Sei sulla pagina 1di 68

Estacas Pr-moldadas de Concreto: Aspectos de Projeto, Execuo e Controle

Alexandre Duarte Gusmo, D.Sc. POLI-UPE, CEFET-PE Gusmo Engenheiros Associados

Apresentao
z Introduo z Caractersticas

das estacas z Fabricao das estacas z Aspectos de projeto z Aspectos de execuo e controle z Consideraes finais

Introduo

Conceito de Fundaes
zA

fundao responsvel pela transferncia das cargas ao terreno


ANTES

=>

EQUILBRIO

Requisitos de Projeto
ELEMENTO ESTABILIDADE TERRENO

REQUISITOS DE PROJETO

DANOS ESTTICOS DEFORMAES TOLERVEIS DANOS FUNCIONAIS DANOS ESTRUTURAIS DURABILIDADE

Classificao das Estacas


z Pr-moldadas:

elemento prfabricado (madeira, metlica ou concreto) + introduo no terreno (percusso, prensagem, etc). z Moldadas in loco: perfurao do terreno (tubo, sonda, rotativa, etc) + concretagem.

Objetivos
z Discutir

os principais aspectos de projeto, execuo e controle relacionados s estacas prmoldadas de concreto.

Caractersticas das Estacas

Generalidades
z Comprimento

padro: 4,2 a 12 m z Uso em qualquer tipo de terreno: NSPT < 20 a 25 (quebra de estacas) z Pr-furo rotativo: profundidades de at 15 m

Usos
z Edificaes

Usos
z Obras

industriais

Usos
z Pontes

Usos
z Obras

porturias

Armao das Estacas


z Transporte

e manuseio

+
FLEXO

TRAO

Armao das Estacas


z Cravao:

quebra de estacas em terrenos resistentes (compresso) e/ou fracos (trao)

ARGILA MOLE

ARGILA MOLE

IMPENETRVEL ONDA DE COMPRESSO

Armao das Estacas

Vantagens
z Integridade

e durabilidade do fuste z Elevadas cargas: EC700 3100 kN z Comprimento ilimitado: depende do equipamento de cravao z Controle da capacidade de carga durante a cravao: nega, repique, etc z Preo competitivo: R$ 1.200 a 1.500 por m3 (ex: EC500 R$ 150,00 / m)

Desvantagens
z Vibraes

e rudos: reas urbanas z Necessitam de emendas: custo + perda de produtividade z Baixa resistncia a trao: prdios altos, galpes, torres de telefonia, etc

Fabricao das Estacas

Estacas Protendidas
z Seo

hexagonal

Estacas Protendidas
z Armao

Estacas Protendidas
z Protenso

Estacas Protendidas
z Estocagem

Estacas Centrifugadas
z Seo

circular vazada

Estacas Centrifugadas
z Armao

Estacas Centrifugadas
z Anel

da emenda

Estacas Centrifugadas
z Forma

Estacas Centrifugadas
z Centrifugao

Estacas Centrifugadas
z Estocagem

Aspectos de Projeto

Elemento Estrutural
Estaca Caractersticas Compresso (MPa) Cargas (kN) Trao (MPa) Cargas (kN) Porte da Obra Protendida 11,5 300 650 2,5 70 130 pequeno Centrifugada 15,0 550 3100 2,5 94 - 332 grande

Flexo Composta
z Carregamento

transversal 9 Edifcios altos 9 Pontes e viadutos

?
D

Flexo Composta
EFEITO DO VENTO NAS FUNDAES

Flexo Composta

Transferncia de Carga
Vrup = Rl + Rp Vrup = Rl + Rp

Rl

Rl

Rp Rp
ESTACA PR-MOLDADA ESTACA MOLDADA IN LOCO

Capacidade de Carga do Terreno


z Mtodos

semi-empricos: correlaes entre as resistncias de ponta e lateral com sondagens a percusso. 9 Aoki-Velloso (1975, 1988) 9 Dcourt-Quaresma (1978, 1982)

Capacidade de Carga do Terreno


Vrup N SPT

. .

Rl

Vadm =

Vrup FS

( R =

+ Rp ) FS

n PROF.

Rp

Capacidade de Carga do Terreno


CONDIO DE PROJETO FATOR DE SEGURANA MNIMO

Capacidade de carga de fundaes superficiais

3,0

Capacidade de carga de estacas ou tubules sem prova de carga

2,0 1,6

Capacidade de carga de estacas ou tubules com prova de carga (ensaios realizados a priori)

Retroanlise de Provas de Carga

mtodos so conservadores

Estacas x Melhoramento
200.00
TIPO DE FUNDAO ARGAMASSA (L = 5 m) PR-MOLDADA (L = 6 m)

CUSTO DA FUNDAO (x 1000 REAIS)

Lmina com 225 m2

150.00

PR-MOLDADA (L = 12 m) PR-MOLDADA (L = 18 m) PR-MOLDADA (L = 24 m)

100.00

50.00

0.00 0.00 4.00

NMERO DE PAVIMENTOS

8.00

12.00

16.00

20.00

24.00

Aspectos de Execuo e Controle

Tipos de Controle
TIPOS DE CONTROLE ANTES DA EXECUO Controle de fabricao (concreto, ao). Inspeo da estaca (defeitos, fissuras, etc). Verificao do equipamento de cravao (pilo, capacete, coxim, cepo). DURANTE A EXECUO Diagrama de cravao. Medio de nega e repique elstico. Controle das emendas (tipo, tempo, etc). Prova de carga dinmica (PDA). APS A EXECUO Nega e repique elstico de recuperao (set-up). Prova de carga esttica. Prova de carga dinmica (PDA). Ensaio de integridade do fuste (PIT).

Inspeo das Estacas


z Fissuras

transversais: depende da

abertura

Inspeo das Estacas


z Fissuras

longitudinais: expurgar a

estaca

Equipamento de Cravao
z Queda

livre: peso do pilo da ordem do peso da estaca


Martelo / Pilo

Cepo (madeira) Capacete

Equipamento de Cravao
z Diesel:

eficincia do equipamento

Equipamento de Cravao
z Suplemento

metlico: at 2 m

Diagrama de Cravao
z Objetivos:
PILO

representatividade das sondagens e indcios de quebra


H

SPT

CRAV

0,5 a 1 m

ESTACA

Prof.

Prof.

PASSARELA 2 - MEMORIAL ARCOVERDE N-SPT


0.00 0.00 20.00 40.00 0.00 0.00

N-50
100.00 200.00

4.00

4.00

PROFUNDIDADE (m)

8.00

8.00

12.00

12.00

Quebra
16.00 16.00

20.00

20.00

Nega e Repique Elstico


PAPEL K S LPIS

Nega e Repique Elstico

Nega e Repique Elstico

Nega e Repique Elstico


z Repique:

timos resultados

CAMADA FRACA

RMX K

CAMADA RESISTENTE

RMX

K S

Emenda
z No

pode representar um ponto de fraqueza

Prova de Carga Esttica


z Curva

carga-recalque: custos da reao e tempo necessrio


MACACO COM MANMETRO VIGA METLICA DE REAO

Vrup

SISTEMA DE REAO (TIRANTES)

S1

TRECHO EXTRAPOLADO

S2 Sn

Prova de Carga Esttica

Prova de Carga Esttica

Prova de Carga Esttica


0 0 -1 -2 50

CURVA CARGA-RECALQUE
100 150

200

CARGA (tf)

250

RECALQUE (mm)

-3 -4 -5 -6 -7 -8 -9

-10

Prova de Carga Dinmica


z Resistncia

mobilizada z Tenses de cravao z Integridade da estaca z Menor tempo e custo

Prova de Carga Dinmica


CARGA MOBILIZADA - RMX (kN)
0.00 0.00 400.00 800.00 1200.00 1600.00 2000.00

2.00

DMX / D (%)

4.00

6.00

ESTACAS DE DIMETRO 30 cm P47/E328 P40/E269

8.00

Consideraes Finais

Concluses
z Trata-se

de um produto com excelentes qualidades tcnicas. z Relao custo-benefcio competitiva. z A concepo da fundao deve envolver no apenas os projetistas, mas tambm as empresas executoras. z A estaca pr-moldada no sonrisal e tem limitaes.

Sugestes
z Necessidade

de uma maior interao entre o setor produtivo (fabricantes, projetistas e executores) e as universidades. z H muitos assuntos relevantes ainda no resolvidos (capacidade de carga, dimensionamento da cravao, efeito set-up das argilas moles, etc).

Homenagem
z David

Santini: fundador da Solos Santini

Agradecimentos
Happy Hour - Dezembro de 1999

Agradecimentos
z Jos

de Almeida z Vitor Almeida z Jos Cludio z Breno Coutinho z Tiara Calado z Demais colegas

Muito obrigado pela ateno ... gusmao.alex@ig.com.br

Potrebbero piacerti anche