Sei sulla pagina 1di 254

p;=rd¾h i;HdjfndaOhg O¾u foaYkd

fid÷re
yqfol,dj

mQcH' lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia

uyfuõkd ioyï m%ldYk


jvqjdj" fmd,a.yfj,'
ÿr$*elaia ( 037 2244602
mahamevnawa@mahamevna.org
www.mahamevna.org, www.gautamabuddha.org ,
www.buddhavision.com
zfid÷re yqfol,djZ
mQcH' lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia
uyfuõkd ioyï m%ldYk

© ish¿u ysñlï weúßKs'

Y%S nq'j' 2551 la jQ kjï ui

mß.Kl wl=re ieliqu


msgljr ks¾udKh ( uyfuõkdj Ndjkd wimqj

m%ldYkh ( uyfuõkd ioyï m%ldYk


jvqjdj" fmd,a.yfj,'
ÿr$*elaia ( 037 2244602
mahamevnawa@mahamevna.org
www.gautamabuddha.org

uqøKh ( bf,aIka ´*afiÜ ^mqoa'& iud.u"


lgqkdhl .=jkaf;dgqm,"
ñkqjkaf.dv mdr" wdçwïn,u'
ÿr$*elaia ( 011 2254490 $ 224636
—oin,fia,mamNjd ksíndkuydiuqoaomßhka;d
wÜGx. u.a.i,s,d ðkjpkk§ Ñrx jy;+;s˜

oin,hka jykafia kue;s ffY,uh m¾j;fhka mek ke.S


wud uyd ksjk kï jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h kï jQ isys,a Èh oyßka fyì
W;=ï Y%S uqL nqoaO jpk .x.dj
^f,da i;=kaf.a iir ÿl ksjd,ñka&
fndfyda l,a .,dniakd fialajd æ
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&
fm<.eiau
01' oka;N+ñ iQ;%h
^uʯu ksldh 3 - iq[a[; j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 09

02' uyd,s iQ;%h


^ixhq;a; ksldh 3 - Wmh j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 28

03' pxlS iQ;h


%
^uʯu ksldh 2 - n%dyauK j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 52

04' iS, iQ;%h


^ixhq;a; ksldh 3 - OïulÓl j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 74

05' uyd modk iQ;%h


^§> ksldh 2 - uyd j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 98

06' lïu iQ;%h


^ixhq;a; ksldh 4 - kjmqrdK j¾.h& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 122

07' kkaofldajdo iQ;%h


^uʯu ksldh 3 - i<dh;k j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 149

08' pQ, lïuúNx. iQ;%h


^uʯu ksldh 3 - úNx. j¾.h& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 176

09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h


^uʯu ksldh 3 - úNx. j¾.h& ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 200

10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h


^wx.=;a;r ksldh 5 - wÜGl ksmd;h& '''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 227
ye¢kaùu
iïud iïnqÿ rcdkka jykafia kula f,dalfha my<
jkafka ixidr .; i;ajhdg ixidr ÿlska ksoyia jk W;=ï
ksjka ud¾.h fmkajd §ug hs' iïnqÿ oyï uekúka Y%jKh
lrk flfkl=g ñÉPd ÈÜÀh neyer fldg f,!lsl iïud
ÈÜÀhg meñKSug;a" f,!lsl iïud ÈÜÀh blaujd f,daflda;;
a r
iïud ÈÜÀh lrd f.dia ksjkska iekiSug;a yelshdj we;'
O¾uh weiSug ,enqk;a kqjKska l,amkd lsÍfï yelshdj ke;s
kï tA wjia:dj Wodlr .; fkd yelsh'
jkdka;rfha isák yia;f s hl= jkfhka t<shg f.keú;a
úúOldrfha mqyK q q l%u Tiafia oukh fldg wjidkfha rdclSh
yia;s rdcfhla njg m;a lrjk whqßka u ;:d.;hka jykafia
o Y%djlhd wry;ajh olajd yslaujk wisßu;a jevms<sfj,
Tng zoka;N+ñ iq;f % hkaZ bf.k.; yelsh' nqÿrcdKka jykafia
f.a zwkq;a;frda mqßioïu idrÒZ .=Kh ukdj fmkakqï lrk
fuu foiqu rc.y kqjr fõ¿jkdrdufha § wÑrj; iajdóka
jykafia Wfoid foaYkd lrk ,oaols'
i;ajhka f.a ls¨gq ùu;a" msßisÿ ùu;a .ek uyd,s ,sÉPú
rcq yg úia;r jYfhka fmkajd foñka Nd.Hj;=ka jykafia
úiska úYd,d uykqjr § jod< zuyd,s iQ;%hZ lshùfuka Tng
mxp WmdodkialkaOh .ek jákd f;dr;=re /ila ±k.;
yelsjkq we;' fya;= m%;H iys;j i;ajhka ls¨gq jk wdldrh;a"
fya;= m%;H iys;j u i;ajhka msßisÿ jk wdldrh;a fuhska
Tng bf.k .; yelsh'
f,dalfha idudkH mqoa.,hka ±kqu ,nd .kakd wdldr
myls' tkï¦ Y%oaOdj" leue;a;" Y%jKh lsÍu" l,amkd fldg
lreKq .,md .ekSu iy u;jdohlg nei .ekSu hs' wjfndaOh
fï ish,a, blaujd .sh tlla nj Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia
6 fid÷re yqfol,dj

fmkajd fok wisßu;a ioyï foiqula zpxlS iQ;%fhkaZ Tng


lshúh yelsh' i;Hh /lSu" i;Hh wjfndaO lsÍu yd i;Hhg
meñKSu ms<sn|j ´mido kï .fï § ldmál kï ;reKfhla
we;=¿ n%dyauK msßilg úia;r l< wkaou Tng pxlS iQ;%fhka
±k .ekSfï wjia:dj Wodfjkq we;'
ó<Õg Tng lshjkakg ,efnkafka m%{dfjka w.
;ekam;a idßmq;a; uyry;ka jykafia úiska foaYkd lrk ,o
foaYkhla' ixhq;a; ksldfha ;=kafjks fldgig wh;a ziS,
iQ;%hZ nrKei bism;k ñ.odfha § fldÜÀ; uyry;ka
jykafia f.a meKhlg ms<; s r
= e jYfhka jodrK ,oaols' tuÕska
is,aj;a NslaIqjla úiska mxp WmdodkialkaOh tfldf<dia
wdldrhlg úo¾Ykd lrñka fidajdka" ilod.dó" wkd.dó"
wry;a hk ud¾. M, j,g meñfKk wkaou úia;r jYfhka
bf.k .ekSfï wjia:dj Tng ysñ fjhs'
fï l,am ishh ;=< jevisá wisßu;a .=Khkaf.ka fyì
tA i;anqÿrcdKka jykafia,d ms<sn|j ±k.kakg ,efnk
iqúfYAIS foaYkdjla ó<Õg Tng yuqfjhs' th §> ksldfha
uyd j¾.fha we;=<;a uyd modk iQ;%h hs' ieje;a kqjr
fÊ;jkdrdufha § NslaIQka jykafia,dg foaYkd l< fuu
foiqfuka úmiaiS nqÿrcdKka jykafia ms<n
s |j iúia;rj lreKq
±k.ekSfï yelshdj Tng ,efnkq we;' nqÿrcdKka jykafia
w;S; Ôú; ms<sn|j wmg fmkajd fok whqre fld;rï wmQre

Ôú;h ;=< l%shd;aul jk merKs l¾uh;a" tA u; msysgd
kj l¾u isÿlrk wkaou;a ms<sn| ú.%y lrk foiqula ó<Õg
yuqfjhs' ixhq;a; ksldfha y;r jeks fldgfia kjmqrdK
j¾.hg wh;a lïu iQ;%h u.ska merKs l¾uh .ek;a" kj
l¾uh .ek;a" tu l¾u ke;sùu .ek;a" l¾uh ksreoaO jkakd
jQ m%;smodj .ek;a Tng úia;r jYfhka ±k.; yelsjkq we;'
ó<Õg Tng lshjkakg ,efnkafka Y%djl NdIs;hls'
f.!;u nqoaO Ydikfha NslaIQKSkag ñysß f,i oyï foik
7

NslI a k
Q a jykafia,d w;r w. ;eka ,enQ kkaol ry;ka jykafia
úiska NslaIqKSka jykafia,d mkaish kula ud¾. M, j,
yslua jk whqre kkaofldajdo iQ;f
% hka bf.k.; yelsh' wdh;k
ms<sn| úo¾Ykdjg mdol jk lreKq ms<sn| w.kd úia;rhla
tys we;=<;a h'
ó<Õg Tng lshjkakg ,efnkafka l¾uh ms<n s |j wmQre
újrKhls' f;dafohah mq;% iqN udKjlhdg foaYkd l< fuu
foaYkh u.ska wm f.a Ôú;h ;=<g l¾uh fldhs;rï n,mEula
isÿ fldg we;a±hs Tng ±k.; yelsh' fuh uʯu ksldfha
Wmß mKaKdilhg wh;a pQ, lïuúNx. iQ;%h hs'
fid÷re yqfol,dfõ we¨Kq Ôú;h .ek Tng ±k.;
yels jkafka f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;h
% u.sk's foúhkag;a
ñksiqkag;a Ydia;D jQ tA Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia úiska
;õ;sidfõ § l< Noafoalr;a; .d:d úia;r jYfhka ±k.ekSfï
wjia:dj fuys§ Tng Wodfõ' we;af;kau yqfol,dj hkq
l=ula±hs wmg Nd.Hj;a nqÿrdcdKka jykafia fmkajd fok
wmQrej fuu foiqu lshùfuka ±l.; yelsh'
wjidk jYfhka Tng lshjkakg ,efnkafka wx.=;a;r
ksldfha wÜGl ksmd;hg wh;a wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h hs'
Y%djlhd ksjka uÕ ;=< .uka lrkafka l=uk wdldrfhka o
hkak b;duka meyeÈ,sj úia;r jYfhka fuu iQ;% foaYkdfjka
Tng bf.k .; yelsh'
f;rejka flfrys wm%udK Y%oO
a dfjka f.!rjfhka hq;j
=
fï W;=ï .%ka:h Tn w;g m;a lrkafka f.!;u nqÿ iiqk ;=<
Ôú;hg ms<sirKla ,nd §u fjkqfjks' W;=ï iQ;% foaYkd
oyh ne.ska we;=<;a jk mßÈ ks¾udKh fldg we;s fuu fmd;a
fmf<ys ;=kajeks fldgi jYfhks fuh Tn w;g m;ajkafka'
fuys m<uq fldgi —ksjkakg Nj .suka - foiQ ioyï ksjka˜
kñka óg ál l,lg by;§ t<s±lajqk w;r" Bg ,enqKq
wiSñ; ie±yej;a Y%djl m%;spdr u; —tA Nd.Hj;=ka jykafia
f.a Y%djlhd fjñ˜ kñka w.kd nqoaO foaYkd oyhla we;=<;a
fldg ;j;a .%ka:hla t<s±laúKs'
fuys we;= < ;a b;du jákd nq o a O foa Y kd buy;a
f.!rjfhka hq;j= lshjd n,kak' kej; kej;;a lshjd fyd¢ka
Ôú;hg .,md .kakg W;aidy lrkak' Tng o fï f.!;u
nqÿ iiqk ;=< ikd;k /ljrKh ,nd .ekSfï ÿ¾,N Nd.Hh
Wodfõjdæ

Tn ieug f;rejka irKhsæ


uyfuõkd ioyï m%ldYk
uyfuõkdj Ndjkd wimqj
jvqjdj" há.,aT¿j"
fmd,a.yfj,'
ÿr$*elaia ( 037 2244602
B fï,a ( mahamevnawa@mahamevna.org
fjí wvúh ( www.mahamevna.org
kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'
tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

01'
oka;N+ñ iQ;h
%
^uʯu ksldh 3 - iq[a[; j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
±ka wms fï bf.k.kak iQodkï fjkafk nqqÿrcdKka
jykafia jod< Y%S ioaO¾uhhs' fï O¾uhg ukqIHhdj by, u
;,hg f.kshkak mq¿jkalu ;sfhkjd' ukqIH f,dalfha
ukqIHfhl=g lsis f,dafll neß úÈyg iS,h ÈhqKq lrkak
mq¿jka ud¾.hla fï O¾uh fmkakkjd' iudêh ÈhqKq lrkak
mq¿jka ud¾.hla fmkajkjd' m%{dj ÈhqKq lrkak mq¿jka
ud¾.hla fmkakjd' f,dafl ;sfhk ish¿u nkaOkhkaf.ka
ksoyia fj,d wjfndaOfhka u úuqla;sh lrd hk ud¾.h
f.!;u nqÿrcdKka jykafia fmkak, fokjd'
b;ska fï ud¾.h f,daflg nqÿrcdKka jykafia fy<sorõ
lrk fldg Wkajykafia tAl fy<slrkafka úYd, n,hla
we;sj' wehs tA jf.a úYd, n,hla we;sj tAl lrkak fj,d
;sfhkafk@ tfyu ke;akï fï ud¾.h lvdlmam,a lrkjd'
fïlg fya;j = ;uhs YS," iudê" m%{d j,g úreoaO fï fmfkk
f,dalh ú;rla fkd fjhs" fkd fmfkk f,dalh;a úreoaOhs'
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh nn,jkak .;a;= uE;
Nd.fha ish¨ W;aidyhka wid¾:l fj,d ;sfhkjd' tAlg
fya;=j flf,ia iys; fï ukqIH f,dafl ú;rla fkd fjhs¦
10 fid÷re yqfol,dj

fkd fmfkk f,dafl;a fï O¾uhg leu;s keye' tAlg fya;j


=
;uhs ukqIHfhla iS,fhka" iudêfhka" m%{dfjka ÈhqKq
fjkfldg tAf.d,a,kag bßishdjla we;sfjkjd tAf.d,af,d
blaujd hkak yokjd lsh,'
fïflka fífrkak l%uhla ;sfhkjd' tA ;uhs is;
myojd .ekSu' nqÿrcdKka jykafia .ek is; myojd .ekSu'
tAl ;uhs wmg lrkak ;sfhk foa' nqqÿrcdKka jykafia .ek
is; myojd .ekSu wms lr.; hq;af;a Wkajykafia jod< O¾uh
;=<ska' B<Õg wms ys; myojd .kak ´k tA O¾u ud¾.fha .uka
l< Y%djlhka .ek' tA úÈyg is; myojd .;af;d;a wmg
we;sfjkj Y%oaOdjla' Y%oaOdj ;uhs wmg fï O¾u ud¾.fha
biairyg hkak Wmldr jk uQ,sl u foa'
tAlg fya;=j fïlhs' ukqIH f,dalfha ;sfhk úúO;ajh
ksid" tA jf.a u ukqIHhka w;r ;sfnk flf,ia ksid fï
f,dal i;ajhka yeu ;siafiu tl tlaflkdf. m%;srEm
yodf.k bkakjd' tl tlaflkd ;ud f.dvk.d .;a;=
m%;srEmhlg wyqfj,d bkakjd' tAlg lshkj wd;au oDIaáh
lsh,' fï wd;au oDIaáh;a tlal ;uhs fï .uk wms wdfj' wr
ysf;a meye§u we;s lr.;af; ke;akï" wd;au oDIaáh biairyg
tkjd' Bgmiafia wms O¾uh bf.k .kakj" O¾uh lshkj"
O¾uh f;areï .kak l,amkd lrkj' yenehs tA Tlafldu thd
lrkafk fudlla tlal o@ wd;au oDIaáh tlal' Bgmiafi
fjkafk ál ld,hla hkfldg ;ukaf. fohla lsh lsh
hkjd' fïflka .e,fjk tl f,ais kE'
t;fldg wd;au oDIaáh biairyg tkafk ke;sj" wd;au
oDIaáh miaig hkj kï fudlla o biairyg tkak ´k@ tA
;uhs meye§u' t;fldg tA meye§u ;sfhkak ´k wjfndaOfhka
hqla;j' nqÿrcdKka jykafia flfrys" O¾uh flfrys" Y%djl
ix>hd flfrys ;sfhk meye§u fndrejg lrkak neye'
wjxllu;a tlal tkak ´k tlla' wjxllñka meye§u
we;sfjk fldg O¾uh flfrys thdf. ys; wjxl fjkj'
wjxl jqkd u tA meye§u;a tlal b,lalhla tkj' —wfka ug
01' oka;N+ñ iQ;%h 11

fï O¾uh wjfndaO lr.kak we;akï fldhs;rï fyd|hs o@˜


lsh,' tAl;a tlal wr ;uka f.dvk.d.;a; wd;au oDIaáh
biairg tk tl ke;sj hkj'
±ka n,kak iñ;s iud.ï yeu tll u ;k;=re;a tlal
fmdrnÈkj' wdh;k ;k;=re;a tlal fmdrnÈkj' t;fldg
m%Odk;ajhg ;k;=re;a tlal fmdrnÈkj' fudllao fï fmdr
ne§u msámiafi ;sfhkafk@ wd;au oDIaáh' wd;au oDIáh wdmq
.uka tlaflfkla tlaflfkla biairyg hkjg leu;s keye'
fï wd;au oDIaáh ;sfhkj fkd fmfkk f,dalfha óg jeäh
ish oyia .=Khlska'
t;fldg fï O¾u ud¾.h flfrys ys; myojd .kak
msßia fndfydu álhs' t;fldg fï O¾u ud¾.h flfrys ys;
myojd .ekSu ;uhs Tng Tnj /l.kak ;sfhk m<fjks
l%uh' wmg f;afrkafk kE wmg fkd fmfkk f,dalfhka
úYd, n,mEula ;shkj lsh,' neÆ ne,aug fmakafk keye'
t;fldg idudkHfhka fï f,da l hg fï O¾uh
lshdfokak nqÿflfkla my< fjkak ´k tAlhs' nqÿrcdKka
jykafia kula my< jqkdu ;uhs wr Tlafldu u¾okh
lrkafk' u¾okh lr, mdr ilia lr, fokj fjk whg'
t;fldg nqÿflfkla my< fj,d mdr ilia lr, fok fldg
fkd fmfkk f,dalfhka wfkla f,dal j,g t,a,fjk
ndOd ue~f.k hkak mq¿jka'
fyd|hs n,kak ux fï lshk ldrKh .ek' iS,h .ek"
iudêh .ek" m%{dj .ek uyd wdvïnrfhka l;d lrmq whg
lrf.k hkak neßjqKd' .=KO¾u me;a; wdvïnrfhka lEflda
.y, lrf.k hkak neye' tAl ksYaYíoj hk tlaflkdg
hkak mq¿jka' fï bßishdj f,dalfha n,mj;ajkjd' uiqrelu;a"
m%udoh;a ksid ;uhs fïl jeys,d ;sfnkafka' tA ksid wms
biafi,a,du we;s lr.kak ´k wjfndaOh .ek lE.eys,a,la
fkd fjhs' tAl fndre l;djla' biafi,a,du we;s lr.kak
´k fudllao@ meye§u' nqÿrcdKka jykafia .ek" fï O¾uh
12 fid÷re yqfol,dj

.ek" Y%djl ix>hd .ek Ñ;a;m%idoh we;slr .kafka ke;sj


fïl wkqfudaoka fjkakj;a flfkl=g mq¿jka fjkafk keye'
§> ksldfha ;sfhkjd iqN lsh,d iQ;%hla' iqN lsh,d
udKjlfhla ^nqÿrcdKka jykafia t;fldg msßksjka md,d&
wdkkao yduqÿrejkaf.ka wykjd" —iajdókS wdkkaohka jykai"
nqÿrcdKka jykafia ks;r ks;r foaYkd lf<a fudllao@˜
wkkao yuqÿrefjda t;fldg lshkjd —mskaj;a iqN" nqÿrcdKka
jykafia ks;r ks;r foaYkd lf<a wd¾h iS,h" wd¾h iudêh"
wd¾h m%{dj'˜ b;ska t;fldg wykjd —iajdókS fudllao@ Th
wd¾h YS,h" wd¾h iudêh" wd¾h m%{dj@˜ b;ska úia;r lrkjd'
t;fldg úia;r lrkafka wdkkao yduqÿrejka f.a O¾uhla o@
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh o@ úia;r lrkjd iS,h fukak
fufyu jod<d lsh,' iudêh fukak fufyu jod<d lsh,d
m%{dj fukak fufyu jod<d lsh,d m%{dj úia;r lrkjd'
fï ldgo úia;r lrkafka meúÈ flfkl=g o@ .sys flfkl=g
o@ iqN lshk ;reKhdg' .eUqre O¾uhla úia;r l<d wry;ajh
olajd' meyeÿkd' meyeÈ,d irK .shd'
±ka t;fldg fï O¾ufha uq," ueo" w. ±k.kak kï
wms iïmQ¾K O¾uh u ±k.kak ´k' fukak fïl fidajdka
ùu" ilod.dó ùu lshkafka fïl" wkd.dó lshkafka fïl"
wry;ajh fïl' wry;ajhg m;ajqK Y%djlhka ysáhd' fufyu
wms bf.k .kak fldg O¾uh .ek mßmQ¾K jYfhka myÈkjd'
myÈk fldg ielh biairyg tkafk keye" wd;au oDIaáh
tkafka keye" udkakh tkafka keye' meye§u wdfõ ke;a;ï
tkjd tAl' meye§u ke;s f,dafll meye§u we;slrf.k
wkqfudaoka fjkakj;a jdikdj ;sfhkak ´k'
§> ksldfha ;shkjd fmdÜGmdo iQ;%h lsh, iQ;%hla'
tAfla nqÿrcdKka jykafia;a tlal wkHd.ñl ;dmifhla O¾u
idlÉPdjlg iïnkaO jqkd' tA lshkafka Wkajykafia tA
wkHd.ñl wdrduhg jeähd' tA jeäh fj,dfj tAf.d,af,d
wyk m%Yak j,g W;a;r fokfldg tA m%Odk ;dmihd
nqÿrcdKka jykafia O¾uh úia;r lrmq úÈyg meyeÿkd'
01' oka;N+ñ iQ;%h 13

meyeÈ,d lsõjd —tAl tfyu u hs iq.;hka jykai˜ b;ska wr


f.da,fha ál wyf.k ysáhd' tAf.d,af,da tlaflfklaj;a
nqÿrcdKka jykafiaf.a foaYkdj .ek meyeÿfka keye' b;ska
nqÿrcdKka jykafia jeähg miafi wr f.da,fhda Tlafldau
.=rekdkafia w,a,f.k lshkjd —Tfya yß tlaflfkla ;uhs"
Y%uK f.!;uhka jykafia lshk lshk tlg Tfya uqlal=
.eyqjd' ztAl kï tfyu u hs Nd.Hj;=ka jykai" tAl kï
tfyu ;uhsZ lsh lsh Tfya uqlal= .eyqjd˜ lsõjd'
oeka fï f.da,fhda ál tl;=fj,d nKskjd' t;fldg
fuhd lshkjd —´f.d,af,d Tfydu lsõjg nqoaêu;a flfkla
yeáhg ´l m%;slafIam lrkafka fldfyduo@ tAl lreKq iys;
fka˜ lsh,' fufyu lsh,d Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia
<Õg fuhd hkjd' .sys,a, lshkjd —iajdóks" tod yß jevla
jqKd' Tnjykafia jeähd ú;rhs msßi udj jglrf.k fodaia
uqf¾ ;sínd' ug wmydi l<d' zTfya yß tlaflfkla ;uhs
Y%uK f.!;uhka jykafia lshk lshk tlg tAl kï tfyu
;uhs Nd.Hj;=ka jykai lsh lshd Tfya uqll
a = .eyqjdZ t;fldg
uu W;a;r ÿkak nqoêa u;a flfkla yeáhg uu fïl m%;l s f
a Iam
lrkafka fldfyduo@˜lsh,'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia ,iaik W;a;rhla ÿkakd
—Th msßi w;r Tn ú;rhs weia we;s flfkl=g bkafka' wksla
Tlafldu wkaOfhda˜ tfykï wvq.dfk wmsg tA jf.a meye§ula
j;a ;sfhkak ´k' fï meye§u wdmq ,iaik n,kak" —nqoaêu;a
flfkla yeáhg uu fïl m%;slafIam lrkafka fldfyduo@˜
wfma rfÜ Th mKaä;lï lshdf.k lE.yk whg tA wkHd.ñl
;dmihd f.a meye§u f,dl= mdvula' —nqÿrcdKka jykafia
foaYkd lrmq jevms<sfj, nqoaêu;a flfkla fldfyduo
m%;slafIam lrkafk@˜ wvq .dfka tfyu meye§ula j;a
ukqIHfhla we;s lr.kak ´k' tAl thd f.a Ôú;hg úYd,
hym;la'
b;ska mskaj;=ks" wms wksjd¾Hfhka u tA meye§u we;s
lr.kak ´k f.!;u nqÿrcdKka jykafia .ek' ke;akï
14 fid÷re yqfol,dj

wmg kslï .kaOínfhd jf.a bkak fjkafk' wehs wms fï


nqoaO Ydifk;a w;yer,d fjk nqoaO Ydifkal msysg,;a keye'
.kaOín wjia:dfj fndfyda fn!oaOfhda bkafka' wmsg tfyu
fkd fjhs msysgkak tlla ;shkj' wms msysgkafka meye§u ;=<'
nqÿrcdKka jykafia .ek" O¾uh .ek" Y%djl ix>hd .ek
meye§u ;=< wms msysg, bkakj' fï fudk wx.o@ fida;dm;a;s
wx.'
Bgmia f ia tA meye§fuka thd is , a j ;a fjkjfk'
t;fldg wd;auoDIaáh biairyg tkafka keye' tfyu ke;akï
tkafk wd;auoDIaáh' t;fldg ;uka Ndjkdjla lr lr hkj'
tlafld fudkj yß lreKq l,amkd lrf.k hkj' Bgmiafia
fudlo lrkafk thd@ tAl ;uhs lshdf.k hkafk' O¾uh
l;d lrf.k hkfldg" tAj fmd;aj, ;sfhk tAjfk' ´j
úia;r lrkafk fldfyduo@ wkak t;fldg wmeye§u ^wY%oO a dj&
Bgmiafi O¾uhg oafõI lrkjd ^Oïu foiaiS mrdNfjda&
O¾uhg oafõI l<d u fudlo fjkafka@ msßys,d hkjd' weia
mkd msg u Tng ±ka olskak we;s tAjd' O¾uhg oafõI l<d u
msßys,d hkjd' t;fldg O¾uhg myÈkak ´k' ^Oïu ldfuda
Njx fyda;s& O¾uhg leu;sùu ÈhqKqj hs'
oka;N+ñ iQ;h% wo wms bf.k .kafka' nqÿrcdKka jykafia
jevisáfha fï lshk ldf, § zfõ¿jkhZ lshk l,kaol
ksjdmfha' tA lshkafk tA ldf, f,akakq yßhg bo, ;sfhkj
fõ¿jkdrdufha' t;fldg nqÿrcdKka jykafia fõ¿jkfha
bkak ldf, jkdka;rhl ysáh wÑrj; lsh, idufKar iajdóka
jykafia kula' b;ska fï iajdóka jykafia lef,a l=áhl
bkak fldg lef,a weúÈkak hkj chfiak lsh, rdc
l=udrfhla' fï rdc l=udrhd fï l=áh ;sfhkj ±l, wdj'
tkfldg fï iajdóka jykafia;a l=áfhka t<shg jeähd' fï
iajdóka jykafia;a tlal l;d l<d' l;d lr, fï chfiak
wykjd —iajdókS" ux wy, ;sfhkj NslI a j
q la wm%ud§j flf,ia
;jk ùßfhka hq;=j jdih lf<d;a fï ys; tlÕ lrkak
mq¿jka lsh,'˜
01' oka;N+ñ iQ;%h 15

t;fldg fï iajdóka jykafia lshkj —rdc l=udrh"


tAl yß' NslaIqjla lemfj,d ùßfhka hq;=j wm%ud§j lghq;=
lf<d;a Ñ;a; tAld.%;djhla we;s lr .kak mq¿jka ;uhs'˜
— wfka iajdóks" tA .ek úia;r jYfhka myo, fokak˜ lsh,
lsõj' lsõjyu fï wÑrj; iajdóka jykafia lshkj" —rdc
l=udrh" ug fïl úia;r jYfhka lshdfokak f;afrkafka
keye' uu fïl úia;r jYfhka lshkak uykais .;af;d;a Tn
f;areï .kak tll=;a keye' ug uykaish ú;rla fjhs'˜
t;fldg fuhd lshkj —keye''' keye''' Tnjykafia okak
yeáhg lshkak' ux f;areï .kakï˜ t;fldg fï wÑrj;
iajdóka jykafia lshkj —fyd`ohs' ux okak yeáhg lshkakï"
f;arefka ke;a;ï uf.ka m%Yak wykak tmdæ˜ lsh, lsõjd'
fï wÑrj; iajdóka jykafia fï chfiak l=udrhdg
Wkajykafia okak úÈhg fï O¾uh úia;r lr lr lsõjd' tA;a
rdc l=udrhd fï O¾uhg meyeÿfka keye' lsh, bjrjqkdg
miafia fuhd lsõjd —wfka fïjd fldfya lrkak o@˜ wo fï
wfma rfÜ lshk tl u lsõjd' —´l fldfya lrkak o@˜ lsh,
.shd hkak'
Bgmia f ia wÑrj; ia j dóka jyka f ia g fïl yß
fõokdjg lreKla' O¾uhgfka tfyu lsh, fï mqoa.,hd
.sfha' Bgmiafia fï iajdókaa jykafia Nd.Hj;=ka jykafia
neyeolskak .shd' .sys,a, jkaokd lr, lsõjd —iajdóks" ux
jkfha bka±oa§ chfiak l=udrhd ud fj; weú,a, m%Yakhla
weyqjd zNslI
a j
q la wm%ud§j flf,ia ;jk ùßfhka hq;j= lghq;=
lf<d;a isf;a tAld.%;djh iam¾Y lrkak mq¿jka o@˜ lsh,
weyqjd' mq¿jka lsõjd' Bgmiafia ux tAl f;dar, ÿkak' thdg
f;afrkak ke;=j we;s' thd z´l fjkak mq¿jka fohla o@Z
lsh, nek nek hkak .shd˜ lsõjd'
t;fldg nq ÿ rcdKka jyka f ia wÑrj; ia j dóka
jykafiag lshkjd' —^;x l=f;;a: w.a.sfjiaik" ,íNd hx ;x
fklaLïfïk [d;ínx& mskaj;a wÑrj;" Th .sys f.or bkak
mqo.
a ,fhl=g .syf
s .hska kslñ
a ,d lduhkaf.ka" wl=i, O¾uhka
16 fid÷re yqfol,dj

f.ka fjka fj,d ,nkak ´k O¾uhla .ek fï fudfyd;lska


fldfydu o wjfndaO lrkafka@ ^fklaLïfïk oÜGínx&
ffkIal%uHfhka olskak ´k foa fldfydu f;areï .kak o@
^fklaLïfïk m;a;ínx& ffkIal%uHfhka ,eìh hq;= foa
fldfydu ,nka k o@ ^fkla L ïfïk iÉýld;ínx&
ffkIal%uHfhka idlaId;a lrkak ´k foa fldfydu f;areï
.kak o@ ^;x chfiafkda rdcl=udfrda lduuÊCè jikaf;da&
Th chfia k ls h k mq o a . ,hd ldufhka jdih lrk
tla f lfkla ' ^ldfï mßN= [ a c ka f ;da & lduh ;= < bka k
tlaflfkla' ^ldu ú;laflays LÊcudfkda& ldu ú;¾l thdj
úkdY lr lr bkafk' ^ldumß<dfyak mßvhayudfkda& ldu
±ú,af,ka ±ú ±ù bkafk' ^ldumßfhaikdh Wiaiqlaflda&
lduhka u fiùfuys W;aidyj;a fjk flfkla' thd isf;a
tAld.%;djfhka we;s fjk foa fldfydu f;areï .kak o@˜
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia lshkj —mskaj;a wÑrj;"
we;a;= fokafkla yß" wYajfhd fokafkla yß" .jfhd fokafkla
yß bkakj fyd`og mqyqKq fjÉp' tA jf.a u we;a;= fokafkla
yß" wYajfhd fokaafkla yß" .jfhd fokafkla yß bkakj
mqyqKq jqfka ke;s' wr fyd¢ka mqyqKq fjÉp oukh fjÉp
we;a;= fokakd" tfyu ke;akï wYajfhd fokakd" .jfhd
fokakd oukh fj,d bkafk" tfyu ke;akï oukh fjÉp
;;ajhlg m;afj,d bkafk lshk tl ;sfhkjo" keoao@˜
lsh, wykj' —oukh fj,d bkafka˜ lshkjd'
—t;fldg ;j we;a;= fokafkla yß" wYajfhd fokafkla
yß" .jfhd fokafkla yß bkakj lsisu mqyqKqjla ke;s'
t;fldg wr mqyK q j
q la ke;s fokak oukh jqKd lshk f.dvg
whs;s o@˜ lsh, wykjd' —whs;s keye'˜
—wkak tA jf.a ;uhs fï lduhka u ys; ys; bkak"
lduhka tlalu Ôj;afjk" lduh ;=< bkak" ldu ú;¾l
thdj úkdY lr lr bkak" ldu ±ú,af,ka ±ú ±ù bkak fï
chfiak Wkakefya fï ffkIal%uHfhka ±lsh hq;= oyula
fldfydu ±l.kak o@˜ lsh, wykj'
01' oka;N+ñ iQ;%h 17

tAl fï jf.a lshkj' nqÿrcdKka jykafia foaYkd


lrkj —Tkak ;reKfhda fokafkla .ukla hkj' hkfldg
lkaola ;sfhkj" fï lkafoa tyd me;a; fmakafka keye' ±ka
tl ;reKfhla fudlo lrkafka@ wr wfkla ;reKhdg bkak
lsh, thd Wvg k.skjd' ke., n,kj' n,, lshkj zId'''
ug fmakj ,iaik l÷ hdhla' ,iaik Èh we,a,la fmakjd'
ruKSh fmdl=Kla fmakjd' ,iaik ,iaik tAj fmakjd'Z lsh,
fuhd Wv bo, lE.y, lshkjd' wrh lshkjd zfudk msiaiqo@
tfyu kï ug;a fmakak tmdheZ lsh,' t;fldg lkao Wvg
ke.mq tlaflkd blaukg my,g neye, my< bkak flkdj
w;ska w,a,f.k lkao uqÿkg tlalf.k hkjd' tlalf.k
.sy,
s ,
a wykj z±ka uu fmakj lshmqj fmakjo keoao@Z t;fldg
wr ;reKhd lshkj zwe;a; Thd lshmqj Tlafldau fmakj
;uhs' fï Wvg wdj u hs fmakafka' fïl wr my< bkakfldg
lkafoka ;uhs jeys, ;snqfkaZ lsh, lshkjd'˜
b;ska nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj wkak tA jf.a
fï chfiak l=udrh;a flf,ia j,ska ;uhs jeys, ;sfhkafka'
wr uyd m¾j;hg jvd úYd, jQ ^wúÊcdLkafèk& wúoHdfjka
;uhs thd jeys, ;sfhkafka' b;ska wúoHdfjka jeys," wúoHdfõ
.s,s,d" wúoHdfõ neif.k wúoHdj ;=< bkak flkdg
ffkHIal%uHfhka ±lsh hq;= fohla fldfydu olskak o@
nK Ndjkdjg kskaod lrk wh keoao@ fï fn!oaO hehs
lsh
s d .kakd ysia f.dfâ' wehs fï fya;j
= ldufha we,s," ldufha
neif.k wúoHdj ;=< bkak mqoa.,hdg fï l;dj Èrjkafka
keye' Tfrd;a;= fokafka keye' tAl f;afrkak kï ojilg
yß ldufhka kslafukak ´k' t;fldg thdg f;afrkj
fufyu fohla Ôú;h ;=< ;sfhkj lsh,' ke;akï okakE'
b;ska nqÿrcdKka jykafia wr wÑrj;g lshkjd —mskj a ;a
wÑrj;" Tn Thwe;a;= fokakf.;a" lkaog ke., n,kak ´k
wdldrh;a .ek Th Wmud fol wr ukqiaihg lsõj kï álla
meyefokak ;snK q '˜ t;fldg wÑrj; iajdóka jykafia lshkj
zwfka Nd.Hj;=ka jykai" Nd.Hj;=ka jykafiag jegfyk
18 fid÷re yqfol,dj

úÈhg Th wmQre Wmud ug jegfykafka keye fkjZ'


B<.g nqÿrcdKka jykafia yß ,iaikg wef;la mqyqKq
lrk yeá W.kajkjd' yß ,iaikg lshd fokjd'
Tkak rc flfklag ´k fjkjd jkdka;rfha bkak
wef;la mqyqKq lrkak' b;ska rÊcqrefjda fudlo lrkafka@ wr
we;a;= w,a,k flkdg ^kd.jksl& kd.jksl lshkafk we;a;=
w,a,k mqo.a ,hdg —Th jkdka;rhg .sy, s ,
a wef;la w,a,f.k
tkak˜ lsh, lshkj' ±ka fuhd mqyqKq fjÉp wef;la msg
ke., jkdka;rhg hkj' .sys,a, Tkak jkdka;rfh oïje,a
od, lU od, wef;la w,a, .kakj' w,a,f.k wr mqyK q q fjÉp
we;d ,jd jkdka;rfhka t,shg weof.k tkj' f.k,a,d
rc;=udg ±kqï fokjd —rc;=uks" Tkak wr lef,a ysgmq wef;la
t<shg weof.k wdj'˜
rÊcq r efjd we;a ; = oukh lrk flkdg ls h kjd
—tfyukï ±ka we;d f.a ;sfhk le,E .;sh ke;slrkak"
le,E is;sú,s ál;a Wf.ka whska lrkak' ^lef,ka t<shg
wdjdg ys; ;sfhkafka fldfyo@ lef,a' leue;af;ka t,shg
wdfõ keyefka' weof.kfka wdfõ' ys; ;sfhkafk lef,a'&
fï we;dg ;sfhkafka le,E.;s" le,E woyia" l,E is;sú,s
fïjdhska W!j fír.kak' fírf.k W!g fï .fï jdih
lrkak ys; yokak' ñksiaiq;a tlal tlg bkak ñksiaiqka f.a
iajNdjh ys;g odkak˜ lsõjd' —tfyuhs rc;=uks˜ lsh, we;a;=
mqyqKq lrk flkd f,dl= lKqjla ysgjkjd' ysgj,d we;d f.a
fn,a, .djg lKqj fya;; a = lr, n`Èkjd' ll=,a fol;a n¢kjd"
w;a fol;a n¢kjd' Tkak biafi,a,d u lrk tl'
Bgmiafi fyñysg ysñysg fï we;af.dõjd .sys,a,
fndfydu wdor jpk j,ska fï we;dg l;d lrkj' wr we;dj
ysrlr, W!g fm%aukSh jpk j,ska" wdor jpk j,ska fï
ukqiaihd we;;a tlal l;d lrkj' l;d lrkfldg fudlo
fjkafk@ we;d ±ka ysrlr,fk bkafk' fm%aukSh jpk l;d
lrk fldg we;d f.a ys;g woyila hkj fuhd zug ;ry
01' oka;N+ñ iQ;%h 19

keye" fuhd ug ffjrhlg ysrlr, fkfï" fuhd uf.ka


m<s.kak fï ysrlrf.k fkfïZ lsh,' wr fm%u
a kSh" wdorKSh
jpk l;d lrk fldg we;d tAlg weyqïlï fokjd'
lef,ka wef;la f.k,a , mq y q K q lrk yeá fï
;sfhkafk' weyqïlï ÿkakg miafi Tkak j;=r fmdâvla
;shkj' Bgmiafi .ia fld<ka álla lv, fld< w;a;la
folla odkj' od, n,kj we;d fudlo lrkafka lsh,' ±ka
weyqïlï fok ksid we;d .ek fmdä meye§ula wr ukqiaihg
we;sjqKd' Bgmiafi we;d fudlo lrkafk@ wr fld< w;a;
fol fokfldg fydf~ka .kakj tAl' .;a;yu rc;=udg
±kqï fokj —rc;=uks" ±ka nh fjkak fohla keye' we;d
fyd|g Ôj;a fjkj'˜
±ka wr we;d W!g wdorfhka l;d lrdu Wf.a ys;.kak
wr fld< w;a; fol ÿkakyu ms<s.;a;' we;d Ôj;a fjkj'
Bgmiafi fudlo lrkafk@ ±ka we;dj tAflka ,sykj' ±ka
we;d álla lSlre hs' Bgmiafi wr we;af.dõjd we;dg mqreÿ
lrkj tydg fuydg nvq wÈkak —wrl ±ka weomka''' fïl ±ka
w; yßkak˜ lsh, wr we;dg lshkj' Bgmiafi we;d fudlo
lrkafk@ wÈkak lSju wÈkj' w;yßkak lSju w;yßkj'
Tfydu lrk fldg rÊcqrejkag lshkj —rc;=uks" fï we;d
±ka lshk foa wykj' ±ka fï we;d lshk foa wyk wef;la'
lsõjyu tA lshmq úÈhg lrkj'˜
±ka fuhd we;dj wrf.k hkj' zbiairyg hkakZ
lsõjdu Tkak ±ka we;d ;ksfhka biairyg hkj' zyeß,d
tkakZ lsõjdu ±ka we;d yeß,d tkj' zjdäfjkakZ lsõjdu
±ka we;d jdäfjkj' zysg.kakZ lsõjdu we;d ysg.kakj'
rc;=udg lshkjd —rc;=uks" ±ka we;d fufyu;a mqreÿ fj,d
;sfhkj' lshk lshk úÈhg jevlrkj'˜
Bgmiafi lshkj" —±ka we;dg wka;su mqyqKqj fokak
yokafk˜ ±ka we;dj mqyqKq lr, .kak we;dj fy,af,ka
ke;sfjkak fkd fi,ajd ;shkak mq¿jka úÈyg we;d f.a
20 fid÷re yqfol,dj

YÍrhhs ys;hs yokak lshkj' tAl ;uhs we;d f.a wka;su


mqyqKqj' tl mqoa.,fhla we;d f.a fn,a, Wvg k.skj"
fy,a,la wrf.k" we;af.dõj we;d f.a biairy ysgf.k
bkakj f,dl= fy,a,la wrf.k' Bgmiafi we;d f.a fydfå
n`Èkj f,dl= fldghla' ne|, we;dg lshkj —WU ±ka
fy,af,kafk ke;=j bkak ´k˜ lsh,' ±ka fldgh;a ne|f.k
fydf`â" keÜg;a fyd,a,kafk ke;=j" fydf`v;a fyd,a,kafk
ke;=j bkakj'
we;af.dõjd fudlo lrkafk@ —±ka fnr .ymka˜ lshkj'
±ka ñksiaiq fnr .ykjd' Yío lrkj' B<.g iuyre .,a
.ykj' iuyre ,S j,ska .ykj" iuyre wdhqO j,ska .ykj"
kuq;a we;d fy,af,ka ke;=j bkakj' Tkak wka;su úNdf.;a
we;d mdia' Bgmiafia we;dg Tkak kula jefgkj zrdclSh
yia;r
s dchd" ux., yia;r
s dchdZ wkak ±lalo lef,a we;d mqyK
q q
fjÉp yeá'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd —mskaj;a wÑrj;"
nqÿ flfkla wkak tA úÈhghs ñksiqkaj mqyqKq lrkafk'˜
Tkak nqÿ flfkla my< fjkj" ^tAjfïj fLda w.a.sfjiaik"
bO ;:d.f;da f,dafla WmamÊ®;s wryx" iïudiïnqoafOda"
úÊcdprK iïmkafkda" iq.f;da" f,dalú¥" wkq;; a frda mqßioïu
idrÓ" i;a:d foajukqiaidkx" nqoafOda" N.jd& Tkak Th úÈhg
nqÿ flfkla f,dafl my< fjkjd' my< fj,d O¾uh foaYkd
lrf.k hkjd' uq, l,HdK" tA lshkafk fï O¾ufha wdrïNh;a
iqkaorhs" tA O¾ufha ueo;a iqkaorhs" wjidkh;a iqkaorhs' w¾:
iys;hs' meyeÈ,s jpk j,ska hql; a hs' mßmQ¾K ksjka u. foaYkd
lrkjd' t;fldg fï O¾uh wykak ,efnkj ukqiaifhl=g'
wykak ,eì,d ys; myÈkjd' ^fida ;x Oïux iq;ajd ;:d.f;a
ioaOx má,N;s& Tkak m<fjks lreK'
t;fldg thd ^fida f;ak ioaOdmá,dfNak
iukakd.f;da& Ñ;a; m%idofhka hq;j
= jdih lrkjd nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh .ek' jdih lr, thd l,amkd lrkjd
—ug fï f.or b|, fï jefâ lrkak neye' ^fï Ôú;fha §
01' oka;N+ñ iQ;%h 21

u w¾y;ajhg m;afjk ksjka u`. fka fï lshkafka'& ug


fïl f.or b|,d lrkak neye' msßisÿ Ôú;hla ug f.jkak
´k tA ksid ug ;sfhk fyd|u foa ;uhs fï {d;s ñ;% yeufoau
w;yer, nqÿrcdKka jykafia <Õ meúÈ fjk tl˜ lsh,
fuhd Tlafldau w;yer, od, nqÿrcdKka jykafia <Õ meúÈ
fjkjd' tA meúÈùu wr lef,a ysgmq we;d t<shg wdj jf.hs'
Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia tA Y%djlhdg lshkj"
—^t;a : f.a O d ys w.a . s f jia i k" foa j ukq i a i d" hÈox
m[apldu.=Kd'& lef,a ;sfhk mxp ldu.=K m%shukdm rEm"
m%shukdm Yío" m%shukdm .| iqj|" m%shukdm ri" m%shukdm
iam¾Y fïjf.ka ;uhs iïmQ¾K ukqiaihf. Ôú;h f.ú,
hkafk' Bgmiafia Tfya ueß,d hkjd' kqjK ;sfhk flkd
fï jkdka;rfhka t<shg tkj'˜
Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia thdj yslaujkj' —^tAys
;ajx NslaLq& mskaj;a NslaIqj fufy tkak' ^iS,jd fydays& is,aj;a
fjkak' ^m%;sfudlaLixjrixjqf;da úyrdys& m%d;sfudalaI is,a
mo j, ixjr fj,d bkak' ^wdpdrf.dapriïmkafkda& wej;=ï
mej;=ï fyd|g mj;ajkak' ^wKqu;af;aiq jÊfÊiq Nhoiaidù&
wkqud;% jrfoa;a ,eÊcd ìh we;slrf.k bkak' ^iudodh
islL
a iaiq islLa dmfoaiZQ ;s& iudoka fjÉp is,m
a o wdrlaId lrf.k
bkak˜ lshkj'
Bgmiafi thd tAl mqreÿ fjkj¦ fï is,a mo wdrlaId
lrf.k bkak' pQá je/oaola lrkak nhhs' ±ka fuhd fndfydu
is,aj;aj bkakj' ±ka Tkak thd tl fldgila oukh jqkd'
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia wdfh;a tA NslaIqjg
w~.ykj' w~.y, lshkj —^tays ;ajx NslaLq& mskaj;a NslaIqj"
fuys tkak' ^bkaøsfhaiq .=;a;oajdfrda fydays& fï wei" lK"
kih" Èj" lh" uki lshk bkaøshka fyd`og /l.kak' weia
fol fyd`og mßiaiï lr.kak' lKa fol /l.kak' kdih
/l.kak' Èj /l.kak' YÍrh /l.kak' uki /l.kak˜
lsõj'
22 fid÷re yqfol,dj

/l.kak lsõfj fufyuhs wefika rEm n,, ksñ;s


.kak tmd ksñ;s" ksñ;sj, fldgia j;a .kak tmd lsõj' tA
ksñ;a;la wrf.k rd.fhka fyda oafõIfhka fyda wNHka;rh
le<öulg m;afjkjd kï tn÷ tlla .kak tmd lsõjd'
wl=i, O¾u t;kska ;uhs tkak mgka .kafka' tA ksid tAl
lrkak tmd lsõj' flfkla wei ixjr lr.ekSfï § tAl
álla m%lg ksid thd ixjr lr.kak l,amkd lrkjd'
yenehs lK ixjr lr.;af; ke;akï weish hq;= fohg;a
weyqïlï fokj' fkd weish hq;= fohg;a weyqïlï fokj'
fkd weish hq;= foaj,a wy, kslï wjq,a yod.kakj' t;fldg
lK;a ixjr lr.kak ´k" kdih;a ixjr lr.kak ´fk"
Èj;a ixjr lr.kak ´fk" B<`.g YÍrh;a ixjr lr.kak
´k" uki;a ixjr lr.kak ´k' tAl;a tlal bkaøsh ixjrh
we;s fjkj' ±ka fï bkaøsh ixjrhg lshkafk wd¾h bkaøsh
ixjrh lsh,' fï bkaøh s ixjrh W.kajkafk nqÿ oyfï ú;rhs'
b;ska Wkajykafia Tkak mqyqKq lrkj' Bgmiafia tA
Y%djlhd f.a iSf,;a yß' bkaøsh ixjrh;a we;s lr.;a;d'
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia thdg lshkj —^tAys ;ajx NslaLq"
fNdacfka u;a;[aû fyday&s mskj
a ;a NslI
a j
q " l,amkdfjka odfk
j<okak ´k˜ B<`. tl odkh j<ok fldg fyd`Èka kqjKska
ys;kak' fïl we`.m; yhs lr.kak" Yla;h s jvd.kak fkfuhs'
wmsg idudkHfhka Ôj;a ùulg jvd mqreoaolg weíneys fjÉp
lEor lula tAl md,kh lrkj lshk tl wms ys;k ;rï
f,ais tlla fkfï' tAl weíneys ùu;a tlal ;sfhk lEor
lula' weíneys ùuhs lEor luhs folu tlg ;sfhkafk'
fyd|g uu f;areï .;a; tlla nqoO
a foaYkdjl ;sfhkj
z.sks ;mskak tmd YS; ldf, wikSmhla ke;akïZ uu fï
ne¨j YS;,g WIaKhg Tfrd;a;= fokak fï Y%djlhkaj yok
yeá' tAjdhska ;uhs wms iïmQ¾Kfhka lïue,s fjkafk' yßu
,iaikhs Wkajykafia f. tA ldf,' wfma wjdikdjlg wmsg
tA wjia:dj ,enqfka keye'
01' oka;N+ñ iQ;%h 23

b;ska Wkajykafia foaYkd lrkj fï wdydrh we`. yev


jevlr.kak fkfuhs' we`.m; iri .kak fkfuhs' B<`.g
fïfl ;sfhkafk cjhg fkfuhs' l%Svd lrkak fkfuhs'
fïl ;sfhkafka ;ud f.a is,a mo ál wdrlaId lrf.k bkakhs'
fï n%yu a pdÍ Ôú;h mj;ajd .ekSu msKi
s u hs Tn lEu lkafk
lshk fï mKsúvh T¿jg od.kak lshkj' Bgmiafia tAl;a
thd mqyqKq fjkj' ±ka n,kak l,amkd lr, fldÉpr ,iaik
mqyqKqjla o fï fokafka' ±ka fuhd iS,hl msysáhd" bkaøsh
ixjrh we;s lr.;a;d" wdydr .ek wjfndaOhla we;slrf.k
isys kqqjKska wdydr;a .kakjd'
±ka b;ska ksÈjrdf.k Njkd lrkak ´k lshkj' tAl
;ud wudre jefâ' ±ka ukqiai f,dafl bkak ukqiaifhla
uefrklï ;Dma;shg m;afjkafk ke;s tlla' ukqiaifhla
uefrklï tAl ;sfhkj' yß wudrehs tAl md,kh lrkak'
tAlg f,dl= ùßhla .kak ´k'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj ±ka b;ska ^tAys ;ajx
NslaLq cd.ßhx wkqhq;af;da úyrdys& oji mqrd ilauka lr lr
jdä fjù mqyqKq fjkakg lSjd' rd;%sfha m%:u hdufha ? 10
fjklï ilauka lr lr" jdä fjù Ndjkd lrkak lshkj'
Bgmiafi rd;%S uOHu hdufha ? 10 b|, 2 ;a 3 fjklka
ydkais fjkak lshkj' isxy fiHhdfjka fyd| isyf s hka ydkais
fjkak lshkj' zuu isysfhkau ksod.kakjd" uu isysfhka u
ke`.sákjdZ lsh,' wdfh mdkaor hdfu ke`.sákak lshkj'
wdfhu;a ilauka lrkak lshkj' Ndjkd lrkak lshkj
tfyu lr lr mxp kSjrKhkag we;=¿ fjkak fkd§ ys;
msßis÷j ;shd.kak lshkj' ±ka thd tl mdrg t;kg wdj
fkfjhs' uq,ska is,aj;a jqkd" bkaøsh ixjrh we;slr .;a;"
wdydrfha muK ±k.;a;" Bgmiafia ;uhs ksÈjrdf.k O¾ufha
yeisfrkak mqreÿ jqfKa' ±ka thd tAl lrkj'
B<`.g nqÿrcdKka jykafia lshkj ^tAys ;ajx NslaLq
i;siïmc[af[ak iukakd.f;da fydays& ±ka isysh hs kqjKhs
fyd|g ÈhqKq lrkak lshkj' weúÈk fldg" biairyg hk
24 fid÷re yqfol,dj

fldg fyd| isysfhka hkak lshkj' msKavmdf; hkfldg


fyd| isysfhka hkak lshkj' idudkHfhka iajNdjhla ;uhs
hkfldg isysh ;sfhkj" tkfldg keye' ±ka Tkak jeisls<s
hkak ´k" ys;kj uu isysfhka hkj jeä ÿrla keyefka .shd
tÉprhs tkfldg u;l keye' t;fldg fï isysh lshk tl
ùßfhka ;uhs ÈhqKq lrkak ;sfhkafka'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd hkfldg"
tkfldg" yeß, tkfldg" jgms g n,kfldg" odkh
j<|kfldg" jeisls<s leisls<s hkfldg" kdk fldg fï yeu
wjia:dfõ § u fyd|g isysfhka bkak lshkj' ±ka wr mxp
kSjrK neyer lr lr bkak ksid fuhdg ±ka mq¿jka fïl
lrkak'
Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia thdg lshkj —^tAys ;ajx
NslaLq úú;a;x fiakdikx Nc& ±ka mskaj;a NslaIqj" Tn
;ksfjkak ´k' ;ksfj,d .yla hg fyda .,a .=ydjl" yqfol,d
;ekl fyd|g jdä fj,d lh iDcq lrf.k mxp lduhkaf.ka
ys; neyer lrf.k jdih lrkak mqreÿ fjkak˜ lsõj' ±ka
n,kak mshjfrka mshjr ;uhs thd t;kg wdfõ' Tkak ±ka
mxp kSjrKhkaf.ka neyer fj,d fuhd ±ka jdih lrkj'
fuhd i;r i;smÜGdkh ;=< ys; msysgqjd .kakj' is;
msysgqjdf.k jdih lrk fldg nqÿrcdKka jykafia jodrkj
—mskja ;a wÑrj;" ±ka fuhd lduh keu;s jkdka;rfhka t<shg
weú,a, oukh lsÍu msKsi yia;srdchd lKqjl .eg .y,"
le,E.;s le,E is;sú,s we;df.ka whska lr," le,E wdl,am
whska l<d' le,E lsh
% d whska l<d' ñksia .;s .=K tA we;dg we;s
l<d' tA jf.a ;uhs fï wd¾h Y%djlhd i;r i;smÜGdkfha is;
ne|f.k bkak fldg lduhg ys; wefok tl wvqfjù hkj'
ldu ixl,am kej; kej; we;sfjk tl wvq fjù hkjd'
Bgmiafi thd f.a ys; fklaLïufha nei.kakj' thd ksjk
wjfndaO lrkak iqÿiafila njg thd m;afjkjd'
Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj NslaIqj
Tn m<fjks OHdkh Wmojdf.k jdih lrkak' ±ka thdg
01' oka;N+ñ iQ;%h 25

mq¿jka' Bgmiafi lshkj ±ka Tn fofjks OHdkh Wmojdf.k


jdih lrkak' fuhd fofjks OHdkh Wmojdf.k jih lrkj'
±ka NslaIqj Tn ;=kafjks OHdkh Wmojdf.k jdih lrkak"
±ka y;rfjks OHdkh Wmojdf.k jdih lrkak'
±ka Tkak ys; fkd fi,afjk iajNdjhg m;alrkjd'
wr w,shj ;sífí w;mh fyd,jkafk ke;sj w,sh f.a wka;su
mÍlaIKh' wdkak tA jf.a ±ka fuhd f.a ys; ndysr f,dalhg
´k yeáhg fy,fjkafk ke;sfjkak mj;ajdf.k hkak
mq¿jka' thdg ±ka yrjkak lshkj is; wdmiaig' ±ka n,kak
fmr Thd wdmq .uk' wkak ±ka fmkak .kakj ^mqífí
ksjdidkqiai;s [dKh& zfmr uu fufyu Ôú; f.j,
;sfhkjfk" fï jf.a Ôú; f.j, ;sfhkjfkaZ lsh, fmakak
.kakjd'
Bgmiafi nqÿrcdKka jykafia jodrKjd —±ka NslaIqj
Tn n,kak fï f,dalfha i;ajhd .ek' fï f,dalfha i;ajhd
.ek n,kak˜ lshkj' fï wh urKska u;af;a fldfyo hkafk
lsh,' t;fldg fmakafka fudlla o@ —fyd| jev lrk wh
iq.;sfha WmÈkj" mõ /ia lrk wh ÿ.;sfha WmÈkj' fï
iq.;s ÿ.;s lshk fol yefokafka ;ud f.a l%shdj u;'˜ ;uka
lhska jpkfhka isf;ka lrk ls%hdj u; ;uhs fï iq.;s ÿ.;s
fol yefokafka' tAl ;uhs fofjks úoHdj' ^pq;+mmd; [dKh&
Bgmia f i nq ÿ rcdKka jyka f ia jodrkj —±kA is ;
fhdokak p;=rd¾h i;Hh .eUqßka olskk a ' ÿl lshkafka fïl"
ÿl yg.kafka fufyu hs" ÿl ksreoaO ùu lshkafka fïl" ÿl
ksreoaO jk jevms<sfj, wd¾h wIaGdx.sl u¾.h hs˜ lsh,'
Bgmiafi ^wdi%j& fï ysf;a neif.k ;sfhk flf,ia ysf;ka
neyer lrkak lshkj' wkak t;fldg iïmQ¾Kfhka ksoyia
fj,d wry;ajhg m;afj,d ry;ka jykafia kula njg m;a
fjkjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj ±ka fuhd ndysr
f,dalhg fyd,jkak neß flfkla' ±ka thd fyd|g bjikj
26 fid÷re yqfol,dj

^fida fyda;s NslaLq Lfuda iS;iai& iS;,' fuhdg ±ka iS;,


Tfrd;a;= fokj" ^WKayiai& riafk Tfrd;a;= fokjd' ^ð>ÉPdh&
nv.skak Tfrd;a;= fokj" ^msmdidh& msmdih Tfrd;a;= fokj"
^vxiulijd;d;misßximiïMiaidkx& ueis uÿrejkaf.ka fjk
lgql myi Tfrd;a;= fokj" iq<Õska" WKqiqñka" i¾mhskaf.ka
fjk lgql myi Tfrd;a;= fokjd' ^ÿre;a;dkx ÿrd.;dkx
jpkm:dkx& kskaod wmydi Tfrd;a;= fokj" ^Wmamkakdkx
YÍßldkx fõokdkx ÿlaLdkx ;smamdkx Lrdkx lgqldkx
wid;dkx wukdmdkx mdKyrdkx wêjdil cd;sflda fyda;s&
udrdka;sl fõokd bjidf.k bkakj' wdkak fuhd ish¿
rd." oafõI" fuday isf;ka whska lr, ksflf,ia njg m;afj,d
bkakj' wdkak thd ;uhs wdyqfKhah" mdyqfKhah" olaÅfKhah"
wxc,slrKSh" wkq;a;rx mq[a[lafL;a;x f,daliai lsh,
lshkafka'
nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd —tA ksid mskaj;a
wÑrj;" jhig .sh wef;la oukh fkdù urKhg m;a jqKd
kï" tA we;d oukh jqkd lshk .Khg whs;s fjkafka keye'
tA jf.a u ;reK jhfia wef;la yß fmdä we;a megfjla yß
oukh fkdù urKhg m;afjkjd kï tA we;d oukh jqkd
lshk .Khg whs;s fjkafk keye' tA jf.a ;uhs ojil hï
NslaIqjla jhig .sys,a,d flf,ia iys;j kï uerefKa oukh
fjÉp urKhla thdg ysñfj,d keye' hï NslaIqjla uOHu
jhfia § yß l=vd jhfia § fyda uefrkjd kï flf,ia iys;
kï oukh fjÉp urKhla ysñfj,d keye'
hï wef;la uy¿ fj,d kuq;a oukh fj,d kï
uefrkafk oukh fjÉp urKh;a ;uhs tA we;dg ;sfhkafk'
hï wef;la uOHu jhfia § yß l=vd jhfia § yß oukh
fj,d uefrkjd kï oukh fjÉp urKhla ;uhs whs;s
fjkafka' tA jf.a ;uhs mskaj;a wÑrj;" hï NslaIqjla jhig
.sys,a, ry;ka jykafia kula njg m;a fj,d kï l¨ßh
lrkafka tA NslaIqjg ;sfhkafka oukh fjÉp urKhla' hï
NslaIqjla uOHu jhfia § kï ry;ka jykafia kula yeáhg
l¨ßh lrkafk" thd oukh fjÉp flfkla yeáhghs l¨ßh
01' oka;N+ñ iQ;%h 27

lrkafk' hï NslaIqjla fmdä ldf,a ry;afj,d l¨ßh lrkj


kï tA NslaIqj oukh fjÉp flfkla yeáhg hs l¨ßh
lrkafk' tAlg ;uhs ^oka; N+ñ& oukh fjk N+ñh lshkafka'˜
b;ska nqÿrcdKka jykafia fï oka;N+ñ iQ;%fha § oukh
fjk yeá ,iaikg lshd ÿkAk' tA ldf,a NslaIqka jykafia,d
mqyqKq fjÉp jevms<sfj,' fï jevms<sfj, ;=< ;ud ry;ka
jykafia,d" ud¾.M, ,dNSka ìys jqfKa'
b;ska wms l,amkd lrkak ´k wvq.dfka wr wkHd.ñl
;dmihd jf.a znqoaêu;a flfkla yeáhg uu fldfyduo fïl
m%;slafIam lrkafkaZ lsh,' wkak tA jf.a meye§ula j;a we;s
lr.kak ´k' t;fldg fulo fjkafk@ wmsg kshu meye§ug
tkak tAl WmldÍ fjkj' ±ka fï foaYkdj,ska W.kajkafka
f,daflka ksoyia ùula .ek fkao@ b;ska fïlg jqjukd
lrk l=i,;djh ukqIHhka ;=< ke;sj fkfjhs' wms ks;r
ks;r fïl l;d l< ke;s ksid fï nqoaO jpkh wms Ndú;d
fkd lrmq ksid fïl wmsg yßu w¨;a' wms wy, ;sfhkafka
fïl fï Ôú;fha § wjfndaO lrkak mq¿jka lsh, fkfuhs
fka tA fudlo fya;=j@ meye§ula keye nqÿrcdKka jykafia
.ek' ;uka tA meye§u we;slr.kak uykais .kak ´k' tAl
;uhs Ôú;hg ;sfhk msysg f,dl=u ,dNh'
fï foaYkdfõ n,kak nqÿrcdKka jykafia zwkq;a;frda
mqßioïu idrÒZ fï oukh lrkj' nqÿ flfkl=g ú;rhs fï
wdYap¾hh lrkak mq¨jka' wehs yeu me;af;ka u ndOl ke;s
lr, yß ,iaikg mdr yo, fokjfk' b;ska tA nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh wkq.ukh lr, fldaá ixLHd; .Kka
NslaIQka jykafia,d iißka tf;r jqKd' tA ksid wmg o fï Y%S
ioaO¾uh wjfndaO lr.ekSfï jdikdj Wodfõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


28 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

02'
uyd,s iQ;h
%
^ixhq;a; ksldh 3 - Wmh j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï fj,dfõ Tn bf.k .kafka ixhq;;
a ksldfha ;=kj
a k
fldgig whs;s foaYkdjla' fï foaYkdfõ ku uyd,s iQ;%h'
uyd,s lsh,d lshkafka ,sÉPú l=udrfhla' uyd,s ,sÉPú
l=udrhdg foaYkd lrmq foaYkdj'
ta Èkj, Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia jevisáfha úYd,d
uykqjr uyd jkfha l+gd.dr Yd,dfõ' fï uyd,s lshk ,sÉPú
l=udrhd nqqÿrcdKka jykafiaj neyeolskak úYd,d uykqjr
l+gd.dr Yd,djg .shd' úYd,d uykqjr lshkafka ,sÉPúka f.a
rdcOdksh' nqÿrcdKka jykafiaj neye±l,d" jkaokd lr,d
tl;amiaj jdäfj,d fukak fufyu ldrKdjla nqÿrcdKka
jykafiag lshd isáhd' —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" mQ¾K
liaim lshk mqo.a ,hd fukak fufyu lshkjd' ^mQ¾K liaim
lshkafka ta ldf,a ysgmq wd.ñl u;hla lshdf.k .sh flfkla'
Ydia;Djrfhla yeáhg fmkS ysgmq flfkla& fï i;ajhka
ls,sá fjkak fya;=jla kE' fï i;ajhka ls,sá fjkafka
fya;=jla fkdue;sjhs' Wmldrl O¾uhla fkdue;sjhs' ta jf.a
u fï i;ajfhda fya;= m%;Hhlska f;drj msßisÿ fjkjd'˜ fï
thd lshd f.k .sh foa' mQ¾K liaim fïl lshd f.k hk
02' uyd,s iQ;%h 29

fldg ta ldf,;a ´jg wyqfjk ñksiaiq ysáhd'


b;ska nqÿrcdKka jykafia fï woyig tlÕ jqfka kE'
nqÿrcdKka jykafia uyd,sg jod<d' —^w;aÓ uyd,s" fya;= w;aÓ
mÉpfhda i;a;dkx ixlsf,aidh" ifya;= imamÉphd i;a;d
ixls,siaika;s" w;aÓ uyd,s" fya;= w;aÓ mÉpfhda i;a;dkx
úiqoê
a hd" ifya;= imamÉphd i;a;d úiqÊ®ka;ZS ;s& mskj
a ;a uyd,s"
i;ajhka fya;= m%;H iys;j u hs ls¨gq fjkafk' tA jf.a u
i;ajhka fya;= m%;H iys;j u hs msßisÿ fjkafk˜ lsh,d'
tfyu lsh,d Wkajykafia ksYaYío jqkd' Bgmiafia uyd,s
nqÿrcdKka jykafiaf.ka m%Yakhla weyqjd' —iajdóks" tfyu
kï wmsg lshd fokak n,kak fï i;ajhka fya;= m%;H iys;j
kï ls,sá fjkafka" ta ls,sá fjk fya;=j l=ula o@ fudflka
o ls,sá fjkafka@˜ lsh,d weyeõjd'
t;fldg nqqÿrcdKka jykafia mxp WmdodkialkaOh
uq,a lrf.k fï foaYkdj jodf<a' .sys flfkl=g hs fï .eUqre
foaYkdj lf<a' t;fldg wmsg f;areï .kak mq¿jks ta ldf,a
ysgmq .sys ck;dj iu`. fyd`o .eUqre O¾u idlÉPdjka lr,d
;sfhkjd' fyd`og taf.d,af,d;a tlal fï mxp WmdodkialkaOh
.ek l:dnia lrkak mq¿jka'
b;ska nqÿrcdKka jykafia uyd,sg jod<d" —^rEm[ap ysox
uyd,s" tAlka;ÿlaLx wNúiai& mskj a ;a uyd,s" fï rEmh taldka;
ÿlla jq K d kï" ^ÿla L dkq m ;s ; d& ÿfla u jegq K d kï"
^ÿlaLdjlaLka;d& ÿfla u nei.;a;d kï" ^wkjlalka;x iqfÄk&
fï rEmh ;=< iemhla we;s jqfka ke;akï ^khsox i;a;d fõokdh
idrÊfchHqx& fï i;ajfhdA fï rEmhg wef,kafka keye'
kuq;a ^hiaud p fLda uyd,s" rEmx iqLx& kuq;a mskaj;a uyd,s"
fï rEmfha iemhla ;sfhk ksid" ^iqLdkqm;s;x& iemfha nei.;a;=
ksid" ^iqLdjlalka;x& iemhg jegqKq ksid" ^wkjlalka;x
ÿlafÄk& taldka; ÿfla nei.;af;a ke;s ksid" ^;iaud i;a;d
rEmiañx idrÊcka;s& fï i;ajfhda fï rEmhg wef,kjd" wdYd
lrkjd' ^ird.d ixhqÊcka;s& ta we¨kdu" rEmhg rd. iys;
jq K du thd ta rEmh;a tla l tl;= fjkjd' ^ixfhda . d
30 fid÷re yqfol,dj

ixls,siaika;s& ta tl;= ùfuka ;uhs ls,sá fjkafka' ^whïms


fLda uyd,s" fya;= whx mÉpfhda i;a;dkx ixlsf,aidh" tAjx
ifya;= imamÉpfhda i;a;d ixls,siaika;s& fïl ;uhs i;ajhka
f.a ls,sá ùug fya;= fjÉp ldrKh'˜
idudkHfhka wms rEm lsh,d lshkafk weig olsk foag'
lfKka wik foag Yío lshkjd' kdifhka ±k.kak foag
.`o iqj`o lsh, lshkjd' Èjg ±fkk foag rih lsh, lshkjd'
lhg ±fkk foag myi lsh, lshkjd' kuq;a ±ka fu;kÈ rEm
lsõfõ" wefyka olsk foa ú;rla fkfuhs' ^p;a;dfrda p uydN+;d
p;=kka [ap uydN+;dkx Wmamdodh rEmx& i;r uyd Od;=;"a i;r
uyd Od;= ksid yg.;a foaj,a j,g;a' nqÿrcdKka jykafia
fmkajd §,d ;sfhkjd¦
² mGú Od;= 20 la ;sfhkjd
² wdfmda Od;= 12 la ;sfhkjd
² f;afcda Od;= 4 la ;sfhkjd
² jdfhda Od;= 6 la ;sfhkjd
fï Tlafldau rEm' rEm lshk ;ks jpkfhka ;uhs
y`ÿkajkafka' wehs fïlg nqÿrcdKka jykafia rEmh lsh,d
mdúÉÑ lf<a@ ^remam;S;s fLda NslaLfõ" ;iaud rEmka;s jqÉp;s&
keiS jekiS hk ksid rEmh lsh,d lshkjd' ±ka fï i;r uyd
Od;=kaf.ka yeÈÉp wfma fï YÍr keiS jekiS hkak mgka
.;a; YÍr fkfuhs o@ ±ka wfma YÍr keiS jekiS hkak mgka
f.k ;sfhkjd'
kuq;a fï lh ;=<" rEm ;=<" iemhla ;sfhkjd' tal
fudlla o@ tal ;uhs rEmfha ;sfnk wdYajdoh' fï rEmfha
wdYajdohla ;snqfka ke;akï" ldgj;a ´k fjkafk kE fï
jf.a lhla' kuq;a wms fyd`og u okakjd fï lh wysñ fjkfldg
wdfhu;a lhla ,nkak thd leu;sh's fï rEmh ke;s fjkfldg
fjk rEmhla ,nkak leu;shs' fudlo ta@ wdYajdohla ;sfnk
ksid fïlg wef,kjd' fï rEmhg we¨k .uka thd f.a is;
ls,sá fjkjd' we,au ksid ls,sá jqKdg miafia thd È.ska È.g
u ls,sá fj,d hkjd'
02' uyd,s iQ;%h 31

b;sx wms okakjd rEmh wjfndaO fkd ùu ksid" rEmhg


we,Su ksid i;ajhd ls,sá jqKdu iuyr úg kj;skafka ksrfha
.sys,a,d' iuyr úg kj;skafka ;sßika f,dalfha .sys,a,d'
iuyr úg fma; % f,dalfha .sy,
s ,
a d' rEmhg we,s,d" rEmh flfrys
rd. iys; fj,d" rEmh;a tlal tl;= fj,d thd lhska wl=i,a
lrkjd¦ jpkfhka wl=i,a lrkjd¦ is;ska wl=i,a lrkjd'
±ka Tn okakjd lhska jpkfhka is;ska wl=i,a lrk
wh Bgmiafia ta wl=i,h uq,a lrf.k wmdfha .sy, s ,
a d WmÈkjd'
Tng u;l we;s bisodis .ek' weh Bg wd;au Ndj y;lg l,ska
mqreIfhla' thd mqreIfhla fj,d mria;%Ska fiajkh lrkakg
mgka .;a;d' thd fï rEmhg we¨Kd" tl;= jqkd" ls<sá jqKd'
Bgmiafia t;kska .sy,s ,
a d fl,ska u bmÈ,d ;sfhkafka ksrfha'
Bgmiafia ;sßika f,dalhg wdjd' j`ÿfrla fj,d bmÿkd'
nQrefjla fj,d bmÿkd' yrflla fj,d bmÿkd'
t;fldg tajd ú`oj,d odishl f.a l=fia bmÿkd' Bgmiafia
weh f.a fouõmshkag .;a;= Kh f.jd.kak neßj wehj tA
uqo,d,s wrf.k .shd' tA uqo,d,s f.a mq;d f.a ìß`o jqKd' mq;dg
ysáhd fjk ìß`ola' ta ìß`og B¾IHdlï lr lr fjkialï
lrkak mgka .;a;d' tafla úmdlhg fï Ôúf;a § újdy
yßhkafka keye' thd f.a Ôú;fha § újdy ;=kla lr.;a;fka'
m<fjks újdyh lvdlmam,a jqKd' thd f.a jrola kE' thd
fyd`og foúhkag jf.a wr iajdñhdg i<lkjd' ta jqKdg wr
ukqIHhd fuhdj t<j.;a;d' fojeks újdyh;a wid¾:l jqKd'
wka;sug mdf¾ hk ys`.k fld,af,l=g l;d lr,d ÿkakd' ál
ld,hla .shd u ta ys`.k fld,a,d lsõjd —fuh;a tlal bkakjdg
jvd iemhs ys`.dlEu˜ lsh,'
t;fldg n,kak wmsg fydhkak neye l¾u úmdl
lerleú,d tk wdldrh' Bgmiafia fuhdg NslaIqKshla uqK
.eyqkd' wry;ajhg m;ajqKdg miafia ;uhs fuhdg f;arefKa
wdmq .ufka yeá' t;fldg n,kak fï rEmhg rd. iys;
ùfuka i;ajhd ls<sá fj,d hkjd' okafka ke;=j rEmhg
wef,kjdfka' wkak tAlhs nqÿrcdKka jykafia wmsg fmkajd
32 fid÷re yqfol,dj

fokafka fï rEmfha we;a; n,kak lsh,d' iuyr úg fï lh


flfrys l<lsfrkjd' kuq;a myÈkjd fjk lhlg'
wms okakjd nqÿrcdKka jykafia f.a ld,fha ,iaik
flfkla ysáhd' tA ;uhs iqNd f;rKsh' t;=ñh ry;a NslaIqKSka
jykafia kula' ojila fï ry;a NslaIqKSka jykafia wkaO
jkhg jeähd' Tkak i,a,d,fhla mdr yryg ysg.;a;d'
ysgf.k fudlo lf<a@ ;¾ckh lf<a keye' j¾Kkd l<d'
flf,ia we;s flfkl=g ta j¾Kkdj l<d kï tfyïu u
f.or .sys,a,d mÈxÑ fjkjd' wehs ta@ okakjd fï ldka;dj
j¾Kkdjg ji`. lr.kak mq¿jka lsh,d'
.sys,a,d lsõjd" —wfka''' fï Thd f. weia fol' Th
u|,i ne,au ls÷ßhl f.a jf.a' ^b;ska fï ukqiaihd ls÷ßhka
±l,d keyefka'& fï u|,i ne,afuka ;uhs ux ji`. jqfKa'
n,kak fï ñysß iq<`. yud f.k tk yeá" fï u,a msmqKq
jkfha' tkak f.or hkak' iqÿ y`ÿka j,ska f.hla y`o,d
fokakï' we`o" mqgq" fïi iqÿ y`ÿka j,ska yo,d fokakï' liS
i¿ fokakï˜ lsõjd'
±ka n,kak fï iqNd f;rKsh fudlla o lsõfõ' —ug
f;afrkafka keye" fudlla o Th lshkafka lsh,d˜ n,kak
rd.h m%ydKh lrmq is; fldÉpr msßisÿ o@ fldÉpr mdßY=oaO
ika;dkhla o@ ls<sá fjkafka keye ta ys;' fjk flfkla
f.a kï ta Yíoh wy,d ls<sá fjkjd fka" fudfyd;lg yß'
b;ska iqNd f;rKsh wr i,a,d,hdg lsõjd" —uu nqÿrcdKka
jykafia f.a Y%dúldjla" uu nqÿrcdKka jykafia f.a <fhys
Wmka ÈhKshla lsõjd' uu n%yaupdÍ flfkla' ug f;afrkafka
kE Th l;dj˜ lsh, lsõjd'
t;fldg wr i,a,d,hd —Thd Th Ôj;a jk Ôj;a ùu
mßfNda. fkd lrk meka fmdl=Kla jf.a' Th Öjrh w;
yer,d tkak hkak f.or˜ lsõjd' t;fldg iqNd f;rKsh
—ug f;afrkafka keye Thd Th lshk tajd˜'
02' uyd,s iQ;%h 33

iqNd f;rKsh f.a is; iïmQ¾Kfhka u msßisÿ fj,d¦


rEmh wjfndaO fj,d ;sfhkafka' iqNd f;rKsh lshkjd' —fï
kj fodrlska wiQÑ je.sfrk fï lhg fudlo TÉpr wdYd
lrkafka@˜ tÉprg fï lfha h:d¾:h wjfndaO lr,d' wka;us g
iqNd f;rKshg f;areKd fï ukqiaihdg fldÉpr nK lSj;a
f;afrkafka keye lsh,d' iqNd f;rKshg f,dl= fohla fkfï
fïl' weyeufka j¾Kkd lrka f ka ' weye .,j,d wr
i,a,d,hdg ÿkakd' weye .f,damqjd u fldfydu ;sfhkak
weoa o@
±ka fï wmsg msgg yevg fmfkkafka weia msh j,ska
.dkg jeys,d ;sfhk ksidfka' weia msh hj,d fïl t<shg
tkak ´k n,kak' t;fldg fmfkkafka iqÿ mdg fnda,hl
ueoafoa l¿ ;s;la ;sfhkjd' b;ska weye Wÿr,d ÿkakd' —wd'''
fukak Thd TÉpr lshkjd kï wrf.k hkak˜ lsh,d'
t;fldg ;uhs wr i,a,d,hdg weia werefka' thd je`o,d
lsõjd' —n%yu
a pdÍ mskj
a ;sh" wdfha kï ud ta jf.a fohla ys;kafka
keye˜ lsh,' t;fldg n,kak rEmhg ji`. fj,d" ls¨gq
fj,d isoaO fjÉp foa'
ojila Wmam,jKaKd NslaIqKSka jykafia msKavmdf;a
jeähd' ±ka fï isoaêfhka wmsg f;afrkjd msKavmdf; álla
,nd.kak iEfyk ÿrla .syska ;sfhkjd' b;ska ojig tl
fõ,fka odfk j<`okafka' iEfyk ÿrla msKavmdf;a .sys,a,d
uykais ksid odfk md;a;f¾ me;a;lska ;sh,d álla ie;mqKd"
l,kaf;a ksid' wr wi;amqreIhd Èk .ek .ek ysáhd zux
w,a,.kakïZ lsh,d' wr ksoyia ksflf,ia is;ska bkak W;=ï
NslaIqKsh f.a we`o hg b`o,d we`.g mksk fldg Wmam,jKaKd
NslaIqKSka jykafia la,dkaf;a yeÈ,d ie;ms,d ysáfha' ys;kak
fj,djla kE' fudlo fï Wmam,jKaKd f;rKsh lsõfõ'
—w{dk mqreIh" jekfikakg tmdæ˜
lshoaÈ lshoaÈ;a weyqfõ kE' uyd chla .;a;d jf.a t<shg
wdjd' fldfyo .sfha@ fl,ska u .sfha ksrhg' t;fldg wmsg
fmakjd flf,iqkag ji`. fj,d hfula hï fohla lroa§
34 fid÷re yqfol,dj

thdg ysf;kafka fï uyd f,dl= fohla lrkafka lsh,d'


kuq;a tal úmdl fokakg mgka .;a;g miafia tal wjika
jk ;=re ñfokak neye' t;fldg fïflka wmg fmakjd fï
rEmh flfrys we,au ;sfhk ksidfka fï Tlafldu'
t;fldg fï foa Y kdfõ i|yka fjkjd ^idrd.d
ixhqÊcka;s& rd. iys; ùfuka tl;= fjkjd' ^ixfhda.d
ixls,siaika;s& tl;= ùfuka ls<sá fjkjd' Th úÈyg fya;=
iys;jhs" m%;H iys;jhs i;ajhd ls<sá jkafka'
t;fldg rEmh .ek ;j álla wms lshuq' fï rEmh .ek
;sfhk wdYajdoh" fï rEmfha ;sfnk iajdNdúl fohla yeáhg
wjfndaO lrkafka ke;skï" thd rEmfha wd§kj tkfldg
fudlo lrkafka@ wd§kjh tmd lsh lshd wr wdYajdoh u hs
isys lr lr bkafka' fudlo thdg wd§kjh fjku n,kak
;rï Yla;shla bjiSula keye' O¾uh wjfndaO lrk flkd
wdYajdoh" wdYajdoh yeáhg olskjd' wdYajdoh lsõfõ rEmh
ksid we;sjk iemh hs fidïki hs' wd§kjh lsõfõ" tA rEmh
wks;Hhs" ÿlhs" wkd;auhs" fjkia jk O¾u;djfhka hqla;hs'
t;fldg ta w§kjh wjfndaO lrkak ´k rEmh .ek' t;fldg
;uhs rEmh f;areï .kakg mq¿jka fjkafka'
nqÿrcdKka jykafia tlla tlla .dfka úia;r lrkjd'
i;r uyd Od;+kaf.ka yg.;a;= rEmhg ú;rla we¿ï lrkjd
kï fldfydu yß fï wiqNh jv,d yß ke;s lr.kakg
mq¿jka' rEmhg ú;rla fkd fjhs fï we¿ï lrkafka'
fõokdjg" ú`§ug;a we¿ï lrkjd'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fï ú`§fï taldka;
ÿlla kï ;sfhkafka" ÿfla u kï jeá,d ;sfhkafka" iemla
we;af;a u ke;akï ú`§u ;=< fï mqo.
a ,hd fï ú£ug wef,kafka
keye' fï ú`§ug wef,kafka fudlo@ fïfl iem ú`§ula
;sfhkjd' iefmys nei .ekSula ;sfnkjd' iefmys jeàula
;sfnkjd' ta ksid ;uhs fïfla ys; nei.kafka' ta flfrys
we,au we;sjkafka' t;fldg fõokdj flfrys rd. iys;j
02' uyd,s iQ;%h 35

tl;= ùu ksid ls<sá fj,d hkjd' Th úÈyg ;uhs i;ajhd


ls,sá fjkafka'
±ka wms .;af;d;a rEmh fldÉpr Èr Èr .sh;a rEmfha
wiqN me;a; l;d lrkak wms fndfydu wlue;shs fkao@ ug
fyd`og u;lhs uu Th uq,a ld,fha wiqNh .ek lshoaÈ yß yß
m%Yak wykjd uf.ka' iuyr ñksiaiq ;ryd jqKd rEmhg fodia
lsõjd lsh,d' zTfydu lshkak tmdZ lsõjd zwms l<lsfrhsZ
lsõjd' ux lsõjd tfyu l<lsfrkafka kE' nh fjkak tmd
lsõjd' tfyu l<lsfrkjd kï rEmh .ek ks;r fodia olsk
wh f,dafla bkakjd' ljqo@ fodia;rjre" B<`.g fyÈhka" fï
wh le; l=Kq w;.dkjd' crdj fmakjd' kuq;a fhdaksfida
ukisldrfha fhfok ;=re rEmh .ek l<lsfrkafka kE'
ux lsõjd —nh fjkak tmd' tlmdrg u l<lsfrkafka
kE˜ lsõjd' Bgmiafia lsõjd —wd tfykï lula kE˜ lsh,d'
wehs@ nh fudlo fï@ l<lsfrhs lsh,d' l<lsrefKd;a wmsg
fï rEmfhka ,efnk úkaokh wysñ fjhs lsh,d' t;fldg
tal ;uhs wfma fï idudkH ukfia ;sfnk iajNdjh' wks;Hhhs
lsh,d lshkfldg nh fjkjd' tfyu lshkak tmd lshkjd'
±ka uu ojila ueßÉp ukqiaifhla f.a mska;+r j.hla ;sínd
ux ,`.' ux tal fmkakqjd flfkl=g' ta flkd tal n,,d
—ymamd''' y;=frl=gj;a olskak ,efnkak tmd˜ lsh, lsõjd'
b;sx ux l,amkd l<d fuhd kï ljodj;a h:d¾:hla lrd
hkakg olaI fjkafka kE' wehs ta@ wiqN foh flfrys is;
fhduq lrkafk u kEfka' talg wlue;shs' fïlg fya;=j wfma
ys; yeu;siafi u rEmh flfrys iqqN ix{dfõ u nei f.k
isàu' fï ksid u hs ls<sá jkafka' b;ska ú`§u;a tfyuhs'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ú`§u flfrys iemhla
;sfnk ksid fï i;ajhd ú`§u flfrys wef,kjd' ú`§u;a
tlal tl;= fjkjd' tl;= ùu;a iu`. ls<sá fjkjd'
±ka n,kak wms fkd is;+ me;a;lafka' wms idudkHfhka
ls¨gq jqKd lsh,d lSfõ ´lg fkfuhs fka' wms fï wef`.a
l=Kq ls,sgq .Ejqkdgfka ls<sgq jqKd lsõfõ' n,kak fu;k
36 fid÷re yqfol,dj

ls,gs q jqkd lsh,d meyeÈ,sj u lshkafka fudflag o@ ;DIaKdjg


fka' fï rEmh flfrys rd. iys; ùu lsh,d lshkafka
;DIaKdjg fka' fõokdj flfrys rd. iys; ùu lsh,d lshkafka
;Kaydjg' t;fldg tl;= fjkjd" ls<sá fjkjd' t;fldg
nqÿjrfhla úiska fïl fmkakd foklï fïlhs ls¨g lsh,d
fydhd .kak nE' wms jqk;a is;kafka fyd`og j;=r álla kd,d
fyd`og inka álla .d,d iqÿ fj,d fyd`o jia;%hla wekaog
miafia iqoaohs lsh,'
kuq;a iq¿ fj,djlska bjrhs' ±ka n,kak wms Wfoa mdkaoru
wdfõ tfyu fkfïo@ Wfoa tkfldg fyd`og kd,d w¿;a
we`ÿï we`of.k' ±ka fï w¿;a weÿu ls,sá jqfka ndysr l=Kq
j,skao@ we`f.a l=Kq o@ wef`.a l=Kq' we`f.a odäh ksid' ±ka wr
,iaikg fldKafâ Wfoag mSrf.k tkjd' ±ka flda ta
fldKafâ@ ±ka bjrhs tal' ±ka wms Tlafldu odäh fmß,d"
uykais fj,d' ±ka ±lalfka lhska yeÈ,d ;sfhk foa' kuq;a
fufyu ;snqKg wms leu;s fjkafka fï lhg fkfï' fï
úÈyg odäh f.dfâ ;shkjg fkd fjhs' wms leu;s fjkafka
msßisÿj ,iaikg ;sfhkjg' wfma is; yeufjf,a u msyg s kafka
t;k ksid'
nqÿrcdKka jykafia NslaIQka jykafia,dg fmkakd §,d
;sfhkjd kdkak ojia 15 lg mdrla' fï foaYkd lr,d
;sfhkafka lfha we;a; iajNdjh fmkajkakhs' iuyre fïl
jerÈ úÈyg ;SrKh l<d' tl n%dyauK l=,fha flfkla meúÈ
jqKd' lh ms<sl=,a l<d' thd jeisls<s hkjd' fydaokafka keye'
wfka wmamsßh hs lshkjd' ál ld,hla .shdu fudlo jqfKa@
;=jd, jqKd' tfyu lrkak tmd lsõjd nqÿrcdKka jykafia'
msßisÿ lrkak ´k' kuq;a kdk tl ú;rla wr úÈhg lrkak'
t;fldg iajdóka jykafia kula b,a,d isáhd nqÿrcdKka
jykafiaf.ka" tl m<d;l ks;r kdkjd' kdkafka ke;akï
nkskjd lsh,d' —wd''' tfykï ta m<df;a kEjg lula kE˜
lsõjd' t;fldg ojia myf,djla fkdkd bkak fldg" ±ka
n,kak ojila " folla fkdkd bkakfldg wmsg f;afrkjd
fka fï YÍrh wmsg u" wmsj .`ohs' fï we`ÿu wmsg u .`ohs'
02' uyd,s iQ;%h 37

ojila" folla tl È.g we`of.k isáfhd;a'


t;fldg n,kak wms fï YÍrfha iajNdjh olskafka
keye' tal wms ta ieKska wu;l lr,d mrK ;ekg u tkjd'
rEmfha we,S jdih lrkjd' ú`§u;a ta jf.au ;uhs lshkjd' ta
ksid ;uhs lshkjd i;ajhka ls,sá jkafka' fudlo fya;=j
isyh
s msyg
s kak olaI fjkafka kEfka' t;fldg we¨kdg miafia
isysh msysgqj,d ;sfhkafka fudflao@ wr we,sÉp tfla' fï
we,Su i;smÜGdkfha úia;r lrkafka fldfyduo@ ^i;sud
úfkhH f,dafla wNsÊ®d fodaukiaix& we,Suhs" .eàuhs ÿre
lr,d isysfhka n,kak lsh,d' ±ka t;fldg rEmhg we¨Kq
flkdg fmfkkafka rEmh' fõokdjg we¨Kd kï" we,Su
;=< kï fuhd f.a is; ;sfhkafka isysh msysfgõjg ls<sá
fjk tl kj;ajkakg neye' fudlo i;smÜGdkh ;=<
;sfnkafka we,Sfuka" .eàfuka f;drj isyh
s msyg
s ù
q u' t;fldg
;uhs thdg tafla we;a; iajNdjh fmakak mgka .kafka'
b;sx nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï ú`§fï
iemhla ;sfhk ksid wdYd lrkjd' rd. iys; fjkjd' B<`.g
rd. iys; ùu ksid ls,sgq fjkjd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrkjd Tkak ´jd ;ud i;ajhka ls<sá ùug fya;=" yenehs
wmsg fï jf.a nqoO
a foaYkd wyklï ±kqfka keye' wms ys;kafka
ls,sá fjkafka fjk fjk fya;= ksid lsh,d' fïfla meyeÈ,sj
u foaYkd lrkjd ls,sá ùug ldrKd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia jod<d fõokdj .ek' wefia
ia m ¾Yfhka yg.ka k jd fõokdj" lfKa ia m ¾Yfhka
yg.kakjd fõokdj" kdifha iam¾Yfhka yg.kakjd fõokdj"
Èfõ iam¾Yfhka yg.kakjd fõokdj" lfha iam¾Yfhka
yg.kakjd fõokdj" ukfia iam¾Yfhka yg.kakjd fõokdj'
±ka wms .;af;d;a wms ;uka wdYd lrk isxÿjla hkjd
lshuqflda f¾äfhda tfla' ±ka ;uka fïl fyd`og wyf.k
bkakjd' ±ka t;fldg lfKa iam¾Yfhka yg.kafka fudlla
o@ iem ú§u yg.kakjd' talhs thd talg wdYd lrkafka'
38 fid÷re yqfol,dj

flfkla weú,a, tlmdrg u taljy,d odkjd' t;fldg wrhd


fudlo lshkafka@ —odkak''' odkak uu ±ka Th wy wyd bkafka˜
thd tal ±ïfï ke;akï flaka;s hkjd" wr úkaokh ;ukag
ke;s jqkd lsh,d' rEmjdyskshla ;sfhkjd" ;uka wdid lrk
.dhlfhla" k¿fjla tlafld .dhsldjla yß ljqre yß fudlla
yß tlla thd n,kjd' wefya iam¾Yfhka yg.kak ú`§ula
;uhs ;sfhkafka' ±ka fuhd n, n,d m%S;s fjù boaÈ flfkla
weú,a,d pek,a tl udre lrkjd' thd fudlo lshkafka@ —´l
odkak' ;ukag ´k foa n,kak neß kï àù ;shdf.k fudlg
o@˜ lsh,d thd lE .ykjd' iuyr úg thd tal isf;a ne`o.kakjd
ffjrh yeáhg Bgmiafia'
t;fldg wmsg fmakjd fï ú`§ug ji`. jqKdg miafia
i;ajhd ls,sá fjkak mgka .kakjd' ±ka fïl ir< jf.a
l;d l<dg tf;r fjkak wudre ÿIalr fohla' nqÿrcdKka
jykafia fmkajd fokafka ;Kaydj iev myrla yeáhg'
Wkajykafia ta iev myr úh<jkak lshkjd' fõ,,d odkak
lshkjd' b;sx fõ,,d odkak fldÉpr WKqiqula ´k o@ .`.la
fõ,kak tl È.g mdhkak tmdhe' ta jf.a ;uhs fï ;Kaydj'
wms fï is;k f,aisfhka fõf,kafka kE' fï ;Kaydj isf;a
ke;s jqKd jf.a is;=k;a" ;Kaydj yg.kak fj,dj ;ukaj;a
okafk kE'
fyd`ou isoaêh ;uhs wr fmdä yduqÿrefjdhs" .=re
yduqÿrefjdhs rejkaje,s iEh j`Èkak .sy,s ,
a d fjÉp foa' j`Èkak
.sys,a,d u,a mQcd lrkakg ´k jqKd .=re yduqÿrejkag'
—iajdóka jykai" u,a ;snqfKd;a fyd`ohs o u,a mQcd lrkak@˜
—wd''' fyd`ohs˜ lsh,d lsõjd' fmdä iajdóka jykafia ál
fõ,djlska f.kdjd fmrykalvhla mqrj,d f;;" fyd|g
iS;, u,a' fï u,a j,ska j;=r jelaflfroaÈ fï iajdóka jykafia
fmaid j<,af,a jfÜg ;shd f.k hkjd" bjr fjkafka keye'
Bgmiafia lsõjd' —fmdä ku" fïfl u,a kï bjr fjkafka
keye fkj'˜ —iajdóks" fmrykalv uqKk s a w;g kj,d .ikak˜
.eiqjg miafia u,aál jegqKd' Bgmiafia fï .=re iajdóka
02' uyd,s iQ;%h 39

jykafia weyeõjd' —fmdä ku fldfyka o u,a f.kdfõ@˜


—iajdókS" fï u,a ál f.kdfõ wfkda;;a; úf,ka˜
b;s k a .= r e yduq ÿ refjd ne¨jd fuhd f.a wkd.;
olaI;djhg fudlo fjkafka lsh,d' ne¨jdu ±k.;a;d fuhd
úYd, úm;lg m;afjkjd' —fmdä ku ´lg /jfgkak tmd'
´lg ;uka fírekd lsh,d ys;kak tmd' ;uka kqjKska
l,amkd fkd lf<d;a kï weyela lK fjÉp ldka;djla
fok le`o ál î,d bkak fjhs˜ lsõjd' fuhd ms<s.;af;a keye'
—ug fufyu Roaê ;sfhk tfla ug fudkjd fjkak o@˜
kuq;a thd okafka kE fõokdjg" ú`§ug is; wef,k fj,dj'
fuhd ojila wyiska hkfldg ñysß y`äka .S;hla
.hkjd' Tkak b;sx weyqkd' iam¾Y m%;Hfhka ú`§u yg.;a;d"
we¨kd" fuhd fyóg md;a jqkd' Tkak Roaêh bjr jqkd' Bg
miafia ta f.or .sys,a,d mÈxÑ jqKd' hqoaOfhka merÿkd'
fiakdfjka bj;a jqKd' Bgmiafia fï fldfya f.hla o@ fmaIldr
f.hla' kQ,a lák riaidj lrk f.hla'
±ka b;ska oj,a fj,d fuhdg nv.skhs 's fuh;a kQ,a leg,d
lEu fõ, f.kdfõ keye' t;fldg fuhdg flaka;s .shd' ±ka
Tkak wE; b|ka fï ldka;dj tkjd' tkfldg —fudlo
fuÉpr fj,d lf<a@ lEu m%udo lrf.k˜ lsh,d kQ,a lák
lgqfjka .eyqjd' tal .sys,a,d jeÿfka fldfyao@ wefya' weye
w,a,f.ku md;a fjk fldg ;uhs u;la jqfKa .=re yduqÿrejka
f.a WmfoaYh' WmfoaYh ,eìÉp fj,dfõ l<d kï yß' fï
fjkfldg lrkak nE' m%udo fj,d jeähs'
t;fldg wmsg fmakjd fï i;ajhd ls,sá fjk úÈh
iq¿ fohlska" iq¿ fkd ie,ls,a,lska f,dl= ls¨gla fj,d
biairyg hkjd' nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ls,sá
ùu isÿjkafka ú`§u flfrys rd. iys; ùfuka' thg tl;=
ùfuka ta ;=< nei .ekSfukqhs isÿfjkafka'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ix{dj .ek'
wefia iam¾Yfhka rEm y÷kd.kakjd' lfKa iam¾Yfhka Yío
40 fid÷re yqfol,dj

y÷kd.kakjd' kdifha iam¾Yfhka .`o iqj`o y÷kd.kakjd'


Èfõ iam¾Yfhka ri y÷kd.kakjd' lfha iam¾Yfhka myi
y÷kd.kakjd' ukfia iam¾Yfhka wruqKq y÷kd.kakjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d fï ix{dj ;=<
tAldka; jYfhka u ÿlla kï ;sfhkafka" ÿfla kï neif.k
;sfhkafka ljodj;a iemla ke;akï" ix{djg i;ajfhda
ljodj;a wef,kafka kE' kuq;a fï i;ajfhda ix{djg
wef,kjd" fïfla iemla ;sfhk ksid' kuq;a ix{dfõ we;a;
iajNdjh ñß`.=jla jf.a tlla' fïl fï wef,kak ;rï úfYaI
fohla keye' kuq;a wmg fmak foa ;=< wef,kjd'
wr z;d,mqg ry;ka jykafiaZ is;g nkssk fj,dfõ §
ys;g nkskjd" —tahs ys;" kqU udj /fjÜgqfõ wiqN foa iqN
úÈhg fmkak,d" wks;H foa ks;H úÈhg fmkak,d" ÿla foa
iem úÈhg fmkak,d" wkd;au foa wd;au úÈhg fmkak,d' ta
úÈhghs kqU udj /fjÜgqfõ'˜ ±ka Th ysf;a /jàug wms
wyqfj,d keoao@ wyqfj,d ;sfhkafka' ±ka wms fldÉpr ix{dj
wks;Hhs lsõj;a" ljqre yß ,iaik flfkka ±lal .uka wfma
ys;g tlmdrg u tkafka fudlla o@ ,iaik hs' ysf;kafk
keoao@ le; flfkla ±lal .uka u le;hs lsh,d ysf;kjd
fka' wmsg ysf;kjdo fï ix{dj wks;Hhs lsh,d' tlmdrg u
wms nf,ka ;uhs miafia tal ys;,d .kak ´k' ke;akï ±lal
.uka ysf;kafka zId''' ,iaikhs fkaZ lsh,d'
t;fldg wmsg fmakjd wms yeu fj,dfj u bkafka
ix{dj ;=< iemhg we¨ï lrñka' fudlo ta ,iaikhs lsh,d
lshkafka wfma ys; tafl ne`È,d' fyd`og n,kak wms hulg
,iaikhs lsh,d lshkjd o" tal;a tlal wfma ys; tla fjkjd'
Bgmiafia is; ls,sá fj,d hkjd' nqÿrcdKka jykafia foaYkd
lrmq uÜgug ys; .kak kï mqÿu olaIlula ´k' b;ska nqoaO
foaYkd j,ska u ;uhs ta olaIlu tl tlaflkd kqjKska
fufkys lrñka" kqjKska fufkys lrñka we;s lr.kakg
;sfhkafka'
02' uyd,s iQ;%h 41

nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkdjla ;sfhkjd' ta ;uhs


Wkajykafia jod<d —mskaj;a uyfKks" fï f,dafla hï;dla
i;=ka weoao ta i;=ka f.a ish¿u mshjr igyka we;d f.a mshjr
igykg oukak mq¿jks' fï jf.a hï;dla l=i,a weoao tajd
tl jpkhla we;=<g odkakg mq¿jka' ta jpkh ;uhs zwm%udohZ
lshk jpkh'˜ fudlo ke;akï wef,k wef,k tlg ji`.
fjkjd fka' Bgmiafia wms talfka ys;kafka' t;fldg bkafka
m%udoh ;=< o" wm%udoh ;=< o@ m%udoh ;=<' m%udoh ;=< bkak
ksid ;uhs fï ueß ueÍ hkafka' nqÿrcdKka jykafia wm%udoh
u ;uhs m%Yxid lr,d ;sfhkafka' t;fldg wm%ud§ fjkak
kï thdg fudkjo ;sfhkak ´k@ fyd`o ù¾hhla ;sfhkak
´k' fyd`o kqjKla ´k' fyd`o isyshla ´k' b;ska wvq .Kfka
fï olaI;djh ;sfnk tlaflkd yß w,a, .kakjd' fudlo
fï l;d lrk tajd wmf;a hkjd lsh,d lshkakg neye' ta
olaI;djh ;sfhk tlaflfkla yß fï O¾uh w,a, .kakjd'
fï hq.fha tla flfkla yß u`. M, ,enqfjd;a ug kï
ysf;kafka tal ydialula lsh,d' ta lshkafka tÉprg u fï
hq.fha ÿIalrhs' wks;a tl bÈßhg hkak hkak ukqIH Ôú;
j, ;sfhkafka kqjKska úuiSu fkfï" wO¾u rd.hhs" úIu
f,daNh hs' t;fldg ukqIHka fï f,dalfha ;sfhk m%Yakj,g
meg,s meg,S hkjd ñila ljq r ej;a ys ; ms ß is ÿ lrk
jevms<sfj,g tkafka kEfka' ys; msßisÿ lrk jevms<sfj,g
tkafka kqjKska l,amkd lrkak mq¿jka" fyd`o krl fol
f;areï .kak mq¿jka" fhdaksfidaukisldrfha wfhdaksfida
ukisldrfha fï fofla fjki ±k.kak mq¿jka whg' wfkla
whg tkak mq¿jka lula kE' ta ksid úfYaI jdikdjla
olaIlula ;sfhkak ´k fujka hq.hl O¾uh ;ukag kqjKska
úui,d úui,d f;areï .kakg' t;fldg wms fï ix{djg
we,Sfuka ls<sá jk nj nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkdfjka
wms wjfndaO lr.kakg ´k'
B,`.g ixialdr' ixialdr j, taldka; ÿlla ;snqKd kï
iemla fkd ;snqkd kï fï i;ajfhda wef,kafka keye' fï
ixialdrhka f.a iemla ;sfhkjd' ta ksihs i;ajfhda ixialdr
42 fid÷re yqfol,dj

j,g wef,kafka' ixialdr .ek kqjKska l,amkd lf<d;a


wks;a tajdg jvd blaukg f;areï .kak mq¿jka tlla lsh,d'
ixialdr .ek nqÿrcdKka jykafia fmkakd § ;sfnk
Wmudj fudlla o@ flfy,a wrgqjla jf.a is;d f.k" Tkak
n,kak ;j ál ojilska wjqreoao tkjd' n,kak fik`. yd,a"
fmd,a .kak ÿjhs i;s .dKla ld,d kE jf.a" fmda,sfï b`Èhs
frÈ lvj, wjqreÿ .dKla fld< w;= we`of.k ysáhd jf.a'
fï fudflag o fï uyd .crdfïg ,Eia;s fjkafka@ tl
ojila ld,d î,d bkak' Bgmiafia myqjod jqk .uka bjrhs'
flfy,a m;=r .ef,aõjd' thd okafka kE" wrgqj ke;s nj'
thd ys;kafka B,`. m;=r .,jmqjd u wrgqj yïn fjhs lsh,d'
fï jf.a ;uhs wms È.ska È.gu wdfõ'
nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a Ôú;h ;= < Wka j yka f ia
fldfyaj;a foaYkd lr,d ;sfhkjd o —mskaj;a uyfKks" ug
±ka wjqreÿ 70la fka˜ lsh,d WmkaÈfka isys lr,d ;sfhkjd o@
keye' ry;ka jykafia,d WmkaÈk iurkjd o@ fudl=;a kE
fka' ±ka n,kak wms ixialdr j,g wyqfj,d ;sfhk yeá' wms
bmÈÉp oji isys lr lr uyd f,dl= foaj,a lr,d tajd w;S;hg
odkjd' f,dl= uykaih s la wrf.k jeämqr lrkafka lk tlfka'
fyd`og ys;,d n,kak' f,dl= ikaf;daIhla jqK;a wms lrkafka
lk tl' ljqre yß wdj;a lEu' fudkjd yß lr,d w¾:hla
ke;s .ukl fhfokjd'
fïl uu nqoaO foaYkd j,ska f;areï .;a; od b`o,d uu
ljqre;a uf.a WmkaÈfka isys lrkjdg;a leu;s kE' uu okakjd
tod ;uhs ÿl fï Ôú;fha mgka.;a; oji' ta ksid ug fïfla
bmÿkd ls h ,d i;= g q fjka k fohla keye' fhda k s f ida
ukisldrfhka hula .;a; kï wkak t;khs i;=gq fjkak
;sfhkafka' wdkak ta ksid fyd`og ixialdr .ek kqjKska
úuikak mgka .;af;d;a ksirelu f;areï .kak mq¿jka
fõú' fï nqÿrcdKka jykafia,d fldfyduo lsh,d fï idudkH
f,dalhg f;afrkafka keye' idudkH f,dalhd ys;kafka —wdæ
thd wuq;= tlaflfkla' thdg fï f,dafla lsis iemla fmakafka
02' uyd,s iQ;%h 43

keye'˜ kuq;a ne¨jg miafia kshu iem fidhd f.k hkafka


ta ksihs'
B<`.g nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ú[a[dKh'
ú[a[dKfha iemla fkd ;snqKd kï" ÿlla ú;r kï ;snqfKa
fï i;ajfhda fï ú[a[dKhg wef,kafka keye' i;ajfhda
ú[a[dKhg we,s,d bkakjd iemla ;sfhk ksid' wms okafk;a
kEfka ú[a[dKhg we,S bkak nj' wmsg f;afrkjd kslï
lhg kï we,S ;sfhk nj' fõokd" ix{d" ixialdr" ú[a[dK
j,g we,s, bkak nj f;afrkak kï kqjKska u úuikak
´k' ke;akï tal we,s,d ;sfhkj o lsh,j;a fydhkak neye'
ta ksid kqjKska úui úuid n,oaÈ f;afrkjd Tkak nqÿrcdKka
jykafia uyd,sg foaYkd l<d —uyd,s" Tkak Th úÈhghs
i;ajhka ls<sá fjkafka˜'
±ka n,kak wms ixidr .ufka bmso bmso weú,a,d ±ka
ukqIH f,daflg weú,a,d bkakjd' ±ka iuyre ys;df.k bkafka
uy úYd, tlla jf.a' fï ukqIH Ôú;fha § ;uhs wmsg
ú`Èkak ;sfhk yeu iemla u ú`Èkak ;sfhkafka lsh,d' wfha
f,dal kE lsh,d' kuq;a wmsg fyd`og f;afrkjd mxp Wmdodk
ialkaOhg we¨Kq ksid ls<sá fj,d .sys,a,d' tlhs fj,d
;sfhkafka' ta ksid wms wjfndaO lr.kakg ´k mxp Wmdodk
ialkaOh flfrys rd. iys; ùfuka ls<sá fjkjd lsh,'
nqÿrcdKka jykafiaf.ka uyd,s wykjd" —iajdókS" fï
i;ajhd msßisÿ fjkafka fudflka o@˜ nqÿrcdKka jykafia
jod<d —^rEm[ap ysox uyd,s" tAlka;iqLx wNúiai& mskaj;a
uyd,s" fï rEmfha taldka; iemhla ú;rla ;snqKd kï"
^iq L dkq m ;s ; x& ta l dka ; iemfha neif.k ;s n q K d kï"
^iqLdjlalka;x& iemfha jeá,d ;snqKd kï" ^wkjlalka;x
ÿlafÄk& ÿlla fkd ;snqKd kï" ^khsox i;a;d rEmiañx
ksíìkafohHqx& i;ajfhda fï rEmh flfrys l<lsfrkafka
keye˜ l<lsfrkjdg lshk jpkh ;uhs zksíìkao;sZ t;fldg
fï rEmfha ÿlla ;sfnk ksid" iemfha nei fkd .;a;= ksid"
i;ajhka rEmh flfrys wjfndaOfhka l<lsfrkjd'
44 fid÷re yqfol,dj

±ka wms fï md,s NdIdj isxy,hg yerùfï § ug ;ju;a


isxy,hg yrjkak neß jpkhla ;uhs zksíìkao;sZ lshk
jpkh' wms tal idudkHfhka lshkafka l<lsfrkjd lsh,d'
isxy,fha § l<lsfrkjd lshk jpkfha .eUqre w¾:hla kE'
isxy,fha § wms l<lsfrkjd lsh,d lshkafka wmg kslï tmd
fj,d ;sfhkjd lshk tl' fudfydf; § wmsg ta l<lsÍu
ke;s fj,d hkjd'
±ka Tkak wms l<slsß,d bkakjd" Tkak wmg b,a,mq foa
ÿkafka keye' f.k,a,d ÿkakd' thd wdmyq l<lsÍu bjrhs' ±ka
Tkak wms wikSmfhka bkakjd' ikSm jqKd' l<lsÍu bjrhs'
Tkak ljqreyß nekakd' Bgmiafia thd weú,a,d iudj .kakjd'
wrka m% Y xid l<d' l<ls Í u bjrhs ' t;fldg ±ka fï
l<lsfrkjd lshkafka ta jf.a tlla o@ ta ksihs uu wjfndaOh
lshk jpkh biairyg ±ïfï' kuq;a fïl kshu úÈhg u
f;darkjd kï zrEmfha we;a; iajNdjh ta wdldrfhka u fjkia
fkd jk mßÈ f;areï wrf.k tmd fjkjd'Z ta jf.a w¾:hla
;uhs fï ksíìkao;s lshk jpkfha .eUqre w¾:h' ta lshkafka
tal kshu úÈhg wjfndaO jqkd kï ta wjfndaOh fjkia
fjkafka keye'
±ka wr OQ¾;hd iqNd f;rKshg tl tl tajd lshñka
j¾Kkd lrkjd' z±ka fïl lsõjdu yßhhs" fïl lsõju yßhhsZ
lsh lshd tl tl j¾Kkd lrkjd' j¾Kkd lroaÈ t;=ñh
fudlla o lsõfõ@ —ug f;afrkafka keye Th lshk foaj,a˜
lsõjd' fldÉpr lSj;a olskafka l=Kq lh ú;rhs' n,kak
fjki' t;fldg tal ;uhs ksíìkao;s' tal [dKhla' ke;akï
idudkH Ôú;fha § ;sfhkafk wfmalaId Nx.;ajhla ú;rhs'
fu;k lshkafka fï fya;=-M, iajNdjh ta úÈhg u wjfndaO
lr f.k we;s fjÉp wjfndaO [dKh' ^ksíìkaox úrÊc;s&
wkak ta wjfndaO [dKh we;s jqKdg ljodj;a tAlg wef,kafka
kE' ta flfrys we;s we,au ksreoaO fj,d hkjd' ^úrd.d
úiqÊ®ka;s& we,au ÿreùfuka msßisÿ fjkjd' fldÉpr ,iaik
tlaflfkla fmkS isáh;a we,au we;s fjkafka keye'
02' uyd,s iQ;%h 45

uq.,ka uyry;ka jykafia fmd<Ujd .kak wdjdfka


úu,d lshk ldka;dj' weú,a,d odkak mgka .;a;d udhï ál'
uq.,ka uyry;ka jykafia l,n, jqKd o@ —fudav .EKs" kqU
wdldfia Ñ;% w`Èkak yokjd o@ kqUg mq¿jka o fï yq<`.
kj;ajkak@ okakjd o fï lfha yeá' fï lh fyd`ohs nd,hdg'
Ôú;djfndaOh fkd lrk whg kï Th kegqï yß' wmg
jevla kef;a lSjd Th kegqï'˜ t;fldg wmsg f;afrkjd
fudkhï wdldrfha fohla bÈßhg wdj;a wjfndaO fjÉp foa
fjkia fjkafka kE' wdkak tal ;uhs fu;ek lshk ksíìkao;s
lshk tl' ta lSug ;uhs wr úu,d lshk ta fji`.k O¾uhg
wdfõ' wE tlmdrg u lsõjd —yßu mqÿu ùfrdaOdr ukqIHfhla
fka ;uqkakdkafia˜'
ksíìkao;s lsh,d lshkafka wks;H jYfhka" ÿla jYfhka"
wkd;au jYfhka úuioaÈ we;s jk h:dN+; [dKh ksid we;sjk
l<lsÍu hs' h:dN+; [dKh ke;=j wmg we;sjk l<lsÍu
we;a; l<lsÍula fkfï' h:dN+; [dKfhka ;uhs tkak ´k
ta l<lsÍu' t;fldg wef,kafka keye' we,au ÿreùfuka ksoyia
fj,d hkjd'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd ry;ka jykafia
mq¿jka o rEmhg w,jkak@ lfKka wefyk Yíohg w,jkak
mq¿jka o@ ±ka tl ;ekl ;sfhkjd' wkqreoaO uyry;ka
jyka f ia Èjeia ,dNS k a w;ßka w.% h s fk" ufkda l dhs l
ukdmldhsl ÈjHf,dafla bkak ÈjHdx.kdjla weú,a,d wkqreoaO
uyry;ka jykafiag lshkjd' —iajdókS" wms ufkdaldhsl"
ukdmldhsl foúhka' wms lreKq ;=klska biqreu;a fj,d
bkakjd' wmsg mq¿jka ´k ´k úÈfhka ñysß iajrfhka l:d
lrkak' wmsg leue;s úÈfhka iem Wmojd .kakg mq¿jka˜
lsõjd'
wkqreoaO uyry;ka jykafia ys;=jd zuE ,d ks,a mdg
fõjd'Z is;mq .uka wr Tlafldau ks,amdg jqKd' ks,amdg i¿
ms<s" ks,amdg fldKav" ks,a mdg u,a" Bg miafia wkqreoaO
uyry;ka jykafia is;=jd zuE ,d lymdg fõjdZ lsh,d' is;mq
46 fid÷re yqfol,dj

.uka wrf.d,af,da tlmdrgu ly mdg jqKd' ly mdg fj,d"


lymdg i¿ ms<s" ly mdg u,a me<`of.k bkakjd' Bgmiafia
wkqreoaO uyry;ka jykafiag ys;=kd zuE,d iqÿ mdg fõjdZ
lsh,d' iqÿmdg jqk .uka fudlo lrkak .;af;a' tlaflfkla
w;amqä .ykak mgka .;a;d' tlaflfkla isxÿ lshkak mgka
.;a;d' tlaflfkla kgkak mgka .;a;d' wkqreoaO uyry;ka
jykafia fï fudlo fï lsh,d is; whska l<d' ix{dj whska
l<d' talg is; fhduq lrk tl fjkia l<d' fjkia l<d u
wE,d ne¨jd' yßhkafka keye ±ka jefâ' fï iajdóka jykafia
n,kafka keye' w;=reoyka jqKd'
nq ÿ rcdKka jyka f ia g .s y s , a , d ls õ jd' —ia j dókS "
Nd.Hj;=ka jykai" yß jevla jqKdfka' wo fufyu fïf.d,af,da
wdjd' kgkak mgka .;a;d' uu ys; fhduq lf<a kE' t;fldg
taf.d,af,da w;=reoyka jqKdfka'˜ nqÿrcdKka jykafia jod<d
—Thf.d,af,d bmÈ,d bkafka ukdmldhsl lshk ÈjH f,dafl'
fï ñksia f,dafla boaÈ ;sirKh iys;j wÜGdx. Wfmdai:
iS,h /l.;a; wh ;uhs Th bmÈ,d bkafka˜ lsõjd'
t;fldg wmsg fmakjd tA rEmh flfrys wdYajdofha
nei .;a;du ;uhs ls¨gq fjkafka' ta wdYajdofha neif.k
ke;akï ls,ás lrkak neye ldgj;a' talfka ry;ka jykafiag
f,dafla ldf.kaj;a wNsfhda.hla ke;af;a' ldgj;a ;ryd
Wmoaojkak;a neye' we,aula Wmoaojkak;a nE' t;fldg n,kak
fï wjfndaOh wmg ys;d.kak neß wjfndaOhla' ta wjfndaOh
;uhs wfma Ôúf;a b,lalh fjkakg ´k'
b;ska nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd uyd,sg
—mskaj;a uyd,s" fï ú£ï taldka;fhka u iemhla jqkd kï"
fï i;ajhka ú`§fï l<lsfrkafka keye' l<lsfrkafka fïfla
taldka; iemhla fkfuhs' fïfla ÿlla ;sfhkjd˜ ±ka Tn u
l,amkd lr,d n,kak Tn f.a Ôú;fha Tn ú`omq foaj,a
Tlafldau tlg wrf.k fome;a;lg ±ïfud;a iem ÿl lsh,d
jeä fldhs me;a; o@ ldhsl udkisl hï ú£ula úka|d kï ta
ú£ï w;r iem ÿl lshk fome;a;g ±ïfud;a jeä ÿl fkao@
02' uyd,s iQ;%h 47

kuq;a Tfí ys; hkafka ks;r ks;r wr iem ú`§ug' t;fldg


wms wjfndaO lrkak ´k ú£u wks;Hhs lsh,d'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fïl f;areï .kak
lsh,d fï úÈhg' j;=r tllg jeys ìÿ jefgkjd' Tkak ;j
jeys ìxÿjla jefgk fldg ta Èh ìxÿ ì`È,d fjk tlla
yg.kakjd' B<`. jeys ìxÿj jefgkfldg tal ì`È,d ;j
tlla yg.kakjd' iam¾Yh fjkia fjkfldg ú`§u fjkia
fjkafk;a fï jf.a' fïl kqjKska f;areï .;a; tlaflkdg
ú`§u .ek h:dN+; [dKh we;s fjkjd zú`§u wks;HhsZ lsh,d'
fïl fï fya;= m%;Hhkaf.ka yg.;a; tlla lsh,d h:dN+;
[dKh ksid" ta wdldrfhka u wjfndaO ùu ksid ta flkdg
ta wdldrfhka u tmdùula we;sfjkjd' ta tmdùu we;sfjkafka
ioyg u wdfha lsisu ú`§ulg wyqfjkak fkfuhs' fï ú`§u
w;yer,d wr ú`§u w,a,kjd lsh,d tlla keye' ke;akï
udkqIsl ú`§u w;yer,d ÈjH ú`§u w,a,kjd lsh,d tlla
keye' iam¾Y m%;Hfhka hïlsis ú`§ula yg.kakjd o ta ish¿u
ú`§ï flfrys h:dN+; [dKh we;s fj,d ;uhs w;yßkafka'
we,au ÿrelrkafka' tmd fjÉp .uka we,au ÿrefjkjd' we,au
ÿrefjÉp .uka thd msßisÿ fjkjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ix{dj;a tfyuhs'
taldka; iemhla ú;rla ;snqKd kï fï i;ajhd fï ix{djg
l<lsfrkafka keye' tmd fjkafka kE' fï ix{dfõ ÿlla
;sfhkjd' ÿlla ;sfhk ksid fï i;ajhd fï ix{dj flfrys
l<lsfrkjd' thd ta ÿl wjfndaO lrkak ´k' ke;akï tmd
fjkafka keye' wms wikSm fjÉp flfkla .uq' thd ys;df.k
bkafka thd l<ska f,v yeÈÉp ke;s ldf,a .ek' —wfka'''ug
biair lsis f,vla ;snqfka keye' bfyka nysk f,vla ;snqfka
kE' ±ka fufyu yeÿkdfka''˜ lsh,d f,v ke;sj ;sìÉp ldf,a
iemhg is; msysgqjdf.k ±ka ;sfhk wikSmh .ek ÿla fjù
bkakjd ñila ta fï lh u hs lsh,d ys;kafka keye' ux
wdYajdohla fyõfõ hï lhlska o" ta lh u fkao ±ka fï
;sfhkafka lsh,d" tA lh u fkao fï wd§kj fokafka lsh,d
h:d¾:jd§j n,kafka kE' ta ú`§u;a tfyuhs' ix{dj;a tfyuhs'
48 fid÷re yqfol,dj

±ka .;af;d;a l,lÈ rEfma ,iaik flkd úrEmS fj,d


hkjd' t;fldg thd úrEmS mska;+f¾ biairyg odkafka kE'
,iaik tl ;uhs f*dfgda tlla .y,d ;shd.kakjd zuu
fufyu flfkla ±ka fufyu jqKdgZ' t;fldg wks;a wh;a
n,kafka ta úÈhg u ñila ±ka bkak ;;ajh .ek isyslrkag
leu;s fjkafka kE' t;fldg n,kak wfma is; yeu ;siafia
u ta úÈhg hkfldg fldhs;rï ishqï kqjKla ;sfhkak ´k
o fïl úksúo ±l.kak@
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï ixialdr .ek'
ixialdr taldka;fhka u iemhla kï fï ixialdrfhys ÿlla
we;a f ;a u ke;a k ï i;a j fhda fï ixia l dr flfrys
l<ls f rka f ka keye' i;a j hka fï ixia l r flfrys
l<lsfrkafka fudlo@ fïfl ÿlla ;sfhk ksid' yßhg u
kqjKska l,amkd lr lr úuiqfjd;a wka;sug urKdikak
fjkfldg fyd`og kqjKska úui,d ne¨fjd;a fï .ymq
mohl= ; a kE' fnf¾ m¨jl= ; a kE' wka ; s u g w;S ; h u
iïmQ¾Kfhka wu;l fj,d hkjd' ixidf¾ .;lroa§ wms
rcjrefj,d bkak we;s" isgqfoaùka jykafia,d fj,d bkak
we;s' flda ±ka@ odisfhda fj,d bkak we;s' odifhda fj,d b`o,d
we;s' flda ±ka@ khs" i¾mfhda fj,d b`o,d we;s' foújre fj,d
b`o,d we;s' flda ±ka@ ta ish¿u ixialdr wks;H fj,d .shd'
fï ixialdr;a wks;H fj,d hhs' tal ldgj;a j<lajkakg nE'
fï wks;H lshk O¾u;djh fï f,dafla ish¿u fokdg fmdÿ
tlla' ta ksid fï Tlafldau kqjKska úuikak lsh,d ;sfhkjd'
nqÿrcdKka jykafia LÊckSh iQ;%fha § fï úÈhg rEmh
úiska ld,dodkjd¦ fõokdj úiska ld,d odkjd¦ ix{dj úiska
ld,d odkjd¦ ixialdr úiska ld,d odkjd¦ ú[a[dKh úiska
ld,d odkjd lsh,d kqjKska úuikak lsõfõ wehs@ fïfla
we;a; u iajNdjh fudloao lsh,d f;areï .kak mq¿jka
fjkafka' idudkHfhka wms we;a; iajNdjhg is; fhduq
lrkjdg jvd ;sfhkafka uq,d fj,d bkak tlfka' ta ksid
we;a; iajNdjh ±k.kak kqjKska úuikak ´k' b;ska nqoaO
foaYkd lshjoa§ yß mqÿuhs lsis Wmldrhla ke;sj fïl wjfndaO
02' uyd,s iQ;%h 49

l<d fka' wjfndaO lr, tl tl l%uhg" tl tl wdldrhg


fï ÿl wjfndaO lrkak úia;r lr lr fokjd fka'
b;ska Wkajykafia fmkajd fokjd ixialdr .ek fyd`og
kqjKska úuioaÈ úuioaÈ fïl fï kslï u kslï ysia jevla
lsh,d' bjrhla ke;s ysia jevla lsh,d' wij,a ojfia wij,a
;ek bjrfjkjd lsh, ;ekla kE' wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h
wkq.ukh lr,d fïjd w;yßklï u bjrhla fjkafka kE
fïjd' h:dN+; [dKh Wodlrf.k w;yßklï u bjrhla
fjkafka kE fïjd' fudlo wms ±ka l,am .dKla uq¿,af,a wdmq
.ukla fka fï'
nqoO
a foaYkdfõ u ;sfhkjd fka wms fy¿ l`ÿ¿ fldÉpr
o lsh,d' fldÉprla o@ i;r uyd id.rfha c,hg jeähs
lsh,' tfyukï wms fldfydu .ukla tkak weoao@ ±ka fï
ukqIH Ôú;fh a§ wms fndfydau pqÜgfka l`ÿ¿ fy,kafka'
t;fldg n,kak isõuyd c,h blaujd hkak kï fï .uk
wms fldÉpr mrK we;ao@ ys;kak nE' talfka nqÿrcdKka
jykafia jodf<a fï Ôúf;a yßhg wjfndaO lr.kak lsh,d'
wmsg wks;a tajd fudl=;a fjk kE" wmsg wjfndaO lr.kak
mq¿jka wksla yeu tlla u fï úÈhuhs lsh,d' fudlo fï tl
j,af,a tl fmd,a f.ähla w,a, .;a; kï b;=re fmd,a f.ä;a
fufyuhs lsh,d f;areï .kak mq¿jka' fudk Ôú;hg jqk;a
wks;H jQ rEmhla" fõokdjla wks;H jQ fohla ;sfhkafka
lsh,d' talfka mxp Wmdodk ialkaOh jvkak lshkafka
tfldf,dia wdldrhg' t;fldg wr ys; msysgk ;ekaj, is;
fkd msysgd hkjd' ;DIaKdj yg.kafka ke;sj hkjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd fï ú[a[dKh
.ek' fï ú[a[dKfha tldka; iemhla ;snqKd kï" ÿlla
fkd ;snqKd kï" ljodj;a i;ajfhda ú[a[dKh flfrys
l<lsfrkafka keye lshkjd' l<lsfrkjd lshkjd fï
flfrys' ta fudlo@ ÿlla ;sfnk ksid' nqÿrcdKka jykafia
ÿlaL wd¾h i;Hh .ek foaYkd lrk ;ek lshkjd' ^ixÅ;af;ak
m[apqmdodklaLkaOd ÿlaLd& ixlafIamfhka lSfjd;a ^yl=¿jd
lSfjd;a& fï mxp WmdodkialkaOh u hs lshkjd ÿl' t;fldg
ta i;ajhd we¿fka wdYajdoh ;sfhk ksid' t;fldg fï i;ajhd
mxp Wmdodk ia l ka O h flfrys l<ls f rka f ka fïfla
wd§kjhla ;sfnk ksid' kuq;a ta wd§kjh h:dN+; [dKhla
yeáhg wjfndaO lr.;af;a ke;a;ï thd fï flfrys l<lsÍ
fjk tlla m;kjd' ta ksid idudkHfhka O¾uh f;areï
.sys,a,d m;kafka ke;sj ñila ke;akï wms m; m; fkao
ysáfha@ m; m; ysáfha ,iaik flfkla ±lalu ta jf.a
WmÈkak we;akï" ñysß y`vla weyqfkd;a zwd''''fï y`v ;sfhk
tlaflfkla fj,d WmÈkak we;akïZ m; m;d ysáfha O¾uhg
wdmq ke;s ish¿ fokd m;kjdfka' wvq;rfï fï ueßÉp u<l=K
Èyd n,df.k;a m;kjdfka' —wdfha wm w;r u bmfoajdæ ±kau
ksjka olskak tmdæ˜ tfyu lshk wh keoao@ uu l,amkd
lrkjd fï ú,s ,eÊc ke;sj lshkjdfka fïjd' f,dafla .ek
okak wh fï f,dafla kE lsh,d ys;df.k bkafka' kuq;a
f,dafla okak wh bkakjd' Ôúf;a .ek álla yß f;afrk wh
keoao@ ta wh ueoafoa ;uhs lshkafka —tmdæ ±kau u ksjka
olskak' wdfha wdfhu;a wms w;r u wfma u orefjla fõjdæ˜
lsh,d' t;fldg wmg fyd`og f;afrkjd wjfndaOhla ke;slu
u hs f,dafla ;sfhkafka'
b;ska nqÿrcdKka jykafia wykjd u;lo Tng iq;a;
ksmd;fha wð; iQ;%fha § ^flakiaiq ksjqf;da f,daflda& fï
f,dalh jeys,d ;sfhkafka fudflkao@ ^wúÊcdh ksjqf;da
f,daflda& f,dalh jeys,d ;sfhkafka wd¾h i;Hh fkd ±kSu
lshk l¿jfrka' taflka jeyqkg miafia ;sfhkafka mxp
Wmdodk ialkaOhg wyqùu ú;rhs' Bgmiafia uql=;a keye'
taksid wms kqjKska úuiSu lshk foa bf.k .;af;d;a
fï Ôúf;a § u fï rEm" fõokd" ix{d" ixialdr" ú[a[dKhka
f.a we;a; iajNdjh u kqjKska úui úuid f;areï .kak
olaI jqfKd;a wkak todg ;uhs wmsg i;=gq fjkak mq¿jka
fjkafka fï ukqIH Ôú;fhka kshu m%fhdackh .;a;d lsh,d'
ke;akï ta fjkqfjka ,efnk lsisu W;aijhla" iïudkhla"
f.!rjhla fï yq<fÕa hk foaj,a' lsisu M,la keye' —uu kï
02' uyd,s iQ;%h

fï Ôú;h .ek i;=gq fjkafka kshu úÈhg fï O¾uh wjfndaO


lr,d fï ÿlska ksoyia fjÉp odg ;uhs˜
t;fldg Tn;a tfyu ;uhs fjkak ´k' wmsg ke;akï
fldÉpr f.!rj ,enqK;a" kskaod ,enqK;a fï fol u wks;H
foaj,a fkao@ ta ksid kskaod" m%Yxid lshk folg lïmd fjù
bkak .sfhd;a Ôú;h kï wjfndaO lrkak ,efnkafka kE' ta
ksid wms tajd fï ;Kfld< .dKgj;a .Kka fkd f.k
w;yer,d wms fï Ôúf;a wjfndaO lrkak ;uhs l,amkd
lrkak ´k' ta lemùu ;uhs wmsg hym; msKi s fya;= fjkafka'
ta ksid tal fyd`og f;areï wrf.k fyd`og ys;kak ´k'
nqÿrcdKka jykafia meyeÈ,sj u foaYkd l<d fï uyd,s
iQ;%fha § —mskaj;a uyd,s" fï úÈhg ±lafld;a thd Ôúf;a
.ek" thd fï rEmh wjfndaO lr.kakjd" fõokdj wjfndaO
lr.kakjd" ix{dj wjfndaO lr.kakjd" ixialdr wjfndaO
lr.kakjd" ú[a[dKh wjfndaO lr.kakjd' wjfndaOh ksid
thd l<lsfrkjd' l<lsfrk ksid tmd fjkjd' tmd jqk
ksid w;yßkjd' w;yeßhd u thd msßisÿhs'˜ T;kghs tkak
;sfhkafka'
t;fldg wmsg f;afrkjd fïl me;=ulska l< yels
fohla fkfï' tl`. fjkafka ke;sj n,kak fmdâvla m;,d'
—wd''' iajdóka jykafia me;=ulska fïl lrkak nE lsh,d
lshkjd fka uu fmkajkakï lr,d lsh,d mq¿jkakï n,kak
m;,d'''˜ wka;us g f;afrhs —ux fï fudloao lr.;af;a@˜ lsh,d'
ljodj;a fïl tfyu lrkak nE' fïl wjfndaO lr,d u hs
f;areï .kak ;sfhkafka'
ta ksid fï mxp WmdodkialkaOh h:d¾:fhka wjfndaO
lrf.k" fï ÿlaL wd¾h i;Hh yeáhg wjfndaO lrf.k"
fï flfrys we;s h:dN+; [dKh Wmojdf.k" we,au ÿre
lr,d" fuhska ksoyia fj,d" iodld,sl msú;=reNdjh ;=<ska u
fï f.!;u nqÿ iiqfka u W;=ï p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO
lr.ekSfï Nd.Hh Wodfõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


52 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

03'
pxlS iQ;h
%
^uʯu ksldh 2 - n%dyauK j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
oeka wms bf.k .kafka uʯu ksldfha fofjks
fldgig whs;s foaYkhla' fï foaYkdfõ ku pxlS iQ;%h' fï
pxlS lshkafka m%isoaO iïNdjkSh n%dyauK jxYsl mqoa.,fhla'
fï pxlS uq,a lr f.k ;uhs fï foaYkdj isoaO jqfka' ta
lshkafka pxlS fï isÿùug ueÈy;a jqKd' thd uq,ska u ueÈy;a
jqk ksid fï foaYkdjg pxlS iQ;%h lsh,d yÿkajkjd'
nqÿrcdKka jykafia ta ldf,a jev isáfha fldfid,a
rfÜ' ta ldf,a fldfid,a rfÜ n%dyauK jxYslhka f.a .ula
;snqKd' ta .fï ku ´mido' b;ska ta .fï ;snqKd i,a jkhla'
ta i,a jkfha ;uhs nqÿrcdKka jykafia jevisáfha' tafla
úYd, l=Uqre hdhla ;snqKd" fldfid,a rc;=ud pxlSg ;E.s §,d'
fï n%dyauK .ug nqÿrcdKka jykafia jev,d i,a jkfha
jev bkak fldg ta ñksiaiqkag wdrxÑ jqKd" Y%uK f.!;uhka
jykafia wfma .ug jevu lr,d ;sfhkjd'
^iufKda L¨ fNda f.da;fuda ilHmq;af;da ilHl=,d
mínðf;da fldaif,aiq pdßlx prudfkda uy;d NslaLq ixf>ak
ioaêx ´midox wkqmam;af;da ´midfoa úyr;s& úYd, NslaIqka
jykafia,d msßila iuÕska jevu lr,d ;sfhkjd' tA Y%uK
03' pxlS iQ;%h 53

f.!;uhka jykafia rdcl=udrfhla' YdlH jxYsl flfkla'


fï Tlafldu w;yer,d Y%uKfhla njg m;ajqKd lsh,d"
fufyu;a wdrxÑ jqKd' ^b;sms fida N.jd wryx& ta
Nd.Hj;=ka jykafia ksflf,ia" flf,ia ke;s flfkla' ^iïud
iïnqof a Oda& .=re WmfoaY rys;j p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO
lr.;a;= flfkla' oeka wms okakjd Wkajykafia .sys Ôú;h
w;ayer,d Y%uKfhla njg m;a jqKd' Wkajykafia ;dmifhla
jYfhka fkd fjhs ysáfha" Y%uKfhla jYfhka' ta lshkafka
nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a ld,fh;a ys á hd ;dmijre"
mßn%dcljre" Y%uKfhda lsh,d iïm%odhhka f.dvla'
f.dvla wh ysáhd n%dyauK iïm%odh m%;slafIam lr,d
flia /jq,a nd,d" isjqre fmdrj,d" md;% wrf.k' ta ldg;a
mdúÉÑ lrmq fmdÿ kula ;uhs zY%uKZ' B<Õg ta ldg;a mdúÉÑ
lrmq fmdÿ kula ;uhs zNslaIqZ' fï folu tA ldf,a fmdÿfõ
mdúÉÑ lrmq kï folla' Wkajykafia biai,a,du .shd
wd,drld,du" Woaolrdumq;a; .djg' ta wh W.kajmq l%uh
Wkajykafia m%;l
s f
a Iam l<d' fudllao taf.d,af,d b.ekakf
q õ"
fldhs l%uhg o lsh,d oek.kak wmg oeka foaYkdj, kE'
Wkajykafia iïnqoO a ;ajhg m;afjkak lf<a Wkajykafia
f.or bkakeoa§ lrmq Ndjkdj' fudllao f.or bkak ldf,a
lf<a@ wdkdmdki;sh' tal nqoaO foaYkdfõ meyeÈ,sj u
;sfhkjd' iqoafOdaok rÊcqrefjda l=Uqf¾ ydk fldg oU .y
hg b|f.k wdkdmdki;sh l<d lsh,d Wkajykafia f.a uqúka
lrmq foaYkdjka ;sfhkjd' tal l;kaorhla fkd fjhs'
Wkajykafia l,amkd l<d" fï wd,dr ld,du" Woaolrdumq;a;
lrkafkaa Wm;la lrd hk tlla ñila Wm; kj;ajkak mq¿jka
tlla fkd fjhs lsh,d' tfyu wjfndaO lr,d ta iïm%odhh;a
whska l<d' ta b.ekaùï;a whska l<d' Bgmiafia ;uhs Wkajykafia
YÍrhg ÿlafokak mgka .;af;a' miafia l,amkd l<d fï
YÍrhg ÿla fokjd fokjd bjrhla kE' m%;sM,hla kE'
ux mqxÑ ldf,a oU .ia fijfka wdkdmdki;sh jevqjd'
54 fid÷re yqfol,dj

talj;a lr,d n,kak ´k lsh,d l,amkd lr,d wdkdmdki;sh


jvkak mgka .;a;d fnda fijfka §' tA nj meyeÈ,sj u
Wkajykafia f.a foaYkj, ;sfhkjd' Bgmiafia Wkajykafia
ms<sfj<ska ? m%:u hduh fjkfldg m<fjks OHdkh" fojk
OHdkh" ;=kajk OHdkh" y;rjk OHdkh ÈhqKq l<d lsh,d
foaYkdj, ;sfhkjd'
t;fldg wmg meyeÈ,sj fmakjd Wkajykafiag ljqre;a
lshd ÿkafka kE tAl' ;kshu u hs bf.k .;af;a' B<Õg
;kshu u hs bf.k .;af;a mqífíksjdidkqiai;s [dKh ÈhqKq
lrk yeá' ;kshu u hs bf.k .;af;a pq;+mmd; [dKh ,nd
.kak yeá' ljqrej;a lsh,d ÿkafka kE' wdijlaLh [dKh
,nk yeá" úo¾Ykdj" p;=rd¾h i;Hh ;kshu u hs bf.k
.;af;a' wkak ta ksid Wkajykafiag lshkjd iïudiïnqoaO
lsh,d'
B<Õg Wkajykafia úÊcdprK iïmkak hs' wkka;
[dKhlska iukaú;jhs Wkajykafia jevisáfha' ta jf.a u
Bg wkql+, jQ Ôú;hla f.õjd' B<Õg Wkajykafia iqkaor
ksjka u. fidhd f.k iqkaor ksjk idlaId;a l<d' tA ksid
Wkajykafiag lshkjd iq.; lsh,d'
B<Õg f,dalú¥' ÈjH f,dal" n%yau f,dal" fm%a; f,dal"
wmdh wd§ fï ish¨ f,dalhka wjfndaO lr,d ta f,dalhkaf.ka
ksoyia jqKd' wks;a whg ta f,dalhkaf.ka ksoyia fjkak
ud¾.h lsh,d ÿkakd' wkq;a;frda mqßioïu idrÒ" foõ ñksia
f,dalhdg O¾uh ;=< oukh lr,d O¾uh lrdf.k hkjd'
i;a:dfoaj ukqiaidkx" nqoaêu;a foúhkaghs ñksiqkaghs ksjka
u. lsh,d fokjd'
B<Õg Wkajykafia nqoO
a ' wjfndaO lrmq p;=rd¾h i;Hh
O¾uh b;d iqkaor f,i" b;d meyeÈ<s f,i" w¾: iys;j"
jHxck iys;j ^tA lshkafka meyeÈ,s lsÍï iys;j& úia;r
lr,d fokjd' Wkajykafia f.a NdIdfjka u lshkjd kï"
—fha f;a Oïud wdÈl,HdKx uÊfCèl,HdKx" mßfhdaidk
03' pxlS iQ;%h 55

l,HdKx" id;a:x" inH[ackx" flaj,mßmqKaKx mßiqoaOx


n%yaupßhx wNsjoka;s˜ lsh,d' b;ska meyeÈ,sj u nqÿrcdKka
jykafia p;=rd¾h i;Hh lsh,d fok ksid nqoaO' ta ish¿
iïnqÿ .=K oeÍug ;rï Nd.Hh we;s ksid N.jd'
b;ska fï .fï wh l;dfjkak .;a;d zfufyu flfkla"
fufyu flfklaZ lsh,d' Bgmiafia ta n%dyauK .fï ñksiaiq"
—wms;a huq ta Y%uK f.!;uhka jykafiaj uqK .efykak˜
lsh,d rxpq rxpq lKavdhï .eys,d hkjd' t;fldg oeka tA wh
hkafka pxlS n%dyauKhd f.a j;a; Wäka' pxlS n%dyauKhd
i|¿;f,a b|,d my< ne¨jd' pxlS lshkafka t;fldg
m%N+jrfhla" n%dyauKfhla'
n,k fldg fï pxlS n%dyauKhd ±lald fï úYd,
lKavdhï lKavdhï hkjd' ±l,d <Õ ysgmq L;a; lshk
weu;shdf.ka weyqjd —fï fldfyo hkafka@˜ lsh,' t;fldg
L;a; weu;shd —Y%uK f.!;uhka jykafia wfma .ug jevu
lr,d' wkA k i,a jkfha jev bka k jd' fï hka f ka
Wkajykafiaj neyeolskak'˜ lsh,d pxlS n%dyauKhdg W;a;r
ÿkakd' b;ska ztA Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafia fufyu
flfklaZ lsh,d L;a; weu;shd pxlS n%dyauKhdg úia;r l<d'
t;fldg pxlS n%dyauKhd lshkjd —Id'''' wmsg;a fyd|hsfka
.sys,a,d n,kak ;sfhkjd kï˜ lsh, pxlS n%dyauKhd L;a;
weu;shd wf;a mKsúvhla heõjd tA whg —fmdâvla bkak"
ud;a tkjd' ud;a leu;shs Wkajykafiaj neyeolskak hkak'
wms huq˜ lsh,'
t;fldg hïls i s ldrKhlg fjk .uls k a wdmq
n%dyauKfhda mkaiShla ta .fï ysáhd' Y%uK f.!;uhka
jykafiaj uqK .efykak pxlS n%dyauKhd hk nj ±k.;a;= tA
nuqfKd ál l,n, jqKd' l,n, fj,d pxlsj uqK.efykak
wdjd' —fmdâvla bkak' hkak tmdæ wmg Th;a tlal jpk
lSmhla l;d lrkak ;sfhkjd˜ lsh,d lsõjd' —wmsg wdrxÑ
jqKd Tn;=ud Y%uK f.!;uhka jykafiaj neyeolskak hkjd
56 fid÷re yqfol,dj

lsh,d" fïl we;a;la o@˜ —Tõ" uu;a fï ,Eia;sfj,d bkafka"


Wkajykafiaj n,kak' fï n,kakflda hk fikÕ˜ —yd''''
yd'''' ´jd lrkak hkak tmdæ˜ wr n%dyauKfhda mkaiSh pxlSg
lshkjd Y%uK f.!;uhka jykafiaj n,kak Thd hkak tmd'
—Thdg .e<fmkafk kE tAl' Thdg tal iqÿiq fohla fkfuhs'
fïfla yß foa tal fkfuhs' Y%uK f.!;uhka jykafia tkak
´kE Tn;=ud <Õg' Tn;=ud hkak tmdæ˜ lsõjd'
oeka wr nuqfKda ál tl;=fj,d pxlS n%dyauKhdj
j¾Kkd lrkjd' —Tn;=ud f,ais flfkla o@ y;au;
q m
= rïmrdjla
u msßisÿ nuqKq l=f,a' b;ska ta ldrKfhka Tn;=ud hkak
jákafka kEfka' Y%uK f.!;uhka jykafia Tn;=ud <Õg
meñKSuhs jákafka'˜
B<Õg —Tn;=ud fldÉpr W.f;la o@ Tn;=ud ;%sfõo
mrm%dma; fj,d" fï f,dafla meyeÈ,s W.;alula we;s flfkla'
Y%uK f.!;uhka jykafia tfyu flfkla fkfï' ta ksid
Tn;=ud tf;kag hkak jákafka kE' Y%uK f.!;ufhda ;uhs
Tn;=ud <Õg tkak jákafka' tA jf.a u Tn;=ud fldÉpr
,ia i k rEmhla ;s f hk flfkla o @ ta ks i d Tng tA l
.e,fmkafka kE' Y%uK f.!;uhka jykafia Tn;=ud <Õg
tk tl ;uhs ;sfhkafka' Tn;=ud iS,jka; flfkla' ta ksid
Tn;=ud hkak tmd' Y%uK Nj;a f.!;uhka ´k kï Tn;=ud
<Õg wdmqjdfõ'˜
—Tn;=ud n,kak" oeka fldfid,a rc;=ud meyeÈ,d fï
úYd, l=Uqre hdhla Tn;=udg mQcd l<d' ta ksid Tn;=ud hkak
tmd' Y%uK f.!;uhka jykafia ´k kï fuydg wdmqjdfõ'
Y%uK f.!;uhka jykafia Tn;=ud n,kak wdfjd;a ñila
Tn;=ud hkak tmd'˜ yenehs fï fjkfldg pxlS meyeÈ,d
bkakjd nqÿrcdKka jykafia .ek lreKq wy,d' tA;a oel,d
kE' wy,d meyeÈ,d bkakjd'
Bg miafia pxlS n%dyauKhd wr n%dyauK msßig lshkjd"
—fmdâvla bkakflda' ux lshk tl;a wykakfld' uu okak
03' pxlS iQ;%h 57

lreKq j,ska kï Y%uK f.!;uhka jykafia uu <Õg tk


tl fkfjhs yß jefâ" uu okak lreKq j,ska kï jefâ uu
Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafia <Õg hk tlhs' Y%uK
f.!;uhka jykafia y;auq;= mrïmrdjla u msßisÿhs' msßisÿ
mrïmrdjlska weú,a, ;sfhkafka" ta ksid uu Wkajykafia
<Õg hkak iqÿiqhs'
Y%uK f.!;uhka jykafia fndfyda rka" ߧ" uq;"= ueKsla
foam, jia;=j Tlafldu w;yer,d od,d Y%uKfhla njg m;a
jqK flfkla' ta ksid uu Wkajykafia neyeolskak hkak
iqÿiqhs'
oeka n,kak Wkajykafia fyd|g u ;reK jhfia §
meúÈfjÉp flfkla' ish¿ foam, jia;=j" Tlafldau f.j,a
fodrj,a w;ayer,d od,d meúÈfjÉp flfkla' ta ksid wms
Wkajykafia n,kak hdu iqÿiqhs'
Wkajykafia fouõmsfhda wlue;af;ka" fouõmsfhda w~oa§
;uhs Y%uK f.!;uhka jykafia flia /jq,a nd,d meúÈ jqfKa'
^fouõmsfhda lsõfõ ljqo@ uydudhd foaúh urKhg
m;ajK
q dg miafia uõ ;k;=rg m;ajf q KA uyd m%cdm;S f.da;ñh'
ta tl u mjqf,a wlalhs" kx.shs' wlald urKhg m;ajqKdg
miafia kx.S ;uhs iqof
a Odaok rÊcqrejka f.a ìij njg m;ajf q ka'
tAl ta ldf,a ;sín mjq,a iïm%odhh' b;ska .sys f.or boa§ meúÈ
nj .ek .eUqßka taf.d,a, tlal l;d lr,d ;sfhkjd' l;d
lrk lrk j;dfõ w~kak wrf.k ;sfhkjd" zhkak tmdZ
lsh,d' isoaOd¾: l=udrhdg fï ud,s.dfõ fyd|g jeg lvq¨
od,dfka ;sífí' ta ksid mek,d hkak isoaO jqKd'&
Y%uK f.!;uhka jykafia fldhs;rï rEm fidaNdj we;s
flfkla o@ ta ksid wmshs hkak ´k Wkajykafiaj n,kak'
Y%uK f.!;uhka jykafia fldhs;rï is,aj;a flfkla o@ ta
ksid wmshs hkak ´k Wkajykafiaj n,kak' Y%uK f.!;uhka
jykafia fldhs ;rï ,iaik l;d ny we;s flfkla o@ ta
ksid wms hkak ´k Wkajykafiaj n,kak' Y%uK f.!;uhka
58 fid÷re yqfol,dj

jykafia .=rejrekaf.a;a .=rejrfhla' ta ksid wms hkak ´k


Wkajykafiaj n,kak'
^ta jk úg wdrxÑ fj,d ;snqKd k§ ldYHm" .hd ldYHm
Wrefj, ldYHm fï f.d,a, Tlafldu .=re f.da,fhda msáka
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia f.a Y%djlfhda njg m;ajqKd
lsh,d' b;ska t;fldg .=rejrekaf.;a .=rejrhd lsh,d
me;sreKd'&
Y%uK f.!;uhka jykafia flf,ia ke;s flfkla'
Y%uK f.!;uhka jykafia l¾u l¾uM, .ek lshd fok
flfkla' Wiia l=,fhka meúÈ fjÉp flfkla' uyd iïm;a
we;s Wiia l=,fhka meúos fjÉp flfkla' f,dalh mqrd m%isoaO
fjÉp flfkla'˜
B<Õg fï foaYkdfõ i|yka fjkjd ;j;a jeo.;a
fohla' —^iuKx L¨ fNda f.da;ux wfkaldks foaj;diyiaidks
mdfKays irKx .;dks ''''''& foújre oyia .dKla tA Y%uK Nj;a
f.!;uhka jykafiaj irK .shd' ^t;fldg tal;a ñksiaiq
w;rg me;sß,d'& uyd mqreI ,CIK ;sif a olla ;sìÉp flfkla'
Y%uK f.!;uhka jykafia u.Ofha fiaksh ìïìidr rc;=ud"
mfiak§ fldfid,a rc;=ud" fmdlaLrid;s n%dyauKhd jf.a
fndfyda fofkla mjq,a msáka irK .shd' ta ksid oeka
Wkajykafia wfma .ug jevu lr,d oeka i,a jkfha jev
bkakjd' oeka Wkajykafia wmg wd.ka;=lfhla' ta ksid wms
wd.ka;=l i;aldr lrkak jákjd fkao@˜
tfyu wykfldg ta n%dyauKfhda mkaih S lsõjd —tfykï
wms;a tkjd tA Y%uK Nj;a f.!;uhka jykafiaj neyeolskk a ˜
lsh,d lsõjd' lsh,d ta wh Tlafldu oeka .shd' t;fldg oeka
wmg f;afrkjd fï lshk yeáhg uyd fikÕla /ia fj,d
;sfhkjd'
b;ska ta f.d,a, w;f¾ ysáhd w;sYfhka u olaI
n%dyauKl=,fha u fld¨ .egfhla' thdg jhi wjqreÿ oyih
hs' yenehs w;sYfhka u olaIhs' ta lshkafka ta jhi oyih
03' pxlS iQ;%h 59

fjkfldg ;%sfõomrm%dma; fj,d' fõofha fl<jrg u thd


bf.kf.k' t;fldg oeka Tkak nqÿrcdKka jykafia ,Õg
.shdg miafia jeäysá wh bkakjdfka' b;ska idudkHfhka ta
ldf,a jeäysáhkag ie,ls,a,la ;sínfka' b;ska ta jeäysá
msßi weú,a,d nqÿrcdKka jykafia;a tlal l;d lrkjd' tfyu
jg fj,d l;d lrk fldg ueoafoka weú,a,d lg odkjd wr
;reKhd' thd f.a ku ;uhs ldmál'
thd weú,a,d lg odkfldg nqÿrcdKka jykafia lshkjd
thdg —<ufhda fmdâvla bkakjflda fï lÜáh tlal l;d
lr,d bjr fjklï˜ lsh,d lsõjd' lshkfldg u wr nuqKkag
ys;g yß.sfha kE' ta f.d,af,da fndfydu i,lkjd fï <uhdg'
b;ska tA wh lsõjd —yd'''' yd'''' Nj;a f.!;uhka jykai" Th
fï <uhd fndfydu W.;a flfkla' tA ksid fï <uhd
Tnjykafia;a tlal l;d lrkak iqÿiq flfkla'˜
oeka b;ska Bgmiafia nqÿrcdKka jykafiag is;=ú,a,la
my, jqKd' —wd'''' tafla f;areu ;ud tfykï wo fuhdj
biairyg od,d ;uhs fï l;dj wo lrkak fï ,Eia;s fj,d
;sfhkafka'˜ Bgmiafia fudlo jqfKA" ldmál l,amkd l<d
—kE'''' uu l;d lrkafka kE' Y%uK f.!;uhka jykafia uf.a
Èyd n,,d weia foflka ug wduka;%Kh lf<d;a ú;rhs uu
l;d lrkafka˜ lsh, wrh ;SrKhlg wdjd'
nqÿrcdKka jykafia oelal fuhd f.a ysf;a ;sín tl'
oel,d Wkajykafia Tlafldu ueoafoka wrhd Èyd ne¨jd' Èyd
n,,d fudlo lf<a@ weia foflka n¨jd n,k fldg oek.;a;d
oeka ud;a tlal ;uhs l;d lrkafka' t;fldg fï ;reKhd
biairyg weú,a,d fufyu m%Yakhla weyqjd'
—Nj;a f.!;uhka jyka i " wmg fï n% d ya u K
mrïmrdfjka W.kajkjd hï lsis O¾uhla' ta O¾ufha wmg
W.kajkafka fukak fï úÈhg' —fïl ;uhs we;a;' wksla
ish,a,u fndre˜ lsh,'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia wykjd —mskj
a ;a Ndroajdc"
60 fid÷re yqfol,dj

^oeka Nd.Hj;=ka jykafia ldmálg wu;kafka Ndroajdc lsh,d'


Ndroajdc lshkafka f.da;% kduhla' thdg f.oßka odmq ku
ldmál' Ndroajdc lshkafka n%dyauK iudcfha Wiia f.da;%
kduhla' ;du;a ta mrïmrdj ;sfhkjd bkaÈhdfõ' nqÿrcdKka
jykafiag f.oßka odmq ku ;uhs isoO
a d¾:' f.da;% kduh f.!;u'
b;ska tA ksid ;uhs zY%uK f.!;uhka jykafiaZ lsh,d ta
ldf,a f.da;% kduhlska l;d lf<a' tal fï jf.a' wms flfkl=g
odkjd iqks,a is,ajd lsh,d' t;fldg iqks,a lshkafka ku'
is,ajd lshkafka f.da;% kduh' kuq;a wms ñiag¾ is,ajd lshkjd
fkao@ wdkak ta jf.a tlla fïl'&
b;ska nqÿrcdKka jykafia wykjd —Nj;a Ndroajdc" oeka
Thd lSjd" fï n%dyauKhska mrïmrdfjka W.kakmq foaj,a w;r
wmsg woyd .kak lshkjd" zfïlhs we;a; wksla tajd fndreZ
lsh,d' t;fldg tajd lshk wh" ta n%dyauK msßi yßhg zux
fïl okakjd' uu fïl olskjd' ta ksid uu lshkjd fïl
;uhs we;a;" wksla tajd fndreZ lsh,d'˜ t;fldg ldmál
W;a;r fokjd" —tfyu kE' tfyu ta f.d,af,da oel,d fkfuhs
lshkafka'˜
t;fldg nqÿrcdKka jykafia wdfhu;a wykjd —yd''''
tfykï oeka bkak wh ljqre;a tal oel,d kEfk' tfykï
y;au;
q m
= rïmrdfõ" .=re mrïmrdfõ" wdpd¾h mrïmrdfõ ljqre
yß we;a;g u oel,d oekf.k o" zfïlhs we;a;' wks;a tajd
Tlafldu fndreZ lsh,d lshkafka@˜ —iajdóks tfyu;a kE'˜
—tfykï Th uka;r yomq wh" Th fõo yomq wh" tA
lshkafk¦ wÜGl" jdul" jdufoaj" fjiaidñ;a;" hu;.a.S"
wx.Sri" Ndroajdc" liaim" N.+ lshk ta ldf,a ysgmq iDISjre
lsh,d iïu; fjÉp wh;a yßhg u oel,d" oekf.k o ´l
m%ldY lf<a" zfïl we;a;hs' wksla ish,a,u fndreZ lsh,d˜
—tfyu kE' tfyu ta f.d,af,da ljqrej;a oel,d fkfuhs
tfyu lshkafka'˜
t;fldg nq ÿ rcdKka jyka f ia ls h kjd" —tfykï
03' pxlS iQ;%h 61

Ndroajdc" oeka n,kak oeka Th f.d,af,d bf.k .kak zfï


;uhs we;a;' wksla ish,a,u fndreZ lsh,d W.kakkafka
fldfydu o@ tal W.kakk wh tal okafk;a kE' y;auq;=
mrïmrdjla u tal okafk;a kE' olskafk;a kE' fõo yomq wh
okafk;a kE'˜
nqÿrcdKka jykafia lshkjd —fïl ug f;afrk úÈhg
kï wkaOfhda rxpqjla yerñá fmda,sul hkjd jf.a tlla'
wkaOfhda fmda,sula hkjd yerñÜg yerñÜg w,a,df.k'
hkfldg biairy hk wkaOhd okafka;a kE" olskafk;a kE'
ueÈka bkak wkaOhd okafk;a kE" olskafk;a kE hkafka
fldfyo lsh,d' miafika hk wkaOhd okafk;a kE" olskf
a k;a
kE hkafka fldfyo lsh,d' ug f;afrk yeáhg Thf.d,a,ka
f.a O¾uh;a wdkak ta jf.a kslï u kslka uq,la ke;s
woyd.eks,a,la ú;rhs'˜
uq,la ke;s woyd.ekSu lshkafka wuQ,sld ioaOd' wuQ,sld
ioaOdfjka ;uhs fïl w,a,d .kafka' nqÿrcdKka jykafia
wmg meñfKkak lsh,d ;sfhkafka wuQ,sld Y%oaOdjg o@
wdldrj;S Y%oaOdjg o@ wdldrj;S Y%oaOdjg' wdldrj;S Y%oaOdj
lshkafka wjfndaOhlska u Y%oaOdjg meñKSu'
t;fldg tfyu lsõj .uka ldmál lshkjd —^k
fLd;a: fNda f.da;u" n%dyauKd ioaOdfhaj mhsremdika;s"
wkqiia jdfm;a: n%dyauKd mhsremdika;ZS ;s& kE Y%uK f.!;uhka
jykai" wms woyia lf,a tal fkfuhs' Y%oaOdfjka tk tlla
fkfuhs uu woyia lf<a' weiSfuka ;uhs fï ;;afj .kafka'˜
^oeka Tkak thd mdg fjkia l<d' l,ska lsõfõ fudllao@
wmsg fïjd woyd.kak W.kakkjd fïl u hs i;Hh wfkla
tajd Tlafldu fndre lsh,d' ±ka lshkjd kE''' kE''' Y%oaOdfjka
fkfuhs" weiSfuka lsh,d& nqÿrcdKka jykafia lshkjd —oeka
n,kak Ndroajdc Tn" l,ska l;d l<d weoySfuka .kakjd
lsh,d' oeka l;d lrkjd wkqY%jKfhka .kakjd lsh,d'˜
62 fid÷re yqfol,dj

oeka fu;ek§ nqÿrcdKka jykafia yßu nqoaêu;a


m%ldYhla lrkjd' wjqreÿ fooyia mkaiShlg biair fj,d
Wkajykafia f.a fï nqoaêu;a m%ldYhg .,mkak mq¿jka
m%ldYhla ;ju;a kE'
nqÿrcdKka jykafia fukak fufyu jod<d" —lreKla
lrd hdfï § hula f;areï .ekSfï § m%;HlaIfhka fumsg
lreKq myla ;sfhkjd' lreKQ my ;uhs¦ Y%oaOd" reÑ" wkqiaij"
wdldr mßú;lal" ÈÜÀ ksÊCOdklaLka;'s fï my ;uhs m%;HlaI
wjfndaOh tk;=re wmg;a ;sfhkafka' wkak tA ksihs kqjK
mdúÉÑ lrkak ´k' fudlo fï my jrÈkjd lsh,d nqÿrcdKka
jykafia fmkajd fokjd'
isxyf,ka lsõfjd;a¦
^01&' ioaOd lshkafka woyd .ekSu'
^02&' reÑ lshkafka leue;a;'
^03&' wkqiaij lshkafka weiSu'
^04&' wdldrmßú;lal lshkafka ;uka ys;kjd tl tl foaj,a'
^05&' ÈÜÀ ksÊCOdklaLka;s lshkafka u;hlg meñKSu'
fï f,dalfha oekqu .kafk Tkak Th mfyka' tlaflda
woydf.k' tlaflda leue;af;ka' tlaflda weiSfuka' tlaflda
;uka l,amkd lr,d' tlafld u;jdohlg neif.k'

^01&'ioaOd (
nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskja ;a Ndroajdc" Th lreKq
my m%;M
s , folla lrd hkjd' folla lrd hkafka fï úÈhghs'
mskaj;a Ndroajdc" flfkl=g ;sfhkak mq¿jka Y%oaOdjla"
woyd.ekSula' yenehs ta woyd .ekSu" ^ß;a;x ;=ÉPx uqid& ta
lshkafka woydf.k bkafka wi;H jQ ysia jQ fndrejla' kuq;a
flfkl=g Y%oaOdj kE' kuq;a tA foh ^N+;x ;ÉPx wk[a[:d&
ienE jQ" i;H jQ" fjkia fkd jk fohla úh yelshs'˜

Y%oaOdj lshk tl me;s follg hkjd" tlaflfkla


03' pxlS iQ;%h 63

tlaflda Y%oaOdjla we;s lrf.k bkakjd wi;H jQ fndrejla


.ek' tAl we;a;hs lsh,d ys;df.k bkakjd' kuq;a we;a; .ek
Y%oO
a dj kE' t;fldg Y%oOa dj ;sfhkafka fndrejla .ek' tfyu
fjkak mq¿jka Y%oaOdj ú;rla ;shd.;af;d;a ñïu yeáhg'

^01&'reÑ (
—B<Õg flfkla fndfydu leu;s fjkak mq¿jka' kuq;a
leu;s fj,d ;sfhkafka fndrejlg" wi;Hhlg" ysia foalg'
wlue;s fj,d ;sfhkafka i;H jQ" h:d¾;jd§" fjkia fkd
jk foalg' wi;H jQ fndrejlg leu;s fjkak mq¿jka ta
ksid reÑ lshk foa fome;a;lg jefgkjd'˜
wms hï lsis m%udKhlg fï f,dalfha bf.kf.k ;sfhk
wh fka' ljqrej;a fï úÈhg W.kak,d ;sfhkj o@ wkak
n,kak nqÿrcdKka jykafia f.a nqoaêh' fldhs;rï mD:q,
nqoaêhla o Wkajykafiag ;sfhkafka lsh,d' leue;af;ka
jrÈkak;a mq¿jka" yßhkak;a mq¿jka'

^03&'wkqii
a j (
—B<Õg Y%jKh' weiSu ;=<;a flfkla wykak mq¿jka
wi;H jQ ;a" ysia jQ ;a" ;=ÉP jQ fohla' thd fkd wid bkak
mq ¿ jka ls h kjd' i;H jQ h:d¾:jd§ foa t;fldg thd
h:d¾;jd§ foa wy,d kE'˜
wy, ;sfhkafka fudllao@ wi;H jQ ysia jQ fohla' ta
ksid fï Y%jKh lsßfï § we;a; ke;=j fndrejla jqk;a
wefykak mq¿jka' ta ksid nqoaêh mdúÉÑ lrkak lsh,hs fï
lshkafka'

^04&'wdldrmßú;lal (
—B<Õg l,amkd lr lr lreKq f.dvk.kak mq¿jka'
talg lshkjd wdldrmßú;lal' iuyr flfkla l,amkd lr
lr lreKq f;areï.kak mq¿jka' kuq;a tAl wi;H jQ ;a" ysia jQ
64 fid÷re yqfol,dj

;a" ;=ÉP jQ fohla' Tyq l,amkd lrñka lreKq f.dv kxjd


fkd ;sfnkafka i;H jQ ;a" ienE jQ ;a" fjkia fkd jk foa
.ek fjkak mq¿jks'

^05&' ÈÜÀksÊ®dklaLka;s (
—tA jf.a u flfkla oDIaÀhlg meñfKkak mq¿jka"
u;jdohl meñfKkak mq¿jka wi;Hla .ek" ysia fohla .ek"
fndrejla .ek' kuq;a thd u;jdohlg meñfKkafka kE i;H
jQ h:d¾;jd§ foa .ek'˜
ta ksid Th my me;s folla lrd hkjd' oeka yßu ják
Wmfoa Y hla .ek fï ls h ka f ka ' Y% o a O d" reÑ" wkq i a i j"
wdldrmßú;lal" ÈÜÀksÊCOdklaLka;s lshk fï lreKq my
Tiafia ;uhs f,dafla ´kEu flfkla oekqu ,nd.kak
m%fõYfjkak ´k' fï my ;uhs [dKh ,nd .ekSu msKsi
m%fõY jk lreKqmy' kuq;a wjfndaOh ta my blaujd .sh
tlla'
nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd máÉpiuqmamdohg
tkak ´kE wjfndaOh lrd hkak' Y%oaOd" reÑ" wkqiaij
wdldrmßú;lal" ÈÜÀksÊCOdklaLka;s lshk my blaujd hkak
´kE' fï nj zúYañ; wjfndaOhZ fmdf;a meyeÈ,sj i|yka
lr,d ;sfhkjd' yßhg iu:h jevqjd kï" yßhg úo¾Ykdj
jevqjd kï ta my blaujd hkjd' yßhg Ndjkd l<d kï yß'
±ka n,kak nqÿrcdKka jykafia f.a nqoaêh iq¿mgq tlla
o lsh,d' wms oeka fuÉpr l,a fmd;a m;a lshjkjd' fkdfhla
foaj,a .ek wy,d ;sfhkjd' TÉpr nqoaêu;a úÈhg we;a;
ke;a; f;dard.kak ms<fs j< fjk ljqo lsh,d §,d ;sfhkafka@
t;fldg fï hq.fh o ÈhqKq ñksiaiq b|,d ;sfhkafka ta
hq.fh o@ ta hq.fh fk b|,d ;sfhkafka'
wkak tfyu lsh,d nqÿrcdKka jykafia fyd| WmfoaYhla
fokjd wms ldg;a jeo.;a tlla' —^iÉpukqrlaÅ;d Ndroajdc"
ú[aûkd mqßfiak kd,fu;a: tAlxfiak ksÜGx .ka;x= zbofïj
iÉpx fuda>u[a[Zka;s& mskaj;a Ndroajdc" i;Hhla wdrlaId
03' pxlS iQ;%h 65

lrkak leu;s nqoaêu;a flfkla tlmdrg u Th jf.a


;SrKhlg tkak tmd' zfïl ú;rhs i;Hh' wksla fiaru
fndreZ lsh,d˜ ;uka ta .kak u;hg Th úÈhg kï tkak
tmd lshkjd'
t;fldg wmg f;afrkjd tal úui,d n,kak ´k
lshk tl' ;uka Y%oaOdfõ msysgdf.k bkafka i;Hhla .ek o"
wi;Hhla .ek o lshk tl úui,d n,kak ´k' ;uka reÑ
fj,d ;sfhkafka i;Hhlg o" wi;Hhlg o lshk tl úui,d
n,kak ´k' ;uka wy,d ;sfhkafka i;Hhla o wi;Hhla o
lshk tl úui,d n,kak ´k' ;uka l,amkd lrkafka
i;Hhla lrd hk tlla o wi;Hhla lrd hk tlla o lsh,d
úuikak ´k' ;uka f.a u;jdoh i;Hhla lrd hk tlla o
wi;Hhla lrd hk tlla o lsh,d úuikak ´k' i;Hhla
rlsk nqoaêu;a flfkla kï Th úÈhg ;SrKh .kak tmd'
oeka n,kak fldhs ;rï nqoaêu;aoæ
B<Õg wr ldmál ;reKhd wykjd —^ls;a;dj;d mk
fNda f.da;u" iÉpdkqrlaLkd fyda;s" ls;a;dj;d
iÉpukqrlaLka;s@& iajdóks Nj;a f.!;uhka jykai" oeka
Tnjykafia jpkhla m%ldY l<d' zi;Hhla rlsk nqoaêu;a
flfkla kï Tfydu ;SrKhlg tkak tmdZ lsh,' i;Hh
rlskafka fldfyduo@˜
—fukak fufyuhs mskaj;a Ndroajdc" i;Hh rlskafka'
flfkl=g ;sfhkak mq¿jka hï lsis Y%oaOdjla' kuq;a Y%oaOdj
fïlhs lSjg lula kE' kuq;a Y%oaOdj ;sìÉp m,shg ;SrKhlg
tkak tmd zfïlhs i;Hh' wks;a Tlafldu fndreZ lsh,d' wehs
ta@ ta Y%oaOdj we;sfjÉp foa wi;H fjkak mq¿jka' ta ksid
Y%oO
a dj we;sfjÉp muKska ;SrKhlg tkak tmd fïlhs i;Hh
wks;a tajd fndre lsh,d'˜ oeka f;afrkjd o nqÿrcdKka jykafia
f.a Y%djlfhla jqKdu fldhs ;rï nqoaêu;a flfkla njg m;a
fjkjo lsh,d'
B<Õg ls h kjd —flfkl= g ;s f hka k mq ¿ jka
reÑl;ajhla' reÑl;ajhla ;snq m,shg ta reÑl;ajh .ek thd
l;d flrejg lula kE' uu fïlg leu;shs lsh,d' kuq;a ta
66 fid÷re yqfol,dj

u;fha b|,d taldka; ks.ukhlg tkak tmd zfïl ;uhs yß'


wks;a tajd fndreZ lsh,d'˜ ta lsõfõ thdg kqjK mdúÉÑ
lrkak' fudlo reÑlrmq tl wi;Hhla fjkak mq¿jka' ;uka
reÑ fkd lrkafka i;Hhla fjkak mq¿jka'
B<Õg lshkjd wik foa' —uu wykafka fufyuhs lsh,d'
;uka wymq foa .ek lsõjg lula kE' taflka ks.ukhlg
tkak tmd wks;a Tlafldu fndre lsh,d' ;uka wymq foa
wi;Hhla fjkak mq¿jka'
B<Õg ;uka l,amkd lrkjd l,amkd lrlr lrKq
.,mkak mgka .kakjd' l,amkd lr,d lreKq .,mkak
mq¿jka' kuq;a ;SrKhlg tkak tmd zfïl ;uhs we;a;' wks;a
Tlafldu fndreZ lsh,d' fudlo ;uka l,amkd lrmq foa
wi;Hhla fjkak mq¿jka'
B<Õg u;hlg nei .;a;du ta u;jdohg nei.;a;d jQ
foa yßhs lsh,d ;SrKhla wrf.k Bgmiafia zwks;a tajd
Tlafldu fndrehsZ lshk u;hg tkak tmd' fudlo ;uka
nei .;a;= u;h fndrejla fjkak mq¿jka'˜
oeka fï lshkafka i;H rlsk nqoaêula flkd úiska
hula kqjKska úuikak ´k¦ yqfola ye.Sulg nrfj,d tlmdrg
taldka; fldg hula lshkafk ke;=j' t;fldg n,kak i;H
rlsk flkd fldhs ;rï kqjK mdúÉÑ lrk flfkla o@
t;fldg nqÿrcdKka jykafia jod<d —ux Th lsõfõ i;Hh
/lSu .ek' i;Hh wjfndaOh .ek fkfuhs'˜
nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykjd ldmál' —i;Hh
wjfndaOh lshkafka fudloa o@˜ —i;Hh wjfndaOh lshkafka
;:d.; Y%djlfhla fjÉp NslaIqjla bkak mq¿jka hï .ul'
ta ;:d.; Y%djlhd .djg .syska flfkla wykjd kï fï
f,daNfha wk;=re .ek" oafõYfha wk;=re .ek" fudayfha wk;=re
.ek' tfyu wykfldg wyk flkd úui,d n,kjd zfuhd
fkd okakd fohla okakjd lshkjd o@ fkd olsk fohla
olskjd lshkjdo@ fuhd fudllao fï lrkafkaZ lsh,d kqjKska
03' pxlS iQ;%h 67

úuikjd'
kqjKska úuikjd wr iajdóka jykafia .djg .sys,a,d
wyk fldg f,daN" oafõY" fuday .ek fuhd fï ;rï okafka
ke;=j okakjd lsh,d lshk flfkla o@ B<Õg fuhd fï
bÈßm;a lrk ldrKh wys; msKsi mj;skjd o@ wks;a wh
wudrefõ jefgk tlla o fï lshdf.k hkafka lsh,d kqjKska
úuikjd' úuik fldg f;afrkjd fï iajdóka jykafia kï
lshkafka b;d hym;a O¾uhla' f,daNfha wd§kj lshkjd"
oafõYfha wd§kj lshkjd' fudayfha wd§kj lshkjd'
tfykï fï O¾uh we;af;ka u ^.ïNSfrda& .dïNSrhs'
^ÿoaofida& olskakg ÿIalr fohla' ^ÿrkqfndafOda& fï O¾uh
wjfndaO lrkak ÿIalrhs' ^ikaf;da mKSf;da& Ydka; m%KS; jQ
tlla' ^w;laldjpfrda& ;¾lhg f.dapr fjkafka ke;s tlla'
^ksmqfKda& ishqï fohla' ^mKaä;fõokSfhda& nqoaêu;=ka úiska
olsk tlla' ^k fida Oïfuda iqfoaisfhda ¨oafèkd;s& fïl
f,daN" oafõY" fuday ;sfhk tfklaf.ka wymq O¾uhla fkdfõ'
f,daN rys;" oafõY rys;" fuday rys; flfkla ;=< my< fjÉp
O¾uhla lsh,d'
wkak nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh .ek myÈkjd'
^w: ;iañx ioaOx ksfõfia;s& Bgmiafia thd wykakd jQ O¾uh
flfrys Y%oaOdj we;sfjkjd' ta lshkakd jQ NslaIqj flfrys
Y%oO
a dj we;sfjkjd' wkak oelalo Y%djlhd hkak ´k wdldrh'
f,daN" oafõY" fuday m%ydKh lsÍu msKsi hï O¾uhla lshkjd
o wkak ta O¾uh lrd ;uhs hkak ´kE' fudlo thd taflka
f;areï .kakjd' nqÿrcdKka jykafia wjfndaOfhka u oel,d
;uhs m%ldY lf<a' wjfndaOfhka u oekf.k ;uhs m%ldY
lf<a' ta O¾uh wkq.ukh lrk ljqrej;a wys; msKsi" ÿla
msKi s " mSvd msKi
s m;a fjkafka kE' fudlo Wkajykafia meyeÈ<s
ksjka u.la fmkajkjd' b;ska thd Y%oaOdfõ msysg,d bkakjd'
² ioaOdcdf;da Wmixlu;s¦
Y%oaOdj yg.;a;d u wdfhu;a tf;kg hkjd' wehs wr
68 fid÷re yqfol,dj

nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh flfrys thd meyeÿkdfka'


f,daNh ÿre lsÍu msKsi fï iajdóka jykafia oyï foikjd
oafõYh ÿre lsÍu msKi
s " fudayh ÿre lsÍu msKi
s O¾uh foaYkd
lrkjd' i;ajhkaj uq,dfjka ksoyia lrkjd lsh,d Tkak
meye§ula we;sjqKd' Y%oaOdj we;s jqKd u Tkak hkjd'
² Wmixlukaf;da mhsremdi;s ¦
Bgmiafia .sys,a,d weiqre lrkjd' mhsremdi;s lshkafka
l;d nia lrkjd'
² mhsremdikaf;da fida;x ´oy;s ¦
t;fldg wr iajdóka jykafia O¾uh foaYkd lrkjd
t;fldg lKa fhdudf.k bkakjd'
² ´ys;fidaf;da Oïux iqKd;s¦
lKa fhdudf.k O¾uh wikjd'
² iq;ajd Oïux Odf¾;s¦
weiQ O¾uh u;l ;shd.kakjd" ord.kakjd' wkak l%uh
oelal o@
² O;dkx Oïudkx w;a:x WmmßlaL;s¦
ord.;a O¾uh w¾: jYfhka kqjKska fufkys lrkjd'
w¾: jYfhka kqjKska fufkys lrkjd lshkafka t;fldg
thd tal kqjKska f;areï.kakjd'
² w;a:x WmmßlaLf;da Oïud ksÊCOdkx Luka;s¦
w¾: kqjKska fufkys lrkak mgka .kakfldg O¾uh
jegfykjd'
² OïuksÊCOdklaLka;shd i;s Pkafoda cdh;s ¦
O¾ufha jegfyk fldg O¾uh yeisfrkak" iu:
úo¾Ykd jvkak wdYdjla we;sfjkjd'
² Pkafoda cdf;da Wiaiy;s¦
03' pxlS iQ;%h 69

wdYdjla we;s jqKdu W;aidy lrkjd'


² Wiaiys;ajd ;=,h;s¦
W;aidy lr,d ;=,kh lrkjd' ;=,kh lrkjd lshkafka
wl=i, O¾uhkaf.a wd§kjh;a" l=i, O¾uhka f.a wdksYxih
;a úuikjd" ;=,kh lrkjd' wl=i, O¾u we;sfjk fldg
fï ÿrelrkak ´fka' l=i, O¾u we;sfjkfldg fïjd lrkak
´k lsh,d f;areï .kakjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;shkjd iu: úo¾Ykd
;uhs wl=i, O¾uhka m%ydKh jk ;ek' iu: lshkafka iu:
Ndjkdj' úo¾Ykd ls h ka f ka úo¾Ykd Ndjkdj' fïl
;sfhkafka uʯu ksldfha m<uqfjks fldgfia ^1'4'8& uyd
;Ka y dixLh iq ; % f ha ' Tka k ;reK ,ufhla bka k jd'
fmdäldf,a fi,a,ï lrkjd Bgmiafia jeäysá fjkjd' jqkdg
miafia thd fkdfhla rEm oel,d ukdm wukdm foag wef,kjd
.efgkjd ú;rhs' wl=i, O¾uhka ksreoaO jk ;ek okafka
kE' Bgmiafia ;sfhkjd jevms<sfj,'
oeka ta jf.a ;=,kh lrkjd' ;=,kh lrkjd lshkafka
wl=i, O¾uhka f.a wd§kjh;a" l=i, O¾uhka f.a wdksixih;a
úuikjd" t;fldg l=i, O¾ukag ;uhs iu: úo¾Ykd
Ndjkdj whs;s' mxp kSjrK hgm;a lr,d ys; ÈhqKq lr,d
fokafka taflka'
² ;=,hs;ajd moy;s ¦
t;fldg wl=i, O¾uhka f.a wd§kj;a l=i, O¾uhka
f.a wdksYxi;a n,oaÈ n,oaÈ fuhdg ùßh jefvkjd' ;j ;j;a
ùßh jefvkjd'
² mys ; ;a f ;da iudfkda ldfha k fÉj mruiÉpx
iÉýlfrda;s' m[a[dh p kx w;súÊ® miai;s ¦
ta jf.a ùßh lroaoS ;uka u fïl wjfndaO lrkjd'
m%{dfjka thd tal ukd fldg oel.kakjd'
70 fid÷re yqfol,dj

fuka k fïlghs ls h kjd i;H wjfnda O fjkjd


lshkafk' nqÿrcdKka jykafia ldmálg lshkjd —uu talg
lshkafka i;Hh wjfndaO fjkjd lsh, ú;rhs" mßmq¾K
jYfhka i;Hhg meñfKkjd lsh,d lshkafk kE'˜ t;fldg
ldmál wykjd —ia j dókS " i;Hhg mßmQ ¾ K jYfhka
meñfKkafk fldfyduo@˜ lsh,d'
—mskaj;a Ndroajdc" i;Hhg mßmQ¾K jYfhka u
meñfKkafk oeka Th lshmq foa u ^wdfiajkd" Ndjkd"
nyq,l
S ïud& wdfiajkd lshkafk mqreÿ lrkak' Ndjkd lshkafk
jvkak' nyq,lS ïud lshkafk nyq,lrkak' ^iÉpdkqm;a;s fyda;&s
t;fldg i;Hhg wkqm%dma; fjkjd' i;Hg meñfKkjd'˜
Tkak t;fldg ldmál ms<sfj,ska wdfhu;a m%Yakhla
wykjd'
—iajdókS" oeka Th i;Hhg meñKsSula .ek lsõjd'
i;Hhg meñfKkak jvd;a WmldÍ fjkafk l=ulao@˜ —mskj
a ;a
Ndroa j dc" i;Hhg meñKS u g jvd;a u Wmldr fjka f k
i;HdjfndaOh'˜
—i;HdjfndaOhg jvd;a u Wmldr fjkafk l=ulao@˜
—i;HdjfndaOhg jvd;a u Wmldr fjkafk ùßh'˜
—ùßhg jvd;a u Wmldr jkafk l=ulao@˜ —ùßhg jvd;a
u Wmldr jkafk wl=i,hka f.a wd§kj;a" l=i, O¾uhka f.a
wdksYxi;a ie,lSu'˜
—ta l=i, O¾uhka f.a wdksixi ie,lSug;a" wl=i,
O¾uhka f.a wd§kj ie,lSug;a jvd;a Wmldr fjkafk
fudllao@˜ —talg Wmldr fjkafk W;aidyh'˜
—W;aidyhg jvd;a Wmldr jkafka l=ulao@˜ —W;aidyhg
jvd;a Wmldr fjkafka leue;a;'˜
—leue;a ; g fudlla o jvd;a Wmldr fjka f k@˜
—leue;a;g Wmldr fjkafk O¾uh f;areï hdu'˜
03' pxlS iQ;%h 71

—O¾uh f;areï hdug jvd;a Wmldr fjkafk fudllao@˜


—O¾uh f;areï hdug jvd;a Wmldr fjkafk O¾uh kqjKska
ie,lSSu'˜
—O¾uh kqjKska ie,lSSug Wmldr fjkafk l=ulao@˜
—O¾uh kqjKska ie,lSSug Wmldr fjkafk O¾uh u;l ;nd
.ekSu' O¾uh Ord .ekSu'˜
—O¾uh Ord .ekS u g Wmldr fjka f k l= u la o @˜
—O¾uY%jKh'˜
—O¾uY%jKhg jvd;a u Wmldr fjkafk l=ulao@˜ —lKa
fhduq lsÍu'˜
—lKa fhduq lsÍug jvd;au Wmldr fjkafk l=ulao@˜ —
weiqre lsÍu'˜
—weiqre lsÍug jvd;a WmldÍ jkafka l=ula o@˜ —weiqre
lsÍug jvd;a WmldÍ jkafka <Õg meñKSu'˜
—<Õg meñKSug jvd;a Wmldr jkafka fudlla o@˜
—Y%oaOdj'˜
Tkak mgka .kak ;ek' fudllao@ Y%oaOdj' Tng u;lo
uu lSjd fï rfÜ ;sfhkafk Y%oO
a dj ke;sùfï m%Yk
a hla lsh,d'
ug yeuodu tal Tmamq fjkjd'
t;fldg nqÿcdKka jykafia f.a foaYkdj flfrys
ldmál f.dvdla i;=gq jqKd' i;=gq fj,d ta f.d,af,d Tlafldu
Wkajykafiag je|,d lshkjd —iajdókS" Tnjykafia ;uhs wo
wmg b.ekakqfõ i;Hh rlsk yeá' talg kï wms yßhg i;=gq
jqKd' talg kï wms yß leu;shs' Tnjykafia wmg jod<d tal
i;Hh wjfndaOh fkfuhs lsh,d' wms wdfhu;a Tnjykafia
f.ka b,a,d ysáhd tfykï wmg lshkak i;Hh wjfndaOh
.ek' b;ska Tnjykafia wmg i;HdjfndaOh;a lsh,d ÿkakd'
wms yßu leu;shs' wms meyeÿKd' B<.g Tnjykafia lSjd ;uka
hkak ´k i;Hdkqm%dma;shg lsh,d' i;Hhg meñfKkak ´k
;jÿrg;a' b;ska Tnjykafia f.ka weyqj u Tnjykafia tal;a
wmg lsh, ÿkakd' wms talg;a yßu leu;shs'
iajdókS wms biair NslaIqka jykafia,dg nekakd' ^fla p
uqKavld& ysi uqvq lrmq tjqka fudlal=o@ ^bíNd& ld,lKaks
^lKayd& mjqldrfhda ^nkaOqmdodmÉpd& uyd n% y a u hd f.a
hám;=f,ka Wmka wh lsh,d wms nekakd' ta f.d,af,d ljoao
O¾uh olskafk lsh lshd wms ta f.d,a,kag ks.%y l<d'
iajdókS Nj;a f.!;uhka jykai" Tnjykafia wo wmg
Y%uKhka jykafia,d flfrys Y%uK fm%u a h we;s l<d' Y%uKhka
jykafia,d flfrys Y%uK m%idoh we;s l<d' Y%uKhka
jykafia,d flfrys Y%uK f.!rjh we;s l<d' iajdóks wo
wmg lsh, §mq foa jy, ;snqK fohla wer,d fmkakqjd jf.a"
uqKska kj,d ;snqKq tlla Wv w;g yefrõjd jf.a' mdr
jerÈÉp flfkl=g mdr lsõjd jf.a' wkaOldf¾ hk flfkl=g
myka t<shla we,a¨jd jf.a' iajdókS" wm ish¨ fokd Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykafiaj irK hkjd' O¾uh;a NslaIqix>hd;a
irK hkjd'
wkak n,kak irK hEu' irK hkak ´k wjfndaOfhka
u hs' wjfndaOfhka irK .sfhd;a thdj lsisu flfkl=g
fudku wdldrfhkaj;a rjÜgkak nE' thd /jfgkafk;a kE'
fï foaYkdj wms yßhg u okakjd kï wms ljodj;a ljqrej;a
rjÜghs o@ lsis ojil rjÜgkak nE' ta rjÜgkakhs lsh,
ys;k wh wudrefõ jefgkjd ñila wms wud/fj jefgkafk
kE'
u;l ;shd .kak wms fï O¾uh w,a,kafk i¾mfhd
w,a,kak okafk ke;s Mlaflkd w,a,kak úÈhg fkfuhs'
fudlo i¾mfhd w,a,kak okafk ke;s Mlaflkd i¾mfhd
w,a,kafk fldfydu o@ j,sf.ka w,a,kjd' ;uka w,a,mq
i¾mhd u hs oIaG lrkafk' wkak ta wk;=rg m;afjkak tmd'
ta wk;=rg m;afjkak ke;=j wjfndaOhlska u fï O¾uh
f;areï.kak' wjfndaOhlska u fï O¾ufha msysgkak' u;l
03' pxlS iQ;%h

;shd.kak fï úosyg wdfhu;a wdfhu;a O¾uh wykak B<Õ


Ôú;fha § wmg wjia:dj ,efnhs o lsh,d okafk kE' ta ksid
wmg fï Ôj;a fjkak ;shk yeu ;;amrhla u jákjd' Ma
ksid wmg fï Ôj;a fjkak ,efnk yeu ojila u jákjd
O¾ufha yeisrsu msKsi' ta ksid ta ÿ¾,N wjia:dfõ fï ish¨
fokdg ;a ioaOd" reÑ" wkqiaij" wldr mßú;lal" ÈÜÀ
ksÊ®dklaLka;s lshk my blaujd .sh p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO fõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


74 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

04'
iS, iQ;h
%
^ixhq;a; ksldh 3 - OïulÓl j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
oeka wms bf.k .kak foaYkdfõ ku ;uhs iS, iQ;%h'
ixhq;;a ksldfha ;=ka jk fldgfia ;uhs fï iS, iQ;h
% we;=<;a
fj,d ;sfhkafk' fï iQ;%h Y%djl NdIs;hla' tA lshkafka
Y%djlhka jykafia kula jod< foiqula' m%{dfjka wf.%aIajr
jQ idßmq;a; uy ry;ka jykafia úiska jod< foaYkdjla ;uhs
fï iS, iQ;%h'
tA ojia j, idßmq;a; uy ry;ka jykafia jevisáfha
nrKei bism;k ñ.odfha' tod yjia jrefõ idßmq;a; uy
ry;ka jykafia <Õg uyd fldÜÀ; uy ry;ka jykafia
jevu l<d' jevu lr,d i;=gq idóÑfha fhÈ,d" uy fldÜÀ;
uy ry;ka jykafia idßmq;;
a uy ry;ka jykafia f.ka fukak
fï m%Yakh weiqjd'

—^iS,j;d wdjqfida idßmq;a;" NslaLqkd l;fï Oïud


fhdaksfida ukisld;índZ;s& wdhqIau;a idßmq;a;hka jykai"
is,aj;a NslaIqjla úiska ljr wkaofï O¾uhla o kqjKska
fufkys l< hq;af;a@˜ idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d"
^iS,j;djqfida fldÜÀ;" NslL
a k
q d mxpqmdodklaLkaOd wksÉpf;da
04' iS, iQ;%h 75

ÿlaLf;da frda.f;da .Kavf;da i,a,f;da w>f;da wdndOf;da


mrf;da mf,dalf;da iq[a[f;da wk;a;f;da
fhda k s f ida u kis l d;índ& fïfla yß ,ia i k úia ; rhla
;sfhkafka' —wdhqIau;a fldÜÀ;fhks" is,aj;a NslaIqjla úiska
kqjKska fufkys l< hq;af;a mxp Wmdodk ialkaOhka wks;H
jYfhka" ÿla jYfhka" frda. jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la
jYfhka" mSvdjla jYfhka" wdndOhla jYfhka" wkqkag wh;a
fohla jYfhka" keiS jekiS hk fohla jYfhka" ysia fohla
jYfhka" wkd;au fohla jYfhka'
t;fldg n,kak fï mxp WmdodkialkaOh fudk fudk
úÈyg n,kak lsh, o fï foaYkd lf<a' mxp WmdodkialkaOh
whs;s ÿlaLd¾Hh i;Hhg' nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokafka"
fï Tlafldu úia;rh yl=¿jd lshkjd kï fudlla o tA@ mxp
WmdodkialkaOh ;uhs ÿl'
±ka t;fldg fïl lrkjd lshkafka is,aj;a flkd'
tfykï wmg fïfla fmakjd fï nqoaO Ydikh iS,hlska
wjika fjk tlla fkd fjhs' iS,hlska iEySulg m;a fjk
tlla fkd fjhs' iS,hl mssysg,d Ôú;djfndaOh msKsi thd
hï lsis fohla kqjKska úuish hq;=j ;sfnkjd' tA foa .ek
;uhs ±ka fï úia;r fjkafka' b;ska fï idßmq;a; uy ry;ka
jykafia úia;r lrkjd" ljr myla o fï úÈyg ne,sh hq;fa ;a'
rEm WmdodkialkaOh" fõokd WmdodkialkaOh" i[a[d
Wmdodkia l ka O h" ixLdr Wmdodkia l ka O h" ú[a [ dK
WmdodkialkaOh hk fï my fïfla ;sfhkjd'
^Gdkx fLda mfka;x wdjqfida úÊc;s& wdhqIau;=ks" fukak
fï ldrKh isoaO fjkak mq¿jka' fudlla o@ ^hx iS,jd NslaLq
bfï mxpqmdodklaLkafè& t;fldg fï is,aj;a NslaIqj fï
mxp WmdodkialkaOhka wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" frda.
jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la jYfhka" mSvdjla jYfhka"
wdndOhla jYfhka" wkqka wh;a fohla jYfhka" keiS jekiS
hk fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka" wkd;au fohla
jYfhka fhda k s f ida ukis l drfhka ys ; kjd' fhda k s f ida
76 fid÷re yqfol,dj

ukisldrfha fhfok fldg fidajdka M,hg m;afjkjd' fïfla


lshkjd" fï mxp WmdodkialkaOh fï úÈyg n, n,d kqjKska
úui úuid bkakfldg fida;dm;a;s M,hg m;afjkjd'
fida;dm;a;s M,h idlaId;a lrkjd'
Bg miafia wykjd fldÜÀ; uy ry;ka jykafia"
^fida;dmkafkak mkdjqfida idßmq;a;" NslaLqkd l;fï Oïud
fhdaksfida ukisld;índ;s& —wdhqIau;a idßmq;a;hka jykai"
fida;dmkak NslaIqj fudk jf.a O¾uhla o kqjKska fufkys
l< hq;af;a@˜ t;fldg idßmq;a; uy ry;ka jykafia ms<s;=re
fokjd —wdhqIau;a fldÜÀ;" fidajdka fjÉp NslaIqj;a Th
mxp WmdodkialkaOh ;uhs kqjKska fufkys lr lr" fufkys
lr lr isáh hq;af;a' Tkak fida;dmkak NslaIqj Th mxp
WmdodkialkaOh kqjKska fufkys lr lr bkak fldg
ilod.dó M,h idlaId;a lrkjd'˜
Bgmiafia wykjd —ilod.dó fjÉp NslaIqj fudk jf.a
O¾uhla o kqjKska fukys lr lr bkak ´k@˜ idßmq;a; uy
ry;ka jykafia ms<s;=re ÿkakd' —wdhqIau;a fldÜÀ;fhks"
ilod.dó fjÉp NslaIqjla fï mxp WmdodkialkaOh u ;uhs
kqjKska fufkys lr lr ne,sh hq;af;a' t;fldg fudlo
fjkafka@ fï ilod.dó fjÉp NslIa j
q mxp WmdodkialkaOhka
kqjKska úui úuid n,kfldg wkd.dó M,h idlaId;a
lrkjd'˜
Bgmiafia wykjd —wkd.dó fjÉp NslaIqj kqjKska
úuish hq;af;a fudk jf.a fohla o@˜ —wkd.dó NslaIqj;a fï
mxp WmdodkialkaOh u ;uhs kqjKska úui úuid ne,sh
hq;af;a' t;fldg tA wkd.dó flkd wry;a M,h idlaId;a
lrkjd'˜
Bgmiafia wykjd —fldÜÀ; ry;ka jykafia" ry;ka
jykafia úiska fudk jf.a fohla o kqjKska fufkys l<
hq;af;a@˜ —ry;ka jykafia;a fï mxp Wmdodk ialkaOh u
;uhs fï úÈyg fufkys lr lr isáh hq;fa ;a'˜ fïfla ;shkjd
04' iS, iQ;%h 77

—^k;aÓ fLda wdjqfida wryf;da W;a;ßx lrKShx& wdhqIau;=ka


jykai" ry;ka jykafiag wdfh wuq;=fjka lrkak fohla kE'
^l;iai jd m;spfhda& lrmq foa .ek kej; kej; lsÍul=;a
kE' kuq;a ^wms p bfï Oïud Ndú;d nyq,Sl;d& fu O¾uhka
nyq, jYfhka jeãfuka ^ÈÜGOïuiqLúydrh fÉj ixj;a;ka;&s
fï Ôú;fha iem fia jdih ls Í ug fya ; = f jkjd'
^i;siïm[a[dh pd;s& isys kqjK mej;Su msKi
s ;a fya;f
= jkjd'
t;fldg ry;ka jykafia lrkafk;a fï wks;H .ek isys lr
lr bkak tlhs lshkjd' wdfh ry;a ùu msKsi fya;=fjkjd
lshk tl fkd fjhs' ud¾.h iïmQ¾K lrf.k tfyu l,amkd
lr lr lshkjd bkafka'
t;fldg mskaj;=ks" wms fïflka f;reï .kak ´k wms
mxp WmdodkialkaOh .ek meyeÈ<s lsÍula lrf.k wms ks;r
ks;r ta .ek kqjKska fufkys lsÍu l< hq;=hs' fudlo tfyu
lrkak lrkak ;uhs wmg fï Ôú;h .ek wjfndaOhla we;s
lr.kak mq¿jka fjkafka' ±ka ud ys;kafka fndfyda úg fï
mxp WmdodkialkaOh fndfyda fofkl=g ±ka meyeÈ<s j f;areï
.kak mq¿jkalu ;sfhkjd'
rEm WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ fudlla o@ i;r
uy Od;=;a" i;r uyd Od;=ka f.ka yg .;a;= foaj¨;a'
fõokd WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ" wefia iam¾Yfhka
yg.kakd ú£u¦ lfKa iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ kdifha
iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ Èfõ iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦
lfha iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ ukfia iam¾Yfhka yg.kakd
ú£u' ú£u ;uhs fõokd WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ'
i[a [ d Wmdodkia l ka O h ls h ,d ls õ fõ" wefia
iam¾Yfhka yg.kakd rEm i[a[dj¦ lfKa iam¾Yfhka
yg.kakd Yío i[a[dj¦ kdifha iam¾Yfhka yg.kakd .kaO
i[a[dj¦ Èfõ iam¾Yfhka yg.kakd ri i[a[dj¦ lfha
iam¾Yfhka yg.kakd fMdÜGín i[a[dj¦ ukfia yg.kakd
Oïu i[a[dj'
78 fid÷re yqfol,dj

ixia l dr Wmdodkia l ka O h ls h ,d ls õ fõ" wefia


iam¾Yfhka yg.kakd rEm ixfÉ;kd¦ lfKa iam¾Yfhka
yg.kakd Yío ixfÉ;kd¦ kdifha iam¾Yfhka yg.kakd
.kaO ixfÉ;kd¦ Èfõ iam¾Yfhka yg.kakd ri ixfÉ;kd¦
lfha iam¾Yfhka yg.kakd fMdÜGín ixfÉ;kd¦ ukfia
iam¾Yfhka yg.kakd Oïu ixfÉ;kd'
ú[a [ dK Wmdodkia l ka O h ls h ,d ls õ fõ" wefia
ú[a[dKh¦ lfKa ú[a[dKh¦ kdifha ú[a[dKh¦ Èfõ
ú[a[dKh¦ lfha ú[a[dKh¦ ukfia ú[a[dKh' ;j;a
meyeÈ<sj lshkjd kï kdurEm m%;Hfhka yg.kakd wefia
ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka yg.kakd lfKaa ú[a[dKh¦
kdurEm m%;Hfhka yg.kakd kdifha ú[a[dKh¦ kdurEm
m%;Hfhka yg.kakd Èfõ ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka
yg.kakd lfha ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka yg.kakd
ukfiaa ú[a[dKh'
fukak fï mxp WmdodkialkaOh ;uhs wms kqjKska
úui úui ;sìh hq;af;a' nqÿrcdKka jykafiaf.ka tla;rd
NslaIqjla weú;a weyqjd" —Wmdodk lsh,d lshkafka mxp
WmdodkialkaOhg o@ mxp WmdodkialkaOfhka neyer jQ
fohlg o@˜ t;fldg nqÿrcdKka jykafia jod<d fudlla o
Wmdodk ls h ka f ka ls h ,d" —Wmdodkh ls h ka f ka mxp
WmdodkialkaOh;a fkd fjhs" mxp WmdodkialkaOfhka neyer
jQ fohl=;a fkd fjhs' mxp WmdodkialkaOh flfrys hï
Pkaord.hla ;sfí o tal ;uhs tafla ;sfhk Wmdodkh'˜
t;fldg wms fï mxp WmdodkialkaOh flfrys hï
Pkaord.hla ;sfhkjd o wkak tA Pkaord.h ÿreùu msKsihs
fï úÈyg úui úui n,kafka' ±ka mxp WmdodkialkaOh
kqjKska úui úui n,oaÈ we;a; ;;ajh ;uhs fï lsh,d
;sfhkafka' fudlo tAl wks;H hs' B,Õg ÿl hs" tAl frda.hla"
.~q j la " yq , la " mS v djla " fï jf.a ,la I K ;uhs mxp
WmdodkialkaOfha ;sfhkafka' fï ;shk ,laIK u ;uhs
kqjKska úui úuid ne,sh hq;af;a' tA úÈyg kqjKska úui
04' iS, iQ;%h 79

úuid n,kfldg ;uhs thd fï ÿlska ksoyia fjkafka'


tla;rd wjia:djl .jïm;s iQ;%fha ;sfhkjd' ixhq;a;
ksldfha u hs tA foaYkdj ;a ;sfhkafka' tAfla ;sfhkjd hï
lsis flfkla ÿlaL wd¾h i;Hh wjfndaO l<d kï" thdg ÿl
wjfndaO jqkd kï ÿlaL iuqoh b;=re fjkafka kE' tal m%ydKh
fjkjd' ÿlaL iuqoh m%ydKh jqKd kï ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a
lrkjd' ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a lrkjd kï thd ud¾.h
iïmQ¾K fjÉp tlaflfkla'
B<Õg ljqre yß lshkjd kï ;Kaydj m%ydKh jqKd
lsh,d" thdg ÿl wjfndaO fj,d' tA jf.a u ÿlaL ksfrdaOh
idlaId;a lr,d" ÿlaL ksfrdaO .dñKs mámodj iïmQ¾K lr,d'
iuyr flfkla lshkjd kï ug ksjk wjfndaO jqKd lsh,d"
thdg wjfndaO fj,d ;sfhkafka ÿl' thd m%ydKh lr,d
;sfhkafka ÿlaL iuqoh' thd idlaId;a lr,d ;sfhkafka ÿlaL
ksfrdaOh' iïmQ¾K lr,d ;sfhkafka wd¾h wIaGx.sl ud¾.h'
ljqreyß lsõfjd;a ud¾.h jevqjd lsh,d tfla f;areu thd ÿl
wjfndaO lr,d ÿlaL iuqoh m%ydKh lr,d" ÿlaL ksfrdaOh
idlaId;a lr,d lshk tlhs'
fï y;r u tlg iïmQ¾K fjk tlla ;uhs fï lD;H
lshkafka' t;fldg lD;H {dkh lshkafka ljqreyß lshkjd
kï ug ±ka ÿl fyd|g f;afrkjd" uu ±ka ÿl fyd|g wjfndaO
lr,d ;sfhkafka kuq;a ;DIaKdfjka bkakjd' t;fldg ÿl
wjfndaO fj,d kE' ÿl wjfndaO jqKd kï ÿlaL iuqoh b;sß
fjkafka kE' fya;=j ÿl yeáhg wjfndaO lrkak ;sfhkafka
mxp WmdodkialkaOh'
±ka tÈfkod Ôú;fha lghq;= lsÍfï § —wfka ug kï
±ka fydog u l,lsß,d ;sfhkafka˜ lshkjd' tA fudlla o@
.eàu' oafõIhg lshk fjk kula' ±ka ug fydog u l,lsß,d
;sfhkafka' ;s;a; fj,d ;sfhkafka lshkjd' tA ;s;a; fj,d
;sfhkafka fudlla o@ tA oafõIh' l,lsÍu fkd fjhs' l,lsÍu
lsh,d lshkafka wjfndaOhla' l,lsÍu lsh,d lshkafka
80 fid÷re yqfol,dj

[dKhla' ksíìod [dKh ^ksíìoaox úrÊc;s& Th ;sfhkafka'


l,lsÍu lsh,d lshkafka Ôú;h wjfndaO ùula'
tA ksid tAl f;areï .kak ;uhs uu Th ksíìkao;s
lshk jpkh zwjfndaOfhka l,lsÍuZ lsh,d mßj¾;kh
lrkafk' fudlo ke;akï fï zl,lsfrkjd l,lsfrkjdZ
lsh,d lshkjd' wfma rfÜ oafõIhg lshk kula tAl' idudkH
flfkla l,lsfrkjd lsh,d lshkjd kï fudllao@ tAl
oafõIh' zwfka fkd olskaZ lshk tl ;uhs f;areu' tAl fkd
fjhs fu;k l,lsfrkjd lsh,d lshkafka' l,lsreKd lsh,d
lshkafka fudlla o@ h:dN+; [dKh'
idudkHfhka fï ÿl wjfndaO lsÍfï § l,lsreKd
lsh,d lshkafka h:dN+; [dKh ,eîu' t;fldg fïl ;uhs
wmg lsÜgq lr .kak ;sfhk wudre jefâ' tA fudlo fya;=j
wms fndfyda ld,hla fï ixidf¾ f.õfõ ÿlaL wd¾h i;Hh
.ek wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL iuqoh w¾h i;Hh .ek
wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL ksfrdaO wd¾h i;Hh .ek
wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL ksfrdaO .dñks mámod wd¾h
i;Hh .ek wjfndaOhlska fkd fjhs' tA lshkafka p;=rd¾h
i;Hh .ek wjfndaO lrf.k hk .ukla fkd fjhs'
wfma wdYajdi m%Yajdi lrkafk;a p;=rd¾h i;Hh .ek
wjfndaOhl msysgmq lhla tlal fkd fjhs' wúoHd iy.;
lhla mßyrKh lrkafka wms' wúoHd iy.; ldh ixialdr'
jpk ys;kafk;a wúoHd iy.; jÖ ixialdr' wms y`ÿkd.kafka
wúoHd iy.; i[a[d' wúoHd iy.; ú£ï' tA lshkafk wúoHd
iy.; Ñ;a; ixialdr fïfla msysáhdg miafia wúoHd iy.;
ixialdr j,' Bgmiafia wms mskla l<d kï ta
mq [ a [ dNs i xia l drhla fjkjd' wms mjla l<d kï ta l
wmq[a[dNsixialdrhla fjkjd' wrEm OHdk wd§ OHdkhla
jevqjd kï tAl wdfk[acdNsixialdrhla fjkjd'
kdurEmfha nei.;a;= wúoHd iy.; ;Kaydfjka ne÷Kq
ú[a[dKhla u hs yg.kafka fï wefia" lfKa" kdifha" Èfõ"
04' iS, iQ;%h 81

lfha" ukfia' tA ksid ;uhs úmdl msKsi l¾u yefokafka'


úmdl msKsi l¾u yeÈÉp .uka ldgj;a j<lajkak nE Wm;la
lrd hkjd' úmdl msKsi l¾u ilia jqKdu Wm;la lrd hk
tl f,dalfha j<lajkak mq¿jka tlla fkd fjhs' tAl fudlla
o@ ^OïuÀ;s& Oïu kshduhla' tal kshdu O¾uhla' tAlhs
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾ufha wmg fmfkkafka' wms ±ka
fï mxp WmdodkialkaOhla tlal l;d lsÍfï § wksjd¾hfhka
wms máÉp iuqmamdoh tfyu f;dar.kafka ksjerÈj f;areï
.kak ´k ksid' ±ka u;l we;s Tng ixhq;a; ksldfha fofjks
fldgfia [dKj;a:q iq;%h tfyu lshjoaÈ máÉp iuqmamdohg
lshmq ku fudlla o@ ^bOuiai Oïfï [dKx& fïl ;uhs Tyq
f.a Oïfï [dKh' Oïfï [dKh lsõfõ máÉp iuqmamdoh
.ek ;sfhk wjfndaOh'
b;ska tAfla ;sfhkafka fï fya;= m%;Hh jYfhka
biafi,a,d thd wjfndaO lr.kafka w;S; Ôú; .ek;a fkd
fjhs' wkd.; Ôú; .ek;a fkd fjhs' j¾;udkfha oajdoidx.
máÉp iuqmamdoh ;uhs fï wúoHd iy.;j crd urK ú|,d
fï wúoHd iy.;j hk olajd u fï j¾;udkfha ilia fj,d
;sfhkafka lsh, máÉp iuqmamdoh thd olskjd' t;fldg tA
[dKh fudlla o@ Oïfï [dKh' Bgmiafia nqÿrcdKka
jykafia jod<d" w;S;" wkd.;hg kh muqKj
q ,d n,kak lsh,d'
tAl fudlla o@ wkajfha [dKx t;fldg fï w;S; wkd.;"
j¾;udk tl mdr fïl l<jï lrf.k lrk tlla fkd
fjhs' kh muqKqjd n,kak lshkjd' tAlg lshkafka wkajfha
[dKx'
t;fldg w;S;fha n,kak lshkjd fï úÈyg fï
w;S;fha yeÿk crd urK we;sjqfkaa bm§u ksid' bm§u yeÿfka
úmdl msKsi l¾u ilia ùu ksid' Tfydu n,df.k hkak
lshkjd' Tfydu n,df.k hkfldg ´l wdfha msysgkafka
wúoHdfõ u hs' Bgmiafia wkd.;h n,df.k hkak lshkjd'
fldfyduo wkd.f;a crd urK yïn fjkafka lsh,d'
82 fid÷re yqfol,dj

wkd.f;a n,df.k hoaÈ wkd.f;a .sys,a,d .sys,a,d wdh


msysgkafka fudfla o@ wúoHdfõ u hs' tAl ksid wmg fmakjd
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO fkd jqk ksid ;uhs fïid §¾>
w;S;hla wmg Wreu jqfka' p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrk
;=re wmg ixidr .ukl=;a ;sfhkjd'
j¾;udkfh;a fï wjfndaOhla ke;s .uklg wyqjqfka
p;=rd¾h i;Hh .ek fkd okakd ksid u hs' wiaiq iQ;%h lsh,d
iQ; foaYkdjla ;sfhkjd ixhq;a; ksldfha fofjks fldgfia'
tAfla ;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia NslaIQka jykafia,d f.ka
wykjd —mskaj;a uyfKks" fï ixidf¾ hï urKhg m;a
ùfuka Tn fyÆ hï l`ÿ<la weoao" wïud ueßÉp tl .ek
ys;,d we`vQ hï l`ÿ<la we;akï je.sreKq" weia j,ska jEyqKq
hï l`ÿ<la we;akï tA l`ÿ¿ o jeä" fï i;r uyd id.r c,h
o@˜ NslaIqka jykafia,d lshkjd —iajdóks Nd.Hj;=ka jykai"
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg jod< O¾uh wms
u;l ;ndf.k isákafka fï úÈyg hs' wms w;S; ixidf¾
f.joaÈ uõ ñh hdfuka wfma weia j,ska je.sreKq jEyqKq hï
lÿ<la weoao tA l`ÿ¿ u hs jeä' i;r uyd id.r c,h fkd
fjhs'˜
nqÿrcdKka jykafia jod<d —idÿæ idÿæ mskaj;a uyfKks"
kqU,d fï u;l ;nd f.k isák wdldrh fnfydu wf.hs'
Th wdldrhg ;uhs mskaj;a uyfKks" w;S;fha fï f.jQ
ixidrfha § mshd f.a urKh ksid jeyqKq l`ÿ¿ rErd ye¨Kqq
l`ÿ¿ hï l÷<la weoao" tA lÿ¿ i;r uyd id.r c,hg jeä hs'˜
fï jf.a nqÿrcdKka jykafia ifydaor ifydaoßhka f.a urK
ksid" ÿj,d mq;d,d f.a urK ksid" fï jf.a fn,s lemqï ld,d
ueßÉp ksid" fï kd kd úo wdldrfhka urKhg m;a ùu ksid
fyÆ lÿ¿ i;r uyd id.rfha c,hg jeä lshkfldg wmg
ys;d .;a; yels fï ixidrfha fldhs;rï §¾> .ukla o wms
fï weú,a,d ;sfhkafka lsh,d'
wka;fs ï § nqÿrcdKka jykafia jod<d" —mskj
a ;a uyfKks"
wms wka;sug lr,d ;sfhkafka fmdf<djg mia tl;= lr,d
04' iS, iQ;%h 83

;sfhk tl ú;rhs' tÉprhs wms fï ixidf¾ mqrdjg lr,d


;sfhkafka' —tA ksid mskaj;a uyfKks" fï flfrys fkd we,S
isàu u hs jákafka' wdfh Wm;la lrd fkd hkak l,amkd
lrk tl u hs jákafka˜ lshkjd' t;fldg tA nqoaO foaYkd
Èyd n,k fldg wmsg meyeÈ<sj fmakjd wmg lrkak ;sfhkafka
fï mxp Wmdodkia l ka O fha hï we,a u la weoa o " mxp
WmdodkialkaOh flfrys hï wdYdjla wfma ysf;a weoao" fïl
m%ydKh jk wdldrhg isys kqjKska hqla;j kqjKska úui
úuid ne,Suhs' b;ska Th ldrKh ;uhs mxp WmdodkialkaOh
flfrys lrkak ;sfhkafk'
±ka fïfla ;sfhkafka fldfydu o@ wks;H jYfhka
n,kafk lshkjd' rEmh wks;H jYfhka n,kak lshkjd'
tfykï rEmhla fjkia fjkfldg wms isysfhka bkak ´k'
fï fjkia fjkafka wks;H ksid lsh,d wmsg isysfhka bkak
mq¿jkalu ;sfhkak ´k' isyf
s hka n,kak mq¿jkalu ;sfhkak
´k' t;fldg hï ú£ula fjkia fjkjd kï" wks;H njg
m;afjkjd kï" fï iam¾Yfhka yg.;a;= ú`§ul=hs fï wks;H
fjkafka lsh,d wmg isysh Wmoaojd .kak mq¿jka fjkak
´k'
B<Õg wms y÷kd.;a; fohla fjkia fj,d hkjd kï
fï ix{dj wks;H jQ ix{djla fka tA ksid fï wks;H fj,d
hkafka lsh,d l,amkd lr,d n,kak mq¿jka fjkak ´k'
B<Õg hï fÉ;kdjla fjkia fj,d hkjd kï wms f;areï
.kak ´k tfykï fï Tlafldu wks;H fjk fÉ;kdj,a
fka' fï ú[a[dKh wks;H fj,d hkfldg fï wks;H fjk
ú[a[dKhla fka lsh,d n,kak mq¿jka fjkak ´k'
B<Õg fï wks;H jQ fohl ,laIKh ;uhs" ^hoksÉpx
;x ÿlaLx& hula wks;H kï tAl ÿl hs' tfykï hï lsis ÿlla
yg.kakjd kï rEm WmdodkialkaOh' fï rEm
WmdodkialkaOh ÿlla u hs lsh,d thd wjfndaO lrkak ´k'
B<Õg ÿla fõokd wdÈh yg.kak fldg fï ú£u ÿlla u hs
lsh,d wjfndaO lrkak ´k' B<Õg ix{djla" hï lsis ÿlla
84 fid÷re yqfol,dj

yg.kak fldg fï ix{dj kï ÿlla u hs lsh,d wjfndaO


lr.kak ´k' ixialdr;a tfyuhs' ÿlla u hs lsh,d wjfndaO
lr.kak ´k' ú[a[dKh;a tfyu hs'
fïjdfha ;sfhkafk ÿlla lsh,d" fï mxp Wmdodk
ialkaOh u wjfndaO lr.kak ´k ÿlla yeáhg' fudlo
fya;=j Tn ys;,d n,kak wfma Ôú; j, jeämqr isoaO fj,d
;sfhkafka is;+ foaj,a o@ fkd is;+ foaj,a o@ ^wÑka;s ;ïms
Nj;s& fkd is;+ foaj,a isÿfjkjd' ^Ñka;s ;ïms úkiai;s& is;+
foaj,a jekiS hkjd' fïl ;uhs idudkH f,dafla ;sfhkafka'
t;fldg fufyu O¾u;djhla yeÈ,d ;shkafka wks;H ksid
u hs'
t;fldg wks;H foa ÿla jYfhka n,kak ´k' t;fldg
thd fï rEm WmdodkialkaOh ÿlla yeáhg olskjd fï ú£u
ÿlla yeáhg olskjd kï ix{dj ÿlla yeáhg olskjd kï"
ixialdr ÿlla yeáhg olskjd kï" ú[a[dKh ÿlla yeáhg
olskjd kï uu wr lshmq úÈyg ;uhs olskak ;sfhkafka'
rEmh" iam¾Yfhka yg.;a ú£u" iam¾Yfhka yg.;a; ix{dj"
iam¾Yfhka yg.;a; fÉ;kdj" ú[a[dKh' fïjd ÿlla yeáhg
kqjKska úuikak kï yenehs fï Tlafldu lrkak ;sfhkafka
mskaj;=ks" tl fohla u; msysg,d' tA ;uhs isysh' isysfhka u
;uhs fï Tlafldu úma,jh lrkak ;sfhkafka' fjk fohla
;=< kï fkd fjhs'
is y s h ls h ka f ka ks l ï is y s h la fkd fjhs ' ^w;dms
iïmcdfkda i;sud& wd;dms lsh,d lshkafka wr mqreoaog
jefgkafka ke;sj ùßfhka hqla;j fïl yiqrejd .kak ´k'
iuyr úg mqreoaola ;uhs jyd lsfmkjd' jyd .efgkjd' jyd
wef,kjd" jyd uq<d fjkjd' fïjd ;uhs wmg ;sfhk mqreÿ'
t;fldg fï mqreoaog .efgkafka ke;sj isysfhka bkak ´k'
fï flf,ia ;jk ùßh lshk tl yß wdudre tlla'
tAl fï W;aidyfhka u we;s lr.; hq;= tlla flf,ia ;jk
ùßh' ±ka i;smÜGdkfha úia;r fjkafka tfyufka' flf,ia
04' iS, iQ;%h 85

;jk ùßh w;dms lshkafka' ±ka .;af;d;a wmg wdYdjla we;s


fjkjd' fldfya yß iskÿa jla wefykfldg wykak u ysf;kjd'
Tkak laf,aYhla yg.;a;d' ±ka fudlo lrkak ´k' wmsg
fïl md,kh lrkak ´k' t;fldg tal flf,ia ;eùula
tla l lrka k ;s f hka f ka ' flf,ia ;jk ùßh ^wd;dms
iïmcdfkda& iïmcdfkda lshkafka thd kqjK mdúÉÑ lrkak
´k' i;sud lshkafka isysh'
tAlg ;uhs nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d §,d ;sfhkafka
iudêh;a jvkak ´k lsh,d' ±ka idudkHfhka iudêhla we;s
lr.kak wmg fmkaj,d §,d ;sfhkafka fudlo@ iudêhla
;=< ;uhs wfma ys; jefvkafka' ±ka wmsg lshkak nE" iudêh
lshk tl wo jefvhs o fyg jefvhs o lsh,d' kuq;a hï lsis
úÈhlska iudêhla we;sfjkak kï" isysfhka bkak ´k'
isysfhka bkafka ke;sj iudêhla we;sfjkjd lshk ldrKdj
isoaO fjkafka kE' W;aidyhla .kak ´k' wehs iïud jhdu"
iïud i;s" iïud iudê' ±ka wl=i,a we;s fjk fldg wl=i,a
ms<swrka ysáfhd;a yßhkj o@ iudêhla we;s fjkj o@ kE'
;sfhk iudêh;a msßfykjd' t;fldg fï isysh ke;s kï
fldfydu;a iudêhlg tkak nE'
B<Õg iuyrekag iudêhla we;sfjkafka kE tl mdrg
u' kuq;a thd hïlsis W;aidyhl fhfokak u ´k isysfhka
bkak' wvq .Kfka wks;H jYfhkaj;a n,kak hïlsis
W;aidyhl fhfokak ´k' t;fldg f,dl= /ljrKhla thdg
;sfhkjd'
idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d" mxp
WmdodkialkaOh wks;H jYfhka n,kak ´k" ÿla jYfhka
n,kak ´k" B<Õg fï rEmh n,kak lsõjd frda.hla jYfhka'
u< uQ;%d my lsÍu;a frda.hla yeáhg nqÿrcdKka jykafia
n,kak lsh,d ;sfhkafka' b;ska fï úÈyg n,oaÈ yeu ;siafi
u frda. ;uhs ;sfhkafka fkao@ t;fldg fï frda.hla yeáhg
n,kak lshkj rEmh' ú£u;a n,kak lshkjd frda.hla yeáhg'
ix{dj;a n,kak lshkjd frda.hla yeáhg' ixialdr;a n,kak
86 fid÷re yqfol,dj

lshkjd frda.hla yeáhg' ú[a[dKh;a n,kak lshkjd


frda.hla yeáhg' wehs tfyu n,kak lshkafka@ wms ld,hla
;siafia mqreÿ jqfka fïjd uu" uf.a" uf.a wd;auh lsh, n,
n,d bkak'
fïjdfha fmdä wdYajdohla ;sfhkjd' fï wdYajdoh ;uhs
wmg fmkqfka' fudlla o uydfïrej jf.a fmkqfka fï
wdYajdoh' fmks,d uydfïrej jf.a ÿlla ú|j ú|j wdYajdohg
u hkjd' kuq;a fïfla wd§kj .ek l,amkd lf<a kE' fu;k
lshkafka fudlla o@ fï wd§kj ne,Su' wd§kj n,kak n,kak
;uhs wdYajdoh lrmq lreK fï jf.a tlla o lsh,d f;afrkak
mgka.kafka' ke;=j f;afrkafka kE' ke;akï idudkHfhka
fndfyda fofkl=g fjkafka fï rEm" fõokd" i[a[d" ixialdr"
ú[a[dKhka f.a ks;H jQ iajNdjhla u fka n,kak mqreÿ
fj,d ;sfhkafka' rEm" fõokd" i[a[d" ixialdr" ú[a[dK
lshk my Èyd n,kak lshkjd frda.hla Èyd n,k wdldrhg
kqjKska úui úuid'
idßmq;;
a uy ry;ka jykafia jod<d" fïl ierj f.ähla
Èyd n,kjd jf.a n,kak lsh,d' ±ka wms .;af;d;a fu;k
bkak ish¿ fokdg u mdfya ierj f.ä yeÈ,d ;sfhkjd fka
o@ ierj f.ä yeÿk u ^±ka Tn okakjfk wr yefokjd
úimamq f.ä lsh,d tlla& weÿka lld weÿka lld ;sfhkjd'
lelal=ï lr lr ;sfhkjd' tl mdrg u mqmqrk tlla fkd
fjhs' tAjg ;uhs .~q lsh,d lshkafka' wdkak tA jf.a n,kak
lshkjd rEm Wmdodk ialkaOh' .~qjla Èyd n,kjd jf.a rEm
Wmdodk ialkaOh Èyd n,kak lshkjd'
fõokd Wmdodk ialkaOh Èyd;a .~qjla Èyd n,kjd
jf.a ne,sh hq;h
= s lshkjd' i[a[d Wmdodk ialkaOh;a .~qjla
Èyd n,kjd jf.a ne,sh hq;=hs lshkjd' ixialdr Wmdodk
ialkaOh Èyd;a" ú[a[dK Wmdodk ialkaOh Èyd;a .~qjla
Èyd n,k úÈhg n,kak lshkjd' we;a; jYfhka fï wdldrhg
u n,kjd kï udkakh lshk tl me;a; m<df;a ;sfhkafka
kE' kslï u ke;s fj,d hkjd' wms fï úÈyg n,kafka
04' iS, iQ;%h 87

kEfka' wms n,kafka —uu" uu" uu'˜ tA úÈyg n,kak mqreÿ


fj,d fudlo fjkafka Bgmiafia zuuZ ug u ,l=Kq fokak
mgka.kakjd' Bgmiafia tAl bjrhla fjkafka kE' kqjKska
n,kak lsh,d lshkafka tAlhs' .~qjla Èyd n,kajd jf.a"
weÿka lld ;sfhk fohla Èyd n,kjd jf.a n,kak lshkjd'
yenehs tfyu n,klï u wmsg fïjd w;ayßkak ysf;kafka
kE' tlaflda fïl w;ayßkafka fjk tlla w,a,f.k'
nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d fokjd tod bmÈÉp jyq
meáhd ;Kfld< lld bkafka fldfydu o@ lsß fndkak
hkafka fldhs fj,dfj o lsh,d ys; ys; bkafka' fï ;K
fld< lld b`o,d ÿj,d .sys,a,d uõ fok f.a ;knqre,af,a
t,af,kjd' Th jf.a lshd lshkjd nd,hd Wm;la lrd hkafka'
n,kak Wkajykafia f.a Wmud'
t;fldg wmsg fïflka fmakafka wr Wm;la lrd ilia
fjk tAl ms<s.kafka wr wjfndaOh ke;slu ksid u hs'
t;fldg .~qjla jf.a úui úui n,kak lshkjd mxp Wmdodk
ialkaOh Èyd'
B,`.g n,kak lshkjd yq,la jf.a' ±ka yq,la lshk
tl" ±ka hlv W,la jf.a YÍrhg wekqfkd;a fõokdldÍ
keoao tAl@ tA jf.a yq,la jf.a n,kak lshkjd' ±ka wms .;af;d;a
fl% d a O h" fl% d a O Wmdhdih" noa O ffjrh" wyxldrlu
idudkHfhka fï Tlafldu yq,a lshkjd' tA lshkafka yojf;a
weks,d fõokd ȧ ;sfhkjd' tAjd whska fjkjdg lshkafka
yq,a .,jkjd lsh,d' t;fldg fï yq,a jf.a ;uhs lshkjd
mxp WmdodkialkaOh' rEm WmdodkialkaOh n,kak lshkjd
yq,la jYfhka' fõokd WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd
yq,la jYfhka' wehs uu uf.a lshmq foh Èyd fka fï úÈyg
n,kak lshkafka' ±ka wms zuu" uuZ lsh,d msysgmq tl Èyd
n,kak lshkjd fï jf.a' ix{d WmdodkialkaOh Èyd n,kak
lshkjd fï jf.a" ixialdr WmdodkialkaOh Èyd n,kak
lshkjd yq,la jYfhka ú[a[dK WmdodkialkaOh Èyd n,kak
lshkjd yq,la Èyd n,kjd jf.a'
88 fid÷re yqfol,dj

t;fldg tA flfrys ;sfhk we,Su —whsfhda wms fïj o


fï È.ska È.g wrf.k weú,a,d ;sfhkafka˜ lsh,d wmsg hï
lsis jgyd .ekSula lrkak mq¿jka fjkjd' ke;akï wmg
ysf;kafka fldfydu o@ wo ÿla úka|g fyg tfyu fjk
tlla kE lsh,d' wmsg ysf;kafka fï Ôú;fha ÿla ;sfhkafka'
B<Õ Ôú;fha ÿla kE lsh,d' fudlo fya;j= wmsg u;la fjkafka
kE B<Õ Ôúf;;a wmg ,efnkafka fï mxp WmdodkialkaOhla'
B<Õ Ôú;fh;a wmg ,efnkafka wei" lK" kdih" Èj" lh"
uki lshk yhla' B<Õ Ôú;fh;a wmg ,efnkafka máÉp
iuqmamdohg yiqùfuka u hs' wmsg fïjd u;l ke;=j hkjd'
u;l ke;s fj,d wms B<Õ Ôú;fha fufyu fufyu lsh,d
m;kjd' iuyr úg wms l<ska ysgmq f,dal j, § m;kak we;s
ukqIH f,dafl hkak we;skï fldÉpr fyd`o o lsh,d' ±ka
b;ska wms fï weú,a,d bkakjd' fï ú|j ú|jd wms m;kjd
óg jvd lror ke;s f,dalhg wmg hkak we;skï fldÉpr
fyd`ohs o lsh,d' kuq;a wmsg ysf;k úÈyg hkafka kE'
^lïu úmflda wÑka;sfhda& l¾u úmdl ys;kak nE' tAfla
jevms<sfj, thd fldfya úis fjkjo okafka kE' tAlhs
nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d fokafka ioaOdkqidÍ" OïudkqidÍ
flkdg hïlsis /ljrKhla ;sfhkjd' tAfla fmkajd fokjd
ksrhg hkafka kE' i;r wmdhg hkafka kE" OïudkqidÍ
flkd .ek;a lshkjd' fida;dmkak flkd .ekhs iaÓrj
lshkafka i;r wmdfhka w;añÿkd lsh,d' Wmßu jqfKd;a
wd;au y; hs ixidf¾ .uka lrkafka lsh,'
t;fldg wmsg meyeÈ<sj fmakjd Th ioaOdkqidÍ fjkjd
lshk lreK mjd Th lg jpkfhka wms l;d lr lr bkak
;rï f,ais tlla fkd fjhs lsh,d' fudlo fya;=j fyd`og
isysfhka ysáfha ke;akï wms okafka kE B<Õg wmsg fudlo
fjkafka@ fudllao lrkafka@ lsh,d okafka kE' tA ksid isysh
u hs ÈhqKq lr lr fï O¾u ud¾.fha hkak ;sfhkafka tfyu
ke;akï wms weof.k jefgkjd' ;ek fldfyo lsh,d
fydhkak nE'
04' iS, iQ;%h 89

tÉprg u fï ixidr .ufka ;sfhkafka úYajdi lghq;=


jevms<sfj,la fkd fjhs' fïfla ;sfhkafka fldhs fj,dfõ
lvdlmam,a fjhs o lsh,d lshkak neß jevms<sfj,la' b;ska tA
ksid fïl fyd`Èka f;areï wrf.k isysfhka kqjKska ;uhs
fïfla hkak ;sfhkafka' fndfyda fofkl=g ;sfhk m%Yakh
;uhs fndfyda fofkl=g kE fï wdrïN Od;=' wdrïN Od;=
lshkafka fudlla o@ mgka .;a;= ùßh' fndfydau ,l,Eia;s
fj,d Tkak mgka.kakjd' fmd;a ,Eia;s lrf.k msgljr
odf.k" igyka Tlafldu ,Eia;s lr.kak lsh,d ys;df.k
fmd;a m;a ,Eia;s lrkjd' tAjdfha u,a we|,d ,shkjd zkfuda
nqoaOdhZ lsh,d' ,sh,d iqÿ we÷ï ,Eia;s lr.kakjd' ,Eia;s
lrkjd ú;rhs wdh n,kfldg thd fjk fjk jev j,
.sys,a,d' wdfh ld,hla .sys,a,d ,Eia;s lr.kakjd' ,Eia;s
lr,d Tkak ál ojila .sys,a,d O¾uh bf.k.kak mgka
.kakjd' fudlla yß lrorhla lvdf.k jefgkjd' Bg miafia
fudlo fjkafka' tAl me;a;lska ;sh,d wr lrorhg yjq,a
fjkjd' yjq,afj,d tAl bjr lrf.k wdfha tkjd' tfyu
fkd fjhs o fïfla ;sfhkafka' jeämqru ;sfhkafka tfyu
;uhs' l,d;=rlska flfkl=g tl È.g fïl ÈhqKq lr.kak
mq¿jka fjkafka' fndfyda fofkl=g fïl ÈhqKq lr.kak
,efnkafka kE' b;ska tA ksid wmsg fmakjd ksh fmd;a;g
.;a;= mia ál jf.a ;uhs fïl wjfndaO lr.kak wh' tA ksid
fïl ;ud ;=< we;s lr.kak l=i,;d j,ska u hs lrkak
;sfhkafka' wmsg fjk lsisu l%uhla kE'
nqÿrcdKka jykafia <Õg wmg mhska hkak l%uhla kE'
Wkajykafia <Õg fjk ms<sfj,lska hkak l%uhl=;a kE'
hkak ;sfhkafka nqÿrcdKka jykafia fmkajd §mq l%uhg
l,amkd lsÍfuka u hs' fjk lsisu ms<sfj<la kE' tA úÈyg
is;Sfuka u ;uhs' tA úÈyg fufkys lsÍfuka u ;uhs' fjk
lsisu ms<sfj,la kE' Wkajykafia fmkajd fok wdldrhg
olaI jqfKd;a wms ^wd;dms& flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j wmg
mq¿jka jqfkd;a" wkak wmg ál ál hkak mq¿jka fjkjd'
t;fldg thd yq,la jf.a n,kak ´k'
90 fid÷re yqfol,dj

B<Õg ^w>f;da& mSvdjla jYfhka n,kak ´k' t;fldg


rEm WmdodkialkaOh Èyd n,kak ´k fldfydu o@ thd
mSvdjla Èyd n,kjd jf.a' fõokdj WmdodkialkaOh Èyd
n,kak ´k mSvdjla jf.a' i[a[dj Èyd" ixialdr Èyd"
ú[a[dK Èyd n,kak ´k fudlla Èyd n,kjd jf.a o uyd
mSvdldÍ johla Èyd n,kj jf.a'
^wdndOf;da& wikSmhla jf.a n,kak lshkjd' tfykï
fï uq¿ Ôú;h u lsh,d lshkafka fudlla o@ wikSmhla' tA
úÈyg kqjKska fufkys lr lr n,kak lshkjd rEm" fõokd"
i[a[d" ixialdr" ú[a[dK lshk my Èyd u kqjKska úui
úui n,kak lshkjd wikSmhla Èyd n,kjd jf.a'
B<Õg n,kak lshkjd ^mrf;da& fï wkqka f.a fohla
jf.a' ±ka wkqka f.a fohla mq¿jka o ;uka f.a fohla yeáhg
mj;ajkak' nEfka' wkqka b,a,k fj,djg tAl fokak ´k'
tAl ;ukag lsh,d ;shd.kak mq¿jkalula kE' ;ukag fldÉpr
wjYH;djhka ;snqK;a wkqka f.a fohla kï tAl thd b,a,mq
.uka fokak ´k' i;r uyd Od;=ka f.ka yg.;a fï rEm lh
Èyd n,kak lshkjd wkqka f.a fohla Èyd n,kjd jf.a'
iam¾Yfhka yg.kakd ú£u Èyd n,kak lshkjd wkqka f.a
fohla Èyd n,kjd jf.a' iam¾Yfhka yg.kakd ixialdr Èyd
n,kak lshkjd wkqka f.a fohla Èyd n,kjd jf.a' tA jf.a
u kdurEmhka f.ka yg.kakd ú[a[dKh Èyd n,kak lshkj
wkqka f.a fohla Èyd n,kjd jf.a' tfyu n,oaÈ n,oaÈ ;uhs
;ukag fïjd flfrys fkd wef,k úÈyg is; msysgqjd.kak
mq¿jka fjkafka' tfyu ke;akï tAl lrkak fjkafka kE'
±ka iuyr úg fufyu wms O¾uh lshk úg tlaflfkla
yß fïl w,a,.kakjd' mska ;sfhk tlaflkd m%{dj ;sfhk
tlaflkd fïl w,a,.kakjd' wms okafka kE" fï ish¿ fokd
u O¾uh w,a,hs o lsh,d' kqjK ;sfhk flkd w,a,.kakjd'
kqjK ;sfhk flkd l,amkd lrkjd kqjK ;sfhk flkd
úuikjd' fudlo fyd`og f;afrkjd fïflÈ wmg ;sfhk
wjia:dj álhs' B<Õ tl ;uhs wkd.f;a ;sfhk wjia:dj
04' iS, iQ;%h 91

óg;a jvd álhs' fï Ôúf;a wms .;af;d;a tfyu fjkak wmsg


wjia:dj Tkak ,eì,d ;sfhkjd' ±ka wms O¾uh bf.k .kakjd'
O¾uh isys lrkjd' ±ka O¾uh wms kqjKska úuikjd'
±ka nqoO
a foaYkd fl<sku
a wms wykjd iïmQ¾K foaYkdj
u' ±ka fïl Y%djl NdIs;hla' ±ka wms okakjd nqÿrcdKka
jykafia f.a Y%djlhka fudkjo foaYkd lr,d ;sfhkafka
lsh,d' ±ka fïfla ;sfhkafka Y%djlfhla foaYkd lrmq foaj,a
fï fldfyj;a kE' Th idïm% o dh ls h k tA j d fkfuhs
;sfhkafka' tA Y%djlhka jykafia,d fl,ska u l;d lr,d
;sfhkafka wjfndaOhg wjYH lrk foaj,a u hs' kuq;a B<Õ
Ôú;h lsh,d fl<ska u lshkak nE' fudlo wkd.f;a úYdLd"
iqukd" iqcd;d,d f.a f,dalhla kE' wkd.f;a ;sfhkafka wjqreÿ
mKy y;<syg nyskjd" ;syg nyskjd" úiaig nyskjd" oyhg
nyskjd" l=i,a lshk jpkh mjd w;=reoyka fjkjd' wkd.f;a
nqoaO Ydikh nn<kafka kE' fyd`og meyeÈ<s hs tAl' ñ;Hd
oDIaáh ;uhs wkd.f;a rc lrkafka' ±kq;a ñ;Hd oDIaáh rc
lrk tfla wkd.f;a rc lsÍu .ek ljr l;d o@
B<Õg idßmq;;
a uy ry;ka jykafia jod<d" ^mf,dalf;da&
is £ ì£ hk fohla jYfhka n,ka k ls h kjd rEm
WmdodkialkaOh" rEmh n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka' fõokdj Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka' i[a[dj foi n,kaak lshkjd is£ ì£ hk fohla
yeáhg' ixialdr Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka' ú[a[dKh Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka'
tfyu n,kak n,kak Tkak B<Õg ^iq[a[f;da&
Y+kH;djh' Bgmiafia Y+kH;djh n,kak lshkjd' fudlla o
Y+kH;djh lshkafka@ ysia nj' fudllao ysia njhs lsh,d
lshkafk' fudflka o ysia@ uu lshk fohska ysia' t;fldg
mxp WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd uu lshk fohska
ysia' B<Õg uf.a lshk fohska ysia' uf.a wd;auh lshk fohska
ysia' wkak tfyu n,kak lshkjd'
92 fid÷re yqfol,dj

±ka wms lshuq ljqre yß lshkjd fï fyda,a tl we;=f,a


w,sfhla bkakjd lsh,d' wms t<sfha b|f.k ys;df.k bkakjd
w,sfhla bkakjd lsh,d' ±ka fï fyda,a tl we;=<g tkfldg
w,sfhla kE' tfykï w,shd f.ka ysia' tfykï thd fyda,a
tl we;=<g weú;a n,kjd' w,sfhla kE' ysia' tA jf.a uu
ls h ,d fohla fï rEm Wmdodkia l ka O fha kE' fõokd
Wmdodkia l ka O fha kE' i[a [ d" ixLdr" ú[a [ dK
WmdodkialkaO j, kE'
wms ys;df.k bkakjd' kuq;a kqjKska úui úuid
n,kfldg wjfndaO fjkafka fudlla o@ uu lsh,d fohlska
tfla ysia' wkak tA Y+kH;djh n,kak lshkjd' tfyu n,kak
n,kak thd olskafka fudlla o@ fï fya;+ka ksid yg.kakd
jQ fya;= ke;s ùfuka ke;s jkakd jQ O¾u;djhg whs;s foaj,a
;uhs thdg olskak ,efnkafka' tAl ;uhs thdf.a h:dN+;
[dKh'
Bgmiafia thdg n,kak mq¿jka wkd;au jYfhka' tA
ls h ka f ka ;uka f.a jiÕfha mj;a j ka k nE' rEm
WmdodkialkaOh ;uka f.a jiÕfha mj;ajkak nE' fõokd
WmdodkialkaOh ;uka f.a jiÕfha mj;ajkak nE' i[a[d
WmdodkialkaOh ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak nE' ixialdr
WmdodkialkaOh ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak nE' ú[a[dK
WmdodkialkaOh ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak nE' tfykï
fï my ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak nE' ±ka wmsg f;afrkjd
;udf.a jiÕfha mj;ajkak neß kï fï lh yefok yefok
foaj,a j,g wkqj yeÈ ye§ hk fohla ;uhs fï ;sfhkafka
lsh,d thd wjfndaO lr.kakjd' wkak tA wjfndaO lr .ekSu
;uhs wfma Ôú;hg WmldÍ fjkafka'
wkak tfyu wjfndaO lrk tlaflkd mxp
WmdodkialkaOh kqjKska wjfndaO lr.kakjd' fï ÿl kï
jQ wd¾h i;Hh hs' ±ka thd kqjKska úui úuid fï lrkafka'
t;fldg thd f;areï .kakjd fïfla uu lsh,d fol=;a
ke;akï" uf.a lsh,d foal=;a ke;akï" tfykï fuhd ;,a¨
04' iS, iQ;%h 93

fjù hkak ´k' we,Sula tlal wkjfndaOfhka lrk fohla


ksid lsh,d' ±ka thd f;areï .kakjd' fïl fya;=jla ksihs
we;s fjkafk' ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hhla u hs' tfykï fuhd
f;areï .kakjd hï ojil fï ÿl ilia lrkakd jq lreKq
ál ke;akï fï ÿl kE' ÿflka ksoyia fjkjd' tfykï
ÿlaL ksfrdaOh wd¾h i;Hhla u hs' tA i|yd ÿlaL ksfrdaO
.dñkS mámodj w¾h i;H u hs ;sfhkafka' fïjd wd¾h i;H
u hs lsh,d p;=rd¾h i;Hh ms<sn|j i;H [dKhg tkjd'
biai,a,u thd tkafka i;H [dKhg' tAl ;uhs iïud ÈÜÀh'
t;fldg thd fida ; dmka k jq K d ls h kjd' thd
fida;dm;a;s M,h idlaId;a l<d lshkjd' fida;dm;a;s M,h
thd idlaId;a l<d kï ±ka thdg fydog n,kak mq¿jka
fudlla o@ mxp WmdodkialkaOh' ±ka thd mxp
WmdodkialkaOh ;=< wd;au oDIaáfhka neyer jqKd fka' ±ka
thdg fyd|g fya;=M, n,kak mq¿jka' thd kqjKska n,oaÈ
n,oaÈ thdg ilaldh ÈÜÀh m%ydKh fjkjd' Bgmiafia thdg
úÑlsÉPdj ;sfhaú o@ úÑlsÉPdjla ysákafka kE' thdg
nqÿrcdKka jykafia flfrys hï meye§ula ;shkjd kï tAl
ia:djr fjkjd' O¾uh flfrys hï meye§ula ;shkjd kï
tAl ia:djr fjkjd' ud¾.h m%;smodj flfrys hï meye§ula
;shkjd kï tal ia:djr fjkjd' wd¾h ix>hd flfrys hï
meye§ula ;shkjd kï tAl ia:djr fjkjd' w;S; ixidr .uk
we;s fjÉp wdldrh .ek meyeÈ<s wjfndaOhla we;sfjkjd'
wkd.;fha hkak ;sfhkafka wjfndaOfhka lsh,d f;areï
.kakjd' B<Õg iS,ín; mrdudi j,g wyqfjkafka kE'
wyqfjkafka ke;af;a thd fï fya;=M, oyu ms<sn| ±kSulska
jdih lrkjd'
t;fldg fida;dm;a;s M,hg m;afjÉp tlaflkd
fida;dm;a;s wx. y;rlska hqla;hs'
² nqÿrcdKka jykafia .ek fkd fi,afjk m%idohla
;sfhkjd'
² Y%S ioaO¾uh .ek fkd fi,afjk m%idohla ;sfhkjd'
94 fid÷re yqfol,dj

² wd¾h uyd ix> r;akh .ek fkd fi,afjk m%idohla


;sfhkjd'
² wd¾hldka; iS,h ;sfhkjd'
±ka fuhd tA iS,fha msysg,d ;jÿrg;a fïl lrf.k
hkjd' mxp WmdodkialkaOh kqjKska n, n,d ±ka fuhd
iudêh;a m%.=K lrkjd' Th jf.a lrf.k hoa§" mxp
WmdodkialkaOh uq,a lrf.k u Th ldurd.h we;s fjkafk"
má>h we;s fjkafk' t;fldg ldurd." má> fol ;=kS fjk
;=re u mxp Wmdodk ialkaOh wjfndaO fjkjd' wks;H
jYfhka" ÿla jYfhka wjfndaO fjkjd' thdg lshkafka
fudlla o@ ilod.dó flkd lsh,d' ilod.dó lshkafka f;areu
;uhs ^ilsx wd.dñ& tla jrla meñfKk' fï ldu f,dalhg
tla jrhs meñfKkafka' tlaflda fï ñksia f,dalhg tkjd'
tlaflda ÈjH f,dalhg tla jrhs tkafka' tA lshkafka ilod.dó
tlaflfkla wdfh ukqIH f,dalfha Wmkak;a thd fï Ôú;h
;=< u msßksjka mdkjd' t;fldg fï ilod.dó tlaflkd fï
ldu f,dalhg tlajrhs tkafka' thd tAflka u ÿla fl<jr
lrkjd' thd ;jÿrg;a mxp WmdodkialkaOh kqjKska úuioaÈ
fudlo fjkafka' ldurd.h iïmQ¾Kfhka u m%ydKh fjkjd'
má>h;a m%ydKh fjkjd' t;fldg iudêh;a iïmQ¾K fj,d'
ldurd.h m%ydKh lrkak neye iudêh ;=<ska ldufhka
fjkafj,d bkafk ke;sj'
iudêhla ;=< lduhka f.ka fjka fj,d bkak ys;
mqreÿ lrkjdfka' ^úúÉfÉj ldfïys úúÉp wl=if,ays Oïfïys&
lsh,d lduhkaf.ka fjka fj,d" wl=i, O¾uhka f.ka fjka
fj,d i;r i;smÜGdkfha isysh jvkak jvkak kSjrKhka
hgm;a fjkjd'
hgm;a fjù hkfldg fuhd f.a ys; lduhkag weÈ,d
hk tl kj;skjd' nqÿrcdKka jykafia fndfydau ,iaikg
;sfhkjd §> ksldfha flajâv iQ;%fha Wmudjlska úia;r
lrkjd' flfkla fï .x.djlska tf;r fjkak
04' iS, iQ;%h 95

n,dfmdfrd;a;= fjkjd' n,dfmdfrd;a;= fj,d .Õ ,Õg


weú,a,d ±ka fuhd bkakjd' tf.dv fmakjd' ±ka fuhd fuf.dv
b|f.k j`Èkjd tf.dvg' —wfkaæ tf;r fu;rg meñfKajdæ˜
tAú o@ Ôú; ld,h u l<;a tkafka kE' tA jf.a lshkjd
m%;smodjla wkq.ukh fkd fldg me;Su'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd flfkla
bkakjd' tf;r hkak ´k' kuq;a thdf.a fï w;a fol
msámiaig lr,d oï je,a j,ska .eg .y,d ;sfhkafka' kuq;a
thd tf;rg hkak wYdfjka bkakjd' thdg tAl lrkak nE'
tA jf.a lshkjd mxp kSjrK' ;j flfkla bkakjd' tf;r
hkak l,amkd lrf.k bkakjd' T¿j;a tlal jy,d fuhd
fmdfrdjf.k me;a;lg fj,d bkakjd' fuf.dv tA jf.a
lshkjd mxp kSjrK j,g yiqfj,d thd bkak tl' fï
Wmudj,ska Wkajykafia fndfydau ,iaikg fmkajd §,d
;sfhkjd'
t;fldg fï úÈyg jvkak jvkak fudlo lrkafka
fuhd fï mxp kSjrKhka f.a ndOdj y÷kdf.k fï kSjrK
j,ska ñfokak lsh,d ùßhjka;j fïl ál ál ÈhqKq lrf.k
iudêhla jvkjd' wkd.dó fjkfldg iudêh;a iïmQ¾K hs'
iS,h;a iïmq¾K hs' kuq;a m%{dj iïmQ¾K kE'
±ka fïl fyd|g u;l ;shd .kak ±ka Th lshkfldg
fndÊ®x. ;uhs jeä,d ;sfhkafka' fndÊ®x. lshkafka
fudkjg o@ ima; fndÊ®x.' i;s" Oïuúph" úßh" mS;s"
miaioaê" iudê" WfmlaLd fukak fïjd ;uhs wka;sug
jefvkafka' fndÊ®x. lsh,d lshkafka p;=rd¾h i;Hh
wjfndaO lrk wx.' wjidkfha ima; fndÊ®x. yeáhg ;uhs
fuhd fï ud¾.h jvkafk'
t;fldg i;smÜGdkfha msysg,d ;uhs fuhdg fïl
lrkak ;sfhkafka' t;fldg p;=rd¾h i;Hfha wx. yeáhg
fuhd fïl ÈhqKq lrf.k hkfldg fï fndÊ®x. O¾uhka
;uhs iïmQ¾K fjkafka' B<Õg fuhd ldurd.h;a" má>h;a
m%ydKh l<;a thdg mxp WmdodkialkaOh ms<sn|j mQ¾K
wjfndaOhla kE' wehs rEm rd. yg.kakjd' wrEm rd.
yg.kakjd' WoaoÉph yg.kakjd' wd¾h i;H wjfndaOh ;du;a
iïmQ¾K ke;s ksid wúoHdj;a yg.kakjd' fï my u m%ydKh
fjkafka m%{dj iïmq¾K ùfï §' Bgmiafia úoHdj' ±ka tA my
m%ydKh fjÉp .uka wúoHdj bjrhs' Bgmiafia ;sfhkafka
fudlla o úoHdj' úoHdj lshkafka wjfndaO l< hq;= ÿl
wjfndaO l<d' m%ydKh l< hq;= ÿlaL iuqoh m%ydKh l<d'
idlaId;a l< hq;= ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a l<d' jeäh hq;=
ÿlaL ksfrdaO .dñkS mámodj jvd iïmq¾K l<d' tal ;uhs
úoHdj' úoHdj lshkfldg t;k ;sfhkjd úuqla;s' úuqla;s
lsõfõ tA ÿflka ksoyia fjÉp nj thd w;aolskjd' t;fldg
fu;kg ;uhs fï Y%djlhd hkafka'
t;fldg tA Y%djlhd fï ÿl ms<sn| ±lSu msKsi kqjK
fufyhjk ud¾.fhka ;uhs fï .uk mgka .kafka' t;fldg
wvq .Kfka wmsg fï .ek ;sfhkak ´k Y%oaOdjla' fïl fï
úÈyg ;uhs isoaO fjkafka lsh,d' Y%oaOdjla we;s jqKd wms
okakjd' tfykï wmsg fï úÈyg kqjKska úui úui hkak
mq¿jka fjkjd' b;ska ta ksid ±ka n,kak idßmq;;
a uy ry;ka
jykafia fmkajd ÿkakd' fï mxp WmdodkialkaOh u kqjKska
úuiSu ;=< u hs fidajdka fjkafka' fï mxp WmdodkialkaOh
kq j Ks k a úuiS u ;= < u hs ilod.dó fjka f ka ' mxp
WmdodkialkaOh kqjKska úuiSu ;=< u hs wkd.dó fjkafka'
mxp WmdodkialkaOh kqjKska úuiSu ;=< u hs wry;ajhg
m;afjkafka' b;ska tA ksid wms hïlsis W;aiyhla .;af;d;a
fïlg iuyr úg wfma m%{dj fhduq fj,d j¾Okh fj,d
hkak mq¿jka'
iuyr úg tAl wmsg fï Ôú;fha § iïmQ¾K lr.kak
neß jqfKd;A wmg B<Õ Ôú;fha § iïmQ¾K lr.kak mq¿jka
fjkjd' fiaL n, j, msysg,d wms fïl lsÍfuka Y%oaOd" iS,"
iq;" ;Hd." m[a[d lshk fïfla msysg,d lsÍfuka" m%{d
lshkafka fïlg u ;uhs tA iS,jka; Y%djlhd fï úÈyg
04' iS, iQ;%h

kqjKska hqla;j Ôú;h Èyd n,k jevms<sfj,lg iïnkaO


fj,d isàfuka ;uhs fï Ôú;djfndaOh we;s lr.kak
;sfhkafka' b;ska tA ksid fï mskaj;=ka l,amkd lrkak fï
mxp WmdodkialkaOh wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" frda.
jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la jYfhka" mSvdjla jYfhka"
wndOhla jYfhka" wkqka f.a fohla jYfhka" is£ ì£ hk
fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka" wkd;au fohla jYfhka"
kqjKska úui úui n, n,d wms;a fï p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO lrf.k iir ÿlska ksoyia fjkjd lsh,'

idÿæ idÿææ idÿæææ


98 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

05'
uyd modk iQ;h
%
^§> ksldh 2 - uyd j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wo wyka k ,efnka f ka b;du;a u ÿ¾,N .Kfha
foaYkdjla' fï foAYkdfõ ku uyd modk iQ;%h' wmodk
lshkafka pß;hg' uyd modk lshkafka fY%aIaG pß;hlg' fï
foaYkdj lrk ojfia nqÿrcdKka jykafia jevisáfha ieje;a
kqjr fÊ;jkdrdufha lfkare l=áfha' lfkare l=áh lshkafka
¨KqjrK .yla ,Õ ;sìÉp l=áh'
NslaIqka jykafia,d tod msKavmd;h lr,d oka j<|,d
yjia jrefõ w;S;fha .;lrmq Ôú; .ek l;d lrñka jev
isáhd' Wkajykafia,d iudê jv,d" OHdk jv,d wdmiaig
kqjKska úui,d ±k.;a;= ^mqífí ksjdidkqiai;s [dKh& fmr
úiQ l| ms<sfj, .ek l;d lrñka isáhd'
Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafiag tA iajdóka jykafia,d
lr lr ysáh l:dj ÈjH lKska weiqKd' Wkajykafiag ÿr
l:d lrmq foa weyqfka idudkH lKska fkd fjhs" Èín fida;
[dKfhka'
fï msßi ;a tlal O¾u idlÉPdjla lrkak ´fk lsh,d
nqÿrcdKka jykafia t;ekg jevu l<d' NslaIqka jykafia,d
05' uyd modk iQ;%h 99

f.ka wykjd —mskaj;a uyfKks" fï fj,dfõ l;d lrñka


ysáfha l=ula .ek o@˜ —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" wms l;d
lrñka ysáfha fmr .; lrmq Ôú; .ek˜ fmr .; l< Ôú;
l;d lrñka is á oa È ;uhs Wka j yka f ia jevu lf<a '
Wkajykafia,dg;a mqífí ksjdidkqiai;s [dKh ;snqK ksid
fï ud;Dldj f,aisfhka l;d lrkak mq¿jka'
tA iajdóka jykafia,d Tlafldau ry;ka jykafia,d nj
fmakjd' Wkajykafia,d f.ka wykjd —mskj a ;a uyfKks" Tn,d
leu;s o fmr .;l< Ôú; .ek f;dr;=re wykak'˜ t;fldg
tA iajdóka jykafia,d lshd ysáhd —iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai"
w;S;fha f.jQ Ôú; .ek lshd fok fialajdæ˜ lsh,'
nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskaj;a uyfKks" fuhg
wkq tla l,amhlg fmr úmiaiS kñka nqÿrcdKka jykafia
kula fï f,dalhg my< jqKd'˜
l,amh lshkafk fldÉpr ld,hla o@ ye;emau 16 la
È." tu m<," Wi mßudj ;=< wn weg mqrj,d ;sfhkjd'
wjqreÿ 100 lg j;djla tl wn weghla thska bj;a lrkjd'
tfyu lr,d hï ojil wn bjr fjkj o" tA;a l,amh bjr
fjkafka kE'
;j Wmudjlska lSfjd;a" m¾j;hla ;sfhkjd' wjqreÿ
ishhlg jrla ishqï i¿jlska jrla msiodf.k hkjd' lsishï
ojil m¾j;h fmdf<dj uÜgug f.ù .sh;a l,amh bjr
fjkafka kE' úmiaiS nqÿrcdKka jykafia f.ka miafia l,am
yegla nqÿrcdKka jykafia kula my< jqfka kE'
óg l,a m ;s i a tllg fmr is Ç " fjia i N+ ls h ,d
nqÿrcdKka jykafia,d fokula my< jqKd' ^n,kak fï
nqÿrcdKka jykafia lshkafka fldhs ;rï w;S;hla o@
Wkajykafiag ;sfhkafka l=uk wdldrfha yelshdjla o@& Bg
miafia kej; l,am ;syla nqÿrcdKka jykafia,d my< fj,d
kE' n,kak fldhs;rï nqoê
a h ÈhqKq lrk O¾uhla Wkajykafiag
,eì, ;snqK o@
100 fid÷re yqfol,dj

fï uyd Nø l,amh wdjd' Nø lshkafka iqkaor lshk tl


hs' fï ld, mßÉfþofha § fldaKd.uk" ll=i|" ldYHm lshk
nqÿrcdKka jykafia,d ;=ka ku hs wm irK .sh wm f.a
Ydia;Dka jykafia hs" nqÿrcdKka jykafia,d y;r kula my<
jqKd'
fldaKd.uk" ll=i| iïnqÿrcdKka jykafia,d foku
u bmÈ,d ;sfhkafka lms,jia;=fõ' wfYdal rc;=ud tAjdfha
l=¿Kq ysgj,d ;sfhkjd' ldYHm nqÿrcdKka jykafia f.a
ld,fha ia:m
Q hla ;sì,d ;sfhkjd' tAl;a wfYdal rc;=ud yoj,d
;shkjd' t;fldg n,kak ll=i|" fldaKd.uk" ldYHm"
nqÿrcdKka jykafia,d f.a Ôú; .ek wm f.a nqÿrcdKka
jykafia foaYkd lrk ;=re u ljqre;a u okafka kEfka'
b;sydifh;a kE' b;sydi{fhda okafk ;a kE'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd —mskaj;a
uyfKks"
² úmiaiS nqÿrcdKka jykafia Ë;%Sh l=,fha bmÈÉp
flfkla'
² isÇ nqÿrcdKka jykafia Ë;%h
S l=,fha bmÈÉp flfkla'
² fjiaiN+ nqÿ rcdKka jykafia Ë;%Sh rc mjqf,a bmÈÉp
flfkla'
² ll=i| nqÿrcdKka jykafia bmÈ,d ;sfhkafka n%dyauK
l=,fha'
² fldaKd.uk nqÿrcdKka jykafia n%dyauK l=,fha bmÈ,d
;sfhkafk'
² ldYHm nqÿrcdKka jykafia n%dyauK l=,fha bmÈ,d
;sfhkafk'
² wmf.a Ydia;Dka jykafia bmÿfka rc mjqf,a'

úmiaiS nqÿrcdKka jykafia


01' úmiaiS nqÿrcdKka jykafia fldKav[a[ f.da;%hg
05' uyd modk iQ;%h 101

whs;s hs'
02' Wkajykafiag jhi wjqreÿ 84"000 hs' ^wiq ydrodyla lSj
u wmg ys;d .kak nE' jhi wvqfj,d wvqfj,d wjqreÿ
úiailg ;sylg neiaiu ys;d.kak neßfõú wjqreÿ wiQjla
wkQjla ysáfha fldfyduo lsh,j;a'&
03' iïnqoaO;ajhg m;ajqfka mf,d,a .yla hg'
04' ix> iNd ;=kla ;snqKd' tl ix> iNdjla NslaIQka
jykafia,d tla ,laI yegody hs' ;j ix> iNdjla NslI
a k
Q a
jykafia,d ,laIh hs' wfkla ix> iNdj NslaIQka
jykafia,d wiQ ody hs'
05' Wmia:dk lf<a wfYdal lshk NslaIqj hs'
06' mshd nkaÿu rc;=ud' uõ ìij nkaÿu;S foaúh'

isÇ nqÿrcdKka jykafia


01' isÇ nqÿrcdKka jykafia fldKav[a[ f.da;%hg whs;shs'
02' wdhqI wjqreÿ 70"000 hs'
03' iïnqoaO;ajhg m;a jqfka fy, wU .yhg'
04' wNsN+ - iïNj lsh,d w.%Ydjl hqj,la ysáhd'
05' ix> iNd ;=kla ;snkq d' tll NslI
a k
Q a jykafia,d ,laIh
hs' tll NslaIQka jykafia,d wiQ odyhs' tll NslaIQka
jykafia,d ye;a;E odyhs'
06' Wmia:dk lf<a fÄuxlr lsh,d NslaIqjla'
07' msh rc;=ud wreK rcq - uõ ìij m%Ndj;S'
,laI .Kka O¾uh wjfndaO l<d' msßksjka mEjd' O¾uh
wjfndaO lrkafka ke;s tlaflkd ys;kak mq¿jka fï Tlafldu
ksjka olSú" t;fldg f,dalh bjrhs' tAl ;ukag f;afrkafka
102 fid÷re yqfol,dj

ke;s ksid ys;k is;ú


s ,a,la ñila wjfndaOhla we;s l,amkdjla
kï fkd fjhs'

fjiaiN+ nqÿrcdKka jykafia


01' fjiaiN+ nqÿrcdKka jykafia;a fldKav[a[ f.da;%hg
whs;h
s 's
02' wdhqI wjqreÿ 60"000 hs'
03' iïnqoaO;ajhg m;a jqfka i,a /la fijkl'
04' fidaK - W;a;r lsh,d w.%Y%djl hqj,la ysáhd'
05' ix> iNd ;=khs' tll NslaIQka jykafia,d 80"000 hs'
tll NslaIQka jykafia,d 70"000 hs' tll NslaIQka
jykafia,d 60"000 hs'
06' Wmia:dk lf<a WmYdka; lsh,d NslaIqjla'
07' msh rc;=ud iqmam;S; rcq' uõ ìij hij;S foaúh'

ll=i| nqÿrcdKka jykafia


01' ll=i| nqÿrcdKka jykafia ldYHm f.da;%hg whs;shs'
02' wdhqI wjqreÿ 40"000 hs'
03' iïnqoaO;ajhg m;a jqfka uyß /la fijkl §'
04' úOqr - ixÔj lsh,d w.%Y%djl hqj,la ysáhd'
05' ix> ikaksmd; tlhs' ix> iNdfõ NslaIQka jykafia,d
40"000 hs'
06' Wmia:dk lf<a nqoaêc NslaIqjhs'
07' mshd w.a.so;a; n%dyauKhd' uõ ìij úYdLd neñKsh hs'

fldaKd.uK nqÿrcdKka jykafia


01' fldaKd.uK nqÿrcdKka jykafia ldYHm f.da;%hg
05' uyd modk iQ;%h 103

whs;h
s 's
02' wdhqI wjqreÿ 30"000 hs'
03' iïnqoaO;ajhg m;a jqfka ÈUq,a /la fijkl §'
04' NSfhdai - W;a;r lsh,d w.%Y%djl hqj,la ysáhd'
05' ix> iNdfõ NslaIQka jykafia,d 30"000 hs'
06' Wmia:dk lf<a fid;aÓc NslaIqjhs'
07' mshd h[a[o;a; n%dyauKhd' uõ W;a;rd neñKsh'

ldYHm nqÿrcdKka jykafia


01' ldYHm nqÿrcdKka jykafia;a liaim f.da;%hg whs;shs'
02' wdhqI wjqreÿ 20"000 hs'
03' iïud iïnqoaO;ajhg m;a jqfka kq. /la fijkl §'
04' ;siai - Ndroajdc lsh,d w.%Y%djl hqj,la ysáhd'
05' ix> iNdj NslaIQka jykafia,d 20"000 hs'
06' Wmia:dk lf<a i¾jñ;% NslaIqjhs'
07' mshd n%yauo;a; n%dyauKhd' uj Okj;S neñKsh'

f.!;u nqÿrcdKka jykafia


01' wm irK .sh f.!;u nqÿrcdKka jykafia whs;s f.!;u
f.da;%hg'
02' wdhqI wjqreÿ 120 hs' ^wdhqI fndfydu wvq ld,hlhs bmÈ,d
;sfhkafka&
03' iïnqoaO;ajhg m;a jqfka wei;= /la fijfka §'
04' ießhq;a - uq.,ka foku w.% Y%djl hqj,hs'
104 fid÷re yqfol,dj

05' ix> iNdj iajdóka jykafia,d 1250 hs'


06' Wmia:dk lf<a wdkkao iajdóka jykafia hs'
07' mshd iqoafOdaok rc;=ud' uõ uydudhd ìij hs'
w;s; úia;r l:d lr,d nqÿrcdKka jykafia l=áhg
jevu l<d' —fï ;rï w;S;hla cd;s jYfhka" f.da;% jYfhka"
kï jYfhka isyslrkak nqÿrcdKka jykafiag mq¿jka' yß
mqÿuhs fkao@˜ lsh,d NslaIQka jykafia,d l;d jqKd'
tod iji nqÿrcdKka jykafia NslaIQka jykafia,d f.ka
wykjd —ux tkakg l,ska fudkjo l;d jqfka@˜ lsh,d'
—Nd.Hj;=ka jykafia w;S; nqÿrcdKka jykafia,d .ek
f;dr;=re fydhd.;af;a fldhs l%fïg o@ Wkajykafia,d
msßksjka md,d fldhs ldf,lg miafi o@˜ fï .ekhs wms l;d
jqfka'
—^;:d.;iafiafõid NslaLfõ OïuOd;= iqmamáúoaOd&
mskaj;a uyfKks" Nd.Hj;=ka jykafia O¾u Od;=j uekúka
wjfndaO lr,d ;shkjd'˜ O¾u Od;=j lshkafka f,dal iajNdjh
wjfndaO lr,d ;sfhkjd' fïjd whs;s f,dal iajNdjhg hs'
wkak tA ksid cd;s" f.da;%" kï jYfhka lshkak ;:d.;hka
jykafiag mq¿jks' —w;S; nqÿrcdKka jykafia,d .ek ;j;a
f;dr;=re wykak Tn,d leu;s o@˜ —tfyuhs' iajdñkS˜ lsh,
ms<s;=re ÿkakd'
Tkak úmiaiS nqÿrcdKka jykafia .ek úia;r lr
fokjd f;Areï .kak' ish¿u nqÿrcdKka jykafia,d f.a l;d
m%jD;A;s tl iudkhs'
—mskj
a ;a uyfKks" úmiaiS nqÿrcdKka jykafia f,dalhg
my< jqfka óg l,am wkQ tllg l,ska' Wkajykafia f.a
wdhqI wjqreÿ wiqody hs' f.da;%h jqfka fldKav[a[ f.da;%h hs'
mdG,S lshk mf,d,a rela uq, § ;uhs iïnqoaO;ajhg m;a jqfka'
Wkajykafia f.a w.%Y%djl hqj, LKav-;siai lshk ry;ka
jykafia,d foku hs' Y%djl ikaksmd;" tA lsfhkafka ix>
05' uyd modk iQ;%h 105

iNd ;=kla ;snqKd' tl ix> iNdjl iajdóka jykafia,d tla


,laI yegody hs' ;j tll iajdóka jykafia,d ,laIh hs'
wfkla ix> iNdfõ iajdóka jykafia,d wiQody hs' w.%
Wmia:dhlhka jykafia wfYdal iajdóka jykafia' mshd nkaÿud
rc;=ud' uõ ìij nkaOqu;S foaúh hs'
Wkajykafia ;a ñksia f,dafl bmÿfka ;=is; ÈjH
f,daflka pq; fj,d weú;a' mskaj;a uyfKks" fuh ish¨u
nqÿjrhka jykafia,d f.a O¾u;djhla'
hï ojil ;=is; ÈjH f,dalfhka pq;fj,d uõ l=i
WmÈkj o" túg fï f,dalhg uy;a wdf,dalhla me;sr hkjd'
>kdka O ldrh mj;s k ys r e i÷ wdf,da l h fkd ,nk
f,daldka;ßl kï ksrhla ;shkjd' tn÷ f,daldka;ßl krlhg
mjd wdf,dalh we;s fjkjd' wms jf.a wh bkakjd lsh,d tA tA
wh tlsfkldj ±l.kafka t;fldg ;uhs' wdf,dalh tf,iska
my< ùu yeu nqÿjrhka jykafia,d iïnkaOfhka u tl
iudk hs' fïl O¾u;djhla'
tA jf.a ;uhs fndai;dKka jykafia kula uõ l=fia
isák úg lsisu ukqIHfhl= f.ka fyda wukqIHfhl= f.ka
úm;la fkd fjkakg i;r jrï foújre wdrlaId lrkjd'
^whfu;a: Oïu;d& tal;a O¾u;djhla'
B<Õg fndai;a wïud m%lD;sfhka u iS,jka; hs' mxp
iS,fhka hqla; flfkla' tAl;a O¾u;djhla' tA lshkafka
iudoka fjkafka ke;sj;a iS,fha msysg,d u bkakjd'
fndaêi;ajhka jykafia uõ l=fia bmÿk ojfia b|, u
fï fndai;a ud;dj úrd.S is;sú,s we;s flfkla njg m;a
fjkjd' lsisu mqreIfhl=g fkd ukd is;lska weiqre lrkak
nE' tA ;rï udkisl n,hla msysgkjd' tAl;a O¾u;djhla'
fnda i ;dKka jyka f ia uõ l= f ia bmÿkdg mia f ia
olskakg ,efnkafka m%sh ukdm foaj,a u hs' lKg m%sh ukdm
foaj,a u hs wefikafka' Èjg m%sh ukdm foa" lhg m%sh ukdm
106 fid÷re yqfol,dj

foa" is;g m%sh ukdm foaj,a ;uhs ,efnkafka' wm okakjd


iuyr wïu,dg orejd l=fia isáoa§ lEug hula j;a ,efnkafka
kE' f,dail yduqÿrejka f.a wïud fldÉpr ÿla úkao o@ thd
l=fia ms<sis| .;a;dg miafia .fï whg;a lEu ke;sj thd
msgux l<d fka' ysÕd lld Ôj;a jqk;a ysÕuka j;a fkd ,eî
hkjd fk' weúo .kak mq¿jka jqkdg miafia lsõjd —mqf;a
kqU ksid fldÉpr kï ÿla úkao o@ tA úkao ÿla fydog u we;s˜
fmd,a lÜgla §,d msg;a l<d" ysÕd ld,d Ôj;a fjhka lsh,d'
b;ska m%shukdm foaj,a u fndai;a uõjrekag ,eîu
O¾u;djhla'
fndai;a orejd l=ig wdjg miafia ujg frda. mSvd fudl=;a
u kE' ksÿlaj" ksfrda.Sj isákjd' tAl;a O¾u;djhla'
fndai;a wïug mq¿jks ;u l=fia isák orejd ±l.kak'
tAl rka m,il ;enQ ueKslla jf.a n,kak mq¿jks lsh,
lshkjd' tAl;a O¾u;djhla'
mskja ;a uyfKks" fndai;a orejd bm§ ojia 7 lska fndai;a
uj l¿ßh lrkjd' tAl;a O¾u;djhla' tfyu kï yeu fndai;a
uõ jre u l¿ßh lr,d ;=is; ÈjH f,dalfha WmÈkjd'
idudkH ldka;djka udi 9la yß 10la yß uõ l=i ;nd
b|, hs ìyslrkafka' kuq;a fndai;a ud;dj yßhg u udi 10 la
l=i ;=< fmdaIKh lr, hs ìyslrkafka' tAl;a O¾u;djhla'
B<Õg" mskaj;a uyfKks" idudkH ldka;djka orejd
ìyslrkafka ydkais fj,d fyda jdäfj,d' kuq;a fndai;a uj
fndai;a orejd ìys lrkafka isgf.k' tAl;a O¾u;djhla'
fndai;dKka jykafia uõ l=iks a ìysfjk fldg u m<uqj
foúhka úiska ms<s.kakjd' ñksiqka w;g .kafka Bg miqj hs'
tal;a O¾u;djhla'
uõ l=iska kslafuk fldgu i;rjrï foújre w;g
f.k —^w;a;ukd foaú fydays ufyailafLda' f;a mq;af;da
WmkafkdaZ;s& mskaj;a foaùka jykai" ikaf;daIhg m;a jkq
05' uyd modk iQ;%h 107

uekj' ufyaYdlH mq;a l=ufrla Wmkakd˜ lsh, foújre lshkjd'


fïl;a O¾u;djhla'
B<Õg fndai;ajre uõ l=iska b;du msßisÿj WmÈkjd"
ls¨gq ke;sj' tAl;a O¾u;djhla' WmÈk fldg u we,a j;=r hs"
WKq j;=r hs" Èh Odrd folla wyfika tkjd'
B<Õ tl ish¿u fndai;dKka jykafia,d bmÿkdg
miafia mshjr y;la jev,d fY%aIaG jpkhla lshkjd'
—w.af.da yuiañ f,daliai - fcÜfGda yuiañ f,daliai
fiÜfGda yuiañ f,daliai
- whuka;us d cd;s k;aÓodks mqkínfjdaZ;s˜
—uu f,djg w.% fjñ' uu f,dalhg fY%aIaG fjñ' uu
f,dalhg fÊHIaG fjñ' fï uf.a wka;su Wm; hs' kej;
bm§ula ke;'˜ fïl ish¿u fndai;dKka jykafia,d lshkjd'
tal;a O¾u;djhla'
B<Õg uy fndai;dKka jykafia uõ l=iska kslauqKdg
mia f ia f,da l h mq r d uyd wdf,da l hla me;s ß ,d hkjd'
f,daldka;ßlh jf.a w÷re .=ydj,g;a t<sh jefgkjd' tA
f,dalj, bkak i;ajhka tlsfkldj olskafka tod g hs'
ta l ;a O¾u;djhla ' fï ia j Ndjh is h ¿u fnda i ;dKka
jykafia,dg u tl yeáh hs'
uyfKks" úmiaiS fndai;dKka jykafia f.a mshd nkaOqu
rc;=ud' nkaOqu rc;=udg foda;g fokjd zfukak Tng mq;a
rejkla ,enqfkaZ lsh,d' B<Õg wkd.; jdlH lshk iDIsjre
f.kakqjd' Tjqka n,,d lshkjd" —mskaj;a uyrc" Tng fï
bmÈ,d bkafka ufyaYdlH mskajka; mqf;la' uyd ,dNhla'
fujeks orejka f,dalhg w;sYhska u ÿ¾,N hs' uyrc" fï
n,kak fï orej f.a uyd mqßi ,laIK' uyrc" fï orejd
meúÈ jqfkd;a wry;a iïud iïnqÿ flfkla njg m;a fjkjd'
fï n,kak fï fï orejg ;sfhkafka ^iqmam;sÜÀ; mdo&
ukdfldg msysá m;=,a' fï orejg ^wdh;mKays& Èlaú¨Ula
108 fid÷re yqfol,dj

;shkjd' fï n,kak ^§>x.=,s& È. weÕs,s' fï orejg ;shkjd


uDÿ w;amd' kj fhdjqka w;amd' fï n,kak ^cd,y;a:mdfoda&
kuHYS,s w;amd' fï n,kak ^WiaixLmdfoda& Wiaj msyá s fnd,g'
fï n,kak ^taKscxf>da& tAKs uqfjl= f.a n÷ flKavd' fï
orejg mq¿jka ysgf.k u w;afolska oKfol iam¾Y lrkak'
ryiÕla ;shkjd flñhl nydÆ mßoafoka' fï orejd rkajka
mdg hs' fï orej f.a yu b;d ishqï' ¥ú,s wefÕa msysgkafk kE'
frdau l+mj, tl tl frdauh ne.ska ;sfhkafka' fï n,kak
fï W!¾Kfrdau Od;=j ol=Kg lrleú,d' fï orejg ;sfhkafka
n%yauhg jf.a iDcq lhla' i;a;ekl msreKq uia we;s orefjla'
uyd fm!¾Ihla we;s flfkla'
fï úÈhg uyd mqßi ,laIK úia;r lrf.k .shd'
Tlafldu lsh,d lshkjd —mskaj;a rc;=uks" uyd mqreI ,laIK
;sfhk flfkl=g ;sfhkafka .;s folla muK hs' .sysf.hs
.;lrkjd kï wksjd¾fhka u pl%j¾;s rdcHh' meúÈ fjkj
kï iïud iïnqoaO rdcHh'
nkaOqu rc;=ud lsß uõjre f.kak .;a;d fï orejg
Wmia:dk lrkak' tl wïud flfkla orejg lsß fmdjkafka'
tl wïud flfkla jvdf.k bkafka' fiajlhk úiska iS;"
WIaK j§ lsh,d fiai;a ordf.k bkakjd' ish¨ fokdg u
m%shukdm orefjla jqKd' úmiaiS fndaêi;ajhka f.a y~ b;d u
ñysß hs' fldjq,a y~la n÷ b;du ñysß is;a we§ hk iajrhlska
hqla; hs'
fndai;dKka jykafia bmfok fldg u l¾u úmdlhla
,eì,d ;shkjd fhdÿkla ÿr olskak mq¿jka Èjeia [dKhla'
úmiaiS l=udrhd weis msh fy,kafka ke;sj ,iaik
.=remdg weiaj,ska n,d bkakfldg ^wksñikaf;da l=udfrda
fmlaL;SZ;s fLda NslaLfõ úmiaisiai l=udriai zúmiaiS" úmiaiSZ
;afõj iu[a[d WomdÈ& weis msh fkd fy,d n,d isák fï
l=udrhd Tfvdlal=fõ ;shdf.k isák úg Èjeia ;shkjd fka'
rdc lghq;= j,§ rc;=udg f;afrkafka ke;s Tlafldu lsh,d
05' uyd modk iQ;%h 109

fokafka fï pQá fndai;a mq;d ;u hs'


f,daal iajNdjh okafka ke;s flfkl=g fïjd woaN+;
foa fjkak mq¿jka' fï uE; Nd.fha b|,d ;shkjd —fid*shd˜
lsh,d .Ekq <ufhla reishdfõ' udi ;=fkka NdId ;=kla l:d
lrkj¨' fid*shdg tfyu mq¿jka kï iïud iïnqÿjrfhl=
.ek ljr l;d o@
úmiaiS l=udrhdg;a ud,s.d ;=kla yo,d §,d ;snK
q d' Tkak
úmiaiS l=udrhd wjqreÿ oyia .Kkla f.or bkakjd' wehs
wdhqI wjqreÿ 84000 la fka' wjqreÿ oyia .dKla .shdg miafia
úmiaiS l=udrhdj fiajlhka WoHdk l%v S djg tlal f.k hkjd'
Tkak ±lald yer ñá .yf.k" fldkao kudf.k" bì.ukska
hkjd ljqo flfkla' bKg w; ;shdf.k crdjg m;afj,d'
úmiaiS l=udrhd wykjd —wd''' fï ljqo@ fudkjd fj,d
o@˜ —fïlg ;uhs l=udrhdfKks" crdjg m;afjkjd lshkafka'˜
—wms ljqre;a crdjg m;afjkjd o@ ug;a tfyu fjkj o@˜
—Tn;a crdjg m;afjkjd' ish¨ i;ajhka u crdjg m;afjkjd'˜
l=udrhd tfyu l,amkd lr,d lshkjd —fï bmÈÉp
ksid fka crdjg m;a jqfka' fï bm§ug kskaod fõjdæ˜ wkak
n,kak mskaj;a tlaflkd f.a l,amkdj' WoHdk l%Svdjg .sfha
kE' —wms huq˜ lsh,d wdmiq yeß,d .shd'
rc;=ud wykjd fiajlhkaf.ka —fudlo jqfka wo@˜
—foajhka jykai" wo yß jefâ fka jqfka' crdjg m;a fjÉp
flfkla ±l,d uf.ka úia;r wy,d l,amkd lrkak .;a;d'
Bg miafia zcrdjg m;afjk bm§ug kskaod fõjdæZ lsh,d
yeß,d wdjd'˜
nkaOqu rÊcqrefjda lshkjd rclu ñi uyK fjkak
kï fokafka kE' tfykï l=udrhd i;=gq fjk foaj,a u
f.dvla ,nd fokak' fuhdj b;ska i;=gq lrkjd' ál ojila
hkfldg u;l ke;sfj,d wdhsu;a wjqreÿ ish .dKla rc iem
ú|,d Tkak wdfhu;a WoHdkhg .shd' Tkak ±lald frda.hg
110 fid÷re yqfol,dj

m;afj,d u< uQ;% f.dfâ bkak flfkla' wdhqI j, yeáhg


f,v fj,d wjqreÿ lS odyla bkakjd we;s o@
thd ÿlg m;afj,d bkak fldg fiajlhka f.ka wykjd
—hd¨ ßhÿrkS" fï ljqo@ fuhdg fudlo fj,d ;sfhkafka'
weia" lKa" kdi wdÈh fjkia" lg y~;a fjkia fj,d' fï
ula fj,d o@˜ —l=udrhdKks" fïl ;ud f,vfjkjd lshkafka'˜
l=udrhd wykjd —uu;a f,vfjkj o@˜ —Tõ' Tn;a f,v
fjkjd' Tng;a f,vùu blaujkak nE'˜
wdfhu;a l,amkd lr,d lsõjd —jevla kE' wdmyq yeß,d
huq' fï frda. mSvd ,nd fok crd Ô¾K nj ,nd fok fï
Wm;g kskaod fõjdæ˜ lsh,d wdmiq ud<s.hg .shd' rc;=ud
wykjd —fudlo jqfka@˜ —foajhka jykai" yß jefâ fka
jqfKa' f,fvla ±lald' frda. mSvd fjÉp tlaflfkla ±l,d
uf.ka weyqjd' uu fufyu fufyu lsõjd' zfrda. mSvd ,nd
fok Wm;g kskaod fõjdæZ lsh,d wdmiq yeß,d wdjd'˜
—kE'''' kE'''' mq;d rclï lrkak u hs ´fk' uyK fjkak
kï bvfokafka kE' wkd.; jdlH ldrhka f.a lshqï uu
fndre lrkakï' uyK fjkak kï bvfokafka kE' tA f.d,af,da
lsh,d ;shkjd fuhd nqÿ fjkjd lsh,d'˜ ;j ;j l=udrhd
i;=gq lrkak yev jev od,d ;j ldka;djka álla f.k;a
ÿkakd kgjkak' ^TÉpr fka lrkak ;sfhkafka' fnr álla
.y,d kgk tl hs'& l=udrhg wdhs ;a wu;l jqKd'
;j wjqreÿ ish .dKla .syk
s a lshkjd —hx .Dy WoHdkhg˜'
hkfldg ±lald ñksiaiq fldKafâ lvdf.k l÷¿ y,d f.k
je<ms je<ms u<ñkshla miafia hkjd'
—yd'æ fï ula fj,d o@˜ —´lg ;uhs uefrkjd lshkafka'
udj tf;kag n,kak tlal hkak'˜ tlalka .shd u< ñksh
<Õg' —fïlg fkao uefrkjd lshkafka@ ;d;a;;a uefrkj o@
{d;Skq;a uefrkjd o@ ud;a uefrkjd o@˜ —Tõ" l=udrhdfKks"
ish¨ fokdg u urKh blañ,d kE" uefrkak isoaO fjkjd'
l=udrhg;a uefrkak fjkjd'˜ wdmyq wdjd'
05' uyd modk iQ;%h 111

rÊcqrefjda wykjd —fudlo jqfka@˜ u< ñkshla ±lald'


ug tlalka hkak lsõjd' tlal .shd' wïu;a uefrkjd o@
;d;a;;a uefrkj o@ uu;a uefrkj o@ lsh, weyqjd' crdjg
m;afjk" f,v fjk" urKhg m;a fjk tl Wreu hs lSj u
bm§u ksid crdjg m;a fjk" bm§u ksid urKhg m;a fjk
Wm;g kskaod fõjdæ lsh,d wdmiq wdjd'˜ rÊcqrefjda lshkjd
tA jqKdg uyK fjkak kï fokafka kE' l,skag;a jvd .EKq
f.kak,d kgj,d fnr .y,d iskaÿ lsh,d weyeg" lKg"
kdihg" Èjg" lhg" YÍrhg we;s ;rï ldu iïm;a ,nd
ÿkakd' kegqï" .ehqï" jehqï n,,d l<lsreKd fkfjhs' Tkak
fïl;a O¾u;djhla'
Tkak wdfhu;a ál ojila u;l ke;sj b|,d wjqreÿ
odylska ú;r wdfhu;a WoHdkhg hkak msg;a jqKd' n,kak
ish¿ nqÿjrhkag tl úÈh u hs' meúÈ rejla ±lald' —hy¨j" wr
ljqo@ fldKafv;a fjkia' we÷u;a fjkia'˜ —fï ;uhs meúÈ
wh' O¾ufh yeisfrk tl ;uhs fyd|' wkqlïmdj ;uhs fyd|'
wúysxidj ;uhs fyd|' i;=ka flfrys wkqlïmdj fyd|hs' meúÈ
fj,d isák wh ;uhs tA'˜ l=udrhdf.a ys; .shd' fïl ;uhs
fyd|' O¾ufh yeisfrk tl ;uhs fyd|' wkqlïmdj ;uhs
fyd|' wúysxidj ;uhs fyd|'
l=udrhd meúÈ flkd <Õg .syska wykjd —meúoao" Tn
wehs ysi nd,d" wuq;= jia;% we|,d'˜ —tfyu ;uhs meúÈ fjkafka'˜
—wehs meúÈ jqfka@˜ —mska lsÍu fyd|hs' l=i,a lsÍu fyd|hs'
ish¿ i;=ka flfrys wkqlïmdj fyd|hs'˜ —Tn yßhg yß' idÿæ
idÿæ tal ;uhs fyd|'˜ úmiaiS l=udrhd lshkjd —hy¿jks" fï
lr;a ; h kj;a j ka k ' lr;a f ;ka neia i d' is h ¿ wdNrK
lr;af;g ±ïud' fï wdNrK;a wrf.k hkak' wr jf.a ysi
nd,d lidj;a we|,d mdrg neiaid' n,kak mqÿu Ôú; fkao@
úmiais l=udrhd flia /jq,a nd,d lid jia;% fmdrj,d
meúÈ jqkd lsh,d wdrxÑ jqk .uka wiQ ydrodyla ck;dj
tl;= jqKd' fï úmiaiS l=udrhd meúÈ jqKd kï tAl iq¿mgq
tlla fkd fjhs' fï l=udrhdg mq¿jka jqKd kï wr ;rï
112 fid÷re yqfol,dj

rdcH iïm;a w;yer od,d" flia /jq,a ndf.k" lidh jia;%


we|,d" md;%hla wrf.k mdrg nyskak tAl fyd| fohla' tA wiQ
ydrody u meúÈ njg m;a jqKd'
fndai;dKka jykafia l,amkd l<d" ud ±ka tlg b£u
fyd| kE' msßig lsõjd —mskaj;=ks" Tn fï mdfrka hkak' uu
fï mdfrka hkakï˜ lsh,d' Tkak fndai;dKka jykafia ;ks
fj,d mf,d,a rela fijkla hgg .shd' ál ojila ÿIalr l%shd
l<d' ÿIalr l%shd l< ld, mßÉfþohla i|yka fj,d kE' nK
Ndjkd lr,d" O¾ufha yeisß,d" kqjKska úui,d wdkdmdki;sh
jvkak mgka .;a;d' m<fjks OHdkh" fojk OHdkh" ;=kajk
OHdkh" y;rfjks OHdkh" mqífí ksjdidkqiai;s [dKh"
pq;+md; [dKh" wdijlaLh [dKh ,nd .;a;d'
—^lsÉPx j;dhx f,daflda wdmkafkda& fï f,dal i;ajhd
tAldka;fhka u ÿlg meñKs, hs isákafka' ^cdh;s p Ôh;s p
óh;s p pj;s p WmamÊc;s p& WmÈkjd" Èrkjd" ñhhkjd"
pq;fjkjd" wdhsu;a WmÈkjd' fï ÿflka ksoyia ùula kï"
fï crd urK we;s lrk ÿflka ksoyia ùula kï ljod we;s
lr.kak o@˜ lsh,d fhdaksfida ukisldrfha fhfokak .;a;d'
kqjKska úuikak .;a;d'
—^lsïys kq fLda i;s crdurKx fyda;s& fï crd urK we;s
jkafka l=ula we;s l,ays o@ ^lsïmÉphd crdurKka;s@& crd
urK we;sjkafka l=ula m%;Hfhka o@˜ lshd úuioaÈ" fhdakf
s ida
ukisldrfha fhfooaÈ —^cd;shd fLda i;s crdurKx fyda;s&
bm§u ksid u hs crd urK we;s fjkafka' ^cd;s mÉphd
crdurKZka;s& bm§fï m%;Hfhka u hs crd urK we;sjkafka˜
lsh,d lsh,d wjfndaO jqKd'
Bg miafia fndai;dKka jykafia kqjKska úuikak
mgka .;a;d' —l=ula we;s l,ays o bm§u ;sfnkafka@˜ úuioaÈ
wjfndaO jqkd' ^úmiaisiai fndaêi;a;iai fhdaksfidaukisldrd&
kqjKska fufkys lroaÈ ^wyq m[a[dh wNsiufhda& m%{dfjka
wjfndaOh isÿúh' —^Nj fLda i;s cd;s& Njh we;s l,ays bm§u
05' uyd modk iQ;%h 113

fõ' ^Nj mÉphd cd;s&˜ ±ka fyd¢ka u;l ;shd.kak bm§u


l=ula m%;Hfhka o lsh,d' Njh ksid u hs bm§u'
wmg Nj lShla ;sfhkj o@ ;=k hs' ldu Njh fya;=
lrf.k ldu f,dalfha WmÈkjd' rEm Njh fya;= lrf.k
rEm f,dalfha WmÈkjd' wrEm Njh fya;= lrf.k wrEm
f,dalfha WmÈkjd' úmiaiS nqÿrcdKka jykafia wdfhu;a
kqjKska úuikak mgka .;a;d'
—l=ula we;s l,ays o crd urK we;s fjkafka@˜ kqjKska
úuioaÈ wjfndaO jqKd —^Wmdodk mÉphd Nfjda& ne§u we;s
l,ays Njh we;s fõ' ne|Su we;s l,ays Njh ^úmdl msKsi l¾u
ilia ùu& fõ'˜ y;r wdldrhlg nef|kjd'
01' ldu Wmdodk
02' ÈÜÀ Wmdodk
03' iS,ín; Wmdodk
04' w;a;jdo Wmdodk
fukak fï Wmdodk y;r ksihs Njh we;sfjkafk'
wdfhu;a kqjKska úuiqjd —l=ula we;s l,ays o ne£u we;s
fjkafka@˜ wjfndaO jqKd' —;Kaydj we;s l,ays ne£u we;s fõ'
;Kaydj fya;= fldgf.khs ne§u we;s fjkafka'˜
rEm ;Kayd" Yío ;Kayd" .kaO ;Kayd" ri ;Kayd"
fMdÜGín ;Kayd" Oïu ;Kayd lshk ;Kaydjka fya;=
lrf.khs Wmdodk ilia fjkafka' kqjKska úuiqjd —l=ula
m%;Hfhka o fï ;Kaydj we;sfjkafka@˜ Tkak m%{dfjka
wjfndaO jqKd —fõokdj ksihs ;Kaydj we;s fjkafka' ^fõokd
mÉphd ;Kayd& fõokd m%;Hfhka u hs ;Kaydj yg.kafka˜
lsh,'
wdfh;a úuiqjd" —l=ula we;s l,ays o" l=ula m%;Hfhka o
ú£ï we;s fjkafka@˜ —iam¾Yfha m%;Hfhka ú§ï yg.kakjd'˜
kej; úuif.k .shd" —iam¾Yh l=ula m%;Hfhka o
114 fid÷re yqfol,dj

yg.kafka@˜ —iam¾Yh yg.kafk wdh;k yh ksihs'˜ wei"


lK" kdih" Èj" lh" uki hk yh ksihs'
Bg miafia úuif.k .shd" —wdh;k yg.kafka l=ula
we;s l,ays o@˜ úmiaiS fndai;dKka jykafiag wjfndaO jqKd
—wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" uki we;sjkafka kdurEm
m%;Hfhka˜ lsh,d'
—kdurEm we;s jkafka l=ula m%;Hfhka o@˜ —ú[a[dKh
we;s l,ays kdu rEm we;s fõ' ú[a[dK m%;Hfhka kdu rEm
yg .kS'˜ úmiaiS fndai;dKka jykafiag fufyu;a wjfndaO
jqKd' —ú[a[dKh l=ula we;s l,ays o@ ^kdurEfma fLda i;s
ú[a[dKx fyda;s& kdurEm we;s l,ays ú[a[dKh fõ'˜
máÉpiuqmamdoh úuik l,ays ^kdurEfma fLda i;s
ú[a[dKx fyda;s' kdurEm mÉphd ú[a[dKka;s' ú[a[dK
mÉphd kdurEmx' mÉpqod j;a;ka;s fLda box ú[a[dKx& fï
ú[a[dKh wdmiq lrleù mj;soa § ^kdurEmxNd kdmrx .ÉP;s&
kdurEmfhka msg fkd hhs'
i;r uyd O;=ka f.ka yg.;a rEm" fõokd" ix{d"
fÉ;kd" Miai" ukisldr lshk fï kdurEm j,ska neyerg
ú[a[dKh hkafka kE' ;ks ú[a[dKhla ljodj;a kE'
^t;a;dj;d cdfh: jd Ôfha: jd pfõ: jd WmmÊfÊ: jd&
fumuKlska WmÈkafka o fõ" Èrkafka o fõ" pq;jkafka o
fõ" h<s bm§u o fõ'
^hÈox& tA lshkafka kdu rEm m%;Hfhka ú[a[dKh fõ'
ú[a[dK m%;Hfhka kdu rEm fõ' kdu rEm m%;Hfhka
i<dh;k fõ' i<dh;k m%;Hfhka iam¾Yh fõ' iam¾Yh
m%;Hfhka fõokdj fõ' fõokdj m%;Hfhka ;Kaydj fõ
^we,Su&' we,Su m%;Hfhka Wmdodk fõ ^ne£u&' Wmdodk
m%;Hfhka Njh fõ ^úmdl msKsi l¾u ilia ùu&' Nj
m%;Hfhka cd;sh fõ ^bm§u&' cd;s m%;Hfhka bmÈÉp fya;f= jka
crd" jHdê" urK" fYdal mßfoaj" ÿlaL fodaukiaihka we;s fõ'
05' uyd modk iQ;%h 115

t;fldg úmiaiS nqÿrcdKka jykafiag" —^iuqofhda


iuqofhdaZ;s NslL
a fõ& fuh hs mskj
a ;a uyfKks" ÿfla yg .ekSu'
Wkajykafiag;a ^mqífí wkkqiaiqf;aiq Oïfïiq& fmr fkd
weiq úrE O¾uhla .ek ^plaLqx WomdÈ [dKx WomdÈ m[a[d
WomdÈ úÊcd WomdÈ wdf,daflda WomdÈ& oyï wei my< jqKd"
[dKh my< jqKd" m%{dj my< jqKd' úoHdj my< jqKd'
wdf,dalh my< jqKd'
fï crd urK ÿla fodïkia ke;sfjkafka l=ula ke;s
ùfuka o@ úuif.k .shd u Wkajykafiag wjfndaO jqKd
—bm§u ke;sùfuka crd urK ke;sfjkjd˜ lsh,d' bm§u
ke;s l,ays crd urK ke;' bm§u ksreoaO ùfuka crd urK
ksreoaO fõ' bm§u ke;sjkafka l=ula ke;sùfuka o@
Njh ke;s l,ays bm§u ke;' Njh ksreoaO ùfuka bm§u
ksreoaO fõ' wei" lK" kdih" Èj" YÍrh" ys; uu lsh,d
ys;df.k bkafka bm§u ke;s l,ays fudlo fjkafka@ Nh
fjkjd zux bmfokafka ke;sjZ hdú lsh,d' crd urK ke;s
fj,d ux ke;sfjkjd lsh,d ksjk lshk jpfkg;a wlue;s
wh bkakjd' fya;=M, oyu úuikafka ke;s ksid wjfndaOhla
tkafka ke;slu hs'
—Njh ke;sfjkafka l=ula ke;s ùfuka o@ l=ula ksreoaO
ùfuka o@˜ —Wmdodk ke;s l,ays Njh ke;' Wmdodk ksreoaO
ùfuka Njh ksreoaO fõ'˜ wdfhu;a kqjKska úuikjd' —l=ula
ke;s l,ays o Wmdodk ke;sfjkafka@ l=ula ksreoaO ùfuka o
Wmdodk ksreoaO fjkafka@˜
Tkak ±ka .egh ,sys ,sysS hkjd' wisßu;a m%{dj lshkafka
fïlg hs' fï wdldrfhka O¾u újrKhla uu kï fï f,dafla
lsisu .%ka:hlska n,dfmdfrd;a;= fjkafk;a kE' úmiaiS
fndai;dKkag wjfndaO jqKd" —;Kaydj ke;s l,ays Wmdodk
ke;' ;Kaydj ksreoaO ùfuka Wmdodk ksreoaO fõ˜ lsh,d'
wdfhu;a úuif.k .shd —l=ula ksreoaO ùfuka o ;Kaydj
ksreoaO fjkafka@˜ —fõokdj ke;s l,ays ;Kaydj ke;' fõokdj
116 fid÷re yqfol,dj

ksreoaO ùfuka ;Kaydj ksreoaO fõ'˜


wdfhu;a úuif.k .shd —l=ula ksreoaO ùfuka o fõokdj
ksreoaO fjkafka'˜ —iam¾Yh ke;s l,ays fõokdj ke;' iam¾Yh
ksreoaO ùfuka fõokdj ksreoaO fõ'˜
B<Õg —l=ula ksreoaO ùfuka o iam¾Yh ksreoaO jkafka@˜
—wdh;k ke;s l,ays iam¾Yh ke;' wdh;k ke;s ùfuka iam¾Yh
ksreoaO fõ'˜
—wdh;k ksreoaO jkafka l=ula ksreoaO ùfuka o@ kdu
rEm ke;s l,ays wdh;k ke;' kdu rEm ksreoaO ùfuka wdh;k
ksreoaO fõ'˜
—l= u la ke;s ùfuka o kdu rEm ke;s f jka f ka @ ˜
—ú[a[dKh ke;s ùfuka kdu rEm ke;s fõ' ú[a[dKh
ksreoaO ùfuka kdu rEm ksreoaO fõ'˜
—^ksfrdafOda" ksfrdafOda& ÿfla ke;sùu" ÿfla ke;sùu'
^mqífí wkkqiaiqf;aiq Oïfïiq& fkd weiq úrE O¾uhka ys
^plaLqx WomdÈ& oyï wei my< jqKd' ^[dKx WomdÈ& [dKh
my< jqKd' ^m[a[d WomdÈ& m%{dj my< jqKd' ^úÊcd WomdÈ&
úoHdj my< jqKd'˜
úmiaiS nqÿrcdKka jykafia Tkak ±ka ud¾.hg meñKqkd'
iïud ÈÜÀh we;s jk l%uh;a" máÉpiuqmamdoh we;sjk
wdldrh;a" ke;sjk wdldrh;a kqjKska úuikak mgka .;a;d'
—fuh hs rEmh' fuh hs fõokdj" fuh hs i[a[dj"
fuh hs ixialdr" fuh hs ú[a[dKh' rEmh yg.kafka fufyu
hs' fõokd" ix{d" ixLdr" ú[a[dK yg.kafka Nj meje;aug
nj˜ kqjKska úuif.k hoa§ mxp WmdodkialkaOh uq,l a rf.k
Njh ilia jk wdldrh;a" tA ms<sn|j ;DIaKdj ksreoaO ùfuka
Njh ksreoaO jk wdldrh;a kqjKska úuif.k hoa§ fkdfnda
l,lska Wkajykafia ish¨ wdY%jhka m%ydKh lr,d iïud
iïnqoaO;ajhg m;ajqk fial'
05' uyd modk iQ;%h 117

Wkajykafiag ys;=kd O¾uh foaYKd lrkak ´k lsh,d'


ud úiska fï O¾uh .dïNSr jQ" ±lSug ÿIalr wjfndaO lsÍug
ÿIalr ^wê.f;da fLda uHdhx Oïfuda .ïNSfrda ÿoaofida
ÿrkqfndafOda ikaf;da mKSf;da w;laldjpfrda ksmqfKda& m%K;
S "
;¾lhg f.da p r fkd jk" ks m q K " ^mKa ä ;fõokS f hda &
kqjKe;a;ka úiska olskakd jQ fï O¾uh wjfndaO jqKd' kuq;a
fï f,dalhd ^wd,hdrdudh fLda mk mcdh wd,hr;dh wd,h
iïuqÈ;dh& ;DIaKdfjka we,S ;DIaKdj imsreKq fï f,dalhdg
^bomamÉph;dmáÉpiuqmamdfoda& fya;= iys; máÉpiuqmamdoh
wjfndaO lsÍu ÿIalr fohla'
B<Õg fï ish¿ ixialdr ixis|j,d" ;DIaKdj m%ydKh
lr,d" úrd.hg ksfrdaOhg m;afjk ksjk wjfndaO lsÍu fï
f,dal i;ajhdg ÿIalr fohla' ug fjfyila muK hs' ud
fjfyig m;a fjkjd lsh,d l,amkd l<d'
—^lsÉfþk fï wê.;x& ux fnfydu fjfyi fj,d fï
O¾uh wjfndaO lf<a' ^y,xZodñ mldis;=x& tA ksid ±ka fïl
m% l dY lr,d jevla kE' ^rd.foda i mf¾f;a y s & rd.fhka
oafõIfhka weUß,d .sh ck;dj ^kdhx Oïfuda iqiïnqfOda&
fï O¾uh kï wjfndaO lrkafk kE' ^máfida;.dñx ksmqKx
.ïNSrx ÿoaoix wKqx& úreoaO me;a;g .uka lrk ishï
q jq O¾uh
^rd.r;a;d k olaÅka;s ;fudlaLkafèk wdjq;dZ;s& rd.fhka
r;afj,d wúoHd wÿfrka jeis,d ;sfhoaÈ fldfyduo olskafka"
fldfyduo wjfndaO lrkafka˜ lsh,d ys;K = d' ish¨u nqÿjrhka
jykafia,d ta úÈh hs'
wkak t;fldg uyd n%yauhd l,amkd lrkjd —^kiai;s
j; fNda f,daflda& wfka'''' fï f,dalh keis,d hkjd' ^úkiai;s
j; fNda f,daflda& wfka'''' fï f,dalh jekis,d hkjd' úmiaiS
nqÿrcdKka jykafiag oyï foiSug ys; fokafka kE'˜ iyïm;S
n%yauhd n%yau f,daflka w;=reoyka fj,d úmiaiS nqÿrcdKka
jykafia bÈßfha oK.y,d je|f.k lshd ysáhd' —^foafia;=
Nkaf;a N.jd Oïux& iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" O¾uh foaYkd
lrk fialajdæ˜ wkak tA b,a,Su l<d' ±lalo@ b,a,Sulska ;uhs
118 fid÷re yqfol,dj

WmÈkafk;a' b,a,Sulska ;uhs iïnqoaO;ajh ,nkafk;a'


b,a,Sulska ;uhs O¾uh foaYKd lrkafk;a' b,a,Sulska ;uhs
msßksjka mdkafk;a'
wms Y%djlhka yeáhg fï nqÿjrhka jykafia,d .ek
úfYaI;ajh ±k.kak ´fk' w÷kf.k ;sfhkak ´fk' ke;akï
Y%oaOdj fkd fjhs t;k ielh" jdo újdo lrk ;ekaj,
Y%oaOdj ms<s.kafka kE' Y%oaOdjg meñfKkjd h lshk tl
f,ais jevla fkd fjhs' nqoaêh lshk tl wms uykaisfhka we;s
lr.kak ´k tlla' Y%oaOdj we;s lr.ekSu yßu wudre hs'
—^foafia;= Nkaf;a N.jd Oïux" foafia;= iq.f;da Oïux&
iq.;hka jykai" O¾uh foaYKd lrk fialajdæ Nd.Hj;=ka
jykai" ^ika;s i;a;d wmamrclaLcd;sld& w,am rcial i;ajfhda
bkakjd' ^wiaijkf;da Oïuiai mßydhka;s& O¾uh wykak
ke;s jqfkd;a msßys,d hkjd' ^Núiaika;s Oïuiai w[a[;dfrda&
O¾uh wykak ,enqfkd;a wjfndaO lr.kakjd'˜
fïlg fyd|u idlaIsh wms' wmg fï fufyu yïn
jqfka ke;akï wm msßys,d hkj o" keoao@ msßfykjd' wkak
±lal o@ wms fï O¾uh áflka ál oYfuka oYfï yß wjfndaO
lrkafka keoao@ fï O¾uh ,enqK ksid wm ÈhqKq fjkjd'
,enqfka ke;akï ÈhqKqjla kE' msßfykjd'
uyd n%yu
a hdg lshkjd" —ux ys;j
= d ´l' kuq;a fï f,dalh
wdYdfjka we,s,d isáoaÈ máÉpiuqmamdoh wjfndaO lrkafka
fldfydu o@˜ uyd n%yauhd fofjks j;djg;a wdrdOkd l<d'
—iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" O¾uh foaYkd lrk fialajdæ˜
wdrdOkdj ms<s.;a;d' fï f,dafl Èyd ne¨jd' flf,ia wvq
wh" ±uqKq b÷rka we;s wh" ±uqKq b÷rka ke;s wh" myiqfjka
lsh,d fokak mq¿jka wh" myiqfjka lsh,d fokak neß wh"
mrf,dj nh olsk wh" mrf,dj nh fkd olsk wh bkakjd'
Wkajykafia fï f,dalh ±lafla fudlla jf.a o@ fk¿ï
fmdl=Kla jf.a' n,kak fï wjfndaOh' ish¿ nqÿjrhka
jykafia,d f.a Wmud;a iudk hs' fldÉpr ,iaik Wmudjla
05' uyd modk iQ;%h 119

o@ tA fk¿ï fmdl=fKa ;sfhkjd wo msfmk fk¿ï' Ndf.g


fudarmq fk¿ï' j;=r wiafia ;shkjd pQá fk¿ï fmdfydÜgq'
±ïu msfmkafka ke;s fk¿ï' wkak ta jf.a ±lald'
t;fldg nqÿrcdKka jykafiag .d:djla m%ldY l<d'
uyd n%yauhd je|f.k b,a,d isáhd" —m¾j; uqÿfka isák
flfkla ckhd Èyd n,kjd jf.a" O¾ufhka ks¾ñ; m%didohg
ke.S yd;ami n,kq uekú' kqjKe;s fYdalfhka tf;r fjÉp
uqksodfKks" bmfoñka uefrñka hk frda.fhka fmf,kakd
jQ fYdalhg meñK isák ck;dj foi n,kq uekú' uyd
ùrhka jykai" udr úð;fhka ch .;a uqkos dfKks" fï i;ajhka
tf;r lrk .e,alrejdfKks" Kh ke;s uqk÷ s ks" fï f,dalfha
yeisfrkq uekú' iajdókS" Nd.Hj;=ka jykai" O¾uh foaYkd
lrk fialajdæ wjfndaO lrk wh we;sfjkjd u hs'˜ Tkak
Nd.Hj;=ka jykafia .d:djla m%ldY l<d'
—^wmdre;d f;aix wu;iai oajdrd - fha fida;jkaf;da
muq[apka;= ioaOx& ijka hq. we;a;jqka Y%oaOdj ksoyia lr;ajdæ
Tjqka ish¿ fokdg u wudfodr újr lrk ,§' uyd n%yauh" uu
O¾uh foaYkd fkd lf<a fjfyi fjhs lsh,d ys;df.k' ±ka
uu foaYkd lrkjd'˜
B<Õg l,amkd lrkjd ldg o ux m<uq fldg O¾uh
foaYKd lrkafka@ ljqo m<uqfjka jy jyd wjfndaO lrkafka@
Tkak Bgmiafia nqÿrcdKka jykafiag ys;=kd LKav lshk rc
l=udrhg hs" ;siai lshk mqfrdays; l=udrhg hs fï fokaakg
foaYkd lrkak' l,amkd lr,d mf,d,a fnda /flka w;=reoyka
fj,d nkaÿu;S k.rfha fÄud lshk ñ.odhg jevu lr,d
Whkam,a,g lshkjd —lKAG" ;siai lshk l=udrjre fokakg
tkak lshkak' úmiaiS nqÿjrcdKka jykafia f,dafla my<
fj,d lsh,d'˜
nqÿrcdKka jykafia,dg úfYAI foaYKdjla ;shkjd' talg
lshkafka iduqlalxisl foaYkdj' iduqlalxisl foaYkdj
lshkafka p;=rd¾Hh i;Hh u b,lal lrf.k lrk foaYkdjg'
mgka .kafka odk l;d" iS, l;d" ^ldudkx wd§kjx& lduhka
f.a wd§kj" ^´ldrx ixlsf,aix& flf<iqka f.ka ls,sáùu"
^fklaLïfï wdksixid& ffkIal%uHfha wdksixi lshdf.k
hkfldg Tkak fï f.d,a,ka f.a is;a tlÕ fjkjd' kSjrK
O¾uhka f.ka ÿrefjkjd' wkak t;fldg ÿlaL" iuqoh" ksfrdaO"
ud¾. lshk p;=rd¾h i;Hh lsh,d fokjd'
t;fldg nqÿrcdKka jykafi O¾u foaYkd lsÍfuka u
hs Y%jKh lrk flkd f.a is; msßisÿ lrkafka' fï fudk
m%d;syd¾hh o@ wkqYdikd m%d;syd¾hh' tAl whs;s wkq;a;frda
mqßioïu idrÒ .=Khg' wyf.k bkak fldg lshdf.k
hkfldg kSjrK hgm;a fj,d tAld.%;djfhka hqla; jqkdg
miafia p;=rd¾h i;H foaYkd lrkjd' Tkak wjfndaO l<d'
OïuplaLqj we;s lr.;a;d' Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia
<Õ tA fokakd meúÈ jqkd' w.% Y%djl jqfKa tA fokakhs'
Bg miafia 84"000 la ck;dj nqÿrcdKka jykafia
fidhdf.k meúÈ fj,d O¾uh wjfndaO l<d' Tkak ix>
iNdj tla ,laI yegodyla yeÿk yeá' wfma nqÿrcdKka
jykafiag lSh o ysáfha@ yegkuhs' ±ka úmiaiS nqÿrcdKka
jykafia ta iÕ msßi weu;=jd'
—^pr: NslaLfõ" pdßlx& mskaj;a uyfKks" pdßldfõ
jäka k ' ^nyq c k ys ; dh& fndfyda whg ys ; ms K s i
^f,daldkqlïmdh& f,dalhdg wkqlïmdfjka ^w;a:dh ys;dh&
w¾:h msKsi ^iqLdh foajukqiaidkx& foúñksiqkag ys; iqj
msKsi ^ud tAflak oafõ w.ñ;a:& tlmdrlska fokula fkd
hkak'˜
^±ka Tkak wfma rfÜ fï ál kï lshkjd' b;=re ál
kï lshkafka keye'& —^foafia: NslaLfõ" Oïud& mskaj;a
uyfKks" O¾uh foaYKd lrkak' ^wdÈ l,HdKx uÊfCè
l,HdKx mßfhdaidk l,HdKx& mgka .ekSu ;a iqkaor" ueo
;a iqkaor" ksudj ;a iqkaor ^id;a:x iínHxckx& w¾: iys; jQ"
meyeÈ,s jpk j,ska" ^flaj, mßmqKaKx& uq¿uKska u msßmqka
05' uyd modk iQ;%h

jQ" ^mßiqoaOx n%yaupßhx& mdßY=oaO jq ksjka u." ^mldfia;s&


lshkak'˜ wkak ±lalo lshkak ´k foa'
^ika;s ika;d wmamrclaLcd;sld& flf,ia wvq i;ajfhda
isákjd' ^wiaijK;d Oïuiai mßydhka;s& fï O¾uh wykak
fkd ,enq f kd;a ms ß ys , d hkjd' ^Núia i ka ; s Oïuia i
w[a[d;dfrdaZ;s& O¾udjfndaO lrk msßi bkakjd'
yh wjq r eoa f oka wjq r eoa o g tl;= f jka k ls h kjd
m%;sfudalaIh foaYkd lrkak' weye, Whkl" weye, .ia j,
u,a úisß,d .shd jf.a ry;ka jykafia,d tod oUÈõ ;,h mqrd
u isidrd jeähd' fï b;sydifha fufyu foaj,a fj,d isoaO
;shkjd' nqÿrcdKka jykafia m%d;sfudalaIh foaYKd l<d'
—^Lka;S mrux ;fmda ;s;l
s L
a d& bjiSu ;u hs W;=ïu iS,h'
^ksíndkx mrux joka;s nqoaOd& nqÿrcdKka jykafia,d lshk
fY%I
a G
a foa ksjk' ^kys mínðf;da mrEm>d;s& wkqkj a fjfyik
Y%uKhd ^iufKda fyda;s mrx úfyaGhkaf;da& meúoafola fkdfõ'
^iínmdmiai wlrKx" l=i,iai Wmiïmod" iÑ;a;
mßfhdaomkx" tA;x nqoaOdkidikx& mõ fkd lr yeÍu" l=i,a
/ialsÍu" ;u is; msßisÿ lsÍu" fï ;uhs nqoaOdkqidikh'
^wkQ m jdfoda wkQ m >df;da " md;s f udla f Äp ixjfrda "
u;a;[aû;d p N;a;iañx" m;a;xp ihkdikx" wêÑ;af;a p
wdfhdaf.da" ta;x nqoaOdkidikxZ;s& wkqkag kskaod lrkak tmd'
wkqkag mSvd lrkak tmd' iS,fha yslafukak' w¾:h oekf.k
odkh .kak' wE; jk fikiqkaj, jdih lrkak' iu:fha
fhfokak' fï ;uhs nqÿrcdKka jykafia,d f.a wkqYdikdj'˜
fï wdldrhg nqÿrcdKka jykafia,d f.a wkqYdikdjg
wkqj u lghq;= lsÍug is;g .kak' ish¿ fokdg u f;rejka
irKhsæ
idÿ æ idÿ ææ idÿæææ
122 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

06'
lïu iQ;h
%
^ixhq;a; ksldh 4 - kjmqrdK j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
wm f.a Ydia ; Dka jyka f ia jk f.!;u iïud
iïnq q ÿ rcdKka jyka f ia ms ß ks j ka m d,d wjq r eÿ fooyia
mkaishhlg;a jeähs' Wkajykafia msßksjkamdkakg l,ska
wdkkao yduqÿrejkag fï jf.a m%ldYhla l<d' —mskj a ;a wkkao"
Tng ysf;aú z;:d.;hka jykafia msßksjkamEjg miaafia wmg
±ka ms<sirKla kEZ lsh,d' tfyu ys;kak tmdæ˜ nqÿrcdKka
jykafia foaYkd fldg jod< O¾u úkh Wkajykafia f.a
wejEfuka miafi nqÿrcdKka jykafia yeáhg ms<. s kak lsõjd'
Wkajykafia f. YÍrh msßksjkamEjg Wkajykafia f.a
O¾u ldh" O¾u YÍrh ;ju;a Ôjudk hs' tfyu kï wmg
Wkajykafiaj tA O¾uldh ;=<ska olskak mq¿jks' nqÿrcdKka
jykafiaj yÿk.kak ;sfhkafka Wkajykafia foaYkd fldg
jod< O¾uh ;=<ska ú;rhs' Wkajykafiaj weia foflka n,,d
wmg y÷k.kak nE' Wkajykafia f.a Y%jlhka jqk;a weia
foflka n,,d y÷k.kak nE' t;fldg wms fï f,dafla
nqÿrcdKka jykafia ksid mqreÿ fjkjd fjk l%uhlska f,dafl
Èyd n,kak' idudkHfhka wms fï f,dafl tl tlaflkd
yÿk.kafk weia foflka n,,d' kuq;a nqÿrcdKka jykafiaj
wms yÿkd.ka f ka O¾ufhka n,,d' O¾uh ±la l du wms
Wkajykafia ±lald fjkjd'
06' lïu iQ;%h 123

nqÿrcdKka jykafia f.a ldf,a ysáhd Wkajykafiag


wiSñ; wdorhla ±lajQ Wkajykafia ±lSu msKsi u meúÈ jQ
flfkla zjlal,SZ lsh,d' tA jlal,S iajdóka jykafiag fyd|g
u wikS m jq k fj,dfõ mKs ú vhla heõjd nq ÿ rcdKka
jykafiaj neyeolskak wdihs' tA;a tkak úÈyla kE" weÕ m;
jdre kE lsh,d' nqÿrcdKka jykafia fï jlal,S iajdóka
jykafiaj n,kak jeähd' b;ska nqÿrcdKka jykafia wE;ska
jäkjd ±l,d wef|a je;sß,d ysáh jlal,S iajdóka jykafia
ke.ssákak uykais .;a;d'
nqÿrcdKka jykafia jlal,S iajdóka jykafia <Õg
jevu lr,d lsõjd —ke.sákak tmd" fï wdik ;sfhkafka˜
lsh,d jevisáhd' Bgmiafia weyqjd" —mskaj;a jlal,S" ±ka
fldfyduo Tng@˜ —wfka iajdóks" wikSmh tkak tkaku
jeäfjkjd'˜ —ys;g fudl=;a ;sfhkj o miq;eú,a,la@˜ —wfka"
iajdóks" f,dl= miq;eú,a,la ;sfhkjd" f,dl= ÿlla ;sfhkjd˜
lsõjd' —fudllao Tng ;sfhk ÿl@˜ —ug nqÿrcdKka jykafiaj
n,kak tkak úÈyla kE' nqÿrcdKka jykafiaj olskak úÈyla
kE" fï wikSmh ksid'˜
nqÿrcdKka jykafia wykjd —mskaj;a jlal,S" fudllao
fï l=Kq YÍrhla Èyd n,,d Tng ,nkak ;sfhkafka@˜
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia jlal,S iajdóka jykafiag
lshkjd ^fhda jlal,S" Oïux miai;s" fida ux miai;s& —mskaj;a
jlal,S" hï lsis flfkla O¾uh olskjd kï thd olskafka
udj'˜ ^Oïuxys jlal,S" miaikaf;da ux miaikaf;da& hï lsis
flfkla O¾uh olskjd kï th olskafka udj' udj olskjd
kï olskafka O¾uh'
tfyu kï mskja ;=k"s nqÿrcdKka jykafia msßksjkamd,d'
wmg Wkajykafiaj tod jf.a u olskka mq¿jka fjkjd' l=ulska
o@ O¾ufhka ' O¾ufhka ols k úÈyg wms g wfma Ôú;
yiqrej.kak mq¿jka jqfKd;a wmsg nqÿrcdKka jykafiaj
olskak wmyiq fjkafka kE'
124 fid÷re yqfol,dj

O¾ufhka olskak kï tAlg Wjukd lrk iqÿiqlu


;uhs th wikakd jQ O¾uhg wkQj kqjKska úuiSu' tAl
nqÿrcdKka jykafia f;dar,d ÿkafka —fhdaksfida ukisldrh˜
lsh, hs' fhdaksfida ukisldrh ke;s ;ek ;s%msglOdÍ jqk;a
O¾uh olskafka keye' lg mdvï lrhs" u;l ;nd.kshs kuq;a
O¾uh olskafka keye' O¾uh olskak kï kqjKska úuikak
´k' kqjKska úuiSu lsh,d lshkafka mqÿudldr fohla'
ojila mdhk ld,hl nqÿrcdKka jykafia iQlrL;
lshk .,a f,fka jevisáhd' ießhq;a iajdóka jykafia
t;fldg ry;a fj,d kE' nqÿrcdKka jykafiag mjka i,
i,d ysáhd' tl ojil fï fj,dfõ fï .,a f,kg wuq;af;la
f.dv jqKd' thd ;uhs §>kL' thd ;dmifhla' nqÿrcdKka
jykafia f.ka thd m%Yk
a lsyms hla weyqjd' nqÿrcdKka jykafia
thdg ú£u .ek foaYkdjla l<d' ú£u lsh,d lshkafka wmg
weyeg" lKg" kdihg" Èjg" lhg" ukig wruqKq iïnkaO
jqkyu iem" ÿla" WfmalaId ú£u we;s fjkjd' ±ka fïl .ek
wr §>kLg foaYkdjla lrf.k .shd'
t;fldg fï foaYkdjg ijka §f.k ysáhd wr §>kL
jf.a u ießhq;a iajdóka jykafia' t;fldg ießhq;a iajdóka
jykafia ijka ȧ ysáfha mjka i, i,d' foaYkdj wjika
fjkfldg §>kL fida;dmkak jQKd' t;fldg nqÿrcdKka
jykafia tA foaYkdj foaYkd lf<a §>kLg' tAl wyf.k
ysgmq ießhq;a yduqÿrefjda uy ry;ka jykafia kula njg m;a
jqKd' fudlla o fï wdYap¾hh@ —kqjKska úuiSu'˜
ta kqjKska úuiSu lshk l=i,;djh wm ;=< ÈhqKq fjÉp
ojig ta l=i,;djh ÈhqKq jqKdg miafia nqÿrcdKka jykafia
f.a O¾uh wms ijka fokjd kï tA ijka §mq O¾uh wfma ysf;a
kslï u u;lhla yeáhg mj;skafka keye' tAl wjfndaOhg
jqjukd lrk ldrKhla yeáhg wfma Ôú;h ;=< l%shd;aul
fjkjd' idudkHfhka O¾uh weyqjg miafia tA wyk O¾uh
u;lh yeáhg ú;rla ;sfhkjd' fhdaksfida ukisldrh ke;s
tlaflfklag u;lfha ;sfhkjd' u;la lr,d lshdú .srfjla
06' lïu iQ;%h 125

jf.a' kuq;a thd f.a Ôúf;a we;=f<a tA O¾uh l%h


s d;aul fjkafka
tA u;l ;shd.;a;= nqoO
a jpkh kqjKska fufkys lrk flfkla
jqKdyu ú;rhs'
t;fldg mskaj;=ks" fï iqÿiqlu iïmQ¾Kfhka u ;uka
f.a olaI;djh u; ;sfhk tlla' t;fldg nqÿrcdKka jykafia
f.a ldf, meúÈ fjÉp ish¨ fokd ry;a jqKd o@ kE' ;si
s rKhg
wdmq ish¨ fokd ud¾.M, ,enqjd o@ kE' wr kqjKska úuiSfï
olaI;djh ;shk wh ú;rhs O¾uh wjfndaO lf<a'
t;fldg mskaj;=ks" wm ;=< kqjKska úuiSfï olaIlu
;sfhkjo" keoao lshk tl .ek wms biair fj,d u ;SrKhlg
tkak ´k kE' wms lrkak ´k kqjKska úuikak mgka .kak
tl' t;fldg wmg wfma olaI;djh wjfndaO lsÍfï yelshdj
u;=fj,d tkak mgka .kakjd' wms kqjKska úuikafka ke;=j
ysáfhd;a ljodj;a u;= fj,d tkafka kE' fï ksid nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh weiqjg miafia ukqIH Ôú;fha iïmQ¾K
ÈhqKqjla ,nkafka kqjKska úuiSu ;=<hs'
b;ska fï ksid wmg fï ñksia f,dafla Wm;la tlal
;uhs wms fï jdikdj wrf.k tkafka' b;ska fï jdikdj
ia:djr lr.kak ´k" wdfhu;a jefgkak fkd §' fudlo nqoaO
foaYkdfõ i|yka fjkjd ukqIHhka lSm úÈylg fno,d'
±ka nqÿrcdKka jykafia .:djlska fmkaj,d fokjd wfma
brKu .ek' fï fj,dfõ" wms Tlafldu fu;k bkafka ñksikq a
yeáhg' kuq;a wms urKhg m;aùu;a iuÕ u fïl iïmQ¾Kfhka
fjkia fjkjd'
Wkajykafia foaYkd lrkjd —^.ínfïf;a WmamÊ®;s&
iuyre .syk
s a wdhu;a uõ l=il bmfokjd' ^ksrhx mdmlïñfkda&
mõ lrmq wh .syska ksrfha bmfokjd' ^i.a.x iq.a.;sx& mska
lrmq wh iq.;sfha WmÈkjd' ^mßksínka;s wkdijd& flf,ia
ke;s wh msßksjka mdkjd'˜
t;fldg fï y;rg ukqIHhka uereKg miafia fnÈ,d
hkjd' t;fldg ta wfma brKu ilia fjk úÈy wms fï
126 fid÷re yqfol,dj

Ôú;fha § fyd|g yiqrjd.kak mq¿jka' wdrlaIdjla we;s


ms<sfj,g yiqrej.kak mq¿jka ÿ¾,N l=i,;djhla ;uhs
kqjKska úuiSu lshkafka' kqjKska úuikak neß jqfKd;a
thdg n,mdkafka ixidr mqreoao ú;rhs' iuyr úg ixidr
mqreoaola yeáhg ;sfhkjd lshuq" mjg keUqre fjÉp Ôú;hla'
kqjKska úuiqfõ ke;akï" thdg tA mj wdfh;a u;=fjkjd
lshk tl iq¿ fohla'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lr,d ;sfhkjd iuyre
j;=rg jefgkjd' jegqfkd;a jegqkd u hs' Wv tkafka keye'
tA ;uhs mdm ñ;%hd f.a weiqfrka iuyr wh mdmhg keUqre
fjkjd' mdmhg keUqre jqKdg miafia thd mj ;=< u lsñfokjd'
wdfh thdg tA mfjka f.dvtkak mq¿jkalula kE' fudlo
fya;=j wr mdm ñ;%hd f.a weiqfrka w;afjÉp úkdYh' tA ksid
thd mj ;=< u lsñfokjd' thd wl=i,hg u nr fjkjd'
l=i,h lrd hkafka keye' tfyu ñksiaiq f,dafl bkakjd'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d iuyre bkakjd
j;=frka Wvg tkjd' j;=frka Wvg weú,a,d wfhu;a .sf,kjd'
tA lsõfõ iuyre bkakjd l,HdK ñ;%hka f.a weiqr ;shklï
ú;rla is,a rlskak fm<fUkjd' O¾uh wykak fm<fUkjd'
nK fmd;a lshjkak fm<fUkjd' yenehs fm<UqKdg fuhdg
fï .ek wjfndaOhla kE' fmdä fohla isÿfjÉp .uka wr
iïmQ¾K hym;a jevms<sfj, u w;ayßkjd' w;ayer,d wdfh
mrK f.dvg jefgkjd' wdfh wl=i,hg jefgkjd' l=i,a
Wmojd .kafka kE' tA l=i,a msßfykjd' nqÿrcdKka jykafia
jod<d tfyu mqo.a ,fhd;a f,dafl bkakjd' j;=frka tl mdrla
Wvg tkjd' wfhu;a j;=fr .sf,kjd' tfyu wh;a bkakjd'
iuyr mqo. a ,fhda bkakjd f,dafl" j;=frka Wvg tkjd'
.sf,kafk kE' jg msg n,kafk kE' Tfya bkakjd' tA jf.a
;uhs iuyre bkakjd Tkak O¾uh wykjd' is,a iudoka fjkjd'
Ndjkd lrkjd' úfYaI ÈhqKqjla kE¦ msßySul=;a kE¦ f,dl=
ÈhqKqjl=;a kE' j;=frka Wvg weú,a,d Tfya bkak tlaflkd'
tfyu wh;a bkakjd lsõjd ñksiaiq w;f¾'
06' lïu iQ;%h 127

;j iuyr flfkla bkakjd j;=frka Wvg tkjd'


weú,a,d thd jgmsg n,kjd' thd ;uhs fida;dmkak flkd'
j;=frka Wvg weú,a,d jgmsg n,kfldg tA jgmsg n,k
tlaflkdg ;uhs mßirh yßhg fmakfa k' thdg ;uhs f.dvìu
;sfhk ÈYdj fmakafk' thdg ;uhs tA ÈYdjg hkak mq¿jka
fjkafk' f.dvìu fmak tlaflkd jgmsg n,oaÈ f.dvìu
fmakjd'
t;fldg fï f,dafla hï lsis flfkla fidajdka fj,d
kï thd okakj f.dvìu fmak ksid' f.dvìu ;sfhkafka
fldfyao@ thd okakjd t;fldg hkak ´k fldhs me;af;ka
o thd ÈYdj w÷kkjd' jgmsg n,k ksid' ta jf.a lshkjd
fida;dmkak wh'
nqÿrcdKka jykafia fmkajkjd ;j flfkla bkakjd
j;=frka Wvg weú,a,d jgmsg n,,d f.dvìu ±l,d f.dvìu
ÈYdjg mSkkak mgka .;a;= flkd' thd ;uhs ilod.dó
tlaflkd' thd f.dvìu ÈYdjg mSkk tlaflkd' t;fldg
f,dafla hï flfkla ilod.dó kï thd ksjk lrd .uka
lrk tlaflfkla'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ;j flfkla
bkakjd j;=frka f.dvg tkjd' jgmsg n,kjd' ¥m; ±lald'
¥m; fï wij,a ;ek ;sfhkafka lsh,d mSkkak mgka .;a;d'
¥m;g <x jqKd' thd ;uhs wkd.dó tlaflkd' wkd.dó kï
hfula" ta ish¨ fokd u ksjk iómfha bkafka'
nqÿrcdKka jykafia ;j flfkla .ek lshkjd j;=frka
Wvg tkjd¦ jgmsg n,kjd¦ ÈYdj wÿk.kakjd¦ ta ÈYdjg
mSkkjd¦ j;=frka f.dvg tkjd¦ ¥mf;a msysgkjd¦ tA flkd
ljqo@ ry;ka jykafia' ±ka fï lshmq mqoa.,hka w;ßka ;uka
bkafka fld;ko lsh,d ;uka ;uhs ±k .kak ´k' ;uka f.a
idlaIsldrhd ;uka u hs' ;ud f.a úksYaphldrhd O¾uh hs'
t;fldg ;uka okafka ;uka j;=frka Wvg weú,a,d
wdfh .s,sÉp flfkla o" tfyu ke;akï j;=rg jegqfkd;a
128 fid÷re yqfol,dj

jegqkd u hs jf.a flfkla o@ tfyu ke;akï j;=frka Wvg


weú,a,d .sf,kafk ke;sj" jgmsg n,kafk;a ke;sj tfyu
u bkak flfkla o" tfyu;a ke;akï j;=frka Wvg weú,a,d
jgmsg n,k tlaflfkla o lsh,d okafka ljqo@ fï y;r u
Wkajykafia foaYkd lrkak iQodkï fjkafk'
b;ska Wkajykafiaa merKs l¾uh .ek foaYkd lrkjd'
^plaLqx NslaLfõ" mqrdKx lïux& —mskaj;a uyfKks" wei
lshkafka merKss l¾uhla' ^wNsixL;x& úfYaIfhka u ilia
fjÉp tlla' ^wNsixfÉ;hs;x& fÉ;kdjla uq,a lrf.k yeÈÉp
tlla' ^fõokShx oÜGínx& ú|j ú|jd olsk tlla' Wkajykafia
úia;r lrk yeá merKs l¾uh' t;fldg ,eì,d ;sfhk wei"
fudk l¾uhla o@ mqrdK l¾uhla'
^fida;x mqrdKx lïux& lK merKs l¾uhla' ^>dkx
mqrdKx lïux& kdih merKs l¾uhla' ^ðõyd mqrdKx lïux&
Èj merKs l¾uhla' ^ldfhda mqrdKx lïux& lh merKs l¾uhla'
^ufkda mqrdKx lïux& uki merKs l¾uhla'
t;fldg fï yh wmg ;sfhkjd o" keoao@ wmg ;sfhkjd'
wmg ;sfhkjd wei" tA jf.a u wmg ;sfhkjd lK" kdih"
Èj" lh" uki' ±ka wms bmÿKd lsõjd u wmg ,enqfKa fï yh'
fï yh ,efnkak fya;= jqfKa fudlla o@ bm§u' bm§ug fya;=
jqfKa fudlla o@ Njh' Njh lsõfõ fudlla o@ úmdl msKsi
l¾u ilia fjÉp ksihs wms bmÿfKa' tfyu kï wms
iïmQ¾Kfhka u fudfla ksIamdokhla o@ l¾u úmdlhl
ksIamdokhla' wmj ksmoj,d ;sfhkafka úmdlhlska' t;fldg
Tkak fï Ôú;fha § wmg weye ;sfhkjd¦ lK ;sfhkjd¦
kdih ;sfhkjd¦ Èj ;sfhkjd¦ lh ;sfhkjd¦ uki ;sfhkjd'
t;fldg ±ka wfma weye fï wdldrhg ilia fjkak wms
fÉ;kd;aulj lrmq foa ;uhs fya;= fj,d ;sfhkafka' fï
lKa fol fï wdldrhg ilia jqfKa fÉ;kd;aulj wms lrmq
foaj,a fya;= fj,d' wfma kdih fï whqßka ilia fjkak
fÉ;kd;aulj lrmq foa fya;= jqKd' wfma Èj fï wdldrfhka
ilia fjkak fÉ;dkd;aulj lrmq foa fya;= jqKd' wfma YÍrh
06' lïu iQ;%h 129

fï wdldrhg ilia fjkak fÉ;kd;aulj lrmq foaj,a fya;=


jqKd' wfma uki fï wdldrfhka ilia fjkak fÉ;kd;aulj
lrmq foaj,a fya;= jqKd'
tfyu kï wms .;af;d;a fu;k bkak wms ish¨ fokd
f.a weia fmkSu tlsfkldg fjkia' tlsfkld f.a lKa weiSu
fjkia' tlsfkld f.a .| iqj| ±k.ekSu fjkia' tlsfkld
f.a Èj tlsfkldg fjkia' tlsfkld f.a YÍr iajNdjh
tlsfkldg fjkia' tlsfkld f.a uki tlsfkldg fjkia'
tfyu kï fï fjkialu u; ;uhs l=i,;d ;sfhkafk'
iuyr flfkl= f.a ys; blauKska u ÈhqKq lrkak mq¿jks'
blauKska u iudêu;a fjkjd' iuyr flfkl= f.a ys;
blauKska u iudêu;a fjkafka keye' ys; .ek okafka ke;s
tlaflkd fï .ek ÿla fjkjd' iudêh ke;s tlaflkd ÿla
fjkjd' wfka ux fuÉpr l,a uykais fjkjd'
fudlo ;ukag ,eì,d ;sfhk l=Uqre ;ukag jqjukd
yeáhg ;uka úiska yod.;a;= tlla' ±ka ;ukag bvï lE,a,la
ÿkafkd;a ta bvï lE,af,a ;sfhkafka fmdfydr" j;=r ta
Tlafldu ;uka f.a jdikdjg wkqj ;uhs yefokafka' iuyr
bvï ;sfhkjd j;=r kE' iuyr bvï ;sfhkjd fmdâvhs ydrkak
´k j;=r tkjd' iuyr bvï ;sfhkjd ydrkak ´k kE" j;=r
bvu Wäka .,kjd' tfyu keoao@ fï jf.a ;uhs wms
tlsfkldf.a ðú;;a' iuyr whg fyd|g kqjK ;sfhkjd'
fyd|g l,amkd lrkak mq¿jka'
yenehs wms Tlafldg u ;sfhkafka tlu O¾u;djhla'
^fõokShx oÜGínx& ú|j ú|jd ;uhs olskak ;sfhkafka'
tfykï ukqIH f,daflg wms wdjdg miafi wms ldhslj ÿla
ú¢kjd" udkisl ÿla ú¢kjd" ldhsl iem ú¢kjd" udkisl
iem ú¢kjd' ukqIHhka w;f¾ iem ú£fï fjkialï Tn
olskfa ka keoao@ ldhsl iem jqK;a fjkialula keoao@ ukqIHhd
tlsfkldg ukisl iem;a tfyuhs' ldhsl ÿlaj, fjkia lï
keoao@ udkisl ÿlaj, fjkialï keoao@ ldhsl ÿlaj,;a
fjkialï ;sfhkjd udkisl ÿlaj,;a fjkialï ;sfhkjd'
130 fid÷re yqfol,dj

yenehs ljqre;a fldhs fjkialu ;snK


q ;a tl u fohhs lrkafk'
ú|j ú|jd ;uhs tal ±l.kak ;sfhkafk'
±ka wms §¾> ld,hla fï ixidf¾ wdfõ Th merKs
l¾uh wmg ,enqK ksid' tA jf.a u w¿;a l¾u wms /ialrkjd'
wmsg neßjqKd lreKq folla .ek ±k.kak' fudlla o ta@
l¾uh ksreoaO fjkafka fldfydu o@ l¾uh ksreoaO ùu;a
l¾uh ksreoaO ùfï ud¾.h;a Th fol wmsg yïn jqfKa kE'
wms ys;kafka wmsg ÿla wdjd u fïl ;uhs l¾uh' fïl bjr
fjhs' Bgmiafia wfma l¾u m%Yak bjrhs lsh,d' wms okafka kE
fïl úmdl ȧ miafika tk wdldrh'
nqoaO foaYkd j,ska ;uhs wms ±k bf.k .kafka fï wei
lshkafka" lK lshkafka" kdih lshkafka" Èj lshkafka" lh
lshkafka" uki lshkafka merKs l¾uhla' merKs l¾uhlska
kï wms Wmoaoj,d ;sfhkafka w;S;fha bo,d wms /ia lrf.k
wdmq l¾u j, n,mEula fï merKs l¾u j,g lrkak neß o@
mq¿jka' tfykï w;S; ixidf¾ lrmq fyd|;a wmg úmdl
fokak mq¿jka' tA jf.a u wms ixidf¾ lrmq krl;a wmg
úmdl fokak mq¿jka'
fudlo ukqIH Ôú;hla wms .;lroaÈ wms wuq;=fjka
lshkak ´k kE' Tfí w;a±lSï we;s' Tfí Ôú;fha Tn lf<a
iïmQ¾Kfhka u fyd| ú;r o@ lfhka jerÈ fj,d keoao@
jpkfhka jerÈ,d keoao@ ukiska jerÈ,d keoao@ tfykï fï
ukqIH Ôú;fha § wmg fmakjd fyd| ;sfhkjd" krl ;sfhkjd"
jerÈ foh;a fmakjd" fyd| foh;a fmakjd' wmsg fkd fmkk
w;S; ðú; j," fï ðú;fha fï merKs l¾u Wmoaoj,d fok
miqìfuka fldÉpr foaj,a weoao@
wmsg fï Ôúf;a wmsg weia folla ,enqKd' ;uka weyqfjd;a
ldf.ka yß Th ,eìÉp weia fol .ek iEySulg m;afjkj
o lsh,d" kE lshkjd' wms weyqfjd;a Th lKa fol .ek
iEySulg m;afjkjd o lsh,d' kE lshhs' YÍrh .ek iEySulg
m;afjkjd o lsh,d weyqfjd;a kE lshhs' ys; .ek iEySulg
06' lïu iQ;%h 131

m;afjkj o lsh,d weyqfjd;a wms tlsfkldg ,eì,d ;sfhk


foa .ek wms iEySulg m;afjkafka kE' tA lshkafka wms ys;ska
wmsg ´k foa" wms ys;ska m;k foa wfma wjYH;djh imqrkak
fï weig nE' wfma wjYH;djh imqrkak fï lKa j,g nE'
fï kdihg nE' fï Èjg nE' fï lhg nE' fï ys;g nE' tA ;rï
wfma wjYH;djh úYd, tlla' tAlg lshkafka ;DIaKdj lsh,d'
fï ksid wms yefudau weiska rEm oelSfï wfmalaIdfjka
u hs bkafka' lfKka Yío weiSfï wfmalaIdfjka u hs bkafk"
kdifhka w>%dKh lsÍfï wfmalaIdfjka u hs bkafka" Èfjka
ri ú£fï wfmalaIdfjka u hs bkafk" lhska myi ,eîfï
wfmalaIdfjka u hs bkafk" is;ska fï .ek wfmalaIdfjka u
hs bkafk' fï ksid fï wdfmalaIdj ;=< f,dl= wdudrejl
jeá,d bkakj wmsg fydhkak nE'
fudlo nq ÿ rcdKka jyka f ia fmka j d fokjd fï
Ôú;djfndaOh ke;s tlaflkd bkafka l¿jf¾ lsh,' tA
lshkafka fï fldhs;rï wdf,dalh ;snqK;a fï wdf,dalh
;sfhkafka wefyka olsk f,dafla fmkajkak ú;rhs' kuq;a
Ôúf;a Èyd kqjKska úuikak fï wdf,dalhg Woõ lrkak
mq¿jka o@ ysreg i÷g Woõ lrkak mq¿jka o@ nE' tAl lrkak
mq¿jka nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uhg ú;rhs' tAl fjk
lsisu foalg lrkak nE' t;fldg tA wdf,dalh ke;s Ôú;h
;=< fydhkak nE" lsis fohla' b;ska wms fyd|g f;areï wrka
bkak ´k nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh ;=<ska Wkajykafia
wmg fï lshdfok mKsúvh'
t;fldg wms weia foflka rEm n,oaÈ wmg u;l ;sfhkak
´k fï weia fol lshkafka merKs l¾uhla' lfKka Yío
wyoaÈ wmg u;l ;sfhkak ´k fï lK lshkafka merKs
l¾uhla' kdifhka .| iqj| wd>%dKh lrk fldg wmg u;l
;sfhkak ´k fï kdih lshkafka merKs l¾uhla' Èfjka ri
ú¢oaÈ wmg u;l ;sfhkak ´k fï Èj lshkafka merKs l¾uhla'
lhska myi ,noaÈ wmg u;l ;sfhkak ´k fï lh lshkafka
merKs l¾uhla' ukiska ys;oaÈ u;l ;sfhkak ´k fï uki
132 fid÷re yqfol,dj

lshkafka merKs l¾uhla' tfykï wms wmg wruqKq tkfldg


iem ÿla we;sfjkjd' wms ÿl m%;slafIam lr lr iem miafia
ÿjk tfla f;areula kE' fudlo fya;=j wms l¾udkqrEmj
f,dal miqìula tlal ;uhs wms fï .uk hkafka'
fï ksid wms u;l ;shd.kak ´k wkd.; wei wmg
,enqfkd;a tAl fudlla o@ mrK l¾uhla' wkd.;fha lK"
kdih" Èj" lh" uki" ,enqfkd;a foúhka w;r Wmkak;a tAl
fï Ôú;h ;=< ilia fj,d fkd fjhs o@ wms t;kg hkafka'
t;fldg tAl t;k mrK l¾uhla" w;S;hg .shmq tlla' b;ska
fï ksid wms fyd|g f;areï .kak ´k nqÿ flfkl= f.a
O¾uhla ;=<ks a Ôú;h f;areï .kak yeu ;sif
a ia u ,efnkafka
kE' yeu flfkl=g u ,enkafka kE' wks;a tl ;uhs fïfla
§ wms ;kshu hk .ukla kï wmg f,dl= .eg¿jl=;a kE'
wk;=rl=;a kE' wms hkjd ;j;a tlaflkla tlal' tAl ;uhs
;DIaKdj' B<Õg fïl yiqrjkak ;j tlaflkl=;a bkakjd
tA ;uhs udrhd'
nqÿrcdKka jykafia b;d ,iaik Wmudjla foaYkd l<d'
yenehs mskaj;=ks" fï nqoaO foaYkd lshjoaÈ f;afrkjd f,dafla
lsisu flfkl=g fydhkak kï nE' nqÿrcdKka jykafia fïjd
foaYkd lf<a ke;akï" Wkajykafia wjfndaO lf<A ke;akï
tn÷ fohla Ôú;h;a tlal iïnkaOhs lsh,d fydhkak kï
nE' lsis flfkla okafka kE' Wkajykafia Wmud j,ska fïl
f;darkafka'
Tkak .x bjqrl bífnla hkjd lEu fydhdf.k"
hkfldg kßfhl=;a tkjd lEu fydhdf.k' bínd hkafka
fjk lEula fydhdf.k' kßhd hkafka bì uia fydhdf.k'
t;fldg bínj ±lald wE; §u' bínj ±l,d kßhd bíng
lsÜgq jqkd' t;fldg bínd kßhj w÷k .;a;d' w÷kf.k
fudlo lf<a' bínd blaukg thd f.a ll=,a y;rhs T¿jhs
lgqj we;=f<a yxÕ.;a;d' Bgmiafia kßhd weú;a bínd ,Õ
ysg.;a;d' ysgf.k kßhd l,amkd lrkjd" —odmq fokaflda
wvqjla t<shg˜ fudlo lrkak yokafka@ tl w~qjla t<shg
06' lïu iQ;%h 133

±ïfud;a taflka uu w,a,d .kakï' oeka kßhd n,df.k


bkakjd' ±ka bínd fudlo lrkafk" bínd tl w~qjlaj;aa
t<shg odkafka kE' bì lÜg wiafia yx.df.k bkakjd' kßhd
n,df.k b|,d Wf.a wfmalaIdj bIaG jqfka ke;s ksid kßhd
bínj w;yer,d hkjd'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d" —mskaj;a
uyfKks" udrhd bkafka wE; fkdfõ" Tfí wei ,Õ¦ Tfí
lK ,Õ¦ Tfí kdih ,Õ¦ Tfí Èj ,Õ¦ Tfí lh ,Õ¦ Tfí
ys; ,Õ' kqUg hï rd.hla" oafõIhla" fudayhla wd§ laf,aYhla
we;s jqfKd;a t;kska Tnj udrhd veye.kakjd' Bgmiafia
Tng ´k yeáhg fudl=;a lrkak nE' Bgmiafia udrhdg ´k
yeáhg hs kqUg lrkak fjkafka' mskaj;a uyfKks" ta ksid
Tn;a bínd jf.a bkak'˜ ta lsõfõ wefyka rEm olsoaÈ isysfhka
n,kak ´k' ta olsk rEmhg megf,kafk ke;sfjkak" lfKka
Yío wyoaÈ isyfs hka wykak lsõjd Yíohg megf,kafk ke;sj
bkak" kdifhka .| iqj| ±k.ksoaÈ isysfhka bkak lsõjd
megf,kafk ke;sj" Èjg ri ±fkoaÈ isysfhka bkak lsõjd
rih;a tlal megf,kafk ke;sj' lhg myi ±fkoaÈ isysfhka
bkak lsõjd myi;a tlal megf,kafka ke;sj' ysf;ka wruqKq
ys;oaÈ isysfhka bkak lsõjd" taj;a tlal megf,kafka ke;sj'
fïl wudre o@ fïl ;uhs f,dalfha ;sfhk wudre u
foa' y|g hk tl" l÷ ;rKh lrk tl f,aishs' ;ud ;rKh
lsÍu b;du ÿIalr hs' tAlhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a
hqoaO odyla lr,d Èkqjg tal ÈkSula fkd fjhs' kshu ÈkSu
;uhs" ;uka Èkd .ekSu'
fï O¾uh fmdâvla bf.k .;a;= .uka" tlaflda jev
igyklg wdmq .uka" fmdâvla iyNd.s fjÉp .uka ys;=jd
—jefâ yß" ±ka b;ska wmg m%Yakhla kE˜ lsh,d' wms ±ka
iq.;sfha ;uhs' kuq;a ta uq<dj uq<djla u ;uhs' ;uka ys;kjg
jvd yd;amiska fjkia fï ysf;a ;sfhk l%shdldÍ;ajh'
uu Tng WodyrKhla lshkakï' tl wdÉÑ flfkla
ysáhd' fï wdÉÑ wikSm fj,d biamsß;df,g wrka .shd' ±ka
134 fid÷re yqfol,dj

b;ska fï wdÉÑ biamßs ;df,a bkakjd' wdÉÑg nv.skhs 's fodia;r


uy;ajre lsõjd fï wdÉÑg lEu fokak tmd lsh,d' t;fldg
±ka fï wdÉÑ lEu b,a,kjd' ±ka orefjda lshkjd wïug lEu
fokak tmd lsh,d fodia;r uy;ajre lsh,d ;sfhkafka' ±ka
fï wdÉÑg f;afrkafka kE" ikSm lrkakhs biamsß;df,g
f.kdfõ lsh,d' thdg ysf;kafka thdg uyd wlghq;a;la
lrkjd lsh,d' thdg b,a,k lEu fokafk;a kE' t;fldg
thdg ;sfhkafk fmdä <ufhl= f.a jf.a ys;la o" jeäysáfhl=
f.a ys;la o@ ±ka n,kak wms ÿ¾j, fjk fldg is;fS ï Yla;h s ;a
ÿ¾j, fjkjd' fmdä <uhs bkakjfka wdi foa lkak'
b,a¨jyu wrka fokak u ´k' ke;akï ;ry hkjd' fï wdÉÑ
;ryd jqKd' wka;sug fï wdÉÑ lshkjd thd f.a mq;d n,kak
wdmq fj,dfõ WU,d udj fufyg f.kdfõ lkak fkd§
urkakhs' uu ±ka ys;df.k bkafka ux ueß,d WU,g mdvula
W.kajkak hs'
±ka n,ka k fï wdÉÑ' iuyre ys ; ka k we;s fï
jevigyklg wdjdu we;s' lÀk mskalï l<d u we;s' odkhla
ÿkakd u we;s' weÕg iqÿ msrejghla fmfrõjdu yß' kuq;a ta
wdÉÑ i;smÜGdkfha isysh msysgqjdf.k ysáfha kE" ;uka ;=<
isÿfjk fjki olskakg' biamsß;df,g tkak biair fj,d
;snqK ys; biamsß;df,g wdjdg miafia ysf;a we;s fjÉp
fjkialu ±ka ta ys; fudk úÈyg o yefokafka' ±ka wdÉÑ
okakjd o@ kE' thdg weia fol ;snqKg" lKa ;snqKg" ys;
;snqKg ys;=jg m,la kE' fmakafka kE thdg fjk foa' thd
uereKd'
ojila ñKsìßh l=iaish ,Õg .syska n,kjd" ±ka kslug
fudlla yß tllg l=iaish .djg .syska t<sh n,k fldg
l=Kq ldkqj hkjd' msámiafia jeisls<sh' msámiafia l=Kq
ldkqfjka ÿula tkjd' ne¨jd fudllao fï hk ÿu@ ta ÿfuka
yefokjd wr ueßÉp wdÉÑ' ±ka t;fldg thd bmÈ,d ;sfhkafka
fldfyo@ wr l=Kq ldkqfõ' t;fldg ;uka hk ;ek ;uka
okafka kE" ;uka iEySulg m;a fj,d bkakjd" —yd''' ±ka uf.a
06' lïu iQ;%h 135

jefâ yß uu kï iq.;sfha hkafka'˜ tfyu ys;kak nE


lsisfjl=g'
;uka ;=< fydog isysh msysg,d ke;akï" ;uka ;=<
kqjKska úuiSu msysg,d ke;akï" ;uka ;=< fyd|g Y%oaOdj
msysg,d ke;akï" tfyu ys;Su wjdishla u hs' ta ksid ;ukaj
/l.kak mq¿jka O¾uhg ú;rhs' kslï wms ,l=Kq ÿkakdg
lsis f;areula kE' wms kslï ,l=Kq ÿkakg yß hkafka kE'
yenEu mßlaIKhlg uqyqK fok fj,dj Tng u;l o@ uu
lsõjd ;ud f.a idlaIs ldrhd ljqo@ ;ud u hs' ;udj úksYaph
lrkafka ljqo@ O¾uh hs' tfykï úksYaph lrkafka O¾uh
kï" ta O¾uh ;ud ;=< ke;akï ;ud úksYaph lrkafka ljqo@
l¾uh hs' O¾uh ;ud ;=< ;snqfKd;a ;ud úksYaph lrkafka
O¾uh hs' O¾uh ;ud ;=< ke;akï ;ud úksYaph lrkafka
l¾uh hs'
Tn ys;kafka fï f,dafl nyq;rh l¾ufha úksYaphg o
,lafjkafk@ O¾ufha úksYaphg o ,lafjkafk@ l¾ufha
úksYaphg ,lafjkafka' O¾ufha úksYaphg fkd fõ' wdÉÑg
fï O¾uh .ek ±kqula ;snqK kï ta wdÉÑ fï ys; úYajdi
lrkafk kE' ta wdÉÑ tfykï isysfhka fï ysf;a fjki we;s
fjk fldg fï wl=i,hla lsh,d yÿkdf.k tal m%ydKh
lrkjd'
t;fldg n,kak ;ud ;=< l%shd;aul fjkak O¾uhla
fkd ;sîu ;udg hym; msKsi o mej;=fka whym; msKsi o@
whym; msKsi hs fya;= jqfKa' ±ka Tn hkak uq<g' ux uq<ska u
lshmq foa" ud lsõjd nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh weyqjhska
miafia tal f;areï .ekSu iïmQ¾Kfhka u ;ud i;= fohla' ta
lrkafka ;ud ;=< ;sfhk l=ulska o@ t;fldg wr wdÉÑg ta
foa ke;s fj,d ;sîu fkao fya;=j' ±ka n,kak flfkl=g fï
jf.a is;sú,s is;kak mq¿jka' ta jf.a wdYdjla" tlafld ;ryla
tkak mq¿jka' t;fldg thdg mq¿jkalu ;sfhkak ´k
isysfhka b|,d ùßh lrkak'
136 fid÷re yqfol,dj

isyf
s hka bo,d tAl y÷kdf.k fïl wl=i,a lsh,d ±l,d
wl=i,a m%ydKh lsÍug ùßh lrkakg mq¿jka fjkak ´k'
wkak ta ùßh lsÍfï mq¿jkalu u; ;uhs thd f.a ÈhqKqj
;sfhkafka' fï ksid Ôú;djfndaOfha m<fjks iqÿiqlu p;=rd¾h
i;Hh .ek ±k.ekSu' ±ka nqoaO foaYkdfõ wei" lK" kdih"
Èj" lh" uki whs;s fudflag o@ ÿlg' ÿlaL wd¾hh i;Hhg
hs' t;fldg fï ÿl È.ska È.g mj;skafka ;DIaKdj ksid'
tfyu kï ÿl ke;sfjkafka ;DIaKdj ke;sfjk fldg'
;DIAKdj ke;sfjkafka wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h ÈhqKq lrmq
ojig" m%.=K lrmq ojig' fjk l%uhla kE' b,a,,d" m;,d"
hd{d lr,d Ôú;h fjkia lrkak nE' fudlo ta Ôú;fha
isÿjk isÿùu wkd;au hs' wdkd;au hs lshkafka ;ud f.a jiÕfha
mj;ajkak nE'
±ka ta wdÉÑg tfykï wd;auhla ;snqKd kï ta wdÉÑg
fudlo lrkak ;snqfKa@ zudf.a is; fufia fõjdZ lsh,d
mq¿jka fjkak ´k fkao@ nE' wdkd;au hs' fï wjfndaOh
mskaj;=ks" wfma Ôú; j, we;s lr.kak ´k' fudlo fya;=j@
fï ÿ¾,N wjia:dfjka wms m%fhdack .;a;d lshkafka tAlg hs'
nqÿ flfkla my< fj,d foaYkd lrk O¾uhla wmg fï
wykak ,efnkjd lshk tl w;sYhska u ÿ¾,Nhs'
nqÿrcdKka jykafia wmg Ôú;h .ek fldhs ;rï udj;a
újD; lr,d fokjd o@ wms fï ys;df.k bkafka wmg ´k
´k úÈyg wei mj;ajkak mq¿jka fjhs" lK mj;ajkak
mq¿jka fjhs tfyu kE' iuyr úg fïfl wdhqI wo bjr
fjkak neß o@ mq¿jka' fyg bjr fjkak neß o@ mq¿jka' yeu
;siafi u wmg ;sfhkafka iSudiys; meje;aula' fï l¾ufhka
Bg jvd fohla ,ndfokak nE'
±ka wms .;af;d;a tl hq.hla ;snqKd ñksiqka f.a wdhqI
wjqreÿ wiQodyhs' kuq;a ta wjqreÿ wiQ oyfia ñksii
a q oeka bkakjd
o@ wks;H úiska ta ish,a, u wks;H njg m;a lr,d' tfyu
kï fï ,eìÉp merKs l¾uh wks;H fkd ù ;sfhhs o@ wks;H
u hs' tA ksid wms wjfndaO lr.kak ´k tfykï fï wei"
06' lïu iQ;%h 137

lK" kdih" Èj" lh" uki lshkafka fudlla o@ mqrdK l¾uhla'


B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" fudlla o
fï kj l¾uh" w¿;a l¾uh lshkafka fudlla o lsh,d' —^hx
fLda NslaLfõ" tA;rys lïux lfrda;s ldfhak jdpdh ukid"
box jqÉp;s NslaLfõ" kjx lïux& mskaj;a uyfKks" ±ka lhska"
jpkfhka" ukiska hï l¾uhla lrhs o" tAlg ;uhs w¿;a
l¾uh lshkafka'˜
±ka tfykï mskaj;=ks" fïl wjfndaO lr.kak W;aidy
.kak' fudllao@ merKs l¾uhl wms ±ka msysg,d bkakjd'
fudllao tA merKs l¾uh@ wei" lK" kdih" Èj" lh" uki'
±ka fï merKs l¾ufha wms msysg,d bkafka zuuZ lsh,d fkao@
uf.a lsh,d fkao@ ±ka fï merKs l¾ufha msysg,d b|f.k wms
fudlo lrkafka" lhska l%h
s d lrkjd" jpkfhka l%hs d lrkjd"
ukiska ls%hd lrkjd' t;fldg lhska" jpkfhka" ukiska
l%shd lsÍu w¿;a l¾uh hs' t;fldg wms merKs l¾uh ;=<
msysg,d w¿;a l¾uhla lrkjd' tAl ;uhs wms fï lr lr
bkafka' merKs l¾uhla f,i wmsg ,enqKd wi" lK" kdih"
Èj" lh" uki' ,enqKg miafia wms merKs l¾ufhka ú|j
ú|jñka fudlo lrkafka@ w¿;a l¾uhka lhska lrkjd' hï
l¾uhla lhska lrhs o" tAl w¿;a l¾uhla' hï l¾uhla
jpkfhka lrhs o" tAl w¿;a l¾uhla' hï l¾uhla ukiska
lrhs o@ tAl w¿;a l¾uhla'
t;fldg w¿;a l¾uhla lhska fyda jpkfhka fyda
ukiska lf<d;a Bgmiafia fudllao we;sfjkafka" tAflka
úmdl we;sfjkjd' l¾ufha úmdl nqÿrcdKka jykafia fmkajd
fokjd ;=ka wdldrhlg' ÈÜGOïufõokSh" WmmÊcfõokSh"
wmrdmßhfõokSh' fõokSh lsõfõ ú|sh hq;= lshk tl' ±lald
fka" fï merKs l¾u ±l nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkafka
^fõokShx oÜGínx& ú|,d ;uhs wms tal f;areï .kafka'
tfykï wms w¿;ska l¾u lf<d;a" lhska l¾u lf<d;a"
jpkfhka l¾u lf<d;a" ukiska l¾u lf<d;a tAl ú|ùug
;uhs wmsj wrf.k hkafka'
138 fid÷re yqfol,dj

nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd l<d ^lïu úmdflda


wÑka;sfhda& l¾u úmdl wÑka;kSh hs' ys;,d bjr lrkak nE'
wfma ys;Sug f.dapr fjkafka kE' iuyr úg flfkla jerÈ
l<d u wmg ysf;kafka thdg t;k u M, fokak ´k lsh,d'
thdg tfõf, u M, §ula n,dfmdfr;a;= fjkjd' wms ys;kafka
fõ.fhka M, fokak' Bgmiafia wms fudlo lshkafka —Th
fyd|g bkafka" wmsg fï lror" fï wij,d n,kak˜ tA fudlo
fya;=j wms fï l¾u úmdl .ek okafka kE' wms ys;df.k
bkafka flfkla kmqrla" krlla lrmq .uka tfjf,a u thdg
úmdl fokak ´k lsh,d' tAl ;uhs wfma ;Skaÿj' kuq;a wfma
;Skaÿj fyda wfma úksYaph fkfuhs t;k ;sfhkafka'
l¾uhg wod, l%shdldß;ajh nqoAO foaYkdfõ ;sfhkafka
fldfyduo" ^k ys mdmx l;x lïux iÊcq ÇrxZj uqÉp;s& fï
mõ /ia l<d u blaukg lsß ñfokjd jf.a ñfokafka kE mõ'
^vyx ;x nd,Zukafõ;s - NiauÉPkafkdaZj mdmflda& tA w{dk
mqoa.,hdj ojkak mgka .kafka w¿ hg ;sfhk .sKs jf.a
;ekam;a fj,d ;sì,d' tfyu kï kmqre krl l¾uhla lf<d;a
lsß ñfokjd jf.a tAl tl mdrg úmdl fokafka kE' tAl w¿
hg .sKs jf.a ;ekam;a fjkjd' Bgmiafia fj,dj tkfldg
mek,d hkak nE' fífrkak nE" yexf.kak nE' ú|j,d u hs
bjr lrkak ;sfhkafka'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d fokjd" fï
l¾ufha iajNdjh ÈÜGOïufõokSh jYfhka úmdl fokjd'
ÈÜGOïufõokSh lshkafka fï Ôú;fha § u úmdl fokjd'
mrf,dj úmdl fokjd' B,Õ Ôú;fha §" Bgmiafia ksjka
olskd cd;s olajd miafika weú,a,d úmdl fokjd' tfyu kï
ta Tlafldu l¾uhg wkql+,j úksYaphla isoaO fjkjd' fï
Ôúf;a § wms fï lhska lrk foaj,a jpkfhka lrk foaj,a"
ukiska lrk foaj,a'
Tn ys;kak n,kak wfma lh o m%Odk" uki o m%Odk@
uki kï m%Odk wms tAl wu;l lrkak fydo kE' tfyu kï
wms /l.kak ´k fudlla o@ uki' jrog fhduq fkdù" lh
06' lïu iQ;%h 139

jrog fhduq lrkak;a neye' uki jrog fhduq fkdù jpkh


jrog fhduq lrkak;a neye' tfyu kï biai,a,d u fhduq
jkafka fudlla o@ uki' fï ksid kqjK ;sfhk flkd fï
uki yiqrjkak ´k' uki O¾udkql+, md,khlg .kak
´k' tAl lrkafka i;smÜGdkfhka' fjk foalg lrkak nE'
tal lrkak ;sfhkafk;a O¾uhg meñKsfuka u hs'
t;fldg mskaj;=ks" wms merKs l¾u bf.k .;a;d' ±ka
merKs l¾u j,g lrkak fohla kE" ±ka Tkaak b;ska weia
fol ,eì,d ;sfhkjd' wmg ;sfhkafka fnfy;a lr lr bkakhs'
lK ,eì,d ;sfhkjd" kdih ,eì,d ;sfhkjd' Èj ,eì,d
;sfhkjd' lh ,eì,d ;sfhkjd' uki ,eì,d ;sfhkjd' wmg
fï iïnkaOfhka lrkak fohla kE' fudlla o fï yeu tlla
u iSudiys;hs' ta lshkafka flfkla uki ÈhqKq lrkak mq¿jka
wyiska hkak' kuq;a ;j flfkl=g nE'
kuq;a j¾;udkfha flfrk l¾u lhska" jpkfhka"
ukiska yiqrjkak mq¿jka' tAl ;uhs hym; lsÍu' lhska hym;
lsÍu' ukiska hym; lsÍu' jpkfhka hym;a lsÍu' ukiska
lhska lrk hym; fudlla o@ m%dK>d;fhka je<lS isàu'
fidrlñka je<lS isàu' jerÈ ldu fiajkfhka je<lS isàu'
jpkfhka lrk hym; fudlla o@ fndrefjka je<lS isàu'
fla<ï lSfuka je<lS isàu' ysia jpk lSfuka je<lS isàu'
fïflka wudre u tl ;uhs ysia jpk lSfuka je<lS isàu'
t;fldg ukiska fldfyduo lrkafka@ isysfhka b|,d f,daN
is;sú,s tk fldg wks;H jYfhka tAl fufkys lrkak ´k'
t;fldg f,daNh m%ydKh lrkak mq¿jka' oafõIh my< fjk
fldg ffu;%S is;sú,ss we;slr.kak ´k' ysxid is;sú,s my<
fjk fldg lreKd is;sú,s we;slr.kak ´k' tA jf.a u
Wml%uYS,Sj yiqrjkak;a ´k' t;fldg kqjKska l,amkd
lrñka nqoaO foaYkdfõ fldf;l=;a fmkajd fokjd tAlg
Wjukd l%u' tfy;a l¾u /iafjkjd' kuq;a whym; msKsi
fya;=fjkafka kE' hym; msKsi fya;= fjkafk'
B,Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd l¾uh
140 fid÷re yqfol,dj

ksreoaO ùu' ^fhdap NslaLfõ ldhlïujÖlïuufkdalïuiai


ksfrdafOda úuq;a;sx Mqi;s& mskaj;a uyfKks" hï ldh l¾uhl"
jÖ l¾uhl" ufkda l¾uhl ksreoaO ùfuka úuqla;sh iam¾Y
lrhs o" wkak talg ;uhs l¾u ksfrdaOh lsõfõ'
t;fldg mskaj;=ks" fu;k lsõjd ldh l¾u ksreoaO
fjkjd lsh,d¦ jÖ l¾u ksreoaO fjkjd lsh,d¦ ufkda l¾u
ksreoaO fjkjd lsh,d' ta lsõfõ l¾uh laIh ùu u; fudlo
fjkafka thd l¾ufhka ksoyia fjkjd' úuq;a;sx Mqi;s lsõfõ
ksjk iam¾Y lrkjd' tAl ;uhs fífrkak ;sfhk tl u
l%uh' fida;dmkak flfkl=g wmdh.dó l¾u ksreoaOhs'
ilod.dó flfkl=g ldu f,dafla wd;auNdj tl j;djhs'
wkd.dó flfkl=g ldu f,dafla úmdl fok l¾u ksreoaOhs'
ry;ka jykafiag ish¿u l¾u ksreoaOhs'
t;fldg Tlafldu ksreoaO ùug fya;= jqfKa l¾uh
ksreoaO fjk ud¾.h m%.=K lrmq ksid' ^l;ud p NslaLfõ"
lïuksfrdaO.dñkS mámod& —mskja ;a uyfKks" fï l¾u ksreoaO
fjkak ;sfhk jevms<sfj, fudlla o@˜ ^whfïj wßfhda
wÜGx.sflda u.af.da& fï w¾h wIaGdx.sl ud¾.h' tfykï
mskj
a ;=k"s fydog u;l ;shd.kak ´k wm f.a Ôú;hg tAldhk
úi÷ula ,nd .kak mq¿jka foa ;uhs w¾h wIaGdx.sl ud¾.h'
tAl;a yenehs ndysßka .kak mq¿jka tlla fkfjhs' ndysr
flfkla hkjd n,,d ,efnk tlla fkfjhs'
jdykhla flfkla mojk fldg wmg;a f.dv fj,d
hd yelsfka' t;fldg thd hk tfla wmg;a yels jqKdg
fïfla tfyu nE' fïfla fldfyduo ;sfhkafka" ;ud ;ud
úiska ;uka f.a Ôú;h ;=< ÈhqKq lr.kak ´k' wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.fha m<fjks tl fudlla o@ iïud ÈÜÀ' iïud ÈÜÀ
lsõfõ ÿlaL wd¾h i;Hh .ek wjfndaOhla ;sfhkjd' fïl
;uhs ÿl' tA jf.a u tA ÿl È.ska È.g u mj;skafka fï lreK
ksid lsh,d' ÿl yg.ekSu .ek ÿlaL iuqoh .ek thdg
wjfndaOhla ;sfhkjd' fï ÿl ke;sfjkafka fï ÿl yg.;a;
fya;= jQ foaj,a ksreoaO ùfuka lsh,d ÿlaL ksfrdaOh .ek
06' lïu iQ;%h 141

wjfndaOhla ;sfhkjd' fïl ke;slr.kak ;sfnkafka fï


ud¾.h mqreÿ lr,d lsh,d wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h .ek
wjfndaOhla ;sfhkjd' fïl ;uhs iïud ÈÜÀh'
iïud ÈÜÀh lsõfõ ±laug' ±lau lsõfõ f;areï .ekSu"
wjfndaOh' fïl Ôú;h ms<sn| mQ¾K wjfndaOh i<ikak
mq¿jka ksid tal iïud ÈÜÀh' iïud ÈÜÀhg meñKqkd
lshkafka w÷re f,dj t<sh fjkak mgka .kakjd lshk tl
hs' nqoaO foaYkdfõ tAl i|yka fjkafka Wmudjlska' fmrÈ.
wyfia ysre kef.kak m<uqj <d wreKla ;sfhkjd' wreK
kef.kjd lshkafka <d mdg t<shla tkjd' tA lshkafka wreK
kef.kjd' tafla f;areu ;uhs ;j iq¿ fõ,djlska ysre lsrK
jefgkakg mgka .kakjd lshk tl' nqÿrcdKka jykafia
jod<d" tl tlaflkd f.a w÷re f,dalhg wdf,dalh Wodùu
lshkafka iïud ÈÜÀh lrd meñKSu hs'
t;fldg mskaj;=ks" fï iïud ÈÜÀh lrd lhska hkak
nE' fhdaksfida ukisldrh ;=<ska wd¾h i;Hh O¾uh Y%jKh
lrkakg mgka .;a;g miafia tal u;l ;shd.;a;g miafia ta
.ek kqjKska úuikjd kï wmsg f,dl= ,dNhla' wmsg ;sfhk
w¾nqoh uu olskafka m%mxp' m%mxp lshk jpkfha f;areu
;uhs wmg l,amkdj,a tkjd fkao ys;g@ l,amkdj,a tkjd'
fï l,amkdj,a tkafka wefika ±lmq rEm .ek" tlaflda lfKka
wymq Yío .ek" kdifhka ±k.;a;= .| iqj| .ek' Èfjka ±k
.;a;= ri .ek' lfhka ±k .;a;= myi .ek' fï l,amkdj,a
meñKsfï bjrhla ;sfhkjd o@ kE bjrhla kE' kuq;a wfma
ysf;a iajNdjh fudlla o@ fï tl tl l,amkdj,a ;=< Ôj;a
fjk tl' wms tltlaflkd wfma Ôúf;a tlaflda w;S;h .ek"
tlaflda wkd.;h .ek" tlaflda ljqrej;a lshmq fohla .ek"
tlaflda ljqrej;a lrmq fohla .ek' fïjd ys;g tkfldg tA
tk foaj,a l,amkd lr lr wms Ôj;a fjkjd' tfyu Ôj;a
fjoaÈ wfma wdhqI f.fjkjd' ñksia f,dafla Ôj;a fjkag
;sfhk ldf,a ;uhs wvq fj,d hkafka' wms wr wkjYH foaj,a
l,amkd lr lr bkak ld,h'
142 fid÷re yqfol,dj

kuq;a ta wkjYH foaj,a l,amkd lrkjdg jvd tafla


fjkafka l,amkd fjkjd' ±ka O¾uh f;afrk flfkl=g
fïl kj;ajkak mq¿jks' thdg f;afrkjd fïjd jevla ke;s
foaj,a ux fï ys; ys; bkafka' fudkjo ux fï ys; ys;
bkafka lsh,d wms ´k flfkl=g ysf;kjd' kuq;a wmsg
fudkjo fï ys; ys;d bkafka lsh,d lsõj muKska tA
l,amkdj,a ke;s fjkj o@ ke;s fjkafka kE' tfykï tAfla
f;areu ;uhs wms kslka wr hï lsis iev myrlg yiqfj,d
jf.a' l,amkd keue;s iev myf¾ wms .yf.k hkjd' fïlg
lshkafka m%mxp lsh,d'
b;ska tAl kslx iq<shlg wyq fjkjd jf.a' ±ka wms ys;uq
frdvq lE,a,la j;=f¾ .yf.k .sys,a,d iq<shg ueÈ jqfkd;a ta
frdvq lE,a,g fudlo fjkafk lrleú,d hg hkjd' tAl
mdfj,d hkafka kE' fï jf.a ;uhs wfma Ôú;fha we;s fjk
m%mxp' Bgmiafia fudlo fjkafka ta .ek u ys;kakg mgka
.kakjd' fïl ;uhs wmsg fï O¾u ud¾.hg ;sfnk f,dl= u
ndOdj' tAlg lshkafka mmxpdrdu' mmxpdrdu lshkafka taflka
wms wdYajdohla ú¢kak mqreÿ fj,d ;sfhkjd' fydo fyda fõjd"
krl fyda fõjd l,amkdjla wdjg miafia fydo krl l;djla
kE' isf;a we÷fka fudkjd o we¢Ép foa .ek l,amkd lr lr
wdYajdohla ú|skjd' O¾u ud¾.hg tkak ;sfhk f,dl=u ndOdj
;uhs m%mxp'
tfykï thd fï l,amkdjg we,s,d l,amkd lr lr
wdYajdoh ú¢k tl ùßfhka hgm;a lrkak ´k' ùßfhka
hgm;a lr,d nf,ka ys;kak ´k O¾uh' fï O¾u ud¾.h
bfí my< fjkafka kE' nf,ka ys;kak ´k' ±ka fï .ufka
nq o a O jpkh u;lo Tng' ^Wma m ka k dkx ldu ú;la l x
kdêjdfia;s mcy;s nHka;lS frda;s wkNjdx.fï;s& kdêjdfia;s
lshkafka bjikafka kE' mcy;s lshkafka w;ayßkjd lshk
tl' nHka;slfrda;s" ke;s lrkjd' wkNdjx.fï;s lshkafka
tAl wNdjhg m;alrkjd' t;fldg fï l=i,;djh wms ÈhqKq
lrkak ´k'
06' lïu iQ;%h 143

nqoaO foaYkdjl ;sfhkjd" ojila ne¨j u NslaIqka


jykafia,d Tfya bkakjd tl tl me;sj,' fï f.d,af,da
l,amkd lrkjd' kuq;a l,amkd lrk tjd O¾ufha kE'
nqÿrcdKka jykafia Tlafldg u tkak lsõjd' tkak lsh,d
lsõjd —mskaj;a uyfKks" lduhg iïnkaO foaj,a wdfh;a
l,amkd lrkak tmd' jHdmdohg iïnkaO foaj,a wdfh;a
l,amkd lrkak tmd' mskaj;a uyfKks" wehs fïjd l,amkd
lrkakg tmd lshkafk@ mskaj;a uyfKks" fïflka hym;la
Wodfjka f ka kE' iekis , a , la Wodfjka f ka kE' ms k a j ;a
uyfKks" Tng l,amkd lrkakg fohla lshkakï' fï ÿl
kï jQ wd¾h i;Hh lsh,d l,amkd lrkak' fukak fïfyuhs
ÿl yg.kafka lsh,d ÿlaL iuqoh .ek l,amkd lrkak' fukak
fïlhs ÿl ke;sfjkak ;sfhk ud¾.h lsh,d wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.h .ek l,amkd lrkak'˜
±ka wehs ta l l,a m kd lrka k ls h ,d ls õ fõ@ tA
l,amkdfjka ;uhs fhdakf s ida ukisldrh WmÈkafka' t;fldg
thd iïud ixl,amh f;areï .kakjd' t;fldg iïud
ixl,amh f;areï .;a;d kï tflka fuhdg ñfokak ´k
fjkjd' fklaLïu ixl,am we;sfjkjd' wjHdmdo ixl,amh
we;sfjkjd' ysxid we;s fjk fldg fuhdg ysxid ke;s lr.kak
´k fjkjd' wúysxid ixl,amh we;sfjkjd'
t;fldg fudlo fjkafka iïud jdpd we;sfjkjd' iïud
jdpd lsõfõ thd we;a; lshk flfkla fjkjd' fla<ï
lshkafka ke;s flfkla fjkjd' mreI jpk lshkafka ke;s
flfkla fjkjd' ysia jpk j,ska je<l=Kq flfkla fjkjd'
B ,Õg iïud lïuka;h' thd ldgj;a thd f.a lh uq,a
lrf.k ysxid mSvd lrkafka kE' fydrlug fï lh iïnkaO
lrkafka kE' t;fldg fuhd fyd| ùßh ;sfhk flfkla'
fuhdg iïud wdÔjh we;sfjkjd' fuhd Ôj;a ùu msKsi fkd
uÕ hkafka kE'
±ka fuhd ùßh mj;ajkjd' wl=i,a yg.kak fldg
144 fid÷re yqfol,dj

wl=i,a m%ydKh lrkjd' ±ka wmsg yg.;a;= wl=i,a ;sfhkjd'


ygwrf.k ;sfhk wl=i,a thd fyd|g f;areï .kakjd'
y÷kf.k fuhd wl=i,a j,g leu;s fjkafka kE" ÿrelrkjd'
l=i,a Wmojd .kak uykais .kakjd' iïud jdhdu we;sfjkjd'
Wmka l=i,a ÈhqKq lrkak uykais .kakjd'
t;fldg thd fl<ska u jefgkafka fudlg o@ isysh
ÈhqKq fjk ;ekg' fudlo isysh ke;sj fïl lrkak nEfka'
t;fldg lh .ek thd wjfndaOfhka jdih lrkjd' iem ÿla
ú¢k úg ta .ek wjfndaOfhka jdih lrkjd' ys; .ek
wjfndaOfhka jdih lrkjd' mxp kSjrK .ek" wdh;k .ek
wjfndaOfhka jdih lrkjd' t;fldg thd iïud i;shg
tkjd' t;fldg thd kSjrKhkaf.ka neyer fj,d is;
mj;ajkak olaI fjkjd' Bgmiafia thd iïud iudêhg tkjd'
t;fldg thd weú,a,d ;sfhkafka fudflag o@ wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.hg' j;=frka Wvg weú,a,d jg msg ne¨jd' p;=rd¾h
i;Hh w,a, .;a;d' hkjd wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha' tal
;uhs È.ska È.g u újD; fjkafka'
b;ska fï l=i,;djh we;s fjkafka nqÿrcdKka jykafia
f.a O¾uh ;=<ska muKhs' ±ka wmsg mqrdK l¾uh fufyuhs
fufyuhs lsh,d f,dafla fjk lsisu flfkl=f.ka wykak
,enqK o@ ljqre;a okafka kE' fï j¾;udk l¾uh fïlhs
lsh,d nqoaO foaYkdfjka ;uhs wykafka' l¾uh ksreoaO lr,d
úuqla;sh iam¾Y lrkak mq¿jka lshk tl wykak ,efnkafka
nqoO
a foaYkdfjka' ta i|yd ;sfhk jevms<f
s j, wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.hhs lsh,d nqoaO foaYkdfjka wms wykafka'
t;fldg mskaj;=ks" fï ish¿ foaj,a ueoafoka lshkafka
fï f.j,a fodrj,a wUq orefjda fï bvlvï foam, /lshdj,a
fï Tlafldu ueoafoa wmg mq¿jka fjkakg ´k f,daflda;a;r
b,lalhla wfma Ôú;hg ;nd.kak' lsis ojil ;nd.kag
tmd f,!lsl b,lalhla' wudrefõ jefgk tl j<lajkak
nE' ta lshkafka wms .;af;d;a f.hla yokak ´k' kuq;a tal
Ôú;fha tl u b,lalh lr.kak tmd' újdy lghq;= lr.kak
06' lïu iQ;%h 145

´k' tal tl u b,lalh lr .kak tmd' wehs tA Tlafldu


;sfhkafka fN!;sl lhla tlal ú;rhs' fN!;sl lh ke;s
fjÉp .uka wmg f,daflda;;a r b,lalhla ke;akï wms w;rux
fjkjd' fN!;s l lh ke;s fjÉp .uka f,da f lda ; a ; r
b,lalhla ke;s fjÉp .uka tlsfkldg fudlo fjkafk@
w;rux fjkjd' wehs thd f.a iïmQ¾K f,dafla ;snf
q ka fldfyao@
wr bvula tlal" f.hla tlal" újdyhla tlal" orefjd;a
tlal" B,Õg jHdmdr;a tlal" ñ, uqo,a tlal ;uhs thd f.a
iïmQ¾K Ôú;h ;sfhkafk' kuq;a thd okafka kE ta Tlafldu
;sfhkafka lh;a tlal lsh,d' lh ke;sfjÉp .uka wr
Tlafldu thdg wysñ fjkjd' kuq;a thd f.a ysf;a wr Tlafldu
;sfhk ksid tal od,d hkak nE' wka;sug if;la fj,d yß
t;kg tkjd'
fï wk;=ßka ñfokak kï nqoaêu;a iEu ukqIHhl=g u
f,daflda;a;r b,lalhla yeáhg fï Ôú;djfndaOh jqjukd
fjkjd' ±ka n,kak úidLd wjqreÿ yf;a § fida;dmkak jqKd'
Bgmiafia wvq jhiska újdy fjÉp flfkla' orefjda f.dvla
,enqKd' B,Õg wekaf|a me<ekaf|a ke;s tlaflfkla o@ úidLd
we|mq tlla wo f,dafla tÉpr ljqre;a we÷ï w¢kafka kE'
úidLd bfKa me<eka| wdNrKhla fldaá úisy;la jákjd'
b;ska fida;dmkak fjÉp flfkla wdNrK me<eka|d lsh,d
Ôú;djfndaOh ke;sfjkj o@ i¿ ms<s YÍrfha t;=jd lsh,d
Ôú;djfndaOh ke;sfjkafka kE' Ôú;djfndaOh lhg whs;s
tlla fkd fjhs' m%{djg whs;s tlla'
wms lshuq fida;dmkak fjÉp flfkla ,iaikg u.=,a
f.orl hkjd' Ôú;h okafka ke;s tlaflkd lshhs zyd'''
fuhd Ndjkd jevigykg wmq tlaflfkla' wkak n,kak
we|f.k hk yeáZ wehs thd ys;df.k bkafka fïl lhg
whs;s tlla lsh,d' tal m%{djg whs;s tlla'
±ka wms .;af;d;a iïmQ¾K f,!lsl .sys Ôú;hg whs;s
foaj,a w;yeßhd' fudlo fya;j
= idudkH .syf
s hl=g jvd fõ.j;a
f,daflda;;a r b,lalhla lrd hEfï wjYH;djh ksid' tfykï
.sys Ôú;h .; lrk orejd f.a isg uy¿ flkd olajd' thdg
;sfhkak ´kE fï O¾ufha yeisfrkak b,lalhla' lsis nOdjla
kE' thdg jdishla u hs we;s fjkafk' neß fj,dj;a uereKd
lshuq' f,daflda;a;r b,lalhla ;snqK flfkla fï f,dalfha
wef,kafka kE' thd wd¾h i;Hfh msysg,d ,iaikg thd
iq.;sfha hkjd' fjkia fjkafka kE'
b;ska fï ksid wmsg fuf,dj /ljrKhhs mrf,dj
/ljrKhhs lshk fol .ek u wms l,amkd lr,d ;sfhkak
´k' ta fol .ek u l,amkd lrkak mq¿jka fjkafka
nqÿrcdKka jykafia f.a nqoaO foaYkd wyk fldg muKhs'
ke;akï f;afrkafka kE' ke;akï wmg ysf;kafka fï ,iaik
rEmhla ;sfhk flfkla ±lal u Z,nk wd;afï fï jf.a
flfkla fjkak we;akïZ ys;s,d keoao tfyu@ ,iaik y~la
;sfhk flfkla ±lal u zfï jf.a flfkla fjkak we;akï'''@Z
Th f,dl= jdykhl hk flfkla ±lalu zfï jf.a hkak
we;akï'''@Z ,iaik f.hla ±lalu ysf;kafka keoao ysf;kjd
fkao@ kuq;a Ôú;fhka wjfndaOhla we;sfjk fldg tal
Ôú;fhka whska fjkjd'
wehs tfyu ys;kak fya;=j ,iaik rEmhla ±lalu zug;a
fufyu fjkak we;akïZ lsh,d ysf;kjd' wehs tfyu
ysf;kafka f,dalfha yeu flfkla u lemS fmakak wdihs'
yeu flfkla u ,dN i;aldr j,g wdihs' talhs talg fya;=j'
Ôú;h .ek f;afrkak .kak fldg thd f;areï .kakjd ta
Tlafldu wks;H hs lsh,d' f;areï .;a;g miafia thdg tA;rï
m%Yakhla fjkafka kE' m;kafka kE' thd m;kafka wd¾h
wIaGdx.sl ud¾.h u hs' wehs fu;k ;ud úi÷u ;sfhkafka
lsh,d yßhg thd w,a,.kakjd' fu;k ;uhs Ôú;fha úi÷u
;sfhkafka lsh, tkak ´k wjfndaOhla tlal hs'
mskaj;=ks" tal fï l:dfjka weú,a,d jevla kE' tal
;uka f.a wjfndaOhla njg m;afjkak ´k Ôú;fha tl u
úi÷u ;sfhkafka wd¾h wIaGx.sl ud¾.h ;=< ú;rhs lsh,d'
t;fldg thdg fï wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha hkak mq¿jka'
06' lïu iQ;%h

tfyu w,a,kak yïn jqfKa ke;akï fudlo fjkafka@ ±ka


WodyrKhla lshkakï' Tkak jevigyklg .shd' yji f.or
.shyu wykj' fldfyduo jevigyk@ yß fIdala' tA lsõfõ
fyd|g WKq WKqfõ yïn jqKd lshkjd lEu álla' ±ka thdg
u;l ysáfha fudlla o@ lEu' tAl f.or jf.a fyd|g ÿkakd
lshkjd' ±ka t;fldg thdf.a wjfndaOh fudlla o@ Bgmiafia
lshkjd fldfyduo jevigyk@ jevla kE lshkjd' lgla
.dfka .,a ;sínd lshkjd' t;fldg thdg u;l ysg,d
;sfhkafka fudlla o@ wkak tal blaujd hkak ´k' tAl
blaujd hkak kï mskaj;=ks" wfma fï kqjKska jev.kak wms
fï Ôú;fhaj;a olaI jqfKa ke;akï wms ljod kï tA olaI;dj
ÈhqKq lr.kshs o lsh,d ljqre;a okafka kE'
wms tl tlaflkdg wuq;= msysgla kE' ;u ;udg tA msysg
yod.kak ´k' ;u ;uka úiska tA msysg yod.kak ´k' fjk
ljqre;a yo,d fokafka kE' biai,a,d u;l ;shd.kak msysg
;uhs wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h' b;ska tA msysg lrd .sfhd;a
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd" fï lïu iQ;%fha úia;r
lr, —^b;s fLda NslaLfõ foais;x fjda uhd mqrdKx lïux&
Tkak uyfKks" uu ±ka Tng merKs l¾uh;a lsh,d ÿkakd'
^foais;x kjx lïux" foaisf;da l¾u ksfrdafOda& l¾u ksreoaO
ùu .ek;a lsh,d ÿkakd' ^foais;d lïuksfrdaO.dñkS mámod&
l¾uh ksreoaO jk ud¾.h lsh,d ÿkakd' ^hx fjda NslaLfõ
i;a:drd lrKShx idjldkx ysf;aik s d wkqlïmflak wkqlïmx
Wmdodh& uyfKks" Y%djlhkag ysff;IS jkakd jQ wkqlïmd
iy.; jQ Ydia;Dka jykafia kula wkqlïmdfjka hula lsj
hq;= kï ^l;x fjda ;x uhd& ud ±ka Tng tAl l<d'˜ n,kak
±ka nqÿrcdKkaa jykafia fï foaYkdj wjidkfha lshk tl'
—^tA;dks NslaLfõ relaL uQ,dks& mskaj;a uyfKks" fï .ia
fijk ;sfhkjd' ^®dh: NslaLfõ& .syska Ndjkd lrkak' ^ud
mudo;a:& fï ndysr jevla ke;s foaj,a .ek l,amkd lr lr
ld,h kdia;s lrkak tmd' ^ud mÉPd úmamáidßfkda& miafia
ÿla fjkak tmd' ^whx fjda wïydlx wkqidikS;s& fïl ;uhs
Tng fokak ;sfhk wkqYdikdj'˜
148 fid÷re yqfol,dj

n,kak nqÿrcdKka jykafia kul f.a uÕ fmkaùu


fldhs;rï m%n, tlla o lsh,d' b;ska nqÿ flfkla fufyu
foaYkd lroaÈ wyf.k ysgmq yduqÿrejre Tlafldu u.-M,
,nkak we;s' wehs ±ka wms fï úÈyg wyk fldg fï wjia:dj
wms w;yßkafka@ wehs wms m%udo fjkafka@ wehs wms ùßh lrkafka
ke;af;a@ wehs wms fï ÿ¾,N wjia:dj uÕyßkafka lsh,d
ys;kjd fkao@ ys;,d thd ùßh lrkjd' b;ska fï hq.fha
lshkafka Bg álla fjkia ùßh' f.dvdla wvqhs' fudlo fya;=j
Bg jvd m%n,hs rEm' idudkH ukqIHdj hg;a lrkak ndysr
Yío j,g mq¿jka' rihg mq¿jka" iam¾Yhg mq¿jka' Bgmiafia
fudlo fjkafka wr fluklg wyqfjÉp ud¨ jf.a fïflka
t<shg tkak nE' b;ska fïl úksúo hkafk wr m%{djka;
flkd ú;rhs' Ôú; wjfndaOh Ôú;fha ;shd.kak ´k'
fï ksid mskAj;=ks u;l ;shd.kak fï f,!lsl lghq;=
lrk w;f¾ f,daflda;a;r b,lalhlg tkak' tA ;uhs uu;a
fï nqoaO Ydikfha p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrkjd'
wdfh wdfhu;a fï l¾u úmdlh ,eì ,eî hk ixidr .ukska
uu tf;r fjk ud¾.fha oYfuka oYfu yß hkjd' f,dl=jg
ys;kak ´k kE' fï f,dl=jg ie<iqï .y, ljqre;a fï
f,dafla hula lr,d kE' tÈfkod ,efnk ms<sfj,g O¾ufha
yeisfrk tlaflkd ;uhs ál ál yß O¾uhg hkafka' tA ksid
Tn ljqre;a ys;kak' fudlo fya;=j ;ukaghs fïl' fjk
ldgj;a fkd fjhs' fï wjia:dj uÕ yßkak kï fokak tmd'
tA ksid ys;kak fï f.!;u nqoaO Ydikh ;=< fï merKs l¾u
uu wjfndaO lrkjd' w¿;a l¾u j,ska uu ksoyia fjkjd'
l¾u ksfrdaOh uu;a iam¾Y lrkjd' uu;a wd¾h wIaGdx.sl
ud¾.hg meñKs,d fï wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha .uka lrkjd'
uu;a fï f.!;u nqÿ rcdKka jykafia f.a <fhys Wmka
^,fhys Wmka lshkafka yojf;a bmÈÉp& Y%djlfhla fj,d
uu;a p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaO lr.kakjd'
idÿ æ idÿ ææ idÿæææ
149

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

07'
kkaofldajdo iQ;h
%
^uʯu ksldh 3 - i<dh;k j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
fï Ôú;fha § wms fldfydu yß fï O¾uh wjfndaO
lsÍug uykais .kakg ´k' fuÉpr fyd| wjia:djla wfma
Ôúf;ag wdfhu;a ,efnhs o lsh,d ljqo okafka@ ukqii
a Ôúf;a
ÿ¾,Nhs' ÿ¾,N ukqiai Ôúf;a oeka wmg ,enqKd' ioaO¾u
Y%jKh Bg;a jvd ÿ¾,Nhs' ÿ¾,N jQ YS% ioaO¾u Y%jKh;a wmg
,enqKd' O¾uh ,enqKq fj,dfõ kqjKska l,amkd lrkag wms
oCI fjkak ´k' tA oCI;djh wmg wysñ jqfkd;a" Tlafldu
,eì, w;yeßhd fjkj' wms okak yeáhg wfma w;S;fh"
fndfyda fofkla l¨jf¾ u bmÈ,d l¨jf¾ u Ôj;a fj,d
l¨jf¾ u ueß,d .sh Ôú;hla f.õfõ' wms ta jf.a brKulg
hkak ´k kE' wmg mq¿jks p;=rd¾h i;Hh olskak' wmsg
mq¿jks fï Ôúf;a ixidfrka tf;r jk YS% ioaO¾uh wfma ys;
we;=f<a rojd.kak' wkak tA O¾uh ;uhs wmsj .,j.kafka'
fï f,daflg my, fjÉp iqkaor fohla O¾uh lshkafka'
O¾uh my< jqfka nqÿrcdKka jykafia f.a yojf;a' tA O¾uh
wms wfma yoj;a j,ska iam¾Y lf<d;a wms;a wurKSh fjkjd'
bm§ bm§ ueß ueÍ hk ixidfrka tf;r fjkak mq¿jka kï
fldhs;rï fohla o@ §¾> .ukla wmg hkak ;sfhkafka" ÿla
l÷`M y, y,d' tfyu È.ska È.g hkak ´k keye' l,d;=rlska
150 fid÷re yqfol,dj

,efnk nqoaO Ydikh ±ka wmg ,eì,d ;sfhkjd' nqÿrcdKka


jykafia,d O¾uh foaYkd lrk yeá wms fï foaYkd j,ska
bf.k .;a;d' nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh tA úÈyg wjfndaO
lr,d" tA úÈhg ish¨ flf,iqka f.ka ksoyia fjÉp W;a;uhka
g hs ry;ka jykafia,d lshkafka' wkak tA ry;ka jykafia
kula foaYkd lrmq O¾uh wms ±ka bf.k .kafka' ry;ka
jykafia,d f.a foaYkd fldhs;rï iqkaorhs o lsh,d Tng
f;afrkak mgka .kSú fï foaYkdj wyoaÈ'
fï foaYkdj wh;a jkafka uÊCêu ksldfha ;=kajk
fldgig' fï foa Y kdfõ ku kka o flda j do iQ ; % h ' fï
foaYkdfõ ku —kkaol iajdóka jykafia NsCIqKSkag wjjdo
jYfhka jod< foiqu'˜ tA Èkj, Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia
jevysáfha ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha'
tod uyd m%cdm;S f.da;ó NsCIqKSka jykafia mkaishhla
NsCIQKSka msßjrdf.k nqÿrcdKka jykafiaj neyeolskak
fÊ;jkdrduhg meñKshd' nqÿrcdKka jykafiag jkaokd l<d'
me;a;lska jdä jqKd' je|f.k fufyu lsõjd' —iajdókS
Nd.Hj;=ka jykai" NslaIqKSkag wjjdo lrk fialajdæ iajdókS
Nd.Hj;=ka jykai" NslaIqKSkag wkqYdikd lrk fialajdæ
iajdókS Nd.Hj;=ka jykai" NsCIqKSkag O¾u l;dj lshdfok
fialajdæ˜
tA fj,dfõ nqÿrcdKka jykafia wdkkao iajdóka jykafia
f.ka weyqjd' —mskaj;a wdkkao" fï ojiaj, ldf. jdrh o
;sfhkafka NsCIqKSkag nK lshkak@˜ tA lshkafka tl tl
iajdóka jykafia,d jdrfhka jdrhg NsCIqKSkag nK lshkjd'
b;ska wdkkao iajdóka jykafia lshd isáhd' —Nd.Hj;a
nqÿrcdKka jykai" wo ;sfnkafka kkaol iajdóka jykafia
f.a jdrhhs' kuq;a Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykai" kkaol iajdóka
jykafia NsCIqKSkag nK lshkak leu;s kE'˜
fï kkaol iajdóka jykafia ry;ka jykafia kula' fï
NsCIqKSkag O¾uh foaYkd lrkag miqng jqkdg Wkajykafia
07' kkaofldajdo iQ;%h 151

ry;ka jykafia kula' nqÿrcdKka jykafia jod<d —tfykï


tkak lshkak kkaolg'˜ kkaol iajdóka jykafia jev,d
nqÿrcdKka jykafiag jkaokd l<d' nqÿrcdKka jykafia jod<d
—mskj
a ;a kkaol" Tn NsCIqKk
S g
a wjjdo lrkak' mskj a ;a kkaol"
Tn NsCIqKkS g
a wkqYdikd lrkak' mskja ;a n%dyauKh" NsCIqKk
S g
a
O¾u l;dj lshdfokak'˜ fudlo fya;=j@ kkaol iajdóka
jykafia fï nqoaO Ydikfha w. ;k;=re ,enqjd NsCIqKSkag
ñysß f,i O¾u foaYkd lsÍug w.%hs lsh,d' kkaol iajdóka
jykafia ;uhs w. ;k;=re ,enqfõ' n,kak yß mqÿuhs thd w.
;k;=re,dNS iajdóka jykafia flfkla' NsCIqKSkag O¾uh
foaYkd lrkak wlue;s jqKd' n,kak tAfl § nqÿrcdKka
jykafia fufyõjd Bg miafi ;uhs w. ;k;=re ,enqfka'
b;ska kkaol iajdóka jykafia f.!rjfhka uy;a
Y%oaOdjlska nqÿrcdKka jykafiaf.a jpkh ms<swrf.k tod
Wfoa msKavmdf;a jevu lr,d msKavmdf;a j<|,d bjr fj,d
ijia Ndf.a ;j;a iajdóka jykafia kula tlal rdcldrduhg
jevu l<d' rdcldrdufha NsCIqKk S a mkaih
S la jevisákjd' b;ska
fï NsCIqKkS a jykafia,d fï iajdóka jykafiag jkaokd lr,d
me;a;lska jdä jqKd'
±ka t;fldg fu;k wms f;areï .; hq;= lreKq lSmhla
;sfhkjd' nqÿrcdKka jykafia f.a Y%djl ix>hd fldgia
follska hqla;hs' msßi fldgia y;rlska hqla;hs' isõjKla
msßi NsCIq-NsCIqK"S Wmdil-Wmdisld lsh,d' ix> lshk fldgi"
fldgia follska hqla;hs' NsCIq ix>" NsCIqKS ix> lsh,d'
NsCIqKS Ydikh lsh,d tlla kE' fyd|g u;l ;shd.kak tal'
NslIa K
q S Ydikh lshk tl fï uE;Nd.fha yod.;a; jpkhla'
Ydikh lsh,d lshkafka tlhs' tA ;uhs nqoO
a Ydikh nqÿrcdKka
jykafia f.a Ydikh ;=< Y%djl ix>hd fldgia folhs' NsCIq
ix>hd" NsCIqKS ix>hd' ±ka fï NsCIqKS ix>hdg nK lshkak
;uhs fï kkaol iajdóka jykafia jevu lf<a' fï O¾u
foaYkdj, úfYaI;ajhla ;sfhkjd'
±ka n,uq wms ry;ka jykafia kula nK lshk yeá' ±ka
152 fid÷re yqfol,dj

wms wy, ;sfhkjd ,xldjg jevu l< ry;ka jykafia" m<uq


ry;ka jykafia ljqo@ ñys`ÿ uyry;ka jykafia O¾u foaYkd
lrmq fj,dfj foajdkïmsh;siai rÊcqrejka f.a wka;#mqr
ldka;djka mkaishhla" wkq,d ìijqka m%uqL tA mkaishh u
ud¾. M, ,enqjd" O¾u foaYkd lr,d wjika jqkdg miafi'
tfykï ud¾. M, ,nkjd" fidajdka fjkjd lshkafka fudlla
o@ O¾uh wjfnda O lrkjd' wd¾h wIa G dx.s l ud¾.hg
meñfKkjd' wd¾hIaGdx.sl ud¾.h lshkafka p;=rd¾h i;Hfha
y;rjk wd¾hH i;Hh' t;fldg tA wd¾hH i;Hhg
meñfKkak kï ta O¾uh ;=< ;sìh hq;=hs" p;=rd¾h i;Hh' tA
p;=rd¾H i;Hh foaYkd lrmq O¾ufha ;snqK ksihs Y%jKh
lr, wjika fjkfldg tA wh O¾udjfndaO lf<a'
tfykï wmg fmakjd wo ojfia §;a nqÿrcdKka jykafia
f.a O¾uh kdufhka O¾u foaYkd lrkjd kï .sys flfkla
fyda fõjd hï meúÈ iajdóka jykafia kula fyda fõjd hï
is,a ud;djla fyda fõjd t;k ;sfnkak ´k p;=rd¾h i;Hh
hs' tA O¾uh Y%jKh lr,d wjika fjkfldg tA flkd f.a
yoj; ;=< iksgqyka fjkak ´k zuu p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO lrk flfkla fjkjdZ lsh,d' wkak mKsjqvh .shd'
tfyu ke;sj fldÉpr nK lsõj;a" p;=rd¾h i;Hh O¾uh
wjfndaO lrkak ´k" fï ixidfr Nhdklhs" ug kï nE
mD;.ack flfkla fj,d fï ixidfr weúÈkak lsh,d ys;f = ka
ke;s kï t;k nqÿ nK lshú,d kE'
tA ksid O¾uh" ;uka wik nK f;areï.kak fyd| ñïula'
O¾u foaYkd lr,d bjr fjkfldg wmg ysf;kak ´k fï
ixidfr Nhdklhs' fï ixidfr hk fï .uk fyd| kE' ux
fldfydu yß p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrkak ´k
lsh," wkak t;k nqÿ nK wefykjd' b;ska fu;k n,uq ta
kkaol ry;ka jykafia O¾uh lshmq yeá' Wkajykafia
NslaIqKSkag lshkjd —mskaj;a ke.Ksjreks" wo nK lshkafka
idlÉPdfjka' yenehs okakjd kï okakjd lshkak ´k" okafk
ke;akï okafk kE lshkak ´k' wymq O¾ufha hula .ek
f;aß,d ke;sj ielhla úu;shla we;s jqkd kï" uf.ka u
07' kkaofldajdo iQ;%h 153

wykak ´k' fjk fjk ;ekaj, .sys,a, l=gq l=gq .dkak nE'
tA lshkafka ;uka f.a u; lshkafk ke;=j uf.ka u wykak
´k ziajdókS" fïfl w¾:h fudllao@Z lsh,d'˜
Tkak n,kak O¾uh foaYkd lrkak biair fj,d lrmq
wkqYdikdj' Wkajykafia jodf<a fï O¾uh foaYkd lrkafka
idlÉPdfjka' okakjd kï okakjd lshkak ´k' okafk
ke;akï okafk kE lshkak ´k' hula .ek ielhla úu;shla
we;s jqfkd;a uf.ka u wykak ´k zfïfl w¾:h fudlla o@Z
lsh,d' wkak wmsg;a fyd| mdvula' wms O¾uh wy,d iel
ys;=k kï fudlo lrkafka@ wms neK neK hkjd' iel ys;=k
kï lshj lshjd hkjd' —´l Tfydu fjkak mq¿jka o@ ´l
fufyu fk˜ lsh lshd' t;fldg t;k O¾uh wjfndaO lrk
wjia:dj,a wysñ lr.kakjd'
±ka n,ka k ta ry;ka jyka f ia fldÉpr ,ia i k
wkqYdikdjla o lf<a wog;a wmg m%fhdack .kak mq¿jka' Bg
miafi NslaIqKSka tA wkqYdikdj wy,d f.dvdla i;=gg m;a
jqKd' mS%;shg m;a jqKd' tA NsCIqKSka jykafia,d lshkjd"
—wfka mskaj;a wd¾h jQ kkaol iajdóka jykai" wms fï weiQ
muKska u mS%;su;a jqkd' wd¾h jQ kkaol iajdóka jykafia
wmsg fuÉpr ksoyila fuÉpr mejÍula lrkjd fkao lsh,d'˜
Bgmiafi Tkak ±ka O¾u foaYkh mgka.;a;d' Tkak
n,kak wykj fufyu' —mskaj;a ke.Ksjreks" fï wei ks;H
o@ wks;H o@˜ lsh,d' b;ska tA NsCIqKSka ms<s;=re ÿkakd
—iajdókS" fï wei wks;Hhs' Bg miafi wykjd tfykï lshkak
—hula wks;H kï tAl ÿlla o@ iemla o@˜ lsh,d' —iajdókS"
hula wks;H kï tAl ÿlhs˜' Bg miafia kkaol iajdóka
jykafia wykjd —hula wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk
iajNdjhg kï whs;s th uu" uf.a" uf.a wd;auh lsh,d
ie,l=fjd;a tAl yßo@˜ t;fldg W;a;r fokjd —iajdóks"
tAl jerÈhs'˜
B<.g wykjd —tfykï lshkak n,kak ke.Ksjreks"
154 fid÷re yqfol,dj

fï lK ks;H o" wks;H o@ lsh,'˜ —iajdókS" fï lK wks;H


hs' hula wks;H kï iemhs o@ ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' t;fldg
NslIa K
q k
S a jykafia,d W;a;r fokjd —hula wks;H kï iajdókS"
tAl ÿlhs'˜ Bgmiafia kkaol uy ry;ka jykafia wykjd
—hula wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk iajNdjhg kï whs;s
tA wks;H jQ" ÿla jQ fjkiajk iajNdjhg whs;s jQ foa uu
lsh,d ys;k tl" uf.a lsh,d ys;k tl" uf.a wd;auh lsh,d
ys;k tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'
Bgmiafi weyqjd —tfykï lshkak n,kak fï kdih
ks;H o" wks;H o@˜ lsh,d weyqjd' —iajdóks" kdihla wks;H hs'
—hula wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd'
—iajdókS" hula wks;H kï tAl ÿlhs' hula wks;H kï" ÿl
kï" fjkiajk iajNdjhg kï tA foa whs;s" tn`ÿ fohla uu
lsh,d ys;k tl" uf.a lsh,d ys;k tl" uf.a wd;auh lsh,d
ys;k tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —iajdókS" tAl jerÈhs˜ lsõjd'
—tfykï lshkak fï Èj ks;H o" wks;H o@˜ lsh,d
wyqjd' —iajdókS Èj;a wks;Hhs' hula wks;H kï ÿlhs o@
iemhs o@˜ lsh,d weyqjd' —iajdókS" tAl ÿlhs'˜ —hula wks;H
kï" ÿl kï" fjkiajk iajNdjhg kï whs;s tn`ÿ fohla uu
lsh,d ys;k tl" uf.a lsh,d ys;k tl" uf.a wd;auh lsh,d
ys;k tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —tAl jerÈhs˜ lsõjd'
Bgmiafia —fï lh ks;H o" wks;H o˜ lsh,d weyqjd
—iajdókS" fï lh wks;Hhs˜ lsõjd' —hula wks;H kï iemhs
o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' —hula wks;H kï tAl ÿlhs'˜ —hula
wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk iajNdjhg kï whs;s tn`ÿ
fohla uu" udf.a" udf.a wd;auh lsh,d ie,l=fjd;a yß o@˜
lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g wykjd —tfykï fï uki ks;H o" wks;H o@˜
lsh,d weyqjd' —iajdókS" uki wks;Hhhs˜ lsh,d lsõjd' B<`.g
weyqjd —hula wks;h kï iemla o" ÿlla o@˜ lsh,d t;fldg
tA NsCIqKska ms<s;=re ÿkakd —hula wks;H kï tAl ÿlhs˜'
B<`.g weyqjd —tfykï lshkak hula wks;H kï" ÿl kï"
07' kkaofldajdo iQ;%h 155

fjkiajk iajNdjhg kï whs;s tnÿ tlla uu" uf.a" uf.a


wd;auh lsh,d ie,l=fjd;a yß o@˜ lsh,d weyqjd jerÈhs lsjqjd'
Bgmiafia kkaol iajdóka jykafia wykjd" —fldfyduo
Th lreKq okafka@ tAl fldfyduo Tn lshkafka@˜ lsh,d
weyqjd' t;fldg lshkjd —iajdókS" wms m%{dfjka úuif.k
úuif.k hoaÈ fï wei" lK" kdih" Èj" lh" uki .ek wmg
h:dN+; [dKh we;s jqkd" fï wdh;k yh u wks;Hhs lsh,d'˜
wkak n,kak ±ka tfykï wmg úuikak ;sfhkafka fudlla
.ek o@ wei .ek" lK .ek" kdih .ek" Èj .ek" lh .ek"
uki .ek fufyu úuif.k úuif.k hoa§ my< fjk
[dKh fudlla o@ h:dN+; [dKh' h:dN+; [dKh we;sjk q yu
we;sjk wjfndaOh fï wdh;k yh u wks;Hhs lsh,d'
tfykï u;l ;shd .kak biafi,a,d u wjfndaO fjkafka
wks;H' Bgmiafi ;ud wjfndaO fjkafk wks;Hh ksid ÿlhs
lsh,d' Bgmiafi wjfndaO fjkafka wks;H ksid" ÿl ksid"
fjkia jk iajNdjhg whs;s ksid uu lsh,d wrf.k jevla
kE' uf.a lsh,d wrf.k jevla kE' uf.a wd;auh lsh,d wrf.k
M,la kE lsh,d' wkak kqjKska úuiSu;a tlal tkafka'
t;fldg kkaol iajdóka jykafia n,kak fldÉpr ,iaikg
tAl wkqfudaoka fjkjo lsh,d' —^idÿæ idÿæ N.sksfhda& mskaj;a
ke.KsjreKs idÿæ idÿæ wd¾h Y%djlfhla m%{dfjka úuif.k
hoa§ we;s jk wjfndaOh Tkak Th úÈhg ;uhs fmfkkafka'˜
±ka tfyukx ljqo fï mD;.ack flfkla o@ wd¾h
Y%djlfhla o@ wd¾h Y%djlfhla' ljqre yß lsjqfjd;a —kE'' Tn
mD;.ack flfkla˜ lsh,d t;fldg fudlla o Tn lshkafka@
—msiaiq o@˜ lsh,d wykak' fudllao fya;=j" wms wd¾h Y%djl
njg m;afjkafka ldf.kaj;a iy;sl .kak fkfuhs' wms
wd¾h Y%djl njg m;afjkafka fudlg o@ nqÿrcdKka jykafia
f.a Ydikh ;=< fkd fi,ajk Y%djlfhla fjkakhs' tl
tlaflkdg ´k yeáhg o@ kE' fï ksid wkak tn`ÿ wd¾h
Y% d jlNdjhg m;a f jÉp flkd fhda k s f ida ukis l drfha
fhfoñka kqjKska úui úui n,kjd' fï wei .ek" lK
156 fid÷re yqfol,dj

.ek" kdih .ek" Èj .ek" lh .ek" uki .ek kqjKska


úui úui n,kjd'
t;fldg n,kak fï NsCIqKSka jykafia,d Ndjkd lr,
;sfhkafka fudlla o@ wks;H Ndjkdj lr,d' ±ka fïfl
;sfhkjo wms Ndjkd lrf.k hk fldg foújre weú,a,d
u,a ud,d odkjd ±lald" ;sfhkj o tfyu fohla@ Ndjkd
lrf.k hkfldg fudkj o fmkqfka lsh,d kkaol ry;ka
jykafia wykjo@ kE wdkak ±lalfk O¾uh'
t;fldg tfyu wkqfudaoka fj,d" B<`.g kkaol ry;ka
jykafia NslI a K
q k
S g
a lshkjd —tfyukx lshkak n,kak weig
fmfkk rEm" ks;H o" wks;H o@˜ lsh,d' t;fldg lshkjd
—iajdóks" rEm;a wks;H hs'˜ —hula wks;H kï tAl iemhs o"
ÿlhs o @˜ lsh,d weyqjd' —iajdókS" hula wks;H kï tAl ÿlhs'˜
—hula wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk iajNdjhg kï whs;s
tn`ÿ fohla uu" udf.a" uf.a wd;auh lsh,d i,lk tl yß
o@˜ lsh,d weyqjd' —tAl jerÈhs˜ lsõjd'
B<.g wykjd —tfykï lshkak n,kak lKg wefik
Yío ks;H o" wks;H o@˜ lsh,d' —iajdókS" lKg wefik
Yío;a wks;H hs'˜ —hula wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o@˜
lsh, weyqjd' —hula wks;H kï tAl ÿlhs˜ lsõjd' —hula
wks;H kï ÿl kï" fjkia jk iajNdjhg kï whs;s tn`ÿ
fohla uu" uf.a" udf.a wd;auh lsh,d i,lk tl yßo@˜
lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g weyqjd —tfykï lshkak kdihg ±fkk .| iqj|
ks;H o" wks;H o@˜ b;ska NsCIqKSka ms<s;=re ÿkakd —iajdókS"
.| iqj| wks;H hs'˜ —hula wks;H kï iemhs o" ÿlhs o@˜
lsh,d weyqjd' —iajdóks" tal ÿlhs'˜ huka wks;H kï ÿl kï
fjkiajk iajNdjhg kï whs;s tnÿ fohla uu" uf.a" udf.a
wd;auh lsh,d i,lk tl yßo@˜ lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜
lsõjd'
07' kkaofldajdo iQ;%h 157

B<`.g weyqjd —yd'' tfykï lshkak Èjg ±fkk rih


ks;H" wks;H o@˜ b;ska lsõjd —iajdókS" rih;a wks;Hhs'˜
—hula wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd'
—iajdókS" tal ÿlhs'˜ —hula wks;H kï" ÿl kï" fjkia jk
iajNdjhg kï whs;s tn`ÿ fohla uu" udf.a" udf.a wd;auh
lsh,d ie,l=fjd;a yß o@˜ lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'

—tfykï lshkak lhg oefkk myi ks;H o@ wks;H


o@˜ lsh,d weyqjd' —lhg ±fkk myi;a wks;Hhs'˜ —hula
wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' —hula wks;H
kï tal ÿl hs'˜ —hula wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk
iajNdjhg kï whs;s th uu" udf.a" udf.a wd;auh lsh,d
ie,l=fjd;a tal yß o@˜ lsh,d weyqjd' —tal jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g weyqjd —tfykï lshkak ukig ±fkk wruqKq
ks;H o" wks;H o@˜ lsh,d' tA NsCIqKSka jykafia,d ms<s;=re
ÿkakd —tA wruqKq;a wks;H hs'˜ lsh,d Bgmiafi weyqjd —hula
wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d' ms<s;=re ÿkakd —hula
wks;H kï tAl ÿlhs˜ lsh,d' —hula wks;H kï" ÿl kï"
fjkia jk iajNdjhg whs;s kï th uu" uf.a" udf.a wd;auh
lsh,d i,lk tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' jerÈhs lsõjd' —Bg
miafi weyqjd okafk fldfydu o@ ´l ±k .kaf; fldfydu
o@˜ lsh,d weyqjd' b;ska lshkjd —iajdókS" wms kqjKska úuiqjd'
rEm" Yío" .kaO" ri" iam¾Y" wruqKq fïjd wms kqjKska úuiqjd'
kqjKska úuif.k úuif.k hk fldg wmg we;s jqKd
h:dN+; [dKh fï ndysr wdh;k yh wks;Hhs lsh,d'˜
±ka t;fldg n,kak ndysr wdh;k yh wks;H hs lsh,d
wjfndaO jqfka fldfydu o@ kqjKska úuif.k úuif.k
hoa§' Bgmiafia ±ka fu;k lSfofkl=g o kkaol iajdóka
jykafia l:d lrkafka@ mkaishhlg' —wd''' ±ka tlaflfkla
tkak' biafi,a,d wksla ydrish wkQ kjh me;a;lska bkak'˜
thdg fm!oa.,slj l=gq l=gq .d,d thd whska lr,d —B<`.
tlaflkd tkak'˜ B<`. tlaflkdg l=gq l=gq .d,d lugyka
158 fid÷re yqfol,dj

§,d thdj whska lr,d B<`. tlaflkdg tkak lsh,d tfyu


isoaêhla jqkd o fu;k@ kE' wdkak n,kak wfma rfÜ keoao
fufyu l%uhla"
t;fldg n,kak tA l%uh nqoaO Ydikh fkd fjhs lsh,d
wmg is;kak isoaO fjkjd' t;fldg tA NslaIqKSka jykafia,d
mkaishh lshkjd —iajdókS" wmg h:dN+; [dKh we;sjqkd
fï ndysr wdh;k yh u wks;Hhs lsh,d'˜ t;fldg kkaol
iajdóka jykafia kej;;a lshkjd —idÿæ idÿæ ke.Ksjreks"
wd¾h Y%djlfhla kqjKska úuif.k hoa§ thdg fmakafka tA
úÈhg ;uhs' fï ndysr wdh;k yh u wks;H hs lsh,d'˜
±ka tfyu kï wmg tlla fmakjd fï wei" lK" kdih"
Èj lh" uki wks;Hhs' rEm Yío .kaO" ri" iam¾Y" wruqKq
wks;H hs' hula wks;H kï t;k ;sfhkafka ÿl' ÿl kï
t;k ;sfhkafka" wks;H kï t;k ;sfhkafka" fjkia jk
fohla kï t;k ;sfhkafka" t;k uu" uf.a lsh,d tlla kE'
t;k uf.a wd;auh lsh,d tlla kE' wkak tAl wjfndaO
fjÉp ojig wms fïl w;ayßkjd' tAl ;uhs fï lSfõ'
B<`.g wykjd —mskaj;a ke.Ksjreks" tfyukï lshkak
n,kak plaLq ú[a[dKh ks;H o@ wks;H o@˜ lsh,d weyqjd'
fudllao plaLq ú[a[dKh lshkafka@ wefyka rEmhla n,kak
wfma is; fhduq fjkfldg weyehs rEmhhs tl;= fjkjd'
t;fldg ukiska ±kSula we;s fjkjd' tA ±kSu ukisldrh
uq,alrf.k fjkafka' kdu rEm m%;Hh;a tA ±kSu we;sfjÉp
.uka tA ±kSu ;=< ;sfhkafka fudlla o@ ú[a[dKh' tAl
;uhs plaLq ú[a[dKh' —fï plaLq ú[a[dKh ks;H o" wks;H
o@˜ lsh,d weyqjd' b;ska NsCIqKSka ms<s;=re ÿkakd —iajdókS" th
wks;H hs'˜ Bgmiafia weyqjd —hula wks;H kï" tAl iemhs o"
ÿlhs o@˜ lsh,d' ms<s;=re ÿkakd —iajdókS" tAl ÿlhs'˜ —hula
wks;H kï" ÿl kï" fjkia jk iajNdjhg kï tAl whs;s
tn`ÿ plaLq ú[a[dKhla uu" uf.a" uf.a wd;auh lsh,d .kak
tl yßo@˜ lsh,d weyqjd' —tal jerÈhs˜ lsõjd'
07' kkaofldajdo iQ;%h 159

B<`.g weyqjd fida; ú[a[dKh" fida; ú[a[dKh


lshkafka lfKa w;sjk ú[a[dKh tAl we;s fjkafka lKhs
Yíohhs ksid' ±ka lshuq wms ksodf.k bkakjd' tA fj,djg wms
Yíoh ±k.kakjd o@ lK ke;=j o@ Yíoh ke;=j o@ wdkak
±lalo weyeßÉp .uka ukisldrh fokjd' fhÈÉp .uka
kdurEm m%;Hhka ú[a[dKh yg.kafka weyehs rEmhs uq,a
lrf.k" lK hs" Yíoh hs uq,a lrf.k lfKa Yío ±k.;a;=
.uka t;k fida; ú[a[dKh yg.kakjd'
—fida; ú[a[dKh ks;H o@ wks;H o@˜ lsh,d b;ska
NsCIqKSka ms<s;=re ÿkakd —wks;Hhs˜ lsh,' —hula wks;H kï
tAl iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' —hula wks;H kï tAl
ÿlhs' hula wks;H kï ÿl kï fjkia jk iajNdjhg whs;shs'
th uu udf.a udf.a wd;auh lsh,d ie,l=fjd;a yßo@˜ lsh,d
weyqjd' —tAl jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g weyqjd —kdifha ú[a[dKh ^>dK ú[a[dKh&
ks;H o@ wks;H o@˜ lsh,d weyqjd' lsõjd >dK ú[a[dKh;a
wks;H hs' —hula wks;H kï tAl iemhs o@ ÿlhs o@˜ lsh,d
weyqjd' —hula wks;H kï tAl ÿlhs'˜ —hula wks;H kï" ÿl
kï" fjkia jk iajNdjhg kï whs;s tn`ÿ tlla uu lsh,d
ys;k tl" uf.a lsh,d i,lk tl" uf.a wd;auh lsh,d
i,lk tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —tAl jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g weyq j d —tfykï ls h ka k n,ka k ^ðõyd
ú[a[dKh& Èfõ ú[a[dKh we;s ùu Èjg hï lsis rihla
.Efjk fldg Èfjka ±k.kakjd' t;fldg ±kSula we;s
fjkjd' rih .ek tAl we;sfjkafka Èfjka" Èj uq,alrf.k'
tAl yskaod tAlg lshkjd ðõyd ú[a[dKh' tAl ks;H o"
wks;H o@˜ lsh,d weyqjd' —tAl;a wks;H hs˜ lsh, W;a;r ÿkakd'
—hula wks;H kï iemhs o@ ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' —hula
wks;H kï tAl ÿlhs' hula wks;H kï ÿl kï fjkia jk
iajNdjhg kï whs;s tAl uu" udf.a" uf.a w;auh lsh,d
ie,l=fjd;a tAl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —tAl jerÈhs'˜
160 fid÷re yqfol,dj

B<`.g weyqjd —lfha ú[a[dKh tA lsfhkafka lhhs"


myihs ksid we;sjk lfha ú[a[dKh ks;H o" wks;H o@˜
lsh,d weyqjd' —lfha ú[a[dKh wks;H hs' hula wks;H kï
iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd' —hula wks;H kï tAl ÿlhs˜
lsõjd' —hula wks;H kï" ÿl kï" fjkiajk iajNdjhg kï
whs;s tAl uu" udf.a" udf.a" wd;auh lsh,d ie,l=fjd;a yß o@˜
lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g weyqjd ufkda ú[a[dKh .ek' ufkda ú[a[dKh
lshkafka fudlla o@ ukig wruqKla ^is;=ú,a,la& t;fldg
±k.kakjd tA ±kSu ;uhs ukfia we;sjk ú[a[dKh' t;fldg
tAl we;s jqfka fï wNHka;ßlj kdurEmhka f.a ls%hd;aul
ùu" ukisldrh ;sfnk ksid' t;fldg —tA ú[a[dKh ks;H
o" wks;H o@˜ lsh,d weyqjd' —ufkda ú[a[dKh wks;Hhs˜
lsõjd' —hula wks;H kï iemhs o" ÿlhs o@˜ lsh,d weyqjd'
—hula wks;H kï ÿlhs˜ lsõjd' —hula wks;H kï" ÿl kï"
fjkia jk iajNdjhg whs;shs kï tAl uu" udf.a" udf.a
wd;auh lsh,d ie,lSu yß fohla o@˜ lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜
lsõjd'
±ka t;fldg n,kak ta NsCIqKk
S a lrmq Ndjkdj t;fldg
wei .ek wks;H jYfhka f;areï .kak Ndjkdjla lr lr
b|,d ;sfhkjd' B<`.g rEm" Yío" .kaaO" ri" iam¾Y wdÈh
wks;H jYfhka wjfndaO jk wdldrfha Ndjkdjla lr lr
b|, ;sfhkjd' ú[a[dKh wks;H jYfhka wjfndaO jk
wdldrfha Ndjkdjla lr lr b|,d ;sfhkjd' tfyu kï
wkak n,kak thd ;uhs O¾uh ys;mq tlaflkd ±ka wmsg
wykak ,efnkafka Bg jvd yd;amiska fjkia tõjd'
wfmka wykjd —ú[a[dKh hkafka fldfya o@˜ fïfl
fï wefia ú[a[dKh wks;Hhs' lfKa ú[a[dKh wks;Hhs'
tAjd fkfjhs fka wfmka wykafka' uereKg miafia thd f.a
ú[a[dKh fldfyo hkafka@ tAfla f;areu ±ka thd O¾u
ukisldrhla lr, o@ kE' kslka úldr ys; ys;d b|,d' O¾uh
07' kkaofldajdo iQ;%h 161

olskjd lshkafka tAl fkfuhs O¾uh olskjd lshkafka'


fukak fï l%uhg' ±lalo@ fï yh jeoEreï ú[a[dKh
wks;Hhhs lsh,d wjfndaO jk wdldrhg thd isysh msysgqj,d
yh jeoEreï ú[a[dKh wks;Hhs lsh,d wjfndaO jk wdldrhg
thd kqjK fufyhj,d ukisldrh ^úuiSu& fufyhj,d" ùßh
mj;aj,d'
b;ska wr iajdóka jykafia wykjd" —Tn ta ú[a[dKh
Th úÈhg ±lafla fldfydu o@˜ lsh,d' b;ska NsCIqKk S a ms<;
s r
= e
ÿkakd —iajdókS" wms kqjKska úuiqjd" fudlla o@ ú[a[dKfha
iajNdjh wjfndaO lr.kak úuiqjd' wkak tAlghs úuikjd
lshkafka' t;fldg úuik foa ;=< ÿl wjfndaO jk l%uhla
;sfhkjd' tA úuiSu ;=< hï úuiSula ;=< m%Yak we;sfjkjd
kï hï úuiSula ;=< iel we;sfjkjd kï" hï úuiSula ;=<
uyd úia f ida m hg m;a f jkjd kï thd wfhda k s f ida
ukisldrfhka úui,d ñila fhdakf s ida ukisldrfhka úui,d
kE' fhdaksfida ukisldrfhka úuiqjd kï thdg wks;H foa
wks;H jYfhka wjfndaO jk wjfndaOh lrd thd hkjd'
±ka lshkjd —iajdókS" wmg fï jf.a kqjKska úuif.k
úuif.k hoa§ wmg we;s jqKd h:dN+; [dKh'˜ tfyu kï
Tn;a wks;H jYfhka úuif.k úuif.k hoa§ Tng;a
we;sfõú [dKhla' fudllao tA@ h:dN+; [dKh' t;fldg
Tng Ñ;% jf.a fmakak .kakjd o@ foújre weú,a,d u,a ud,d
odkjd o@ kE' myka ksfjkjd m;a;f = jkjd fmakjd o@ f;drK
fmakjd o@ kE' wks;H foa wks;H jYfhka fmakjd' tA ksid
ÿl fmakjd' tA ksid fïl ;ud f.a ji`.fha mj;ajkak nE
lsh,d fmakjd' tal wms ys;=j;a ke;;a ±lal;a ke;;a" wjfndaO
jqk;a ke;;a ;sfnk we;a; foa wkak tal ;uhs wjfndaOh lrd
hkak ;sfhkafka' t;fldg kkaol iajdóka jykafia lshkjd
—idÿæ idÿæ ke.Ksjreks" wd¾h Y%djlfhla m%{dfjka úuioa§
Th úÈhg ;uhs olskafka'˜
wmsg fyd| mdvula fïfla ;sfhkjd' fudllao tA@ wd¾h
162 fid÷re yqfol,dj

Y%djlhka m%{dfjka úuioa§ olsk foa fudllao lsh,d fu;k


lshfjkjd' óg jvd fjkia mg,eú,s olskjd kï thd
m%{dfjka úui,d kE' th jdohla yo,d' tA ksid u;l ;shd
.kak nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh wjfndaO lsÍfï § CIKsl
u;" woyia" wdl,am" l;d lr lr bkak tlg jvd fïfla
;sfhkafka fudlla o@ wyk foa kqjKska Y%jKh lr,d ysf;a
ordf.k" ukisldrfha fhÈ,d" isyh
s msyg
s j
q ,d" úui,d" wjfndaO
lrk tlla" yenehs wjfndaO lrk tlhs" fmdf;a ;shk O¾uh
hs folla fkd fjhs' tAl tl u fohla fjkak ´k hï lsis
flfkla lshkjd kï kE'
fmd;aj, ;sfhk tAjd n,,d ljqo wjfndaO lrkafka@
wjfndaO lrmq tlaflfkla úiska u ;uka f.a flfkl=g
wjfndaO lrkak lsh,d fokak ´k' tAl fmdf;a kE lshhs'
wkak m%fõiï fjkak thdf.ka' fudlo ta thd O¾uh irK
.syska ke;s tlaflfkla' O¾uh irK .shmq flfkla tal
lshkafka kE' fudllao fï hq.fha wmg O¾uh .kak ;sfhkafka
fmd;a j, §> ksldh" uʯu ksldh" Lqoaol ksldh" ixhq;a;
ksldh" wx.=;;
a r ksldh lshk fï fmd;a j, O¾uh ;sfhkafka'
t;fldg fï ioaO¾uh m%;Cs Iam lr,d thd fjk O¾uhla
mKjkak .sfhd;a tal ljodj;a isoaOfjkjd o@ tfyukï
u;l ;shd.kak wms hula l;d lrkjd o" hula lshkjd o tAl
;uhs wjfndaO úh hq;af;a' ljqre yß fufyu lshkjd kï
—kE'' ug úfYaI wjfndaOhla we;s jqkd' yenehs tAl ug jpk
j,g yrjkak nE' ug lshkak nE' tAl úfYaI tlla' tAl Th;a
wjfndaO fjÉp ojig Thd f;areï .kSú˜ lsh,d f;areï
.kak fïl thd f.a ;ud Wiia lr,d fmkakkak" ;uka fkd
u. .shd ñila we;a; ±lald fkd fjhs' ;ud úiska ;ud yqjd
olaj.kakjd ñila we;a; ±lald fkfuhs'
we;a; ±lald kï tfyu fkfuhs lshkafka' we;a; ±lald
kï lshkafka nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh we;a;la u hs'
fï wei wks;H hs lshk ldrKh we;a;la u hs' rEmh wks;H
hs lshk ldrKh we;a;la u hs' plaLq ú[a[dKh wks;Hhs
07' kkaofldajdo iQ;%h 163

lshk ldrKh we;a;la u hs' uu m%{dfjka úuioa§ úuioa§


ug;a tal wjfndaO jqkd' wkak O¾uh ;shkjd t;k' ±ka
fyd|g f;areï .kak O¾uh ;sfhkafka fldfyduo lsh,d'
t;fldg fï kkaol iajdóka jykafia B<Õg Wmudjla
lshkjd' —mskaj;a ke.Ksjreks" f;,a mykla ;shkjd m;a;=
fjù' fï myfka f;¨;a wks;Hhs" myka jeáh;a wks;Hhs"
myka is,;a wks;Hhs" wdf,dalh;a wks;Hhs' kuq;a flfkla
Tng fufyu lsõfjd;a@ we;a; myfka f;,a kï wks;H ;uhs'
myka jeáh;a wks;H ;uhs' myka is,;a wks;H ;uhs' ta jqkdg
wdf,dalh ks;Hhs' wdf,dalh iaÓrhs' wdf,dalh iodld,slhs
lsõfjd;a" tal yßo@˜ lsh,d weyqjd —iajdóks" tal iïmQ¾K
wi;Hhla lsõjd' wehs tfyu lshkafka lsh,d weyqjd' iajdókS"
f;,a wks;H kï" jeáh;a wks;H kï" is,;a wks;H kï"
wdf,dalh ks;H fjkafka fldfyduo@ tal;a wks;H u fka'˜
—ta jf.a Tng flfkla fufyu lshdú' wei kï wks;H
;uhs' lK;a wks;H ;uhs' kdih;a wks;H ;uhs' Èj;a wks;H
;uhs' lh;a wks;H ;uhs' uki;a wks;H ;uhs ta jqkdg fï
wei" lK" kdih" Èj" lh" uki lsh fï wdh;k yh ksid
we;sjk hï iemla fyda ÿlla fyda WfmaCIdjla fyd ú`§ula
we;a o ta ú£u ks;Hhs' ta ú`§u iaÓrhs' ta ú`§u iodld,slhs
lsõfjd;a@˜ ta NsCIqKk
s a ms<;
s r
= e fokjd —tal iïmQ¾K wi;Hhla'
wehs fldfyduo@ tfyu lshkafka" iajdókS ta ta m%;Hfhka ta
ta lreKq fya;= lrf.k ta ú`§ï yg.kafka' ta lreKq ksreoaO
ùfuka ta ta ú`§ï ksreoaO fj,d hkjd'˜ t;fldg lshkjd
—idÿæ idÿæ ke.Ksjreks" wd¾h Y%djlhd ú`§u .ek kqjKska
úuik úg Th úÈhg ;uhs thd olskafka'˜
tfyu kï wd¾h Y%djlhd wei" lK" kdih" Èj" lh"
uki ;=< ú;rla wks;H olskjd fkfuhs¦ rEm" Yío" .kaO"
ri" iam¾Y" wruqKq j, ú;rla wks;H olskjd fkfuhs¦
ú[a[dKfha ú;rla wks;Hh olskjd fkfuhs' ta ;=k tl;=
fj,d yefok foa ;a wks;Hhs lsh,d tal;a olskjd' ú`§u yg
.kafka l=ula m%;Hfhka o@ iam¾Y m%;Hfhka' t;fldg weyehs"
164 fid÷re yqfol,dj

rEmhhs" ú[a[dKhhs tl;= fjkak ´k" ú`§ula we;sfjkak'


tA ;=k ke;s fjÉp .uka ú`§u ke;s fj,d hkjd' fïl fuhd
;ud ;=<ska olskjd' wkak talhs fï lshkafka'
B<`.g ;j;a Wmudjla lshkjd' —mskaj;a ke.Ksjreks"
úYd, .yla ;shkjd wrgqj ;shk' fï .fya uq¨;a wks;Hhs' fï
.fya l|;a wks;Hhs' fï .fya w;= b;s;a wks;Hhs' fï .fya
fld<;a wks;Hhs' tA .y ksid tk fyjke,a,;a wks;Hhs'
flfkla fufyu lshkak mq¿jka' zTh lshk wdldrhg .fya
uq,a kï wks;H ;uhs' .fya l|;a wks;H ;uhs' w;=b;s;a wks;H
;uhs ' .fya fld<;a wks ; H ;uhs ' tA jq k dg .fya hï
fijke,a,la weoao tAl ks;H hs' tAl iaÓr hs' tAl iodld,sl hsZ
lsõfjd;a we;a;o@˜ lsh,d weyqjd'
—iajdókS" tal iïmQ¾Kfhka u wi;Hla' tAl fndrejla'˜
Bgmiafi wykjd —tA fudlo@˜ t;fldg tA NslaIqKSka lshkjd
—iajdókS" uq¨;a wks;H fjÉp tfla" l`o;a wks;H fjÉp
tfla" w;= b;s;a wks;H fjÉp tfla fld<;a wks;H fjÉp
tfla tA wks;H foa ;=< u ilia fjÉp fijKe,a,;a wks;H
u hs'˜ —ke.Ksjreks" flfkla fufyu lsõfjd;a" ndysr rEmh
wks;H ;uhs' Yíoh;a wks;H ;uhs' .| iqj|;a wks;H ;uhs'
rih;a wks;H ;uhs' myi;a wks;H ;uhs' is;g isf;k wruqK; q a
wks;H ;uhs' tA jqkdg fï ndysr wdh;k yh uq,alrf.k
we;sjkakd jQ iemla fyda ÿlla fyda hï ú`§ula fyda we;akï
tAl ks;Hhs' tAl iaÓrhs' tAl iodld,slhs lsh,d lsõfjd;a tAl
we;a;la o@˜ lsh,d weyqjd' —iajdókS" tAl wuq fndrejla˜ lsõjd'
—tA fldfyduo@˜ lsh,d weyqjd' —hï hï ldrKd ksid hï hï
fya;= ksid yg.kakd jQ hï ú`Èula weoao tA fya;= ke;sùfuka
tA ú`§u ke;sfj,d hkjd'˜ t;fldg tA iajdóka jykafia
lshkj ta —idÿæ idÿæ ke.Ksjreks" wd¾h Y%djlfhla h:dN+;
[dKh we;s fjkak kqjKska úuioa§ úuioa§ Th úÈhg ;uhs
lsõjd olskafka'˜
tfykï thd wOHd;Añl wdh;k yh wks;H jYfhka
olsoaÈ wks;H jQ iam¾Yfhka yg.kakd fõokdj wks;H hs
07' kkaofldajdo iQ;%h 165

lsh,d wjfndaO lr.kakjd ndysr wdh;k wks;H jYfhka


olsoa§ wks;Hh jQ iam¾Yfhka yg.kakd ú§u wks;H hs lsh,d
wjfndaO lrkjd' tfyu kï hïlsis flfkla wei hs" rEmh
hs" ú[a[dKh hs wks;Hh hs lsh,d wjfndaO lf<d;a ú`§u;a
wks;H hs lsh,d wjfndaO lrkjd' tA wks;H foaj,a j,
yg.kakd ish,a, wks;H hs lsh,d thd wjfndaO lrkjd'
B<`.g ;j Wmudjla ;shkjd —mskaj;a ke.Ksjreks" yrla
urK ñks f yla bka k jd' fuhd .j fofkla urKjd'
.jfofkla ur,d ;shqKq wdhqO wrf.k fï .jfok f.a há
ui fír,d ^há ui lshkafka yug háka ;sfhk ui& há
ui;a fír,d" yu;a fír,d nv we;=,g msysh odkjd' od,d fï
urmq .jfok f.a nkaOk ál fndl= nvje,a ál Tlafldu
lS;= lS;= lm,d odkjd' wdfhu;a wr yu ;sín úÈhg uy,
;sfhkjd'
msáka fmak flfkla fïl n,,d ;sfhkjd' —fï ueßÉp
.jfok yfuka iïmQ¾Kfhka we;=,;a tlal tl;= fj,hs
bkafka˜ lsh,d' tAl yßo@ lsh,d wyqjd' tal jerÈhs' msáka yu
fmkqkg" há ui ;snqKg" ;=jd, fj,d kE jf.a fmkqKg"
we;=,g Tlafldu lE,S lE,s lm,d ;sfhkafka'
Bgmiafia lshkjd —mskaj;a ke.Ksjreks" wms fï Wmudj
lf<a ldrKhla meyeÈ,s lrkak' tA ;uhs we;=¨ ui lsh,d
lsõfõ wei" lK" kdih" Èj" lh" uki" lshk wdOHd;añl
wdh;k yhg' msg yu lsh,d lsõfõ rEm" Yío" .kaO" ri"
myi wruqKq j,g' nvje,a lsh,d lsõfõ kkaÈrd.hg' ;shqKq
wdhqOh lsh,d lsõfõ wd¾h i;Hh wjfndaOh .ek ;sfhk
m%{djg' wd¾h m%{djg ;uhs ;shqKq wdhqOh lsh,d lsõfõ'
t;fldg ;shKq q wdhqOhlska we;=f<a nkaOk Tlafldu lmkjd
lsh,d lsõfõ wd¾h m%{dfjka flf,ia nkaOk ish,a, lm,d
odk tl'
wjfndaOhg fya;=jk wx. Bgmiafia lshkjd —mskaj;a
ke.Ksjreks" tn`ÿ tlaflkd p;=rd¾h i;Hh wjfndaOhg
wx. y;la jvkag ´k' fudkjo ta wx. y;@ ima; fndÊCOx.
166 fid÷re yqfol,dj

wd¾h i;Hh wjfndaOhg Wmldr jk úÈhg isyh s jvkak


´k' tA ;uhs ys;g tk mxp kSjrK O¾u hgm;a fj,d ys;g
úrd.h" tA lshkafka fkd we,au we;s fjk úÈhg" ^we,au we;s
fkd fjkak kï h:dN+; [dKh ;sfhkak ´k'& h:dN+;
[dKh we;sfj,d" fkd we,au we;s fj,d" we,au ksreoaO jk
wdldrhg isysh jvkak ´k' tAl i;s iïfndÊCOx.h'
fhdakf
s ida ukisldrh ÈhqKq lrkak ´k wks;H foa wks;H
jYfhka" ÿla foa ÿla jYfhka" wkd;au foa wkd;au jYfhka
wjfndaO jk wdldrhg fhdaksfida ukisldrfha fhdokak ´k'
p;= r d¾h i;H O¾uh b,la l lrf.k" ta l Oïuúph
iïfndÊCOx.h'
—B<`.g ùßh jvkak ´k wd¾h i;H wjfndaOh b,lal
lr.kak' ;uka f.a ysf;a kSjrK hgm;a fj,d" ys; úfõlhg
m;afj,d" h:dN+; [dKh we;sfj,d" l,lsÍula we;sfj,d"
fkd we,S" we,au ksreoaO jk wdldrhg ùßh mj;ajkak ´k'
tal ùßh iïfndÊCOx.h'
t;fldg ysf;a we;sjk iudêh ksid we;sjk mS%;sh
;sfhkjd' thd mS%;sh ;=<ska olskafka fudllao@ wks;H" ÿl"
wkd;au foaj,a' wkak tA úÈhg mS;
% h
s ;=<k
s a wd¾h i;Hh wjfndaO
jk wdldrhg mS%;sh jvkak ´k' tal mS;s iïfndÊCOx.h
t;fldg thdf.a lh;a ieye,a¨ fj,d is;;a ieye,a¨
fjkjd' t;fldg thd p;=rd¾h i;Hh wjfndaOhg jqjukd
wdldrhg thd ieye,a¨jg ji`. fjkafka ke;=j ieye,a¨jg
uq,d fjkafka ke;=j bkakjd' tA ieye,a¨ nj ;=<ska thd ÿl
olskjd" ÿlaL iuqoh olskjd" ÿlaL ksfrdaOh olskjd" ÿlaL
ksfrdaO .dñkS mámodj olskjd' wd¾h i;Hh olsk wdldrhg
ieye,a ¨ nj;a Èhq K q lrkjd' t;fldg tA l mia i oa ê
iïfndcCOx.h'
thd Ñ;a; tald.%;djh ÈhqKq lrkjd p;=rd¾h i;Hh
wjfndaOhg fhduq fj,d tAl iudê iïfndCOx.h'
07' kkaofldajdo iQ;%h 167

tA iudêh ;=<ska thd tA úÈhg jvoa§ WfmaCIdjg m;a


fjkjd' WfmaCIdjg thd wyqfjkafka kE' WfmaCIdj;a thd
jvkjd" p;=rd¾h i;Hh wjfndaOfha wx.hla úÈhg' tAl
WfmalaLd iïfndÊ®x.h'
thd f.a Ôú;h ;=< ish¨ flf,iqka m%ydKh fj,d
W;=ï jQ wry;ajhg m;afjkak mqq¿jka lsh, Tkak kkaol
iajdóka jykafia O¾uh foaYkd lr,d bjr fj,d Bgmiafia
lsõjd —tfyu kï yß" ke.Ksjreks" hkak˜ lsõjd'
ta foaYkdj wjika fj,d me;=fj kE fï foaYkdj uq,a
lrf.k fufia fufia fkd fõjdæ fufia fufia fõjdæ
fudl=;a me;=j o@ kE hkak lsõjd' ±ka yß lsõjd' t;fldg tA
NsCIqKSka jykafia,d fudlo lf<a' jkaokd lr,d msg;a jqkd
msg;a fj,d nqÿrcdKka jykafiaj neyeolskka .shd' nqÿrcdKka
jykafiag jkaokd lrd nqÿrcdKka jykafia lsõjd —wd'' yß
hkak˜ lsõjd'
NsCIqKSka jykafia,d msg;a jqkyu nqÿrcdKka jykafia
NsCIQka jykafia,dg lshkjd' —mskaj;a uyfKks" fmdah ojfia
yf|hs l,ska ojfia yfohs fjkila ;sfhkj o@˜ lsh,d weyqjd'
;sfhkjo" keoao@ fmdah odg l,ska y| ±lalyu fudllao
ysf;kafka' wo i| fmdahg l,ska ojfia wo iïmQ¾K kE' tA
yfoa wvqj fmakj olsk fldg' —wkak tA jf.a fï NsCIqKSka
mskaj;a kkaol f.a foaYkdj wy, fndfydu ikaf;daI jqkd
;uhs' kuq;a ldrKh iïmQ¾K jqfka kE' kkaolg tkak
lshkak˜ lsh,d lsõjd'
—mskaj;a kkaol" Tn fyg;a tA NsCIqKSkag wjjdo lrkak
´k Th úÈhg u' ±ka wo lshmq nK Th úÈhg u fyg;a
lshkak lsõjd' tA fudlo@ tfyu lshkafka fyg;a lshkak
lsh,d' tA fïlhs' tA NsCIqKSka jykafia,d tA nK wy,d wrka
.shd' od,d .sfha kE' ±ka wymq nK fudlo lrkafka kqjKska
úuikjd' ±ka .sfha jdo lrkak fkfuhs' —wrl fufyuhs
lsõjd fkao@ flda tAl tfyuo@˜ ±ka .sys,a,d lp lp .dkjo@
168 fid÷re yqfol,dj

kE' ±ka .sys,a,d ksYaYíoj fhdaksfida ukisldrfha fhfokjd


ilauka lrkjd' ksYY a íoj me;a;lg fj,d jdä fj,d kqjKska
úuikjd' ksYY a íoj Wmud .ek isyls rkjd' ±ka tfyu kqjKska
úui,d úui,d fyg;a tal u wykak ,efnk fldg fudlo@
fjkafka' l,skag jvd thd wjfndaO fjkjd'
kkaol iajdóka jykafia miqjod;a jevu l<d' jevu
l<dg miafia NsCIqKSka jykafia,d miqjod;a wr úÈhg u
jkaokd lr,d me;a;lska jdä jqKd' ±ka Tkak NsCIqKSka
jykafia,d bkafk wr l,ska wymq nK wrf.k .sys,a,d' tAl
ysf;a msysgqjd f.k' todg;a jvd hï lsis wjfndaOhlska ;uhs
wo bkafka' Tn;a Tkak th jf.a wjfndaOhlska kï bkafka
t;fldg tA ±ka Tnj mq`Mjkao ldgj;a rjÜgkak@ wms ljqre
yß lsõfjd;a neß o rjÜgkak@ wkak tA jf.a ;uhs ysáfha'
t;fldg ldgj;a rjÜgkak neß úÈhg ;sirKh ukd
fldg msysg,d wks;H foa wks;H jYfhka kqjKska úuik
yeáhg hs wms isáh hq;f
a ;a' b;ska NsCIqKk
S a jykafia,d jkaokd
lr,d me;a;lska jdä jqkd u tod jf.au weyqjd' fldfyduo
weyqfõ@ —mskj
a ;a ke.Ksjreks" fï nK lshkafka idlÉPdfjka'
B<`.g okafk ke;akï okafk kE lshkak ´k' okakjd kï
okakjd lshkak ´k' f;afrkafka ke;akï" iel kï uf.ka
u wykak ´k' ziajdókS" fïfl w¾:h fudllao@Z lsh,d'˜
t;fldg ta NsCIqKSka jykafia,d tod jf.au W;a;r
ÿkakd' —iajdókS" wmg yß i;=gqhs' wd¾hh jQ kkaol iajdóka
jykafia wmg yß újD;j wmg mjrkjd'˜ Bgmiafia —mskaj;a
ke.Ksjreks" wei ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd' lK
ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd" kdih ks;Hh o" wks;Hh
o lsh,d weyqjd' Èj ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd' lh
ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd' uki ks;Hh o" wks;Hh
o lsh,d weyqjd'˜ fudlla o ms<s;=r jqfka@ —wks;H hs'˜
Bgmiafia weyqjd —hula wks;H kï tAl iemla o@ ÿlla
o@˜ Bgmiafia ms<s;=re ÿkakd —tAl ÿl hs'˜ Bgmiafia weyqjd
07' kkaofldajdo iQ;%h 169

—hula wks;H kï" ÿl kï" fjkia jk iajNdjhg kï" whs;s


tn`ÿ fohla uu lsh,d ys;k tl" uf.a lsh,d ys;k tl" uf.a
wd;auh lsh,d ys;k tl yß o@˜ lsh,d weyqjd' —jerÈhs˜ lsõjd'
B<`.g —tAl ±k.;af;a fldfydu o@˜ lsh,d weyqjd' Bg
miafia lshkjd —iajdóks" wms m%{dfjka úuioa§ wmg we;s
jqkd h:dN+; [dKh' taflka ;uhs wmg wjfndaO jqfka fï
wdOHd;añl wdh;k yh u wks;H hs˜ lsh,d'
b;ska kkaol iajdóka jykafia —idÿæ idÿæ ke.Ksjreks"
wd¾h Y%djlfhla kqjKska úuioa§ fmfkkafka Th úÈhg
;uhs'˜
B<`.g rEm ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd' wks;Hh
hs lsõjd' lKg wefik Yío ks;H o" wks;H o lsh,d weyqjd'
wks;H hs lsõjd' kdihg ±fkk .| iqj| ks;Hh o" wks;Hh
o lsh,d weyqjd' wks;Hh hs lsõjd' Èjg ±fkk ri ks;Hh o"
wks;H o lsh,d weyqjd' wks;Hh hs lsõjd' lhg ±fkk myi
ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd' wks;Hhs lsõjd' ukig
±fkk wruqKq ks;Hh o" wks;Hh o lsh,d weyqjd'
hula wks;H kï tAl iemhs o" ÿlhs o lsh,d weyqjd' tAl
ÿlhs' hula wks;H kï" ÿl kï" fjkia jk iajNdjhg kï
whs;s tn`ÿ fohla uu lsh,d i,lk tl" uf.a lsh,d i,lk
tl yß o@ lsh, weyqjd' jeroshs lsõjd'
Bgmiafia ±k .;af;a fldfyduo@ lsh,d weyqjd' —iajdóks"
wms m%{dfjka úuidf.k úuidf.k hoaÈ wmsg h:dN+; [dKh
we;a jqKd' fï ndysr wdh;k yh u wks;H hs˜ lsh,d' Bg
miafia fudlo lsjf
q õ' —idÿæ idÿæ ke.Ksjreks" wd¾h Y%djlhka
kqqjKska úuioa§ fmfkkafka Th úÈhg ;uhs˜ lsõjd'
Bg miafia plaLq ú[a[dKh ks;H o" wks;H o lsh,d
weyqjd' wks;H hs lsõjd' fida; ú[a[dKh ks;H o" wks;H o@
lsh,d weyqjd' wks;H hs lsõjd' >dK ú[a[dKh ks;H o"
wks;H o lsh,d weyqjd' wks;H hs lsõjd' Èfõ ú[a[dKh
170 fid÷re yqfol,dj

ks;H o" wks;H o lsh,d weyqjd' wks;H hs lsõjd' lfha


ú[a[Kh ks;H o wks;H o weyqjd' wks;H hs lsõjd'
ufkda ú[a[dKh ks;H o" wks;H o lsh,d weyqjd' wks;Hhs
lsõjd' Bgmiafia hula wks;H kï iemhs o" ÿlhs o lsh,d
weyqjd' ÿlhs lsõjd' hula wks;H kï" ÿl kï" fjkia fjk
iajNdjhg kï whs;s th uu" uf.a" uf.a wd;auh ie,l=fjd;a
tAl yß o lsh,d weyqjd' jeroshs lsõjd'
Bgmiafia okafk fldfydu o lsh,d weyqjd' Tõ t;fldg
kqjKska úui,d wmg h:dN+; [dKh we;s jqKd fï ih
je±reï ú[a[dKh;a wks;H hs lsh,d'
wms lshuq fufyu ±ka Tng ;du h:dN+; [dKh we;sfj,d
kE lsh, ys;uq' Tfnka ljqreyß flfkla wykjd fï úoshg
wks;H o@ lsh,d' Tn fudlo lshkafka@ wks;H hs lsh,d'
Tfydu lsh,d Tfnka wykjd fldfyduo okafka@ fudllao@
ms<s;=re kE' t;fldg fufyuhs lshkafka —wmsg Y%oaOdj
;sfhkjd' fïjd wks;H hs lsh,d' tA ksid u wms úuiñka
bkakjd' wms okakjd wmsg h:dN+; [dKh we;sfjkjd" fïjd
wks;Hhs lsh,d' tA .ek Y%oaOdfjkqhs lshkafka'˜ lsh, lshkak
´k' ke;akï t;kÈ Wv ìu ne¨fjd;ska tfyu yß hkafka
kE'
B<`.g wr Wmudj' Tkak mykla m;a;= fjù ;sfhkjd'
fï myfka f;¨;a wks;H hs' wdf,dAlh;a wks;H hs' jeá;a
wks;H hs' is,;a wks;H hs' b;ska fï wks;H jq foaj,a w;ßka
tlaflfkla lshkjd" f;,a kï wks;H ;uhs' jeá;a wks;H
;uhs' is,;a wks;H ;uhs' tA jqkdg wdf,dalh iaÓrhs' iodld,sl
hs lsh,d' tfyu lsõfjd;a yß o lsh,d weyqjd' tAl iïmq¾K
wi;Hhla' wehs@ tAl wi;Hhla fjkafka lsh,d weyqjd' wks;H
jQ f;,a" wks;H jQ jeá" wks;H jQ is,la ;sfnoaÈ wdf,dalh
ú;rla ks;H fjkafka fldfyduo@ wdf,dalh .ek l:dlrkak
fohla kE lsõjd'
ta jf.a hïlsis flfkla lsõfjd;a fï wOHd;añl wdh;k
07' kkaofldajdo iQ;%h 171

yh wei" lK" ldih" Èj" lh" uki wks;H ;uhs' kuq;a tA


wks;H jQ wdh;k yh ksid yg.kakd hï iemla fyda ÿlla
fyda WfmaCId iy.; ú`§ula fyda weoao tA ú£u ks;Hh hs" iaÓr
hs" iodld,sl hs lsõfjd;a tal we;a;lao@ lsh,d weyqjd' tAl
iïmq¾Kfhka wi;Hhla lsh,d lsõjd' tA fudlo tfyu
lshkafka@ tA fudlo wks;H fya;k = a ksid yg.kakd hï ú`§ula
weoao tA fya;+ka ksreoaO ùfuka tA ú`§ï ksreoaO fj,d hkjd'
t;fldg kkaol iajdóka jykafia idÿæ idÿæ ke.Ksjreks"
kqjKska úuioa§ wd¾h Y%djlhka Th úÈhg ;uhs lsõjd
olskafka'˜
B<`.g ;j Wmudjla lssõjd' Tkak úYd, .yla ;sfhkjd'
fï .fya uq¨;a wks;H hs' l`o;a wks;H hs' w;=;a wks;H hs'
fld<;a wks;H hs' fijKe,a,;a wks;H hs' kuq;a hï lsis
flfkla mq¿jka úÈhg l,amkd lr,d fldfyduo" uq,a kï
wks;H ;uhs' l|;a wks;H ;uhs' w;= b;s;a wks;H ;uhs' fld<;a
wks;H ;uhs' tA jqKdg fijKe,a, ks;H hs' iaÓr hs' iodld,sl
hs lsh,d lsõfjd;a" thd we;a; lshk flfkla o@ kE' tAl
iïmQ¾K u wi;Hhla'
tfykï fudlla o tAfla we;a;@ uq¨;a wks;H fjÉp
tfla l|;a wks;H fÉÉp tfla" w;= b;s;a wks;H fjÉp tfla"
fld<;a wks;H fjÉp tfla" fijKe,a, ú;rla wks;H fkd
ù ;sfhkafka fldfyduo@ wkak tA jf.a mskaj;a ke.Ksjreks
ljqre yß weyqfjd;a fï ndysr wdh;k yh rEm" Yío .kaO"
ri" iam¾Y" wruqKq wks;H ;uhs' fïjd ksid we;s jkakd jQ hï
iemla fõjd" ÿlla fõjd" uOHia: ú£ula fõjd" tAjd ks;H hs"
iaÒr hs" iodld,sl hs lsjqfjd;a tAl yß o@ lsh,d weyqjd'
jerÈhs' tA fudlo jerÈ@ lsh,d weyqjd' iajdókS wks;Hh jQ
fya;+ka ksid" wks;H jQ fya;= ldrl O¾uhka ksid yg.kakd
ú§ula weoao" tA wks;H foaj,a ksreoaO ùfuka ta ú`§ï ksreoaO
fj,d hkjd' t;fldg fudlo lsõfõ —idÿæ idÿæ kef.KsjreKs
wd¾H Y%djlhd m%{dfjka úuioa§ Th úÈhg ;uhs olskafka'˜
172 fid÷re yqfol,dj

B<`.g yrla urk ukqiaifhla .jfokla w,a,,d ur,d"


;shqKq wdhqOhla wrf.k há ui;a fír,d" Wv yu;a fír,d"
we;=<g wdhqOh od,d" nvje,a nkaOk ál Tlafldu lS;= lS;=
lr,d od,d ysg wdfh ;sìÉp yeáhg ;shkjd' t;fldg fïl
.ek kqjKska fydhkafk n,kafk ke;s tlaflfkl=g
fmakafka fudlj;a fj,d kE jf.a' fï yfuka fï .jhd
Tlafldu iïnkaO fj,d lsh,d lsõjg lsis iïnkaOhla kE'
wkak ta Wmudj lsõfõ w¾:hla u;= lr,d fmkakkak'
fudllao tA@ fï we;=¨ ui lsõfõ wei" lK kdih" Èj" lh"
uki lshk wdOHd;añl wdh;k yhg' msg yu lsh,d lsõfj
rEm" Yío .kaO" ri" iam¾Y" wruqKq lshk ndysr wdh;k yhg'
nv we;=f<a ;sfhk nkaOk nvje,a lsõfõ fudkjg o@ kkaÈ
rd.h" ;shK
q q wdhqO lsh,d lsõfõ wd¾h m%{dj' tA wd¾h m%{dfjka
we;=f< ;sfhk flf,ia Tlafldu lm,d lm,d odk tlg
;uhs tA lsõfõ'

wkak tfyu flkd fudlo lrkak ´k' jvkak ´k


fudkjo@ fndÊCOx. O¾u y; jvka k ´k' fudkjo
fndÊCOx. lsõfõ' fudllao@ fndaê wx.' fndaê wx. lsõfõ'
p;=rd¾h i;Hh wjfndaOhg Wmldr jk lreKq' tA ;uhs i;sh"
i;sh lsh,d lshkafka fudllao@ lh .ek" ú§u .ek" ys;
.ek" O¾uhka tA lsõfõ" mxp kSjrK" mxp WmdodkialkaOh"
wdh;k" fndÊCOx." p;=rd¾h i;Hh fïjd .ek fyd|g isysh
msysgqjd f.k i;r i;smÜGdkfha isysh msysgqjkjd' p;=rd¾h
i;H Wfoid' wkak tAl i;s iïfndÊCOx.h'
B<`.g kqjKska fufkys lrkjd' fhdakf s ida ukisldrfha
fhfokjd p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh msKsi' tAl Oïuúph
iïfndÊCOx.h' B<`.g ùßh ÈhqKq lrkjd p;=rd¾h i;Hh
wjfndaOh msKis ' tAl úßh iïfndÊCOx.h' B<`.g mS; % h
s ÈhqKq
lrkjd' p;= r d¾h i;Hh wjfnda O h ms K s i ' tA l mS ; s
iïfndÊCOx.h' ldhsl udkisl ieye,a¨j ÈhqKq lrkjd'
p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh msKi s ' tAl miaioaê iñfndÊCOx.h'
Ñ;a; tald.%;djh ÈhqKq lrkjd' p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh
07' kkaofldajdo iQ;%h 173

msKsi tA fudllao@ iudê iïfndÊCOx.h' B<`.g WfmaCIdj


ÈhqKq lrkjd' p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh msKsi' tAl WfmaCId
iïfndÊCOx.h' fï úÈhg ÈhqKq lrf.k hkfldg fï wx.
yf;ka wNHka;r flf,ia Tlafldu lems,d .syska fuhd
iïmQ¾Kfhka u ksflf,ia Ndjhg m;afj,d' wry;ajhg m;a
fjkjd'
Bgmiafia —wd kef.Ksjreks" yß hkak˜ lsõjd' Bg miafia
tA NsCIqKk
S a je`o,d .shd' .sy,
s ,
a d nqÿrcdKka jykafiag jkaokd
l<d u nqÿrcdKka jykafia —yß' fyd`ohs hkak˜ lsõjd'
Bgmiafia nqÿrcdKka jykafia NsCIQka jykafia,dg
lshkjd —mskaj;a uyfKks" fmdah ojfia y`o mEõjd jf.a˜
lsõjd' fmdah ojig y`o mEõjg miafia y`o Èyd n,oa§ fmdah
ojig l,ska oji o wo lsh,d ysf;kjd o@ wo fï mqka i`o
lsh,d ysf;kjd' —wkak fmdah od mEhQ mqkai`o jf.a wo' wo fï
NsCIQKSka jykafia,d fndfydau ikaf;daIhg m;a jqkd' tA
NsCIqKSka f.a woyia iïmQ¾K jqKd' tA mkaishh ;=< ysgmq
wka;su tlaflk;a fida;dmkak jqkd˜ lsõjd'
t;fldg wmg meyeÈ,sj fmakjd fuÉpr blaukg fï
msßi O¾uh w,a,.kak fudllao fya;=j' O¾uh kdufhka
wymq fjk foaj,a kE' B<`.g O¾uh w,a,.k ;¾l ú;¾l
f.dvl b|,d kE' jdo újdo lr lr b|,d kE' u; lsh lsh
b|,d kE' fudlo lr,d ;sfhkafka@ isysh msysgqjd .k úui
úuid b|,d' wymq O¾uh .ek wjfndaO fj,d ;sfhkafka tA
ksid'
±ka wms .;af;d;a fï úÈhg wms O¾uh wjfndaO lrñka
isáoa§ hï lsis flfkla wjfndaOh lrd hkafk ke;a;ï tAl
O¾ufha wvqmdvqjla o@ tA tlaflkd ;=< uki yeisrùfï
wvqmdvqjla o@ Ñka;kh yeisrùfï wvqjla ñila O¾ufha wvqjla
kE' O¾uh lshkafka iqkaor fohla' O¾uh ;rï iqkaor fohla
wmg kE' nqÿrcdKka jykafia f.a O¾ufha iEu jpkhla ;=<
u Ôú;h wjfndaO lsÍfï yelshdj ;sfhkjd' Wkajykafia
174 fid÷re yqfol,dj

úia;r lrk O¾ufha iEu jpkhla u Ôú;hg wdf,dalhla


iemfhkjd' tA O¾uh ;uhs wmsj w`ÿfrka t<shg .;af;a'
mqoa.,fhl=g fïl lshkak nE' fïl lrkak mq`Mjka ldgo@
O¾uhg' O¾uh msßisÿ kï" O¾uh ksrdl+, kï" O¾uh ks¾u,
kï" tA O¾uh hïlsis flfkla Y%jKh lr,d" tA Y%jKh lrk
O¾uh is;g wrf.k" ys;g .;a;= O¾uh kqjKsska úuikjd
kï wkak tA flkd wjfndaOh lrd hkjd'
t;fldg tfyu kï tAl ldgj;a j,lajkak mq`Mjka
tlla fkfjhs' wjfndaOh lrd hk tl' fï Ôú;fha§ fï
O¾uh kshu úÈhg w,a, .;af;d;a wjfndaO lrkak mq`Mjka
yenehs' ndOdj lshkafka msgia;r fkfuhs' msgia;r;a ndOdjla
;sfhkjd' tA ndOdj ;sfhkafka fldfydu o@ ioaO¾uh
kdufhka wO¾uh weyqfjd;a msgia;r ndOdjla' l<HdK ñ;%hd
f.a kdufhka mdm ñ;%fhla fmkS ysáfhd;a msgia;r ndOdjla'
hyu`. hjk kdufhka fkd u`. heõfjd;a msgia;r ndOdjla'
ud¾.h kdufhka fkd u`. lsõfjd;a msgia;r ndOdjla'
kuq;a tfyu ke;sj meyeÈ,sj u nqÿrcdKka jykafia f.a
O¾uh wefyoa§" meyeÈ,s idCIs ;sfhoa§" msgia;r ndOdjla kE' YS%
ioaO¾u Y%jKh lrkjd' ±ka tfykx ndOdj ;shkafka fldfyo@
wNHka;ßl ndOdjla' tA ;uhs fïl iel ke;sj ys;l msysgqjd
f.k fï O¾uh hkak ´k' tl ry;ka jykafia kula lshkjd'
f:ar .d:d j, —uu .hdjg .sfha kel;a fl,shla n,kak hs'
uu kel;a fl,shla n,kak .shdg uf.a jdikdj tAl' uu
kshu ;ekg .shd' tod fik`. msß,d ysáhd' uu lsÜgq fj,d
ne¨j ljqo@ fudllao lsh,d n,k fldg nqÿrcdKka jykafia
oyï foikjd' kel;a fl<sh ;shk ;ekg jev,d Wkajykafia
okakjd ñksii
a q idudkH ñksii a q okakE Ôú;h .ek' tA ñksikq g
a
weye mskjkak ;sfhkjd kï t;kg ÿjkjd' lK mskjkak
;sfhkjd kï tf;kag ÿjkjd' tAl ;uhs ñksiaiqka f.a
iajNdjh fïl ±lald nqÿrcdKka jykafia' fldfya yß ;shkjd
kï weula od,d .scq ud`Mjd ÿjkjd weu .s,ks k
a ' tAl iajNdjhla'
07' kkaofldajdo iQ;%h 175

b;ska nqÿrcdKka jykafia ñksiaiqkag ukqIH j¾.hdg


yßu wdofrhs' lreKdjka;hs' fifkfyjka;hs' Wkajykafia;a
tf;ka g .s f ha kel;a n,ka k fkfuhs ' fudfla g o@
Wkajykafia jev b|,d Ôúf;a .ek lshkak .;a;d' kel;a
fl<shg .sh ñksiaiq nqÿrcdKka jykafia jfÜ jdäfj,d
wyf.k ysáhd' b;ska fï ry;ka jykafia lshkjd ug
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh wefyoa§ w,am ud;% ielhla
we;s jqfka kE'
wkak n,kak Y%djlhkag msysá ,CIK' nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾uh wyoa§ w,am ud;% ielhla we;s jqfka keye'
fïl ;uhs we;a;' fïl ;uhs we;a;' lsh,d ug ys;k = d' tA ksid
uu Y%djlfhla jqkd" O¾uh wjfndaO l<d lsh,d lsõjd' tfyu
kï wmg nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh wyoa§" tA úÈhg ys;
yefokafka ke;akï wmg f,dl= mdvqjla isoaO fjkjd' úYd,
ydkshla isoaO fjkjd' ,dNhla kï isoaO fjkafka kE' tfyu
kï nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh wefyk fldg wfma ys;g
mS%;shla i;=gla we;sfjkak ´k' —w;a; u hs' fïl ;uhs we;a;
O¾uh˜lsh,' wkak t;fldg ;uhs thdf.a Ôúf;a Y%oaOdj
msysgkak .kafka' Y%oaOdj msysg,d msysg,d thd ia:djr fjkak
mgka .kafka' tA ksid Tng ;a fï YS% ioaO¾uh Wmldrfhka
fï Ôú;fha § u W;=ï p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO fõjdæ

idÿ æ idÿ ææ idÿæææ


176 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

08'
pQ, lïuúNx. iQ;h
%
^uʯu ksldh 3 - úNx. j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
oeka wms bf.k .kafka pQ, lïuúNx. iQ;%h' yeu
fokdg u ;ukag ,efnk fj,djg hym;a foaj,a lrkak
bf.k.kak mq¿jka fï foaYkdfjka' Tn okakjd wfma Ôú;h
.;af;d;a wms tl tlaflkd ixidfrka f.kdmq foaj,a ;uhs
wmsg iem ÿla folg u n,mdkafka' wms iem ,efnk foaj,a
ixidfrka wrf.k weú,a,d ke;akï fï Ôú;fha wmg
;sfhkafka m; m; bkak tl ú;rhs' wmsg wkd.;hg wdj;a
,efnkafka keye fï Ôú;fha m; m; ysáh lsh,d' wms fï
Ôú;h ;=< yels;rï iem ,efnk foaj,a mqreÿ lf<d;a ;uhs
B<Õ Ôú;hg iem ,efnkafka' tfyu ke;=j wms m%d¾:kd
lr, ,efnk foaj,a fkfuhs' tAlg wfma Ôú;h fyd|g ie,iqï
lr.kak mq¿jka ,iaik foaYkdjla fï pQ, lïuúNx. iQ;%h'
±ka wms ljqre;a okakjd ^fÉ;kdZyx NslaLfõ" lïux
jodñ& fÉ;kdj l¾uh hs lsh,' kuq;a idudkHfhka msxlï
lrkakg fÉ;kdj yiqrk tl f,fyis kE' iuyrekag mq¿jka
hula ys;, ys; tAlg ndOdjla fjkafk ke;=j lrkak'
iuyrekag ysf;kjd zuu fïl fokjZ lsh,' kuq;a wdfha
ál fõ,djla hkfldg zkeye''' fjk tlla fokjZ lsh,' Bg
miafia ys;kj zkeye tAl ´fk;a keye'Z fï úÈhg yeu ;sif
a iau
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 177

wfma Ôú;hg n,mj;ajkjd f,daNh;a" oafõIh;a" fudayh;a'


fïl ue~f.k f,daN" oafõI" fuday ;sfhk isf;a fï ,laIKh
wNsnjd mska oyï j,g keUqrefjkak fï foaYkdj wmg
fndfydau msysgfjkjd'
tA ojiaj, nqÿrcdKka jykafia jev isáfha ieje;a kqjr
fÊ;jkdrdufha' f;dafohH n%dyauKh f.a mq;d iqN' thdg
fyd| mdvula bf.k .kak ,enqkfka' ;d;a;d ueß, .sys,a, tA
mjqf, u n¨ meáfhla fj,d Wmkakfka' idudkHfhka wfma
mjq,aj, [d;s ñ;%d§ka uefrkj' wms okafka keyefka tA wh
fudk fudk iajrEmfhka wdmyq tkjo lsh,' wms b;ska wij,d
ueß, zwÉpr l,a .shd' fuÉpr l,a .shdZ lsh lshd ys; ys;d
bkakj' flfkla uereKg miafia tA f,dalh .ek lsisu
iïnkaO;djhla keye' fï ksid urKska tyd f,dalh .ek
wmsg lsisu wjfndaOhla keye' tA ú;rla fkfjhs" bm§ug
fmr f,dalh .ek wjfndaOhl=;a keye' ujql=ig tkak fudk
jf.a mßirhla" fudk jf.a foaj,a wmsg n,mEj o uql=;a
okafka keye'
f;dafohH mq;% iqN nqÿrcdKka jykafia uqK.efykak
.shd' .syska nqÿrcdKka jykafia;a tlal i;=gq idóÑfha fhÈ,
me;a;lska jdäfj,d nqÿrcdKka jykafiaf.ka wykj fuhd
f.a ysf;a ;sfhka m%Yafk' ;du fuhd ;sirfKa msysgmq flfkla
fkfuhs' meye§ula ;sfhkj wjfndaO .ek' kuq;a .=K ±k
±k ys;, w¾: isyslr, tA jf.a meye§ula ;du fuhdg keye'
fuhd lshkj —Nj;a f.!;uhka jykai" wmsg olskk a ,efnkj
fï ukqIHhka w;r úúO;ajhla" Wia my;a fNaohla olskak
,efnkj' wmsg olskakg ,efnkjd iuyr ñksiaiq yqÕdla l,a
Ôj;a fjkj" ^§¾>dhqI ,nkjd& iuyr ukqIHhka jeäl,a
Ôj;a fjkafka keye'˜
±ka wmsg fmakj iuyre wvq jhiska ke;s fjkj' b;ska
wmsg weú,a, lshkj tA fouõmsfhda —wfka iajdókS" wfma orej
l=rd l+ôfhl=gj;a jrola lrmq flfkla fkfuhs' kuq;a thd
wvq jhiska ke;sjqKd˜ lsh,d' tfyu kï wmsg f;afrkj'
178 fid÷re yqfol,dj

fmr Ôú;fha lrmq fohla n,mdkj' ;j iuyre bkakj fyd|g


lgqjï nysklï Ôj;a fjkj fyd|g jhig hkj' wjqreÿ
100" 110" 120 fjklï bkakj' t;fldg fïflka fmakj
wmg ´k yeáhg fkfuhs fïl fjkafka' wms f.kdmq yeáhg
hs tAl fjkafk' ±ka fuhd f.a m%Yafka tAl' fuhd l,amkd
l<d zwehs fï fjki we;sfjkafka@Z
tA jf.au iajdóks" iuyre f,v ÿla f.dfâ bkafk'
bmÈÉp ldf,a b|, fndfyda f,v ÿla j,ska mSvd j,ska ú|j
ú|j bkakj' iuyre tfyu kE' iuyrekag wõj" jeiai" mskka
´k tlla Tfrd;a;= fokjd' ´k tlla lkak mq¿jka' thdg
´k úÈhg bkak mq¿jka' f,v ÿla keye'
Nj;a f.!;uhka jykai" iuyre bkakj ^ÿínkakd&
ÿ¾j¾Khs ,iaik keye' iuyre ,iaik hs' t;fldg iuyre
,iaik keye' iuyre ,iaik hs' n,kak fï tl tlaflkdf.
Ôú; j, ;sfhk l¾u úmdl j, yeá'
B<Õ tl iuyre w,afmaYdlHhs' tA lshkafk .kka .kafka
keye' ms<.
s ekSula keye' idudkH úÈyg Ôj;a fjkjd' iuyre
ufyaYdlHhs' tA lshkafka fyd| iudc ;;ajhla thdg ;sfhkj'
iuyre my;a l=f,a WmÈkjd' ±ka bkaÈhdfõ tAl fyd|g
fmakj' yß ÿlhs tAl olskfldg' ±ka rc.y kqjr biair
;fmdaod kÈh fõ¿jkdrduhg whs;hs 's tA ;fmdaod kÈfha WKqj;=r
<sf`oka Tkak kdkj Wiia l=f,a wh' kd,d w¿ mdgg j;=r
tkj my<g tAflka kdkj wvq l=f,a wh' t;fldg ySk l=f,a
WmÈkafka fï zl¾uZ ksid' fïl yß m%Yakhla jqkd f;dafohH
mq;% iqNg' wehs mdf¾ hkfldg iuyre thdg i,lkj" mqgq;a
fokj b|.kak'
iuyrekag l,amkd Yla;sh keye' tA lshkafka kqjK
uÈ' iuyre m%{djka; hs' yenehs ug f;aß,d ;sfhkj fï
hq.fha f.dvdla ÿrg wms kqjK ÈhqKq lrkak ;uhs uykais .;
hq;af;a' tA fudlo fya;=j@ kqjK ÈhqKq lsÍu ;uhs ÿ¾,N tl'
wfkla tAjd wms lSfjd;a rEfm ,iaik ke;s jqkd lsh, wmsg
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 179

tAl m%Yakhla lr.kak ´k keye' f,v ÿla ;sfhkjd lsh,d


tAl;a m%Yakhla lr.kak ´k keye' wdkqNdjh keye lsh,
tAl;a m%Yk
a hla lr.kak ´k keye' kuq;a wmsg kqjK ke;akï
tAl iEfyk w¾nqohla' tfykï wms l,amkd lrkak ´fk wr
fudkj ke;;a kqjK ;snqKd kï we;s' uu ys;kafka tfyuhs'
fjk fudkj ke;;a lula keye' fudlo fya;=j kqjKska wr
fiaru úi|.kak mq¿jka' kqjK ke;sj wr fudkj ;snqk;a
jevla keye'
tA ksid iqN wykj —Nj;a f.!;uhka jykai" iuyre
yß m%{djka; hs iuyre yß fudav hs' fudkj lsõj;a f;afrkafka
keye' b;ska Nj;a f.!;uhka jykai" fï ukqIHhka f.a
fjkialu" Wia my;a nj we;s jqfka fldfydu o@˜
fïl wmsj ljqre yß flfkla ks¾udKh l<d' tA
ks¾udKh l< flkd f.a leue;a; lsh, lshkjd kï tAl
;uhs kqjKska l,amkd lrkafk ke;s flfkl=g ;sfhk f,ais
u W;a;rh' ±ka fïl iqN nqÿrcdKka jykafia f.ka wymq
ksihs kshu W;a;f¾ thdg ,efnkafk'
iqN udKjlhdg nqÿrcdKka jykafia ms<s;=re fokjd
—mskaj;a ;reKh" ^lïuiaild udKj i;a;d& fï i;ajfhda
l¾uh ;uhs ;ukaf.a foa lrf.k bkafk' ^lïu odhdod&
l¾uh ;uhs odhdoh lrf.k bkafk' ^lïufhdaks& l¾uh
;uhs Wmam;a;s ia:dkh lrf.k bkafk' ^lïunkaOq& l¾uh
;uhs kEoEhd lrf.k bkafk' ^lïumáirKd& l¾uh ;uhs
msysg' ^lïux i;af;a úNc;s hÈox ySkmKS;;a;d& ±ka Tng Th
lshmq Wia my;a Ndjh we;slr.kafka l¾uh úiska' fudllao@
l¾uh' tA lshkafka fÉ;kdj'
wms fÉ;kdj my< lr, lhska l%h
s d lrkj' tAlg lshkj
ldhl¾u' fÉ;kdj my< lr, wms jpkfhka l%shd lrkj
tAlg lshkj jÖl¾u fÉ;kdj my< lr, wm is;ska l%shd
lrkj' tAlg lshkj ufkdal¾u' fïl ;uhs wms Wm;la lrd
hdfï§ Wia my;a nj ;SrKh lrk tl' Wia my;a nj isÿ
180 fid÷re yqfol,dj

lrkafka t;kska kï fï f,dafla fmdÿfõ .;af;d;a ish¿


fokdu leu;s wdkqNdj iïmkak ,iaik Ôú;hla f.jkak'
kuq;a wms leu;s fjÉp muKska ,efnkafk ke;af; fï
l%fï wms w,a, .;af; ke;s ksid' fïfla fyd| ,iaik l%uhla
;sfhkj'
b;ska nqÿrcdKka jykafia iqNg lsõjd ;uka f.a foa
yeáhg i;ajhkag ;sfhkafk l¾uh' l¾uh ;uka f.a foa
yeáhg ;shdf.k" l¾uh odhdo lrf.k" l¾uh [d;shd
lrf.k" l¾uh Wmam;a;s ia:dkh lrf.k" l¾uh ms<sirK
lrf.k jdih lrkjd' b;ska fïl lshQ muKska fuhdg
f;arefka keye' b;ska wdfhu;a iqN udKjlhd nqÿrcdKka
jykafia f.ka wykjd" —wfka iajdókS" Nj;a f.!;uhka
jykai" Tnjykafia lshdmq foa ug f;arefka keye' ug fïl
f;areï .kak mq¿jka wdldrhg úia;r jYfhka lsh, fokak'˜
Tkak ±ka nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd fï
f,dalfha ±ka wms ú|jk foaj,a j, miqìu' —iqN udKjlh"
fï f,dalfha bkakj ia;%shla fyda mqreIfhla yenehs fuhd
i;=ka urKjd' m%dK>d; lrkjd' ^¨oafoda& fr!øhs' ^f,day;
s mdKS&
w;a j, f,a ;sfhkjd yeu;siafiu' ^y;myf;a ksúÜfGda&
lreKd ffu;%h s fudl=;a keye' ^wohdmkafkda& ohdjka; keye'
^iínmdK N+f;aiq& ish¨ m%dKSka flfrys lreKdj ffu;%sh
keye' tfyu wh f,dafl keoao@ bkakjfk' wkak tn÷
wdldrhg mqreÿ lrmqjd u ^ldhiai fNaod mrïurKd wmdhx
úksmd;x ksrhx WmamÊc;s& fldfyo .sy,s ,a d WmÈkafka@ ksrfha
WmÈkafka'
fïl wmg fydhkak neß wms w;ska fudk fudkj yß
wl=i,a flfrkjfk' wmg fïl u;l keyefk' Wfoa weyeß,d
kskaog hklï u fudkjyß ldhslj fyda jdpislj fyda
udkislj fyda flfrkjd' b;ska ojila folla hkfldg
wu;l fjkjd' kuq;a l¾uh M, fokjd'
fudlo fï l¾uh biairyg wdfj@ fïfl wd;auhla
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 181

ke;s ksid' ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak mq¿jka fohla ;snqKd


kï ljqrej;a ÿ.;sfha hkafk keye' wehs wêIaGdk lrkjfk
hkak tmd lsh,d' l¾uh ;uhs ukqiaihdj fï ;;ajhg f.k
tkafk'
b;ska thd ksrfha ÿla ú|,d ú|,d ukqiai f,dafl
bmfokjd' Wmkakg miafia wdhqI wvqhs' bmÿkdg miafia thd
fï Ôú;fha fyd|g Ôj;a fjkjd' i;=ka urkafk keye'
is,aj;a Ôú;hla f.jkjd' hym;a Ôú;hla f.jkjd' fyd|
Ôú;hla f.jkjd' kuq;a wrflka ;uhs wms WmÈk fldg
wdhqI ;SrKh lr,d ;sfhkafk' wdhqI ;SrKh fjkafk bmÿkdg
miafi fkfjhs" bmfokak biafi,a,d'
b;ska fï ldf, Wmßu wdhqI wjqreÿ 100 kï ;sfhkafk"
tA 100 u ,efnkjd" ixidfr i;=ka fkd urd ffu;%sfhka
hqla;j wkqkag Woõ Wmldr lrf.k ysáh flfkl=g kï'
kuq;a fï Ôú;fha is,aj;a flfkla jqK;a l,ska Ôú;hl
l¾u úmdlhlg wvq jhiska uefrkak mq¿jka' tAl .ek
wjfndaOhla ke;s flkd lshkjd zfï Ôú;fha fuÉpr is,a
/lf.k ysáhd' tA;a wvqjhiska uereKdZ lsh,' tAlg fya;=
fjkafk ixidfr f.kdmq tl' fï Ôú;fha § rlsk iS,h
B<Õ Ôú;hg yß" wkd.;fha § yß wmg msysg fjkjd'
t;fldg ixidrfha m%dK>d;h lsÍfuka wdhqI wvqfjkak fya;=
fjkjd'
nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd ia;%shla fõjd"
mqreIfhla fõjd i;=ka ueÍu w;ayßkjd' i;=ka ueÍfuka
j<ls k jd' o~q uq . = r e mdúÉÑfhka j<ls k jd' wúwdhq O
mdúÉÑfhka j<lskjd' ish¿ m%dKSka flfrys ohdkqlïmSj
jdih lrkjd' fï fya;=fjka urKska u;af;a thd iq.;sfha
WmÈkjd' tfykï ukqiai f,dalhg tkak wmg fya;=fj,d
;sfhkjd wms lrmq msk'a ÈjH f,dalfha bmÈ,d wdfhu;a ukqii
a
f,dalhg tkfldg thdg §¾>dhqI ,efnkjd' t;fldg
§¾>dhqI ,eîug fya;=j i;=ka ueÍfuka je<lS isàu'
182 fid÷re yqfol,dj

wms ys;kafka úgñka j¾. mdúÉÑfhka" fld< lEfuka


;uhs §¾>dhqI ,efnkafk lsh,hs' kuq;a fïfl tfyu tlla
keye' l¾udkqrEm n,mEu ;uhs wms wdydrmdk j,ska kv;a;=
lrkafk' ±ka fïflka woyia lrkafk ish,a, l¾ufhka
fjkjd lsh, fkdfjhs' wms bmfok fldg ;uhs fïl
iliafjkafk'
iuyr ia;%Ska" mqreIhka bkakjd ^i;a;dkx
úfyaGlcd;sflda& i;ajhkag yßhg ysxid lrkjd' o~q uq.=re
j,ska .ykjd" w;ska mhska .ykjd" .,a uq,a j,ska .ykjd"
wdhqO j,ska .ykjd' tfyu ysxid mSvd lrk fldg thd urKska
u;af;a tA fya;=fjka ksrfha WmÈkjd' ksrfha b|,d wdfhu;a
ukqiai f,daflg tkfldg WmÈkfldg u f,v' Bgmiafia
ú|jkjd'
±ka wmsg wdhqI ke;akï wms lrkak ´k wdhqI ,efnk
m%;smodjl fhfokak ´k' wx.=;a;r ksldfha mxpbÜGOïu
iQ;%fha ;sfhkafk fïl b,a,k tlla fkfjhs lsh,' fu;k
;sfhkafk m%;smodjl fh§ula'
b;ska nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ysxid mSvd
lrkj kï ñksiqkag" i;ajhskag thd ksrfha .sys,a, wdfh
ukqiai f,dafl tkfldg thdg ,efnkafk f,v ÿla iys;
Ôú;hla' tfykï f,v ÿla iys; Ôú;hlg fya;=j fikiqre
fkfï' fla;=;a fkfuhs' wÕyre;a fkfuhs' rdyq;a fkfuhs'
;ud úiska ixidf¾ lrmq l¾u úmdlh'
fïflka ksoyia fjkak kï thd hym;a foaj,a lrkak
´k' ±ka nqÿrcdKka jykafia u foaYkd l<d fk Wkajykafiag
Wmia:dk lrkak ´k kï f,âvqkag Wmia:dk lrkak lsh,'
n,kak tAjdhska yß m%fhdackh wms .kakj kï wmsg fldÉpr
foaj,a ukqiai j¾.hd fjkqfjka lrkak mq¿jkao@
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj iuyre bkakj
i;=kag ysxid mSvd lrkafka keye" lror lrkafka keye"
.ykafka nkskafka keye" wdhqO j,ska ßojkafka keye" thd
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 183

ukqiai f,daflg wdjyu f,v wvqhs" frda. mSvd wvqhs' tfyu


kï frda. mSvd wvq fjkak Ôú;hla ksfrda.Sj mj;ajkak wms
ixidfr ukqiaihka fjkqfjka i;ajhka fjkqfjka lr,
;sfhk hym; wmsg n,mdkj'
B<.g nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokj ia;%shla fyda
mqreIfhla bkakj ^fldaOfkda& fl%daO lrk' fl%daO lrkj
lshkafk yeu ;siafiu flaka;s .kakj" lsfmkj" nkskj
yeu;siafi u fldamh;a oafõIh;a my< lrlr bkafk' thd
yeu ;siafiu ;ryska bkafk' uereKg miafia thd .sys,a,d
WmÈkj ksrfh' ukqiia f,daflg thd wmiq tkj l¿hs' fmkqu
keye' uQK kslï mq¨gqhs' fï fjkafk fudlo@ fl%daOh' ±ka
n,kak ys;,d fl%daOhg m;a fjÉp ukqiaifhl= f.a uQfKa
iajNdjh' tAl .dkg tkj ixidfrka' thdf.a m%sh ukdm
.;shla fudl=;a keye' ±ka wms .;af;d;a fNaohlska f;drj
ish¿ fokdu leu;s fudkj o@ z,iaikgZ leu;shs' ±ka wms
f*dfgda tlla .;af;d;a lKavdhula tlal wms n,kafk ljqre
Èyd o@ ;uka fld;k o bkafk" ux yevg bkakj o@ ;uka
lems, fmakj o@ tfyu ys;ka keoao@ ys;kjfk' tfyukï
;uka ,iaikg bkak leu;shs'
tfyukï n,uq tAlg wms fudlo lrkak ;sfhkafk
lsh,' fl%daO fkd lr bkak ´k" ffjr fkd lr bkak ´k"
flaka;s .kafk ke;sj bkak ´k" ffu;%sfhka bkak ´k"
bjiSfuka bkak ´k' urKska u;af;a thd iq.;sfh WmÈkj'
ukqiai f,daflg wdjyu ^mdidÈl ixj;a;ksld& fndfydau
meyem;a' olskfldg ys; myÈkj' fomdrla n,kak ysf;kj'
tfyukï olskfldg myÈk ,iaik fj,d WmÈk fya;=j
fl%daO fkd lsÍu' ±ka wmsg f,dafl Èyd n,mqjyu ixidf¾
fl%dO fkd lrmq" fu;a is; jvmq wh yßhg bkakj yßhg
bkakj rEfm ,iaik wh' tA jf.au bkakj rEfm ,iaik
ke;s wh;a' fïflka f;afrkj ixidf¾ yßhg fl%daO" ffjr
lrmq wh;a ffu;%S mqyqKq lrmq wh;a bkakj' tfyukï wms fï
Ôú;fha § fl%daOh uevf.k ffu;%sfhka hq;= jqfKd;a wms
184 fid÷re yqfol,dj

lshuq thd ÈjH f,dafl .sfhd;a ÿgqjka myÈk foú flfkla


fjkj thd' ukqiai f,dafl wdj;a tfyuhs' ±ka wms ksjka
wjfndaO lr.kaklï wmsg WmÈkak isoaO fjkjfk'
uu kï ys;kafka ug ;ry .shdu flka;s .shdu ug
l,lsÍula we;sfjkj' we;sfjkj Ñfla fï ysf;a ;shk
iajNdjh fï ys; flf,ia tlal tl;= jqkdu fldÉpr ,dul
o@ fï jf.a wl=i,a j,ska hq;= ys;la tlalo ug uefrkak
fj,d ;sfhkafk@ uu bmÿfka fï jf.a ys;la tlal lsh, ug
l,lsÍula we;s fjkj' tA ;ry flaka;sh fyda wukdmh .ek
t;fldg uu ùßhla .kakj uykaishla .kakj tAl m%ydKh
lrkak' fudlo tA jf.a tlla tlal wms ixidfr weúof.k
.sfhd;a fyd| .ukla hkak fjkafk keye fk wmsg' ±ka
Tn;a tA l,amkdj mqreÿ lf<d;a fyd| keoao@ ±ka wmsg ;ryla
we;s jqfkd;a ;ry;a tlalkï wms Ôj;a fjkafk" ffjrh;a
tlal kï wms Ôj;a fjkafk" fl%daOh;a tlal kï bkafk"
noaO ffjrh;a tlal kï uu bkafk wms l,amkd lrkak ´k
fïl uu isf;a ;shdf.k b|, ug we;s Mf,a fudllao@ uu
fldÉpr ÿr hkako fïl wrf.k wkak tfyu ys;k fldg
thd tAl w;ayßkj'
±ka tAlg fya;=fjkafka wmg kqjK fkao@ wms kqjKska
l,amkd lf,a ke;akï fudlo fjkafk@ fï fl%daOh lshk
tl iuyr whg m%S;su;a wdydrhla' tA fudlo fïl jjdf.k
lkak mq¿jka tlla' wehs flaka;s .shdu ;j;a tlaflfklaj
flka;s .eiaiqjyu Bg miafia tA fokak fmdAIKh fjkafka
tAflka' fl%daOfhka hefmk msßia fldÉpr bkakjo f,dafl@
wukqIHfhda fldÉpr bkakjo fl%dO a fhka hefmk' Th wukqIH
n,mEï fldfya yß ;sfhkj kï tA whg iu`.shla keye"
lreKd ffu;%h s la keye' bjiSu keye' fï lshkafk pQá foaj,a
f,dl= foaj,a fkfuhs' wukqIH n,mEï ;sfhk f.j,a j,g
´l ;sfhkj'
Tkak lEu Whkj' ¨Kq uÈ' b;sx ¨Kq uÈkï ¨Kq
fmdâvla od.;a; kï bjrhsfka' kuq;a tAl rKavqjla fjkj'
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 185

¨K jeähs rKavqjla" lsß uÈ fydoaog' rKavqjla" riafk keye


rKavj
q la b;ska m%Yk
a o@ fïj t;fldg n,kak fï iq¿ foaj,a"
wr wukqIH n,fõ. wmú;% n,fõ. mj;skafk wmú;% fohla
tlalhs' wmsßisÿ fohla ;uhs fl%daOh lshkafk" bßishdj
lshkafk" ffjrh lshkafk" noaO ffjrh" tlg tl lsÍu fï
Tlafldu wmsßisÿ foaj,a' msßisÿ foaj,a fkfõ' ys; ls¨gq lrkj"
jpkh ls¨gq lrkj" l%shdj ls¨gq lrkj b;ska wukqIHhka
mj;skafk tAj;a tlalhs' b;ska wukqIHkag tkak kï
wukqIHfhda mßirh yod.kakj n,mEï lr, ñksiaiqka f.a
ukig' fïflka .e,fjkak kï fyd|g isysh msysgqjd f.k
bjif.k ffu;%sh jvkak ´k' b;ska n,kak fuf,dj
Ôú;h;a wmg m%fhdckj;a fïl mrf,dj Ôú;hg;a tAldka;
jYfhkau m%fhdackj;a fjkj'
B<`.g nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj iuyre
bkakj wks;a wh f.a ,dN i;aldr lS¾;s m%Yxid ±lalyu
Tkak iqj lrkak neß frdaf. bßishdj we;sfjkj' we;s jqKdg
miafia fudlo fjkafk thdg@ wr fyd|la lsh, tlla fmakfa k
u keye thdg fmakafk fudllao@ weohla u hs fmakafka'
B<`.g thdg tAflka kskaod lrkak ;ekla u hs fydhkafka'
wmydi lrkak fldKla u hs fydhkafka' myr .ykak ;ekla
u hs fydhkafk' fudlo fï fya;=j bßishdj'
±ka wms .;af;d;a tfyu Tkak ljqre yß ÿmam;a
ukqiaifhla ysáh' tA ukqiaihd ÿlfia b|, Tkak f.org
jevg wdjd' j;af; fmd,a levqjd' l=iaisfha jevg wdj bõjd
msyqjd' Tkak tA ukqiaih ál ld,hla .shdu W;aidyfhka
ÈhqKq jqKd jdykhla .;a;' ±ka Tkak mdfr hkj' ±ka fuhd
lshkj —Th fmd,a lvmq tld Th hkafk' Th tA ldf, fufy
weú,a, bjqfõ ´ld'˜ fï lshkafka fudllao@ fï wrhg leu;s
kE' tA bßishdj'
fï úÈhg bßishd lr, thd ksrfha WmÈkj' ukqiai
f,daflg wdjyu w,afmaYdlHhs' tA lshkafka ms<.
s ekSula keye"
wdkqNdjhla keye" iudch ;=< thdj lemS fmakafka keye'
186 fid÷re yqfol,dj

Tfya msámiaig u úis fj,d hkjd" w,afmaYdlHhs' tAlg


fya;=j fjkafk bßishdj'
fïfla nqÿrcdKka jykafia tlla tlla .dfka fjka
lr,d fmkakkafka' kuq;a ukqiai Ôú;fha ´l tl;= fjkj'
±ka bßishdj;a tlal thd jpkfhka mõ lrkj" lhska mõ
lrkj iEfykak nrm;, foaj,a thd lr.kakj'
ia;%shla fõjd mqreIfhla fõjd fyd|g we|, me<|,
ld, î, bkakj kï ÈhqKq fj,d bkakj kï tAl n, n,
tAhd i;=gq fjkak ´k' bßishd lrkafka ke;sj bkak ´k'
wkak tA bßishd fkd lr isàu' bßishd fkd lr b|, fudlla
o mqreÿ lrkak ;sfhk .=Kh@ uqÈ;dj' uqÈ;dj lshkafka wkqka
f.a ÈhqKqj .ek i;=gqùu' úfYaIfhka isxy, wh fïl mqreÿ
lrkak ´k' idudkHfhka isxy, wh yß m%isoaOhs f,dafl
isxy, wh bßish hs lsh,' yenehs O¾uhg weú,a, mqreÿ lf<d;a
thdg bßishdj ke;slu lshk tl yß Nd.Hhla' bßishdj
ke;slu Ôú;hg úYd, Nd.Hhla' bßishdj ke;s flfkl=
f.a Ôú;h ;=< úYd, iqkaor;ajhla ;sfhkj' B<`. tl ;uhs
tAl' thdg fuf,dj § úmdl fokj' fudlo fya;=j bßishdj
ke;akï thd wkqkag Woõ lrkak leu;shs' wkqka f.a ÈhqKqj
leu;shs" hym; leu;shs' wkak thd urKska u;af;a iq.;sfha
WmÈkj' ukqii a f,dafla wdmq ldf,g ufyaYdlHh hs" uydkqNdj
iïmkakhs'
fïj wmg mqreÿ lrkak mq¿jka foaj,a' fyd|g f;areï
.kak ´k fïfl wkqkaj kï yokak neye' ;u ;uka yefok
tl ;uhs fïfl ;sfhkafk' bßishdj ke;slu yß msysgla'
ljqre yß iS,fhka ÈhqKq fjkfldg uu tAflka i;=gq fjkj"
iudêh ÈhqKq fjkfldg uu tAlg i;=gq fjkj' m%{dfjka
ÈhqKq fjkfldg uu tAlg i;=gq fjkj' fï i;=g lshk tl
ug ke;akï t;k ;sfhkafka wid¾:l;ajhla' t;k b|, ug
ÈhqKqjla ,efnkafka keye' i;=gq jqfkd;a ;ud ÈhqKqjla
,efnkafka'
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 187

tA ksid fï bßishdj lshk tl Ôú;fha lsisu fj,djl


wms ;shd .; hq;= tlla fkdfõ' wms lshuq ldg yß m%Odk;ajhla
,efnkj" wms ksy;udkSj i;=gq fj,d thd f.a hgf;a ysáfhd;a
yß f,aishs lrkak' b;ska fï ksid ;uka yeu ;siafia u
/flkj bßishdj ke;s Ôú;fha' ±ka uu ljodj;a ys;,d
keye O¾uh lshjk fldg" ug yïnfjk fyd| fyd| foaYkd
fïl yx..kak ´k" uu fïl yx.f.k fjku lshkak ´k'
ug tfyu ysf;kafk keye' ug ysf;kafka wfka fï O¾uh
uu lshj,d ug hïlsis meye§ula we;sfjkj kï O¾uh .ek
tfykï wks;a whg fï O¾uh wy, meye§ula we;sjqfkd;a
tAl tA whg fldÉpr hym;a o@ tfyuhs uu ys;kafk' tA ksihs
uu fï flá ld,hla ;=< ;%smsgl mßj¾:k" úYd, foaj,a
lrkak mq¿jka jqfka' bßishdj ke;slu' bßishdj ;snqfkd;a
tfyu fkfï' leu;s keye O¾uh .kakjg leu;s keye
.=KO¾u mqreÿ lrkj kï' bßishdj ke;akï thd leu;shs
.=K O¾u mqreÿ lrkj olskak' wdkak tA ksid bßishdj ke;s
ùu uydkqNdj iïmkak Ôú;hlg moku' wdkqNdjhla we;sj
Tn ÈjH f,dafl .sh;a foúhka w;r wdkqNdj iïmkak fjkak
´k kï" ukqii a f,dafla wdj;a ukqii
a hka w;r Tng wdkqNdj
iïmkak fjkak ´k kï" meúÈ jqk;a meúoaoka w;r wdkqNdj
iïmkak fjkak ´k kï Tng ´k fjkafk bßishdj ke;s
nj' fïl yß iqkaor fohla' tAl mqreÿ lrkak tAl;a msysg
fjkj Ôú;hg'
B<.g nq ÿ rcdKka jyka f ia f.ka thd weyq j
—iuyre WmÈkj ÿmam;aj' tAlg fya;=j l=ula o@ lsh,
nqÿrcdKka jykafia jod<d ia;s%hla fõjd mqreIfhla fõjd
oka fokafka keye' wdydr mdk" u,a" .| iqj| ú,jqka" wdjdi"
wdf,dalh fïj fokafk keye' m%dK>d;fhka f;drj bkak
úhoula hkafk kE' ysxid fkd lrk isàug úhoula hkafk
kE' bßishd fkd lr isàug fuhdg úhoula hkafk keye'
fïlg ;uhs fmdâvla úhou' oka §u' oka fokafk ke;s
tlaflkd WmkQmka wd;au j, w,am fNda.Shs' tA lshkafka
ÿmam;a' ÿmam;alu n,kak hkak ´k bkaÈhdjg yß ÿl ysf;kj'
188 fid÷re yqfol,dj

wmsg fufya fldia f.ähla yß ;sfhkj uql=;a keye fk


tfy'
tA ñksiaiq nv.skakhs Ôú;hhs tlg mj;ajkafk" yß
ÿlhs' lrkak fohla keye' tAl tl tlaflkd ixidfr lr,
;sfhk yeá' yß nh ysf;kj yenehs ±lalyu fï jf.a ;ekl
wms .sys,a,d bmÿfkd;a bjrfka Tlafldu' wkak t;fldg
;uhs fï mska lsÍfï wjYH;djh tkafk' iuyre fïl mg,j
.kakj nqÿjre bkaÈhdfõ my< jqfKa fï ÿl ±l, lsh,' nqÿ
rcdKka jykafia my< jqfKa fï ÿl ±l, fkfï m%{djka;
ñksiaiq ±l,' È<ska`oka Wfoid fkfuhs fï O¾uh ;sfhkafka
m%{djka;hska Wfoid'
t;fldg okafokafk ke;akï thdg Tkak we÷ï keye'
f.hla fodrla keye" lEu keye' bkaÈhdfj kï ñksii
a q ±lalyu
wfma wkqlïmdj fo.=K f;.=K fj,d hkj' fudlo fya;=j@
ukq i a i lï .Eú,d keye' fl,jrla ke;s fydre' mxp
ÿIapß;fha fl,jrg u .sys,a,d' wy,;a keye mxp iS,hla'
t;fldg ;sirK mkais,a fudl=;a keye' ±ka ys;d.kak
fldfyduo lsh, ;;afj'
b;ska uu ys;j
= fï ñksii
a q urKska u;af;a ksrfha hkj'
wehs@ ´k lrk foaj,a /ia lr,d keyefka' wvq.kfka tA .ek
okafkj;a keyefka' tA ksid fyd|g u;l ;shd.kak ´k wms
okaa fokak' ,o ,o wjia:dj, oka fokak mqreÿ jqkdu ;ukag;a
tAl wjYH fj,djg ,efnkj' oka ÿka ke;akï ,efnkafk
keye'
nqÿrcdKka jykafia f.ka weyqj fldai, rc;=uf.a iqukd
l=udß" —fï f,dafl iS,fhka iudk fokafkla bkakj" oyï
±kqfukq;a iudk hs" kuq;a tlaflfkla oka fokj tlaflfkla
oka fokafka keye' fï fokakd ueß, .sys,a,d ÈjHf,dafla
bmÿfkd;a fï fokakg fjkila ;shkj o@˜ wykj' —;shkj'
wr oka §mq flkd w.% jYfhka ÈjH iem ,nkj' wks;a flkdg
tfyu keye˜ lshkj'
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 189

t;fldg foúhka w;r;a ;shkj w.% jYfhka ÈjH


iem;a w,afmaYdlH ÈjH iem;a' b;ska wykj iajdóks fï
fokak ueß, ukqiai f,daflg wdfjd;a n,mdhso wr §mq fkd
§mq tl@ n,mdkjd lsõjd' oka §mq flkd fmdai;a mjq,a j,
WmÈkjd' ke;s flkd ÿmam;a mjq,a j, WmÈkjd' B <.g
miafia weyeõjd fï fokak uyK jqfkd;a@ uyK jqkdg
miafi;a n,mdkj lsõjd' oka §mq flkdg ,efnkj lsõj'
oka §mq ke;s flkdg keye lsõj' ry;a jqfkd;a n,mdkjo@
weyqjd keye lsõjd' wry;ajhg n,mdkafk keye lsõj' wfkla
Tlafldagu n,mdkj' t;fldg n,kak fldÉpr ÿrg fï
oka§u yd fkd §u n,mdkjo lsh,'
tAl ;uhs nqÿrcdKka jykafia foaYkd lf<a b÷,a j;=r
Ndckh mjd úis lrkfldg fÉ;kdjla my, lr, úislrkak
lsõj fïl i;=kag wdydrhla fõjd lsh,' uu Th f.dvdla
whg lsh, ;sfhkj wkqkag weÿula fok fldg mrK tAjd
lvu¨ fokak tmd lsh,' ±ka iqkdñ tflaÈ ug u;lhs tl;=
lroa§ lvu¨ wms msÉpqjd' ±ka Th jeo.;a ñksiaiqfka Th
iqkdñhg wyqjqfka' mdfr hk ñksiaiqfk' Bg miafia tA
ñksiaiqkag lsisu fohla keye' weÈ j; ú;rhs' b;ska tA jf.a
ñkqiaifhl=g wms fokak ´k fudllao@ fyd| weÿula fkao
wms fokak ´k' lvu¨ fokj" iajdóks fïl;a fokak'
uyfuõkdfõ uu lsõj lvu¨ fokak tmd wms fjka lruq
lsh,' lvu¨ f.vdla wms .sks ;sínd' fokak mq¿jkahe ,eÊc
ke;=j' t;fldg fokjkï fokak ´k fyd| tlla' lEu;a
tfyuhs fyd|g lkak mq¿jka fohla fokak ´k' tfyu
ke;sj wr lkjdkï ldmka lsh, fokj fkao wmsg ,efnkafka
ke;af;a ´lhs' f;a tlla fokj WU fndkjkï îmka wmsg
,efnkafk wdmyq tA jf.a tlla' we÷ula fokj leu;s kï
we|mka" tA jf.a ;uhs ,efnkafk' kuq;a wms fyd|g ys;,
fokjkï wmsg;a tA úÈhg u ,efnkj'
iuyre wr msßueiauhs f,danluhs l,jï lr.kakj'
Th fol tlla lsh, ys;kj' f,danlu tkj wrmsßueiafï
190 fid÷re yqfol,dj

fõIfhka' Bg miafia thd wrmsßueiau lsh lshd biairyg


odkafka' kuq;a ;sfhkafka f,daNlu' wrmsßueiau lshk tl
Ôú;hg ´k tlla' uu Wfoid uu leu;s keye úhoï lrkak'
wkqka Wfoid uu leu;shs ug ;sfhk ´keu fohla fokak' tA
jf.a wms mqreÿ fjkak ´k' t;fldg wmsg ir, Ôú;hla
,efnkj' wks;a whg tAflka Wmldrhla fjkj' wkak tAlhs'
t;fldg §u lshk tl fyd|g mqreÿ lrkak ´k' tAl wfma
Ôú;hg msysg msKsi Wmldr msKsi mj;skj'
§u w;r w.%§u O¾u odkh' O¾u odkh biai,a,u ÿkafka
nqÿrcdKka jykafia' Wkajykafia wjqreÿ 45 la u oka ÿkak
O¾uh' tA ksid Tn;a fï O¾uh bf.k .;a; u wdñi odkh
jf.au O¾u odkh;a fokak ´k' t;fldg tA úÈyg fokak
mqreÿ jqKdg ,efnkak ;sfhkj kï tA úÈhgu ,efnkj'
fl`Èß ..d fokjfka' ,efnkafk;a fl`Èß ..d' ,efnkafka
keye' weo, .;a;;a tkafka keye thdg' w; È.wer, msßisÿ
is;ska fokj fkao lvdf.k jefgkj <`.g' tAl yß mqÿu
tlla' tA ksid fokfldg ys;a follska fokak tmd' fyd|g
msreKq is;ska tAl w;yßkak' msreKq is;ska w;yer, i;=gq
fjkak ´k' t;fldg tAl tA úÈhg u ,efnkj'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd ia;%shla fyda
mqreIfhla fyda bkakjd f.!rj l< hq;; a kag f.!rj lrkafk
kE' ie<lsh hq;a;kag i<lkafk kE' mdfr hkj kï tA mdfr
hk tlaflkdg;a bv i,i, fk wms hkak ´k' fuhd tfyu
lrkafk kE' i;aldr .reldr lrkafk kE' wkak thd urKska
u;af;a ksrfha hkjd' tfyu ke;akï thd ukqiai f,daflg
wdfjd;a WmÈkafka kSp l=,fha' kSp l=,fha bmÈ,d iudcfhka
u .eryqï ,ndf.k bkakjd' ±ka wmsg fmakjd fï f,dafl
fldÉpr ÈhqKq jqK;a fï l=, fNaoh ke;slrkak neyefk'
fïlg fya;=j ;uhs fï l¾u úmdl úÈyg fïl miafika tk
tl' l=,fNaoh ke;s fjkafk O¾uhg wdfjd;a ú;rhs'
B<`.g nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd Wiia l=f,a
WmÈkak kï ksy;udkS fj,d" .re l< hq;a;kag .re lr,"
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 191

ie,lsh hq;a;kag i,l," ud¾.fha hk whg bvlv i,iaj,


§," msÈh hq;a;ka mqo," tfyu jdih lrkjd kï urKska
u;af;a iq.;sfha WmÈkj' fï ksid f;areï .kak ´k wms fïj
wfma Ôú; j,g iEfykak n,mdkj' tA ksid wms ys;suq by<
l=f,al bkakjd lsh,' by, l=f,a whg .rykak tmd' Th
folu n,mdkj ySk l=f,a WmÈkak' fudlo wms ySk l=f,a
kQm§ fyd| ;eklg weú,a,d ;sfhkafka ixidfr wms .re l<
hq;a;kag .re lrmq ksid' tfyu kï tAl wms wfma Ôú; j,
.=KO¾uhla njg m;a lr.kak ´k' .re l< hq;a;kag .re
lsÍu" .=Kj;alug .re lrkak ´k tAl W;=ï fohla' fldhs
w.ul l<;a hym;a foa hym;a fkao@ wms fn!oaO jqkd lsh,
wms whym;a foa lf<d;a fn!oaO fjÉp muKska tAl hym;a
fjkj o@ fjk wd.ul flfkla hym;a fohla lf<d;a tAl
hym;a' tA ksid tA woyig wms wdfjd;a tAl wfma Ôúf;a f,dl=
ÈhqKqjlg mdrla'
B<`.g lshkj wms wksjd¾fhkau ±k.; hq;= B<`. lreK'
tA ;uhs fudf<a ke;s ùfï ryi" kqjK ke;slu' fudllao@ tA
l=i,a fudkjo lsh, fydhkafka keye' wl=i,a fudkjo lsh,
fydhkafk kE' yß foa fudkjo lsh, fydhkafk kE' jerÈ
foa fudlla o lsh, fydhkafka keye' mqreÿ l< hq;f
a ;a fudlla
o lsh,d kqjKska úuikafka keye' w;ay< hq;af;a fudllao
lsh,d kqjKska úuikafka keye' tA ksid fïl uu mqreÿ
lf<d;a ug fndfyda l,a wys; msKsi ÿl msKsi mj;skj
lsh, ys;kafka keye' fïl uu mqreÿ lf<d;a ug ys; iqj
msKis mj;skj lsh, ys;kafka keye' fï ksid fudlo lrkafka@
l=i,a okafk keye" wl=i,a okafk keye" l=i,a lsh, wl=i,a
lrkj' b;ska mgf,da .kakj yß foa lsh, ys;df.k jerÈ foa
lrkj' jerÈ foa lsh, yß foa w;ayßkj' fudlo fya;=j@
l,amkdj keye'
kqjK uÈ jqfKd;a nqÿ flfkla my< jqk;a wmsg
w÷k.kak neye' nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh ,enqK;a
w`ÿk.kak neye' kqjK uÈ flkd f.a tA fudavlu;a tlal ;j
192 fid÷re yqfol,dj

tlla hkj fudavluhs wyxldrluhs' kqjK;a tlal hkj


ksy;udkSlu' fï ksihs fudav flkdg hula f;areï lr,d
fokak wudrehs' kqjK ;sfhk flfkl=g hula f;areï lr,d
fokak mq¿jka' thd tAl weyqïlï fokafka wr ksy;udkSlu
ksid' fudav flkd weyqïlka fokafka keye' tAlg fjk lreKq
lsh, tAl jykj' fï ksid wka;sug thd l=i,a fudkjo
lsh, okafk;a kE' wl=i,a fudkjo lsh, okafk;a kE' lrkak
´k fudllao lsh, okafk;a keye' fkdlrkak ´k fudllao
lsh, okafk;a keye' Tkak mgf,da.k ke;a;gu ke;sfjkj
wr kqjK ke;s flkd'
ug biair fïl f;areula ;snf q ka keye' uu b;ska biair
O¾uh bf.k .kakfldg yß m%Yk a hla mska uÈ lshk ldrKh'
wyk wyk tlaflkd lshkafk mska uÈ" mdró uÈ" wmg iqÿiqlï
ke;" O¾uh wjfnda O lr.ka k jdikdj ke;" uyd
wjdikdjka; i;aj fldÜGdYhla' Tfydu ;uhs wmsg wykak
,efnkafka' ±ka ug yß m%Yakhla fïl' b;ska uu l,amkd
l<d kqjK ÈhqKq lrkafka fldfydu o@ ug tl iajdóka
jykafia kula lsõj myka m;a;= lrkak lsh,' uu b;ska
fmd,af;,a wrka wrka .syska .syska myka m;a;= l<d' wehs uu
l,amkd l<d kqjK ,enqfKd;a yßhkafk' ojila uu wd,jl
iQ;%h lshjoa§ lshkj nqoaO foaYkdj wy, kqjKska úuik
fldg kqjK jefvkj lsh,' n,kak tA iQ;%h fkd ;sfnkak
wms bjrhs fkao@ tA ksid wfma Ôú; j,g yß Wmldr fjkj
fï m%{dj lshk tl' m%{dj ke;akï wmsg fï O¾uh w,a,kak
neye' B<`. tl ;uhs fï kqjK lshk tl bfí my< fjkafka
keye'
fïlg yß uykaishla .kak ´k' kqjK we;slr .ekSu
msKsi fudllao@ .kak uykaish nqoaO foaYkd ks;r ks;r
lshjkak ´k' ks;r ks;r lshjñka" wiñka tA wkqj l,amkd
lr lr lreK .,m.kak ´k' m%{dj ke;af; fydhkak
keye" kqjKska úuiakafka ke;akï m%{dj yg.kafk keye'
u;lo uu biai,a,d l;djla lsõj hula lsõjyu tAl f.äh
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 193

msáka .s,skj lsh, tAlg lshkafka m%{dj keye lsh,' kuq;a


úuikj kï thd ´k flfkl=g ´k fohla lshkak ksoyi
;sfhkj' kuq;a Ndr.kak tl ;ud i;= tlla' yenehs kqjKska
úui,' uu ys;kj Tng m%{djka;fhla fjkak fujeks
wjia:djla kï tkafka keye' msßisÿ nqoaO foaYkdj,a t<shg
wdmq ld,hla fïl' ;%smsgl ;snqKd' ;snqfka w,audß j, f,dla
lr,fka' t;fldg fï nqoO a foaYkdj,a úia;r jYfhka wefyk
fldg úuik fldg fudlo fjkafk@ wkak m%{dj jefvkj'
wms fyd|g u;l ;shd.kak ´k fï m%{dj lshk tlg n,mdkj
ksy;udkSlu' kqjKska úuikj lsh, wms fïl mg,j
.;af;d;a udkafk;a tlal" Bgmiafi kqjKska úuikak
yïnfjkafk kE' wms fudkj yß u; f.dvla yodf.k tAfl
bkafk' tA ksid fï ksy;udkSlu yßhg jeo.;a fjkj'
ksy;udkSj b|, ;uhs kqjKska úuikak ´k'
fï úÈhg nqoO
a foaYkd ;uhs kqjKska úui úuid l,amkd
lr lr f;areï .kak ;sfhkafk' f;areï wrf.k ;uhs tAl
wms yod.kak ´k' t;fldg fudlo fjkafk m%{dj we;sfjkj'
m%{dj jefvkj lshk tl wksjd¾fhka u wfma Ôú; j,g
´k' m%{dj ke;akï fï Ôúf;a wfma lsis wdkqNdjhla keye'
uu ±l, ;sfhkj iuyr wdÉÑ wïu," tA wïu ug yïnqfka
wjqreÿ 85 §' kqjr me;af;a wdÉÑ wïud flfkla' tA wïug
wjqreÿ wiQfõ § ;uhs fï O¾uh yïnfj,d ;sfhkafk' tA
wdÉÑ wïu ug lshkj —wfka iajdóks wfma mrïmrdfõ yefuda
u 80 fjkfldg u<d' uu 80 § uerefKa keye' uu 80 § u<d
kï ug;a fï O¾uh keye' ug 80 § lsõj ug ;sirfKka msysg
we;s l%fï wyqjf
q Ka' ±ka uu fïl fyd`og mqreÿ lrkj˜ lsõjd'
yß ,iaikg fï mxp fiaL n, fyd|g msysgqjdf.k bkak
wïu flfkla'
t;fldg n,kak thdg wjqreÿ 80 § fï O¾uh w,a,kak
ndOdjla jqKd o@ keyefka' tA wïu yßhg weg iels,a,l jf.a
yß flÜgqhs' ÿ¾j, hs' yenehs ÿ¾j, lh ú;r hs' uki" kqjK
yß ;reKhs' tfykï wmsg f;afrkj fï lh ÿ¾j, jqKd
194 fid÷re yqfol,dj

lsh, wmsg tAl ys; jÜg.kak lreKla fkd fjhs' wms ±ka
jhihs" wmsg ±ka f;afrkafka keye wms ±ka miaig úis fjkafka
lsh, ys;kak fïl lreKla fkfï' thdg kqjKska úuiSfï§
tAl kqjKska úuikak tAl rel=,la ñila tAl ndOdjla fkfuhs'
tA ksid tA kqjKska úuik flkdg yßu jdishla ;sfhkj"
fyd|g isyh s hs" kqjKhs ;sfhkj kï tA ksid kqjKska úuikak
mqreÿ ùu ;=< ;uhs m%{dj jefvkafk' wfma Ôúf;a m%{dj
jefvkak ndOdjla ;uhs lïue,slu' mqreÿ fj,d bkakjfk
f.j,aj, Tkak bõjd" lEjd" j<x ms`.ka ál fyaÿjd" ydkais
jqkd" ke.sÜgd" àù tl ±ïud" Bg miafia Th wy, my, foaj,a
ál l;d lr lr bkakj m%{dj jefvhs o@ ljodj;a keye'
m%{dj jefvkak kï thd fï oyï fmd;a m;a lshj lshj
tAfla ys; msysgqjd .kak ´k' oyï fmd;a m;a lshj lshj tAfl
ys; msysgjd .kak fldg ,iaikg isysh fhfokjd tA O¾uhg'
t;fldg fudlo fjkafk@ tA lreKq w¾: jYfhka thdf.a
ys;g jÈkj' wkak tA ys;g jÈkfldg tA jeÈÉp oyï lreKq
wkqj ys;kjd' m%{dj we;sfjkjd' tfyuhs m%{dj we;sfjkafk'
t;fldg Tng tAl msysgg .kak neßo@ mq¿jka' uu
tfyuhs lrkafk' kqjKska l,amkd lsÍu lshk tl wudrehs
;uhs' kuq;a tAl Ôú;fha f.dvke.=kg miafia tAl Ôú;fha
fldgila" tAl O¾uh isys lr lr O¾ufhka u hs tAl lrkak
;sfhkafk' yeu ;eku nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj
Wkajykafia f.a Y%djlhka .ek' Y%e;j;a Y%djlhd" m%{djka;
Y%djlhd" [dKjka; Y%djlhd" nqoaêu;a Y%djlhd lsh lshd
Wkajykafia yeu ;siafia u úfYaI mohla fhdokj biairyg'
tA nqoaêu;alu tlal ;uhs wfma Ôúfha wdkqNdjh" iqkaor;ajh
;sfhkafk' yenehs u;l ;shd.kak tA O¾uh yodrkafka wkqkg a
lshkak fkfuhs' ;uka tAflka wdYajdohla ú`Èkak ´k' ;uka
i;=gla ú`Èkak ´k' ;uka tA O¾ufha iqkaor njla w;aolskak
´k' ;uka tA O¾ufhka i;=gla ,n, ;j flfkl=g lsh,
fokak wjia:djla ,efnkjd' yenehs tA wjia:dfõ § wrhd
flfrys wkq l ïmdfjla ;s f hka k ´k' thd flfrys
wkqlïmdjla ke;sj zug wjfndaO jqKdZ fï udkisl;ajfhka
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 195

ysáfhd;a tfyu Bgmiafia thd okafka u keye thd lrkafka


thdf.a wjfndaOh wfkla tlaflkdg fokak n,mEula lrkj'
t;fldg thd tAl wjfndaO lr.kafkaa keye' thd tAl;a tlal
.efgkj'
tfyu fkfuhs fjkak ´k' flfkl=g lreKdjla
;sfhkak ´k' tA lreKdj we;s jqKd u ;uhs thdg tAl f;dar,d
fokak ysf;kafk wkqlïmdjla' yenehs f;dar,d §fï§ wms
thdf.a woyia f;areï wrf.k f;dar,d fokak ´k' uu kï
f.dvdla ÿrg fïl nf,ka ßx.jkak hkafka keye' fudlo
O¾uh wjfndaO lrkj lshk tl m%{dj Wmojkj lshk tl
fïl ;uhs f,dafl ;sfhk wudreu foa' ;uka leue;af;ka
kqjKska fufkys lf<d;a yer zfhdaksfida ukisldrh ldgj;a
nf,ka fokak neyeZ uu uyfuõkdfõ msßig jqk;a lshkafk
zW.kajkafk keye' bf.k.kak ´k'Z t;fldg fudlo
fjkafk bf.k.kak ´k tlaflkd bf.k.kakj' ±ka Tkak
Tng uu O¾uh lshkj Tn fï ldrKh wrf.k Tn ys;=fõ
ke;akï Tng fïl bf.kSula njg m;afjkafka keye' Tng
bf.kSula njg m;afjkak kï Tn tA lreK Tiafia kqjKska
ys;kak ´k'
b;ska tAl ksid ;uka O¾uh ;=<ska bf.k.kak ´k
fyd| foaj,a Tlafldu' t;fldg ál ál thdf.a Ôú;hg
tl;= fjkj' tA w;r w.%u foa ;uhs m%{dj' fï Ôú;fha §
fyd|g m%{dj mqreÿ lf<d;a wdfh B<`. WmÈkafka fldfydu
o@ fyd| ;SlaIK nqoaêhla we;=j ;uhs foúhka w;rg .sh;a
thd hkafk' ñksiqka w;rg wdj;a thd hkafk' wehs@ fï
Ôú;fha fyd`Èka m%{dj mqreÿ lr,' wkak tA jdikdj ±ka
;sfhkj' tA jdikdj Tn ±k.kak ´k' ;uka ys;kak ´k'
fndfyda fofkl=g fj,d ;sfhkafka ;uka ys;kafka keye'
;ukag .eg¿jla wdjyu tA .eg¿j úi| .kaklï thd O¾uh
fiajkh lrkak ´k' O¾uh fiajkh lrkak keye tlmdrgu
B<`. tlaflkdf.ka wykj' t;fldg thd lshkj fïl
fïlhs t;fldg thd úuik tl t;kska bjrhsfk'
196 fid÷re yqfol,dj

±ka uu lrkafk tfyu fkfï' uf.ka wykfldg


oyï .eg¨ uu lshkafk wij,a iQ;%h n,kak' t;fldg
fudlo fjkafk@ thd tAl n,, thd fydhd.kak ´k' t;fldg
m%{dj ;sfhkafka fjk flfkla ;=< m%{dj jefvkjg wlue;s
kï uu lrkak ´k fudlla o@ jpkfhka jpkh uu lsh,
fokak ´k thdg' t;fldg fudlo fjkafk thd kqjKska
úuikafka keye' thd tAl mdvï lrf.k ;shdf.k bkakj'
thd ;=< m%{dj ÈhqKq fjkak kï uu fudlo lrkak ´k" Tn
wrl n,kak" wrl lshjkak thd tAl lshjkak ´k mqyqKq
lrkak ´k wkak t;fldghs thd f.a uki tAlg l%shd;aul
fjkak mgka .kafk' t;fldg thd m%{djka;fhla fjkj'
ta ks i d nq ÿ rcdKka jyka f ia foa Y kd l<d uyd
m%{djka;fhla fjkak lsh,d' fï úÈhg l=i,a wl=i,a .ek
wmsg f;areï .kak mq¿jka jqfKd;a f;dafohH mq;% iqNg
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d —iqN" wdhqI wvq jev
ms<sfj,l thd bkakj kï thdg È.g u wdhqI wvqhs" wdhqI
jeäfjk jevms<sfj,l thd bkakj kï thdg È.g u wdhqI
jeähs' f,v ÿla frda. yefok jevms<sfj,l thd bkakj kï
thdg ;sfhkafk È.g u f,v ÿla' f,v ÿla ke;s jev ms<f
s j,l
thd bkakj kï thdg biairyg f,v ÿla keye' thd bkafk
rEfm le; fjk jev ms < s f j,l kï thdg bia i ryg
,efnkafk;a le; rEmhla ;uhs' thdg ;sfhkafka rEfm ,iaik
fjk jevms<sfj,la kï thdg biairyg ,iaik rEmhla
,efnkjd' thd bkafk w,afmaYdlH jevms<f s j,l kï bkafk
thd wkd.;fh;a w,afmaYdlHhhs' ufyaYdlH jevms<sfj,l
kï bkafk thd wkd.;fh;a ufyaYdlHhhs'
thd ÿmam;a fjk jev ms<sfj,l kï bkafk thd
wkd.;fha ÿmam;a' thd Okj;a jev ms<f
s j,l kï thd bkafk
thd wkd.;fha Okj;a fjkj'
m%{dj jefvkafka ke;s jev ms<sfj,la kï thd bkafk
thd wkd.f;;a kqjK ke;s flfkla' thd bkafk m%{dj
jefvk jev ms<sfj,l kï wkd.;fha thd m%{djka;fhla'
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 197

t;fldg n,kak fu;k ;sfhkafka m%d¾:kdjlao@ fya;= M,


O¾uhlao@ fya;= M, O¾uhla fk' fï fya;= M, O¾uhla ;sfhk
nqoaO foaYkdjla wmsg ;sfhoa§ fufya b|ka wr fldä wrka
.sys,a, t,a,k fldg fndaëka jykafia f." t;fldg tA flkd
f.a m%{dj ljo jefvhso@ O¾uh ljod kï f;areï .kshso@
b;ska fï rfÜ wms ±ka O¾uh wykjfk' wehs fïl hkafka
ke;af;a T¿jg@ fïl hkafka keye T¿jg' iuyr úg wyf.k
b|, ksÈu; tkj' tAj;a n,mdkj we;s' Th fldkafoa wudre
n,mdkj we;s' yenehs tA tllaj;a n,mdkafka ke;s fjkak
kï thdg wjYH;djhla we;sfjkak ´k' zuf.a Ôú;h uu
iemj;a lr.kakjZ lshk udkisl;ajh thdg ;shkj kï
thd tAl w,a,f.k hkj ljqre tmd lsõj;a' wkak tAlhs
;sfhkafk'
tA ksid nqÿrcdKka jykafia jod<d —;reKh" l¾uh
;uhs fï f,dafla ;ukaf.a foa yeáhg ;sfhkafk' l¾uh
;uhs odhdoh lr.kafk" l¾uh ;uhs ms<sirK msysg" l¾uh
;uhs {d;shd' l¾uh ;uhs fï i;ajhd f.a Wia my;a nj
fno,d fokafk'˜ wkak meyeÿkd iqN' wehs ±ka fufyu tlla
wykak ,efnkafka keyefka' fïl wymq .uka fuhdg f;areKd
fïl ;uhs Ôúf;a ;shk we;a; l;dj' t;fldg fï iqN
lshkj" —iajdókS" yßu iqkaorhs fï foaYkdj' fï hgg yrj,
;sín tlla Wvg yefrõj jf.a' jy, ;sín tlla wer, fmkakjq
jf.a' mdr jerÈÉp flfkl=g ud¾.h fmkakq jf.a' w`ÿf¾
ysgmq tlaflfkl=g ,dïmqjla m;a;= lr, ÿkak jf.a f,dafl
n,kak' wfkal m%ldrfhka nqÿrcdKka jykafia O¾uh foaYkd
l<d' meyeÿkd'
Bgmiafia lshkj ^tAidyx Njka;x f.d;ux irKx
.ÉPdñ& —wfka iAjdókS" uu Tnjykafia irK hkj" wkak
irK hkj' Th úÈhg wms irK .sfha ke;akï meye§ulska
hq;= irKla ke;akï wmsg ljodj;a m%{djka; Y%djlfhla
fj,d Ôú;h id¾:l lr.kak ,efnkafka keye' tA meye§fuka
irK hkak ´k' B<`.g lshkj ^Oïu[ap NslaLqix>[ap&
lshkj —uu O¾uh;a irK hkj' NslaIq ix>hd;a irK hkj'
198 fid÷re yqfol,dj

udj uf.a Ôú;h ;sfhklï f;rejka irK .sh Y%djlfhla


yeáhg i,lk fialajd' ms<s.kakd fialajd˜ lsh, b,a,d
isákjd'
±ka n,kak mskaj;aks" t;fldg fï iqN fn!oaO jqfKa
fldhs úÈhgo@ nqÿrcdKka jykafia f.a foaYkdj g weyqïlï
§, thd f;areï .;a; fïl ;uhs fï f,dafl ;sfhk Wia
my;a fNaofha O¾u;djh' tA fudllao@ ;u ;uka lrk ,o
l¾udkqqrEmj ;uhs thdg tAl ,efnkafka'
ug u;lhs tl foaYkdjla ;sfhkj ^jKsÊcd iQ;%h -
wx.=;a;r ksldh& nqÿrcdKka jykafia f.ka wykj" —iuyre
ìiakia mgka .kakj" n,dfmdfrd;a;= ke;s úÈhg ÈhqKq fjkj
jHdmdrh' tA fudlo@˜ lsh, wykj' tA jHdmdr mgka .;a;u
n,dfmdfrd;a;= ke;s úÈhg ÈhqKq fjkafk" thd ixidf¾ oka
§, ;sfhkj is,aj;=kag" .=Kj;=kag' is,aj;=kag" .=Kj;=kag
w`v.ykj odfkg' b;ska odfkg j`äkj' jeähg miafi fudlo
lrkafk@ fyd`og m%KS; úÈhg ri uijq¨ j,ska b;sß,d hkak
odkh fokjd' t;fldg tA j<omq tlaflkd odfka wkqqNj
lr, yß m%S;shg m;afjkj' tAfla úmdl ;sfhkj hïlsis
flfkla jHdmdrhla iq¿fjka mgka .;a;;a n,df.k boa§
tAl ÈhqKq fj,d hkj'
tfyu kï tA jHdmdrh iM, fjkak iif¾ Wiia f,i
oka §, ;sfhkj Th jHdmdßlfhd okafka ke;s jqkdg' t;fldg
jHdmdßlfhda ys;, ;sfhkafka fïl bfí my< fj,d lsh,'
B<`.g weyqj nqÿrcdKka jykafia f.ka —iajdókS" iuyre
jHdmdr lrkj f,dl= ÈhqKqjla keye' Tfya Ôj;a fjkak
we;s' tA fudlo lsh, wykj" tA ;uhs Y%uK n%dyauKjrekag
odfkg wdrdOkd lrkj oka fokj' nv msreK fkd msreK
.dkg b;ska ;sfhkj' kuq;a wr lEfuka îfuka msÍ b;sÍ
hkak odkhla fokafka keye' tA ksid thdg;a tA ksid thdg
,efnkafk;a nxfldf<d;a fjkafk;a keye ÈhqKq fjkafk;a
keye' tfyu jHdmdßlfhda keoao@
08' pQ, lïuúNx. iQ;%h 199

—iuyr jHdmdßlfhda bkakj f.j,a fodrj,a W.ia ;sfh,


Kh .kakj' isysk ud,s.dj,a ujd .kakj' ,kaI .Kka úhoï
lrf.k jHdmdr mgka . ka k jd' mgka . ;a ; = ;eku lvd
jefgkj' ;sìÉp ál;a ke;sj hkj' iajdókS fufyu fjkafk
fudlo@˜ lsh, weyqj' Y%uK n%dyauKhskag lshkj Tn
jykafia,dg uu odkhla fokakï wij,a ojfia' Bg miafia tA
Y%uK n%yauKjre ys;kj wij,a ojfia wmg odkhla ,efnhs
lsh,d zodfka keyeZ láka lshkj ú;rhs' t;fldg tA wh
odfk;a kE Th ;sfhk fohla j<`o,d bkakj' tAl n,mdkj
thd wdodhï Wmhk ud¾.hla mgka . ka k fldg' todg
mgka.kak yokj ÈhqKq fjkafka keye'
tfyu n,df.k hoa§ fldÉpr kï l,amkd lrkak
´k o fldÉpr wjxl fjkak ´k o@ wdkak tA ksid fyd`og
f;areï .kak wfma Ôú; j,g n,mdk foaj,a id¾:l
Ôú;hlg" wfma Ôúf;a f.dv k`.d.kak fï foaj,a n,mdkafka
keoao@ n,mdkj'
b;sx tA ksid Tn;a ys;kak fï Ôú;h ;=< iem ,efnk
m%{djka; Ôú;hla .;lrkak ´k lreKq Tn;a jy jyd
iïmdokh lrkak' Tn;a Tfí Ôú;h ;=< iemj;a Ôú;hla
ÈhqKq lrf.k Tng;a fï nqoaO Ydikfha § u m%{dj ÈhqKq
lrf.k m%{djka; Y%djlfhla ùfï jdikdj Wod fõjd''''

idÿæ idÿææ idÿæææ


200 fid÷re yqfol,dj

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

09'
f,dauilx.sh Noafoalr;a;
iQ;h
%
^uʯu ksldh 3 - úNx. j¾.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
nqÿrcdKka jykafia f.a O¾uh u;l ;ndf.k ysáfh
ñksiqka muKla fkdfjhs' foújre;a tA O¾uh u;l ;ndf.k
ysáh' fï f,dalfha u;l ;ndf.k isák foaj,a w;r wmg
nqÿ flfkl= f.a O¾uhla u;l ;ndf.k bkag we;akï
fudk;rï jdikdjlao@ nqÿrcdKka jykafia fï f,dalfha
Ydia;Dka jykafia njg m;ajqfka ñksiqkag ú;rla fkfjhs'
Wkajykafia ñksiqkaf.a;a Ydia;Dka jykafia" foúhkaf.a;a
Ydia;Dka jykafia' b;ska foõ ñksiqkag foaYkd fldg jod<
tA O¾uh ;uhs wms Y%jKh lrkafk'
wms w;rux fjÉÑ ck;djla fkfjhs' wmsg mdrla ;shkj'
wms msysg ke;s msßila fkfjhs' wmsg msysgla ;shkj' wms irK
ke;s msßila fkfjhs' wmsg irKla ;shkj' tA wms w;rux
fkd jqfka f.!;u nqÿrcdKka jykafia jod< wd¾h wIagdx.sl
ud¾.h wmg uqK.eyqkq ksid' wmsg msysg ,enqfka tA f.!;u
nq ÿ rcdKka jyka f ia f.a Ydikh ;= < l<HdK ñ;% h ka
jykafia,d weiqre lrkak ,enqK ksid' wmg irK ,enqfka
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 201

f.!;u nqÿrcdKka jykafiaj irK hkak ,enqK ksid' wms


w;rux fjÉp .kaOínfhd fldgila fkdfjhs' tA lshkafk
fï Ôú;fhaÈ oeka Tkak wms bmos,d Ôj;afjkj" t;fldg
wms ljodo O¾uh wjfndaO lrkafk lsh, oka ke;akï" wms
fldfyao hkafk lsh, ke;akï" urKska u;af;a wmg l=ula
fõúo lsh, okafk ke;akï" wms fldhs nqoOa Ydikhlo O¾uh
olskafk lsh, okafk ke;akï wms msysgmq msßila fkdfjhs'
mdr y÷k.;a;= msßil=;a fkdfjhs' uÕla f;dgla okakd msßil=;a
fkfuhs' msysgla ms<sirKla we;s msßil=;a fkdfjhs'
oeka wms okakj fï f,dalfha ´kEu nqoaêu;a flfkl=g
fï f,dalfha ;sfnkafka tlu nqÿrcdKka jykafia kul f.a
msyg
s hs' ta ;uhs fï uyd Nø l,amfha my< jQ f.!;u nqÿrcdKka
jykafia f.a msysg' wms fjk fudk fudk foaj,a .ek l;d
l<;a taj tllaj;a m%dfhda.sl keye' wmg fï Ôú;fha§
w;aolskk a mq¨jkalu fï Ôú;fha§ Y%oOa dj we;slr.kak mq¿jka
nj fï iEu fohlau wmg ,efnkafka f.!;u nqÿrcdKka
jykafia f.a Ydikfhka'
f.!;u nqÿrcdKka jykafia f.a Ydikfhka msysg
ms<sirK ,nd.kak fï ÿ¾,N wjia:dj wfma Ôú;fhka u`.
yefrkak ÿkafkd;a tal ;uhs wfma Ôú; j,g Wodjk uyd u
uy wjdikdj' tfyu jqkd kï wfma Ôú; ixidfr hkfldg
lsis fjkila keye' nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokj" ^fha
mu;a;d h:d u;d& m%udo jQ wh Ôj;a jqk;a u<ñkS w;frhs
f,dl= fjkila keye' tfyu ;uhs f,dalfha ish¨ fokd
Ôj;a fjkafk' wkak taflka fjkia fjkak wms wfma Ôú;h
;=< we;slr.kak wjfndaOh u;hs'
b;ska mskj
a ;ak"s ta wjfndaOh bfí my< fjk wjfndaOhla
wms ;=< keye' bfí wjfndaOh my< fjkjd kï fïid §¾>
ixidrfha fuf;la l,a th my< fkd jqfha ukao@ bfí wmg
wjfndaOhla we;sfjkjd kï ñksia f,dalfha Ôj;a jQ muKska
wmg wjfndaOh we;sfjkjd kï jhig hk;=re wmg ta
wjfndaOh we;s fkd jqfka ukao@ fï iifrys .uka lsÍfuka
202 fid÷re yqfol,dj

wjfndaOh we;s fjkafkaa keye' ta ú;rla fkfuhs oeka n,kak


ys;, frdays;iai lshk ÈjH mq;%hd nqÿrcdKka jykafia <`.g
weúÈka weyqjd —iajdóks Nd.Hj;=ka jykai" fï f,dalfha
weúof.k weúof.k .syska fï f,dalfha fl<jrla olskak
mq¿jkao@˜Wkajykafia meyeÈ,s W;a;rhla ÿkak —neye˜ lsh,'
nE lshmq .uka frdays;iai lshkj —iajdóks" yßhgu yß Th
l;dj' yßhgu yß iajdóks' ug ,eì, ;snqK ÈjH Ôú;hla
fõ.fhka hkak mq¿jka Ôú;hla' b;ska ux ys;=j ug oeka
,eì, ;shkj fõ.fhka .uka lrkak mq¿jka Ôú;hla' b;ska
ux oeka mgkak .kak ´k' uf.a ysf;a ;shk woyi" zfõ.fhka
weúof.k .syk s a f,dalfha fl<jr n,kak ´kZ b;ska iajdóks
ux msg;a jqkd' lEug îug mqxÑ úfõlhla .;a;' fõ.fhka
uu fï f,dafl Tlafldu myqlrf.k myqlrf.k .shd' wE;
fmakj ;j úYd, f,dal' w;ru. È uf.a wdhqI bjr fj,d ux
u<d'˜
nqÿrcdKka jykafia wkak ta fj,dfõ yß ,iaik
ud¾.hla fmka k q j ' t;fldg nq ÿ rcdKka jyka f ia wr
frdays;iaig jod<" —frdays;iai" weúof.k hkak kï neye'
yenehs f,dafl fl<jr olajd olskak ´k' yenehs ta fl<jr
olajd olsk f,dafl fï ú[a[dKh iys;" uki iys;" i[a[d
iys; nUhla muK jQ Tfí f,dalhhs'˜ n,kak fldÉpr
,iaiko lsh,' fï f,dalh ;uhs fl<jrg u olskak ´k
f,dalh' nqÿrcdKka jykafia jod< —tAl ;uhs f,dalh uki
iys;" ix{d iys;" ú[a[dKh iys; fï YÍrh' fï YÍrh kï
jQ fï f,dafl ;=< uki" ix{d" ú[a[dK iys; fï f,dafl
;=< ;shkj f,dafl yg.kak iEu fohlau' yenehs fï f,dafl
;=< u hs ;sfhkafk f,daflka ksoyia ùu;a' f,daflka ksoyia
jk ud¾.h oshqKq lrkak ;sfhkafk;a T;k u hs'˜
oeka n,kak t;fldg nqÿrcdKka jykafia ta fmkajd
fok ksjerÈ lsÍu flfkl=g ta wdldrfhka f;areï .kak
mq¿jka kï" ta .ek kqjKska l,amkd lrkak mq¿jka kï" ta
.ek kqjKska úuikak mq¿jka kï" ta .ek kqjKska fufkys
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 203

lrkak mq¿jka kï wkak ta flkd yeu ;siafiau olskj ;ud


;udj msysg lr.kak mq¿jka nj' ;ud O¾uh msysg lr.kak
;udg mq¿jka nj wkak ta flkd olskj' O¾uh lshk foa
;uka f .a fohla njg todg m;a f jkj' O¾uh yßhg
f;afrklï yeu ;siafia u ysf;kafka fïl msg flfkla u
lr, fokak ´k lsh,hs' O¾uh kshu úÈhg f;areï .;a;
ojig f;afrkj fï ish¨ fohlau we;s lr.kak ;sfhkafk
;ud úiska u hs'
oeka nqÿrcdKka jykafia f.a ldf, ta jf.a f;areï
f.k ;uhs fndfyda fofkla wjfndaO lr.;af;' Wkajykafia
ks;r ks;r fmkajd ÿkafka ;ud úiska u ;udj ms<sirK
lr.kak ´k' O¾uh ;uhs ;ukag B<`.g msysg lr.kak
;sfhkafk'
oeka wms .;af;d;a" plalj;a;s iSykdo iQ;f
% ha § nqÿrcdKka
jykafi jod<d —wkd.;fha my< fjkjd lsh, ñksiqka f.a
wdhqI wjqreÿ wiQodyla .sh l,g ffu;S% nqÿrcdKka jykafia'˜
ta m%ldYh lr, B<`. m%ldYh Wkajykafia wdkkao yduqÿrejkag
lshkj —ta ksid wdkkao ;ud msysg lr.kak" O¾uh msysg lr
.kak'˜ tfykï nqÿrcdKka jykafia Ôjudkj uqK .eyqk;a
wms lrkak ´k fudllao@ ;udj msysg lr.ekSu' ;udj msysg
lr.kak neßjqfkd;a ta wjia:dj u`. yefrkj'
lkaorl iQ;%fha ug u;lhs zfmiaiZ lsh, ;reKfhla
nqÿrcdKka jykafia ,`.g tkj' weú,a, nqÿrcdKka jykafiag
lshkj —iajdóks Nd.Hj;=ka jykai" uu fï we;a;= mqyqKq
lrk flfkla' iajdóks we;a;=kaf. iajNdjh yß m%lghs'
we;dg ysf;k foaj,a we;d m%lg lrkj' we;df. ;sfhk
ÿ¾j,;d we;d yeu;siafiu m%ldY lrkj' t;fldg iajdóks
ta we;df. ÿ¾j,;d ke;sfjk úÈyg ux we;dj yslaujkj'
yß f,aihs 's tA;a iajdóks ñksii
a q Bg yd;amisku
a fjkia' ñksii
a q
yeu;siafiau bkafk we;=f, tlla yx.f.k" Wäka tlla
lshkj' iajdóks" ñksiaiq lhska tlla" jpkfhka tlla l;d
lrkj' ukiska tlla is;kj' ñksiaiq iïmQ¾Kfhkau bkafk
204 fid÷re yqfol,dj

we;=, jyf.k' i;a;= tfyu keye i;a;=kaf. iajNdjh yß


m%lghs lsõj'
nqÿrcdKka jykafi jod<d —fmiai yßhg yß Th lreK'
i;a;=kaf. iajNdjh yß m%lghs' ñksiaiqkaf. iajNdjh yß
.=ma;hs' w`ÿk.kak neye tl mdr' tl mdrgu w÷k.kak neye
lsõj' ys;ska tlla ys; ys;d" jpkfhka tlla lsh lshd lhska
tlla lrkj' fufyu lshdf.k hoaÈ úia;r lrkak l,ska
fmiai lsõj" —iajdókS ug lghq;= wêlhs' tfykï ux hkakï'˜
msg;a jqkd' msg;a jqkdg miafi nqÿrcdKka jykafia NslaIq
ix>hd wu;, lshkjd —uyfKks" oeka Th msg;a fjÉp
mqoa.,hd yß nqoaêu;a" jyd jefgfykj' yenehs ;j álla
fj,d fu;k jdäfj,d ;snqK kï ud¾.M, ,nkj˜ wkak
wjia:dj wysñ fjÉp ;df,' thd ;j álla fj,d fu;k
jdäfj,d ysáh kï thd ^Oïu pCLq& oyï wei" f,dafl Èyd
n,kafk wfma wei kslï weiska fk' f,dafl Èyd n,kak ;j
weyela ;sfhkj' ta weye Wmojd .kakj thd' oyï wei" thdg
tal wysñ jqkd'
oeka n,ka k nq ÿ rcdKka jyka f ia uq k .eyek"
Wkajykafi;a tlal l;d nia l<d' Wkajykafia O¾uh foaYkd
lrkak iQodkñka ysáhd' ;uka ta ish,a, fkdoek msg;a fj,d
.shd' n,kak fï jf.a wjia:dj,a wmsg fldÉprj;a ,eì,
we;s ixidfr' oeka wdfhu;a wjia:djla ,efnkj' f.!;u
nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh Tng bf.k.kak ,efnkj'
oeka n,kak nqÿrcdKka jykafiag nf,ka fokak kï
mq ¿ jka l u ;s f nka f k Wka j yka f i nf,ka ÿka k o@
Wkajykafiaf. hq;=lu Wkajykafia bIaG lrjkj yeu
;siafiu' yenehs ta Y%djlhd ;=<;a ;sfnkak ´k talg Wjukd
lrk jdikdj' ta jdikdj ;snqfkd;a ;uhs O¾uh w,a, .kak
mq¿jka fjkafk'
fldfydu;a b;ska Y%oO
a dj lshk tl bfí yg.kak tlla
fkfuhsfk' Y%oaOdj bfí we;sfjkafk keye' oeka ysf;a
we;sfjkj Y%oaOdj;a kslï meye§ula we;sfjkj' ta meye§u
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 205

we;sfjkafk nqÿrcdKka jykafiaj .=K jYfhka y`ÿkf.k;a


fkfjhs" O¾uh .=KjYfhka y÷kdf.k;a fkfjhs" wd¾h
Y%djl ix>hd .=K jYfhka y`ÿkdf.k;a fkfjhs' Y%oaOdjla
we;sfjkak mq¿jka flfkl=g" yenehs wjfndaOhlska f;drj
hï lsis meye§ula we;s fjkak mq¿jka' t;fldg ta meye§u
;sfhkafk wjfndaOfhka f;drj' wjfndaOfhka f;drj ;shk
meye§u ´kEu fj,djl fjkia fj,d hkj' ´kEu flfkl=g
fjkia lrkak mq¿jka'
oeka nqÿrcdKka jykafif. ldf, jqk;a
wkHd.ñlhkag" fkdfhla lhs l;kaor yok whg" mq¿jka
jqfka wr wjfndaOfhka f;dr mqo.
a ,hdj fjkia lrkak' yenehs
wjfndaaOfhka meye§ula we;s jqkd ku tal fjkia fjkafk
keye' fjkia fkdjkak fya;j = fïlhs' oeka hï lsis ldrKhla
.ek nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrk O¾uh .ek nqoaêu;a
tlaflkla" ^ud lsõjfk fï O¾uh ldgo@ ;sfhkak nqoaêu;a
tlaflkdg'& ta O¾uh kqjKska fufkys lrkj úuikj'
kqjKska úuioaÈ úuioaÈ ta úuioaÈ thdg O¾uh f;afrkak
mgka .;af;d;a f;arefKd;a lsis flfkl=g j,lajkak neye'
thdf. ys; myÈkjuhs' taa flkdf. ysf;a we;sjk Ñ;a; m%idoh
ndysr flfkl=g j,lajkak neye' thd kqjKska úui úui
bkafk' kqjKska úui úui bkak flkdg ta O¾uh f;afroaÈ
we;sfjkj kï ysf;a meye§ula j,lajkak neyefk' wkak ta
meye§u;a tlal' myÈkafk fudlla .eko@ nqÿrcdKka jykafia
;=< ;shk wjfndaOh nqÿrcdKka jykafiaf.a ;shk úiañ;
wjfndaOh .ekhs myÈkafk' ta wjfndaOh .ek myÈkafk
oeka n,kak ta meye§u we;sfjkfldg talg ux mqxÑ ir<
Wmudjla lshkakï Tng" wr f.dúhdf. l;dj"
f.dhï lmk ldf, wdj' ;ukaf. úYd, l=Uqre hdh
f.dhï lmk ojfi fiajl msßi f.dhï lmkj' l=Uqre
whs;sldr f.dúh weUq,;a wrf.k lu;g .shd' weUq, fnokak
,Eia ; s fjkfldg fuka k weú,a , bka k j flfkla
md;a ; f¾l= ; a wrf.k' n,dfmdfrd;a ; = fjÉp fj,djla
206 fid÷re yqfol,dj

odfklg wdrdOkd lr, fkfjhs' okakj fï flkd Y%uK


f.!;uhka jykafia nj' oelal fyd|g ne¨j flaYdka;fha
isg mdodka;h olajd' —ï''''' ;reKfhla" fudlo@ fï ;reKfhla
lsõfj fyd|g w;mh ;shk flfkla' md;a;rh;a wrka tkj'˜
Bg miafi fuhd l,amkd l<d lshd fokak ´k yïnqlrka
lkak' fudllao@ <`.g .syk s a lsõfj" fï n,kak ;uqkj
a ykafia
n,kak" ux j.d lrkj' ux j.d lr, wkqNj lrkj' ;uqka
jykafiag;a mq¿jkafk j.d lrkak' ;uqka jykafiag;a
mq¿jkafk j.d lr, wkqNj lrkak'
nqÿrcdKka jykafia fudllao §mq ms<s;=r —f.dúh" Tn
yß' Tn jf.au uu;a f.dúfhla' uu;a j.d lrkj' uu;a j.d
lr, wkqNj lrkj'˜ yß mqÿu ys;=k fï f.dúhdg' fï
Ndroajdcg" Ndroajdc thdf. ku' yß mqÿu ys;=K f.dúfhla
lshkj f.dúfhl=f.a ,CIK lsisjla keye' Bgmiafi lsõj
—;uqka jykafia f.dúfhla ¨' flda f.dúfhla kï k`.=,"
flda yS je," flda fhd;=" flda yrla@˜ nqÿrdcdKka jykafia
wkak lshd fokak mgka .;a;d ^ioaOd îcx ;fmda jqÜÀ& ux
uf.a l=Uqf¾ jmqrkafk Y%oaOdj keu;s ìcqj' iS,h keu;s
jeiafika ux uf.a l=Uqr f;ukj n,kak ,iaik ^m ^m{a{d fï
hq.kx.,x& ux m%{dj keu;s k`.=f,ka ux uf.a l=Uqr ydkj"
yS je," flúg ;uhs uf.a isysh" uki ;uhs uf.a fhd;'
fufyu úia;r lrf.k hkfldg tlla tlla .dfk
wr nqoaêu;a ukqiaihdg f;afrkak .;a;' ys; meyeÿKd' ys;
meyeÿfKa fudlo@ thdg tal f;areKd' jegyqKd' wjfndaO
jqKd' meyeos,d lshkj we;a; ;uqka jykafi f.dúfhla ;uhs'
wehs nqÿrcdKka jykafi lsh, ÿkak ux fufyu j.d lr,
ux fk<kj wiajekakla ta wiajekak wuD;h" wuD;h kï jQ
wiajekak fk<, ux ta wiajekak wkqNj lrkj' meyeÿKd'
meyeÈ,d fudlo lsõfj" —iajdóks uu f.dúfhla Tnjykafia;a
f.dúfhla' f.dúfhl=g f.dúfhla hula ÿkakg lsis jrola
keye' fï lsßn;a uu Tnjykafiag fokj'˜ lsh, lsßn;la
jvdf.k weú,a, Ndckhlg ms<s.kajkak yeÿj' ^.d:dys.S;x
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 207

wN+ckShx& .d:d lsh, ux j<|kak keye lsõj' —wfka iajdókS


Tnjykafiag ux fjka flf<a' ux fïl ldgo fokafk@ —´l
j,okak mq¿jka ;:d.;hka jykafiaf. Y%djlfhla yefrkak
fjk flfkla keye lsõj' ´l .sys,a, i;=ka ke;s j;=rl
odkak' tfyu ke;akï ;Kfld, ke;s ìu odkak' fod< .,ka
hkj msámiafika fod<g oEïu' ta n;a weg msmqrejfka' —Ñá
Ñᘠ.d, mqmqr, ÿï odkak .;a;'
ta iEu isoaêhl§u fudf<a ke;s flfkla kï ta .ek
l,amkd lr lr bkakj wehs n;a weg msmqrefõ@ wehs ÿï
oeïfu@ fldfyduo jqfka@ fudf<a ke;s tlaflfkla kï tal
;uhs thdg f,dl= foa fjkafk' kqjK ;shk tlaflkd ysf;a
fodaxldr ÿkak uf.a l=Uqfr kslï u kslka ù" uqkajykafia
f.a l=Uqfr Y%oaOdj keu;s îc" uf.a l=Uqr ux ydkafk kslïu
kslka k.=f,ka' uqkajykafiaf. l=Uqr ydkafk m%{dj keu;s
k`.=f,ka' uf.a l=Uqr ux kslï u kslx jeiafika f;ukj"
uqkajykafiaf. l=Uqr f;fukafk iS, jeiafika' tfykï
fï l=Uqrg jvd ug fyd| ta l=Uqrhs' fï l=Uqr w;ayeßh" ta l=Uqr
.;a;' uyK jqkd' iq¿ l,lÈ ry;ka jykafi kula jqKd'
oeka n,ka k fï ks f lf,ia Ôú;hla ;uka <`.
we;=<dka;fhka ta ish¿ jdikdj ;sfnoaÈ ta iEu fohlau
thdf. jeys, ;snK
q O¾uh uqK.efKlï ' O¾uh uqK .eysÉp
.uka th újD; jqfka l=ulska o@ jeys, ;sìÉp ;ukaf.a
kqjK fufyh ùu ksid' fjk foalska újD; fjkafk keye'
oeka nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh k.rhla kï" ta k.frg
we;=¿jk fodrgqj Y%oaOdfjka ks¾ñ; tlla kï" Y%oaOdfjka
ks¾ñ; fodrgqj lrd hkak Wjukd h;=r ;uhs kqjKska úuiSu'
kqjKska úuiklï fodr wefrkafk keye' ta kqjKska úuikj
lshkafk tal yß iqkaor fohla' wkak ta kqjKska úuik
flkdg ;uhs nqÿrcdKka jykafiaf. O¾uh ;sfhkafk'
nqÿ rcdKka jykafiaf.a O¾uh ud Tng lsõj foúhka
tlal;a fïl f.dvla iïnkaOhs' foúhkag;a O¾uhla keye
nqÿrcdKka jykafia kula O¾uh lshkd ;=re' tfyu ke;akï
208 fid÷re yqfol,dj

nq ÿ rcdKka jyka f ia f .a Y% d jlfhla O¾uh ls h kd ;= r e


foúhkag;a wefykafk keye' wo wms fï Tng bf.k .kak
i,iajk iQ;% foaYkdj ;uhs f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h'
fï foaYkdj i|yka fjkafka uÊCêu ksldfh' fï foaYdkdjg
iïnkaO iajdóka jykafiaf. ku f,dauilx.sh lshk iajdóka
jykafia'
ta ojia j, nqÿrcdKka jykafia jev jdih lf<a ieje;a
kqjr fÊ;jkdrdufh' ta f,dauilx.sh iajdóka jykafi jev
ys á fh Bg álla tyd lms , jia ; = f õ' lms , jia ; = mq r fha
ks f .% d a O drdufha ;uhs jevys á fh' ta ks f .% d a O drdufha
f,dauilx.sh iajdóka jykafi jev isáoa§ tla rd;%shl uq¿
ksf.%daOdrduh u t<sh lrf.k tla foú flfkla wdjd' ta
rd;%sfha ta iajdóka jykafia iuyr úg ilauka lr lr yß"
tlafld Ndjkd lr lr yß bkak we;s' t;fldg ta fj,dfj
ksf.%daOdrfu t<sh lrf.k foúflfkla wdj' ta foúh fï
iajdóka jykafia <`.g weú,a, ysg.;a;d' ysgf.k foúhd fï
f,dauilx.sh iajdóka jykafiaf.ka wykj —mskaj;a NslaIqj
Tn Noafoalr;a; foaYkdj ud;Dld jYfhkq;"a úia;r jYfhkq;a
u;l ;ndf.k o bkafk' fudk foaYkdjo@ Noafoalr;a;'
jpk ;=kla' Noao+tal+r;a; t;fldg tal r;a; lshk
tl tl jpkhlg .kak ´k' ztal r;a;Z lshkafk ztalZ
lshkafk ;ksju' zr;a;Z lshkafk yqfol,dfõ we¨kq' zNoaoZ
lshkafk iqkaor' iqkaor yqfol,dfõ we¨Kq Ôú;h .ek Tn
okakjdo@ tafla úia;r okakjdo@ u;l ;shdf.k o bkafk
weyqj' Noafoalr;a; Ôú;h .ek Tn úia;r u;l ;shdf.ko
bkafk@ t;fldg fï iajdóka jykafi lshkj —wfka mskaj;a
foúh" ux ta ldrfKa u;l ;shdf.k keye' iqkoa r yqfol,dfõ
we¿Kq flfklaf.a Ôú;h úia;rh ux u;l ;shdf.k keye'
Bgmiafi fï iajdóka jykafi wykj —mskaj;a foúh" ta
iqkaor yqfol,dfõ we¿Kq Ôú;h .ek Tn úia;r jYfhka
u;l ;shdf.ko bkafk' wr iajdóka jykafi wr m%Yakh
fmr,d ldf.ka o wykafk@ foúhdf.ka wykj' oeka n,kak
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 209

foúhka ñksiqka tl;= fj,d l;d lrkafk fï fudkjo@


mqcd jÜá .eko@ keye fjk jevm< .eko@ fï fudkj
.eko l;dfjkafk@ O¾uh .ek' fï foújre yßhg iïnkaOhs'
oeka Tng ysf;kak mq¿jka foújre wmsg yq`.la wE;
lsh,' f.dvla wE; keye' oeka n,kak ys;, Tng u;lo@
fõ¿lKaglS kkao ud;dj' ta kkao ud;dj ysñosß mdkaor ke.sg,
fï wÜGl mdrdhk j¾.h iÊCOdhkd l<d' t;=ñh wkd.dó
flfkla' fï iQ;%h iÊCOdhkd l<du fjiuqks osjH rdchd
.ukla hk w;r;=r ta .uka ìuka kj;aj, wyf.k ysáh'
tfykï nqoaO foaYkd w¾: jYfhka jgyd .ekSu ukqiaihskag
muKla fkfjhs foúhkag;a ;shkj' idOqldr ÿkak bjr
jqkdyu' ljqo lsh, weyqj fï ud;dj ljqo fï idOqldr ÿkafk
lsh,' zux fï úfYaI .ukla hk .uka Tn;=ñh fï O¾uh
iÊCOdhkd lrkj weys, ux fï kej;s,d wyf.k ysáh
lsõj' ux fï oyï ri ú| ú| tfykï Tng;a fï ysñosß
WoEik ;=gq m`vqrla lsõj' n,kak fï iïnkaoh' ta iïnkaoh
oeka ;shkjo wfma@ kEfk'
b;ska fï foúhkaf.ka wykj wr iajdóka jykafia
—mskaj;a foúh uu kï okafk kE Tn okakjdo@ Noafoalr;a;
Ôú;h .ek úia;r jYfhka Tn okakjdo@˜ foúhd lshkj
—wfka mskaj;a NslaIqj" tal úia;r jYfhka ud okafk;a keye'˜
Bg miafi wr iajdóka jykafiaf.ka wykj —mskaj;a NslaIqj
Tn okakjo tfykï Noafoalr;a; .d:d' Tng mdvï o tal"
Noafoa.r;a; .d:d' iqkaor yqfol,dfõ we¿Kq Ôú;h .ek
.d:d Tn okakjdo@˜ Bg miafi wr iajdóka jykafia lshkj
—wfka mskaj;a foúh" ux ta Noafoalr;a; .d:d;a okafka keye'˜
foúhdf.ka wykj f,dauilx.sh iajdóka jykafia
—mskaj;a foúh" Tn okakjdo ta Noafoalr;a; .d:d Tn
okakjdo@˜ t;fldg foúhd lshkj —iajdóks" uu okakj'˜
t;fldg ta foúhd okakj' —mskaj;a NslaIqj ux okakj ta
.d:d'˜ ux ta .d:d u;l ;ndf.khs bkafk' oeka t;fldg
.d:d ál mdvï lr f.k bkaakj ljqo@ wr foúhd' t;fldg
210 fid÷re yqfol,dj

fï iajdñka jykafia wykjd —mskj


a ;a foúh" Tn ta Noafoalr;a;
.d:d mdvï lrka bkafk fldfyduo@˜ t;fldg foúhd
lshkj —mskaj;a NslaIqj" Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia tla
ld,hl ;õ;s i d ÈjH f,da f l mri;= rela fijfk
mdKavlq ïn, ffY,dikh u; jev isáoaÈ ;õ;sid ÈjH f,dafl
foújrekag Th .d:d b.ekakqjd' ;õ;sid osjH f,dafl
foújrekag nqÿ rcdKka jykafi ta f,daflg jevu lr, fï
.d:djka b.ekakjq ' tfyu W.kajoaÈ ux bf.k .;af;'˜ n,kak
fï ñksiqkag lshk foaYkdjuhs foúhkag lsh, ;sfhkafk;a'
Bg miafi ta .d:d y;rla lshkj' ta foúh lshkj
fukak fïlhs ta Noafoalr;a; .d:d' foújre .ek wms ys;ka
bkak f,dafl fkdfjhsfk fï' foújre lshkafk fydag,a
jf.ah" lld ìî kg kg bkakjdh" fjk fudlj;a ke;' wms
lEfldiaika .ykjfk foújre .ek' ta ksid ta f.d,a,kag
wmsg ;sfhkafk fudkj yß §, wfma jevla lr.kak rjÜgk
tlhs' tfyufk oeka f,dafl' oeka n,kak fïl fyd|g
.e,ms,d hkj foaj;dkqiai;shg ioaOd" iS," iq;" ;Hd." m%{d
jvk wh Wmkak kï tfy fldhs ;rï O¾uhg u keUqre
fj,d weoao@
b;sx fï foúhd wr .d:d ál mdvï lrf.k bkakj'
b;ska ,iaikg lshkj wr NslaIqjg fï .d:d ál'
w;S;x kdkajd.fuhH - kmmálxfÄ wkd.;x"
ho;S;x mySkx - ;x wmm;a;[ap wkd.;x
tafl f;areu ;uhs" w;S;hg .sh" w;S;h ;=< Ôj;a fjù
bkafk keye' wkd.;h ujdf.k wkd.;h ;=< m; m;d
bkafk keye' ^ho;S;x myskx& hula w;S;hg .shdo tal ke;s
ù .sh fohla ^wmm;;[ap wkd.;x& wkd.;h hkq l=ulao@
th fkdmeñKs fohla' n,kak Ôú;fh wjfndaOh lrd hkak
´k foa fï foúhd u;l ;ndf.k bkak ,iaik'
mÉpqmamkak[ap fhda Oïux - ;;a: ;;a: úmiai;s"
wixySrx wixl=mamx - ;x úoajd ukqn%Eyfha
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 211

j¾;udkfha hula weoao" ta ta ;eku thd kqjKska


úuikj' kqjKska úui,d tajdg fkd we,S wkd.;h ujkak
ilia fkdlr taj ta ta ;eku úo¾Ykd jYfhka kqjKska
úuid n,kj' tal ;uhs lrkafk nqoaêu;a flkd' úoajd
lshkafk wjfndaOhg meñKs flkd tal ;uhs lrkafk'
wÊfÊj lsÉpx wd;mamx - flda c[a[d urKx iqfõ"
k ys fkda ix.rx f;ak - uyd fiafkak uÉpqkd'
n,kak fï foúhka tal u;l ;shdf.k bkakj ,iaikg
^wÊfÊ j lsÉpx wd;mamx& O¾u wjfndaOh i|yd l< hq;= foa
= 's ^flda c[a[d urKx iqfõ& fyg uefrúoehs
wo wo u l< hq;h
ljqo okafk' ^k ys fkd ix.rx f;ak - uyd fiafkak uÉpqkd&
uyd fiakd iys; udrhd iu`. wms lsisfjla lsis .súiqula
.eyqfõ keye fkj'
tajxúydßx wd;dmsx - wfydar;a;u;kaÈ;x"
;x fõ Noafoalr;af;da;s - ikaf;da wÑlaLf;a uqkS;s'
fï úÈhg ^wd;dmsx& wd;dms lsõfj flf,ia ;jk ùßfhka
hq;=j Ôj;a fjoaÈ" ^wfydar;a;u;kaÈ;x& zwfydaZ lsõfj oj,a
ldf, zr;;Z lsõfj rd;%S ldf,' zu;kaÈ;xZ lsõfj w,i
fkdù" jdih lroaÈ ^;x fõ Noafoalr;af;da;s& wkak ta flkdg
;uhs lshkafk iqkoa r yqfol,dfj we¨Kq flkd' Ydka; flkd
lsh," uqkSøhka jykafia" f.!;u nqÿrcdKka jykafia úiska
wkak thdghs m%ldY lf<a'
oeka t;fldg fï .d:djjka nqÿrcdKka jykafia
foõf,dj foúhkag;a lshd §, ;sfhkafk fïj' Bg miafi
fï foúhd lshkjd —mskaj;a NslaIqj" Tkak Th úÈhg ;uhs
uu Noafoalr;a; .d:d u;l ;ndf.k bkafk' mskaj;a NslaIqj"
Th Noafoalr;a; .d:d Tn úia;r jYfhka bf.k .kak
^mßhdmqKdys ;ajx NslL
a "q Noafoalr;a;iai Woafoai[ap úNx[ap&
mskaj;a NslaIqj" Tn Noafoalr;a; fyd|g úia;r jYfhka
jpkfhka mqreÿ lrkak' ^Odf¾ys& ta jf.au NslI a j
q tajd fyd|g
u;l ;nd .kak' ^w;a:ixysf;da NslL a q Noafoalr;a;iai Woafoafida
212 fid÷re yqfol,dj

p úNxf.da p& mskaj;a NsCIqj" fï Noafoalr;a; .d:dj, úia;r


yßu m%fhdackhs' ^wdÈn%yaupßhflda;s& ksjka wjfndaO lrkak
uq,a fjkj' fï Noafoalr;; .d:d úia;r jYfhka bf.k
.ekSu' fufyu foaYkd lr, ta ÈjH mq;%hd ^ta ÈjH mq;%hf.
ku pkaok&t;k u fkdfmkS .shd'
oeka t;fldg fï nK moh biafi,du lsh, ÿkafk
wr iajdóka jykafiag ukqiaifhlao@ kE' ÈjH mq;%fhla' oeka
n,ka k foúhka f .hs ñks i q k a f .hs w;r we;s fï ióm
iïnkaO;djh' oeka ñksiaiq leu;s foúhka tlal fufyu
iïnkaO fjkak fkfjhs' ñksiqkag ´k keye foúhkaj'
hflla yß lula kE ;ukaf. fudkj yß mq¨gq álal §, Th
fifrmamq lE,s" rjÜgkj yßhg kshfmd;=" yd,aueiafid T¨"
fïj fokj Èh f.dv uia lsh,' t;fldg wukqiaifhd
/jfgkj' yßhg /jfgkj' Bg miafi wrlf. fn,a, lmmx"
wrlf. fn,a, ñßlmx lsh, lshkj' ñksiaiq wukqiaihskaj
fhduqlrkj md;d, jevj,g'
B<`.g foújrekaf.ka ñksiaiq jev.kafk fldfyduo@
wfma jHdmdr irelr, fokak' iuyr úg talg iïnkaO
wukqiai fldgia Woõ lrkj' O¾uh;a tlal iïnkaOhla
;s f hkjo@ foújre;a wudrefj jeá, bka f k' oeka
idudkHfhka f,dafl .;af;d;a wms lshkj weußldj oshqKqhs"
wij,a rg ÈhqKhq 's fudllao fï ÈhqKh
q s lsh lshd wms lshkafk'
ld¾ f.dvla" ,hsÜ f.dvla" w¨;a f.dvke.s,"s ´j oel, fkao@
wms láka lshfjkafk ÈhqKqhs lsh,'
kuq;a oshqKqj lsh, nqÿrcdKka jykafi woyia lf,a
Y%oaOdfjka ÈhqKq ùu" iS,fhka ÈhqKq ùu" oyï oekqfuka oshqKq
ùu" ;Hd.fhka ÈhqKq ùu' m%{dfjka ÈhqKq ùu" ;uhs yenEu
oshqKqj lshkafk' t;fldg nqÿrcdKka jykafiaf.a ldf, ta
ÈhqKqj foúhkag;a wod,hs' ñksiqkag;a wod,hs' Tng u;l
we;sfk ux., lreKq .ek foújre fldÉpr l;d l<do@
lsh,' foújre nqÿrcdKka jykafiag lsõjfk —Nd.Hj;=ka
jykai" ux., lreKq .ek foújre;a ñksiaiq;a tl tl taj
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 213

ux., lreKq yeáhg yodf.k bkakj˜ lsh,' fï jf.a" kuq;a


nqÿrcdKka jykafia úiska ux udj;a újD; lr, ÿkak'
foúhkaghs" ukqiaihskaghs' t;fldg fu foújre fyd|g
lgmdvï lrf.k ordf.k ysáh wfma nqÿrcdKka jykafia
jod, O¾uh' fudlo fya;=j foúhka irK .sfh;a f.!;u
nqÿrcdKka jykafiaj'
iuyr wjia:dj, ;shkj' oeka wr neñKs;shdiEh
fj,fjÈ ry;ka jykafia, jeäh Yl% foúhka uqK.efykak'
.sys,a, lsõj fufyu úm;la fj,d ;shkj ,xld N+ñhg
ry;ka jykafia,d msßksjka mdkak mgka wrka ;sfhkj' fïl
fír.kak ´k Tnjykafia,d Woõ lrkak lsõj' Bgmiafi
Yl% foúhka lsõj" —iajdóks" fï ñksii
a k
q f
a . l¾u yß n,j;a'
tl t,af,u wmg fïl úi|kak ueÈy;a fjkak úosyla keye'
;uqkajykafia,dg ráka msgfjkak ud¾.h yo, fokakï"
l,n, bjr fjklï ráka msgfj,d bkak ud¾.h yo,
fokakï˜ lsõjd' lsõj fufyu keõ lKavdhula msg;a fj,d
;shkj' ;uqka jykafia,dg tajfh cïnqoaùmhg jäkak mdr
yo, foka k ï ls õ j' foújre ;uhs Woõ lf<a ry;ka
jykafia,dg cïnq oaùmhg jäkak'
b;sx fï jf.a ta ldf, yß iDcq iïnkaO;djhla ;snqK'
Ydifka msßfyoaÈ msßfyoaÈ tal iïmQ¾Kfhka u ke;sfj,d
.sys,a, kslï u foajd, njg m;a jqKd' Bgmiafi foajd,
yryd m<;=re mqcd lr lr ;uhs Bg miafi Woõmoõ .kafk'
ms k a j ,s k a jev.ka k .;s h " ms k is y s m ;a lrk .;s h
iïmQ¾Kfhkau ke;sj .shd' kuq;a foújrekag fï O¾uh wykak
,enqfkd;a wdfhu;a ta foújre mqÿudldr m%S;shg m;afõú' fï
mska Wmoaojk" mqKH .x.dj,a we;slr fok O¾uh wmg f,dafl
wdfhu;a wefykj fkao lsh,'
b;ska mskaj;aks" ta f,dauilx.sh iajdóka jykafia wr
foúhd lshdmq .uka ta .d:d y;r Wkajykafiag mdvï ysáh' ta
.d:d y;r mdvï lrf.k ta iajdóka jykafia mdkaoru msg;a
jqkd isjqre md;%d wrf.k nqÿrcdKka jykafia neyeolskak'
214 fid÷re yqfol,dj

msg;a fj,d nqÿrcdKka jykafiaj neyeoelal' neyeoel,


jkaokd lr, me;a;lska jdäfj,d —Nd.Hj;a nqÿrcdKka
jyka i " ux Bfh fï jf.a rd;S % ld,fha bÈoa È rd;s % f ha
foúflfkla wdj' uq¿ ksf.%daOdrduh t<sh lrf.khs iajdókS
fï foúh wdfõ' weú,a, uf.ka weyqj zmskaj;a NslaIqj" Tn
Noafoalr;; .ek Woafoaih;a úNx.h;a u;l ;ndf.ko bkafkZ
lsh,' t;fldg ud lSjd zwfka mskja ;a foúh" ta .ek úia;rhla
ux yßhg okafk keye'Z Bgmiafi ux weyqj iajdóks ta
foúhdf.ka zmskaj;a foúh" fï Noafoalr;a; úia;r jYfhka
Tn ordf.k o bkafk@Z t;fldg foúh W;a;r ÿkafk;a
zmskaj;a NslaIqj Noafoalr;a; úia;r jYfhka uu okafk;a
keyeZ lsh,' Bg miafi iajdóks ta foúh uf.ka weyqj zTn
Noafoa.r;a; .d:d mdvï lrf.ko bkafk@Z iajdóks uu W;a;r
ÿkak ta fj,dfj zuu Noafoa.r;a; .d:d mdvï keye'Z Bg
miafi ux weyqj zmskaj;a foúh" tfykï Tn okakjdo fï
Noafoalr;a; .d:d'Z t;fldg ta foúh lsõj zuu okakj uu
taj bf.k .;af; nqÿrcdKka jykafi ;õ;sid ÈjH f,dafl
mdKavqlïn, ffY,dikh u; jev ysÈoaÈ ;õ;sid foúhkag
b.ekakqj Noafo.r;a; .d:d' ux tl mdvï lr .;a;dZ lsh,'
iajdóks ,iaik fï .d:d y;r uu lsõj' ux tal mdvï lrf.k
fï wdfj'
Bg miafi iajdóks ta foúh ug lshkj zfï Noafoalr;a;
úia;r jYfhka oek.kak yß m%fhdackhs' ta jf.au fï ksjka
u`.g iïmQ¾Kfhkau uq,afjkj' ta ksid fï O¾uh fyd|g
u;l ;nd.kakZ lsh, ta foúh w;=reoyka jqkd'˜ nqÿrcdKka
wykj NslaIqjf.ka —mskaj;a NslaIqj" Tn ta ÈjH mq;%hdj
w`ÿkkjdo@˜ —wfka iajdóks uu ta foúhkaj wÿkkafk kE'˜
mskaj;a NslaIqj Th foúhkaf. ku pkaok'
Th pkaok ÈjH mq;%hd nK wioa§ ^wÜÁl;ajd& fyd|g
wjOdkh fhduq lr, ^ukisl;ajd& fyd|g uki fhduqlr,
^iínfÉ;fida iuka k dyß;a j d& uq ¿ ys ; u fhduq lr,
^´ys;fidaf;da& lKa fhduq lrf.k ^Oïux iqKd;s& O¾uh
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 215

wykj' n,kak t;fkdg fï foúhka .ek fï lshkafk'


foú ñksiqkaf.a Ydia;Dka jykafia' lshkjd ta pkaok foúhd
fyd|g nK wyk flfkla lsh,' Bg miafi nqÿrcdKka
jykafia ta NslI
a j
q g lshkjd tfykï mskja ;a NslI
a j
q wy.kak"
fyd|g kqjKska úuikak' Tkak oeka nqÿrcdkka jykafia fï
Noafoalr;a; .d:d úia;r jYfhka fufkys lrkak lshd fokj'
Tng u;lhs fka m<fjks .d:dj'
w;S;x kdkajd.fuhH - kmmálxfÄ wkd.;x"
ho;S;x mySkx - ;x wmm;a;[ap wkd.;x
fïl nqÿrcdKka jykafi úia;r lrkjd' zw;S;x
wkajd.fï;sZ lshkafk w;S;hug lerls,d hkj lshk tl'
zkdkajd.fuhHZ lshkafk w;S;hg lerls lerls hkafk keye
lshk tl' fïl lshkj' uyfKks fldfyduo flfkla
w;S;hg lerls lerls .sy,s ,
a w;S;h ;=< u bkak mqreÿ fjkafk'
^tajx rEmx wfydaisx w;S;uoaOdkx& ug w;S;fha fun÷ fun÷
rEm ,enqK" fïfl f;areu fï rEm WmdodkialkaOh' rEm
WmdodkialkaOh lshkafk i;r uyd Od;=;a" i;r uyd
Od;+kaf.ka yg.;a; foaj¨;a' t;fldg fï i;r uyd Od;=;a
i;r uydOd;=kf a .ka yg.;a; foaj¨;a w;S;fha wdOHd;au fõjd"
ta lsõfj ;uf.a hehs i,lmq i,lk hula weoao" tal;a w;S;
rEmhla' wkqkaf.a hehs i,lmq hula weoao" B <`.g f.dfrdaiq
hï rEmhla weoao" ishqï hï rEmhla weoao" ySk" m%KS;" ÿr" <`.
w;S;hg .shmq hula weoao" tal u l,amkd lr lr bkakj kï
thd w;S;h lr lerls lerls hk tlaflkla'
wms lrka keoao tfyu' w;S;fha oelmq rEm" fun÷ fun÷
rEm ux oelal lsh, wmsg w;S;h .ek ysf;kafk keoao@ wms
wij,a ;ek ysáh' wij,a lEu lEjd" wij,a foaj,a rihs"
wij,a foaj,a iqj|hs" wij,a foaj,a ryg ;sínd' wij,a we÷u
weka|d' fufyu lsh lshd wms fldfyo fï Ôj;a fjkak
yokafk@ w;S;h ;=<' w;S;fha rEm .ek ys; ys;d wymq foaj,a"
ldmq îmq foaj,a" .shmq .uka ìuka .ek" w÷kk oelal Woúh
.ek" fïjd ys; ys;d bkakjd'
216 fid÷re yqfol,dj

^;;a: kkaÈx iukajdfka;s& Bg miafia fudlo lrkafka


tA ;=< wdYdj we;s lr.kakjd' tA ke;sfjÉp foaj,a .ek
l,amkd lr lr wdYdj we;s lr.kakjd' tfyu iajNdjhla
fï ysf;a keoao@ wms w;S;fha ldmq îmq foaj,a .ek ys;kafk
keoao@ wms oelal mqoa.,fhd .ek ys;kafk keoao@ wms wymq
foaj,a .ek wms ys;kafk keoao@ f.j,a fodrj,a .ek ys;kafk
keoao@ fï Tlafldu w;S;fha rEmh .ek ys; ys;d wdYdj we;s
lr.kakjd'
^tAjx fõofkda wfydisx& ux w;S;fha fun÷ fun÷ foaj,a
úka|d' oeka tAjd kE' ys; ys;d bkakjd' b|, tA ;=< wdYdj we;s
lrf.k bkakjd' tfyu fjkafk keoao@ wmg fjkj' w;S;fha
ux wefyka rEmhla oel, hï iem ú£ula úkaod kï" lKska
Yíohla wy,d hï iem ú£ula úkaod kï" kdifhka hula
wd>%dKh lr, hï ú£ula úkaod kï" hï lEula îula ld,
Èfjka wdYajdohla úkaod kï" lhg hï myila ,n,d wdYajdohla
úkaod kï" ukig hula ys;,d wdYajdohla úkaod kï wdfhu;a
wms tA úkaokh ys;ska ujdf.k wdfhu;a tA úkaokh ;=< wms
bkak n,kjd ys;ska ujdf.k' t;fldg tAl fï ysf;a ;sfhk
iajNdjh'
nqÿrcdKka jykafia jod<d tA jf.au w;S;h .ek wms
ys;kjd" y÷kd.kakjd' oeka w;S;fha ksreoaO fjÉp foaj,a
wms y÷kd.kafka ;kslru udkisl wruqKq yeáhg fkao@
w;S;fha oelmq foaj,a oeka keye' kuq;a wms oelmq foaj,a ukiska
ujd.kakjd' ix{dj w;S;fha wymq foaj,a ukiska ujd.kakjd'
ix{dj w;S;fha iqj| j¾. ukiska ujd.kakjd' w;S;fha
ldmq îmq foaj,a ys;ska ujd.kakjd' w;S;fha we|mq foaj,a"
úfkdao jqK yeá ys;ska ujd.kakjd' w;S;fha .uka ìuka .sh
yeá ys;ska ujd.kakjd' ujdf.k wkak tA ix{dj ;=< wms
wdYdj mj;ajkjd'
B<`.g nqÿrcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a NsCIqj"
flfkla ^tAjx ixLdfrda wfydaisx& ux w;S;fha fïj fïjd
l<d' w;S;fha ;uka lrmq foaj,a .ek ;uka i;=g ,efnkak
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 217

lrmq foaj,a .ek" tlafld ÿla ,efnkak fya;= jQ fudkjd yß


foaj,a .ek w;S;fha ksreoaO fj,d .sh foaj,a wdfhu;a u;la
lr lr tA flfrys ysf;a wdYdj we;slrf.k bkakjd' oeka wms
tfyu bkak msßila o keoao@ bkakjd"
oeka nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkjd tl ;ekl
iuyr ukqiaihka fï w;S;h .ek is; is;d miq;eú,s fj,d
wõfõ lmd oeuQ ng o`vq jf.a' wõfõ ng o`vq lmd oeïuu tA
ng o`vq j,g fudlo fjkafka@ ue,ú,d hkjfk' wõfõ
lmd oeuQ ng o`vq jf.a lshkjd' ñksiaiq ue,ú,d bkakjd
lshkjd fï w;S;hla ;=< fYdal lr lr bkakjd lshkjd' fï
jf.a w;S;h .ek ;ukag tlafld wysñ fjÉp foaj,a" tlafld
fkd,enÉp foaj,a" tlafld ,nd.kak ;sìÉp foaj,a .ek ys;
ys;d bkakjd' uu fïjd l<d' ug fïjd lrkak neß jqKd' lsh
lshd w;S;hgu lerls lerls wdYdj msysgqjd .kakjd'
^tajx ú[a[dfKda wfydaixs & w;S;h .ek u;la lrkfldg
tA ú[a[dKhka tAlgu iïnkaO fjkjd' fudlo fya;=j"
wfyka rEm olskak kï" weyehs" rEmhhs" ú[a[dKhhs tl;=
fjka k ´k' lKs k a Yío wyka k kï lKhs " Yíohhs "
ú[a[dKhhs tlg tl;= fjkak ´k" kdifhka .| iqj|
úÈkak kï" kdihhs" .| iqj|hs" ú[a[dKhhs tl;=fjkak
´k' Èfjka ri oek.kak kï Èjhs" rihhs" ú[a[dKhhs
tl;= fjkak ´k' lhska myi oek.kak ´k kï lhhs"
myihs" ú[a[dKhhs tl;=fjkak ´k' ukiska wruqKq
oek.kak ´k kï ukihs" wruqKh q "s ú[a[dKhhs tl;=fjkak
´k' nqÿrcdKka jykafia jod<d mskaj;a NsCIqj" Tkak Th
úÈyghs w;S;h ;=< mqo.
a ,hd ysrfj,d wdYdj je<|f.k bkafka'
oeka n,kak fï yqfol,dj lshkafka kslïu kslx ;ks
lula fkdfjhs' oeka jkdka;rhl .syska flfkla ;kshu
bkak flfkla bkakj' thd yqfol,dfõ bkakj' tAfl tla;rd
yqfol,djla ;sfhkj' kuq;a nqÿrcdKka jykafia jodf<a
wNHka;r jYfhka fï f,dalhg fkdwe,S isàu .ekhs fï
lshkafk'
218 fid÷re yqfol,dj

^l:[ap NslaLq" w;S;x kkajd.fï;s& ysCIqj" w;S;hg


fkdwe,S" w;S;hg fkd meg,ù flfkla bkafka fldfyduo@
w;S;hg ksreoaO ù .sh rEm .ek fun÷ fun÷ rEm" fun÷
wdldrfha foaj,a uu oelal lsh lshd fï w;S;fha ksreoaO ù
.sh foaj,a ysf;a uefjkfldg tAlg wdYd lr lr" tA ;=< Ôj;a
fjkak fyd| keye' n,kak f,ais flfkl=g lrkak mq¿jka
jevlao fï lshkafka' fïlg uyd isyshla" uyd kqjKla" uyd
lemùula ´k keoao@ wehs fïl oeka .`. .,kakd jf.a weú,a,
w;S;hgufka wms we§ we§ hkafka' jevla m,la lrkak .sfhd;a
wfma ys; w;S;hg hkafk keoao@ lEula îula lkak .sh;a
w;S;hg hkj' hula n,kak .sh;a w;S;hg hkj' ksod.kak
.sh;a ksod.kaklï iuyrúg w;S;fha ;ud bkafka' b;ska
tn÷ Ôú;hla fjkia lr, fkdwef,kak ÈhqKq lrkj
lshkafk wd¾h wIaGdx.sl ud¾.hg úkd fjk lsiu s ud¾.hlg
fïl lr, fokak kï neye'
b;ska nqÿrcdKka jykafia jod<" thd wdidj msyg
s j
q df.k
tA ;=< bkafk keye' w;S;fha hïlsis ú£ula úkaodo" iemhla
fõjd" ÿlla fõjd" uOHia: ú£ula fõjd úkaodo" tA ú|mq
foaj,a .ek ys; ys;d bkafk keye' ke;akï fjkafk fndfyda
fofkl=g ;sfhkafk fïl fkfï' ;uka ;ksfjÉp .uka
fmr,kj myqjod msgqj' fmr,, tA msgqfj ;uhs thd bkafk'
fufyu ysáh" ux fïj lEj ìõj" ux fufyufk ysáfh lsh
lsh tAj Tlafldu l,amkd lr lr tAl ;=< u wdYdj msysgqj
msysgqj okafku keye' oji bjrhs' okafku keye ldf,
f.ú," okafku keye jhig .sy, s ,
a " okafku keye uefrkak
,xfj,d'
Bgmiafi ;sfhkafk fudllao@ wkd.f;a msysgqjk tl'
idudkHfhka nyq, jYfhka wms hkafk w;S;hg' oeka
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj wr iqkaor yqfol,dfõ
we¨kq flkd w;S;fha msysgqjkafk keye ;DIaKdfjka' w;S;h
u;la jqk;a thd tal i;smÜGdkhg u od, .kakj ñila tl
;=< wdYdj jefvkak fokafk keye' n,kak foújrekag mjd
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 219

fïl nqÿrcdKka jykafia mqyqKq lr, ;shkj' b;ska w;S;fh


hï ú£ula úkaodo wfka ux fufyu úkao lsh lshd tafl
wdidjla msysgqjd .kafk keye'
oeka w;S;fh rEm .ek" ú£ï .ek ys;g toa§" w;S;hg
ys; hkj' ix{dj,a .ek ys;g toaÈ" ixialdr .ek ys;g toaÈ"
ú[a[dKh oefkoaÈ talg ys; msysgqjd .;af; ke;af;
fldfyduo@ w;S;fha ksreoaO ù .sh hï rEm weoao" w;S;fha
ksreoaO ù .sh hï ú£ula weoao" w;S;fha ksreoaO ù .sh hï
ix{d weoao" w;S;fha ksreoaO ù .sh hï ixialdr weoao" w;S;fha
ksreoaO ù .sh hï ú[a[dK weoao" thd okakj fï iEu fohlau
wks;Hhhs lsh,' ta wjfndaOh ;uhs thdg fkdwe,S issákak
Wmldr fjkafk' t;fldg w;S;fha ksreoaO ù .sh hï ix{djla
weoao thd t;fldg ux fïj" fïj" y÷kf.k ysáh lsh, ta
u;af; thd l,amkd lrkafk keye'
biair wms lshuq Tkak w;S;fha ,iaik rEmhla ;snqK'
;ukaf.a ta rEmh le;fj,d .shd' Bg miafi zwfka biair ug
fufyu fldKavhla ;sín' biair o;a fufyuhs ;sífn" oeka
taj fudl=;a keye'Z oeka t;fldg thd Ôj;a fjkafk biair'
Bg miafi biair mska;+r ál ;uhs .y, ;shd.kafk' oeka ál
keye' t;fldg ñksiaiq Ôj;a fjkafk w;S;fha' kuq;a tfyu
keye fï O¾uhg wdmq flkd' thd okakj biair foa wks;H
fj,d .shd' oeka foa;a wks;H fj,d hkj'
ojila nqÿrcdKka jykafiaf.a isßm;=,a w;..d wdkkao
yduqÿrefjd lshkj —Nd.Hj;=ka jykai" fï yu È,sfikj
biair" oeka álla re<s jeá," biair Nd.Hj;=ka jykafia
yßu iDcqhs' yß fl,ska YÍrhla oeka álla l=ÿhs'˜ n,kak
iïnqÿ rcdKka jykafiaf. wjfndaOh' Wkajykafia lshkj
—wfka wdkkaoh" oeka fï YÍrh Èrmq lr;a;hla jf.hs'
wdkkaoh" fï bm§ug kskaod fõjd'˜ n,kak wjfndaOfh
msy
s g
s , ksoyia fjÉp flfkl=g fïl uy johla' wks;a flkd
lrkafk fïl;a w,a, .kakj' B <`. tal;a w,a,.kakj'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrkj idudkH f,dalhd mD;.ack
220 fid÷re yqfol,dj

ukqiaih fu;k uefrk fldg yßhg fmdä yrla meáh wïu


oelal .uka lsß fndkak ta wïuf. ;k nqre,a, lrd ÿjf.k
.sys,a, t,af,kj jf.a lshkj mD;.ack flkd Wm; lrd
hkafk' n,kak Wkajykafia fudk ;rï meyeos,js fï f,dalh
oelalo@
oeka nqÿrcdKka jykafiaf. Y%djlhd okakj w;S;fh
ksire f,dalhla ujdf.k wms kslka ySkhla ;=< wdYajdohla
ujdf.k w;S;fh ysáh lshuq' wjqreÿ iShla ysáh;a we;s Mf,a
fudllao@ wkak kqjKska l,amkd lrk tlaflkd ta f.fjk
f,dafl ta úÈygu olskj kï wkss;Hhs lsh, thd fkd we,S
bkakj' thd tafl fkdmeg,S bkakj' thd tafl fkdneif.k
bkakj' thd tafl ;Kaydj we;s fkdlrf.k bkakj' fudlo
fya;=j thd okakj ta rEmh ksreoaO jqfka i;r uyd Od;+kaf.a
iajNdjh ksreoaO ùfuka' ú£u ksreoaO jqfka iam¾Yh ksreoaO
ùfuka" ix{dj ksreoaO jqfka iam¾Yh ksreoaO ùfuka" ixialdr
ksreoaO jqfka iam¾Yh ksreoaO ùfuka" ú[a[dKh ksreoaO jqkd
kdu rEm ksreoaO ùfuka lsh, okakj'
f.!;u nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh ;=<ska Ôú;h
olskk
a W;aidy lrk tlaflkd okakj ksreoaO jqfkd;a ksreoaO
fjkafk Th úÈyuhs' t;fldg wks;H foaj,a j,hs thd meg,s
meg,s bkafk lsh, thd okakj' thd fkdwe,Su jdih lrkj'
nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkj m;kj iuyre
wkd.;fha fujeks fujeks rEm n,kakg we;akï" fujeks
fujeks Yío wikakg we;akï" fujeks iqj| ú¢kakg we;akï"
fujeks rij;a foa wkqNj lrkakg we;akï" fun÷ me<÷ï
w¢kakg we;akï" fufyu l,amkd lr lr thd wkd.;h
ujdf.k tafl wdidfj neif.k bkakj'
nqÿrcdKka jykafia <`.g tl ojila NslaIqjla wdj'
weú,a , ls õ j —Nd.Hj;= k a jyka i " uu iïmQ ¾ Kfhka u
yqfol,dfõ bkakj'˜ weyqj —NslIa j
q Tn fldfyduo yqfol,dfõ
bkafk@˜ —iajdókS" uu ;kshu jkhg hkj" uu ;kshu
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 221

l=áhl bkakj' uu ;kshu msKavmdf; jäkj" ;kshu


wdmiaig yeß, tkj" uu ;ksju isjqre msßlr mßyrKh
lrkj" iajdóks" uu fï úÈhg yqfol,d fj,d bkakj'˜
nqÿrcdKka jykafia jod<d —mskaj;a NslaIqj" ´lg;a yqfol,dj
lsh, ;uhs lshkafk' ta jqkdg flfkla ;DIaKdfjka f;dr
ke;akï thd ;ks keye' thd bkafk ;DIaKdj;a tlal' ^;Kayd
ysiai ÿ;sfhda& ;Kaydj ;uhs fojekakd' wms yeu flfklau
jdih lrkafk ;DIaKdj fojekakd lrf.k' tlaflfkla
njg m;a f jka f k ;DIa K dfjka ks o yia fjÉp ojighs '
iuyrekag kï fokafkla fkdfõ mßjdr iïm;a;h s la bkakj
bßishdj" tlg tl lsÍu" m,s.ekSu" noaO ffjrh" ;Kaydj
wyxldrlu" fï ish¨ msßjr fiakd we;=j ;uhs thd ixidfr
hka f k' ;ks j fkfuhs ' ;ks flkd ls h ka f k fï
ish,a,kaf.kau ksoyia fjÉp flkd ztalr;a;Z ;ks flkd'
b;ska nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd wkd.;h
.ek uj ujd bkakj' wkd.;h leu;s tlaflkd ys;ska uj
ujd wkd.;h ;=< ;uhs thd yeu;siafiu jdih lrkafk'
kuq;a iqkaor yqfol,dfõ we¨Kq flkd wkd.;h m;kafk
keye' wkd.;h ;=< thdf. wdidj m;ajkj lsh, tlla
keye' t;fldg wkd.;fh zuu fufyu" fufyu úÈkj'
fufyu fufyu y÷kd.kakj" ux fïud fïjd lrkj" ux
fï úosfh is;la mj;ajkjZ lsh, l;djla keye' wkd.;h
ilia fjkafk keye'
^;;a: kkaÈx k iukajdfka;s& wkd.;h flfrys wdidj
nei.kak lshkafk keye' fï l;dj,a Tlafldu ;sfhkafk
wks;H u;fk' fï f,dafl tlla j;a fjkia fjkafk ke;akï
w;S;h lsh, tlla ;sfhkjo@ kE' fjkia fj,d w;S;h hk
ksid ;uhs j¾;udkhla ;sfhkafk' wkd.;hla tkafk keye'
j¾;udkhla ke;akï' wehs j¾;udkh fjkia fjkafk ke;akï
w;S;h lsh, tlla keyefk' tfykï yeu ;sifa iu ;sfhkafk
wks;H iajNdjhuhs' fï ksid ;uhs Ôú;fh wms lrk yeu
fohlau wiïmQ¾K' ta lsfhkafk wms úkaokhla fydhdf.k
222 fid÷re yqfol,dj

hk .uk wiïmQ¾K fj,d ;sfhkafk talhs' iïmQ¾K lrkak


mq¿jka fjkafka wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h iïmQ¾K lr.;af;d;a
ú;rhs'
nqÿrcdKka jykafia foaYkd l<d ^w;s;af;da W!fkda
f,dfla& zW!fkdaZ lsõfj wiïmQ¾Khs wvqhs' ta wvqmdvqj lshk
tl ilia fj,d ;sfhkafk wks;H ksid' oeka Tfí Ôú;fh
Tn l,amkd lr, n,kak l=vd wjÈfh bo, wms i;=gla
,nd.kak lsh, ys;df.k fudk;rï foaj,a wms ma,Eka l<do@
tl tl foaj,a ksÈ fkd,nd wms l,amkd lrmq jdr keoao@ fï
i;=gla ,nd.kak" úkaokhla fydh fydhd' kuq;a wms ljodj;a
wms fydhdf.k .sh rEm" Yío" .kaO" ri" iam¾Y j,ska wms
iïmQ¾K ;Dma;shg m;afj,d wfma ys; iïmQ¾Kfhkau msmdih
ke;sfj,d .shd jf.a tal ke;sfj,d .shdo@ keyefk' ta bjrhla
ke;af; wks;H iajNdjh ksiduhs' l,am fldaá jdrhla bmso"
bmso" ueß ueÍ .sh;a wdhqI l,amhla Ôj;a jqk;a fu ukfia
iajNdjh fï úÈyuhs' fu wruqKqj, iajNdjh fï úÈyuhs'
wdh;khka yfha iajNdjh;a fï úÈyuhs' l¾u úmdl we;sjk
iajNdjh;a fï úÈyuhs' ta ksid wdhqI l,amhla .sh;a wks;H
f,dalhla ;=< ;uhs wmg iEu fohlau ;sfnkafk' ta ksid
wkd.;h thd ujkak hkafk keye' thd okakj wkd.;h
.ek' oeka n,kak Tng fldÉpr nqoaêhla ;sfhkak ´ko
fufyu l,amkd lrkak'
Bg mia f i nq ÿ rcdKka jyka f i foa Y kd lrkj
^mÉpqmamkak[ap fhda Oïux - ;;a: ;;a: úmiai;s" wixySrx
wixl=mamx - ;x úoajd ukqn%Eyfha& t;fldg úoajd lsõfj
wd¾h i;Hh wjfnda O hg wdmq tla f lkd' wd¾H i;Hh
wjfndaOhg wdmq tlaflkd j¾;udkfha O¾uhkays ta j¾;udk
O¾u ;=<" ilia fjÉp foaj,a ;=< wyq fkdù bkakj'
j¾;udk foaj,a ;=< wyqfj,d bkafk fufyuhs lshkj'
flfkla j¾;udkh ;=< mD;.ack flkd ^rEmx w;a;f;da
iukqmiai;s& i;r uyd Od;+kaf.ka yg.;a; foa ;ud lsh,
n,kj' Tkak wyqjK
q d' tfyu ke;akï ;udj yeos, ;sfhkafk
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 223

i;r uyd Od;+kaf.ka yg.;a;= rEmfhka h lsh, wyqfjkj'


tfyu ke;akï i;r uyd Od;+kaf.ka yg.;a;= rEmh ;=<
;uhs ;ud bkafk lsh, wyqfjkj' ta rEm .ek tfyu
/jfgkafk ta rEm i;r uyd Od;+kfa .ka yg.kak nj okafk
ke;s tlaflkd'
oeka wms jqk;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd lrklïu
fï YÍrh .ek fï i;r uyd Od;+ka f.ka ygwrka fmdaIKh
fjk tlla nj weia foflka oelal;a wfma kqjKeig jeys,
;snf
q k keoao@ oyï wei my< fjklïu fïl jeys, ;sfhkafk'
tal ;uhs wmsg nqÿrcdKka jykafia fmkajd ÿkafk thd wd;au
oDIaáhg tkafk keye' thd okakj fï i;r uyd Od;+ka
f.ka ygwrka ;sfhkafk lsh,'
fufyu ke;akï j¾;udkfha thd wyqfjkj ^fõokd
w;a;f;da iukqmiaii;s& ;uka úÈk foaj,a ;udf.a ji`.fha
mj;ajkak mq¿jkah lsh, olskj' tfyu ke;akï ;udf.
wd;auh yo, ;sfhkafk ú£fuka lsh, olskj' ú§u ;=< wd;auh
;shkj lsh, olskj' ta mD;.ackhfk tfyu olskf a k' Y%;j;a
wd¾h Y%djlhd fõokdj ;udf.a wd;auhhs lsh, olskfa k keye'
fya;=j fudlo@ hï iem ú§ula" hï ÿla ú£ula" hï ÿla iem
rys; ú£ula weoao ta ish,a, iam¾Y m%;Hfhka yg.kakj'
iam¾Yh fjkia fjkfldg ú£u fjkia fjkj' iam¾Yh
fjkia fjk fldg ú£u fjkia fjkj' iam¾Yh ke;s
fjkfldg ta ú£u ke;sfjkj lsh, oelal .uka wkak wei
my< fjkj' ta lshkafk fjkod ;ud ;=< kqÿgq fohla thd
oelal' fï ú£u fjkia fjkj' wkak todg ta flfrys ;shk
wd;au oDIaáh thdf. ke;sj hkj'
^wixySrx& ta lsfhkafk ta me;a;g weo, hkafk keye'
ke;akï ;sfhkafk ^ixySrx& weo, hkj' uu" uf.a" uf.a
wd;auhhs' lshk tlgu weos, hkj' weÈ, .sh flkdg fïl
uu fkdfõh" uf.a wd;auh fkdfõ lshk fldg;a ;ryhs'
fudlg lshkjo@ wykj Tfydu' ta fudlo fya;=j' thd
wdYajdoh ú¢kak wr weos, .sys,a, ;shk wd;au oDIaáfhka
224 fid÷re yqfol,dj

wY% e ;j;a mD;.a c khd tfyu ke;a k ï wyq f jkj


ix{djg' wyqfj,d wY%e;j;a mD;.ackhd ys;kjd tlafld
ix{dj wd;auhhs' tlafld ix{dfjka ;uhs wd;auh yeÈ,
;sfhkak' tfyu ke;akï ys;kj ix{dj ;=< ;uhs wd;auh
;sfhkafk' ke;akï ys;kj ix{dj ;=< ;uhs wd;auh
;sfhkafk'
Y%;j;a wd¾h Y%djlhd tfyu ys;kafk keye" Y%;j;a
wd¾h Y%djlhd okakj rEm y÷kd.;a;;a" Yío y÷kd.;a;;a"
.| iqj| y÷kd.;a;;a" ri y÷kd.;a;;a" iam¾Y y÷kd.;a;;a"
wruqKq y÷kd.;a;;a ta yeÈkSï iEu tllau yg.kafk
iam¾Yfhka' iam¾Yh fjkia fjk fldg ta y÷kd .kakd foh
fjkia fjk nj" iam¾Yh ke;sùfuka y÷kd.kakd foa ke;s
ù hk nj okakd Y%e;j;a wd¾h Y%djlhd ^wixySrx& talg we§
fkdhd bkakj'
B <`.g nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokj' ixialdr
j,g;a" ú[a[dK j,g;a thd weÈ, hkafk keye' Y%e;j;a
wd¾h Y%djlhd kuq;a mD;.ack flkd tajg weos, hkj'
mD;.ackhd rEmhg weÈ, hkj' uuh uf.ah lsh, wd;au
oDIaáfhka rEmhg weÈ, hkj' ú£ug wos, hkj" ix{djg
weÈ, hkj' ixialdrhg weos, hkj' ú[a[dKhg weÈ, hkj'
Y%e;j;a wd¾h Y%djlhd tfyu keye' ta fudlo@ thd Y%e;j;a'
Y%e;j;a lshkafk Y%jKfhka l< hq;= foa l<d'
oeka nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh wms Y%jKfhka
.kafk' ta Y%jKh ;=<ska wms wy, ;snqfk ke;akï fï lfha
h:d iajNdjh .ek" fï fõokdj yg.kafk iam¾Yfhka lsh,"
fï ix{dj yg.kafk iam¾Yh m%;Hfhka lsh," fï ixialdr
yg.kafk iam¾Yh m%;Hfhka lsh," fï ú[a[dKh yg.kafk
kdu rEm m%;Hfhka lsh," iam¾Yh lshkafk fudllao@ kdu
rEm lshkafk fudllao@ lsh, wy, ;snqfk ke;akï wmsg
ljodj;a wm ;=< kqjKska úuiSu lshk tl oshqKq lrkak
wjia:djla ,efnkjo@ wr O¾uh weiSfuka ;uhs nqoaêu;a
tlaflkd ;=, kqjKska úuiSu lshk tl Wm;ska f.akak ´k'
09' f,dauilx.sh Noafoalr;a; iQ;%h 225

tAl wr miafi lE,s lrkj jf.a lrkak neye' oeka wfma weia
fmks,a, Wm;ska f.kdmq tllafk ;sfhkak' lKa weys,a,"
kdifhka wd>%dKh lsÍu Wm;ska f.k,a, ;sfhkafk' kqjKska
úuiSula Wm;ska f.akak ´k' Wm;ska f.ak kqjKska úuiSu
fï ldgj;a jeysÉp tlla fkdfjhs' tal ;uka ;=< ;shk
fohla' t;fldg tfyu kqjKska úuioaÈ ;uhs thdf. ysf;a
Y%oaOdj we;sjkafk' Bg miafi Y%oaOdj weye jf.a tlla' oeka
wms weye tl ;eku ;shdf.ko bkafk@ fyd,a,ka ke;sj l¨
bx.sßhdj jf.a' tal jevlrkj' t;fldg ;uhs wmsg fï
fmakafk' nvqjla jqk;a tfyuhs fkao@ fï jf.a Y%oaOdj lshk
tl bkaøshla jqfkd;a" bkaøshla fjkafk wdldrj;S Y%oaOdj
;uhs' wfkla Y%oaOdj bkaøshla fjkafk keye' fïl bkaøshla
fjÉp .uka wNHka;rfh jevlrkj' ldgj;a tal kj;ajkak
neye' wehs kqjKska úuiSu thd ;=< ;shklï" isysh fmdâv
fmdâv thd ;=< ;shklï thdf. ta wNHka;r ls%hdldÍ;ajh
ke;slrkak neye'
nqÿ rcdKka jykafia fmkajd fokj Tkak Th úoshg
ilaldh ÈÜÁfhka ksoyia ùu u; ;uhs lshkj j¾;udkfh
ta ta foh kqjKska úo¾Ykd lrkak mq¿jka fjkafk' ta úia;rh
oeka Tkak úia;r lr, Wkajykafi fmkajd ÿkak' Bg miafi
;shk B <`. tl n,kak fldÉpr ,iaiko@ lsh,'
^wÊfÊj lsÉpx wd;mamx& ùßh lshk tl fï jefâ
lrkak ^wÊfÊj& wou' ^flda c[a[d urKx iqfõ& n,kak
nqÿrcdKka jykafi fï §¾> wdhqI lshk foújrekag;a
W.kajkj wo wou lrkak lsh,' oeka n,kak ñksia f,dj
fkdfmkk f,dalhg l,a oeïufk' oeka f.!;u nqoO a Ydikfh
fïl wjfndaO lr.kak lsõjg miafi fïlg uy mqÿu iy.;
wlue;a;la ;shkj' oeka Tkak i;smÜGdk iQ;f % ha nqÿrcdKka
jykafi foaYkd l<dfk fïl yßhg mqreÿ lf<d;a fïl y;a
wjqreoafo bo, ojia y; olajd mq¿jka lsh,' b;sx ux uf.a
fmdf;a ,sõj zta wud ksjka iqj fndfyda ÿr fkdfõZ lsh,'
talg wlue;shs ta kug wlue;shs' ta fmd; lshj,;a fkdfjhs
226 fid÷re yqfol,dj

wd wkak lshkj [dKkkao ta wud ksjka iqj fndfyda ÿr


fkdfõ¨' fudlo@ fya;=j nqÿrcdKka jykafiaf.a O¾uh
iïnkaOfhka kqjKska úuikafk ke;s;dla" kqjKska úui,
f;areï fkd.kakd;dla Y%oaOdj lshk tl wy,lgj;a tkafk
keye' ta ksid mskj
a ;aks iïmQ¾Kfhkau fïl kqjKska úuiSuhs
Y%oaOdjhss u; ;uhs ;sfhkafk' wms oeka .d:d ál lshuq'
w;S;x kdkajd.fuhH - kmmálxfÄ wkd.;x"
ho;S;x mySkx - ;x wmm;a;[ap wkd.;x
mÉpqmamkak[ap fhda Oïux - ;;a: ;;a: úmiai;s"
wixySrx wixl=mamx - ;x úoajd ukqn%Eyfha
wÊfÊj lsÉpx wd;mamx - flda c[a[d urKx iqfõ"
k ys fkda ix.rx f;ak - uyd fiafkak uÉpqkd'
tajxúydßx wd;dmsx - wfydar;a;u;kaÈ;x"
;x fõ Noafoalr;af;da;s - ikaf;da wÑlaLf;a uqkS;s'
mskj
a ;ak"s wmgo fï f.!;u nqÿ iiqfk§ u ta ksflf,ia
yqfol,dfõ we¨Kq iqkaor yqfol,dfõ wisßh w;aúÈkakg
jdikdj Wodfõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


227

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïudiïnqoaOiai'


tA Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag kuialdr fõjdæ

10'
wdÈ n%yu
a pßh m[a[d iQ;h
%
^wx.=;a;r ksldh 5 - wÜGl ksmd;h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"
oeka wms bf.k .kak n,dfmdfrd;a;= fjkafka wm
irK .sh tA f.!;u nqÿrcdKka jykafia ieje;a kqjr §
NslaIqka jykafia,dg jod< foaYkdjla' fï foaYkdfõ ku
wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h' zwdÈZ lsh, lshkafk uq,afjkjd
lshk tlhs' zn%yaupßhZ lsh, lshkafk ksjka u`.g lshk
kula' zm[a[dZ lsh, lshkafka ksjk wjfndaO lrkak
fya;=jk kqjKghs' tfykï ksjka wjfndaO lrkak kqjK
jqjukd lrkjd' tA kqjK we;s lr.kak uq,afjk tA lshkafk
fï ud¾.h ÈhqKq lr, m%{djka; flfkla fjkak uq,afjk
lreKq .ek jod, foiqula ;uhs wo wms bf.k .kafka'
nqÿrcdKka jykafia jod<d" ^wÜÀfï NslaLfõ" fya;=
wÜG mÉphd wdÈ n%yaupßhsldh mØaØdh wmamá,oaOdh
má,dNdh' má,oaOdh NsfhHdNdjdh fõmq,a,dh Ndjkdh
mdßmQßhd ixj;a;ka;'s & —mskj
a ;a uyfKks" ud¾. M, wjfndaOhg
jqjukd lrk fkd ,enQ m%{dj ,eîu msKsi;a" ,enQ m%{dj
Ndjkd jYfhka ÈhqKq muqKq lr.ekSu msKsi;a uQ,sl jkakd
jQ lreKq ldrKd wgla ;sfhkjd' fukak fï lreKq .ek
nqÿrcdKka jykafia oeka fmkaj,d fokjd'
228 fid÷re yqfol,dj

t;fldg fï nqoO
a Ydikfha § flfkl=g weiqre lrkak
,efnkjd Ydia;Dka jykafiaj' tfyu ke;akï ^.reÜGdkShx
in%yaupdÍx& fjk;a f.!rj oelaúh hq;= in%yaupdÍka jykafia
kula fyda l,HdK ñ;%hka jykafia kula weiqre lrkak
,efnkjd' ^h;a:iai ;sínx ysfrda;mamx mÉpqmÜÀ;x fyda;s&
t;fldg tA Ydia;Dka jykafia .ek fyda ;ukag ksjka uÕ
fmkajd fok l,HdK ñ;%hka jykafia .ek thdg n,j;a
f,i ysß T;a;mam msysgkak ´k' ta lshkafka ,eÊcd Nh
;sfhkak ´kE' ^fmau[ap .drfjdap& zfmau[apZ lshkafk
fifkyila ;sfhkak ´kE z.drfjdapZ lshkafk f.!rjhla
;sfhkak ´kE'
fï ;uhs Ydia;Dka jykafia tfyu ke;akï .reÜGdkSh
in%yaupdÍka jykafia kula weiqre lrk l%uh jkafka' .re
l< hq;= in%yaupdÍka jykafia kulf.ka ;uka O¾uh bf.k
.kakjd kï wkak tA iajdóka jykafia,d .ek" l,HdK
ñ;%hka jykafia,d .ek ;shqKq f.!rjhla" fm%auhla msysg,d
;sfhkak ´k' ksjka uÕg fkd ,enQ m%{dj Wmojd .ekSu
msKsi;a ,enqjd jQ ksjka ufÕa m%{dj Ndjkd jYfhka jeä
ÈhqKq lr.ekSug;a jqjukd lrk m<fjks ldrKh ;uhs
nqÿrcdKka jykafia ta lsh,d ÿkafka'
t;fldg wmg meyeÈ<s j u fma k jd ks j ka uÕg
biair,du ´k lrkjd ;ukag p;=rd¾h i;Hh O¾uh fmkajd
fok" mjik" lshd fok Ydia;Dka jykafiaj ke;akï .re
l< hq;= in%yaupdÍka jykafia kulaj weiqre lsÍu' wkak tA
Ydia;Dka jykafia .ek fyda in%yaupdÍka jykafia .ek ;shqKq
f.!rjhla" fm%auhla" ysff;IS njla ;sìh hq;=hs'
tA l,HdK ñ;%hka jykafiag f.!rjhla" Nla;shla
;snqfKd;a ú;rhs tA Y%jKh lrkakd jQ O¾uh isyslrkak
mq¿jka fjkafka' f.!rjhla" Nla;h
s la ke;akï Y%jKh lrkakd
jQ O¾uh thd isys lrkafk kE' thd thdg ´k foaj,a f;darf.k
isyslrkak mgka .kakjd' t;fldg thdg ud¾. n%yaupßhdj
ÈhqKq fjkafk kE' t;fldg n%yaupßh m[a[djg uQ,slu
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 229

ldrKh ;uhs l,HdK ñ;%hka flfrys f.!rjfhka hqla;


ùu' fïl fmdä tlla fkfuhs Wkajykafia foaYKd lrkjd
^;sínx& ;shqKq b;d n,j;a jQ ,eÊcd Nhla ;sfhkak ´k'
fm%auhla ;sfhkak ´k' f.!rjhla ;sfhkak ´k' wkak
t;fldg ú;rhs tA wikakd jQ O¾uh ms<smÈkak thdf. ys;
keUqre fjkafka'
B<Õg nqÿrcdKka jykafia fmkajd fokjd fofjks
ldrKh' tA flkd Ydia;Dka jykafiaj weiqre lrf.k bkakjd"
tfyu ke;akï fjk;a l,HdK ñ;%hka jykafia kula weiqre
lrf.k bkakjd' t;fldg tA l,HdK ñ;%hka jykafia
flfrys ;shK
q q ,eÊcd Nhla ;sfhkjd kï f.!rjhla" fm%u a hla
;sfhkjd kï fï f.!rjh" fm%u a h ksid Y%jKh l<d jQ O¾ufha
fuhd yeisfrkjd' yeisfrkfldg ;uqka fkd okak O¾u ldrKd
±k.kak jqjukdjla we;sfjkjd'
^f;a ldf,ak ld,x WmixLñ;ajd mßmqÉP;s mßm[ay;s&
O¾ufha yeisfrk fldg we;sfjk .eg¿ l,ska l<g tA Ydia;Dka
jykafia ,Õg .syska" l,HdK ñ;%hka jykafia ,Õg .syska
fndfydau .re ire we;sj wykjd' ^bOx Nkaf;a l:x@& —iajdóksæ
fïl fldfyduo@˜ ^buiai laj;af:da;@s & —iajdóksæ fï lrefKa
w¾:h l=ulao@˜ ^;iai f;a wdhiaukaf;da wújgx fÉj újrka;&s
t;fldg tA wmeyeÈ,s lreK tA l,HdK ñ;%jre meyeÈ<s lr,d
fokjd' ^wkq;a;dkSl;xp W;a;dkS W;a;dkSlfrdka;s& hgm;a
fj,d ;snqKq lreKq u;= lr,d fmkajkjd' ^wfkal úysf;aiq
lxLdGdkSfhaiq' Oïfïiq lxLx máúfkdafoka;s'& fkdfhla
wdldrfhka iel Wmojkakd jQ lreKq flfrys ;sfhk ielh
ÿrelr,d odkjd'
fukak fïl ;uhs ksjka uÕg fya;=jkakd jQ m%{dj
Wmojd .ekSug fya;=jk fofjks ldrKdj' t;fldg fyd|g
meyeÈ<sj fmakjd wr m<fjks ldrKdj iïmQ¾K kï ú;rhs
fofjks ldrKdj ÈhqKq lr.kak mq¿jka fjkafka' oeka
iuyrekag m<fjks ldrKdj u kE' thdg l,HdK ñ;%hka
jykafiaf.ka O¾uh weyqjg ys; myÈkafk kE' l,HdK ñ;%hka
230 fid÷re yqfol,dj

jykafia flfrys meye§ula kE' thd wefoau fydhkjd'


—jerÿkdæ˜ lsh,d jerÿk ;eka u fydhkjd' tAj u isys lrkjd'
l;d lr lr bkakjd' thdf. isf;a tA meye§u neyer fjÉp
.uka thd O¾ufha fkd yeisfrk flfkla njg m;afjkjd'
Bg miafi thdg isyslrkak O¾uhla kE' msßi ueoaog .syska
thd weo l=o l:d lr lr bkakjd' m<fjks ldrKh we;slr
.ekSfuka wkak tA wk;=frka w;añfokjd'
m<fjks ldrKfhka u l,HdK ñ;%hka jykafia flfrys
ys; myojd .kakjd' Bg miafi fudlo lrkafk@ ta ksidu
thdg O¾u .eg¿ we;s jqkyu tl tlaflkdf.ka wykak
hkafk kE' ;ukag ´k ´k ldrKdj, megf,kafk;a kE'
;uka ;ks ;ksju ;SrK .kafk;a kE' iS,fhka .eg¿jla
wdj;a" iudêfhka .eg¿jla wdj;a" m%{dfjka .eg¿jla wdj;a"
thd f.!rj lrk" thd fifkfy jvk" thdg ;shqKq f,i
ysß T;ma msysg,d ;sfhk l,HdK ñ;%fhla thdg bkakjd'
wkak tA l,HdK ñ;%hd ,Õg .syk s a thd fï ldrKdj,a ksrjq,a
lr.kakjd'—iajdókS" fïfl w¾:h fldfydu o@ iajdóks
fïfl w¾:h fldfyduo@˜ lsh,d wy,d tA .eg¿ thd ksrjq,a
lr.kakjd' ksrjq,a lr .kakfldg tA l,HdK ñ;%hd úiska
fï oekqu thdg ksrjq,a lr,d fokjd' wmeyeÈ<s ;eka meyeÈ<s
lr,d fokjd' wm%lg ;eka m%lg lrj,d fokjd' iel ;eka
ÿrelr,d fokjd' wkak tA wjia:dj ta flkdg ,efnkjd'
tAl ;uhs fofjks ldrKdj'
t;fldg hï lsis flfkl=g fï O¾u ud¾.fha § tA
l,HdK ñ;%hd flfrys ;shqKq f.!rjhla ke;akï m<fjks
wjia:dj wysñhs' Bg miafi thdg m%Yak we;s jqkyu thd ;ks
;ksj u ys; ys;d" uj ujd ;uka úiska u ;SrK .kakjd kï
fkd lsh hq;= whg lsh lshd" l;d lr lr" meg,s meg,S hkjd
kï thd ksrjq,a fjkafka kE' wka;sfï § fofjks wjia:dj;a
ke;s lr.kakjd'
t;fldg fï m<fjks wjia:dj fyd|g iïmQ¾K lr
.;af;d;a ;uhs fofjks wjia:dj iïmQ¾K fjkafka' fofjks
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 231

wjia:dj iïmQ¾K jqfKd;a ;uhs n%yu


a pßh jdih ÈhqKq lrkak
;=ka fjks wjia:dj ,efnkafka'
;=ka fjks wjia:dj ;uhs" ^fida ;x Oïux iq;ajd& wr
l,HdK ñ;%hka jykafia lsh, fok O¾uh wykjd' ^oajfhak
jQmldfiak iïmdfoa;s& úfõl follska hqla; fjkjd' ^ldh
jQmldfiakp Ñ;a; jQmldfiakp& tA ;uhs ldh úfõlh iy
Ñ;a; úfõlh lsh,d lshkafka' fï Y%djlhd ldh úfõlh
ke;sfjk mßÈ l¾udka; nyq, lr.kafka keye' msßfia we,S
.e,S fkdisg yqfol,d fjkjd' ;ks fj,d" yqfol,d l=áhl
;kshu fuhd bkakjd' fïl ;uhs ldh úfõlh' B<Õg Ñ;a;
úfõlh lsh,d lshkafka fudlla o@ fuhd iu: Ndjkdjl
^mxp kSjrK ÿrelrkakd jQ Ndjkdjl& fhfokjd' ldh
úfõlfha;a fhfokjd' Ñ;a; úfõlfha;a fhfokjd' t;fldg
fyd|g n,kak" fï Y%djlhd tl mdrg u ldh úfõlfha"
Ñ;a; úfõlfha fhfokjd fkfuhs' wr .reÜGdkSh jQ
in%yaupdÍka jykafiag f.!rjfhka fm%auh olajñka jdih
lr,d" Bgmiafi jqjukd O¾u lreKq Wkajykafiag .re nqyuq ka
olaj, bf.kf.k" Bg miafia tA bf.k .;a;d jQ O¾ufha
yeisfrkak ;uhs wr yqfol,dj f;dard .kafka' Bg miafia
thd Ndjkdfõ fhfokjd' fïl ;uhs fkd ,enQ m%{dj Wmojd
.kak" ,enQ m%{dj jeä ÈhqKq lr.kak" Ndjkd jYfhka
iïmQ¾K lr .kag Wmldr jkakd jQ ;=kafjks ldrKh'
B<Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkjd y;rfjks
ldrKh' tA ;uhs" ^iS,jd p fyda;s md;sfudlaL ixjrixjqf;da
úyr;s& thd fndfydu is,aj;a' iudoka jQ is,amo wdrlaId
lrf.k jdih lrkjd' ^wdpdr f.dapr iïmkafkda& fuhdf.a
wej;=ï mej;=ï fndfyda u hym;a' ^wKqu;af;aiq jÊfÊiq
Nhoiaidú& l=vd jrola lrkak;a Nhhs' ^iudodh islaL;s
islaLdmfoaiq& iudoka jQ YslaId mohka j, fyd¢ka yslafukjd'
^whx NslaLfõ p;=;af;da fya;=& fïl ;uhs uyfKks y;rjk
Wmldrl O¾uh' ksjka uÕg Wjukd lrk m%{dj Wmojd
.kag Wmldr jk y;rfjks ldrKh fuh nj Wkajykafia
jod<d'
232 fid÷re yqfol,dj

t;fldg m<fjks lreK fudllao@ l,HdK ñ;%hka


jykafia,dg wêl f.!rjhla ;sîu" fifkyila ;sîu"
ys;j;alula ;sîu'
fofjks lreK ;uhs" fï l,HdK ñ;%hka jykafia,dg
;sfhk wêl ys;j;alu" f.!rjh ksid fndfydAu f.!rjfhka
.=re Nla;sfhka hqla;j jdih lrñka tA O¾u lreKq w¾:
jYfhka bf.k .ekSuhs'
;=kafjks lreK ;uhs"fuhd l¾udka; nyq, fkdfldg
ldh úfõlh ilidf.k yqfol,d j Ñ;a; ÈhqKqfõ fh§
Ñ;a; úfõlh ,nd .ekSu hs'
y;rfjks lreK ;uhs" iS,h msßisÿj ÈhqKq lr.kak
tl'
oeka fuhdg l,HdK ñ;%hka jykafia,d j weiqre lrkak
,efnk ksid miafjks wjia:dj ,efnkjd' tA lshkafk ;:d.;
nqÿrcdKka jykafia jod< O¾uh fï l,HdK ñ;%hdf.ka
ks;r ks;r O¾uh wikak ,efnkjd' ^nyqii a f
q ;da fyda;&s Tkak
fndfyda O¾uh wykak ,efnkjd' ^iq;Ofrda& tA weiqjd jQ
O¾uh fyd|g u;l ;shd .kakjd' ^iq;ikakspfhda& tA O¾uh
u;lfha /ia lr.kakjd' fudllao tA O¾uh@ ^fha f;a Oïud
wd§l,HdKd" uÊfCèl,HdKd" mßfhda i dk l,HdKd&
wdrïNh;a l,HdK jQ" ueo;a l,HdK jQ" wjidkh;a l,HdK
jQ" ^id;a:x& w¾: iys; jQ" ^inHxckx& lshkafk m%ldY lsÍfuys
ukd w¾: we;a;d jQ" ^flaj, mßmqKaKx& uq¿ukskau mßmQ¾K
jQ" ^mßiqoaOx n%yaupßhx& msßisÿ jQ ksjka uÕ" tkï fï ÿlaL
ksfrdaO .dñKS mámodj hs'tA msßisÿ ksjka uÕg whs;s fjkjd"
i;r i;smÜGdkh" i;r b¾ê mdo" i;r iuHla m%Odk ù¾hh"
mxp bkaøh s " mxp n," ima; fndÊCOx." wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h'
fukak fïjd ;uhs tA uq," ueo" w. msßisÿ O¾uh' i;a;sia
fndaê mdlaIsl O¾u' fukak fï O¾uh fuhdg wykak
,efnkjd' ^;:d rEmiai Oïud& wkak tA O¾uh ^nyqiaiq;d
fydka;s& fndfyda wykjd' ^O;d& wymq O¾uh fyd|g u;l
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 233

;shd.kakjd' ^jpid mßÑ;d& jpkfhka mqreÿ fjkjd' mqyqKq


fjkjd' m%.=K lrkjd' ^ukidkqfmlaÅ;d& w¾: kqjkska
úuikjd' ^ÈÜÀhd iqmamáúoaOd& ldrKd meyeÈ<s lr.kakjd'
tAl ;uhs nyqY%e; nj lshkafka' —fïl ;uhs uyfKks"
wd¾h m%{dj' n%yaupßh m%{dj Wmojd .kak uq,a jkakd jQ
uQ,slju fya;= jkakd jQ mia fjks ldrKdj'˜ t;fldg fï
ldrKdj;a ;sfhkak ´k'
yh jeks ldreK ;uhs wdroaO ùßh' wdroaO ùßh lshkafka
ù¾hh mgka wrf.k ;s f hkjd' fudlla o fï ù¾hh'
^wl=i,dkx Oïudkx mydkdh& ;uka ;ukaf.a isf;a wl=i,a
ál biair wjfndaO lrf.k bkakg ´k' tA lshkafka zug
fukak fïj ;uhs lhska jk wl=i,aZ lsh,d y`ÿk.kak ´k'
t;fldg iS,fha msysgmq .uka lhska jpkfhka jk wl=i,a
ish,a,u neyer fjkjd'
lhska jk wl=i,a ;uhs m%dK>d;h" fidrlu" O¾u
ud¾.fha .uka lrk NslaIqjlg kï nUir ke;sùu' t;fldg
±ka fuhd m%dK>d;fhka je<ls,d" fidrlñka je<ls,d"
n%yaupdÍ flfkla jYfhka hym;a Ôú;hla f.jkjd'
t;fldg jpkfhka jk wl=i,a .ek;a fuhd y`ÿkdf.k
bkafka' ±ka fï flkdg wkqud;% jrfoa Nh olsñka jdih
lrkak l=i,a ;sfhkjd' kuq;a wl=i,a yg.;af;d;a tfyu
thd fyd`og wl=i,a y`ÿkdf.k" l,amkd lr,d tA wl=i,a
m%ydKh lrkak ´k' tA ;uhs fndre lSu" fla<dï lSu" mreI
jpk lSu" iy ysia jpk lSu hk wl=i,a'
ukiska wl=i,a we;s fjkfldg" tA lshkafka B¾IHdj"
fl%daOh" noaO ffjrh" tlfgl lsÍu" .=K ul= nj" ±ä nj"
udkakh fïj ukiska jk wl=i,a' fïj ÿrelrkak ´k'
t;fldg Wmka wl=i,a y`ÿkdf.k Tkak wl=i,a oyï m%ydKh
lrkak ù¾hh mgka .;a;= fï flkd ^l=i,dkx Oïudkx
Wmiïmodh& l=i,a oyï Wmojd .kak ±ka uykais .kakjd'
234 fid÷re yqfol,dj

±ka thd lfhka l=i,a u /ia lrkjd' fndre lshkafk


ke;akï" fla<dï lshkafka ke;akï" mreI jpk lshkafka
ke;akï" ysia jpk lshkafka ke;akï jpkfhka l=i,a /ia
fjkjd' B<`.g ukiska l=i,a /iafjkak fuhd ffu;%S Ndjkdj
wd§ Ndjkdj, fhfokjd' fuhd ks y ;udkS j bka k jd"
udkakfhka f;drj jdih lrkdj" ffjr lrkafka keye"
fl%daO lrkafka keye" m<s.kafka keye" .=Kul=lï lrkafka
keye" tlg-tl lrkafka keye" ±äj isákafka keye' wkak
thd tA úÈhg ukiska l=i,a oyï ÈhqKq lrñka ksy;udkS
fjkjd' th ÈhqKq lr.ekSu msKsi ;ud u ù¾hhla we;s lr
.ka k jd' ^o<a y mrla l fuda & ±ä ù¾hla we;s lr.ka k jd'
^wkslaÅ;a;OQfrda l=if,aiq Oïfïiq& fuhd ù¾hh w;ayßkafka
keye' fukak fïl ;uhs ksjka wjfndaO lsÍug jqjukd
yhfjks ldrKdj' tA ;uhs Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍu msKi s ;a"
l=i, O¾uhka Wmojd .ekSu msKsi;a lrk ù¾hh' ta ;uhs
yhfjks ldrKdj'
y;a fjks ldrKdj ;uhs fuhd hkjd ±ka hï hï lreKq
lrkakg ix>hd ueog' NslaIqjla kï ;ukaf.a in%yaupdÍka
jykafia,d w;rg fuhd tl tl lreKq j,g hkj' .syska
fudlo fuhd lrkafka' ^wdkdkdlÓflda fyda;s& jqjukd ke;s
jpk l;d lrkafka keye' tl tl úldr l;djka lrkafka
kE' thd úys¿;y¿ lrkafka kE' ´k ke;s foaj,a j,g we`.s,s
.ykak" lg odkak hkafka keye' ^w;srÉPdklÓflda fyda;s&
;sßika l;d j, tA lshkafka fo;sia l;d j, fhfokafka kE'
wkjYH l;d j,g we`.s,s .ykafka kE' wkjYH l;d j,
fhfokafka kE' fo;sia l;d j, fhfokafka kE'
tfyu kï thd msßia ueoaog .sfhd;a fudlo lrkafka@
^idux jd Oïux Ndi;s& tlaflda oyï lreKla lshkjd'
—wij,a wij,a ;ek nqÿrcdKka jykafia fukak fï úÈhg
foaYkd l<d˜ tAjd ú;rhs thd lshkafka' oyï lreKla u
lshkjd' tfyu ke;akï ^mrx jd wÊfCèi;s& ;j flfkl=g
lshkjd' —iajdóka jykafiag u;lo nqÿrcdKka jykafiaf.a
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 235

wij,a foaYkdj@˜ t;fldg tA iajdóka jykafia lshkjd"


—ug u;lhs' nqÿrcdKka jykafia fï foaYkdj fï úÈhg fï
úÈhg jod<d˜ lsh,d' tlaflda ;uka O¾u lreKq lshkjd'
tfyu ke;akï ;j flfkl=g O¾u lreKla lshkak Wkkaÿ
lrkjd' tA fol flfrkafka ke;akï ^wßhx jd ;=KayNdjx
kd;su[a[;s& ;ukaf.a Ndjkdj msKsi wd¾h
;=IaKsïN+;Ndjfhka isák tl blaujd hkafka kE' tlaflda
;uka Ndjkdjl fhfoñka jdih lrkjd' Tkak n,kak fï
ldrKd ;uhs ksjka wjfndaOh msKsi fya;= jk ldrKd'
fï fya;j
= k lreKq wms we;s lr.kafka ke;sj wms fldhs
;rï me;=j;a zksjka wjfndaO lrkak ´kZ lsh,d tA wjia:dj
,nd.kak mq¿jka fjkafka kE' tA ksid fï iQ;% foaYkdj
lshjk fldg Tng fyd`og f;afrkjd we;s fï nqÿrcdKka
jykafia f.a O¾ufha me;=uka kE' fïfl m%d¾:kd kE' fïfl
hdÈks kE' fïfl hd{d kE' fïfl ysia wdldfi Èyd n,df.k
w;a fol Tijkafka kE' uqyqo ,`.g .ssyska w;a fol Tijkafka
kE' fïfl ;s f hka f ka Bg jvd fndfyda u meyeÈ,s
wjfndaOhlska hql;
a jevms<f
s j,la' wkak tA jevms<f s j, ;uhs
wmsg f;areï .kak ;sfhkafka'
±ka ldrKd y;la lsh,d ÿkakd' tAjd meyeÈ,s lr .kak
´k' ±ka fï lshkafka wdÈ n%yu
a pßh m[a[d iQ;h
% ' tA lshkafka
fï ksjka u`. g jqjukd lrk m%{dj we;s lr.kak uq,a fjk
uQ,slu lreKq ál ;uhs fï lsh,d fokafka' fï lreKq ál
iïmQ¾K kï thd fï Ôú;fha § iEfyk ÈhqKqjla lrd hkjd'
m<fjks lreK ;uhs tlaflda Ydia;Dka jykafiaj weiqre
lrkak ,efnkak ´k' tfyu ke;akï l<HdK ñ;%hka weiqre
lrkak ,efnkak ´k' tA l<HdK ñ;%hka jykafia weiqre
lrkfldg weiqre lrkak ;sfhkafka fndfydau ;shKq q ysßT;ma
we;sj" fm%aufhka" f.!rjfhka ;uhs weiqre lrkak ´k' tAl
;uhs fï ksjka u`.g Wjukd jkakd jQ m%:u ldrKdj'
fojks ldrKdj ;uhs ta jf.au fm%aufhka" f.!rjfhka
236 fid÷re yqfol,dj

weiqre lrkakd jQ tA Ydia;Dka jykafia fõjd" l<HdK ñ;%hka


jykafia fõjd" ,`.g .syska f;afrkafka ke;s oyï lreKq
wykak ´k' —fïfl w¾:h l=ulao iajdókS@ fïl fldfydu
o f;areï .kafka@˜ lsh,d wykak ´k' t;fldg tA l<HdK
ñ;%hka jykafia,d m%lg ke;s tA ldrKd m%lg lr,d fokjd'
biau;= fj,d ke;s ldrKd biau;= lr,d fokjd' iel iys;
lreKq j,ska iel neyer lr,d fokjd' ksiel Ndjfha
msysgqjkjd' úÑlsÉPdj ÿrelrj,d fokjd' t;fldg thdg
O¾uh flfrys fndfydau meye§ula" Y%oaOdjla we;s fjkjd'
;=ka fjks ldrKdj ;uhs thd ±ka O¾uh wy,d ál ál
Ndjkd lrkjd' yqfol,d fjkjd' fuhd ál ál iudêh
jvkak mqreÿ fjkjd' Ñ;a; úfõlh we;s lr.kak uykais
fjkjd' t;fldg ;uhs fuhdg ysf;kafka fuhdf.a iS,h
fyd`og ÈhqKq lr.kak ´k lsh,d'
thd ±ka m%d;sfudalaI ixjr iS,h fyd`og ÈhqKq lr
.kakjd' wej;=ï mej;=ï b;du hym;a f,i we;s lr.kakjd'
wkq u d;% jrola j ;a lrka f ka kE' ta f l;a Nh ols k jd'
YslaIdmohkaf.a fyd`og yslafukjd' tAl ;uhs y;r fjks
ldrKdj'
miafjks ldrKdj ;uhs nyqY%e;Ndjh' thd nqÿrcdKka
jykafia jod< O¾uh i;r i;smÜGdkh" i;r Roaêmdo" i;r
iïHla m%Odk ù¾hh" mxp bkaøsh" mxp n," ima; fndÊ®x."
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h .ek fyd`og bf.k .kakjd'
i;r i;s m ÜGdkh ls h ka f ka @ ldhdkq m ia i kdj"
fõokdkqmiaikdj" Ñ;a;dkqmiaikdj" Oïudkqmiaikdj .ek
fyd`og bf.k .kakjd'
i;r Roa ê mdo ls h ka f ka @ Pka o Roa ê mdoh" Ñ;a ;
Roaêmdoh" úßh Roaêmdoh" úuxid Roaêmdoh .ek thd fyd`og
bf.k .kakjd'
i;r iuHla m%Odk ù¾hh lshkafka@ Wmkakd jQ wl=i,a
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 237

m%ydKh lsÍu msKi


s ;sfhk ù¾hh" kQmka wl=i,a kQm§u msKi
s
;sfhk ù¾hh" kQmka l=i,a Wmojd .ekSu msKi
s ;sfhk ù¾hh"
Wmka l=i,a Ndjkd jYfhka jeä ÈhqKq ùu msKsi ;sfhk
ù¾hh .ek fyd|g bf.k .kakjd'
mxp bkaøsh O¾u lshkafka fudkjd o@ Y%oaOd" ù¾h" i;s"
iudê" m%{d lshk bkaøh
s O¾uhkao we;s lr .ekSu .ek fyd|g
bf.k .kakjd'
mxp n, lshkafka fudkjd o@ Y%oaOd" ù¾h" i;s" iudê"
m%{d lshk n, O¾uhka o we;s lr .ekSu .ek fyd|g bf.k
.kakjd'
ima; fndÊ®x. lshkafka fudkjd o@ i;s" Oïuúph"
úßh" mS;s" miaioaê" iudê" WfmalaLd lshk fndÊ®x. O¾uhka
.ek;a fyd|g bf.k .kakjd'
wd¾h wIagdx.sl ud¾.h lshkafka fudllg o@ iïud
ÈÜÀ" iïud ixlmam" iïud jdpd" iïud lïuka;" iïud wdÔj"
iïud jdhdu" iïud i;s" iïud iudê lshk ldrKd .ek;a
fyd`og bf.k .kakjd'
fïjd ;uhs O¾uh' fï O¾uh iïmQ¾Kfhka u b,lal
fj,d ;sfhkafka p;=rd¾h i;H O¾uh wjfndaOh msKsi u hs'
wkak tA O¾uh fyd`og ordf.k" u;lfha ;shdf.k" kqjKska
ukisldr lr,d thd lreKq meyeÈ,s lr .kakjd' thd nyqYe% ;
hs' tA ;uhs mia fjks ldrKdj'
B<`.g yh fjks ldrKdj' thdg wdroaO ù¾hh ;sfhkjd'
wl=i,a m%ydKh lsÍug ;a" l=i, O¾uhka ÈhqKq lr.ekSug;a
mgka .;a;= ù¾hh ;sfhkjd' ^:dujd& ±ä ù¾hhla ;sfhkjd'
^o<aymrlalud& n,j;a ù¾hla ;sfhkjd' ^wkslaÅ;a;OQf¾
l=if,aiq Oïfïiq& l=i,a oyï flfrys w;ayßkafka ke;s
j.lSula we;sj thd tAl lrf.k hkjd'
y;afjks ldrKdj ;uhs fuhd msßi ueoaog .sh;a
^wdkdkdlÓflda fyda;s& wkjYH kdkd lreKq .ek lsh lshd
238 fid÷re yqfol,dj

bkak flfkla fkfuhs' thd wkjYH jpkhla láka msg


lrkafka kE' ^w;srÉPdklÓflda fyda;s& ;sßika l;d j, thd
fhfokafka kE' ^idux jd Oïux Ndi;s& tlaflda ;uka u O¾u
ldrKhla lshkjd' tfyu ke;akï ^mrx jd wÊfCèi;s& fjk;a
flfkla .re ire we;sj O¾u ldrKhla lshkak fmd<Ujkjd'
tfyu ke;akï ^wßhx jd ;=KaySNdjx kd;su[a[;s& wd¾h jQ
ksYaYío;djfhka Ndjkdjl fhfoñka jdih lrkjd'
fukak fï flkd ;uhs ud¾.h w,a,kafka' wfkla
ldgj;a ud¾.h ÈhqKq lrkak mq¿jkalu ,efnkafka kE' thd
;=, ud¾.h ÈhqKq lrkak mq¿jkalu ,efnkafka kE' thd ;=<
úys¿-;y¿" ysia l;d" lg ;sfhkjdg lshk l;dlsß,a,la"
lsisjla kE' fyd`og thd jpkh md,kh lrkjd'
B<`. ldrKdj ;uhs" ^m[apiq fLda WmdodklaLkafèiq
WohínhdkqmiaiS úyr;s& thd mxp WmdodkialkaOhka yg
.kakd wdldrh" keiS hkakd jQ wdldrh olsñka jdih lrkjd'
^b;s rEmx& fïj ;uhs rEm' fudkjd o rEm@ i;r uyd
Od;=kaf.ka yg .;a;= foaj,a' ;uka ;=, ;sfhk flia" f,dï"
kshfmd;=" o;a" iï" uia" kyr" weg" wegñÿ¿" jl=.vq" yoj;"
wlaudj" o,nqj" nvÈj fmky¿" l=vd nvje,a" uyd nvje,a"
wdudYh" wiQÑ" ysia fud<h wdÈh kqjKska úuikjd' fï mGú
Od;=j'
tA jf.au ms;" fiu" ierj" f,a" oyäh" f;,a ukao" l÷¨"
jqreKq f;,a" fl<" fidgq" i`oñÿ¨" uQ;d% wdÈh kqjKska juikjd'
fïjd wdfmda Od;=j'
tA jf.a u jdfhda Od;=j;a fyd|g kqjKska úuikjd'
thd fï yeu fohla u fyd`og olskjd' ^remam;S;s fLda NlaLfõ"
;iaud rEmka;s jqÉp;s& uyfKks" iS;f,ka" WIaKfhka"
msmdifhka wdÈfhka keiS jekiS hk ksid fïjg rEm lshkjd'
^fmaKmsKavQux rEmx& fuh fmK ms`vla jf.a ke;s fj,d hk
YÍrhla lsh,d thd rEmh .ek fyd`og kqjKska úuikjd'
t;fldg fuhd rEmh úuioa§ i;r uyd Od;= jYfhkq;a olskjd
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 239

fïlhs rEmh lsh,d' tA jf.a u u<l=Kla l=Kq fj,d hk


wdldrhg u fï rEmh l=Kq fj,d hkjd' ±ka wms .;af;d;a
iqkdñhg uqyqK §mq wh uereKg miafia ojia folhs ;snqfKa'
l=Kq jqKd" bÈuqKd" ierj .e¨jd" ´cia je.sfrkak mgka .;a;d'
fï fjkfldg fmdf<djg mia fj,;a bjrhs' fï rEmh
fmKms`vla jf.hs lsh, kqjKska úuikjd'
^b;s rEmx& fï úÈhhs rEmh' ^b;s rEmiai iuqofhda& fuhhs
rEmfha yg .ekSu' ^b;s rEmiai w;a:x.fuda& fï úÈhg hs rEmh
ke;sjkafka' nqÿrcdKka jykafia ^wdydr iuqohd rEm iuqofhda&
wdydr yg.ekSfuka rEmh yg.kakd nj jod<d' fï wdydr
j,ska yg.kakd jQ rEmhg we¿ï lf<d;a" ms<s.;af;d;a" fï
rEmfha ys; nei .;af;d;a fï rEmh uq,a lrf.k máÉp
iuqmamdoh yefokjd' tA ksid uu tfyu lrkafka ke;sj fï
rEmh wks;H jYfhka u n,kjd' t;fldg fï rEmh yeÈ,a,
fu;kska u bjr fjkjd lsh,d thd kqjKska úuikak mgka
.kakjd' B<`.g thd n,kjd fõokdj .ek'
wefia iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalI
a d fõokd yg.kakjd"
lfKa iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalaId fõokd yg.kakjd"
kdifha iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalaId fõokd yg.kakjd"
Èfõ iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalaId fõokd yg.kakjd" lfha
iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalaId fõokd yg.kakjd" ukfia
iam¾Yfhka iem" ÿla" WfmalaId fõokd yg.kakjd'
fï ú`§ï fuhd fyd`og kqjKska úuikjd'
^fõokdnqínQ<lx& tA ú`Èkakd jQ ú`§ï Èh nqnq<la ìf`okakdla
fuka ì`§ hk wdldrhg fuhd olskjd' iem fõokdj we;s
fjk iam¾Yh ke;s fjk fldg iem fõokdj ke;s fjkjd
lsh,d olskjd' ÿla fõokdj we;sfjk iam¾Yh ke;s fjkfldg
ÿla ú`§u ke;sfjk nj olskjd' WfmalaId fõokdj we;sfjk
iam¾Yh ke;s fjkfldg WfmalI a d fõokdj ke;sfjkjd lsh,d
olskjd' fï ú§u iam¾Yh ;sfhk fldg ;uhs ;sfhkafka
iam¾Yh fjkia fjkfldg u ú§u fjkia fjkjd' fukak
fï ldrKh fudfyd;ska fudfyd; fjkia fjkjd' wei;a
240 fid÷re yqfol,dj

fjkia fjkjd' wefyka olsk rEmh;a fudfyd;ska fudfyd;


fjkia fjkjd' wefia we;s fjk ú[a[dKh;a fudfyd;ska
fudfyd; fjkia fjkjd' tfyu kï fudfyd;ska fudfyd;
iam¾Yh fjkia fjkjd' t;fldg fudfyd;ska fudfyd; ú£u
fjkia fjkjd'
t;fldg thd f;areï .kakjd fï ú£u fjkia fjk
fohlafka lsh,d' Bg miafia fuhd l,amkd lrkjd fï ú`§u
È.ska È.g u ms<s.;af;d;a fïl wjfndaO fkd lf<d;a È.ska
È.g u ú`§u yg.kakjd' uu fï ú`§fï .=K olskakg mgka
.;af;d;a fïfla is; nei .;af;d;a máÉp iuqmamdoh
yefokjd' fïl uu kqjKska u wjfndaO lr,d fï we,au
m%ydKh lf<d;a máÉp iuqmm a dofhka ksoyia fjkjd' t;fldg
ú`§u bjrhs' wkak tA úÈg ú`§fï we;sùu" ke;sùu olskjd'
fuhd B<`.g olskjd ix{dj .ek' wefia iam¾Yfhka
rEm y`ÿk.kakjd' lfKa iam¾Yfhka .`o iqj`o y`ÿkd.kakjd'
kdifha iam¾Yfhka rih y`ÿk.kakjd' Èfõ iam¾Yfhka rih
y`ÿk.kakjd' lfha iam¾Yfhka myi y`ÿk.kakjd' ukfia
iam¾Yfhka wruqKq y`ÿkd.kakjd'
laIKhlska wei fjkia fjkjd' rEmh fjkia fjkjd'
ú[a[dKh fjkia fjkjd' iam¾Yh fjkia fjkjd' t;fldg
y`ÿk.kak tl fjkia fjkjd' fïl ;=< fï rEm ix{d" Yío
ix{d" .kaO ix{d" ri ix{d" myi ix{d iy wruqKq ix{d
fuhd olskjd' fï ix{dj wks;H jQ fohla" iam¾Yfhka
yg.kakd jQ iam¾Yh ke;s ùfuka ke;sjkakd jQ fohlah
lsh,d olskak mgka.kakjd'
B<`.g kqjKska úui,d n,kjd fï ix{dj uu lsh,d"
uf.a lsh,d" uf.a wd;auh lsh,d i;=áka ms<s.;af;d;a" .=K
lshkak mgka.;af;d;a" fïfla is; nei.;af;d;a máÉp
iuqmamdoh yefokjd' tfyu kï tAl j<lajkak kï uu
fïl fkd ms<s.kak ´k' .=K fkd lshd isákakg ´k' is;
fkd nei.kakd ;;ajhg m;alr.kak kï uu fï ix{dj
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 241

wks;Hhs lsh,d wjfndaO lr.kak ´k lsh,d nqoaO foaYkdjg


wkqj kqjKska úuioa§ f;areï .kakjd' ^ußÖl+mud i[a[d&
fï ix{dj ñß`.=jla jf.a' ta úÈhg ±l,d uu fï ix{dj
wjfndaO lr.kak ´k lsh,d thd fï ix{dj wjfndaO lr
.kak ys; msysgqjd .kakjd'
B<`.g ixialdr' wefia iam¾Yfhka rEm ixfÉ;kd
yg.kakjd' lfKa iam¾Yfhka Yío ixfÉ;kd yg.kakjd'
kdifha iam¾Yfhka .kaO ixfÉ;kd yg.kakjd' Èfõ
iam¾Yfhka ri ixfÉ;kd yg.kakjd' lfha iam¾Yfhka
fmdÜGín ixfÉ;kd yg.kakjd' ukfia iam¾Yfhka Oïu
ixfÉ;kd yg.kakjd'
tfyu kï wei fudfyd;la fudfyd;la mdid fjkia
fjkjd' rEmh fjkia fjkjd' wei fjkia fjk úÈhg
ú[a[dKh fjkia fjkjd' t;fldg iam¾Yh fjkia fjk
fjkia fjk úÈhg fÉ;kdj fjkia fjkjd' tA fÉ;kdj
fjkia fjk fldg tAl wks;H jQ fohla yeáhg thd wjfndaO
lr.kakjd' iam¾Yh fjkia fjkfldg fÉ;kdj fudfyd;ska
fudfyd; fjkia fjkjd' Tkak wefyka tl rEmhla ±lald'
B<`.g weye wks;a me;a;g .shd' B<`. rEfma ±lald' fÉ;kd
we;s fj,d ke;sfjkjd' fï fÉ;kdj fjkia jk wdldrh
fuhd kqjKska úuikjd' fï fjkia jkakd jQ ixialdrh
tAldka;fhkau wks;Hhs lsh,d fuhd wjfndaO lr.kakjd'
iam¾Yh wks;H ksidu fï ixialdr wks;Hhs'
B<`.g fuhd l,amkd lrkjd fï wks;H jQ ixialdr
uu i;=áka ms<s.;af;d;a fïfl .=K lshkak mgka .;af;d;a"
fïfla is; nei .;af;d;a máÉp iuqmm
a doh yefokjd' t;fldg
ug wdfha bmÈ bm§ fï ixidf¾ hkak fjkjd' tfyu kï
ug lrkak ;sfhkafka fï wks;H jQ ixialdr wks;H jYfhkau
olsk tlhs' t;fldg thd wks;H jYfhka u tAl kqjKska
úuikak mgka .kakjd'
t;fldg tAl ^wkNskkao;s" wkNsjo;s" wkÊf®daidh
242 fid÷re yqfol,dj

;sÜG;s& t;fldg thd ms<s.kafka kE' .=K lshkafka kE' tAfla


is; nei .kafka kE' t;fldg máÉp iuqmamdoh yefokafka
ke;sj hkjd' wkak tA wdldrhg thd mxp WmdodkialkaOfha
ixialdr WmdodkialkaOh kqjKska úuikjd'
B<`.g thd ú[a[dK WmdodkialkaOh;a kqjKska
úuikjd' ^b;s ú[a[dKx& fukak fïlhs ú[a[dKh' wefyka
rEmh olskfldg laIKhlska u ú[a[dKh yg.kakjd' wei
B<`.g fjk me;a ; lg yrjk fldg wdfh u fjk
ú[a[dKhla yg.kakjd' ;j me;a;lg fhduq lrk fldg
fjk ú[a[dKhla yg.kakjd' lfKka Yíohla wefyk fldg
ú[a[dKhla yg.kakjd' Yíoh fjkia fjkfldg fjk
ú[a[dKhla yg.kakjd' fïl laIKhla laIKhla mdid
kdu rEm fjkia fjk fjkia fjk úÈhg ú[a[dKh fjkia
fjù we;sfjkjd'
wefia ú[a[dKh fjkia tlla" lfKa ú[a[dKh
fjkia tlla " kdifha ú[a [ dKh fjkia tlla " Èfõ
ú[a[dKh fjkia tlla" lfha ú[a[dKh fjkia tlla"
ukfia ú[a[dKh fjkia tlla' yg.kakj ke;sfjkjd'
fï wks;H jk ú[a[dKh fï wefya" lfKa" kdifha" Èfõ"
lfha" ukfia lshk wdh;k yfha ú;rhs yg.kafka' fjk
fldfyj;a yg.kafka kE' t;fldg wdh;k yfha ú;rla
ú[a[dKh yg.kafka fudlo@ wdh;k yh u kdurEm j,ska
yg.;a;= ksid'
wefya ú[a[dKh yg.kakjd' weye kdurEm j,ska
yg.;a;= ksid' lfKa ú[a[dKh yg.kakjd' lk kdurEm
j,ska yg.;a;= ksid' kdifhaa ú[a[dKh yg.kakjd' kdih
kdurEm j,ska yg.;a;= ksid' Èfõ ú[a[dKh yg.kakjd'
Èj kdurEm j,ska yg.;a;= ksid' lfha ú[a[dKh yg.kakjd'
lh kdurEm j,s k a yg.;a ; = ks i d ukfia ú[a [ dKh
yg.kakjd' uki kdurEm j,ska yg.;a;= ksid'
tfyu kï fï wdh;k yh kdurEm j,ska yg.;a;=
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 243

ksihs wdh;k yfha ú[a[dKh yg.kafka' t;fldg fï


ú[a[dKh fudfyd;la fudfyd;la mdid fjkia fjñka
mj;skjd'
wdh;k ;=kla tl;= ùfuka ;uhs iam¾Yh yg.kafka'
weihs" rEmhhs" ú[a[dKhhs tl;= fjkjd' t;fldg ;uhs
wefia iam¾Yh we;s fjkafka' lKhs" Yíoh hs" ú[a[dKh hs
tl;= fjkfldg lfKa iam¾Yh we;sfjkjd' Èjhs" rihhs"
ú[a[dKhhs tl;= jqKdu Èfõ iam¾Yh yg.kakjd' lhhs"
myihs" ú[a[dKhhs tl;= jqKdu lfha iam¾Yh yg.kakjd'
ukihs" wruqKqhs" ú[a[dKhhs tl;= jqKdu ukfia iam¾Yh
yg.kakjd' t;fldg ú[a[dKh wks;H jQ ú[a[dKhla
t;fldg fuhd fyd`og fï wks;H jQ ú[a[dKh .ek wjfndaO
lr.kakjd'
Bg miafia fuhd fï ú[a[dKh i;=áka ms<s.kafka
kE' thd okakjd ms<s.;af;d;a" .=K lSfjd;a fïfla ys;
msyg
s kjd' msyg s mq .ukau máÉp iuqmm
a doh yefokjd' tfyukï
±ka fuhdg nyqY%e;Ndjh ;sfhk ksid fuhd O¾uh w,a,kjd'
fuhd fyd`og kqjKska úui úuid n,kjd' máÉp iuqmamdoh
fkd yefokak kï fï mxp WmdodkialkaOhka f.a tl
WmdodkialkaOhlj;a ys; msysgjkafka ke;sj ;sfhkak ´k'
yeu tlla u fyd`og kqjKska úui úuid n,kfldg thd
tllaj;a ms<. s kafka ke;sj hkjd' .=K lshkafka ke;sj hkjd'
t;fldg ta tllj;a ys; nei .kafka ke;sj hkjd' t;fldg
thd máÉp iuqmamdofhka ksoyia fjkjd' wkak thd O¾uh
wjfndaO lr.kakjd'
Tkak Th lreKq wg ;uhs fya;=' fï lreKq wg ;uhs
Wmldrl O¾uh' fudkjd o@ ud¾. n%yaupßh m[a[dj ,eì,d
ke;akï ,nd .kak;a ,enqjd jQ ud¾. n%yaupßh m[a[dj
Ndjkd jYfhka fndfyda fia jeä ÈhqKq lr, iïmQ¾K lr
.kak;a Wmldr fjkafka fï lreKq wghs'
nqÿrcdKka jykafia jod<d hï lsis flfkl=g Th lreKq
244 fid÷re yqfol,dj

wg ;sfhkjd kï fudkjd o tA lreKq wg@


01' l<HdK ñ;%hka jykafia flfrys n,j;a ysß-T;ma we;sj"
n,j;a fm%auhla" f.!rjhla ;sîu'
02' tA l<HdK ñ;%hka jykafiag n,j;a .re ire olajñka
oyï lreKq bf.k .ekSu
03' yqfol,d jdifha fhfoñka iu: Ndjkdjl fh§u'
04' iS,iïmkakj jdih lsÍu
05' nyqY%e; Ndjh ÈhqKq lsÍu
06' wd¾h ù¾fhka hqla; ùu
07' msßia ueoaog meñKs úg wkjYH l;d ny" lsisu fohla
ke;sj O¾uh ú;rla l;d ny lrk" flfkl=f.ka
O¾uh ú;rla wyk" tfyu ke;akï ksYY a ío;djh mqreÿ
lrk flfkla jYfhka isàu'
08' mxp WmdodkialkaOh fyd`og kqjKska úui úuid nK
Ndjkd lrk flfkla jYfhka isàu'
fukak fï lreKq wfgka flfkla hqla; kï" wkak tA
in%yaupdÍka jykafia,d w;r thdg kslïu ms<s.ekSula"
iïNdjkdjla thdg m%Yxikd;aulaj l;d nia lsÍula we;s
fjkjd' ^whx fLda wdhiaud i;a:drd Wmksiaidh úyr;s& zfï
iajdóka jykafia fndfyda fldg Ydia;Dka jykafiaj weiqre
lrkjdZ lsh,d' ^w[a[;rx jd .reÜGdkShx in%yaupdßx&
zfjk;a jQ l<HdK ñ;%hka jykafia kula weiqre lrk flfkla'
fï iajdóka jykafiag ;sfhkjd f,dl= f.!rjhla' fï Ydia;Dka
jykafia flfrys O¾uh lshd fok l<HdK ñ;%hka jykafia
flfrys f,dl= f.!rjhla ;sfhkjd' ysß T;ma ;sfhkjd'Z
^woaOd wdhudhiaud cdkx cdkd;s miaix miai:& ztAldka;fhkau
fï iajdóka jykafia kï" hula wjfndaO lr,d ;sfhkafka'
hula olsk flfkla' tAlhs fufyu f.!rjhla ;sfhkafka
lsh,d ys;kjd'Z
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 245

m<fjks ldrKdj .ek tA wdldrhg ys;kjd' zfï iajdóka


jykafiag kï hula wjfndaO fj,d ;sfhkjd' tAl ksihs
fuÉpr f.!rjhla we;sfj,d ;sfhkafk'Z Tkak m<fjks
ldrKdj thd m%Yxidj ,nk'
fofjks ldrKdj ;uhs thd l,amkd lrkjd —wd''' fï
iajdóka jykafia ys;+ ukdfmg weúof.k hk flfkla
fkfuhs' fï iajdóka jykafia ys;+ ukdfmg lreKq mg,jd
.;a;= flfkla fkfuhs' fï iajdóka jykafia fndfydau .re
ire we;sj Ydia;Dka jykafiaj weiqre lrkjd' fndfyda u
ksjerÈ ±kqula fï iajdóka jykafiag ;sfhkjd we;s˜ tAlg
fya;j
= ;uhs fï iajdóka jykafia .syk
s a O¾uh bf.k .kakjd'
w¾:h bf.k .kakjd' iel ;eka ÿrelr.kakjd' t;fldg
fï l<HdK ñ;%hka jykafia,d tA iel ;eka ÿrelr,d odkjd'
wm%lg ;eka m%lg lr,d fokjd' biau;= fkdjk ;eka biau;=
lrj,d fokjd' —tfyukï fï iajdóka jykafiaf.a wjfndaOh
ksjerÈ tlla fjkak ´k' hym;a tlla fjkak ´k' tfyu
kï fï ±kqu yߘ lsh, in%yaupdÍka jykafia,d w;r uy;a
f.!rj iïNdjkdjg ,lafjkjd' ta fï wdÈn%yaupßhl wx.
wfgka hqla;j isák flkdg w;afjk fohla ñi nf,ka ,nd
.kak neye'
B<`.g l,amkd lrkjd —fï iajdóka jykafia msßfiys
we,S jdih lrkafka kE' ks;ru ;kshu bkakjd' Ndjkd
lrkjd fmakjd' tfyu kï fï iajdóka jykafia msßi flfrys
tl;= fj,d tl .=,shg bkafk ke;s lu;a" fï ks;r Ndjkd
lsÍfukq;a fmakjd fï iajdóka jykafia kï tAldka;fhkau
hula wjfndaO lrk flfkla' hï lsis jákd fohla fuhd
olsk flfkla˜ lsh,d' in%yaupdÍka jykafia,d w;r ^whïms
Oïfuda msh;a;dh& m%sh flfkla njg m;a fjkjd' ^.re;a;dh&
f.!rj lrkjd thdg' iïNdjkdjg ,lafjkjd' wkak thdf.a
Y%uK O¾uh ÈhqKq fjkjd' uyKlu ÈhqKq fjkjd'
B<`.g in%yu
a pdÍka jykafia,d n,kjd fuhdf.a wej;=ï
mej;=ï fldfyduo@ lsh,d' wd''' fuhd is,j
a ka;o@ —fï iajdóka
246 fid÷re yqfol,dj

jykafia fnfyda u iS,jka;hs' m%d;sfudalaI ixjr iS,fhka


ixjr fj,d bkakjd' fndfydau fyd`o wej;=ï-mej;=ï ;sfhkjd'
wkqud;% jrolaj;a lrkafka kE' l=vd jrfo;a ìh olsñka jdih
lrkafka' fyd`og is,amo fkd jer§u wdrlaId lrkjd' fï
iajdóka jykafia kï hï lsis wjfndaOhla lrd hk flfkla'
Ôú;h wjfndaO lrkakd jQ fohla olsk flfklauhs˜ lsh,d
Tkak fuhdj mssßi w;r ms%h ukdm njg m;afjkjd' .re
iïudk ,efnk flfkla njg m;a fjkjd' fuhdf.a uyK
lu ÈhqKq fjkjd'
B<`.g n,kjd O¾u l;dfõ fï iajdóka jykafia O¾u
l:dfõ fhfok fldg msßig wykak ,efnkjd' wykfldg
ys;kjd —wd'' fï iajdóka jykafia nyqY%e;hs' fndfyda weiQ
msrE ;eka we;s flfkla' fndfyda O¾u ordf.k bkakjd'
O¾uh /ia lrf.k bkakjd' tA jf.au nqÿrcdKka jykafia
jod< tA i;a;sia fndaê mdlaIsl O¾u .ek fyd`o u;lhla
;sfhkjd' jpkfhka mqyqKq lr,d ;sfhkjd' kqjKska úui,d
;sfhkjd' wjfndaO lrf.k ;sfhkjd' tfyu kï fï iajdóka
jykafia ienE f,iu fï O¾uh wjfndaO lrk flfklauhs'˜
lsh, Tkak f.!rjh we;sfjkjd' m%sh ukdm nj we;sfjkjd'
b;ska fï flkd ùßhjka;fhla u hs' fyd`og ù¾hh
;sfhkjd' ta flkd wl=i,a y`ÿk.kakjd' ±ka thdg B¾IHdj"
fl%daOh" noaO ffjrh" .=K ul=nj" udkakh" wlSlre nj"
tlfgl lsÍu we;s jqKdu fuhd kqjKska úui úui m%ydKh
lrkjd' t;fldg msßig fïl fmakjd' —fï flkd wl=i,hg
hg fj,d hk flfkla kï fkfuhs˜ lsh,d' tA jf.a u
fuhd l=i,a jvkj;a fmakjd' t;fldg msßi w;r woyila
we;s fjkjd —fï iajdóka jykafia yenEu ù¾hjka;fhla'
n,j;a ù¾hhla ;sfhkjd' bkaøsh O¾uhka ;sfhkjd'˜ fndfyda
u fyd`og fmakjd ksrka;rfhka u fï ù¾hh mj;ajk wdldrh'
t;fldg l,amkd lrkjd —tAldka;fhkau fï iajdóka
jykafia hula wjfndaO lrmq flfkla u hs' hula olsk
flfkla u hs' hula f;areï .kak flfkla u hs˜ lsh,d' tA
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 247

iajdóka jykafiaj m%sh ukdm flfkla fjkjd' .re l< hq;=


flfkla fjkjd' iïNdjkdjg md;% fjkjd'
B<`.g fï wdÈ n%yu
a pßh m[a[dj we;slr.;a;= iajdóka
jykafia msßi ueoaog tkjd' msßi ueoaog wdmq .uka wkjYH
l;d m,g we`.s,s .ykafka kE' úys¿-;y¿ lrkafka kE' wyl
hk foaj,a j,g lg odkafka kE' ;sßika l;dj, fhfokafka
kE' ksYaYíoj b`o,d O¾u lreKla láka l;d lrkjd' msßi
ksYaYío kï fjk l;djlg jefgkak biair oyï l;djla
u;= lrj,d fjk flfklaj oyï l;djlg fmd<Ujkjd'
tfyu;a ke;akï" msßi ksYaYío kï Ndjkdjl fhfokjd'
fufyu flfkla fmak fldg wks;a msßi l,amkd lrkjd
—wd'''' fuhd yßhg yß' fuhd ;uhs yß' fï iajdóka jykafia
O¾u ud¾.fha .uka lrk flfkla' O¾u l;dj u hs l;d
lrkafka' ;j;a flfklaj O¾u mohla wykak Wkkaÿ
lrjkjd wefrkakg j,am,a l;d lrkafka kE' tfyu kï
fï ia j dóka jyka f ia ys i a flfkla fkfuhs ' hï ls i s
wjfndaOhla ;sfhkjd' Ôú;h .ek hï lsis f;areï .ekSula
;sfhkjd' hula wjfndaO lrmq flfkla u hs fï'˜ lsh,d
wkak ta flkd msßi ueo .re nqyquka ,nk flfkla njg
m;afjkjd' fndfyda u m%sh ukdm flfkla njg m;afjkjd'
fndfyda u hym;a flfkla njg m;afjkjd'
B<`.g nqÿ rcdKka jykafia jod<d ±ka fuhd yqfol,dfõ
u bkak fldg;a" wks;a fj,djg;a wks;H jQ rEmh wks;H
jYfhka kqjKska n,ñka jdih lroaÈ wks;H jQ ú`§u;a"
ix{dj;a" ixialdr;a" ú[a[dKhla ta wdldrhg u wks;H
jYfhka kqjKska n,ñka jdih lroaÈ fï mxp
WmdodkialkaOh .ek fï wdldrhg kqjKska n,ñka jdih
lrk ksid fuhd fï tl tl foaj,a j,g wdi lrkafka ke;s
njla fmakak .kakjd' isõmih iy wjYH foaj,a wjYH úÈhg
mßyrKh lrk flfkla nj fmakjd' fuhd fï tl tl
úis;=re foaj,a miafia ÿjkafka kE lsh,d fmakjd' fndfydau
ir,j ,o fohlska i;=gq fj,d Ôj;a fjk flfkla nj
248 fid÷re yqfol,dj

fmakka mgka .kakjd' t;fldg fydhk fldg fmakjd fuhdg


fï mxp WmdodkialkaOh .ek ;sfhk jegySu' fuhd fï
fkd we,S jdih lrkak mqreÿ fjk flfkla' wkak t;fldg
wks;a msßi w;r f.!rjhla m%shukdm njla we;s fjkjd —fï
iajdóka jykafia kï O¾uh wjfndaO lrmq flfkla' O¾uh
jegyqKq flfkla' f;areï .;a; flfkla u hs˜ lsh,d Tkak
wjfndaO lr.kakjd'
nqÿrcdKka jykafia jod<d uyfKks" Tkak Th lreKq
;uhs n%yaupßh m%{djg uq,a fjkafka'
±ka Tn fï lreKq Èyd n,mqjd u f;afrkjd we;s fï
tllaj;a mrf,dj .syska mqreÿ lrk tAj fkfjhs' fï ish¿
foaj,a fuf,djÈ mqreÿ lrk foaj,a' fu;k tllaj;a mrf,dj
§ mqreÿ lrk foaj,a kE' fï yeu tlla u fuf,dj § mqreÿ
lrk foaj,a' fï Ôú;fha § fï lreKq wg fyd`og f;areï
wrf.k ;ukaf.a Ôú;hg mqreÿ lr.;af;d;a ;uka n%yaupßh
m[a[dj ,nk flfkla fjkjd' fkd ,enQ n%yu a pßh m[a[dj
;uka ,nd .kakjd' ;ukag hï lsis n%yaupßh m[a[djla
,eì,d ;sfhkjd kï tAl jeä ÈhqKq fj,d Ndjkd jYfhka
iïmQ¾K fj,d hkjd'
n,kak nqÿrcdKka jykafiag fldfydu kdhl;ajhla
o ;sì,d ;sfhkafka lsh,d fï foaYkd j,ska meyeÈ,sj fmakjd'
nqÿrcdKka jykafia Wkajykafiaj y`ÿkajd ÿkafka fï
wdldrhghs' ^wi[acd;iai u.a.iai i[acfka;d& my< fkd
jqKd jQ yg fkd .;a;d jQ ud¾.h Wmojk flkd' ^wkqmm a doiai
u.a . ia i Wma m dfoa ; d& kQ m ka ud¾.h Wmojk flkd'
^wklaLd;iai u.a.iai wlaLd;d& lsif s jla fkd okakd lsifs jla
fkd lshk ud¾.h mjik flkd' ^u.a.[a`C¥& tA ud¾.h ms<n s `oj
mQ¾K jegySï we;s flkd' ^u.a.ú¥& tA ud¾.h wjfndaO lr.;a
flkd' ^u.a. fldaúfoda& tA ud¾.h fmkajd fokakg w;sYhska
u olaI flkd' n,kak Wkajykafia fldhs;rï ,iaikg fï
ud¾. nUirg jqjukd lrk m%{dj ÈhqKq lr .kag fya;= jk
lreKq meyeÈ,s lr,d fokjd o@
10' wdÈn%yaupßh m[a[d iQ;%h 249

b;ska fï ksid wms;a fï W;=ï Y%S ioaO¾uh bf.k f.k"


wms;a fïjd mqreÿ lrf.k" wms;a l<HdK ñ;%hka jykafia,dg
f.!rj olajdf.k" l<HdK ñ;%hka weiqßka O¾u Y%jKh
,ndf.k wms;a wkjYH jevlghq;= wvqlr,d ;ks fj,d nK
Ndjkd lrf.k" wms;a nyqY%e; Ndjh we;s lrf.k" wms;a
wdroaO ù¾hh we;s lrf.k" wms;a msßia ueoaog .shyu O¾uh
ú;rla láka msg lr," wmsg;a mxp WmdodkialkaOh wks;H
jYfhka kqjKska úuiñka jdih lrñka fï nUir m%{dj
ÈhqKq lrf.k fï f.!;u nqoaO Ydikfha § u W;=ï p;=rd¾h
i;Hh wjfndaO lr.ekSug Nd.H Wodfõjdæ

idÿæ idÿææ idÿæææ


250 fid÷re yqfol,dj

idÿæ idÿæ f;rejka


ku`Èkaghs
01' idÿæ idÿæ nq ÿ rejk j`Èka g hs
idÿæ idÿæ ioyï ku`Èka g hs
idÿæ idÿæ i`. rejk j`Èka g hs
idÿæ idÿæ f;rejka ku`Èka g hs

02' f.!;u uqks`ÿf. irK ,efnkaghs


iïnqÿ nK mo ug isys fjkaghs
f,dõ;=re i`. .=K isys lr.kaghs
f.!;u iiqfka msysg ,nkaghs

03' j`Èñ j`Èñ nqÿ iñ`ÿka j`Èñ


j`Èñ j`Èñ isß ioyï j`Èñ
j`Èñ j`Èñ i`. rejk o j`Èñ
j`Èñ j`Èñ uu f;rejka j`Èñ

idÿæ idÿæ uu f.!;u uqks`ÿ


irK hkafka
01' rd. oafõI fuday fkd ue;s - is;lska hq;= jkafka
is,a iudê .=K kqjKe;s - ksjka iqjh okafka
;=ka f,dj je`ÿuka ,enqug - ks;sfhka ysñ jkafka
wryx hk .=Kfhka hq;= - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

02' .=re Wmfoia lsisjla ke;s - iDcq .ukls hkafka


fmreï mqrd f.k wd n, - /ljrfKg tkafka
251

oi n, nqÿ kqjK we;sj - ;=ka f,dj ch .kafka


iïud iïnqÿ .=K hq;= - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

03' flf,iqka f;dr kqjK we;sj - fmr Njhka okafka


bmfok uefrkd iif¾ - we;s ;;= jegfykafka
ysre i`ÿ f,i kqjK we;sj - oyfï yeisfrkafka
úÊcdprKska hq;= jQ - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

04' iqkaor jQ ksjka uf`.ys - fid`Èka jevujkafka


wud ksjka iqjh ú`Èk - is;lska hq;= jkafka
is; lh jpkh yeu úg - fid`ÿrej mj;skafka
iq.; .=fKka hq;= f.!;u - uqks`ÿka kuÈkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

05' foõf,dj nU f,dj ukq f,dj - i;r wmd okafka


l, lï m, foñka i;=ka - tA tA ;ek hkafka
f,dj WmÈk f,dúka ñfok - u`. uekúka okafka
f,dal ú¥ .=Kfhka hq;= - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

06' uyd ldreKsl .=K we;s - nqÿ fk; fhduq fjkafka


foikd úg isß ioyï - f,dj oukh jkafka
iif¾ ieß irk i;=ka - thska tf;r jkafka
wkq;a;frda mqßioïu - idrÓ kï jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafkaa

07' foõf,dj nU f,dj foújre - nK weiqug tkafka


ukq f,dj kqjKe;s ñksiqka - ksjka uf`.ys hkafka
foú ñksiqkaf.a W;a;u - .=re foú`ÿka jkafka
i;a:d foajukqiaidkx - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka
252 fid÷re yqfol,dj

08' f,da i; ú`Èkd ÿl .ek - meyeÈ,s lrñkafka


ÿflka ñfok ksjka ,nk - u`. .ek mjikafka
p;=rd¾h i;Hh .ek - wjfndaOh fokafka
nqoaO .=fKka hq;= iïnqÿ - iñ`ÿka kuÈkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

09' wm uqks`ÿf. nqÿ kqjKg - ysre i`ÿ mrÈkafka


iS, iudys; .=Khg - f,dj u ji`. jkafka
Èfhka Wvg ú;a úysÿk - mshqula ú,iskafka
N.jd hk .=Kfhka hq;= - nqÿ ysñ ku`Èkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - uqks`ÿ irK hkafka

idÿæ idÿæ uu f.!;u


nqÿ nK ku`Èkafka
01' uq, ueo w. msßisÿ f,i - wre;ska ire jkafka
wjfndaOh we;s lrjk - jpk yiqrejkafka
uyd ldreKssl kqjKska - ioyï foiñkafka
wm uqks÷ka joy< nK - iajdlaLd; jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - nqÿ nK kuÈkafka

02' mrf,dj fkdj fuf,dj § u - ±l .; yels jkafka


wl=i,a ÿre fldg is,a .=K - u;= l< hq;= jkafka
l<K ñ;=re weiqr we;sj - ioyï wiñkafka
ikaÈÜÀl jQ nqÿ nK - ±k .; hq;= jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - nqÿ nK ku`Èkafka

03' l,a fkd hjd msysg ,efnk - .=Kfhka hq;= jkafka


u,a jreidjla ú,ig - f,djg i;=g fokafka
is,a iudê kqjK jvk - ksjkg fhduq jkafka
wld,slhs iïnqÿ nK - is; myod .kafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - nqÿ nK ku`Èkafka
253

04' ryfia Wmfoia mjik - fohska neyer jkafka


ldg;a fmkajd Èh yels - ysre i`ÿ ú,iskafka
tA ioyï u;= jqk úg - uekúka È,sfikafka
tAysmiaislhs nqÿ nK - is; myod .kafka
idÿæ idÿæuu f.!;u - nqÿ nK kuÈkafka

05' nK wiñka is; myod - th ms<smÈñkafka


oyug úkhg wkqju - yeisßh hq;= jkafka
;ud ;=< u we;s lrf.k - ioyï olsñkafka
´mkhsl jQ nqÿ nK - ±k .; hq;= jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - nqÿ nK ku`Èkafka

06' kqjKe;s wh nqÿ nK .ek - is; myod .kafka


kqjKska hq;=ju oyfï - i;=áka yeisfrkafka
;u ;u keK muKska tA - ioyï olsñkafka
mÉp;a;x fõÈ;ín - ú[a`C¥ nj okafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - nqÿ nK kuÈkafka

idÿæ idÿæ uu f.!;u


Y%djl ku`Èkafka
01' rd. oafõI fuday kik - oyï bf.k .kafka
oyug úkhg wkqj u - nU ir iqrlskafka
nqÿ iiqkg we;=¿ fj,d - isjqre ord .kafka
tA Y%djl i`. rejk o - iqmámkak jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

02' wka; folu neyer flrej - ksjka uf`.ys hkafka


is,a iudê kqjK imsß - wg`.ska hq;= jkafka
iißka tf;rg f.k hk - iDcq u`. jäñkafka
Wcqmámkakhs i`. .K - is; myod .kafka
idÿæ idÿæuu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka
254 fid÷re yqfol,dj

03' wúÿ w`ÿre ÿre lrjk - úoiqka jvñkafka


p;=rd¾h i;Hh fj; - is; fhduq lrñkafka
wjfndaOh i,id,k -ksjka uf`.ys hkafka
[dhmámkakhs i`. .K - kqjKska nn<kafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

04' úys¿ ;y¿ ´m¥m - nKlg fkd lshkafka


Ôú;fha we;s ;;= .ek - ksis f,i myokafka
W;=ï ksjka u`. u;= jk - nqÿ nK foiñkafka
idóÑmámkakhs i`. .K - l<K ñ;=re jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

05' u.M, mshjr i;rls - hq., ú,i .kafka


fjka fjka jYfhka .;a úg - wg fofkla u jkafka
p;=rd¾h i;Hh ÿgq - tA Y%djlhkafka
ire ms<sfj; ksid f,dfõ - iiqkhs nn<kafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

06' ÿr f.dia oka msÈh hq;=h - wdyqfKhH jkafka


wd.ka;=l oka iqÿiq h - mdyqfKhH jkafka
mska i,ld §u fyd`o h - olaÅfKhH jkafka
wxc,slrKS .=Khg - .re l< hq;= jkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

07' isyskqjKska hq;=j fid`Èka - is,a mo iqrlskafka


iif¾ WmÈk ÿl fj; - hkakg ìh jkafka
wg f,da oyug fkdief,k - oyu lrd hkafka
f,djg W;=ï mskafl; jQ - i`. .K kuÈkafka
idÿæ idÿæ uu f.!;u - Y%djl ku`Èkafka

idÿæ idÿææ idÿæææ

Potrebbero piacerti anche