Documenti di Didattica
Documenti di Professioni
Documenti di Cultura
-T^SS
rjRf
pnpMpmip^RWMwwi
v---^,
.%L*-
W
^
-^--
^,
'^4aC^^
iS^^^v^
iSI
CO N
F E
S S I
O NARIO
ARA
ma de Cus
i
OS C VRAS
,
^mepcosdelMaffimonio.
in
[
J^ECCESALVTI^ERiVM NO
"0N3
'lt.c^rd,pr,merc
1r?Ih'^oik,.
ifiru,
ANO D
-m
mos^el
M.!D.VXXXV.
'^ROriS 10 N RBAt:
ON T B 1 LI
Key de Camilla
,
P P EfoY UgracUde
Vin
NaH^TTtt
de Granada^ de Tolido, de yalemiit, de Gdkia^ de A'Ja!lorc,i,deSemlUjde Cerdeua^i CordoHAfds Canega, de Uarcia^ delaeriydelos AlgarueSy de
Algez^ira^deGihraltat,deUi
las \ndtas
TsUj de Canariatde
OrietdeSyy Occidet ales, YfUs yT tens ftrme del mar Qgeano, eyirch'tdu'^m de tyitt^rm
D^^ de'BorgoUajj BrabateyY Mtld, CodedeFl^ dei^de HanffHTgJ'iroly de Bar^elonajemv de i^itcitjajy de Afolsna &c^ Par ^H^nto hamndo nne/tra R ealperfofiaproftejdo con el z.eto ,yafetl0,con q dejfea proeura el bien delos Nat ur ales deftos %ej^ms del ^iru, fe junta ffe, j celehrafa
gl Concilh PrOHincUl^"^ par 'Decrets del/agraio Coetiio de Trei^epapfoftejdog
fscelehrecomo cofa tan nee ejfaria para fa doihinaij cmaerfio de hs dichm Natifi rates J reformacion delos SacerdsteSy^ los ban de do^irinaryj para e^Ue eulo va, y enlo otro fe diejfe orden ta cierta^y vniforme^ came la expertecia ama mofttada aftecoTHtema,yera tiecejfarhpara elapromshamiento , r bienfptrkualdt los diehos NatHTales.Porcfue de nofe afterfecha haSla efgura
afsii,fe
muchos dafioSjdr incrauiniemes. Tafit en CHmplmiento dollofe jHmOf y congrego tnla dicha Ciudad delos Reyes eldicho Concilio Praitincial ,en tjtse afsi^ieiton et
%euerendo in Chrlfo padre tyir^ohifpa de la dicha Cmdad,y los 'I^eueren" dos in Chrtfo padres Obifpfs de Quito , de la imperial , del Ctt^eo, SariEHag* de Chile yTticttman^dela Plata enla Prouincia delos ChatrcaSy del Rto de la Pta' tSyCon los Prelados de las Or denes yCabildos Eccle^tafticos yCtero j j ^trasper^
TttHy
fonasdtBasen todas facultades Ventre 9tras cofas^y reformaaones que proueyeron , order,ar&n vna CattillajCAtecifmos^y Confefsionarto^y Prepara
.
fe
mando
defpues de vifio ,^ approkad&en el dieho traduz^irenlas d^s lengnas generates delos dichos ReynffS
tfftal
del Pirn
QJ^l C
HVA^
rales conftguiejfen
gttir
^ M
algst" y los dichos Prelados y Cabildos JEcclepa^icosj Clero,y Cabtldots de fiasCiMdades,ynste^ro ProctiradorFifealyj Protestor dehs dichos Natnralef^ f(frmr9tt ttl Prfftdme^y Oydms dfl4 *2^/ AndtencM ^y Chamlleria Meat,
^ R 0^1
SI
AT
,
REAL.
ipereft^een la dkha- Cit^dad deles Reyes (acu^d'cargo ala fax.ort , r d^e pre^ fente eFla el G outer na dehsdiehos nitejlrds Keyms del'Tiru)f!^fiificayido los wehqsdams,^ inc^n^enienteSygaHes^y ioJlas^mJe recrecertan nofe impriwiem
apt
difeldkho Catecifmo,y Cartilla^y lorifefsionario enhs dichos Rerms del Fi^H, j^or mfep^^der llenar far^ lo imprimsr a los, nuesiros Reynosde^afttlldtpor mpoderyr alia tos Cons^&resdelasdichai knguas Qnichua^jit/iymara', comoi
pomy los
for el irreparable,^ gmn iam^qmeje fegmria de ventr viciofa la dichaimprepeKrarsS; , quefepodria moTtrar alosdtchas IS^^atu rales,andfido efcrtpios demam^jde ^tatos inconuenientes fi pgdrian fegmr,e}fte en gente ta:?2 ntiena ferik
trreparables^jq lo qmfe ama hechaparaftf Connerfij^apromchamtento efpeciai mdttndajje eh tanto daiio'.deq dieron informacipn ante los d^kat nuefir'oi Pre'
S4aMos.LosSeuoYesPrefdeme% Chdores dt; efa RealdiAKdiencia^amendovifto los pedtmientos hechosenelU,por los Ee^e^
d'icha
Xendifsimos ^rcobifpo,j Obi/pos iongregadas eneJ ConcHiaproui^cial^^fteenefiA Ciftdadfeha ;elebrad,y los echo spor las Tglefias^j el (lere^ypovel Ftf-
caldeff^Magellad ,j Cwdades del Repichj j ProteElor deloslndiosacerca deta imprefsion q^efepide,fe haga detnuem Catecifm¶ la doBrina delos Indies^ jf Cmfefsimarm^y Prepay acion para monr,toda enla iengtia delos dichos Indios^
y vijla la pratia n^a.qfe ha dadofobre elU,, par do conft a de U precifa mcejUdad, mtfaj de qefofe. imprimay el dam ,,^ enlf canmrfion delos \ndtosaHriajftfed%^. J^tap h^fta lo confultar cmfu Mtig-'Dixeron^cfHe dauan^y dterolicencia^parkf i^mcnefla cmdadenla cafayhgar^que eBa a^ttdiencmfe^aiare , o erila que n^, harertlasperfona^a qnkn fe csmeteyno en otra parte atgH'/?a ,fo las penas, qttt^
,
fihax^jran declfradas^^ntonio 'R^ardo TiamoKtes imprejfor, que deprefent^ ffta eneBa Cmdad^yno otYoalgttnopueda impfimtr (^ impyima eldichoC<,iteclf^ mf&rtginaljqtie e^afirm^d^,y aprobadopor los dichos F. efitrendifsimos tengre'^adas eneldtcho (}ncfli&,y el Confefstonario,y Preparacionpara morir.,con due a
padr& loande yitien^a Re^hr de la Compaum de Uftts^ elpadre Ufeph dela dieha campama^con dos de Us qfe hallaron ala de.ayicofta y t ra^fitliondeJla, denaeBra lengua (aUellana enlas lengnas delosi ndps, con que
la imprefsten afsiflan el
afsi
mtfmo afsfjla vn& delos Secretaries de eft a RcaI Audtencia p^ra q 4^w
delos
tej^i"
mouiv
eetfafe
imprimio
mas del dtcho (^atecifmo^j Confefsionarto ^y Preparacten, enlas dithas lengaas, yconqtseel dtcho imptejfor ni mta perfona algma d^ ningtin^ caltdad, nicodicio qfea,pfteda tenerni v[at deftos dichislthras^haBafer vifl osfirmadoSiy exami
nades,por
PR orisioN seal:
itadores qHeeU<k ftomhrare,jtaJfado el^reciode cada. libyo ^yentonces ay an de entrarj entren ^orctiemay raz^o en Oder del dicho i/^preforjO detaoerfon^ aauW' f fe comeuere la vencOi dellos por la dkha tafjajfarac^ue delprocedido dellosfsva' gus la emprentay eHmprejfor^jUidemasperfonas que ensiio fe occuparenjegun ypor la forma y ordencjiteeBa die ha Reale^t*d,t,^ci<s,pre^evere,y6rdefiareyfm^
dare, to. qnal el dichoiintpre^i^r cHmpUyy hs detnas legos a^^quien tocarefopenade petdtmiento detodos/^s, hiene^&j y^deBierro perpe^ii% 4^ todas las Indias defa Mib.
"gsi^^d. lafsi
lo mand4ron firmar-Qn^^el Lic.de Monqon,el Lie. IS^mire? de (kr y tag&najl Doclor ^^rteaga^el DoUo-rnyiionfo (rtad%de Qiftilla. tyintsml\o4 Ramoi de (jOjOrtaTpara qae lo contenido enel dich^ny^Hta^fufo ii^otpoT4d;o,co?>,
C0tfa,tan impaytattts al defcargo de nttefira. "R^alconfcienci^yy hien di^h^s di^hos nafnrales aja ejfe^o,ypara q cofa^qne tantotrabajoy cttydado ha dado no, qftede fin elfmSh q de^eamos,ycon el ayptda y famr de ntieUro; Semtefperam^jhara^
J^efno^delPim. Faeacordado ^deniamosmandar' darefianaeftracart^^enl^s Soha rax.9n,y nos tnHimostopor hien,^or qitaldamos licemia yfaCHltadat di' cho ^ntotJto '^^cardo im^rejfor, para qtiegnardattdoeltemry forma del dicho, i^PofHfoinc9rporado^pMedaimpm^mir,&tmptma.tadi
y (onfefsiOH a rio.y
V reparoi ion, enla f dichas leguAs Qmchua^y <iAy mara^ enla ea^,
f<^}f0M^gi^ dela Compafiiade \efks dela dicha Cittdad delos Reyes ^ enelApofefi. to dela die ha cafa quejeiialareelRe^oT dclla,y con afsifi&ncia delas perfo^as eje prefadasenel dicho t^m &^,yppon^afoncabe^a dele dicha impYefsion en eadoi
cff^rpo^afsr dela cartdiayConfefsionariOyy(atecifmos,y PreDardcion para la hQ,ra^ del^ mderre efia Ucenciayy fin ella^nofe fueda hazier la dseha imprefitOj ni 'V.^p de ella. T rogamos^y encargamo& alos dichos P relados^ fu^ i^ronifoires, ZfHeariQ^ y generates (abijdos Eccb^iafticosen Sede vacante,y les venerables Vrotiinciale^
^y
VfiofeSyGardianes^pomenda4ores,j otros PreUdp delas or denesj qmenoconft^ tar^ que mngftn do6trwante eflejin las dtchas Carnllas, Confefiionario, Cateetf wosy Preparacion firmado delas.perfdnas^ara e(lo feaaladas,ni doSlrmen voro"
tro algtfno,y
n(ii:,y
eftocomoencofdjan importante ^ydefk ohligacton ponganlaspe^ drigornecefjhriopara qHsfecumpla T mandamos qne antes, jprmero.
.
vendanpop eldtcho imprejfor^acuyo cargo han dee^arfS"radar cmnta delh,s,y de fh procedido,nf>pfieda vederni ve'ida aleums dellos fm
lihrtsfe
mas por cerre^ores dela dicha impfefsiorijpara q veafi efia conforme al original como efia dicho. Tco eBo f no deof/a manera fe pneda vfdery repartiry vfar dello en tedosloj dichos ntteflros Reynosdel Pint,
CONC/Liu
tA^ 3.
'
II
ft
"
"
fi
a
~'S'iaw'
0 S
J^Dios,
*D* Torihio jilphmfa A'fogroHe'iir porl/tgr^ctade de ^ma^ty^r^obtffe delacia deftt Afagepad (^'csy^loj wujf lUufires y ReHerendifsitnos Ohfpos^ 9 lllu^res j may Retfsrendos ^eanesyCahiUos, Sede vacante d& lasTglsfas
nueB ras fiiffraganeas ,y a tedos lesRetieredoi Cnras n cvr CAYga e^a la do ctrma de Indies en yjue.Rra ariobpfp^do,f4'' lndennmBroSemr I EST CH RJ ST O.Tor cjmms
enetSyn&dir Prouincial quefe ceiebraenefta ciudadel auepafddei de mily qHtms y chemaytrsiyfe ordeno que fe compufiefse vn confefstonario^y fe tradaXefa enlaslenguas del Ctizjcai y Aymara^j qparffosvi^y AVfrohado^ fe ismttn'tcajfe
tffs
ftr aHrhotidad del dkho Concilia a Us demas Tglefasffijfraga neas deftavr&' la. da5trtnadi (ndivs le tHmeffen ]Pintamente cqh el Catecifmo, y fe apro^echajfe/i del coma vie^en mas
h^ CdmpueJiOjpor Ui perfonas para ello dipt* tados por el (^onciliOjCon la dilfgencia y cttydiido quefe reijtteria:y para quef^e^i
del&s err ores i
las dos legHas generales defios'l{eyn0f,y esohra deqtiefefuede efperar mttcho fsritlctode I U S nneflroSeiior y bien efpiritftM de los Indios. Par ta^to e onfur man don oi
ha huelre en
mas
9n lo amporelfariSta Synodo eH'a difpaellotdeOmos ,q nos^^aHemos vtjfo y exM^ tninadael dtchoconfefsionari&qHe esel qne va con ejfa le appirohamos y dam&f
,y
for cacholicoy muy vtilyprotiechfpara les Sacerdotes que tienen a cargoks na turales de efl a s Reyn&$. T^oreriderogantofypedmosa vaeflras Seuortas j me^-ct
desle refctbanj njanden refctbir e vfar en fus diocefis.T marrdAmm a todos los Sa er dotes Curaide nueUro Ar^obtfpadoacuyocargffefifimerela doSlrinade '-
que jftntamente cm el catecifmo le hagAjs faearyfaqfieys vfeysen la y for Pta que per el dicho ConcfU& PrvHincialejia^itrdenad*. Vadaen losR^yes,die7 yvehtdt Mayo de milly qtunientosy tchenta quatra.
dios
TmhiftJ ArchiepifcopHi de
los Reyes.
Vlujflrifsiwa*
'R^drig'4e':(^
Uan
Secyetarto.
ORE TO
E
)L
ED
CON
CPNCILIO SOBRE
EX^Cr, QVINTA,
CAP, TERTIO,
"^
Indorum ad pcrt^l*
tenti^Sacramentumvenientiumconficicndum, en lingua Cuzquefi ntque Ayixjaraica donadum iuxta hoius Synojdi diputatione,ab code Rcuerendifsi p^Q Metropolitaao approbctur,^ Gc appr obarum ex au6toiitaje huius Sf nodi omnibus Indoriiparochis
cateehifmo tradatur , vt illo pcout expcdire vide ^int^vcanmr SacfamcrnuPgenicentip^ iiim
cum
PRO
PR a E M
SOBRE
doarina del Euangelio fc predica ,en qualqukra nacion dondc qiiicar Ide nueno, del codo es nrcefTado loserrorcs contraries que los Inficlcs Icicnen.Poirquenoaygeiite ranbarba-
ARA
afTentai- la
dciliperfticion,yfas o.
las
de Dtos y dc
animas ha
manasydela otravidaYen
eflasproruincias
yfacrificiosyficftasqactcnian todos eftoslndios,yclDenionJo quan perfyadidosy afTentados les tenia crrorcs. Y miltras no les dciengadaf
fus diiparaies y
por dc mas es penIndiosjaunq mas les far que ayan de rcfcebir la fc eftos rcpitany bagani rcpecir ladodrina xpariaGomofcria
de
fus errorcs los
que doarinati
cnlbaUe
y fin
fmaofenabrarcn\nn>atori'alcipeiio.
fin
afsi
dcfmontallc ptmcxo ytompeUe muybicn. Ics ha parccido a muchas pcribiias graucs y cxpcr
yna de bs caiafas 4e aucrfe impriniido tampocolatcen mupnos dcftos Indios,ha fido cf poco orde
tos:c)uc
modo
de dodrinailrsjqac
<:ucla,o
Ics
rczarla dodrina chriftiana ;y qaandomu^holcs dizcn ks cofas denucftra fe fin perfUadilles la vcrdad
que han dc crecr^ni manifeftarlcs las mcntiras y enganos que el Dcmonio jcs tiene enfcnadorfiendo inipO'fsible fefcibirlafe fincoooccr primcrofu error, comp vcmos que S. Pablo y losptros Apoftolcsioliaziart quando de nucuo prcdicauan el Euangciio a gentiles. Por eftacaufa ha parercido medio impprtancc hazcf yna relacion fuffjciente^ y no muy prolixa de los ma]? vfados crrores y fuperfticiones dcftos Indios^para que los Saccrdotcs tegan nocicia dellos para dos e0edo$. El vno para que en fus Sermoncs y platicas les dcfcnganen rcprobando y deftruyendo fus errorcs y vanida
de hazcr:porque eilas sicncn cn'fi muy poco fundamento, conio fon cofas de burleriay difparatejy con las razones que fe apuntan en fa placi caquedellofe poncabajo(aun que brcue)y co otras
dcs.Lp qual
es facil
quecada vno
cofaauerigua daypor horabres de experisncia aduertida^que fon eftos Indios de fuyo ca iubjcdos,y la mcntira tiene la
crrores y defacinoSpMayormcnte
que
cs
locas
PEOEMIO.
poeasray^cs que con iolo cotcnder ellos qoelos cncic den ie dati por vencidos , y en folo refcrilles (us engaos y abufosfe riodeD ala vcrdad, comoelladio que -tn manifcftandole fu hurco ie corca.Y afsideuian todos !os predicadores y macftros de dotkrinachriftiajna ( cfpccialmcnte los que ion baenos lengaas y tienS.
talcnto para cfto)todas las vczes que
tratar losmyfterios denueftrafc
ie Ics
oStcice
rcprobary dcshazcr los errorcsy fupcrfticiones que los Indies tiencn e co trario:yaun bufcaroccafion para dcclaralles quari finfundamento fonlus ccfimon!as,y lo quefusante
paflado^
enfcnaron:guaf dando enefto tal modera* eion que no feles cnfeiien mas crrores de Jos que e!!o ya tiencn y vfaa.Pafa lo quales nccelTario que elquc
les
cicneacargola dodrinahaga diligcncia yk'miotme hica dc las fupcrfticiones que cncre fus indios ie vi'sLix, El otro cffedopara que feponeefta inflrucionespa* ra los coofedores para que quando oyciea confefsio-* ^es de Indios vicjos o hccbizcros o fcmejantcs puedi preguncarlesy cntcndcrfeconellos.Y aun para los vi(jtadorcsyjuezes de Indios ayudaraen negocios que ada dia fe offrefccti para tcner notici^ dc fusidclairias y ritos y corregilias y qoitaOas.Masno pareciopoEcr efsas prcguntas -als. laiga ca^I Confelsionario: afsi por quefucra immciiiaprolisidadscomo por que fucracniciiara muchosludios lo quenorabeniB'ufialas
pieguinus que en genera! lepofieo enelprimermandamicto.'y lo que mas en parckujar pid?ere la ccSfefsio 4^ aJguiiP it kiaS^xnccion iapoialacar
cl
confeffor.
f?^CEMlO.
Hi
fe
tapoco cs neccijano q en roda*4is cofcfiionci! pregurc Eodo loq fe pone i cite cofcfsioD .^rjo fio^
iiiti
:
foq
la
^6mS
fias
dilerccio del co!-c(]or vicrc eoiirntr: ail^lo aiaw va aptitado.Para los Saeerdores quo eftSp cs lo (I
la
eontrin.
bie al pcniccf^
tc y encefidcr^eatcramete fus pcecades, (ino tabie itHporta >y csto mas neceflario indaziclc y moiierle a vc?^
fefsionado
I-odios y
inftruceion
fe
Conci^
cambicn dc aigunos cracados y relacioncs d@ perfcaas mny erpertas y fidedignns. tomaildo lo que Gogcnerai parecia podcr ^proucchar, para cmrf^f^ ks err ores y li3p<:rAicic^ncs que mucfios Indios haftai
e!
qucel CGndlioflo obligaa eonfeffarpor efte onfcfsioH^iio como pbliga a enfciiar per cl catccif? mo G^us publico.Pero manda(y con mucha lazonjque rodds los Sacerdoccs qac tuaiercn cargo de Indios cc gan eftccopfefiionarip pubjicadoconla aqthoridad dd Mctropolicano^y de la (uya del mifmo Concilio: f>erquc fos i^iyftcfios dc nucftra fe fe pucdc enfcnar lin quitar los errores que concradizen a la vcrdad cathollca: ni tampoeo lo$ niandamienios dc la ley de
y auD
DiOssfc pocdcgiiardai-
como
Spu Sando,
Coa
'^S
CONFESSIO"NAR.lO
^^WrtS
lOSte mutds.
T>B
LA COl^FESSWT^
Qfiieres teconfefir^
^. Sabe'j Udo5lnr,achfi)fdriii?
/. 'V'i el
'
TadrffmepOjj
el itAits
Ufis Chrisfff^ Q\yjehwu de U'j^ I); ffoH. Qjten es Dios. T d'ff^de eftd. Q^m tUiiicremtMaU'itruyaU^iui'^dai aUn.is defv'Ass ds^a^Ada T m
fi-
dj^ocotienmjdeu^ mfimjrU
XXyXC
HV
i.
H-
V'
A.
I;,
Dios IiuacaycKa-
A Y 10 3
U RA. HVACAYCHA
A-
ATP AN
fsiha ^AX\
i.
ti:
A.CoafeiTa
Chriltiaoo bsptiZarcachtf
Baptkata Chrldianoea-
cauqui'f
1. PirnbipttzaO'urcac],iii'f
Mtypim^
3;.
Qoii^ipi l?apt''7;atamana!fCaiu|(i8
Vnia')inam'^
na'fCiinahai^npiv
4. DbfS^ruaachriilianayadtati'f
f.
f.
A4''
CDNFESSION^RtO.
f^hHas ea'Ud09 efcmdid'^ aigitn peccadQeonfej^andott f i- Mira h bienfjdime la verdad {%\ dixere que W.)
10,
Mim hijQ mil) ^ae tsdas Us confefmnes que kasheehQ ffcoyidiend^ aUufipeti eadop&r mrguen^a opr temor ha vahd^ nads,antes has cay do en ottevec $ad9grade. P^r eJ[Q0gQr^pae$ dms todos taspeccadoifinefcQder ningum, i (^i d ixGtt ne v,o')^(Hrrtflifle pprnteeia ^ te dto elp^drcpgr tuspccadoss
m
U
<j.
Cay caplcoiiiteiTafsitaniata^Qoi
i^iropi cotneffal^a'f
7. iPa^rero
Allcacchu eanqujf Aliif ac yuyaVjchecaJIantaviikXm^y.^Si dixyre que fii) ^,Cha>^ hucha pacarcaycjuimanta hsyc4 huat$ namf iC^jcuy chuf i,h3yca mitach pen^acufpcijtnan c hafpapas, hucliay qaitaconfcflaculpahudlatapas
S; Afqii!
JC
nsmaj checaquJ
.
ataaij*
a . ( ,5/ dixereQs^eft
S>,
Vcah4?cbama 5matacan?at3c.a|P
pacarcanqiii,
<EhjJ
manam yupayta
eonfeffaeurc5i}c]ui; yaljin*
hama ymantatamj^^
ea p3G3nqt|ichu,aiJcanquichui'
(SidixsreqitenaQ
liuchayt]iiitaalljlla)^uyaeuf|achu
tz, Vchaica
huchama
cdfett^Csina
Uamunqui';
eiamaeaiU^
4 sUtd
ia.Eresfoltere''.Ocaptdo?Quiente<:afQ?D9ndef'i6$mef
i^ue vfttesf
htj&f
fi^as
udts Us
chnBUms^f^a
lf<>
hrai^fe dcUs
tfs deli'fifierno
h^^rdffDmf
manifep^ndiUtad^ifffs peccadfiSf
AfMARA.
f^.Htichayqoimanfa qnifpijta mu* jiafpachu/pampachahuanca nif*
**i*pidhH
I4,
papscharapieaipa
j-^, Ancharaquiti
rafsinti
vttaf
Jwmonquk
huchanaeamat Ik
|uifla,taquei;huymahuaiijhapi
fafsintj vtta!f
IIaquicufpa,puticufpahu{inaira
mi
nifpscliiii
baraunquH
|f.Sipafsinitati,amanjEepatati^Hii^
Incebafcadui canqui'fHuclia
na hama.^
Cburi.vyarihuayracjchaymantana
c^larinqu!. ChrJftianoC'Jnaca
his -
Vocay.iPuchay.Acaranayra
ifapi
ehantnanta, hucljallicurganmanta rcu pachapi caman muehuRcanma tahuan quirpijta muaafpa Sacerdo lie Uiolpa raatinmaomi^ bapti'zaf-
ta.Taquechntiianonacapijbaptiza ficahau pacha hiichachafsitanacaha huchahalaycu mancapachaua mutunahafa Oios pa npacharapitant Cif-'tn^ DiofanalantJpa Sneerdote padrero taque htuhanacpa eonfenabipifquihupiroraquiaiDa
car5.inampi,arofsinaHpi furanaiDpj
a
m^nsm
cana
yayayhu4n,nmayhui
furAyliuau^
euna csuijui
b ^
aiS^cerdols f'd'i'fi iiifs leiahfiie!na vperdone departeds 'Dus- lodojlosf^eccados de qfiifeacufii-niteniendo- an&pentimUnto dellosjjprcpofno de en mstida r()s v hazier penitenci^. Vot ejfa hijamto can fiefpt
todos tfispeccados^para qt4s 'Dios tepsrdo/2e;ffie eflaef^ojttdo ^anfigo
pa-s^
eilos j
ydide cora^on ,Porsiue ofends a vn Dt$i,y tjitehraiste fas ma?idamientoi eno\ar/ d^^ at qe me cnojYedi^mfTQ me enmeyidare Diai mloccmtH'afHdi^,T fi i ^Jfi te
4fidssd.e
tfis
yttiS huehalJIc ufca ntapn s v jlbGimcw, caytaca lefu Chriilo DieAiinchJcmi htnapac camachireanySacer
liacliacliafsitranaGapacaiaanGEarsi-
ea atamapilq^uivVcahamapfna lelb
ClkiJto DiolapD^^^a camschfna.Ha pafa q u ipi 5a^ e Ptl ot e ki i\ ti pa ro e h pf I!bu.i6i>ic 3 j5a faque cHuy ma* ikq^i-*
i!fs;ii>a
dbtecunamanmj
callpa^ta ^ai^ue-
httatvibapi^pfiHirenci-a lura-'
ITaG mi;,penicatia6ta
uraiTacmi fur
p& coafeitaeufcanta paaipachapun ea pac Chay r&y c u ehuri ,c a pas c 'nay llinallaca.c hucJisayta^Gamayta Diof
pampacliaptianca nifpacA,!Upa ha chayquita Gontefiacuy. Chsy hu bay qw i r ay t'i m an t am D io fn in c ic
nacapa pampacbanaipataqiu hars^ ,cb amspa chucam a^ hay tarapina^Vealaycu hvraiafa yecayr h H c h ana c ah a< D m% a i^i ha fma^napa-ta^fa
ma ceafefl^ajfsimarVca hiK^*9sca-naatpina
ancha piaafl'mK^uvtircuy foacoyquihuan^yuy aycueu fpaj^hua^aycocufpa,eayra ni|'Atbac y maraycuch r u r a qu e y pa j*jui fpi cl liq h e y p a Ha m pii foneonta nansebipurcaaf, paypa camaehicurean fi-aiJaca pampaeharpa^CunamatacAyaya' l/k/Fni);^
Drosapuda btrmatiquiaai
cba
fa
^a^pilsi.
HsmsfGa
taq
,,
ckuymav
mampj
i
Ilat^siTsirsina
putif*? f.sm
campa yanapayniqii&uaai
ifacrni^ ehi callapac i^a
huai?a^
m liacBaKleu
biiacafjUjj'j.
:facnifpa Ibneoyquita
aca haifia fama^ Athac cw^ataqwii ea D o fa.hamS f a^,n a h u cJa^a ch aft ha^. capaca aropafa papa^Batha'f Jariri lia^a qafrpiebirikana IJarnpu ebi^, mapa ancha rippufsiyarpj.Ycbate^ capaca; Dtolay bujjiana yanapana*rftampi (shatiaaroan:pba huanihapj, Ac^hanra' yocay taqae chuyma Il# qu fs mana ypa tii'e Sacer
i i
doter^fo confefl*
fsitiiaii^
pampacJia
EXHORT ACID
fefcmdes nl<iMffOi mtitMdra nada Wr<^f peccadi). Per efo diloi fod&^' J nstemas
fie.9&/!>ie
KF
6.
la coupfstont antes
, yit
loMAl^s ffusm
otY!>
muf
fise
ft^a^tdosperdonara Dips -y yn. nolo s dire a nadie mnqne/mc maten^fis. eno]afe^n^tec,afti<rsr,e-antes teqaerre mueho,y departe de T^ios te abfoluere
y verdiinarje tm peccAdss y eJufdar^tods I0 ^kc me rmtetes dtiho, como ftlos echaf Jes en mfidw de U mar. Po< p,m ??<?/! r* Dios manda p^ue hsmdref n defeubra
iCHVA,
JLYMAEA,
DIos apuff^hua hychacna paropa^ ^harapjbatpana quirpiyaraquihat;pand.Rani hu chain a mayaia iman-* tahatati, imaixEimiiqca hanihq^aco
arsicafliaaccp caneaniti cyalliriiapi
Mcanqt'ichu
yuyafpatac pacati-
hue
iBirtiallic
huM,C hayrayeu
cacuycKu
,
ildpalla'ita viiia>
huehalnich^-f
ciiafiha^a.
iiuebavi^uiu a ancha
otefsioim
p#t4ii|>unuiiqui. fqocart
131
(.
a an c li , U nc han a c a acea,anha yjn CA aucb ac^ii uipan I a Diofapi paj;achaTapiha!:pa!ia. Naf* caiianipunihuacjilirc(hihuayatalap
c ac fi Is i ni ti
iiauciiijehireayqijs-
huchaina aEaroalsshad.haniraqijipi capifsih^ati ,banipnni caftjgainarjmati.- ra^a/ca vccainpirahua cuyaJ3^ava,huchamafca Dioiana aropa camahua pampaeharapimaiHa. M a. tn,icotataypiro acsontatahamapi
cafanijvinaj^acaquipi ar cnaha
.
pisfeayquK Oios
Iiuancu
,
spMchiemi
liapa
Dio
5acerd[otecuna<51a :.j6^aiacha
cosfeCsiompi
..
hucfea vyartfcay cu
^a,itia8apu
nj pifna
tatirafsinjca
pas viUacuc^yeupacfutiii
^c|ia,pungaycup^sc^
^achlto.
^upm
funca
CONFESSfOMARIO.
Itf w di^efemniyyuAmos at
d^seon
Jt0, Ha'^Hes
r#
RIMER MJND^MIENTO^
t>^f^ayas aDiQsfihret&das Uscdfat.
0ipaypa huaeinml viitayptc sme psGchapip huchantapas iatmc/iijpuycuyman;apuGunapa& cavpacha pi anchatactiif muchiiGhihuanjnan.Quicjuio Diofcnaii villa cue
yii
yancaatamarsif&mca'^upayan*i?t>
paromantarnapr apunacafaaeapt chanamutuytaipanahua, Vucfip* cahalbquiepi Diofaro atamitilm nia,oarohuebamaatamita , chuyma mafa eanaqus vaaita.
maftara.
DIOSANA NAYRA
2^
ha ay.
^AVPAC
f^mUL
u.
Hacafia,viIIcalia,orco^a,,tii^
;yiila,3ot!6!a, huaquinitt ymay-.
s>
mauagtina^ahuaaipas muchac-* ehu caquiC achalla,f * 6oy tra, yKwa* ymaeiina^l-apaR, chayasfaRan 0uc ehu eaqui'i Ymis vma ^am eocurcan|iii'. ymaSIs raJ-
cttealura
-^
ffaipam ciircanqif
Oacf
D EL
4* ffdi te
T,
MA ND A M
01
j.
tm
{^necefsidadesf
t.Qtiando merdes alguna ofa o te U han hftrtada, hAsj/d m Mliun heht'^r vara ^regnntarlepoir elU,y que lo Mminef f.p^iendgalgunascofdsdeMnimales,6 defaha'tidi]aS)0deaues,9ojendUsC(in'' ' tar has dicho o creydo c^ue ha de fnfeeder hien o ntal a ti o a tus cofas? i,Hascreydo enfuems^o pedido t^n^sfe los deslaY!en,9 dedarado lost a ottos'^.
,
Bat
<iylCHVA.
,4.
AYMAKA.
4. Vfu^sinca quilli liyca ynachiri tati colljtiyi'arsina,vcarca colla
quji
fnirt
Oncofpa
nanafpa, 'ymamanta
mudmfpajnacaricufpapa^mu
i\A njincacchu canqui'fMana
quijqui mincafpapas^piclaca
/.
capuay nicchu canqui^ Cbay humuri ymaymafta ruray niffu r canquH Ch ay tari nilca
^.
camachu
0.
ruractanqui'J
,4a
camachitamana'feanaragpi
7. Yglefiana imata
tifina
amayanaca ba-
8.
ay nicchu canquif
^^. Tucufta^chufsicla, cIiccolIo6}^a
^rapitay
5>.
ymaymanacuna<Sap3$
inananifpa
,
huaca
^a vyaricufpa,raqm,tapia,atim
sufsim
,
.allim, jlic-
ehu tan qui f Jto.Mofcoyca yupaychacchucS^, moCcofcayquitari ymapac mos eonaa ca;^ nilpa tapucucchu can <]UivHucpa mofcofcancar!, zay* pac.chaypac mofconatn cliayca aicchu canqui^
firitati
acuntat:i'^Q.uiftirair9ritat>jCUna
famcapiacaca
^uitaquibua
af^ti yacacbals
fsina'fYfqiiitafa yancata<|hiia ai
lafsin firitaii?
CONFESSIONARia;
/
rJ&
fan
l&s
i^^rdad
aniigmt
Santlos^y
l&
mnrmnrado dt U^ de hs Cbrisi'Mmii
EG r Nl)
M A '2^1> A
o
m'ten*o.T^ jurarai.
hsfanUos^o^trlu
QJ7
SI.
CH V
A.
A R
A.
t(
ti.ChrKifancnacana yafatanacpa
canqwK
ii,Huaca6!ra
liuaca haaipatima^
canfpa cauAjayninta yupay^chac ehu canquk'Cay cay ruraccuira6la yanapacclm canqaisf I3,0ioila5 8iue']ra Senora fanf^a
Mariatla, Sarv6]:octina6:anacac eho canqurf ymageneu^a61:a,yg!efra^a, chriftiaiiocunap yina
sl!iruraT>eantapa$,
Y-
Diofpacama
Y S C .4 Y
QV
PAYA AROPA
SIP|
futinca caciDanu|tt
pacacita jurahatati,
f.
ranquichUk
i.
lUflf
Z*
3.
4.
S'
Has engauddo aalgti.m \14rand9fingidamentef Has ]!irada dehaz^eraigun maltcemo de hertr p mat ar,o'hechg i^ue fitr&jftre? Hds\i4rado falfoante (ilgun ptez^fendo teftigo ^0 for otra vWi Has }Hrado com ra alguno p^^ra ^^iele viniejfe dati$ enfit hoprr/i oh^z^iendsi
di*tra (nertei
6 One perfona. eraY qne dAuolevinof f. Has te echadi) maldiciofiesj^araqtie tecreafiyitintiende^ $. Has prometid^ a 'Dios nuesiro Seiior^o a nue^ra Seiiora,0a l&s SanBes de ha ^eratgtina eofa for tllos''. Que prom cti^Jip ?Has lo etim^lidof
Qj/\
#.
cnv A'
?E,
Tercs:
A
chuyma
MA
A.
Tiirafpa'rnna^a l:luJU)?;cUccht3
Qinflihaquefa
Qinftirofa
Ilultlfitatl
pay*
cliu-
jurafsina?
5.
Runahuan pinanacnfpa
qiiiri-
3.
yancachamama,
chaffacmijhuaniichjcrsacniijii-
jarachicchu cajif
yanca llujla juriritati^ Qiiifti haqurmanca,yancaeliata caclichata cacpaj, cunapafa huac 'llichata cancpa fafsin lalfo tefti^
huchacunamampas ehayachuii
nifpaycacinmat'i jurafpa runacla ucharna chayachicchu cag.f
4.
4*
7. LIuila6ta nmafpatac,yfiibLianca
n 1 fp 3
M.
_,
n a c a,c u c c li u c a qu i f n
2t
Diosyayarichicman,nueftra Se-
tatichecapiarorsi,
fafsina?
Yma
huma
I^iycij
laraha
ymaftam
riiraffac
nircanquiif
fafaarochuriritatijiiririeati'^Cu-
Chaytari cucuycharcanqui^ha
^almanaracchu 5
Quiiu
CONFE?SIONA!lia
TERCEROMANDJMIENTO^
fanSiificarai Usfiejlat.
m
f.
Was oyio
tdHe de
nri^a entsra
tof
2. ffas eflado
j pon^ nel en]a mi.J[ACon Attencionf ^, Hai hecho qif^tm hijosj tttfa/nilia oygan
T^iJJ'a^
4. Hastrtxhajad^y
entera Us Vomingis fitffasi y tabs dias'lEn c^fT for quef /. Hascomido earne losvieraes^^ fMades^vigilidSj^e^ttafro tefp9ras,Y en lit
fffijfa
CLY rcH V
nit ninaii.
A.
Qj'fMCAjaEQjEN
Domiogocu
napi iieilacunapipas
SI
QVIMCA AROPA
pi.
AT MAR A.
Hdt
SI
Domfngonacana
hata
fie
ilanacania ^amafca
^amacUijurDia
ila
much a ft
capac.
hampatina
tax^iu.
I,
I*
Domingonacana ^amafina
ftanaeanfa
mifl'a
/ic-^
callaratata tu-
cuychanacam a
ifspiriratif
Ca^
Diofman yuyarkufpaliachu mi
flaiavyariccanquio?
T chuyma
3.
3.
4.
Domingonacana
^anaaf^inafie-
tfilapas
Ham^cachicchu
ftanaeanfa iranaquiricatk
Qxndt
caR^ui/Ymafi^am Ifamcaeliircan
qui^
Ymaraycumt
haquefa iranacairitati.'' Cuna cfcnapi Jranacacai'Cuna faycura^? /r Vierncs.Sabbado vruna,vigiliana, quatro teporafana, Quarefnianfa aycha liinqritatKCuna-
layeupiaycha mancataf
Quarr
DEL
i,
III.
MANDAMIENTO.
Qmrefmay fahhado fan^&jj
5.
7.
S.
vigiltAde N^uiapina^et dad,comotienesohligacirf2\'-Farqpier>o Qnando amone^aif atos qfe hart deeafar^ has calladottlgun imfedimcto que ftnasW ne im^edimento era,? (afironje e^os? H^.s tehffydo dda doUrimt ChriBiana f Ojdo ds' malagana, yporffier^fi''.
Has aytinAeioles
viernes de
T^orqtte caftja?
^,
Dios C'^
ttii necefidadsi
y peHgrosde dlm^
Q mart 9
CLVICHVA.
ig.
ASMARA.
6.
Quarefmap Viernefnincunapij
SabfaadoSa^topf^NitiHdadpa vf gilfampi ayunancavqui captint^cchu mana ayunac can qui<
Qiiarermaria
Vifrnefnacpa
ixnGtouss
,
na
SabbarJo
Na-
iiidad Pafcuana
vigriiapanfa
syunkitati-
( hco.
vrnnaca-
VmaraycumTnajnaayunar-
cant^uiC
padrema
cana
finti'T
8'.
Dofilrinaman fiacii nifca- ayque tamncchocaqui'Rifpapas yfcav foocochu lie canqui^Cayri ay^af caraccli u,calf pa ma n ca ra c c h u h u^
nircant^uif'
Do6^rina
haui
yanca chuyrratl,
liirata'f
Vmaraycum hinac
vcahama
cancjuif pr
HanGhiniana,aniniamana cldqui nacpana cuna mutunapa taqui (1 napaipanJi Dies apuila yanapitay faisinhampatiritau
cha.^
<[
fiatii-
TAHVA
m^
pvssi
COKFESSIGNAEia.
Q^r^^TO
AA
N DiA MIE NT
0>
As hom-ddo a tHS Padres ^o .Ahaelas^a hs Sacerdotes^a laj [piUicUs, y 4 hs Cm\fcas cb'^dccisdo lo qU'? tu mandan en cofas haenasl 2, Hai hs irfJHriado de paUhra ohra^o hasfus^o Us t}^anos en chsf drd e/ifas necefsidadesy trahoijos! S K as fceo rrido a tus pa
.
i
4.
$.
"^ (^4shechQ efc'irfnoddos^obres^ Has enfemh I a. doiiritm c'm'ijl:ianaj bffetms CQ^f^k^^ ^ '^'
hijos yfdmilia
7.
t?)VlCH'yA.
h^U
TAHVA ^EaVEN
.ciuiftii
<5^
SIMI
PVSSI
AROPA
h?.^,
SIPJ
yupafc'haaqui
paychahaia.
\Viraa, taycama, achachina cams Padrenacafaj lui^ifia-
^ J
"
J Ayayt|uita,m*mayquifa,ntiaclH)yt|uii:.3,pay ayquit3,Padr^
cuHiiclaj juiliciad-4
,
Guraca-
2.
affi
St
Yayayqui,mafnayqi]ioncopinj
nanspt'ui/ijuacchachanaptiq y a-^
;f.
4.
5.
iTJuy ilifpJijDo^lrinanian
cachac
,6.
chijc^iuquif
6 Htiaf^ncunAi-J
*
'
Yocanacatiiayahanacamapadre
fi'ucchu
canqui^
Chursiqui
mana
nana
caiKjui,
gtii'aechr,
canqui,cnacchucan^
pana
nuituyr'itati, haychiricati,
-fjhi^n'mcphuicmnqui^
Huar
Mar-
DEL
S.
V.
M AN D
^f
lEN'
TO.
^^
lo.
q
Bair/dtr4tado a
m nttigeri
crlados^j
ef^aimMicioneshanfido decoration?
^. ^
Hasr)roueydoydadoatHmmeryhi]oi,jUmili4loqfiehMm:neneri
^
QJINT O MAND^MIENTO. dr No
malt
as.
,
oi^rocmado ha-
^7erAlgodelioi^qttienyomom^Jirat4Jieoherifief
i^astede[feadaUm('isrie<
,
dscoraconf 3. Hastshecbadomaldkionss
^. '
Q^VICH V A
g,
A Y
A R A
<]iiicunaeta,
[
que^achacchu can-
fiGHCA
yuyapuc
ca:nqiii^
Cuna mil
EQVE
SI-
tmiapaipania yanapiritati.
RVna^lahuanudiiccliuelqiii'
quifichacchu canquKq<jachac
ritat-f,noyntati,hiychiritat?
chu cinqui
huanuchijmapas
queijachiiitafi^hihuayafiata-
ymaymapas
^
haycaytnap^ts nirpa
haquepi hihuayata
hihiiafna (irfta*
chucrifafcunahamafaquif
s.
Humaquiquivna
ti'f
mampasnicchu canqui^
a.
rkati?
Huma
'^
gayricallpaniantachu^
^B
2.
Anghft
CONFESSIONARro.
/
7.
.
tttfalttdf
6.
Of4^ndoel:nshorrachoha-i,9ialgtinas idelatrtas.OAtgmidariof
odiQ
J snemiflad?
ejfa
^^
tchadftra
S
9^
10.
ferfona
a otvA^.
uer^o puelhteapeligradeilo?
f
I
.
mataraatgHn^pcrfona.o futerleaku r^alf Has dado behedtz^osaAlgma miigerpreH^da, a aporreadoU par^ Je m^lpa ra? (hi es miig^v)H^stomadaalgHn khed^lo^ohechote^lom dJoparamo
<Xy
S*
ICH
V
,
A.
vpiafpa,
5".
AYMARA.
Ancha maflna ca6\iricati,ancfi4 maiuatata rmatatfca vfu pii.
jritamtj.
(>'
6.
xjuiiti
haquc/a,
7.
7- Qj;iiiti
pinapayatiacuc
iwaciiqu.itari
can >
Inia s.
eneniiggtucq-
.^.
Finanacnc
quin runa^liipas
9.
buanunnum-
pas,nicchii canquj?
Cayca vru, cayca djomiiigo^ cayca pacfj.cayca rtiaraf vca cnemi^'o inacinia , gftj cau^
Iiaqfa hibuafpaiasi amauiritati/
ta /
9'QiLirti
ha^royacd diibua,colIa,cu
es
muger)
hapi-
HnaliUii6i:afu|lufi'a.c n^fpa
61:a
fafsina
tati puracamalinnitafifina,
qui?
If.
laycufiritati^
ll.Quifti
Oncoc
DEtrr. M
AND AMIENTO.
i,.
r^.Has dexud* dcficorrfrdt^ttevUlcctt txty0fsneiefsidad,p'ar4qHefalteJfe delUf ttt mateo nfijo^o malgxepla^como quefe emhr^ 1 . HAi hechif Hftt grrffpeeiue C9
TAche ,9hmt&,
fbrni<^tte',9feper\re,ofea
JStcf fornicafas^
ESflaf nesKDonde.tieneilarmAnehA--^icaf4ddofolterai
Qjr tea V
IS*Oiicot
A,
ca'tjur, ru'
A Y
A R
A.
fi.Qiiuti vl^ri'
lva(j,u-e hfcahJ^liiytfril
pac yma6lafp^asc0ctlitj
cftaytfa hinac can^iii^i
CimafCAcft'tpfvch fu^ra^a<
13^ AncfjaEh^tha'
awtui^ampr
cjur'tr
ij.B^tuTt
muchuypf
muVitpdiiV3^t?tqftp3tv>a,
vcata cjqif
jShv falVioayanapiricati.?'
r^,.Qtyifti
I4
paeaijui
ya'nca turataiiaca'ma'pl
n'a
run*
ch ca
micHama^
vanca nvacli^y, ^tvaf. Ii itaich gcc iyMnitaSiA jw ray fell scit ^ iwut hay , a nf) a^ mriJam a
Etvchlficucchu'
ri])
hivnicchiv pitlapas-ca^qyui?'
haachuca i^c&niai \hU& jiur^njj* huac* hafnipatinig fafiirj* afa choritiri yabca h^cst* narni mpi yaiicayatichiritati^
Jnntara?ma
,
COCTa
niniiiii
Ml
COCr
Hani
AK OPA $i?u
,
hu*clju'cacattcaFlia;atf^
f bay^ca
SipAdaitk's
Cayc*
,
aiftanfcpafatati^
,
imllifhaiyQa^hm'tk manct-feaf
vfir
ca'yetf 'Jottiin^-*
(r-
ca'caquffhayctf fi^f^aiiociUfc^
q^)if iwa yprrw
^p&Gmk
c a fa ra
(oltef^ini^pas hu*
\f ay n f mayn
i^
ma rmi m p r
fampifa
fbl'terarmpira liuchaeliiav
/Tritati^cayca cittjpf
^apa cafaraf
CONFESSIONARIO.
'
4.l-Sf>!.sfo-''cad!)algunamHgeri
Kj.
6.
7.
g.HiiSpscctdit
Has tenido cnenta con AlgHndParienta tftyA?^cpai'efttejco tenias con ellaf COT. dos herntnnasf o<!on madrey hijahcoft algHttti paricntut ds tK inffger\j cjuspaventefco tenia con pu muger!
^.HasveccAdocenmugerinJieti
QVICH V A.
j.DonfeUa huarmiSia paquicchu
4i Huarmi6la caiipa iiiaBca puniic-
AYM ARA.
3.QQi(li clonzellampj hani cliachana iticarpa mara.im^i huchacha
fsirirati'f
^,
Mir4uj {icnJjqiiihuan , ymayqui huamp^s huarmicta llullaycucchticanqui-'Himichicchn caqui? M^na c*ra hunicKifpapas pi6ia
cbamacama
caiiqui
i
chu um5pihii
haqiieU
cliachs(sina^aqt!|' ilullacavritarf,
a jhunichipuihhuzy
nifpa njin'
alilnaquiritarp
Quirti
fi.Qnifti
marmi
michairitati ho-
pa:ppihucha harsinamataqti'f
7.
Vmayquim
car can.
8,
'
tMatnandnliuanca/Huarmijquip
valiuaf tna Jnhuaii punucchucaii
8,
qui.'ymanmi cacan<
'9^ianarac bapti? ifca liuarmi
hua
Marniimana
huchalhcucchu canqinf
fo BuartTiijquihuan iDanatac
^racufpa
,
cafi|-
huata^TJC^^s:aftacuj:caqui?hu)rhu^
vilamacipapi huchachafsifitatiC cuna vilam^cipa cScanaf Criearif ^, S^tiuifa Qiarniitnpi huchachafsi if.Gayca domigo, cajrca paclLcayca fnarapicaiaratamarn.imapi hu
^.ij'agurcanquK
CaU#
D EL
V!.
M AN D
M'
IE N T
O.
u,
''''-
12 Mai d(g,dofaUbra de tafamignto a algana muger ^ Con ]urii mmto ( Ofw ell fueparaefj^auarla? t^.Has rsto^ado con mkgiresf hefadoUsi abra^adola/.O hecho otr^s csjas
dejhotjejf-asf
1 4
^
iS.HitsvfadQdelhHdcanqnipdraeilcAnc^,r mageres''.
que te
qme
tanlasmntreres''.
QJ/
II.
C H V A.
AYMARA.
Ji.CafarafsinarmataquicofenaftaCi^
Cafaracuncayqufpacri liochay"
quita conftffnjcufparaiccha eafaracur^'anqui? cayrjhiaa hue hayiq!i{'!U4u
Huchamata
i2.Qi5i(H
naquirsikiiiticafara
ftajiuchanicha-:'
marmimpieararafinama-
ciach.arpataccht) cafaIiirar-
la.Iiuafpa, manajiirafpapas
mxdiA
'
cafarasc^vejuim ntcchii
Ij.QjjiiHmarmimpi
anf^tiric-atf,h5
patjrirati,c6prapirit^ti,yancae
i:?.Huarmi5^a pucILipavacchircan
-
nuU HamcanacafsfricatjT
i4.Di6}ana vtpa Vglefkna mfehca
Yglefiaaa vyttpsna quHli inimpi hiichachafsirirati^
ly.
-
liiar-
mi canqui<V'il!aa)yf
l4.Y2lefiai7cupi3manariirpa,c5cha
pi,huarmi>apiinuycucchu
eaij'f
iC.Laycaf o,michca huaearo iDirita ti f Marminaca municani naro cbjyma cancanapat^quicoliachurita^cunafa lurarapitajyaaa'
pitalaiiinfi/icati^
17.
muchacchu canqui
-f
caq-f
m^ijg chuynii
ilapiritativ
ggB 4
Hua*
CONFESSIONiilRlO.
1
/<;
gi,HMvf<id'i4elmt;(iMvefAnMfonAiguna^nf^^
g.H,fiivf^d9dL^^
(Ai^s
ffii^igeresre
h^o de
hj6Z;r
prfguf^tfdj^ha$ accotnodadolasa
Uf
petrqnas.Y no/eliA^epf-e^umar d^lo ,dich,o ma cllo (^ucprofcabIe- mcnte ie eiitiende ioraliecho cl que fe CQnLfiefla.Enlas^eiigiiasQuicba* vo Y A ymaffa/c acconiode enlas preguntas dtflc m^aiTdan^c^tp
2\rtf
hftrtarato
AT MAR A.
iS.Hiiarmibqa^hiifh^lIicufcay<julta,ymaii'l'^a hucfi^Uicufcayqui
^iS.Huacliu^a hucl^ama
fifsifsina
euna c^n-
fu(
icaci
ya-
ti/qmllitaqui/oteierotaquiti ca/aratatatiuicfia^
l/.C^c^^p^yricckj canflui'f p/p each ajj^nqu en jni ''carcianquK cau f afcapcfeii<<iayri folcerppchu^
ao.Sapacama,hajt^mahaiiiyafij-lta
fj^iniftuyaAr^tati'fcacfima, liaB-
chima yanca
cufsiiMisina catU"
cafsiritati^lUmca^ritati^
.
f i^ ni ay ni^ijita jhan^uchicchu ca
0;Vi^ym<Jiift:ajiamcaycuf'
q]ai<
lf.Pihu|pa5hau^anaeufchuta<|uK
jt,/,Lia|iaiiu|,yit?ahiJ5pa$,hMajj^a
iiucliaSa huchaUicucchucaquJ^
pifahoehaQhafiritaticachafirit^tl
C A ^ CH I
jaii ill
PAX^ALLCO AB.OPA
fipi .
H ani
I ujitataha
DJSLVn. MANDAMXENTO.
Y
n-
4Mas'QiiadQdgftnA0f4f,erdi!i4j^uedMoteon^^^^^^
]f.H4S4y0d^dj!t9tr^^ijftn*rto^
'"
^Hp^
jg.ffas ^ttgaiiitdo
, ,
4 ^tros 'pettdifftdw j
tH
mrd
If.
4 t^lUgra IquetattMi
d4di
,CtyiCHAv
pocdiu
catiqui ? -f rn^^am
A*?MAEA.
Aqona^utiipfa
-caa^ijlpla
luntattrftati^otiapi
cia-
LXiofaroca
jUafa
tatiritatK
cuti^it;ati<
4.Quna
if .
cfeac^tafa :haqtiif$ir5ma.^ui
'f
,guii8ataqu4 apalsiritati
ean-
fiiichca
cunaiuntatiui-
yma -
4 .Ca tu pi
cnganiyitati^
^.CoPijyff^f,yaii61:apasflsajupac
manU'
yapayninta
mir a p a m pi
huan
<ju! <
yapcafioa churitahata iiritati^ huca msrapafca manuta catudtaci < cayca cutipi aca hu-.
|ran^
.
Runa*
Yapux
CONFESSION A
R 10.
$,TTaspaado tosjornaUsaUs^ue traha]4tnentH ha':(iendarCafa(0 Cldtcr^* ?.1)euesMgana cofa'.^ qtfien':rtjm tmtoha<Y temendo con que haspAiada.O t* * reHitujdoloqttedetiesiOnohasqMerU^? IcHasvomprado de ottoU qttefabias,9 tenUs fofpecha que era hariadof
OCTjiWO
.
MAND^ MfENT
O.
JSfplemntaraifdftteflimQniQ,
'
' ,
dauolevim^ejfaperforjA^,
^
mdemat
oyicnyA.
,|(.Runala payllaypac
aymara.
S.Yapumana vtamana cunamanfa
quiftihaque iranai^pana charna
cachifpa,
5. Pippas
chaycamachu pagarae
pa c unafa
ti?
ehuririt aci
pagaririra
manundiu canqui'fpjp
'l
S>.Qnj/lina
manunrairanqui haycanamma nun canqoi V mayqui captintac chu mana cupurcanqui puclui,
capurcanqui ? Cayri manachu copuyta munarcanqui'' lo.Cuaftafla raotkchu ciqiii/jjuaC each DiTcayquitapas ranciechu
canqui-f
tacama cueij:ritat1 < iriaDicha mynataf lo.Maynina luntatiitapa ah'rifatif Michca luntatatacLeta lafsina
alitirati^
CLV
IMCA CALLCO
(ipi.
aropa
Hani
quiAifft
tatumpanquichu.
RVna
tunipahacaci*
macijquita cacimanfA
(<)
HAq,ue
paca'f
^amtumparcanqui^Hinarumpaspariymahuchamaomicliaya
chircaoqui^ z.Pacapi huchaHicoccaaa^iBana
vi
pi tu mpata^ Quirtipi
tdm
Vcahama
tanTpafsiocacn-
i.Quifti
na yancaropi halajitavata.< haquena haniyatjta hani ifapaca huchapa haniatamjinama haquiro atamafquirita
tii
canquitT
LIulU
OCTAVO MANDAMIENTO:
$. TT^sdicho mentifAS
94'
hre mentiri
4
S
.
FAej/emhradorde'i^iz.aSa^achif'nofh?
diz.iendo
md de ftts es^
q^VICH
VA
3*LliilIa
AYMARA
aromampi quilfihaquefA liuma quiquimafa vanca quc^a^ cbanaro purijrtca^i^ Lluliaca"*
maniti ca.nfta<
4. A ro ap iritati
^
qukyachaicalluilafla riiuaqshu
canquK
yanca
cfaatanrit4
5*.
paca yanca
q(iirtr<i
arofirifa
"f
vnatiritati
,y3nca haVnaca(ih<a
yatifinfa hanitj
fti
mana
alti
causae
m
a
Padrcro , quiapurufa ata^nirita hiianiyaniTarsina^ Vnaraa yocay vca naca vaatafinfaapunacaroaramanama cananclianamapican^ cani,pa6la h^nt atamalina man"
mirihuac.
<;apacharo mafma,
NOVE-
NOVE*-
7^o>isj[earAslamuger agenn.
H^sUpmn4mirarmHgeres^y temdodeffeo dt
J,
^eccarconelUt^Erancafs
el
flfematdeffetiuetevino4pana^etedetHuega,oconftmtfe con
dt^
^*endademr9detiiqe^ptre'AYaseona(i.M
4*^ndAs af/ichnadaaargm7r.Hger<h4stepl^^^^
4/
Jf*of7tatt'.Qsiet^tahs^H(andASconeffaaffcfont
4Y
(sj
MAR A.
>RROPAI
a?
inmi.
NAf^rAT V'N CA
huarfipr.
^a
m uapay
featarr.,
atiflvir
p^na c ai pi;' hu ch av h a fi fn a
mun^piirirati^ ? vca
ma4'mn)acafti'caf..ra'car'/ortero*
fuicunarr
cafarascachii* Garcvin,,
cha, dbnzeiracha
rn 3>r
virainaeim
atii
^. ?ca3 ym^ea;
^*H
himcatijchm
h anih ua
fiilinra
m am it
.''
a-
carenrifa'
^ fsi na
michca aw a ca ffiucfS'
qchaitbuyniainana,
y a c h c on ma , mrnircanquif
i
li
ucfi l lit
u ytna
vc
C eayrf hue
4,Cunanri hqanniifta,pi
pia s
mafcane
h uaiy 1 lij
pucuaiicanifpa
capcliifehaicuc-
?cay ca'
rw^,
ehiii c-anqiijifhayca
i|iijHam,hayc*
liyi)a<^u^2caC
E L X.
ND AM
IE
M T O.'
er.
"DECJMO .M^NDAMJBNTO:
No dejftarai los hienes ageno-s.
/. Eresme1q4m9ji4itdnentQ-.
4*
^.VICHVA.
AVMARA.
Tre
H vNc A
TVNCA AROPA
iipi.
B^animayninacuuapfa mimapaya
iiatati,
syiuahay^ltamuna
payanquichu.
piiy
MAynina
ma-
iinmunapijritatiV
Huna6l4,yimayoi3,haycayo6la,
*''C"rpa,atBapas ymayocchu ca nja m(pA chiqtiicucchu x;anqui.?
5.
QHiftiliaqueetininapana
hitifsi-
3.
na
llaquifiricati, hanis
-^
tifafsi--"-: 5in
iritativ
'
hucanifpa '^
Tliaque
tapas oIlquetarachu,ytnaay
quifpinainafa
caaaracchu ashuanmunaccan'
\i qui
cuna
caiiquifa accirica,
cull^g yupay-
chirica^r
J.
4. Cunanj/Jnca
,
niuturi huaccharo
mana yanapaceanquK
PARA
nichafsritati,hunjata mayfipancayanapiritati.?
MnaMMM
"^la
T A
I
AC
C V R A c A
QJ/ t
S,
S.
m
^
*'
L
'
^ue tknes vpii^eU de fjerepcla de tas Fadres ydsfde eltt^fpo del Tncra^o haslovfurpadotH a eiro^^uslepertenetia,, t'-'ajendoplejioscff falfasrdacionesyg^jtaiido U pi at a ddo^lndios , ^a,ra quedar con el Ca-
C4Cfca7
gi)
cicdtz^go,
2.
\os
Tnga^d per or den delos Vilhadores, mitasfon deres^Q tu lesft^er^as a qfte loh^ganf
Gof^rna^
Las,
QJ/
C H V
A.
*
A y
A R
A,
YAya;5>quJ,ma:chiiyqiiJ,Vnca pa
jS\
hiqne
chnpurcd^ , caypacrirunacunap
\,
matacjui^
3. C3k)ittipi
yapuma
huca
fatifquiftjpi yai-
nacunariVncapachamaumitaco
queyquipac camaehilcachii'f cay ri Viikadorpa,mananirpa Qouer padorpa camachifcachu ^ eayri
callpamata Uacathifcayqurchu?
~
"
tnitaf^a
Vncdta
nacana aroptachaf
human chaya
macama
puuna
acfarayafina fatama
iirita/
Cha-
Haca
PAHALOSCACI Ojy E S
'
tC.
o
tfjs
Padres ,
h^s las
ciKitadtf
los
qi^e
filc9mnn del ^fiehlo^yttitis las h^zs tornado far 6 ti? 4. Tienes minas j j echas Indms ^^ elUs fin pagarles n^ id?
S' H^s^iuit^do a.Uis ]ndiosfuPja7^snd0jtierraSjminaSfganadQ,ootraqtialqmef ra cofujoio Qha(Tdnado cof(ity^h&']o,madas^aciid^in fi cq elh,o ^grtedeUo\
6.
in
7.
Hjs
Has
QVICHVA.
5.
.
AVMAEA,
t,
.Chacrayquki
yayayqoiraanta*
manayahusr
ini2.cioc
hua^-
cb.ufchaypirirunacunaila
.
mana
^.
chacrat:a,CG|iequc hacciiJ:a,Iia
,
manta
,
qiiecluiccliu canquii'na^
(^^ymznsi vfachicufrantan,
Uapa
huaquipcha*
i^rQuipiapinnacata^jtarbajirfngca
tat| v'irac.Gchanacana^lli
haquc
ta|
.
ap.a(iricaci,
Hamari,^ ^Spii^
l^apiipipas
runacunap cancancollquc
,cufc3nm4nt3
'.
vrmaf
clqui.*'
<7.
haqnacana iphUjCaclju, laliug^ tonco cunalaycula cullqui catutapa cariifiritati'f Haquenacaro. derrania fatini pa. garana pataqui laquirifatifilulla piiaancha i?iutifCi;afarsin haque na cqllquipa c&tuCnk&ut
ri
Yanay-
Yana
CONFESSfONiiRIO.
8.
Chacras,o a tuspapores,
o alos cftig
^.
Hasjldocaufa que muera, alguri Jndiafor emhUrle a Us TtirtgaSAmtnAsdon ''de entendiai que tenia wmhopeligro deftiviJa?'
io.
hechi^erosj (^
recehi
doalgtincohechofaraejiol
It .TieneSjOfahesde atgunoi machaderes y
o Idotos ifueaja en tutierra^e enlas Chacras,y hechiz^eyoi 4 qmenacudas en tas necefsidades?' n. Has hecho taqmes yborrAcheras- parte iulares , opuhiic^s dondefe hag^.fi rJ-
tosantigmsy otfospeccadosl
OyiCHVA.
S.
AIM AK
S^
A.
yanayqurciinafla, ChacrayqtHt*
Vananacama
liamcaftajllamayquka mieliifta
maymampas
9.
cacha^cufcayquita,
pagaraechii canquif
gariricatiC
Yucama cachafcay^
nifpa,
runa,
man*
p.
corichacrama.coUque cha
crama,cacli3-rGayquihuatiuchuf
vda
quitatamatlca'
Ghaychaymacachafparijhuanun coch,onc6each,ymachi^mapas
10.
quiili hihuanatii?
chayacachnifpacacchu cachaccag., Vmucunap, mancebafcatunap, huacamuchaccunap, huchata ya^ chaipatacchu,manayachac tuciic caqoi*fYmata cofcajhinaccanquif IK Llafilay quipj jjcEacray ^t,may g^
tjpipas huacaSahuacaychachic-
10.
Vcfaimantanamdtaquj
,
qukiifa
pagaracamti churtamtit
cnnala
If.
Huacafa
cauquinfa
haniti
villcafa
yapa yapuna
vtqui"f
marcamana
yatita
huma
finfa inachis^itati
minquiritaci?
l^.
Pampana^vtamanfajCauqufnquirqiiiritats
,
fa^
1
chafina
^aupa
Nayr*
PAR A
r-"
CAC
(xyrE
CV R A C A
n.
f^. Will enfeiiado tu o hecho ifm enfeUe a^gttn hechi^ero Us cofas de tus antepaf fados contra la ley delos chriHiaoi?0 has hecho e^nefe offrez.c4 algo alas hua
cas^o ahs defuntts eittttf enfermedades,o ple^toSfO aecefstdadesf
T quedmorefcibiopor tncaufa?
doBnna
mtjfa occupadoles e otras cofas?
l^.Hni
1 6,Has
T haHe
amancebado
cofk
ellat? QjfantastienesdeStapierte?
tj.Has hecho cafarforftterCiHa Indies Indiast O e^oruddo las eafamientos | elks ^uertan hazerpor tns malos fines? Quantas tjez.es has hechoeflof
Q_VICHV'A.
I3.}5awpaniachuy(|cunap pacanf-
AYMARA.
i3,Najrra achaclifn^canalaycanaca-
cara^ymahaycarurafcacapasrunacuna6ta yachachicchu can^'f Mana nifpajj^mucunayachachicuchu niipacamachicchu cang.f Oncofpa, pIeytoprpunipa_,ymai pi nataricurpapas,Iiuacacunama ayacunama ymayquttaapachic
chucancjtii^
nayatichatanacpa haqoenacaro Diofanaaropanranca yacayati* chint^ti^ michca qlli layca yatfchama (auia cansacbiricati , h(jniafca vfbfsfna,ptey cafsina,
mu-
14.
cuchii]acn}rpa,chan'Acfnantacae
chatachichicc ho cag^Hma cliaca
huparo
jfaifo
tupatia
namutunapf mucuna
v^fa turn"
patamataf ifpHaqijenacamamiflafoDoflrina
ro^ Doniirfgo na fieftafa hani ma nataquxlaycnricatfy cunafa yra
nacayafinajcauqDiFora^tafstnaf
uidfpacmiiiictupailachu,
fipafi-
i6,Haquenacana puchanlcpa
tani
fafs'iD
firui*
cucnacatjui^Cunari.haycaelrani
yrpalirftaci^hupanaca
pi msncepalma huchachafirita tifCayca tabacopr fipaJima vtcj f 17. Quiftr haq t;hachafa;,roarnr>tra ac
fara afina
V
thamacama
cafarairf
ipaama cafaracuycliH^nifpaJiar
cacchu can^^;^ycsIinarmi6l3,!bH
,
Raainaiiircaqui<Gai"aracunc3iita
Coildchircarjk|.'i^
acii liira
Ha*
ta^CaycacutJpK
^C
'la
.^
ONFESSION A
R TO.
iS.Co &c\^AciHe de cohrar la taffa haste tuprtfuechado del dinevo deles Indies v hat cobv4dodeUos tpasdclf (^Ke Us cah , fitQwadfeldinero ^e penenecf a la
con^nnitnidad*
2a.
Ha$
efcondida Indies
tributQ j te fr-
I .Has {juitadv alot Indies lo <iue ban ndcjairido can futraha]o, ohas hecho que te hag^n mita de leita jeraa^ q otras cof^s mas delo que te ejlapermtfido''.
de lar
ffas
Q3aCHVA.
If .Taffauian tunipaspalla
,
AYM ARA.
runap
iS.Tafla tantay aba iiri tutwpaqui
ha
Chay
fi
coIic|h.uaarj qui(|uij(|u/pac
cachu mirachicuccaquK^anirpa
chayaqueinlea yalliqtahuapas churachichicchu caqui^Coniunj<ladpa qollquecari
19
yCoraunj-
tat fptinina
ci'il!<|pa apallrjit^ci^
apacchucaqf
Ij).Vcfti$hijarmiSla, ro.|cerocuna(l^a
paggrama
falsjiichuy*
inachuctaprujeula, oncocia/u
fhii6i9, niucu6i:a,tafla>a
mana
acaca pagarjti
i^hm
llulla
arc5mpipayacutj pagarajritatifT
20. Vifitata p*idronanquiri hfl^jue,
ca.ijquihaqnefaimantJritati.ciill-'
racmj coanquichis nifpallaj 4p. Vrifitafca funafta^maycanmn rii n^6i^psii pacacchu caq, firuijqjr qujpai:,tana coqucyquipacf aiJUmap nacaymanatarjcufcanta,
^
ai,
Haqnenacana
iranacatflpampi
haquifsitapamiimiritati'f JHaqna
qchupucshu
cag.f Llafnalliita,ca
chi)iiara^ymallarapa^,mananiita
cupatatac, niitacuchicucchu caq,f
4z,Voleli,|pco!!quenta,ymanta,co
|Ffac3i^pquolJqijentapas^uacchi
HUAC
Una-
PARA ALCALDES
g^ilfasfacdrrtdo a
haslestfi con
los
FTSCALES'.
i%,
Indies ^ohres
enfm (nfermedadeijjneiefs'idades?
losHilacatas.y Pruicipalei;,Alcal<le5,MarcacaniayoSj)rQ^ifpocamayos pueden preguntar cah hs mcfmas pregutas dcios aciqiies,escep to lo del Cacicazgo,y el echar devraiuas.
fe les
P RE
(1
VN T A
PARA
y
.4
C A L E
S,
t^
guazilej,
Icsldes de Indios.
digasalp^Jre hshechizs-^ ros,ygMacaSjyamancehados^jborracheras\ J Has dexado de atfifa r al padre delos enfertnos que ay^j delos n ims que nafcen? Jiaje mnerto tdgun enfermo [m crnfefmni algm mtiofm hjxtifmopor t defcHjdo^omalkia'i
.
1.
Q^VICHVA
a3
AY MAR A
j?}*Huaccha h aquenaca anahA mt3 tHpana, taqfipana yan^pjricatj? -24. HaquenacaiRi? Didsana arena yatipa afqui Cht\{\Uno harna
h^cpafafsin camachiritati
ymamanta
ar4.f?iinayquicona^a
fHn-
LAycanaca.huacahanipadrma
,
yroa cofcii,
"
huchanta , huaca muchacpata manccbafcapta, inachacpaca yachafpataechu^Pi dretiian mana vy arid' ic canquif a.Riina oncoptin , huahua pacariptiojPadrema villac ncGha caqiii^ Cayri quella huchayc^uiymaho-
S^vmucunap
Ga^iipafsininaca, machirini
pichiirtama^
nahuahuavcquipaiaPadreroaEa
inJritatiifHuma bani
atamatama
buanacK
^C2,
Mif
^KCT^^^^S^TSf^R^H
CONFESSIONARIO.
i Has Uettado dinere o otra i ofa vor difsmutar con los e^ue m ojen wtfsa , e # van a U do^rynayO nof? aonfieJfan.O tr^ba]an en dias defiefia'tO basics tn dd
.
dolwnfiapa^ae^odetfi^HtQndad,^
^.Hasprendtdo.o a^otadOi9 hechg pfro mal^algftn ^ndto 9 Indiapor erto]ojfene* mijlad a tm^^ coneliO h^s hecho C9 med9jf ^menaz.as | al^nna IndiA peqM
fantifo''.
f.
.
^.
Has hecho j aflicia en lo cjHf has enten iidf Has hecho ]nraralos Indtos en th para en cofas e^ue fahift^ que fiman de metirf Has ca^ig4do hfthocafliga* las antaficehadbspttbluos, y los idplatras 1 14*
drones par
el
orden que te
lo
tienenptandadolos Corregidoreif
vpallacchu
ca|i(|Ui^
hani^cbantahataci iarsina<Bu
Cayri cjuiq^ijcjuiraccliu, foneoy qujmanta c<ay cayta htehaUipunqanipa^ licienciata (po(p caoo
qui<
panacaro
nvil]la,ro
Dodiis ar o
niamtilV
(s|oa<
chucanqui'^ Qnegachac^liucan-
fp
yrpancintati,a(jutiri:ati,qu9
nt(pari^
^achiritati
ij/Runacun^diacafpijqP'pivaray^
pijurachiipajlul|anca,5ifpatacf
7.
rip'-rita,jpliicia luriritati^
<S.Qui(li haquefca,ilMllauihua
acaca
can qui
m^iclmchichic
ipaii'-
Mancepa^a
quif
Ca.
PAHA LO S
V C
HECH
E RO
S.
23.
N F E S S O R R S. preguntar mas en particiilar^todo !o que de Los Hechizeros fe ies ha toca al primer niandarniento,y para cfto feruira la inftrticion i]ue fe da mas Iarfi;a delos ritos y fiipcribciones que vfan los mdiosjafsi en
los Hechizerot.
lo
comuncomoendiucrrasparces,paraquecont'ormeala tierr^ y nacioij lo que luclen hazer los tales^y en general fe fc le pregunte al Hechizero
pueden hazer e'tas preguntasa todos
t.Eres hechiz.er9 de &fficio,i que lo nenes de hereneiajOtH Chrip-ianoparagaaardecom^r'i
^ahablat con el rtafiO echarfuerteSfO corife^ar tndtos
acttdtdo
defrendiUefisndojs
4 todes los ^Meteh4n llama Jo ,j heeho forftts rtto&jfapeysiicis 3.Has nesjo cftte te hart pedtdo para curat enfirmos^para adtuinav cofasoenideras^o faber cofas perdtdasy hi*rtadas,o lo iinefeha^ en otraptirte,opara afj'ictonaf
homhresa mttgetes^opara
QV
C H
V A.
ca^-f
A Y
^ C>
A R A.
YAthafc avmuchu
icbca nia
i.Vmu
f pac rmucuyca yachacurcaquif ca*:a,huatuytavachanca,ru nacunap huchata vyarijta yacha ca,(^upayluia rimaiiacuca nifpa, I'unacla yachachicthu canqui'f
cafincha
la
cama
quif
2.Ya. a pa
tT)jla
yfsmici
haqnenacaclrachafamartchoiri
fsiri,
fiii
(^up.iyumpi aro-
caocanapataqui yatichirica-
ta,ymayma yacha cbifcatapas, rurafcatapas rurac caqui'^ vmucuccanquif n>:o6lapasnanaSa pasjhapic^acchu canq^vaya min cha hina cana canca, nifpa vilU'
cucehucaag,\Cua(*ca6iari,chinca
chifcatliariiricuricrica chicaca nJc
chucaqiii^nnay IK ft3pj,mayqtipi
hamurpayanaraqui, chacayata-^ naca hamutanataqui , hayacuquena luratanaca yatinataqui, niarniifa hupapura cbichafa
huayllofsiyanataqui cunataquifa lay ca(irapitay,yanapitay faca^
iurarapiritacif
huamunanacucajniayllanacrica
BMm
CONFE^SfONMRIO.
indioojtndppts feccados perfftadiendole que rffc cott^ Padresi fiefe aloi S.Has hecho'lftntm 4^ indip de ftofhe ,pdf diaper a jenfeSarles Us jcefm deUs guacas^ofahdd a los campnosp^ra de'^tries ddfjde hart de >^charf
4,.Has
confeffado algitit
6.f/as
ador]ii4(^
adiftifjj^rfph^tcrfitr/tscofaffipfrl^tciofks?
y.UasfrocHrado cfrtf nopp^aU do^rina Chfisltana nigHarden ferftiftdietido ahsindtts qttefeaneomoffts antepajfados''.
Pefpuei
ICHVA,
^.K^n^p huchanu vyar i<;cliii canychuchicchu cancjuit^ flma I'adreman hiicbayquifa confeihcm(\mQhij nifpa pi<3:apas eu* nacchu c|nqiii"f f pTutapi punchaupipss runacunajSla !t4nc*fp<a hu=c3cunaman tA,fmA man^ gllicunamantapas, hjnam^canfm^njfpa villacucchu canqui^ hahuancucchu canqui ,yaciiacliicch.qcanqui/
,qui<
'
4?MARA,
4. Qm(!| Jjaque ichuiricatihuclia*
na
aropaya.cichiritatj'f
Taqui
ha-
taquirofa /ar'aritati
fariri
quenaca aca
hata
fafsia
acapi
hampaci
yacjchanaajata ^
^,
Huacanaca
villcranSca
cpnafa
,
hampaciritati^Caruanaca
(ConacaHiquiiifati>?iatipa
hiian
hamO-f
t\
huati^ncayquipac^x'miicunca/
tanataqui huatinataqui
("u-?
na
j-
yancafa
iaycafsinaoiata -
chavchq , Diofpa fiir||'atapas ama huacaychaychU; machunchiccunap cau(jarcancairia cau^'a cuifua nifpa runa6la villapa-
7, Haquenacarofca
hani
Doflrl-
yacchu canquic'Sinu^iacocchy
panqui^
Chi-
Vcca
^.
20.
Cuerda'iledealgfinacofadewAsAeUsdichas^
delo
cfpte
O tienss
<}fie
declararmai
,
has ca/ifijfido
de
Us
tjae dtxtsie'tA'ftya hiio ojaete va Ufalttactoneyi de'^y!o todnj finite ya na me he Men6]a^ ni hai.srts mjlporfabsr qng ha/i (tda mat f*e^s, msspfcca'
Qitsobrashaz.es de
ffifDas alrnna It nafa^fO kites algna bten'' Ttenes algarjademtion de ajh nat {ih^z.er otrapemtenciin Pienjasaigun ratode Uju ChriH'',T en fnfagra da pafiiin^oenUs cofas dela otravtda?
Q_V
CH V
A.
A R
A.
Ccaqtibuchama amacaAa^
T
y
huchayqachtarac cap
*
cu
yayjscillavquJta coritVlTa
tiybayahuai'ahucbacbaf&iJintipjfi-
Vnamayoc^y, l.pucbay , Diosaroqtsifprna amahuafln ta taque buchama atamira nafca banibya,t jpirsihati, hanihua tbipu fsihatijianiraquipi baycbamamatf,
,
hucba: i
ama cunsmanayaiKaia,
^.tpifi
^
quipac Chriilisnop rufaocanta ruracclq ii< Vraaclamr; y.icucean qmf Yma pacha m reZtiCic canqnif Yniapacmi^timorr.aClaco.chu ca^
Ytiia dllicilapas r .ratchu can^'f Ayii
mat a qui
afaC-tvirtianobarralifriritaC'Cuna-
maiijpj
ta'f
nacchu
caqui.i'l-enircciatta
ruracuc
riritati
yavanchida
Chuymamata
ra nifpaliaca vuyariccbu canquj' f^iocauchicruna raytu muchui an^ yuyariflacta , na oariculcanta cbiJ canqui < Hue cao^a niuchiccaca ^uyaricchu c^nijui':' ana
peniteiiciaJ'a luririta
Maana-
huiatapan* auiUraliii
"
^C
TancA
CONFESSIONARIO.
omo fon tos torsnentos delos mahs^y la gloria delos buenosfQue efas cofas ha7fn hi biienoschrifttanoSyy ef^'eitatptjetfte ala niAu^na <^uadafe lettantan iUmanA
Dios.fe offrecen a elpUiendole ayrtdapara nopeccaraquel dia,y ala noche antes
de dormtr nnran^ihan hec^Of^lgun pecciada ptden pardon ^ ^y de confe^Atls al padre,j fmefidarfe de aj en aAeiame,
'JJioh
Prov^mendo
JExhor*
OyiCHVA.
Mana allicunap ycjupa^aj^i vinay pacnacari cuncanta.aili Chriftiano cunap IranaG pachapi vinavpac cufli
AY
MAR
A,
Yanca haquenacana m^ncapa^ibana yinava miif unap,Saiftonacapa, afcjuiChriibanoiiacanaliaMcpach* na yinayd cufsi;hatan3pa>aya pa*
yacutiCrt amacalsiritari han-urpijri
paehallara
man
'^irpa
acuc
tati'TAcanaca i-niatafifsin aitiu^^* irayocay. Afc^ui Crjiiftianonacaca aca acapituriri aca acapiafracalsiri Caltipana pachabua j^pinata farfii
fsina I'los hampatipHcjui hupar^fa
cacit]aifpiiU
ch y y m a pa , lian e hi p iu , ch p r &(i p
jj
f-
qui.
Apo
nip;fay,iiaphanchil
am
pi.anjmal a'npi jfirtJia; ania ; ieburu hani hucbaro balantanahataqui ya napitay,farvina Aroma pacbafji hanira icjuilsjoa nayrarbapj vcA
.
^padreman
vrunahucbacbarsitapataripafsipir^
ricay
hucha/U
cmin if
ancha
Ilaquifirsinra^iii
Oiosaro,
confeflaujfla
panic.
CO
Cburi
yocay.
*wrosWB*wW
''
.
iWj"
'itt
w mf mifm''wmm>>m<ii>mm0itimmmm.
f i
\i
<
EXI-IORTACION
O
V E S D OyDA TODA LA CONFESSION.
P L A
I
C A
S P
'
Hy]oniio
cados.
^JJ'os
piccado
m^cho wshe hoJgado de<s^t*e me MjAi manifeHadt todos tus pec* 'Dtsia manera ferns perdonado j/ tft amma fera falua^cjue por peccadoi epaua tendenada alas penas del infierno, Mir^ ^')o ^^ i s tomo vna port^oua &^He mata tl Alma i ^ fivie(pes t anima
ejfos
Q^V
C H V
lH
A.
A Y
M
"
'
A R
>\,
g OCAY^.I.pii.
"^chay.i^ncliahua
chiiymahacufii fiiacahama ta
quehuchanaca*
^
'^^'K itacofeHacufcay-
ma
naro confe*
fTafsicamafa.A-
Chay huchaytjuicunaray cujvcopachapi vinaypac muchucpac caauiimicucani]oi. Buchaca churl animaachkpa huanuna hdmpiiimi. 4nimayqji6}a huchayquifiuan m ipachafca^ta i/anayachafcacacrai.
,
cahamapina Dios pampacharapihatpana , chuymamafa Diosaro quifpini, inancapacharo huchami laycu nunamatatjui (ata cancatamacfca quifpiyaraquihacpanahua. Hochafca yocay hihua coila
huallichata
vnafsin^
ca6ia rlwuhuac:
out
SC^
ancha
eONFESSION4RIO:
ternUsgra
aborreceel
dotgr.
mifms
Vor^ Hpeccnda U haparada mnj negra j mujfea.TariHqtd Dmq U cno.Por llora mucho hifomlopor anima^yahor
ejfo
tt*
m^LV^folopeccado mondmerecetormeto
.
el infierno
mgo
-vn
Ma emro
<
T fits
fi tepufielfert eri
htlieffen
Tues como eUras firdiendo end tnfierno vrt amfrdiez^afmi T ci'en ^ms^ 7mtl amcpierpj dma,y^arafiempre]amasfmfin < Efiff d Dtos
fnede enia^ar,
mifmo
qtie
no
^ne cof^
taft
tmU
es
d pa'cgdo
que
llenip al
infismo.
OuAn
<tV
HV4
4YMARA
^nchahija Haquifsjfma. Huchapina chuymars^a anchs C5n^chi anchara
^yacachi.VcsUycupi vcachuyroa
Dio luriripana accotatapafaVpfipac^ h^ijlajanchs hacha, mayocgy_,vcachi3yn^-aroalaycu, Vcaaiicha y-acachjrirjiahfaclianaca fcaaccotatam^ tiifaaia^Maya hiIma huxha laycugia tuancapachanA. vinaya ninp.na mutunataqui cama* nitalu?a,Atarnira;aca pschanama*. yavruquinjnananacayarafsJna cairanaij,
,
ma
huchaca , Ituc!!.i cacpgs viTiaynac vcupachaninapcama mj.Ma.yfWAng Imz punchaiillapascaypachapi ninaisac huaa rupafca caliu^cfChijc^
hua hua
Tunca vru ninan nacg, Sifrpatimancapachana^ Camifijpi rnanc^pacbana i-Jinapana pacayata nuitiLiluta maya manfa, tmnca maraia,pataca mirafa.hachtt hachu n)ararajhancbimampi ani'ma mSpifa vjnaya viriayataquihaniga
rn iTafm a pi'::
yataca'f
Cay
nifcayta-
hua hpchacajanitna/la
piaocapacharoyrpantiripi,
Hayea
Cayca
E X H O RrAC
r^uwtdi homhres sllan
ON
J?.
12.
c(Jos
porpeccadoj como
am
dio
tljerqae rieneSijuf^Fie/jtay datcdos hshieitssqi-^e rienei. T porqueteama come aht\oha fufrido ttss pcccadoSj auncttis le has cff'end'Jo mncho ^ y iXqord. te llama y comhida a c^ue hagAS peniie:'?cia j le pidas perdon El mifmq
.
( y psydonado) Jehh^o hombre ,ypa-^ d'sciogrkdss trabajos^j al caho por tifus atorrKSiitado y a^ott^doj herido y ofy eta dff,y^ei^clafiado en vna cth'I^^j mslU derrarfiojufangrs pt eciofi por tuspeccados,
puraqKe
tf^
feas CalnB
Afira
(^VICHVA.
Haycach
ciTna_,cahina luichayoc ra na vcupachapi vinaypac na^aricu chGaD.Chavhtjchay.juiaparayafca buaiiuaccarcAn, maypim cuaa cahiUc'^Chay ari churi,cunaniantaca huanaiiquf^amanahuchaiJicunqujclui J c u n a n c 3 n) a fa y a q u c y q u rn an, quifpichiqueyqji Diosniquirna; tu cuy foncoyqui haa cutiricuv. Dsos
i
AYMARA,
Caycafiaquepi mancapachsna miltupilquj
huma hama
hi)ehach.ifita
tacrni cnyrqueyqu3ca,yayayqinca,
cachiqyqiiiea , hiiyhusqueyquicaj ytiiaymana coqueyquica.Cata elm rintahioa cwyafpa cunacama huchallicufcayquicunamata pinafpapas fuyachcalTanqui^f Cunapas pay
pihnacyafcamihamuquijpavmipe
ni:ec3adar{!rayni(runqi)j:ps pacha
hupahiiahuacjlcatama qiiifplyamA ma lara^cama.Vnaitiaanebaafqui Diofapi au^raa,tatacna.Htjpapina Iarataman?.,bacayatama;cunamara caugiiwafa huparaquipichurtama. f<)cpal)ama huma cuyafimpi ichacama huaqlcatannajiijehamapi anchacapifsijmafa.Huparagpihauifta ma,peniencjal'irama,napiperdo nam^ma jfafsin farama, Acaqutc-
pa Diafaraqnipihoma huchamata
quifpiyanjpataquj.baracpacharola quifpmamataqiii haque tucuna:
chatafa cancana;
raqiii
njayacn
r^ana-
lapa huarans.
CO NFESS
rO N ARI
MlraalefH Chriffo tn Redem^tor enla cru^^ que defdealli te e/ta lUmdndo^ y dtz.iendo . Hi]o mio tH me has offfndtdtf mucho , mas buelttete a, mi am
JO te ^erdonare:^on tH caramon tn w< , que pay mi /eras [aim ft te arrepien tesyteemmiendasde tuf peccados, f7# tedix.e left*. Chrifio Diletuflefd<t tfi cora^on cert muche dabr. Ofeuormhy Dios mio te ofendir he Jido gran pecfador , agora me hndtto a tiy me pefa macho del mat que Uz.e. Tu erespiadofo , no efies eno]ado commigo : mas perdon a mis cftlpas per t$$ freciofa (kn^re ^jdume gr4cia para qu9 deaqaiadelante no bueltta a peccar.
.
ArUA B.A
Xefu Chrifto jFayayquita^quirpiclii*-
camminoca6>a huchayquihuan
anch4 pinachihuarcanqui;nocanec roancutirimpuy ,nocapampachas cayqui foncoyquita huacachifpa, nanachifpa, hqanachifpa nocanec man churaycumpuy, iiocam quifpj
.
pampachamaina
chuymama
Dios apuitaarofci
ehifcayqoi,yanaparcayqui njTpamj, lefuChriftorimachichcafl'unqui.Ca pas huacac foncolia Diosniquita^ haynij,napaycuyhinanifpa<, A^cH" pac Dios nocap ^apay yayay , nocaf {iqcha^apa ruriayquim , huacchayJ,
tama.
ina
qim chicaachcahuchayhuan, carnayhua,ca Diofnijta pinachircay quiicunaca camami cayllaycumay qui.gichpaycumuyg ,tucuy foncoy huamictuir|cumuyqui,ancha punim
Ilaquicuni.puticuni
Diofay,napi ancha huchachalsiffina ancha thippuyafma , ancha Jiuchaftaratpi, Ychafca humaropi hutahDa , ancharaquipi na huchanacabata llaquiftha An.
namf
pacharapita
laycii
huchayma
ta.tDaoaalfJcarcaymata.Huacchay
ciiya canqui,liuacchayqiiita
ancha accu vilama graciamafa churara, quita, ychara vinayacaina hani huchachafsi
fsin
huaniiia-
hataqui.
(?;
fcfo
caypac
Cam-
KH
FTACIONES;
''.
tf.
C9n'tttAjHd4 fcHOf mio hft* Chri^Oy^meemendarey hare penitencia pormis feccados ,j cHmplire todo lo que elTadre metnandare haz.er.No dtz.es efte rtfsi de caramon Tefate macho de 4uer ofendido a tn Dios Emmendarte has de oy was? Haras oenitencia que yo te diere para que Titos no efie enojado contigof
''.
NuefrofeUor espadrepiadofoy teperdonaporUfa^igrey crtt\de left* Chrif0 Pftefittf Redemptor y acepta ejfa poca penitencta que tttle offreces. La ^emtencia que haras fera taly tal cofa,y mira que la cnrnpUi luego. Hardt
h ajV-Jgora fabe hi'jo,qtie co las palahras que jo dtre por elpoderqtte Dtos me die,
qjdarasperdonadoyabjaeltQ detodos tmpeetad9s,fitienes verdadero dolor dellos,
QVIGHVA.
Campa
lefii
AYMAR A,
ma
caticafsinca
teciafa Iurahapi,huchaha laycu
Pw
yanapafcayquicd , yayay , huanaflacmi coca(Tac mi ,peniteqcia6la, Padrcp fimin eama tucuychacufTacmi, Tucuy foiicpycjuihuanchu cay cayta rU jnaqqui < Diosnij juita pinachiCcaycjuimanta llacjuincjuichii,peni-f lencia coiTac nifcaycari tucuychacpac caniachu canqui Diofia cufsicJiincaycjuipacf Vayanchic Ojofca huaccliaycuya cafpam;,huthayquiChrifto
cu^ nafacauquifapadre luranahataqui camachjpana aropacama tucuy^hahapi. Hanici humaca taque chuyma Diofaro aca hama fata< Anchati huchanacamata llaquifta'f y^hatca huanihatati Peniteneia churatahafca tucuychatati^ Dios
f
tapainpachaflunc|ui
iefu Chjilto
^uefpichi(]uenc!iicpa yahiiarin ray f u.craznin raycu, peniteneia rurajPfac nifcayquitapas, pifsi cacHata-
pas.yupaycam chafquipuflunijiM.
Cay cayu
qui
r,
penicencia6i;a
rurao?
chaytari
.
fbaciinqui
Hunirtquichu
,
nanri yachay
Dio$
Qoyc^mhua putj
Ijpa Ilaqui-
(pa?
halt-
hua
CONFESSIONARIG.
forego cm ^randoUr date end pechodi-^ienda. SeSormiolefaChriflo tentle daddemi.SimrmioIefHChnsUtenpe'daddenii. Mifereaturtui &c Domi' nusnofter (SccPafsio domini nollrilefu Chrii^i ^q.
'
REPRBHENSlOTi^
<?
A LOS 1^0-
^L
latYASj fuperfticiofos,
Torqm le has qmt^dofpihnra , i U h^s dado aUspicdrasy alos ccrros^otras co/as qnefon muy vzles.Tu no vei Le effas 9fas no hablan ni ven , nifienten , ni haz.cn cafo dek a^ne les dtXesJemLden ta hoara qne tu leshaz.es? 7)i (onto ,pcrqfie
Q3froj(*efepasquanem]adoenaDmconiMHporej[4smMAdes qnehas
hslfs tan
grm
necedad?
O-V I C H V
A.
A
cama
paitn.
YM A
RA.
hama fama.
Iiuanaflacminiptig. Cuoanyuyay cucufpalla cafcuyquita tacacuyhi Banifpa. Vaya lelaChrifto cuyapa yaJlahuay. Yayalefti Chriilo cuya
aca
lefu Chrijlo
llaquipa'jta. MHereaturtjii
sr.inus nofter 8ic.
&c.Do
Pafsjo
yachay ya , anchaai Diosninchic p{nafl"bnqui,chay aci tapialiuehacuoa^la hucha llicufcayquimanta, hiiacadJa, intihuaquin ymaymanacunala huan mwehascayqujmanta , nimi^ajorcocuna^lajymaymsnaallico na6iapas quiquin DioSlahina muchascayquimanea, Mana iiauioc cafpachu , irana rimay yacha6la, jnana nauioftajmana aynj6ia,yma aycapi yupaychascayquitapas ma na yupayebapuqueyqiiita muchanquif Vtic runa ^"niana foBcoyoc, pirn cayta xuv&y ni/Iunqui^
6ia
,
CAyta
Domini
noiWi
Sic.
p!capirsi,huacanaca,inti,pacfi
ampatitamata . Hiimaca DJofana accupa camalapa apara^a fimpina calaro, colloroj yancacq-, naroia churata caci hampatifsina* Hanid huma vnatafv^canacaca lianshua nayraniti, hanihua arofsipifcnn&Csi
huciu huchachaftaf
Cam
Hani
E
Tft no fes ^ne
tft
XH OR TACJO KK
5.
^4*
eres homhrej/ hablas yfientes^y nada de e^o hahU'ntfiemej mas qaelasffiedrasdeU cdile^que /aspiftsjfuo refponden\T (ilas lUmes yhonrastam foco lofahen nife lesdanad^APms de ejpfuertses Id Gmcay la e^pachit^: v el
les me-'
DIqs mascjHeaellas'.potme
f^qnem
feme\mca de
que
cs
l^ios^
No Msref mas
^fitscas
graftdifsima
QJ/ICH
V^A,
Caraca runa cafpam rimanqui, cuyudnqui.-chaycancunaca riman chu. cuyurjachu iiamps yanca Parana ruirsillam.Cayri/iuacyascay'\
lianid aro-
jVatica^vnatai'
Vcanacacapam
liani
cBna-
quiciiu haynilTunqui, ca)tri yupay chascayqiilchUjV , ytipaychahuan mi niiFuaqui^Cacim ,faucain,Hiia eaca, Apachicaca, Mayuca, llapa
hana hay fiti , huma hauifimaiia^ arotimanfa , yupaychimanfa , hanihua yatiti ,haniraquips aceDpif^ quiti. Aca hamapina huacacajaps*
chicanacafa, hausn'Ja, intifa^'-iinafa
yKPraymanamuchafcayquipashina
cimatn. Diospa rurarcaii,eamafca cafpa quii|uin Dios ruraqueUani tatacmi ymapipas yupaychancu,
,
Diosana Gamatapacamahua
lian?
pas
liauirifa
ca
^jiutilahalkjrihaljtirifa. Diofafca
Jiallifsina.
fnunaijanca
cuyananca canqui:
,
huchuy
quefsinfa animanirahua
maa
cai-nAfca
cuynmcunamantapas
yalli
colla-
aucapatuciifma,
Ata-
GONFESSrONARlO.;
Dtmelotr9,ilnepie>ff4S..ijfieU
es el que
gaaca
teh^'^e hien o
mal
? o
dafahAy enfermedad.
htjos
,
quit a
desfemry criador de todo y todoobedeceaf'VolHn:ad.LUmaa Diosyno hagas cafo deUs guacas anens
^orc^He
mayz. jganddos,y
El ae da
7 todo (^uariioay
ftieden nada.
ejfo te dtz.e
No
te
engine
de
el 'Diablo
qne
U ley
cfue
Iqs
(^ueteqmere llemr ^l yr7jie,J:ypor no es bnena y q^e hables c^ ane les ; ofrej^casras , cofas.
:
Vtracoehas
dejprecian
las
gnacasiX
jtcdf
OyiCHVA,
Vtic runa,poquc5rona,Iniacam alH
AYM AR
chaiicitpami
A.
yancachaliatpanihaC
clnivn-anital^ua,
ha- airi,\fu
cancjui.
Dios
fpa
Ancha chamaca
jrica,
pa maLjiiimpim cauv;aypas,oncoyailiyaypas.
Diosaquipihriquenaca
Dr
fimininaQtam, munafcanmantam,
pacha parampas, vfiampas,chaquimpas.Dios monaptinmi runacu na <jarayorpas , Ilamayocpas, chunocpas , ymayocpas , hay^a yocpas . lay Dios <^apaILinmi tucuy yma hayca cacpa apun,
fapaqiien
,
iDanca,v6c
ro
chiiriri.
cunacauquifa atjue
I
Hupapina apnea,
Ijup^n*.jiiipi
:
taqi;*
cuna cauquila
taque
caaiachiquen
rura-
cunamanaia hupana aiopacama hwa canqui. Dios l.aiiifdn a halla hdii cbamanj huacan caca harj acctiti Pac>a cupayu llullahafpa
.
quen , llapanri psy (japallantam, yupaychancu Diosta art huao yay.-ama huaca6laca yupavchaychii. Huacaca ymacallpayoco)!? Paaatac ?upay lluilaycufiunquiman.'chaycanca camta vcupachaman pulTayman nifpam, caycay.
huacaycbana aropa hanihua afcjujti, LaycaDacam pi arofsima,!nachama,huaca buaca bampatimajCUDafac^uqiiira bupa* nacaro thuiafsima falsin llullat4ma. Haniti huoia vnata camifa viracochanaca Diosa b a inpati Is in, huacanacahani
ilianonacana
,
acciipirqui
Lay-
J:
KH D
BF
T AC
lON^
S.
2?.
ytddoloaHetus antepaffados rnoehattan- y comenyhmlgan ^ ymandanjj^ueden mas que vofotros,) ha7en h ^ue qtttersnf Tttes fi lai guacas fon algo omt nofe defie*ide delos viriiCochas(A'o vjs que el padre tama U g$taca,y U jfifa f deshal^ei
hate mal. ^y^nda (jtte todo t^e es burUy engam del 'Dmbh : mfe.a$ algyan D tot haTedo^ detado^y cree en efn chriBo di tad* tnaorfi c^a:y no hairas eafa de fne^os ,i de agaeros , mdeotrds vanpdddes, Mt*0 (^H^hs cuevpos muertos no comen ymfienten: mas la tiorraUs ceme f dfsha^e:f las fil^
No par
cffo le
tQnto.y4drit
Q^V
C H V
,
A^
imui-
MA
^
A
.^
roachuyquichlccutiap
ch*jc4iivc^p4s
yma
nijiaachu ricufpaHa
VcfafsEnramacj-'
cufsifsifsina
pU;ri?U(|ip*s;ruiiacunadrijroncoxj
tnantfttp
nafa Jurapif^ut.
rancu.
.cjhayca,
maQachu
chii
huaca6i;a,yillcaclta
ca^
rirpalU^^arurcuc, paijuircuv.'fChay
ymana .^Cacim ya faucam ya, cha/cunaca^ ^upaypa Uuliaynfii (Caman. /Ima vticchy cay , capac I) t O S ^qpallanta tucuy yma ha yea cacpa ruraqucnra , yachachiqueora muchaycuy. lelli Chrillo aptincbicmapas ttic'iy fpncoyqm hua ymj. Ama mofcoyta, ymayrapuychanquichu
yu'iccb'l
,
Huacanaca ancha eapaca ;5pucac^rsinca cainii^api balld Viracochsiiaca hani murui" pjitjni. Hanici i^adreca huaca ba h Halli c h ra ^ j 11 ifs h) ra c qu s, t u f^8 quif V'eatca padrefo cuna van<a purjcK Hanihwa V'ca eaquenataca ^upaywna liullatapa palico aropa punihua.Hani loqjcah chuy
, i
manihacati.
Iiiriri
Ychafca taque
je
laa
liacba
D1O3
>
apulTa^
ham
C li R I S T
ni
Ci
O yaiaaja. Samoa
Araayanacaro-
yupavchamci.
ham
lihuahataCf Amavanacacji
pas ra^uim.ariinjtaf jam, nifpa yuayacuna^^apas. , A/acii!iapa maoam micuccho, cualjparacmi pavrjunad^-a
bin,
quipi vhiiymanjci:faccapiciio
CU.
nihua bancbina
quici.
Anhmnacafca haml'
'^
mullpaya
chiccuiiari
allpayachin.Anima
vcuc'iiccu-
capa rHdncapif-
manamcay
iiapmkuaanhuaQ cau^acchu.
Chay
Hacd
CONFE
Ptfr e([o ojfreeea
S S
ONA
Q.
'Vhs tus cofas,j fide al'Padn t^i^e Vfiegne a Diosper th y de tM* fin q^ierenfmo sower detu haz.teniia i eno attarte, Jl'itra ijnete digo qttefi mas tornasaejfas waldades teca^^gura T)so% re7iamen*
tedehechiz,erosmentir/>fo\qne
te:p0rc]tfe
to
ja
amfadodefHpayte^y teheduho toda verdad,finoie emmienda.^ qut^a te embiara vii rajo ijne tepart^^o vn m-A r^btofadi; mttcrte^comala ha he(jtte^ote he
c^hs 'DiasueeqHA 'to haz.es pur muj fecrf qas es temble qti^tndofe enQ}4 cvn ios quelc quitaafa hoar a.
PorqiiC
Q^VICH V A
CIiAvravcu Dios gapalhn'Tia yma haycacaiTacnifcayt^ i"i:a ctmqui p* dre Diofpa ranti.jcan, Diosta muchapuay nifpa, yupavchantjuitac. Cunaamjnraca amall-jl a i^muphItiinta ynimjuichu^yiipaythai t|iii. chu.'chaycancunaca I'ic^anraycum
fci'iam jcanani nifpa iluUapayafliin
AY MAE A
Vca
layeu cunamafa caqquimaf^Uiosaro cfuralsima , I iidrerola Diosy hampatirapjtay fai'sti faa.a.* Ilulla aroni lay.anacahaoi yupaychdhatatt
i
V^canacata n anc-
ma
qiii.Mapasnirv.ay^.jui: cunaimianta ay huchayquitui^aman cutipapii qui^mana huai anqui chayca , Dios mi haeun nacaricoymaa chayachifruiiqui.'camcampifsi (cnco ca^^arscufpa eutjaniama vpaliarac fuva/Fung Cuuari Diotpa racin adrrp
i
fatdmpuca. Vnama haila aca Kucha naca maraquj huchacbalsimana Dio3ap ancha huntu mutuyaliappana Vchiicamarca hwma pifsiclny manj liai s yatitibaque canquimana pi amoqui ciiiisna. Vchatca niaji yarira nas vatichafmapi checa aro
f^^s. hiaraqiii hti^hachaisi* i hacba bt' hoa v/Tun)pirahjhoayabalpana,canWfa ya apa huaca liarpatirjiiaia
iilina
,
cunarv-aytacchecacavtllafcayacma
na huanaoquf
ylf.ipane^
pa6la
DIGS
Ytnanam
huvhacbafsirinaca hihuayana ba-^ ma r Ulosaca Caque cuna cauqui luratanacama ^ :;sicha han^afata liirimanla, vnjr'pi cabuafinpi^
huanucjiinam campa$ hoanutan.u quiman. Diosca,iT>aoaRi nau^acF u, allimtucuy yma hayca rurasc y quitaricun.vmauapacaUapt ,ruiaf
t m ricun.na pinatuf |jaca,hua.a niL-thaccunspac mana
Ancha acfiiranariosa
pi,huaca hampatirinac^taqiii
ca
pif!ir>inca,
cayouitapasCi
w
Cuna
liiaalkvbu pnac.
REP
A,
24.
iwaUade KSMatt^j ve'(esfee' heren * y ^ha^erilof barrdchaii Cpmp fe flfaneteany ihan confmrnadyeiiTa CarnerytH (^anaBo e^nando behen.mnca hben masde h q huK minehr?T taeresfeorqHe vnceuMUi^ te t6rnaihepa,yannatantif
Dm
ha.
dteh,^e!^ue/eemb&rracliayra
Procw
ejue
lo |tf
'
pQreUf,
AYMAR A.
jrunaca mscufpa , vpufpa , paiascalUhuan , cufskutdi'a tS J. chici camca nuna roncoyoc flama6lapas carupi yaihrparacmi, ibnconaac tacuecafca caqui.Mana jpliu as'.laca yoyac ihuac.y jmachafpaca yancatn yn>a huchjmaopas lihayanacaf yaneJ huanuchinacuc pas qiiifichanacucpas ,n3 nilpari Hiisinahuampas matbaftaca punuc tttinifpavuyjihuacJIamayqmcajCa UfUoyquica upiafpapas vic^jS' ama
,
CVnalaycupivctacuri roachata^Hanitiafqui
fctaq
i
hauuehama pa
niancafina rniafinfaco
cbofsii uaXunataquipicariiahaitia
(cliuymauifa tptptafHar.icihainur
viwafsina pa61^ataqiiipi
vmarqirt:!iun;iaca
caruamata eaua"
Ilomara anchayacafsjnpi,
chuyma
jianehi-
am vpiac CHa,
cacacauallcyijui
machacayata, ha^cimmA
inafahuaclliyata
.
mantapas hatpnninraciMi canqui. Machafpaca yraa pncoymanpas.na jjaymanpa?, huchap chi\juin>vapa$ chayanavii c crhina machacrunaca,
Tcupachamii rifpa v'jnuyp&c ymay tnana nAcaricuycuoahuan nacari' cucavpiafcanmata. CayCa Pjosnini chic nin,chayravvu cunanEpantaca huanaq,.'ymana Padreannapas, alii Chirtianocunapis pa6l:atcallat4 vpiacch.^vhanjullataccapaapaycq,
Aahina Diosci muchacufpa vpfa^f
qui
luachafina
vmafqai'J
hi
Att>
Li
CO
RE
P R E
ESS ro N AR I O
S
I
H E N
O N P
A R
am^ncehAdos^y
deshonefios*
ejfasftt z.iedades en qandas 'i Tienfas no vee nadte ^rtandoha'^esejfot Pfifsfabetjifietemira Dios^ylos ty^ngeles del malporejje torpe vicio. Que mas hana vn cmtillo ctelo^yque Us htedes
cm
c^tie haz.es, como no la tienes de haz.erlo tamas ve'^s\Pues mtra que diz,e 'Dios, aue porejfe peccado ha de fertus carnes abrafadasetiehnfiernocon fttego crHtl Comentatepties con tttm
.
no tomes
mass
CLV
C H V A.
Tefqe
A R
A.
-/" Ihuay ya maeachu cbav chica j^Uarnac huchapi punlpaaslla pc cacuqui. Manaoi piiUpas hu.
A*^sjfta,
vcacanu huchahucha-
challkui^a ricuanin(jnichuf Diofpas, Aogelcunapas lutillam ricuflu qtii.Chay hochayquicunsrs anchapunitn pa^cunaman afnarm. Chay
Hanipi quiftifa aca huacbiica huchaha yariuiti, banihua vnito i fJiiu ftati-f DicfaisifiiiiA'f
pina
ea
vnaTama
hardcpacbanquiri
t'jcfata.
miXlAf hucha6!s buchallicu xa allcohuan, cuchihii^n, canailohuan pa6lam canqui , cufcam canqui.C a quiquillavquipas cba? huchayquif a confeflacufpa nacaymanampecacufpa viIbcuRqnL-hachalHculTac
niipa hiaaca pecacuhuac carca.H ua chuccunap srcunca, aychaca.^jupay huacipirnvmaypaeninapi rupanca,
canu buchamaR?pi
uaIIofa,anotarara banj'pi
jna luriricniiti.
Cabumababii-
A ahuachiica
cbama
cuna
qtji
arofsinataiiu; tacfilsinca^
laycijpj
vcahiicba lirranata-
M'fpa Oiofinnclncnifi.Hiiarmillay-
qaihBaEaccufsicuy.njgnahuarrtjioc
cafpayi cafaracu^ Diofp^iiiminca-
mayuf
irartrimpi yqnihatati:
amparama
buchalurabatati,bai}fraqufcunayancahupa6la
chafd hucbachafsihatati:
EXHORTACIONES,
XT*
far 4 jtempri^jam4s Por ejfp b*jogft4tr4afe,jf fit^nqm te vmgs ejfagan4 deffccar no te dexei vencfr^mas pelea lUmado 4 Diot, ^or^His pn hrgttg dcUjf/fdthcArtfi fifaiAenl<i9tr4vid4(ortgtstmt9rmfnt9*
/ TrahirmAno^ut efahAuenda
qHetiene^4getiA,aejfgdaUoi^mhashi*
XVjL ghoa t ft proximo qne to rf^itHfAS^yfatatAgas lMego,p'>reiuedeotrafuer tef ttf if>oh<jfiiergsh4z.erafii,n9puedesferayfttelt?detus peecados^ ni VaU nadit id ahfolHi!:ioit, P^0 hip mt$,i ^mlMSfiJfff ^ne kurtdsie a fa datuo.
dah
ATMARA.
Mana
haarI3a^4C9, DiQsn)i
^upa^
liM'-
fsinamacapacharo matafma. V'ca y ocay , afqui vnancha/sima, vta huchata<jui ^upayw huachequi
pana,aychajtia jnunipaufa hani yn-* Jahacati, tiuti chuyniauiraqiii vca
acapachanamafmifn
pipifsiqui cursiAitamalaycu
maca
pichanavinayatat^ achaijiutufma*
R\cuychmi,chaych^ycmsnmap
caqiien
hacallircayqoxcunaiia
Hanichuraha pagaraha
fapashuchayquka: cnanampafcay
quim:achu; pal'o.vrpaoas mana yu^ payratn pafcayquiaianchu. RiilayIhcchiiri
huchama
puaiu/:
fnana
CONFESSIONARTO.
Dm manda que
con elks.
lo
que
QVICHVA.
fuana nifpA, pillahuanipas cutichi-
AYMARA.
Haniqulgma cutiyana munafsinca
maymrohacag^vcanlrociuiyanara catuyama: hup^pi vcaniro huma latichuranhAea lurafiica, naro vti'
cj
pampachapufcayq.Cuna cucichipu
ca vquipac
ca,
fiacmi uihua?.
D I O S P A \\txm*
mu
ca niami, quiquijquipacmunaf
cayquica.chayllatatac ru-
charapimacna.Banihacagcutsyana
insi
yatifsi'pana
na macfjquipacpas
napunquinil-
pamnin.
pachaquipi pagaraba. fafsina.Diofana camacliita aropaf ca acapi camachilloXunaca haque naca nata^ lurarapitafpana Jafsin mn ata , vcaraquipi hupanacataqui biima lurarapihata*
rl
ANODE
M.D.LXXXV-
INSTRVCION CO
T R A LAS
Nj
M ON
S,.
dcildad.
Ap
O
r r L o
pii^r m'
E%^(f
^eldi idoUtrias,-
V N escafiatodosIosindyosadorarGuacas"
ocras
j.rce !os
Ido!os,Qiicbfadas,^enas,oPiedrasgrffDde6,Cer* ros,Cumbres de montes, Manantiaji^^i Fuentes, , jr iinalmente cjx7^.|-qujer cofa de naturalfra que narezcanotaBre y difterenciada delas deinas. 2.ftem escomun adorat el Sol,l3 luna.Eilreilas e! Lu^ zero Jelamanana,fl.rdelatarde,las Cabrillas^y
ftrellas.
'f
^enaado de OS ,ndias delos LlanosOItem las tempef^ades.Iostrorueli, nos,oremohnosdeviento,UsI!uufas,elgrarJzo: Item Jos Serrancsadoran losmon cones depiedras que hazenellosmefcroseolasilanadas o encruzijadas o en cumbrera^de niontes,que enel Cuzco y eolos Co-11asfebamanAr>Achita.,yenorrasparteslas!r.manCotor^acrtimro por otros vocablos F.nalmente adoran quahfquiera otros "mochade. rosdepiedrasd^mleha ian auerieecbadopfedra.,coca,marz,k.ca5, trapop crrascofa. difJerentes, Y en alguoas partes de los L^^ ^ auu aydeftonOpoCO; r.Lot Vungas efpecialm^nty e los^ Andes , o owos Indies que viuen en
delor IndiosvaChriRianos, 4.L0S Serranos partkularmenteadoran el relampago^el Tri:eno,eI R ayd^ namandoIoS.n-a,aoo, ItemelarcodeICieIoCeAua!rambienesreue-,
or
tierras
N 5 T R V C ro N C O N T R
6.Qi?andoaaoranias guacas comqamente bclinaii U cabe^ayal^anla* uianos V (lablan on eilas pidiendo lo (|ue (^ujeren. deiaguade 7,Tarrib! n es comunquando paffanlos rios, o arroyosbeber pafptdjendoquelosdexe adorandoIos,y falutation flos pae rapdo de lomifmo hazen maruncial#5 alastuentesy lGsl!eueii,y no (at ea faiuo y tambiea para que no los da'k n. Y aks lagiinas^y Iag9s,y pozos hoados reuefenciaH por el mifmo fin. SXosSerranpsyfanquandovaneamin eclsarenlos m fm os catuinos ,o encru2ijada,enloscrros,o en rimeros de piedris(que regno ya qiiedA anti dicho {e l!a man ApacMtas) o en!as pena$,y cueuas^o en fepakuras owas co mafcado.y mayz njafcada, guas cali^^ados viejos,plumaf ,<:oca del eanrancio el raspidiendoquelosdesenpaflarenraluo,ylest]uiten camioo,y fepden t*er<jas para caminar j.yfan los mifmos tirarfe las peftanas o cejasy ofFrecerlasal fol, alos ceri
cas,oha?:erqtjelosbechi?efos!os encomienden acl|as:y pedirlesqks quellediga Jo que Usba defucceder enel vjaje.e^QelpUyto o negocio
moriTaq q B bolue t^na fu tierra.y para efte e^^ao teuen y haze fuelen haotrascofasfupei^fticiofas yAjuerfas pcremonia* Y Jomefmo adode va, Ilegan quando deodos:y hijos^o raugere/,o jer por ellos fus otr^ co velan de npche en reuerenda odcla h^&Ga,o de a|gnn cerro, o
Uan:fi
fa^ybebiendoyJDgando hazen particularesceremonjas. lestJepcicado^o no gi.Los Indies de|osl|a,nosvfanadorarlamar para que bianco y almagr?, q otras fe cmbrauezca echadoeneJIa harinade vn&yz lagunas, rene leuerencjanlas los Nerranes ai modoque
ofds.Tambien
yencian |a
pa jnaracj^Mama cota;yen efpeciallps Serranos que bax^n alos llanos los ll cerimonias,y differences con mar la adoran ra dipeyfos negocios
todo$ nos.y la Cordillera neuada es tambien reucreciada y adoradade los indios,o Gualquiera ocra fierra alta que cenga rjeue. li.Tambien vfan los que v^R a mjaas de Plata o de Azogue,o de otrometaladorarloscerrosyminaspidiendolesdedcfuiiital,yparcftovc* landenoche bebjendoy baylando. paites poncr en wcdiodelas Chacravn4 It. Tambien vfan enaleunfls * pleura
vifto
alii inuocar laVerdad delatierra y para que le *inrti guasdelaChacra. j^ t^.En tiempo delacofecba viendolas papasllamadas llltlkhuas que ion de diffcrcnte forroa que las demas:o viendo ma^orcas de may2,o oeras rayzesdediuerfahechuraquelasotriislasfuelen adorar',y baser (us cerimonias particulates de adoracion beuiendo y baylaiidojteniendo lopor aguercLo mefnio hazen enlas Msaas quellamanCoya, que ado ranyreuerencianIosmetaIesquenaman,Mattia,yIaspiedras demeta les que Hainan, Corpa.adoranlas befandolasy haziendoles ditoentes
'
cerimonias.
ItemlaspepitasdeOro, oOroenpoluo,ylaplata,olas huayrasdonde fefunde Uplata.Item el metalllamado Soroche. Y el Azogue:y ei Bermellon del Azogue que ellos llaman, Yehma^o Limpi
#s inuy preciado para diuerfas fuperfticiones.
DEL OS SACRIFTCIOS
offrendas. Cap. II.
cofa comonentrelndiosadoraralatjerrafer,
tiljO la tierra
que Ilaman Pachamama, o Camac pacha^derraniando chieba eiieUa, o coca o otras cofasjpara que les haga bJeo. #. y para el mifmo effedo eii tiempo dearark tierra_jbarbeGhar,?Tembrar,y coger maya, papaSjO quinna,o yncas.y camotes, o otras legumbres y fruftoade la tierra fuelen oftreeerie feboquemado,coca,cuy,corderos,y o___ -_ tras cofas.'y todo efto bebiendo y baylando, ^.Para el mi(mo effe^o fuelen ayunar , y abftenerfe de comer carne , fafp aJli,y otras eofas.Item tienen pot abu(ion,que las inugeres preiiadas^ & que eftan on el mes no paflenpor los fembrados. 5|,Tambien hazen facrificjos de febo, cuy ,coca,cafncros,yotrasGofai qu^do hazen cafanueua , ola cubren,y de que la acabanlas velan de n chehaziendo ceremcnias diuerfas beuiendo ybaylando.Y todo para que les fucceda bien,ltequando repartiedo efganado haze ocro tanto para que muItipHquen. f .Item vfan facrifiear lodicbo,omayz,ypluniasb!ancas#o de otras eolores,Chaqufra^que cHos Ilaman Mollo) Conchas dela mar paralibyarfd' delospeligrosdelaMar, Kios, Trueuos, Kayos, yetros peljgros. Y lo nnfmo hazen para parificarfc de fiispectados^ o malespaiTados,'
,_._..
...
_.
^^
ypau
f|^STKVCION CONTRA
y para
otrosiinei.
6.1ambien vi&n algunosafperjarconlosdetfosla chicha quehan de beber hsz'ia el fol^o hazia el ftiego,o hazLiJaieiefrapidiendo.qye les den caz
,vids.
y contenco.
7.Quando es el ano e'lerll por faica de lUiuh,opor ilouej deinaiiado, o por y e!o o granizo,y Hnalr.iente,quando .ay Falta de temporales fuelen pe Jir ayLuia alas guacasjal So\,ah iuna,y eilreibsjllorarido y oHrecien jdolei fa cf ificjos 4e lebojcoc 8,&9 V para ,el mifmo tin fnelen cor.feflar
/ea!hechi2e,ffO,y3ynnar,y,m3ndar,ai.xiuger,o;lir)os,ocnadosQii^ iien f lloren,y quehaganlo mifmoqne el.
8.Enalgun4#partes,fpecia{mententreJos Andes vlanfacrificar alas ga cas,ocerrosj,oa!erueao y ri^o,a!gun hombre,omno matanciole y derjjaiT)aodoialangre,o bazjentiootras ceretnonJas/rambienfuticn facri-
fowo peitilenciagrande
^a vjadura eiU genero
o_c.ros
trabajosgrande^^arsi ta
iih
eulas partes
donde aun-^o
;
defacjrificio cruel.
D E LOS D
^^^r=^j
^'
E F
V N CT O
S,
C A P,
S
III.
defun61;os
dd !S ygIeri3s^.o
M^"^-j1l
tX^Sj
il
]
baylan y cantan juntando fus de.iidos y ajleffadosparoeito, laiiibien iuelen (aiar los hecbizeros a |os defunf^os Ips dientef^, o cortarks los cabeilos y vnas , para hazer diusilas hechizceilos y
T"*"^
rias.
Vfantambien qu.mdo
plata eala boca
,
,entierr,an fus
ponerks
: y veropas nueuas^y poncrles otras dobSadas .d^ntro dela mort<5Ja, y tambit'a chufp^s ^y calcadps , y f ocados paraque todpeH: les llrua enia otra vida^y enias endechas que lesdizeii refieren cofasde (us arte
.ealas
parte
ftirles
paiTadoa
L
4. Item vlan
R TO
I
DE L O
N D
S.
defii infiJelidacI.
muchodar de comer ybeuer en tiempo del enti^rrb' de Cut difanS{os ydiar de btuer canrand o vn canto tvil>e y lahientofoigartanJo enerto y en ocraacerimonjas el tiempo de las exeubi&s'que dura en parcesodiadias,yen'parresmeiVos,y'vfanhazerrus aniuerlariosaeudiendoyo de mes a:mcSiO de ano a ano con coiTiida,chicha;plata,ropa, y otriis cofas'para ferificarIa,o hazer ocfas cerenioniarainiguas'coa to' do ellecretG'que pueden. f.Crecn radibiehjque lias atiimai delos defiinfftosand'ah vag^s f foljtadas porefte mtindb padeeiendo hambre,redi<-Vib,calor; y cailfancio,y que las cat)e(^^ydVlos di fiin6lbs o fus phaiitafmasi andan viTitando los parientes^is^ecpasperfonasenl'bnal qae JTandcwotir, o les^h gunmallPorelte rc"l|)e(ao decr^er qiie Iaranf<iias tt^neh K^mbreo fed
,
O otrt)strabajoy,ofFfecetren lasfepulturas chichaVcofas deeSmer, ^ guifadbs,plata;ropa,rana^y btras colas paraque aprb'Jechen albs defuoj ^os;y pt)r eifo tienen can cfpecialicuvdado de hazer rus^arttiiuerfariose
Jf-las
Iks Vgleliasa
flis
vfb de chrirtianoS'
las
eBderei^an
muchos
ludios^y IndiAs'en
Jiitcilelones
ponfus anteptafladbs.'
D^E^
C O
S HT E C
2 E R O'S^
y^htchiierfaso-
Ci^P.IIII.-
^O KI^VN
cofaes acudir'a los^ KeicMzef bs paraqut* lerxuren en fu s enfermfedade^ lldni kndblesa lu cafa,. o yendoellbsTiy liTelericurarlbshechiierbscKvjpandb el vierttrfecioti-&^parets^Htuerpo;o vnt5doIe$ cori f^bo^o ebh !i carfie,ogtbiTijrayet Coy^ o Sapo^ o de orras?i(iimuhdiCias o ccny eruas. Ho quallcs pa
raque
Ici adiuiften Jo
/.
item
ri
VCI O N CO N T R A
remedio para alcazar vna manceba: y Us mugeres nolosdx'xe Ja muoer o afficioaarla.opiraque les (ueien dar ro efte ett'eclo mifmo.y para lo acutien alos mirmos para ddos cabejlcsy o o cabelios, peias pa,^aianas,cPC^.,y<Je^^sproprios qa.ec6 eftas cofa^ para fan^re mifm^ dela a vezes ropa del complice,)'
.
y.pjs cola
'
haganfushechizeria?. vfada en.todas partes tener,,0:traer configo vaa manera de he* cbizos 9 iioWinas del demodo,que llama ( Huacanquij para effeclo dg v^rones Son eftos huacati alcan^ar t?iugeres,o sffiq.iona/l^s:o,ejlas alos co/asdiiferentes, confer* otras de|)axaros,ode deplumas 'quis hecho5 poner enU cama Tamjbienfue^en prpuincia. cad^ de xnealayiueisdQO acraer,on Jti.ropa, .o en otr^ quiere n que perfona deja complice^o del parte dondele^ paf?zca que pueda^ hf ze.reffeao^eaos huacanquis , y otro^hediizjos femejantes hedios de y ei*uas, o de coDchas dela mar, Jas Biu^eres Jueien qnede mayz.o de^tras cQJas dJfFereate,s.Ta;i^t)ien liiclla?, crcy endo niantasp las brar Xus topes jO,erpina& con que afen ^ oja quetiene |uer9a,paj'a|un,taTre.coneHas, por eftoel varoiincterna differences para efte /irif mo fin. ie Wq"Jt^s'aJ"e^o;y !i32.en otras cojas otras dieVrentes ruperfliciohazen tambienios varonesy lasinugeres por alli aura tifeao en cqfas^creyendotjiie nes^dc^ruas,p 4e otras
^
'|agenekcion^oe;daellerilidadfi lapretenden.
'
i.Enalgunasparteslesdavna enfermedadde baylequellamao Taqui oq van a ellos.y ha co,o^ara onco;para cuya ciira Hainan ios1iechizej-os,o
zenmiifuperi1idones,y hecliizerias,^ondetambien ay ydalatri3,y conceremonias dift'erentea. fenarfe conlos hechizerps,y otras , o dezir drnde eftaJo queie perdio,o lo venideras cofas fsberias y.Para quehiirtaron.vfanlosbechizerosabrirdnierfosanimales como carneVos,cuyes,p,ues,peees,rerpientesXapos,y enlas alTa^uras y entra^as mif>bo, cuy, cpranlosaguefos maloso buenos,Tambieniuelen quemar delaijiar,votra8 conchas catHiacoqellosl!iima(fayre;:.itechaquirao por vcnir haze cabien e algunas coV/spara adiuinar losfucceflos q efta palabras para erto labjdas ciertas hahian y cercos enei fuelo
:
parteJfus
DEL.OSAGVEROSY
abuliones.
OMVNMENTE qosndovenlos
CAP.
V.
indios culei
queconetlonovenga el maraguero:y hazen ouascepimoniasporetW nuTmo fin. *,Quando oyen catar IeGFiHZas,buhdSjl)ue7tres,garfinas,o ofras ailes enrH iiaSjO auHar perroslo tienen por aguero malo y pronoftico de muerte^
I
para fi o para fus Hijosyopa^ra fus vezinos.y particularnienteparaaquel en cuya cafa o logar cancan, o aullaii. Y fuelen offrecerles coca, o otras^ eofas pidiendoles que raaterf y danen a fus enemigos y no a dlos. Ireni' quando oyencantar al Ray fenor^o al xirguerito, dfe^n que haadti t^e^ pir com alguncoha de veniralgun mal. 5,C^adofeeccIipfaenol,oIaIuna,op3receargunacometajorerpladorer!^ el ayrefueleagricat y [lorary ha^erqoe ocrosgrJceny llorea, y qiieladren losperroso aalleii y para efto los aporrean-Soerencercar iuscatas en proeefsion deiioche con ha^^esde foegoy bazer oErascerimoniaspa-"
ra que no les venga ef mal que tern en y qne cienen par agilero malo'. Tambien tienen por malaguero y qae es para moriF,o para algun dana graue quando ven elarco del cielu,y auezes pot btreno reoerencianfo much oy no k)oran mirar,oyaq?ielo mitan-no lo ofan spancar coelde do entendiendo que fe morlran. Y aquella parte donde les parece que
:
caeelpiedelarcolo tienen por lugarhorrendoy temerofaentendienalii a]gnnaguaca,o otra cofa digna de ecraor y reuerencia.' '4 Quando graniza^o nieua,o ay cenapef!adgrandb dangrito^enrendiedo que afsi teroan retnedichazen tambien entonces aigttnos facriHcios y
do que ay
las
nar abfteniendole de particulires comidas, fe confieflan con y zero,y adorao aiasguacas o cerros, para que efparto
ellas
el
ayu-
hecbi"
y aduierta
le
Indros para diuerlos efe6los,abfteiuedore departjculares comidas, y l!^ ^^^^ ^^hh nieztlando diiierfas ceremoji las.
i,
SI
IN S T R V C I O N
CO N T R
d.SipJifendoscIevnvientredizen que el vno ;deIlos cs'bfjo deIrayoqu6 elios ^I dJA de pysM^man(San6iiaojorft-reckndo1o3S4!{^tj^no. 7.Eqlps Llanos vfanlos indio.s eftando.enFejrnftosponei" fii ;ropa enlos caf)l.oos para que lieqenlp $,camiinarites fu enCermedad, o tos ayrespurifi* tjuc Tus ropas.TaMeo ay.efta coftubre en algiinas partes delos Seiranos. S.Sudeptambien.en diuerraspar.ces afsi deloj LJaaoscomx) de los Sertano?,o eftando entermos o fanos yrfe a lauar a las rios , o fuentes con ciertas cjsremouias creyendo que con cClo lauan las animas dejos peccadpsy queipsneu3n|asaguas,ytomae elheno , o genero de efparto qugeltps:Iiafpani'YGhu)yeicupenenelo hazcn/otrascerimoniai duien io fus peccados alii ddante del ticchizero con mil ceremonias y creea qugdefta mane;?a quedan purficados yiimpio* de pecGados ,o defus en/ermedades. Gtros fuele quemarla mefma ropa^con que comctiero^
_,
lospeccados entendiendoque el fuego lof confumiray ellos quedara* fin culpa yiibresdepena. jj.QmndocierabUja tienra echanaguaeneJIa djziendo q lasguacartiejiE led y quiere bcner o ha^e otras ceremonia s y fupeifticiones differei^s, io.Quandpie:StierablaaIos parpados de jospjos o los labios , o iumb.aa JOS oydos o les tiembia alguna parte del uerpo,o tropie.^an Ics piesdiajeoqueveran opyran aJgo bueno,p malo^buc^o,iJt'^
liiDpiosy
ptedcreeho,rt>alo fi fue el yzquierdo, ii.Losenferrnosie foelen embadurnar eJl^uerpoeomay^.oconotra^ca iaSjOembadqrnara otfGspara fanar defus enfermcdades. 12. Del efpiiico que e^ vn olor que vranlos indins,y con ellliippJde que fe
et azogue que otros jlamau( Vchma)fuelen haEer diuerAs fuperfliciones,y con ciertaflor llamada CMya.y co orra^ colores de tierra que Ilaraan Ilimpi, o fihuayrOjy lo Aymaraes llaraan SaMa, fe fuelen embadu/naj en tlempo de fus fieftas, p para otros fiaes males anadiendo ce-
f^ca
rcmpnias y iuperfticio nes.Itecn algunas nacipnes fc fuelcn fenaiarlos ro(hps,lasmano_sy brakes ypiernascpn fuego haziendorayas, ootras retUlesporalgunosfines,ha2J end o para efto algunas ceremonias. li .Enei fuego quando falta y Haze centeUas echa mayz o chicha^p otr a co
p a y ve ft i dos y fii r r CO eUos alguna cftatua q hazen en nobre de aquella perfona,y mal diienla efcupiendo/a y colgandola. Afsi mifmo haxen eftatuaspequenas de barro^o de eera,o de malfa y las ponen enel fuego para q allife dcrritalacerajofe endurezca elbarvo.ohaga otrosefFe6los que ellos pretc
cftc
al
que abor-
LOS
R IT
OS DELdS lNDtO$t
r,
nesy ceretnonias. j/.Suelen trafquilarxleciertamanerajV acfertotiempofertaIado,oen ta. edad,a fus hijoshaziendo que les offrezcan pIatayropa,'lana,algodon,;^
otrascofdbeii}endo f bayiando y para efto hazenjuotafoIemne,y gri iefta.Ycon efto :Iocon/agraa por hijos del foUo piden queaqucl nino biua en profperidad,y fucccda a fus padres 8cc. a^.Los Yogas ygente del CuzcofoeJ en agujerear las orejasafusbijos qui do Ilegan a edad de ca torz e anos pot:o mas o menos y oflFrecerles plata,o ropa i&c.hazicndotorraeheragy^otras fuperfticiones y con aque ftolcsdanfenaldenobleza,olosarmancaualieros. JEldia^coyRoay tanto deftq,mas ios que aciertan a hazerlo es con difFerctes ritos y aiodos que haninuentado para bazerlorecretamente, iT.TamhKnts comun enU edaxl de catorze o qdnzeanos poner a fushijos Ios paneee conciertas ceretnonias,Io qnal llaman ;Huarachicuy)7 vfan ordinariamefite todos Ios Indios haziendo bayles y bcuiendo y ani
Afsi mifmo alas don^ellas quando les iene^a primeTafior,fue!entfus^adfesofnadre lauarlas y peynarlas yveftirlaSjV ofFreGrlesalgocon ciercas ceremoniasy /uper^iciones ' Llama cftaobraquefe;hazepa!:a;laprimeraflar(QuJcucbicuy). En o>
tras
eonforme
DE
CONTRA LA
CA
P.
yL
^^~~~-\IZ
^^^^^^N^
I
,^
^%^j^\- lefiruenlos>!nd:iosW^^-J '2. Que no es piadofo ni tan mirericordioro Diosconio ^izen Ios Chriftian ofvQije no ay perd on de pecca dos ^1^^^
I
o para o^
Dios Ios crio para viuir en pcccado,ycfpecia!raente para eofasdefhoneftasde luxuriay deenrbriaguez,y que ellosnopuede fer buenos.
4.
Que las cofas fe hazen porla voluntad del Sol , y de la Luna , y delas Huaeas,oporalgunhado.Yque Dies 110 tiene prouidenciadelas
(gofas
iNSTRVCtON CONTRA
cofasdeacaabaxb. ^.Que coma losChriftianostieneiiymagenesy las adoran>afs5fepue<Jcn adorar Usguacas^o ydolos o piedras t^iie ellostieneti. V que las y mage
n es Ton los ydolo&delos ChrilHaaos. ^.Q^ueloquepredicanlos SaGet-dotesy Predicadoresno estodo verdad: yquc muchascoras deltas foaencarecimietos,paraateiT)oviz*r albsiadios.Yquetantarazon ayde creer a fusantepaflados ,y afosQiiiposy tnemorialesjcomo aloy mayor es yantepaflados deLos Chriftianosy a
fus Quillcas y efcripturas. y.Qiie no ay para qiie adorar la Sa6lifsima Tnnidad.oi a lefu Clarlflio nii\'^ ilroSenor.EftelengiiajeespartiGurardeloshechJzerosque andanenga nandoy fonfacando alos Indies porapartarloidelafeCachoiicaraiiidi Jomil mentiras contra eltatylia^iend-o juntas de Indios fecretaroence, d6de predica cotra lo qlosSacerdotescnfenan^yabona fu lecta falfa. S.Quebie i'e puede adorar a lekiChriftonueftro fenory aldemonio junta
5>.Poneii
^1
myfterio deIafan6lifsimaTrinidaJ,v'^n!avnidadde DioSjenfapai^ion de lefu Chrifto,enIa virginidad denuefttaSenora,eneI fandif raueree y fimo Sacramento del altar.enia Resurrection general;y acerca dclfacra
aqui^ alieode que notenian noticJa del^no creyan,qye erar^aGrameBtOr ao.Diien que los matrimooiosre pueden dilTolaer aunque fean ratos y c&
alsi por qualquiera ocailonqiie fea^dizen q^ue ban de apa^r* cafados.ypidenqaetosdiffueluan. tarfelos SI. Que peccar i'okerocon lolcerano especcado,y el lengiiaje que ay de de zir^ao te embaraces con effecafadojO cafada que es gran h ocha , mejor esque te embueluascon otro foIceroofolterac^penoespeccado^escO' mun cntre muchosifldiosry muclio mas entre mugepes. j^s.Que eftar vn foltero con vna foltera algun ttempo amac ebados por via deprueua para auerfe de cafar,bi fe puede hazer,y que no es peccador
fumados:y
afsi lo
hazeu ceoiUmeDtc
mu-
chos indies fin efcrupulo. ij.Qiie el Sacerdoce malo,brauo,cobdiciofo,desbone{^o , o q tiene otfos peccados efcandalofos no cofagra cnla miffa.ni valen lo s I'atran^entos que adraiDillra,yque no fs ha de adorar la hoftiay ciiliz que los talcs al
(ganenelaltar.
..
D
E L
VPERSTlCiQlslES'
''-
ND O
I
S,
A C A D A
fclcntay
fictCp
EX
TF
C AP
T E. 98.
SIO NIS.^.
protuincjaay vn templo, o guaca pmcfadonde todoslos dela cal proiiincia va a adorap y occijtren pon fus/acrificiojr. Y en cadapucblo prin cipalay otro re Hp!o,Qguaca menor,donde particularmete occurre cl tal pueblo. todos eftos ado-
E en cada
pal
parafus fupcrfticiones.
Ex C A
P. p
9,
juntas yeacruzijadasdecam^nos 5 yeHlascumbresycolIados de cerrosay los ador^rorios^que cnla leBgua delos Indies Ilaalapallada offreceo cdC(^, .nisijnf Apachj'ea) ; enlpstiualeslpsindios
AS
de
lasquelleuanpar^fu can-iino.y;finol.lei]anqueofTFrecerecfcaaIoiucnos vna piedrarpof que con ctto Us pa,receque dexan^I caiifancio dejcamiw
noy cobrannueuasfper^as.
ExC A
P.
100.
LO
'^
S Col/as y Puquinas,y otrss naciones de Indies, vfan formarlas cabei^asdelos nines eadiuerrasfigurasconjmucha(uperi^idoo. En algunas partes las haz^muy largas{quellaman,(ja)'tohoma,\^deJgaza dolas.y haziendoUs que venga aj niolde de vnos como bonetes quella nianj,Chucu,angortos y luengos* Kn otras partes h^zen las cabecas lianas, yapclias dei.afrente,qiie Ilajiian Paltaboina. Vde mas del danoque ha-
ydo
Ex QAP.
JLJ^
^
lou
demonios A guasrczesdxadocrecer Ioscabelioshaftal,acinta,otras ve^testraf i^uiladoIospRO de vna majierafing d$ muchas^y es vi'o q las mugeres A <5 qc
T R V C ro N C O N T R A
que hazen crhnejaslos cabellos enlas cabe^as de los varones fe junten deshoneftamentc con ellos. Tatnbien hazen duierfas fuperfticiones^ quando ios vdrones cria los cabellos largos a loanera de (iivgtrS,y t^ua dolob trafijuilaiijO dcshazen lascriznejas..
FxC
P.
loz.
SV
!
F L R
fas
N principalmencf losCuracaSiquaudomoeren.enterrarco
figo fegun
fu: coftumbrc comida y beuiday vertiJuras , o otras co femCjantes;creyend cj delpues de muertos fe han dc aprouechardcllo Otros^quandomueren fuelen maid*raIos fuyoscomo
que defpuesde
iiterradb$>y/Ios lie
0
j^
Ex C A P. /or. S VngasdelCurco^y Ibsdemas de fu linage derraTnadbspoferrey no tienen pore oftumbfie,enfenardefu noble ra horadarfelavhore^
jas enel lugar que las mugeres ftielien poner ^ar^llosjiaziendolas; fnuygrandes con eiertoarcificip,Y en algunas partes ranibienbare eftolasmugeres^y antes que haganeftbvKazenciertorayunoSj,y oftreccai &rto facrificios aI,foI,y alasgiiacaslcgtJiijfiiscGftijmbrej ahciguaso-
Ex
Iil'
CA
P;
/04,-
^iierfostiempo J del'ano fuelen niodios'indiosHazcrmircKss eo-Bsfoperfticiofas quando fiembranjycoKen lbs panesial tienjpo deIlbuer,o;de yelb,y enlas necefsidades ^ue fuccedeii> hazieiidb d=-
licrlorlkcfiiiciosy cercmoniasanttguasi-
SV
i
Ex: CAP;. 10 fi tamblipnlbs jndios miraren agweros'yvrarceremoniar y ntosfuperfticiofos^j^com los que hazen quan do quitan lbs nom bresalb$nmos-,yfles poneniotr as denu^uo.-qpandblofstrafquilan
E LE
yvponen 9araguelUfsra primera^vez. Y finalmenre nrngnnacofa ewi pieman db nueno en que no fe Hagaialguna fuper^rcion.y miren en ague' ros.Item quando enticrran Ib^ctierpoy delos^lifuntosietrafquilan y fe virten cierto genero de veftidura?y,toman atatnbores,y llbrancantanc!b:traenla ropa delbdifun6t0E'polbslirgaresd6de.andnuier6rciert?
ra viaicronrponenles
,,
comida y?^siid^CBlar^fcpuItiirar;iiain
facrifi-
iosalfolralbsdcmasydolof'
LOS
STICIONES DE
liccnciado'Polo.
EL
h S ^
r AC
A s r
D O LO
S.
C^Pttnio prtmero.
^ E S
;P
V E
5<lel yiracocha
(a^mentammpoffenop
ai
trueno,y a
que HamauanPachamama.yo eras cofas df fferentes. Eptre las efirelias comunmente todos adorauan ala que el[osllani5,CoIIca,que Uamamos
_____
afs-i
nof<^trsiascabnllas,yiasdemasertrdbsranve-
jieradAs por aqueilosparricularsnente^iie lesparedaque auian mene ;fur lufauor. Pcrque atrJbuyaaa diueiTas eiheiUsdiuerfosoFncios.
^
Ouejeros hazian veneracion^y Ucnficioa vnaeftrelia queelf'os Hainan, Vrcnchil!ay,que d^zen es vn carntfode muchascolort^^.elqaal jentiendcenla conleruacion del ganado, y fe entiencie fe.r la q losAihologos iiaman Lyra. Y josTnifnios ador^n a ottas dos que andan ce^rca ilcllaquelUman.CatuchUky^l rcuchiHa)'.QueiingenlVrvnaouejac5 ,vn cqrdeto. Otros que blue cnlas mofitanas adoran ocra eilreila quefe llamaChu-qui clviQchay^mie dizen que esvn Tigre a cuyo carjo elbnlos Tiore5,OlTcs y :Leoaes.T3n;bieii .ioran otra eOiella^ue ilsnian Anco ,clanchay,quecomerua otrcs animales. Afs4 mifmo adoran otra
ios
quella jran Machaeuay,acuyorargo e/lan !as '^erpicRtesy Culebras.para que ,150 les hagan mal y gen eraimenf e^t odos Ios animales y a uts que ay enia
tierra,creyeron que ofH'elTevnfufeniejante enclJelo^acuyo cargocila iTaiuprocreacionyaiigmenco. Vafsi teian cueaca con d.uerfas
Jlas
eftre-
2.f<:
y Miqiilqinray,y otras afsi. rnodo de bazer cracioii al Vfracocha , &l Sol y alas eftrellas era vao iTirmn;qiie e^ abrir lasmano^.y haz rcierto lonido con loslabfos (co^ mo quienbda)ypedirloque cada yno quem.-y offrecerlelacrificio.
I
ilunquc
INSTRVCIpN CONTRA
qwando hablauan con el gran , ptindpalRienteelpode'r y leatribuyan Porqueael TicciViraeocha. mandodetodo:jraUsotrasguacas,comoafenares,o Diofesparttcupara con el Ticci Vilares cada vna en fu c ofa.-y que eran interceflbies
racocha. veneracioa >.Dcfpues del Viracocha,y del Sol,U ter cera guaca, y de mas Chuqui ilh, Catu ilia* ombres por n tres Uamauan qual trueno;al el era I Cielo con vaa hoii Intiillapa.-fingiendo que es vn hombre,que efta ei\ e zar,y tronar>y todo grani da,y vna pof ra,y qefta en fu mano el Uouer.y riubkdos. ayfe.dondefehazenloj |o demas qpcrtenece ala region del facrificios, diuerlos offrecele Iadios,y Eftaesguaca general atodos los alSoK Quaado algu y enelCuzcofe le facrificaiiaft tambienninoscomo que U criauira que diien truena dia que en ^ muger pare end eampo
na
V alst dedicar para fu ferutcio nace es hifo delTrueno ;y que fe ha de tiamatiliijos del True^ que eftos> de hechizeros dc ay mucho numero
.
DECAS ANIMAS
^os.
tiian
DEFVN-
Capitulo. II.
defpuesde efta vida , y que fos lona,f fos malos pena . Mas de que Ids cuerpos ouieflen de refufcitar conlas animas nunca lo enten dieron. Yafsi ponkn excefsiua diligencia en conferuar los cnerposy fuftentartos yhonratlo* defpucsdemuertos.V elvulgodeks Indies entea dioque las comidasy beuidasy ropa.que poniana
profpea.Tarobien enteadtan corannmente,qae alosque Drosauia dado vid, otra cnla gloria daua affiles ridad en eftavida eran fusamigos, y
lo*mas fa Jos defunftos!esfuftentaua,y leslibraud de trabajo:aunquc ^ bios delos Yogas no creyan eft o. r
ydeaquiprocediahonrartantoalosfencresy hombres poderotos,au a los enfer<}efpues de muertos,y al contrarto defpreciara los viejos y Y dia de o^ el Djos. defechadosde por mos,y alospobrestentendolos Indios. delos eoraon cTeftoenel a error eerca ay gran ignorancia y gran rener*j.Alos cuerpos delos defunaostenianlosdefcendicncesco efto les popara cion haziendo diligencta,para que fe conferuaffen. Y gran stcnian Efpecialmeatelos fen ore nianropayhazianfacnfieios; r/ ^ fuawua
-_
^;"-;f
'
L6
TO
DE
ND IO1
%:
.
ii
dclos Vngas cada vno ea vida hazia vna eftatua fuyaque IIaniaua,Huali
qualfehazunmuchasfieftas.yquandomoriael Vnga,ninguna
cofa de fus teforos.y ropa hcredaua el fucceflbrrmas todo fe ap'icauft para Iosfacrih'cios,y fertiicio , y fuilento de fus miniftros . Y el dia que
CAP,
ill.
AE O N
da ayiloo iinaje cenia fus ydolos , o ellatuas , de fus Yngas:lasquales Ileuauan ala guerra y facauanea proccfsionparaalcancaragua,y buenos cemporale? y les hazian diuerfas ficilas y facrificios. Deflof ydolos ouo gran fumma enel Cuzco^y en Tu coinarca Enticndefe que ha ceflado del todo,o en gran parte U fuperfticion de adorar eftas piedrasdelpuesque fedefcubrieron.Quefuelaprimerade Vnca Roca cabe^adela principal parcialidaddelos Vngas deHananCozco. Y porfii ordenlcfuccedieron yahuarhuaqui,Viracocha Ynca, Pachacuti Ynca, Topa Ynca Yupanqui^Huayna Capac,Huafcar Ynca. Dela parcialidad de Vrin Cuzco fe cuenta el primerOjCinchiroca, y erase] Capac Yupan qui.LIuqui YupanqijMaytocapac,Tarco hnaman. ^.Eiprincipioque eftos Indies fenalan dizen,auer fido Manco Capac, que defpucs del Diluuio dizen auer fido Progenirory Padre delas genscs , y qpecftelaliopor vna ventaaa eo eJ pueblo de Tambo.
.
YdiKCft
IKSTRVCIQN CONTRA
Y dizen
auerfe defpuesconiiertido en pit dra a la qual liazian gran veneracion.Eftaruperfticionhacellacio deltodo fegun feentiend'e.
:
E L
E R
guer-
mero dospreueacioncs. Vpa es de echar fuerces, dealgunos ansmalcs- j?-}a fegunda ha^er roirarlasfntranasoafiadura y algud facrifi-ciOjO ofFertaalosadoratorios-J y el que echa las rueri:es,a> de rnirarelafiimallTambieabaze primeroacataroientosl Viracochajf
alSoljV alchuquiilla,)? a algunaguaca particular defu pueblo ^o paretalldad fuya..
DEL
CONFESSrON
Capitufo^- \'-
PEN^I.-
fus peccados.^
E-N
N-
poropfnionquetodasF^senfermedader
venian por peccadosque vuieflen hecho. Y para el remcdiovfauan defacriricios.-y vlrra defTotambie feconfelTauan vocalmente quafi en rodas las prouincias;,y tensan confeilores
niayorev.-y
peciafmentefiera-
yor^y recibia peMkeciaSjV alguas veresafper as ef h<"Z33 elpeecado j y nofenia q alconfefiof.Yefte officio deconfeirar tambien lo tenian las mugedar res.EnlasproukieiasdeCoIIafuyofue y e&mas vniuerfaleile vfo de con feflbres hecbizerosqiie Ifaman ellos^Vchun", vel ichuiri ) Tienen per opinion que especcado notable eneiibriralgunpeecado cnia confefsio,
1 Ids VchurisyaconferroregauerigiTar>,o popfiiertes, o roirandolaafla durade algun animal^ files enetibFerealgrm peccado , y caftigando coti darie enlas efpaldas cantidaddcgolpeseon cierta piedra,ha{l:a
quelo
<iizetodo,y ledanlapeniteaciajfliazeodfscnlitro.Eftacoafefsiovran
qnando
ei\an
eftaiia enir'ermo fe
confeflauan todas
o[->ltgacion
Coilas.
2,
Losconfeflorestenian
arfccretc-pero conciertas
litritacio
pes. tospeccados deque principalmente le aGcufauan eran. Lo oriaie rG,mararvno a otrofuera dela guena.ltem tomarlamuget ageriii. ite dar yeri)as,o hechizos para iiazer mal. Item hurtar, Y pornniy notable peccado teniiin eldefcuydoen ia veneracion defusguacas;)' elqiie bratarfus ficlla<f.-y eldezir maldel Inga.'y elnoobedecerle.No fe accu fauan de peccadosy a6^os inteiiofes. Yfegun relacion de aigunosSa-
^.
eerdotes^defpues que lo s chrrftianos vioief on afa r ierr a (e accufan a fus ychuris o confeiTores etiam delos penfi^mientos. 1 Inga no confeiTaua fus peccadosa ningun hoaibre , fino folo al Sol paraq^ue el los dixefle al Viracocl)a,y le perdonafle. Defpuesdeconfeffado el inga hazia eierto lauatorio para acabar de Jimpiarfede luscufpas :y era en efta forma, que poniendofe envnrio corriente dezia e(taspalabras,yo hedicho nvispeccidosairoI,tu riolos^ recihejledalos alamar dondeinmca maspafezcan, Eftos lauatorips tabienvfaua los demas que fe confelTauan con ceremonia muy femejance ala que lo5 moros vfanqxie ellos llaman el guado,y los Indies los HamarjjOpacuna.Y quando acaecia morirfele aalgun hombre fus liijos le tenian por gran peccador diaiendo que porTuspeccaJcs fuccedia quemurieffe priraero elhijo que eipadre, Yaeflios tales, quando defpues deauerfeconfeflado hazian !os lauatorio^ llamados Opacuna (fegun elU drchoj les auia de ac^oear con- ciertas hortigas algua Indio
fu nacimiento.&c.. hethizeros,o fornlegcs por fus fuertes, agueros affirmaua que auia de morir alg^uii entermo no dudaua de matar ki proprio hijo, aua q'je no tuuieOeotro. Yconefto enrendia que adqui'iria falud^dizien
manflruofocamocorcobado,o contrecho de
'4^ Si los
deque
oflPreciaa (u hijo
enfufugar en
faciificro.
Ydefpoesde aucr
DEL
r,
PEL
UODO
PIE A P.
S4l5I<rFICAR.
Vf..
iQlJ-e ffs
propria ,qu.e ticnfin |os ijro5 ,9 li a^vaia ,el alquible tomaj:Ui t<e$ eacin}.) d-cl bra^o ,djer.ec;ho y
Ib.oluer Jelo=s,oj.o^ ha;^"a el fol dizjeiado xJilter*'n*e
<;;huqiMi!Ia,ocrn^|>ai'a q^.e no faked aguay fic Haaco rafoolfrec.ele a! foi c<5n ynaj p?ikbras.y fi es ilaiiudd coq ot ras para q.e ^jIuQibr^
r ,crie;."y i6
^ guair^po como pardo dirJgeR el facn^ rifj al N'jracocliA . T inelGjuzco<'eOTa#^vafic.Gn4?tlacergrapn<ia c^dii dia yn amtmraioM. fpl,y f^qy,e^?.uave!]:ido coji yna ca^ifet* coiontda. quaodjoCe quje-
BDi^uaechjiu^n ciefftQSjce^illos de<:oc.a <^neHPuego,qu^ HajEnaMAnC^ iiJ^c* f pnco u7 p^ra eftel;4crJjfici.tcfTiianent5 di|)Ut^da/ gaoado cjue no iir* uja de opT^ cofa.
42
P.
^U,
doze meles por Jasjunas ; y los dema? djs quf ^np ifojb^aij cadaijpiO Jo5 cpn^piDJan coji las milmas luu^S- ^ ? c^da Ju* l3a_,,o i|Rs.teqi.a pue0o h piojon p pilar al derredor dej CzcodQ
partie;ron en
fJe
lle^aua
eJ fol
qule$ offr eciao diu.erfo fa^r:ficia, y todo JQ que (obraua deijosfacriijclo;^ deiasguacitfeljlcuaua.e0ioslugars qaei'e Ilaaiaua^
c1paile, a 1,0?
;ra
Q^p^v^oiia?,
^.\ ^i^u.
(^qando el fol Mega a 16 vkimo de fu Gurlo al Polo Ajnt^rdcode aca-Aptes d^fifte Inga di2n que copiencai)a,el anp def4<? jEnero.
PELA$
CAP.
VUI.
:
J4ES Ptfy
J
Ago
fi^elU y pis ppclp^lde todas eraj qii^ ie hazia epcl priincr nies G^pacr^ymi piamauan file En Diziembre el Ano era que , que fe llama , Kajmi. ,
^ R
E R A
c&a.
LOS
eta
fieft^a fe
TO
EL" O S
N D1
S.
i.
fnmma de came rosy dc cofderos en faiolovoh, t t:rayan cafneros lenalabradaf con criHcio f fe quemauan tres^eilatuas-delfof las pontan ,7 fajtresdclcrueto y phtra , y fe foly ekrirenovEci eftas^ yhcrmmo,cp6(i^z'imc^teiiMl BCpadre y hip l=es ponian la^gtiaras^o palngaff,,7 mocliaGhos dedieaiianlos fieilas ie Mte.?,yl'es haraJaarawias ofcjas.y-les acocarvan CGnhoQda&^ vntaua con l^ngre el roi^r o rodo en ferial de que auian d e ler cauaUeros Icales del IngavN ingnn eftrange r o podk eft*r eo fte mes y fift a ew cICu?co: y al cabo delas fieftas^entrauan todos los ih foera^yles d^u^^ ciertos bollos de mavif con fangre de facri^cio c|U comian en f^nal-de coirfede racixin eon el higa.Hazianfe dmetfais ceremonias queptst auer ya ceilado del todo'fcgwn 1^ enttendeno fe referen^ Solo f a^'uieree %
otlrecrarrgraiKTc
clpOTjer delaahuaras,apawreyaro*mochachos, qronde ae anos-, <fura hafta agora:y es muy vfeda erjtre ios mdios', y liUmaiaen* kC^ichua^HuarachicuyrY enla Aymara^jVirarafsma^Tambien aiinq^^
noCeaporlamimiaorden,nJporclnii(motiempo,vf^nen
tes,cfpecialmete en PotoJiy en-fus rierras al^ededor,ha^e^la djchafieftallama^a^ raymt,a4iciempo del fembrar,y cambien por Corpus ehriiti viftiendofe,rcotniendo y beui^ndoTbaylaodo^y haziendo dj^ierenws-
facrificiosaimod aotrgMov
Xa jleftadi
qpe Irard^^^ mcs^ es-EnerO. arroyoabaxo^eile per vn crbs,y echa^uan fa> cenizas que facri^cau^ci^: en pucuv yiix?iFadeHia{n.iua'fi,Hatun ^.hl terceroMTies Febrero;refponde a' me!es-,y efte ros coraoenliosot cafneros
I)
4;.E
quarto nies y fieftafe Ilamaiia3Pacha'pu*;uy ,,enqpe Tc ofireciaocfea^ caTuerosnegros, ei^ecs Mar^o; f .El quinto mes y iielta.rellaraat)ayAfrihuaqiii7jen que fe (acrifi'cauan ciei carheros mof om6ros,que es pintado.*, cite refponde a^ A briK
1:
qiiado
fe
oydk esmuyvfai'li
Aymorana
.Efta iiefta
hazcvtrtie
do defdJe lachacrahalba fu cafadiziedo cierros catstares^enq ruega q.d* re mueho el mayZjV hazecadavno enfu cafavna guaca^l mayz ]aqual
llaraiMamacaTa-jtonrado de fo chaera ciertapatcede rtia-yz'nias i'enal* doen catidad^y poniedbra en vaa troxepequena qllainayPiruaiceciep' tfas ceremoniasiyvelado tres nochcs,y elle mayz meteenlarmafa^s rttalss fieasqcadavnotiene,yderqpeeftatapadbyaderr^ado adorn ertafi-mia,y la tiene en ^ravcuer ai5,y diie ^.ts-madre del mayz d fu chcm^,
2*
J^<iue
NS TR VC ION
CON TR A
y queenefto fe d^y feconferua el mayz,y por eOe meslehazen vn facriHcio particLilar:y Jos hechizeros le pregusnan fi tiene fuerca para el anocjue viene, y li refponde qno,Ie Jleuan a qtiemarala mifin^ Chacra con la rolennii.lad que cadav^no puecie.V ha2en otra pirua c6 las mirma*
ceriinonias.diziendo cjue la repueuan para que no perezca ia (itniente de/mayz.ytirerponde que tiene fueri^a para dujtar raas.Ja de^Aan haila
comun
entre in-
Aymoray.
Aijcaycuzquijntj.raymi:
fe l!arr>a
enel fehazial^ fieftallamada Intiraynji.enquefacriHcauan ciencarne ros guanacos,y que dezian qneefta era la fiefta del fol.En efle )mes fe ha
ziagran fummade eftatuas delenalabrada de QiiifTuar, todasveitidas de ropas ricas^y fe hazja el bayle que llasTiauan CAyo. Y enefta i^efta le derraniauan muchas Flores pojr elcaminoy venian losindios muyerabJxados;y los feiiores con vnas patenilias dc ore pueftas en|as barbas,y canpandotodos.Ha fe deaduertir que eltafiefta cae qoafi al mifmo tiepoque los Chrirtianoshazemosia folemnidadde Corpus Chrifti: yque en aigunascofas rienealguna apparencja defemejan(|a (como esenlas dan^3S;repr,efentaciones o cancares ) y per efta caufa ha auido y ay oy dia entre|osjndios,qe parecen celebrar nueslra fief^ade CorpusChriiVi _,mucha fuperfticion de ccjebrar la luya antigua dei/ntiraymi, ^.El o61auo iijes^e llama Chahuahuarquis:en el qual fe quemauan otros fiencarnerospor elorden dicho todospardosde color devizcacha^y eftemes rerponde a lulio. uouenoiries le !|ama Vapaqiiis.Enel qualreqiiemauanotro$ cteocarEl J). ijeros ca(iaiios,y fe degoIlau,any quemauaq milcuye^jparaqueelyelo, ^ elayre^vel agua^y el Splno danaflealaschacrasieile paiecc q reJpo dea Agoilo. lo^Eldecimo rnes fe llama Coya raymi.Ep el qua! fequemauanotros cien carnerosblancoslanudos.Eiie/le inesiquefefpondea Septiembrc)re ha ziala fiertall.imada,Citua,eneil-ai'OTmajquefe juntaua todos antes que lalieflel?? luna el prim<:'f dia^y en viendola dauan grandts vozescon hachos de fuegoenlas nianos diziendojvaya el mal t'uera.-dando fevnos a otros con el|os,Eftos fe llanian Paoconcos.Y elto hecho fe haiia ellaijatorio general enlosarroyos y fueiites,c&da I'no en fuceque,opertenencia,y beuia qiiatyo duis arreo.Eite tuesracauai; las matnaconas del folgran cancidadde bolloshechos conlangie de ciertos facrificios .-ya
cada vno deles rorasleros dauanvn bocado ,y tambien embiauanalas, guacas forallerasdetodoelKeyno^yadiuerfosCuracascnfenaldeco
fed era
LOS
R IT
OS DELOS INDFOS.
al
n.
Inga-Xos lau-atorios y lorracheras, y al federacvon y leakdc^ al fol y fie(i<Allaavac!ajCitua,aunduratocla via en a)gunas pa? punrAtliro de ella
tescen cereroonf^sfilgo (di^(n'encia{ias,y eon niucho I'ecieto. >\fcinque lo principai_,y pi^Htcoha yaeellado. li.Fl v'ndecii-no ines le llama, Homa rajmipuchayquJs.Enel qua! facpifica uan cien cartrefos,y ft falt.iua agi!a;,.para que Houiefle ponian vn carnero toJo negro acado en vn llano derrsmidomuchachiebaal derredop y no le dauan de comer hafta que iloujefle.E^I: te vfa tambren agora en BUicbcis parte&,por elle mefmo tieiiipo/pe es- por 06^i>bre, I2.EI vhjmcvmesfe llama, Ayamarca ,en elt^uaHe facriHcauanGtroscien carneros,y fe hazialahe(ta llamada,Haymi cantartjyquis. En efte me ^querefponde a Nouiembre j feaparejaija lo necefTario paralosmochAchos.cjue fe auiaode hazer orejones elmesfigureme :,y los mochaebosconlpsviejos hazian cjertoalarde dandoaigunas bueltai?. Y erta liefta f(? llamaua Icu raymidaqualfe haze de ordinario ^ndo ll^eos in cho opoco,oay peJlilenda.
;
ayundwatodalagentedosdias enlosqualsj no !Iegauan a muges-es n'l connan coJ-^ con Ciil^v,i axi^ni be ubn ehicha;y todos fe inntduan en vnpb^:a donde
noouiefle forailero ni anfinales
.
.-
Yp.'ra ei\a
fie*
.-
-.
i^a
tenian
ckrtasmanMs y
'/eftidos, v aderet^nsque
iololermanparaella,yandauanen procefsioncobiereas las cabecas cd ftis mantas muy de erpacioto-candorusatambores y da hablar v'no c5 otro. Duraua eilo i^n dia y vna noche:y el dia (jgmente coniian y beuiaci ybaysauan dosdiascon fusnoches. Diziendoqueru oracionauialsdo accepta.V auBque nok haga oy dia con toda aqtjclla ceremonia;pera es muy general hazer otraliella femerijine que liarnan,Ayma,con veftf duras que tfenen depolkadaspara ello, V como ella dicho efta n;anera de nro.cfsion obijeItasconacarobore5,y elayunoqueprecede borra y chera que fejrguevfan papa vrgentesnecelsidade^. a.Y annque elfacrtiicar refesy ocf as cGfas^queno pueden efcbfiderdelos
f'^
^
\ I
vinoleslas ban dexado^alomenosenfo publico: peroconferuan coda iiiuchas xeccnionusq,ue tienen origen deiUs iieltas y fuperfticioa
3.
antigus
INSTRVCION CONTRA
antt<'na.Por elTo es neceH'aiioaduertir enellas,elpec!a!merite, que ef!a fielta dtii Vtu U baz^^n diUimuX^id^mmts oyiiia enJas iJanc'^sdeCorpiis Cj)r{lli,ha ieiulo
ks
macho,
infigrJa del
que qpatro anos de ninps dozientos de cantiJad ha^a haziao,l'*crificauan hatla dKZ.M^s p,orc]ue ya ?i\o ha.ceOaio de! todn no aycjue haztr mas nienupn dello.Sinp lolo aduertif qise auia oeras mnchas Hedas psrticu K
cyno)'-nf re ocras inntiiii.erables cereiiiontas y fieiUs y facnficios
lares que fe hazian
uda f rouin
pELAS HECHIZERlASo
f^^^^^S^^i
"^S^^^fi
P
.officio c!e
p.e
prorfl?:de
mi
""M^l^^^^r^
pocaeftjmacionypobre?. Porquedc?ianeil( soue fieiido porvna rarte el .officio de heel i?L, lo? baxo
TqiieVforrJueTegun
edad v nece fssdad ,nopudiei]ep enceder en ctr os. hrchizeros/on d^-i^a V^!si fe deue adutftir que e"! du de oy los que ion io vran;y fialgu necehidad qnecrnipeiidosd,ela vil,y condiaon baxa v hereiKJa offfuode e! tuun que y defpues envfajeratal rico V noble lo
fu
nuodoplica,ropa,ocomida.
delloi lacUuCiosreTiipero r.o hacellac.o el ot enii)garde Licrihv joslkna pre ficsp dehechizeros y losinftrumentos.v nuKhos los pohres y vicjos complon Y
ha cen'ado
la
mayor parte
de otros arsifonmuchoploshechizeros. Y ha ie de^dueriircjfuera !D<iruencrta (e dize hech:zeros(fegun modes que au.a p^r^i conjiytuyr aJq aiiu hazerayunciT de cton)re ccnOituyantambiencofi-^remoiMas fe abqienos,ha/}edo m.5S o ano.o q de ler h^chizero por tiempo de vn at^os iidUuye ftauienedeax^/ai.ootra? colas partiuiiarescomidasy ccrimonias.y tldia de-oy losay cpUtuvaos
&c
LOS
.
TO
E L
N D O
I
S.
n.
viejos pero en erta forma ]ue fc Ilaman Camafc3,o Soncoyoc^nofolo tTiOcos^queaoridefpLJesueauerrecebidoelbaptirmOjfueron graduamucho dos'cael officio de hc-chizeros eo mil fuperfticiones heehas con
dcnoche
doden()los veau,
z.DeiKoshechi6'eros,arsr
como a>MniTcho ntimercarsifamtieay rhucfias en haser codfaCtiunes deyefuas,)' ra/' dfedros ay diiT-^rencias.\'nos Vvnasyeruasy rafzes ayqDemgtanea dan, las ma-araKtue zes para a la confeffioa y mezclaque poca^conforme tiempo.otrasen mucho
ha z?n.Las queli a^en femeja-ites hechizei ia^ Ion call hempre mugeres, piraeftasmezcla^.vraiiteoermuel-3S.diete!?,y%uras doueiaSjlseclias
dedfi^erentescoras,cabeUos;,vnas,nipos vinos, ymuertos, conch as de diferentemaoera-, ycalor, cabe*^asdeanimales,y animalejospequenos rcos,ygran differencia de rayzes,y cllas peqiienas ilenas ue confaeiones deyeruas^A^nt >s,y aranasgrandes biuas ,y Capadas Iss olUseort lArro.y en (lutiendofe algiinaenfermoluego acude a eftos heehizefos, para que dcshagan el dario qire fofpechan auerre les hecho por algu nial iiiycy con viiajesyJuperfticiones varias ha2e efto , y mucHas vezes-ca lo que daiialos esifer ni os para f^nar mueren, Por lo quarl Ton edas hechi
zeraiengratimaneraceraidasaun delosCacivjues. 'Jtroshechjz.rosy fiecliJzeras^ av que entieoden enJas hechizeriaspermit'id^s por fus Iryess M a& esde aduertir que coda5 las hechherias o las mas de h.% q vfaua de Id qespernTicid-Ojvfaatambie de eilotroqueefa f edado,y le tenia por peccada. de aquies qae facilmeote conbefTan lo ciue era^ perniridOjV ellocro con mucha difficukad.iS'ilosindios oran defcubrtrlasde temor," porqueto vno remen de fer enhechiza-dosde nuet)0,y lo otrode queta He elks manifeilarJa losniales |iuyos.Efte gc nero de hechizos d ep6(^o fia cail'gau^alos Ingasniatado fos tales bechizeroshaiiia riidelcedietes ^.Otro genero de hechjzeros auia entre to dies ptrriiiiculopGr los logas e-j cier.ta manera^que fou como brux cs.Qjie toniat;i laiigura que qnierea y va>n porelayreenbreue tiempo mucho canii'io; y ven lo que pa/^arhaHaiv^on ef deTOoniorelqualles-refponde en riertas predrasso en otra eofa-s quetllos verwran mucho.Et^oslTruen deadiuinos, y de dezir lo^ paiT^ en Itigares niuy ren-jotosjances que versga o pueda vt- nif la noeua; como aun defpuesqvie los Elpanoles vinieron }ian(uceedido que en di*>
mas de dozientas o tresrentas leguai fe ban fabidodelos motifjes^deiasgrandes batailasry delos-.aF^am-'eofoSjVniOertes a fsidf: los
{lancisde
Ty ranos con-To
csUreS'^
1
delos^q^ue eran deia parte del H ev, y d per fonas par trdia
j?
oicrmo
el
dia
4.
%uien-
E L
O
B
I
ORT
fi
GO
XL
i'
ADl VI
N OS.
G
A
A r.
E lv auiayay entreIosIndios,hechiz.erosrottiIegcs:offi cio tenido pormuy vtijy necelTario.Y coqioninguna coja hajJan,o eroprendjanlosiiidiosqueno laechaiTenafuertts; pe aquiraua^
auia muchacai?tiJaddellosheichi?ero5,losqi)alcsc6ioi)n)enteer4
algunas vezesio vfauan mugeres)q todos erarj deCon dcfuyo.Vfan de fuertes paraiaber el fiiceeflbde qualquiernegocio qtie hazew o quierenhazer^y parafaberuuaHacri^tiocs agradaWe alagwa*
t'iironesfaui^ .]ue
ca;y
LOS
TO
DELOS INDT05.
f.
jf.
os que entienden en e/l4J ca;v mezclAriCe ycIo'Kurldf y mil h<?ch? eri^is. "il omo ios liemas heciizcros y ls Caciques tieneo
poroiii. lo deelc-gir pof tales lortiiegos^aits c[!ial(S va fakado Usfuer c.upara orros trabajos.y tjue Ion pofcre s.v a^isiuoay pueblo qtieno tea
pnra efta eJef*i6 prececJen diueffas cerimoRias y ritos y ayu tios^qce Jes manda hazer Ios miAnos Caciques, o ios hechizeros por fa orden. Vfao puesefte genero defuerte con djfferentes artificios^en efpecialcoopedr; zuelasde differcrteseoIoreSjO c6 pedrezurUs negr^s, Ocon mavzes.o c>)ornoUo,y fiisfuccie/lores oiierederosgiiardan cfUs
f a<ie('oi,v
cofscon mucho cuydado para vfarlas a (a tiempo cj'ie ts en tiempo de necefsid jd,o ala vejez Oizen que el trueno, alguna iiaca dio f ftas pedrezuelas alos ta/es hec'iizeros. Otros dizenque vii defuudlo ft Lis trii^o dt noche .entre fuenoii. Orros que alguna mngtr es en ticmpo tempt (hvofo 1^ emprenaro del Chuqm J!ia,y a cabo de rjiieue mefca IciS parjeron con daior,v queiesfue dicho en fuenos q-je ferian ciertasl^s
,
fuertesquepor ellasfe hixjefren.Tiencn eftos mucho credicca cerca de (i algtino efta miiy eRicrmo,y le dizen qfe ha de morif (por -que afsi pare;ce pof lasfuertesjlacriiican el hiio qiietiene diziendo que truecaaJa vida dc aquel poi la iuya. Tambien vUn para U'i faertes de vnas aranas grande,s,que las wenen tapadas con vnas ollas, y k s dan alll dc coir cr,y qado vienealguno a faber e! iucceflb delo que ha de h^z r hazeptiajero vn lacfificio rlhechjzero^y luego5ftapaia olla;y ^ la ara naticneaigun pie encogido hade fereliucceflo malo,yfi todoseftendi doselfucceribiera boeno.Kilegenero dhechizenaes mas vfadoenlos Chinchay/'uyos.y alii veneranniucho laarana.Y en otrasparcesalascu lebra5>y en otras ocros animalesque Urnen para eilc effetlo defaertist. Aduiertal^equeauneldia d oynohacefTadoefto, yaunquc no '*'fan to dosde todaseitas cofaspara mirar Ios fnccefifos venideros,mas vfan las
Ios indios:y
i
que en cada prouisuia fc ha inueutado,como es el ma^o de la uia^orca, al^uu tiei^o quebradojia faJiuaenla mano/haziendola ccrrer porlapaJ mi o dedosy conforme aoosnpcorre af iadttiinan losfaccefios, y vna manera de trifoles colorados)laniaf!os(Guayros)y otras diffcretei co fasquehallaeldiadeoy las vfaii paragenerode Juertesctlam muchos delos indi '^iladinos.y fus mugere*. f.Tabien ayorro& lorrilegospata dezir Jopor renir,ypaefti> mafca cJertacoca,vet.ban defn ^umoconla faliuaet la palma de lamano tendten cJo Ios d.Gsdedosmayoi'esdel!ci;y ficae por ambos ysnalm'te,estl i^uc cefl'ob'ieno,vfi por elvnofo!o es nialo.v precede vufactificioadoranf|q Ai iblTattjbiea Io^re|uutauan alas gu.jias y recibian reipucHa.
SN^TRVCT ON CONTRA
j.Las fuertes feh^zian per todasquacascofas cjueriahazer,co-Rio por fem brar,cBger,erice!rar cl pan,caminar,ed)ficar, cafarie, o hazer djucrtio. Tambien para fdber ciualefefacnHc-osagradauan .^Itrueno , a ciiyo car-
go ertana el
lIout>r,,e]aF,granizai: ^cBazisn paracPto vn {acrificio peqt,eno,para que declaraiTeehrueno cite kcrificio qaeria, ecbaiian las iucrcesdeconchas dela maF,y i\ raliaquend ecbauau otras I'Derces que
folian hafta
que el fortikgo aprobaua,,entonces fe tenia eilacridcio per acceptor ycontriboyendo el pueblo loque It scabia,enrr<rai)acodo!o nece/iarioaioi ofHcialcs del lacfificio (JifFcrentes dc los fGrtilegos}:los
quarestomandocada viioiiipaFt.e,yyeodatodos lo offreciacnio mas ako tlc'la puna dkjendo elerta&palabras.y^ cada vno bolukndo alpuello dezJA lo que el triieao le auia rerpoadido de fa determ in^cien ea ha zer o no haz^r lo que fe le auu pcdida, porque caula eilaua eoojado, y y ii aquelfacii/icio le agradaua o no,o fileauiaade haisermas lacriticio^ y conforme acomo dezia el hechizero le dauan entero credrre, poniea' dopor obratodoloquedeclarauaauiendograndes torrachtras v fc>ay les de noche ydediay otras ceremonias e ydolatrtas A duierrafe que losofdciates deiracrificio,queloiJnuicbosy muy coujmunes fe eligiai* eneftaforma.'^i aiguiivaro,o inuger aacio entlcanipa tn tiempoque atEDnauafeteniacuetuacoij ellUmaudoleChuquiina^y quado era vie |o le nandauaaentendieflTe enefio^creyendoque elCacriiicic hecino por
..
maao
Mis;ea-0acidos,de
mugeresqae
at'firn.auan
i:j02,yparid;o.Va eftoslosicnalauan
paraeftoJtema doso r!tesnaeid& ^eviivkiitre,yfi.nalmen.ceatodosaqueiloseaquienes ponra mas dela comunla natu^aieza^encendrendo que no fue fin m> l^euoMos fenaEatia paraefto llamandalosguacas. Y nimas ni menosqualquiera cofa lea , q
iuccedidjO enla chacra,.o en rusperfonas differente q atos otros lo atrlbuyan a efto. V d ballauan. vna piedra^o concha* o colafeaalada la teail
enmasqueftlahalkfleotro.
manantiale&&arroyos que paftauan por el puebto y chacras^ y Ka* zianlos en acabando de lemb star para q^ue no dexafl'eo de correr ,
LOS RfTO
DE^LOS IN D
ro?.
14.
chosfacnficios.VhazianIosalpriDcipiodcliniiierfto,qneesquandoIas fuentes y manantiales y rios crccen por la humedad del tiempoy tUos
delo/dcipoblados.EldiaJeoyaunqueda toda
fueates,manantiales,aceqi4s,arrcyos,oriosqii<?paflanp<irlo poblado V chacras. V tarr.bien tjfiien reuerencia alas fuentf sy riosde los def-
poblado?. Al encuentro dc dos rics ha>en particular reuerer.ciay rene racion.y alli k lauan para fanar vntandofc primeto con harina de mays ocon o'cras co(a^,v An\diil^do dih'ereatescerimonias^ylonisfmohazea
I)
i. A S C V R
I
A S
P.
MEDICOS,
cA
>--f
xin.
ay indiosquecuri^nfcrmedadeSjarsihobfesconJO mugetes 5jfe llaman/Caiiiafca,o Soncoyoc):y iiO h azen cura q no J[ prece'ia fdcrj^'cio y fuertef^y dizen etlos q entrefuenos fe les dio dolia defuneoffitjodecurarapafeciendplesalgunap^rfooaqijele el cefsidfadj^qiieles dio ekajpoder.V afsilieirpre qcuran hazenfacrificJO 5 cihi perfon.a qu.e dii.e.i fe les aparecio otre lunos,y aue les enitno cl
modo de curar, y los inftrumnco$ dtllo. i.Tanibifn ay mngeresparteras,v dizen queentre itienos felesdio efteof Y eOas fiiio,apareciendofcIes qiiien les dio el poder e inllrumentos ftuCmas frniisrideo. en curarlas prenadasparaendercij'ar Ja criatura.yau para mararlaeneicuerpo dela inadre con aitificiosquc tienen lleuado
.
paoaporelto.Otr.^say quecuran quebrados,y lacnficau ,n)ientfa dyra Ij cura del lugar quebradoo defconcertado, ygeneralnicte vfan de paIabras,de facriticios^dc vnciones,defobar,y otfas fuperlliciones,fi alga na iridic pare dos devRvientre,ye?pobfe deide Juego via cj of*acio de parcera hazieDdofe ,fatritoicios,ayuiiosy cerenioniasen fu paico, QualUtiieraque tuuo qnebrado bracoo pi;^rn3 , o otra parte dei cuerpn via
no antesdtfciempoque coauinmeate
fan^iuan los otrosenferreosera teniJo por m.^eflfo4ciarren)e|ateen(:ermedad.Y otro? ha auido q fin giedo lacdl cnfermedad izi'a q auiofan.ido miiv preilo,y tenieJolo por milagroacudia a lloseoFermospa (er cura los. -^duierc-jfc aauj qaur.q lospobresv mendigos vfidin ell^f of.ijio de hechiz rosfortilcgos ia ti
t
^'^''
mandaiun q
fe hir ie fie
room
Tamhjen
Be,
i\&s
INSTRVCtON CONTRA
e(l.is
naes,Charsefe,s,Tuci)manenres,Xuries,DiagLMUsha{}delrJo{e}aPiaca,
perftkiofa.ni vfan de tanta multitud de eeremonias ni facrificios ni ti^enenq racriiicar;,y en fin no es cofa general, pues fon los mzs los no tkq
Tifv.
^ue
ydoUtrias/inoq todafu ocupacion escoKer con naucho trabajo lo conj,en,7 aun lo t|ue beuen.y otras colas c^ue auran muiellcr.
D SACRIFICIOS YCOSAS
fdcrificauan.
CAP.
CLVE
XlilL
LA anos
S cofasqfacrificauanalasguacas^eranpriineranienremriosdecJtez para abaxo,y eOo para negocio&de mucha importanck n& y t^nc6m-unrnenre,ahogouanlos y eaterrauanlos. Ite ropa iina,para texer la qual fe liazian ciertas ceremonJas,y haziania tabiea de difFe rea te manera legun la qualidad delnegocio. Quenuuania con djtfercntes ritos.lteelganadoq,ellostienen,teniendogrande cuenta con h eda<Ji^ qiialidad,y colordelares>paraconformar con k quafid^d de kcaufa^, porque fe kcrificaua-Rescue fueffe hembra nunca kfacrificauan renie doielpe6lo alriuUtip!.icoJteci)yes..quc fonvnos aiH)aIejo'sque cnan en fus cafas JTiayores que ratones j feruian eftos para ffiirar los agueros
y Jos lucceffos debs co/as:tambien feruia para eilael ganado q tenian.Bilos dos geoeros de animales facrificauan. Delos filuellres no vfauan, porque dezian^que parafacrificicrde fu falud y bien no fe auk de faenfiearfinocokqu^ouieflenadquiridoycrkdoconru trabjjo.Aduierrafeqweeldiadccyesmuyvfadoeftegenerode facrificio de cuyts afs^ cnlos Serranos come eolosdclos Lknos. 2.1tem facrificauan paxarosdek puna quandoauiande yrak guerra para iiazf r dimiMuyp ks fner^as deks guacas defus cocrarios.Eik facnficio fe IlamauaCuzcovi^a,.o Conte v^a,o Hualk vica.o Sopa \'iqa.Y haziaRla enefla iorma;tomaua.n muchos generosdepaxarosdelaptna,y jyt* uan mucha kna erpfeofa{lkma4.k,YaUi;k qualencendida jijtaua los p*
Xaros(y efta junta Ikmaua^n Qni(^o)y los echauan eneliuego al rede, dor dtk^ual andauanlos ofiiciales del facrificio con ciertas picdras redondas,y efqumadas^donde eftauan pintadas cukbras, kones^kpos^ti?
gres.diziendo,( VffachunVque ^nilka fucce^a nueftra vi^oria bien y otras-pakbras en que dezian pierdafe lai.foeEcasdtlas huacas de nue-
LOS RITO
,jiIgUnos
clias fin
S
le
DELO
DrO
S.
y?.
comer que
<Je
que
del cora(^on,no fe auia Gonfumido conlosayunosy piifion paffada.tcnianlo por malaguero,y tray an ciertosperrosnegrosllamados, ApurucoSjV mataiianfosy echauanlosenvnUanOjV con ciertas ceremonias
haziao comer aquellacarnea ciertogenerodegente. Tambien hazian efte facriiicio para que el InganofuelTeofFendidocon pcn^ona^y para ertoavLmauaDdendeila mananahallaque faliala eftrella, y entonccsfe harrauan y zahorauanavfo demoros.liftefacrificioeraei mas acepto para contra los diofes delos contrarios.Y aunque el dia de oy ha ceifado cafi todo ellopor auer cefl^adolasguerras, contodo han quedado raftroiy no pocos para pendecias par ticularesdeindi3S c6munes,ode Caciques, o de vnos pueblos c6 otros_,y esbieneftarmuy fobre elauifo. ^.Itemfacnficauan, offreclan conchas dela mar, que llaman MolIo.Vofff ecianlas aias fuentes y manantiales^dizjendoque las conchas eran hi jasdetamar,madre detodaslasaguas. Tienendifterentes nombresfe-
gun
la color, y afsi firuen a differentes efFedoj , vfauan dellas conchas caiientodaslasaianerasdefacrificios^yaun el dia de oy echa alounos
dmoUomoiidocfilachichaporfupprfticion. Efte moHolabrado, que for ocronombrefe llama ('Chaquira)es entpdodanofo por quant ofirjfequaljarodogenerodefdcri/iciosyritos.ylosErpanolesJohan tenido por muy buena grangeria en efpecial en Trugillo y fu comarca, yen ctras partes deftos llanos , y el dia de oy no fe dexa de vender en algunoslugares. Tambien facriHcauan plumasde dsuerfas coloresen efpecialcoloradasyamarillastraydas delos AndesllamadasPaucar,pillco parihuana.TambienfacrificauanoroyplatahazJendo differentesiiguraspequenas,ovaros.ltemharinade mayz, o de otras legumbres, ode maOajO bollos hechos deiia harinaJtem chicha otras comjda? y diff'erentcs,coca,oceftiIlosdella,rebo,cabellos,fanorepropria,odcaniiAles y otras cofaajV Hnalmente de todb quanta fembrauan y criauan , y dende el hijo que engendr auan ha(}a la vltima cola que crtauan fi les parecia conueniente lofacrificaua^EdoUflos nines psrece que ha cefTado
alomenosentre indiosqueyatienen conocimiento. Enlssdemascolas autoda via qdan grades raftrosyreliquias.en efpecial en cofasdecnves
eoca.comida,chicha,plumas,y carnerosy otras cofasafsi jneneder muchocuyjadoy diligencia.
(f.E^nloq coca alas
Sec.
Yaf&j es
bechizerasviejas,omo(pas,ohechizerosviejosy'mocos agora csau mas perniciofolonueuoqlehainuetado.Y para efto es de adu ertif q fon en dps maneras , vnos q traen la cara defcudel tte'pode
biefta
IN5TRVCI0N CONTRA
Werta y Ce veclaraatente q Ton bechfzeros q hazen lo que afttiguatnente fe hazia. ^ a e ilcxs no fc Uegatv fmo indies o muy defalmados, o aq^jios q no ban reccbido enterameate la Fe^ifa!>eiii las colas de Diost raas por q;mi.nca ha^enruscofa&finocon ecmIo el fecreto del round fonmuyda
ofGs,.Otro&ay dallende qvjfitan loslog^are&delGspu^blosdeEfpan&^
lese iQdio$.vran fu officio de iiecbizeria eo efpecie de ehpiiHadad.V qui do Ilega al enfermo ech a fus bendtcioo^s fobr e el enfermo, tiac^(Sigoafe^
dizeay THos,
lefus-.o orraspal'abra? biiei>as,ha2enq haze ora^eioa Dioj parados.o d'frodilks^.ofenrsdos menea los labi^s*, ponelasraanoSjV y al^an /osoiosalcielosdize palabra.sfan^*s^,y aGonfej;al:e q fe confieflc^y ^ hjga otras obras de chnlii^nOjHora^n y djzen mileariciaSjiaazela cruz y dizen qtienen pcder para^flo de Dtos.odielos PadreSj^^o deles Apoes jabnelcas-defto tecretamenre iicrlioiQSin j y bazeti otrasceremoniascoa cuysSjCora,tfbo^y ocrascolas,fobancl vietre.y las piernas.ootras partes deleuefpo,y chupa aqilaparce q ducle del enfcntjo, y dizen q facan fangre,o guranos,opedrezielas,y mueitran lasdizicndoq por alli falio la enerm'edad;y cs q traen H die ha fangre gufanos &c.en cjertosalgo^ (done$,o en ocra cofa^ lapoaen enlabocaal tiepo del chopar,-y deques; la mue{lrana!ent'ermo,.oaftj$^deudoSyydizetjqya hafalidociinal,,y ^fanara elenfermoiyhs^e otros mil etiibuftes para elVoXasvi^ja^ o ajo* cas q ^fan derto foaherbolfl^riasyparteras.,mi>aii lasprcnadas declaralo' ^ fcienen y ir.ataa las criiituras fi aiii io pidcn las tne fmas preiia da-s^ por af; gun rei^eSory los varonejqio vfantabien fon ]ierbGl*rios:y )bs vn los otros aigunas veses('con toda la distVimulacion qpuede^ oye lospec;
,
fc entienda
cadosdelenferroopreguntadoieJGspof exi]uiiicos modbs paraqnoi q toii,Vchuf js(q foil c6fc{ToiesamiguGsjy altiepo deoyrlos. o deipucs de auerfelos oydo(ya qno todos,.aiomienosa!guna parte,que. fon aqilos q le parecc qbartan para aliuiar la enfermedad)haze fUstere asonias diziedo palabf as fingidas,da ftts penitcnc jas^ y gd palabrat equi uci^caslesdana entederqnodcxenlos rites antiguos^pncs fonbuenos para el remedio de fusmales^ FinalmettjJoeipeciede chriftiadadhaje njilmaksy haze mas danoqio^qd^fcubieptamete idmueftr^ferhecfei
zero*:porqa ellosfilos Uama la primera o feguda vez.ma^no la tewfe ra,y fiaalmete cemilos indios de encomendarfb a ellos y hazfleu efcrtipir lo ^,rade dello.'Biasdelosfiogidosy difsimulado*no.Qii|adoa eftosliij gidoslosllaniande parte deienfermo,ffe ha^en de rogardszicdio q eliba. DO foil hcchizcros finoChril?^ianosy q fi pienrdnq por medio de hechi'Kos fe ha de ha^erqno yrarfino q fe ha dehazer la ciira y^medicinas pof: jr.odos de chriftianos. Afsiq cs cal el modo,q losindiosfq fegun efta di
chojhu)^an deloihechizeros q^lo defcubierto hazea ru$>malcsno huy
tO
RtT O
DE
ND
.^.
15.
ilfto;atitesloin(liios muy entedido'S y q parece temefoCos die Dfos fe aprouecha dellos euttditdo qno Ay maliciAenJo q haje.yco efta ignoracu losembila Ihmir yfecura cocJIos.aun.^no dexa daiier nvochos iGsIiaoia corecdo yifofpecha.Ymuchos Mos bechizeros fon teaiJos
eni)ueaareputacioal<3tnerosnoporlicclii2efos,ycufanalgunospabu camcte:porq o tiene licecia exprefla delos juezes ecclefiafticos, ono fe rcpara enel mal q puede uer,y los per mite, Coaoiene pues qoe enefto aya iou-cho pecato y dtligencia contmua.
COMO
CAP. XV*
^^ \l
Inga coquiftaua de nuetio vna Pr ouincJa o pueblojo primeroqhaitia era tomarlaguacaprincipaldla tal prouincia o pueblo "'^ yUtraya alcizco afsiportenera aq'ilagecc del todofubjeta,y qoo feIfirt,beilafle,cofno porq cotribuyefiea cofas y perfonas para los facri ficios y guardas delas giiacas y para otras cofas.Foiiia efta guaca enelee plo ddfol Uamado,Coricacha,dode auia muchoi altar e,y enellos efta
Vando el
a las eitatuas
del
en otras partes d!f?eretes,o cnlos caml nos c6formc al AjyOjO proiiincia q ra;ycomo era tata la gete que aeu~ dia alii de toda la ticrra.todos fe induftriaua por lo q allsfe les iiensus^ Ie.Y<roloqtocaala veneracidd t*utes,manatJaIes,rioSjCcrros,^brada6,affi gofturas,coHadoscubresdem6tes,entru7ijadasdccaminos,pit^dra,pe nas>cueuasyenlodlarco31cieIOjyenIabu(oacercadlcato^Jalefibi! 2a,buho,y otras cofas.fe hazia y tenia enlas demas partes dl rcyno,y f tenia eorfiuerccii al inodo ^1 Cuzco. Y como cl Cuzco fucomarca tey nia gra fuamia de ydolos,guacas^viiJcas,adoratorios,o mochaderosco
ftituydos eivdiffereces partcsafsi tabic tenia en cada proujocia,particu iares gaca yadoratorios,y cada vda otra cofa ma particular adora*. q
li3,ycadafamJ!iacuerposdedifui)tOiq venerar. Finaloiece cadatierra ypromncia tenia mucha duierfidad de mocbaderos; y (i agora fe ha de{ hechoIosydolos,piedraG,e inftrumetos de facri^cios ocr^s cofas mu^ y chasq tenia pa fus ntos:c6 todo eftaen pie loscerros.collados/uentes njan3tiaies,rsosJagunas,m3r,agofturas,penas,Apachit3s,y otras cofa* aisircuya veneracio au dura toda via,y cs aecellario ay a mucha vigilj q ciapa deflerrar de fus coracones efta impiaveneracio.Lasguacafi vado
^,
-
nobres.v
ratofios dlCuzcoyalgunasieguasal rededordel fon^40.ddiu'erfos ^ma d*? aacr otras mas.De todo lo qualmiicha parte fe ha olritos.
DCRI:IO
m^
'
"
11
if
i;
ij
II
II
ir
li
.
(!
11
.'
..
;i
i;
ii
..
.,
t.
N-
fobrc
EX ACTIONE
CAP. XXIX.
p
I S,
IL
animas
fe
fibi
commKTas
juucntj*;
^
Quod
fi
per
no
I.
E X H O R T A CI O
BREVE PARA LOS INDIOS QVE ESTANTAMrrALCA^Q^ELA VI
da paraq
Ics
el
ayude
bicnmorif.
hora de tHsenemigos.
en
te ajttde.
m mdoi
avrcHvA.
J^HVRIapughic
^yM^Iefu Ciifiiloani-
~ OCAy,JESV
^^^^^Chri'lo apu/Taa
'^^^'ffpjyahatpa -V'^^'^'^stM^i^fchaliua DIGS apu.tataqiie'cbojmamarrpi amacafsinama , arotanamafa cancini luima yanapanapataq. Niapi vna
ta camifapj auqiiicna,tayeama,lare
'-% 'iM-
taqinTpfcIiifiunqut
Ciinanmiroa
,.
coyqujpi
Diorta yuyarincayqui
huauqueyc|urcunapas , runamacijquicunapas.cochomacijqiiieunapas
manam
hua}luymantaquitpichifl'u
9,i^
qui churacanui*
Chay
Vcs
EKHORrACION PAKA
^^i'r-$
wirM at^
q&ierefahfai'jjUesiai'a tsquella. viia del deh , clondetendras t tti haz.advi'J ^^ agora te encemiendas a iefxChrJfgyj leUam^s pirHitia di-fc^nfoj de^YKijfitti
'd&
tods
tii
^iis
Urga vida
Luma
0,
hermftm mht^as es ut Dm^y tu,^^dre^ j dtle ea tualma. ( ft no^ue-' femr mio lefa Chnfio hi'jo de Dios vino, que meri^es por mi h&ca)0 con la des
criatHr^ vftejka fe
fttef
QVIHVA.
Chay rayco
D5ornfUayqiM5'^an caIiuari payta tucuy foncoytprhuai? hu&cy.&xlf payrai checampuni ya^,
ATM.A^
A^
yayi-^uica
rura<jneyqiiicA.
Paymi
qulipichijC^nHU-saflaequJ hanacpapuiTaiia c c-ki vinay cufsi csiicayma nilUmqiii.Chay ari.IES V Chriilo Diosriinchi^la cu<:uy (oqcoyqnibuan muchaycwy : payta yanapa-
huay
iiirpa
]!ug,cyarijhuchay<iuicu
,
nam a at A .ilaquicufpa
puticulpa
ilchacymapacchabiichallicurcani
Bvfpa tucuy fGncoyquihuan ytiyay
D O
fvrwjman '/payllatam
iiiipa ivi- Cay
munayman
Athaccunatdquica na htichAchafsi,ha faf&^Jna taque chuytr^iwampt ^macahibata.Dio^vccijntirahscai pan a ,ln ^ ni h api fai s nii ti\ a na^h n pa Ji ua y an ap^hatpana cjuifpiyarciquii
auqui^^^a
hu parofca c?-uy.m4yatifsfpaji-
mampiX^^ani lavcampi
yay^
ion
DIG ANA
nalaycu c,r'JZina;hihuata jjan chuy maha anima Ia.ycu anch,a SButeca^ua quirptyanawAtaqu i.
ji^apina
Hani
i&
A'elafunBa YgUjiajy ie^o ^creo ji)'/:^^mcr2tff^t9da h qne e!lati&?i y ens. hscharay t/^e^ra ^erui), Nif desecheys nioUitdejsen eJla hor^ a vit50ra Tofjj ejt'e miCerjthl^i.O fe^or yo ftij ma-.o y fsc^tie^^mhoipeccados.i^ mime pefa eyist
foj
ht\o
ennfeffado
ta-
Amafaccay
c^ficchii,
r'irarcayg,ruhay^
c'lia
ma
chufcao|,>.3un'-ac
cUpay
auccivcii-
ni'Jtuta', hsni"
aucahaGaHaiia
aparapaua
h'aydcati', ssiaa:fc.Vvq|pr|.
cant]ui,muchancay
,
cinrjur.
fl^jo-
H an
i
raq u fp
may
cj ti
i
i^j
ib
j
fa h a v
1
Ikichaijapa^
^r 2p
:fc t J.'
B irm a
fi li
o fa
ia t
$'>
cafpapass.Vglefiap
ni,
paypa
Ilapa
bapci"
zati cHfJJiunotps
ancha htichani'
foncoyhU3nmi
ni.^^jocait)
yupaycfia-
yanayg
cani,
tarirata
chuyinampj yafara-
qiiitpi. N^afca'
hnmaDa laratamatpi
pi cay v^tichiiacchayijui<Sta amacareuhuaychu, ama anehuy irtihuay ill u 3 amacac coocahuayehti. A rkac y nia naanataflrm canj, liirchayca an cHa nanacpuaim. Anchaui liatjiji inni yuyaycucuni cam DiDsnfjta pmach3fcaym.jnta fimijqiiic.i pans pachalcay mantd: cay IJapa hu chaytai'i yuyaTcayta cimac a nam padremS'
an c h a
lia qu jl}
ea liuc'hachaisiujhai'aquiuifsicaliar
fa.Husiia^f lantim'padrerof
ca" s^^^tte'fidciianacaha
amaca.^i j'tahacaina
leffaisitpi.
ooftfeiractmiv
Aji
laiz*^
4!Ia
E
d.iys ?nas
XHORTACION PARA
:
^iadofo jf aworefotacordaes deUepohreejHC os Rama, me en''?iendyire j Bsfertiire (xaantojo Piidisre:yji vida^ye Urga Sim? lo tettgo^or hien y,o llefiaragorap de me y efto falo espido ^ nome ol fojs fermdo eldsvf y ni me dexep : y Dor 'VPteflrafan^t/i pafsio,ynor Los meritos de U 'vi^'gen por todos vueftres Santos Ad^ria madre v^iejlra^y abegadade los peccadorcs , faluadms 1) I O i" mio,para q vaya ago^ar de U -vida eterna- O Seuor tjaiett
prd(\f7,iidp%g z'os ^pfiesfiys
-y
merejciejletatq hie.
lefpis
te at^ude^leftis te Ithre
D hi ver*
e[fc
<Xy
CH y
A.
A Y
MAR
,
A.
Hum a
huaylluri Diolsy
aca huacthama amacafsira, anutita perdpnjta, Vchai'ca vctanpi Iiacana pacha naro churimana buanihapi cbamahacAmafa taojuechuy*
camaro
caflac*
ham
,
cUjinamayqui i-irgen An<5ia M aria, nocaycu h'uchacjapacunap marcaycup alii rurafca raycu, San^loyqni cun aray cu qujfpichillahiiay capac piofni},haria:pacha cufsi cau^acay
rnaa qipiacaypac. ADioscayahi ca allip camallan cayman. Churi, lefiTS camhnan cachun. lefusyana pafiunqui lefullac qnpay aucayquj" cun a a n t a q u fpi c i 1 u n qui.
vilama
lavcii
human mututama-,^
Maria t^y*
la j'tufa quifpiita,fan6la
camana
hacana cufsifsinaro manahataqui. A .DioOy ,a apoy., qftiy i aca vcca afquinacahaquicatanataqui canja-
DIOS
Vaya^UiosChu
ri,Dios SpiritHfa-iSto
hiicllad^.ecan ynil-
Icfus apufla
cayqui Dios,
riiiuuhegaOios
p^y
quifpi
AfVDAH
efetffr.lm^t
tm tu
BIEN VGHIR.'
rcdiwio eon
fe
ft* fAfigre^e^e
fm
r^'tfmo te
tiSii''A A f^ gloria.
her^tfie k
No
trert^ttnvs
jmAgeny f^-nejan^s-^
,
Snuejlre^qfie
le fy^st/ecc^dos
llepuilaa
Ing^r de defca-nfocon
m efcegideSjrjtie a
it
Samavsn
ti
buen Icfu: ten medad de aq^^effa animay lUn^iU a la vid^. eteyna^ ^ue Scon el nos^rQmetiUcjfara aae tega':(ey aUl^epara ftem^reje^useresijn Dl
eenfia- O
Fadre,y cn
el
S^iritttftn^ta.
^ M L N
ay
c H V
A.
A R A,
Pty qniqumtac
quirpichilTunquv
Aca
qui, yahuarirrhuan rantiqucyqui payquiquinair eufsi caucay pacha-' man pullalTunqui.i1 capac Drofnij
napafoifpahatpana.Hajuaca huae
eha liaq!)emana_,hu5anafhunanchai
maro luratamana aoimapa manca pacharo nvantaiiapataqui l^antucii hatati, A ucanacapa ra ^fpi yama,h a chanacpafa pampachafapirna,vca vinaya cufsi vtamaro avllatanacaraanipichica rrpama.
Humapiaro-
tatama humanraqut'pi huanquifqui.Ah afquifefus acana aninaapa Ilaquipayarapima, cburflmai-Rafatania vinay a hacanarofa irpaasa,
caratarn huacyaflunqui
llayycamhuan vinay^pac cufsicua* campac, camta vrnaypac muehalTu cayqufpacrCamf ari Dios
quimpi
yayahuanDlOS
hiiampas
f snqui
,
Si*
RITVSANCTO
hue
csDlOSA oyi
IlaDIOS A M ^,
T A CI
!os
ON MAS jLARGA
^<:cfsidad
fl
HE
pys
0a
M A NO
parap'ijf^r dseffavsda Ji Dios ^^ffierelle/taros aeR^ypues m) oiva vjda qne n fe acdha lUns degflp y ds tUtskiencs^U jhaI ft an agoz.A r a ^hcHos
Q^VICHVA.
|H
I, apunDiosgracichic
AyM/lRA.
ILATDioSapjB
fla
\
yR
graciapa;ehu-'
laiita
coflunxjui
rahatpana
hnm%
cami
JhuacaychafTrhtj
piracanrpaAxijci
TJINiapi I'liata
(^ fapi
ancliachiqui
^^^^
quicWma
Ivflu vflutaHia.V
'cafaqiiichuymamacamaravamj af
a/qui hihualiamar^qui,
Dios apuiTa, hshuama fipanc^. Maya hacahua vcqui hani tucuri ta^uc
cufsi cufsimpi pucatapi.
fltlAjoquLHuc vinaycufsi
cau^'ay
cianmi'ari,
Vca
Jiacarofca
vi-
Ghay
cati^ayca
iiavacufsi
iiuaniiypji
Tsinapa
tafjui^hihuana pachanfl
x>ro8
tbapv
Dioit
ArvDAK
birnmorir:
4:
queeriU htrd PaPrerd de eJi^vida ejidn en gVAcUj awijiad d Vios. Tore^9 hetman^ mirad mttch&(^^ endpoco' tiempocjftecs qfiedtt podejig^nar el ctdt
para fier/tprcfi haz,ejil& e^ue y osdtte:^j fmv^que pejs cQnden^do a penas etcruas dd inperne, 'Tor cj^efabed hermane mw q en faliendsvue^r a Animade e^ccner pOy [era prefentada ante et]tiy'^J<f de hftf Chrt^o 'Diosj femr nueftro^donde
ha de oyr fentenciadefalftaeion
defpttes de ejfa
vida nooiqneda remedio fi os cendenaji:j agerO' aunque av pO" y to ttsmpo^fios volaejisa Diosj leUatnayscan fodovne^r&cora^en ha'^ei^de lo i^ae j90( dire,ferevsfalfio parafiempre jamas. Pot ejfn hsrmariQ mtohvl^ad macho ^
tsdigalqtteoiC9nmensparav0e^ra[al{iAciorf,
l^r'ms
QX'iciiy^.
Diofman
fotico calpa huaHUC runa cuna vfTachincu ychayraytu churij cunaniaocapniray nificayfarurafpa
nacaqtiipi
nifcdytAmaiiarurarpac^vcupacha^
vitiay
nacaricaymanmr rinqjni.Ri cuy churi animayq,ni,cay vcuyqujrn anta pi c fpa , a nc hii r i fpa p a c h U a
i
nama Caqiil
y atifslrapihatpana',^ acfl
sian yp.tkbata^ha
aro h'liacaychima-
Iefu
Chrirto apuinchk Di^lla ta ri^ l^aquenchicpa nauqumipi ricurinea'CBaypim rurafcancama vinaypaeqMifpijpacpaSjniaiTanjfpa riaca
na.HanihuacflyEr.lsinca mancapacFiafopivinayauuitunamataqCii ma
haca.Vcachyymaj^a animai
ititi'ni
i
manampunim quifpinmanchu.
Cii
Ea n c Ii im at a- h ala 3. a Ts n pac h a qu pjieiu Chrirto Djos apuffana nayra eatapana vnafsin'^.vcanfca haracpaehar o mtftu napataqui )iehca vjna, va'mancapa'chana nuitanaro mantanamataquipj fentcncjaaro ifapans^^hacat^paca caiDapacama. Aca pa
ehan^bacafetucufsipananhaiicapa-
foncohuaji Diofman eutiriculpa, payta huacyarifpa,ruray nifcay caBsa rarafpaca rinaypacmi quifpm(jui.Chayraycir allifoeolla'
charo maotafsinca , hanipunihua vcara farfuhatati. Ychafca pifsipa-' chaipanfa Diofaro suticafsina tjq chay mamampif^' afctarsiiiaaca na
yatichata-Ha^aroBaca Ivu^caycharii
rsinavi^afara^piOibfar^grpiEata,
Vcalaycii' fcjlfe Biliay cufsjfsittia an chajhara'epatharoqpiipinaliataqai
aHjufi
Nu^
A3
4.
^af
'
EXHORTACION
canfejado dfi Cof Fvimevkmente me dez.id,fi os anejs
ffio P-rn [alios hisn
?^t!tA
toSes
^steUfdSfeecadmy p.iw
como^ndteredeij
ni en^atiar, ha dtcho gjne el ^ cofifief* fvdos verdadero arrephimiefo defies, feraperdonM temendo Ats peec^4<fs al Sacerdote 'To'^q es m^j piadofo y mHjman mttjgrandes. muchos j do^ann qfiari Chriilo lefti fonperdonados tokos nfifi Ufartgrede for acufan T fecrn bs qaefe fmo.qite ^Dtos
csfdjsion^antes ofendejs
DWS
firos peccadoi,velS^cerd^te
fimfiloro^ara'Diosporvos,
dy
r'
CH y
A.
T >!
AR A
Cife
.Ji*^
maniac
confefaculpaca
Ama
Nayrarba atamita yoeay,niati ta^ Coft huchaoacama padrero confellafta<^ff Hanira confefTafail'sinca afqujra amacarsioamacamaamutafsimafa quehuchamaraqui hani iraanrafsina conteffafsima-
Maya
hucliara
Uullacunmanchujpaymjarj
nin,
imantimsnea confeflalsitama hani punihua aciiti cancani, Yallirhapi 'Diolmanca ^ncha huchachafj^ Vnama yoc-y.HaniMuHiri hani ea rilsiri D I OS A H V A / qoifti haqueca taque buchanacpa checapuhi llaquifsil'sina quichufsif.sjna
Sa-
pampaymana ach-
capas yniana hatunnin raptimpas Diofca anrba llapu fonco, acha cu yapayacucmi huchanta yillacuceu
cerdote padrero confeflalsiDl,anchaacca^anchayancaipanfataqoehnapanipachat^ cantani fafsin fana.Taque chuyma hu. lif pa confcflafsiri haqueropj halU Ciiofaca an
chailanipu anchalla^uipairi chuy
niani.
napaG.iefuxpopyahuatiaraycum
ilapa huclianchigcunafita
pampa-
lESy CHRISTINA
Dioftamucha
OS
aroquipi huiB
puffuQt^yi.
la/cu hampatirapihacpana.
Biaf
wm
AXVDAK
A BIEM JMORIR.
os
^
left* Qor'ij^o,
accuptra detodosante
yfe^ efti
tc^'Scendenadooarafi-empresTAn^hienos amf&hijomio^que fiHueys hurt ado f^tiiei nejs al-fi agsriB to declarejs ,if mandeys fele huetua a cada vng b <^Hi es fi*)\f ft
hsli'isi a'lk daiisa, 'z/tte0m
proxim9 lodigavs,^ara cj(te elj>adre vm corns fe fa vodejsfer falmjin rsBituyrio que demjs. T Jt tenejs aigunaT e^SL tisfara Pr que a vaejtroshijds , o padre o madrefi loteneys:perm\liQ iadede:^Ar hAz.*endd,Auejs
bierivadejs de
dtffiinaUunasmiffas eotrQsfM^ragmp
"^CVVMCHVA.
huanuf
huch4y<|ulta
HuclLit.^pas
paeaptiicjca
MAR
xpo chatahatpana,vinayata^fa<|
chatalTunqui hioam vcupacharaaii If^Hi vinavpacrinqui. Cha|^!anta villai rffcfl.cay>]'JKae ch.jri,ya)a ^juacuTcayqui
tapashatajlirpaca
tapas liucpa viiUcuytac cbayniocma cutichipu gapac^runa maci|quitari ymallapipa q<jachafcayg,ta villacuytacpa dre na bamutapununqui al!j payman puchucacuncayq^ipa';. M,ana
captsaea
cliurtjquicuna
yma
y-
mj/a
pif-a
patmaro patachalsJiia
heredcro
fuci
t^C] piifsipcSitroaBaca
DUna
larimaro haytarapihara. China pifcairt patmaca a/i|.huaanimama na afgpata^ churahara camachiha la,acapi srnHa lurarapicani Dio(a
ni
roha:tpatirapitai fafsmji,
wm
E
ejtfe
XHORTACION
PARJl
fe den,
tt
pohres,efla
no tensys
hij os
nt ^dre q madre,podep
ha defer a vueftra. volantad,^ nadie osfuerqa aeSojfi halter de vmH ra ha'^enda lo g ^feredes
!6ma mirad
'
ion.
qnefio: en fsracio de Dioy.Si ei ttAxeren el farj^iifstnfo Sacramento^mim congr4n refterencm a lefn GhvijiaverdadeyonJios y hambre nue adorep rad que
firo jalmdorfqz'iens
allimm y verdadiro.
y que
refctbays con gran demciBn^yUdeyi mucbas graciaSj por qjne vn fetior tan alt& viene a vrfd CtiJiilU tanvil, y a vifitar a vn pobrez.tlh ^eccador, Lo t^ftal ha'(e el
TqtiA^
mana
nifpa huaccliacunapacpas.
DIQ
rloc,maoa yayayoc, mananiajrayoecafpariy alHin inunafcay^uicasm, pimampas^aquecuquij y chaca Dioll^afiruincapac ^aqcu^. San8i fiimo Saicaraenco6ia, padre apainuilvinqui.chayca
alli
SAjiavtu Eu]Dirarapibata.. Acafca cbiiyma macamab'ja c aatani haipi ^ilifacbamatJfc luranamata^ camabaniyocani tbitaiiiti.yfr'pamara bani auquinijhani taycanifsinca vca
..
ebuymamata
pa.Iefu
churaisihata laquiba-*
vnanchacuf
xponabachjpa
fanfiifsiaio /^^
palU
lei'u
caasunaquifpicbiqueTichicjchaypi e^iiGactJaclavilpuycucroncohuaa mwdiay^unqtii. Chay fanfci^irsimo' SacEamseneopt cac Diofri.pay quiqaintacmi; hanac pachapipas tian.
chafquinqiii.
Sacraraeto^riconiulgana Riataqui ^-^^ aeavtamaro vtipSca taq cbuyma compnufsma yupaycbaTsinfa lefa ChrHlo checa Uios c heca baq ^fpi\ riflabapatibata.Hupa leiV Cbrillo apufrapinacamiiaharacpac^ana vt qui,vqGiraff,pi vca fan ftilViroo Sa-
runa6l:a,ricu^yquit
Ijincbicri,
bsmuSa-DioC-
csyancahucllaro acaanchabucbabuaccbaparoia vniri,vfitiri butio to fafBina aca ca >'iofapi antha af^fsina^bunia qlpiyanamunafsinra lu rJ.AcaS.Sacrametolcaanimaiiiana coeopa m3canapahua,a/quillupac cbuyma mapiadarafsinraturiparo
fti
I
Dkviuayahacaaa
cburiripi.
'
^abuA^
Urn
vtento4e pofhe^o deU mutne yfisscs ma daros csfiiercecmrAVHefros ensmigesenel trance mtedad mftchas ^racias a ilion, mengoidayatam'bisnfdudeneUmr^.e:'T^^
Va
^
,
gYAndesajud^symersedesde vu^ liiQs y^e^,Admu) confoUddy degrefQn fan de vmtirAmd^.Mas eUep^reroi^aga DiQs,qHeoitien4gnAr,diidoy^AYa Bra conelcora^an^^fe <^(t^ btcaymsdfirmemente la con mmetpdascapis cdnft%d
Fe
ftp meriren Ufe d'eUfafi^amadre Vgleftacome hi*j9fjopsl^ytenpy ^reen Sdl9 queella tisne j cree^for qnt en cBa Jess anejs defsl/tan
^V
rffff-fia
CH y
A,
Ay M A R4
Extrema
f^n^iSi ftsaraancb4cai,i
Nk anclialiihuaha ^ac^^afat.hmc&^xtfe ^
^'i56lion catojnaraa
can-^^
xj^
j
^,
i^aliuanctiafij[uidiiflbnqiii
cani/an61a yglefia^avcirapinaaca^g,;!, mayaSaciamtto xtfenia?Fn6li Jutini chiif aharpana liuchanacama ^ta chiUyrnamayGcarnpi pfchanapa* taquiihlhuana paclianfa aucanaca-
pay
'aucayquicua<ia atincayqui-
pac,alb'apuficayquicaptimpasa1Ija
ciima
puncayqujpac hua.ChayrayciJcbu
ri
L'iolla
haycaycutipas nnich^y.
Dios
apiiflaianclia
charaqui
c\irsifsioia
fiaafijiiinacapa,yanapanapa_,coya*
coyquihuan
yuy.ari .Chrirtianoin ca
hihuanama pachataqui hu 3 cay c h ara pi t am ^^ iipa Di ofa ro ,<quirpinamataqiii. M^afca nay arba p> |)i yojcay aca lurahata lacamappi
iiapla aca
paypa yniicampim
biianiiyta
nm-
(antam nccapasyninj.yu
paychani nifpa nj.Cay fe ynincavqnipim
^uitpinqujj
c h i y ma
m a pi la
ya
fa
iollajiii
-;?
itlccj Mi't
7'
p rs
w^; ^g^
t^Ktit
un folo
'10 /
"
'
c/-dadfro.
in
Us de m^ts
los d'^'ffycaafs
ic .^^js
los
yaj ^rti c.e la vidadclaeleja qunldstl ale ^ue '.y ^peita quanto etio alhomWre ay todo a loi GHC le fiyuen^ en eompama de los fanUos t^ngeUs , j de hs'^HsloijdondtAf
ehyifi'ianoSj
y enelcrsejs-.p'or
adorap
qns fjlefslo
ts elo^
ht^a
el cieta
j la tiet
4e[ctin[9f alegriaftarajiemprejiimaS'.
qmtnfevieJ^eailMhpjOiffia,
goz.0
\
'
CtyiCHVA.
&YMAKA.
Conanatfcaacapi yafahata. Maynt Capaqoj chcca Drofahua viriaya canquiritaque atrpiri tupuuifa eiqui. *ea Diofafiua quim^a perfona Auqui, YocaySpiritu fsni^o,y[nj <^a perfonaisinfa mayniqiii checa
Di(3f vliiayahaquiri Diefapr.
pa ynij) hue ^apalla Diof llapa ati' pacmican finay cac roana- callanj 1oc,mana puchiicayniocCay Diof fi^ Yaya, Churi, fpiritu f&ntom,
Quim^a
perfonacafpapas,. huclla
Aca
checan Dtofmi.Cav capallanmsnfai ymni- Cay ^apallantarij nauchanL Machuvcunapyma hayca mucfea^ancunaca Ilulla^upaypa mii haehifeanmi y upaye hachifcan muChaycancunaSIa, tocanhn csnilla-
Dtofaroquipi huniaca yaftaasaqut. pi hapatka. Achachinacamana ha* patttapa hoaeanacaca ^upayo ffa*
tpt Inii-nac*
Btm ehrirtfanocunap muchafeaycii; Piosllam Diofcapay ^apallaflman miyrini, pay^apaHantam yupayfliani,pay ^apallanitti hanacpacha-
aaepacha
vinajr
cau^aymae
fi-
s^mpae chay hanacpachamaniui aili^rnii|ueneuna^a puifaa: SaSto cunahuan -Angelcunalmao viiiaypac ca(sicurpa,<jaMiacurpa eaor^aQ' eaiiipae,A,Chtiri ^apas eha/pitiaCttfj*
cawafsina ri-^ <a hacanafca vi naya cochofinahua:Acl)ac quiftipi yo^y vft harapas&a vtcaf^
wa
AVVDAR
,,t.aos
A EIEN MORIE.
7-
enlejk macho ^ne OS lUm^ Diosf4malU,yfoncdvmBr,feyeJjemn^4 homne, ve^daderofeh^o 'Dios de hyo ; na> ip. v.eftroflluador, ^jlendo en abogada elf a hora, Ajemr^ nmflrajf y el 'vireeUnaa M.A R I
fciode
^Jaglona,
hombres':y todos
Ln
f^hodosaelosjefi^aU dteya
mP
...
CLVXCHVA.
Cifsiciy c.h.n,D5ormi Iianacp*-
AYM
ARA.
clumanpullayramunaduaqvii.leru
p.yma
niv/cuy,
-
Pavini Diofpa
aa
q^rpichihuac^ncbicpac.
Hina
huanuptin-j
liana cufsicnynioc
ca inana
pu;li icavpuii
lUpa run<?.cunaaa ta
cap as cay
^
;
1)11
Capaca
EXH0RTAC10HJPAE4
fffi'ifMe
dor
dgran fader derDi as hara eflaoffra m^ramltofa.r aayt^m f^ajs peccaay^js iffendldbmftcho a Dios,fi os comtertisa el^jrejcfbis hi Sacr&memos
el B^ytifrrto.yla
dshitssS^cramstosdela S.T^lefia.qjon
VcnitecUjioi demas
nos.Q^e
io
dc bsa'aiepaJJkdaseslohte*iay qtieeibienemharracharfs
y .ndiir
con
coyquihuan
cutirkuptljquica, S.
Tglefi.^p facramentorTcunafta
chaf
h 11 p a
o far o c h u y ni an i
quiptijquiea,paymi pampachaJGTua
^. Fayniiranfila Vglefi^pSacramc toactina61a Baptjfi-nodia^penicenci A^^aj,, lm^\xm Sacra e ntoc u n a ?cTah%a;, iuicapi checa loco chaf ^UiCi^unaCtsr pampachan. ManaaUl
Qa
V'glellana Sacra in
pacharapiripiiyacaflscatagLhawJOio laro curfquirinacacaqnica macapaclianahua ancha hacha vrnaya mutunaca^isinanaca camarayafa vtg vcana cju pay una caps fnocunapataq.
Cc->rpa
huchaliichihoanchic
lU]IIay-^
Vca ctipayunacafca
Vcanacahua' ancha
aucanacaffapi,
&p y a;
chircamia!Jbca;yancapas
nalla c^u<;acuy
ma
yupaf-
ampic
ma
imachana,marminacapii^ra,acapa ehanfa cufsil^inir^rflu pachafcahua ea arctana, laycanacaro Jnarbana, Bupanacana caniachifaaropahua" raycliariafajaca acataqhua afgca*' Miaca iafsimpi vca ^upayu Diablo |)aI&#sroshuri^o. a.cA^
firs
padre y
vtteflro
dlcho? zy^:lt
Dm, y os qmirefalHttr, N crenj ^.cenfejfays todvh^rte ht h ionfeffad y teued^rmemente ^ per que ejla es p^alabra de^Dios
Ajstdador J
issgrandejfeccadoyes?'J^erofivosll(tm(Spa iefa^arijlode csraco ^elfira '^'^6firv/i.gy^f OS lihrara^por qag auri (jus tifApheekQ mitchgs ^iccados ^ as mucho J}
mitwrjlab^mi^dst
Q^V
e H
V-
A Y
A R A,
tluilafsl
tm&
p^yta
Haaiya4ahatat3
yaliirkatulTaraa
quifpichiju m.unaflKqi,.'Churi
J
ma
carcuraquima;! E S V C H Kl^ ^npuffaqui arotama. Bupahua aaig.rRa Dfiofamacaichaijjhuma ^fpft na amaui. Haniti huwia yocay aca
TO
iiata^ycha arofsitafaayaiU^
Vca
minhua yach^chilVamiDioftiinchJ^
"**ca,inana IluUaclie. HuchaUiciifpari
diuyniarjJ^ haul tnn^fsina,hani pahtjanacafsina clie ahua fama, Acaaroriicaca hamJIu llki vinaya checa.arooiDJ-bfahoa Ja
hamayafamataq
h^?jnaragpita<]j bu^han/icauiatari
ninaman
rijcbit fiiciimincaj
Ej^trAt^
,-
EXHORTA CION
P A
RA
oi t'lene ^or h^o j os comhi daconanterfor^vinodelsielaalatierra ajalf^ar peccador es, y en ejualquief fanto aue el pecc^dor fe covuirtizre a sljeabre los bracos ds mlfericordiay lere* fcibe^cor/i'> al homhrs le Pcfe di auer heccado^j determine fitrrremete de no veccar Contri ^m^i. P<j^ ejfohtje airora es tiepa de volneros a Tiios ypedilie peydon de todaf vne Q mifetiory mt Dios como ^Arsfccr4 eirn. Rr ascHlp^Sji mAdndss^y liorarlos di^edo.
ympsYtop^rvBtjcofttfiingreoslaii^rayUmfiara., El
^tite ti ejlefieriio
malo^q^e te ha
iVo mereciA
tan
m^U
vU(i coma la
mi(t-,ftnQ
QJJ
HV
A.
AT
MA
for q
RA
liifiuar a
,
liu
mi hanacpacharaanta caypachama
vraycunjurcan, huchai-apacunafta quifpicWe. . May pacbahuchayoc cuna, h ucha mata lUqiiciirpa pnticufpahuanaflfacminifpa D10S-Jl5AN cuciricun^chay pachallatac' mihanipuy nincuyapayafpa niaca
Ilia
parauuipf vilapampi hupacacharaqi) ibatpai}fa H upapipaliuma yocpataqui cati.tama, nMinanapampirgqiii naro vtita fafsin fatatna. H uparaquipi haracpaI'laribatpaba
vinayata-
cayqaipaclia.hmanirpa
.;l_,capac
Ctfwm -0'ioSm]
*"**ian
yma
chica maaa alii yanayqiis fimijqpi 6lachica pampachac naufcfuijqui-' man Gayllacuflac^Manaallij
-
Diosa ^uihrc cm\% quiqujpa vcapacharaquihua patia coya hunccha nnfencortlia Djofafa iiapanaamparapaittararapiyocpa taquita caturaq .V rfsipancahalU y ocav^ychapachahua Diofaro chefsihati fafsioa
,
cacuticanaiTiaca
Buparo ihuyma
panim
cancanamaca. ycliafca; hachafsina huchanacaha camanacaba patnpacharapita I'afsina Diofaro acahama hapatmia .A apu Diofaycamjfajpt
api yaiica yanama bumanaripiiiri' ci ma, humamanca bucbachafairi b uE0a oauquimanavnafsini^ Nan y ancaj hscatahf.rca vinaya bibuanata-
goca
liymayanuitunats^camanibua. Nafca
IfVDAR
A BISN MOFvlK.
pfreueyhe quehrantadotHtey ^orcofas z/ilcs,fd hefdo ran ingrtttQ m tm-f benef^^ ^9s,qne no merifcia vnfunto de vid^.j^y de mttjH< tan malo he fidOf y defines de chnflUno haptiz.4do_^he enfuz^iado mianisnacan tantds maldAdenque jerAdt mi ogr^nfeHori Quien rtmeduta. tantos males wios< Mxs huen Dias ? ^adf mto y toda mi efpe^-art^a Icfu Chr$Jlo ift meri^e por mi j no qmeres qe mec&n"
tit
retfiedia.Pnesoj'euoy no defprecift
ti
vdqttettlUma^
efpiraert
Q^VICHVA.
^ocaaricapac^mac?iicufi;ayg:mf/
AYMAR^.
alU-
jra,yacaymaraycullapas papacha
|jurcaycjui,noca
ymaymanapi
Nafca cuna y anca hycudt. cacl layeuTa ^ama.hka aroma pampachivle pi.Hasiipi humana naro cuyacana
cama acurittijhanjpunihuahuallca
ca> abulia camanittj Aia,,
,
yniamanaaHich caecani.,\TO cam baptizafca xpano caipatac ani mavta haci avcuniihua mapacharthac,
athac cu* na vcca yanciitpi nia chriftiauo baptizatafsinfa ancha yanca acha
Xpo
fuyanaymica^.Ca
Xpo
Oiof*
niraquipj,mancapacharo
mama fie
ari taycruzpi.n pac chacacdf a cani nihuac|. A capae yaya cay v^uc !iuacchayq.ta hue ha <|apa cafJapas ama miHahuaychu^ iatS yuvayq,cata haacyayq, amaa ttiiluyaouni^ huchaycunatfripapa' fhapulUhuay ancha huchallicuf,
ciipa c^SpincayquS-
aca
pi
huacchamaque^ama
haniha;-
cqrpijtsti;,htitTrtpiarotfiiina,huma-
huanquifwataquc hurhanacah*
chur;(t-
ynuf
in
m4i
'
jmrrfs | /a p/tjfe. Solo qtiisrQ tj^te n9 me'dad) jos dolores detta^J l^ t^nene ft cres todomidejfeoy f^pdo mi 4*. qtekm^qtH enojadocomioyh^t^d^mfto ^ fiftes dsgioria pixrap'^arde ttts h'tenff tft midma.yra ejfa cafa fn^r.Ofpmereffiejfe dexarlo vtda del cmrp^p^r ^l" sn tQdo dtphofpfm^ jefla parafiempr^'^fffi^ p
canqax
ti
f0fHS;)pitSneji;ahoranoteng9otrQdmmoniotraefpifran^afinoati'
.; y-v
jji|e,gacha
fa ^
ycayjjijitach Jiqchay
fdaafca DIos auqp^h^y fi.uinafi^ quirinacama^mutufamaja^utipva, firachaca cancatapiaj^a cruzamafA ptreciinjapi qhprafsiTmahiia huf ^hanacaba laycu IiuiKarp pagarana ha eancanatatjuL V c,a vilama layes, vca naro cpya?ama laycuQi perdp-
yopay capm?
% o,cu vqukac mijCay lia ta m m unani '^ma Ijocahuaq pii^cuyehH. Spq ppy ^U3 mat ca flap, pmii)? ilapa yii
fi
y^nay munanay cancjui.A animay huacijqui/Tian r| s;bay cap accau^ay cp/sicunpmpa^. il^ama, vmy'ff^c
!/i
yroa cQfsiocclia ?f yni4nj cay tij ^uy yraa haycafila ^afiDilpa, ^?j^n hucuypa icau^aypintapas pqu|lpa
iacarna,cuna canqfa acahacbihapi liacapapara hayrafsina humanf an^ mah apa chtca bacanap^hfl^canali^ !:ag.\yfl^pita afg collanaleru&bani
ra^i accotiitabaipati.
Ap
papbatag,f
ca hanipjna inaya
!^ini,rsi/aba
yanapatjupypc
quircaiVaha vtquiti,
bpan? humaquipi nm
Uamcani,
^
ISHOaXAeiOHPAEA
O m%
10.
les,yA,vHciiragmMaylosS4nao^javmpaf.ttrm,qmM^^
fLaasenvuej^f^ayud^.fnaftidieredesm
fejfdt
corf
mfoiros.
l^etan
CLVICHVA.
AY MAR A.
^
Churi, d, ymaehica curskufpa Icfil Clirirta Diofulnchic cay rintafcay ^okuna^a vyafia.Cay ctmp\ m*cpin qtiicharayafcaa JS ricny camtat
A.
yocay aehaeafsifsi 6mpi tela xpw Diosapoffaaca liaiTipatitaDacaiSia yfaparapitama. Aca cnua^riam^a
irtarai'sita
rapa
vfraehugm^,
eaftiila
htipavc^'oadia^cocatatat.t^,hEirR^-
^^tunapa^a^;0iintawchuymapr^
chayupaycharsinS
hiipa^
^^^*"P^^^'fff.
fan
AngelcVJna^a,
huacaychaqueyqui An-
arofamd
|efnijqukapas,fa!vtoyquitahuam-
pas hirsteyarij tac^ Ilapanipas y^naf-^ paiTimqaim, cdmpa cuCskuynijqui pacca,KapaycLipasya:nafarc3y^t3c yana itir, Dtofta fanrclocunactapas
paqtiefqujp^ic liuacyafiipa y mana fim j;qu h U art rimafpapas , foneoyquilmaca lefa ChrilloSia
i
que
^ ofa taqiie
mA
haul
(ani^jtaqu epunifma
yarffapafi^tpa-
huacyarrjtacjtioeay
panca
chuymamampifa
lESV
hmi
carihatati.
Lct
HR! ST O^
ChriH,
piedaddti,
raeg^
rueg,
rneg,
rrteg^
0tji)d9 Diss redem^tor del mtids ver dadero Dm, ten piedaddeL
'Spirit ft fancho
rue,
fiUDiof,
itnpisd4ddeL
ctv
Apac lefuKpo^muchafpa
nascaycuta
icnv
h.
A r
ma-
A nA,
IEfuChriftotatay,nanacanahi
patitaha vfaparapjta leCu Chrifto ap^y.nanacanft
vyarihuaycu.
Capac
Icfu Chrifto.muchaf-
f'aycacuyapayay.
can DioSsPayta cuyapayay* Spiricu fan^o checan Dios^ psyta. San<51:irima Trinidad quim^a pcrfo nacafpa hucllacheca Dios,pay.
S.Mariai.
llaquipayama.
Paypac muchapuy.
paypac.
virgc,
letania;
S,Mathe9.
S,Tljade9i
'^''
m
^
^
^
^
S-\oanhaptifi4'
*^^-^*
.
S.MatlhiHi-
sJpeJiro.
S' Pablo,
S
S,
Bernahe^
Marco Si'
'
SUan.
d^fsmr.i
C[^ICH^
Ai
AR
S'.SpiritiinaUtla tacjruyuriacp'a.li
5.lnanBaptifta.;
J^'^pSP/rtphe::taiia-
f-aqS-Patriarch ariat'a
paypac. paypac.
psiypac.
cafa hDpataij.,hap:ati(-apiprfca=nia^'
S.Pedro. S.Pablo,
S'iAndreSo
San6tLigOii
liup.ata'qui..-
linpataquii-
S.Pablo, S; Andres'^
Sati^itagoi-
S.Iuan*
S:Tbom2S*
Saii^tiago.'
liupataqui*
|inpatac|i.
SJuan.
5.Thotuasl'
Kuparaqtti
jliupataquf.^
Sanliago,
hnpataqui*
jhupataquii
Jiupataquii
S.Pbilippe.
[paypac
paypac. paypaei paypac' paypac.' paypac, paypac.
paypac.-
S.Bartholomei
S.MatlifO.
S.Siraon,
hupataciui, Iiupataqui,
liup3taqui\
S.Thadeoi
S.Matbia,
S,BcTnal^e
S.LiJcas.
S.Thadeo,
S-Marhiai S.Bernabe* S.Lucas;
,
paypac
S,
Ui{cipuIonci*iM-
^ ^^
aiuehapdychie.
&Imioccu,
I^ET'A NI.
Todos UsfanBos Innocetes.rogad por.
S.Esieftan.
tfte.
Lor en ^9.
rue,
rue,
S,P'lcste.
rffg,
S.
y^^.
YUff.
Pontificeij (onfelfo^
rogad.
rogad,
^f^'
rogad,
rogad,
rogad,
rne,
ffn^^
S Ge>"uafo ^S.FroeafiSt
SSilnejire.
rogad.
^.Bernardo,
S.1)oinir}go,
SCjrfgorh,
S't/imhro^io*
rue.
rtte,
rHf,
S.Francifco,
fi^,
S.iy4i*guU$n^
rue*
Tedoslos
iS.
QJ^ICHVA
Sanfip Innoccntecuna.
S.f^rteuan.
S. Lorenzo
S Vicente.
payplic,
paypac.
'paypac.
paypac
Ay A. Tjaque Sofnnotctenaca, Ii!ipa<ii<; S-Efteuan, hupataqui. S.Loren^o. hupara.;u|' S.Vicente. hupataquf. S. Fabian. S.Sebaftianfa, liupa. S.Iuan ^.Pablofa, hupataqui,
S.Corme S.D^niHnfa. hiipataijuj. S.leruafio S.Protafioia. hupat*. Taque S.Martyrnaca. hupataqui.
S.Siluertfe,
MAR
Gofme.y
Damian.
S.Silueftre/
paypao
paypac. paypac. S.Auguftin. paypac. S.Hieronymo. paypac. paypac. S.Martino paypac, S Nicolas. Llapa Potificpeuna CofefTor.unapaypac mu:Hapuychic. pas.
S.Gregoifj. S.Ambrofio.
S.Greg Olio.
S.Anibrofio.
S,
Ai'gulUn.
S.Hieronymo.
i.
hupdtaqii. TaqSoPotificenacaconrefloriiaca.
fa hnpataq hampatifapipifcam4 TaqueS.YatichiiiDociornaca.Hu-
5,Martin, Nicolas
hupataqui, hupataqni.
paypac
paypac. paypac. paypac. pavpac.
pataqui hampatirapipircama. S.Benito. luipataqqt. S.Antonio. hupataqui. S. Bernardo. hoparaqui. 5,Don'.ingo. Iinpataqur.
S.Fraacifgo.
hupataqui,
Llapa
TaqucS,
LET AN h^^
I
n,
To^dos
fas.
,Aifiyia
M4gdakna
log.
rog.
S.Agtteda,
S^ Lucia.
rog.
rog.
S. Tries.
S.Cectlia.
rog.
Todos hs ss.yfanBas de Dm, merch Sele piadojb. perdona le.fetior, ^elepiadefo. y Ubralefemr. Detft gran faua. lihrah fimr, *D mala mmrte, libra msjmer, Depeligrode mmne^ lib, 1)eUs petias del infierno. lib.
^De tedo mat.
1>el poderdel Diablo.
/j|>
S.(atherma. S ^naftafta.
^
rog,
rog^
Uh,
Por
el
mtfleno de tn S.encari^aci'o.lih,
CiyiCH
A.
A
Taq
A,
L'^pafinSto Sacerdotecun3,tetjita cunapas, paypac muebapuy. paypac. S.Maria Magdalena. paypae. S.Agueda. paypacv S.Lucia.
S.Ynes.
S.Cecilia.
nacaTa-Hupataqiu hampatrrapipifcama.
%.U^xh Magdakna.
S,AguedaV
S-
ntTpataqui.
IVupacaqui.
paypac
paypac* paypac. paypac.
Lucia.'
liupJtaqur.
hupataqui.
S. Cecilia e
.
SoCatharina.
$^Anaftafia.
hiipataqiif,
S.Catharina.
S.-^nada/ia.
liRparaqui, hupatarjUi.
5"i3patirapipircama,
paypacmuchapay.
T^que
fahupatat^
paspampachapullay
yaya,
qiii/pjchi
Taqchachs fanftonaca,mani)i fanftanacafa. hupata^ hapatirapifca. AcanayanapirJpacancania Diofay hupa pampachama tatay. Acana yanapiripacancama Dioiay.Jiupa quifpiyamatady.
ManjaUihuanuymaca.g.rpichniay.
Humana
an ha thippufsinamata,,
Huanuvpa
chi^nmanta.^fpichiilay
g^fpic.
VcBpachapi muchucamata.
ymamana
hupa quifpfyamatat ay. Yanca hihuariata. hupa qoifp Hihuanachiquipata. hupa quiCp,
^^acapachana mutunajia^a.hupa* Taque yancata. hupa quifp. Cupayunaamparapata.hupaquifp. HmiianaS.haqtucutamalayco.hu,
Kunatucofcayquiraycu. quilpichi-
Hay yay*.
HatiAG?
Bb4
Hunaa
tp r
l^r/
tfi
An I a:
iih.
veniiay ndfcmientp.
Far
Uh.
lib.
iih.
bferdoneuTe roga?}tGso)snost
fp^amos ojenos,
Qus tu le ayudes Te
Por t^s wnerte y feptfitur^,
X'ort^ijmnils refarreElion,
Portpad^wahU
ladar.
'
'
'
afcencim.
Ub.
]^A D R E
Dios
te
pitue
MA R I A.
NF B ^T R O.^
Te rogamo^ ojeaosh,
Creo&k^
plOS PADRE.
"TCLy.i'c-^^vA.
tHanacpachanianta haffjufcay^raycii
AY MARA.
Humana
laycu , yuritama layci^fa quifpiyama tatay.
p^.caDi^fcayqairaycupaSjC]uifpi
yB.y?L^'
chillay
gBaptiiiifca cafcayqufraycu.ayunas
quifpichillayyaya.
quKpicUlIay*
Humana fan^ohacatatamalaycu^
Oupa quifpiyama
tatay.
Humana
(liana
baracpacharocapaca ce
Cui'sichsV Spiritu
ian^op hamufca
jSpiritu
cliar o
Hacha
taripaiia china
vjuna.Hup^
'
ham
Camtac
HUpapampachama
cahampatifma
rafsimpi
Naaa-
ifapita-
Hupa yaoapacna
fafsimpi.
Nanaca
hampatifmaifapita.
Catac qujrpichillay.-uQcaycuii^mu
chayqui vyarillahuaycu. Padre irucftio.Aue Maria. Qredo?
Iiuaccha
Hupa quifpiyama
fafsimpi.Nanaca
buaccba
OR Ail ON
jqV
CH V
A.
AR
A.
runap
huaiiu'/iiinta
mana
.rounac,
i-iliaqaenahiiiuaiiapa
ImMmuniri
yalHr ha huanirsina nar o ^ciscicaaitpa hacapaiafsiniiri tacay,4imnahua aa iiacaha-mpatifma aca vlTuri y ana-
yanayquip animanta
LSi)'&Vi&)'^
faneio
mu-
C.Ay hiiajiuynin
tutama iaycuychahihuanapa pachanailaquipayarapima taquehuchanacpafapampacharapifsioa gja ciamanachamapapi vinaya haca .nahaqmcanapataquiKupa huaqui
,yattia:hurnaquiquimalelu^Chriftppifiavca vinaya hacana cau
Isicao^ayman pullallayrcay cuisi ^au^ayca cam qdquiu lefu Chrifto x:anqui,Dios Yayaliuan , Dios Spintu fanftohuapashuc .quiqi>in Diofmi capac
eauca)'-ta vin^ay
aa Auquimampi Spiritu
niqui Dios vinaya taquiliani tii
curi ha^a
paccau^a
D E
^
A L G V N O
L^S^ II^DIAS,
Pontifices..
PRIVILEGIOS Y FACVLTADES
CONCEDIDAS 'TARA
pordiucrios (ummos
^^;Jndiosdeguardar onas fieftasmasdelos Domineos del ano.El dia ic Nauidad.Dia de Refbrreaion EUigi dclavcnidadelSpificufanaio de fucrce que en cftas trc^s Pafcuas folo Ton obligadosa guardarel primer
:
Eldiadc Corpus
Senora,
cl
diadeilas.
hem el
Chrifti.
de nueftra
^
r,os.
Eldiadelos Apoffoleslant Pedro, fane Pablo, y no y otro dia alguno. ExConc.Lim. i. fefr.j. cap </o If. Por Ballade Paulo IILcftareferuadosde ayunar ioslndiosotrosdiasdepreccpcofucradelos fi^uientcs. Los Vierncs dela Quarefma. L\ Sabbado ianao.
dia de fu Natiuidad. El dia dein Purificacio EI dia dela Annuncfacion.El dia deli Affumpcion Ici
La vi^
VKlVllEGlOS DE LOS
INDIOS'.
14.
T*^*^
PorEuladc Paulo HI. Se coccdealos Indies de ^^^^ cik nueiio orbc,q ft pueda cafar decro de tcrcero y qr ^^7/,|o gradodc cofangiiinidad. Ex CocilioLimefj.z.fcff P^A3.C. (39
pueda difp^^ar co los Jndios pa que fe cafen ,c qaalcs^er grados q no fcaprohibidos pordcrccho ditiino.Y (i cltuuicrc ya cafados(aunqlo ayan hccho a fabiedas tcniedo npcicia del impedimeto)paraq pucdadc iiueuo coritraher el ralMarrimo.^io. Ladii'pefacion dicha enelf'uero exterior fe ha dc hazer c5 aucloridad del Ordinario y dc yno dela com pania de Iclus.Y valecfte priuilcgio hafta el ano de 97, Y cnclfuerojnteiior bafta lafacuUad de alguno dela dicha compania, y es pcrpetuo priuilcgio. Exhteris Apoftobcis.Anno. 1577, VII. lulij. VI. Poi brcue dc Pio QLiLvro fe cocede q los Tndios q fe conuierrc alafc auiedo tenido muchas niuijeresefu infidchdad fe calen y tenga por legitimametc cafados con aqlla nmgcr qdellas feconuirtierc ybapcizareju
,
j^^fn>
m9
la
primeramu-
ger dc
que en fu infidclidad tomarcn y biuen toda uia.Y que cl tal marrimonio fin fcrupulo alguno fc cc
las
gaporicgiticno.ExlicerisAjpoft.autcnticis.aiino 1571,
die
PRIVILEOICS
r3ic z.Atijguftisdc]
los Pvcyes.
f^';^Vli.
.
Por Bulla dePio ^tadanch del Key O^ tholieofccGcedealos Indios qen qaalqoicr tpo del anopiTedavelaxfe)rrcfcebir!asbendicioncsdclaYHc {^a: CO q no haga apparaco de ficfta publica e los ticm pos qfe cierra las velaciones Vaic p or 25 .anos qu^ cs^
littA p ofto. in fine
Qmno
iummx de
cocede
a los;
i^^.Indiosqpuedafcrabinrltosporfxis Curasao aquellos; que dencn cargo dcllos derocbs lbs cafos re/eruadoj^, ctiam aia Sedci^ poftolicaj ctia de lbs eotenidtjs en I^ Bulla de la Ccna^ponicndolespeniteGrafaludablc.Exi
manuali Mexic,foI.i34.Enticdefc tcniedo Fos curar't^cofedbrcs co mmunicada eila faculradpor el' Obifpo^ y n o de ocra faerce^como effa declarado cnJa Bulla di?^ laGruzada, 1^ IX.. Put: Bulla dc Gregorio XUL a infBncia de Jii regia Magcll:. Cacholica, ie cocedc a ccdos los Ar^obifpoff' jrefeTy Qbifpos dc las Indias.y alas pcrfonas a qaiecilos en cita parte cometicTe tevezcs, qpucdan nbrolucrde' crimen de feeregiayy ydolatria^y otros qaafquiercafor rcicruadosjafsi enel faero de la conlciencia,eomo cn^
.
el
fucro extexior,aqiiaicsquicrrndios
afsi
Hombres
mu-
gerS,y
miimo
a los
Yde
Santlidad que quiico a cfto fso cfiorua cl ^tucr dcclarado,quc por la Bulla dc la cruzada no fe co cede abiolucr dc calo dc hcrcgia.Por qoe quaoto aios rladios y pcrlooas dichas no fc deroga cl dicho priuilc ;gio y f^ctiitad dc podtrlcs abfolucr dc heregia y dc los
fii
^ dcclara
liccris
autheticis Grcgorij
.Xin. D?cis.j.lanuariJ5aoo.i583. Fuc ebiado eftc brcuc ^porclcorniflario General dcla fandla Cruzada Don
lliomas dc
^pojt
clS.ConcilioProuincialpor
mandado dclReuc-
vxcniihimoMczTopoUi2.no. IX* Por cdoccfsio del Cbncilio Prouincial dc la Ciw c^fat ,4^ddclos Reyes fe da facultad a codos los curas y com^fA^'" rfcflorcsdc Indies que los puedan abfolucr de todos*''*
Xl'Pof Bulla dc Pio Quarto a inftancia del Rcy Cacho^^^^ lico ic Ics concede a los Indios que no lean Gbligados<^r^ ^a guaidar cntredicfios ningunoSjComo noayan cllos fido lacaofajO fean (peciaJmece cotredicbos. Vale por treynta aiios eile pnuilcgiosquc cs hafta 12. dc Agofto ^el aoo dc 1595. Ex Goncilio Lim. t. fefs. 3. Cap, 93. r ex Manual! Mexic. fol. 138, Xll. Por Bulla de Pio Quarto,a inftancia del Rcy Ca^^^^^l
tholicorc concede a los Indios^quc gancn
cias.y lubilcos
las
indulgc^f
quo demaodan Confcfsion, y Gommu "''/'/ j^ion,y Ayunos: conqucguardcncl ayuno. Y quanco/^^y. a laconfehion fino tuuicren porcntonccs copia dc cofcfsoics tcngan conuidon y firmcpropofito dc coa
-^
.
fclsarfc
ol. iSz,
PorBreocdcPio Quinta^pucdcn los Obifpos en las Indies vfar para el ian6lo Chrifma del Irqyor qtte aca Ilaman Balfamo aun cjue no [cs cl vcrdadcro Balfamo. Exauchenrico ipfru&dato Epifcopo Tucu:
xiU.
concede lo mifmo cjuanto al Baffamo^ q ejftadicho conccdeFfepor BreaedePio Qiirnco. yfc anadc maSy,qiic fe pucda confagrar Chrifma con cl nu incrD dc miniftrds q fe hal!arcn> aim q no fean tanto?
Catholico
comopide elderecbo.
Ex. lict.
Apoft. iiifinc
Summas OhtC
pos delas Indian q puedan difpcnrar con qualcfq^iiera: perfonas qeffenen las Indias en irregutaiidad cotray das por qaalelquiera delilos, como no fean bomici^ dio votuntariojcomecido fuera dc guerra^ni (Imoniap, Contal que los que afsifuerenabfuckosdelosxalet'
dcbdlos y difpenlados en la irregular jdad fean oblrga dos a cumpbr la pcnice cia que les fuexc impuefta poc
GadcIosRcycs.
La for*
16.
veTesal am c>i44ndo ft pnta t&dpel j>u,eklo, hazerla leer corns aqm fpr extenfo, ^.ir^i^ue r/p teng^n ignor^cia de copts que ianto les imporia fkber.
sS}/*
MARA,
_^ A far ay coy til
.^"^iropnaccuria,
i^
Afa.rafsitia
Grinacaca,
jraifiiapi
[iiaopacrac
:>jMg^^M
Jnii yacbanca
Tap ft a
Y-
l^;^^^lanaa y sle.
.^a ma;m,acii:|i ic-pa^ni anani
C\
glgfi^ tiyc-
leafaracuypap
fiifca
chacoponcbtl*
pioniQcatuoatJ;.
Pipa
Quift
IMPEDIMENT OS.
y fialgunoprctcndc
cafarfc
noqacdara cafadoftn
amanccbado,y en cftado dccondenarfc para ficmprc Y los que lupicren que alguno fc quictc cafar tcniendo qualquicr impedimcnto dcftos, q os dire ^ lo diga al padre:porq fi lo fupicrc y no lo manifeO:are,peccara graucmcnce, y (era condcnado para ficmprc.Pucspor cffoniandalalaadaYglcfia ^
qut
QVICHVA.
Pipas maypas chay hina Iiacbayoc caipacac cal'ara
cuffac ninmanjcbaycajpa
AYMARA.
'oilti
na cafaracufpapas mana
,
catarafcachnjaianccbafca
caqui fataraquifpanahua
Vcabama hrichanibaquc
cafarafsiba (ipaca^cjoiftila
yatifsina padrero
chayca
hatunhucbadam
vinataquira
JiuGhallicuma J vctipacha
[
qutpi mancapacharo
juatani. Vcalay-
mamirinma.Cbayray
cu (anta Yglcfia
cupif.Yglc
fia taycfla,
mamanchic.
cafa
cafai
DEt
MATPIMPNID.
#7.
araonefieprimeroen pubfeolosquefequicrc cafar:para que fi algano fupiere c|ualquicr impedinve ma a o a d i c a u n qtJ c fe a C a r t o dc do s o dJF a Y n o t e ca o pfincipalclqaccumcietalimpedimeiicojofupie re di^:a lo, qmas^ vale ha^crlo que Dibvmadaycj no lo^ que dPGuraca quie*e.1^ Dios del citelo y el Rey y^fus mi
que
fc
I
.
xiiJ&Ds le libpai^afl^queaolehagamalalgu^^
ca niiotro
Yfira^
QAffCHVA.
cafaracuflaofiiecunanauv p ac r a c f ut ip i ni o o efta c u-
AY MAR A.
c'afaraGilla firliiacaca-naf
hupa^acana vca
i
.
hattiu hu'
mana
cataracu-
fa a c fa r a ni i ci
1
h a c h a m a cu
1
1
^ma
cachu
pi<fl:apas
,
matichan
h 1 a c at ayc u n a ap ui p h fa ^
vca ham a hani caiaiafsina taqui huchapa yatifsinca' atamanipa. Diofbaaropa' pinaMallciina aropata vc campi yupaychal^in hua
caycbanaca, DioiafajRc yafa , yananacpafa yana panihua , hani mallcuna
hilacatana gftinfa q^acHa
tapasafhuayupayca.Dibr
paSj^ReypaSyyanacunap;ar
miamachaca,curacapas,'
pipas niaypasirianacban^
tapacacanapataqui,
cancapac,
Yacha
Cc
Yati
Y
infM
tipas '
fi
ccmo
merece._
Lo primcrOjclq fc aiiicre cafar mire ^fea chrifSJan,a bapdzada la q coraa por mugcr": yJ:a niuger mirc q ica xpiaoo baptizado c! que coma pofsaiarido, De Gtra maneraoo valdra n.ada fu ca fa mien ro. Lo Il.mire q no fia ei vriOjO clotro cafado.ctra vez SscHfi
d nm^[rj^{^^Q
eodauia
el
qyiCHVA,
yachaiDacac pacafftcnif pa tnana vii!acuci-i cama
AYMAP.A.
yatifsiofa hani atamafsi-
ficacamapacaniahua
ma
ruyacacaocani. Nayrapi.
Cafarafiha faisinca chiir
ca huannibua caiaracun
qui.
Ca
huaiBiiri chiillia
HP baptizafca
eariliuaa
manam
cararaciifcavqui
Ca-
yapaychu.Yicayfiequcnnii.Piniaycamp^scaiaraf
ca huaniiin caucachcap
tin.huarniipas
ealaratat!
p^J
hanichabaynQ:
coc^r^cm
hacqtifa(sin:cafaralsi-
'^achcaptiauc
hue
yatipara:
va^f
DEL MATRIMONIO.
por q no vaMni nadj cltal ca[a:nientovy gados los q afsi !e, calare. Mas fi ya mario
la
e!
Si.
ferafi cafti-
niaridojO
la
priaiera
vezbien
puede rornaifc
Lo Iff. Mire q no (ca fo paricata o parience porlocop menos dcntro del primcroy (cguodogi'ado dclpaien^'^^^^
tas.,
QJV^ICHVA.
hua tiacac cafaracu: chayca manayupayiacafaracu. A pop as yachafpa
Iiac
AYMAPvA,
pi
fe
niayoimpi cafaratahaom
cafarafsif^inca
liani
hua acuti
caiarafsifpa.A--
caftigamami'-ychaca huar
racucaichay boaoupt\pa3
cafarafsioi:
vca fciiiipanra
caiarafsi
maynimpiraqoi
ni Dios fu'uioatoa/Qojai
ma
caman^naupac pacapi
da marmi
vifainacipa ca
cafpana,,aclia aca^-apaoa
Aca
:,
feha'deentendcrjqnorftamadrc o abuelajliij acinic** ca n fc a b e r m n) a 3 e p a d r e o d e in ad re ni fc a ti a h e r mana defy, padre p defy ina^rCjai fofarina^hija defii h er m a n o ode fa h er iri an a ^ ni (cap rim a hi] a d e f u tio o dc fo tia-.De la mifma fuertela muger mire que .no
,
i
:
ie cafe
con {ii padre o abuelo ni coniu hijo ',0 nicxo, nifya her nian o de pad r c o de madre ni lea fytio :h er ^
:
m a n o de p a d
mad e Ciy i C H y a.
re
jh
Y M AR a.
jni
Iu
CaytamoAmamamajrqai
lip a p J p ay a y qui h u i,vit\i fS ij c|,li ii a c h a r i j q a i fa u aba
m ap
i ,
ale h i rn ap
q a h ti a^ a m a p an a yqiii huan ypay qu.ihoa n maniayquip fiaan iuHca mamay^qijib^^an ama con chayquihua , cacay qnip
;h u a y.n 1
i
c h,u r i a
p a n a y q u i h u an y
,
payqaip buahuanpaiiay
quibuampa? calaracuqui
cbu.Gam
fauarmiri cbay
hinallatac>aBiayayayqwi
huij machiiyg.hyan,1iua-
cbtoipi,^bilamapi mieh--
huayqhua
bahuayniqai
caalomanipiia lare
torayquibaan,<:acayqjii-
huan niullayquihuaa,
nana
ypau
DBLMATRIMO^IO.
t^*
nifafobrinoliijo defu hermanoo berman.i:nifeafu primo hijo de fu cio o dcfacia:por que ii a fi {ccafar|^;r
no valdianada fu cafamiento ^y hara gran pcccado, Lo quarto, mire elqfe quicrc cafarq la que coma por mngcr no aya fido fu aiadraftra mugcr cl fa padre; mms
ni fu cntenada hija de fu primera mugcr:ni fea fo ciula
.*^.^
^^^*-^^.
fido
muger
QViCHVA,
nanaygp huahualiuahuay
cacaygp charin to rayc|hua^ ypayup huahuii toraytjhua cafaracuqchu, Cay caycunahua caiara^fyua-^,
AYMARA. Yk
ypafsiri
pi cafarafsifsinca
ctifpaca
mana yupaytam
vi!a>
taycapafpana,michca
hila
hupa
matmipanaoa
pa huarmin c^c huaii caft racucachu , huarmimpa iiuahuan cac huampas^ huanuc huarmimpa nana
mi
huampaSjhuauquimpa ca
fara(c^
^^^^
Maf
Cc.3.
iai
la
.c|
yard que
coiria
por marido no
rido de ft
q cs
Cc?
asexfor
Lp
el ....
'
nipri
Huarmiri binacac
nifp.aca^Ama
aliiHa
M^rrnifa
ycah^amara
hpnachstchu cafaracuCTa^
^iquiqui
yilauifa
hamurpayapap
mamapa co
auqaipamf n
eafi|
ralsiniti^jianiraGiiityikil^
pampijchinqipana
ibay.
ca
man^vcupacharna rincam
pacmicafaracurna.
Pichcant^qnmi, Cafara<:ii
ffac
i\iQ
nppapi caQtraf^nici, Aca harna caftiafsif^iDca hani pi cafarafsicap^ J:*acn c^a ^ afpaci , macapacharo m9k
Datagpicafaraisifpana,
carica ricuchurac
pi,chinquipani^icullacai;
P^"^*F'>
pada
fuilc$
PMHM^^
OSL MATKIMONIO.
uc claya
coivocictj canialmcnrc.
$9.
lamiigcrmirc q iio tome pGrtnarido a pacife^o liijo^o heifBS00,oiio, o iobrina,o pnmo dc algtiD hombtc con; Q^\xiQn aya cc
nidocupncacarnalmeiite. Porcjiic novafdra aada el
tatc.ifamknto..
rrtiti
J^JJ^
AYMARA*
fullca
taycapapl ypapapifir i
ifohai^ypanipa huahuihua cafaraeucachu. Cafaracuyra munac huarmtpas alticac vDaiichachun.. Ama h ucba llicu c mac pia y ayanbua^xEttrin bua ^ huauc[iimhua ^cacanbuSj
i
fa.CafarafsiEa
mar mi
fa afquirag vaaciiapa:ha
m buchacbafsiri; macipana
i
aiicjuipapi
i
yyocpampi^
rep amp i,
b tap ap
ftilica
^fu 1 tc ap ap i^ ful Ic av
, la
baquiri yoepapifa^
cafararsiniti: padf a
u apas
cafar a c un c ach u:
Hani bapdfmoca
^ cofiimaciopipadriwoif
eacEoa^madrinacacbua
iracunc acbu \ a^matac;
hxk^^
c^yii
Cc.4
com
. ,
madricia de baprifmajO rfcxonHimir cion rq,aicro dczir quo no ayarn cl bapti/mo oca la
Ai
ill
padrinG
madrina
aj
quC:
mp
o a fu bijo o ifahijrAii cl a)? a triiido $1 otro co* p^tlrJ.np Q madrinajiii a liiiiijo o a ubija,por que
;
C4yri cpnipadf^capiian
li) a4.k.c
c5padre ^oaiadrcplpi ai
hijarapai'npi ?aiara(iiniii,
no madriiia
huarmi
capta:
ab ija
-
c|i3riqLiidl-.i j.gayi!
F ad.r in o^m adi" ins fa ki o.c.al ^c4 vnancbab^fa, Ynaci,! vca .eaferafsiba fatamsii ma r.mi y,Q.c.^ 0) a f -ui. b a m^i
^
|3a;ptiirriop
cpfiri^acijSJti
fajrpiGbca
qqmaia
baprif^
pi
rfiadrina bin |
dsfnpac
batallifllaicaqui.
moDia ealirpiacipnuig m^l d r II a b ? m a c at o lim a jb a , Honni rnanrjifa ynaca y^^ ca Galgr^rib^Xatarna pb^i
i
haabu^yqt^
dfino hiaa
ab,ij?dafpp^,c
ha{:aliifiurcar|(|ai*
cay bi-
iji
h 0qmp h a n b q a
1
i
c afar
rafs in a
f^
mana
yup,ayta cararacuq-
ikilsinIX
bsoiuua b^cutf
Pacall
qiiiman.
calaiaisilma.
Caa
^'^^^ q no tome por miigc? a li q cpnocio carnal mete en \ld^ dc otro marido 4^ dole palabra dc c^farfc Gor)r)la:Q fiendo cauf^ dpqxiQ
.
Lo feptirBO,mirt c( q
(c .cifa
miuJcOe Himaiido nuataodol? ,,0 afpnlcjado a iu mngcrqaorra perfona qup]e mataHcY Ja BitiC^cr niirp rapibkn que np Ip calie cq cl cal aai^irero p b^omicidaj^
Qy^CHyA.
Cacliilfic^uesi^i pafaracu
AYMARA.
Pacallcppi.Cafarafsili? 1^rifeac^ueca acsara aiqiii
0ac^iiDacacayrarac vpa-^
rhay,
Ama
cafaracCn^cbil
ipgrpay^pa.
Ynaeahu ixiai
fatamn^'
ba4ial!.icac ma^ijgli^^i*'.
Vca, cafajraf^iha
ijiarmjpi huc:liacbarsi(si-
iia,hun^a
kix)\mm2,mkh'
ca na rnarmi.ba .biuipap^
^afara^ficanahpa fafsin.co^;
ccr^caisitajpuchca ynaca V,
VicJ^apa^
buanp^^hi^
rnay^antapas
-"^^^P^
^'^'^''
buapv^^'^^)^'^
l:a
pianT?ipi<:a hanipi^
yatilici.
c^rcanii.Cam baarnai
hpchaliicuc
cafa^afsinama
rijticuyijcliay
n>acic|hua cahn,aia"iicaiar^i
cufTac nitpa co^aycjta bu^.
baynoman? hibpaU'ipapi
c4-%rafi,hatad.yfapamara}
fiu^hichua,
cay
hay
.IMPEDIMENT OS,
don quie concerto ta muertc de futmartdoodela tnuger deljOruLio cueDtapromedeadodecafarfe con el:
inkrt.
porqucno YaldcaDadacIcalcafaitvieoto. Lo 0taua^mire q no fe cafe co aletmamoijer cpbf rucr^a ,Q potmieao, apot ameaa^as le aya heclio> c^^
0I0&
QVICHVA.
hitaEmmta fcuanuchic huaj^cayiL hua cuchicliicbua amacalara cugchuimananifpaeahui huchallicufpa coqayqui
cayrtqiitquitii
AYMAPvA
feaynroma:
Eafdhatati:; y iiacaEumapi
fcua:nuptin,cayrihaai:niij-
hucLachafsiifsma
hayno-
Hay huadapciacacahaaca
fatraeiifTacmi nifpa ntq^uey
glitti
ma hiuipanaimicbcaimar
miha hiiii pac a cafaiafiuk*
n a hu aj^. fafsim aro^ cB urata
maria. Aca
hama hucliani'
cafajtacafpacai raanai
haquenquthanl cafatafsi
HanipinavcacafacaGiait-''
maacu6acanitL
Qujrac^acaircOjCafarafsi-^
PucacnequenMXa&irar
cuflac: nifpacai
amai eatt
i
J am at ai h u dich
<|juinsLni(ca
fca^ carpi
inaiichachifca hinafc:a|huaEmiliiiaii
fafaracun^uichci:
paca^
w
BE t H ATK1M0NIO.
o lo5 cwf ai: a s, o a^g uyi a
p c d o n^
c[ u p (CO
JJ.
ncc d a en c a -
luxixadAPyaleci icalMaifinipiiioj
ICHV4
yciispas camtajCuracaAa
ATMARA.
ynaca Jitima itjoiqujma mi chca mallcufamichca qui ft b q ucfa acfarai si n a v ca a
i
pas, pi maycantapastnaji
cli a/p a
JiJumnaianoMatri-
inp nip c^ (ara cay ca fpcoy ^uiichicmaiiia ^ munayii ij q uichicm^nxa ^a^l^tj jn, ii f Jjatp Dios apun^hiccam^
t
macacpa faisimpj P I
^
i
OS
ha-
'l^in:an;cal}panraaf)ta
ma
ap u da camach na C b araa
Los
2* Of
...te
Maxrimonio que fe contrahe con algunodcUcsfon iGsfiguicntcs. Los qualcs fc han de dezir en las amoncftacioncs.
y fulana quiefCB cafatfe.Diga qnlcnfupicS ^-T xc/i alguno dcllos to cs cbrifiiano baptizado:
Tf Vlano
QVICHVA.
|A
AYM ARA,
Y,N.Ca-
tafpana;
pada
DR t AS AMONESTACrONES.
'^f.,^
fiescafado otiayez y viuefu rnaridoomuger, G fori parientcs herfnanosde padre y de madre^o tio o fobri
no o
foncufiados^
fial-
QVJCHVX
pay pas paypas
si
AY MAR A'
cafarafc^
c ay c a ri p
p yayanm^cavcayri nijcayri
i
iicfi ic
ma c
aca c ha
miftuii
cancaipajnia:
m a CI m p a
pa
ai
c a n ib a
i
f aft a q
michca aca
ma rmilk
aca
zm a, c a y^r
mMil a can
na g p ac
:
can in a n ca y
fe^ai mi
m p.a
h.u a h u a n ,c a a
h u armi ma
nanilpacay huarmip
flaa eataynirDpas
ma
p apa,ha quiri pucliapa Ipa n a Pa ft a , v ca m armi aca c hac ban a vi aui fa ^ ay cap a y cc bap a m ic be a mar mi paoa cbingpafpana .Aca cbacbafa vca marmina vi
.
lauifa
auquipa^ma
cay carl
cam a.
pafta
ffanop^ JcaUcapa
fa
caeafpana.
pafta
FORMA COM VN, alguno deltos ha teiiido cuenca con c! padre o ma-: cJre o hermano dc! orro.O fi algono dellos rs compadre o c jmadre^padrino o madrina dc! otro de Baptifino o dc Connrmacion. Si ic han conocido carDalme te entrefiyccnceitado de cafarfe defpiies deLimucrfi
te
dc
ouo
nsn
QVICHVA.
pala cay carr eay Iiuariuip
AYMARA.
Pada aca chacha vca maf
foina taycpampijpncbpa-
mamahua, nananhua
nh U3 n buch allicufca
pijChinqiiipampisCiiUacav
papi,
:
canman:cay huarniipas
caycaripyayanhaan, chu nhuaBj hiiauquinhaan, c a ca n li o a n p on ii Cc a c an 0ian. Mananifpa Baptifmomanta, cayriCoiirma cionmantapaypura compadrCjComadre^ padrino, n^adrinapas canman.PaGa paypura hucbailicufpatac Gafatac macij huaj:
,
ypapampi
iqiiifpa*^'
chachafsifpaBa.PavSla Bap'.
coma
padrino
madrinafa,:
ma
iluptinca
camhoami
ciba hiuipanca
humampi
cafaractiffhc nif
cafarafsihapi (afsin
&z
aro buacjuifsifpana^GOiicci'cafsifpanai,
Ma.
DE LAS AMOMESTAGIOMES.
o ban fido caufa de
tnenteficl
fu
J^
^^,
octk
fori
(e
cafan contra fu voloncad.El que fupicfc <]uaIc|Micra coii deltas la diga Juego al padre.
imanerdacafarre y
Por que
filo callare^acafcra
caftigadocorno merecc
QVICHVA.
-fnana iiifpa cay hina cafa-
AYMARA.
isinapataqui
y fera
Michcaaca bamacafara-
padahupanayracafa
pura
idlsiisina
fa r a c
n3 ac i n t a
h 12 an u c h i
srafsiri
pana
macama
cafaraisifpana
hani chuymapacca.Quifti
hiichacunada,
yatirsinca
hamcaqui
paHrcro
Diolna
laticipa
caypachapim camanca-
ma
acha niuchuchifcaca
vraqucna cama
pacamahua
ancha rnucuyacacancani,
hua
hiliua
a a
FORMA
yfera condenadoenel
''P--3S1
C O
infierno.
M V N. Y filo dixereharaco
mobuenhijo loqucmanda lafanda madrc Yglefia. Yno ccma anadie de dezirla veidad:<] no !e vcrna
malalguno por
cllo.
QJICHVA.
ibuanufpaii
AYMARA^
h il u afs w fa
r opi
vcupacEama
m an cap a c b a
mi vinaypac rinca.Padre-
viDayataqui? matani
man
fi
villapufpacaalllcbii
ftiano
a
mama n c hi cv a fira in c ma ruranca. Chccanca art villa cue h u n am ap i6l a p a s manchancachu , manam
pacamalurani. Gbecaqui halla atamarsipa: hani ^f ffifa acfaraniti , banihua aca aca huchanaca atamafsitapa laycuca cuna:^ yancafa mutuniti.-
Imprcflb cti la ciudaA dc los Reyes, por Antonia^ Ricardo, primcro rmprcfTor eneftos Reynos XV. del Piru. Ano de M.D.L
XX
T
Y
E
R C ER O
I
,
C A T H E C
X
P
S
E L
O
i'i
C
i i
I
ft i
O N D
an a
pgr
D o t
na
Cb
S
SeiTnones..
PAR
Q^V E L Q
5':
C V R
AS
TR O
mii^ll^ros
ksdemas
perjonasi
eONFORA/E
^'i
Coiicilio
f TrouimUL de
L O
^ E
E L S'J^N-C'T' 0'
Limafe ^rouej&i
llM'^'K^SS O C
OT^LtCEN'CIA'DELA
M.D.LXXXV.V
^ed id Jcbt'^
.
ANO DE
MataflWo vn