Sei sulla pagina 1di 10

Centro de Formao Profissional de vora

Tcnico de Maquinao CNC


UFCD [5851]
Moldes, Gabaritos e Estaleiros na Indstria Aeronutica
GD&T Dimensionamento Geomtrico e
Tolernciamento
u!s Mi"uel o#es $o%udas
1&'()'*(1*
1
Centro de Formao Profissional de vora
ndice
1' Introdu+,o GD-.''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
*' De/ini+,o GD-.''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''&
*'1 $e"ras Funda%entais''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''0
*'* 1i%bolo"ia''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''5
*'& 2or%as'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''8
&' A#lica+,o do GD-. ao C2C3 1.E452C'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''8
0' $e/er6ncias e 7iblio"ra/ia'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''1(
22
Centro de Formao Profissional de vora
1' Introdu+,o GD-.
8 %edida 9ue a tecnolo"ia e:olui, assi% e:olui a sua co%#le;idade e os
#adr<es dese=ados' > 1(( anos atrs /a?er u% /uro co% 1 %% de erro era
#er/eita%ente ad%iss!:el@ Ao=e e% dia si"ni/ica o /abrico de u%a #e+a no:a e
o descarte da9uela' 2o se"ui%ento desta linAa de #ensa%ento e:oluiu
ta%bB% a /or%a co%o se e;ecuta% os #ro=ectos de %ecCnica e co%o se
co%unica% os #arC%etros dese=ados de /or%a e /uncionalidade a 9ue% :ai
#artici#ar na e;ecu+,o do #ro=ecto ou na ins#ec+,o do #roduto /inal' AlB%
das /a%i"eradas cotas di%ensionais, 9ue n,o d,o %ais 9ue #e9uenas
in/or%a+<es sobre u%a #or+,o do #roduto, /oi necessrio criar u%a
si%bolo"ia 9ue %ostrasse ta%bB% 9ue erros s,o aceit:eis, tanto nas
di%ens<es co%o na "eo%etria e na /uncionalidade desse #roduto@ 9ue
elucidasse, #or e;e%#lo, 9ue o /uro A nunca #ode distar do /uro 7 e C %ais
9ue 2 %il!%etros alB% da distCncia #ro=ectada e 9ue a sua circularidade
#ode :ariar e% 5 dBci%as de %il!%etro' Foi da co%#le;idade e e;i"6ncia
crescente dos co%#onentes /abricados 9ue nasceu a necessidade, e dessa
necessidade nasceu o GD-. 9ue desde a 1e"unda Guerra Mundial
uni/or%i?a a /or%a co%o se co%unica% as :aria+<es #er%itidas nu%
#ro=ecto de %ecCnica'
*' De/ini+,o GD-.
D acrEni%o GD-. :e% do in"l6s Geo%etrical Di%ensionin" and
.olerancin", e% #ortu"u6s Di%ensiona%ento e .olerancia%ento
Geo%Btrico, e B u% siste%a de s!%bolos 9ue es#eci/ica% as tolerCncias
"eo%Btricas e di%ensionais de u% dado #roduto'
Imagem: Exemplo da aplicao de GD&T
33
Centro de Formao Profissional de vora
F #arte inte"rante de u% #ro=ecto de en"enAaria %ecCnica e asse"ura 9ue
todas as in/or%a+<es necessrias G con/or%idade da #e+a 5 no C%bito
"eo%Btrico, claro H s,o distribu!das #elos :rios #rocessos de /abrico e
controlos de 9ualidade' Du, #or outras #ala:ras, o GD-. B a descri+,o
#or%enori?ada dos re9uisitos "eo%Btricos do /abrico e %onta"e% de u%
co%#onente e o seu #ro#Esito B asse"urar 9ue as :aria+<es #er%itidas
condu?e% ao /abrico de u%a #e+a 9ue #ossui a /or%a e di%ens<es
dese=adas e 9ue /uncione de:ida%ente, e:itando no ca%inAo 9ue se
descarte% #e+as con/or%es atra:Bs da inter#reta+,o li%itada das
re/er6ncias cartesianas'
*'1 $e"ras Funda%entais
E;iste u%a sBrie de re"ras 9ue re"ula% a correcta a#lica+,o do GD-. e lAe
con/ere% u% carcter #adroni?ado' A#esar de sere% #ratica%ente
trans:ersais a todas as nor%as internacionais A se%#re li"eiras :aria+<es
entre elas'
.odas as di%ens<es t6% 9ue ter u%a tolerCncia' 1e 9ual9uer
caracter!stica nu%a #e+a /abricada est su=eita a :aria+,o, ent,o os
li%ites da :aria+,o #er%itida t6% de ser es#eci/icados' As nicas
e;ce#+<es s,o #ara di%ens<es %arcadas co% mximo, mnimo,
material em bruto ou referncia;
D di%ensiona%ento e o tolerancia%ento t6% 9ue de/inir
co%#leta%ente a "eo%etria no%inal e a :aria+,o #er%itida' A
%edi+,o e o di%ensiona%ento do desenAo s,o #roibidos, e;ce#to e%
certos casos@
Ds desenAos de en"enAaria de/ine% os re9uisitos das #e+as
acabadas' Iual9uer di%ens,o ou tolerCncia necessria G de/ini+,o da
#e+a acabada de:e constar no desenAo' Di%ens<es e tolerCncias
adicionais 9ue se=a% teis %as n,o re9ueridas #ode% constar co%o
re/er6ncia@
As di%ens<es t6% 9ue ser a#licadas Gs caracter!sticas e dis#ostas de
/or%a a e:idenciar a /un+,o dessas caracter!sticas@
Descri+<es dos #rocessos de /abrico de:e% ser e:itadas' A "eo%etria
de:e ser re#resentada se% de/inir e;#licita%ente o %Btodo de /abrico@
1e al"uns ta%anAos s,o e;i"idos durante o #rocesso de /abrico %as
n,o na "eo%etria /inal H de:ido a encolAi%ento ou outras causas 5
de:e% ser %arcados co%o n,o5obri"atErios@
44
Centro de Formao Profissional de vora
.odas as cotas di%ensionais e tolerCncias de:e% ser dis#ostas de
/or%a a /acilitar ao %;i%o a leitura e de:e% ser a#licadas a linAas
:is!:eis de #er/is reais@
Iuando a "eo%etria B controlada #or ta%anAos de calibres ou #or
cEdi"os as di%ens<es de:e% ter #or bai;o ou a se"uir o calibre ou o
cEdi"o entre #ar6nteses@
Jn"ulos de K(L s,o in/eridos 9uando linAas s,o %ostradas e%
Cn"ulos rectos %as nenAu%a di%ens,o B e;#licita%ente %ostrada
Ma#lica5se ta%bB% a Cn"ulos orto"onais de (L, 18(L, *N(L, etcO@
As di%ens<es e tolerCncias s,o :lidas a *(LC e 1(1'& P4a, a n,o ser
9ue se=a re/erida outra situa+,o@
A %enos 9ue se=a re/erido, as di%ens<es e tolerCncias s,o :lidas
9uando o #roduto est nu% estado li:re@
As di%ens<es e tolerCncias a#lica%5se a todo o co%#ri%ento, lar"ura
e #ro/undidade de u%a caracter!stica, incluindo :aria+<es de /or%a@
As di%ens<es e tolerCncias sE se a#lica% na ?ona do desenAo onde
est,o es#eci/icadas' 2,o B obri"atErio 9ue se a#li9ue% noutros n!:eis
do desenAo a %enos 9ue se re#ita% nos n!:eis %ais ele:ados doMsO
desenAoMsO'
*'* 1i%bolo"ia
.odos os s!%bolos sur"e% nu%a caixa de controlo 9ue es#eci/ica a
descri+,o da caracter!stica, tolerCncia, re/er6ncias datu% e %odi/icadores'
Datum
U% datu% B u% #lano H ou linAa, ou #onto, ou cilindro H teErico ideal' D
s!bolo datu% aci%a re#resentado assinala a caracter!stica datu% e a
caracter!stica de re/er6ncia sob a 9ual de:e% ser /eitas as %edi+<es'
1e"ue5se u%a tabela5resu%o 9ue relaciona os #rinci#ais s!%bolos co% as
caracter!sticas "eo%Btricas 9ue a/ere%3
5
Caracterstica
Geomtrica
Referncias e
Modificadores
Tolerncia e Modificadores
5
Centro de Formao Profissional de vora
6
Centro de Formao Profissional de vora
7
Centro de Formao Profissional de vora
Modificadores
Estado i:re
Material M!ni%o MMCO
Material M;i%o MMMCO
Qona de .olerCncia 4ro=ectada
Inde#endente do .a%anAo da Caracter!stica
4lano .an"ente
Unilateral

*'& 2or%as
E;iste% %ais de 0( nor%as I1D 9ue descre:e% #or%enori?ada%ente os
di/erentes s!%bolos e re"ras a#lic:eis ao GD-. e #ode% ser encontradas
nas I!"TC #$ Tec%nical &roduct Documentation' I!"TC (#)
Dimensional and Geometrical &roduct *ecifications and +erification e
na I! #$)$) Industrial ,utomation -stems and Inte.ration' As
nor%as a%ericanas A1ME MA%erican 1ocietR o/ MecAanical En"ineersO
re:este%5se de consider:el i%#ortCncia a n!:el internacional, e% es#ecial a
,M/ 0#1234($$5 Dimensionin. and Tolerancin.'
&' A#lica+,o do GD-. ao C2C3 1.E452C
1.E452C B u%a lin"ua"e% de #ro"ra%a+,o C2C 9ue substitui o tradicional
CEdi"o5G #or u% #rotocolo associati:o co% in/or%a+<es sobre di%ens<es e
tolerancia%ento "eo%Btrico'
D anti"o CEdi"o5G contB% a#enas in/or%a+<es sobre os %o:i%entos dos
ei;os da %9uina5/erra%enta@ co% o 1.E452C d5se ta%bB% in/or%a+,o
sobre o resultado dese=ado da %a9uina+,o e a /uncionalidade do #roduto
/abricado, acrescentando ainda u%a enor%e /luide? e elasticidade nas
transi+<es de CADSCAM #ara C2C'
88
Centro de Formao Profissional de vora
T/&4NC +s2 C6di.o4G Tradicional
STEP-NC Cdigo-G
Ps-Processador obsoleto
Ps-Processador dependente do
fabricante
Maquinao inteligente e automtica Perda de informao
Independente do fabricante Difcil rastreabilidade
Formato de dados uniforme
Falta de compatibilidade com
sistemas de nvel superior
orrec!es podem ser feitas " na
oficina
orrec!es no podem ser feitas
em qualquer instante
Dados podem ser re-enviados para
processos #D $Flu%o bidireccional&
Flu%o de dados unidireccional
Ds #adr<es 1.E452C s,o de/inidos #ela nor%a I! #$)$)4()7, ta%bB%
conAecida co%o A45*&8, e 9ue B o resultado da co%bina+,o da I1D 1(&(&
co% o %odelo de %a9uina+,o descrito na I1D 10)0K'
9
Centro de Formao Profissional de vora
0' $e/er6ncias e 7iblio"ra/ia
1enai H Di%ensiona%ento e .olerCncia Geo%Btrica MGD-.O, *((N
GD-. 4or9u6T 5 Gilberto 1tra/acci
$'''(setecnet(com(br)qualidade)includes)*D+,-Porque(pdf&
GD-. GlossarR M.ttp/))'''(etine's(com)gdt-glossar0(.tml&
1i2ipedia - *eometric Dimensioning and ,olerancing
$.ttp/))en('i2ipedia(org)')inde%(p.p3oldid456789:68;&
1i2ipedia < =tep-> $.ttp/))en('i2ipedia(org)')inde%(p.p3
oldid45?75:55:8&
,oler@ncia de Forma e Posio(pdf - IAFP
10 10

Potrebbero piacerti anche