BETONSKE KONSTRUKCIJE

Zadatak 1.

Odrediti potrebnu povrinu armature i oblikovati popreni presek pravougaonog oblika centrino zategnutog elementa. Podaci za proraun:
Zg = 305 kN

GA 240/360

Zp = 337 kN

GA 240/360

v = 240 MPa = 24 kN/cm2

Zu = 1.6Zg + 1.8Zp = 1.6305 + 1.8337 = 1094.6 kN

Aa =

1094.6
= 45.61 cm2
24.0

usvojeno:

1520 (47.12 cm2)

b 22.5 + 20.8 + 52.0 + (5-1)5.0 = 36.6 cm

usvojeno b = 40 cm

d 22.5 + 20.8 + 32.0 + (3-1)3.0 = 18.6 cm

usvojeno d = 20 cm

Zadatak 2.

Odrediti potrebnu povrinu armature za pravougaoni popreni presek zadatih dimenzija, optereen silom zatezanja i momentom savijanja u fazi malog ekscentriciteta.
b = 30 cm

Zg = 305 kN

Mg = 6,6 kNm

d = 25 cm

Zp = 337 kN

GA 240/360

GA 240/360

v = 240 MPa = 24 kN/cm2

Zu = 1.6Zg + 1.8Zp = 1.6305 + 1.8337 = 1094.6 kN

Mu = 1.6Mg = 1.66.6 = 10.56 kNm
M u 10.56 102
e=
=
= 0.96 cm
Zu
1094.6
pretp. a1 = a2 = 4.5 cm ya1 = ya2 =

d
25
a 1=
4.5 = 8.0 cm
2
2

A a1 =

Zu
y + e 1094.6 8.0 + 0.96
a2
=

= 25.55 cm2
v y a1 + y a 2
24.0
8.0 + 8.0

525

Aa 2 =

Zu
y e 1094.6 8.0 0.96
a1
=

= 20.05 cm2
v y a1 + y a 2
24.0
8.0 + 8.0

425

Kako se jae zategnuta armatura ne moe smestiti u jedan horizontalni red, potrebno je korigovati
pretpostavljeni poloaj njenog teita. Poveanjem veliine a1 poveae se armatura Aa1 a smanjiti
Aa2, pa je pretpostavljeno:
a1 = 6.33 cm ya1 = 12.5 - 6.33 = 6.17 cm ; a2 = 4.5 cm ya2 = 12.5 - 4.5 = 8.0 cm
A a1 =

1094.6 8.0 + 0.96

= 28.85 cm2
24.0 6.17 + 8.0

usvojeno 625 (29.45 cm2)

Aa 2 =

1094.6 6.17 0.96

= 16.75 cm2
24.0
6.17 + 8.0

usvojeno 425 (19.63 cm2)

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

BETONSKE KONSTRUKCIJE

Zadatak 3.

Dimenzionisati centrino pritisnuti stub (ne uvodei u proraun izvijanje), ukoliko je

presek:
a. pravougaoni, zadate irine b = 30 cm,
b. krunog oblika,
c. spiralno armirani kruni presek.

Ng = 630 kN

MB 25

GA 240/360

Np = 398 kN

MB 25

GA 240/360

fB = 17.25 MPa = 1.725 kN/cm2

v = 240 MPa = 24 kN/cm2

Nu = 1.9Ng + 2.1Np = 1.9630 + 2.1398 = 2032.8 kN

usv. = min. = 0.6% ; = 0.6
A b,potr . =

240
= 8.35%
17.25

Nu
2032.8
=
= 1087.6 cm2
2
f B (1 + ) 1.725 (1 + 8.35 10 )

a. stub pravougaonog preseka

d potr . =

A b,potr . 1087.6
=
= 36.3 cm
b
30

Aa,potr. = 0.610-21087.6 = 6.53 cm2

e u ,max .

15 = 15 1.6 = 24 cm

= min . min ( b, d ) = 30 cm = 24 cm

30 cm

usvojeno:

b/d = 30/40 cm

usvojeno:

416 (8.04 cm2)

usvojeno:

U8/20

usvojeno:

D = 40 cm

usvojeno:

612 (6.78 cm2)

usvojeno:

U8/15

b. stub krunog preseka

D potr. =

4
A b ,potr . =

4
1087.6 = 37.2 cm

Aa,potr. = 0.610-21087.6 = 6.53 cm2

e u ,max .

15 = 15 1.2 = 18 cm

= min .
D = 40 cm
= 18 cm

30 cm

c. spiralno armiran stub krunog preseka

usv. = min. = 0.6% ; s = 2.5. = 1.5%
k0 =

q
240
=
= 13.91
f B 17.25

A bs =

ks =

vs
240
=
= 13.91
f B 17.25

Nu
2032.8
=
= 785.2 cm2
2
f B (1 + k 0 0 + 2 k s s ) 1.725 1 + 13.91 (0.6 + 2 1.5) 10

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

BETONSKE KONSTRUKCIJE

Ds,potr. =

4
A bs ,potr . =

4
785.2 = 31.6 cm

Aa,potr. = 0.610-2785.2 = 4.71 cm2

usvojeno:

612 (6.78 cm2)

Aas,potr. = 1.510-2785.2 = 11.78 cm2

pretp. s 12 as(1) = 1.13 cm2
A as =

a (1) Ds 1.13 31.6

a s(1) Ds
e as = s
=
= 9.54 cm
A as
11.78
e as

D 5 = 31.6 5 = 6.32 cm
e as,max . = min . s
= 6.32 cm eas,usv. = 6 cm
8 cm

)
a s(1,potr
. =

A as e as 11.78 6.0
=
= 0.71 cm2 usv. s 10 as(1) = 0.79 cm2
Ds
31.6

D = Ds + 2a0 + 2s/2 = 31.6 + 22.5 + 1 = 37.6 cm

Zadatak 4.

s10/6

usvojeno:

D = 40 cm

Odrediti potrebnu povrinu armature za kruni popreni presek prenika D, optereen

graninim momentom savijanja Mu i graninom normalnom silom pritiska Nu.

Mu = 617 kNm

MB 35

usvojeno:

RA 400/500

Nu = 392 kN

D = 60 cm

MB 35

RA 400/500

fB = 23 MPa = 2.3 kN/cm2

v = 400 MPa = 40 kN/cm2

nu =

Nu
392
=
= 0.060
2
d f B 302 2.3

mu =

Mu
617 102
=
= 0.158
Rd 2f B 60 302 2.3

pretpostavljeno: a = 4.5 cm a/R = 4.5/60 = 0.075

Oitavanje koeficijenta armiranja se obavlja sa dijagrama 161 (Najdanovi, Alendar, Jei):

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

BETONSKE KONSTRUKCIJE

= 0.40 Aa = d 2

fB
2.3
= 0.40 302
= 65.03 cm2
v
40
usvojeno 14R25 (68.72 cm2)

Zadatak 5.

a.
b.
c.

Za stub pravougaonog poprenog preseka za koji su date tri kombinacije uticaja usled
stalnog i povremenog optereenja, odrediti potrebnu povrinu armature. Uticaj
izvijanja zanemariti.
Ng = 1385,8 kN
Ng = 3682,9 kN
Ng = 4820,8 kN

Mp = 826,3 kNm
Mp = 637,7 kNm
Mp = 238,9 kNm

b = 40 cm
d = 85 cm

MB 40
RA 400/500

Kako su momenti savijanja alternativni, presek e biti armiran simetrino, bez obzira da li je
napregnut u fazi velikog ili malog ekscentriciteta. Dimenzionisanje se sprovodi grafiki, pomou
dijagrama interakcije.
pretp. a1 = 6.5 cm a1/d = 6.5/85 = 0.076 0.075
Za dimenzionisanje se koristi dijagram br. 113 (Najdanovi, Alendar, Jei), konstruisan za simetrino armirane preseke, armirane armaturom RA 400/500, sa odnosom a/d = 0.075.
MB 40

fB = 25.5 MPa = 2.55 kN/cm2

RA 400/500 v = 400 MPa = 40 kN/cm2

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

BETONSKE KONSTRUKCIJE

kombinacija uticaja a.:

pretpostavljeno a1 > 3 (zatezanje) u,g = 1.6 ; u,p = 1.8
Mu = 1.8826.3 = 1487.3 kNm
Nu = 1.61385.8 = 2217.3 kN
Sraunavanje bezdimenzionih veliina mu, nu:
mu =

1487.3 102
Mu
=
= 0.202
b d2 fB
40 852 2.55

nu =

Nu
2217.3
=
= 0.256
b d fB
40 85 2.55

Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava: 0.255. Takoe, uoava se da je taka u zoni u kojoj su dilatacije armature izmeu vrednosti -10 i -3, pa su pretpostavljene vrednosti koeficijenata sigurnosti dobre.
Meutim, uoena taka se na dijagramu nalazi u oblasti velikog ekscentriciteta, gde normalna sila
pritiska smanjuje potrebnu povrinu zategnute armature u preseku. Kako stalno optereenje izaziva
samo normalnu silu, a ne i moment savijanja, vea potrebna povrina armature bi se dobila kada ovo
optereenje uopte ne bi uzeli u obzir. S druge strane, kako se STALNO OPTEREENJE MORA
NALAZITI NA KONSTRUKCIJI (mora biti obuhvaeno svim razmatranim kombinacijama uticaja),
bie primenjeni koeficijenti sigurnosti za POVOLJNO DEJSTVO stalnog optereenja. Dalje sledi:
Mu = 1.8826.3 = 1487.3 kNm

1487.3 102
= 0.202
mu =
40 852 2.55

Nu = 1.01385.8 = 1385.8 kN

nu =

1385.8
= 0.160
40 85 2.55

Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava: 0.32 > 0.255.

kombinacija uticaja b.:
pretpostavljeno a1 < 0 (pritisak) u,g = 1.9 ; u,p = 2.1
Mu = 2.1637.7 = 1339.2 kNm

mu =

1339.2 10 2
= 0.182
40 852 2.55

Nu = 1.93682.9 = 6997.5 kN

nu =

6997.5
= 0.807
40 85 2.55

Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava: 0.315. Takoe, uoava se da je taka u zoni u kojoj su dilatacije armature izmeu vrednosti -0.5 i 0 (procenjeno priblino a1 -0.38),
pa treba korigovati pretpostavljene vrednosti koeficijenata sigurnosti.
u ,g = 1.9

1.9 1.6
2.1 1.8
0.38 = 1.862 ; u ,p = 2.1
0.38 = 2.062
3 0
30

Proraun se ponavlja sa korigovanim koeficijentima sigurnosti:

Mu = 2.062637.7 = 1314.9 kNm

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

mu =

1314.9 10 2
= 0.178
40 852 2.55

BETONSKE KONSTRUKCIJE

Nu = 1.8623682.9 = 6857.6 kN

nu =

6857.6
= 0.791
40 85 2.55

Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava: 0.29, a1 -0.38.

kombinacija uticaja c.:
pretpostavljeno a1 < 0 (pritisak) u,g = 1.9 ; u,p = 2.1
Mu = 2.1238.9 = 501.7 kNm

mu =

501.7 10 2
= 0.068
40 852 2.55

Nu = 1.94820.8 = 9159.5 kN

nu =

9159.5
= 1.056
40 85 2.55

Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava: 0.23. Uoena taka je u zoni u kojoj je
armatura pritisnuta (a1 < 0), pa su pretpostavljene vrednosti koeficijenata sigurnosti dobre.
U ovom sluaju, uoena taka se na dijagramu nalazi u oblasti malog ekscentriciteta, gde normalna
sila pritiska poveava potrebnu povrinu armature u preseku. Naime, iz oblika dijagrama interakcije
sledi da bi smanjenjem normalne sile u ovoj oblasti (pomeranjem ulevo du iste linije mu = 0.068)
dobili manji koeficijent armiranja. Za (potpuno nepotrebnu) raunsku proveru, sledi:
Mu = 2.1238.9 = 501.7 kNm

501.7 10 2
mu =
= 0.068
40 852 2.55

Nu = 1.24820.8 = 5785.0 kN

nu =

5785.0
= 0.667
40 85 2.55

Napominje se jedino da je koeficijent sigurnosti za sluaj povoljnog dejstva stalnog optereenja u

ovom sluaju u,g = 1.2 (a1 < 0). Sa dijagrama interakcije za ove vrednosti se oitava < 0.

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

BETONSKE KONSTRUKCIJE

Rezime:
- kombinacija a:

0.32

- kombinacija b:

0.29

- kombinacija c:

0.23

U ovom sluaju, merodavna je kombinacija a. Potrebna povrina armature je:

f
Aa = b d B
v
Aa = 0.32 40 85

2.55
= 69.36 cm2
40

usv.: 7R25 (34.37 cm2)

a1 = a2 =

5 4.5 + 2 10
= 6.07 cm
7

a1/d = 6.07/85 = 0.071 0.075

Primeri za vebe - GODINJI ZADATAK

22

U8/20

4.5 7.5

BETONSKE KONSTRUKCIJE

Z3a

4.5 5.5 5.5 4.5

4
30

7.5 4.5

216

216

40

2x8=16

520

520
U8/30
520

Z3b

Z1

40

Z2

Z5

612

Z4

U8/15

25
85

20

UR8/25

14R25

60

4.5

4.5

3x7=21
30

Z3c

2x7.5=15
40

4.5

425

225
U8/30

5R25

2R25

2R12

UR8/30

2R12

2R25

5R25

s10/6

425

612

4.5

40

4
32
4

4
32
4

4
32
4

4.5 5.5 10.5 4.5

5.5 4.5
20
25
20
4.5 5.5

40
4.5
51
4.5