êáëþäéá, êáèþò êáé ôá êáëþäéá ïðôéêþí éíþí. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí
öõóéêþí áõôþí ìÝóùí ìåôÜäïóçò, ëüãù ôïõ éäéáßôåñïõ åíäéáöÝñïíôïò ðïõ ðáñïõ-
óéÜæïõí óôçí åãêáôÜóôáóç üëùí ôùí ôýðùí äéêôýùí, åîåôÜóôçêáí ëåðôïìåñþò óôá
åéóáãùãéêÜ ÌáèÞìáôá 1.2 êáé 1.3. Åäþ èá áíáëõèïýí ç äïìÞ ôçò êáëùäéáêÞò åãêá-
ôÜóôáóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ïé ðñïäéáãñáöÝò ðïõ áõôÞ ðñÝðåé íá äéáèÝôåé.
Ç äïìçìÝíç êáëùäßùóç áðïôåëåß óçìáíôéêü ðáñÜãïíôá ãéá ôéò ìåëëïíôéêÝò öõóé-
êÝò åðåêôÜóåéò ôïõ äéêôýïõ, ãéá ôéò áíáäéáôÜîåéò ôùí äïìéêþí óôïé÷åßùí ôïõ, êáèþò
êáé ãéá ôçí áíáâÜèìéóç ôùí ðñïóöåñüìåíùí õðçñåóéþí ôïõ. Ðáñ üëï ôï ó÷åôéêÜ
õøçëü êüóôïò åãêáôÜóôáóçò, ç õëïðïßçóÞ ôçò ðñÝðåé íá õðïóôçñßæåôáé êáé ëüãù
ôùí ìåãÜëùí äõíáôïôÞôùí ðïõ ðáñÝ÷åé ãéá õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, êá-
èþò êáé ãéá ìåôÜäïóç öùíÞò, äåäïìÝíùí êáé âßíôåï áðü ôï ßäéï öõóéêü ìÝóï.
ÁíåîÜñôçôá áðü ôï ôïðéêü äßêôõï ðïõ èá åðéëåãåß, ç êáëùäéáêÞ åãêáôÜóôáóç èá
ðñÝðåé íá åßíáé ôÝôïéá, þóôå íá äéåõêïëýíåé ôç äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ êáé íá ìðïñåß
íá åðåêôáèåß ÷ùñßò éäéáßôåñá ðñïâëÞìáôá, üôáí áõôü áðáéôçèåß. Ç ðñïôõðïðïßçóç
ôçò êáëùäßùóçò ôùí êôéñßùí åìðïñéêÞò ÷ñÞóçò õðÞñîå áðïôÝëåóìá ôçò óõíåñãá-
óßáò ôùí ïñãáíéóìþí Electronic Industries Association êáé Telecommunications Ç äïìçìÝíç êáëùäßùóç áðï-
Industries Association (ÅÉÁ/ÔÉÁ), äßíïíôáò ôï ãíùóôü ðñüôõðï êáëùäéáêïý óõóôÞìá- ôåëåß ðáñÜãïíôá åîáéñåôéêÞò
ôïò ÅÉÁ/ÔÉÁ-568Á, ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé ôéò êáôåõèõíôÞñéåò ãñáììÝò ãéá üëåò ôéò êáëù- óçìáóßáò ãéá ôçí åãêáôÜóôá-
äéþóåéò åðéêïéíùíéþí. Ç ôõðïðïßçóç êáôÜ ôï ðñüôõðï ÅÉÁ/ÔÉÁ ó÷åäéÜóôçêå ãéá ôçí óç, ôç ëåéôïõñãßá, ôç äéá÷åßñé-
åîõðçñÝôçóç ðïëëþí ôïðéêþí äéêôýùí, üðùò åßíáé ôï Ethernet 10Base-T, ôï Token óç êáé ôç äõíáôüôçôá åðÝêôá-
Ring ê.Ü., ôá ïðïßá èá åîåôáóôïýí óôï ÊåöÜëáéï 8. Ç ôõðïðïßçóç êáôÜ ôï ðñüôõðï óçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ôùí
ÅÉÁ/ÔÉÁ ðåñéëáìâÜíåé: åôáéñåéþí Þ ôùí ïñãáíéóìþí
ü ¸íá ãåíéêü êáëùäéáêü óýóôçìá ôçëåðéêïéíùíéþí åöáñìüóéìï óôá êôßñéá ðïõ êáé èá Ýðñåðå íá õëïðïéåßôáé
ðñïïñßæïíôáé ãéá åðé÷åéñçìáôéêÞ ÷ñÞóç. óå üëåò ôéò íÝåò ïéêïäïìéêÝò
êáôáóêåõÝò.
ü Ïñéóìïýò ìÝóùí, ôïðïëïãéþí, ôåñìáôéóìþí êáëùäéáêþí ìÝóùí, óçìåßùí óýí-
äåóçò, êáèþò êáé êáíüíåò äéá÷åßñéóçò.
ü ÕðïóôÞñéîç ðïëëþí ðñïúüíôùí áðü äéáöïñåôéêïýò êáôáóêåõáóôÝò.
16
ü Êáôåõèýíóåéò ðñïò ôéò åìðïñéêÝò åðé÷åéñÞóåéò ãéá ôï ìåëëïíôéêü ó÷åäéáóìü

ôçëåðéêïéíùíéáêþí ðñïúüíôùí.
ü Äõíáôüôçôá ó÷åäéáóìïý êáé õëïðïßçóçò ôçò áðáéôïýìåíçò êáëùäßùóçò åíüò
åìðïñéêïý êôéñßïõ ÷ùñßò ôçí åê ôùí ðñïôÝñùí ãíþóç ôùí ðñïúüíôùí ðïõ èá
÷ñçóéìïðïéçèïýí óôçí êáëùäßùóç áõôÞ.
Ôï ðñþôï âÞìá ðñïò ôçí åðßôåõîç áõôþí ôùí óôü÷ùí ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá åíüò
óõíüëïõ ôõðïðïéçìÝíùí êáëùäßùí. Óôï ÌÜèçìá 1.2 Ý÷åé Þäç êáèïñéóôåß Ýíá óýíïëï
áðü ðÝíôå êáôçãïñßåò êáëùäßùí óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí óýìöùíá ìå ôï ðñüôõ-
ðï ÅÉÁ/ÔÉÁ.
Ç êáëùäßùóç êáôÜ ôï ðñüôõðï EIA/TIA ðñáãìáôïðïéåßôáé äéáìÝóïõ ðÝíôå õðïóõ-
óôçìÜôùí, ôá ïðïßá, üðùò èá äïýìå óôç óõíÝ÷åéá, óõíäÝïíôáé óå äéÜôáîç Üóôñïõ.
Ðáñüìïéá ðñïóðÜèåéá ðñïôõ-
Èåùñïýìå üôé êÜèå êôßñéï áðïôåëåßôáé áðü ïñüöïõò ôùí ïðïßùí ïé ÷þñïé åñãáóßáò
ðïðïßçóçòêáëùäßùí ìå áõôÞí
ðñÝðåé íá äéáóõíäåèïýí ìå ôï êåíôñéêü óçìåßï äéáóýíäåóçò ôïõ êôéñßïõ, ôï ïðïßï ìå
ôïõ ðñïôýðïõ ÅÉÁ/ÔÉÁ-568Á
ôç óåéñÜ ôïõ äéáóõíäÝåé ôï êôßñéï ìå ôá Üëëá êôßñéá ôïõ ïñãáíéóìïý Þ, åíäå÷ïìÝíùò,
Ý÷åé ãßíåé êáé áðü ôï ÄéåèíÞ
ìå ôï äßêôõï åõñåßáò ðåñéï÷Þò. ÅðïìÝíùò óå êÜèå êôßñéï õðÜñ÷ïõí äýï õðïóõóôÞìá-
Ïñãáíéóìü Ôõðïðïßçóçò (ISO),
ôá êáëùäßùóçò, ç êáôáêüñõöç, ðïõ óõíäÝåé ôïõò ïñüöïõò ìå ôï êåíôñéêü óçìåßï
ç ïðïßá êáôÝëçîå óôï ðñüôõ-
äéáóýíäåóçò ôïõ êôéñßïõ, êáé ç ïñéæüíôéá, ðïõ óõíäÝåé ôïõò ÷þñïõò åñãáóßáò êÜèå
ðï ISO/IEC 180-1 ãéá åóù-
ïñüöïõ ôïõ êôéñßïõ ìå ôçí êáôáêüñõöç êáëùäßùóç. Åðßóçò õðÜñ÷ïõí êáé ôñßá åßäç
ôåñéêÞ êáëùäßùóç åíüò êôé-
óçìåßùí óýíäåóçò, ç óýíäåóç ôçò êáôáêüñõöçò êáëùäßùóçò ìå ôçí êáëùäßùóç êïñ-
ñßïõ.
ìïý ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, ç óýíäåóç ôçò êáôáêüñõöçò êáëùäßùóçò ìå ôçí ïñéæüíôéá
êáëùäßùóç ôùí ïñü-
öùí êáé ôÝëïò ç óýíäå-
óç ôùí áðïëÞîåùí ôçò
ïñéæüíôéáò êáëùäßù-
óçò ìå ôéò ôåñìáôéêÝò
äéáôÜîåéò êáé ôïí åîï-
ðëéóìü ôïõ ÷ñÞóôç. Å-
ðïìÝíùò, üðùò öáßíåôáé
êáé óôï ó÷Þìá 7.5, ôï
óýóôçìá ôçò äïìçìÝ-
íçò êáëùäßùóçò åíüò
êôéñßïõ õëïðïéåßôáé áðü
ôá áêüëïõèá ðÝíôå õ-
ðïóõóôÞìáôá:
Ó÷Þìá 7.5:ÕðïóõóôÞìáôá
äïìçìÝíçò êáëùäßùóçò
17
ü Õðïóýóôçìá êåíôñéêÞò äéáóýíäåóçò êôéñßïõ

Ôï õðïóýóôçìá áõôü áðïôåëåß ôï êïìâéêü óçìåßï äéáóýíäåóçò ôïõ êôéñßïõ ìå
ôï ôïðéêü äßêôõï ôïõ ïñãáíéóìïý Þ ìå Üëëá äßêôõá. Óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþ-
óåéò ëåéôïõñãåß óå áíåîÜñôçôï ÷þñï, ìÝóá óôïí ïðïßï âñßóêåôáé üëïò ï áðá-
ñáßôçôïò åîïðëéóìüò äéáóýíäåóçò ôçò êáôáêüñõöçò êáëùäßùóçò ôïõ êôéñßïõ,
êáèþò êáé ïé êáëùäéþóåéò êïñìïý ôùí Üëëùí äéêôýùí.
ü Õðïóýóôçìá äéáóýíäåóçò êáôáêüñõöçò - ïñéæüíôéáò êáëùäßùóçò
Ôï õðïóýóôçìá áõôü áðïôåëåß ôï óçìåßï äéáóýíäåóçò ôçò êáôáêüñõöçò êáëù-
äßùóçò ôïõ êôéñßïõ ìå ôéò ïñéæüíôéåò êáëùäéþóåéò ôùí ïñüöùí ôïõ êôéñßïõ. Óôéò
ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò êÜèå üñïöïò äéáèÝôåé ìßá ôïõëÜ÷éóôïí íôïõëÜðá ôç-
ëåðéêïéíùíéáêïý õëéêïý, ç ïðïßá ðåñéëáìâÜíåé üëï ôïí áðáñáßôçôï åîïðëéóìü
ïñéæüíôéáò äéáóýíäåóçò, üðùò åßíáé ïé äéáíïìåßò (hubs), ïé åðáíáëÞðôåò (áíá-
ëýïíôáé äéåîïäéêÜ óôï ÊåöÜëáéï 9), ïé óõëëÝêôåò êôë. Ôï õðïóýóôçìá åßíáé åãêá-
ôåóôçìÝíï óå êÜðïéá êåíôñéêÞ èÝóç ôïõ ïñüöïõ, áðü ôçí ïðïßá ç êáôáêüñõöç
êáëùäßùóç ìðïñåß íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôçí íôïõëÜðá ôçëåðéêïéíùíéáêïý õëéêïý.
ü Õðïóýóôçìá áðïëÞîåùí ïñéæüíôéáò êáëùäßùóçò
Ôï õðïóýóôçìá áõôü, ðïõ óõíÞèùò áðïôåëåß êáé ôï ÷þñï åñãáóßáò ôïõ ÷ñÞ-
óôç, ðåñéëáìâÜíåé ôéò áðïëÞîåéò (ðñßæåò), ôçí êáëùäßùóç êáé ôïõò óõíäåôÞñåò
äéáìÝóïõ ôùí ïðïßùí ãßíåôáé ç óýíäåóç ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí ôïõ ÷ñÞóôç
ìå ôï äßêôõï. Óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí ôï õðïóýóôçìá áõôü åßíáé
åãêáôåóôçìÝíï óôï óçìåßï üðïõ ôåñìáôßæåôáé ç ïñéæüíôéá êáëùäßùóç, äçëáäÞ
óôï óçìåßï óôï ïðïßï ï ÷ñÞóôçò Ýñ÷åôáé óå åðáöÞ ìå ôï äßêôõï. Ï êýñéïò
óêïðüò áõôïý ôïõ õðïóõóôÞìáôïò åßíáé ç ðáñï÷Þ åíüò óçìåßïõ ðñüóâáóçò
áíüìïéùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí åðéêïéíùíßáò óôï äßêôõï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, äéá-
ìÝóïõ ìéáò áðëÞò ðñßæáò ìðïñåß íá óõíäåèåß Ýíá ôçëÝöùíï, Ýíáò óôáèìüò
åñãáóßáò, Ýíá ôåñìáôéêü êôë.
ü Õðïóýóôçìá ïñéæüíôéáò êáëùäßùóçò
Ôï õðïóýóôçìá áõôü ðåñéëáìâÜíåé üëåò ôéò ðñïäéáãñáöÝò ôçò êáëùäßùóçò,
áðü ôçí ðñßæá óôçí ïðïßá óõíäÝåôáé ç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç ôïõ ÷ñÞóôç ìÝ÷ñé ôç
óýíäåóç óôçí íôïõëÜðá ôçëåðéêïéíùíéáêïý õëéêïý. Ôï ðñüôõðï ÅÉÁ/ÔÉÁ ïñßæåé
üôé ç áðüóôáóç áíÜìåóá óôéò äýï óõíäÝóåéò äåí ðñÝðåé íá õðåñâáßíåé ôá 90
ìÝôñá. Óôçí êáëùäßùóç áõôÞ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí:
l êáëþäéá UTP 100 Ïhm ôåóóÜñùí æåõãþí,
l êáëþäéá STP 150 Ïhm äýï æåõãþí,
l ïìïáîïíéêü êáëþäéï 50 Ïhm, Ç êáôáêüñõöç êáëùäßùóç
l êáëþäéï ïðôéêÞò ßíáò ìå äéÜìåôñï ðõñÞíá 62,5 microns. ìðïñåß íá õëïðïéçèåß êáé ìå
ïðôéêÞ ßíá, ç ïðïßá Ý÷åé ôç äõ-
ü Õðïóýóôçìá êáôáêüñõöçò êáëùäßùóçò
íáôüôçôá íá õðïóôçñßæåé ôïðï-
Ôï êáëþäéï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí êáôáêüñõöç êáëùäßùóç ðñÝðåé íá Ý÷åé
ëïãßåò Ethernet Þ Ôoken Ring
ôÝôïéåò ðñïäéáãñáöÝò, þóôå íá ðáñÝ÷åôáé Ýíá óçìåßï ðñüóâáóçò óå êÜèå
ìåãáëýôåñùí áðïóôÜóåùí óå
üñïöï ôïõ êôéñßïõ. Ç êáëùäßùóç áõôÞ äéáðåñíÜ êáôáêüñõöá ôïõò ïñüöïõò
ó÷Ýóç ìå ôï ÷Üëêéíï êáëþäéï
ôïõ êôéñßïõ êáé ôåñìáôßæåé óôï êåíôñéêü óçìåßï äéáóýíäåóçò ôïõ êôéñßïõ. ÓõíÞ-
óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí.
èùò ç êáôáêüñõöç êáëùäßùóç åßíáé éó÷õñüôåñç áðü ôçí ïñéæüíôéá, áöïý ìåôá-
öÝñåé áèñïéóôéêÜ ôéò ðëçñïöïñßåò ôùí ïñüöùí.
18
7.2.2.2 Áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò

ÄéáöïñåôéêÞ åßíáé ç èåþñçóç ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí. ¼ðùò áíáöÝñèç-
êå, ôá åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ÷ñçóéìïðïéïýí ùò ìÝóï ìåôÜäïóçò ôá óõíåóôñáì-
ìÝíá æåýãç êáëùäßùí, ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá êáé ôéò ïðôéêÝò ßíåò. ÖõóéêÜ Ýíá ìå-
ãÜëï ìÝñïò ôïõ êüóôïõò åíüò åíóýñìáôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ áöïñÜ ôçí ðñïìÞèåéá
êáé ôçí åãêáôÜóôáóç ôçò êáëùäßùóçò, ôï ïðïßï ðñÝðåé íá ëáìâÜíåôáé óïâáñÜ õðü-
øç óå ðåñßðôùóç ïðïéïõäÞðïôå áíáó÷åäéáóìïý Þ åðÝêôáóçò ôïõ äéêôýïõ. ÅðïìÝ-
íùò ôá áóýñìáôá äßêôõá, ðÝñá áðü ôç äéåõêüëõíóç ðïõ ðñïóöÝñïõí, éäéáßôåñá
óôçí êéíçôÞ åðéêïéíùíßá, Ý÷ïõí êáé ìåéùìÝíï êüóôïò åãêáôÜóôáóçò êáé óõíôÞñç-
óçò. Óôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ç ìåôÜäïóç ãßíåôáé äéáìÝóïõ ôùí ñáäéïöùíéêþí
óõ÷íïôÞôùí (óôï åýñïò ôùí 104 Ýùò 109 Hz), ôùí ìéêñïêõìáôéêþí óõ÷íïôÞôùí (óôï
åýñïò ôùí 10 9 Ýùò 1012 Hz) êáé ôùí õðÝñõèñùí áêôéíïâïëéþí (óôï åýñïò ôùí 1012
Ýùò 1014 Hz ôïõ çëåêôñïìáãíçôéêïý öÜóìáôïò óõ÷íïôÞôùí). Áíáëõôéêüôåñá, ç ÷ñÞ-
óç ôùí ìÝóùí áõôþí óôá ôïðéêÜ äßêôõá Ý÷åé ùò áêïëïýèùò:
ü Ïé ñáäéïóõ÷íüôçôåò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åõñýôáôá óå ðÜñá ðïëëÝò åöáñìïãÝò
ôïðéêþí äéêôýùí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ïé ñáäéïöùíéêÝò êáé ïé ôçëåïðôéêÝò
åêðïìðÝò, êáèþò êáé ôá êõôôáñéêÜ ôçëåöùíéêÜ äßêôõá. ÅðåéäÞ ôá ñáäéïêýìáôá,
éäéáßôåñá óôéò ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò, äéáðåñíïýí áäéáöáíÞ áíôéêåßìåíá, üðùò åß-
íáé ïé ôïß÷ïé ôùí êôéñßùí, ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå Ýíá ìåãÜëï ðëÞèïò åöáñìïãþí.
Ôï ãåãïíüò üìùò áõôü ðñïêáëåß åðéêáëýøåéò ôùí ñáäéïöùíéêþí óõ÷íïôÞôùí, ìå
áðïôÝëåóìá íá áðáéôåßôáé ï åðßóçìïò êáèïñéóìüò óõãêåêñéìÝíçò æþíçò óõ÷íï-
ôÞôùí ãéá êÜèå åöáñìïãÞ. Ïé ðåñéïñéóìïß óôç ÷ñÞóç êÜèå æþíçò ôïõ öÜóìáôïò
êáèïñßæïíôáé ìå äéáêñáôéêÝò óõìöùíßåò êáé éó÷ýïõí ãéá êÜèå êñÜôïò.
ü Ç ìéêñïêõìáôéêÞ åðéêïéíùíßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé êõñßùò óôéò ôçëåöùíéêÝò óõíäÝ-
óåéò ìåãÜëùí áðïóôÜóåùí, óôá êõôôáñéêÜ ôçëåöùíéêÜ äßêôõá, óôçí ôçëåüñáóç,
êáèþò êáé óå áñêåôÝò Üëëåò åöáñìïãÝò óôéò ïðïßåò ç öõóéêÞ åðéêïéíùíßá åßíáé
äýóêïëç (äýóâáôåò ðåñéï÷Ýò). Óçìåéþíåôáé üôé õðÜñ÷ïõí åíäéáöÝñïõóåò õëï-
ðïéÞóåéò ôÝôïéáò ìïñöÞò ôïðéêþí äéêôýùí, áöïý, ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ôïðïèÝôçóç
äýï êåñáéþí åðÜíù óå äýï ðýñãïõò åãêáôåóôçìÝíïõò óå áðüóôáóç 50 km ðå-
ñßðïõ ìðïñåß íá åßíáé öèçíüôåñç ëýóç áðü ôçí åãêáôÜóôáóç ïðôéêÞò ßíáò, éäéáß-
ôåñá üôáí ç åãêáôÜóôáóç áöïñÜ ðõêíïêáôïéêçìÝíç Þ äýóâáôç ðåñéï÷Þ.
Áðü ôç ÖõóéêÞ åßíáé ãíùóôü üôé ðÜíù áðü ôçí ðåñéï÷Þ ôùí 100 MHz ôá êýìáôá ïäåýïõí
óå åõèåßá ãñáììÞ, ìå áðïôÝëåóìá íá ìçí ìðïñïýí åýêïëá íá óõãêåíôñùèïýí óå
äÝóìç. Åðßóçò åßíáé ãíùóôü üôé ôá ìéêñïêýìáôá óôéò ÷áìçëÝò óõ÷íüôçôåò äå äéáðåñ-
íïýí ôïõò ôïß÷ïõò Þ Üëëá áäéáöáíÞ åìðüäéá ôüóï êáëÜ üóï ôá ñáäéïêýìáôá. ÅðïìÝ-
íùò ïé êåñáßåò ôïõò ðñÝðåé íá âëÝðåé ç ìßá ôçí Üëëç ìå ìåãÜëç áêñßâåéá. ÔÝëïò, óçìåé-
þíåôáé ôï ãåãïíüò üôé ìå ôç äõíáôüôçôá ôùí ðáñáâïëéêþí êåñáéþí íá óõãêåíôñþíïõí
ôçí åíÝñãåéá óå ìéá ìéêñÞ äÝóìç, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ôá ãíùóôÜ «ðéÜôá» ôçò
ôçëåüñáóçò, ôï óÞìá Ý÷åé ìåãáëýôåñï ëüãï óÞìáôïò ðñïò èüñõâï (SNR).

Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïðéêþí äéêôýùí, öõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí, äïìçìÝíç
êáëùäßùóç, áóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí.
19
ÌÜèçìá 7.3: Ôïðïëïãßåò
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ç ôïðïëïãßá åíüò äéêôýïõ åðéêïéíùíéþí êáèïñßæåé ôïí ôñüðï ìå
ôïí ïðïßï ãßíåôáé ç öõóéêÞ óýíäåóç ôùí êüìâùí ôïõ. ÅðïìÝíùò ç ôïðïëïãßá ðñïó-
äéïñßæåé ôïõò áãùãïýò äéÝëåõóçò ôùí ðëçñïöïñéþí êáé êáôÜ óõíÝðåéá ôïõò äõíá-
ôïýò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò äýï ïðïéùíäÞðïôå êüìâùí ôïõ äéêôýïõ. Áóöáëþò ï ôñü-
ðïò óýíäåóçò ôùí êüìâùí (Ýíáò ðñïò Ýíáí Þ Ýíáò ðñïò ðïëëïýò), êáèþò êáé ç
êáôçãïñßá ôïõ ìÝóïõ (åíóýñìáôï Þ áóýñìáôï) áðïôåëïýí óçìáíôéêïýò ðáñÜãï-
íôåò ãéá ôçí ôáîéíüìçóç ôùí ôïðïëïãéþí åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ.
Ç åýñåóç ôïõ óõíôïìüôåñïõ
äñüìïõ äéáóýíäåóçò äýï
7.3.2 Tïðïëïãßåò åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí ïðïéùíäÞðïôå êüìâùí ôïõ äé-
êôýïõ óõíéóôÜ ôï ðñüâëçìá ôçò
Ïé âáóéêÝò ôïðïëïãßåò ôùí åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí åßíáé ï äßáõëïò, ï äáêôý-
äñïìïëüãçóçò, ðïõ åßíáé Ýíá
ëéïò êáé ôï Üóôñï. ÕðÜñ÷ïõí üìùò êáé ôïðïëïãßåò ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôñïðïðïßç-
áðü ôá óðïõäáéüôåñá áíïéêôÜ
óç, åðÝêôáóç Þ óõíäõáóìü ôùí âáóéêþí ôïðïëïãéþí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç
ðñïâëÞìáôá ôùí äéêôýùí.
ôïðïëïãßá ôïõ äéðëïý äáêôõëßïõ (åðÝêôáóç ôïõ äáêôõëßïõ), ôïõ äÝíôñïõ (ôñïðïðïßç-
óç ôïõ äéáýëïõ), ôïõ Üóôñïõ - äáêôõëßïõ (óõíäõáóìüò ôùí äýï âáóéêþí ôïðïëï-
ãéþí), êáèþò êáé ðéï ðïëýðëïêåò ôïðïëïãßåò (äéêôõùôÜ), ïé ïðïßåò äåí åíôÜóóïíôáé
óå êÜðïéá áðü ôéò ðáñáðÜíù êáôçãïñßåò êáé áöïñïýí êõñßùò ðåñéðôþóåéò äéêôýùí
åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
Óôç óõíÝ÷åéá èá åîåôáóôïýí áíáëõôéêüôåñá ïé êõñéüôåñåò ôïðïëïãßåò ðïõ áöï-
ñïýí ôá åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá, êáôáãñÜöïíôáò ôá êýñéá ðëåïíåêôÞìáôá Þ ìåéï-
íåêôÞìáôÜ ôïõò.
7.3.2.1 Ôïðïëïãßá äéáýëïõ Ïé âáóéêïß ðáñÜãïíôåò ðïõ å-

ðçñåÜæïõí ôçí åðéëïãÞ ôçò ôï-
Ìå ôçí ôïðïëïãßá áõôÞ üëïé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ óõíäÝïíôáé Üìåóá ÷ùñßò ôç ðïëïãßáò åßíáé ôï åßäïò ôùí å-
ìåóïëÜâçóç Üëëùí äéáôÜîåùí äéáìÝóïõ ôïõ êáôÜëëçëïõ ðñïóáñìïóôéêïý õëéêïý öáñìïãþí, ç ðïëõðëïêüôçôá
(óõíäåôÞñåò, âýóìáôá, ôåñìáôéóìïß êôë.) óå ìéá êïéíÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò ðïõ ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôéò ôõ÷üí
ëÝãåôáé äßáõëïò2 . Ôá ðáêÝôá ìåôáäßäïíôáé óå üëï ôï ìÞêïò ôïõ öõóéêïý ìÝóïõ êáé ðñüóèåôåò äéáäéêáóßåò åëÝã-
ìðïñåß íá ðáñáëçöèïýí áðü üëïõò ôïõò Üëëïõò êüìâïõò (ó÷Þìá 7.6). ÊÜèå êüìâïò ÷ïõ êáé ç åðßäñáóÞ ôçò óôçí
âëÝðåé ôï ìÞíõìá, åëÝã÷åé ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç êáé, áí ôïí áöïñÜ, ôï áíôé- áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, êáèþò
ãñÜöåé. ÅðåéäÞ ïé êüìâïé ðïõ âñßóêïíôáé êïíôÜ ó áõôüí ðïõ åêðÝìðåé ëáìâÜíïõí êáé ç åõêïëßá åðÝêôáóçò ôïõ
äéêôýïõ.
2
Äßáõëïò (bus): Ï üñïò bus óôçí åëëçíéêÞ ìåôÜöñáóÞ ôïõ Ý÷åé ðïëëÝò ðáñáëëáãÝò, üðùò áñôç-
ñßá, êáíÜëé, ëåùöüñïò êôë., áöïý óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò óõíäÝåôáé ìå ôç ãñáììÞ åðéêïéíù-
íßáò.
20
éó÷õñüôåñï óÞìá áðü áõôïýò ðïõ âñßóêïíôáé ìáêñýôåñá, ôßèåíôáé ðåñéïñéóìïß ðïõ
áöïñïýí ôï õëéêü ôïõ êáëùäéáêïý ìÝóïõ, ôï ìÞêïò ôïõ, ôïí áñéèìü ôùí óõíäåäåìÝ-
íùí êüìâùí êáé ôá ðñïóáñìïóôéêÜ õëéêÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôéò óõíäÝóåéò, þóôå
íá ìçí áðïäõíáìþíåôáé ç éó÷ýò ôùí óçìÜôùí. Ôá äßêôõá äéáýëïõ äåí ðáñïõóéÜæïõí
êáôáóêåõáóôéêÞ ðïëõðëïêüôçôá êáé ìðïñïýí åýêïëá íá áíáäéáôá÷èïýí Þ íá åðåêôá-
èïýí ðñïóèÝôïíôáò Þ áöáéñþíôáò äéáôÜîåéò. Åðßóçò âëÜâç óå êÜðïéïí êüìâï äåí
åðçñåÜæåé ôï äßêôõï, áöïý áõôüò ìðïñåß åýêïëá íá áðïìïíùèåß.
Ó÷Þìá 7.6: Ôïðïëïãßá äéáýëïõ
Ôá äßêôõá äéáýëïõ áðïôåëïýí êáëÞ åðéëïãÞ, üôáí:

ü Ï áñéèìüò ôùí êüìâùí ðïõ åßíáé óõíäåäåìÝíïé óôï äßêôõï åßíáé ìéêñüò.
ü Ç êõêëïöïñßá åßíáé ìéêñÞ.
ÔÝëïò, ôá äßêôõá äéáýëïõ ðáñïõóéÜæïõí ÷áìçëÞ áðüäïóç óå êÜèå åíÝñãåéá ðïõ
ðñïêáëåß áýîçóç ôçò êõêëïöïñßáò.
7.3.2.2 Ôïðïëïãßá äÝíôñïõ

Ç ôïðïëïãßá äÝíôñïõ áðïôåëåß ôñïðïðïßçóç ôçò ôïðïëïãßáò äéáýëïõ. Ôï äéÜãñáì-
ìÜ ôçò ìïéÜæåé ì áõôü ôïõ áíåóôñáììÝíïõ äÝíôñïõ, óôï ïðïßï ôüóï ï êïñìüò üóï
êáé ôá êëáäéÜ áðïôåëïýíôáé áðü äßêôõá äéáýëïõ (ó÷Þìá 7.7). Óôçí ôïðïëïãßá äÝíôñïõ
ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé Ýíá äéáêëáäéæüìåíï êáëþäéï ÷ùñßò êëåéóôïýò âñü÷ïõò, ôï
ïðïßï îåêéíÜ áðü Ýíáí êüìâï ðïõ ëÝãåôáé êåöáëÞ Þ ñßæá. Ç ñßæá ìåôáäßäåé óå üëï ôï
äßêôõï ôï óÞìá ôï ïðïßï ëáìâÜíåé áðü êÜèå êüìâï ðïõ åêðÝìðåé, ìå áðïôÝëåóìá ï
äßáõëïò ðïõ ðåñíÜ áðü ôç ñßæá íá Ý÷åé óõíÞèùò êáé ìåãÜëï öüñôï êßíçóçò. ÊÜèå
äßáõëïò ðïõ ðåñíÜ áðü ôç ñßæá ìðïñåß íá Ý÷åé äéáêëáäþóåéò, ïé ïðïßåò ìðïñïýí ìå ôç
21
óåéñÜ ôïõò íá Ý÷ïõí Üë-

ëåò äéáêëáäþóåéò, äç-
ìéïõñãþíôáò ì áõôü ôïí
ôñüðï ðïëýðëïêá ó÷åäéá-
ãñÜììáôá.
Ç ôïðïëïãßá äÝíôñïõ
ðáñïõóéÜæåé ôá ßäéá ðëåï-
íåêôÞìáôá êáé ìåéïíåêôÞ-
ìáôá ìå ôçí ôïðïëïãßá
äéáýëïõ, áöïý ïõóéáóôéêÜ
áðïôåëåß ðáñÜãùãü ôçò.
Ðñüóèåôï üìùò ìåéïíÝêôç-
ìá áðïôåëåß ï êáèïñéóôé-
êüò ñüëïò ôçò ñßæáò óôç
ìåôÜäïóç, áöïý óå ðåñßð-
ôùóç âëÜâçò ôçò ðñïêá-
ëåßôáé êáôÜññåõóç ïëü-
êëçñïõ ôïõ ôìÞìáôïò ôïõ
äéêôýïõ ðïõ åëÝã÷åé.
Ó÷Þìá 7.7: Ôïðïëïãßá äÝíôñïõ
7.3.2.3 Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ

Óôçí ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ ôï äßêôõï áðïôåëåßôáé áðü Ýíá óýíïëï äéáäï÷éêþí êüì-
âùí ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, þóôå íá ó÷çìáôßæåôáé Ýíáò êëåéóôüò âñü÷ïò
(ó÷Þìá 7.8á). ÊÜèå êüìâïò óõíäÝåôáé óôï äßêôõï äéáìÝóïõ ìéáò äéÜôáîçò ðïõ ëÝãå-
ôáé áíáìåôáäüôçò. Ç äéÜôáîç áõôÞ Ý÷åé óôü÷ï ôçí åíßó÷õóç ôïõ óÞìáôïò êáé ôçí
áðïóôïëÞ ôïõ óôïí êüìâï ìå ôïí ïðïßï åßíáé óõíäåäåìÝíç.
Ïé óõíäÝóåéò åßíáé ìéáò êáôåýèõíóçò, äçëáäÞ ç ñïÞ ôùí ðëçñïöïñéþí Ý÷åé ôçí ßäéá
ðÜíôá öïñÜ åðÜíù óôï äáêôýëéï (åßôå áõôÞí ôùí äåéêôþí ôïõ ñïëïãéïý åßôå ôçí áíôß-
óôñïöç). Ôá ðáêÝôá ìåôáäßäïíôáé áðü êüìâï óå êüìâï ÷ùñßò éäéáßôåñç êáèõóôÝñçóç
êáé ÷ùñßò åðéâÜñõíóç ôïõ äéêôýïõ ìå ðëçñïöïñßåò äñïìïëüãçóçò (üðùò ç äéåýèõí-
Ïé áíáìåôáäüôåò åßíáé ìïíÜ-
óç ôïõ ðáñáëÞðôç). ÊÜèå êüìâïò ðïõ âëÝðåé ôï ìÞíõìá åëÝã÷åé ôç äéåýèõíóç ôïõ
äåò ðïõ åíéó÷ýïõí ôï óÞìá
ðáñáëÞðôç êáé, áí ôïí áöïñÜ, ôï áíôéãñÜöåé. Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ ðïëëoß êüìâïé ìïé-
ðñïêåéìÝíïõ íá ìçí õðïóôåß
ñÜæïíôáé ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò, áðáéôåßôáé Ýëåã÷ïò ðñïêåéìÝíïõ íá êáèïñéóôåß ðüôå
êÜèå óôáèìüò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé ðáêÝôá. Ï Ýëåã÷ïò áõôüò ìðïñåß íá åßíáé êåíôñé- åîáóèÝíçóç êáôÜ ôç ìåôÜäï-
êüò Þ êáôáíåìçìÝíïò. ÊáôáóôñïöÞ åíüò êüìâïõ äå óçìáßíåé áðáñáßôçôá êáé äéáêï- óÞ ôïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá áðëÞ
óõóêåõÞ ìå äýï óõíäÝóåéò, é-
ðÞ ôçò êõêëïöïñßáò, áöïý õðÜñ÷ïõí ìÝèïäïé áðïìüíùóÞò ôïõ.
êáíÞ íá ëáìâÜíåé êáé íá áðï-
Ç ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ áðïôåëåß êáëÞ åðéëïãÞ, üôáí:
óôÝëëåé äõáäéêÜ øçößá ìå ôïí
ü Áðáéôåßôáé éóïêáôáíïìÞ ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò óôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. ßäéï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé ÷ù-
ü ÕðÜñ÷åé óå ìéêñÝò áðïóôÜóåéò ìéêñüò áñéèìüò êüìâùí ïé ïðïßïé áðáéôïýí ñßò íá áðáéôåßôáé ðñïóùñéíÞ á-
õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò. ðïèÞêåõóç.
22
(á) (â)
Ó÷Þìá 7.8: Ôïðïëïãßá áðëïý (á) êáé äéðëïý (â) äáêôõëßïõ
ü ÊÜèå êüìâïò ðñÝðåé íá ìåôáäþóåé ïðùóäÞðïôå ðñéí áðü êÜðïéï óõãêåêñé-

ìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá.
Ôá äßêôõá äáêôõëßïõ ðáñïõóéÜæïõí:
ü ÓçìáíôéêÞ ìÝóç êáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò, áêüìç êáé óôçí ðåñßðôùóç ìéêñþí
öïñôßùí êßíçóçò.
ü Ìç áíáëïãéêÞ ìå ôï öïñôßï áýîçóç ôçò ìÝóçò êáèõóôÝñçóçò ìåôÜäïóçò.
ü ÓôáèåñÞ ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ êáíáëéïý êÜôù áðü ìåãÜëá öïñôßá êßíçóçò.
ÅðÝêôáóç ôçò ôïðïëïãßáò ôïõ äáêôõëßïõ áðïôåëåß ï äéðëüò äáêôýëéïò (ó÷Þìá 7.8
â), ìå áíôßèåôåò êáôåõèýíóåéò ìåôÜäïóçò óå êÜèå äáêôýëéï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá
äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí, üðùò åßíáé áõôÜ ðïõ èá åîåôáóôïýí ëåðôïìåñÝóôåñá óôï
ÌÜèçìá 12.4.
7.3.2.4 Ôïðïëïãßá Üóôñïõ

Óôçí ôïðïëïãßá Üóôñïõ êÜèå êüìâïò óõíäÝåôáé Üìåóá ìå Ýíáí êåíôñéêü óôáèìü
åîõðçñÝôçóçò äéáìÝóïõ äýï óõíäÝóåùí óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, ìßáò áíÜ êáôåýèõí-
óç ìåôÜäïóçò (ó÷Þìá 7.9). Ç ôïðïëïãßá áõôÞ Ý÷åé üëá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ôïðïëï-
ãßáò äéáýëïõ, åðåéäÞ ç ìåôÜäïóç êÜðïéïõ êüìâïõ ãíùóôïðïéåßôáé óå üëïõò ôïõò Üë-
ëïõò êüìâïõò êáé åðåéäÞ ìüíï Ýíáò êüìâïò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé åðéôõ÷çìÝíá êÜèå
÷ñïíéêÞ óôéãìÞ. Ôá ìçíýìáôá ôùí êüìâùí ìåôáäßäïíôáé óôïí êåíôñéêü êüìâï, ï ïðïßïò
åíåñãåß áíÜëïãá ìå ôç ìïñöÞ åëÝã÷ïõ ðïõ áóêåßôáé.
23
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò ìïñöÝò åëÝã÷ïõ ðïõ ìðïñïýí íá õëï-

ðïéçèïýí óå ìéá ôïðïëïãßá Üóôñïõ. Óôçí ðñþôç ìïñöÞ ï
êåíôñéêüò êüìâïò åßíáé õðåýèõíïò ãéá üëåò ôéò äéáäéêáóßåò
äñïìïëüãçóçò ôùí ìçíõìÜôùí. Ôá ìçíýìáôá ðïõ öèÜíïõí
óôïí êåíôñéêü êüìâï õößóôáíôáé åðåîåñãáóßá êáé áðïóôÝë-
ëïíôáé óå êÜðïéïí áðü ôïõò êüìâïõò ðñïêåéìÝíïõ íá óôá-
ëïýí óôïí ðáñáëÞðôç. Óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç ï Ýëåã÷ïò
áóêåßôáé áðü êÜðïéïí ðåñéöåñåéáêü êüìâï, åíþ ï êåíôñéêüò
êüìâïò ëåéôïõñãåß óáí äéáêüðôçò ìåôáãùãÞò (åðáíáëÞ-
ðôçò), ðïõ åãêáèéóôÜ óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí, áðï-
óôÝëëïíôáò ôá ìçíýìáôá óå üëïõò ôïõò êüìâïõò. Óôçí ôñß-
ôç ðåñßðôùóç ï Ýëåã÷ïò åßíáé éóïêáôáíåìçìÝíïò óôïõò êüì-
âïõò, åíþ ï êåíôñéêüò êüìâïò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôç äñï-
ìïëüãçóç êáé ôçí áðïöõãÞ ôùí óõãêñïýóåùí.
Ç ôïðïëïãßá Üóôñïõ áðïôåëåß êáëÞ åðéëïãÞ, üôáí:
ü Áðáéôïýíôáé ïëïêëçñùìÝíåò õðçñåóßåò öùíÞò - äå-
äïìÝíùí.
ü Áðáéôïýíôáé õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò.
Ç õëïðïßçóç ôùí äéêôýùí Üóôñïõ åßíáé ðïëýðëïêç, áöïý
Ó÷Þìá 7.9: Ôïðïëïãßá Üóôñïõ
ïñéóìÝíïé êüìâïé ìðïñåß íá åßíáé áðëÝò ðåñéöåñåéáêÝò ìï-
íÜäåò êáé Üëëïé íá áóêïýí Ýëåã÷ï. Óå ðåñßðôùóç êåíôñéêïý
åëÝã÷ïõ ï êåíôñéêüò êüìâïò ëåéôïõñãåß ðáñüìïéá ìå Ýíá éäéùôéêü êÝíôñï ìåôáãù-
ãÞò, üðùò áõôÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôçí ôçëåöùíßá. ÐïëëÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ
äéêôýïõ åîáñôþíôáé áðü ôéò äõíáôüôçôåò ôïõ êåíôñéêïý êüìâïõ. ÔÝôïéá ÷áñáêôçñé- Óôïí ðáèçôéêü êåíôñéêü êüì-
óôéêÜ åßíáé ç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äéêôýïõ, ç äõíáôüôçôá åðÝêôáóÞò ôïõ üóïí áöïñÜ âï ôï åéóåñ÷üìåíï óÞìá äéá-
ôïí áñéèìü ôùí êüìâùí ðïõ ìðïñåß íá õðïóôçñßîåé, o ñõèìüò ìåôáöïñÜò ôùí ãñáì- ðåñíÜ üëåò ôéò óõíäÝóåéò å-
ìþí åðéêïéíùíßáò, ç áîéïðéóôßá ôïõ êôë. îüäïõ. Óôá êïéíÜ êáëùäéáêÜ
ìÝóá ç óýíäåóç óôïí êüìâï
åðéôõã÷Üíåôáé ìå çëåêôñïìá-
7.3.3 Ôïðïëïãßåò áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí ãíçôéêÞ óýæåõîç, åíþ óôçí
êáëùäßùóç ìå ïðôéêÝò ßíåò ç
Ïé ôïðïëïãßåò ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí äéáêñßíïíôáé áíÜëïãá ìå ôï áí ÷ñç-
óýæåõîç åðéôõã÷Üíåôáé ìå óõ-
óéìïðïéïýí óõíäÝóåéò åêðïìðÞò Þ óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï. Óôçí ðåñßðôùóç
íÝíùóç ôùí éíþí.
ôùí óõíäÝóåùí åêðïìðÞò ôñßá åßíáé ôá âáóéêÜ ó÷Þìáôá ôïðïëïãéþí. Ôï ðñþôï, ðïõ
Óôçí ðåñßðôùóç åíåñãïý êå-
åßíáé êáé ôï ðáëáéüôåñï, ÷ñçóéìïðïéåß ÷áìçëÞò óõ÷íüôçôáò ñáäéïêýìáôá óôç èÝóç
íôñéêïý êüìâïõ ôï åéóåñ÷üìå-
ôùí óôáèåñþí êáé åíóýñìáôùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò ðñïêåéìÝíïõ íá óõíäÝóåé
íï øçöéáêü óÞìá åðáíáìåôá-
Ýíáí êüìâï åðéêïéíùíßáò, ï ïðïßïò åßíáé ãíùóôüò êáé ùò óôáèìüò âÜóçò, ìå Ýíá
äßäåôáé óå üëåò ôéò ãñáììÝò
ìåãÜëï áñéèìü áðü ôåñìáôéêïýò óôáèìïýò êáôáíåìçìÝíïõò óõíÞèùò óå ìéá ìéêñÞ
åîüäïõ ôïõ êüìâïõ, ï ïðïßïò
ðåñéï÷Þ ãýñù áðü ôç âÜóç (ó÷Þìá 7.10). Åðéêïéíùíßá áõôÞò ôçò ìïñöÞò åßíáé ç
äñá óáí åðáíáëÞðôçò. Áí öôÜ-
êéíçôÞ ñáäéïôçëåöùíßá, ôçò ïðïßáò ïé åöáñìïãÝò áíÜãïíôáé áñêåôÜ ÷ñüíéá ðñéí
óïõí ôáõôü÷ñïíá ðïëëÜ óÞìá-
(ñáäéïôáîß, õðçñåóßåò ðñþôùí âïçèåéþí, ðáñÜêôéá åðéêïéíùíßá êôë.), åíþ åðÝêôáóÞ
ôá åéóüäïõ, ìåôáäßäåôáé Ýíá
ôçò áðïôåëåß ç øçöéáêÞ êéíçôÞ ôçëåöùíßá.
óÞìá óýãêñïõóçò óå üëåò ôéò
ÐñïêåéìÝíïõ ïé ÷ñÞóôåò íá ìïéñáóôïýí ôç äéáèÝóéìç ÷ùñçôéêüôçôá ïìáäïðïéïý- ãñáììÝò åîüäïõ.
24
íôáé óå ìéêñÝò êõøÝëåò. Ïé ÷ñÞóôåò êÜèå êõøÝëçò åðéêïéíù-

íïýí ìå ôï ìïíáäéêü êåíôñéêü êüìâï ôçò êõøÝëçò, ðïõ ëÝãå-
ôáé âÜóç. Ç âÜóç êÜèå êõøÝëçò óõíôïíßæåé ôéò ìåôáäüóåéò
ôùí ÷ñçóôþí ôçò äéáìÝóïõ åíüò óôáèåñïý, åíóýñìáôïõ äé-
êôýïõ ðïõ óõíäÝåé üëåò ôéò âÜóåéò. Ïé ìåôáäüóåéò êñáôéïý-
íôáé óå ÷áìçëÜ åðßðåäá éó÷ýïò, Ýôóé þóôå íá åëá÷éóôïðïéåß-
ôáé ç äéáêßíçóç óå ãåéôïíéêÝò êõøÝëåò êáé íá åßíáé äõíáôÞ ç
åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç ôçò ßäéáò æþíçò óõ÷íïôÞôùí óå äéá-
öïñåôéêÝò áëëÜ ìç ãåéôïíéêÝò êõøÝëåò (ó÷Þìá 7.11). Óå öõ-
óéïëïãéêÝò óõíèÞêåò ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò êÜèå ôåñìáôéêÞò
äéÜôáîçò ìÝóá óôçí êõøÝëç åßíáé ôçò ôÜîçò ëßãùí äåêÜäùí
Êbps. Ìå ôïí ôñüðï áõôü åßíáé äõíáôüí íá åðåêôáèåß ç ãåù-
ãñáöéêÞ êÜëõøç ôïõ äéêôýïõ óå ìåãáëýôåñåò ðåñéï÷Ýò.
Ôï ó÷Þìá 7.12 áöïñÜ ôçí ðåñßðôùóç åðßãåéáò ìéêñïêõ-
ìáôéêÞò Þ õðÝñõèñçò åðéêïéíùíßáò, êáôÜ ôçí ïðïßá ìéá ìï-
íÜäá ðñüóâáóçò öïñçôþí Þ óôáèåñþí ôåñìáôéêþí äéáôÜ-
îåùí (ëÝãåôáé êáé PAU: Portable Access Unit) óõíäÝåôáé á-
Ó÷Þìá 7.10: Åðßãåéá ñáäéïåðéêïéíùíßá - ÄïìÞ
óýñìáôá ìå Ýíáí áñéèìü êáôáíåìçìÝíùí ôåñìáôéêþí äéá-
êõøÝëçò
ôÜîåùí (ëÝãïíôáé êáé PD: Portable Devices), åíþ ôï óýíïëï
óõíäÝåôáé ìÝóù ôçò âÜóçò êáé ìå åíóýñìáôç ãñáììÞ óå
Ýíá ôïðéêü äßêôõï 3. Ïé áðïóôÜóåéò ôùí äéáôÜîåùí áðü ôï
Ó÷Þìá 7.11: Åðßãåéá ñáäéïåðéêïéíùíßá - Åðáíá÷ñçóéìïðïßçóç

óõ÷íïôÞôùí
3
Ï óôáèåñüò óôáèìüò âÜóçò ïíïìÜæåôáé PAU åðåéäÞ åîõðçñåôåß ìå áóýñìáôç æåýîç öïñçôïýò Þ
óôáèåñïýò óôáèìïýò åñãáóßáò, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 7.12.
25
óôáèìü âÜóçò åîáñôþíôáé áðü ôçí éó÷ý ôïõ

óôáèìïý, ôï ôõðéêü åýñïò ôïõ ïðïßïõ êõìáßíå-
ôáé áðü 50 Ýùò 100 ìÝôñá. ÌåãÜëåò åãêáôáóôÜ-
óåéò êáëýðôïíôáé áðü ðïëëÝò ôÝôïéåò ìïíÜäåò,
ðïõ óõíäÝïíôáé óå óôáèåñÜ ôïðéêÜ äßêôõá.
ÔÝëïò, ç ôñßôç ðåñßðôùóç áöïñÜ ôçí Üìåóç óýí-
äåóç êÜðïéùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí ðïõ âñßóêï-
íôáé åãêáôåóôçìÝíåò óå Ýíá ìéêñü ÷þñï, üðùò
åßíáé Ýíáò ÷þñïò óõíåäñßùí êáé óõóêÝøåùí, Ýíá
áåñïäñüìéï êôë. (ó÷Þìá 7.13). Õðåíèõìßæïõìå üôé
üëåò ïé ðáñáðÜíù ôïðïëïãßåò áöïñïýí óõíäÝ-
óåéò åêðïìðÞò.
Áí ïé óõíäÝóåéò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôï ôï-
ðéêü äßêôõï åßíáé óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, ôüôå ç
áóýñìáôç åðéêïéíùíßá ðñáãìáôïðïéåßôáé åßôå ìå-
ôáîý äýï óôáèåñþí óçìåßùí åßôå ìåôáîý äýï óç-
ìåßùí áðü ôá ïðïßá ôï Ýíá Þ êáé ôá äýï âñßóêï-
Ó÷Þìá 7.12: Áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá óõíäåäåìÝíá óå

óôáèåñü äßêôõï
íôáé óå êßíçóç. Åðéêïéíùíßåò

áõôÞò ôçò ìïñöÞò áöïñïýí
êõñßùò ôá ñáäéïêýìáôá Þ ôá
ìéêñïêýìáôá, ôá ïðïßá ÷ñç-
óéìïðïéïýíôáé åõñýôáôá
óôçí åðéêïéíùíßá ìåãÜëùí á-
ðïóôÜóåùí (ðïíôïðüñá åðé-
êïéíùíßá êôë.). Íåüôåñåò å-
öáñìïãÝò óôçñßæïíôáé ôüóï
óôá åðßãåéá óõóôÞìáôá ïð-
ôéêþí êõìÜôùí (laser) ìå
ïðôéêÞ åðáöÞ (ó÷Þìá 7.14)
üóï êáé óôá åðßãåéá óõóôÞ-
ìáôá ìéêñïêõìÜôùí.
Ó÷Þìá 7.13: Áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá Üìåóçò Ìéêñïêýìáôá ÷ñçóéìïðïé-
óýíäåóçò ïýíôáé êáé óå ïñéóìÝíåò å-
öáñìïãÝò ôçò áóýñìáôçò
äéêôýùóçò ìéêñÞò åìâÝëåéáò, üðùò åßíáé ôï Üíïéãìá èõñßäùí Þ èõñþí áóöáëåßáò, ôá
óõóôÞìáôá áóöáëåßáò, ôá óõóôÞìáôá åíåñãïðïßçóçò çëåêôñïíéêþí óõóêåõþí, ïé
âïìâçôÝò êôë.
26
Ç áðåñéüñéóôç ÷ñçóéìïðïßçóç
ôùí ìéêñïêõìáôéêþí æùíþí
ãéá åöáñìïãÝò äéêôýùóçò ìé-
êñÞò åìâÝëåéáò áöïñÜ ôéò ëå-
ãüìåíåò âéïìç÷áíéêÝò - åðé-
óôçìïíéêÝò - éáôñéêÝò æþíåò
(ISM: Industrial - Scientific -
Medical bands). Ç æþíç 2,4 -
2,484 GHz åßíáé äåóìåõìÝíç
äéåèíþò, åíþ ç ÁìåñéêÞ êáé ï
ÊáíáäÜò Ý÷ïõí ïñßóåé ðñü-
óèåôåò äåóìåõìÝíåò æþíåò
óôéò óõ÷íüôçôåò ôùí 902 -
928 MHz êáé 5,725 - 5,850
GHz áíôßóôïé÷á.
Ó÷Þìá 7.14: Áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ïðôéêÞò åðáöÞò

Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïðéêþí äéêôýùí, ôïðïëïãßåò ôïðéêþí äéêôýùí, ôïðïëïãßá äéáýëïõ, ôï-
ðïëïãßá äÝíôñïõ, ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ, ôïðïëïãßá Üóôñïõ, ôïðïëïãßåò áóýñìáôùí
ôïðéêþí äéêôýùí, óôáèìüò âÜóçò, âÜóç êõøÝëçò, ìïíÜäá ðñüóâáóçò öïñçôþí Þ
óôáèåñþí äéáôÜîåùí (PÁUs).
27
ÌÜèçìá 7.4: ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâá-

óçò óôï ìÝóï
¸íá áðü ôá êõñéüôåñá æçôÞìáôá ðïõ áöïñïýí ôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí
åßíáé ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ãßíïíôáé ïé óõíäÝóåéò. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, óå Ýíá ôïðé-
êü äßêôõï åßíáé äõíáôüí ôï öõóéêü ìÝóï åðéêïéíùíßáò íá äéáôßèåôáé óå Ýíá ìüíï
êüìâï (óýíäåóç óçìåßïõ ðñïò óçìåßï) Þ óå üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ (óýí-
äåóç åêðïìðÞò). Ïé óõíäÝóåéò êáèïñßæïíôáé áðü êïéíÜ áðïäåêôïýò êáíüíåò åðéêïé-
íùíßáò, ïé ïðïßïé áíáöÝñïíôáé åßôå óôéò äéÜöïñåò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò åíüò ôïðé-
êïý äéêôýïõ åßôå óôá ßäéá ôá ôïðéêÜ äßêôõá, üôáí áõôÜ äéáóõíäÝïíôáé ìå Üëëá äßêôõá
ôùí ßäéùí Þ äéáöïñåôéêþí ðñïäéáãñáöþí. ÊÜèå ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò óõíß-
óôáôáé áðü Ýíá óýíïëï êáíüíùí ïé ïðïßïé êáèïñßæïõí ôïí ôñüðï äéáóýíäåóçò ôùí
óõóôçìÜôùí ðïõ åðéêïéíùíïýí, êáèþò êáé ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï. ºäéá Þ
äéáöïñåôéêÜ óõóôÞìáôá ìðïñïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí ìüíï üôáí óõìöùíïýí ìå ôïõò
êáíüíåò õëïðïßçóçò åíüò ðñùôïêüëëïõ. Óôçí ðïñåßá ôïõ ÷ñüíïõ ôüóï ï ó÷åäéá-
óìüò üóï êáé ç õëïðïßçóç ôùí ðñùôïêüëëùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí åðç-
ñåÜóôçêáí áðü ôç ñáãäáßá áíÜðôõîç ôùí ôå÷íïëïãéêþí ìåèüäùí.
¼ðùò áíáëýèçêå åêôåíþò óôï ÌÜèçìá 5.4, ïé äéåèíåßò ïñãáíéóìïß êáé åíþóåéò ðïõ
áíÝðôõîáí ôéò êáôåõèõíôÞñéåò ãñáììÝò ãéá ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò êáé ôá åðß-
ðåäá äéáóýíäåóçò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí (OSI) Þôáí ç ITU-T (International Telecom-
munications Union) êáé ï ISO (International Standards Organization). Ôï 1980 ôï ÉÅÅÅ
(Institute of Electronic and Electrical Engineers) üñéóå ôï ðñüôõðï 802, ôïõ ïðïßïõ ôï
öõóéêü åðßðåäï óõìðßðôåé ìå áõôü ôïõ OSI, êáé óôç óõíÝ÷åéá äéáßñåóå êáé ôï åðßðåäï
ãñáììÞò äåäïìÝíùí óå äýï îå÷ùñéóôÜ õðïåðßðåäá, ôï õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ëïãéêÞò
ãñáììÞò (LLC: Logical Link Control) êáé ôï õðïåðßðåäï åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï
(MAC: Media Access Control). Ôï õðïåðßðåäï LLC åßíáé õðåýèõíï ãéá ôçí áîéüðéóôç
ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí äåäïìÝíùí åðÜíù áðü ôï öõóéêü åðßðåäï, êáèþò êáé ãéá ôçí
åãêáôÜóôáóç, ôç äéáôÞñçóç êáé ôïí ôåñìáôéóìü ôçò ëïãéêÞò (íïçôÞò) óýíäåóçò ìå-
ôáîý äýï äéáôÜîåùí óôï äßêôõï. Ôï õðïåðßðåäï MAC êáèïñßæåé ôç äéáäéêáóßá ðñü-
óâáóçò óôï êïéíü ìÝóï åðéêïéíùíßáò, äéá÷åéñßæåôáé ôç äéåõèõíóéïäüôçóç ôùí ðáêÝ-
ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ðñüêåéôáé íá óôáëïýí äéáìÝóïõ ôïõ öõóéêïý åðéðÝäïõ êáé ðáñÝ-
÷åé ôç äéåýèõíóç áðïóôïëÝá êáé ðáñáëÞðôç ôïõ ðáêÝôïõ. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, óêïðüò
ôïõ ìïíôÝëïõ OSI åßíáé íá äþ-
Óå ïðïéïäÞðïôå ó÷Þìá åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ôï âáóéêü åñþôçìá åßíáé áí ï
óåé Ýíáí ôõðïðïéçìÝíï ó÷åäéá-
Ýëåã÷ïò áóêåßôáé êåíôñéêÜ Þ êáôáíåìçìÝíá. Óôïí êåíôñéêü Ýëåã÷ï ï åëåãêôÞò åßíáé ï
óìü, êáèþò êáé ïñéóìÝíåò ìå-
âáóéêüò êüìâïò ðïõ åðéôñÝðåé Þ ü÷é ôç ìåôÜäïóç êÜðïéïõ ðáêÝôïõ. ÅðïìÝíùò êÜèå
èüäïõò óýíäåóçò ôùí óõóôç-
êüìâïò ðïõ Ý÷åé íá ìåôáäþóåé Ýíá ðáêÝôï ðñÝðåé íá ðåñéìÝíåé ôçí Ýãêñéóç ôïõ åëå-
ìÜôùí ðïõ åðéêïéíùíïýí.
ãêôÞ. Áíôßèåôá, óôïí êáôáíåìçìÝíï Ýëåã÷ï äåí õðÜñ÷åé åëåãêôÞò. ¼ëïé ïé óôáèìïß
åêôåëïýí åðéëåêôéêÜ ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ ðñùôïêüëëïõ åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï,
28
ðñïêåéìÝíïõ íá êáèïñßóïõí äõíáìéêÜ ôç óåéñÜ ìå ôçí ïðïßá ïé êüìâïé èá ìåôáäþ-

óïõí ôï ðáêÝôï ôïõò. Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ãßíåôáé ç ìåôÜäïóç ðåñéïñßæåôáé ôüóï
áðü ôçí ôïðïëïãßá ôïõ äéêôýïõ (ÌÜèçìá 7.3) üóï êáé áðü Üëëïõò ðáñÜãïíôåò, üðùò
åßíáé ôï êüóôïò, ç óõìðåñéöïñÜ, êáèþò êáé ç ðïëõðëïêüôçôá ôïõ äéêôýïõ.
ÃåíéêÜ, ïé ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò äéáêñßíïíôáé óå óõã-
÷ñïíéóìÝíåò êáé áóõã÷ñüíéóôåò. Ìå ôéò óõã÷ñïíéóìÝíåò ôå÷íéêÝò ìÝñïò ôçò ÷ùñçôé-
êüôçôáò ôçò êïéíÞò ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò äéáôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ óå ìßá óýíäåóç.
Óôï ðåñéâÜëëïí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìéá ôÝôïéá ôáêôéêÞ åßíáé óõíÞèùò áíáðïôåëåóìá-
ôéêÞ, áöïý ïé áðáéôÞóåéò ôùí êüìâùí óå ÷ùñçôéêüôçôá åßíáé áðñïóäéüñéóôåò êáé ùò
åê ôïýôïõ äåí åßíáé äõíáôüí íá ðñïäéáãñáöïýí. Áíôßèåôá, ìå ôéò áóõã÷ñüíéóôåò ôå-
÷íéêÝò õðÜñ÷åé äõíáìéêÞ åê÷þñçóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò, áíÜëïãá ìå ôéò åêÜóôïôå
áðáéôÞóåéò ôùí êüìâùí, êáé óõíåðþò ìðïñåß íá ðñïäéáãñáöåß ìéá ðéï åõÝëéêôç ôáêôé-
êÞ üóïí áöïñÜ ôçí ðïóïôéêÞ êáé ôç ÷ñïíéêÞ êáôáíïìÞ ôçò. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÜ ðñùôü-
êïëëá ðïõ áíÞêïõí ó áõôÞ ôçí êáôçãïñßá êáé áöïñïýí ôá êáíÜëéá áíïéêôÞò áêñüá-
óçò, äçëáäÞ ôá äßêôõá ôùí ïðïßùí üëïé ïé ÷ñÞóôåò ëáìâÜíïõí ôï ìÞíõìá êáé áíÜëï-
ãá, áí ôïõò áöïñÜ, ôï áðïäÝ÷ïíôáé, äéáöïñåôéêÜ ôï áðïññßðôïõí. Óôç äéåèíÞ âéâëéï-
ãñáößá ôá êáíÜëéá áíïéêôÞò áêñüáóçò ïíïìÜæïíôáé êáé êáíÜëéá ðïëëáðëÞò ðñü-
óâáóçò Þ êáíÜëéá ôõ÷áßáò ðñïóðÝëáóçò. Óçìåéþíåôáé üôé ïé ëåéôïõñãßåò ïé ïðïßåò
åðéôåëïýíôáé áðü ôï õðïåðßðåäï ÌÁC êáèïñßæïõí ðïéïò óôáèìüò ìåôáäßäåé êÜèå öïñÜ
óôï êáíÜëé ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò. ÅðïìÝíùò ôï õðïåðßðåäï áõôü åßíáé éäéáßôåñá
óçìáíôéêü óôá ôïðéêÜ äßêôõá, áöïý ó÷åäüí üëá ÷ñçóéìïðïéïýí êÜðïéï êáíÜëé ðïëëá-
ðëÞò ðñüóâáóçò ùò âÜóç åðéêïéíùíßáò. Óå áíôßèåóç, ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò, ìå
åîáßñåóç ôá äïñõöïñéêÜ äßêôõá, ÷ñçóéìïðïéïýí êáíÜëéá óçìåßïõ ðñïò óçìåßï.
7.4.2 ÄÝóìåõóç ÷ùñçôéêüôçôáò óôá ôïðéêÜ äß-

êôõá
Ïé ðéï óõíçèéóìÝíåò ôå÷íéêÝò äÝóìåõóçò ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò åíüò êáíáëéïý ìåôáîý
ðïëëþí áíôáãùíéæüìåíùí ÷ñçóôþí åßíáé ïé ôå÷íéêÝò åðéìåñéóìïý óõ÷íüôçôáò êáé ÷ñü-
íïõ (FDM êáé TDM), ðïõ áíáðôý÷èçêáí åêôåíþò óôï ÌÜèçìá 3.1. ¼ìùò ïé ôå÷íéêÝò
áõôÝò äåí êáëýðôïõí üëåò ôéò ðåñéðôþóåéò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç FDM åßíáé áðïôåëå-
óìáôéêÞ, ìüíï üôáí ï áñéèìüò ôùí ÷ñçóôþí åßíáé ìéêñüò êáé óôáèåñüò, åíþ ï öüñôïò
êõêëïöïñßáò ìåãÜëïò. ¼ôáí ï áñéèìüò ôùí ÷ñçóôþí åßíáé ìåãÜëïò êáé óõíå÷þò ìå-
ôáâáëëüìåíïò Þ ç êõêëïöïñßá Ý÷åé ôç ìïñöÞ êáôáéãéóìïý, ç FDM ðáñïõóéÜæåé ðñï-
âëÞìáôá. ÁíÜëïãá ðñïâëÞìáôá ðáñïõóéÜæïíôáé êáé óôçí ôå÷íéêÞ TDM. Ãé áõôü ôï
ëüãï åöåõñÝèçêáí íÝåò ôå÷íéêÝò, ðïõ âáóßæïíôáé ðåñéóóüôåñï óôç äõíáìéêÞ äÝ-
óìåõóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôïõ êáíáëéïý, äßíïíôáò íÝá þèçóç óôïõò ôñüðïõò ìå-
ôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí.
Ïé ðáñáäï÷Ýò óôéò ïðïßåò âáóßóôçêáí ïé íÝåò ôå÷íéêÝò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Ôï óýóôçìá áðïôåëåßôáé áðü n áíåîÜñôçôïõò êüìâïõò åðéêïéíùíßáò, êáèÝ-
íáò áðü ôïõò ïðïßïõò äçìéïõñãåß ðáêÝôá ãéá ìåôÜäïóç. Ïé êüìâïé åðéêïéíù-
29
íßáò ìðïñåß íá åßíáé ïðïéåóäÞðïôå çëåêôñïíéêÝò äéáôÜîåéò, üðùò óôáèìïß åñ-

ãáóßáò, ðñïóùðéêïß õðïëïãéóôÝò, ôçëÝöùíá êôë. ÊÜèå êüìâïò ðïõ äçìéïõñ-
ãåß Ýíá ðáêÝôï èåùñåßôáé äåóìåõìÝíïò, ìå ôçí Ýííïéá üôé äåí ìðïñåß íá äç-
ìéïõñãÞóåé Üëëï, áí äåí áðïäåóìåõôåß áðü áõôü ðïõ Ý÷åé. Ç áðïäÝóìåõóç
áõôÞ ãßíåôáé ìüíï ìåôÜ áðü åðéôõ÷çìÝíç ìåôÜäïóç ôïõ õðÜñ÷ïíôïò ðáêÝôïõ.
ü ÊÜèå êüìâïò äçìéïõñãåß ðáêÝôá ìå óôáèåñü ñõèìü ë óå ÷ñüíï t. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, ï ñõèìüò ìå ôïí ïðïßï ìðïñïýí íá äçìéïõñãïýíôáé ðáêÝôá óå êÜðïéïí
êüìâï ôïõ äéêôýïõ åßíáé 10 áíÜ ëåðôü. ÐáêÝôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé áðü äå-
óìåõìÝíïõò ÷ñÞóôåò, äçëáäÞ áðü ÷ñÞóôåò ïé ïðïßïé Ý÷ïõí Þäç óôïí áðïôá-
ìéåõôÞ ôïõò Ýíá ðáêÝôï êáé äåí ôï Ý÷ïõí ìåôáäþóåé áêüìç, áðïññßðôïíôáé êáé
äåí åðéóôñÝöïõí óôï óýóôçìá ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï.
ü ¸íá êïéíü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò åßíáé äéáèÝóéìï óå üëïõò ôïõò êüìâïõò ãéá ôç
ìåôáîý ôïõò åðéêïéíùíßá. Äåí õðÜñ÷ïõí Üëëïé ôñüðïé åðéêïéíùíßáò ôùí êüì-
âùí ðáñÜ ìüíï ôï êïéíü êáíÜëé. ¼ëïé ïé êüìâïé èåùñïýíôáé éóüôéìïé üóïí
áöïñÜ ôï äéêáßùìá ðñüóâáóÞò ôïõò óôï êïéíü êáíÜëé åðéêïéíùíßáò.
ü Áí äýï Þ ðåñéóóüôåñá ðáêÝôá ìåôáäïèïýí ôáõôü÷ñïíá, åðéêáëýðôïíôáé, ìå
áðïôÝëåóìá ôçí êáôáóôñïöÞ üëùí ôùí åìðëåêüìåíùí óôç ìåôÜäïóç óçìÜ-
ôùí. Ôï ãåãïíüò áõôü ëÝãåôáé óýãêñïõóç. Ôá óõãêñïõüìåíá ðáêÝôá ìðï-
ñïýí íá åðáíáìåôáäïèïýí êÜðïéá Üëëç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ. ¼ëïé ïé êüìâïé Ý÷ïõí
ôç äõíáôüôçôá íá áíáãíùñßóïõí óõãêñïýóåéò, ïé ïðïßåò óõíéóôïýí êáé ôá
ìüíá óöÜëìáôá óôç ìåôÜäïóç.
Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé óôçí øçöéáêÞ ñáäéïåðéêïéíùíßá ç óýãêñïõóç äýï Þ
ðåñéóóüôåñùí ðáêÝôùí åíäÝ÷åôáé íá ìçí êáôáëÞãåé óå êáôáóôñïöÞ üëùí
ôùí åìðëåêüìåíùí óôç óýãêñïõóç ðáêÝôùí áëëÜ óôçí õðåñßó÷õóç ôïõ ðá-
êÝôïõ ðïõ öÝñåé ôï éó÷õñüôåñï óÞìá. Ôï öáéíüìåíï áõôü ëÝãåôáé óýëëçøç
(capture) êáé ïäçãåß êáôÜ êáíüíá óôç âåëôßùóç ôçò áðüäïóçò ôïõ óõóôÞìá-
ôïò ìåôÜäïóçò. Âåëôßùóç ôçò áðüäïóçò ôïõ óõóôÞìáôïò ìðïñåß åðßóçò íá
åðéôåõ÷èåß óå ïñéóìÝíá ôïðéêÜ äßêôõá üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá óôï äáêôýëéï ìå
êïõðüíé ìå ôç ÷ñÞóç ìç÷áíéóìþí ìåßùóçò ôïõ áíôáãùíéóìïý êáé êáôÜ óõíÝ-
ðåéá ôùí óõãêñïýóåùí.
ü ¼óïí áöïñÜ ôï ÷ñüíï Ýíáñîçò ôçò ìåôÜäïóçò åíüò ðáêÝôïõ õðÜñ÷ïõí ïé
ðáñáêÜôù äýï ðåñéðôþóåéò:
l Ï Üîïíáò ôïõ ÷ñüíïõ ÷ùñßæåôáé óå êáèïñéóìÝíá äéáóôÞìáôá ðïõ ëÝãï-
íôáé ÷ñïíïèõñßäåò (slots). Ç Ýíáñîç ôçò ìåôÜäïóçò åíüò ðáêÝôïõ óõì-
âáßíåé ìüíï óôçí áñ÷Þ êÜèå ÷ñïíïèõñßäáò. ÊÜèå ÷ñïíïèõñßäá äéáñêåß
üóï äéÜóôçìá áðáéôåßôáé ãéá íá ìåôáäïèåß Ýíá ðáêÝôï. ÁíÜëïãá ìå ôïí
áñéèìü ôùí ðáêÝôùí ðïõ ðåñéëáìâÜíåé ìéá ÷ñïíïèõñßäá, ôï êáíÜëé èåùñåßôáé
üôé âñßóêåôáé óå áñãßá (êáíÝíá ðáêÝôï), üôé Ý÷åé åðéôõ÷çìÝíç ìåôÜäïóç
(Ýíá ðáêÝôï) Þ üôé Ý÷åé óýãêñïõóç (ðåñéóóüôåñá ôïõ åíüò ðáêÝôá).
l Ôá ðáêÝôá ìðïñïýí íá ìåôáäßäïíôáé ïðïéáäÞðïôå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ, ïðüôå
äåí õðÜñ÷åé ñïëüé ðïõ íá ÷ùñßæåé ôï ÷ñüíï óå êáèïñéóìÝíá äéáóôÞìáôá
(÷ñïíïèõñßäåò).
30
ü ÔÝëïò, üóïí áöïñÜ ôçí áíß÷íåõóç ôïõ öÝñïíôïò óÞìáôïò õðÜñ÷ïõí ïé ðá-
ñáêÜôù äýï ðåñéðôþóåéò:
l Ïé êüìâïé åßíáé óå èÝóç íá áíáãíùñßóïõí áí ôï êáíÜëé åßíáé áðáó÷ïëçìÝ-
íï ìå êÜðïéá ìåôÜäïóç Þ óýãêñïõóç, ìå áðïôÝëåóìá íá áðÝ÷ïõí áðü ìéá
åðéðëÝïí ìåôÜäïóç ðïõ èá êáôÝëçãå óå âÝâáéç óýãêñïõóç.
l Ïé êüìâïé äåí åßíáé óå èÝóç íá áíé÷íåýóïõí áí ôï êáíÜëé åßíáé áðáó÷ïëç-
ìÝíï êáé ùò åê ôïýôïõ ðñï÷ùñïýí óôç ìåôÜäïóç. Ç åðéôõ÷ßá Þ ç áðïôõ÷ßá
ôçò ìåôÜäïóçò ãßíåôáé áíôéëçðôÞ áñãüôåñá. Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé ôá ôï-
ðéêÜ äßêôõá Ý÷ïõí áõôÞ ôç äõíáôüôçôá áíß÷íåõóçò, åíþ ôá äïñõöïñéêÜ,
ëüãù ôçò ìåãÜëçò êáèõóôÝñçóçò óôç äéÜäïóç ôïõ óÞìáôïò, äåí ôçí Ý÷ïõí.
ÅðéðëÝïí óôá ôïðéêÜ äßêôõá åßíáé äõíáôüí íá ôåñìáôéóôåß ìéá ìåôÜäïóç
ðñéí ïëïêëçñùèåß, áí äéáðéóôùèåß êÜðïéá óýãêñïõóç ìå Üëëï ðáêÝôï.

ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, êåíôñéêüò Ýëåã÷ïò, êáôáíåìç-
ìÝíïò Ýëåã÷ïò, óõã÷ñïíéóìÝíåò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò, áóõã÷ñüíéóôåò ôå-
÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò, êáíÜëéá ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò, äõíáìéêÞ äÝóìåõóç
÷ùñçôéêüôçôáò êáíáëéïý, óýãêñïõóç ðáêÝôùí ìåôÜäïóçò, ÷ñïíïèõñßäá, óýëëçøç.
31
ÌÜèçìá 7.5: ÔõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ 802.x
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 7.4, ôï õðïåðßðåäï MAC êáèïñßæåé ôç ìÝèïäï ðñü-
óâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò êáé áðïôåëåßôáé áðü åðéðëÝïí ôõðïðïéÞóåéò,
êáèåìßá áðü ôéò ïðïßåò ðñïóäéïñßæåé ìéá óõãêåêñéìÝíç ìïñöÞ ðñïôýðïõ. Óôï ðáñüí
ìÜèçìá èá äïèåß ìéá óýíôïìç ðåñéãñáöÞ ôùí ðñïôýðùí áõôþí. Ëüãù ôïõ éäéáßôåñïõ
åíäéáöÝñïíôïò ðïõ ðáñïõóéÜæïõí, ïñéóìÝíá áðü ôá ðñüôõðá áõôÜ ó÷ïëéÜæïíôáé
ëåðôïìåñÝóôåñá óôï ÊåöÜëáéï 8, åíþ Üëëá áðëþò áíáöÝñïíôáé.
Ôá ðéï äéáäåäïìÝíá ðñüôõðá ðïõ áöïñïýí ôá ôïðéêÜ äßêôõá ïñßæïíôáé áðü ôéò ôõ-
ðïðïéÞóåéò ôïõ ÉÅÅÅ 802.x êáé Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
ü Ðñüôõðï IEEE 802.3: ÐïëëáðëÞ ðñüóâáóç ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò êáé áíá-
ãíþñéóç óõãêñïýóåùí (CSMA/CD: Carrier Sense Multiple Access with Collision
Detection). To ðñüôõðï áõôü, ðïõ èá ðåñéãñÜöåé åêôåíÝóôåñá óôï ÌÜèçìá
8.4, ó÷ïëéÜæåôáé óôçí åðüìåíç ðáñÜãñáöï.
ü Ðñüôõðï IEEE 802.4: Äßáõëïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Passing Bus). Ôï
ðñüôõðï áõôü õëïðïéåßôáé óå äßêôõá äéáýëïõ ðïõ åöáñìüæïõí ôç ìÝèïäï ôïõ
êïõðïíéïý äéÝëåõóçò (âë. ÌÜèçìá 8.5).
ü Ðñüôõðï IEEE 802.5: Äáêôýëéïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Passing Ring).
Ôï ðñüôõðï áõôü õëïðïéåßôáé óå äßêôõá äáêôõëßïõ ðïõ åöáñìüæïõí ôç ìÝèïäï
ôïõ êïõðïíéïý äéÝëåõóçò (âë. ÌÜèçìá 8.6).
ÐñïêåéìÝíïõ íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé Ýíá åíéáßï ó÷Þìá ãñáöÞò, ôá ðáñáðÜíù ðñüôõðá
óõìâïëßæïíôáé ùò xxBase-yy, áí ðñüêåéôáé ãéá ìåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò (baseband),
Þ ùò xxBroad-yy, áí ðñüêåéôáé ãéá ìåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò (broadband). Ï ðñþôïò
áñéèìüò ìðñïóôÜ áðü ôï ÷áñáêôçñéóìü ôçò æþíçò áíáöÝñåôáé óôçí ôá÷ýôçôá ôïõ
ðñïôýðïõ óå Mbps, åíþ ï ôåëåõôáßïò áñéèìüò óôï ìÝãéóôï ìÞêïò (óå ìÝôñá) ôçò
åðéôñåðüìåíçò êáëùäßùóçò ðïëëáðëáóéáóìÝíï åðß 100.
Õðåíèõìßæåôáé üôé Ýíá äßêôõï âáóéêÞò æþíçò äéáèÝôåé Ýíá ìüíï öõóéêü êáíÜëé åðé-
êïéíùíßáò, ôï ïðïßï ìðïñåß íá åãêáôáóôáèåß ÷ñçóéìïðïéþíôáò ïðïéáäÞðïôå êáëù-
äßùóç. ÅðïìÝíùò Ýíá ìüíï óÞìá áíÜ ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ ìðïñåß íá äéáðåñíÜ ôï ìÝóï
ìåôÜäïóçò, ìå áðïôÝëåóìá Ýíáò ìüíï óôáèìüò íá ìðïñåß íá ìåôáäßäåé äåäïìÝíá
áíÜ ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ. Ïé óôáèìïß óå Ýíá ôÝôïéï äßêôõï ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí üëï
ôï äéáèÝóéìï åýñïò æþíçò ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí. Áíôßèåôá, óôçí ðåñßðôù-
óç ôùí äéêôýùí åõñåßáò æþíçò õðïóôçñßæåôáé ç ìåôÜäïóç ðïëëþí óçìÜôùí áíÜ êá-
ëþäéï. Ôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò äéá÷ùñßæåôáé íïçôÜ óå ðïëëÜ äéáöïñåôéêÜ êáíÜ-
ëéá, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá Ý÷åé ôç äéêÞ ôïõ (ìïíáäéêÞ) öÝñïõóá óõ÷íüôçôá.
32
7.5.2 Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3

Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3 (ISO 8802-3) åßíáé Ýíá áðü ôá ðëÝïí äéáäåäïìÝíá ðñùôü-
êïëëá ìå ôçí ðéï ìåãÜëç åãêáôåóôçìÝíç âÜóç. Áðïôåëåß âåëôßùóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ
ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò êáé áíáãíþñéóç óõãêñïýóåùí
(CSMA/CD: Carrier Sense Multiple Access with Colission Detection) êáé õëïðïéÞèçêå
ãéá ðñþôç öïñÜ áðü ôçí åôáéñåßá ×ÅRÏ× ìÝóù ôïõ ãíùóôïý ðñùôïêüëëïõ Ethernet.
Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3 ëåéôïõñãåß ìå äéÜöïñá åíóýñìáôá ìÝóá. Ç ôõðïðïßçóç ïñßæåé
äéêôýùóç ìå ïìïáîïíéêü êáëþäéï, êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí, êáèþò êáé êá-
ëþäéï ïðôéêÞò ßíáò. Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ðñïóäéïñßóôçêå áñ÷éêÜ óôá 10 Ìbits/sec,
íåüôåñåò üìùò õëïðïéÞóåéò ðáñÝ÷ïõí äõíáôüôçôá ìåôÜäïóçò Ýùò êáé 100 Mbits/sec
ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç êáëùäßïõ óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí.
Óôç óõíÝ÷åéá äßíïíôáé üëåò ïé äõíáôÝò ðáñáëëáãÝò ôçò ôõðïðïßçóçò ôïõ ÉÅÅÅ 802.3
ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óÞìåñá:
ü 10Âase-5: Ïìïáîïíéêü êáëþäéï ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßùóçò ôá 500 ìÝôñá
êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 10 Ìbits/sec. ×ñçóéìïðïéåß ôç âáóéêÞ æþíç ãéá
ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí.
ü 10Base-2: Ïìïáîïíéêü êáëþäéï ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßùóçò ôá 185 ìÝôñá
êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 10 Ìbits/sec. ×ñçóéìïðïéåß ôç âáóéêÞ æþíç ãéá
ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí.
ü 10Base-T: Êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßùóçò
ôá 100 ìÝôñá.
ü 1Base-5: Êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßùóçò
ôá 500 ìÝôñá êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 1 Ìbit/sec.
ü 10Broad-36: Oìïáîïíéêü êáëþäéï ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßùóçò ôá 3.600
ìÝôñá êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 10 Ìbits/sec. ×ñçóéìïðïéåß ôçí åõñåßá
æþíç ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí.
ü 10Base-F: Õðïóôçñßæåé äßêôõá êïñìïý ïðôéêÞò ßíáò Ýùò êáé 4 ÷éëéüìåôñá êáé
ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 10 Mbits/sec. Ôï ðñüôõðï ÅÉÁ/ÔÉÁ Ý÷åé åãêñßíåé áõôïý
ôïõ ôýðïõ ôçí êáëùäßùóç ãéá êôßñéá ðïõ ðñïïñßæïíôáé ãéá åìðïñéêÞ ÷ñÞóç.
ü 100Base-X: Ðñüêåéôáé ãéá ìéá íÝá ôõðïðïßçóç ôïõ Ethernet, ðïõ ìðïñåß íá
õðïóôçñßîåé ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 100 Mbits/sec ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï ðñü-
ôõðï CSMA/CD ìå éåñáñ÷éêÜ äïìçìÝíç êáëùäßùóç. Ç ôõðïðïßçóç áõôÞ èá
áíáëõèåß óôçí åðüìåíç åíüôçôá.
ü 100Âase-VGAnyLAN: Åßíáé ìéá ó÷åôéêÜ ðñüóöáôç ôõðïðïßçóç ôïõ Ethernet,
ðïõ õðïóôçñßæåé ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 100 Mbits/sec êáé ÷ñçóéìïðïéåß ôç
ìÝèïäï ôïõ áéôÞìáôoò ðñïôåñáéüôçôáò (demand priority) ìå éåñáñ÷éêÜ äï-
ìçìÝíç êáëùäßùóç. ÅêôåíÝóôåñç áíáöïñÜ óôï ðñüôõðï áõôü èá ãßíåé óôçí
åðüìåíç åíüôçôá.
33
7.5.3 ¢ëëá ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí ôïõ IEEE

ü 802.1 Internetwork Definition: ÅðéôñïðÞ ãéá ôç äçìéïõñãßá ðñïôýðùí ðïõ èá
ïñßæïõí ôéò ó÷Ýóåéò ìåôáîý ôùí ðñïôýðùí ôïõ ÉÅÅÅ 802.x êáé ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò OSI.
ü 802.8 Fiber Optic Technical Advisory Group: ÏìÜäá åñãáóßáò ãéá ôç äç-
ìéïõñãßá ðñïôýðùí üóïí áöïñÜ ôá äßêôõá ïðôéêþí éíþí, ôá ïðïßá ðñïôåßíï-
íôáé ùò åíáëëáêôéêÞ ëýóç óôá õðÜñ÷ïíôá äßêôõá ÷Üëêéíùí êáëùäßùí. Ç ïìÜ-
äá áõôÞ ðáñÝ÷åé óõìâïõëÝò êáé óå Üëëåò õðïåðéôñïðÝò.
ü 802.9 Éntegrated Data and Voice Networks: ÏìÜäá åñãáóßáò ãéá ôç ìåôÜ-
äïóç öùíÞò, äåäïìÝíùí êáé âßíôåï üóïí áöïñÜ ôá ôïðéêÜ äßêôõá ôïõ ÉÅÅÅ
802.x êáé ôïõ ÉSDN.
ü 802.10 Network Security Technical Advisory Group: ÏìÜäá åñãáóßáò ãéá
ôïí ïñéóìü ðñïôýðùí áóöÜëåéáò äéêôýùí.
ü 802.11 Wireless Networking: ÏìÜäá åñãáóßáò ãéá ôïí ïñéóìü ðñïôýðùí
üóïí áöïñÜ ôá áóýñìáôá äßêôõá.
ü 802.12 Demand Priority (100Base-VGAnyLan): ÅðéôñïðÞ ç ïðïßá ïñßæåé ôï
ðñüôõðï Ethernet ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôç ìÝèïäï ôïõ áéôÞìáôïò ðñïôåñáéüôç-
ôáò 100 Mbps.

Ðñüôõðá ÉÅÅÅ 802.x, ðïëëáðëÞ ðñüóâáóç ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò êáé áíáãíþñéóç
óõãêñïýóåùí (IEEE 802.3, CSMA/CD - Åthernet), äßáõëïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (IEEE
802.4, Token Passing Bus), äáêôýëéïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (IEEE 802.5, Token
Passing Ring).
34
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí ðñþôçò ãåíéÜò ðïõ åîåôÜóôçêáí ó áõôü ôï êåöÜ-
ëáéï äåí Ý÷ïõí ìåãÜëç ãåùãñáöéêÞ åìâÝëåéá, åíþ ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ õðïóôç-
ñßæïõí äåí õðåñâáßíïõí ôéò ëßãåò äåêÜäåò Mbps. Ìðïñïýí íá åßíáé åíóýñìáôá Þ
áóýñìáôá, Ý÷ïõí ìéêñü ñõèìü óöáëìÜôùí äõáäéêïý øçößïõ êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
óå ðïéêßëåò ïéêïíïìéêÝò êáé êïéíùíéêÝò äñáóôçñéüôçôåò. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõò åîåôÜ-
óôçêå ëåðôïìåñþò ùò ðñïò ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, ôçí ôïðïëïãßá êáé ôéò ìåèüäïõò
ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï. Éäéáßôåñï âÜñïò äüèçêå óôïí ôñüðï õëïðïßçóçò - åãêá-
ôÜóôáóçò ôçò äïìçìÝíçò êáëùäßùóçò ôùí åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí. ¼óïí áöï-
ñÜ ôçí ôïðïëïãßá, åîåôÜóôçêáí üëåò ïé âáóéêÝò ðåñéðôþóåéò äéáóýíäåóçò ôùí åí-
óýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí (äßáõëïò, äáêôýëéïò, Üóôñï êáé äÝíôñï), êáèþò åðßóçò
êáé ïé ðåñéðôþóåéò äéáóýíäåóçò ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå éäéáßôåñç Ýìöá-
óç ó áõôÞí ôùí äéêôýùí åêðïìðÞò. Ç ìåëÝôç ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
ïëïêëçñþèçêå ìå ôçí åîÝôáóç ôùí ìåèüäùí åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäï-
óçò, ïé ïðïßåò äéáêñßíïíôáé ùò ðñïò ôïí Ýëåã÷ï ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò (êåíôñéêüò Þ
êáôáíåìçìÝíïò) êáé ùò ðñïò ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (óõã÷ñïíéóìÝíïò Þ
áóõã÷ñüíéóôïò). Åðßóçò áíáðôý÷èçêáí Ýííïéåò ðïõ áöïñïýí ôéò ôå÷íéêÝò äÝóìåõ-
óçò ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôïõ êáíáëéïý êáé äüèçêáí ïé ðáñáäï÷Ýò åðÜíù óôéò ïðïßåò
óôçñßæïíôáé ïé ôå÷íéêÝò áõôÝò. ÔÝëïò, Ýãéíå áíáöïñÜ óôéò ôõðïðïéÞóåéò ôïõ IEEE 802.x
êáé óôá ðñüôõðá ðïõ áõôÝò õðïóôçñßæïõí.
35
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé ôïðéêü äßêôõï êáé ðïéá ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ;
2. Íá áíáöÝñåéò ôéò óçìáíôéêüôåñåò ÷ñÞóåéò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí.
3. Ôé åßíáé äïìçìÝíç êáëùäßùóç êáé ðþò õëïðïéåßôáé óå Ýíá êôßñéï;
4. Ðïéá ìÝóá ìåôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá êáé ðïéïé
åßíáé ïé ðåñéïñéóìïß ôïõò üóïí áöïñÜ ôçí áðüóôáóç;
5. Ðïéá ìÝóá ìåôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá;
6. Íá áíáöÝñåéò ôéò êõñéüôåñåò ôïðïëïãßåò åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí äßíïíôáò
ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò.
7. Íá áíáöÝñåéò ôéò êõñéüôåñåò ôïðïëïãßåò áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí áíïéêôÞò
áêñüáóçò äßíïíôáò ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò.
8. Ðþò ðñáãìáôïðïéåßôáé ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá óå ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýí óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï;
9. Ôé åßíáé ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò êáé ðþò óõíäÝåôáé ìå ôéò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñü-
óâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ;
10. Ôáîéíüìçóå êáé ó÷ïëßáóå ôéò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ùò ðñïò ôïí
Ýëåã÷ï êáé ôç äÝóìåõóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò.
11. Ðþò ãßíåôáé ï ÷ñïíéóìüò åíüò êáíáëéïý êáé ôé åðéðôþóåéò Ý÷åé óå ìéá óýãêñïõóç ðáêÝôùí;
12. Ôé åßíáé óýëëçøç êáé óå ðïéá ôïðéêÜ äßêôõá åìöáíßæåôáé;
36

37
Êåöáëáéï 8: Ðñïôõðá Ôïðéêùí Äéêôõùí
ÊåöÜëáéï 8
Ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí
ÌÜèçìá 8.1: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç

ÌÜèçìá 8.2: Ðñüôõðï ALOHA
ÌÜèçìá 8.3: Ðñüôõðï CSMA
ÌÜèçìá 8.4: Ðñüôõðá CSMA/CD, IEEE 802.3 êáé Ethernet
ÌÜèçìá 8.5: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4 - Äßêôõá äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò
ÌÜèçìá 8.6: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 - Äßêôõá äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò
ÌÜèçìá 8.7: Ðñüôõðï N-ISDN
ÅñùôÞóåéò
38
Ôïìïò ÉÉ, Åíïôçôá Ã: Ôïðéêá Äéêôõá

Óêïðüò
Óôü÷ïò ôïõ Êåöáëáßïõ 8 åßíáé íá åíçìåñþóåé ôï ìáèçôÞ ó÷åôéêÜ ìå ôçí ôå÷íïëïãéêÞ
åîÝëéîç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí, êáèþò êáé ó÷åôéêÜ ìå ôá ðéï ãíùóôÜ
ðñüôõðá ôùí áóýñìáôùí êáé åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Åßíáé åðßóçò áðáñáßôçôï
íá êáôáíïÞóåé ï ìáèçôÞò ôéò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí åöáñìïãÞ áõôþí
ôùí ðñïôýðùí, êáèþò êáé ôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõò.
ü Íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜøåé ôçí ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí.
ü Íá äéáêñßíåé ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí äéáöïñåôéêþí ðñïôýðùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôá êõñéüôåñá ðñüôõðá ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí, üðùò åß-
íáé ôï ALOHA êáé ôï CSMA.
ü Íá ãíùñßæåé ôá êõñéüôåñá ðñüôõðá ôùí åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí, üðùò
åßíáé ôï CSMA/CD - Ethernet, ôá äßêôõá äéáýëïõ êáé äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝ-
ëåõóçò, êáèþò êáé ôï äßêôõï N-ISDN.
1. Ðïéá åßíáé ôá êõñéüôåñá óôÜäéá óôçí åîÝëéîç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí;
2. Ðïéá åßíáé ôá êõñéüôåñá ðñüôõðá ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí;
3. Ðïéá åßíáé ôá êõñéüôåñá ðñüôõðá ôùí åíóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí;
4. Ãíùñßæåéò ðþò åðéäñÜ ç åðéëïãÞ åíüò ðñïôýðïõ óôçí áðüäïóç åíüò äéêôýïõ;
39
ÌÜèçìá 8.1: Ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç
¼ðùò Ý÷åé Þäç äéáöáíåß áðü ôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá, ç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãéóôþí äéáêñßíåôáé óå äéÜöïñá óôÜäéá. Ôñßá
åßíáé ùóôüóï ôá êõñéüôåñá áðü áõôÜ, ãéá ôá ïðïßá ãßíåôáé ëüãïò óôç óõíÝ÷åéá.
8.1.2 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí ðñþôçò ãåíéÜò

(1970-1984)
Ðáëáéüôåñá ôá âáóéêÜ ãíùñßóìáôá åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ õðïëïãéóôþí Þôáí:
ü ç ðåñéïñéóìÝíç ÝêôáóÞ ôïõ, ðïõ äåí õðåñÝâáéíå ôéò ëßãåò äåêÜäåò ÷éëéüìåôñá,
ü ï ÷áìçëüò ñõèìüò ìåôÜäïóÞò ôïõ, ðïõ Þôáí ôçò ôÜîçò ôùí 10-20 Mbps, êáé
ü ôï éäéïêôçóéáêü êáèåóôþò íïìÞò êáé åêìåôÜëëåõóÞò ôïõ.
Äßêôõá áõôÞò ôçò ìïñöÞò, ðïõ áíáðôý÷èçêáí ðåéñáìáôéêÜ óôçí áñ÷Þ ôçò äåêáåôßáò
ôïõ 1970, ÷áñáêôçñßæïíôáé óÞìåñá ùò ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí ðñþôçò ãåíéÜò.
ÕðÞñîáí áðïôÝëåóìá ôçò Üðïøçò üôé ìáæß ìå ôá äßêôõá óçìåßïõ ðñïò óçìåßï, ãéá ôá
ïðïßá ç ôå÷íéêÞ ôçò áðïèÞêåõóçò êáé ôçò ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí ìåôáãùãÞò Üñ÷é-
æå íá öáíåñþíåé ìÝóù ôùí áðïôåëåóìÜôùí ôïõ ARPANET ôçí åìâÝëåéá êáé ôçí
áðïôåëåóìáôéêüôçôÜ ôçò, Ýðñåðå íá áíôéìåôùðéóôïýí êáé ôá åðßãåéá äßêôõá åõñåßáò
åêðïìðÞò. ÔïðéêÜ äßêôõá áõôÞò ôçò ìïñöÞò äéáèÝôïõí ìßá ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò ôçí
ïðïßá ìïéñÜæïíôáé üëïé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ. ÊÜèå ÷ñÞóôçò åêðÝìðåé ôá ðáêÝôá ôïõ
óôç ìïíáäéêÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò êáé áõôÜ ëáìâÜíïíôáé áðü üëïõò ôïõò êüìâïõò
ðïõ âñßóêïíôáé óôï äßêôõï. ÊÜèå êüìâïò äéáâÜæåé ôç äéåýèõíóç ðñïïñéóìïý ôïõ ðáêÝ-
ôïõ, ç ïðïßá áíáãñÜöåôáé óôï ðåäßï ôçò åðéêåöáëßäáò ôïõ, êáé áí óõìðßðôåé ìå ôç äéêÞ
ôïõ äéåýèõíóç, áðïäÝ÷åôáé ôï ðáêÝôï, äéáöïñåôéêÜ ôï áðïññßðôåé. Óýìöùíá ìå ôç íÝá
ìÝèïäï ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò (multiple access method) óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, ïé Óôá åíóýñìáôá äßêôõá ç áíôá-
êüìâïé äéåêäéêïýí óå áíôáãùíéóôéêÞ âÜóç ôç ìïíáäéêÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò ðñïêåéìÝ- ãùíéóôéêÞ ìÝèïäïò ðñüóâáóçò
íïõ íá ìåôáäþóïõí ôá ðáêÝôá ôïõò. Ãéá ôï ëüãï áõôü åîÜëëïõ áíáöÝñåôáé êáé ùò óôçñßæåôáé óôçí ðñïóáñìïãÞ
áíôáãùíéóôéêÞ ìÝèïäïò (contention method) ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ïé ôùí ðñùôïêüëëùí ALOHA1 êáé
ãåíéêÝò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ éó÷ýïõí ãéá ôç äÝóìåõóç ôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ôçò ãñáììÞò CSMA2 (Carrier Sense Multiple
åðéêïéíùíßáò ôùí äéêôýùí ôçò êáôçãïñßáò áõôÞò áíáðôý÷èçêáí óôï ÌÜèçìá 7.4. Access) ðïõ åöáñìüæïíôáé Ýùò
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí ðñþôçò ãåíéÜò åßíáé êáôÜëëçëá ãéá ìåôÜäïóç åíüò óÞìåñá óôá áóýñìáôá äßêôõá
áíïéêôÞò áêñüáóçò, üðùò åßíáé
1
Äåí Ý÷åé õðÜñîåé ìÝ÷ñé óÞìåñá áíôßóôïé÷ç åëëçíéêÞ ïíïìáóßá.
ïé ñáäéïåðéêïéíùíßåò, ôá êéíçôÜ
äßêôõá åðéêïéíùíéþí, ïé äïñõ-
2
Ôï ðñùôüêïëëï áõôü äéáöÝñåé áðü ôï CSMA/CD óôï üôé äåí Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá áíáãíþñéóçò
öïñéêÝò åðéêïéíùíßåò êôë.
ìéáò óýãêñïõóçò. Ç åëëçíéêÞ ïíïìáóßá ðïõ åðéêñáôåß ãéá ôï CSMA åßíáé ðñùôüêïëëï ðïëëáðëÞò
ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò.
40
ìüíï ôýðïõ ðëçñïöïñßáò (äåäïìÝíùí), ìå ñõèìïýò ðïõ äåí õðåñâáßíïõí ôá 20 Mbps

êáé óå áðïóôÜóåéò ìéêñüôåñåò ôùí 50 km. ÁíôéðñïóùðåõôéêÜ ðáñáäåßãìáôá äéêôýùí
áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò, ôá ïðïßá öÝñïõí ôï üíïìá ôïõ ðñïôýðïõ ðïõ õëïðïéïýí, åßíáé
ôá áêüëïõèá:
ü Äßêôõá ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò êáé áíáãíþñéóç
óõãêñïýóåùí: Ðñüôõðá IEEE 802.3 (CSMA/CD, Ethernet).
ü Äßêôõá äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò: Ðñüôõðï IEEE 802.4.
ü Äßêôõá äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò: Ðñüôõðï IEEE 802.5.
¼ëá ôá ðáñáðÜíù ðñüôõðá áíáöÝñèçêáí óôï ÌÜèçìá 7.5 êáé èá ðåñéãñáöïýí
ëåðôïìåñÝóôåñá óôá áìÝóùò åðüìåíá ìáèÞìáôá.
Ôï âáóéêü ðñüâëçìá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí áíôáãùíéóôéêÝò ìåèü-
äïõò ðñüóâáóçò åßíáé ï êáèïñéóìüò ôçò éóïìïéñßáò (fair share), äçëáäÞ ôçò äõíá-
ôüôçôáò êÜèå êüìâïõ íá Ý÷åé ôéò ßäéåò åõêáéñßåò ìåôÜäïóçò ôùí ðáêÝôùí ôïõ áðü ôçí
êïéíÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ, áðü ôçí ïðïßá Üëëùóôå êáèïñßæåôáé
êáé ç áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, åîáñôÜôáé áðü ôï ñõèìü äéÝëåõóçò êáé ôçí êáèõóôÝñçóç
ôçò ìåôÜäïóçò. Ç êáèõóôÝñçóç ìåôñÜ ôï ìÝóï ÷ñüíï ðïõ ðåñéìÝíåé Ýíáò êüìâïò
ôïõ äéêôýïõ ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáäþóåé ôï ðáêÝôï ôïõ. Áñêåôïß ðáñÜãïíôåò åðéäñïýí
óôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åöáñìüæåôáé ç éóïìïéñßá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ßäéá êáèõóôÝñç-
óç óå üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ ìðïñåß íá åõíïåß ïñéóìÝíïõò ìüíï áðü áõôïýò
ïé ïðïßïé äéáèÝôïõí ðïëëÜ ðáêÝôá ðïõ äåí åßíáé åðåßãïíôá.
Áðü ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ôï ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ (IP: Énternet Protocol)
Ý÷åé êáôáóôåß de facto ðñüôõðï äéáóýíäåóçò óõóôçìÜôùí ðïõ áíáðôý÷èçêáí áðü äéÜ-
öïñïõò êáôáóêåõáóôÝò êáé èåùñåßôáé ôï ðéï åý÷ñçóôï ðñùôüêïëëï äéáóýíäåóçò.
ÔõðéêÜ åßíáé ìÝñïò ôçò ïìÜäáò ôùí ðñùôïêüëëùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ðñùôüêïëëï
åëÝã÷ïõ ìåôáöïñÜò (TCP) ôïõ åðéðÝäïõ ìåôáöïñÜò. Ëüãù ôçò ìåãÜëçò õðïóôÞñéîçò
ôïõ TCP/IP óå õëéêü êáé ëïãéóìéêü, ï ìç÷áíéóìüò áõôüò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå ðÜñá ðïëëÜ
ôïðéêÜ äßêôõá êáé åéäéêüôåñá ó áõôÜ ðïõ ëåéôïõñãïýí óå ðåñéâÜëëïí Unix. Tï ëåéôïõñ-
ãéêü óýóôçìá Unix õðïóôçñßæåé ôï TCP/IP ãéá ðïëëÜ ÷ñüíéá, áíôéóôáèìßæïíôáò ôï êüóôïò
ôïõ óôçí áãïñÜ. Ôüóï ç Apple Computer üóï êáé ç Microsoft ðñïþèçóáí óçìáíôéêÜ ôï
TCP/IP, äéåõêïëýíïíôáò ì áõôü ôïí ôñüðï ôçí ðñüóâáóç ôùí ÷ñçóôþí óå äßêôõá TCP/
IP êáé óå õðçñåóßåò üðùò ôï Äéáäßêôõï êáé ôá åíäïäßêôõá (intranets).
8.1.3 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí äåýôåñçò

ãåíéÜò (1985-1990)
Ìå ôçí åîÝëéîç ôçò ôå÷íïëïãßáò ôùí åðéêïéíùíéþí êáé ôçí áíÜãêç ãéá ðáñï÷Þ ïëï-
êëçñùìÝíùí õðçñåóéþí øçöéáêÞò åðéêïéíùíßáò ìå ðëçñïöïñßåò3 üëùí ôùí ôýðùí ç
3
Ïé ïëïêëçñùìÝíåò õðçñåóßåò øçöéáêÞò åðéêïéíùíßáò óõìðåñéëáìâÜíïõí üëïõò ôïõò ôýðïõò ôùí
ðëçñïöïñéþí ðïõ ìðïñåß íá áíôéëçöèåß ï Üíèñùðïò, üðùò åßíáé ôá ðÜóçò öýóåùò óôáôéêÜ äåäïìÝíá (ð.÷.
êåßìåíá, ãñáöéêÜ, óôáôéêÝò åéêüíåò), ç öùíÞ, ç ðñïóïìïßùóç êßíçóçò, ïé êéíïýìåíåò åéêüíåò, ôï âßíôåï êôë.
41
ôÜóç áíÜðôõîçò íÝùí ôýðùí äéêôýùí ðïõ íá õðåñâáßíïõí ôïõò öñáãìïýò ôçò ÷ùñç-
ôéêüôçôáò êáé ôùí ñõèìþí ìåôÜäïóçò ãéíüôáí ïëïÝíá êáé ðéï ðéåóôéêÞ.
Ç äåýôåñç ãåíéÜ ôïðéêþí äéêôýùí ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôçí ðåñáéôÝñù åîÝëéîç ôçò
õöéóôÜìåíçò ôå÷íéêÞò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ôïõ ðñïôýðïõ IEEE 802.5, êáèþò êáé áðü
ôçí áíÜðôõîç íÝùí ôå÷íéêþí ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëéóôåß ìåãáëýôåñç äéáèÝóéìç
÷ùñçôéêüôçôá óôéò åöáñìïãÝò. Ôá äßêôõá áõôÞò ôçò ãåíéÜò åßíáé êáôÜëëçëá ãéá ìå-
ôÜäïóç åíüò ìüíï ôýðïõ ðëçñïöïñßáò (äåäïìÝíùí) ìå ñõèìïýò ðïõ öôÜíïõí ôá Éóï÷ñïíéóìüò åßíáé ç éäéüôçôá
155 Mbps. Ïé áðïóôÜóåéò ðïõ ìðïñïýí íá êáëýøïõí åßíáé ìåãÜëåò êáé óõíáãùíßæï- ìéáò óýíäåóçò ôïõ äéêôýïõ íá
íôáé óôï áíþôåñü ôïõò üñéï ôéò ìéêñüôåñåò ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Ôá äßêôõá åîáóöáëßæåé ôçí ðáñï÷Þ óôá-
õðïëïãéóôþí äåýôåñçò ãåíéÜò óõìðåñéëÞöèçêáí óôá ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá (MAN)4 èåñïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò êáé
êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñßùò ùò êïñìüò óôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ìéêñÞ, êÜôù åíüò ïñéóìÝíïõ
Üëëá ôïðéêÜ äßêôõá áëëÜ êáé ìå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò. ÐáñÜ ôï ãåãïíüò üôé Ýãéíå ïñßïõ, êáèõóôÝñçóç.
ðñïóðÜèåéá íá ìåôáäïèïýí ìÝóù áõôþí ôùí äéêôýùí êáé Üëëïé ôýðïé ðëçñïöïñßáò,
÷ñÞóéìïé ãéá ôçí áíÜðôõîç åöáñìïãþí ðïëõìÝóùí, ï éóï÷ñïíéóìüò áðïäåß÷ôçêå ï
óçìáíôéêüôåñïò áíáóôáëôéêüò ðáñÜãïíôáò.
Ôá ðñüôõðá ôçò äåýôåñçò ãåíéÜò ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ Ý÷ïõí ãßíåé áðïäåêôÜ åßíáé
êõñßùò ôá áêüëïõèá:
ü Äßêôõï äéåðáöÞò êáôáíåìçìÝíùí äåäïìÝíùí ìå ïðôéêÞ ßíá-É (FDDI-I: Fiber
Distributed Data Interface-I): Ðñüôõðï ANSI X3T9.5, ôï ïðïßï åßíáé óõìâáôü ìå
ôï ðñüôõðï IEEE 802.5.
ü Äßêôõï äéåðáöÞò êáôáíåìçìÝíùí äåäïìÝíùí ìå ïðôéêÞ ßíá-ÉÉ (FDDI-II: Fiber
Distributed Data Interface-II): Ðñüôõðï åðÝêôáóçò ôïõ ANSI X3T9.5 ðñïêåéìÝíïõ
ôï äßêôõï íá ðáñÝ÷åé éóï÷ñïíéóìü.
ü Äßêôõï äéðëïý äéáýëïõ ìå êáôáíåìçìÝíç ïõñÜ áíáìïíÞò (DQDB: Distributed
Queue Dual Bus): Ðñüôõðï IEEE 802.6-ÌÁÍ.
ü Äßêôõï ìåôáãùãéêÞò õðçñåóßáò äåäïìÝíùí ðïëëþí åêáôïììõñßùí äõáäéêþí
øçößùí (SMDS: Switched Multi-Megabit Data Service): Ðñüôõðï SMDS.
Áðü ôá äßêôõá áõôÜ ìüíï ãéá ôï FDDI-I åêäçëþèçêå ìåãÜëï åíäéáöÝñïí óôïí êüóìï
ôçò áãïñÜò, ðáñÜ ôï ó÷åôéêÜ õøçëü êüóôïò ôïõ (âë. Åíüôçôá Ä), åíþ ôüóï ôï DQDB
üóï êáé ôï SMDS åß÷áí ðåñéïñéóìÝíç áðÞ÷çóç (âë. Åíüôçôá Å).
8.1.4 Ôå÷íïëïãßá ôïðéêþí äéêôýùí ôñßôçò ãåíéÜò

(1990 - 2000)
Ç ôñßôç ãåíéÜ ôïðéêþí äéêôýùí ÷áñáêôçñßæåôáé áðü ôçí ðåñáéôÝñù åîÝëéîç ôçò
õöéóôÜìåíçò ôå÷íéêÞò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ôïõ ðñïôýðïõ IEEE 802.3, êáèþò êáé áðü
4
MAN (Metropolitan Area Networks). Ïíïìáóßá ðïõ åðéêñÜôçóå ëüãù ôçò ìåãÜëçò ãåùãñáöé-
êÞò êÜëõøçò ôùí äéêôýùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò. Ìå åîáßñåóç ôá äßêôõá FDDI, ðïõ óõãêáôáëÝãïíôáé
óôá ôïðéêÜ äßêôõá, üëá ôá Üëëá äßêôõá áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò (DQDB, SMDS) ìðïñïýí íá óõãêáôá-
ëå÷èïýí óôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
42
ôçí áíÜðôõîç íÝùí ôå÷íéêþí ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëéóôåß ìåãáëýôåñç äéáèÝóéìç

÷ùñçôéêüôçôá áðü áõôÞí ôùí 150 Mbps ôùí äéêôýùí ôçò ðñïçãïýìåíçò ãåíéÜò. ×á-
ñáêôçñéóôéêÝò ðåñéðôþóåéò äéêôýùí áõôÞò ôçò êáôçãïñßáò, ôá ïðïßá öÝñïõí ôï üíï-
ìá ôïõ ðñïôýðïõ ðïõ õëïðïéïýí, åßíáé:
ü Äßêôõá 100Base-T Þ Fast Ethernet: Ðñüôõðï IEEE 802.3u êáé üëá ôá ó÷åôéêÜ
ìå áõôü ðñùôüêïëëá.
ü Éóü÷ñïíá äßêôõá Ethernet (ISO-Ethernet: Isochronous Ethernet): Ðñüôõðï IEEE
802.9.
ü Äßêôõá ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò óôçí ðñüóâáóç (demand priority access
LAN): Ðñüôõðï IEEE 802.12, ìå êýñéïõò åêðñïóþðïõò ôá 100Base-VG (Voice
Grade) êáé 100Base-VGAnyLAN.
ü Äßêôõï Gigabit Ethernet: Ðñüôõðï Gigabit Ethernet, ôï ïðïßï õðïóôçñßæåé ñõè-
ìïýò ìåôÜäïóçò êïíôÜ óôï 1 Gbps5.
ÐáñÜëëçëá, áðü ôï 1990, ãßíïíôáé ðñïóðÜèåéåò ðñïêåéìÝíïõ íá áíáðôõ÷èïýí ôá
ïíïìáæüìåíá ôïðéêÜ äßêôõá íÝáò ãåíéÜò (ATM-based LANs), ôá ïðïßá âáóßæïíôáé
óôéò áñ÷Ýò ôçò ôå÷íéêÞò ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ATM). Äßêôõá áõôÞò
ôçò êáôçãïñßáò åîïìïéþíïõí ôç óõìðåñéöïñÜ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ÉÅÅÅ 802.4 êáé
ÉÅÅÅ 802.5 ìå áõôÞí ôïõ ATM. Ç ôå÷íéêÞ ôçò åîïìïßùóçò ôïðéêþí äéêôýùí (LANE:
LAN Emulation) åßíáé áñêåôÜ ðñüóöáôç, ìå ðñïïðôéêÝò ìåëëïíôéêÞò áíÜðôõîçò. Äßêôõá
áõôÞò ôçò ôå÷íïëïãßáò åßíáé éêáíÜ íá ðñïóöÝñïõí ðñáãìáôéêü éóï÷ñïíéóìü, ðïõ åßíáé
êáé ç êýñéá áðáßôçóç ãéá ôç ìåôÜäïóç ðëçñïöïñéþí üëùí ôùí ôýðùí êõêëïöïñßáò.
¼ëá áõôÜ ôá äßêôõá ÷áñáêôçñßæïíôáé ùò ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí êáé áðï-
ôåëïýí áíôéêåßìåíï ìåëÝôçò óôçí Åíüôçôá Ä. Óôçí ðáñïýóá åíüôçôá èá ðåñéãñÜøïõ-
ìå ëåðôïìåñÝóôåñá ôç ëåéôïõñãßá ôùí ðéï âáóéêþí ðñïôýðùí ôçò ðñþôçò ãåíéÜòìå
Ýìöáóç óôá äßêôõá ðïõ åðéêñáôïýí óÞìåñá óôçí áãïñÜ êáèþò êáé ôïõò ôñüðïõò
õëïðïßçóçò áõôþí ôùí ðñïôýðùí.

Ðñþôç, äåýôåñç êáé ôñßôç ãåíéÜ ôïðéêþí äéêôýùí, ìÝèïäïò ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò
óôï ìÝóï, áíôáãùíéóôéêÞ ìÝèïäïò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, éóï÷ñïíéóìüò.
5
1 Gbps: 1 Giga bits per second (1 Gbps = 1.000 Mbps = 109 bps).
43
ÌÜèçìá 8.2: Ðñüôõðï ALOHA
Ôï ðñüôõðï ALOHA áðïôåëåß ôçí áðëïýóôåñç áëëÜ êáé ôçí ðáëáéüôåñç áðü ôéò
áíôáãùíéóôéêÝò ôå÷íéêÝò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ðïõ åöáñìüóôçêáí óôá ñáäéïäßêôõá
ôùí ðáêÝôùí ìåôáãùãÞò. ÄçìéïõñãÞèçêå áðü ôçí ïìÜäá ôïõ Norman Abramson ôïõ Ç ôå÷íéêÞ ðïõ ïíïìÜóôçêå
Ðáíåðéóôçìßïõ ôçò ×áâÜçò êáé ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ãéá ðñþôç öïñÜ ôï 1970 óôá åðß- ALOHA ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ãéá
ãåéá óõóôÞìáôá ñáäéïåðéêïéíùíßáò, ãéá íá åðåêôáèåß áñãüôåñá óå ðïëëÜ ðáñüìïéá ðñþôç öïñÜ óôï ÐáíåðéóôÞ-
óõóôÞìáôá áíôáãùíéóìïý. Åöáñìüæåôáé óå ïðïéïäÞðïôå ìÝóï ìåôÜäïóçò ôç ÷ùñç- ìéï ôçò ×áâÜçò ðñïêåéìÝíïõ
ôéêüôçôá ôïõ ïðïßïõ ìïéñÜæåôáé Ýíá ðëÞèïò ÷ñçóôþí. ÓÞìåñá ôï ðñùôüêïëëï ALOHA, íá óõíäåèåß ìéá ïìÜäá õðïëï-
ìå ïñéóìÝíåò ðáñáëëáãÝò, Ý÷åé åõñåßá åöáñìïãÞ óôï ÷þñï ôçò åðßãåéáò ñáäéïåðé- ãéóôþí ðïõ Þôáí êáôáíåìçìÝ-
êïéíùíßáò, óôçí êéíçôÞ (ìéêñïêõøåëéêÞ - ìáêñïêõøåëéêÞ) ôçëåöùíßá, êáèþò êáé óôç íïé óå áñêåôÜ íçóéÜ ìå ôïí êå-
äïñõöïñéêÞ åðéêïéíùíßá. íôñéêü õðïëïãéóôÞ ðïõ âñé-
ÕðÜñ÷ïõí äýï ìïñöÝò ôïõ ðñùôïêüëëïõ, ôï áóõã÷ñüíéóôï êáé ôï óõã÷ñïíéóìÝíï óêüôáí óôï íçóß Oahu.
ALOHA. Óôçí ðåñßðôùóç ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ALOHA ïé ÷ñÞóôåò äå óõíôïíßæïõí ôéò
ìåôáäüóåéò ôïõò, áëëÜ ìåôáäßäïõí, üðïôå äéáèÝôïõí ðáêÝôï. Óôçí ðéï áðëÞ ðåñßðôù-
óç õðïèÝôïõìå üôé êÜèå ÷ñÞóôçò äåí ìðïñåß íá áðïèçêåýóåé ðÜíù áðü Ýíá ðáêÝôï,
ôï ïðïßï åðé÷åéñåß íá ìåôáäþóåé áìÝóùò. Ï êüìâïò ðáñáêïëïõèåß ôï êáíÜëé ãéá ÷ñï-
íéêü äéÜóôçìá ðïõ éóïäõíáìåß ìå ôï ìÝãéóôï ÷ñüíï ìéáò ðëÞñïõò ðåñéöïñÜò (ìåôÜ-
äïóç ìå åðéóôñïöÞ) ôïõ ðáêÝôïõ (round - trip packet transmission time) óôï äßêôõï. Ï ìÝãéóôïò ÷ñüíïò ìéáò ðëÞ-
Áí ï êüìâïò ðÜñåé åðéâåâáßùóç ìÝóá ó áõôü ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, èåùñåß üôé ôï ñïõò ðåñéöïñÜò åíüò ðáêÝôïõ
ðáêÝôï ðÞãå óôïí ðñïïñéóìü ôïõ, äéáöïñåôéêÜ ôï åðáíáìåôáäßäåé ìåôÜ áðü êÜðïéï óôï äßêôõï åßíáé äéðëÜóéïò ôïõ
÷ñïíéêü äéÜóôçìá. ÃåíéêÜ, äåí õðÜñ÷åé ðåñéïñéóìüò óôéò åðáíáìåôáäüóåéò ðïõ ìðïñåß ÷ñüíïõ ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç
íá êÜíåé Ýíáò êüìâïò. ìåôáöïñÜ ôïõ ðáêÝôïõ ìåôá-
îý ôùí äýï ðéï áðïìáêñõóìÝ-
Ôï ðáêÝôï ðïõ ëáìâÜíåôáé áðü ôï äÝêôç åëÝã÷åôáé ãéá ôçí ïñèüôçôÜ ôïõ êáé, áí åßíáé
íùí óôáèìþí ôïõ äéêôýïõ. Óôá
óùóôü, ãßíåôáé áìÝóùò áðïäåêôü, ïðüôå áðïóôÝëëåôáé êáé ç åðéâåâáßùóç. Ôï ðáêÝôï
ôïðéêÜ äßêôõá ï ÷ñüíïò áõôüò
åíäÝ÷åôáé íá ìåôáäïèåß, áëëÜ íá ìç ëçöèåß óùóôÜ ëüãù èïñýâïõ Þ óýãêñïõóÞò ôïõ
åßíáé áìåëçôÝïò, üìùò óôá äï-
ìå êÜðïéï Üëëï ðáêÝôï, ïðüôå êáé ôá äýï èåùñåßôáé üôé êáôáóôñÝöïíôáé. Õðåíèõìßæïõìå
ñõöïñéêÜ óõóôÞìáôá ç êáèõ-
üôé óýãêñïõóç ìåôáîý äýï ðáêÝôùí óõìâáßíåé, üôáí ôï äåýôåñï ðáêÝôï áñ÷ßæåé ôç
óôÝñçóç ðïõ ðáñáôçñåßôáé á-
ìåôÜäïóç, åíþ ôï ðñþôï Þäç ìåôáäßäåôáé. ÅðïìÝíùò ôï ðñùôüêïëëï áðïäßäåé
êñéâþò ðñéí ï áðïóôïëÝáò å-
éêáíïðïéçôéêÜ, ìüíï áí ïé ðåñéðôþóåéò åðéêÜëõøçò ôùí ðáêÝôùí åëá÷éóôïðïéçèïýí.
ðéâåâáéþóåé üôé ç ìåôÜäïóç
ôïõ ðáêÝôïõ ôïõ Þôáí åðéôõ-
ÐáñÜäåéãìá É ÷Þò öôÜíåé ôá 270 msec.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 8.1á, ïé ôñåéò êüìâïé Á, Â êáé Ã ìåôáäßäïõí ôï
ðáêÝôï ôïõò óå ôõ÷áßïõò ÷ñüíïõò. Ãéá åõêïëßá õðïèÝôïõìå üôé êÜèå ìåôÜäïóç
äéáñêåß 1 sec. ÅðïìÝíùò:
ü Ôá ðáêÝôá Á1 êáé Â1, ðïõ äçìéïõñãÞèçêáí áðü ôïõò êüìâïõò Á êáé Â áíôß-
óôïé÷á, öèÜíïõí óôïí êåíôñéêü êüìâï ìåôÜ áðü êÜðïéá óôáèåñÞ êáèõóôÝñç-
óç äéÜäïóçò ôïõ óÞìáôïò, ÷ùñßò íá óõãêñïõóôïýí. Áõôü óõìâáßíåé, ãéáôß ïé
÷ñüíïé ìåôÜäïóçò ôùí ðáêÝôùí äåí åðéêáëýðôïíôáé. Åßíáé öáíåñü üôé ï ÷ñü-
íïò åðéêÜëõøçò èá åßíáé ôï ðïëý äéðëÜóéïò ôïõ ÷ñüíïõ ìåôÜäïóçò, äçëáäÞ 2
44
sec.
ü Ôá ðáêÝôá Á2 êáé Ã1, ðïõ äçìéïõñãÞèçêáí áðü ôïõò êüìâïõò Á êáé Ã áíôß-
óôïé÷á, ìåôáäüèçêáí ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ, ìå áðïôÝëåóìá íá óõìâåß
ïëéêÞ óýãêñïõóç.
ü Ôá ðáêÝôá Á3 êáé Â2, ðïõ äçìéïõñãÞèçêáí áðü ôïõò êüìâïõò Á êáé Â áíôß-
óôïé÷á, ìåôáäüèçêáí óå åðéêáëõðôüìåíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá (ìÝóá óå 2 sec),
ìå áðïôÝëåóìá íá óõìâåß ìåñéêÞ óýãêñïõóç. Áíôßèåôá, ôï ðáêÝôï Ã2, ðïõ
äçìéïõñãÞèçêå áðü ôïí êüìâï Ã, ìåôáäüèçêå óå ìç åðéêáëõðôüìåíï ÷ñïíé-
êü äéÜóôçìá ìáæß ìå ôá ðáêÝôá Á3 êáé Â2.
Óçìåéþíåôáé üôé, ãéá íá ìåôñçèåß ç áðüäïóç ôïõ

áóõã÷ñüíéóôïõ äéêôýïõ ÁLOHA, åßíáé áíáãêáßï
íá ãßíïõí ïñéóìÝíåò ðáñáäï÷Ýò, üðùò åßíáé:
ü Ôï êáíÜëé åðéêïéíùíßáò äåí ðáñïõóéÜæåé
óöÜëìáôá èïñýâïõ.
ü Ï áñéèìüò ôùí êüìâùí ðïõ ìåôáäßäïõí åß-
íáé ìåãÜëïò.
ü Ôï ìÞêïò ôùí ðáêÝôùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé åß-
íáé óôáèåñü.
ü Ï áñéèìüò ôùí ðáêÝôùí ðïõ äçìéïõñãïýíôáé
áíÜ ìïíÜäá ÷ñüíïõ åßíáé ôõ÷áßïò.
ü Ç êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò åßíáé ìéêñÞ (<10-3 )
êáé äå ëáìâÜíåôáé õðüøç. (Ç ðáñáäï÷Þ
áõôÞ äåí éó÷ýåé ãéá ôá äïñõöïñéêÜ äßêôõá
óôá ïðïßá ç êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò áðïôå-
ëåß óçìáíôéêü ðáñÜãïíôá.)
Ìå ôçí ðñïûðüèåóç üôé ïé ðéï ðÜíù ðáñáäï-
÷Ýò éó÷ýïõí, ï ìÝãéóôïò ñõèìüò äéÝëåõóçò ðïõ
ìðïñïýìå íá ðåôý÷ïõìå áðü ôï äßêôõï äåí õðåñ-
âáßíåé ôï 18% ôçò óõíïëéêÜ ðñïóöåñüìåíçò êõ-
êëïöïñßáò.
ÐñïêåéìÝíïõ íá âåëôéùèåß o ñõèìüò äéÝëåõóçò
ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ALOHA, áíáðôý÷èçêå ôï óõã-
÷ñïíéóìÝíï ALOHA, êáôÜ ôï ïðïßï ï Üîïíáò ôïõ
÷ñüíïõ ÷ùñßæåôáé óå ïìïéüìïñöá äéáóôÞìáôá,
ðïõ ëÝãïíôáé ÷ñïíïèõñßäåò (time slots), äéÜñêåé-
Ó÷Þìá 8.1: ÐáñÜóôáóç óýãêñïõóçò óôï áóõã÷ñüíéóôï êáé óôï áò ßóçò ìå ôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò åíüò ðáêÝôïõ.
óõã÷ñïíéóìÝíï ALOHA Ïé êüìâïé óõã÷ñïíßæïíôáé ìÝóù åíüò êïéíïý ñï-
ëïãéïý, þóôå üëïé íá îåêéíïýí ôéò ìåôáäüóåéò
ôïõò óôçí áñ÷Þ ôùí ÷ñïíïèõñßäùí. ÅðïìÝíùò óå ðåñßðôùóç óýãêñïõóçò ç åðéêÜ-
45
ëõøç ôùí ðáêÝôùí èá åßíáé ïëéêÞ (ó÷Þìá 8.1â) êáé ü÷é ìåñéêÞ, üðùò óôçí ðåñßðôùóç
ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ALOHA. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ äéðëáóéÜæåé6 ôï ñõèìü äéÝëåõóçò, ï ïðï-
ßïò ìðïñåß íá öôÜóåé óôï 37% ðåñßðïõ ôùí åðé÷åéñïýìåíùí ìåôáäüóåùí.
Áí Ýíá äßêôõï áóõã÷ñüíéóôïõ ALOHA ìåôáäßäåé ìå ñõèìü 9.600 bps, ôüôå ï ìÝãé-
óôïò óõíïëéêüò ñõèìüò äéÝëåõóçò, äçëáäÞ ôï Üèñïéóìá ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ
öèÜíïõí áðü üëïõò ôïõò êüìâïõò áíÜ äåõôåñüëåðôï, èá åßíáé ìüíï 0,18 x 9.600 =
1.728 bps. Áí üìùò ÷ñçóéìïðïéçèåß ôï óõã÷ñïíéóìÝíï ALOHA, ôüôå ôï Üèñïéóìá
ôùí äõáäéêþí øçößùí ðïõ öèÜíïõí áðü üëïõò ôïõò êüìâïõò áíÜ äåõôåñüëåðôï èá
åßíáé ôï äéðëÜóéï, áöïý ï ìÝãéóôïò ñõèìüò äéÝëåõóçò èá åßíáé 0,37 x 9.600 = 3.552
bps. Óçìåéþíåôáé üôé êáé óôéò äýï ðåñéðôþóåéò, ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ êáé ôïõ óõã÷ñï-
íéóìÝíïõ ALOHA, ç ÷ùñçôéêüôçôá ôùí 1.728 êáé 3.552 bps áíôßóôïé÷á èá ðñÝðåé
íá ìïéñáóôåß êáôÜ ôï äõíáôüí éóïìåñþò óå üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ.
Ùò ñõèìüò äéÝëåõóçò
(throughput) S ôïõ äéêôýïõ ïñß-
æåôáé ï óõíïëéêüò ñõèìüò ôùí
6
Ç áíÜëõóç áõôÞ ìáò äßíåé ôçí åõêáéñßá íá åîåôÜóïõìå ìå ðáñáóôáôéêü ôñüðï ôç óõìðåñéöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé
äýï ðñùôïêüëëùí ôïõ ALOHA. ¼ðùò Ý÷åé áðïäåé÷ôåß, êÜôù áðü ïñéóìÝíåò ðáñáäï÷Ýò ïé êõñéüôå- áíÜìåóá óå äýï óôáèìïýò,
ñåò ôùí ïðïßùí Ý÷ïõí Þäç áíáöåñèåß ï ôýðïò ðïõ óõíäÝåé ôï ñõèìü äéÝëåõóçò (throughput) ìå åíþ ï ðáñå÷üìåíïò öüñôïò G
ôïí ðáñå÷üìåíï öüñôï åßíáé: ðáñéóôÜíåé ôï óõíïëéêü ñõèìü
ü S = G e2G ãéá ôï áóõã÷ñüíéóôï ALOHA ôùí äåäïìÝíùí ðïõ åìöáíß-
ü S=Ge G
ãéá ôï óõã÷ñïíéóìÝíï ALOHA æïíôáé ãéá ìåôÜäïóç.
Óôï ó÷Þìá 8.2 âëÝðïõìå

ðþò ìåôáâÜëëåôáé ï ñõèìüò
äéÝëåõóçò S ùò óõíÜñôçóç
ôïõ ðáñå÷üìåíïõ öüñôïõ G.
¼ðùò ðáñáôçñïýìå, ç ìÝ-
ãéóôç ôéìÞ ôïõ ñõèìïý äéÝëåõ-
óçò åßíáé ãéá ôï áóõã÷ñüíéóôï
ALOHA 1/2e, åíþ ãéá ôï óõã-
÷ñïíéóìÝíï ALOHA 1/e êáé
óõìâáßíåé, üôáí ï ðáñå÷üìå-
íïò öüñôïò G åßíáé 0,5 êáé 1
áíôßóôïé÷á.
Ó÷Þìá 8.2: Ðáñïõóßáóç ôçò óõìðåñéöïñÜò ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ
êáé ôïõ óõã÷ñïíéóìÝíïõ ALOHA

Ðñùôüêïëëï ALOHA, áóõã÷ñüíéóôï ALOHA, óõã÷ñïíéóìÝíï ALOHA, ñõèìüò äéÝ-
ëåõóçò, öüñôïò.
46
ÌÜèçìá 8.3: Ðñüôõðï CSMA
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ðñïçãïýìåíï ìÜèçìá, ìå ôï óõã÷ñïíéóìÝíï ALOHA ï ìÝãé-

óôïò ñõèìüò äéÝëåõóçò ôïõ êáíáëéïý äåí õðåñâáßíåé ôï 37%. Ôï êýñéï ìåéïíÝêôçìá
ôïõ ðñùôïêüëëïõ áõôïý åßíáé üôé êÜèå êüìâïò ðïõ Ý÷åé ðáêÝôï íá ìåôáäþóåé ðñï÷ù-
ñåß óôç ìåôÜäïóç ÷ùñßò íá åíäéáöÝñåôáé áí êÜðïéïò Üëëïò êüìâïò ìåôáäßäåé åêåßíç
ôç óôéãìÞ, ìå áðïôÝëåóìá ç óýãêñïõóç íá åßíáé áíáðüöåõêôç. Óôá ôïðéêÜ äßêôõá
õðïëïãéóôþí åßíáé ðïëëÝò öïñÝò äõíáôüí ï êüìâïò ðïõ èÝëåé íá ìåôáäþóåé íá áíá-
ãíùñßæåé ôé êÜíïõí ïé Üëëïé êüìâïé êáé íá óõìðåñéöÝñåôáé áíÜëïãá. ¼ìùò ç äõíáôü-
ôçôá áõôÞ äåí åßíáé ðÜíôá ðñïöáíÞò. Óôá áóýñìáôá äßêôõá, ãéá ðáñÜäåéãìá, ï óôáè-
ìüò âÜóçò ðñÝðåé íá åßíáé ïñáôüò áðü üëïõò ôïõò óôáèìïýò, äéáöïñåôéêÜ ç åðéêïé-
íùíßá äåí êáèßóôáôáé åöéêôÞ. ¸íá ðñùôüêïëëï ôï ïðïßï óôçñßæåôáé óå ìåèüäïõò á-
íôáãùíéóìïý ãéá ôçí ðñüóâáóç ôùí êüìâùí óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò êáé ôï ïðïßï åðé-
ôñÝðåé óôïõò êüìâïõò íá áíé÷íåýïõí ôçí ýðáñîç öÝñïíôïò óÞìáôïò, ðñïôïý åðé÷åé-
ñÞóïõí íá ìåôáäþóïõí, ïíïìÜæåôáé ðñùôüêïëëï ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß-
÷íåõóç öÝñïíôïò (CSMA: Carrier Sense Multiple Access)7 . Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò
ôÝôïéïõ äéêôýïõ ðåñéãñÜöôçêáí êáé óôï ÌÜèçìá 7.4.
ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò ðáñáëëáãÝò ôïõ ðñùôïêüëëïõ CSMA (ó÷Þìá 8.3), üìùò ç âáóé-
êÞ éäÝá ðáñáìÝíåé ç ßäéá. Óôçí áðëïýóôåñç ôùí ðåñéðôþóåùí ï êüìâïò ðïõ ðñüêåéôáé
íá ìåôáäþóåé áíé÷íåýåé ðñþôá ôï êáíÜëé, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáðéóôþóåé áí êÜðïéá Üëëç
ìåôÜäïóç åßíáé óå åîÝëéîç.
Áí óõìâáßíåé êÜôé ôÝôïéï, ï
êüìâïò óõíå÷ßæåé íá áíé-
÷íåýåé ôï êáíÜëé áíáâÜëëï-
íôáò ôç ìåôÜäïóÞ ôïõ, ìÝ-
÷ñéò üôïõ äéáðéóôþóåé üôé
áõôü åßíáé åëåýèåñï, ïðüôå
êáé ìåôáäßäåé ôï ðáêÝôï ôïõ.
Ðáñ üôé ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ìåé-
þíåé ôéò óõãêñïýóåéò, åíôïý-
ôïéò äåí ôéò áðïêëåßåé åíôå-
ëþò, áöïý åíäÝ÷åôáé ðåñéó-
óüôåñïé ôïõ åíüò êüìâïé, ïé
ïðïßïé åßíáé Ýôïéìïé ãéá ìåôÜ- Ó÷Þìá 8.3: ÐáñáëëáãÝò ôïõ ðñùôïêüëëïõ CSMA
äïóç (Ý÷ïõí äçëáäÞ ðáêÝ-
ôï), íá åðé÷åéñÞóïõí íá ìåôáäþóïõí ôï ðáêÝôï ôïõò, üôáí äéáðéóôþóïõí üôé ôï êáíÜ-
ëé åßíáé åëåýèåñï, ïðüôå ç óýãêñïõóç èá åßíáé áíáðüöåõêôç. Ôï ðñùôüêïëëï áõôü
ëÝãåôáé 1-åðéìÝíïí CSMA (1-persistent CSMA)8 êáé áíôéäéáóôÝëëåôáé áðü ôï ìç-åðéìÝ-
7
ÁíáöÝñåôáé åðßóçò êáé ùò ðñùôüêïëëï «Üêïõóå, ðñéí ìéëÞóåéò» ( LBT: Listen Before Talk).
47
íïí CSMA (non-persistent CSMA), óýìöùíá ìå ôï ïðïßï ï óôáèìüò ðïõ èÝëåé íá

ìåôáäþóåé, áëëÜ âñßóêåé ôï êáíÜëé áðáó÷ïëçìÝíï, äå óõíå÷ßæåé ôçí áíß÷íåõóç ôïõ
êáíáëéïý, üðùò óôçí ðñïçãïýìåíç ðåñßðôùóç, áëëÜ ðåñéìÝíåé êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜ-
óôçìá, ðñïôïý åðáíáëÜâåé ôçí üëç äéáäéêáóßá.
¼ðùò áíáöÝñèçêå êáé óôï ðñùôüêïëëï ALOHA, ç êáèõóôÝñçóç ôçò ìåôÜäïóçò
ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôçí áðüäïóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ 1-åðéìÝíïí CSMA, áöïý õ-
ðÜñ÷åé ðÜíôá ç ðéèáíüôçôá, áêñéâþò ìåôÜ ôçí Ýíáñîç ôçò áðïóôïëÞò ôïõ ðáêÝôïõ
åíüò êüìâïõ, êÜðïéïò Üëëïò êüìâïò ðïõ åßíáé Ýôïéìïò ãéá ìåôÜäïóç íá áñ÷ßóåé êáé
áõôüò ôçí áðïóôïëÞ ôïõ ðáêÝôïõ ôïõ. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ ôï óÞìá ôïõ ðñþôïõ
êüìâïõ äå öèÜíåé Ýãêáéñá óôï äåýôåñï êüìâï êáé Ýôóé áõôüò èåùñåß ôï êáíÜëé åëåý-
èåñï ãéá ìåôÜäïóç, ìå áðïôÝëåóìá íá óõìâåß âÝâáéç óýãêñïõóç (ó÷Þìá 8.5). Öõóé-
êÜ óôçí ðåñßðôùóç ôïõ 1-åðéìÝíïí CSMA áíáìÝíåôáé íá óõìâïýí ðïëý ëéãüôåñåò
óõãêñïýóåéò áðü ôï ALOHA, áöïý ïé êüìâïé áíé÷íåýïõí ôï êáíÜëé, ðñéí ìåôáäþ-
óïõí, ìåéþíïíôáò Ýôóé ôçí ðéèáíüôçôá óõãêñïýóåùí.
Óå óýãêñéóç ìå ôéò Üëëåò äýï ðáñáëëáãÝò ôïõ CSMA ôo 1-åðéìÝíïí CSMA ðáñïõ-
óéÜæåé ÷áìçëüôåñç áðüäïóç êáé ìåãáëýôåñåò êáèõóôåñÞóåéò, áöïý ç åðéìïíÞ ôïõ
íá ìåôáäþóåé, óå óõíäõáóìü ìå ôçí êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò ôïõ óÞìáôïò, ðñïêáëåß
óõãêñïýóåéò. Áêüìç êáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò ôïõ óÞìáôïò
äåí ðáßæåé óçìáíôéêü ñüëï, üðùò åßíáé ç ðåñßðôùóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, óõãêñïý-
óåéò ìðïñåß íá óõìâïýí êáé ðÜëé. Óôï ó÷Þìá 8.6 ðáñïõóéÜæåôáé ç ðåñßðôùóç äýï
8
Ôï ðñùôüêïëëï p-åðéìÝíïí CSMA (p-persistent CSMA), ðïõ åöáñìüæåôáé óå óõã÷ñïíéóìÝíï
êáíÜëé, ãåíéêåýåé ôçí ðåñßðôùóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ 1-åðéìÝíïí CSMA. Óýìöùíá ì áõôü, üôáí ï
êüìâïò åßíáé Ýôïéìïò ãéá ìåôÜäïóç, áíé÷íåýåé ôï êáíÜëé êáé, áí áõôü åßíáé åëåýèåñï, áðïóôÝëëåé ôï
ðáêÝôï ôïõ ìå ðéèáíüôçôá p (0<p<1), åíþ ìå ðéèáíüôçôá q =1 p áðÝ÷åé áðü ôç ìåôÜäïóç ìÝ÷ñé ôçí
åðüìåíç ÷ñïíïèõñßäá. Áí êáé áõôÞ ç ÷ñïíïèõñßäá åßíáé åëåýèåñç, ôüôå ìåôáäßäåé êáé ðÜëé ìå ðéèáíü-
ôçôá p êáé áðÝ÷åé ìå ðéèáíüôçôá q. ÁõôÞ ç äéáäéêáóßá óõíå÷ßæåôáé, ìÝ÷ñéò üôïõ ï êüìâïò íá ìåôáäþóåé
ôï ðáêÝôï ôïõ. Áí óôï ìåôáîý êÜ-
ðïéïò Üëëïò êüìâïò áñ÷ßóåé íá
ìåôáäßäåé, ôüôå ðåñéìÝíåé ãéá êÜ-
ðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé óôç
óõíÝ÷åéá åðáíáëáìâÜíåé ôçí üëç
äéáäéêáóßá. ÖõóéêÜ óôçí ðåñßðôù-
óç ðïõ ï êüìâïò âñåé ôï êáíÜëé
áðáó÷ïëçìÝíï, ðåñéìÝíåé ìÝ÷ñé
ôçí åðüìåíç ÷ñïíïèõñßäá êáé å-
öáñìüæåé ôçí ßäéá äéáäéêáóßá. Óôï
ó÷Þìá 8.4 áðåéêïíßæåôáé ôï äéÜ-
ãñáììá óýãêñéóçò ôïõ ñõèìïý
äéÝëåõóçò ðñïò ôïí ðáñå÷üìå-
íï öüñôï êõêëïöïñßáò ôüóï ãéá
Ó÷Þìá 8.4: Óýãêñéóç ôïõ ñõèìïý äéÝëåõóçò ðñïò ôïí
ôá ðñùôüêïëëá CSMA üóï êáé
ðáñå÷üìåíï öüñôï êõêëïöïñßáò ãéá ôá äéáöïñåôéêÜ
ãéá ôá ðñùôüêïëëá ALOHA.
ðñùôüêïëëá ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò
48
Ó÷Þìá 8.5: ÅðåéäÞ êáé ïé äýï êüìâïé Á êáé Â áíß÷íåõóáí ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá ôï êáíÜëé êáé
äéáðßóôùóáí üôé Þôáí óå êáôÜóôáóç áñãßáò, ìåôÝäùóáí áìÝóùò. ¼ìùò, ëüãù ôçò êáèõóôÝñçóçò
äéÜäïóçò, ôï óÞìá ôïõ êüìâïõ Â äåí Ýöôáóå Ýãêáéñá óôïí êüìâï Á,
ìå áðïôÝëåóìá íá åðÝëèåé óýãêñïõóç.
êüìâùí Ýôïéìùí ãéá ìåôÜäïóç ïé ïðïßïé, ìåôÜ ôïí ôåñìáôéóìü ôçò ìåôÜäïóçò ôïõ ðáêÝ-
ôïõ ôïõ êüìâïõ ðïõ âñßóêåôáé óôï ìÝóï ðåñßðïõ ôçò ìåôáîý ôïõò áðüóôáóçò, äéáðé-
óôþíïõí üôé ôï êáíÜëé åßíáé åëåýèåñï êáé áðïöáóßæïõí íá ìåôáäþóïõí, ìå áðïôÝëåóìá
ç óýãêñïõóç íá åßíáé áíáðüöåõêôç.
Ó÷Þìá 8.6: Ìüëéò ï êüìâïò Ã ôåñìÜôéóå ôç ìåôÜäïóÞ ôïõ êáé ôï êáíÜëé âñÝèçêå óå êáôÜóôáóç
áñãßáò, ïé êüìâïé Á êáé Â Þôáí Ýôïéìïé ãéá ìåôÜäïóç. ÅðåéäÞ áõôïß áðÝ÷ïõí ßóç ðåñßðïõ
áðüóôáóç áðü ôïí êüìâï Ã, äéáðßóôùóáí ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá üôé ôï êáíÜëé åßíáé åëåýèåñï êáé
ìåôÝäùóáí ó÷åäüí áìÝóùò, ìå áðïôÝëåóìá ôç óýãêñïõóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò.

Ðñùôüêïëëï ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò (CSMA), 1-åðéìÝíïí
CSMA, ìç åðéìÝíïí CSMA, p-åðéìÝíïí CSMA.
49
ÌÜèçìá 8.4: Ðñüôõðá CSMA/CD, ÉÅÅÅ

802.3 êáé Ethernet
8.4.1 Ôï ðñüôõðï CSMA/CD

Ç âåëôßùóç ðïõ åðÝöåñå ôï ðñùôüêïëëï CSMA óôï ALOHA áðïäåß÷ôçêå áóöáëþò
åõåñãåôéêÞ ãéá ôçí áðüäïóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ôüóï ùò ðñïò ôï ñõèìü äéÝëåõóçò
üóï êáé ùò ðñïò ôçí êáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò ôùí ðáêÝôùí óôï äßêôõï. Ìéá íÝá
âåëôßùóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ CSMA, ðïõ Ýãéíå ç áðáñ÷Þ ãéá ôçí ðáñáðÝñá áíÜðôõîÞ
ôïõ êáé ôçí åéóáãùãÞ ôïõ óôçí åíóýñìáôç åðéêïéíùíßá, Ýäùóå ôç äõíáôüôçôá óôïõò
êüìâïõò íá óôáìáôïýí ôéò ìåôáäüóåéò ôïõò, ìüëéò áíôéëçöèïýí óýãêñïõóç óôï êáíÜëé.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí äýï Þ ðåñéóóüôåñïé êüìâïé áíé÷íåýïíôáò ôï êáíÜëé äéáðéóôþ-
óïõí üôé áõôü åßíáé óå áñãßá êáé áðïöáóßóïõí íá ìåôáäþóïõí ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá,
èá äéáðéóôþóïõí ó÷åäüí ôáõôü÷ñïíá êáé ôç óýãêñïõóç ðïõ èá óõìâåß. ÅðïìÝíùò
èá äéáêüøïõí áìÝóùò ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò, ðïõ Ýôóé êé áëëéþò ó áõôÞ ôçí
ðåñßðôùóç åßíáé áíþöåëç, ìå áðïôÝëåóìá ôç âåëôßùóç ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ
üóïí áöïñÜ ôï ñõèìü äéÝëåõóçò êáé ôçí êáèõóôÝñçóç ìåôÜäïóçò ôùí ðáêÝôùí.
ÊÜèå êüìâïò ðïõ äéáðéóôþíåé óýãêñïõóç áíáâÜëëåé ôç ìåôÜäïóç ôïõ ðáêÝôïõ ôïõ,
ðåñéìÝíïíôáò ãéá êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, êáé åðé÷åéñåß áñãüôåñá, õðïèÝôïíôáò üôé
óôï äéÜóôçìá áõôü êáíåßò Üëëïò êüìâïò äåí Üñ÷éóå íá ìåôáäßäåé. Ôï íÝï âåëôéùìÝíï
ðñùôüêïëëï ïíïìÜóôçêå ðñùôüêïëëï ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝ-
ñïíôïò êáé áíáãíþñéóç óõãêñïýóåùí (CSMA/CD: Carrier Sense Multiple Access/
Collision Detection).
Ôï CSMA/CD, üðùò êáé ðïëëÜ áðü ôá ðñüôõðá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, áêïëïõèïýí ôïõò
ãåíéêïýò êáíüíåò ðïõ ðåñéãñÜöôçêáí óôï ÌÜèçìá 7.4. Ôï êáíÜëé åßíáé óõã÷ñïíéóìÝíï
óå êÜèå ÷ñïíïèõñßäá êáé ìðïñåß íá âñßóêåôáé óå ìßá áðü ôéò áêüëïõèåò ôñåéò êáôáóôÜ-
óåéò:
ü ÊáôÜóôáóç áñãßáò. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ äåí åðé÷åéñåßôáé ìåôÜäïóç áðü
êáíÝíáí êüìâï ôïõ êáíáëéïý. Ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáôÜ ôï ïðïßï ôï êáíÜëé
ðáñáìÝíåé óå áñãßá ëÝãåôáé ðåñßïäïò áñãßáò.
ü ÊáôÜóôáóç ìåôÜäïóçò. Ôï êáíÜëé åßíáé áðáó÷ïëçìÝíï áðü êÜðïéá åðéôõ÷çìÝ-
íç ìåôÜäïóç. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ üëïé ïé êüìâïé äéáðéóôþíïõí üôé êÜðïéïò
Üëëïò êüìâïò Ý÷åé äåóìåýóåé ôï êáíÜëé êáé äåí åðé÷åéñïýí íá ìåôáäþóïõí.
Áõôü ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá áðáó÷üëçóçò ôïõ êáíáëéïý ëÝãåôáé ðåñßïäïò ìå-
ôÜäïóçò.
ü ÊáôÜóôáóç áíôáãùíéóìïý. Ôï êáíÜëé åßíáé áðáó÷ïëçìÝíï áðü êÜðïéá óýãêñïõ-
óç. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ üëïé ïé êüìâïé äéáðéóôþíïõí Þ üôé Ý÷ïõí ïé ßäéïé å-
ìðëáêåß óå êÜðïéá óýãêñïõóç êáé åðïìÝíùò äéáêüðôïõí ôç óõíÝ÷éóç ôçò ìåôÜ-
äïóçò ôïõ ðáêÝôïõ ôïõò Þ üôé êÜðïéïé Üëëïé êüìâïé Ý÷ïõí åìðëáêåß óå óýãêñïõ-
óç êáé Ý÷ïõí äåóìåýóåé ôï êáíÜëé êáé åðïìÝíùò äåí åðé÷åéñïýí íá ìåôáäþóïõí.
50
Áõôü ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá áðáó÷üëçóçò ôïõ êáíáëéïý ëÝãåôáé ðåñßïäïò á-

íôáãùíéóìïý. Óçìåéþíåôáé üôé ç ðåñßïäïò áíôáãùíéóìïý ðåñéëáìâÜíåé ôï ÷ñü-
íï ðïõ áðáéôåßôáé ðñïêåéìÝíïõ ôï êáíÜëé íá åðéëýóåé ôéò óõãêñïýóåéò êáé íá
êáôáóôåß êáé ðÜëé Ýôïéìï ãéá ìåôÜäïóç.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 8.7, ôç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ t0 ï êüìâïò Ý÷åé ôåñìáôßóåé ôç
ìåôÜäïóç ôïõ ðëáéóßïõ ôïõ êáé åðïìÝíùò üëïé ïé êüìâïé ðïõ åßíáé Ýôïéìïé ãéá ìåôÜäï-
óç ìðïñïýí ôþñá íá åðé÷åéñÞóïõí íá ìåôáäþóïõí ôï ðëáßóéü ôïõò. Áí üìùò äýï Þ
ðåñéóóüôåñïé êüìâïé åðé÷åéñÞóïõí íá ìåôáäþóïõí ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ t0, èá óõì-
Ï åëÜ÷éóôïò ÷ñüíïò ðïõ áðáé-

ôåßôáé ãéá ôçí áíáãíþñéóç ìéáò
óýãêñïõóçò éóïýôáé ìå ôï
÷ñüíï ðïõ ÷ñåéÜæåôáé ôï óÞìá
ãéá íá ìåôáäïèåß áðü ôïí Ýíáí
êüìâï óôïí Üëëï.
Ó÷Þìá 8.7: Ôï CSMA/CD ìðïñåß íá âñßóêåôáé åßôå óå êáôÜóôáóç áñãßáò åßôå óå êáôÜóôáóç
áíôáãùíéóìïý Þ óå êáôÜóôáóç ìåôÜäïóçò.
âåß óýãêñïõóç. ¢ñá ôï êñßóéìï åñþôçìá áöïñÜ ôç äéÜñêåéá ôçò ðåñéüäïõ áíôáãùíé-
óìïý êáé åéäéêüôåñá ôï ÷ñüíï ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôçí áíáãíþñéóç ìéáò óýãêñïõóçò.
Åßíáé óçìáíôéêü íá ôïíéóôåß üôé, Ó Ýíá äßêôõï åêðïìðÞò âáóéêÞò æþíçò ï ÷ñüíïò áíáãíþñéóçò ìéáò óýãêñïõóçò
óå áíôéäéáóôïëÞ ìå ôá ðñùôü- åßíáé äéðëÜóéïò áðü ôçí êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò ôïõ óÞìáôïò óôï êáëùäéáêü ìÝóï.
êïëëá ALOHA êáé CSMA ðïõ Óçìåéþíåôáé üôé ç êáèõóôÝñçóç áõôÞ, ðïõ óõìâïëßæåôáé ìå ô, áöïñÜ ôï ÷ñüíï ðïõ
Ý÷ïõí åöáñìïãÞ óôçí áóýñ- ÷ñåéÜæåôáé ôï óÞìá ãéá íá ìåôáäïèåß ìåôáîý ôùí ðéï áðïìáêñõóìÝíùí êüìâùí ôïõ
ìáôç åðéêïéíùíßá, ç éêáíüôçôá äéêôýïõ. ÅðïìÝíùò ç äéÜñêåéá ìåôÜäïóçò êÜèå ðëáéóßïõ èá ðñÝðåé íá åßíáé ôÝôïéá,
ôçò áíáãíþñéóçò ôùí óõãêñïý- ðïõ íá åðéôñÝðåé ôçí áíáãíþñéóç ôùí óõãêñïýóåùí ðñéí áðü ôï ôÝëïò ôçò ìåôÜäï-
óåùí áöïñÜ ôá åíóýñìáôá óÞò ôïõ, äçëáäÞ ôïõëÜ÷éóôïí 2ô (ó÷Þìá 8.8), äéáöïñåôéêÜ ïé óõãêñïýóåéò äå èá
ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé åðïìÝíùò áíáãíùñßæïíôáé Ýãêáéñá, ìå óõíÝðåéá ç áðüäïóç ôïõ ðñïôýðïõ CSMA/CD íá åßíáé
ôï íÝï ðñùôüêïëëï Ý÷åé å- áíÜëïãç ìå áõôÞí ôïõ CSMA. Ôï Üìåóï óõìðÝñáóìá ðïõ ðñïêýðôåé áðü ôá ðáñáðÜ-
öáñìïãÞ óôá åíóýñìáôá ôï- íù åßíáé üôé ôï ìÞêïò ôïõ êáëùäßïõ äåí ðñÝðåé íá åßíáé ðïëý ìåãÜëï, þóôå ïé óõãêñïý-
ðéêÜ äßêôõá. Ëüãù ôçò åðéôõ- óåéò íá ìðïñïýí íá áíáãíùñßæïíôáé. ÅíäåéêôéêÜ áíáöÝñïõìå üôé Ýíá ïìïáîïíéêü êá-
÷ßáò ôïõ CSMA/CD Ýãéíáí áñ- ëþäéï ìÞêïõò 1 km Ý÷åé êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò óÞìáôïò ô=5 ìsec.
êåôÝò ðñïóðÜèåéåò ðñïóáñìï- Ç áíáãíþñéóç ôùí óõãêñïýóåùí åßíáé ìéá äéáäéêáóßá êáôÜ ôçí ïðïßá ï êüìâïò
ãÞò ôïõ óôï ðåñéâÜëëïí ôçò á- ðáñáêïëïõèåß, ìÝóù êÜðïéáò äéÜôáîçò, ôï êáëùäéáêü ìÝóï óå üëç ôç äéÜñêåéá ôçò
óýñìáôçò åðéêïéíùíßáò, ïé ïð- ìåôÜäïóçò. ÐñáêôéêÜ áõôü óçìáßíåé üôé ï êüìâïò óõãêñßíåé ôçí éó÷ý Þ ôï ðëÜôïò ôïõ
ïßåò üìùò äåí êáñðïöüñçóáí. ðáëìïý ôïõ óÞìáôïò ðïõ ëáìâÜíåé ìå áõôü ðïõ Ýóôåéëå. Áí ôï óÞìá ðïõ èá ëÜâåé ï
êüìâïò åßíáé äéáöïñåôéêü áðü áõôü ðïõ Ýóôåéëå, ôüôå äéáðéóôþíåé üôé óõíÝâç óýãêñïõ-
óç. Ôï ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò ôùí óçìÜôùí ðñÝðåé íá åðéôñÝðåé ôçí áíáãíþñéóç ôùí
óõãêñïýóåùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç óýãêñïõóç äýï óçìÜôùí ôÜóçò 0 Volt åßíáé ðïëý
51
Ó÷Þìá 8.8: Ç áíáãíþñéóç ôçò óýãêñïõóçò ìðïñåß íá Ý÷åé ìÝãéóôç äéÜñêåéá 2ô.
(á) Ôç ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ 0 ï êüìâïò Á óôÝëíåé Ýíá ðëáßóéï.
(â) Ôï ðëáßóéï ðñïóåããßæåé ôïí êüìâï Â óå ÷ñüíï ô - å.
(ã) Áêñéâþò ðñéí ôï ðëáßóéï ôïõ êüìâïõ Á öèÜóåé óôïí êüìâï Â, áõôüò áñ÷ßæåé ôç ìåôÜäïóç
ôïõ äéêïý ôïõ ðëáéóßïõ. ¼ôáí ï êüìâïò Â äéáðéóôþóåé üôé Ýëáâå ðåñéóóüôåñç éó÷ý óÞìáôïò
áðü áõôÞí ðïõ Ýóôåéëå, áíôéëáìâÜíåôáé üôé Ý÷åé åìðëáêåß óå óýãêñïõóç, ïðüôå óôáìáôÜ ôç
ìåôÜäïóÞ ôïõ êáé óôÝëíåé áìÝóùò Ýíá óÞìá èïñýâïõ 48 bits óôïõò Üëëïõò êüìâïõò.
(ä) Ôï óÞìá èïñýâïõ öèÜíåé óôïí êüìâï Á óå ÷ñüíï 2ô, ïðüôå áõôüò óôáìáôÜ ôç ìåôÜäïóÞ ôïõ.
ðéèáíü íá ìçí ìðïñåß íá áíáãíùñéóôåß.

¸íá óçìåßï ðïõ ðñÝðåé íá õðïëïãéóôåß, áöïý áöïñÜ ôçí áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ
CSMA/CD, åßíáé ç äéÜñêåéá áðï÷Þò åíüò êüìâïõ ðïõ áíß÷íåõóå ìéá óýãêñïõóç. Åßíáé
öõóéêü ç äéÜñêåéá áõôÞ íá äéáöÝñåé áðü êüìâï óå êüìâï, þóôå íá ìçí
åðáíáëáìâÜíïíôáé ìåôáäüóåéò ðïõ êáôáëÞãïõí óå óõíå÷üìåíåò óõãêñïýóåéò.
Åðßóçò ðñÝðåé íá õðïëïãéóôåß ç ðéèáíüôçôá óõììåôï÷Þò êÜðïéïõ êüìâïõ óå åðáíåé-
ëçììÝíåò óõãêñïýóåéò êáé íá ëáìâÜíïíôáé ìÝôñá, þóôå ç óõììåôï÷Þ ôïõ óôïí áíôá-
ãùíéóìü íá åßíáé áíÜëïãç ôïõ áñéèìïý ôùí óõãêñïýóåùí óôéò ïðïßåò Ý÷åé åìðëáêåß.
Ãé áõôïýò ôïõò õðïëïãéóìïýò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï äõáäéêüò áëãüñéèìïò åêèåôéêÞò
áðï÷Þò (binary exponential backoff algorithm), óýìöùíá ìå ôïí ïðïßï ç äéÜñêåéá
áðï÷Þò ìåôñéÝôáé óå ÷ñïíïèõñßäåò (ó÷Þìá 8.7). ¸ôóé, ìåôÜ áðü ìéá óýãêñïõóç, ï
÷ñüíïò ÷ùñßæåôáé óå ÷ñïíïèõñßäåò äéÜñêåéáò 2ô (ìÝãéóôç êáèõóôÝñçóç äéÜäïóçò
óÞìáôïò ìå åðéóôñïöÞ). Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôï êáèïñéóìÝíï áðü ôï ðñùôüêïëëï 802.3
ôïðéêü äßêôõï ôùí 10 Mbps, ìÝãéóôçò áðüóôáóçò 2,5 km êáé 4 åðáíáëçðôþí, ç ÷ñï-
52
íïèõñßäá Ý÷åé äéÜñêåéá 51,2 ìsec. ÌåôÜ áðü k óõãêñïýóåéò óôéò ïðïßåò Ý÷åé åìðëáêåß
Ýíáò êüìâïò, ï áñéèìüò ôùí ÷ñïíïèõñßäùí ðïõ ðáñáëåßðåé åðéëÝãåôáé ôõ÷áßá áðü ôï
äéÜóôçìá 0 Ýùò 2k - 1. ¸ôóé:
Áñéèìüò ÄéÜóôçìá ÷ñïíïèõñßäùí êá- Ðéèáíüôçôá íá îáíáóõìâåß

óõãêñïýóåùí k èõóôÝñçóçò (0 Ýùò 2k - 1) óýãêñïõóç
1 0, 1 0,5
2 0, 1, 2, 3 0,25
3 0, 1, 27 0,125
4 0, 1, 215 0,0625
5 0, 1, 231 0,03125
6 0, 1, 263 0,015625
7 0, 1, 2127 0,0078125
8 0, 1, 2255 0,0039062
9 0, 1, 2511 0,0019531
10 0, 1, 21023 0,0009765
Ï áëãüñéèìïò óå êÜèå ÷ñïíïèõñßäá ðñïóðáèåß íá âñåé ôïí êáôÜëëçëï áñéèìü ôùí

êüìâùí ðïõ åßíáé ðéèáíü íá óõììåôÝ÷ïõí óôïí áíôáãùíéóìü, þóôå íá åëá÷éóôïðïéïý-
íôáé ïé óõãêñïýóåéò. ¼ìùò ðáñïõóéÜæåé ïñéóìÝíåò áäõíáìßåò, ïé ïðïßåò åßíáé ïé áêü-
ëïõèåò:
ü ¼ôáí ï áñéèìüò ôùí êüìâùí åßíáé ìéêñüò êáé ï áñéèìüò ôùí óõãêñïýóåùí ìå
ôéò ïðïßåò åðéâáñýíïíôáé ïé êüìâïé ìåãÜëïò, ôüôå ç ðéèáíüôçôá íá îáíáóõìâåß
óýãêñïõóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò åßíáé ìéêñÞ, üìùò ï ÷ñüíïò åðáíáìåôÜäïóÞò
ôïõò åßíáé ìåãÜëïò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, 2 êüìâïé ìå 9 Þ 10 óõãêñïýóåéò ï êáèÝ-
íáò åßíáé åðüìåíï íá Ý÷ïõí ðïëý ìéêñÞ ðéèáíüôçôá íá óõãêñïõóôïýí êáé ðÜëé,
üìùò ç êáèõóôÝñçóç ðñïêåéìÝíïõ íá åðé÷åéñÞóïõí åðáíáìåôÜäïóç åßíáé ìå-
ãÜëç.
ü ¼ôáí ï áñéèìüò ôùí êüìâùí åßíáé ìåãÜëïò êáé ï áñéèìüò ôùí óõãêñïýóåùí ìå
ôéò ïðïßåò åðéâáñýíïíôáé ïé êüìâïé ìéêñüò, ôüôå ç ðéèáíüôçôá íá îáíáóõìâåß
óýãêñïõóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò åßíáé ìåãÜëç, üìùò ï ÷ñüíïò åðáíáìåôÜäïóÞò
ôïõò åßíáé ìéêñüò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, 100 êüìâïé ìå 2 Þ 3 óõãêñïýóåéò ï êáèÝ-
íáò åßíáé åðüìåíï íá Ý÷ïõí ðïëý ìåãÜëç ðéèáíüôçôá íá óõãêñïõóôïýí êáé
ðÜëé, üìùò ç êáèõóôÝñçóç ðñïêåéìÝíïõ íá åðé÷åéñÞóïõí åðáíáìåôÜäïóç åßíáé
ìéêñÞ.
8.4.2 Ôï ðñüôõðï IEEE 802.3 êáé ôï Ethernet

Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3 áíôéðñïóùðåýåôáé áðü ôï 1-åðéìÝíïí CSMA/CD. Óôï ðñüôõ-
ðï áõôü ï êüìâïò ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäþóåé áíé÷íåýåé ôï êáíÜëé êáé, áí äéáðéóôþóåé
53
üôé åßíáé áðáó÷ïëçìÝíï, ðåñéìÝíåé, ìÝ÷ñé áõôü íá ðåñéÝëèåé óå êáôÜóôáóç áñãßáò.

ÄéáöïñåôéêÜ, áí äéáðéóôþóåé üôé åßíáé óå áñãßá, ìåôáäßäåé áìÝóùò. Áí äýï Þ ðåñéó-
óüôåñïé êüìâïé áñ÷ßóïõí ôáõôü÷ñïíá ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò óå Ýíá êáíÜëé
ðïõ âñßóêåôáé óå êáôÜóôáóç áñãßáò, èá ãßíåé óýãêñïõóç. Ìüëéò ïé êüìâïé äéáðéóôþ-
óïõí ôç óýãêñïõóç óôçí ïðïßá åíåðëÜêçóáí, óôáìáôïýí ôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí Ç áñ÷éêÞ Ýêäïóç ôïõ ðñïôý-
ôïõò êáé ðåñéìÝíïõí êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðñïêåéìÝíïõ íá åðáíáëÜâïõí ôçí üëç ðïõ ÉÅÅÅ 802.3 ãéá åêðïìðÞ
äéáäéêáóßá. âáóéêÞò æþíçò áíáðôý÷èçêå
Ç äçìéïõñãßá ôïõ ðñïôýðïõ ÉÅÅÅ 802.3 óôçñß÷èçêå óôá ðñùôüêïëëá ALOHA êáé áðü ôçí åôáéñåßá XEROX êáé
CSMA, ôá ïðïßá åöáñìüóôçêáí óôç ñáäéïåðéêïéíùíßá. Áñãüôåñá ç åôáéñåßá XEROX ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ùò ôìÞìá ôïõ
PARK åíóùìÜôùóå ôï CSMA/CD, ðñïêåéìÝíïõ íá êáôáóêåõÜóåé ôï óýóôçìá 2.94 ôïðéêïý äéêôýïõ ôçò, ðïõ Ýãé-
Mbps CSMA/CD, ôï ïðïßï õëïðïßçóå óå ìéá åãêáôÜóôáóç óýíäåóçò 100 çëåêôñïíé- íå ãíùóôü ùò Ethernet. Ç å-
êþí õðïëïãéóôþí ìå Ýíá êáëþäéï 1 km. Ôï óýóôçìá áõôü ïíïìÜóôçêå Ethernet êáé ðÝêôáóç ôïõ ðñïôýðïõ ãéá åê-
áðïôÝëåóå ôç âÜóç åðÜíù óôçí ïðïßá ïé åôáéñåßåò DEC êáé INTEL êáôáóêåýáóáí ôï ðïìðÞ åõñåßáò æþíçò Ýãéíå
ãíùóôü ðñüôõðï 10 Mbps ÉÅÅÅ 802.3. Óçìåéþíåôáé üôé ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3 ðåñé- áðü ôçí åôáéñåßá MITRE óôá
ãñÜöåé üëç ôçí ïéêïãÝíåéá ôùí ðñïôýðùí 1-åðéìÝíïí CSMA/CD êáé óõìðåñéëáìâÜíåé ôÝëç ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1970.
ôï Ethernet, ôï ïðïßï åßíáé óõãêåêñéìÝíï ðñïúüí ðïõ õëïðïéåß áñêåôÜ êáëÜ ôï ðñüôõ- Áðü ôï 1980 êáé ìåôÜ ðïëëÝò
ðï ÉÅÅÅ 802.3. åôáéñåßåò ðáñïõóßáóáí äéÜöï-
ñá óõóôÞìáôá âáóéóìÝíá óôï
ðñüôõðï áõôü.
Ðñùôüêïëëï ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò ìå áíß÷íåõóç öÝñïíôïò êáé áíáãíþñéóç
óõãêñïýóåùí (CSMA/CD), Åthernet, äõáäéêüò áëãüñéèìïò åêèåôéêÞò áðï÷Þò.
54
ÌÜèçìá 8.5: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4

Äßêôõá äéáýëïõ ìå êïõðü-
íé äéÝëåõóçò
Ôï ðñüôõðï IEEE 802.4 õëïðïéåßôáé óå äßêôõá äéáýëïõ ðïõ åöáñìüæïõí ùò ìÝèï-
äï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ôï êïõðüíé äéÝëåõóçò (token passing). Ç äç-
ìéïõñãßá ôïõ ïöåßëåôáé ôüóï óôçí áíáóöÜëåéá ôùí ÷ñçóôþí ãéá ôçí åíäå÷ïìÝíùò
ìåãÜëç êáèõóôÝñçóç óôç ìåôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí ôïõò üóï êáé óôçí áäõíáìßá áíôé-
ìåôþðéóçò ôïõ ðñïâëÞìáôïò ôùí ðñïôåñáéïôÞôùí. Óå ðñáêôéêü åðßðåäï êáé ôá äýï
ðñïâëÞìáôá Þôáí óçìáíôéêÜ êáé äåí åß÷áí áíôéìåôùðéóôåß áðü ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3
ðïõ åß÷å áíáðôõ÷èåß ìÝ÷ñé ôüôå.
Ó÷Þìá 8.9: Äßêôõï äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò
8.5.2 Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4

Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4 óôçñßæåôáé óå ôïðïëïãßá äéáýëïõ Þ ãåíéêüôåñá äÝíôñïõ,
÷ñçóéìïðïéåß üìùò íïçôü äáêôýëéï ðñïêåéìÝíïõ íá äþóåé äéêáßùìá ìåôÜäïóçò (ó÷Þ-
ìá 8.9). ÊÜèå êüìâïò ãíùñßæåé ôéò äéåõèýíóåéò ôùí êüìâùí ìå ôïõò ïðïßïõò åðéêïéíù-
íåß Üìåóá (áñéóôåñÜ - äåîéÜ) êáé ïé ïðïßïé åíäÝ÷åôáé íá ìç âñßóêïíôáé äßðëá ôïõ. ¼ôáí
åíåñãïðïéçèåß ãéá ðñþôç öïñÜ ï íïçôüò äáêôýëéïò, ï êüìâïò ìå ôçí õøçëüôåñç
55
áñßèìçóç ìðïñåß íá óôåßëåé ðñþôïò ôï ðáêÝôï ôïõ. Óôç óõíÝ÷åéá ï êüìâïò ðïõ ìåôÝ-
äùóå äßíåé ôï äéêáßùìá ìåôÜäïóçò óôïí áìÝóùò åðüìåíü ôïõ, óôÝëíïíôáò Ýíá åéäéêü
ðáêÝôï åëÝã÷ïõ, ôï ïðïßï åßíáé ãíùóôü ùò êïõðüíé äéÝëåõóçò (token passing). Ôï
êïõðüíé ðåñíÜ äéáäï÷éêÜ, áðü êüìâï óå êüìâï, ðñïò ôçí ßäéá ðÜíôá êáôåýèõíóç êáé
ìå ëïãéêÞ óåéñÜ ç ïðïßá âáóßæåôáé óôç äéåýèõíóç êÜèå êüìâïõ êáé ìðïñåß íá ìçí Ôï êïõðüíé äéÝëåõóçò åßíáé Ýíá
áíôéóôïé÷åß óôç öõóéêÞ äéÜôáîç ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ. ðáêÝôï åëÝã÷ïõ ôñéþí ÷áñáê-
ôÞñùí êáé ðåñéÝ÷åé ðëçñïöï-
Óôï öõóéêü åðßðåäï ôá äßêôõá áõôÞò ôçò ìïñöÞò ÷ñçóéìïðïéïýí ïìïáîïíéêü êáëþ-
ñßåò ðïõ áöïñïýí ôï äßêôõï.
äéï 75 Ïhm, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí ôçëåüñáóç. Ç êáëùäßùóç ìðïñåß íá åßíáé
Áðïôåëåßôáé áðü ìßá êåöáëÞ,
ìïíÞ Þ äéðëÞ, åíþ åðéôñÝðïíôáé ôñßá äéáöïñåôéêÜ ó÷Þìáôá äéáìüñöùóçò ôïõ óÞìá-
ôïò. Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ åðéôõã÷Üíïíôáé åßíáé 1 Mbps, 5 Mbps êáé 10 Mbps. Ýíá ðåäßï äåäïìÝíùí êáé ìßá
ÐñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ôï öõóéêü åðßðåäï åßíáé ðëÞñùò áóýìâáôï ìå ôï ðñüôõðï ïõñÜ. Ï êüìâïò ðïõ êáôÝ÷åé
ôï åéäéêü áõôü êïõðüíé Ý÷åé ôï
ÉÅÅÅ 802.3 êáé áñêåôÜ ðéï óýíèåôï.
äéêáßùìá íá óôåßëåé Ýíá ìÞíõ-
¸íá äßêôõï äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò äéáèÝôåé ôÝóóåñá åðßðåäá üóïí áöïñÜ
ìá êáèïñéóìÝíïõ ìåãÝèïõò.
ôçí ðñïôåñáéüôçôá. ÊÜèå êüìâïò ÷ùñßæåôáé åóùôåñéêÜ óå ôÝóóåñá ôìÞìáôá, Ýíá ãéá
êÜèå åðßðåäï ðñïôåñáéüôçôáò. ÊÜèå åéóåñ÷üìåíç ðëçñïöïñßá åëÝã÷åôáé ùò ðñïò ôï
åðßðåäï ðñïôåñáéüôçôÜò ôçò êáé äñïìïëïãåßôáé óôï áíôßóôïé÷ï ôìÞìá. ÅðïìÝíùò êÜèå
ôìÞìá äéáèÝôåé ôç äéêéÜ ôïõ ïõñÜ áíáìïíÞò ðáêÝôùí ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäïèïýí.
Ôï êïõðüíé ðåñíÜ äéáäï÷éêÜ áðü ôï ôìÞìá ðïõ Ý÷åé ôç ìåãáëýôåñç ðñïôåñáéüôçôá
ðñïò áõôü ðïõ Ý÷åé ôç ìéêñüôåñç, ìåôáäßäïíôáò ôá ðáêÝôá ðïõ âñßóêåé êáé áëëÜæï-
íôáò ôìÞìá, áí Ý÷åé õðåñâåß êÜðïéï ÷ñïíéêü üñéï. Óôç óõíÝ÷åéá ôï êïõðüíé ðåñíÜ
óôïí åðüìåíï êüìâï óýìöùíá ìå ôç äéáäñïìÞ ðïõ Ý÷åé êáèïñéóôåß áðü ôï íïçôü
äáêôýëéï.
ÃåíéêÜ, ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò ìåèüäïõ ôïõ êïõðïíéïý äéÝëåõóçò åßíáé üôé áö åíüò
ï Ýëåã÷ïò ôïõ äéêôýïõ åßíáé êáôáíåìçìÝíïò êáé äå óõìâáßíïõí óõãêñïýóåéò êáé áö
åôÝñïõ ç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äéêôýïõ ìðïñåß íá õðïëïãéóôåß ìå áñêåôÞ áêñßâåéá. Ç
ìÝèïäïò ÷ñçóéìïðïéÞèçêå ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá óôá ôïðéêÜ äßêôõá ôïðïëïãßáò äáêôõ-
ëßïõ, ãéá ôá ïðïßá èá ãßíåé ëüãïò óôï åðüìåíï ìÜèçìá. Ôï äßêôõï äéáýëïõ ìå êïõðüíé
äéÝëåõóçò äåí Ýôõ÷å ìåãÜëçò áðïäï÷Þò ëüãù ôçò ðïëõðëïêüôçôÜò ôïõ, üìùò åßíáé
äéáèÝóéìï óôï åìðüñéï êáé õëïðïéÞèçêå óå áñêåôÜ âéïìç÷áíéêÜ óõóôÞìáôá áõôïìá-
ôéóìïý.

Äßêôõá äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò, ðñüôõðï IEEE 802.4, êïõðüíé äéÝëåõóçò.
56
ÌÜèçìá 8.6: Ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 -

Äßêôõá äáêôõëßïõ ìå êïõ-
ðüíé äéÝëåõóçò
Ôï ðñüôõðï IEEE 802.5 õëïðïéåßôáé óå äßêôõá äáêôõëßïõ ðïõ åöáñìüæïõí ùò ìÝèï-
äï ðñüóâáóçò óôï äßêôõï ôï êïõðüíé äéÝëåõóçò. Ç ìÝèïäïò ðáñïõóéÜóôçêå áðü ôçí
åôáéñåßá ÉÂÌ, ç ïðïßá õðïóôÞñéîå ôï äáêôýëéï ùò ôï êáôáëëçëüôåñï ó÷Þìá ãéá ôá
ôïðéêÜ äßêôõá. Ôï ÉÅÅÅ óõìðåñéÝëáâå ôï äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò
óôï ðñüôõðï 802.5. Ãåíéêüôåñá, ïé äáêôýëéïé Ýêáíáí ôçí åìöÜíéóÞ ôïõò óôéò áñ÷Ýò
ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1970 êáé ÷ñçóéìïðïéÞèçêáí ôüóï óôá ôïðéêÜ üóï êáé óôá äßêôõá
åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Ðñüêåéôáé ãéá óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï ðïõ óõìâáßíåé íá
ó÷çìáôßæïõí äáêôýëéï. Ôï öõóéêü ìÝóï óýíäåóçò ôùí êüìâùí ìðïñåß íá åßíáé êáëþäéï
UTP, ïìïáîïíéêü êáëþäéï Þ ïðôéêÞ ßíá. Ç ìÝèïäïò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï åßíáé ç ßäéá
ì áõôÞí ðïõ åöáñìüæåôáé óôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.4, üìùò ç õëïðïßçóÞ ôçò äéáöÝñåé.
Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 äéáöÝñåé áðü ôá ðñüôõðá IEEE 802.3, CSMA/CD êáé Ethernet
ùò ðñïò ôï üôé äåí ðáñáêïëïõèåßôáé óõíå÷þò ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, áöïý óôï ðñüôõ-
ðï áõôü äå óõìâáßíïõí óõãêñïýóåéò.
8.6.2 Ôï äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò

Óôï ó÷Þìá 8.10 öáßíïíôáé ïé äéåðáöÝò åíüò äéêôýïõ
ôïðïëïãßáò äáêôõëßïõ. Ç ìÝèïäïò ðñüóâáóçò óôï
äßêôõï áõôü áðáéôåß ôçí ýðáñîç åíüò êïõðïíéïý, ôï
ïðïßï, üôáí ïé êüìâïé äå ìåôáäßäïõí ðáêÝôá, ðåñéöÝ-
ñåôáé ãýñù áðü ôï äáêôýëéï. ¼ôáí êÜðïéïò êüìâïò
ðñüêåéôáé íá ìåôáäþóåé Ýíá ðáêÝôï, ðñÝðåé íá óôáìá-
ôÞóåé ôçí ðåñéöïñÜ ôïõ êïõðïíéïý êáé íá ôï áðïóýñåé
áðü ôï äáêôýëéï ãéá üóï ÷ñüíï äéáñêåß ç ìåôÜäïóÞ
ôïõ. Áõôü åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôç óôéãìéáßá ìåôáôñïðÞ ôïõ
êïõðïíéïý áðü ðáêÝôï åëÝã÷ïõ óå ðáêÝôï äåäïìÝíùí
ìÝóù ôçò áíôéóôñïöÞò åíüò äõáäéêïý øçößïõ áðü ôïõò
ôñåéò ÷áñáêôÞñåò ðïõ äéáèÝôåé. Óçìåéþíåôáé üôé, åðåé-
äÞ õðÜñ÷åé Ýíá ìüíï êïõðüíé óôï äáêôýëéï, Ýíáò ìüíï
êüìâïò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé ðáêÝôï óå äåäïìÝíç óôéã-
ìÞ, åðéëýïíôáò Ýôóé ôï ðñüâëçìá ôùí óõãêñïýóåùí
ìå ôïí ßäéï ôñüðï ðïõ áíôéìåôùðßóôçêå áðü ôï ðñüôõ-
Ó÷Þìá 8.10: Äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò ðï ÉÅÅÅ 802.4.
57
ÊÜèå äéåðáöÞ ôïõ äáêôõëßïõ ëåéôïõñãåß óå äýï êáôáóôÜóåéò, óôçí êáôÜóôáóç á-

êñüáóçò (ó÷Þìá 8.11á), êáôÜ ôçí ïðïßá ôá åéóåñ÷üìåíá äõáäéêÜ øçößá áíôéãñÜöï-
íôáé óôçí Ýîïäï, êáé óôçí êáôÜóôáóç ìåôÜäïóçò (ó÷Þìá 8.11â), ç ïðïßá ìðïñåß íá
õðÜñîåé ìüíï üôáí ôï êïõðüíé óôáìáôÞóåé ôçí ðåñéöïñÜ ôïõ. Óôçí êáôÜóôáóç ìåôÜ-
äïóçò ç äéåðáöÞ ÷ùñßæåé ôç óýíäåóç óå åßóïäï êáé Ýîïäï, âÜæïíôáò ôá äåäïìÝíá
ôçò óôï äáêôýëéï. ÊÜèå äéåðáöÞ äéáèÝôåé óõíÞèùò áðïôáìéåõôÞ ðáêÝôùí, ðñïêåéìÝ-
íïõ ç êáèõóôÝñçóç ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü ôçí åíáëëáãÞ ôùí äýï êáôáóôÜóåùí íá ìç
ãßíåôáé áíôéëçðôÞ óôïõò êüìâïõò.
Ó÷Þìá 8.11: (á) ÊáôÜóôáóç áêñüáóçò, (â) êáôÜóôáóç ìåôÜäïóçò
¼ôáí ï êüìâïò áðïóôåßëåé êáé ôï ôåëåõôáßï äõáäéêü øçößï ôïõ ôåëåõôáßïõ ðáêÝôïõ
ôïõ, áíáäçìéïõñãåß ôï êïõðüíé, åíþ, üôáí ëÜâåé ôï áíôßãñáöï ôïõ ðáêÝôïõ ðïõ Ýóôåéëå,
ç äéåðáöÞ åðéóôñÝöåé óå êáôÜóôáóç áêñüáóçò. Óçìåéþíåôáé üôé äåí ôßèåôáé üñéï ìå-
ãÝèïõò ôùí ðáêÝôùí êáé üôé ï áðïóôïëÝáò åßíáé õðåýèõíïò ãéá ôçí áðüóõñóç ôùí
äõáäéêþí øçößùí ðïõ Ýóôåéëå, üôáí áõôÜ êÜíïíôáò ôï ãýñï ôïõ äáêôõëßïõ åðéóôñÝ-
øïõí êáé ðÜëé ó áõôüí. ÓõíÞèùò ï áðïóôïëÝáò óõãêñßíåé ôá äåäïìÝíá ðïõ Ýóôåéëå
ì áõôÜ ðïõ Ýëáâå ãéá ëüãïõò áîéïðéóôßáò.
8.6.3 Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5

Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.5 ðåñéãñÜöåé ôá äßêôõá äáêôõëßïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ùò ìÝèï-
äï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ôï êïõðüíé äéÝëåõóçò, ç ïðïßá åîåôÜóôçêå ãåíéêÜ óôçí ðñï-
çãïýìåíç ðáñÜãñáöï. Ôï öõóéêü ìÝóï ìå ôï ïðïßï õëïðïéåßôáé åßíáé ôï èùñáêéóìÝíï
êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (STP). Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ åðéôõã÷Üíïíôáé
åßíáé 1 êáé 4 Mbps, åíþ áñãüôåñá ç ÉÂÌ, óå íÝá Ýêäïóç, âåëôßùóå ôï ñõèìü óå 16
58
Mbps. Ôï ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò ðïõ åöáñìüæåôáé åßíáé ç äéáöïñéêÞ êáôÜ Manchester

êùäéêïðïßçóç (ÌÜèçìá 1.6).
Ôï âáóéêü ðñüâëçìá ðïõ ðáñïõóéÜæïõí ôá äßêôõá ôïðïëïãßáò áðëïý äáêôõëßïõ åßíáé
üôé óå åíäå÷üìåíç âëÜâç ôïõ êáëùäéáêïý ìÝóïõ ìåôÜäïóçò ôï äßêôõï êáôáññÝåé. Ôï
ðñüâëçìá áõôü áíôéìåôþðéóå
ìå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá ôï ðñüôõ-
ðï IEEE 802.5, ìå ôçí áðïäï-
÷Þ ôçò ôïðïëïãßáò Üóôñïõ, ç
ïðïßá üìùò äåí áíÞêåé óôéò
ðñïäéáãñáöÝò ôïõ. ¼ðùò
öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 8.12,
ç öõóéêÞ óýíäåóç ôïõ êåíôñé-
êïý êüìâïõ ìå üëïõò ôïõò êüì-
âïõò ôïõ äéêôýïõ ãßíåôáé ìÝóù
åíüò êáëùäßïõ ðïõ ðåñéëáì-
âÜíåé ôïõëÜ÷éóôïí äýï óõíå-
óôñáììÝíá æåýãç, ìå êáôåý-
èõíóç áðü êáé ðñïò ôïí êüì-
âï. Ðáñ üëá áõôÜ ç íïçôÞ ôï-
ðïëïãßá ôïõ äéêôýïõ ðáñáìÝ-
íåé äáêôýëéïò. ÌÝóá óôïí êå-
íôñéêü êüìâï õðÜñ÷ïõí äéá-
êüðôåò ðïõ äéåõêïëýíïõí ôçí
êõêëïöïñßá óå ðåñßðôùóç âëÜ-
âçò êÜðïéïõ ôìÞìáôïò ôïõ
Ó÷Þìá 8.12: ÔÝóóåñéò êüìâïé óõíäåüìåíïé ìÝóù
êáëùäßïõ êáé èÝôïõí åêôüò ëåé-
åíüò êåíôñéêïý êüìâïõ. Ç öõóéêÞ óýíäåóç åßíáé
ôïõñãßáò ôïí êüìâï ðïõ õðÝ-
ôïðïëïãßáò Üóôñïõ, üìùò ç íïçôÞ óýíäåóç åßíáé
óôç âëÜâç, þóôå ôï äßêôõï íá
ôïðïëïãßáò äáêôõëßïõ.
ìçí êáôáññåýóåé.
Ôï ó÷Þìá áõôü Ý÷åé áðïäåé÷ôåß óôçí ðñÜîç áñêåôÜ ÷ñÞóéìï êáé åõÝëéêôï, éäéáßôåñá
óôçí ðåñßðôùóç ïìÜäùí êüìâùí áðïìáêñõóìÝíùí ìåôáîý ôïõò, áöïý ç óýíäåóÞ
ôïõò ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ìå ôç ÷ñÞóç ðïëëþí êÝíôñùí ôïðïëïãßáò Üóôñïõ.

Äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò, ðñüôõðï IEEE 802.5 (Token Passing Ring),
êáôÜóôáóç áêñüáóçò, êáôÜóôáóç ìåôÜäïóçò.
59
ÌÜèçìá 8.7: Ðñüôõðï N-ISDN
Ôï ðñüôõðï N-ISDN (Narrowband Integrated Service Digital Network) õðÞñîå áðï-
ôÝëåóìá ìéáò ìåãÜëçò ðñïóðÜèåéáò ðñïêåéìÝíïõ íá áíôéêáôáóôáèåß ôï áíáëïãéêü
ôçëåöùíéêü óýóôçìá ìå øçöéáêü, ôï ïðïßï åßíáé êáôÜëëçëï ôüóï ãéá ìåôÜäïóç öùíÞò
üóï êáé ãéá ìåôÜäïóç Üëëùí ìïñöþí ðëçñïöïñßáò. Ç ðáãêüóìéá óõìöùíßá üóïí
áöïñÜ ôçí áíÜðôõîç ìéáò ôõðïðïéçìÝíçò äéåðáöÞò ãéá ôï âáóéêü ñõèìü ðñüóâá-
óçò (âë. 8.7.2) áðÝâëåðå óôç ìåãÜëç æÞôçóç ôùí óõóêåõþí ISDN, ç ðáñáãùãÞ ôùí
ïðïßùí èá ðñïêáëïýóå ðôþóç ôçò ôéìÞò ôùí êõêëùìÜôùí ISDN. ¼ìùò ç ôõðïðïßçóç
áõôÞ Üñãçóå óå áíôßèåóç ìå ôçí ôå÷íïëïãßá ç ïðïßá êéíÞèçêå ðïëý ãñÞãïñá ìå
áðïôÝëåóìá, üôáí êõêëïöüñçóå óôçí áãïñÜ, íá áðïäåé÷èåß Ü÷ñçóôç.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ìåãáëýôåñç æÞôçóç ãéá íÝåò õðçñåóßåò üóïí áöïñÜ ôçí ïéêéá-
êÞ ÷ñÞóç åßíáé öõóéêÜ ôï êáô áðáßôçóç âßíôåï (VoV: Video on Demand), ôï ïðïßï
üìùò äåí ìðïñåß íá éêáíïðïéçèåß ìå ôüóï ÷áìçëü ñõèìü ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí.
Ôï ßäéï óõìâáßíåé áíáëïãéêÜ êáé óôïí åðé÷åéñçìáôéêü ôïìÝá ìå ôç æÞôçóç ÷ùñçôéêüôç-
ôáò, ìå áðïôÝëåóìá ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ ðáñÝ÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäï-
óçò Ýùò 10 Mbps íá áíôéêáèßóôáíôáé ìå ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ôùí 100
Mbps (Eíüôçôá Ä).
ÓÞìåñá ï ìüíïò ëüãïò ãéá ôïí ïðïßï ðñïóáíáôïëßæåôáé êáíåßò ó áõôÞ ôçí ôå÷íï-
ëïãßá åßíáé ç ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï. ×ñçóéìïðïéþíôáò ôçí ðïéêéëßá ðñïóáñìï-
óôþí ISDN ðïõ õðÜñ÷åé óôï åìðüñéï åßíáé äõíáôüí íá óõíäõáóôïýí ôá 2Â+D êáíÜ-
ëéá óå Ýíá áðëü øçöéáêü êáíÜëé, ìå áðïôÝëåóìá ïé ÷ñÞóôåò ôïõ Äéáäéêôýïõ ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýí äéáðïäéáìïñöùôÞ óå áíáëïãéêÝò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò ìå ñõèìïýò
ìåôÜäïóçò 28,8 Kbps íá áíôéêáèéóôïýí ôá áíáëïãéêÜ êõêëþìáôá ìå ðëÞñùò øçöéá-
êÝò ãñáììÝò ôùí 144 Êbps. ÖõóéêÜ ç ðåñßðôùóç ôïõ B-ISDN (Broadband ISDN) óôá
155 Mbps äåí åßíáé ßäéá (Åíüôçôá Å).
8.7.2 Ëåéôïõñãßá äéáôÜîåùí Í-ISDN

Ãéá íá áíôéëçöèïýìå ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ëåéôïõñãïýí ïé óõóêåõÝò ISDN, áëëÜ
êáé ãéá íá êáôáíïÞóïõìå ôéò äõíáôüôçôÝò ôïõò, åßíáé áðáñáßôçôï íá ïìáäïðïéÞóïõ-
ìå ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõò. ÃåíéêÜ, ïé ôåñìáôéêÝò óõóêåõÝò ôïõ ÷ñÞóôç, áíÜëïãá ìå ôï
áí åßíáé Þ ü÷é óõìâáôÝò ìå ôï ISDN, äéáêñßíïíôáé óå ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç 1 (ÔÅ1:Ôerminal
Equipment 1) êáé ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç 2 (ÔÅ2: Terminal Equipment 2). Ç ïìÜäá ëåé-
ôïõñãéþí ÔÅ1 ìðïñåß íá åîõðçñåôåßôáé áðü ìßá Þ ðåñéóóüôåñåò óõóêåõÝò ÔÅ1. Ôá
åëÜ÷éóôá ðïõ ðñÝðåé íá äéáèÝôåé ìéá óõóêåõÞ TE1 åßíáé Ýíá ôçëÝöùíï, äõíáôüôçôá
åðéëïãÞò êëÞóçò áñéèìïý, ïèüíç åìöÜíéóçò áñéèìþí êáé ìçíõìÜôùí, êáèþò êáé ðëçê-
ôñïëüãéï ãéá áðïóôïëÞ ìçíõìÜôùí. ÔÝôïéåò óõóêåõÝò, ãíùóôÝò ùò ISDN TE1, åßíáé
60
ãéá ðáñÜäåéãìá Ýíá øçöéáêü ôçëÝöùíï, Ýíáò ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò, Ýíá ôåñìá-
ôéêü videotex êôë. Åßíáé áõôïíüçôï üôé ïé óõóêåõÝò ISDN TE1 áöïñïýí ôç äéåðáöÞ ôïõ
äéêôýïõ ISDN ìå ôï ÷ñÞóôç (ó÷Þìá 8.1).
Ïé êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôïõ ôåñ-

ìáôéêïý ðñïóáñìïóôÞ åßíáé ç
ìåôáôñïðÞ ôïõ ðñùôïêüëëïõ
óçìáôïäïóßáò êáé ôùí äåäï-
ìÝíùí. Åðßóçò äßíåé óôï ÔÅ2 Ó÷Þìá 8.1: Óýíäåóç ISDN êáé ìç-ISDN óõóêåõþí (ÔÅ1, ÔÅ2) óå äßêôõï ISDN. Ç óõóêåõÞ
ôç äõíáôüôçôá åðéëïãÞò áñéè- ÔÅ1 Ý÷åé óõìâáôÞ äéåðáöÞ ìå ôç óõóêåõÞ ÍÔ ôïõ ôõðïðïéçìÝíïõ ISDN êáé åðïìÝíùò åßíáé
ìïý êáé ïèüíçò. óõìâáôÞ ìå ôï äßêôõï ISDN. Áíôßèåôá, ïé óõóêåõÝò ÔÅ2 äå äéáèÝôïõí óõìâáôÞ äéåðáöÞ ìå ôç
óõóêåõÞ ÍÔ ôïõ ôõðïðïéçìÝíïõ ISDN, ìå áðïôÝëåóìá íá áðáéôåßôáé ôåñìáôéêüò, ðñïóáñìïóôÞò
(ÔÁ) ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ç óýíäåóç ISDN.
Ç ïìÜäá ëåéôïõñãéþí ÔÅ2 äåí åßíáé óõìâáôÞ ìå ôï ISDN, áöïý ïé áíôßóôïé÷åò óõ-
óêåõÝò ÔÅ2 Ý÷ïõí äéåðáöÝò ìå äéáöïñåôéêÝò óõóôÜóåéò áðü áõôÝò ðïõ ïñßæåé ôï
ISDN. Ðñüêåéôáé äçëáäÞ ãéá ìç-ISDN óõóêåõÝò, ìå åðéèõìçôÝò üìùò ëåéôïõñãßåò, ïé
ïðïßåò ìðïñïýí íá åðéôåëåóôïýí áðü ôï äßêôõï ISDN ìüíï ìÝóù åíüò ôåñìáôéêïý
ðñïóáñìïóôÞ (ÔÁ: Terminal Ádaptor), üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 8.1. Ïé ëåéôïõñ-
ãßåò ôïõ ôåñìáôéêïý ðñïóáñìïóôÞ (ÔÁ) óõìðëçñþíïõí ôéò ìç óõìâáôÝò ìå ôï ISDN
äéåðáöÝò ôùí óõóêåõþí ÔÅ2 ôüóï ùò ðñïò ôï õëéêü üóï êáé ùò ðñïò ôï ëïãéóìéêü,
þóôå áõôÝò íá ìðïñïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí ìå ôï äßêôõï ISDN. ÔÝôïéåò ëåéôïõñãßåò
åßíáé:
ü H ìåôáôñïðÞ ôùí óçìÜôùí åëÝã÷ïõ åíüò ôåñìáôéêïý ÔÅ2 óå óÞìáôá ðñùôï-
êüëëïõ ôùí ìçíõìÜôùí åëÝã÷ïõ ôïõ ISDN óôï êáíÜëé óçìáôïäïóßáò.
ü Ç ðñïóáñìïãÞ ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò êáé ôùí äåäïìÝíùí åíüò ôåñìáôéêïý
ÔÅ2 ó áõôÜ ôùí êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò ôïõ ISDN.
Ôüóï ïé ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ÔÅ1 êáé ÔÅ2 üóï êáé ç ôåñìáôéêÞ ìïíÜäá äéêôýïõ (NT:
Network Terminating device), ç ïðïßá ÷åéñßæåôáé ôéò ëåéôïõñãßåò áðü ðëåõñÜò äéêôýïõ,
ôïðïèåôïýíôáé óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ óõíäñïìçôÞ (ó÷Þìá 8.2).
Oé ëåéôïõñãßåò ôçò ìïíÜäáò NT1 åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü óýíäåóç ôçò ãñáììÞò (ç ÍÔ1 äåí êÜíåé åðéëïãÞ),
ü åðïðôåßá êáé óõíôÞñçóç ôçò ãñáììÞò,
61
Ó÷Þìá 8.2: Ï öïñÝáò ôïðïèåôåß ôç óõóêåõÞ ÍÔ1 óôï ÷þñï ôïõ óõíäñïìçôÞ
(ôåôñáóýñìáôç ãñáììÞ) êáé óõíäÝåé ôç ìïíÜäá ÍÔ1 ìå ôï êÝíôñï ISDN
ìÝóù ôïõ äéóýñìáôïõ (UTP) êáëùäßïõ ôïõ ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ.
ü ÷ñïíéóìüò,
ü ðïëõðëåîßá,
ü ðñïóáñìïãÞ ôåñìáôéêïý,
ü äéá÷åßñéóç óõãêñïýóåùí.
¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þ-
ìá 8.3, óôïí ïíïìáæüìåíï
ðáèçôéêü äßáõëï (passive
bus) ç ìïíÜäá ÍÔ1 ìðïñåß íá
óõíäÝóåé Ýùò êáé ïêôþ ôåñìá-
ôéêÝò äéáôÜîåéò ÔÅ1. Ï äßáõëïò
ïíïìÜæåôáé ðáèçôéêüò, åðåéäÞ
äåí åßíáé äõíáôÞ ç áðåõèåßáò
åðéêïéíùíßá ôùí ôåñìáôéêþí
ðïõ óõíäÝïíôáé ó áõôüí.
Óå ðåñéðôþóåéò ìåãÜëïõ
öüñôïõ ôï ó÷Þìá ìå ôç ìïíÜ-
äá ÍÔ1 åßíáé áíåðáñêÝò,
áöïý ôï ðëÞèïò ôùí ôáõôü-
÷ñïíùí óõíïìéëéþí ðïõ ðñÝðåé
íá ÷åéñéóôåß ï äßáõëïò åßíáé
ðïëý ìåãÜëï. Óôçí ðåñßðôùóç
Ó÷Þìá 8.3: Ï ðáèçôéêüò äßáõëïò óõíäÝåé óôç ìïíÜäá ÍÔ1 Ýùò êáé ïêôþ ÔÅ1, üðùò
áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç ìïíÜ-
óõìâáßíåé êáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ äéáýëïõ óôï ôïðéêü äßêôõï. Óôïí ðáèçôéêü äßáõëï äåí
äá ÍÔ2, ðïõ ìðïñåß íá åßíáé Ýíá
åßíáé äõíáôÞ ç áðåõèåßáò åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí ôåñìáôéêþí ðïõ óõíäÝïíôáé ó áõôüí.
PBX (Private Branch Exchange)
Ìðïñïýìå üìùò íá Ý÷ïõìå ôáõôü÷ñïíá äýï ìüíï êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò êáé Ýíá
Þ Ýíá êÝíôñï ISDN êÜðïéáò
óçìáôïäïóßáò.
åôáéñåßáò. Ç ÍÔ2 ÷ñåéÜæåôáé ãéá
ôç óõìâáôüôçôÜ ôçò ìå ôç ãñáììÞ ìéá óõóêåõÞ ÍÔ1. ÁõôÞ ç ÍÔ1 äéáöÝñåé áðü ôçí
ðñïçãïýìåíç ÍÔ1, åðåéäÞ óõíäÝåôáé ìå ôï êÝíôñï ISDN ìå øçöéáêü óýíäåóìï áíþ-
ôåñçò ôÜîçò, ðïõ ðåñéëáìâÜíåé ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá ôåôñáóýñìáôåò ãñáììÝò, êáé
62
Ó÷Þìá 8.4: Óýíäåóç óõíäñïìçôþí ISDN ìåãÜëïõ öüñôïõ. Ç ÷ñÞóç ôçò

óõóêåõÞò ÍÔ2, ðïõ ìðïñåß íá åßíáé Ýíá øçöéáêü êÝíôñï PBX Þ ISDN
óôéò åãêáôáóôÜóåéò ôïõ ðåëÜôç, ðñïûðïèÝôåé ôçí åãêáôÜóôáóç áðü ôçí
ðëåõñÜ ôïõ öïñÝá ôçò óõóêåõÞò ÍÔ1. Ç óõóêåõÞ ÍÔ1 óõíäÝåôáé ìå ôï
êÝíôñï ISDN ôïõ öïñÝá ìå øçöéáêü óýíäåóìï áíþôåñçò ôÜîçò, ðïõ
ðåñéëáìâÜíåé ðïëëÝò ôåôñáóýñìáôåò øçöéáêÝò ãñáììÝò.
ü÷é ìå ìßá ìüíï äéóýñìáôç øçöéáêÞ óõíäñïìçôéêÞ ãñáììÞ (âë. ó÷Þìá 8.4 óå óõíäõ-
áóìü ìå ó÷Þìá 8.2). Áõôü óõìâáßíåé, ãéáôß óôçí ðñïêåéìÝíç ðåñßðôùóç ÷ñåéÜæïíôáé
ðåñéóóüôåñá áðü äýï êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò êáé Ýíá óçìáôïäïóßáò (2B+D), ïðüôå ç
óõóêåõÞ ÍÔ1 áðáéôåß óýóôçìá ðïëëþí êáíáëéþí ìå ôåôñáóýñìáôç ãñáììÞ Þ ðïëëÝò
ôåôñáóýñìáôåò ãñáììÝò. Óçìåéþíåôáé üôé ç ÍÔ2 êáé ç ÍÔ1 ìðïñåß íá áðïôåëïýí ìéá
åíéáßá ìïíÜäá, ôç ÍÔ (ó÷Þìá 8.5).
Ïé êýñéåò ëåéôïõñãßåò ìéáò ìïíÜäáò ÍÔ2 åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü äéá÷åßñéóç êáé ðïëõðëåîßá ôùí ðëçñïöïñéþí óçìáôïäïóßáò,
ÅíïðïéçìÝíåò äéáôÜîåéò ÍÔ
ìðïñïýí íá åßíáé ïé ìïíÜäåò
ÉMUX êáé ISPBX. Ç IMUX óõí-
äÝåé ïìÜäåò áðïìáêñõóìÝíùí
÷ñçóôþí ISDN ìå êáíÜëéá åðé-
êïéíùíßáò óõíäñïìçôþí ðïõ
Ý÷ïõí óôáèåñÝò èÝóåéò óôïí
øçöéáêü óýíäåóìï áíþôåñçò
ôÜîçò ðñïò ôï êÝíôñï ISDN. Ç
ISPBX åßíáé Ýíá ìéêñü óõíäñï-
ìçôéêü êÝíôñï ISDN ìå ìéêñü- Ó÷Þìá 8.5: ÅíïðïéçìÝíç äéÜôáîç ÍÔ
ôåñåò äõíáôüôçôåò äéåêðåñáß-
ùóçò êëÞóåùí, äéáèÝôåé üìùò ü äéáóýíäåóç ôùí äåäïìÝíùí,
åðéëïãéêÝò ëåéôïõñãßåò, óõãêÝ- ü óõãêÝíôñùóç êßíçóçò,
íôñùóç êßíçóçò êôë. ü óõíôÞñçóç êáé åðïðôåßá ôçò öõóéêÞò óýíäåóçò.
63
8.7.3 Ó÷çìáôéóìïß êáé óçìåßá áíáöïñÜò

¼ðùò Ýãéíå öáíåñü áðü ôá ðáñáðÜíù, ïé ïìÜäåò ëåéôïõñãéþí ìðïñïýí íá óõíäõ-
áóôïýí ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò. Ç CCITT üñéóå äýï ó÷çìáôéóìïýò áíáöïñÜò ãéá ôç
÷áìçëÞ êáé ôçí õøçëÞ êõêëïöïñßá êáé ôÝóóåñá óçìåßá áíáöïñÜò, ôá R, S, T êáé U,
ðñïêåéìÝíïõ íá äéáêñßíåé ôéò óõí-
äÝóåéò ìåôáîý ôùí óõóêåõþí
ÔÅ1, ÔÅ2, ÍÔ1 êáé ÍÔ2. Óôï ó÷Þ-
ìá 8.6 öáßíïíôáé äýï ó÷çìáôé-
óìïß áíáöïñÜò ÷áìçëÞò êáé õ-
øçëÞò êõêëïöïñßáò ðïõ ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé óÞìåñá êáé Ý÷ïõí
êáôÜ ôï ìåãáëýôåñï ìÝñïò ôïõò
ôõðïðïéçèåß áðü ôç CCITT. Óçìåé-
þíåôáé üôé:
ü Ôï óçìåßï áíáöïñÜò SÔ
êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ
åíüò ôåñìáôéêïý ISDN
(ÔÅ1) ìå ôç óõóêåõÞ ÍÔ1.
ü Ôï óçìåßï áíáöïñÜò R
êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ
åíüò ôåñìáôéêïý ìç-ISDN
(ÔÅ2) ìå ôïí ôåñìáôéêü
ðñïóáñìïóôÞ ÔÁ.
ü Ôï óçìåßï áíáöïñÜò U
êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ ôïõ
êÝíôñïõ ISDN ôïõ öïñÝá
ìå ôç óõóêåõÞ ÍÔ1. Ó÷Þìá 8.6: Ó÷çìáôéóìïß êáé óçìåßá áíáöïñÜò êáôÜ CCITT ãéá ÷áìçëÞ êõêëïöïñßá (á)
êáé ãéá õøçëÞ êõêëïöïñßá (â)
ü Ôï óçìåßï áíáöïñÜò Ô
êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ á-
íÜìåóá óôéò óõóêåõÝò ÍÔ1 êáé ÍÔ2 äéá÷ùñßæïíôáò ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõò. Óôéò
åíïðïéçìÝíåò óõóêåõÝò ÍÔ ôï óçìåßï Ô äåí õðÜñ÷åé.
ü Ôá óçìåßá áíáöïñÜò R êáé S áíÞêïõí óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ óõíäñïìçôÞ, åíþ ôá
óçìåßá áíáöïñÜò Ô êáé U áíÞêïõí óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ öïñÝá. Óôï êÝíôñï ISDN
ôïõ öïñÝá áíÞêïõí åðßóçò êáé ïé ïìÜäåò ëåéôïõñãéþí LT (Line Termination)
êáé ÅÔ (Exchange Termination), êáèþò êáé ôï óçìåßï áíáöïñÜò V ðïõ êáèïñß- ÓÞìåñá õðÜñ÷ïõí óôï åìðüñéï
æåé ôç äéåðáöÞ ôïõò. Ç LT åðéôåëåß üëåò ôéò ëåéôïõñãßåò ôåñìáôéóìïý ôïõ øç- áñêåôÝò äéåðáöÝò ìåôáîý åíüò
öéáêïý óõíäÝóìïõ åðéêïéíùíßáò, åíþ ç ÅÔ åðéôåëåß üëåò ôéò ëåéôïõñãßåò äéá- ôåñìáôéêïý ìç-ISDN (ÔÅ2) êáé
÷åßñéóçò êáé äéåêðåñáßùóçò ôçò åðéêïéíùíßáò ðñïò ôïí øçöéáêü óýíäåóìï. Ôüóï åíüò ôåñìáôéêïý ðñïóáñìïóôÞ
ïé ëåéôïõñãßåò LT êáé ÅÔ üóï êáé ôï óçìåßï áíáöïñÜò V äåí Ý÷ïõí ðñïôõðïðïé- (ÔÁ) (óçìåßï áíáöïñÜò R).
çèåß áðü ôç CCIÔÔ. Óôï ó÷Þìá 8.7 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ðáñÜäåéãìá ó÷çìáôé-
óìïý áíáöïñÜò õøçëÞò êõêëïöïñßáò êÜðïéáò åôáéñåßáò, êáèþò êáé ôá óçìåßá
áíáöïñÜò.
64
Ó÷Þìá 8.7: ÐáñÜäåéãìá ó÷çìáôéóìïý áíáöïñÜò õøçëÞò êõêëïöïñßáò
8.7.4 Êáôçãïñßåò ñõèìïý ðñüóâáóçò

Óýìöùíá ìå üóá Ý÷ïõí Þäç áíáöåñèåß, ôá êáíÜëéá ðñüóâáóçò ôùí ÷ñçóôþí ìÝóù
ôçò ÍÔ óõãêåíôñþíïíôáé óôïí øçöéáêü óýíäåóìï åðéêïéíùíßáò ðñïêåéìÝíïõ íá êá-
ôåõèõíèïýí óôï êÝíôñï ISDN ôïõ öïñÝá (ó÷Þìá 8.8).
Åßíáé åðßóçò ãíùóôü (ÌÜèçìá 4.2) üôé ï øçöéáêüò óýíäåóìïò åðéêïéíùíßáò ìå ôï
êÝíôñï ISDN ìðïñåß íá óõìðåñéëÜâåé ðïëëÝò êáôçãïñßåò êáíáëéþí. ¼ìùò ãéá ôçí
Ó÷Þìá 8.8: Ðñüóâáóç ÷ñçóôþí óå êÝíôñï ISDN
ðåñßðôùóç ôïõ ISDN ç CCITT Ý÷åé ôõðïðïéÞóåé äýï êáôçãïñßåò ðñüóâáóçò, ðïõ áíôé-
óôïé÷ïýí óôïõò ôõðïðïéçìÝíïõò ó÷çìáôéóìïýò áíáöïñÜò ôïõ ó÷Þìáôïò 8.6. Ïé êá-
ôçãïñßåò áõôÝò äéáêñßíïíôáé ìåôáîý ôïõò áíÜëïãá ìå ôçí êõêëïöïñßá ðïõ êáèïñßæå-
ôáé áðü ôï ñõèìü ðñüóâáóçò ôùí ÷ñçóôþí óôá êáíÜëéá ðñüóâáóçò êáé åßíáé ïé áêü-
ëïõèåò:
65
ü êáôçãïñßá âáóéêïý ñõèìïý ðñüóâáóçò (BRA: Basic Route Access),

ü êáôçãïñßá ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò (PRÁ: Primary Route Access).
Ç êáôçãïñßá ôïõ âáóéêïý ñõèìïý ðñüóâáóçò áöïñÜ ôç ÷áìçëÞ êõêëïöïñßá (ó÷Þ-
ìá 8.6á), óôçí ïðïßá ï øçöéáêüò óýíäåóìïò åðéêïéíùíßáò åßíáé ç äéóýñìáôç óõí-
äñïìçôéêÞ ãñáììÞ, êáé ðåñéëáìâÜíåé ðÜíôïôå Ýíá êáíÜëé óçìáôïäïóßáò êáé äýï, ôï
ðïëý, êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò (ó÷Þìá 8.10).
Ó÷Þìá 8.10: Êáôçãïñßá âáóéêïý ñõèìïý ðñüóâáóçò. Ï

øçöéáêüò óýíäåóìïò åðéêïéíùíßáò ìðïñåß íá ðåñéëáìâÜíåé
Ýíá êáíÜëé óçìáôïäïóßáò, Ýíá êáíÜëé óçìáôïäïóßáò êáé Ýíá
êáíÜëé åðéêïéíùíßáò Þ Ýíá êáíÜëé óçìáôïäïóßáò êáé äýï
Méá óõóêåõÞ IMUX óõíäÝåôáé
êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò.
ìå ôï êÝíôñï ISDN ôïõ öïñÝá
÷ñçóéìïðïéþíôáò ðÜíôïôå ìßá
Ç êáôçãïñßá ôïõ ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò äéåêðåñáéþíåé ìåãáëýôåñç êõ-
ìüíï êáôçãïñßá ðñùôåýïíôïò
êëïöïñßá áðü ôçí êáôçãïñßá ôïõ âáóéêïý ñõèìïý ðñüóâáóçò êáé áíôéóôïé÷åß óôï
ñõèìïý ìåôÜäïóçò. Ìéá ISPBX
äåýôåñï ó÷çìáôéóìü ôõðïðïßçóçò êáôÜ CCITT (ó÷Þìá 8.6â). Óôï åõñùðáúêü óýóôç-
ìïíÜäá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïé-
ìá ç êáôçãïñßá ôïõ ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò äéáèÝôåé Ýíá êáíÜëé óçìáôï-
Þóåé äýï êáôçãïñßåò ðñùôåý-
äïóßáò êáé ôñéÜíôá êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò, êáèþò êáé Ýíá êáíÜëé ãéá óõíôÞñçóç. Ó
ïíôïò ñõèìïý ìåôÜäïóçò, ïé ï-
áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ëÝìå üôé ç PRA ÷ñçóéìïðïéåß ôï óýóôçìá PCM ðñþôçò ôÜîçò ôùí
ðïßåò Ý÷ïõí êïéíü êáíÜëé óç-
2.048 Êbps (=32x64 Êbps). Óôï áìåñéêáíéêü óýóôçìá ôùí 1.544 Êbps ç êáôçãïñßá
ìáôïäïóßáò, ìå áðïôÝëåóìá ìßá
ôïõ ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò äéáèÝôåé Ýíá êáíÜëé óçìáôïäïóßáò êáé åßêïóé
áðü ôéò äýï PRA íá Ý÷åé 31
ôñßá êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò (24x64 Êbps). Êáé ïé äýï áõôÝò ðåñéðôþóåéò öáßíïíôáé óôï
êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò. ÁíÜëïãá,
ó÷Þìá 8.11.
óôï áìåñéêáíéêü óýóôçìá èá
õðÜñ÷ïõí 24 êáíÜëéá åðéêïé-
íùíßáò, áí ÷ñçóéìïðïéçèïýí
ðåñéóóüôåñåò PRA.
Ó÷Þìá 8.11: Êáôçãïñßá ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò
Ç CCITT ïíïìÜæåé ôá êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò êáíÜëéá Â êáé ôá êáíÜëéá óçìáôïäï-

óßáò êáíÜëéá D. ÅðïìÝíùò, áí äéáêñßíïõìå ôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ äéåêðåñáéþíïôáé óå
Ýíá êÝíôñï ISDN óå ðëçñïöïñßåò ÷ñÞóôç êáé óå ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ, ôüôå áðü ôï
66
êáíÜëé Â ìåôáöÝñïíôáé ðÜíôá ïé ðëçñïöïñßåò ðïõ áíôáëëÜóóïõí ï ÷ñÞóôçò êáé ôï

êÝíôñï ISDN. ÁíÜëïãá, ôï êáíÜëé D ìåôáöÝñåé ðëçñïöïñßåò óçìáôïäïóßáò ðïõ á-
íôáëëÜóóïõí ç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç êáé ôï êÝíôñï ISDN êáé Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôïí Ýëåã÷ï
ôçò óýíäåóçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ôïõ êáíáëéïý D (ó÷Þìá 8.12).
Ó÷Þìá 8.12: ÄéÜêñéóç øçöéáêþí ðëçñïöïñéþí óå ðëçñïöïñßåò ÷ñÞóôç (êáíÜëé Â)

êáé ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ (êáíÜëé D). Ôï êáíÜëé Â óõíå÷ßæåé ìÝóù ôïõ êÝíôñïõ ISDN
ðñïò Üëëç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç ôïõ ßäéïõ Þ Üëëïõ êÝíôñïõ ISDN ìå óýíäåóç ôùí äýï
êÝíôñùí ISDN. Óå ðåñßðôùóç óçìáôïäüôçóçò ìåôáîý ôùí êÝíôñùí ISDN
÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï äßêôõï óçìáôïäïóßáò CCS7.

Ðñüôõðï N-ÉSDN, ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç 1, ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç 2, ôåñìáôéêüò ðñïóáñ-
ìïóôÞò, ìïíÜäá ôåñìáôéóìïý ôïõ äéêôýïõ, ðáèçôéêüò äßáõëïò, ó÷çìáôéóìüò áíáöï-
ñÜò, óçìåßá áíáöïñÜò.
67
Ç ôå÷íïëïãéêÞ åîÝëéîç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí äéáêñßíåôáé óå ôñßá êõñßùò óôÜäéá. Ôá
äßêôõá ðñþôçò ãåíéÜò, ôá ïðïßá åîåôÜóôçêáí ó áõôü ôï êåöÜëáéï, åöáñìüæïõí ôçí
ôå÷íéêÞ ôçò ðïëëáðëÞò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, åíþ ôá äßêôõá ôçò äåýôå-
ñçò êáé ôñßôçò ãåíéÜò, ôá ïðïßá èá åîåôáóôïýí óôçí åðüìåíç åíüôçôá, åöáñìüæïõí
Üëëåò, íåüôåñåò ôå÷íéêÝò. Ôá ðñüôõðá ðïõ åîåôÜóôçêáí åßíáé ôï ÉÅÅÅ 802.3 (CSMA/
CD - Ethernet), ôï ÉÅÅÅ 802.4 (äßáõëïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò), ôï ÉÅÅÅ 802.5 (äáêôý-
ëéïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò) êáé ôï Í-ISDN. Óôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ðñþôçò
ãåíéÜò áíÞêïõí êáé ôá ðñüôõðá ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí ALOHA êáé CSMA,
ôá ïðïßá áðïôÝëåóáí êáé ôï åöáëôÞñéï ãéá ôçí ðåñáéôÝñù áíÜðôõîç ôùí ôå÷íéêþí
ôùí åíóýñìáôùí äéêôýùí (CSMA/CD).
68
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéåò åßíáé ïé ãåíéÝò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí êáé áðü ðïéá ðñüôõðá áíôéðñïóùðåýï-
íôáé;
2. Ðþò ëåéôïõñãåß ôï ðñüôõðï ALOHA;
3. Óå ôé äéáöÝñåé ôï ðñüôõðï CSMA áðü ôï ðñüôõðï ALOHA;
4. Ðïéá åßíáé ôá äéáöïñåôéêÜ ðñüôõðá ôïõ CSMA êáé ðþò ôáîéíïìïýíôáé üóïí áöïñÜ
ôçí áðüäïóÞ ôïõò; Ó÷ïëßáóå ôï ó÷Þìá 8.4.
5. Ðþò ëåéôïõñãåß ôï CSMA/CD;
6. Óå ôé äéáöÝñåé ôï CSMA/CD áðü ôï Ethernet;
7. Ðþò õëïðïéåßôáé ç ìÝèïäïò ôïõ êïõðïíéïý äéÝëåõóçò óôï äßêôõï äéáýëïõ;
8. Ðþò õëïðïéåßôáé ç ìÝèïäïò ôïõ êïõðïíéïý äéÝëåõóçò óôï äßêôõï äáêôõëßïõ;
9. Ðïéá åßíáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá êáé ðïéá ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôùí äéêôýùí äéáýëïõ
êáé äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò;
10. Ðþò õëïðïéåßôáé ìéá óýíäåóç N-ISDN;
11. Ðïéïò åßíáé ï ñüëïò ôùí óçìåßùí áíáöïñÜò óôéò óõíäÝóåéò ISDN;
12. Ðïéåò åßíáé ïé êáôçãïñßåò ôïõ ñõèìïý ðñüóâáóçò óôï ISDN êáé ôé ñüëï ðáß-
æïõí;
ÊåöÜëáéï 9
Ëïãéóìéêü - Õëéêü ôïðéêþí äéêôýùí
ÌÜèçìá 9.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá

ÌÜèçìá 9.2: Åéäéêüò äéêôõáêüò åîïðëéóìüò
ÌÜèçìá 9.3: ÅðáíáëÞðôåò
ÌÜèçìá 9.4: ÃÝöõñåò
ÌÜèçìá 9.5: ÄñïìïëïãçôÝò
ÌÜèçìá 9.6: Áñ÷Ýò ó÷åäßáóçò - äéá÷åßñéóçò ôïðéêþí äéêôýùí
Aíáêåöáëáßùóç
ÅñùôÞóåéò
70
Tïìïò ÉÉ, Åíïôçôá Ã: Ôïðéêá Äéêôõá
ÊåöÜëáéï 9: Ëïãéóìéêü - Õëéêü ôïðé-

êþí äéêôýùí
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 9 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ,
ôéò äõíáôüôçôåò êáé ôç ÷ñçóéìüôçôá åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ õðïëïãéóôþí, êáèþò êáé ôá
âáóéêÜ óôïé÷åßá ðïõ ôï áðáñôßæïõí, äçëáäÞ ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá êáé ôï õëéêü
äéáóýíäåóçò ôüóï ìåôáîý ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ üóï êáé ìå Üëëá äßêôõá. ÅðéðëÝïí
ôï êåöÜëáéï áõôü óôï÷åýåé óôçí êáôáíüçóç áðü ôï ìáèçôÞ ïñéóìÝíùí âáóéêþí áñ-
÷þí ó÷åäßáóçò êáé äéá÷åßñéóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ.
ü Íá ãíùñßæåé ôï ëïãéóìéêü êáé ôï õëéêü åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ, êáèþò êáé ôéò ìïíÜ-
äåò äéáóýíäåóÞò ôïõ ìå Üëëá äßêôõá.
ü Íá ãíùñßæåé ôï ñüëï, ôá åßäç êáé ôéò äõíáôüôçôåò ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜ-
ôùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôï ñüëï, ôá åßäç êáé ôéò äõíáôüôçôåò ôïõ âáóéêïý õëéêïý ôùí ôïðé-
êþí äéêôýùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò âáóéêÝò ìïíÜäåò äéáóýíäåóçò êáé ôç ëåéôïõñãßá ôïõò.
ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ôýðïõò, ôéò äõíáôüôçôåò êáé ôçí éäéáßôåñç ÷ñÞóç ôùí åðáíá-
ëçðôþí, ôùí ãåöõñþí êáé ôùí äñïìïëïãçôþí.
ü Íá áíôéëáìâÜíåôáé ôéò äéáöïñÝò ôùí ìïíÜäùí äéáóýíäåóçò, þóôå íá ìðïñåß
íá åðéëÝîåé ôçí êáôÜëëçëç ìïíÜäá óå äïóìÝíç ó÷åäßáóç.
ü Íá êáôáíïåß ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôçò ó÷åäßáóçò êáé ôçò äéá÷åßñéóçò åíüò ôïðé-
êïý äéêôýïõ ðïõ åíäå÷ïìÝíùò íá äéáóõíäÝåôáé êáé ìå Üëëá äßêôõá.
1. Ãíùñßæåéò ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï èá ÷åéñéóôåßò Ýíá ôïðéêü äßêôõï;
2. Ãíùñßæåéò ðïéåò åßíáé ïé âáóéêÝò ìïíÜäåò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí;
3. Ãíùñßæåéò ðþò ó÷åäéÜæåôáé Ýíá ôïðéêü äßêôõï;
4. Ãíùñßæåéò ôé ðåñéóóüôåñï êÜíåé Ýíáò äñïìïëïãçôÞò áðü ìéá ãÝöõñá êáé áõôÞ
áðü Ýíáí åðáíáëÞðôç;
71
Êåöáëáéï 9: Ëïãéóìéêï - Õëéêï Ôïðéêùí Äéêôõùí
ÌÜèçìá 9.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü

óýóôçìá
Ôï ðåñéâÜëëïí åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ áðïôåëåßôáé áðü ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äé-
êôýïõ (NOS: Network Operating System) êáé áðü ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ðïõ
êáèïñßæïõí ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá
äéêôýïõ åßíáé Ýíá ëïãéóìéêü ðïõ åðéôñÝðåé óôï ÷ñÞóôç íá äéá÷åéñéóôåß ôïõò ðüñïõò
ôïõ äéêôýïõ. Ôñåéò åßíáé ïé óôñáôçãéêÝò äéá÷åßñéóçò ôùí ðüñùí åíüò äéêôýïõ, ïé ïðïßåò
Ôï äéêôõáêü óýóôçìá êåíôñé-
áíáëýïíôáé ëåðôïìåñÝóôåñá óôç óõíÝ÷åéá.
êÞò äéá÷åßñéóçò ëåéôïõñãåß óå
ôïðïëïãßá Üóôñïõ, ìå áðïôÝ-
ëåóìá ç åðåîåñãáóßá äåäïìÝ-
9.1.2 Äéêôõáêü óýóôçìá ôåñìáôéêþí íùí íá åêôåëåßôáé êåíôñéêÜ áðü
Ôï äéêôõáêü óýóôçìá ôåñìáôéêþí, ôï ïðïßï åßíáé ãíùóôü êáé ùò äéêôõáêü óýóôçìá Ýíáí õøçëþí äõíáôïôÞôùí
êåíôñéêÞò äéá÷åßñéóçò, äÝóðïæå ôçí åðï÷Þ ðñéí áðü ôçí åîÜðëùóç ôùí ðñïóùðéêþí õðïëïãéóôÞ, ï ïðïßïò óõíäÝå-
óôáèìþí åñãáóßáò êáé ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Óôï óýóôçìá áõôü ç åðåîåñãáóßá äåäï- ôáé ìå Ýíáí áñéèìü «êïõôþí»
ìÝíùí åêôåëåßôáé êåíôñéêÜ áðü Ýíáí õøçëþí äõíáôïôÞôùí õðïëïãéóôÞ, ðïõ óõíäÝåôáé ôåñìáôéêþí.
ìå Ýíáí áñéèìü «êïõôþí» (dummy) ôåñìáôéêþí. Ôá ôåñ-
ìáôéêÜ áõôÜ äå äéáèÝôïõí äéêü ôïõò åðåîåñãáóôÞ, ìíÞ-
ìç Þ ãñáöéêÝò äõíáôüôçôåò, ìå áðïôÝëåóìá íá áíáèÝ-
ôïõí üëåò ôéò åñãáóßåò åðåîåñãáóßáò óôï êåíôñéêü óý-
óôçìá. Óçìåéþíåôáé üôé ôï êåíôñéêü óýóôçìá ìðïñåß íá
áíáèÝôåé êÜðïéï ìÝñïò ôçò õðïëïãéóôéêÞò ôïõ äýíá-
ìçò óå êÜèå ÷ñÞóôç ðïõ Ý÷åé ðñüóâáóç ó áõôü, üìùò
ç áðüäïóÞ ôïõ åëáôôþíåôáé üóï ï áñéèìüò ôùí ôåñìá-
ôéêþí ìå ôá ïðïßá óõíäÝåôáé áñ÷ßóåé íá áõîÜíåôáé. Êëá-
óéêÝò ôïðïëïãßåò áõôïý ôïõ óõóôçìÜôïò åßíáé ïé ôïðï-
ëïãßåò Üóôñïõ êáé äÝíôñïõ (éåñáñ÷éêÞ) êÜôù áðü ôï
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá Unix.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ðëåéïíüôçôá ôùí óõóôçìÜôùí êñÜ-
ôçóçò èÝóåùí ôùí áåñïðïñéêþí åôáéñåéþí óôçñßæåôáé
ó áõôÞ ôç óôñáôçãéêÞ (ó÷Þìá 9.1). ¸íáò ìåãÜëïò êå-
íôñéêüò õðïëïãéóôÞò, åãêáôåóôçìÝíïò óôá êåíôñéêÜ
ãñáöåßá ôçò áåñïðïñéêÞò åôáéñåßáò, åðåîåñãÜæåôáé êáé
äéá÷åéñßæåôáé üëá ôá äñïìïëüãéá, ôéò ôéìÝò ôùí åéóéôç-
ñßùí, ôéò êñáôÞóåéò èÝóåùí êôë. Ôá ôáîéäéùôéêÜ ðñá-
êôïñåßá ÷ñçóéìïðïéïýí ôåñìáôéêÜ ôá ïðïßá óõíäÝïíôáé Ó÷Þìá 9.1: Äßêôõï êñÜôçóçò èÝóåùí áåñïðïñéêÞò åôáéñåßáò
ìå ôï êåíôñéêü óýóôçìá ôçò áåñïðïñéêÞò åôáéñåßáò äéáìÝóïõ «êïõôþí» ôåñìáôéêþí åãêáôåóôçìÝíùí óôá
êáé ôï ÷ñçóéìïðïéïýí ãéá êñáôÞóåéò èÝóåùí óå ðñï- ôáîéäéùôéêÜ ðñáêôïñåßá
72
ãñáììáôéóìÝíåò ðôÞóåéò. ÅðïìÝíùò, áí êáé ôá åéóéôÞñéá ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôá ôáîéäéù-

ôéêÜ ðñáêôïñåßá, üëç ç êýñéá åñãáóßá ãßíåôáé óôï êåíôñéêü óýóôçìá ôùí áåñïðïñé-
êþí åôáéñåéþí.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ óõóôÞìáôïò êåíôñéêÞò äéá÷åßñéóçò óõíäÝïíôáé êõñßùò ìå ôá
óõãêåíôñùôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ, äçëáäÞ ôç èÝóç åãêáôÜóôáóçò ôïõ êåíôñéêïý
óõóôÞìáôïò êáé ôïí Ýëåã÷ï ôïõ êýñéïõ üãêïõ ôïõ çëåêôñïíéêïý åîïðëéóìïý ôïõ ëï-
ãéóìéêïý óõìðåñéëáìâáíïìÝíïõ ôùí äåäïìÝíùí êáé ôïõ ôå÷íéêïý ðñïóùðéêïý. Áíôß-
èåôá, óôá ìåéïíåêôÞìáôá ôïõ óõóôÞìáôïò óõãêáôáëÝãïíôáé ç áäõíáìßá ôïõ ôåëéêïý
÷ñÞóôç íá áóêåß Ýëåã÷ï êáé íá ðáßñíåé áðïöÜóåéò, ç áâåâáéüôçôá ó÷åôéêÜ ìå ôçí
áíôáðüêñéóç ôïõ êåíôñéêïý óõóôÞìáôïò óå óôéãìÝò ìåãÜëïõ öüñôïõ Þ âëÜâçò êáé ç
áíåðáñêÞò áîéïðïßçóç ôùí äõíáôïôÞôùí åðåîåñãáóßáò ôùí ìéêñïûðïëïãéóôþí ôùí
ôåëéêþí ÷ñçóôþí. Áõôïß åßíáé êáé ïé êõñéüôåñïé ëüãïé ãéá ôïõò ïðïßïõò ç óôñáôçãéêÞ
áõôÞ åãêáôáëåßðåôáé óôéò ðñüóöáôåò äéêôõáêÝò åãêáôáóôÜóåéò.
9.1.3 Äéêôõáêü óýóôçìá ïìüôéìùí óôáèìþí åîõ-

ðçñÝôçóçò
Óå áíôéäéáóôïëÞ ìå ôï äéêôõáêü óýóôçìá êåíôñéêÞò äéá÷åßñéóçò, óôï ïðïßï ôá ôåñ-
ìáôéêÜ ðïõ óõíäÝïíôáé ìå ôïí êåíôñéêü õðïëïãéóôÞ äå äéáèÝôïõí åðåîåñãáóôÞ, óôï
óýóôçìá ôùí ïìüôéìùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò ôá ôåñìáôéêÜ åßíáé ðëÝïí õðïëïãé-
óôéêÜ óõóôÞìáôá, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá Ý÷åé ôï äéêü ôïõ åðåîåñãáóôÞ êáé ôç äéêéÜ ôïõ
ìíÞìç, ìå áðïôÝëåóìá íá ìðïñïýí íá õëïðïéÞóïõí êáé åöáñìïãÝò. Ôï ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá ôïõ äéêôýïõ åðéôñÝðåé óå ïðïéïíäÞðïôå õðïëïãéóôÞ ôïõ äéêôýïõ íá ÷ñçóéìï-
ðïéåß ôïõò ðüñïõò üëùí ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôï
ëïãéóìéêü, ôá äåäïìÝíá Þ ôéò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ôïõò. ÅðïìÝíùò üëïé ïé óôáèìïß
åñãáóßáò ôïõ äéêôýïõ èåùñïýíôáé ïìüôéìïé, äçëáäÞ áíôéìåôùðßæïíôáé ìå ôïí ßäéï ôñüðï
áðü ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ôïõ äéêôýïõ, Ýôóé þóôå íá ìçí õðÜñ÷åé óôáèìüò åñãá-
óßáò ðïõ íá ëåéôïõñãåß êÜôù áðü ôéò åíôïëÝò êÜðïéïõ Üëëïõ. Ì áõôü ôï íüçìá üëïé ïé
óôáèìïß åñãáóßáò åßíáé óôçí ïõóßá óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò.
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá ïìüôéìùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò åßíáé êáôÜëëçëá ãéá ìéêñü áñéèìü
÷ñçóôþí, ïé ïðïßïé åñãÜæïíôáé êõñßùò óôï äéêü ôïõò óýóôçìá êáé êáôÜ ðåñßðôùóç ÷ñç-
óéìïðïéïýí ôïõò ðüñïõò Üëëùí õðïëïãéóôþí. ÊÜèå êüìâïò ôïõ äéêôýïõ äéáèÝôåé Ýíá
Óôï äéêôõáêü óýóôçìá ôùí ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ìå åíóùìáôùìÝíç äéêôõáêÞ õðïóôÞñéîç, ôï ïðïßï åðéôñÝðåé óôïõò
ïìüôéìùí óôáèìþí åîõðçñÝ- ÷ñÞóôåò íá ìïéñÜæïíôáé ôïõò ðüñïõò ôïõ äéêôýïõ ìå Üëëïõò ÷ñÞóôåò, åðéôñÝðïíôáò
ôçóçò ôá ôåñìáôéêÜ åßíáé õðï- Ýôóé ôçí áíôáëëáãÞ áñ÷åßùí êáé çëåêôñïíéêþí ìçíõìÜôùí Þ ôçí åêôÝëåóç ðñïãñáììÜ-
ëïãéóôÝò ìå óçìáíôéêÝò äõíá- ôùí ðïõ âñßóêïíôáé óå Üëëá óõóôÞìáôá. ÔÝëïò, ïñéóìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ áóöÜëåéáò
ôüôçôåò åðåîåñãáóßáò êáé êáé äéá÷åßñéóçò åßíáé åðßóçò åíóùìáôùìÝíá óôï äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá.
áðïèÞêåõóçò äåäïìÝíùí, åíþ Ôá äßêôõá ôùí ïìüôéìùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò óõíäõÜæïíôáé ìå ôïðïëïãßåò äéáý-
ìðïñïýí íá õëïðïéÞóïõí êáé ëïõ êáé áðáéôïýí Ýíá óôïé÷åéþäåò ëïãéóìéêü ðñïêåéìÝíïõ íá äéá÷åéñéóôïýí âáóéêÝò
åöáñìïãÝò. Ðñüêåéôáé ãéá ìé- ëåéôïõñãßåò ôïõò. Óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò áõôü ðñïóöÝñåôáé áðü ôïõò êáôá-
êñÜ äßêôõá ðïõ óõíäõÜæïíôáé óêåõáóôÝò ôùí êáñôþí äéåðáöÞò ôïõ äéêôýïõ. ×áñáêôçñéóôéêÜ ðáñáäåßãìáôá äéêôõá-
ìå ôïðïëïãßåò äéáýëïõ. êþí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí óôï ÷þñï ôùí ðñïóùðéêþí õðïëïãéóôþí áðïôåëïýí
73
ôï NetWare Lite ôçò Novell, ôï Artisoft LANtastic, ôá Windows for Workgroups Þ ôá NT

ôçò Microshoft, ôï Peer-to-Pear LANs ôçò Apple êôë., ôá ïðïßá õðïóôçñßæïõí ôéò ðéï
ãíùóôÝò êÜñôåò äéêôýïõ êáé ôá ðéï ãíùóôÜ ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò.
ÕðÜñ÷ïõí áñêåôÜ ðëåïíåêôÞìáôá áðü ôç ÷ñÞóç áõôïý ôïõ ôýðïõ ôùí äéêôýùí.
ÅðåéäÞ êÜèå óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá åðåîåñãáóßáò êáé áðïèÞ-
êåõóçò ôùí äåäïìÝíùí óå ôïðéêü åðßðåäï, ôï äßêôõï ùò ïëüôçôá ìðïñåß íá ðñïóåããß-
óåé õøçëüôåñá åðßðåäá áðüäïóçò êáé íá áíôéìåôùðßóåé ìåãáëýôåñï öüñôï áðü ôá
áíôßóôïé÷á åðßðåäá ôïõ äéêôõáêïý óõóôÞìáôïò êåíôñéêÞò äéá÷åßñéóçò. Ìåßùóç ôçò
áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ óõìâáßíåé óõíÞèùò ëüãù åêôåôáìÝíçò êõêëïöïñßáò óôï äß-
êôõï, ëüãù õðåñöüñôùóçò ôùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò Þ ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ áñéè-
ìïý ôùí óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò. Ôá äßêôõá áõôÞò ôçò ìïñöÞò Ý÷ïõí ìéêñü êüóôïò
êáé åõêïëßá åãêáôÜóôáóçò êáé áðïôåëïýí êáëÞ ëýóç, üôáí ï áñéèìüò ôùí ôåñìáôé-
êþí åßíáé ó÷åôéêÜ ìéêñüò (ðåñßðïõ 15).
9.1.4 Äéêôõáêü óýóôçìá óôáèìþí åîõðçñÝôç-

óçò ìå åîåéäéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò
Ôï äéêôõáêü óýóôçìá óôáèìþí åîõðçñÝôçóçò ìå åîåéäéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò áðï-
ôåëåß ðëÝïí êïéíÞ ðñáêôéêÞ óå êáôáíåìçìÝíá ðåñéâÜëëïíôá åñãáóßáò ìå ìåãÜëï áñéè-
ìü ÷ñçóôþí êáé ðñïôéìÜôáé ëüãù ôçò êáëýôåñçò äéá÷åßñéóçò êáé áóöÜëåéáò ðïõ ðá-
ñÝ÷åé. Ó áõôü ôï äéêôõáêü óýóôçìá õðÜñ÷åé Ýíáò áñéèìüò êüìâùí åîõðçñÝôçóçò ïé
ïðïßïé óõíôïíßæïõí Üëëïõò õðïëïãéóôÝò ôïõ äéêôýïõ êáé åðéôñÝðïõí ôçí ðñüóâáóÞ Ôï äéêôõáêü óýóôçìá óôáè-
ôïõò óå óõãêåíôñùìÝíïõò ðüñïõò, üðùò åßíáé ïé âÜóåéò äåäïìÝíùí, ôï ëïãéóìéêü ìþí åîõðçñÝôçóçò ìå åîåé-
åöáñìïãþí êáé ïé ðåñéöåñåéáêÝò äéáôÜîåéò. Óôçí áðëïýóôåñç ðåñßðôùóç ï êüìâïò äéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò Ý÷åé
åîõðçñÝôçóçò åßíáé Ýíáò õøçëþí ðñïäéáãñáöþí õðïëïãéóôÞò, ï ïðïßïò óõíôïíßæåé ìåãÜëç åöáñìïãÞ óå êáôáíå-
êáé ðáñÝ÷åé ôéò åîåéäéêåõìÝíåò õðçñåóßåò ôïõ óôïõò Üëëïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ ìçìÝíá ðåñéâÜëëïíôá åñãáóßáò
äéáìÝóïõ ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò ôïõ äéêôýïõ. Äßêôõï áõôÞò ôçò ìïñöÞò åß- ìå ìåãÜëï áñéèìü ÷ñçóôþí. Ïé
íáé, ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï NetWare ôçò Novell, óýìöùíá ìå ôï ïðïßï êÜèå óôáèìüò êüìâïé ôïõ äéêôýïõ áðïôåëïýí
åîõðçñÝôçóçò ìðïñåß íá äéáèÝôåé ôï äéêü ôïõ óýóôçìá äéá÷åßñéóçò ãéá üëá ôá èÝìá- óõíÞèùò ôïõò óôáèìïýò åîõ-
ôá áóöÜëåéáò êáé ðñïóôáóßáò ôùí äåäïìÝíùí, êáèþò êáé ãéá ðïëëÝò Üëëåò åñãá- ðçñÝôçóçò, ïé ïðïßïé óõíôïíß-
æïõí ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ äé-
óßåò ðïõ åßíáé áðáñáßôçôåò.
êôýïõ êáé ðáñÝ÷ïõí åîåéäéêåõ-
Óå Ýíá êáôáíåìçìÝíï ðåñéâÜëëïí åñãáóßáò êÜèå óýóôçìá ðïõ åêôåëåß åðåîåñãá-
ìÝíåò õðçñåóßåò óôïõò ôåëé-
óßá ìðïñåß íá èåùñÞóåé ôï äßêôõï óáí ìéá óõëëïãÞ äéáóõíäåüìåíùí óõóêåõþí åðå-
êïýò ÷ñÞóôåò.
îåñãáóßáò. Óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ìéá åñãáóßá ðñÝðåé íá åêôåëåóôåß ôáõôü÷ñïíá óå
ðåñéóóüôåñïõò áðü Ýíáí õðïëïãéóôÝò ðïõ âñßóêïíôáé åãêáôåóôçìÝíïé óå äéáöïñåôé-
êïýò êüìâïõò, ôï äßêôõï ìðïñåß íá ðáñÝ÷åé åðéêïéíùíßá áíôáëëáãÞò ìçíõìÜôùí êáé
óõíôïíéóìïý åñãáóéþí. Äßêôõá êáé åöáñìïãÝò ðïõ êáôáíÝìïõí ôçí åðåîåñãáóßá
ôùí äåäïìÝíùí ôïõò ìåôáîý åíüò áñéèìïý ìåôùðéêþí óôáèìþí åñãáóßáò (ÌÜèçìá
9.2) êáé åíüò óôáèìïý õðïóôÞñéîçò áêïëïõèïýí ôï ìïíôÝëï ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõ-
ðçñÝôçóçò (client - server model), ðïõ ðåñéãñÜöôçêå óôï ÌÜèçìá 5.1. Ï óôáèìüò
åîõðçñÝôçóçò, ðïõ óõíÞèùò âñßóêåôáé åãêáôåóôçìÝíïò óå ÷þñï åýêïëá ðñïóâÜóé-
ìï áðü ôá Üëëá óõóôÞìáôá, ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá áðïèÞêåõóçò êáé áíÜêôçóçò
74
ôùí áñ÷åßùí, êáèþò êáé ôç äõíáôüôçôá óôÝãáóçò ìÝñïõò ìéáò åöáñìïãÞò ðïõ ôïí
áöïñÜ, ôïõ ëïãéóìéêïý äéá÷åßñéóçò êáé åëÝã÷ïõ ëåéôïõñãßáò ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜ-
îåùí, êáèþò êáé ôïõ ëïãéóìéêïý áóöÜëåéáò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ïé ðñïçãìÝíåò åêäü-
óåéò ôïõ NetWare ôçò Novell ëåéôïõñãïýí ùò áõôïäýíáìá óõóôÞìáôá ðáñÝ÷ïíôáò
õøçëÜ åðßðåäá áðüäïóçò êáé áóöÜëåéáò. ÐáñÜëëçëá ïé óôáèìïß åñãáóßáò ëåéôïõñ-
ãïýí ìå ôï ëïãéóìéêü ôïõ ðåëÜôç, ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé õðïóôÞñéîç óôçí êÜñôá äéêôýïõ,
Äßêôõá êáé åöáñìïãÝò ðïõ êá-
óôï óôáèìü åñãáóßáò êáé óôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò, äçëáäÞ óôéò äéáäéêáóßåò
ôáíÝìïõí ôçí åðåîåñãáóßá ôùí
ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ç êÜñôá ãéá ôçí ðñüóâáóç óôï äßêôõï. Ôï ëïãéóìéêü ôïõ ðåëÜôç
äåäïìÝíùí ôïõò ìåôáîý åíüò
öïñôþíåôáé, üôáí åíåñãïðïéçèåß ôï óýóôçìá ðïõ Ý÷åé óõíäåèåß ìå ôï äßêôõï, ôï ïðïßï
áñéèìïý ìåôùðéêþí óôáèìþí
êáé êáôåõèýíåé ôá áéôÞìáôá åîõðçñÝôçóçò óôï ôïðéêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá Þ óå Üë-
åñãáóßáò êáé åíüò óôáèìïý
ëïõò óôáèìïýò åîõðçñÝôçóçò (ó÷Þìá 9.2).
õðïóôÞñéîçò áêïëïõèïýí ôï
ìïíôÝëï ðåëÜôçò - óôáèìüò ÐïëëÝò öïñÝò ôá áðïèçêåõìÝíá óôïé÷åßá åíüò óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò «áíôéêáôï-
åîõðçñÝôçóçò. ðôñßæïíôáé» êáé óå Üëëïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ, þóôå íá åßíáé äéáñêþò äéáèÝóéìá ó
Ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ôùí

ôïðéêþí äéêôýùí åðåêôåßíïõí
ôéò äõíáôüôçôåò ôùí ëåéôïõñ-
ãéêþí óõóôçìÜôùí ôùí õðï-
ëïãéóôþí. ¸íá ôïðéêü äßêôõï
ìðïñåß íá èåùñçèåß óáí Ýíáò
äéåõñõìÝíïò õðïëïãéóôÞò ìå
ðüñïõò (äßóêïõò, ïäçãïýò,
åêôõðùôÝò, ëïãéóìéêü êôë.), ïé
ïðïßïé üìùò åßíáé êáôáíåìçìÝ-
íïé óôï äßêôõï êáé ü÷é ðåñéï-
ñéóìÝíïé óå êÜðïéïí óõãêåêñé-
ìÝíï áõôüíïìï õðïëïãéóôÞ. Õðü
áõôÞ ôçí Ýííïéá ôï ôïðéêü äß-
êôõï ÷ñåéÜæåôáé Ýíá ëåéôïõñ-
ãéêü óýóôçìá, üðùò áêñéâþò
ï õðïëïãéóôÞò, ðñïêåéìÝíïõ íá
óõíôïíßóåé ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ.
Ó÷Þìá 9.2: Óýãêñéóç ôùí ðåñéï÷þí åõèýíçò åíüò ðñïóùðéêïý õðïëïãéóôÞ ìå áõôüíïìï
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá (á) êáé åíüò ìå ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ (NOS) (â)
75
áõôïýò, íá äéáóþæïíôáé óå ðåñßðôùóç ðïõ êÜðïéï áðü ôá óõóôÞìáôá ôåèåß åêôüò

Áíôéêáôïðôñéóìüò (mirroring)
ëåéôïõñãßáò êáé íá åîõðçñåôïýí ìå êáëýôåñï ôñüðï ôïõò ÷ñÞóôåò áðïìáêñõóìÝíùí
åßíáé ç ôáõôüóçìç áðåéêüíéóç
ðåñéï÷þí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ý÷åé íüçìá ç áíôéãñáöÞ äåäïìÝíùí óå Ýíáí áðïìáêñõ-
Þ áíôéãñáöÞ ôùí óôïé÷åßùí
óìÝíï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò, áöïý êáô áõôü ôïí ôñüðï ïé ÷ñÞóôåò ôçò ðåñéï÷Þò
åíüò óôáèìïý åñãáóßáò óå
ìðïñïýí íá áðïöýãïõí ôï ìåãÜëï êüóôïò ôùí óõíäÝóåùí ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðå-
Ýíáí Üëëï, þóôå áõôÜ íá åßíáé
ñéï÷Þò. Ç ìÝèïäïò áõôÞ åîõðçñåôåß áðüëõôá ðåñéðôþóåéò åöáñìïãþí ìç ðñáãìáôé-
äéáñêþò äéáèÝóéìá, íá äéáóþ-
êïý ÷ñüíïõ. ¼ìùò óå ðåñéðôþóåéò åöáñìïãþí ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ ç åðéôõ÷ßá ôçò
æïíôáé óå ðåñßðôùóç ðïõ êÜ-
ìåèüäïõ åîáñôÜôáé áðü ôçí ôá÷ýôçôá åíçìÝñùóçò ôçò âÜóçò äåäïìÝíùí ôïõ óôáè-
ðïéï áðü ôá óõóôÞìáôá ôåèåß
ìïý åîõðçñÝôçóçò, üôáí óõìâáßíïõí áëëáãÝò, áöïý ï óõã÷ñïíéóìüò ôùí äéáöïñå-
åêôüò ëåéôïõñãßáò êáé íá åîõ-
ôéêþí áíôéãñÜöùí Ý÷åé ìåãÜëç óçìáóßá.
ðçñåôïýí ìå êáëýôåñï ôñüðï
ôïõò ÷ñÞóôåò áðïìáêñõóìÝ-
íùí ðåñéï÷þí.
9.1.5 Äõíáôüôçôåò äéêôõáêþí ëåéôïõñãéêþí óõ-
óôçìÜôùí
¾óôåñá áðü ôá ðáñáðÜíù åßíáé óáöÝò üôé ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ôùí äéêôýùí
åðåêôåßíïõí ôéò äõíáôüôçôåò ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ôùí õðïëïãéóôþí, þóôå
íá ìðïñïýí áõôïß íá ÷ñçóéìïðïéïýí üëïõò ôïõò ðüñïõò ðïõ åßíáé äéáèÝóéìïé óôï
ôïðéêü äßêôõï, áíåîÜñôçôá áðü ôïí êüìâï ôïõ äéêôýïõ óôïí ïðïßï åßíáé åãêáôåóôçìÝ-
íïé. Ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ
åßíáé ôá ðáñáêÜôù:
ü Äéá÷åßñéóç áñ÷åßùí (äçìéïõñãßá, åðåîåñãáóßá, áðïèÞêåõóç, áíÜêôçóç) óå
üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ óôïõò ïðïßïõò Ý÷åé äéêáßùìá ðñüóâáóçò ï
÷ñÞóôçò êáé ìÜëéóôá ìå ôÝôïéï ôñüðï, þóôå áõôüò íá èåùñåß üôé ç äéá÷åßñéóç
ãßíåôáé ôïðéêÜ, äçëáäÞ óôï óôáèìü åñãáóßáò ôïõ.
ü Õðçñåóßåò åêôýðùóçò óå üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ. Ï ÷ñÞóôçò Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá íá åêôõðþóåé óå üëïõò ôïõò åêôõðùôÝò óôïõò ïðïßïõò Ý÷åé ðñü-
óâáóç.
ü Äéá÷åßñéóç ôçò åðéêïéíùíßáò üëùí ôùí óõóêåõþí ðïõ óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï
ìå ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôùí êáôÜëëçëùí ðñùôïêüëëùí, þóôå íá åðéôõã÷Üíåôáé ç
óõíåñãáóßá õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí äéáöïñåôéêïý ôýðïõ.
ü ÕðïóôÞñéîç ôùí êáôáíåìçìÝíùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ðïõ åßíáé åãêáôå-
óôçìÝíá óôïõò óôáèìïýò åñãáóßáò, þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç óýíäåóÞ ôïõò,
êáèþò êáé ç áîéïðïßçóç ôùí õðçñåóéþí ðïõ ìðïñïýí íá ðñïóöÝñïõí óôï ôïðé-
êü äßêôõï ìéáò åðé÷åßñçóçò Þ åíüò ïñãáíéóìïý.
¢ëëá, ðñüóèåôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí åíüò ôïðéêïý äé-
êôýïõ åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ðñïóôáóßá ôùí äåäïìÝíùí ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ áðü ìç åîïõóéïäïôçìÝíç ðñü-
óâáóç Þ áðü ðñïóðÜèåéá êáôáóôñïöÞò ôïõò.
ü Äõíáôüôçôá áíï÷Þò ëÜèïõò (fault tolerance) êáé åðáíÜêáìøçò áðü ëÜèïò
(fault recovery). Óôü÷ïò åßíáé ç åëá÷éóôïðïßçóç ôçò ðéèáíüôçôáò íá ìçí åßíáé
äéáèÝóéìï ôï ôïðéêü äßêôõï ãéá êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, üðùò åðßóçò êáé ç
ìåãéóôïðïßçóç ôçò ôá÷ýôçôáò åðáíÜêáìøçò óôçí ðñïãåíÝóôåñç êáôÜóôáóç,
76
óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ôï äßêôõï êáôáññåýóåé. ÐñïêåéìÝíïõ ëïéðüí íá áðïöåõ-

÷èïýí äõóÜñåóôá óõìâÜíôá ìå ìåãÜëåò áðþëåéåò ëáìâÜíïíôáé ðñïëçðôéêÜ
êÜðïéá ìÝôñá, üðùò åßíáé:
l Ç ÷ñçóéìïðïßçóç ðñüóèåôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò ï ïðïßïò íá ìðïñåß
íá áíôéêáôáóôÞóåé óå ðåñßðôùóç âëÜâçò ôïí êýñéï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò.
l Ç ÷ñçóéìïðïßçóç ëïãéóìéêïý ðñïóôáóßáò äåäïìÝíùí ãéá ôçí áíôéãñáöÞ êñß-
óéìùí äåäïìÝíùí êáé áñ÷åßùí ÷ñçóôþí óå êáôÜëëçëåò óõóêåõÝò áðïèÞêåõ-
óçò (back-up devices).
ü ÕðïóôÞñéîç äéáäéêáóéþí äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ ìå ðáñáêïëïýèçóç ëÜèïõò (fault
monitoring) êáé ïäçãßåò äéüñèùóçò ëÜèïõò (troubleshooting facilities) üóïí
áöïñÜ ôç ëåéôïõñãßá ôïõ äéêôýïõ.
ü ÕðïóôÞñéîç ôùí ðéï äéáäåäïìÝíùí ôõðïðïéÞóåùí åðéêïéíùíßáò ìåôáîý õðïëïãé-
óôþí êáé äéêôõáêþí åöáñìïãþí. ¸íá ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ, ôï ïðïßï
åëÝã÷åé ôç ñïÞ ôùí äåäïìÝíùí, áðáéôåßôáé íá õðïóôçñßæåé ôéò ðéï ðñüóöáôåò
ôõðïðïéÞóåéò üóïí áöïñÜ ôçí åðéêïéíùíßá êáé ôéò åöáñìïãÝò ðïõ õëïðïéïýíôáé
óôï äßêôõï, þóôå íá åßíáé óõìâáôÝò êáé åýêïëá õëïðïéÞóéìåò ïé åíäå÷üìåíåò
áíáâáèìßóåéò, åðåêôÜóåéò Þ ìåëëïíôéêÝò áëëáãÝò ó áõôü.
ü ÕðïóôÞñéîç äéáóõíäÝóåùí ìå Üëëá ôïðéêÜ äßêôõá. Óå óõíäõáóìü ìå ôéò óõ-
óêåõÝò äéáóýíäåóçò äéêôýïõ, ïé ïðïßåò èá åîåôáóôïýí óôá åðüìåíá ìáèÞìá-
ôá, Ýíá ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ èá ðñÝðåé íá ìðïñåß íá åãêáèéóôÜ ìå
åðéôõ÷ßá üëåò ôéò âáóéêÝò äéêôõáêÝò ëåéôïõñãßåò ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èïýí
óõíäÝóåéò ìå Üëëá äßêôõá.
9.1.6 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò

Ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ áðïôåëïýí ôïõò êáíüíåò óýì-
öùíá ìå ôïõò ïðïßïõò åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò ïé êüìâïé ðïõ Ý÷ïõí ðñüóâáóç óôï
äßêôõï. Äéáêñßíïíôáé óå äýï åßäç: ôá ðñùôüêïëëá õøçëïý åðéðÝäïõ (high-level
protocols), ôá ïðïßá êáèïñßæïõí ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åðéêïéíùíïýí ïé åöáñìïãÝò,
êáé ôá ðñùôüêïëëá ÷áìçëïý åðéðÝäïõ (lower-level protocols), ôá ïðïßá êáèïñßæïõí
ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ìåôáäßäïíôáé ôá óÞìáôá óå Ýíá ìÝóï ìåôÜäïóçò. Ç äéåðáöÞ
ôùí åðéðÝäùí áõôþí ãßíåôáé ìÝóù ôùí ðñùôïêüëëùí ðïõ åãêáèéóôïýí êáé äéáôçñïýí
óõíüäïõò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí åðéâëÝðïíôáò ôçí êß-
íçóç, þóôå íá åíôïðßæïõí ôõ÷üí ëÜèç. Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ ôá ðñùôüêïëëá èá êáèïñé-
óôïýí êáé èá ôõðïðïéçèïýí áðü êÜðïéïí äéåèíÞ ïñãáíéóìü, ïé êáôáóêåõáóôÝò Ý÷ïõí
ôï äéêáßùìá íá ó÷åäéÜóïõí êáé íá õëïðïéÞóïõí ðñïúüíôá äéêôýùí ðïõ èá ëåéôïõñ-
ãïýí óå óõóôÞìáôá äéáöïñåôéêþí êáôáóêåõáóôþí.
¸íá éäéáßôåñï ðñùôüêïëëï ôï ïðïßï åðéôñÝðåé óôïõò ÷ñÞóôåò íá åðéêïéíùíïýí ìå
ôïõò óôáèìïýò åîõðçñÝôçóçò óå ðåñéâÜëëïí NetWare åßíáé ôï ðñùôüêïëëï IPX
(Internetwork Packet Exchange). ¢ëëá ãíùóôÜ ðñùôüêïëëá åßíáé ôï TCP/IP, ôï DECnet
êáé ôï AppleTalk. Ïé ðåñéóóüôåñåò åðé÷åéñÞóåéò êáé ïñãáíéóìïß ôåßíïõí íá åíïðïéÞ-
óïõí ôá äéáöïñåôéêÜ åßäç äéêôýùí ôïõò äçìéïõñãþíôáò ôá ïíïìáæüìåíá äéêôõáêÜ
77
óõóôÞìáôá åðé÷åéñÞóåùí, ôá ïðïßá õðïóôçñßæïíôáé áðü ðåñéóóüôåñá ôïõ åíüò áíå-

îÜñôçôá ðñùôüêïëëá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, õðÜñ÷åé ôï åíäå÷üìåíï íá áíáãêáóôåß Ýíáò
÷ñÞóôçò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ôï ðñùôüêïëëï IPX ðñïêåéìÝíïõ íá åðéêïéíùíÞóåé ìå Ýíá
óôáèìü åîõðçñÝôçóçò NetWare êáé ôï ðñùôüêïëëï TCP/IP ðñïêåéìÝíïõ íá åðéêïéíù-
íÞóåé ìå Ýíá óôáèìü åîõðçñÝôçóçò Unix. Óçìåéþíïõìå üôé, ðáñ üôé ôï Unix äåí åßíáé
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ, üìùò ïé ðåñéóóüôåñåò åêäüóåéò ôïõ ðáñÝ÷ïõí óçìáíôé-
êÞ äéêôõáêÞ õðïóôÞñéîç. Áðü ðïëëïýò ÷áñáêôçñßæåôáé ùò ôï ïéêïõìåíéêü ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá, áöïý Ý÷åé åíóùìáôþóåé ìåãÜëï áñéèìü ëåéôïõñãéþí ôïõ äéêôõáêïý ëåéôïõñ-
ãéêïý óõóôÞìáôïò êáé åßíáé éêáíü íá ëåéôïõñãåß óå õðïëïãéóôÝò üëùí ôùí ìåãåèþí.
To Unix, ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé áðïêëåéóôéêÞ õðïóôÞñéîç óôï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò,
÷ñçóéìïðïéåß ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôùí åðéêïéíùíéþí ôïõ ôçí ïéêïãÝíåéá ôùí ðñùôïêüë-
ëùí TCP/IP. ÌÝóù ôïõ TCP/IP ôo Unix ìðïñåß íá óõíõðÜñ÷åé êáé íá óõíåñãÜæåôáé óå
Ýíá ôïðéêü äßêôõï ôïõ ïðïßïõ ïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôéêü
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ. Ç ìüíç ðñïûðüèåóç ðïõ áðáéôåßôáé åßíáé ç äõíáôüôç-
ôá ìåôáôñïðÞò ôùí ðñùôïêüëëùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå ðñùôüêïëëá TCP/IP, êÜôé
ðïõ ç óõíôñéðôéêÞ ðëåéïíüôçôá ôùí êáôáóêåõáóôþí åîáóöáëßæåé.
9.1.7 ÁóöÜëåéá
Ç áóöÜëåéá ôïõ äéêôýïõ (network security) åßíáé Ýíá óçìáíôéêü èÝìá ðïõ åðçñåÜæåé
óõíïëéêÜ ôçí áðüäïóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, áöïý óõíäÝåôáé ìå ôçí áðþëåéá, ôçí õðïêëï-
ðÞ Þ ôçí ðáñáðïßçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ ìåôáäßäïíôáé. Ôï èÝìá åßíáé ðïëýðëïêï, éäéáß- Ç ìåôÜäïóç êñßóéìùí ðëçñïöï-
ôåñá üôáí áöïñÜ ìåôáäüóåéò êñßóéìùí ðëçñïöïñéþí ìÝóù óõíäÝóåùí åõñåßáò ðåñéï- ñéþí ìéáò åðé÷åßñçóçò ìÝóù
÷Þò ôùí ïðïßùí ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé ï åîïðëéóìüò ðñüóâáóçò äåí åßíáé éäéüêôçôá. óõíäÝóåùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò
Ðéï áíáëõôéêÜ, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ýíá ôïðéêü äßêôõï äéáóõíäÝåé ôá ôìÞìáôá ìéáò óõíåðÜãåôáé ôç ÷ñÞóç éäéùôé-
åðé÷åßñçóçò ïé õðåýèõíïé ôùí ôìçìÜôùí ìðïñïýí íá ðåñéïñßæïõí, ìå äéÜöïñåò ôå÷íé- êþí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò Þ, áí
êÝò, ôçí ðñüóâáóç ìç åîïõóéïäïôçìÝíùí ÷ñçóôþí óå êñßóéìá äåäïìÝíá ðïõ ïé ßäéïé ðñüêåéôáé íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí
êáôÝ÷ïõí, áöïý êáé ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò áëëÜ êáé ï åîïðëéóìüò ðñüóâáóçò åßíáé äçìüóéá äßêôõá, ôçí êñõðôïãñÜ-
ðëÞñùò éäéüêôçôá, äçëáäÞ áíÞêïõí óôçí åðé÷åßñçóç. öçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ
Áí üìùò ïé êñßóéìåò ãéá ôçí åðé÷åßñçóç ðëçñïöïñßåò ðñÝðåé íá ìåôáäïèïýí ìÝóù óõí- ðñüêåéôáé íá ìåôáäïèïýí.
äÝóåùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò óôéò ïðïßåò ôüóï ï åîïðëéóìüò ðñüóâáóçò üóï êáé ôá ìÝóá
ìåôÜäïóçò åßíáé äçìüóéá, ôüôå áðáéôåßôáé ç ëÞøç Üëëùí ìÝôñùí, üðùò åßíáé ç ìßóèùóç
ãñáììþí Þ ç êñõðôïãñÜöçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäïèïýí. Ìå ôçí
êñõðôïãñÜöçóç åîáóöáëßæåôáé üôé ôï ðåñéå÷üìåíï ìéáò óõíüäïõ åðéêïéíùíßáò ìðïñåß íá
áðïêáôáóôáèåß óôçí áñ÷éêÞ ôïõ ìïñöÞ ìüíï áðü åêåßíïí ôïí ïðïßï áöïñÜ.
Ôï èÝìá ôçò áóöÜëåéáò èá áíáðôõ÷èåß äéåîïäéêüôåñá óôï ÌÜèçìá 11.3 ôçò Åíüôçôáò Ä.

Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá, ïìüôéìïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò, áíï÷Þ ëÜèïõò,
åðáíÜêáìøç áðü ëÜèïò, ðáñáêïëïýèçóç ëÜèïõò, ïäçãßåò äéüñèùóçò ëÜèïõò,
ðñùôüêïëëá ÷áìçëïý åðéðÝäïõ, ðñùôüêïëëá õøçëïý åðéðÝäïõ, áóöÜëåéá äéêôýïõ.
78
ÌÜèçìá 9.2: Åéäéêüò äéêôõáêüò åîï-

ðëéóìüò
9.2.1 Åðéêïéíùíéáêüò åîïðëéóìüò

¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ðïëëÝò åðé÷åéñÞóåéò ÷ñåéÜæïíôáé Ýíá åíéáßï äßêôõï ðñïêåéìÝíïõ
ïé ÷ñÞóôåò ôïõ íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç óå üëåò ôéò åöáñìïãÝò êáé ôéò ðçãÝò ôùí ðëçñï-
öïñéþí ðïõ áõôÝò äéáèÝôïõí. ÖõóéêÜ áõôü äå óçìáßíåé üôé êÜèå ÷ñÞóôçò ðñÝðåé áðá-
ñáßôçôá íá Ý÷åé ðñüóâáóç óå ïðïéïäÞðïôå óýóôçìá. Óôçí ðñÜîç åöáñìüæïíôáé óõ-
÷íÜ, éäéáßôåñá ãéá ëüãïõò áóöÜëåéáò, ðåñéïñéóôéêÝò ôå÷íéêÝò ðñüóâáóçò óå êñßóé-
ìåò åöáñìïãÝò êáé áñ÷åßá. Ôï ãåãïíüò üìùò áõôü äåí áíáéñåß ôçí áðáßôçóç Üìåóçò
êáé åýêïëçò ðñüóâáóçò ôùí ÷ñçóôþí óôéò çëåêôñïíéêÞò ìïñöÞò ðëçñïöïñßåò ðïõ
âñßóêïíôáé äéáèÝóéìåò óôá õðïëïãéóôéêÜ óõóôÞìáôá ôçò åðé÷åßñçóçò, áðü ïðïéáäÞ-
ðïôå öõóéêÞ èÝóç ôùí åãêáôáóôÜóåþí ôçò.
Áðü ôá ðáñáðÜíù ðñïêýðôåé üôé åßíáé áðáñáßôçôç ç ýðáñîç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ
ðïõ íá äéáóõíäÝåé üëá ôá ôìÞìáôá ôçò åðé÷åßñçóçò, þóôå íá åßíáé äõíáôÞ ç ðñüóâáóç
êáé ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí ôïõ áíåîÜñôçôá áðü ôçí åöáñìïãÞ Þ ôïí ôýðï
ôïõ õðïëïãéóôéêïý óõóôÞìáôïò ìå ôï ïðïßï áõôïß óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï. ¼ìùò êÜèå
åöáñìïãÞ ðñÝðåé íá ìðïñåß íá áíáãíùñßæåé ôç ìïñöÞ ìå ôçí ïðïßá ðáñïõóéÜæïíôáé ôá
äåäïìÝíá Þ ôç ìïñöÞ ôùí åíôïëþí ìéáò Üëëçò åöáñìïãÞò ôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá ÷åéñé-
óôåß. Ãéá íá ðñáãìáôïðïéçèåß áõôü ôï Ýñãï óå Ýíá åíéáßï äßêôõï ðïõ óõíäÝåé õðïëïãé-
óôéêÜ óõóôÞìáôá êáé ëïãéóìéêü áðü äéáöïñåôéêïýò êáôáóêåõáóôÝò, èá ðñÝðåé íá ÷ñç-
óéìïðïéçèïýí ïñéóìÝíïé êïéíþò áðïäåêôïß êáíüíåò åðéêïéíùíßáò. ÔÝôïéï óýíïëï êáíü-
íùí åðéêïéíùíßáò åßíáé, ãéá ðáñÜäåéãìá, ôá ìïíôÝëá TCP/IP, ISO/OSI êôë.
Óýìöùíá ìå ôï ìïíôÝëï ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò, äýï õðïëïãéóôÝò åðéêïé-
íùíïýí ìåôáîý ôïõò ãéá ôçí åêôÝëåóç êÜðïéáò åñãáóßáò ìÝóù ìéáò äéêôõáêÞò õðïäï-
ìÞò ç ïðïßá âáóßæåôáé óå êïéíþò áðïäåêôÜ ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò. Ïé óõóêåõÝò ðïõ
ðáñïõóéÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá áðïôåëïýí ôá âáóéêÜ óôïé÷åßá õëïðïßçóçò ìéáò äéêôõá-
êÞò õðïäïìÞò ç ïðïßá óõíäÝåé ðåñéóóüôåñá ôïõ åíüò ôìÞìáôá äéêôýïõ Þ ðáñÝ÷åé ðñü-
óâáóç óå Ýíá áðïìáêñõóìÝíï, åêôüò äéêôýïõ õðïëïãéóôéêü óýóôçìá. Åðßóçò ïé óõ-
óêåõÝò áõôÝò ðáßæïõí óçìáíôéêü ñüëï óôçí åðéêïéíùíßá ìåôáîý ðñïãñáììÜôùí åöáñ-
ìïãþí ðïõ åßíáé åãêáôåóôçìÝíá óå äéáöïñåôéêïýò õðïëïãéóôÝò.
9.2.2 ÂáóéêÝò ìïíÜäåò åðéêïéíùíéáêïý åîïðëé-

óìïý
Åêôüò áðü ôïõò äéáðïäéáìïñöùôÝò (modems) êáé ôïõò ðïëõðëÝêôåò (multiplexers),
ïé ïðïßïé åîåôÜóôçêáí ìå ëåðôïìÝñåéá óôá ÊåöÜëáéá 1 êáé 3 áíôßóôïé÷á (Åíüôçôá Á,
ôüìïò É), ôá ôïðéêÜ äßêôõá ÷ñçóéìïðïéïýí Ýíá ðëÞèïò óõóêåõþí êáé åîáñôçìÜôùí
79
ðïõ áðïôåëïýí ôïí åðéêïéíùíéáêü åîïðëéóìü ôïõò. Ç ðáñïõóßáóç ôùí êõñéüôåñùí

ìïíÜäùí áõôïý ôïõ åîïðëéóìïý ãßíåôáé óôç óõíÝ÷åéá.
9.2.2.1 Ìåôùðéêïß åðåîåñãáóôÝò

Ïé ìåôùðéêïß åðåîåñãáóôÝò (front-end processors) åßíáé õðïëïãéóôÝò ðïõ äéá÷åéñß-
æïíôáé ôéò åðéêïéíùíéáêÝò áðáéôÞóåéò êÜðïéïõ ìåãÜëïõ õðïëïãéóôéêïý óõóôÞìáôïò.
Ìå ôïí ôñüðï áõôü áðïäåóìåýïíôáé ïé õðïëïãéóôÝò ôùí ÷ñçóôþí áðü ôéò äéåñãáóßåò
åðéêïéíùíßáò êáé áóöÜëåéáò ðïõ áöïñïýí ôïõò åêôüò ôïðéêïý äéêôýïõ ÷ñÞóôåò êáé
ôéò ïðïßåò áíáëáìâÜíåé ï ìåôùðéêüò åðåîåñãáóôÞò, ðñïêåéìÝíïõ ïé õðïëïãéóôÝò íá
áó÷ïëçèïýí áðïêëåéóôéêÜ ìå ôçí êýñéá åñãáóßá ôïõò. Ïé äéåñãáóßåò ðïõ ìðïñåß íá
áíáëÜâåé ï ìåôùðéêüò åðåîåñãáóôÞò óõìðåñéëáìâÜíïõí ôïí Ýëåã÷ï ôùí óõíäåüìå-
íùí õðïëïãéóôþí, þóôå íá äéáðéóôùèåß áí Ý÷ïõí äåäïìÝíá ãéá ìåôÜäïóç, ôïí Ýëåã÷ï
êáé ôç äéüñèùóç ôùí ëáèþí, êáèþò êáé ôïí Ýëåã÷ï ôçò ðñüóâáóçò óôï äßêôõï ðñï-
êåéìÝíïõ íá åðéâåâáéùèåß áí ï ÷ñÞóôçò ôçò ôåñìáôéêÞò äéÜôáîçò Ý÷åé äéêáßùìá ðñü-
óâáóçò ó áõôü.
9.2.2.2 ÊÜñôåò äéêôýïõ

Ïé êÜñôåò äéêôýïõ (NICs: Network Interface Cards) åßíáé åîáñôÞìáôá ðïõ ðñïóáñ-
ìüæïíôáé óå Ýíáí õðïëïãéóôÞ ðñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ç óýíäåóÞ ôïõ ìå ôï äßêôõï
(ó÷Þìá 9.3). Ëåéôïõñãïýí óôï öõóéêü åðßðåäï ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ÏSI, ó÷åäéÜæïíôáé
ãéá Ýíá óõãêåêñéìÝíï ôýðï äéêôýïõ, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ôï Ethernet Þ ï äá-
êôýëéïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Passing Ring), êáé äéáèÝôïõí óçìåßï õðïäï÷Þò
ãéá ôç óýíäåóÞ ôïõò ìå Ýíá óõãêåêñéìÝíï ôýðï êáëùäßïõ, üðùò åßíáé ôï ïìïáîïíéêü
êáëþäéï, ôï áèùñÜêéóôï êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (UTP), ôï êáëþäéï ïðôé-
êÞò ßíáò êôë. Óôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ïé êÜñôåò äéêôýïõ äéáèÝôïõí ìéá êåñáßá Ó÷Þìá 9.3: ÊÜñôá äéêôýïõ
ãéá åðéêïéíùíßá ìå ôï óôáèìü ôçò âÜóçò. Óçìåéþíåôáé üôé áðü ôï ÉÅÅÅ ðáñÝ÷åôáé Ýíá
ó÷Þìá êåíôñéêÞò äéåõèõíóéïäüôçóçò ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëéóôåß üôé êÜèå êÜñôá
äéêôýïõ Ý÷åé ìéá ìïíáäéêÞ äéåýèõíóç áíáãíþñéóçò óôï öõóéêü åðßðåäï ôïõ äéêôýïõ.
Ïé êÜñôåò äéêôýïõ åðéôåëïýí ðïëëÝò ëåéôïõñãßåò ôçò äéêôõáêÞò åðéêïéíùíßáò, ïé
ïðïßåò óõìðåñéëáìâÜíïíôáé óôç óõìöùíßá ðïõ ãßíåôáé ìåôáîý ôùí äýï óôáèìþí ðïõ
åðéêïéíùíïýí. Ç óõìöùíßá áõôÞ ñõèìßæåé ôéò ðáñáìÝôñïõò åðéêïéíùíßáò, äçëáäÞ ôï Ç êÜñôá äéêôýïõ ðñïóáñìüæå-
ñõèìü ìåôÜäïóçò, ôï ìÝãåèïò ôïõ ðáêÝôïõ, ôç ëÞîç ÷ñüíïõ êôë. Ïé êÜñôåò äéêôýïõ ôáé óå ìéá åéäéêÞ èõñßäá ôïõ
Ý÷ïõí óõãêåêñéìÝíá çëåêôñéêÜ êáé ìç÷áíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ. Ôá çëåêôñéêÜ ÷áñáêôç- õðïëïãéóôÞ êáé ìðïñåß íá ÷ñç-
ñéóôéêÜ êáèïñßæïõí ôïõò ôñüðïõò ôçò ìåôÜäïóçò óåéñþí áðü äõáäéêÜ øçößá êáé óéìïðïéçèåß ôüóï óôçí åíóýñ-
áðü óÞìáôá åëÝã÷ïõ ïé ïðïßåò áöïñïýí ôï ÷ñïíéóìü ôçò ìåôÜäïóçò óôï äßêôõï. Ôá ìáôç üóï êáé óôçí áóýñìáôç
ìç÷áíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáèïñßæïõí ôïõò ôñüðïõò ôçò öõóéêÞò óýíäåóçò ìå ôï åðéêïéíùíßá. Ç êÜñôá äéêôýïõ
ìÝóï ìåôÜäïóçò. ÔÝëïò, ïé êÜñôåò äéêôýïõ êáèïñßæïõí êáé ôéò ìåèüäïõò ðñüóâáóçò äéáèÝôåé êõêëþìáôá ôá ïðïßá
óôï äßêôõï, óýìöùíá ìå ôá ðñüôõðá 802.x ôïõ ÉÅÅÅ Þ Üëëá ðñüôõðá, ôá ïðïßá áíá- óõíôïíßæïõí ôç ìåôÜäïóç, ôçí
ëýèçêáí óôï ÌÜèçìá 7.5. ðáñáëáâÞ êáé ôïí Ýëåã÷ï ëá-
èþí ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìå-
ôáäßäïíôáé.
80
9.2.2.3 Äéáíïìåßò
Ï äéáíïìÝáò (hub) åßíáé ìéá óõóêåõÞ ç ïðïßá óõíäÝåé ôá êáëþäéá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé
áðü üëïõò ôïõò óôáèìïýò åñãáóßáò ìå ôïí êåíôñéêü êüìâï ôïõ äéêôýïõ (ó÷Þìá 9.4).
ÄéáíïìÝáò
Ó÷Þìá 9.4: ÄéáíïìÝáò
Óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí ðñïûðïèÝôåé ôïðïëïãßá Üóôñïõ, óôçí ïðïßá êáôá-
ëáìâÜíåé ôç èÝóç ôïõ êåíôñéêïý êüìâïõ (ó÷Þìá 9.5). Ç ôïðïëïãßá áõôÞ Ý÷åé ôï ðëåïíÝ-
êôçìá üôé ïé êáëùäéáêÝò âëÜâåò
åðçñåÜæïõí ìüíï ôï óõãêåêñé-
ìÝíï óôáèìü ôïí ïðïßï óõí-
¼ôáí Ýíáò áðü ôïõò ðñïóù- äÝïõí. Ôï ðñïóùðéêü äéá÷åßñé-
ðéêïýò õðïëïãéóôÝò Þ êÜðïéá óçò ôïõ äéêôýïõ ìðïñåß íá åëÝã-
áðü ôéò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò îåé, ìå ôç âïÞèåéá äéáãíùóôéêþí
áðïóôÝëëïõí äåäïìÝíá, ï äéá- ðñïãñáììÜôùí, ìéá äéáäñïìÞ
íïìÝáò ôá åðáíáìåôáäßäåé ôáõ- êáëùäßïõ, ðñïêåéìÝíïõ íá
ôü÷ñïíá ðñïò üëåò ôéò Üëëåò ðñïóäéïñßóåé ôç ñïÞ äåäïìÝíùí
äéáóõíäåäåìÝíåò óõóêåõÝò. Þ íá áðïìïíþóåé ôá óöÜëìáôá.
Ç êýñéá åñãáóßá ôùí äéáíï-
ìÝùí åßíáé íá ëáìâÜíïõí ôá óÞ-
ìáôá áðü Ýíá óôáèìü êáé íá ôá
åðáíåêðÝìðïõí ìå áêñßâåéá
óôïõò Üëëïõò (ó÷Þìá 9.6). Óå
ðåñßðôùóç óýãêñïõóçò ç áíß-
÷íåõóç ãßíåôáé áðü ôéò êÜñôåò
äéêôýïõ êÜèå óôáèìïý.
Ó÷Þìá 9.5: Äéáóýíäåóç äéáíïìÝá ìå ôåñìáôéêÝò
Ïé äéáíïìåßò äéáêñßíïíôáé óå
äéáôÜîåéò óå ôïðïëïãßá Üóôñïõ
äýï êáôçãïñßåò, óôïõò ðáèç-
ôéêïýò êáé óôïõò åíåñãçôéêïýò.
ü Ðáèçôéêïß äéáíïìåßò: Åßíáé óõóêåõÝò ìå ìéêñü áñéèìü èõñþí, ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé óôç óýíäåóç ôùí óôáèìþí åñãáóßáò ìå Ýíá äßêôõï óå äéÜôáîç Üóôñïõ.
Äåí êÜíïõí åíßó÷õóç ôïõ óÞìáôïò ðïõ ëáìâÜíïõí êáé äåí áðáéôïýí çëåêôñéêÞ
óýíäåóç.
ü Åíåñãçôéêïß äéáíïìåßò: Ðñüêåéôáé ãéá óõóêåõÝò ìå ìåãáëýôåñï áñéèìü èõñþí
81
Ó÷Þìá 9.6: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ëåéôïõñãéþí åðáíáìåôÜäïóçò áðü äéáíïìÝá

áðü ôéò ðáèçôéêÝò, ðïõ áíáäçìéïõñãïýí êáé åíéó÷ýïõí êáôÜ ðåñßðôùóç ôï
óÞìá ôï ïðïßï ëáìâÜíïõí. Áðáéôïýí çëåêôñéêÞ óýíäåóç êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
êáé ùò åðáíáëÞðôåò (ÌÜèçìá 9.3), åðåêôåßíïíôáò ì áõôü ôïí ôñüðï ôéò êáëù-
äéáêÝò óõíäÝóåéò ôùí óôáèìþí åñãáóßáò.
Ïé äéáíïìåßò äéåõêïëýíïõí ôçí åðßëõóç ôùí ðñïâëçìÜôùí ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé ëüãù
ôùí ðåñéïñéóìþí ðïõ õößóôáíôáé óôçí áðüóôáóç ôùí êáëùäßùí óõíåóôñáììÝíùí
æåõãþí. ÓõíÞèùò Ýíáò äéáíïìÝáò óõíäÝåôáé ìå Üëëïõò äéáíïìåßò, õëïðïéþíôáò éå-
ñáñ÷éêÝò äïìÝò êáôÜ ôï ðñüôõðï ôçò äïìçìÝíçò êáëùäßùóçò (ÌÜèçìá 7.2). Ïé äéá-
íïìåßò ðáñÝ÷ïõí ôá ðáñáêÜôù ïöÝëç:
ü Äéåõêüëõíóç õëïðïßçóçò åðåêôÜóåùí Þ áëëáãþí óå ôïðéêÜ äßêôõá ìå åãêáôå-
óôçìÝíç äïìçìÝíç êáëùäßùóç éåñáñ÷éêÞò äïìÞò.
ü ÌåãÜëåò äõíáôüôçôåò åðéëïãÞò åíáëëáêôéêþí ôýðùí äéêôýùóçò, üðùò åßíáé ãéá
ðáñÜäåéãìá ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet êáé äáêôýëéïò Þ äßáõëïò
ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò, êáèþò êáé äõíáôüôçôåò äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí
õøçëþí åðéäüóåùí áëëÜ êáé äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò, ôá ïðïßá èá åîåôá-
óôïýí óôéò Åíüôçôåò Ä êáé Å.
ü Äõíáôüôçôåò êåíôñéêÞò äéá÷åßñéóçò êáé áõôüìáôçò óõëëïãÞò ðëçñïöïñéþí óôï
äßêôõï.
ü Äõíáôüôçôåò áíï÷Þò Þ áíÜêáìøçò áðü ëÜèç ïé ïðïßåò åîáóöáëßæïõí ôçí áäéÜ-
ëåéðôç ëåéôïõñãßá ôïõ äéêôýïõ.

ÌïíÜäåò åðéêïéíùíéáêïý åîïðëéóìïý, ìåôùðéêïß åðåîåñãáóôÝò, êÜñôåò äéêôýïõ,
äéáíïìåßò, ðáèçôéêïß äéáíïìåßò, åíåñãçôéêïß äéáíïìåßò.
82
ÌÜèçìá 9.3: ÅðáíáëÞðôåò
¼ðùò áíáöÝñèçêå êáé óôï ÌÜèçìá 9.2, åêôüò áðü ôïí êýñéï åðéêïéíùíéáêü åîïðëé-
óìü ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õðÜñ÷ïõí êáé ïñéóìÝíåò âáóéêÝò óõóêåõÝò ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç áõôþí ôùí äéêôýùí. Ïé ìïíÜäåò áõôÝò åßíáé:
ü ï åðáíáëÞðôçò (repeater),
ü ç ãÝöõñá (bridge),
ü ï äñïìïëïãçôÞò (router).
Óôç óõíÝ÷åéá èá ãßíåé áíáöïñÜ óôéò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôùí óçìáíôéêþí áõôþí óõ-
óêåõþí äéáóýíäåóçò, êáèþò êáé óôéò äõíáôüôçôåò ôùí äéáöïñåôéêþí ôýðùí ôïõò. Áóöá-
ëþò ç êáôáíüçóç ôùí äõíáôïôÞôùí êÜèå ôýðïõ óõóêåõÞò ïäçãåß êáé óôçí êáôÜëëçëç
åðéëïãÞ êáôÜ ôç öÜóç ôçò ó÷åäßáóçò åíüò äéêôýïõ. Óçìåéþíåôáé üôé åêôüò áðü áõôÝò ôéò
ìïíÜäåò õðÜñ÷ïõí êáé Üëëåò ìå ðåñéóóüôåñåò Þ ðéï åîåéäéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò. Ç ðåñé-
ãñáöÞ áõôþí ôùí ìïíÜäùí èá ãßíåôáé êáôÜ ðåñßðôùóç êáé üðïõ áõôü åßíáé áðáñáßôçôï.
9.3.2 ÅðáíáëÞðôåò
¼ðùò åßíáé ãíùóôü (ÌÜèçìá 1.4), üôáí ç áðüóôáóç ìåôáîý ôùí óõóêåõþí ðïõ
óõíäÝïíôáé ìå êáëþäéï õðåñâáßíåé ôá 300 ìÝôñá, ôï çëåêôñéêü óÞìá åîáóèåíåß, ìå
áðïôÝëåóìá íá ðñÝðåé íá åíéó÷õèåß ãéá íá ìðïñÝóåé íá ðñïùèçèåß óå ìåãáëýôåñåò
áðïóôÜóåéò êáé íá öôÜóåé óôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Ï åðáíáëÞðôçò (repeater) åßíáé ìéá
äéÜôáîç ç ïðïßá ëáìâÜíåé ôï åîáóèåíçìÝíï óÞìá áðü ìéá åßóïäï, ôï áíáäçìéïõñãåß
ÅðáíáëÞðôçò
Ó÷Þìá 9.7: ÅðáíáëÞðôçò
óôçí áñ÷éêÞ ôïõ ìïñöÞ êáé ôï ðáñáäßäåé óôçí Ýîïäï (ó÷Þìá 9.7). Ðñüêåéôáé ãéá äéÜ-
ôáîç ðïõ åíéó÷ýåé ôá óÞìáôá ðïõ ëáìâÜíåé, ðñïêåéìÝíïõ íá áõîçèåß ôï öõóéêü åýñïò
ôïõ äéêôýïõ. ÓõíÞèùò ï åðáíáëÞðôçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí åðÝêôáóç åíüò ôìÞìá-
83
ôïò ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, þóôå íá ðñïóôåèïýí ó áõôü íÝïé ÷ñÞóôåò. ÅðïìÝíùò ç
÷ñçóéìüôçôÜ ôïõ Ýãêåéôáé óôçí êáëùäéáêÞ óýíäåóç ôìçìÜôùí ôïõ äéêôýïõ êáé óõíá-
êüëïõèá óôçí åíßó÷õóç ôïõ óÞìáôïò.
9.3.3 Ôýðïé åðáíáëçðôþí

ÁíÜëïãá ìå ôéò éäéüôçôåò ðïõ äéáèÝôïõí êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñïõí ïé åðá-
íáëÞðôåò äéáêñßíïíôáé óå äéÜöïñïõò ôýðïõò: Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ç ÷ñÞóç
ü ÅðáíáëÞðôåò ìßáò èýñáò (singl-port repeaters), oé ïðïßïé Ý÷ïõí ìßá èýñá åéóü- ôùí åðáíáëçðôþí Ý÷åé áñ÷ßóåé
äïõ êáé ìßá åîüäïõ. Áðïôåëïýíôáé áðü äýï ôìÞìáôá, ôï ôìÞìá áðü ôï ïðïßï èá íá ðåñéïñßæåôáé ëüãù ôùí
ðÜñïõí ôçí åßóïäï êáé ôï ôìÞìá óôï ïðïßï èá äþóïõí ôçí Ýîïäï (ó÷Þìá 9.8á). ìåéïíåêôçìÜôùí ðïõ åìöáíß-
ü ÅðáíáëÞðôåò ðïëëþí èõñþí (multi-port repeaters), oé ïðïßïé Ý÷ïõí ìßá åßóïäï æïõí, üðùò åßíáé ç åíßó÷õóç
êáé ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá åîüäïõò (ó÷Þìá 9.8â). ÓõíÞèùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôïõ èïñýâïõ êáôÜ ìÞêïò ôïõ
óôç äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí ìå äéáöïñåôéêü ôýðï êáëùäßùóçò (ð.÷. óÞìáôïò, ç ðåñéïñéóìÝíç åðÝ-
10Base-2 êáé 10Base-5). êôáóç ðïõ ðñïóöÝñïõí óå Ýíá
ôïðéêü äßêôõï êáé ôÝëïò ç áäõ-
ü ÅðáíáëÞðôåò ïðôéêÞò ìåôÜäïóçò (optical repeaters), ïé ïðïßïé åðáíáëáìâÜ-
íáìßá ôïõò íá áíôáðïêñéèïýí
íïõí ôï ïðôéêü óÞìá ðïõ ëáìâÜíïõí.
éêáíïðïéçôéêÜ óôçí áýîçóç ôïõ
ü ÅðáíáëÞðôåò ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò (local repeaters), ïé ïðïßïé ÷ñçóéìïðïéïý-
áñéèìïý ôùí ÷ñçóôþí ðïõ ìðï-
íôáé óôç äéáóýíäåóç äýï ßäéïõ ôýðïõ ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âñßóêïíôáé óå ìéêñÞ
ñåß ôï äßêôõï íá õðïóôçñßîåé.
áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò êáé ðÜíôùò ü÷é ðÜíù áðü 2 km.
ü ÅðáíáëÞðôåò áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýíäåóçò (remote repeaters), ïé ïðïßïé
÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ áðÝ÷ïõí ôï Ýíá
áðü ôï Üëëï ðÜíù áðü 2 km. ÊÜèå ôïðéêü äßêôõï óõíäÝåôáé ìå Ýíáí åðáíáëÞ-
ðôç êáé üëïé ïé åðáíáëÞðôåò óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò (óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí
ðåñéðôþóåùí) ìå ïðôéêÞ ßíá.
ü ÅðáíáëÞðôåò - êáôá÷ùñçôÝò (buffered repeaters), ïé ïðïßïé Ý÷ïõí ôçí éêáíüôç-
ôá ðñïóùñéíÞò áðïèÞêåõóçò ôùí ðëáéóßùí ðïõ ìåôáöÝñïíôáé óôï Üëëï äßêôõï
êáé ùò åê ôïýôïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç äéáóýíäåóç äéêôýùí ðïõ áðÝ÷ïõí ìåôá-
îý ôïõò ðïëý ìåãÜëç áðüóôáóç. Óçìåéþíåôáé üôé êáé óå ðåñßðôùóç ìåãÜëïõ
öüñôïõ ôá ðëáßóéá äå ÷Üíïíôáé, áëëÜ áðïèçêåýïíôáé ðñïóùñéíÜ êáé ìåôáäßäï-
íôáé üôáí ôï êáíÜëé åßíáé Üäåéï.
ü ÅðáíáëÞðôåò - äéáíïìåßò (repeaters - hub), ïé ïðïßïé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôç
ÅðáíáëÞðôçò - äéáíïìÝáò
äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí ìå êáëùäßùóç UTP, STP Þ ìå ïðôéêÞ ßíá. Ç
ìßáò èýñáò
áñ÷éôåêôïíéêÞ áõôÞ ðáñÝ÷åé åîáéñåôéêÞ åõåëéîßá, åéäéêÜ üôáí ðñÝðåé íá åðáíá-
ó÷åäéáóôåß ôï äßêôõï êáé íá áíáêáôáíåìçèïýí ïé êüìâïé ôïõ, þóôå íá õðïóôçñé-
÷èïýí ôïðéêÜ äßêôõá ìå äéáöïñåôéêÝò êáëùäéþóåéò óå ó÷Ýóç ìå ôçí åãêáôåóôç-
ìÝíç äïìçìÝíç êáëùäßùóç. Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé ïé åðáíáëÞðôåò - äéáíïìåßò
áðïôåëïýí óÞìåñá ôçí ðéï äçìïöéëÞ ëýóç.
ü ¸îõðíïé åðáíáëÞðôåò (smart repeaters), ïé ïðïßïé èåùñïýíôáé õâñéäéêÝò óõ-
óêåõÝò ðïõ Ý÷ïõí ðåñéóóüôåñï ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãåöõñþí (âë. åðüìåíç ðáñÜ-
ãñáöï) ðáñÜ åðáíáëçðôþí. ÅðáíáëÞðôçò - äéáíïìÝáò
ðïëëþí èõñþí
84
Ó÷Þìá 9.8: Ôýðïé åðáíáëçðôþí: (á) ÅðáíáëÞðôçò - äéáíïìÝáò ìßáò èýñáò óå äßêôõï Ethernet
êáé (â) åðáíáëÞðôçò - äéáíïìÝáò ðïëëþí èõñþí óå äéáíïìÝá ãéá 10Base-T äßêôõï Ethernet

ÅðáíáëÞðôçò, åðáíáëÞðôçò ìßáò èýñáò, åðáíáëÞðôçò ðïëëþí èõñþí, åðáíáëÞðôçò
- äéáíïìÝáò, ïðôéêüò åðáíáëÞðôçò, Ýîõðíïò åðáíáëÞðôçò, åðáíáëÞðôçò - êáôá÷ù-
ñçôÞò, åðáíáëÞðôçò ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò, åðáíáëÞðôçò áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýí-
äåóçò, ãÝöõñá, äñïìïëïãçôÞò.
85
ÌÜèçìá 9.4: ÃÝöõñåò
Ç äçìéïõñãßá ôùí ãåöõñþí õðÞñîå áðïôÝëåóìá ôçò åîÝëéîçò ôùí åðáíáëçðôþí áëëÜ
êáé ôçò áíÜãêçò ãéá äéáóýíäåóç êáé åðÝêôáóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí (ó÷Þìá 9.9).
ÃÝöõñá
Ó÷Þìá 9.9: ÃÝöõñá

¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ðñïçãïýìåíï ìÜèçìá, ç âáóéêÞ ëåéôïõñãßá ôùí åðáíáëç-
ðôþí åßíáé ç åíßó÷õóç ôïõ óÞìáôïò êáé ç êáëùäéáêÞ óýíäåóç ôùí ôìçìÜôùí åíüò äé-
êôýïõ ðïõ ãßíåôáé óôï öõóéêü åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ïé åðáíáëÞðôåò
äå äéáèÝôïõí åðåîåñãáóôÞ êáé ç ðëçñïöïñßá ìåôáäßäåôáé äéáìÝóïõ ôïõ äéêôýïõ. Ôá
ìåéïíåêôÞìáôá ðïõ Ý÷åé ç ÷ñÞóç åðáíáëçðôþí ðáñáêÜìðôïíôáé, áí ç óýíäåóç ôùí
êáëùäéáêþí ôìçìÜôùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ãßíåé ìå ôç âïÞèåéá ãåöõñþí (bridges).
Óçìåéþíåôáé üôé ç ëåéôïõñãßá ôçò ãÝöõñáò åßíáé ðáñüìïéá ì áõôÞí ôïõ åðáíáëÞðôç,
üìùò ç óýíäåóç ôçò ãÝöõñáò ãßíåôáé óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò OSI, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 9.10.
Ìå ôç ÷ñÞóç ôùí ãåöõñþí ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí åßíáé óå èÝóç íá ÷åéñß-
æåôáé ôç ñïÞ ôùí äåäïìÝíùí, íá åëÝã÷åé ôá ëÜèç ôçò ìåôÜäïóçò, êáèþò êáé ôçí ðñü-
Óôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí ãåöõ-

ñþí óõãêáôáëÝãïíôáé ç åýêï-
ëç äéá÷åßñéóç êáé óõíôÞñçóÞ
ôïõò, ç ðñïóáñìïãÞ ôïõò óå
Ýíá äéáñêþò ìåôáâáëëüìåíï
ðåñéâÜëëïí, êáèþò êáé ç äõ-
íáôüôçôÜ ôïõò íá óõíäÝïõí
äßêôõá äéáöïñåôéêþí ñõèìþí
Ó÷Þìá 9.10: Ó÷çìáôéêÞ ðáñÜóôáóç äéáóýíäåóçò ôïðéêþí
ìåôÜäïóçò.
äéêôýùí ìå ãÝöõñá óýìöùíá ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI
86
óâáóç óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò, åíþ ðáñÝ÷åé êáé ôç öõóéêÞ äéåýèõíóç ðñïïñéóìïý ôïõ
ðáêÝôïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá ãÝöõñá ðïõ ëáìâÜíåé ðëáßóéá ôá ðåñíÜ óôï ôïðéêü
äßêôõï ìå ôï ïðïßï äéáóõíäÝåôáé óýìöùíá ìå êÜðïéïí áëãüñéèìï ðñïþèçóçò ðïõ
ðñïôåßíåôáé áðü ôïí êáôáóêåõáóôÞ. Ì áõôü ôïí ôñüðï ïé ãÝöõñåò õëïðïéïýí ïñé-
óìÝíåò êñßóéìåò ëåéôïõñãßåò äéáóýíäåóçò.
9.4.2 Ëåéôïõñãßåò ãåöõñþí

Ïé âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôùí ãåöõñþí åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Ðñïþèçóç (forwarding). Åßíáé ôï ðÝñáóìá åíüò ðëáéóßïõ óôïí ôåëéêü ðñïïñé-
óìü ôïõ (ó÷Þìá 9.11).
Ó÷Þìá 9.11: Ðñïþèçóç ðëáéóßïõ ìÝóù ãÝöõñáò. Ôá äýï ôïðéêÜ äßêôõá (ÔÄ1 êáé ÔÄ2), ìå
ôñåéò êáé äýï óôáèìïýò åñãáóßáò (ÓÅ) áíôßóôïé÷á, óõíäÝïíôáé ìå ìéá ãÝöõñá. Ï ðßíáêáò ôçò
ãÝöõñáò äåß÷íåé ôïõò óôáèìïýò åñãáóßáò êÜèå ôïðéêïý äéêôýïõ. Ç ãÝöõñá äéáêüðôåé ôï
ðëáßóéï, åðåéäÞ ãíùñßæåé áðü ôïí ðßíáêÜ ôçò üôé ï ðñïïñéóìüò ôïõ åßíáé ï ÓÅ5 ðïõ áíÞêåé
óôï ÔÄ2. Ôï ðëáßóéï óõíå÷ßæåé íá áíáìåôáäßäåôáé óôï ÔÄ1, áëëÜ äåí ðáñáìÝíåé ó áõôü.
Ïé ãÝöõñåò ìðïñïýí íá ÷ñç-

óéìïðïéçèïýí ãéá ôçí åíïðïßç-
óç ðïëëþí ôïðéêþí äéêôýùí
óå Ýíá íïçôü (virtual) ôïðéêü
äßêôõï.
87
ü ÖéëôñÜñéóìá (filtering). Ç ãÝöõñá Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá äéá÷ùñßæåé ôá äåäïìÝ-

íá (ðëáßóéá) óýìöùíá ìå ïñéóìÝíá êñéôÞñéá. Ç ëåéôïõñãßá ôïõ äéá÷ùñéóìïý ôùí
ðëáéóßùí ëÝãåôáé öéëôñÜñéóìá, åíþ ôï ðñüãñáììá ìÝóù ôïõ ïðïßïõ åðéôõã÷Üíå-
ôáé ï äéá÷ùñéóìüò áõôüò ëÝãåôáé ößëôñï. ÌÝóù ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ öéëôñáñß-
óìáôïò ïé ãÝöõñåò ìðïñïýí íá ðñïóáñìüæïíôáé óå åðåêôÜóåéò ôùí ôïðéêþí
äéêôýùí äéåõêïëýíïíôáò ôç äéá÷åßñéóç ïëüêëçñïõ ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ. Áõôü åðé-
ôõã÷Üíåôáé ìå ôçí áðïìÜêñõíóç ôùí ðëáéóßùí ôùí ïðïßùí ï ðñïïñéóìüò äåí
åßíáé ôï äßêôõï ðïõ óõíäÝåôáé óôç ãÝöõñá. Ì áõôü ôïí ôñüðï ðåñéïñßæåôáé óç-
ìáíôéêÜ ç Üóêïðç êõêëïöïñßá ôùí ðëáéóßùí ìÝóá óôï äßêôõï (ó÷Þìá 9.12).
Ó÷Þìá 9.12: ÖéëôñÜñéóìá ðëáéóßïõ ìÝóù ãÝöõñáò. Ôá äýï ôïðéêÜ äßêôõá (ÔÄ1 êáé ÔÄ2), ìå
äýï óôáèìïýò åñãáóßáò (ÓÅ) ôï êáèÝíá, äéáóõíäÝïíôáé ìå ìéá ãÝöõñá. Ôï ðëáßóéï ðïõ öåýãåé
áðü ôï ÓÅ4 ðñïïñßæåôáé ãéá ôï ÓÅ3. Ç ãÝöõñá, ç ïðïßá ëáìâÜíåé ôï ðëáßóéï, óõãêñßíåé ôç
äéåýèõíóç ðñïïñéóìïý ôïõ ìå ôç äéåýèõíóç ôïõ ðßíáêá ðïõ äéáèÝôåé êáé áðïññßðôåé ôï
ðëáßóéï, åðåéäÞ ãíùñßæåé üôé ï ðñïïñéóìüò ôïõ äåí áíÞêåé óôï ÔÄ2. Ôï ðëáßóéï ðáñáìÝíåé óôï
ÔÄ1 êáé ëáìâÜíåôáé áðü ôï ÓÅ3, ðïõ åßíáé êáé ï ðñïïñéóìüò ôïõ.
88
ü ÄéáöÜíåéá (transparency). Åßíáé ìéá äéáäéêáóßá êáôÜ ôçí ïðïßá ç ãÝöõñá êáôá-
÷ùñßæåé óôïí ðßíáêá ôùí äéåõèýíóåþí ôçò ôçí Üãíùóôç Ýùò åêåßíç ôç óôéãìÞ
äéåýèõíóç åíüò óôáèìïý åñãáóßáò ôïõ äéêôýïõ áðü ôïí ïðïßï ëáìâÜíåé Ýíá
ðëáßóéï. Ç äéáäéêáóßá áõôÞ ôçò åíçìÝñùóçò ôïõ ðßíáêá ôçò ãÝöõñáò ëÝãåôáé
êáé ìÜèçóç (learning), áöïý áðü ôç óôéãìÞ ôçò åíçìÝñùóçò êáé ìåôÜ ç ãÝöõñá
èåùñåßôáé üôé áíáãíùñßæåé ôï óôáèìü åñãáóßáò (ó÷Þìá 9.13).
Ó÷Þìá 9.13: Ç äéáäéêáóßá ôçò ìÜèçóçò óå ìéá ãÝöõñá. Ôá äýï ôïðéêÜ äßêôõá (ÔÄ1 êáé
ÔÄ2), ìå ôñåéò óôáèìïýò åñãáóßáò (ÓÅ) ôï êáèÝíá, óõíäÝïíôáé ìå ìéá ãÝöõñá. Áí
õðïèÝóïõìå üôé ï ÓÅ3, ðïõ ìðÞêå ðñüóöáôá óôï ÔÄ2, åðéêïéíùíåß ìå ôï ÓÅ5 ôïõ ÔÄ1, ôïõ
ïðïßïõ ç äéåýèõíóç Þôáí Þäç êáôá÷ùñéóìÝíç óôïí ðßíáêá ôçò ãÝöõñáò, ôüôå ëÝìå üôé ç
ãÝöõñá Ýìáèå ôç äéåýèõíóç ôïõ ÓÅ3.
¼ðùò èá äïýìå êáé óôï ÊåöÜëáéï 10, ïé ëåéôïõñãßåò ðïõ áíáöÝñèçêáí ðáßæïõí
óçìáíôéêü ñüëï óôç äéáóýíäåóç ôùí äéêôýùí, áöïý óõíåðÜãïíôáé ôç ìç åðéâÜñõíóç
ôïõ äéêôýïõ ìå ðñüóèåôï êõêëïöïñéáêü öüñôï, ðåñéïñßæïíôáò ôç ñïÞ ôùí ðëáéóßùí
ó åêåßíá ôá ôìÞìáôá ôïõ äéêôýïõ ãéá ôá ïðïßá ðñïïñßæïíôáé.
9.4.3 Ôýðïé ãåöõñþí

Ìéá ãÝöõñá, áíÜëïãá ìå ôéò éäéüôçôåò ðïõ äéáèÝôåé êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé,
ìðïñåß íá ôáîéíïìçèåß óå:
ü ÃÝöõñá ìå Ýëåã÷ï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC Bridge: Media Access Control
Bridge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç äýï ßäéïõ ôýðïõ ôïðéêþí
äéêôýùí, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá Ethernet/Ethernet Þ Token Ring/Token Ring. Ç
ãÝöõñá áõôÞ äåí ìðïñåß íá äéáóõíäÝóåé äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ôïðéêÜ äßêôõá.
89
Åßíáé óçìáíôéêü íá åßíáé ãíùóôÞ ç óõíïëéêÞ áðüäïóç ìéáò ôÝôïéáò ãÝöõñáò,

êáèþò êáé ç åðéìÝñïõò áðüäïóç êÜèå èýñáò.
ü ÌåéêôÞ ãÝöõñá Þ ìåôáöñáóôéêÞ ãÝöõñá (mixed bridge Þ link bridge Þ translation
bridge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ðáñá-
äïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí, üðùò åßíáé ôï Ethernet, ôï Token Ring, ôï Token Bus,
êáèþò êáé Üëëùí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, üðùò åßíáé ôï Fast Ethernet, ôï
FDDI êôë. (Åíüôçôá Ä). Ç óõíïëéêÞ áðüäïóç ôçò ãÝöõñáò, êáèþò êáé ç åðéìÝ-
ñïõò áðüäïóç êÜèå èýñáò ðñÝðåé êáé ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç íá åßíáé ãíùóôÝò.
ü ÄéáöáíÞ ãÝöõñá Þ ãÝöõñá ìÜèçóçò (transparent bridge Þ learning bridge), ç
ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìáæß ìå Üëëåò ôïõ ßäéïõ ôýðïõ ãÝöõñåò ãéá ôç äéáóýíäåóç
ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âñßóêïíôáé óå ìéêñÞ áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò. ¸÷åé ôçí éêá-
íüôçôá íá áíáêáëýðôåé ôçí ôïðïëïãßá ôïõ óõíïëéêïý äéêôýïõ êáé óå óõíåñãáóßá
ìå ôéò Üëëåò ãÝöõñåò íá âñßóêåé ôïí êáëýôåñï äñüìï ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïùèç-
èïýí ôá äåäïìÝíá óôïí ðñïïñéóìü ôïõò. H äéáöáíÞò ãÝöõñá åßíáé óõíõöáóìÝ-
íç ìå ôç äéáäéêáóßá ôçò ìÜèçóçò ðïõ áíáöÝñèçêå ðáñáðÜíù. ×ñçóéìïðïéåßôáé
êáé óôá äýï åßäç ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí, Ethernet êáé Token Ring,
ðåñéóóüôåñï üìùò Ý÷åé åöáñìïãÞ óôç äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí Ethernet.
ü ÃÝöõñá äñïìïëüãçóçò áðü ôçí ðçãÞ (SBR: Source Routing Bridge), ç ïðïßá
÷ñçóéìïðïéåßôáé ìáæß ìå Üëëåò ôïõ ßäéïõ ôýðïõ ãÝöõñåò ãéá ôç äéáóýíäåóç ôïðé-
êþí äéêôýùí Token Ring. Ç ôå÷íéêÞ äñïìïëüãçóçò áðü ôçí ðçãÞ (SR: Source
Routing) õðÞñîå åðéíüçóç ôçò IBM êáé åßíáé åíóùìáôùìÝíç óôá äßêôõá Token
Ring, þóôå íá äéåõêïëýíåôáé ç ãåöýñùóÞ ôïõò. Ïé ãÝöõñåò áõôÞò ôçò êáôçãï-
ñßáò åßíáé äõíáôüí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êáé óå ôïðéêÜ äßêôõá ôýðïõ Ethernet,
éäéáßôåñá üôáí áõôÜ Ý÷ïõí ôïðïèåôçèåß óå äéÜôáîç âñü÷ïõ. ÐñÝðåé ðÜíôùò íá
óçìåéùèåß üôé ïé ãÝöõñåò áõôÝò, áí êáé ìåôáöÝñïõí ôá ðëáßóéá áðü êÜðïéïí
êüìâï åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ óå êÜðïéïí Üëëï êüìâï åíüò Üëëïõ ôïðéêïý äé-
êôýïõ, äåí ôá äñïìïëïãïýí ìå ôïí ôñüðï ðïõ óõìâáßíåé óôïõò äñïìïëïãçôÝò
(âë. åðüìåíï ìÜèçìá).
ü ÄéáöáíÞ ãÝöõñá äñïìïëüãçóçò áðü ôçí ðçãÞ (transparent source routing
bridge), ç ïðïßá óõíäõÜæåé ôéò ëåéôïõñãßåò êáé ôùí äýï ôýðùí ãåöõñþí ðïõ
äçëþíïíôáé ìå ôï üíïìÜ ôçò. Ëåéôïõñãåß ùò ãÝöõñá äñïìïëüãçóçò áðü ôçí
ðçãÞ ãéá ðñùôüêïëëá ðïõ õðïóôçñßæïõí ôçí áíôßóôïé÷ç ôå÷íéêÞ êáé ùò äéáöáíÞò
ãÝöõñá ãéá ðñùôüêïëëá ðïõ áðáéôïýí äéáöáíÞ äñïìïëüãçóç.
ü ÃÝöõñá ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò (local bridge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç
äéáóýíäåóç äýï ßäéïõ ôýðïõ ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âñßóêïíôáé óå ðïëý ìéêñÞ
áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò.
ü ÃÝöõñá áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýíäåóçò (remote bridge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåß-
ôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âñßóêïíôáé óå ìåãÜëç áðüóôá-
óç ìåôáîý ôïõò, ç ïðïßá óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò öèÜíåé ôá 300 êáé ðëÝïí km.
ü ÃÝöõñá ðïëëþí èõñþí (multi-port bridge), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç äéá-
óýíäåóç ôñéþí Þ ðåñéóóüôåñùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå äéáöïñåôéêÝò äéåðáöÝò äé-
êôýùóçò, ð.÷. 10Base-2, 10Base-5 êáé Token Ring.
90
ü ÃÝöõñá ìåôáãùãÞò (switching bridge), ç ïðïßá ôåßíåé íá áíôéêáôáóôÞóåé ôéò ãÝ-

öõñåò ìéêñþí áðïóôÜóåùí êáé ðïëëþí èõñþí. Ðñüêåéôáé ãéá ìéá ðïëý ãñÞãïñç
ãÝöõñá, ðïõ äéáèÝôåé üëåò ôéò éäéüôçôåò ôùí äýï ðáñáðÜíù ãåöõñþí êáé Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá íá ðñïùèåß ôá ðëáßóéá äåäïìÝíùí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò ÷ùñßò
ðñïçãïõìÝíùò íá ôá áðïèçêåýåé.

ÃÝöõñá, ðñïþèçóç, öéëôñÜñéóìá, äéáöÜíåéá, ìÜèçóç, ãÝöõñá ðïëëþí èõñþí,
äéáöáíÞò ãÝöõñá, ãÝöõñá ìå Ýëåã÷ï ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, ìåôáöñáóôéêÞ ãÝ-
öõñá, ãÝöõñá äñïìïëüãçóçò áðü ôçí ðçãÞ, ãÝöõñá ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò, ãÝ-
öõñá áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýíäåóçò.
91
ÌÜèçìá 9.5: ÄñïìïëïãçôÝò
Ïé äñïìïëïãçôÝò (routers) åßíáé óýíèåôåò äéáôÜîåéò ïé ïðïßåò áíáðôý÷èçêáí áðü
ôç äåêáåôßá ôïõ 1970 ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôçò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí (ó÷Þìá
9.14). ÓÞìåñá ïé äñïìïëïãçôÝò õðïóôçñßæïõí ôáõôü÷ñïíá óõíäÝóåéò ðïëëþí ìÝóùí
ìåôÜäïóçò äéáóõíäÝïíôáò äéáöïñåôéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí. Åéäéêüôåñá, ïé äñïìï-
ëïãçôÝò äéåíåñãïýí Ýëåã÷ï óôçí åéóåñ÷üìåíç ñïÞ ðáêÝôùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí,
áõîÜíïõí ôçí áîéïðéóôßá ôçò äéáóýíäåóçò êáé åðéôñÝðïõí ôç äéáóýíäåóç äéáöïñåôé-
êþí õðïäéêôýùí (ÌÜèçìá 4.1).
ÄñïìïëïãçôÞò
Ó÷Þìá 9.14: Ï äñïìïëïãçôÞò
9.5.2 Ëåéôïõñãßåò äñïìïëïãçôþí

ÃåíéêÜ, ùò äñïìïëüãçóç ìðïñåß íá ïñéóôåß ç äéáäéêáóßá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí
áðü Ýíá óçìåßï óå Ýíá Üëëï. Ç äéáäéêáóßá áõôÞ ìå ÷ñÞóç äñïìïëïãçôÞ áíôß ãÝöõñáò
ðñïóèÝôåé Ýíá åðéðëÝïí åðßðåäï ðïëõðëïêüôçôáò óôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
õðïëïãéóôþí, áöïý ç óýíäåóç ãßíåôáé óôï åðßðåäï äéêôýïõ (åðßðåäï 3) ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò OSI (ó÷Þìá 9.15). Ç âáóéêÞ äéáöïñÜ ìå ôéò ãÝöõñåò åßíáé üôé ïé äñïìïëï-
ãçôÝò õðïóôçñßæïõí ðéï ðïëýðëïêåò ôïðïëïãßåò êáé ïñãáíþóåéò äéêôýùí, óôéò ïðïßåò
õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò óõíäÝóåéò áíÜìåóá óôá ôìÞìáôá ôùí äéêôýùí. Ïé äñïìïëïãçôÝò
åßíáé óå èÝóç íá åîéóïññïðÞóïõí ôï öüñôï ôçò êßíçóçò üëùí ôùí äéáöïñåôéêþí äéá-
äñïìþí ðáßñíïíôáò äõíáìéêÜ áðïöÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôï ðïéï äñïìïëüãéï èá áêïëïõ-
èçèåß (ìå ôçí ðñïûðüèåóç âÝâáéá üôé ÷ñçóéìïðïéåßôáé êÜðïéá ôå÷íéêÞ äñïìïëüãçóçò).
Ï ôñüðïò óõíåñãáóßáò ôùí äñïìïëïãçôþí ó÷åôéêÜ ìå ôéò áðïöÜóåéò ðïõ êáôÜ
ðåñßðôùóç èá ëÜâïõí åîáñôÜôáé áðü êÜðïéåò êïéíÜ áðïäåêôÝò óõìöùíßåò ðïõ ëÝãï-
íôáé ðñùôüêïëëá äñïìïëüãçóçò (routing protocols). Oé äñïìïëïãçôÝò åßíáé óå èÝóç
íá ðáßñíïõí áðïöÜóåéò äñïìïëüãçóçò âáóéóìÝíïé ôüóï óôéò äéåõèýíóåéò ôïõ åðéðÝ-
äïõ äéêôýïõ üóï êáé óôïí ôýðï ôùí ðáêÝôùí äåäïìÝíùí. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ïé
92
ÌåñéêÝò áðü ôéò ðéï ãíùóôÝò

êáôçãïñßåò ôùí ó÷çìÜôùí
äñïìïëüãçóçò åßíáé ç êåíôñé-
êÞ êáé ç ìç êåíôñéêÞ äñï-
ìïëüãçóç, ç óôáôéêÞ êáé ç äõ-
íáìéêÞ äñïìïëüãçóç, ç SNA,
ç TCP/IP, ç DECnet, ç IPX, ç
AppleTalk êôë., ïé óðïõäáéüôå-
ñåò ôùí ïðïßùí èá ìåëåôç- Ó÷Þìá 9.15: Ëåéôïõñãßá äñïìïëïãçôÞ óõãêñéíüìåíç ìå ôç äïìÞ åðéðÝäùí ôïõ
èïýí óôçí Åíüôçôá Å. ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI
áðïöÜóåéò äñïìïëüãçóçò ëáìâÜíïíôáé áíÜëïãá ìå ôï ÷ñçóéìïðïéïýìåíï ðñùôü-

êïëëï êáé ì áõôü ôï íüçìá ïé äñïìïëïãçôÝò åîáñôþíôáé áðü ôï ðñùôüêïëëï ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýí. Áí êáé ç åìðëïêÞ ôùí êáôáóêåõáóôþí ó áõôü ôï óçìåßï åßíáé áíáðü-
öåõêôç, ìðïñåß êáíåßò íá äéáêñßíåé ïñéóìÝíá êïéíÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ìåôáîý ôùí äéá-
öïñåôéêþí ðñùôïêüëëùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ó÷Þìáôá äñïìïëüãçóçò.
Ïé äñïìïëïãçôÝò åðéôåëïýí ôéò áêüëïõèåò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò:
ü ÖéëôñÜñïõí êáé äñïìïëïãïýí ôá ðáêÝôá áíÜëïãá ìå ôïí ôýðï ôïõò.
ü Õðïóôçñßæïõí ðïëëÝò óõíäÝóåéò áíÜìåóá óôá ôìÞìáôá ôùí äéêôýùí, ðáñÝ÷ï-
íôáò Ýôóé åðéðñüóèåôç ðñïóôáóßá áðü âëÜâåò óôéò óõíäÝóåéò.
ü Ôá äñïìïëüãéá áðïöáóßæïíôáé êÜèå öïñÜ äõíáìéêÜ, ëáìâÜíïíôáò õðüøç ôéò
åðéêñáôïýóåò óõíèÞêåò êßíçóçò äåäïìÝíùí óôï äßêôõï.
Ïé äñïìïëïãçôÝò åßíáé ãåíéêÜ ðïëý áêñéâüôåñïé áðü ôéò ãÝöõñåò áëëÜ ðåñéóóüôå-
ñï ÷ñÞóéìïé óå Ýíá ìåãÜëï äßêôõï, üðïõ ìðïñïýí íá äéáóõíäåèïýí ðïëëÜ ôïðéêÜ
äßêôõá, ðáñáäïóéáêÜ Þ õøçëþí åðéäüóåùí, ìå Ýíá äßêôõï åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Ç áõîá-
íüìåíç éó÷ýò ôùí ìéêñïåðåîåñãáóôþí, ç ìåãÜëç ÷ùñçôéêüôçôá ìíÞìçò, êáèþò åðß-
óçò êáé ç ðôþóç ôçò ôéìÞò ôïõò Ýêáíáí äõíáôÞ ôçí åêôåôáìÝíç ÷ñÞóç ôùí äñïìïëï-
ãçôþí. ÓÞìåñá Ýíáò äñïìïëïãçôÞò Ý÷åé ðïëëÝò äõíáôüôçôåò êáé åðéôåëåß ðïëëÝò ëåé-
ôïõñãßåò, üðùò åßíáé ç õðïóôÞñéîç ðïëëþí ðñùôïêüëëùí åðéðÝäïõ äéêôýïõ, åíþ ðá-
ñÜëëçëá Ý÷åé åíóùìáôùìÝíá ðïëëÜ áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ãåöõñþí (multi-
protocol bridge-routers). Ãéá ôï ëüãï áõôü ïé äñïìïëïãçôÝò èá ìåëåôçèïýí åêôåíÝ-
óôåñá óôéò Åíüôçôåò Ä êáé Å, üðïõ êáé èá êáôáäåé÷èåß ç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõò.

ÄñïìïëïãçôÞò, äñïìïëüãçóç, ðñùôüêïëëï äñïìïëüãçóçò.
93
ÌÜèçìá 9.6: Áñ÷Ýò ó÷åäßáóçò - äéá÷åß-

ñéóçò ôïðéêþí äéêôýùí
9.6.1 Ó÷åäßáóç ôïðéêþí äéêôýùí

Ï óðïõäáéüôåñïò ßóùò ðáñÜãïíôáò áðü ôïí ïðïßï åîáñôÜôáé ç åðéôõ÷ßá êáôáóêåõÞò
åíüò Ýñãïõ åßíáé ç üóï ôï äõíáôüí êáëýôåñç ó÷åäßáóÞ ôïõ. Ùò åê ôïýôïõ, ðñéí áðü ôçí
õëïðïßçóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ, ôï åýëïãï åñþôçìá ðïõ áíáöýåôáé åßíáé ôé åßäïõò äß-
êôõï èÝëïõìå íá åãêáôáóôÞóïõìå êáé ðþò èá óõíäÝóïõìå ôéò äéÜöïñåò ìïíÜäåò ôïõ.
Ç ó÷åäßáóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ ìðïñåß íá åßíáé ç áñ÷éêÞ Þ äéïñèùôéêÞ - ðáñåìâá-
ôéêÞ. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ôá ðÜíôá ðñÝðåé íá ó÷åäéáóôïýí áðü ôçí áñ÷Þ, åíþ óôç
äåýôåñç ðåñßðôùóç ç õðÜñ÷ïõóá åãêáôÜóôáóç åðéâÜëëåé êÜðïéïõò ðåñéïñéóìïýò.
Ïé ðáñÜãïíôåò ðïõ ðñÝðåé íá ëçöèïýí õðüøç êáôÜ ôç ó÷åäßáóç åíüò äéêôýïõ, þóôå
íá âñåèåß êáé íá õëïðïéçèåß ç êáëýôåñç êáôÜ ðåñßðôùóç ëýóç, åßíáé ðïëëïß. Ìåñéêïß
áðü ôïõò ðéï óçìáíôéêïýò åßíáé ïé áêüëïõèïé:
ü Ó÷åäéáóìüò ôïõ äéêôýïõ áíÜëïãá ìå ôïí ðáñüíôá êáé ôïí ðéèáíü ìåëëïíôéêü
öüñôï. Áõôü óçìáßíåé üôé äåí ðñÝðåé íá êáëõöèïýí ìüíï ïé ôñÝ÷ïõóåò áíÜ-
ãêåò, áëëÜ êáé ïé áíÜãêåò ðïõ ðñïâëÝðåôáé íá ðñïêýøïõí óôï ìÝëëïí, óýìöù-
íá ìå ôá ó÷Ýäéá ôïõ ðåëÜôç. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ÐáíåëëÞíéï Åêðáéäåõôéêü Äß-
êôõï ó÷åäéÜóôçêå ðñïêåéìÝíïõ íá åîõðçñåôÞóåé üëá ôá ó÷ïëåßá ôçò Äåõôåñï-
âÜèìéáò Åêðáßäåõóçò (ðåñßðïõ 4.000), áíåîÜñôçôá áðü ôï üôé óôçí ðñþôç öÜóç
èá åîõðçñåôïýíôáé ìüíï 1.000 ó÷ïëåßá ðåñßðïõ.
ü ÌÝñéìíá ãéá ôç èÝóç êáé ôçí êáôáíïìÞ ôùí óôïé÷åßùí ôïõ äéêôýïõ.
ü ÌåëÝôç ãéá äõíáôÝò åíáëëáêôéêÝò ëýóåéò.
ü ÌåëÝôç âéùóéìüôçôáò ôïõ äéêôýïõ, ç ïðïßá èá êáëýðôåé ôá ôçëåðéêïéíùíéáêÜ
ôÝëç, ôï êüóôïò äéá÷åßñéóçò êôë. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï êüóôïò ìéáò ìéóèùìÝíçò
ãñáììÞò ãéá ìéá ìéêñÞ åðé÷åßñçóç åßíáé óõíÞèùò áóýìöïñï êáé åðïìÝíùò áðáé-
ôïýíôáé åíáëëáêôéêïß ôñüðïé äñÜóçò.
ü ÌåëÝôç ãéá ôçí ðïóüôçôá êáé ôçí ðïéüôçôá ôùí õðçñåóéþí ðïõ èá ðáñÝ÷ïíôáé ÐïëëÝò öïñÝò èåùñåßôáé ÷ñÞ-
óôïõò ÷ñÞóôåò, êáèþò êáé ãéá ôç äßêáéç êáôáíïìÞ ôùí ðüñùí ôïõ äéêôýïõ áíÜëï- óéìï óôï õðü õëïðïßçóç äßêôõï
ãá ìå ôéò éäéáßôåñåò áðáéôÞóåéò ôïõò. ìéáò åðé÷åßñçóçò íá åöáñìü-
ü ÌåëÝôç ãéá ôçí áóöÜëåéá ôïõ äéêôýïõ áðü åóùôåñéêÝò Þ åîùôåñéêÝò ðáñåìâÜ- æïíôáé ôå÷íéêÝò ðñïóïìïßù-
óåéò. óçò, ìÝóù åéäéêþí äéáäéêôõá-
êþí ðñïãñáììÜôùí ôïõ åìðï-
ü Êáèïñéóìüò êáé ìåëÝôç ôùí ðåñéïñéóìþí ðïõ åíäå÷ïìÝíùò õðÜñ÷ïõí. ÓõíÞ-
ñßïõ (COMNET, OPNET êôë.),
èùò ïé ðåñéïñéóìïß áõôïß óõíáñôþíôáé ìå ïéêïíïìéêïýò ðüñïõò, ãåùãñáöéêÞ
ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïëçöèïýí
êÜëõøç, êáèþò êáé ìå ôçí ðïéüôçôá êáé ôçí ðïóüôçôá ôùí äåäïìÝíùí ðïõ äéáêé-
ðñïâëÞìáôá ðïõ èá åðçñÝáæáí
íïýíôáé.
ôçí ïìáëÞ ëåéôïõñãßá ôçò åðé-
Ôá ðïñßóìáôá ôùí ìåëåôþí ðïõ áöïñïýí ôç ó÷åäßáóç åíüò äéêôýïõ õðïäåéêíýïõí ÷åßñçóçò.
94
óõíÞèùò ôçí êáôÜëëçëç áñ÷éôåêôïíéêÞ êáé ôå÷íïëïãßá ðïõ ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéç-

èïýí ãéá ôçí õëïðïßçóÞ ôïõ. ÅðïìÝíùò êáôÜ ôç ó÷åäßáóç åíüò äéêôýïõ ðñÝðåé íá
ëáìâÜíïíôáé óïâáñÜ õðüøç èÝìáôá ðïõ áöïñïýí:
ü Ôéò ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí, ôïí ôñüðï äçëáäÞ ðïõ èá
ìåôáäßäåôáé ôï óÞìá óôï êáíÜëé.
ü Ôïí ôýðï ôïõ êáíáëéïý ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèåß, ãéá íá õðïóôçñßîåé ôï äßêôõï.
ü Ôçí ôïðïëïãßá ôïõ äéêôýïõ, ôïí ôñüðï äçëáäÞ ðïõ ïé çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò
èá óõíäåèïýí ìåôáîý ôïõò.
ü Ôçí ôå÷íéêÞ ðñüóâáóçò óôï äßêôõï, ðþò äçëáäÞ ïé çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò
èá ìïéñÜæïíôáé ôçí ðñüóâáóç óôï êáíÜëé, Ýôóé þóôå üëïé íá Ý÷ïõí üóï áõôü
åßíáé äõíáôüí ßäéåò äõíáôüôçôåò ðñüóâáóçò.
ü Ôá åéäéêÜ ìç÷áíÞìáôá äéáóýíäåóçò ðïõ åíäå÷ïìÝíùò èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí. Óôá
ôïðéêÜ äßêôõá ùò ìç÷áíÞìáôá äéáóýíäåóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé, áíÜëïãá ìå ôéò
áíÜãêåò ôïõ äéêôýïõ, åéäéêïß çëåêôñïíéêïß õðïëïãéóôÝò, üðùò åßíáé êõñßùò ïé
åðáíáëÞðôåò, ïé ãÝöõñåò êáé ïé äñïìïëïãçôÝò.
Ôï åñþôçìá ðïõ ðñïêýðôåé åßíáé ðïéïé åßíáé ïé ëüãïé êáé ðïéåò ïé ðñïûðïèÝóåéò ðïõ
åðéâÜëëïõí Þ óõíçãïñïýí óôç ÷ñÞóç ìéáò óõãêåêñéìÝíçò áñ÷éôåêôïíéêÞò êáé ôå÷íïëï-
ãßáò. Ç áðÜíôçóç äåí åßíáé âÝâáéá åýêïëç ïýôå êáé ìïíáäéêÞ. ÅîáñôÜôáé áðü ðïë-
ëïýò ðáñÜãïíôåò, áíôéêåéìåíéêïýò êáé õðïêåéìåíéêïýò. Áóöáëþò ç ãíþóç ôùí
÷áñáêôçñéóôéêþí êáé ôùí äõíáôïôÞôùí ôùí äéêôýùí êáé ôïõ åîïðëéóìïý (õëéêïý êáé
ëïãéóìéêïý) ï ïðïßïò ôá óõíïäåýåé ìðïñåß íá åðéëýóåé ðïëëÜ ðñïâëÞìáôá ðïõ áöï-
ñïýí ôçí åðéëïãÞ ôïõ êáôÜëëçëïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, ôç äéáóýíäåóÞ ôïõ ìå Üëëá ôïðéêÜ
äßêôõá Þ äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò êáé ôçí ðåñáéôÝñù êáëÞ ëåéôïõñãßá ôïõ.
9.6.2 ÂáóéêÞ äéá÷åßñéóç ôïðéêþí äéêôýùí

¸íáò óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò ðáñÝ÷åé ðïëëÝò äõíáôüôçôåò óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äé-
êôýïõ. Åéäéêüôåñá, ôá áñèñùôÜ (modular) ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá, üðùò ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ôï NetWare ôçò Novell, ôá Windows NT ôçò Microsoft êôë., ðáñÝ÷ïõí üëåò Þ
êÜðïéåò áðü ôéò ðáñáêÜôù õðçñåóßåò óå Ýíáí Þ ðåñéóóüôåñïõò óôáèìïýò åîõðçñÝ-
ôçóçò, áíÜëïãá ìå ôï ðïéá ôìÞìáôá Ý÷åé åðéëÝîåé íá åíåñãïðïéÞóåé ï õðåýèõíïò ôïõ
óõóôÞìáôïò:
ü Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò áñ÷åßùí. ÐáñÝ÷åé õðçñåóßåò áðïèÞêåõóçò êáé áíÜ-
êôçóçò áñ÷åßùí êáôÜ ôñüðï áóöáëÞ, åëÝã÷ïíôáò ôá äéêáéþìáôá ðñüóâáóçò
ôùí ÷ñçóôþí ôïõ äéêôýïõ óôá áñ÷åßá.
ü Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò Þ ðýëç (gateway) çëåêôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ. Ðá-
ñÝ÷åé, óå åðßðåäï åðé÷åßñçóçò Þ ôïðéêïý äéêôýïõ, õðçñåóßåò çëåêôñïíéêïý ôá-
÷õäñïìåßïõ, ìåôÜöñáóç ìçíõìÜôùí ìåôáîý äéáöïñåôéêþí óõóôçìÜôùí êáé
åíäå÷ïìÝíùò åíóùìáôùìÝíåò õðçñåóßåò êáôáëüãïõ.
ü Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò åðéêïéíùíéþí. ÐáñÝ÷åé, äéáìÝóïõ óõíäÝóåùí åõñåßáò
ðåñéï÷Þò, õðçñåóßåò óýíäåóçò óå ìåãÜëá Þ áðïìáêñõóìÝíá õðïëïãéóôéêÜ óõ-
óôÞìáôá, êáèþò êáé óå Üëëá äßêôõá.
95
ü Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò âÜóåùí äåäïìÝíùí. Åßíáé Ýíá óýóôçìá ôï ïðïßï

äéá÷åéñßæåôáé êáô áðïêëåéóôéêüôçôá ôá áéôÞìáôá ôùí ÷ñçóôþí ðïõ ãßíïíôáé ðñïò
ôç âÜóç äåäïìÝíùí, êáèþò êáé ôéò áðïêñßóåéò ðñïò áõôÜ.
ü ÕðÜñ÷ïõí åðßóçò Üëëåò õðçñåóßåò, üðùò óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò ãéá äçìéïõñ-
ãßá áíôéãñÜöùí ðñïóôáóßáò äåäïìÝíùí, ãéá áñ÷åéïèÝôçóç, ãéá áðïóôïëÞ êáé
ëÞøç fax, õðçñåóßåò êáôáëüãïõ (directory services), õðçñåóßåò ðñüóâáóçò óå
åêôõðùôÝò êôë.

Ó÷åäßáóç ôïðéêþí äéêôýùí, äéá÷åßñéóç ôïðéêþí äéêôýùí, áñèñùôÜ ëåéôïõñãéêÜ
óõóôÞìáôá.
96
Óôï êåöÜëáéï áõôü åîåôÜóôçêáí ïñéóìÝíá âáóéêÜ óôïé÷åßá ôá ïðïßá Ý÷ïõí ó÷Ýóç
ìå ôïí åéäéêü åîïðëéóìü ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí
äéêôýùí. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, êÜèå ôïðéêü äßêôõï õðïëïãéóôþí áðïôåëåßôáé áðü ôï
õëéêü êáé ôï ëïãéóìéêü ôïõ. Óôï ëïãéóìéêü ðåñéëáìâÜíïíôáé ôï äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ óå óõíäõáóìü ìå ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ôùí óôáè-
ìþí åîõðçñÝôçóçò êáé ôéò äõíáôüôçôåò ðïõ ðñïóöÝñïõí ôá ðñùôüêïëëá åðéêïéíù-
íßáò êáé ïé ïäçãïß ôùí êáñôþí ðñïóáñìïãÞò óôï äßêôõï. Óôï õëéêü åíüò ôïðéêïý äé-
êôýïõ ðåñéëáìâÜíïíôáé ïé ìåôùðéêïß åðåîåñãáóôÝò, ïé êÜñôåò ðñïóáñìïãÞò óôï äß-
êôõï, ôá êáëþäéá óýíäåóçò, ïé äéáíïìåßò êôë. Åêôüò üìùò áðü áõôÜ, óôç äéáóýíäåóç
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åéäéêÝò óõóêåõÝò, üðùò åßíáé ïé åðáíáëÞðôåò,
ïé ãÝöõñåò êáé ïé äñïìïëïãçôÝò. Ç éäéáßôåñç óçìáóßá ðïõ Ý÷åé ç ãíþóç ôùí äõíáôï-
ôÞôùí êáé ôçò ÷ñçóéìüôçôáò ôùí ìïíÜäùí áõôþí åßíáé áõôáðüäåéêôç, áöïý ÷ùñßò
áõôÝò äåí åßíáé äõíáôüí íá ó÷åäéáóôåß êáé íá õëïðïéçèåß ç äéáóýíäåóç åíüò äéêôýïõ
ìå Üëëá äßêôõá.
97
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé ôï äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá êáé ðïý ÷ñçóéìïðïéåßôáé;
2. Ðïéïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò ëÝãïíôáé ïìüôéìïé;
3. Ðïéá åßíáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãíùñßóìáôá åíüò óõóôÞìáôïò ìüíéìùí óôáèìþí
åîõðçñÝôçóçò;
4. Ðïéåò åßíáé ïé äõíáôüôçôåò ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí;
5. Íá áíáöÝñåéò ïñéóìÝíá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ôïðéêþí äéêôýùí. Íá ó÷ïëéÜ-
óåéò ôïõò ëüãïõò ãéá ôïõò ïðïßïõò ôï Unix èåùñåßôáé ùò ôï áíôéðñïóùðåõôéêüôå-
ñï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ.
6. Íá áíáöÝñåéò ôéò âáóéêÝò ìïíÜäåò åðéêïéíùíéáêïý åîïðëéóìïý ôïðéêþí äéêôýùí
êáé íá ðåñéãñÜøåéò óõíïðôéêÜ ôéò ÷ñÞóåéò ôïõò.
7. Íá áíáöÝñåéò ôïõò âáóéêïýò ôýðïõò åðáíáëçðôþí êáé ãåöõñþí.
8. Íá ðåñéãñÜøåéò ëåðôïìåñþò ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôùí åðáíáëçðôþí.
9. Íá ðåñéãñÜøåéò ëåðôïìåñþò ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôùí ãåöõñþí.
10. Íá ðåñéãñÜøåéò ëåðôïìåñþò ôéò êýñéåò ëåéôïõñãßåò ôùí äñïìïëïãçôþí.
11. Íá áíáöÝñåéò ôïõò âáóéêïýò êáíüíåò ó÷åäßáóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ.
12. Ðþò ãßíåôáé ç äéá÷åßñéóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ;
98

ÊåöÜëáéï 10
Äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí
ÌÜèçìá 10.1: Áñ÷Ýò äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí

ÌÜèçìá 10.2: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ìÝóïõ ìåôÜäïóçò
ÌÜèçìá 10.3: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ìïíÜäùí äéáóýíäåóçò
ÅñùôÞóåéò
100
Tomoó II, Åíïôçôá Ã: Ôïðéêá Äéêôõá
ÊåöÜëáéï 10: Äéáóýíäåóç ôïðéêþí

äéêôýùí
Óêïðüò
Tï ÊåöÜëáéï 10 óôï÷åýåé óôï íá åíçìåñþóåé ôï ìáèçôÞ ó÷åôéêÜ ìå ôéò áñ÷Ýò äéá-
óýíäåóçò ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí, þóôå íá êáôáóôåß éêáíüò íá ó÷åäéÜæåé
Ýíá ôïðéêü äßêôõï, äçëáäÞ íá åðéëÝãåé ôïí êáôÜëëçëï ôýðï, ôçí ôïðïëïãßá êáé ôï ðñù-
ôüêïëëï ðñüóâáóçò, êáèþò êáé óôï íá êáôáíïÞóåé ï ìáèçôÞò ôá âáóéêÜ êñéôÞñéá ìå
ôá ïðïßá èá êÜíåé ôéò åðéëïãÝò ôïõ óå êÜèå ðåñßðôùóç.
Ôï êåöÜëáéï áõôü óôï÷åýåé åðßóçò óôï íá åöïäéÜóåé ôï ìáèçôÞ ìå ôéò áðáñáßôçôåò
ãíþóåéò ðïõ áöïñïýí ôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå Üëëá ôïðéêÜ äßêôõá,
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí êáé ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå äßêôõá
åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò áñ÷Ýò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðñþôçò ãåíéÜò.
ü Íá äéáêñßíåé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé áðü ôçí áíÜðôõîç ôùí ôå÷íé-
êþí äéáóýíäåóçò.
ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí ßäéïõ Þ äéáöïñåôéêïý ôýðïõ.
ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå äßêôõá õøçëþí
ñõèìþí ìåôÜäïóçò, êáèþò êáé ìå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
ü Íá ãíùñßæåé ôá êñéôÞñéá åðéëïãÞò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ.
ü Íá ìðïñåß íá óõó÷åôßæåé ôï öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò ìå ôçí ôïðïëïãßá åíüò
ôïðéêïý äéêôýïõ.
ü Íá ãíùñßæåé ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ÷ñÞóç åðáíá-
ëÞðôç, ãÝöõñáò êáé äñïìïëïãçôÞ êáé íá ìðïñåß íá áíôéäéáóôÝëëåé ôéò ëåéôïõñ-
ãßåò êÜèå äéÜôáîçò, þóôå íá åðéôõã÷Üíåé ôï åðéèõìçôü áðïôÝëåóìá.
1. Ãíùñßæåéò ôá âáóéêÜ ðñïâëÞìáôá ðïõ óõíáíôÜ êáíåßò, üôáí èÝëåé íá äéáóõíäÝ-
óåé äýï ôïðéêÜ äßêôõá;
2. Ãíùñßæåéò ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò äýï ôïðéêþí äéêôýùí Ethernet;
3. Ãíùñßæåéò ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò äýï ôïðéêþí äéêôýùí Token Ring;
4. Ãíùñßæåéò ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ Ethernet êáé åíüò
ôïðéêïý äéêôýïõ Token Ring;
101
Êåöáëáéï 10: Äéáóõíäåóç Ôïðéêùí Äéêôõùí
ÌÜèçìá 10.1: Áñ÷Ýò äéáóýíäåóçò ôï-

ðéêþí äéêôýùí
Ìå ôçí åîÜðëùóç ôùí ðñïóùðéêþí õðïëïãéóôþí êáé ôçí ðáñÜëëçëç áýîçóç ôùí
áðáéôÞóåùí óå õðïëïãéóôéêÞ éó÷ý, óå èÝóåéò åñãáóßáò êáé óå áðïèçêåõôéêü ÷þñï, ïé
åðé÷åéñÞóåéò óôñÜöçêáí óôçí áíÜðôõîç êáé óôç âåëôßùóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ôïõò,
ìå óôü÷ï ôïí êáëýôåñï äéáìïéñáóìü ôùí õðïëïãéóôéêþí ðüñùí ôïõò. Óçìåéþíåôáé üôé
Ýùò óÞìåñá áðïìïíùìÝíåò ïìÜäåò ÷ñçóôþí ìå ÷áìçëÞ Þ õðïôõðþäç ôçëåðéêïéíù-
íéáêÞ õðïäïìÞ äåí áðïëáìâÜíïõí, óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò, ôï ìÝãéóôï üöå-
ëïò áðü ôéò ôçëåìáôéêÝò õðçñåóßåò Þ ôçí áíÜðôõîç ôçò ôå÷íïëïãßáò, áêüìç êáé áõ-
ôÞò ôùí ðáñáäïóéáêþí åöáñìïãþí, áöïý óôåñïýíôáé äéáäéêôýùóçò. ¸ôóé ôï ãåíéêü-
ôåñï ðñüâëçìá ôçò äéáóýíäåóçò äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ôïðéêþí äéêôýùí áðáó÷üëçóå
ôéò åðé÷åéñÞóåéò, ëüãù êáé ôïõ ïéêïíïìéêïý ïöÝëïõò ðïõ èá ðñïÝêõðôå ãé áõôÝò, êáé
áðïôÝëåóå, ãéá ìåãÜëï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ôï óçìåßï áé÷ìÞò ôçò ôå÷íïëïãéêÞò ôïõò
áíÜðôõîçò.
ÓÞìåñá ôá ðåñéóóüôåñá ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ õðÜñ÷ïõí ìðïñïýí íá áíáâáèìéóôïýí,
íá åðåêôáèïýí êáé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò íá åðáíáó÷åäéáóôïýí, ðñïêåéìÝíïõ íá
ìðïñÝóïõí íá êáëýøïõí ôéò äéáñêþò äéåõñõíüìåíåò áíÜãêåò ôùí êáôü÷ùí ôïõò. Óå
ðñþôç öÜóç ðïëëÝò åðé÷åéñÞóåéò åãêáôÝóôçóáí ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí óå ïñé- Ç åéóáãùãÞ ôùí ôïðéêþí äé-
óìÝíá ìüíï ôìÞìáôÜ ôïõò, ôá ïðïßá óôç óõíÝ÷åéá åðåêôÜèçêáí óå ïëüêëçñç ôçí êôýùí óôéò åðé÷åéñÞóåéò åðÝ-
åðé÷åßñçóç. ¼ìùò ç áäõíáìßá óõíåñãáóßáò ü÷é ìüíï ìåôáîý ïìïåéäþí ôìçìÜôùí öåñå, óôéò ðåñéóóüôåñåò ðå-
Üëëùí åðé÷åéñÞóåùí áëëÜ áêüìç êáé ìåôáîý ôìçìÜôùí ôçò ßäéáò åðé÷åßñçóçò äéáðé- ñéðôþóåéò, ñéæéêÝò áëëáãÝò
óôþèçêå ó÷åäüí áìÝóùò. ¸ôóé ïé åðé÷åéñÞóåéò ðïõ áíôéìåôþðéæáí ôï èÝìá ôçò ïëï- óôçí ïñãÜíùóÞ ôïõò. Ôáõôü-
êëçñùìÝíçò ðáñïõóßáóçò, ìåôÜäïóçò êáé äéáêßíçóçò ôçò ðëçñïöïñßáò Ýðñåðå íá ÷ñïíá äçìéïõñãÞèçêå ôï ðëáß-
âñïõí ôñüðïõò ðñïêåéìÝíïõ ôá äéáöïñåôéêÜ ôïðéêÜ äßêôõÜ ôïõò íá óõíåñãáóôïýí óéï ãéá ôçí áíáæÞôçóç ôçò áðá-
êáé íá ëåéôïõñãÞóïõí ìå ïìïéüìïñöï ôñüðï. ñáßôçôçò óõìâáôüôçôáò ìåôá-
îý ôùí äéáöïñåôéêþí äéêôõá-
êþí ôå÷íïëïãéþí ðïõ ðñïôÜ-
ÐáñÜäåéãìá É èçêáí áðü ôïõò êáôáóêåõá-
¸íá ðáñÜäåéãìá äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí áðïôåëåß ç ðåñßðôùóç åíüò ó÷ï- óôÝò, ðñïêåéìÝíïõ ôá äéÜöï-
ëåßïõ ÄåõôåñïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåß Ýíá ìéêñü ôïðéêü ñá ôïðéêÜ äßêôõá íá ìðïñÝóïõí
äßêôõï ãéá ôéò áíÜãêåò ôçò âéâëéïèÞêçò ôïõ, Ýíá ìéêñü åðßóçò äßêôõï ãéá ãñáììá- íá äéáóõíäåèïýí ìåôáîý ôïõò.
ôåéáêÞ õðïóôÞñéîç, Ýíá åñãáóôÞñéï ðëçñïöïñéêÞò ìå ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï
(ìÝóù äñïìïëïãçôÞ ðïõ Ý÷åé åãêáôáóôáèåß óôï ðëáßóéï ôïõ ÐáíåëëÞíéïõ Åêðáé-
äåõôéêïý Äéêôýïõ) êáé Ýíá åñãáóôÞñéï ãéá ôçí õðïóôÞñéîç Üëëùí ãíùóôéêþí áíôé-
êåéìÝíùí.
Ç áíÜãêç äéáäéêôýùóçò áõôþí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí åßíáé ðáñáðÜíù áðü ðñïöá-
102
íÞò. Ç êÜëõøç áõôÞò ôçò áíÜãêçò äßíåé óå üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôç äõíáôüôçôá íá
áðïêôÞóïõí ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï ìÝóù ôïõ äñïìïëïãçôÞ ôïõ ó÷ïëåßïõ, óå
ïñéóìÝíá áðü ôá äåäïìÝíá ôçò ãñáììáôåßáò, êáèþò êáé óå âÜóåéò äåäïìÝíùí èå-
ìÜôùí êáé áóêÞóåùí ðïõ Ý÷ïõí äçìéïõñãçèåß ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôùí ìáèçìÜ-
ôùí. ÁõôÝò ïé äéåõêïëýíóåéò ðïõ ðáñÝ÷åé ç äéáäéêôýùóç ôïõ ó÷ïëåßïõ åßíáé öõóé-
Åßíáé öõóéêü ïé óõóêåõÝò äéá-
êÜ åíäåéêôéêÝò, êáèþò õðÜñ÷ïõí ðïëý ðåñéóóüôåñåò ðïõ ìðïñïýí íá ðáñáó÷å-
óýíäåóçò ðïõ ÷ùñßæïõí ôá
èïýí óôïõò ÷ñÞóôåò.
ôïðéêÜ äßêôõá óå äéáöïñåôé-
êÜ ôìÞìáôá íá åßíáé ðáñüìïéåò
Þ êáé ßäéåò ì áõôÝò ðïõ åíþ- Èá ìðïñïýóå áóöáëþò êÜðïéïò íá äéåñùôçèåß ãéáôß íá ìçí õðÜñ÷åé Ýíá åíéáßï
íïõí ôá ôìÞìáôá åíüò åíéáßïõ äßêôõï ôï ïðïßï íá óõíäÝåé üëï ôïí õðïëïãéóôéêü åîïðëéóìü ìéáò åðé÷åßñçóçò. Óå ìéá
äéêôýïõ. ôÝôïéá ðåñßðôùóç åîÜëëïõ ç áíÜãêç ãéá äéáóýíäåóç ôùí äéêôýùí èá áíÝêõðôå ìüíï
åÜí ç åðé÷åßñçóç áõôÞ èá Ýðñåðå íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ìéá Üëëç. Ç áðÜíôçóç óôï
åñþôçìá áõôü äåí åßíáé áðëÞ. ÐÜíôùò ç ýðáñîç åíüò åíéáßïõ ôïðéêïý äéêôýïõ ôï
ïðïßï íá äéáóõíäÝåé üëï ôïí õðïëïãéóôéêü åîïðëéóìü ìéáò åðé÷åßñçóçò äåí åßíáé óõ-
íÞèùò åöéêôÞ. Áõôü óõìâáßíåé êõñßùò ëüãù ôïõ ôñüðïõ ìå ôïí ïðïßï åîåëß÷èçêå ç
ôå÷íïëïãßá åðéêïéíùíéþí äåäïìÝíùí, ôçò áíÜãêçò ãéá äéáóýíäåóç ôùí äéáöïñåôéêïý
ôýðïõ ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ áíáðôý÷èçêáí êáé ôÝëïò ëüãù ôùí âáóéêþí ðåñéïñéóìþí
ðïõ õößóôáíôáé ôá ôïðéêÜ äßêôõá, üðùò åßíáé ç áðüóôáóç ðïõ êáëýðôïõí, ôï ðëÞèïò
ôùí êüìâùí ðïõ ìðïñïýí íá õðïóôçñßîïõí êáé ç ðïóüôçôá äåäïìÝíùí ðïõ åßíáé óå
èÝóç íá ìåôáöÝñïõí. Åêôüò áðü áõôÜ, êáèþò ôá áíåîÜñôçôá ôïðéêÜ äßêôõá ìåãáëþ-
íïõí, êáèßóôáôáé áðáñáßôçôï íá ÷ùñéóôïýí óå åðéìÝñïõò ôìÞìáôá, ãéá íá ðåñéïñé-
ÓÞìåñá, ìå ôçí áíÜðôõîç ôïõ óôïýí ï üãêïò ôçò êßíçóçò êáé ôï ðëÞèïò ôùí óõóêåõþí óå êÜèå ôìÞìá.
çëåêôñïíéêïý åìðïñßïõ êáé ôçí
áõîçìÝíç áíôáãùíéóôéêüôçôá
ðïõ åðéêñáôåß óôï ðëáßóéï ôçò
áíïéêôÞò ïéêïíïìßáò, ç äõíáôü-
10.1.2 Äéáóýíäåóç äéêôýùí
ôçôá Üìåóçò, áîéüðéóôçò êáé ¼ðùò Ý÷åé Þäç ãßíåé öáíåñü, ìå ôïí üñï äéáóýíäåóç äéêôýùí åííïåßôáé ç öõóéêÞ
áóöáëïýò åðéêïéíùíßáò ðïõ óýíäåóç üìïéùí Þ äéáöïñåôéêïý ôýðïõ äéêôýùí ìÝóù êÜðïéïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò, üðùò
ðñïóöÝñåé ç äéáóýíäåóç ôùí åßíáé ôï êáëþäéï, ç ïðôéêÞ ßíá, ç áóýñìáôç æåýîç êôë. Ç äéáóýíäåóç ðáñÝ÷åé óôï
ôïðéêþí äéêôýùí ôùí åðé÷åé- ÷ñÞóôç ôç äõíáôüôçôá íá ìåôáöÝñåé êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ôéò ðëçñïöïñßåò êáé ôéò
ñÞóåùí áðïôåëåß Ýíá óçìáíôé- õðçñåóßåò åôåñïãåíþí åíäå÷ïìÝíùò óõóôçìÜôùí ðïõ óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò.
êü ðáñÜãïíôá ãéá ôçí áíáäéïñ-
Åßíáé ðñïöáíÝò üôé ãéá ôç äéáóýíäåóç ôùí äéêôýùí ðñÝðåé íá ëõèïýí ðñïâëÞìáôá
ãÜíùóÞ ôïõò óôá íÝá äåäïìÝ-
ðïõ áöïñïýí ôç óõìâáôüôçôá õëéêïý êáé ëïãéóìéêïý, êáèþò êáé áõôÜ ðïõ áöïñïýí
íá ôçò åëåýèåñçò - çëåêôñï-
ôïõò öõóéêïýò ðåñéïñéóìïýò ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò (êáëþäéá ïìïáîïíéêÜ Þ óõíå-
íéêÞò áãïñÜò êáé ãéá ôçí ðå-
óôñáììÝíùí æåõãþí, ïðôéêÝò ßíåò, áóýñìáôç æåýîç êôë.). Åðßóçò, åêôüò áðü ôá ðñï-
ñáéôÝñù åíßó÷õóç ôçò áíôáãù-
âëÞìáôá äéáóýíäåóçò óå ôïðéêü åðßðåäï, ðñÝðåé óõã÷ñüíùò íá ëõèïýí êáé ðñïâëÞ-
íéóôéêüôçôáò êáé ôçò áíÜðôõ-
ìáôá áîéüðéóôçò êáé áóöáëïýò äéáóýíäåóçò ìå Üëëá äçìüóéá êáé éäéùôéêÜ äßêôõá,
îÞò ôïõò.
êáèþò êáé ìå ôï Äéáäßêôõï.
Ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé óôïí ôïìÝá ôçò äéáóýíäåóçò äéÜöïñùí, åôå-
ñïãåíþí óôçí ðëåéïíüôçôÜ ôïõò, äéêôõáêþí óõóôçìÜôùí åßíáé ðïëëÜ êáé ïöåßëïíôáé
êõñßùò:
ü Óôçí áíÜðôõîç ðïëëþí äéåèíþí ðñïôýðùí. Ç ìÝ÷ñé ôþñá áíÜðôõîç äéÜöï-
ñùí äéåèíþí ðñïôýðùí (ðïëëÜ áðü ôá ïðïßá Ý÷ïõí Þäç ãßíåé ãíùóôÜ áðü ðñïç-
103
ãïýìåíá ìáèÞìáôá) êáèéóôÜ äõóêïëüôåñç ôç äéáóýíäåóç ôùí äéêôõáêþí óõ-

óôçìÜôùí, áöïý ç ðëçñïöïñßá ðñÝðåé íá ìåôáëëÜóóåôáé, þóôå íá åßíáé êáôá-
íïçôÞ áðü êÜèå äßêôõï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ðëçñïöïñßá ðïõ áíôáëëÜóóåôáé
ìåôáîý åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ Ethernet êáé åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ äáêôõëßïõ ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Ring) ðñÝðåé êÜèå öïñÜ íá áíáðáñßóôáôáé óå ìïñ-
öÞ êáôáíïçôÞ áðü êÜèå äßêôõï îå÷ùñéóôÜ.
ü Óôçí áíÜðôõîç íÝùí ìïñöþí åðéêïéíùíßáò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ç áíÜðôõ-
îç êáé ç ÷ñÞóç íÝùí ìïñöþí åðéêïéíùíßáò åðéâÜëëåé ôçí áíÜãêç óõìâáôüôçôÜò
ôïõò ìå ðñïçãïýìåíåò ìïñöÝò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç áíÜðôõîç ôçò øçöéáêÞò
êéíçôÞò ôçëåöùíßáò äçìéïýñãçóå ôçí áíÜãêç äéáóýíäåóÞò ôçò ìå ôï Äéáäßêôõï,
ìå áðïôÝëåóìá íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óÞìåñá ôï êéíçôü ôçëÝöùíï, áíôß ôïõ çëå-
êôñïíéêïý õðïëïãéóôÞ, ùò óõóêåõÞ áðïóôïëÞò êáé ëÞøçò çëåêôñïíéêþí ìçíõ-
ìÜôùí, ðåñéÞãçóçò óôï Äéáäßêôõï êôë.
ü Óôï ìåãÜëï áíôáãùíéóìü ôùí êáôáóêåõáóôþí õëéêïý êáé ëïãéóìéêïý. Ï áíôá-
ãùíéóìüò ôùí åôáéñåéþí êáôáóêåõÞò õëéêïý êáé áíÜðôõîçò ëïãéóìéêïý ïäçãåß
óõíÞèùò óôçí áíÜðôõîç ïëïêëçñùìÝíùí ëýóåùí, ç õëïðïßçóç êáé ðñïþèçóç
ôùí ïðïßùí ðåñéïñßæåôáé áðü óõãêåêñéìÝíá éäéùôéêÜ ðñïúüíôá äéêôõáêÞò õðï-
óôÞñéîçò, ðïõ äå óõìâáßíåé íá áðïôåëïýí êáé äéåèíÞ ðñüôõðá. Ó÷åäüí ðÜíôá
ôá ðñïúüíôá áõôÜ Ý÷ïõí ðñüâëçìá óõìâáôüôçôáò ìå ôá ðñïúüíôá Üëëùí êáôá-
óêåõáóôþí. ÌåéêôÝò ëýóåéò, ïé ïðïßåò äå óôçñßæïíôáé óå äéåèíÞ ðñüôõðá, äçìéïõñ-
ãïýí åðßóçò ðñïâëÞìáôá äéáóýíäåóçò ìÝóá óôï ßäéï äéêôõáêü óýóôçìá.
Ç äéáóýíäåóç ôùí äéêôýùí ðñÝðåé íá ëýóåé ðñïâëÞìáôá ðïõ åíôïðßæïíôáé êõñßùò:
ü Óôïõò ôñüðïõò ìå ôïõò ïðïßïõò Ýíá ôïðéêü äßêôõï ìðïñåß íá óõíäåèåß ìå ôï
êõñßùò äßêôõï ìéáò åðé÷åßñçóçò, Ýôóé þóôå ïé ÷ñÞóôåò ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ íá
÷ñçóéìïðïéïýí üëá ôá äåäïìÝíá óôá ïðïßá Ý÷ïõí äéêáßùìá ðñüóâáóçò êáé íá
áðïëáìâÜíïõí ôéò õðçñåóßåò ðïõ ôï äßêôõï ôçò åðé÷åßñçóçò ðñïóöÝñåé, üðùò
åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï, ç ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï, ç
äõíáôüôçôá ôçëåäéÜóêåøçò êôë.
ü Óôïõò ôñüðïõò ìå ôïõò ïðïßïõò ôï åõñýôåñï äßêôõï ìéáò åðé÷åßñçóçò ìðïñåß íá
Ý÷åé ðñüóâáóç óå Üëëá äçìüóéá Þ éäéùôéêÜ äßêôõá, êáèþò êáé óôï Äéáäßêôõï.
ü Óôï êüóôïò ôçò äéáóýíäåóçò ôùí óõóôçìÜôùí, þóôå áõôü íá óõãêñáôåßôáé óå
÷áìçëÜ åðßðåäá.
ü Óôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò ôùí áðïìáêñõóìÝíùí Þ Üëëùí äéáóõíäåüìåíùí
äéêôýùí ìå ôï ôïðéêü äßêôõï ìéáò åðé÷åßñçóçò. Ôï üëï óýóôçìá ðñÝðåé íá ëåé-
ôïõñãåß óáí Ýíá åõñýôåñï ôïðéêü äßêôõï, ðáñáêÜìðôïíôáò ðåñéïñéóìïýò ðïõ
ç áðüóôáóç, ôï ìÝóï ìåôáöïñÜò ôçò ðëçñïöïñßáò êáé ï ôýðïò ôïõ äéêôýïõ
åßíáé åíäå÷üìåíï íá äçìéïõñãïýí. Ïé ÷ñÞóôåò èá ðñÝðåé ìå åõêïëßá, áîéïðéóôßá
êáé ôá÷ýôçôá íá áðïëáìâÜíïõí ôéò äéåõêïëýíóåéò êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ Ýíá
ôïðéêü äßêôõï ðñïóöÝñåé. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ïé õðçñåóßåò áõôÝò åßíáé:
l Ðñüóâáóç óå ðåñéöåñåéáêÜ, üðùò laser åêôõðùôÝò, óáñùôÝò, óõóêåõÝò
ãñáöéêþí êôë.
l Äéáìïéñáóìüò áñ÷åßùí äéÜöïñùí ôýðùí, üðùò êåéìÝíïõ, ëïãéóôéêþí öýë-
104
ëùí, ãñáöéêþí êôë.

l Åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí äéáöïñåôéêþí ôïðéêþí äéêôýùí.
l ÃñÞãïñç, áîéüðéóôç êáé áóöáëÞò ìåôáöïñÜ ðëçñïöïñéþí ìÝóá áðü ôá
äéáóõíäåüìåíá óõóôÞìáôá.
l Ðñüóâáóç óå áðïìáêñõóìÝíïõò óôáèìïýò åîõðçñÝôçóçò ðïõ áíÞêïõí
óôï ßäéï Þ Üëëï ôìÞìá ôïõ äéêôýïõ.
10.1.3 Ôýðïé äéêôýùí ðïõ ìðïñïýí íá äéáóõí-

äåèïýí
ÊáôÜ ôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1990 óôéò Ç.Ð.Á. ôï 55% ôùí åãêáôåóôçìÝíùí ôïðé-
êþí äéêôýùí Þôáí Ethernet, åíþ óôï õðüëïéðï 45% êõñéáñ÷ïýóå ï äáêôýëéïò ìå êïõðü-
íé äéÝëåõóçò (Token Ring). Ôçí ßäéá åðï÷Þ ôá ðïóïóôÜ óôçí Åõñþðç Þôáí ôçò ôÜîçò
ôïõ 70% êáé 30% áíôßóôïé÷á. ¸ôóé ï êýñéïò üãêïò ôçò åñãáóßáò ðïõ ãéíüôáí áöïñïý-
óå äéáóõíäÝóåéò ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí, äçëáäÞ ôçò ìïñöÞò Ethernet/
Ethernet, Token Ring/Token Ring êáé Ethernet/Token Ring.
Áíáëõôéêüôåñá, ç äéáóýíäåóç ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí ìðïñåß íá áöï-
ñÜ ôéò áêüëïõèåò ðåñéðôþóåéò:
ü ÔïðéêÜ äßêôõá ßäéïõ ôýðïõ. ÕðÜñ÷ïõí äýï äéáöïñåôéêÝò ðåñéðôþóåéò äéáóýí-
äåóçò äéêôýùí ßäéïõ ôýðïõ. Óôçí ðñþôç ôá ôïðéêÜ äßêôõá âñßóêïíôáé êïíôÜ ôï
Ýíá óôï Üëëï êáé ìðïñïýí íá äéáóõíäåèïýí ìå ôç ÷ñÞóç ìéáò óõóêåõÞò äéá-
óýíäåóçò, åíþ óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç ôá äßêôõá åßíáé ìáêñéÜ ôï Ýíá áðü ôï
Üëëï, ïðüôå èá ðñÝðåé íá ãßíåé ÷ñÞóç êÜðïéáò óýíäåóçò åõñåßáò ðåñéï÷Þò, ãéá
ðáñÜäåéãìá åíüò ìüíéìïõ êõêëþìáôïò, ìéáò óýíäåóçò åðéëïãéêïý äéêôýïõ (dial-
up) êôë. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ãéá ôçí õëïðïßçóç ôçò óýíäåóçò áðáéôïýíôáé
äýï óõóêåõÝò, ìßá óå êÜèå Üêñç ôïõ óõíäÝóìïõ åðéêïéíùíßáò.
ü ÔïðéêÜ äßêôõá äéáöïñåôéêïý ôýðïõ. ÐáñÜäåéãìá óýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí
äéáöïñåôéêïý ôýðïõ áðïôåëåß ç äéáóýíäåóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ äáêôõëßïõ ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò êáé åíüò äéêôýïõ Ethernet, Ýôóé þóôå ïé ÷ñÞóôåò ôïõò íá
ìðïñïýí íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç óå äåäïìÝíá êáé åöáñìïãÝò áíåîÜñôçôá áðü ôï
äßêôõï óôï ïðïßï âñßóêïíôáé. Ðñüêåéôáé ãéá ðéï óýíèåôç äéáóýíäåóç áðü áõôÞí
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ßäéïõ ôýðïõ. Êáé ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôá ôïðéêÜ äßêôõá
ìðïñåß íá âñßóêïíôáé êïíôÜ ôï Ýíá óôï Üëëï Þ íá åßíáé áðïìáêñõóìÝíá.
ü ÐáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ äéáóõíäÝïíôáé ìå ôïðéêü äßêôõï õøçëþí
åðéäüóåùí. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, Ýíá ôïðéêü äßêôõï õøçëþí åðéäüóåùí ìåôáäß-
äåé ìå ìåãáëýôåñïõò ñõèìïýò áðü ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá. Ãéá ôï ëüãï
áõôü ôá äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí áðïôåëïýí óõíÞèùò ôï äßêôõï êïñìïý óôï
ïðïßï óõíäÝïíôáé üëá ôá Üëëá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá. Ç ëåéôïõñãßá åíüò
äéêôýïõ êïñìïý äå äéáöÝñåé ïõóéáóôéêÜ áðü áõôÞí åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðé-
êïý äéêôýïõ, åêôüò áðü ôï ãåãïíüò üôé ðñïóöÝñåé ðïëý ìåãáëýôåñïõò ñõè-
ìïýò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. ÓõíäÝóåéò áõôÞò ôçò ìïñöÞò èá åîåôáóôïýí óôçí
Åíüôçôá Ä.
105
ü ÐáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ äéáóõíäÝïíôáé ìå äßêôõï åõñåßáò ðåñéï-

÷Þò. Ãéá ôç äéáóýíäåóç åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðéêïý äéêôýïõ ìå äßêôõï åõñåßáò
ðåñéï÷Þò ÷ñåéÜæåôáé óõóêåõÞ ìå åîåéäéêåõìÝíá ëåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, åßíáé ðéèáíü Ýíá ôïðéêü äßêôõï TCP/IP íá äéáóõíäåèåß ìå Ýíá
äßêôõï åõñåßáò ðåñéï÷Þò ôçò ìïñöÞò ×.25, Frame Relay, ISDN, ÁÔÌ êôë. Äéá-
óõíäÝóåéò áõôÞò ôçò ìïñöÞò èá åîåôáóôïýí óôçí Åíüôçôá Å.
ÓÞìåñá ôá ðñÜãìáôá äåí Ý÷ïõí áëëÜîåé äñáóôéêÜ, üìùò ç åõñýôåñç ëåéôïõñãßá
êáé Üëëùí ôýðùí ôïðéêþí äéêôýùí, åéäéêüôåñá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäü-
óåùí (Åíüôçôá Ä), êáèþò êáé ôùí áóýñìáôùí ôïðéêþí äéêôýùí, áíïßãåé íÝåò ðñïïðôé-
êÝò óôïí ôïìÝá äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé ôá ôåëåõ-
ôáßá ÷ñüíéá ôá áóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá êåñäßæïõí üëï êáé ðåñéóóüôåñï Ýäáöïò óå
ó÷Ýóç ìå ôïí Ýùò óÞìåñá êáèéåñùìÝíï ôñüðï óýíäåóçò ôùí çëåêôñïíéêþí õðïëïãé-
óôþí ðïõ âáóßæåôáé óôçí åíóýñìáôç åðéêïéíùíßá. Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò åõåëéîßáò
êáé ôçò ïéêïíïìßáò ôïõ ÷þñïõ ðïõ ðñïóöÝñåé ç áóýñìáôç åðéêïéíùíßá åßíáé ðñïöá-
íÞ. ÂÝâáéá ïé ñõèìïß ðïõ Ý÷ïõí Ýùò ôþñá åðéôåõ÷èåß åßíáé áêüìç ÷áìçëïß, åíþ ïé
óõíäÝóåéò åßíáé ðïëëÝò öïñÝò áìößâïëçò áîéïðéóôßáò. ¼ìùò ç Ýñåõíá óôï ðåäßï ôçò
áóýñìáôçò åðéêïéíùíßáò óõíå÷ßæåôáé ìå åíôáôéêïýò ñõèìïýò, ìå áðïôÝëåóìá ôá ðñï-
âëÞìáôá ðïõ áöïñïýí ôçí áîéïðéóôßá êáé ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò óõíå÷þò íá áìâëýíï-
íôáé. Áõôü Ý÷åé éäéáßôåñç áîßá, áöïý åßíáé ðëÝïí öáíåñü üôé ç áóýñìáôç êáé ç êéíçôÞ
åðéêïéíùíßá èá áðïôåëÝóïõí ôç âÜóç äéáóýíäåóçò üëùí ôùí ìåëëïíôéêþí ôïðéêþí
äéêôýùí.

Äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí, äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí ßäéïõ ôýðïõ,
äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí äéáöïñåôéêïý ôýðïõ.
106
ÌÜèçìá 10.2: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ

êáé ìÝóïõ ìåôÜäïóçò
Óôá ìÝóá ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1980 õðÞñ÷áí ðåñßðïõ åâäïìÞíôá áñ÷éôåêôïíéêÝò ôïðé-
êþí äéêôýùí, åíþ óÞìåñá Ý÷ïõí áõîçèåß óå ìåñéêÝò åêáôïíôÜäåò. Ç ðñïïðôéêÞ åíüò
êáé ìïíáäéêïý ðñïôýðïõ ôïðéêïý äéêôýïõ äåí åßíáé åöéêôÞ, áëëÜ ïýôå êáé åðéèõìçôÞ,
áöïý äéáöïñåôéêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ëåéôïõñãïýí êáëýôåñá óå äéáöïñåôéêÜ ðåñéâÜëëï-
íôá ìå äéáöïñåôéêÝò áíÜãêåò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíá ôïðéêü äßêôõï ðïõ õðïóôçñßæåé ôéò
áíÜãêåò åíüò åñãïóôáóßïõ åßíáé êáé ðñÝðåé íá åßíáé äéáöïñåôéêü áðü Ýíá ôïðéêü
äßêôõï ãñáììáôåéáêÞò õðïóôÞñéîçò ìéáò åôáéñåßáò Þ åíüò ãñáöåßïõ. Óôçí ðñþôç
ðåñßðôùóç åðéæçôåßôáé åðéêïéíùíßá ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ, ìéêñþí ðáêÝôùí åðéêïéíù-
íßáò, óå Ýíá åíäå÷ïìÝíùò çëåêôñéêÜ åðéâáñõìÝíï ðåñéâÜëëïí, åíþ óôç äåýôåñç ðå-
ñßðôùóç áðáéôåßôáé ç õðïóôÞñéîç ìåôáöïñÜò ìåãÜëùí ðáêÝôùí ðëçñïöïñßáò ìåôá-
îý ìéáò åíäå÷ïìÝíùò ìåãÜëçò ïìÜäáò ÷ñçóôþí.
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, Ýíá óÞìá ðïõ åêðÝìðåôáé áðü ìéá çëåêôñéêÞ Þ Üëëçò ìïñöÞò
ðçãÞ ìðïñåß íá áðïäïèåß, ôüóï óôç ëïãéêÞ üóï êáé óôç öõóéêÞ ìïñöÞ ôïõ, áðü äåäï-
ìÝíá ôýðïõ 0 êáé 1 áíôßóôïé÷á, ìéá áêïëïõèßá ôùí ïðïßùí áðïôåëåß êáé ôï ðáêÝôï
äåäïìÝíùí. ¼ìùò ôï óÞìá ìåôáäßäåôáé óôï êáíÜëé óôç öõóéêÞ ìïñöÞ ôïõ êáé åðïìÝ-
íùò åîáñôÜôáé êáé áðü ôï öõóéêü ìÝóï ôïõ êáíáëéïý, ôï ïðïßï Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá
ìåôáöÝñåé ðëçñïöïñßåò óå äéÜöïñåò óõ÷íüôçôåò, áíÜëïãá ìå ôçí ôå÷íéêÞ ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé. Ôç ìåôÜäïóç ôïõ óÞìáôïò åðçñåÜæåé êáé ç ðáñáìüñöùóç ðïõ áõôü
õößóôáôáé (ÌÜèçìá 1.4) ëüãù êõñßùò ôçò åîáóèÝíçóÞò ôïõ êáé ôçò äéáöïñåôéêÞò
ôá÷ýôçôáò ìåôÜäïóçò êÜèå óõ÷íüôçôáò. ÅðïìÝíùò óå êÜèå ôïðéêü äßêôõï äçìéïõñ-
ãïýíôáé óõíèÞêåò ðïõ óõíçãïñïýí õðÝñ ôçò ìéáò Þ ôçò Üëëçò ôå÷íéêÞò ìåôÜäïóçò
ôçò ðëçñïöïñßáò.
10.2.2 Ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí

¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ïé êýñéåò ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò ôçò ðëçñïöïñßáò åßíáé ç ìåôÜäï-
óç âáóéêÞò æþíçò êáé ç ìåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò. Ïé ôå÷íéêÝò áõôÝò ïñßóôçêáí ìå
ëåðôïìÝñåéá óôï ÌÜèçìá 1.2. Åäþ èá åîåôáóôïýí ïé éäéáßôåñåò åðéðôþóåéò ôïõò óôá
ôïðéêÜ äßêôõá óå óõíÜñôçóç ìå ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò.
10.2.2.1 ÌåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò

Ôá ôïðéêÜ äßêôõá ìåôÜäïóçò âáóéêÞò æþíçò (baseband) ÷ñçóéìïðïéïýí óõíÞèùò
ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá 50 Ù Þ êáëþäéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ôçò ìåôÜäïóçò âáóéêÞò æþíçò åßíáé ôá áêüëïõèá:
107
ü Ç ìåôÜäïóç åßíáé øçöéáêÞ êáé ôï ìÞêïò ôïõ êáëùäéáêïý ìÝóïõ äåí ðñÝðåé íá
îåðåñíÜ ôá ëßãá ÷éëéüìåôñá, êáèþò ôï øçöéáêü óÞìá åîáóèåíåß ãñÞãïñá.
ü Áí ôï êáíÜëé Ý÷åé èüñõâï óôçí ðåñéï÷Þ ôçò óõ÷íüôçôáò åêðïìðÞò, ôüôå åßíáé
ðïëý ðéèáíüí íá õðÜñîåé äéáêïðÞ ôçò ìåôÜäïóçò êáé áðþëåéá ôùí äåäïìÝíùí.
ü Ç ìåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò óõíäõÜæåôáé ìå ôçí ôïðïëïãßá äéáýëïõ. Ãéá ôï ëüãï
áõôü ôï Ethernet, ôï ðëÝïí äçìïöéëÝò ôïðéêü äßêôõï, åßíáé äßêôõï âáóéêÞò æþíçò.
ü Ç ôïðïëïãßá äÝíôñïõ äåí åßíáé åöéêôÞ ãéá ôç ìåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò, êáèþò
äçìéïõñãïýíôáé áíáêëÜóåéò ôïõ óÞìáôïò óôá óçìåßá óýíäåóçò ôùí êëáäéþí.
ü Äåí åßíáé äõíáôüí íá õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ óÞìáôá óôï êáíÜëé ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ
óôéãìÞ. Ôï ìïíáäéêü óÞìá ðïõ õðÜñ÷åé ìðïñåß íá êéíçèåß êáé ðñïò ôéò äýï êá-
ôåõèýíóåéò.
ü Óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ïìïáîïíéêü êáëþäéï ôá óçìåßá óýíäåóçò
ôùí êüìâùí ðñÝðåé íá áðÝ÷ïõí ìåôáîý ôïõò áêÝñáéá ðïëëáðëÜóéá ôùí 2,5 ìÝôñùí.
10.2.2.2 ÌåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò

Ôá äßêôõá ìåôÜäïóçò åõñåßáò æþíçò (broadband) ÷ñçóéìïðïéïýí óõíÞèùò:
ü ÏìïáîïíéêÜ êáëþäéá 75 Ù ìå äéÜìåôñï 1,5 - 2,5 åêáôïóôÜ ãéá ôçí êÜëõøç áðü-
óôáóçò ìåñéêþí äåêÜäùí ÷éëéïìÝôñùí.
ü ÏìïáîïíéêÜ êáëþäéá 75 Ù ìå äéÜìåôñï 1-1,2 åêáôïóôÜ ãéá ôçí êÜëõøç áðü-
óôáóçò ìåñéêþí äåêÜäùí ìÝôñùí.
ü ÏìïáîïíéêÜ êáëþäéá 75 Ù ìå äéÜìåôñï 0,6 åêáôïóôÜ ãéá ôçí êÜëõøç áðüóôá-
óçò ìåñéêþí ìÝôñùí.
Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôÜäïóçò åõñåßáò æþíçò ìðïñïýí íá óõíïøéóèïýí óôá
áêüëïõèá:
ü Ç ìåôÜäïóç åßíáé áíáëïãéêÞ.
ü ×ñçóéìïðïéåßôáé äéáðïäéáìïñöùôÞò ðñïêåéìÝíïõ íá áëëÜîåé ç ìïñöÞ ôùí äå-
äïìÝíùí, ðñéí áõôÜ åéóá÷èïýí áðü ôïí áðïóôïëÝá óôï êáíÜëé åõñåßáò æþíçò.
ü Õðïóôçñßæåôáé ç ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç óçìÜôùí ìÝóá óôï ßäéï êáíÜëé.
ü ×ñçóéìïðïéåßôáé ôüóï áðü ôá ñáäéïöùíéêÜ äßêôõá üóï êáé áðü ôá äßêôõá êáëù-
äéáêÞò ôçëåüñáóçò.
ü Ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí åðáíáëÞðôåò ðñïêåéìÝíïõ íá åíéó÷õèåß ôï óÞìá,
üôáí áõôü åîáóèåíåß ëüãù ôçò áðüóôáóçò.
ü ÓÞìåñá ôï åßäïò áõôü ôçò ìåôÜäïóçò äå ÷ñçóéìïðïéåßôáé éäéáßôåñá óôá ôïðéêÜ
äßêôõá.
10.2.2.3 ÌåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò áðëïý êáíáëéïý

Ç ìåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò áðëïý êáíáëéïý (carrierband Þ single-channel
broadband) åßíáé Ýíáò óõíäõáóìüò ôçò ôå÷íéêÞò ìåôÜäïóçò âáóéêÞò êáé åõñåßáò
108
æþíçò. Ôá äßêôõá ìåôÜäïóçò åõñåßáò æþíçò áðëïý êáíáëéïý ÷ñçóéìïðïéïýí óõíÞ-

èùò ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá 50 Ù Þ êáëþäéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí. Ôá ÷áñáêôçñé-
óôéêÜ áõôÞò ôçò ìïñöÞò ìåôÜäïóçò åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ç ìåôÜäïóç åßíáé áíáëïãéêÞ êáé ÷ñçóéìïðïéåß ìßá êáé ìïíáäéêÞ óõ÷íüôçôá ôïõ
êáíáëéïý åðéêïéíùíßáò ãéá ôç ìåôáöïñÜ üëùí ôùí ðñïò ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí.
ü ×ñçóéìïðïéåß ÷áìçëïý êüóôïõò áíáëïãéêÜ óõóôÞìáôá, áöïý äå ÷ñåéÜæåôáé íá
åðéëýóåé ôá ðñïâëÞìáôá áðïìüíùóçò óõ÷íïôÞôùí ôá ïðïßá óõíáíôþíôáé óôá
óõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò åõñåßáò æþíçò.
ü ÏñéóìÝíåò öïñÝò ç ìåôÜäïóç áõôÞò ôçò ìïñöÞò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá ôïðéêÜ
äßêôõá äéáýëïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (Ôoken Âus).
10.2.3 ÌÝóá ìåôÜäïóçò ôïðéêþí äéêôýùí

Óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò êáèïñßæïõí óå ìåãÜ-
ëï âáèìü ôçí ðïéüôçôá ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí. ÅðïìÝíùò ç åðéëïãÞ ôïõ ìÝ-
óïõ ìåôÜäïóçò åßíáé ðáñÜãïíôáò êáèïñéóôéêÞò óçìáóßáò ôüóï ãéá ôçí ðïéüôçôá ôçò
ìåôÜäïóçò üóï êáé ãéá ôçí áîéüðéóôç ëåéôïõñãßá ôïõ äéêôýïõ. Oé ðáñÜãïíôåò ðïõ
êáèïñßæïõí êÜðïéá óõãêåêñéìÝíç åðéëïãÞ ùò ðñïò ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò åßíáé ï ñõè-
ìüò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ èÝëïõìå íá ðåôý÷ïõìå, ç áðüóôáóç ôùí êüìâùí,
ôï êüóôïò êáé ï óêïðüò ëåéôïõñãßáò ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ.
Óôçí êáëùäéáêÞ åðéêïéíùíßá ôá êõñßáñ÷á ìÝóá äéáóýíäå-
óçò ôïðéêþí äéêôýùí, ôá ïðïßá áðïôåëïýí ôçí ðéï áîéüðé-
óôç, ãñÞãïñç êáé öèçíÞ óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò
ëýóç, åßíáé ôá ÷Üëêéíá êáëþäéá êáé ïé ïðôéêÝò ßíåò. ÓõíÞèùò
ç åðéëïãÞ ôïõ êáôÜëëçëïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò ãßíåôáé ëáì-
âÜíïíôáò õðüøç ôçí åîáóèÝíçóç ôïõ óÞìáôïò óå ó÷Ýóç
ìå ôç óõ÷íüôçôá ìåôÜäïóçò. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ôá êáëþ-
äéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí õóôåñïýí ðåñéóóüôåñï áðü
ôá Üëëá ìÝóá üóïí áöïñÜ ôçí åîáóèÝíçóç ôïõ óÞìáôïò.
¼ìùò ôï ìåéïíÝêôçìá áõôü áíôéóôáèìßæåôáé, áí ÷ñçóéìïðïéç-
èåß ìéêñü ìÞêïò êáëùäßùóçò óôéò äéáóõíäÝóåéò (ìÝ÷ñé 100
ìÝôñá). Ôï ó÷Þìá 10.1 ðáñïõóéÜæåé ôçí åîáóèÝíçóç ôùí
ôñéþí óõíçèÝóôåñùí ôýðùí êáëùäßùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé óôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, äçëáäÞ ôïõ êá-
Ó÷Þìá 10.1: ÅîáóèÝíçóç ôïõ óÞìáôïò ãéá ôïõò ôñåéò ëùäßïõ óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí, ôïõ ïìïáîïíéêïý êáëù-
âáóéêïýò ôýðïõò êáëùäßùí äßïõ êáé ôçò ïðôéêÞò ßíáò.
10.2.4 Óõó÷Ýôéóç öõóéêïý ìÝóïõ êáé ôïðïëïãßáò

Ç åðéëïãÞ ôçò ôïðïëïãßáò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå Ýíá äßêôõï åîáñôÜôáé áðü
ðïéêßëïõò ðáñÜãïíôåò, üðùò åßíáé ç áîéïðéóôßá ôçò ìåôÜäïóçò, ç äõíáôüôçôá åðÝ-
êôáóçò ôïõ äéêôýïõ, ç áðüäïóÞ ôïõ êôë. Ç åðéëïãÞ áõôÞ åßíáé ìÝñïò ôçò óõíïëéêÞò
109
åñãáóßáò ó÷åäéáóìïý åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ êáé öõóéêÜ äåí åßíáé áíåîÜñôçôç áðü ôï
ìÝóï ìåôÜäïóçò. Áêïëïõèïýí ìåñéêÝò ãåíéêÝò ðáñáôçñÞóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôá ðëåïíå-
êôÞìáôá êáé ôá ìåéïíåêôÞìáôá êÜèå ôïðïëïãßáò óå ó÷Ýóç ìå ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò.
ü Ç ôïðïëïãßá äéáýëïõ Þ äÝíôñïõ åßíáé ç ðéï åõÝëéêôç óå óýãêñéóç ìå Üëëåò
ãíùóôÝò ôïðïëïãßåò. Åßíáé óå èÝóç íá ÷åéñéóôåß ìåãÜëï áñéèìü êáé ðïéêéëßá
äéáôÜîåùí, ìå éêáíïðïéçôéêïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé äéáöïñåôéêÝò ìïñöÝò
ðëçñïöïñßáò. Ôï åýñïò æþíçò ìðïñåß íá åßíáé õøçëü. Ëüãù ôçò ðáèçôéêüôç-
ôáò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò èá ìðïñïýóå êáíåßò íá õðïèÝóåé üôé ç ôïðïëïãßá
áõôÞ åßíáé áîéüðéóôç. Áõôü üìùò äåí éó÷ýåé ðÜíôá. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, áí ãéá
êÜðïéï ëüãï êïðåß ôï êáëþäéï, åßíáé ðéèáíü íá áðåíåñãïðïéçèåß ìåãÜëï ôìÞìá
ôïõ äéêôýïõ Þ êáé üëï ôï äßêôõï.
ü Óôçí ôïðïëïãßá äéáýëïõ Þ äÝíôñïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôüóï ôï êáëþäéï óõíå-
óôñáììÝíùí æåõãþí üóï êáé ôï ïìïáîïíéêü êáëþäéï. Óçìåéþíåôáé üôé ìÝ÷ñé ðñü-
óöáôá ôï êáëþäéï ïðôéêÞò ßíáò äåí Þôáí åöéêôü íá ÷ñçóéìïðïéçèåß. Ç äéáìüñ-
öùóç ìå óõíäÝóåéò ðïëëþí óçìåßùí (multi-point) äåí åßíáé óõìöÝñïõóá ëüãù
êáé ôçò äõóêïëßáò êáôáóêåõÞò ïðôéêþí óõíäÝóìùí ìå ÷áìçëÝò áðþëåéåò. Ùóôü-
óï ðñüóöáôåò åîåëßîåéò Ýêáíáí åöéêôÞ ôç ÷ñÞóç äéáýëïõ ïðôéêÞò ßíáò, ìå áñ-
êåôÜ õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. Óçìåéþíåôáé üôé óôçí ðåñßðôù-
óç ôçò ôïðïëïãßáò äÝíôñïõ èá ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéçèåß öõóéêü ìÝóï ðïõ íá
åßíáé óå èÝóç íá õðïóôçñßîåé óçìáôïäïóßá ìßáò ìüíï êáôåýèõíóçò, þóôå íá
ìðïñåß íá áíáðôõ÷èåß ç áñ÷éôåêôïíéêÞ äÝíôñïõ.
ü Ìåôáîý ôùí êüìâùí åíüò äáêôõëßïõ åßíáé äõíáôüí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí óõíäÝ-
óåéò ðïëý õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò (ð.÷. ïðôéêÞò ßíáò). ¢ñá ï äáêôýëéïò Ý÷åé
ôç äõíáôüôçôá íá ðáñÝ÷åé ôçí êáëýôåñç áðüäïóç óå óýãêñéóç ìå üëåò ôéò
Üëëåò ôïðïëïãßåò. ÕðÜñ÷ïõí ùóôüóï ìåñéêïß ðñáêôéêïß ðåñéïñéóìïß, ïé ïðïßïé
áöïñïýí ôïí áñéèìü ôùí äéáôÜîåùí ðïõ õðïóôçñßæïíôáé êáé ôçí ðïéêéëßá ôùí
ôýðùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé. ÔÝëïò, åßíáé ðñïöáíÝò üôé ç âëÜâç ìéáò
óýíäåóçò Þ åíüò êüìâïõ ìðïñåß íá áðåíåñãïðïéÞóåé üëï ôï äßêôõï.
ü Ç áðüäïóç ôçò ôïðïëïãßáò äáêôõëßïõ óõãêñéíüìåíç ìå ôçí ôïðïëïãßá äéáýëïõ Þ
äÝíôñïõ åßíáé óçìáíôéêÜ êáëýôåñç. ÖõóéêÜ ôá äßêôõá ðïõ óõãêñßíïíôáé ðñÝðåé íá
äéáèÝôïõí ôïí ßäéï áñéèìü êüìâùí êáé íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ßäéï ìÝóï ìåôÜäïóçò.
Óôçí ôïðïëïãßá äéáýëïõ Þ äÝíôñïõ êÜèå óôáèìüò óõíäÝåôáé óôï öõóéêü ìÝóï ìå
Ýíá óýíäåóìï, ï ïðïßïò ðñïêáëåß êÜðïéá åîáóèÝíçóç, ìå áðïôÝëåóìá ôçí ðáñá-
ìüñöùóç ôïõ óÞìáôïò. Óôçí ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ êÜèå óôáèìüò óõíäÝåôáé óôï
öõóéêü ìÝóï ìå ìéá óõóêåõÞ ðïõ Ý÷åé êáé ÷áñáêôçñéóôéêÜ åðáíáëÞðôç. Ç äéÜôáîç
áõôÞ äçìéïõñãåß Ýíá êáéíïýñéï óÞìá ðïõ éóïóêåëßæåé ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò åîá-
óèÝíçóçò êáé óõíáêüëïõèá ôçò ðáñáìüñöùóçò ðïõ ðñïêáëåßôáé áðü áõôÞí.

ÌåôÜäïóç âáóéêÞò æþíçò, ìåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò, ìåôÜäïóç åõñåßáò æþíçò áðëïý
êáíáëéïý.
110
ÌÜèçìá 10.3: ÅðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ

êáé ìïíÜäùí äéáóýíäåóçò
Óôï ðñïçãïýìåíï ìÜèçìá ðáñïõóéÜóôçêáí ôá ìÝóá ðïõ êáôÜ ðåñßðôùóç ìðïñïýí
íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá ôçí õëïðïßçóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ óýìöùíá ìå ôéò áíÜ-
ãêåò ôïõ êáôü÷ïõ ôïõ êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ áõôü êáëåßôáé íá ðñïóöÝñåé óôïõò ÷ñÞ-
óôåò. ¼ìùò, óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ôá ôïðéêÜ äßêôõá ðñÝðåé íá îåðåñÜóïõí ðåñéï-
ñéóìïýò ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôç ÷ñçóéìïðïßçóç óõãêåêñéìÝíùí ôïðïëïãéþí êáé ìÝ-
óùí ìåôÜäïóçò Þ óõãêåêñéìÝíùí ôå÷íéêþí ìåôÜäïóçò êáé ðñüóâáóçò óôï ìÝóï.
Åðßóçò ç áíÜãêç äéáóýíäåóÞò ôïõò ìå Üëëá ôïðéêÜ äßêôõá áëëÜ êáé ìå ôï Äéáäßêôõï
åßíáé ðïëëÝò öïñÝò åðéôáêôéêÞ. Ôç ëýóç óå ôÝôïéïõ åßäïõò ðñïâëÞìáôá äßíïõí ïé ìï-
íÜäåò äéáóýíäåóçò.
Ãåíéêüôåñá, ïé ìïíÜäåò äéáóýíäåóçò åðéëýïõí ðñïâëÞìáôá ðïõ ïöåßëïíôáé:
ü Óôçí áíÜãêç åðÝêôáóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðÝñá áðü ôï ãåùãñáöéêü ÷þñï
ðïõ åðéâÜëëåé ç ÷ñÞóç óõãêåêñéìÝíùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò (ð.÷. êáëþäéï UTP).
ü Óôçí áíÜãêç äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôé-
êü ìÝóï ìåôÜäïóçò (ð.÷. ïìïáîïíéêü êáëþäéï êáé ïðôéêÞ ßíá).
ü Óôçí áíÜãêç äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôé-
êÞ ôå÷íéêÞ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜäïóçò (ð.÷. ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet, Token
Ring, Token Bus êôë.).
ü Óôçí áíÜãêç äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ äå äéáèÝôïõí ôá ßäéá ðñù-
ôüêïëëá åðéêïéíùíßáò óôá õøçëüôåñá åðßðåäÜ ôïõò êáé éäéáßôåñá óôï åðßðåäï
åöáñìïãÞò.
ü Óôçí áíÜãêç äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå Üëëá äßêôõá, üðùò åßíáé ôá
ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí, ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò, êáèþò êáé ôï
Äéáäßêôõï.
Õðåíèõìßæåôáé üôé óôá ÌáèÞìáôá 9.2 Ýùò 9.5 Ýãéíå ç ðáñïõóßáóç ôùí êõñéüôåñùí
óõóêåõþí äéáóýíäåóçò, äçëáäÞ ôïõ åðáíáëÞðôç, ôçò ãÝöõñáò êáé ôïõ äñïìïëïãç-
ôÞ. ¼ìùò, åêôüò áðü áõôÝò ôéò ìïíÜäåò, õðÜñ÷ïõí êáé Üëëåò ìå ðåñéóóüôåñåò Þ ðéï
åîåéäéêåõìÝíåò ëåéôïõñãßåò, üðùò åßíáé ç ãÝöõñá - äñïìïëïãçôÞò (routing bridge -
ãÝöõñá ìå ëåéôïõñãßåò äñïìïëïãçôÞ) Þ ï äñïìïëïãçôÞò - ãÝöõñá (bridging router -
äñïìïëïãçôÞò ìå ëåéôïõñãßåò ãÝöõñáò ãéá ïñéóìÝíá ðñùôüêïëëá ðïõ äåí ìðïñåß íá
äñïìïëïãÞóåé), ï ìåôáãùãüò (switch - åéäéêïý ôýðïõ ãÝöõñá), ç ðýëç (gateway -
åéäéêïý ôýðïõ äñïìïëïãçôÞò) êáé Üëëåò.
Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ïé äõíáôüôçôåò ôùí ðáñáðÜíù óõóêåõþí èá ðáñïõóéáóôïýí
áíáëõôéêÜ, üðïõ êáé üôáí áõôü áðáéôåßôáé. Óôï ìÜèçìá áõôü èá êáèïñéóôïýí ïé âáóé-
êÝò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ ðñÝðåé íá éó÷ýïõí ãéá ôçí åðéëïãÞ ôùí êáôáëëçëüôåñùí óõ-
111
óêåõþí äéáóýíäåóçò, áíÜëïãá ìå ôçí ôïðïëïãßá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ äéáóõí-
äÝïíôáé êáé ôïõò Üëëïõò ðåñéïñéóìïýò ðïõ åíäå÷ïìÝíùò íá õðÜñ÷ïõí. ÐñÝðåé íá
óçìåéùèåß üôé üóï ç ôå÷íïëïãßá ôùí äéêôýùí ùñéìÜæåé, ôüóï ôá ðñïúüíôá ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé óôç äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí Ý÷ïõí êáëýôåñç áðüäïóç, óôïé÷ßæïõí ëé-
ãüôåñï êáé ðáñïõóéÜæïõí ìåãáëýôåñç åõåëéîßá óôçí õëïðïßçóç. Ùóôüóï ðáñáìÝíåé
ùò Ýíáò ãåíéêüò åìðåéñéêüò êáíüíáò üôé ç äéáóýíäåóç äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ôïðéêþí
äéêôýùí êïóôßæåé ðåñéóóüôåñï êáé Ý÷åé ÷áìçëüôåñç áðüäïóç áðü ôç äéáóýíäåóç äýï
ôïðéêþí äéêôýùí ßäéïõ ôýðïõ (ð.÷. äýï ôïðéêþí äéêôýùí Ethernet).
10.3.2 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç åðáíáëçðôþí

¼ðùò åßíáé ãíùóôü (ÌÜèçìá 9.3), ï åðáíáëÞðôçò åßíáé ç óõóêåõÞ ðïõ äéáóõíäÝåé
äýï Þ ðåñéóóüôåñá ôïðéêÜ äßêôõá óôï öõóéêü åðßðåäï. ÁíáðáñÜãåé êáé åíäõíáìþíåé ôï
åîáóèåíçìÝíï óÞìá, Ýôóé þóôå áõôü íá öôÜóåé óùóôÜ óôïí ôåëéêü ðñïïñéóìü ôïõ.
¸íáò åðáíáëÞðôçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé:
ü Óôç äéáóýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ôïðéêþí äéêôýùí ôùí ïðïßùí ïé ðåñéïñé-
óìïß, åßôå ùò ðñïò ôï ìÞêïò ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò åßôå ùò ðñïò ôïí áñéèìü ôùí
êüìâùí ðïõ äéáóõíäÝïíôáé óôï êáëùäéáêü ôìÞìá, äåí åðéôñÝðïõí ôç óýíäåóç.
Tá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá ÷ñç-
ü Óôçí åðÝêôáóç åíüò ðåñéïñéóìÝíïõ ôïðéêïý äéêôýïõ ìå ôç äçìéïõñãßá ðåñéóóüôå-
óéìïðïéïýíôáé åõñÝùò óôá ôï-
ñùí êáëùäéáêþí ôìçìÜôùí, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáóõíäåèïýí ðåñéóóüôåñïé êüìâïé.
ðéêÜ äßêôõá êáé êõñßùò óôá
ü Óôç äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ ìåôá÷åéñßæïíôáé äéáöïñåôéêü ìÝóï ìå-
äßêôõá äéáýëùí ðïõ ëåéôïõñ-
ôÜäïóçò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç äéáóýíäåóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ Ethernet ãïýí åßôå óôç âáóéêÞ åßôå óôçí
ðïõ ìåôá÷åéñßæåôáé ïìïáîïíéêü êáëþäéï ìå Ýíá ôïðéêü äßêôõï Ethernet ðïõ ìåôá- åõñåßá æþíç. Ïé êýñéïé ôýðïé
÷åéñßæåôáé êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí. ¸íáò åðáíáëÞðôçò ìðïñåß íá äéá- êáëùäßùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
óõíäÝóåé äéáöïñåôéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò, üðùò: íôáé óôç âáóéêÞ æþíç åßíáé ôï
l Ïìïáîïíéêü êáëþäéï ìå êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí. ëåðôü êáé ôï ÷ïíôñü êáëþäéï,
l Ïìïáîïíéêü êáëþäéï ìå ïðôéêÞ ßíá. ìå 0,25 êáé 0,5 ßíôóåò äéÜ-
l ÈùñáêéóìÝíï êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (UTP) ìå áèùñÜêéóôï êá- ìåôñï áíôßóôïé÷á. ÊáíïíéêÜ
ëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (STP). ëåéôïõñãïýí êáé ôá äýï óôá 10
Mbps, áëëÜ ôï ëåðôü êáëþäéï
l Êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (UTP Þ STP) ìå ïðôéêÞ ßíá.
Ý÷åé ìåãáëýôåñç åîáóèÝíçóç
ÐñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ï åðáíáëÞðôçò äåí áñêåßôáé ìüíï óôç äéáóýíäåóç äé- óÞìáôïò. Ôï ìÝãéóôï ìÞêïò ôïõ
êôýùí ìå äéáöïñåôéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò, åíáëëÜóóïíôáò ôá óÞìáôá áðü ôç ìéá öõ- ëåðôïý êáëùäßïõ ìåôáîý äýï
óéêÞ ôïõò ìïñöÞ óôçí Üëëç, áëëÜ äßíåé êáé ëýóåéò ðïõ áöïñïýí ôç ëåéôïõñãßá ôïõ åðáíáëçðôþí åßíáé 200 m, åíþ
óõóôÞìáôïò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï óÞìá óýãêñïõóçò (jam signal) ðïõ åéäïðïéåß ôï ôïõ ÷ïíôñïý êáëùäßïõ åßíáé
óôáèìü åíüò äéêôýïõ Ethernet, üôáí õðÜñîåé óýãêñïõóç ôïõ ðáêÝôïõ ðïõ Ýóôåéëå 500 m. Tá êáëþäéá áõôÜ åß-
ìå ôï ðáêÝôï åíüò Üëëïõ óôáèìïý, õëïðïéåßôáé ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï óôçí ïðôéêÞ íáé ãíùóôÜ ùò 10Base-2 (10
ßíá áðü ü,ôé óôá ÷Üëêéíá êáëþäéá. Åßíáé ëïéðüí áñìïäéüôçôá ôïõ åðáíáëÞðôç íá Ìbps âáóéêÞ æþíç, 200 m ìÝ-
ìåôáäþóåé ôï óÞìá ôçò óýãêñïõóçò ìå ôï äéáöïñåôéêü ôñüðï ðïõ åðéâÜëëïõí ôá ãéóôï ìÞêïò) êáé 10Base-5
ìÝóá êáëùäßùóçò. áíôßóôïé÷á.
ÏñéóìÝíïé áðü ôïõò êáíüíåò äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå åðáíáëÞðôç
åßíáé ïé áêüëïõèïé:
112
ü Ç óõíïëéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ äåí ìðïñåß íá åîõðçñåôÞóåé ðåñéóóüôåñá áðü ôñßá

ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet, ìå ìÝãéóôï ìÞêïò êáëùäßïõ ãéá ôï êáèÝíá ôá 500 m.
ü Ôï óõíïëéêü ìÞêïò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ Ethernet ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß åðáíáëÞ-
ðôåò, ãéá íá äéáóõíäÝóåé äéÜöïñá ôìÞìáôÜ ôïõ Þ Üëëá ìéêñüôåñá ôïðéêÜ äß-
êôõá, äåí ìðïñåß íá îåðåñíÜ ôá 3 km.
Ôï ëåðôü êáëþäéï ÷ñçóéìï-
ü ¼ôáí ï åðáíáëÞðôçò äéáóõíäÝåé ôïðéêÜ äßêôõá 10Base-5 êáé 10Base-2, åßíáé
ðïéåßôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç
êáëü íá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôåñìáôéêÝò áíôéóôÜóåéò ôùí 50 Ù.
óôáèìþí åñãáóßáò óôï ßäéï
ãñáöåßï Þ åñãáóôÞñéï. Ç öõ- ü ¼ôáí ôï êáëþäéï óõíäÝåôáé áðåõèåßáò óôïí åðáíáëÞðôç, ôüôå åîáñôÜôáé áðü
óéêÞ óýíäåóç ôïõ ïìïáîïíé- áõôüí ï ôåñìáôéóìüò ôïõ êáëùäßïõ. Ìåñéêïß åðáíáëÞðôåò õðïóôçñßæïõí åóù-
êïý êáëùäßïõ ìå ôçí êÜñôá ôåñéêÜ ôïí ôåñìáôéóìü ôçò ïìïáîïíéêÞò êáëùäßùóçò, åíþ Üëëïé ü÷é. ÁíÜëïãá
äéåðáöÞò ôïõ óôáèìïý åñãá- ìå ôç óõóêåõÞ, ï ôåñìáôéóìüò ìðïñåß íá ãßíåé åßôå ìÝóù åíüò óõíäåôÞñá Ô êáé
óßáò ãßíåôáé áðåõèåßáò (ó÷Þ- ìéáò ôåñìáôéêÞò áíôßóôáóçò åßôå ìÝóù åíüò äéáêüðôç.
ìá 10.2á). ü Ç ìÝãéóôç áðüóôáóç ìåôáîý åðáíáëçðôþí ðïõ äéáóõíäÝïõí ôïðéêÜ äßêôõá ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Ring êáé Token Bus) ìðïñåß íáé åßíáé:
l 300 m, üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáëþäéï UTP.
l 700 m, üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáëþäéï STP.
l 2.000 m, üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ïðôéêÞ ßíá.
ü Ï ìÝãéóôïò áñéèìüò êüìâùí êáé åðáíáëçðôþí ðïõ åßíáé äõíáôüí íá õðïóôçñé-
÷èïýí áðü Ýíá ôïðéêü äßêôõï ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåß êá-
ëþäéï STP, åßíáé 260.
ü ¸íáò áðïìáêñõóìÝíïò åðáíáëÞðôçò èåùñåßôáé äéðëüò. ÅðåéäÞ äýï ìüíï æåý-
ãç áðïìáêñõóìÝíùí åðáíáëçðôþí ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí êÜèå öïñÜ,
ôá ðáêÝôá äåäïìÝíùí åðéôñÝðåôáé íá ðåñÜóïõí äéáìÝóïõ ôåóóÜñùí ôï ðïëý
åðáíáëçðôþí.
Ôï ÷ïíôñü êáëþäéï åãêáèß-
óôáôáé óõíÞèùò óå êÜðïéá ü Ç óõíïëéêÞ áðüóôáóç ìåôáîý äýï áðïìáêñõóìÝíùí åðáíáëçðôþí äåí ðñÝðåé
áðüóôáóç áðü ôï óôáèìü åñ- íá îåðåñíÜ ôá 1.000 m, åêôüò áí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ïðôéêÞ ßíá, ïðüôå ç ìÝãéóôç
ãáóßáò. ×ñçóéìïðïéåßôáé Ýíá áðüóôáóç ìðïñåß íá öôÜóåé ôá 2.000 m.
ðñüóèåôï êáëþäéï ãíùóôü
ùò drop cable êáèþò êáé ìéá
ðñüóèåôç óõóêåõÞ ãíùóôÞ ÐáñÜäåéãìá ÉÉ
ùò tranceiver ìåôáîý ôïõ Ï åðáíáëÞðôçò ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá äéáóõíäÝóåé äýï
óçìåßïõ óýíäåóçò (tapping) ßäéïõ ôýðïõ ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ âñßóêïíôáé óå ðïëý ìéêñÞ áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò.
ôïõ êõñßùò ïìïáîïíéêïý êá- Ç áðüóôáóç áõôÞ åîáñôÜôáé áðü ôï åßäïò ôïõ êáëùäßïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé
ëùäßïõ ãíùóôïý ùò AUI: áðü ôïí ôýðï ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ äéáóõíäÝïíôáé. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí ôá ôï-
Áttachement Unit Interfase ðéêÜ äßêôõá åßíáé ôýðïõ Ethernet êáé ãéá ôç äéáóýíäåóç ôùí êüìâùí ôïõò (óôáè-
êáé ôïõ óçìåßïõ åðáöÞò ìå ôï ìþí åñãáóßáò) ìå ôï äßêôõï ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáëþäéï AUI (Attachment Unit
óôáèìü åñãáóßáò (ó÷Þìá10.2.â). Interface) ç ìÝãéóôç áðüóôáóç äéáóýíäåóçò äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôá 50 m
(ó÷Þìá 10.2á) ôüôå áõôÜ ôá äßêôõá, ðïõ óõíäÝïíôáé ìÝóù åðáíáëÞðôç êáé ÷ñçóé-
ìïðïéïýí ãéá ôç äéáóýíäåóÞ ôïõò ôï óõíçèéóìÝíï áèùñÜêéóôï êáëþäéï óõíåóôñáì-
ìÝíùí æåõãþí (UTP), èá Ý÷ïõí ìÝãéóôç áðüóôáóç ðïõ äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé
ôá 100 m (ó÷Þìá 10.2â). Áí üìùò ôá äýï ôïðéêÜ äßêôõá åßíáé ôýðïõ äáêôõëßïõ ìå
êïõðüíé äéÝëåõóçò êáé ãéá ôç äéáóýíäåóÞ ôïõò ÷ñçóéìïðïéåßôáé èùñáêéóìÝíï êá-
113
Ó÷Þìá 10.2á: Äéáóýíäåóç ìå êáëþäéï AUI

Ó÷Þìá 10.2â: Äéáóýíäåóç, ìÝóù åðáíáëÞðôç, äýï
ôïðéêþí äéêôýùí ôýðïõ Ethernet
ëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (STP), ôüôå ç ìåôáîý

ôïõò ìÝãéóôç áðüóôáóç äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôá
200 m.
Ï åðáíáëÞðôçò áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýíäåóçò ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé ãéá íá äéáóõíäÝóåé äýï ßäéïõ ôýðïõ ôï-
ðéêÜ äßêôõá ðïõ âñßóêïíôáé óå ìåãÜëç áðüóôáóç ìå-
ôáîý ôïõò. Óôï ó÷Þìá 10.3 áðåéêïíßæåôáé ç äéáóýíäå-
óç äýï äéêôýùí Ethernet ôùí ïðïßùí ç ìåôáîý ôïõò
áðüóôáóç áããßæåé ôá 2 km. Óôçí ðåñßðôùóç áõôÞ áðáé-
ôïýíôáé äýï «ìéóïß» åðáíáëÞðôåò, ðïõ äéáóõíäÝïíôáé
ìå ïðôéêÞ ßíá.
10.3.3 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç

ãåöõñþí Ó÷Þìá 10.3: Äéáóýíäåóç, ìÝóù åðáíáëçðôþí, äýï
áðïìáêñõóìÝíùí ôïðéêþí äéêôýùí ôýðïõ Ethernet ìå
¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 9.4, ç ãÝöõñá åßíáé,
êáëþäéï ïðôéêÞò ßíáò
êáôÜ ôçí ïñïëïãßá ôïõ OSI, ç óõóêåõÞ ðïõ äéáóõíäÝåé
äýï Þ ðåñéóóüôåñá ôïðéêÜ äßêôõá óôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí. ÅðéðëÝïí, óå
áíôßèåóç ìå ôïí åðáíáëÞðôç ðïõ åíéó÷ýåé ôï óÞìá êáé ôï ðåñíÜ óôçí Üëëç ðëåõñÜ, ç
ãÝöõñá ëáìâÜíåé Ýíá ðëáßóéï äåäïìÝíùí ðïõ ðñïïñßæåôáé ãéá Ýíá Üëëï ôìÞìá ôïõ
äéêôýïõ, ôï áðïèçêåýåé êáé ôï ðñïùèåß óôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Óçìåéþíåôáé üôé ðïëëÝò
öïñÝò åßíáé áðáñáßôçôï íá ãßíïõí ïñéóìÝíåò ìåôáôñïðÝò óôá ðåäßá ôïõ ðëáéóßïõ
114
ðïõ áðïóôÝëëåôáé, éäéáßôåñá üôáí ïé ðñïäéáãñáöÝò ôùí äéêôýùí ðïõ óõíäÝïíôáé åßíáé
äéáöïñåôéêÝò.
Ìéá ãÝöõñá ÷ñçóéìïðïéåßôáé:
ü Óôç óýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ôýðùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âñßóêïíôáé óå
ìéêñÞ áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò, ç ïðïßá äåí õðåñâáßíåé ôá 20 km.
ü Óôïí åðéìåñéóìü åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ ìå ðïëëïýò ÷ñÞóôåò óå ìéêñüôåñá ôìÞ-
ìáôá, þóôå íá âåëôéùèåß ç áðüäïóÞ ôïõ. Ìéá ôÝôïéá ôå÷íéêÞ åõíïåß ôá ôïðéêÜ
äßêôõá Ethernet, óôá ïðïßá ç óýíäåóç ðïëëþí êüìâùí ðñïêáëåß ìåãÜëç ìåßùóç
ôçò áðüäïóÞò ôïõò. ÅðïìÝíùò ç ÷ñÞóç ìßáò Þ ðåñéóóüôåñùí ãåöõñþí Ý÷åé ùò
áðïôÝëåóìá ôç äñáóôéêÞ áýîçóç ôçò áðüäïóçò ôùí åðéìÝñïõò ôìçìÜôùí ôïõ
áñ÷éêïý äéêôýïõ. Ãéá Üñéóôá áðïôåëÝóìáôá ðñÝðåé íá ãßíåé êáëÞ áíÜëõóç ôçò
êßíçóçò óôï áñ÷éêü äßêôõï êáé ðñüâëåøç, þóôå ç êõêëïöïñßá ôùí ðëáéóßùí ðïõ
ìåôáäßäïíôáé íá ðáñáìÝíåé, óôï ìåãáëýôåñï ðïóïóôü ôçò, åíôüò ôùí íÝùí åðé-
ìÝñïõò ôìçìÜôùí.
ü Óôç äéáóýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ôïðéêþí äéêôýùí äéáöïñåôéêÞò ôå÷íéêÞò
ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, üðïõ äåí ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß åðáíáëÞðôçò. Ãéá
ðáñÜäåéãìá, ìéá ãÝöõñá ìðïñåß íá äéáóõíäÝóåé Ýíá ôïðéêü äßêôõï Ethernet êáé
Ýíá ôïðéêü äßêôõï äáêôõëßïõ ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò.
ü Óôïí åðéìåñéóìü åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ óå ðåñéóóüôåñá ôìÞìáôá ëüãù ôùí ðå-
ñéïñéóìþí ðïõ õðÜñ÷ïõí óôï ìÞêïò ôïõ êáëùäßïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé.
ÐáñÜäåéãìá ÉV
Áí ìéá ãÝöõñá äéáóõíäÝåé äýï ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet 10 Mbps, ôüôå ðñÝðåé íá
åßíáé éêáíÞ íá ëáìâÜíåé äåäïìÝíá ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò 20 Mbps. Ï ñõèìüò áõôüò
áíôéóôïé÷åß, ôï åëÜ÷éóôï, óå 29.762 ðëáßóéá Ethernet ôï äåõôåñüëåðôï. ÄçëáäÞ ç
ãÝöõñá ðñÝðåé óå êÜèå äåõôåñüëåðôï íá åßíáé éêáíÞ íá áðïöáóßæåé áí èá ðñïù-
èÞóåé Þ ü÷é, ðñïò ôç ìßá Þ ôçí Üëëç ðëåõñÜ, ôï ðïëý 29.762 ðëáßóéá. Óôçí ðåñß-
ðôùóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí Token Ring 4 Mbps êáé 16 Mbps, ç éêáíüôçôá áõôÞ
ðñÝðåé íá áíÝñ÷åôáé, ôï åëÜ÷éóôï, óå 45.454 êáé181.818 ðëáßóéá Token Ring áíôß-
óôïé÷á. ÅðïìÝíùò, ãéá íá ãíùñßæåé êáíåßò ôçí éêáíüôçôá ðñïþèçóçò ðëáéóßùí
áðü ôç ãÝöõñá, äåí áñêåß ç ãíþóç ìüíï ôçò óõíïëéêÞò áðüäïóÞò ôçò ïýôå ç ãíþ-
óç ìüíï ôçò áðüäïóçò êÜèå èýñáò îå÷ùñéóôÜ, áëëÜ üëùí ôùí óôïé÷åßùí ìáæß.
Ç ãÝöõñá ôïðéêÞò äéáóýíäåóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí ðåñßðôùóç äýï ôïðéêþí äé-

êôýùí ßäéïõ Þ äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ôá ïðïßá âñßóêïíôáé óå ìéêñÞ áðüóôáóç ìåôáîý
ôïõò. ¼ðùò êáé óôçí ðåñßðôùóç ôïõ ôïðéêïý åðáíáëÞðôç, ç áðüóôáóç áõôÞ åîáñôÜôáé
áðü ôï åßäïò ôïõ êáëùäßïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé êáé ôïí ôýðï ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ
äéáóõíäÝïíôáé (ÐáñÜäåéãìá IÉ).
115
Ïé ãÝöõñåò åîáóöáëßæïõí ôç äéáóýíäåóç äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ðáñáäïóéáêþí ôï-
ðéêþí äéêôýùí. ÃÝöõñåò ðïõ äéáóõíäÝïõí ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet êáé Token Ring
ëåéôïõñãïýí êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò. Óôï ó÷Þìá 10.4 ðáñïõóéÜæïíôáé ôñßá
ôïðéêÜ äßêôõá Ethernet ðïëëþí êüìâùí, äýï ôïðéêÜ äßêôõá Token Ring 16 Mbps
êáé 4 Mbps, êáèþò êáé äýï ìåãÜëá SNA äßêôõá ôá ïðïßá óõíäÝïíôáé óå Ýíá Üëëï
ôïðéêü äßêôõï Token Ring 16 Mbps. Ç äéáëåéôïõñãéêüôçôá ìåôáîý üëùí ôùí êüì-
âùí ôïõ äéêôýïõ åßíáé åöéêôÞ ìå ôçí ðñïûðüèåóç üôé ôï áðáéôïýìåíï ëïãéóìéêü
åßíáé äéáèÝóéìï óå üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. ÓÞìåñá ïé ãÝöõñåò õðïóôçñß-
æïõí áñêåôÜ ðñùôüêïëëá ôïðéêþí äéêôýùí.
Ó÷Þìá 10.4: Äéáóýíäåóç äéáöïñåôéêïý ôýðïõ ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí ìÝóù ãåöõñþí
(multi-protocol bridging)
116
ÐáñÜäåéãìá VÉ
Ç ãÝöõñá áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýíäåóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá äéáóõíäÝóåé
äýï ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ âñßóêïíôáé óå ìåãÜëç áðüóôáóç ìåôáîý ôïõò (ó÷Þìá 10.5).
Ç áðüóôáóç áõôÞ öèÜíåé óå ìåñéêÝò ðåñéðôþóåéò ôá 300 êáé ðëÝïí Êm. ÊÜèå
ôïðéêü äßêôõï óõíäÝåôáé ìå ìßá ãÝöõñá êáé ïé äýï ãÝöõñåò óõíäÝïíôáé ìå êÜðïéï
ìÝóï ìåôÜäïóçò (ïðôéêÞ ßíá, ìüíéìç Þ åðéëïãéêÞ ãñáììÞ, äïñõöïñéêÞ æåýîç), ìå
ñõèìü ìåôÜäïóçò 56 Êbps Þ êáé ìåãáëýôåñï. ÓÞìåñá ïé ãÝöõñåò äéáóýíäåóçò
áðïìáêñõóìÝíùí ôïðéêþí äéêôýùí õðïóôçñßæïõí áñêåôÜ ðñùôüêïëëá.
Ó÷Þìá 10.5: Äéáóýíäåóç ôñéþí áðïìáêñõóìÝíùí ôïðéêþí äéêôýùí Ethernet ìÝóù ãåöõñþí
ÐáñÜäåéãìá VIÉ
Ç ãÝöõñá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá íá åðéìåñéóôåß Ýíá ôïðéêü äßêôõï, ðïõ
Ý÷åé ìåãáëþóåé õðÝñìåôñá, óå äýï äéáöïñåôéêÜ ôìÞìáôá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìå ôï
öéëôñÜñéóìá ïé ãÝöõñåò ìðïñïýí íá äéáóõíäÝóïõí áðïôåëåóìáôéêÜ äýï ôìÞìáôá
ôïðéêþí äéêôýùí, ðåñéïñßæïíôáò ôçí êßíçóç ôùí ðëáéóßùí êáôÜ ôÝôïéï ôñüðï, þóôå
óôá ôìÞìáôá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí íá êéíïýíôáé ìüíï ôá ðëáßóéá ðïõ Ý÷ïõí ðñïï-
ñéóìü êÜðïéïí êüìâï ðïõ ôïõò áíÞêåé. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ ôùí ãåöõñþí åßíáé
óçìáíôéêÞ, áöïý óõíåðÜãåôáé ôç ìç ðñïþèçóç üëùí ôùí ðáêÝôùí óôïõò êüìâïõò
êáé åðïìÝíùò ôïí ðåñéïñéóìü ôçò ñïÞò ôùí äåäïìÝíùí, þóôå íá ìçí åðéâáñýíåôáé
ç êõêëïöïñßá ôïõ äéêôýïõ (ó÷Þìá 10.6). ¼ðùò åßíáé öáíåñü, êÜèå ôìÞìá óõíéóôÜ
Ýíá îå÷ùñéóôü ôïðéêü äßêôõï, ìå áðïôÝëåóìá ôï óõíïëéêü äßêôõï íá ìðïñåß íá
õðïóôçñßîåé ôï äéðëÜóéï åîïðëéóìü áðü ôïí áñ÷éêü êáé íá äéåêðåñáéþíåé óçìá-
íôéêÜ ìåãáëýôåñç êßíçóç äåäïìÝíùí.
117
ÏñéóìÝíïé êáôáóêåõáóôÝò ãåöõ-

ñþí áðïìáêñõóìÝíçò äéáóýí-
äåóçò ðñïóöÝñïõí õðïóôÞñéîç
óå ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò, Üëëïé
ðñïóöÝñïõí óõìðßåóç êáôÜ ôç
ìåôÜäïóç (on fly), åíþ Üëëïé ðñï-
óöÝñïõí äéêôõáêÞ õðïóôÞñéîç
óôç äéá÷åßñéóç ôùí ìïíÜäùí äéá-
óýíäåóçò.
Ó÷Þìá 10.6: Ç ãÝöõñá öéëôñÜñåé ôá ðáêÝôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé áðü ôï óôáèìüò åñãáóßáò Á óôï
óôáèìü åñãáóßáò Â, åìðïäßæoíôáò ôçí Üóêïðç ìåôÜäïóÞ ôïõò óôï ôìÞìá 2. Áêïëïýèùò ç
ãÝöõñá ðñïùèåß ìüíï ôá ðáêÝôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé áðü ôï óôáèìü åñãáóßáò Á óôï óôáèìü
åñãáóßáò Ã. ÁíÜëïãá öéëôñÜñïíôáé êáé ôá ðáêÝôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé áðü ôïí óôáèìü åñãáóßáò
Â óôï Ã Þ áðü ôï óôáèìü åñãáóßáò Ã óôïí Á Þ óôï Â.
Ïé ãÝöõñåò åßíáé êáôÜëëçëåò óôéò ðåñéðôþóåéò ðïõ ï áñéèìüò ôùí ôìçìÜôùí ôùí
äéêôýùí ðïõ ðñüêåéôáé íá äéáóõíäåèïýí åßíáé ó÷åôéêÜ ìéêñüò êáé ôá äßêôõá ðïõ äéá-
óõíäÝïíôáé åßíáé ßäéïõ ôýðïõ. ¸íá óçìáíôéêü ìåéïíÝêôçìÜ ôïõò åßíáé üôé äåí ìðïñïýí
íá ðáñÝ÷ïõí ðåñéóóüôåñá áðü äýï åíáëëáêôéêÜ äñïìïëüãéá ìåôáîý äýï äéáöïñåôé-
êþí êüìâùí. ÔÝëïò, óçìåéþíåôáé üôé êáôÜ ôï ó÷åäéáóìü äéáóýíäåóçò ôïðéêþí äéêôýùí
ìå ãÝöõñåò ðñÝðåé íá áðïöåýãåôáé ç ôáõôü÷ñïíç ÷ñçóéìïðïßçóç ìåãÜëïõ áñéèìïý
ãåöõñþí (ðåñßðïõ åðôÜ). ÐñÝðåé åðßóçò ôï ìÝãéóôï ìÞêïò ôïõ äéêôýïõ ðïõ ó÷çìáôß-
æåôáé íá ìçí õðåñâáßíåé ôá 20 km, ìå åîáßñåóç âÝâáéá ôçí ðåñßðôùóç ôùí ãåöõñþí
ðïõ äéáóõíäÝïõí áðïìáêñõóìÝíá ôïðéêÜ äßêôõá.
10.3.4 Äéáóýíäåóç ìå ÷ñÞóç äñïìïëïãçôþí

Ï äñïìïëïãçôÞò, üðùò êáé ç ãÝöõñá, åßíáé ìéá óõóêåõÞ ðïõ äéáóõíäÝåé äýï Þ
ðåñéóóüôåñá ôïðéêÜ äßêôõá, äéáèÝôåé üìùò ðåñéóóüôåñåò äõíáôüôçôåò óå èÝìáôá
äñïìïëüãçóçò äåäïìÝíùí. Ç äñïìïëüãçóç ãßíåôáé ìÝóù ðëçñïöïñéþí ðïõ õðÜñ-
÷ïõí óôï åðßðåäï äéêôýïõ ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI (åðßðåäï 3), ìå áðïôÝëåóìá ï
äñïìïëïãçôÞò, áíÜëïãá ìå ôï ðñùôüêïëëï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß, íá Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá
íá áíáãíùñßæåé ôéò äéåõèýíóåéò áõôïý ôïõ åðéðÝäïõ. Ïé äñïìïëïãçôÝò, áíÜëïãá ìå
ôïí ôýðï ôùí ðáêÝôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí, ìðïñïýí íá öéëôñÜñïõí ôá äåäïìÝíá
åíüò óõãêåêñéìÝíïõ ôýðïõ ðáêÝôùí, áðïôñÝðïíôáò, ãéá ëüãïõò áóöÜëåéáò, óå óõ-
ãêåêñéìÝíïõò ÷ñÞóôåò ôçí ðñüóâáóç óå ïñéóìÝíåò ðåñéï÷Ýò ôïõ äéêôýïõ.
Ïé äñïìïëïãçôÝò õðïóôçñßæïõí óõíäÝóåéò ðïëëþí ãíùóôþí ìÝóùí ìåôÜäïóçò, üðùò
118
åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ôá êáëþäéá UTP êáé ç ïðôéêÞ ßíá. Ðñüêåéôáé ãéá óõóêåõÝò ðïë-
ëþí èõñþí, ïé ïðïßåò äéáóõíäÝïõí äßêôõá ôùí ðéï ãíùóôþí ôýðùí. Ïé óýã÷ñïíïé äñï-
ìïëïãçôÝò åßíáé óõóêåõÝò ðïõ õðïóôçñßæïõí ôáõôü÷ñïíåò óõíäÝóåéò ìå äéÜöïñïõò
ôýðïõò ôïðéêþí äéêôýùí (Ethernet 10Base-5 êáé 10Base-2, Token Ring 4 Mbps êáé 16
Mbps), êáèþò êáé ðïëëÝò Üëëåò óõíäÝóåéò ìå ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí (ISDN,
Fast Ethernet, FDDI êôë.) Þ ìå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò (Frame Relay, IP, ATM êôë.) êáé
ôÝëïò ìå ôï Äéáäßêôõï.
Èá ðñÝðåé íá ôïíéóôåß üôé ðñïêåéìÝíïõ íá åßíáé äõíáôÞ ç óýíäåóç äýï ôïðéêþí äé-
êôýùí ìå ÷ñÞóç äñïìïëïãçôÞ èá ðñÝðåé áõôÜ íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôï ßäéï ðñùôüêïëëï
åðéðÝäïõ äéêôýïõ, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ôï ÉÑ, ÷ùñßò áõôü íá óçìáßíåé üôé äåí ìðï-
ñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôáõôü÷ñïíá êáé êÜðïéï Üëëï.
ÐáñÜäåéãìá VIÉÉ
Ïé äñïìïëïãçôÝò åßíáé ïé ðéï óõíçèéóìÝíåò óõóêåõÝò äéáóýíäåóçò ìåôáîý äé-
êôýùí Ethernet êáé äéêôýùí Token Ring. Ìéá ôõðéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ äéáóýíäåóçò
ôïðéêþí äéêôýùí ìå äñïìïëïãçôÝò åßíáé áõôÞ ôïõ ó÷Þìáôïò 10.7, üðïõ äýï ôïðéêÜ
äßêôõá Ethernet äéáóõíäÝïíôáé ìÝóù äýï äñïìïëïãçôþí ìå Ýíá ôïðéêü äßêôõo Token
Ring. Ôá ðñùôüêïëëá åðéðÝäïõ äéêôýïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áðü ôïõò õðïëïãé-
óôÝò ôùí ôñéþí äéêôýùí ìðïñïýìå íá õðïèÝóïõìå üôé åßíáé ôï CLNP êáé ôï ÉÑ×,
ïðüôå ïé áíôßóôïé÷ïé äñïìïëïãçôÝò ïöåßëïõí íá õðïóôçñßæïõí êáé ôá äýï áõôÜ
ðñùôüêïëëá.
Ó÷Þìá 10.7: Äéáóýíäåóç äýï ôïðéêþí äéêôýùí Ethernet ìå Ýíá

ôïðéêü äßêôõo Token Ring ìÝóù äñïìïëïãçôþí
119
¼ðùò áíáöÝñèçêå, ôï åðßðåäï äéêôýïõ ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá êáèïñéóìïý åíüò

äñïìïëïãßïõ äéáìÝóïõ åíüò ðëÞèïõò áíåîÜñôçôùí óõíäÝóåùí. ÐáñÜëëçëá ðáñÝ-
÷åé ìßá ìïíáäéêÞ äéåýèõíóç óå êÜèå óõóêåõÞ, ç ïðïßá ìðïñåß íá óõììåôÝ÷åé óå áíôáë-
ëáãÞ äåäïìÝíùí, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá íá ðåñéãñÜöåé ôç äéáäñïìÞ ôïõò áðü Ýíáí
êüìâï ðïõ âñßóêåôáé óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï Ethernet óå Ýíáí Üëëï ðïõ âñßóêåôáé óå
Ýíá ôïðéêü äßêôõï Token Ring.
ÐáñÜäåéãìá É×
Óôá ìåãÜëá äßêôõá ç äõíáôüôçôá ôïõ äñïìïëïãçôÞ íá
åðéëÝîåé ìåôáîý ðïëëþí äéáäñïìþí óçìáßíåé üôé õðÜñ-
÷åé ìåãáëýôåñç ðéèáíüôçôá íá âñåèåß Ýíá äñïìïëüãéï,
üôáí ôï äßêôõï åßíáé õðåñöïñôùìÝíï. Ôï ó÷Þìá 10.8
äåß÷íåé ðþò ìðïñåß íá óõìâåß áõôü. ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò
äéáäñïìÝò ìåôáîý ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò óôï ôï-
ðéêü äßêôõï 1 êáé ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò óôï ôï-
ðéêü äßêôõï 4. Ï äñïìïëïãçôÞò óôï ôïðéêü äßêôõï 1
Ý÷åé ôñåéò åðéëïãÝò. Ðñïöáíþò, áí ç Üìåóç äéáäñïìÞ
äåí åßíáé ãéá êÜðïéïí ëüãï åöéêôÞ, ï äñïìïëïãçôÞò èá
äéáëÝîåé ìßá áðü ôéò Üëëåò äýï. ¼ìùò êÜôé ðïõ åßíáé
ëéãüôåñï ðñïöáíÝò áí ìßá áðü ôéò Üëëåò äýï ëéãüôåñï
Üìåóåò äéáäñïìÝò ðñïóöÝñåé ìåãáëýôåñï åýñïò æþ-
íçò, åßíáé åíäå÷üìåíï íá ðñïôéìçèåß áõôÞ ãéá ôç ìåôÜ-
äïóç ìåãÜëùí áñ÷åßùí.
Ç åðéëïãÞ ôïõ êáôÜëëçëïõ äñïìïëïãçôÞ ãßíåôáé ìå

âÜóç ôéò áíÜãêåò ôùí äéêôýùí ðïõ äéáóõíäÝåé êáé éäéáß-
ôåñá ìå âÜóç ôá ðñùôüêïëëá äéêôýïõ ðïõ õðïóôçñßæåé. Ó÷Þìá 10.8: O äñïìïëïãçôÞò ìðïñåß íá ðñïóöÝñåé
Áí ÷ñçóéìïðïéçèåß Ýíá ìüíï ðñùôüêïëëï, ôüôå áðáéôåß- åðéëïãÞ äéáäñïìþí ìåôáîý ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò
ôáé äñïìïëïãçôÞò åíüò ðñùôïêüëëïõ (single protocol óôï ÔÄ1 êáé ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò óôï ÔÄ4.
router). ¼ìùò, óôçí ðëåéïíüôçôá ôùí ðåñéðôþóåùí, ïé
äñïìïëïãçôÝò õðïóôçñßæïõí ðåñéóóüôåñá ôïõ åíüò ðñùôüêïëëá.
¼ðùò Ý÷åé Þäç áíáöåñèåß, ïé äñïìïëïãçôÝò õðïóôçñßæïõí ðïëýðëïêåò ôïðïëï-
ãßåò êáé ïñãáíþóåéò äéêôýùí (äéêôõùôÜ), üðïõ õðÜñ÷ïõí ðïëëÝò óõíäÝóåéò áíÜìå-
óá óå êÜèå æåýãïò áðü ôìÞìáôá äéêôýùí. Ãéá ôï ëüãï áõôü ç óõìâïëÞ ôïõò èá
ìåëåôçèåß êáé ðÜëé óôéò åðüìåíåò åíüôçôåò.

ÃÝöõñá - äñïìïëïãçôÞò, äñïìïëïãçôÞò - ãÝöõñá, ìåôáãùãüò, ðýëç, äéá-
óýíäåóç ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ÷ñÞóç åðáíáëçðôþí, äéáóýí-
äåóç ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ÷ñÞóç ãåöõñþí, äéáóýíäåóç ðá-
ñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ÷ñÞóç äñïìïëïãçôþí.
120
ÓÞìåñá ôá õðÜñ÷ïíôá ôïðéêÜ äßêôõá ìðïñïýí íá áíáâáèìéóôïýí, íá åðåêôáèïýí
êáé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò íá åðáíáó÷åäéáóôïýí ðñïêåéìÝíïõ íá ëåéôïõñãÞóïõí ìå
ïìïéüìïñöï ôñüðï. Ïé äõíáôüôçôåò áõôÝò ðáñÝ÷ïõí ôï ðëáßóéï áíÜðôõîçò äéáöïñå-
ôéêþí ôñüðùí äéáóýíäåóçò ôùí ðáñáäïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí, ïé ïðïßïé áðïôÝëå-
óáí êáé ôï áíôéêåßìåíï ìåëÝôçò ôïõ ðáñüíôïò êåöáëáßïõ. Áñ÷éêÜ Ýãéíå áíáöïñÜ óôéò
äõóêïëßåò ðïõ õðÜñ÷ïõí ãéá ôçí áíÜðôõîç êïéíþí ðñïôýðùí äéáóýíäåóçò. Êáôüðéí
åîåôÜóôçêáí ïé äéáöïñåôéêÝò äõíáôüôçôåò ðïõ ðáñïõóéÜæïíôáé üóïí áöïñÜ ôç ÷ñç-
óéìïðïßçóç äéáöïñåôéêþí ìÝóùí ìåôÜäïóçò óå óõó÷åôéóìü ü÷é ìüíï ìå ôïí ôñüðï
ìåôÜäïóçò (âáóéêÞò Þ åõñåßáò æþíçò) áëëÜ êáé ìå ôçí ôïðïëïãßá ôùí äéêôýùí. Ç
åîÝôáóç åðåêôÜèçêå óôéò äõíáôüôçôåò ÷ñçóéìïðïßçóçò äéáöïñåôéêþí ìïíÜäùí äéá-
óýíäåóçò (åðáíáëçðôþí, ãåöõñþí, äñïìïëïãçôþí), óôéò ðñïûðïèÝóåéò ðïõ áðáé-
ôïýíôáé ãéá ôçí åðéëïãÞ ôçò êáôáëëçëüôåñçò ìïíÜäáò, êáèþò êáé óôéò åéäéêüôåñåò
ëåéôïõñãßåò êáèåìßáò áðü áõôÝò, ðïõ êáèïñßæïõí êáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá Þ ôá ìåéïíå-
êôÞìáôÜ ôçò.
121
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéá åßíáé ôá ðñïâëÞìáôá äéáóýíäåóçò åôåñïãåíþí ôïðéêþí äéêôýùí;
2. Ðïéá ðñïâëÞìáôá êáëåßôáé íá ëýóåé ç äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí;
3. Ðïéïé åßíáé ïé ôýðïé ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ ìðïñïýí íá äéáóõíäåèïýí;
4. Ðþò åðçñåÜæåôáé ç åðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò;
5. Ðïéåò åßíáé ïé ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò óôá ôïðéêÜ äßêôõá êáé óå ôé äéáöÝñïõí;
6. Ðïéá åßíáé ôá êõñéüôåñá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé ðþò åðçñåÜæïíôáé áðü ôçí åîá-
óèÝíçóç;
7. Ðþò åðçñåÜæåôáé ç åðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ áðü ôçí ôïðïëïãßá;
8. Ðþò åðçñåÜæåôáé ç åðéëïãÞ ôïðéêïý äéêôýïõ áðü ôéò ìïíÜäåò äéáóýíäåóçò;
9. ÊÜôù áðü ðïéåò ðñïûðïèÝóåéò èá ÷ñçóéìïðïéïýóåò åðáíáëÞðôç ãéá ôç äéáóýí-
äåóç åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðéêïý äéêôýïõ;
10. ÊÜôù áðü ðïéåò ðñïûðïèÝóåéò èá ÷ñçóéìïðïéïýóåò ãÝöõñá ãéá ôç äéáóýíäåóç
åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðéêïý äéêôýïõ;
11. ÊÜôù áðü ðïéåò ðñïûðïèÝóåéò èá ÷ñçóéìïðïéïýóåò äñïìïëïãçôÞ ãéá ôç äéá-
óýíäåóç åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðéêïý äéêôýïõ;
122
1. Tanenbaum A. S., Computer Networks, Prentice-Hall Inc., 1996.
2. Tanenbaum A. S., Äßêôõá õðïëïãéóôþí, Ðáðáóùôçñßïõ, 1991.
3. Lynch D. C., Rose M. T., Internet System Handbook, Addison-Wesley, 1993.
4. Stevens W. R., Unix Network Programming, Prentice-Hall, 1990.
5. Áëåîüðïõëïò Á. êáé ËáãïãéÜííçò Ã., Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé äßêôõá õðïëïãéóôþí,
4ç Ýêäïóç, ÁèÞíá 1997.
6. Rose M. T., The Simple Book: An Introduction to TCP/IP-based Internets, Prentice-
Hall, 1991.
7. Wright D., Broadband: Business Services, Technologies, and Strategic Impact,
Artech House, 1993.
8. Lee B. G., Kang M., Lee J., Broadband Telecommunications Technology, Artech
House, 1993.
9. Muller N. J., Davidson R. P., LANs to WANs: Network Management in the 1990s,
Artech House, 1990.

http://www.gigabit-ethernet.org/
http://www.scl.ameslab.gov/Projects/Gigabit/
http://www.iol.unh.edu/training/ge.html
http://www.3com.com/solutions/key_net/gigabit/gigabit.html
http://www.host.ots.utexas.edu/ethernet/gigabit.html
http://intranets.about.com/compute/intranets/mbody.htm
http://www.strom.com/pubwork/intranetp.html
http://www.iat.unc.edu/guides/irg-34.html
http://www.strom.com/places/index.html
http://www.microsoft.com/technet/intranet/default.asp
http://www.atmforum.com/
http://www.standards.ieee.org/catalog/
123
Êåöáëáéï 11: Åéóáãùãç Óôá Ôïðéêá Äéêôõá Õøçëùí Åðéäïóåùí
Åíüôçôá Ä
ÔïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäü-

óåùí
ÊåöÜëáéï 11: ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðé-

äüóåùí
ÊåöÜëáéï 12: Ðñüôõðá
ÊåöÜëáéï 13: Ëïãéóìéêü - Õëéêü

124
Ôïìïò ÉÉ, Åíïôçôá Ä: Ôïðéêá Äéêôõá Õøçëùí Åðéäïóåùí
Åíüôçôá Ä: ÔïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðé-

äüóåùí

êôõá õøçëþí åðéäüóåùí
ÌÜèçìá 11.1: ÃåíéêÜ óôïé÷åßá .................................................... 129
11.1.1 ÂáóéêÝò Ýííïéåò ..................................................... 129
11.1.2 Õðçñåóßåò êáé åðéëïãÝò ìåôÜäïóçò ...................... 130
11.1.3 Ôáîéíüìçóç ............................................................ 133
11.1.4 ×ñÞóåéò ................................................................. 133
ÌÜèçìá 11.2: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ..................................................... 135
11.2.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 135
11.2.2 ÌÝóá ìåôÜäïóçò .................................................. 135
11.2.3 Ôïðïëïãßåò ............................................................ 137
11.2.4 ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò ............................... 138
11.2.5 ÔõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ ................................................ 139
ÌÜèçìá 11.3: Åíäïäßêôõá .......................................................... 140
11.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 140
11.3.2 ÁíÜãêåò ðïõ åîõðçñåôïýí ôá åíäïäßêôõá ............ 142
11.3.3 ÄïìéêÜ óôïé÷åßá åíäïäéêôýùí ................................ 142
11.3.3.1 Äõíáôüôçôá äéáóýíäåóçò ..................................... 142
11.3.3.2 Óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò åíäïäéêôýùí ..................... 142
11.3.3.3 ÂÜóåéò äåäïìÝíùí ................................................. 143
11.3.3.4 ÁóöÜëåéá ............................................................... 143
11.3.3.5 Äéáëåéôïõñãéêüôçôá ............................................... 144
Áíáêåöáëáßùóç .................................................................................. 145
ÅñùôÞóåéò ............................................................................................ 146
125
Ôïìïò11:ÉÉ,Åéóáãùãç
Êåöáëáéï Åíïôçôá Óôá
Ä: Ôïðéêá
Ôïðéêá Äéêôõá
Äéêôõá Õøçëùí
Õøçëùí Åðéäïóåùí
Åðéäïóåùí

ÌÜèçìá 12.1: Ðñüôõðá FDDI-I êáé FDDI-II ................................. 149
12.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 149
12.1.2 Ôïðïëïãßá - öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò .................... 149
12.1.3 ÐñïäéáãñáöÝò ôïõ FDDI-I .................................... 152
12.1.4 Ëåéôïõñãßá ôïõ FDDI-I ........................................... 153
12.1.5 ÐåñéãñáöÞ ôïõ FDDI-IÉ .......................................... 155
12.1.6 ÐñïäéáãñáöÝò ôïõ FDDI-II ................................... 156
12.1.7 Ëåéôïõñãßá ôïõ FDDI-II .......................................... 156
MÜèçìá 12.2: Ðñüôõðï 100 Mbps Ethernet .............................. 158
12.2.1 EéóáãùãÞ .............................................................. 158
12.2.2 ÖõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò óôo 100 Mbps Ethernet . 158
12.2.3 Áõôüìáôç äéáðñáãìÜôåõóç................................... 159
12.2.4 Full Duplex Ethernet .............................................. 160
12.2.5 Óýíäåóç óôï óýóôçìá 100 Mbps Åthernet ........... 160
12.2.6 EðáíáëÞðôåò ......................................................... 162
ÌÜèçìá 12.3: Ðñüôõðï 100Base-VGAnyLAN ........................... 165
12.3.1 Ôï ðñüôõðï 100Âase-VGAnyLAN .......................... 165
12.3.2 Ðñùôüêïëëï ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò ............... 166
ÌÜèçìá 12.4: Ðñüôõðï Gigabit Ethernet .................................. 168
12.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 168
12.4.2 ÐåñéãñáöÞ ............................................................ 168
12.4.3 Áñ÷éôåêôïíéêÞ ......................................................... 169
12.4.3.1 Tï öõóéêü ìÝóï ..................................................... 169
12.4.3.2 Êùäéêïðïßçóç 8Â/10Â ............................................ 170
12.4.3.3 Ôï ðåñéâÜëëïí äéåðáöÞò ....................................... 171
12.4.3.4 To åðßðåäï MAC .................................................... 172
12.4.4 Çìßðëåõñç ìåôÜäïóç ............................................. 172
ÌÜèçìá 12.5: Ðñüôõðï LATM .................................................... 173
12.5.1 ×áñáêôçñéóôéêÜ ôïðéêþí äéêôýùí ÁÔÌ .................. 173
12.5.2 Õðçñåóßåò ìå óýíäåóç êáé õðçñåóßåò ÷ùñßò
óýíäåóç ................................................................ 175
12.5.2.1 ¢ìåóç ðñïóÝããéóç ................................................ 175
12.5.2.2 ¸ììåóç ðñïóÝããéóç ............................................. 175
12.5.3 ÁíÜëõóç äéåýèõíóçò ............................................. 176
712.5.4 ÓõìðåñÜóìáôá ...................................................... 176
126
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................... 177

ÅñùôÞóåéò ........................................................................................ 178

ÌÜèçìá 13.1: Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ ...... 181
13.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 181
13.1.2 ÂáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ......................................... 181
13.1.2.1 Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò MS NT ............................. 181
13.1.2.2 Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare ôçò Novell ........ 185
13.1.2.3 Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ VINES .................... 189
ÌÜèçìá 13.2: Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ................................... 192
13.2.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 192
13.2.2 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï 100 Mbps
Ethernet ................................................................. 192
13.2.3 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï FDDI .................. 196
13.2.4 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï LATM ................. 196
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 199
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 199
Âéâëéïãñáößá ............................................................................. 200

Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ (URLs) ...................................................... 200
127
ÊåöÜëáéï 11
ÅéóáãùãÞ óôá ôïðéêÜ äßêôõá
õøçëþí åðéäüóåùí
ÌÜèçìá 11.1: ÃåíéêÜ óôïé÷åßá

ÌÜèçìá 11.2: Áñ÷éôåêôïíéêÞ
ÌÜèçìá 11.3: Åíäïäßêôõá
ÅñùôÞóåéò
128

êôõá õøçëþí åðéäüóåùí
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 11 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò ôùí ôïðé-
êþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, ôéò ôå÷íéêÝò õëïðïßçóÞò ôïõò, ôéò áñ÷éôåêôïíéêÝò êáé
ôéò ôõðïðïéÞóåéò ôïõò. ÅðéðëÝïí óôü÷ïò åßíáé íá áíôéëçöèåß ï ìáèçôÞò üôé ôá åíäïäß-
êôõá åßíáé ìéá ðñùôáñ÷éêÞò óçìáóßáò õëïðïßçóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäü-
óåùí, ìå äïìÞ êáé åöáñìïãÝò âáóéóìÝíåò óå ðñùôüêïëëá ðáãêüóìéïõ éóôïý êáé Äéá-
äéêôýïõ.
ü Íá äéáêñßíåé ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá áðü ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðé-
äüóåùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò äéÜöïñåò ôå÷íéêÝò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò äéÜöïñåò áñ÷éôåêôïíéêÝò êáé ôéò õëïðïéÞóåéò ôùí ôïðéêþí äé-
êôýùí õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò ôõðïðïéÞóåéò (ðñüôõðá) ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðé-
äüóåùí.
1. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôá åíäïäßêôõá;
2. Ôé åßíáé áóöÜëåéá óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï õøçëþí åðéäüóåùí;
3. Ðïéåò ôïðïëïãßåò ôïðéêþí äéêôýùí ãíùñßæåéò êáé ðþò áõôÝò ìðïñïýí íá ÷ñçóé-
ìïðïéçèïýí óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí;
129
ÌÜèçìá 11.1: ÃåíéêÜ óôïé÷åßá
11.1.1 ÂáóéêÝò Ýííïéåò

Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá åß÷áí öôÜóåé óôá üñéÜ ôïõò. Ç
áýîçóç ôùí êüìâùí áëëÜ êáé ôùí åíåñãþí ÷ñçóôþí åß÷å ùò áðïôÝëåóìá ôçí áýîçóç
ôïõ öüñôïõ êõêëïöïñßáò áõôþí ôùí äéêôýùí. Ó áõôü óõíÝôåéíå ç åõñåßá ÷ñÞóç ãñá-
öéêþí êáé åñãáëåßùí ëïãéóìéêïý ãéá ôçí õðïóôÞñéîç åöáñìïãþí ïé ïðïßåò áðáéôïýí
áðü ôï äßêôõï éêáíü åýñïò æþíçò, êáèþò åðßóçò êáé ç åîáóöÜëéóç ðñüóèåôùí ðïéï-
ôéêþí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôá ïðïßá ó÷åôßæïíôáé ìå ÷ñïíéêïýò ðåñéïñéóìïýò ãéá ôçí áðï-
äåêôÞ ðáñÜäïóç ôïõ ôåñÜóôéïõ üãêïõ äåäïìÝíùí ðïõ äéáêéíïýíôáé. Ãéá ðáñÜäåéãìá,
ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá äåí ìðïñïýí íá áíôáðïêñéèïýí óôéò áíÜãêåò ôùí åñ-
ãáëåßùí êáé åöáñìïãþí óõíåñãáóßáò ãéá ìåôÜäïóç öùíÞò, åéêüíáò êáé äåäïìÝíùí
óå ðñáãìáôéêü ÷ñüíï, üðùò åßíáé ìéá óõíåñãáôéêÞ åöáñìïãÞ ãéá ôçí ðñáãìáôïðïßç-
óç ôçëåäéÜóêåøçò. Óôïí ðßíáêá 11.1 äßíïíôáé ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ãéá åêðïìðÞ êáé
ëÞøç âßíôåï óå ó÷Ýóç ìå ôçí ðïéüôçôÜ ôïõ.
ÊáêÞ ðïéüôçôá âßíôåï 64-200 Êbps

ÊáëÞ ðïéüôçôá âßíôåï 0,5-3 Ìbps
ÕøçëÞ ðïéüôçôá âßíôåï 2-8 Ìbps
Ðßíáêáò 11.1: Ñõèìïß ìåôÜäïóçò âßíôåï äéáöïñåôéêÞò ðïéüôçôáò
ÃåíéêÜ, ôá ðáñáäïóéáêÜ äßêôõá äåí ìðïñïýí íá êáëýøïõí õøçëÞò ðïéüôçôáò õðç-

ñåóßåò êáé åöáñìïãÝò, éäéáßôåñá üôáí ðñüêåéôáé ãéá äßêôõá ìå ðïëëïýò ÷ñÞóôåò. Åðé-
ðëÝïí ïé ÷ñÞóôåò ãßíïíôáí ìå ôïí êáéñü ðåñéóóüôåñï áíõðüìïíïé, áðáéôþíôáò áðü ôï
ôïðéêü äßêôõï ìéêñüôåñïõò ÷ñüíïõò áðüêñéóçò êáé êáëýôåñç ðïéüôçôá. Ãéá ôçí êÜëõ-
øç ôùí ðáñáðÜíù áðáéôÞóåùí äçìéïõñãÞèçêáí ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí,
ðïõ óÞìåñá ðáñÝ÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí áðü 100 Mbps Ýùò êáé 1 Gbps.
Óôïí ðßíáêá 11.2 äßíïíôáé ïñéóìÝíá óõãêñéôéêÜ óôïé÷åßá ðïõ áöïñïýí ôïõò ÷ñü-
íïõò ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí óõãêåêñéìÝíïõ üãêïõ (25 Kbits, 2,5
Mbits, 213 Mbits, 961 Mbits êáé 25 Ôbits) êáé ñõèìïý ìåôÜäïóçò (28,8 Êbps, 10 Mbps
êáé 1 Gbps). Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôá 213 Mbits ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò 10 Mbps áðáéôïýí
ðåñßðïõ 0,4 min Þ 24 sec ãéá íá ìåôáäïèïýí. Ãéá ìéêñü üãêï äåäïìÝíùí, êÜôù ôùí 2,5
Mbits, ç äéáöïñÜ óôï ÷ñüíï ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç åßíáé áìåëçôÝá êáé äå
ãßíåôáé áíôéëçðôÞ áðü ôï ÷ñÞóôç. Ãéá ìåãáëýôåñï üìùò üãêï äåäïìÝíùí, üðùò áðï-
äåéêíýåôáé áðü ôá óôïé÷åßá ôïõ ðßíáêá, ç äéáöïñÜ åßíáé óõíôñéðôéêÞ. ÁõôÞ áêñéâþò ç
äéáöïñÜ áðïôÝëåóå ôï Ýíáõóìá ãéá ôçí õëïðïßçóç äéêôõáêþí åöáñìïãþí ðïõ áíôáë-
ëÜóóïõí ìåãÜëï üãêï äåäïìÝíùí.
Óôçí áýîçóç ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí óõíÝâáëå áðïöáóéóôéêÜ ç ÷ñÞóç
ôçò ïðôéêÞò ßíáò ùò öõóéêïý ìÝóïõ ìåôÜäïóçò. Ïé ôå÷íéêÝò ìåôÜäïóçò ìÝóù ïðôéêþí
130
Ñõèìüò ìåôÜäïóçò
Xñüíïò 28,8 Kbps 10 Mbps 1 Gbps

äåäïìÝíùí 25 Êbits 0,9 sec 0,002 sec 0,0002 sec
2,5 Mbits 88,9 sec 0,25 sec 0,002 sec
¼ãêïò
213 Mbits 2,1 hrs 0,4 min 0,2 sec

961 Mbits 9,5 hrs 1,6 min 0,9 sec
25 Tbits 240 years 243 days 57 hrs
Ðßíáêáò 11.2: Óõãêñéôéêïß ÷ñüíïé ñõèìïý ìåôÜäïóçò êáé üãêïõ äåäïìÝíùí
éíþí ìå ôá ãíùóôÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò (ìåôÜäïóç ìåãÜëïõ üãêïõ äåäïìÝíùí óå

ðïëý ìéêñü ÷ñüíï êáé ìå ìéêñü ðïóïóôü ëÜèïõò) Ýöôáóáí óå éêáíïðïéçôéêü åðßðåäï
ùñßìáíóçò, Ýãéíáí ïéêïíïìéêÜ ðñïóéôÝò êáé Ýêáíáí Ýôóé äõíáôÞ ôçí õëïðïßçóç ðñïôý-
ðùí ãéá äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
11.1.2 Õðçñåóßåò êáé åðéëïãÝò ìåôÜäïóçò

¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ìå ôïí üñï õðçñåóßá (service) åííïïýìå êÜðïéá äõíáôüôçôá
ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü Ýíá ôçëåðéêïéíùíéáêü äßêôõï óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ. ÅðïìÝíùò åßíáé
öõóéêü ç õðçñåóßá íá éêáíïðïéåß ôéò áðáéôÞóåéò ôïõ ÷ñÞóôç.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò êáôçãïñßåò õðçñåóéþí ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü Ýíá ôçëåðéêïéíùíéáêü äß-
êôõï, ïé ïðïßåò åîáñôþíôáé áðü ôï åßäïò ôçò êõêëïöïñßáò ðïõ ìåôáäßäåôáé êáé äñïõí
óõìðëçñùìáôéêÜ.
ü Õðçñåóßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (non-real time service). ÐñïûðïèÝôåé ôç ìåôÜ-
Åßíáé óçìáíôéêü íá óçìåéùèåß äïóç ìéáò áêáíüíéóôçò Þ êáôáéãéóôéêÞò (bursty) ñïÞò ðëçñïöïñéþí. Ãéá ðáñÜäåéã-
üôé ï üñïò ôïõ óõã÷ñïíéóìïý ìá, Ýíáò ÷ñÞóôçò ôåñìáôéêïý ðïõ óôÝëíåé åíôïëÝò óå Ýíá áðïìáêñõóìÝíï óýóôç-
äåí ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåß- ìá áðáéôåß ìéá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ õðçñåóßá.
ôáé ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ìéáò ÅðåéäÞ ç ìåôÜäïóç áõôÞò ôçò ìïñöÞò åßíáé áóõã÷ñüíéóôç, ç õðçñåóßá ëÝãåôáé
õðçñåóßáò áëëÜ ãéá ôçí ðåñé- êáé õðçñåóßá áóõã÷ñüíéóôçò ìåôÜäïóçò. Óçìåéþíåôáé üôé óôéò ðåñéóóüôåñåò
ãñáöÞ ôïõ ìç÷áíéóìïý ìåôÜ- ðåñéðôþóåéò ôá äåäïìÝíá ðïõ ìåôáäßäïíôáé äåí åßíáé åðåßãïíôá, ìå ôï íüçìá üôé
äïóçò óôá ÷áìçëüôåñá åðßðå- ìéá ìéêñÞ êáèõóôÝñçóç äåí ðñïêáëåß áðþëåéá ðëçñïöïñßáò. Óõ÷íÜ åßíáé ÷ñÞ-
äá åíüò äéêôýïõ, üôáí áíôáë- óéìï íá ôßèåíôáé ðñïôåñáéüôçôåò óôá äåäïìÝíá ìéáò áóõã÷ñüíéóôçò ìåôÜäï-
ëÜóóïíôáé ðëçñïöïñßåò. Óõã- óçò. Ôï FDDI, ãéá ðáñÜäåéãìá, èÝôåé ïêôþ åðßðåäá ðñïôåñáéüôçôáò.
÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç óçìáß- ü Õðçñåóßá ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (real time service). ÐáñÝ÷åé åããõçìÝíá ìÝãé-
íåé üôé ï äÝêôçò êáé ï ðïìðüò óôç ÷ùñçôéêüôçôá êáé ìÝãéóôç êáèõóôÝñçóç ðñüóâáóçò. Ç ðåñßðôùóç áõôÞ
åßíáé óõã÷ñïíéóìÝíïé ìÝóù êáëýðôåé ìåôáäüóåéò áðü êüìâïõò ðïõ ðáñÜãïõí äåäïìÝíá ìå óôáèåñü ñõè-
åíüò êïéíïý ñïëïãéïý. Ôá ðå- ìü (ð.÷. öùíÞ êáé âßíôåï). ¼ôáí ïé êüìâïé óõíäåèïýí óôï äßêôõï, ðñÝðåé íá
ñéóóüôåñá óõóôÞìáôá õøçëþí åããõþíôáé üôé èá ìåôáäßäïõí ìå óôáèåñü ñõèìü (óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç). Ç
ñõèìþí ìåôÜäïóçò åßíáé óõã- ÷ùñçôéêüôçôá äéáôßèåôáé óå üëïõò ôïõò êüìâïõò ðïõ ðñüêåéôáé íá ìåôáäþóïõí
÷ñïíéóìÝíá. óõã÷ñïíéóìÝíá ôá äåäïìÝíá ôïõò êáé ôï äßêôõï åããõÜôáé ôçí ðñüóâáóç ôùí
êüìâùí ìÝóá óå ïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá. Ïé êüìâïé ìðïñïýí ðÜíôá íá ìå-
ôáäßäïõí ôá äåäïìÝíá ôïõò óõã÷ñïíéóìÝíá, åíþ åßíáé ðéèáíüí íá ìçí ôïõò
131
åðéôñÝðåôáé íá ìåôáäßäïõí ôá äåäïìÝíá ôïõò áóõã÷ñüíéóôá. Ç áðïõóßá óõã-

÷ñïíéóìÝíçò êõêëïöïñßáò ìðïñåß íá èåùñçèåß êáé ùò ðëåïíÝêôçìá, áöïý ôüôå
åßíáé äõíáôÞ ç ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò õðçñåóßáò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ ãéá ôç äéÝ-
ëåõóç ìçíõìÜôùí. Ëüãù ôïõ óõã÷ñïíéóìÝíïõ ôñüðïõ ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝ-
íùí ç õðçñåóßá áõôÞ ëÝãåôáé êáé õðçñåóßá óõã÷ñïíéóìÝíçò ìåôÜäïóçò.
ü Õðçñåóßá éóü÷ñïíçò ìåôÜäïóçò (isochronous transmission service). Åßíáé ìéá ðå-
ñßðôùóç ôçò õðçñåóßáò ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ. ÓõãêåêñéìÝíá, åêôüò áðü ôçí åããýç-
óç ìÝãéóôçò ÷ùñçôéêüôçôáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôçí õðçñåóßá ðñáãìáôéêïý ÷ñü-
íïõ, ðáñÝ÷ïíôáé åðéðëÝïí êáé åããõÞóåéò óôáèåñÞò êáèõóôÝñçóçò ìåôáîý äýï äéá-
äï÷éêþí åõêáéñéþí ðñüóâáóçò, üðùò åðßóçò êáé óôáèåñÞ ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ìåôÜ-
äïóçò. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÝò åöáñìïãÝò, üðùò åßíáé ç öùíÞ, ôï âßíôåï êáé ôá ðïëõìÝ-
óá, ðïõ áðáéôïýí õðçñåóßåò éóü÷ñïíçò ìåôÜäïóçò. Ðáñáäåßãìáôá éóü÷ñïíçò ìå-
ôÜäïóçò åßíáé Ýíá êáíÜëé óôáèåñïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò 64 Kbps ðïõ ðñïïñßæåôáé
ãéá PCM øçöéïðïßçóç öùíÞò äåéãìáôïëçøßáò 8 KHz ìå 8 bits áíÜ äåßãìá Þ ïé
äßóêïé CD ðïõ äçìéïõñãïýí 32 bits óôç
óõ÷íüôçôá ôùí 44,1 KHz ãéá óõíïëéêü
ñõèìü 1,4 Mbps.
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ïé äõíáôüôçôåò ôùí
õøçëüôåñùí åðéðÝäùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðëçñïöïñéþí äéá-
ìÝóïõ ôïõ äéêôýïõ åîáñôþíôáé áðü ôï áí
ôï äßêôõï ÷ñçóéìïðïéåß ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò
êõêëþìáôïò Þ ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ
(ÌáèÞìáôá 6.2, 6.3). ÃåíéêÜ:
ü Áí ï ÷ñÞóôçò áðáéôåß êÜðïéá õðçñå-
óßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (áóõã- Ó÷Þìá 11.1: ×ñçóéìïðïßçóç åíáëëáêôéêþí ìç÷áíéóìþí ìåôÜäïóçò ãéá
÷ñüíéóôç ìåôÜäïóç), ôüôå áõôÞ ìðï- ôçí ðáñï÷Þ äéáöïñåôéêþí õðçñåóéþí
ñåß íá ðáñáó÷åèåß ìÝóù êÜðïéïõ äé-
êôýïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ Þ, åíáëëáêôéêÜ, ìåôáãù-
ãÞò êõêëþìáôïò óôáèåñÞò ÷ùñçôéêüôçôáò (ó÷Þìá 11.1).
ü Áí ï ÷ñÞóôçò áðáéôåß êÜðïéá õðçñåóßá ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (óõã÷ñïíéóìÝíç
ìåôÜäïóç), ôüôå áõôÞ ìðïñåß íá ðáñáó÷åèåß ìÝóù êÜðïéïõ äéêôýïõ ìåôáãùãÞò
ðáêÝôïõ.
ü Áí ï ÷ñÞóôçò áðáéôåß êÜðïéá õðçñåóßá éóü÷ñïíçò ìåôÜäïóçò, ôüôå áõôÞ ìðïñåß
íá ðáñáó÷åèåß áðü êÜðïéï äßêôõï ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò. Éóü÷ñïíç êõêëïöï-
ñßá ìðïñåß íá ðáñáó÷åèåß, óå ðåñéïñéóìÝíç üìùò êëßìáêá, êáé áðü ïñéóìÝíá
äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ (ó÷Þìá 11.1).
ÃåíéêÜ, õðÜñ÷ïõí äéÜöïñåò ðåñéðôþóåéò óõíäõáóìïý ôùí áðáéôÞóåùí ôùí ÷ñç-
óôþí ãéá ôéò ðáñå÷üìåíåò áðü ôï äßêôõï õðçñåóßåò ìå ôéò äõíáôüôçôåò ìåôáöïñÜò
ôùí ðëçñïöïñéþí, ïé ïðïßåò áðåéêïíßæïíôáé óôï ó÷Þìá 11.2.
Ïé äõíáôüôçôåò áõôÝò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü Õðçñåóßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (äåäïìÝíá ÷ùñßò êùäéêïðïßçóç) óå êýêëù-
132
ìá ìåôáãùãÞò óôáèåñÞò ÷ùñçôéêüôç-

ôáò. Óôçí áðëïýóôåñç ôùí ðåñéðôþóåùí
áöïñÜ ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìåôáîý
ôùí ðéï áðïìáêñõóìÝíùí ôåñìáôéêþí
êÜðïéïõ ìåãÜëïõ õðïëïãéóôéêïý óõóôÞ-
ìáôïò ìÝóù 9,6 Kbps êõêëþìáôïò ìå-
ôáãùãÞò. ÅðïìÝíùò ðñüêåéôáé ãéá áóõã-
÷ñüíéóôç êõêëïöïñßá ðïõ ìåôáäßäåôáé óå
êýêëùìá ìåôáãùãÞò. Ç ðåñßðôùóç áõôÞ
äåí áðáéôåß êÜðïéï ó÷Þìá êùäéêïðïßç-
Ó÷Þìá 11.2: ×ñÞóç ó÷çìÜôùí êùäéêïðïßçóçò óå ôçëåðéêïéíùíéáêÜ äßêôõá
óçò.
õøçëþí åðéäüóåùí Þ åõñåßáò ðåñéï÷Þò
ü Õðçñåóßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ
(VBR êùäéêïðïßçóç) óå êýêëùìá ìåôáãùãÞò óôáèåñÞò ÷ùñçôéêüôçôáò. Ãéá ðá-
ñÜäåéãìá, åßíáé ãíùóôü üôé ç öùíÞ êáé ôï âßíôåï åðéäÝ÷ïíôáé ðïëý êáëýôåñá ôç
ìåôáâëçôïý ñõèìïý êùäéêïðïßçóç (VBR: Variable Bit Rate coding) ëüãù ôùí
öõóéêþí ìåôáâïëþí ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí ôçí ïìéëßá êáé ôçí êßíçóç. ¢ëëåò ðåñé-
ðôþóåéò óôéò ïðïßåò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß VBR ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò åßíáé
ç ôçëåïìïéïôõðßá Þ ìéá ïèüíç åéêüíùí, ôá ãñáöéêÜ êôë.
ü Õðçñåóßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ (VBR êùäéêïðïßçóç, äåäïìÝíá ÷ùñßò êùäé-
êïðïßçóç) óå äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí. Ç ðåñßðôùóç áõôÞ ðáñÝ÷åé ôç äõíá-
ôüôçôá ãéá ìåãáëýôåñç áðïôåëåóìáôéêüôçôá óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí, ðñï-
óöÝñïíôáò õøçëüôåñç ðïéüôçôá õðçñåóéþí, áöïý ãßíåôáé ÷ñÞóç ó÷çìÜôùí êù-
äéêïðïßçóçò ðïõ áíôáðïêñßíïíôáé óôéò öõóéêÝò ìåôáâïëÝò ôéò ïðïßåò ðáñïõ-
óéÜæïõí ôá áñ÷éêÜ óÞìáôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé (öùíÞ, âßíôåï êôë.). Ç õðçñåóßá
áõôÞ åßíáé ãåíéêÞ êáé ùò åê ôïýôïõ óõìðåñéëáìâÜíåé êáé ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝ-
íùí ðïõ åßíáé áóõã÷ñüíéóôá êáé äåí áðáéôïýí ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò.
ü Éóü÷ñïíç õðçñåóßá (CBR êùäéêïðïßçóç) óå äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ. H éóü-
÷ñïíç êõêëïöïñßá åíüò äéêôýïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ëÝãåôáé ðñïóïìïßùóç
êõêëþìáôïò (circuit emulotion). ¼ðùò èá äïýìå êáé óôçí Åíüôçôá Å, ç ðñïóï-
ìïßùóç êõêëþìáôïò áðïôåëåß Ýíá ìåãÜëï èÝìá, éäéáßôåñá üôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé
ç ôå÷íéêÞ ATM. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ôï äßêôõï ìðïñåß íá åîáóöáëßóåé óôï
óõíäñïìçôÞ Ýíá êýêëùìá óôáèåñÞò ÷ùñçôéêüôçôáò, áêüìç êáé áí ôï äßêôõï
åßíáé ôýðïõ ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ÁÔÌ. Óçìåéþíåôáé åðßóçò üôé ç öùíÞ êáé ôï
âßíôåï åßíáé ðáñáäåßãìáôá éóü÷ñïíùí õðçñåóéþí, ìüíï áí ÷ñçóéìïðïéïýí ó÷Þ-
ìáôá óôáèåñïý ñõèìïý êùäéêïðïßçóçò (CBR: Constant Bit Rate coding). Ðñéí
áðü ôçí áíÜðôõîç ôùí äéêôýùí åõñåßáò æþíçò (Â-ÉSDN, ATM, SONET êôë.) êáé
ïñéóìÝíùí äéêôýùí õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò (ð.÷. Í-ÉSDN, FDDI-II, LATM)
üëá ôá ó÷Þìáôá êùäéêïðïßçóçò ãéá ôç öùíÞ êáé ôï âßíôåï Þôáí óôáèåñïý ñõè-
ìïý, åðåéäÞ áõôÜ Ýðñåðå íá ôáéñéÜæïõí ìå ôéò äõíáôüôçôåò ôùí äéêôýùí (êõêëþ-
ìáôá óôáèåñÞò ÷ùñçôéêüôçôáò). ÅðïìÝíùò ôá ó÷Þìáôá êùäéêïðïßçóçò Þôáí
êáèïñéóìÝíá áðü ôï ìç÷áíéóìü ìåôÜäïóçò ôïõ äéêôýïõ.
ü Éóü÷ñïíç õðçñåóßá (CBR êùäéêïðïßçóç) óå êýêëùìá óôáèåñïý ñõèìïý ìåôÜ-
äïóçò. TÝôïéá êõêëþìáôá ìðïñïýí íá ðáñáó÷åèïýí ÷ñçóéìïðïéþíôáò áñêåôÜ
åßäç äéêôýùí, üðùò åßíáé ôá SONET DQDB, ATM, ISDN êôë.
133
11.1.3 Ôáîéíüìçóç
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ôá ïðïßá ðñüêåéôáé íá áíáöåñèïýí óôç óõíÝ-
÷åéá åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü äßêôõï ïðôéêÞò äéáóýíäåóçò êáôáíåìçìÝíùí äåäïìÝíùí (FDDI: Fiber
Distributed Data Interface Þ FDDI-É êáé FDDI-II),
ü Switching Ethernet (Ìåôáãùãéêü Åthernet),
ü 100 Mbps Ethernet ( Fast Ethernet),
ü Gigabit Ethernet êáé
ü ôïðéêü äßêôõï áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (LATM: Local Asynchronous
Transfer Mode).
Ç áíÜðôõîç ôïõ Switching Ethernet, ôïõ 100 Mbps Ethernet, êáèþò êáé ôïõ Gigabit
Ethernet óôçñß÷ôçêå óôï êëáóéêü Ethernet, áêïëïõèåß ôç âáóéêÞ öéëïóïößá ôïõ êáé
äéáôçñåß êáôÜ Ýíá ìåãÜëï ìÝñïò ôçí ßäéá áñ÷éôåêôïíéêÞ. Ìå äåäïìÝíï üôé ôï ðñüôõðï
Ethernet åßíáé ôï ðéï äéáäåäïìÝíï ðñüôõðï ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, ç íÝá áñ÷éôåêôïíéêÞ
ôùí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí äéáôÞñçóå ìéá óõìâáôüôçôá ìå ôá Þäç åãêáôåóôçìÝ-
íá ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ áêïëïõèïýí ôï ðñüôõðï Ethernet, äéáóöáëßæïíôáò Ýôóé ôçí åðÝí-
äõóç ôçò Þäç åãêáôåóôçìÝíçò õðïäïìÞò.
Ôï 100Base-VGAnyLAN åßíáé Ýíá õâñéäéêü ó÷Þìá ôïõ ðñïôýðïõ Ethernet êáé ôùí
ìåèüäùí ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ï äáêôýëéïò ìå êïõðüíé äéÝ-
ëåõóçò (Token Ring), åíþ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé ùò åðÝêôáóç ôùí äýï áñ÷é-
êþí ðñïôýðùí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. ÔÝëïò, ôï LATM åßíáé åöáñìïãÞ ôïõ ãíùóôïý
ðñïôýðïõ ATM ãéá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
11.1.4 ×ñÞóåéò
¼ðùò áíáöÝñèçêå êáé óôçí åéóáãùãÞ áõôïý ôïõ ìáèÞìáôïò, ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøç-
ëþí åðéäüóåùí äçìéïõñãÞèçêáí ãéá íá êáëýøïõí áíÜãêåò åöáñìïãþí óôéò ïðïßåò ï
ñõèìüò ìåôÜäïóçò êáé ç áîéïðéóôßá åßíáé âáóéêïß ëåéôïõñãéêïß ðáñÜãïíôåò. Ðñüêåéôáé
ãéá åöáñìïãÝò ðïõ áðáéôïýí ôç ìåôÜäïóç ìåãÜëïõ üãêïõ äåäïìÝíùí ìå áõóôçñïýò
÷ñïíéêïýò ðåñéïñéóìïýò, üðùò åßíáé ç ðåñßðôùóç åíüò ðëáéóßïõ âßíôåï ôï ïðïßï èá
ðñÝðåé íá öôÜóåé óôïí ðñïïñéóìü ôïõ, ðñéí ïëïêëçñùèåß ç áðåéêüíéóç ôïõ ðñïçãïý-
ìåíïõ ðëáéóßïõ. ¢ëëåò ðåñéðôþóåéò ôÝôïéùí åöáñìïãþí åßíáé ç ôçëåäéÜóêåøç, üðïõ
áðáéôåßôáé óõã÷ñïíéóìÝíç ìåôÜäïóç öùíÞò, åéêüíáò, êåéìÝíïõ êáé Üëëùí ìïñöþí ðëç-
ñïöïñßáò, ôá ðïëõìÝóá, êáèþò êáé ôá åíäïäßêôõá (intranets).
Ìßá Üëëç óçìáíôéêÞ åöáñìïãÞ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí åßíáé ç ÷ñç-
óéìïðïßçóÞ ôïõò ùò äéêôýùí êïñìïý (backbone networks) ãéá ôç äéáóýíäåóç
åôåñïãåíþí ôïðéêþí äéêôýùí ìå äéáöïñåôéêïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò. Ôá äéáóõíäåü-
ìåíá ôïðéêÜ äßêôõá ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ìðïñåß íá åßíáé ÷áìçëüôåñùí, ßóùí Þ êáé
õøçëüôåñùí åðéäüóåùí áðü ôï äßêôõï êïñìïý. Óçìåéþíåôáé üôé ôï êüóôïò åãêáôÜ-
óôáóçò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ õøçëþí åðéäüóåùí åßíáé óõíÞèùò áñêåôÜ ìåãáëýôåñï
áðü ôï áíôßóôïé÷ï êüóôïò åíüò ðáñáäïóéáêïý ôïðéêïý äéêôýïõ. Óôï ó÷Þìá 11.3 öáß-
íåôáé Ýíá ôÝôïéï äßêôõï êïñìïý.
134
Ó÷Þìá 11.3: ÐáñÜäåéãìá ôïðéêïý äéêôýïõ õøçëþí åðéäüóåùí (äßêôõï Ãåùðïíéêïý Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí)

ÔïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí, õðçñåóßá ìç ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ, õðçñåóßá
ðñáãìáôéêïý ÷ñüíïõ, õðçñåóßá éóü÷ñïíçò ìåôÜäïóçò, ìåôáâëçôïý ñõèìïý êù-
äéêïðïßçóç, óôáèåñïý ñõèìïý êùäéêïðïßçóç, ðñïóïìïßùóç êõêëþìáôïò, FDDI,
Switching Ethernet, Fast Ethernet, Gigabit Ethernet, LATM, åíäïäßêôõá, äßêôõá êïñ-
ìïý.
135
¼ðùò åßíáé ãíùóôü êáé áðü ôçí áíÜëõóç ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôùí ðáñáäïóéáêþí
ôïðéêþí äéêôýùí, ðïõ Ýãéíå óôá ÌáèÞìáôá 7.2, 7.3 êáé 7.4, áõôÞ óõìðåñéëáìâÜíåé ôá
öõóéêÜ ìÝóá, ôçí ôïðïëïãßá ôïõ äéêôýïõ êáé ôéò ôå÷íéêÝò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ìåôÜ-
äïóçò. ¼ìùò, ðáñÜ ôï ãåãïíüò üôé óå ãåíéêÝò ãñáììÝò ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí
åðéäüóåùí áêïëïõèïýí Þ åðåêôåßíïõí ôéò ðáñáäïóéáêÝò áñ÷éôåêôïíéêÝò, ïé éäéáéôåñü-
ôçôÝò ôïõò åßíáé ôÝôïéåò, ðïõ åðéâÜëëïõí ôçí åðéìÝñïõò áíÜëõóç êÜèå ðñïôýðïõ.
Óôï ìÜèçìá áõôü èá ãßíåé ìéá ðñïóðÜèåéá êáôáãñáöÞò ôùí êïéíþí ÷áñáêôçñéóôéêþí
ðïõ åìöáíßæïõí ïé áñ÷éôåêôïíéêÝò áõôÝò ùò ðñïò ôá öõóéêÜ ìÝóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí,
ôéò ôïðïëïãßåò ðïõ õéïèåôïýí êáé ôéò ìåèüäïõò ðñüóâáóçò ðïõ åöáñìüæïõí.
11.2.2 ÌÝóá ìåôÜäïóçò

¼ðùò Ý÷åé Þäç áíáöåñèåß, ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí áðïôåëïýí åîÝëéîç
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðñþôçò ãåíéÜò. ¼ëá ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
óôá äßêôõá áõôÜ åßíáé åíóýñìáôá êáé Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß ëåðôïìåñþò óôï ÌÜèçìá
1.2. Åäþ èá ãßíåé ìéá áðëÞ áíáöïñÜ ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí éäéïôÞôùí, êáèþò êáé ôçò
åéäéêüôåñçò óõìâïëÞò ôïõò óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ðïõ åîåôÜæïíôáé ó
áõôÞ ôçí åíüôçôá. Ôá åíóýñìáôá ìÝóá ìåôÜäïóçò åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá áðü ôá ðáëáéüôåñá êáé
ðéï óõíçèéóìÝíá ìÝóá ìåôÜäïóçò, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé åõñýôáôá óôï ôç-
ëåöùíéêü äßêôõï. ¼ðùò åßíáé ãíùóôü, Ýíá êáëþäéï óõíåóôñáììÝíïõ æåýãïõò
áðïôåëåßôáé áðü äýï ìïíùìÝíá óýñìáôá (ðÜ÷ïõò 1 mm ðåñßðïõ ôï êáèÝíá)
óôñéììÝíá ôï Ýíá ãýñù áðü ôï Üëëï óå Ýíá åëéêïåéäÝò ó÷Þìá, ðñïêåéìÝíïõ íá
ìåéùèïýí ïé çëåêôñïìáãíçôéêÝò áëëçëåðéäñÜóåéò áíÜìåóá óå êïíôéíÜ üìïéá
æåýãç. Óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ôüóï ôá èùñá-
êéóìÝíá êáëþäéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí (STP), ôá ïðïßá ðñïóöÝñïõí ìåãá-
ëýôåñç áíï÷Þ óôï èüñõâï, üóï êáé ôá áèùñÜêéóôá (UTP), ôá ïðïßá åßíáé öèç-
íüôåñá êáé åãêáèßóôáíôáé ìå ìåãáëýôåñç åõêïëßá áðü ôá èùñáêéóìÝíá. Åéäéêü-
ôåñá, ôá êáëþäéá UTP ðñïóöÝñïíôáé óå 8 êáôçãïñßåò (1 Ýùò 5, ðïõ åîåôÜóôç-
êáí óôï ÌÜèçìá 1.2, 5Å, 6 êáé 7), Ý÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ðïõ öèÜíïõí,
áíÜëïãá ìå ôçí êáôçãïñßá, Ýùò 1 Gbps êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá áðïóôÜóåéò
Ýùò 100 ìÝôñá. Óôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êõñßùò ïé
êáôçãïñßåò 3, 4 êáé 5 ãéá ôçí õëïðïßçóç ôçò ïñéæüíôéáò êáëùäßùóçò óå óõóôÞ-
ìáôá äïìçìÝíçò êáëùäßùóçò (ÅÉÁ/ÔÉÁ Ô568-Á), åíþ óôá äßêôõá õøçëþí åðéäü-
óåùí ÷ñçóéìïðïéåßôáé ìüíï ç êáôçãïñßá 5.
ü Ïìoáîïíéêü êáëþäéï âáóéêÞò æþíçò. Ôï êáëþäéï áõôü, ëüãù ôçò êáôáóêåõÞò
ôïõ, äßíåé Ýíáí êáëü óõíäõáóìü õøçëïý åýñïõò æþíçò êáé åîáéñåôéêÞò áíï÷Þò
136
óôï èüñõâï. Ôï åýñïò æþíçò åîáñôÜôáé áðü ôï ìÞêïò ôïõ êáëùäßïõ. Ãéá êáëþ-
äéá ôïõ 1 km, ãéá ðáñÜäåéãìá, åßíáé åöéêôüò Ýíáò ñõèìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝ-
íùí 10 Mbps. Ôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ôïðéêÜ äßêôõá
õøçëþí åðéäüóåùí, áí ôï áðáéôïýìåíï ìÞêïò ôçò êáëùäßùóçò åßíáé ìéêñü, ïðü-
ôå åßíáé äõíáôü íá åðéôåõ÷èïýí õøçëüôåñïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí.
Óôá ïìïáîïíéêÜ êáëþäéá åöáñìüæåôáé ç ôå÷íéêÞ êùäéêïðïßçóçò Manchester Þ
ìéá ðáñáëëáãÞ ôçò, ðïõ ïíïìÜæåôáé äéáöïñéêÞ êùäéêïðïßçóç Manchester. Êáé
óôéò äýï ôå÷íéêÝò, ïé ïðïßåò ó÷ïëéÜóôçêáí óôï ÌÜèçìá 1.6, õðÜñ÷åé ìåôáâïëÞ
ôçò êáôÜóôáóçò óôï ìÝóï. ¸íá ìåéïíÝêôçìá ôçò êùäéêïðïßçóçò Manchester
åßíáé üôé áðáéôåß ôï äéðëÜóéï åýñïò æþíçò ôçò Üìåóçò äõáäéêÞò êùäéêïðïßçóçò,
åðåéäÞ ïé ðáëìïß Ý÷ïõí ôï ìéóü ðëÜôïò. Ç äéáöïñéêÞ êùäéêïðïßçóç Manchester
áðáéôåß óýíèåôï åîïðëéóìü, áëëÜ ðñïóöÝñåé êáëýôåñç áíï÷Þ óôï èüñõâï.
ü Ïìoáîïíéêü êáëþäéï åõñåßáò æþíçò. Ôï êáëþäéï áõôü åßíáé éäéáßôåñá êáôÜë-
ëçëï ãéá åöáñìïãÝò ðïõ áðáéôïýí õøçëÞ óõ÷íüôçôá, ìåãÜëï åýñïò óõ÷íïôÞ-
ôùí êáé õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò. ÃåíéêÜ, õðïóôçñßæåé üëåò ôéò ôïðïëïãßåò
äéêôýùí, åíþ ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò êáé ç áíï÷Þ óôïí çëåêôñïìáãíçôéêü èüñõâï
åßíáé õøçëüôåñïé áðü ôï áíôßóôïé÷ï êáëþäéï âáóéêÞò æþíçò. Ôï ïìïáîïíéêü
êáëþäéï åõñåßáò æþíçò åðçñåÜæåôáé áðü èüñõâï ÷áìçëþí óõ÷íïôÞôùí, ï ïðïßïò
åîáñôÜôáé áðü ôç ìÝèïäï õëïðïßçóçò êáé ôç èÝóç åãêáôÜóôáóçò ôïõ ôïðéêïý
äéêôýïõ. Ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå ðåñéâÜëëïí óôï ïðïßï äå óõíéóôÜôáé ç
÷ñÞóç êáëùäßùí óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí Þ Üëëùí ìç èùñáêéóìÝíùí êáëù-
äßùí. Ôï êüóôïò ôïõ åßíáé õøçëüôåñï áðü ôï áíôßóôïé÷ï êáëþäéï âáóéêÞò æþ-
íçò, ãé áõôü êáé áðïôåëåß áóýìöïñç ëýóç ãéá ìéêñÜ äßêôõá.
ü Êáëþäéï ïðôéêþí éíþí. Ç ÷ñçóéìïðïßçóç êáëùäßïõ ïðôéêÞò ßíáò ùò ìÝóïõ
ìåôÜäïóçò óôï ÷þñï ôùí ôïðéêþí äéêôýùí áõîÜíåôáé ñáãäáßá. Ç ìåôÜäïóç
ôùí äåäïìÝíùí ãßíåôáé ìÝóá áðü ìßá ßíá áðü ãõáëß Þ ðëáóôéêü, ÷ñçóéìïðïéþ-
íôáò êáôÜëëçëåò ôå÷íéêÝò äéáìüñöùóçò. Ìßá êëáóéêÞ ïðôéêÞ ßíá (fiber) áðï-
ôåëåßôáé áðü ôïí ðõñÞíá (core), ôçí åðßóôñùóç (cladding) êáé ôï ðñïóôáôåõôéêü
êÜëõììá. Ùò ðçãÞ öùôüò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ìéá äßïäïò åêðïìðÞò öù-
ôüò (LED: Light Emitting Diode) Þ ìéá äßïäïò ëÝéæåñ (LD: Laser Diode). Ùò ëÞ-
ðôçò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß Ýíá ôñáíæßóôïñ åðßäñáóçò ðåäßïõ áêßäáò pin
FET (pin Field Effect Transistor). Ïé ïðôéêÝò ßíåò åßíáé ðïëýôñïðåò (multi-mode)
êëéìáêùôïý Þ âáèìéáßïõ äåßêôç äéÜèëáóçò Þ ìïíüôñïðåò (mono-mode Þ single-
mode). Ïé ðéï êïéíÝò äéÜìåôñïé ßíáò åßíáé ïé 50/125, 62,5/125, 100/140 (äéÜìå-
ôñïò ðõñÞíá / åðßóôñùóçò), áðü ôéò ïðïßåò ç ðéï äéáäåäïìÝíç åßíáé ç 62,5/125.
Ç ÷ñÞóç ôùí ïðôéêþí éíþí åßíáé éäéáßôåñá åëêõóôéêÞ óå óõóôÞìáôá ôá ïðïßá
áðáéôïýí ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí óå ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò êáé ìå ðïëý õøçëïýò
ñõèìïýò (áðü 100 Ýùò 625 Mbps ãéá õðÜñ÷ïíôá äßêôõá êáé ðÜíù áðü 10 Gbps
ãéá åñãáóôçñéáêÝò äéáôÜîåéò). Ïé ïðôéêÝò ßíåò åßíáé áîéüðéóôåò, äåí åðçñåÜæï-
íôáé áðü ôï èüñõâï êáé ðñïóöÝñïõí ìåãÜëç áóöÜëåéá. Ùò ìåéïíåêôÞìáôÜ ôïõò
èåùñïýíôáé:
l Ç äéáäéêáóßá åãêáôÜóôáóÞò ôïõò, ç ïðïßá áðáéôåß ìåãÜëç åîåéäßêåõóç êáé
åéäéêü åîïðëéóìü.
137
l Ç äõóêïëßá óýíäåóçò ðïëëþí ÷ñçóôþí, êáèþò êáé ç äõóêïëßá äéá÷ùñé-

óìïý åíüò æåýãïõò éíþí áðü Ýíá êáëþäéï ðïëëþí éíþí, ãåãïíüò ðïõ ôéò
êáèéóôÜ êáôÜëëçëåò êõñßùò ãéá óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï.
l Ôï ó÷åôéêÜ õøçëü êüóôïò ôùí õðüëïéðùí óôïé÷åßùí ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôç
óýíäåóç ôùí ïðôéêþí éíþí ôïõ äéêôýïõ, ãåãïíüò ðïõ ôéò áðïêëåßåé áðü ôá
ìéêñÜ ôïðéêÜ äßêôõá êáé ãåíéêüôåñá áðü äßêôõá óôá ïðïßá ôï êüóôïò áðïôå-
ëåß âáóéêÞ ðáñÜìåôñï åðéëïãÞò.
11.2.3 Ôïðïëïãßåò
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ìå ôïí üñï ôïðïëïãßá äéêôýïõ åííïïýìå ôï ó÷åäéÜãñáììá ôùí
äéáóõíäÝóåùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áíÜìåóá óôïõò äéÜöïñïõò êüìâïõò åíüò äé-
êôýïõ. ÓÞìåñá ç åðéëïãÞ ôçò ôïðïëïãßáò Ýñ÷åôáé óå äåýôåñç ìïßñá óå ó÷Ýóç ìå ôçí
åðéëïãÞ ôçò êáëùäßùóçò êáé ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ,
üìùò åßíáé ðïëý óçìáíôéêü íá õðÜñ÷åé Ýíá ó÷åäéÜãñáììá ôçò ôïðïëïãßáò ôïõ äé-
êôýïõ, þóôå íá ìðïñåß êÜðïéïò íá Ý÷åé ìéá óõíïëéêÞ åéêüíá ôïõ äéêôýïõ. Ïé ðéï ãíù-
óôÝò ôïðïëïãßåò ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí åßíáé ï äßáõëïò, ï äáêôýëéïò êáé
ôï Üóôñï, ðïõ ìåëåôÞèçêáí êáé óôï ÌÜèçìá 7.3.
ü Ôïðïëïãßá äéáýëïõ. Åßíáé ç ðéï áðëÞ ìïñöÞ äéáóýíäåóçò êáé áðïôåëåßôáé áðü
Ýíá êáëþäéï åðÜíù óôï ïðïßï óõíäÝïíôáé üëïé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ, ïé ïðïßïé
ðáñáêïëïõèïýí ôçí êßíçóç êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò. Ôï êáëþäéï åßíáé
ðáèçôéêü, ìå ôçí Ýííïéá üôé áðáéôåßôáé ìüíï ç ëåéôïõñãßá ôùí êüìâùí åêðïìðÞò
(Tx) êáé ëÞøçò (Rx), ãéá íá ïëïêëçñùèåß ç ìåôÜäïóç.
ü Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ. Ç ôïðïëïãßá áõôÞ ó÷çìáôßæåôáé ìå ôç äéáóýíäåóç ôùí
êüìâùí êáôÜ ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá ó÷çìáôßæïõí Ýíáí êëåéóôü âñü÷ï. ÊÜèå
êüìâïò óõíäÝåôáé íïçôÜ (êáé ü÷é áðáñáßôçôá óå åðßðåäï öõóéêÞò äéÜôáîçò) ìå
äýï ãåéôïíéêïýò ôïõ êüìâïõò, Ýíáí ðñéí áðü áõôüí êáé Ýíá ìåôÜ, åíþ ç ñïÞ ôùí
ìçíõìÜôùí óôï äßêôõï ãßíåôáé ðñïò ôç ìßá êáôåýèõíóç. Ôá ìçíýìáôá êéíïýíôáé
ìÝóá óôï äáêôýëéï áðü ôïí êüìâï - áðïóôïëÝá ðñïò ôïí êüìâï - ðáñáëÞðôç,
ìå ôïõò åíäéÜìåóïõò êüìâïõò íá ðáßæïõí ôï ñüëï ôïõ áíáìåôáäüôç. ¸íá ìÞ-
íõìá êõêëïöïñåß ìÝóá óôï äáêôýëéï, ìÝ÷ñé íá öèÜóåé óôïí ðáñáëÞðôç ôïõ Þ
íá åðéóôñÝøåé óôïí áðïóôïëÝá ôïõ, ïðüôå êáé áðïóýñåôáé áðü ôï äáêôýëéï. Ç
ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ áðáéôåß ôç ëåéôïõñãßá üëùí ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ. Óå
ðåñßðôùóç ðïõ êÜðïéïò êüìâïò Þ êÜðïéá áðü ôéò óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí
äå ëåéôïõñãåß, ï âñü÷ïò äåí õößóôáôáé êáé Ýôóé äåí õðÜñ÷åé ìïíïðÜôé åðéêïéíù-
íßáò ðñïò üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. Ãé áõôü ôï ëüãï Þ ðñÝðåé íá õðÜñ-
÷ïõí åöåäñéêÝò óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí Þ, áí Ýíáò êüìâïò âãåé åêôüò
ëåéôïõñãßáò, ðñÝðåé ç åßóïäüò ôïõ íá óõíäåèåß ìå Ýíá äéáêüðôç áðåõèåßáò óôçí
Ýîïäü ôïõ, þóôå ôï äßêôõï íá óõíå÷ßóåé íá ëåéôïõñãåß.
ü Ôïðïëïãßá Üóôñïõ. Ç ôïðïëïãßá áõôÞ ìðïñåß íá ðåñéãñáöåß ùò Ýíá óýíïëï
áðü êüìâïõò ïé ïðïßïé åßíáé óõíäåäåìÝíïé ìåôáîý ôïõò ìÝóù åíüò åíåñãïý äéá-
íïìÝá - åëåãêôÞ (hub - controller). Ç äéÜôáîç áõôÞ åßíáé õðåýèõíç ãéá ôç äéáíï-
ìÞ üëùí ôùí ìçíõìÜôùí ðïõ öèÜíïõí ó áõôÞí áðü ôïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ.
138
Áõôüò ï ôñüðïò óýíäåóçò áðëïðïéåß ôç ìïñöÞ ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ, áëëÜ
äçìéïõñãåß êáé ôçí áíÜãêç ãéá ÷ñÞóç åîåéäéêåõìÝíïõ åíåñãïý åîïðëéóìïý óôïí
êåíôñéêü êüìâï. Åðßóçò óôçí ôïðïëïãßá áõôÞ åßíáé ó÷åôéêÜ åýêïëï íá åíôá÷èïýí
êáé Üëëïé êüìâïé óôï äßêôõï. Ç ÷ñÞóç üìùò åíüò êåíôñéêïý äéáíïìÝá - åëåãêôÞ
åðéâÜëëåé Ýíá áíþôáôï üñéï óôçí ðñïóèÞêç íÝùí êüìâùí, áöïý ç äéÜôáîç ìðï-
ñåß íá õðïóôçñßîåé Ýíá óõãêåêñéìÝíï êáé ó÷åôéêÜ ìéêñü áñéèìü óõíäÝóåùí. Óå
Åíåñãü óôïé÷åßï ôïõ äéêôýïõ ðåñßðôùóç ðïõ o äéáíïìÝáò - åëåãêôÞò ôåèåß åêôüò ëåéôïõñãßáò, äåí õðÜñ÷åé
åßíáé êÜèå óôïé÷åßï ðïõ ðñï- ôñüðïò íá åðéêïéíùíÞóïõí ìåôáîý ôïõò ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ êáé Ýôóé üëï ôï
óèÝôåé åíÝñãåéá óôï óÞìá ìå- äßêôõï êáèßóôáôáé áíåíåñãü.
ôÜäïóçò, üðùò åßíáé ï åíéó÷õ- ü ÔÝëïò, Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß êáé õâñéäéêÝò ôïðïëïãßåò, ïé ïðïßåò áðïôåëïýí óõí-
ôÞò, ï áíáìåôáäüôçò êôë. äõáóìü ôùí ðáñáðÜíù, üðùò åßíáé ï áëõóéäùôüò äßáõëïò, o äáêôýëéïò ìå êá-
Ðáèçôéêü óôïé÷åßï ôïõ äéêôýïõ ëùäßùóç Üóôñïõ êáé ôï êáôáíåìçìÝíï Üóôñï (ó÷Þìá 11.4).
åßíáé êÜèå óôïé÷åßï ðïõ ìåéþ-
íåé (åîáóèåíßæåé) ôï ðëÜôïò ôïõ
óÞìáôïò ìåôÜäïóçò, üðùò åß-
íáé Ýíá êáëþäéï ìåãÜëïõ ìÞ-
êïõò êôë.
Ó÷Þìá 11.4: ÕâñéäéêÝò ôïðïëïãßåò äéáýëïõ - äáêôõëßïõ - Üóôñïõ
11.2.4 ÌÝèïäïé åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò

¼ëá ôá ôïðéêÜ äßêôõá õðïëïãéóôþí, åðïìÝíùò êáé ôá äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ðïõ
åîåôÜæïíôáé ó áõôÞ ôçí åíüôçôá, äïìïýíôáé ùò óýíïëá äéáôÜîåùí ïé ïðïßåò ðñÝðåé
íá ìïéñáóôïýí ôï äéáèÝóéìï åýñïò æþíçò. ¸ôóé åßíáé ðñïöáíÝò üôé áðáéôåßôáé ç ýðáñîç
åíüò ìç÷áíéóìïý ðñüóâáóçò, ï ïðïßïò èá åîáóöáëßæåé ôçí êáëýôåñç ÷ñÞóç ôïõ åý-
ñïõò æþíçò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò. O ìç÷áíéóìüò áõôüò õëïðïéåßôáé
áðü ôá ëåãüìåíá ðñùôüêïëëá åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC: Medium Access
Control) ôïõ åðéðÝäïõ 2 ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ôá ðñùôüêïëëá ðñüóâáóçò
óôï ìÝóï ðåñéãñÜöïõí ôéò ôå÷íéêÝò ðïõ åðéôñÝðïõí óôïõò óôáèìïýò åíüò äéêôýïõ íá
åêðÝìðïõí êáé íá ëáìâÜíïõí ðëçñïöïñßåò, äéáìïéñÜæïíôáò ôï êïéíü åðéêïéíùíéáêü
ìÝóï. Áðïôåëïýí Ýíá óçìáíôéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ, ãéáôß Ý÷ïõí Üìå-
óç åðßäñáóç óôçí áðüäïóÞ ôïõ, êáèþò êáé óôéò åöáñìïãÝò ðïõ áõôü ìðïñåß íá õðï-
óôçñßîåé. Óôçí ðåñßðôùóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí ôá ðñùôüêïëëá MAC
åßíáé ðáñüìïéá ìå áõôÜ ôùí ôïðéêþí äéêôýùí, ðïõ åîåôÜóôçêáí óôçí Åíüôçôá Ã.
139
11.2.5 ÔõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ

Ç ëßóôá ôùí ðñïôýðùí ðïõ Ý÷åé êáôÜ êáéñïýò åêäþóåé ôï ÉÅÅÅ êáé áöïñÜ ôïðéêÜ êáé
ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá åßíáé äéáèÝóéìç êáé ìÝóù ôïõ Äéáäéêôýïõ óôç äéåýèõíóç:
http://standards.ieee.org/catalog/it_toc.html.
Ïé ôõðïðïéÞóåéò ôùí ðñïôýðùí áõôþí Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
ü Ôï êëáóéêü Ethernet ïñßæåôáé áðü ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3, ôï ïðïßï ðåñéãñÜ-
öåé êáé ôç ìÝèïäï ðñüóâáóçò CSMA/CD.
ü Ôï 100 Ìbps Ethernet ïñßæåôáé áðü ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3u, ôï ïðïßï áðïôå-
ëåß ðáñáëëáãÞ ôïõ 802.3 êáé äçìïóéåýôçêå ôïí Éïýëéï ôïõ 1994.
ü Ôï 100Base-VGAnyLAN ïñßæåôáé áðü ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.12, óôï ïðïßï ðåñé-
ãñÜöåôáé ç ìÝèïäïò ðñüóâáóçò ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò (DPAM:
Demand Priority Access Method). OñéóôéêïðïéÞèçêå ôï 1998.
ü Ôï Gigabit Ethernet ïñßæåôáé áðü ôá ðñüôõðá ÉÅÅÅ 802.3z êáé ÉÅÅÅ 802.3ab,
áíÜëïãá ìå ôïí ôýðï ôïõ öõóéêïý ìÝóïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé. Ôá ðñüôõðá Ðëçñïöïñßåò ãéá ôá ßäéá ôá
áõôÜ äçìïóéåýôçêáí ôï 1997 êáé ôï 1999 áíôßóôïé÷á. ðñüôõðá äå äéáôßèåíôáé äù-
ü Ãéá ôá FDDI-I, FDDI-II êáé LATM ôï ÉÅÅÅ äåí Ý÷åé äçìïóéåýóåé ðñüôõðá. ñåÜí. ÊÜèå åíäéáöåñüìåíïò
èá ðñÝðåé íá êáôáâÜëåé êÜ-
ðïéï ðïóü (åöÜðáî Þ óå ôá-
êôÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá) ðñï-
êåéìÝíïõ íá áðïêôÞóåé ðñü-
óâáóç óôçí ðåñéãñáöÞ ôïõ
ðñïôýðïõ ðïõ ôïí åíäéáöÝñåé.

ÖõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò, êáëþäéï óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí, ïìáîïíéêü êáëþäéï,
ïðôéêÞ ßíá, ôïðïëïãßåò äéêôýùí, ôõðïðïéÞóåéò ÉÅÅÅ.
140
ÌÜèçìá 11.3: Åíäïäßêôõá
Ç Üìåóç, Ýãêáéñç êáé Ýãêõñç áíôáëëáãÞ êáé ÷ñÞóç ðëçñïöïñéþí ãßíïíôáé ïëïÝíá êáé
ðåñéóóüôåñï áðáñáßôçôåò ðñïêåéìÝíïõ ïé ïñãáíéóìïß êáé ïé åðé÷åéñÞóåéò íá ëåéôïõñãÞ-
óïõí êáé íá ðåôý÷ïõí ôïõò âáóéêïýò óôü÷ïõò ôïõò. Ïé ôå÷íïëïãßåò ãéá ôç äéá÷åßñéóç êáé
ôç äéáêßíçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ìÝóá óå ìéá åðé÷åßñçóç Þ Ýíáí ïñãáíéóìü áëëÜæïõí ìå
ôï ÷ñüíï, üìùò ïé âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ôïõò ðáñáìÝíïõí ó÷åôéêÜ áìåôÜâëçôåò. Ëåéôïõñ-
ãßåò ðïõ áöïñïýí ôçí áóöáëÞ ìåôÜäïóç ôùí ðëçñïöïñéþí, ôç óõíÝðåéá, ôçí ðëçñüôç-
ôá êáé ôç äõíáôüôçôá ðñüóâáóçò ó áõôÝò ôç óôéãìÞ ðïõ åßíáé áíáãêáßåò åîáêïëïõèïýí
íá ðñïâëçìáôßæïõí ôéò äéïéêÞóåéò ôùí åðé÷åéñÞóåùí, ïé ïðïßåò ïäçãïýíôáé ôá ôåëåõôáßá
÷ñüíéá óôçí áðïäï÷Þ ðéï åîåëéãìÝíùí êáé åõÝëéêôùí ìïíôÝëùí äéá÷åßñéóçò ôùí ðëçñïöï-
ñéþí. Ôá íÝá ðëçñïöïñéáêÜ óõóôÞìáôá, âáóéóìÝíá óôéò äõíáôüôçôåò ôùí ôïðéêþí äé-
êôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, êáèþò êáé óå äéêôõáêÝò åöáñìïãÝò õðïóôÞñéîçò ïìÜäùí
åñãáóßáò (workgroup applications), ðñïóöÝñïõí íÝá äõíáìéêÞ óôçí áíÜðôõîç ôùí åðé-
÷åéñÞóåùí êáé ôùí ïñãáíéóìþí. Åßíáé áîéïóçìåßùôï üôé ïé ðáñÜìåôñïé áõôþí ôùí Þäç
áíáðôõóóüìåíùí ðëçñïöïñéáêþí óõóôçìÜôùí ÷ñåéÜæïíôáé ðåñáéôÝñù ìåëÝôç, áöïý ï
áêñéâÞò ñüëïò ôïõò êáé ïé êïéíùíéêÝò åðéðôþóåéò ôïõò äåí Ý÷ïõí ðëÞñùò äéåõêñéíéóôåß.
Ìßá áðü ôéò ôåëåõôáßåò åîåëßîåéò ôçò ôå÷íïëïãßáò õðïëïãéóôþí ãéá ôç äéá÷åßñéóç êáé
ôç äéáêßíçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ìÝóá óå ìéá åðé÷åßñçóç Þ Ýíáí ïñãáíéóìü åßíáé êáé ôá
åíäïäßêôõá. ¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 11.5, Ýíá åíäïäßêôõï (intranet) åßíáé Ýíá
ôïðéêü äßêôõï ðïõ âáóßæåôáé óôá ðñüôõðá åðéêïéíùíßáò ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé óôá ðñüôõ-
ðá ðåñéå÷ïìÝíùí ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý (world-wide web). Ãé áõôü ôï ëüãï ôá åñãá-
ëåßá áíÜðôõîçò åíüò åíäïäéêôýïõ åßíáé ðáñüìïéá ìå áõôÜ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá
ôçí áíÜðôõîç åöáñìïãþí ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý. Ç âáóéêÞ äéáöï-
ñÜ ôïõò Ýãêåéôáé óôï ãåãïíüò üôé óôá åíäïäßêôõá ç ðñüóâáóç óôéò ðëçñïöïñßåò
ãßíåôáé åóùôåñéêÜ, äçëáäÞ óôï ÷þñï ìéáò åðé÷åßñçóçò Þ åíüò ïñãáíéóìïý.
ÌåñéêÜ áðü ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí åíäïäéêôýùí åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Äßíïõí ôç äõíáôüôçôá ãñÞãïñçò áíÜðôõîçò ôïõ ðñùôïôýðïõ ìéáò åöáñìï-
ãÞò, ëüãù ÷ñçóéìïðïßçóçò ôå÷íéêþí óôéò ïðïßåò õðÜñ÷åé ìåãÜëç åãêáôåóôçìÝ-
íç âÜóç êáé áíåðôõãìÝíç ôå÷íïãíùóßá.
ü Ìðïñïýí åýêïëá íá åðåêôáèïýí áíÜëïãá ìå ôéò áíÜãêåò ôïõ ïñãáíéóìïý.
ü Äßíïõí óôïõò ÷ñÞóôåò ôç äõíáôüôçôá åýêïëçò ðñüóâáóçò, ðëïÞãçóçò êáé
÷ñçóéìïðïßçóçò ôùí ðëçñïöïñéþí åíüò ïñãáíéóìïý ìÝóù äçìïöéëþí öõëëï-
ìåôñçôþí (browsers) ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý.
ü Åßíáé ðñïóðåëÜóéìá áðü üëá ôá äéáäåäïìÝíá õðïëïãéóôéêÜ óõóôÞìáôá.
ü Äßíïõí ôç äõíáôüôçôá êáôáíåìçìÝíçò åðåîåñãáóßáò ôùí ðëçñïöïñéþí óôï
ôïðéêü äßêôõï åíüò ïñãáíéóìïý.
ü Ìðïñïýí íá åíóùìáôþóïõí åýêïëá ôéò Þäç õðÜñ÷ïõóåò ðçãÝò ðëçñïöïñéþí
åíüò ïñãáíéóìïý, áöïý ïé ôå÷íïëïãßåò Web (üðùò CGI êáé Java), êáèþò êáé
141
Ó÷Þìá 11.5: ÐáñÜäåéãìá åíäïäéêôýïõ

142
áõôÝò ôïõ Äéáäéêôýïõ (üðùò ôï ÔCP/IP), ðñïóöÝñïõí ôñüðïõò ãéá ôç ìåôÜäï-

óç äåäïìÝíùí êáé ôçí åêôÝëåóç ðñïãñáììÜôùí ìåôáîý åôåñïãåíþí õðïëïãé-
óôéêþí óõóôçìÜôùí.
ü Õðïóôçñßæïõí ôç äéáêßíçóç ðïëëþí ôýðùí ðëçñïöïñßáò, üðùò Þ÷ïõ, âßíôåï,
áëëçëåðéäñáóôéêþí åöáñìïãþí êôë.
11.3.2 ÁíÜãêåò ðïõ åîõðçñåôïýí ôá åíäïäßêôõá

Ïé ôå÷íïëïãßåò ðïõ åß÷áí ìÝ÷ñé ðñüóöáôá áíáðôõ÷èåß ðáñïõóßáæáí ôï ìåéoíÝêôçìá
ôçò óõóóþñåõóçò ðëçñïöïñéþí ãéá ôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï ÷ñÞóôçò ôïõ óõóôÞìáôïò
ôéò ÷ñåéáóôåß, êÜíïíôáò Ýôóé ôçí áíÜêôçóç êáé ôç äéá÷åßñéóÞ ôïõò äýóêïëç. Óå áíôßèå-
óç ôá åíäïäßêôõá, ðïõ áêïëïõèïýí ôçí ôå÷íéêÞ õðåñêåéìÝíïõ ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý,
âáóßæïíôáé óôçí áíÜêôçóç ôçò ðëçñïöïñßáò ìåôÜ áðü áßôçìá. ¸ôóé ï ÷ñÞóôçò ðáßñ-
íåé ôçí ðëçñïöïñßá åýêïëá êáé ãñÞãïñá, ôç óôéãìÞ ðïõ ôç ÷ñåéÜæåôáé, åíþ ôç äéá÷åß-
ñéóÞ ôçò ôçí áíáëáìâÜíåé áõôüò ðïõ ôç äçìéïõñãåß. Ðñïöáíþò ç êáôáíåìçìÝíç äéá-
÷åßñéóç ôçò ðëçñïöïñßáò êáé ç åýêïëç áíÜêôçóÞ ôçò êÜíåé ôá åíäïäßêôõá Ýíáí éäéáß-
ôåñá åëêõóôéêü ôñüðï åðéêïéíùíßáò.
Ìå âÜóç ôá üóá áíáöÝñèçêáí, ôá ðëåïíåêôÞìáôá áðü ôç ÷ñÞóç ôùí åíäïäéêôýùí
ü ìéêñü êüóôïò áíÜðôõîçò êáé ðáñÜäïóçò,
ü åýêïëç åãêáôÜóôáóç, ÷ñÞóç êáé óõíôÞñçóç,
ü äõíáôüôçôá óõíåñãáóßáò ìå ðáñáäïóéáêÝò åöáñìïãÝò êáé âÜóåéò äåäïìÝíùí,
ü áíïé÷ôÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ - áíåîáñôçóßá áðü ôéò ëýóåéò åíüò êáôáóêåõáóôÞ.
11.3.3 ÄïìéêÜ óôïé÷åßá åíäïäéêôýùí
11.3.3.1 Äõíáôüôçôá äéáóýíäåóçò

Åê ôùí ðñáãìÜôùí ôá åíäïäßêôõá ïöåßëïõí ôçí ýðáñîÞ ôïõò óôç äõíáôüôçôá äéá-
óýíäåóçò (connectivity) ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. ÅðïìÝíùò Ýíá åíäïäßêôõï Ý÷åé ôç äõ-
íáôüôçôá íá äéáóõíäÝåé üëá ôá ôïðéêÜ äßêôõá åíüò ïñãáíéóìïý óå Ýíá êëåéóôü óýíï-
ëï ÷ñçóôþí. Ç äéáóýíäåóç ìðïñåß íá åðéôåõ÷èåß ìå äýï ôñüðïõò:
ü ìå ìéá ìéóèùìÝíç ãñáììÞ áðü Ýíá ôïðéêü äßêôõï óå Ýíá Üëëï ôïðéêü äßêôõï
ôïõ åíäïäéêôýïõ åíüò ïñãáíéóìïý,
ü ìÝóù áóöáëïýò äéáóýíäåóçò ôïõ Äéáäéêôýïõ (Énternet secure link).
11.3.3.2 Óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò åíäïäéêôýùí

Ïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò åíäïäéêôýùí (intranet servers) åßíáé åîåéäéêåõìÝíá õðï-
ëïãéóôéêÜ óõóôÞìáôá ìå áõîçìÝíç éó÷ý åðåîåñãáóßáò, ìåãÜëï ÷þñï áðïèÞêåõóçò
143
äåäïìÝíùí êáé äéáóöÜëéóç óõíå÷ïýò ëåéôïõñãßáò. Áõôïß ïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò

âáóßæïíôáé ðáñáäïóéáêÜ óå ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá Unix. Ãéá ôï ëüãï áõôü ôá ëåé-
ôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá Unix èåùñïýíôáé ôá êáôáëëçëüôåñá êáé ôá ðéï åõÝëéêôá óõóôÞ-
ìáôá ãéá äéáäéêôõáêÝò åöáñìïãÝò. ÏðùóäÞðïôå ðñÝðåé íá óçìåéùèåß ç ñáãäáßá áíÜ-
ðôõîç ôùí Windows NT ôçò Microsoft óôï óõãêåêñéìÝíï ðåäßï.
11.3.3.3 ÂÜóåéò äåäïìÝíùí

ºóùò ôï âáóéêüôåñï ÷áñáêôçñéóôéêü åíüò óõóôÞìáôïò åíäïäéêôýïõ åßíáé ç áðïèÞ-
êåõóç êáé ç ïñãÜíùóç ôùí áðáñáßôçôùí ðëçñïöïñéþí áðü ôï öïñÝá - êÜôï÷ï ôïõ
óõóôÞìáôïò. ¸íá åíäïäßêôõï ðñÝðåé íá Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá óõíäõÜæåé êáé íá ïëï-
êëçñþíåé óõóôÞìáôá âÜóåùí äåäïìÝíùí äéáöïñåôéêþí ôå÷íïëïãéþí êÜôù áðü ôçí
õðçñåóßá ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý êáé ôïõ Äéáäéêôýïõ, ÷ñçóéìïðïéþíôáò Ýíá öõëëïìå-
ôñçôÞ ùò ðåñéâÜëëïí áëëçëåðßäñáóçò ìå ôï ÷ñÞóôç. Áóöáëþò ç éäéüôçôá áõôÞ ôïõ
åíäïäéêôýïõ ùò åíäéÜìåóïõ ãéá ôï äéáìïéñáóìü âÜóåùí äåäïìÝíùí ìðïñåß íá ãßíåé
ðáíßó÷õñï åñãáëåßï óôç äéá÷åßñéóç êñßóéìùí åðé÷åéñçóéáêþí óõíáëëáãþí.
11.3.3.4 ÁóöÜëåéá
Ç áóöÜëåéá (security) ôçò åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí ðïõ ðáñÝ÷ïõí ôá äßêôõá êáé ïé
óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò åßíáé Ýíáò ðÜñá ðïëý êñßóéìïò ðáñÜãïíôáò óå Ýíá ðåñéâÜë-
ëïí åíäïäéêôýïõ. ÌÝóù ôçò ÷ñÞóçò ôùí firewalls, ôçò êñõðôïãñÜöçóçò (encryption) Ãéá ôçí õëïðïßçóç åíüò áóöá-
êáé äéÜöïñùí ìïñöþí ðéóôïðïßçóçò áõèåíôéêüôçôáò (authentication) ôïõ ÷ñÞóôç, ëïýò åíäïäéêôýïõ êáé ãåíé-
ôá åíäïäßêôõá åßíáé éêáíÜ íá äéá÷åéñéóôïýí èÝìáôá áóöÜëåéáò êáé áîéïðéóôßáò. êüôåñá åíüò äéêôýïõ óçìá-
íôéêÞ óõìâïëÞ Ý÷ïõí ïé øçöéá-
Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï ðáãêüóìéïò éóôüò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí áíôáëëáãÞ êñßóé-
êÝò õðïãñáöÝò (digital
ìùí äåäïìÝíùí ôá ïðïßá äåí ðñÝðåé íá õðïêëáðïýí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ï
signatures) ïé ïðïßåò ÷ñçóé-
áñéèìüò ôçò ðéóôùôéêÞò êÜñôáò åíüò ÷ñÞóôç óå ìéá äéáäéêáóßá ÷ñÝùóçò, åßíáé áðá-
ìïðïéïýíôáé ãéá íá åðáëçèåý-
ñáßôçôï íá õðÜñ÷åé Ýíáò ìç÷áíéóìüò áóöáëïýò áíôáëëáãÞò äåäïìÝíùí. Ôá äåäï-
óïõí ôï öïñÝá áðïóôïëÞò äå-
ìÝíá áõôÜ êñõðôïãñáöïýíôáé óõíÞèùò ìå êÜðïéá áóöáëÞ ìÝèïäï. ÌÝ÷ñé óÞìåñá
äïìÝíùí, êáèþò êáé ãéá íá åðé-
õðÜñ÷ïõí äýï äéáäåäïìÝíá ðñùôüêïëëá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí êñõðôïãñÜöçóç ìå ôç
âåâáéþóïõí üôé ôá äåäïìÝíá
÷ñÞóç êëåéäéïý, ôï SSL (Secure Sockets Layer) êáé ôï S-HTTP (Secure HTTP). Ôï SSL
ðïõ óôÜëèçêáí äåí Ý÷ïõí ôñï-
ðñïôÜèçêå áðü ôçí åôáéñåßá Netscape êáé õðïóôçñßæåôáé áðü üëá ôá ðñïúüíôá ôçò
ðïðïéçèåß. Åðßóçò óçìáíôéêüò
(óôáèìïýò åîõðçñÝôçóçò êáé öõëëïìåôñçôÝò). Ôï ðñùôüêïëëï áõôü áêïëïõèåß ôçí
åßíáé êáé ï ñüëïò ôçò êñõðôï-
RSA (Rivest-Shamir-Adlerman) ôå÷íéêÞ áóöÜëåéáò äåäïìÝíùí êáé ëåéôïõñãåß áíÜìå-
ãñÜöçóçò, ç ïðïßá ÷ñçóéìï-
óá óôá ðñùôüêïëëá TCP/IP êáé HTTP. Áðïôåëåß äçëáäÞ Ýíáí åíäéÜìåóï ìåôáîý ôïõ
ðïéåßôáé üôáí ôá äåäïìÝíá åß-
TCP/IP, ðïõ åîáóöáëßæåé ôç óýíäåóç, êáé ôïõ HTTP, ðïõ ðñáãìáôïðïéåß ôçí åðéêïéíù-
íáé åìðéóôåõôéêÜ.
íßá ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò ìå ôïí ðåëÜôç ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý.
Ôï ðñùôüêïëëï S-HTTP åðéíïÞèçêå ãéá íá äéåõêïëýíåé ôéò åìðïñéêÝò óõíáëëáãÝò
óôï Äéáäßêôõï óôéò ïðïßåò ðñïêýðôïõí ðñïâëÞìáôá áõèåíôéêüôçôáò ôùí óôáèìþí
åîõðçñÝôçóçò êáé áóöÜëåéáò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïõí ïé ðåëÜôåò. Ïé ðåëÜ-
ôåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï S-HTTP ìåôáäßäïõí ìå áóöÜëåéá äåäïìÝíá óå óôáèìïýò
åîõðçñÝôçóçò üìïéùí ðñïäéáãñáöþí êáé ïé ëÞðôåò áðïêñßíïíôáé ìå êñõðôïãñáöç-
ìÝíï ìÞíõìá ðïõ ðåñéëáìâÜíåé êáé ôçí øçöéáêÞ õðïãñáöÞ ôïõò. Ç áõèåíôéêüôçôá
144
ôçò õðïãñáöÞò áõôÞò åßíáé äõíáôüí íá áíáãíùñéóôåß áðü ôïõò ðåëÜôåò ìå âÜóç
êÜðïéïõò ìç÷áíéóìïýò ôïõ ðñùôïêüëëïõ.
¸íáò áêüìç ìç÷áíéóìüò ðïõ Ý÷åé ðñïôáèåß åßíáé ç óýóôáóç X.509 ãéá ôçí Ýêäïóç
ðéóôïðïéçôéêïý åãêõñüôçôáò ôçò øçöéáêÞò õðïãñáöÞò, ôï ïðïßï èá ÷ñçóéìïðïéåßôáé
ãéá åðéâåâáßùóç ôçò ôáõôüôçôáò ôïõ ÷ñÞóôç. Ôá ðéóôïðïéçôéêÜ åãêõñüôçôáò åêäßäï-
Ç áðëïýóôåñç ìÝèïäïò ãéá ôçí
íôáé áðü åîåéäéêåõìÝíïõò Öïñåßò ÇëåêôñïíéêÞò Ðéóôïðïßçóçò (ÖÇÐ) (ãéá ðáñÜäåéã-
åðéâåâáßùóç ôçò çëåêôñïíé-
ìá, åðéóêåöèåßôå ôçí éóôïóåëßäá www.verisign.com). Ðñùôáñ÷éêüò ñüëïò êÜèå ÖÇÐ
êÞò õðïãñáöÞò åíüò ÷ñÞóôç
åßíáé íá åðéâåâáéþíåé ôçí ïñèüôçôá ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí åíüò äçìüóéïõ êëåéäéïý êáé
åßíáé ç åéóáãùãÞ ìÝóù óá-
ôçí ôáõôüôçôá ôïõ éäéïêôÞôç ôïõ. ¸ôóé áõôüò êáèßóôáôáé áîéüðéóôïò êáé ï ÖÇÐ ìðïñåß
ñùôÞ ôçò ÷åéñüãñáöçò åéêü-
íá åêäþóåé ðéóôïðïéçôéêü åãêõñüôçôáò, ôï ïðïßï õðïãñÜöåôáé êáé áõôü øçöéáêÜ ìå
íáò ôçò õðïãñáöÞò ôïõ óôï
ôï éäéùôéêü êëåéäß ôïõ ÖÇÐ.
ôÝëïò ôïõ êåéìÝíïõ.
11.3.3.5 Äéáëåéôïõñãéêüôçôá
¸íá áðü ôá óçìáíôéêüôåñá ðëåïíåêôÞìáôá åíüò åíäïäéêôýïõ åßíáé ç äõíáôüôçôá
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ôï êýñéï óõíåñãáóßáò ôïõ ìå Üëëá óõóôÞìáôá (âÜóåéò äåäïìÝíùí, óõóôÞìáôá áõôïìáôéóìïý
÷áñáêôçñéóôéêü ôùí øçöéá- ãñáöåßïõ), ßäéáò Þ äéáöïñåôéêÞò áñ÷éôåêôïíéêÞò, óå åôåñïãåíÝò õðïëïãéóôéêü ðåñé-
êþí õðïãñáöþí åßíáé üôé óôç- âÜëëïí. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ ôïõ åíäïäéêôýïõ ëÝãåôáé äéáëåéôïõñãéêüôçôá (inter-
ñßæïíôáé óå êñõðôïãñÜöçóç operability) êáé äéáêñßíåôáé óôá áêüëïõèá ôñßá åðßðåäá:
ìå äçìüóéï êëåéäß. ¼ìùò ç ü Åðßðåäï äéêôýïõ. Õðïóôçñßæåôáé Ýíá ìåãÜëï öÜóìá ðñùôïêüëëùí (TCP/IP, IPX/
åðáëÞèåõóç ôïõ öïñÝá áðï- SPX êáé SNA) ãéá ðñüóâáóç óå üëá ôá äéáäåäïìÝíá óõóôÞìáôá ôïðéêþí äéêôýùí.
óôïëÞò êáé ç áêåñáéüôçôá ôùí Åðßóçò õðïóôçñßæïíôáé ôá ðñùôüêïëëá DHCP (Dynamic Host Configuration
äåäïìÝíùí (ìç ôñïðïðïßçóÞ Protocol) êáé DNS (Domain Name System) ãéá ÷ñÞóç ôùí õðçñåóéþí ïíïìáôïëï-
ôïõò) äåí áðïôåëïýí ðÜíôïôå ãßáò êáé äéåõèõíóéïäüôçóçò ôïõ Äéáäéêôýïõ, êáèþò êáé ðñùôüêïëëá ðëçñïöï-
åðáñêÞ óôïé÷åßá ãéá ôçí áíá- ñéþí äñïìïëüãçóçò, üðùò ôï RIP (Router Information Protocol), ãéá ôç äéáóýí-
ãíþñéóç ôïõ êáôü÷ïõ ôïõ äåóç ôïðéêþí äéêôýùí óå äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
äçìüóéïõ êëåéäéïý. ü Åðßðåäï äåäïìÝíùí. Óôï åðßðåäï áõôü õðïóôçñßæåôáé ç ðñüóâáóç óå óõóôÞ-
ìáôá áñ÷åßùí ìå ÷ñÞóç ôùí ðñùôïêüëëùí IPX/SPX, NCP êáé NFS. Ó÷åôéêÜ ìå ôéò
âÜóåéò äåäïìÝíùí ç äéáëåéôïõñãéêüôçôá åîáóöáëßæåôáé ìÝóá áðü ôå÷íéêÝò üðùò
ïé ODBC, ADO êáé OLEDB. ¼óïí áöïñÜ ôçí ðñüóâáóç óå óõóôÞìáôá çëå-
êôñïíéêïý ôá÷õäñïìåßïõ, õðïóôçñßæïíôáé ôá ðñùôüêïëëá SMTP, IMAP4, êáé
POP3, åíþ, üóïí áöïñÜ ôç äéáóýíäåóç ìå Üëëá óõóôÞìáôá õðïóôçñßæïíôáé
ðñùôüêïëëá üðùò ôï OfficeVision.
ü Åðßðåäï åöáñìïãþí. Óôï åðßðåäï áõôü ç äéáëåéôïõñãéêüôçôá åîáóöáëßæåôáé
õðïóôçñßæïíôáò ôï êëáóéêü ìïíôÝëï ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò êáé ïñé-
óìÝíåò éäéáßôåñåò áñ÷éôåêôïíéêÝò, üðùò åßíáé ïé 3-tier êáé n-tier (ôå÷íïëïãßåò
êáôáíåìçìÝíùí áíôéêåéìÝíùí üðùò ïé DCOM, CORBA êáé EJBs).

Åíäïäßêôõï, åöáñìïãÝò õðïóôÞñéîçò ïìÜäùí åñãáóßáò, ðáãêüóìéïò éóôüò, öõëëï-
ìåôñçôÞò, âÜóåéò äåäïìÝíùí, áóöÜëåéá, êñõðôïãñÜöçóç, áõèåíôéêüôçôá, øçöéáêÞ
õðïãñáöÞ, äéáëåéôïõñãéêüôçôá.
145
Ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí áðïôåëïýí óÞìåñá Ýíá óçìáíôéêü êïììÜôé
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå åðéäüóåéò ðïõ êáëýðôïõí ôïìåßò åöáñìïãþí ðñáãìáôéêïý
÷ñüíïõ êáé õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò. ×ñçóéìïðïéïýíôáé åßôå ùò áõôïýóéá ôïðéêÜ
äßêôõá åßôå ùò äßêôõá êïñìïý. ¸÷ïõí õøçëüôåñï êüóôïò áðü ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðé-
êÜ äßêôõá. Óôçñßæïíôáé óå áñ÷éôåêôïíéêÝò êáé ðñüôõðá ðïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôá ðá-
ñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá. Ç áíÜðôõîç ôùí åíäïäéêôýùí ïöåßëåé ðïëëÜ óôá ôïðéêÜ
äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
146
ÅñùôÞóåéò
1. Ðüôå Ýíá ôïðéêü äßêôõï ïíïìÜæåôáé äßêôõï õøçëþí åðéäüóåùí;
2. Ðïéåò åßíáé ïé êõñéüôåñåò ÷ñÞóåéò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí;
3. Ôé åßíáé Ýíá åíäïäßêôõï;
4. Ôé öõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäü-
óåùí;
5. Ðïéåò ôïðïëïãßåò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí;
6. Íá ðåñéãñÜøåéò ôñüðïõò áóöÜëåéáò óôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìÝóù ôïðéêþí
äéêôýùí êáé åíäïäéêôýùí.
147
Êåöáëáéï 12: Ðñïôõðá
ÊåöÜëáéï 12
Ðñüôõðá
ÌÜèçìá 12.1: Ðñüôõðá FDDI-I êáé FDDI-II

MÜèçìá 12.2: Ðñüôõðï 100 Mbps Ethernet
ÌÜèçìá 12.3: Ðñüôõðï 100Base-VGAnyLAN
ÌÜèçìá 12.4: Ðñüôõðo Gigabit Ethernet
ÌÜèçìá 12.5: Ðñüôõðï LATM
ÅñùôÞóåéò
148
Tïìïò ÉÉ, Åíïôçôá Ä: Ôïðéêá Äéêôõá Õøçëùí Åðéäïóåùí
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 12 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôéò ðéï äéáäåäïìÝíåò ôõðï-
ðïéÞóåéò (ðñüôõðá) ðïõ áöïñïýí ôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéáöïñÝò ôùí ðñïôýðùí FDDI-I êáé FDDI-II.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò ïìïéüôçôåò êáé ôéò äéáöïñÝò ôùí ðñïôýðùí 100 Mbps Ethernet
êáé Gigabit Ethernet.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôï ðñüôõðï ðïõ áöïñÜ ôï ôïðéêü äßêôõï ÁÔÌ.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò äéÜöïñåò äéêôõáêÝò óõóêåõÝò êáé ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõò.
1. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôï Ethernet;
2. ¸÷åéò áêïýóåé êÜôé ó÷åôéêü ãéá ôï ATM;
3. Ðïéá öõóéêÜ ìÝóá ÷ñçóéìïðïéïýìå óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí;
149
ÌÜèçìá 12.1: Ðñüôõðá FDDI-I êáé

FDDI-II
To äßêôõï ïðôéêÞò äéáóýíäåóçò êáôáíåìçìÝíùí äåäïìÝíùí (FDDI: Fiber
Distributed Data Interface, ãíùóôü êáé ùò FDDÉ-I) áíáðôý÷èçêå áðü ôçí åðéôñïðÞ ðñï-
ôýðùí ôïõ Åèíéêïý Áìåñéêáíéêïý Éíóôéôïýôïõ Ðñïôýðùí (ANSI) óôá ìÝóá ôçò äåêáå-
ôßáò ôïõ 1980. ¹ôáí ç åðï÷Þ ðïõ ïé óôáèìïß åñãáóßáò åß÷áí åîáíôëÞóåé ôï åýñïò
æþíçò ôùí õðáñ÷üíôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ âáóéæüôáí óôï Ethernet êáé óôï äáêôý-
ëéï ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò (Token Ring). ÐñïÝêõøå Ýôóé ç áíÜãêç äçìéïõñãßáò åíüò
êáéíïýñéïõ ìÝóïõ, ðïõ èá ìðïñïýóå åýêïëá íá õðïóôçñßîåé áõôïýò ôïõò óôáèìïýò
åñãáóßáò êáé ôéò íÝåò êáôáíåìçìÝíåò åöáñìïãÝò ôïõò. Ôáõôü÷ñïíá ç áîéïðéóôßá
ôïõ äéêôýïõ Ýðáéæå üëï êáé ðéï óçìáíôéêü ñüëï, êáèþò ïé äéá÷åéñéóôÝò óõóôçìÜôùí
åêôåëïýóáí ðëÝïí êñßóéìåò äéêôõáêÝò åöáñìïãÝò (êáôáíåìçìÝíá óõóôÞìáôá), áðï-
óôáóéïðïéïýìåíïé áðü ôç ëïãéêÞ ôïõ åíüò éó÷õñïý õðïëïãéóôéêïý óõóôÞìáôïò ðïõ
åêôåëåß ìüíï ôïõ üëç ôçí åñãáóßá. Ôï FDDI áíáðôý÷èçêå ãéá íá åîõðçñåôÞóåé áõôÝò
ôéò áíÜãêåò. Óçìåéþíåôáé üôé ôï ANSI, áöïý ïëïêëÞñùóå ôïí êáèïñéóìü ôïõ FDDI, ôï
õðÝâáëå óôï ÄéåèíÞ Ïñãáíéóìü Ðñïôýðùí (ISO), ï ïðïßïò äçìéïýñãçóå ìéá äéåèíÞ
Ýêäïóç ôïõ FDDI ðïõ åßíáé áðïëýôùò óõìâáôÞ ìå ôçí Ýêäïóç ôïõ ANSI.
12.1.2 Ôïðïëïãßá - öõóéêü ìÝóï ìåôÜäïóçò

Ôï FDDI åßíáé Ýíá õøçëþí åðéäüóåùí ôïðéêü äßêôõï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ùò öõóéêü
ìÝóï ìåôÜäïóçò ôéò ðïëýôñïðåò (multi-mode) ïðôéêÝò ßíåò, ôïðïëïãßá äéðëïý äáêôõ-
ëßïõ (ÌÜèçìá 7.3) êáé ìÝèïäï åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ôï êïõðüíé äéÝëåõóçò
(Ôoken Passing). Ç éêáíüôçôá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí öôÜíåé ôá 100 Mbps (ïñéóìÝíïé
êáôáóêåõáóôÝò ðñïóöÝñïõí ìÝ÷ñé êáé 200 Mbps). Ç ìÝãéóôç áðüóôáóç ìåôáîý äýï
äéáäï÷éêþí êüìâùí (åðáíáëçðôþí) ôïõ äéêôýïõ åßíáé 2 km. Ôï ðñüôõðï ìðïñåß íá
åðéôñÝøåé ôç óýíäåóç ìÝ÷ñé êáé 1.000 êüìâùí óå ìéá ìÝãéóôç áðüóôáóç 200 km (ó÷Þ-
ìá 12.1). Åîáéôßáò ôïõ õøçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ðïõ äéáèÝôåé ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé óõíÞèùò ùò êïñìüò äéáóýíäåóçò Üëëùí ôïðéêþí äéêôýùí ìå ìéêñüôåñç éêá-
íüôçôá ìåôÜäïóçò. Ôï FDDI ÷ñçóéìïðïéåß, áíôß ãéá ëÝéæåñ, ðçãÝò öùôüò ìå äéüäïõò
öùôïåêðïìðÞò (LEDs) ëüãù ôïõ ÷áìçëüôåñïõ êüóôïõò ôïõò (ÌÜèçìá 11.2). Ôá ÷á-
ñáêôçñéóôéêÜ ó÷åäßáóçò ôïõ FDDI áðáéôïýí ëéãüôåñï áðü Ýíá óöÜëìá óôá 2,5 * 1010
bits. Ëåéôïõñãåß ìå áðïäåêôÞ áðþëåéá éó÷ýïò 11 dB ìåôáîý äýï êüìâùí, ãåãïíüò ðïõ
óçìáßíåé üôé ôï 92% ðåñßðïõ ôçò éó÷ýïò ôïõ óÞìáôïò ìðïñåß íá ÷áèåß áíÜìåóá óå
äýï êüìâïõò. Ôï óÞìá áíáðáñÜãåôáé ìåñéêþò óôïí ðïìðïäÝêôç (transceiver) êÜèå
êüìâïõ.
150
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ FDDI ìðïñïýí íá åðå-

êôáèïýí êáé óå óôáèìïýò åñãáóßáò äéáìÝóïõ
åíüò Þ ðåñéóóüôåñùí óõëëåêôþí (concentrators)
ïé ïðïßïé åðéôõã÷Üíïõí ôç äéáäéêáóßá ôçò öùôïç-
ëåêôñéêÞò ìåôáôñïðÞò ãéá ðïëëÝò ðñïóáñôçìÝ-
íåò óõóêåõÝò. Ç óýíäåóç ôïõ óõëëÝêôç ìå ôïõò
óôáèìïýò åñãáóßáò åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóù êáëùäßù-
óçò UTP ãéá áðïóôÜóåéò ìéêñüôåñåò áðü 100 m
êáé âáóßæåôáé óôï ðñüôõðï ðïõ ãåíéêÜ åßíáé ãíù-
óôü ùò CDDI (Cable Distributed Data Interface)
Þ ÔÑDDI (Twisted-Pair Distributed Data Interface).
Ç ðáñáêïëïýèçóç ôçò ïñèÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ
FDDI ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá ìéáò äéÜôáîçò ðïõ
ëÝãåôáé FDDI Probe (ó÷Þìá 12.2).
Ç êáëùäßùóç ôïõ FDDI áðïôåëåßôáé áðü äýï
äáêôõëßïõò ïðôéêþí éíþí. Ï Ýíáò áðü áõôïýò ëÝ-
ãåôáé âáóéêüò äáêôýëéïò (primary ring) êáé ìå-
ôáäßäåé ìå ôç öïñÜ ôùí äåéêôþí ôïõ ñïëïãéïý
(áñéóôåñüóôñïöá), åíþ ï Üëëïò ëÝãåôáé äåõôå-
ñåýùí äáêôýëéïò (secondary ring) êáé ìåôáäß-
äåé áíôßóôñïöá (äåîéüóôñïöá). Óôçí ðåñßðôùóç
ðïõ êÜðïéïò áðü ôïõò äýï äáêôõëßïõò óðÜóåé,
ï äåõôåñåýùí ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ùò åöå-
äñéêüò, åíþ óôçí ðåñßðôùóç ðïõ óðÜóïõí êáé ïé
äýï óôï ßäéï ðåñßðïõ óçìåßï, ìðïñïýí íá åíù-
èïýí ó÷çìáôßæïíôáò Ýíá íÝï äáêôýëéï äéðëÜóéïõ
ó÷åäüí ìÞêïõò. ÊÜèå êüìâïò Ý÷åé äéáêüðôåò ïé
ïðïßïé ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãéá ôçí Ýíù-
óç ôùí äýï äáêôõëßùí Þ áêüìç êáé ãéá ôçí ðá-
ñÜêáìøç ôïõ êüìâïõ ï ïðïßïò èá ðáñïõóéÜóåé
ðñïâëÞìáôá. ¸íá ôõðéêü äßêôõï FDDI öáßíåôáé
óôï ó÷Þìá 12.3.
Óôï FDDI õðÜñ÷ïõí äýï êáôçãïñßåò êüìâùí,
ïé êüìâïé êëÜóçò Á êáé ïé êüìâïé êëÜóçò Â. Ïé
êüìâïé ðïõ áíÞêïõí óôçí êëÜóç Á Ý÷ïõí äýï öõ-
Ó÷Þìá 12.1: Óå ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ ÷ùñßò óõëëÝêôåò Ýíáò êüìâïò óéêÝò óõíäÝóåéò (DAS: Dual Attach Station) êáé
áðÝ÷åé áðü ôïí åðüìåíü ôïõ 2 km ôï ðïëý, ìå áðïôÝëåóìá ï ðñþôïò óõíäÝïíôáé êáé ìå ôïõò äýï äáêôõëßïõò, åíþ ïé
íá áðÝ÷åé, ãéá ðáñÜäåéãìá, áðü ôïí ðÝìðôï 10 km. Óå ôïðïëïãßá êüìâïé ðïõ áíÞêïõí óôçí êëÜóç Â Ý÷ïõí ìßá öõ-
äáêôõëßïõ ìå óõëëÝêôåò üóïé êüìâïé äå âñßóêïíôáé åðÜíù óôïí óéêÞ óýíäåóç (SAS: Single Attach Station), óõí-
êýñéï äáêôýëéï èá ðñÝðåé íá áðÝ÷ïõí ìåôáîý ôïõò áðüóôáóç 2 km. äÝïíôáé ìüíï ìå ôïí Ýíáí áðü ôïõò äýï äáêôõ-
ëßïõò êáé ðñïöáíþò áðïôåëïýí ïéêïíïìéêüôåñç ëýóç. Ãéá ôçí åãêáôÜóôáóç åíüò äé-
êôýïõ ìðïñïýí íá åðéëåãïýí êüìâïé áðü ôçí êëÜóç Á Þ ôç Â Þ êáé áðü ôéò äýï êëÜ-
óåéò, áíÜëïãá ìå ôï ðüóï óçìáíôéêÞ åßíáé ç áíï÷Þ óöáëìÜôùí ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï
äßêôõï.
151
Ó÷Þìá 12.2: ÔõðéêÞ äéÜôáîç äáêôõëßïõ FDDI-É óå äßêôõï êïñìïý, óõíäåäåìÝíïõ ìå

äéÜöïñá õðïäßêôõá Åthernet (10, 100, 1.000 Mbps) êáé ÁÔÌ
Ó÷Þìá 12.3: Ôá óôïé÷åßá åíüò äéêôýïõ FDDI-É

152
12.1.3 ÐñïäéáãñáöÝò ôïõ FDDI-I

Ôï FDDI-É Ý÷åé ó÷Ýóç ìå åêåßíá ôá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI ðïõ áöï-
ñïýí ôï öõóéêü ìÝóï êáé ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò ó áõôü. Ôï FDDI-É åßíáé óôçí ðñáã-
ìáôéêüôçôá ìéá óõëëïãÞ áðü ôÝóóåñéò äéáöïñåôéêÝò ðñïäéáãñáöÝò êáèåìßá ìå óõ-
ãêåêñéìÝíç ëåéôïõñãßá ïé ïðïßåò, üôáí óõíäõáóôïýí, ðáñÝ÷ïõí óõíäÝóåéò õøçëïý
ñõèìïý ìåôÜäïóçò ìåôáîý ôùí ðñùôïêüëëùí ôùí áíþôåñùí åðéðÝäùí (üðùò ôï TCP/
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ FDDI IP êáé ôï IPX) êáé ìÝóùí (üðùò ç ïðôéêÞ ßíá).
åßíáé äõíáôüí íá åðåêôáèïýí Ïé ôÝóóåñéò ðñïäéáãñáöÝò ôïõ FDDI-É êáèïñßæïõí ôéò ëåéôïõñãßåò ôìçìÜôùí ôïõ
óå óôáèìïýò åñãáóßáò äéáìÝ- åðéðÝäïõ ãñáììÞò äåäïìÝíùí êáé ôïõ öõóéêïý åðéðÝäïõ ùò áêïëïýèùò:
óïõ åíüò Þ ðåñéóóüôåñùí óõë- ü ÐñïäéáãñáöÞ ôïõ õðïåðéðÝäïõ åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC: Media
ëåêôþí (concentratïrs), ïé Access Control sublayer). To õðïåðßðåäï MAC áðïôåëåß ôìÞìá ôïõ åðéðÝäïõ
ïðïßïé åêôåëïýí ôç äéáäéêáóßá ãñáììÞò äåäïìÝíùí. Ç ðñïäéáãñáöÞ ôïõ õðïåðéðÝäïõ MAC êáèïñßæåé ôïí ôñüðï
öùôïçëåêôñéêÞò ìåôáôñïðÞò ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, ôçí ôõðïðïßçóç ôïõ ðëáéóßïõ, ôï ÷åéñéóìü ôïõ êïõðï-
ãéá ðïëëÝò ðñïóáñôçìÝíåò íéïý, ôç äéåõèõíóéïäüôçóç, ôïõò áëãïñßèìïõò ãéá ôïí õðïëïãéóìü ôçò ôéìÞò
óõóêåõÝò. Ç óýíäåóç ôïõ ôïõ CRC (Cyclic Redundancy Check) êáé ôï ìç÷áíéóìü áíÜêáìøçò áðü ëÜèç.
óõëëÝêôç ìå ôïõò óôáèìïýò
ü ÐñïäéáãñáöÞ ôïõ öõóéêïý õðïåðéðÝäïõ ðïõ åßíáé áíåîÜñôçôï áðü ôï ìÝóï
åñãáóßáò åðéôõã÷Üíåôáé ìÝóù
(PHY: PHYsical sublayer medium independent). To õðïåðßðåäï PHY áðïôåëåß
êáëùäßùóçò UTP (ãéá áðïóôÜ-
ôìÞìá ôïõ öõóéêïý åðéðÝäïõ. Ç ðñïäéáãñáöÞ ôïõ õðïåðéðÝäïõ PHY êáèïñßæåé
óåéò ìéêñüôåñåò áðü 100 m)
ôéò äéáäéêáóßåò êùäéêïðïßçóçò êáé áðïêùäéêïðïßçóçò ôùí äåäïìÝíùí, ôéò áðáé-
êáé âáóßæåôáé óôï ðñüôõðï ðïõ
ôÞóåéò ÷ñïíéóìïý êáé ôç ëåéôïõñãßá äçìéïõñãßáò ðëáéóßùí (framming).
ãåíéêÜ åßíáé ãíùóôü ùò CDDI
(Cable Distributed Data Inter- ü ÐñïäéáãñáöÞ ôïõ öõóéêïý õðïåðéðÝäïõ ðïõ åßíáé åîáñôþìåíï áðü ôï ìÝóï
face) Þ TPDDI (Twisted-Pair (PMD: Physical sublayer Medium Dependent). Tï õðïåðßðåäï PMD áðïôåëåß ôìÞ-
Distributed Data Interface). Ç ìá ôïõ öõóéêïý åðéðÝäïõ. Ç ðñïäéáãñáöÞ ôïõ õðïåðéðÝäïõ PMD êáèïñßæåé ôá
ðáñáêïëïýèçóç ôçò ïñèÞò ëåé- ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ìÝóïõ ìåôÜäïóçò óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí ôùí óõíäÝóìùí
ôùí ïðôéêþí éíþí ôá åðßðåäá éó÷ýïò, ôï ñõèìü ëáèþí (bit-error), ôá ïðôéêÜ
ôïõñãßáò ôïõ FDDI ãßíåôáé ìå
óôïé÷åßá êáé ôïõò óõíäÝóìïõò.
ôç âïÞèåéá ìéáò äéÜôáîçò ðïõ
ëÝãåôáé FDDI Probe. ü ÐñïäéáãñáöÞ ôïõ óôáèìïý äéá÷åßñéóçò (SMT: Station Management). H ðñï-
äéáãñáöÞ SMT êáèïñßæåé ôç äéáìüñöùóç åíüò óôáèìïý FDDI-É, ôç äéáìüñöù-
óç êáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ åëÝã÷ïõ ôïõ äáêôõëßïõ óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí ôçò
åéóáãùãÞò êáé ôçò áöáßñåóçò åíüò óôáèìïý ôçí êáôá÷þñéóç, ôçí áðïìüíù-
óç ëÜèïõò êáé ôçí áíÜêáìøç, ôç äñïìïëüãçóç êáé ôç óõëëïãÞ óôáôéóôéêþí
óôïé÷åßùí.
Ï êýñéïò óêïðüò ôïõ FDDI-É åßíáé íá ðáñÝ÷åé óýíäåóç ìåôáîý ôùí ðñùôïêüëëùí
ôùí õøçëüôåñùí åðéðÝäùí ôïõ OSI êáé ôïõ ìÝóïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç äéáóýí-
äåóç ôùí óõóêåõþí ôïõ äéêôýïõ. Óôï ó÷Þìá 12.4 áðåéêïíßæïíôáé ïé ôÝóóåñéò ðñïäéá-
ãñáöÝò ôïõ FDDI-É, ïé ìåôáîý ôïõò ó÷Ýóåéò, êáèþò êáé ç ó÷Ýóç ôïõò ìå ôï õðïåðßðå-
äï LLC (Logical Link Control) ôïõ IEEE. Ôï õðïåðßðåäï LLC åßíáé óõóôáôéêü ôïõ äåýôå-
ñïõ åðéðÝäïõ, äçëáäÞ ôïõ MAC, óôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI.
153
Ó÷Þìá 12.4: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ FDDI-I
ÅÜí üëïé ïé êüìâïé óôï äáêôý-

12.1.4 Ëåéôïõñãßá ôïõ FDDI-É ëéï åßíáé êüìâïé FDDI-II, ôüôå
ï äáêôýëéïò ìðïñåß íá åðéôå-
Óôï öõóéêü åðßðåäï äå ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç êùäéêïðïßçóç Manchester (ÌÜèçìá 1.6),
ëÝóåé êáé ôçí õâñéäéêÞ ëåéôïõñ-
áöïý ãéá ôá 100 Mbps áðáéôåß 200 megabaud, êÜôé ðïõ åßíáé ðïëý äáðáíçñü. Áíôß ãé
ãßá, ç ïðïßá ðáñÝ÷åé êáé éóü-
áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç êùäéêïðïßçóç ôÝóóåñá áðü ôá ðÝíôå (4Â/5Â: four out of five),
÷ñïíç õðçñåóßá åêôüò áðü ôéò
óýìöùíá ìå ôçí ïðïßá êÜèå ïìÜäá áðü 4 óýìâïëá ôïõ MAC (ôá 0, 1, êáèþò êáé
õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñåé ç
ïñéóìÝíá óýìâïëá ðïõ äåí ðáñéóôÜíïõí äåäïìÝíá, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ç Ýíáñîç
âáóéêÞ ëåéôïõñãßá. Óôç âáóé-
ðëáéóßïõ) êùäéêïðïéåßôáé (ðáñéóôÜíåôáé) ìå Ýíá óýìâïëï ðïõ áðïôåëåßôáé áðü ðÝíôå
êÞ ëåéôïõñãßá ôïõ FDDI-II ôï
êõøåëßäåò. ÊÜèå êõøåëßäá ðåñéÝ÷åé Ýíá óôïé÷åßï óÞìáôïò (ðáñïõóßá Þ áðïõóßá öù-
óõã÷ñïíéóìÝíï êáé ôï áóõã-
ôüò). Ìå ôïí ôñüðï áõôü ç áðüäïóç áíåâáßíåé óôï 80%. Áðü ôïõò 32 óõíäõáóìïýò
÷ñüíéóôï öïñôßï ìåôáäßäïíôáé
(25=32) ðïõ ìðïñïýí íá ãßíïõí, ç êùäéêïðïßçóç ôùí óõìâüëùí ðåñéëáìâÜíåé 16
üðùò êáé óôï FDDI-É.
óõíäõáóìïýò ãéá ôá äåäïìÝíá, 3 ãéá ôïõò ïñéïèÝôåò, 2 ãéá ôïí Ýëåã÷ï, 3 ãéá ôç óçìá-
ôïäüôçóç ôïõ õëéêïý, åíþ 8 ðáñáìÝíïõí á÷ñçóéìïðïßçôïé. Ôï ó÷Þìá áõôü åîáóöáëß-
154
æåé ôç äõíáôüôçôá óõã÷ñïíéóìïý

êáé ôçí áýîçóç ôçò áîéïðéóôßáò óôç
ëÞøç.
Ôï ðëåïíÝêôçìá áõôïý ôïõ ó÷Þ-
ìáôïò åßíáé ç åîïéêïíüìçóç åýñïõò
æþíçò, åíþ ôï ìåéïíÝêôçìá åßíáé ç
áðþëåéá ôçò äõíáôüôçôáò ôïõ
áõôï-÷ñïíéóìïý ôçò êùäéêïðïßçóçò
Manchester. Ãéá ôçí áíáðëÞñùóç
áõôÞò ôçò äõíáôüôçôáò ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé ìéá ìåãÜëç óåéñÜ äõáäéêþí
øçößùí ç ïðïßá óõã÷ñïíßæåé ôï ñï-
ëüé ôïõ äÝêôç ìå ôï ñïëüé ôïõ ðï-
ìðïý. ÅðéðëÝïí üëá ôá ñïëüãéá
ðñÝðåé íá Ý÷ïõí áðüêëéóç ôï ðïëý
0,005%, þóôå ðëáßóéá 4.500 ÷áñá-
êôÞñùí, ôï ðïëý, íá ìðïñïýí íá
óôáëïýí ÷ùñßò êßíäõíï ìåôáôüðé-
óçò ôïõ ñïëïãéïý ôïõ äÝêôç ìá-
êñéÜ áðü ôï óõã÷ñïíéóìü ìåôÜäï-
óçò ôçò óåéñÜò äåäïìÝíùí.
Ôï FDDI-É âáóßæåôáé óôï ðñüôõ-
ðï ÉÅÅÅ 802.5. Ãéá ôç ìåôÜäïóç
åíüò ðëáéóßïõ äåäïìÝíùí Ýíáò
êüìâïò ðñÝðåé ðñþôá íá ðÜñåé
óôçí êáôï÷Þ ôïõ ôï êïõðüíé, ôï
ïðïßï áðïìáêñýíåé áðü ôï äßêôõï,
üôáí áõôü ïëïêëçñþóåé ôïí êýêëï
ôïõ ìÝóá óôï äáêôýëéï. Ìßá äéá-
öïñÜ áíÜìåóá óôï ÉÅÅÅ 802.5 êáé
óôï FDDI-É åßíáé üôé óôï ÉÅÅÅ 802.5
Ó÷Þìá 12.5: Êõêëïöïñßá ôïõ êïõðïíéïý óýìöùíá ìå ôï ðñüôõðï FDDI-É Ýíáò êüìâïò ìðïñåß íá ìç äç-
ìéïõñãÞóåé Ýíá íÝï êïõðüíé, ìÝ÷ñé
ôï ðëáßóéü ôïõ íá êÜíåé ôï ãýñï ôïõ äáêôõëßïõ êáé íá åðéóôñÝøåé. Óå Ýíá FDDI-É ìå
1.000 êüìâïõò êáé 200 km êáëùäßùóçò ïðôéêÞò ßíáò ï ÷ñüíïò ðïõ ÷Üíåôáé ðåñéìÝíï-
íôáò ôï ðëáßóéï íá êÜíåé ôï ãýñï ôïõ äáêôõëßïõ åßíáé óçìáíôéêüò. Ãéá ôï ëüãï áõôü
áðïöáóßóôçêå íá åðéôñÝðåôáé óôïí êüìâï íá âÜëåé îáíÜ Ýíá íÝï êïõðüíé åðÜíù óôï
äáêôýëéï, ìüëéò ìåôáäþóåé ôá ðëáßóéÜ ôïõ. ÅðïìÝíùò, áí ï äáêôýëéïò åßíáé ìåãÜëïò,
ìðïñïýí íá õðÜñ÷ïõí ôáõôü÷ñïíá ðïëëÜ ðëáßóéá åðÜíù ôïõ (ó÷Þìá 12.5).
Ôï FDDI-É åðéôñÝðåé ôç ìåôÜäïóç ðëáéóßùí ðáñüìïéùí ìå áõôÜ ôïõ ðñïôýðïõ ÉÅÅÅ
802.5, ôá ïðïßá óõìðåñéëáìâÜíïõí ôá äõáäéêÜ øçößá åðéâåâáßùóçò ëÞøçò óôï ðå-
äßï êáôÜóôáóçò ðëáéóßïõ. Åðßóçò åðéôñÝðåé óå åéäéêÜ óõã÷ñïíéóìÝíá ðëáßóéá äåäï-
ìÝíùí PCM (Pulse Code Modulation) íá ìåôáäßäïíôáé ìå êõêëþìáôá Þ äåäïìÝíá ISDN
(Integrated Services Digital Network). Ôá óõã÷ñïíéóìÝíá ðëáßóéá äçìéïõñãïýíôáé êÜèå
155
125 ìsec áðü Ýíáí êýñéï êüìâï, ãéá íá äþóïõí 8.000 äåßãìáôá áíÜ äåõôåñüëåðôï
ôá ïðïßá áðáéôïýíôáé áðü ôá óõóôÞìáôá PCM. ÊáèÝíá áðü áõôÜ ôá ðëáßóéá Ý÷åé ìßá
åðéêåöáëßäá, äåäïìÝíá ôùí 16 ÷áñáêôÞñùí ðïõ äå ÷ñçóéìïðïéïýí ìåôáãùãÞ êõêëþ-
ìáôïò, êáèþò êáé äåäïìÝíá 96 ÷áñáêôÞñùí, ôï ðïëý, ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ìåôáãùãÞ
êõêëþìáôïò, äçëáäÞ 96, ôï ðïëý, êáíÜëéá PCM áíÜ ðëáßóéï. Ï áñéèìüò 96 ðñïôéìÞèçêå,
äéüôé åðéôñÝðåé 4 êáíÜëéá Ô1
¸íáò êüìâïò ìðïñåß íá áðïêôÞóåé ìßá Þ ðåñéóóüôåñåò ÷ñïíïèõñßäåò óå Ýíá óõã-
(4 * 24) óôá 1,544 Mbps
÷ñïíéóìÝíï ðëáßóéï, ïé ïðïßåò öõëÜóóïíôáé ó áõôü, ìÝ÷ñé íá áðïäåóìåõôïýí ìå
(ÁìåñéêÞò) Þ 3 êáíÜëéá Å1 (3
óõãêåêñéìÝíç åíôïëÞ. Ôï óõíïëéêü åýñïò æþíçò ðïõ äå ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôá óõã-
* 32) óôá 2,048 Mbps (Åõ-
÷ñïíéóìÝíá ðëáßóéá êáôáíÝìåôáé áíÜëïãá ìå ôç æÞôçóç. Ïé ÷ñïíïèõñßäåò ðïõ åßíáé
ñþðçò) íá ôáéñéÜæïõí óå Ýíá
äéáèÝóéìåò íá åê÷ùñçèïýí óå êÜèå ðëáßóéï åßíáé äéáêñéôÝò ìÝóù ìéáò ìÜóêáò (mask)
ðëáßóéï, êÜíïíôÜò ôï Ýôóé êá-
äõáäéêþí øçößùí ôïõ ßäéïõ ôïõ ðëáéóßïõ. Ç áóõã÷ñüíéóôç êõêëïöïñßá äéáéñåßôáé óå
ôÜëëçëï ãéá ÷ñÞóç óå ïðïéï-
êáôçãïñßåò ðñïôåñáéïôÞôùí, ìå ôçí õøçëüôåñç ðñïôåñáéüôçôá íá Ý÷åé ôïí ðñþôï
äÞðïôå óçìåßï ôïõ êüóìïõ. ¸íá
ëüãï óôï åýñïò æþíçò ðïõ áðïìÝíåé.
óõã÷ñïíéóìÝíï ðëáßóéï äå-
Ôï ðñùôüêïëëï MAC áðáéôåß êÜèå êüìâïò íá Ý÷åé Ýíá ìåôñçôÞ ÷ñüíïõ ãéá ôçí ðåñé- óìåýåé áíÜ 125 ìsec 6,144
öïñÜ ôïõ êïõðïíéïý, þóôå íá êñáôÜåé óôïé÷åßá ó÷åôéêÜ ìå ôï ÷ñüíï ðïõ ðÝñáóå áðü Mbps åýñïõò æþíçò ãéá ôá 96
ôçí ôåëåõôáßá åìöÜíéóÞ ôïõ. ¸íáò áëãüñéèìïò ðñïôåñáéüôçôáò, ðáñüìïéïò ìå áõ- êáíÜëéá ðïõ ìåôáäßäïíôáé ìå
ôüí ôïõ ÉÅÅÅ 802.4, ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá íá êáèïñßæåé ðïéåò êáôçãïñßåò ðñïôåñáéïôÞ- êõêëþìáôá. ÅðïìÝíùò 16, ôï
ôùí ìðïñïýí íá ìåôáäïèïýí óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï ðÝñáóìá ôïõ êïõðïíéïý. ÅÜí ôï ðïëý, óõã÷ñïíéóìÝíá ðëáßóéá
êïõðüíé ðñïðïñåýåôáé ôïõ ðñïãñáììáôéóìÝíïõ ÷ñüíïõ, ìðïñïýí íá ìåôáäïèïýí áíÜ 125 ìsec ÷ñçóéìïðïéïýí
üëåò ïé ðñïôåñáéüôçôåò, åÜí üìùò âñßóêåôáé ðßóù áðü ôïí ðñïãñáììáôéóìÝíï ÷ñü- ìÝ÷ñé 1.536 êáíÜëéá PCM ðïõ
íï, ìðïñåß íá ìåôáäïèåß ìüíï ç õøçëüôåñç ðñïôåñáéüôçôá. äåóìåýïõí ìÝ÷ñé 98,3 Mbps.
12.1.5 ÐåñéãñáöÞ ôïõ FDDI-II

¸íáò êüìâïò FDDI-II ëåéôïõñãåß åßôå óôç âáóé-
êÞ åßôå óôçí õâñéäéêÞ ìïñöÞ, áíÜëïãá ìå ôçí ðá-
ñïõóßá éóü÷ñïíçò êßíçóçò, äçëáäÞ êßíçóçò óôá-
èåñïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò (ÌÜèçìá 11.1). Ç âá-
óéêÞ ìïñöÞ ëåéôïõñãåß üðùò êáé óôçí ðåñßðôùóç
ôïõ FDDI-I. ¼ôáí ï ÷ñÞóôçò æçôÜåé áðü ôïí SMT
íá ìåôáäþóåé éóü÷ñïíç êßíçóç ìÝóù êáôÜëëçëçò
óçìáôïäïóßáò, ï SMT ìåôáöÝñåé ôï äáêôýëéï óôçí
õâñéäéêÞ ìïñöÞ. ÅðïìÝíùò ôï FDDI-II, åêôüò áðü
ôéò óõã÷ñïíéóìÝíåò êáé ôéò áóõã÷ñüíéóôåò õðç-
ñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé
ìå ôïí ßäéï ôñüðï êáé áðü ôï FDDI-I ðáñÝ÷åé êáé
éóü÷ñïíåò õðçñåóßåò (GBR êùäéêïðïßçóç) óå êõ-
êëþìáôá ìåôáãùãÞò ãéá öùíÞ êáé âßíôåï (êõêëþ- Ó÷Þìá 12.6: Õðçñåóßåò ðáñå÷üìåíåò áðü ôï FDDI-II
ìáôá ìå óýíäåóç). Åðßóçò óçìåéþíåôáé üôé ôï
FDDI-II åðéôñÝðåé óôá ðñùôüêïëëá íá åöáñìüæïõí ìç÷áíéóìïýò ðïõ äßíïõí ôç äõíá-
ôüôçôá óå ìéá óýíäåóÞ ôïõ íá ðáñÝ÷åé éóü÷ñïíç õðçñåóßá ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí óå
êõêëþìáôá ìåôáãùãÞò. Ì áõôü ôïí ôñüðï ôï FDDI-II Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá äéá÷åéñß-
æåôáé ôç öùíÞ, ôï âßíôåï, êáèþò êáé ôá äåäïìÝíá (ó÷Þìá 12.6).
156
12.1.6 ÐñïäéáãñáöÝò ôïõ FDDI-II

Óôo ó÷Þìá 12.7 ðáñïõóéÜæïíôáé ôá óôïé÷åßá ôùí ðñùôïêüëëùí ôïõ FDDI-II. Óôï öõ-
óéêü åðßðåäï ç äéá÷åßñéóç ôïõ óôáèìïý åñãáóßáò ãßíåôáé üðùò êáé óôï áðëü FDDI-É.
ÏðïéáäÞðïôå åöáñìïãÞ ÷ñç- Óôï åðßðåäï MÁC ðñïóôÝèçêáí äýï íÝá óôïé÷åßá, ôá I-MAC êáé H-MUX. Ôï I-MAC
óéìïðïéåß ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí (Isochronous Media Access Control) êáèïñßæåé ôïõò êáíüíåò äéáìïéñáóìoý ôùí êá-
äåäïìÝíùí ôçò ìüíéìï êýêëù- íáëéþí ðïõ äåóìåýïíôáé ãéá ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò. Ôï H-MUX (Çybrid MUltipleXer)
ìá ìðïñåß íá õëïðïéçèåß ìÝóù óõíäõÜæåé ôï öïñôßï ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò êáé ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ áðü ôï óôáèìü
ôçò õâñéäéêÞò ëåéôïõñãßáò ôïõ åêðïìðÞò óôï öõóéêü ìÝóï. Ïé ðñïäéáãñáöÝò ãéá ôá H-MUX êáé I-MAC óõíäõÜæïíôáé
FDDI-II, áñêåß íá éêáíïðïéïý- óå Ýíá ðñüôõðï ðïõ ïíïìÜæåôáé HRC (Hybrid Ring Control).
íôáé ïé áðáéôÞóåéò ãéá ôï åý-
ñïò æþíçò.
12.1.7 Ëåéôïõñãßá ôïõ FDDI-II
¸íá äßêôõï FDDI-II áñ÷ßæåé ôõðéêÜ ôç ëåéôïõñãßá ôïõ áðü ôç âáóéêÞ ìïñöÞ, èÝôïíôáò
áñ÷éêÝò ôéìÝò óôá ñïëüãéá êáé óôéò ðáñáìÝôñïõò ðïõ åßíáé áðáñáßôçôåò ãéá ôç ëåéôïõñãßá
ôïõ ðñùôoêüëëïõ ÷ñïíéêïý êïõðïíéïý, êáé êáôüðéí ìåôáðßðôåé óôçí õâñéäéêÞ ëåéôïõñãßá.
ÐñïêåéìÝíïõ íá åðéôåõ÷èåß ç ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò êáé åðïìÝíùò íá äéåõèåôçèåß ç
éóü÷ñïíç ìåôÜäïóç, ôï FDDI-II áíáðôýóóåé Ýíá åéäéêü ðëáßóéï ðïõ ïíïìÜæåôáé êýñéïò
êýêëïò (ó÷Þìá 12.8). Ï êýñéïò êýêëïò åß-
íáé õðåýèõíïò ãéá ôç äçìéïõñãßá ìç êý-
ñéùí êýêëùí ìå ñõèìü 8 ÊHz(125 ìsec),
êáèþò êáé ãéá ôçí êáèõóôÝñçóç ðïõ åß-
íáé áðáñáßôçôç ðñïêåéìÝíïõ íá äéáôçñåß-
ôáé áêÝñáéï ôï ðëÞèïò ôïõò ìÝóá óôï äá-
êôýëéï. Óôá 100 Mbps ìðïñïýí íá ìåôá-
äïèïýí 1262,5 ÷áñáêôÞñåò óå 125 ìsec.
Ïé ÷áñáêôÞñåò ôùí êýêëùí áíáôßèåíôáé
åê ôùí ðñïôÝñùí óå äéÜöïñá êáíÜëéá ôïõ
äáêôõëßïõ, ìå áðïôÝëåóìá ïé 1.560 ÷á-
ñáêôÞñåò êÜèå êýêëïõ íá ìïéñÜæïíôáé óå
16 êáíÜëéá åõñåßáò æþíçò (WBCs: Wide
Band Channels), ôá ïðïßá ìðïñïýí íá ÷åé-
ñéóôïýí öïñôßï ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ Þ ìå-
ôáãùãÞò êõêëþìáôïò (ó÷Þìá 12.7). ¼ëá
ôá êáíÜëéá ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ åíþíï-
íôáé, ãéá íá ó÷çìáôßóïõí Ýíá êáíÜëé ôï
ïðïßï äéá÷åéñßæåôáé ôï ðñùôüêïëëï ÷ñï-
íéêïý êïõðïíéïý (timed token protocol).
¼ôáí Ýíáò êýêëïò ïëïêëçñþóåé ôçí ðå-
ñéöïñÜ ôïõ óôï äáêôýëéï, äéáãñÜöåôáé áðü
ôïí êýñéï êýêëï. Ôï õðïåðßðåäï I-MAC, óå
óõíåñãáóßá ìå ôï HRC, åëÝã÷åé ôá êáíÜëéá
Ó÷Þìá 12.7: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ FDDI-II åõñåßáò æþíçò (WBCs) ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
157
íôáé ãéá ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò. ÊÜèå

WBC ìðïñåß íá õðïóôçñßîåé Ýíá éóü-
÷ñïíï êáíÜëé. ÅíáëëáêôéêÜ, Ýíá WBC
ìðïñåß íá õðïäéáéñåèåß áðü ôï I-MAC
óå Ýíáí áñéèìü áðü õðïêáíÜëéá. ÁõôÜ
ôá îå÷ùñéóôÜ õðïêáíÜëéá åðéôñÝðïõí
ôáõôü÷ñïíç, áíåîÜñôçôç êáé éóü÷ñïíç
åðéêïéíùíßá áíÜìåóá óå äéáöïñåôéêÜ
æåýãç óôáèìþí FDDI-II.
ÊáôÜ ôçí êáíïíéêÞ ëåéôïõñãßá (âáóé-
êÞ ìïñöÞ) åíüò äéêôýïõ FDDI-II äñáóôç-
ñéïðïéåßôáé ìéá áêïëïõèßá áðü êýêëïõò
ðïõ äçìéïõñãïýíôáé áðü ôïí êýñéï êý-
êëï. Ïé óôáèìïß åðéêïéíùíïýí ìåôáîý
ôïõò ìÝóù ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò êÜ-
íïíôáò áðü êïéíïý ÷ñÞóç åíüò ìüíéìïõ
éóü÷ñïíïõ êáíáëéïý. Åðßóçò ïé óôáèìïß
åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò ìÝóù ìåôá-
ãùãÞò ðáêÝôïõ êÜíïíôáò ÷ñÞóç ôïõ
êáíáëéïý ðáêÝôùí äåäïìÝíùí.
Ôá ðñüôõðá ôïõ FDDI-II ðáñïõóéÜ-
æïíôáé óõíïðôéêÜ óôïí ðßíáêá 12.1. Ôá
õðïåðßðåäá ôïõ FDDI-II ïíïìÜæïíôáé
MAC-2, PHY-2 êáé SMT-2.
Ó÷Þìá 12.8: Ç
ôõðïðïßçóç ôïõ êýêëïõ
ãéá ôï FDDI-II
ÌïíôÝëï áíáöïñÜò ANSI ÌïíôÝëï áíáöïñÜò ISO/IEC

HRC ANSI dpANS X3.229-199x ISO/IEC DIS 9314-5
MAC-2 ANSI X3.239-199x ISO/IEC WD 9314-8
Ðßíáêáò 12.1: Ôá ðñüôõðá
PHY-2 ANSI X3.231-199x ISO/IEC WD 9314-7 ôïõ FDDI-II (áðü ôïí
SMT-2-PS ASC X3T9.5/92-297 Äåí õðÜñ÷åé Ïêôþâñéï ôïõ 1993)
SMT-2-IS ASC X3T9.5/92-298 Äåí õðÜñ÷åé
SMT-2-CS ASC X3T9.5/92-299 Äåí õðÜñ÷åé

ÏðôéêÝò ßíåò, êïõðüíé äéÝëåõóçò, ðñùôüêïëëï 802.5, MAC, PHY, PMD, SMT, éóü÷ñï-
íç ìåôÜäïóç, ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò, ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ, ôõðïðïéÞóåéò FDDI.
158
ÌÜèçìá 12.2: Ðñüôõðï 100 Mbps

Ethernet
¼ôáí ç åðéôñïðÞ ðñïôõðïðïßçóçò ôïõ ÉÅÅÅ Üñ÷éóå íá ðñïùèåß ôçí éäÝá åíüò ôá÷ý-
ôåñïõ Ethernet, ôï ïðïßï èá ìðïñïýóå íá ìåôáäþóåé ðëáßóéá ôýðïõ Ethernet óôá 100
Mbps, ðáñïõóéÜóôçêáí äýï ðñïóåããßóåéò. Ç ðñþôç óôçñß÷ôçêå óôï CSMA/CD, ðïõ
åðéôÜ÷õíå ôï áñ÷éêü Ethernet óôá 100 Mbps, êáé ïäÞãçóå óôçí êáèéÝñùóç ôïõ ðñïôý-
ðïõ 100Base-T Fast Ethernet Þ, üðùò áðëïýóôåñá ïíïìÜæåôáé, 100 Mbps Ethernet
Þ Fast (ÃñÞãïñï) Ethernet. Ç äåýôåñç ðñïóÝããéóç ôïõ èÝìáôïò áöïñïýóå ôç äç-
ìéïõñãßá åíüò êáéíïýñéïõ ìç÷áíéóìïý åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï, ï ïðïßïò èá
âáóéæüôáí óå äéáíïìåßò ðïõ ëåéôïõñãïýí ìå âÜóç ôï áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò (demand
priority). ¸ôóé äçìéïõñãÞèçêå Ýíá íÝï ðñüôõðï ðïõ åðéôñÝðåé ôç ìåôÜäïóç ðëáéóßùí
Ethernet óýìöùíá ìå ôïí êáéíïýñéï ìç÷áíéóìü ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï. Ôï óý-
óôçìá áõôü åðåêôÜèçêå ðåñáéôÝñù, ãéá íá åðéôñÝðåé êáé ôç ìåôÜäïóç ðëáéóßùí äá-
êôõëßïõ ìå êïõðüíé, êáé ôï íÝï ðñüôõðï ïíïìÜóôçêå 100Âase-VGAnyLAN.
Ó áõôü ôï ìÜèçìá ðáñïõóéÜæåôáé ôï ðñùôüêïëëï 100Base-T Fast Ethernet, ðïõ
åßíáé ìÝñïò ôïõ ðñùôüôõðïõ ðñïôýðïõ ÉÅÅÅ 802.3 êáé ïñßæåôáé áðü ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ
802.3u. Ôï óýóôçìá 100Âase-VGAnyLAN êáèïñßóôçêå ùò ðñüôõðï ôïõ IEEE 802.12
êáé èá áðïôåëÝóåé áíôéêåßìåíï áíÜëõóçò ôïõ åðüìåíïõ ìáèÞìáôïò.
12.2.2 ÖõóéêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò óôo 100 Mbps

Åthernet
Óå óýãêñéóç ìå ôéò ðñïäéáãñáöÝò ãéá ôá ðñüôõðá ôùí 10 Mbps, ôï ðñüôõðï ôùí
100 Mbps Ethernet ìåéþíåé êáôÜ 10 öïñÝò ôï ÷ñüíï bit, äçëáäÞ ôï ÷ñüíï ðïõ áðáé-
ôåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç åíüò äõáäéêïý øçößïõ óå Ýíá êáíÜëé Ethernet, ãåãïíüò ðïõ
Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôï äåêáðëáóéáóìü ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò ìå ôoí ïðïßo áðï-
óôÝëëïíôáé ðáêÝôá óôï öõóéêü ìÝóï. Åêôüò üìùò áðü áõôü, ôá õðüëïéðá óçìáíôéêÜ
èÝìáôá ôïõ óõóôÞìáôïò Ethernet, óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí ôçò ôõðïðïßçóçò ôïõ ðëáé-
óßïõ, ôçò ðïóüôçôáò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäþóåé Ýíá ðëáßóéï, êáèþò
êáé ôïõ ìç÷áíéóìïý åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï, ðáñáìÝíïõí áíáëëïßùôá.
Ïé ðñïäéáãñáöÝò ôïõ 100 Ìbps Ethernet ðåñéëáìâÜíïõí ìç÷áíéóìïýò ãéá áõôüìá-
ôç äéá÷åßñéóç ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò óôï ìÝóï. Áõôü åðéôñÝðåé óôïõò êáôáóêåõá-
óôÝò íá ðáñÝ÷ïõí äéðëü ðåñéâÜëëïí áëëçëåðßäñáóçò ãéá ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò ôïõ
óõóôÞìáôïò Ethernet, ôï ïðïßï Ýôóé ìðïñåß íá åãêáôáóôáèåß êáé íá ëåéôïõñãÞóåé áõ-
ôüìáôá åßôå óôá 10 Mbps åßôå óôá 100 Mbps.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò ôýðïé öõóéêïý ìÝóïõ (êáëùäßïõ) ðïõ Ý÷ïõí ðñïäéáãñáöåß áðü ôï
159
ðñüôõðï 100 Ìbps Ethernet ãéá ôçí åêðïìðÞ óçìÜôùí (ó÷Þìá 12.9). Áõôïß ïé ôñåéò
ôýðïé áðïäßäïíôáé ìå ôá óýìâïëá ðïõ Ý÷ïõí ðñïôáèåß áðü ôï ÉÅÅÅ. ¼ðùò Ý÷åé áíá-
öåñèåß êáé óôï ÌÜèçìá 7.5, ï óõìâïëéóìüò áõôþí ôùí ôýðùí ðåñéëáìâÜíåé ôñåéò
ðëçñïöïñßåò. Ç ðñþôç ðëçñïöïñßá, äçëáäÞ ôï «100», äçëþíåé ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò
(100 Mbps). Ç äåýôåñç ðëçñïöïñßá, äçëáäÞ ôï «Base», äçëþíåé ôï âáóéêü åýñïò
(baseband), ðïõ åßíáé ç ìïñöÞ óçìáôïäïóßáò. Óçìáôïäüôçóç âáóéêïý åýñïõò óç-
ìáßíåé áðëþò üôé ôá óÞìáôá Ethernet ìåôáäßäïíôáé ìüíï óôï åðßðåäï ôïõ öõóéêïý
ìÝóïõ. Ôï ôñßôï ìÝñïò ôïõ óõìâïëéóìïý ðáñÝ÷åé ðëçñïöïñßá ãéá ôïí ôýðï ôïõ öõóé-
êïý ìÝóïõ ìåôÜäïóçò (ôýðïò êáëùäßïõ). O ôýðïò T4 ðáñéóôÜíåé Ýíá êáëþäéï óõíå-
óôñáììÝíùí æåõãþí (UTP, êáôçãïñßáò 3 ôïõëÜ÷éóôïí), ôï ïðïßï üìùò ìåéïíåêôåß óôï
üôé åðéâÜëëåé ôç ÷ñÞóç êáé ôùí ôåóóÜñùí æåõãþí ôïõ, üôáí õðÜñ÷ïõí åãêáôáóôÜóåéò
ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ìüíï ôá äýï. Ï ôýðïò TX ðáñéóôÜíåé Ýíá êáëþäéï óõíåóôñáììÝ-
íùí æåõãþí ðïõ áðïôåëåßôáé áðü äýï æåýãç óõñìÜôùí êáé âáóßæåôáé óôï ðñüôõðï ôïõ
ANSI ãéá ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí. Ï ôýðïò FX ðáñéóôÜíåé Ýíá óýíäåóìï ïðôéêÞò ßíáò ï
ïðïßïò âáóßæåôáé óôï ðñüôõðï ðïõ Ý÷åé áíáðôõ÷èåß áðü ôï ANSI êáé ÷ñçóéìïðïéåß äýï
êáëþäéá ïðôéêÞò ßíáò. Ôá ðñüôõðá öõóéêïý ìÝóïõ TX êáé FX åßíáé ãíùóôÜ êáé ùò
100Base-X.
Ó÷Þìá 12.9: Ïé ôñåéò ôýðïé öõóéêïý ìÝóïõ ãéá ôï ðñüôõðï 100 Mbps Ethernet
12.2.3 Áõôüìáôç äéáðñáãìÜôåõóç

Ç ëåéôïõñãßá ôçò áõôüìáôçò äéáðñáãìÜôåõóçò (auto-negotiation) åßíáé Ýíá ðñïáéñå-
ôéêü óôïé÷åßï ôïõ ðñïôýðïõ Ethernet, ðïõ åðéôñÝðåé óôéò óõóêåõÝò íá áíôáëëÜóóïõí
ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå ôéò äõíáôüôçôÝò ôïõò åðÜíù óå ìéá óõãêåêñéìÝíç óýíäåóç.
Ðéï áíáëõôéêÜ, ç áõôüìáôç äéáðñáãìÜôåõóç åßíáé Ýíáò ìç÷áíéóìüò ðïõ åëÝã÷åé ôï
öõóéêü ìÝóï, üôáí åãêáèßóôáôáé ìéá íÝá óýíäåóç êÜðïéáò äéêôõáêÞò óõóêåõÞò. Áíé-
÷íåýåé ôéò äõíáôüôçôåò ðïõ ðáñÝ÷åé ç óõóêåõÞ óôï Üëëï Üêñï ôçò óýíäåóçò êáé ôçò
ãíùóôïðïéåß ôéò äéêÝò ôçò, þóôå áõôÞ íá åðéëÝîåé êáé íá äéáìïñöþóåé áõôüìáôá ôïí
õøçëüôåñçò áðüäïóçò óõíäõáóìü äõíáôïôÞôùí êáé áëëçëåðßäñáóçò. Ç áõôüìáôç
äéáðñáãìÜôåõóç åðéôñÝðåé ôçí áðëÞ, áõôüìáôç óýíäåóç óõóêåõþí ðïõ ðñïÝñ÷ï-
íôáé áðü äéáöïñåôéêïýò êáôáóêåõáóôÝò êáé õëïðïéïýí Ýíá ðëÞèïò óõíäõáóìþí.
Ç áõôüìáôç äéáðñáãìÜôåõóç äñá óáí ðåñéóôñïöéêüò äéáêüðôçò ðïõ åðéëÝãåé áõ-
160
ôüìáôá ôïí êáôÜëëçëï ôýðï öõóéêïý ìÝóïõ (üðùò 10Base-T, 100Base-TX, 100Base-
T4) áíÜëïãá ìå ôéò äõíáôüôçôåò êáèåíüò. Áðü ôç óôéãìÞ ðïõ èá åðéëåãåß ï õøçëüôå-
ñçò áðüäïóçò óõíäõáóìüò ôùí äõíáôïôÞôùí ôïõò (ðßíáêáò 12.2), ï ìç÷áíéóìüò
ôçò áõôüìáôçò äéáðñáãìÜôåõóçò åðáíáöÝñåé ôïí Ýëåã÷ï ôïõ êáíáëéïý óôçí êáôÜë-
ëçëç ôå÷íïëïãßá êáé ãßíåôáé äéáöáíÞò, ìÝ÷ñé íá äéáêïðåß ç óýíäåóç.
Ðßíáêáò 12.2: Ðßíáêáò åðßëõóçò ðñïôåñáéïôÞôùí óôçí áõôüìáôç äéáðñáãìÜôåõóç
12.2.4 Full Duplex Ethernet

Ôï Full Duplex Ethernet (ÐëÞñùò Áìößðëåõñï Ethernet) åßíáé ìéá ðáñáëëáãÞ ôçò
ôå÷íïëïãßáò Ethernet, ðïõ áõôÞ ôç óôéãìÞ âñßóêåôáé óå äéáäéêáóßá ðñïôõðïðïßçóçò
áðü ôï IEEE. Ëüãù ôçò áðïõóßáò åíüò åðßóçìïõ ðñïôýðïõ ïé êáíüíåò ãéá ôï ìÞêïò
ìéáò ðëÞñùò áìößðëåõñçò óýíäåóçò ìðïñåß íá äéáöÝñïõí áíÜëïãá ìå ôïí êáôá-
óêåõáóôÞ. ÌÝ÷ñé íá ïëïêëçñùèåß, íá êáôáóêåõáóôåß êáé íá äïêéìáóôåß óôçí ðñÜîç
ôï ðñüôõðï áõôü, äåí åßíáé âÝâáéï üôé ï åîïðëéóìüò åíüò êáôáóêåõáóôÞ ìðïñåß íá
÷ñçóéìïðïéçèåß óå óõíåñãáóßá ìå ôïí åîïðëéóìü êÜðïéïõ Üëëïõ êáôáóêåõáóôÞ.
Ç ðëÞñùò áìößðëåõñç ëåéôïõñãßá åßíáé áñêåôÜ áðëÞ óå óýãêñéóç ìå ôï áñ÷éêü
Ethernet, áöïý ïé óõóêåõÝò óå êÜèå Üêñï ìéáò ðëÞñùò áìößðëåõñçò óýíäåóçò ìðï-
ñïýí íá áðïóôÝëëïõí êáé ôáõôï÷ñüíùò íá ëáìâÜíïõí äåäïìÝíá. Ôï ðëåïíÝêôçìá
áõôÞò ôçò ðñïóÝããéóçò åßíáé üôé Ýíáò ðëÞñùò áìößðëåõñïò óýíäåóìïò ìðïñåß èåù-
ñçôéêÜ íá ðñïóöÝñåé äéðëÜóéï ñõèìü ìåôÜäïóçò óå ó÷Ýóç ìå ôçí êáíïíéêÞ ìïñöÞ
ôïõ 100 Ìbps Ethernet. Ôï Full Duplex Ethernet åðéôñÝðåé ôç óýíäåóç ìßáò ìüíï óõ-
óêåõÞò óå êÜèå Üêñï ôïõ óõíäÝóìïõ, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá Ýíáò óôáèìüò
åñãáóßáò Þ ìßá èýñá ìåôáãùãÞò äéáíïìÝá.
12.2.5 Óýíäåóç óôï óýóôçìá 100 Mbps Ethernet

Óôï ó÷Þìá 12.10 ðáñïõóéÜæïíôáé ôá ôìÞìáôá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí õëï-
ðïßçóç ìéáò óýíäåóçò óå Ýíá óýóôçìá öõóéêïý ìÝóïõ 100 Mbps, üðùò áõôÜ ïñßæï-
íôáé óôï ðñüôõðï ôïõ IEEE. ÁíáëõôéêÜ, ôá ôìÞìáôá áõôÜ åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ç óýíäåóç ìå ôï öõóéêü ìÝóï ãßíåôáé ìÝóù ôçò åîáñôþìåíçò áðü ôï ìÝóï
äéåðáöÞò (MDI: Medium Dependent Interface). Óôç äåîéÜ ðëåõñÜ ôïõ ó÷Þìá-
ôïò 12.10 öáßíåôáé ôï öõóéêü ìÝóï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç óç-
161
Ó÷Þìá 12.10: Ó÷åäéÜãñáììá ìéáò 100 Mbps äéêôõáêÞò óýíäåóçò
ìÜôùí ôýðïõ Ethernet. Áõôü ìðïñåß íá áíÞêåé óå ïðïéïíäÞðïôå áðü ôïõò ôñåéò
ôýðïõò öõóéêþí ìÝóùí ðïõ ïñßóôçêáí ðñïçãïõìÝíùò.
ü Ç óõóêåõÞ öõóéêïý åðéðÝäïõ (PHY: Physical Layer Device) åêôåëåß ôçí ßäéá
ëåéôïõñãßá ìå Ýíáí ðïìðïäÝêôç ôïõ óõóôÞìáôïò 10 Mbps Ethernet. Ìðïñåß
íá åßíáé Ýíá óýíïëï áðü ïëïêëçñùìÝíá êõêëþìáôá åðÜíù óôç èýñá Ethernet
Þ ìéá äéêôõáêÞ óõóêåõÞ Þ áêüìç êáé Ýíá ìéêñü êïõôß åöïäéáóìÝíï ìå Ýíá
êáëþäéï MII, üðùò ï åîùôåñéêüò ðïìðïäÝêôçò êáé ôï êáëþäéï ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé óôï 10 Mbps Ethernet.
ü Ç áíåîÜñôçôç áðü ôï öõóéêü ìÝóï äéåðáöÞ (ÌÉÉ: Media Independent
Inerface) åßíáé ìéá ðñïáéñåôéêÞ çëåêôñïíéêÞ óõóêåõÞ. ÐáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá
óýíäåóçò ôùí ëåéôïõñãéþí åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ðïõ åêôåëïýíôáé
óôç äéêôõáêÞ óõóêåõÞ ìå ôçí PHY ðïõ óôÝëíåé ìçíýìáôá óôï öõóéêü ìÝóï.
Ìéá ÌÉÉ ìðïñåß åðéëåêôéêÜ íá õðïóôçñßîåé ëåéôïõñãßá óôá 10 Mbps êáé óôá 100
Mbps, åðéôñÝðïíôáò Ýôóé óå äéêôõáêÝò óõóêåõÝò íá óõíäÝïíôáé óå 10Base-T
êáé óå 100Base-T ôìÞìáôá ôïõ äéêôýïõ.
Ç ÌÉÉ Ý÷åé ó÷åäéáóôåß Ýôóé, þóôå íá êÜíåé åìöáíåßò ôéò äéáöïñÝò ôïõ óÞìáôïò
áíÜìåóá óôá äéáöïñåôéêïý ìÝóïõ (Ô4, FX, TX) ôìÞìáôá ôïõ äéêôýïõ. Êýñéï
Ýñãï ôçò óõóêåõÞò åßíáé ç ìåôáôñïðÞ ôùí çëåêôñéêþí óçìÜôùí ðïõ ëáìâÜíï-
íôáé áðü ôá äéáöïñåôéêÜ öõóéêÜ ìÝóá ôùí ôìçìÜôùí ôïõ äéêôýïõ óå øçöéáêÜ,
ôá ïðïßá ôï äßêôõï óôÝëíåé ìå ôç óåéñÜ ôïõ óôç óõóêåõÞ. Ç çëåêôñïíéêÞ ðëá-
êÝôá ôçò MII ìðïñåß íá óõíäåèåß ìå Ýíáí åîùôåñéêü ðïìðïäÝêôç ìÝóù åíüò
óõíäåôÞñá MII 40 áêßäùí êáé åíüò ìéêñïý êáëùäßïõ ÌÉÉ. Ôï êáëþäéï ÌÉÉ ðïõ
÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá óýíäåóç ìå åîùôåñéêïýò ðïìðïäÝêôåò ôùí 100 Mbps ïñß-
æåôáé ùò Ýíá êáëþäéï 40 áêßäùí, ìå âýóìá 40 áêßäùí óôï Ýíá Üêñï ôïõ, åîï-
ðëéóìÝíï ìå áñóåíéêÝò âßäåò ôýðïõ jack, ïé ïðïßåò âéäþíïõí óôéò áíôßóôïé÷åò
èçëõêÝò õðïäï÷Ýò. Ôï êáëþäéï Ý÷åé ìÝãéóôï ìÞêïò 0,5 m. ÕðÜñ÷åé åðßóçò ç
äõíáôüôçôá ï åîùôåñéêüò ðïìðïäÝêôçò íá óõíäÝåôáé áðåõèåßáò ìå ôï óýíäå-
óìï MII åðÜíù óôç óõóêåõÞ, ÷ùñßò ôçí ðáñÝìâáóç êáëùäßïõ, üôáí ôï åðéôñÝ-
162
ðåé ç ó÷åäßáóç ôïõ ðïìðïäÝêôç.

ü Ç äéêôõáêÞ óõóêåõÞ ïñßæåôáé óôï ðñüôõðï ôïõ ÉÅÅÅ ùò ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç
äåäïìÝíùí (DTE: Data Terminal Equipment). ÊÜèå DTE ðïõ óõíäÝåôáé óå Ýíá
óýóôçìá Ethernet åßíáé åîïðëéóìÝíç ìå ìéá äéåðáöÞ Ethernet (Ethernet
interface). Ç äéåðáöÞ áõôÞ ðáñÝ÷åé ôç óýíäåóç ìå ôï öõóéêü ìÝóï ôïõ Ethernet
êáé ðåñéÝ÷åé ôï áðáñáßôçôï õëéêü êáé ëïãéóìéêü ãéá ôçí åêôÝëåóç ôùí ëåéôïõñ-
ãéþí åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï ðñïêåéìÝíïõ íá áðïóôáëåß Ýíá ðëáßóéï óå
êÜðïéï êáíÜëé Ethernet.
12.2.6 ÅðáíáëÞðôåò
Èá ðñÝðåé íá óçìåéùèåß üôé ïé èýñåò Ethernet ôùí åðáíáëçðôþí äå ÷ñçóéìïðïéïýí
äéåðáöÝò Ethernet. Ìéá èýñá åðáíáëÞðôç óõíäÝåôáé ìå ôï 100 Mbps Ethernet ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò ôïí ßäéï PHY êáé MDI åîïðëéóìü. ¼ìùò ãéá ôá óÞìáôá Ethernet ïé èýñåò
åðáíáëÞðôç äå ëåéôïõñãïýí óå åðßðåäï ðëáéóßïõ Ethernet, áëëÜ óå åðßðåäï äõáäéêïý
øçößïõ, ìåôáöÝñïíôáò ôá óÞìáôá áðü ôìÞìá óå ôìÞìá. Áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ, Ýíáò
äéáíïìÝáò - åðáíáëÞðôçò ìðïñåß íá åßíáé åîïðëéóìÝíïò ìå ìéá äéåðáöÞ Ethernet, þóôå
íá åîáóöáëßæåôáé Ýíáò ôñüðïò åðéêïéíùíßáò ìå ôï äßêôõï. Áõôü äßíåé ôç äõíáôüôçôá
óôïõò êáôáóêåõáóôÝò íá åöïäéÜæïõí ìå ëåéôïõñãßåò äéá÷åßñéóçò ôï äéáíïìÝá, ï ïðïßïò
ìðïñåß ðëÝïí íá åðéêïéíùíåß ìå Ýíáí áðïìáêñõóìÝíï óôáèìü ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï
áðëü ðñùôüêïëëï äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (SNMP). Ïé äéáíïìåßò ðáñÝ÷ïõí ôç äõíáôüôç-
ôá óôï äéá÷åéñéóôÞ ôïõ äéêôýïõ íá êáôáãñÜöåé áðü áðüóôáóç ôá åðßðåäá êõêëïöï-
ñßáò êáé ôá ëÜèç óôéò èýñåò ôïõ äéáíïìÝá, áëëÜ êáé íá äéáêüðôåé ôç ëåéôïõñãßá ôùí
èõñþí ãéá ôïí åíôïðéóìü êáé ôç äéüñèùóç ôùí âëáâþí.
ÕðÜñ÷ïõí äýï åßäç åðáíáëçðôþí óôï óýóôçìá 100Base-T, ï åðáíáëÞðôçò Class I
Ôï ðñüôõðï 100 Mbps Ether- êáé ï åðáíáëÞðôçò Class II. ¸íáò åðáíáëÞðôçò Class I, ï ïðïßïò åðéôñÝðåôáé íá Ý÷åé
net áðáéôåß áðü ôïõò åðáíá- ìåãáëýôåñåò êáèõóôåñÞóåéò óõã÷ñïíéóìïý, ëåéôïõñãåß ìåôáôñÝðïíôáò ôá çëåêôñé-
ëÞðôåò íá áíáãñÜöïõí ôï ëá- êÜ óÞìáôá áðü ìßá èýñá åéóüäïõ óå øçöéáêÜ, åíþ óôç óõíÝ÷åéá ôá åðáíáöÝñåé óå
ôéíéêü áñéèìü I Þ II óôï êÝ- çëåêôñéêÜ, üôáí ôá áðïóôÝëëåé óå Üëëåò èýñåò. Áõôü ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá åðáíá-
íôñï ìÝóá óå Ýíáí êýêëï. ìåôÜäïóçò ôùí óçìÜôùí óå ôìÞìáôá ôïõ äéêôýïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí äéáöïñåôéêÞ
óçìáôïäüôçóç, üðùò åßíáé ôá ôìÞìáôá ôýðïõ100Base-TX/FX êáé ôýðïõ 100Base-T4,
åðéôñÝðïíôáò ó áõôïýò ôïõò ôýðïõò ôìçìÜôùí íá åíþíïíôáé ìÝóá óå Ýíá äéáíïìÝá
- åðáíáëÞðôç. Ç äéáäéêáóßá ìåôáôñïðÞò ôùí óçìÜôùí óôïõò åðáíáëÞðôåò Class I
÷ñçóéìïðïéåß Ýíáí áñéèìü áðü ðáëìïýò ñïëïãéïý, Ýôóé þóôå ìüíï Ýíáò åðáíáëÞðôçò
Class É íá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå Ýíá äåäïìÝíï õðïäßêôõï, üôáí áõôü Ý÷åé ôï
ìÝãéóôï åðéôñåðôü ìÞêïò êáëùäßùóçò (ó÷Þìá 12.11). ¸íá ôÝôïéï õðïäßêôõï ïñßæåôáé
åðßóçìá ùò äßêôõï CSMA/CD, óôï ïðïßï èá óõìâåß óýãêñïõóç, áí äýï õðïëïãéóôÝò
ðïõ óõíäÝïíôáé ìå ôï óýóôçìá åðé÷åéñÞóïõí íá ìåôáäþóïõí ôçí ßäéá ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ.
¸íáò åðáíáëÞðôçò Class II ðåñéïñßæåôáé óå ìéêñüôåñåò êáèõóôåñÞóåéò óõã÷ñïíé-
óìïý êáé åðáíáìåôáäßäåé áìÝóùò ôï åéóåñ÷üìåíï óÞìá óå üëåò ôéò õðüëïéðåò èýñåò
÷ùñßò ôç äéáäéêáóßá ìåôáôñïðÞò ôïõ óå øçöéáêü. Ãéá ôçí åðßôåõîç ìéêñüôåñùí êáèõ-
óôåñÞóåùí óõã÷ñïíéóìïý ïé åðáíáëÞðôåò Class II óõíäÝïíôáé ìå ôìÞìáôá ôïõ äé-
êôýïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôçí ßäéá ôå÷íéêÞ óçìáôïäüôçóçò, üðùò åßíáé ôá ôìÞìáôá
163
Ó÷Þìá 12.11: Õðïäßêôõá

óýãêñïõóçò, åðáíáëÞðôåò
êáé ãÝöõñåò ðïëëþí èõñþí
164
ôýðïõ 100Base-TX êáé ôýðïõ 100Base-FX. Ï ìÝãéóôïò áñéèìüò åðáíáëçðôþí Class II

ðïõ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå Ýíá äåäïìÝíï ðåäßï, üôáí áõôü Ý÷åé ôï ìÝãéóôï
åðéôñåðôü ìÞêïò êáëùäßùóçò, åßíáé äýï.

100 Mbps Ethernet, âáóéêü åýñïò, óçìáôïäüôçóç âáóéêïý åýñïõò, áõôüìáôç äéá-
ðñáãìÜôåõóç, Full Duplex Ethernet, åîáñôþìåíç áðü ôï öõóéêü ìÝóï äéåðáöÞ (MDI),
óõóêåõÞ öõóéêïý åðéðÝäïõ (PHY), áíåîÜñôçôç áðü ôï öõóéêü ìÝóï äéåðáöÞ (ÌÉÉ),
äéåðáöÞ Ethernet, åðáíáëÞðôçò Class I, åðáíáëÞðôçò Class II.
165
ÌÜèçìá 12.3: Ðñüôõðï 100Base-

VGAnyLAN
12.3.1 To ðñüôõðï 100Base-VGAnyLAN

To 100Base-VGAnyLAN åßíáé Ýíá ðñüôõðï õøçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò, ðïõ áíôá-
ãùíßæåôáé ôï 100 Mbps Ethernet. Ìðïñåß êáíåßò íá ôï äåé óáí Ýíá õâñßäéï ôïõ ðñïôý-
ðïõ Ethernet êáé ôùí ìåèüäùí ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ï äá-
êôýëéïò ìå êïõðüíé. Ôï 100Base-VGAnyLAN áíáðôý÷èçêå êõñßùò áðü ôçí åôáéñåßá
Hewlett-Packard Ý÷ïíôáò ùò ðñüôõðï ôï IEEE 802.12. Ôï üíïìÜ ôïõ åðéëÝ÷èçêå, þóôå
íá äçëþíåé üôé:
ü ¸÷åé ñõèìü ìåôÜäïóçò 100 Mbps.
ü ×ñçóéìïðïéåß êáëþäéï Voice Grade(óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí êáôçãïñßáò 3).
ü Ìðïñåß íá åíóùìáôùèåß êáé óôï Ethernet áëëÜ êáé óôï äáêôýëéï ìå êïõðüíé
(Ôoken Ring).
ü ÐáñÝ÷åé äéêôýùóç ìÝóù ãåöõñþí (bridging).
Áíôß ôïõ ðñùôïêüëëïõ CSMA/CD ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí ðñüóâáóç óôï öõóéêü
ìÝóï ìåôÜäïóçò áðü ôï Ethernet êáé ôï 100 Mbps Ethernet, ôï ðñüôõðï 100Base-
VGAnyLAN ÷ñçóéìïðïéåß ìéá êáéíïýñéá ôå÷íéêÞ ðñü-
óâáóçò óôï ìÝóï ðïõ ïíïìÜæåôáé ðñùôüêïëëï ìå
áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò (demand priority protocol).
Ôï ðñùôüêïëëï áõôü ÷ñçóéìïðïéåß ôï óýóôçìá äéá-
ëïãÞò (polling), ôï ïðïßï äßíåé ôç äõíáôüôçôá óå
Ýíáí êáé ìüíï êüìâï íá åêðÝìðåé êÜèå óôéãìÞ. Áõôü
åîáëåßöåé ôéò óõãêñïýóåéò ðïõ óõíáíôÜìå óôá äß-
êôõá CSMA/CD êáé Ý÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá ôç ìåßù-
óç ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ. Áíôßèåôá óôá äßêôõá
100Âase-VGAnyLAN, ìå ôç âïÞèåéá åíüò ðßíáêá
ðñïôåñáéïôÞôùí óå êÜèå êüìâï áëëÜ êáé óå ôýðïõò
äåäïìÝíùí, ìðïñåß íá äïèåß ÷áìçëÞ Þ õøçëÞ ðñï-
ôåñáéüôçôá. Áõôü åðéôñÝðåé óôï 100Base-VGAnyLAN
íá ìåôáäßäåé åõêïëüôåñá ôá äåäïìÝíá ôùí ðïëõìÝ-
óùí óå ó÷Ýóç ìå ôéò Üëëåò ôå÷íïëïãßåò.
Ôá äßêôõá 100Base-VGAnyLAN ÷ñçóéìïðïéïýí éå-
ñáñ÷éêÞ äïìÞ Üóôñïõ (ó÷Þìá 12.12). Ðïëëïß äéá-
íïìåßò óõíäÝïíôáé éåñáñ÷éêÜ (êåíôñéêüò äéáíïìÝáò
Þ ñßæá - äéáíïìåßò 1ïõ åðéðÝäïõ - äéáíïìåßò 2ïõ
åðéðÝäïõ ê.ï.ê.) êáé ó÷çìáôßæïõí ôï ôïðéêü äßêôõï,
åíþ êÜèå äéáíïìÝáò õðïóôçñßæåé Ýíáí ôýðï ðëáé-
óßïõ (Ethernet Þ ÉÅÅÅ 802.5). ¼óï ôï äßêôõï ÷ñçóé-
Ó÷Þìá 12.12: Ôïðéêü äßêôõï 100Âase-VGAnyLAN
166
ìïðïéåß Ýíáí ôýðï ðëáéóßïõ, äåí áðáéôåßôáé ç åóùôåñéêÞ ÷ñÞóç ãåöõñþí. Óôçí áíôßèå-
ôç ðåñßðôùóç áðáéôåßôáé ç ÷ñÞóç ãÝöõñáò, üðùò åðßóçò áðáéôåßôáé êáé ç ÷ñÞóç äñï-
ìïëïãçôþí Þ ãåöõñþí ìåôÜöñáóçò, üôáí ôá äßêôõá 100Base-VGAnyLAN ðñÝðåé íá
óõíäåèïýí ìå äßêôõá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí Üëëï ðñùôüêïëëï.
12.3.2 Ðñùôüêïëëï ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò

Ôï ðñùôüêïëëï ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò (DPP: Demand Priority Protocol) ðå-
ñéãñÜöåôáé óôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.12. Óôï ÷þñï ôùí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí (100
Mbps) ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.12 áðïôåëåß ôçí åíáëëáêôéêÞ ëýóç óå ó÷Ýóç ìå ôï ðñüôõ-
ðï 100 Mbps Ethernet êáé ó÷åäéÜóôçêå ãéá íá áíôéìåôùðßóåé äýï âáóéêÜ ðñïâëÞìáôá:
ü Ðåñéïñéóìïýò óôéò áðïóôÜóåéò êáé óôï ìÝãéóôï áñéèìü åðáíáëçðôþí ðïõ åðé-
âÜëëåé ç ìÝèïäïò CSMA/CD.
ü Ðåñéïñéóìïýò ðïõ åðéâÜëëåé óôçí õðïóôÞñéîç ÷ñïíéêÜ êñßóéìùí åöáñìïãþí ç
öýóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ CSMA/CD.
Óýìöùíá ìå ôï ðñùôüêïëëï ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôçôáò, Ýíáò óôáèìüò, üôáí Ý÷åé
äåäïìÝíá ðñïò ìåôÜäïóç, õðïâÜëëåé ôï áßôçìÜ ôïõ óôï ôïðéêü êïìâéêü óçìåßï (äéá-
íïìÝá). ÊÜèå äéáíïìÝáò Ý÷åé Ýíá óõãêåêñéìÝíï áñéèìü èõñþí, åíþ óå êÜèå èýñá
ìðïñåß íá óõíäåèåß Ýíáò ìüíï óôáèìüò.
¼ôáí ôï äßêôõï åßíáé óå êáôÜóôáóç áñãßáò, ïé óôáèìïß óôÝëíïõí ôï óÞìá åëÝã÷ïõ
IDLE (áñãßá) êáé ï äéáíïìÝáò ôïýò áðáíôÜ ìå ôï ßäéï óÞìá. ¼ôáí Ýíáò óôáèìüò
óôÝëíåé ôï óÞìá åëÝã÷ïõ REQUEST (áßôçìá), äçëþíåé üôé Ý÷åé íá óôåßëåé Ýíá ðëáßóéï.
Ç åðéëïãÞ ó÷åôéêÜ ìå ôï ðïéïò óôáèìüò èá ìåôáäþóåé ãßíåôáé óôï êïìâéêü óçìåßï ìå
âÜóç ôá áéôÞìáôá ðïõ õðÜñ÷ïõí êáé óôçñßæåôáé óôç äéáäéêáóßá äéáéôçóßáò ðïõ åßíáé
ãíùóôÞ ùò êõëéüìåíç åîõðçñÝôçóç (RR: Round-Robin). ¸ôóé äåí åðéôñÝðåôáé Ýíáò
óôáèìüò íá óôåßëåé äýï ðëáßóéá, ðñïôïý íá Ý÷ïõí êáé ïé õðüëïéðïé óôáèìïß ôçí åõêáé-
ñßá áðïóôïëÞò åíüò ðëáéóßïõ. Ç åðéëïãÞ ôïõ óôáèìïý êáèïñßæåôáé áðü ôá õðÜñ÷ï-
íôá áéôÞìáôá êáé áðü ôçí ôñÝ÷ïõóá ôéìÞ ôïõ äåßêôç ôçò êõëéüìåíçò åîõðçñÝôçóçò.
ÅÜí, ãéá ðáñÜäåéãìá, êáôÜ ôç ìåôÜäïóç åíüò ðëáéóßïõ áðü ôï óôáèìü 1 ðáñáëç-
öèïýí áéôÞìáôá áðü ôïõò óôáèìïýò 5, 3 êáé 2 êáôÜ óåéñÜ, ç óåéñÜ åîõðçñÝôçóçò èá
åßíáé 5, 3 êáé 2.
Ï äéáíïìÝáò ãíùóôïðïéåß óôï óôáèìü óôïí ïðïßï äßíåé ðñïôåñáéüôçôá üôé ìðïñåß íá
ìåôáäþóåé. H äéáäéêáóßá ãíùóôïðïßçóçò ãßíåôáé ìÝóù ìéáò ãñáììÞò ôåóóÜñùí æåõ-
ãþí UTP. Ï äéáíïìÝáò êëåßíåé ôïõò ðïìðïýò óôá äýï æåýãç UTP ðïõ ÷ñçóéìïðïéÞèç-
êáí ãéá ôçí áðïóôïëÞ ôïõ óÞìáôïò IDLE. Ï óôáèìüò áíáãíùñßæåé ôçí áðïõóßá óÞìá-
ôïò óôá äýï áõôÜ æåýãç êáé Ýôóé ìðïñåß íá ôá ÷ñçóéìïðïéÞóåé ìç áíôáãùíéóôéêÜ ùò
ðñïò ôï äéáíïìÝá. Ôáõôü÷ñïíá ìå ôçí åðéëïãÞ ôïõ óôáèìïý áðïóôïëÞò ï äéáíïìÝáò
óôÝëíåé óôïõò õðüëïéðïõò óôáèìïýò ôï óÞìá åëÝã÷ïõ INCOMING (åéóåñ÷üìåíï),
ãíùóôïðïéþíôáò ôïõò üôé åíäÝ÷åôáé íá ëÜâïõí Ýíá ðëáßóéï. Ìå ôç ëÞøç áõôïý ôïõ
óÞìáôïò ïé óôáèìïß êëåßíïõí ôïõò ðïìðïýò ôïõò, ãåãïíüò ðïõ åðéôñÝðåé óôï äéáíï-
ìÝá íá ôïõò ìïéñÜóåé ôï ðëáßóéï ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáé ôá ôÝóóåñá æåýãç UTP. Ï
óôáèìüò áðïóôïëÞò ìåôáäßäåé ôï ðëáßóéï óôï äéáíïìÝá êáé áõôüò áíáãíùñßæåé áðü
167
ôçí åðéêåöáëßäá ôïõ ðëáéóßïõ ôï óôáèìü ðñïïñéóìïý. Ï äéáíïìÝáò ìåôáöÝñåé ôï

ðëáßóéï óôïí ðñïïñéóìü ôïõ, åíþ óå üëïõò ôïõò Üëëïõò óôáèìïýò óôÝëíåé ôï óÞìá
åëÝã÷ïõ IDLE. Ï óôáèìüò áðïóôïëÞò óôÝëíåé ôï óÞìá åëÝã÷ïõ IDLE Þ, üôáí ïëïêëç-
ñþóåé ôç ìåôÜäïóÞ ôïõ, ôï óÞìá REQUEST óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ý÷åé êáé Üëëï ðëáß-
óéï íá áðïóôåßëåé. Ï äéáíïìÝáò ìå ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò ìåôÜäïóçò åðéëÝãåé ôïí åðü-
ìåíï óôáèìü ðïõ èá åîõðçñåôÞóåé.
Ãéá íá áõîçèåß ç áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, ï äéáíïìÝáò äå ëåéôïõñãåß ìå ôçí ôå÷íéêÞ
ôçò áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèçóçò, áëëÜ ìåôáäßäåé ôï óÞìá ôï óõíôïìüôåñï äõíáôüí.
ÂÝâáéá õðÜñ÷åé ç ðéèáíüôçôá íá äçìéïõñãçèåß ðñüâëçìá óôï óôáèìü ðñïïñéóìïý,
üôáí áõôüò ëÜâåé ìéá óåéñÜ ðëáéóßùí, äéüôé êÜôù áðü áõôÝò ôéò óõíèÞêåò äåí ðñïëá-
âáßíåé íá õðïâÜëåé ôï óÞìá åëÝã÷ïõ REQUEST. Ôï ðñüâëçìá áíôéìåôùðßæåôáé ìå ôï
íá áãíïÞóåé ï óôáèìüò, ãéá óýíôïìï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ôï óÞìá åëÝã÷ïõ INCOMING.
Áõôü ôï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá ïíïìÜæåôáé ðáñÜèõñï áéôÞìáôïò êáé äßíåé ôç äõíáôüôçôá
óôï óôáèìü íá õðïâÜëåé áßôçìá ãéá áðïóôïëÞ ðëáéóßïõ. ÅðåéäÞ ï ÷ñüíïò ôïõ óõãêå-
êñéìÝíïõ ðáñáèýñïõ åßíáé ìéêñüôåñïò áðü ôï ÷ñüíï ðïõ ìåóïëáâåß ìåôáîý ôçò áðï-
óôïëÞò äýï äéáäï÷éêþí ðëáéóßùí áðü ôï äéáíïìÝá, ç áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ äåí åðç-
ñåÜæåôáé êáèüëïõ.
Ôï ðñùôüêïëëï DPP ìðïñåß íá åðåêôáèåß åýêïëá, Ýôóé þóôå íá õðïóôçñßæåé äýï
åðßðåäá ðñïôåñáéïôÞôùí. Ãéá ôï óêïðü áõôü ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá õðïâïëÞò äýï
áéôçìÜôùí ðñïôåñáéüôçôáò, åíüò áéôÞìáôïò êáíïíéêÞò ðñïôåñáéüôçôáò êáé åíüò
õøçëÞò, ôï ïðïßï èá ÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ðïõ åßíáé åõáßóèç-
ôá óå êáèõóôåñÞóåéò, üðùò ç öùíÞ êáé ôï âßíôåï. Ï äéáíïìÝáò åîõðçñåôåß ðñþôá ôá
áéôÞìáôá õøçëÞò ðñïôåñáéüôçôáò, áêüìç êáé áí ðñïÝñ÷ïíôáé áðü ôïí ßäéï óôáèìü,
êáé óôç óõíÝ÷åéá ôá êáíïíéêÜ. Ç åðéëïãÞ áíÜìåóá óå áéôÞìáôá ßäéáò ðñïôåñáéüôçôáò
óôçñßæåôáé óôçí ôå÷íéêÞ ôçò êõëéüìåíçò åîõðçñÝôçóçò, åíþ ï áñéèìüò ôçò ôåëåõ-
ôáßáò èýñáò ôïõ óôáèìïý ðïõ åîõðçñåôÞèçêå äåóìåýåôáé, áíåîáñôÞôùò ðñïôåñáéü-
ôçôáò. ¼ôáí Ýíáò óôáèìüò åìðïäßæåé ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìå êáíïíéêÞ ðñïôå-
ñáéüôçôá õðåñöïñôþíïíôáò ôï äßêôõï ìå äåäïìÝíá õøçëÞò ðñïôåñáéüôçôáò, ôüôå
ãßíåôáé õøçëÞ ç ðñïôåñáéüôçôá åíüò áéôÞìáôïò ðïõ áíáìÝíåé ðÝñá áðü êÜðïéá óõ-
ãêåêñéìÝíç ÷ñïíéêÞ ðåñßïäï.

100Base-VGAnyLAN, êáëþäéï Voice Grade, ðñùôüêïëëï ìå áßôçìá ðñïôåñáéüôç-
ôáò, äéáëïãÞ, êõëéüìåíç åîõðçñÝôçóç, ðáñÜèõñï áéôÞìáôïò.
168
ÌÜèçìá 12.4: Ðñüôõðï Gigabit

Ethernet
Ìßá ðïëëÜ õðïó÷üìåíç ëýóç óôïí ôïìÝá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí
åßíáé ôï ðñüôõðï Gigabit Ethernet. Ôï ðñüôõðï áõôü ðáñÝ÷åé åýñïò æþíçò ôçò ôÜîçò
ôïõ 1 Gbps êáé Ý÷åé ðïëý ÷áìçëü êüóôïò óå óýãêñéóç ìå ôå÷íïëïãßåò áíÜëïãïõ ñõè-
ìïý ìåôÜäïóçò. ÐáñÝ÷åé åðßóçò ôç äõíáôüôçôá åýêïëçò áíáâÜèìéóçò ôùí ðáñáäï-
óéáêþí óõóôçìÜôùí Ethernet ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôïõò õðÜñ÷ïíôåò êüìâïõò êáé ôá
åñãáëåßá äéá÷åßñéóçò.
Ôï Gigabit Ethernet âáóßæåôáé óôï ðñùôüêïëëï Ethernet êáé, üðùò êáé ïé «ðñüãïíïß»
ôïõ, ÷ñçóéìïðïéåß ôï ßäéï ðñùôüêïëëï ðñüóâáóçò óôï öõóéêü ìÝóo (CSMA/CD), ôçí
ßäéá ôõðïðïßçóç ðëáéóßïõ êáé ôï ßäéï ìÝãåèïò ðëáéóßïõ. Áõôü ãéá ôçí ðëåéïíüôçôá ôùí
åðé÷åéñÞóåùí êáé ôùí ïñãáíéóìþí ðïõ Ý÷ïõí åðåíäýóåé óå äéêôõáêÞ õðïäïìÞ óçìáß-
íåé üôé ìðïñïýí íá áõîÞóïõí ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò ôïõ äéêôýïõ ôïõò ìå Ýíá ëïãéêü
êüóôïò, ÷ùñßò íá ÷ñåéÜæåôáé íá åðáíåêðáéäåýóïõí ôï ôå÷íéêü ðñïóùðéêü ôïõò Þ ôïõò
÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ óå íÝïõò ÷åéñéóìïýò êáé ÷ùñßò ôçí áíÜãêç íá åðåíäýóïõí óå
åðéðëÝïí ëïãéóìéêü.
12.4.2 ÐåñéãñáöÞ
Ôï Gigabit Ethernet âñßóêåôáé óå äéáäéêáóßá ôõðïðïßçóçò åäþ êáé êáéñü. Ôïí Éïýëéï
ôïõ 1996 ç åðéôñïðÞ 802.3 ôïõ ÉÅÅÅ äçìéïýñãçóå ôçí ïìÜäá 802.3z Gigabit Ethernet.
Êýñéïò óôü÷ïò áõôÞò ôçò ïìÜäáò åßíáé ç áíÜðôõîç åíüò ðñïôýðïõ ãéá ôï Gigabit
Ethernet ôï ïðïßï:
ü Èá õðïóôçñßæåé çìßðëåõñç (half duplex) êáé áìößðëåõñç (full duplex) ëåéôïõñãßá
óôá 1.000 Mbps.
ü Èá ÷ñçóéìïðïéåß ôçí 802.3 ôõðïðïßçóç ðëáéóßïõ Ethernet.
ü Èá ÷ñçóéìïðïéåß ôï ðñùôüêïëëï CSMA/CD ãéá ôçí ðñüóâáóç óôï öõóéêü ìÝóï,
üðïõ èá õðïóôçñßæåôáé Ýíáò åðáíáëÞðôçò ãéá êÜèå ðåäßï óýãêñïõóçò.
ü Èá åßíáé óõìâáôü ðñïò ôá ðñïçãïýìåíá ðñüôõðá üóïí áöïñÜ ôç äéåõèõíóéï-
äüôçóç ôùí óõóôçìÜôùí 10Base-T êáé 100Base-T.
Ç ïìÜäá åñãáóßáò êáèüñéóå ôñåéò óõãêåêñéìÝíïõò óôü÷ïõò üóïí áöïñÜ ôéò áðï-
óôÜóåéò ôùí êáëùäßùí: Ýíá êáëþäéï ðïëýôñïðçò ïðôéêÞò ßíáò ìå ìÝãéóôï åðéôñåðôü
ìÞêïò ôá 550 m, Ýíá êáëþäéï ìïíüôñïðçò ïðôéêÞò ßíáò ìå ìÝãéóôï åðéôñåðôü ìÞêïò
ôá 3.000 m êáé Ýíá ÷Üëêéíï êáëþäéï ìå ìÝãéóôï åðéôñåðôü ìÞêïò ôá 25 m. Ç ïìÜäá
169
äéåñåýíçóå åðßóçò ôå÷íéêÝò ðïõ èá ìðïñïýóáí íá õðïóôçñßîïõí áðïóôÜóåéò ìÝ÷ñé

100 m ÷ñçóéìïðïéþíôáò êáëþäéï UTP êáôçãïñßáò 5. Ãéá ôï óêïðü áõôü áðïöÜóéóå
íá ðñïäéáãñÜøåé Ýíá ðñïáéñåôéêü ðåñéâÜëëïí Gigabit ìå áíåîÜñôçôç áðü ôï öõóé-
êü ìÝóï äéåðáöÞ (ÌÌÉ: Ìedia Éndependent Énterface). Ç ðñïäéáãñáöÞ áõôÞ Ýãéíå
áíôéêåßìåíï ìåëÝôçò ìéáò îå÷ùñéóôÞò ïìÜäáò ôïõ IEEE, ç ïðïßá ïíïìÜóôçêå 802.3ab
êáé åîÝäùóå ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.3ab. Ç ðñþôç ðñü÷åéñç ðåñéãñáöÞ ôïõ ðñïôýðïõ
802.3áb åêäüèçêå ôïí ÉáíïõÜñéï ôïõ 1997, åíþ ôï ôåëéêü ðñüôõðï åãêñßèçêå ôïí
Éïýíéï ôïõ 1998.
Ôï Gigabit Ethernet õðïóôçñßæåé êáéíïýñéåò êáôáóôÜóåéò áìößðëåõñçò ëåéôïõñãßáò
ãéá óõíäÝóåéò áðü ìåôáãùãü óå ìåôáãùãü êáé áðü ìåôáãùãü óå êüìâï, êáèþò êáé
êáôáóôÜóåéò çìßðëåõñçò ëåéôïõñãßáò ãéá äéáìïéñáóìÝíåò óõíäÝóåéò ÷ñçóéìïðïéþ-
íôáò åðáíáëÞðôåò êáé CSMA/CD ðñüóâáóç óôï öõóéêü ìÝóï. Ôï Gigabit Ethernet
÷ñçóéìïðïéåß åðßóçò êáëþäéá ïðôéêþí éíþí, áëëÜ õðïóôçñßæåé êáé êáëþäéá UTP êáôç-
ãïñßáò 5.
12.4.3 Áñ÷éôåêôïíéêÞ
ÐñïêåéìÝíïõ íá áõîçèåß ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò ôïõ íÝïõ ðñïôýðïõ áðü ôá 100 Mbps
óôï 1 Gbps Ýãéíáí áñêåôÝò áëëáãÝò óôï
ðåñéâÜëëïí äéåðáöÞò ìå ôï öõóéêü ìÝóï.
Áðïöáóßóôçêå åðßóçò üôé áðü ôï åðßðåäï
ãñáììÞò äåäïìÝíùí êáé ðÜíù ôï Gigabit
Ethernet èá åßíáé ôï ßäéï ìå ôï áðëü
Ethernet. Ç áýîçóç ôïõ ñõèìïý ìåôÜäï-
óçò åðéôåý÷èçêå óõíäõÜæïíôáò äýï ðñù-
ôüêïëëá, ôï ÉÅÅÅ 802.3 êáé ôï ANSI X3T11
Fibre Channel. Ôï ó÷Þìá 12.13 äåß÷íåé ôïí
ôñüðï ìå ôïí ïðïßï èåìåëéþäç óôïé÷åßá
êÜèå ðñùôïêüëëïõ óõíäõÜóôçêáí, ãéá íá
ó÷çìáôßóïõí ôï Gigabit Ethernet.
Ï óõíäõáóìüò áõôþí ôùí äýï ðñùôï-
êüëëùí äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôï ðñüôõðï
ôïõ Gigabit Ethernet íá áîéïðïéÞóåé ôo õøç-
ëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò ðåñéâÜëëïí äéå-
ðáöÞò ôïõ ÉÅÅÅ 802.3 êáé ôï öõóéêü ìÝóï
ôçò ôå÷íïëïãßáò Fibre Channel ôïõ ÁÍSI.
ÐáñÜëëçëá ôï íÝï ðñüôõðï äéáôçñåß ôç
óõìâáôüôçôÜ ôïõ ìå ôá ðáëáéüôåñá ðñü-
Ó÷Þìá 12.13: Óõíäõáóìüò ôùí ðñùôïêüëëùí

ÉÅÅÅ 802.3 êáé ïðôéêü êáíÜëé ôïõ ANSI ãéá
ôç äçìéïõñãßá ôïõ ðñïôýðïõ Gigabit Ethernet
170
ôõðá ôïõ Åthernet. ¸íá ìïíôÝëï ôïõ Gigabit Ethernet ðáñïõóéÜæåôáé óôï ó÷Þìá 12.14.
Ó÷Þìá 12.14: ¸íá ìïíôÝëï ôïõ Gigabit Ethernet
12.4.3.1 Ôï öõóéêü ìÝóï

Ïé ðñïäéáãñáöÝò ôïõ Gigabit Ethernet ïñßæïõí ôñåéò ìïñöÝò öõóéêïý ìÝóïõ ìåôÜ-
äïóçò:
ü 1000Base-LX: Áêôßíåò ëÝéæåñ ôùí ìáêñþí êõìÜôùí (long wave) ìÝóù ìïíü-
ôñïðçò êáé ðïëýôñïðçò ïðôéêÞò ßíáò.
ü 1000Base-SX: Áêôßíåò ëÝéæåñ ôùí âñá÷Ýùí êõìÜôùí (short wave) ìÝóù ðïëý-
ôñïðçò ïðôéêÞò ßíáò.
ü 1000Base-CX: ÌåôÜäïóç ìÝóù «éóïññïðçìÝíïõ» èùñáêéóìÝíïõ êáëùäßïõ
÷áëêïý áíôßóôáóçò 150 Ïhm.
ÔÝëïò, ç 802.3ab åðéôñïðÞ ôïõ IEEE åîåôÜæåé ôï 1000Base-T ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß UTP
êáôçãïñßáò 5.
Ôï õðïåðßðåäï PMA (Physical Media Attachment) ôïõ Gigabit Ethernet åßíáé ôï ßäéï
ìå ôï PMA ôïõ Fibre Channel. Õðïóôçñßæïíôáé ðïëëÜ ó÷Þìáôá êùäéêïðïßçóçò, áöïý
äåäïìÝíá ðïõ åéóÝñ÷ïíôáé óôï PHY ðñÝðåé ðñþôá íá ðåñÜóïõí áðü ôï PMD êáé íá
õðïóôçñßîïõí ôá êáôÜëëçëá ó÷Þìáôá êùäéêïðïßçóçò ãéá ôï óõãêåêñéìÝíï öõóéêü
ìÝóï. Ôï ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò ãéá ôï Fibre Channel åßíáé ôï 8Â/10Â, ôï ïðïßï Ý÷åé
ó÷åäéáóôåß åéäéêÜ ãéá ìåôÜäïóç ìå êáëþäéï ïðôéêÞò ßíáò. Ôï Gigabit Ethernet ÷ñçóéìï-
ðïéåß Ýíá ðáñüìïéï ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò.
171
12.4.3.2 Êùäéêïðïßçóç 8Â/10Â

Ôï åðßðåäï FC1 ôïõ Fibre Channel ðåñéãñÜöåé ôç äéáäéêáóßá óõã÷ñïíéóìïý êáé ôï
ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò 8Â/10Â. To FC1 ïñßæåé ôï ðñùôüêïëëï ìåôÜäïóçò, óõìðåñé-
ëáìâáíïìÝíùí ôçò óåéñáúêÞò êùäéêïðïßçóçò êáé áðïêùäéêïðïßçóçò áðü êáé ðñïò ôï
öõóéêü åðßðåäï, ôùí åéäéêþí ÷áñáêôÞñùí êáé ôïõ åëÝã÷ïõ ëáèþí. Ôï Gigabit Ethernet
÷ñçóéìïðïéåß ôï ßäéï ó÷Þìá êùäéêïðïßçóçò/áðïêùäéêïðïßçóçò, äçëáäÞ ôï 8Â/10Â,
ðïõ åßíáé ðáñüìïéï ìå ôï 4Â/5Â ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï FDDI (ÌÜèçìá 12.1).
Ç êùäéêïðïßçóç ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé ìå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò
Ý÷åé ïñéóìÝíá ðëåïíåêôÞìáôá, ôá ïðïßá åßíáé:
ü Ðåñéïñßæåé ôïõò ÷áñáêôÞñåò ôçò ìåôÜäïóçò (ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ðëÞèïò ôùí 1
óå ó÷Ýóç ìå ôï ðëÞèïò ôùí 0) ðïõ åðçñåÜæïõí ôï ñõèìü óöáëìÜôùí.
ü Âåëôéþíåé óçìáíôéêÜ ôï óõã÷ñïíéóìü ôïõ ñïëïãéïý óå åðßðåäï äõáäéêïý øç-
ößïõ ôïõ ðáñáëÞðôç.
ü ÁõîÜíåé ôçí ðéèáíüôçôá ï êüìâïò - ðáñáëÞðôçò íá áíé÷íåýóåé êáé íá äéïñèþ-
óåé ëÜèç óôçí åêðïìðÞ Þ óôçí ðáñáëáâÞ ôùí äåäïìÝíùí.
ü ÂïçèÜåé óôï äéá÷ùñéóìü ôùí äõáäéêþí øçößùí åëÝã÷ïõ áðü ôá äõáäéêÜ øçößá
ôùí äåäïìÝíùí.
Óôï Gigabit Ethernet ôï åðßðåäï FC1 ðáñáëáìâÜíåé áðïêùäéêïðïéçìÝíá äåäïìÝíá
áðü ôï åðßðåäï FC2, êáèþò êáé 8 äõáäéêÜ øçößá êÜèå öïñÜ áðü ôï õðïåðßðåäï
óõìöéëßùóçò (RS: Reconciliation Sublayer), ôï ïðïßï ãåöõñþíåé ôï öõóéêü ðåñéâÜë-
ëïí äéåðáöÞò ôïõ Fibre Channel ìå ôá ðáñáðÜíù åðßðåäá ôïõ ÉÅÅÅ 802.3. Ç êùäéêï-
ðïßçóç ãßíåôáé ìå ôçí áíôéóôïß÷éóç 8 äõáäéêþí øçößùí óå ÷áñáêôÞñá ìÞêïõò 10
äõáäéêþí øçößùí. Ôá áðïêùäéêïðïéçìÝíá äåäïìÝíá áðïôåëïýíôáé áðü 8 äõáäéêÜ
øçößá ìå ìßá ìåôáâëçôÞ åëÝã÷ïõ. ÁõôÞ ç ðëçñïöïñßá êùäéêïðïéåßôáé óôç óõíÝ÷åéá
óå Ýíá ÷áñáêôÞñá ôùí 10 äõáäéêþí øçößùí.
Ç êùäéêïðïßçóç ãßíåôáé áðïäßäïíôáò óå êÜèå ÷áñáêôÞñá ìåôÜäïóçò Ýíá óýìâïëï
ðïõ Ý÷åé ôç ìïñöÞ Zxx.y. Ôï Æ åßíáé ç ìåôáâëçôÞ åëÝã÷ïõ ç ïðïßá ìðïñåß íá ðÜñåé
äýï ôéìÝò, D ãéá äåäïìÝíá êáé Ê ãéá åéäéêïýò ÷áñáêôÞñåò. Ï ðñïóäéïñéóìüò xx åßíáé
ç äåêáäéêÞ ôéìÞ ôïõ äõáäéêïý áñéèìïý ðïõ óõíôßèåôáé áðü Ýíá õðïóýíïëï áðïêùäé-
êïðïéçìÝíùí äåäïìÝíùí. Ï ðñïóäéïñéóìüò y åßíáé ç äåêáäéêÞ ôéìÞ ôïõ äõáäéêïý áñéè-
ìïý ôùí õðüëïéðùí áðïêùäéêïðïéçìÝíùí äåäïìÝíùí. Áõôü óçìáßíåé üôé õðÜñ÷ïõí
256 ðéèáíÝò ôéìÝò ãéá äåäïìÝíá (ðñïóäéïñéóìüò D) êáé 256 ðéèáíÝò ôéìÝò ãéá åéäé-
êïýò ÷áñáêôÞñåò (ðñïóäéïñéóìüò Ê), áðü ôéò ïðïßåò üìùò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ìüíï ïé
12. ¼ôáí ðáñáëçöèïýí ôá äåäïìÝíá, ï ÷áñáêôÞñáò ìåôÜäïóçò áðïêùäéêïðïéåßôáé
óå Ýíáí áðü ôïõò 256*8 óõíäõáóìïýò äõáäéêþí øçößùí.
12.4.3.3 Ôï ðåñéâÜëëïí äéåðáöÞò

Ôï ðåñéâÜëëïí äéåðáöÞò ôïõ Gigabit Ethernet (GBIC: GigaÂit ethernet Interface
Carrier) åðéôñÝðåé óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôïõ äéêôýïõ íá äéáìïñöþóïõí êÜèå Gigabit
èýñá ãéá åêðïìðÞ ëÝéæåñ ìáêñþí êáé âñá÷Ýùí êõìÜôùí, êáèþò êáé ãéá öõóéêÜ ðåñé-
âÜëëïíôá äéåðáöÞò ìå ÷Üëêéíï êáëþäéï. Áõôü ôï ãåãïíüò äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôéò
172
åôáéñåßåò íá êáôáóêåõÜóïõí ìåôáãùãïýò ðïõ åß-

íáé áíåîÜñôçôïé áðü ôçí ôïðïëïãßá ôïõ êáëùäßïõ
ïðôéêÞò ßíáò (ó÷Þìá 12.15).
12.4.3.4 Ôï åðßðåäï MAC

To åðßðåäï MAC ôïõ Gigabit Ethernet åßíáé ðá-
ñüìïéï ìå áõôü ôùí Ethernet êáé 100 Ìbps Ethernet.
Ôï åðßðåäï áõôü õðïóôçñßæåé áìößðëåõñç êáé çìß-
ðëåõñç ìåôÜäïóç. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ
Ethernet, üðùò åßíáé ç áíß÷íåõóç ôùí óõãêñïý-
óåùí, ôï ìÝãéóôï ìÞêïò ôïõ äéêôýïõ, ïé êáíüíåò
ãéá ôïõò åðáíáëÞðôåò, åßíáé ôá ßäéá êáé ãéá ôï
Ó÷Þìá 12.15: Ç ëåéôïõñãßá ôïõ GBIC Gigabit Ethernet. Ç õðïóôÞñéîç ôçò çìßðëåõñçò
ìåôÜäïóçò ðñïóèÝôåé óôï Gigabit Ethernet äýï ëåé-
ôïõñãßåò ðïõ äå óõíáíôþíôáé óôï áñ÷éêü Ethernet, ôïí êáôáéãéóìü ðëáéóßùí (frame
bursting) êáé ôçí åðÝêôáóç öÝñïíôïò óÞìáôïò (carrier extension).
12.4.4 Çìßðëåõñç ìåôÜäïóç

Óôçí çìßðëåõñç ìåôÜäïóç ÷ñçóéìïðïéåßôáé ôï ðñùôüêïëëï CSMA/CD ðñïêåéìÝíïõ
íá äéáóöáëéóôåß üôé ïé êüìâïé ìðïñïýí íá åðéêïéíùíïýí ìÝóù åíüò êáëùäßïõ êáé üôé,
üôáí óõìâåß óýãêñïõóç, ôï äßêôõï èá áíáêÜìøåé.
Ç áíáâÜèìéóç ôïõ Ethernet ìå ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ôçò ôÜîçò ôïõ Gigabit äçìéïýñ-
ãçóå ïñéóìÝíá ðñïâëÞìáôá óôçí õëïðïßçóç ôïõ CSMA/CD. Óå ñõèìïýò ìåôÜäïóçò
ìåãáëýôåñïõò ôùí 100 Mbps ôá ìéêñÜ ðáêÝôá äåäïìÝíùí åßíáé ìéêñüôåñá áðü ôï
ìÞêïò ôùí äõáäéêþí øçößùí ôçò ÷ñïíïèõñßäáò (slot-time), ìå áðïôÝëåóìá íá õðÜñ-
÷åé êßíäõíïò íá ìçí áíé÷íåõôåß ìéá óýãêñïõóç óå ôÝôïéá ðáêÝôá. Õðåíèõìßæïõìå üôé
÷ñïíïèõñßäá åßíáé ï ÷ñüíïò ðïõ áðáéôåßôáé, þóôå ôï åðßðåäï MAC ôïõ Ethernet íá
ìðïñåß íá ÷åéñéóôåß ôéò óõãêñïýóåéò. Ãéá íá îåðåñáóôåß ôï ðñüâëçìá, óôéò ðñïäéá-
ãñáöÝò ôïõ Ethernet Ýãéíå åðÝêôáóç ôïõ öÝñïíôïò óÞìáôïò ðïõ ðñïóèÝôåé äõáäéêÜ
øçößá óôï ðëáßóéï, ìÝ÷ñé áõôü íá öôÜóåé óôïí åëÜ÷éóôï áñéèìü ÷ñïíïèõñßäùí ðïõ
ËÝîåéò ðïõ ðñÝ- áðáéôïýíôáé, þóôå íá áíé÷íåýïíôáé üëåò ïé óõãêñïýóåéò.
ðåé íá èõìÜìáé Ìéá áêüìç áëëáãÞ óôéò ðñïäéáãñáöÝò ôïõ Ethernet åßíáé ç ðñïóèÞêç ôïõ êáôáéãé-
óìïý ðëáéóßùí. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá ðñïáéñåôéêü ÷áñáêôçñéóôéêü, ôï ïðïßï äßíåé ôç äõ-
Gigabit Ethernet, ëÝéæåñ, íáôüôçôá óå Ýíáí êüìâï íá ìåôáäþóåé ðïëëÜ ðëáßóéá ìáæß (êáôáéãéóìüò) ÷ùñßò íá
ðïëýôñïðç / ìïíüôñïðç ðáñáäþóåé ôïí Ýëåã÷ï ôïõ êáíáëéïý. Ïé õðüëïéðïé êüìâïé ðïõ óõíäÝïíôáé ìå ôï êáíÜ-
ïðôéêÞ ßíá, õðïåðßðåäï ëé äåí åêðÝìðïõí, ìÝ÷ñé íá äéáðéóôþóïõí üôé äå ìåôáäßäåôáé ôßðïôá ó áõôü. Ï óôáè-
óõìöéëßùóçò, ðåñéâÜë- ìüò áðïóôïëÞò ôïõ êáôáéãéóìïý ðëáéóßùí ãåìßæåé ôï êåíü äéÜóôçìá áíÜìåóá óôá
ëïí äéåðáöÞò, êáôáéãé- ðëáßóéá ìå äõáäéêÜ øçößá åðÝêôáóçò, þóôå êáè üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ êáôáéãéóìïý ïé
óìüò ðëáéóßùí, åðÝêôá- õðüëïéðïé êüìâïé íá ãíùñßæïõí üôé ôï êáíÜëé ÷ñçóéìïðïéåßôáé.
óç öÝñïíôïò óÞìáôïò.
173
ÌÜèçìá 12.5: Ðñüôõðï LATM
12.5.1 XáñáêôçñéóôéêÜ ôïðéêþí äéêôýùí ÁÔÌ

Áðü ôçí áñ÷Þ ôçò áíÜðôõîÞò ôçò ç ôå÷íéêÞ ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöï-
ñÜò (ÁÔÌ: Asynchronous Transfer Mode) óõíäÝèçêå êõñßùò ìå åöáñìïãÝò ôùí äé-
êôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò (wide area networks). ÓÞìåñá üìùò åêäçëþíåôáé ìåãÜëï
åíäéáöÝñïí ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôçò êáé óå ôïðéêÜ äßêôõá. ¸íá ôõðéêü ôïðéêü äßêôõï
ATM (LATM: Local ATM) ÷ñçóéìïðïéåß ôïðïëïãßá áðü êüìâïõò ìåôáãùãÞò ÁÔÌ êáé
ðñüôõðá ATM ðïõ óôçñßæïíôáé óå õâñéäéêÝò ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò. Ôá êßíçôñá ãéá ôçí
ðñïþèçóç ôùí LATM óõíïøßæïíôáé óôá ðáñáêÜôù:
ü Íåïåìöáíéæüìåíåò åöáñìïãÝò, üðùò åßíáé ôï êáô áðáßôçóç âßíôåï (VïD:
Video ïn Demand), ç ôçëåäéÜóêåøç êáé ôá äéêôõáêÜ ðïëõìÝóá, áðáéôïýí ìå-
ãÜëï åýñïò æþíçò êáé äõíáôüôçôåò õðïóôÞñéîçò ôùí ðïëõìÝóùí.
ü Ç áðüäïóç ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí áõîÜíåôáé ìå ðïëý ãñÞãïñïõò
ñõèìïýò, þóôå ìåñéêïß õðïëïãéóôÝò íá åßíáé óå èÝóç íá ìåôáäßäïõí êáé íá
ëáìâÜíïõí äåäïìÝíá ìå ñõèìïýò ôçò ôÜîçò ôùí 100 Mbps.
ü Óôá ôïðéêÜ äßêôõá, ëüãù ôùí ìéêñþí áðïóôÜóåùí, ïé óõíäÝóåéò ìåãÜëïõ åý-
ñïõò æþíçò åßíáé ó÷åôéêÜ öèçíÝò.
ü ÐïëëÜ áðü ôá óçìåñéíÜ ôïðéêÜ äßêôõá äåí åßíáé óå èÝóç íá ðáñÝ÷ïõí ôï åý-
ñïò æþíçò êáé ôçí ðïéüôçôá õðçñåóéþí (QoS: Quality ïf Service) ðïõ áðáé-
ôïýíôáé ãéá ôçí êÜëõøç ôùí áíáãêþí ìåëëïíôéêþí åöáñìïãþí.
ü Ôá óçìåñéíÜ ôïðéêÜ äßêôõá äåí Ý÷ïõí ôéò áðáéôïýìåíåò ðñïäéáãñáöÝò ãéá
åðåêôÜóåéò ïé ïðïßåò èá ìðïñïýí ìåëëïíôéêÜ íá õðïóôçñßîïõí ðåñéóóüôåñïõò
÷ñÞóôåò.
Óôï ðåñéâÜëëïí ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ç ôå÷íéêÞ ÁÔÌ åßíáé éäáíéêÞ ãéá ôçí éêáíïðïßç-
óç ôùí ðáñáðÜíù áðáéôÞóåùí, áöïý ðñïóöÝñåé åõÝëéêôç åê÷þñçóç åýñïõò æþíçò
óå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé áñ÷éôåêôïíéêÞ ìå äõíáôüôçôåò åðÝêôáóçò. Åðé-
ðëÝïí åßíáé ç ðñþôç ôå÷íéêÞ ðïõ õðïóôçñßæåé Ýíáí ïëïêëçñùìÝíï ôñüðï äéáóýíäå-
óçò ìåôáîý ôùí ôïðéêþí, ôùí ìçôñïðïëéôéêþí êáé ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò, áðï-
äåêôü áðü üëïõò. Ãéá íá èåùñçèïýí üìùò åðéôõ÷çìÝíá ôá ôïðéêÜ äßêôõá ÁÔÌ ôá
ïðïßá Ýôóé êé áëëéþò äéáèÝôïõí áñêåôÜ ðëåïíåêôÞìáôá èá ðñÝðåé íá åßíáé óõìâáôÜ
ìå ôéò õðÜñ÷ïõóåò ôå÷íïëïãßåò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Óõíåðþò ãéá ôçí åðéôõ÷çìÝíç
åöáñìïãÞ ôïõò ôá LATM èá ðñÝðåé:
ü Íá õðïóôçñßæïõí äéáöáíþò ôéò õðÜñ÷ïõóåò åöáñìïãÝò, ôá ðñùôüêïëëá êáé
ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá.
ü Íá ðáñÝ÷ïõí õðçñåóßåò ÷ùñßò óýíäåóç (connectionless services).
ü Íá õðïóôçñßæïõí õðçñåóßåò ðïëëáðëÞò åêðïìðÞò (multicast), êáèþò êáé åõ-
ñåßáò åêðïìðÞò (broadcast).
ü Íá ðáñÝ÷ïõí áíÜëõóç äéåõèýíóåùí (address resolution).
174
¼ðùò Ý÷åé ðñïáíáöåñèåß, ôá LATM äåí ðñÝðåé ìüíï íá óõíåñãÜæïíôáé ìå ôá õðÜñ÷ï-

íôá ôïðéêÜ äßêôõá, áëëÜ êáé íá õðïóôçñßæïõí ôéò íÝåò ðñïçãìÝíåò åöáñìïãÝò êáé ôá
ðñùôüêïëëá ðïõ åêìåôáëëåýïíôáé ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôùí õðçñåóéþí ôéò ïðïßåò ðáñÝ÷åé
ç ôå÷íéêÞ ATM. Ïé áðáéôÞóåéò ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôùí åöáñìïãþí ðïõ âáóßæïíôáé óôçí
ôå÷íéêÞ ÁÔÌ äéáöÝñïõí áðü ôéò ðáñáäïóéáêÝò, ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôá äåäïìÝíá åöáñ-
ìïãÝò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Ïé íÝåò åöáñìïãÝò áðáéôïýí õðçñåóßåò ìå óýíäåóç
(connection-oriented), õøçëüôåñï åýñïò æþíçò (5-150 Mbps), åããõçìÝíç ðïéüôçôá ôùí
õðçñåóéþí (QoS), ôÞñçóç ôùí ÷ñïíéêþí ðåñéïñéóìþí êáé óõó÷åôßóåùí êôë.
ÅðéðëÝïí ïé äéá÷åéñéóôÝò áðáéôïýí áðëïðïéçìÝíåò äéáäéêáóßåò äéáìüñöùóçò ôùí
äéêôýùí êáé åê÷þñçóçò ôùí äéêôõáêþí ðüñùí. Ôï ðåñéâÜëëïí åöáñìïãÞò ôùí LATM
åßíáé äõíáìéêü êáé óõ÷íÜ ìåôáâáëëüìåíï, ãåãïíüò ðïõ ìðïñåß íá óõãêñéèåß ìå Ýíáí
åñãáóéáêü ÷þñï üðïõ óõíå÷þò óõìâáßíïõí ìåôáâïëÝò óôéò èÝóåéò ôïõ ðñïóùðéêïý,
óôéò áíáèÝóåéò åñãáóéþí êáé óôéò ïìÜäåò åñãáóßáò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç ìåôáêßíçóç
Þ ç ðñïóèÞêç íÝùí êüìâùí óôï äßêôõï äçìéïõñãïýí ìéá óåéñÜ íÝùí ðñïâëçìÜôùí,
üðùò åßíáé ç áëëáãÞ ôùí äéêôõáêþí äéåõèýíóåùí, ç ïðïßá, óôá ðáñáäïóéáêÜ ôïõëÜ-
÷éóôïí ôïðéêÜ äßêôõá, åßíáé ìéá äéáäéêáóßá ÷ñïíïâüñá êáé áêñéâÞ. ÅðïìÝíùò ôüóï ïé
äéá÷åéñéóôÝò åíüò äéêôýïõ üóï êáé ïé ÷ñÞóôåò ôïõ åðéèõìïýí ôç äéáôÞñçóç ôçò óõíå-
êôéêüôçôáò ôïõ äéêôýïõ.
Ç áíÜãêç åðßëõóçò ôÝôïéùí ðñïâëçìÜôùí ïäÞãçóå óôç äçìéïõñãßá åíüò íïçôïý
ôïðéêïý äéêôýïõ (virtual LAN), óôï ïðïßï ïé ÷ñÞóôåò ìðïñïýí íá ìåôáêéíïýíôáé åëåý-
èåñá êáé ïé ïìÜäåò åñãáóßáò áëëÜæïõí ìå ôï åëÜ÷éóôï êüóôïò. ¸ôóé ïé ÷ñÞóôåò äåí
ðåñéïñßæïíôáé óå Ýíá õðïäßêôõï áðü ôï öõóéêü óçìåßï óôï ïðïßï óõíäÝïíôáé, üðùò
óõìâáßíåé óÞìåñá ìå ôá äßêôõá ðïõ âáóßæïíôáé óå äñïìïëïãçôÝò. Ç äéáöïñïðïßçóç
ìåôáîý ôùí ôïðéêþí, ôùí ìçôñïðïëéôéêþí êáé ôùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò äéêôýùí äåí åßíáé
ðëÝïí îåêÜèáñç êáé åóôéÜæåôáé ìüíï óôç ãåùãñáöéêÞ ôïõò äéáóðïñÜ. ÅðïìÝíùò, ãéá
ôçí Üñóç ôùí äéá÷åéñéóôéêþí äõóêïëéþí ðïõ ðåñéãñÜöçêáí ðáñáðÜíù, èá ðñÝðåé ôá
LATM íá õðïóôçñßæïõí Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá íïçôÜ ôïðéêÜ äßêôõá Þ ïìÜäåò åñãáóßåò
óôï äßêôõï ATM.
Óõíïøßæïíôáò, Ýíá LATM èá ðñÝðåé íá õðï-
óôçñßæåé:
ü Ôç ëåéôïõñãßá ôùí êüìâùí ÁÔÌ ðïõ
óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò.
ü Ôç äéáëåéôïõñãéêüôçôá ôùí êüìâùí ðïõ
óõíäÝïíôáé óå ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äß-
êôõá.
ü Ôçí ïìáäïðïßçóç ôùí óôáèìþí, Ýôóé
þóôå íá äçìéïõñãïýíôáé íïçôÝò ïìÜäåò
åñãáóßáò.
ü Ôéò ìåëëïíôéêÝò åöáñìïãÝò.
¸íá ôõðéêü LATM öáßíåôáé óôï ó÷Þìá
12.16.
Ó÷Þìá 12.16: Ôõðéêü LATM
175
12.5.2 Õðçñåóßåò ìå óýíäåóç êáé õðçñåóßåò

÷ùñßò óýíäåóç
Ç ôå÷íéêÞ ATM åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíç óå õðçñåóßåò ìå óýíäåóç, åíþ äåí ìðïñåß
íá õðïóôçñßîåé Üìåóá õðçñåóßåò ÷ùñßò óýíäåóç ïé ïðïßåò åßíáé áðáñáßôçôåò óå Ýíá
LATM. ¸ôóé ãéá ôçí õðïóôÞñéîç õðçñåóéþí ÷ùñßò óýíäåóç ÷ñçóéìïðïéïýíôáé äýï
ðñïóåããßóåéò, ç Üìåóç êáé ç Ýììåóç.
12.5.2.1 ¢ìåóç ðñïóÝããéóç

Óôçí Üìåóç ðñïóÝããéóç (direct approach) (ó÷Þ-
ìá 12.17) ïé ëåéôïõñãßåò ðïõ åðéôåëïýíôáé áðü ôï
äßêôõï ìðïñïýí íá õëïðïéçèïýí êáé ùò ðñïóèÞ-
êåò ôùí ìåôáãùãþí ATM. Ãéá ôçí áðïóôïëÞ ôùí
äåäïìÝíùí ïé ôåëéêïß êüìâïé ðñïùèïýí ôá ðáêÝôá
ôïõò ìÝóù íïçôþí óõíäÝóåùí ÁÔÌ ðñïò ôéò ðñïó-
äéïñéæüìåíåò ëåéôïõñãßåò. Ïé ôåëéêïß êüìâïé èá ìðï-
ñïýóáí íá åßíáé äéáëåéôïõñãéêÝò ìïíÜäåò (IWUs:
Inter-Working Units), üðùò óõëëÝêôåò, ãÝöõñåò,
äñïìïëïãçôÝò, áêüìç êáé óôáèìïß ìå äõíáôüôçôåò
äéáóýíäåóçò ATM.
Ó÷Þìá 12.17: ¢ìåóç ðñïóÝããéóç

12.5.2.2 ¸ììåóç ðñïóÝããéóç
ÊáôÜ ôçí Ýììåóç ðñïóÝããéóç (indirect approach) (ó÷Þìá 12.18) ïé õðçñåóßåò ÷ù-
ñßò óýíäåóç ðáñÝ÷ïíôáé ìÝóù íïçôþí êõêëùìÜôùí ôá ïðïßá åãêáèßóôáíôáé ìåôáîý
ôùí óõóêåõþí ÁÔÌ Þ ôùí ôåëéêþí êüìâùí.
Ó÷Þìá 12.18: ¸ììåóç

ðñïóÝããéóç
176
12.5.3 ÁíÜëõóç äéåýèõíóçò

Ôá ðñùôüêïëëá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí Ý÷ïõí åíóùìáôùìÝíç ôç äõíáôüôçôá åõñåßáò
åêðïìðÞò ðñïêåéìÝíïõ íá õðïóôçñßîïõí áíÜëõóç äéåõèýíóåùí. Êáèþò ôá ôïðéêÜ
äßêôõá ATM äå äéáèÝôïõí áõôÞ ôç äõíáôüôçôá, ðñÝðåé íá õðïóôçñßæïõí áíÜëõóç
äéåõèýíóåùí (address resolution) âáóéóìÝíç óôéò õðçñåóßåò ìå óýíäåóç. Ç áíÜëõ-
óç äéåõèýíóåùí ìðïñåß íá õðïóôçñßæåôáé åßôå áðü Ýíá ìç÷áíéóìü åõñåßáò åêðï-
ìðÞò äéåõèýíóåùí (broadcast address resolution mechanism), ðáñüìïéï ìå áõôüí
ôïõ áíôßóôïé÷ïõ ðñùôïêüëëïõ ôïõ Äéáäéêôýïõ, åßôå áðü ìéá êáôáíåìçìÝíç âÜóç äåäï-
ìÝíùí äéåõèýíóåùí.
12.5.4 ÓõìðåñÜóìáôá
Ìïëïíüôé ôá LATM åßíáé áêüìç íÝá ôå÷íïëïãßá, õðüó÷ïíôáé üôé èá åðéëýóïõí ðïëëÜ
áðü ôá ðñïâëÞìáôá êáé ôïõò ðåñéïñéóìïýò ôùí õðáñ÷üíôùí ôïðéêþí äéêôýùí. Ôá
ðëåïíåêôÞìáôÜ ôïõò óõíïøßæïíôáé óôï ìåãáëýôåñï åýñïò æþíçò, óôïí åõÝëéêôï ôñü-
ðï äéá÷åßñéóçò êáé óôç äéáëåéôïõñãéêüôçôá ìå ôá õðÜñ÷ïíôá ôïðéêÜ äßêôõá, ôá ðñùôü-
êïëëá êáé ôéò åöáñìïãÝò ôïõò. ÅðéðëÝïí õðïóôçñßæïõí ìå åðéôõ÷ßá ôï íÝï åðé÷åéñç-
óéáêü ìïíôÝëï ôçò ãåùãñáöéêÜ äéáóðáñìÝíçò åðé÷åßñçóçò êáé äéáëýïõí ôçí áóÜ-
öåéá ìåôáîý ôùí ïñßùí ôùí LANs, MANs êáé WANs.

Êáô áðáßôçóç âßíôåï, ðïéüôçôá õðçñåóéþí, íïçôü ôïðéêü äßêôõï, õðçñåóßåò ìå óýí-
äåóç, õðçñåóßåò ÷ùñßò óýíäåóç, Üìåóç ðñïóÝããéóç, äéáëåéôïõñãéêÝò ìïíÜäåò, áíÜ-
ëõóç äéåýèõíóçò.
177
Ôá ðñüôõðá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí ðñïÝêõøáí áðü ôçí åðÝêôá-
óç, ôç âåëôßùóç, áêüìç êáé ôï óõíäõáóìü ðñïôýðùí ãéá êëáóéêÜ ôïðéêÜ äßêôõá. Ïé
ìåôáôñïðÝò ðåñéëáìâÜíïõí ôç ÷ñçóéìïðïßçóç äéáöïñåôéêþí öõóéêþí ìÝóùí ìåôÜ-
äïóçò, ôçí êùäéêïðïßçóç ôùí óçìÜôùí êáé ôï êáôÜëëçëï ëïãéóìéêü ðïõ áõîÜíåé ôçí
áðüäïóç êáé ôçí ôá÷ýôçôá ÷ùñßò íá ìåéþíåé ôçí áîéïðéóôßá ôùí äéêôýùí.
ÕðÜñ÷ïõí ôñåéò êýñéåò êáôçãïñßåò ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí: (á) ôá âá-
óéóìÝíá óå Ethernet, (â) ôá âáóéóìÝíá óå ïðôéêÞ ßíá êáé (ã) ôá âáóéóìÝíá óå ÁÔÌ.
Ôï 100 Ìbps Ethernet êáé ôï Gigabit Ethernet ÷ñçóéìïðïéoýí åßôå ïðôéêÞ ßíá åßôå
÷Üëêéíï êáëþäéï.
178
ÅñùôÞóåéò
1. Ðüóåò ðáñáëëáãÝò ôïõ Ethernet Ý÷åéò ãíùñßóåé Ýùò ôþñá;
2. Ìðïñïýìå íá óõíäÝóïõìå ìåôáîý ôïõò äßêôõá äéáöïñåôéêÞò ôå÷íïëïãßáò;
3. Ôé öõóéêü ìÝóï ÷ñçóéìïðïéåß ôï Gigabit Ethernet;
4. Ãéáôß ÷ñçóéìïðïéïýìå ôï ôïðéêü äßêôõï õøçëþí åðéäüóåùí óáí äßêôõo êïñìïý;
5. Ôé åßíáé ï ìåôáãùãüò óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï õøçëþí åðéäüóåùí;
179
Êåöáëáéï 13: Ëïãéóìéêï - Õëéêï
ÊåöÜëáéï 13
Ëïãéóìéêü - Õëéêü
ÌÜèçìá 13.1: Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ

ÌÜèçìá 13.2: Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò
ÅñùôÞóåéò
Äéåõèýíóåéò äéáäéêôýïõ (URLs)
180
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 13 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ
ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí, ôá ïðïßá åðéâëÝðïõí êáé õðïóôçñßæïõí ôç ëåéôïõñãßá
ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, êáèþò êáé ôï äéêôõáêü åîïðëéóìü ôïõò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôïí åéäéêü åîïðëéóìü ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò äéáöïñÝò êáé ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ëåéôïõñãéêþí
óõóôçìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ïé äéêôõáêÝò óõóêåõÝò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá ëåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ åéäéêïý åîïðëéóìïý ôùí ôï-
ðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá ðñùôüêïëëá âÜóåé ôùí ïðïßùí ëåéôïõñãåß ï åéäéêüò åîïðëé-
óìüò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí ðñïêåéìÝíïõ
áõôÜ íá åðéêïéíùíÞóïõí ìåôáîý ôïõò, êáèþò êáé ìå ôá ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ Þ
Üëëá äßêôõá.
1. Ðïéåò íïìßæåéò üôé åßíáé ïé äéáöïñÝò êáé ðïéåò ïé ïìïéüôçôåò ôùí ðáñáäïóéáêþí
ôïðéêþí äéêôýùí êáé ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí;
2. Ãíùñßæåéò ðþò ïíïìÜæåôáé êáé ðïéá åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôïõ ëïãéóìéêïý ðïõ ÷ñç-
óéìïðïéïýí ïé äéêôõáêÝò óõóêåõÝò;
3. Ðïéåò äéêôõáêÝò óõóêåõÝò ãíùñßæåéò;
4. Ðïéá íïìßæåéò üôé åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôçò äéá÷åßñéóçò äéêôýùí;
181
ÌÜèçìá 13.1: Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá

õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ
Óôï ìÜèçìá áõôü èá áíáðôõ÷èïýí ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá õðïóôÞñéîçò äé-
êôýùí. Ðñþôá èá ðåñéãñáöïýí ïñéóìÝíåò áðü ôéò âáóéêÝò áñ÷Ýò êáé ôéò õðçñåóßåò
ðïõ ðáñÝ÷åé Ýíá ôÝôïéï óýóôçìá, åíþ óôç óõíÝ÷åéá èá áíáöåñèïýí ôá ãíùóôüôåñá
ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá. Èá ðñÝðåé íá äéåõêñéíéóôåß üôé äåí õðÜñ÷ïõí éäéáßôåñá äé-
êôõáêÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá, åîåéäéêåõìÝíá ãéá ôïðéêÜ äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí.
Ç öéëïóïößá äéá÷åßñéóçò ôùí ðüñùí ôïõ äéêôýïõ ðáñáìÝíåé ðÜíôá ç ßäéá, áíåîÜñôç-
ôá áðü ôïí ôýðï ôïõ äéêôýïõ.
13.1.2 ÂáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ

Ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ åíüò ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ åßíáé:
ü Åõåëéîßá. Åõêïëßá óôçí åãêáôÜóôáóç, óôç óõíôÞñçóç, óôç äéá÷åßñéóç êáé óôç
÷ñÞóç ôïõ.
ü Äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò. Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ìðïñåß íá åðåêôáèåß Þ íá
ôñïðïðïéçèåß, þóôå íá åßíáé óõìâáôü ìå êáéíïýñéåò ôå÷íïëïãßåò.
ü Áõôïíïìßá õðïóôáèìþí. ÊÜèå óôáèìüò åñãáóßáò áðïöáóßæåé áõôüíïìá ôï
åðßðåäï äéáìïéñáóìïý ìå ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ. Ðáñ üëá áõôÜ ôï
ôïðéêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá êáé ïé ôïðéêÝò åöáñìïãÝò áðïôåëïýí ìÝñïò ôïõ
äéêôõáêïý ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò.
ü Ðáñï÷Þ õðçñåóéþí. ¸íá ëåéôïõñãéêü óýóôçìá õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí üðùò áíáãíþñéóç ÷ñÞóôç, ðáñá÷þñçóç äé-
êáéùìÜôùí óå ÷ñÞóôç, ðñïóôáóßá äåäïìÝíùí, äéá÷åßñéóç äéáäéêáóéþí êáé êá-
ôáíåìçìÝíï óýóôçìá áñ÷åßùí.
Óôç óõíÝ÷åéá ðåñéãñÜöïíôáé ïñéóìÝíá áðü ôá ðåñéóóüôåñï ãíùóôÜ ëåéôïõñãéêÜ
óõóôÞìáôá õðïóôÞñéîçò äéêôýùí.
13.1.2.1 Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò MS NT

Ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NT Ý÷åé ôá áêüëïõèá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ (üðùò áõôÜ
ðáñïõóéÜæïíôáé óôçí Ýêäïóç 4.0 ôçò Microsoft):
ü ÅðéôñÝðåé ôçí åêôÝëåóç åöáñìïãþí 16 êáé 32 äõáäéêþí øçößùí.
ü ÅðéôñÝðåé ôçí ðñüóâáóç óå ìéá ìåãÜëç óå ìÝãåèïò åéêïíéêÞ ìíÞìç (Ýùò 4 GB).
ü Õðïóôçñßæåé ðñï-åêôïðéóôéêÞ (pre-emptive) ðïëõåðåîåñãáóßá êáé ðïëõ-íçìá-
ôéóìü (multi-threading) ôùí åöáñìïãþí.
182
ü Õðïóôçñßæåé ðïëëÜ óõóôÞìáôá

áñ÷åßùí ìÝ÷ñé êáé 32 bits (ÍÔFS).
Áõôü åðéôñÝðåé ôçí êáëýôåñç
áðüäïóç êáé ôç ÷ñÞóç ìåãáëý-
ôåñùí ïíïìÜôùí ãéá ôá áñ÷åßá
(óå óýãêñéóç ìå ôá ïíüìáôá
ïêôþ ÷áñáêôÞñùí óå ðáëáéüôå-
ñá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá).
ü Õðïóôçñßæåé ïäçãïýò (drivers)
óõóêåõþí 32 bits, ãåãïíüò ðïõ
Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôç âåëôéù-
ìÝíç áðüäïóç êáé ôçí Ýîõðíç
÷ñÞóç ôçò ìíÞìçò.
ü ÄéáèÝôåé ðõñÞíá 32 bits, o ïðïßïò
ðåñéëáìâÜíåé äéá÷åßñéóç ìíÞ-
ìçò, äñïìïëüãçóç êáé äéá÷åßñé-
óç äéáäéêáóéþí.
ü Õðïóôçñßæåé óõóôÞìáôá åíüò
åðåîåñãáóôÞ áëëÜ êáé óõóôÞ- Ó÷Þìá 13.1: Êáèïñéóìüò ðåñéï÷Þò óå Ýíá óýóôçìá
ìáôá ðïëõåðåîåñãáóôþí ðïõ
ðåñéëáìâÜíïõí Ýùò êáé 4 åðåîåñãáóôÝò.
Ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá åíüò ÍÔ åßíáé üôé Ý÷åé åíóùìáôùìÝíåò óôïí ðõñÞíá ôïõ ôéò
äéêôõáêÝò ëåéôïõñãßåò êáé åðïìÝíùò äåí åßíáé áðáñáßôçôï íá ðñïûðÜñ÷åé êÜðïéï ëåé-
ôïõñãéêü óýóôçìá äéêôõáêÞò õðïóôÞñéîçò ôï ïðïßï èá ëåéôïõñãåß åßôå ùò óôáèìüò
åîõðçñÝôçóçò åßôå ùò ìïíôÝëï ðåëÜôçò - óôáèìüò åñãáóßáò. ¼ìùò áõôü áðïôåëåß
êáé ìåãÜëï ìåéïíÝêôçìá, áöïý äåí ðñüêåéôáé ãéá
Ýíá êáèáñÜ ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ.
¢ëëá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝ-
ôçóçò ÍÔ 4.0 åßíáé:
ü ÏìÜäåò åñãáóßáò êáé ðåñéï÷Ýò. Ôá
Windows NT êáôáôÜóóïõí ôïõò ÷ñÞóôåò óå
ïìÜäåò åñãáóßáò (workgroups). Óêïðüò áõ-
ôÞò ôçò ïìáäïðïßçóçò åßíáé ç êïéíÞ áíôéìå-
ôþðéóç ôùí ÷ñçóôþí ôçò ïìÜäáò üóïí áöï-
ñÜ ôá äéêáéþìáôá ðñüóâáóçò êáé ôç äéÜèå-
óç ôùí ðüñùí ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ.
Ìéá ðåñéï÷Þ (domain) óôá ÍÔ åßíáé ìéá ëïãé-
êÞ óõëëïãÞ áðü õðïëïãéóôÝò ðïõ ìïéñÜæï-
íôáé ôçí ßäéá âÜóç üóïí áöïñÜ ôïõò ëïãá-
ñéáóìïýò ôùí ÷ñçóôþí, ôïõò ßäéïõò ðüñïõò
êáé ôçí ßäéá ôå÷íéêÞ áóöÜëåéáò. ¸ôóé êÜèå
ðåñéï÷Þ ðñÝðåé íá Ý÷åé Ýíáí ôïõëÜ÷éóôïí
Ó÷Þìá 13.2: Äçìéïõñãßá êáéíïýñéïõ ÷ñÞóôç óôáèìü åîõðçñÝôçóçò ÍÔ (ó÷Þìá 13.1).
183
Ôá ÍÔ åßíáé ó÷åäéáóìÝíá íá ëåéôïõñãïýí åßôå ìå ðåñéï÷Ýò åßôå ìå ïìÜäåò åñãá-

óßáò. Ôá ó÷Þìáôá 13.2 êáé 13.3 äåß÷íïõí ôç äéáöïñÜ áíÜìåóá óôéò ðåñéï÷Ýò
êáé óôéò ïìÜäåò åñãáóßáò.
ü Ëïãáñéáóìïß ÷ñçóôþí êáé ïìÜäùí. ÊÜèå ÷ñÞ-
óôçò Ý÷åé Ýíá ëïãáñéáóìü êáé ìðïñåß íá áíÞêåé
óå ìßá Þ ðåñéóóüôåñåò ïìÜäåò åñãáóßáò. ÊÜèå
ïìÜäá Ý÷åé ïñéóìÝíá äéêáéþìáôá ðñüóâáóçò
óôï äßêôõï êáé äõíáôüôçôá ÷ñÞóçò ôùí ðüñùí
ôïõ äéêôýïõ. Ïé ëïãáñéáóìïß ôùí ïìÜäùí åßíáé
÷ñÞóéìïé, åðåéäÞ áðëïðïéïýí ôçí ïñãÜíùóç ìéáò
äéá÷åéñéóôéêÞò ìïíÜäáò. Åðßóçò âïçèïýí óôïí
Ýëåã÷ï ôçò ðñüóâáóçò ÷ñçóôþí ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýí ôá ÍÔ ãéá íá äéåêðåñáéþóïõí ðáñüìïéåò
åñãáóßåò. Ìå ôçí Ýíôáîç ðïëëþí ÷ñçóôþí óå
ìéá ïìÜäá ï äéá÷åéñéóôÞò ôïõ óõóôÞìáôïò êá-
èïñßæåé ôá äéêáéþìáôá ôçò ïìÜäáò (ó÷Þìá 13.4).
ÊÜèå ÷ñÞóôçò óå Ýíá óýóôçìá ÍÔ äéáèÝôåé ôá Ó÷Þìá 13.3: Äçìéïõñãßá êáéíïýñéáò ïìÜäáò
áêüëïõèá:
l Ýíá üíïìá,
l Ýíáí êùäéêü ðñüóâáóçò (password) ðïõ ôïõ ðáñá÷ùñåß ï äéá÷åéñéóôÞò
ôïõ óõóôÞìáôïò (ï ÷ñÞóôçò Ý÷åé äéêáßùìá ôñïðïðïßçóÞò ôïõ),
l ôéò ïìÜäåò óôéò ïðïßåò åßíáé ìÝëïò,
l äéêáéþìáôá, ãéá íá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéåß ôï ëïãáñéáóìü ðïõ ôïõ Ý÷åé
áíáôåèåß.
ÊÜèå öïñÜ ðïõ ï ÷ñÞóôçò ðñïóðáèåß íá åêôå-
ëÝóåé ìéá óõãêåêñéìÝíç ëåéôïõñãßá óå Ýíáí õðï-
ëïãéóôÞ, ôá ÍÔ åëÝã÷ïõí ôï ëïãáñéáóìü ôïõ, ãéá
íá áðïöáóßóïõí áí Ý÷åé ôï äéêáßùìá íá åêôåëÝ-
óåé ôç óõãêåêñéìÝíç ëåéôïõñãßá, üðùò íá äéá-
âÜóåé Ýíá áñ÷åßï Þ íá ãñÜøåé óå Ýíá áñ÷åßï,
íá óâÞóåé Ýíáí êáôÜëïãï Þ íá åêôõðþóåé óå êÜ-
ðïéïí åêôõðùôÞ.
Óå Ýíá óýóôçìá ÍÔ õðÜñ÷ïõí ôñåéò ðñïêáèïñé-
óìÝíïé ëïãáñéáóìïß ÷ñçóôþí, ôïõ äéá÷åéñéóôÞ
(administrator), ôïõ öéëïîåíïýìåíïõ (guest) ôïõ
ôïðéêïý äéêôýïõ êáé ôïõ áñ÷éêïý ÷ñÞóôç åíüò
óôáèìïý åñãáóßáò. Ï ëïãáñéáóìüò ôïõ äéá÷åé-
ñéóôÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôïí õðåýèõíï äéá÷åß-
ñéóçò ôïõ ôïðéêïý äéêôýïõ ãéá ôçí åêôÝëåóç ëåé-
ôïõñãéþí, üðùò åßíáé ç åãêáôÜóôáóç åöáñìï-
Ó÷Þìá 13.4: Êáèïñéóìüò äéêáéùìÜôùí ìéáò ïìÜäáò óå Ýíáí
ãþí, ç äçìéïõñãßá Þ äéáãñáöÞ ëïãáñéáóìþí
êáôÜëïãï ôïõ óõóôÞìáôïò
÷ñçóôþí, ç åãêáôÜóôáóç õëéêïý êôë. Ï ëïãá-
ñéáóìüò ôïõ öéëïîåíïýìåíïõ åðéôñÝðåé óå ðåñéóôáóéáêïýò ÷ñÞóôåò íá óõí-
184
äÝïíôáé óôï ôïðéêü äßêôõï (ó÷Þìáôá 13.5 êáé 13.6) êáé íá Ý÷ïõí ðåñéïñéóìÝíá
äéêáéþìáôá óôïí ôïðéêü êüìâï - óýóôçìá. Óçìåéþíåôáé üôé ï áñ÷éêüò ÷ñÞóôçò
åßíáé Ýíáò ëïãáñéáóìüò ðïõ äçìéïõñãåßôáé êáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôùí ÍÔ óå
êÜðïéï óôáèìü åñãáóßáò, üðïõ ëáìâÜíåé Ýíá üíïìá, êáé Ý÷åé äéêáéþìáôá äéá-
÷åéñéóôÞ ôïõ óõãêåêñéìÝíïõ õðïëïãéóôéêïý óõóôÞìáôïò.
Ó÷Þìá 13.5: Ñõèìßóåéò ôïõ ïäçãïý ôçò êÜñôáò Ethernet ãéá ôçí Intel
Eherexpress 100 PCI
Ó÷Þìá 13.6: Ñõèìßóåéò ãéá ôï ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò TCP/IP

185
13.1.2.2 Óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare ôçò Novell

Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá êáèáñÜ ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ ôï ïðïßï áðáéôåß áðü êÜèå
êüìâï ðïõ óõíäÝåôáé óôï äßêôõï íá Ý÷åé ðñïåãêáôåóôçìÝíï ôï äéêü ôïõ ëåéôïõñãéêü
óýóôçìá (ó÷Þìá 13.7). ¼ðùò ôá ðåñéóóüôåñá äéêôõáêÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá, äéá-
÷åéñßæåôáé ôç ìåôáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí áíÜìåóá óôéò äéêôõáêÝò óõóêåõÝò, áðïèç-
êåýåé êáé åðáíáöÝñåé äåäïìÝíá áðü ôïõò óêëçñïýò äßóêïõò ôïõ äéêôýïõ, äéá÷åéñßæå-
ôáé Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí, äéáóöáëßæåé ôçí áêåñáéüôçôá ôùí äåäï-
ìÝíùí êáé ôÝëïò äéá÷åéñßæåôáé ôïõò åêôõðùôÝò êáé ôç ìíÞìç. Ï óôáèìüò åîõðçñÝôç-
óçò NetWare åßíáé Ýôóé ó÷åäéáóìÝíïò, þóôå íá ëåéôïõñãåß óå óõóôÞìáôá õðïëïãé-
Ó÷Þìá 13.7: Ç öéëïóïößá ôïõ äéêôõáêïý ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò NetWare
óôþí åíüò Þ êáé ðåñéóóüôåñùí åðåîåñãáóôþí.

Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï NetWare 5.1 åßíáé âáóéóìÝíï óå Ýíáí åíóùìáôùìÝíï ðõñÞíá
ðïëõåðåîåñãáóßáò (MPK), ï ïðïßïò åßíáé ðëÞñùò ðïëõ-íçìáôéêüò êáé õðïóôçñßæåé
ðñï-åêôüðéóç. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ NetWare 5.1 Ý÷åé ó÷åäéáóôåß Ýôóé, þóôå íá õðï-
óôçñßæåé Ýùò êáé 32 åðåîåñãáóôÝò. Ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò åðéôåëåß ôéò áêüëïõèåò
ëåéôïõñãßåò:
ü ÈÝôåé óå ëåéôïõñãßá ôï äßêôõï êáé óôáìáôÜ ôç ëåéôïõñãßá ôïõ.
186
ü Ðáñáêïëïõèåß ôçí áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ.

ü Ðáñáêïëïõèåß ôçí êßíçóç óôï äßêôõï.
ü Êáèïñßæåé ôéò ðáñáìÝôñïõò ñýèìéóçò ôïõ äéêôýïõ.
ü Ôñïðïðïéåß ôá áñ÷åßá ñýèìéóçò ôïõ äéêôýïõ.
ü ÁðïóôÝëëåé ìçíýìáôá ðñïò ôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ äéêôýïõ.
To NetWare 5.1 õðïóôçñßæåé ôá ãíùóôÜ ðñùôüêïëëá äéêôýïõ IP (Internet Protocol) êáé
IPX (Internetwork Packet Exchange). Óçìåéþíåôáé üôé ôï IPX åßíáé Ýíá äéêôõáêü ðñùôüêïë-
Ó÷Þìá 13.8: Ðñùôüêïëëá äéêôýïõ ðïõ Ý÷ïõí åãêáôáóôáèåß óôï NetWare 5.1
ëï ôçò Novell ôï ïðïßï äéáóõíäÝåé äßêôõá ðïõ Ý÷ïõí ùò ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ ôï
NetWare (ó÷Þìá 13.8).
Ôá âáóéêÜ óôïé÷åßá áðü ôá ïðïßá áðïôåëåßôáé Ýíáò óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare
5.1 åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü Ï êáôÜëïãïò õðçñåóéþí ôçò Novell (NDS: Novells Directory Service), o ïðïßïò
ðáñÝ÷åé ãåíéêÞ ðñüóâáóç óå üëïõò ôïõò äéêôõáêïýò ðüñïõò. Ï NDS åðéôñÝðåé
óôïõò ÷ñÞóôåò ìå äéêáßùìá ðñüóâáóçò íá óõíäåèïýí ìå ôï äßêôõï, üðùò åðß-
óçò íá äïõí êáé íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí äéêôõáêïýò ðüñïõò. Ï äéá÷åéñéóôÞò ôïõ
óõóôÞìáôïò ìðïñåß, ìÝóù åíüò öéëéêïý ãñáöéêïý ðåñéâÜëëïíôïò áëëçëåðßäñá-
óçò, íá åëÝã÷åé êåíôñéêÜ üëïõò ôïõò ðüñïõò ôïõ äéêôýïõ, ôïõò ÷ñÞóôåò êáé ôá
äéêáéþìáôá ðñüóâáóÞò ôïõò óå ïðïéáäÞðïôå äéêôõáêÞ óõóêåõÞ.
187
ü ¸íá äÝíôñï NDS (NDS tree), ôï ïðïßï áíáðáñéóôÜíåé ïëüêëçñï ôï äßêôõï (ó÷Þìá
13.9). Ïé äéêôõáêïß ðüñïé, üðùò åßíáé ïé óôáèìïß åîõðçñÝôçóçò êáé ïé åêôõðù-
ôÝò, áíáðáñéóôÜíïíôáé éåñáñ÷éêÜ ìÝóá óå Ýíá äÝíôñï NDS. Ïé ÷ñÞóôåò óõí-
äÝïíôáé óôï äÝíôñï NDS ÷ñçóéìïðïéþíôáò Ýíá üíïìá (login name) êáé Ýíáí
êùäéêü ðñüóâáóçò (password), áíôß íá óõíäÝïíôáé ìå óõãêåêñéìÝíïõò óôáè-
ìïýò åîõðçñÝôçóçò NetWare. KáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ ðñþôïõ óôáèìïý
åîõðçñÝôçóçò NetWare áðïäßäåôáé óôï äÝíôñï NDS Ýíá üíïìá, ôï ïðïßï ÷á-
ñáêôçñßæåé ïëüêëçñï ôïí ïñãáíéóìü üðïõ åãêáèßóôáôáé ôï ôïðéêü äßêôõï êáé
äåí õðåñâáßíåé ôïõò 64 ÷áñáêôÞñåò.
ü Ôá áíôéêåßìåíá (ïbjects), ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá íá áíáðáñáóôÞóïõí
ìéêñüôåñá ôìÞìáôá ôïõ äéêôýïõ Þ äéêôõáêïýò ðüñïõò, üðùò åßíáé Ýíá õðïäß-
êôõï Þ Ýíáò óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare. Ôá áíôéêåßìåíá Ý÷ïõí óõãêåêñé-
ìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé éäéüôçôåò âÜóåé ôùí ïðïßùí äéáêñßíïíôáé óå äýï ôý-
ðïõò, ôá áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò êáé ôá áíôéêåßìåíá - öýëëá (ó÷Þìá 13.9). Áõôïß
ïé äýï ôýðïé áíôéêåéìÝíùí ðåñéãñÜöïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.
l Ôá áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò (container objects) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá íá
ïñãáíþóïõí ôç äïìÞ ôïõ äÝíôñïõ NDS. ¸íá áíôéêåßìåíï - ðåñéÝêôçò ìðï-
ñåß íá ðåñéÝ÷åé Ýíá Üëëï áíôéêåßìåíï - ðåñéÝêôç, Ýíá áíôéêåßìåíï - öýëëï Þ
êáé ôá äýï ìáæß. Ôá äýï êýñéá åßäç ôïõ áíôéêåéìÝíïõ - ðåñéÝêôç åßíáé ôï
áíôéêåßìåíï - oñãáíéóìüò êáé ôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá. Óôç
Ó÷Þìá 13.9: Ç äïìÞ åíüò äÝíôñïõ NDS

188
óõíÝ÷åéá ðåñéãñÜöïíôáé ðåñéëçðôéêÜ üëá ôá áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò ðïõ

÷ñçóéìïðïéïýíôáé:
t Ôï áíôéêåßìåíï - ñßæá (root) âñßóêåôáé óôï õøçëüôåñï åðßðåäï ôïõ
äÝíôñïõ NDS. Ç ñßæá äçìéïõñãåßôáé ôáõôü÷ñïíá ìå Ýíá êáéíïýñéï äÝ-
íôñï NDS êáé äåí ìðïñåß íá ìåôïíïìáóôåß. ¼ëá ôá Üëëá áíôéêåßìåíá
âñßóêïíôáé êÜôù áðü áõôü. ¸íáò ÷ñÞóôçò ðïõ Ý÷åé äéêáßùìá ðñüóâá-
óçò óôï áíôéêåßìåíï - ñßæá Ý÷åé äéêáßùìá ðñüóâáóçò óå ïëüêëçñï ôï
äÝíôñï NDS. ÊÜôù áðü ôç ñßæá ìðïñïýí íá ôïðïèåôçèïýí ìüíï ôï
áíôéêåßìåíï - ÷þñá êáé ôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíéóìüò (âë. ðáñáêÜôù).
t Ôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíéóìüò (ïrganization) áíáðáñéóôÜíåé ôï ðñþ-
ôï åðßðåäï ïìáäïðïßçóçò óôá ðåñéóóüôåñá äßêôõá. ÁíÜëïãá ìå ôç
äïìÞ ôïõ äéêôýïõ, áõôü ôï åðßðåäï ìðïñåß íá áíáðáñéóôÜíåé ìéá ïëü-
êëçñç åôáéñåßá Þ Ýíá ôìÞìá ôçò. Óå Ýíá äÝíôñï NDS èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé
ôïõëÜ÷éóôïí Ýíá áíôéêåßìåíï - ïñãáíéóìüò. ¸íá áíôéêåßìåíï - ïñãáíé-
óìüò ìðïñåß íá ðåñéÝ÷åé ôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá Þ Üëëá
NDS áíôéêåßìåíá.
t Ôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá (ïrganizational õnit) ìðïñåß íá
÷ñçóéìïðïéçèåß ãéá ôçí ïñãÜíùóç ôùí áíôéêåéìÝíùí åíüò äÝíôñïõ
NDS óå õðïóýíïëá. Ôá áíôéêåßìåíá - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá åßíáé ðñïáé-
ñåôéêÜ, áëëÜ, üôáí õðÜñ÷ïõí, èá ðñÝðåé íá âñßóêïíôáé êÜôù áðü ôï
áíôéêåßìåíï - ïñãáíéóìü Þ êÜôù áðü Üëëï áíôéêåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ
ìïíÜäá.
t Ôï áíôéêåßìåío - xþñá (country) ðáñÝ÷åôáé ðñïêåéìÝíïõ íá äçëùèåß
ç ÷þñá åíüò áíôéêåéìÝíïõ. Ìðïñåß íá ôïðïèåôçèåß ìüíï êÜôù áðü ôï
áíôéêåßìåíï - ñßæá.
t Ôï áíôéêåßìåío - ðåñéï÷Þ (locality) ðáñÝ÷åôáé ðñïêåéìÝíïõ íá äçëù-
èåß ç ãåùãñáöéêÞ ôïðïèåóßá åíüò áíôéêåéìÝíïõ.
l Ôá áíôéêåßìåíá - öýëëá (leaf objects) áíáðáñéóôÜíïõí ðëçñïöïñßá ðïõ
Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôïõò ðüñïõò ôïõ äéêôýïõ, üðùò åßíáé ïé óôáèìïß åîõðçñÝôç-
óçò êáé ïé åêôõðùôÝò. Óå áíôßèåóç ìå ôá áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò, ôá áíôéêåß-
ìåíá - öýëëá äåí ìðïñïýí íá ðåñéÝ÷ïõí Üëëá áíôéêåßìåíá NDS. ÕðÜñ÷ïõí
ðïëëïß ôýðïé áíôéêåéìÝíùí - öýëëùí, üðùò åßíáé ç åöáñìïãÞ, ï óôáèìüò
åñãáóßáò, ï ÷ñÞóôçò, ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò ÍetWare, ï äéá÷åéñéóôÞò
NetWare ê.Ü. ÊáôÜ ôç äéÜñêåéá åãêáôÜóôáóçò ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôç-
óçò äçìéïõñãïýíôáé ôïõëÜ÷éóôïí äýï áíôéêåßìåíá - öýëëá, ôá ïðïßá ðåñé-
ãñÜöïíôáé óôç óõíÝ÷åéá:
t Ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare (NetWare server) åßíáé Ýíá áíôé-
êåßìåíï - öýëëï ðïõ áíáðáñéóôÜíåé Ýíá óôáèìü åîõðçñÝôçóçò ï
ïðïßïò ëåéôïõñãåß ìå ïðïéáäÞðïôå Ýêäïóç ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞ-
ìáôïò NetWare. Ôï áíôéêåßìåíï - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare äç-
ìéïõñãåßôáé áõôüìáôá êáé ôïðïèåôåßôáé óôï äÝíôñï NDS êáôÜ ôç äéÜñ-
êåéá ôçò åãêáôÜóôáóçò ôïõ äÝíôñïõ óôï äßêôõï.
t Ï äéá÷åéñéóôÞò NetWare (ADMIN user) åßíáé Ýíá áíôéêåßìåíï - öýëëï
189
ðïõ äçìéïõñãåßôáé ôáõôü÷ñïíá ìå Ýíá êáéíïýñéï äÝíôñï NDS. Ôï üíï-

ìÜ ôïõ åßíáé ADMIN êáé ôïõ ðáñÝ÷åôáé Ýíáò êùäéêüò ðñüóâáóçò. Ï
äéá÷åéñéóôÞò NetWare (XÉ) Ý÷åé äéêáéþìáôá åðüðôç (supervisor) ãéá
ïëüêëçñï ôï äÝíôñï NDS, äçëáäÞ ôïõ åðéôñÝðåôáé íá äçìéïõñãåß êáé
íá äéá÷åéñßæåôáé üëá ôá áíôéêåßìåíá ôïõ äÝíôñïõ.
ÃåíéêÜ, ìðïñåß íá ðáñá÷ùñçèïýí óå Ýíá áíôéêåßìåíï - äéá÷åéñéóôÞ
NetWare äéêáéþìáôá åðüðôç óå Üëëá áíôéêåßìåíá - öýëëá êáé óå üëá ôá
áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò. ¼ôáí Ýíá áíôéêåßìåíï - äéá÷åéñéóôÞò NetWare
Ý÷åé äéêáéþìáôá åðÜíù óå Ýíá áíôéêåßìåíï - ðåñéÝêôç, ôüôå ìðïñåß íá
äéá÷åéñéóôåß üëá ôá áíôéêåßìåíá ðïõ âñßóêïíôáé êÜôù áðü áõôü êáé íá
äçìéïõñãÞóåé êáéíïýñéá.
ü Ç óçìåéïãñáößá NDS, ç ïðïßá åðéôñÝðåé óôïõò ÷ñÞóôåò åíüò äéêôýïõ íá
áíáöÝñïíôáé óå áíôéêåßìåíá óýìöùíá ìå ôç èÝóç ôïõò ìÝóá óôï äÝíôñï. Ç
Ýêöñáóç NDS (üíïìá áíôéêåéìÝíïõ) ðåñéãñÜöåé ôï ðëÞñåò ìïíïðÜôé (óõìðå-
ñéëáìâáíïìÝíùí êáé ôùí áíôéêåéìÝíùí - ðåñéåêôþí) åíüò áíôéêåéìÝíïõ ìÝóá
óôç äïìÞ ôïõ äÝíôñïõ NDS. Ç óçìåéïãñáößá ãéá ôçí ðåñéãñáöÞ ôçò Ýêöñá-
óçò NDS åßíáé ç ëßóôá ôùí áíôéêåéìÝíùí - ðåñéåêôþí (÷ùñßæïíôáé ìå ôåëåßåò) ôá
ïðïßá âñßóêïíôáé åðÜíù óôï ìïíïðÜôé, áðü ôï áíôéêåßìåíï - öýëëï Ýùò ôï
áíôéêåßìåíï - ñßæá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç Ýêöñáóç - üíïìá ãéá ôï áíôéêåßìåíï -
óôáèìü åîõðçñÝôçóçò NetWare (SERVER 1) ðïõ âñßóêåôáé êÜôù áðü ôï áíôé-
êåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá (SALES) óôï áíôéêåßìåíï - ïñãáíéóìü (ÁCME)
èá Þôáí: SERVER 1. SALES. ACME.
13.1.2.3 Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéêôýïõ VINES

Ôï VINES (Virtual Networking System) ôçò Banyan Systems Incorporated åßíáé Ýíá
áðü ôá ðéï äéáäåäïìÝíá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá äéêôýïõ, ôï ïðïßï ðñïóöÝñåé, åêôüò
ôùí Üëëùí, êáèïëéêÞ ïíïìáôïëïãßá êáé õðçñåóßåò áóöÜëåéáò. Õðïóôçñßæåé óõóôÞ-
ìáôá ðïõ Ý÷ïõí Ýùò ôÝóóåñéò åðåîåñãáóôÝò. Ôï ëïãéóìéêü VINES áðïôåëåßôáé áðü
äýï ìÝñç, ôï ëïãéóìéêü óõóôÞìáôïò, ôï ïðïßï åêôåëåßôáé ìüíï óôï óôáèìü åîõðçñÝ-
ôçóçò, êáé ôï äéêôõáêü ëïãéóìéêü, ôï ïðïßï åêôåëåßôáé óôïõò óôáèìïýò åñãáóßáò êáé
óôï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò.
ü Ôï ëïãéóìéêü óõóôÞìáôïò åêôåëåßôáé óôïí ðõñÞíá ôïõ Unix Þ, ùò ïäçãüò, óôïí
ðõñÞíá ôùí ÍÔ. ÐåñéëáìâÜíåé õðçñåóßåò ãéá ôï äéáìïéñáóìü åêôõðùôþí êáé
äßóêùí ðïõ óõíäÝïíôáé ìå ôï óôáèìü åîõðçñÝôçóçò, êáèþò êáé ìéá õðçñå-
óßá, ðïõ ïíïìÜæåôáé StreetTalk, ãéá ôçí ïíïìáóßá êáé ôç äéá÷åßñéóç üëùí ôùí
óôïé÷åßùí ôïõ äéêôýïõ.
Ïé õðçñåóßåò äéêôýïõ ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò
êáé ìå ôï äéêôõáêü ëïãéóìéêü VINES óôïõò óôáèìïýò åñãáóßáò. Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, ç õðçñåóßá StreetTalk áíáãíùñßæåé êÜèå óôïé÷åßï åðÜíù óôï äßêôõï ìå Ýíá
ìïíáäéêü üíïìá êáé ðáñÝ÷åé áõôÞ ôçí ðëçñïöïñßá óôéò Üëëåò õðçñåóßåò ôïõ
äéêôýïõ. Ç õðçñåóßá - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò åßíáé ìéá åðéâëÝðïõóá äéåñãá-
óßá ðïõ äéá÷åéñßæåôáé üëåò ôéò õðçñåóßåò ôïõ äéêôýïõ óôï óôáèìü åîõðçñÝôç-
190
Ó÷Þìá 13.10: Óýóôçìá êáé äéêôõáêü ëïãéóìéêü VINES
óçò. Ôï ó÷Þìá 13.10 äåß÷íåé ôç ó÷Ýóç áíÜìåóá óôï ëïãéóìéêü óõóôÞìáôïò êáé
óôï äéêôõáêü ëïãéóìéêü óå Ýíá óôáèìü åîõðçñÝôçóçò VINES.
ü Ôï äéêôõáêü ëïãéóìéêü, ðïõ åêôåëåßôáé óå DOS, Windows êáé OS/2 óôáèìïýò
åñãáóßáò, áíôáëëÜóóåé ðëçñïöïñßåò ìå ôï ëïãéóìéêü óõóôÞìáôïò ôïõ óôáè-
ìïý åîõðçñÝôçóçò. Ôï ëïãéóìéêü óõóôÞìáôïò óõíåñãÜæåôáé ìå ôï äéêôõáêü
ëïãéóìéêü ãéá ôïí Ýëåã÷ï êáé ôçí áíôáëëáãÞ ðëçñïöïñéþí áíÜìåóá óå ÷ñÞ-
óôåò, óå õðïëïãéóôÝò êáé óå óõóêåõÝò, üðùò äßóêïõò êáé åêôõðùôÝò. Ãéá ðá-
ñÜäåéãìá, üôáí Ýíáò ÷ñÞóôçò èÝëåé íá áðïèçêåýóåé áñ÷åßá óôï äßêôõï, ôï
ðñüãñáììá - ðåëÜôçò åðéêïéíùíåß ìå ôç äéåñãáóßá ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôç-
óçò ðïõ ÷åéñßæåôáé üëá ôá áñ÷åßá.
Ôï ëïãéóìéêü ôïõ óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò ôçò Banyan ÷ñçóéìïðïéåß ïíüìáôá
StreetTalk ãéá ôçí áíáãíþñéóç - ôáõôïðïßçóç üëùí ôùí áíôéêåéìÝíùí ôïõ äé-
êôýïõ. Ôá ïíüìáôá StreetTalk ðáñÝ÷ïõí ìïíáäéêÞ ãéá ïëüêëçñï ôï äßêôõï áíá-
ãíþñéóç ÷ñçóôþí, õðçñåóéþí êáé ðüñùí. Ôá ôñßá ìÝñç åíüò ïíüìáôïò
StreetTalk åßíáé:
l ôï óôïé÷åßï (item),
l ç ïìÜäá (group) êáé
l ï ïñãáíéóìüò (ïrganization).
Ç ó÷Ýóç áíÜìåóá óå ïñãáíéóìïýò, ïìÜäåò êáé óôïé÷åßá åßíáé éåñáñ÷éêÞ, åíþ
Ýíáò ïñãáíéóìüò ìðïñåß íá ðåñéÝ÷åé ðïëëÝò ïìÜäåò êáé ìßá ïìÜäá ìðïñåß íá
ðåñéÝ÷åé ðïëëÜ óôïé÷åßá. ¸íá ðëÞñåò üíïìá StreetTalk óõíôßèåôáé áðü ôï üíïìá
åíüò óôïé÷åßïõ, ôï üíïìá ôçò ïìÜäáò óôçí ïðïßá áíÞêåé ôï óôïé÷åßï êáé ôï üíïìá
191
ôïõ ïñãáíéóìïý ðïõ ðåñéÝ÷åé ôçí ïìÜäá. ÊÜèå ìÝñïò ôïõ ïíüìáôïò ÷ùñßæåôáé
áðü ôï åðüìåíï ìå ôï ÷áñáêôÞñá @. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï ðëÞñåò üíïìá StreetTalk
åíüò ÷ñÞóôç óôï ôìÞìá Marketing ôçò åôáéñåßáò World Commodity Trading èá
ìðïñïýóå íá åßíáé:
Paul Smith@Marketing@WCTUS
¼ëá ôá ïíüìáôá StreetTalk ðåñéÝ÷ïõí áëöáñéèìçôéêïýò ÷áñáêôÞñåò (a-z,
A-Z êáé 0-9) êáé ìç áëöáñéèìçôéêïýò ÷áñáêôÞñåò (ôåëåßåò, êüììáôá, ðáý-
ëåò, êåíÜ êáé áðïóôñüöïõò). Ôá ïíüìáôá ôùí óôïé÷åßùí ìðïñïýí íá Ý÷ïõí
Ýùò êáé 31 ÷áñáêôÞñåò, åíþ ôá ïíüìáôá ãéá ôéò ïìÜäåò êáé ôïõò ïñãáíé-
óìïýò ðåñéïñßæïíôáé óôïõò 15 ÷áñáêôÞñåò.

Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá õðïóôÞñéîçò äéêôýïõ,óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò ÍÔ 4.0, ïìÜäá
åñãáóßáò, ðåñéï÷Þ, ëïãáñéáóìüò ÷ñÞóôç, ëïãáñéáóìüò ïìÜäáò, äéá÷åéñéóôÞò, öé-
ëïîåíïýìåíïò, áñ÷éêüò ÷ñÞóôçò, óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò NetWare 5.1, êáôÜëïãïò
õðçñåóéþí ôçò Novell, äÝíôñï ÍDS, áíôéêåßìåíá - ðåñéÝêôåò, áíôéêåßìåíï - ñßæá, áíôé-
êåßìåíï - ïñãáíéóìüò, áíôéêåßìåíï - ïñãáíùôéêÞ ìïíÜäá, áíôéêåßìåíï - ÷þñá, áíôéêåß-
ìåíï - ðåñéï÷Þ, áíôéêåßìåíá - öýëëá, äéá÷åéñéóôÞò NetWare, VINES, StreetTalk.
192
ÌÜèçìá 13.2: Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò
Óôï ìÜèçìá áõôü èá ãßíåé áíáöïñÜ óôïí åéäéêü äéáäéêôõáêü åîïðëéóìü ðïõ åßíáé
áðáñáßôçôïò ãéá ôçí õëïðïßçóç êáé ôç ëåéôïõñãßá åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ õøçëþí åðéäü-
óåùí. Ãéá êÜèå ðñüôõðï ðïõ Ý÷åé ðåñéãñáöåß óôá ðñïçãïýìåíá ìáèÞìáôá èá áíáöÝ-
ñåôáé ï åîïðëéóìüò ðïõ áðáéôåßôáé êáé èá äßíåôáé ùò ðáñÜäåéãìá ôï áíôßóôïé÷ï ðñïúüí
êÜðïéïõ êáôáóêåõáóôÞ.
13.2.2 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï 100 Ìbps

Ethernet
Ãéá ôçí õëïðïßçóç åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ ôå÷íïëïãßáò 100 Mbps Ethernet, åêôüò áðü
ôçí áðáñáßôçôç äïìçìÝíç êáëùäßùóç ïðôéêÞò ßíáò Þ UTP êáôçãïñßáò 5, èá ðñÝðåé
íá õðÜñ÷ïõí:
ü ÊÜñôá äéêôýïõ (NIC: Network Interface Card). Óå êÜèå êüìâï - õðïëïãéóôéêü
óýóôçìá ðïõ óõíäÝåôáé ìå Ýíá ôïðéêü äßêôõï åßíáé áðáñáßôçôç ìßá êÜñôá äé-
êôýïõ. Ðñüêåéôáé ãéá êÜñôá ôýðïõ PCI Þ ISA, ç ïðïßá óõíäÝåôáé åðÜíù óôç
ìçôñéêÞ êÜñôá ôïõ õðïëïãéóôÞ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìßá áðü ôéò ðéï äéáäåäïìÝíåò
êÜñôåò áõôïý ôïõ ôýðïõ åßíáé ç Intel PRO/100+ Adapter ôçò Intel. Åßíáé ìéá PCI
êÜñôá äéêôýïõ, ðïõ õðïóôçñßæåôáé áðü ôá ðéï ãíùóôÜ äéêôõáêÜ ëåéôïõñãéêÜ
óõóôÞìáôá, üðùò åßíáé ôá WIN NT 4.0, NetWare êáé Unix. Õðïóôçñßæåé äßêôõá
ôýðïõ 10Base-T êáé 100Base-TX, êáèþò åðßóçò êáé ëåéôïõñãßåò áõôüìáôçò äéá-
ðñáãìÜôåõóçò êáé áìößðëåõñçò åðéêïéíùíßáò.
ü Äéáíïìåßò (hubs). Eßíáé áðëÝò óõóêåõÝò ðïõ äéáóõíäÝïõí ïìÜäåò ÷ñçóôþí
ðñïùèþíôáò ôá ðáêÝôá ðïõ ëáìâÜíïõí áðü ìßá èýñá óå üëåò ôéò õðüëïéðåò.
Ó÷Þìá 13.11: FastHub 412 ôçò Cisco

193
¼ëïé ïé ÷ñÞóôåò ðïõ óõíäÝïíôáé óå Ýíá äéáíïìÝá Þ óå ìéá ïìÜäá áðü äéáóõí-
äåüìåíïõò äéáíïìåßò âñßóêïíôáé óôï ßäéï õðïäßêôõï êáé ìïéñÜæïíôáé ôï äéáèÝóé-
ìï åýñïò æþíçò ôïõ äéáíïìÝá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, o FastHub 412 ôçò Cisco (ó÷Þ-
ìá 13.11) åßíáé Ýíáò äéáíïìÝáò 10/100 Mbps ìå 12 èýñåò. Õðïóôçñßæåé óõíäÝ-
óåéò óôá 10 êáé óôá 100 Mbps, êáèþò êáé ëåéôïõñãßåò áõôüìáôçò áíáãíþñé-
óçò ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò ãéá êÜèå óýíäåóç (autosensing).
ü Ìåôáãùãïß (switches). ¸÷ïõí ìåãáëýôåñç åõöõÀá áðü ôïõò äéáíïìåßò êáé ôéò
ãÝöõñåò, åíþ ðáñÝ÷ïõí, óå ìüíéìç âÜóç, ìåãáëýôåñï åýñïò æþíçò óå óõãêå-
êñéìÝíïõò ÷ñÞóôåò Þ ïìÜäåò ÷ñçóôþí. Ïé ìåôáãùãïß ðñïùèïýí ôá ðáêÝôá ôùí
äåäïìÝíùí óôçí êáôÜëëçëç èýñá áíÜëïãá ìå ôïí ðáñáëÞðôç, ôïí ïðïßï áíá-
ãíùñßæïõí áðü ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ âñßóêåôáé óôçí åðéêåöáëßäá êÜèå ðëáéóßïõ
(ðåñéóóüôåñá ãéá ôïõò ìåôáãùãïýò âë. óôçí åðüìåíç åíüôçôá). Ãéá ðáñÜäåéã-
ìá, ç óåéñÜ Catalyst 2900 XL ôçò Cisco (ó÷Þìá13.12) åßíáé ìéá ðëÞñçò óåéñÜ
ìåôáãùãþí 10/100 Mbps Ethernet, ïé ïðïßïé õðïóôçñßæïõí áõôüìáôç áíß÷íåõóç
ôïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò ôçò óýíäåóçò, ðñïóöÝñïíôáò åîáéñåôéêÞ áðüäïóç,
åýêïëç äéá÷åßñéóç êáé äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò. Ïé âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò ðïõ åðé-
ôåëïýí ïé ìåôáãùãïß åßíáé áíÜëïãåò ìå áõôÝò ðïõ åðéôåëïýí ïé ãÝöõñåò (ÌÜ-
èçìá 9.4) êáé Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
l ÄéáöÜíåéá äéåõèýíóåùí. Êáèþò üëåò ïé èýñåò õðïóôçñßæïõí ðïëëÝò äéåõ-
Ó÷Þìá 13.12: Catalyst 2900 XL

èýíóåéò MAC, êÜèå èýñá ìðïñåß íá óõíäåèåß ìå óôáèìïýò åñãáóßáò, åðá-
íáëÞðôåò, ãÝöõñåò, äñïìïëïãçôÝò, ìåôáãùãïýò Þ Üëëåò äéêôõáêÝò óõ-
óêåõÝò. Ï ìåôáãùãüò ðáñÝ÷åé äõíáìéêÞ äéåõèõíóéïäüôçóç, áðïìíçìïíåýï-
íôáò áðü êÜèå èýñá ôç äéåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá êÜèå ðëáéóßïõ ðïõ ëáì-
âÜíåé, üðùò åðßóçò êáé ôïí áñéèìü ôçò èýñáò óôçí ïðïßá áõôü ôï ðëáßóéï
áíôéóôïé÷åß. Êáèþò êüìâïé óõíäÝïíôáé Þ áðïóõíäÝïíôáé áðü ôï äßêôõï, ï
ìåôáãùãüò åíçìåñþíåé ôïí ðßíáêá äéåõèýíóåùí (ãíùóôïðïßçóç äéåýèõíóçò
- address learning) êáôÜ ðáñüìïéï ôñüðï ì áõôüí ðïõ ãßíåôáé êáé óôç ãÝöõ-
ñá. ÕðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá áõôüìáôçò åéóáãùãÞò äéåõèýíóåùí ó áõôü ôïí
194
ðßíáêá. Ïé äéåõèýíóåéò áõôÝò ïíïìÜæïíôáé óôáôéêÝò (Þ áóöáëåßò) êáé äåí

ìðïñïýí íá äéáãñáöïýí ðáñÜ ìüíï êáôüðéí óõãêåêñéìÝíçò åíôïëÞò. Åßíáé
åðßóçò äõíáôüí íá åíåñãïðïéçèåß ç ôå÷íéêÞ ôçò ðñïþèçóçò, Ýôóé þóôå ôá
ðëáßóéá ðïõ óôÝëíïíôáé ó áõôÝò ôéò äéåõèýíóåéò íá ðñïùèïýíôáé óå óõãêå-
êñéìÝíåò èýñåò ôïõ ìåôáãùãïý.
l Ðñïþèçóç êáé öéëôñÜñéóìá. Ïé ìåôáãùãïß ðñïùèïýí (forwarding) ôá ðëáß-
óéá óå ïðïéïíäÞðïôå óõíäõáóìü èõñþí ìå âÜóç ôç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞ-
ðôç, ç ïðïßá âñßóêåôáé åðÜíù óôï ðëáßóéï ðïõ ðáñáëáìâÜíïõí. ×ñçóéìï-
ðïéþíôáò ôïí ðßíáêá äéåõèýíóåùí MAC ï ìåôáãùãüò ðñïùèåß ôï ðëáßóéï
ìüíï óå ìßá óõãêåêñéìÝíç èýñá ðïõ õðïäåéêíýåôáé áðü áõôü ôïí ðßíáêá. Áí
ç äéåýèõíóç ôïõ ðáñáëÞðôç âñßóêåôáé óôçí ßäéá èýñá áðü ôçí ïðïßá ðáñá-
ëÞöèçêå ôï ðëáßóéï, ôüôå áõôü öéëôñÜñåôáé (filtering) êáé äåí ðñïùèåßôáé.
ÌÝóù ôïõ ðßíáêá ðñïþèçóçò óôáôéêþí äéåõèýíóåùí (static address-
forwarding map) ï ìåôáãùãüò ðñïùèåß ðëáßóéá ìå ðñïïñéóìü ìßá äïóìÝíç
óôáôéêÞ äéåýèõíóç. ÕðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá åéóáãùãÞò ëßóôáò áðü èýñåò
óôéò ïðïßåò oé ìåôáãùãïß ìðïñïýí íá óôÝëíïõí ðëáßóéá. Ï ðßíáêáò ðñïþ-
èçóçò óôáôéêþí äéåõèýíóåùí ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß åðßóçò ãéá ôï öéë-
ôñÜñéóìá ôùí ðëáéóßùí ðïõ ëáìâÜíïíôáé áðü óõãêåêñéìÝíåò èýñåò, êá-
èþò áõôÜ ðñïùèïýíôáé ìüíï óôéò èýñåò ðïõ Ý÷ïõí ïñéóôåß óôç ëßóôá. Ðëáß-
óéá ìå ðñïïñéóìü ôéò èýñåò ðïõ áíáãñÜöïíôáé óôç ëßóôá, ôá ïðïßá üìùò
ëáìâÜíïíôáé áðü èýñåò åêôüò ëßóôáò, äåí ðñïùèïýíôáé. Ï ìåôáãùãüò ðñïù-
èåß ôá ðëáßóéá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí ôå÷íéêÞ ôçò áðïèÞêåõóçò êáé ðñïþèç-
óçò. Ôá ðëáßóéá ðïõ ëáìâÜíïíôáé áðïèçêåýïíôáé êáé ðñéí áðü ôçí åêðïìðÞ
ôïõò åëÝã÷ïíôáé ãéá ôõ÷üí ëÜèç.
l Êáôáêëõóìïß. Óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ï ìåôáãùãüò äå ãíùñßæåé ôç äéåýèõíóç
ðñïïñéóìïý, äåí ìðïñåß íá áðïöáóßóåé óå ðïéá èýñá íá óôåßëåé ôï ðëáßóéï
êáé Ýôóé êáôáêëýæåé (floods) üëåò ôéò èýñåò ìå áõôü, þóôå íá öôÜóåé ôåëéêÜ
óôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ïé ìåôáãùãïß Catalyst 2900 Ý÷ïõí ôç
äõíáôüôçôá íá êáôáêëýæïõí ìå ðëáßóéá Ýíá óýíïëï áðü êüìâïõò - ðáñá-
ëÞðôåò Þ êáé üëïõò ôïõò êüìâïõò. Óôç óõíÝ÷åéá áíáöÝñïíôáé ïñéóìÝíïé
Ýëåã÷ïé êáôáêëõóìïý (flooding controls), þóôå íá áðïôñÝðåôáé ï êáôáêëõ-
óìüò ðïõ äåí åßíáé áðáñáßôçôïò:
t ÖéëôñÜñéóìá ðëáéóßùí ìå Ýíáí ðáñáëÞðôç. ¼ôáí Ýíáò ìåôáãùãüò,
üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ï Catalyst 2900, ðáñáëáìâÜíåé Ýíá ðëáßóéï
ìå Ýíáí êáé ìïíáäéêü ðáñáëÞðôç ôïõ ïðïßïõ ç äéåýèõíóç åßíáé Üãíùóôç,
ôüôå êáôáêëýæåé üëåò ôéò èýñåò ìå ôï ðëáßóéï áõôü (unicast filtering).
Ùóôüóï, üôáí ïé èýñåò Ý÷ïõí åê÷ùñçèåß óå óôáèåñÝò äéåõèýíóåéò Þ
óõíäÝïíôáé ìå Ýíá ìüíï óôáèìü, äåí õðÜñ÷ïõí Üãíùóôåò äéåõèýíóåéò
êáé ï êáôáêëõóìüò ôïõò ìå ôï ðëáßóéï äåí Ý÷åé êáíÝíá íüçìá. Ó áõôÞ
ôçí ðåñßðôùóç õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá áðåíåñãïðïßçóçò ôïõ êáôáêëõ-
óìïý ãéá óõãêåêñéìÝíåò èýñåò.
t ¸ëåã÷ïò êáôáéãßäáò åêðïìðÞò (broadcast storm). Ìéá êáôáéãßäá åêðï-
ìðÞò óõìâáßíåé, üôáí ìßá óõãêåêñéìÝíç èýñá ëáìâÜíåé Ýíá ìåãÜëï
195
áñéèìü ðëáéóßùí ôá ïðïßá Ý÷ïõí ðñïïñéóìü üëïõò ôïõò êüìâïõò ôïõ

äéêôýïõ. Ç ðñïþèçóç áõôþí ôùí ðëáéóßùí ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé äñá-
óôéêÞ ìåßùóç ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ. Ãéá ôçí áðïöõãÞ áõôÞò ôçò
êáôÜóôáóçò ÷ñçóéìïðïéåßôáé ï Ýëåã÷ïò êáôáéãßäáò åêðïìðÞò, ìÝóù
ôïõ ïðïßïõ êáèïñßæåôáé Ýíá üñéï óôïí áñéèìü ôùí ðëáéóßùí ðïõ ìðï-
ñïýí íá ðáñáëçöèïýí áðü ìßá èýñá êáé Ý÷ïõí ðñïïñéóìü üëïõò ôïõò
êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ. Ôá ðëåïíÜæïíôá ðëáßóéá äåí ðñïùèïýíôáé. ÕðÜñ-
÷åé üìùò ç äõíáôüôçôá íá êáèïñéóôåß ôï ðüôå èá åðéôñáðåß êáé ðÜëé ç
ðñïþèçóç ôÝôïéïõ åßäïõò ðëáéóßùí.
t Áóöáëåßò èýñåò (secure ports). ÁóöáëÞò ÷áñáêôçñßæåôáé ìéá èýñá,
üôáí åðéôñÝðåôáé ç ÷ñçóéìïðïßçóÞ ôçò áðü Ýíá óýíïëï ðñïêáèïñé-
óìÝíùí êüìâùí (óôáèìþí Þ óõóêåõþí). ¼ôáí áíáôßèåíôáé óôáôéêÝò
äéåõèýíóåéò óå ìéá áóöáëÞ èýñá, o ìåôáãùãüò äåí ðñïùèåß ôá ðëáß-
óéá ôùí ïðïßùí ï áðïóôïëÝáò äåí Ý÷åé óôáôéêÞ äéåýèõíóç ðïõ íá ðåñé-
ëáìâÜíåôáé óôïí ðßíáêá ðñïþèçóçò. Áí ï ðßíáêáò äéåõèýíóåùí ìéáò
áóöáëïýò èýñáò ðåñéëáìâÜíåé ìßá ìüíï äéåýèõíóç, ôüôå ï êüìâïò
ðïõ óõíäÝåôáé ì áõôÞ ôç èýñá Ý÷åé óôç äéÜèåóÞ ôïõ üëï ôï åýñïò
æþíçò ôçò èýñáò.
Ôï ðëÞèïò ôùí óôáèìþí Þ óõóêåõþí ðïõ óõíäÝïíôáé åðÜíù óå ìéá
áóöáëÞ èýñá êõìáßíåôáé áðü 1 Ýùò 132, åíþ ïé äéåõèýíóåéò ôïõò äç-
ëþíïíôáé áõôüìáôá Þ ìÝóù ÷åéñéóìþí ðïõ ãßíïíôáé áðü ôï äéá÷åéñéóôÞ.
Ç áõôüìáôç áíáãñáöÞ ôçò äéåýèõíóçò åíüò óôáèìïý Þ ìéáò óõóêåõÞò
óôïí ðßíáêá äéåõèýíóåùí ìéáò áóöáëïýò èýñáò óõìâáßíåé, üôáí ï
ðßíáêáò äåí åßíáé ðëÞñùò óõìðëçñùìÝíïò. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç áíá-
ãíùñßæåôáé ç äéåýèõíóç ôïõ áðïóôïëÝá ôùí åéóåñ÷üìåíùí ðëáéóßùí
áðü ôç óõãêåêñéìÝíç èýñá êáé áõôüìáôá áðïèçêåýåôáé óôïí ðßíáêá.
ÁõôÞ ç äéáäéêáóßá óõíå÷ßæåôáé, ìÝ÷ñéò üôïõ ãåìßóåé ï ðßíáêáò, êáé îá-
íáñ÷ßæåé, üôáí äéáãñáöåß êÜðïéá äéåýèõíóç áðü ôïí ðßíáêá.
ü Ðáñáêïëïýèçóç åî áðïóôÜóåùò (RMON: Remote MÏÍitoring). Ðñüêåéôáé ãéá
åßíáé Ýíá åñãáëåßï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôïõ äéêôýïõ ðñï-
êåéìÝíïõ íá ðáñáêïëïõèïýí ôéò óõóêåõÝò áðü áðüóôáóç. ÐåñéëáìâÜíåé Ýíá
ìÝñïò ëïãéóìéêïý ðïõ óõëëÝãåé óõíå÷þò óôáôéóôéêÝò ðëçñïöïñßåò ãýñù áðü ôï
ôïðéêü äßêôõï êáé Ýíá óôáèìü äéá÷åßñéóçò ðïõ åðéêïéíùíåß ìå ôï ëïãéóìéêü áõôü.
ü Ðñùôüêïëëï Spanning Tree. Åßíáé ìéá ôå÷íéêÞ ãéá ôç óõíôÞñçóç åíüò äéêôýïõ
ìå ðïëëÝò ãÝöõñåò Þ ìåôáãùãïýò. Ùò ìÝñïò ôïõ ðñïôýðïõ IEEE 802.1d, ôï
ðñùôüêïëëï Spanning Tree åßíáé óõìâáôü ìå ãÝöõñåò êáé ìåôáãùãïýò äéáöï-
ñåôéêþí êáôáóêåõáóôþí. ¼ôáí ç ôïðïëïãßá áëëÜæåé, åðáíáññõèìßæåé ôéò ãÝöõ-
ñåò ìå äéáöáíÞ ùò ðñïò ôï ÷ñÞóôç ôñüðï, þóôå íá áðïöåõ÷èåß ç äçìéïõñãßá
êýêëùí êáé íá âñåèïýí åöåäñéêÜ ìïíïðÜôéá óôçí ðåñßðôùóç ðôþóçò ôçò ôÜ-
óçò Þ áðþëåéáò êÜðïéùí óõíäÝóåùí.
196
13.2.3 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï FDDI

¸íáò ðñïóáñìïóôÞò FDDI åßíáé ìéá êÜñôá äéåðáöÞò äéêôýïõ ðïõ åðéôñÝðåé ôç óýí-
äåóç ïðïéïõäÞðïôå õðïëïãéóôéêïý óõóôÞìáôïò óå Ýíá äßêôõï FDDI (Fiber Distributed
Data Interface).
ÃåíéêÜ, ïé ðñïóáñìïóôÝò FDDI ìðïñïýí íá åãêáôáóôáèïýí åýêïëá êáé ãñÞãïñá.
ÄéáèÝôïõí ìéá ìüíéìç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò åðÜíù óôçí êÜñôá, Ýíá ïëï-
êëçñùìÝíï êýêëùìá Üìåóçò ðñüóâáóçò óôç ìíÞìç (ôï ïðïßï áðïèçêåýåé ôá äåäïìÝ-
íá ðïõ ëáìâÜíåé áðü ôï äßêôõï óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç êåíôñéêÞ ìïíÜäá åðåîåñãá-
óßáò åßíáé áðáó÷ïëçìÝíç), ôç äõíáôüôçôá áìößðëåõñçò åðéêïéíùíßáò, êáèþò êáé Ýíá
ìåôáãùãü ðáñÜêáìøçò êüìâïõ, þóôå, üôáí ï êüìâïò åßíáé êëåéóôüò, ôï óÞìá íá
ðåñíÜåé êáé íá ìåôáäßäåôáé ÷ùñßò ðñüâëçìá óôï õðüëïéðï äßêôõï.
ÓÞìåñá ðïëëÝò åôáéñåßåò ðñïóöÝñïõí ìéá óåéñÜ áðü ðñïóáñìïóôÝò FDDI ðïõ
ìðïñïýí íá åãêáôáóôáèïýí åýêïëá êáé ãñÞãïñá.
13.2.4 Äéáäéêôõáêüò åîïðëéóìüò ãéá ôï LATM

¸íá äßêôõï LATM áðïôåëåßôáé áðü ôá áêüëïõèá âáóéêÜ óôïé÷åßá:
ü Ôïí êïñìü ôïõ äéêôýïõ ÁÔÌ. Ôï êýñéï óõóôáôéêü åíüò êïñìïý ÁÔÌ åßíáé ìéá
ôïðïëïãßá ðëÝãìáôïò áðü ìåôáãùãïýò ATM. Ãéá ôç äéáóýíäåóç åíüò äéêôýïõ
ÁÔÌ ìå Ýíá Þ ðåñéóóüôåñá ðáñáäïóéáêÜ äßêôõá ÷áìçëüôåñùí ñõèìþí ìåôÜ-
äïóçò (LANs, MANs êáé WANs) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óõóêåõÝò ðïõ áðïêáëïý-
íôáé äñïìïëïãçôÝò áêìÞò (edge routers).
ü Ôïõò ìåôáãùãïýò ÁÔÌ. Ïé ëåéôïõñãßåò ôéò ïðïßåò åðéôåëåß Ýíáò ìåôáãùãüò
ATM åßíáé ïé ðáñáêÜôù:
l Ãåöýñùóç (bridging). ÌåôáôñÝðåé ôá ðñùôüêïëëá ôùí ðáñáäïóéáêþí
ôïðéêþí äéêôýùí óå ðñùôüêïëëï ÁÔÌ.
l Äñïìïëüãçóç (routing). ÊÜíåé åðéëïãÞ ôçò áðïäïôéêüôåñçò êÜèå öïñÜ
äéáäñïìÞò ôïõ äéêôýïõ ìåôÜ áðü åðéêïéíùíßá ìå Üëëåò ìïíÜäåò äñïìï-
ëüãçóçò.
l Ðïëõðëåîßá áðü ìç-ÁÔÌ óå ÁÔÌ (non-ATM to ATM multiplexing). Ðáßñ-
íåé ðïëëÝò ìç-ÁÔÌ ñïÝò êßíçóçò äåäïìÝíùí êáé ôéò ìåôáôñÝðåé óå ìïñ-
öÞ êßíçóçò ÁÔÌ óõíäõÜæïíôÜò ôåò óå ìßá êáé ìïíáäéêÞ ìïñöÞ ÁÔÌ.
l ÁÔÌ ðïëõðëåîßá (ATM multiplexing). Ðáßñíåé ðïëëÝò ñïÝò êßíçóçò ÁÔÌ
êáé ôéò óõíäõÜæåé óå ìßá êáé ìïíáäéêÞ ñïÞ ÁÔÌ.
l ÐñïóáñìïãÞ (adaption). ÌåôáôñÝðåé ôá äåäïìÝíá ðïõ ìðïñåß íá âñß-
óêïíôáé óå ðïëëÝò ìïñöÝò óå êýôôáñá ÁÔÌ.
l ÌåôáãùãÞ (switching). ÐåñéëáìâÜíåé ôçí ðáñáëáâÞ êõôôÜñùí ÁÔÌ áðü
ðïëëÝò èýñåò åéóüäïõ êáé ôç ìåôáãùãÞ ôïõò óå ìßá èýñá åîüäïõ (õðÜñ-
÷ïõí ðïëëÝò èýñåò åîüäïõ).
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé ïñéóìÝíá ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ äýï ðïëý ãíù-
197
óôþí ìåôáãùãþí ATM, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíïõí áíôéëçðôÝò ïé äõíáôüôçôÝò ôïõò.

l Ìåôáãùãüò ATM Cisco 8510 MSRP. Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ åßíáé ôá
áêüëïõèá:
t Õðïóôçñßæåé ìéá åéäéêÞ êÜñôá åðåîåñãáóôÞ (MSRP: Ìultiservice Switch
Route Processor) ðïõ ôïðïèåôåßôáé óôçí êåíôñéêÞ èÝóç ôïõ ATM êáé
Ý÷åé áðüäïóç ìåôáãùãÞò Ýùò 5 Gbps ÷ùñßò óõìöüñçóç (non-blocking),
ç ïðïßá âáóßæåôáé óå äéáìïéñáóìÝíç ìíÞìç. Ç êÜñôá åðåîåñãáóôÞ äéá-
èÝôåé èýñá RJ-45 Ethernet, óôçí ïðïßá ìðïñåß íá óõíäåèåß ï óôáèìüò
SNMP. Åðßóçò äéáèÝôåé âïçèçôéêÝò èýñåò EIA/TIA-232, DCE êáé DB-25
ãéá óõíäÝóåéò ôåñìáôéêÞò äéÜôáîçò äåäïìÝíùí (DTE), êáèþò êáé äéá-
ðïäéáìïñöùôÝò (modems).
t Õðïóôçñßæåé Ýùò 8 èýñåò ðñïóáñìïãÞò êáñôþí.
t Ïé èýñåò ðñïóáñìïãÞò êáñôþí T1 (Ç.Ð.Á.) êáé E1 (Å.Å.) ðáñÝ÷ïõí
óýíäåóç ìå ôï ìç÷áíéóìü ìåôáãùãÞò ATM ãéá ôç ìåôÜäïóç êáé ôç ëÞøç
äåäïìÝíùí óôá 1.544 êáé 2.048 Mbps áíôßóôïé÷á êáé ðñïò ôéò äýï êá-
ôåõèýíóåéò. Åéäéêüôåñá, ïé E1 èýñåò ðñïóáñìïãÞò êáñôþí õðïóôçñß-
æïõí ôéò áêüëïõèåò öõóéêÝò óõíäÝóåéò: E1 2.048 Mbps UTP RJ 45 êáé
E1 2.048 Mbps BNC.
t Ç 155 Mbps èýñá ðñïóáñìïãÞò êáñôþí ðáñÝ÷åé óýíäåóç ìå ôï ìç÷á-
íéóìü ìåôáãùãÞò ATM ãéá ôç ìåôÜäïóç êáé ôç ëÞøç äåäïìÝíùí Ýùò
êáé 155 Mbps êáé ðñïò ôéò äýï êáôåõèýíóåéò. ÁõôÝò ïé èýñåò ðñïóáñ-
ìïãÞò êáñôþí õðïóôçñßæïõí ôéò åîÞò öõóéêÝò óõíäÝóåéò: SONET 155
Mbps multi-mode fiber-optic-STS-3C, SONET 155 Mbps single-mode fiber-
optic-STS-3C êáé SONET 155 Mbps UTP-5-STS-3C.
l Ìåôáãùãüò Cabletron Systems SmartSwitch 6500. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá
ìåôáãùãü ÁÔÌ ðïõ äéáèÝôåé ðÝíôå åëåýèåñåò õðïäï÷Ýò (slot). Óôéò äýï
áðü áõôÝò ôïðïèåôïýíôáé äïìéêÜ óôïé÷åßá (6Á-TSM512) ôá ïðïßá Ý÷ïõí
äýï õðïäï÷Ýò ôï êáèÝíá ãéá ôçí ðñïóèÞêç êáñôþí. Óå ðåñßðôùóç õëï-
ðïßçóçò äéêôýïõ ÁÔÌ ôïðïèåôïýíôáé ó áõôÝò ôéò õðïäï÷Ýò ïé áíôßóôïé-
÷åò êÜñôåò, ðñïêåéìÝíïõ íá åßíáé äéáèÝóéìåò ïé ðáñáêÜôù èýñåò:
t Èýñåò ATM 155 Mbps ìå äéåðáöÞ ðïëýôñïðçò ïðôéêÞò ßíáò.
t Èýñåò ÁÔÌ 155 Ìbps (STS-3c/STM-1) ìå äéåðáöÞ UTP êáôçãïñßáò 5.
t Èýñåò ÁÔÌ ñõèìïý ìåôÜäïóçò 2 Ìbps-E1.
Ôï SmartSwitch 6500 Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá ëåéôïõñãßáò üëùí ôùí äõíáôþí
óõíäõáóìþí ôùí èõñþí ôïõ óôïõò ìÝãéóôïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò (10
Gbps non-blocking switching fabric). ÄéáèÝôåé êýñéá ìíÞìç 136 MB êáé âïç-
èçôéêÞ ìíÞìç 512 k.
ü Ôïõò äñïìïëïãçôÝò áêìÞò (edge routers). Ïé ëåéôïõñãßåò ðïõ ìðïñåß íá åðé-
ôåëÝóåé Ýíáò äñïìïëïãçôÞò áêìÞò åßíáé ïé áêüëïõèåò:
l Ðñüóâáóç óôéò õðçñåóßåò åíüò õøçëïý Þ ÷áìçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò
äéêôýïõ åõñåßáò ðåñéï÷Þò Þ åíüò åíäïäéêôýïõ ìéáò åðé÷åßñçóçò.
l Ðñüóâáóç óôïí êïñìü åíüò äéêôýïõ ÁÔÌ.
198
Óôç óõíÝ÷åéá ðáñïõóéÜæïíôáé ïñéóìÝíá ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ äýï ðïëý ãíù-

óôþí äñïìïëïãçôþí ATM, ðñïêåéìÝíïõ íá ãßíïõí áíôéëçðôÝò ïé äõíáôüôçôÝò ôïõò:
l ÄñïìïëïãçôÞò ATM Cisco 7513. Õðïóôçñßæåé äñïìïëüãçóç ðïëõìÝóùí
êáé ãåöýñùóç ãéá ìåãÜëï åýñïò ðñùôïêüëëùí, êáèþò êáé êÜèå óõíäõá-
óìü çëåêôñéêþí óõíäÝóåùí êáé ìÝóùí ìåôÜäïóçò. Ïé äéêôõáêÝò óõíäÝóåéò
õðïóôçñßæïíôáé áðü ôïõò åðåîåñãáóôÝò äéåðáöÞò (interface processors)
ðïõ ðáñÝ÷ïõí ôçí ðñüóâáóç óôá åîùôåñéêÜ äßêôõá.
l ÄñïìïëïãçôÞò ÁÔÌ SmartSwitch 6000 Cabletron. Ôï óýóôçìá äéáèÝôåé
ðÝíôå õðïäï÷Ýò åðÝêôáóçò (slots), åðÜíù óôéò ïðïßåò ôïðïèåôïýíôáé áñ-
èñùôïß öïñåßò (carrier modules). ÊÜèå áñèñùôüò öïñÝáò Ý÷åé äýï õðï-
äï÷Ýò åðÝêôáóçò ãéá ôçí ôïðïèÝôçóç êáñôþí ìå èýñåò åðéêïéíùíßáò. ¢ñá
ôï óýóôçìá äéáèÝôåé óõíïëéêÜ äÝêá õðïäï÷Ýò åðÝêôáóçò. H áñ÷éôåêôïíéêÞ
ôïõ åßíáé áñèñùôÞ (modular), ãåãïíüò ðïõ åîõðçñåôåß ôéò ìåëëïíôéêÝò åðå-
êôÜóåéò åíüò äéêôýïõ.

ÊÜñôá äéêôýïõ, äéáíïìÝáò, ìåôáãùãüò, äéáöÜíåéá äéåõèýíóåùí, ðñïþèçóç, öéë-
ôñÜñéóìá, ðßíáêáò ðñïþèçóçò óôáôéêþí äéåõèýíóåùí, Ýëåã÷ïò êáôáêëõóìïý, Ýëåã-
÷ïò êáôáéãßäáò åêðïìðÞò, áóöáëÞò èýñá, ðáñáêïëïýèçóç åî áðïóôÜóåùò, ðñù-
ôüêïëëï Spanning Tree, ðñïóáñìïóôÞò FDDI, ìåôáãùãüò ÁÔÌ, äñïìïëïãçôÞò áê-
ìÞò, áñèñùôüò öïñÝáò.
199
Ôá äéêôõáêÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí áðï-
ôåëïýí åðÝêôáóç êáé âåëôßùóç ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ôùí ðáñáäïóéáêþí
ôïðéêþí äéêôýùí. Ôá äéêôõáêÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá êáèïñßæïõí, óõíôïíßæïõí êáé
åðéâëÝðïõí ôçí êáëÞ ëåéôïõñãßá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí.
Ï äéêôõáêüò åîïðëéóìüò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí åßíáé íåüôåñçò
ôå÷íïëïãßáò, ðïëýðëïêïò êáé áêñéâüôåñïò áðü ôïí áíôßóôïé÷ï åîïðëéóìü ôùí ðáñá-
äïóéáêþí ôïðéêþí äéêôýùí.
ÅñùôÞóåéò
1. Ôé åßíáé ï óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò MS NT;
2. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôéò ïìÜäåò åñãáóßáò;
3. Ôé åßíáé ôï NetWare;
4. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôï äÝíôñï NDS;
5. Ôé åßíáé ôï VINES;
6. Ôé åîõðçñåôåß Ýíáò FastHub;
7. Ôé öõóéêü ìÝóï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï FDDI;
8. Ôé ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ðåôõ÷áßíïõìå ìå ôï ôïðéêü äßêôõï ATM;
200
1. Tanenbaum A. S., Computer Networks, Prentice-Hall Intl, 1996.
2. Tanenbaum A. S., Äßêôõá Õðïëïãéóôþí, Ðáðáóùôçñßïõ, 1991.
3. D. C. Lynch, M. T. Rose, Internet System Handbook, Editors, Addison-Wesley,
1993.
4. Stevens W. R., Unix Network Programming, Prentice-Hall Soft. Series, 1990.
5. Áëåîüðïõëïò Á. êáé ËáãïãéÜííçò Ã., Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé Äßêôõá Õðïëïãéóôþí,
4ç Ýêäïóç, ÁèÞíá ,1997.
6. Rose M. T., The Simple Book: An Introduction to TCP/IP-based Internets, Prentice-
Hall, 1991.
7. Wright D., Broadband: Business Services, Technologies, and Strategic Impact,
Artech House, 1993.
8. Lee B. G., Kang M., Lee J., Broadband Telecommunications Technology, Artech
House, 1993.
9. Muller N. J., Davidson R. P., LANs to WANs : Network Management in the 1990s,
Artech House, 1990.

http://www.gigabit-ethernet.org/
http://www.scl.ameslab.gov/Projects/Gigabit/
http://www.iol.unh.edu/training/ge.html
http://www.3com.com/solutions/key_net/gigabit/gigabit.html
http://www.host.ots.utexas.edu/ethernet/gigabit.html
http://www.strom.com/pubwork/intranetp.html
http://www.iat.unc.edu/guides/irg-34.html
http://www.strom.com/places/index.html
http://www.microsoft.com/technet/intranet/default.asp
http://www.atmforum.com/
http://www.standards.ieee.org/catalog/
201
Êåöáëáéï 14: Åéóáãùãç óôá Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
Åíüôçôá Å
Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò
ÊåöÜëáéï 14: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò
ÊåöÜëáéï 17: Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò óôïí åëëáäéêü ÷þñï

202
Ôïìïò ÉÉ, Åíïôçôá Å: Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
Åíüôçôá V: Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò

ÊåöÜëáéï 14: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá
åõñåßáò ðåñéï÷Þò
ÌÜèçìá 14.1: Óôïé÷åßá äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò .................... 209
14.1.1 Ïñéóìüò - ÂáóéêÝò Ýííïéåò .................................... 209
14.1.2 Ôáîéíüìçóç ............................................................ 210
14.1.3 ×ñÞóç .................................................................... 210
ÌÜèçìá 14.2: Áñ÷éôåêôïíéêÞ ..................................................... 212
14.2.1 ÖõóéêÜ ìÝóá .......................................................... 212
14.2.2 Ôïðïëïãßåò ............................................................ 214
14.2.3 Ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò .............................................. 219
ÌÜèçìá 14.3: ÔõðïðïéÞóåéò äéåèíþí ïñãáíéóìþí ................... 223
14.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 223
14.3.2 Ðñüôõðï ×.25 ........................................................ 224
14.3.3 Ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ .............................. 224
14.3.4 Ðñüôõðï HSSI ........................................................ 224
14.3.5 Ðñüôõðï ISDN ....................................................... 225
14.3.6 Ðñüôõðï ÑÑÑ ........................................................ 226
14.3.7 Ðñüôõðï SMDS ...................................................... 226
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 227
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 227

ÌÜèçìá 15.1: Ðñüôõðï X.25 ...................................................... 231
15.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 231
15.1.2 ÍïçôÜ êõêëþìáôá ................................................. 232
15.1.3 Ç ëåéôïõñãßá ôïõ ×.25 ............................................ 233
ÌÜèçìá 15.2: Ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ ............................ 236
15.2.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 236
203
Ôïìïò
Êåöáëáéï 14: ÉÉ,Åéóáãùãç
ÅíïôçôáóôáÅ: Äéêôõá
Äéêôõá Åõñåéáò
Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
Ðåñéï÷çò
15.2.2 ÓõóêåõÝò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ ............................. 236

15.2.3 ÍïçôÜ êõêëþìáôá ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ ................ 237
15.2.4 ÄïìÞ ðëáéóßïõ ìåôáãùãÞò .................................... 238
15.2.5 Óýãêñéóç ôùí ðñïôýðùí ×.25 êáé FR ..................... 239
ÌÜèçìá 15.3: Ðñüôõðï TCP/ÉÑ .................................................. 242
15.3.1 EéóáãùãÞ .............................................................. 242
15.3.2 Äéåõèõíóéïäüôçóç ................................................. 243
15.3.3 Ëåéôïõñãßá ôïõ TCP ............................................... 245
15.3.3.1 Èýñåò êáé óõíäÝóåéò óôï TCP .............................. 246
15.3.3.2 Aîéïðéóôßá åðéêïéíùíßáò ......................................... 248
15.3.3.3 ËÞîç ÷ñüíïõ ôùí ìåôñçôþí êáé
åðáíáìåôáäüóåéò .................................................. 248
ÌÜèçìá 15.4: Ðñüôõðo DQDB ................................................... 249
15.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 249
15.4.2 Ëåéôïõñãßá ôïõ DQDB ........................................... 249
15.4.3 Yðçñåóßåò ............................................................. 252
ÌÜèçìá 15.5: Ðñüôõðï ATM ...................................................... 253
15.5.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 253
15.5.2 Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ATM .......................................... 254
15.5.3 ÄïìÞ êõøåëßäùí .................................................... 257
15.5.4 Äßêôõá ÁÔÌ ........................................................... 259
ÌÜèçìá 15.6: Ðñüôõðï ISDN åõñåßáò æþíçò ........................... 261
15.6.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 261
15.6.2 Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ B-ISDN ...................................... 262
15.6.3 Õðçñåóßåò B-ISDN ................................................. 263
Áíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 265
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 265

ÌÜèçìá 16.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá .......................... 269
16.1.1 EéóáãùãÞ .............................................................. 269
16.1.2 Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéáäéêôýùóçò ................. 269
16.1.2.1 ×áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ IOS ....................................... 270
16.1.3 To ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ForeThought .................. 270
ÌÜèçìá 16.2: Äéêôõáêüò åîïðëéóìüò ........................................ 271
204
16.2.1 EéóáãùãÞ .............................................................. 271

16.2.2 Äéáíïìåßò êáé åðáíáëÞðôåò ................................... 272
16.2.3 ÃÝöõñåò ................................................................ 272
16.2.4 Ìåôáãùãïß ............................................................. 273
16.2.5 ÄñïìïëïãçôÝò ....................................................... 274
16.2.5.1 ÂÞìáôá äñïìïëüãçóçò ......................................... 274
16.2.5.2 Ðßíáêáò äñïìïëüãçóçò ........................................ 274
16.2.5.3 Áëãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò ................................... 275
ÌÜèçìá 16.3: Äéá÷åßñéóç äéêôýïõ .............................................. 277
16.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 277
16.3.2 Ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ ........................... 279
16.3.3 Áñ÷éôåêôïíéêÝò äéá÷åßñéóçò ................................... 280
ÌÜèçìá 16.4: Ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò .................................... 284
16.4.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 284
16.4.2 Äéá÷åßñéóç TCP/IP - Ðñùôüêïëëï SNMP ................ 284
16.4.3 Äéá÷åßñéóç OSI - Ðñùôüêïëëï CMIP ...................... 286
Aíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 288
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 289
KåöÜëáéï 17: Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò

óôïí åëëáäéêü ÷þñï
ÌÜèçìá 17.1: ÉóôïñéêÞ åîÝëéîç .................................................. 293
17.1.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 293
ÌÜèçìá 17.2: Ôï ôçëåöùíéêü äßêôõï ......................................... 296
17.2.1 Ôï äçìüóéï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï .............. 296
17.2.2 ÌéóèùìÝíá êõêëþìáôá ......................................... 298
ÌÜèçìá 17.3: HellasPac I êáé II, ÇellasCom ............................. 300
17.3.1 ÅéóáãùãÞ .............................................................. 300
17.3.2 Ôå÷íéêÞ ôïõ HellasPac I .......................................... 300
17.3.2.1 Åîïðëéóìüò ÷ñÞóôç ............................................... 301
17.3.2.2 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò ..................................... 302
17.3.2.3 Ôñüðïé ðñüóâáóçò óôï äßêôõï .............................. 302
17.3.3 Ôå÷íéêÞ ôïõ HellasPac II ......................................... 305
17.3.3.1 ÃåíéêÜ - ÄïìÞ äéêôýïõ ............................................ 305
205
205
Ôïìïò
Êåöáëáéï 14:ÉÉ,Åéóáãùãç
Å: Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
17.3.3.2 ÂáóéêÝò õðçñåóßåò ðñüóâáóçò ............................ 306

17.3.3.3 Ðñüóèåôåò õðçñåóßåò ðñüóâáóçò ....................... 307
17.3.4 HellasCom ............................................................. 308
MÜèçìá 17.4: Äçìüóéá äßêôõá äåäïìÝíùí - EurolSDN, ATM ... 309
17.4.1 EurolSDN ............................................................... 309
17.4.2 Äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ .............................................. 311
ÌÜèçìá 17.5: ÉäéùôéêÜ äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí ................. 312
17.5.1 Åôáéñåßåò Ðáñï÷Þò Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ .......... 312
17.5.1.1 FORTHnet .............................................................. 312
17.5.1.2 OTEnet ................................................................... 313
17.5.1.3 CompuLink ............................................................ 315
17.5.1.4 Hellas on Line ........................................................ 316
17.5.1.5 ÐïóïôéêÜ êáé ðïéïôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ÅÐÕÄ 317
17.5.2 Öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêáôáóôÜóåùí
êáé õðçñåóéþí ....................................................... 318
17.5.2.1 Ïé êõñéüôåñïé öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí
åãêáôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí óôçí ÅëëÜäá ....... 319
ÌÜèçìá 17.6: ÅêðáéäåõôéêÜ äßêôõá êïñìïý óôçí ÅëëÜäá ........ 320
17.6.1 Ôï ÅÄÅÔ ................................................................. 320
17.6.2 Ðáíåðéóôçìéáêü Äéáäßêôõï GUnet ......................... 322
Aíáêåöáëáßùóç ............................................................................. 325
ÅñùôÞóåéò ............................................................................. 326
Âéâëéïãñáößá ............................................................................. 327

Äéåõèýíóåéò Äéáäéêôýïõ ................................................................... 329
ÃëùóóÜñéï ............................................................................. i - v
206

207
ÊåöÜëáéï 14
ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá åõñåßáò
ðåñéï÷Þò
ÌÜèçìá 14.1: Óôïé÷åßá äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò

ÌÜèçìá 14.3: ÔõðïðïéÞóåéò äéåèíþí ïñãáíéóìþí
ÅñùôÞóåéò
208
ÊåöÜëáéï 14: ÅéóáãùãÞ óôá äßêôõá

åõñåßáò ðåñéï÷Þò
Óêïðüò
Óêïðüò ôïõ Êåöáëáßïõ 14 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôéò áñ÷Ýò, ôá ÷áñáêôçñéóôé-
êÜ êáé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Íá áðïêôÞóåé ôéò âáóéêÝò
ãíþóåéò ãéá ôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõò, ôéò ôïðïëïãßåò ðïõ åðéäÝ÷ïíôáé êáé ôïí ôñüðï
ðñüóâáóçò ó áõôÜ. ÔÝëïò, óêïðüò ôïõ êåöáëáßïõ åßíáé íá åíçìåñùèåß ï ìáèçôÞò
ãéá ôéò ôõðïðïéÞóåéò ôùí äéåèíþí ïñãáíéóìþí ðïõ åßíáé ó÷åôéêÝò ìå ôá äßêôõá åõñåßáò
ðåñéï÷Þò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ, ôá áðáéôïýìåíá öõóéêÜ ìÝóá, ôéò
ôïðïëïãßåò êáé ôéò ôå÷íéêÝò áðëÞò äñïìïëüãçóçò ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðå-
ñéï÷Þò.
ü Íá äéáêñßíåé ôç óõó÷Ýôéóç äéêôýïõ - öïñÝá äéêôýùóçò.
ü Íá ìðïñåß íá áíáöÝñåé ôéò ôå÷íéêÝò ðñüóâáóçò ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò.
1. Ãíùñßæåéò ôé åßíáé ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò;
2. Ðïéá íïìßæåéò üôé åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò;
3. Ðïéåò ôïðïëïãßåò äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò ãíùñßæåéò;
209
ÌÜèçìá 14.1: Óôïé÷åßá äéêôýùí åõñåßáò

ðåñéï÷Þò
14.1.1 Ïñéóìüò - ÂáóéêÝò Ýííïéåò

¼ðùò áíáöÝñèçêå óôï ÌÜèçìá 4.2, ôá Äßêôõá Åõñåßáò Ðåñéï÷Þò (ÄÅÐ) (WANs:
Wide Area Networks) åßíáé åêåßíá ôá äßêôõá ðïõ åêôåßíïíôáé óå ìéá åõñåßá ãåùãñáöé-
êÞ ðåñéï÷Þ. ÓõíÞèùò ôá äßêôõá áõôÜ åßíáé õðåñáóôéêÜ Þ äéåèíÞ. Ïé êüìâïé ðïõ ôá
áðïôåëïýí ìðïñåß íá åßíáé áõôüíïìïé õðïëïãéóôÝò Þ ôïðéêÜ äßêôõá ðïõ âñßóêïíôáé óå
ãåùãñáöéêÜ áðïìáêñõóìÝíåò ìåôáîý ôïõò ðåñéï÷Ýò. Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ôùí ÄÅÐ
äéáâáèìßæïíôáé áíÜëïãá ìå ôçí ôå÷íïëïãßá ôïõò, óÞìåñá üìùò ï ìÝãéóôïò ñõèìüò
ìåôÜäïóçò ðïõ áíáðôýóóïõí îåðåñíÜ ôá 622 Mbps.
¼ôáí Ýíáò óôáèìüò åñãáóßáò ï ïðïßïò óõíäÝåôáé óå Ýíá ôïðéêü äßêôõï èåëÞóåé íá
åðéêïéíùíÞóåé ìå êÜðïéïí Üëëï óôáèìü åñãáóßáò åíüò Üëëïõ ôïðéêïý äéêôýïõ ðïõ
âñßóêåôáé óå ìåãÜëç áðüóôáóç, ôüôå ôï äßêôõï ðïõ áíáëáìâÜíåé íá öÝñåé óå ðÝñáò
ôçí åðéêïéíùíßá åßíáé Ýíá ÄÅÐ. Ãéá ôç äéáóýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí ôïðéêþí äé-
êôýùí ìå Ýíá ÄÅÐ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé åéäéêÝò óõóêåõÝò.
Ç êáôáíüçóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôùí ÄÅÐ èá äéåõêïëõíèåß, áí ðáñïõóéáóôïýí ïñé-
óìÝíåò óçìáíôéêÝò äéáöïñÝò ôïõò ìå ôá ôïðéêÜ äßêôõá:
ü Ôá ôïðéêÜ äßêôõá ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ìéêñÝò êáèõóôåñÞóåéò êáôÜ ôç ìåôÜäï-
óç ôçò ðëçñïöïñßáò, óå áíôßèåóç ìå ü,ôé óõìâáßíåé óôá ÄÅÐ. Ïé êáèõóôåñÞ-
óåéò áõôÝò äåí ïöåßëïíôáé óôç ìåãáëýôåñç áðüóôáóç ðïõ ðñÝðåé íá äéáíý-
óïõí ïé ðëçñïöïñßåò, áöïý ôá çëåêôñéêÜ óÞìáôá ìåôáäßäïíôáé ìå ôá÷ýôçôá
ßóç ó÷åäüí ìå áõôÞí ôïõ öùôüò, áëëÜ êõñßùò óôï ìåãÜëï áñéèìü ôùí åíäéÜìå-
óùí äéêôõáêþí óõóêåõþí áðü ôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá äéÝëèïõí.
ü Ôá ôïðéêÜ äßêôõá êáëýðôïõí ôéò áíÜãêåò ìéáò ðåñéïñéóìÝíçò ãåùãñáöéêÜ ðå-
ñéï÷Þò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óôá åíóýñìáôá ôïðéêÜ äßêôõá ç åãêáôåóôçìÝíç êáëù-
äßùóç äåí ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôá 200 km ðåñßðïõ. Áíôßèåôá ôá ÄÅÐ èåùñåß-
ôáé üôé êáëýðôïõí ðïëý åõñýôåñåò ðåñéï÷Ýò.
ü Ôá ôïðéêÜ äßêôõá ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ôç äõíáôüôçôÜ ôïõò íá ìåôáäßäïõí ôá-
÷ýôáôá ìåãÜëï üãêï ðëçñïöïñéþí. Áíôßèåôá ôá ÄÅÐ ìðïñïýí íá ìåôáäþóïõí
óôïí ßäéï ÷ñüíï ðïëý ìéêñüôåñï üãêï ðëçñïöïñéþí, äçëáäÞ åßíáé ðïëý ðéï áñãÜ.
ü ÊáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôçò ðëçñïöïñßáò ôá ëÜèç ðïõ óõìâáßíïõí óôá ôïðéêÜ äß-
êôõá åßíáé ðïëý ëéãüôåñá áðü áõôÜ ðïõ óõìâáßíïõí óôá ÄÅÐ.
ü Ôá ëÜèç ðïõ óõìâáßíïõí êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôçò ðëçñïöïñßáò óå Ýíá ÄÅÐ äå
ãßíïíôáé áíôéëçðôÜ, áöïý ôï äßêôõï öñïíôßæåé áõôüìáôá ãéá ôçí åðáíáìåôÜäï-
óç ôçò ðëçñïöïñßáò. ¼ìùò áõôü Ý÷åé åðßðôùóç óôï ÷ñüíï ìåôÜäïóçò.
210
14.1.2 Ôáîéíüìçóç
Ôá ÄÅÐ ìðïñïýí íá ôáîéíïìçèïýí, áíÜëïãá ìå ôçí ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ôçí ïðïßá
÷ñçóéìïðïéïýí, óôéò ðáñáêÜôù êáôçãïñßåò:
ü ÄÅÐ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò. Óå Ýíá ÄÅÐ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò åãêáèßóôá-
íôáé ìüíéìá öõóéêÜ êõêëþìáôá ãéá êÜèå ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí. Ôá êõêëþìáôá
áõôÜ äéáôçñïýíôáé üóï äéáñêåß ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí êáé óôç óõíÝ÷åéá, ìåôÜ
ôïí ôåñìáôéóìü ôçò, åëåõèåñþíïíôáé. ÄÅÐ ôá ïðïßá óôçñßæïíôáé óôçí ôå÷íéêÞ
ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò åßíáé ôï ôçëåöùíéêü äßêôõï êáé ôï äßêôõï ISDN.
ü ÄÅÐ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ. Óå Ýíá ÄÅÐ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ïé äéêôõáêÝò óõ-
óêåõÝò ìïéñÜæïíôáé ìéá óýíäåóç óçìåßïõ ðñïò óçìåßï ìå óêïðü ôç ìåôáöïñÜ
ðáêÝôùí áðü Ýíáí êüìâï óå Ýíáí Üëëï. Ç ÷ñÞóç ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí êõêëù-
ìÜôùí áðü ðïëëÝò óõóêåõÝò ôáõôü÷ñïíá ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá ôçò óôáôéóôé-
êÞò ðïëõðëåîßáò. ÄÅÐ ôá ïðïßá óôçñßæïíôáé óôçí ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ
åßíáé ôï ×.25, ç ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay), ôï SMDS (Switched
Multimegabit Data Services) ê.Ü., ôá ïðïßá êáé èá áíáëõèïýí åéäéêüôåñá óôï
ÊåöÜëáéï 15.
ü ÄÅÐ íïçôþí êõêëùìÜôùí. ¸íá íïçôü êýêëùìá åßíáé Ýíá ëïãéêü êýêëùìá ôï
ïðïßï åîáóöáëßæåé ôçí áîéüðéóôç åðéêïéíùíßá áíÜìåóá óå äýï äéêôõáêÝò óõ-
óêåõÝò. ÕðÜñ÷ïõí äýï åßäç íïçôþí êõêëùìÜôùí, ôá ðñïóùñéíÜ êáé ôá ìüíéìá.
Ôá ðñïóùñéíÜ íïçôÜ êõêëþìáôá åãêáèßóôáíôáé áíÜëïãá ìå ôç æÞôçóç êáé ôåñ-
ìáôßæïíôáé, üôáí ç ìåôÜäïóç ïëïêëçñùèåß. Ôá ìüíéìá íïçôÜ êõêëþìáôá ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ç ñïÞ ôùí äåäïìÝíùí áíÜìåóá óå äéêôõáêÝò
óõóêåõÝò åßíáé óõíå÷Þò.
14.1.3 ×ñÞóç
Ôá ÄÅÐ Ý÷ïõí ìåãÜëï áñéèìü åöáñìïãþí. ÐïëëÝò öïñÝò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ïé õðç-
ñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷ïõí ôá ÄÅÐ ÷ùñßò áõôü íá ãßíåôáé Üìåóá áíôéëçðôü áðü ôïí ôåëéêü
÷ñÞóôç. Ãéá ðáñÜäåéãìá, üôáí ãßíåôáé áíÜëçøç áðü ìéá ôñÜðåæá Þ üôáí óôï ÷þñï
¸íá ðáñÜäåéãìá äéêôýïõ êïñ- åñãáóßáò êÜðïéïõ õðïêáôáóôÞìáôïò ìéáò åðé÷åßñçóçò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôïé÷åßá ðïõ
ìïý áðïôåëåß ôï ÅÄÅÔ (Åèíéêü åßíáé êáôá÷ùñéóìÝíá óå Üëëá ðáñáñôÞìáôÜ ôçò, ôüôå ãßíåôáé ÷ñÞóç êÜðïéïõ ÄÅÐ.
Äßêôõï ¸ñåõíáò êáé Ôå÷íïëï- ÌåñéêÝò åíäåéêôéêÝò åöáñìïãÝò ôùí ÄÅÐ åßíáé ïé ðáñáêÜôù:
ãßáò), ôï ïðïßï äéáóõíäÝåé üëá ü Õëïðïßçóç äéêôýùí êïñìïý (backbone). Ìßá áðü ôéò êýñéåò ÷ñÞóåéò ôùí ÄÅÐ
ôá ðáíåðéóôÞìéá êáé ôá åñåõ- åßíáé ç õëïðïßçóç äéêôýùí êïñìïý ôüóï ãéá äçìüóéá üóï êáé ãéá éäéùôéêÜ äß-
íçôéêÜ éäñýìáôá ôçò ÷þñáò êôõá. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï äßêôõï êïñìïý ôïõ Äéáäéêôýïõ áðïôåëåßôáé áðü Ýíá
ìáò. ìåãÜëï áñéèìü ÄÅÐ.
ü Äéáóýíäåóç áðïìáêñõóìÝíùí ôïðéêþí äéêôýùí. Ôá ÄÅÐ ìðïñïýí íá ÷ñçóé-
ìïðïéçèïýí óôç äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí ðïõ åßíáé åãêáôåóôçìÝíá ìáêñéÜ
ôï Ýíá áðü ôï Üëëï. Ìéá ôÝôïéá ðåñßðôùóç äéáóýíäåóçò áðïôåëïýí ïé ôñÜðå-
æåò, ïñéóìÝíåò åôáéñåßåò ïé ïðïßåò äéáóõíäÝïõí ôá õðïêáôáóôÞìáôÜ ôïõò (ó÷Þ-
ìá 14.1) êôë.
211
Ó÷Þìá 14.1: Ðáãêüóìéï

äßêôõï åðéêïéíùíßáò ìéáò
Åôáéñåßáò Ðáñï÷Þò
Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ
(ÅÐÕÄ) ãéá ôçí
åîõðçñÝôçóç ôùí
õðïêáôáóôçìÜôùí ìéáò
åðé÷åßñçóçò.

Äßêôõï Åõñåßáò Ðåñéï÷Þò (ÄÅÐ), ÄÅÐ ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò, ÄÅÐ ìåôáãùãÞò
ðáêÝôïõ, ÄÅÐ íïçôþí êõêëùìÜôùí.
212
14.2.1 ÖõóéêÜ ìÝóá

¸íá âáóéêü óôïé÷åßï ðïõ ðñÝðåé íá ëçöèåß õðüøç êáôÜ ôç ó÷åäßáóç åíüò ÄÅÐ åßíáé
ôï åßäïò ôùí ãñáììþí åðéêïéíùíßáò ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí. Ãéá íá åðéëåãåß ôï êá-
ôáëëçëüôåñï öõóéêü ìÝóï, èá ðñÝðåé íá Ý÷åé êáèïñéóôåß ï óêïðüò ãéá ôïí ïðïßï èá
÷ñçóéìïðïéçèåß ôï ÄÅÐ. Ôá öõóéêÜ ìÝóá ðïõ óõíäÝïõí ôá ÄÅÐ åßíáé ôá áêüëïõèá:
ü ÊáíÜëéá åðéêïéíùíßáò Å/Ô. Ç óåéñÜ ôùí êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò Ô áðïôåëåß ôï
ðñüôõðï ôçò âéïìç÷áíßáò ôçëåðéêïéíùíéþí ôùí Ç.Ð.Á. êáé áöïñÜ ôçí øçöéáêÞ
äéáóýíäåóç ôùí óõóôçìÜôùí åðéêïéíùíßáò. Ôï áíôßóôïé÷ï ðñüôõðï ãéá ôç âéïìç-
÷áíßá ôçëåðéêïéíùíéþí ôçò Åõñþðçò åßíáé ç óåéñÜ ôùí êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò Å.
ÁõôÝò ïé óåéñÝò êáíáëéþí åðéêïéíùíßáò Ý÷ïõí éåñáñ÷éêÞ äïìÞ, ç ïðïßá êáèïñßæå-
ôáé áðü ôéò óõóôÜóåéò ôçò øçöéáêÞò ìåôÜäïóçò êáé ôçò ðïëõðëåîßáò äåäïìÝ-
íùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç óåéñÜ Ô ðñïóöÝñåé ôá÷ýôçôåò áðü 1.544 Mbps (êýêëù-
ìá Ô1) Ýùò 274.176 Mbps (êýêëùìá Ô4). Ç óåéñÜ Å ðñïóöÝñåé ôá÷ýôçôåò áðü
2.048 Ìbps (êýêëùìá Å1) Ýùò 565.148 Ìbps (êýêëùìá Å5).
ü Óõã÷ñïíéóìÝíï ïðôéêü äßêôõï (SONET: Synchronous Optical NETwork). Ôï
SONET Ý÷åé ãßíåé áðïäåêôü ùò ðñüôõðï áðü ôïí ïñãáíéóìü ANSI ãéá ôçí ïðôéêÞ
ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìå ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ôçò ôÜîçò ôùí Gbps (1 Gbps=109
bps). Áí êáé ç ôå÷íïëïãßá ðïõ êáèïñßæåé ôï ðñüôõðï SONET äåí Ý÷åé ðëÞñùò
áíáðôõ÷èåß, ùóôüóï åßíáé äéáèÝóéìç óôï åìðüñéï êáé Ý÷åé õëïðïéçèåß óôéò ìåãá-
ëýôåñåò ðüëåéò ôïõ êüóìïõ. ÐïëëÝò ôçëåðéêïéíùíéáêÝò åôáéñåßåò, ãéá íá ìåôá-
äþóïõí äåäïìÝíá ìå ñõèìïýò ìåôÜäïóçò Ýùò êáé 622 Mbps, ÷ñçóéìïðïéïýí
êõêëþìáôá ôå÷íïëïãßáò SONET. Ì áõôïýò ôïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò åßíáé öá-
íåñü ãéáôß ðëÝïí ïé ôçëåðéêïéíùíéáêÝò åôáéñåßåò, óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéï÷Ýò,
÷ñçóéìïðïéïýí ïðôéêÝò ßíåò ãéá ôçí õëïðïßçóç ôùí ÄÅÐ.
ü ÄïñõöïñéêÝò óõíäÝóåéò. Ï óõíäõáóìüò ôùí åðéôåõãìÜôùí ôçò ôå÷íïëïãßáò
Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá ôçí áíÜðôõîç ìéêñüôåñùí, éó÷õñüôåñùí êáé ïéêïíïìéêüôå-
ñùí óõóôçìÜôùí åîïðëéóìÝíùí ìå äïñõöïñéêÝò êåñáßåò (VSAT: Very Small
Aperture Terminals) ôá ïðïßá, óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ðñïóöÝñïõí ìåãáëýôå-
ñç áðïôåëåóìáôéêüôçôá êáé åõåëéîßá áðü ôéò åðßãåéåò ìéóèùìÝíåò ãñáììÝò, óõ-
ìðåñéëáìâáíïìÝíùí êáé ôùí óõóôçìÜôùí ìåôÜäïóçò ìÝóù ïðôéêÞò ßíáò. ÓÞìå-
ñá Ý÷ïõí õëïðïéçèåß áñêåôÝò äïñõöïñéêÝò åãêáôáóôÜóåéò, éäéáßôåñá óôéò ðåñé-
ðôþóåéò äéáóýíäåóçò áðïìáêñõóìÝíùí ðåñéï÷þí. Ôï êüóôïò ôïõ áðáéôïýìåíïõ
åéäéêïý åîïðëéóìïý (óôáèìïß VSAT) êáé ôùí äïñõöïñéêþí óõíäÝóåùí Ý÷åé áðï-
äåé÷èåß óõãêñßóéìï ìå Üëëåò åíáëëáêôéêÝò ëýóåéò (åðßãåéåò êáëùäéþóåéò), éäéáß-
ôåñá üôáí ðñÝðåé íá êáëõöèïýí ðïëý ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò. Óçìåéþíåôáé üôé ïé
äïñõöïñéêÝò óõíäÝóåéò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé õðï÷ñåùôéêÜ, üôáí ïé åðßãåéåò öõóé-
êÝò óõíäÝóåéò äåí åßíáé åöéêôÝò Þ üôáí ôá ðáñáäïóéáêÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò ðáñÝ-
÷ïõí õðçñåóßåò ÷áìçëÞò ðïéüôçôáò. Ïé ôõðéêïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò óôá äïñõöï-
213
ñéêÜ êáíÜëéá êõìáßíïíôáé áðü 9.600 bps Ýùò 1.544 Mbps êáé ðÜíù.
ü ÓõíäÝóåéò ISDN. Ï øçöéáêüò óýíäåóìïò åðéêïéíùíßáò ISDN õðïóôçñßæåé ðïë-
ëÜ êáíÜëéá ìÝóù ôçò ôå÷íéêÞò ÔDM (ÌÜèçìá 3.1). Áñêåôïß ôýðïé êáíáëéþí
áõôÞò ôçò ìïñöÞò Ý÷ïõí ôõðïðïéçèåß ùò åîÞò:
Á: 4 ÊHz áíáëïãéêü ôçëåöùíéêü êáíÜëé.
Â: 64 Êbps øçöéáêü PCM êáíÜëé ãéá öùíÞ êáé äåäïìÝíá.
C: 8 Þ 16 Êbps øçöéáêü êáíÜëé.
D: 16 Kbps øçöéáêü êáíÜëé ãéá óçìáôïäïóßá åêôüò äéêôýïõ ISDN.
E: 64 Kbps øçöéáêü êáíÜëé ãéá óçìáôïäïóßá åêôüò äéêôýïõ ISDN.
Ç: 384, 1.536 Þ 1.920 Êbps øçöéáêü êáíÜëé.
ÐáñÜ ôï ãåãïíüò üôé åßíáé äõíáôüí íá ðñïêýøïõí ðïëëïß óõíäõáóìïß, ç CCITT
Ý÷åé ôõðïðïéÞóåé ìüíï ôéò áêüëïõèåò ôñåéò ðåñéðôþóåéò:
l êáíÜëéá âáóéêïý ñõèìïý (basic rate): 2B + D,
l êáíÜëéá ðñùôåýïíôïò ñõèìïý (primary rate): 23B + D (Ç.Ð.Á. êáé Éáðù-
íßá), 30Â + D (Åõñþðç),
l õâñéäéêÜ êáíÜëéá: 1Á + 1C.
H äéåðáöÞ âáóéêïý ñõèìïý ðñüóâáóçò áöïñÜ ïéêéáêÞ ÷ñÞóç Þ ìéêñÝò åðé-
÷åéñÞóåéò (ó÷Þìá 14.2á). ÊáèÝíá áðü ôá 64 Êbps B êáíÜëéá ìðïñåß íá ÷åéñé-
óôåß Ýíá PCM êáíÜëé öùíÞò (äåéãìáôïëçøßá 8 äõáäéêþí øçößùí, 8.000 öï-
ñÝò áíÜ äåõôåñüëåðôï). Ç óçìáôïäïóßá ãßíåôáé áðü ôï îå÷ùñéóôü 16 Kbps D
êáíÜëé, Ýôóé þóôå üëç ç ÷ùñçôéêüôçôá ôùí 64 Êbps íá åßíáé äéáèÝóéìç óôï
÷ñÞóôç. ÁõôÞ ç ðåñßðôùóç óýíäåóçò áíáöÝñåôáé ùò Í-ISDN (Narrowband
Ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ ISDN ìðï-

ñïýí íá ìåôáäïèïýí ôáõôü÷ñï-
íá öùíÞ êáé äåäïìÝíá ìÝóù
ôçò ßäéáò öõóéêÞò óýíäåóçò.
Ôï ISDN åßíáé äéáèÝóéìï óôçí
áãïñÜ óå äýï åßäç: âáóéêïý
ñõèìïý (basic rate) êáé ðñù-
ôåýïíôïò ñõèìïý (primary
rate).
Ó÷Þìá 14.2: ÊáíÜëéá âáóéêïý (á) êáé ðñùôåýïíôïò (â) ñõèìïý

214
ISDN) êáé áðïôåëåß åðÝêôáóç ôïõ êëáóéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ. Ç äéåðáöÞ

ðñùôåýïíôïò ñõèìïý ðñüóâáóçò (ó÷Þìá 14.2â) áöïñÜ óõíäÝóåéò ãéá ÷ñÞ-
óç ìåãáëýôåñçò ÷ùñçôéêüôçôáò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ïé ðåñéðôþóåéò
åôáéñåéþí ìå ìåãÜëá øçöéáêÜ ôçëåöùíéêÜ êÝíôñá (PBX: Private Branch
Exchange). ÄéáèÝôåé 30Â êáíÜëéá êáé 1D êáíÜëé óôçí Åõñþðç êáé 23Â êáíÜëéá
êáé 1D êáíÜëé óôéò Ç.Ð.Á. êáé ôçí Éáðùíßá. Ç åðéëïãÞ 30Â + D Ýãéíå ãéá íá
åðéôñáðåß óôï ISDN íá åíóùìáôùèåß óôo åõñùðáúêü óýóôçìá ôçò CCITT ôùí
2.048 Ìbps, åíþ ç åðéëïãÞ 23Â + D Ýãéíå ðñïêåéìÝíïõ ôï ISDN íá åíóùìáôù-
èåß óôï óýóôçìá Ô1 ôçò AT&T. Ôá äýï åðéðëÝïí êáíÜëéá ôïõ 32Â + D óõóôÞ-
ìáôïò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá óõíôÞñçóç.
14.2.2 Ôïðïëïãßåò
Ç ôïðïëïãßá, üðùò Ý÷åé Þäç áíáöåñèåß, ðåñéãñÜöåé ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï åßíáé
ôïðïèåôçìÝíá óôï ÷þñï ôá óôïé÷åßá åíüò äéêôýïõ. ÕðÜñ÷åé ìåãÜëïò áñéèìüò äéáèÝ-
óéìùí ôïðïëïãéþí, ìå äéáöïñåôéêÞ äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò (scalability) ôçò êáèåìéÜò
êáé äéáöïñåôéêÞ ó÷Ýóç êüóôïõò - áðüäïóçò. Ïé ðåñéóóüôåñåò ìïñöÝò ôïðïëïãéþí
åîåôÜóôçêáí ìå ëåðôïìÝñåéá óôá ÌáèÞìáôá 4.2 êáé 7.3. Åäþ èá ðáñïõóéáóôïýí ïé
óçìáíôéêüôåñåò áðü áõôÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ÄÅÐ êáé èá ó÷ïëéáóôïýí ôá
ðëåïíåêôÞìáôá êáé ôá ìåéïíåêôÞìáôÜ ôïõò:
ü Ôïðïëïãßá ïìüôéìïõ äéêôýïõ (peer-to-peer network topology). Ç ôïðïëïãßá
áõôÞò ôçò ìïñöÞò áðïôåëåß ôïí áðëïýóôåñï ôñüðï äéáóýíäåóçò åíüò ìéêñïý
áñéèìïý êüìâùí êáé óõ÷íÜ åßíáé ç ìüíç åöéêôÞ ëýóç ãéá ôá ÄÅÐ. Ðñüêåéôáé ãéá
äßêôõï óõíäÝóåùí óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (ó÷Þìá 14.3), óôï ïðïßï üëïé ïé êüì-
âïé Ý÷ïõí ôéò ßäéåò äõíáôüôçôåò, êáé ìðïñåß íá êáôáóêåõáóôåß ÷ñçóéìïðïéþ-
Ó÷Þìá 14.3: Ôïðïëïãßá ïìüôéìïõ äéêôýïõ

215
íôáò ìéóèùìÝíåò éäéùôéêÝò ãñáììÝò.

¼ìùò ôá ïìüôéìá ÄÅÐ Ý÷ïõí äýï âáóéêïýò ðåñéïñéóìïýò. Ï ðñþôïò åßíáé üôé
äåí Ý÷ïõí ìåãÜëç äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, üôáí ðñïóôßèåíôáé
åðéðëÝïí êüìâïé óå Ýíá ïìüôéìï ÄÅÐ, ï áñéèìüò ôùí âçìÜôùí (hops) ìåôáîý
ïðïéïõäÞðïôå æåýãïõò êüìâùí åßíáé ðéèáíüí íá áõîçèåß. Ï äåýôåñïò ðåñéïñé-
óìüò áöïñÜ ôç äõíáôüôçôá åðáíáêáèïñéóìïý ôçò äéáäñïìÞò ôùí ðáêÝôùí ìÝóá
óôï äßêôõï óå ðåñßðôùóç ðïõ Ýíáò êüìâïò ôïõ äéêôýïõ õðïóôåß âëÜâç êáé äåí
ìðïñåß íá äéá÷åéñéóôåß ôçí êõêëïöïñßá. Ìéá ôÝôïéá âëÜâç åßíáé âÝâáéï üôé èá
áëëÜîåé ôç ñïÞ ôçò êõêëïöïñßáò óå Ýíá ïìüôéìï ÄÅÐ. Ôï ãåãïíüò áõôü, óå
óõíäõáóìü ìå ôïí üãêï ôçò êõêëïöïñßáò óôï äßêôõï êáé ôç ìÝèïäï äñïìïëüãç-
óçò ðïõ åöáñìüæåôáé, ìðïñåß íá ðñïêáëÝóåé êáôÜññåõóç ïëüêëçñïõ ôïõ ÄÅÐ.
ü Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ. Ìéá ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ, üðùò áõôÞ ðïõ öáßíåôáé
óôï ó÷Þìá 14.4, ìðïñåß íá êáôáóêåõáóôåß áñêåôÜ åýêïëá ðñïóèÝôïíôáò óôï
ïìüôéìï äßêôõï ôïõ ó÷Þìáôïò 14.3 ôï äñïìïëïãçôÞ Ä êáé ìßá åðéðëÝïí èýñá
óôïõò äñïìïëïãçôÝò Â êáé Ã. Ç áýîçóç ôïõ êüóôïõò ëüãù áõôÞò ôçò ðñï-
óèÞêçò åßíáé áóÞìáíôç, üìùò ôï íÝï ó÷Þìá ðáñÝ÷åé ðñüóèåôåò ãñáììÝò ìå-
ôÜäïóçò, ãåãïíüò ðïõ äßíåé óôá ìéêñÜ äßêôõá ôç äõíáôüôçôá íá õëïðïéÞóïõí
ðñùôüêïëëá äõíáìéêÞò äñïìïëüãçóçò (dynamic routing). Ç äõíáìéêÞ äñï-
ìïëüãçóç ìðïñåß íá åíôïðßæåé êáé íá áíôåðåîÝñ÷åôáé óå ðñïâëÞìáôá ðïõ áë-
ëÜæïõí ôçí êáôÜóôáóç ëåéôïõñãßáò åíüò ÄÅÐ.
ÓõíÞèùò ç ôïðïëïãßá äáêôõ-

ëßïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôç äéá-
óýíäåóç ðïëý ìéêñïý áñéèìïý
êüìâùí.
Ó÷Þìá 14.4: Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ

216
Ïé äáêôýëéïé ôùí ÄÅÐ õðüêåéíôáé óå ïñéóìÝíïõò âáóéêïýò ðåñéïñéóìïýò. Ï ðñþ-

ôïò åßíáé üôé ôï êüóôïò åãêáôÜóôáóçò åîáñôÜôáé áðü ôç ãåùãñáöéêÞ äéáóðïñÜ
ôùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ðñïóèÝôïíôáò Ýíáí åðéðëÝïí êüìâï
ôï êüóôïò ôïõ åîïðëéóìïý ðïõ áðáéôåßôáé ãéá ôç äçìéïõñãßá ôïõ äáêôõëßïõ ìðï-
ñåß íá åßíáé áðáãïñåõôéêü. Óå ôÝôïéåò ðåñéðôþóåéò åßíáé äõíáôüí íá åöáñìï-
óôïýí åíáëëáêôéêÝò ôå÷íéêÝò ðïõ ìåéþíïõí ôï êüóôïò ìåôÜäïóçò. ¸íáò äåýôå-
ñïò ðåñéïñéóìüò åßíáé üôé ïé äáêôýëéïé äåí ìðïñïýí åýêïëá íá åðåêôáèïýí. Ç
ðñïóèÞêç íÝùí êüìâùí óå Ýíá ÄÅÐ ðñïêáëåß áýîçóç ôïõ áñéèìïý ôùí âçìÜ-
ôùí ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí ðñüóâáóç ôùí êüìâùí óôï äáêôýëéï, ìå áðïôÝëå-
óìá ôçí áíÜãêç åãêáôÜóôáóçò íÝùí óõíäÝóåùí.
Áí óôçí ôïðïëïãßá ôïõ ó÷Þìáôïò 14.4 ðñïóôåèåß Ýíáò íÝïò êüìâïò, Ýóôù ×, êïíôÜ óôéò
èÝóåéò Ã êáé Ä, ôüôå åßíáé öáíåñü üôé áðáéôåßôáé ôåñìáôéóìüò ôçò óýíäåóçò áðü ôï Ã
óôï Ä. ÅðïìÝíùò, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáôçñçèåß ç áêåñáéüôçôá ôïõ äáêôõëßïõ, èá ðñÝ-
ðåé íá äçìéïõñãçèïýí äýï íÝåò óõíäÝóåéò, áðü ôéò ïðïßåò ç ìßá íá óõíäÝåé ôï Ã óôï X
êáé ç Üëëç ôï Ä óôï ×.
ü Ôïðïëïãßá Üóôñïõ. Ìßá ðáñáëëáãÞ ôçò ïìüôéìçò ôïðïëïãßáò åßíáé ç ôïðïëï-

ãßá Üóôñïõ (ó÷Þìá 14.5). Ç ôïðïëïãßá áõôÞ (üðùò êáé Üëëåò) ìðïñåß íá êáôá-
Ó÷Þìá 14.5: Ôïðïëïãßá Üóôñïõ

217
óêåõáóôåß ÷ñçóéìïðïéþíôáò óõíäÝóåéò ðïëëþí ôýðùí, óõìðåñéëáìâáíïìÝíùí

ôùí óõíäÝóåùí ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ êáé óçìåßïõ ðñïò óçìåßï ìå ìéóèùìÝíåò
éäéùôéêÝò ãñáììÝò.
¸íá ÄÅÐ ôïðïëïãßáò Üóôñïõ ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï Ý÷åé ìåãáëý-
ôåñç äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò áðü Ýíá ïìüôéìï äßêôõï Þ áðü Ýíá äßêôõï äáêôõ-
ëßïõ. Ïé óõóêåõÝò ðïõ óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò áðÝ÷ïõí, ôï ðïëý, áðüóôáóç
äýï âçìÜôùí.
Ç ôïðïëïãßá Üóôñïõ äéïñèþíåé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå ôç äõíáôü-
ôçôá åðÝêôáóçò ôùí ïìüôéìùí äéêôýùí, áöïý ÷ñçóéìïðïéåß ìéá äéêôõáêÞ óõ-
óêåõÞ, ðïõ ïíïìÜæåôáé óõëëÝêôçò - äñïìïëïãçôÞò (concentrator - router), ðñï-
êåéìÝíïõ íá óõíäÝóåé üëïõò ôïõò õðüëïéðïõò äñïìïëïãçôÝò. ¸ôóé ç åðÝêôáóç
åíüò äéêôýïõ ôïðïëïãßáò Üóôñïõ ìðïñåß íá õëïðïéçèåß ìå ìéá ìéêñÞ ìüíï áýîç-
óç ôïõ áñéèìïý ôùí äñïìïëïãçôþí, ôùí èõñþí ôïõò êáé ôïõ åîïðëéóìïý ìåôÜ-
äïóçò, óå áíôßèåóç ìå ôïí áñéèìü ôùí óõóêåõþí ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá Ýíá ïìü-
ôéìï äßêôõï áíÜëïãïõ ìåãÝèïõò.
Ôï ìïíáäéêü ìåéïíÝêôçìá ôçò ôïðïëïãßáò Üóôñïõ åßíáé ç ðáñïõóßá åíüò ìüíï
êñßóéìïõ êüìâïõ, ï ïðïßïò, áí ðÜèåé âëÜâç, ìðïñåß íá äéáêüøåé ïëüêëçñç ôçí
åðéêïéíùíßá óôï ÄÅÐ. ¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 14.5, ï êåíôñéêüò êüìâïò
äéáíïìÞò üëùí ôùí ãñáììþí ìåôÜäïóçò áðïôåëåß êáé ôïí êñßóéìï êüìâï.
ü ÐëÞñùò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá (full mesh topology). Óå áíôßèåóç ìå ôéò ôïðïëïãßåò
ðïõ áíáöÝñèçêáí ðáñáðÜíù, ç ðëÞñùò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá, ãíùóôÞ êáé ùò äé-
êôõùôü (ó÷Þìá 14.6), ðñïóöÝñåé áðüëõôç áîéïðéóôßá êáé áíôï÷Þ óôá ëåãüìåíá
êáôáóôñïöéêÜ óöÜëìáôá (fault tolerance). Óôçí ôïðïëïãßá áõôÞ êÜèå êüìâïò ôïõ
äéêôýïõ äéáóõíäÝåôáé ìå üëïõò ôïõò Üëëïõò êüìâïõò ìå áðåõèåßáò óõíäÝóåéò. Ç
áðåõèåßáò óýíäåóç äýï êüìâùí óçìáßíåé üôé äå ìåóïëáâïýí Üëëïé êüìâïé ôïõ äé-
êôýïõ ó áõôÞí. Ôá ðëÞñùò óõíåêôéêÜ äßêôõá ìðïñïýí íá êáôáóêåõáóôïýí ÷ñçóé-
ìïðïéþíôáò ìüíéìåò óõíäÝóåéò.
Ìßá ðëÞñùò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá ÄÅÐ áíáãíùñßæåôáé åýêïëá áðü ôçí áðåõ-
èåßáò óýíäåóç êÜèå êüìâïõ ìå ïðïéïíäÞðïôå Üëëï êüìâï ôïõ äéêôýïõ. ¼ìùò ç
äéáóýíäåóç åíüò óõãêåêñéìÝíïõ áñéèìïý êüìâùí áðáéôåß õðïóôÞñéîç áðü ðå-
ñéóóüôåñá ìÝóá ìåôÜäïóçò êáé ðåñéóóüôåñåò èýñåò äñïìïëïãçôþí áðü ïðïéá-
äÞðïôå Üëëç ôïðïëïãßá. ÅðïìÝíùò, áí êáé áõôÞ ç ðñïóÝããéóç åëá÷éóôïðïéåß
ôïí áñéèìü ôùí âçìÜôùí äéáóýíäåóçò äýï êüìâùí, áðáéôåß ùóôüóï õøçëü êü-
óôïò åãêáôÜóôáóçò êáé åßíáé ïñéáêÞ üóïí áöïñÜ ôç äõíáôüôçôá åðÝêôáóÞò
ôçò. Ùò åê ôïýôïõ ç ôïðïëïãßá áõôÞ áðïôåëåß éäáíéêÞ ðåñßðôùóç, ìå ðïëý ìéêñÞ
üìùò ðñáêôéêÞ åöáñìïãÞ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá åöáñìïãÞ ôçò ðëÞñùò óõíå-
êôéêÞò ôïðïëïãßáò èá ìðïñïýóå íá åßíáé ç äéáóýíäåóç åíüò ðåñéïñéóìÝíïõ
áñéèìïý äñïìïëïãçôþí ðïõ áðáéôïýí áðü ôï äßêôõï ðáñï÷Þ õøçëÞò ÷ùñçôéêü-
ôçôáò.
218
Ó÷Þìá 14.6: ÐëÞñùò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá (äéêôõùôü)
ü Ìåñéêþò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá. Ç ìåñéêþò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá ôùí ÄÅÐ (ó÷Þ-

ìá 14.7) åßíáé ðïëý åõÝëéêôç êáé ìðïñåß íá ñõèìéóôåß ìå äéÜöïñïõò ôñüðïõò.
Óôçí ôïðïëïãßá áõôÞ êÜèå êüìâïò äå äéáóõíäÝåôáé áðáñáßôçôá ìå üëïõò ôïõò
Üëëïõò êüìâïõò ôïõ äéêôýïõ ìÝóù áðåõèåßáò óõíäÝóåùí. ÅðïìÝíùò åßíáé äõ-
íáôüí áíÜìåóá óôç óýíäåóç äýï êüìâùí íá ìåóïëáâïýí êáé Üëëïé êüìâïé ôïõ
äéêôýïõ.
Ïé ìåñéêþò óõíåêôéêÝò ôïðïëïãßåò Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá åëá÷éóôïðïéïýí ôá
âÞìáôá ãéá üëïõò ôïõò ÷ñÞóôåò ôùí ÄÅÐ. Áíôßèåôá áðü ôá ðëÞñùò óõíåêôéêÜ
äßêôõá, Ýíá ìåñéêþò óõíåêôéêü äßêôõï ìðïñåß íá ìåéþóåé ôï ëåéôïõñãéêü êüóôïò
ìç äéáóõíäÝïíôáò ôá ôìÞìáôá ôùí ÄÅÐ ìå ÷áìçëÞ êõêëïöïñßá. Áõôü åðéôñÝðåé
óå Ýíá ìåñéêþò óõíåêôéêü äßêôõï íá Ý÷åé ìåãáëýôåñç äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò êáé
íá åßíáé ïéêïíïìéêüôåñï áðü Ýíá ðëÞñùò óõíåêôéêü äßêôõï.
Ïé ìåñéêþò óõíåêôéêÝò ôïðïëïãßåò ïé ïðïßåò ðñïêýðôïõí áðü ôï óõíäõáóìü åíüò
äáêôõëßïõ êáé ðïëëþí äÝíôñùí åßíáé ïé äçìïöéëÝóôåñåò ôïðïëïãßåò ãéá ôçí õëï-
ðïßçóç ôùí ÄÅÐ, åðåéäÞ åßíáé åõÝëéêôåò êáé Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò.
219
Ìßá ìåñéêþò óõíåêôéêÞ ôïðï-

ëïãßá ìðïñåß íá ðñïêýøåé áðü
ìßá ðëÞñùò óõíåêôéêÞ ôïðï-
ëïãßá, áí äå äéáóõíäåèïýí
åêåßíá ôá ôìÞìáôá ôïõ ÄÅÐ
ðïõ äéáèÝôïõí ÷áìçëÞ êõêëï-
öïñßá.
Ó÷Þìá 14.7: Ìåñéêþò óõíåêôéêÞ ôïðïëïãßá
14.2.3 Ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò

Ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí áðü ôçí ðçãÞ óôïí ðñïïñéóìü ôïõò ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé êáôÜ êáíüíá ðïëëïß åíäéÜìåóïé êüìâïé. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ ôçò ìåôÜäïóçò
ôçò ðëçñïöïñßáò áðü êüìâï óå êüìâï ìåëåôÞèçêå äéåîïäéêÜ óôï ÊåöÜëáéï 6 êáé
220
ïíïìÜóôçêå ìåôáãùãÞ (switching), åíþ ôï äßêôõï ðïõ ôç ÷ñçóéìïðïéåß ïíïìÜóôçêå

äßêôõï ìåôáãùãÞò (switching network). ¸íá äßêôõï ìåôáãùãÞò öáßíåôáé óôï ó÷Þ-
ìá 14.8.
Áí ôá ðáêÝôá êáôáöèÜíïõí óå
Ýíáí êüìâï ìå ñõèìü ìåãáëý-
ôåñï áðü áõôüí ðïõ ìðïñïýí
íá ìåôáäïèïýí, ôüôå êÜðïéá èá
áðïññéöèïýí. ¼ìùò áõôü ìðï-
ñåß íá áðïôñáðåß, áí ç ÷ñçóé-
ìïðïßçóç ôçò ãñáììÞò ìåôÜ-
äïóçò äå öôÜóåé ôï100%.
Ó÷Þìá 14.8: Äßêôõï ìåôáãùãÞò
Ïé äýï ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç åðéêïéíùíßá

áíÜìåóá óå äýï êüìâïõò åíüò ÄÅÐ åßíáé ç ìåôáãùãÞ êõêëþìáôïò êáé ç ìåôáãùãÞ
ðáêÝôïõ. Ç ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ðåñéëáìâÜíåé äýï õðïðåñéðôþóåéò, ôç ìåôáãùãÞ ðá-
êÝôïõ ìå ÷ñÞóç áõôïäýíáìïõ ðáêÝôïõ (datagram) êáé ôç ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ìå ÷ñÞ-
óç íïçôïý êõêëþìáôïò. Ç ÷ñÞóç ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ ðñïôéìÜôáé óôéò ðåñéóóü-
ôåñåò ðåñéðôþóåéò ôùí ÄÅÐ.
Ï ðßíáêáò 14.1 ðáñïõóéÜæåé óõíïðôéêÜ ôçí áíôéóôïé÷ßá üëùí ôùí ÷áñáêôçñéóôé-
êþí ôùí ôå÷íéêþí ìåôáãùãÞò. Áðü ôïí ðßíáêá áõôü ìðïñåß êáíåßò íá äéáðéóôþóåé
ïñéóìÝíá âáóéêÜ ðëåïíåêôÞìáôá üóïí áöïñÜ ôç ÷ñÞóç ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ óå
ó÷Ýóç ìå ôç ÷ñÞóç ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò ãéá ÄÅÐ ðïõ ìåôáäßäïõí êõñßùò
äåäïìÝíá. Ôá ðëåïíåêôÞìáôá áõôÜ ìðïñïýí íá óõíïøéóôïýí ùò áêïëïýèùò:
ü Ïé óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí ìðïñïýí íá ìïéñáóôïýí äõíáìéêÜ. ÅðïìÝ-
íùò ç áðïäïôéêüôçôá ôçò ãñáììÞò åßíáé ðïëý êáëýôåñç.
ü Ç äéáóýíäåóç êüìâùí ìå äéáöïñåôéêïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò åßíáé åöéêôÞ,
áöïý êÜèå êüìâïò óõíäÝåôáé óôï äßêôõï ìå ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò ðïõ áõôüò
åðéëÝãåé êáé ìðïñåß íá åðéôý÷åé.
ü Ï ìåãÜëïò öüñôïò óôï äßêôõï äå óõíåðÜãåôáé áðáñáßôçôá êáé áðüññéøç
221
ðáêÝôùí áëëÜ ìåßùóç ôçò áðüäïóçò ôïõ äéêôýïõ.

ü Ìðïñåß íá äïèåß ðñïôåñáéüôçôá ìåôÜäïóçò óå êÜðïéá ðáêÝôá. Áõôü óçìáßíåé
ðùò, áí óå êÜðïéïí êüìâï õðÜñ÷ïõí áðïèçêåõìÝíá ðáêÝôá ôá ïðïßá ðåñéìÝ-
íïõí íá ìåôáäïèïýí, ï êüìâïò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé ðñþôá åêåßíá ôá ðáêÝôá
ðïõ Ý÷ïõí ìåãáëýôåñç ðñïôåñáéüôçôá.
ÌåôáãùãÞ êõêëþìáôïò ÌåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ìå ÌåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ìå

÷ñÞóç áõôïäýíáìïõ ÷ñÞóç íïçôïý
ðáêÝôïõ êõêëþìáôïò
Áðïêëåéóôéêü ìïíïðÜôé ìå- Äåí õðÜñ÷åé áðïêëåéóôéêü Äåí õðÜñ÷åé áðïêëåéóôéêü
ôÜäïóçò. ìïíïðÜôé ìåôÜäïóçò. ìïíïðÜôé ìåôÜäïóçò.
Ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí åß- Ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäïíôáé óå Ôá äåäïìÝíá ìåôáäßäï-

íáé óõíå÷Þò. ðáêÝôá. íôáé óå ðáêÝôá.
Åßíáé éêáíïðïéçôéêÞ ãéá áëëç- Åßíáé éêáíïðïéçôéêÞ ãéá áëëç- Åßíáé éêáíïðïéçôéêÞ ãéá
ëåðßäñáóç. ëåðßäñáóç. áëëçëåðßäñáóç.
Ôá ìçíýìáôá ðïõ ìåôáäßäï- Ôá ðáêÝôá ìðïñåß íá áðïèç- Ôá ðáêÝôá áðïèçêåýï-

íôáé äåí áðïèçêåýïíôáé óå êåõôïýí ðñïóùñéíÜ óå êÜ- íôáé, ìÝ÷ñé íá ìåôáäï-
åíäéÜìåóïõò êüìâïõò. ðïéïí êüìâï. èïýí.
Êáèïñéóìüò ôïõ ìïíïðáôéïý Êáèïñéóìüò ìïíïðáôéïý ãéá Êáèïñéóìüò ìïíïðáôéïý

ãéá ïëüêëçñç ôç óýíäåóç. êÜèå ðáêÝôï. ãéá üëá ôá ðáêÝôá.
ÐéèáíÞ êáèõóôÝñçóç óôçí ÐéèáíÞ êáèõóôÝñçóç óôç ìå- ÊáèõóôÝñçóç óôçí åãêá-
åãêáôÜóôáóç ôçò óýíäå- ôÜäïóç ôùí ðáêÝôùí. ôÜóôáóç ôçò óýíäåóçò
óçò. êáé óôç ìåôÜäïóç ôùí ðá-
êÝôùí.
Áí êáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç Ï áðïóôïëÝáò åßíáé ðéèáíü Ï áðïóôïëÝáò åíçìåñþ-

ôçò óýíäåóçò ï ðáñáëÞ- íá åíçìåñùèåß, áí êÜðïéï íåôáé ãéá ðéèáíÞ áðïôõ-
ðôçò åßíáé áðáó÷ïëçìÝíïò, ðáêÝôï äå öôÜóåé óôïí ðñïï- ÷ßá óôçí åãêáôÜóôáóç
äßíåôáé óÞìá êáôåéëçììÝíïõ ñéóìü ôïõ. ôçò óýíäåóçò.
óôïí áðïóôïëÝá.
Ðßíáêáò 14.1: Óýãêñéóç ôùí ôå÷íéêþí ìåôáãùãÞò óôá ÄÅÐ

222
ÌåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ìå ÌåôáãùãÞ ðáêÝôïõ

ÌåôáãùãÞ êõêëþìáôïò ÷ñÞóç áõôïäýíáìïõ ìå ÷ñÞóç íïçôïý
ðáêÝôïõ êõêëþìáôïò
Ï ìåãÜëïò öüñôïò ôïõ äé- Ï ìåãÜëïò öüñôïò ôïõ äé- Ï ìåãÜëïò öüñôïò ôïõ äé-
êôýïõ åßíáé ðéèáíü íá áðïôñÝ- êôýïõ áõîÜíåé ôçí êáèõóôÝ- êôýïõ åßíáé ðéèáíü íá áðï-
øåé ôçí åãêáôÜóôáóç íÝùí ñçóç üëùí ôùí ðáêÝôùí ðïõ ôñÝøåé ôçí åãêáôÜóôáóç
óõíäÝóåùí, ÷ùñßò üìùò íá ìåôáäßäïíôáé. íÝùí óõíäÝóåùí, åíþ áõ-
åðéâáñýíåé ôéò õðÜñ÷ïõóåò îÜíåé ðáñÜëëçëá ôçí êá-
óõíäÝóåéò. èõóôÝñçóç üëùí ôùí ðá-
êÝôùí ðïõ ìåôáäßäïíôáé.
Ï ÷ñÞóôçò åßíáé õðåýèõíïò Ôï äßêôõï ìðïñåß íá åßíáé Ôï äßêôõï ìðïñåß íá åßíáé

ãéá ôçí áðïôñïðÞ ôçò áðþ- õðåýèõíï ãéá ôçí áðþëåéá õðåýèõíï ãéá ôçí áðþ-
ëåéáò ìçíõìÜôùí. áíåîÜñôçôùí ðáêÝôùí. ëåéá áêïëïõèéþí ðáêÝôùí.
ÓõíÞèùò äåí ðñïêýðôåé ìå- Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò, êá- Ï ñõèìüò ìåôÜäïóçò, êá-
ôáâïëÞ óôï ñõèìü ìåôÜäï- èþò êáé ï ÷ñçóéìïðïéïýìå- èþò êáé ï ÷ñçóéìïðïéïý-
óçò Þ óôïí êþäéêá ðïõ ÷ñç- íïò êþäéêáò ìðïñïýí íá ìåíïò êþäéêáò ìðïñïýí
óéìïðïéåßôáé. áëëÜîïõí. íá áëëÜîïõí.
Ôï åýñïò æþíçò ìåôÜäïóçò Ôï åýñïò æþíçò ìåôÜäïóçò Ôï åýñïò æþíçò ìåôÜäï-

åßíáé óôáèåñü. êáèïñßæåôáé äõíáìéêÜ. óçò êáèïñßæåôáé äõíáìé-
êÜ.
ÌåôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôçò Óå êÜèå ðáêÝôï õðÜñ÷ïõí åðé- Óå êÜèå ðáêÝôï õðÜñ-
åðéêïéíùíßáò äåí áðáéôïýíôáé ðëÝïí äõáäéêÜ øçößá åëÝã- ÷ïõí åðéðëÝïí äõáäéêÜ
åðéðëÝïí äõáäéêÜ øçößá åëÝã- ÷ïõ. øçößá åëÝã÷ïõ.
÷ïõ ìÝóá óôçí ðëçñïöïñßá.

ÊáíÜëéá åðéêïéíùíßáò Å/Ô, SONET, äïñõöïñéêÝò óõíäÝóåéò, óõíäÝóåéò ISDN, êáíÜ-
ëéá âáóéêïý ñõèìïý, êáíÜëéá ðñùôåýïíôïò ñõèìïý, õâñéäéêÜ êáíÜëéá, ôïðïëïãßá
ïìüôéìïõ äéêôýïõ, äõíáìéêÞ äñïìïëüãçóç, óõëëÝêôçò - äñïìïëïãçôÞò, ðëÞñùò óõ-
íåêôéêÞ ôïðïëïãßá (äéêôõùôü), êáôáóôñïöéêÜ óöÜëìáôá, ìåñéêþò óõíåêôéêÞ ôïðïëï-
ãßá.
223
ÌÜèçìá 14.3: ÔõðïðïéÞóåéò äéåèíþí

ïñãáíéóìþí
¸íá ÄÅÐ åßíáé Ýíá äßêôõï åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí ôï ïðïßï êáëýðôåé ãåùãñáöéêÜ
ó÷åôéêÜ ìåãÜëåò áðïóôÜóåéò, ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôå÷íéêÝò êáé ðñùôüêïëëá ìåôÜäï-
óçò ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôïõò ôçëåðéêïéíùíéáêïýò ïñãáíéóìïýò. Ôá ðñüôõðá ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýíôáé áíôéóôïé÷ïýí óôá ôñßá ðñþôá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
Óôï ó÷Þìá 14.9 öáßíåôáé ç áíôéóôïé÷ßá áíÜìåóá óôá ðñüðõðá ôùí ÄÅÐ êáé ôï ìïíôÝ-
ëï áíáöïñÜò OSI.
Ó÷Þìá 14.9: Áíôéóôïé÷ßá áíÜìåóá óôéò ôå÷íéêÝò ôùí ÄÅÐ êáé ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI
Óôç óõíÝ÷åéá êáôáãñÜöïíôáé ïñéóìÝíá áðü ôá ðëÝïí äçìïöéëÞ ðñüôõðá õëïðïßç-

óçò ôùí ÄÅÐ, ôá ïðïßá ðñïäéáãñÜöïõí êáé ôéò áíôßóôïé÷åò ôå÷íéêÝò ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéïýíôáé.
224
14.3.2 Ðñüôõðï X.25

Ôï ðñüôõðï ×.25 ôçò ÉÔU-T êáèïñßæåé ôïí ôñüðï ìå ôïí ïðïßï ìðïñïýí íá åãêáôá-
óôáèïýí êáé íá óõíôçñçèïýí óõíäÝóåéò áíÜìåóá óôïí åîïðëéóìü åíüò ÷ñÞóôç êáé
óôéò óõóêåõÝò åíüò ÄÅÐ. Ôï ×.25 Ý÷åé ó÷åäéáóôåß Ýôóé, þóôå íá ëåéôïõñãåß áðïôåëå-
óìáôéêÜ áíåîÜñôçôá áðü ôï åßäïò ôùí óõóôçìÜôùí ðïõ óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï. ×ñç-
óéìïðïéåßôáé óå äßêôõá ôçëåðéêïéíùíéáêþí ïñãáíéóìþí ôá ïðïßá óôçñßæïíôáé óôçí ôå-
÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ êáé ïé óõíäñïìçôÝò ÷ñåþíïíôáé áíÜëïãá ìå ôç ÷ñÞóç ðïõ
êÜíïõí óôï äßêôõï.
14.3.3 Ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ

Ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay) åßíáé Ýíá õøçëÞò áðüäïóçò
ðñùôüêïëëï ÄÅÐ ôï ïðïßï óôçñßæåôáé óôçí ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ. Ôï ðñüôõðï
áõôü ëåéôïõñãåß óôá äýï ðñþôá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Áñ÷éêÜ ó÷å-
äéÜóôçêå ãéá íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óôï ISDN, óôéò ìÝñåò ìáò üìùò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå
ìéá ìåãÜëç ðïéêéëßá äéêôýùí. ÐáñÝ÷åé ìéá äéåðáöÞ áíÜìåóá óôïí åîïðëéóìü ôïõ ÷ñÞ-
óôç êáé óôïí åîïðëéóìü ôïõ ÄÅÐ, ç ïðïßá áðïôåëåß êáé ôç âÜóç ãéá ôç ìåôáîý ôïõò
åðéêïéíùíßá. ÓõíÞèùò ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ ðáñÝ÷åé ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáé-
óßïõ êõìáßíïíôáé áðü 56 Êbps Ýùò 2 Mbps. Ôï ðñüôõðï áõôü èåùñåßôáé áðïôåëåóìá-
ôéêüôåñï áðü ôï ×.25 êáé ðïëëïß ôï èåùñïýí ùò ôïí áíôéêáôáóôÜôç ôïõ. Ìðïñåß íá
õðïóôçñßîåé íÝåò ôå÷íïëïãßåò üóïí áöïñÜ ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜ-
äåéãìá ïé ïðôéêÝò ßíåò, êáé íá áðïôñÝøåé ÷ñïíïâüñåò äéáäéêáóßåò, üðùò åßíáé ï Ýëåã-
÷ïò ëáèþí, ðïõ Þôáí áíáðüöåõêôåò ðáëáéüôåñá, üôáí ãéíüôáí ÷ñÞóç ëéãüôåñï áîéü-
ðéóôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò êáé ðñùôïêüëëùí. Ç ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ ðñïôõðïðïéÞèçêå
áðü ôçí ITU-T, åíþ óôéò Ç.Ð.Á. áðïôåëåß ðñüôõðï ôïõ ANSI.
14.3.4 Ðñüôõðï HSSI

Ôï ðñüôõðï óåéñáúêÞò äéåðáöÞò õøçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò (HSSI: High Speed
Serial Interface) ðñïóåããßæåé ñõèìïýò ôùí 52 Mbps óôéò óõíäÝóåéò ôùí ÄÅÐ. Ôï ðñü-
ôõðï áõôü ÷ñçóéìïðïéåß ìéá äéåðáöÞ áíÜìåóá óôïí åîïðëéóìü ôïõ ÷ñÞóôç êáé óôïí
åîïðëéóìü ôïõ äéêôýïõ, ç ïðïßá áíáðôý÷èçêå áðü ôçí åôáéñåßá Cisco Systems êáé ôçí
T3plus Networking. Áñ÷éêÜ ôï ðñüôõðï HSSI (ó÷Þìá 14.10) ðñïôÜèçêå óôçí åðéôñïðÞ
ANSI EIA/TIA TR30.2 ãéá èåþñçóç, åíþ óôç óõíÝ÷åéá ìåôáöÝñèçêå óôïí ôïìÝá ðñï-
ôõðïðïßçóçò ôçò ITU-T.
225
Ó÷Þìá 14.10: Ôõðéêü ðñùôüêïëëï HSSI
14.3.5 Ðñüôõðï ISDN

To ðñüôõðï øçöéáêþí äéêôýùí ïëïêëçñùìÝíùí õðçñåóéþí (ISDN: Integrated
Services Data Network) (ÌÜèçìá 8.7) áíáöÝñåôáé óå Ýíá óýíïëï áðü ðñùôüêïëëá
åðéêïéíùíéþí, ôá ïðïßá ðñïôÜèçêáí áðü ôéò ôçëåðéêïéíùíéáêÝò åôáéñåßåò ìå óêïðü íá
ìðïñÝóïõí ôá ôçëåöùíéêÜ äßêôõá íá ìåôáöÝñïõí óôïõò ôåëéêïýò ÷ñÞóôåò üëùí ôùí
åéäþí ôéò ðëçñïöïñßåò, üðùò åßíáé ôá äåäïìÝíá, ç öùíÞ, ôï âßíôåï, ôá ãñáöéêÜ, ç
ìïõóéêÞ êôë. Ôï ISDN äçìéïõñãÞèçêå ãéá íá ðñïóöÝñåé ôéò éäéáßôåñåò áõôÝò õðçñå-
óßåò ìÝóù ôïõ õðÜñ÷ïíôïò ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ, åíþ ãåíéêÜ ìðïñåß íá áíôéìåôùðé-
óôåß ùò ìéá åíáëëáêôéêÞ ëýóç Ýíáíôé ôùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ êáé ôùí ôçëå-
öùíéêþí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò (WATSs: Wide-Area Telephone Services), ôá
ïðïßá óôçñßæïíôáé óå ãñáììÝò Ô1 Þ E1. Áðü ðñáêôéêÞ Üðïøç êáé óôï ðëáßóéï ôùí
åðé÷åéñÞóåùí, ôï ISDN áðïôåëåß ìßá áðü ôéò óýã÷ñïíåò ìåèüäïõò äéêôýùóçò ìéêñþí
êáé áðïìáêñõóìÝíùí ãñáöåßùí. Ôï ISDN (ó÷Þìá 14.11) Ý÷åé ðñïôõðïðïéçèåß áðü
ôçí ITU-T êáé áíôéóôïé÷åß óôá ôñßá ðñþôá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI.
Ó÷Þìá 14.11: Ôï ðåñéâÜëëïí ôïõ ðñïôýðïõ ISDN

226
14.3.6 Ðñüôõðï PPP

Ôï ðñüôõðï óçìåßïõ ðñïò óçìåßï (PPP: Point-to-Point Protocol) ðáñÝ÷åé óõíäÝóåéò
áíÜìåóá óå äñïìïëïãçôÝò, óå åîïðëéóìü ÷ñçóôþí êáé óå äéêôõáêü åîïðëéóìü ðïõ
÷ñçóéìïðïéåß óõã÷ñïíéóìÝíá êáé áóõã÷ñüíéóôá êõêëþìáôá. Ôï PPP äçìéïõñãÞèçêå
óôá ôÝëç ôïõ 1980 ãéá íá êáëýøåé ôçí Ýëëåéøç ðñùôïêüëëùí åíèõëÜêùóçò óôï Äéáäß-
êôõï êáé ãéá íá ðåñéïñßóåé ôçí áíÜðôõîç ôùí óåéñáúêþí ãñáììþí ðñüóâáóçò. Äç-
ìéïõñãÞèçêå åðßóçò ãéá íá ëýóåé ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áíÝêõðôáí óôï Äéáäßêôõï ìå ôéò
áðïìáêñõóìÝíåò óõíäÝóåéò. Ôï PPP ïñßæåôáé ìÝóù ìéá óåéñÜò óõóôÜóåùí ôïõ ISO.
Óôï ó÷Þìá 14.12 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíá ðåñéâÜëëïí PPP.
Ó÷Þìá 14.12: Ôï ðåñéâÜëëïí ôïõ ðñïôýðïõ PPP
14.3.7 Ðñüôõðï SMDS

Ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ãéá õðçñåóßåò äåäïìÝíùí åêáôïììõñßùí äõáäéêþí øç-
ößùí (SMDS: Switched Multimegabit Data Services) ðáñÝ÷åé õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜ-
äïóçò äåäïìÝíùí êáé âáóßæåôáé óôç ìåôáãùãÞ ðáêÝôïõ ìå ÷ñÞóç áõôïäýíáìïõ ðá-
êÝôïõ (datagram), ç ïðïßá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôçí åðéêïéíùíßá ôùí äçìüóéùí äéêôýùí
äåäïìÝíùí. Ôï ðñüôõðï SMDS ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óôá ÄÅÐ ãéá ôçí õðïóôÞñé-
îç ðïëëþí åöáñìïãþí ôùí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ç
êáôáíåìçìÝíç åðåîåñãáóßá äåäïìÝíùí. ÐñïôéìÜôáé åîÜëëïõ êáé ãéá ëüãïõò ïéêïíï-
ìßáò, áöïý õðïóôçñßæåé õøçëþí ñõèìþí ìÝóá ìåôÜäïóçò, üðùò åßíáé ïé ïðôéêÝò ßíåò.
Ôï ðñüôõðï SMDS ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß ìå õðïäïìÞ ïðôéêþí éíþí Þ ÷Üëêéíùí
êáëùäßùí, õðïóôçñßæïíôáò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò Ýùò êáé 44.736 Mbps.

Ðñüôõðï X.25, ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ðñüôõðï óåéñáúêÞò äéåðáöÞò õøçëïý
ñõèìïý ìåôÜäïóçò, ðñüôõðï ISDN, ðñüôõðï ÑÑÑ, ðñüôõðï SMDS.
227
Ó áõôü ôï êåöÜëáéï Ýãéíå ìéá ðáñïõóßáóç ôùí âáóéêþí åííïéþí ôùí ÄÅÐ, ôçò
áñ÷éôåêôïíéêÞò ôïõò, êáèþò êáé ôùí âáóéêþí óõóôÜóåùí ðïõ ïñßæïõí ôç ëåéôïõñãßá
ôïõò. Åéäéêüôåñá, óôï ðñþôï ìÜèçìá ðáñïõóéÜóôçêáí ôá âáóéêÜ óôïé÷åßá ôùí ÄÅÐ,
ç ôáîéíüìçóÞ ôïõò óå ó÷Ýóç ìå ôïí ôñüðï ìåôáãùãÞò êáé ç ÷ñÞóç ôïõò. Óôá äýï
åðüìåíá ìáèÞìáôá ðáñïõóéÜóôçêå áíáëõôéêÜ ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí ÄÅÐ. Ðéï óõãêå-
êñéìÝíá, óôï äåýôåñï ìÜèçìá áíáëýèçêáí ôá öõóéêÜ ìÝóá ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
ãéá ôç äéáóýíäåóÞ ôïõò, ïé ðéï âáóéêÝò ôïðïëïãßåò ìå ôá ðëåïíåêôÞìáôá, ôïõò ðåñéï-
ñéóìïýò êáé ôéò ðéèáíÝò åöáñìïãÝò ôïõò, êáèþò êáé ïé ôå÷íéêÝò ìåôáãùãÞò. ÔÝëïò,
óôï ôñßôï ìÜèçìá áíáöÝñèçêáí ïé ôõðïðïéÞóåéò ðïõ åßíáé ó÷åôéêÝò ìå ôá ÄÅÐ.
ÅñùôÞóåéò
1. Ðþò ïñßæïíôáé ôá ÄÅÐ êáé ðïéåò ïé äéáöïñÝò ôïõò ìå ôá ôïðéêÜ äßêôõá;
2. Ðþò ôáîéíïìïýíôáé ôá ÄÅÐ ìå êñéôÞñéï ôç ìÝèïäï ìåôáãùãÞò;
3. Ðïéåò âáóéêÝò ôïðïëïãßåò ôïðéêþí äéêôýùí ãíùñßæåéò, ðïéá ôá ðëåïíåêôÞìáôá
êáé ïé ðåñéïñéóìïß ôïõò êáé ðïý âñßóêåé åöáñìïãÞ ç êáèåìéÜ áðü áõôÝò;
4. Ðïéåò ôå÷íéêÝò åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò ãíùñßæåéò;
5. Ðïéåò ôõðïðïéÞóåéò ó÷åôéêÝò ìå ôá ÄÅÐ ãíùñßæåéò;
228

229
ÊåöÜëáéï 15
Ðñüôõðá
ÌÜèçìá 15.1: Ðñüôõðï X.25

ÌÜèçìá 15.2: Ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ
ÌÜèçìá 15.3: Ðñüôõðï TCP/ÉÑ
ÌÜèçìá 15.4: Ðñüôõðo DQDB
ÌÜèçìá 15.5: Ðñüôõðï ATM
ÌÜèçìá 15.6: Ðñüôõðï ISDN åõñåßáò æþíçò
ÅñùôÞóåéò
230
Óêïðüò
Óôü÷ïò ôïõ Êåöáëáßïõ 15 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôá âáóéêÜ ðñüôõðá ôùí
ÄÅÐ (×.25, TCP/IP, ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ, DQDB, ATM êáé B-ISDN) êáé íá êáôáíïÞóåé
ôéò áñ÷Ýò ëåéôïõñãßáò, ôï ñüëï êáé ôç äïìÞ ôïõò. Eðßóçò ôï êåöÜëáéï áõôü óôï÷åýåé
óôï íá áðïêôÞóåé ï ìáèçôÞò âáóéêÝò ãíþóåéò ðïõ áöïñïýí ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäå-
óçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí óôá ÄÅÐ, ôïõò ôñüðïõò äéáóýíäåóçò äéáöïñåôéêþí ÄÅÐ,
ôéò áíÜãêåò ðïõ êáëýðôïõí êáé ôéò äõíáôüôçôåò ðïõ ðñïóöÝñïõí.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí äéáöïñåôéêþí ðñïôýðùí ôùí ÄÅÐ.
ü Íá äéáêñßíåé ôï ñüëï êáé ôç äïìÞ ôçò ÉÑ äéåýèõíóçò.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôçí êëÜóç åíüò äéêôýïõ êáé íá áðïäßäåé ôéò áíôßóôïé÷åò ÉÑ
äéåõèýíóåéò.
ü Íá ãíùñßæåé ôéò íåüôåñåò åîåëßîåéò ôùí ðñïôýðùí B-ISDN êáé ÁÔÌ.
ü Íá ìðïñåß íá ðáñïõóéÜæåé ó÷çìáôéêÜ ôç ëåéôïõñãßá ôùí ðñùôïêüëëùí ×.25,
ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, Â-ISDN êáé ÁÔÌ.
1. Ãíùñßæåéò ôé åßíáé ôá ðñüôõðá êáé ãéáôß ÷ñçóéìïðïéïýíôáé;
2. Ðïéá íïìßæåéò üôé åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôùí ðñïôýðùí óôá ÄÅÐ;
3. Ðïéá ðñüôõðá ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí ãíùñßæåéò;
4. Ðïéïé åßíáé ïé âáóéêïß ôñüðïé äéáóýíäåóçò ôùí ÄÅÐ;
231
ÌÜèçìá 15.1: Ðñüôõðï X.25
¼ðùò åßíáé ãíùóôü, ôá ðñþôá äßêôõá õðïëïãéóôþí ðáñåß÷áí ðåñéïñéóìÝíåò õðçñå-
óßåò êáé ÷ñçóéìïðïéïýíôáí óå óõíäÝóåéò ìéêñÞò êëßìáêáò. Ôï ãåãïíüò áõôü äåí Þôáí
ìüíï áðüññïéá ôçò ÷áìçëÞò ôå÷íïëïãéêÞò ðñïüäïõ áëëÜ êáé ôïõ ìåãÜëïõ êüóôïõò
ôùí õðïëïãéóôþí. Äåí õðÞñ÷áí áêüìç ôüôå ïé óçìåñéíïß ðáíßó÷õñïé ìéêñïåðåîåñãá-
óôÝò, ïé ìíÞìåò Þôáí áêñéâÝò, ç ÷ùñçôéêüôçôÜ ôïõò ìéêñÞ êôë., Ýôóé þóôå íá åßíáé
ðïëõäÜðáíç ç áíÜðôõîç óõóôçìÜôùí äéêôýùí ôá ïðïßá íá êÜíïõí áðïôåëåóìáôéêÞ
äñïìïëüãçóç Þ ìåôáãùãÞ êáé ãåíéêüôåñá äéá÷åßñéóç äéêôýïõ. ÅðïìÝíùò ç ìüíç åöé-
êôÞ ëýóç Þôáí ç áãïñÜ êáé ç åãêáôÜóôáóç ìüíéìùí êõêëùìÜôùí ãéá ôç äéáóýíäåóç
óõóôçìÜôùí õðïëïãéóôþí ìåãÜëçò éó÷ýïò (mainframes). Ùóôüóï ç Ýëëåéøç êÜðïéùí
ðñïôýðùí Ýêáíå áðáãïñåõôéêÞ ôçí åðÝêôáóç ôÝôïéùí óõóôçìÜôùí êáé ôç óýíäåóÞ
ôïõò ìå Üëëá, äéáöïñåôéêÜ óõóôÞìáôá.
Ç áðáßôçóç ãéá äéáóýíäåóç äéáöïñåôéêþí áðïìáêñõóìÝíùí ìåôáîý ôïõò óõ-
óôçìÜôùí Ýêáíå åðéôáêôéêÞ ôçí áíÜãêç ÷ñçóéìïðïßçóçò ôùí äçìüóéùí äéêôýùí åðé-
êïéíùíßáò êáé åðïìÝíùò ôçí áíôéêáôÜóôáóç ôùí ÷ñçóéìïðïéïýìåíùí Ýùò ôüôå éäéùôé-
êþí (ìéóèùìÝíùí) ãñáììþí åðéêïéíùíßáò. ¸ôóé, ðñïêåéìÝíïõ íá äéáóõíäåèïýí ðïë-
ëÜ åôåñïãåíÞ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá ìÝóù åíüò äçìüóéïõ äéêôýïõ, Ýãéíå áðáñáßôç-
ôç ç áíÜðôõîç êÜðïéùí ðñïôýðùí ôá ïðïßá íá êáèïñßæïõí ìå áêñßâåéá ôç äéåðáöÞ
ìåôáîý ôùí óõíäñïìçôþí êáé ôïõ äéêôýïõ.
Ôï ×.25 åßíáé Ýíá ðñüôõðï ôçò ITU-T ðïõ êáèïñßæåé áõóôçñÜ ôç äéåðáöÞ ìåôáîý ôçò
ôåñìáôéêÞò äéÜôáîçò äåäïìÝíùí (DTE: Data Terminal Equipment) ôïõ óõíäñïìçôÞ
êáé ôçò ôåñìáôéêÞò äéÜôáîçò êõêëþìáôïò äåäïìÝíùí (DCÅ: Data Circuit Terminating
Equipment) ôïõ äéêôýïõ ìåôáãùãÞò. Ôï ×.25 åßíáé óõìâáôü ìå ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò
OSI ôïõ ISO.
Ìéá äéÜôáîç DTE åßíáé ãåíéêÜ ìéá óõóêåõÞ ðïõ óõíäÝåôáé óôï äßêôõï êáé ëåéôïõñãåß
áíôáëëÜóóïíôáò ðáêÝôá. Êëáóéêü ðáñÜäåéãìá DTE åßíáé Ýíá óõã÷ñïíéóìÝíï ôåñìá-
ôéêü. Ãéá íá óõíäåèåß Ýíá áóõã÷ñüíéóôï ôåñìáôéêü óå Ýíá äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝ-
ôùí, èá ðñÝðåé íá ðáñåìâëçèåß åéäéêÞ óõóêåõÞ ðïõ ëÝãåôáé PAD (Packet Assembler -
Disassembler), ç ïðïßá ðñþôá óõãêåíôñþíåé äåäïìÝíá óå ðáêÝôá êáé ìåôÜ ôá ðñïù-
èåß óôï äßêôõï. Ìéá äéÜôáîç DCE åßíáé ãåíéêÜ Ýíáò êüìâïò óå êÜðïéï äßêôõï ìåôáãù-
ãÞò ðáêÝôùí, ï ïðïßïò åßíáé åðéöïñôéóìÝíïò ìå êáèÞêïíôá ðñïþèçóçò ôùí åéóåñ÷ü-
ìåíùí êëÞóåùí ðñïò Üëëåò DTEs êôë. ÓõíÞèùò ïé DCEs åßíáé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ
óôïõò ïðïßïõò óõíäÝïíôáé ïé äéÜöïñåò DTEs.
Ôï ×.25 åßíáé áêñéâþò Ýíá ðñùôüêïëëï åðéêïéíùíßáò ôï ïðïßï ïñßæåé Ýíá óýíïëï
ðñïäéáãñáöþí ãéá ôç äéåðáöÞ áíÜìåóá óôçí DTE êáé óôçí DCE. Ïé âáóéêÝò õðçñå-
óßåò ðïõ ðáñÝ÷åé ôï ðñüôõðï áõôü åßíáé ïé åîÞò:
232
ü ÁíôáëëáãÞ êùäéêþí ãéá ôçí áðïêáôÜóôáóç ìéáò óýíäåóçò.

ü Áíôéóôïß÷éóç ëåéôïõñãéþí ðïõ áöïñïýí ôçí áðïóôïëÞ êáé ôç ëÞøç äåäïìÝíùí,
ôç äéá÷åßñéóç äéáäéêáóéþí åëÝã÷ïõ óöáëìÜôùí êáé åðïìÝíùò ôçí åîáóöÜëéóç
áîéüðéóôçò ìåôÜäïóçò ôùí ðëçñïöïñéþí.
Ôï ×.25 åßíáé óôçí ðñáãìáôéêüôçôá Ýíá ðñüôõðï ðïõ êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ ìå ôï
äßêôõï ÷ñçóéìïðïéþíôáò äéáöïñåôéêÜ ðñùôüêïëëá ãéá êáèÝíá áðü ôá ôñßá åðßðåäá
ôïõ äéêôýïõ, äçëáäÞ ôï öõóéêü åðßðåäï, ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí êáé ôï åðßðå-
äï äéêôýïõ.
15.1.2 ÍïçôÜ êõêëþìáôá

¸íá äßêôõï ×.25 áðïôåëåßôáé áðü êüìâïõò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ïé ïðïßïé óõíäÝï-
íôáé áíÜ äýï óçìåßï ðñïò óçìåßï. ÅðïìÝíùò õðÜñ÷åé Ýíáò ôïõëÜ÷éóôïí öõóéêüò
äñüìïò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý äýï ôõ÷áßùí êüìâùí ôïõ äéêôýïõ (ó÷Þìá 15.1).
Ëüãù ôçò ïéêïíïìßáò ðïõ ðñÝðåé íá ãßíåôáé óôéò öõóéêÝò êáëùäéþóåéò, áëëÜ êõ-
ñßùò ëüãù ôïõ ãåãïíüôïò üôé ìéá öõóéêÞ ãñáììÞ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðåñéïäéêÜ êáé óõíÞ-
èùò ãéá ðïëý ìéêñÜ ÷ñïíéêÜ äéáóôÞìáôá, åðéâÜëëåôáé ç åêìåôÜëëåõóç ìéáò öõóéêÞò
ãñáììÞò óå ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá óõíäÝóåéò. Ç ôå÷íéêÞ áõôÞ, ðïõ ïíïìÜæåôáé ðïëõ-
ðëåîßá, ðáñïõóéÜóôçêå äéåîïäéêÜ óôï ÊåöÜëáéï 3.
¼ôáí äýï DTEs áíôáëëÜóóïõí ðáêÝôá ìÝóá áðü Ýíá äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí,
Ó÷Þìá 15.1: ¸íá ôõðéêü äßêôõï ×.25

233
ôüôå ëÝìå üôé ìåôáîý ôïõò õößóôáôáé Ýíá íïçôü êýêëùìá (virtual circuit). Óå Ýíá ôÝôïéï
êýêëùìá äåí õðÜñ÷åé Üìåóç öõóéêÞ óýíäåóç ìåôáîý ôùí äýï DTEs, áëëÜ ôï äßêôõï
ôéò óõíäÝåé íïçôÜ óõó÷åôßæïíôáò ôéò äéåõèýíóåéò áðïóôïëÝá êáé ðáñáëÞðôç, ïé ïðïßåò
åßíáé êáôá÷ùñéóìÝíåò óôá ðáêÝôá ðïõ ìåôáäßäïíôáé. ÕðÜñ÷ïõí äýï åéäþí íïçôÜ êõ-
êëþìáôá:
ü Ôá ìüíéìá íïçôÜ êõêëþìáôá Þ PVCs (Permanent Virtual Circuits), óôá ïðïßá
äéáôçñåßôáé óõíå÷þò ìéá óýíäåóç ìåôáîý äýï DTEs. Ôá êõêëþìáôá áõôÜ áíôé-
óôïé÷ïýí óôéò ìéóèùìÝíåò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò.
ü Ôá åðéëïãéêÜ íïçôÜ êõêëþìáôá Þ SVCs (Switched Virtual Circuits), óôá ïðïßá
ç óýíäåóç ìåôáîý äýï DTEs õößóôáôáé ìüíï êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò êëÞóçò êáé
äéáêüðôåôáé ìåôÜ ôï ðÝñáò ôçò ìåôÜäïóçò ôùí äåäïìÝíùí. Áíôéóôïé÷ïýí óôéò
åðéëïãéêÝò êëÞóåéò ôïõ êïéíïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ êáé åßíáé ãíùóôÜ êáé ùò
ðñïóùñéíÝò óõíäÝóåéò.
Ðñéí óôáëïýí ôá ðáêÝôá äåäïìÝíùí ìÝóù ìéáò ðñïóùñéíÞò óýíäåóçò, åßíáé áðá-
ñáßôçôç ç åãêáôÜóôáóç ôïõ áíôßóôïé÷ïõ íïçôïý êõêëþìáôïò, äåäïìÝíïõ üôé ìå ôïí
ôåñìáôéóìü ôçò áðïóôïëÞò ôùí ðáêÝôùí ôï êýêëùìá ìðïñåß íá êáôáñãçèåß. Ç äéáäé-
êáóßá åãêáôÜóôáóçò ãßíåôáé ìå ôçí áðïóôïëÞ åéäéêþí ðáêÝôùí åëÝã÷ïõ. Áíôßèåôá,
ôÝôïéá äéáäéêáóßá äåí Ý÷åé íüçìá óôá PVCs, áöïý ìðïñïýí íá óôÝëíïíôáé ðáêÝôá
äåäïìÝíùí áðü ôç ìéá Üêñç ôçò óýíäåóçò óôçí Üëëç ïðïéáäÞðïôå ÷ñïíéêÞ óôéãìÞ.
15.1.3 Ç ëåéôïõñãßá ôïõ ×.25

ÐñïêåéìÝíïõ íá ãßíåé ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìÝóù ôïõ ×.25, èá ðñÝðåé áõôÜ íá ÷ùñé-
óôïýí óå ðáêÝôá, ãéá ðáñÜäåéãìá ôùí 128 ÷áñáêôÞñùí ôï êáèÝíá, åêôüò ßóùò áðü ôï
ôåëåõôáßï ðïõ ìðïñåß íá åßíáé ìéêñüôåñï (ó÷Þìá 15.2).
Ôï ðñüôõðï ×.25 êáèïñßæåé ôç äïìÞ ðëáéóßïõ ôïõ ðáêÝôïõ äåäïìÝíùí. ÊÜèå ðáêÝôï
äåäïìÝíùí, ðïõ óõíßóôáôáé áðü ôçí åðéêåöáëßäá, ôï ðåäßï äåäïìÝíùí ôïõ ÷ñÞóôç êáé
ôï ìåôáâëçôü ðåäßï ðëçñïöïñßáò, åíèõëáêþíåôáé óôï ðëáßóéï ðëçñïöïñßáò
(information frame). Ôï ðëáßóéï ðëçñïöïñßáò ðåñéëáìâÜíåé ôç óçìáßá áñ÷Þò ôïõ ðëáé-
óßïõ, ôçí åðéêåöáëßäá ôïõ ðëáéóßïõ êáé ôï ðáêÝôï äåäïìÝíùí ìå ôï ðåäßï ðëçñïöï-
ñéþí ôïõ ÷ñÞóôç, ôï ïðïßï óõíïäåýåôáé áðü ôï ðåäßï åëÝã÷ïõ ôçò áêïëïõèßáò ôïõ
ðëáéóßïõ êáé áðü ôç óçìáßá ôÝëïõò ôïõ ðëáéóßïõ. ÅðïìÝíùò ôï óõíïëéêü ðáêÝôï (ðëáß-
óéï) ðåñéëáìâÜíåé üëá ôá óôïé÷åßá ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôïí êáèïñéóìü ôçò äéáäñï-
ìÞò ôùí ðëçñïöïñéþí áðü ôï Ýíá óçìåßï óôï Üëëï.
Ç áðïóôïëÞ ôùí äåäïìÝíùí óå ðïëëÜ ìéêñÜ ðáêÝôá Ý÷åé ìéá óåéñÜ áðü ðëåïíåêôÞìáôá
óå ó÷Ýóç ìå ôçí áðïóôïëÞ ôùí äåäïìÝíùí óå Ýíá êáé ìïíáäéêü ìåãÜëï ðáêÝôï, ôá ïðïßá
åßíáé:
ü Ðéï áðïôåëåóìáôéêÞ äñïìïëüãçóç ôùí ðáêÝôùí, áöïý Ýíá ðáêÝôï äåí ðñüêåéôáé
íá ìïíïðùëåß êÜðïéá DTE/DCE óýíäåóç ãéá ðïëý ÷ñüíï.
ü Åîïéêïíüìçóç ÷ñüíïõ ìåôÜäïóçò, áöïý óå ðåñßðôùóç ëáíèáóìÝíçò ëÞøçò
ðáêÝôïõ åðáíáìåôáäßäåôáé ìüíï ôï ëáíèáóìÝíï ðáêÝôï êáé ü÷é üëá ôá ðñïç-
ãïýìåíá.
234
Ó÷Þìá 15.2: Ç äïìÞ ôïõ ðñïôýðïõ ×.25
ü ÁóöÜëåéá äåäïìÝíùí, áöïý, áí êÜðïéïò õðïêëÝøåé äåäïìÝíá áðü ôï äßêôõï, èá

ðñÝðåé íá ðÜñåé êáé üëá ôá åðéìÝñïõò ðáêÝôá ôçò ðëçñïöïñßáò ðïõ õðÝêëåøå êáé
ìÜëéóôá íá ìðïñÝóåé íá ôá ôïðïèåôÞóåé óôç óùóôÞ óåéñÜ.
ü Ìåãáëýôåñç áîéïðéóôßá, áöïý ç áíôáëëáãÞ ðáêÝôùí êáôÜ ôç äéÜñêåéá ìéáò óýíäå-
óçò åðéâåâáéþíåé ôç óùóôÞ ìÝ÷ñé åêåßíç ôç óôéãìÞ åðéêïéíùíßá.
Óôá äßêôõá ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí ôo ðñüôõðï X.25 êáèïñßæåé ôïí ôñüðï êáé ôéò äéáäé-
êáóßåò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôçò DTE êáé ôçò DCE. Ç åðéêïéíùíßá áõôÞ õëïðïéåßôáé óå
ôñßá åðßðåäá:
ü Åðßðåäï 1 Þ öõóéêü åðßðåäï. Êáèïñßæåé ôá ìç÷áíéêÜ, çëåêôñéêÜ, ëåéôïõñãéêÜ êáé
äéáäéêáóôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãéá ôçí åíåñãïðïßçóç ôçò öõóéêÞò óýíäåóçò ìéáò
DTE ìå ìéá DCE, þóôå íá ãßíåé ç ìåôáöïñÜ ôùí äõáäéêþí øçößùí ôçò ðëçñïöï-
ñßáò.
ü Åðßðåäï 2 Þ åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí. Óôï åðßðåäï áõôü ôá äõáäéêÜ øçößá
ôçò ðëçñïöïñßáò ïìáäïðïéïýíôáé óå ðëáßóéá. Êáèïñßæïíôáé åðßóçò ïé äéáäéêá-
óßåò áíôáëëáãÞò ôùí ðëáéóßùí êáé áíôéìåôþðéóçò ôùí óöáëìÜôùí ìåôÜäïóçò.
235
ü Åðßðåäï 3 Þ åðßðåäï äéêôýïõ. Ôá äåäïìÝíá ôùí óõíäñïìçôþí, êáèþò êáé ïé

ðëçñïöïñßåò åëÝã÷ïõ, áöïý ðÜñïõí ôç ìïñöÞ ðáêÝôùí, ìåôáöÝñïíôáé áðü
êáé ðñïò ôï äßêôõï.
ÊáèÝíá áðü ôá ôñßá åðßðåäá ðáñÝ÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ ðñïò ôï áìÝóùò õøçëüôåñï
áðü áõôü åðßðåäï êáé åðéêïéíùíåß ìå ôï áíôßóôïé÷ï åðßðåäï ôçò Üëëçò ðëåõñÜò ôçò
óýíäåóçò DTE/DCE. Ì áõôü ôïí ôñüðï ôï ×.25 óõìöùíåß ðëÞñùò ìå ôç öéëïóïößá
ôïõ ðñïôýðïõ OSI. ÊÜèå ðáêÝôï äåäïìÝíùí Ý÷åé óõãêåêñéìÝíï ìÝãåèïò êáé, åêôüò áðü
ôá äåäïìÝíá ôçò ðëçñïöïñßáò, ðåñéÝ÷åé óôïé÷åßá äñïìïëüãçóçò êáé åëÝã÷ïõ.

Ðñüôõðï ×.25, ìüíéìï íïçôü êýêëùìá, åðéëïãéêü (ðñïóùñéíü) íïçôü êýêëùìá, ðëáßóéï
ðëçñïöïñßáò.
236
ÌÜèçìá 15.2: Ðñüôõðï ìåôáãùãÞò

ðëáéóßïõ
Ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay) áöïñÜ ôá ÄÅÐ õøçëÞò áðüäï-
óçò êáé ëåéôïõñãåß óôá äýï ðñþôá åðßðåäá (öõóéêü åðßðåäï êáé åðßðåäï ãñáììÞò
äåäïìÝíùí) ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ôï ðñüôõðï FR âáóßæåôáé óôçí ôå÷íéêÞ ôçò
ìåôáãùãÞò ìïíÜäùí äåäïìÝíùí ìåôáâëçôïý ìÞêïõò, ïé ïðïßåò ëÝãïíôáé ðëáßóéá. Ç
ôå÷íéêÞ áõôÞ Ýãéíå ãíùóôÞ ôï 1988, óôï ðëáßóéï ôçò áíÜðôõîçò ôùí äéêôýùí ISDN, ùò
ìéá íÝá ìïñöÞ õðçñåóßáò öïñÝá (bearer service) ãéá ìåôáãùãÞ ðáêÝôùí. Áðü ôï
1988 Ýùò óÞìåñá Ý÷åé óçìåéùèåß óçìáíôéêÞ ðñüïäïò óôçí ôå÷íéêÞ áõôÞ êáé Ý÷ïõí
ãßíåé ðïëý óçìáíôéêÝò ðñïóðÜèåéåò ôõðïðïßçóÞò ôçò ôüóï áðü ôçí ITU-T êáé ôï ANSI
üóï êáé áðü éäéùôéêÝò åôáéñåßåò.
Ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò ðïõ åðéôõã÷Üíïíôáé áðü ôï ðñüôõðï FR åßíáé ðïëëáðëÜóéïé
ôùí 64 Êbps (k x 64 Kbps, ìå k=1, 2, ... 32) êáé åðïìÝíùò öèÜíïõí ôá 2,048 Mbps.
ÏñéóìÝíïé êáôáóêåõáóôÝò êÜíïõí ðñïóðÜèåéá íá åðåêôåßíïõí ôéò ôá÷ýôçôåò óôá
45 Mbps, åíþ óå åñãáóôÞñéá Ý÷ïõí åðéôåõ÷èåß ñõèìïß ôçò ôÜîçò ôùí 100 Mbps.
ÏõóéáóôéêÜ ôï FR åßíáé Ýíá áêüìç óôÜäéï åîÝëéîçò ôïõ ðñïôýðïõ ×.25 êáé ðáñÝ÷åé
õðçñåóßåò ïé ïðïßåò óôï÷åýïõí óôç âåëôßùóç ôçò åðéêïéíùíéáêÞò áðüäïóçò (ìåßùóç
Ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáé- ôùí êáèõóôåñÞóåùí), óôç äõíáôüôçôá êáëýôåñçò ÷ñÞóçò ôïõ åýñïõò æþíçò, êáèþò
óßïõ áðïôåëåß åîÝëéîç ôïõ ðñï- êáé óôç ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ôùí åðéêïéíùíéáêþí äéáôÜîåùí. Ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò
ôýðïõ ×.25. ðëáéóßïõ ìðïñåß íá õëïðïéçèåß óå éäéùôéêÜ Þ óå äçìüóéá äßêôõá.
15.2.2 ÓõóêåõÝò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ

Ïé óõóêåõÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå Ýíá äßêôõï FR äéáêñßíïíôáé óå äýï ãåíéêÝò
êáôçãïñßåò, áíôßóôïé÷åò ìå áõôÝò ôïõ ×.25, äçëáäÞ óôçí ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç äåäïìÝ-
íùí (DTE) êáé óôçí ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç êõêëþìáôïò äåäïìÝíùí (DCE). Ç DTE ìðïñåß
íá èåùñçèåß ùò ç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç ôïõ ÷ñÞóôç, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá Ýíáò
çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò, åíþ ç DCE, ðïõ óõíÞèùò áíáöÝñåôáé êáé ùò äéáðïäéá-
ìïñöùôÞò (modem), áðïôåëåß äéêôõáêü åîïðëéóìü ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí êõñßùò
ïñãáíéóìþí. Óêïðüò ôçò DCE åßíáé íá ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò ìåôáãùãÞò óôï äßêôõï êáé
íá ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá ìÝóù ôïõ äéêôýïõ.
Óôï ó÷Þìá 15.3á áðåéêïíßæåôáé Ýíá éäéùôéêü äßêôõï ðïõ óõíäÝåé ôÝóóåñá ôïðéêÜ äß-
êôõá äçìéïõñãþíôáò ìÝóù ôùí áðáéôïýìåíùí óõóêåõþí ìåôáãùãÞò Ýíáí êïñìü
äéêôýïõ FR. Åéäéêïý ôýðïõ óõóêåõÝò ðñüóâáóçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (FRAD: Frame
Relay Access Device) ìðïñïýí íá äéá÷åéñéóôïýí ðïëëÜ ðñùôüêïëëá êáé áñêåôÝò äé-
êôõáêÝò óõóêåõÝò (äñïìïëïãçôÝò, ãÝöõñåò êôë.), óõíäÝïíôáò ìå áõôü ôïí ôñüðï
237
Ó÷Þìá 15.3á: Éäéùôéêü äßêôõï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ
äéáöïñåôéêÜ ôïðéêÜ äßêôõá üðùò ôï Ethernet êáé ï äáêôýëéïò ìå êïõðüíé äéÝëåõóçò.

¢ëëåò óõóêåõÝò ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí åðßóçò ãéá ôç óýíäåóç óå Ýíá äçìü-
óéï äßêôõï FR (ó÷Þìá 15.3â).
Ó÷Þìá 15.3â: Äçìüóéï äßêôõï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ
15.2.3 ÍïçôÜ êõêëþìáôá ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ

Ôï ðñüôõðï FR ðáñÝ÷åé åðéêïéíùíßá ðñïóáíáôïëéóìÝíç óôç óýíäåóç óôï åðßðåäï
ãñáììÞò äåäïìÝíùí. ÁõôÞ ç åðéêïéíùíßá åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôç ÷ñÞóç íïçôþí êõêëù-
ìÜôùí ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ôá ïðïßá õëïðïéïýíôáé áðü ìéá íïçôÞ óýíäåóç áíÜìå-
óá óå äýï DTE ìÝóá óå Ýíá äßêôõï FR.
238
Ôá íïçôÜ êõêëþìáôá ðáñÝ÷ïõí åðéêïéíùíßá äéðëÞò êáôåýèõíóçò áíÜìåóá óå óõ-

óêåõÝò DTE êáé ÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ìéá ôáõôüôçôá óýíäåóçò ãñáììÞò äåäïìÝíùí
(DLCI: Data Link Connection Identifier). ¸íáò áñéèìüò áðü íïçôÜ êõêëþìáôá Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá, ìÝóù ôùí ôå÷íéêþí ôçò ðïëõðëåîßáò, íá óõíäõáóôåß ìå Ýíá öõóéêü êý-
êëùìá ãéá ôç ìåôÜäïóç óôï äßêôõï. ÁõôÞ ç äõíáôüôçôá ìåéþíåé óõíÞèùò ôïí åîïðëé-
óìü êáé ôçí ðïëõðëïêüôçôá ôïõ äéêôýïõ, ç ïðïßá áðïôåëåß óõíÝðåéá ôçò óýíäåóçò ó
áõôü ðïëëþí óõóêåõþí DTE.
Óå Ýíá äßêôõï FR Ýíá íïçôü êýêëùìá ìðïñåß íá ðåñíÜ ìÝóá áðü åíäéÜìåóïõò êüì-
âïõò. Ôá íïçôÜ êõêëþìáôá ôïõ äéêôýïõ FR ìðïñïýí íá äéáêñéèïýí óå äýï êáôçãï-
ñßåò, óôá ìüíéìá íïçôÜ êõêëþìáôá êáé óôá åðéëïãéêÜ íïçôÜ êõêëþìáôá.
15.2.4 ÄïìÞ ðëáéóßïõ ìåôáãùãÞò

Óôï ó÷Þìá 15.4 áðåéêïíßæåôáé ç äïìÞ åíüò ðëáéóßïõ ìåôáãùãÞò.
Ó÷Þìá 15.4: ÄïìÞ ðëáéóßïõ ìåôáãùãÞò
¼ðùò ìðïñåß íá äéáêñßíåé êáíåßò, Ýíá ðëáßóéï ìåôáãùãÞò áðïôåëåßôáé áðü ôá ðáñá-
êÜôù ðåäßá:
ü Ôï ðåäßï óçìáßá (flag), ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé ãéá ôçí ïñéïèÝôçóç ôçò áñ-
÷Þò êáé ôïõ ôÝëïõò åíüò ðëáéóßïõ. Ç ôéìÞ ôïõ ðåäßïõ áõôïý åßíáé ðÜíôá ç ßäéá
êáé áíôéóôïé÷åß óôï äåêáåîáäéêü áñéèìü 7Å Þ óôï äõáäéêü áñéèìü 01111110.
ü Ôï ðåäßï äéåýèõíóç (address), óôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíïíôáé ðëçñïöïñßåò ãéá
ôï íïçôü êýêëùìá ðïõ óõíäÝåé ôçí DTE êáé ôïí åîïðëéóìü ôïõ äéêôýïõ. Ç äïìÞ
áõôïý ôïõ ðåäßïõ åßíáé áñêåôÜ ðïëýðëïêç, ç áíÜëõóÞ ôçò üìùò îåðåñíÜ ôïõò
óêïðïýò áõôïý ôïõ âéâëßïõ.
ü Ôï ðåäßï äåäïìÝíá (data), ôï ïðïßï åîõðçñåôåß ôç ìåôáöïñÜ ôùí ðáêÝôùí.
ÊÜèå ðëáßóéï ó áõôü ôï ðåäßï åßíáé ìåôáâëçôïý ìåãÝèïõò, ìå ìÞêïò ðïõ äåí
ìðïñåß íá õðåñâáßíåé ôïõò 16.000 ÷áñáêôÞñåò, êáé ðåñéëáìâÜíåé äåäïìÝíá
÷ñÞóôç.
ü Ôï ðåäßï Ýëåã÷ïò áêïëïõèßáò ðëáéóßïõ (FCS: Frame Check Sequence), ôï
ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôïí Ýëåã÷ï ëáèþí êáôÜ ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí.
Ç ôéìÞ ôïõ ðåäßïõ áõôïý õðïëïãßæåôáé áðü ôç óõóêåõÞ ìåôÜäïóçò êáé åðéâå-
âáéþíåôáé áðü ôïí ðáñáëÞðôç ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëéóôåß ç áêåñáéüôçôá
ôùí äåäïìÝíùí.
239
15.2.5 Óýãêñéóç ôùí ðñïôýðùí ×.25 êáé FR

Ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ ðáñïõóéÜóôçêå ùò ìéá âåëôéùìÝíç ðñüôáóç ôçò
êëáóéêÞò ôå÷íéêÞò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ, ç ïðïßá ðåñéãñÜöåôáé áðü ôï ðñüôõðï ×.25.
ÐñïÝêõøå áðü ôçí áðáßôçóç ðïõ õðÞñ÷å íá êáëõöèïýí ïé áõîçìÝíåò áíÜãêåò äé-
êôýùóçò êáé äéáóýíäåóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ÷ùñßò êáèõóôåñÞóåéò êáé ìå üóï ôï
äõíáôüí ìåãáëýôåñç áîéïðéóôßá óôç ìåôÜäïóç, äçëáäÞ ìå ôçí åîáóöÜëéóç êáëýôå-
ñçò ðïéüôçôáò õðçñåóéþí.
¸íá áðü ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ðñïôýðïõ ×.25 åßíáé ç äçìéïõñãßá ìåãÜëùí åðéâá-
ñýíóåùí óôçí áðüäïóç ôïõ äéêôýïõ, üðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 15.5.
Ó÷Þìá 15.5: Åðéâáñýíóåéò óôï ðñüôõðï X.25
Ôï ó÷Þìá áõôü, ôï ïðïßï áðåéêïíßæåé ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí, äåß÷íåé ôç ñïÞ

ôùí ðëáéóßùí ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôç ìåôÜäïóç åíüò ðáêÝôïõ äåäïìÝíùí áðü ôçí
ðçãÞ óôïí ðñïïñéóìü ôïõ, êáèþò êáé ôçí åðéóôñïöÞ åíüò ðëáéóßïõ áíáãíþñéóçò.
Óýìöùíá ìå ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí, êÜèå âÞìá (hop) ìÝóá óôï äßêôõï áðáé-
ôåß ôçí áíôáëëáãÞ åíüò ðëáéóßïõ äåäïìÝíùí êáé åíüò ðëáéóßïõ áíáãíþñéóçò. Åðé-
ðëÝïí óå êÜèå åíäéÜìåóï êüìâï ðñÝðåé íá äéáôçñïýíôáé ðßíáêåò êáôÜóôáóçò ãéá
êÜèå íïçôü êýêëùìá, þóôå íá äéåõêïëýíïíôáé ïé Ýëåã÷ïé ñïÞò ôçò êõêëïöïñßáò êáé
ôùí ëáèþí, óýìöùíá ìå ôï ðñüôõðï ×.25.
Óå üëá ôá ðñïâëÞìáôá ðïõ ðáñïõóßáæå ç êëáóéêÞ ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ
Þñèå íá äþóåé ëýóç ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ. Âáóéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôçò
åßíáé ï óõíäõáóìüò ôçò öéëïóïößáò ôçò ìåôáãùãÞò ìå ôçí ïõóéáóôéêÞ ìåßùóç ôùí
åðéâáñýíóåùí ðïõ ðáñáôçñïýíôáé óôï ðñüôõðï ×.25. Ïé êýñéåò äéáöïñÝò ôùí äýï
ôå÷íéêþí åßíáé ïé åîÞò:
ü Óôï ðñüôõðï FR ç óçìáôïäïóßá åëÝã÷ïõ ìåôáöÝñåôáé áðü îå÷ùñéóôü íïçôü
240
êáíÜëé ðïõ äåí åìðëÝêåôáé ìå ôï êáíÜëé ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. ÁðïôÝëåóìá

áõôïý ôïõ äéá÷ùñéóìïý åßíáé üôé äåí åßíáé áíáãêáßï íá ÷ñçóéìïðïéïýí ïé åí-
äéÜìåóïé êüìâïé, ãéá êÜèå áíåîÜñôçôç óýíäåóç, ôéò äéáäéêáóßåò åëÝã÷ïõ êëÞ-
óåùí, üðùò åßíáé ïé ðßíáêåò êáôÜóôáóçò êáíáëéïý êáé ôá ìçíýìáôá ðñïüäïõ.
ü Óôï FR ç ðïëõðëåîßá êáé ç ìåôáãùãÞ ðáêÝôùí ãßíïíôáé óôï åðßðåäï 2 (ãñáì-
ìÞò äåäïìÝíùí) êáé ü÷é óôï åðßðåäï 3 (äéêôýïõ), üðùò ãßíåôáé óôï ðñüôõðï
×.25, ìå áðïôÝëåóìá ôçí êáôÜñãçóç åíüò ïëüêëçñïõ åðéðÝäïõ åðåîåñãáóßáò.
ü Óôï FR ðïõ ç ìåôÜäïóç ãßíåôáé áðü êüìâï óå êüìâï ëÝãåôáé êáé âÞìá ðñïò
âÞìá (hop-by-hop)ìåôÜäïóç äåí áðáéôïýíôáé Ýëåã÷ïé ñïÞò êáé ëáèþí óå êÜèå
êüìâï. Áí ÷ñåéáóôïýí ôÝôïéïé Ýëåã÷ïé, ôüôå áõôü åßíáé õðï÷ñÝùóç êÜðïéïõ Üëëïõ
õøçëüôåñïõ åðéðÝäïõ.
Ó÷Þìá 15.6: Ç ëåéôïõñãßá ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ
Ç ëåéôïõñãßá ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 15.6. Ç ðçãÞ óôÝëíåé
óôïí ðñïïñéóìü Ýíá ìüíï ðëáßóéï äåäïìÝíùí êáé ëáìâÜíåé Ýíá ðëáßóéï áíáãíþñé-
óçò, ðïõ äçìéïõñãåßôáé óå Ýíá õøçëüôåñï åðßðåäï. ÅðïìÝíùò óôç ìåôáãùãÞ ðëáé-
óßïõ äåí õðÜñ÷åé ç äõíáôüôçôá íá ãßíåé ï Ýëåã÷ïò ôçò ñïÞò óôï åðßðåäï 2, üðùò óôï
ðñüôõðï X.25, ìðïñåß üìùò íá ãßíåé óå êÜðïéï Üëëï õøçëüôåñï åðßðåäï. Åðßóçò, üðùò
ðñïáíáöÝñèçêå, óôç ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ äåí ìðïñåß íá äéåíåñãçèåß ï Ýëåã÷ïò ôùí
ëáèþí óå êÜèå âÞìá (hop), áíôßèåôá áðü ü,ôé óõìâáßíåé óôï ðñüôõðï X.25. ÓÞìåñá ôá
ìåéïíåêôÞìáôá áõôÜ ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ äå èåùñïýíôáé ôüóï óçìáíôéêÜ, áöïý
áíôéóôáèìßæïíôáé áðü ôéò óõíå÷þò âåëôéïýìåíåò ãñáììÝò ìåôÜäïóçò êáé ôå÷íéêÝò ìå-
ôáãùãÞò.
Ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ Ý÷åé ïñéóìÝíá ðïëý áîéüëïãá ðëåïíåêôÞìáôá.
Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ìåéþíåé óçìáíôéêÜ ôéò åðéâáñýíóåéò ðïõ ðáñáôçñïýíôáé óôï ðñü-
ôõðï ×.25, õðïóôçñßæåé ñõèìïýò ìåôÜäïóçò Ýùò 2 Mbps, ðáñÝ÷åé åýñïò æþíçò êáôü-
ðéí áéôÞìáôïò (on demand), êáèþò êáé ðïëëÝò óõíüäïõò äåäïìÝíùí åðÜíù óôçí ßäéá
241
ãñáììÞ ðñüóâáóçò. ¼ðùò åßíáé Þäç öáíåñü, ç ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ áíôéêáèéóôÜ ôï

ðñüôõðï ×.25.
Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ ðñïôýðïõ ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ óå ó÷Ýóç ìå ôï ðñüôõðï
×.25 êáé ôá ìéóèùìÝíá êõêëþìáôá óçìåéþíïíôáé óôïí ðßíáêá 15.1 ðïõ áêïëïõèåß.
ÌéóèùìÝíá
Ðáñï÷Ýò ×.25 FR
êõêëþìáôá
Õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò Íáé ¼÷é Íáé
ÄéÜèåóç åýñïõò æþíçò êáôüðéí áéôÞìáôïò ¼÷é Íáé Íáé
ÓõíäÝóåéò ðïëëþí óçìåßùí Íáé Íáé Íáé
Åõåëéîßá óôç äéêôõáêÞ õëïðïßçóç ¼÷é Íáé Íáé
Åõåëéîßá óôï êüóôïò õëïðïßçóçò ¼÷é Íáé Íáé
Ðßíáêáò 15.1: Óýãêñéóç ðñïôýðùí ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ×.25 êáé ìéóèùìÝíùí êõêëùìÜôùí
Óõíïøßæïíôáò, ôá èåôéêÜ óôïé÷åßá ôïõ ðñïôýðïõ ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ôá ïðïßá ôï
äéáêñßíïõí áðü ôï ðñüôõðï ×.25, åßíáé:
ü Äõíáôüôçôá äéáìïéñáóìïý èýñáò êáé ãñáììÞò ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôçí ôå÷íéêÞ
ôçò ðïëõðëåîßáò ðëáéóßùí.
ü Õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò.
ü ÕøçëÞ áðüäïóç.
ü ÌéêñÝò êáèõóôåñÞóåéò.
ü ÄéÜèåóç åýñïõò æþíçò êáôüðéí áéôÞìáôïò.
ü ÓõíäÝóåéò ìå ðïëëÜ óçìåßá.
ü Åõåëéîßá óôï êüóôïò õëïðïßçóçò.
ü Åõêïëßá ìåôáôñïðÞò ôùí õðáñ÷üíôùí äéêôýùí óå äßêôõá ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ.
ü Åýêïëç åðÝêôáóç ôïõ äéêôýïõ.
ü Åýêïëç äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ.
ü Óõìâáôüôçôá ìå ðïëëÜ ðñüôõðá.
ü Éäéáßôåñá êáëÞ áðüäïóç óå ìéá óåéñÜ åöáñìïãþí.
ü Éäéáßôåñá êáëÞ áðüäïóç óå óõíäõáóìü ìå ôá äßêôõá ISDN.

ÌåôáãùãÞ ðëáéóßïõ, óõóêåõÝò ðñüóâáóçò ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (FRAD), íïçôÜ êõ-
êëþìáôá ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ôáõôüôçôá óýíäåóçò ãñáììÞò äåäïìÝíùí, ðåäßï
óçìáßá, ðåäßï äéåýèõíóç, ðåäßï äåäïìÝíá, ðåäßï Ýëåã÷ïò áêïëïõèßáò ðëáéóßïõ.
242
ÌÜèçìá 15.3: Ðñüôõðï TCP/ÉP
¼ðùò Ý÷åé áíáöåñèåß óôï ÌÜèçìá 5.6, ïé êüìâïé ðïõ óõíäÝïíôáé óôï Äéáäßêôõï
÷ñçóéìïðïéïýí ãéá ôçí åðéêïéíùíßá ôïõò ôï ðñùôüêïëëï TCP/IP. Ôï ðñùôüêïëëï áõôü
ïñãáíþíåôáé óå ôÝóóåñá åðßðåäá: ôï åðßðåäï ãñáììÞò äåäïìÝíùí (data link layer),
ôï åðßðåäï Äéáäéêôýïõ (Internet layer), ôï åðßðåäï ìåôáöïñÜò (transport layer) êáé ôï
åðßðåäï åöáñìïãÞò (application layer). Ç ïéêïãÝíåéá ôùí ðñùôïêüëëùí TCP/IP, êá-
èþò êáé ç ëåéôïõñãßá êáèåíüò áðü áõôÜ Ý÷ïõí ùò áêïëïýèùò:
ü ÔCP: Ôransmission Control Protocol
Åßíáé ðñùôüêïëëï ðñïóáíáôïëéóìÝíï óôç óýíäåóç (connection-oriented), ôï
ïðïßï ðñïóöÝñåé ìéá áîéüðéóôç, äéðëÞò êáôåýèõíóçò óýíäåóç ðñïêåéìÝíïõ
íá õëïðïéçèåß ìéá äéåñãáóßá ôïõ ÷ñÞóôç.
ü UDP: User Datagram Protocol
Åßíáé ðñùôüêïëëï ìç ðñïóáíáôïëéóìÝíï óôç óýíäåóç (connectionless), ôï
ïðïßï, óå áíôßèåóç ìå ôï ÔCP, äåí ðáñÝ÷åé åããýçóç üôé ïé ìïíÜäåò ðëçñïöï-
ñßáò (datagrams) ðïõ äéáêéíïýíôáé èá öôÜóïõí êÜðïôå óôïí ðñïïñéóìü ôïõò.
ü ÉCÌP: Internet Control Message Protocol
Åßíáé ôï ðñùôüêïëëï ðïõ ÷åéñßæåôáé ôá ëÜèç êáé åëÝã÷åé ôç äéáêßíçóç ôùí ðëç-
ñïöïñéþí ìåôáîý ôùí ðõëþí äéáóýíäåóçò äéêôýïõ (gateways) êáé ôùí êüì-
âùí.
ü ÉÑ: Énternet Protocol
Ôï ðñùôüêïëëï áõôü ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò äéáêßíçóçò ôùí ðáêÝôùí ðïõ äçìéïõñ-
ãïýíôáé áðü ôá ðñùôüêïëëá TCP êáé UDP. ¼ðùò öáßíåôáé êáé óôï ó÷Þìá 15.7,
äåí õðÜñ÷åé Üìåóç óýíäåóç ìåôáîý ôùí äéåñãáóéþí ôïõ ÷ñÞóôç êáé ôïõ ðñù-
ôïêüëëïõ IP.
ü ARP: Address Resolution Protocol
Ôï ðñùôüêïëëï áõôü êÜíåé áíôéóôïß÷éóç ìéáò äéåýèõíóçò Äéáäéêôýïõ ìå ìéá
äéåýèõíóç õëéêïý. Ç äéåýèõíóç ôïõ Äéáäéêôýïõ åîáñôÜôáé áðü ôïí ôýðï ôïõ
äéêôýïõ óôï ïðïßï óõíäÝåôáé ï õðïëïãéóôÞò.
ü RARP: Reverse Address Resolution Protocol
Óôï ðñùôüêïëëï RARP ãßíåôáé ôï áíôßóôñïöï óå ó÷Ýóç ìå ôï ðñùôüêïëëï ARP,
äçëáäÞ áíôéóôïß÷éóç ìéáò äéåýèõíóçò õëéêïý ìå ìéá äéåýèõíóç Äéáäéêôýïõ.
Óôï ó÷Þìá 15.7 áðåéêïíßæïíôáé ôá êýñéá óôïé÷åßá ôçò ïéêïãÝíåéáò ôùí ðñùôïêüëëùí
TCP/IP.
Áí êáé ôï ðñùôüêïëëï TCP/IP Ý÷åé ðåñéãñáöåß äéåîïäéêÜ óôï ÌÜèçìá 5.6, èá ãßíåé
óôç óõíÝ÷åéá áíáöïñÜ óå ïñéóìÝíá óõìðëçñùìáôéêÜ óôïé÷åßá, ôá ïðïßá èá äéåõêï-
ëýíïõí ôçí êáôáíüçóç ôçò äéáóýíäåóçò ôùí äéêôýùí óôï Äéáäßêôõï.
243
Ó÷Þìá 15.7: Ôá êýñéá óôïé÷åßá ôùí ðñùôïêüëëùí TCP/IP
15.3.2 Äéåõèõíóéïäüôçóç
¸íá óçìáíôéêü óôïé÷åßï ôïõ TCP/IP åßíáé ç äéåõèõíóéïäüôçóç, äçëáäÞ ï ôñüðïò
áíôéóôïß÷éóçò ìéáò äéåýèõíóçò ìå Ýíáí õðïëïãéóôÞ ðïõ óõíäÝåôáé óå êÜðïéï äßêôõï.
Ïé äéåõèýíóåéò TCP/IP äéáôßèåíôáé áðü Ýíáí êåíôñéêü ïñãáíéóìü, ôï ÊÝíôñï Ðëçñï-
öïñéþí Äéêôýïõ (ÊÐÄ)(NIC: Íetwork Information Center). ÊÜèå äéåýèõíóç ÉÑ ðåñé-
ëáìâÜíåé:
ü Ôçí ôáõôüôçôá äéêôýïõ (network identifier), ç ïðïßá áíáöÝñåôáé óå Ýíá éäéáß-
ôåñï öõóéêü äßêôõï ðïõ óõíäÝåôáé óôï Äéáäßêôõï.
ü Ôçí ôáõôüôçôá êüìâïõ (host identifier), ç ïðïßá áíáöÝñåôáé óå ìéá éäéáßôåñç
óõóêåõÞ ðïõ óõíäÝåôáé ó áõôü ôï öõóéêü äßêôõï.
ÅðïìÝíùò ìéá äéåýèõíóç IP ðñïóäéïñßæåé ôï ôìÞìá ôïõ Äéáäéêôýïõ óôï ïðïßï èá
óõíäåèåß ìéá óõóêåõÞ äéêôýïõ. Óçìåéþíåôáé üôé ìéá óõóêåõÞ äéêôýïõ ðïõ Ý÷åé ôç äõ-
244
íáôüôçôá íá óõíäåèåß ôáõôü÷ñïíá óå äéáöïñåôéêÜ äßêôõá Ý÷åé êáé ðïëëÝò äéåõèýí-

óåéò ÉÑ, äçëáäÞ äéáèÝôåé ìéá áðïêëåéóôéêÞ äéåýèõíóç IP ãéá êÜèå óýíäåóç. ¼ðùò
ãßíåôáé áíôéëçðôü, ìéá äéåýèõíóç ÉÑ åßíáé Ýíá ôå÷íçôü äçìéïýñãçìá êáé äåí Ý÷åé êáìßá
ó÷Ýóç ìå ôï õëéêü Þ ôá ìÝóá ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óå Ýíá äßêôõï.
¼ðùò åßíáé ãíùóôü áðü ôï ÌÜèçìá 5.6, ìéá äéåýèõíóç IP Ý÷åé 32 äõáäéêÜ øçößá, ôá
ïðïßá äéáêñßíïíôáé ó áõôÜ ðïõ áöïñïýí ôçí ôáõôüôçôá ôïõ äéêôýïõ êáé ó áõôÜ ðïõ
áöïñïýí ôçí ôáõôüôçôá ôïõ êüìâïõ. Áõôü ãßíåôáé ôáîéíïìþíôáò ôéò äéåõèýíóåéò ÉÑ
óå ôÝóóåñéò êëÜóåéò ôùí 8 äõáäéêþí øçößùí ç êáèåìßá (ó÷Þìá 15.8). ÖõóéêÜ ç åðéëï-
ãÞ ìéáò äéåýèõíóçò ìå ðåäßá êáèïñéóìÝíïõ ìÞêïõò ðáñÝ÷åé, óå ÷áìçëü åðßðåäï, ìéá
áðïôåëåóìáôéêÞ êùäéêïðïßçóç.
ÊëÜóç A
ÊëÜóç B
ÊëÜóç C
ÕðÜñ÷ïõí, ôï ðïëý, 128 äßêôõá

êëÜóçò Á, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá
ðåñéëáìâÜíåé Ýùò êáé 224-2
êüìâïõò, 16.384 äßêôõá êëÜ-
ÊëÜóç D
óçò Â, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá
ðåñéëáìâÜíåé Ýùò 65.534 Ó÷Þìá 15.8: Ôáîéíüìçóç äéåõèýíóåùí IP óå êëÜóåéò
êüìâïõò, êáé 221 äßêôõá êëÜ-
óçò C, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá ÅðåéäÞ ôá 32 äõáäéêÜ øçößá åìöáíßæïíôáé óå ðïëëÜ ðáêÝôá, åßíáé óçìáíôéêü ç äéåõ-
ðåñéëáìâÜíåé Ýùò êáé 254 èÝôçóç óå ÷áñáêôÞñåò ôùí 8 äõáäéêþí øçößùí íá åßíáé óõíåðÞò óôéò äéÜöïñåò õëï-
êüìâïõò. ðïéÞóåéò åöáñìïãþí.
245
Ìéá äéåýèõíóç ÉÑ ìðïñåß íá ãñáöôåß óáí ìéá óåéñÜ áðü äåêáäéêïýò áñéèìïýò.
ÊÜèå ïêôÜäá áðü äõáäéêÜ øçößá èåùñåßôáé ùò Ýíáò äåêáäéêüò áñéèìüò, åíþ ïé äå-
êáäéêïß áñéèìïß ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óå êÜèå ïêôÜäá äõáäéêþí øçößùí ÷ùñßæïíôáé ìå
ôåëåßåò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ç äéåýèõíóç 192.103.140.1. ÔÝëïò, ìéá äéåýèõíóç ÉÑ
ìðïñåß íá áðïäïèåß êáé ìå ëÝîåéò ÷ùñéóìÝíåò ìå ôåëåßåò, üðùò ãéá ðáñÜäåéãìá ç
äéåýèõíóç typhon.odl.pmac.gr. Ï ìç÷áíéóìüò ðïõ ìåôáôñÝðåé ôïõò áñéèìïýò óå
ëÝîåéò ìå ôéò ïðïßåò áíáðáñéóôÜíïíôáé ïé äéåõèýíóåéò êáèïñßæåôáé áðü Ýíá óýóôçìá
ïíïìáóßáò ðåñéï÷þí (DNS: Domain Name System), ðïõ ëåéôïõñãåß üðùò ìéá õðçñå-
óßá êáôáëüãïõ. Áõôü ôï óýóôçìá áðïôåëåßôáé áðü äéáöïñåôéêïýò óôáèìïýò åîõðç-
ñÝôçóçò ïé ïðïßïé âñßóêïíôáé äéáóêïñðéóìÝíïé óå äéÜöïñá óçìåßá ôïõ äéêôýïõ.
15.3.3 Ëåéôïõñãßá ôïõ TCP

ÌåôÜ ôï ðñùôüêïëëï Äéáäéêôýïõ (IP) ôï TCP åßíáé ôï äåýôåñï óçìáíôéêü ìÝëïò
áõôÞò ôçò ïéêïãÝíåéáò ðñùôïêüëëùí. Ôï TCP ó÷åäéÜóôçêå ìå âáóéêü óôü÷ï ôçí ðá-
ñï÷Þ áîéüðéóôçò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý äýï êüìâùí ðïõ âñßóêïíôáé óå äéáöïñåôéêÜ Tï TCP ìðïñåß íá õëïðïéçèåß
áëëÜ äéáóõíäåüìåíá äßêôõá åðéêïéíùíßáò. ÐáñÝ÷åé áîéüðéóôåò, ðñïóáíáôïëéóìÝíåò ìÝóù óõíäÝóìùí óå ðïëëþí
óôç óýíäåóç õðçñåóßåò ìåôÜäïóçò óå Ýíá åíäå÷ïìÝíùò ìç áîéüðéóôï êáíÜëé ìåôÜ- åéäþí äßêôõá, üðùò åßíáé ôá
äïóçò. Åßíáé óõìâáôü ìå éåñáñ÷çìÝíåò áñ÷éôåêôïíéêÝò ðñùôïêüëëùí üðùò áõôÞ ôïõ åðéëïãéêÜ äßêôõá (dial-up), ôá
ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI êáé ôïðïèåôåßôáé áêñéâþò åðÜíù áðü ôï ÉÑ, ôï ïðïßï Ý÷åé ôç ðáñáäïóéáêÜ ôïðéêÜ äßêôõá, ôá
äõíáôüôçôá íá óôåßëåé Þ êáé íá ëÜâåé ìåôáâëçôïý ìåãÝèïõò ìïíÜäåò äåäïìÝíùí äßêôõá õøçëþí åðéäüóåùí,
(PDUs), åíóùìáôùìÝíåò óôéò ìïíÜäåò äåäïìÝíùí Äéáäéêôýïõ (Internet datagrams). êáèþò êáé ôá êáôáíåìçìÝíá
ÃåíéêÜ, ôï TCP óôçñßæåôáé óå õðïèÝóåéò ïé ïðïßåò áðïäõíáìþíïõí ôçí áîéïðéóôßá äßêôõá ÷áìçëþí ñõèìþí ìå-
ôùí ðñùôïêüëëùí åðéêïéíùíßáò ðïõ âñßóêïíôáé éåñáñ÷éêÜ êÜôù áðü áõôü. ÅðïìÝíùò ôÜäïóçò.
ôï ìüíï ðïõ ìðïñåß ñåáëéóôéêÜ íá õðïóôçñßîåé åßíáé ìéá ðéèáíüí áíáîéüðéóôç õðç-
ñåóßá ìåôÜäïóçò ìïíÜäùí äåäïìÝíùí (datagram service), ç ïðïßá ðáñÝ÷åôáé áðü
ðñùôüêïëëá ÷áìçëüôåñïõ åðéðÝäïõ êáé ç ïðïßá ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß áðïäïôéêÜ óå
Ýíá åõñý öÜóìá óõóôçìÜôùí åðéêïéíùíßáò.
Ôï ìåãÜëï ðëåïíÝêôçìá ôïõ TCP åßíáé ç ðïéêéëßá ôùí óõóôçìÜôùí ìåôÜäïóçò ðïõ
Ôï TCP ðñïóäéïñßæåé ôç ìïñ-
õðïóôçñßæåé. Ïé âáóéêïß óôü÷ïé ðïõ åðéôåý÷èçêáí êáôÜ ôçí õëïðïßçóÞ ôïõ áöïñïýí ôç
öÞ ôùí äåäïìÝíùí êáé ôùí
äõíáôüôçôá äéáóýíäåóçò åôåñïãåíþí äéêôýùí õðïëïãéóôþí (internetworking), êáèþò
ðëçñïöïñéþí åëÝã÷ïõ ðïõ
êáé ôç äõíáôüôçôá ó÷åäéáóìïý äéåñãáóéþí åðéêïéíùíßáò ðïõ õðïóôçñßæïõí Ýíá åõñý
áíôáëëÜóóïõí äýï õðïëïãé-
öÜóìá åöáñìïãþí.
óôÝò ìå óêïðü ôçí åðßôåõîç
Ôï TCP êáèïñßæåé ôïõò ôñüðïõò ìå ôïõò ïðïßïõò: ìéáò áîéüðéóôçò ìåôÜäïóçò
ü Äéá÷ùñßæïíôáé ðïëëïß ðáñáëÞðôåò óå Ýíá äïóìÝíï õðïëïãéóôÞ. äåäïìÝíùí, äçëáäÞ ðñïóäéï-
ü Ïé êüìâïé ðïõ åðéêïéíùíïýí ìðïñïýí íá åðáíÝëèïõí óå óùóôÞ ëåéôïõñãßá ñßæåé ôéò äéáäéêáóßåò ðïõ ÷ñç-
ìåôÜ áðü óöÜëìáôá, üðùò åßíáé ç áðþëåéá, ç êáôáóôñïöÞ Þ ç ðïëëáðëÞ áðï- óéìïðïéïýí ïé õðïëïãéóôÝò
óôïëÞ ðáêÝôùí. ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëßóïõí
üôé ôá äåäïìÝíá áðïóôÝëëïíôáé
ü Ïé êüìâïé êáôá÷ùñßæïõí ôç ìåôÜäïóç ìéáò áêïëïõèßáò äåäïìÝíùí êáé óõì-
êáé ëáìâÜíïíôáé óùóôÜ.
öùíïýí ãéá ôïí ôåñìáôéóìü ôçò.
246
15.3.3.1 Èýñåò êáé óõíäÝóåéò óôï TCP

¸íá âáóéêü ÷áñáêôçñéóôéêü ôïõ TCP åßíáé üôé åðéôñÝðåé óå ðïëëÜ ðñïãñÜììáôá
åöáñìïãþí íá áîéïðïéïýí ôéò õðçñåóßåò ôïõ ôáõôü÷ñïíá ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôï ßäéï
öõóéêü ìÝóï ðïõ åßíáé õðåýèõíï ôüóï ãéá ôçí áðï-ðïëõðëåîßá (demultiplexing) ôçò
åéóåñ÷üìåíçò êõêëïöïñßáò TCP üóï êáé ãéá ôçí êáôáíïìÞ ôçò óôéò äéáäéêáóßåò ôùí
ðñïãñáììÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé. ¼ìùò ï ôåëéêüò ðáñáëÞðôçò ôùí ìçíõìÜôùí
êÜèå êüìâïõ - õðïëïãéóôÞ åßíáé Ýíá óýíïëï áöçñçìÝíùí óçìåßùí ðñïïñéóìïý, ïé
ãíùóôÝò èýñåò ðñùôïêüëëïõ (protocol ports). ÔõðéêÜ, êÜèå èýñá ðñùôïêüëëïõ ðá-
ñéóôÜíåôáé ìå Ýíá èåôéêü áêÝñáéï áñéèìü ðïõ åßíáé ìïíáäéêüò ãéá êÜèå õðïëïãéóôÞ,
åíþ ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá åðéëÝãåé Ýíá ìç÷áíéóìü ôïí ïðïßï ÷ñçóéìïðïéïýí ïé äéá-
äéêáóßåò ôùí ðñïãñáììÜôùí êÜèå åöáñìïãÞò ãéá íá ðñïóäéïñßóïõí ìéá èýñá.
ÅðïìÝíùò Ýíá óçìáíôéêü èÝìá åßíáé êáé ç äÝóìåõóç ôùí èõñþí TCP. Ôá ôìÞìáôá
TCP (modules) êÜèå óõóêåõÞò åßíáé åëåýèåñá íá åðéëÝãïõí êáé íá êáôá÷ùñßæïõí
ôïõò áñéèìïýò ôùí èõñþí. ¼ìùò ç ôõ÷áßá êáôá÷þñéóç ôùí áñéèìþí ôùí èõñþí äç-
ìéïõñãåß Ýíá âáóéêü ëåéôïõñãéêü ðñüâëçìá. Ïé êüìâïé - õðïëïãéóôÝò ðñÝðåé, ðñéí
åðéêïéíùíÞóïõí, íá óõìöùíÞóïõí óôïõò áñéèìïýò ôùí èõñþí ðïõ èá ÷ñçóéìïðïéÞ-
óïõí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, üôáí ï õðïëïãéóôÞò Á èåëÞóåé íá ðÜñåé Ýíá áñ÷åßï áðü ôïí
õðïëïãéóôÞ Â, ðñÝðåé íá ãíùñßæåé åê ôùí ðñïôÝñùí ðïéá èýñá ÷ñçóéìïðïéåß ç óõãêå-
êñéìÝíç õðçñåóßá ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (file transfer) óôïí õðïëïãéóôÞ Â, þóôå áõôÞ ç
èýñá íá ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß áðü ôéò äéáäéêáóßåò ôïõ ðñïãñÜììáôïò åöáñìï-
ãÞò ôïõ õðïëïãéóôÞ Á.
Ôï ðñüâëçìá áíôéìåôùðßóôçêå ìå ôçí êáèéÝñùóç ìéáò äéåèíïýò êåíôñéêÞò äéåýèõí-
óçò, ç ïðïßá áðïäßäåé óå ïñéóìÝíåò õðçñåóßåò (üðùò åßíáé ç áíôáëëáãÞ áñ÷åßùí, ç
ðñüóâáóç óå áðïìáêñõóìÝíïõò êüìâïõò, ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï êôë.) áðï-
êëåéóôéêïýò áñéèìïýò ðïõ áíôéóôïé÷ïýí óôéò èýñåò ïé ïðïßåò äåóìåýïíôáé ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí ãé áõôÝò ôéò õðçñåóßåò.
Ãéá ðëçñïöïñéáêïýò ëüãïõò êáé ðñïêåéìÝíïõ íá õðÜñîåé ìéá ïëïêëçñùìÝíç åéêüíá
äßíåôáé ï ðáñáêÜôù ðßíáêáò ôùí äåóìåõìÝíùí èõñþí TCP êáé ôùí õðçñåóéþí óôéò
ïðïßåò áíôéóôïé÷ïýí. Áóöáëþò õðÜñ÷ïõí êáé ìç äåóìåõìÝíåò èýñåò ïé ïðïßåò ÷ñçóé-
ìïðïéïýíôáé áðü ôéò äéáäéêáóßåò ôùí ðñïãñáììÜôùí êÜèå åöáñìïãÞò ðñïêåéìÝíïõ
íá õëïðïéçèïýí ïé õðçñåóßåò ôïõ TCP.
247
Áñéèìüò èýñáò ËÝîç - êëåéäß Õðçñåóßá TCP

0 ÄåóìåõìÝíç
1-4 Åëåýèåñç
5 RJE Áðü áðüóôáóç åßóïäïò
(Remote Job Entry)
7 ECHO ÁíôÞ÷çóç
9 DISCARD Áðüññéøç
11 USERS Åíåñãïß ÷ñÞóôåò
13 DAYTIME Çìåñïìçíßá
15 NETSTAT Ðïéïò åßíáé óôï äßêôõï
17 QUOTE QUOTE of the day
19 CHARGEN ÃåííÞôïñáò ÷áñáêôÞñùí
(CHARacter GENerator)
20 FTP-DATA ÌåôáöïñÜ áñ÷åßùí äåäïìÝíùí
21 FTP FTP
23 TELNET Telnet
25 SMTP SMTP
37 TIME ×ñüíïò
39 RLP Resource Location Protocol
42 NAMESERVER ¼íïìá óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò
(host name server)
53 DOMAIN Óýóôçìá ïíïìáóßáò ðåñéï÷þí
(domain name server)
67 BOOTPS BOOÔstrap Protocol Server
68 BOOTPC BOOÔstrap Protocol Client
69 TFTP Trivial File Transfer Protocol
79 FINGER Finger
95 SUPDUP Ðñùôüêïëëï SUPDUP
101 HOSTNAME ¼íïìá êüìâïõ
(NIC host name server)
102 ISO-TSAP ISO-TSAP
113 AUTH Authentication service
117 UUCP-PATH UUCP-Path service
123 NTP Network Time Protocol
160-223 ÄåóìåõìÝíç
Ðßíáêáò 15.2: ÄåóìåõìÝíåò èýñåò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé áðü ôéò õðçñåóßåò ôïõ TCP.
248
15.3.3.2 Áîéïðéóôßá åðéêïéíùíßáò

Ìéá áêïëïõèßá äåäïìÝíùí ðïõ óôÝëíåôáé óôïí ðáñáëÞðôç ìÝóù ìéáò óýíäåóçò
TCP ðñÝðåé íá ìåôáäßäåôáé ðÜíôá áîéüðéóôá êáé ìå ôç óùóôÞ óåéñÜ. Ï Ýëåã÷ïò ôçò
áîéïðéóôßáò ôçò ìåôÜäïóçò ãßíåôáé ìå ôç âïÞèåéá ôùí áñéèìþí áêïëïõèßáò (sequence
numbers) êáé åðéâåâáßùóçò (acknowledgement).
Ç äéáäéêáóßá ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðñïâëÝðåé ðùò êÜèå ïêôÜäá äåäïìÝíùí ðñÝðåé
íá äéáèÝôåé êáé Ýíáí áñéèìü áêïëïõèßáò. Ï áñéèìüò áêïëïõèßáò ôçò ðñþôçò ïêôÜ-
äáò äåäïìÝíùí óå Ýíá ôìÞìá (segment) ìåôáäßäåôáé ìáæß ì áõôü êáé åßíáé ãíùóôüò
ùò áñéèìüò áêïëïõèßáò ôïõ ôìÞìáôïò (segment sequence number). Ôá ôìÞìáôá
ìåôáäßäïõí åðßóçò êáé Ýíáí áñéèìü åðéâåâáßùóçò (acknowledgement number), ï
ïðïßïò åßíáé ï áñéèìüò áêïëïõèßáò ôçò åðüìåíçò ïêôÜäáò äåäïìÝíùí ðïõ êéíåßôáé
ðñïò ôçí áíôßèåôç êáôåýèõíóç.
Ïé åðéâåâáéþóåéò ðñïóäéïñßæïõí ðÜíôá ôïí áñéèìü ôçò áêïëïõèßáò ôïõ åðüìåíïõ
÷áñáêôÞñá ðïõ èá öôÜóåé óôïí ðáñáëÞðôç. Méá åðéâåâáßùóç äåí åããõÜôáé üôé ôá
äåäïìÝíá ôïõ ôìÞìáôïò Ý÷ïõí öôÜóåé óôïí ôåëéêü ÷ñÞóôç - ðáñáëÞðôç, áëëÜ ìüíï üôé
ôï TCP ôïõ áðïóôïëÝá Ý÷åé áíáëÜâåé ôçí åõèýíç ðñáãìáôïðïßçóçò ôçò ìåôÜäïóçò.
15.3.3.3 ËÞîç ÷ñüíïõ ôùí ìåôñçôþí êáé åðáíáìåôáäüóåéò

Ìßá áðü ôéò ðéï óçìáíôéêÝò ëåéôïõñãßåò ôïõ TCP áöïñÜ ôïí ôñüðï äéá÷åßñéóçò ôçò
ëÞîçò ÷ñüíïõ (time-out) êáé ôùí åðáíáìåôáäüóåùí (retransmissions). ¼ðùò ïðïéïäÞ-
ðïôå Üëëï áîéüðéóôï ðñùôüêïëëï, Ýôóé êáé ôï TCP ðåñéìÝíåé áðü ôïí ðáñáëÞðôç íá ôïõ
óôÝëíåé åðéâåâáéþóåéò, üðïôå áõôüò ëáìâÜíåé äåäïìÝíá. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ôï TCP,
êÜèå öïñÜ ðïõ óôÝëíåé ìéá ïìÜäá äåäïìÝíùí, èÝôåé óå ëåéôïõñãßá Ýíá ìåôñçôÞ êáé
ðåñéìÝíåé ìéá åðéâåâáßùóç. ÅÜí ëÞîåé ï ÷ñüíïò ëåéôïõñãßáò ôïõ ìåôñçôÞ ðñéí ôá äåäï-
ìÝíá åíüò ôìÞìáôïò ðëçñïöïñéþí åðéâåâáéùèïýí, ôüôå ôï TCP õðïèÝôåé ðùò áõôü ôï
ôìÞìá ðëçñïöïñéþí ÷Üèçêå Þ êáôáóôñÜöçêå êáé ðñï÷ùñåß óôçí åðáíáìåôÜäïóÞ ôïõ.
Ãéá íá ãßíåé áíôéëçðôÞ ç éäéáéôåñüôçôá ôïõ áëãïñßèìïõ åðáíáìåôÜäïóçò ôïõ TCP,
èá ðñÝðåé íá äéåõêñéíéóôåß üôé ôï ðñùôüêïëëï áõôü ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï Äéáäßêôõï. Óå
Ýíá ôÝôïéï ðåñéâÜëëïí ç äéáäñïìÞ ôùí äåäïìÝíùí ðñïò ôïí êüìâï - ðñïïñéóìü ôïõò
ìðïñåß íá ðåñíÜ ìÝóá áðü åíäéÜìåóá äßêôõá êáé áðü ðïëëÝò ðýëåò äéáóýíäåóçò ôùí
äéêôýùí. ÅðïìÝíùò åßíáé áäýíáôï íá ãíùñßæåé ôï TCP åê ôùí ðñïôÝñùí ðüóï ÷ñüíï
èá ÷ñåéáóôïýí ïé åðéâåâáéþóåéò ãéá íá åðéóôñÝøïõí óôïí áðïóôïëÝá. ÅðéðëÝïí ç
êáèõóôÝñçóç óå êÜèå ðýëç äéáóýíäåóçò ôùí äéêôýùí åîáñôÜôáé áðü ôïí êõêëïöï-
ñéáêü öüñôï ðïõ õðÜñ÷åé óôïõò êüìâïõò, ìå áðïôÝëåóìá ï ÷ñüíïò ðïõ áðáéôåßôáé
ãéá ôç ìåôÜäïóç åíüò ôìÞìáôïò ðëçñïöïñéþí êáé ôçí áðïóôïëÞ ôçò åðéâåâáßùóçò
íá äéáöïñïðïéåßôáé óçìáíôéêÜ áðü ðåñßðôùóç óå ðåñßðôùóç.

Ðñüôõðï TCP/IP, äéåõèõíóéïäüôçóç, ÊÝíôñï Ðëçñïöïñéþí Äéêôýïõ, ôáõôüôçôá äé-
êôýïõ, ôáõôüôçôá êüìâïõ, èýñá ðñùôïêüëëïõ, áñéèìüò áêïëïõèßáò ôìÞìáôïò, áñéè-
ìüò åðéâåâáßùóçò, ëÞîç ÷ñüíïõ ìåôñçôÞ, åðáíáìåôÜäïóç.
249
ÌÜèçìá 15.4: Ðñüôõðï DQDB
To ðñüôõðï äéðëïý äéáýëïõ ìå êáôáíåìçìÝíç ïõñÜ (DQDB: Distributed Queue
Dual Bus) èåùñåßôáé áðü ôçí ïìÜäá åñãáóßáò ôïõ ÉÅÅÅ 802.6 ùò ðñüôõðï ìçôñïðï-
ëéôéêþí äéêôýùí, óõãêáôáëÝãåôáé üìùò êáé óõãêñßíåôáé ùò ðñïò ôçí áðüäïóÞ ôïõ ìå
ôá ðñüôõðá ôùí ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí. ¼ðùò áðåéêïíßæåôáé êáé óôï
ó÷Þìá 15.9, ôï äßêôõï DQDB ÷ñçóéìïðïéåß ôïðïëïãßá äéðëïý äéáýëïõ, åíþ êÜèå êüì-
âïò ôïõ óõíäÝåôáé óå äýï ìïíüôñïðåò (monomode) oðôéêÝò ßíåò. Ôï ðñùôüêïëëï
åëÝã÷ïõ ðñüóâáóçò óôï ìÝóï (MAC: Medium Access Control) åðéôõã÷Üíåé ôç ìåôÜ-
äïóç ôùí ðáêÝôùí áðü ôïõò êüìâïõò ìå ôç óåéñÜ ðïõ áõôÜ ðáñïõóéÜæïíôáé ãéá
ìåôÜäïóç.
Ó÷Þìá 15.9: Ç ôïðïëïãßá ôïõ DQDB
Ôï DQDB ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðéêþí äéêôýùí ðñïêåéìÝíïõ íá

åðéôåõ÷èïýí õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò ìå áíåêôÝò (ìéêñÝò) êáèõóôåñÞóåéò, óôïé÷åßá
ðïõ åßíáé áðáñáßôçôá ãéá ôéò åöáñìïãÝò ãñáöéêþí êáé êéíïýìåíçò åéêüíáò.
15.4.2 Ëåéôïõñãßá ôïõ DQDB

Ôá ðëáßóéá ðïõ ìåôáöÝñïíôáé óôïõò äéáýëïõò ðåñéëáìâÜíïõí 44 ÷áñáêôÞñåò ãéá
ôá äåäïìÝíá ôïõ ÷ñÞóôç êáé 9 ÷áñáêôÞñåò ãéá ôçí åðéêåöáëßäá êáé ôïí ôåñìáôéóìü
ôïõ ðëáéóßïõ (ó÷Þìá 15.10). Ç åðéêåöáëßäá ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôá õøçëüôåñá åðßðå-
äá ôïõ ðñùôïêüëëïõ ðñïêåéìÝíïõ íá óõíôåèïýí ôá ðëáßóéá óå ìåãáëýôåñá ôìÞìáôá.
Ç åðéêåöáëßäá áðïôåëåßôáé áðü äýï ðåäßá, ôï áðáó÷ïëçìÝíï (B: Busy) êáé ôï äå-
250
óìåõìÝíï (R: Reserved), ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôïí Ýëåã÷ï ðñüóâáóçò óôï
ìÝóï. Ï ôåñìáôéóìüò ôïõ ðëáéóßïõ ðåñéÝ÷åé ôá äõáäéêÜ øçößá áíß÷íåõóçò ëÜèïõò ìå
êõêëéêü êþäéêá (CRC) (ÌÜèçìá 2.5) êáé ôçí Ýíäåéîç ôïõ ìÞêïõò ôùí ðëçñïöïñéþí
ôïõ ÷ñÞóôç, üôáí ôï ðåäßï ðëçñïöïñßáò äåí åßíáé ðëÞñåò.
Ó÷Þìá 15.10: Ôï ðëáßóéï ôïõ DQDB
Ôï ðñùôüêïëëï MAC ôïõ DQDB ëåéôïõñãåß ùò åîÞò: êÜèå êüìâïò óõíäÝåôáé ìå äýï
ìïíüôñïðåò ïðôéêÝò ßíåò, ïé ïðïßåò, áí êáé Ý÷åé åðéêñáôÞóåé íá ïíïìÜæïíôáé äßáõëïò 1
êáé äßáõëïò 2, óôçí ïõóßá óõíäÝïõí ôïõò êüìâïõò ìå óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óç-
ìåßï. ÅðåéäÞ ïé äßáõëïé ëåéôïõñãïýí êáôÜ ôïí ßäéï ôñüðï, ç äéáäéêáóßá ìåôÜäïóçò ôùí
êüìâùí åßíáé áíÜëïãç êáé óôïõò äýï äéáýëïõò. ÅðïìÝíùò áñêåß íá ðåñéãñáöåß ôï
ðþò ïé êüìâïé ìåôáäßäïõí óôï äßáõëï 1.
Ï ðñþôïò áðü áñéóôåñÜ êüìâïò ôïõ äéáýëïõ 1 äçìéïõñãåß óõíå÷þò ðëáßóéá ôùí 53
÷áñáêôÞñùí. ÊÜèå ðëáßóéï ðåñéÝ÷åé äýï åéäéêÜ äõáäéêÜ øçößá, ôï äõáäéêü øçößï
áðáó÷üëçóçò (B: Busy bit) êáé ôï äõáäéêü øçößï áßôçóçò (R: Request bit ). ¼ôáí ôï
ðëáßóéï åßíáé áðáó÷ïëçìÝíï, äçëáäÞ üôáí ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá, ôï Â åßíáé 1, åíþ,
üôáí ôï ðëáßóéï äå ìåôáöÝñåé äåäïìÝíá, ôï Â åßíáé 0. Åðßóçò, üôáí êÜðïéïò êüìâïò
Ý÷åé Ýíá ðëáßóéï Ýôïéìï ãéá ìåôÜäïóç óôï äßáõëï 1, ðñïùèåß ìéá áßôçóç èÝôïíôáò ôçí
ôéìÞ 1 óôï R åíüò ðëáéóßïõ ôïõ äéáýëïõ 2, ôï ïðïßï, üôáí Ýöèáóå óôïí êüìâï, åß÷å
ôéìÞ 0. ÊÜèå êüìâïò äéáèÝôåé äýï ìåôñçôÝò ãéá ôï äßáõëï 1, ôïí êÜôù ìåôñçôÞ (CD:
Count Down) êáé ôï ìåôñçôÞ áéôÞóåùí (RC: Request Counter). ÌÝóù ôïõ RC êÜèå
êüìâïò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ìáèáßíåé ðüóåò áéôÞóåéò Ýãéíáí áðü Üëëïõò êüìâïõò
óôá äåîéÜ ôïõ êáé åßíáé áêüìá áíåêôÝëåóôåò. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ êÜèå êüìâïò
áõîÜíåé ôçí ôéìÞ ôïõ RC êáôÜ 1, êÜèå öïñÜ ðïõ âëÝðåé óôï äßáõëï 2 ôï R íá åßíáé 1,
êáé ìåéþíåé ôçí ôéìÞ ôïõ RC êáôÜ 1, üôáí âëÝðåé Ýíá Üäåéï ðëáßóéï óôï äßáõëï 1. Ôï
Üäåéï ðëáßóéï óôï äßáõëï 1 èá ÷ñçóéìïðïéçèåß áðü êÜðïéïí êüìâï óôá äåîéÜ, ãéá íá
éêáíïðïéçèåß ìéá áßôçóç ðïõ åêêñåìåß.
Ìå áíÜëïãï ôñüðï êÜèå êüìâïò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá åëÝã÷åé ôï CD, ãéá íá ìáèáß-
íåé ôïí áñéèìü ôùí áéôÞóåùí ðïõ Ýãéíáí áðü êüìâïõò ðïõ âñßóêïíôáé óôá äåîéÜ ôïõ,
ðñéí ðÜñåé ôï ðáêÝôï ðïõ ðñïïñßæåôáé ãéá ìåôÜäïóç êáé åßíáé áêüìç óå åêêñåìüôçôá.
Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ êÜèå êüìâïò åîéóþíåé ôéò ôéìÝò ôùí äýï ìåôñçôþí (CD = RC),
üôáí Ý÷åé Ýíá ðáêÝôï ãéá ìåôÜäïóç, êáé ìåéþíåé ôçí ôéìÞ ôïõ CD êáôÜ 1, üðïôå âëÝðåé
Ýíá Üäåéï ðëáßóéï óôï äßáõëï 1. ¼ôáí ï CD öôÜóåé óôçí ôéìÞ 0, ï êüìâïò õðïèÝôåé
ðùò üëåò ïé áéôÞóåéò ðïõ Þôáí óå åêêñåìüôçôá, ðñéí åêåßíïò ðÜñåé ôï ðáêÝôï ôïõ ãéá
íá ôï ìåôáäþóåé, Ý÷ïõí éêáíïðïéçèåß êáé ðåñéìÝíåé ôï åðüìåíï Üäåéï ðëáßóéï óôï äßáõ-
ëï 1. Ï êüìâïò ìåôáäßäåé ôéò ðëçñïöïñßåò ôïõ ó áõôü ôï ðëáßóéï, áöïý äçëþóåé üôé
251
åßíáé áðáó÷ïëçìÝíï (èÝôïíôáò äçëáäÞ ôçí ôéìÞ 1 óôï Â).

Óçìåéþíåôáé üôé ôá ðáêÝôá ìåôáäßäïíôáé ìå ôçí ßäéá ó÷åäüí óåéñÜ ìå ôçí ïðïßá åßíáé
äéáèÝóéìá ãéá ìåôÜäïóç, Ýôóé þóôå ôï ðñùôüêïëëï MAC íá õëïðïéåß ïõóéáóôéêÜ ìéá
äïìÞ ôçò ïõñÜò FIFO (First In, First Out), áí êáé ç ïõñÜ êáôáíÝìåôáé óå äéÜöïñïõò
êüìâïõò. Áò óçìåéùèåß åðßóçò ðùò, üôáí üëïé ïé êüìâïé Ý÷ïõí óõíå÷þò ðáêÝôá ãéá
áðïóôïëÞ, ôá ðëáßóéá, áðü Ýíá óçìåßï êáé ìåôÜ, åßíáé üëá áðáó÷ïëçìÝíá. Óõíåðþò
ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç ç áðüäïóç ôïõ ðñùôïêüëëïõ MAC ðëçóéÜæåé ôï 100%.
Ôï ðñüôõðï DQDB åßíáé óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò «ìåñïëçðôéêü», åîáéôßáò ôçò
ôïðïëïãßáò ôïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, áí êÜèå êüìâïò Ý÷åé íá ìåôáäþóåé óå êáèÝíáí áðü
ôïõò Üëëïõò êüìâïõò ôïí ßäéï üãêï äåäïìÝíùí, ôüôå ïé êüìâïé ðïõ âñßóêïíôáé óôç
ìÝóç ôùí äéáýëùí ìåôáäßäïõí óõ÷íüôåñá áðü ôïõò êüìâïõò ðïõ âñßóêïíôáé óôá
Üêñá ôïõò. Áõôü óõìâáßíåé, åðåéäÞ Ýíáò êüìâïò ðïõ âñßóêåôáé óôç ìÝóç ôïõ äéêôýïõ
Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ìåôáäþóåé ôá ìéóÜ áðü ôá ðáêÝôá ôïõ óå êÜèå äßáõëï êáé
åðïìÝíùò áíôáãùíßæåôáé ôïõò ìéóïýò ìüíï áðü ôïõò Üëëïõò êüìâïõò óå êÜèå äßáõ-
ëï. Áíôßèåôá, ïé êüìâïé óôá Üêñá ôùí äéáýëùí ðñÝðåé íá áíôáãùíéóôïýí üëïõò ôïõò
Üëëïõò êüìâïõò êáé åðïìÝíùò ìðïñïýí íá ìåôáäþóïõí óå Ýíá ìüíï äßáõëï.
ÐñïêåéìÝíïõ íá äéïñèùèåß áõôÞ ç «áäéêßá», ôï ðñùôüêïëëï ìðïñåß íá ôñïðïðïéçèåß
ùò áêïëïýèùò. Ï äéá÷åéñéóôÞò ôïõ äéêôýïõ èÝôåé êÜðïéï üñéï óôïí áñéèìü ôùí äéáäï÷é-
êþí ðëáéóßùí ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäþóåé êÜèå êüìâïò åðéëÝãïíôáò ìéá ðáñÜìåôñï F ãéá
êáèÝíáí áðü áõôïýò. Ôï ðñùôüêïëëï MAC äåí åðéôñÝðåé óôïõò êüìâïõò íá ìåôáäþ-
óïõí óå F äéáäï÷éêÜ ðëáßóéá. Ìå Üëëá ëüãéá, üôáí Ýíáò êüìâïò ëÜâåé ôï F-éïóôü äéá-
äï÷éêü Üäåéï ðëáßóéï, ôï áöÞíåé íá ðåñÜóåé ÷ùñßò íá ôï ÷ñçóéìïðïéÞóåé. Ï êüìâïò
åðáíáöÝñåé ôï ìåôñçôÞ óôï ìçäÝí, üôáí äå ÷ñçóéìïðïéåß Ýíá ðëáßóéï, åíþ, üôáí äßíåé
ìéá ìåãáëýôåñç ôéìÞ óôï F, äéåõêïëýíåé ôçí ðñüóâáóç êÜðïéïõ Üëëïõ êüìâïõ óôï
äßáõëï. Êáô áõôü ôïí ôñüðï ï äéá÷åéñéóôÞò ôïõ äéêôýïõ ìðïñåß íá äéïñèþóåé ôç «ìåñï-
ëçøßá» ôïõ ðñüôýðïõ DQDB åðéëÝãïíôáò «äßêáéá» ôéò ôéìÝò ôïõ F ãéá êÜèå êüìâï.
ÂáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ DQDB:

ü Ôï DQDB åßíáé ôï ðñüôõðï ðïõ èåùñåßôáé áðü ôï ÉÅÅÅ 802.6 êáôÜëëçëï ãéá ôá
ìçôñïðïëéôéêÜ äßêôõá. Ïé êüìâïé åíüò äéêôýïõ DQDB óõíäÝïíôáé óå äýï ìïíü-
ôñïðïõò äéáýëïõò. Ôï ðñüôõðï ÉÅÅÅ 802.6 êáèïñßæåé ìüíï ôï ðñùôüêïëëï
MAC.
ü ÊÜèå êüìâïò Ý÷åé äýï ìåôñçôÝò (RC êáé CD) ãéá êÜèå äßáõëï. Ïé äßáõëïé ëåé-
ôïõñãïýí êáôÜ ôïí ßäéï ôñüðï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíáò êüìâïò áõîÜíåé ôï RC
ôïõ äéáýëïõ 1, üôáí âëÝðåé ìéá áßôçóç óôï äßáõëï 2, êáé ìåéþíåé ôï RC êáé ôï
CD ôïõ äéáýëïõ 1, üôáí âëÝðåé Ýíá Üäåéï ðëáßóéï óôï äßáõëï 2. ¼ôáí Ýíáò
êüìâïò ðÜñåé ôï ðëáßóéï ãéá íá ôï ìåôáäþóåé óôï äßáõëï 1, åîéóþíåé ôï RC ìå
ôï CD ãéá ôï äßáõëï 2. ¸íáò êüìâïò ìðïñåß íá ìåôáäþóåé, üôáí ï CD åßíáé 0.
ü Ãéá íá äéïñèþóåé ôçí «áäéêßá» ôïõ DQDB, ï äéá÷åéñéóôÞò ôïõ äéêôýïõ èÝôåé
üñéï óôïí áñéèìü ôùí äéáäï÷éêþí ðëáéóßùí ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäþóåé êÜèå
êüìâïò.
ü Ôï DQDB åßíáé Ýíá ðïëý áðïäïôéêü ðñùôüêïëëï, ôï ïðïßï ìðïñåß íá õðïóôç-
ñßîåé êõêëïöïñßåò äéáöïñåôéêþí ðñïôåñáéïôÞôùí.
252
15.4.3 Õðçñåóßåò
Ôï åðßðåäï ðÜíù áðü ôï DQDB äåí áðïôåëåß ìÝñïò ôïõ ðñùôïêüëëïõ ÉÅÅÅ 802.6.
Áðëþò âïçèÜ íá ïñéóôïýí ïé õðçñåóßåò ðïõ ðñÝðåé íá ðáñÝ÷åé Ýíá õðïäßêôõï 802.6.
ÌÝ÷ñé ôþñá Ý÷ïõí ïñéóôåß ôñåéò ôýðïé õðçñåóéþí: õðçñåóßåò ÷ùñßò óýíäåóç
(connectionless), õðçñåóßåò ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç (connection-oriented)
êáé õðçñåóßåò éóü÷ñïíåò (isochronous).
Ïé õðçñåóßåò ðïõ åßíáé ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôç óýíäåóç õðïóôçñßæïõí ôç ìåôÜäï-
óç ôìçìÜôùí ðëçñïöïñéþí (ìÞêïõò 52 ÷áñáêôÞñùí) ìåôáîý êüìâùí ðïõ ìïéñÜæï-
íôáé Ýíá íïçôü êáíÜëé. Ó áõôÞ ôçí ðåñßðôùóç áðáéôïýíôáé ëåéôïõñãßåò ôìçìáôïðïßç-
óçò êáé åðáíáóýóôáóçò ôùí ðëçñïöïñéþí. Ôá óÞìáôá åëÝã÷ïõ ðïõ åßíáé áðáñáßôç-
ôá ãéá íá åãêáôáóôáèåß, íá äéáôçñçèåß êáé íá ôåñìáôéóôåß ìéá óýíäåóç åßíáé åêôüò
ôçò åìâÝëåéáò ôïõ ðñùôïêüëëïõ 802.6.
Ïé éóü÷ñïíåò õðçñåóßåò ðáñÝ÷ïíôáé ìÝóù ìéáò íïçôÞò éóü÷ñïíçò óýíäåóçò êáé
õðïóôçñßæïõí ÷ñÞóôåò ðïõ áðáéôïýí óôáèåñïýò ÷ñüíïõò áíáìïíÞò. Êáé óôçí ðåñß-
ðôùóç áõôÞ èÝìáôá ðïõ áöïñïýí ôá óÞìáôá åëÝã÷ïõ âñßóêïíôáé åêôüò ôçò åìâÝ-
ëåéáò ôïõ ðñïôýðïõ 802.6.

Ðñüôõðï DQDB, áðáó÷ïëçìÝíï ðåäßï, äåóìåõìÝíï ðåäßï, äõáäéêü øçößï áðáó÷ü-
ëçóçò, äõáäéêü øçößï áßôçóçò.
253
ÌÜèçìá 15.5: Ðñüôõðï ATM
Ç ôå÷íéêÞ ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ATM: Asynchronous Transfer
Mode) åðéëÝ÷èçêå áðü ôçí ITU-T ùò âÜóç ãéá ôç äçìéïõñãßá ôï 1988 ôïõ ðñïôýðïõ
Â-ISDN (âë. ÌÜèçìá 15.6), ôï ïðïßï ìå ôç óåéñÜ ôïõ ïäÞãçóå óôçí ôõðïðïßçóç ôïõ
ATM ôï 1991. Ôï ðñüôõðï ÁÔÌ áíôéóôïé÷åß óôá ôñßá ÷áìçëüôåñá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝ-
ëïõ áíáöïñÜò OSI êáé åßíáé Ýíá óýóôçìá ðïëõðëåîßáò âáóéóìÝíï óôç ìåôÜäïóç
ðáêÝôùí ÷ùñßò åðéâåâáßùóç ôçò ëÞøçò ôïõò. Ç ôå÷íéêÞ ôïõ ÁÔÌ åßíáé áíåîÜñôçôç
áðü ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò êáé ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèåß óå ïðïéïäÞðïôå øçöéáêü
áðáëëáãìÝíï áðü ëÜèç ìÝóï ìåôÜäïóçò, üðùò åßíáé ïé ïðôéêÝò ßíåò. ÓÞìåñá ôá
äéåèíÞ ðñüôõðá ðáñÝ÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ôçò ôÜîçò ôùí 155 êáé 622 Ìbps ãéá
ôçí Åõñþðç, åíþ óôéò Ç.Ð.Á. õðÜñ÷åé Ýíá áêüìç åðßðåäï ñõèìïý ìåôÜäïóçò, áõôü
ôùí 45 Mbps. Ôá õøçëÜ áõôÜ åðßðåäá åýñïõò æþíçò ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí åßôå
ãéá õðçñåóßåò ðïõ áðáéôïýí áíÜëïãï åýñïò ìåôÜäïóçò åßôå ãéá ôçí ðïëõðëåîßá ìå-
ãÜëïõ üãêïõ ðëçñïöïñéþí ÷áìçëïý åýñïõò æþíçò. O ôñüðïò ëåéôïõñãßáò êáé ôá
åðßðåäá ôïõ ÁÔÌ êáèïñßæïíôáé áðü ôéò óõóôÜóåéò ôçò óåéñÜò I ôçò ITU-T, ðïõ åßíáé ïé
I.361, I.362, I.363 êáé I.150.
Ôï ðñüôõðï ÁÔÌ åßíáé Ýíáò ìç÷áíéóìüò ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ðïõ âáóßæåôáé óôç
ìåôáãùãÞ íïçôïý êõêëþìáôïò (virtual circuit switching). Áõôü óçìáßíåé üôé åßíáé áðá-
ñáßôçôï íá äçìéïõñãçèåß ìéá íïçôÞ óýíäåóç ìå ôï äßêôõï ÁÔÌ, ðñéí ãßíåé ç ìåôÜäïóç
ôçò ðëçñïöïñßáò. Ëüãù ôïõ ãåãïíüôïò üôé ïé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôï
ÁÔÌ, üðùò åßíáé ç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí, öùíÞò êôë., Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÝò áðáéôÞóåéò
áðü ôï äßêôõï, êáèïñßæïíôáé åê ôùí ðñïôÝñùí (êáôÜ ôçí åãêáôÜóôáóç ôçò óýíäå-
óçò) äýï êýñéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôçò ìåôÜäïóçò:
ü Ôï åýñïò æþíçò, ãéá ôï ïðïßï äßíïíôáé ç ìÝóç êáé ç áíþôáôç ôéìÞ ðïõ ìðïñåß
íá áðáéôçèïýí.
ü Ç ðïéüôçôá ôùí ðáñå÷üìåíùí õðçñåóéþí, ãéá ôçí ïðïßá äßíïíôáé ôï ìÝãéóôï
áðïäåêôü ðïóïóôü êõøåëßäùí (ðáêÝôùí ÁÔÌ) ðïõ ìðïñåß íá áðïëåóèïýí,
êáèþò êáé ç ìÝãéóôç áðïäåêôÞ ìåôáâëçôüôçôá êáèõóôÝñçóçò (delay variability)
ðïõ ìðïñåß íá ðáñáôçñçèåß óôï äßêôõï.
Áêïëïõèþíôáò ôç öéëïóïößá ôçò äçìéïõñãßáò åðéðÝäùí, ôï ÁÔÌ ó÷åäéÜóôçêå óå
ôñßá åðßðåäá:
ü ôï öõóéêü åðßðåäï,
ü ôï åðßðåäï ÁÔÌ êáé
ü ôï åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL: ÁÔÌ Adaptation Layer).
Ôï åðßðåäï ÁÔÌ åßíáé éäéáßôåñá áðëïðïéçìÝíï, þóôå íá ìðïñåß íá õëïðïéçèåß åýêï- Ôï AAL äéáöïñïðïéåßôáé áíÜ-
ëá óå ðïëëÜ ìÝóá ìåôÜäïóçò. ÅðÜíù áðü áõôü õðÜñ÷åé ôï AAL, ðïõ Ý÷åé êáèÞêïí ëïãá ìå ôéò õðçñåóßåò ðïõ
ôçí ðñïóáñìïãÞ ôùí ëåéôïõñãéþí ìåôáöïñÜò ôïõ ÁÔÌ óôéò äéáöïñåôéêÝò áðáéôÞ- ðñïóöÝñåé ôï äßêôõï ÁÔÌ.
254
óåéò ôùí õðçñåóéþí ôïõ ÷ñÞóôç.

Óçìåéþíåôáé üôé ôá äïìéêÜ óôïé÷åßá åíüò äéêôýïõ ÁÔÌ åßíáé ïé ìåôáãùãïß (switches)
ÁÔÌ, ðïõ áíáëáìâÜíïõí ôéò ëåéôïõñãßåò ìåôáöïñÜò. Óôïõò ìåôáãùãïýò ÁÔÌ óõí-
äÝïíôáé ïé êüìâïé ôïõ äéêôýïõ Þ/êáé Üëëá äßêôõá. Ãéá ôï ëüãï áõôü Ýíáò ìåôáãùãüò
ÁÔÌ ðáñÝ÷åé äéÜöïñïõò ôýðïõò óýíäåóçò ôüóï ìå äßêôõá âáóéóìÝíá óôï ÁÔÌ üóï
êáé ìå Üëëá ðáñáäïóéáêÜ äßêôõá (âë. ÌÜèçìá 16.2).
15.5.2 Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ÁÔÌ

Ôï ðñüôõðï ÁÔÌ, ãíùóôü êáé ùò ìåôáãùãÞ êõøåëßäáò (cell relay), Ý÷åé áñêåôÜ
êïéíÜ óçìåßá óôïí ôñüðï áíôáëëáãÞò ôùí ðáêÝôùí ìå ôï ðñüôõðï ×.25 (ÌÜèçìá
15.1), êáèþò êáé ìå ôï ðñüôõðï ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (ÌÜèçìá 15.2). To ATM ìåôá-
öÝñåé äåäïìÝíá óå óõãêåêñéìÝíåò ïìÜäåò åðéôñÝðïíôáò ðïëëÝò íïçôÝò óõíäÝóåéò
íá åíïðïéçèïýí óå ìéá öõóéêÞ äéåðáöÞ Ý÷ïíôáò ïñãáíþóåé ôç ñïÞ ôùí ðëçñïöï-
ñéþí óå ðáêÝôá óôáèåñïý ìåãÝèïõò, ðïõ êáëïýíôáé êõøåëßäåò Þ êåëéÜ (cells).
Ôï ÁÔÌ åßíáé Ýíá ðñùôüêïëëï ôï ïðïßï åëá÷éóôïðïéåß ôïõò åëÝã÷ïõò ëáèþí êáé ñïÞò,
ìå áðïôÝëåóìá ôç ìåßùóç ôùí ðñüóèåôùí ðëçñïöïñéþí áíÜ êõøåëßäá êáé ôçí åðßôåõ-
îç õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò. Óôï öõóéêü åðßðåäï ôïõ ðñùôïêüëëïõ ïñßæïíôáé óõ-
ãêåêñéìÝíá ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò óôá 155 êáé 622 Mbps, ÷ùñßò íá áðïêëåßïíôáé êáé
Üëëåò äéáâáèìßóåéò.
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò ÁÔÌ (ó÷Þìá 15.11) áðïôåëåßôáé, óýìöùíá ìå ôç óýóôáóç
É.121 ôçò ÉÔU-T, áðü ôñßá êáôáêüñõöá åðßðåäá, ôï åðßðåäï ÷ñÞóôç, ôï åðßðåäï åëÝã-
÷ïõ êáé ôï åðßðåäï äéá÷åßñéóçò, ôá ïðïßá ðåñéãñÜöïíôáé áíáëõôéêÜ óôï ÌÜèçìá 15.6,
üðïõ ðáñïõóéÜæåôáé ôï ðñüôõðï ISDN åõñåßáò æþíçò ãéá ôï ÁÔÌ. Åäþ èá ìåëåôÞóïõ-
ìå ôá ïñéæüíôéá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò ÁÔÌ, ðïõ åßíáé ôï öõóéêü åðßðåäï,
ôï åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ATM êáé ôï åðßðåäï ÁÔÌ. Ôá ôñßá áõôÜ åðßðåäá ïñßæïõí
êáé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí äéêôýùí ATM.
Ó÷Þìá 15.11: Ôá åðßðåäá êáé ôá õðïåðßðåäá ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ÁÔÌ
ü Ôï öõóéêü åðßðåäï (PHL: PHysical Layer) ðáñÝ÷åé ðñüóâáóç óôï öõóéêü ìÝóï
ìå óêïðü ôç ìåôáöïñÜ ôùí êõøåëßäùí ÁÔÌ. ÐåñéëáìâÜíåé ôï õðïåðßðåäï
óýãêëéóçò ìåôáöïñÜò (TCS: Transport Convergence Sublayer) êáé ôï õðïå-
255
ðßðåäï ðïõ åîáñôÜôáé áðü ôï ìÝóï (PMD: Physical Medium Dependent). Ôï

öõóéêü åðßðåäï ôïõ ÁÔÌ õðïóôçñßæåé ôç ìåôáöïñÜ ôùí êõøåëßäùí óôïõò ÷ñÞ-
óôåò êáé õëïðïéåßôáé óôéò ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò ôïõò. Ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôùí
êõøåëßäùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé íïçôÝò óõíäÝóåéò ðïõ õëïðïéïýíôáé ìÝóá óå Ýíá
äçìüóéï äßêôõï. Ïé óõíäÝóåéò, ìå ôçí êáôÜëëçëç óçìáôïäïóßá, ðáñÝ÷ïíôáé
óôïõò ÷ñÞóôåò êáôÜ ôçí åããñáöÞ ôïõò óôï äßêôõï Þ óå ðñáãìáôéêü ÷ñüíï.
Ôï öõóéêü åðßðåäï ôïõ ÁÔÌ Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá ðïëõðëåîßáò, ç ïðïßá åðéôñÝ-
ðåé ôçí åãêáôÜóôáóç ðïëëþí óõíäÝóåùí ìÝóù ìéáò äéÜôáîçò ðñïóáñìïãÞò
ôïõ äéêôýïõ ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé.
ü Ôï åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL: ATM Adaptation Layer) áíôéóôïé÷ß-
æåé ôá äåäïìÝíá ôùí õøçëüôåñùí åðéðÝäùí óôéò êõøåëßäåò ìå óêïðü ôç ìåôá-
öïñÜ ôïõò ìÝóù ôïõ äéêôýïõ. Áðïôåëåßôáé áðü ôï õðïåðßðåäï óýãêëéóçò (CS:
Convergence Sublayer) êáé ôï õðïåðßðåäï ôìçìáôïðïßçóçò êáé åðáíáóý-
óôáóçò (SAR: Segmentation Ánd Reassembly sublayer). Ïé ëåéôïõñãßåò ôïõ
AAL êáèïñßæïíôáé, óýìöùíá ìå ôçí ITU, áðü ïñéóìÝíïõò ôýðïõò ðïõ áíôé-
óôïé÷ïýí Üìåóá óôéò êëÜóåéò ôùí õðçñåóéþí A, B, C êáé D (ðßíáêáò 15.3).
Ðßíáêáò 15.3: Ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí õðçñåóéþí ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôï ÁÔÌ êáé ç
áíôéóôïß÷éóÞ ôïõò óôïõò ôýðïõò ôïõ åðéðÝäïõ ðñïóáñìïãÞò AAL. Áñ÷éêÜ ç ITU üñéóå ôÝóóåñéò
ôýðïõò ëåéôïõñãéþí (AAL 1, AAL 2, AAL 3 êáé AAL 4), üìùò ìåôÝðåéôá, ýóôåñá áðü ôç
óõã÷þíåõóç ôùí ëåéôïõñãéþí AAL 3 êáé AAL 4, ïñßóôçêå ï ôýðïò AAL 3/4, åíþ
äçìéïõñãÞèçêå êáé ï íÝïò ôýðïò AAL 5.
ÅíèõëÜêùóç åßíáé ç óõíÝíù-
óç ôçò åðéêåöáëßäáò ìå ôï
ü To åðßðåäï ÁÔÌ áðïôåëåß ôï âáóéêüôåñï åðßðåäï ôïõ ðñïôýðïõ ÁÔÌ. ÄÝ÷åôáé
ðåäßï ùöÝëéìïõ öïñôßïõ, åíþ
áðü ôï åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL) ôéò ïìÜäåò äåäïìÝíùí ðïõ åßíáé
áðï-åíèõëÜêùóç åßíáé ï äéá-
Ýôïéìåò ãéá ôç äéáäéêáóßá ôçò åíèõëÜêùóçò (encapsulation) êáé ôéò ðáñáäßäåé
÷ùñéóìüò ôçò åðéêåöáëßäáò
óôï AAL ìåôÜ ôçí áðï-åíèõëÜêùóç (decapsulation).
áðü ôï ùöÝëéìï öïñôßï êáé ç
Ç ðñùôáñ÷éêÞ ëåéôïõñãßá áõôïý ôïõ åðéðÝäïõ åßíáé ç áðü Üêñç óå Üêñç (end-
åðåîåñãáóßá ôçò.
to-end) óåéñáúêÞ ìåôáöïñÜ ôùí êõøåëßäùí ÁÔÌ, óýìöùíá ìå ôçí ðëçñïöï-
256
ñßá ðñùôïêüëëïõ ôïõ ÁÔÌ ç ïðïßá ðåñéÝ÷åôáé óôçí åðéêåöáëßäá ôùí êõøåëßäùí.
Ôá ðåäßá ðëçñïöïñßáò ôùí êõøåëßäùí ìåôáöÝñïíôáé ìå äéáöáíÞ ôñüðï êáé ìðï-
ñïýí íá ðåñéÝ÷ïõí ïðïéïíäÞðïôå ôýðï äåäïìÝíùí ôïõ ÷ñÞóôç Þ ïðïéáäÞðïôå ðëç-
ñïöïñßá áöïñÜ ôï äßêôõï. ÅðïìÝíùò ôï åðßðåäï ÁÔÌ åßíáé áíåîÜñôçôï áðü õðç-
ñåóßåò êáé õðïóôçñßæåé Ýíá ìåãÜëï áñéèìü ëåéôïõñãéþí, üðùò åßíáé:
l ÊáôáóêåõÞ êõøåëßäùí.
l ËÞøç êõøåëßäùí êáé áíáãíþñéóç åãêõñüôçôáò åðéêåöáëßäùí.
l ÌåôáãùãÞ, ðñïþèçóç êáé áíôéãñáöÞ êõøåëßäùí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéò
ôéìÝò ôùí êùäéêþí áíáãíþñéóçò íïçôïý ìïíïðáôéïý / êáíáëéïý (VPI/
VCI: Virtual Path Identifier / Virtual Channel Identifier).
l Ðïëõðëåîßá êáé áðï-ðïëõðëåîßá êõøåëßäùí ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôéò ôéìÝò
ôùí êùäéêþí áíáãíþñéóçò VPI/VCI.
l ÄéÜêñéóç êõøåëßäùí ìå âÜóç ôïí ôýðï ùöÝëéìïõ öïñôßïõ (PT: Payload
Type) ôçò ðëçñïöïñßáò ôïõò.
l Åðåîåñãáóßá ôïõ ðåäßïõ ðñïôåñáéüôçôáò áðþëåéáò êõøåëßäáò (CLP:
Cell Loss Ñriïrity).
l ÕðïóôÞñéîç õøçëÞò ðïéüôçôáò õðçñåóéþí (QoS).
l Áíáãíþñéóç ôùí ôéìþí ðïõ Ý÷ïõí äåóìåõèåß êáé åê÷ùñçèåß åê ôùí ðñï-
ôÝñùí óôçí åðéêåöáëßäá.
l Ãåíéêüò Ýëåã÷ïò ñïÞò.
l ¢ìåóç Ýíäåéîç ãéá ôç óõìöüñçóç ôçò êõêëïöïñßáò óôïí åðüìåíï êüìâï.
l Åê÷þñçóç êáé ìåôáêßíçóç óõíäÝóåùí.
Óôï ó÷Þìá 15.12 ðáñïõóéÜæåôáé ìéá ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôùí åðéðÝäùí êáé ôùí
Ó÷Þìá 15.12: Ëåéôïõñãßåò ôùí åðéðÝäùí êáé õðïåðéðÝäùí ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ÁÔÌ
257
õðïåðéðÝäùí ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ÁÔÌ, áõôÜ êáèþò êáé ôùí ëåéôïõñãéþí ðïõ áõôÜ
åðéôåëïýí.
15.5.3 ÄïìÞ êõøåëßäùí

Ç âáóéêÞ ìïíÜäá óôï ÁÔÌ åßíáé ç êõøåëßäá (ó÷Þìá 15.13á). Ôï ðñü-
ôõðï ÁÔÌ êáèïñßæåé ìéá êõøåëßäá óôáèåñïý ìÞêïõò 53 ÷áñáêôÞñùí,
áðü ôïõò ïðïßïõò ïé 5 áðïôåëïýí ôçí åðéêåöáëßäá (H: Header), åíþ ïé
õðüëïéðïé 48 ìåôáöÝñïõí ôï ùöÝëéìï öïñôßï (P: Payload) ôçò ðëçñï-
öïñßáò. Áîßæåé íá óçìåéùèåß üôé ç éó÷ýïõóá ìïñöÞ ôçò êõøåëßäáò ÁÔÌ
áðïôåëåß ðñïúüí óõìâéâáóìïý ôùí ðñïôÜóåùí ôùí ïñãáíéóìþí ANSI
êáé ETSI. ÓõãêåêñéìÝíá, ï ðñþôïò ïñãáíéóìüò ðñüôåéíå ìéá åðéêåöá-
ëßäá 5 ÷áñáêôÞñùí êáé Ýíá ðåäßï ðëçñïöïñßáò 64 ÷áñáêôÞñùí, åíþ
ï äåýôåñïò ìéá åðéêåöáëßäá 4 ÷áñáêôÞñùí êáé Ýíá ðåäßï ðëçñïöïñßáò
32 ÷áñáêôÞñùí. Ó÷Þìá 15.13á: Ç äïìÞ ôçò êõøåëßäáò ôïõ
ÕðÜñ÷ïõí äýï ôõðïðïéçìÝíåò äïìÝò ãéá ôéò êõøåëßäåò ÁÔÌ, áðü ôéò
Ó÷Þìá 15.13ã: ÄïìÞ êõøåëßäùí üóïí áöïñÜ ôçí

ðñïóáñìïãÞ äéêôýïõ óå äßêôõï (ÍÍÉ)
Ó÷Þìá 15.13â: ÄïìÞ êõøåëßäùí üóïí áöïñÜ ôçí
ðñïóáñìïãÞ ÷ñÞóôç óå äßêôõï (UNI)
258
ïðïßåò ç ìßá áöïñÜ ôçí ðñïóáñìïãÞ ÷ñÞóôç óå äßêôõï (UNI: User to Network Interface)
êáé ç Üëëç ôçí ðñïóáñìïãÞ äéêôýïõ óå äßêôõï (NNI: Network to Network Interface). Ïé
äïìÝò áõôÝò ðáñïõóéÜæïíôáé óôá ó÷Þìáôá 15.13â êáé 15.13ã áíôßóôïé÷á.
Ç äïìÞ ôçò êõøåëßäáò ÁÔÌ üóïí áöïñÜ ôçí ðñïóáñìïãÞ äéêôýïõ óå äßêôõï (ÍÍÉ)
åßíáé ðáñüìïéá ìå áõôÞí ôçò ðñïóáñìïãÞò ÷ñÞóôç óå äßêôõï (UNI), ìå äýï üìùò
äéáöïñÝò. Ðñþôïí, äåí õðÜñ÷åé óôçí ÍÍÉ ôï ðåäßï ãåíéêïý åëÝã÷ïõ ñïÞò (GFC) (âë.
ðáñáêÜôù) êáé äåýôåñïí, ôï ðåäßï êùäéêïý áíáãíþñéóçò íïçôïý ìïíïðáôéïý (VPI)
åßíáé áõîçìÝíï êáôÜ 12 äõáäéêÜ øçößá (÷ñçóéìïðïéþíôáò êáé ôá 4 øçößá ôïõ GFC).
Óå Ýíá äßêôõï ÁÔÌ ç ìåôáãùãÞ êáé ç ðïëõðëåîßá üëçò ôçò ðëçñïöïñßáò ãßíïíôáé ìå
ôç ÷ñÞóç áõôþí ôùí êõøåëßäùí óôáèåñïý ìÞêïõò. Ç åðéêåöáëßäá ôçò êõøåëßäáò
êáèïñßæåé ôïí ðñïïñéóìü ôçò, ôïí ôýðï ôçò êáé ôçí ðñïôåñáéüôçôÜ ôçò.
Ôá äéÜöïñá ðåäßá ôçò åðéêåöáëßäáò ðåñéãñÜöïíôáé óõíïðôéêÜ óôç óõíÝ÷åéá:
ü Ôï ðåäßï ãåíéêïý åëÝã÷ïõ ñïÞò (GFC: Generic Flow Control) áðïôåëåßôáé áðü 4
äõáäéêÜ øçößá êáé Ý÷åé ùò óêïðü ôçí õðïóôÞñéîç áðëþí õëïðïéÞóåùí ðïëõðëå-
îßáò (ãéá ðáñÜäåéãìá, åðéôñÝðåé óå Ýíáí ðïëõðëÝêôç íá åëÝãîåé ôï ñõèìü åíüò
ôåñìáôéêïý ÁÔÌ). Ãéá ôï ãåíéêü Ýëåã÷ï ñïÞò Ý÷ïõí ðñïôáèåß äýï ìç÷áíéóìïß, ï
äáêôýëéïò ÁÔÌ (ATMR: ÁÔÌ Ring) êáé ôï DQDB (ÌÜèçìá 15.3), ïé ïðïßïé åðç-
ñåÜæïõí ôçí ôåëéêÞ äïìÞ ôïõ ðåäßïõ. Óôéò óõíäÝóåéò óçìåßïõ ðñïò óçìåßï ôï
ðåäßï ãåíéêïý åëÝã÷ïõ ñïÞò åßíáé 0000.
ü Ôá ðåäßá êùäéêüò áíáãíþñéóçò íïçôïý ìïíïðáôéïý (VPI: Virtual Path
Identifier) êáé êùäéêüò áíáãíþñéóçò íïçôïý êáíáëéïý (VCI: Virtual Channel
Identifier) áðïôåëïýí ôï ëåãüìåíï ðåäßï äñïìïëüãçóçò. H äñïìïëüãçóç ìéáò
êõøåëßäáò ãßíåôáé óýìöùíá ìå ôéò ôéìÝò ôùí ðåäßùí VPI êáé VCI, ïé ïðïßåò
õðÜñ÷ïõí óôçí åðéêåöáëßäá. Ç äéáäéêáóßá äñïìïëüãçóçò ðåñéëáìâÜíåé ôçí
áíáãíþñéóç ôçò ôéìÞò VPI óôïõò êüìâïõò ìåôáãùãÞò íïçôþí ìïíïðáôéþí êáé
ôçí áíáãíþñéóç ôçò ôéìÞò ôüóï ôïõ ðåäßïõ VPI üóï êáé ôïõ ðåäßïõ VCI óôïõò
êüìâïõò ìåôáãùãÞò íïçôþí êáíáëéþí. Óýìöùíá ìå ôïí áñéèìü ôùí äõáäéêþí
øçößùí ôùí äýï ðåäßùí, ôï ðåäßï VCI ìå ôá 16 äõáäéêÜ øçößá ôïõ ðáñÝ÷åé ôç
äõíáôüôçôá õðïóôÞñéîçò 216 íïçôþí êáíáëéþí óå Ýíá íïçôü ìïíïðÜôé, 28
íïçôþí ìïíïðáôéþí óå ìßá UÍÉ êáé 212 íïçôþí ìïíïðáôéþí óå ìßá ÍÍÉ. Ïñé-
óìÝíåò ôéìÝò ôùí ðåäßùí VÑÉ/VCI Ý÷ïõí êñáôçèåß ãéá åéäéêÝò ÷ñÞóåéò. Ïé êùäé-
êïß áíáãíþñéóçò áíáöÝñïíôáé êáé ùò ôáõôïðïéçôÝò íïçôïý ìïíïðáôéïý (VPI)
êáé íïçôïý êáíáëéïý (VCI), Ý÷ïõí ìüíï ôïðéêÞ óçìáóßá êáé êáèïñßæïõí ôïí
ðñïïñéóìü ôçò êõøåëßäáò.
ü Ï ôýðïò ùöÝëéìïõ öïñôßïõ (ÑÔ: Payload Type) äåß÷íåé üôé ìéá êõøåëßäá ðåñéÝ-
÷åé äåäïìÝíá ÷ñÞóôç, äåäïìÝíá óçìáôïäïóßáò Þ ëåéôïõñãéêÝò ðëçñïöïñßåò.
Óôçí ðáñïýóá öÜóç áðïôåëåßôáé áðü 2 äõáäéêÜ øçößá, áëëÜ óôï Üìåóï ìÝë-
ëïí ðñïâëÝðåôáé üôé èá áðïôåëåßôáé áðü 32 äõáäéêÜ øçößá, ìå ôçí ðñïóèÞêç
ôïõ ðåäßïõ R ðïõ Ý÷åé äåóìåõèåß.
ü Ôï äõáäéêü øçößï ðïõ áíáöÝñåôáé óôçí ðñïôåñáéüôçôá áðþëåéáò êõøåëß-
äáò (CLP: Cell Loss Priority) êáèïñßæåé ôç ó÷åôéêÞ ðñïôåñáéüôçôá ôçò êõøåëß-
äáò, äçëáäÞ óå ðåñéðôþóåéò óõìöüñçóçò ôçò êõêëïöïñßáò áðïññßðôïíôáé
ðñþôá ïé êõøåëßäåò ÷áìçëüôåñçò ðñïôåñáéüôçôáò.
259
ü Ôï ðåäßï åëÝã÷ïõ óöÜëìáôïò åðéêåöáëßäáò (HEC: Header Error Control) áíé-

÷íåýåé êáé äéïñèþíåé ôõ÷üí ëÜèç ôçò åðéêåöáëßäáò. H ýðáñîç áõôïý ôïõ ðå-
äßïõ õðáãïñåýåôáé áðü ôï ãåãïíüò üôé ï ñüëïò ôçò åðéêåöáëßäáò åßíáé éäéáßôå-
ñá êñßóéìïò óôçí üëç äéáäéêáóßá. Óå áíôßèåóç ìå ôçí åðéêåöáëßäá ï ôýðïò
ùöÝëéìïõ öïñôßïõ äåí õðüêåéôáé óå äéáäéêáóßá åëÝã÷ïõ êáé äéüñèùóçò ëá-
èþí. Ôï Ýñãï áõôü áíáôßèåôáé óå õøçëüôåñá åðßðåäá.
ÃåíéêÜ, ç äïìÞ ôùí êõøåëßäùí ÁÔÌ áðëïðïéåß ôçí õëïðïßçóç ôçò ìåôáãùãÞò êáé
ôùí ðïëõðëåêôþí, åíþ ðáñÜëëçëá åðéôñÝðåé ôçí õðïóôÞñéîç õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäï-
óçò. ¸íá Üëëï âáóéêü ðëåïíÝêôçìá ôçò äïìÞò ôùí êõøåëßäùí åßíáé üôé èÝôåé ôÝëïò óôç
äéÜêñéóç åðïìÝíùò êáé óôá ðñïâëÞìáôá ðïõ áðïññÝïõí áðü áõôÞ ìåôáîý ìåãÜëùí
êáé ìéêñþí ðáêÝôùí. ÊáôÜ óõíÝðåéá ç ôå÷íéêÞ ÁÔÌ åðéôñÝðåé ôçí ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç
äåäïìÝíùí óôáèåñïý ñõèìïý, üðùò åßíáé ç öùíÞ êáé ôï âßíôåï, êáé äåäïìÝíùí ìåôáâëç-
ôïý ñõèìïý, ôá ïðïßá ðéèáíüí íá áöïñïýí ðáêÝôá ìåãÜëïõ ìÞêïõò.
15.5.4 Äßêôõá ATM

Óôá äßêôõá ÁÔÌ ïé ðñïóöåñüìåíåò õðçñåóßåò áêïëïõèïýí ìéá éå-
ñáñ÷éêÞ äïìÞ. Ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ðáñÝ÷åé ôçí õðçñåóßá ìåôáöï-
ñÜò óôï íïçôü ìïíïðÜôé (VP: Virtual Path) êáé áõôü ìå ôç óåéñÜ ôïõ
ðáñÝ÷åé ôçí õðçñåóßá ìåôáöïñÜò óôï íïçôü êáíÜëé (VC: Virtual
Channel). Óôï ó÷Þìá 15.14 ðáñïõóéÜæåôáé Ýíáò áðü ôïõò ôñüðïõò
ìå ôïõò ïðïßïõò õëïðïéïýíôáé ïé Ýííïéåò ôçò öõóéêÞò óýíäåóçò ìå-
ôáîý ôùí óõóêåõþí ÁÔÌ.
Ó÷Þìá 15.14: Õëïðïßçóç öõóéêÞò óýíäåóçò
Ôï ÁÔÌ ÷ñçóéìïðïéåß ôá íïçôÜ ìïíïðÜôéá êáé ôá íïçôÜ êáíÜëéá óõóêåõþí ÁÔÌ
Ó÷Þìá 15.15: Ëåéôïõñãßá êüìâïõ ìåôáãùãÞò íïçôþí êáíáëéþí
õðïóôçñßæïíôáò ôéò äéáäéêáóßåò äñïìïëüãçóçò áíÜìåóá óå äýï Üêñá ôïõ äéêôýïõ.

¸ôóé ùò ãñáììÞ íïçôïý êáíáëéïý (Virtual Link Channel) ïñßæåôáé ç ìïíüäñïìç ìåôá-
260
öïñÜ êõøåëßäùí áíÜìåóá óå äýï äéáäï÷éêÜ óçìåßá, üðïõ êáé ìåôáöñÜæåôáé ç ôéìÞ
ôïõ VCI. Ï óõíäõáóìüò ôùí ãñáììþí íïçôïý êáíáëéïý ó÷çìáôßæåé ìéá óýíäåóç íïç-
ôïý êáíáëéïý (VCC: Virtual Channel Connection). Ï ôñüðïò ìå ôïí ïðïßï ãßíåôáé ç
ìåôáãùãÞ íïçôþí êáíáëéþí óå Ýíáí êüìâï ÁÔÌ öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 15.15.
ÊáôÜ óõíÝðåéá, ùò ãñáììÞ íïçôïý ìïíïðáôéïý (Virtual Path Link) ïñßæåôáé ç ìïíü-
äñïìç ìåôáöïñÜ êõøåëßäùí ÁÔÌ áíÜìåóá óå äýï äéáäï÷éêÜ óçìåßá, üðïõ êáé ìåôá-
öñÜæåôáé ç ôéìÞ ôïõ VPI. Ï óõíäõáóìüò ôùí ãñáììþí íïçôïý ìïíïðáôéïý ó÷çìáôßæåé
ìéá óýíäåóç íïçôïý ìïíïðáôéïý (VPC: Virtual Path Connection). Ï ôñüðïò ìå ôïí
ïðïßï ãßíåôáé ç ìåôáãùãÞ íïçôþí ìïíïðáôéþí öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 15.16.
Ó÷Þìá 15.16:Ëåéôïõñãßá êüìâïõ ìåôáãùãÞò íïçôþí ìïíïðáôéþí

Ðñüôõðï ÁÔÌ, ìåôáãùãÞ íïçôïý êõêëþìáôïò, ìåôáâëçôüôçôá êáèõóôÝñçóçò, ìå-
ôáãùãüò ÁÔÌ, ìåôáãùãÞ êõøåëßäáò, õðïåðßðåäï óýãêëéóçò ìåôáöïñÜò, õðïåðßðå-
äï ðïõ åîáñôÜôáé áðü ôï ìÝóï, õðïåðßðåäï óýãêëéóçò, õðïåðßðåäï ôìçìáôïðïßçóçò
êáé åðáíáóýóôáóçò, åðêåöáëßäá, ùöÝëéìï öïñôßï, ðñïóáñìïãÞ ÷ñÞóôç óå äßêôõï,
ðñïóáñìïãÞ äéêôýïõ óå äßêôõï, ãåíéêüò Ýëåã÷ïò ñïÞò, äáêôýëéïò ÁÔÌ, êùäéêüò
áíáãíþñéóçò íïçôïý êáíáëéïý, êùäéêüò áíáãíþñéóçò íïçôïý ìïíïðáôéïý, ôýðïò
ùöÝëéìïõ öïñôßïõ, ðñïôåñáéüôçôá áðþëåéáò êõøåëßäáò, Ýëåã÷ïò óöÜëìáôïò åðéêå-
öáëßäáò, ãñáììÞ íïçôïý ìïíïðáôéïý, ãñáììÞ íïçôïý êáíáëéïý.
261
ÌÜèçìá 15.6: Ðñüôõðï ISDN åõñåßáò

æþíçò
Ôï øçöéáêü äßêôõï ïëïêëçñùìÝíùí õðçñåóéþí (ISDN: Integrated Services Digital
Network) Üñ÷éóå íá ó÷åäéÜæåôáé ôï 1976, áëëÜ ìüíï ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá Ýãéíáí ðñï-
óðÜèåéåò ãéá ôçí õëïðïßçóç ôùí ðñïôýðùí ôïõ. Áðü ôï 1988 ôï ISDN ðñïóáíáôïëß-
óôçêå óå ðéï öéëüäïîá ó÷Ýäéá, ôá ïðïßá îåðÝñáóáí ôïõò áñ÷éêïýò ó÷åäéáóìïýò ðïõ
áöïñïýóáí ôá øçöéáêÜ äßêôõá ïëïêëçñùìÝíùí õðçñåóéþí óôåíÞò æþíçò (Í-ISDN)
(ÌÜèçìá 8.7). Ôá íÝá äßêôõá ïíïìÜæïíôáé øçöéáêÜ äßêôõá ïëïêëçñùìÝíùí õðç-
ñåóéþí åõñåßáò æþíçò (Â-ISDN: Broadband - Integrated Services Digital Network) êáé
êáèïñßæïíôáé áðü ôéò óõóôÜóåéò ôçò óåéñÜò É ôçò ITU-T. Ãéá ðáñÜäåéãìá, äýï óõóôÜ-
óåéò ðïõ åßíáé ó÷åôéêÝò ìå ôï Â-ISDN êáé ðáñÝ÷ïõí ìéá åéóáãùãéêÞ ðåñéãñáöÞ, áëëÜ
áðïôåëïýí ôáõôü÷ñïíá êáé ôç âÜóç ãéá ìåëëïíôéêÝò ðñïôõðïðïéÞóåéò åßíáé ïé É.113
êáé É.121.
ÓçìáíôéêÝò Ýííïéåò óôéò óõóôÜóåéò É.113 êáé É.121 åßíáé:

ü Åõñåßá æþíç (broadband). Ðñüêåéôáé ãéá õðçñåóßá Þ óýóôçìá ðïõ áöïñÜ Ôï êëáóéêü ISDN õðïóôçñßæåé
êáíÜëéá ìåôÜäïóçò éêáíÜ íá õðïóôçñßîïõí ñõèìïýò ìåãáëýôåñïõò áðü ôïí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ðïõ êõ-
ðñùôåýïíôá ñõèìü ìåôÜäïóçò (primary rate). ìáßíïíôáé áðü 144 Kbps, ìå ôç
ü B-ISDN. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá åîåëéãìÝíï äßêôõï ISDN ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé ü÷é ìüíï ÷ñÞóç ìéáò âáóéêÞò óýíäåóçò
ôéò êëáóéêÝò õðçñåóßåò ISDN áëëÜ êáé üóåò áðáéôïýí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò (2Â+D êáíÜëéá), Ýùò 1.984
åõñåßáò æþíçò. Ôï Â-ISDN Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá ðåñáéôÝñù åîÝëéîçò, åíóùìá- Êbps, ìå ôç ÷ñÞóç ìéáò ðñù-
ôþíïíôáò áðåõèåßáò óôï äßêôõï åðéðëÝïí ëåéôïõñãßåò, ïé ïðïßåò èá åðéôñÝ- ôåýïõóáò óýíäåóçò (30Â+D
øïõí ìå ôç óåéñÜ ôïõò ôçí áíÜðôõîç íÝùí õðçñåóéþí ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò. êáíÜëéá). Ìå ôï ISDN åõñåßáò
æþíçò, ôï ïðïßï óôçñßæåôáé
ü Áóõã÷ñüíéóôïò ôñüðïò ìåôáöïñÜò (ATM). Ðñüêåéôáé ãéá ôå÷íéêÞ ìåôÜäï-
êõñßùò óå ïðôéêÝò ßíåò, Ý÷ïõ-
óçò ðïõ õëïðïéåß ôï B-ISDN êáé åßíáé áíåîÜñôçôç áðü ôï ìÝóï ìåôÜäïóçò ðïõ
ìå ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ôçò
÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï öõóéêü åðßðåäï.
ôÜîçò ôùí 150 Ýùò 622
Mbps. Ïé ñõèìïß áõôïß åßíáé
Ç ITU-T ïñßæåé ôï Â-ISDN ùò ìéá õðçñåóßá ðïõ áöïñÜ êáíÜëéá éêáíÜ íá õðïóôçñß- áðáñáßôçôïé ãéá óõíäÝóåéò
îïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò ìåãáëýôåñïõò áðü ôïí ðñùôåýïíôá. Áõôü óõíåðÜãåôáé áðïìáêñõóìÝíùí ôïðéêþí äé-
ôçí ýðáñîç åíüò øçöéáêïý äéêôýïõ ðïõ êáëýðôåé Ýíá óýíïëï õðçñåóéþí Í-ISDN, ïé êôýùí.
ïðïßåò ðáñÝ÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò Ýùò 2 Mbps. Ìå ôç ÷ñÞóç ôïõ Â-ISDN åîá-
óöáëßæïíôáé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷ïõí ðïëý ìåãáëýôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò, üðùò
åßíáé ïé õðçñåóßåò âßíôåï, ðñïóïìïßùóçò êßíçóçò (animation), ãñáöéêþí õøçëÞò áíÜ-
ëõóçò, ôçëåäéáóêÝøåùí, âéíôåï-ôçëåäéáóêÝøåùí êôë., ïé ïðïßåò áðáéôïýí åýñïò æþ-
íçò (bandwidth) ðïëý ìåãáëýôåñï áðü áõôü ðïõ ðñïóöÝñåé ôï êëáóéêü ISDN.
Ôï Â-ISDN ÷ñçóéìïðïéåß ôçí ôå÷íéêÞ ôïõ áóõã÷ñüíéóôïõ ôñüðïõ ìåôáöïñÜò (ÁÔÌ:
262
Asynchronous Transfer Mode) ãéá ôç ìåôÜäïóç ôçò ðëçñïöïñßáò áðü ôï ÷ñÞóôç óôï
äßêôõï (user - network interface). Óçìåéþíåôáé üôé ôï ISDN ðñïÝêõøå ùò åîÝëéîç ôùí
ôçëåöùíéêþí äéêôýùí ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò êáé óôç óõíÝ÷åéá ìåôåîåëß÷èçêå óå Ýíá
õâñéäéêü äßêôõï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß êáé ôçí ôå÷íéêÞ ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí, þóôå íá ðñï-
óöÝñåé õðçñåóßåò åõñåßáò æþíçò.
15.6.2 Áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ B-ISDN

Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ðñïôýðïõ Â-ISDN Ý÷åé êÜðïéá íÝá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ðïõ äåí
õðÜñ÷ïõí óôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ Í-ISDN. ¼ðùò áíáöÝñèçêå êáé óôï ÌÜèçìá 15.5,
äýï åðßðåäá ôïõ ðñïôýðïõ Â-ISDN ó÷åôßæïíôáé ìå ëåéôïõñãßåò ôïõ ÁÔÌ. ÕðÜñ÷åé Ýíá
åðßðåäï ÁÔÌ, ðïõ åßíáé êïéíü ãéá üëåò ôéò õðçñåóßåò êáé ðáñÝ÷åé äõíáôüôçôá ãéá
ìåôáãùãÞ ðáêÝôùí, êáé Ýíá åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL: ATM Adaptation
Layer), ðïõ åîáñôÜôáé áðü ôçí õðçñåóßá ðïõ ðñïóöÝñåôáé. Ç ÷ñÞóç ôïõ åðéðÝäïõ
ÁÔÌ äçìéïõñãåß ôçí áíÜãêç åíüò åðéðÝäïõ ðñïóáñìïãÞò ó áõôü ðñïêåéìÝíïõ íá
õðïóôçñé÷èïýí ðñùôüêïëëá ðïõ åßíáé õðåýèõíá ãéá ôç ìåôáöïñÜ ôçò ðëçñïöïñßáò
êáé äå âáóßæïíôáé óôï ÁÔÌ.
Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò ôïõ ðñïôýðïõ B-ISDN, óýìöùíá ìå ôéò óõóôÜóåéò ôçò ÉÔU-T
É.121, áðïôåëåßôáé áðü ôñßá êáôáêüñõöá åðßðåäá, ôï åðßðåäï ÷ñÞóôç, ôï åðßðåäï åëÝã-
÷ïõ êáé ôï åðßðåäï äéá÷åßñéóçò (ó÷Þìá 15.17).
Ó÷Þìá 15.17: Ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò ôïõ ðñïôýðïõ B-ISDN
ü Åðßðåäï ÷ñÞóôç (user plane). ÁíáëáìâÜíåé ôç ìåôáöïñÜ ôçò ðëçñïöïñßáò

áðü ôï ÷ñÞóôç, ìáæß ìå ôïõò ó÷åôéêïýò åëÝã÷ïõò (ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýëåã÷ï
ñïÞò, Ýëåã÷ï ëáèþí). Ôï åðßðåäï ÷ñÞóôç ðáñÝ÷åé üëåò ôéò ëåéôïõñãßåò ãéá ôç
ìåôáöïñÜ ôçò åöáñìïãÞò ôïõ ôåëéêïý ÷ñÞóôç. ÐåñéëáìâÜíåé ôï öõóéêü åðß-
ðåäï, ôï åðßðåäï ÁÔÌ êáé ôï åðßðåäï ðñïóáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL), ôï ïðïßï
÷ñåéÜæåôáé ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôïõ ÷ñÞóôç.
ü Åðßðåäï åëÝã÷ïõ (control plane). Eêôåëåß ëåéôïõñãßåò ó÷åôéêÝò ìå ôïí Ýëåã÷ï
êëÞóçò êáé ôïí Ýëåã÷ï óýíäåóçò. ÐåñéëáìâÜíåé ôá ðñùôüêïëëá ðïõ õðïóôç-
263
ñßæïõí ôçí åãêáôÜóôáóç êáé ôïí ôåñìáôéóìü ôùí óõíäÝóåùí, êáèþò êáé ôéò
ëåéôïõñãßåò åëÝã÷ïõ óýíäåóçò ðïõ áðáéôïýíôáé ãéá ôçí ðáñï÷Þ õðçñåóéþí
ìåôáãùãÞò. Ôï åðßðåäï åëÝã÷ïõ ìïéñÜæåôáé ôï öõóéêü åðßðåäï êáé ôï åðßðåäï
ÁÔÌ ìå ôï åðßðåäï ÷ñÞóôç. Åðßóçò ðåñéëáìâÜíåé äéáäéêáóßåò ðñïóáñìïãÞò
óôï ÁÔÌ êáé ðñùôüêïëëá óçìáôïäïóßáò õøçëüôåñùí åðéðÝäùí.
ü Åðßðåäï äéá÷åßñéóçò (administration plane). ÐåñéëáìâÜíåé äéá÷åßñéóç ôùí åðé-
ðÝäùí ðïõ åðéôåëïýí ëåéôïõñãßåò ó÷åôéêÝò ìå üëï ôï óýóôçìá äéåõêïëýíï-
íôáò Ýôóé ôç óõíåñãáóßá ìåôáîý üëùí ôùí åðéðÝäùí êáèþò êáé ëåéôïõñãßåò
ó÷åôéêÝò ìå ôç äéá÷åßñéóç ôùí ðüñùí êáé ôçí åðåîåñãáóßá ôùí ðáñáìÝôñùí
ôïõ ðñùôïêüëëïõ. Ôï åðßðåäï äéá÷åßñéóçò ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá áíôáëëá-
ãÞò ðëçñïöïñéþí áíÜìåóá óôï åðßðåäï ÷ñÞóôç êáé ôï åðßðåäï åëÝã÷ïõ. Ôá
åðéìÝñïõò ôìÞìáôÜ ôïõ åßíáé:
l Ôï ôìÞìá äéá÷åßñéóçò óôñùìÜôùí, ôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíåé ëåéôïõñ-
ãßåò ãéá ôç äéá÷åßñéóç ôùí óôñùìÜôùí ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò.
l Ôï ôìÞìá äéá÷åßñéóçò åðéðÝäùí, ôï ïðïßï ðåñéëáìâÜíåé äéáäéêáóßåò äéá-
÷åßñéóçò êáé óõíôïíéóìïý ðïõ ó÷åôßæïíôáé ìå ôç óõíïëéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ
óõóôÞìáôïò.
15.6.3 Õðçñåóßåò B-ISDN

Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé ôï B-ISDN ìðïñïýí íá ôáîéíïìçèïýí ùò áêïëïýèùò:
ü Õðçñåóßåò áëëçëåðßäñáóçò (interactive). Ó áõôÞ ôçí êáôçãïñßá ðåñéëáìâÜ-
íïíôáé ôï âéíôåïôçëÝöùíï, ç ôçëåäéÜóêåøç, ôï çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï ðïõ
õðïóôçñßæåé ðïëõìÝóá, ç ôçëååêðáßäåõóç êôë.
ü Õðçñåóßåò äéáíïìÞò (distribution). Ó áõôÞ ôçí êáôçãïñßá ðåñéëáìâÜíïíôáé ç
çëåêôñïíéêÞ åöçìåñßäá, ç äéáíïìÞ ôçëåïðôéêïý óÞìáôïò, ôï êáô áðáßôçóç
âßíôåï êôë.
Áíáëõôéêüôåñá, ïé åöáñìïãÝò ðïõ ìðïñïýí íá êáëõöèïýí áðü ôï äßêôõï Â-ISDN
åßíáé: ôçëåïðôéêÜ ðñïãñÜììáôá, videotex ìå êéíïýìåíç åéêüíá, ôçëååöçìåñßäá, ôçëå-
äéáöÞìéóç, ôçëååêäüóåéò, äéáíïìÞ äåäïìÝíùí âßíôåï êáé Þ÷ïõ, âéíôåïôçëÝöùíï åõ-
ñåßáò æþíçò, åðéêïéíùíßåò ðïëõìÝóùí, ñáäéïöùíßá, çëåêôñïíéêü ôá÷õäñïìåßï ìå ÷ñÞ-
óç ðïëõìÝóùí êáé åöáñìïãÝò ðïëõìÝóùí.
Ìéá óåéñÜ áðü óõóôÜóåéò ðïõ åßíáé ó÷åôéêÝò ìå ôï B-ISDN ðáñïõóéÜæïíôáé óôïí
ðáñáêÜôù ðßíáêá.
264
Áñéèìüò Ôßôëïò ×ñïíïëïãßá
É.113 Ëåîéêü üñùí ãéá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ Â- 1991

ISDN
É.121 ×áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ Â-ISDN 1991
É.150 Â-ISDN ÁÔÌ: ËåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ 1993
É.211 Â-ISDN: ×áñáêôçñéóôéêÜ õðçñåóéþí 1993
É.311 Â-ISDN: ÃåíéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ äéêôýïõ 1993
É.321 Â-ISDN: ÌïíôÝëï áíáöïñÜò ôïõ ðñïôýðïõ 1991
êáé ç åöáñìïãÞ ôïõ
É.327 Â-ISDN: ËåéôïõñãéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ 1993
É.361 Êáèïñéóìüò åðéðÝäïõ Â-ISDN ÁÔÌ 1993
É.362 ËåéôïõñãéêÞ ðåñéãñáöÞ ôïõ åðéðÝäïõ ðñï- 1993
óáñìïãÞò óôï ÁÔÌ (AAL) Â-ISDN ÁÔÌ
É.363 Êáèïñéóìüò ôïõ åðéðÝäïõ ðñïóáñìïãÞò 1993
óôï ÁÔÌ (AAL) Â-ISDN ÁÔÌ
É.364 ÕðïóôÞñéîç õðçñåóéþí åõñåßáò æþíçò äå- 1993
äïìÝíùí óôï Â-ISDN
É.371 ¸ëåã÷ïò êõêëïöïñßáò êáé Ýëåã÷ïò óõìöü- 1993
ñçóçò óôï Â-ISDN
É.413 Â-ISDN: ÄéåðáöÞ ÷ñÞóôç - äéêôýïõ 1993
É.414 Óýíïøç ôùí óõóôÜóåùí óôï åðßðåäï 1 ãéá 1993
ISDN êáé Â-ISDN ðñüóâáóç áðü ôïí ðå-
ëÜôç
É.432 Â-ISDN: ÄéåðáöÞ ÷ñÞóôç - äéêôýïõ. Êáèï- 1993
ñéóìüò ôïõ öõóéêïý åðéðÝäïõ
É.580 ÃåíéêÝò äéåõèåôÞóåéò óõìâáôüôçôáò ìåôá- 1993
îý ôïõ B-ISDN êáé ôïõ 64 Êbps ISDN
É.610 B-ISDN: Ëåéôïõñãßá êáé óõíôÞñçóç. Áñ÷Ýò 1993
êáé ëåéôïõñãßåò
Ðßíáêáò 15.3: ÓõóôÜóåéò ôçò óåéñÜò É ãéá ôï Â-ISDN áðü ôïí ïñãáíéóìü ITU-T

Ðñüôõðï ISDN åõñåßáò æþíçò, åðßðåäï ÷ñÞóôç, åðßðåäï åëÝã÷ïõ, åðßðåäï äéá÷åßñé-
óçò, ôìÞìá äéá÷åßñéóçò óôñùìÜôùí, ôìÞìá äéá÷åßñéóçò åðéðÝäùí, õðçñåóßåò áëëç-
ëåðßäñáóçò, õðçñåóßåò äéáíïìÞò.
265
Ó áõôü ôo êåöÜëáéï Ýãéíå ìéá ðáñïõóßáóç ôùí ðñïôýðùí ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé óôçí õëïðïßçóç ôùí ÄÅÐ. Óôï ðñþôï ìÜèçìá áíáðôý÷èçêå ôï ðñüôõðï ×.25, ôï
ïðïßï áðïôåëåß ìéá áðü ôéò ðñþôåò ðñïóðÜèåéåò óôï ÷þñï ôçò ôõðïðïßçóçò ôùí ÄÅÐ
êáé êáèïñßæåé ôç äéåðáöÞ áíÜìåóá óôéò óõóêåõÝò ôïõ ÷ñÞóôç êáé óôïí åîïðëéóìü
åíüò äçìüóéïõ äéêôýïõ. Óôç óõíÝ÷åéá, óôï äåýôåñï ìÜèçìá ðáñïõóéÜóôçêå ç ôå÷íéêÞ
ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ (FR: Frame Relay), ç ïðïßá áðïôåëåß åîÝëéîç ôçò ôå÷íïëïãßáò
×.25. To ðñüôõðï FR ðñïóöÝñåé õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò áðü ôï ×.25, ãå-
ãïíüò ðïõ ïöåßëåôáé óôçí áðïõóßá åëÝã÷ïõ óöáëìÜôùí. Ç áðïõóßá áõôïý ôïõ åëÝã-
÷ïõ åßíáé ôï öõóéêü åðáêüëïõèï ôçò áîéïðéóôßáò ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò ðïõ ÷ñçóéìï-
ðïéåß ôï ðñüôõðï FR. Óôï ôñßôï ìÜèçìá åîåôÜóôçêå ç ïéêïãÝíåéá ðñùôïêüëëùí TCP/
IP, ç ïðïßá áðïôåëåß ôç âÜóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõ ãíùóôïý óå üëïõò ìáò Äéáäéêôýïõ.
Ç ïéêïãÝíåéá áõôÞ Ý÷åé åîåôáóôåß ìå ëåðôïìÝñåéá óôï ÊåöÜëáéï 5 êáé Ýôóé åäþ Ýãéíå
áíáöïñÜ óå ïñéóìÝíá ìüíï óõìðëçñùìáôéêÜ óôïé÷åßá ðïõ áöïñïýí ôç äõíáôüôçôá
äéáóýíäåóçò ôïõ ùò äéêôýïõ åõñåßáò ðåñéï÷Þò. Óôï ôÝôáñôï ìÜèçìá ðáñïõóéÜóôç-
êå ôï ðñüôõðï DQDB. Ôï ðñüôõðï áõôü äåí åßíáé äéáäåäïìÝíï óôïí åëëçíéêü ÷þñï
êáé óÞìåñá ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå åéäéêÝò ìüíï ðåñéðôþóåéò. Óôç óõíÝ÷åéá, óôï ðÝìðôï
ìÜèçìá, åîåôÜóôçêå ç ôå÷íïëïãßá ATM, ç ïðïßá áðïôåëåß ôå÷íïëïãßá áé÷ìÞò ãéá ôçí
õëïðïßçóç ôùí óýã÷ñïíùí ÄÅÐ. Ôï ðñüôõðï ATM óõíéóôÜ ôç âÜóç ãéá ôçí õëïðïßç-
óç ôïõ B-ISDÍ, ôï ïðïßï ðáñïõóéÜóôçêå óôï Ýêôï ìÜèçìá. Ôï ðñüôõðï B-ISDN ðñï-
óöÝñåé õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ðïëëÝò óýã÷ñïíåò
åöáñìïãÝò.
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéá åßíáé ç óõìâïëÞ ôùí ðñïôýðùí óôçí áíÜðôõîç ôùí ÄÅÐ;
2. Óå ðïéá ôå÷íïëïãßá âáóßæåôáé ç ìåôáãùãÞ äåäïìÝíùí óôá äßêôõá ×.25;
3. Ðïéá åßíáé ôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ðñùôïêüëëïõ TCP;
4. Ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò äéáöïñÝò áíÜìåóá óôá TCP êáé UDP;
5. Íá ðåñéãñÜøåéò ôç äïìÞ ôïõ ðëáéóßïõ óôï FR.
6. Ðïéåò åßíáé ïé êýñéåò äéáöïñÝò áíÜìåóá óôï X.25 êáé ôï FR;
7. Íá ðåñéãñÜøåéò ôïí ôñüðï äéåõèõíóéïäüôçóçò ï ïðïßïò ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôï
Äéáäßêôõï.
8. Íá ðåñéãñÜøåéò ôç äïìÞ ôïõ ðëáéóßïõ óôï DQDB.
9. Íá ðåñéãñÜøåéò ôéò õðçñåóßåò ôïõ DQDB.
10. Ðïéåò õðçñåóßåò ðñïóöÝñåé ôï Â-ISDN;
11. Ðïéá åßíáé ç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ATM;
12. Ðïéá åßíáé ç äïìÞ ôùí êåëéþí óôï ATM;
266

267
ÊåöÜëáéï 16
Ëïãéóìéêü - Õëéêü
ÌÜèçìá 16.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá

ÌÜèçìá 16.2: Äéêôõáêüò åîïðëéóìüò
ÌÜèçìá 16.3: Äéá÷åßñéóç äéêôýïõ
ÌÜèçìá 16.4: Ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò
ÅñùôÞóåéò
268
Toìïò II, Åíïôçôá Å: Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
Óêïðüò
Ôï ÊåöÜëáéï 16 óôï÷åýåé óôï íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôçí õðïäïìÞ ôùí äéêôýùí
åõñåßáò ðåñéï÷Þò (ÄÅÐ) ùò ðñïò ôï ëïãéóìéêü êáé ôï õëéêü ôïõò. Ãéá ôï ëüãï áõôü
ðåñéãñÜöïíôáé èÝìáôá ðïõ áöïñïýí ôéò áñ÷Ýò, ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ôç ÷ñçóéìü-
ôçôá ôùí êõñéüôåñùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé óÞìåñá. Åðßóçò äßíåé ôç äõíáôüôçôá óôï ìáèçôÞ íá êáôáãñÜøåé ôéò ðéï âáóéêÝò
óõóêåõÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ÄÅÐ êáé íá åîçãÞóåé ôï ñüëï êáèåìéÜò ìå âÜóç
ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI. ÔÝëïò, óôü÷ïò ôïõ êåöáëáßïõ åßíáé íá åíçìåñùèåß ï ìá-
èçôÞò ó÷åôéêÜ ìå ôç äéá÷åßñéóç ôùí ÄÅÐ, ðïõ áðïôåëåß Ýíá áðü ôá ðéï ðïëýðëïêá êáé
áðáéôçôéêÜ èÝìáôá óôçí åãêáôÜóôáóç êáé ôç ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí.
ü Íá ìðïñåß íá ðåñéãñÜöåé ôïí åéäéêü åîïðëéóìü ôùí ÄÅÐ.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá ëåéôïõñãéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ åéäéêïý åîïðëéóìïý ôùí
ÄÅÐ.
ü Íá äéáêñßíåé ôéò äéáöïñÝò êáé ôá éäéáßôåñá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ëåéôïõñãéêþí óõ-
óôçìÜôùí ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ïé óõóêåõÝò ôùí ÄÅÐ.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôá ðñùôüêïëëá âÜóåé ôùí ïðïßùí ëåéôïõñãåß ï åéäéêüò åîïðëé-
óìüò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óôá ÄÅÐ ðñïêåéìÝíïõ áõôÜ íá åðéêïéíùíÞóïõí ìå-
ôáîý ôïõò, êáèþò êáé ìå Üëëá äßêôõá.
1. Ãíùñßæåéò ðþò ïíïìÜæåôáé êáé ðïéá åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôïõ ëïãéóìéêïý ðïõ
÷ñçóéìïðïéïýí ïé äéêôõáêÝò óõóêåõÝò;
2. Ðïéåò äéêôõáêÝò óõóêåõÝò ãíùñßæåéò;
3. Ðïéá íïìßæåéò ðùò åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôçò äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí;
269
ÌÜèçìá 16.1: Äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü

óýóôçìá
Êáèåìßá áðü ôéò óõóêåõÝò ðïõ áðïôåëïýí Ýíá äßêôõï Ý÷åé óôçí ïõóßá ôï äéêü ôçò
ñüëï, óõíåñãáæüìåíåò üìùò ìåôáîý ôïõò åðéôõã÷Üíïõí ôï ãåíéêüôåñï óôü÷ï ôçò
ìåôáöïñÜò ôçò ðëçñïöïñßáò óôï äßêôõï. ¼ëåò ïé óõóêåõÝò (ãéá ôéò ïðïßåò èá ãßíåé
ëüãïò óôï åðüìåíï ìÜèçìá) ðñÝðåé íá ñõèìéóôïýí Ýôóé, þóôå íá ëåéôïõñãïýí óå
êÜèå äßêôõï, áëëÜ êáé íá äßíïõí ôç äõíáôüôçôá óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôïõ äéêôýïõ íá
åðéôçñïýí ôç óùóôÞ ëåéôïõñãßá ôïõò åðåìâáßíïíôáò üðïõ áõôïß ôï èåùñïýí óêüðé-
ìï. ÁõôÞ ç äõíáôüôçôá ðáñÝ÷åôáé óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôùí óõóêåõþí ìÝóá áðü ôï
äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá. Óôéò ðáñáãñÜöïõò ðïõ áêïëïõèïýí èá ãßíåé áíáöï-
ñÜ óå äýï áðü áõôÜ ôá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá áíÞêåé óå ìéá
áðü ôéò ðéï ãíùóôÝò åôáéñåßåò ðáñáãùãÞò äéêôõáêþí óõóêåõþí, óôçí åôáéñåßá Cisco
Systems êáé óôçí åôáéñåßá Fore Systems áíôßóôïé÷á.
16.1.2 Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéáäéêôýùóçò

Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéáäéêôýùóçò (IOS: Internetwork Operating System) ÷ñç-
óéìïðïéåßôáé áðü ôçí åôáéñåßá Cisco Systems óôéò äéêôõáêÝò óõóêåõÝò ôçò, üðùò
åßíáé ïé äñïìïëïãçôÝò, ïé êüìâïé ðñüóâáóçò êáé ïé ìåôáãùãïß. Ôï IOS áðïôåëåß, üðùò
êÜèå ëåéôïõñãéêü óýóôçìá Üëëùóôå, ôç äéåðáöÞ ôïõ äéá÷åéñéóôÞ ìå ôç äéêôõáêÞ óõ-
óêåõÞ. Ç ðñþôç ôïõ Ýêäïóç Ýãéíå ôï 1986 êáé áðü ôüôå êáé ìÝ÷ñé óÞìåñá Ý÷ïõí ãßíåé
áñêåôÝò åêäüóåéò, êáèåìßá áðü ôéò ïðïßåò ðñïóèÝôåé óôçí ðñïçãïýìåíç íÝá ÷áñá-
êôçñéóôéêÜ êáé äõíáôüôçôåò. Ôï IOS õðïóôçñßæåé üëá ôá äéêôõáêÜ ðñüôõðá, êáèþò
êáé ðïëëÜ Üëëá ðñùôüêïëëá ðïõ Ý÷ïõí ðñïôáèåß êáé õðïóôçñßæïíôáé áðü ôçí êáôá-
óêåõÜóôñéá åôáéñåßá.
ÌÝóù ôïõ IOS ï äéá÷åéñéóôÞò ìéáò äéêôõáêÞò óõóêåõÞò Þ ïëüêëçñïõ ôïõ äéêôýïõ
Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá:
ü Íá áíáãíùñßæåé ôïõò äéáèÝóéìïõò ðüñïõò ôçò óõóêåõÞò Þ ôïõ äéêôýïõ.
ü Íá Ý÷åé ðñüóâáóç óôïõò ðüñïõò ôçò óõóêåõÞò Þ ôïõ äéêôýïõ.
ü Íá ñõèìßæåé êáé íá åðïðôåýåé ôç óõóêåõÞ Þ ôï äßêôõï.
ü Íá óõíôçñåß ôç óõóêåõÞ Þ ôï äßêôõï.
270
16.1.2.1 ×áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ IOS

Ï äéá÷åéñéóôÞò ìðïñåß íá Ý÷åé ðñüóâáóç óôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá áðü êÜðïéï áðï-
ìáêñõóìÝíï ôåñìáôéêü êÜíïíôáò ÷ñÞóç ìéáò óõíüäïõ Ôelnet (remote access). Ç äéå-
ðáöÞ ôïõ IOS ðñïóïìïéÜæåé ó áõôÞí ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá Unix.
¸÷åé, ãéá ðáñÜäåéãìá, öëïéü (shell), óýóôçìá âïÞèåéáò êáé ðáñáìåôñéêÝò åíôïëÝò.
Ôï IOS ðáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá ðñïóèÞêçò êáé åðÝêôáóçò ôùí åöáñìïãþí áëëÜ êáé
ôïõ ßäéïõ ôïõ ëåéôïõñãéêïý óõóôÞìáôïò. ÄéáèÝôåé Ýíá ðåñéâÜëëïí äéáëüãïõ ìå ôï äéá-
÷åéñéóôÞ ôïõ äéêôýïõ, ï ïðïßïò äßíåé êÜðïéåò åíôïëÝò ðïõ ôï IOS åêôåëåß êáé óôç óõíÝ-
÷åéá áðïêñßíåôáé åðß ôïõ áðïôåëÝóìáôïò.
16.1.3 Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ForeThought

Ôï ForeThought áðïôåëåß ôï äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ôçò åôáéñåßáò Fore
Systems êáé ÷ñçóéìïðïéåßôáé óå üëá ôá åßäç ôïõ äéêôõáêïý åîïðëéóìïý ôçò. Ôï äéêôõá-
êü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ForeThought äéáèÝôåé ôá åîÞò ðëåïíåêôÞìáôá:
ü Ðïéüôçôá õðçñåóéþí. ¸÷åé ôç äõíáôüôçôá, óå óõíäõáóìü ìå ôéò óõóêåõÝò
ôçò åôáéñåßáò, íá ðñïóöÝñåé õøçëÞò ðïéüôçôáò õðçñåóßåò (QoS) óôïõò ÷ñÞ-
óôåò ôïõ.
ü Åõêïëßá óôç ÷ñÞóç. ÐáñÝ÷åé ôç äõíáôüôçôá óôïõò äéá÷åéñéóôÝò íá åêôåëïýí
ðïëýðëïêåò äéêôõáêÝò ëåéôïõñãßåò ìÝóá áðü Ýíá ðïëý áðëü ðåñéâÜëëïí äéå-
ðáöÞò.
ü ÕðïóôÞñéîç üëùí ôùí äéêôõáêþí ðñïôýðùí.
ü ÕðïóôÞñéîç íÝùí äéêôõáêþí õðçñåóéþí. ÐáñÝ÷åé ðïëëÝò íÝåò, ðñïçãìÝ-
íåò äéêôõáêÝò õðçñåóßåò, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ïé õðçñåóßåò äéá÷åéñé-
æüìåíçò ÷ùñçôéêüôçôáò.
Ôï ForeThought áðïôåëåß Ýíá óõíå÷þò åîåëéóóüìåíï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá, ðïõ
õðüó÷åôáé ôçí ðëÞñç åêìåôÜëëåõóç ôùí äõíáôïôÞôùí ôùí óõóêåõþí ôçò åôáéñåßáò
Fore Systems êáé ôçí ðáñï÷Þ ïëïêëçñùìÝíùí äéêôõáêþí ëýóåùí.

Ëåéôïõñãéêü óýóôçìá äéáäéêôýùóçò, ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ForeThought, ðïéüôçôá
õðçñåóéþí, õðïóôÞñéîç íÝùí äéêôõáêþí õðçñåóéþí.
271
ÌÜèçìá 16.2: Äéêôõáêüò åîïðëéóìüò
Ï åéäéêüò åîïðëéóìüò åíüò ÄÅÐ áðïôåëåßôáé áðü áñêåôÝò ãíùóôÝò äéêôõáêÝò óõ-
óêåõÝò, ìåñéêÝò áðü ôéò ïðïßåò åßíáé:
ü ïé äéáíïìåßò (hubs),
ü ïé ãÝöõñåò (bridges),
ü ïé ìåôáãùãïß (switches),
ü ïé äñïìïëïãçôÝò (routers).
Êáèåìßá áðü ôéò ðáñáðÜíù óõóêåõÝò ðáßæåé Ýíáí éäéáßôåñï ñüëï óôç äéáäéêáóßá
ìåôáâßâáóçò ôùí äåäïìÝíùí ìÝóá áðü ôï äßêôõï. Óå êáèÝíá áðü ôá åðôÜ åðßðåäá
ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI åðéôåëïýíôáé óõãêåêñéìÝíåò ëåéôïõñãßåò áðü óõãêåêñé-
ìÝíåò óõóêåõÝò (ó÷Þìá 16.1). Ãéá ðáñÜäåéãìá, ï ñüëïò ôïõ ôñßôïõ åðéðÝäïõ åßíáé
éäéáßôåñá óçìáíôéêüò óå ü,ôé áöïñÜ ôç äéáäéêáóßá ìåôáãùãÞò äåäïìÝíùí, äéüôé ïé
óõóêåõÝò ôïõ åðéðÝäïõ áõôïý, üðùò åßíáé ïé ãÝöõñåò êáé ïé ìåôáãùãïß, Ý÷ïõí ôç
äõíáôüôçôá íá îåðåñíïýí ôéò äéáöïñåôéêÝò ôå÷íéêÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôá ôïðéêÜ
äßêôõá êáé ôá ÄÅÐ.
Åéäéêüôåñá, ç ìåôáãùãÞ óå Ýíá ÄÅÐ ìðïñåß ðïëý áðëÜ íá ðåñéãñáöåß ùò ç äéáäé-
êáóßá ðñïþèçóçò ìïíÜäùí äåäïìÝíùí (ðáêÝôùí, êõøåëßäùí Þ ðëáéóßùí) óôïí ðñïï-
ñéóìü ôïõò. ÊÜèå óõóêåõÞ ìÝóá óôï äßêôõï ðïõ áó÷ïëåßôáé ìå êÜðïéï óôÜäéï ôçò
ìåôáãùãÞò äåäïìÝíùí ëåéôïõñãåß âÜóåé ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ åßíáé äéáèÝóéìåò óôï
åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI óôï ïðïßï áíÞêåé. Åßíáé ëïãéêü ïé óõóêåõÝò ðïõ
áó÷ïëïýíôáé ìå ôá õøçëüôåñá åðßðåäá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI íá Ý÷ïõí óôç
äéÜèåóÞ ôïõò (êáé åðïìÝíùò íá ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéÞóïõí) ðåñéóóüôåñåò ðëçñï-
Ïé äéêôõáêÝò óõóêåõÝò ðïõ

áó÷ïëïýíôáé ìå ôç äéáäéêáóßá
ôçò ìåôáãùãÞò äåäïìÝíùí ôá-
îéíïìïýíôáé óõíÞèùò ìå âÜóç
ôï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ áíá-
öïñÜò OSI óôï ïðïßï ëåéôïõñ-
ãïýí.
Ó÷Þìá 16.1: Ïé äéêôõáêÝò óõóêåõÝò êáé ôï áíôßóôïé÷ï åðßðåäï ôïõ ìïíôÝëïõ

áíáöïñÜò OSI óôï ïðïßï Ý÷ïõí åöáñìïãÞ.
272
öïñßåò áðü ôéò óõóêåõÝò ðïõ áó÷ïëïýíôáé ìå ôá ÷áìçëüôåñá åðßðåäá. Ùóôüóï óå

êÜèå óôÜäéï ôçò ìåôáãùãÞò ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ç åëÜ÷éóôç ðëçñïöüñçóç, þóôå ïé
óõóêåõÝò íá ëåéôïõñãïýí ðñïò ôç óùóôÞ êáôåýèõíóç. Ìéá êáëÞ ðëçñïöüñçóç ãéá
ôï öüñôï ôïõ äéêôýïõ, ãéá ôï åðßðåäï ôùí õðçñåóéþí ðïõ áðáéôåß êÜèå ìïíÜäá äåäï-
ìÝíùí, êáèþò êáé ãéá èÝìáôá áóöÜëåéáò èá ìðïñïýóå íá âïçèÞóåé áñêåôÜ ôéò óõ-
óêåõÝò ðïõ ðáßñíïõí áðïöÜóåéò ìåôáãùãÞò.
16.2.2 Äéáíïìåßò êáé åðáíáëÞðôåò

Ç óõóêåõÞ ðïõ áðëþò áíôéãñÜöåé ôá äõáäéêÜ øçößá ðïõ êáôáöèÜíïõí ó áõôÞí
êáé ôá åðáíåêðÝìðåé ïíïìÜæåôáé åðáíáëÞðôçò (repeater). ¸íáò åðáíáëÞðôçò Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá íá áíáðáñÜãåé ôá çëåêôñéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ óõã-
÷ñïíéóìïý åíüò óÞìáôïò. Ìðïñåß åðßóçò íá ìåôáäßäåé ðëçñïöïñßåò äéáìÝóïõ áíï-
ìïéïãåíþí öõóéêþí ìÝóùí (ð.÷. êáëþäéá óõíåóôñáììÝíùí æåõãþí êáé ïðôéêÝò ßíåò).
Ïé äéáíïìåßò (hubs) ìðïñåß íá èåùñçèïýí åðáíáëÞðôåò ìå ðïëëÝò åéóüäïõò êáé åîü-
äïõò. Ïé ÷ñÞóôåò åíüò äéáíïìÝá, ðïõ ðñÝðåé íá åßíáé üëïé ìÝëç ôïõ ßäéïõ äéêôýïõ,
áíôáãùíßæïíôáé ìåôáîý ôïõò ãéá ôï óõíïëéêÜ äéáèÝóéìï åýñïò æþíçò ôïõ äéêôýïõ. Ïé
äéáíïìåßò êáé ïé åðáíáëÞðôåò åêôåëïýí äéáäéêáóßåò ìåôáãùãÞò óôï åðßðåäï 1 ôïõ
ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò ÏSI. Êáé ïé äýï óõóêåõÝò åîåôÜóôçêáí ìå ëåðôïìÝñåéá óôá
ÌáèÞìáôá 9.2 êáé 9.3.
16.2.3 ÃÝöõñåò
Ïé ãÝöõñåò (bridges) áðïôåëïýí ôï ìç÷áíéóìü ðñïþèçóçò ôùí ðëáéóßùí, ï ïðïßïò
âáóßæåôáé óôéò öõóéêÝò äéåõèýíóåéò ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôï åðßðåäï 2 ôïõ ìïíôÝëïõ
áíáöïñÜò OSI. Ìéá ãÝöõñá ðáñáêïëïõèåß ôçí êßíçóç åíüò äéêôýïõ êáé ìáèáßíåé ôéò
äéåõèýíóåéò êÜèå èýñáò. Óýìöùíá ìå ôéò äéåõèýíóåéò áõôÝò, äçìéïõñãåß Ýíáí ðßíáêá
ìå êáíüíåò ãéá ôçí ïìáëüôåñç äéåîáãùãÞ ôçò ìåôáâßâáóçò ôùí äåäïìÝíùí. ¸íá óý-
óôçìá ðïõ áðïôåëåßôáé áðü îå÷ùñéóôÜ áëëÜ ïìïéïãåíÞ äßêôõá Ý÷åé áíÜãêç áðü ãÝöõ-
ñåò ðñïêåéìÝíïõ íá êáôáóôåß äõíáôÞ ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí äéêôýùí áõôþí. Ï ñü-
ëïò ôùí ãåöõñþí êáé ç ÷ñçóéìüôçôÜ ôïõò åîåôÜóôçêáí ëåðôïìåñþò óôï ÌÜèçìá 9.4.
Óçìåéþíåôáé üôé óå Ýíá ìåãÜëï äßêôõï, ôï ïðïßï áðïôåëåßôáé áðü Üëëá åðéìÝñïõò
äßêôõá, ç ÷ñçóéìüôçôá ôùí ãåöõñþí åßíáé ðïëëáðëÞ. Åéäéêüôåñïé ëüãïé ðïõ êáèéóôïýí
áðáñáßôçôç ôç ÷ñÞóç ôïõò åßíáé ïé áêüëïõèïé:
ü Áîéïðéóôßá. Ç åìöÜíéóç êÜðïéïõ ðñïâëÞìáôïò ïðïõäÞðïôå ìÝóá óôï äßêôõï
åßíáé åíäå÷üìåíï íá ðñïêáëÝóåé ôçí êáôÜññåõóç ïëüêëçñïõ ôïõ äéêôýïõ. Ç
÷ñÞóç ôùí ãåöõñþí ðåñéïñßæåé ôï ðñüâëçìá óôï åðéìÝñïõò äßêôõï.
ü Äéá÷åßñéóç, áðüäïóç êáé áóöÜëåéá. ¸íá ôåñÜóôéï äßêôõï, ìå ðïëëïýò óôáè-
ìïýò åñãáóßáò êáé ðïëëïýò êüìâïõò, Ý÷åé ðïëý ðéï äýóêïëç äéá÷åßñéóç êáé
åðéôÞñçóç åíþ õóôåñåß êáé óå áðüäïóç óå óýãêñéóç ìå ôá ðïëëÜ, ìéêñÜ,
áõôüíïìá äßêôõá ôá ïðïßá óõíäÝïíôáé ìåôáîý ôïõò. Ç ÷ñÞóç ôùí ãåöõñþí
óõíôåëåß óôçí åõêïëüôåñç äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ êáé åðïìÝíùò óôçí êáëýôåñç
áðüäïóÞ ôïõ.
273
ü ÌåãÜëç ãåùãñáöéêÞ êÜëõøç. Ìå ôç ÷ñÞóç ãåöõñþí ìðïñåß, ãéá ðáñÜäåéãìá,

ìéá åðé÷åßñçóç ðïõ Ý÷åé åðåêôáèåß ãåùãñáöéêÜ íá äéáóõíäÝóåé üëá ôá åðéìÝ-
ñïõò ôïðéêÜ äßêôõÜ ôçò.
16.2.4 Ìåôáãùãïß
Ïé ìåôáãùãïß (switches) åßíáé óõóêåõÝò ïé ïðïßåò, üðùò êáé ïé ãÝöõñåò, åêôåëïýí
ôç ìåôáãùãÞ ôùí äåäïìÝíùí óôï åðßðåäï 2 ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ïé ìåôáãù-
ãïß Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá óõíäÝïõí ìåôáîý ôïõò ðïëëÜ åðéìÝñïõò ôïðéêÜ äßêôõá
ãéá ôç äçìéïõñãßá åíüò ìåãáëýôåñïõ äéêôýïõ (ôïðéêïý Þ êáé åõñýôåñïõ). Ïé ìåôáãù-
ãïß êáé ïé ãÝöõñåò åðéôåëïýí ôéò ßäéåò ëåéôïõñãßåò ìå ôç äéáöïñÜ üôé ïé ãÝöõñåò
÷ñçóéìïðïéïýí ëïãéóìéêü ãéá íá ôéò åêôåëÝóïõí, åíþ ïé ìåôáãùãïß ÷ñçóéìïðïéïýí
ìüíï õëéêü. Áõôü óçìáßíåé üôé ïé ãÝöõñåò ëáìâÜíïõí ôá õðü ðñïþèçóç ðëáßóéá áðü
ôï õëéêü ôïõò êáé óôç óõíÝ÷åéá ôá ðñïùèïýí ãéá Ýëåã÷ï áðü åéäéêü ëïãéóìéêü, åíþ ïé
ìåôáãùãïß Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá ìåôáöÝñïõí ôá ðëáßóéá ÷ùñßò ôç ÷ñÞóç åéäéêïý
ëïãéóìéêïý. ÅðïìÝíùò ïé ìåôáãùãïß åðéôåëïýí ôéò ßäéåò ëåéôïõñãßåò ìå ôéò ãÝöõñåò
áëëÜ ðïëý ôá÷ýôåñá (ÌáèÞìáôá 9.3 êáé 9.4).
Ïé ìåôáãùãïß ÷ñçóéìïðïéïýí ôå÷íéêÝò ðñïóùñéíÞò áðïèÞêåõóçò Þ áðåõèåßáò ðñïþ-
èçóçò ðñïêåéìÝíïõ íá ìåôáöÝñïõí óôá åðéìÝñïõò äßêôõá ôá ðëáßóéá ðïõ äéá÷åéñßæï-
íôáé. ÕðÜñ÷ïõí áñêåôïß ôýðïé ìåôáãùãþí ôùí ïðïßùí ç äéáöïñÜ Ýãêåéôáé óôá äéáöï-
ñåôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí äéêôýùí ðïõ åîõðçñåôïýí. Ïé âáóéêüôåñïé áðü áõôïýò
åßíáé äýï, ïé ìåôáãùãïß ÁÔÌ êáé ïé ìåôáãùãïß ôïðéêþí äéêôýùí, ïé ïðïßïé öÝñïõí ôá
áêüëïõèá ÷áñáêôçñéóôéêÜ:
ü Ïé ìåôáãùãïß ÁÔÌ ðáñÝ÷ïõí õðçñåóßåò ðïõ áðáéôïýí õøçëïýò ñõèìïýò ìå-
ôÜäïóçò äåäïìÝíùí êáé ìðïñïýí íá õðïóôçñßîïõí ìåôáâáëëüìåíï åýñïò æþ-
íçò. Õðïóôçñßæïõí åðßóçò åöáñìïãÝò öùíÞò êáé âßíôåï. Åßíáé ó÷åäéáóìÝíïé
Ýôóé, þóôå íá Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá ìåôáäþóïõí êõøåëßäåò (cells), ïé ïðïßåò Ç ìåôáãùãÞ ðëáéóßïõ áðïôå-
÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá äßêôõá åðéêïéíùíßáò ÁÔÌ. ëåß åîÝëéîç ôïõ ðñïôýðïõ ×.25.
ü Ïé ìåôáãùãïß ôïðéêþí äéêôýùí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôç äéáóýíäåóç ôùí ôïðé-
êþí äéêôýùí. Ïé ìåôáãùãïß áõôïß Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá áðïôñÝðïõí ôéò óõ-
ãêñïýóåéò ôùí ðáêÝôùí, õðïóôçñßæïíôáò ðïëëÝò åðéêïéíùíßåò ôáõôü÷ñïíá. Åß-
íáé ó÷åäéáóìÝíïé Ýôóé, þóôå íá ìåôáäßäïõí ðëáßóéá ðëçñïöïñéþí ìå õøçëïýò
ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
274
16.2.5 ÄñïìïëïãçôÝò
Ïé äñïìïëïãçôÝò (routers) åßíáé õðåýèõíïé ãéá ôçí åêôÝëåóç ôïõ ðïëý óçìáíôéêïý
Ýñãïõ ôçò ðñïþèçóçò ôùí ðáêÝôùí äåäïìÝíùí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò ìÝóá áðü ôï
Äéáäßêôõï. Ïé äñïìïëïãçôÝò êáé ïé ìåôáãùãïß äéáöÝñïõí ùò ðñïò ôç ëåéôïõñãßá ðïõ
åðéôåëïýí, áöïý ïé ìåôáãùãïß äñáóôçñéïðïéïýíôáé óôï åðßðåäï 2 ôïõ ìïíôÝëïõ áíá-
öïñÜò ÏSI, åíþ ïé äñïìïëïãçôÝò óôï åðßðåäï 3 ôïõ ìïíôÝëïõ áõôïý. Ç äéáöïñÜ
áõôÞ óçìáßíåé üôé ïé äñïìïëïãçôÝò áíáëýïõí ðáêÝôá äåäïìÝíùí, åíþ ïé ìåôáãùãïß
ðëáßóéá.
16.2.5.1 ÂÞìáôá äñïìïëüãçóçò

Ïé äñïìïëïãçôÝò åßíáé åðéöïñôéóìÝíïé íá åðéôåëïýí ôéò äýï ðáñáêÜôù âáóéêÝò ëåé-
ôïõñãßåò:
ü Ôïí ðñïóäéïñéóìü ôïõ êáëýôåñïõ ìïíïðáôéïý äñïìïëüãçóçò. Áõôü óçìáßíåé
üôé ïé äñïìïëïãçôÝò ðñÝðåé íá âñïõí ôï êáëýôåñï, óýìöùíá ìå êÜðïéá êñéôÞ-
ñéá, ìïíïðÜôé áðü ôï ïðïßï èá ðåñÜóïõí ïé ìïíÜäåò äåäïìÝíùí (ðáêÝôá), Ýôóé
þóôå áõôÝò íá öôÜóïõí óôïí ðñïïñéóìü ôïõò óå üóï ôï äõíáôüí óõíôïìüôåñï
÷ñüíï.
ü Ôç ìåôáãùãÞ ôùí äåäïìÝíùí ðñïò ôïí åðüìåíï áðü ôï äñïìïëïãçôÞ êüìâï, ï
ïðïßïò ðåñéëáìâÜíåôáé óôï ìïíïðÜôé ðïõ Ý÷åé ðñïóäéïñéóôåß áðü ôï ðñïçãïý-
ìåíï âÞìá.
Áðü ôá âÞìáôá áõôÜ ôï ðéï óçìáíôéêü åßíáé ôï âÞìá ðñïóäéïñéóìïý ôïõ êáëýôåñïõ
ìïíïðáôéïý. Ç äéáäéêáóßá ôïõ ðñïóäéïñéóìïý áõôïý áðïôåëåß áíïé÷ôü åñåõíçôéêü
ðñüâëçìá åðß óåéñÜ åôþí êáé ãéá ôçí åðßëõóÞ ôïõ õðÜñ÷ïõí óÞìåñá ðïëëïß áëãüñéè-
ìïé êáé ôå÷íéêÝò.
16.2.5.2 Ðßíáêáò äñïìïëüãçóçò

ÌÝóá óå Ýíá ÄÅÐ êÜèå äñïìïëïãçôÞò óõíäÝåôáé ìå ðïëëïýò êüìâïõò, áðü ôïõò
ïðïßïõò ïé ðåñéóóüôåñïé åßíáé óõíÞèùò Üëëïé äñïìïëïãçôÝò. ¼ôáí Ýíáò äñïìïëïãç-
ôÞò ðáñáëÜâåé Ýíá ðáêÝôï äåäïìÝíùí, ðñÝðåé íá áðïöáóßóåé ðþò èá ôï äéá÷åéñéóôåß.
Áõôü ðïõ êÜíåé áñ÷éêÜ åßíáé íá åëÝãîåé ôç äéåýèõíóç ôïõ ôåëéêïý ðñïïñéóìïý êÜèå
ðáêÝôïõ, ç ïðïßá áíáãñÜöåôáé óå Ýíá áðü ôá ðåäßá ôïõ. Áöïý ï äñïìïëïãçôÞò åîá-
êñéâþóåé ôç äéåýèõíóç ôïõ ôåëéêïý ðñïïñéóìïý ôïõ ðáêÝôïõ, ðñÝðåé íá áðïöáóßóåé
ðïéïò èá åßíáé ï åðüìåíïò êüìâïò ôïõ äéêôýïõ óôïí ïðïßï èá óôáëåß ôï ðáêÝôï, þóôå
íá öôÜóåé ôï óõíôïìüôåñï äõíáôüí óôïí ðñïïñéóìü ôïõ. Ôçí áðüöáóç áõôÞ ï äñïìï-
ëïãçôÞò ôçí ðáßñíåé, áöïý åíçìåñùèåß áðü ôïí ðßíáêá äñïìïëüãçóçò, ôïí ïðïßï
Ý÷åé áðïèçêåõìÝíï.
Ï ðßíáêáò äñïìïëüãçóçò Ý÷åé óå ãåíéêÝò ãñáììÝò ôçí áêüëïõèç ìïñöÞ.
275
ÐáñÜäåéãìá ðßíáêá äñïìïëüãçóçò
Äßêôõï - ðñïïñéóìüò Ðñïþèçóç ðñïò

27 Êüìâï Á
57 Êüìâï Â
24 Êüìâï Ã
52 Êüìâï Ã
16 Êüìâï Á
26 Êüìâï Â
¼ðùò öáßíåôáé áðü ôï ðáñáðÜíù ðáñÜäåéãìá, ï ðßíáêáò äñïìïëüãçóçò äéáèÝôåé

ìéá óôÞëç ç ïðïßá ðåñéëáìâÜíåé üëá ôá äßêôõá ðïõ èá ìðïñïýóáí íá áðïôåëÝóïõí
ôïí ôåëéêü ðñïïñéóìü åíüò ðáêÝôïõ ðïõ êáôáöèÜíåé óôï äñïìïëïãçôÞ. Ìéá Üëëç
óôÞëç ðåñéëáìâÜíåé ôïõò êüìâïõò ìå ôïõò ïðïßïõò óõíäÝåôáé ï óõãêåêñéìÝíïò äñï-
ìïëïãçôÞò êáé ïé ïðïßïé èá áðïôåëÝóïõí ôïõò åíäéÜìåóïõò óôáèìïýò êáôÜ ôç äéáäé-
êáóßá ðñïþèçóçò ôïõ ðáêÝôïõ óôïí ôåëéêü ðñïïñéóìü ôïõ.
16.2.5.3 Áëãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò

Ç äéáäéêáóßá äñïìïëüãçóçò ðïõ áíáöÝñèçêå ðáñáðÜíù åßíáé ó÷åôéêÜ áðëÞ. ¼ìùò,
ãéá íá åðéôåëåóôåß Üñôéá, åßíáé áðïëýôùò áðáñáßôçôç ç ýðáñîç åíüò ïëïêëçñùìÝíïõ
ðßíáêá äñïìïëüãçóçò. Ç äçìéïõñãßá åíüò ðßíáêá äñïìïëüãçóçò åßíáé áðïôÝëåóìá
ôçò åöáñìïãÞò êÜðïéïõ áëãïñßèìïõ, äçëáäÞ åíüò óõíüëïõ êáíüíùí ðïõ ðñïêý-
ðôïõí áðü ôçí åîÝôáóç ïñéóìÝíùí óõíèçêþí. Óçìåéþíåôáé üôé êÜèå áëãüñéèìïò ó÷å-
äéÜæåôáé ãéá íá åîõðçñåôÞóåé Ýíáí Þ ðåñéóóüôåñïõò, äéáöïñåôéêïýò êÜèå öïñÜ, óôü-
÷ïõò. ÅðïìÝíùò, áí ïé ó÷åäéáóôÝò áëãïñßèìùí Ý÷ïõí äéáöïñåôéêïýò óôü÷ïõò, ïé
áëãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò ðïõ èá ðñïêýøïõí èá åßíáé áóöáëþò äéáöïñåôéêïß. Ôï
ãåãïíüò áõôü èá Ý÷åé Üìåóï áíôßêôõðï óôç äçìéïõñãßá ôùí ðéíÜêùí äñïìïëüãçóçò
(ðïõ èá åßíáé äéáöïñåôéêïß) êáé áõôü, ìå ôç óåéñÜ ôïõ, óôçí üëç äéáäéêáóßá ôçò äñï-
ìïëüãçóçò ðïõ ðåñéãñÜöôçêå ðáñáðÜíù. Ïé áëãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò ôáîéíïìïý-
íôáé óå êáôçãïñßåò áíÜëïãá ìå ôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò, ôç äéáöïñåôéêÞ åðßäñáóç
ðïõ Ý÷ïõí óôç ëåéôïõñãßá êÜèå äéêôýïõ, êáèþò êáé áíÜëïãá ìå ôç ÷ñÞóç ðïõ êÜíïõí Óôéò ìÝñåò ìáò ïé ðéï ãíùóôïß
óôïõò ðüñïõò ôïõ äéêôýïõ. êáé åõñýôáôá äéáäåäïìÝíïé áë-
Ïé ãåíéêÝò áñ÷Ýò ðïõ ëáìâÜíïíôáé õðüøç óôï ó÷åäéáóìü åíüò áëãïñßèìïõ äñïìï- ãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò (ëÝãï-
ëüãçóçò åßíáé êáôÜ êáíüíá ïé ðáñáêÜôù: íôáé êáé ðñùôüêïëëá äñïìïëü-
ãçóçò) åßíáé ï OSPF (Open
ü âåëôéóôïðïßçóç,
Shortest Path First) êáé ï BGPII
ü åõêïëßá óôç ÷ñÞóç êáé ìåßùóç ôçò åðéâÜñõíóçò ôùí ðüñùí ôïõ äéêôýïõ,
(Border Gateway Protocol).
ü áðïäïôéêüôçôá êáé åõóôÜèåéá,
ü ãñÞãïñç áíáíÝùóç,
276
ü ðñïóáñìïóôéêüôçôá óå íÝåò äéêôõáêÝò óõíèÞêåò.

ÁõôÝò ïé ãåíéêÝò áñ÷Ýò ôçñïýíôáé èåùñçôéêÜ áðü üëïõò ôïõò ó÷åäéáóôÝò áëãïñßè-
ìùí, üìùò êÜèå ó÷åäéáóôÞò äßíåé äéáöïñåôéêÞ âáñýôçôá óå êáèåìéÜ êáé öõóéêÜ ôçí
õëïðïéåß ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï. ÓõíÝðåéá áõôïý ôïõ ãåãïíüôïò åßíáé íá õðÜñ÷ïõí
óÞìåñá áñêåôïß áëãüñéèìïé äñïìïëüãçóçò ðïõ ðñïóðáèïýí íá éêáíïðïéÞóïõí ôéò
âáóéêÝò áñ÷Ýò ó÷åäéáóìïý ôïõò êáé ðåôõ÷áßíïõí äéáöïñåôéêÜ áðïôåëÝóìáôá, áí åöáñ-
ìïóôïýí óå Ýíá äßêôõï.

ÄéáíïìÝáò, åðáíáëÞðôçò, ãÝöõñá, ìåôáãùãüò, ìåôáãùãüò ÁÔÌ, ìåôáãùãüò ôïðé-
êþí äéêôýùí, äñïìïëïãçôÞò, ðßíáêáò äñïìïëüãçóçò, áëãüñéèìïò äñïìïëüãçóçò.
277
ÌÜèçìá 16.3: Äéá÷åßñéóç äéêôýïõ
Ç ñáãäáßá åîÝëéîç ôùí äéêôýùí ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá êáèéóôÜ ôç óõíôÞñçóÞ ôïõò
áðü áíèñþðéíï äõíáìéêü áóýìöïñç êáé ÷ñïíïâüñá. Ãé áõôü óÞìåñá ïé äéÜöïñïé
êáôáóêåõáóôÝò Ý÷ïõí ìåñéìíÞóåé, þóôå ôï óýóôçìá íá öñïíôßæåé ìüíï ôïõ ãéá ôçí
êáëÞ ëåéôïõñãßá ôïõ, ðñÜãìá ðïõ åßíáé ðïëý ðéï ïéêïíïìéêü. ¸ôóé ìå ôïí üñï äéá÷åß-
ñéóç äéêôýïõ åííïåßôáé ç äéáäéêáóßá ôïõ áõôüìáôïõ åëÝã÷ïõ åíüò ïðïéïõäÞðïôå äé-
êôýïõ õðïëïãéóôþí, ìå óêïðü ôçí åëá÷éóôïðïßçóç ôïõ ëåéôïõñãéêïý êüóôïõò óõíôÞ-
ñçóÞò ôïõ êáé ôç ìåãéóôïðïßçóç ôçò áðüäïóçò êáé ôçò ðáñáãùãéêüôçôÜò ôïõ.
Ôï ìïíôÝëï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé åõñýôáôá óôá äßêôõá õðïëïãéóôþí (ó÷Þìá 16.2)
åßíáé ôçò ìïñöÞò ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò (client - server) êáé ïíïìÜæåôáé
óôçí åéäéêÞ áõôÞ ðåñßðôùóç ìïíôÝëï äéá÷åéñéóôÞ - áíôéðñïóþðïõ (manager - agent
model). Áðïôåëåßôáé áðü ôá äéá÷åéñéæüìåíá óôïé÷åßá äéêôýïõ (ÍÅ: Íetwork Elements),
ôá ïðïßá äéá÷åéñßæåôáé ï äéá÷åéñéóôÞò (manager), ôïõò áíôéðñïóþðïõò (agents) êáé
ôç âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò ôïõ äéêôýïõ (ÌÉÂ: Ìanagement Information Âase).
Ùò äéá÷åéñéæüìåíá óôïé÷åßá äéêôýïõ (ÍÅ) ìðïñïýí íá èåùñçèïýí ïé óôáèìïß åñãá-
óßáò, ïé äñïìïëïãçôÝò, ïé ãÝöõñåò, ïé åðáíáëÞðôåò, ïé äéáðïäéáìïñöùôÝò (modems)
êáé Üëëåò óõóêåõÝò ôéò ïðïßåò ìðïñïýìå íá âñïýìå óå Ýíá äßêôõï. Ï äéá÷åéñéóôÞò
áíáëáìâÜíåé ôç äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ ìÝóù ðñùôïêüëëùí åðéêïéíùíßáò, ôá ïðïßá
ìåôáöÝñïõí ðëçñïöïñßåò äéá÷åßñéóçò ðñïò êáé áðü ôá ÍÅ. Ôá ðñùôüêïëëá áõôÜ
Ó÷Þìá 16.2: Óýóôçìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ

278
ïíïìÜæïíôáé ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (NMPs: Network Management

Protocols).
Ïé áíôéðñüóùðïé åßíáé ôï ëïãéóìéêü ðïõ óõíÞèùò åãêáèßóôáôáé óôá ÍÅ êáé áíáëáì-
âÜíïõí ôçí áíôéðñïóþðåõóÞ ôïõò óôï äßêôõï. Åíçìåñþíïõí ôï äéá÷åéñéóôÞ ó÷åôéêÜ
ìå ôçí êáôÜóôáóç ôùí ÍÅ êáé ëáìâÜíïõí áðü áõôüí êáôåõèýíóåéò ãéá ôéò åíÝñãåéåò
ðïõ ðñÝðåé íá êÜíïõí ôá ÍÅ ðïõ áíôéðñïóùðåýïõí.
Åêôüò áðü ôïõò áðëïýò áíôéðñïóþðïõò, õðÜñ÷ïõí êáé ïé ðëçñåîïýóéïé áíôéðñü-
óùðïé (proxy agents). Ç äéá÷åßñéóç ìÝóù ðëçñåîïýóéïõ áíôéðñoóþðïõ åêôåëåßôáé,
üôáí Ýíá óôïé÷åßï ôïõ äéêôýïõ äåí Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá åðéêïéíùíÞóåé áðåõèåßáò ìå
Ýíáí áíôéðñüóùðï. Ãéá ðáñÜäåéãìá, óõóêåõÝò üðùò ç ãÝöõñá êáé ï äéáðïäéáìïñ-
öùôÞò äåí åßíáé óõíÞèùò éêáíÝò íá õðïóôçñßîïõí ðïëýðëïêá ðñùôüêïëëá äéá÷åßñé-
óçò. ¸ôóé, üôáí Ýíá ÍÅ åðéèõìåß íá åðéêïéíùíÞóåé ìå Ýíáí áíôéðñüóùðï - óõóêåõÞ
ðïõ äåí ìðïñåß íá õðïóôçñßîåé êÜðïéï ðñùôüêïëëï äéá÷åßñéóçò, áðëþò êáôåõèýíåé
ôçí êßíçóç ðñïò ôïí ðëçñåîïýóéï áíôéðñüóùðï. Áõôüò Ý÷åé ôçí åõèýíç íá êáôáíïÞ-
óåé ôï ðñùôüêïëëï äéá÷åßñéóçò êáé íá åðéôåëÝóåé ôéò ëåéôïõñãßåò åðéêïéíùíßáò ìå ôç
äéá÷åéñéæüìåíç óõóêåõÞ.
Ç âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (MIB) åßíáé ìéá âÜóç äåäïìÝíùí ôçí ïðïßá ìïéñÜ-
æïíôáé ìåôáîý ôïõò ïé äéá÷åéñéóôÝò êáé ïé áíôéðñüóùðïé êáé ðáñÝ÷åé ðëçñïöïñßåò ó÷å-
ôéêÜ ìå ôá NÅ (ó÷Þìá 16.3). Ôá ÍÅ åêðñïóùðïýí, íïçôÜ, ôá óôïé÷åßá ôïõ äéêôýïõ êáé
âñßóêïíôáé óôç ÌÉÂ. H MIB xñçóéìïðïéåßôáé åðßóçò óôïí êáèïñéóìü ôçò äïìÞò êáé
ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôçò äéá÷åéñéæüìåíçò ðëçñïöïñßáò. Ó÷åäéáóôéêÜ áðåéêïíßæåôáé ìå ôç
ìïñöÞ äÝíôñïõ, åíþ ôá äåäïìÝíá ôçò ðáñéóôÜíïíôáé áðü ôá öýëëá ôïõ äÝíôñïõ.
¸íá óýíèåôï óýóôçìá äéá÷åßñéóçò ìðïñåß íá ðåñéëáìâÜíåé ðïëëïýò äéá÷åéñéóôÝò
êáé ðïëëïýò áíôéðñïóþðïõò. ¸íáò äéá÷åéñéóôÞò åêôåëåß ôç äéáäéêáóßá äéá÷åßñéóçò
Ó÷Þìá 16.3: Ó÷Ýóç ôùí åðéìÝñïõò ìïíÜäùí óôç

äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ
279
ãéá ôïõò äéêïýò ôïõ áíôéðñïóþðïõò, áëëÜ ìðïñåß ôáõôü÷ñïíá íá áðïôåëåß áíôéðñü-
óùðï ãéá êÜðïéá Üëëç äéáäéêáóßá äéá÷åßñéóçò. Êáô áõôü ôïí ôñüðï äéá÷åéñéóôÝò êáé
áíôéðñüóùðïé ïñßæïõí ìéá ìïñöÞ éåñáñ÷ßáò áðü ðåäßá äéá÷åßñéóçò, êáèÝíá áðü ôá
ïðïßá áðïôåëåß ôï ðåäßï äñÜóçò åíüò óõóôÞìáôïò äéá÷åßñéóçò (ó÷Þìá 16.4). Ôá ðå-
äßá áõôÜ ïíïìÜæïíôáé, óýìöùíá ìå ôçí ïñïëïãßá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI, ðå-
ñéï÷Ýò äéá÷åßñéóçò (management domains).
ÅðåéäÞ óÞìåñá Ý÷ïõí åðéêñáôÞóåé äýï áñ÷éôåêôïíéêÝò äéêôýùí õðïëïãéóôþí, ç áñ-
÷éôåêôïíéêÞ TCP/IP êáé ç áñ÷éôåêôïíéêÞ OSI, ãßíåôáé áíÜëïãç äéÜêñéóç êáé óôç äéá÷åß-
ñéóç äéêôýùí õðïëïãéóôþí, äçëáäÞ óå äéá÷åßñéóç äéêôýùí TCP/IP êáé äéá÷åßñéóç äé-
êôýùí OSI.
Ó÷Þìá 16.4: Éåñáñ÷ßá äéá÷åéñéóôéêþí óõóôçìÜôùí
16.3.2 Ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ

Ëüãïé êõñßùò ïéêïíïìéêïß áëëÜ êáé åîïéêïíüìçóçò ÷þñïõ, êáèþò êáé ç Ýëëåéøç Ýìðåé-
ñùí ôå÷íéêþí åðÝâáëáí ôçí áíÜãêç äéá÷åßñéóçò ôùí äéÜöïñùí óôïé÷åßùí ôïõ äéêôýïõ
áðü Ýíá êáé ìïíáäéêü óýóôçìá, ôï ïðïßï èá ðáñïõóßáæå ôéò äéáóõíäÝóåéò ôïõò óå
Ýíá äéêôõáêü ÷Üñôç. Ãéá ôçí êÜëõøç ôçò ðáñáðÜíù áíÜãêçò äçìéïõñãÞèçêå ç ðëáô-
öüñìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (network management platform). Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá ðá-
êÝôï ëïãéóìéêïý ðïõ Ý÷åé êáèÞêïí íá åðéôåëåß ôéò âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò äéá÷åßñéóçò ôïõ
äéêôýïõ óôá ðïëëÜ êáé äéáöïñåôéêÜ óôïé÷åßá ðïõ ôï áðáñôßæïõí êáé ôá ïðïßá åßíáé:
ü Ç ãñáöéêÞ äéåðáöÞ ÷ñÞóôç (GUI: Graphical User Énterface).
ü Ï äéêôõáêüò ÷Üñôçò, ï ïðïßïò åßíáé ÷ñçóéìüôáôïò óå êÜèå ðåñéï÷Þ äéá÷åßñé-
óçò ôïõ äéêôýïõ. ÐåñéëáìâÜíåé åñãáëåßá äéá÷åßñéóçò âëáâþí, ðïõ âïçèïýí
óôïí åíôïðéóìü ôçò âëÜâçò ìå ôç ÷ñùìáôéêÞ ðáñïõóßáóÞ ôçò óôï äßêôõï, åñ-
ãáëåßá ðïõ åìöáíßæïõí ìå ãñáöéêÞ ðáñÜóôáóç ôç öõóéêÞ êáé ôç íïçôÞ äéáìüñ-
öùóç ôïõ äéêôýïõ, êáèþò êáé åñãáëåßá ðáñáêïëïýèçóçò ôçò áðüäïóçò ôïõ
äéêôýïõ, ðïõ ðáñïõóéÜæïõí ìå ÷ñùìáôéêÞ áðåéêüíéóç ôçí ôñÝ÷ïõóá áðüäïóç
êáé ôç äéáóýíäåóç ôùí óõóêåõþí ôïõ äéêôýïõ.
280
ü Ôï ðñïóáñìïæüìåíï óýóôçìá åðéëïãþí.

ü Ôï óýóôçìá äéá÷åßñéóçò âÜóçò äåäïìÝíùí (DBMS: DataÂase Management
System), ôï ïðïßï ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéïýí ïé åöáñìïãÝò ãéá ôçí áðïèÞ-
êåõóç ôùí ðëçñïöïñéþí.
ü Ôï óýóôçìá ðëçñïöüñçóçò, ôï ïðïßï åßíáé ìéá ôõðïðïéçìÝíç ìÝèïäïò ãéá
ôçí Üíôëçóç ðëçñïöïñéþí áðü ôá óôïé÷åßá ôïõ äéêôýïõ.
ü Ôï çìåñïëüãéï óõìâÜíôùí.
ü Ôá åñãáëåßá ãñáöéêþí.
ü Ç äéåðáöÞ ðñïãñÜììáôïò åöáñìïãÞò (ÁÑÉ: Áññlication Programming
Interface), ç ïðïßá åßíáé ìéá âéâëéïèÞêç ìå óõíáñôÞóåéò - ðñïãñÜììáôá ðïõ
åðéôñÝðïõí ôçí ðñüóâáóç óôéò ðëçñïöïñßåò ðïõ õðÜñ÷ïõí óôçí ðëáôöüñìá.
Ç ÁÑÉ åßíáé áíáãêáßï íá åßíáé ôõðïðïéçìÝíç ãéá üëåò ôéò ðëáôöüñìåò äéá÷åßñé-
óçò ôïõ äéêôýïõ êáé áõôü ãéáôß, óôçí ðåñßðôùóç ðïõ Ýíáò ïñãáíéóìüò áðïöá-
óßóåé íá áëëÜîåé ðëáôöüñìá, ôüôå èá ðñÝðåé íá áëëÜîåé êáé êÜèå åöáñìïãÞ
ðïõ åðéêïéíùíåß ìå ôçí ðëáôöüñìá.
ü Ôï óýóôçìá áóöÜëåéáò.
16.3.3 Áñ÷éôåêôïíéêÝò äéá÷åßñéóçò

Ãéá íá ìðïñåß ìéá ðëáôöüñìá íá åðéôåëåß ôéò ëåéôïõñãßåò ðïõ ðåñéãñÜöôçêáí óôçí
ðñïçãïýìåíç ðáñÜãñáöï, èá ðñÝðåé íá ÷ñçóéìïðïéåß êÜðïéá áñ÷éôåêôïíéêÞ äéá÷åßñé-
óçò. Ïé áñ÷éôåêôïíéêÝò äéá÷åßñéóçò ðïõ éó÷ýïõí ðñïò ôï ðáñüí åßíáé ç êåíôñéêÞ
(centralized), ç éåñáñ÷éêÞ (hierarchical) êáé ç êáôáíåìçìÝíç (distributed).
ü ÊåíôñéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ. Åßíáé ç ðéï áðëÞ êëáóéêÞ ðëÝïí áñ÷éôåêôïíéêÞ.
Ç ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò ôïõ äéêôýïõ âñßóêåôáé ìüíéìá óå Ýíá óôáèìü åñãá-
óßáò, ï ïðïßïò åßíáé åðéöïñôéóìÝíïò ìå üëá ôá êáèÞêïíôá äéá÷åßñéóçò ôïõ
äéêôýïõ. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ áõôÞ åßíáé óõìâáôÞ ìå ôï ãíùóôü ìïíôÝëï äéá÷åéñé-
óôÞ - áíôéðñïóþðïõ (ó÷Þìá 16.5).
Ç ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò, ðïõ åßíáé ï ìüíïò êåíôñéêüò äéá÷åéñéóôÞò ôïõ äé-
êôýïõ, åðéôåëåß ôéò ðáñáêÜôù ëåéôïõñãßåò.
l ÁíáëáìâÜíåé ôçí åðéêïéíùíßá ìå üëá ôá äéá÷åéñéæüìåíá óôïé÷åßá ôïõ äé-
êôýïõ ìÝóù ôùí áíôéðñïóþðùí êáé ôïõ ðñùôïêüëëïõ äéá÷åßñéóçò.
l Äéá÷åéñßæåôáé ôçí áðïèÞêåõóç ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò ôïõ äéêôýïõ.
Ç áðïèÞêåõóç ôùí äåäïìÝíùí äéá÷åßñéóçò ìðïñåß íá åßíáé êåíôñéêÞ Þ ãéá
ëüãïõò áóöÜëåéáò êáôáíåìçìÝíç, áëëÜ ï Ýëåã÷ïò üðùò êáé üëïò ï ó÷å-
äéáóìüò ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò åßíáé êáèáñÜ êåíôñéêüò.
l ÐáñÝ÷åé ìéá åíéáßá åéêüíá ôïõ äéá÷åéñéæüìåíïõ äéêôýïõ óôï äéá÷åéñéóôÞ
ìÝóù ôïõ êáôÜëëçëïõ ðåñéâÜëëïíôïò åðéêïéíùíßáò ìå ôï ÷ñÞóôç.
ü Éåñáñ÷éêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ. H áñ÷éôåêôïíéêÞ áõôÞ ÷ñçóéìïðïéåß ðïëëÝò ðëáô-
öüñìåò äéá÷åßñéóçò. Ìßá áðü áõôÝò ëåéôïõñãåß óáí êåíôñéêüò óôáèìüò åîõ-
ðçñÝôçóçò ôïõ äéêôýïõ, åíþ ïé õðüëïéðåò ëåéôïõñãïýí óáí ðåëÜôåò. Ïé ðåëÜ-
281
Ó÷Þìá 16.5: ÊåíôñéêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ äéá÷åßñéóçò
ôåò äåí Ý÷ïõí îå÷ùñéóôü óýóôçìá äéá÷åßñéóçò âÜóçò äåäïìÝíùí (DBMS),

áëëÜ ÷ñçóéìïðïéïýí ôï DBMS ôïõ êåíôñéêïý óôáèìïý åîõðçñÝôçóçò, åíþ ï
óõíôïíéóìüò ôùí ëåéôïõñãéþí ôïõ ãßíåôáé áðü ôï äéá÷åéñéóôÞ ðïõ âñßóêåôáé
óôï õøçëüôåñï åðßðåäï ôçò éåñáñ÷ßáò (ó÷Þìá 16.6).
Ó÷Þìá 16.6: Éåñáñ÷éêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ äéá÷åßñéóçò

282
ÏñéóìÝíåò áðü ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõ óõóôÞìáôïò åðéôåëïýíôáé áðü ôïí êåíôñé-
êü äéá÷åéñéóôÞ, åíþ Üëëåò áðü ôïõò åðéìÝñïõò äéá÷åéñéóôÝò. Ï êåíôñéêüò äéá-
÷åéñéóôÞò óõãêåíôñþíåé ìüíï ôéò óçìáíôéêÝò ðëçñïöïñßåò, áöÞíïíôáò ôéò
ëåðôïìÝñåéåò óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôïõ ÷áìçëüôåñïõ åðéðÝäïõ. Ç åðéêïéíùíßá
ìåôáîý ôïõ êåíôñéêïý êáé ôùí åðéìÝñïõò äéá÷åéñéóôþí ãßíåôáé åßôå ìÝóù ôùí
ÍÅ ôïõ äéêôýïõ åßôå ìÝóù áíåîÜñôçôïõ äéêôýïõ äéá÷åßñéóçò, áíÜëïãá ìå ôéò
áðáéôÞóåéò ãéá áîéïðéóôßá.
Ç éåñáñ÷éêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ ðáñÝ÷åé êáëýôåñï Ýëåã÷ï êáé õøçëüôåñç áðüäïóç
óôç äéá÷åßñéóç ôïõ äéêôýïõ. Åðßóçò ðñïóöÝñåôáé ãéá åôåñïãåíÞ äßêôõá, äéüôé
áðïìïíþíåé áðü ôï åðßðåäï ôïõ êåíôñéêïý äéá÷åéñéóôÞ ôá äéáöïñåôéêÜ ðñùôü-
êïëëá - äéá÷åéñéóôÝò ðïõ âñßóêïíôáé ÷áìçëüôåñá óôçí éåñáñ÷ßá. ¸ôóé åîá-
óöáëßæåôáé Ýíá ïìïéïãåíÝò äéá÷åéñéóôéêü ðåñéâÜëëïí ãéá ôï åôåñïãåíÝò äß-
êôõï êáé åðïìÝíùò êïéíü ðåñéâÜëëïí åðéêïéíùíßáò ìå ôï ÷ñÞóôç.
ü ÊáôáíåìçìÝíç áñ÷éôåêôïíéêÞ. Ç áñ÷éôåêôïíéêÞ áõôïý ôïõ ôýðïõ áðïôåëåß
óõíäõáóìü ôçò êåíôñéêÞò êáé ôçò éåñáñ÷éêÞò ðñïóÝããéóçò (ó÷Þìá 16.7). Äå
äéáèÝôåé êåíôñéêÞ ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò Þ ìéá éåñáñ÷ßá áðü ðëáôöüñìåò ôçò
ìïñöÞò ðåëÜôçò - óôáèìüò åîõðçñÝôçóçò, áëëÜ ÷ñçóéìïðïéåß ðïëëÝò ïìüôé-
ìåò ðëáôöüñìåò äéá÷åßñéóçò, êáèåìßá áðü ôéò ïðïßåò áðïôåëåß Ýíá êåíôñéêü
óýóôçìá. Ìßá ðëáôöüñìá åßíáé åðéêåöáëÞò åíüò óõíüëïõ áðü ïìüôéìá óõ-
óôÞìáôá äéá÷åßñéóçò (éåñáñ÷éêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ). ÊÜèå ðëáôöüñìá ìðïñåß íá
Ý÷åé ìéá ðëÞñç âÜóç äåäïìÝíùí ìå óôïé÷åßá ðïõ áöïñïýí ïðïéïäÞðïôå óçìåßï
ôïõ äéêôýïõ.
Ç äéá÷åßñéóç êáôáíÝìåôáé óå ôïðéêïýò äéá÷åéñéóôÝò êáé ùò åê ôïýôïõ Ý÷åé ëéãü-
Ó÷Þìá 16.7: ÊáôáíåìçìÝíç áñ÷éôåêôïíéêÞ äéá÷åßñéóçò

283
ôåñåò áðáéôÞóåéò óå õëéêü êáé óå õðïëïãéóôéêÞ éó÷ý áðü ôçí êåíôñéêÞ äéá÷åßñé-
óç. ÊÜèå ôïðéêüò äéá÷åéñéóôÞò, áðáëëáãìÝíïò áðü ôï âÜñïò ôçò ðáñáêïëïý-
èçóçò ïëüêëçñïõ ôïõ äéêôýïõ, äéá÷åéñßæåôáé áñôéüôåñá ôïí ôïìÝá ôçò áñìï-
äéüôçôÜò ôïõ, åíþ, üôáí ÷ñåéáóôåß ðëçñïöïñßåò ãéá ðåñéï÷Ýò ôïõ äéêôýïõ åêôüò
ôçò äéêÞò ôïõ áñìïäéüôçôáò, ôéò æçôÜåé áðü ôïí ïìüôéìü ôïõ äéá÷åéñéóôÞ.

Äéá÷åßñéóç äéêôýïõ, ìïíôÝëï äéá÷åéñéóôÞ - áíôéðñïóþðïõ, óôïé÷åßá äéêôýïõ (ÍÅ), äéá-
÷åéñéóôÞò, áíôéðñüóùðïò, âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, ðñùôüêïëëï äéá÷åßñéóçò
äéêôýïõ, ðëçñåîïýóéïò áíôéðñüóùðïò, ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ, ãñáöéêÞ
äéåðáöÞ ÷ñÞóôç, äéêôõáêüò ÷Üñôçò, óýóôçìá äéá÷åßñéóçò âÜóçò äåäïìÝíùí, óý-
óôçìá ðëçñïöüñçóçò, äéåðáöÞ ðñïãñÜììáôïò åöáñìïãÞò, êåíôñéêÞ áñ÷éôåêôïíé-
êÞ, éåñáñ÷éêÞ áñ÷éôåêôïíéêÞ, êáôáíåìçìÝíç áñ÷éôåêôïíéêÞ.
284
ÌÜèçìá 16.4: Ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò
Ôá ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí åõñåßáò ðåñéï÷Þò (ÄÅÐ) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé
ãéá ôçí áíôáëëáãÞ ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò ìåôáîý ôïõ äéá÷åéñéóôÞ ôïõ äéêôýïõ êáé
ôùí äéá÷åéñéæüìåíùí óôïé÷åßùí ôïõ äéêôýïõ (ÍÅ). Ôá ðñùôüêïëëá áõôÜ êáèïñßæïõí:
ü ôïí áêñéâÞ ôñüðï åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôïõ äéá÷åéñéóôÞ êáé ôïõ áíôéðñïóþðïõ,
ü ôç ìïñöÞ êáé ôç óçìáóßá ôùí ìçíõìÜôùí ðïõ áíôáëëÜóóïíôáé.
Ôï ðñùôüêïëëï áðëÞò äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (SNMP: Simple Network Management
Protocol) êáé ôï ðñùôüêïëëï êïéíÞò äéá÷åßñéóçò ðëçñïöïñéþí (CMIP: Common
Management Information Protocol) åßíáé ôá äýï ðéï óçìáíôéêÜ ðñùôüêïëëá äéá÷åßñé-
óçò. Ôï ðñþôï, ìáæß ìå ôç äïìÞ ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (SMI: Structure of
Management Information) êáé ôç âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (ÌÉÂ), áðïôåëåß Ýíáí
áðëü áëëÜ ëåéôïõñãéêü ôñüðï äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí TCP/IP. Ôï äåýôåñï, ìáæß ìå
ôçí õðçñåóßá êïéíÞò äéá÷åßñéóçò ðëçñïöïñéáêþí óôïé÷åßùí (CMISE: Common
Management Information Service Element) êáé ôç ãåíéêüôåñç áñ÷éôåêôïíéêÞ ôùí äé-
êôýùí OSI, áðïôåëåß ìéá ìáêñïðñüèåóìç ëýóç óôç äéá÷åßñéóç ìåãÜëùí åôåñïãåíþí
äéêôýùí.
16.4.2 Äéá÷åßñéóç TCP/IP - Ðñùôüêïëëï SNMP

Óýìöùíá ìå ôï ðñùôüêïëëï SNMP, êÜèå áíôéðñüóùðïò (ëïãéóìéêü) ðïõ åßíáé åíåñ-
ãïðïéçìÝíïò Ý÷åé óôçí êáôï÷Þ ôïõ Ýíá óýíïëï áðü ìåôáâëçôÝò (áðåéêïíßóåéò áíôéêåé-
ìÝíùí), üðùò äéåõèýíóåéò, ôýðïõò ìå äéÜöïñá ðåñéâÜëëïíôá äéåðáöÞò, ìåôñçôÝò
ê.Ü., ôùí ïðïßùí ïöåßëåé íá ãíùñßæåé ôéò ôéìÝò êáé íá ôéò ðáñïõóéÜæåé. Ïé áðåéêïíßóåéò
áõôþí ôùí áíôéêåéìÝíùí åßíáé áöáéñåôéêÝò ðáñáóôÜóåéò ðñáãìáôéêþí óôïé÷åßùí ôïõ
äéêôýïõ, áðü ôá ïðïßá Üëëá Ý÷ïõí ìßá áðåéêüíéóç êáé Üëëá ðåñéóóüôåñåò (üðùò ìéá
óýíäåóçTCP), êáé ïñãáíþíïíôáé, óýìöùíá ìå ôï SNMP, óå Ýíáí ðßíáêá. Ôï óýíïëï
ôùí ìåôáâëçôþí áõôþí áðïôåëåß ôç âÜóç ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (ÌÉÂ). Ôï
ðñùôüêïëëï SNMP äßíåé ôç äõíáôüôçôá óå Ýíá óôáèìü äéá÷åßñéóçò íá åëÝã÷åé Þ íá
ìåôáâÜëëåé ôéò ìåôáâëçôÝò ôçò ÌÉÂ åíüò áíôéðñïóþðïõ. ¸ôóé ï óôáèìüò äéá÷åßñéóçò
ìðïñåß íá ðáñáêïëïõèåß ôçí áðüäïóç åíüò äéêôýïõ, íá åëÝã÷åé ôéò ðáñáìÝôñïõò ðïõ
áöïñïýí ôçí êáôÜóôáóç êáé ôç ëåéôïõñãßá ôïõ, íá áíáöÝñåé, íá áíáëýåé êáé íá áðï-
ìïíþíåé óöÜëìáôá (ó÷Þìá 16.8).
ÊÜèå áíôéðñüóùðïò êñáôÜåé ðëçñïöïñßåò ìüíï ãéá Ýíá õðïóýíïëï áðåéêïíßóåùí
ôçò ÌÉÂ (ÌÉÂ view), áíÜëïãá ìå ôá ðñùôüêïëëá ðïõ õëïðïéïýíôáé óôï ìç÷ÜíçìÜ ôïõ
(IP, TCP, UDP ê.Ü.), åíþ êÜèå äéá÷åéñéóôÞò äéáèÝôåé äéáöïñåôéêü ôñüðï ðñüóâáóçò
ãéá êÜèå áðåéêüíéóç ôçò ÌÉÂ (áíÜãíùóç - åããñáöÞ, ìüíï áíÜãíùóç). Ìå ôïõò ìç÷á-
íéóìïýò áõôïýò åðéôñÝðåôáé ç õëïðïßçóç êÜðïéïõ ó÷Þìáôïò áóöÜëåéáò. Áí ç áðåéêü-
285
Ó÷Þìá 16.8: ÌïíôÝëï äéá÷åßñéóçò äéêôýùí TCP/IP

íéóç ôçò MIB ðïõ êñáôÜåé ï áíôéðñüóùðïò äåí áöïñÜ ôï ìç÷Üíçìá ôï ïðïßï åêôåëåß
ôç äéá÷åßñéóç áëëÜ êÜðïéï Üëëï, ôüôå ï áíôéðñüóùðïò åßíáé ðëçñåîïýóéïò (proxy
agent).
To SNMP äßíåé óôéò åöáñìïãÝò äéá÷åßñéóçò Ýíá ðïëý ìéêñü óýíïëï áðü ðëçñïöï-
ñéáêÜ óôïé÷åßá ãéá ôïí Ýëåã÷ï Þ ôçí áëëáãÞ ôùí ôéìþí ôùí áðåéêïíßóåùí ôçò ÌÉÂ
óôïõò äéÜöïñïõò áíôéðñïóþðïõò. Ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý äéá÷åéñéóôþí êáé áíôéðñï-
óþðùí åðéôõã÷Üíåôáé ìå ôçí áíôáëëáãÞ ìïíÜäùí äåäïìÝíùí ðñùôïêüëëïõ (PDUs:
Protocol Data Units), êáèåìßá áðü ôéò ïðïßåò êùäéêïðïéåßôáé ìÝóá óå Ýíá ìïíáäéêü
ðáêÝôï UPD (UDP datagram) êáé áíôáëëÜóóåôáé ìÝóù ôïõ ðñùôïêüëëïõ UDP. To
SNMP åßíáé ó÷åäéáóìÝíï Ýôóé, þóôå íá åöáñìüæåôáé áêñéâþò åðÜíù áðü ôï UDP
(ó÷Þìá 16.9).
Ôï ðñùôüêïëëï SNMPv2 (äåýôåñç Ýêäïóç) áðïôåëåß åîÝëéîç ôïõ ðñùôïêüëëïõ SNMP
êáé óôï÷åýåé óôçí åîÜëåéøç ðïëëþí ìåéïíåêôçìÜôùí ôçò ðñþôçò Ýêäïóçò, êáèþò êáé
óôç äéåýñõíóç ôçò åöáñìïãÞò ôïõ óå äßêôõá âáóéóìÝíá ôüóï óôçí ïìÜäá ðñùôï-
Ó÷Þìá 16.9: ÌåôáöïñÜ ìçíõìÜôùí óôï SNMP

286
êüëëùí TCP/IP üóï êáé óå ðñüôõðá ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI. Ïé âáóéêÝò âåëôéþ-
óåéò êáé ôá ðñüóèåôá óôïé÷åßá ôïõ SNMPv2 óõíïøßæïíôáé óôá ðáñáêÜôù:
ü âåëôéþóåéò óôç äïìÞ ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò,
ü åéóáãùãÞ íÝùí ëåéôïõñãéþí ðñùôïêüëëïõ,
ü íÝåò ÌÉÂ,
ü ìåãáëýôåñç áóöÜëåéá.
16.4.3 Äéá÷åßñéóç OSI - Ðñùôüêïëëï CMIP

H äéá÷åßñéóç åíüò äéêôýïõ ÏSÉ ìðïñåß íá åßíáé áõôüíïìç êáé íá áöïñÜ ôç ëåéôïõñ-
ãßá åíüò êáé ìïíáäéêïý áíïéêôïý óõóôÞìáôïò, ìðïñåß üìùò íá ìçí åßíáé áõôüíïìç êáé
íá áöïñÜ ôç ëåéôïõñãßá åíüò äéêôýïõ ìÝóù ôçò óõíåñãáóßáò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí.
Ó÷Þìá 16.10: Ôá ôÝóóåñá ðñüôõðá äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí OSI
Ôï ìïíôÝëï äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí OSI ðñïóäéïñßæåôáé áðü ôÝóóåñá åðéìÝñïõò ðñü-
ôõðá, êáèÝíá áðü ôá ïðïßá áó÷ïëåßôáé ìå ìéá óõãêåêñéìÝíç ðëåõñÜ ôïõ ìïíôÝëïõ
äéá÷åßñéóçò (ó÷Þìá 16.10). Ôá ðñüôõðá áõôÜ åßíáé:
ü Ôï ðñüôõðï áñ÷éôåêôïíéêÞò êáé äïìÞò, ôï ïðïßï ðñïûðïèÝôåé ìéá êáôáíåìç-
ìÝíç äéá÷åßñéóç óå Ýíá äßêôõï ìÝóù ôçò óõíåñãáóßáò áíïéêôþí óõóôçìÜôùí.
Áðïäßäåé óôá ÍÅ åíüò óõóôÞìáôïò äéá÷åßñéóçò ôïõò ñüëïõò ôïõ äéá÷åéñéóôÞ
êáé ôïõ áíôéðñïóþðïõ ìå ôçí ðñïûðüèåóç üôé ôï óýóôçìá ìðïñåß íá áíáëÜâåé
ôéò áñìïäéüôçôåò áõôþí ôùí ñüëùí.
ü Ôï ðñüôõðï äïìÞò ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, ôï ïðïßï ÷ñçóéìïðïéåß
ðñïóáíáôïëéóìÝíåò óôï áíôéêåßìåíï (áíôéêåéìåíïóôñåöåßò) ìåèüäïõò (object-
287
oriented methods) ãéá ôçí áöçñçìÝíç áðåéêüíéóç ôùí ÍÅ ðïõ Ý÷ïõí ó÷Ýóç ìå
ôç äéá÷åßñéóç, ìå áðïôÝëåóìá íá ðñïêýðôïõí áñêåôÝò ðëçñïöïñßåò ãéá ôç
äïìÞ ôçò MIB.
ü Ôï ðñüôõðï ëåéôïõñãßáò äéá÷åßñéóçò, ôï ïðïßï äéáéñåß üëï ôï ðëÝãìá ôçò
äéá÷åßñéóçò óå ðÝíôå ëåéôïõñãéêÝò ðåñéï÷Ýò: äéÜñèñùóçò (configuration), âëÜ-
âçò (fault), áðüäïóçò (performance), ëïãéóôéêÞò äéá÷åßñéóçò (accounting)
êáé áóöÜëåéáò (security).
ü Ôï ðñüôõðï ìåôáöïñÜò ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, ôï ïðïßï âáóßæåôáé
óôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ ôïõ ìïíôÝëïõ áíáöïñÜò OSI êáé êáèïñßæåé ôçí áíôáëëáãÞ
ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò ìåôáîý ôùí åöáñìïãþí äéá÷åßñéóçò ôïõ åðéðÝ-
äïõ åöáñìïãÞò. Ôï óýíïëï ôùí ó÷åôéêþí ëåéôïõñãéþí ðåñéãñÜöåôáé áðü ôçí
õðçñåóßá êïéíÞò äéá÷åßñéóçò ðëçñïöïñéáêþí óôïé÷åßùí (CMISE), ç ïðïßá êá-
èïñßæåôáé áðü äýï ðñüôõðá. Ôï Ýíá åßíáé ôï ðñüôõðï êïéíÞò äéá÷åßñéóçò
ôùí õðçñåóéþí ðëçñïöïñéþí (CMIS: Common Management Information
Service), ôï ïðïßï êáèïñßæåé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñïóöÝñïíôáé óôï ÷ñÞóôç ôçò
CMISE, åíþ ôï Üëëï åßíáé ôï ðñüôõðï CMIP, ôï ïðïßï áöïñÜ ôç ìåôáöïñÜ ôùí
ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, äçëáäÞ ôç ìïñöÞ ôùí ìïíÜäùí äåäïìÝíùí ðñùôï-
êüëëïõ, êáé ôéò ó÷åôéêÝò ì áõôÞ ëåéôïõñãßåò.

Ðñùôüêïëëï áðëÞò äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (SNMP), ðñùôüêïëëï êïéíÞò äéá÷åßñéóçò
ðëçñïöïñéþí (CMIP), äïìÞ ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (SMI), õðçñåóßá êïéíÞò äéá-
÷åßñéóçò ðëçñïöïñéáêþí óôïé÷åßùí (SMISE), ðñüôõðï áñ÷éôåêôïíéêÞò êáé äïìÞò, ðñü-
ôõðï äïìÞò ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, ðñüôõðï ëåéôïõñãßáò äéá÷åßñéóçò, ðñü-
ôõðï ìåôáöïñÜò ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò, ðñüôõðï êïéíÞò äéá÷åßñéóçò ôùí
õðçñåóéþí ðëçñïöüñçóçò.
288
Óôï êåöÜëáéï áõôü ðáñïõóéÜóôçêáí ôï ëïãéóìéêü êáé ôï õëéêü ðïõ ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé áðü ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò (ÄÅÐ). Åéäéêüôåñá, óôï ÌÜèçìá 16.1 ðåñéãñÜ-
öôçêå ï ñüëïò ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí êáé ôùí äéêôõáêþí óõóêåõþí óôç ëåé-
ôïõñãßá êáé óôç äéáóýíäåóç ôùí ÄÅÐ. Ôá ðéï ãíùóôÜ ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá åßíáé ôï
IOS ôçò Cisco Systems êáé ôï ForeThought ôçò Fore Systems.
Óôç óõíÝ÷åéá, óôï ÌÜèçìá 16.2, Ýãéíå ìéá ðñïóðÜèåéá íá êáôáãñáöïýí ïé âáóéêÝò
óõóêåõÝò ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýíôáé óôá ÄÅÐ êáé íá äéåõêñéíéóôåß ãåíéêÜ ï ñüëïò êÜèå
óõóêåõÞò ìå âÜóç ôï ìïíôÝëï áíáöïñÜò OSI. ÅðåéäÞ óôçí ðëåéïíüôçôÜ ôïõò ïé óõ-
óêåõÝò áõôÝò Ý÷ïõí Þäç ðåñéãñáöåß áíáëõôéêÜ óôá ÊåöÜëáéá 9 êáé 13, äüèçêå Ýì-
öáóç óôéò ðñüóèåôåò äõíáôüôçôåò äéáóýíäåóçò ðïõ äéáèÝôïõí ïñéóìÝíåò áðü áõ-
ôÝò êáé áöïñïýí ôá ÄÅÐ. ÔÝôïéåò óõóêåõÝò åßíáé ïé äñïìïëïãçôÝò êáé ïé ìåôáãùãïß,
óôéò ïðïßåò äüèçêå ìåãáëýôåñç âáñýôçôá êáé åéäéêüôåñá üóïí áöïñÜ ôç äïìÞ êáé ôç
ëåéôïõñãßá ôïõò, ôá ðñùôüêïëëá ôá ïðïßá õðïóôçñßæïõí, êáèþò êáé ôïí ôñüðï äñï-
ìïëüãçóçò ôùí ðáêÝôùí ôïõò óôá ÄÅÐ.
Óôï ÌÜèçìá 16.3 åðé÷åéñÞèçêå ìéá ðñïóÝããéóç óôï èÝìá ôçò äéá÷åßñéóçò ôùí ÄÅÐ,
ôï ïðïßï áðïôåëåß Ýíá áðü ôá ðéï ðïëýðëïêá êáé áðáéôçôéêÜ èÝìáôá üóïí áöïñÜ ôçí
åãêáôÜóôáóç êáé ôç ëåéôïõñãßá ôùí äéêôýùí. Ç ðñïóÝããéóç Ýãéíå ìå áðëü êáé óõíï-
ðôéêü ôñüðï, äßíïíôáò Ýìöáóç óôç óêïðéìüôçôá êáé óôéò áñ÷éôåêôïíéêÝò äéá÷åßñéóçò
ôùí äéêôýùí. Åéäéêüôåñá, ç äéá÷åßñéóç ôùí ÄÅÐ áöïñÜ ôç äéáäéêáóßá ôïõ áõôüìáôïõ
åëÝã÷ïõ åíüò óýíèåôïõ äéêôýïõ õðïëïãéóôþí, ìå óêïðü ôçí åëá÷éóôïðïßçóç ôïõ ëåé-
ôïõñãéêïý êüóôïõò óõíôÞñçóçò êáé ôç ìåãéóôïðïßçóç ôçò áðüäïóçò êáé ôçò ðáñá-
ãùãéêüôçôÜò ôïõ. Ôï ìïíôÝëï äéá÷åßñéóçò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé óÞìåñá óôá äßêôõá
åßíáé ôï ìïíôÝëï äéá÷åéñéóôÞ - áíôéðñïóþðïõ (manager - agent model).
Ôá ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò ôùí ÄÅÐ, ôá ïðïßá åîåôÜóôçêáí óôï ÌÜèçìá 16.4,
÷ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí áíôáëëáãÞ ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò ìåôáîý ôïõ äéá÷åéñé-
óôÞ ôïõ äéêôýïõ êáé ôùí äéá÷åéñéæüìåíùí óôïé÷åßùí ôïõ äéêôýïõ. ÐåñéãñÜöôçêáí ôá
äýï åðéêñáôÝóôåñá ìïíôÝëá äéá÷åßñéóçò ôùí ÄÅÐ, ôï SNMP êáé ôï CMIP. Ôï ðñþôï,
ìáæß ìå ôç äïìÞ ôùí ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (SMI) êáé ôç âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åß-
ñéóçò (ÌÉÂ), äéá÷åéñßæåôáé ôá äßêôõá TCP/IP. Ôï äåýôåñï, ìáæß ìå ôï CMISE êáé ôï OSI,
áðïôåëåß ìéá êáëÞ ëýóç ãéá ôç äéá÷åßñéóç ìåãÜëùí åôåñïãåíþí äéêôýùí.
289
ÅñùôÞóåéò
1. Ðïéá åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôïõ ëåéôïõñãéêïý äéêôõáêïý óõóôÞìáôïò;
2. Ðïéåò äõíáôüôçôåò ðáñÝ÷åé ôï äéêôõáêü ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ForeThought;
3. Ðïéåò åßíáé ïé óõóêåõÝò áðü ôéò ïðïßåò áðïôåëåßôáé ï åéäéêüò åîïðëéóìüò åíüò
äéêôýïõ;
4. Ðïéá åßíáé ç ÷ñçóéìüôçôá ôùí ãåöõñþí óå Ýíá ìåãÜëï äßêôõï;
5. Ðïéá åßíáé ôá âÞìáôá äñïìïëüãçóçò ìå ôá ïðïßá ïé äñïìïëïãçôÝò åðéôåëïýí
ôéò ëåéôïõñãßåò ôïõò;
6. Ðïéá åßíáé ç ëåéôïõñãßá åíüò áëãïñßèìïõ äñïìïëüãçóçò;
7. Áðü ðïéá óôïé÷åßá áðïôåëåßôáé ôï ãåíéêü ìïíôÝëï äéá÷åßñéóçò äéêôýùí êáé ðïéá
åßíáé ç ëåéôïõñãéêüôçôá êáèåíüò áðü áõôÜ;
8. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôç âÜóç ðëçñïöïñéþí äéá÷åßñéóçò (MIB);
9. Ðïéåò ëåéôïõñãßåò ðåñéëáìâÜíåé ç ðëáôöüñìá äéá÷åßñéóçò äéêôýùí;
10. Ôé êáèïñßæïõí ôá ðñùôüêïëëá äéá÷åßñéóçò äéêôýùí êáé ðïý ÷ñçóéìïðïéïýíôáé;
11. Ôé ãíùñßæåéò ãéá ôá ðñùôüêïëëá SNMP êáé CMIP;
12. Íá óõãêñßíåéò ôï ìïíôÝëï äéá÷åßñéóçò ôùí äéêôýùí TCP/IP êáé ôï ìïíôÝëï äéá-
÷åßñéóçò ôùí ìåãÜëùí åôåñïãåíþí äéêôýùí OSI.
290

320
Ôïìïò II, Åíïôçôá Å: Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò
ÌÜèçìá 17.6: ÅêðáéäåõôéêÜ äßêôõá

êïñìïý óôçí ÅëëÜäá
17.6.1 Ôï ÅÄÅÔ
Ôï Åèíéêü Äßêôõï ¸ñåõíáò êáé Ôå÷íïëïãßáò (ÅÄÅÔ, http://www.grnet.gr) åßíáé ôï
äßêôõï ðáñï÷Þò õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ ôçò åëëçíéêÞò áêáäçìáúêÞò - åñåõíçôéêÞò
êïéíüôçôáò êáé áðïôåëåß áðïöáóéóôéêü âÞìá óôçí ðïñåßá ôçò ÷þñáò ìáò ðñïò ôçí
êïéíùíßá ôùí ðëçñïöïñéþí.
Ôï ÅÄÅÔ åßíáé Ýíá äßêôõï êïñìïý ðïõ äéáóõíäÝåé üëá ôá ðáíåðéóôçìéáêÜ éäñýìáôá
Ó÷Þìá 17.18: Ôï äßêôõï ôïõ ÅÄÅÔ (ÍïÝìâñéïò 1999)

321
Êåöáëáéï 17: Äéêôõá Åõñåéáò Ðåñéï÷çò óôïí Åëëáäéêï ×ùñï
êáé åñåõíçôéêÜ êÝíôñá ôçò ÷þñáò, êáèþò êáé ôá ôìÞìáôá Ýñåõíáò êáé áíÜðôõîçò
Üëëùí, ìç êåñäïóêïðéêïý ÷áñáêôÞñá ïñãáíéóìþí (ó÷Þìá 17.18). Ç åðéêïéíùíßá ãßíå-
ôáé áîéüðéóôá, ìå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé ìå ôç ÷ñÞóç ôùí ðéï åîåëéãìÝíùí
ôå÷íéêþí, ìå áðïôÝëåóìá íá éêáíïðïéïýíôáé óÞìåñá áðáéôÞóåéò ìåôÜäïóçò óýíèå-
ôùí ìïñöþí ðëçñïöïñßáò (ðïëõìÝóá). Ôï ðëáßóéï áíÜðôõîçò ôïõ äéêôýïõ åßíáé óõì-
âáôü ìå ôï äéåèíÝò Äéáäßêôõï, ìå ôï ïðïßï óõíäÝåôáé ìÝóù ôïõ EUROPAnet ìå ãñáì-
ìÞ 2 Mbps êáé ìÝóù ôïõ TEN-155 (http://www.ten-155.net/) ìå ãñáììÞ ATM 34 Mbps.
Óôá åðüìåíá ÷ñüíéá ôï Äéáäßêôõï ðñïâëÝðåôáé íá äéáäïèåß åõñýôáôá óôç ÷þñá
ìáò êáé åðïìÝíùò ç ëåéôïõñãßá ôïõ ÅÄÅÔ åããõÜôáé íÝåò äõíáôüôçôåò óôá ðáíåðéóôÞ-
ìéá êáé óôá åñåõíçôéêÜ êÝíôñá. Ç áíáâÜèìéóç ôùí äéåèíþí óõíäÝóåùí óôá 34 Mbps,
ìÝóù ôçò óõììåôï÷Þò ôïõ ÅÄÅÔ óå áíôáãùíéóôéêÜ åõñùðáúêÜ ðñïãñÜììáôá êáé óõ-
ãêåêñéìÝíá óôï ÔÅÍ-155 (ó÷Þìá 17.19), èá åðéôñÝøåé ôçí åìöÜíéóç óå ìåãÜëç êëßìá-
êá íÝùí õðçñåóéþí, üðùò åßíáé ãéá ðáñÜäåéãìá ïé õðçñåóßåò ôçëåäéÜóêåøçò
(videoconference). Ç äñáóôçñéïðïßçóç ôùí éäéùôéêþí öïñÝùí ãéá ôçí áíÜðôõîç õðç-
ñåóéþí Äéáäéêôýïõ èá áõîçèåß, äéåõñýíïíôáò ôçí õðÜñ÷ïõóá áãïñÜ. Ç åõñýôåñç
äéÜäïóç ôïõ Äéáäéêôýïõ óôç ÷þñá ìáò èá óõìâÜëåé óôçí åðÝêôáóç ôçò ÷ñÞóçò ôïõ
Ó÷Þìá 17.19: Ï ÷Üñôçò ôïõ TEN-155 óôï ïðïßï åíôÜóóåôáé ôï ÅÄÅÔ (ÍïÝìâñéïò 1999).
322
ãéá åðé÷åéñçìáôéêïýò óêïðïýò êáé óôçí ïëüðëåõñç áîéïðïßçóç ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ
õðÜñ÷ïõí ó áõôü.
Ç äñáóôçñéïðïßçóç ôïõ ÅÄÅÔ óõíïøßæåôáé óôá áêüëïõèá:

ü ÁíáâÜèìéóç ôçò óýíäåóçò ôçò ÷þñáò ìáò ìå ôï Äéáäßêôõï.
ü ÅîáóöÜëéóç õøçëïý åðéðÝäïõ õðçñåóéþí äéêôýïõ ãéá ôá áêáäçìáúêÜ êáé ôá
åñåõíçôéêÜ éäñýìáôá.
ü Äçìéïõñãßá ðñïûðïèÝóåùí ãéá ôç óõììåôï÷Þ ôçò ÷þñáò óå åõñùðáúêÝò ðñù-
ôïâïõëßåò ðïõ ïäçãïýí óôçí êïéíùíßá ôùí ðëçñïöïñéþí.
ü Åíßó÷õóç ôïõ ñüëïõ ôçò ÷þñáò ìáò óôá ÂáëêÜíéá êáé óôçí åõñýôåñç ðåñéï÷Þ.
17.6.2 Ðáíåðéóôçìéáêü Äéáäßêôõï GUnet

Ôï GUnet (http://www.gunet.gr) åßíáé Ýíá äßêôõï ðñüóâáóçò êáé õðçñåóéþí êïñìïý
ãéá ôçí åêðáßäåõóç. Aðïôåëåßôáé áðü ôïõò êüìâïõò ðñüóâáóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
üëùí ôùí éäñõìÜôùí ôçò ÔñéôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò ôçò ÷þñáò (18 AEI êáé 14 ÔÅÉ)
Ó÷Þìá 17.20: Ç ôïðïëïãßá êïñìïý ôïõ ÅÄÅÔ óôçí ïðïßá öáßíåôáé ç äéáóýíäåóç ôùí
áêáäçìáúêþí éäñõìÜôùí (õðïãñáììéóìÝíåò óõìâïëéêÝò ïíïìáóßåò) ôïõ GUnet (ÍïÝìâñéïò 1999).
323
êáé ðáñÝ÷åé ó áõôÜ ôçí áðáéôïýìåíç õðïäïìÞ ãéá ôçí áíÜðôõîç ðñïçãìÝíùí õðçñå-
óéþí ôçëåìáôéêÞò (ó÷Þìá 17.20). Ç õëïðïßçóÞ ôïõ áíáâÜèìéóå êáé åðåîÝôåéíå ôç äõ-
íáôüôçôá äéáóýíäåóçò üëùí ôùí åêðáéäåõôéêþí éäñõìÜôùí ìå ðïëõìÝóá, êáèþò êáé
ôç äõíáôüôçôá Üìåóçò äéåèíïýò åðéêïéíùíßáò ìå ôï Äéáäßêôõï.
Ôï ðáíåðéóôçìéáêü äßêôõï GUnet óôï÷åýåé óôç äéáóýíäåóç ôùí åêðáéäåõôéêþí éäñõ-
ìÜôùí ðïõ óõììåôÝ÷ïõí ó áõôü, óõíôïíßæåôáé áðü ôï ÐáíåðéóôÞìéï Áèçíþí êáé õëï-
ðïéåßôáé ìÝóù ôïõ ðñïãñÜììáôïò ÅÐÅÁÅÊ (Åðé÷åéñçóéáêü Ðñüãñáììá Åêðáßäåõóçò
êáé Áñ÷éêÞò ÅðáããåëìáôéêÞò ÊáôÜñôéóçò), ôï ïðïßï åßíáé åíôáãìÝíï óôï Â´ Êïéíïôéêü
Ðëáßóéï ÓôÞñéîçò ìå ÷ñïíéêÞ äéÜñêåéá ôñéþí åôþí (1/97-12/99). Ç äéáóýíäåóç ôùí
ôïðéêþí äéêôýùí õøçëþí åðéäüóåùí ôùí éäñõìÜôùí ôçò ÔñéôïâÜèìéáò Åêðáßäåõóçò
áðïôåëåß áíáãêáßá ðñïûðüèåóç, þóôå ç ÅëëÜäá íá óõììåôÜó÷åé ìå ôéò äéêÝò ôçò
äõíÜìåéò óôç íÝá (çëåêôñïíéêÞ) ïéêïíïìßá ðïõ äéáìïñöþíåôáé óôçí êïéíùíßá ôùí ðëç-
ñïöïñéþí ôçò Å.Å. ÓÞìåñá, ìå ôçí ïëïêëÞñùóÞ ôïõ, ôï ðáíåðéóôçìéáêü Äéáäßêôõï
åîõðçñåôåß ôéò åðåßãïõóåò áíÜãêåò ôçò áêáäçìáúêÞò êïéíüôçôáò ãéá õðïóôÞñéîç íÝùí
õðçñåóéþí ôçëåìáôéêÞò. Ðéï áíáëõôéêÜ, ôï GUnet:
ü ÐáñÝ÷åé óå üëá ôá åêðáéäåõôéêÜ éäñýìáôá ôç äõíáôüôçôá ôá÷ýôáôçò óýíäå-
óçò ìå ôï Äéáäßêôõï, åîáóöáëßæïíôáò óå ðñïðôõ÷éáêïýò êáé ìåôáðôõ÷éáêïýò
öïéôçôÝò, êáèþò êáé óôá ìÝëç ôïõ äéäáêôéêïý êáé åñåõíçôéêïý ðñïóùðéêïý
ôùí ÁÅÉ ôçí áðñüóêïðôç ðñüóâáóÞ ôïõò óôéò ðáãêüóìéåò ðçãÝò ðëçñïöü-
ñçóçò.
ü Áíáâáèìßæåé ñéæéêÜ ôç ìåèïäïëïãßá ôùí ðñïðôõ÷éáêþí óðïõäþí åéóÜãïíôáò
íÝåò äñÜóåéò êáé åöáñìïãÝò ôçëåìáôéêÞò, üðùò åßíáé ç ôå÷íïëïãßá ðïëõìÝ-
óùí, ç åêðáßäåõóç áðü áðüóôáóç êôë.
ü ÓõìâÜëëåé äñáóôéêÜ óôçí ïëïêëçñùìÝíç Ýíôáîç ôùí åðéìÝñïõò ôçëåðéêïéíù-
íéáêþí õðïäïìþí ôùí åêðáéäåõôéêþí éäñõìÜôùí óå êïéíü äßêôõï, õëïðïéþ-
íôáò ðñïãñáììáôéóìÝíåò áíáâáèìßóåéò êáé åðåêôÜóåéò.
ü Äéåõêïëýíåé ôç óõíåñãáóßá ìåôáîý ôùí éäñõìÜôùí óå åðßðåäï ìåôáðôõ÷éá-
êþí óðïõäþí êáé åñåõíçôéêþí ðñïãñáììÜôùí. Ôï áêáäçìáúêü Äéáäßêôõï åíé-
ó÷ýåé ôéò åñåõíçôéêÝò óõíåñãáóßåò ìåôáîý ôïõ äéÜóðáñôïõ åðéóôçìïíéêïý
äõíáìéêïý óå åèíéêü êáé óå êïéíïôéêü åðßðåäï.
ü Åîõðçñåôåß ôçí ðñáêôéêÞ Üóêçóç ôùí ðñïðôõ÷éáêþí öïéôçôþí óå ôå÷íïëï-
ãßåò áé÷ìÞò êáé åìðëïõôßæåé ôá ðñïãñÜììáôá óõìðëçñùìáôéêÞò åêðáßäåõóçò
ìå ôçí áíÜðôõîç íÝùí åöáñìïãþí ðëçñïöïñéêÞò.
ü Õðïóôçñßæåé ôéò õðçñåóßåò åðéêïéíùíßáò ôùí âéâëéïèçêþí ôùí åêðáéäåõôéêþí
êáé åñåõíçôéêþí éäñõìÜôùí êáé ôùí ãñáöåßùí äéáóýíäåóçò.
ü Äçìéïõñãåß ìéá ðñïçãìÝíç ôå÷íïëïãéêÞ âÜóç ðñïêåéìÝíïõ íá åéóá÷èïýí ïìáëÜ
ïé äéêôõáêÝò õðçñåóßåò êáé åöáñìïãÝò ôçëåìáôéêÞò óôç ÄåõôåñïâÜèìéá Åê-
ðáßäåõóç.
ü ÐáñÝ÷åé äõíáôüôçôá åðÝêôáóçò ôçò óõíåñãáóßáò ìåôáîý ðáíåðéóôçìéáêþí
éäñõìÜôùí óôçí åõñýôåñç ãåùãñáöéêÞ ðåñéï÷Þ (ðáíåðéóôÞìéá Êýðñïõ, Âáë-
êáíßùí, ðáñåõîåßíéùí ÷ùñþí).
Ïé ôñüðïé ìå ôïõò ïðïßïõò áîéïðïéåßôáé ç ëåéôïõñãßá ôïõ GUnet ðñïêåéìÝíïõ íá
324
åðéôåõ÷èïýí ïé óôü÷ïé ôïõ Â´ Êïéíïôéêïý Ðëáéóßïõ ÓôÞñéîçò ôçò Å.Å. åßíáé ïé åîÞò:
ü ¢ìåóç ðëçñïöüñçóç êáé çëåêôñïíéêÞ åíçìÝñùóç áðü äéåèíåßò äéêôõáêÝò ðç-
ãÝò ðëçñïöüñçóçò (ð.÷. ðáãêüóìéïò éóôüò, âÜóåéò äåäïìÝíùí êôë.).
ü Äõíáôüôçôåò åêðáßäåõóçò áðü áðüóôáóç, ôçëååñãáóßáò êôë.
ü Äéåõêüëõíóç ôùí óðïõäþí êáé ôçò ðñáêôéêÞò Üóêçóçò ôùí ðñïðôõ÷éáêþí
öïéôçôþí.
ü Åíßó÷õóç ôùí åñåõíçôéêþí äñáóôçñéïôÞôùí ôùí éäñõìÜôùí.
ü Óõíåñãáóßá êáé åðéêïéíùíßá ìåôáîý ôùí éäñõìÜôùí óå åðßðåäï ìåôáðôõ÷éá-
êþí óðïõäþí.
ü ÐñïóöïñÜ õðçñåóéþí äéáóýíäåóçò ôùí âéâëéïèçêþí ôùí åêðáéäåõôéêþí êáé
åñåõíçôéêþí éäñõìÜôùí.
ü ÅêìåôÜëëåõóç ôùí äõíáôïôÞôùí ôïõ õðÜñ÷ïíôïò åîïðëéóìïý ôùí éäñõìÜôùí.
ü ¿èçóç óôçí áíÜðôõîç íÝùí åöáñìïãþí ðëçñïöïñéêÞò, ìå Ýìöáóç óå åöáñ-
ìïãÝò ðïëõìÝóùí êáé óôç ÷ñÞóç âßíôåï.
ü Áðüêôçóç ôå÷íïãíùóßáò óå íÝåò êáé ñáãäáßá áíáðôõóóüìåíåò ôå÷íïëïãßåò.
ü Åðéêïéíùíßá ìå åõñùðáúêÜ ÁÅÉ êáé ðñüóâáóç óå õðçñåóßåò ôçò ÅõñùðáúêÞò
¸íùóçò.
Åéäéêüôåñá óôï ÷þñï ôçò ãåíéêÞò åêðáßäåõóçò, ç ýðáñîç åíüò ëåéôïõñãéêÜ êáé ôå-
÷íïëïãéêÜ ðñïçãìÝíïõ åêðáéäåõôéêïý äéêôýïõ êïñìïý, üðùò åßíáé ôïõ GUnet, ðñï-
óöÝñåé:
ü Äõíáôüôçôá áëëáãÞò ôïõ ôñüðïõ äéäáóêáëßáò êáé ôùí ðáñáäïóéáêþí ìåèü-
äùí ìÜèçóçò.
ü Äõíáôüôçôá ÷ñÞóçò ôïõ Äéáäéêôýïõ êáé ôçò ôçëååêðáßäåõóçò ùò åñãáëåßùí
ìÜèçóçò ãéá ôçí åêðáéäåõôéêÞ êïéíüôçôá (ìáèçôÝò êáé êáèçãçôÝò).
ü Äõíáôüôçôá åðéìüñöùóçò, ìÝóù ôçò ôçëååêðáßäåõóçò, ôùí åêðáéäåõôéêþí ôçò
ãåíéêÞò åêðáßäåõóçò.
ü Ðñüóâáóç óå Üëëåò åêðáéäåõôéêÝò ìïíÜäåò êáé âéâëéïèÞêåò.
ü Äõíáôüôçôá ðñüóâáóçò óôï äéïéêçôéêü ìç÷áíéóìü ôïõ Õðïõñãåßïõ Ðáéäåßáò.
ü Äõíáôüôçôá ãñÞãïñçò äéåêðåñáßùóçò ôïõ äéïéêçôéêïý Ýñãïõ ôùí ó÷ïëåßùí
óôçí åðéêïéíùíßá ôïõò ìå ôï Õðïõñãåßï Ðáéäåßáò.

Åèíéêü Äßêôõï ¸ñåõíáò êáé Ôå÷íïëïãßáò (ÅÄÅÔ), GUnet.
325
Óôá ðñþôá óôÜäéá áíÜðôõîçò ôùí õðïëïãéóôþí ìéá âáóéêÞ áðáßôçóç ôùí ÷ñçóôþí
ôùí äéÜöïñùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí Þôáí ç áðåõèåßáò óýíäåóç ôïõ õðïëïãé-
óôÞ ôïõò ìå Ýíáí Üëëï, Ýôóé þóôå íá ìðïñïýí íá åêìåôáëëåýïíôáé êáé ôá äýï õðïëï-
ãéóôéêÜ ðåñéâÜëëïíôá.
Ïé ðñþôåò äéáôÜîåéò ðïõ äçìéïõñãÞèçêáí Þôáí áõôÝò ðïõ åðÝôñåðáí ôç ÷ñÞóç ôïõ
äçìüóéïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ (PSTN) ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìåôá-
îý äýï õðïëïãéóôþí. ¼ìùò ç ÷áìçëÞ ðïéüôçôá êáé ç Ýëëåéøç áîéïðéóôßáò ôùí óõíäÝ-
óåùí ìÝóù ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ áíÜãêáóáí ðïëëÝò åðé÷åéñÞóåéò íá æçôÞóïõí êÜ-
ðïéåò ìüíéìåò óõíäÝóåéò ãéá ôçí åðéêïéíùíßá ôùí õðïëïãéóôþí ôïõò. Ç áíÜãêç áõôÞ
éêáíïðïéÞèçêå ìå ôçí ðáñï÷Þ ìéóèùìÝíùí ãñáììþí.
Óôïí åëëáäéêü ÷þñï ï ÏÔÅ, åêôüò áðü ôçí ðáñï÷Þ ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý
äéêôýïõ êáé ôùí ìéóèùìÝíùí ãñáììþí, äçìéïýñãçóå êáé ôï äçìüóéï äßêôõï ìåôáãù-
ãÞò äåäïìÝíùí HellasPac ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïóöÝñåé áîéüðéóôç åðéêïéíùíßá ìåôáîý
ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí. Åðßóçò ï ÏÔÅ ëåéôïõñãåß ìéá ðëÞñùò øçöéáêÞ õðç-
ñåóßá åðéêïéíùíßáò äåäïìÝíùí êáé öùíÞò, ôç HellasCom, ìÝóù ôçò ïðïßáò ìðïñïýí
íá õðïóôçñé÷èïýí ïé ðéï ðñüóöáôåò åöáñìïãÝò ðïõ áðáéôïýí õøçëÞ ðïéüôçôá åðé-
êïéíùíßáò, áîéïðéóôßá, áóöÜëåéá êáé õøçëüôåñïõò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
¸íá áêüìç ÄÅÐ ðïõ äçìéïõñãÞèçêå áðü ôïí ÏÔÅ åßíáé ôï EuroISDN, ôï ïðïßï ðá-
ñÝ÷åé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ üëåò ôéò õðçñåóßåò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï ðñüôõðï ôïõ
ISDN. Ôï ôåëåõôáßï êáé ðéï åîåëéãìÝíï áðü ðëåõñÜò ôå÷íïëïãßáò ÄÅÐ åßíáé ôï äçìü-
óéï ÁÔÌ, ôï ïðïßï, üðùò åßíáé öáíåñü, õëïðïéåß ôï ðñüôõðï ÁÔÌ êáé ôéò õðçñåóßåò
ðïõ ðñïäéáãñÜöïíôáé ó áõôü.
Åêôüò áðü ôá äçìüóéá äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí, óôç ÅëëÜäá Ý÷ïõí áíáðôõ÷èåß êáé
áíÜëïãá éäéùôéêÜ äßêôõá. Ôá ðåñéóóüôåñá áðü áõôÜ áíÞêïõí óôéò Åôáéñåßåò Ðáñï÷Þò
Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ (ÅÐÕÄ Þ ISPs), äçëáäÞ óå åôáéñåßåò ðïõ ðñïóöÝñïõí óôïõò
÷ñÞóôåò ôïõò ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï êáé óôéò õðçñåóßåò ôïõ. ÌåñéêÝò áðü ôéò ðéï
ãíùóôÝò ÅÐÕÄ óôçí ÅëëÜäá åßíáé ïé FORTHnet, ÏÔÅnet, CompuLink êáé Hellas on Line.
Áò óçìåéùèåß üôé ôá ðïéïôéêÜ êáé ôá ðïóïôéêÜ êñéôÞñéá ãéá ôçí áîéïëüãçóç ôùí ÅÐÕÄ
ðïéêßëëïõí, êáèþò ðïëëÝò öïñÝò ç áîéïëüãçóç óõíäÝåôáé ìå ôéò áíÜãêåò êÜèå ÷ñÞóôç.
Åêôüò áðü ôéò ÅÐÕÄ, óôçí ÅëëÜäá äñáóôçñéïðïéïýíôáé êáé öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõá-
êþí åãêáôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí. Ïé öïñåßò áõôïß åßíáé óõíÞèùò åôáéñåßåò ðïõ
óôéò ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò ðñïóöÝñïõí óôéò ÅÐÕÄ ôçí åðßãåéá, õðÝñãåéá êáé
õðïèáëÜóóéá ôçëåðéêïéíùíéáêÞ õðïäïìÞ ôïõò ðñïêåéìÝíïõ áõôÝò íá ôç ÷ñçóéìïðïéÞ-
óïõí ãéá ôç ìåôÜäïóç ôùí äåäïìÝíùí ôïõò.
ÔÝëïò, óôçí ÅëëÜäá ëåéôïõñãïýí äýï åêðáéäåõôéêÜ äßêôõá êïñìïý, ôï Åèíéêü Äß-
êôõï ¸ñåõíáò êáé Ôå÷íïëïãßáò (ÅÄÅÔ) êáé ôï ðáíåðéóôçìéáêü Äéáäßêôõï GUnet. Ôï
ÅÄÅÔ äéáóõíäÝåé ôá ðáíåðéóôÞìéá, ôá åñåõíçôéêÜ êÝíôñá, êáèþò êáé ôìÞìáôá Ýñåõ-
íáò êáé áíÜðôõîçò Üëëùí ïñãáíéóìþí ôçò ÷þñáò, ìå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò
êáé áîéïðéóôßá. Ôï GUnet åßíáé Ýíá äßêôõï ðñüóâáóçò êáé õðçñåóéþí êïñìïý ãéá ôçí
åêðáßäåõóç óôçí ÅëëÜäá. Aðïôåëåßôáé áðü êüìâïõò ðñüóâáóçò ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
üëùí ôùí AEI êáé ÔÅÉ ôçò ÷þñáò êáé ðáñÝ÷åé ôçí áðáéôïýìåíç õðïäïìÞ ãéá ôçí áíÜ-
ðôõîç ðñïçãìÝíùí õðçñåóéþí ôçëåìáôéêÞò ìå õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
326
ÅñùôÞóåéò
1. Íá áíáöÝñåéò óõíïðôéêÜ ðïéá äçìüóéá äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí õðÜñ÷ïõí
óôç ÷þñá ìáò êáé ðïéåò åßíáé ïé âáóéêÝò ëåéôïõñãßåò êáèåíüò áðü áõôÜ.
2. Ôé áðáéôåßôáé ãéá ôçí åðéêïéíùíßá äýï õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí ìÝóù ôïõ
åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ áðü Üðïøç åîïðëéóìïý êáé ðñïãñáììÜôùí;
3. Óå ðïéåò êáôçãïñßåò ÷ñçóôþí áðåõèýíïíôáé ïé ìéóèùìÝíåò ãñáììÝò;
4. Íá ðåñéãñÜøåéò ôç äïìÞ ôçò äéåýèõíóçò äéêôýïõ ôïõ ÷ñÞóôç óôï HellasPac.
5. Ðïéåò åßíáé ïé íÝåò õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷ïíôáé áðü ôï EuroISDN;
6. Ðïéá åßíáé ôá äýï åðßðåäá éåñáñ÷ßáò óôï äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ;
7. Ðþò äñáóôçñéïðïéïýíôáé ïé ÅÐÕÄ êáé ðþò ïé öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêá-
ôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí;
8. Ðïéá åßíáé ôá ðïóïôéêÜ êáé ðïéïôéêÜ êñéôÞñéá âÜóåé ôùí ïðïßùí ìðïñïýí íá áîéï-
ëïãçèïýí ïé ÅÐÕÄ;
9. Ðïéá åßíáé êáé ôé óêïðïýò åîõðçñåôïýí ôá åêðáéäåõôéêÜ äßêôõá êïñìïý óôçí
ÅëëÜäá;
291
ÊåöÜëáéï 17
Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò óôïí åëëá-
äéêü ÷þñï
ÌÜèçìá 17.1: ÉóôïñéêÞ åîÝëéîç

ÌÜèçìá 17.2: Ôï ôçëåöùíéêü äßêôõï
ÌÜèçìá 17.3: HellasPac I êáé II, HellasCom
ÌÜèçìá 17.4: Äçìüóéá äßêôõá äåäïìÝíùí EuroISDN, ATM
ÌÜèçìá 17.5: ÉäéùôéêÜ äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí
ÌÜèçìá 17.6: ÅêðáéäåõôéêÜ äßêôõá êïñìïý óôçí ÅëëÜäá
ÅñùôÞóåéò
Béâëéïãñáößá
ÃëùóóÜñéï
292
ÊåöÜëáéï 17: Äßêôõá åõñåßáò ðåñéï-

÷Þò óôïí åëëáäéêü ÷þñï
Óêïðüò
Óôü÷ïò ôïõ Êåöáëáßïõ 17 åßíáé íá ãíùñßóåé ï ìáèçôÞò ôá äßêôõá åõñåßáò ðåñéï÷Þò
(ÄÅÐ) ðïõ ëåéôïõñãïýí óôïí åëëáäéêü ÷þñï, êáèþò êáé ôç äéÜêñéóç ðïõ ãßíåôáé óå
äçìüóéá, éäéùôéêÜ êáé åêðáéäåõôéêÜ. Åðßóçò ôï êåöÜëáéï áõôü óôï÷åýåé óôï íá åîïé-
êåéþóåé ôï ìáèçôÞ ìå ôç äïìÞ êáé ôçí áñ÷éôåêôïíéêÞ êÜèå äéêôýïõ, ôá ðñüôõðá êáé ôïí
åîïðëéóìü ðïõ ÷ñçóéìïðïéåß êáé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ.
ü Íá ãíùñßæåé ôï ëüãï äçìéïõñãßáò êáé ëåéôïõñãßáò ôùí ÄÅÐ óôçí ÅëëÜäá.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôïí åéäéêü åîïðëéóìü ðïõ ÷ñçóéìïðïéïýí ôá ÄÅÐ êáé íá êáôá-
íïåß ôç ëåéôïõñãßá ôïõò.
ü Íá äéáêñßíåé ôï ñüëï ôùí äéÜöïñùí ôýðùí ÄÅÐ ðïõ ëåéôïõñãïýí óôçí ÅëëÜ-
äá.
ü Íá êáôáíïåß ôïõò äéáöïñåôéêïýò ôñüðïõò ðñüóâáóçò óôá äéÜöïñá ÄÅÐ.
ü Íá áíáãíùñßæåé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ìðïñïýí íá ðñïóöÝñïõí ôá ÄÅÐ, áíÜëï-
ãá ìå ôçí õðïäïìÞ ðïõ äéáèÝôïõí.
1. Ãíùñßæåéò üôé ôá ÄÅÐ áðïôåëïýí ôç âÜóç ôïõ Äéáäéêôýïõ;
2. Ãíùñßæåéò üôé ïé ðåñéóóüôåñïé áðü åìÜò ÷ñçóéìïðïéïýìå êÜðïéï ÄÅÐ ó÷åäüí
êÜèå ìÝñá;
293
ÌÜèçìá 17.1: ÉóôïñéêÞ åîÝëéîç
Áðü ôá ðñþôá óôÜäéá ôçò ôå÷íïëïãéêÞò åîÝëéîçò ôùí õðïëïãéóôþí Ýãéíå öáíåñü üôé
ç äéáóýíäåóÞ ôïõò èá Ýðñåðå, óå ðñþôç öÜóç, íá åêìåôáëëåõôåß ôçí õðÜñ÷ïõóá
ôå÷íïãíùóßá êáé õðïäïìÞ óôï ÷þñï ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí. ¸ôóé ôï åíäéáöÝñïí óôñÜ-
öçêå óôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ, ôï ïðïßï ðáñåß÷å Þäç ïñéóìÝíåò
ìïñöÝò åðéêïéíùíßáò óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ. Áõôü åß÷å ùò áðïôÝëåóìá ïé äéÜöïñåò ôç-
ëåöùíéêÝò åôáéñåßåò íá ðñïùèÞóïõí óôçí áãïñÜ êáôÜëëçëåò äéáôÜîåéò ðïõ íá åðé-
ôñÝðïõí ôç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ äçìüóéïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ (PSTN:
Public Switched Telephone Network) ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìåôáîý äýï õðïëï-
ãéóôþí. Ç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ ìå áíÜëïãç ÷ñÝùóç ôåëþí ìüíï
êáôÜ ôç äéÜñêåéá ôçò åðéêïéíùíßáò Ýêáíå êáé óõíå÷ßæåé íá êÜíåé áñêåôÜ äçìïöéëÞ
áõôÞ ôç ìïñöÞ åðéêïéíùíßáò, éäéáßôåñá ãéá ôéò ðåñéðôþóåéò ôùí ÷ñçóôþí ðïõ èÝëïõí
íá Ý÷ïõí äõíáôüôçôá åðéêïéíùíßáò óå ðåñéïäéêÞ âÜóç êáé ìå ÷áìçëïýò ñõèìïýò ìå-
ôÜäïóçò.
Ùóôüóï ç ÷áìçëÞ ðïéüôçôá êáé ç Ýëëåéøç áîéïðéóôßáò ôùí óõíäÝóåùí ìÝóù ôçëå-
öùíéêïý äéêôýïõ áíÜãêáóáí ðïëëÝò åðé÷åéñÞóåéò êáé ïñãáíéóìïýò íá æçôÞóïõí ìü-
íéìåò óõíäÝóåéò ãéá ôçí åðéêïéíùíßá ôùí õðïëïãéóôþí ôïõò. Åéäéêüôåñá óôçí ÅëëÜäá,
ç áíÜãêç áõôÞ Ýãéíå ðïëý ãñÞãïñá áéóèçôÞ, üìùò êáëýöèçêå ìå ðïëý ðéï áñãïýò
ñõèìïýò áðü ü,ôé óôï åîùôåñéêü, ìå ðñþôï âÞìá ôç äéÜèåóç áðü ôïí ÏÔÅ (http://
www.ote.gr) ìéóèùìÝíùí Þ ìüíéìùí ãñáììþí (leased lines) åðéêïéíùíßáò. Ïé ãñáììÝò
áõôÝò äéáèÝôïõí üëá ôá áðáñáßôçôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ, ãéá íá ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß
óùóôÜ ç óýíäåóç áíÜìåóá óôá äýï óõóôÞìáôá.
Ôüóï ç ëýóç ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ üóï êáé ÷ñÞóç ìüíéìùí óõíäÝ-
óåùí óôçñßæïíôáé óôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò êõêëþìáôïò (circuit switched), êáôÜ
ôçí ïðïßá ç ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò äéáôßèåôáé áðïêëåéóôéêÜ ãéá ôç óýíäåóç äýï ìüíï
óõóôçìÜôùí. Ç ôå÷íéêÞ üìùò áõôÞ åßíáé áóýìöïñç, áöïý ìå ôç ìüíéìç äÝóìåõóç ôçò
ãñáììÞò åðéêïéíùíßáò ðñïêáëåßôáé óðáôÜëç ôçò äéáèÝóéìçò ÷ùñçôéêüôçôáò. ¸ôóé
Üñ÷éóå íá ÷ñçóéìïðïéåßôáé ç ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôïõ (packet switching), êáôÜ
ôçí ïðïßá ç öõóéêÞ ãñáììÞ äéáôßèåôáé ãéá ðåñéóóüôåñåò áðü ìßá óõíäÝóåéò, ìå áðï-
ôÝëåóìá ôçí êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôçò õðÜñ÷ïõóáò ôçëåðéêïéíùíéáêÞò õðïäïìÞò. Ç
äõíáôüôçôá áõôÞ ïäÞãçóå óôç äçìéïõñãßá éäéùôéêþí äéêôýùí ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí,
ôá ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýí êõñßùò ìåãÜëåò åðé÷åéñÞóåéò êÜíïíôáò ÷ñÞóç ôùí ìéóèùìÝ-
íùí êõêëùìÜôùí ðïõ ôïõò äéáèÝôïõí ïé ìåãÜëïé ôçëåðéêïéíùíéáêïß ïñãáíéóìïß. Åðß-
óçò ïäÞãçóå óôç äçìéïõñãßá äçìüóéùí äéêôýùí äåäïìÝíùí, ôá ïðïßá ëåéôïõñãïýí
õðü ôçí åðïðôåßá ôùí ôçëåðéêïéíùíéáêþí ïñãáíéóìþí ðñïóöÝñïíôáò õðçñåóßåò äéá-
óýíäåóçò.
294
Óôçí ÅëëÜäá ï ÏÔÅ, ìåôÜ áðü êáèõóôåñÞóåéò êáé ðáëéíùäßåò, äçìéïýñãçóå ôï äç-
ìüóéï äßêôõï ìåôáãùãÞò äåäïìÝíùí HellasPac É êáé ÉÉ (http://www.ote-shop.gr/
p_tilep3.htm), ìÝóù ôïõ ïðïßïõ ïé äéÜöïñïé ÷ñÞóôåò åíôüò Þ åêôüò ôçò åëëçíéêÞò
åðéêñÜôåéáò ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìåôáîý ôïõò. Ï ÷ñÞóôçò ðñÝðåé íá óõíäåèåß,
åßôå ìÝóù ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ åßôå ìÝóù ìüíéìçò óýíäåóçò, ìå ôï
HellasPac êáé áðü åêåß ìå äñïìïëüãçóç ôçò êëÞóçò ôïõ ìå ôï ÷ñÞóôç ðïõ åðéèõìåß.
Ìå ôïí ôñüðï áõôü êÜèå ÷ñÞóôçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ìç ÷ñçóéìïðïéåß áðïêëåéóôé-
êÜ ôéò öõóéêÝò ãñáììÝò ìå ôéò ïðïßåò ãßíåôáé ç ôåëéêÞ ôïõ óýíäåóç, áëëÜ íá ôéò ìïé-
ñÜæåôáé ìå Üëëïõò ÷ñÞóôåò. Ç ÷ñÝùóç ãßíåôáé ðëÝïí ìå âÜóç ôïí üãêï ôùí äéáêéíïý-
ìåíùí ðëçñïöïñéþí êáé ìå êÜðïéï ðÜãéï ôÝëïò ãéá ôç ÷ñÞóç ôïõ äéêôýïõ, ôï ïðïßï
åßíáé áíåîÜñôçôï áðü ôç ãåùãñáöéêÞ èÝóç ôùí óõíäåüìåíùí õðïëïãéóôþí.
Ç ëåéôïõñãßá ôïõ HellasPac É áðü ôïí ÏÔÅ äçìéïýñãçóå ôéò ðñïûðïèÝóåéò ãéá íá áíá-
ðôõ÷èïýí äéÜöïñåò åöáñìïãÝò, ïé ïðïßåò ðñïóöÝñïíôáé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ Hellas Pack,
åöüóïí âÝâáéá Ý÷ïõí äõíáôüôçôá ðñüóâáóçò ó áõôü. ¼ìùò, ãéá íá ìðïñÝóåé êÜðïéïò
÷ñÞóôçò íá óõíäåèåß ìå ôï HellasPac É, áðáéôåßôáé åéäéêüò åîïðëéóìüò, ðïõ åßíáé óõíÞ-
èùò áêñéâüò. Ôï äßêôõï HellasPac ÉÉ, ðïõ áðïôåëåß åîÝëéîç ôïõ HellasPac É, ðáñÝ÷åé
íÝåò, âåëôéùìÝíåò êáé ðéï äçìïöéëåßò õðçñåóßåò. ÔÝëïò, óçìåéþíåôáé üôé, ðñïêåéìÝ-
íïõ íá ãßíåé ðñïóéôÞ ç äéáêßíçóç ôùí ðëçñïöïñéþí êáé áðü ÷ñÞóôåò ðïõ äåí åßíáé
åîïéêåéùìÝíïé ìå ôçí ðëçñïöïñéêÞ, äçìéïõñãÞèçêáí áðü ôïí ÏÔÅ åéäéêÝò õðçñåóßåò
ðáñï÷Þò ðëçñïöïñéþí ãéá äéÜöïñá èÝìáôá ôá ïðïßá åíäéáöÝñïõí ôï åõñý êïéíü.
Ï ÏÔÅ äçìéïýñãçóå åðßóçò, ó÷åôéêÜ ðñüóöáôá, Ýíá ðëÞñùò øçöéáêü äßêôõï åðé-
êïéíùíßáò öùíÞò êáé äåäïìÝíùí, ôï HellasCom (http://www.ote-shop.gr/p_tilep4.htm),
ìÝóù ôïõ ïðïßïõ ìðïñïýí íá õðïóôçñé÷èïýí íÝåò õðçñåóßåò êáé åöáñìïãÝò ðïõ
áðáéôïýí õøçëÞ ðïéüôçôá åðéêïéíùíßáò, áîéïðéóôßá, áóöÜëåéá êáé ìåãáëýôåñïõò ñõè-
ìïýò ìåôÜäïóçò. ÔÝôïéåò åöáñìïãÝò åßíáé óõíÞèùò ôá ðïëõìÝóá (multimedia) óôá
ïðïßá õðÜñ÷åé áíÜãêç ãéá ôáõôü÷ñïíç ìåôÜäïóç ðïëëþí ôýðùí ðëçñïöïñßáò, üðùò
öùíÞò, äåäïìÝíùí, åéêüíáò, âßíôåï, êéíïýìåíçò åéêüíáò êôë. Þ Üëëåò ðéï áðáéôçôé-
êÝò õðçñåóßåò êáé åöáñìïãÝò.
¸íá áêüìç ÄÅÐ ðïõ äçìéïõñãÞèçêå áðü ôïí ÏÔÅ åßíáé ôï EuroISDN, ôï ïðïßï ðñï-
óöÝñåé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ üëåò ôéò õðçñåóßåò ðïõ áíáöÝñïíôáé óôï ðñüôõðï ôïõ
ISDN. Ôï äßêôõï áõôü áíáðôýóóåôáé óõíå÷þò êáé ãßíåôáé üëï êáé ðéï áíôáãùíéóôéêü
üóïí áöïñÜ ôç ó÷Ýóç áðüäïóçò äéêôýïõ - ôåëþí åðéêïéíùíßáò. ¼óï ç ó÷Ýóç áõôÞ
êëßíåé ðñïò üöåëïò ôùí ÷ñçóôþí, ïé õðçñåóßåò ôïõ EuroISDN èá ãßíïíôáé ïëïÝíá êáé
ðåñéóóüôåñï ðéï ðñïóéôÝò ü÷é ìüíï óå åðé÷åéñÞóåéò áëëÜ êáé óå áðëïýò ÷ñÞóôåò ôïõ
Äéáäéêôýïõ. ÔÝëïò, ôï ðéï åîåëéãìÝíï áðü ðëåõñÜò ôå÷íïëïãßáò äçìüóéï äßêôõï åõ-
ñåßáò ðåñéï÷Þò åßíáé ôï ÁÔÌ, ôï ïðïßï, üðùò åßíáé öáíåñü, õëïðïéåß ôï ðñüôõðï ÁÔÌ
êáé äéáèÝôåé ôéò õðçñåóßåò ðïõ ðñïäéáãñÜöïíôáé ó áõôü.
Óôçí ÅëëÜäá ôá éäéùôéêÜ äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí ðñïóöÝñïõí Þ ìåôáðùëïýí
õðçñåóßåò ðáñüìïéåò ìå áõôÝò ôùí äçìüóéùí äéêôýùí. Ç êõñéüôåñç õðçñåóßá ðïõ
ðñïóöÝñïõí åßíáé áõôÞ ôùí åðéëïãéêþí êëÞóåùí (dial-up) ãéá óõíäÝóåéò ÷ñçóôþí óôï
Äéáäßêôõï. ÌÜëéóôá, êáèþò ôá äßêôõá áõôÜ åîåëßóóïíôáé, Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá
295
ðñïóöÝñïõí êáé ðéï áíôáãùíéóôéêÝò õðçñåóßåò. ÔÝëïò, ôá äßêôõá ðïõ äéáèÝôïõí ôïõò
ðåñéóóüôåñïõò ÷ñÞóôåò óôçí ÅëëÜäá, åßíáé ôá ðéï áíåðôõãìÝíá óå ü,ôé áöïñÜ ôïõò
ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé ðñïóöÝñïõí Ýíá ðëÞèïò ðñïçãìÝíùí õðçñåóéþí êáé åöáñ-
ìïãþí åßíáé ôá åêðáéäåõôéêÜ äßêôõá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí, ôá ïðïßá áíáðôýóóïíôáé ìå
ãïñãïýò ñõèìïýò êõñßùò áðü ôçí ðáíåðéóôçìéáêÞ êïéíüôçôá. Ãéá üëá áõôÜ ôá äß-
êôõá èá ãßíåé åêôåíÞò áíáöïñÜ óôá åðüìåíá ìáèÞìáôá.

Äçìüóéï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï, ìüíéìåò óõíäÝóåéò, ìéóèùìÝíá êõêëþìáôá.
296
ÌÜèçìá 17.2: Ôo ôçëåöùíéêü äßêôõï
17.2.1 Ôï äçìüóéï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï

Ôï äçìüóéï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï (PSTN: Public Switched Telephone
Network) áðïôåëåßôáé áðü ôéò óõóêåõÝò ôçëåöþíùí, ôéò ãñáììÝò óýíäåóçò êáé ôá
ôçëåöùíéêÜ êÝíôñá (áóôéêÜ, õðåñáóôéêÜ êáé äéåèíÞ). ÄçìéïõñãÞèçêå ìå óôü÷ï ôç
ìåôÜäïóç öùíÞò, ìðïñåß üìùò, üðùò ðñïáíáöÝñèçêå, íá ÷ñçóéìïðïéçèåß êáé óôçí
åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí.
Ãéá ôçí åðéêïéíùíßá äýï õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí ìÝóù ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíé-
êïý äéêôýïõ áðáéôïýíôáé åéäéêÝò óõóêåõÝò, ïé ïðïßåò ìåôáôñÝðïõí ôá øçöéáêÜ óÞìá-
ôá, ðïõ óôÝëíåé ï õðïëïãéóôÞò, óå áíáëïãéêÜ óÞìáôá, ðïõ ìðïñåß íá ìåôáäþóåé ôï
ôçëåöùíéêü äßêôõï, êáé áíôéóôñüöùò. Ïé óõóêåõÝò áõôÝò åßíáé ïé äéáðïäéáìïñöùôÝò
(modems) êáé ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí ôüóï óôï óýóôçìá ðïõ ìåôáäßäåé üóï êáé óôï
óýóôçìá ðïõ ëáìâÜíåé (ó÷Þìá 17.1). ¸÷ïõí åéäéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ êáé áêïëïõèïýí
óõíÞèùò êÜðïéï äéåèíÝò ðñüôõðï ôõðïðïßçóçò (ð.÷. V.21, V.22, V.22 bis, V.23, V.32,
V.34 êáé V.90), ôï ïðïßï êáèïñßæåé ôïí ôñüðï ëåéôïõñãßáò ôïõò, ôï ñõèìü ìåôÜäïóçò,
ôç äõíáôüôçôá äéüñèùóçò ëáèþí, ôç äõíáôüôçôá óõìðßåóçò ôùí äåäïìÝíùí ðïõ ìå-
ôáäßäïíôáé, ôéò óõ÷íüôçôåò ëåéôïõñãßáò ê.Ü. Ãéá íá åðéôåõ÷èåß ç åðéêïéíùíßá ìåôáîý
äýï õðïëïãéóôþí, èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí äéáðïäéáìïñöùôÝò ðïõ áêïëïõèïýí ôá
ßäéá ðñüôõðá.
Ó÷Þìá 17.1: Óýíäåóç õðïëïãéóôþí ìÝóù ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ
Äõóôõ÷þò ç ÷áìçëÞ ðïéüôçôá ôùí ôçëåöùíéêþí êÝíôñùí ðïõ ðáñåìâÜëëïíôáé óôç

äéáäñïìÞ ìéáò óýíäåóçò, áëëÜ êáé ïé äéÜöïñåò ðáñåìâïëÝò ðïõ ðáñáôçñïýíôáé
óôá ôçëåöùíéêÜ êáëþäéá óõíôåëïýí, þóôå íá ìçí õðÜñ÷åé ìéá óôáèåñÞ ðïéüôçôá óôç
óýíäåóç ôùí õðïëïãéóôþí. ¸ôóé áö åíüò äåí ìðïñåß êáíåßò íá ÷ñçóéìïðïéÞóåé õøç-
ëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò êáé áö åôÝñïõ äåí åßíáé óßãïõñïò üôé ôçí åðüìåíç ÷ñïíéêÞ
óôéãìÞ èá ðåôý÷åé óýíäåóç ßäéïõ ñõèìïý ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ìå ôçí ðñïçãïýìåíç
óýíäåóç. Áõôü ìðïñåß íá óõìâåß, äéüôé ôçí ðñþôç öïñÜ ï ìåôáãùãüò ôïõ ôçëåöùíé-
êïý êÝíôñïõ ëåéôïýñãçóå ÷ùñßò éäéáßôåñï èüñõâï, åíþ ôç äåýôåñç õðÞñ÷å ðïëýò
297
èüñõâïò, ìå áðïôÝëåóìá íá ìçí åßíáé äõíáôÞ ç óýíäåóç ìå ôïí åðéèõìçôü ñõèìü

ìåôÜäïóçò. ¼ìùò ç åãêáôÜóôáóç óýã÷ñïíùí øçöéáêþí ôçëåöùíéêþí êÝíôñùí áðü
ôïí ÏÔÅ Ý÷åé Þäç âåëôéþóåé óçìáíôéêÜ áõôÞ ôçí áäõíáìßá.
Ç ýðáñîç ôùí äéáðïäéáìïñöùôþí êáé ôçò ôçëåöùíéêÞò ãñáììÞò åîáóöáëßæåé ôç
óùóôÞ öõóéêÞ óýíäåóç äýï õðïëïãéóôéêþí óõóôçìÜôùí. ¼ìùò, ãéá íá ìðïñÝóïõí
íá áîéïðïéÞóïõí ïé ÷ñÞóôåò áõôÞ ôç óýíäåóç, áðáéôïýíôáé ïñéóìÝíåò äéêôõáêÝò åöáñ-
ìïãÝò ïé ïðïßåò èá õëïðïéïýí ïñéóìÝíïõò êáíüíåò Þ, áëëéþò, ðñùôüêïëëá åðéêïéíù-
íßáò. ÕðÜñ÷ïõí ðïëëÜ ôÝôïéá ðñùôüêïëëá, ôá ïðïßá õðïóôçñßæïõí äéáöïñåôéêÝò õðç-
ñåóßåò ôï êáèÝíá, üðùò õðçñåóßá ìåôáöïñÜò áñ÷åßùí (file transfer), õðçñåóßá áíïé-
êôïý äéáëüãïõ ìå ôï ÷ñÞóôç ôïõ Üëëïõ óõóôÞìáôïò, õðçñåóßá ðñüóâáóçò óå õðï-
ëïãéóôÞ ðïëëþí ÷ñçóôþí (multiuser host), õðçñåóßá åîïìïßùóçò ôåñìáôéêïý (Ôelnet)
ê.Ü. Ôá ðñùôüêïëëá áõôÜ, ãéá íá ìðïñÝóïõí íá ðñïóöÝñïõí ôéò õðçñåóßåò ôïõò, èá
ðñÝðåé íá âñßóêïíôáé åãêáôåóôçìÝíá êáé óôá äýï óõóôÞìáôá ðïõ åðéêïéíùíïýí.
Óõíïøßæïíôáò, ôá êýñéá ðëåïíåêôÞìáôá ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ åßíáé
ôá áêüëïõèá:
ü Äõíáôüôçôá åðéëïãÞò êëÞóçò (dial-up). ÊÜèå ÷ñÞóôçò Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá
åðéêïéíùíÞóåé ìå ïðïéïíäÞðïôå Üëëï ÷ñÞóôç Ý÷åé ôçëÝöùíï êáé äéáèÝôåé ôïí
êáôÜëëçëï äéáðïäéáìïñöùôÞ êáé ðñïãñÜììáôá äéáóýíäåóçò. Ç åðéëïãÞ êëÞ-
óçò áðïôåëåß ôïí ðéï óõíçèéóìÝíï ôñüðï óýíäåóçò ÷ñçóôþí ðïõ èÝëïõí íá
åãêáôáóôÞóïõí ìéá ðåñéïäéêÜ Þ ðåñéóôáóéáêÜ óýíôïìç åðéêïéíùíßá.
ü ÏéêïíïìéêÞ ëýóç. Ç ÷ñÝùóç áíáëïãåß óå ôçëåöùíéêÝò ìïíÜäåò, ðïõ óôçí
ðåñßðôùóç ôùí áóôéêþí êëÞóåùí åßíáé ìéêñÞ. Óôéò õðåñáóôéêÝò üìùò êëÞóåéò,
óôéò ïðïßåò ôï êüóôïò åßíáé áéóèçôÜ ìåãáëýôåñï, åðéâÜëëåôáé ç äéáìåóïëÜâç-
óç ôçò ôïðéêÞò Åôáéñåßáò Ðáñï÷Þò Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ (ÅÐÕÄ).
ü Áîéïðïßçóç ôïõ äéêôýïõ. Ç ÷ñçóéìïðïßçóç ôïõ äéêôýïõ ãßíåôáé ìüíï ãéá ôï
÷ñïíéêü äéÜóôçìá ðïõ áðáéôåßôáé ðñïêåéìÝíïõ ï ÷ñÞóôçò íá ïëïêëçñþóåé ôçí
åðéêïéíùíßá ôïõ. Êáôüðéí ôï äßêôõï åßíáé äéáèÝóéìï óôïõò Üëëïõò ÷ñÞóôåò, ìå
áðïôÝëåóìá íá ãßíåôáé êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôïõ ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ.
Ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ åßíáé, äõóôõ÷þò, áñêåôÜ
óçìáíôéêÜ, Ýôóé þóôå íá êáèßóôáôáé óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò áðáãïñåõôéêÞ ç ÷ñÞ-
óç ôïõ. Ðéï óõãêåêñéìÝíá, ôá ìåéïíåêôÞìáôá ôïõ ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ åßíáé ôá áêü-
ëïõèá:
ü Ìç áîéüðéóôç óýíäåóç. Ç êáêÞ êáôÜóôáóç (åéäéêÜ ôùí áíáëïãéêþí) ôçëåöùíé-
êþí êÝíôñùí êáé êáëùäßùí óõíôåëåß, þóôå ç óýíäåóç íá ìçí åßíáé áîéüðéóôç, íá
ðáñïõóéÜæåé óõ÷íÜ äéáêïðÝò êáé ãåíéêÜ íá ìçí åßíáé óôáèåñÞ êáé ðñïâëÝøéìç.
¸ôóé ïé ÷ñÞóôåò áíáãêÜæïíôáé ðïëëÝò öïñÝò íá åðáíáëÜâïõí ôç óýíäåóç (ü÷é
ðÜíôá ìå ôçí ßäéá åðéôõ÷ßá) ðñïêåéìÝíïõ íá åîáóöáëßóïõí êÜðïéá åëÜ÷éóôç
áîéïðéóôßá, ðïõ åßíáé áðáñáßôçôç ãéá ôçí ïëïêëÞñùóç ôçò åðéêïéíùíßáò.
ü ×áìçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí. Ëüãù ôçò êáêÞò êáôÜóôáóçò ôùí
áíáëïãéêþí ôçëåöùíéêþí óõíäÝóåùí áëëÜ êáé äéÜöïñùí ôå÷íéêþí ðåñéïñé-
óìþí äåí åßíáé äõíáôüí íá åðéôåõ÷èïýí óõíäÝóåéò ìå õøçëïýò ñõèìïýò ìå-
ôÜäïóçò, ìå áðïôÝëåóìá ï ÷ñüíïò ïëïêëÞñùóçò ôùí ìåôáäüóåùí íá åßíáé
áðáñÜäåêôá ìåãÜëïò.
298
17.2.2 ÌéóèùìÝíá êõêëþìáôá

Ç ÷áìçëÞ áîéïðéóôßá ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ ïäÞãçóå ðïëëÝò åðé÷åéñÞ-
óåéò êáé ïñãáíéóìïýò íá æçôÞóïõí ìüíéìåò óõíäÝóåéò åðéêïéíùíßáò áëëÜ ìå êáëýôå-
ñç ðïéüôçôá óýíäåóçò. Ôï áßôçìá áõôü Þñèáí íá êáëýøïõí ïé ìéóèùìÝíåò ãñáììÝò,
ïé ïðïßåò äéáèÝôïõí üëá ôá áðáñáßôçôá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ãéá íá ìðïñåß íá ëåéôïõñãåß
óùóôÜ ç óýíäåóç äýï óõóôçìÜôùí. Ðáñá÷ùñïýíôáé ìüíéìá óôéò åðé÷åéñÞóåéò ïé ïðïßåò
ôéò æçôïýí, Ý÷ïõí üìùò ðïëý õøçëüôåñï êüóôïò, áöïý äåí ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéç-
èïýí ðëÝïí áðü ôïí ôçëåðéêïéíùíéáêü ïñãáíéóìü ãéá ôçí åîõðçñÝôçóç ôçëåöùíéêþí
êëÞóåùí. Ïé åðé÷åéñÞóåéò Ý÷ïõí äéáèÝóéìåò áõôÝò ôéò ãñáììÝò üëï ôï åéêïóéôåôñÜù-
ñï êáé öõóéêÜ äåí õðÜñ÷åé ðåñéïñéóìüò ó÷åôéêÜ ìå ôïí üãêï ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ
äéáêéíïýíôáé ìÝóá áðü áõôÝò.
Åßíáé ðñïöáíÝò üôé ç ëýóç ôùí ìéóèùìÝíùí ãñáììþí áöïñÜ êõñßùò ÷ñÞóôåò ðïõ
Ý÷ïõí ìåãÜëï üãêï äåäïìÝíùí ãéá ìåôÜäïóç êáé èÝëïõí óõíå÷Þ åðéêïéíùíßá ìåôáîý
ôùí óõóôçìÜôùí ôïõò, êõñßùò óå õðåñáóôéêü åðßðåäï. ¸ôóé ìéá ìåãÜëç åðé÷åßñçóç
ìðïñåß íá åãêáôáóôÞóåé Ýíá äéêü ôçò äßêôõï ãéá ôçí áðïêëåéóôéêÞ åîõðçñÝôçóç ôùí
áíáãêþí ôçò ÷ñçóéìïðïéþíôáò êÜðïéåò ìéóèùìÝíåò ãñáììÝò êáôÜëëçëçò ÷ùñçôéêü-
ôçôáò. Ïé ìéóèùìÝíåò áðü ìéá åðé÷åßñçóç ãñáììÝò ìðïñïýí íá ÷ñçóéìïðïéçèïýí
êõñßùò ãéá:
ü ôçëåöùíéêÞ åðéêïéíùíßá,
ü ôçëåïìïéïôõðßá (fax),
ü ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí óå ÷áìçëïýò Þ õøçëïýò ñõèìïýò,
ü ìåôÜäïóç ñáäéïöùíéêþí êáé ôçëåïðôéêþí ðñïãñáììÜôùí,
ü óýíäåóç éäéùôéêþí ôçëåöùíéêþí êÝíôñùí êáé åéêïíïôçëåöþíùí,
ü åãêáôÜóôáóç óõóôçìÜôùí áóöáëåßáò (óõíáãåñìïý, óåéñÞíùí, âéíôåïêÜìåñáò),
ü óýíäåóç ìå ôï Äéáäßêôõï.
Ôï åßäïò ôùí ãñáììþí ðïõ åêìéóèþíïõí ïé ôçëåðéêïéíùíéáêïß ïñãáíéóìïß ðïéêßëëåé.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, ï ÏÔÅ, áíÜëïãá ìå ôéò áíÜãêåò ôùí ðåëáôþí ôïõ, åêìéóèþíåé ôá
áêüëïõèá åßäç ãñáììþí:
ü ÁóôéêÝò ãñáììÝò, ïé ïðïßåò óõíäÝïõí äýï óçìåßá ðïõ âñßóêïíôáé óôçí ßäéá
ðüëç.
ü ÕðåñáóôéêÝò ãñáììÝò, ïé ïðïßåò óõíäÝïõí äýï óçìåßá ðïõ âñßóêïíôáé óå äýï
äéáöïñåôéêÝò ðüëåéò ôçò ÷þñáò.
ü Äéåèíåßò ãñáììÝò, ïé ïðïßåò óõíäÝïõí äýï óçìåßá áðü ôá ïðïßá ôï Ýíá âñß-
óêåôáé óå Üëëç ÷þñá.
ÁíÜëïãá ìå ôá ôå÷íéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõò, ïé ãñáììÝò ðïõ åêìéóèþíïíôáé áðü
ôïí ÏÔÅ äéáêñßíïíôáé óå:
ü áíáëïãéêÝò ãñáììÝò ôñéþí ðïéïôÞôùí, óýìöùíá ìå ôéò äéåèíåßò óõóôÜóåéò
ôçò ITU-T,
ü øçöéáêÝò ãñáììÝò äéÜöïñùí ñõèìþí ìåôÜäïóçò, áðü 64 Êbps Ýùò 2 Mbps,
299
ü ôçëåãñáöéêÝò ãñáììÝò ãéá ìåôáöïñÜ ãñáðôþí ìçíõìÜôùí ìå telex,

ü ñáäéïöùíéêÝò êáé ôçëåïðôéêÝò ãñáììÝò ãéá ìåôÜäïóç ñáäéïöùíéêþí êáé ôç-
ëåïðôéêþí ðñïãñáììÜôùí.
Ôá ìéóèùìÝíá êõêëþìáôá, åíþ áíáâáèìßæïõí ôçí ðïéüôçôá ôçò ìåôÜäïóçò, Ý÷ïõí
ðåñéïñéóìÝíåò äõíáôüôçôåò åðéêïéíùíßáò ìåôáîý ôùí ÷ñçóôþí êáé åðéðëÝïí åßíáé ðïëý Óçìåéþíåôáé üôé ç ðáñï÷Þ áðü
äáðáíçñÜ. ¸ôóé ï ÏÔÅ ðñï÷þñçóå óôç äçìéïõñãßá ôïõ äéêôýïõ ìåôÜäïóçò äåäïìÝ- ôïí ÏÔÅ ìéóèùìÝíùí ãñáììþí
íùí HellasPac É, ôï ïðïßï óôçñßæåôáé óôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí êáé ðñï- ÷ñåþíåôáé ìå ôÝëïò óýíäåóçò
óöÝñåé Ýíá åõñý öÜóìá õðçñåóéþí êáé äéåõêïëýíóåùí. êáé ìçíéáßï ìßóèùìá, áíÜëïãá
ìå ôï áí ïé óõíäÝóåéò åßíáé
áíáëïãéêÝò, øçöéáêÝò Þ áóýñ-
ËÝîåéò ðïõ ðñÝðåé íá èõìÜìáé ìáôåò.
Äçìüóéï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï, åðéëïãÞ êëÞóçò, ìéóèùìÝíá êõêëþìáôá.
300
ÌÜèçìá 17.3: HellasPac I êáé II,

HellasCom
Ôï HellasPac åßíáé Ýíá äçìüóéï äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí, ðïõ ó÷åäéÜóôçêå êáé
õëïðïéÞèçêå óôïí åëëáäéêü ÷þñï ðñïêåéìÝíïõ íá éêáíïðïéçèïýí áíÜãêåò ìåôáöï-
ñÜò äåäïìÝíùí ìåôáîý õðïëïãéóôþí Þ Üëëùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåùí. ÌÝóù äéåèíþí
óõíäÝóåùí ôï HellasPac äßíåé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ ôç äõíáôüôçôá åðéêïéíùíßáò ìå äß-
êôõá äåäïìÝíùí Üëëùí ÷ùñþí. ÅðéðëÝïí ïé ÷ñÞóôåò ôïõ ìðïñïýí íá åðéêïéíùíÞóïõí
ìå õðïëïãéóôÝò Þ ôåñìáôéêÝò äéáôÜîåéò äéáöïñåôéêïý ôýðïõ êáé ñõèìïý ìåôÜäïóçò
äåäïìÝíùí.
Áñ÷éêÜ ôï HellasPac îåêßíçóå ìå 8 êüìâïõò (êÝíôñá ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí äåäïìÝ-
íùí), ðïõ åãêáôáóôÜèçêáí êáé ëåéôïýñãçóáí óôçí ÁèÞíá, óôïí ÐåéñáéÜ, óôç Èåóóá-
ëïíßêç, óôçí ÐÜôñá, óôï ÇñÜêëåéï, óôçí ÊáâÜëá, óôç ËÜñéóá êáé óôçí Ôñßðïëç. ¸ùò
ôþñá ôï äßêôõï Ý÷åé åðåêôáèåß êáé áíáâáèìéóôåß áñêåôÝò öïñÝò, åíþ óÞìåñá ëåé-
ôïõñãïýí áñêåôÝò äåêÜäåò êüìâïé óå äéÜöïñåò ðüëåéò, ìÝóù ôùí ïðïßùí ìðïñïýí
íá Ý÷ïõí ðñüóâáóç óôï äßêôõï ïé ðïëßôåò ïëüêëçñçò ôçò åðéêñÜôåéáò. Óôçí ïéêïãÝ-
íåéá ôùí äçìüóéùí äéêôýùí ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí ëåéôïõñãïýí ôñßá äßêôõá, ôï
HellasPac I, ôï HellasPac II êáé ôï HellasCom, ôï ïðïßï õðïóôçñßæåé ìåãáëýôåñïõò
ñõèìïýò ìåôÜäïóçò. ¼ëá ôá ðáñáðÜíù äßêôõá åîåôÜæïíôáé óôç óõíÝ÷åéá.
17.3.2 Ôå÷íéêÞ ôïõ HellasPac É

Ôï äßêôõï HellasPac É, üðùò êáé ôá ðåñéóóüôåñá äßêôõá äåäïìÝíùí, ëåéôïõñãåß óýì-
öùíá ìå ôçí ôå÷íéêÞ ôçò ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí, óôçí ïðïßá ÷ñçóéìïðïéïýíôáé øçöéá-
êÝò óõóêåõÝò ãéá ôç ìåôáâßâáóç ôùí ðëçñïöïñéþí óôïí åðéèõìçôü ðñïïñéóìü (ó÷Þ-
ìá 17.2). Ïé âáóéêÝò áñ÷Ýò ëåéôïõñãßáò ôçò ôå÷íéêÞò áõôÞò åßíáé áñêåôÜ áðëÝò (ÌÜ-
èçìá 6.3). Ôá äåäïìÝíá ðïõ óôÝëíåé ï ÷ñÞóôçò óôï äßêôõï ÷ùñßæïíôáé óå ìéêñüôåñá
ôìÞìáôá ïñéóìÝíïõ ìåãÝèïõò, ðïõ ïíïìÜæïíôáé ðáêÝôá (packets). Ç äéÜôáîç ðïõ
÷ùñßæåé ôá äåäïìÝíá óå ðáêÝôá ðñïóèÝôåé óå êáèÝíá áðü áõôÜ óôïé÷åßá ãéá ôïí Ýëåã-
÷ï ôõ÷üí ëáíèáóìÝíùí ìåôáâéâÜóåùí, êáèþò êáé äéÜöïñåò ðëçñïöïñßåò ðïõ åßíáé
áðáñáßôçôåò ãéá ôç äñïìïëüãçóç ôïõ ìçíýìáôïò óôïí ðáñáëÞðôç, üðùò åßíáé ãéá
ðáñÜäåéãìá ç äéåýèõíóç ðñïïñéóìïý, ç ôáõôüôçôá ôïõ áðïóôïëÝá êôë. Ôï ãåãïíüò
üôé êÜèå ðáêÝôï áðïôåëåß ìéá äéáêñéôÞ ïíôüôçôá ðïõ öÝñåé ôéò äéêÝò ôçò, îå÷ùñéóôÝò
åíäåßîåéò êÜíåé äõíáôÞ ôçí ôáõôü÷ñïíç ìåôáâßâáóç óôçí ßäéá ãñáììÞ ðáêÝôùí ðïõ
áíÞêïõí óå äéáöïñåôéêïýò ÷ñÞóôåò. Áõôü Ý÷åé ùò áðïôÝëåóìá íá áõîÜíåôáé ç áðï-
äïôéêüôçôá ôùí ìÝóùí ìåôÜäïóçò ôïõ äéêôýïõ êáé íá ìåéþíåôáé óçìáíôéêÜ ôï êüóôïò
÷ñçóéìïðïßçóÞò ôïõ.
301
Ó÷Þìá 17.2: ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìå ìåôáãùãÞ ðáêÝôùí
17.3.2.1 Åîïðëéóìüò ÷ñÞóôç

Ãéá íá óõíäåèïýí óôï óýóôçìá ïé ÷ñÞóôåò ôïõ HellasPac É, ðñÝðåé íá äéáèÝôïõí
ôïí êáôÜëëçëï ôåñìáôéêü åîïðëéóìü, ï ïðïßïò ðåñéëáìâÜíåé ôçí ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç
äåäïìÝíùí (DTE) êáé ôï äéáðïäéáìïñöùôÞ (modem). Ç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç äåäïìÝ-
íùí ìðïñåß íá åßíáé óõã÷ñïíéóìÝíç Þ áóõã÷ñüíéóôç. Ç óõã÷ñïíéóìÝíç Ý÷åé ôç äõíá-
ôüôçôá áðïóôïëÞò êáé ëÞøçò ôçò ðëçñïöïñßáò ìå ôç ìïñöÞ ðáêÝôùí, ìðïñåß äçëá-
äÞ íá ó÷çìáôßæåé êáé íá åëÝã÷åé ôçí ïñèüôçôá ôùí ðáêÝôùí äåäïìÝíùí ðïõ äéáêéíïý-
íôáé óôï äßêôõï. Óôçí êáôçãïñßá áõôÞ áíÞêïõí:
ü ï çëåêôñïíéêüò õðïëïãéóôÞò (host computer),
ü ç ìïíÜäá åðåîåñãáóßáò (front end processor),
ü ç ìïíÜäá åëÝã÷ïõ åðéêïéíùíßáò (communication controller),
ü ï ðïëõðëÝêôçò (multiplexor),
ü ôï áðïìáêñõóìÝíï ôåñìáôéêü ìáæéêÞò åéóáãùãÞò åñãáóéþí (remote job entry
terminal),
ü ç Ýîõðíç ìïíÜäá ïðôéêÞò ðáñïõóßáóçò (intelligent visual display unit),
302
ü ï ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò (PC), åîïðëéóìÝíïò ìå ôçí êáôÜëëçëç êÜñôá êáé

ôï ëïãéóìéêü ôïõ ðñùôïêüëëïõ ×.25.
Ç áóõã÷ñüíéóôç ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç óôÝëíåé êáé ëáìâÜíåé ÷áñáêôÞñåò, äçëáäÞ äåí
Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá äéáìïñöþóåé óå ðáêÝôá ôçí ðëçñïöïñßá ðïõ óôÝëíåé óôï
HellasPac I. ¸ôóé, ãéá íá åðéêïéíùíÞóåé ìå ôá Üëëá ôåñìáôéêÜ ôïõ óõóôÞìáôïò, ÷ñåéÜ-
æåôáé ôç âïÞèåéá ìéáò åéäéêÞò ìïíÜäáò ôïõ HellasPac I, ðïõ ïíïìÜæåôáé óõíáñìïëï-
ãçôÞò - áðïóõíáñìïëïãçôÞò ðáêÝôïõ (PAD: Packet Assembler - Dissassembler). Ç
óõóêåõÞ PAD åßíáé ï áíôéðñüóùðïò ôùí áóõã÷ñüíéóôùí ôåñìáôéêþí óôï HellasPac I.
¸ôóé üëá ôá äåäïìÝíá áðü Þ ðñïò ôï áóõã÷ñüíéóôï ôåñìáôéêü ðñÝðåé íá ðåñíïýí
áðü ôç óõóêåõÞ PAD ãéá ôïí áðáñáßôçôï ìåôáó÷çìáôéóìü ôïõò óå ðáêÝôá. Ç ìïíÜäá
PAD äåí áëëÜæåé ôá ìçíýìáôá ðïõ áíôáëëÜóóïíôáé áíÜìåóá ó áõôÞí êáé ôï áóõã-
÷ñüíéóôï ôåñìáôéêü, áðëþò äçìéïõñãåß ðáêÝôá áðü ôïõò ÷áñáêôÞñåò ðïõ ëáìâÜíåé
êáé áíôßóôñïöá ðñïâáßíïíôáò ðáñÜëëçëá óôïí Ýëåã÷ï ñïÞò ôùí äåäïìÝíùí.
Ôá ôåñìáôéêÜ óõíäÝïíôáé óôï äßêôõï ìå ôçí ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç êõêëþìáôïò äåäïìÝ-
íùí (DCE). ÁõôÞ ìðïñåß íá åßíáé åßôå êÜðïéá èýñá åðéêïéíùíßáò åíüò êüìâïõ åßôå
(óõíÞèùò) êÜðïéïò äéáðïäéáìïñöùôÞò Þ êÜðïéá Üëëç ôåñìáôéêÞ óõóêåõÞ ôïõ äéêôýïõ.
Ç ëåéôïõñãßá ôïõ äéáðïäéáìïñöùôÞ åßíáé äéðëÞ: áö åíüò ìåôáôñÝðåé ôá øçöéáêÜ óÞ-
ìáôá ðïõ âãáßíïõí áðü ôçí ôåñìáôéêÞ äéÜôáîç ôïõ ÷ñÞóôç óå áíáëïãéêÜ óÞìáôá
ãñáììÞò ðïõ ñÝïõí ðñïò ôïí êüìâï ôïõ HellasPac I êáé áö åôÝñïõ ìåôáôñÝðåé ôá
áíáëïãéêÜ óÞìáôá ôçò ãñáììÞò óå øçöéáêÜ ðñïêåéìÝíïõ íá åéóá÷èïýí óôï óýóôç-
ìá êáé íá õðïóôïýí ðåñáéôÝñù åðåîåñãáóßá óôïí êüìâï ôïõ HellasPac I. Ôï åßäïò
ôïõ äéáðïäéáìïñöùôÞ åîáñôÜôáé áðü ôïí ôñüðï ðñüóâáóçò êáé ôï ñõèìü ìåôÜäï-
óçò ðïõ åðéèõìåß ï ÷ñÞóôçò. Ôïí êáôÜëëçëï ãéá ôçí ðåñßðôùóÞ ôïõ äéáðïäéáìïñöù-
ôÞ ìðïñåß ï óõíäñïìçôÞò íá ðñïìçèåõôåß áðü ôïí ÏÔÅ Þ ôçí åëåýèåñç áãïñÜ.
17.3.2.2 Ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò

Ôï ðñùôüêïëëï, üðùò åßíáé ãíùóôü, åßíáé Ýíá óýíïëï êáíüíùí ðïõ êáèïñßæïõí ôïí
ôñüðï ìå ôïí ïðïßï èá ðñáãìáôïðïéçèåß êÜðïéá äéåñãáóßá (åðéêïéíùíßá). Ëüãù ôçò
ìåãÜëçò ðïéêéëßáò çëåêôñïíéêþí äéáôÜîåùí ðïõ õðÜñ÷ïõí ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðïëëÜ
ðñùôüêïëëá, ôá ïðïßá ôõðïðïéïýíôáé âáèìéáßá óå ðáãêüóìéï åðßðåäï. Ï êáèïñéóìüò
ôùí ðñïôýðùí ãßíåôáé áðü ôïí ISO, áëëÜ åéäéêüôåñá óôïí ôïìÝá ôùí ôçëåðéêïéíùíéþí
áñìüäéá åßíáé ç ITU-T. Óýìöùíá ìå ôéò óõóôÜóåéò (ïäçãßåò) ôçò åðéôñïðÞò, ïé óåéñÝò
ðñùôïêüëëùí åðéêïéíùíßáò X (X.25, X.3, X.28, X.29, X.32, X.75) ÷ñçóéìïðïéïýíôáé êáé
óôï HellasPac I (ó÷Þìá 17.3), åíþ ãéá ôïõò äéáðïäéáìïñöùôÝò éó÷ýïõí ïé óåéñÝò V
(V.24, V.28, V.21, V.22, V.21.1, V.26, V.27 bis, V.29, V.36), ïé ïðïßåò áöïñïýí ôéò ôõðï-
ðïéÞóåéò ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôïõò êáé ðåñéãñÜöïõí ôç öõóéêÞ óýíäåóç åíüò äéáðï-
äéáìïñöùôÞ ìå Ýíá ôåñìáôéêü.
17.3.2.3 Ôñüðïé ðñüóâáóçò óôï äßêôõï

ÊÜèå åíäéáöåñüìåíïò ìðïñåß íá óõíäåèåß óôïí êüìâï ôïõ HellasPac I ìå ôïõò áêü-
ëïõèïõò äýï ôñüðïõò:
303
Ó÷Þìá 17.3: Ðñùôüêïëëá HellasPac I
ü Ìå ìüíéìç óýíäåóç (permanent connection). Óýìöùíá ì áõôü ôïí ôñüðï

óýíäåóçò, äéáôßèåôáé óôï ÷ñÞóôç ìéá öõóéêÞ ãñáììÞ ç ïðïßá äéáóõíäÝåé ôç
äéÜôáîç ðïõ âñßóêåôáé óôï ÷þñï ôïõ ìå ôïí ðëçóéÝóôåñï êüìâï ôïõ HellasPac I.
Ç ãñáììÞ áõôÞ ìðïñåß íá åßíáé äéóýñìáôç (1 æåýãïò) Þ ôåôñáóýñìáôç (2 æåý-
ãç) êáé êáôáëáìâÜíåé óå ìüíéìç âÜóç ìéá èýñá (port) ôïõ êüìâïõ, ç ïðïßá
åîõðçñåôåß óôï åîÞò áðïêëåéóôéêÜ êáé ìüíï ôï óõãêåêñéìÝíï ÷ñÞóôç. Óôï
HellasPac I ìðïñïýí íá óõíäåèïýí ìå ìüíéìç óýíäåóç ôüóï óõã÷ñïíéóìÝíá
(×.25) üóï êáé áóõã÷ñüíéóôá (×.28) ôåñìáôéêÜ. Óå êÜèå ðåñßðôùóç áðáéôïý-
íôáé äýï äéáðïäéáìïñöùôÝò, Ýíáò áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ ÷ñÞóôç êáé Ýíáò áðü
ôçí ðëåõñÜ ôïõ HellasPac I (ó÷Þìá 17.4). Áõôüò ï ôñüðïò óýíäåóçò ÷ñçóéìï-
ðïéåßôáé óõíÞèùò óå ðåñéðôþóåéò ðïõ õðÜñ÷ïõí áðáéôÞóåéò ãéá õøçëÞ ðïéü-
ôçôá êáé õøçëïýò ñõèìïýò ìåôÜäïóçò.
¼ëá ôá ôåñìáôéêÜ ðïõ Ý÷ïõí ìüíéìç óýíäåóç óôï HellasPac I áðïêôïýí Ýíáí
áñéèìü êëÞóçò ðïõ áðïôåëåßôáé áðü 12 øçößá êáé åßíáé ìïíáäéêüò ãéá êÜèå
óýíäåóç (ó÷Þìá 17.5). Ï áñéèìüò êëÞóçò ïíïìÜæåôáé äéåýèõíóç äéêôýïõ
÷ñÞóôç (NUA: Network User Address) êáé áêïëïõèåß ôç óýóôáóç ×.121 ôçò
CCITT. Ç NUA áðïôåëåßôáé áðü ôï äéåèíÞ áñéèìü êëÞóçò (DCC: Data Country
Code) êáé ôïí êùäéêü áíáãíþñéóçò äéêôýïõ äåäïìÝíùí (DNIC: Data Network
Identification Code) Þ áðëïýóôåñá áñéèìü êëÞóçò äéêôýïõ. Ãéá ôçí ÅëëÜäá ï
DCC åßíáé ï áñéèìüò 202. Ãéá ôï HellasPac I ï DNIC áñ÷ßæåé ìå ôï øçößï 3 êáé
304
Ó÷Þìá 17.4: Ìüíéìç óýíäåóç HellasPac I

áêïëïõèïýí Üëëá 8 øçößá, ôá ïðïßá ó÷çìáôßæïõí ôï äéåèíÞ ôçëåöùíéêü áñéè-
ìü ôïõ ÷ñÞóôç.
ü ÌÝóù ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ôçí áðëïýóôåñç
ðåñßðôùóç óýíäåóçò åíüò ôåñìáôéêïý óôï äßêôõï, äåäïìÝíïõ üôé äåí áðáéôåß-
ôáé åãêáôÜóôáóç éäéáßôåñçò ãñáììÞò áðü ôçí ðëåõñÜ ôïõ ÏÔÅ (ó÷Þìá 17.6).
Ôï ôåñìáôéêü óõíäÝåôáé ìÝóù äéáðïäéáìïñöùôÞ óôçí êýñéá ôçëåöùíéêÞ óýí-
Ó÷Þìá 17.5: Áñéèìïß êëÞóçò ôïõ HellasPac I

äåóç (êïéíü ôçëÝöùíï) ôïõ ÷ñÞóôç. Ç åðéêïéíùíßá ìå ôï äßêôõï ðñáãìáôïðïéåß-
ôáé, áöïý ï ÷ñÞóôçò åðéëÝîåé ôïí åéäéêü ôçëåöùíéêü áñéèìü (1161) ðïõ áíôé-
óôïé÷åß óôç ìïíÜäá PAD, þóôå íá ãßíåé ç êáôÜëçøç ìéáò ãñáììÞò áðü áõôÝò
ðïõ åßíáé äéáèÝóéìåò. Ç êáôÜëçøç äéáñêåß üóç þñá äéáñêåß ç åðéêïéíùíßá, åíþ
ìåôÜ ôï ðÝñáò ôçò óõíäéÜëåîçò ç ãñáììÞ åëåõèåñþíåôáé, ãéá íá äéáôåèåß óôç
óõíÝ÷åéá óå Üëëç êëÞóç ê.ï.ê.
ÐñïêåéìÝíïõ ôï äßêôõï íá áíáãíùñßæåé ôï ÷ñÞóôç ðïõ ôïí êáëåß ôçëåöùíéêÜ
êáé íá ôïõ åðéôñÝðåé ôçí ðñüóâáóç, ÷ïñçãåßôáé óå êÜèå óõíäñïìçôÞ Ýíáò
êùäéêüò áíáãíþñéóçò ÷ñÞóôç (NUI: Network User Identification). Ï êùäéêüò
áõôüò åßíáé Ýíáò óõíäõáóìüò ëáôéíéêþí ãñáììÜôùí êáé áñéèìþí êáé äéáôßèå-
305
Ó÷Þìá 17.6: Óýíäåóç óõíäñïìçôÞ ìå ôï HellasPac I ìÝóù åðéëïãéêïý

ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ
ôáé áðïêëåéóôéêÜ óå êÜèå ÷ñÞóôç, áöïý áðïôåëåß óôïé÷åßï âÜóåé ôïõ ïðïßïõ
ãßíåôáé ç ÷ñÝùóç ôçò åðéêïéíùíßáò.
17.3.3 Ôå÷íéêÞ ôïõ HellasPac II
17.3.3.1 ÃåíéêÜ - ÄïìÞ äéêôýïõ

Ôï äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí äåäïìÝíùí HellasPac IÉ åãêáôáóôÜèçêå ôï 1994 óôçí
ÅëëÜäá, óôï ðëáßóéï ôïõ ðñïãñÜììáôïò CRASH ôçò Å.Å. ãéá ôïí åêóõã÷ñïíéóìü ôùí
ôçëåðéêïéíùíéþí ôçò ÷þñáò (ó÷Þìá 17.7).
Ôï êüóôïò åîïðëéóìïý êáé õðç-
ñåóéþí ôïõ äéêôýïõ HellasPacÉI
áíÞëèå óå 4 äéò äñá÷ìÝò ðå-
ñßðïõ êáé åßíáé ôïõ ïßêïõ
ALCATEL Éôáëßáò (óåéñÜ ðáñá-
ãùãÞò ALCATEL 1100 PSX).
Ó÷Þìá 17.7: Óýíäåóç ôùí êüìâùí ôïõ HellasPac IÉ

306
Ç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ äéêôýïõ åßíáé 7.000 ðåñßðïõ èýñåò (óçìåßá óýíäåóçò). Åéäéêüôå-
ñá, áðïôåëåßôáé áðü 53 êüìâïõò ðñüóâáóçò óå üëç ôç ÷þñá, áðü ôïõò ïðïßïõò ïé 11
åßíáé åðéðëÝïí êáé äéáâéâáóôéêïß, 5 âñßóêïíôáé óôï ëåêáíïðÝäéï ôçò ÁôôéêÞò êáé áðü Ýíáò
óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí ÐÜôñá, óôï ÇñÜêëåéï, óôç ËÜñéóá, óôçí Ôñßðïëç êáé óôçí Êá-
âÜëá. Óçìåéþíåôáé üôé ç ìåôáîý ôùí äéáâéâáóôéêþí êüìâùí óýíäåóç ãßíåôáé ìå øçöéáêÝò
æåýîåéò õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò 2 Mbps, åíþ ïé óõíäÝóåéò ôùí êüìâùí ðñüóâáóçò
ìå ôïõò äéáâéâáóôéêïýò êüìâïõò ðáñÝ÷ïõí ñõèìïýò ìåôÜäïóçò 64 Þ 128 Kbps. Aõôüò
o ôñüðïò óýíäåóçò ôùí êüìâùí åðéôñÝðåé ôçí ôá÷ýôåñç äéáêßíçóç ôùí ðëçñïöïñéþí
ìÝóá óôï äßêôõï.
Ôï äßêôõï HellasPac IÉ äéáóõíäÝåôáé ìå ôï äßêôõï HellasPac I êáé åîáóöáëßæåôáé Ýôóé
ç åíéáßá ëåéôïõñãßá ôïõò, óå ðáíåëëáäéêü åðßðåäï, ìå óõíïëéêÞ ÷ùñçôéêüôçôá 10.000
èõñþí ðåñßðïõ.
17.3.3.2 ÂáóéêÝò õðçñåóßåò ðñüóâáóçò

Ôï HellasPac IÉ áðïôåëåß Ýíá óõã÷ñïíéóìÝíï äßêôõï ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí, ðïõ Ý÷åé
ó÷åäéáóôåß êáé åîïðëéóôåß åéäéêÜ ãéá ôç ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí ìåôáîý õðïëïãéóôþí êáé
ôùí ôåñìáôéêþí äéáôÜîåþí ôïõò. Óôï äßêôõï HellasPac IÉ ìðïñïýí (üðùò êáé óôï äß-
êôõï HellasPac I) íá óõíäåèïýí ÷ñÞóôåò ðïõ äéáèÝôïõí ôåñìáôéêÜ Þ õðïëïãéóôÝò ìå
ôá áêüëïõèá ðñùôüêïëëá åðéêïéíùíßáò (ó÷Þìá 17.8):
ü ×.25 êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 256 Kbps (ãéá óõã÷ñïíéóìÝíá ôåñìáôéêÜ).
Ó÷Þìá 17.8: ÂáóéêÝò õðçñåóßåò ðñüóâáóçò ôïõ HellasPac II

307
ü SNA/SDLC ôçò ÉÂÌ (ìÝóù åéäéêþí äéáôÜîåùí ðïõ ïíïìÜæïíôáé Ç-PAD êáé T-
PAD) êáé ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 256 Kbps.
ü ×.28 ìå ìüíéìç óýíäåóç Þ ìÝóù ôïõ åðéëïãéêïý ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ êáé ìå
ñõèìü ìåôÜäïóçò Ýùò 9,6 Kbps (ãéá áóõã÷ñüíéóôá ôåñìáôéêÜ).
ü ×.75 ãéá ôç äéáóýíäåóç äýï äçìüóéùí äéêôýùí ìåôáãùãÞò ðáêÝôùí.
17.3.3.3 Ðñüóèåôåò õðçñåóßåò ðñüóâáóçò

Åêôüò áðü ôéò âáóéêÝò, ìÝóù ôïõ äéêôýïõ HellasPac IÉ ðáñÝ÷ïíôáé óôïõò åíäéáöåñü-
ìåíïõò ÷ñÞóôåò êáé ðñüóèåôåò
õðçñåóßåò ðñüóâáóçò, ïé
ïðïßåò ðåñéãñÜöïíôáé óõíïðôé-
êÜ óôç óõíÝ÷åéá:
ü Äéáóýíäåóç ôïðéêþí äé-
êôýùí õðïëïãéóôþí. Ïé
ðñüóèåôåò õðçñåóßåò
ðñüóâáóçò äßíïõí ôç
äõíáôüôçôá äéá÷åßñé-
óçò ôçò êßíçóçò ìåôá-
îý ôùí ôïðéêþí äéêôýùí
õðïëïãéóôþí ìå ôçí
õðïóôÞñéîç ôùí ðñùôï-
Ó÷Þìá 17.9: Äéáóýíäåóç ôïðéêþí äéêôýùí
êüëëùí åðéêïéíùíßáò
×.25, FR, Ô-SDLC êáé Ethernet-IP, áíÜëïãá ìå ôéò áíÜãêåò ôïõ ÷ñÞóôç, üðùò
öáßíåôáé óôï ó÷Þìá 17.9. Åðßóçò äßíåôáé ç äõíáôüôçôá óôïõò ÷ñÞóôåò íá äéá-
÷åéñßæïíôáé êáé íá åëÝã÷ïõí ôï äéêü ôïõò äßêôõï, ôï ïðïßï áðïôåëåß õðïäßêôõï
ôïõ äéêôýïõ HellasPac ÉI, ÷ùñßò íá åßíáé áðáñáßôçôç ç ðñïìÞèåéá áðü ôïõò
ßäéïõò ðñüóèåôïõ åîïðëéóìïý.
ü Õðçñåóßá íïçôïý éäéùôéêïý äéêôýïõ. Ìå ôç äçìéïõñãßá åíüò íïçôïý éäéùôéêïý
äéêôýïõ (VPN: Virtual Private Network) ðáñÝ÷åôáé ç äõíáôüôçôá óôïõò ÷ñÞ-
óôåò ôïõ øçöéáêïý äé-
êôýïõ ïëïêëçñùìÝíùí
õðçñåóéþí (ISDN) íá åðé-
êïéíùíïýí ìå ÷ñÞóôåò
ôïõ äéêôýïõ HellasPac IÉ
ìÝóù åéäéêþí äéáôÜîåùí,
ðïõ ïíïìÜæïíôáé Packet
Handlers (PH), üðùò öáß-
íåôáé óôï ó÷Þìá 17.10.
Ó÷Þìá 17.10: Åðéêïéíùíßá ÷ñçóôþí ôïõ ISDN êáé ôïõ HellasPac II

308
17.3.4 HellasCom
Ôï HellasCom åßíáé Ýíá ôçëåðéêïéíùíéáêü äßêôõï ìåôáâßâáóçò äåäïìÝíùí êáé öù-
íÞò, ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé óôáèåñÜ øçöéáêÜ êõêëþìáôá ÷áìçëþí êáé õøçëþí ñõèìþí
ìåôÜäïóçò (áðü 2.400 bps Ýùò 2 Mbps) óå ÷ñÞóôåò ðïõ âñßóêïíôáé óå ïðïéïäÞðïôå
ìÝñïò ôçò ÅëëÜäáò. Ðñüêåéôáé ãéá Ýíá óýóôçìá ðïõ áðïôåëåßôáé áðü ìéá óåéñÜ äéá-
ôÜîåùí øçöéáêÞò äéáóýíäåóçò (DXC: Digital Exchange Connectors), ïé ïðïßåò åëÝã-
÷ïíôáé áðü Ýíá êåíôñéêü óýóôçìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ (NMS: Network Management
System). Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé ôï HellasCom åßíáé ïé áêüëïõèåò:
ü ØçöéáêÜ êõêëþìáôá õøçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò: 64 Kbps, 128 Kbps, nx64
Kbps, üðïõ n = 3, 4...... 31.
ü ØçöéáêÜ êõêëþìáôá ÷áìçëþí ñõèìþí ìåôÜäïóçò: 2,4 Kbps Ýùò 19,2 Kbps.
ü ÔçëåöùíéêÞ øçöéáêÞ åðéêïéíùíßá.
Ôï äßêôõï HellasCom ðñïóöÝñåé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ áîéïðéóôßá, õøçëÞ ðïéüôçôá åðé-
êïéíùíßáò, åõåëéîßá, áóöÜëåéá, ïéêïíïìßá. ×ñçóéìïðïéåßôáé óå åöáñìïãÝò ðïõ Ý÷ïõí áðáé-
ôÞóåéò ãéá áíôáëëáãÞ ìåãÜëïõ üãêïõ ðëçñïöïñéþí êáé õøçëÞ ðïéüôçôá ìåôÜäïóçò.
Ç ðñüóâáóç óôï äßêôõï ãßíåôáé ìÝóù ôùí ôåñìáôéêþí ìïíÜäùí ôùí ÷ñçóôþí óå
óõíäõáóìü ìå ôéò äéáôÜîåéò ôåñìáôéóìïý äéêôýïõ (NTU: Network Terminating Unit)
êáé ìå ÷ñÞóç äéóýñìáôùí
ãñáììþí. Ïé NTU ðïõ óõí-
äÝïõí ôïõò äéÜöïñïõò ÷ñÞ-
óôåò óõíäÝïíôáé ìå ôç óåé-
ñÜ ôïõò ìå êÜðïéïí åõÝëé-
êôï ðïëõðëÝêôç (F-MUX:
Flexible Multiplexer) êáé
ðñïùèïýí ôéò ðëçñïöïñßåò
ðñïò ôï êáôÜëëçëï óýóôç-
ìá øçöéáêÞò äéáóýíäå-
óçò. Áñ÷éêÜ ôï äßêôõï åß÷å
Ó÷Þìá 17.11: ÅðéêïéíùíéáêÝò óõíäÝóåéò HellasCom ïêôþ óõóôÞìáôá øçöéáêÞò
äéáóýíäåóçò (DXC), ôá
ïðïßá óõíäÝïíôáí ìåôáîý ôïõò ìå êõêëþìáôá ôùí 2 Mbps. ÐÝíôå áðü áõôÜ âñßóêï-
íôáí óôçí ÁèÞíá êáé áðü Ýíá óôç Èåóóáëïíßêç, óôçí ÐÜôñá êáé óôï ÇñÜêëåéï. ÓÞìå-
ñá ôï äßêôõï Ý÷åé åðåêôáèåß, þóôå íá êáëýðôåé êáé Üëëåò ðüëåéò.

HellasPac I, óõíáñìïëïãçôÞò - áðïóõíáñìïëïãçôÞò ðáêÝôïõ, ìüíéìç óýíäåóç, äéåý-
èõíóç äéêôýïõ ÷ñÞóôç, äéåèíÞò áñéèìüò êëÞóçò, áñéèìüò êëÞóçò äéêôýïõ, åðéëïãé-
êü ôçëåöùíéêü äßêôõï, êùäéêüò áíáãíþñéóçò ÷ñÞóôç, HellasPac II, íïçôü éäéùôéêü
äßêôõï, HellasCom, äéáôÜîåéò øçöéáêÞò äéáóýíäåóçò, óýóôçìá äéá÷åßñéóçò äéêôýïõ,
äéáôÜîåéò ôåñìáôéóìïý äéêôýïõ.
309
ÌÜèçìá 17.4: Äçìüóéá äßêôõá äåäï-

ìÝíùí - EuroISDN, ATM
17.4.1 EuroISDN
Ç éäÝá ôïõ ISDN õëïðïéÞèçêå ìå äéáöïñåôéêü ôñüðï óôéò äéÜöïñåò ÷þñåò, ìå áðïôÝ-
ëåóìá ôçí åìöÜíéóç ðñïâëçìÜôùí óôéò äéåèíåßò äéáóõíäÝóåéò, üðùò åßíáé ç ìç óõì-
âáôüôçôá ôùí ôåñìáôéêþí, ç áäõíáìßá ðáñï÷Þò õðçñåóéþí ìåôáîý ôùí ÷ùñþí, ôï
êüóôïò ôùí ôåñìáôéêþí êáé ôùí åöáñìïãþí ê.Ü. ÐïëëÜ áðü áõôÜ ôá ðñïâëÞìáôá
îåðåñÜóôçêáí ìå ôç äçìéïõñãßá ôïõ EuroISDN.
Ôï EuroISDN åßíáé ôï áðïôÝëåóìá ìéáò ìåãÜëçò ðáíåõñùðáúêÞò ðñïóðÜèåéáò ðïõ
ïäÞãçóå óôïí åíáñìïíéóìü ôïõ ISDN ìå ôá ðñüôõðá ôïõ Åõñùðáúêïý Éíóôéôïýôïõ
Ôçëåðéêïéíùíéáêþí Ðñïôýðùí (ETSI: http://www.etsi.org), ôá ïðïßá åöáñìüæïõí üëïé
ïé öïñåßò åêìåôÜëëåõóçò ôïõ äéêôýïõ. Ç åðéôõ÷ßá ôïõ EuroISDN Ýêáíå êáé Üëëåò ÷þ-
ñåò, åêôüò Åõñþðçò, íá åðéäéþîïõí ðñüóâáóç ó áõôü.
Ôï EuroISDN Ý÷åé äýï ôýðïõò ðñüóâáóçò (ÌáèÞìáôá 8.7 êáé 15.6): ôï âáóéêü ñõè-
ìü ðñüóâáóçò (BRA) ìå äýï êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò (2Â) êáé Ýíá óçìáôïäïóßáò (D)
êáé ôïí ðñùôåýïíôá ñõèìü ðñüóâáóçò (PRÁ) ìå ôñéÜíôá êáíÜëéá åðéêïéíùíßáò (30Â)
êáé Ýíá óçìáôïäïóßáò (D).
Ôá ðñüôõðÜ ôïõ Ý÷ïõí êáèïñéóôåß áðü ôï ETSI êáé õðïóôçñßæïíôáé áðü ôï ìíçìüíéï
óõìöùíßáò (MoU: Memorandum of Understanding) ôïõ ISDN, ôï ïðïßï õðïãñÜöçêå
ôï 1988 áðü 26 ôçëåðéêïéíùíéáêïýò ïñãáíéóìïýò 22 åõñùðáúêþí ÷ùñþí. Ôï EuroISDN
ôï äéá÷åéñßæåôáé ìéá ïìÜäá ðïõ åßíáé õðåýèõíç ãéá ôçí åöáñìïãÞ ôïõ ìíçìïíßïõ ôïõ
ISDN (IMIMG: ISDN MoU Implementation Management Group) êáé åðïìÝíùò ãéá ôçí
åíáñìïíéóìÝíç åéóáãùãÞ êáé ðñïþèçóÞ ôïõ óôéò ÷þñåò - ìÝëç ôïõ. Ïé íÝåò õðçñå-
óßåò ðïõ ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï EuroISDN åßíáé (ó÷Þìá 17.12):
ü ôçëåïìïéïôõðßá (fax) õøçëïý ñõèìïý ìåôÜäïóçò (G4),
ü âéíôåïôçëåöùíßá (videotelephony),
ü ôçëåöùíßá 3 êáé 7 KHz, ãéá êáëýôåñç áíáðáñáãùãÞ öùíÞò,
ü ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí (file transfer).
Óôçí ßäéá ãñáììÞ ìðïñïýí íá åßíáé óõíäåäåìÝíåò ìÝ÷ñé êáé ïêôþ ìïíÜäåò, óôéò
ïðïßåò ðåñéëáìâÜíïíôáé ï ðñïóùðéêüò õðïëïãéóôÞò êáé åéäéêÝò ôçëåöùíéêÝò óõ-
óêåõÝò.
ÁíáëõôéêÜ, ï óõíäñïìçôÞò ôïõ äéêôýïõ äéáèÝôåé:
ü äýï áíåîÜñôçôåò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò êáé ìßá ãñáììÞ ãéá äå-
äïìÝíá ìå ÷áìçëü ñõèìü ìåôÜäïóçò,
ü ìßá ôçëåöùíéêÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò, ìßá ãñáììÞ ãéá ôçëåïìïéïôõðßá êáé ìßá
ãéá ìåôÜäïóç äåäïìÝíùí,
310
ü ìßá ôçëåöùíéêÞ ãñáììÞ åðéêïéíùíßáò Þ fax, ìßá ãñáììÞ ãéá äåäïìÝíá ìå ñõè-
ìü ìåôÜäïóçò 64 Kbps êáé Üëëç ìßá ãéá äåäïìÝíá ìå ÷áìçëü ñõèìü ìåôÜäï-
óçò,
ü äýï ãñáììÝò åðéêïéíùíßáò ãéá äåäïìÝíá ìå ñõèìü ìåôÜäïóçò 64 Kbps êáé
Üëëç ìßá ãéá äåäïìÝíá ìå ÷áìçëü ñõèìü ìåôÜäïóçò,
ü ìßá ïðôéêÞ ãñáììÞ ãéá ìåôÜäïóç êéíïýìåíçò åéêüíáò, ìßá ãéá äåäïìÝíá ìå ñõè-
ìü ìåôÜäïóçò 64 Kbps êáé ìßá ãéá äåäïìÝíá ìå ÷áìçëü ñõèìü ìåôÜäïóçò.
Ó÷Þìá 17.12: Ôï äçìüóéï äßêôõï ISDN ìéáò åôáéñåßáò

311
17.4.2 Äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ

Ôï äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ äçìéïõñãÞèçêå ôï 1998 áðü ôïí ÏÔÅ êáé Ý÷åé ôç äõíáôüôç-
ôá íá ðñïóöÝñåé üëåò ôéò ðñïçãìÝíåò õðçñåóßåò ÁÔÌ óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ. Ç äïìÞ
ôïõ äéêôýïõ áõôïý äéáñèñþíåôáé óå äýï åðß-
ðåäá éåñáñ÷ßáò, ôï äéáâéâáóôéêü åðßðåäï ìå 7
äéáâéâáóôéêïýò êüìâïõò (core) êáé ôï åðßðå-
äï ðñüóâáóçò ìå 32 êüìâïõò ðñüóâáóçò
(edge).
H ôïðïëïãßá ôïõ äçìüóéïõ äéêôýïõ ÁÔÌ ðá-
ñïõóéÜæåôáé óôï ó÷Þìá 17.13. Ïé ðåñéóóüôå-
ñåò óõíäÝóåéò ìåôáîý ôùí êüìâùí åßíáé óôá
155 Mbps, óå ðåñéï÷Ýò üìùò ðïõ äåí õðÜñ-
÷åé Üìåóá äéáèÝóéìç õðïäïìÞ óå SDH
(Synchronous Digital Hierarchy) ÷ñçóéìïðïéïý-
íôáé äéáóõíäÝóåéò óôá 34 Mbps, ïé ïðïßåò ðñï-
âëÝðåôáé íá áíáâáèìéóôïýí óýíôïìá.
Ôï äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá
íá ðñïóöÝñåé óôïõò ÷ñÞóôåò ôïõ ìéá óåéñÜ
áðü ðñïçãìÝíåò õðçñåóßåò, ïé ïðïßåò áðïñ-
ñÝïõí áðü ôçí õëïðïßçóç ôïõ ðñïôýðïõ ÁÔÌ.
ÌåñéêÝò áðü ôéò õðçñåóßåò áõôÝò åßíáé:
ü ðïëý õøçëïß ñõèìïß ìåôÜäïóçò äåäï-
ìÝíùí,
ü õðçñåóßåò ôçëåäéÜóêåøçò êáé ôçëååñ-
ãáóßáò, Ó÷Þìá 17.13: Ôï äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ (ÍïÝìâñéïò 1999)
ü õðçñåóßá âßíôåï ìåôÜ áðü áßôçìá.

EuroISDN, äçìüóéï äßêôõï ÁÔÌ.
312
ÌÜèçìá 17.5: ÉäéùôéêÜ äßêôõá ðáñï-

÷Þò õðçñåóéþí
17.5.1 Åôáéñåßåò Ðáñï÷Þò Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ

Åôáéñåßåò Ðáñï÷Þò Õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ (ÅÐÕÄ) (ISPs: Internet Service Providers)
ïíïìÜæïíôáé ïé åôáéñåßåò ðïõ ðñïóöÝñïõí ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï. ¸ùò êáé ôá
ôÝëç ôçò äåêáåôßáò ôïõ 1980, ïðüôå äýï åñåõíçôéêÜ éäñýìáôá, ï Äçìüêñéôïò êáé ôï
Éíóôéôïýôï Tå÷íïëïãßáò êáé ¸ñåõíáò (ÉÔÅ) ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ÊñÞôçò, áðÝêôçóáí
óýíäåóç ìå ôï Äéáäßêôõï, áõôÝò ïé åôáéñåßåò Þôáí áíýðáñêôåò óôçí ÅëëÜäá. Óôç
÷þñá ìáò ç ðñþôç éäéùôéêÞ ÅÐÕÄ éäñýèçêå ôï 1994. Óôç óõíÝ÷åéá ç åîÝëéîç Þôáí
ñáãäáßá, ìå áðïôÝëåóìá ôï 1997 ïé åôáéñåßåò áõôÝò íá îåðåñÜóïõí ôéò ôñéÜíôá.
Ôá óôïé÷åßá ðïõ áíáöÝñïíôáé Ôáõôü÷ñïíá ïé ñõèìïß ìåôÜäïóçò äåäïìÝíùí âåëôéþèçêáí óçìáíôéêÜ, êáèþò üëåò ïé
ó áõôÝò ôéò ðáñáãñÜöïõò ãéá ÅÐÕÄ áýîçóáí ôç ÷ùñçôéêüôçôá ôùí óõíäÝóåþí ôïõò ìå ôï åîùôåñéêü. ¼ìùò, ðáñÜ
ôéò ÅÐÕÄ åßíáé ðéèáíü íá Ý÷ïõí ôá åíèáññõíôéêÜ áõôÜ óçìÜäéá, ç åîÝëéîç ôïõ Äéáäéêôýïõ óôç ÷þñá ìáò, óå óýãêñé-
áëëÜîåé óÞìåñá ëüãù ôïõ áíôá- óç ìå ôéò Üëëåò áíåðôõãìÝíåò åõñùðáúêÝò Þ ìç÷þñåò, åßíáé ðÜñá ðïëý ìéêñÞ,
ãùíéóìïý êáé ôùí óõíå÷þí áöïý ôï êüóôïò ÷ñÞóçò ôïõ ðáñáìÝíåé áêüìç ðïëý õøçëü, åíþ ç äéÜäïóÞ ôïõ âñß-
áíáâáèìßóåùí ôïõ äéêôõáêïý óêåôáé óå ðïëý ÷áìçëÜ åðßðåäá (êïíôÜ óôï 5% ôïõ ðëçèõóìïý).
åîïðëéóìïý ôùí åôáéñåéþí.
ÓÞìåñá ïé êõñéüôåñåò ÅÐÕÄ ðïõ ëåéôïõñãïýí óôçí ÅëëÜäá åßíáé áõôÝò ðïõ áíáöÝ-
ñïíôáé óôéò åðüìåíåò ðáñáãñÜöïõò.
17.5.1.1 FORTHnet
To äßêôõï ôçò åôáéñåßáò FORTHnet (http://www.forthnet.gr) åßíáé ï äéÜäï÷ïò ôïõ äéêôýïõ
ôïõ ÉÔÅ, ôï ïðïßï ðáñÝ÷åé äéêôõáêÝò õðçñåóßåò óôçí åõñýôåñç áêáäçìáúêÞ êïéíüôçôá áðü
ôï 1984 êáé åßíáé áðü ôïõò ðáëáéüôåñïõò öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí õðçñåóéþí óôç ÷þñá
ìáò (ó÷Þìá 17.14). Ôï êáôáóôáôéêü ßäñõóçò ôçò åôáéñåßáò óõíõðïãñÜöçêå ôïí Ïêôþ-
âñéï ôïõ 1995 áðü ôï ÉÔÅ êáé ôéò «ÌéíùéêÝò ÃñáììÝò», ïðüôå äçìéïõñãÞèçêå ç ÅëëçíéêÞ
Åôáéñåßá Ôçëåðéêïéíùíéþí êáé Ôçëåìáôéêþí Åöáñìïãþí, ìå äéáêñéôéêü ôßôëï FORTHnet Á.Å.
Ç äéåèíÞò äéáóýíäåóç ìå ôéò Ç.Ð.Á. ðáñÝ÷åôáé ìÝóù ãñáììþí õøçëÞò ÷ùñçôéêüôçôáò.
Óôï åóùôåñéêü ç FORTHnet äéáôçñåß Ýíá åêôåôáìÝíï äßêôõï ðïõ óõíäÝåé ôéò ìåãáëýôåñåò
ðüëåéò ôçò ÅëëÜäáò ìå ôïí êåíôñéêü êïñìü ôïõ. Ôï ÍïÝìâñéï ôïõ 1999 ëåéôïõñãïýóáí
óõíïëéêÜ 75 êüìâïé (PïP: Points of Presence), åíþ ïé óõíäÝóåéò ôïõ åðéëïãéêïý äéêôýïõ
ðñïóÝããéæáí ôéò 21.000.
Ç åôáéñåßá õðïóôçñßæåé áñêåôÝò ìåãÜëåò åðé÷åéñÞóåéò ìå ìüíéìåò óõíäÝóåéò ìåôáãùãÞò
ðëáéóßùí (frame relay) êáé õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ. ¢ëëåò õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé åßíáé ôá
íïçôÜ éäéùôéêÜ äßêôõá (VPNs) ãéá ìåôÜäïóç öùíÞò êáé äåäïìÝíùí óå êëåéóôÝò ïìÜäåò
÷ñçóôþí, ç ðåñéáãùãÞ (roaming) ãéá ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï áðü êÜèå óçìåßï ôïõ êü-
óìïõ ìå ôïðéêÞ êëÞóç, ç öéëïîåíßá ðñïóùðéêþí éóôïóåëßäùí, ç ìåôáöïñÜ áñ÷åßùí
(background FTP) ìç åðéãñáììéêÞò óýíäåóçò (off-line) ê.Ü.
313
Ó÷Þìá 17.14: Ôï äßêôõï ôçò FORTHnet (ÍïÝìâñéïò 1999)
Ç áíþíõìç åôáéñåßá ÏÔÅnet

17.5.1.2 OTEnet éäñýèçêå ôï 1996, ïðüôå êáé
Ç ÏÔÅnet (http://www.otenet.gr) åßíáé áíþíõìç åôáéñåßá ðáñï÷Þò ðñïúüíôùí êáé äüèçêå ç Üäåéá óýóôáóçò êáé
õðçñåóéþí Äéáäéêôýïõ. Ç ðñùôïâïõëßá ßäñõóçò ôçò åôáéñåßáò áíÞêåé óôïí ÏÔÅ, ðïõ åãêñßèçêå ôï êáôáóôáôéêü ôçò.
åßíáé ï êýñéïò ìÝôï÷üò ôçò, åíþ ìÝôï÷ïé ìå ìéêñüôåñá ðïóïóôÜ åßíáé ðáíåðéóôçìéáêÜ Ìå áðüöáóç ôïõ Äéïéêçôéêïý
Óõìâïõëßïõ ôïõ ÏÔÅ (22/8/
êáé åñåõíçôéêÜ éäñýìáôá.
1996) ðáñá÷ùñÞèçêå óôçí
Ôï äßêôõï ôçò ÏÔÅnet (ó÷Þìá 17.15) ó÷åäéÜóôçêå ìå ôÝôïéï ôñüðï, þóôå íá ìðïñåß
OTEnet ç ÷ñÞóç ôïõ äéêáéþ-
íá ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò êáé ðñïúüíôá õøçëÞò ðïéüôçôáò. Óôá ÷ñüíéá ðïõ Ý÷ïõí ðåñÜ-
ìáôïò ôïõ ïñãáíéóìïý ãéá ðá-
óåé áðü ôçí áñ÷éêÞ åãêáôÜóôáóÞ ôïõ ôï äßêôõï áíáâáèìßóôçêå áñêåôÝò öïñÝò, ìå
ñï÷Þ ðñïúüíôùí êáé õðçñåóéþí
ãíþìïíá ôçí éêáíïðïßçóç ôùí áíáãêþí êáé ôùí ðëÝïí áðáéôçôéêþí ÷ñçóôþí (åðé÷åé-
Äéáäéêôýïõ.
ñÞóåùí êáé öõóéêþí ðñïóþðùí) ôïõ Äéáäéêôýïõ. Åéäéêüôåñá, ïé óôü÷ïé ôçò åôáéñåßáò,
üðùò ðñïâëÝðïíôáé áðü ôï êáôáóôáôéêü ôçò, åßíáé óõíïðôéêÜ ïé åîÞò:
314
Ó÷Þìá 17.15: Ôï äßêôõï ôçò OTEnet (ÍïÝìâñéïò 1999)
ü Ç ðáñï÷Þ üëùí ôùí õðçñåóéþí ôïõ Äéáäéêôýïõ óôï åóùôåñéêü ôçò ÷þñáò.
ü Ç ðáñï÷Þ õðçñåóéþí äéáóýíäåóçò ìå ôï Äéáäßêôõï óå Üëëåò ÅÐÕÄ Þ öïñåßò.
ü Ç ðáñï÷Þ õðçñåóéþí äéáóýíäåóçò ìå ôï äéåèíÝò Äéáäßêôõï óå öïñåßò ôçò
åõñýôåñçò ðåñéï÷Þò (ÂáëêÜíéá, Êýðñïò, ÌÝóç ÁíáôïëÞ êôë.).
ü Ç ðáñï÷Þ õðçñåóéþí ðáãêüóìéïõ éóôïý (êáôáóêåõÞ óôáôéêþí êáé äõíáìéêþí
åôáéñéêþí éóôïèÝóåùí, öéëïîåíßá éóôïóåëßäùí, êáèþò êáé äéáöÞìéóç ìÝóá áðü
ôéò óåëßäåò ôçò éóôïèÝóçò www.otenet.gr).
ü Ç áíÜðôõîç êáé ç ðáñï÷Þ õðçñåóéþí ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò ìÝóá áðü ôï Äéá-
äßêôõï.
ü Ç äéÜèåóç ïëïêëçñùìÝíùí ëýóåùí óå ðåëÜôåò (ìåëÝôç, åãêáôÜóôáóç, äéá-
óýíäåóç äéêôýùí, åêðáßäåõóç, õðïóôÞñéîç êôë.).
315
17.5.1.3 CompuLink
Ôï äßêôõï ôçò CompuLink (http://www.compulink.gr) Üñ÷éóå íá áíáðôýóóåôáé ôï
1990, ç åðßóçìç üìùò Ýíáñîç ëåéôïõñãßáò ôïõ ìå ôç ìïñöÞ åôáéñåßáò ðáñï÷Þò
õðçñåóéþí ôçëåðëçñïöïñéêÞò óôï åõñý êïéíü ðñáãìáôïðïéÞèçêå ôï ÌÜñôéï ôïõ
1992. Áðü ôï ÌÜéï ôïõ 1994 ôï äßêôõï ôçò CompuLink ðáñÝ÷åé óôïõò óõíäñïìçôÝò
ôïõ ðñüóâáóç óôï Äéáäßêôõï. ÓÞìåñá ç åôáéñåßá äñáóôçñéïðïéåßôáé óôï ÷þñï áõôü,
ðáñÝ÷ïíôáò ìéá åõñåßá ðïéêéëßá õðçñåóéþí.
Ôï äßêôõï CompuLink âáóßæåôáé óå Ýíá êåíôñéêü óýóôçìá äéáóõíäåäåìÝíùí õðïëï-
ãéóôþí (ó÷Þìá 17.16), óôï ïðïßï öéëïîåíïýíôáé ïé âÜóåéò äåäïìÝíùí ôùí ðáñå÷üìå-
íùí ðëçñïöïñéþí, ôï ëïãéóìéêü õðïóôÞñéîçò êáé äéá÷åßñéóçò ôùí åðéãñáììéêþí õðç-
ñåóéþí êáé üëá ôá áðáñáßôçôá ðñïãñÜììáôá ãéá ôçí õðïóôÞñéîç ôùí ôçëåðéêïéíù-
íéáêþí óõíäÝóåùí. Ç êåíôñéêÞ áõôÞ õðïäïìÞ âñßóêåôáé óôçí ÁèÞíá êáé Ý÷åé ôç ìïñ-
öÞ åíüò ôïðéêïý äéêôýïõ, ôï ïðïßï, áîéïðïéþíôáò øçöéáêÜ ìéóèùìÝíá êõêëþìáôá,
Ó÷Þìá 17.16: Ôï äßêôõï ôçò CompuLink (ÍïÝìâñéïò 1999)

316
äéáóõíäÝåôáé ìå ôïí êüìâï ôïõ äéêôýïõ CompuLink ôçò Èåóóáëïíßêçò, ôïí êüìâï ôïõ
AIX (Athens Internet Exchange) êáé, ìå ìéá áíåîÜñôçôç ãñáììÞ, ìå ôï Äéáäßêôõï. Ïé
÷ñÞóôåò - óõíäñïìçôÝò ôïõ äéêôýïõ CompuLink Ý÷ïõí ðñüóâáóç óôéò õðçñåóßåò ôïõ
óõóôÞìáôïò ôçò CompuLink êáé ôïõ Äéáäéêôýïõ ìÝóù óõíäÝóåùí ôïõ åðéëïãéêïý ôï-
ðéêïý äéêôýïõ PSTN ôïõ ÏÔÅ, êáèþò êáé ìÝóù ôïõ äéêôýïõ ISDN. Óôç Èåóóáëïíßêç ç
CompuLink äéáôçñåß áõôüíïìï êüìâï ãéá ôçí ðáñï÷Þ ôïðéêïý ÷áñáêôÞñá åðéãñáììé-
êþí õðçñåóéþí ðëçñïöüñçóçò. Óôçí åõñýôåñç ðåñéï÷Þ ôçò Ìáêåäïíßáò ïé óõíäñï-
ìçôÝò óõíäÝïíôáé, ìÝóù ôùí ôïðéêþí êëÞóåùí ôïõ åðéëïãéêïý äéêôýïõ, óôïí êüìâï
ôçò Èåóóáëïíßêçò êáé óôç óõíÝ÷åéá, åÜí ôï åðéèõìïýí, ìÝóù ôïõ êõêëþìáôïò ðïõ
äéáóõíäÝåé ôïí êüìâï áõôü ìå ôïí êåíôñéêü êüìâï ôçò ÁèÞíáò, áðïêôïýí ðñüóâáóç
óôéò õðçñåóßåò áõôïý ôïõ êüìâïõ.
17.5.1.4 Hellas on Line

Ç åôáéñåßá Hellas on Line (HoL, http://www.hol.gr) éäñýèçêå ôï 1993, áëëÜ Üñ÷éóå
Ó÷Þìá 17.17: Ôï äßêôõï ôçò Hellas on Line (ÍïÝìâñéïò 1999)

317
íá ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò Äéáäéêôýïõ áðü ôá ìÝóá ôïõ 1994. ¸÷åé áíáðôýîåé Ýíá äßêôõï
áðü 22 êüìâïõò óå 19 ðüëåéò (ó÷Þìá 17.17), ìå ôçí êåíôñéêÞ óýíäåóç ìåôáîý ÁèÞ-
íáò êáé Èåóóáëïíßêçò óôá 2 Mbps êáé ôéò õðüëïéðåò óõíäÝóåéò ìå ìéóèùìÝíåò ãñáì-
ìÝò óôá 64 êáé 128 Kbps. Åðßóçò óõììåôÝ÷åé óôçí ðñïóðÜèåéá äéáóýíäåóçò üëùí
ôùí ÅÐÕÄ óôçí EëëÜäá ìÝóù ôïõ AIX (Athens Internet Exchange).
Ç åôáéñåßá HoL Ý÷åé áñêåôÝò äéåèíåßò óõíäÝóåéò ìå ôï Äéáäßêôõï, üðùò åßíáé ôï
AT&T/Unisource Global Network, ôï UUNET PIPEX (Âñåôáíßá), ôï UUNET (Ç.Ð.Á.) ê.Ü.
Ïé õðçñåóßåò ôçò HoL ðñïóöÝñïíôáé áðü ôï åðéëïãéêü ôçëåöùíéêü äßêôõï ìÝóù
âáóéêþí Þ ðñùôåõïõóþí ãñáììþí ISDN, ìÝóù ìéóèùìÝíùí áíáëïãéêþí êáé øçöéá-
êþí ãñáììþí, êáèþò êáé ìÝóù ìüíéìùí ôçëåöùíéêþí ãñáììþí ðïõ åðéôñÝðïõí ôçí
ôáõôü÷ñïíç ðñüóâáóç 10 ÷ñçóôþí óôï Äéáäßêôõï.
Ïé õðçñåóßåò ðïõ ðáñÝ÷åé ç HoL ðåñéëáìâÜíïõí õðçñåóßåò ðñüóâáóçò ìÝóù ôïõ
ôçëåöùíéêïý äéêôýïõ (ðñïóùðéêïß ëïãáñéáóìïß, åôáéñéêïß ëïãáñéáóìïß), õðçñåóßåò
ðñüóâáóçò ìÝóù ìéóèùìÝíùí ãñáììþí, õðçñåóßåò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò (áíÜðôõ-
îç åîåéäéêåõìÝíïõ ëïãéóìéêïý, äéáöÞìéóç ìÝóù ôïõ ðáãêüóìéïõ éóôïý, ðáêÝôá öéëï-
îåíßáò WEB, õðçñåóßåò áóöÜëåéáò äéêôýùí), õðçñåóßåò äéá÷åßñéóçò êüìâùí Äéáäé-
êôýïõ ê.Ü.
17.5.1.5 ÐïóïôéêÜ êáé ðïéïôéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôùí ÅÐÕÄ

Ôá ðïéïôéêÜ êáé ðïóïôéêÜ êñéôÞñéá ãéá ôçí áîéïëüãçóç ôùí ÅÐÕÄ ðïéêßëëïõí, êáèþò
ðïëëÝò öïñÝò ç áîéïëüãçóç óõíäÝåôáé ìå ôéò áíÜãêåò êÜèå ÷ñÞóôç. Ùóôüóï õðÜñ-
÷ïõí óõãêåêñéìÝíá ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôá ïðïßá áðïôåëïýí áäéáìöéóâÞôçôá êñéôÞñéá áîéï-
ëüãçóçò.
¸íá ôÝôïéï (ðïóïôéêü) êñéôÞñéï áðïôåëåß ôï äéáèÝóéìï áðü ôçí ÅÐÕÄ åýñïò æþíçò ãéá
óýíäåóç ìå ôï åîùôåñéêü. Ìåãáëýôåñï åýñïò æþíçò óõíåðÜãåôáé õøçëüôåñïõò ñõè-
ìïýò ìåôÜäïóçò êáé áõôü åßíáé ßóùò ï êõñéüôåñïò ðáñÜãïíôáò ãéá ôç èåôéêÞ áîéïëüãç-
óç ìéáò ÅÐÕÄ. ¼ìùò, óå óõíÜñôçóç ìå ôïí áñéèìü ôùí ÷ñçóôþí ðïõ åîõðçñåôåß ç ÅÐÕÄ
Þ ôùí ìéóèùìÝíùí êõêëùìÜôùí ðïõ ðáñÝ÷åé, ï ðáñÜãïíôáò - åýñïò æþíçò ìðïñåß íá
õðïâáèìéóôåß óçìáíôéêÜ, üðùò óõìâáßíåé ãéá ðáñÜäåéãìá óôçí ðåñßðôùóç ðïõ ìåãÜëïò
áñéèìüò ÷ñçóôþí ìïéñÜæåôáé Ýíá óõãêåêñéìÝíï åýñïò æþíçò ãéá ðñüóâáóç óôï åîùôå-
ñéêü. Ç óõìöüñçóç ðïõ èá ðñïêýøåé êáèéóôÜ ôçí ÅÐÕÄ áóýìöïñç óå ó÷Ýóç ìå êÜðïéá
Üëëç åôáéñåßá ðïõ ðáñÝ÷åé óõíäÝóåéò ìéêñüôåñïõ åýñïõò æþíçò ìå ôï åîùôåñéêü, åîõ-
ðçñåôåß üìùò ëéãüôåñïõò ÷ñÞóôåò.
¢ëëá âáóéêÜ ðïóïôéêÜ êñéôçñßá ãéá ôçí áîéïëüãçóç ìéáò ÅÐÕÄ áðïôåëïýí ï áñéèìüò
ôùí ÷ñçóôþí ôçò, ï áñéèìüò ôùí äéáèÝóéìùí ôçëåöùíéêþí ãñáììþí, ï ñõèìüò ìåôÜäï-
óçò êáé ôï ðïóïóôü ôçò óùóôÞò ìåôáöïñÜò ðáêÝôùí êáé öõóéêÜ, óå óõíäõáóìü ìå üëá
ôá ðáñáðÜíù, ôï êüóôïò åîïðëéóìïý (ëïãéóìéêü, õëéêü) ôùí ðáñå÷üìåíùí õðçñåóéþí,
êáèþò êáé ç ôéìïëüãçóÞ ôïõò.
Óå Üìåóç ó÷Ýóç ìå ôá ðïóïôéêÜ êñéôÞñéá, ïé ðïéïôéêïß ðáñÜãïíôåò ðïõ ðñÝðåé íá
ëáìâÜíïíôáé õðüøç ãéá ôçí áîéïëüãçóç ìéáò ÅÐÕÄ åßíáé ç äõíáôüôçôá åýêïëçò ðñü-
óâáóçò êáé äéáèÝóéìçò ÷ùñçôéêüôçôáò óôïõò ÷ñÞóôåò, ôï åßäïò êáé ç äéÜñêåéá ôçò
318
ôå÷íéêÞò õðïóôÞñéîçò, ç ðáñï÷Þ ðñüóèåôùí õðçñåóéþí êáé ç äõíáôüôçôá äïñõöïñé-

êÞò óýíäåóçò. Ùóôüóï ç óõíïëéêÞ áîéïëüãçóç ìéáò ÅÐÕÄ åîáñôÜôáé êáé áðü ôéò áíÜ-
ãêåò ôùí ÷ñçóôþí ôïõ äéêôýïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ìéá ÅÐÕÄ ðïõ èá áðïôåëïýóå éäáíéêÞ
åðéëïãÞ ãéá Ýíáí éäéþôç óõíäñïìçôÞ, åðåéäÞ Ý÷åé ðïëëÜ óçìåßá ðáñïõóßáò óôçí ÅëëÜäá
êáé ðïëëÝò äéáèÝóéìåò ôçëåöùíéêÝò ãñáììÝò, äå óçìáßíåé üôé èá Þôáí ç êáëýôåñç ëýóç
ãéá ìéá åðé÷åßñçóç ðïõ Ý÷åé äéáöïñåôéêÝò áíÜãêåò ðñüóâáóçò óôï äßêôõï.
Óôç óõíÝ÷åéá äßíåôáé Ýíáò óõãêåíôñùôéêüò ðßíáêáò ôùí ÷áñáêôçñéóôéêþí ôùí ÅÐÕÄ
(ÍïÝìâñéïò 1999).
FORTHnet ÏÔÅnet CompuLink Hellas on Line

ÃñáììÝò (dial-up) 2.700 1.700 480 1.000
ìå åðéëïãÞ êëÞóåùí 21.000 27.000 6.000 12.000
Áñéèìüò ÷ñçóôþí
Óçìåßá ðáñïõóßáò
75 28 37 22
(PoP)
Ôå÷íéêÞ õðïóôÞñéîç 24ùñç ôéò êáèçìå-
24ùñç 8:00 Ýùò 24:00 9:00 Ýùò 14:00
ñéíÝò, 8:30 Ýùò
êáèçìåñéíÜ êáèçìåñéíÜ
23:30 ôá Óáââáôï-
êýñéáêá
ÄéáèÝóéìç ÷ùñçôéêüôçôá
óõíäÝóåùí ìå ôï åîù-
4, 8, 34 Mbps 8, 8, 34 Mbps 2, 2, 4 Mbps
ôåñéêü
ÄéáèÝóéìç ÷ùñçôéêüôçôá
2 Mbps 4 Mbps 1 Mbps 2 Mbps
óõíäÝóåùí ìå ôï AIX
Ðßíáêáò 11.1.: ÁðáéôÞóåéò óå ñõèìü ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí ãéá ôçí åêðïìðÞ video
17.5.2 Öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêáôáóôÜóåùí

êáé õðçñåóéþí
Öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêáôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí (carrier providers)
ïíïìÜæïíôáé ïé åôáéñåßåò ðïõ åãêáèéóôïýí ôçëåðéêïéíùíéáêÜ äßêôõá êáé ðáñÝ÷ïõí õðç-
ñåóßåò ìÝóù ôùí äéêôýùí ðïõ äéá÷åéñßæïíôáé. Ïé öïñåßò áõôïß ÷ñçóéìïðïéïýí óôéò
ðåñéóóüôåñåò ðåñéðôþóåéò, åêôüò áðü ôéò åðßãåéåò, õðÝñãåéåò Þ êáé õðïèáëÜóóéåò
óõíäÝóåéò, åðåêôåßíïíôáò ôçí ôçëåðéêïéíùíéáêÞ õðïäïìÞ ôïõò, üðïõ áõôü êñßíåôáé
áðáñáßôçôï, ðñïêåéìÝíïõ íá ðñïùèÞóïõí ôá äåäïìÝíá ôïõò. ÅðïìÝíùò ç êýñéá áðï-
óôïëÞ ôçí ïðïßá êáëåßôáé íá öÝñåé óå ðÝñáò Ýíáò öïñÝáò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêá-
ôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí åßíáé ç äéáóýíäåóç äýï Þ ðåñéóóüôåñùí áðïìáêñõóìÝ-
íùí êüìâùí. Ôá óçìåßá áõôÜ ìðïñåß íá âñßóêïíôáé åíôüò ôùí ãåùãñáöéêþí ïñßùí
ìéáò ÷þñáò Þ íá åêôåßíïíôáé êáé åêôüò áõôþí. Óôç äåýôåñç ðåñßðôùóç ï öïñÝáò èá
ðñÝðåé íá äéáèÝôåé êáé íá äéá÷åéñßæåôáé Ýíá äéåèíÞ äéêôõáêü êïñìü Þ íá óõíåñãÜæåôáé
ìå êÜðïéïí Üëëï öïñÝá ï ïðïßïò íá ôïí äéáèÝôåé.
319
Ðáãêïóìßùò, åêôüò áðü ôïõò äçìüóéïõò ôçëåðéêïéíùíéáêïýò ïñãáíéóìïýò ôçò åêÜ-

óôïôå ÷þñáò, ôï ñüëï ôùí öïñÝùí Ý÷ïõí áíáëÜâåé åê ðáñáëëÞëïõ êáé åôáéñåßåò
êéíçôÞò ôçëåöùíßáò, êáëùäéáêÞò ôçëåüñáóçò êáé ãåíéêüôåñá éäéùôéêÝò Þ Üëëåò äç-
ìüóéåò åôáéñåßåò ðïõ åßôå äéáèÝôïõí êÜðïéï åêôåôáìÝíï äßêôõï åßôå Ý÷ïõí ôç äõíáôü-
ôçôá íá åðåíäýóïõí óôç äçìéïõñãßá åíüò íÝïõ. Óå ïñéóìÝíåò ðåñéðôþóåéò ç äéÜêñé-
óç åíüò öïñÝá ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêáôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí áðü ìéá ÅÐÕÄ
ìðïñåß íá ìçí åßíáé óáöÞò. Ãéá ðáñÜäåéãìá, Ýíáò öïñÝáò ìðïñåß íá ðáñÝ÷åé õðçñå-
óßá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí ìÝóù øçöéáêþí êõêëùìÜôùí ðïõ áíÞêïõí óôï ôçëåðéêïé-
íùíéáêü äßêôõü ôïõ, áëëÜ êáé ìßá ÅÐÕÄ ìðïñåß íá ÷ñçóéìïðïéåß ôçí ôçëåðéêïéíùíéáêÞ
õðïäïìÞ ðïõ Ý÷åé ðñïìçèåõôåß áðü Ýíá öïñÝá ðñïêåéìÝíïõ íá ðáñÝ÷åé ôç äéêÞ ôçò
õðçñåóßá ìåôáöïñÜò äåäïìÝíùí.
17.5.2.1 Ïé êõñéüôåñïé öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêá-

ôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí óôçí ÅëëÜäá
Óôçí ÅëëÜäá õðÜñ÷ïõí áñêåôïß öïñåßò ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêáôáóôÜóåùí êáé
õðçñåóéþí, ïñéóìÝíïé áðü ôïõò ïðïßïõò åßíáé ïé áêüëïõèïé:
ü Ç Global One, ç ïðïßá äñáóôçñéïðïéåßôáé óôçí ðáñï÷Þ õðçñåóéþí öùíÞò
(Global VPN, Global Freephone, Global Call Center), õðçñåóéþí äåäïìÝíùí
(õðïóôÞñéîç ðñùôïêüëëùí X.25, ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ATM êáé ôçò õðçñå-
óßáò LAN-to-LAN), êáèþò êáé õðçñåóéþí ðïëõìÝóùí êáé Äéáäéêôýïõ.
ü Ç Telecom Dynamics, ç ïðïßá ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò ìéóèùìÝíùí ãñáììþí, ìå-
ôáãùãÞò ðëáéóßïõ, DVPN, fax, telefax, X.400, êáèþò êáé õðçñåóßåò ôçëåöù-
íßáò ìÝóù ôïõ äéêôýïõ ÁÔÌ ðïõ äéáèÝôåé.
ü Ç Ideal Telecom, ç ïðïßá ðáñÝ÷åé êõñßùò õðçñåóßåò ìÝóù äïñõöüñïõ (VSAT).
ü Ç SPACENet, ç ïðïßá ðáñÝ÷åé õðçñåóßåò äéêôýùí ×.25 êáé äõíáôüôçôá áíôáë-
ëáãÞò äåäïìÝíùí, Þ÷ïõ, åéêüíáò êáé âßíôåï ìåôáîý óçìåßùí ðïõ âñßóêïíôáé
óå ïðïéïäÞðïôå ìÝñïò ôïõ ðëáíÞôç. ÐáñÝ÷åé åðßóçò ôç äõíáôüôçôá óå áðï-
ìáêñõóìÝíïõò ÷ñÞóôåò íá óõíäÝïíôáé åýêïëá êáé ìå ïéêïíïìéêü ôñüðï, ìÝóù
ôïõ PPP, ìå ôï äßêôõï ôçò åôáéñåßáò.
ü Ï ÏÔÅ, ï ïðïßïò áðïôåëåß êáé ôï ìåãáëýôåñï öïñÝá ðáñï÷Þò äéêôõáêþí åãêá-
ôáóôÜóåùí êáé õðçñåóéþí óôçí ÅëëÜäá. Ï ÏÔÅ, ùò ôçëåðéêïéíùíéáêüò ïñãá-
íéóìüò, êáôÝ÷åé áõôÞ ôç óôéãìÞ ôï ìåãáëýôåñï óå ìÝãåèïò êáé ÷ùñçôéêüôç-
ôá åðßãåéï êáé õðïèáëÜóóéï ôçëåðéêïéíùíéáêü äßêôõï óôçí åëëçíéêÞ åðéêñÜ-
ôåéá, ãåãïíüò ðïõ ôïõ äßíåé ôç äõíáôüôçôá íá ðñïóöÝñåé ðïëëÝò ðñïçãìÝíåò
õðçñåóßåò õøçëÞò ðïéüôçôáò. ÄéáèÝôåé óçìåßá ðáñïõóßáò áêüìç êáé óôá ðéï
áðïìáêñõóìÝíá ÷ùñéÜ ôùí áêñéôéêþí ðåñéï÷þí, åðéôñÝðïíôáò óôï ìåãáëýôå-
ñï ðïóïóôü ôùí ÅëëÞíùí íá åðéêïéíùíïýí ìåôáîý ôïõò ÷ñçóéìïðïéþíôáò ôç-
ëåöùíßá, ôçëåïìïéïôõðßá êáé telex. ÐáñÜëëçëá äñáóôçñéïðïéåßôáé êáé óôçí ðá-
ñï÷Þ ðéï óýã÷ñïíùí õðçñåóéþí, üðùò åßíáé ç ìßóèùóç óå ôñßôïõò øçöéáêþí
ãñáììþí ãéá ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí Þ öùíÞò êáé ç õðïóôÞñéîç ôùí ðñùôïêüë-
ëùí ìåôáãùãÞò ðëáéóßïõ, ×.400, ×.25, ISDN êáé ÁÔÌ.
327
1. Braden B., Shenker B., Clark D., Integrated Services in the Internet Architecture:
an Overview, RFC 1633, IETF IntServ Working Group, available at http://
info.internet.isi.edu:80/in-notes/rfc/files/rfc1633.txt.
2. Cisco documentation, Wide area networking solutions, Cisco Press.
3. Ferguson P., Huston G., Quality of Service - Delivering QoS on the Internet and
in Corporate Network, Willey Computer Publishing, 1998.
4. Ford Ì., K. Lew Ç.K, Spanier S., Stevenson T., Internetworking Technologies
Handbook, New Riders Publishing, Cisco Press, 1997.
5. Held G., Data Communications Networking Devices: Operation, Utilization and
Lan and Wan Internetworking, John Wiley & Son Ltd, 1999.
6. Huston G., ISP Survival Guide: Strategies for Running a Competitive Isp, John
Wiley & Sons, 1998.
7. Internet Society (ISOC), A Brief History of the Internet, URL: http://www.isoc.org/
internet/history/brief.htm.
8. Karounos T., Maglaris B., Kindt A., DIDOS: A Shared Services Management
Experiment in RACE, Network Management & Control, Plenum Publisher, New
York, 1994.
9. Layer 3 Switching, Re-Inventing the Router, Cisco Systems, The Technology Guide
Series, 1998.
10. Lee B. G., Kang M., Lee J., Broadband Telecommunications Technology, 2nd
edition, Artech-House, 1996.
11. Maglaris B., Chiotis T., Karounos T., Stamatelopoulos F., Computer Network
Management, NTUA Publications, National Technical University of Athens,
Electrical & Computer Engineering Department, Athens 1994.
12. Pfaffenberger Â., World Wide Web Bible, 1st MIS Press, edition, 1995.
13. Rose Ô. Ì., The Internet Message, Prentice-Hall, 1993.
14. Sexton M., Reid A., Broadband Networking: ATM, SDH and SONET, Artech-House,
1997.
15. Sportek Ì., High performance networking unleashed, SAMS, 1997.
16. Stallings W., Data and Computer Communications, 5th edition, Prentice Hall,
1996.
17. Stallings W., ISDN and Broadband ISDN with Frame Relay and ATM, edition,
Prentice--Hall, Englewood Cliffs, N.J. 1995.
18. Stallings W., Local and metropolitan area networks, 5th edition, Prentice-Hall,
1996.
19. Steinmetz R., Nahrstedt K., Multimedia: Computing, Communications and
Applications, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, N.J. 1995.
20. Tanenbaum S. A., Äßêôõá õðïëïãéóôþí, 1ç Ýêäïóç, Prentice-Hall International,
328
Á. Ðáðáóùôçñßïõ, 1996.
21. Warland J., Äßêôõá åðéêïéíùíéþí, ìåôÜöñáóç ÌéëôéÜäçò Áíáãíþóôïõ, Á. Ðáðá-
óùôçñßïõ, 1997.
22. Yalamanchili S., Ni L., Duato J., Interconnection Networks: An Engineering
Approach, ÉÅÅÅ Computer Society.
23. Áëåîüðïõëïò Á., ËáãïãéÜííçò Ã., Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé äßêôõá õðïëïãéóôþí, 4ç
Ýêäïóç, 1997.
24. Ïéêïíüìïõ Å., Äéá÷åßñéóç äéêôýùí SNMP, CMIP, TMN, ÏÔÅ Á. Å., Äéåýèõíóç
Äéá÷åßñéóçò Äéêôýïõ.
25. Ïñãáíéóìüò Ôçëåðéêïéíùíéþí ÅëëÜäáò, ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ ôÝëç, 1999.
26. Ðïìðüñôóçò Á., ÅéóáãùãÞ óôéò íÝåò ôå÷íïëïãßåò åðéêïéíùíéþí, åêäüóåéò Ôæéüë-
ëá, 1997.
329

ÏÔÅ: http://www.ote.gr
HellasPac: http://www.ote-shop.gr/p_tilep3.htm
HellasCom: http://www.ote-shop.gr/p_tilep4.htm
ETSI: http://www.etsi.org
FORTHnet: http://www.forthnet.gr
ÏÔÅnet: http://www.otenet.gr
CompuLink: http://www.compulink.gr
Hellas on Line: http://www.hol.gr
ÅÄÅÔ: http://www.grnet.gr
ÔÅÍ-155: http://www.ten-155.net/
GUnet: http://www.gunet.gr
Äéêôõáêüò ôüðïò Cisco Systems-http://www.cisco.com
Äéêôõáêüò ôüðïò Fore Systems-http://www.fore.com
Äéêôõáêüò ôüðïò Microsoft-http://www.microsoft.com
Äéêôõáêüò ôüðïò SNMP-http://www.snmp.org
330

______________________________________________

Caricato da

Informazioni sul documento

Copyright

Formati disponibili

Condividi questo documento

Condividi o incorpora il documento

Opzioni di condivisione

Hai trovato utile questo documento?

Questo contenuto è inappropriato?

Copyright:

Formati disponibili

______________________________________________

Caricato da

Copyright:

Formati disponibili

ÕÐÏÕÑÃÅÉÏ ÅÈÍÉÊÇÓ ÐÁÉÄÅÉÁÓ ÊÁÉ ÈÑÇÓÊÅÕÌÁÔÙÍ

ÔÓÉËÉÃÊÉÑÉÄÇÓ ÈÅÏÄÙÑÏÓ - ÁËÅÎÉÏÕ ÃÅÙÑÃÉÏÓ - ÌÐÏÕÑÁÓ ×ÑÇÓÔÏÓ -

ÔÅ×ÍÉÊÁ ÅÐÁÃÃÅËÌÁÔÉÊÁ ÅÊÐÁÉÄÅÕÔÇÑÉÁ

ÇëåêôñïíéêÞ óåëéäïðïßçóç - åðåîåñãáóßá öùôïãñáöéþí -

Ðáôçóßùí 95, ÁèÞíá 10434, Ôçë.: 88 38 858 - Fax: 88 38 691

Ãéá ôç óõããñáöéêÞ ïìÜäá

äÞðïôå êáôåýèõíóç, ü÷é üìùò ôáõôü÷ñïíá.

ÏðôéêÝò ßíåò: ÌÝóï ìåôÜäïóçò ðëçñïöïñéþí óôï ïðïßï ôá äåäïìÝíá ìåôáöÝñïíôáé

ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ Äßêôõá (Ôelecommunication networks): ÓõóôÞìáôá ðïõ åðéôñÝ-

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

ÊåöÜëáéï 1: ÔçëåðéêïéíùíéáêÜ óõóôÞìáôá

ÊåöÜëáéï 2: ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

Åíüôçôá Á: Åðéêïéíùíßá äåäïìÝíùí

Êåöáëáéï É:1: Åðéêïéíùíéåò

ÌÜèçìá 1.4: ÅîáóèÝíçóç, ðáñáìüñöùóç, èüñõâïò .......... 42

ÊåöÜëáéï 2: ÌåôÜäïóç äåäïìÝíùí

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

ÌÜèçìá 2.4: ÓõãêñéôéêÞ áîéïëüãçóç ................................... 89

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

ÌÜèçìá 1.1: Óôïé÷åßá èåùñßáò óçìÜôùí

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

ÌÜèçìá 1.1: Óôïé÷åßá èåùñßáò óçìÜôùí

1.1.1 ÂáóéêÝò Ýííïéåò óçìÜôùí

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

Ãåíéêüôåñá, êÜèå äéáôáñá÷Þ ç ïðïßá ìåôáäßäåôáé áðü óçìåßï óå óçìåßï ìÝóá óå

Ôçí ýðáñîç ôùí çëåêôñïìá-

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

óéá (ó÷Þìá 1.2).

Ó÷Þìá 1.3: Ôï öÜóìá ôùí çëåêôñïìáãíçôéêþí

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

1.1.2 ×áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

ü ÐëÜôïò óÞìáôïò (amplitude)^ åêöñÜæåé ôç óôéãìéáßá ôéìÞ ôïõ óÞìáôïò óå

Ó÷Þìá 1.4: ×áñáêôçñéóôéêÜ óÞìáôïò

ü ÖÜóç óÞìáôïò (phase). åêöñÜæåé ôç äéáöïñÜ ö åíüò óÞìáôïò, üôáí áõôü

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

1.1.3 ÌïñöÝò óÞìáôïò

Ó÷Þìá 1.6: ÄéÜêñéóç áíáëïãéêïý - øçöéáêïý óÞìáôïò

1.1.3.1 ÁíáëïãéêÜ óÞìáôá

Ý÷ïõí ôç ìïñöÞ çìéôïíïåéäïýò êáìðýëçò. Ç êßíçóç åíüò áñìïíéêïý áíáëïãéêïý

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

Óôïí áðëü Þ÷ï (ó÷Þìá1.7á) ç

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

äéáöïñåôéêÞ öÜóç áðü ôá ðñïçãïýìåíÜ ôïõ êáé ôá ïðïßá äéáäï÷éêÜ Ý÷ïõí

Ó÷Þìá 1.8ã: ÖÜóåéò áíáëïãéêþí óçìÜôùí

1.1.3.2 ØçöéáêÜ óÞìáôá

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí

¼ðùò èá äïýìå óôç óõíÝ÷åéá, ç Ýí-

1.1.4* ÌáèçìáôéêÞ ðáñÜóôáóç ôïõ óÞìáôïò

Êåöáëáéï 1: Ôçëåðéêïéíùíéáêá Óõóôçìáôá

á: ç óôéãìéáßá ôéìÞ ðëÜôïõò ôïõ óÞìáôïò (ôÜóç Þ ñåýìá),

Á: ç ìÝãéóôç ôéìÞ ðïõ ðáßñíåé ôï ðëÜôïò ôïõ óÞìáôïò,

v: ç óõ÷íüôçôá ôïõ óÞìáôïò (Hertz),

ö: ç öÜóç ôïõ óÞìáôïò óå áêôßíéá êáé

ð: (2ð áêôßíéá = 360ï = 1 ðåñßïäïs,

óå éäéáßôåñåò ìáèçìáôéêÝò ëåðôïìÝñåéåò, áí

óõ÷íüôçôáò. Ç ôáëÜíôùóç ôçò ìéêñüôåñçò

ëÝãåôáé äåýôåñç áñìïíéêÞ êáé Ý÷åé ìéêñüôå-

Åßíáé óçìáíôéêü íá êáôáíïÞóåé êÜðïéïò ôç

ôáé, èåùñçôéêÜ, áðü Ýíáí Üðåéñï áñéèìü áñ-

Ôïìïò É, Åíïôçôá A: Åðéêïéíùíéá Äåäïìåíùí