Tzotzil - Chamula Bible - New Testament

TI ACH REXTOMENTO YUUN TI JESUCRISTOE
El Nuevo Testamento de Nuestro Seor Jesucristo en el tzotzil de Chamula
La Liga Bblica
Las Sagradas Escrituras para Todos
El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009
La Liga Bblica 5C primera edicin 1979 [tzc] La Liga Bblica 2M segunda impresin 1980 La Liga Bblica 2M tercera impresin 1984 La Liga Bblica 10M segunda edicin 1988 La Liga Bblica versin electrnica 2009 La Liga Bblica 1979, 1980, 1984 y 1988 Publicado por
El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula
Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bblica los derechos que tiene en la impresin o distribucin de esta obra, deslindndola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicacin. No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de sta.
ndice
SAN MATEO ...........................................................................1 SAN MARCOS .......................................................................68 SAN LUCAS .........................................................................110 SAN JUAN ..........................................................................180 HECHOS .............................................................................232 ROMANOS ..........................................................................297 1 CORINTIOS ......................................................................325 2 CORINTIOS ......................................................................353 GLATAS ............................................................................372 EFESIOS ..............................................................................382 FILIPENSES .........................................................................392 COLOSENSES ......................................................................399 1 TESALONICENSES ...........................................................406 2 TESALONICENSES ...........................................................412 1 TIMOTEO.........................................................................416 2 TIMOTEO.........................................................................424 TITO ...................................................................................430 FILEMN ............................................................................434 HEBREOS ............................................................................436 SANTIAGO ..........................................................................457 1 PEDRO .............................................................................464 2 PEDRO .............................................................................472 1 JUAN ...............................................................................477 2 JUAN ...............................................................................484 3 JUAN ...............................................................................486 JUDAS ................................................................................488 APOCALIPSIS ......................................................................491
San Mateo
Smolmuctotac ti Jess ti laj echuque
Ti biiletic lie, ja sbitac ti smolmuctotac ti Jesucristoe, snitilul ti Davide, snitilul ti Abrahame. 2 Ti snichon ti Abrahame Isaac. Ti Snichon ti Isaaque Jacob. Ti snichnab ti Jacobe Jud schiuc schiiltac ta voquel. 3 Ti snichnab ti Judae Fares schiuc Zara. Ti Farese schiuc ti Zarae, ja Tamar sbi ti smee. Ti snichon ti Farese Esrom. Ti snichon ti Esrome Aram. 4 Ti snichon ti Arame Aminadab. Ti snichon ti Aminadabe Naasn. Ti snichon ti Naasone Salmn. 5 Ti snichon ti Salmone Booz. Ti Booze, ja Rahab sbi ti smee. Ti snichon ti Booze Obed. Ti Obede, ja Rut sbi ti smee. Ti snichon ti Obede Isa. 6 Ti snichon ti Isaie David. Ti ajvalil Davide schiuc ti jun ants ti yajnil to ox ti Urase, ja tey iayan tal ti Salomone. 7 Ti snichon ti Salomone Roboam. Ti snichon ti Roboame Abas. Ti snichon ti Abase Asa. 8 Ti snichon ti Asae Josafat. Ti snichon ti Josafate Joram. Ti snichon ti

(Lc 3:2338)
Jorame Uzas. 9 Ti snichon ti Uzase Jotam. Ti snichon ti Jotame Acaz. Ti snichon ti Acaze Ezequas. 10 Ti snichon ti Ezequase Manass. Ti snichon ti Manasese Amn. Ti snichon ti Amone Josas. 11 Ti snichnab ti Josase Jeconas schiuc schiiltac ta voquel. Ja o yorail ti chucbil ibatic ta Babilonia banomil ti jisraeletique. 12 Tsacal to un, inichnaj ti Jeconase, Salatiel sbi. Ti snichon ti Salatiele Zorobabel. 13 Ti snichon ti Zorobabele Abiud. Ti snichon ti Abiude Eliaquim. Ti snichon ti Eliaquime Azor. 14 Ti snichon ti Azore Sadoc. Ti snichon ti Sadoque Aquim. Ti snichon ti Aquime Eliud. 15 Ti snichon ti Eliude Eleazar. Ti snichon ti Eleazare Matn. Ti snichon ti Matane Jacob. 16 Ti snichon ti Jacobe Jos, smalal ti Marae, sme ti Jesuse, ti ja Cristoe. 17 Laj echuc chanlajunchop (14) totil meiletic ti lic tal ta stojol ti Abrahame, icot ta stojol ti Davide. Ja jech xtoc laj echuc chanlajunchop (14) totil meiletic ti lic tal ta stojol ti Davide, icot calal to ti jisraeletic chucbil ibatic ta muc ta jteclum Babiloniae. Ja jech xtoc ti calal chucajtic ta Babiloniae,

1
SAN MATEO1,2 laj to echuc chanlajunchop (14) totil meiletic calal ivoc ti Cristoe.
Svoquebal ti Jesucristoe
(Lc 2:17)
2 Ja o tiquil ta ajvalil ti Herodese ti ta jteclum taje. Talic ta Jerusaln bijil viniquetic ti liquemic talel ta sloqueb cacale. 2 Tey lic sjacbeic ti ajvalile: Bu oy ti ajvalil yuun ti jisraeletic ti ivoc xae? Yuun laj xa quilcutic scanalil ti ta jlumalcutique. Ja yuun un, tal quichcutic ta muc xiic. 3 Calal jech laj yai ti ajvalil Herodese, lic ta vul onton. Pero mauc noox. Ja jech xtoc oyic ta vul onton scotol ti jnaclejetic ta Jerusalene. 4 Jech o xal ti ajvalil Herodese laj stac ta iquel scotol ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Jech lic sjac: Albun cai, bu ta xvoc ti Cristoe? xi. 5 Jech laj staquic: Ta xvoc ta jteclum Beln li ta Judea banomile. Yuun jech laj stsiba comel ti yajalcop Diose: 6 Ti voote jteclum Beln ti li oyot ta Judea banomile, mauc pequel acoplal ta xacot jech chac cu chaal ti ajvaliletic ta jteclum lie. Yuun ta xvul ta loquel ta atojol jun ajvalil ti ta xchabi li jnichnab Israele, xi ti scop Diose xiic. 7 Jech o xal ti Herodese ta mucul laj sta ta iquel ti bijil viniquetique. Tey lic sjacbe ti cusi lec ora ivinaj ti canale. 8 Ja yuun un, laj stac batel ta Beln ti bijil viniquetique. Jech laj yalbe: Batanic tey un chae. Tunic lec ti olol taje. Calal mi laj ataique, xtal avalbeicun yo jech chba quich ta muc ec xi.

jech selan ivoc ti Jesucristoe. Jacbil xa yuun Jos ti Marae, sme ti Jesuse. Calal muyuc to ta xic sbaique, schiuc xa yol ti Marae ta sventa smucul stsatsal ti Chul Espritue. 19 Ti Josee lequil vinic. Mu scan ta xac ta quexlal ti Marae. Ta scan ta scomtsan yai ta mucul. 20 Calal jech ta snope, tal jun yajngel ti Dios ti laj yil ta svayiche ti jech ialbate: Jos, snitilulot ti ajvalil Davide, mu xloilaj avonton. Ico ti Marae. Yuun ti yol schiuque, ja ta sventa smucul stsatsal ti Chul Espritue. 21 Ti Marae ta svoques jun querem. Jess ta xavacbe sbi. Jech ta xavacbe sbi, yuun ja ta scolta ti schiiltac yuun ti smulique xi. 22 Ti jech icot ta pasel taje, yo ta xcot ta pasel ti cusi laj yal ti Dios ti laj stsiba comel ti jun yajalcope: 23 Ti tojol tsebe ta xchiin yol. Ta xayan jun squerem. Emanuel ta sbiin. Ti smelole, Dios ta xchiinotic, xi. 24 Calal ijulav ti Josee, laj xchun jech chac cu chaal ialbat yuun ti yajngel Diose. Laj yic ti Marae. 25 Aco mi mu to laj xchiin sbaic, laj svoques ti yole. Ti Josee laj yacbe sbi Jess.

18Ja
Ti jvulal bijil viniquetique
Ti Jesuse ivoc ta jteclum Beln ti ta Judea banomile.
3 jech laj yal ti ajvalile, jech ti bijil viniquetique ibatic. Ja o laj yac sba iluc yan velta ti canal ti laj yilic to ox ta slumalique. Jbabe batel ti canale. Tey paj ti bu oy stuquil ti olole. 10 Calal jech laj yilic ti bijil viniquetic ti paj ti canale, xmuyubajic xa. 11 Calal jech iochic bal ta nae, tey laj yilic ti olole schiuc ti smee, ja ti Marae. Jech ti stuquique laj squejan sbaic. Laj yichic ta muc ti olole. Tsacal to laj sjamic ti scaxaique. Laj yacbeic smoton, ja ti canal taquine, ti pome, schiuc ti momol ti mirra sbie. 12 Tsacal to un, bijubtasatic ta svayichic ti bijil viniquetique ti mu xa xechic ta stojol ti ajvalil Herodese. Ja yuun un, isutic batel ta yan o be ti calal ibatic ta slumalique.

SAN MATEO2
9Calal
ibatic ti bijil viniquetique, ja o ital yajngel ti Diose ti jech ialbat ta svayich ti Josee: Lican, batan, ico batel ti olole schiuc ti smee. Jatavanic batel calal ta muc ta jteclum Egipto. Comanic tey ja to ti mi vuun ta xcalbot avai ti ta xaloc batele. Yuun ti ajvalil Herodese ta sa ti olole yuun ta smil yai xi. 14 Jech ti Josee tey lic. Laj yic batel ti olole schiuc ti smee. Tey iloquic bal ta acobaltic calal to Egipto. 15 Tey oyic calal icham ti ajvalil Herodese. Ti jech icot ta pasele, yo ta xcot ta pasel ti cusi yaloj onoox ti Dios ti laj stsiba comel ti yajalcope: Vuun ta xquic talel ti Jnichon ti oy ta Egiptoe, ti xie.

13Calal
Jatav batel ta Egipto
laj yil ti ajvalil Herodese ti ilaj ta lolael yuun ti bijil viniquetique, icap ti sjole. Jech o xal laj yal mantal ti aco yich milel scotol ti ololetic ti yichojic chib jabile schiuc calal to jvoquel ololetic ti oyic ta jteclum Belene, schiuc ti cu yepal joyol ta spat xocone. Ja ba scooltas talel ti ajvalil Herodese ti cusi ora laj yalic ti bijil viniquetique. 17 Ti jech laj spas ti ajvalil Herodese, ja icot ta pasel jech chac cu chaal laj stsiba comel ti yajalcop Dios Jeremase: 18 Oy buchu xavet ta Ram banomil. Ta xoc. Mu xech ti vocol ta xaie. Ja ti Raquele ta xoquita ti yalabe. Mi jauc scan patbel yonton, ja ti cham xae, xi. 19 Calal icham ti ajvalil Herodese, ja o tal jun yajngel ti Diose, ti jech ialbat ta svayich ti Jos ti ta Egiptoe: 20 Lican, ico batel ti olole schiuc ti smee. Sutanic batel ta slumal Israel. Yuun ti buchu ta smil yai ti olole chamic xa xi ti ngele. 21 Jech ti Josee ilic, laj yic batel ti olole schiuc ti smee. Ibatic calal to slumal Israel. 22 Calal laj yai ti Josee ti ja ochem ta ajvalil ta Judea banomil ti Arquelaoe, ti ja laj squexolin ti stote, ixi ti jech ta xbate. Pero iacbat yil ta svayich yan velta ti tey ta xbat ti ta Galilea

Ti ajvalil Herodese laj spas mantal ti aco yich milel ti ololetique

16Calal
SAN MATEO2,3 banomile. 23 Calal jech icotic ta Galileae, tey bat naclicuc ta Nazaret. Ti jech taje, yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal laj yalic ti jalcopetique, yo jech ta sbiin Nazareno ti Jesuse.
4 ti cusi ta xapasique yo jech ta xvinaj ti jeltajem ti avontonique. 9 Mauc noox ta xavalolanbe abaic ti snitiluloxuc ti Abrahame. Yuun ta xcalboxuc avaiic, ti Diose xu ta sjoybin ta snitilultac Abraham ti tonetic lie. 10 Yuun chapal xa ti equele ti ta sboj ti tee schiuc ti yibele. Scotol ti teetic ti muyuc lec ta xac ti sate, ta xich bojel. Ta xich chiquel ta coc. 11 Ta melel, ta xcacboxuc avichic vo. Pero batsi vo noox ti ja seail ti jeltajem ti avontonique. Pero ti Buchu tsacal pat xtal cuune, ja ta xacboxuc avichic ti Chul Espritu ti coc selane. Ti Buchu ta patil xtal cuune, ja jelavem smucul ti stuque. Yan ti vuune chabal cusi xu cuun, mi jauc ta yichbel batel ti xonobe, ja ti muyuc jlequilal ta stojole. 12 Ti Buchu ta patil xtal cuune stsacoj xa ti yicaobil trigoe. Ta stujbe loquel ti scaepale yo stuc xa ti trigo ta xcome. Ti trigo ti tujbil xae ta squej ta yavil. Yan ti scaepale ta xich chiquel ti bu mu xtub ti coque xi ti Juane.

8Lecuc
Ta xal scop Dios ti Juan jac-ich-vo ta xocol banomile
Ti jech yorail taje, ja o ivul ta loquel ta yalel scop Dios ti Juan jac-ich-vo ta xocol banomil ti ta Judea banomile. 2 Jech laj yal: Ictaic ti toj chopol avontonique. Yuun nopol xa yorail ti ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele xi. 3 Ti Juan taje, ja ti buchu jech tsibabat scoplal yuun ti jalcop Isaase: Oy buchu tsots ta xcopoj ta xocol banomil ti jech ta xale: Jambeic tuquil be ti Cajvaltique. Meltsanbeic lec sbe, ti xie, xi ti Isaase. 4 Meltsanbil ta stsotsil camello scu ti Juane. Nucul ti schuque. Ja jech xtoc ti sveele, culub schiuc ti tetical ajapome. 5 Ti jnaclejetic ta Jerusalene, ti ta sjoylej Judea banomile, ti nopol ta ucum Jordane, ta xtalic yaibeic scop li Juane. 6 Calal jamal ta xalic ti smulique, jech ti Juane ta xacbe yich vo tey ta ucum Jordn. 7 Jech laj yal ti Juane ti calal laj yil ti ep ta xtalic ti jfariseoetique schiuc ti jsaduceoetique ta yichel ti voe: Snichnab jtival chon, buchu laj yalboxuc avaiic ti ta xapoj abaic yuun ti tsots castigo ti ta xa xtale?

(Mr 1:18; Lc 3:19, 1517; Jn 1:1928)
Laj yich vo ti Jesuse
banomile. Icot ta ucum Jordn yo ta xacbat yich vo yuun ti Juane. 14 Ta sliquebale mu scan ti Juane ti ta xacbe yich vo ti Jesuse. Jech o xal jech laj yal: Voot ta xavacbun quich vo ti jechuque. Le une, voot latal ta jtojol xi. 15 Ti Jesuse jech laj stac: Mauc ta xcaltic lee. Ja lec, la jpastic scotol ti cusi ta scan ti Diose xi.

13Ti Jesuse iloc batel ti ta Galilea
(Mr 1:911; Lc 3:2122)
5 Jech ti Juane laj xchun. Laj yacbe yich vo ti Jesuse. 16 Calal jech laj yich vo ti Jesuse, ta ora noox ijam ti vinajel ti calal iloc tal ta voe. Jech ti Jesuse laj yil ti Chul Espritu yuun ti Diose, ti cool selan jcot ta paloma ta xyal talel ta stojole. 17 Ja o ivinaj ti oy Buchu icopoj talel ta vinajel ti jech ta xale: Lee, ja Jnichon ti cux ta xcaie, ti ximuyubaj yuune xi.

SAN MATEO3,4 xchabiot. Ta xicot yalel ta scob yo jech mu xyayij avacan ta ton, xi. 7 Ti Jesuse jech laj stac: Jech ta xal xtoc ti scop Diose: Mu xalajeltsabe yonton ti Cajvaltic Dios avuune, xi. 8 Yan to velta ti pucuje laj yic batel ta jun toyol vits. Tey laj yacbe yil yutsilal slequilal scotol li muctiquil lume. 9 Jech laj yal: Ti mi ta xaquejan aba ta yichelun ta muque, ta xcacbot avuunin scotol xi. 10 Ti Jesuse jech laj yal: Batan, Pucuj. Yuun ti scop Diose jech ta xal: Icho ta muc ti Dios avuune. Ja noox aco aba ta tunel yuun, xi. 11 Jech o xal un, ti pucuje laj xchac sba batel ta stojol ti Jesuse. Tey talic ngeletic. Tal scoltaic ti Jesuse.

Ta xich lajeltsabel yonton ti Jesuse
Tsacal to un, ti Jesuse iicat batel yuun ti Chul Espritu ta xocol banomile, yo jech ta xlajeltsabat yonton yuun ti pucuje. 2 Chavinic (40) cacal, chavinic (40) acobal muyuc xve ti Jesuse. Tsacal to un, lic yai vinal. 3 Jech ti pucuje inopaj batel ta stojol ti Jesuse yo ta slajeltsabe yonton ti jech laj yale: Mi ta melel Snichonot ti Diose, paso ta mantal ti tonetic lie ti aco joybijuc ta pane xi. 4 Ti Jesuse jech laj stac: Ti scop Diose jech ta xal: Mauc noox ta pan ta xcuxi ti vinique. Ja ta xcuxi o ta sventa jujubel ti cusi ta xal ti scop Diose, xi. 5 Jech ti pucuje laj yic batel ti Jess ti ta chul jteclum Jerusalene. Laj yic muyel ta sjol ti temploe. 6 Jech lic yal: Mi ta melel Snichonot ti Diose, jipo aba yalel lie. Yuun ti scop Diose jech ta xal: Ti Diose ta xalbe mantal ti yajngeltaque yo ta

(Mr 1:1213; Lc 4:113)
Ilic sliques yabtel ti Jess ta Galileae
laj yai ti Jess ti tiquil ta chuquel ti Juane, ibat ta Galilea. 13 Pero mu teyuc icom ta Nazaret jteclum. Bat nacluc ta jteclum Capernaum ti oy ta ti nabe, ti oy ta yosilal ti Zabulone, ti Neftalie. 14 Ti jech ibat teye, yo ta xcot ta pasel ti cu selan laj stsiba comel ti jalcop Isaas ti jech laj yale: 15 Ti yosilal ti Zabulone, ti Neftalie ja tey ta xech ti be ti ta xcot ta nabe, ti oy ta jot ucum Jordn ti oy ta sloqueb cacale, ti ja Galilea sbi xtoque, ti bu nacalic ti jyanlum cristianoetique.

12Calal
(Mr 1:1415; Lc 4:1415)
SAN MATEO4,5
16 Scotol
6 sbarcoique, ti stotique. Laj xchiinic batel.

Ti Jesuse ta xchanubtas epal cristianoetic
o yorail lic sliques yabtel ti Jesuse ti jech laj yale: Ictaic ti jech chopol avontonique. Yuun nopol xa yorail ti ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele xi.
Ti Jesuse, La chiinicun, xut ti chanvo jtsac-choyetique
xi.
ti jnaclejetic teye, ti oyic ta ical osile, ja to tey laj yilic ti saquilal osile. Ti buchutic ti oyic ta squeoval ti lajebale tey icot ta stojolic ti saquilal osile,
17Ja
ta xanav batel ta stiil nab Galilea ti Jesuse, ja o laj yil chavo viniquetic ti yitsin sbanquil sbaique. Ti june, Simn sbi. Ja Pedro ti yan sbi xtoque. Ti june, Andrs. Ja yabtelic ti tsac choye. Ja o tey ta sjipic ochel ta nab ti stsacobil schoyique. 19 Jech ti Jesuse jech laj yalbe: La chiinicun. Yuun ta xcac yan avabtelic ta yiquel talel cristianoetic xutat. 20 Jech ti stuquique ta ora noox laj yictaic comel ti stsacobil schoyique. Ibatic schiuc ti Jesuse. 21 Calal jech snatil ixanav batel ti Jesuse, ja o tey laj yil yan chavo viniquetic ti yitsin sbanquil sbaique. Ti june, Jacobo. Ti june, Juan, ti ja snichnabtac ti Zededeoe. Oyic ta yut barco schiuc ti stotique. Yacalic ta stsisel ti stsacobil schoyique. Ti Jesuse tey laj yic talel. 22 Ti calal jech laj yaiique, ta ora noox laj yictaic comel ti

18Calal
(Mr 1:1620; Lc 5:111)
Jesuse, ti calal ta xanav batel ta scotol Galilea banomile, ta xech chanubtasvanuc ta jujun chul naetic ti buyuc nooxe. Ja ta xalbe scoplal ti ventainel yuun ti Diose. Jech xtoc ta scoles ti cusiuc noox chamelal ta xaiic ti cristianoetique. 24 Calal laj yaibeic scoplal Jess ti jnaclejetic ta Siria banomile, laj yiquic talel ti cusiuc noox chamelal ta xaiique, ti ch-avan ti sjol sbaquilique, ti ch-ilbajinatic yuun ti pucuje, ti jtub-iquetique, ti pasemic ta moche. Scotol ti jchameletique colic ta sventa ti Jesuse. 25 Ep ti cristianoetic laj stsacliic batel ti Jesuse, ti liquemic tal ta Galilea banomile, ti liquemic tal ta Decpolise, ti liquemic tal ta Jerusalene, ti liquemic tal ta Judeae, ti liquemic tal ta sloqueb cacal ti oy ta jot ucum Jordane.

23Ti
(Lc 6:1719)
Calal laj yil ti epal cristianoetic ti Jesuse, tey imuy batel ta vits. Tey ichoti. Jech ti yajchancoptaque tey inopajic tal ta stojol. 2 Jech ti Jesuse jech lic chanubtasvanuc:
Laj yal scop Dios Jess ta jol vits
Ti buchu ti yan yutsilique
yutsilic ti buchutic ta xaiic ti chabal yutsilal yontonique.
3Yan
(Lc 6:2023)
7 Ja ta xacbat yichic ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele. 4 Yan yutsilic ti buchutic oyic ta at ontone. Ja ta xpatbat yontonic yuun ti Diose. 5 Yan yutsilic ti buchutic ta sbictajes sbaique. Ja ta xacbat sventainic ti banomil ti yaloj onoox ti Dios ti ta xaque. 6 Yan yutsilic ti buchutic ti cool selan vinal taqui tiil ta xaiic ta spasel ti cusi ta scan ti Diose. Ja ta xcoltaatic ta spasel yuun ti Diose. 7 Yan yutsilic ti buchutic oy scuxul yontonic ta stojol ti yane. Ja ta xcuxubinatic yuun ti Diose. 8 Yan yutsilic ti buchutic lecubtasbil ti yontonique. Ja ta xilic ti Diose. 9 Yan yutsilic ti buchutic ta xaquic persa ta spajesel ti cope. Ja ta sbisatic ta snichnab ti Diose. 10 Yan yutsil ti buchutic ta xichic ilbajinel ta spasel ti cusi ta scan ti Diose. Ja ta xacbat yichic ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele. 11 Yan avutsilic ti vooxuque ti calal ta xayilbajinoxuc, ta xaschopol-coptaoxuc ti cristianoetique, ti cusiuc noox ta xasaboxuc amulic ti ta jventae. 12 Muyubajanic. Junuc avontonic. Yuun ta xavichic ti muc ta matanal ti tey ta vinajele. Yuun jech onoox laj yichic ilbajinel ti yajalcoptac ti Diose ti calal muyucoxuc to oxe.

SAN MATEO5 schiil ti atsame, mi xu to ta xtun yan velta? Muyuc xa cusi xtun o. Ja noox ta xich jipel loquel. Aco lajuc ta tequel. 14 Luzoxuc aelanic ta stojol ti cristianoetique. Yuun ti jun jteclum ti oy ta jol vitse, mu stac snac sba. 15 Mu yuunuc ta jtsantic jun lampara ti chba jnactic ta yolon caxae. Ti lampara ti ta jtsantique, ta jcajantic ta toyol yo ta xilic saquilal ti buchutic oyic ta nae. 16 Ja jech ti vooxuc eque, aco vinajuc ti xojobal aluzic ta stojol ti cristianoetique. Calal ta xilic ti lec ti cusitic ta xapasique, jech ti stuquique ta xlequil-copojic ta stojol ti Dios avuunic ti oy ta vinajele.

Atsam, luzoxuc aelanic ta stojol ti cristianoetique
aelanic ta stojol ti cristianoetique. Pero mi ta xchay
13Atsamoxuc
(Mr 9:50; Lc 14:3435)
xanopic ti lital jchayesbe scoplal smantal ti Moisese schiuc ti cu selan ichanubtasvanic ti yajalcoptac ti Diose. Ti jech litale, ja tal jvinajesbe ti batsi smelole. 18 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti cu sjalil oy ti banomile, ti vinajele, muyuc ta xich chayesel jbeluc ti mantale, ja to ti mi cot ta pasel scotol ti cusi ta onoox xcot ta pasele. 19 Jech o xal un, buchuuc noox ti mu xac ta venta ti cusiuc noox mantale, aco mi mu tsotsuc ti scoplale, jech xtoc ti mi jech ta xchanubtasvan taje, pequel scoplal ta xcot ti bu ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele. Pero buchuuc noox ti ta xac ta venta ti mantale, ti jech ta xchanubtas ti yan xtoque, cajal scoplal ta xcot ti bu ta xventainvan ti Diose. 20 Ta

17Mu
Ti Jesuse ta xchanubtasvan cu selan ti mantale
SAN MATEO5 xcalboxuc avaiic, mi mu xapasic ti cusi ta scan ti Diose, ti mi ja noox ta xapasic jech chac cu chaal ta spasic ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, mu chabeluc xu ta xaochic bu ta xventainvan ti Diose.
Ti Jesuse ta xal cu selan ti ile
(Lc 12:5759)
8
Ti Jesuse ta xal cu selan ti cupinej mulile
vooxuque avabinojic ti jech ialbatic ti amolmuctotique: Mu xamilvan. Yuun ti buchu ta xmilvane ta xich chapanel, xi. 22 Ti vuune ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti xtiet sjol yuun ti schiile, ta xich chapanel. Buchuuc noox ti ta xalbe ti mu xatun xut ti schiile, ta xich chapanel ta stojol ti banquilal jchapanvanejetique. Buchuuc noox ti ta xalbe bolat ti schiile, xibal sba. Yuun xu ta xbat ta lajebal ti bu oy ti coque. 23 Ti mi ta xavich batel ti matanal ti ta altare, ti mi ja o ivul ta avonton ti oy bu mu lecuc ta xayil ti achiile, 24 ja lec, ictao to comel ta stiil altar ti matanal ti ta xavac oxe. Batan bayel, ba lajesbo yonton ti achiile. Tsacal to xu xtal avacbe smoton ti Dios ti ta xavacbe onooxe. 25 Mi oy buchu ta xacot ta chapanele, ti calal ta xaxanavic batel ta bee, lajesbo yonton, yo jech mu xba yacot ta scob ti jueze. Yuun ti jueze ta xacot batel ta scob ti mayole. Jech ti mayole ta sticot ta chuquel. 26 Calal jech tiquilot ta chuquele, ta melel ta xcalboxuc avaiic, mu xaloc talel ta jeche noox, ja to ti mi laj atoj comel scotol ti amultae.

21Ti
vooxuque avabinojic ti jech ialbat ti amolmuctotique: Mu xasa avantsic. Antsetic, mu xalolabe sjol viniquetic, xi. 28 Ti vuune ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti ta squel jun ants ti oy ta yonton ti ta scan ta scupin yaie, cool selan ti laj xa scupin ta xilat yuun ti Diose. 29 Jech o xal un, mi ta scoj asat ta xata amul yuune, pitso loquel. Jipo batel ta nom. Yuun ja lec ti mi ta xachay jbej noox asate. Ja toj chopol ti mi sjunul abectal ta xavich jipel ochel ta coque. 30 Ja jech xtoc mi ta scoj abatsi cob ta xata amul yuune, seto loquel. Jipo batel ta nom. Yuun ja lec ti mi jun noox acob ta xchaye. Ja toj chopol ti mi sjunul abectal ta xavich jipel ochel ta coque.

27Ti
Ti Jesuse ta xalbe scoplal ti bajobbaile
jech xtoc avabinojic ti jech ialbatic ti amolmuctotique: Buchuuc noox ti ta sbaj ti yajnile, aco smeltsanbe svunal ti bajobbaile, xi. 32 Ti vuune ta xcalboxuc avaiic, ja noox xu ta xabaj ti avajnile ti mi ta xac sba ta cupinele. Pero ti mi ta xabaj ti avajnil ta jeche nooxe, jech o xal ta acoj voot vinic ti ta sta smul ti antse. Ja jech xtoc buchuuc noox ti ta xic ti bajbil antse, ta sta smul ec.
31Ja
(Mt 19:9; Mr 10:1112; Lc 16:18)
ti jech ialbatic ti amolmuctotique: Ti laj xavaan ta
33Avabinojic
Mu lecuc ti cusi ta xavaanic ta rextigoe
9 rextigo ti Dios ti cusi ta xavaque, cotuc me ta pasel avuun, xi. 34 Ti vuune ta xcalboxuc avaiic, mu me cusi xavaanic ta rextigo. Mu xavaanic ta rextigo ti vinajele, yuun ja tey chotol ta spas mantal ti Diose. 35 Mu xavaanic ta rextigo ti banomile, yuun ja stecleb yoc ti Diose. Mu xavaanic ta rextigo ti jteclum Jerusalene, yuun ja steclumal ti Ajvalil Diose. 36 Mu xavaanic ta rextigo ti ajolique, yuun mu xu ta xasacubtas ta xavicubtas ti stsatsal ajolique. 37 Ja noox alic, jech, mi mooj. Yuun ti mi ta xajutic ti cope, ta xlic talel ta stojol ti pucuje.

SAN MATEO5,6 Cuxubino ti buchu lec xavil abaic achiuque. Crontaino ti avajcrontae, ti xie. 44 Ti vuune ta xcalboxuc avaiic, cuxubino ti avajcrontae. Canbeic slequilal Dios ti buchu ta xaschopol-coptaoxuque. Pasic lec ta stojol ti buchu xtiet sjol ta atojolique. Coponbeic Dios ta stojol ti buchutic ta xayutilanique, ti ta xayilbajinoxuque. 45 Ti mi jech ta xapasique, ja snichnaboxuc ti Dios ti oy ta vinajele. Yuun ti Diose ta xacbe xojobal cacal ti buchutic leque, ti buchutic chopole. Ta xacbe tal vo ti buchutic leque, ti buchutic chopole. 46 Yan ti mi ja noox ta xacuxubinic ti buchutic cux ta xayaiique, cusi ti matanal ta xavichic ti jech ta xapasique? Yuun ti jcanpatantaquinetique cux ta xaiic ti buchu cux ta xaiate. 47 Mi ja noox lec ta xacopon ti buchu lec xavil aba achiuque, cusi ti lec ta xapasique? Yuun ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose, ja jech ta spasic. 48 Ti vooxuque lecuc avontonic jech chac cu chaal oy slequilal yonton ti Jtotic Dios ti oy ta vinajele xi ti Jesuse.

Mauc avabtelic ti ta xapacbe sutel ti avajcrontae
ti jech ialbatic ti amolmuctotique: Buchuuc noox ti ta stubbe sat ti schiile, jech ta xich tubbel sat ec. Buchuc noox ti ta scasbe stanal ye ti schiile, jech ta xich casbel stanal ye ec, xi. 39 Ti vuune jech ta xcalboxuc avaiic, mu me xapacbe sutel ti chopol vinique. Mi ta smajbot ti jot xocon asate, aco smaj ti jot xtoque. 40 Mi oy buchu ta xicot batel ta stojol ti jchapanvanejetique yo ta spoj ti acue, aco yich batel ti yan acu xtoque. 41 Mi oy buchu ta xasujic ta xcuchel batel icatsil olol revae, ja lec cuchbo batel jun reva. 42 Buchuuc noox mi oy cusi ta scanbote, acbo. Buchuuc noox mi oy cusi ta xchamunbote, acbo.

38Avabinojic
(Lc 6:2930)
Cuxubinic ti avajcrontae
jech xtoc avabinojic ti jech ialbatic ti amolmuctotique:
43Ja
(Lc 6:2728, 3236)
Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Scotol ti cusi ta xapasic ta sventa ti Diose, bijanic me. Mu me jauc xoch ta avontonic ti ja noox ta xacanic ti lec xailatic yuun ti yane. Ti mi jech ta xapasique, muyuc ta xaacbatic ti amotonic yuun ti Jtotic ti oy ta vinajele. 2 Ti calal ta xacoltaic ti buchu abol sbaique, mu me xavinajes ta stojol
Ti Jesuse ta xchanubtasvan ti cusi tuc ta pasele
SAN MATEO6 yan jech chac cu chaal ta spasic ti jpactaejbailetique ti ta chul nae, ti ta callee. Jech ta spasic yo jech ta xlequil-coplaltaatic yuun ti yane. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja noox jech yepal laj xa staic ti smotonique. 3 Calal ta xacoltaic ti buchu abol sbaique, avontonuc noox sna. 4 Ta mucul coltavananic. Yuun ti Jtotic Diose yiloj ti jech ta xacoltavanic ta mucule. Ta xayacboxuc ti amotonique.

10 Dios Totil, ti oyot ta vinajele, ichbiluc ta muc achul bi cuuncutic. 10 La ventainuncutic. Cotuc ta pasel ti cusi ta scan avonton li ta banomile jech chac cu chaal ta xich pasel tey ta vinajele. 11 Acbuncutic ti jveelcutic ti xtun cuuncutic avi cacale. 12 Acbuncutic perdn yuun ti jmulcutique jech chac cu chaal ta xcacbecutic perdn ti buchu laj xa sa smul ta jtojolcutique. 13 Pojuncutic, mu me xavacuncutic ta lajeltsael yuun ti pucuje. Yuun jelavem amucul, oy alequilal, ta xapas mantal sbatel osil. Jechuc. 14 Ti mi ta xavacbeic perdn ti buchu laj xa sa smul ta atojolique, jech ti Jtotic Dios ti oy ta vinajele ta xacboxuc perdn ec. 15 Ti mi mu xavacbeic perdn ti yane, jech ti Jtotic Diose mu xayacboxuc perdn yuun ti amulique.

Ti Jesuse ta xchanubtasvan cu selan ta coponel ti Diose
ta xataic ta coponel ti Diose, mu jechuc xapasic jech chac cu chaal ti buchu ta spacta sbaique. Lec ta xaiic ti vaajtic xa ta staic ta coponel ti Dios ti ta chul nae, ti ta calletique, yo jech ta xilatic yuun ti yane. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja noox jech yepal laj staic ti smotonique. 6 Calal ta xataic ta coponel ti Diose, ochanic ta yut anaic. Maquic ti sti anaique. Coponic ti Jtotic Dios teye. Jech ti Jtotic Diose yiloj ti jech ta xapas ta mucule. Ta xacboxuc ti amotonique. 7 Calal ta xataic ta coponel ti Diose, mauc noox ta xachaalolanic ti cusi laj xa avalique jech chac cu chaal ta spasic ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose. Yuun ti stuquique ta snopic ti ja to jech ta xaibat scopic yuun ti Dios. 8 Mu me jechuc xapasic jech chac cu chaal ti stuquique. Yuun ti Jtotique snaoj xa ti cusi xtun avuunic calal mu to ta xlic acanbeique. 9 Ja yuun un, jech xavalic calal ta xacopojique:

5Calal
(Lc 11:24)
ta xacomtsan avotique, mu me xavaquic ta ilel ti oyoxuc ta at ontone jech chac cu chaal ta spasic ti buchu ta spacta sbaique. Jech ta spasic yo jech aco ilatuc yuun ti yan ti yictaoj ti yotique. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja noox jech yepal laj staic ti smotonique. 17 Calal ta xacomtsan avotique, poquic asatic, tusic ajolic. 18 Jech xapasic yo jech mu snaic ti yan ti avictaoj ti avotique. Cajomal noox

16Calal
Ti Jesuse ta xalbe scoplal ti comtsanej vaje
11 yiloj ti Jtotic ti tey xchiinojoxuque. Jech ti stuque ta xacboxuc ti amotonique.

Ti culejal ta vinajele
(Lc 12:3334)
SAN MATEO6 selan ta xata aveel avuchomic yo ta xacuxiic, mi jauc ti acuic ta xalapique. Mi yuun ja tsots scoplal ti aveelique? Mi ja mu sta ti acuxlejalique? Mi yuun ja tsots scoplal ti acuique? Mi ja mu sta ti abectalique? 26 Quel avil ti mutetic ti xvilajet ta vinajele. Mu sna stsunobajic. Mu sna xcajavic. Mu sna spoco-tsob sveelic. Pero malquinbilic yuun ti Jtotic ti oy ta vinajele. Mi yuun ja tsots scoplal ti mutetique? Mi ja mu sta ti vooxuque? 27 Mi yuun ta to xnatij acuxlejalic ti jech xvulvun avontonique? 28 Cu chaal xvulvun avontonic yuun ti acuique? Quelic lec cu selan ta xchi ti nichimetic ta yaxaltique. Mu sna xabtejic. Mu sna xnaujic. 29 Vuun ta xcalboxuc avaiic ti ja jelavem yutsil ti nichime. Ja mu sta yutsil laj slap scu ti ajvalil Salomone manchuc mi cupil sba. 30 Ti nichime mu jaluc tey ta xchi ta yaxaltic. Ti mi jech ta spas ti Diose, ti jun yutsil ta scuiltas ti nichim ti calal ocom chaej ta xbat ta coque, bu xata ti mu ta scuiltasoxuque! Pero mu xachunic lec. 31 Jech o xal un, mu xavulilan avontonic ta yalel: Cusi ta jvetic? Cusi ta xcuchtic? Bu ta jtatic ti jcutique? ti xachiique. 32 Quel avilic, ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose ja noox batem ta yontonic ti sveelique, ti scuique. Pero ti vooxuque xanaic ti oy jun Dios ti sna scotol ti cusitic xtun avuunique. 33 Jech o xal ti vooxuque ja batuc avontonic ti ventainel yuun ti Diose schiuc

me xatsob aculejalic li ta banomile, ti sna xlilij ta xjoche, ti sna xchaye, ti xu ta xelcan ti jeleque. 20 Tsobic aculejalic ta vinajel ti bu mu sna xlilij ta xjoche, ti bu mu sna xchaye, ti mu xelcan ti jeleque. 21 Yuun ti bu oy ti aculejalique, tey oy batem ti avontonique.

19Mu
Ti lampara ti oy ta jtojoltique
asatique cool selan lampara cotem yuun ti abectalique. Ti mi lec ti asatique, jech oy ta saquil osil sjunul ti abectalique. 23 Pero ti mi chopol ti asatique, tey oy ta ical osil sjunul ti abectalique. Jech xtoc mi mu xavichic ta muc ti cusi ta xac anaic ti Diose, oyoxuc ta ical osil. Muyuc xa yan ical osil jech chac cu chaal ti ical osil taje.
22Ti
(Lc 11:3436)
Dios schiuc ti taquine
buchu xu ta xabtej ta chavo ajvalil. Yuun ti june, lec ta xcanat. Yan ti june, mu lecuc ta xcanat. Ti june, lec ta xabtej ta stojol. Yan ti june, ta stoy sba ta stojol. Ja jech ti vooxuc eque, mu xu ta xavac abaic ta tunel yuun ti Diose ti mi ja batem avontonic yuun ti taquine.
Ti Diose ta xchabi ti snichnabtaque
(Lc 12:2231)
24Muyuc
(Lc 16:13)
o xal ta xcalboxuc avaiic, mu me xavul avontonic cu
25Jech
SAN MATEO6,7 xtoc ti ta xapasic ti cusi lec ta xil ti Diose. Jech umbi, ta xaacbatic scotol ti cusi ta xtun avuunique. 34 Mu xavulilan avontonic yuun ti cacal ocome. Yuun ti jujun cacale oy cusi ta xcot ta pasel. Yuun ti ocome yan o xa cacal xi ti Jesuse.
12 xacbat. Ti buchu ta sae, ta sta. Ti buchu ta stij ti ti nae, ta xjambat. 9 Ti vooxuc totiloxuque, mi ta xavacbeic anichonic jbej ton ti calal ta scanboxuc pan svee? 10 Ja jech xtoc, mi ta xavacbeic jcot chon ti calal ta scanboxuc choy stie? 11 Manchuc mi jech chopoloxuc, pero xanaic lec stujel ti cusi ta xavacbeic ti anichonique. Bu xata ti mu xayacboxuc ti cusi lec ta xacanbeic ti Jtotic ti oy ta vinajele! 12 Jech o xal un, mi ta xacan ti lec ta xaspasboxuc ti achiilique, ja jech ti vooxuque, lec me xapas abaic ta stojolic. Yuun jech ta xchanubtasotic smantal ti Moisese schiuc ti yajalcoptac ti Diose.

Mu xasabe smul yan
Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Mu xasabe smul ti yane yo jech mu xata chapanel yuun ti Diose. 2 Ti cu yepal ta xaquelbe smul ti yane, jech yepal ta xchapanot ti Diose. Ti cu selan ta xapasic ta stojol ti yane, ja noox jech ta spas ti Dios ta atojolique. 3 Cusi xavut ti ta xavil ti uni juteb caep ti oy ta sat ti achiile calal mu xavil ti tey oy ti schumanil caep ta asate? 4 Ti mi oy ti schumanil caep ta asate, cu yuun ta xavalbe ti achiile: Acbun jloques ti uni juteb caep ta asate, ti xavute? 5 Jeche ta xapacta aba. Ja lec, loqueso bayel ti schumanil caep ta asate. Ja yuun umbi, ja to xu ta xaloquesbe ti uni juteb caep ti oy ta sat ti achiile. 6 Mu xavacbe tsietic li cusi ja yuun ti Diose. Yuun xu me ta slilinoxuc ta tiel. Mu xavacbe chitometic ti natsil ti toyol stojole. Yuun xu ti ja noox ta xpecholan ta tequele.

(Lc 6:3738, 4142)
Ti biquit ti nae
batel ta biquit ti nae. Ti sti ti sbelal chayele, toj jamal, toj muc. Toj ep ti buchutic tey ta xochic batele. 14 Yan ti sti ti sbelal cuxlejale, mu jamaluc, toj biquit. Jutuc ti buchu ta staique.
13Ochanic
(Lc 13:24)
Ta sat noox ta ojtiquinel ti tee
Cano, sao, tijo ti ti nae
ti Diose, ta xacboxuc. Saic, ta xataic. Tijic ti ti nae, ta xajambatic. 8 Ti buchu ta scane, ta
7Canbeic
(Lc 11:913; 6:31)
me yuun ti jlolavanejetique ti buchutic ta xalic ti ta xcopojic ta sventa ti Diose. Cool selan chij ti lec yontonic yilele. Pero ti ta yut yontone, jtival-oquil ta jechel. 16 Ti vooxuque xu ta xavojtiquinic ti cu selan stalel ta spasique. Yuun ti chixe mu xu ta xac uva ti sate. Jech xtoc ti tsucum chixe mu xu ta xac icux ti sate. 17 Scotol ti lequil teetique lec ta xac ti sate.

15Bijanic
(Lc 6:4344)
13 Jech xtoc scotol ti chopol teetique chopol ta xac ti sate. 18 Ti lequil teetique mu xu ta xac chopol ti sate. Jech xtoc ti chopol teetique mu xu ta xac lec ti sate. 19 Scotol ti teetic ti bu chopol ta xac ti sate, ta xich bojel loquel. Ta xich chiquel ta coc. 20 Jech o xal un, muyuc ta chayal yabtelic ti jlolavanejetique. Lec xvinaj ti cu selan stalel ta spasique.

SAN MATEO7,8 ta ba yie. 27 Calal tal ti tsots voe, laj nojuc talel ti ucumetique. Ech tsots ic ta stojol ti nae. Ibutquij yalel. Ililij scotol xi ti Jesuse. 28 Calal laj yonton ta chanubtasvanej ti Jesuse, chayal icot yontonic ti cristianoetic ti jech ichanubtasvane. 29 Yuun ivinaj ti tsots yabtel yichoj ti Jesuse. Mu xcoolaj ichanubtasvan jech chac cu chaal ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale.

Mu scotoluc ta xochic bal ti bu ta xventainvan ti Diose
ep ti buchu jech ta xalique: Cajval, Cajval, ti xiique. Pero mu scotoluc ta xochic batel ti bu ta xventainvan ti Diose. Ja noox ta xochic batel ti buchutic ta spasic ti cusi ta scan yonton ti Jtot ti oy ta vinajele. 22 Calal ta sta scacalile, ep ti buchu jech ta xalique: Cajval, Cajval, licopojcutic ta aventa. Laj jloquescutic pucuj ta aventa. Voot ta aventa laj caccutic ta ilel ti alequilale, xiic. 23 Pero jech ta jtacbe ti vuune: Muyuc laj cojtiquinoxuc. Chaco abaic ta jtojol ti laj xa apasic chopole, xichi.

21Oy
(Lc 13:2527)
Ti Jesuse laj scolta jun jcaemalchamel
Ti chib sliqueb nae
buchu ta xaie, ti ta spas ti cusi ta xcale, cool selan jun bijil vinic ti ta smeltsan ti sna ti ta ba tone. 25 Calal tal tsots voe, laj nojuc talel ti ucumetique. Ech tsots ic ta stojol ti nae. Pero muyuc ilom, ja ti tsacal lec ta ba tone. 26 Yan ti buchu ta xaie, pero muyuc ta spas ti cusi ta xcale, cool selan jun bolat vinic ti lic smeltsan sna

24Ti
(Mr 1:22; Lc 6:4749)
Calal iyal talel ta vits ti Jesuse, ep ti cristianoetic laj stsacliic batele. 2 Tey ital jun vinic ti tsacbil ta caemal chamele. Ivul squejan sba ta stojol ti Jesuse. Jech laj yal: Cajval, mi ta xacane, xu avuun ta xacolesbun ti jchamele xi. 3 Jech ti Jesuse laj scajan scob. Jech laj yal: Ta jcan. Colem ta xacom xi. Calal jech laj yal taje, colem icom ti jcaemal-chamele. 4 Jech laj yal ti Jesuse: Mu me buchu xavalbe yai. Ja noox batan, ba aco aba ta ilel ta stojol ti palee. Ba acbo smoton ti Diose jech chac cu chaal yaloj ti Moisese, yo jech ta snaic scotolic ti lacol xa yuun ti achamele xi ti Jesuse.

(Mr 1:4045; Lc 5:1216)
Ti Jesuse laj scoltabe yajabtel ti banquilal soldado romanoe
ioch batel ta jteclum Capernaum ti Jesuse, ja o tey ital
5Calal
(Lc 7:110)
SAN MATEO8 jun banquilal soldado romano. Inopaj tal scanbe vocol. 6 Jech lic yal: Cajval, oy cajabtel ta jna ti puchul ta steme. Mu albajuc ta xich svocol yuun scuxul ti schamele xi. 7 Ti Jesuse jech laj yal: Chba jcolta xi. 8 Ti banquilal soldadoe jech itacav: Cajval, muyuc jlequilal ti ta xaoch ta jnae. Ja noox alo acop. Jech ti cajabtele ta xcol. 9 Yuun ti vuun eque pasbilun ta mantal yuun yan. Ja jechun ec ta jpas ta mantal ti cajsoldadotaque. Ti cusi ta xcalbee, ta spasic. Batan lee, mi xcut, ta xbat. La lie, mi xcut, ta xtal xi. 10 Chayal icot yonton ti Jess ti jech laj yale. Jech o xal jech lic yalbe yai ti buchu tsacajtic batele: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, muyuc jtaoj jech junuc jisrael ti jech yonton jech chac cu chaal ti vinic lie. 11 Ta xcalboxuc avaiic, ep ta jmec ti jyanlum cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile ta xoch chotlicuc ta veel schiuc ti Abrahame, ti Isaaque, ti Jacobe ti bu ta xventainvan ti Dios ta vinajele. 12 Yan ti buchu albil scoplalic ti xu ta xochic batel ti bu ta xventainvan ti Diose, ta xtenatic batel ta ical osil. Tey ta xoquic. Tey xcuxuxet ti stanal yeique xi ti Jesuse. 13 Ti Jesuse jech laj yalbe ti banquilal soldadoe: Batan ta ana. Aco cotuc ta pasel jech chac cu chaal ti achunoje xi.

14 Ta ora noox icol ti yajabtel ti banquilal soldadoe calal jech laj yal ti Jesuse.
Ti Jesuse laj scoltabe smeni ti Pedroe
Jesuse ibat ta sna ti Pedroe. Ja o tey laj yil ti Jesuse ti puchul ta stem, ip ta xai coc, smeni ti Pedroe. 15 Laj yac scob ta stojol ti jchamele. Ta ora noox iyam ti scacale. Jech ti antse ilic, lic malquinvanuc.
14Ti
(Mr 1:2931; Lc 4:3839)
Ti Jesuse ep laj scolta jchameletic
och xa ti acobale, jech ti cristianoetique laj yiquic tal ta stojol Jess ep ti buchu ta xilbajinatic yuun ti pucuje. Ta jbel noox scop laj sloques ti pucujetique. Jech xtoc laj scoles scotol ti epal jchameletique. 17 Ti jech taje, yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal laj yal ti jalcop Isaase: Laj sbain ti cusitic mu xu cuuntique. Jech xtoc laj sbain ti jchameltique, ti xie.
16Calal
(Mr 1:3234; Lc 4:4041)
Ti buchutic ta scan ta stsacliic ti Jesuse
laj yil ti Jess ti ep joyobtabil ta cristianoe, laj yal ti aco jelavuc ta jot nabe. 19 Ja o inopaj tal jun jchanubtasvanej yuun ti mantale. Jech laj yal: Jchanubtasvanej, ta jcan ta jchiinot ti buyuc noox ta xabate xi. 20 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti vete oy snail chen. Ti mutetique oy stasic. Pero ti vuun ti

18Calal
(Lc 9:5762)
15 cool jelantique mi jauc oy bu juteb ti xu ta jcux ti contone xi. 21 Oy jun vinic ti yajtsaclivanej xtoque ti jech laj yale: Cajval, aco ave ti ta jmuc comel bayeluc ti jtote xi. 22 Ti Jesuse jech laj stac: Batic. Aco smuc yanimaic ti buchu chamemic onooxe xi.

SAN MATEO8,9 buchu xu ta xech ti ta be ti bu oyique. 29 Jech tey lic avanicuc schibalic: Snichon Dios, Jess, cu chaal xtal atic aba ta jtojolcutic? Mi yuun tal xa avacbun jvocolcutic calal mauc to yoraile? xiic. 30 Ja o tey nopol xlamet ta xveic epal chitometic. 31 Ti pucujetique jech laj scanbeic vocol ti Jesuse: Ti mi ta xaloquesuncutique, aco ave ti aco ochcuncutic batel ta chitometic lee xiic. 32 Jech laj stac ti Jesuse: Ochanic xut. Jech ti pucujetique iloquic batel ta stojol ti chavo viniquetique. Bat stic sbaic ti ta chitometique. Jech ti chitometique bat sjipan sbaic ta barranco. Tsajajtic icot ta nab. Tey ijicavic. 33 Ti jquel-chitometique xbitetic ta anil ta xiel. Calal icotic ta jteclume, tey lic yalic ti cusi icot ta pasele schiuc ti cusi icot ta stojol ti chavo viniquetic ti uninbilic yuun ti pucujetique. 34 Scotol ti cristianoetic ti oyic ta jteclume ibatic ti bu oy ti Jesuse. Calal laj yilique, laj scanbeic vocol ti aco locuc batel ta slumalique.

Ti Jesuse laj spajes ti ique ti nabe
Jesuse tey ioch batel ta barco schiuc ti yajchancoptaque. 24 Calal ta xanavic batel ta nabe, ja o tal tsots ic ta jmec. Ti syucbenal ti yalel nabe ta xoch ta barco. Ti Jesuse vayem. 25 Ti yajchancoptaque bat stijic ti Jesuse. Jech laj yalic: Cajval, coltauncutic, ta xa xijmutijotic xiic. 26 Ti Jesuse jech laj stac: Ta scoj ti mu xachunicune, ja yuun ta xaxiic xi. Jech ti Jesuse ilic, lic spajes ti ique, ti nabe. Tsijil icom scotol. 27 Chayal icot yontonic ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe sbaic: Cusi vinical lie ti ta xchunbat smantal yuun ti ique, yuun ti nabe? xiic.

23Ti
(Mr 4:3541; Lc 8:2225)
Ti viniquetic ti uninbilic yuun ti pucuj ti oy ta Gadarae
Ti Jesuse laj scolta jun vinic ti pasem ta moche
icot ti Jess ta jot stiil nab ti ta yosilal Gadarae, iloquic talel chib viniquetic ta muquinal. Inopajic talel ta stojol ti Jesuse. Ti chavoique uninbilic yuun ti pucujetique. Toj xibal sbaic. Muyuc
28Calal
(Mr 5:120; Lc 8:2639)
Ti Jesuse ioch batel ta barco. Ijelav batel ta jot stiil nab. Icot ta slumal stuc. 2 Ja o tey poybil tal schiuc stem jun vinic ti pasem ta moche. Calal laj yil ti Jesuse ti xchunojic ti buchutic yicojic talel ti jchamele, jech ialbat ti jchamele:
(Mr 2:112; Lc 5:1726)
SAN MATEO9 Muquibtaso avonton, Nichon. Acbilot xa perdn yuun amul xi. 3 Oy jlom jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti jech laj snop ta yontonique: Ti vinic lee ta soquesbe yonton ti Dios yuun ti scope, xiic. 4 Ti Jesuse yilojbe yontonic ti jech ta snopique. Jech laj yalbe: Cu chaal ti jech toj chopol snopobil avuunique? 5 Cusi ti ms lec ta alele? Mi ja acbilot xa perdn ti xie, mi ja ti lican, valan batel ti xie? 6 Lec chae, ti vuun ti cool jelantique ta xcacboxuc avilic ti quichoj cabtel li ta sba banomile yo ta xcacbe perdn yuun smulic ti cristianoetique xi ti Jesuse. Jech laj yalbe ti moche: Valan, icho batel ti ateme. Batan ta ana xut. 7 Jech ti moche ivai, ibat ta sna. 8 Calal jech laj yilic ti cristianoetique, ixiic. Ja jech xtoc ilequil-copojic ta stojol ti Diose ti jech acbil smucul stsatsal ta stojol ti cristianoetique.

16 laj yilic ti jfariseoetique, tey ba sjacbeic ti yajchancoptaque: Cu yuun ti avajchanubtasvanejique jmoj ta xveic schiuc ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamuliletique? xutatic. 12 Ti Jesuse laj yai taje. Jech o xal jech laj yalbe: Mu xtun yuunic jpoxtavanej ti buchutic muyuc schamelique. Ja noox ta xtun yuunic jpoxtavanej ti buchutic oy schamelique. 13 Batanic, ba nopbeic tal smelol ti jech ta xal ti scop Diose: Ta jcan ti ta xacuxubinvanique. Mauc ta jcan ti ta xamilbeicun ti ta xachicbeicun ti animaletique, ti xie. Ti vuune mauc tal quic ti buchu lequique. Ja tal quic ti jsamuliletique yo jech ta sjelta ti chopol yontonique xi.

Ta xjacbat ti Jess sventa ti comtsanej vaje
Ti Jesuse, Batic, xut ti Mateoe
Jesuse iloc batel ti bu oy to oxe. Ja o tey laj yil jun vinic, Mateo sbi, chotol ti bu ta stojic ti patane. Jech xtoc jech laj yal: Batic xut. Jech o xal ti Mateoe ivai, laj xchiin batel ti Jesuse. 10 Ti Jesuse tey bat veuc ta sna ti Mateoe. Ti teye, ep jcanpatantaquinetic, ep jsamuliletic jmoj ta xveic ta mexa schiuc ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque. 11 Calal jech

9Ti
(Mr 2:1317; Lc 5:2732)
yajchancoptac ti Juan jacich-voe inopajic batel ta stojol Jess ti jech laj sjaquique: Ti vuuncutique schiuc ti jfariseoetique ep ta velta ta xquicta ti cotcutique. Cu yuun mu xicta yotic ti avajchancoptaque? xiic. 15 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi yuun oyic ta at onton xana ti buchu icbilic ta quel-nupunele? Pero ta sta scacalil ti oy bu ta xicat batel ti jnupunel vinique. Ja to tey ta xicta yotic umbi. 16 Muyuc buchu ti ta spacan ta ach manta ti poco cuile. Yan ti mi jech ta spasique, calal ta smuts ti ach mantae, yantic xjatolaj

14Ti
(Mr 2:1822; Lc 5:3339)
17 batel ti poco cuile. Jech o xal un, xmuquib ms ti sjatemale. 17 Ja jech xtoc muyuc buchu ti ta stic ochel ta spoco-avil ti ach yalel uvae. Yan ti mi jech ta spase, calal ta xpajub ti yalel uvae, ta xtom ti spoco-avile. Jeche ta xchay ti yalel uvae. Ta xchay ti yavil xtoque. Jech o xal un, ta scan ach ti yavile, ach ti yalel uvae, yo lec ta xcom schibal xi.
SAN MATEO9 jmuclumaletique xavlajetic ta oquel. 24 Jech laj yal ti Jesuse: Locanic batel lie. Yuun ti tsebe muyuc chamem. Ja noox ta xvay xi. Pero scotol ti jmuclumaletique tseej noox laj yaiic. 25 Calal laj stac loquel jmuclumaletic ti Jesuse, ioch batel ti bu oy ti animae. Ti Jesuse laj snitbe liquel scob ti tsebe. Jech ti tsebe ilic. 26 Itanij scoplal ta sjoylej banomil ti jech icot ta pasele.

Yantsil nichon ti Jairoe schiuc ti ants ti laj spicbe scu ti Jesuse
yacal to jech ta xal ti Jesuse, ja o tey tal ta stojol jun banquilal yuun ti jisraeletique. Laj squejan sba ta stojol ti Jesuse. Jech laj yal: Naca to cham ti cantsil nichone. Ti mi ta xabat acajan acob ta sbae, ta xcuxi xi. 19 Ti Jesuse tey ivai, bat schiuc ti vinique schiuc ti yajchancoptaque. 20 Calal jech ta xanavic batele, ja o ital jun ants ta spat ti laj spicbe scu ti Jesuse. Yuun oy xa slajchebal jabil ti mu xmac ti yalele. 21 Jech laj spas ti antse, ja ti yaloj onoox ta yontone: Manchuc mi naca noox ta jpicbe stiil scu, jna ti ta xicole, xi. 22 Ti Jesuse ijoybij. Ja o tey laj yil ti antse. Jech laj yal: Nichon, muquibtaso avonton. Lacol xa, ja ti laj achune xi. Calal jech ialbate, ta ora noox icol. 23 Calal jech icot ti Jesuse ta sna ti banquilal yuun ti jisraeletique, laj yil ti xchapanoj xa sbaic ti jtijvobetic yo chba smuquic ti anima tsebe. Jech ti

18Calal
(Mr 5:2143; Lc 8:4056)
jech iloc batel ti Jesuse, tey xavetic xa batel chavo masat: Snichon David, cuxubinuncutic xiic. 28 Calal ioch ta na ti Jesuse, inopajic batel ti chavo masatetique. Ti Jesuse jech laj sjacbe: Mi achunojic ti xu ta jam ti asatique? xi. Jech itacavic: Jchunoj, Cajval xiic. 29 Jech ti Jesuse laj spicbe ti sate. Jech laj yal: Cotuc ta pasel jech, jech chac cu chaal ti achunojique xi. 30 Ijam ti satique. Ti Jesuse jech laj scubanbe: Mu me buchu xai avuunic xut. 31 Calal naca to iloquic batele, sjunul banomil ti ta slumalique, laj svinajesic ti cusi laj spas ti Jesuse.

27Calal
Ti Jesuse laj sjambe sat chavo masat
ta xa xloquic batel ti chavoique, ja o iicbat tal ta stojol
32Calal
Ti Jesuse laj sjambe ye jun uma
SAN MATEO9,10 Jess jun uma vinic ti ta xilbajinat yuun ti pucuje. 33 Ti Jesuse laj sloques ti pucuje. Jech ti umae lic copojuc. Chayal icot yontonic scotol ti cristianoetique. Jech ta xalic: Muyuc bu xquiltic o jech li ta jlumaltic jech chac cu chaal lee xiic. 34 Yan ti jfariseoetique jech ta xalic: Ti vinic lee ta sloques pucuj ta stsatsal ti banquilal yuunique xiic.

18 Laj yacbe tsots yabtelic yo jech ta sloquesic ti pucujetique, yo jech ta scoltaic ti cristianoetic ti cusiuc noox chamelal ta xaiique. 2 Ti sbitac ti lajchavo yajchancoptaque ja lie: Ti Simone, ja sbi xtoc ti Pedroe. Ti Andrese, ja schiil ta voquel ti Pedroe. Ti Jacoboe, ti Juane, ja snichnab ti Zebedeoe. 3 Ti Felipe Ti Bartolomee Ti Tomase Ti Mateoe, ja ti jcanpatantaquin to oxe. Ti Jacoboe, ja snichon ti Alfeoe. Ti Lebeoe, ja sbi xtoc ti Tadeoe. 4 Ti Simone, ti ja ochem to ox ta partido canananistae. Ti Judas Iscariotee, ja ti buchu laj yac ta cabal ti Jesuse.
Ti Jesuse laj stac batel ti yajchancoptac ta yalel ti lequil ach cope
Jesuse ech chanubtasvanuc ta jujun chul naetic ti oy ta jujun jteclume, ti oy ta jujun bictal lumetique. Ta xalbe scoplal ti lequil ventainel yuun ti Diose. Jech xtoc ta scolta scotol ti cusiuc noox chamelal ip ta xaiique. 36 Ti Jesuse icuxubaj yonton yuun ti cristianoetic ti calal laj yil ti abol sbaique, ti xvulvun ti yontonique. Yuun cool selan chij ti chabal squelele. 37 Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ep ta jmec ti tsunobal ti ta scan tsobele. Cu stu un! jutuc ti jabteletique. 38 Jech o xal un, canbeic ti yajval tsunobale ti aco sa talel jabteletic yo ta xich tsobel ti tsunobale xi.

35Ti
Ti Jesuse cuxubaj yonton yuun ti cristianoetique
Ti Jesuse ta stuj ti lajcheb yajchancoptaque
10
Ti Jesuse laj yic talel ti lajchavo yajchancoptaque.
(Mr 3:1319; Lc 6:1216)
Jesuse jech laj yalbe ti lajchavo yajchancoptac ti calal laj stac batele: Mu xabatic ta stojol ti jyanlumetique. Mi jauc xaochic batel ta jteclumetic ti oy ta Samaria banomile. 6 Ja lec, batanic ta stojol ti jisraeletique ti cool selanic jchayel chijetique. 7 Ba albo yaiic ti sta xa yorail ti ta xventainvan ti Diose. 8 Colesic ti jchameletique. Chacuxesic ti animaetique. Colesic ti jcaemalchameletique. Taquic loquel ti pucujetic ti oy ta yontonique. Moton laj cacboxuc ti jech xu avuunique. Jech o xal mu xacanbeic stojol.

5Ti
(Mr 6:713; Lc 9:16)
19 xavich batel ataquinic. xavich batel anutiic. Jlic noox acoton xavich batel. Mu xavich batel anabte. Mu xavich batel chachop axonobic. Yuun ti jabteletique tey ta sta sveelic ti bu ta xabtejique. 11 Calal ta xacotic mi ta muc ta lum, mi ta biquit lum, ja me saic batel ti buchutic ta sjunul yonton ta xicot ta snae. Tey comanic ja to ti mi lic anopic ti ta xaloquic batele. 12 Calal ta xaochic batel ta snae, tal cacboxuc spatobil avontonic, chianic. 13 Mi ta xac ta venta ti jech ta xavalique, acbeic comel ti spatobil yontonique. Mi mu lecuc ta xaiique, mu me xavacbeic comel. 14 Mi mu xayichic ta muque, mi mu xichic ta muc ti spatobil yontonique, locanic batel ti ta snae, ti ta steclumalique. Lilinic comel ti spucuquil axonobique. 15 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti calal ta sta yorail ti chapanele, ja ms tsots castigo ta xichic. Ja mu sta ti buchutic nacajtic to ox ta Sodomae schiuc ti ta Gomorra jteclume.
10Mu

SAN MATEO10 muc ta ajvaliletique. Calal tey oyoxuc ta stojole, ja to xu ta xavalic ti jcoplale. Jech xtoc ja to xu ta xavalic ti jcoplal ta stojol ti jyanlumetique. 19 Calal ta xavichic aquel bal ta stojol ti jchapanvanejetique, mu me xavul avontonic ti cu selan ta xavalique. Yuun ti calal ta sta yorail ta xacopojique, Dios ta xacboxuc anaic ti cu selan ta xavalique. 20 Yuun ja coltabiloxuc yuun ti Schul Espritu ti Jtotique. Mauc vooxuc ta xacopojic. 21 Oy bu ta xac sbaic ta milel yitsin sbanquil sbaic noox. Ti totil meile ta xaquic ta milel ti yalab snichnabique. Ti alab nichnabiletique ta scrontainic ti stot smeique. 22 Ta jventa vuun scotol ti cristianoetique ta xayichoxuc ta cronta. Ti buchu muyuc xchibaj yonton yuun ti crontainele, ti staoj o yav yonton xcham xlaje, ja ta xcol. 23 Calal ta xavichic ilbajinel ta jun jteclume, jatavanic batel ta yan jteclum. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mu to xlaj avuunic ta yalel ti lequil ach cop ta jujun jteclum ti li ta slumal Israele ti calal ta xichasut talel ti vuun cool jelantique. 24 Mu xanopic ti jun jchancope ti ms to lec scoplal ti stuque, ti ja mu sta ti yajchanubtasvaneje. Mi jauc jun mosovil ti ja ms lec ti scoplal ti stuque, ti ja mu sta ti yajvale. 25 Ti jchancope, aco spat yonton ti jech scoplal jech chac cu chaal scoplal ti jchanubtasvanej yuune. Ti mosovile, aco spat yonton ti jech scoplal jech chac cu chaal ti yajvale. Ti mi ta xalbat banquilal pucuj ti yajval nae, mi ja xa mu jechuc ta xalbat ti snichnabe?

9Mu
avilic, cool aelanic jech chac cu chaal chij ta jtacoxuc batel ta stojol ti jtivanej-oquiletique. Bijanic me ec un, jechuc me abijilic jech chac cu chaal ti jtivanej-chone. Pero ti atalelique, jechuc me jech chac cu chaal ti palomae. 17 Bijanic me, yuun ti cristianoetique chba yacoxuc ta yoc ta scob ti jchapanvanejetique. Ta xavichic majel ta jujun chul na. 18 Ta jventa vuun ta xaicatic batel ta stojol ti ajvaliletique, ti

16Quel
Scoplal ti vocole
SAN MATEO10
Buchu ti scan xitaele?
20 banomile. Ta jventa vuun ti jech ta xlic scrontain sbaique. 35 Ta sventa ti vuun litale, mu jmojuc yontonic ti totiletique, ti alab nichnabiletique, ti meiletique, ti mealibaletique, ti alibaletique. Cronta ta xil sbaic. 36 Yuun yuts yalal noox sbaic ta xlic scrontain sbaic. 37 Ti buchu mu tsotsuc jcoplal ta xiyaie, ti ja tsots scoplal ta xai ti stote, ti smee, mu xu ta xoch ta cajchancop. Ja jech xtoc ti buchu ja noox tsots scoplal ta xai ti snichnabe, mu xu ta xoch ta cajchancop. 38 Ti buchu mu scan xich svocol stuc ti jech ta stsacliune, mu xu ta xoch ta cajchancop. 39 Ti buchu ta spoj yai ti scuxlejale, ja ta xchay ti scuxlejale. Yan ti buchu ta xchay ti scuxlejal ta jventae, ja ta sta ti scuxlejale.

o xal un, mu xaxiic yuun ti cristianoetique. Muyuc cusi jtosucal ti mucul ta xcome. Ta onoox xvinaj. 27 Scotol ti cusi ta xcalboxuc ti mu xvinaj lec ti smelol avie, alic ti calal xlic avaiic ti smelole. Ti cusi laj avaiique, avananic ta sjol anaic yo ta xaiic ti cristianoetique. 28 Mu xaxiic yuun ti buchutic ta xasmiloxuque. Yuun ti achulelique mu xu ta sta ta milel. Ja lec xitaic ti Diose ti xu ta smilote, ti xu ta xac batel ta lajebal ti achulelique. 29 Mi mu ta jsepuc noox uni taquin ta xich chonel chacot uni mut? Pero mi mu to ta xloc ta ye ti Jtotic Diose mi jauc jcot ta xbaj ta lum. 30 Ti vooxuque ti jujubej ti stsatsal ajolique yichoj ta sventa, atbil yuun ti Diose. 31 Jech o xal mu xaxiic. Yuun ti vooxuque ep atojolic. Ja mu sta ti mutetique.

26Jech
(Lc 12:27)
Ti matanale
Ti buchu jamal ta xal scoplal ti Jesuse
noox ti jamal ta xalic ti ja yuunun ti Cristo ti xiic ta stojol ti cristianoetique, ja jechun ec jamal ta xcal, ja cuun lee, xichi ta stojol ti Jtot ti oy ta vinajele. 33 Yan ti buchutic ti ta xalic ti mauc yuunun ti Cristo ti xiic ta stojol ti cristianoetique, ja jechun ec, mauc cuun lee, xichi ta stojol ti Jtot ti oy ta vinajele.
32Buchuuc
(Lc 12:89)
Ta sventa Jess ti chachac xil sbaic ti cristianoetique
xanopic ti tal jcooltasbe yontonic ti cristianoetic li ta
34Mu
(Lc 12:5153; 14:2627)
noox ti ta xayichic ta muque, ta xiyichun ta muc ec. Ti buchutic ti ta xiyichic ta muque, ta xichic ta muc ti Buchu laj stacun talele. 41 Buchuuc noox ti ta xich ta muc jun jalcop ti tacbil talel yuun ti Diose, ta xich smotonic jech chac cu chaal ta xich smoton ti jun jalcope. Buchuuc noox ti ta xich ta muc ti jun lequil vinique, ta xich smoton jech chac cu chaal ta xich smoton ti lequil vinique. 42 Buchuuc noox ti ta xacbe jun vasu siquil vo ti buchu pequel scoplale yuun ti ta xistsacliune, ta melel umbi, ta xich ti smotone xi ti Jesuse.

40Buchuuc
(Mr 9:41)
21
Ti yajtacbolaltac ti Juan jac-ichvoe
SAN MATEO11 jalcop? Jech melel, ja ay aquelic jun jalcop ti ms cajale. 10 Ti Juane, ja jun ti ta xalbat scoplal ta scop Diose: Ta jtacbot jelavel cajabtel ta atojol, yo jech ta smeltsanbot abe, ti xie. 11 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja noox stuc ti Juan jac-ich-voe ti ms cajale. Ja mu sta ti cristianoetic ti laj echuque. Manchuc mi jech scoplal ti Juane, pero ti buchu ta xac sba ta ventainel yuun ti Diose, aco mi pequel, ja ms ta xacbat yil smucul stsatsal ti Diose. Ja mu sta ti Juane. 12 Calal lic stsac yabtel ti Juan jac-ich-voe, jech o avi lie oy buchu yacalic ta vocol ta sael ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Ti buchu jeche ta sta. 13 Calal muyuc to ox talem ti Juan jac-ich-voe, scotolic ti jalcopetique schiuc ti Moisese laj onoox yalic comel ti ta onoox xtal ti ventainele. 14 Mi ta xacan xachunic, ti Juan jac-ich-voe, ja squexol Elas ti ta onoox xtale. 15 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec. 16 Jech ta jcooltas stalelic ti cristianoetic avie. Cool selan ololetic ti ta xtajinic ta chivit ti ta xavta ti jchop schiilique: 17 Laj coquisancutic ti amae, pero ti vooxuque muyuc bu xaacotajic. Xmeinaj xa liquejincutic, pero muyuc bu xaoquic, xiic. 18 Ti Juane mu jmojuc stsobetic ta veel ta uchvo schiuc ti yantique. Pero ti vooxuque, ventainbil yuun pucuj lee, xachiic. 19 Tsacal to un, lital ti

11
Calal laj yonton ti Jess ta sbijubtasel ti lajcheb yajchancoptaque, iloc batel. Ibat chanubtasvanuc ta jujun jteclum ti tey onoox oye. 2 Ti Juane, ti calal tiquil ta chuquele, laj yaibe scoplal ti oy cusi ta spas ti Jesuse. Jech o xal laj stac batel jun chib yajchancoptac ta stojol Jess. 3 Jech cot sjaquic: Mi voot la ti Cristoot ti ta onoox xatale? Mi ta to jmalacutic yan? xiic. 4 Ti Jesuse jech itacav: Batanic, ba albeic yai ti Juane ti cusi ta xavilique, ti cusi ta xavaiique. 5 Albeic yai: Ti masatetique jam xa ti satique. Ti coxovetique ta xanavic xa. Ti jcaemal-chamele colic xa. Ti buchu macal schiquinique ta xaiic xa coponel. Ti animaetique ichacuxiic xa. Ti buchu abol sbaique laj xa yichic albel ti lequil ach cop ti ja colebale. 6 Ti buchu mu xchibetuc yonton ta jtojole, yan yutsil, xavutic xi ti Jesuse. 7 Calal jech iloquic batele, jech ti Jesuse jech lic yalbe scoplal ti Juane: Cusi ay aquelic ti ta xocol banomile? Mi ja jun aj ti xlaet ta ique? 8 Ti mi mauque, cusi ay aquelic? Mi ay aquelic jun vinic ti jun yutsil ti scue? Pero xanaic lec ti vooxuque, ti vinic ti buchu jun yutsil ti scue, ja noox oy ta sna ti ajvaliletique. 9 Ja yuun un, cusi ay aquelic ta melel? Mi ja jun

(Lc 7:1835)
SAN MATEO11 vuun cool jelantique. Laj avilic ti oy buchutic laj jchiin ta veele, ta uch voe. Pero ti vooxuque jech lic avalic ta jtojol: Quel avil toj echem jveel juch-vo. Lec xil sbaic schiuc ti jsamuliletique schiuc ti jcanpatantaquinetique, xachiic. Pero ati jauc sbijil Dios ti oy ta avontonique, ta xavichicun ta muc schiuc ti Juan ti jechuque xi ti Jesuse.
Ti jtoyobba cristianoetique
(Lc 10:1315)
22 xa sjelta yontonic ti jechuque. Jech ti slumalique muyuc bu ililij, tey vaal avi ti jechuque. 24 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti calal ta sta scacalil ti chapanele, ms to echem ta xavichic castigo. Ja mu sta ta xichic castigo ti buchutic nacajtic to ox ta Sodoma jteclume xi.
La cuxo avontonic, xi ti Jesuse
Jesuse lic sjajanta ti cristianoetic ti oyic ta jujun jteclum ti bu laj yac ta ilel ti smucul stsatsale. Yuun ti cristianoetic teye muyuc bu laj yictaic ti chopol yontonique. Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: 21 Abol aba, jteclum Corazn. Abol aba, jteclum Betsaida. Ati lajuc yilic ti cristianoetic ti nacajtic to ox ta Tiro schiuc ti ta Sidn jteclume jech chac cu chaal ta xavilic avi lie, vone xa laj sjelta yontonic, laj slapic cuil sventa at onton, laj svijbe sbaic tan ti jechuque. 22 Ta xcalboxuc avaiic, ti calal ta sta yorail ti chapanele, toj echem ta xavichic castigo. Ja mu sta ta xichic castigo ti buchutic nacajtic to ox ta Tiro schiuc ti ta Sidn jteclume. 23 Ja jech xtoc ti voot eque, jteclum Capernaum, ta xanop ti ta xavich toyesel muyel calal to vinajel. Pero bu xata ti jeche! Ja noox ta xavich yalesel batel ti bu ticajtic ti animaetique. Ati lajuc yilic ti cristianoetic ti nacajtic to ox ta Sodoma jteclum ti vi selan ta xcac avilic ti jmucul jtsatsale, laj

20Ti
jech ora taje, jech laj yal ti Jesuse: Tot, Cajval, ta jlequil-coponot, Yajvalot vinajel, banomil. Yuun muyuc laj avacbe sna scoltael ti buchutic bij ta xaibe schiquinal ti yalojique. Yuun ja noox laj avacbe sna scoltael ti buchutic laj spas sbaic ta olole. 26 Jechuc, Tot, yuun jech laj acan atuc xi. 27 Ti Jesuse jech laj scopon ti cristianoetique: Scotol ti cusitic oye laj yacbun ta coc jcob ti Jtote. Muyuc buchu xiyojtiquin ti vuun Nichonilune, ja noox ti Jtote. Jech xtoc muyuc buchu ta xojtiquin ti Jtote, ja noox vuun ti Nichonilune. Jech xtoc ta xojtiquinic ti Jtote ti buchutic ta xcacbe yojtiquinique. 28 La cuxo avontonic ta jtojol ti vooxuc ti toj lubemoxuc yuun ti avabtelique, yuun ti avicatsique. Vuun ta xcac scuxobil avontonic. 29 Aco abaic ta ventainel ta jtojol. Chanbeicun conton. Yuun ti vuune mu jna jtoy jba. Manxuun. Ti mi jech ta xapasique, ta xataic ti scuxobil avontonique. 30 Ti laj calboxuc ti ta xavac abaic ta ventainel ta jtojole, mu tsotsuc ta chunel. Ti cusi ta

25Ti
(Lc 10:2122)
23 jcan ti ta xapasique, mu vocoluc ta pasel xi ti Jesuse.

Ti yajchancoptac ti Jesuse ta sjuic trigo ta scacalil cuxob ontonal
SAN MATEO11,12 ti cristianoetic ti calal chabale. 8 Jech ti vuun eque, ti cool jelantique, quichoj cabtel ti ta xcacbe sna ti cristianoetic ti cusi ta scan pasel ti ta scacalil ti cuxob ontonale xi ti Jesuse.
12
Oy jun cacal ti Jesuse ta xanavic batel schiuc ti yajchancoptac ta yut trigotic ti ja o scacalil ti cuxob ontonale. Ti yajchancoptaque laj yaiic vinal. Jech o xal tey laj stuchic ti trigoe, laj sju xcuxic ti sate. 2 Calal jech laj yilic ti jfariseoetic ti jech ta spasic taje, jech laj yalbeic ti Jesuse: Quel avil, ti avajchancoptaque ta xabtejic ta scacalil cuxob ontonal ti calal albil ti mu xue xiic. 3 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi muyuc avilojic ti cusi laj spas ti Davide schiuc ti schiiltaque ti calal ta xvinajique? 4 Ti Davide ioch batel ta muc ta templo. Laj stsac ti chul pane. Laj sveic schiuc ti schiiltaque ti calal ja noox xu ta slajesic ti paleetique. 5 Mi muyuc avilojic xtoc ti cusi stsibaoj comel ti Moisese? Ta xabtejic ti paleetic ta muc ta templo ti ta scacalil cuxob ontonale. Yuun ti jech laj spasic taje, mauc mulil. 6 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, li oy ta atojolic ti ms tsots scoplale, ti ja mu sta ti temploe. 7 Ti vooxuque muyuc laj avaibeic smelol ti scop Dios ti jech ta xale: Ta jcan ti ta xacuxubinvanique. Mauc ta jcan ti ta xamilbeicun ti ta xachicbeicun ti animaletique, ti xie. Ati lajuc avaibeic smelole, mu ta jecheuc noox ta xasabeic smul

(Mr 2:2328; Lc 6:15)
Ti jmoch-cob vinique
Jesuse tey iloc batel, ioch ta chul na. 10 Tey oy jun vinic ti pasem ta moch ti jun scobe. Ti jfariseoetique ta scanic ti ta sabeic smul ti Jesuse. Jech o xal jech laj sjaquic: Mi xu ta xich coltael jun jchamel ta scacalil ti cuxob ontonale? xutic. 11 Ti Jesuse jech laj stacbe: Calal mi oy bu ta xbaj ta joc jcot achij ti calal ja o scacalil ti cuxob ontonale, mi muyuc chba aloquesic talel? 12 Bu ti ms tsots scoplale? Mi ja ti vinique? Mi ja ti chije? Jech o xal xu ta jcolta ta scacalil cuxob ontonal ti vinic lie xi. 13 Ti Jesuse jech lic yalbe ti vinique: Xacho talel ti acobe xut. Calal jech laj xach ti scobe, lec icom jech chac cu chaal ti jun scobe. 14 Jech xtoc tey iloquic batel ti jfariseoetique. Lic scomonop scopic cusi ta xutic yo ta smilic ti Jesuse.

9Ti
(Mr 3:16; Lc 6:611)
laj yai ti Jess ti jech ta snopic ti jfariseoetique, iloc batel. Ep ti cristianoetic ti stsacliojic batele. Jech ti Jesuse laj scolta scotol ti jchameletique. 16 Ti Jesuse
15Calal
Scoplal Jess ti tsibabile
SAN MATEO12 laj yalbe yai ti jchameletique ti mu xalic ti Buchu icoltaatique. 17 Jech laj spas ti Jesuse yo ta xcot ta pasel ti cusi laj stsiba comel ti jalcop Isaase ti jech laj yale: 18 Ti cajabtel lie, tujbil cuun. Lec ta jcan. Ximuyubaj xa yuun. Ta xcacbe ti Chul Espritu cuune, yo ta xalbe yai ti cristianoetic ta sbejel banomil ti cu selan ta xichapanvane. 19 Mu sna tsalvan ta cop. Mu sna sujvan. Muyuc ta xvinaj ti xavet ta calletique. 20 Ti cajabtele mauc ta scas mi jun aj ti muyuc tuc chieme. Mauc tal stub ti cantil ti jutuc to ta xtile. Jech ta spas, ja to ti mi ta sta yorail ta xoch ta lequil ajvalilale. 21 Ja spatobil yontonic ti cristianoetic ti oy ta sbejel banomile, xi ti Diose, xi ti Isaase.
24 banquilal yuunique, ja ti totil pucuje xiic. 25 Ti Jesuse snaojbe yonton ti jech ta snopique. Jech o xal jech laj yal: Buchuuc noox ajvalilal ti ta xlic xchacolan ta jujuchop ti svinique, ti mi ta xlic stsac sbaic ta leto ti jujuchope, jech ta soquic o. Ja jech xtoc mi jun jteclum o mi jchop ta naclej, ti mi ta xlic scrontain sbaique, mu xjalij. Tey ta soquic o. 26 Ja jech xtoc ti pucujetique, ti mi ta scrontain sba stuquique, cusi xut ta xjalij ti yipique? 27 Ta xavalbeicun ti ta yip ti totil pucuj Beelzebue ta jloques ti pucujetique. Ti mi jech ta xachunique, albun cai, buchu van ta xcoltaat ti avinictac ti jech ta sloques ti pucujetique? Ja yuun un, avinictac chayacboxuc avilic ti chayemoxuc ta snopele. 28 Ti jech ta jloques ti pucujetique, ja ta sventa Chul Espritu yuun ti Diose. Ti jech lie, ja ta xac ta nael ti li xa oy ta atojolic ti ventainel yuun ti Diose. 29 Cusi ta xut jun vinic ta xoch ta sna jun tsatsal vinic yo ta xelcanbe loquel ti cusi oy yuune, ti mi mu bayeluc ta xich chuquele? Ti mi chucbil xa leque, ja to xu ta xelcanbat loquel ti cusi oy yuune. 30 Buchuuc noox ti mu lecuc ta xil ti cusi ta jpase, ja ta xiscrontain. Ja jech xtoc ti buchu mu xiscolta ta stsobele, ja noox ta stani batel. 31 Jech o xal ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti cristianoetic ti chopol ti cusi ta spasique, ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Diose, pero xu ta xacbatic perdn. Pero ti

Ti xalbat ti Jesuse ti yichojbe stsatsal ti pucuje
batel ta stojol Jess jun ma sat vinic ti ja uma xtoque, ti uninbil yuun ti pucuje. Ti Jesuse laj scolta. Jech ti vinique jam sat, lec icopoj. 23 Chayal icot yontonic scotol ti cristianoetique. Jech lic yalbe sbaic: Mi ja van snichon David lee? xiic. 24 Calal laj yaiic ti jfariseoetic jech taje, jech laj yalic: Ti vinic lee, ti jech ta sloques ti pucujetique, ja ta stsatsal ti

22Yicojic
(Mr 3:2030; Lc 11:1423; 12:10)
25 buchutic chopol ta xcopojic ta stojol ti Chul Espritue, mu xa sta perdn. 32 Buchuuc noox ti cristianoetic ti chopol ta xcopojic ta jtojol ti cool jelantique, ta xacbatic perdn. Pero ti buchutic chopol ta xcopojic ta stojol ti Chul Espritue, mu staic perdn, mi jauc li ta banomile, mi jauc ti ta yane.
SAN MATEO12 Jesuse jech itacav: Ti chopol cristianoe, ti mu junuc yontonique, ta scanic ti oy cusi ta xacbat yilique. Pero ja noox jech ta xacbat yilic seail jech chac cu chaal icot ta stojol ti jalcop Jonase. 40 Yuun ti Jonase, oxib cacal, oxib acobal, tiquil ta schut ti muc ta choye. Ja jechun ec ti vuun cool jelantique, oxib cacal, oxib acobal, tiquil ta xicom ta chen. 41 Calal ta sta scacalil ti chapanele, ja muyuc smulic ta xilatic yuun Dios ti jninive cristianoetic ta vonee. Yan ti vooxuc ti li oyoxuc ta banomile, ep amulic ta xailatic yuun ti Diose. Yuun ti calal ay yichic albel scop Dios yuun Jons ti jninive cristianoetique, ta ora noox laj scomtsan ti cusitic chopol ta spasique. Ti Jonase mu tsotsuc yabtel yichoj. Yan ti vuune ms tsots cabtel quichoj ti li oyun ta atojolique. 42 Ja jech xtoc oy jun me ajvalil ti liquem tal ta xocon sloqueb cacale. Muyuc smul ta xilat yuun Dios ti calal ta sta scacalil ti chapanele. Yuun ti antse nom ital, tal yaibe sbijil ti ajvalil Salomone. Pero ti vooxuc ti li oyoxuc ta banomile, ep amulic ta xailatic yuun ti Diose. Ja ti mu xavichicun ta muc ti vuun tsots cabtel quichoje. Ja mu sta ti ajvalil Salomone.

39Ti
Ta sat noox ta ojtiquinel ti tee
lec ti tee, lec ta xac ti sate. Yan ti mi chopol ti tee, chopol ta xac ti sate. Scotol ti teetique, stac ojtiquinel ta sat noox. 34 Snichnab jtival chon, cusi xavut ta xavalic ti leque ti calal chopol onoox avontonique? Yuun ti cusi ta xloc ta aveique, ja ti cusi ayanem ta yut avontonique. 35 Ti lequil vinique, lec onoox ta xloc ta ye. Yuun ja ti lec onoox ti yut yontone. Yan ti chopol vinique, chopol onoox ta xloc ta ye. Yuun ja ti chopol onoox ti yut yontone. 36 Jech o xal ta xcalboxuc avaiic, calal ta sta yorail ti chapanele, ja to tey ta xavaquic cuenta ti cusitic muyuc xavaiic ti loc ta aveique. 37 Yuun ti cusi laj avalique, jech ta xavichic chapanel. Mi lec ti cusi laj avalique, chabal amul. Mi chopol ti cusi laj avalique, oy amulic xi ti Jesuse.

33Mi
(Lc 6:4345)
Ta squelic yaiic smucul Jess ti chopol cristianoetique
jlom jfariseoetic schiuc jchanubtasvanejetic yuun ti mantale jech laj yalic: Jchanubtasvanej, ta jcan ta jquel caicutic ti oy cusi tsots xu avuune xiic.
38Oy
(Mr 8:12; Lc 11:2932)
Ti pucuje ta xchasut tal ti bu iloque
ta xloc batel ti pucuj ta yonton jun vinique, ta xba xanavuc ta xocol banomil. Ta sa ti bu ta xcux ti yontone. Pero calal ta xil
43Calal
(Lc 11:2426)
SAN MATEO12,13 ti muyuc ta stae, jech xlic snop ta yonton: 44 Ta xichasut batel ta jna ti bu liloc talele, xi. Calal ta sut talele, xocol ta stabe yonton ti vinique, cool selan jbej na ti lec mesbile, ti lec chubabile. 45 Jech o xal ti pucuje ta xbat yic talel yan vucub schiil ti ms toj echem chopole. Ja mu sta ti stuque. Scotolic ti pucujetique ta xoch naclicuc ta yonton ti vinique. Jech ti vinique ja to toj echem chopol ta xcom. Ja mu sta ti ta bayele. Ja jech selan ta xcot ta pasel ta stojol ti chopol cristianoetic avi lie xi ti Jesuse.

26 chotluc ta ti nab. 2 Pero laj stsob sbaic ep cristianoetic ti bu oy ti Jesuse. Jech o xal ioch chotluc ta barco. Yan ti cristianoetique icomic ta ti nab. 3 Jech ti Jesuse ep ta tos babacop lic chanubtas ti cristianoetique. Jech lic yal: Oy jun vinic ti bat svij ti stsunobale. 4 Calal yacal ta svij batele, oy jlom icot ta be. Tal ti mutetique. Laj stam slajesic. 5 Oy jlom icot ta ba tontic ti bu joy noox ti slumale. Ti stsunobale ta ora noox ivoc, ja ti joy noox ti slumale. 6 Pero calal quixnaj talel ti cacale, tey itaquij, ja ti muyuc lec nat mucul ti yibele. 7 Oy jlom xtoc ti tsunobale icot ta chixtic. Calal ichi tal ti chixe, laj snet comel. 8 Pero ti jlom tsunobale icot ta lequil banomil. Toj lec laj yac ti sate. Jech ti sate oy jlom laj yac vovinic (100) ta bej sat ti jujupetse. Oy jlom laj yac oxvinic (60). Oy jlom laj yac lajuneb schavinic (30). 9 Ti mi oy achiquinique, chiquintaic xi.

Sme schiuc schiil ta voquel ti Jesuse
to ox ta xcopoj ti Jesuse, calal ja o tey icot ti smee, ti yitsinabtaque. Calal icotique, tey icomic noox ta pana. Ta scan ta scopon yaiic ti Jesuse. 47 Jech o xal oy buchu ba yal ta stojol ti Jesuse: Li oy ta pana ti amee schiuc ti avitsinabtaque. Ta scan ta scoponot yai xut. 48 Ti Jesuse jech lic stacbe ti buchu tal yale: Buchu ti jmee? Buchu ti quitsinabtaque? xi. 49 Ti Jesuse tey laj xbich scob ta stojol ti yajchancoptaque. Jech lic yal: Ti jmee, ti quitsinabtaque jaic lie. 50 Yuun buchuuc noox ti ta spasic ti cusi ta scan yonton ti Jtot ti oy ta vinajele, ja jme, ja jchiiltac ta voquel xi.

46Yacal
(Mr 3:3135; Lc 8:1921)
Ti cu chaal jech ti babacope
Ti jtsunobajel vinique
13
Ti jech cacal taje iloc batel ta na ti Jesuse. Bat
(Mr 4:19; Lc 8:48)
ti yajchancoptaque inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Jech laj sjacbeic: Cu chaal ta babacop noox ta xachanubtas ti cristianoetique? xiic. 11 Ti Jesuse jech laj stac: Dios ta xacboxuc anaic smelol ti ventainel yuun ti Dios ti macal to oxe. Pero ti yane mu xu ta xaibeic smelol. 12 Yuun ti buchu ta scan ta xaibe ti smelole, ta to xacbat sna ms ep. Pero ti buchu

10Jech
(Mr 4:1012; Lc 8:910)
27 mu scan xaibe smelol ti ventainele, ta xpojbat ti juteb snaoje. 13 Jech o xal ta babacop ta jchanubtas ti cristianoetique. Yuun ti stuquique ta xilic ti cusi ta jpase, pero cool selan ti mu xilique. Ta xaiic ti cusi ta xcale, pero cool selan ti muyuc cusi ta xaiique. 14 Jech o xal ja icot ta pasel ta stojol ti cristianoetique jech chac cu chaal laj yal ti jalcop Isaase: Ti vooxuque oy cusi ta xavaiic, pero mu xavaibeic smelol. Oy cusi ta xavilic, pero mu xavichic ta muc. 15 Yuun yonton ti cristianoetic avi lie iyijub xa, chopol ta xaiic. Mutsul ti satique, macal ti schiquinique yo jech mu xil ta satic, yo mu xai ta schiquinic ti cusi ta xalbatique, yo jech mu xoch ta yontonic ti ta sutic tal ta jtojole, yo jech ta jcolta, xi ti Diose, xi ti Isaase. 16 Yan yutsil ti vooxuque. Yuun ta xavil ta asatic. Yuun ta xavai ta achiquinic. 17 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ep ti jalcopetique, ep ti lequil cristianoetic ta vonee ti ta scan ta squelic ox yaiic jech chac cu chaal ta xavilic avi lie. Pero muyuc laj yilic. Ta scan ta xaiic ox jech chac cu chaal ta xavaiic lie. Pero muyuc bu laj yaiic xi.

SAN MATEO13 ti icot ta bee, ja smelol ti oy jlom ti ta xaiic ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Pero ital ti pucuj ta stojolique. Ta spojbe loquel ta yonton ti cusi laj yaiique. 20 Ti tsunobal ti icot ta ba tontique, ja smelol ti oy jlom ti xmuyubajic xa laj yaiique. 21 Ta scoj ti muyuc to lec yip ti yontonique, ti calal ital ti lajeltsaele, ti vocole ta sventa ti lequil ach cope, lic chibajuc yontonic. 22 Ti tsunobal ti icot ta chixtique, ja smelol ti oy jlom ti ta xaiic ti lequil ach cope. Pero ja bat ta yontonic ti cusi sventa sba banomile. Ilajic ta lolael yuun ti sculejalique. Ja ijelav ti cusitic ta scan ti stuquique. Tey ichay ta yontonic ti lequil ach cope. 23 Yan ti tsunobal ti icot ta lequil banomile, ja smelol ti oy jlom ti ta sjunul yontonic ta xaiic ti lequil ach cope. Yalel toyol ta xacbat sbijilic yuun ti lequil ach cope jech chac cu chael ti sat tsunobale ti oy jlom laj yac ta vovinic (100), ta oxvinic (60), ta lajuneb schavinic (30) ta bej ti sate xi ti Jesuse.

Ti Jesuse ta xalbe smelol ti jtsunobajel vinique
Jesuse jech laj yal xtoc: Ayic lec smelol ti jtsunobajel vinic ti laj jbabaale. 19 Ti tsunobal
18Ti
(Mr 4:1320; Lc 8:1115)
Jesuse lic yal yan babacop: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti laj stsun lequil tsunobal ti ta yosile. 25 Calal jech yacal ta xvayique, ja o ital yajcronta ti vinique. Laj scap ta stsunel ta trigo tul ti batsi trigoe. Calal jech laj spase, tey ibat. 26 Calal ichi ti trigoe, tey laj yac ti sjole. Jech xtoc tey ivinaj ti trigo tule.

24Ti
Ti trigoe jmoj ichi schiuc ti trigo tule
SAN MATEO13 yajabteltac ti vinique bat yalbeic ti yajvalique: Cajval, ti tsunobal ti laj atsune lec onoox. Bu iloc tal ti trigo tul ti capal ichie? xiic. 28 Ti ajvalile jech laj yal: Ja nan jun cajcronta laj stsun, xi. Jech ti jabteletique jech lic sjaquic: Mi ta xacan ti chba jbulcutic loquel ti trigo tule? xiic. 29 Pero ti ajvalile jech laj stac: Chan uto, yuun ti mi ta xabulique, yical capal ta xloc ti batsi trigoe. 30 Ja lec, chan utic, aco chiuc jmoj schiuc ti trigoe. Calal ta sta yorail ti ta xich tsobel ti trigoe, vuun ta jtac jelavel cajabteltac yo jech ta stsobic bayel ti trigo tule. Ta spasic ta jujuchuc yo jech ta xich chiquel ta coc. Tsacal to un, ti trigoe ta xich tsobel yo jech ta jquej ta yavil, xi ti vinique xi ti Jesuse.

28 Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan ti spajubtasobil pan ti ta scap ta oxib sbisol harina ti antse, yo jech ta xpajub scotol ti votsbil harinae xi.
Ti cu chaal icopoj ta babacop ti Jesuse
27Ti
Jesuse ja noox ta babacop laj xchanubtas ti cristianoetique. Muyuc cusi laj yal ti mi muyuc ta xal ta babacope. 35 Ti jech taje, ja ta sventa yo jech ta xcot ta pasel jech chac cu chaal ti laj stsiba comel ti jalcope: Ta xicopoj ta babacop. Ta jvinajesbe scoplal ti cusi mu to ox xvinaj calal lic smeltsan tal banomil ti Diose, xi.
34Ti
(Mr 4:3334)
Ti bec mostaza ti laj sbabacopta ti Jesuse
Jesuse lic yal yan babacop: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal ti bec mostaza ti laj stsun ta yosil ti vinique. 32 Ti uni jbej bec mostazae ms to biquit ta scotol ti yan sbec tsunobaletique. Pero calal ta xchie, ja ms muc ta xbat ta scotol ti cusitic yan tsunobaletique. Jutuc xa mu cooluc smucul jpets ta te ta xbat. Jech o xal un, ti mutetique tey ta xtal spas stasic ta scob-cobtac ti mostazae xi.
31Ti
(Mr 4:3032; Lc 13:1819)
Ti spajubtasobil pan ti laj sbabacopta ti Jesuse

33Ti
Jesuse lic yal yan babacop:
(Lc 13:2021)
Jesuse laj scopon comel ti cristianoetique. Tsacal to un, ioch ta na. Ja o inopajic batel ti yajchancoptaque. Jech lic yalbeic ti Jesuse: Albun caicutic smelol ti trigo tul ti laj ababaale xiic. 37 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti buchu laj stsun ti lequil tsunobale, ja jcoplal vuun ti cool jelantique. 38 Ti yav tsunobale, ja ti cristianoetic ti oyic ta sbejel banomile. Ti lequil tsunobale, jaic ti buchutic ta xichic ta muc ti ventainel yuun ti Diose. Ti trigo tule, jaic ti buchutic ventainbilic yuun ti pucuje. 39 Ti buchu laj stsun ti trigo tule, ja ti pucuj stuque. Ti tsunobal ti ta

Ti Jesuse ta xalbe smelol ti trigo tul ti capal ichi schiuc ti batsi trigoe
36Ti
29 xich tsobele, ja smelol ti slajebal cacale. Ti jtsob-tsunobaletique, ja ti ngeletique. 40 Yan ti trigo tul ti ta xich tsobele, ti ta xich chiquel ta coque, ja smelol ti ja jech selan ta xcot ta pasel ta stojol cristianoetic ta slajebal cacale. 41 Ti vuun cool jelantique ta xcalbe mantal ti cajngeltaque yo jech ta stsobic loquel ta jtojol ti jsamuliletique schiuc ti buchutic ta xacbe yil ta spasel mulil ti yane. 42 Ta xjipatic ochel ta coc. Tey ta xoquic. Tey xcuxuxet ti yeique. 43 Yan ti buchutic ta spasic ti cusi ta scan ti Diose, cool selan xojobal cacal xnobetic ti bu ta xventainvan ti Jtotique. Ti mi oy achiquinique, chiquintaic lec xi.

SAN MATEO13 yuune, yo jech ta sman ti perla tone xi.

Ti stsacobil choy ti laj sbabacopta ti Jesuse
Jesuse jech laj yal xtoc: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal ti metaquin ti mucul ta jsep osile. Ti metaquine laj sta jun vinic. Jech ti vinique laj xchamuc lec comel ti bu onoox oye. Ja yuun un, xmuyubaj xa ba xchon scotol ti cusitic oy yuune, yo jech ta sman ti jsep osile xi.
Ti perla ton ti toj toyol stojol ti laj sbabacopta ti Jesuse
44Ti
Ti nacbil metaquin ti laj sbabacopta ti Jesuse
laj yal xtoc ti Jesuse: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal ti stsacobil choy ti ta xich jipel ochel ta yut nabe, yo jech ta xoch talel ti ep ta tos choye. 48 Calal ta xnoj ta choy ti stsacobile, jech ti jtsac-choyetique ta snitic loquel ta ti nab. Tey ta xchotiic ta stujel ti choye. Ta stic ta moch ti bu lequique. Yan ti bu mu xtune ta sjipic batel. 49 Ja jech selan ta xcot ta pasel calal ta sta ti slajebal cacale. Ta xloquic batel ti ngeletique ta xchaquel loquel ti chopol cristianoetic ta stojolic ti lequil cristianoetique. 50 Ti chopol cristianoetique ta xjipatic ochel ta coc. Tey ta xoquic. Tey xcuxuxet ti yeique xi.

47Jech
Jesuse jech laj yal xtoc: Ja jech xtoc ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun jbolomajel vinic ti ta saolan ti lequil perla tone. 46 Calal mi laj sta jun perla ton ti toj toyol stojole, ja yuun un, ta xbat xchon scotol ti cusitic oy
45Ti
Jesuse jech laj sjac: Mi xavaibeic smelol scotol ti vai selan laj cale? xi. Jech laj staquic: Laj caicutic, Cajval xiic. 52 Ti Jesuse jech laj yalbe: Ti jun jchanubtasvanej yuun ti mantale, calal chanubtasbil yuun ti ventainel yuun ti Diose, cool selan jech chac cu chaal jun yajval na ti oy cusi chatos xchabioj teye. Ti vinic taje ta sna stunesel schibal, ti cusi pocoe, ti cusi ache xi.
51Ti
Ti vinic ti laj xa sta schatosal ti cusi ta xtun yuune
SAN MATEO13,14
Ti Jesuse oy ta Nazaret
30 ta cadena taquin ta scoj ti ants Herodase, ti ja yajnil ti yitsine, ti ja Felipe sbie. 4 Ti Juane jech onoox laj yalbe ti ajvalil Herodese: Mu xu ta xavajnilanbe yajnil ti avitsine xut. 5 Ti ajvalil Herodese ta smil ox yai ti Juane. Pero ixi yuun ti cristianoetique. Yuun ti cristianoetique xchunojic ti ja jun yajalcop Dios ti Juane. 6 Calal ista scacalil ti cusi ora ivoc ti Herodese, laj spas quin. Jech ti yantsil ol ti Herodase tey bat acotajuc ta stojolic ti cristianoetic ti icbilic ta quine. Ti Herodese toj cupil sba laj yil. 7 Jech o xal ti Herodese jech laj yalbe ti tsebe: Xil Dios, canbun ti cusiuc noox ta xacane, ta xacacbot xi. 8 Calal jech ialbat ti tsebe, ja ba sjacbe talel ti smee ti cusi ta scane. Jech vul yalbe ti ajvalile: Acbun tal ta ba platu sjol ti Juan jac-ich-voe xi. 9 Ti ajvalil Herodese ioch ta at onton ti jech laj yaie. Pero mu xu ta sutes ye, ja ti laj svaan ta rextigo ti Diose schiuc ti laj yaiic scotolic ti buchutic yicoj talele. 10 Jech o xal laj yal mantal ti aco yich bojbel talel sjol ti Juan ti tiquil ta chuquele. 11 Calal laj sbojbeic sjol ti Juane, laj scajanic talel ta platu. Tey tal yacbeic ti tsebe. Jech xtoc ti tsebe ba yacbe ti smee. 12 Ti yajchancoptac ti Juane bat sloquesic talel sbectal ti Juane yo jech ta smucbeic. Tsacal to un, ba yalbeic yai ti Jesuse.

laj yonton ta chanubtasvanej ta babacop ti Jesuse, iloc batel. 54 Icot ta steclumal. Tey lic chanubtasvanuc ta chul na. Jech ti cristianoetique chayal icot yontonic. Jech ta xalbe sbaic: Bu laj sta sbijil ti vinic lee? Cusi xut ti ta xac iluc ti smucul stsatsale? 55 Yuun ti vinic lee, ja snichon ti jcarpinteroe. Ja squerem ol xtoc ti Marae. Ti yitsinabtaque, ja ti Jacoboe, ti Josee, ti Simone, ti Judase. 56 Jech ti yixleltac xtoque li nacalique. Jech o xal, bu laj xchan talel scotol ti vi selan ta spase? xiic. 57 Jech o xal ti cristianoetique muyuc laj yichic ta muc ti Jesuse. Ti Jesuse jech lic yal: Scotol cristianoetic ta xichic ta muc jun jalcop. Pero ti ta slumal stuque, ti ta sna stuque, bajbil ta xcot yuunic xi. 58 Jech o xal ti Jesuse mu msuc tey laj yac ta ilel ti smucul stsatsale. Ja ti mu xichat ta muque.

53Calal
(Mr 6:16; Lc 4:1630)
Icham ti Juan jac-ich-voe
14
Ti jech yorail taje, ti ajvalil Herodes ta Galilea banomile laj yaibe scoplal ti Jesuse. 2 Jech o xal un, laj yalbe ti svinictaque: Ti vinic taje, ja ichacuxi talel ti Juan jac-ich-voe. Jech o xal ta xac iluc ti smucul stsatsale xi. 3 Yuun ti Herodese snaoj lec ti laj stic ta chuquel ti Juane, ti laj xchuc
(Mr 6:1429; Lc 9:79)
Ti Jesuse ta xac veuc vomil viniquetic
jech laj yai ti Jesuse, stuc iloc batel. Ioch bal ta barco. Ibat
13Calal
(Mr 6:3044; Lc 9:1017; Jn 6:114)
31 ti bu stsijlan ti banomile. Pero ti cristianoetique laj yaiic ti ibat ti Jesuse. Jech o xal iloquic batel ti ta jujun jteclume. Ixanavic bal ta yoquic yo chba saic ti Jesuse. 14 Calal iloc ta barco ti Jesuse, laj yil ti ep ti cristianoetique. Cuxubaj yonton yuunic. Ti Jesuse laj scolta ti jchameletic ti yicojanic batele. 15 Calal ta xa xmal batel ti cacale, inopajic bal ti yajchancoptaque. Jech laj yalic: Mal xa ti cacale. Ja jech xtoc ti lie muyuc jnaclejetic. Ja yuun un, albo yai ti cristianoetique ti aco baticuc yo chba sman sveelic ti ta jujun jteclume xiic. 16 Ti Jesuse jech laj stac: Acbeic sveel ti vooxuque. Cu yuun ta xbatic? xi. 17 Ti stuquique jech laj staquic: Muyuc ep ti jveelcutique. Cajomal noox voob pan schiuc chacot choy xiic. 18 Ti Jesuse jech laj yal: Ichbeicun talel taje xi. 19 Ti Jesuse laj yal mantal ti aco choticuc ta yaxaltic scotolique. Tsacal to un, lic stsac ti voob pane schiuc ti chacot choye. Laj squel muyel ti vinajele. Laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to un, lic xet ti pane, ti choye. Laj yacbe jelavel ti yajchancoptaque. Jech ti yajchancoptaque lic spucbeic scotol ti cristianoetique. 20 Scotolic iveic lec. Nojic lec. Tsacal to un, inoj lajchamoch scomelal ti velile. 21 Ti iveique, oy nan vomiluc ti viniquetique. Parte ti antsetique schiuc ti ololetique.

SAN MATEO14 jech bayel ta xjelavic batel ta jot nab. Tey to icom stuc yo jech ta scopon comel ti cristianoetique. 23 Calal laj yonton ta scoponel comele, jech ti Jesuse imuy batel ta vits yo ta sta ta coponel Dios stuc. Calal ioch ti acobale, stuc tey oy ta vits ti Jesuse. 24 Yan ti yajchancoptaque tey xa xcajetic batel ta olol nab. Ti syucbenal ti nabe ta smajolan ta jmec ti barcoe. Yuun toj tsots ti ique. 25 Calal ta xa sacub talele, tey ta xanav talel ta ba vo ti Jesuse. Inopaj tal ta stojol ti yajchancoptaque. 26 Calal jech laj yilic ti yajchancoptac ti ta xanav talel ta ba voe, tey iavanic ta xiel: Tal xa sbel banomil xiic. 27 Ti Jesuse jech laj yal: Mu xaxiic. Tsotsanic. Vuunun xi. 28 Ti Pedroe jech laj yal: Cajval, mi ta melel ti voote, alo ti aco xanavcun talel ta ba vo ti bu oyote xi. 29 Ti Jesuse jech laj yal: La chae la xi. Jech ti Pedroe yal ta barco. Lic xanavic batel ta ba vo yo chba sta ti bu oy ti Jesuse. 30 Pero calal laj yil ti tsots ti ique, tey ital xiel ta yonton. Calal ta xa xmutij ta voe, lic avanuc: Coltaun, Cajval xi. 31 Ti Jesuse ta ora noox ba snitbe scob. Jech laj yal: Muyuc achunoj ti xu cuune. Cu yuun lachibaj? xi. 32 Calal iochic ti schibalic ta barcoe, ja o paj ti ique. 33 Jech ti buchutic oyic ta yut barcoe lic squejan sbaic ta stojol ti Jesuse. Jech laj yalic:

Ti Jesuse ta xanav ta ba vo
Jesuse laj yac ochicuc batel ta barco ti yajchancoptaque yo
22Ti
(Mr 6:4552; Jn 6:1621)
SAN MATEO14,15 Melel, ti voote Snichonot ti Diose xiic.

Ti Jesuse laj scolta jchameletic ta Genesaret
32 ti Diose, xavutic ti atot ameique, xachiic. 6 Buchuuc noox ti jech ta xalic avuunic taje, xu xa ti muyuc ta scolta ti stot smeique. Ti jech ta xapasic taje, laj xa avictaic comel smantal ti Diose yo jech staoj yav ta xapasic stalel ti atot ameique. 7 Ta xapacta abaic. Ta melel ja acoplalic ti cusi laj stsiba comel ti jalcop Isaase: 8 Ti cristianoetic lie jun yutsil ti ye ta xichicun ta muc yilele. Pero ti yontonique nom oy ta jtojol. 9 Muyuc cusi bal o ti jech nijil chimilique. Yuun ti cusi ta xchanubtasvanique smantal noox viniquetic, xi ti Dios ti laj stsiba comel ti Isaase, xi ti Jesuse. 10 Jech o xal ti Jesuse tey laj yic talel ti cristianoetique. Jech laj yal: Tsetano achiquinic. Ayio avaiic. 11 Ti cusiuc noox ti ta slajes ti vinique, mauc ta soquesat o. Pero ti bu ta soquesat ti vinique, ja ti cusi ta xloc ta yee xi. 12 Jech ti yajchancoptaque inopajic talel ta stojol ti Jesuse. Jech laj yalic: Mi xana ti isoc sjolic ti jfariseoetic ti jech laj avale? xutic. 13 Pero ti Jesuse jech itacav: Cusiuc noox teal ti mauc tsunbil yuun ti Jtot ti oy ta vinajele, ta xich bulel loquel schiuc yibel. 14 Chan utic, yuun masatetic ti ta snitbeic batel scob ti yan masatetique. Ti mi cool masatetic ta snit sbaic batele, schibal ta xbajic ta lom chen xi. 15 Ti Pedroe jech laj yalbe ti Jesuse:

ijelavic ta jot nabe, icotic ta Genesaret banomil. 35 Calal laj yaiic ti cristianoetic ti ja Jess ti tey icote, jech o xal laj spucbeic bal scoplal ta slumalic. Jech xtoc laj yiquic talel ta stojol Jess ti yajchamelique. 36 Ti cristianoetique laj scanbeic vocol ti aco yac ta piquel jutebuc stiil scu. Scotolic ti buchutic laj sta ta picbel stiil ti scue, colem icomic.

34Calal
(Mr 6:5356)
Ti cusi ta soquesvane
15
Oy jlom jfariseoetic schiuc jlom jchanubtasvanejetic yuun mantal ti liquemic talel ta jteclum Jerusalene, inopajic ta stojol ti Jesuse. Jech lic sjaquic: 2 Ti avajchancoptaque, cu yuun ta sbajic ti cusi liquem yuunic ti jtot jmetique? Muyuc ta xcot ta pasel yuunic ti ep ta velta ta spoc scobic ti calal ta xveique xiic. 3 Ti Jesuse jech lic sjacbe: Ti vooxuc eque, cu yuun ta xabajbeic smantal ti Diose, yo jech staoj yav atsacojic ti stalel atot ameique? 4 Yuun ti Diose jech laj yal: Icho ta muc atot ame. Yan ti buchu chopol ta xcopoj ta stojol ti stot smee, aco chamuc, xi. 5 Pero ti vooxuque ta xachanubtasic ti xu jech ta xalbeic ti stot smeique: Mu xu ta jcoltaot. Yuun scotol ti cusi oy cuune, laj xa cacbe smotonin

(Mr 7:123)
33 Albun caicutic smelol ti babacop ti vai selan laj avale xi. 16 Ti Jesuse jech laj stac: Mi muyuc laj avaibeic smelol ec ti jech laj cale? 17 Mi mu xanaic ti cusiuc noox ti ta slajes ti vinique ta xoch ta ye, ta xbat calal schut? Tsacal to ta xloc batel. 18 Pero ti cusitic chopol ti ta xloc ta ye ti vinique, ta xayan talel ta yonton. Ti jech taje, ja ta soquesat yuun. 19 Yuun ta yontonic ta xayan talel ti chopol snopobil yuunique, ti ta xmilvanique, ti ta xcupinvanique, ti ta xmulivajique, ti ta xelcajique, ti ta sjutilanic ti cope, ti cusiuc noox sjovil alique. 20 Ti jech taje, ja ta soquesat ti vinique. Yan ti mi ja noox muyuc bu ta spoc scobic ti calal ta xlic veicuque, mauc ta soquesatic o xi ti Jesuse.

SAN MATEO15 Ja noox tacbilun talel yuun ti Diose ta sventa ti jchayel-chijetic ta slumal Israele xi. 25 Pero ti antse inopaj tal squejan sba ta stojol. Jech laj yal: Cajval, coltaun xi. 26 Ti Jesuse jech laj stac: Mu lecuc ti ta jpojbetic sveel ti calab jnichnabtique, yo ta xcacbetic sve ti tsietique xi. 27 Manchuc mi jech ialbat ti antse, jech laj yal: Jech xaval avauc, Cajval. Pero ti tsietique ta stambeic schuchulil yot yajval ti ta xbaj ta ba mexae xi. 28 Jech ti Jesuse jech laj yal: Toj echem achunojun, Ants. Jech aco cotuc ta pasel jech chac cu chaal ta xacane xi. Calal jech laj yal taje, colem icom stseb ti antse.

Ti jyanlum ants ti laj xchun ti Jesuse
Jesuse iloc batel. Tey ibat ti bu oy chib jteclume ti ja ti Tiroe schiuc ti Sidone. 22 Oy jun ants ti liquem tal ta Canaane ti xavet tal ta stojol ti Jesuse: Cajval, Snitilulot David, cuxubinun. Ti jtsebe ta xilbajinat yuun ti pucuje. Ep ta xich svocol xi. 23 Ti Jesuse muyuc laj stacbe ti antse. Ti yajchancoptaque tal scanbe vocol ti Jesuse: Ti ants lie, albo yai ti aco batuque. Yuun li xavet tal ta jpatique xiic. 24 Ti Jesuse jech laj stacbe ti antse:

21Ti
(Mr 7:2430)
Jesuse iloc batel ti bu to ox oye. Iech batel ta stiil nab Galilea. Tsacal to tey imuy batel ta vits, tey cot chotluc. 30 Ep ti cristianoetic laj coticuc ta vits ti bu chotole. Yicojanic talel coxovetic, masatetic, umaetic, tuncoetic, schiuc yan jchameletic. Laj yaquic ta stojol ti Jesuse. Scotol ti jchameletique icol yuun. 31 Ti cristianoetique chayal icot yontonic ti jech laj yilic ti lic copojicuc ti umae, ti lic lecubic ti tuncoe, ti lic xanavicuc ti coxove, ti lic jamuc sat ti masate. Jech o xal scotolic lic lequilcopojicuc ta stojol ti Dios yuun ti Israele.

29Ti
Ep jchamel laj scolta ti Jesuse
SAN MATEO15,16
Ti Jesuse ta xac veuc chanmil viniquetic
34
Ti jfariseoetique schiuc ti jsaduceoetique laj scanbeic ti Jesuse ti aco yac iluc ti smucul stsatsale
Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe: Cux ta conton ti cristianoetique. Yuun oy xa ta yoxibal cacal ti li tsobolic ta jtojole. Muyuc xa cusi ta slajesic. Jech o xal mu jcan ta jtac batel ta snaic calal muyuc veemique. Ti mi ta jtac batele, xu ta slubtsajic ta be xi. 33 Ti yajchancoptaque jech laj yalic: Cusi ta xcutcutic ti ta jtabecutic sveel ti epal cristianoetic lie? Yuun ti bu oyotique mi jauc jnaclejetic oy xiic. 34 Ti Jesuse jech laj sjac: Jayib pan oy avuunic? xi. Jech laj staquic: Ja noox vucub pan schiuc jaycot choy xiic. 35 Jech ti Jesuse laj yal mantal ti aco chotlicuc scotolic ta lumtique. 36 Calal jech laj chotlicuque, ja o lic stsac ti vucub pane schiuc ti jaycot choye. Tey laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to un, lic xet ti pane schiuc ti choye. Laj yacbe jelavel ti yajchancoptaque. Jech ti yajchancoptaque tey laj spucbeic ti epal cristianoetique. 37 Iveic scotolic. Nojic lec. Tsacal to un, tey laj stsobic vucub moch scomelal ti sveelique. 38 Ti veique, oy nan chanmil viniquetic. Parte ti ololetique schiuc ti antsetique. 39 Tsacal to un, ti Jesuse laj scopon comel ti cristianoetique. Tey ioch bal ta barco. Bat calal to jteclum Magdala.

32Ti
(Mr 8:110)
16
Ti jfariseoetique schiuc ti jsaduceoetique bat squelic ti Jesuse yo jech ta sbajesic ta coc. Laj scanbeic ti aco yac iluc smucul stsatsal ti ta xlic talel ta vinajele. 2 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi ta xavilic ti lec tsoj ti vinajel ti calal mal xa bal ti cacale, jech ta xavalic: Toj lec ti cacal ocome, xachiic. 3 Yan ti mi ta xavilic ta sob icluman tsoj schiuc butul ti vinajel ta sloqueb cacale, jech ta xavalic: Muyuc lec ti cacal tanae, xachiic. Toj ven xapacta abaic. Lec xanaic squelel ti cu selan xlaj echuc ti jujun cacale. Pero mu xanaic squelel, mu xavaibeic smelol ti cusi ta jpas li ta atojolique. 4 Ti chopol cristianoetique, ti muyuc tuc yontonique, ta scan yaiic ta squelic ti jmucul jtsatsale. Pero mu xacbat yilic. Ja noox jech yepal ta xacbat yilic seail jech chac cu chaal icot ta pasel ta stojol ti Jonase xi. Calal jech laj yale, laj yicta comel, ibat.

(Mr 8:1113; Lc 12:5456)
Ti spajubtasobil span ti jfariseoetique
ijelavic batel ta jot stiil nab ti yajchancoptaque, ichay ta yontonic ta yichel bal ti spanique. 6 Ti Jesuse jech laj yalbe: Bijanic me yuun ti spajubtasobil spanic ti jfariseoetique, ti jsaduceoetique xi.
5Calal
(Mr 8:1421)
35 yajchancoptaque jech lic yalbe sbaic: Ti jech ta xal taje, ja ti ichay ta contontic ta yichel tal ti jpantique xiic. 8 Ti Jesuse laj yil ti jech ta snopique. Jech laj yalbe: Cu chaal ta xavalic ti chabal apanique? Mu xachunic ti xu cuune. 9 Mi mu to ta xcot ta avontonic? Mi yuun ichay xa ta avontonic ti ta voob noox pan laj jmalquin voob mil viniquetic? Ja jech xtoc, jayib moch laj atsobic ti scomelale? 10 Mi yuun ichay xa ta avontonic xtoc ti ta vucbej pan laj jmalquin ti chanmil viniquetique? Ja jech xtoc, jayib moch laj atsobic ti scomelale? 11 Ti calal laj calboxuc avaiic ti bijanic me yuun ti spajubtasobil spanic ti jfariseoetique, ti jsaduceoetique ti xacutique, cu chaal ti muyuc bu laj avaibeic smelol ti mauc scoplal pan ta xcale? xi ti Jesuse. 12 Calal jech laj yale, jech ti yajchancoptaque ja o tey ivul ta yontonic ti mauc spajubtasobil ti pane. Ja to laj snaic ti ja smelol ti cu selan ta xchanubtasvanic ti jfariseoetique schiuc ti jsaduceoetique.

SAN MATEO16 Oy jlom ta xalic ti voot la ti Juan jac-ich-voe. Oy jlom ta xalic ti voot la ti Elase. Ta xalic jlom xtoc ti voot la ti Jeremase. Mi mooje, ja la jun jalcopot xutic. 15 Ti Jesuse jech laj yal: Ti vooxuque, buchuun ti ta xavalique? xi. 16 Ti Simn Pedroe jech laj yal: Voot ti Cristoe, Snichon ti cuxul Diose xi. 17 Ti Jesuse jech laj stac: Toj yan avutsil ti voote, Simn, snichon Jons. Ti vai selan ta xana ti Buchuune, mauc jun vinic laj yacbot ana. Ja laj yacbot ana ti Jtot ti oy ta vinajele. 18 Vuun ta xcalbot avai ti Pedroote. Voot ta aventa ta xlic boluc ti jchunolajeletique. Mi jauc ta xmacatic ta be yuun yip stsatsal ti lajebale. 19 Ta xcacbot sllavial ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Ti mi chuculot xavut li ta banomile, ja jech chucul ta xilat yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Ti mi colemot xavut li ta banomile, ja jech colem ta xilat yuun ti Dios ti oy ta vinajele xi. 20 Jech ti Jesuse laj yalbe ti yajchancoptaque ti mu me buchu xalbe yai ti ja Cristo ti stuque.

7Ti
Ti Pedroe jamal laj yal ti ja Cristo ti Jesuse
Ti Jesuse ta xal ti ta xchame
icot ta jteclum Cesarea Filipo ti Jesuse, tey laj sjacbe ti yajchancoptaque: Buchuun ta xalic ti cristianoetic ti vuun cool jelantique? xi. 14 Ti stuquique jech laj staquic:
13Calal
(Mr 8:2730; Lc 9:1821)
Jesuse ja o tey lic yalbe yaiic ti yajchancoptaque: Ti vuune persa ta xibat ta Jerusaln. Tey ep ta xquich jvocol yuun ti moletique, ti banquilal paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ta xiyaquic ta milel. Pero ta xichacuxi ta yoxibal cacal xi.
21Ti
(Mr 8:319:1; Lc 9:2227)
SAN MATEO16,17 ti Pedroe laj yic loquel ti Jess ti bu oyique. Jech tsots laj yal: Mu jechuc scan Dios, Cajval. Mu me xcot ta atojol jech taje xut. 23 Pero ti Jesuse tey ijoybij. Jech laj yalbe ti Pedroe: Chaco aba ta jtojol, Pucuj. Yuun ta xamacun ta be. Yuun mauc ta xanop jech chac cu chaal ta snop ti Diose. Yuun ja noox ta xanop jech chac cu chaal ta snop ti viniquetique xi. 24 Tsacal to un, ti Jesuse jech lic yalbe yaiic ti yajchancoptaque: Mi oy buchu ta scan ta xistsacliun batele, aco me xtuch ta yonton ti scuxlejal stuque manchuc mi ta xich svocol. 25 Yuun ti buchu tsots scoplal ta xai ti scuxlejale, ja ta xchay. Pero ti buchu mu tsotsuc ta xai ti scuxlejal ta jventae, ja ta sta. 26 Cusi bal o ti vinique ti mi ja noox ta xyuunin scotol ti sba banomile ti mi chayel ta xbat ti schulele? Cusi xa ta xut ta sman loquel ti schulele? 27 Yuun ti vuun cool jelantique ta xichasut talel. Ta xquichbe talel yutsilal slequilal ti Jtote schiuc ti yajngeltaque, yo jech chtal cacbe yich stojol ti cristianoetic ti cusi laj xa spasic ta jujun tale. 28 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jlomoxuc lie oy ti mu to ta xachamique ja to mi laj avilic ti ta xital ventainvancun ti vuun cool jelantique xi.

36 ta vits ti Jesuse schiuc ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane, ti ja yitsin ti Jacoboe. 2 Ti ta jol vitse, iyanij ti cu selan to ox ti Jesuse tey ta stojol ti oxvo yajchancoptaque. Lic ayanuc xojobal ti sate cool selan jech chac cu chaal xojobal cacal. Ti scue isacub ta jmec jech chac cu chaal ti luze. 3 Ti oxib yajchancoptaque ja o tey laj yilic ti ta xloilajic ti Jesuse schiuc ti Moisese, schiuc ti Elase. 4 Jech ti Pedroe jech laj yalbe yai ti Jesuse: Cajval, toj lec ti li oyotique. Ti mi ta xacane, ta jpascutic oxib axibal na, jun avuun, jun yuun ti Moisese, jun yuun ti Elase xi. 5 Calal jech yacal ta xcopoj ti Pedroe, ja o ital voliaticuc ta saquil toc. Tey laj yaiic ti oy Buchu ta xcopoj talele: Ja ti jcuxubinbil Nichon lie, ti ximuyubaj xa yuune. Aibeic lec ti scope xi. 6 Calal jech laj yaiic ti oxib yajchancoptaque, ta xiel lic snijan sbaic ta lum. 7 Jech ti Jesuse bat stij ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe: Licanic. Mu xaxiic xi. 8 Calal lic stoy ti satique, muyuc xa buchu laj yilic. Ja xa noox stuc ti Jesuse. 9 Calal ta xa xyalic tal ti ta vitse, ti Jesuse jech laj yal: Mu me buchu xavalbe yai ti laj xa avilicun ti liyanije. Ja to xu xavinajesic ti calal ta xichacuxi ti vuun cool jelantique xi. 10 Ti yajchancoptaque tey lic sjacbeic ti Jesuse: Cu chaal ta xalic ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti ja bayel ta xtal ti Elase? xutic.

22Jech
Iyac xojobal ti Jesuse
17
Echem xa ox vaquib cacal calal ibatic ta sjol jun muc
(Mr 9:213; Lc 9:2836)
37 Jesuse jech itacav: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta xal ti scop Diose ti bayel ta xtal ti Elase, yo ta xchapan scotol. 12 Pero vuun ta xcalboxuc avaiic, ti Elase ay xa. Pero ti cristianoetique muyuc laj yojtiquinic. Jech o xal laj spasic ti cusitic ta scan yontonic ta stojol ti Elase. Ja jech ta spasic ta jtojol ec ti vuun cool jelantique xi. 13 Jech o xal ti yajchancoptaque lic yaibeic smelol ti ja scoplal Juan jac-ich-vo ti vai selan laj yal ti Jesuse.

SAN MATEO17 Jesuse jech itacav: Yuun ti vooxuque muyuc lec achunojic ti xu yuun ti Diose. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, manchuc mi cool selan smucul jbej bec mostaza ti achunojic ti xu yuun ti Diose, xu ta xavalbeic ti vits lie: Locan batel, batan ta yan, ti mi xavutique, ta xchunboxuc. Muyuc cusi ti mu xcot ta pasel ti mi achunojic leque. 21 Ti pucuj ti vi selane, ja noox xu ta xloc ti mi ta jtatic ta coponel ti Diose schiuc ti ta jcomtsan ti cotique xi.
11Ti
20Ti
Ti Jesuse laj scolta jun jtub-ic querem
Ti Jesuse ta xchaal ti ta xchame
icotic ti bu oy ti cristianoetique, tey inopaj talel jun vinic, vul squejan sba ta stojol ti Jesuse. Jech laj yal: 15 Cajval, cuxubinbun ti jnichone. Yuun tsacbil ta tub ic. Toj tsots ta xich svocol. Ep ta velta ta sjip sba ta coc, ta sjip sba ta vo. 16 Laj quic talel ta stojol ti avajchancoptaque, pero muyuc xu yuunic scoltael xi. 17 Ti Jesuse jech itacav: Jecheoxuc. Muyuc atuquilic. Ep xa cacal li oyun ta atojolique. Ep xa cacal li jtsicojboxuque. Icbun talel ti anichone xi. 18 Jech o xal ti Jesuse laj yut loquel ti pucuj ti oy ta yonton ti quereme. Colem icom ta ora. 19 Calal stuquic xa ti Jess schiuc ti yajchancoptaque, tey laj sjacbeic: Cu chaal muyuc xu cuuncutic sloquesel ti chopol pucuje? xutic.

14Calal
(Mr 9:1429; Lc 9:3743)
yacal ta xanavic batel ta Galilea banomile, ti Jesuse jech lic yalbe yaiic ti yajchancoptaque: Ti vuun cool jelantique ta xquich aquel ta yoc ta scob ti viniquetique. 23 Ta xiyilbajinicun. Ta xismilicun. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi. Ti vai selan laj yal ti Jesuse, toj ep laj yat yontonic.
22Calal
(Mr 9:3032; Lc 9:4345)
icotic ta jteclum Capernaum ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque, ja o tey italic ti buchutic ta scanic ti patan taquin yuun ti temploe. Tey ibatic ta stojol ti Pedroe ti jech laj sjaquique: Ti jchanubtasvanej avuunique, mi muyuc van ta stoj ti patan taquin yuun ti temploe? xiic. 25 Ti Pedroe jech itacav: Ta stoj xut. Calal ioch bal ta na ti Pedroe, ja bayel lic copojuc ti Jesuse ti jech laj yale:
24Calal
Ti patan taquin yuun ti temploe
SAN MATEO17,18 Cusi ta xanop ti voote, Simn? Ti ajvaliletic li ta banomil ti ta scanic ti patan taquine, bu ta xba scanic? Mi ja chba scanbe ti snichnabique? Mi ja ta scanbe ti yan cristianoetique? xi. 26 Ti Pedroe jech laj stac: Ja ta scanbe ti yan cristianoetique xi. Ti Jesuse jech laj yal: Jech xaval avauc. Mauc ta stojic patan taquin snichnab ti ajvalile. 27 Pero yo jech mu junuc ta jsoquesbe ti yontonique, batan ta nab, jipo ochel ti stsacobil choye. Tsaco loquel ti choy ti bayel ta stsac ti stsacobile. Jachbo ti yee. Tey ta xata jsep taquin ti lec ta xloc o ti jpatantaquintique. Icho batel. Tojbo xutat.

38 vuun ta xich ta muc jun olol jech chac cu chaal ti olol lie, vuun ta xiyichicun ta muc ec.
Xibal sba ti bajel ta mulile
(Mr 9:4248; Lc 17:12)
Buchu ti ms banquilale
18
Tey inopajic talel ta stojol Jess ti yajchancoptaque. Jech laj sjacbeic: Calal ta xlic ventainvane, albun caicutic, buchu ti ms banquilal ta xcot cuuncutique? xiic. 2 Ti Jesuse tey laj yic talel jun olol. Laj svaan ta olol. 3 Jech lic yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti mi mu xajelta avontonique, ti mi mu jechuc avontonic jech chac cu chaal ti olol lie, mu xu xaochic ti bu ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele. 4 Jech o xal ta xcalboxuc avaiic, ti buchu ms banquilal ta xcot ti bu ta xventainvan ti Diose, ja noox ti buchu ta sbictajes sba jech chac cu chaal ti olol lie. 5 Buchuuc noox ti ta jventa

(Mr 9:3337; Lc 9:4648)
noox ti ta xchanubtas ta sa mulil jun olol ti ta xichun ta muque, ja lec ti chuc xi cho ta snuc, jip xi yalel ta nab. 7 Toj abol sbaic ti cristianoetic li ta banomile ti oy cusi ta sta ti smulic yuune. Oy onoox. Pero ja toj abol sba ti buchu ti ja ta scoj ti ta xacbe sta smul yuun ti yane. 8 Jech o xal ti mi ja acob mi avoc ta xata o amul yuune, ja lec seto loquel. Jipo batel ta nom. Yuun ja ms lec mi ta xaoch batel ta lequilale aco mi jun avoc mi jun acob. Ja toj vocol ti ta xajipat ochel ta coc sbatel osil schiuc schibal ti avoc acobe. 9 Ja jech xtoc ti mi ja asat ta xata o amul yuune, pitso loquel. Jipo batel ta nom. Ja ms lec mi ta xaoch ta lequilale aco mi jbej xa ti asate. Ja toj vocol ti ta xajipat ochel ta coc schiuc schabejal ti asate.

6Buchuuc
Ti jchayel-chij ti laj sbabacopta ti Jesuse
me xabajic mi junuc ti ololetic lie. Yuun ta xcalboxuc avaiic, ventainbilic yuun ti ngeletic ti tey ta stojol ti Jtot ti oy ta vinajele. 11 Yuun ti vuun cool jelantique ja tal jcolta ti buchutic chayemique. 12 Cusi ta xanopic? Mi oy jun vinic ti oy vovinic (100) ta cot ti schije, pero mi ta xchay jcote, mi

10Mu
(Lc 15:37)
39 mu van teyuc lamal ta scomtsan ta vits ti yane, yo chba sa talel ti jcot ti ichaye? 13 Mi laj sta ta sael ti jcot schije, jech o xal ti vinique xmuyubaj xa ti laj sta ti jcote. 14 Ja jech yonton ti Jtotic ti oy ta vinajele. Mu scan mi junuc chayel ta xbat ti ololetic lie.

SAN MATEO18 Cajval, albun cai, jayib velta ta xcacbe perdn ti jchiil ti buchu ti oy cusi chopol ta spasbune? Mi xu ta vucub velta? xi. 22 Ti Jesuse jech itacav: Ta xcalbot avai, mauc noox vucub velta ti ta xavac perdone. Muyuc spajeb.
Scoplal ti perdone
oy jun achiil ti oy cusi chopol ta spasbote, batan, ba copono stuc. Albo yai ti oy cusi chopol laj spase. Ti mi ta xichbot ta muc ti acope, ta xacomic ta lec schiuc. 16 Pero ti mi mu ta xich ta muc ti acope, ico batel jun chibuc achiil, yo jech ta xaiic ti acope. 17 Mi mu xichbat ta muc ti scopique, ba vinajesbo smul ta stojol ti jchunolajeletique. Mi mu xichbat ta muc scopic ti jchunolajeletique, tey aco comuc jech chac cu chaal jun vinic ti mu xich ta muc ti Diose. 18 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, chuculot mi xavutic li ta banomile, ja jech chucul ta xilat yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Colemot mi xavutic li ta banomile, ja jech colem ta xilat yuun ti Dios ti oy ta vinajele. 19 Ja jech xtoc ta xcalboxuc avaiic, mi oy chiboxuc li ta sba banomile ti jmoj avontonic ti oy cusi ta xacanbeic ti Diose, jech ti Jtot ti oy ta vinajele ta xayacboxuc. 20 Yuun ti bu tsoboloxuc ta jventae, manchuc mi chib oxiboxuc, tey oyun ta atojolic xi. 21 Jech ti Pedroe bat sjacbe ti Jesuse:

15Mi
(Lc 17:3)
ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun ajvalil ti ta scan ta xchapanbe yil ti svinictaque. 24 Calal naca to lic xchapanbe yil ti svinictaque, ja o icbil tal jun svinic ti toj ep ta jmec ti yile. 25 Ti yajabtel ti ajvalile mu xa xtoj yuun ti yile. Jech o xal ti ajvalile laj yal mantal ti aco yich chonel batel ta yan ajvalil schiuc yajnil, schiuc snichnabtac, schiuc scotol ti cusitic oy yuune, yo jech ta xtoj ti yile. 26 Jech ti jabtele laj squejan sba ta stojol ti yajvale. Jech lic yal: Cajval, cuxubinun. Ta naca sta ta jtojbot scotol ti quile, xi. 27 Ti ajvalile icuxubaj yonton yuun ti yajabtele. Laj xchaybe ti yile. Colem icom ti vinique. 28 Calal iloc batel ti vinique, tey laj snup sbaic ta be jun schiil ti oy juteb yil yuune. Ti jun vinic ti buchu ichaybat scotol ti yile, ta ora ba smichbe snuc ti schiil ti buchu oy juteb yil yuune. Jutuc xa mu icham yuun. Calal smichojbe xa ti snuque, jech laj yalbe: Tojbun talel ti avile, xut. 29 Jech o xal ti vinic ti oy juteb ti yile lic squejan sba ta stojol. Jech lic yalbe: Cuxubinun, ta naca sta ta jtojbot

23Ti
Ti jabtel ti muyuc xacbe perdn ti schiile
SAN MATEO18,19 ti quile, xi. 30 Pero ti vinique mu xaibe schiquinal. Ja noox tey ba stic ta chuquel ti schiile ja to ti mi itojbate. 31 Pero iilat yuun yan schiiltac ta abtel ti jech ta spase. Jech o xal ti schiiltaque toj cux laj yaiic. Jech o xal ba yalbeic yai ti yajvalique. 32 Calal jech laj yai ti ajvalile, lic sta ta iquel ti vinique. Jech ti ajvalile jech laj yalbe: Chopol jabtelot. Quel avil, ti vuune laj jtub ti avile ja ti laj acanbun vocole. 33 Jech laj apas jechuc ec yuun ti achiile ti jech chac cu chaal ti vuun icuxubaj conton ta atojole, xi. 34 Ti ajvalile tey icap sjol. Laj yal mantal ti aco yich ep castigo ti yajabtele, ti aco stoj scotol ti yil eque. 35 Ja jech ta spas ta atojolic ti Jtot ti oy ta vinajele ti mi mu xavacbe abaic perdn ta jujun tal ta sjunul avontonic ti achiil abaique xi ti Jesuse.

40 Mi muyuc avilojic ti jech ta xal ti scop Diose: Ti ta sliquebal banomile, jun vinic, jun ants, laj smeltsan ti Diose, xi? 5 Ja jech xtoc jech ta xal ti scop Dios xtoque: Ti vinique ta scomtsan stot sme yo jech chba yic ti yajnile. Jech ta xcomic ta jun, xi. 6 Jech o xal ti vinic schiuc ti antse mu xa yuunuc chavoicuc. Jun ta xcotic. Jech o xal ti vinique mu xu ta xchac sbaic schiuc ti yajnile ti calal ipasatic ta jun yuun ti Diose xi. 7 Ti jfariseoetique jech laj sjaquic: Cu chaal laj yal ti Moisese ti xu ta jpasbecutic svunal sventa ti chacobbaile yo jech ta jbaj jbacutic? xiic. 8 Ti Jesuse jech laj stac: Ta scoj ti toj yij ti avontonique. Jech o xal laj yalboxuc ti mantale ti xu ta xachac abaic schiuc ti avajnilique. Pero ti ta sliquebale, mu jechuc. 9 Vuun ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti viniquetique ti ta sbaj sbaic schiuc ti yajnile, ti mu ta scojuc ti ants ti laj scupin yan vinique, ti mi chba yic yan antse, laj xa sta smul. Ja jech xtoc buchuuc noox ti viniquetique ti mi ta xic ti ants ti buchu laj scupin yan vinique, laj xa sta smul xi. 10 Jech ti yajchancoptaque jech laj yalic: Ti mi ja jech scoplal ti viniquetic schiuc ti yajnilique, ja ms lec ti mu sa ti yajnilique xiic. 11 Ti Jesuse jech laj yal: Mu scotolicuc xu yuunic. Ja noox ti buchutic jech ta xacbatic snaic yuun ti Diose. 12 Oy smelol ti cu chaal mu sa yajnilic ti jlom

Ti Jesuse ta xalbe smelol ti bajbaile
19
Calal laj yonton ta chanubtasvanej ti Jesuse, iloc batel ta Galilea banomil. Ibat calal ta Judea banomil. Ijelav batel ta jot ucum Jordn ti oy ta sloqueb cacale. 2 Ep ti cristianoetique stsacliojic batel ti Jesuse. Jech xtoc laj scolta ep ti jchameletique. 3 Oy jun chib jfariseoetic ti inopajic batel ta stojol ti Jesuse yo ta sbajesic yai ta coc ti yalojique. Jech lic sjacbeic: Albun caicutic, mi xu ta jbaj ti cajnilcutic ta scoj ti cusiuc noox ti spaltae? xiic. 4 Ti Jesuse jech itacav:

(Mr 10:112; Lc 16:18)
41 viniquetique. Oy jlom viniquetic ti stalelic o ti jech voquemique. Oy jlom viniquetic ti pasbilic ta capone. Oy jlom mu sa yajnilic ta sventa yo jech ta xtun yuun ti Diose. Ti buchu jech ta xacbat snae, aco spas xi.
Ti Jesuse ta xacbe bendicin ti ololetique
SAN MATEO19 Ti Jesuse jech laj yal: Mu xamilvan. Mu xasa avants. Mu xaelcaj. Mu xajutbe smul achiiltac. 19 Icho ta muc atot ame. Cuxubino achiiltac jech chac cu chaal ta xacuxubin aba atuque xutat. 20 Ti querem vinique jech laj yal: Scotol taje pasbil onoox talel cuun ta jbictal. Cusi xa yan scan ta jpas? xi. 21 Ti Jesuse jech laj yal: Ti mi ta xacan ti lec oyote, batan, chono scotol ti cusitic oy avuune. Ti stojole, acbo ti meonetique. Ti mi jech ta xapase, oy aculejal tey ta vinajel. Tsacal to, la tsacliun batel xutat. 22 Calal jech laj yai ti querem vinique, at onton xa iloc batel, yuun toj culej. 23 Jech ti Jesuse tey lic yalbe yaiic ti yajchancoptaque: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu jculejetique toj vocol ta xochic ti bu ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele. 24 Ta jchaalboxuc, ti buchu jculeje toj vocol ta xoch ti bu ta xventainvan ti Diose. Ja ms to xu ta xjelav ta sat acuxa ti jun muc ta camelloe xi. 25 Calal jech laj yaiic ti yajchancoptaque, chayal icot yontonic. Jech o xal jech lic sjacbe sbaic: Ti mi jech taje, buchu xa onoox xu ta xcol? xiic. 26 Ti Jesuse tey laj squel ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti viniquetique mu xu yuunic ta stuquic noox. Pero ti Diose xu ta spas scotol xi.

tal jayibuc ololetic ta stojol ti Jesuse yo jech ta scajan scob ta stojolic, yo ta stabe ta coponel Dios ta stojolic. Pero ti yajchancoptaque lic spajtsanic ti buchutic ta xiquic talel ti ololetique. 14 Pero ti Jesuse jech laj yal: Mu xapajtsanic ti ololetic ti jech ta xtal ta jtojole. Yuun ti buchutic ventainbilic yuun ti Diose, cool selan jech chac cu chaal ti ololetic lie xi. 15 Jech ti Jesuse laj scajan scob ta stojol ti ololetique. Tsacal to iloc batel ti bu oye.

13Icbat
(Mr 10:1316; Lc 18:1517)
Ti jculej vinic ti laj scopon ti Jesuse
jun querem vinic ibat ta stojol ti Jesuse. Jech cot sjacbe: Lequil jchanubtasvanej, albun cai, cusi lec scan ta jpas yo jech ta jta ti jcuxlejal sbatel osile? xi. 17 Ti Jesuse jech laj stac: Cu chaal ta xavalbun ti lecune? Muyuc buchu junucal lec. Ja noox lec ti Diose. Pero ti mi ta xacan ta xata acuxlejale, chuno ti mantaletique xut. 18 Ti querem vinique jech laj sjac: Cusi mantalil? xi.

16Oy
(Mr 10:1731; Lc 18:1830)
SAN MATEO19,20 o xal ti Pedroe jech laj yal: Cajval, ti vuuncutique laj xa quictacutic comel scotol ti cusitic oy cuuncutique yo jech ta jtsacliotcutic batel. Jech o xal, cusi ta jtacutic? xutic. 28 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti calal ta sta scacalil ti ta xcom ta ach scotole, tey chvul chotlucun ta jpas mantal ti yan yutsil ti vuun cool jelantique. Ja jech ti vooxuc ti laj atsacliune tey ta xachotiic ec yo jech ta xapasic ta mantal ti lajchachop snitilultac ti Israele. 29 Buchuuc noox ti laj xa yictaic ti snaique, ti schiilic ta voquele, ti stot smeique, ti yajnil o mi smalalique, ti yalab snichnabique, ti yosilique ta sventa ti ta xistsacliune, ta xichbe squexol vovinic (100) ms. Ja jech xtoc ta xichic ti ach cuxlejal sbatel osile. 30 Pero ep ti buchutic ichbilic ta muc avi lie, pero ja muyuc ichbiluc ta muc ta xcotic. Ep ti buchutic muyuc ichbiluc ta muc avi lie, pero ja ichbilic ta muc ta xcotic xi.

42 xa batel baluneb ora icluman, iloc batel. Ja o laj yil ta chivit ti oy viniquetic ti chabal yabtelique. 4 Jech lic yalbe: Batanic ta cabtel ta stuchel ti uvae. Ta jtojoxuc ti cuxi lec ta xavaiique, xut. Jech ti viniquetique bat abtejicuc. 5 Yan to velta, nopol xa batel olol cacal, iloc batel ti ajvalile. Ja o laj sta xtoc viniquetic ti chabal yabtelique. Laj stac batel ta yabtel xtoc. Yan to velta ta oxib ora mal cacal iloc batel. Ja o laj sta xtoc ti viniquetic ti chabal yabtelique. Laj stac batel ta yabtel xtoc. 6 Nopol xa bal voob ora mal cacal iloc batel ta chivit yan velta ti ajvalile. Ja o tey laj sta viniquetic ti chabal ti yabtelique. Jech lic yalbe: Cu chaal li oyoxuc sjunul cacal ti muyuc ta xaabtejique? xi. 7 Ti viniquetique jech itacavic: Yuun muyuc buchu scan ta xiyicuncutic ta yabtel, xiic. Ti ajvalile jech lic yalbe: Batanic, ba abtejanic ta cosil. Ta jtojoxuc ti cuxi lec ta xavaiique, xut. 8 Calal mal xa ti cacale, ti ajvalile laj yalbe yai ti buchu yichoj ta sventa ti abtele: Ico talel scotol ti cajabteltaque. Tojo. Ja bayel xlic atoj ti buchu tsacal xa och ta abtele. Ja jech selan xcholet ta xatoj bal ti cajabteltaque, yo jech slajeb xa ta xich stojolic ti buchutic bayel iochic ta abtele, xi. 9 Jech o xal ti viniquetic ti nopol xa voob ora mal cacal ti iochic ta abtele, tal yich stojolic. Tey itojatic tsacal jun denario taquin. 10 Calal laj yich stojolic ti viniquetic ti bayel iochic ta abtele, laj snopic ti ms to ep ta xtojatic ti stuquique. Pero muyuc bu itojatic ms. Ja

27Jech
20
Ti Jesuse jech lic yal xtoc: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun yajval pinca ti sob iloc batele, ba sa talel svinictac, yo jech ta xtuchic ti uvae. 2 Ti ajvalile ti calal laj xa sta ti yajabteltaque, laj yalbe ti ta stoj jun denario taquin ta cacale. Tsacal to un, laj stac batel ta yosil, ba abtejicuc. 3 Tsacal to un, nopol

Ti jabteletic ti laj sbabacopta ti Jesuse
43 noox jun denario taquin iacbat ec. 11 Calal laj yich ti stojolique, mu lecuc laj yaiic ti cool itojatique. Jech o xal bat scanbeic parte ti ajvalile. 12 Jech laj yalic: Ti viniquetic ti tsacal iochique, ti cajomal noox jun ora iabtejique, pero ta xquilcutic ti cool laj atojuncutique, calal ti vuuncutique sjunul cacal jtsicojcutic ti cacale, xiic. 13 Ti ajvalile jech laj stacbe: Chiiltic, muyuc cusi chopol ta jpasboxuc. Muyuc bu ta xquelcanbot ti acacale. Mi mu laj jchapantic ti jun denario ta jtojot ti cacale? 14 Jech o xal tsaco ti atojole. Batan. Yuun jech ta jcan ta jtoj ti buchu tsacal ioch ta abtele jech chac cu chaal ti laj jtojoxuque. 15 Muyuc buchu sventa ti cusi ta jpas schiuc ti jtaquine. Mi yuun van toj itix ta xavai ti oy slequilal contone? xutatic. 16 Ati vai selan laj calboxuc taje, ja jech ta xcot ta stojol ti cristianoetic ti buchutic ep iabtejic ta jtojol ti yalojique. Ja pequel ta xcom scoplalic. Yan ti buchutic ti mu epuc iabtejic ta jtojol ti laj yaiique, ja cajal scoplal ta xcom. Yuun ep ti buchu icbilique. Pero jun chib noox ti buchu tujbilique xi.

SAN MATEO20 ta scob ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ta xiyaquicun ta milel. 19 Tey ta xiyaquicun batel ta stojol ti jyanlum cristianoetique yo jech ta xislabanicun, ta xismajicun, ta xisjocanicun ta cruz. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi.
Sme ti Jacoboe, ti Juane oy cusi ta scanbe ti Jesuse
Ti Jesuse ta xal yan velta ti ta xchame
ta xanavic batel ta sbeilal Jerusalene, ti Jesuse laj yic loquel ti lajchavo yajchancope. Jech lic yalbe: 18 Quel avilic, li ta xijmuyotic batel ta Jerusalene. Ti vuun cool jelantique ta xiacat batel ta yoc
17Calal
(Mr 10:3234; Lc 18:3134)
ta xanavic batel ta Jerusalene, ja o tey inopaj batel ta stojol Jess sme ti Jacoboe, ti Juane, ja ti snichnab ti Zebedeoe. Jech ti smeique cot squejan sba ta stojol ti Jesuse yo jech ta scanbe vocol. 21 Ti Jesuse laj sjacbe ti antse: Cusi ta xacan? xut. Ti antse jech laj yal: Calal ta sta scacalil ti ta xapas mantale, aco ave ti jmoj ta xapasic mantal schiuc ti chavo jquerem lie, jun ta abatsi cob, jun ta atset cob xi. 22 Ti Jesuse jech itacav: Ti vooxuque mu xana ti cusi ta xacanique. Mi ta xcuch avuunic ta yichel ti vocole jech chac cu chaal ta xquich ti vuune? xutatic. Jech itacavic: Ta xcuch cuuncutic xiic. 23 Ti Jesuse jech laj yal: Melel, ta xavich avocolic jech chac cu chaal ta xquiche. Pero ti jech ta xavalic ti ta jchotanoxuc jun ta jbatsi cob, jun ta jtseb cobe, mauc cabtel ta xcac taje. Ja ta xacbatic ti buchutic jech chapanbil scoplalic yuun ti Jtote xi.

20Calal
(Mr 10:3545)
SAN MATEO20,21 jech laj yaiic ti yan lajunvo yajchancoptac ti jech laj scanique, tey lic ilinicuc ta stojol ti chavoique. 25 Pero ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech laj yalbe: Ti vooxuque xanaic lec ti ajvaliletique tsots ta spas ta mantal ti cristianoetique. Jech xtoc ti buchu tsots yabtel yichojique, cajal ta spasvan ta mantal. 26 Ti vooxuque mu jechuc xapasic. Mi ta xacanic ti ichbiloxuc ta muc ta xacotique, aco abaic ta tunel yuun ti yane. 27 Buchuuc noox ti ta scan ti cajal ta xcote, aco yac sba ta tunel yuun ti yane. 28 Ja jech ti vuun ti cool jelantique mu yuunuc lital yo ta jmosovin ti cristianoetique. Tal cac jba ta tunel yuunic. Yuun lital cac jba ta milel, yo jech ta jtojbe scolelic ti epal cristianoetique xi.

44 Cusi ta xacanic ti ta jpase? xut. 33 Ti stuquique jech itacavic: Cajval, ta jcancutic ti jamuc ti jsatcutique xiic. 34 Ti Jesuse icuxubaj yonton yuun. Jech o xal laj spicbe ti satique. Calal jech laj spase, ta ora noox ijam ti satique. Tey laj xchiinic batel ti Jesuse.

24Calal
Ti Jesuse ta xoch batel ta Jerusaln
21
Ti Jesuse laj sjambe sat chavo masat
ta xa xloquic batel ta jteclum Jericoe, ep ti cristianoetic ti stsacliojic batel ti Jesuse. 30 Ti ta be ti bu ta xechique, tey chotajtic ta ti be chavo masatetic. Calal laj yaiic ti tey ta xech ti Jesuse, iavanic: Cajval, Snichon David, cuxubinuncutic xiic. 31 Ti cristianoetique laj yalbeic ti aco chaniicuque. Pero ti stuquique ms to tsots iavanic: Cajval, Snichon David, cuxubinuncutic xiic. 32 Jech o xal ti Jesuse tey ivai, laj yic talel ti masatetique. Jech laj sjacbe:

29Calal
(Mr 10:4652; Lc 18:3543)
Calal nopol xa scan xcot ta Jerusaln ti Jess schiuc ti yajchancoptaque, icotic ta jteclum Betfag ti ta stsel svitsal Olivose. Ti Jesuse laj stac jelavel chavo yajchancop. 2 Jech laj yalbe: Batanic ta biquit jteclum lee. Tey chucul ta xataic jun burro schiuc jcot yol. Jitunic, icbeicun talel. 3 Ti mi oy buchu cusi ta xayalboxuque, albo yaiic: Ja ta xtun yuun ti Cajvale. Ta jsutesbot noox talel, utic xi. 4 Ti jech taje, ja ta sventa yo ta xcot ta pasel ti jech laj stsiba comel ti jalcope: 5 Albeic yai ti buchutic nacajtic ta jteclum Sione: Quel avilic, ti Ajvalil avuunique li ta xtal ta atojolique. Mu sna stoy sba. Cajal ta xtal ta burro, yol jun animal ti ja jcuch-icatsile, xi. 6 Jech ti chavo yajchancoptaque ibatic. Jech laj spasic jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. 7 Laj yiquic talel ti me burro schiuc ti yole. Tey laj scajanic scuic ta sba. Jech ti Jesuse icaji batel. 8 Ti

(Mr 11:111; Lc 19:2840; Jn 12:1219)
45 epal cristianoetique, oy jlom tey lic squiananic ti scuic ta be ti bu ta xech ti Jesuse. Oy jlom laj sbojic cob te. Laj slamanic ta be. 9 Ti buchutic jelavemic batele schiuc ti comemic ta patile, tsots lic avanicuc: Yan yutsil ti snichon ti ajvalil Davide. Toj lec ti buchu tacbil talel yuun ti Diose. Jun yutsil ti Diose xiic. 10 Calal ioch batel ta Jerusaln ti Jesuse, scotol ti cristianoetic ti tey ta Jerusalene tey xvochlajetic snet-net sbaic ta jmec. Jech ta sjacolanbe sbaic: Buchu lee? xiic. 11 Ti cristianoetique jech ta xalic: Ja ti jalcop Jesuse ti liquem talel ta Nazaret ti oy ta Galilea banomile xiic.

SAN MATEO21 stsatsale. Laj yaiic xtoc ti jech tsots ta xavanic ta templo ti ololetique: Jun yutsil ti snichon ajvalil Davide, ti xiique. Jech o xal ti stuquique isoc sjolic. 16 Jech laj yalbeic ti Jesuse: Mi xavai ti vai selan ta xalique? xiic. Ti Jesuse jech laj stac: Ta xcai. Pero, mi muyuc aquelojic ta scop Dios ti jech onoox ta xale?: Pasbil avuun ti jun yutsil ta xquejinic ti ololetique, ti jchunel-ololetique, xi onoox ti tsibabile xi ti Jesuse. 17 Tey laj yicta comel. Bat ta jteclum Betania. Tey iech yuun ti acobaltique.

Ti Jesuse ta xut ti icuxe
to ti Jesuse ibat ta templo yuun ti Diose. Tey laj snuts loquel scotol ti buchutic ta xchonilajique, ti ta xmanolajique. Ja jech xtoc laj svalcunbe smexaic ti jeltaquinetique schiuc xilaic ti jchonpalomaetique. 13 Jech lic yal: Ta xal ti Dios ti tsibabil ta scope: Ti jnae ja jtaobil ta coponel, xi. Pero ti vooxuque laj xa ajoybinic ta snail chen jelequetic xi. 14 Ti tey ta temploe inopajic talel ta stojol Jess jun chib masatetic schiuc coxovetic. Tey laj scoles. 15 Ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale laj yilic ti smucul

12Tsacal
(Mr 11:1519; Lc 19:4548; Jn 2:1322)
Ti Jesuse bat xchuba loquel ti temploe
xa ta yoclomal ti calal ta xchasut batel ta Jerusaln ti Jesuse, lic yai vinal. 19 Tey laj yil jpets icux ti tequel ta ti bee. Inopaj bal ta stsel. Ba squel mi oy sat. Pero muyuc laj sta. Yanal noox. Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti icuxe: Staojuc o yav ti jech chabal asat ta xacome xut. Ta ora noox lic taquijuc ti icuxe. 20 Calal jech laj yilic ti yajchancoptaque, chayal icot yontonic. Tey lic sjacbeic ti Jesuse: Albun caicutic, cu chaal ti jech itaquij ta ora ti icuxe? xutic. 21 Ti Jesuse jech itacav: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti mi achunojic ti xu yuun ti Diose, ti mi mu xanaeticuque, mauc noox jech ta xapasic jech chac cu chaal laj jpasbe ti icuxe. Xu ta xavalbeic

18Sob
(Mr 11:1214, 2026)
SAN MATEO21 ti vits lie: Locan batel, ba jipo aba ta nab, mi xavutique, jech ta xbat. 22 Scotol ti cusitic ta xacanbeic ti Diose, ti mi ta xachunic ti ta xaacbatique, ta xavichic xi.
46 Ja jech ti vuun eque, mi jauc ta xcalboxuc avaiic buchu laj yacbun cabtel ti vi selan ta jpase xutatic.
Ti chavo nichonil ti laj sbabacopta ti Jesuse
to ti Jesuse ioch bal ta templo. Ti calal tey ta xchanubtasvane, ja o tey inopajic batel ti banquilal paleetique schiuc ti moletic yuun ti jisraeletique. Jech cot sjacbeic: Albun caicutic, cusi avabtel ti vi selan ta xapase? Buchu laj yacbot avabtel? xiic. 24 Ti Jesuse jech laj stac: Ja jech ti vuun eque, oy cusi ta jcan ta jacboxuc ec. Ti mi xtac avuunique, ja jechun ec ta xcalboxuc avaiic ti buchu laj yacbun ti cabtele. 25 Albun cai, ti Juan jac-ich-voe, buchu laj stac talel ti tal yac ich voe? Mi tacbil tal yuun ti Diose? Mi tacbil tal yuun ti cristianoetique? xi. Jech ti stuquique lic sjacolanbe sbaic ti cusi xu ta xalique: Ti mi ta xcalbetic ti ja tacbil tal yuun Dios mi xijchiotique, jech ti Jesuse ta xistacbotic talel: Cu chaal muyuc bu laj avichic ta muc? xiyutotic. 26 Pero ti mi ta xcalbetic ti ja tacbil tal yuun ti viniquetic mi xijchiotique, toj xibal sba. Yuun scotol ti cristianoetique xchunojic ti ja icopoj ta sventa Dios ti Juane xiic. 27 Jech o xal jech laj yalbeic ti Jesuse: Mu jnacutic xiic. Ti Jesuse jech laj yal:

23Tsacal
(Mr 11:2733; Lc 20:18)
Yabtel ti Jesuse
Jesuse jech laj yal xtoc: Cusi ta xanopic? Oy jun vinic ti oy chavo snichone. Ti vinique jech laj yalbe ti jun snichone: Nichon, ti cacal lie, batan ta cosil, ba tucho ti uvae, xut. 29 Ti nichonile jech itacav: Mu jcan xibat, xi. Pero tsacal to lic snop ti ja lec ti ta xbat ta abtele. Jech o xal ibat. 30 Tsacal to ti totile jech lic yalbe ti jun snichon xtoque: Nichon, ti cacal lie, batan ta cosil, ba tucho ti uvae, xut. Ti nichonile jech itacav: Lec oy, Tot, ta xibat, xi. Pero muyuc ibat. 31 Albun cai ti vooxuque, buchu junucal ti laj spas ti cusi laj scan ti stotique? xi ti Jesuse. Ti stuquique jech itacavic: Ja ti bayel nichonile xiic. Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamulil antsetique, ja bayel ta xac sbaic ta ventainel yuun ti Diose. 32 Ti Juan jac-ich-voe tal xchanubtasoxuc ti cusi ta xapasic yo lec oyoxuque. Pero ti vooxuque muyuc laj achunic. Yan ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamulil antsetique laj xchunic. Manchuc mi jech laj avilic, pero muyuc bu laj ajelta ti chopol avontonique yo jech ta xachunicun xi.

28Ti
Ti chopol jchom-osiletic ti laj sbabacopta ti Jesuse

33Ti
Jesuse jech laj yal xtoc:
(Mr 12:112; Lc 20:919)
47 Ayio avaiic ti yan babacop lie. Oy jun yajval pinca ti lic stsun ti uvae. Lic smac ta moc ti yosile. Ja jech xtoc laj spasbe yavil yo bu ta xich pitsel ti uvae schiuc jun natil luchlebal yo ta squel scotol. Tsacal to un, laj yac comel ta chom ti yosil ta stojol jabteletic. Ibat ta nom. 34 Calal sta xa scacalil ti ta xich tuchel ti sat uvae, laj stac batel jun chib yajabtel yo jech chba scanic ti cu yepal ta xich ti stuque. 35 Pero ti jchom-osiletique laj stsaquic ti buchutic tacbilic talele. Ti june laj smajic. Ti june laj smilic. Ti june laj yacbeic ton. 36 Pero ti yajval osile yan to velta laj stac talel yajabteltac jech chac cu chaal ti ta bayele. Pero ti jchomosiletique ja noox jech laj spasic jech chac cu chaal laj spasic ti ta bayele. 37 Ta slajeb xa laj stac batel snichon stuc. Jech laj snop: Ja van ta xiyichbeicun ta muc ti jnichone, xi. 38 Pero ti jchomosiletique, calal laj yilic ti ja snichon ti ajvalile, jech lic yalbe sbaic: Le xtal ti buchu ta xich comel ti osile. La jmiltic yo jech ta xcom ta cuuntic ti osile, xut sbaic. 39 Jech o xal ti jchom-osiletique laj stsaquic, laj xjochic loquel, laj smilic xi ti Jesuse. 40 Ti Jesuse jech lic sjacbe ti cristianoetique: Calal ta sut talel ti yajval osile, cusi ta spasbe ti jabteletic taje? xi. 41 Ti stuquique jech itacavic: Ta smil scotol ti jmilvanej jabteletique. Mi jauc juteb ta xcuxubaj yonton yuun. Ja jech

SAN MATEO21,22 xtoc ti yajval osile ta xlic sa yan jabteletic yo ta xac ta chom ti yosile, yo jech ta xacbeic ti cu yepal ta xich sloc ti yosile xiic. 42 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti vooxuque, mi muyuc aquelojic ti scop Dios ti jech ta xale?: Ti ton ti bajbil yuun ti jabteletique, tsacal to ja jtunel icom ta sventa sliqueb ti nae. Ja yabtel stuc ti Cajvaltic Diose. Jun yutsil ta xcot ta jtojoltic, xi. 43 Jech o xal ta xcalboxuc avaiic, ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta atojolique, ta xbat ta yan. Ta xbat ta stojolic ti buchutic sna xaquic ti sloque. 44 Buchuuc noox ti ta xbajic ta sba ti tone, lilijem ta xcotic. Mi cajal ta xcot ta sbaic ti tone, polvo ta xcotic xi. 45 Calal jech laj yaiic ti banquilal paleetique, ti jfariseoetique ivul ta yontonic ti ja scoplal stuquic ti jech ialbatic yuun ti Jesuse. 46 Jech o xal ta scan ta stsaquic ox yaiic. Pero ixiic yuun ti cristianoetique. Yuun scotol xchunojic ti ta xcopoj ta sventa Dios ti Jesuse.

Ti nupunel ti laj sbabacopta ti Jesuse
22
Yan to velta ti Jesuse jech lic yal ta babacop: 2 Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun ajvalil ti laj spas quin sventa ti ta xnupun ti snichone. 3 Ti ajvalile laj stac batel yajabteltac ta stojolic ti buchutic icbilic yuune. Pero ti buchutic icbilique mu scan
(Lc 14:1524)
SAN MATEO22 xtalic. 4 Yan to velta ti ajvalile laj stac batel yan yajabteltac ta stojolic ti buchutic icbilic yuune. Jech laj yalbe batel: Batanic, ba albeic yai ti buchutic icbilic cuune ti chapal xa cuun ti velile. Laj xa jmil ti vacaxe schiuc ti yan animaletic ti lec jubemique. Chapal xa scotol ti cusitic ta xtune. Jech o xal aco talicuc ta ora, xi. 5 Pero ti buchutic icbilique muyuc bu laj yichbeic ta muc ti scop ti yajabtel ti ajvalile. Oy jlom bat abtejicuc ta yosilic. Oy jlom batic ta chonolajel. 6 Ti jlom xtoque laj stsacbeic ta majel, laj smilic ti yajabteltac ti ajvalile. 7 Jech ti ajvalile toj echem isoc sjol. Tey laj yalbe mantal ti yajsoldadotaque ti aco ba smilic ti jmilvanejetique schiuc ti aco yich chicbel ti slumalique. 8 Tsacal to ti ajvalile lic yalbe ti yajabteltaque: Chapajem xa scotol cuun sventa ti quine. Pero ti buchutic icbilic cuune, mauc icbil cuun jna. 9 Jech o xal batanic ti bu ms ep ta xechic ti jbeinel ta callee. Ba iquic talel ta quin ti cu yepal ti tey ta xataique, xi. 10 Jech o xal ti yajabteltaque iloquic batel ta calletic. Laj yiquic tal scotol ti jbeineletic ti cu yepal laj staique. Mu tujbiluc laj spasic. Jech ti sna ti ajvalile noj icom. 11 Jech o xal ti ajvalile ioch batel ta yut sna. Tey ba squel ti buchutic icbilic talel yuune. Pero ti tey ta yut snae oy jun vinic ti muyuc bu slapoj scu sventa ti nupunele. 12 Jech laj yalbe: Chiiltic, cusi laj avut ti laoch talel lie ti calal muyuc alapoj ti acu sventa ti nupunele? xut. Pero ti vinique

48 tsijil icom. 13 Jech o xal ti ajvalile laj yalbe yai ti buchutic ta xac ti velile: Chucbeic yoc scob ti vinic lie. Jipic batel ta ical osil ti bu ta xoque, ti bu xcuxuxet ti yee, xi. 14 Yuun ep ti buchu icbilique. Jun chib ti buchu tujbilique xi ti Jesuse.
ti jfariseoetique bat scomonopic yo jech oy cusi ta sjacbeic ti Jesuse, yo jech mi oy cusi chopol ta xal, yo jech ta stabeic smul. 16 Jech ti jfariseoetique laj staquic batel jun chib svinictac schiuc jun chib svinictac ti ajvalil Herodese, ti jech laj yalic ta stojol ti Jesuse: Jchanubtasvanej, jnaojcutic lec ti ja melel ti cusi ta xavale. Jamal ta xavalbuncutic ti cusi ta scan Dios ti ta jpascutique. Mu labluc xavai ti cusitic ta xayalbe ti cristianoetique. Yuun mu tujbiluc xana xapas. 17 Jech o xal albun caicutic cusi ta xanop. Mi lec ti ta jtojtic ti patan taquin ti ta xich ti ajvalil romanoe? Mi mu lecuc? xutic. 18 Ti Jesuse laj yilbe yontonic ti jech chopol ta snopique. Jech o xal jech laj yal: Ta xapacta abaic. Cu chaal ta xacan ta xabajesicun ta coc? 19 Acbun quil jsep taquin ti ja stojobil ti patane xi. Tey laj yichic talel jsep denario taquin. 20 Calal laj squel ti Jesuse, jech laj sjacbe: Buchu sat, buchu sbi li tsacale? xi.

15Jech
(Mr 12:1317; Lc 20:2026)
Scoplal ti patane
49 stuquique jech laj staquic: Ja ti ajvalile xiic. Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Acbeic ti cusi ja yuun ti ajvalile. Ja jech xtoc acbeic ti cusi ja yuun ti Diose xi. 22 Calal jech laj yaiique, jech ti stuquique chayal icot yontonic. Tey laj yictaic comel ti Jesuse. Ibatic.
SAN MATEO22 Jesuse jech laj stacbe: Chayemoxuc ti jech ta xavalique. Yuun mu xanaic cusi ta xal ti scop Diose, ti smucul stsatsal ti Diose. 30 Ti calal ta xchacuxiic ti animaetique, mu xa ta xican sbaic. Ja jech xtoc muyuc xa ta xaquic ta nupunel ti yalab snichnabique. Jech ta xcotic jech chac cu chaal yajngeltac ti Dios ti oy ta vinajele. 31 Ti jech ta xchacuxiic ti animaetique, mi mu avilojicuc ti jech ta xal stuc ti Dios ti tsibabil ta scope?: 32 Vuun Diosun yuun ti Abrahame, ti Isaaque, ti Jacobe, xi. Ta stojol ti Diose muyuc buchu chamem. Scotolic cuxulic xi ti Jesuse. 33 Calal jech laj yaiique, chayal icot yontonic yuun ti jech ichanubtasvan ti Jesuse.

21Ti
29Ti
Ta xjacbat scoplal chacuxiel ti Jesuse
onoox jun scacalil taje, oy jlom jsaduceoetic ibatic ta stojol ti Jesuse. Ti jsaduceoetique xchunojic ti muyuc chacuxiel yuun ti animaetique. Jech o xal jech laj yalic: 24 Jchanubtasvanej, ti Moisese jech laj yal: Mi oy jun vinic ti ta xic ti yajnile, ti mi chame, ti mi chabal snichon icome, jech o xal ti yitsine ta scan ti aco yic ti meunal antse, yo mu xchay stsunobal ti anima sbanquile, xi. 25 Lec oy. Oy jchiilcutic ti vucubic ta voquele. Ti sba banquilale laj sa yajnil. Icham. Muyuc snichon icom. Tsacal to, yitsin ti animae laj yicbe yajnil ti anima sbanquile. 26 Pero ti itsinale icham xtoc. Muyuc snichon icom. Tsacal to ti yoxibal itsinale laj yic xtoc. Pero icham. Muyuc snichon icom. Ja jech icot ta pasel yucubalic. 27 Tsacal to icham ti ants xtoque. 28 Calal ta sta scacalil ti ta xchacuxiic ti animaetique, buchu junucal ta xajnilanic ti antse calal laj smalalin ti vucub viniquetique? xiic.

23Ja
(Mr 12:1827; Lc 20:2740)
Ti mantal ti ms tsots scoplale
jech laj yaiic ti jfariseoetic ti jech tsijajtic icomic ti jsaduceoetique, lic stsob sbaic. 35 Oy jun ta scotolic ti ja jchanubtasvanej yuun ti mantale ti ta scan ta slajeltsabe yonton ti Jesuse. Jech cot sjac: 36 Jchanubtasvanej, cusi mantalil ti ms tsots scoplale? xi. 37 Ti Jesuse jech itacav: Cano ti Dios avuune ta sjunul avonton, ta sjunul achulel, ta sjunul snopobil avuun, xi. 38 Ja ti mantal ti ms tsots scoplal taje. 39 Ti yan mantal ti jutuc mu cooluc schiuque, ja lie: Cuxubino ti achiiltaque jech chac cu chaal ti ta xacuxubin aba atuque, xi. 40 Ti chib mantal lie tey xa stsoboj sba

34Calal
(Mr 12:2834)
SAN MATEO22,23 scotol smantal ti Moisese schiuc ti cu selan ichanubtasvan ti jalcoptaque xi.
Buchu snitilul ti Cristoe?
(Mr 12:3537; Lc 20:4144)
50 svaanoj sbaic ta yalel smelol smantal ti Moisese. 3 Jech o xal, chunbeic, pasic ti cusi ta xalique. Pero mu xachanbeic ti stalelique. Yuun ti stuquique muyuc ta spasic ti cusi ta xalique. 4 Quel avil, ti stuquique ta xacbeic ep yicatsic ti cristianoetic ti mu xa xlic yuunique. Yuun ta sujic ta xcuchel ti icatsile. Pero ti stuquique mi jauc juteb ta stic sni scobic ta yiquel ti icatsile. 5 Jech ta spasic scotol yo lec ta xilatic. Yuun ti stuquique lec ta xaiic ti chucajtic ta stibaic ta scobic ti smantal Dios ti tsibabil ta jamal poque. Jech xtoc toj lec ta xaiic ti ms to nat ta slap ti scuique, ti oy lec ti stsitsimaltaque. 6 Ta scanic ti ms lec tujbil schotlebic ti bu ta xveique schiuc ti chotlebal ichbil ta muc ta jujun chul nae. 7 Ta scanic ti nupbilique, ti ichbilic ta muque, ti jchanubtasvanej ti xutatic ta callee. 8 Pero ti vooxuque mauc avabtelic ti ta xaalbatic jchanubtasvanej ti xautatique. Yuun ti vooxuque achiil noox abaic. Yuun jun noox ti jchanubtasvanej avuunique, ja ti Cristoe. 9 Muyuc buchu xabis ta totil li ta sba banomile. Yuun jun noox Atotic ti oy ta vinajele. 10 Mauc avabtel ti ta xacanic biiltasel ti banquilal, xautatique. Yuun ti banquilal avuunique, ja ti Cristoe. 11 Ti buchu ti ta xac sba ta tunel ta stojol ti yane, ja ti buchu ms cajal ta atojolique. 12 Yan ti buchu cajal ta xac sba ta stojol ti yane, ta spectsanat. Yan ti buchu ta sbictajes sba ta stojol ti yane, ja ta xacat ta ichel ta muc.

tey to tsobolic ti jfariseoetique, ti Jesuse jech laj sjacbe: 42 Cusi ta xanopic ta stojol ti Cristoe? Buchu snitilul? xi. Jech itacavic: Ja snitilul ti Davide xiic. 43 Ti Jesuse jech laj yal: Ti mi ja snitilul ti Davide, cu chaal ti Cajval xi ti David ta stojol ti Cristoe? Yuun ti Davide, ta sventa ti ventainbil yonton yuun ti Chul Espritue, jech laj yal: 44 Ti Diose jech laj yalbe ti Cajvale: La chotlan ta jbatsi cob, ja to mi sta yorail ta xcacbot ta avoc ta acob ti avajcrontae, xutat ti Cristoe, xi. 45 Cu chaal taje ti Cristoe ti ja snitilul ti Davide, calal ti David xtoque Cajval ti xute? xi ti Jesuse. 46 Ti jech laj yale, muyuc buchu itac yuunic jbeluc ti cope. Ja o tey laj yicta sbaic ti mu xa cusi laj sjacbeic ti Jesuse.

41Calal
Ti Jesuse laj svinajesbe smul ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale
23
Jech ti Jesuse jech laj yalbe yaiic ti cristianoetque schiuc ti yajchancoptaque: 2 Ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale schiuc ti jfariseoetique
(Mr 12:3840; Lc 11:3754; 20:4547)
51 yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Yuun ta xamacbeic sti ti bu ta xventainvan ti Dios ti oy ta vinajele, yo jech mu xoch avuunic ti yane. Yuun ti vooxuque mu xacan xaochic. Mi jauc xavac ochicuc ti buchutic ta scan ta xoch yaiique. 14 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Ta xapojbeic snaic ti meunal antsetique. Tsacal to yo jech mu xvinaj ti cusi chopol ta xapasique, jech o xal un, jal ta xataic ta coponel ti Diose. Ti jech ta xapasique, tsots castigo ta xavichic. 15 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Avacojic persa ta sael mi oy bu jun vinic ta xchanubtasel jech chac cu chaal ti achunojique. Mi laj xa xchun avuunique, jech ti vinique chib to velta ta xjelav spucujil. Ja mu sta ti vooxuque. 16 Toj abol abaic ti vooxuque, masat jnitvanejoxuc. Jech ta xavalic: Ti buchu ta svaan ta rextigo ti temploe, mu persauc ta xcot ta pasel ti cusi laj yale. Pero ti buchu ta svaan ta rextigo ti oro yuun ti temploe, ja persa ta xcot ta pasel, xachiic. 17 Toj bolibemoxuc, masatoxuc. Cusi ti ms tsots scoplale? Mi ja ti oroe? Mi ja ti templo ti ta stunes ti oroe? 18 Jech ta xavalic xtoc: Ti buchu ta svaan ta rextigo ti altare, mu persauc ta xcot ta pasel ti cusi laj yale. Pero ti mi ta svaan ta rextigo ti smoton Dios ti tey cajal ta altare,

SAN MATEO23 ja persa ta xcot ta pasel, xachiic. bolibemoxuc, masatoxuc. Cusi ti ms tsots scoplale? Mi ja ti smoton Diose? Mi ja ti altar ti ta stunes ti smoton Diose? 20 Ti buchu ta svaan ta rextigo ti altare, mauc noox ti jech ta svaan ta rextigo ti altare. Laj xa svaan ta rextigo xtoc ti smoton Dios ti tey cajal ta altare. 21 Ti buchu ta svaan ta rextigo ti temploe, mauc noox ta svaan ta rextigo ti temploe. Ja jech xtoc laj xa svaan ta rextigo ti Diose yuun tey sventainoj ti temploe. 22 Ti buchu ta svaan ta rextigo ti vinajele, laj xa svaan ta rextigo ti Diose, ti ja tey chotol sventainoj ti vinajele. 23 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Ti vooxuque ja noox tsots scoplal ta xavaiic ti ta xaloquesic jujun lajlajuneb ti tul nichime, ti culantue, ti cominoe, yo jech ta xavacbeic smotonin ti Diose. Pero mu xavichic ta muc ti bu ms tsots scoplal ta xchanubtasvan ti mantale jech chac cu chaal ti stuquil ontonale, ti scuxul ontonale, ti yichel ta muc ti Diose. Ja tsots scoplal ti ta xapasic lee. Pero mu me xavictaic ta yaquel ti lajlajunebe. 24 Masat jnitvanejoxuc. Ti vooxuque mu xacan xabiquic ti nene use. Pero lec xavaiic sbiquel ti muc ta camelloe. 25 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Ti vooxuque ja jech aelanic jech chac cu chaal ti vasoe, ti platoe, ti lec ta xapoquic ti spate. Pero ti yut
19Toj

13Jchanubtasvanejetic
SAN MATEO23,24 avontonique nojem ta yuuninel, ta yelcanel ti cusi oy yuun ta achiiltaque. 26 Masat jfariseo, poco bayel ti yut vasoe, ti yut platoe, yo jech lec ta xcom ti yute schiuc ti spate. 27 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Ti vooxuque cool aelanic jech chac cu chaal ti sna anima ti ta ba muquinale, ti lec saque, ti cupil sba ta quelel ti spate. Pero ti ta yute, noj ta sbaquil anima ti ep ta tos ti cusitic chopol teye. 28 Ja jech aelanic ti vooxuque. Ti apat axoconique lec ta xilic ti cristianoetique. Pero ti ta yut avontonique, noj ta mulil, ja noox ta xapacta abaic. 29 Jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic, toj abol abaic. Ja noox ta xapacta abaic. Ta xameltsanbeic lec sba smuquinal ti jalcopetique. Jech xtoc lec nichimtic xa ta xapasbeic ti sba smucobbail ti buchu lec iechic li ta sba banomile. 30 Pero tsacal to un, ta xavalic: Ti oyucotic xa ox calal cuxulic to ox ti jmolmuctique, muyuc bu laj jtic jbatic ta smilel jalcopetic ti jechuque, xachiic. 31 Ti jech ta xavalique, laj xavinajes abaic ti ja snitiluloxuc ti buchutic laj smilic ti jalcoptaque. 32 Tsutsesic yabtel ti amolmuctotique ti cu selan laj sliquesique. 33 Jtival chon, cusi xavut ta xapoj abaic ta castigo yuun ti tojob mulile? 34 Jech o xal ta jtac talel ta atojolic jalcopetic, jchanubtasvanejetic, bijil viniquetic.

52 Pero ti vooxuque ta xamilic jlom. Ta xajocanic ta cruz jlom. Jlom ta xamajic ta jujun chul na avuunic. Ta xanutsic loquel ta jujun jteclum. 35 Jech o xal cajal ta xcot ta abaic ti laj lajuc ta milel scotol ti lequil viniquetique, ti lic onoox talel ta stojol ti lequil Abele, ti ivul calal ta Zacarase, ja snichon ti Berequase, ti vooxuc laj amilic ta yut templo ti ta stsel ti altare. 36 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti jech ilajic ta milel ti lequil viniquetique, scotol ta xcom ta abaic avi tana lie.

Ti Jesuse ta xoc yuun ti jteclum Jerusalene
Jerusaln, ti vooxuque ta xamilic ti jalcopetique. Ta xapujbeic ton ti buchutic tacbilic tal yuun ti Diose. Ep ta velta ta jcan ta jtsoboxuc jech chac cu chaal ti me alac ti ta stsob ti yalab ta yolon xique. Pero mu xacanic. 38 Quel avilic, ti vooxuque jipbil ta xcom ti anaique. 39 Yuun ta xcalboxuc avaiic, mu xa bu ta xavilbeicun ti jsate, ja to ti mi ta sta yorail ti ta xavalique: Toj yan noox yutsil ti Buchu tacbil tal yuun ti Cajvaltic Diose, ti mi xachiique xi ta xoc ti Jesuse.

37Jerusaln,
(Lc 13:3435)
Ti Jesuse ta xal ti ta sta yorail ti ta xlilij ti temploe
24
Calal iloc batel ta templo ti Jesuse, ti tey xa ta xanav batele, inopaj batel ti yajchancoptaque. Laj yacbeic yil ti temploe. 2 Ti Jesuse jech laj yal: Ti jech ta xavilic scotol lie, ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta sta
(Mr 13:12; Lc 21:56)
53 yorail ti mu jbejuc ton ti cajal ta xcom ta sba ti yan tone. Ta xlilij scotol xi.
SAN MATEO24
xayan ep ta tos ti mulile. Jech o xal ep ti buchutic ta xictaic ti cux ta xai sbaique. 13 Pero ti buchu staoj o yav yonton xcham xlaje, ja ta xcol. 14 Ti lequil ach cop ti ja ventainel Svinajeb ti slajeb cacale (Mr 13:323; Lc 21:724; 17:2224) yuun ti Diose ta xich puquel ta 3 Tsacal to tey ibatic ta vits Olivos. sbejel banomil, yo jech ta snaic scotolic ti oy coltaele. Mi jech laj Calal tey xa chotol ti Jesuse, ti taje, ja o xa slajebal cacal. yajchancoptaque jech laj sjacbeic 15-16 Ti jalcop Daniele laj stsiba ta mucul: comel scoplal ti jsoquesvanej ti Albun caicutic, cusi ora ta ta xchayvane. (Ti buchu ta squel xcot ta pasel taje? Cusi seail ti lie, aco yai lec ti cusi ta xale.) ta xachasut talele? Cusi seail ti Calal ta xavilic ti ta xcot valuc slajeb cacale? xiic. 4 Ti Jesuse jech laj yal: ta temploe, aco jatavicuc batel ta vitstic ti buchutic nacalic ta Judea Bijanic me, mu me buchu banomile. 17 Jech xtoc ti buchu xaslolaoxuc. 5 Yuun ep ti buchutic oy ta schacojal snae, mu me xyal sbiinojic ti jbi ti jech ta xalique: talel ta sloquesel ti cusi ta xtun Vuunun ti Cristo, ti xie. Jech yuune. 18 Jech xtoc ti buchu oy ta o xal ep ti buchu ta slolae. 6 Ti yosile, mu me sut talel ta stamel vooxuque ta xavaibeic scoplal ti ti scue. 19 Ti jech cacal taje, abol oy la leto lee, ti oy la leto taj toe, sba ti antsetic ti buchutic schiuc ti xie. Pero mu xaxiic. Yuun jech ti yolique schiuc ti buchutic ta to onoox ta xcot ta pasel. Pero mauc xchuun ti yolique. 20 Ti vooxuque, to slajebal cacal. 7 Ti jun muc ta canbeic me ti Diose ti maucuc me lume ta xlic scrontain sbaic schiuc ta yorail sictic ti ta xajatavic batele, yan muc ta lum. Ja jech xtoc ti ti maucuc me ta scacalil ti cuxob jun ajvalile ta xlic scrontain sbaic schiuc ti yan ajvalile. Ta xtal vinal. ontonale. 21 Yuun mu noox albajuc ti vocol ta xtale. Sba to velta ti jech Ta xtal chamel. Buyuc noox oy ta xich svocolic ti cristianoetique. niquel. 8 Ti vai selan taje, sliquebal Ja mu sta ti ta sliquebal banomile. to ti vocole. 9 Jech ti vooxuque ta xaacatic Calal mi eche, mu xa sta jech. 22 Ti manchucuc ta sbictajes vocol ti ta cabal. Ta xavichic ilbajinel. Ta Diose, muyuc buchu junucal ta xavichic milel. Scotol cristianoetic xcolic. Pero ta sbictajes ti vocole xtiet sjolic ta atojolic ta jventa. 10 Ti jech taje, ep ti buchutic ta xchay ta ta sventa scuxul yonton yuun ti buchu tujbilique. yontonic ta yichel ta muc ti Diose. 23 Mi oy buchu ta xalboxuque: Jech xtoc ta scrontain sbaic. Ta 11 Jech xtoc ep Quel avilic, li xa oy ti Cristoe, mi xacan sbaic ta milel. mooje: Le xa oy, mi xayutique, jlolavanejetic ta xvul ta loquel ti ta mu xachunic. 24 Yuun toj ep ti xcopojic ta sventa Dios ta xalique. 12 Ta jlolavanejetic ti ta xtal li ta sba Ep ta slolaic ti cristianoetique.

SAN MATEO24 banomile, ti ta sbis sbaic ta Cristoe. Mi mooje, ta xalic ti ja viniquetic ti ventainbilic yuun ti Diose. Ep ta xaquic ta ilel seail ti tsots xu yuunique, yo ta slolaic yaiic ti buchu tujbilic yuun ti Dios ti xuuque. 25 Laj xa jpocoalboxuc avaiic ti jech ta xcot ta pasele. 26 Jech o xal mi oy buchu ta xalboxuc: Quel avilic, le xa oy ta xocol banomil, mi xayutique, mu xabat tey. Mi ta xalboxuc: Li xa oy ta jun na, mi xayutique, mu xachunic. 27 Yuun ti calal ta sta yorail ti ta xichasut talele ti vuun cool jelantique, scotol ta xilic ti cool selan sactsel ti xvinaj ti xnoplajet xa ta vinajel ta sloqueb cacale, ta smaleb cacale. 28 Ti bu oy ti animae tey chba stsob sbaic ti xulemetique.

54 xanaic lec ti ja o xa yorail ti ta xtal ti voe. 33 Jech xtoc, calal ta xavilic ti jech ta xcot ta pasel scotole, naic me lec ti nopolun xa talel ta ti nae. 34 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, scotol ta xcot ta pasel calal mu to ta xchamic ti cristianoetic lie. 35 Ti vinajele, ti banomile ta xlaj scoplal. Pero ti jcope mu stselbuj scoplal. 36 Ti scacalil yorail ti ta xitale, muyuc buchu sna. Mi jauc sna ti ngeletic ti oyic ta vinajele. Mi jauc jna ti vuun Snichonun ti Diose. Ja noox snaoj stuc ti Totil Diose. 37 Jech chac cu chaal icot ta pasel ti calal cuxul to ox ti Noee, ja noox jech ta xcot ta pasel ti calal ta xichasut tal ti vuun cool jelantique. 38 Calal mu to ox xtal ti nojel ta voe, ti cristianoetique ja noox batem ta yontonic ti veel uch voe, ti ta xican sbaique, ti ta xac ta nupunel ti yalab snichnabique. Ja jech laj spasolanic o ja to ti calal ioch bal ta barco ti Noee. 39 Muyuc onoox xaiic cuxi ital ti nojel ta voe. Ja to laj yaiic ti ta xnojic xa ta vo scotolique. Tey ilaj scotolic. Ja jech selan ta xcot ta pasel ti calal ta xichasut talel ti vuun cool jelantique. 40 Ti jech ora taje, oy chib viniquetic ti jmoj ta xabtejic ta yosilique. Jun ta xicat batel. Jun ta scomtsanat. 41 Ja jech xtoc oy chib antsetic ti jmoj ta xjuchnajique. Jun ta xicat batel. Jun ta scomtsanat. 42 Jech o xal ti vooxuque viquiluc me asatic. Yuun mu xanaic ti cusi ora ta xital ti Ajvalilune. 43 Naic me lec, ti snauc ti jun yajval na ti cusi ora ta xoch talel ti jeleque, muyuc ta xvay ti jechuque. Tey

mi ech xa yorail ti vocole, ta xicub ti cacale. Ti ue mu xa xac ti xojobale. Ti canaletique xlaj bajicuc yalel tal ta vinajel. Scotol ti cusitic oy ta vinajele xlaj nicanuc. 30 Ja o yorail ta xvinaj ta vinajel ti ta xichasut talel ti vuun cool jelantique. Scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile ta xoquic. Yuun ta xiyilicun ti ta xital ta ba toc schiuc jmucul jlequilal ti vuun cool jelantique. 31 Ja o tey ta jpas ta mantal ti cajngeltaque ti tsots aco yoquisanic ti cornetae yo ta stsobic tal ti calab jnichnab ti tujbil cuune, ti buyuc noox oyic ta sjoylejal banomile. 32 Calal ta xavilic ti ta xuninaj scobtac, ta sjelta yanal ti icuxe,

(Mr 13:2437; Lc 21:2533; 17:2630, 3436)

29Calal
Ti cu selan ta xtal ti Cajvaltique
55 julavem o yo mu xjambat sna yuun ti jeleque. 44 Ja jech ti vooxuc eque, chapalucoxuc me. Yuun mu xanaic ti cusi ora ta xichasut talele. Ti vuun cool jelantique yical ja o ta xivul calal mauc yorail ti ta xanopique.
SAN MATEO24,25 snupic ta be ti jnupunel vinique. voob ti muyuc sbijilique. Oy voob ti oy sbijilique. 3 Ti voob ti muyuc sbijilique, ti calal laj yichic batel ti slamparaique, mu xa bu laj yichic batel yan aceite yo ta snojesic yan velta. 4 Pero ti voob bijique, ti calal laj yichic batel ti slamparaique, laj to yichic batel yan aceite ta limite. 5 Ti jnupunel vinique ijalij. Jech o xal itsacatic ta vayel scotolic. Jech ivayic. 6 Nopol xa van olol acobal ti calal ja o oy buchu tsots iavan ti jech laj yale: Tal xa ti jnupunel vinique. Locanic talel. La nupic ta be, xi. 7 Scotol ti tsebetique iliquic, lic xchapanic ti slamparaique. 8 Pero ti voob ti muyuc sbijilique jech laj yalbeic ti voob bije: Acbuncutic jutebuc avaceiteic. Yuun ti jlamparacutique ta xa scan ta xtub, xiic. 9 Pero ti bijil tsebetique jech laj staquic: Mu stac. Ti mi ta xcaccutique, mu xloc o cuuncutic. Ja jech xtoc mu xloc o avuunic ec. Ja lec, batanic ti bu ta xchone. Manic ti ta xtun avuunique, xiic. 10 Calal jech batemic ta smanel ti yaceiteic ti bolat tsebetique, ja o ivul ti jnupunele. Yan ti bijil tsebetique, ti xchapanoj onoox sbaique, iochic batel schiuc ti jnupunele. Imac ti ti nae. 11 Tsacal to italic ti yan tsebetique. Jech laj yalic: Cajval, Cajval, jambuncutic, xiic. 12 Pero ti jnupunele jech laj stac: Ta melel mu xacojtiquinic, xutatic xi ti Jesuse. 13 Ti Jesuse jech laj yal: Ti vooxuque vicluc me asatic. Yuun mu xanaic ti cusi ora, cusi cacalil ta xital ti vuun cool jelantique xi.
2Oy

Ti lequil jabtele, ti chopol jabtele
buchu lequil jabtele, ti oy sbijile, ta xacbat sventain comel sna ti yajvale, yo jech ta xacbe sveel ti schiiltac ta abtel ti calal ta sta yorail ti ta xveique. 46 Xmuyubaj noox ti jabtele ti calal yacal ta spas yabtel ta xvul taatuc yuun ti yajvale. 47 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti yajvale ta xacbe sventain ti yajabtele scotol ti cusitic oy yuune. 48 Pero mi ja jun chopol jabtele, ta snop ti jal to scan xtal ti yajvale. 49 Jech o xal ta xlic yilbajin ti schiiltac ta abtele. Tey chotol ta veel, ta uch vo schiuc jyacubeletic. 50 Ja yuun un, ti chopol jabtele chayal yonton ta xvul taatuc yuun ti yajvale, ja ti mu sna cusi ora ta xvule. 51 Jech ti ajvalile ta xacbe yich tsots castigo ti chopol jabtele. Jech ta xich castigo jech chac cu chaal ta xichic ti buchutic ta spacta sbaique. Jech o xal umbi, tey ta xoc, tey xcuxuxet ye xi.

45Ti
(Lc 12:4148)
25
Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal lajuneb tsebetic ti yichojic batel ti slamparaic ti chba
Ti lajuneb tsebetic ti laj sbabacopta ti Jesuse
SAN MATEO25
Ti jabteletic ti laj yichic ti taquine ti laj sbabacopta ti Jesuse
56 laj avacbun comele. Ja jech xtoc li oy chamil ti ijolin cuune, xi. 23 Ti ajvalile jech laj yal: Lec oy. Lequil jabtelot. Lec laj aventain ti juteb ti laj cacbot comele. Jech o xal ms to ep ta xcacbot aventain. Muyubajan. Ochan talel ta jtojol, xi. 24 Calal icot ti buchu laj yich ti jmil taquine, jech laj yalbe ti yajvale: Cajval, jna lec ti tsots vinicote. Ta xatsob ti tsunobal ti bu mocot laj atsune. Jech xtoc ta xatsob ti tsunobal ti bu mocot laj avije. 25 Jech o xal lixi, libat jnac ta lum ti ataquine. Li oy ti ja avuune, xi. 26 Ti ajvalile jech laj yal: Chajil jabtel. Chopol jabtel. Mi xana xa onoox lec cactic ti ta jtsob ti bu mocun laj jtsune, ti ta jtsob ti bu mocun laj jvije? 27 Mi jeche, ja lec ti batuc atic ta banco ti jtaquine, yo oy xa sjol ti jtaquin ta xquich ti calal ta xivule, xi. 28 Jech o xal ti ajvalile jech laj yalbe ti buchutic tey oyique: Pojbeic tal ti jmil taquin ti yichoje. Ba acbeic ti buchu yichoj ti lajunmile. 29 Yuun ti buchu oy yuune, ta xacbat ms yo oy sobrail yuun. Pero ti buchu mu xabtej schiuc ti juteb iacbate, ta xpojbat sutel ti juteb ti acbile. 30 Ti chopol jabtel lie jipic batel ta ical osil ti bu ta xoquita sbae, ti bu xcuxuxet ti yee, xi ti ajvalile xi.

Jesuse jech laj yal xtoc: Ti ventainel yuun ti Dios ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti calal ta xa xloc batel ta yan lume, laj sta ta iquel ti yajabteltaque ti ta xacbe comel sventain ti staquine. 15 Ti jun yajabtele iacbat comel voob mil taquin. Ti jun xtoque iacbat comel chamil. Ti jun xtoque iacbat comel jmil. Jech laj spas, ja ti cu selan xtojobic ta spiquele. Jech ti ajvalile ibat. 16 Ti jabtel ti buchu laj yich comel ti voob mil taquine, lic abtejuc schiuc. Tey ijolin yuun voob mil. 17 Ja jech xtoc ti jun jabtel ti buchu laj yich comel ti chamile, lic abtejuc schiuc. Tey ijolin yuun chamil. 18 Pero ti jabtel ti buchu laj yich comel ti jmile, ja noox bat sjom chen ta banomil. Laj snacbe staquin ti yajvale. 19 Ta sjalil to un, isut talel ti ajvalile. Tey lic xchapan cuenta schiuc ti yajabteltaque. 20 Ja icot bayel ti buchu laj yich ti voob mil taquine. Jech laj yal: Cajval, li oy ti ataquin ti laj avacbun comel ti voob mile. Ja jech xtoc li oy voob mil ti ijolin talel cuune, xi. 21 Ti ajvalile jech laj yal: Lec oy. Lequil jabtelot. Lec laj aventain ti juteb laj cacbot comele. Jech o xal ms to ep ta xcacbot aventain. Muyuban, ochan talel ta jtojol, xi. 22 Tsacal to icot ti buchu laj yich comel ti chamil taquine. Jech laj yal: Cajval, li oy ti chamil ti

14Ti
(Lc 19:1127)
Jesuse jech laj yal xtoc: Calal xtal ochcun ta Ajvalil ti vuun cool jelantique, joyolic ti cajngeltac ta xichoti ta lequil chotlebal ti yan yutsile. 32 Ta stsob sbaic tal ta jtojol scotol ti
Ta xich chapanel ti cristianoetique

31Ti
57
SAN MATEO25,26
41 Ti vuun Ajvalilune jech ta cristianoetic ti oyic ta jujun lume. Ta jchac loquel ti cristianoetique xcalbe ti buchu oyic ta jtset cobe: jech chac cu chaal ta spas ti Chaco abaic ta jtojol ti vooxuc jquelchije ti ta xchac loquel ti chopol acoplalique. Batanic ta schij ti capal schiuc ti schivoe. 33 Ti coc sbatel osil ti bu meltsanbil ti ja sventa ti pucuje schiuc ti chije ta xcac ta jbatsi cob. Yan ti yajngeltaque. 42 Yuun calal chivoe ta xcac ta jtset cob. 34 Jech ti vuun Ajvalilune jech ta xcalbe laj cai vinale, muyuc bu laj yai ti buchu oyic ta jbatsi cobe: amalquinicun. Calal laj cai taqui Laic ta jtojol ti vooxuc ti laichatic tiile, muyuc bu laj avacbeicun ta cux yuun ti Jtote. Ochanic ti vo cuch. 43 Calal jcotcovilune, bu ta xventainvan ti Jtote. Yuun muyuc bu laj aviquicun ochel jech onoox chapanbil acoplalic ti ta anaic. Calal chabal ti jcue, calal muyuc to ox bu meltsajem muyuc bu laj avacbeicun. Calal ti banomile. 35 Yuun ti calal laj ipune, tiquilun ta chuquele, cai ti vinale, laj amalquinicun. muyuc bu ay aquelicun, xichi ta Calal laj cai ti taqui tiile, laj stojolic. 44 Jech ti stuquique jech avacbeicun vo cuch. Calal ta xalic: Cajval, bu laj quilot laj avilicun ti jcotcovilune, laj ti ta xavai ti vinale, ti ta xavai aviquicun ochel ta anaic. 36 Calal ti taqui tiile, ti jcotcovilote, ti laj avilicun ti chabal jcue, laj chabal acue, ti ip ta xavaie, ti avacbeicun. Calal laj avaiic ti tiquilot ta chuquele, ti muyuc laj jchamelune, ay aquelicun. Calal jcoltaotcutic ti ta xavale? xiic. 45 Ti tiquilun ta chuquele, ay aquelicun, vuun Ajvalilune jech ta jtacbeic: xichi ta stojolic. 37 Jech o xal ti Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta buchutic lec xa xilatic yuun ti sventa ti muyuc laj acuxubinic Diose jech xlic yalic: Cajval, bu ti achiilique, aco mi pequel ti laj jmalquinotcutic ti calal laj scoplale, ja vuun ti muyuc laj avai vinale? Bu laj cacbotcutic acuxubinicune, xichi ta stojol. 46 Tsacal to ti buchutic chopolique avuch vo ti calal laj avai taqui 38 Bu laj quilotcutic ti tiile? ta xbatic ta tojob mulil sbatel osil. jcotcovilote, ti laj quicotcutic ochel Yan ti buchutic lec xa xilatic yuun ta jnacutique? Bu laj cacbotcutic ti Jtote ta xbatic ta sventa cuxlejal acu calal chabal acue? 39 Bu ay sbatel osil xi ti Jesuse. jquelotcutic ti calal ip ta xavaie? Chapanbil xa scoplal ti ta xich Bu ay jquelotcutic ti calal tiquilot 40 Ti tsaquel ti Jesuse ta chuquele? xiic ta jtojol. (Mr 14:12; Lc 22:12; Jn 11:4553) vuun Ajvalilune jech ta jtacbeic: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta Calal jech laj yal ti sventa ti jech laj acuxubinic ti jun Jesuse, tey lic yalbe ti jchiile, aco mi pequel ti scoplale, yajchancoptaque: 2 Ti vooxuque xanaic ti chib ja laj acuxubinicun, xichi ta stojolic. xa cacal scan ti quin Colele.

26
SAN MATEO26 Jech ti vuun ti cool jelantique ta xiyaquic ta cabal yo ta xisjipanic ta cruz xi. 3 Ti banquilal paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, ti moletic yuun ti jisraeletique ta stsob sbaic ec ta yamaquil sna ti Caifase, ja ti banquilal yuun ti paleetique. 4 Calal tey xa tsobolique, lic scomonopic cu selan ta mucul ta stsaquic ti Jesuse, yo ta xaquic ta milel. 5 Jech lic yalbe sbaic: Mauc ta yorail quin ta jtsactic yo jech mu xlic cop yuun ti epal cristianoetique xut sbaic.

58 mu scotoluc cacal li oyun ta atojolique. 12 Ti jech laj smalbun ta jba ti aceitee, ja sventa jmucobbail. 13 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buyuc noox ti ta xich alel ti lequil ach cop ta sjoylej banomile, tey xvinajesbat scoplal ti ants ti jech laj spas ta jtojole, yo jech mu xchay scoplal xi.

Ti Judase ta xac ta cabal ti Jesuse
Ti ants ti laj smal perfume ta sjol ti Jesuse
Jesuse tey oy ta jteclum Betania ta sna ti Simone, ja ti jcaemal-chamel sbiinoje. 7 Tey inopaj batel jun ants ti yichoj batel sjarro ti meltsanbil ta alabastro tone. Noj ta aceite ti mu ta perfumee ti toyol stojole. Calal chotol ta mexa ti Jesuse, ti antse ba smalbe ta sjol ti aceitee. 8 Calal laj yilic ti yajchancoptaque, chopol laj yaiic. Jech lic yalbe sbaic: Cu chaal laj yixlan ti muil perfumee? 9 Xu ta xich chonel ta toyol stojol ti jechuque, yo jech ta xich coltael ti buchu abol sbaique xiic. 10 Ti Jesuse laj yai. Jech o xal jech laj yalbe: Cu chaal ta xavaquic ta at onton ti ants lie? Yuun toj lec ti cusi laj xa spasbune. 11 Ti buchutic abol sbaique li onoox oy ta atojolique. Yan ti vuune

6Ti
(Mr 14:39; Jn 12:18)
jun ta slajchavoal ti yajchancoptac ti sbiinoj Judas Iscariotee, bat scopon sbaic schiuc ti banquilal paleetique. 15 Jech laj yal: Cu yepal ta xavacbun yo ta xcac ta acobic ti Jesuse? xi. Jech o xal ti stuquique laj yaquic lajuneb schavinic (30) ta sep saquil taquin. 16 Calal yichoj xa taquin ti Judase, ja o lic snopilan cusi ta xut yo jech ta xac ta cabal ti Jesuse.

14Oy
(Mr 14:1011; Lc 22:36)
sliquebal cacal ti quin ti calal ta sveic ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile, jech ti yajchancoptaque inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Jech lic sjacbeic: Albun caicutic, bu ta xacan ti chba jpascutic ti velil yo jech ta xave sventa ti quin Colele? xutic. 18 Ti Jesuse jech itacav: Batanic ta sna jun vinic ti le ta jteclume. Albeic yai: Jech ta xal ti Jchanubtasvaneje: Nopol xa corail. Li ta ana ta xivecutic sventa ti quin Colele schiuc ti
17Ti
(Mr 14:1225; Lc 22:723; Jn 13:2130; 1 Co 11:2326)
Snaobil ti Cajvaltique
59 cajchancoptaque, xi ti Cajvale, xavutic xi ti Jesuse. 19 Ti yajchancoptaque jech laj spasic jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. Tey laj xchapanic ti velil sventa ti quin Colele. 20 Calal ioch xa ti acobale, ti Jesuse tey chotolic ta mexa schiuc ti lajcheb yajchancoptaque. 21 Calal xyaquetic ta veele, ti Jesuse jech lic yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jun avuunic ti vooxuque ti ta xavaquicun ta cabale xi. 22 Calal jech laj yaiique, ochic ta at onton. Tey lic yalic ta stojol ti Jesuse: Cajval, mi ja van li vuune? xiic ta jujun tal. 23 Ti Jesuse jech laj stac: Ti buchu ta xiyac ta cabale, ja ti buchu jun jsets ta xivecutique. 24 Ti vuun cool jelantique jech onoox ta xcot ta jtojol jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose. Pero toj abol sba ti vinic ti buchu jech ta xiyacun ta cabale. Ja lec ti manchucuc ivoque xi. 25 Jech ti Judase ti jacvanej ta cabale, jech lic yal: Jchanubtasvanej, mi ja van ti vuune? xi. Ti Jesuse jech laj stacbe: Ja ti voote xut. 26 Calal xyaquet ta xveique, ti Jesuse lic stsac ti pane. Laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to laj xet. Laj yacbe ti yajchancoptaque. Jech lic yal: Veanic ti pan lie, ja ti jbectale xi. 27 Tsacal to ti Jesuse lic stsac ti yavil yalel uvae. Laj yalbe vocol

SAN MATEO26 ti Diose. Tsacal to laj yacbe ti yajchancoptaque. Jech laj yal: Uchan acotolic ti yalel uva lie. 28 Yuun ti yalel uva lie, ja xa ti cot xa ta spasel ti ach trate ta sventa ti ta xmal ti jchichele, ti ja sventa ta staic perdn yuun smulic scotol ti cristianoetique. 29 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, slajeb velta ti jech ta xcuch ti yalel uvae. Ja to jmoj ta xcuchtic ach yalel uva ti calal ta jtsob jbatic ti bu ta xventainvan ti Jtote xi ti Jesuse.

laj yontonic ta squejintael jun quejoje, tey ibatic ta vits Olivos. 31 Ja yuun ti Jesuse jech laj yal: Acotolic ti vooxuque ta xchibaj avontonic ta jtojol ti acobaltic lie. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ta xcac ta milel ti jquelchije. Jech ti chije tan puc ta xbat, ti xie. 32 Calal ta xichacuxie, vuun ta xijelav batel ta Galilea banomil. Tsacal to ta xacotic ti vooxuque xi. 33 Ti Pedroe jech laj yal: Manchuc mi ta xchibaj yontonic ti yane, ti vuune mu xchibaj conton xi. 34 Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalbot avai, Pedro, ti acobaltic lie calal mu to xlic ocuc ti cotse, oxib xa ox velta ta xaval ti mu xavojtiquinune xutat. 35 Pero ti Pedroe jech laj stacbe ti Jesuse: Ta jamal ta xcalbot avai, manchuc mi jmoj ta xijlajotic

30Calal
(Mr 14:2631; Lc 22:3134; Jn 13:3638)
Ti Jesuse ta xalbe ti Pedroe ti ta xmucat ta yontone
SAN MATEO26 ta milel, mi jauc ta xcal ti mu xacojtiquine xi. Pero mauc noox jech laj yal ti Pedroe. Ja jech laj yalic ti yan xtoque.
Ti Jesuse ta scopon Dios ta tsunobaltic Getseman
42Ti
60 Jesuse ichasut batel schibal velta ti bu ta sta ta coponel ti Diose. Jech lic yal: Tot, mi mu xacan ta xavetesbun ti jvocole, aco cotuc ta pasel ti cusi ta scan avontone xut. 43 Tsacal to un, isut tal ti Jesuse. Pero vayemic vul sta yan velta ti yajchancope, ja ti ta smutsbat satic yuun ti vayele. 44 Ti Jesuse tey laj yicta comel. Tey ba sta ta coponel ti Dios ta yoxibal xa veltae. Ti cu selan laj yal ta bayele, ja noox jech laj yal xtoc. 45 Tsacal to isut batel ti bu comemic ti yajchancope. Jech lic yal: Vayanic. Cuxo avontonic. Quel avil, sta xa yorail ti ta xiacat ta scob ti jsamuliletique, ti vuun cool jelantique. 46 Licanic, batic. Yuun tal xa ti buchu ta xiyac ta cabale xi.

icotic ta tsunobaltic ti ja Getseman sbie, ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Chotlanic to comel lie. Vuune chba jta ta coponel ti Dios le ta jote xi. 37 Ti Jesuse yicoj bal ti Pedroe schiuc ti chavo snichon ti Zebedeoe. Ti Jesuse lic yai ta yonton ti mu xa jayloqueluc xech ta xai ti vocole. 38 Jech o xal jech laj yal: Ta xicham ta at onton xcai. Comanic to lie. Mu xavayic. Vico me asatic xut. 39 Jech ti Jesuse jech snatil ibat. Tey laj spatan sba ta lum. Laj sta ta coponel ti Diose ti jech laj yale: Tot, ti xuuc ti mu xquich ti jvocole, coltaun yo mu xcot ta jtojol. Pero maucuc me ta xcot ta pasel ti cusi ta jcan jtuque. Ja aco cotuc ta pasel ti cusi ta xacan atuque xut. 40 Ti Jesuse isut batel ti bu icomic ti yajchancope. Pero vayemic cot sta. Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti Pedroe: Mi mu xu avuunic ta xachiinicun ti vicluc asatic junuc orae? 41 Vicluc me asatic. Taic me ta coponel ti Diose yo jech mu xastsaloxuc ti pucuje. Ta melel, oy yip ti avontonique. Pero muyuc yip ti abectalique xi.

36Calal
(Mr 14:3242; Lc 22:3946)
Jesuse yacal to ta xcopoj calal ja o icot ti Judase ti ja jun ta slajchebal ti yajchancoptaque. Schiuc talel epal cristianoetic schiuc yespadaic schiuc steic ti ja tacbilic talel yuun ti banquilal paleetique schiuc ti moletic yuun ti jisraeletique. 48 Ti Judase, ti jacvanej ta cabale, spocoalojbe xa onoox ti jtsacvanejetique: Ti buchu ta jbuts ta xavilique, ja me umbi. Tsaquic batel xi. 49 Calal cot ti Judas ti bu oy ti Jesuse, jech laj yal: Mi li oyote, Jchanubtasvanej? xut. Ja o tey lic sbuts. 50 Ti Jesuse jech laj yal:

47Ti
(Mr 14:4350; Lc 22:4753; Jn 18:211)
Tsacbil bal ti Jesuse
61 Chiiltic, cusi tal apas? xutat. Calal jech laj yilique, ja o tey tal stsaquic ti Jesuse. Laj xchuquic batel. 51 Oy jun schiilic ti Jesuse laj sloques ti yespadae. Laj sbojbe schiquin smosov ti banquilal palee. 52 Ti Jesuse jech laj yalbe: Tico ochel ta sna ti avespadae. Yuun ti buchu ta xmilvan ta espadae, ta espada ta xcham ec. 53 Mi mu xana ti xu ta jcanbe ti Jtote ti aco stacbun talel ms ta oxvinic ta mil (60,000) ti ngeletique? 54 Ti mi jech ta jpase, cu selan ta xcot ta pasel ti cusi tsibabil ta scop Dios ti ta xal ti ta onoox xcot ta pasele? xut. 55 Ti Jesuse jech laj yalbe ti jtsacvanejetique: Ti vooxuque latalic schiuc avespadaic schiuc ateic. Tal atsaquicun cool selan jun jelec calal scotol cacal tey oyun ta atojolic laj jchanubtasoxuc ti ta temploe. Pero mi jauc laj atsaquicun. 56 Ti jech ta xapasique, ja ta sventa yo ta xcot ta pasel ti cusi tsibabil ta scop Dios ti laj yalic ti jalcopetique xi. Jech ti yajchancoptaque laj yictaic comel stuc ti Jesuse. Ijatavic batel scotolic.

SAN MATEO26 yuun ti mantale schiuc ti moletic ti ichbil yeique. 58 Ti Pedroe nomtic tijil batel. Ioch batel calal to yamaquil sna ti banquilal palee. Tey chotol schiuc ti mayoletique yo ta squel ti cusi ta xcot ta stojol ti Jesuse. 59 Ti banquilal paleetique, ti moletique, ti banquilal jchapanvanejetique ta saolanic cu selan ta stabeic smul ti Jesuse, manchuc mi jutbil, yo jech xu ta xaquic ta milel. 60 Manchuc mi oy ep ti cristianoetic ti buchutic laj svaan sbaic ta rextigo yo jech ta sabeic smul ti Jesuse, pero mi jauc juteb oy bu laj stabeic ti smule. Tsacal to tey ital chavo jutcop rextigoetic. 61 Jech laj yalic: Ti vinic lie, laj caicutic ti jech laj yale: Ti vuune xu ta jlilin ti templo yuun ti Diose. Tsacal to ta jchavaan ta oxib cacal jun ach, xi laj caicutic xiic. 62 Tey ivai ti banquilal palee. Jech lic sjacbe ti Jesuse: Cu chaal ti mu xapac ti acoplale? Cu chaal ti vai selan ta xaalbat ti amule? xut. 63 Pero ti Jesuse tsijil icom. Jech o xal ti banquilal palee jech laj yal: Ta sba ta sat ti cuxul Diose, jamal albun caicutic, mi voot ti Cristo Snichon ti Diose? xut. 64 Ti Jesuse jech itacav: Vuun, jech chac cu chaal ta xavale. Jech xtoc ta xcalboxuc avaiic ti ta xavilicun ti cool jelantique ti ta xichoti ta sbatsi cob ti Dios ti scotol xu yuune. Jech xtoc ta xavilicun ti ta xital ta ba toque xi. 65 Jech o xal ti banquilal palee lic xchi ta jatel ti scue, svinajeb ti toj

Ti Jesuse oy ta stojol ti banquilal jchapanvanejetique
jtsacvanejetique tey laj yiquic batel ti Jess ta stojol ti Caifase, ja ti banquilal pale yuun ti paleetique. Tey ta sna ti Caifase stsoboj sbaic ti jchanubtasvanej
57Ti
(Mr 14:5365; Lc 22:5455, 6371; Jn 18:1214, 1924)
SAN MATEO26,27 chopol laj yaie. Jech o xal jech laj yal: Ti vinic lie laj xa xchopol-copta ti Diose. Mu xa persauc ta jcantic yan rextigo. Ti vooxuque laj xa avaiic ti toj chopol ta xcopoje. 66 Cu selan ta xcot ta avontonic taje? xi. Ti stuquique jech laj yalic: Oy smul. Aco chamuc xiic. 67 Jech o xal ti jchapanvanejetique lic stubtabeic sat, lic smajic ti Jesuse. Oy jlom laj staxbeic ta majel ti sate. 68 Jech laj yalic: Ti mi voot ti Cristoe, jech o xal nao catic ti buchu laj smajote xutic.

62 xa ox jliquel yechel, ti buchutic tey stsoboj sbaique tey inopajic batel ta stsel ti Pedroe. Jech laj yalbeic: Ta melel, ti voote ja jun schiilot ti Jesuse. Yuun lec xvinaj cu selan ti acopojele xutic. 74 Ti Pedroe lic chopol-copojuc. Jech lic yal xtoc: Xil Dios, batsi mu xcojtiquin buchu ti vinic lee xi. Calal jech laj yal ti Pedroe, ja o ioc ti cotse. 75 Jech o xal ti Pedroe tey ivul ta yonton ti jech onoox ialbat yuun ti Jesuse: Calal muyuc to ta xoc ti cotse, ti voote, oxib velta laj xa ox amucun ta avonton, ti xutate. Jech o xal ti Pedroe tey iloc batel. Tey bat smil sba ta oquel.

73Lec
Ti Pedroe ta smuc ta yonton ti Jesuse
jech ta spasique, jech ti Pedroe chotol ta yamaquil na. Ja o tey ital jun mosovil ants ti jech laj yale: Ti voot eque ja achiil ta xanobal ti Jess ti liquem talel ta Galileae xutat. 70 Ti Pedroe mu jamaluc laj yal sba. Jech laj stac: Mu jna buchu ti ta xavalbun taje xi. 71 Ti Pedroe ta xa ox xloc batel ta ti moc calal ja o iilat yuun yan mosovil ants. Ti antse jech laj yalbe ti buchu tey tsobolique: Ti vinic lee ja schiil ta xanobal ti Jess ti liquem talel ta Nazarete xi. 72 Ti Pedroe yan to velta laj smuc ta yonton ti Jesuse. Jech laj yal: Xil Dios, mu xcojtiquin buchu ti vinic lee xi.

69Calal
(Mr 14:6672; Lc 22:5662; Jn 18:1518, 2527)
Ti Jesuse iacat batel ta stojol ti Poncio Pilatoe
27
Calal sacub xa ti osile, scotol ti banquilal paleetique schiuc ti moletic yuun ti jisraeletique laj scomonopic cusi xu ta spasic yo ta xaquic ta milel ti Jesuse. 2 Jech o xal ti stuquique chucul scob yicojic batel ti Jesuse ta stojol ti ajvalil Poncio Pilatoe.
(Mr 15:1; Lc 23:12; Jn 18:2832)
tey chucbil xa batel ti Jesuse, ti Judase, ja ti jacvanej ta cabale, calal laj yil ti chapal xa scoplal ti ta xich milel ti Jesuse, jech ti Judase yontonuc xa cusi yut sba yai. Jech o xal ba sutes ti lajuneb schavinic (30) ta sep taquin ta stojol ti banquilal paleetique schiuc ti moletique. 4 Jech cot yal:
3Calal
Ti cu selan icham ti Judase
63 Laj xa jta jmul. Laj xa cac ta cabal jun vinic ti chabal smule xi. Pero ti stuquique jech laj staquic: Cusi jventacutic? Ja aventa atuc xutat. 5 Jech o xal ti Judase laj sjip comel ti taquin ta yut ti temploe. Bat, ba xchuc snuc. Tey jocol icham. 6 Ti banquilal paleetique laj stsobic ti taquine. Jech laj yalic: Ti taquin lie, mu xa xu chba jtictic ta scaxail ti smoton ti Diose. Yuun ja stojol chich xut sbaic. 7 Ti taquin ti laj stamique, cool laj scomonopic ti ta smanbeic ti sloquesoblumic ti jpatbinetique, yo jech ta xcom ta smucobbail ti jyanlumetique. 8 Jech o xal ti banomil ti laj smanique, ja sbiinoj o icom Yosilal chich. 9 Ti jech laj smanic ti osile, ja icot ta pasel ti jech laj stsiba comel ti jalcop Jeremase: Tey laj stsaquic ti lajuneb schavinic (30) ta sep taquine. Ja stojol ti jun jchiiltic ti jech yepal laj yaquic ti jisraeletique. 10 Ti taquine, ja laj smanic o yosil ti jpatbinetique jech chac cu chaal yalojbun onoox ti Cajvaltic Diose, xi.

SAN MATEO27 xtoc ti banquilal paleetique schiuc ti moletique ta sabeic smul ti Jesuse. Pero ti Jesuse mu xtacav. 13 Jech o xal ti Pilatoe jech lic yalbe: Mi mu xavai ti vai selan ta saic ti amule? xut. 14 Pero ti Jesuse mi jauc itacav. Jech o xal ti ajvalile chayal cot yonton. Labal laj yai.

12Jech
Ti Jesuse chapal xa scoplal ti ta xich milele
Ti Jesuse oy ta stojol ti Pilatoe
Jesuse icbil batel ta stojol ti ajvalile. Jech laj sjacbe: Mi voot ti ajvalil yuun ti jisraeletique? xut. Ti Jesuse jech laj stac: Ja jech, jech chac cu chaal ta xavale xi.
11Ti
(Mr 15:25; Lc 23:35; Jn 18:3338)
ajvalile jech onoox stalel ti ta scolta batel jun jchuquel calal yorail ti quine, ti ja ta stuj stuquic ti jisraeletique. 16 Oy tey tiquil ta chuquel jun vinic, Barrabs sbi, ti ayinbil scoplal ti toj chopole. 17 Calal tsobol scotolique, jech ti Pilatoe jech lic sjac: Buchu ta xacanic ti ta jcolta batele? Mi ja ti Jess Barrabase, o mi ja ti Jess ti sbiinoj Cristoe? xi. 18 Jech laj sjac ti Pilatoe, ja ti laj yil ti ta yitixal yontonic tal acbatuque. 19 Calal tey chotol ti ajvalil ti bu ta xchapanvane, jech ti yajnile laj stac talel mantal ti jech ta xale: Mu xatic aba ta smilel ti jun lequil vinique. Yuun ti ta acobaltique livaychinaj ti toj echem chopol ta sventa ti vinique, xi. 20 Ti banquilal paleetique schiuc ti moletique laj sbijubtasic ti cristianoetique ti ja aco coluc ti Barrabase, ti ja aco yich milel ti Jesuse. 21 Ti ajvalile tey lic copojuc yan velta. Jech laj sjac:

(Mr 15:620; Lc 23:1325; Jn 18:3819:16)

15Ti
SAN MATEO27 Buchu junucal ti ta xacanic ti ta jcolta batele? xi. Pero ti stuquique jech laj yalic: Ja ti Barrabase xiic. 22 Ti Pilatoe jech lic sjac: Cusi ta xcut ti Jess ti ja sbiinoj ti Cristoe? xi. Scotolic jech laj staquic: Jipano ta cruz xiic. 23 Jech ti Pilatoe jech lic yal: Cusi chopol laj spas ti vinic lie? xi. Pero ti stuquique lic chaavanicuc yan velta: Jipano ta cruz xiic. 24 Calal laj yil ti Pilatoe ti muyuc cusi stac spase, ti cajomal xvochvunic ta jmeque, lic stac ta canel jun boch vo yo ta spoc scob ta sba satic ti cristianoetique. Jech lic yal: Mauc ta xcom ta jba ti ta xcham ti vinic lie ti chabal smule. Ta xcom ta abaic xutatic. 25 Scotolic jech itacavic: Cajluc comuc ta jbacutic schiuc ti calab jnichnabcutic ti jech ta xchame xutic. 26 Jech o xal ti Pilatoe laj scolta batel ti Barrabase. Laj yal mantal ti aco yich nucul ti Jesuse. Tsacal to laj yal mantal ti aco yich jipanel ta cruze. 27 Ti yajsoldadotaque yicojic batel ti Jess ta cabiltoe. Tey laj stsob sbaic scotolic ti soldadoetic ta stojol ti Jesuse. 28 Tey lic slocbeic ti scue. Laj yacbeic slap tsajal cuil. 29 Tey lic xotic jun corona chix ti laj xojbeic ta sjol ti Jesuse. Tey laj yacbeic xquech jun jichil te ta sbatsi cob. Jech lic squejan sbaic ta stojol yo ta slabanic ti jech laj yalique:

64 Jun avutsil ti ajvalilot yuun ti jisraeletique xutic. 30 Ja jech xtoc laj stubtabeic sat. Tey laj stsacbeic ti sjichil tee. Laj sjisbeic ta sjol. 31 Calal laj yontonic ta slabanele, tey laj slocbeic ti stsajal cue. Tey laj yacbeic slap ti scu onooxe. Tsacal to un, laj yiquic batel yo ta sjipanic ta cruz.

ta xloquic xa batel yo ta sjipanic ta cruz ti Jesuse, ja o tey laj snupic ta be jun vinic ti liquem talel ta Cirene banomile, ti ja Simn sbie. Tey laj sujic ta xcuchel batel scruzal ti Jesuse. 33 Tey icotic ta jun vits, Glgota sbi. Ti smelole, ja yavil ti sbaquil jolale. 34 Calal tey xa oyique, tey laj yacbeic yuch ti Jesuse jun chail pox ti capal ta hiele. Calal laj spas preva ti Jesuse, muyuc bu laj yuch. 35 Calal laj xa sjipanic ta cruz ti Jesuse, ti soldadoetique lic squelic buchu oy suerte yuunic yo ta xvinaj buchu junucal ta xichbeic scu ti Jesuse. Ti jech laj spasique, ja icot ta pasel ti jech laj stsiba comel ti jun jalcope: Laj xchacbe sbaic ti jcue ti buchu icot yorail yuunic junucal, ti xie. 36 Tsacal to un, ti soldadoetique lic chotiicuc yo ta xchabiic ti Jesuse. 37 Tey laj yacbeic sletrail sjol scruzal ti ta xal ti cu chaal laj yich milele. Ti letrae jech ta xal: Ti Jess lie, ja ti ajvalil yuun ti jisraeletique, xi. 38 Ja jech xtoc laj yich jipanel ta cruz chavo jelequetic, jun ta sbatsi cob, jun ta stset cob ti Jesuse. 39 Ti buchutic ti tey xlaj

32Calal
(Mr 15:2132; Lc 23:2643; Jn 19:1727)
Ti jipanel ta cruze
65
SAN MATEO27
echicuque sjimolan xa sjolic ta ta xacbe stsuts ti Jesuse. Pero jech xlabanvanic ti jech ta xalique: ialbat yuun ti yane: 40 Ti voot ti ta xalilin ti temploe, 49 Chan uto. La jqueltic quic ti ta yoxibal cacal ta xachavaane, mi chtal coltaatuc yuun ti Elase coltao quic aba atuc un. Mi voot xiic. 50 Yan to velta tsots lic avanuc Snichonot ti Diose, yalan talel ta cruz xutic. ti Jesuse. Ja o tey icham. 51 Ti 41 Ja jech ta xlabanvanic muc ta cortina ti oy ta temploe ec ti banquilal paleetique, ti ijat. Lic tal sjatemal ta sjol calal jchanubtasvanejetic yuun ti to yoc. Chalic icom. Inic ti mantale, ti jfariseoetique, ti banomile. Laj javuc ti chenetique. 52 Ijam ti muquinaletique. Ja jech moletique. Jech ta xalbe sbaic: 42 Laj scoltaan ti yane, pero ti xtoc ichacuxiic ep ti buchutic stuque mu xu yuun scoltael sba. Ti xchunojic Dios ti calal ichamique. 53 Ti buchu ichacuxiique iloquic mi ja ajvalil yuun ti jisraeletique, aco yaluc talel ta cruz yo jech ta ta smuquinalic. Pero muyuc bu jchuntic. 43 Yuun xchunoj ti ja iochic ta ora ta chul jteclum jpojvanej yuun ti Diose. Jech o xal, Jerusaln. Ja to tey iochic batel ti aco coltaatuc yuun ti Dios ti mi ta calal ichacuxi xa ox ti Jesuse. Ep melel canbile. Yuun laj xa yalbotic buchutic laj yilic. 54 Ti banquilal soldadoe schiuc ti ti ja Snichon ti Diose xiic. 44 Ja jech xtoc ti chavo jelec ti soldadoetic ti ta schabiic ti Jesuse, jipilic ta cruze ta xlabanvanic ec. calal laj yilic ti inic ti banomile, ti toj xibal sba ti cusitic icot ta Ja jech icham ti Jesuse pasele, ixiic. Jech laj yalic: (Mr 15:3341; Lc 23:4449; Jn 19:2830) Melel, ti vinic lie ja Snichon 45 Calal laj sta ti olol cacale, Dios xiic. 55 Oy ep antsetic ti ta nom vaajtic scotol ti banomile ic icom. Ta oxib 46 Calal ta squelic ti icham ti Jesuse. Jaic to ora mal cacal, isacub. ti buchutic stsacliojic batel schiuc jech ista ti oxib ora mal cacale, ja laj scoltaic ti Jess calal ixanav o tsots iavan ti Jesuse: to ox ta Galilea banomile. 56 Ti El, El, lama sabactani? xi. ta scotol ti antsetique, tey oy ti Dios cuun, Dios cuun, cu chaal Mara Magdalenae, schiuc ti Mara ti laj xa avictaun comel? xi ti ti ja sme ti Jacoboe schiuc ti smelole. 47 Oy jlom ti tey oyique laj yaiic ti Josee, schiuc sme ti snichnabtac Zebedeoe. jech iavan ti Jesuse. Jech lic yalic: Ta xic talel ti jalcop Elase Ti Jesuse laj yich muquel xiic. 48 Oy jun ta scotolic ibat ta anil. (Mr 15:4247; Lc 23:5056; Jn 19:3842) 57 Calal ta xa xicube, ja o tal jun Ba stsaj ta chail pox ti esponjae. Tsacal to laj xchuc ta ni jichel te jculej vinic ti Jos sbie, ti liquem ti esponjae. Tey laj stuch muyel yo talel ta jteclum Arimateae. Ja jun

SAN MATEO27,28 vinic ti xchunoj ti Jess eque. 58 Ti Josee ibat ta stojol ti Pilatoe yo ta scanbe sbectal ti Jesuse. Ti Pilatoe laj yac ye ti xu ta xiche. 59 Jech o xal laj syales ta cruz ti Jesuse. Tey laj spix ta jun saquil poc. 60 Tsacal to un, ba stic ta ach muquinal yuun stuc ti Josee ti sjomoj ta tone. Tsacal to tey laj smacbe comel ta jun muc ta ton ti ochebal sti ti muquinale. 61 Ja jech xtoc tey chotolic ta nopol sti chen ti Mara Magdalenae schiuc ti yan Marae.

66 jech xtoc tey com xchabiic ti soldadoetique.
28
ech xa scacalil ta xchapan sbaic ta sventa ti cuxob ontonale, ti banquilal paleetique schiuc ti jfariseoetique bat scoponic ti Pilatoe. 63 Jech cot yalbeic: Ajvalil, ivul ta contoncutic ti jech laj yal ti jutcop vinic ti calal cuxul to oxe ti ta la xchacuxi ta yoxibal cacale. 64 Jech o xal tal calbotcutic ti aco ba yich chabiel lec oxib cacal ti chene, yo jech mu xtal yelcanbeic loquel sbectal ta acobaltic ti yajchancoptaque. Yan ti mi laj yelcanic loquele, xu ta xalbeic ti cristianoetique ti ichacuxi xae. Ti mi jech ta xcot ta pasele, ja to ms ep ta xlaj ta lolael ti cristianoetique. Ja mu sta ti ta bayel to oxe xutic. 65 Ti Pilatoe jech laj yal: Lec oy. Li oy cajsoldadotaque. Iquic batel. Aco ba xchabiic lec ti ti chen ti cu yepal xu avuunique xi. 66 Jech o xal tey ibatic, ba smacbe lec sti ti chene. Tey laj yacbeic seail ta smac ti sti chene. Ja

62Calal
Chabibil sti smucobbail ti Jesuse
Calal ech xa scacalil ti cuxob ontonale, ti jutuc xa scan sacub ti osil ti sliquebal cacal ti xemunae, jech ti Mara Magdalenae schiuc ti yan Marae bat squelic ti muquinale. 2 Ta ora noox inic ti banomile. Yuun ja o iyal tal ta vinajel jun yajngel ti Diose. Calal ivul ti bu mucul ti Jesuse, laj sloques ti muc ta ton ti ja smac ti ti chene. Calal iloc yuune, tey ichoti ta sba. 3 Ti ngele cool selan jech chac cu chaal jun sactselavel ti xjaplajet ti xojobale. Ti scue sac ta jmec jech chac cu chaal ti saquil bote. 4 Calal laj yilic ti soldadoetique, lic niquicuc ta xiel, cool selan chamem icomic. 5 Jech ti ngele jech laj yalbe ti antsetique: Mu xaxiic. Jna ti ja ta xasaic ti Jesuse ti jipil icham ta cruze. 6 Muyuc xa lie. Yuun ichacuxi xa jech chac cu chaal ti laj yalboxuc onooxe. La quelo avilic ti yavil ti bu to ox laj yaquic comele. 7 Jech tal cal avaiic lie. Batanic ta ora, ba albeic ti yajchancoptaque: Ti Jess ti ichame, chacuxi xa. Tey ta xavilic ta Galilea. Yuun bayel ta xcot. Tsacal to ta xacotic ti vooxuque, xavut xi. 8 Jech ti antsetique ta xiel iloquic batel ta anil ta muquinal. Pero xmuyubajic xa xtoc. Ta ora bat yalbeic yai ti yajchancoptaque ti cusi icot ta pasele. 9 Ta jech to yepal laj yac sba iluc ti Jesuse

(Mr 16:18; Lc 24:112; Jn 20:110)
Ichacuxi ti Jesuse
67 ta stojol ti antsetique. Tey cot coponaticuc ti antsetique. Jech ti stuquique inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Tey laj squejan sbaic. Laj smeybeic ti yoque. 10 Jech ti Jesuse jech laj yal: Mu xaxiic. Ba albeic yai ti quermanotaque ti aco baticuc ta Galilea banomile. Tey ta xiyilicun xi.
SAN MATEO28 o xal ti soldadoetique laj yichic ti taquine. Jech bat yalic jech chac cu chaal ti ibijubtasatique. Ja jech ta xalolanic o ti jisraeletic hasta ora lie.
Ti Jesuse ta xacbe yabtel ti yajchancoptaque
15Jech
jech ta xanavic batel ti chavo antsetique, oy jun chib ti soldadoetique ibatic ta jteclum. Ba yalbeic yai ti banquilal paleetique scotol ti cusi icot ta pasele. 12 Jech ti banquilal paleetique bat xchiin ta loil ti moletique yo ta scomonopic ti cusi xu ta spasique. Jech o xal laj yacbeic ep taquin ti soldadoetique. 13 Jech xtoc jech laj yalbeic: Ti vooxuque ja me albeic yai ti cristianoetique: Ti ta acobaltique livaycutic. Muyuc xcaicutic ti tal ti yajchancoptaque, tal sloquesbeic sbectal ti Jesuse, chianic, xutic. 14 Ti mi laj yai ti ajvalil Pilatoe ti lavayique, mu xaxiic. Vuuncutic ta jpac acoplalic yo jech mu xata avocolic xutic.

11Calal
Ti cusi laj yalic ti soldadoetique
jech ti buluchvo yajchancoptaque tey ibatic ta Galilea banomil ta vits ti bu yaloj onoox ti Jesuse. 17 Calal laj yilic ti Jesuse, tey lic squejan sbaic ta stojol. Laj yichic ta muc, manchuc mi oy jun chib ti xnaetique. 18 Jech ti Jesuse inopaj talel ta stojolic ti jech laj yale: Ti vuune liacbat xa ta coc ta jcob scotol ti cusitic oy ta vinajele, ti cusitic oy ta banomile. 19 Jech o xal, batanic ta stojol scotol ti cristianoetic ti oyic ta jujun lum ti ta sjoylej banomile. Ba pasic ta cajchancoptac. Acbeic yich vo ta sventa ti Jtotic Diose, ta jventa vuun ti Snichonilune, ta sventa ti Chul Espritue. 20 Chanubtasic ta spasel scotol ti cusi laj xa calboxuc avaiique. Naic me lec ti tey jchiinojoxuc scotol cacal calal to slajebal cacale xi ti Jesuse. Jechuc.

16Ja
(Mr 16:1418; Lc 24:3649; Jn 20:1923)
San Marcos
Ti Juan jac-ich-voe ta xal ti lequil ach cop ta xocol banomile
Ja jech selan ilic talel ti lequil ach cop yuun ti Jesucristoe, Snichon ti Diose. 2 Ti jalcop Isaase jech laj stsiba: Bayel ta jtac jelavel ti cajalcop ta atojole yo jech ta smeltsan batel ti abee, xut Snichon ti Diose. 3 Oy buchu tsots ta xavan ta xocol banomil ti jech ta xale: Meltsanbeic sbe ti Cajvaltique. Jambeic jun tuquil be, ti xie, xi laj stsiba ti Isaase. 4 Jech o xal ital ti Juane. Tey ta xocol banomil ta xacbe yichic vo ti cristianoetique. Ta xalbe ti aco yictaic ti chopol yontonique, ti aco yichic voe, yo jech ta staic perdn yuun ti smulique. 5 Ti cristianoetic ti oyic ta Judea banomile, ti oyic ta Jerusalene ibatic, ba yaibeic scop ti Juane. Ti buchutic ta xal ti smulique ta xacbat yichic vo yuun ti Juan ti tey ta ucum Jordane. 6 Scu ti Juane meltsanbil ta stsotsil camello. Nucul ti schuque. Ti sveele, teetical ajapom schiuc

(Mt 3:112; Lc 3:19, 1517; Jn 1:1928)
culub. 7 Ti Juane jech ta xalbe ti cristianoetique: Oy Buchu tsacal to ta xtal ta jtojol ti ja ms to xu yuune. Ja mu sta ti vuune. Mi jauc xu ta jcujan jba ta sjitunbel ti yaquil xonobe. Muyuc jlequilal ta stojol. 8 Ti vuune vo noox ta xcac avichic. Pero ti Buchu ta to xtale ja ta xacboxuc avichic ti Chul Espritue xi.

Ta xich vo ti Jesuse
jech yorail taje, ja o iloc talel ti Jess ti ta jteclum Nazaret ti oy ta Galilea banomile. Tey iacbat yich vo yuun ti Juan ti ta ucum Jordane. 10 Calal iloc ta vo ti Jesuse, laj yil ti jamal ti vinajele. Ti Chul Espritue tey iyal tal ta stojol cool selan jcot paloma. 11 Ja jech xtoc oy Buchu icopoj talel ta vinajel ti jech ta xale: Voot ti jcuxubinbil Nichonote. Ximuyubaj xa ta atojol xi.

9Ti
(Mt 3:1317; Lc 3:2122)
Ti Jesuse ta xich lajeltsabel yonton
to un, icbil ibat yuun Chul Espritu ta xocol banomil. 13 Ti Jesuse tey oy chavinic (40)
12Tsacal
(Mt 4:111; Lc 4:113)
68
69 cacal, chavinic (40) acobal ti ta xocol banomile. Ja noox chonetic tey oy. Ti pucuje tal slajeltsabe yonton. Pero ital coltaatuc yuun ti yajngeltac ti Diose.
Ti Jesuse ta sliques yabtel ta Galilea banomil
SAN MARCOS1
Ti vinic ti uninbil yuun ti pucuje
tiquil xa ta chuquel ti Juane, jech ti Jesuse ibat ta Galilea banomil ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Diose. 15 Ti Jesuse jech ta xal: Sta xa yorail ti ta xventainvan ti Diose. Ictaic ti chopol avontonique. Chunic ti lequil ach cop ti ja colebale xi.
14Calal
(Mt 4:1217; Lc 4:1415)
Ti Jesuse ta xic batel chanvo jtsacchoyetic
Jesuse calal jech ta xanav batel ta stiil nab Galileae, ja o laj yil ti Simone schiuc ti yitsin ti ja Andrese. Ja yabtelic ti tsac choye. Tey ta sjipic ochel ta vo ti stsacobil schoye. 17 Ti Jesuse jech laj yalbe: Batic, chiinicun batel. Ta xcacboxuc yan avabtelic. Ja ta xaviquic talel ti cristianoetique xi. 18 Ta ora noox laj yictaic comel ti stsacobil schoyique. Ibatic schiuc ti Jesuse. 19 Ixanav batel jutuc ti Jesuse. Tey laj yil ti Jacoboe schiuc ti Juane, ti ja snichnab ti Zebedeoe. Tey oyic ta barco ta stsisic ti stsacobil schoyique. 20 Laic xut. Jech ti stuquique laj yictaic comel ti stotic Zebedeo ta barcoe schiuc ti svinictaque. Ibatic schiuc ti Jesuse.

16Ti
(Mt 4:1822; Lc 5:111)
icotic ta jteclum Capernaum. Calal scacalil ti cuxob ontonale, ti Jesuse ioch batel ta chul na. Tey lic chanubtasvanuc. 22 Ti cristianoetique elom ta xaiic ti cu selan ta xchanubtasvane. Yuun ta xac ta ilel ti tsots yabtel yichoje. Mu xcoolaj schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. 23 Ti tey ta chul na ti oy ta jteclume, oy jun vinic ti uninbil yuun ti pucuje. Tey tsots lic avanuc: 24 Cu chaal ta xatic aba ta jtojolcutic, Jess, ti liquemot tal ta Nazarete? Mi yuun tal xa avacbuncutic vocol? Yuun xacojtiquinot. Jnaoj lec ti tujbilot yuun ti Diose xiic. 25 Ti Jesuse jech laj stac: Chan chan. Ictao comel ti vinic lie xut. 26 Jech ti pucuje laj sjip ta lum ti vinique jech chac cu chaal junuc jtub-ic. Tsots iavan. Tey iloc batel ti pucuje. 27 Scotolic ixiic. Jech lic sjacbe sbaic: Cusi lee? Sba to velta laj quiltic. Ti vinic lee oy yabtel ta spas ta mantal ti pucuje. Ta xchunbat ti scope xiic. 28 Ta ora noox ivinaj scoplal ti Jess ta sjunul Galilea banomile.

21Tey
(Lc 4:3137)
Ti Jesuse laj scoltabe smeni ti Pedroe
iloquic batel ta chul nae, jech ti Jesuse ibat schiuc ti Juane schiuc ti Jacoboe ta snaic ti Simone
29Calal
(Mt 8:1415; Lc 4:3839)
SAN MARCOS1,2 schiuc ti Andrese. 30 Ti smeni ti Simone puchul ta tem ta xai coc. Laj yalbeic yai ti Jesuse ti ip ta xaie. 31 Jech o xal ti Jesuse ibat ti bu puchul ti jchamele. Bat snitbe liquel scob yo aco vaiuc. Ta jech to yepal iech ti scacale. Jech ti stuque lic smeltsan velil.

70
Ti Jesuse laj scolta ep jchameletic
ta xa xchay ti cacale, tey laj yiquic talel ta stojol Jess scotol ti jchameletique schiuc ti buchutic uninbilic yuun ti pucuje. 33 Scotolic laj stsob sbaic ta ti na. 34 Ti Jesuse laj scoles ep jchameletic ti cusiuc noox chamelal ta xaiique. Ja jech xtoc laj stac loquel ti pucujetique. Ti Jesuse mu xac copojuc ti pucujetique, yuun snaic ti Buchu ti stuque.

32Calal
(Mt 8:1617; Lc 4:4041)
Ti Jesuse ta xal ti lequil ach cop ta Galileae
osil to iloc batel ta stiil jteclum ti Jesuse. Bat ti bu stsijlan ti banomile yo jech ta sta ta coponel ti Diose. 36 Ti Simone schiuc ti schiiltaque bat saic. 37 Calal laj staique, jech laj yalbeic: Scotolic ta xasaot xutic. 38 Ti Jesuse jech laj stac: Batic ta jujun jteclum ti li nopole. Ba caltic ti lequil ach cop tey xtoque. Yuun ja cabtel lital xi. 39 Jech o xal ti Jesuse lic xanavuc ta sjunul banomil Galilea. Ta xalolan ti lequil ach cop ta jujun chul nae. Ja jech xtoc ta stacan loquel ti pucujetique.

35Yamal
(Lc 4:4244)
inopaj bal ta stojol Jess jun vinic ti tsacbil ta caemal chamele. Tey laj squejan sba. Jech laj yal: Ti xacanuque, xu ta xcol avuun ti jchamele xi. 41 Ti Jesuse icuxubaj yonton. Laj scajan scob ta sba ti jchamele. Jech laj yal: Ta jcan ta xacol xi. 42 Calal jech laj yale, muyuc xvinaj bu ibat ti caemal chamele. Lec icom. 43 Ti Jesuse jech laj yalbe: Lec oy. Batan. 44 Pero ta jcubanbot ti mu me buchu xavalbe yaie. Ja noox ba aco aba iluc ta stojol ti palee. Acbo me smoton ti Diose ti jech lacol xae jech chac cu chaal laj yal ti Moisese, yo jech scotolic ta snaic ti col xa ti achamele xut. 45 Pero ti vinique ibat. Lic yalolan ti cu selan icole. Jech o xal ti Jesuse mu xu xoch batel ta jujun jteclum ta sba ta sat ti cristianoetique. Ja noox xu ta xanav ti bu chabale. Pero ta xtal quelatuc yuun ti cristianoetic ti buyuc noox ta xlic talele.

40Tey
(Mt 8:14; Lc 5:1216)
Ti Jesuse laj scolta jun vinic ti pasem ta moche
Calal iech chib oxib cacale, tey ichasut batel yan velta xtoc ta Capernaum jteclum ti Jesuse. Ivinaj scoplal ti tey oy ta jun nae. 2 Ta ora noox laj stsob sbaic ti epal cristianoetique. Mi
(Mt 9:18; Lc 5:1726)
71 jauc xa xu xochic ta ti na. Ti Jesuse tey ta xal ti lequil ach cop yuun ti Diose. 3 Tey ibatic chanvo viniquetic ti spoyojic batel jun jchamel vinic ti pasem ta moche. 4 Ta scoj ti mu xjelavic ochel ti bu oy ti Jesuse, jech o xal ti chanib viniquetique tey imuyic batel ta jol na. Laj sjomic juteb jol na yo bu stuquil ti Jesuse. Laj xchechic yalel ta chojon schiuc svayeb ti jchamele. 5 Ti Jesuse calal laj yil ti xchunojic ti xu ta xcoltavane, jech laj yalbe ti jchamele: Nichon, chaybil amul xut. 6 Oy tey chotolic jun chib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Jech lic snop ta yontonic: 7 Cu chaal jech ta xal ti vinic lie? Ta xchopol-copta ti Diose. Yuun muyuc buchu junucal ti ta xac perdn yuun ti mulile. Ja noox Dios xu ta xac ti perdone, xiic. 8 Ti Jesuse snaoj ti jech ta snopique. Jech lic yal: Cu chaal ti jech ta xanopique? 9 Cusi ti ms lec ta alele? Mi ja ti chaybil amul ti xie? Mi ja ti lican, valan, icho batel ti atem ti xie? 10 Lec oy, ti vuun cool jelantique ta xcacboxuc avilic ti quichoj cabtel li ta banomile ti xu ta xcac perdn yuun ti mulile xi. 11 Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti jchamel vinique: Ti voote ta xcalbot avai, lican, valan. Balo batel atem. Batan ta ana xut. 12 Calal jech laj yal ti Jesuse, ta ora noox ivai ti jchamel vinique. Laj sbal ti steme. Iloc batel ta sba ta sat scotolic. Jech o xal ti cristianoetique toj elom laj yaiic.

SAN MARCOS2 Lic lequil copojicuc ta stojol ti Diose. Jech laj yalic: Mu bacniuc xquiltic jech lie xiic.
Ti Jesuse ta xic talel ti Levie, ja ti Mateoe
to ti Jesuse bat yan velta ta stiil nab. Calal ep icot ti cristianoetic ta stojole, tey lic xchanubtas. 14 Calal ixanav batel ti Jesuse, tey laj yil ti Levie, ti ja snichon ti Alfeoe. Tey chotol ti bu ti tojob patane. Ti Jesuse jech laj yal: Batic xut. Jech ti Levie ivai, laj xchiin batel ti Jesuse. 15 Tsacal to ti Jesuse tey bat veuc ta sna ti Levie. Ep ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamuliletique jmoj chotolic ta mexa ta xveic schiuc ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque. Yuun ep ta jmec ti buchutic ti tsacliic batele. 16 Ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale schiuc ti jfariseoetique, calal laj yilic ti Jess ti jmoj ta xveic schiuc ti jsamuliletique, jech lic yalbeic ti yajchancoptaque: Cu chaal ti jmoj ta xveic ti jchanubtasvanej avuunique schiuc ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamuliletique? xutatic. 17 Calal jech laj yai ti Jesuse, jech laj yal: Ti buchutic muyuc schamelique mu scanic jpoxtavanej. Pero ti buchutic oy schamelique ta scanic ti jpoxtavaneje. Ti vuune mauc tal jsa ti buchu lequique. Ja tal jsa ti buchu jsamuliletique xi.

13Tsacal
(Mt 9:913; Lc 5:2732)
SAN MARCOS2,3
Ti Jesuse ta xjacbat scoplal ti ictaej vaje
72 ti bu tsunul ti trigoe. Ti yajchancoptaque tey laj stoquic batel ti trigoe, yo ta sju xcuxic. 24 Jech ti jfariseoetique jech laj yalbeic: Cu chaal ta xabtejic ti avajchancoptaque ti calal mu xu jech ta jpastic ta scacalil cuxob ontonale? xiic. 25 Ti Jesuse jech laj yal: Mi yuun muyuc avilojic ti scop Diose ti cusi laj spas ti Davide schiuc ti schiiltac calal ta xlajic xa ta vinale? 26 Ti Davide och batel ta templo yuun ti Diose calal ja o ochem ta banquilal pale ti Abiatare. Jech ti Davide laj stsac ti chul pane yo jech ta sve schiuc ti svinictaque, ti calal ja noox xu ta sveic ti paleetique xi. 27 Jech xtoc ti Jesuse jech laj yal: Ti cuxob ontonale, mauc nopbil yuun Dios ti ta xchuc sba ti vinic yuun ti scacalil cuxob ontonale. 28 Ja jech xtoc ti vuun cool jelantique quichoj cabtel ti xu ta xcal ti cusi stac pasel ta scacalil cuxob ontonale xi.

bu laj yicta yotic ti yajchancoptac ti Juane schiuc ti yajchancoptac ti jfariseoetique. Jech o xal oy jun chib viniquetic ibatic ta stojol ti Jesuse ti jech laj sjacbeique: Cu chaal ta xicta yotic ti yajchancoptac ti Juane schiuc ti yajchancoptac ti jfariseoetique, pero ti avajchancoptaque muyuc ta xicta yotic? xiic. 19 Ti Jesuse jech laj stacbe: Calal icbilic ta squelic ti nupunele, mi xu van ta xicta yotic calal tey schiuquic ti jnupunele? 20 Pero oy bu ta sta scacalil ti ta xicat batel ti jnupunele. Ja to ta xlic yicta ti yotique. 21 Ja jech xtoc muyuc buchu ta spacan ta ach manta ti poco cuile. Yan ti mi jech ta spasique, calal ta smuts ti ach mantae, yantic xjatolaj bal ti poco cuile. Ta xmuquib ms ti sjatemale. 22 Ja jech xtoc ti ach yalel uvae, muyuc buchu ta stic ta spoco-avil. Yan ti mi jech ta spasique, calal xlic pajubuc ti yalel uvae, jech xlic stomes ti spoco-avile. Tey ta xchay ti yalel uvae. Ta xchay ti yavil xtoque. Ti ach yalel uvae ta xich tiquel ta jun ach yavil xi.

18Oy
(Mt 9:1417; Lc 5:3339)
Ti jun vinic ti pasem ta moch ti jun scobe
Ti yajchancoptac ti Jesuse ta sjuic trigo ta scacalil cuxob ontonal
ja o scacalil cuxob ontonale, ti Jesuse tey ixanav batel schiuc ti yajchancoptaque
23Calal
(Mt 12:18; Lc 6:15)
Ti Jesuse ioch bal yan velta ta chul na. Tey oy jun vinic ti pasem ta moch ti jun scobe. 2 Ti jfariseoetique spaiojic ti mi ta scolta ti jchameletic ta scacalil cuxob ontonale, yo jech ta sabeic ti smule. 3 Ti Jesuse jech laj yalbe ti pasem ta moch ti scobe: Lican. La vaan aba ta olol xut. 4 Ti Jesuse tey lic sjacbe ti jfariseoetique:

Mt 12:914; Lc 6:611)
73 Cusi xu ta jpastic ta scacalil ti cuxob ontonale? Mi ja ti leque? Mi ja ti chopole? Mi ja lec ti ta xijcoltavane? Mi ja lec ti ta xijmilvane? xi. Pero ti stuquique tsijil icomic. 5 Ti Jesuse ta il laj squelbe batel sat ti jfariseoetique. Ja jech xtoc ioch ta at onton ta scoj ti mu xaibeic schiquinale. Jech laj yalbe ti vinique: Xacho tal ti acobe xi. Calal laj xach ti scobe, lec icom. 6 Jech ti jfariesoetique iloquic batel, bat scomonopic schiuc svinictac ti Herodese ti cuxi xu ta smilic ti Jesuse.

SAN MARCOS3 Voot Snichonot ti Diose xiic. 12 Ti Jesuse tsots laj yalbe ti pucujetique ti mu me xalic ti ja Snichon Dios ti stuque.
Ti Jesuse ta stuj lajcheb yajchancoptac
ti Jesuse tey ibat schiuc ti yajchancoptac ta stiil nab Galilea. Jech xtoc ep cristianoetic tijilic batel ta spat. 8 Calal laj yaiic ti tsots xu yuun ti Jesuse, ep laj talicuc yo jech ta squelic. Oy buchutic ti liquemic tal ta Judea banomile, ti liquemic tal ta Jerusalene, ti liquemic tal ta Idumea banomile, ti liquemic tal ta sloqueb cacal ti ta jot ucum Jordane, ti liquemic tal ta Tiro schiuc ti Sidone. 9 Jech o xal ti Jesuse laj yalbe yai ti yajchancoptaque ti aco xchapanic jun barco yo ta xoch batel ti Jesuse, yo jech mu xnetat yuun ti cristianoetique. 10 Calal laj xa scolta ti epal jchameletique, pero yac to ta talel yan yo jech ta spiquic ti Jesuse. 11 Jech ti pucujetic ti yuninoj ti cristianoetique, ti calal ta xilic ti Jesuse, ta squejan sbaic ta stojol. Jech ta xavanic:

7Pero
Ep cristianoetic ta ti nab
to tey imuy batel ta vits ti Jesuse. Laj yic batel ti buchutic ta scan ta stuj stuque. Jech italic ta stojol. 14 Ja o laj svaan lajchavo yo ta stac batel ta yalel ti lequil ach cope. 15 Ti Jesuse laj yacbe yabtelic ta scolesel ti jchameletique schiuc ta sloquesel ti pucujetique. 16 Ti lajchavoique ja jech ti sbiique: Ti Simone (Pedro iacbat sbi yuun ti Jesuse.) 17 Ti Jacoboe, ti Juane (Ja snichnab ti Zebedeoe. Boanerges iacbatic sbiic. Jbel xcopojic, xi ti smelole.) 18 Ti Andrese Ti Felipee Ti Bartolomee Ti Mateoe Ti Tomase Ti Jacoboe (Ja snichon ti Alfeoe.) Ti Tadeoe Ti Simone (Ja ti ochem to ox ta partido cananista.) 19 Ti Judas Iscariotee (Ja ti buchu tsacal to laj yac ta cabal ti Jesuse.)

13Tsacal
(Mt 10:14; Lc 6:1216)
Ta xalbat ti Jesuse ti yichojbe stsatsal ti pucuje
Tsacal to ti Jesuse och batel ta jun na schiuc ti yajchancoptaque. 20 Yan velta xtoc ep laj stsob sbaic
(Mt 12:2232; Lc 11:1423; 12:10)
SAN MARCOS3,4 ti cristianoetic ti bu oye. Mu xa xu xacat veicuc. 21 Calal laj yaiic ti yuts yalaltac ti Jesuse, italic yo ta xiquic batel. Yuun laj snopic ti pas xa ta chuvaje. 22 Ja jech xtoc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti liquemic tal ta Jerusalene, jech ta xalic: Ti vinic lee yichojbe stsatsal ti Beelzebue, ti ja banquilal yuunic ti pucujetique. Jech o xal ta stsatsal Beelzebu ta sloques ti pucujetique xiic. 23 Ti Jesuse lic yic talel ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Jech lic yal jun babacop: Cusi xut ta sloques sbaic ti schiil sbaic ta pucujale? 24 Ti mi ta scrontain sbaic jun ajvalil schiuc ti schiiltac ta abtele, mu xu jal ta spasic mantal. Tey ta soquic o. 25 Ja jech xtoc ti mi ta scrontain sbaic ti yajvaltac jun nae, tey ta soquic ti yajval nae. 26 Ja jech xtoc ti mi ta scrontain sba stuquic ti pucujetique, mu xu jal ta spasic mantal. Ja noox ta slilin sba stuquic. 27 Yo jech xu ta xpojbat ti cusi oy ta sna ti jun tsatsal vinique, ja noox ti mi bayel ta xchucbat yoc scobe. Jech xu ta xpojbat batel ti cusi oy yuune. 28 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchutic chopol ti cusi ta spasique schiuc ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Diose, xu ta xacbatic perdn. 29 Pero ti buchutic ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Chul Espritue, mu xa ta xacbatic perdn. Oy o smul sbatel osil xi. 30 Ja jech laj yal ti Jesuse, ja ti ta xalbat ti yichojbe stsatsal ti pucuje.

74
Sme schiuc yitsinabtac ti Jesuse
to tey icotic ti smee schiuc ti yitsinabtaque ti bu oy ti Jesuse. Pero tey icomic ta pana. Tey laj staic ta iquel ti Jesuse. 32 Ti buchutic jmoj chotajtic schiuc ti Jesuse jech lic yalic: Ti amee schiuc ti avitsinabtaque tey oy ta pana. Ta saot xiic. 33 Pero ti Jesuse jech laj stac: Buchu ti jmee? Buchu ti quitsinabe? xut. 34 Ti Jesuse xcholet laj squel batel ti buchu tey chotolique. Jech lic yal: Ti jmee, ti quitsinabe, jaic ti buchutic li chotajtique. 35 Yuun buchuuc noox ti ta spasic ti cusi scan ti Diose, ja jme, ja jvixobtac, ja quitsinabtac xi.

31Tsacal
(Mt 12:4650; Lc 8:1921)
Ti jtsunobajel vinic ti laj yich babacoptaele
Yan velta lic chanubtasvanuc ta ti nab ti Jesuse. Ep ti cristianoetic laj stsob sbaic batel ti bu oye. Ti jech ep ta jmec ti cristianoetique, jech o xal ti Jesuse ioch bal ta barco ti tey onoox oy ta ti nabe. Tey ichoti. Ti epal cristianoetique icomic ta stiil nab. 2 Ep ta tos ti cusi ichanubtasvan ta babacope. Jech lic yal: 3 Ayio avaiic lie. Iloc batel jun jtsunobajel vinic, bat tsunubajuc. 4 Calal yacal ta stsunubaj batele, oy jlom tsunobal icot ta be. Tey ital ti mutetique. Laj stamic. 5 Oy jlom cajal icot ta ba tontic ti bu joy ti slumale.

(Mt 13:19; Lc 8:48)
75 Ti tsunobale ta ora noox ivoc. Ja ti muyuc nat mucule. 6 Calal iquixnaj tal ti cacale, lic nucultajuc. Ta scoj ti chabal lec stsunoj ti yibele, tey itaquij. 7 Oy jlom icot ta yoc chixtic. Calal ichi talel ti chixe, laj snet comel ti tsunobale. Muyuc isatin. 8 Oy jlom icot ta lequil banomil. Tey ivoc talel. Lic chiuc. Lec laj yac sat. Oy jlom laj yac lajuneb schavinic (30) ta bej ti sate. Oy jlom laj yac oxvinic (60) ta bej ti sate. Oy jlom laj yac vovinic (100) ta bej ti sate xi. 9 Jech laj yal xtoc ti Jesuse: Ti buchu oy schiquine, aco me yaibeic lec smelol xi.

SAN MARCOS4 jbabaale? 14 Ti jtsunobajel vinique cool selan jech chac cu chaal ti buchu ta xal ti lequil ach cope. 15 Oy jlom cristianoetic cool selanic jech chac cu chaal ti tsunobal ti icot ta bee. Ta xaiic ti lequil ach cope. Pero ta xtal ta stojolic ti pucuje. Ta xchaybat ta yontonic ti lequil ach cope. 16 Oy jlom cristianoetic cool selanic jech chac cu chaal ti tsunobal ti icot ta ba tontique. Ta xaiic ti lequil ach cope. Xmuyubajic xa ta xchunic. 17 Pero muyuc yip yontonic. Jech o xal un, calal ta xcot ta stojolic ti lajeltsaele, ti ilbajinel ta sventa ti scop Diose, ta xchibaj yontonic. 18 Oy jlom cristianoetic cool selanic jech chac cu chaal ti tsunobal ti icot ta yoc chixtique. Ta xaiic ti lequil ach cope. 19 Pero ta xbat yontonic yuun ti cusitic ta scanic li ta banomile. Ta xlolabat yontonic yuun ti culejale. Ta xlic scanic ti cusiuc noox oy li ta sba banomile. Jech o xal un, ta xchay ta yontonic ti lequil ach cop ti cu xa ox yepal laj yaiique. 20 Oy jlom cristianoetic cool selanic jech chac cu chaal ti tsunobal ti icot ta lequil banomile. Ti jlome ta sjunul yontonic ta xichic ta muc ti lequil ach cope. Ti cristianoetic taje cool selanic jech chac cu chaal ti tsunobal ti oy bu laj yac sat ta lajuneb schavinic (30), ta oxvinic (60), ta vovinic (100) ta bej sat ti jujupets ti tsunobale xi.

stuc xa com ti Jess schiuc ti lajcheb yajchancoptaque schiuc ti buchutic scotol cacal ta xchiinvanique, lic sjaquic ti cusi ta xac ta nael ti babacope. 11 Ti Jesuse jech laj yal: Dios ta xacboxuc anaic smelol ti ventainel ti mucul to oxe. Yan ti buchutic ta sbajic ti ventainele, ta babacop noox ta xalbatic, 12 yo jech mu xilic ti calal ta xilique, yo jech mu xaiic ti calal ta xaiique, yo jech staoj yav ti chopol yontonique yo jech mu staic perdn yuun ti smulique xi.

10Calal
(Mt 13:1017; Lc 8:910)
Smelol ti babacope
Ti Jesuse ta xalbe smelol ti jtsunobajel vinic ti laj yich babacoptaele
Jesuse jech lic yal xtoc: Mi mu xavaibeic smelol ti vai selan laj jbabaale, cusi ta xavutic ta xavaibeic smelol ti yan cop ti ta
13Ti
(Mt 13:1823; Lc 8:1115)
Ti lampara ti laj yich babacoptaele
Jesuse jech lic yal xtoc: Muyuc buchu ta stsan jun lampara yo chba snac ta yolon cajon, o mi ta yolon tem. Mooj,
21Ti
(Lc 8:1618)
SAN MARCOS4 calal mi laj stsan ti lamparae, ta scajan ta toyol yo jech ta xac xojobal. 22 Ti cusi nacal to oxe, mu yuunuc jech nacal ta xcom o. Ta xich vinajesel. Ti cusi macal to oxe, mu jechuc macal ta xcom o. Ta xich aibel smelol. 23 Ti vooxuc ti oy achiquinique, ayic lec xi. 24 Ti Jesuse jech lic yal xtoc: Ti vooxuque tsetano achiquinic ta yayiel ti cusi ta xavaiique. Ti cu selan ta xavaiique, ja jech yepal ta xataic. Pero mauc noox. Ta to xaacbatic ms yuun ti Dios ti cusi ta xavaiique. 25 Yuun ti buchu ta sjunul yonton ta xaie, ta xacbat ms. Pero ti buchu mu sjunuluc yonton ta xaie, ta xpojbat ti juteb xchunoje xi.

76 Cu selan ta jcooltastic ti ventainel yuun ti Diose? Cusi babacopal ta jcooltastic o? 31 Cool selan jbej ta uni bec mostaza ti ta xich tsunele. Ti uni bec mostazae, ja ti ms biquit ta scotol ti tsunobal ti oy ta banomile. 32 Mi laj yich tsunele, ta xchi talel. Ms to muc ta xbat. Ja mu sta ti yan tsunobale. Ja jech xtoc muctic ta xbat ti scobtaque. Jech o xal ti mutetique xu ta xluchi ta scobtac yo ta xcux yontonic ta yaxinal xi.

Ti cu chaal ta babacop icopoj ti Jesuse
Jesuse jech lic yal xtoc: Ti ventainel yuun ti Diose cool selan jech chac cu chaal calal ta stsunobaj ti vinique. 27 Chbat vayuc. Tsacal to ta xlic. Ja jech ta xecholaj ti cacal acobal yuune. Jech ti tsunobale ta xvoc talel. Ta xchi. Pero ti stuque mu sna cu selan ta xchi talel. 28 Ja yabtel stuc ti banomile. Jech o xal un, bayel ta xloc talel ti yanale. Tsacal to un, ta xac sat. Tsacal to ta xyijub. 29 Calal mi yijub ti tsunobale, ja o ta xloc batel stsobel. Ja ti sta xa yorail ti ta xich tsobele xi.

26Ti
Ti tsunobal ti yacal ta xchi ti laj yich babacoptaele
Jesuse ta babacop noox ta xchanubtas ti cristianoetique. Pero ja noox laj yal ti bu calal xu ta xaibeic ti smelole. 34 Ti calal ta xchanubtasvane, puro noox ta babacop ta xal. Ti calal stuquic xa schiuc ti yajchancoptaque, tey ta xalbe scotol smelol ti babacope.
33Ti
(Mt 13:3435)
Ti Jesuse, paj yuun ti ique, ti nabe
Ti sbec mostaza ti laj sbabacopta ti Jesuse

30Ti
Jesuse jech lic yal xtoc:
(Mt 13:3132; Lc 13:1819)
ioch acobal ti jech cacal taje, ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Batic ta jot stiil nab xut. 36 Jech o xal ti yajchancoptaque laj yictaic comel ti cristianoetic ti oyic ta stiil nabe. Iochic batel ta barco ti yo bu chotol onoox ti Jesuse. Tey jmoj ibatic schiuc yan barcoetic. 37 Ja o tey ital tsots ic. Ti syucbenal ti voe chlaj ochanuc ta barco. Ta xa xnoj ta vo ti barcoe. 38 Ti Jesuse sjunul yonton tey vayal batel tey ta patil yacoj lec xoncol.

35Calal
(Mt 8:2327; Lc 8:2225)
77 Ti yajchancoptaque bat stijic talel. Jech laj yalic: Jchanubtasvanej, mi mu aventauc ti ta xijmutijotique? xutic. 39 Jech ti Jesuse ilic. Jech laj yal: Tsijlan xut ti ique. Chan chan, tsijlan xut ti nabe. Tey paj ti ique. Stsijlan icom scotol. 40 Jech ti Jesuse tey lic yalbe ti yajchancoptaque: Cu chaal ep ta xaxiic? Cu chaal ti mu xachunicun? xi. 41 Ti stuquique ochem xiel ta yontonic. Tey lic sjacbe sbaic ta jujun tal: Buchu lie ti ta xchunbat scop yuun ti ique, yuun ti nabe? xiic.

SAN MARCOS4,5 Avocoluc, yuunuc ti Diose, mu xavacbun quich jvocol xi. 8 Ja jech laj yal ti vinic ta stojol ti Jesuse, ja ti laj xa onoox spocoal ti Jesuse: Chopol pucuj, ictao ta yilbajinel ti vinic lie, ti xute. 9 Ti Jesuse jech lic sjacbe: Cusi abi? xut. Jech itacav: Legin ti jbie. Yuun toj epuncutic xi. 10 Ep laj scanbe vocol ti Jesuse, ti mu me xtacatic batel ta yan banomil ti pucujetique. 11 Oy tey ep xlamet chitometic ti ta xveic ta yoc vitse. 12 Ti pucujetique jech lic scanbe vocol ti Jesuse: Aco ave ti aco ochcuncutic ta chitometique xiic. 13 Jech ti Jesuse laj yac ye. Jech ti pucujetique iloquic batel ta stojol ti vinique. Ochic batel ta chitometic. Oy nopol chamiluc ti chitometique. Tey ba sjip sbaic ta barranco. Tsajajtic icot ta nab. Ijicav scotolic. 14 Ti jquel-chitometique ta xiel ibatic ta anil. Bat yalic sloilic ta jteclum schiuc ta stiil jteclum. Jech o xal scotol ti jnaclejetique tal squelic ti cusi icot ta pasele. 15 Calal icotic bu oy ti Jesuse, laj yilic ti vinic ti uninbil to ox yuun ti pucuje. Jun xa yonton chotol. Slapoj lec scu. Tuquineb xa sjol. Calal laj yilique, ixiic. 16 Ti buchutic laj yilique lic yalic ti cusi icot ta pasel ta stojol ti vinic ti uninbil to ox yuun ti pucuje jech chac cu chaal ti chitometic xtoque. 17 Jech o xal ti cristianoetique lic scanbe vocol ti Jesuse ti aco locuc batel ta slumalique. 18 Calal ioch xa bal ta barco ti Jesuse, jech ti vinic ti uninbil to

Ti jgadara vinic ti uninbil yuun ti pucuje
Ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque tey icotic ta jot stiil nab ta yosilal Gadara. 2 Calal jech iloc batel ta barco ti Jesuse, ital ta stojol jun vinic ti uninbil yuun ti pucuje, ti iloc tal ta ba muquinale. 3 Yuun ti vinic taje ja snainoj ti ba muqinale. Muyuc buchu junuc ti xu ta stsac yuunique, manchuc mi ta xchuquic ta cadena. 4 Oy bu ep ta velta ti laj xchucbeic ta cadena taquin ti yoc scobe, pero naca xtuchel yuun. Muyuc buchu xu ta stsalat. 5 Cacal acobal xavet ta xanav ti ta vitsetique, ti tey ta muquinale. Ta syayijes sba ta tontic. 6 Calal laj yil ta nom ti Jesuse, ta anil ibat squejan sba ta stojol. 7 Tey lic yavta: Jess, Snichonot ti Dios ti oy ta cajale, mu xatic aba ta jtojol.

(Mt 8:2834; Lc 8:2639)
SAN MARCOS5 ox yuun ti pucuje laj scanbe vocol ti aco icatuc batele. 19 Ti Jesuse muyuc xac ye. Jech o xal jech laj yal: Batan ta ana schiuc ti avuts avalaltaque. Ba albo yaiic ti cusi laj spas ti Dios ta atojole, ti laj xcuxubinote xut. 20 Jech ti vinique ibat, lic yalolan ta steclumaltac Decpolis scotol ti cusi icot ta pasel ta stojol yuun ti Jesuse. Chayal yontonic icot scotolic.

78 ta yonton: Ti mi ta jta ta picbel jutebuc scue, colem ta xicom yuun, xi. 29 Calal jech laj spas ti antse, ja o tey imac ti yalele. Laj yai ti lec xa oy ti sbectale. Colem xa ti schamele. 30 Ti Jesuse laj yai ti oy buchu laj scolta ta sventa ti smucule. Joybij ta svalopat. Tey laj squel scotol ti cristianoetique: Buchu laj spicbun ti jcue? xi. 31 Ti yajchancoptaque jech laj yalic: Cu yuun ta xajac ti buchu laj spicun ti xachie? Mi mu xavil ti ta xasnetot ti cristianoetique? xiic. 32 Pero ti Jesuse tey xjoyet sjol ta squel ti buchu ay picvanuque. 33 Jech ti antse tey xnicnun xa ta xiel ibat quejiuc ta stojol ti Jesuse. Ja ti snaoj xa ti cusi icot ta pasel ta stojole. Jech o xal jamal laj yal. 34 Ti Jesuse jech lic yal: Tseb, lacol xa. Ja ti laj achun ti xu cuune. Junuc avonton batan. Colem xa ti achamele xutat. 35 Calal tey to ta xloilaj ti Jesuse, ja o italic viniquetic ti lic talel ta sna ti Jairoe. Vul yalbeic stot ti tsebe: Ti atsebe cham xa. Jeche xa ta xavacbe svocol ti jchanubtasvaneje xiic. 36 Ti Jesuse muyuc xich ta muc ti jech laj yalique. Ja noox jech laj yalbe ti Jairoe: Mu xaxi. Chunun noox xut. 37 Ti Jesuse ja noox laj yic batel ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane, ti ja yitsin ti Jacoboe. 38 Calal icot ti Jess ta sna ti Jairoe, laj yil ti xvochlajetic xavlajetic xa ta oquel ti jmuclumaletique. 39 Ti Jesuse ioch batel ta na. Jech laj yal:

Ti yantsil nichon ti Jairoe schiuc ti ants ti bat spicbe scu ti Jesuse
isut batel ta barco ta jot stiil nab ti Jesuse, ep cristianoetic tal ta stojol. Ti Jesuse tey icom ta stiil nab. 22 Tey ital ta stojol jun vinic ti Jairo sbie, ti ja banquilal jpasmantal ta chul nae. Calal laj yil ti Jesuse, tey laj squejan sba ta yoc. 23 Laj scanbe ep vocol ti Jesuse, ti jech laj yale: Ti jtsebe ta xa xcham. Avocoluc, la cajano acob ta sba yo jech ta xcol, yo jech ta xcuxi xi. 24 Ti Jesuse tey ibat schiuc. Pero ep cristianoetic snetnet xa sbaic batel. 25 Ti ta scotol ti tijilic batele, tey oy jun ants ti slajchebal xa jabil mu xmac ti yalele. 26 Ep laj xa yich svocol yuun epal jpoxtavanejetic. Laj xa slajes scotol ti cusitic oy yuune. Muyuc cusi itun o. Cajomal yantic ta xipaj batel yuun ti schamele. 27 Calal laj yaibe scoplal ti Jesuse, jech o xal ti antse laj schic sba ochel ta scal ti cristianoetique. Laj spicbe scu ti Jesuse. 28 Yuun ti antse jech ta xal

21Calal
(Mt 9:1826; Lc 8:4056)
79 Cu chaal ti xavochlajetic ta oquele? Yuun ti tseb lie muyuc chamem. Ja noox ta xvay xi. 40 Scotolic laj stseintaic ti Jesuse. Jech ti Jesuse laj stac loquel scotol. Ja noox icomic ti stot sme ti tsebe schiuc ti oxvo yajchancoptaque. Iochic bal ti bu oy ti tsebe. 41 Ti Jesuse laj snitbe scob. Jech laj yal: Talita cumi xi. Ta xcalbot avai, Tseb, lican, xi ti smelole. 42 Ti tseb ti yichoj lajcheb jabile, ta ora noox ilic, lic xanavuc. Chayal icot yonton scotolic. 43 Ti Jesuse tsots laj yal ti mu me buchu xalbeic yai ti cusi laj yilique. Ja jech xtoc laj yal ti aco yaquic veuc ti tsebe.

SAN MARCOS5,6 ta slumal stuque, ti yuts yalaltaque, ti buchutic jmojic ta yut nae, mu xichat ta muc yuun xi. 5 Jech o xal ti Jesuse muyuc bu ms laj yac ta ilel ti xu yuun ti ta slumal stuque. Jun chib noox laj scajan scob ta sba ti jchameletic ti icol yuune. 6 Ti Jesuse labal laj yai ti mu xichat ta muc yuun ti slumale. Tsacal to un, ti Jesuse ech chanubtasvanuc ta spat xocon ti jteclum Nazarete.

Ti Jesuse laj stac batel ti yajchancoptac ta yalel ti lequil ach cope
Ti Jesuse iloc batel ti bu to ox oye. Ibatic calal to slumal stuc schiuc ti yajchancoptaque. 2 Calal icot scacalil ti cuxob ontonale, ti Jesuse lic chanubtasvanuc ta chul na. Ep ti cristianoetique chayal icot yontonic. Jech lic yalbe sbaic: Bu laj xchan talel scotol ti vinic lee? Buchu iacbat ti sbijile, ti ep cusi ta xac ta ilele? 3 Yuun ti vinic lee ja ti carpinteroe. Ja squerem ol ti Marae. Ja schiil ta voquel ti Jacoboe, ti Josee, ti Judase, ti Simone. Ja jech xtoc li oy jchiuctic ta naclej ti yixleltaque xiic. Jech o xal muyuc xichat ta muc tey. 4 Pero ti Jesuse jech lic yalbe ti cristianoetique: Scotolic ta xichic ta muc ti jalcop ti nom ta xlic talele. Pero ti

(Mt 13:5358; Lc 4:1630)
Jesuse laj yic talel ti lajcheb yajchancoptaque. Tey lic stacan batel ta chachavo. Laj yacanbe batel yabtelic ta sloquesel ti pucujetique. 8 Laj yalbe ti mu me cusi xichic batel ti ta bee. Ja noox aco yichic batel ti snamteique. Mu me xichic batel sveelic, smoralic, staquinic. 9 Laj yalbe batel ti ja noox aco slapic ti xonobique, ti mu me xichic batel yan scuique, jchop noox. 10 Jech lic yal xtoc: Ti vooxuque, ti bu ta xaochic ta jun nae, tey comanic o ja to mi ta xaloquic batel ti bu oyoxuque. 11 Mi oy bu ti mu xayichic ta muque, mi mu scan xaiic ti cusi ta xavalique, locanic batel. Lilino comel ti spucuquil avoquique. Ja seail ti laj xa stoy sbaique. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, calal ta sta scacalil ti chapanele, ja ms to tsots castigo ta xichic. Ja mu sta ti buchutic nacalic to ox ta Sodoma schiuc Gomorra jteclume xi. 12 Jech o xal ti yajchancoptaque iloquic batel ta chachavo ta yalel

7Ti
(Mt 10:515; Lc 9:16)
SAN MARCOS6
13Ja
80 o xal ta xchabi yo muyuc cusi ta spasbat yuun ti ants Herodase. Manchuc mi mu xaibe lec smelol ti cusi ta xale, pero ti ajvalil Herodese sjunul yonton tsetel lec schiquin ta xaibe scop ti Juane. 21 Pero ti ants Herodase oy bu jamal laj sta ti bee. Ja o ti scacalil laj spas squinal sjabilal ti ajvalil Herodese. Jech ti ajvalil Herodese laj stsob talel ti jpasmantaletic yuune, ti jpasmantaletic yuun ti soldadoetique, schiuc ti cajal jabteletic ti tey ta Galileae. 22 Ti yantsil ol ti Herodase tey ioch bal acotajuc ti bu tsobol ta xveic ta quine. Scotolic cupil sba laj yilic ta jmec ti cu selan iacotaj ti tsebe. Jech o xal ti ajvalil Herodese jech laj yalbe ti tsebe: Canbun ti cusi ta xacane, ta xacacbot. 23 Manchuc mi ta xacanbun olol ti bu calal jventainoje, ta xacacbot, xil Dios xi. 24 Jech ti tsebe iloc batel. Bat yalbe yai ti smee: Cusi ta jcanbe xana ti ajvalile? xi. Ti smee jech laj stac: Canbo sjol ti Juan jac-ich-voe xut. 25 Jech o xal ti tsebe ioch batel ta anil ti bu oy ti Herodese. Jech cot yal: Ja ta jcanbot ta ora ti ta xavacbun talel ta ba plato sjol ti Juan jac-ich-voe xi. 26 Calal jech laj yai ti ajvalil Herodese, tey ioch ta at onton. Pero mu xa xu ta sutes ye, yuun ti cusi laj yale, laj xa yaiic ti buchu icbilic yuune. 27 Jech o xal

ti aco yictaic ti chopol yontonique. jech xtoc ep laj sloquesic ti pucujetique. Laj yacbeic aceite ta sba ep ti jchameletique, icolic yuunic.
(Mt 14:112; Lc 9:79)
ajvalil Herodese laj yaibe scoplal ti cu selan ta spas ti Jesuse. Yuun yabinojic scotolic ti xu yuune. Jech o xal ti ajvalile jech lic yal: Ja ichacuxi ti Juan jac-ichvoe. Jech o xal tsots xu yuun xi. 15 Pero ti yane jech ta xalic: Ja ti jalcop Elase xiic. Ti yan xtoque jech ta xalic: Ja jun jalcop jech chac cu chaal ti jalcop ta vonee xiic. 16 Calal laj yai ti ajvalil Herodes ti jech taje, jech lic yal: Taje, ja ti Juan jac-ich-voe ti vuun laj cal ti aco yich cocbel ti sjole. Ja ichacuxi tal xi. 17 Ti vai selan ta xal ti ajvalil Herodese, ja ti laj yal mantal ti aco yich chuquel ta cadena taquin ta chuquinabe ta scoj ti Herodase, ti ja yajnil to ox ti Felipee, ti ja yitsin ti Herodese. Yuun ti ajvalil Herodese laj spojbe yajnil ti yitsine yo ta xajnilan. 18 Ti Juan jac-ichvoe jech onoox laj yal ta stojol ti ajvalil Herodese: Mu xu xavajnilanbe yajnil ti avitsine xut. 19 Jech o xal ti ants Herodase xtiet sjol ta stojol ti Juane. Ja noox oy ta yonton ti aco yich milele. Pero muyuc cusi xut. 20 Yuun ti ajvalil Herodese snaoj lec ti ja tuquil vinic ti Juane. Jech

14Ti
81 ti ajvalil Herodese ta ora noox laj yalbe mantal jun yajsoldado ti aco ba scocbe talel sjol ti Juane. 28 Jech ti soldadoe bat ta chuquinab. Laj scocbe sjol ti Juane. Laj yich talel ta jun plato. Tey tal yacbe ti tsebe. Jech ti tsebe bat yacbe ti smee. 29 Calal laj yaiic ti yajchancoptac ti Juane, tey ba yichbeic loquel talel ti sbectale yo ta smuquic.

SAN MARCOS6 xal taco batel ti cristianoetique. Aco baticuc ta jbictal jteclum ti li nopol nooxe yo ta sman ti sveelique. Yuun muyuc ti sveelic lie xiic. 37 Pero ti Jesuse jech laj stac: Acbo sveelic ti vooxuque xi. Ti stuquique jech laj yalic: Cusi ta xcutcutic? Bu ta jtacutic chib ciento denario taquin yo ta jmanbecutic ti sveelique? xiic. 38 Ti Jesuse jech laj yal: Ba quelic quic jayib pan oy avuunic xi. Calal laj snaique, jech laj yalic: Cajomal noox oy voob pan schiuc chacot choy xutic. 39 Jech o xal ti Jesuse laj yal mantal ti aco choticuc ta jujutsop ti ta yaxaltique. 40 Tey ichotiic. Oy ta vovinic (100), oy ta lajuneb yoxvinic (50) ti jujutsope. 41 Jech ti Jesuse laj stsac ti voob pane schiuc ti chacot choye. Laj stoy muyel sat ta vinajel. Laj yalbe vocol ti Diose. Tey lic xet ti pane. Laj yacbe ti yajchancoptaque yo jech ta xchacbeic ti cristianoetique. Ja jech xtoc ti Jesuse laj xet ti chacot choye yo jech aco staic scotolic. 42 Scotolic iveic. Lec inojic. 43 Tsacal to un, lic stsobeic scomelal ti pane, ti choye. Inoj lajcheb moch ti scomelale. 44 Scotolic ti cu yepal iveique, ja voob mil viniquetic.

to un, ti yajchancoptaque lic stsob sbaic schiuc ti Jesuse. Vul yalbeic yai scotol ti cusi laj spasique schiuc ti cu selan ichanubtasvanique. 31 Ti Jesuse jech lic yalbe: Laic, batic, ba jcux contontic jliqueluc ti bu quejeltique xi. Ti jech laj yale, ja ti toj ep ta xtal ti cristianoetique, ja ti mu xa xu xacat veicuque. 32 Jech o xal ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque tey ibat stuquic ta barco ti bu stsijlane. 33 Pero ep laj yilic ti ibate. Laj yojtiquinic ti ja ti Jesuse. Jech o xal ti liquemic tal ta jujun jteclume ibatic ta anil ti bu ta xcotique. Ti stuquique bayel icotic. 34 Calal iloc ta barco ti Jesuse, tey laj yil ti epal cristianoetique. Jech o xal icuxubaj yonton ta stojolic, ja ti cool selan tanijemal chij ti chabal yaval ta xquelate. Jech o xal ti Jesuse ep ta tos ti cu selan lic chanubtasvanuque. 35 Calal mal xa ti cacale, jech ti yajchancoptaque jech laj yalbeic ti Jesuse: Mal xa ti cacale. Ja jech xtoc chabal jnaclejetic lie. 36 Jech o

30Tsacal
(Mt. 14:1321; Lc 9:1017; Jn 6:114)
to un, ti Jesuse laj yalbe yai ti yajchancoptaque ti aco ochicuc batel ta barco yo ta xjelavic batel stuquic ta jteclum
45Tsacal
(Mt 14:2227; Jn 6:1621)
SAN MARCOS6,7 Betsaida. Ti stuque com to ta scopon comel ti cristianoetique. 46 Calal jech laj xa scopon comele, imuy batel ta vits, ba scopon ti Diose. 47 Calal ioch ti acobale, olol xa nab xcajet batel ti barcoe. Ti Jesuse tey to oy ta banomil. 48 Pero ti Jesuse laj yil ti toj vocol ta xanav batel ti barcoe. Yuun ta xmacat yuun ti tsots ique. Calal ta xa sacube, ti Jesuse inopaj batel ta stojolic. Ta xanav batel ta ba vo. Tuc xa ox ta xjelav batel yilel. 49 Calal laj yilic ti jech ta xanav talel ta ba voe, jech o xal ti yajchancoptaque laj snopic ti ja sbel-banomile. Tey iavanic. 50 Yuun scotolic laj yilic. Jech o xal ixiic. Pero ti Jesuse lic copojuc ti jech laj yale: Tsotsanic me. Vuunun. Mu xaxiic xi. 51 Jech ti Jesuse ioch ta barco ti bu oyique. Tey paj ti ique. Jech ti yajchancoptaque elom laj yaiic, chayal icot yontonic. 52 Ti stuquique mu xcot ta yontonic smucul stsatsal ti Jesuse ti laj sboles ti pane, ja ta scoj ti yijuneb ti yontonique.

82 bu oy ti Jesuse. 56 Buyuc noox ta xoch batel, mi ta biquit jteclum, mi ta jteclum, mi ta naetic, tey laj yiquic talel ta be ti yajchamelique. Ta scanbeic vocol ti Jesuse ti aco yac ta piquel jutebuc ti stiil scue. Scotolic ti buchutic laj staic ta piquele colem icomic.
Ti cusi ta soquesatic o ti vinique
Ti Jesuse laj scolta ti jchameletic ti ta Genesarete
ech stuchic ti nabe. Icotic ta Genesaret banomil. Tey laj xchuquic comel ti barco ta ti nabe. 54 Calal naca to ta xloquic ta barcoe, ti cristianoetique ta ora noox laj yojtiquinic ti Jesuse. 55 Ibatic ta anil ta jujujot ti ta slumalique. Jech o xal un, tey laj spoyanic talel ti yajchamelic ti

53Tey
(Mt 14:3436)
Tsacal to un, inopajic batel ta stojol Jess jun chib jfariseoetic schiuc jun chib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti liquemic tal ta Jerusalene. 2 Tey laj yilic ti muyuc ta spoc scobic ti ta xveic jlom yajchancoptac ti Jesuse. Yuun laj yilic ti muyuc ta spasic ti cu selan liquem yuunic ti mantal yuun ti pocob cobale. Jech o xal tey nalevanic. 3 Yuun ti jfariseoetique schiuc ti jisraeletique staoj yav xchunojic stalel ti stot smeique, ti tsots scoplal ti ep ta velta ta spoc scobic ti calal mu to ta xveique. 4 Ti stuquique calal mi ta sutic talel ta chivite, mu xu ta xveic ti mi muyuc ta xvul spoquic ep ta velta ti scobique. Pero mauc noox jech yepal taje. Oy to yan ti stalel ta spasique. Ta suquic lec ti svasuique, ti sjarroique, ti pocob-cobal ti pasbil ta taquine, schiuc ti stemique. 5 Ja yuun un, ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale jech lic sjacbeic ti Jesuse: Quel avil ti avajchancoptaque, cu chaal mu jechuc ta spasic jech chac cu chaal liquem yuunic ti jtot jmetique? Ti stuquique ta

(Mt 15:120)
83 xveic schiuc ti yicobal scobique xiic. 6 Ti Jesuse jech laj stacbe: Jech onoox albil acoplalic ti toj toyol xapacta abaique jech chac cu chaal laj stsiba comel ti jalcop Isaase: Ti cristianoetic lie jun yutsil ti ye ta xiyichicun ta muque. Pero ti yontonique nom oy ta jtojol. 7 Muyuc cusi bal o ti jech nijil chimilique. Yuun ti cusi ta xchanubtasvanique smantal noox viniquetic, xi ti Diose, ti xie. 8 Yuun ti vooxuque ta xavictaic comel smantal ti Diose yo jech staoj yav ta xapasic stalel ti cristianoetique, ti ja noox ta xasuquic ti ajarroique, ti avuchob-vo-vasuique, ti oy to yan ti jech ta xapasique xi. 9 Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Ti jech staoj yav ta xapasic ti cusi scan ti avontonique, ja laj xa ajipic comel ta apat ta axoconic smantal ti Diose. 10 Yuun ti Moisese jech laj yal: Icho ta muc atot ame. Ti buchu chopol ta xcopoj ta stojol ti stot smee, aco chamuc, ti xie. 11 Jech ta xalbe stot smeic ti viniquetic ti chanubtasbil avuunique: Mu xa xu ta jcoltaot. Yuun scotol ti cusi oy cuune, laj xa cacbe smotonin ti Diose, ti sbiinoj corbane, xi avuunic. 12 Ti jech ta xal avuunique, ja svinajeb ti lec ta xavaiic ti muyuc ta scolta ti stot smeique. 13 Ja yuun un, laj xa avalopatinic comel smantal ti Diose yo jech staoj yav ta xapasic ti stalel atot ameique. Oy to yan ti xcoolaj ta xapasique xi.

SAN MARCOS7 to velta ti Jesuse laj yic talel ti cristianoetique. Jech laj yal: Ayibeicun, tsetano achiquinic. 15 Cusiuc noox ti ta slajes ti vinique, mauc ta sta o smul. Ti bu ta sta o smul ti vinique, ja ti cusi chopol ti ta xayan talel ta yontone. 16 Ti vooxuc ti oy achiquinique, ayic me lec xi. 17 Calal laj yicta comel cristianoetic ti Jesuse, ioch batel ta na. Ti yajchancoptaque tey lic sjaquic smelol ti babacope. 18 Ti Jesuse jech laj yal: Ti vooxuque, mi muyuc xavaibeic smelol ec? Mi mu xanaic xtoc ti cusi ta slajes ti vinique, mu sta o smul? 19 Yuun mu ta yontonuc ta xcot. Ta schut noox ta xcot. Tuc ta xjelav. Tsacal to ta xloc batel xi. Ti jech laj yal ti Jesuse, ja smelol ti lec scotol ti veliletique. 20 Jech laj yal xtoc ti Jesuse: Scotol ti cusi chopol ta xayan ta yonton ti vinique, ja ta sta o smul. 21 Yuun ta yut yonton ta xlic ti cusi chopol ta snopilane, ti ta xcupinvane, ti ta xmulivaje, ti ta xmilvane, 22 ti ta xelcaje, ti ta xyuninbe yai cusi oy yuun ti schiile, ti muyuc stuquile, ti ta xlolavane, ti muyuc squexlale, ti itix ontone, ti cusiuc noox sbol ale, ti toyobbae, ti chabal snopobil yuune. 23 Scotol ti chopol taje, ta xloc talel ta yut yonton. Ta melel une, ja ta soquesat o ti vinique xi.

14Yan
Ti jyanlum ants ti laj xchun ti Jesuse
Jesuse iloc batel, bat ta yosilal ti jteclum Tiroe schiuc ti Sidone. Tey ioch ta jun na. Yuun mu scan ti oy buchu ta xaiate.
24Ti
(Mt 15:2128)
SAN MARCOS7,8 Pero muc xu snac sba. 25 Ta ora noox iaibat scoplal yuun jun ants ti ta xilbajinat yuun pucuj ti yantsil ole. Jech ti antse tal squejan sba ta yoc ti Jesuse. 26 Pero ti antse, ja jun jyanlum, liquem tal ta Sirofenicia banomil. Tal scanbe vocol ti aco loquesbatuc ti pucuj ti oy ta stojol ti stsebe. 27 Ti Jesuse jech laj yal: Malao, aco veicuc bayel ti alab nichnabetique. Yuun mu lecuc mi ta jpojbetic sveel ti alab nichnabetique yo ta xcacbetic sve tsietic xi. 28 Ti antse jech laj stac: Jech xaval avauc, Cajval. Pero ti bu ta xbaj ta yolon mexa schuchulil sveelic ti alab nichnabetique, ta stam sve ti tsietique xi. 29 Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Lec ti cusi laj avale. Xu xabat. Ti pucuj ti ta xilbajin ti atsebe, loc xa batel xut. 30 Calal icot ta sna ti antse, tey laj yil ti puchul ta stem ti stsebe. Loquem xa ti pucuje.

84 scob. Laj spicbe yoc ti vinique. to un, laj squel muyel ti vinajele. Laj sjic yonton. Jech laj yal: Efata xi. Jaman, xi ti smelole. 35 Ti jech laj yal taje, jam ti schiquine, jam ti yee. Lec xa xu ta xcopoj. 36 Ti Jesuse laj yalbe ti mu me buchu xalbe yaiique. Manchuc mi jech laj yichic albel, ms to laj yal batel. 37 Yuun toj chayal cot yontonic ti cristianoetique. Jech ta xalic: Lec scotol ti cusi ta spase. Aco mi macal schiquin, ta xjam. Aco mi uma, ta xcopoj yuun xiic.
34Tsacal

Ti Jesuse ta xac veuc chanmil viniquetic
Jesuse iloc batel ta yosilal ti jteclum Tiroe. Tey iech ta jteclum Sidn schiuc ti yosilal ti Decpolise. Tey cot ta tiil nab Galilea. 32 Ja o tey icbat talel jun vinic ti macal ti schiquine, ti ja uma xtoque. Tal canbatuc vocol ti Jesuse ti aco scajan scob ta sba ti vinique. 33 Ti Jesuse laj yic loquel ti bu tsobolic ti cristianoetique. Tey laj sticbe ochel sni scob ta schiquin ti vinique. Tsacal to laj stubta sni

31Ti
Ti Jesuse laj scolta jun vinic ti jmacal-chiquin-umae
Oy bu jun cacal ti ep laj stsob sbaic ti cristianoetique. Muyuc xa sveelic ta slajesic. Jech o xal ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe: 2 Cux ta conton scotol ti cristianoetique. Yuun oy xa yoxibal cacal ti li oy ta jtojole, pero chabal ti sveelique. 3 Ti mi ta jtac sutel ta snaique, xu ta xlubtsajic ta be. Yuun oy jlom ti toj nom talemique xi. 4 Ti yajchancoptaque jech itacavic: Cusi ta xcutic ta xcacbetic sveel ti calal chabal buchu nopol nacal lie? xiic. 5 Ti Jesuse jech lic sjac: Jayib pan oy avuunic? xi. Jech itacavic: Vucub xiic. 6 Jech ti Jesuse laj yal ti aco chotliicuc ta lumtique. Tsacal to laj

(Mt 15:3239)
85 stsac ti vucub pane. Laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to laj xet ti pane. Laj yacbe ti yajchancoptaque. Jech ti stuquique laj xchacbeic ti cristianoetique. 7 Oy jaycotuc yuni choyic xtoc. Jech ti Jesuse laj yalbe vocol ti Diose. Laj yalbe ti yajchancoptaque ti aco xchaquique. 8 Tey iveic scotolic. Noj lec schutic. Tsacal to un, inoj vucub moch scomelal ti velil ti laj stsobique. 9 Ti cu yepal iveique, nopol van chanmil cristianoetic. Jech ti Jesuse laj scopon comel ti cristianoetique. 10 Tey ioch bal ta barco schiuc ti yajchancoptaque. Ibatic ta Dalmanuta banomil.

SAN MARCOS8 yichojic batel calal ta xanavic batel ta barcoe. 15 Ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Ti vooxuque bijanic me yuun ti spajubtasobil spanic ti jfariseoetique schiuc spajubtasobil span ti Herodese xut. 16 Ti stuquique jech lic yalolanbe sbaic: Ti jech ta xijyalbotique, ja ti chabal quichojtic talel ti jpantique xiic. 17 Ti Jesuse laj sna ti jech ta xalbe sbaique. Jech laj yal: Cu chaal ta xavalbe abaic ti chabal ti apanique? Mi mu xavaiic lec smelol? Mi macal achiquinic? Mi toj yij avontonic? 18 Mi mu xavil ta asatic? Mi mu xavai? Mi chay xa ta avontonic? 19 Calal laj jxet ti voob pan ta stojol ti voob mil viniquetique, jayib moch laj atsobic ti scomelale? xi. Ti stuquique jech laj yalic: Lajcheb xiic. 20 Ti Jesuse jech laj yal: Calal laj jxet ti vucub pan ta stojol ti chanmil cristianoetique, jayib moch laj atsobic ti scomelale? xi. Jech laj staquic: Vucub xiic. 21 Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Mi xanaetic to un chae? xi.

Ti jfariseoetique laj scanbeic ti aco yac iluc ti tsots xu yuun ti Jesuse
jfariseoetique italic, lic svulic ti Jesuse yo jech ta sbajesic ta coc. Jech o xal laj scanic ti aco yac ta ilel smucul stsatsal ti xlic talel ta vinajele. 12 Ti Jesuse tsots laj sjic yonton. Jech laj yal: Cu chaal ti cristianoetic ti ta scanic ta squel yai ti jmucul jtsatsale? Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti muyuc xa cusi yan seail ta xaacbat avilique xi. 13 Ti Jesuse laj yicta comel. Chaoch batel ta barco. Ibat ta jot stiil nab.

11Ti
(Mt 16:14; Lc 12:5456)
Ti spajubtasobil span ti jfariseoetique
yajchancoptaque chay yontonic ta yichel batel ti sveelique. Cajomal jun pan
14Ti
(Mt 16:512)
to icotic ta jteclum Betsaida. Tey icbil tal ta stojol Jess jun vinic ti masate. Laj scanbeic vocol ti aco scajan scob ta sbae. 23 Jech o xal laj snitbe batel
22Tsacal
Ti Jesuse laj scolta jun masat ti ta Betsaida jteclume
SAN MARCOS8 scob ti masate. Laj yic loquel ta stiil jteclum. Tey laj xjaxbe stub ta sat. Laj scajan scob ta sba. Tey lic sjacbe mi xil xa jutuc ti saquilal osile. 24 Ti masate lic stoy sat. Jech laj yal: Ta xquil ti xvalajet ti viniquetique, pero cool selan teetic. Pero ta xanav xi. 25 Jech o xal ti Jesuse lic xchapicbe sat ti masate. Jech ti masate ms to lic squel ti cusi ta xile. Jamal icom ti sate. Laj yil scotol. 26 Jech o xal ti Jesuse laj stac batel ta sna. Jech laj yal: Mu xaoch batel ta jteclum. Muyuc buchu xavalbe yai ti jam ti asate xut.

86 Ti vuun cool jelantique mu noox albajuc xlic quich jvocol yuun ti moletique, yuun ti banquilal paleetique, yuun ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ta xisbajicun. Ta xiyaquic ta milel. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi. 32 Calal jech laj yaiique, ti Pedroe jech snatil laj yic batel ti Jesuse. Lic jajantavanuc. 33 Ti Jesuse ijoybij, laj squel ti yajchancoptaque. Jech laj yalbe ti Pedroe: Chac aba ta jtojol, Pucuj. Yuun ti voote mauc ta xanop ti cusi ta scan ti Diose. Ja noox ta xanop jech chac cu chaal ti viniquetique xut. 34 Jech ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque schiuc ti cristianoetique. Jech lic yal: Mi oy buchu ta scan ta xistsacliun batele, aco xchay ta yonton ti scuxlejal stuque, manchuc mi ta xich svocol. 35 Ti buchu ta xcuxubin sbae, ja ta xchay ti scuxlejale. Yan ti buchu ta xchay ti scuxlejal ta jventae, ta sventa ti lequil ach cop xtoque, ta sta scuxlejal. 36 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, muyuc cusi bal o jun vinic mi ta xyuunin scotol ti sba banomile, ti mi chayel ta xbat ti schulele. 37 Cusi xa xut ta sman loquel talel ti schulel ti chayel ta xbate? 38 Mi oy buchu ti ta xquexavic ta jtojole schiuc mi ta xquexavic ta xchunel ti jcop ta stojol ti jsamuliletique, ja jechun ti vuun cool jelantique ta xiquexav ta stojolic ec calal ta xichasut talel schiuc yutsilal ti Jtote schiuc ti chul ngeletique xi.

Ti Pedroe ta xal ti ja Cristo ti Jesuse
to un, ti Jesuse ibatic schiuc ti yajchancoptaque ta bictal lum ti oy ta Cesarea Filipo banomile. Calal tey oyic ta bee, tey lic sjacbe ti yajchancoptaque: Buchuun ta xalic ti cristianoetique? xi. 28 Ti yajchancoptaque jech laj staquic: Oy jlom ta xalic ti voot la ta Juan jac-ich-voe. Oy jlom ta xalic ti voot la ti Elase. Ti jlom xtoque ta xalic ti voot la jun jalcopote xutic. 29 Ti Jesuse jech laj sjac: Ti vooxuque, buchuun ta xanopic? xi. Ti Pedroe jech laj yal: Voot ti Cristoe xut. 30 Ti Jesuse laj yalbe ti mu me buchu xalbe yaique.

27Tsacal
(Mt 16:1320; Lc 9:1821)
Ti Jesuse ta xal ti ta xich milele
ti Jesuse jech lic yalbe ti yajchancoptaque:
31Jech
(Mt 16:2128; Lc 9:2227)
87
SAN MARCOS9
xichacuxi ti vuun cool jelantique xi. 10 Jech o xal ti oxvoique yontonic noox snaic. Pero ta sjacolanbe sbaic cu chaal ti jech ta xchacuxi ti Jesuse. 11 Jech o xal ti yajchancoptaque lic sjacbeic ti Iyac xojobal ti Jesuse Jesuse: (Mt 17:113; Lc 9:2836) Cu chaal ta xalic ti 2 Calal echem xa ox vaquib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti ja bayel ta xvul ta cacale, ti Jesuse ibat ta jun toyol vits. Ja noox laj yic batel ti Pedroe, loquel ti Elase? xutic. 12 Ti Jesuse jech laj stac: ti Jacoboe, ti Juane. Tey iyanij ta 3 Ti Ta melel, jech tsibabil ta scop stojol ti oxib yajchancoptaque. Dios ti ja bayel ta xvul ta loquel scue tey lic yac xojobal. Toj sac ta ti Elase yo jech ta xchapan jmec jech chac cu chaal ti bote. Mi scotol. Pero ta xal xtoc ti jcoplal ti jauc junuc buchu jech sna xchuc tsibabil ta scop Diose ti ta xquich scu. 4 Ti oxibique laj yilic ti tey ta jvocole, ti ta xquich bajel ti vuun xloilaj schiuc ti Elase schiuc ti cool jelantique. 13 Ta xcalboxuc Moisese. 5 Jech o xal ti Pedroe jech avaiic, ay xa ti Elase. Tey lic yalbe ti Jesuse: ipasbat ta stojol ti cusi ta scan ti Jchanubtasvanej, toj lec ti li cristianoetique jech chac cu chaal oyotique. Ja lec ta jpascutic oxib ta xal ti scop Dios ti ta onoox xcot axibal na, jun avuun, jun yuun ta pasele xi. Elas, jun yuun Moiss xut. 6 Yuun ti yajchancoptaque oyic Ti Jesuse laj scolta jun querem ti ta xiel, jech o xal ti Pedroe mu stac 7 Tsacal uninbil yuun ti pucuje ayeluc ta xai cusi ta xal. (Mt 17:1421; Lc 9:3743) to tey yal talel toc ta sbaic. Vul 14 Tsacal to un, isutic talel ti voliaticuc. Ti ta toque laj yaiic ti oy bu oy ti yan yajchancoptaque. Buchu ta xcopoj ti jech ta xale: Laj yilic ti joyobtabilic ta epal Ja ti jcuxubinbil Nichon lie. cristianoetique. Tey oy jun chib Ayic me ti scope xi. 8 Calal jech laj yaiique, jech ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti ta stsacolan sbaic ta cop stuquique lic squelic ta jujot. Pero schiuc ti yajchancoptaque. 15 Calal muyuc xa buchu laj yilic. Ja xa laj yilic ti ital ti Jesuse, chayal icot noox stuc ti Jesuse. 9 Calal ta xa xyalic talel ta vitse, yonton scotolic. Bat scoponic ta anil. 16 Jech ti Jesuse laj sjacbe ti ti Jesuse tsots laj yalbe yaiic ti cristianoetique: oxvoique: Cusi palta ti jech xavochlajetic Mu me buchu xavalbe yaiic. xae? xi. Ja to xu ta xavalic ti calal ta Ti Jesuse jech lic yal xtoc: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jlomoxuc lie ti mu to bu ta xachamique ja to mi laj avilic yutsilal smucul ti Dios ti ta xventainvane xi.

SAN MARCOS9 jun ta scotolic ti jech laj staque: Jchanubtasvanej, li quicojbot talel ti jnichone. Yuun ta xilbajinat yuun ti pucuje. Ta xmacbat ye. 18 Buyuc noox ta xjipat ta lum yuun ti pucuje. Calal jech ta xyal ta lume, xvocan xa ye, xcuxuxet ye. Yantic xa xlubtsaj batel. Laj xa jcanbe vocol ti avajchancoptaque ti aco sloquesic ti pucuje. Pero muyuc xu yuunic xi. 19 Ti Jesuse jech laj stac: Jeche cristianooxuc, mu cusi achunojic. Ep xa cacal li oyun ta atojolique. Ep xa cacal li jtsicojboxuque. Iquic talel ti quereme xut. 20 Tey laj yiquic talel. Ti pucuje, calal laj yil ti Jesuse, laj stubbe yic ti quereme. Iyal ta lum. Xbalalij xa. Xvocan xa ye. 21 Ti Jesuse laj sjacbe stot ti quereme: Cu xa sjalil ti jech oye? xut. Ti stote jech laj yal: Ta sbictal onoox tsacbil talel. 22 Ti pucuje ep ta velta laj xa sjipbun ta coc, ta vo, yo ta smil yai ti jnichone. Jech o xal un, mi oy cusi xavut, coltauncutic, cuxubinuncutic xi. 23 Ti Jesuse jech laj yal: Ti mi ta xachune, scotol xu ta xcot ta pasel ta stojol ti buchu ta xchune xi. 24 Jech o xal stot ti quereme tsots iavan: Ta jchun. Coltaun xa ms ta xchunel xi. 25 Calal laj yil ti Jess ti yantic ta stsob sba talel ti cristianoetique, jech laj yut ti pucuje:

88 Uma pucuj, Jmacal chiquin, ta xcalbot, locan. Ictao comel ti quereme. Mu xa xachaoch ta stojol xut. 26 Jech ti pucuje tsots iavan. Laj sjip ta lum, laj stubbe yic. Tey iloc batel. Chamem xa selan laj yicta comel ti quereme. Ep laj yalic ti chamem xa ti quereme. 27 Pero ti Jesuse laj snitbe liquel scob. Jech ti quereme ivai. 28 Jech ti Jesuse ioch batel ta jun na schiuc ti yajchancoptaque. Jech ti yajchancoptaque jech laj sjacbeic ta mucul: Cu chaal muyuc xu cuuncutic ta sloquesel ti pucuje? xutic. 29 Ti Jesuse jech laj yal: Ti jech pucuj lee, ja noox xu ta xloc batel ta sventa ti ta jcopontic ti Diose, ti ta jcomtsan ti cotique xutatic.

17Oy
iloquic batel ti bu oyic to oxe, tey iechic ta Galilea banomil. Ti Jesuse mu scan ti ta xaiate. 31 Yuun ja jech ta xchanubtas ti yajchancoptaque: Ti vuun cool jelantique ta xiacat batel ta yoc ta scob ti viniquetique, yo jech ta xismilicun. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi. 32 Ti stuquique muyuc laj yaibeic smelol ti vai selan laj yale. Yuun ta xiic ta sjacbel ti smelole.

30Calal
(Mt 17:2223; Lc 9:4345)
Ti Buchu ti ms banquilale
icotic ta jteclum Capernaum. Calal oyic xa
33Tey
(Mt 18:15; Lc 9:4648)
89 ta nae, ti Jesuse lic sjacbe ti yajchancoptaque: Cusi ti ta xavalolanic talel ti calal lijtal ta bee? xi. 34 Pero ti stuquique tsijil icomic. Ja ti tey laj sjacolanbe sbaic talel ta be buchu ti ms banquilal yuunique. 35 Jech o xal ti Jesuse ichoti. Laj yic talel ti lajcheb yajchancoptaque. Jech laj yalbe: Mi oy buchu ta scan ti banquilal ta xcote, biquit aco yac sba, aco yac sba ta tunel xi. 36 Tsacal to un, ti Jesuse laj snit talel jun olol. Tey laj svaan ta olol ti bu oyique. Ti Jesuse lic spet ti olole. Jech laj yal: 37 Buchuuc noox ti ta xich ta muc jun olol ta jventa vuun jech chac cu chaal ti olol lie, ja ta xiyich ta muc. Buchuuc noox ti ta xiyich ta muque, mauc noox ta xiyich ta muc. Ja ta xich ta muc ti Buchu laj stacun talele xi.

SAN MARCOS9 cuunoxuque, ta melel umbi, ta sta ti smotonique xi.

(Mt 18:69; Lc 17:12)
Buchuuc noox ti mu scrontainotique, ja jchiiltic ta abtel
Juane jech laj yalbe ti Jesuse: Jchanubtasvanej, laj quilcutic jun vinic ti ta sloques pucuj ta abie. Ta scoj ti mu jmojuc ta xixanav jchiuctique, jech o xal laj jpajtsancutic xiic. 39 Ti Jesuse jech laj yal: Chan uto. Mu xapajtsanic. Yuun ti buchu tsots xu yuun ta jventae, mauc jun vinic ti chopol ta xcopoj ta jtojole. 40 Yuun ti buchu mu xiscrontainotique, ja jchiiltic ta abtel. 41 Buchuuc noox ti ta jventa vuun ta xacboxuc aco mi jun vaso vo ta sventa ti vooxuc

38Ti
(Mt 10:42; Lc 9:4950)
Jesuse jech laj yal xtoc: Buchuuc noox ti ta xchanubtas ta sa mulil junuc ti ololetic ti ta xiyich ta muque, ja lec ti chuc xi cho ta snuque, jip xi yalel ta nab. 43 Mi ta scoj noox acob ta xata o amul yuune, ja lec seto loquel. Yuun ja ms lec mi ta xaoch batel ta cuxlejale aco mi jun xa acob. Ja mu lecuc mi schibal acobic ta xabat ta tojob mulile ti bu mu xtub o ti coque. 44 Ti tey ta coque, cuxul o ti xuvite. Mu xtub o ti coque. 45 Mi ta scoj noox avacan ta xata o amul yuune, ja lec seto loquel xtoc. Yuun ja ms lec mi ta xaoch batel ta cuxlejale aco mi jun xa avacan. Ja mu lecuc ti mi schibal avacan ta xajipat ochel ta tojob mulile ti bu mu xtub o ti coque. 46 Ti tey ta coque, cuxul o ti xuvite. Mu xtub o ti coque. 47 Mi ta scoj noox asat ta xata o amul yuune, ja lec pitso loquel jbejuc. Yuun ja ms lec mi ta xaoch batel ti bu ta xventainvan ti Diose aco mi jbej xa asat. Ja mu lecuc mi schibal sbec asatic ta xajipat ochel ta tojob mulile. 48 Ti tey ta coque, cuxul o ti xuvite. Mu xtub o ti coque. 49 Scotolic ta coc ta vocol ta xmeltsaj jech chac cu chaal ta xich acbel yatsmil ti smoton Dios ti ta xich chicbele. 50 Ti atsame, toj tunel. Pero mi ta xchay ti schiile, muyuc xa cusi xtun o. Jech ti vooxuque, oyuc yutsilal avontonic. Jmojuc me avontonic acotolic xi.

42Ti
SAN MARCOS10
Ti Jesuse ta xal ti bajobbaile
90 laj xa sta smul ta scoj ti laj sbaj ti sbayel ajnile. 12 Ja jech ti ants xtoque, mi ta sjip comel ti smalele, ti chba yic yan vinique, laj sta smul ec xi.
10
Ti Jesuse iloc batel ta jteclum Capernaum. Ibat ta Judea banomil schiuc ti ta jot ucum Jordn ti oy ta sloqueb cacale. Calal jech tey oy ti Jesuse, ti cristianoetique tey lic stsob sbaic yan velta ti bu oye. Jech ti Jesuse tey lic chanubtasvanuc jech chac cu chaal ta spas onoox. 2 Tey inopajic batel jun chib jfariseoetic yo jech ta sbajesic ta coc ti Jesuse. Jech o xal lic sjaquic mi xu ta sbaj sbaic jun vinic schiuc ti yajnile. 3 Ti Jesuse jech laj stac: Albun cai, cu selan laj yalboxuc ti Moisese? xi. 4 Ti stuquique jech laj yalic: Ti Moisese ta xal ti xu ta jbaj jbacutic. Ti mi ta xich meltsanel svunal ti bajobbaile, jech ti vinique xu ta scomtsan ti yajnile xiic. 5 Ti Jesuse jech laj stac: Ti Moisese jech laj yalboxuc ta scoj ti toj yij avontonique. 6 Pero ti ta sliquebale, ti calal lic smeltsan scotol ti Diose, laj spas jun vinic, jun ants. 7 Jech o xal ti vinique ta scomtsan stot sme yo jech ta xic ti antse. 8 Jech ta spas ta jun ti chavoique. Jech o xal ti vinic schiuc ti antse mu xa yuunuc chavoicuc. Comic xa ta jun. 9 Jech o xal ti vinique mu xu ta xchac sbaic ti calal pasbilic ta jun yuun ti Diose xi. 10 Calal oyic ta nae, ti yajchancoptaque lic sjacbeic scoplal ti jech taje. 11 Ti Jesuse jech laj yalbe: Buchuuc noox ti viniquetic ti ta sbaj ti yajnile, ti ta xic yan antse,

(Mt 19:112; Lc 16:18)
jlom cristianoetic ti yicojic talel ololetic ta stojol ti Jesuse yo jech ta scajan scob ta sba. Pero ti yajchancoptaque laj spajtsanic ti buchutic ta xiquic talel ti ololetique. 14 Calal jech laj yil ti Jesuse, vocol laj yai. Jech o xal jech laj yal: Aco talicuc ta jtojol ti ololetique. Mu xamac ta be. Yuun ti buchutic cool selan yontonic jech chac cu chaal ti ololetic lie, ja ventainbilic yuun ti Diose. 15 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti mu jechuc yontonic jech chac cu chaal ti ololetic lie, mu xu ta xochic batel ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 16 Jech ti Jesuse laj spet ti ololetique. Laj scajan scob ta sba yo jech ta xacbe bendicin.

13Oy
(Mt 19:1315; Lc 18:1517)
Ti jculej vinique ta scopon ti Jesuse
iloc xa bal ta xanobal ti Jesuse, tey ital ta anil jun vinic. Tey laj squejan sba ta stojol. Jech lic yalbe: Lequil Jchanubtasvanej, cusi ta scan ta jpas yo ta jta ti jcuxlejal sventa sbatel osile? xi. 18 Ti Jesuse jech laj yal: Cu chaal jech ta xavalbun ti lequil vinicune? Ti buchu leque, ja
17Calal
(Mt 19:1630; Lc 18:1830)
91 noox ti Diose. 19 Ti voote xana lec ti mantaletique: Mu xasa avants. Mu xamilvan. Mu xaelcaj. Mu xajut cop. Mu xalolavan. Icho ta muc atot ame, xi. 20 Ti vinique jech laj stac: Jchanubtasvanej, scotol taje ta jbictal onoox jchunoj talel xi. 21 Ti Jesuse cuxubaj yonton laj squel batel ti vinique. Jech laj yal: Jun xa noox scan ti ta xapase. Batan, ba chono scotol ti cusitic xayan avuune. Jech ti stojole, acbo ti buchutic meonetique. Ti mi jech ta xapase, ja jech umbi, oy aculejal ta vinajel. Tsacal to un, la me. Manchuc mi ta xavich avocol, tsacliun batel xut. 22 Calal jech laj yai ti vinique, lic svul yonton. Ta at onton xa ibat. Yuun toj jculej. 23 Jech o xal ti Jesuse lic squel spat xocon. Jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Batsi toj vocol ta xoch ti jculejetic ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 24 Ti yajchancoptaque toj chayal cot yontonic yuun ti cop taje. Pero ti Jesuse jech lic xchaal: Jnichnab, toj vocol ta xoch ti bu ta xventainvan ti Diose ti buchutic ja noox spatoj yontonic yuun ti sculejalique. 25 Ja ms to xu ta xjelav ta sat acuxa ti jcot comelloe. Ti buchu jculeje toj vocol ta xoch ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 26 Calal jech laj yaiic ti yajchancoptaque, chayal icot yontonic. Jech lic sjacolanbe sbaic: Ti mi ja jech taje, buchu xa onoox ta xcol? xiic.

SAN MARCOS10 Jesuse laj squel batel. Jech laj yalbe: Ta melel, ti viniquetique mu xu ta scolta sba stuquic. Pero ti Diose xu yuun. Yuun ti Diose muyuc cusi ti mu xu yuune xi. 28 Ti Pedroe jech lic yal: Cajval, ti vuuncutique laj xa jcomtsancutic ti cusitic xayan cuuncutique. Li xa jchiinojotcutique xi. 29 Ti Jesuse jech laj stac: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti ta xtuch ta yonton ti snae, ti schiiltac ta voquele, ti stot smee, ti yajnile, ti snichnabe, ti yosile, ta jventa vuun, ta sventa ti lequil ach cop ti ja colebale, toj lec ti jech taje. 30 Yuun li noox ta banomile ta stabeic vovinic (100) squexol ms ti snae, ti schiiltac ta voquele, ti smee, ti snichnabe, ti yosile, aco mi ta xich ilbajinel xtoc. Tsacal to ta sta ti scuxlejal sbatel osile. 31 Oy ep ti buchutic ichbilic ta muc avi lie, pero oy bu ta sta yorail ti muyuc ichbilic ta muc ta xcotique. Oy ep ti buchutic muyuc ichbilic ta muc avi lie, pero ta sta yorail ti ichbilic ta muc ta xcotique xi.

27Ti
Ti Jesuse yan velta ta xal ti ta xchame
Jesuse, tijil batel ta spat ti yajchancoptac ti calal ta xa xmuyic batel ta sbelel Jerusalene. Jech ti stuquique tey chayal yontonic ti cusi laj yaiique. Xieluc xa xtoc ti tey tsacalic batele. Ti Jesuse laj xchac loquel ti lajchavo yajchancoptaque. Tey lic yalbe yai ti cusi ta xcot ta pasele:
32Ti
(Mt 20:1719; Lc 18:3134)
SAN MARCOS10 vooxuque ta xavilic ti ta xijmuy batel ta Jerusalene. Ti vuun ti cool jelantique tey ta xiacat ta cabal ta stojol ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ta xac yeic yo ta xquich milel. Tey ta xiyaquicun ta stojol ti jyanlum cristianoetique. 34 Tey ta xislabanicun. Ta xismajicun. Ta xistubtaicun. Tsacal to un, ta xismilicun. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi.
92 jun ta jtseb cobe, mauc cabtel ta xcac. Ti buchu ta xchoti ta jxocone, ja noox ta xacbatic ti buchutic jech albil scoplalique xi. 41 Calal jech laj yaiic ti lajunvo yajchancoptaque, mu lecuc laj yaiic. Laj yiltaic ti Jacoboe, ti Juane. 42 Ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech laj yal: Ti vooxuque xanaic lec, ti ajvaliletic li ta banomile stoyoj sbaic ti jech oy yabtelique. Ti buchu cajale ta xac ta ilel ti tsots ti yabtele yichoje. 43 Mu me jechuc xapasic ti vooxuque. Ti buchu ta scan ichbil ta muc ta xcot ta atojolique, ja ta scan ti aco yac sba ta mosovinel yuun ti yane. 44 Ti buchu ta scan ti ichbil ta muque, ja ta scan ti ta xac sba ta mosovinel yuun ti schiiltaque. 45 Ti vuun ti cool jelantique mauc lital mosovinvancun. Ja tal cac jba ta tunel, tal cac jba ta milel ta sventa stojol scolel ti epal cristianoetique xi.

33Ti
Ti Jacoboe schiuc ti Juane ta scanbe vocol ti Jesuse.
Jacoboe schiuc ti Juane, ti ja snichnab ti Zebedeoe, inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Jech laj yalic: Jchanubtasvanej, ta jcanbotcutic vocol xiic. 36 Ti Jesuse tey laj stac: Cusi ta xacan ti ta jpasboxuque? xi. 37 Ti stuquique jech laj yalic: Calal ta sta yorail ti ta xapas mantale, aco ave ti ta xichoticutic jun ta abatsi cob, jun ta atset cob xiic. 38 Ti Jesuse jech laj stac: Ti vooxuque mu xana ti cusi ta xacanique. Mi ta xcuch avuunic ta yichel ti vocole jech chac cu chaal ti vuune? xi. 39 Ti stuquique jech laj staquic: Ta xcuch cuuncutic xiic. Ti Jesuse jech laj yal: Jech melel, jech onoox ta xataic ti vocole jech chac cu chaal ta jta ti vuune. 40 Pero ti jech ta xacanic ti ta xachotiic jun ta jbatsi cobe, ti

35Ti
(Mt 20:2028)
Ti Jesuse laj scolta ti masat Bartimeoe
ta jteclum Jeric. Tey ta xa xloc batel ta stiil jteclum ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque, schiuc ti epal cristianoetique. Tey chotol ta ti be ta scan limoxna oy jun masat, Bartimeo sbi, ti ja snichon ti Timeoe. 47 Calal laj yai ti ta xa xnopaj tal ti Jess ti liquem tal ta Nazarete, tey lic avanuc ti masate: Jess, Snichon David, cuxubinun xi. 48 Oy ep buchu ipajtsanvanic yo aco chaniuc. Pero ti masate ms to tsots lic avanuc:

46Icotic
(Mt 20:2934; Lc 18:3543)
93 Jess, Snichon David, cuxubinun xi. 49 Jech ti Jesuse tey ivai. Jech laj yal: Iquic talel xi. Jech o xal ti cristianoetique jech laj yalbeic: Tsotsan, valan. Yuun ta xicot xutic. 50 Jech ti masate ta ora noox laj sjip comel ti smochib cue. Ibit liquel ta anil. Inopaj batel ta stojol ti Jesuse. 51 Ti Jesuse jech laj sjacbe: Cusi ta xacan ta jpasbot? xut. Ti masate jech itacav: Jchanubtasvanej, ta jcan ti ta xajambun ti jsate xi. 52 Ti Jesuse jech laj yalbe: Xu xabat. Jam xa ti asate ta sventa ti laj achunune xi. Calal jech laj yal ti Jesuse, ta ora noox ijam ti sate. Tey laj xchiin batel ta be.

SAN MARCOS10,11 o xal ti chavoique ibatic. Tey chucul laj staic ti uni burroe nopol ta ti na ti oy ta ti bee. Tey laj sjitunic talel. 5 Oy jlom ti buchu tey oyique, jech laj yalic: Cusi ta xapasic? Cu chaal ta xajitunic ti burroe? xiic. 6 Ti chavoique jech laj stacbeic jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. Jech o xal muyuc cusi ialbatic. 7 Tey laj snitic batel ti burro ti bu icom ti Jesuse. Ti stuquique lic scajan scuic ta sba ti burroe. Jech ti Jesuse tey icaji batel. 8 Ep ti buchutic laj squiananic ta banomil ti scuique. Oy yan xtoc laj sbojic yanal te. Laj yaquic ta be. 9 Ti buchu jbabeic batele, ti buchu jtsac patic talele, jech lic avanicuc: Yan yutsil ti Buchu tacbil talel yuun ti Diose. 10 Yan yutsil ti jventainvanej ta xtale jech chac cu chaal iventainvan ti jtotic Davide. Jun yutsil ti Diose xiic. 11 Ja jech ioch batel ta Jerusaln ti Jesuse. Ja jech xtoc ioch batel ta templo. Calal laj squel ti cu selan scotol ta jujot ti temploe, tey iloc batel. Ibat ta Betania schiuc ti lajchavo yajchancoptaque. Yuun mal xa cacal.

4Jech
Ti Jesuse ta xoch bal ta Jerusaln
11
Calal icotic nopol xa Jerusalene ti bu oy ti chib jteclum Betfagee schiuc ti Betaniae, ti oy ta yelobal ti vits Olivose, ti Jesuse laj stac jelavel chavo yajchancop. 2 Jech laj yalbe: Batanic ta uni jteclum ti le xjelav batele. Calal mi lacotique, tey ta xataic jun burro chucul, ti muyuc to bu cajlebinbile. Jitunic, nitic talel lie. 3 Mi oy buchu ta xalboxuc: Cu chaal jech ta xapasic? mi xayutique, albeic yai: Ja ta xtun yuun ti Cajvaltique. Tsacal to ta sutesbot talel, xavutic xi.

(Mt 21:111; Lc 19:2840; Jn 12:1219)
Ti Jesuse laj yut ti icuxe
yoclomal, calal iloquic batel ta Betaniae, ti Jesuse lic yai vinal. 13 Tey laj yil ta nom jpets icux ti oy yanale. Jech o xal bat squel mi oy ti sate. Pero muyuc sat laj sta. Ja noox yanal, yuun mauc to yorail ta satin. 14 Jech ti Jesuse jech laj yalbe ti icuxe:

12Ta
(Mt. 21:1819)
SAN MARCOS11 Muyucuc buchu slobot o asat xut. Ti yajchancoptaque laj yaiic.
(Mt 21:1217; Lc 19:4548; Jn 2:1322)
94 Jchanubtasvanej, quel avil ti icux ti laj avute, taquijem xa xi. 22 Ti Jesuse jech itacav: Chunic ti xu yuun ti Diose. 23 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti ta xalbe yai ti vits lie: Locan, batel lie, ba jipo aba ta nab, mi xute, ti mi mu xnaetuc ti yontone, ti mi ta xchun ti ta xcot ta pasel ti cusi laj yale, ta onoox xcot ta pasel. 24 Jech o xal ta xcalboxuc, scotol ti cusi ta xacanbe ti Dios ti calal ta xataic ta coponele, ti mi ta xachun ti laacbat xae, jech onoox laj xa ataic. 25 Mi oy buchu aquelojbe smul calal ta xataic ta coponel ti Diose, acbo perdn, yo jech ti Atotic ti oy ta vinajele, ta xacboxuc perdn yuun ti amulique. 26 Pero mi mu xavaquic perdone, jech ti Atotic ti oy ta vinajele, mu xacboxuc perdn yuun ti amulique xi.

Ti Jesuse ta xchuba ti temploe
to un, ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque icotic ta Jerusaln. Calal ioch batel ta templo ti Jesuse, lic snutsan loquel scotol ti buchu ta xchonilajic ta smanolajic teye. Laj svalcunbe smexaic ti jeltaquinetique. Laj svalcunbe xilaic ti jchonpalomaetique. 16 Mi jauc jun ta xac ochuc ti oy cusi xcuchojic ochel ta temploe. 17 Ti Jesuse jech lic chanubtasvanuc: Jech ta xal ti Dios ti tsibabil ta scope: Ti templo cuune ja jtaobil ta coponel yuun ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile, xi ti Diose. Pero ti vooxuque joybij avuunic ta snail chen jelequetic xi. 18 Ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, laj yaiic ti jech laj spas ti Jesuse. Jech o xal ti stuquique lic snopic cusi ta xutic yo ta xaquic ta milel. Ja ti laj yilic ti toj lec laj yaiic ti cristianoetic ti cu selan ichanubtasvane. Jech o xal ixiic. 19 Calal ioch ti acobale, ti Jesuse iloc batel ti ta jteclum Jerusalene.

15Tsacal
Ti yabtel yichoj ti Jesuse
Itaquij ti icuxe
xa ta yoclomal, iechic yan velta ti bu tequel ti icuxe. Jech ti yajchancoptaque laj yilic ti taquijem xa schiuc ti yibele. 21 Ti Pedroe ivul ta yonton. Jech lic yalbe ti Jesuse:
20Sob
(Mt 21:2022)
Jesuse schiuc ti yajchancoptaque ichasutic batel ta Jerusaln. Calal tey och batel ta temploe, inopajic talel ta stojol ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, schiuc ti moletique. 28 Ti stuquique jech lic sjacbeic ti Jesuse: Cusi avabtel avichoj? Buchu laj yacbot avabtel ti vi selan ta xapase? xutic. 29 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ja jechun ec, ta jcan ta jacboxuc jbel cop. Ti mi xu ta xatacbeicune, ta xcalboxuc avaiic

27Ti
(Mt 21:2327; Lc 20:18)
95 buchu yacojbun cabtel ti jech ta jpase. 30 Albun cai, buchu laj stac talel ti Juane yo jech ta xac ich vo? Mi tacbil talel yuun ti Diose? Mi tacbil talel yuun viniquetic noox? Tacbeicun xi. 31 Ti stuquique jech lic yalolanbe sbaic: Ti mi ta xcaltic ti ja tacbil talel yuun ti Diose, ti stuque xu ta xistacbotic: Cu chaal ti muyuc laj avichic ta muc? xijyut. 32 Ti mi ta xcaltic ti ja tacbil yuun ti viniquetic ti mi xcutique, melel, toj xibal sba. Yuun scotolic snaojic ti ja tacbil talel yuun Dios ti Juane xut sbaic. 33 Jech o xal ti stuquique jech laj yalbeic ti Jesuse: Mu jnacutic xutic. Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Ja jechun ec, mi jauc ta xcalboxuc avaiic buchu yacojbun cabtel ti jech ta jpase xi.

SAN MARCOS11,12 yajval banomile lic xchatac batel yan yajabtel. Pero ja jech xtoc ti jabteletique laj yutic, laj yacbeic ton, laj syayijesbeic sjol. 5 Ti yajval banomile laj to xchatac batel yan yajabtel. Pero laj smilic xtoc. Tsacal to ti yajval banomile laj stac batel ep yajabteltac. Pero ja noox jech xtoc, oy jlom ilajic ta milel, oy jlom ilajic ta majel. 6 Oy to jun snichon xtoc ti cux ta xaie. Slajeb xa laj stac batel ti jech laj snop ta yontone: Ta xiyichbeicun ta muc ti jnichone, xi. 7 Pero ti jabteletique jech laj yalbe sbaic: Ti vinic lee, ja ti buchu ta xich comel ti osile. La jmiltic yo jech ta xcuunintic ti osile, xiic. 8 Jech o xal laj stsaquic, laj smilic. Laj xjochic loquel ta spat ti tsunobaltique xi. 9 Jech o xal ti Jesuse tey lic sjac: Cusi ta spas ti yajval banomil ti jech taje? Ta xtal smil ti jabteletique. Jech ti yosile ta xac ta chom ta yan. 10 Ti vooxuque, mi muyuc avilojic ta scop Dios ti jech ta xale? Ti ton ti bajbil yuun ti jabteletique, tsacal to ja jtunel icom sventa sliqueb ti nae. 11 Ja yabtel stuc ti Diose. Jun yutsil ta xcot ta jtojoltic, ti xie xi ti Jesuse. 12 Ti stuquique ta scan xa ox ta stsaquic ta chuquel ti Jesuse. Yuun laj yaiic lec ti ja scoplal stuquic ti jech laj sbabacopta ti Jesuse. Pero muyuc laj stsaquic, yuun ixiic yuun ti cristianoetique. Jech o xal un, laj yictaic comel ti Jesuse. Ibatic.

Ti chopol jabteletic ti laj yich babacoptaele
12
Ti Jesuse jech lic yal ta babacop: Oy jun vinic ti ep laj stsun uva ti ta yosile. Laj smac lec ta moc. Laj spasbe jun yavil ti bu ta xich pitsel ti sat uvae. Laj smeltsan jun toyol luchlebal yo jech ta xich chabiel scotol. Tsacal to un, laj yac ta chom ti yosil ta stojol ti jabteletique. Ibat ta nom ti vinique. 2 Calal sta xa yorail ti ta xich tuchel ti uvae, laj stac talel jun yajabtel yo ta scan ti cu yepal ta xiche. 3 Pero ti jabteletique laj stsaquic. Laj smajic. Muyuc cusi laj yacbeic batel. 4 Tsacal to un, ti

(Mt 21:3346; Lc 20:919)
SAN MARCOS12
Scoplal ti patane
96 jsaduceoetique xchunojic ti muyuc ta xchacuxi ti animaetique. Jech o xal jech laj yalic: 19 Jchanubtasvanej, ti Moisese laj stsibabuncutic comel ti mi oy buchu ta xcham jun vinic ti chabal yol ta xicta comel ti yajnile, jech o xal ti yitsine, aco yicbe yajnil ti animae, yo jech mu xchay stsunobal ti sbanquile. 20 Quel avil, oy viniquetic ti vucubic ta voquele ti jech icot ta pasele. Ti sba banquilale laj yic yajnil. Pero icham. Chabal snichon icom. 21 Tsacal to un, ti schavoal itsinale laj yicbe yajnil ti animae. Jech xtoc icham. Chabal snichon icom. Ja jech laj spas xtoc ti yoxibal itsinale. 22 Ja jech laj yiquic ti jun ants ti yucubalique. Icham scotolic. Mi jauc junuc yuunic ti oy snichon icome. Tsacal to icham ec ti antse. 23 Jech o xal calal ta sta yorail ti ta xchacuxi ti animaetique, albun caicutic, buchu junucal yuunic ti yajnil ta xcome calal ti vucub viniquetic laj yajnilanic ti antse? xiic. 24 Ti Jesuse jech laj stacbe: Toj chayemoxuc ta jechel. Yuun mu xavaiic ti scop Diose, mi jauc ti smucul stsatsal ti Diose. 25 Calal sta yorail ti ta xchacuxiic ti animaetique, laj scoplal ti jech ta sa ti snup schiilique. Laj scoplal ti jech ta xac ta nupunel ti yantsil nichonique. Yuun ta xcotic jech chac cu chaal ti ngeletic ti oy ta vinajele. 26 Cu chaal ta xanopic ti muyuc ta xchacuxi ti animaetique? Mi yuun muyuc aquelojic ti cu selan tsibabil ta scop Dios yuun ti Moisse, ti calal icopoj ti Dios

to un, ti stuquique laj staquic batel ta stojol Jess jun chib jfariseoetic schiuc jun chib svinictac ti Herodese yo jech mi oy cusi chopol ta xloc ta ye, yo jech ta xbaj ta coc yuunic. 14 Jech o xal ti stuquique italic, jech lic yalic: Jchanubtasvanej, ti vuuncutique jnaojcutic lec ti tuc ta xachanubtasvane. Mauc ta xacan ti lec acoplal yuun ti cristianoetique. Jech o xal un, mu xajel ti cu selan ta xachanubtasvane. Ja noox oy ta avonton ti ta xachanubtasvan ti cu selan ta jtacutic slequilal ti Diose. Jech o xal un, ti patan taquin yuun ti ajvalil romanoe, mi lec ti ta jtojtique? Mi mu lecuc ti ta jtojtique? xiic. 15 Ti Jesuse snaoj xa onoox ti jeche onoox ta xlolavanique. Jech o xal jech laj yal: Cu chaal ti ta xayalesicun avai ta coque? Acbun quil jsepuc taquin xi. 16 Ti stuquique laj yichic talel ti taquine. Calal laj squel ti Jesuse, tey laj sjac: Buchu sat, buchu sbi ti li tsacale? xi. Ti stuquique jech laj staquic: Ja ti ajvalile xiic. 17 Jech ti Jesuse jech laj yal: Acbeic ti ajvalil romano ti cusi ja yuune. Ja jech xtoc, acbeic ti Dios ti cusi ja yuune xi. Ti stuquique chayal icot yontonic ti jech itacbatique.

13Tsacal
(Mt 22:1522; Lc 20:2026)
Ta xjacbat cu selan ti chacuxiele
xtoc un, bat squelic Jess jun chib jsaduceoetic. Ti
18Jech
(Mt 22:2333; Lc 20:2740)
97
SAN MARCOS12
ta stojol ti cool selan ta xcac ti ti jchiiltic jech chac cu chaal jpets uni tee? Jech laj yal: Diosun ta jcuxubin jba jtuctique, ja ti yuun ti Abrahame, yuun ti Isaaque, ms tsots scoplal taje. Ja mu yuun ti Jacobe, ti xie. 27 Ta stojol sta scoplal ti smoton Dios ti ta ti Diose, muyuc buchu chamem. jmiltique, ti ta jchicbetic ta altare Scotolic cuxulic. Jech o xal ti xi. 34 Calal laj yil ti Jess ti lec tuc vooxuque toj chayemoxuc xi. laj staque, jech laj yal: Ti mantal ti ms tsots scoplale Mu xa nomuc oyot ta stojol ti (Mt 22:3440) ventainel yuun ti Diose xi. 28 Ja jech xtoc inopaj talel ta Calal jech laj yaiique, muyuc xa cusi laj sjacolanbeic ti Jesuse. stojol Jess jun jchanubtasvanej yuun ti mantale, yuun laj yai ti laj Buchu snichon ti Cristoe? stsac sbaic ta cop ti Jess schiuc (Mt 22:4146; Lc 20:4144) ti jsaduceoetique. Laj yai ti lec tuc 35-36 Ti Jesuse tey ta laj stac ti Jesuse. Jech o xal jech laj sjac: xchanubtasvan ta templo ti jech ta Cusi junucal mantal ti ms xale: tsots scoplal ta scotole? xi. Ti jchanubtasvanejetic yuun 29 Ti Jesuse jech laj stacbe: ti mantale, cu chaal ta xalic ti Ti mantal ti ms tsots scoplale, ja snitilul David ti Cristoe, calal ja lie: Ayio avaiic, Israel, ti ti Davide, ta sventa ti ventainbil Cajvaltic Dios cuuntique, ja noox yuun ti Chul Espritue, jech laj stuc Ajvalil. 30 Jech o xal un, cano yal? ti Cajvaltic Diose ta sjunul avonton, Ti Diose jech laj yalbe ti Cajvale: ta sjunul achichel, ta sjunul avip, La chotlan ta jbatsi cob, ta sjunul snopobil avuun, ti xie. ja to mi ta xcac ta avoc ta Ja ti mantal ti ms tsots scoplale. acob ti avajcrontae, 31 Ti yan ti jutuc mu cooluque, ja xutat, xi ti Davide. 37 Cusi xut ti lie: Cuxubino ti achiile jech chac Cristo ti ja snitilul ti Davide calal cu chaal ta xacuxubin aba atuc, ti David Cajval ti xute? xi ti ti xie. Ti chib mantal lie ja ti ms Jesuse. tsots scoplale xi. Ti epal cristianoetique sjunul 32 Ti jchanubtasvanej yuun ti yontonic ta xaibeic scop ti Jesuse. mantale jech laj yal: Ti Jesuse laj svinajesbe smul ti Lec ti jech laj aval, jchanubtasvanejetic yuun ti mantale Jchanubtasvanej. Melel ti cusi laj (Mt 23:136; Lc 11:3754; 20:4547) avale. Jun noox ti Diose. Muyuc 38 Ti Jesuse jech ta xchanubtas ti xa yan jech chac cu chaal ti Diose. 33 Ti jech ta jcantic ti Diose ta cristianoetique: sjunul contontic, ta sjunul snopobil Bijanic me yuun ti cuuntic, ta sjunul jchicheltic, ta jchanubtasvanejetic yuun ti sjunul quiptic, ti ta jcuxubintic mantale. Yuun ti stuquique toj lec

SAN MARCOS12,13 ta xaiic ti nat scu slapojique. Toj lec ta xaiic ti ichbilic ta muc ti buyuc noox ta xanavique. 39 Ti stuquique ta saic ti chotlebal ti bu ichbil ta muc tey ta chul nae. Ja jech xtoc ta saic ti chotlebal ti bu ichbil ta muc ti calal ta xicatic ta veele. 40 Ta spojbe sna ti meonal antsetique. Pero yo jech mu xac ta ilel ti cusi ta spojique, jal ta xa scoponic ti Diose. Jech o xal ti stuquique ja ms tsots castigo ta xichic xi.

98 Jchanubtasvanej, quel avil yutsiquil ti tone. Toj lec meltsanbil ti templo lie xi. 2 Ti Jesuse jech laj stac: Jech xaval avauc ti jun yutsiquil meltsanbile. Pero oy bu ta sta scacalil ti ta xlilije. Mi jauc jbej ton ti cajal ta xcom ta sba ti yan tone. Scotol lilijem ta xcom xi.
Svinajeb ti calal poot xa sta ti slajeb cacale
Ti meon antse laj yacbe smoton ti Diose
bu jun velta ti Jesuse tey chotol ta yut templo ta yeloval scaxail smoton ti Diose. Laj yil ti ta xaquic comel ti taquin sventa smoton ti Diose. Ep ti jculejetique ta xaquic comel ep ti staquinique. 42 Calal jech ta spasique, ja o icot jun meon ants ti laj stic ochel ta caxa chib biquit taquin ti jutuc ti stojole. 43 Jech o xal ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech laj yalbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti meon ants lee, ja ms ep laj yac ta xil ti Diose. Ja mu sta ti yan ti buchutic ep laj yaquique. 44 Yuun ti buchu ep laj yaquique, sobrail xa noox. Pero ti meon ants lee laj yac comel scotol ti cajomal ja ta xtun yuune xi.

41Oy
(Lc 21:14)
Ti Jesuse ta xal ti ta xlilij ti temploe
13
Calal tey xa ta xloquic batel ta temploe, oy jun yajchancop ti jech lic yale:
(Mt 24:12; Lc 21:56)
ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque ibatic ta vits Olivos ta yeloval ti temploe. Calal tey chotol ti Jesuse, jech ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane, ti Andrese tal sjaquic ta mucul: 4 Ta jcan ti ta xavalbun caicutic, cusi ora ta xcot ta pasel ti jech taje? Cusi svinajeb ti calal poot xa sta yorail ti jech ta xcot ta pasele? xiic. 5 Ti Jesuse jech laj stacbe: Bijanic me. Mu me xataic lolael. 6 Yuun ep ti buchutic sbiinoj ti jbi ti jech ta xalique: Vuun Cristoun, ti xiique. Ep ta xlajic ta lolael. 7 Ti vooxuque, calal ta xavaibeic scoplal ti oy xa leto lie, ti oy xa leto lee, ti xiique, mu me xaxiic. Yuun jech onoox ta xcot ta pasel. Pero mauc to slajebal ti cacale. 8 Bayel ta xlic scrontain sbaic ti muctic lumetique, ta scrontain sbaic ti ajvaliletique. Buyuc noox oy niquel, oy vinal. Buyuc noox xvochlajet ti cristianoetique. Ti vai selan ta xcot ta pasele, ja sliquebal to ti vocole. 9 Jech ti vooxuque quelo me abaic. Yuun ta xaacatic batel ta

3Jech
(Mt 24:328; Lc 21:724; 17:2224)
99 entregal ta stojol ti ajvaliletique. Ta xavichic majel ta chul na. Ti vooxuque ta jventa vuun ti jech ta xavaan abaic ta stojol ti ajvaliletique, ti reyetique, yo jech tey ta xavalbe yaiic ti jcoplale. 10 Calal mu to ta sta yorail ti slajebal cacale, tsots scoplal ti ta xich alel ti colebal ta sjoylej ti banomile. 11 Calal ta xaacatic batel ta stojol ti ajvaliletique, mu xavat avontonic, mu xapoconopic ti cusi ta xcot avalique. Alic ti cusi ta xacboxuc anaic ti Dios calal tey oyoxuc ta stojolique. Yuun mauc ti vooxuc ti ta xacopojique, ja ti Chul Espritue. 12 Ti viniquetique ta xac ta entregal ti schiil ta voquele yo aco yich milel. Ti totiletique ta xac ta entregal ti snichonique yo aco yich milel. Ti nichoniletique ta xac ta entregal ti stotique yo aco chamuc. 13 Ta jventa vuun ti jech ta xayichic ta cronta scotol ti cristianoetique. Mu lecuc ta xayilic. Pero buchuuc noox ti staoj yav yontonic xcham xlaje, ja ta xcolic. 14 Ti jalcop Daniele laj stsiba comel scoplal ti jsoquesvanej ti ta xchayvane. (Ti buchu ta squel lie, aco yai lec ti cusi ta xale.) Calal ta xavilic ti tey xa oy ti bu mauc sventae, aco jatavicuc batel ta vitstic ti buchutic nacalic ta Judea banomile. 15 Ja jech xtoc ti buchutic muyemic batel ta schacojal sna ti jech cacal taje, mu xa me xyal batel ta stamel ti cusi ta xtun yuune. 16 Ja jech xtoc ti buchutic oyic ta osiltique, mu xa me xtal ta sna ta stamel ti scuique. 17 Ja toj abol sbaic ti antsetic ti buchutic schiuc to ti

SAN MARCOS13 yolique, schiuc ti buchutic ta to xchuun ti yolic ti jech cacal taje. 18 Ti vooxuque, taic me ta coponel ti Diose ti maucuc me ta yorail sictic ti ta xajatavic batele. 19 Yuun mu noox albajuc ti vocol ta xtale. Sba to velta ti jech ta xich svocolic ti cristianoetique. Ja mu sta ti laj yich tal svocolic ti cristianoetic ti sliquebal banomile. Calal mi eche, muyuc xa jech ta xtal ti vocole. 20 Ti manchucuc ta sbictajes vocol ti Cajvaltique, muyuc buchu junuc ta xcol ti jechuque. Pero ta sbictajes ta sventa ti cux ta xai ti buchu tujbilic yuune. 21 Mi oy buchu ta xalboxuc: Quel avilic, li xa oy ti Cristoe, o mi mooje: Le xa oy, mi xayutique, mu xachunic. 22 Yuun toj ep jlolavanejetic ta xtal ti ta sbis sbaic ta Cristoe. O mi mooje, ta xalic ti ta xcopojic ta sventa ti Diose. Ti jlolavanejetique ep ta xaquic iluc ti tsots xu yuunique yo jech ta xlolavanic. Ti xuuc yuunique, ta slolaic ti buchutic tujbilic xa yuun ti Diose. 23 Laj xa jpocoalboxuc ti jech onoox ta xcot ta pasele. Quelo me abaic.

Ti cu selan ta xtal ti Cajvaltique
mi ech xa yorail ti vocole, ti cacale ta xicub. Ti ue mu xa xac ti xojobale. 25 Ti canaletique ta xbajuc yal tal ti oy ta vinajele. Scotol ti cusitic oy ta vinajele xlaj nicanuc. 26 Jech o xal un, ja o yorail ti ta xiyilicun ti tey ta xital ta ba toc schiuc jmucul jlequilal ti vuun cool jelantique. 27 Ja o ta xcalbe mantal

24Calal
(Mt 24:2935,42,44; Lc 21:2536)
SAN MARCOS13,14 ti cajngeltaque yo ta stsobic talel ti calab jnichnab ti tujbilic cuune, ti buyuc noox oyic ta sjoylej banomile. 28 Ti vooxuque, vuleso me ta avontonic ti calal ta xavilic ti ta xuninaj scobtac ti ta sjelta yanal ti icuxe, xanaic lec ti ja o xa yorail ti ta xtal ti voe. 29 Ja jech selan xtoc ti calal ta xcot ta pasel ti vai selan laj calboxuque, naic me lec ti nopolun xa talel ta ti nae. 30 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti vai selan laj cal taje, oy to cuxajtic ti cristianoetic calal ta xech scotol ti vocol taje. 31 Ti vinajele, ti banomile ta xlaj scoplal. Pero ti jcope mu stselbuj. 32 Ti scacalil yorail ti ta xichasut talele, muyuc buchu sna. Mu snaic ti ngeletic ti oyic ta vinajele. Mi jauc jna ti vuun Snichonun ti Diose. Ja noox sna stuc ti Jtote. 33 Jech o xal un, viquiluc me asatic. Tuculano me abaic. Coponic me ti Diose. Yuun mu xanaic cusi ora ti ta xcot ta pasele. 34 Ti calal ta xichasut talele, cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti ta xbat ta nome. Pero calal mu to ta xloc batele, ta xacbe comel sventain sna ti yajabtele. Ta xacbe comel yabtel ta jujun. Jun ta xalbe comel ti aco xchabi lec ti ti nae. 35 Jech o xal ti vooxuque viquiluc me asatic. Yuun mu xanaic cusi ora ta xvul ti yajval nae. Mi naca ta xoch acobal, mi ta olol acobal, mi naca sba oquel cots, mi ta sob icloman, mu xanaic. 36 Jech o xal un, ti vooxuque mu me vayemucoxuc chvul staoxuc. 37 Ti cusi ta xcalboxuc ti vooxuque, ja jech ta

100 xcalbe yai ti yane ti viquiluc me ti satique xi ti Jesuse.

Laj snopic ti ta stsaquic ti Jesuse
14
Chib xa cacal scan ta xlic ti quin Colel ti calal ja o ta sveic ti pan ti muyuc yichoj ti spajubtasobile. Jech ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, ta sabeic smelol ti cu selan ta slolaic yo jech ta xaquic ta milel ti Jesuse. 2 Pero jech ta xalic xtoc: Ti calal jech ta xich tsaquele, mauc ti calal syaquil ti quine, yo jech mu xlic epal cop yuunic ti cristianoetique xiic.
(Mt 26:15; Lc 22:12; Jn 11:4553)
Ti ants ti laj smal ti aceite ta sjol ti Jesuse
Jesuse tey oy ta Betania jteclum ta sna Simn ti sbiinoj ti jcaemal-chamele. Calal jech chotol ta mexa ti Jesuse, ja o ital jun ants ti yichoj talel jun jaru ti meltsanbil ta alabastro tone, ti noj ta aceite ti capbil ta nardo ti toj toyol ti stojole. Ti antse laj svoc ti jarue. Laj smalbe ti aceite ta sjol ti Jesuse. 4 Calal jech laj spase, oy jlom ti buchu tey oyique isoc sjolic ti jech laj spas ti antse. Jech o xal tey lic yalbe sbaic: Cu chaal ti jech laj yixlan ti aceite ti capal ta nardoe? 5 Ja lec ti lajuc yich chonel ti ms ta oxib ciento denario taquine yo jech ta xich coltael ti buchutic abol sbaique xiic. Jech o xal chopol laj yaiic ti jech laj spas ti antse.

3Ti
(Mt 26:613; Jn 12:18)
101 ti Jesuse jech laj yal: Chan utic, cu chaal ta xavaquic ta vul onton ti antse? Toj yan noox yutsil ti jech laj spas ta jtojole. 7 Yuun ti buchutic abol sbaique li onoox oy ta atojolique. Xu xacoltaic ti cusiuc ora ta xacanique. Yan ti vuune mu liuc jchiinojoxuc oe. 8 Quel avil ti ants lie, laj xa spas ti cu yepal xu yuune. Laj xa smuibtasbun ti jbectale yo ta xquich muquel. 9 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buyuc noox ti ta xich alel ti lequil ach cop ta sjoylej banomile, ja jech xtoc ta xvinajesbat scoplal ti ants lie, yo jech mu xchay ta yonton ti cristainoetic scoplal ti ants lie xi.

SAN MARCOS14 Bu ta xacan ti chba jpascutic ti velil yo jech ta xave ta sventa ti quin Colele? xutic. 13 Ti Jesuse laj stac batel chib yajchancop ti jech laj yalbee: Batanic le ta jteclume. Tey ta xataic jun vinic ti xcuchoj batel jun quib voe. Nablanic batel ta spat. 14 Ti bu ta xoch ta nae, albeic yai ti yajval nae: Jech laj yal ti Jchanubtasvaneje: Bu oy ti cuarto ti ta xive schiuc ti cajchancoptac ta sventa ti quin Colele? xi laj yal talel, xavutic. 15 Jech ti yajval nae ta xacboxuc avilic jun muc ta cuarto ti oy ta schacojal na ti meltsajem xae. Tey ta xameltsanic ti jveeltique xi. 16 Jech ti chavo yajchancope iloquic batel. Tey icotic ta jteclum. Tey laj staic jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. Jech o xal tey lic smeltsanic ti velil sventa ti quin Colele. 17 Calal ioch ti acobale, tey icotic schiuc ti lajchavo yajchancoptaque. 18 Calal tey xa ta xveic ta mexae, ti Jesuse jech lic yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jun avuunic li jchiinoj ta veele ti ta xiyacun ta cabale xi. 19 Calal jech laj yaiique, ochic ta at onton. Jech lic sjacbeic ta jujun tal ti Jesuse: Mi ja li vuune? Mi ja li vuune? xiic. 20 Ti Jesuse jech laj stac: Ja jun ta alajchebalic ti ta jun jsetscutic ta xive schiuque. 21 Ti vuun cool jelantique jech onoox ta xcot ta jtojol jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose.

6Pero
Ti Judase ta xac ta cabal ti Jesuse
ti Judas Iscariotee, ti ja jun ta slajchavoal ti yajchancoptaque, iloc batel. Bat ta stojol ti banquilal paleetique yo ta spasic jun trate, yo ta xac ta cabal ti Jesuse. 11 Calal laj yaiic ti banquilal paleetique, jun to yutsil laj yaiic. Tey laj yalic ti ta xacbeic ti taquine. Jech o xal ti Judase lic saolan cusi ta xut yo ta xac ta cabal ti Jesuse.
10Jech
(Mt 26:1416; Lc 22:36)
sba cacal sliqueb ti quine, ti calal ja o ta sveic ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile, calal ja o yorail xtoc ti ta xich milel ti chij sventa ti quin Colele, jech ti yajchancoptaque jech lic sjacbeic ti Jesuse:
12Ti
(Mt 26:1729; Lc 22:723; Jn 13:2130; I Co 11:2326)
Snaobil ti Jesuse
SAN MARCOS14 Pero toj abol sba ti vinic ti buchu jech ta xiyac ta cabale. Ja lec ti manchucuc ivoc talele xi. 22 Calal xyaquet ta xveique, ti Jesuse lic stsac ti pane. Laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to laj xet ti pane. Laj yacbe batel ti yajchancoptaque. Jech lic yal: Veanic ti pan lie, ja ti jbectale xi. 23 Tsacal to ti Jesuse laj stsac ti sbisol yalel uvae. Calal laj yalbe vocol ti Diose, laj yacbe batel ti yajchancoptaque. Scotolic laj yuchic ti yalel uvae. 24 Ti Jesuse jech lic yal: Ti yalel uva ti laj avuchique, ja xa icot ta pasel ti ach trate ta sventa ti ta xmal ti jchichele ta sventa slequilal ti epal cristianoetique. 25 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, slajeb velta ti jech ta xcuch ti yalel uvae. Ja to ta xcuchtic yan velta ti ach yalel uvae ti calal ta jtsob jbatic ti bu ta xventainvan ti Diose xi.

102 Pedroe jech laj yal: Manchuc mi ta xchibaj yontonic ti yane, pero ti vuune mu xchibaj conton xi. 30 Ti Jesuse jech laj stac: Ta melel ta xcalbot avai, Pedro, ti acobal tana lie ti calal mu to xlic ocuc schibal velta ti cotse, oxib xa ox velta laj aval ti mu xavojtiquinune xutat. 31 Pero ti Pedroe jech laj stacbe ti Jesuse: Bu xata ti jech ta xcale! Manchuc mi jmoj ta xijlajotic ta milel, mi jauc ta xcal ti mu xacojtiquine xi. Pero mauc noox stuc. Jech laj yal scotolic.

29Ti
Ti Jesuse ta scopon Dios ta tsunobaltic Getseman
laj yontonic ta squejintael jun quejoje, tey ibatic ta vits Olivos. 27 Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Acotolic ti vooxuque ta xchibaj avontonic ta jtojol ti acobal lie. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ta xcac ta milel ti jquelchije. Jech ti chije tan puc ta xbat, ti xie. 28 Calal ta xichacuxie, vuun ta xijelav batel ta Galilea banomil. Tsacal to ta xacotic ti vooxuque xi.

26Calal
(Mt 26:3035; Lc 22:3134; Jn 13:3638)
Ti Jesuse ta xalbe ti Pedroe ti ta xmucat ta yontone
to icotic ta tsunobaltic ti ja Getseman sbie. Ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Chotlanic to comel lie. Vuune chba jta ta coponel ti Dios le ta jote xutatic. 33 Ti Jesuse yicoj batel ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane. Ti Jesuse tey lic yai ta yonton ti mu xa jayloqueluc xech ta xai ti vocole. 34 Jech o xal jech laj yal: Mu noox albajuc ta xcat conton. Xu ta xicham o ta xcai. Ti vooxuque li to comanique. Mu me xavayic xi. 35 Jech ti Jesuse jech snatil ibat. Lic spatan sba ta banomil. Laj scanbe ti Diose ti xuuc ta xquejbat batel ti svocole, yo jech mu xcot ta stojol. 36 Ti calal laj sta ta coponel ti Diose, jech laj yal:

32Tsacal
(Mt 26:3646; Lc 22:3946)
103 Tot, ti voote scotol xu avuun. Coltaun yo mu xcot ta jtojol ti jvocole. Pero mauc ta jcan jech chac cu chaal ta jcan jtuc. Jauc me ti cusi ta xacan ti voote xut. 37 Ti Jesuse isut batel ti bu icomic ti oxib yajchancope. Pero vayemic cot sta. Jech o xal jech laj yalbe ti Pedroe: Simn, mi ta xavay? Mi mu xu avuun ti vicluc asat junuc orae? 38 Vico me asatic. Taic me ta coponel ti Diose yo jech mu xayuuninic ti pucuje. Ta melel, tsots avontonic. Pero muyuc yip ti abectalique xi. 39 Jech ti Jesuse ichasut batel yan velta ti bu ta sta ta coponel ti Diose. Mu yanuc ti scope. Cool jech chac cu chaal ti laj yal ta bayele. 40 Tsacal to un, isut talel. Pero vayemic vul sta ti yajchancoptaque. Ja ti mu chabel xvic ti satique. Ja ti ta smutsbat satic yuun ti vayele. Mu stac ayeluc ta xaiic cusi xu ta stacbeic ti Jesuse. 41 Calal isut talel ta yoxibal veltae, jech laj yal: Vayanic xa. Cux avontonic. Yuun sta xa yorail ti ta xiacat bal ta cabal yuun ti jsamuliletique ti vuun cool jelantique. 42 Valanic, batic. Yuun tal xa ti buchu ta xiyac ta cabale xi.

SAN MARCOS14 schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, schiuc ti moletique. 44 Ti jacvanej ta cabal Judase, spocoalojbe xa onoox seail ti cu selan ta spas ti jech laj yale: Ti buchu ta jbuts ta xavilique, ja me umbi. Tsaquic me, chuquic me lec xi. 45 Jech o xal un, calal icot ti Judas ti bu oy ti Jesuse, jech cot yalbe: Jchanubtasvanej, Jchanubtasvanej xi. Ja o laj sbuts. 46 Ta jech to yepal laj stsaquic ti Jesuse. Laj xchuquic batel. 47 Oy jun ti buchu tey oye laj sloques ti yespadae. Laj sbojbe schiquin ti yajabtel ti banquilal palee. 48 Ti Jesuse jech laj yalbe ti jtsacvanejetique: Latalic schiuc avespadaic schiuc ateic yo ta xachuquicun batel cool selan jun jelecun yilel. 49 Scotol cacal tey oyun ta atojolic laj jchanubtasoxuc ti ta temploe. Pero mi jauc laj atsaquicun. Ti jech ta xapasic avi tana lie, ja ta sventa yo ta xcot ta pasel ti cusi tsibabil ta scop Diose xi. 50 Jech ti yajchancoptaque laj yictaic comel stuc ti Jesuse. Ijatavic batel.

Jesuse, yacal to ta xcopoj calal ja o icot ti Judase, ti ja jun ta slajchavoal ti yajchancoptaque. Ti stuque tal schiuc epal cristianoetic, schiuc yespadaic, schiuc steic ti ja tacbilic talel yuun ti banquilal paleetique
43Ti
(Mt 26:4756; Lc 22:4753; Jn 18:211)
Chucbil batel ti Jesuse
jun querem vinic spixoj sba ta saquil poc ti tey nabal ibat ta spat ti Jesuse. Tey itsacat ec. 52 Pero ti querem vinique laj yicta comel ti saquil poque. Tanal ijatav batel ta anil.
51Oy
Ti querem vinic ti ijatave
Ti Jesuse oy ta stojol ti banquilal jchapanvanejetique
ti Jesuse icbil batel ta stojol ti banquilal palee.
53Jech
(Mt 26:5768; Lc 22:5455, 6371; Jn 18:1214, 1924)
SAN MARCOS14 Tey lic stsob sbaic scotol ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, schiuc ti moletique. 54 Ti Pedroe nomtic tijil batel ta spat ti Jesuse. Ioch batel calal to yamaquil sna ti banquilal palee. Tey chotol icom ta catimol schiuc ti mayoletique. 55 Ti banquilal paleetique schiuc ti banquilal jchapanvanejetique lic sabeic smul ti Jesuse yo xu ta xaquic ta milel. Pero muyuc bu laj stabeic ti smule. 56 Ep ti buchutic ta sjutbeic smul ti Jesuse, pero mu jmojuc ti scopique. 57 Oy jlom ta jeche laj svaan sbaic ta rextigo ti jech lic yalique: 58 Quel avil, ti vuuncutique laj caicutic ti jech laj yal ti vinic lie: Vuun ta jlilin ti templo ti meltsanbil yuun ti cristianoetique. Pero ta oxib cacal ta jvaan yan ach ti mauc meltsanbil yuun ti cristianoetique, xi laj caicutic xiic. 59 Manchuc mi jech laj yalic ti jutcop rextigoetique, pero mu jmojuc ti scopique. 60 Jech o xal ti banquilal palee tey lic vaiuc ta stojol ti jchapanvanejetique. Jech lic sjacbe ti Jesuse: Cu chaal mu xapac ti acoplale? Cusi taje ti vai selan ti amule? xut. 61 Pero ti Jesuse muyuc laj stac, tsijil icom. Jech o xal ti banquilal palee jech lic xchajacbe yan velta: Mi voot ti Cristoe, Snichonot ti lequil Diose? xi. 62 Ti Jesuse jech laj yal: Melel, Vuunun. Ti vooxuque ta xavilicun ti cool jelantique ti

104 ta xichoti ta sbatsi cob ti Dios ti scotol xu yuune. Ja jech xtoc ta xavilicun ti ta xichasut talel ta ba toque xi. 63 Jech o xal ti banquilal palee lic xchi ta jatel ti scue, svinajeb ti toj echem chopol ti jech laj yai cusi laj yal ti Jesuse. Jech ti stuque jech lic yal: Mu xa persauc ta jcantic yan rextigo. 64 Ti vooxuque laj xa avaiic ti ta xchopol-copta ti Diose. Jech o xal, cu xachiic xana? xi. Scotol laj yalic: Chamuc xiic. 65 Jech o xal oy jlom lic stubtabeic sat. Oy jlom lic smacbeic ti sate yo jech ta xacbeic majel. Jech ta xalbeic: Nao caicutic ti buchu laj smajote xutic. Ti mayoletique laj smajbeic ti sate.

Pedroe tey oy ta yamaquil sna ti banquilal palee. Tey icot jun ants ti ja yajabtel ti banquilal palee. 67 Ti antse ti calal laj yil ti Pedro ti tey chotol ta xcatin ta ti coque, tey laj squelbe sat. Jech lic yalbe: Ti voot eque ja achiil ta xanobal ti Jess ti liquem talel ta Nazarete xutat. 68 Ti Pedroe laj smuc ta yonton. Jech laj yal: Mu xcojtiquin. Mu jna buchu ti vai selan ta xavale xi. Tey iloc batel ta spat ti ti moque. Ja o tey lic ocuc ti cotse.

66Ti
(Mt 26:6975; Lc 22:5662; Jn 18:1518, 2529)
105 antse lic squelbe batel sat yan velta ti Pedroe. Tey lic yal ta stojol ti buchutic chotolic ta xcatinique: Ti vinic lee ja jun schiil ti Jesuse xi. 70 Pero ti Pedroe laj xchamuc ta yonton yan velta ti Jesuse. Calal naca to jech laj yal ti antse, ja o tey laj yalic xtoc ti buchutic tey chotolic ta xcatinique: Ta melel, ti voote ja achiil abaic. Yuun liquemot tal ta Galilea. Yuun cool selan acopojelic xutic. 71 Ti Pedroe lic chopol-copojuc. Jech laj yal xtoc: Xil Dios, batsi mu xcojtiquin buchu ti vinic ti ta xavlic taje xi. 72 Naca to jech laj yal ti Pedroe, calal ja o lic ocuc schaoquelal ti cotse. Ja o ivul ta yonton ti Pedroe ti jech onoox ialbat yuun ti Jesuse: Calal muyuc to ox ta xoc ti schaoquelal ti cotse, oxib xa ox velta ta xaval ti mu xavojtiquinune, ti xutat onooxe. Calal jech laj snae, ja o tey lic yoquita sba ti Pedroe.

SAN MARCOS14,15 Ti Jesuse jech laj stac: Ja jech, jech chac cu chaal ta xaval xi. 3 Ti banquilal paleetique ep ta tos ti cusitic lic sabeic ti smule. 4 Jech o xal ti Pilatoe lic xchajac: Cu chaal ti mu xapac acoplale? Quel avil ti cu selan ta saic ti amule xi. 5 Pero ti Jesuse tsijil icom. Jech o xal ti Pilatoe mu stac ayeluc ta xai cusi xu ta snop.

69Ti
15
Calal sacub xa ti osile, ti banquilal paleetique bat stsob sbaic schiuc ti moletique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, schiuc scotol ti banquilal jchapanvanejetique. Scotolic ti vai yepal taje xchucojic batel ti Jess ta stojol ti Pilatoe. 2 Ti Pilatoe jech laj sjac: Mi voot ti ajvalilot yuun ti jisraeletique? xut.
(Mt 27:12, 1114; Lc 23:15; Jn 18:2838)
Ti Jesuse oy ta stojol ti Pilatoe
Pilatoe jech onoox stalel ti ta scolta batel jun jchuquel calal yorail ti quine, ja ti buchu ta scan ta stujic ti jisraeletique. 7 Ti ta chuquinabe, oy jun jchuquel, Barrabs sbi, schiuc yan jchuqueletic ti ja imilvanic ti calal ta ox spojbeic yabtel ti ajvalile. 8 Ti jisraeletique tal scanbeic ti Pilatoe ti aco scolta batel jun jchuquel jech chac cu chaal liquem onoox yuunique. 9 Ti Pilatoe jech laj stac: Mi ja ta xacanic ti ta jcolta batel ti ajvalil yuun ti Israele? xi. 10 Ja jech laj yal ti Pilatoe, yuun laj yil ti ta yitixal yontonic ti banquilal paleetique ti tal acbatuc ta stojol ti Jesuse. 11 Pero ti banquilal paleetique lic sliquesbe sjol ti cristianoetique yo aco yalic scotolic ti coluc batel ti Barrabase. 12 Ti Pilatoe jech lic sjac: Cusi ta xacanic ta jpasbe ti ajvalil yuun Israel ta xavalique? xi. 13 Ti stuquique xavlajetic xa lic tacavicuc:

(Mt 27:1531; Lc 23:1325; Jn 18:3819:16)

6Ti
Ti Jeeuse, chapal xa scoplal ti ta xich milele
SAN MARCOS15 Jipano ta cruz! xiic. 14 Ti Pilatoe jech laj yal: Cusi chopol laj spas? xi. Pero ti stuquique lic chaavanicuc: Jipano ta cruz! xiic. 15 Ti Pilatoe ta scan ti lec ta xilat yuun ti cristianoetique. Jech o xal laj scolta loquel ti Barrabase. Laj yal mantal ti aco yich tsitsel ta nucul ti Jesuse. Tsacal to laj yac batel yo ta xich jipanel ta cruz. 16 Jech ti soldadoetique laj yiquic batel ta yamaquil cabilto ti Jesuse. Tey laj stsob sbaic scotol ti yan soldadoetique. 17 Laj yacbeic slap cuil ti icic losantic sba stsajale. Laj xojbeic xotbil chix ta sjol. 18 Calal jech laj spasique, lic avanicuc ta nalevanej: Jun avutsil ti ajvalilot yuun ti Israele xutic. 19 Tey lic smajbeic sjol ta jun jichil te. Laj stubtaic. Xquejeletic xa ta spas sbaic ta yichel ta muc yilel. 20 Calal laj yontonic ta snaleele, ja o tey lic sloquesbeic ti cuil ti icic losantic sba stsajale. Laj yacbeic slap ti scu onooxe. Tsacal to un, ti soldadoetique laj yiquic loquel yo chba sjipanic ta cruz.

106 ti Jesuse muyuc laj yuch. 24 Tey laj sjipanic ta cruz. Ti soldadoetique laj squelic buchu oy suerte yuunic yo ta xvinaj buchu junucal ta xichbeic scu ti Jesuse. 25 Calal laj sjipanic ta cruz ti Jesuse, baluneb ora icluman. 26 Ti sletrail sjol scruzal ti Jesuse ta xal cu chaal ti laj yich milele, ja jech ta xal: Ti ajvalil yuun Israele, xi. 27 Ja jech xtoc laj yich jipanel ta cruz chavo jelequetic, jun ta sbatsi cob, jun ta stset cob. 28 Ti jech taje, ja jech icot ta pasel jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose: Jun to chopol vinic ta xilat ec, ti xie. 29 Ti buchutic ta xechic teye, sjimolan xa sjolic ta xlabanvanic ti jech ta xalique: Bu ibat avuun ti ta xaval ti ta xalilin ti temploe, ti ta oxib cacal ta xavaan ta ache? 30 Colta aba quic atuc. Yalan talel ti jech jipilot ta cruze xutic. 31 Mauc noox taje. Ja jech xtoc ti banquilal paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ta xlabanvanic ti jech ta xalbe sbaique: Laj scolta ti yane. Pero ti stuque mu xu ta scolta sba. 32 Mi melel ja ti Cristoe, ti Ajvalil yuun ti Israele, ti mi ta xquiltic ti ta syales sba ta cruze, ta melel umbi, ta jchuntic xiic. Ja jech ta xnalevanic xtoc ti chavo ti jipilic ta cruze.

o tey tal jun vinic ti liquem talel ta Cirene banomile ti Simn sbie, ja stotic ti Alejandroe, ti Rufoe. Calal tey ieche, tey laj sujic ta xcuchel batel scruzal ti Jesuse. 22 Tey icbil ibat ti Jesuse ta jun vits ti ja Glgota sbie. Ja yavil sbaquil jolal, xi ti smelole. 23 Tey laj yacbeic yuch ti Jesuse jun chail pox ti capal ta mirrae. Pero

21Ja
(Mt 27:3244; Lc 23:2643; Jn 19:1727)
Laj yich jipanel ta cruz ti Jesuse
laj sta ti olol cacale, scotol ti banomile ic icom. Ta oxib
33Calal
(Mt 27:4556; Lc 23:4449; Jn 19:2830)
Ja jech icham ti Jesuse
107 to ora mal cacal isacub. 34 Ti jech ora taje, ja o tsots iavan ti Jesuse: Eloi, Eloi, lama sabactani? xi. Dios cuun, Dios cuun, cu chaal laj avictaun comel? xi ti smelole. 35 Oy jlom ti tey oyique laj yaiic ti jech iavan ti Jesuse. Jech lic yalic: Ayio avaiic, ta xavta talel ti jalcop Elase xiic. 36 Oy jun ta scotolic ibat ta anil. Laj stsaj ta chail pox ti esponjae. Tsacal to laj xchuc ta ni jichil te ti esponjae. Tey laj stuchbe muyel yo ta xacbe stsuts ti Jesuse. Pero jech ialbat yuun ti yane: Chan uto. La jqueltic quic mi ta xtal yalesatuc yuun ti Elase xiic. 37 Jech ti Jesuse ja o tsots iavan. Tey icham. 38 Ti muc ta cortina ti oy ta temploe, ijat. Lic tal sjatemal ta sjol calal to yoc. chalic icom. 39 Ti banquilal soldado romano ti nopol vaal ti bu oy ti Jesuse, calal jech laj yai ti cu selan iavane, ti cu selan ichame, jech laj yal: Ta melel, ti vinic lee ja Snichon ti Diose xi. 40 Ja jech xtoc oy jun chib antsetic ti nom vaajtic ta squelic ti Jesuse. Ti bu oy ti antsetique, tey oy ti Mara Magdalenae, ti Salomee, ti Mara ti ja sme ti Jacoboe schiuc ti Josee. 41 Ti antsetic taje jaic ti buchutic laj stsacliic batele schiuc laj scoltaic ti Jess calal ixanav to ox ta Galilea banomile. Pero mauc noox jech yepal ti antsetic taje. Oy to tey yan antsetic ti laj xchiinic talel ti Jess calal ital ta Jerusalene.

SAN MARCOS15,16 ti jisraeletic sventa ti cuxob ontonale. 43 Tey ital jun vinic ti Jos sbie, ti liquem talel ta jteclum Arimateae, ti ja jun vinic ti yichoj tsots yabtel sventa ti banquilal jchapanvanejetique. Ja jun vinic ti smalaoj onoox ti ta xventainvan ti Diose. Tsots yonton ioch batel ta stojol ti Pilatoe. Bat scanbe sbectal ti Jesuse yo ta smuc. 44 Ti Pilatoe chayal icot yonton ti jech icham xa ti Jesuse. Jech o xal laj sta ta iquel ti banquilal soldado yuune yo ta sjacbe mi jech ta melel ti icham xa ti Jesuse. 45 Calal laj yal ti banquilal soldado ti jeche, jech o xal ti Pilatoe laj yac ye ti aco ba mucbatuc sbectal yuun ti Josee. 46 Jech o xal ti Josee laj sman jlic lequil muc ta saquil poc. Tey bat syalesbe sbectal ti Jesuse. Laj spix ta poc. Tsacal to bat stic ta muquinal ti jombil ta tone. Laj smac ta ton sti ti muquinale. 47 Ti Mara Magdalenae schiuc ti Mara, sme ti Josee, laj yilic ti bu laj yich muquele.

16
poot xa xicube, ja o xa yorail ti ta xchapan sbaic
42Calal
(Mt 27:5761; Lc 23:5056; Jn 19:3842)
Ti Jesuse laj yich muquel
Calal iech xa ti scacalil ti cuxob ontonale, ti Marae Magdalenae schiuc ti Salomee, schiuc ti Mara, sme ti Jacoboe, lic smanic perfume yo chba smalic ta sba sbectal ti Jesuse. 2 Sob xa ta sliquebal cacal ti xemunae, tey icotic ti bu mucule. Loquem xa tal ti cacale. 3 Calal jech ta xanavic batel ti antsetique, jech lic yalbe sbaic: Buchu xu ta sloquesbotic smac sti ti muquinale? xiic.

(Mt 28:110; Lc 24:112; Jn 20:110)
Chacuxi ti Jesuse
SAN MARCOS16 calal icotique, laj yilic ti muyuc xa macal ta muc ta ton sti ti muquinale. 5 Tey iochic batel ta yut. Ja o tey laj yilic chotol ta stuquil batsi cobal jun querem vinic ti slapoj nat saquil cuile. Ixiic ti antsetique. 6 Pero ti stuque jech laj yal: Mu xaxiic. Ti vooxuque ta xasaic ti Jess ti Buchu liquem talel ta Nazarete, ti laj yich jipanel ta cruze. Pero ichacuxi xa. Muyuc xa li oye. Quel avil ti yav ti bu laj yaquique. 7 Batanic, ba albeic yai ti yajchancoptaque schiuc ti Pedroe ti ja bayel ta xcot ta Galilea banomil ti stuque. Tsacal to ta xacotic ti vooxuque. Tey ta xavilic jech chac cu chaal ti laj yalboxuc onooxe xi. 8 Jech ti antsetique jatvil iloquic ta muquinal, yuun xniclajetic xa ta xiel. Muyuc buchu laj yalbeic, yuun ta xiic.

108 ti chavo yajchancop ti calal ta xanavic batel ta bee. 13 Calal laj yilic ti chavoique, bat yalbeic yai ti yan yajchancoptaque. Pero muyuc bu laj xchunic xtoc.
4Pero
Ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol ti Mara Magdalenae
ichacuxi ti Jesuse sob ta sliqueb cacal ti xemunae, bayel laj yac sba iluc ta stojol ti Mara Magdalenae, ja ti buchu iloquesbat ti vucub pucuje. 10 Ti stuque ja bat yalbe yai ti ichacuxi ti Jesuse ta stojol ti buchutic jmoj ixanavic to ox schiuque, ti buchutic ta xoquic yuun ti at ontone. 11 Calal laj yaiic ti cuxul ti Jesuse, ti laj yil xa ti Mara Magdalenae, muyuc laj xchunic.

9Calal
(Jn 20:1118)
to ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol ti buluchvo yajchancoptaque ti calal tey chotolic ta mexae. Laj sjajanta ta scoj ti mu xchunic ti jech ichacuxie, ti toj yij ti yontonique. Ja ti muyuc laj yichbeic ta muc scop ti buchutic laj yilic ti chacuxiem xae. 15 Ti stuque jech lic yal: Ti vooxuque, batanic ta scotol banomil. Ba alic ti lequil ach cope. 16 Ti buchutic ta xichic ta muc ti lequil ach cope, ti ta xichic vo xtoque, ta staic coltael. Pero ti buchutic mu xichic ta muc ti lequil ach cope, ta onoox stoj ti smulique. 17 Ti buchutic ta xiyichicun ta muque, ja jech ti seail ta quelele: Ta jventa vuun ta sloquesic ti pucujetique. Ta xcopojic ta ach copetic. 18 Manchuc mi ta stsaquic ta scobic ti chonetique, manchuc mi ta xuchic cusiuc venenoal, muyuc cusi ta spasbatic. Ja jech xtoc calal ta scajan scobic ta sba ti jchameletique, ta xcol yuunic xi.

14Tsacal
(Mt 28:1620; Lc 24:3649; Jn 20:1923)
Ti Jesuse ta xacbe yabtel ti yajchancoptaque
Ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol chavo yajchancop
Ti Jesuse muy batel ta vinajel
to ti Jesuse yan o cu selan laj yac sba ta ilel ta stojol
12Tsacal
(Lc 24:1335)
laj yonton ta scoponel ti yajchancoptaque, jech ti Cajvaltic Jesuse iicat muyel ta vinajel. Bat
19Calal
(Lc 24:5053)
109 chotluc ta sbatsi cob ti Diose. 20 Jech ti yajchancoptaque iloquic batel ta yalel ta scotol banomil ti lequil ach cop ti ja colebale. Ja stuc ti Cajvaltique laj xchiin
SAN MARCOS16 batel ti yajchancoptaque. Jech xtoc iacbatic smucul stsatsal yo jech ta xvinaj ti ja scop Dios ta spuquic ti yajchancoptaque. Jechuc.
San Lucas
ti buchutic laj yaquic persa ta tsibael scoplal ti cusitic icot ta pasel ta jtojoltique jech chac cu chaal laj xchanubtasotic ti buchutic laj yilic ta sliquebale, ti laj scolta sbaic ta yalel ti lequil ach cope. 3-4 Ja jech ti vuun eque, naca sta xcholet laj jac lec talel scotol scoplal ti cu selan ilic talel ta sliquebe. Jech o xal un, Tefilo, ti lec xquil jbatique, lec ta xcai ti xcholet ta jtsibabot tal ti cusitic laj yich pasele, yo jech ta xana lec ti ja melel ti cu selan laj xa avich chanubtasele.
1-2Ep
Ti sliquebe
tiquil to ox ta ajvalil ti Herodes ti ta Judea banomile, tey nacal jun pale, Zacaras ti sbie. Ja jmoj ta xabtej schiuc ti jvoc Abas sbie. Ti yajnile, ja sbiinoj Elisabet. Ja snitilulic talel ti pale Aarone. 6 Ti schibalique lec xilatic yuun ti Diose. Ja ti laj spasbeic smantal ti Cajvaltic Diose. Jech o xal mu xu ta sabat smulic yuun ti yane. 7 Pero chabal ti yalab snichnabique. Yuun mu sna xalaj ti Elisabete. Ja jech xtoc meel molic xa.

5Calal
Jun ngel laj yal ti ta xvoc ti Juan jac-ich-voe
pale Zacarase, oy jun cacal ti ja icot yorail ti ta xich ta sventa ti yabtele schiuc ti schiiltaque ti ta xtunic yuun ti Diose. 9 Ti calal jech ta squel yorailic ti paleetique, ja icot ta stojol ti Zacarase ti ta xchic pom ta templo yuun ti Cajvaltic Diose ti ja jech onoox liquem yuunique. 10 Calal yacal ta xchic ti pome, scotolic ti cristianoetique tey ta scoponic Dios ta yamaquil ti temploe. 11 Ja o tey laj yil ti Zacarase, vaal jun yajngel ti Cajvaltique tey ta xocon altar chicobil pom ti oy ta batsi cobe. 12 Ti Zacarase calal laj yil ti ngele, mu stac ayeluc cusi ta spas. Yuun toj echem ixi ta jmec. 13 Ti ngele jech laj yal: Zacaras, mu xaxi. Yuun ti Diose laj xa yai ti acope. Ti avajnil Elisabete xlic xchiin yol. Ta xavacbe sbiin Juan. 14 Toj echem noox xamuyubaj yuun. Xpatet avonton yuun ti jech ta xvoque. Ja jech xtoc ep ti cristianoetique xmuyubajic ec ti calal ta xvoque. 15 Yuun ti anichone ep ta xtun ta stojol ti Diose. Calal mu to bu ta xvoque, ventainbil onoox yuun ti Chul Espritue. Mu sna xuch yalel uva ti pajuneb xae, mi jauc

8Ti
110
111 pox. 16 Ta sventa ti stuque, ep ti jisraeletique ta sutic talel ta stojol ti Dios yuunique. 17 Ti Juan taje, ja jbayej be yuun ti Cajvaltique. Cool yontonic, cool xu yuunic jech chac cu chaal ti jalcop Elase. Ta scooltasbe yontonic ti totiletique schiuc ti snichnabique. Ja jech xtoc ta xchanubtas ta spasel cusi lec ti buchutic toyobbaique. Ja jech ta stuquibtasbe yontonic ti cristianoetique yo jech ta xichic ta muc ti Cajvaltic ti calal ta xtale xi ti ngele. 18 Ti Zacarase jech laj sjacbe ti ngele: Cusi xcut ta jna mi melel ti jech ta xcot ta jtojole? Yuun ti vuune toj molun xa. Ja jech ti cajnil eque xi. 19 Ti ngele jech laj stac: Vuun Gabrielun. Yajtunelun ti Diose. Ja laj stacun talel yo tal calbot avai ti lequil ayeje. 20 Pero ta scoj ti mu xachun ti cusi laj calbote, macal ta xcom ave. Mu xu ta xacopoj. Scotol ti vai selan laj calbot lie, ta onoox xcot ta pasel ti cusi ora yoraile xi. 21 Ja jech xtoc ti cristianoetique vaajtic ta smalaic ti cusi ora ta xloc talel ti Zacarase. Ja jech xtoc labal ta xaiic ti jalij xa ta jmec ti mu xloc talel ta temploe. 22 Calal iloc talel ti Zacarase, mu xa xu xcopoj. Jech o xal ja o laj snaic ti oy cusi iacbat yil yuun Dios ti ta temploe. Yuun ja noox ta spasolan seail ta scob. Yuun uma xa iloc talel. 23 Calal ech scacalil ti cu sjalil xtunilan ta templo ti Zacarase, tey ibat ta sna. 24 Tsacal to ti Elisabete

SAN LUCAS1 lic xchiin yol. Muyuc xloc ta sna voob u. Tey ta snopilan ta yonton: 25 Ti jech laj spasbun ti Cajvaltic avi tana lie, yo jech mu xa ta xilabanat yuun ti cristianoetique, xi.
ech xa ox vaquib ue, ti Diose laj stac batel ti ngel Gabriel ta jteclum Nazaret ti oy ta Galilea banomile. 27 Ti ngele itacat batel ta stojol jun tojol tseb ti ja Mara sbie. Ti stuque jacbil xa yuun jun vinic, Jos sbi, ti ja snitilul ti ajvalil Davide. 28 Ti ngele ioch batel ti bu oye. Jech cot yalbe: Mi li oyote ti voot tujbilot yuun ti Diose, ti chiinbilot yuun ti Cajvaltic Diose? Toj echem laj xa xcuxubinot ti Diose. Ja mu sta ti yan antsetique xi. 29 Calal jech laj yil ti ngele, chayal icot yonton yuun ti scopojele. Tey lic sjacbe cusi smelol ti jech ialbate. 30 Ti ngele jech itacav: Mara, mu xaxi. Ti voote laj xa ata ti lec xailat yuun ti Diose. 31 Ti lie xlic achiin avol. Ta xayan jun aquerem. Ta xavacbe sbi Jess. 32 Tsots yabtel ta xich. Yuun ja Snichon ti cuxul Dios ta vinajele. Ti Cajvaltic Diose ta xacbe yabtel yo ta xcom ta Ajvalil jech chac cu chaal ti amolmuctotic David ta vonee. 33 Muyuc spajeb ti yabtel ti ta sventain ti jisraeletique. Staoj o yav sbatel osil xi. 34 Jech o xal ti Marae jech lic sjacbe ti ngele: Cusi ta xcut ta xcot ta pasel taje ti calal muyuc to jmalale? xi.

Jun ngel ta xal ti ta xvoc ti Jesuse

26Calal
SAN LUCAS1 ngele jech itacav: Ti Chul Espritue ta xtal ta atojol. Ti smucul stsatsal ti Dios ti oy ta vinajele, ta svoliot jech chac cu chaal junuc toc. Jech o xal ti avol ti ta xavoquese chul olol. Bisbil ta xcot ta Snichon ti Diose. 36 Ja jech ti avuts avalal, Elisabete, ta svoques yol ec. Manchuc mi meel xa, manchuc mi oy bu ialbat scoplal ti mu sna xalaje, pero oy xa svaquibal yual schiuc ti yole. 37 Yuun ti Diose, muyuc cusi ti mu xu yuune xi. 38 Jech o xal ti Marae jech itacav: Jechuc. Aco smosovinun ti Cajvale. Aco spasbun ti Diose jech chac cu chaal ti laj avalbune xi. Ja o tey ibat ti ngele.

112 noox conton ta stojol ti Diose, ti Cajcoltavaneje. 48 Yuun ti Diose laj yichun ta venta ti pobre yajmosovune. Scotol ti cristianoetic ti cu yepal ti ta xechic li ta sba banomile ta xalic ti jcoplal ti ximuyubaje. 49 Yuun ti Diose, ti scotol xu yuune, toj echem lec ti cusitic laj spasbune. Yuun ja Chul Dios. 50 Staoj yav ta xcuxubin scotol ti buchutic ta xitaique. 51 Laj xa yac ta ilel ti yabtel ti tsots xu yuune. Laj xa stsal ti buchutic toj toyobbaique. 52 Laj xa spectsan ti buchutic cajal xai sbaique. Yan ti buchutic ta snijan sbaique toyesatic xa. 53 Ti buchutic ta xvinajique acbatic ti cusitic xtun yuunique. Yan ti buchutic jculejetique smeyoj scobic iloquic batel. 54 Laj scolta ti slumal Israele, ti ja yajtunele. Muyuc laj xchay ta yonton ti jech cux ta xaie. 55 Yuun jech onoox yaloj ta stojol ti jtot jmetique, ta stojol ti Abrahame schiuc ti yalab snichnabtaque ti cux ta xaivan sbatel osile, xi ti Marae. 56 Ti Marae nopol van oxibuc u ijoctsaj ta sna ti Elisabete. Tsacal to un, isut batel ta sna stuc.
35Ti
47 Xmuyubaj
jech cacal taje, ti Marae ibat ta anil ta jun jteclum ti oy ta svitsal Judea banomile. 40 Tey ioch bal ta sna ti Zacarase. Cot scopon ti Elisabete. 41 Calal icoponat ti Elisabete, tey lic bacuc ti olol ta schute. Ti stuque iventainat yuun ti Chul Espritue. 42 Jech o xal un, tsots jech laj yal: Ti Diose toj echem laj xcuxubinot. Ja mu sta ti yan antsetique. Ti avole toj echem yichoj bendicin. 43 Buchuun ti vuune yo jech tal svulanun sme ti Cajvale? 44 Xmuyubaj noox lic bacuc ti col ta jchut ti calal vul acoponune. 45 Toj yan noox yutsil ti jech laj achune. Yuun ta onoox xcot ta pasel ti cusi laj yalbot ti Cajvaltic Diose xi. 46 Jech o xal ti Marae jech laj yal: Xmuyubaj xa conton yuun ti Cajvaltic Dios ta xcaie.

39Ti
Ti Marae bat svulan ti Elisabete
to un, ista scacalil ti ta svoques yol ti Elisabete. Iayan
57Tsacal
Ivoc ti Juan jac-ich-voe
113 jun querem. 58 Calal laj yai ti slacnataque schiuc ti yuts yalaltac ti Elisabete, bat spatbeic yonton. Yuun laj yaiic ti icuxubinat yuun ti Cajvaltic Diose. 59 Calal yichoj xa svaxaquibal cacale, bat yacbeic yich circuncisin ti olole. Ti yuts yalaltaque ta scanic ox ta xacbe sbiin Zacaras jech chac cu chaal ti stote. 60 Pero ti smee jech laj yal: Mooj, ta sbiin Juan xi. 61 Pero ti stuquique jech laj yalic: Cu chaal? Yuun muyuc jech abiic taje xiic. 62 Jech o xal ti stuquique laj spasic seail ta stojol ti stot ti olole yo jech ta snaic cusi ta xacbe sbiin. 63 Ti totile laj scan uni tenelte ti jech laj stsibae: Juan ta sbiin, xi. Scotolic labal laj yaiic ti jech taje. 64 Ta jech to yepal ijam ye ti Zacarase. Tey lic yalbe slequilal ti Diose. 65 Ti jech taje, ms to chayal icot yontonic scotol ti slacnataque. Ja jech xtoc scotol ti jnaclejetic ti ta svitsal Judea banomile, ja ta xalic ti cusi icot ta pasele. 66 Scotol ti buchutic laj yaiique ta snopilan ta sjacolanbe sbaic ta jujun tal: Cusi ta xlic spas ti olol taje? xiic. Yuun laj yaiic ti ta melel acbil bendicin yuun ti Cajvaltic Diose.

SAN LUCAS1 ti Diose laj xa yacbotic jun mucul Jcoltavanej ti iayan tal ta jun snitilul ti ajvalil Davide, ti ja yajtunel to oxe. 70 Yuun jech onoox yaloj ta sventa ti chul jalcoptac ta vonee: 71 Ja ta xispojotic ta yoc ta scob ti cajcrontatic ti xtiet sjolic ta jtojoltique. 72 Yaloj xtoc ti ta xcuxubin ti jmolmuctotique, ti muyuc ta xchay ta yonton ti schul trate ti laj spase. 73 Ti jech lie, ja icot ta pasel ti trate ti jech onoox albil ti jmolmuctotic Abraham yuun ti Diose, ti 74 ta onoox xiscoltaotic loquel ta scob ti cajcrontatique, yo jech mu ta xieluc ta xcac jbatic ta tunel. 75 Yuun lecubtasbilotic, tuquibtasbilotic ta stojol ti jayib cacal cuxulotique. 76 Ti voote, Nichon, yajalcop ti cajal Dios ta xabiine. Yuun ti voote, jbayej be ta xabat yuun ti Cajvaltique. Ta xameltsanbe batel beetic yuun. 77 Ta xavacbe sna ti yalab snichnabe ti ta staic perdn yuun ti smulique, yo jech ta staic ti coltaele. 78-79 Ta sventa ti oy scuxul yutsil yonton ti Dios cuuntique, jech o xal un, ta xacbotic talel calal to toyol jun xojobal ach cacal, yo ta xacbat saquilal osil ti buchutic oyic ta ical osile,
69 Yuun
stot ti nenee, ja ti Zacarase, noj ta yonton ti Chul Espritue. Jech lic copojuc ti cu selan iacbat sna yuun ti Diose: 68 Jun yutsil ti Dios yuun ti jisraeletique. Yuun tal xa ta jtojoltic ti vootic yalab snichnabotique. Laj xa scoltaotic.
67Ti
Squejimol ti Zacarase
SAN LUCAS1,2 ti oyic ta squeoval ti lajebale, yo ta xijyacbotic quiltic batel sbelal ti lamajem contontique, xi ti Zecarase. 80 Jech ti olole yantic xchi batel. Ja jech xtoc yantic ta xacbat yip yonton yuun ti Chul Espritue. Tey ibat nacluc ta xocol banomil. Tsacal to un, laj yac sba ta ojtiquinel ta stojol ti jisraeletique.
114 yuunic ti acobale yo ta xchabi ti schijic ta osiltique. 9 Ta ora noox laj yilic yajngel ti Cajvaltique. Ti stuquique joyobtabilic icotic ta yutsilal xojobal ti Cajvaltique. Ep ixiic. 10 Pero ti ngele jech laj yal: Mu xaxiic. Yuun oy cusi lec ach tal calboxuc avaiic, ti ja ta staic o smuyubajel yonton scotolique. 11 Yuun ti lie ivoc xa jun Jcoltavanej avuunic ta steclumal ti Davide, ja ti Cajvaltic Cristoe. 12 Ti seail ti ta xataic ti nenee, tey volbil ta poc, puchul ta sveeb vacax xi. 13 Ta jliquel noox ja o ivinaj talel ta vinajel ep yan schiiltac ti ngele. Ti epal ngeletique jech ta xalbeic slequilal ti Diose: 14 Jun yutsil ti Dios ti oy ta vinajele. Aco acbatuc jun yonton ti cristianoetic li ta sba banomil ti buchutic xmuyubajic ta stojole xiic. 15 Jech o xal un, calal sutic muyel ta vinajel ti ngeletique, ti jchabiejchijetique tey lic yalbe sbaic ta jujun tal: Batic un chae, ba jqueltic ta Beln ti cusi icot ta pasele, ti jech laj yalbotic caitic ti Cajvaltique xiic. 16 Tey ibatic ta anil. Tey laj staic ti Marae, ti Josee, ti olole puchul ta sveeb vacax. 17 Calal laj yilic ti olole, tey laj yal sloilic ti cu selan ialbatic yuun ti ngele, scoplal ti olole. 18 Scotol ti buchu laj yaiic ti cu selan ta xalic ti jqueljchijetique, chayal icot yontonic. 19 Pero ti Marae mu xchay ta yonton scotol

Ivoc ti Jesuse
Calal ja o tiquil ta banquilal ajvalil ti Augusto Cesare, laj yal mantal ti aco yich tsacbel sbiic ti cristianoetic ti cu yepal oy ta sjoylej banomile. 2 Sba to velta ti jech lic ti tsacob biile. Ja o icot ta pasel ti calal tiquil ta gobernador ti Cirenio ti oy ta Siriae. 3 Scotolic tsots scoplal chba yac ta tsaquel sbiic ti bu oy ti steclumalique. 4 Jech o xal ti Josee iloc batel ti ta jteclum Nazaret ti oy ta Galileae. Ibat ta jteclum Beln ti bu ivoc ti Davide ti oy ta Judeae. Yuun ti Josee ja snitilul ti Davide. 5 Tey ibat ta Beln, ba yac ta tsaquel sbiic schiuc ti Marae, ja ti chapal xa scoplal ti ta xic sbaique. Pero schiuc xa ox ti yole. 6 Ti calal tey xa oyic ta jteclum Belene, ja o ista scacalil ti ta xvoc yol ti Marae. 7 Tey ivoc ti sba yole. Laj svol ta uni poc. Tey ba xpuchan ta yav sveeb vacax. Ja ti muyuc xocol laj staic ti bu ta xchamunic ti nae.

(Mt 1:1825)
tey nopol ta Belene, oy jun chib jquelchijetic ti tey ta xech
8Ti
Ti ngeletique schiuc ti jchabiejchijetique
115 taje. Tey onoox ta snopilan. 20 Ti jquelchijetique xmuyubajic xa ta xalbeic slequilal Dios ti calal isutic batele. Yuun scotol ti cusi laj yaiique, ti cusi laj yilique, cool icot ta pasel jech chac cu chaal ialbatique.
SAN LUCAS2 xtoc ti stot sme ti nene Jesuse yicojic batel ta templo, yo jech ta spasic jech chac cu chal ta xal ti mantale. 28 Jech ti Simeone tey laj spet ti olole. Jech lic yalbe slequilal ti Diose: 29 Cajval, xu xa jun conton ta xavac chamcun. Yuun icot xa ta pasel avuun ti cusi laj avalbe ti avajtunele. 30 Yuun laj xa quil ta jsat ti Jcoltavaneje 31 ti laj atac talel ta stojol scotol ti cristianoetique. 32 Ja saquilal osil yuunic ti mauc jisraeletique. Ja jech xtoc ja yichel ta muc ti jisraeletic ti ja anichnabe, xi ti Simeone. 33 Ti Josee schiuc ti sme ti Jesuse toj elom noox laj yaiic ti vai selan laj yal ti Simen ta stojol ti olole. 34 Jech o xal ti Simeone laj yacbe bendicin ti olole. Tsacal to jech laj yalbe ti Marae, sme ti Jesuse: Quel avil, ti olol lie ja sbainoj ti ep ta xbajic ti jisraeletique. Mi mooje, ta staic coltael. Ja seail svinajeb xtoc ti ep ta sbajique. 35 Ja yuun un, ja jech ta xvinaj ti cu selan ta snop ta yontonic ta jujun tale. Pero ti jech scotol taje, ti voote, cool selan cuchilu ta xtivan yipal ta avonton xi. 36 Ja jech xtoc tey oy jun ants, Ana sbi, ti ja ta xal ti cusi ta xacbat sna yuun ti Diose. Ti Anae ja yantsil nichon ti Fanuele, ti ja snitilul ti Aser sbie. Yayil xa ti Anae. Tseb to ox ti imalije. Vucub jabil laj yic sbaic schiuc ti smalale. Tsacal to icham ti smalale 37 Yichoj xa chanib yovinic (84) jabil ti comem ta meonal antse.

yichoj xa svaxaquibal (8) cacal ti olole, laj yacbeic yich circuncisin. Tey laj yacbeic sbi Jess jech chac cu chaal ialbat ti Mara yuun ti ngel calal muyuc to ox xlic xchiine. 22 Calal itsaqui scacalil ti ta xchabi sba ti Marae jech chac cu chaal ta xal smantal ti Moisese, tey laj yiquic batel ti olol calal to jteclum Jerusaln, yo ta xba yacbeic sventain ti Cajvaltic Diose. 23 Ja jech laj spasic taje, yuun jech tsibabil ta scop ti Cajvaltic Diose: Scotol ti ba olol ti ja querem xlaj vocuque, ja xtun cuun, xi ti Cajvaltic Diose. 24 Ja yuun un, jech ibatic, bat yacbeic smoton ti Diose jech chac cu chaal tsibabil ta smantale: Aco yichel batel chacot toltora, mi mooje, chacot paloma, ti xie. 25 Ti jech taje, ja o tey nacal ta Jerusaln jun lequil vinic ti sbiinoj Simeone, ti ja xrioxinoj o ti Diose, ti smalaoj scoltaelic ti jisraeletique. Ti Chul Espritue oy ta stojol ti Simeone. 26 Ja jech xtoc iacbat sna ti muyuc to ta xcham ti mi mu ta xilbe sat ti Cristo ti ta xtacat talel yuun ti Cajvaltic Diose. 27 Ti Simeone iicat batel ta templo yuun ti Chul Espritue. Ja jech

21Calal
Ti nene Jesuse iacat ta yoc ta scob Dios tey ta templo
SAN LUCAS2,3 Tey onoox oy ti ta temploe. Tey ta xtunilan yuun ti Cajvaltic Dios ta cacal acobale. Ta scomtsan yot. Ta sta ta coponel ti Diose. 38 Ja o tey icot ti Anae. Tey laj yal: Colaval, xut ti Diose. Tsacal to un, tey lic yalbe scoplal ti nene Jess ta stojol scotol ti tey ta Jerusalene, ja ti buchutic smalaojic ti ta xcolique.
116 yoxibal to cacal tey laj staic ta templo. Tey chotolic schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Tey ta xai ti cusi ta xalique. Tey ta sjacolan xtoc ti cusi smelole. 47 Tey scotolic ta xchay yontonic ta yayiel ti cu selan ta xtacave schiuc ti cu selan ti sbijile. 48 Calal laj yilic ti stot smee, chayal icot yontonic. Ti smee jech laj yal: Col, cu chaal ti jech apasbuncutique? Ti vuun schiuc ti atote ep laj cat contoncutic ta saelot xi. 49 Ti Jesuse jech itacav: Cu chaal ta xasaicun? Mi mu xanaic ti ja tsots scoplal ta xcai ti ta jpasbe yabtel ti Jtote? xi. 50 Ti stot smee muyuc laj yaibeic smelol ti jech laj yale. 51 Jech o xal jmoj isutic batel ta Nazaret. Lec laj xchunbe smantal ti stot smee. Pero ti smee mu xchay ta yonton scotol ti cusi ialbate. 52 Calal ichi xa tal ti Jesuse, oy sbijil. Lec ilbil yuun ti Diose schiuc scotol ti cristianoetique.

46Ta
laj spasic scotol ti cusi ta xal smantal ti Cajvaltic Diose, tsacal to un, isutic batel ta steclumalic ta Nazaret ti oy ta Galilea banomile. 40 Ti Jesuse yantic jujun cacal ta xchi. Lec tsots, lec bij ichi talel, ja ti ta xacbat ep bendicin yuun ti Diose.
39Calal
Ti sutic tal ta Nazarete
stot sme ti Jesuse stalelic onoox ti ta xbatic ta quin Colel jujun jabil ti tey ta Jerusalene. 42 Calal yichoj xa lajcheb (12) jabil ti Jesuse, jmoj ibatic ta Jerusaln schiuc ti stot smee, ja ti jech stalelic ti ta xbatic ta quine. 43 Calal laj ti quine, ti Josee schiuc ti Marae isutic batel ta snaic. Pero muyuc laj squelic mi tey schiuquic batel ti Jesuse. Tey icom ta Jerusaln. 44 Calal oyic ta bee, jech o xal jech laj yal ta yontonic: Tey nan bu nabal ta xtal ta stojol yan cristianoetic, xiic. Jech o xal sjunul yontonic tey ixanavic jun cacal. Calal laj yilic ti chabale, ja o tey lic sjaquic, lic saic ta stojol ti yuts yalaltaque schiuc ti buchu xojtiquinique. 45 Pero muyuc laj staic. Jech o xal sutic batel ta Jerusaln. Bat saic tey.

41Ti
Ti querem Jesuse oy ta templo
Ti Juan jac-ichvoe ta xal ti lequil ach cop tey ta xocol banomile
Ti ta syolajunebal (15) xa ox jabil yochel ta ajvalil ti Tiberio Csar ti tey ta jteclum Romae, ti ta Judeae ja o ochem ta gobernador ti Poncio Pilatoe. Ti ta Galileae ja o ochem ta gobernador ti Herodese. Ti ta Itureae schiuc ti Traconitee ja o ochem ta gobernador ti Felipee, ti ja yitsin ti Herodese. Ti ta Abiliniae ja o ochem ta gobernador ti Lisaniase.
(Mt 3:112; Mr 1:18; Jn 1:1928)
117 ta jteclum Jerusalene ja o ochemic ta banquilal paleetic ti Anase schiuc ti Caifase. Ja o yorail ti icoponat yuun Dios ti Juane, ti ja snichon ti pale Zacarase, ti oy ta xocol banomile. 3 Jech o xal ti Juane iech ta scotol ti banomil ti nopol ta ti ucum Jordane. Ta xalbe yaiic ti cristianoetique ti aco yichic ti voe, ti aco yictaic ti chopol yontonique, yo jech ta staic perdn yuun ti smulique. 4 Ti jech taje, ja icot ta pasel jech chac cu chaal laj stsiba comel ti jalcop Isaase: Oy buchu tsots ta xcopoj ta xocol banomil ti jech ta xale: Jambeic tuquil be ti Cajvaltique. Meltsanbeic lec sbe. 5 Scotol ti yemeltique ta xich nojesel. Scotol ti bu slomol spulul ti vitsetique ta xich pasel ta parejo. Scotol ti beetic ti bu xotajtique ta xich tuquibtasel. Scotol ti be ti bu lomajtique ta xich pasel ta parejo. 6 Scotol ti cristianoetique ta xilic ti coltael ti ta xac ti Diose, xi ti buchu ta xavane, xi ti scop Diose. 7 Calal ta xloquic batel yo ta xichic vo yuun ti Juane, jech ta xalbatic: Snichnab jtival chon, buchu laj yalboxuc avaiic yo ta xapoj abaic yuun ti tsots castigo ti nopol xa xtale? 8 Pasic ti cusi leque yo ta xvinaj ti jelbil ti atalelique. Mauc noox ta xavalic: Ti vuuncutique snitiluluncutic Abraham, ti

SAN LUCAS3 xachiique. Yuun ta xcalboxuc avaiic, ti tonetic lie xu ta xjoybij ta snitilul Abraham yuun ti Diose. 9 Yuun chapal xa ti equele yo ta xich bojel ti teetique. Scotol ti teetic ti bu mu lecuc ti sate, ta xich bojel. Ta xich chiquel ta coc xi. 10 Jech o xal ti cristianoetique jech laj sjacbeic: Cusi scan ta jpascutic un chae? xiic. 11 Ti Juane jech itacav: Ti buchu oy chalic ti scue, aco yacbe jlic ti buchu chabal yuune. Ti buchu oy sveele, aco xchac yo ta xacbe ti buchu chabal yuune xi. 12 Ja jech xtoc tey italic jun chib ti jcanpatantaquinetique yo ta scanic ichvo. Jech laj sjacbeic ti Juane: Jchanubtasvanej, cusi scan ta jpascutic ec? xiic. 13 Ti Juane jech laj stacbe: Ja noox xatsobic ti patan ti cu yepal ta xal ti mantale xi. 14 Ja jech xtoc tey italic jun chib soldadoetic. Tey lic sjaquic: Ti vuuncutique, cusi scan ta jpascutic? xiic. Ti Juane jech itacav: Mu xasibtasvanic. Mu me xajutbeic smul ti muyuc cusi spasojique. Mu xapojic ti cusi oy yuunique. Junuc avontonic ti cu yepal ta xavichic tojole xi. 15 Scotol ti cristianoetique ta xloilaj yontonic, ta snopic: Ti Juan lee ja van ti Cristoe, xiic. 16 Pero ti Juane jech laj yalbe scotol ti cristianoetique: Ti vuune, vo noox ta xcac avichic. Pero ti Buchu ta to xtale,

2Ti
SAN LUCAS3 ta xacboxuc avichic ti Chul Espritue ti cool selan coque. Ti stuque ja ms tsots xu yuun. Ja mu sta ti vuune. Mi jauc xu cuun sjitunbel ti yaquil xonobe, ja ti muyuc jlequilale. 17 Yuun stsacoj xa ti yicaobil strigoe. Ta stujbe loquel ti scaepale yo stuc xa ti trigo ta xcome. Ti trigo ti tujbil xae ta squej ta yavil. Yan ti scaepale ta xchic ta coc ti bu mu xtube xi. 18 Ja jech selan laj yal ti Juane. Pero oy to ep yan laj sbijubtas ti cristianoetic ti calal ta xalbe ti lequil ach cope. 19 Ja jech xtoc ti Juane laj sjajanta ti ajvalil Herodese, ta scoj ti laj yic ti Herodase, ti ja yajnil ti yitsine, ja ti Felipee, schiuc ti yan cusi chopol laj xa spase. 20 Pero ti Herodese muyuc laj yich ta muc ti cusi ialbate. Ms to chopol lic spas. Laj stic ta chuquel ti Juane.

118 stsac ti yabtele. Ti stot ti Jesuse ja ti Jos ti xchunojique. Ti stot ti Josee ja ti Elie. 24 Ti stot ti Elie ja ti Matate. Ti stot ti Matate ja ti Levie. Ti stot ti Levie ja ti Melquie. Ti stot ti Melquie ja ti Janae. Ti stot ti Janae ja ti Josee. 25 Ti stot ti Josee ja ti Matatase. Ti stot ti Matatase ja ti Amose. Ti stot ti Amose ja ti Nahume. Ti stot ti Nahume ja ti Eslie. Ti stot ti Eslie ja ti Nagaie. 26 Ti stot ti Nagaie ja ti Maate. Ti stot ti Maate ja ti Matatase. Ti stot ti Matatase ja ti Semeie. Ti stot ti Semeie ja ti Josee. Ti stot ti Josee ja ti Judae. 27 Ti stot ti Judae ja ti Joanae. Ti stot ti Joanae ja ti Resae. Ti stot ti Resae ja ti Zorobabele. Ti stot ti Zorobabele ja ti Salatiele. Ti stot ti Salatiele ja ti Nerie. 28 Ti stot ti Nerie ja ti Melquie. Ti stot ti Melquie ja ti Adie. Ti stot ti Adie ja ti Cosame. Ti stot ti Cosame ja ti Elmodame. Ti stot ti Elmodame ja ti Ere. 29 Ti stot ti Ere ja ti Josuee. Ti stot ti Josuee ja ti Eliezere. Ti stot ti Eliezere ja ti Jorime. Ti stot ti Jorime ja ti Matate. 30 Ti stot ti Matate ja ti Levie. Ti stot ti Levie ja ti Simeone. Ti stot ti Simeone ja ti Judae. Ti stot ti Judae ja ti Josee. Ti stot ti Josee ja ti Jonane. Ti stot ti Jonane ja ti Eliaquime. 31 Ti stot ti Eliaquime ja ti Meleae. Ti stot ti Meleae ja ti Mainane. Ti stot ti Mainane ja ti Matatae. Ti stot ti Matatae ja ti Natane. 32 Ti stot ti Natane ja ti Davide. Ti stot ti Davide ja ti Isaie. Ti stot ti Isaie ja ti Obede. Ti stot ti Obede ja ti Booze. Ti stot ti Booze ja ti Salmone. Ti stot ti Salmone ja ti Naasone. 33 Ti stot ti Naasone ja ti

Laj yich vo ti Jesuse
mu to ta xcot ta pasel taje, calal ta to xacbe yich vo cristianoetic ti Juane, jech ti Jesuse bat yich vo ec. Calal tey ta sta ta coponel Dios ti Jesuse, ja o ijam ti vinajele. 22 Ja jech xtoc iyal talel ta vinajel ti Chul Espritu ta stojol ti Jesuse jech chac cu chaal junuc paloma. Ja o oy Buchu ivinaj scopojel ta vinajel ti jech ta xale: Voot ti jcuxubinbil Nichonote. Ximuyubaj xa ta atojol xi.
21Calal
(Mt 3:1317; Mr 1:911)
Ti smolmuctotac ti Jesucristo ti laj echuque
Jesuse yichoj nan lajuneb schavinic (30) jabil ti calal lic
23Ti
(Mt 1:117)
119 Aminadabe. Ti stot ti Aminadabe ja ti Arame. Ti stot ti Arame ja ti Esrome. Ti stot ti Esrome ja ti Farese. Ti stot ti Farese ja ti Judae. 34 Ti stot ti Judae ja ti Jacobe. Ti stot ti Jacobe ja ti Isaaque. Ti stot ti Isaaque ja ti Abrahame. Ti stot ti Abrahame ja ti Taree. Ti stot ti Taree ja ti Nacore. 35 Ti stot ti Nacore ja Seruge. Ti stot ti Seruge ja ti Ragaue. Ti stot ti Ragaue ja ti Pelege. Ti stot ti Pelege ja ti Hebere. Ti stot ti Hebere ja ti Salae. 36 Ti stot ti Salae ja ti Cainane. Ti stot ti Cainane ja ti Arfaxade. Ti stot ti Arfaxade ja ti Seme. Ti stot ti Seme ja ti Noee. Ti stot ti Noee ja ti Lameque. 37 Ti stot ti Lameque ja ti Matusalene. Ti stot ti Matusalene ja ti Enoque. Ti stot ti Enoque ja ti Jarede. Ti stot ti Jarede ja ti Mahalaleele. Ti stot ti Mahalaleele ja ti Cainane. 38 Ti stot ti Cainane ja ti Enose. Ti stot ti Enose ja ti Sete. Ti stot ti Sete ja ti Adane. Ti stot ti Adane ja ti Diose.

SAN LUCAS3,4 Ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Mauc noox ta pan ta xcuxi ti vinique. Ja ta xcuxi o ta jujubel ti scop Diose, xi. 5 Tsacal to un, ti pucuje tey laj yic batel ta jun toyol vits. Ta jliquel noox laj yacbe yil scotol yutsilal ti lumetic ti oy ta sjoylej banomile. 6 Ti pucuje jech laj yal: Ta xcacbot sventain ti lumetic ti jun yutsiquil ta xavile. Yuun ja acbilun ta coc ta jcob scotol. Xu ta xcacbe ti buchu ta jcan ta xcacbee. 7 Ti mi ta xaquejan aba ta yichelun ta muque, ja avuun scotol xi. 8 Pero ti Jesuse jech laj stacbe: Chaco aba ta jtojol, Pucuj. Yuun ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ja noox icho ta muc ti Dios avuune. Ja noox aco aba ta tunel yuun, xi. 9 Yan to velta ti pucuje tey laj yic muyel ta jol templo tey ta Jerusalene. Jech laj yal: Mi ta melel Snichonot ti Diose, jipo aba yalel lie. 10 Yuun ti scop Dios ti tsibabile jech ta xal: Ti Diose ta xalbe mantal ti yajngeltaque yo jech ta xchabiot. 11 Ta snitot yalel ta scobic yo mu xyayij avoc ta ton, xi. 12 Ti Jesuse jech laj stacbe: Jech ta xal xtoc ti tsibabil ta scop Diose: Mu xalajeltsabe yonton ti Dios avuune, xi. 13 Calal laj yil ti pucuj ti muyuc xa cusi jtosucal ti xu ta slajeltsabe yonton ti Jesuse, tey laj squej sba batel cuc sjalil.

Ti Jesuse ta xich lajeltsabel yonton yuun ti pucuje
Ti Jesuse noj ta yonton ti Chul Espritu ti calal iloc talel ta ucum Jordane. Icbil ibat yuun ti Chul Espritu ta xocol banomile. 2 Tey ijalij chavinic (40) cacal, muyuc ive. Tsacal to lic yai vinal. Ja o tey tal ti pucuje ta slajeltsabe yonton ti Jesuse. 3 Jech ti pucuje jech laj yal: Mi ta melel Snichonot ti Diose, albo ti ton lie ti aco joybijuc ta pane xi. 4 Ti Jesuse jech laj stacbe:

(Mt 4:111; Mr 1:1213)
SAN LUCAS4
Ti Jesuse laj sliques yabtel ta Galilea banomil
20Jech
120 o xal ti Jesuse laj sbal ti vune. Laj yacbe sutel ti buchu ta xabtej ta chul nae. Tey lic chotluc. Scotol ti oyic ta chul nae ta squelolanic ta jmec ti Jesuse. 21 Ti stuque jech lic yal: Ta ora lie cot xa ta pasel ta atojolic ti cusi tsibabil ta scop Dios ti laj cavtaboxuque xi. 22 Scotolic lec ta xalbeic scoplal ti Jesuse. Ja jech xtoc elom laj yaiic ti cu selan ti scope. Pero jech ta sjacbe sbaic xtoc: Mi mu jauc snichon ti Jos lee? xiic. 23 Ti Jesuse jech laj yal: Oy nan ta avontonic ta xavalbeicun jech chac cu chaal xale ti cope: Jpoxtavanej, poxtao aba tuc, ti xie. Mi mooje, jech ta xaval: Ti cusi laj caicutic ti laj apas ta jteclum Capernaume, ja noox jech paso li ta ateclumal atuque, xachiic xi. 24 Ti Jesuse jech to laj yal batel: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, muyuc junucal jalcop ti ichbil ta muc yuun ti schiiltac ti ta slumal stuque. 25 Jamal ta xcalboxuc avaiic, li ta jlumaltic vootic jisraelotique oy ep meonal antsetic ti calal cuxul to ox ti jalcop Elase, ti calal muyuc bu yac vo olol schanibal jabile, ti mu noox albajuc ti vinal ta sjoylejal ti banomile. 26 Pero ti Elase muyuc bu itacat batel ta stojol mi jauc junuc ti meonal antsetic ti li nacajtic ta Israele. Yuun ja noox itacat batel ti Elase ta stojol jun jyanlum meonal ants ti nacal ta jteclum Sareptae ti nopol ta xil sbaic schiuc ti jteclum Sidone. 27 Ja jech xtoc ep

Jesuse isut batel ta Galilea. Noj ta yonton smucul stsatsal ti Chul Espritue. Buyuc noox ta xalbat scoplal ti Jess ta sjoylejal ti lum teye. 15 Ti Jesuse ta xchanubtasvan ta jujun chul na. Scotolic xmuyubajic noox yuun.
14Ti
(Mt 4:1217; Mr 1:1415)
o xal ti Jesuse ibat ta Nazaret jteclum ti bu ichie. Ioch batel ta chul na ti calal scacalil ti cuxob ontonale jech chac cu chaal ta spas onooxe. Tey ivai ta yavtael ti scop Diose. 17 Ja iacbat squel ti vun ti laj stsiba comel ti jalcop Isaase. Calal laj sjame, ja laj sta ti jech tsibabile: 18 Ti Chul Espritu yuun ti Cajvaltique li oy ta jtojole. Ja ti laj xa stujun ti Diose yo ta xcalbe ti lequil ach cop ti buchutic abol sbaique. Laj stacun talel yo jech ta jpoxtabe yontonic ti buchutic oyic ta vul ontone. Tal calbe yaiic scolelic ti buchutic chucajtique. Ja jech xtoc tal jambe sat ti masatetique. Tal cacbe scoltaelic ti buchutic ilbajinbilique. 19 Yuun tal calbe yaiic ti ja yorail ti ta staic ti cuxubinel yuun ti Cajvaltic Diose, xi ta xal ti scop Dios ti bu laj yavta ti Jesuse.
16Jech
(Mt 13:5358; Mr 6:16)
121 ti jcaemalchameletic li ta slumal Israel ti calal ja o ochem to ox ta jalcop ti Eliseoe. Pero muyuc bu ay scolta junuc ti jchameletique. Ja noox laj scolta ti jun jyanlum vinic Naamn ti nacal ta Siria banomile xi. 28 Calal jech laj yaiic taje, scotolic ti tey ta chul nae icap sjolic ta jmec. 29 Jech o xal ivai scotolic. Laj sloquesic batel ta sti jteclum ti Jesuse. Laj yiquic batel xtoc calal to sjol jun vits yo jech ta sjipic yalel ti bu liclique ti by oy ti jteclume. 30 Pero ti Jesuse tey iech batel ta olol. Tey ibat.

SAN LUCAS4 stojol ti vinique. Muyuc xa cusi chopol ipasbat. 36 Scotolic ixiic. Jech ta xalolanbe sbaic: Cusi xut ti vinic lee ti ta stsatsal noox scop ta stac loquel ti pucuje, ti ta xchunbat ti scope? xiic. 37 Buyuc noox ta jujot ipucbat batel scoplal ti Jesuse.

Ti Jesuse laj scoltabe smeni ti Simn Pedroe
Jun vinic ti uninbil yuun ti pucuje
o xal ti Jesuse tey ibat ta jteclum Capernaum ti oy ta Galilea banomile. Tey lic chanubtasvanuc ti calal ja o scacalil ti cuxob ontonale. 32 Scotolic elom ta xaiic ti cu selan ta xchanubtasvane. Ja ti laj yac iluc ti tsots yichoj ti yabtele. 33 Ti tey ta chul nae oy jun vinic ti uninbil yuun ti pucuje. Jech tsots iavan: 34 Chan utuncutic. Cu chaal ti jech xtal atic aba ta jtojolcutic, Jess ti liquemot talel ta Nazarete? Mi yuun tal avilbajinuncutic? Ti vuune xacojtiquinot lec. Jnaoj lec ti tujbilot yuun ti Diose xi. 35 Ti Jesuse laj sjajanta ti pucuje. Jech laj yalbe: Chan chan. Ictao comel ti vinic lie xi. Jech ti pucuje laj sjip ta lum ti vinique tey ta stojol ti cristianoetique. Tey iloc batel ta

31Jech
(Mr 1:2128)
ti Jesuse iloc batel tey ta chul na. Tey ioch batel ta sna ti Simone. Smeni ti Simone tsots ip ta xai coc. Tey laj scanbeic vocol ti Jesuse ti aco scolta ti jchamele. 39 Ti Jesuse tey icuji batel ti bu puchul ti jchamele. Laj spas loquel ta mantal ti coque. Ta ora noox paj ti scacale. Tey lic malquinvanuc.
38Jech
(Mt 8:1415; Mr 1:2931)
Ti Jesuse laj scolta ep jchameletic
mal xa ti cacale, scotolic yicojanic talel ta stojol Jess ti yajchamelique ti cusiuc noox chamelal ta xaiique. Jech ti stuque laj scajan scob ta jujun tal. Ja jech colem icom scotolic. 41 Ja jech xtoc oy ep ti jchameletique ti uninbil yuun ti pucuje. Jech ta xavanic ti calal ta xloquic xa batele: Voot Snichonot ti Diose xiic. Pero ti Jesuse laj sjajanta ti pucujetique. Muyuc bu laj yac copojuc. Yuun ti pucujetique snaojic onoox ti ja ti Cristoe.
40Calal
(Mt 8:1617; Mr 1:3234)
Ti Jesuse ta xal ti lequil ach cop ta Galileae
sacub xa ti osile, ti Jesuse iloc batel. Tey ibat ti bu stsijlane.
42Calal
(Mr 1:3539)
SAN LUCAS4,5 Pero ti cristianoetique tey lic saic. Icotic ti bu oye. Ta scan ta spajes yaiic yo jech mu xloc batel. 43 Pero ti Jesuse jech laj yal: Yuun tsots scoplal ta xibat ta yan parte ta yalel ti ventainel yuun ti Diose. Yuun ja cabtel ti jech tacbilun talele xi. 44 Ja jech ta xchanubtasvan echel ta jujun chul na ti tey ta Galileae.

122 Scan xa ta xjat yai. 7 Jech o xal laj svelcobtaic ti schiiltac ti oyic ta yan barcoe yo xtal coltavanicuc. Tey laj snojesic ta choy ti chacot barcoe. Scan xa ti ta xmutij yai ti sbarcoique. 8 Calal jech laj yil ti Simn Pedroe, tey laj squejan sba ta stojol ti Jesuse. Jech laj yal: Cajval, chaco aba ta jtojol. Yuun ti vuune jsamulilun xi. 9 Yuun ti Simone ta xi. Ja jech ta xiic ti schiiltac eque. Ja ti laj yilic ti toj ep laj stsaquic ti choye. 10 Ja jech xtoc ixiic ti Jacobe, ti Juane, ti ja snichnab ti Zebedeoe, ti ja schiil sbaic ta abtel schiuc ti Simone. Pero ti Jesuse jech laj yalbe ti Simone: Mu xaxi, Simn. Avi tana lie, ta xcac yan avabtel ta yiquel talel cristianoetic xi. 11 Calal laj sloquesic batel ta ti nab ti sbarcoique, tey laj yictaic comel scotol. Bat xchiinic ti Jesuse.

Toj labal sba ti choy ti laj yich tsaquele
Oy jun velta ti Jesuse tey oy ta ti nab Genesaret. Ep ta jmec ti cristianoetic ti tey icot ta stojole. Snetnet xa sbaic batel yo ta xaiic ti lequil ach cop yuun ti Diose. 2 Ti Jesuse laj yil ti oy chib barco xocajtic tey ta stiil nabe. Ja ti loquemic batel ta barco ti jtsac-choyetique. Yuun ta xchuquic ti stsacobil schoyique. 3 Ti Jesuse tey ioch batel ta jun barco ti ja yuun ti Simone. Tey laj yalbe yai ti aco och ochuc batel jutuc ms ta yut nabe. Ti Jesuse tey lic chotluc ta barco. Tey lic xchanubtas ti cristianoetic ti tey oyic ta ti nabe. 4 Calal laj copojuque, jech laj yalbe yai ti Simone: Xujic batel ti barco ti bu snatil ti nabe. Tey jipic yalel ti stsacobil achoyique yo jech ta xatsaquic ti choye xi. 5 Ti Simone jech itacav: Jchanubtasvanej, sjunul acobal liabtejcutic. Mi jcotuc laj jtsaccutic ti choye. Pero ti jech ta xaval mantale, ta jchun ti cusi ta xavale xi. 6 Calal jech laj spasique, tey noj talel ta choy ti stsacobil schoyique.

(Mt 4:1822; Mr 1:1620)
tey oy ta jun jteclum ti Jesuse, ja o tey icot jun vinic ti tsacbil ta caemal chamele. Calal laj yil ti Jesuse, tey lic spatan sba ta lumtic. Tey laj scanbe vocol ti jech laj yale: Cajval, mi ta xacane, xu ta xcol avuun ti jchamele xi. 13 Jech ti Jesuse tey laj scajan scob ta sba. Jech lic yalbe: Ta jcan. Colem ta xacom xi. Calal jech laj yale, ta ora noox sac chay schamel ti vinique. 14 Ti Jesuse laj yalbe yai ti vinique ti mu me buchu xalbe yaie. Jech laj yal:

12Calal
(Mt 8:14; Mr 1:4045)
123 Ja noox batan, ba aco aba ta ilel ta stojol ti palee. Icho batel ti matanal yuun ti alecubtasele jech chac cu chaal ta xal smantal ti Moisese, yo jech ta snaic scotolic ti colemot xa yuun ti achamele xi. 15 Scoplal ti Jesuse, yantic xpuc batel ms. Jech o xal ep ti cristianoetique ta stsob sbaic ta stojol yo ta xaibeic ti scope, yo ta xcoltaatic yuun ti schamelique. 16 Ti Jesuse tey ibat ti bu muyuc ti cristianoetique yo ta sta ta coponel ti Diose.

SAN LUCAS5 ti jfariseoetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale tey lic snopic: Buchu ti vinic lie ti chopol ta xcopoj ta stojol ti Diose? Muyuc buchu xu ta xchay jmultic, ja noox stuc ti Diose, xiic. 22 Pero ti Jesuse yiloj ti jech ta snopique. Jech o xal jech lic yal: Cu chaal jech ta xanopic ti vooxuque? 23 Cusi ti ms lec ta alele? Mi ja ti acbilot xa perdn ti xie? Mi ja ti lican, valan batel ti xie? 24 Lec chae, ti vuun ti cool jelantique ta xcacboxuc avilic ti quichoj cabtel li ta sba banomile yo ta xcacbe perdn yuun smulic ti cristianoetique xi. Jech o xal ti Jesuse jech lic yalbe ti vinic ti pasem ta moche: Ta xcalbot avai, lican. Tsaco batel ti ateme. Batan ta ana xi. 25 Ta ora noox ilic ti moch ta sba ta sat scotolique. Tey laj yich batel ti steme. Xmuyubaj xa ta stojol ti Dios calal ibat ta snae. 26 Scotolic toj chayal icot yontonic. Ta xalbeic slequilal ti Diose. Ja jech xtoc ta xiel jech laj yalic: Ja to laj quiltic o ti toj yan yutsil icot ta pasele xiic.

21Jech
Ti Jesuse laj scolta jun moch
jun cacal ti ta xchanubtasvan ti Jesuse. Tey oy chotajtic jun chib jfariseoetic schiuc jun chib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti liquemic tal ta jujun jteclum ti tey ta Galileae, ti ta Judeae, schiuc ti ta Jerusalene. Ti smucul stsatsal ti Diose laj yac ta ilel ta stojol ti Jesuse yo ta scoles ti jchameletique. 18 Ja o talic viniquetic ti tey spoyojic talel ta stem jun vinic ti pasem ta moche. Ta scan ta xochic yaiic batel yo ta xaquic ta stsel ti Jesuse. 19 Pero muyuc bu laj staic ti bu xu ta xochic batele, ja ti noj ta cristianoetique. Jech o xal tey imuyic batel ta jol na. Laj sloquesic ti texae. Tey laj xchechic yalel ta chojon schiuc stem ti jchamele. Tey icot ta olol ti cristianoetic yo bu oy ti Jesuse. 20 Ti Jesuse calal laj yil ti xchunojic ti xu ta xcol ti jchamele, jech laj yalbe ti jchamele: Ti voote, chaybil xa ti amule xi.

17Oy
(Mt 9:18; Mr 2:112)
Ti Jesuse: Tsacliun batel, xut ti Levie
to ti Jesuse iloc batel. Ja o tey laj yil jun jcanpatantaquin ti Lev sbie. Tey chotol ti bu ta stojic onoox ti patane. Jech laj yalbe: Tsacliun batel xut. 28 Jech ti Levie tey ilic batel. Laj yicta comel scotol. Tey bat schiuc ti Jesuse.
27Tsacal
(Mt 9:913; Mr 2:1317)
SAN LUCAS5,6 to ti Levie tey laj spas jun mucul quin ta sna sventa ti Jesuse. Ja jech xtoc tey oy ep yan jcanpatantaquinetic schiuc yantic ti jmoj chotolic ta mexa schiuque. 30 Pero ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale lic stsaquic ta cop ti yajchancoptac ti Jesuse. Jech laj yalic: Cu chaal ti jmoj ta xaveic ta xavuchic vo schiuc ti jcanpatantaquinetique, schiuc ti jsamuliletique? xiic. 31 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mu scanic jpoxtavanej ti buchu lequique, ti muyuc schamelique, ja noox ti buchu oy schamelique. 32 Ti vuune mauc tal quic ti buchu lequique. Ja noox tal quic ti jsamuliletique yo jech ta xicta ti schopolalique xi.

124 jech xtoc lic yalbe yai jun babacop ti jech ta xale: Muyuc buchu ta setic loquel jutebuc ach cuil ti ta spaquic ta poco cuile. Yan ti mi jech ta spase, ta xchay ti ach cuile. Ja jech xtoc ti juteb ach cuile mu snupin o ti poco cuile. 37 Ja jech xtoc muyuc buchu ti ta stic ochel ta spoco-avil ti ach yalel uvae. Yan ti mi jech ta spase, calal ta xpajub ti yalel uvae, ta xtom ti spoco-avile. Ta xchay ti yalel uvae. Ta xchay ti yavil xtoque. 38 Jech o xal un, ta scan ach ti yavile, ach ti yalel uvae, yo lec ta xcom schibal. 39 Ti buchu yuchoj xa ti pasem yalel uvae, ja mu xa scan xuch ti ach yalel uvae. Yuun jech ta xal: Ja toj lec ti pasem xae, xi ti vinique xi ti Jesuse.

29Tsacal
36Ja
Ti Jesuse ta xjacbat sventa ti comtsanej vaje
Ti yajchancoptac ti Jesuse ta sbulic trigo ta scacalil cuxob ontonal
o xal un, ti stuquique jech laj sjacbeic ti Jesuse: Ti yajchancoptac ti Juane schiuc ti yajchancoptac ti jfariseoetique mu noox albajuc ta scomtsan ti yotique yo ta scoponic ti Diose. Pero ti avajchancoptaque, cu chaal ti ja noox veel uchom ta spasique? xiic. 34 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi yuun xu ta xavacbe yicta yotic ti buchutic icbilic ta quel nupunel ti calal tey to xchiinojic ti jnupunele? 35 Pero oy bu ta sta scacalil ti ta xicat batel ti jnupunel vinique. Ja to xlic yicta yotic umbi xi.

33Jech
(Mt 9:1417; Mr 2:1822)
Oy jun cacal ti ja scacalil cuxob ontonale, ja o ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque tey ixanavic batel ti bu tsunbil ti trigoe. Tey laj sbulic batel yo ta sju xcuxic ti sate. 2 Oy jun chib jfariseoetic jech lic sjaquic: Cu yuun jech ta xaabtejic ti calal mu stac cusi ta jpastic ta scacalil ti cuxob ontonale? xiic. 3 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti vooxuque, mi mu avilojic ti scop Dios ti oy cusi laj spas ti Davide ti calal ta xvinajic schiuc ti schiiltaque? 4 Ioch batel ta templo yuun ti Diose. Laj stam ti chul pane. Tey laj slajesic schiuc ti schiiltaque. Pero ti chul pan taje,

(Mt 12:18; Mr 2:2328)
125 ja noox xu ta sveic ti paleetique xi. 5 Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Ja jech ti vuun cool jelantique, vuun jventainoj ti scacalil cuxob ontonale xi.
SAN LUCAS6
Ti Jesuse laj stuj ti lajcheb yajchancoptaque
Ti vinic ti pasem ta moch ti scobe
yan xa cacal, ti ja o scacalil ti cuxob ontonale, ti Jesuse ioch batel ta chul na. Tey lic chanubtasvanuc. Tey oy jun vinic ti pasem ta moch ti sbatsi cobe. 7 Ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale schiuc ti jfariseoetique ta spaiic ti Jesuse. Ta squel yilic mi ta scolta jchameletic ti ta scacalil ti cuxob ontonale yo jech xu ta sabeic smul. 8 Pero ti Jesuse snaoj xa ti jech ta snopique. Jech o xal jech lic yalbe ti vinic ti pasem ta moch ti scobe: Lican. La valan li ta olole xut. Ti vinique tey tal valuc ta olol. 9 Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti yane: Ta jac jbeluc acopic. Cusi scan pasel ti ta scacalil cuxob ontonale? Mi ja ti cusi leque? Mi ja ti chopole? Mi ja lec ti ta xijcoltavane? Mi ja lec ti ta xijmilvane? xi. 10 Jech ti Jesuse xjoyet sjol lic squel ti cu yepal tey tsobolique. Jech laj yalbe ti vinique: Xacho talel ti acobe xut. Jech ti vinique laj xach ti scobe. Lec xa icom. 11 Pero ti yantique toj echem noox isoc ti sjolique. Tey laj sjacbe sbaic cusi xu ta spasbeic ti Jesuse.

6Ta
(Mt 12:914; Mr 3:16)
to un, oy bu jun cacal ibat ta jun vits ti Jesuse. Ba sta ta coponel ti Diose. Sjunul acobal tey laj sta ta coponel ti Diose. 13 Calal sacub xae, laj yic talel ti yajchancoptaque. Tey laj stuj loquel lajchavo ti laj yacbe yabtelic yo jech iochic ta jcholcopetic. 14 Ti sbitac ti lajchavoique jaic lie: Ti Simone, ti ja Pedro iacbat sbie. Ti Andrese, ti ja schiil ta voquel ti Simone. Ti Jacoboe Ti Juane Ti Felipee Ti Bartolomee 15 Ti Mateoe Ti Tomase Ti Jacoboe, ti ja snichon ti Alfeoe. Ti Simone, ti ja tiquil to ox ta partido cananistae. 16 Ti Judase, ti ja schiil ta voquel ti Jacoboe. Ti Judas Iscariotee, ti buchu laj yac ta cabal ti Jesuse.

12Tsacal
(Mt 10:14; Mr 3:1319)
Ti Jesuse ta xchanubtas epal cristianoetic
Jesuse tey iyalic talel ta vits schiuc ti yajchancoptaque. Tey icotic ta jun stenlej. Tey tsobol laj staic ep cristianoetic ti liquemic tal ta Jerusalene, ti liquemic tal ta yan jteclumetic ti oyic ta Judea banomile, ti liquemic tal ta ti nab
17Ti
(Mt 4:2325)
SAN LUCAS6 ti nopol ta chib jteclum ti Tiro schiuc ti Sidone. Yuun tal yaibeic scop ti Jesuse. Ja jech xtoc ta scanic ti aco coluc ti schamelique. 18 Ti buchutic ta xilbajinatic yuun ti pucuje icoltaatic ec. 19 Scotol ti cristianoetique ta scan ta sta yaiic ta piquel ti Jesuse. Ja ti ta xcol scotolic ta sventa ti smucul stsatsale.

126 Yuun xlic avaiic vinal. Toj abol abaic ti vooxuc xatseinic noox avi cacale. Yuun ta xlic ocanic ta at onton. 26 Toj abol abaic ti vooxuc ti lec albil acoplalic avi lie. Yuun jech onoox laj spasic ti smolmuctotic ti cristianoetic lie, ti lec icopojic ta stojol ti chopol jalcopetique xi ti Jesuse.
Ti buchu xmuyubaje, ti buchu ta xat yontone
Ti jcrontainvaneje scan cuxubinel
ti Jesuse lic squelbe sat ti yajchancoptaque. Jech lic yal: Toj yan noox yutsil ti vooxuc meonoxuque. Yuun ja avuunic ti ventainel yuun ti Diose. 21 Toj yan noox yutsil ti vooxuc ti ta xavaiic vinale. Yuun ta xataic ti jun avontonique. Toj yan noox yutsil ti vooxuc ti ta xaoquique. Yuun tsacal to xlic muyubajanic. 22 Toj yan noox yutsil ti vooxuc ti calal crontainbiloxuque, ti calal tacbiloxuc loquele, ti calal ilbajinbiloxuque, ti calal bajbil abiic cool selan chopoloxuc ta xailatic ta jventa ti cool jelantique. 23 Muyubajanic noox. Patetuc noox avontonic ti jech cacal taje. Yuun ta xavichic ti muc ta matanal ti oy ta vinajele. Yuun jech onoox laj spasic ti smolmuctotic ti cristianoetic lie, ti laj yilbajinic onoox ti jalcopetique. 24 Pero toj abol abaic ti vooxuc ti jculejoxuque. Yuun laj xa ataic ti xamuyubajique. 25 Toj abol abaic ti vooxuc ti muyuc vinal ta xavaiic avi cacale.

20Jech
(Mt 5:112)
Jesuse jech laj yal xtoc: Ti vooxuc ti ta xavaiic ti cusi ta xcale, jech ta xcalboxuc avaiic, cuxubino avajcronta. Lec xapasic ta stojol ti buchu xtiet sjole. 28 Canbeic slequil Dios ti buchutic chopol ta xcopojic ta atojolique. Coponbeic Dios ta stojolic ti buchutic ta xayilbajinoxuque. 29 Mi oy buchu ta smajbot ti jot xocon asate, acbo smaj ti jot xtoque. Mi oy buchu ta spojbot batel ti acue, aco yich batel ti acoton xtoque. 30 Mi oy cusi ta scanboxuque, acbeic batel. Mi oy buchu ta spojbot ti cusi oy avuune, mu me xasa cop. 31 Ti mi ta xacan ti lec ti cusi ta spasboxuc ti yane, lecuc me ti cusi ta xapasic eque. 32 Ti mi ja noox ta xacuxubinic ti buchutic ta xcuxubinoxuque, cusi ti lec ti ta xapasique? Yuun ti buchutic toj chopolique cux ta xai sbaic ec. 33 Ti mi ja noox lec ta xapasic ta stojol ti buchutic lec ta spasic ta atojolique, cusi ti lec ta xapasic taje? Yuun ti buchutic toj chopolique jech ta spasic ec. 34 Ti mi ja noox ta xavacbeic xchamun ti buchutic ta xavaiic ti

27Ti
(Mt 5:3848; 7:12)
127 ta sutesbote, cusi lec ta xapasic? Yuun ti buchutic toj chopolique ja jech ta xacbe sbaic ta chom, yuun ta xai ti ta sutesbe sbaique. 35 Pero ti vooxuque ja ta scan ti ta xacuxubinic ti avajcrontaique. Lec xapasic ta stojol. Acbeic xchamun ti cusi xtun yuunique, manchuc mi mu ta sutesbot. Ti mi jech ta xapasique, jech smucul ti amotonic ta xavichique. Ja jech xtoc yalab snichnaboxuc ti Dios ti oy ta vinajele. Yuun ti Diose toj yan noox yutsil yonton ta stojol ti buchutic toj chopolique, ti mu sna xal colaval ti xiique. 36 Jechuc me scuxul avontonic jech chac cu chaal ti Jtotic Dios ti oy scuxul yontone.

SAN LUCAS6 Ja to ti mi tsuts yuun xchanele, ja to cool ta xcot jech chac cu chaal ti jchanubtasvanej yuune. 41 Cusi xavut ti ta xavil ti uni juteb caep ti oy ta sat ti avermanoe calal mu xavil ti tey oy ti schumanil caep ta asate? 42 Ti mi mu xavai ti tey oy schumanil caep ta asate, cusi xu ti ta xavalbe ti avermanoe: Ta jloquesbot ti juteb caep ti oy ta asate, ti xachie? Jeche ta xapacta aba. Ja lec, loqueso bayel ti schumanil caep ta asate. Ja yuun umbi, ja to xu ta xavil lec yo jech ta xaloquesbe ti uni juteb caep ti oy ta sat ti avermanoe.

Ta sat noox ta ojtiquenel ti tee
Mu xasabe smul ti yane
xasabeic smul ti yane, yo jech mu xataic chapanel yuun ti Diose. Mu xavacbeic stoj smul ti yane. Jech ti Diose mu xac atoj amulic ec. Aquic perdn. Jech ti Diose ta xacboxuc perdn ec. 38 Acbeic me ti cusitic xtun yuun ti yane. Jech ti Diose ta xacboxuc ec. Ti cusitic ta xacboxuque, jun yutsil, tsinbil lec, lec nojem ti sbisole. Ti cu selan ta xapasic ta stojol ti yane, ja jech ta spas ti Dios ta atojolique xi ti Jesuse. 39 Ti Jesuse jech lic yal yan babacop: Mi xu ta xtun jun masat ta yiquel batel ti yan masate? Ti mi jeche, mi mu van jmojuc ta xbajic yalel ta lom chen? 40 Ti buchu ta xich chanubtasele, mu xcoolaj schiuc ti jchanubtasvanej yuune.

37Mu
(Mt 7:15)
ti lequil teetique mu xu ta xac chopol ti sate. Ja jech xtoc ti chopol teetique mu xu ta xac lec ti sate. 44 Stac ojtiquinel ti jujutos tee ti cu selan ta xac ti sate. Mu xu ta xac icux ti chix tee. Ja jech xtoc mu xu ta xac uva ti steel macome. 45 Ti lequil vinique, lec ti cusi ta xale. Ja ti oy ta yonton ti leque. Ti chopol vinique, chopol ti cusitic ta xalolane. Ja ti oy ta yonton ti chopole. Ti cusitic ta xloquilan ta yeique, yuun ja onoox jech ta snop ti yontonique.

43Scotol
(Mt 7:1720; 12:3435)
Scoplal ti sliqueb chib nae
yuun ta xavalbeicun: Cajval, Cajval, xachiic ti calal muyuc ta xapasic ti cusi ta xcale? 47 Ti buchu ta xiyaibe ti cusi ta xcalbee, ti ta spasbun ti cusi ta xcalbee, ta xcalboxuc avaiic ti cu selan ti vinic taje. 48 Ti vinic taje

46Cu
(Mt 7:2427)
SAN LUCAS6,7 cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti ta smeltsan ti snae. Pero bayel laj sjombe lec nat ti yave. Tey lic stsacan lec ta ba ton ti yoc snae. Calal inoj talel ti ucume, tey tsots ch-ech spul ti nae. Pero muyuc ibutquij yuun. Ja ti lec tsacal ta ton ti sliquebe. 49 Pero ti buchu ta xiyaibe ti cusi ta xcalbee, pero mi muyuc ta spasbun ti cusi ta xcalbee, cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti laj smeltsan ti sna ti ta ba lum nooxe. Muyuc laj yacbe lec sliqueb. Calal inoj talel ti ucume, tey tsots ech spul ti nae. Ijin batel. Lilijem icom ta jechel xi ti Jesuse.
128 nopol xa scan ta xcotic ta nae, ti banquilal soldadoe laj stac talel jun chib schiiltac ti jech tal yalbeic ti Jesuse: Cajval, mu xa xalubtsan aba. Yuun jech laj yalbuncutic tal ti banquilal soldadoe: Muyuc jlequilal yo ta xaoch ta jna. 7 Jech o xal muyuc ay quicot talel jtuc. Ja noox alo mantal. Jech ti cajabtele ta xcol. 8 Pasbilun ta mantal yuun yan banquilal. Ti vuun eque ta jpas ta mantal ti cajsoldadotaque. Mi ta xcalbe batan lee, mi xcute, ta xbat. La lie, mi xcute, ta xtal. Ti cusi ta xcalbe ti cajabtele, ta spas, xayut xiic. 9 Calal jech laj yai ti Jesuse, toj elom laj yai ti jech yonton ti vinique. Jech o xal lic squel batel ti cristianoetic ti buchutic schiuc batele. Jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, muyuc buchu junuc jech jtaoj ti vooxuc jisraelal cristianooxuque ti jech toj ep xchunojicun jech chac cu chaal ti vinic taje xi. 10 Calal isutic batel ta na ti jun chib jtaquele, colem xa cot staic ti jchamele.

Ti Jesuse laj scoltabe ti yajabtel ti banquilal soldado romanoe
Calal laj yonton ti Jesus ta scoponel ti cristianoetique, tey ibat ta jteclum Capernaum. 2 Tey oy jun banquilal soldado romano ti oy jun yajabtel ti toj lec scanoje. Ti yajabtele ip ta xai. Jutuc xa mu ta xcham. 3 Ti banquilal soldadoe, calal laj yaibe scoplal ti Jesuse, laj stac batel jun chib moletic yuun ti jisraeletique, yo jech ta scanbeic vocol ti Jesuse, ti aco taluc scoltabe ti yajabtele. 4 Ti stuquique nopajic batel ta stojol ti Jesuse. Tey lic scanbeic ep vocol ti jech laj yalbeique: Ti banquilal soldadoe ta scan ti ta xacoltae. 5 Yuun ti stuque toj lec ta xiscuxubinotic ti vootic jisraelotique. Jech o xal laj yal mantal ti laj yac ta meltsanel ti jchul nacutique xiic. 6 Jech ti Jesuse tey bat schiuc ti jicvanejetique. Pero calal

(Mt 8:513)
to ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque, schiuc ti yan epal cristianoetique ibatic ta jun jteclum ti ja Nan sbie. 12 Calal nopol xa scan xcot ta jteclume, laj yil ti poybil talel jun anima ti ta xba yich muquele, ti cajomal jun yol ti meunal antse. Tey xchiinojic talel ep cristianoetic ti liquemic talel ta jteclume. 13 Calal laj yil ti

11Tsacal
Ti Jesuse laj xchacuxesbe yol jun meunal ants
129 Cajvaltique, tey icuxubaj yonton yuun ti meunal antse. Jech laj yalbe: Mu xaoc xut. 14 Jech ti Jesuse inopaj batel. Tey lic scajan scob ta sba ti scajonale. Ti jpoyivanejetique tey ivaiic. Ti Jesuse jech laj yalbe ti animae: Querem, ta xcalbot avai, lican talel xut. 15 Jech ti buchu chamem xa oxe lic chotluc, lic copojuc. Jech ti Jesuse laj yacbe batel ti smee. 16 Calal jech laj yilique, scotolic tey lic xiicuc. Ja jech xtoc tey lic yalbeic slequilal ti Dios ti jech laj yalique: Jun muc ta jalcop ivul ta jtojolcutic xiic. Ja jech ta xalic xtoc: Ti Diose tal xa scoltaotic ti yalab snichnabotique xiic. 17 Sjoylej Judea ivinaj ti jech laj spas ti Jesuse.

SAN LUCAS7 jech tey oyique, ti Jesuse ja o yacal ta scolta epal cristianoetic ti ep ta tos ti schamelique, ti buchutic ta xilbajinatic yuun ti pucuje, schiuc ti ta xjam satic ti masatetique. 22 Jech o xal ti Jesuse jech laj stacbe: Batanic, ba albeic yai ti Juane ti cusi laj avaiique, ti cusi laj avilique: Ti masatetique xilic xa. Ti coxovetique ta xanavic xa. Ti jcaemal-chameletique colic xa yuun ti schamelique. Ti jmacalchiquinetique jam xa schiquinic. Ti animaetique ichacuxesatic xa. Ti buchutic abol sbaique ta xichic albel scoplal ti lequil coltaele. 23 Toj jun yutsil ti buchu mu xchibaj yonton ta jtojole, xavutic ti Juane xi. 24 Calal iloquic batel ti yajtacbolaltac ti Juane, jech ti Jesuse laj yalbe yai ti epal cristianoetic scoplal ti Juane. Jech lic yal: Cusi ay aquelic ti ta xocol banomile? Mi ja jun aj ti xlaet ta ique? 25 Ti mi mauc une, cusi ay aquelic un chae? Mi ay aquelic jun vinic ti jun yutsil ti scue? Pero xanaic lec ti vooxuque, ti vinic ti buchu jun yutsil ti scue, jaic noox ti buchutic xmuyubajic tey ta sna ti ajvaliletique. 26 Ja yuun un, cusi ay aquelic ta melel? Mi ja jun jalcop? Jech melel, ja ay aquelic jun jalcop ti ms to jelavem yuunic ti yan jalcopetique. 27 Ti Juane, ja ti jun ti ta xalbat scoplal ti tsibabil ta scop Diose: Ta jtacbot jelavel cajabtel ta atojol yo jech ta smeltsan abe,

21Calal
Ti yajtacbolaltac ti Juan jac-ichvoe
Juane laj yai ti jech taje. Yuun ialbat yuun ti yajchancoptaque. Jech o xal laj yic talel chavo yajchancop. 19 Laj stac batel ta stojol ti Jesuse yo ta sjacbeic mi ja ta melel ti Cristo ti ta onoox xtale, o mi ta to smalaic yan. 20 Jech ti yajtacbolaltac ti Juane tey inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Jech cot yalbeic: Ti Juan jac-ich-voe laj stacuncutic talel yo ta jacbotcutic, mi voot ti Cristoot ti albil onoox scoplal ti ta xatale, o mi ta to jmalacutic yan? xiic.

18Ti
(Mt 11:219)
SAN LUCAS7 ti xi scoplale. 28 Ta xcalboxuc avaiic, ti ta scotol ti cristianoetique, ja noox stuc ti Juan jac-ich-voe ti ms cajale. Manchuc mi jech scoplal ti Juane, pero ti buchu ta xac sba ta ventainel yuun ti Diose, aco mi pequel, ja ms cajal ta xcot. Ja mu sta ti Juane xi ti Jesuse. 29 Calal jech laj yaiique, scotol ti cristianoetique schiuc ti jcanpatantaquinetique ti iacbatic yichic vo yuun ti Juane, ja o ivul ta yontonic ti yan yutsil yonton ti Dios ta stojolique. 30 Pero ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, ti muyuc xacbat yichic vo yuun ti Juane, laj sbajic ti cusi ta scan ta ox spas ti Dios ta stojolique. 31 Ti Cajvaltique jech laj yal: Cu selan ta jcooltasbe stalel ti cristianoetic avi tana lie? Cusi xcoolajic o? 32 Cool selan stalelic jech chac cu chaal ololetic ti ta xtajinic ta chivit ti ta xavta ti jchop schiilique: Laj coquisancutic ti amae, pero ti vooxuque muyuc bu xaacotajic. Xmeinaj xa liquejincutic, pero muyuc bu xaoquic, xut sbaic. 33 Calal tal ti Juane, mu jmojuc stsobetic ta veel ta uch vo schiuc ti yantique. Pero ti vooxuque: Ventainbil yuun pucuj lee, xachiic. 34 Tsacal to un, lital ti vuun cool jelantique. Laj avilic ti oy buchutic laj jchiin ta veel ta uch voe. Pero ti vooxuque jech laj avalic ta jtojol: Quel avil, toj echem jveel uch vo. Lec xil sbaic schiuc ti jsamuliletique schiuc ti jcanpatantaquinetique,

130 xachiic. 35 Yan ti sbijil Diose tey ta xvinaj ta stojol ti buchutic oy sbijilique xi ti Jesuse.
jun ta scotol ti jfariseoetique laj yic ta veel ti Jesuse. Tey ibat ti Jesuse. Tey cot chotluc ta mexa. 37 Ti ta jteclum taje, tey nacal jun chopol ants. Calal laj yai ti ta xbat veuc ti Jess ta sna ti jfariseoe, tey yichoj cotel jun jarru ti meltsanbil ta alabastro ton ti noj ta perfumee. 38 Xocolet xa laj squejan sba ta yoc ti Jesuse. Ta yalel sat lic spocbe yacan. Tsacal to ta stsatsal sjol laj staquijesbe. Tey lic sbuts. Tey lic smalbe ti perfume ta yacan ti Jesuse. 39 Calal jech laj yil ti jfariseo ti yicoj batel ti Jesuse, jech lic snop: Ti jauc jun yajalcop Dios ti vinic lie, ta melel ta xai ti ta xpocbat yoc yuun jun jmulivajel ants ti jechuque, xi. 40 Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti jfariseoe: Simn, oy cusi ta xcalbot avai xi. Ti jfariseoe jech itacav: Jchanubtasvanej, albun cai xi. 41 Ti Jesuse jech lic yal: Oy chavo vinic ti oy yilic ta stojol jun vinic ti ta xac ta chom ti staquine. Ti jun vinique oy yil voob ciento (500) denario taquin. Ti jun vinic xtoque ja noox lajuneb yoxvinic (50) denario taquin ti yile. 42 Ti chavo viniquetique mu xa xtoj yuunic ti yilique. Jech o xal ti buchu ta xac ta chom ti staquine laj xchaybe ti yil schavoalique. Jech o xal albun cai, buchu junucal ms scanoj ti yajval taquine? xi.

36Oy
Ti Jesuse oy ta sna ti Simone ti ja jfariseoe
131 Simone jech laj stac: Ti ta xcaie, ja ms ta xcanvan ti buchu ichaybat ep yile xi. Ti Jesuse jech lic yal: Oy arazon jech aval avauc xi. 44 Jech ti Jesuse laj squel batel ti antse. Jech lic yalbe ti Simone: Mi mu xavil ti ants lie? Calal lioch talel ta anae, muyuc bu laj avacbun vo yo ta jpoc ti coque. Pero ti ants lie, ta yalel sat laj spocbun ti coque. Ja jech xtoc laj staquijes ta stsatsal sjol. 45 Ti voote muyuc bu xabutsun ti calal lioch talel li ta anae. Pero ti ants lie, ti calal lioch talele, mu xlaj yonton ta sbutsel ti cacane. 46 Ti voote muyuc bu laj avacbun jutebuc aceite ta jol. Pero ti stuque laj smalbun ti perfume ta coque. 47 Ja yuun un, ta xcalbot avai, ti jech toj ep cuxun ta yonton ti ants lie, ja svinajeb ti ta xai ti acbil xa perdn yuun ti ep smule. Pero ti buchu jutuc noox chaybil ti smule, jutuc noox ta svinajes scuxul ti yontone xi. 48 Ti Jesuse jech lic yalbe ti antse: Scotol ti amule chaybil xa xut. 49 Ti buchutic icbilique, ti jmoj chotajtic schiuc ti Jesuse, jech lic yalbe sbaic: Buchu van ti vinic lie ti xu ta xac perdn yuun ti mulile? xiic. 50 Pero ti Jesuse jech laj yalbe yai ti antse: Lacol xa, ja ti laj achunune. Batan. Junuc avonton xut.

SAN LUCAS7,8 ta xalolan batel ti ventainel yuun ti Diose. Tey xchiinoj batel ti lajchavo yajtacbolaltaque. 2 Ja jech xtoc schiuc batel jayibuc antsetic, jaic ti buchutic icoltaatic yuun ti schamelique, schiuc xtoc ti uninbilic to ox yuun ti pucuje. Ta scotol ti antsetique, tey oy ti Mara Magdalenae, ja ti buchu iloquesbat ti vucub pucuje. 3 Ja jech xtoc tey oy ti Juanae, yajnil ti Chuzae, ti ja jun vinic ti yichoj ta sventa ti cusi xayan yuun ti ajvalil Herodese. Ja jech xtoc tey oy ti Susanae schiuc yan antsetic ti comon ta stsobic ti cusitic oy yuunique yo jech ta scoltaic ti Jesuse.

43Ti
Scoplal ti jtsunobajele
Tsacal to ti Jesuse ixanav batel ta epal jteclumetic schiuc ta bictal jteclumetic. Tey
Ti antsetic ti laj scoltaic ti Jesuse
iloquic talel ti cristianoetic ti oyic ta jujun jteclume yo ta xba squelic ti Jesuse. Calal ep xa stsoboj sbaique, tey lic chanubtasvanuc ta babacop ti jech laj yal ti Jesuse: 5 Oy jun vinic bat svij ti stsunobale. Calal yacal ta svij batele, oy jlom icot ta be. Laj yich pechel ta tequel. Jech xtoc tal ti mutetique. Laj stam slajesic. 6 Oy jlom icot ta ba tontic. Calal ivoc talel ti tsunobale, tey laj taquijuc. Ja ti muyuc yox ti slumale. 7 Oy jlom ti tsunobale icot ta chixtic. Calal ichi talel ti chixetique, laj snet comel. 8 Pero jlom ti tsunobale icot ta lequil banomil. Lec ichi talel. Lec laj yac sat. Oy jlom laj yac vovinic (100) ta bej sat jujupets ti tsunobaletique xi. Calal jech laj yal ti Jess taje, tey tsots lic copojuc ti jech laj yal xtoque:

4Ep
(Mt 13:19; Mr 4:19)
SAN LUCAS8 Ti mi oy achiquinique, ayic xi.

Ti cu chaal ti jech ti babacope
(Mt 13:1017; Mr 4:1012)
132 yontonic. Jech o xal lec ta xtunic batel.

Ti lampara ti laj sbabacopta ti Jesuse
(Mr 4:2125)
ti yajchancoptaque lic sjacbeic ti cusi smelol ti babacop taje. 10 Ti Jesuse jech laj yal: Ti vooxuque, Dios ta xacboxuc anaic ti ventainel ti mucul to oxe. Pero ti yane, ta babacop noox ta xcalbe yaiic yo jech mu xilic ti cusi ta xilique, yo jech mu xaiic ti cusi ta xaiique.
9Jech
Ti Jesuse ta xalbe smelol ti jtsunobajele
jech smelol ti babacope. Ti tsunobale, ja smelol ti scop Diose. 12 Ti tsunobal ti icot ta bee, ja smelol ti oy jlom cristianoetic ti ta xaiic ti scop Diose. Pero ital ti pucuj ta stojolique. Tal pojbaticuc loquel ta yontonic yo jech mu xchunic, yo jech mu xcolic. 13 Ti tsunobal ti icot ta tontique, ja smelol ti oy jlom ti xmuyubajic ta xaiic ti scop Diose. Pero ta sventa ti muyuc ayanem lec yibel ti scop Dios ta yontonique, jech o xal ta xchunic cuc sjaliluc. Pero calal xtal ti lajeltsaele, ta xchibajic. 14 Ti tsunobal ti icot ta chixtique, ja smelol ti oy jlom ti ta xaiic ti scop Diose. Pero staoj yav ti stalelique. Ta slubtsajic ta be yuun ti sloil yontonique, ti sculejalique, ti cusi ta scanique. Jech o xal ta xchay ta yontonic ti scop Diose. 15 Pero ti tsunobal ti icot ta lequil banomile, ja smelol ti jlom ti ta sjunul yontonic ta xaiic, ta xichic ta muc ti scop Diose. Staoj yav jun

11Ja
(Mt 13:1823; Mr 4:1320)
buchu junucal ti calal ta stsan ti lamparae, ti ta smacbe ti xojobale. O mi mooje, ta xba stic ta yolon tem. Mooj, mu jechuc. Ta scajanic lec ta toyol yo ta xac lec ti xojolbale, yo ta xilic lec ti buchutic ta xochic ta yut nae. 17 Muyuc cusi macal ta xcom ti mu xvinaje. Muyuc cusi ta mucul ti mu xich naele. Ta xvinaj. 18 Jech o xal un, ayic lec ti scop Diose. Yuun ti buchu ta xaie, ta xacbat sna ms. Pero ti buchu mu tsotsuc scoplal ta xaie, muyuc cusi ta xacbat sna. Cajomal ta xpojbat loquel ti cu yepal xchunoje xi.

16Muyuc
Sme ti Jesuse schiuc ti yitsinabtaque
ti Jesuse schiuc ti yitsinabtaque tey icotic ti bu oye. Pero mu xu xochic batel. Yuun toj ep ti cristianoetique. 20 Pero oy buchu ba yalbe yai ti Jesuse: Ti amee schiuc ti avitsinabtaque tey oyic ta pana. Ta scan ta scoponot yaiic xi. 21 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti buchu ta xaiic ti scop Diose, ti ta spasic ti cusi ta xale, ja jme, ja quitsinabtac xi.

19Sme
(Mt 12:4650; Mr 3:3135)
Ti Jesuse, paj yuun ti ique schiuc ti nabe
jun cacal ti Jesuse iochic batel ta barco schiuc ti yajchancoptaque. Jech laj yal:
22Oy
(Mt 8:2327; Mr 4:3541)
133 Batic ta jot stiil nab xi. Jech ibatic. 23 Calal tey ta xanavic batel ta barcoe, tey lic vayuc ti Jesuse. Ta jech to yepal tey lic tsots ic. Scan xa ta xnoj ta vo ti barcoe. Xibal xa sba ti ta xmutij yalele. 24 Jech o xal ti yajchancoptaque ba stijic ti Jesuse. Jech laj yalic: Jchanubtasvanej, Jchanubtasvanej, ta xa xijmutijotic xiic. Ti Jesuse tey ivai. Laj spajes ti ique, ti nabe. Paj scotol. Tsijil icom ta jechel. 25 Ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Bu ibat avuunic ti achunojicune? xi. Pero ti stuquique tey ixiic. Chayal icot yontonic. Tey lic sjacolanbe sbaic ta jujun tal: Buchu van ti vinic lie ti ta xchunbat smantal yuun ti ique, ti nabe? xiic.

SAN LUCAS8 Diose? Ta jcanbot vocol ti mu xavilbajinune xi. 29 Ti jech ta xal taje, yuun ti Jesuse yacal xa ta spas loquel ta mantal ti chopol pucujetique, ti aco locuc batel ta stojol ti vinique. Ti pucujetique ep ta velta laj yilbajin ti vinique. Ti cristianoetique manchuc mi laj xchucbeic yoc scob ta cadena taquin yo jech mu xjatav, pero ti stuque ta xtuch yuun. Ti pucuje ta sjatviltas batel ta xocol banomil ti vinique. 30 Ti Jesuse jech laj sjac: Cusi abi? xut. Ti stuque jech laj stac: Legin ti jbie xi. Ja jech laj yal ti vinique, ja ti toj ep ti pucujetic ti ochem ta yontone. 31 Ti pucujetique laj scanbeic ti Jesuse ti mu xtacatic batel ta xaabe. 32 Jech xtoc ja o tey oy ep chitometic xlamet ta sa sveelic ta vits. Jech ti pucujetique laj scanbeic vocol ti Jesuse ti aco yac ye yo ta stic sbaic ta chitometique. Ti Jesuse laj yac ye. 33 Jech ti pucujetique iloquic batel ta stojol ti vinique. Iochic batel ta chitometic. Jech ti chitometique scotolic ba sjipan sbaic yalel ta barranco. Tsajatic icotic ta nab. Tey ijicavic. 34 Ti jquelchitometique, calal laj yilic ti jech icot ta pasele, ta xiel xa ibatic ta anil. Bat yalic sloilic ti ta jteclume schiuc sjoylej ti steclumalique. 35 Jech ti cristianoetique iloquic batel, ba squelic ti vai selan icot ta pasele. Calal icotic ti bu oy ti Jesuse, tey laj staic ti vinic ti buchu loquesbat ti pucujetique. Tey xa chotol ta yoc ti Jesuse. Slapoj xa scu. Lec xa ti sjole. Tuquineb xa. Pero ti

Ti vinic ti uninbil yuun ti pucuj ti oy ta Gadarae
to un, icotic ta jot stiil nab yelobal Galilea ti ja slumal Gadarae. 27 Calal yal ta barco ti Jesuse, ja o inopaj tal jun vinic ti liquem talel ta jteclume. Ti vinique oy xa ep scacalil ti ta xilbajinat yuun ti pucujetique. Muyuc xa bu ta slap scu. Muyuc xa bu ta xnaqui ta sna. Ja xa noox tey snainoj ti ba muquinale. 28 Calal laj yil ti Jesuse, tey laj squejan sba ta stojol. Tey lic avanuc: Cu chaal ta xtal atic aba ta jtojol, Jess, Snichonot ti cajal

26Tsacal
(Mt 8:2834; Mr 5:120)
SAN LUCAS8 cristianoetique tey to ta xiic yuun. 36 Ti buchutic laj yilique, laj yalic ti cu selan icol ti vinic ti uninbil to ox yuun ti pucujetique. 37 Jech o xal ti cristianoetic ti nacalic ta Gadarae tey lic scanbeic vocol ti Jesuse ti aco locuc batel teye. Yuun ta xiic ta jmec. Jech o xal ti Jesuse ioch ta barco. Ibat. 38 Jech ti vinic ti buchu iloqesbat ti pucujetique lic scanbe vocol ti Jesuse ti aco xchiin batele. Pero ti Jesuse laj yal ti aco comuque. Jech laj yalbe: 39 Sutan batel ta ana. Ba alo scotol ti cu selan laj spas ti Dios ta atojole xi. Jech ti vinique ibat. Tey laj yal sloil ta sjunul jteclum ti cu selan icoltaat yuun ti Jesuse.

134 Pero mi junuc buchu ipoxtaj yuunic ti chamele. 44 Ti antse inopaj batel ta spat ti Jesuse. Ba spicbe ti stiil scue. Calal jech laj spase, ta ora noox paj ti yalele. 45 Ti Jesuse jech laj sjac: Buchu laj spicun? xi. Scotol laj yalic ti muyuque. Ti Pedroe schiuc ti schiiltaque jech lic yal: Jchanubtasvanej, ja ti cristianoetic ti ta snetote, ti ta stacoltaot ta jujote. Jech o xal, cu chaal ta xajac: Buchu laj spicun, ti xachie? xiic. 46 Pero ti Jesuse jech laj yal: Oy buchu laj spicun. Yuun laj cai ti oy buchu laj jcolta yuun ti jmucul jtsatsale xi. 47 Calal jech ivinaj ti antse, xnicnun xa ta xiel tal squejan sba ta yoc ti Jesuse. Jamal laj yal ta sba ta sat scotol ti cristianoetique ti cu chaal laj spicbe scu ti Jesuse, jech xtoc ti colem icom ta ora noox yuun ti schamele. 48 Ti Jesuse jech laj yalbe: Tseb, lacol xa yuun laj achunun. Junuc avonton, batan xut. 49 Yacal to ta xcopoj ti Jesuse, calal ja o ivul jun vinic ti ilic tal ta sna ti Jairoe, ja ti jpasmantal yuun ti chul nae. Jech laj yalbe ti Jairoe: Ti avantsil nichone cham xa. Chan xa uto ti Jchanubtasvaneje xi. 50 Calal laj yai ti Jesuse, jech laj yal: Mu xaxi. Chunun noox. Jech ti atsebe ta xcol xi. 51 Calal icotic ta nae, ti Jesuse mi jauc junuc oy buchu laj yac ochuc batel ti bu oy ti tsebe. Ja noox

Yantsil nichon ti Jairoe schiuc ti ants ti laj spicbe scu ti Jesuse
isut batel ta jot stiil nab ti Jesuse, xmuyubajic xa ti cristianoetic calal jech icote. Ja ti scotolic tey ta smalaique. 41 Ja o tey icot jun vinic ti Jairo sbie, ti ja jpasmantal yuun ti chul nae. Ti vinic taje laj squejan sba ta yoc ti Jesuse. Laj scanbe vocol ti aco batuc ta snae. 42 Yuun cajomal noox jun oy ti stsebe, ti ja yichoj xa lajcheb jabile, ti jutuc xa mu ta xchame. Calal ibat ti Jesuse, ep ti cristianoetic tsacajtic batel ti snetnet xa sbaique. 43 Ti ta scotol ti cristianoetique, oy tey jun ants ti oy xa slajchebal jabil ti ta xich svocol ti mu xmac ti yalele. Laj xa slajes scotol ti staquin yuun ti jpoxtavanejetique.

40Calal
(Mt 9:1826; Mr 5:2143)
135 ochic batel ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane, schiuc ti stot sme ti tsebe. 52 Scotol ti cristianoetique tey xavlajetic xa ta yoquitael ti tsebe. Pero ti Jesuse jech laj yal: Mu xaoquic. Ti tsebe muyuc chamem. Ja noox ta xvay xi. 53 Pero tseej noox laj yaiic. Yuun snaojic lec ti chamem xae. 54 Jech ti Jesuse tey laj snitbe scob. Tsots lic yalbe: Tseb, lican talel xut. 55 Ti tsebe lic cuxiuc. Ta ora noox lic vaiuc. Ti Jesuse laj yal mantal ti aco yaquic veuque. 56 Ti stot sme ti tsebe chayal icot yontonic. Pero ti Jesuse laj yal mantal ti mu me buchu xalbe yaiic ti jech icot ta pasele.

SAN LUCAS8,9 o xal ti yajchancoptaque iloquic batel. Ibatic ta bictal jteclumetic ta yalel ti lequil ach cop ti ja colebale. Ja jech xtoc ta scolesanic batel ti jchameletique.
(Mt 14:112; Mr 6:1429)
6Jech
Ti Jesuse laj stac batel ti lajchavo yajchancoptaque
Ti Jesuse laj stsob ti lajchavo yajchancoptaque. Laj yacbe yabtelic, laj yacbe stsatsalic ta sloquesel ti cusiuc noox pucujale, ta scolesel ti chameletique. 2 Laj stac batel ta yalel ti ventainel yuun ti Diose, ta scolesel ti jchameletique. 3 Jech laj yal: Mu cusi xavichic batel sventa abeic, mi jauc anamteic, mi jauc amoralic, mi jauc avotic, mi jauc ataquinic. Jlic noox acuic xavichic batel, mu me chalicuc. 4 Comanic tey ti buyuc noox na ta xacotique ja to mi ta xaloquic batel teye. 5 Ti bu mu xaichatic ta muque, locanic batel ti ta jteclum teye. Lilinic comel ti spucuquil avoquique. Ja seail ti iltabilic ta xcot yuun ti Diose xutatic.

(Mt 10:515; Mr 6:713)
ti cusi ta spas ti Jesuse laj yai ti ajvalil Herodese. Mu stac ayeluc ta xai cusi ta snop. Yuun oy jlom ta xalic ti ja ichacuxi ti Juan ti ichame. 8 Ti yan xtoque ta xalic ti ja ti jalcop Elas ti ivul ta loquele. Ti yan xtoque ta xalic ti ja nan jun voneal jalcop ti ichacuxie. 9 Jech o xal ti Herodese jech laj yal: Ti Juane, vuun laj cal mantal ti laj yich cocbel sjole. Buchu van taje ti ep ta xcaibe ti scoplale? xi. Jech o xal ti ajvalil Herodese ta scan ta squel yai.

7Scotol
isutic talel ti jcholcopetique, lic yalbeic ti Jesuse ti cusi laj spasique. Jech ti Jesuse laj yic batel ti bu stsijlane, ti nopol ta jteclum Betsaidae. 11 Pero calal laj yaiic ti cristianoetique, bat staic. Jech ti Jesuse muyuc laj sbaj. Laj yalbe yaiic ti ventainel yuun ti Diose. Laj scolta ti jchameletique. 12 Calal ta xa xmal ti cacale, ti lajchavo jcholcopetique inopajic batel ta stojol ti Jesuse. Jech cot yalbeic: Taco xa batel scotol ti cristianoetique yo ta xba sa bu ta xcux yontonic, yo xu ta xba sa sveelic ta jujun bictal lum ti

10Calal
(Mt 14:1321; Mr 6:3044; Jn 6:114)
Ti Jesuse laj smalquin vomil viniquetic
SAN LUCAS9 bu nopol nooxe. Yuun ti li bu oyotique, muyuc cusi xayan xiic. 13 Ti Jesuse jech laj yal: Acbeic sveel ti vooxuque xi. Ti stuquique jech laj yalic: Cusi ta xcutcutic ti cajomal xa noox vobej pan schiuc chacot choye? Ja noox mi ta xba jmanbecutic tal sveel ti cristianoetique xiic. 14 Yuun nopol vomiluc viniquetic ti tey tsobolique. Ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Albeic yai ti aco chotlicuc lajuneb yoxvinic (50) ta jujuvoque xi. 15 Jech laj spasic jech chac cu chaal ialbatic. Tey ichotiic scotolic. 16 Jech ti Jesuse laj stsac ti vobej pane schiuc ti chacot choye. Laj stoy muyel sat ta vinajel. Tey laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to lic xet ti choye, ti pane. Tey laj yacbe batel ti yajchancoptaque yo jech ta spucbeic batel ta scotol ti cristianoetique. 17 Scotolic inojic lec. Tsacal to lic stsobic lajcheb moch ti scomelale.

136 Jesuse jech laj sjac: Ti vooxuque, buchuun ti ta xanopique? xut. Ti Pedroe jech laj yal: Ti voote ja ti Cristo ti talemot ta stojol ti Diose xi.
(Mt 16:2028; Mr 8:309:1)
20Ti
Ti Pedroe ta xal ti ja Cristo ti Jesuse
jun cacal ti Jesuse laj squej sba batel ta scoponel ti Diose. Jech laj sjacbe ti yajchancoptac ti tey schiuque: Buchuun ta xalic ti cristianoetic xanae? xut. 19 Jech itacavic ti stuquique: Oy jlom ta xalic ti voot la ti Juan jac-ich-voe. Ti jlom xtoque ta xalic ti voot la ti Elasote. Pero oy to jlom xtoc ta xalic ti voot la jun voneal jalcop ti ichacuxie xiic.
18Oy
(Mt 16:1319; Mr 8:2729)
ti Jesuse tsots laj scubanbe ti mu me buchu junucal xalbe yai ti ja Cristo ti stuque. 22 Ti stuque jech laj yal: Ti vuun cool jelantique ta xquich ep vocol. Ta xisbajicun ti moletique, ti banquilal paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ta xiyaquicun ta milel. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi. 23 Tsacal to jech laj yalbe scotol ti cristianoetique: Ti mi oy buchu ta scan ta xistsacli batele, aco me xtuch ta yonton ti scuxlejal stuque manchuc mi ta xich svocol. 24 Yuun ti buchu tsots scoplal ta xai ti scuxlejale, ja ta xchay. Pero ti buchu mu tsotsuc ta xai ti scuxlejal ta jventae, ja ta sta. 25 Cusi bal o ti vinique ti mi ja noox ta xyuunin scotol ti sba banomile ti mi chayel ta xbat ti stuque? 26 Ti mi oy buchu ta xquexav ta jtojol schiuc xtoc ta xquexav yuun ti lequil ach cop cuune, ja noox jech ti vuun eque, ti cool jelantique, ta xiquexav ta stojol calal ta xital ta ajvalil, schiuc yutsilal ti Jtote, schiuc ti chul ngeletique. 27 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jlomoxuc lie oy to mu ta xachamic ja to mi laj avilic ti ta xventainvan ti Diose xi.

21Pero
137
Ti Jesuse yanij ti cu selan to oxe
SAN LUCAS9
Ti Jesuse laj scolta jun querem ti uninbil yuun ti pucuje
xa vaxaquib cacal ti vai selan laj yal ti Jesuse, imuy batel ta vits yo ta sta ta coponel ti Diose. Tey xchiinoj batel ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane. 29 Calal yacal ta sta ta coponel ti Diose, ja o lic yanijuc ti sate. Ti scue toj sac icom. Lic xojobanuc. 30 Ja o tey ivinaj chavo viniquetic ti ta xloilajic schiuc ti Jesuse. Ti chavoique ja ti Moisese, ti Elase. 31 Tey joyobtabilic ta xojobal ti toj yan yutsile. Ti chavo viniquetique ta xalic ti ta xich svocol ti ta xich milel ti Jess ta Jerusalene. 32 Manchuc mi xvay yaiic ti Pedroe schiuc ti schiiltaque, pero ivic ti satique. Tey laj yilic ti yan yutsilal ti Jesuse schiuc ti chavo viniquetic ti tey schiuque. 33 Calal ta xa xchac sbaic batel ti chavo viniquetic ta stojol ti Jesuse, ti Pedroe jech laj yal: Jchanubtasvanej, toj lec ti li oyotique. Ta jpascutic oxib axibal na, jun avuun, jun yuun ti Moisese, jun yuun ti Elase xi. Jech laj yal ti Pedroe, ja ti mu stac ayeluc cusi ta xale. 34 Calal jech yacal ta xcopoje, ja o tal voliaticuc ta toc. Ep ixiic ti jech volibilic ta toque. 35 Ti ta toque oy Buchu icopoj ti jech ta xale: Ja ti Jnichon lie ti toj cux ta xcaie. Ayibeic ti scopojele xi. 36 Calal ilaj copojuc ti Buchu ta xcopoj talele, ja o tey laj yilic ti stuc xa ti Jesuse. Ti stuquique muyuc buchu laj yalbeic yai ti cusi laj yilique. Tsijil icomic.

28Echem
(Mt 17:18; Mr 9:28)
yoclomal calal iyalic talel ta vitse, ep cristianoetic ba snupic ta be ti Jesuse. 38 Oy jun vinic ta scotol ti cristianoetique ti tsots iavan ti jech laj yale: Jchanubtasvanej, yuun jun ti jnichone, avocoluc coltabun. 39 Yuun ta xilbajinat yuun ti pucuje. Calal ta xilbajinate, tsots ta xavan ta jmec. Ta xtubbat yic. Xvocan xa ye ta xcom. Ta xilbajin. Mu xcomtsanat. 40 Laj xa jcanbe vocol ti avajchancoptaque yo ta sloques ti pucuje. Pero muyuc xu yuunic xi. 41 Ti Jesuse jech itacav: Jecheoxuc. Muyuc atuquilic. Ep xa cacal li oyun ta atojolic ti jtsicojboxuque. Icbun talel ti anichone xi. 42 Calal tey inopaj talel ti quereme, ijipat ta lum yuun ti pucuje. Tey itubbat yic yan velta. Pero ti Jesuse laj sjajanta ti pucuje. Laj scolta ti quereme. Laj yacbe batel ti stote. 43 Scotolic chayal icot yontonic yuun smucul stsatsal ti Diose.

37Ta
(Mt 17:1421; Mr 9:1429)
Ti Jesuse ta xal yan velta ti ta xchame
Calal chayal yonton scotolic yuun ti cusi ta spas ti Jesuse, jech laj yalbe ti yajchancoptaque: 44 Ayic lec lie. Mu xachay ta avontonic. Ti vuun cool jelantique ta xquich aquel ta cabal ta stojol ti cristianoetique xi.
(Mt 17:2223; Mr 9:3032)
SAN LUCAS9 xaibeic smelol ti yajchancoptaque ti jech laj yale. Yuun mu to ta xacbat snaic ti smelole. Ja jech xtoc ta xiic ta sjacbeic smelol ti vai selan laj yale.
Buchu ti ms banquilale
(Mt 18:15; Mr 9:3337)
45Muyuc
138 banomile yo ta xba xchamunic na. 53 Pero ti jsamariaetique laj yilic ti ta xbat onoox ta Jerusalene. Jech o xal muyuc xac ta chom ti snaique. 54 Calal jech laj yilic ti yajchancoptaque, ja ti Juane, ti Jacoboe, jech laj yalic: Cajval, mi ta xacan ti aco jcantic yaluc talel coc ta vinajele yo jech ta xlajic scotolic jech chac cu chaal laj spas ti jalcop Elase? xiic. 55 Jech ti Jesuse tey lic squelbe sat ti chavoique. Jech laj yalbe ti laj sjajantae: Ti vooxuque mu xavaiic buchu schulel avichojic. 56 Yuun ti vuun cool jelantique mauc tal jchaybe scuxlejalic ti cristianoetique. Ja tal jcolta xi. Jech o xal tey ibatic ta yan biquit jteclum.

ti yajchancoptaque lic svul sbaic buchu ti ms banquilal ta xcot yuunique. 47 Pero ti Jesuse laj sna ti jech ta snopique. Jech o xal laj yic talel jun chin querem ti laj svaan ta stsele. 48 Jech laj yal: Buchuuc noox ti ta jventa vuun ta xich ta muc ti olol lie, ta xiyichicun ta muc ec. Ja jech xtoc ta xichic ta muc ti Buchu laj stacun talele. Ti buchu ms pequel ta xac sba ta atojolique, ja ms banquilal ta xcot xi.

46Jech
Buchuuc ti mu xcrontainvane ja jchiiltic ta abtel
laj yal ti Juane: Jchanubtasvanej, laj quilcutic jun vinic ti ta sloques pucuj ta sventa abie. Ti jech muyuc li jchiuctique, jech o xal laj jpajtsancutic xi. 50 Ti Jesuse jech laj yal: Mu xapajtsanic. Yuun ti buchu mu xiscrontainotique, ja jchiiltic ta abtel xi.
49Jech
(Mr 9:3840)
Ti buchutic ta scan ta stsacliic batel ti Jesuse
poot xa sta yorail ti ta xchasut muyel ta vinajel ti Jesuse, sjunul yonton ibat calal Jerusaln. 52 Laj stac jelavel yajtuneltac ta biquit jteclum ti oy ta Samaria
51Calal
Ti Jesuse laj sjajanta ti Juane schiuc ti Jacoboe
yacalic ta xanavic batel ta bee, ja o ital jun vinic ti jech laj yalbe ti Jesuse: Cajval, ta jcan ta jchiinot batel ti buyuc noox ta xabate xi. 58 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti vete oy schenic. Ti mutetique oy stasic. Pero ti vuun cool jelantique mi jauc oy bu juteb ti xu ta jcux ti contone xi. 59 Ti Jesuse jech laj yalbe ti yane: Batic xut. Pero ti stuque jech laj yal: Cajval, acbun to permiso ta jmuc bayel ti jtote xi. 60 Ti Jesuse jech laj stacbe: Aco smuc stuc yanimaic ti buchu chamemic onooxe. Pero ti

57Calal
(Mt 8:1922)
139 voote, ba alo ti ventainel yuun ti Diose xut. 61 Jech ti jun xtoque jech laj yal: Cajval, ta jcan ta jchiinot batel. Pero malaun jutuc. Yuun ta to xba cal jba comel ta jna xi. 62 Ti Jesuse jech laj yal: Ti buchu ta squel svalopat ti yicojbe batel yabtejeb ti vacaxe, mu xtun ta yabtelanel ti ventainel yuun ti Diose xi.

SAN LUCAS9,10 xaveic. Jmoj xalajesic ti cusi oy yuunique. Yuun ti jabteletique ta xich stojolic. Mu me jauc xapasic ti xaloc xaochic batel ta jujun nae. 8 Calal ta xacotic ta jun jteclum ti bu ta xaichatic ta muque, lajesic ti cusi ta xacboxuque. 9 Colesic ti jchameletic ti tey oye. Albeic yai: Li xa oy ta atojolic ti ventainel yuun ti Diose, utic. 10 Pero mi ta xacotic ta jun jteclum ti bu mu xayichic ta muque, locanic batel ta calletic. Jech xavalic: 11 Scotol ti spucuquil ti alumalic ti laj xa spac sba ta jxonobcutique, ta jlilincutic comel. Ja svinajeb ti iltabiloxuc yuun ti Diose. Pero naic me lec, ti ventainel yuun ti Diose li xa oy ta atojolique, utic. 12 Ta xcalboxuc avaiic, calal ta sta yorail ti chapanele, toj tsots ta xich castigo ti jteclume. Ja mu sta ta xichic castigo ti cristianoetic ti nacajtic to ox ta Sodoma jteclume.

10
Tsacal to un, laj stuj yan lajuneb schanvinic (70) ta vo jabteletic. Laj stacan jelavel ta chachavo yo ta xbatic ta jujun jteclum ti yo bu ta xech onoox ti stuque. 2 Jech laj yalbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ep ti tsunobal ti ta scan tsobele. Pero muyuc ep ti jabteletique. Jech o xal canbeic ti yajval tsunobale ti aco stac talel jabteletic ta stsobel ti tsunobale. 3 Quel avilic, cool aelanic jech chac cu chaal chijetic ta jtacoxuc batel ta stojol ti jtioval oquiletique. 4 Mu me xavichic batel anutiic, mi jauc yavil ataquinic. Mi jauc ta xavichic batel chachop axonobic. Mu me teyuc noox xchayet avontonic ta loil ta be. 5 Calal ta xaochic ta jun nae, jech bayel xavalic: Ichic spatobil avontonic ti jnaclejoxuc lie, xavutic. 6 Mi lec ta xaiic ti spatobil yontonique, ja yuun umbi, acbeic comel. Pero mi mu lecuc ta xaiique, mu me xavaquic comel ti spatobil yontonique. 7 Comanic ta sna ti bu ta scanic ti spatobil yontonique. Jmoj

Ti Jesuse ta stac batel ti lajuneb schanvinic ta vo jabteletique
Ti jtoyobba cristianoetique
aba, jteclum Corazn. Abol aba, jteclum Betsaida. Ati lajuc yilic ti cristianoetic ti nacajtic to ox ta Tiro schiuc ti ta Sidn jteclume jech chac cu chaal ta xavilic avi lie, vone xa laj sjelta yontonic, laj slapic cuil sventa at onton, laj svijbe sbaic tan ti jechuque. 14 Ti calal ta sta yorail ti chapanele, toj echem ta xavichic castigo. Ja mu sta ta xichic castigo ti buchutic nacajtic to ox ta Tiro schiuc ti ta Sidone. 15 Ja jech xtoc ti voot eque, jteclum Capernaum, ta xanop ti ta xavich toyesel muyel calal to vinajel. Pero bu xata ti jeche! Ja

13Abol
(Mt 11:2024)
SAN LUCAS10 noox ta xavich yalesel batel ta lajebal ti bu ticajtic ti animaetique. 16 Ti buchutic ta xayichic ta muque, ta xiyichic ta muc ec. Ti buchutic ta xasbajique, ta xisbajic ec. Ti buchutic ta xisbajique, ta sbajic ti Buchu laj stacun talele xi ti Jesuse.
140 satic ti yalojique. Jech, yuun jech laj acan atuc, Tot. 22 Ti Jtote laj xa yacbun ta coc ta jcob scotol ti cusitic oye. Muyuc buchu xiyojtiquin ti vuun Nichonilune. Ja noox xiyojtiquin stuc ti Jtote. Ja jech xtoc muyuc buchu junucal ta xojtiquin ti Jtote. Ja noox ti vuun Nichonilune. Ja jech xtoc ta xojtiquinic ti Jtote ti buchutic ta xcacbe yojtiquinique xi. 23 Ti Jesuse lic squel batel ti yajchancoptaque ti jech laj yalbee: Toj yan noox yutsil ti ta xavilic ta asatic ti cusi laj jpase. 24 Jech ta xcalboxuc avaiic, yuun ep ti jalcopetique schiuc ti ajvaliletique ta scan ta squelic ox yaiic jech chac cu chaal ta xavilique, pero muyuc laj yilic. Jech xtoc ta scan ta xaiic ox jech chac cu chaal ti ta xavaiique, pero muyuc laj yaiic xi.

xa isutic talel ti lajuneb schanvinic (70) ta voe. Jech laj yalic: Cajval, calal ta pucujetic laj xchun cuuncutic taquel loquel ta aventa xiic. 18 Ti Jesuse jech laj yal: Jech, yuun vuun laj quil ti cool selan leb chauc ti calal ijipat yalel talel ta vinajel ti banquilal pucuje. 19 Vuun laj xa cacboxuc atsatsalic yo xu avuunic ta spechel ta tequel ti chone schiuc ti tseque, yo jech ta xatsalbeic scotol yip ti avajcrontaique. Mi jauc jutebuc ti cusi xu ta spasboxuque. 20 Pero mauc noox xamuyubajic yuun ti laj xchunboxuc amantalic ti pucujetique. Ja muyubajanic yuun ti tsacajtic abiic tey ta vinajele xi.

17Xmuyubajic
Sutic talel ti lajuneb schanvinic ta voe
Ti Nichonile schiuc ti Totile
jech to yepal ti Jesuse xmuyubaj xa yuun ti Chul Espritue. Jech lic yal: Yan avutsil, Tot, yajvalot vinajel banomil. Yuun laj avacbe sna scoltael ti buchu muyuc sbijilique. Ja muyuc laj avacbe sna scoltael ti buchu oy sbijilique, ti jamal sba
21Ta
(Mt 11:2527; 13:1617)
jun banquilal jchanubtasvanej yuun ti mantale bat scopon ti Jesuse yo ta slajeltsabe yonton. Jech cot sjacbe: Jchanubtasvanej, cusi xu ta jpas yo ta jta ti jcuxlejal sbatel osile? xi. 26 Ti Jesuse jech laj stacbe: Cusi ti tsibabil tey ta mantale? Cu selan chaquel? xi. 27 Ti jchanubtasvanej yuun ti mantale jech itacav: Cano ti Cajval Dios avuune ta sjunul avonton, ta sjunul achichel, ta scotol avip, ta scotol abijil. Ja jech xtoc cuxubino ti achiiltaque

Scoplal ti lequil jsamaria vinique

25Oy
141 jech chac cu chaal ta xacuxubin aba atuc xi. 28 Jech ti Jesuse jech laj yal: Lec ti jech laj ataque. Ti mi jech ta xapas taje, ta xata acuxlejal xut. 29 Pero ti jchanubtasvanej yuun ti mantale, ti ta spoj sba yaie yuun ti cusi laj yale, jech laj yalbe ti Jesuse: Buchu ti jchiile? xi. 30 Ti Jesuse jech laj stacbe: Oy jun vinic ta xyal batel ta sbelal Jerusaln. Ta xbat ta jteclum Jeric. Tey ielcanat yuun jelequetic. Tey ielcanbat batel scotol ti cusitic oy yuune schiuc scu xtoc. Lec iacbat majel. Ijatavic ti jelequetique. Chamemtic xa selan laj yicta comel ti vinique. 31 Ja o tey ech jun pale ti bu telel ti vinic ta bee. Calal laj yile, squel noox comel. 32 Ja jech xtoc tey icot jun levita vinic ti bu telel ti vinique. Calal laj yile, squel noox comel xtoc. 33 Pero oy jun jyanlum vinic ti ja liquem tal ta Samaria banomile, tey ixanav bal ti bu telel ti vinique. Calal laj yile, icuxubaj yonton yuun. 34 Jech ti jyanlum vinique inopaj batel ta stojol ti vinique. Tey lic xpoxtabe ta aceite ta vino ti syayijemale. Tey laj spix ta poc. Tsacal to laj scajan batel ta sba sburro. Tey laj yic batel ta chom na. Tey laj xchabi. 35 Ta yoclomal ti calal ta xa xloc batel ti jsamaria vinique, tey laj sloques chasep taquin. Laj yacbe ti yajval nae. Jech laj yal: Chabibun ti vinic lie. Ti mi mu xloc o ti cu yepal laj cacbot comele, ta jtojbot calal ta xisut talel, xi. 36 Cu selan

SAN LUCAS10,11 laj avai? Ti oxib viniquetic ti laj jbabaale, buchu junucal ti laj sbis ta schiil ti vinic ti ilaj ta majel yuun ti jelequetique? xut. 37 Ti jchanubtasvanej yuun ti mantale jech laj yal: Ja ti buchu ti icuxubaj yonton ta stojole xi. Ti Jesuse jech laj yalbe: Batan, ba paso jech ec xi.
jech ta xanav batel ti Jesuse, icot ta jun biquit jteclum. Ti teye, tey nacal jun ants, ja Marta sbi. Laj yic ochel ta sna. 39 Ti Martae oy jun schiil ta voquel ti ja Mara sbie. Ti Marae sjunul yonton tal chotluc ta stojol ti Jesuse yo ta xai ti cusi ta xale. 40 Pero ti Martae sujoj sba ta spasel ti cusitic ta scan pasele. Tey inopaj batel ti stojol ti Jesuse. Jech laj yalbe: Cajval, mi mu xatuculan ti jtuc tuc ictabilun ta abtel yuun ti jchiil ta voquele? Albo yai ti aco tal scoltaune xi. 41 Pero ti Jesuse jech laj stacbe: Marta, Marta, ja noox asujoj aba ti ep ti cusi ta scan pasele. 42 Pero oy jun ti cusi tsots scoplale. Ti Marae laj xa stuj ti bu ms tsots scoplale, ti muyuc buchu ta xpojbate xi.

38Calal
Ti Jesuse oy ta sna ti Martae schiuc ti Marae
Ti Jesuse ta xchanubtasvan ta scoponel ti Diose
11
Oy jun cacal ti oy bu ta sta ta coponel Dios ti Jesuse. Ti calal laj yontone, jech laj yal jun yajchancop:
(Mt 6:915; 7:711)
SAN LUCAS11 Cajval, chanubtasuncutic ta scoponel ti Diose jech chac cu chaal laj xchanubtas yajchancoptac ti Juane xi. 2 Ti Jesuse jech laj yal: Jech xavalic ti calal ta xataic ta coponel ti Diose: Jtotic Dios, tey oyot ta vinajel, ichbiluc ta muc ti achul bie. La ventainuncutic. Cotuc ta pasel ti cusi ta scan avonton li ta banomile jech chac cu chaal ta xich pasel tey ta vinajele. 3 Acbuncutic ti jveelcutic ti xtun cuuncutic avi cacale. 4 Acbuncutic perdn yuun ti jmulcutique jech chac cu chaal ta xcacbecutic perdn ti buchu laj xa sa smul ta jtojolcutique. Pojuncutic, mu me xavacuncutic ta lajeltsael yuun ti pucuje, xachiic, xi. 5 Ti Jesuse jech laj yal xtoc: Xcaltic noox avai xtoc ti oy jun achiil ti lec xavil abaic schiuque ti ta xacot ta sna ta olol acobale. Jech ta xavalbe: Chiiltic, jquextic oxibuc apan. 6 Yuun naca to ivul ta jna jun jchiil ti ay ta xanobale. Pero muyuc cusi ta xcacbe slajes, ti xachie. 7 Xu nan ta xcaltic xtoc ti jech ta xtacav tal ta yut snae: Mu xatijbun jvayel. Yuun macal lec ti sti jnae. Yuun jchiinojun ta vayel ti jnichnabtaque. Mu xu ta xilic yo ta xcacbot ti cusi ta xacane, xayut. 8 Ta xcalboxuc avaiic, aco mi lec xavil abaic schiuc, pero mu xlic yacbot ti cusi ta xtun avuune. Pero ti tey noox

142 xavulvun ta jmeque, ta xtavan xai. Jech o xal ta onoox xlic yacbot ti cusi ta xacanbee. 9 Ja yuun un, ta xcalboxuc avaiic, canbeic ti Diose, ta xayacboxuc. Saolanic, ta xataic. Cojilanic ti ti nae, ta xajambatic. 10 Yuun ti buchu ta scane, ta xich. Ti buchu ta sae, ta sta. Ti buchu ta stij ti ti nae, ta xjambat. 11 Ti vooxuc totiloxuque, mi ta xavacbeic jbej ton ti calal pan ta scanboxuc ti anichonique? Ja jech xtoc, mi ta xavacbeic jcot chon ti calal choy ta scanboxuque? 12 Ja jech xtoc, mi ta xavacbeic jcot tsec ti calal ta scanboxuc ton alaque? 13 Manchuc mi jech chopoloxuc, pero xanaic lec stujel ti cusi ta xavacbeic ti anichonique. Jauc xa van ti Atotic ti oy ta vinajele ta xacbe ti Chul Espritu ti buchu ta scane xi ti Jesuse.

Ti Jesuse ta xalbat ti yichojbe stsatsal ti pucuje
Jesuse laj sloques jun chopol pucuj ti oy ta yonton jun vinic ti pasem ta umae. Calal iloc batel ti chopol pucuje, jech ti umae lic jamuc ti yee. Chayal icot yontonic ti cristianoetic ti jech laj spase. 15 Pero oy jlom jech laj yalic: Ti vinic lie ta stac loquel ti chopol pucujetique ja ta stsatsal ti banquilal yuunique, ja ti Beelzebue xiic. 16 Oy jlom xtoc ta scan ta slajeltsabe yonton ti Jesuse. Jech o xal laj scanbeic ti aco yac iluc seail ta vinajele. 17 Pero ti Jesuse snaoj ti jech ta snopique. Jech o xal jech laj yal:

14Ti
(Mt 12:2230; Mr 3:2027)
143 Buchuuc noox ajvalilal ti mi ta xlic xchacan sbaique, ti mi xlic stsacan sbaic ta letoe, ta soques sba stuquic. Ja jech xtoc ti mi ta xchac sbaic ti jchop nacleje, ja jech xtoc ta soques sba stuquic. 18 Ja jech xtoc ti pucuje, ti mi ta syanijes sba stuque, ti mi ta scrontain sba stuque, cusi xut ta xjalij ti stsatsale? Ja jech ta xcalboxuc avaiic, yuun ta xavalbeicun ti ta stsatsal ti Beelzebue ti jech ta jloques ti pucujetique. 19 Ti mi ja jeche, buchu van ta xcoltaat yuun ti avinictac ti jech xu yuunic ta sloquesel ti pucujetique? Jech o xal ti avinictaque ta svinajesboxuc ti toj chayemoxuque. 20 Ta smucul stsatsal ti Diose ti jech ta jloques ti chopol pucujetique. Lie, ja ta xac ta nael ti li xa oy ta atojolic ti ventainel yuun ti Diose. 21 Calal oy jun tsatsal vinic ti lec xchapanoj sba schiuc ti yabtejeb ti ta xchabi ti snae, scotol ti cusi oy yuune lec xchabioj. 22 Pero mi ta xtal jun vinic ti ms to tsots xu yuune, ta stsalat ti vinique. Jech xlic pojbatuc ti yabtejeb ti ja spatoj o yonton schiuque. Ta xpojbat ti cusitic oy yuune. Ta xchacbat batel. 23 Buchuuc noox ti mu lecuc ta xil ti cusi ta jpase, ja ta xiscrontain. Ja jech xtoc ti buchu mu xiscolta ta stsobele, ja noox ta stani batel.

SAN LUCAS11 xcux yontone. Pero calal ta xil ti muyuc ta stae, jech xlic snop ta yonton: Ta xichasut batel ta jna ti bu liloc talele, xi. 25 Calal ta sut talele, xocol ta stabe yonton ti vinique, cool selan jbej na ti lec mesbile, ti lec chubabile. 26 Jech o xal ti pucuje ta xbat yic talel yan vucub schiil ti ms toj echem chopole. Ja mu sta ti stuque. Scotolic ti pucujetique ta xoch naclicuc ta yonton ti vinique. Jech ti vinique ja to toj echem chopol ta xcom. Ja mu sta ti ta bayele xi ti Jesuse.

yacal jech ta xal ti Jess ti vai selan taje, oy jun ants ta scotol ti cristianoetique ti jech iavane: Yan noox yutsil ti ants ti buchu laj svoquesote, ti laj stsitesote xi. 28 Pero ti Jesuse jech laj yal: Ja yan yutsilic ti buchutic ta xaiic ti cusi ta xal ti Diose, ti ta xchunique xi.
27Calal
Ti batsi patob ontonale
Ti chopol cristianoetique ta scanic seail
Ti pucuje ta xchasut tal ti bu iloque
ta xloc batel ti pucuj ta yonton jun vinique, ta xba xanavuc ta xocol banomil. Ta sa ti bu ta
24Calal
(Mt 12:4345)
yacal ta stsob sbaic talel ti cristianoetic ta stojol ti Jesuse, tey lic copojuc ti jech laj yale: Ti cristianoetic ta ora lie toj chopolic. Ta scanic seail ti oy cusi ta xacbat yilique. Pero muyuc cusi ta xacbat yilic. Ja noox ta xacbat yilic jech chac cu chaal icot ta stojol ti jalcop Jonase. 30 Ti cusi icot ta stojol ti Jonase, ja seail laj yilic ti cristianoetic ti oyic ta Ninivee. Ja
29Calal
(Mt 12:3842; Mr 8:12)
SAN LUCAS11 jech ti vuun ti cool jelantique, ti cusi ta xcot ta jtojole, ja seail ta xilic ti cristianoetic avi lie. 31 Ti scacalil ti chapanele, ti calal ta xich chapanel ti cristianoetic avi lie, jech ti me ajvalil ti liquem talel ta xocon sloqueb cacale ta svaan sba ta xchapanel. Yuun ti stuque ta namal banomil ilic talel ta yayiel sbijil ti ajvalil Salomone. Ti vuun lie, ja jelavem ti jcoplale. Ja mu sta ti Salomone. 32 Jech xtoc ti buchutic nacajtic to ox ta Ninive jteclume tey ta xlic vaicuc ta chapanvanej ti calal ta xichic chapanel ti cristianoetic avi lie. Yuun ti stuquique laj sjelta yontonic ti calal ay yal scop Dios ti Jonase. Ti vuun lie, ja jelavem jcoplal. Ja mu sta scoplal ti Jonase.

144
Ti Jesuse laj svinajesbe smulic ti jfariseoetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale
Ti lampara ti oy ta jtojoltique
yuunuc ta jtsantic ti lampara ti chba cactic ta nacaltique, o chba jtictic ta yolon cajon. Mooj, ta xcactic lec ta toyol yo ta xilic lec ti buchu ta xochic talel ta yut nae. 34 Ti asatique cool selan lampara cotem yuun ti abectalique. Ti mi lec ti asatique, jech oy ta saquil osil sjunul ti abectalique. Pero ti mi chopol ti asatique, jech oy ta ical osil sjunul ti abectalique. 35 Quelo me abaic, ti luz ti oy ta atojolique, mu me xjoybij ta ical osil. 36 Ti mi sjunlejal abectal oy ta saquilal osile, ti mi muyuc jutebuc oy ical osile, scotol xavilic lec, cool selan jun lampara ti ta xac xojobal ta atojole xi ti Jesuse.

33Mu
(Mt 5:15; 6:2223)
laj yonton ta copojel ti Jesuse, ja o tal jun jfariseo vinic ti laj yic batel ta veel ta snae. Ti Jesuse ioch batel. Tey cot chotluc ta mexa. 38 Ti jfariseoe toj labal laj yai ti calal laj yil ti mu laj yichbe ta muc ti stalelique, ti ep ta velta ta spoc scobic calal xlic veicuque. 39 Pero ti Cajvaltique jech laj yal: Ti vooxuque, jfariseoetic, lec ta xapocbeic spat ti avasuique schiuc ti asetsique. Pero ti vooxuque ja noox nojem ta avontonic ta spasel ti chopole schiuc ti elecale. 40 Toj pimuneboxuc. Mi mu xanaic, ti Buchu laj smeltsan ti spat xocone ti ja laj smeltsan xtoc ti yute? 41 Aco sventain Dios ti yut avontonique. Ja yuun umbi, jech lec ta xcom scotol. 42 Toj abol abaic ti vooxuque, jfariseoetic. Ja noox tsots scoplal ta xavaiic ti ta xaloquesic jujun ti ta lajlajunebe yo jech ta xavacbeic ti Diose, ti tul nichime, ti lulae, schiuc scotol ti cusitic ta xatsunique. Pero muyuc cotem ta pasel avuunic ti tuc avontonique, ti oy scuxul avontonic ta stojol ti Diose. Ja ms tsots scoplal ti jech ta scan ta xapasique. Pero mu me xavictaic ta spasel ti yane. 43 Toj abol abaic ti vooxuque, jfariseoetic. Ja noox ta xacanic ti ta xbat chotlanic ti bu ichbil ta muc ti chotlebal ti ta jujun chul naetique. Ja noox ta xacanic ichbiloxuc ta muc, coponbiloxuc ti ta calletique.

37Calal
(Mt 23:136; Mr 12:3840; Lc 20:4547)
145 abol abaic ti vooxuque, jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jfariseoetic. Ja noox ta xapacta abaic. Yuun jech aelanic jech chac cu chaal smuquinal ti animae, ti mu xvinaj ti cusi tiquil ta yute. Calal ta xech ti cristianoetic tey ta sbae, mu sna cusi tey oy ta yolon xi ti Jesuse. 45 Oy jun jchanubtasvanej yuun ti mantale ti jech laj yale: Jchanubtasvanej, ti jech ta xaval taje, chopol ta xcaicutic ec xi. 46 Pero ti Jesuse jech laj yal: Toj abol abaic ti vooxuque, jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Yuun ja noox ta xavacbeic ep yicatsic ti cristianoetique ti mu xa xlic yuunique. Mi jauc jutebuc sni acobic ti ta xatic aba ta scoltaele. 47 Toj abol abaic ti vooxuque. Ta xameltsanbe lec smuquinal ti jalcopetic ta vonee ti ja laj smilic ti amolmuctotique. 48 Ja jech ta xavaquic iluc ti jmoj avontonic ti cu selan laj spasic ti amolmuctotic ta vonee. Ti stuquique laj smilic ti jalcopetic ta vonee. Ti vooxuque ta xameltsanbe lec ti smuquinale. 49 Ta sventa ti oy sbijil ti Diose, jech laj yal: Ta jtac batel cajalcoptac, cajtacbolaltac ta stojolic. Oy jlom ta smilic. Oy jlom ta snutsic batel, ti xie. 50 Jech o xal ti cristianoetic avi lie ta xichbat yeic yuun ti Diose ti jech ilajic ta milel ti jalcopetique ti lic onoox talel ta sliquebal banomile. 51 Yuun ilic onoox talel ta stojol Abel. Ivul calal to ta Zacaras ti ja laj smilic ta stsel ti altare. Jech o xal ta xcalboxuc avaiic, ti Diose ta

SAN LUCAS11,12 xichbe ye ti cristianoetic avi lie ti jech ilajic ti jalcopetic ta vonee. 52 Toj abol abaic ti vooxuque, jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Yuun ti vooxuque tey anacojic, mu xavaquic ta ojtiquinel sbelal ti lequilale. Ti calal mu xaochic ti vooxuque, ja jech xtoc mu xavaquic ochuc ti buchutic ta scan ta xoch yaiic batele xi ti Jesuse. 53 Calal jech laj yonton ta yalel ti Jesuse, jech ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, ti jfariseoetique icap sjolic ta stojol. Ep ta tos lic yilbajinic ta sjacolanbel ti Jesuse. 54 Yuun ta squelic yaiic mi oy cusi chopol ta xloc ta ye yo jech ta xbaj ta coc, yo jech ta sabeic smul.

44Toj
12
Yantic ta stsobilan sbaic talel ep ta mil ti cristianoetique, ti mu sventaicuc mi ta stacoltaan sbaique. Ti Jesuse bayel jech lic yalbe ti yajchancoptaque: Bijanic me yuun ti spajubtasobil spanic ti jfariseoetique. Ti vai selan ta xcale, ja ti ja noox ta spacta sbaique. 2 Yuun muyuc cusi ta mucul ta xcom ti mu xvinaje. Muyuc cusi ta macal ta xcom ti mu xich ayiele. 3 Ja yuun un, scotol ti cusi ta xavalic ta mucule, ta xich ayiel ta jamal. Manchuc mi ta mucul ti cusi ta xavalique, manchuc mi lec bajal ti ti nae, pero ta onoox xvinaj scotol.

Ti Jesuse ta xal ti chopol ti buchu ta spacta sbae
Buchu ti scan xitael
ti lec ta xquil jbatique, ta xcalboxuc avaiic, mu me xaxiic
4Vooxuc
(Mt 10:2631)
SAN LUCAS12 yuun ti buchutic ja noox xu ta smilic ti abectalique. Yuun ja noox jech yepal xu yuunic. 5 Pero ta xcalboxuc avaiic ti buchu ta scan ti ta xaxitaique. Ja me xitaic ti Buchu ti calal ta smiloxuque, ti xu yuun ta xacoxuc echel calal to tojob mulil. Ja me xitaic taje. 6 Mi mu ta chasepuc uni taquin ta xich chonel vocot ti uni mute? Pero ti Diose mu jcotuc ta xchay ta yonton. 7 Ti vooxuque ti jujubej ti stsatsal ajolique atbil yuun ti Diose. Jech o xal mu me xaxiic. Yuun ms tsots acoplalic. Ja mu sta ti mutetique.

146 selan xu ta xavalique. 12 Yuun ti calal ta sta yorail ti ta xacopojique, ja ta xacboxuc anaic ti Chul Espritue ti cusi xu ta xavalique xi ti Jesuse. jun vinic ta scotol ti cristianoetique ti jech laj yalbe ti Jesuse: Jchanubtasvanej, albo yai ti jbanquile ti aco xchac ti jrextocutique xi. 14 Pero ti Jesuse jech laj yal: Chiiltic, buchu laj svaanun ta juez ta jchac-osil avuunic? xi. 15 Jech laj yal xtoc: Bijanic me, quelo me abaic yuun ti scupijel avontonique. Yuun mauc ta sta o scuxlejal ti vinic ti mi oy cusi ep xayan yuune xi. 16 Ti Jesuse jech laj yal jun babacop: Oy jun jculej vinic. Ti tey ta yosile toj lec iloc ti cusitic laj stsune. 17 Jech o xal ti jculeje jech lic snop: Cusi xu ta jpas? Muyuc xa yavil ti bu xu ta jquej ti cusi oy cuune, xi. 18 Jech vul ta yonton: Aaah! vul xa ta jol ti cusi ta jpase. Ja ta jlomes scotol ti yav quixim ti biquitique, yo ta jmeltsan yan ms muctic. Tey ta jquej scotol ti cusitic xayan cuune. 19 Ja yuun un, jech ta xcalbe jba: Jcuxtic un conton. Yuun ep ti cusi oy quejel cuuntic ta sventa jayib jabile. Muyubajcutic, vecutic, cuchtic vo, xi. 20 Pero ti Diose jech laj yal: Toj bol vinicot. Yuun ti acobal tana lie ta xacham. Jech ti cusitic aquejoje, buchu van yuun

13Oy
Xibal sba ti culejale
Ti buchutic jamal ta xalic scoplal ti Jesuse
xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti jamal ta xalic ti ja yuunun ti Cristo ti xiic ta stojol ti cristianoetique, ja jech ti vuun cool jelantic eque, jamal ta xcal ta stojol ti yajngeltac ti Diose: Ja cuuntac lee, xichi. 9 Yan ti buchutic ti ta xalic ti mauc yuunun ti Cristo ti xiic ta stojol ti cristianoetique, ja jech ti vuun eque: Mauc cuuntac lee, xichi ta stojol ti yajngeltac ti Diose. 10 Buchuuc noox ti chopol ta xcopojic ta jtojol ti vuun cool jelantique, xu ta xacbatic perdn. Yan ti buchu chopol ta xcopojic ta stojol ti Chul Espritue, mu xa xacbatic perdn. 11 Calal icbil ta xabatic ta chul nae, o mi ta stojol ti jchapanvanejetique, o mi ta stojol ti jopisialetique, mu xavul avontonic ti cu selan ta xatacavique, ti cu

8Ta
(Mt 10:3233; 12:32; 10:1920)
147 ta xcom?, xi. 21 Ja jech ta xcot ta stojol ti vinique ti buchu ta sbusan ti sculejal stuque, pero abol sba ta stojolal ti Diose xi.
SAN LUCAS12 xvulvun avontonic ta sael ti cusi ta xaveique, ti cusi ta xavuchique. 30 Yuun scotol ti cristianoetic li ta sba banomile, ja noox stsacliojic batel taje. Pero ti vooxuque oy jun Atotic ti snaoj lec scotol ti cusitic xtun avuunique. 31 Ja batuc avontonic yuun ti ventainel yuun ti Diose. Jech xtoc umbi, ta xaacbatic scotol ti cusitic ta xtun avuunique.

Ti Diose ta xchabi ti yalab snichnabtaque
to ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mu me xavulilan avontonic cusi ta xata aveelic yo ta xacuxiic. Ja jech xtoc mu me xavulilan avontonic cusi ta xata acuic. 23 Yuun ti acuxlejalique ja tsots scoplal. Ja mu sta ti aveelique. Ti abectalique ja tsots scoplal. Ja mu sta ti acuique. 24 Quelic lec ti joje. Mu sna stsunobajic. Mu sna xcajavic. Muyuc yavil ti bu ta squej ti sveelique. Pero malquinbilic yuun ti Diose. Ti vooxuque ja ms tsots acoplalic. Ja mu sta ti mutetique. 25 Cusi bal o ti jech ep xvulvun avontonique? Mi yuun ja to tey xnatij acuxlejalic yuun? 26 Ti mi muyuc cusi xu avuun jutebuque, cu yuun ta xavul avontonic ta sael ti cusitic yane? 27 Quelic lec cu selan ta xchi ti nichimetique. Mu sna xabtejic. Mu sna xnaujic. Pero ja ms jelavem yutsil ti nichime. Ja mu sta jech yutsil scu laj slap ti ajvalil Salomone manchuc mi mu noox albajuc ti sculejale. 28 Ti mi ja jech ti Dios ta scuiltas ti nichim ti oy ta yaxaltique ti calal ocom ta xich chiquel ta coque, bu xata ti mu xascuiltasoxuc eque! Cu stu un! viniquetic, mu xachunic. 29 Jech o xal ti vooxuque altic ti

22Tsacal
(Mt 6:2534)
Ti culejal sventa vinajele
xaxiic cuni chijtac. Muyuc epoxuc ta melel. Pero ti Atotique xmuyubaj ta sventainoxuc. 33 Jech o xal chonic scotol ti cusitic oy avuunique. Ti stojole acbeic ti buchu meonetique. Ja saic ti cusi mu sna xlaje, yo jech oy aculejalic ta vinajel ti mu sna xlaje, ti bu mu xoch ti jeleque, ti mu sna xjochine. 34 Ti bu oy ti aculejalique, tey oy batem ti avontonique.

32Mu
(Mt 6:1921)
me lec schiuc ti alamparaic ti tsanale. 36 Jechuc aelanic jech chac cu chaal jun jtunel ti chapal ta smala ti cusi ora ta sut talel ta nupunel ti yajvale, yo jech ta sjam ta ora ti ti na ti calal ta stije. 37 Xmuyubaj noox ti jabteletic ti jech viquil satic ta xvul taaticuc yuun ti yajvale. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja stuc ti ajvalile ta xac chotluc ta mexa veuc. 38 Manchuc mi ta xvul ta olol acobal, mi ta tijil sacub, pero mi julavem ta xtaatique, xmuyubajic ti jabteletic taje. 39 Naic lec lie, ati tauc sna ti yajval na ti cusi

35Chaplucoxuc
Chaplucoxuc me
SAN LUCAS12 ora ta xcot ti jeleque, mi jauc ta xvay. Mi jauc ta xac ta jamel ti snae yo ta xelcanbat ti cusi oy yuune. 40 Jechuc me chaplucoxuc ti vooxuque. Yuun ti calal mauc yorail ta xanopique, ja o ta xisut tal ti vuun cool jelantique xi.
148 muyuc ta xchune, ja ep ta moj ta xacbat tsots castigo. 48 Pero ti jabtele ti mu sna cusi ta scan pasbel ti yajvale, pero oy yan ti cusi ta spase ti xu ta xich castigo yuune, pero mu epuc ta moj ta xich. Yuun ti buchu ep ta xacbat sventain comele, ep ta xcanbat cuenta. Ja jech xtoc ti buchu muyuc jaltabil ti cusi ta sventaine, ja ms ta xichbat ye.
Ti lequil jabtele schiuc ti chopol jabtele
Pedroe jech laj sjac: Cajval, ti babacop ti vai selan laj avale, mi ja noox sventa vuuncutic? Mi ja sventa scotol ti cristianoetique? xi. 42 Ti Jesuse jech laj yal: Ti buchu lequil jabtele, ti oy sbijile, ta xacbat sventain comel sna ti yajvale, yo ta xacbe sveel ti schiiltac ta abtel ti calal ta sta yorail ti ta xveique. 43 Xmuyubaj noox ti jabtele ti calal yacal ta spas yabtel ta xvul taatuc yuun ti yajvale. 44 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti yajvale ta xacbe sventain ti yajabtele scotol ti cusitic oy yuune. 45 Pero mi ja jun chopol jabtele, ta snop ti jal to scan xtal ti yajvale. Jech o xal xlic yilbajin ti schiiltac ta abtele. Tey chotol ta veel, ta uch vo schiuc jyacubeletic. 46 Ja yuun un, ti chopol jabtele chayal yonton ta xvul taatuc yuun ti yajvale, ja ti mu sna cusi ora ta xvule. Jech o xal un, tey ta xacbat yich tsots castigo yuun ti ajvalile. Jech ta xich castigo jech chac cu chaal ta xichic ti buchutic jbajmantaletique. 47 Jech ti jabtele ti mi snaoj lec cusi ta scan pasbel ti yajvale, pero mi muyuc ta xchapan sba, mi

41Ti
(Mt 24:4551)
Ta sventa Jess ti chachac xil sbaic ti cristianoetique
vuune tal jtsanbe scacal ti banomile. Jcanuc xa cai ti tilemuc xae! 50 Persa tey ta xiech ta vocol. Yacalun xa batel ta vocol avi lie yo jech ta xcot ta tsutsel. 51 Mi ta xachunic ti tal jcooltasbe yonton ti cristianoetique? Ta xcalboxuc avaiic ti mooje. Lital yo jech xlic scrontain sbaic. 52 Yuun alavi batele, ti voob cristianoetic ta jbej nae, chachac ti yontonique. Ti oxibique ta scrontainic ti chibe. Ti chibe ta scrontainic ti oxibique. 53 Ti totile ta scrontain ti snichone. Ti nichonile ta scrontain ti stote. Ti meile ta scrontain ti stsebe. Ti tsebe ta scrontain ti smee. Ti mealibale ta scrontain ti yalibe. Ti alibale ta scrontain ti smealibe xi ti Jesuse.

49Ti
(Mt 10:3436)
Seail cu selan ta xech ti cacale
Jesuse jech laj yalbe xtoc ti cristianoetique: Ti vooxuque calal ta xavilic ti ta xlic talel ti toc ta smaleb cacale, ta xavalic ti ta xtal voe. Ja jech
54Ti
(Mt 16:14; Mr 8:1113)
149 onoox ta xcot ta pasel. 55 Calal ta xavilic ti ta xtal ic ta xocon smaleb cacale, ta xavalic ti ta xvai ti cacale. Ja jech onoox ta xcot ta pasel. 56 Ta xapacta abaic. Xanaic lec squelel cu selan ti vinajele, ti banomile. Cu chaal mu xanaic squelel ti cusi ta xcot ta pasel ta atojolic avi lie?

SAN LUCAS12,13 Mi ja jutuc smulic ti yan schiiltaque? 3 Ta xcalboxuc avaiic ti mu jechuque. Yuun mi mu xajelta avontonique, acotolic jech ta xcot ta atojolic ec. 4 Ti vaxaclajunvo (18) ti ichamic ti calal ilom talel ti muc ta torre yuun ti Siloee, mi yuun van ta xanopic ti ja ms ep smulic ti jech ichamique? Mi ja jutuc smulic ti yan cristianoetic ti nacajtic ta Jerusalene? 5 Ta xcalboxuc avaiic ti mu jechuque. Mi mu xajelta avontonique, acotolic jech ta xcot ta atojolic ec xi.

Aco persa slecubtasbel yonton ti avajcrontae
chaal mu xanop atuquic ti cusi lec ta pasele? 58 Ti mi oy buchu chba yacot ta yoc ta scob ti jopisialetique, calal jech ta xaxanavic batel ta bee, bictajeso aba, lajesbo yonton ta ora, yo mu xba yacot ta stojol ti jueze. Yuun ti mi lacot xa ta stojol ti jueze, ta xacot batel ta scob ti mayole. Jech ti mayole chba sticot ta chuquel. 59 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mu xaloquic talel ta jeche noox, ja to ti mi laj atoj comel scotol ti amultaique xi.

57Cu
(Mt 5:2526)
13
Ja o yorail ti italic jun chib viniquetique, tal xchapbeic yai ti Jesuse ti cu selan laj spas ti Pilatoe, ti laj smil jun chib viniquetic ti liquemic talel ta Galileae. Tey icapij schichelic schiuc schichelic ti animaletic ti tey laj smilic ta sventa smoton ti Diose. 2 Ti Jesuse jech laj yal: Ti jech ilajic ta milel ti jgalilea viniquetique, mi yuun van ta xanopic ti ja ms ep ti smulique?
Tsots scoplal ti aco jeltatic ti jtaleltique
Jesuse jech lic yal babacop: Oy jun vinic ti stsunoj jpets icux ta yosile, ba squel mi ta xac ti sate. Pero mu jbejuc laj sta. 7 Jech o xal ti vinique jech laj yalbe ti yajchabiej-osile: Quel avil, oy xa yoxibal jabil ti li xivavun ta squelbel sat ti icux lie. Pero muyuc ta jtabe. Jech o xal tseto loquel. Jeche tey smacoj ti banomile, xi. 8 Pero ti jchabiejosile jech laj stacbe: Cajval, comtsano to ti jabil lie. Yuun ta jlocbe lec ti yoque. Ta xcacbe lec scaal. 9 Ti mi jech ta jpase, ta nan xac sat. Yan ti mi mu xac ti jsate, jech xtoc umbi, tseto loquel, xi xi ti Jesuse.

6Ti
Scoplal ti icux ti chabal sate
jun cacal ti ja o scacalil cuxob ontonale, ti Jesuse ta xchanubtasvan ta jun chul na. 11 Tey oy jun ants ti oy xa svaxaclajunebal (18) jabil ti vujquinbat spat yuun ti pucuje.
10Oy
Ti ta scacalil cuxob ontonale, ti Jesuse laj scolta jun vujpat ants
SAN LUCAS13 Jech o xal ti antse mu xu tuc xvavun ta xanav. 12 Calal laj yil ti Jesuse, laj yic talel. Jech laj yalbe: Ants, colemot xa yuun ti achamele xut. 13 Jech ti Jesuse laj scajan scob ta sba ti antse. Ta ora noox ituquib. Tey lic yalbe slequilal ti Diose. 14 Pero ti banquilal jpasmantal tey ta chul nae icap sjol. Yuun ti Jesuse laj scolta ti ants ta scacalil ti cuxob ontonale. Ti banquilale jech laj yalbe ti cristianoetique: Jchiiltac, oy vaquib cacal ti xu ta xijabtejotique. Jech o xal ja o yorail ti xu ta xatal avac abaic ta poxtaele. Pero mauc ti ta scacalil ti cuxob ontonale xi. 15 Jech ti Jesuse jech laj stacbe: Ti vooxuque ta xapacta abaic. Mi mu xajitunic ti avacaxique, ti aburroique yo jech ta xavacbe vo yuch ti calal ja o scacalil ti cuxob ontonale? 16 Ti ants lie, ja snitilul ti Abrahame. Oy xa svaxaclajunebal (18) jabil ti chucbil yuun ti pucuje. Mi ja mu stac ta jcolesbe ti schamel ta scacalil ti cuxob ontonale? xi. 17 Calal jech laj yal ti Jess taje, ti yajcrontae iquexavic scotolic. Pero scotol ti cristianoetique xmuyubajic xa ti jech laj yilic ti toj muc ti cusi laj yac ta ilel ti Jesuse.

150 xchie, ja ms muc ta xbat ta scotol ti cusitic yan tsunobaletique. Jutuc xa mu jpetsuc ta te smucul ta xbat. Jech o xal un, ti mutetique tey ta xtal spas stasic ta scob cobtac xi.
Scoplal ti spajubtasobil pane
(Mt 13:33)
laj yal xtoc ti Jesuse: Cu selan ta jcooltas o ti ventainel yuun ti Diose? 21 Cool selan jech chac cu chaal ti juteb spajubtasobil pan ti ta scap ta oxib sbisol harina ti jun antse, yo jech ta xpajub scotol ti votsbil harinae xi.
20Jech
Ti biquit ti nae
Scoplal ti bec mostazae
Jesuse jech laj yal: Cusi xcoolaj o ti ventainel yuun ti Diose? Cu selan ta jcooltas o? 19 Cool selan jech chac cu chaal ti bec mostaza ti laj stsun ta yosil ti vinique. Calal ta
18Ti
(Mt 13:3132; Mr 4:3032)
ta xbat ta Jerusalene, ti Jesuse ta xech chanubtasvanuc ta jujun jteclum schiuc ta jujun bictal jteclum. 23 Oy buchu ti jech laj sjaque: Cajval, mi jutuc noox ti buchutic ta xcolique? xi. Ti Jesuse jech laj stacbe: 24 Aquic persa ochanic batel ti ta biquit ti nae. Yuun ta xcalboxuc avaiic, ep ti buchutic ta scan ta xochic yaiique, pero mu xu xochic. 25 Yuun ta sta yorail ti xlic smac ti na ti yajval nae. Jech o xal ti cu avepalic ti oyoxuc ta spat ti ti nae xlic acojilanic ti ti nae. Jech xlic avalic: Cajval, jambuncutic, xachiic. Pero ti stuque jech ta stacboxuc: Mu jna bu liquemoxuc talel, xayutic. 26 Jech ti vooxuque jech xlic avalbeic: Quel avil, jmoj lijveotic, laj cuchtic vo. Ti ta scalleal jlumalcutic voot laj achanubtasuncutic, xachiic. 27 Pero

22Calal
(Mt 7:1314, 2123)
151 ti stuque jech ta stacboxuc: Laj xa calboxuc avaiic ti mu jna bu liquemoxuc talele. Quejo abaic loquel li ta jtojole, yuun acotolic laj xa apasic ti cusitic chopole, xayutic. 28 Tey ta xlic avoquita abaic. Tey xlic xcuxetuc aveic calal ta xavilic ti Abrahame, ti Isaaque, ti Jacobe, schiuc scotol ti jalcopetique ti ochemic xa ti bu ta xventainvan ti Diose. Pero ti vooxuque jipbiloxuc loquel. 29 Yuun ta xtalic ti cristianoetic ti ta xlic talel ta schanjotal ti banomile, yo ta xchotiic ta veel ti bu ta xventainvan ti Diose. 30 Ja o yorail ti oy jlom cristianoetic ichbilic ta muc avi lie, pero ja mu ichbiluc ta muc ta xcotic. Oy jlom cristianoetic mu ichbiluc ta muc avi lie, pero ja ichbilic ta muc ta xcotic xi.

SAN LUCAS13,14 jalcopetique. Ta xapujbeic ton ti buchutic tacbilic tal yuun ti Diose. Ep ta velta ta jcan ta jtsoboxuc cai jech chac cu chaal ti me alac ti ta stsob ti yalab ta yolon xique. Pero mu xacanic. 35 Quel avilic, ti vooxuque jipbil ta xcom ti anaique. Yuun ta xcalboxuc avaiic, mu xa bu ta xavilbun ti jsate, ja to ti mi ta sta yorail ti ta xavalique: Toj yan noox yutsil ti Buchu tacbil tal yuun ti Cajvaltic Diose, ti mi xachiique xi ti Jesuse.
14
Ti Jesuse ta xoc yuun ti jteclum Jerusalene
jech cacal taje, ja o tey icotic jun chib jfariseoetic ti jech laj yalique: Locan batel lie. Yuun ti ajvalil Herodese ta smilot yai xiic. 32 Pero ti Jesuse jech laj stacbe: Batanic, ba albeic yai ti maoso vet taje: Quel avil, ti tanae, ti ocome ta to jloques ti pucujetique, ta to jcoles ti jchameletique. Ja to chaej ta stsuts cuun, xi, utic. 33 Yuun ta onoox jtam batel ti jbe ti tanae, ti ocome, ti chaeje. Yuun mu lecuc ti ta xlaj jun yajalcop Dios ti mauc ta jteclum Jerusalene. 34 Jerusaln, Jerusaln, ti vooxuque ta xamilic ti

31Ti
(Mt 23:3739)
Oy jun cacal ti ja o scacalil ti cuxob ontonale, bat veuc ti Jess ta sna jun banquilal yuun ti jfariseoetique. Jech xtoc ti yan jfariseoetique ta xpaivanic. 2 Tey oy ta stojol xtoc jun vinic ti ip ta xai sitale. 3 Jech ti Jesuse lic sjacbe ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale schiuc ti jfariseoetique: Mi xu ta jcolestic jun jchamel ti ta scacalil cuxob ontonale? Mi mu xu? xi. 4 Jech ti stuquique tsijil icomic. Ti Jesuse tey laj yic talel ti jchamele. Laj scoles. Laj yalbe ti aco batuque. 5 Jech ialbatic ti jfariseoetique: Ti mi oy buchu junucal avuunic ti ta xbaj ta joc ti aburroique, ti avacaxique, mi muyuc van chbat aloquesic talel ta ora noox manchuc mi scacalil cuxob ontonal? xi. 6 Pero muyuc xtac yuunic jbeluc.

Ti Jesuse laj scolta jun vinic ti tsacbil ta sitale
Ti buchu icbilic ta squelel nupunele
ti Jess laj yil ti jquelnupunel ti ta stujic chotlebal ti
7Calal
SAN LUCAS14 ichbilic ta muc tey ta mexae, jech lic bijubtasvanuc: 8 Mi oy buchu ta xayiquic ta quel nupunele, mu me jauc chba achotan aba ta sliqueb chotlebal. Yuun xu ta xcot yan achiil ti ms ichbil ta muc yuun ti buchu laj yicot ta quine, ti ja mu sta ti voote. 9 Ti buchu laj yicoxuc ta quine xu ti jech ta xalbote: Chiiltic, ictao comel ti bu chotolote. Aco chotluc ti jun lie, xayut. Jech ti voote ta quexlal xa ta xba chotlan ti ta slajeb xa chotlebal ti ta patile. 10 Calal ti mi oy buchu ta xicot ta quel nupunele, ja lec ti mi ta xachoti noox ta patile. Calal ta xilot ti buchu laj yicote, xu ta xalbot: Chiiltic, jelavan talel li ta chotlebal ti ja ichbil ta muque, xayut. Ja jech ichbilot ta muc ta xacot yuunic ti buchutic tey chotajtic ta mexae. 11 Yuun ti buchu ta xac sba ta ichel ta muque, ja ta xpectsanbat scoplal. Yan ti buchu biquit ta xac sbae, ja ta xacat ta ichel ta muc xi. 12 Ti Jesuse jech laj yalbe ti vinic ti buchu iicvane: Calal ti mi oy buchu ta xavic ta veele, mu me jauc noox ta xavic ti buchutic lec xavil aba achiuque, ti avermanotaque, ti avuts avalaltaque, ti alacna jculejique. Yuun ti stuquique xu ta spacbot sutel. Jech ti voote ja noox jech yepal squexol laj ata. 13 Calal ta xapas ti quine, ja lec ico talel ta veel ti buchutic abol sbaique, ti mancoetique, ti coxovetique, ti masatetique. 14 Xamuyubaj ti jech ta xapase. Yuun ti stuquique muyuc squexol

152 yuunic. Pero ti voote ta xavichbe squexol ti calal ta xchacuxiic ti buchutic lec yontonique xi.
Smelol ti muc ta veele
(Mt 22:110)
jech laj yaiic taje, oy jun ta scotol ti tey chotolic ta mexae jech laj yalbe ti Jesuse: Toj yan noox yutsil ti buchutic ta xoch veicuc ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 16 Ti Jesuse jech laj yal: Oy jun vinic laj yac jun mucul veel. Laj yal mantal ti aco yich iquel talel epal cristianoetique. 17 Calal yorail xa ti veele, laj yalbe ti yajabtele: Batan, ba albo yaiic ti buchutic icbilique, laic la, yuun chapajem xa scotol, xavut, xi. 18 Scotol ti buchutic icbilique tey lic spac scoplalic. Ti june jech laj yal: Ja to noox laj jman cosil. Tsots scoplal chba jquel. Mu xu xibat. Ta xavil ti jtoyobbaile, xi. 19 Ti yan xtoque jech laj yal: Ja to noox laj jman voob par cajabtel vacax. Ta jcan jquel cu selan ta xabtej. Jech ta xavil ti jtoyobbaile, xi. 20 Ti yan xtoque jech laj yal: Ja to noox linupun. Jech o xal mu cusi xcut ta xibat, xi. 21 Ti jabtele cot yalbe ti yajvale ti vai selan itacavic ti cristianoetique. Jech o xal ti ajvalile toj chopol iyai. Jech laj yalbe ti yajabtele: Batan ta ora ta jteclum. Ba xanavan ta calletic, ta bictal beetic. Ico talel ti buchutic abol sbaique, ti coxovetique, ti masatetique, ti mancoetique, xi. 22 Tsacal to isutic talel ti jabtele. Jech cot yal: Cajval, laj xa jpas

15Calal
153 jech chac cu chaal laj avale. Pero xocol to ti chotlebale, xi. 23 Jech ti ajvalile jech laj yalbe ti yajabtele: Batan yan velta xtoc ta calletic ta jteclum, ta bictal beetic. Persa ico talel ti cristianoetic ti tey ta xatae yo ta xnoj ti jnae. 24 Yuun ta melel ta xcalboxuc avaiic, scotol ti buchu bayel laj quique mi junuc buchu ta xve ta jna, xi ti ajvalile xi ti Jesuse.

SAN LUCAS14,15 ta stsalel ti jtob ta mil (20,000) soldado yajcrontae ti calal lajunmil (10,000) noox ti yajsoldado stuque? 32 Mi ta xai ti mu xu yuune, calal jech nom to xtal ti yajcrontae, ta stac batel yajtuneltac ta scanel ti aco pajuc ti cope. 33 Jech o xal un, buchuuc noox ti vooxuque ti mu xtuch ta avontonic ti cusi oy avuunique, mu xu ta xacomic ta cajchancoptac.

Vocol ta tsacliel ti Cristoe
ti cristianoetic ti tsacajtic batel ta spat ti Jesuse. Ti Jesuse ijoybij. Jech laj yal: 26 Ti mi oy buchu ta scan ta xtal ta jtojole, pero mi mu xtuch ta yonton ti stote, ti smee, ti yajnile, ti snichnabtaque, ti yermanotaque, ti yixleltaque, ti scuxlejal stuque, mu xu ta xcom ta cajchancop. 27 Ja jech xtoc ti buchu ta scan ta xistsacli batele, pero mi mu scan xich svocol ta jventa ti vuune, mu xu ta xcom ta cajchancop. 28 Mi oy buchu junucal avuunic ti ta scan ta smeltsan yai ti natil torree, mi mu bayeluc ta xchoti ta snopel cu yepal ta xlaj yo jech ta xil mi stsuts o yuun ti yabtele? 29 Yan ti mi ta jech noox yepal ta xlic abtejuque, ta xlic sliquesbe ti yoque, tsacal to mi mu stsuts yuune, calal ta xilic ti muyuc stsuts yuune, ta xlic labanatuc. 30 Jech ta xalbat: Ti vinic lee lic smeltsan ti torree. Pero muyuc stsuts yuun, xi scoplal. 31 Mi oy jun ajvalil ti ta spas leto schiuc yan ajvalile, mi mu bayeluc ta xchoti ta snopel lec mi xu yuun

25Ep
(Mt 10:3738)
Ti calal ta xchay schiil ti atsame
atsame toj tunel. Pero mi ta xchay schiile, mi oy to cusi ta xtun o? 35 Mi jauc ta xtun ta scaal banomil. Mi jauc ta xtun ti ta xich capel ti bu busul ti caepe. Ja noox taniel ta xbat. Ti buchu oy schiquine, aco yaiic xi.
34Ti
(Mt 5:13; Mr 9:50)
Scoplal ti jchayelchije
15
Scotol ti jcanpatantaquinetique schiuc ti jsamuliletique inopajic batel yo jech ta xaiic ti cusi ta xal ti Jesuse. 2 Pero ti jfariseoetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale tey lic labanvanicuc. Jech laj yalic: Ti vinic lee lec ta xai ta xic ta xchiin ta veel ti jsamuliletique xiic. 3 Jech ti Jesuse jech lic yalbe jun babacop: 4 Mi oy buchu junucal avuunic ti oy vovinic (100) ta cot ti schije, ti mi chay comel jcotuque, mi mu teyuc lamal ta xicta comel ta yaxaltic ti yepale yo ta xba sa tal ti jcot chayeme? Mi mu jechuc

(Mt 18:1014)
SAN LUCAS15 ta spas ja to ti mi laj sta talele? 5 Calal mi laj sta talele, xmuyubaj xa ta scajan talel ta snequeb. 6 Calal mi cot ta snae, ta xba stsob talel ti schiiltaque, ti slacnataque. Jech ta xal: Muyubajcutic. Yuun laj xa jta ti jcot jchij ti chayem to oxe, xi. 7 Ta xcalboxuc avaiic, ja noox jech ec ti Dios ti oy ta vinajele xmuyubaj xa ti calal ta sjelta yonton ti jun jsamulile. Ja mu sta xmuyubaj yuun ti balunlajuneb yovinic (99) ti buchu lec onooxe, ti mu xa persauc ta sjelta ti yontonique.

154 xa scan ti yontone. 14 Calal laj xa slajes scotol ti staquine, ja o ital tsots vinal ti tey ta jteclume. Jech ti stuque lic yai vinal. 15 Jech ti stuque ba sa yabtel ta stojol jun vinic ti tey ta jteclume. Tsacal to un, itacat batel ta squelel chitom ta yosil ti ajvalile. 16 Ti stuque ta scan ta snojes yai ti schut yuun sveel ti chitome. Yuun muyuc buchu xacbun ti sveele. 17 Ti stuque jech lic snop ta yonton: Jun yepal jabteletic ta sna ti jtote, oy lec sveelic. Sobra to yuunic. Pero ti vuun lie ta xicham ta vinal. 18 Ta xichasut batel ti bu oy ti jtote. Jech ta xcot calbe: Tot, laj xa jta jmul ta stojol ti Diose. Laj xa jta jmul ta atojol ec. 19 Mu xa xtal yutsil ti ta xabisun ta anichone. Bisun xa noox jech chac cu chaal junuc avajabtel, ta xcut cotel, xi. 20 Jech o xal un, lic stam batel ti sbee. Isut batel ta sna ti stote. Calal nom to scan ta xcote, laj yil ti totile. Icuxubaj yonton yuun. Ba snup ta be ta anil. Laj smey. Laj sbuts. 21 Ti nichonile jech laj yal: Tot, laj xa jta jmul ta stojol ti Diose, ta atojol ec. Mu xa xtal yutsil xabisun ta anichon, xut. 22 Pero ti totile jech laj yalbe ti yajabteltaque: Ba loquesic talel ta ora ti lequil cuile. Acbeic slap ti jnichone. Ja jech xtoc acbeic ti yixtolal sni scobe schiuc xonob. 23 Nitic talel ti jubem chin vacaxe. Milic. Ta jtitic. Yuun ta jpastic quin. 24 Yuun ti jnichon lie chamem xa ox, pero icuxi talel. Chayem to ox, pero laj xa jtatic, xi. Jech tey lic spasic ti quine. 25 Yan ti banquilal nichonile oy ta yosil. Calal isut talele, calal

avilic, mi oy jun ants ti oy lajunsep staquine, mi ta xchay yuun ti june, mi mu xlic stsan ti slamparae, mi mu naca sta xlic smes ti yut snae ja to ti mi laj stae? 9 Calal mi laj stae, ta xic talel ti schiiltaque, ti slacnataque. Jech ta xal: Muyubajcutic. Yuun laj jta ti jsep taquin ti chayem cuune, xi. 10 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ja noox jech ec ti yajngeltac ti Diose xmuyubajic xa ti calal ta sjelta yonton ti jun jsamulile xi.

Scoplal ti jsep chayemal taquine

8Quel
laj yal xtoc ti Jesuse: Oy jun vinic ti oy chavo snichone. 12 Ti itsinale jech laj yalbe ti stote: Tot, acbun ti jrexto ti cu yepal ta onoox xavacbune, xi. Jech ti totile lic xchacbe ti snichnab ti cusi oy yuune. 13 Ti itsinale mu xa jaluc cacal ijalij. Lic xchon ti cu yepal sparte ti iacbat yuun ti stote. Ti stojole, ibat schiuc calal to yan lum. Tey lic yixtolan ti staquine. Laj yacbe sba ti cusi

11Jech
Ti jatvil quereme
155 nopol xa scan ta xcot ta nae, ja o laj yai ti musicae schiuc ti acote. 26 Ti stuque laj yic talel jun jabtel. Laj sjacbe ti cusi ta spasique. 27 Ti jabtele jech laj yal: Yuun isut xa talel ti avitsine. Jech o xal ti atote laj yal mantal ti laj yich milel ti jun jubem chin vacaxe. Yuun lec ivul. Muyuc cusi laj spas, xi. 28 Pero ti banquilal nichonile icap sjol. Calal mu scan xoch batel ta nae, iloc talel ti totile. Tal scanbe vocol ti aco ochuc batele. 29 Ti stuque jech laj yalbe ti stote: Ti voote xana ti ep xa jabil ti ta xitun avuune. Muyuc jtoy jba ta atojol. Pero mi jauc laj avacbun mi jcotuc chivo yo ta jpascutic quin schiuc ti buchutic lec xquil jbacutic jchiuque. 30 Avi tana un, calal vul ti anichon ti laj yixtolanbot ta ants ti ataquine, laj amilbe ti jubem chin vacaxe, xi. 31 Jech ti totile jech laj yalbe: Nichon, scotol cacal li jchiinojote. Scotol ti cusi oy cuune, ja avuun. 32 Avi tana un, jech scan ti jech ta jpastic ti quine. Muyubajcutic. Yuun ti avitsine chamem to ox, pero icuxi xa talel. Chay to ox, pero laj xa jtatic, xutat xi ti Jesuse.

SAN LUCAS15,16 xcai acoplal taje? Chapanbun talel scotol ti cusitic avichoj ta aventae. Yuun mu xa xu ta xacom aventainbun ti cabtele, xutat. 3 Ti jabtele jech lic snop: Cusi xu ta jpas taje? Yuun ti cajvale ta xa xistuchbun ti cabtele. Yuun mu xa xu cuun tsots ti abtele. Mi ta xba jcan limoxnae, ta xiquexav. 4 Aaah! laj xa jna cusi xu ta jpas yo xu ta xiyiquic ochel ta yut snaic ti calal chabal xa ti cabtele, xi. 5 Jech o xal un, ti jabtele lic sta ta iquel ta jujun tal ti buchutic oy yilic yuun ti ajvalile. Jech ti buchu bayel icote laj sjacbe: Cu yepal avil yuun ti cajvale?, xut. 6 Ti stuque jech laj stac: Oy vovinic (100) barril aceite quil yuun, xi. Ti jabtele jech laj yalbe: Li oy svunal ti avile. Chotlan ta ora. Tsaco comel lajuneb yoxvinic (50) barril noox, xi. 7 Tsacal to jech lic sjacbe ti jun xtoque: Ti voote, cu yepal avil?, xut. Ti stuque jech laj yal: Oy vovinic (100) ta bis trigo quil yuun, xi. Ti jabtele jech laj yalbe: Li oy svunal avil. Ja noox tsaco chanvinic (80) ta bis, xut. 8 Ti ajvalile laj yil ti echem sbijil ti chopol yajabtele, ti ta sta ti cusi ta xtun yuune. Yuun ti cristianoetic li ta sba banomile toj lec snaic cu selan ta scolta sbaic ta jujun tal yo lec oyic. Ja mu sta ti buchutic ti oyic ta saquilal osile. 9 Jech o xal jech ta xajcubanboxuc, tunesic ti cusi oy avuunic li ta banomil ti sna xlaje yo jech ta xacoltavanic. Yuun ti calal ta xlaj scoplal ti cusitic ta xatunesique, oy buchu xmuyubaj xa ta xayicoxuc ochel ta vinajel.

16
Ti Jesuse jech lic yalbe xtoc ti yajchancoptaque: Oy jun jculej vinic. Oy jun yajabtel ti yichoj ta sventa ti cusitic oy yuune. Oy buchu bat, ba yal ta stojol ti ajvalile ti ta xixtolanbat yuun ti yajabtele ti cusitic oy yuune. 2 Jech o xal ti ajvalile laj stac ta iquel ti yajabtele. Jech laj yalbe: Cu chaal ti jech ta
Scoplal ti chopol jchabiej-osile
SAN LUCAS16 buchu ta slequil yonton ta stunes ti juteb cusi oy yuune, ja jech xtoc ta slequil yonton ta stunes ti ep cusi oy yuune. Yan ti buchu muyuc slequil yonton ta stunes ti juteb oy yuune, ja jech xtoc umbi, muyuc slequil yonton ta stunesel ti cusi ep yuune. 11 Mi mu ta slequiluc avontonic ta xatunesic ti cusitic xayan avuunic li ta sba banomil ti sna xlaje, buchu ta xacboxuc atunesic ti batsi culejale? 12 Mi mu ta slequiluc avontonic ta stunesel ti mauc avuunique, buchu ta xayacboxuc avichic ti cusi ja avuun atuquique? 13 Muyuc buchu xu ta xabtej ta chavo ajvalil. Yuun ti june, lec ta xcanat. Yan ti june, mu lecuc ta xcanat. Ti june, lec ta xabtej ta stojol. Yan ti june, ta stoy sba ta stojol. Ja jech ti vooxuc eque, mu xu ta xavac abaic ta tunel yuun ti Diose ti mi ja batem avontonic yuun ti taquine xi. 14 Ti jfariseoetique, calal laj yaiic ti jech laj yal ti Jesuse, tey lic slabanic. Yuun ja noox batem ta yontonic ta scanel ti taquine. 15 Ti Jesuse jech laj yalbe: Ti vooxuque ta xapacta abaic. Yan noox yutsil avontonic ta xavaquic iluc yilel ta stojol ti cristianoetique. Pero yiloj avontonic ti Dios ti cu aelanique, ti ja noox ichbiloxuc ta muc yuun ti cristianoetique. Pero ti Diose ta sbajoxuc.

156 oy smantal ti Moisese schiuc ti cu selan ichanubtasvan ti jalcopetique. Pero calal jech itale, ja o tey lic yalbe scoplal ti lequil cope, ti ja ti ventainel yuun ti Diose. Jech o xal ep ti buchutic ta xaquic persa yo ta xochique. 17 Scotol smantal ti Diose ta onoox xcot ta pasel. Mi jauc juteb stac chayel. Ms to xu ta stac chayel ti vinajele, ti banomile.
10Ti
Ti Jesuse ta xalbe scoplal ti bajobbaile
jun vinic ti ta sbaj sbaic schiuc ti yajnile, ti mi chba yic yan antse, laj xa sta smul. Ja jech xtoc ti buchu ta xic ti bajbil antse, laj xa sta smul ec. jun jculej vinic ti jun yutsiquil ti scu ta slape. Ja jech xtoc jun yutsiquil ti sveel ti ta slajese. Ja jech xtoc jujun cacal ta spas quin. 20 Oy jun vinic xtoc ti abol sbae, ti ja Lzaro sbie. Noj ta yayijemal chamel ti sbectale. Tey xchotet ta sti sna ti jculeje. 21 Ti pobre vinic taje ta scan ta slajes yai ti cusitic ta xbaj yalel ta smexa ti jculeje. Ja jech xtoc ta xtal lecbatuc yuun tsi ti syayijemale. 22 Sta scacalil, icham ti pobre vinique. Icat batel yuun ngeletic yo jech chba xchiin sbaic schiuc ti Abraham ti oy ta lequilale. Ja jech xtoc ti jculeje icham ec. Laj yich muquel. 23 Calal ta xich svocol ti jculej tey ti bu ta xbat ti animaetique, laj stoy muyel sat. Tey laj yil ta nom ti Abrahame schiuc ti Lzaroe. 24 Jech ti jculeje tey lic avanuc: Totic

18Ti
(Mt 19:112; Mr 10:112)
Ti jculej vinique schiuc ti Lzaroe

19Oy
mu to ox ta xvul ta loquel ti Juane, tey xa onoox
16Calal
Ti mantale schiuc ti ventainel yuun ti Diose
157 Abraham, ichun ta cux. Albo yai ti Lzaroe ti aco stsaj talel jutebuc sni scob ta vo yo xtal sicubtasbun ti coque. Yuun ta xquich ep vocol ti li ta coque, xi. 25 Pero ti Abrahame jech laj yalbe: Nichon, vuleso ta avonton ti calal tey to ox oyot ta sba banomile, laj ata scotol ti cusi ta scan ti avontone. Ti Lzaro lie toj abol sba iech ta sba banomil. Ta ora ti stuque laj xa sta ti lequilal lie. Yan ti voote ta xavich avocol. 26 Ja jech xtoc, yuun oy jun muc ta liquil chen ta olol cuuntic. Jech o xal, manchuc mi oy buchu ta scan ta xjelav talel ti bu oyote, mu xu. Ja jech xtoc, manchuc mi oy buchu ta scan ta xtal yai ti li bu oyuncutique, mu xu, xi. 27 Jech o xal ti jculeje jech laj yal: Chul abolajan, Totic Abraham, taco batel ti Lzaro ta sna ti jtote. 28 Yuun tey oy voob jchiil ta voquel. Ta jcan ti aco ba yalbe yai yo jech mu xtalic li ta tsots vocole, xi. 29 Ti Abrahame jech laj yal: Ti stuquique oy ta scobic ti cusitic tsibabil yuun ti Moisese schiuc ti jalcopetique. Aco xchunic, xi. 30 Ti jculeje jech itacav: Jech, Totic Abraham, pero mu xchunic. Pero mi ta xilic ti oy buchu ta xchacuxi batele, ta sjelta ti yontonique, xi. 31 Pero ti Abrahame jech laj yal: Mi mu scan xchunic ti cusitic tsibabil yuun ti Moisese schiuc ti jalcopetique, ja jech xtoc mu onoox xchunic, aco mi oy buchu ta xchacuxi batel, xi ti Abrahame xi ti Jesuse.

SAN LUCAS16,17 onoox cusi ta sbajesatic ta mulil ti cristianoetique. Pero toj abol sba ti buchu ja ta scoj ta syales ta mulil ti yane. 2 Ti buchu jeche, ja lec ti chuc xi cho ta snuc, jip xi yalel ta nab yo jech mu xchanubtas ta sa mulil junuc ti ololetique. 3 Bijanic me. Mi oy jun achiil ti laj sa smul ta atojole, albo yai ta jamal. Mi ta sjelta ti yontone, acbo perdn. 4 Manchuc mi ta sa smul ta atojol vucub velta ta cacal, ja jech xtoc mi vucub velta ta xtal yalbot: Mu xa bu ta jpas yan velta, mi xie, acbo perdn xi.

yajtacbolaltac ti Jesuse jech laj yalic: Coltauncutic ta xchunelot ms xiic. 6 Ti Cajvaltique jech laj yal: Ti achunojicuc jutebuc ti xu yuun ti Diose, aco mi jech chac cu chaal smucul ti sbec mostazae, xu ta xavalbeic ti jpets sicmoro te lie: Pitso aba loquel lie, ba tsuno aba ta nab, mi xavutique, jech ti tee ta xchun.
5Ti
Oy cusi ta xcot ta pasel ti mi jchunojtique
17
(Mt 18:67, 2122; Mr 9:42)
Ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Oy
vooxuque mi oy jun avajabtel ti calal ta sut talel ta abtele, mi ta squelel ti vacaxe, mi yuun van ta xavalbeic: La, ochan talel, chotlan, vean, mi xavutic? 8 Mu jechuc. Ti vooxuque jech ta xavalbeic: Chapano talel jveel yuun ta xive ta xcuch vo. Tsacal to xu ta xave ta xavuch vo ti voote, xavutic. 9 Mi yuun van ta

7Ti
Ti cusi tsots scoplal ta spas ti jun jabtele
SAN LUCAS17 xavalbeic: Colaval, xavutic, calal laj spas ti cusi laj avalbee? Mu jechuc. 10 Ja jechoxuc ec, calal mi laj apasic ti cu selan yaloj ti Diose, ta scan ti jech ta xavalbeique: Muyuc cusi xituncutic o. Yuun ja noox jech yepal laj jpascutic ti cu yepal laj cai ti ja cabtelcutique, xavutic xi ti Jesuse.
158 lic yalbe ti vinique: Lican, batan. Colemot xa, yuun laj achunun xi.
Cu selan ta xvul ti ventainel yuun ti Diose
19Jech
jech ta xanav batel ta Jerusaln ti Jesuse, tey iech batel ti bu stsaquinoj sba yosilic ti Samaria banomile schiuc ti Galileae. 12 Calal tey icot ta jun biquit jteclume, ja o tey italic lajunvo (10) viniquetic ti tsacbilic ta caemal chamele. Pero nom vaajtic icomic. 13 Tey lic avanicuc: Jess, Jchanubtasvanej, cuxubinuncutic xiic. 14 Calal jech laj yil ti Jesuse, jech laj yal: Batanic, ba aco abaic ta ilel ta stojol ti paleetique xi. Calal jech ta xanavic batele, ja o tey icol ti schamelique. 15 Oy buchu jun yuunic ti calal laj yil ti colem xae, isut talel. Tsots xavet xa talel ta xalbe slequilal ti Diose. 16 Tey ivul squejan sba ta stojol ti Jesuse. Laj spatan sba calal to lum yo ta xalbe colaval. Ti vinic taje ja jun jsamaria. 17 Jech ti Jesuse jech laj yal: Mi mu lajunvoicuc ti icol ti schamelique? Bu oy ti yan balunebe? 18 Mi cajomal noox stuc isut talel ti jyanlum vinique yo ta xalbe slequilal ti Diose? xi.

11Calal
Ti Jesuse laj scolta lajuneb jcaemal-chamel
jfariseoetique laj sjacbeic ti Jesuse cusi ora ta xvul ti ventainel yuun ti Diose. Ti Jesuse jech laj stacbe: Calal ta xvul ta loquel ti ventainel yuun ti Diose, mu xvinaj ta quelel. 21 Mu xu ta xalic ti li xa oye, ti le xa oye, ti xiique. Yuun ti ventainel yuun ti Diose li xa oy ta atojolique xi. 22 Jech laj yalbe yai ti yajchancoptaque: Oy bu ta sta jun cacal ti ta xacanic ti ta xaquelicun avai ti vuun cool jelantique. Pero mu xavilicun. 23 Oy buchu jech ta xalic: Li xa oye, le xa oye, xiic. Pero mu me xabatic, mu me xatsacliic batel ti buchu jech ta xalic taje. 24 Yuun calal ta sta scacalil ti ta xital ti vuun cool jelantique, cool selan jech chac cu chaal ti sactselavel ti yan selan xjaplajet buyuc noox ta jujot vinajele. 25 Pero bayel ep ta xquich vocol. Yuun ta xisbajicun ti cristianoetic avi lie. 26 Jech chac cu chaal laj spasic ti cristianoetic ti calal cuxul to ox ti Noee, ja noox jech ta spasic ti calal ta xichasut talel ti vuun cool jelantique. 27 Yuun ti stuquique ja noox batem ta yontonic ti veele, ti uch voe, ti ta xican sbaique, ti ta xac ta nupunel ti yalab snichnabique. Ja jech laj spasolanic o ti cristianoetique ja to

20Ti
(Mt 24:2328, 3641)
159 ti calal ioch batel ta barco ti Noee. Tal ti nojel ta voe. Icham scotolic. 28 Ja jech icot ta pasel xtoc ti calal cuxul to ox ti Lote. Yuun ti cristianoetique ja noox batem ta yontonic ta xveic, ta xuchic vo, ta xmanolajic, ta xchonolajic, ta stsunobajic, ta spas snaic. 29 Pero calal iloc batel ti Lot ti ta jteclum Sodomae, ja o iyal talel ti coc schiuc asufre ti ta vinajele. Tey imilatic scotolic. 30 Ja jech stalel yontonic ti cristianoetic ti calal ta sta yorail ti ta xichasut talele, ti vuun cool jelantique. 31 Ti jech cacal taje, mi oy buchu muyem batel ta schacojal snae, mu xa me xyal batel ta sloquesel ti cusitic oy yuune. Ja jech xtoc mi oy buchu batem ta yabtele, mu xa me sut talel ta sna. 32 Vuleso me ta avontonic ti cu selan icot ta pasel ta stojol yajnil ti Lote. 33 Ti buchutic ta spoj yaiic ti scuxleje, ja ta xchay. Yan ti buchutic mu spoj ti scuxleje, ja ta sta ti scuxlejale. 34 Ja o ta yacobalil taje, ta xcalboxuc avaiic ti oy buchu chavo ti jmoj ta xvayic ta jun teme, jun ta xicat batel, jun ta scomtsanat. 35 Ti chavo antsetic ti jmoj ta xjuchinajique, jun ta xicat batel, jun ta scomtsanat. 36 Ti chavo viniquetic ti jmoj ta xabtejic ta yosilique, jun ta xicat batel, jun ta scomtsanat xi ti Jesuse. 37 Calal jech laj yaiic ti yajchancoptaque, jech lic sjaquic: Bu ta xcot ta pasel ti vai selan taje, Cajval? xiic. Ti Jesuse jech laj stac: Ti bu oy ti animae, tey ta stsob sbaic batel ti xulemetique xi.

SAN LUCAS17,18
Scoplal ti meunal antse schiuc ti jueze
18
Ti Jesuse jech laj xchanubtas ta babacop ti yajchancoptaque yo jech mu xlubtsajic ta stael ta coponel ti Diose. 2 Jech lic yal: Oy jun juez ta jun jteclum ti muyuc cusi bal o ta xai ti Diose. Muyuc cusi bal o ta xai ti cristianoetique. 3 Ti ta jteclum taje, oy tey jun meunal ants ti ta xcot scan parte ta stojol ti jueze yuun yajcronta. 4 Pero ti jueze ep cacal ti muyuc laj xchapan ti antse. Tsacal to lic snop: 5 Aco mi muyuc cusi bal o ta xcai ti Diose, aco mi mu jventauc ti cristianoetique, pero talo xcai ti li xvavun ta jtojol ti antse. Jech o xal ta jchapan, ta jpoj yo jech mu liuc noox xvavune, xi ti jueze xi ti Jesuse. 6 Ti Jesuse jech laj yal: Ja jech laj yal ti chopol juez taje. 7 Ti Diose, mi mu van jechuc ta spoj ti buchu tujbilic yuun ti cacal acobal ta sta ta coponele? Mi mu van ta xichbat ta muc ti scope? 8 Ta xcalboxuc avaiic, ta spojoxuc ta ora. Pero calal ta xichasut talel ti vuun cool jelantique, mi staoj to yav yichojic ta muc Dios ti cristianoetique? xi.

Jesuse jech laj yalbe babacop ti buchutic lequic ti yalojique, ti calal mu lecuc xilic ti yane: 10 Oy chib viniquetic ba staic ta coponel ti Dios ta temploe. Ti
9Ti
Scoplal ti jfariseoe schiuc ti jcanpatantaquine
SAN LUCAS18 june ja jun jfariseo. Ti june ja jun jcanpatantaquin. 11 Ti jfariseoe vaal lic sta ta coponel ti Dios ti jech laj yale: Colavalbun, Dios, ti mu jechuc jelan jech chac cu chaal ti yane, ti ta xelcajique, ti muyuc stuquil ti yontonique, ti ta xmulivajique. Mi jauc jutebuc jech conton jech chac cu chaal ti jcanpatantaquin lie. 12 Ti vuune chib velta ta xquicta cot ti ta jujun xemunae. Ja jech xtoc jun ta xcacbot ti ta lajlajuneb ti cu yepal ta jpas canale, xi. 13 Yan ti jcanpatantaquine ta patil noox tey nijil icom ta quexlal. Mi jauc jutebuc ta stoy muyel sat ta vinajel. Ja noox tey laj smajolan ti sti yontone. Jech laj yal: Dios, cuxubinun, yuun jsamulilun, xi. 14 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, calal isut batel ta sna ti jcanpatantaquine, lec xa xilat yuun ti Diose. Yan ti jfariseoe muyuc bu laj sta ti lec xilat yuun ti Diose. Yuun ti buchu cajal ta xac sbae, ja ta spectsanat. Yan ti buchu biquit ta xac sbae, ja ta xacat ta ichel ta muc xi ti Jesuse.

160 chac cu chaal ti ololetic lie, ja yuunic ti ventainel yuun ti Diose. 17 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti mu jechuc yonton jech chac cu chaal yonton ti jun olole, mu xu ta xoch ti bu ta xventainvan ti Diose xi.
Ti jculej querem vinic ti laj scopon ti Jesuse
jech xtoc ti cristianoetique tey yicojanic talel ololetic ta stojol ti Jesuse, yo aco scajan scob ta stojolic. Pero calal laj yilic ti yajchancoptaque, tey laj spajesic ti buchutic yicojic talel ti ololetique. 16 Ti Jesuse laj yic talel ti yajchancoptaque. Jech lic yalbe: Chan utic ti ololetique, aco taluc ta jtojol. Mu xamacbe yonton. Yuun ti buchu jech yontonic jech
15Ja
(Mt 19:1315; Mr 10:1316)
jun banquilal yuunic ti jisraeletique jech laj sjacbe ti Jesuse: Jlequil Jchanubtasvanej, cusi ta scan ta jpas yo jech ta jta ti jcuxlejal sbatel osile? xi. 19 Ti Jesuse jech laj yalbe: Cu chaal ta xavalbun ti lecune? Muyuc buchu junucal ti lec yontone, cajomal noox ti Dios stuque. 20 Ti voote anaoj lec ti mantaletic ti jech ta xale: Mu xamulivaj. Mu xamilvan. Mu xaelcaj. Mu xajutbe cop yan. Icho ta muc atot ame, ti xi ti mantale xi. 21 Ti vinique jech laj stacbe: Ta jbictal onoox laj jchun talel scotol ti mantaletic taje xi. 22 Calal jech laj yai ti Jess taje, jech laj yalbe: Jun xa noox scan ti cusi ta xapase. Chono scotol ti cusitic xayan avuune. Ti stojole, acbo ti meonetique. Jech xtoc umbi, oy aculejal tey ta vinajel. Ti mi jech laj apase, la tsacliun batel xi. 23 Calal jech laj yai ti vinic taje, och ta at onton. Yuun toj culej. 24 Calal jech laj yil ti ta xat yontone, ti Jesuse jech laj yal: Ti jculejetique toj vocol ta xoch ti bu ta xventainvan ti Diose.

18Oy
(Mt 19:1630; Mr 10:1731)
161 ms to xu ta xjelav ta sat acuxa ti muc ta camelloe. Ja toj vocol ta xoch batel ti jculej vinic ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 26 Calal laj yaiic ti jech laj yal ti Jesuse, ti cristianoetique jech lic yalic: Ti mi jech taje, buchu xa onoox xu ta xcol? xiic. 27 Ti Jesuse jech laj yal: Ti cusi mu xu yuunic spasel ti viniquetique, ti Diose xu ta spas scotol xi. 28 Ti Pedroe jech laj yal: Cajval, ti vuuncutique laj xa quictacutic comel scotol ti cusitic oy cuuncutique, yo ta jtsacliotcutic batel xi. 29 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti laj yicta ti snaique, ti stot smeique, ti schiiltac ta voquele, ti yajnilique, ti snichnabique ta sventa ti ventainel yuun ti Diose, 30 ta xichic ep squexol li ta sba banomile. Jech xtoc ti ta ach banomil ti ta xtale, ta xichic ti scuxlejalic sventa sbatel osile xi.

SAN LUCAS18 xismajicun. Tsacal to ta xismilicun. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi xi. 34 Pero ti stuquique muyuc laj yaiic ti jech taje. Mi jauc laj yaibeic smelol ti jech ialbatique. Yuun mu xcot ta yontonic.
25Yuun
Ti Jesuse laj scolta jun masat ti oy ta Jericoe
Jesuse laj yic loquel ti lajchavo yajchancoptaque. Jech laj yal: Tana lie, ta xijbatotic ta Jerusaln yo ta xcot ta pasel ta jtojol ti vuun cool jelantique jech chac cu chaal laj stsibaic comel ti jalcopetique. 32 Yuun ta xiacat ta yoc ta scob ti jyanlumetique. Ta xislabanic. Ta xiyutilanic. Ta xistubtaic. 33 Ja jech xtoc ta

31Ti
(Mt 20:1719; Mr 10:3234)
Jesuse calal poot xa scan xcot ta jteclum Jericoe, tey oy chotol ta ti be jun masat vinic ti ta scan limoxnae. 36 Calal laj yai ti ep cristianoetic ta xeche, ti masate laj sjac: Cusi ta xcot ta pasel taje? xi. 37 Tey laj yalbeic: Ja ti Jess ti liquem talel ta Nazarete li ta xech ta bee xutic. 38 Jech ti masate lic avanuc: Jess, Snichonot David, cuxubinun xi. 39 Ti buchu jbabeic batele laj spajtsanic yo aco chaniuc. Pero ti stuque ms to tsots iavan: Snichonot David, cuxubinun xi. 40 Jech ti Jesuse tey ivai. Laj yal ti aco yiquic talele. Calal tey xa oy ta stsele, jech laj sjacbe: 41 Cusi ta xacan ta jpasbot? xut. Ti masate jech laj stac: Cajval, ta jcan ti ta xajambun ti jsate xi. 42 Ti Jesuse jech laj yal: Lec oy, jamuc ti asate, ja ti laj achunune xut. 43 Ta ora noox ijam ti sate. Tey laj stsacli batel ti Jesuse. Tey xmuyubaj xa ta xalbe slequilal ti

35Ti
(Mt 20:2934; Mr 10:4652)
SAN LUCAS18,19 Diose. Scotol ti cristianoetique ti laj yilic ti ijam sat ti masate, ja jech laj yalbeic slequilal ti Dios eque.
162 ta xal ti Jesuse, jech ti stuque jech laj yal jun babacop, yuun nopol xa batel ta Jerusaln. Yuun ti cristianoetique ta snopic ti cot xa yorail ti ta xa xoch ta Ajvalil ti Buchu tujbil yuun ti Diose. 12 Jech o xal jech laj yal: Oy jun snichon ajvalil ti ibat ta namal banomile. Tsacal to ta sut talel yo ta sventain ti yabtele. 13 Calal mu to ta xloc batele, laj stac ta iquel lajunvo yajabtel. Tey laj yacanbe comel ta jujun tal jujusep taquin ti ep yichoje. Jech laj yal: Bolomajanic me schiuc ti jtaquine ja to ti mi lisut talele, xi. 14 Ti cristianoetic ti tey nacajtique xtiet sjolic yuun ti vinique. Jech o xal laj staquic batel jun chib jalmantal yo ta xcot yalbeic ti ajvalile: Mu jcancutic ti ja ta xoch ta ajvalil ta jlumalcutic ti vinic lee, xiic. 15 Pero acbil xa yabtel ti ta xoch ta ajvalile. Jech o xal isut talel ta slumal. Calal ivule, lic staan ta iquel ti yajabteltac ti buchutic laj yacanbe comel ti staquine, yo ta sna cu yepal laj spas canal ti taquin yuunic ta jujun tale. 16 Ti buchu bayel icot ta stojol ti ajvalile, jech laj yalbe: Cajval, ti taquin ti laj avacbun comele, ijolin cuun lajuneb velta ms, xi. 17 Ti ajvalile jech laj stacbe: Lec oy. Ja jun lequil jabtelot. Ti ta slequil avonton laj aventain ti jutebe, jech o xal ta xaoch ta ajvalil cuun ti ta xaventain lajuneb jteclume, xi. 18 Tey ital ti jun xtoque. Jech vul yal: Cajval, ti ataquin ti laj avacbun comele, ijolin cuun voob velta ms, xi. 19 Jech laj stacbe

19
Ti Jesuse ioch batel ti ta jteclum Jericoe. Jelavel ijelav. 2 Ti teye oy jun jculej vinic, Zaqueo sbi, ti ja banquilal yuun ti jcanpatantaquinetique. 3 Ti stuc taje ta scan ta xojtiquin yai ti Jesuse. Pero mu sta ta quelel yuun toj ep ti cristianoetique. Ja jech xtoc yuun toj pecpec ti Zaqueoe. 4 Jech ti stuque ijelav batel ta anil. Ba muyuc ta jpets sicmoro te yo jech ta xil ti bu ta xech ti Jesuse. 5 Calal iech ti Jess ti bu oye, laj stoy muyel sat. Jech laj yal: Yalan talel ta anil, Zaqueo. Yuun ti cacal lie ta xicom ta ana xi. 6 Jech ti Zaqueoe iyal ta anil. Xmuyubaj xa laj yic batel ta sna ti Jesuse. 7 Calal jech laj yilic taje, scotolic xvulajetic xa liquel ta labanvanej ti ta xalic ti Jesuse ti ibat comuc ta sna jun jsamulile. 8 Tsacal to un, ti Zaqueoe ivai. Jech laj yalbe ti Jesuse: Quel avil, Cajval, ti cusitic xayan cuune ta xcacbe ololuc ti meonetique. Mi oy buchu laj jlola ta scanbel ti staquine, ta jsutesbe chanib velta ms xi. 9 Ti Jesuse jech laj yalbe: Avi ti cacal lie, vul xa ti coltael ti li ta jbej nae. Yuun ti vinic li xtoque, ja snitilul ti Abrahame. 10 Yuun ti vuun cool jelantique ja tal jsa, ja tal jcolta ti buchutic chayemique xi.

Ti Jesuse schiuc ti Zaqueoe
Scoplal ti lajunsep taquine
jech tsetel schiquin ti cristianoetic ta yayiel ti vai selan
11Calal
(Mt 25:1430)
163 xtoc: Jech ti voot eque ta xaoch ta ajvalil cuun ti ta xaventain voob jteclume, xut. 20 Tsacal to ital ti jun xtoque. Jech vul yal: Cajval, li oy ti ataquine. Laj jquej. Laj jpix lec ta uni panyo. 21 Jech laj jpas, yuun lixi avuun, yuun tsots vinicot. Ta xatsob ti tsunobal ti bu mocot laj atsune. Jech xtoc ta xatsob ti tsunobale ti bu mocot laj avije, xi. 22 Jech ti ajvalile jech laj yal: Chopol jabtelot, ta jchapanot yuun ti acop ti jech ta xavale. Yuun anaoj ti tsots vinicune, ti ta jtsob ti bu mocun laj jtsune, ta jtsob ti bu mocun laj jvije. 23 Jech o xal, cu chaal mu laj atic ta banco ti jtaquine yo jech ta xquichbe schiuc ti sjol calal ta xisut talel ta jnae?, xi. 24 Ti ajvalile jech laj yalbe ti buchu tey oyique: Pojbeic ti taquin lee. Acbeic ti buchu yichoj lajunebe, xi. 25 Pero ti jabteletique jech laj yalic: Cajval, pero oy xa yuun lajuneb une, xiic. 26 Pero ti ajvalile jech laj stac: Ta xcalboxuc avaiic, ti buchu oy xa yuune, ta to xacbat ms. Yan ti buchu muyuc xjolin yuune, ta xich pojbel ti juteb acbile. 27 Ja jech xtoc ti jcrontae, ja ti buchutic mu scan ti ta xioch ta ajvalile, icbeicun talel lie. Milbeicun ta jsat, xi xi ti Jesuse.

SAN LUCAS19 laj stac jelavel chib yajchancoptac. 30 Jech laj yalbe: Batanic ta biquit jteclum lee. Calal ta xacotique, tey chucul ta xataic jcot burro ti muyuc to cajlebinbile. Jitunic. Icbeicun talel. 31 Ti mi oy buchu ta xasjacbeic: Cu chaal ta xajitunic? mi xayutique, albo yaiic: Ja ta xtun yuun ti Cajvaltique, utic xi ti Jesuse. 32 Jech ti yajchancoptaque ibatic. Jech laj staic scotol jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. 33 Calal jech ta xa sjitunic ti burroe, jech ti yajvale jech laj sjaquic: Cu chaal ta xajitunic ti burroe? xi. 34 Ti stuquique jech laj stacbeic: Yuun ta xtun yuun ti Cajvaltique xiic. 35 Jech ti stuquique laj yiquic batel ti burro ta stojol ti Jesuse. Tey lic slamic ti scuic ta sba ti burroe. Tey laj scajanic muyel ti Jesuse. 36 Calal jech yacal ta xanav batel ti Jesuse, tey ta squiananic batel ti scuic ta bee. 37 Calal nopajic xa yalel ta svitsal Olivose, scotolic ti jchunolajeletic ti stsacliojic batel ti Jesuse, xmuyubajic xa iavanic. Lic yalbeic slequilal ti Diose. Yuun laj yilic scotol ti smucul stsatsal ti Jesuse. 38 Jech ta xalic: Yan yutsil ti Ajvalil tacbil talel yuun ti Diose. Lec yonton ti Diose. Toj yan yutsil ti Dios ti oy ta vinajele xiic. 39 Oy jun chib jfariseoetic ti tey capalic schiuc ti cristianoetique ti jech laj yalique: Jchanubtasvanej, pajtsano ti avajchancoptaque xiic.

jech laj yonton ta yalel jech taje, ti Jesuse laj stam batel sbe calal to Jerusaln. 29 Calal jutuc xa scan xcot ti ta chib jteclum Betfagee schiuc ti Betaniae ti nopol ta stsel ti vits Olivose, tey
28Calal
(Mt 21:111; Mr 11:111; Jn 12:1219)
SAN LUCAS19,20 Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti mi ta jpajtsane, ja xlic avanicuc ti tonetique xi. 41 Calal nopol xa scan xcot ta Jerusalene, calal jech laj yil ti jteclume, jech ti Jesuse oc ta stojol. 42 Jech laj yal: Ti cacal lie, ti tauc xavaiic jutebuc ti ja ta xacboxuc scuxobil avontonique, toj lec ti jechuque. Pero tana li une, macal ti asatique. Mu xavilic. 43 Ta sta scacalil ti ta xavich ilbajinel yuun ti avajcrontaique. Ta sjoyobtaic ti jteclum lie, yo jech macbiloxuc ta be ta jujot. 44 Lilijem ta xcom ta lum ti jteclum avuunique. Mi jauc jbej ton cajal ta xcom ta sba ti yan tone. Milbil ta xacom acotolic. Jech ta xcot ta pasel, yuun muyuc laj avichic ta muc ti calal tal svulanoxuc ti Diose xi.

164 xu ta xaquic ta milel ti Jesuse. mu staic cusi xu ta xutic. Yuun scotol ti cristianoetique tsetel schiquinic ta xaiic ti cusi ta xal ti Jesuse.
48Pero
40Ti
Ti yabtel yichoj ti Jesuse
ti Jesuse och batel ta templo. Tey laj snutsan loquel ti buchutic ta xchonilajic, ta xmanolajic teye. 46 Ti stuque jech laj yal: Jech ta xal ti Dios ti tsibabil ta scope: Ti jnae ja snail jtaobil ta coponel, xi. Pero ti vooxuque laj xa ajoybinic ta snail chen jelequetic xi. 47 Ti Jesuse jujun cacal ta xchanubtasvan ti tey ta temploe. Pero ti banquilaletic yuun ti paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, jech xtoc ti banquilal jpasmantal yuun ti jteclume, tey ta saolanic cu selan

45Jech
(Mt 21:1217; Mr 11:1519; Jn 2:1322)
Ti Jesuse ta xchuba ti temploe
Oy jun cacal ti Jesuse ta xchanubtas ti cristianoetic tey ta temploe. Tey ta xalolan ti lequil ach cop ti ja colebale. Ja o tey icotic ti banquilaletic yuun ti paleetique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale, schiuc ti moletique. 2 Jech laj yalic: Albuncutic, cusi avabtel avichoj ti jech ta xapase? Buchu laj yacbot avabtel? xiic. 3 Ti Jesuse jech laj yal: Ja jech ti vuun eque, oy cusi ta jcan ta jacboxuc jbeluc. Ja yuun un, tacbeicun. 4 Buchu laj stac talel ti Juane ti tal yac ich voe? Mi ja ti Diose? Mi ja ti viniquetique? xi. 5 Ti stuquique jech lic yalolanbe sbaic: Cusi ta xcaltic xanaic? Ti mi ta xcalbetic ti ja tacbil talel yuun Diose, ti mi xijchie, jech ta xistacbotic talel: Cu chaal muyuc bu laj avichic ta muc?, xiyut umbi. 6 Pero ti mi ta xcalbetic ti ja tacbil talel yuun ti viniquetique, ti mi xijchie, xu ta xismilotic ta ton scotol ti cristianoetique. Yuun snaojic lec ti ja icopoj ta sventa Dios ti Juane xut sbaic. 7 Jech o xal ti stuquique laj yalic ti mu snaic ti buchu laj stac talel ti Juane ti tal yac ich voe. 8 Ti Jess une jech laj yal:

20
(Mt 21:2327; Mr 11:2733)
165 Mi jauc ti vuun eque, mu xcalboxuc avaiic ti buchu laj yacbun cabtel ti jech ta jpase xi.
Scoplal ti chopol jabteletique
(Mt 21:3344; Mr 12:111)
16Ta
SAN LUCAS20 xtal smil ti jchom-osiletique. Ti yosile ta xac ta chom ta yan xi. Calal jech laj yaiic taje, jech laj yalic: Mu jechuc scan ti Dios taje xiic. 17 Pero ti Jesuse lic squelbe batel ti satique. Jech laj yal: Cusi smelol ta xal ti jech tsibabil ta scop Diose? Ti ton ti bajbil yuun ti jabteletique, tsacal to ja jtunel icom sventa sliqueb ti nae, ti xie. 18 Buchuuc noox ti ta xbaj ta sba ti ton taje, lilijem ta xcomic. Yan ti mi ja cajal ta xcot ta sbaic ti tone, polvo ta xcomic xi.

to ti Jesuse laj scopon ti cristianoetique. Jech laj yalbe jun babacop: Oy jun vinic ti laj stsun uva ta yosile. Tsacal to laj yac ta chom ti yosil ta stojol jun chib jabteletic. Jech ti yajval osile ibat ta nom. Jal ijoctsaj. 10 Calal sta xa scacalil ti ta xich tuchel ti sat uvae, ti yajval osile laj stac batel jun yajabtel yo chba scan ti cu yepal ta xich ti sloc yosile. Pero ti stuquique tey lic smajic. Muyuc cusi laj yacbeic batel. 11 Tsacal to ti yajval osile laj stac batel yan yajabtel ta stojol ti jchom-osiletique. Pero ja noox jech laj yilbajinic, laj smajic. Muyuc cusi laj yacbeic batel. 12 Ja jech xtoc ti yajval osile laj xchatac batel yan yajabteltac. Pero ti jchom-osiletique tey laj syayijesic. Tey laj sjipic loquel ta pat moc. 13 Tsacal to ti yajval osile jech lic snop: Cusi xu ta jpas? Ja lec ta jtac batel ti jcanbil nichone. Calal ta xilique, ta nan xichic ta muc, xi. 14 Pero ti jchom-osiletique, calal laj yilique, tey lic yalbe sbaic ta jujun tal: Lee, ja ti buchu ta xrextoin ti osile. La jmiltic yo jech ta xcuunintic ti osile, xiic. 15 Jech ti jchom-osiletique laj xjochic loquel ta yut ti osile. Tey bat smilic ta spat xi ti Jesuse. Jech ti Jesuse jech laj sjac: Cusi van ta xcot ta pasel ta stojolic yuun ti yajval osil taje?

9Tsacal
Scoplal stojel ti patane
banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale laj yaiic ti ja scoplal stuquic ti vai selan laj sbabaal ti Jesuse. Jech o xal ta scan ta stsaquic ox ta ora. Pero ixiic yuun ti cristianoetique. 20 Jech o xal ti stuquique laj staquic batel jpaivanejetic ti lec yontonic yilele, yo jech ta sjacbeic ti Jesuse mi oy cusi jbeluc chopol ta xloc ta ye, yo jech xu ta xaquic batel ta scob ti ajvalile. 21 Jech o xal ti stuquique jech laj sjaquic: Jchanubtasvanej, jnaojcutic lec ti tuc ta xachanubtasvane. Mu xana ti yalel toyol avonton ta stojol ti cristianoetique. Yuun ja noox ta xachanubtasvan ta melel ti cusi ta scan ti Diose. 22 Jech o xal albun caicutic, mi lec ti ta jtojtic

19Ti
(Mt 22:1522; Mr 12:1317)
SAN LUCAS20 ti patan taquin ti ta xich ti ajvalil romanoe? Mi mooj? xutic. 23 Pero ti Jesuse laj sna ti chopol ta snop ta yontonique. Jech o xal ti stuque jech laj yal: Cu chaal ti ta xacan ta xabajesicun avai ta coque? 24 Acbun quil jsepuc taquin. Buchu sat, buchu sbi ti li tsacale? xi. Ti stuquique jech laj staquic: Ja ti ajvalile xiic. 25 Ja yuun un, ti Jesuse jech laj stacbe: Acbeic ti cusi ja yuun ti ajvalile. Acbeic Dios xtoc ti cusi ja yuun ti Diose xi. 26 Ti stuquique muyuc xu yuunic sbajesel ta coc ti cusi ta xal ti Jess ta sba ta sat ti cristianoetique. Ja noox chayal icot yontonic stuquic ti vai selan laj yal ti Jesuse. Jech o xal tey tsijtsajic.

166 yic ti antse. Ja jech xtoc icham. Chabal snichon icom. 31 Ja jech laj spas ti yoxibale. Laj yic noxtoc ti antse. Ja jech laj spasic ti yan xtoque. Pero icham svucvoalic, mi junuc inichnajic. 32 Ja jech xtoc un, icham ti antse. 33 Jech o xal albun caicutic, ti calal ta sta scacalil ti chacuxiele, buchu junucal yajnil ta xcom ti vucubic taje calal laj smalalin yucubal ti antse? xiic. 34 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti li ta sba banomile, ti viniquetique, ti antsetique ta xican sbaic. 35 Yan ti buchutic ta xchacuxiique, ti xu ta xochic batel ti ta yan banomile, ti teye mu xa yuunuc ta xican sbaic. Mi jauc xa ta xaquic ta nupunel ti yalab snichnabique. 36 Yuun ti teye, muyuc xa ta xchamic ti cristianoetique. Ja xa jech selan jech chac cu chaal ti ngeletique. Yalab snichnab xa ti Diose. Ja ti ichacuxiic xae. 37 Ja noox jech ta xac jnatic ti Moisese ti ta xchacuxi ti animaetique. Yuun jech ialbat yuun Dios calal ta xtil ti jpets tee: Vuun Diosun yuun ti Abrahame, yuun ti Isaaque, yuun ti Jacobe, ti xie. 38 Yuun ti Diose, mauc Dios yuunic ti buchutic chamemique. Ja Dios yuunic ti buchutic cuxajtique. Yuun ta stojol ti Diose, scotol cuxulic xi ti Jesuse. 39 Jech o xal oy jun chib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale jech laj yalic: Toj lec ti cusi laj avale, Jchanubtasvanej xiic. 40 Jech o xal un, muyuc xa cusi ms laj sjaquic.

Laj sjaquic cu selan ti chacuxesele
to un, oy jlom jsaduceoetic bat squelic ti Jesuse. Ti jsaduceoetique ja ti xchunojic onoox ti muyuc bu ta xchacuxiic ti animaetique. Jech o xal jech laj yalbeic ti Jesuse: 28 Jchanubtasvanej, ti Moisese laj stsiba comel ti mi oy jun vinic ti ta xic ti yajnile, ti mi chame, ti mi chabal snichon icome, jech o xal ti yitsine ta scan ti aco yic ti meunal antse, yo mu xchay stsunobal ti anima sbanquile. 29 Lec oy. Oy viniquetic ti vucubic ta voquele. Ti banquilale laj yic yajnil. Pero icham. Muyuc snichon icom. 30 Jech ti schibal itsinale laj

27Tsacal
(Mt 22:2333; Mr 12:1827)
Buchu stot ti Cristoe?

41Ti
Jesuse jech laj yal:
(Mt 22:4146; Mr 12:3537)
167 Cu chaal ta xalic, ti Cristoe ja snichon ti Davide? 42 Yuun ti Davide jech laj yal stuc ti tsibabil ta svun Salmose: Ti Diose jech laj yalbe ti Cajvale. La chotlan ti jbatsi cob, 43 ja to mi ta sta yorail ti ta jtsalbot ti avajcrontae, xutat, xi ti Davide. 44 Cusi xut ti Cristo ti ja Snichon ti Davide, calal ti David stuque, Cajval ti xute? xi ti Jesuse.

SAN LUCAS20,21 staquinic ti jculejetic ta scaxail smoton ti Diose. 2 Ja jech xtoc laj yil jun melal ants ti toj abol sbae ti laj stic ochel chib biquit cobre ti taquine. 3 Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti melal ants lee ti abol sbae, ja ms ep laj yac. Ja mu sta laj yac ti yane. 4 Yuun ti yane ja noox ta xaquic sobrail ti staquinique. Yan ti antse laj yac comel scotol ti yuni taquin ti ja smanobil yuni veele xi.

Ti Jesuse laj svinajesbe smul ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale
Ti Jesuse ta xal ti ta xlilij ti temploe
ti cristianoetique tsetajtic schiquinic ta xaiic ti calal jech laj yalbe yajchancoptac ti Jesuse: 46 Bijanic me yuun ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Yuun ti stuquique toj lec ta xaiic ti nat slapoj ti scuique. Ja noox ta scanic ti nupbilic ti ichbilic ta muc ti ta chivite. Ti ta chul nae, ja ta saic ti chotlebal ti bu ichbil ta muque. Ja jech xtoc ja ta saic ti bu lec chotlebal ti bu ta xicatic ta veele. 47 Ja jech xtoc ta spojbeic snaic ti melal antsetique. Tsacal to yo mu xvinajic ti cusi chopol laj spasic ti yalojique, jal ta jmec ta staic ta coponel ti Diose. Ti stuquic taje tsots ta xichic castigo xi ti Jesuse.

45Scotol
(Mt 23:136; Mr 12:3840; Lc 11:3754)
jlom ta xalbeic scoplal ti temploe, ti toj jun yutsiquil ti stanale schiuc ti yan ti cusitic laj yich aquel ta matanale. Jech ti Jesuse jech laj yal: 6 Scotol ti vi selan ta xavilic lie, ta sta yorail ti lilijem ta xcome. Mu jbejuc ton ti cajal ta xcom ta sba ti yan tone xi.
5Oy
(Mt 24:12; Mr 13:12)
Svinajeb ti calal poot xa ta sta ti slajebal cacale
Ta xacbe smoton Dios ti melal ants ti toj abol sbae
21
Ti Jesuse tey laj yil ta templo ti ta stiquic ochel
(Mr 12:4144)
o xal tey lic sjacbeic ti Jesuse: Jchanubtasvanej, cusi ora ta xcot ta pasel taje? Cusi seail ti jech ta xcot ta pasele? xiic. 8 Ti Jesuse jech laj yal: Bijanic me. Mu me xalajic ta lolael. Yuun ep ti buchutic sbiinojic ti jbi ti jech ta xalique: Vuun ti Cristoune, xiic. Oy yan ti jech ta xalique: Ja xa me yorail ta xtal ti Cristoe, xiic. Pero mu xatsacliic batel. 9 Ja jech xtoc calal ta xavaibeic scoplal ti letoe, ti ta

7Jech
(Mt 24:328; Mr 13:323)
SAN LUCAS21 scrontain sbaic ti cristianoetique, mu xaxiic yuun. Yuun bayel jech ta xcot ta pasel. Pero mauc to yorail ti slajebal cacale xi. 10 Jech to laj yalolan batel ti Jesuse: Ti jun muc ta jteclume ta stsac sbaic ta leto schiuc ti yan muc ta jteclume. Ti jun ajvalile ta stsac sbaic ta leto schiuc ti yan ajvalile. 11 Ta xtal muc ta niquel. Ta xtal muc vinal. Ta xlic chamel buyuc noox ta jujun lum. Jech xtoc ti ta vinajele oy ep ta tos ta xvinaj seail ti toj xibal sbae. 12 Calal mu to xcot ta pasel taje, ta xanutsatic batel. Ta xavichic aquel ta chapanel ta jujun chul na. Ta xaticatic ta chuquel. Icbil ta xabatic ta stojol ti banquilal ajvaliletique schiuc ti gobernadoretique ti vuun ta jventae. 13 Ja o yorail ti jamal ta xavalbeicun ti jcoplale. 14 Nopic me lec ti vooxuque ti mu xacajnopic cusi xu ta xavalic yo ta xapoj abaique. 15 Yuun vuun ta xcac ti abijilic ti cu selan xu ta xatacbeic ti avajcrontaique. Jech o xal mu xu ta stsaloxuc ta cop. 16 Ti vooxuque ta xaacatic batel ta cabal yuun ti atot ameique, yuun ti achiiltac ta voquele, yuun ti avuts avalaltaque, yuun ti buchutic lec xavil abaique. Oy jlom ti vooxuque ta xalajic ta milel yuunic. 17 Scotol ti cristianoetic li ta sba banomile xtiet sjolic ta atojolic ta jventa. 18 Pero ti vooxuque mi jauc jbej stsatsal ajolic ti ta xchaye. 19 Mi staoj yav jun avontonic xacham xalajique, ta xavich acuxlejalic. 20 Calal ta xavilic ti jteclum Jerusaln ti joyobtabil ta

168 soldadoetique, naic me ti ja yorail ti ta xich lilinele. 21 Jech o xal un, ti buchutic oyic ti li ta Judea banomile, aco me jatavicuc batel ta vitsetic. Ti buchutic ti ticajtic li ta Jerusalene, aco me loquicuc batel. Ti buchutic loquemic batel ta yabtelique, mu xa me sutic talel ta jteclum. 22 Yuun sta xa yorail ti castigoe. Ja xa cot ta pasel jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose. 23 Ti jech cacal taje, toj abol sbaic ti antsetic ti buchutic schiuc ti yolique, o mi ta to xchuun ti yolique. Yuun mu noox albajuc ta xtal ti vocol li ta banomile. Toj tsots ta jmec ti castigo ta xichic ti cristianoetique. 24 Oy jlom ta xchamic ta leto. Ti jlom xtoque chucbil ta xbatic ta jujun yan lumetic. Ti jyanlumetique ta soquesic ti jteclum Jerusaln lie ja to mi itsaqui scacalil ti cu sjalil ta xacbat spasique.

Ti cu selan ta xchasut talel ti Jesuse ti cool jelantique
jech xtoc ja o xlic vinajuc ti oy seail ti ta cacale, ti ta ue, ti ta canaletique. Ti cristianoetic li ta banomil ti oyic ta jujun lume, mu stac ayeluc ta xaiic yuun ti xiele. Yuun ti tsots xjumumet ti mare, ti xvai xcotij ti voe. 26 Ti cristianoetique ta xyalic ta lum ta xiel. Yuun mu snaic cusi ta xcot ta pasel ta sjunlej ti banomile. Ja jech xtoc ti cusitic oy ta vinajele xlaj nicanicuc scotol. 27 Ja o tey ta xiyilicun ti vuun cool jelantique, ti ta xital ta ba toc schiuc ti jmucul jlequilale. 28 Calal xlic cotuc ta

25Ja
(Mt 24:2935, 4244; Mr 13:2437)
169 pasel ti jech taje, tsotsanic me, toyo me ti asatique. Yuun nopol xa scan ti ta xataic ti acolelique xi. 29 Ja jech xtoc ti Jesuse lic yal yan babacop jech chac cu chaal lie: Quel avilic ti icuxe schiuc ti cusiuc noox teale. 30 Calal yacal ta xchi tal ti ach yanale, xanaic lec ti poot xa sta yorail ta xlic yaluc ti chaquiloe. 31 Ja jech xtoc calal ta xavilic ti xlic cotuc ta pasel ti vai selan laj cale, naic me ti poot xa sta yorail ti xlic ventainvanuc ti Diose. 32 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mu to ta xcham scotol ti cristianoetic lie ti calal ta xcot ta pasel scotol taje. 33 Ti banomile, ti vinajele xlaj scoplal. Pero ti jcope mu xlaj scoplal. Ta onoox xcot ta pasel. 34 Bijanic me. Mu me xyijub avontonic yuun ti yacubele, ti cusitic yan ta xapasique, ti ja noox xvulvun avontonic ti cusi ta xavut abaic li ta sba banomile, yo jech mu chayaluc avontonic xataatic ti jech cacal taje, 35 ti cool selan jun pets ti ta stsacvane. Yuun ja jech selan ta xcot ta pasel ta stojol scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomil ti calal ta sta ti scacalile. 36 Jech o xal ti vooxuque chaplucoxuc me. Taic me ta coponel scotol cacal ti Diose, yo jech xu ta xapoj abaic yuun scotol ti cusitic ta xcot ta pasele, yo jech xu ta xcot avaan abaic ta jtojol ti vuun cool jelantique xi ti Jesuse. 37 Ti ta cacaltique ta xchanubtasvan ta templo ti Jesuse. Ti ta acobaltique ta xbat

SAN LUCAS21,22 ta vits ti ja Olivos sbie. 38 Scotol ti cristianoetique jujun sob icloman ta xbatic ta templo yo ta xaiic ti ta xchanubtasvan ti Jesuse.
Chapanbil xa scoplal ti ta xich tsaquel ti Jesuse
22
Nopol xa scan ti quin ti ta xich veel ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile, ja ti quin Colele. 2 Ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ta snopilan cusi xu ta spasic yo ta xaquic ta milel ti Jesuse. Pero ta xiic yuun ti cristianoetique. 3 Jech ti pucuje tey ioch ta yonton ti Judase, ti ja sbi xtoc ti Iscariotee, ti ja jun ta slajchavoal jcholcope. 4 Jech ti stuque bat scopon ti banquilal paleetique schiuc ti buchutic tsots yabtelic yichojic tey ta temploe. Tey laj yal ti cu selan xu ta xac ta cabal ti Jesuse. 5 Jech ti stuquique xmuyubajic xa. Jech o xal laj yalic ti ta xacbeic taquine. 6 Jech ti Judase tey laj stsac ti taquine. Tey lic saolan ti cu selan xu ta xac ta cabal ti Jesuse ti calal ja o chabal ti cristianoetique.

(Mt 26:15, 1416; Mr 14:12, 1011; Jn 11:4553)
xa yorail ti quin ti ta sveic ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile. Ja jech xtoc ja o ti scacalil ti ta xich milel ti chij ti ja sventa smelol ti quin Colele. 8 Jech o xal ti Jesuse jech laj yalbe ti Pedroe, ti Juane:
7Sta
(Mt 26:1729; Mr 14:1225; Jn 13:2130; 1 Co 11:2326)
Snaobil ti Cajvaltique
SAN LUCAS22 Batanic, ba chapanic ti velil sventa ti quin Colele xi. 9 Ti chavoique jech laj sjacbeic: Bu ta xacan ti chba jchapancutique? xiic. 10 Ti Jesuse jech laj stac: Calal ta xaochic batel ti ta jteclume, tey ta xanupic ta be jun vinic ti xcuchoj talel jbej quib voe. Tijlanic batel ta spat calal to na ti bu ta xoche. 11 Albeic yai ti yajval nae: Ti Jchanubtasvaneje jech ta xayalbot: Bu oy ti cuarto ti xu ta xivecutic schiuc ti cajchancoptac sventa ti quin Colele? xayut, xavutic. 12 Ti yajval nae tey ta xac avilic jun muc ta cuarto ti oy ta schacojal nae ti chapanbil xae. Tey xameltsanic ti velile xi ti Jesuse. 13 Ti chavoique tey ibatic. Tey laj staic scotol jech chac cu chaal ialbatic yuun ti Jesuse. Jech tey lic spasic ti velil sventa ti quin Colele. 14 Calal ista yorail ti veebale, jech ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque lic chotlicuc ta mexa. 15 Jech ti Jesuse jech lic yal: Jech onoox oy ta conton ti ta jcan ti jmoj ta xijveotic jcotoltic sventa ti quin Colele calal mu to ta xichame. 16 Yuun ta xcalboxuc avaiic, slajeb xa velta ti jech jmoj ta xijveotique ja to ti mi cot yorail ti ta jtsob jbatic ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 17 Jech o xal un, ti Jesuse lic stsac ti sbisol yalel uvae. Tey laj yalbe vocol ti Diose. Jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Tsaquic lie. Comon uchic acotolic. 18 Yuun ta xcalboxuc avaiic, slajeb xa velta ti ta xcuch ti yalel uvae ja to mi sta yorail ti ta xventainvan ti Diose xi.

170 to xtoc un, lic stsac ti pane. Tey laj yalbe vocol ti Diose. Tey lic xet ti pane. Tey laj yacbe batel ti yajchancoptaque. Jech lic yal: Ti lie, ja jbectal ti ta xich aquel ta milel ta sventa alequilalic ti vooxuque. Jech me xapasolanic o. Yuun ja jnaobil xi. 20 Calal laj yontonic ta veele, laj stsac xtoc ti sbisol yalel uvae. Jech lic yal: Ti yalel uva lie, ja xa ti icot ta pasel ti ach trate ta sventa ti ta xmal ti jchichele, ti ja sventa alequilalic ti vooxuque. 21 Ti vinic ti buchu ta xiyac ta cabale tijil scob ta jcob ti li ta mexae. 22 Ti vuun cool jelantique ta xcot ta jtojol ti bu albil onooxe. Pero toj abol sba ti vinic ti buchu ta xiyac ta cabale xi. 23 Jech o xal ti yajchancoptaque lic sjacolanbe sbaic ta jujun tal: Buchu van ti jacvanej ta cabal taje? xiic.

19Tsacal
to un, ti yajchancoptaque tey lic sjacolanbe sbaic ti buchu junucal ti ms ichbil ta muc ta xcot yuunique. 25 Ti Jesuse jech laj yal: Ti ajvaliletic ti oy ta jujun lume lec ta xaiic ti ta spasvanic ta mantale. Ja jech xtoc lec ta xaiic ti lec ti ajvalil lee, xi scoplal yuun ti yajabteltaque. 26 Pero ti vooxuque mu me jechuc xpasic ec. Ti buchu ichbil ta muc ta xcot avuunique, ja ta scan ti biquit aco yac sbae.

Ti yajchancoptac ti Jesuse tey laj sjacolanbe sbaic ti buchu junucal yuunic ti ms ichbil ta muque
24Tsacal
171 Ti buchu ta scan ta spas mantale, ja ta scan ti aco yac sba ta tunele. 27 Buchu ti ms cajal ti scoplale? Mi ja ti buchu chotol ta smala sveel ta mexae? Mi ja ti buchu ta xac ti velile? Mi mu jauc van xana ti buchu smala sveel ta mexae? Pero ti vuune li oyun ta atojolique yo jech ta xitun avuunic. 28 Ti vooxuque tey onoox oyoxuc ta jtojol calal lic quicholan talel ti jvocole. 29 Jech o xal ta xcacboxuc avabtelic ti ta xapas mantale jech chac cu chaal ti Jtot ti laj yacbun cabtele ti ta jpas mantale. 30 Ti vooxuque tey ta xaveic, ta xavuchic vo ta jmexa ti bu ta jpas mantale. Ja jech xtoc tey ta xachotiic ta xchapanel ti lajchachop jisraeletique xi ti Jesuse.

SAN LUCAS22 oxib xa ox velta laj xa aval ti mu xavojtiquinune xi. Jesuse jech laj sjacbe ti yajchancoptaque: Ti calal laj jtacoxuc batele ti muyuc laj avichic batel ti anutiique, ti yav ataquinique, ti yan axonobique, mi oy cusi vocol laj avaiic? xi. Ti stuquique jech laj yalic: Muyuc xiic. 36 Jech ti Jesuse jech laj yalbe: Avi tana lie, mu xa jechuc. Ti buchu oy ti snutiique, ti buchu oy yav ti staquinique, aco yich batel. Ja jech xtoc ti buchutic chabal ti yespadae, aco xchon jlicuc scu yo ta sman. 37 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta persa ta xcot ta pasel ta jtojol jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose: Jsamulil vinic lee, ti xie. Yuun scotol ti cusi tsibabil jcoplal ti ta scop Diose, persa ta onoox xcot ta pasel xi. 38 Ti yajchancoptaque jech laj yalic: Cajval, li xa oy chib espada xiic. Ti Jesuse jech laj stac: Chan xa utic taje xi.

35Ti
Ta xcot xa yorail ti lajeltsaele
Cajvaltique jech laj yal xtoc: Simn, Simn, ti pucuje laj xa scanbe ti Diose yo jech ta slilinoxuc jech chac cu chaal ti trigo ti ta xich icale. 32 Pero ti vuun eque laj xa jcanbe vocol ti Dios ta atojole yo jech mu xchibaj avonton. Calal mi ayan yip ti avontone, coltao me ti avermanotaque yo ta stsatsub ti yontonique xi. 33 Ti Simone jech laj stac: Cajval, jchapanoj xa jba ta jchiinot batel ta chuquel manchuc mi cool ta xijlaj ta milel xi. 34 Ti Jesuse jech lic stacbe: Pedro, ta xcalbot avai, ti tana lie, calal mu to xlic ocuc ti cotse,

31Ti
(Mt 26:3135; Mr 14:2731; Jn 13:3638)
Ti Jesuse ta xalbe ti Pedro ti ta xmucat ta yontone
Ti Jesuse ta scopon Dios tey ta Getseman
to iloc batel ti Jesuse. Ibat ta vits Olivos, ja ti stalel onoox ti tey ta xcotilane. Ti yajchancoptaque tey tsacajtic batel. 40 Calal icotique, ti Jesuse jech laj yal: Taic me ta coponel ti Diose yo mu xastsaloxuc ti pucuje xi.
39Tsacal
(Mt 26:3646; Mr 14:3242)
SAN LUCAS22 to ti Jesuse tey laj xchac sba batel ta stojolic. Jech snatil ibat jech chac cu chaal ta jtentic jbej ton. Tey lic squejan sba yo ta sta ta coponel ti Diose. 42 Jech laj yal: Tot, ti mi ta xacane, coltaun yo mu xcot ta jtojol ti jvocole. Pero mauc ti cusi ta scan ti contone. Ja ti cusi ta xacan atuque xi. 43 Jech o xal, ja o ital jun ngel ta vinajel, yo jech tal acbatuc yip ti Jesuse. 44 Calal jech mu noox albajuc ta xai ti vocole, ms to tsots lic scopon Dios ti Jesuse. Jech ti schique cool selan chich ti muctic ta xbaj ta banomile. 45 Calal laj yonton ta scoponel ti Diose, tey ibat ti bu icomic ti yajchancoptaque. Vayemic cot sta, yuun tsalatic yuun ti at ontone. 46 Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Cu chaal ti ta xavayique? Licanic, taic me ta coponel ti Diose yo jech mu xastsaloxuc ti pucuje xi.

172 Cajval, mi ta xcacbecutic espada? xiic. 50 Oy jun yuunic laj sbojbe sbatsi chiquin ti yajtunel ti banquilal yuun ti paleetique. 51 Pero ti Jesuse jech laj yalbe: Chan uto, xu xa xi. Jech ti Jesuse ba spicbe schiquin ti mosovile. Tey ilecub yuun. 52 Tsacal to ti Jesuse laj scopon ti jtsavanejetique, jaic ti banquilal paleetique, ti jopisialetic yuun ti temploe, ti moletique. Jech laj yalbe: Mi yuun jelecun ta xavilic ti tal atsaquicun schiuc avespadaic schiuc ateique? 53 Calal tey to ox oyun ta atojolic jujun cacal ta temploe, mi jauc jutebuc laj atsaquicun. Pero lie, ja xa yorail ti xu ta xapasic ti cusi ta scan ti avontonique. Yuun ja yorail ti xu ta spas ti cusi scan yonton ti buchu yichoj ta sventa ti ical osile xi.

41Tsacal
to ta xcopoj ti Jesuse, calal ja o tey icotic ti epal cristianoetique. Ti Judase, ti ja jun ta slajchavoal ti yajchancoptaque, ja jbabe talel yuun ti cristianoetique. Tey inopaj batel ta stojol ti Jesuse yo ta sbuts. 48 Jech ti Jesuse jech laj yal: Judas, mi ta jbutsel noox ta xavacun ta cabal ti vuun cool jelantique? xi. 49 Calal laj yilic ti buchutic xchiinojic ti Jesuse, jech laj sjaquic:

47Yacal
(Mt 26:4756; Mr 14:4350; Jn 18:211)
Chucbil batel ti Jesuse
Ti Pedroe ta xal ti mu xojtiquin ti Jesuse
o xal ti jtsavanejetique laj xchuquic batel ti Jesuse. Tey laj yiquic batel ta sna ti banquilal yuun ti paleetique. Ti Pedroe tey nomtic xtijet batel. 55 Calal icotique, tey lic stsanic coc ta olol amac. Tey lic sjoy sbaic ta catimol. Ja jech ti Pedro eque tey ba scap sba ta catimol ec. 56 Jech xtoc ja o ital jun mosovil ants. Calal laj yil ti tey chotol ta xcatin ti Pedroe, tey lic squel batel lec. Jech laj yal:

54Jech
(Mt 26:5758, 6975; Mr 14:5354, 6672; Jn 18:1218, 2527)
173
SAN LUCAS22,23
Ti vinic lee, ja schiil ti buchu Ti Jesuse oy ta stojol ti banquilal tsacbil talele xi. 57 Pero ti Pedroe laj sjut cop, jech jchapanvanejetique (Mt 26:5966; Mr 14:5564; Jn 18:1924) laj yalbe ti antse: 66 Ta yoclomal ti calal sac xa Ants, mu xcojtiquin taje xi. 58 Lec xa ox jliquel xtoc un, ja o ti osile, lic stsob sbaic ti moletic ital jun vinic ti jech laj yale: yuun ti jisraeletique schiuc Ti voote ja achiil abaic schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti ti vinic lee xi. mantale, schiuc ti banquilal Ti Pedroe jech laj yal: paleetique. Laj yiquic echel Bu xata, Chiiltic! mucun xi. ti Jess ta stojol ti banquilal 59 Jun ora yechel xtoc, jech lic yal jchapanvanejetique. Tey lic jun vinic: sjacbeic. 67 Albun caicutic, mi voot ti Ta melel ti vinic lee, ja schiil sbaic schiuc ti buchu chucbil talele. Cristoe? xutic. Yuun liquem talel ta Galilea ec xi. Ti stuque jech laj stac: 60 Ti Pedroe jech laj yal: Ti mi ta xcalbot ti vuunune, Chiiltic, mu jna ti cusi ta xaval mu xachunic. 68 Ti mi oy cusi ta taje xi. jacboxuque, mi jauc xtac avuunic Calal jech yacal ta xal ti ec. Ja jech xtoc mu xacoltaicun Pedroe, ja o ioc ti cotse. 61 Jech batel. 69 Ti cacal tana lie, ja ti Cajvaltique laj sjoybin batel sliquebal ti ta xba chotlucun ta sat. Tey laj squel batel ti Pedroe. xocon sbatsi cob Dios ti scotol xu Jech ti Pedroe ja o ivul ta yonton yuune, ti vuun cool jelantique ti jech onoox ialbat yuun ti xi. 70 Jech o xal scotolic jech lic Cajvaltique: Ti tana lie, ti calal mu to xlic ocuc ti cotse, oxib sjaquic ta ora: xa ox velta laj xa aval ti mu Ati xcaltic un chae, voot xavojtiquinune, ti xie. 62 Jech o Snichonot ti Diose xiic. xal ti Pedroe iloc batel. Tey bat Ti Jesuse jech laj stac: smil sba ta oquel. Vuunun jech chac cu chaal ta xavalique xi. 71 Jech ti stuquique jech laj yalic: Ta slabanic ti Jesuse (Mt 26:6768; Mr 14:65) Mu xa persauc rextigo ta jcantic. 63 Ti viniquetic ti ta xchabiic ti Laj xa caitic ti jech laj yal ta ye Jesuse lic slabanic, tey lic smajic. stuque xiic. 64 Tey lic smacbeic sat ta poc. Tey Ti Jesuse oy ta stojol ti Pilatoe laj smajbeic ti xocon sate. Jech lic (Mt 27:12, 1114; Mr 15:15; Jn 18:2838) yalbeic: Nao caitic, buchu laj smajot? Jech o xal scotolic ivaiic. xutic. Tey laj yiquic batel ti 65 Ep ta tos cusitic ta xalbeic ti Jess ta stojol ti Pilatoe. 2 Tey lic Jesuse yo ta xilbajinic. sjutbeic ti smule. Jech laj yalic:

23
SAN LUCAS23 Ti vinic lie yacal ta soquesbe yonton ti jchiilcutic laj jtacutique. Yuun ta xalbe ti mu lecuc ti mi ta jtojcutic ti patan ti ta scan ti ajvalil romanoe. Ja jech xtoc ta xalbe sba ti ja Cristoe, ti ja jun ajvalile xiic. 3 Jech ti Pilatoe jech laj sjac: Mi voot ajvalilot yuun ti jisraeletique? xut. Ti Jesuse jech laj stac: Ja jech, jech chac cu chaal ta xavale xi. 4 Jech ti Pilatoe tey lic yalbe ti banquilal paleetique schiuc ti cristianoetique: Mu jtabe jutebuc smul ti vinic lie xi. 5 Ti stuquique ms to tsots lic copojicuc: Oy smul. Yuun soc xa yontonic ti jchiilcutic ta Judeae ti cu selan ta xchanubtasvane. Tey lic sliques talel ta Galilea. Avi tana un, li xa oy ta xchanubtasvan une xiic.

174 muyuc laj stac jbeluc. 10 Ja jech xtoc tey oyic ti banquilal paleetique schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Ep ta jmec laj sabeic smul. 11 Jech ti Herodese schiuc ti yajsoldadotaque muyuc cusi bal o laj yilic. Ja jech xtoc yo ta slabanic ti Jesuse, jun yutsil laj yacbe slap scu jech chac cu chaal ti ajvalile. Tsacal to un, ti Herodese laj stac batel yan velta ta stojol ti Pilatoe. 12 Manchuc mi scrontainoj to ox sbaic ti Herodese schiuc ti Pilatoe, pero ti jech cacal taje, ja o yorail icomic lec ta amigo.

jech laj yai ti Pilato taje, jech o xal lic sjacbe mi ta melel ti ja liquem talel ta Galilea ti vinique. 7 Calal ialbat ti ja liquem talel ta Galileae, jech o xal ti Pilatoe laj stac batel ta stojol ti Herodese, ti ja ajvalil ta Galileae, ti ja o yorail xtoc ti tey oy ta Jerusaln ti Herodese. 8 Ti Herodese calal laj yil ti Jesuse, xmuyubaj xa ta jmec. Yuun vone xa onoox ta scan ta squel yai. Yuun yabinojbe onoox scoplal. Jech o xal ti Herodese ta scan ti aco acbatuc yil ti cusi tsots xu yuun ti Jesuse. 9 Ep ti cusitic laj sjacbee. Pero ti Jesuse

6Calal
Ti Jesuse oy ta stojol ti Herodese
o xal ti Pilatoe laj stsob scotol ti banquilal paleetique, ti jopisialetique, schiuc ti cristianoetique. 14 Jech laj yal: Ti vooxuque laj avicbeicun talel ti vinic lie ti ta xavalic ti ta soquesbe yonton ti achiilique. Pero avilojic lec ti laj xa jacbe ti smule. Pero muyuc bu laj jtabe ti vooxuc ta xavalic ti oy ti smule. 15 Ja jech xtoc ti Herodese muyuc bu laj stabe smul ec. Jech o xal laj stac sutel talel. Ti vooxuque laj avilic ti muyuc cusi chopol laj spas ti yo xu ta xich milele. 16 Ja noox ta jtsits. Tsacal to ta jcolta batel xi. 17 Ti ta jujun quin Colele, ti Pilatoe ta scolta batel jun jchuquel ti buchu ta scan stujic ti cristianoetique. 18 Pero scotol ti cristianoetique tsots lic avanicuc: Mu jcancutic ti ja ta xacolta ti vinic lie. Ja coltao ti Barrabase xiic.

(Mt 27:1526; Mr 15:615; Jn 18:3919:16)

13Jech
Ti Jesuse chapal scoplal ta xich milel
175 Barrabase ioch ta chuquel ta scoj ti laj scrontain ti ajvalil ta Jerusalene. Ja jech xtoc ja jun jmilvanej. 20 Ti Pilatoe ta scan ta scolta yai batel ti Jesuse. Jech o xal icopoj yan velta ta stojol ti cristianoetique. 21 Pero ti stuquique ms to tsots lic avanicuc: Jipano ta cruz! Jipano ta cruz! xiic. 22 Ti Pilatoe ta yoxibal xa velta lic yal: Cusi ti chopol laj spas ti vinic lie? Ti vuune muyuc bu laj jtabe jutebuc smul yo jech ta xich milel. Ja noox ta jtsits. Tsacal to ta jcolta batel xi. 23 Pero ti cristianoetique tsots lic avanicuc ti aco yich jipanel ta cruze. Ti jech ep iavanic ti cristianoetique schiuc ti banquilal paleetique, jech o xal laj xa staic ti jech ta scanic onooxe. 24 Jech o xal ti Pilatoe laj xchun ti jech ta scanique. 25 Laj scolta batel ti Barrabase ti ja laj stujique, ti buchu tiquil ta chuquele, ti ta spojbe ox yabtel ti ajvalile, ti imilvane. Yan ti Jesuse laj yac ta milel jech chac cu chaal ta scan ti yontonique.

SAN LUCAS23 xavanic xa ta at onton yuun ti Jesuse. 28 Pero ti Jesuse laj squel ti antsetique. Jech laj yalbe: Antsetic ti vooxuc li nacaloxuc ta Jerusalene, mu xavoquitaicun. Oquitao abaic atuquic schiuc ti avalab anichnabique. 29 Yuun ta xcot scacalil ti jech ta xavalique: Yan yutsil ti antsetic ti buchutic chabal ti yolique, ti buchutic muyuc onoox yilojic ti alajele, xachiic. 30 Calal ta xavichic avocolique, ti cristianoetique jech ta xalbeic ti vitsetique: Loman talel ta jbacutic, xutic. Ja jech xtoc jech ta xalbeic ti stselejaltique: Nacuncutic, xutic. 31 Yuun ti mi jech ta spasbeic ti jpets yaxal tee. Mi mu jechuc ta spasbeic xtoc ti taqui teetique? xi ti Jesuse. 32 Ja jech xtoc un, ti soldadoetique yicojic batel chavo vinic ti tsots smulique, yo jech jmoj ta xlajic ta milel schiuc ti Jesuse. 33 Ti calal icotic ta vits ti ja baquil jolal sbie, tey lic sjocanic ta cruz ti Jesuse schiuc ti chavo chopol viniquetique. Tey laj sjocanic jun ta sbatsi cob, jun ta stset cob ti Jesuse. 34 Calal ta xa sjocanic ta cruze, ti Jesuse jech lic yal: Tot, acbo perdn ti cristianoetic lie. Yuun mu snaic ti cusi ta spasique xi. Ti soldadoetique lic squelic suerte yo ta xvinaj buchu junucal ta xichbeic scu ti Jesuse. 35 Ti cristianoetique tey vaajtic ta squelic. Ti jopisialetique tey laj slabanic ti Jesuse. Jech ta xalic: Laj scolta ti yane. Jech o xal un, aco scolta sba stuc ec un, yo ta xvinaj mi ja ti Cristoe ti tujbil yuun ti Dios ta melele xiic.

19Ti
yicojic xa batel ta sjipanic ta cruz ti Jesuse, ja o tey laj snupic ta be jun vinic, Simn sbi, ti ta xtal ta Jerusalene, ti liquem tal ta Cirene banomile. Laj stsaquic ti Simone. Laj yacbeic xcuch ti cruze. Tey tsacal batel ta spat ti Jesuse. 27 Ep cristianoetic tsacajtic batel schiuc ep antsetic ti xoc
26Calal
(Mt 27:3244; Mr 15:2132; Jn 19:1727)
Laj yich jipanel ta cruz ti Jesuse
SAN LUCAS23 soldadoetic xtoque ta slabanic ti Jesuse. Inopajic batel ta stsel, laj yacbeic yuch chail pox. 37 Ja jech ta xalbeic: Ti mi voot ti ajvalilot yuun ti jisraeletique, coltao aba quic atuc un xutic. 38 Ti ta sjol scruzal ti Jesuse tey oy tsibabil ta griego cop, ta latin cop, ta hebreo cop ti jech ta xale: Ja ajvalil yuun ti jisraeletique, xi. 39 Oy jun ti ta schavoal ti chopol viniquetic ti jipil ta cruze jech lic chopol copojuc ta stojol ti Jesuse: Mi voot ti Cristoe, coltao aba quic atuc. Ja jech xtoc coltauncutic ec xi. 40 Pero ti jun xtoque lic sjajanta ti schiile. Jech laj yalbe: Mi mu xana xaxi yuun ti Diose ti calal jmoj ta xquichtic castigo schiuque? 41 Ti vootique ja tey xijtunotic o ti ta xquich ti jvocoltic lie. Yuun ta jtojtic ti cusi laj jpastique. Pero ti vinic lie muyuc cusi chopol spasoj xi. 42 Jech o xal jech laj yal: Jess, mu xachayun ta avonton ti calal xlic apas mantale xi. 43 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalbot avai, ti cacal lie chba jchiin jbatic ta lequilal xut.

176 Tot, ta xcac ta avoc ta acob ti jchulele xi. 47 Ti jpasmantal yuun ti romano soldadoetique, calal laj yil ti jech icot ta pasele, lic lequil copojuc ta stojol ti Diose. Jech laj yal: Ta melel, ti vinic lie chabal ti smule xi. 48 Scotol ti cristianoetic ti tey laj yilic ti cusi icot ta pasele, tey smajolanic xa batel ti sti yontonique. 49 Scotol ti buchutic ti lec xil sbaic schiuc ti Jesuse, schiuc ti antsetic ti buchutic laj stsacliic batel ti calal iech tal ta Galilea banomile, nom vaajtic icomic ta squelel ti cusi icot ta pasele.

36Ti
xa nan batel ti olol cacale, calal ic icom scotol ti banomile. Ta oxib to ora mal cacal isacub. 45 Imac sat ti cacale. Jech ti muc ta cortina ti jocol ta yut temploe tey ijat ta olol. Pas ta chalic. 46 Jech ti Jesuse tsots lic avanuc:

44Poot
(Mt 27:4556; Mr 15:3341; Jn 19:2830)
Icham ti Jesuse
jun lequil vinic ti tuc yontone, Jos sbi, ti ja liquem talel ta jteclum Arimatea ti tey ta Judea banomile, ti ja jun banquilal jchapanvanej yuun ti jisraeletique. 51 Ti Jos lie smalaoj onoox ti ventainel yuun ti Diose. Jech o xal muyuc laj scooltas sjolic schiuc ti yan banquilal jchapanvanejetic ti jech laj spasique. 52 Jech ti Josee ibat ta stojol ti Pilatoe yo ta scanbe sbectal ti Jesuse. 53 Calal laj syales tal ta cruz sbectal ti Jesuse, tey lic xpixbe ta jun muc ta saquil poc. Tsacal to tey bat stic ta ach muquinal ti jombil ta tone, ti muyuc to buchu tey mucbile. 54 Ti jech icham ti Jesuse, ja o xa smalel cacal ti ta xchapan sbaic yuun ti cuxob ontonale. 55 Ti antsetic ti jmoj liquemic talel ti ta Galilea schiuc ti Jesuse,

50Oy
(Mt 27:5761; Mr 15:4247; Jn 19:3842)
Ti Jesuse laj yich muquel
177 ba squelic ti bu laj yich muquele. Ja jech xtoc laj squelic lec comel ti bu laj yacbeic comel sbectal ti Jesuse. 56 Calal isutic batel ta snaique, tey lic xchapanic ti aceite capal ta perfumee. Calal jech laj yontonique, tey lic xcux yontonic yuun ti cuxob ontonale jech chac cu chaal ta xal ti mantale.
SAN LUCAS23,24 ti antsetique ja o tey ivul ta yontonic ti jech onoox ialbatic yuun ti Jesuse. 9 Calal iloquic batel ta muquinale, scotol ti cusi laj yilique, laj yaiique tey cot yalbeic yai ta stojol ti buluchvo jcholcopetique schiuc ti yan cristianoetic ti buchutic tey oyique. 10 Ti antsetic ti buchu yichojic batel scoplal ti Jess ta stojol ti jcholcopetique, jaic ti Mara Magdalenae, ti Juanae, ti Mara ti ja sme ti Jacoboe, schiuc ti yan antsetique. 11 Pero ti yajcholcoptaque laj snopic ti ta sjutic ti antsetique. Jech o xal muyuc laj xchunic. 12 Yan ti Pedroe iloc batel ta anil calal to muquinal. Calal icote, tey laj yil ti saquil poque ti mauc xa tey ti bu oy to oxe. Jech o xal elom noox laj yai isut batel ta na.

8Jech
24
Sob xa ta sliquebal cacal ti xemunae, ti antsetique ichasutic batel ta muquinal ti bu mucul ti Jesuse. Yichojic batel ti perfume ti xchapanojic xa onooxe. Ja jech xtoc oy yan antsetic tey xchiinojic batel. 2 Calal icotique, ja to laj yilic ti balchunbil xa loquel ti muc ta ton ti ja smacoj ti ti muquinale. 3 Ti antsetique tey iochic batel ta yut chen. Pero muyuc xa bu tey laj stabeic sbectal ti Cajvaltic Jesuse. 4 Calal jech laj yilic ti antsetique, ochemic ta xiel ta jmec. Mu stac ayeluc cusi ta spasic. Ja o tey laj yilic vaajtic ta stselic chavo vinic ti oy xojobal ti scuique. 5 Tey laj snijan sbaic ta banomil yuun ti xiele. Ti viniquetique jech lic yalic: Cu chaal li ta xasaic ta muquinal ti Buchu cuxul xae? 6 Muyuc xa li oye. Yuun ichacuxi xa. Vuleso ta avontonic ti jech onoox laj yalboxuc ti calal tey to ox oy ta Galilea banomile. 7 Jech laj yal: Ti vuun cool jelantique bayel ta xiacat batel ta scob ti jsamuliletique, ti ta xisjipanic ta cruze. Pero ta yoxibal cacal ta xichacuxi, ti xayutoxuque xiic.

(Mt 28:110; Mr 16:18; Jn 20:110)
Ichacuxi ti Jesuse
Ti sbelal jteclum Emause
jech cacal taje, ja o tey ta xanavic batel chavo viniquetic ti xchunojic ti Jesuse, ti tey ta xbatic ta jteclum Emause. Ti jteclum Emause oy nan nopol oxib reva xil sbaic schiuc ti Jerusalene. 14 Ti chavoique tey ta sloiltaic batel scotol ti cusi icot ta pasele. 15 Calal jech yacal ta xloilajic batele, ja o tey inopaj ti Jesuse. Tey jmoj laj xchiin sbaic batel ta xanobal. 16 Manchuc mi tey schiuquic batel, pero macbil satic yo jech mu xojtiquinic ti Buchue. 17 Jech ti Jesuse tey lic sjacbe ti chavoique: Cusi ti aloilic ti ta xavalic talel ta bee? Cu chaal ti ta xavat avontonique? xi.

13Ti
(Mr 16:1213)
SAN LUCAS24 itacav ti june, ti ja Cleofas sbie: Ti cusi icot ta pasel ta Jerusaln ti volje chamjee, scotol cristianoetic snaojic. Mi voot xa noox van atuc jechelbeot ti muyuc avabinoje? xi. 19 Jech o xal un, ti Jesuse jech lic sjac: Cusi icot ta pasel? xi. Ti stuquique jech lic yalic: Ja ti Jess ta Nazarete, ti ja jun jalcop ti tsots xu yuune, ti toj lec ichanubtasvan ta sba ta sat ti Diose, ta sba ta sat ti cristianoetic xtoque. 20 Cu stu un! ti banquilal paleetique schiuc ti jchapanvanejetic cuuntique laj yaquic ta scob ti ajvalile yo jech laj yich milel ta cruz. 21 Ja jpatoj xa ox contoncutic yuun, ti ja ta xispojotic ti vootic jisraelotique. Mauc noox scotol jech taje. Oy xa ta yoxibal cacal ti jech icot ta pasele. 22 Ja jech xtoc oy jun chib antsetic ti ja jchiilcutique lisibtascutic. Yuun laj yalic ti ay squelic ta sob icluman nax ta muquinale. 23 Pero muyuc xa la bu tey laj stabeic sbectal ti Jesuse. Ja noox tey laj staic ngeletic ti laj yalic ti cuxul xae. 24 Tsacal to jun chib jchiilcutic bat squelic ti muquinale. Jech selan laj staic jech chac cu chaal laj yalic ti antsetique. Pero ti Jesuse muyuc bu laj yilic xiic. 25 Jech o xal ti Jesuse jech laj yal: Mu xavaibeic smelol. Toj macal achiquinic. Toj vocol ta xachunic scotol ti cusi yaloj comel ti jalcopetique. 26 Mi mu persauc ti bayel ta xich svocol ti Cristoe

178 calal mu to ta xich ti slequilale? xi. 27 Jech ti Jesuse lic yalbe smelol scoplal stuc ti bu tsibabil ta scop Diose. Tey lic ta slibrotac ti Moisese. Ja jech selan xcholet laj yal batel ti cu selan laj stsiba comel ta slibroic ti jalcopetique. 28 Calal icotic ta jteclum ti bu ta xbatic onooxe, ti Jesuse jelavel xa ox ta xjelav spas sba yilel. 29 Pero ti stuquique laj stsatsal pajtsanic. Jech laj yalbeic: Coman ta jtojolcutic. Yuun bat xa ti cacale. Ta xa xoch ti acobale xutic. Jech o xal ti Jesuse ioch batel. Tey icom schiuc ti chavoique. 30 Calal tey chotolic ta mexae, jech ti Jesuse tey laj stsac ti pane. Laj yalbe vocol ti Diose. Laj xet ti pane. Tey laj yacbe ti chavoique. 31 Calal jech laj spase, ta ora noox ijam ti satique. Ja o laj yojtiquinic. Pero ti Jesuse tey isac chay ta ora. 32 Jech ti chavoique tey lic yalbe sbaic: Calal yacal ta xiyalbotic talel ta be smelol ti cusi tsibabil ta scop Diose, mi mu lajuc caitic ta contonic ta melel ti jun yutsile? xiic. 33 Jech ti stuquique ta ora noox isutic batel ta Jerusaln. Tey icotic ti bu tsobol laj staic ti buluchvo jchancopetique schiuc ti yane. 34 Calal jech icotique, ti buluchvo jchancopetique jech lic yalic: Ta melel, ichacuxi ti Cajvaltique. Yuun laj yil ti Simone xiic. 35 Jech ti chavoique lic yalic ec ti cu selan ialbatic ta bee, ti cu selan laj yojtiquinic ti Jesuse ti calal laj xet ti pane.

18Jech
179
Ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol ti yajchancoptaque
SAN LUCAS24 jalcopetique, schiuc ti tsibabil ta salmoetique xi. 45 Jech o xal un, tey ijambat yontonic yuun ti Jesuse, yo jech ta xaibeic smelol ti scop Diose. 46 Jech lic yal: Yuun ja jech tsibabil ta scop Dios ti ta persa ta onoox xcham ti Cristoe. Ja jech xtoc ta persa ti ta onoox xchacuxi ta yoxibal cacale. 47 Ja jech xtoc ja ta jventa ta xich alanbel yai scotol ti cristianoetique ti aco sjelta yontonic yo jech ta staic perdn yuun ti smulique. Pero bayel li ta xlic ta Jerusalene. Ja jech ta xich albel batel sbejel banomil. 48 Vooxuc rextigooxuc ti jech icot xa ta pasel taje. 49 Pero malaic to un. Yuun ta jtacboxuc talel ta atojolic ti oy cusi yaloj onoox ti Jtot ta xaque. Mu to xaloquic batel li ta jteclum Jerusalene ja to ti mi laj xa avichic atsatsalic ti ta xlic talel ta vinajele xi.

calal jech yacalic ta sloiltaele, ja o icot svaan sba ta olol ti Jesuse. Jech lic yal: Junuc avontonic xi. 37 Ti stuquique toj xiel icotic. Yuun xactoicuc noox ti ja jun chulelal ti laj yilique. 38 Pero ti Jesuse jech laj yal: Cu chaal ta xaxiic? Cu chaal xanaetic to? 39 Quel avilic ti jcobe schiuc ti cacane. Muyuc yanijemun. Piquicun. Quelicun. Yuun ti jun chulelale muyuc sbectal muyuc sbaquil jech chac cu chaal ta xavilicune xi. 40 Calal jech laj yal taje, tey laj yac ta ilel ti scobe, ti yacane. 41 Pero ti stuquique mu to xchunic. Yuun chayal cot yontonic ti jech xmuyubajique. Jech ti Jesuse jech laj yal: Mi oy cusi jutebuc jlajestic? xi. 42 Jech o xal un, tey laj yacbeic juteb vobil choy schiuc juteb ajapom. 43 Ti Jesuse tey laj stsac. Laj slajes ta sba ta satic ti yajchancoptaque. 44 Tsacal to jech lic yalbe: Ti cusi icot ta pasel ta jtojole, ja icot ta pasel jech chac cu chaal laj calboxuc ti calal tey to ox jchiucoxuque. Yuun tsots scoplal ta xcot ta jtojol jech chac cu chaal tsibabil ta mantal yuun ti Moisese, schiuc ti tsibabil ta slibroic ti

36Ti
(Mt 28:1620; Mr 16:1418; Jn 20:1923)
Ti Jesuse muy batel ta vinajel
o xal ti Jesuse laj yic loquel ti yajchancoptac ti tey ta jteclum Jerusalene. Ibatic ta Betania. Calal tey xa oyique, laj stoy ti scobe, laj yacbe bendicin. 51 Calal jech laj yacbe bendicione, ja o tey laj xchac sba ta stojolic. Icbil ibat ta vinajel. 52 Ti yajchancoptaque calal laj yontonic ta yichel ta muque, xmuyubajic xa isutic batel ta Jerusaln. 53 Scotol cacal oyic ta templo. Ta xichic ta muc ti Diose. Jechuc.

50Jech
(Mr 16:1920)
San Juan
Calal lic meltsajuc talel scotol ti cusitic oye, tey onoox oy ti Jesucristoe, ja ti Buchu ta xac ta nael stalel ti Diose. Ti stuque tey onoox schiuc sbaic schiuc ti Diose. Yuun ja onoox Dios ti stuque. 2 Ti ta sliquebale, ti stuque tey onoox schiuc sbaic schiuc ti Diose. 3 Ta sventa ti Jesucristoe, imeltsaj scotol ti cusitic oye. Muyuc buchu yan laj smeltsan ti cusitic oye. 4 Ja tey iayan talel ta stojol ti cuxlejale. Ti cuxlejal taje, ja saquilal osil yuun ti cristianoetique. 5 Ti cuxlejal taje xnobobet ta ical osil. Ti ical osile, mu xu yuun stubel ti saquilale. 6 Oy jun vinic ti tacbil talel yuun ti Diose, Juan sbi. 7 Yuun tal yalbe yaiic ti cristianoetique ti ja batsi jac-cuxlejal ti Jesucristoe, yo jech ta xchunic Jess yuun ti cusi ta xal ti Juane. 8 Ti Juane mauc stuc ti jac-cuxlejale. Yuun ja noox jun vinic ti tacbil talel yuun ti Diose yo ta svinajesbe scoplal ti jaccuxlejale. 9 Ti Buchu ta xac ta nael stalel ti Diose, ti ja ta xac xojobal ta stojol scotol ti cristianoetique, ta xa xvul ta loquel li ta banomile. 10 Calal ital li ta banomile, manchuc mi ja laj spas ti banomile,

Ti Snichon ti Diose laj yich sbectal
pero ti cristianoetique muyuc xojtiquinic Buchu. 11 Ital ta stojol ti yalab snichnabe, ja ti jisraeletique, pero ti stuquique muyuc laj yichic ta muc. 12 Manchuc mi bajbil, pero oy jlom laj xchunic, laj yichic ta muc. Ti buchutic jech taje, iacbat yipic ti xu ta xochic ta batsi snichnab ti Diose. 13 Ti buchu ta xochic ta snichnab ti Diose, ja ta xvoquesatic ta ach yuun ti Diose. Mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ta xvoquesatic yuun ti stot smeique, mi jauc ti cusi ta scan yonton stuc ti cristianoetique. 14 Ti Jesucristoe, ja ti Buchu ta xac ta nael stalel ti Diose, laj yich sbectal. Inaqui ta jtojolcutic. Oy ep scuxul ti yontone. Melel ti stuque. Laj quilbecutic ti yutsilal slequilale, ti ja yutsilal slequilal stuc ti jun noox Snichon ti Diose. 15 Ti Juane laj yalbe scoplal ti Jesucristoe. Jech laj yal: Ja me ti vinic lee ti Buchu laj calboxuc scoplale, ti laj onoox calboxuc avaiic ti oy Buchu tsacal ta xtal ta patil cuune ti ja toj cajale, ti ja mu sta ti vuune. Yuun ti stuc lee, tey xa onoox ti calal muyucun to oxe xi. 16 Laj xa quichtic jcotoltic ti smuc ta culejal ti Snichon Diose, ti

180
181 muyuc spajeb ti bendicione. 17 Ti smantal Dios ti laj caitique, ja ivul ta jtojoltic ta sventa ti Moisese. Ti melele, ti cuxubinel yuun ti Diose, lijacbat yuun ti Jesucristoe. 18 Muyuc buchu junucal yiloj ti Diose. Pero ti jun noox Snichone, ti cool yontonic schiuc ti Stote, ja tal yac ta ojtiquinel ti Diose.

SAN JUAN1 be ti Cajvaltique, ti albil scoplal ti xie xi ti Juane. 24 Ti buchutic bat scoponic ti Juane, ja tacbilic batel yuun ti jfariseoetique. 25 Ti stuquique jech laj sjacbeic yan velta ti Juane: Ti mi mocot ti Cristoe, ti mi mocot ti Elase, ti mi mocot ti yan jalcop ta xtale, cu chaal ti ta xavac ich voe? xutic. 26 Jech itacav ti Juane: Ti vuune, vo noox ta xcac ichuc. Pero oy jun talem ta atojolic ti mu xavojtiquinique. 27 Pero ja noox tsacal to ta sliques ti yabtele. Pero ti stuque ja ms cajal. Ti vuune muyuc jlequilal jtuquilal ta sjitunbel yaquil ti xonobe xi ti Juane. 28 Scotol taje tey icot ta pasel ti bu sbiinoj Betabarae ti oy ta sloqueb cacal ti ta ucum Jordane. Ja tey laj yac ich vo ti Juane.

Ti Juan jac-ich-voe ta xalbe scoplal ti Jesucristoe
jpasmantal jisraeletic ta Jerusalene laj staquic batel paleetic schiuc levitaetic ta sjacbel ti Juane buchu ti stuque. 20 Ti Juane jech jamal laj yal: Ti vuune mucun ti Cristoune xi. 21 Ti stuquique jech laj xchajaquic: Buchuot ti voot un chae? Mi ja voot ti jalcop Elase? xutic. Ti Juane jech laj yal: Mucun xi. Tsacal to jech laj sjaquic yan velta: Mi voot ti jalcop ti vinajem scoplal ti ta xtal onooxe? xutic. Ti Juane jech laj stac: Mucun xi. 22 Jech laj yalic yan velta xtoc: Buchuot ta melel un chae? Yuun tsots scoplal ta xquichcutic batel acoplal ta stojol ti buchutic laj stacuncutic talele. Cusi xu ta xavalbe aba atuc? xutic. 23 Ti Juane jech laj stacbe: Ja vuunun ti buchu tsots ta xcopoj ta xocol banomile jech chac cu chaal laj yal ti jalcop Isaas ti jech laj yale: Jambeic jun tuquil

19Ti
(Mt 3:1112; Mr 1:78; Lc 3:1517)
yoclomal un, laj yil ti Juane ti ta xnopaj talel ti Jess ta stojole. Jech laj yal: Quel avilic, ti vinic lee, ja ti uni chij yuun ti Diose ti ta xchaybe smul ti cristianoetique. 30 Ti vinic lee, ja ti Buchu laj xa onoox calboxuc avaiic ti scoplale, calal jech laj cale: Oy Buchu tsacal ta xtal ta patil cuune, ti ja toj cajale, ti ja mu sta ti vuune. Yuun ti stuc lee oy xa onoox ti calal muyucun to oxe, ti xacutique. 31 Ti vuun eque, mi jauc to ox jna Buchu ta melel ti vinic lee. Jech o xal ti vuune ta xcacolan talel ti ich voe, yo tsots scoplal ta xavojtiquinic Buchu

Ti Jesuse ja ti uni chij yuun ti Diose

29Ta
SAN JUAN1 ta melel ti vinic lee ti vooxuc jisraeloxuque xi. 32 Ja jech xtoc ti Juane jech laj yal: Vuun laj quil ti Chul Espritu iyal talel ta vinajel cool selan jcot ta paloma ti tey icom o ta stojole. 33 Manchuc mi jech laj quil, pero mu to jna Buchu ta melel. Pero ti Buchu laj stacun talel ta yaquel ich voe, jech laj yalbun: Calal ta xavil ti ta xyal talel ti Chul Espritu ta stojol jun vinique, ti ta xcom o ta stojole, ja me ti Buchu ta xac avichic ti Chul Espritue, xiyut. 34 Laj xa quil un. Jech o xal un, rextigoun yuun ti ta melel ja Snichon Dios ti vinic lee xi ti Juane.

182 jun ta schibalic ti laj yaiic ti vai selan laj yal ti Juane, ti jech laj stsacliic batel ti Jesuse, ja ti Andrese, ti schiil sbaic ta voquel schiuc ti Simn Pedroe. 41 Jech ti Andrese ba sa ta ora ti schiil ta voquele, ja ti Simone. Jech laj yal: Laj xa jtacutic ti Mesase xut. Ti Mesase, ja smelol ti Cristoe. 42 Jech ti Andrese yicoj batel ti Simone ti bu oy ti Jesuse. Calal jech laj yil ti Jesuse, jech laj yal: Ti voote, Simn, ja snichonot ti Jonase. Avi tana ta xabiin Cefas xi. Ti Cefase, ja smelol Pedro.

40Oy
ta yoclomale, tey oy yan velta schiuc chib yajchancoptac ti Juane. 36 Calal laj yil ti tey ta xech ti Jesuse, ti Juane jech laj yal: Quel avilic, ti vinic lee ja ti uni chij yuun ti Diose xi. 37 Calal laj yaiic ti vai selan ialbatic yuun ti Juane, jech o xal ti chavo yajchancoptaque laj stsacliic batel ti Jesuse. 38 Ti Jesuse joybij squel ti svalopate. Laj yil ti ta stsacliat batele. Jech o xal jech laj yal: Cusi ta xasaic? xi. Ti chavoique jech laj staquic: Jchanubtasvanej, bu nacalot? xiic. 39 Ti Jesuse jech laj stac: Laic, ba quel avilic xi. Jech o xal ti chavoique bat squel. Tey laj yilic ti bu nacale. Tey mal cacal yuunic, yuun chanib xa ora mal cacal laj snup sbaic ta be.

35Ti
Ti bayel yajchancoptac ti Jesuse
ta yoclomale, ta scan ta xbat ta Galilea banomil ti Jesuse. Calal jech ibate, tey laj snup ta be ti Felipee. Jech laj yalbe: Chiinun batel xi. 44 Ti Felipee ja liquem talel ta jteclum Betsaida, ti bu nacalic ti Andrese schiuc ti Pedroe. 45 Ti Felipee ba sa ti Natanaele. Jech laj yalbe: Laj xa quilcutic ti vinic ti Buchu tsibabil scoplal yuun ti jalcopetique schiuc ti tsibabil scoplal ta slibroal mantaletic yuun ti Moisese. Ja ti Jess ti snichon Jos ti nacal ta jteclum Nazarete xi. 46 Ti Natanaele jech laj yal: Bu xata ti ta xloc jun lequil vinic ti ta Nazarete! xi. Ti Felipee jech laj stac: Batic, ba quel avil xi. 47 Calal laj yil ti Jesuse ti ta xnopaj talel ti Natanaele, jech laj yal:

43Ti
Ti Jesuse laj yic talel ti Felipee schiuc ti Natanaele
183 Li xtal jun batsi jisraelal vinic ti mu sna xlolavane xi. 48 Calal jech laj yai ti Natanaele, jech laj sjac: Cuxi yo laj avojtiquinun? xut. Ti Jesuse jech laj yalbe: Laj quilot ti calal oyot ta yolon icuxe, ti calal muyuc to ta xicot talel ti Felipee xi. 49 Ti Natanaele jech laj yal: Jchanubtasvanej, voot ti Snichon Dios un chae. Voot ti Ajvalil yuun ti jisraeletique xi. 50 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti ja noox laj calbot ti laj quilot ta yolon icuxe, laj xachunun ta jech yepal. Pero mauc noox jech yepal ta xavil. Ta to xavil batel ti oy cusitic ms muctic ta xcot ta pasel cuune xi. 51 Ja jech xtoc ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta xavilic jamal ti vinajele. Ta xavilic ti yajngeltac ti Diose ti ta xmuy xyalic ta jtojol vuun ti cool jelantique xi.

SAN JUAN1,2 Junmetic, cu chaal jech xtal avalbun? Mu to xcot ti coraile xut. 5 Ti smee jech laj yalbe ti jtuneletique: Ti vooxuque pasic me scotol ti cusi ta xalboxuc ti cole xi. 6 Ti teye, oy tey vacbej bin ti meltsanbil ta tone. Ja jtunel yuunic ti jisraeletique sventa chamobil vo sventa spocobil ti scobique. Ti jujubej bin taje, ta xoch nan yuun nopol chanvinic, vovinic ta litro vo. 7 Ti Jesuse jech laj yalbe ti jtuneletique: Nojesic ta vo ti binetic lie xi. Ti stuquique laj snojesic. Xjaxet icom ta vo yuunic sti ti bine. 8 Ja o jech laj yal ti Jesuse: Lupic loquel jutebuc ti voe. Ba acbeic ti jpasmantal yuun ti quine xi. Jech laj spasic ti jtuneletique. 9 Ti jpasmantal yuun ti quine laj spas preva ti voe. Ja to laj yai ti yalel uva xae. Pero mu sna bu ital. Ja noox snaic ti jtuneletique. Yuun ti stuquique laj slupic loquel ti vo ti oy ta bine. Jech o xal ti jpasmantal yuun ti quine laj yic talel ti jnupunele. 10 Jech laj yalbe: Jcotoltic jech ti jtaleltic ti ja bayel ta xcuchtic ti lequil yalel uvae. Calal mi laj xa yuchic ep ti jquel-quinetique, tsacal to un, ja to ta xlic yich uchel ti jutuc xa lec meltsanbile. Pero ti voote ja laj aquej to ti bu lec meltsanbile xi. 11 Ti vai selan laj spas ti Jess ta Can jteclum ti oy ta Galileae, ja sba velta laj yac iluc ti seail ti jun yutsil ti smucul stsatsale. Jech

Echem xa ox oxib cacal ti calal oy buchu ta xnupun ta jteclum Can ti oy ta Galilea banomile. Ti sme ti Jesuse tey oy ec. 2 Jech xtoc ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque icbilic ta quel nupunel ec. 3 Cu stu un! laj ti yalel uvae. Jech o xal sme ti Jesuse jech laj yalbe ti yole: Laj xa yuunic ti yalel uvae xi. 4 Ti Jesuse jech laj stacbe:

Ti nupunel ta Can jteclum ti oy ta Galileae
SAN JUAN2,3 o xal ichbil ta muc icot ti Jess yuun ti yajchancoptaque. 12 Tsacal to un, ti Jesuse ibat ta jteclum Capernaum schiuc ti smee, schiuc ti yitsinabtaque, schiuc ti yajchancoptaque. Tey ijoctsajic jayib cacal.
184 Lilinic ti templo lie, ta oxib cacal ta jvaan ta ach xi. 20 Jech ti jisraeletique jech laj yalbeic: Ta vaquib yoxvinic (46) jabil icot ta vaiel ti templo lie. Bu xata ti voot ta xavaan ta oxib cacal yan ache! xiic. 21 Pero ti templo ti ta xal ti Jesuse, ja sbectal stuc. Mauc scoplal ti muc ta temploe. 22 Jech o xal ti calal ichacuxi ti Jesuse, ja o ivul ta yontonic ti yajchancoptaque ti jech onoox laj yal ti stuque. Ja jech xtoc laj xchunic ti melel ti scop Dios ti jech onoox laj yale.

xa scan ti quin Colel yuun ti jisraeletique. Jech o xal ti Jesuse ibat ta jteclum Jerusaln. 14 Ti teye, noj cot sta ti templo yuun ti jchon-vacaxetique, ti jchonchijetique, ti jchon-palomaetique, schiuc ti jel-taquinetic chotajtic ta smexaic ta sjelbeic staquinic ti cristianoetique. 15 Ti jech laj yile, jech ti Jesuse tey lic smochilan chojon. Tey laj snutsan loquel ti jchonolajeletique schiuc ti svacaxique, ti schijique. Ja jech xtoc laj stanibe staquin, laj svalcunbe smexaic ti jeltaquinetique. 16 Jech laj yalbe ti jchon-palomaetique: Loquesic batel ti paloma lie. Mu xapasic ta chivit sna ti Jtote xi. 17 Calal jech laj yilic ti yajchancoptaque, ivul ta yontonic ti jech ta xal ti scop Diose: Oy onoox ta conton ti ta jcan cai ti lec ti atemploe. Ja yuun ta jta vocol, xi scoplal ti Jesuse. 18 Jech o xal ti jisraeletique laj sjacbeic ti Jesuse: Cusi seail ta xavacbun quilcutic yo ta jnacutic buchu yacojbot avabtel ti jech ta xapase? xutic. 19 Ti Jesuse jech laj stacbe:

13Nopol
(Mt 21:1213; Mr 11:1518; Lc 19:4546)
Ti Jesuse laj xchuba ti temploe
Jesuse, calal oy ta quin Colel tey ta Jerusalene, ep ti buchutic laj yichic ta muc ta sventa ti laj yac iluc ti smucul stsatsale. 24 Pero ti Jesuse mu sjunuluc yonton ta stojolic. Yuun xojtiquinbe yontonic ti cristianoetique. 25 Mu persauc ti oy buchu ta xalbat ti cu selan yonton ti cristianoetique. Yuun yiloj stuc ti cusi oy ta yonton ti cristianoetique.

23Ti
Ti Jesuse ta xojtiquinbe yonton scotol
Oy jun jfariseo vinic, Nicodemo sbi, ti ichbil ye yuun ti jisraeletique. 2 Ti Nicodemoe tey ibat scopon ta acobaltic ti Jesuse. Jech laj yalbe: Jchanubtasvanej, jnaojcutic lec ti tacbilot talel yuun ti Diose yo jech tal achanubtasuncutic. Yuun muyuc buchu junucal ti jech ta xac iluc smucul stsatsal jech chac
Ti Jesuse schiuc ti Nicodemoe
185 cu chaal ta xapase ti mi muyuc chiinbil yuun ti Diose xi. 3 Ti Jesuse jech lic stacbe: Ta melel ta xcalbot avai, ti buchu mu xvoc ta ache, mu xu ta xil ti bu ta xventainvan ti Diose xi. 4 Ti Nicodemoe jech laj sjacbe: Pero, cusi xut jun yijil vinic ta xvoc ta ach? Mi yuun xu ta xoch batel ta schut ti smee yo jech ta xvoc yan velta? xi. 5 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalbot avai, muyuc buchu ta xoch batel ti bu ta xventainvan ti Diose ti mi muyuc voquem ta sventa ti voe schiuc ta sventa ti Chul Espritue. 6 Ti buchu voquem ta sventa ti stot smeique, stalel noox stot sme. Ti buchu voquem ta sventa ti Chul Espritue, yichojbe stalel ti Chul Espritue. 7 Mu me loiluc noox xavaiic ti vai selan laj calbote, yuun acotolic ta scan ta xachavoquic ta ach. 8 Quel avil, ti ique buyuc noox xjumet ta jujot. Ta xavai ti xjumete. Pero mu xana bu ta xtal bu ta xbat. Ja jech selanic scotol ti buchutic ta xvoquic yuun ti Chul Espritue xi ti Jesuse. 9 Jech xtoc ti Nicodemoe laj xchajac: Cu onoox xi ta utel taje? xi. 10 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi mu banquilal jchanubtasvanejucot yayel yuun ti achiiltaque? Mi mu xavaibe smelol taje? 11 Ta melel ta xcalbot avai, ti vuuncutique ta xcalbecutic scoplal ti cusi jnacutique. Ja jech xtoc rextigouncutic ti cusi quilojcutique. Pero ti cusi ta

SAN JUAN3 xcalcutique, mu xacan xachunic. mu xachun ti laj calbot ti oy cusi ta xcot ta pasel li ta banomile, cusi ta xavut ta xachun mi ta xcalbot scoplal ti oy cusi ta xcot ta pasel ta vinajele? 13 Mi jauc oy buchu muyem batel squel ti cusi oy ta vinajele. Jtuc noox quiloj. Yuun tey liquemun talel ti vuun cool jelantique. 14 Jech chac cu chaal ti Moiss laj sjipan ta te slocobbail chon ta xocol banomile, ja jech ta xquich jipanel ta cruz ec ti vuun cool jelantique. 15 Jech o xal scotol ti buchutic ta xischunique, mu xchayic. Ta sta scuxlejalic sbatel osil xi ti Jesuse.
12Mi

ti Diose ep laj xcuxubin ti cristianoetique. Jech o xal laj yac talel ti jun noox Snichone. Buchuuc noox ti ta xchunic ti ja Jpojvanej yuunique, mu xchayic. Ta sta scuxlejalic sbatel osil. 17 Ti Diose mu yuunuc laj stac talel ti Snichone yo tal yacbe stoj smul ti cristianoetique. Ja tal scolta. 18 Ti buchu ta xchun ti ja Jpojvanej yuun ti Snichon Diose, mu xacbat stoj ti smulique. Pero ti buchu mu xchun ti ja Jpojvanej yuune, chapal xa scoplal ti ta stoj ti smule ta scoj ti mu xchun ti jun noox Snichon Diose. 19 Ti buchutic mu xchunique chapal xa scoplal ti ta stoj ti smulique. Yuun ti calal ital li ta banomil ti Jesucristo ti ja luze, mu lecuc laj yaiic. Ja lec laj yaiic ti ical osile. Ja mu laj scanic ti saquilal osile.

16Yuun
Ti scuxul yonton ti Dios ta stojol ti cristianoetique
SAN JUAN3 Yuun lec ta xaiic spasel ti chopole. 20 Scotolic ti buchutic ti ta spasic ti chopole, xtiet sjolic yuun ti luze. Mu scan xnopajic ta stojol ti luze yo jech mu xvinajesbatic ti cusi chopol ta spasique. 21 Pero ti buchu cool yontonic schiuc ti melele ta xnopajic ta stojol ti luze yo jech ta xvinaj ti tey svaanoj sba ti Dios ti cusi ta spasique.

186 lec calal jamal laj cal ti mocun ti Cristoune, ti ja noox jun vinicun ti tacbilun jelavel talel yuun ti xichie. 29 Ti ta jun nupunele, ti vinic ti buchu ta xic ti tsebe, ja yuun o. Ti vinic ti buchu lec ta xil sbaic schiuc ti jnupunel vinique, xmuyubaj xa ta xaibe ti scope. Ja jech ti vuun eque, ximuyubaj xa yuun. 30 Ja tsots scoplal ti yantic batel ti ichbil ta muc ta xcot ti stuque. Yan ti vuune, yantic ta xchay batel ti jcoplale xi ti Juane.

to ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque ibatic ta Judea banomil. Tey ijoctsajic jun chib cacal, yuun ta xaquic ich vo. 23 Ja jech xtoc ti Juane ta xac ich vo ti ta jteclum Enn ti ja nopol xil sbaic schiuc ti jteclum Salime, yuun ti teye oy ep vo. Ti cristianoetique tey ta xtalic ta xacbat yichic vo. 24 Jech icot ta pasel calal muyuc to ox ta xoch ta chuquel ti Juane. 25 Oy jun chib yajchancoptac ti Juane lic stsac sbaic ta cop schiuc jun chib jisraeletic yuun ti cu selan liquem yuunic ti slecubtasobil sbaic ta xalique. 26 Jech o xal ti yajchancoptac ti Juane ibatic ta stojol ti Juane. Jech lic yalbeic: Jchanubtasvanej, ti vinic ti laj avalbuncutic scoplal ti voot achiuc to ox ta stiil ucum Jordn ta sloqueb cacale, avi tana un, ta xac ich vo. Scotolic ta stsacliic batel xiic. 27 Ti Juane jech laj stac: Muyuc cusi xu yuun jun vinic ti mi mauc acbil yabtel yuun ti Diose. 28 Ti vooxuque laj avaiic

22Tsacal
Ti Juan jac-ich-voe ta xchaalbe scoplal ti Jesuse
Buchu ta xlic talel ta vinajele, ja banquilal yuun scotol. Yan ti buchu ayanem li ta banomile, sba banomil noox, jech xtoc sba banomil noox ti scope. Yan ti Buchu ta xlic talel ta vinajele, ja banquilal yuun scotol. 32 Jech xtoc ta xalbe scoplal ti cusi yiloje, ti cusi yayioj teye. Pero mu xchunbat ti cusi ta xale. 33 Ti mi oy buchu ta xchun ti cusi ta xal ti Buchu liquem talel ta vinajele, ta xlic yil ti ja melel xcot xcopoj ti Diose. 34 Ti Buchu tacbil talel yuun ti Diose, ja noox ta xal ti cusi oy ta ye ti Diose. Yuun ti Diose mu bisbiluc laj yacbe ti Chul Espritu yuune. 35 Ti Totile cux ta xai ti Snichone. Jech o xal un, laj xa yacbe ta yoc ta scob scotol ti cusitic oye. 36 Ti buchu ta xchun ti ja Jpojvanej yuun ti Nichonile, oy scuxlejal sbatel osil. Yan ti buchu mu scan xchun ti ja Jpojvanej yuun ti Nichonile, mu sta ti cuxlejale. Ja noox ta xich tsots castigo yuun ti Diose.

31Ti
Ti Buchu liquem talel ta vinajele
187
SAN JUAN4 Jech ti vuune ta xcacbot ti cuxul voe xi. 11 Ti antse jech laj yal: Ti voote, bu ta xata talel ti cuxul vo ti ta xavacbune ti calal toj nat ti joque? Ja jech xtoc muyuc cusi oy avuun yo ta xalup loquel tal ti voe. 12 Mi yuun voot ms to cajal latal yayel? Mi ja mu sta ti jmolmuctotcutic Jacobe, ti ja laj yacbuncutic ti joc lie, ti li laj yuch ti stuque, ti li laj yuch xtoc ti snichnabtaque schiuc scotol ti cusitic oy yuune? xi ti antse. 13 Ti Jesuse jech laj stacbe: Scotolic ti buchutic ta xuchic ti vo lie, ta xchataquij ti yontonique. 14 Yan ti buchutic ta xuchic ti vo ti vuun ta xcaque, mu xtaquij o ti yontonique. Yuun jech ta xcot ta yontonic jech chac cu chaal nio ti mu sna xule. Tey xtuctun o ta yontonic ti ja ta xacbat scuxlejalic sbatel osile xi. 15 Ti antse jech laj stacbe: Acbun ti vo taje yo jech mu xtaquij ti contone, ja jech xtoc yo mu liuc xivavun ta slupel ti vo li ta joque xi. 16 Ti Jesuse jech laj yalbe: Batan, ba ico talel ti amalale. Ja jech xtoc un, laic lie xi. 17 Ti antse jech laj stac: Muyuc jmalal xi. Jech ti Jesuse laj stacbe: Oy arazon ti jech chabal amalal ta xavale. 18 Yuun laj xa amalalin voob viniquetic. Yan ti tey achiuc avi lie, mauc amalal. Jech o xal jamal laj aval ti chabal amalale xi. 19 Calal jech laj yai ti antse, jech laj yal:

Ti jfariseoetique laj yaiic ti ep ti cristianoetic ta stsacliic batel ti Jesuse schiuc ti ep ta xac ti ich voe, ti ja mu sta ti Juane. 2 Pero mauc stuc Jess ti ta xac ti ich voe, yuun ja ta xaquic ich vo ti yajchancoptaque. 3 Calal jech laj yai ti Jess taje, iloc batel ti ta Judea banomile. Isut batel ta Galilea banomil. 4 Ti jech isut batele, iech ta yosilal Samaria. 5 Jech ti Jesuse icot ta jteclum Sicar ti oy ta Samariae, ti nopol xil sbaic schiuc ti banomil ti ja yuun to ox ti Jacobe, ti laj yacbe comel ti snichone, ja ti Josee. 6 Ti teye oy jun joc ti sbiinoj sjoc Jacobe. Ti jech lubem xa ta xanobal ti Jesuse, icot chotiuc ta stiil ti joque yuun jutuc xa scan olol cacal. 7 Calal jech chotol ta stiil joc ti Jesuse, ja o tal slup vo jun ants ti liquem talel ta Samariae. Ti Jesuse jech laj yal: Acbun jutebuc avaal cuch xi. 8 Ti yajchancoptaque muyuc tey oyic. Yuun ibatic ta jteclum ta smanel talel sveelic. 9 Ti jsamaria antse jech laj stacbe: Cu chaal ta xacanbun vo avuch ti voot jisraelote calal ti vuun jsamaria antsune? xi. Ja jech laj yal ti antse, yuun ti jisraeletique mu lecuc xil sbaic schiuc ti jsamariaetique. 10 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti xanauc ti cusi ta xac ti Diose, ti xanauc ti Buchu ta scanbot ti voe, ta melel umbi, voot ta xacanbun ti vo ti jechuque.

Ti Jesuse schiuc ti jsamaria antse
SAN JUAN4 Ta xquil ti voot jun jalcopote. jmolmuctotcutic ta vonee jech yaloj caicutic ti vuuncutic jsamariauncutique ti laj yichic ta muc ti Dios li ta vitse. Yan ti vooxuc jisraeloxuque ta xavalic ti ta scan ti calal to Jerusaln chba quichtic ta muc ti Diose xi ti antse. 21 Ti Jesuse jech laj stacbe: Chunbun ti oy bu ta sta yorail ti mi jauc ta vitse, mi jauc ta Jerusaln ti chba avichic ta muc ti Diose. 22 Ti vooxuc jsamariaoxuque mu xanaic ti buchu ta xavichic ta muque. Yan ti vuuncutic jisraeluncutique jnacutic ti Buchu ta xquichcutic ta muque. Yuun ti coltaele ta xlic tal ta stojol ti jisraeletique. 23 Sta xa yorail, ja xa yorail avi lie, ti buchutic ta xichic ta muc ti Diose, ja ta xichic ta muc ti Dios ti ta yut yontonic ta melele. Yuun ti Jtotic Diose ja jech oy ta yonton ti ja jech aco ichatuc ta muque. 24 Yuun ti Diose mu xvinaj ta quelel. Jech o xal ti buchutic ta xichic ta muque, aco locuc ayanuc ta yut yonton ta melel xi ti Jesuse. 25 Ti antse jech laj stac: Cabinoj ti ta xtal ti Mesase, ja ti Cristo ta xalique. Calal mi itale, xtal svinajesbuncutic scotol ti cusi mu jnacutique xi. 26 Ti Jesuse jech laj yal: Ti taje, vuunun ti li yacal ta xicopoj ta atojole xi. 27 Calal jech yacal ta xloilaj ti Jesuse, ja o italic ti yajchancoptaque. Labal laj yaiic ti jech ta xchiin ta loil ants ti Jesuse. Pero ti stuquique muyuc
20Ti

188 buchu junucal laj sjacbeic ti cusi ta scan ti antse, ti cusi ti sloilique. 28 Jech ti antse tey laj yicta comel ti squibe. Ibat ta jteclum. Jech laj yalbe ti schiiltaque: 29 Laic, ba jqueltic avilic jun vinic ti buchu laj xa svinajesbun scotol ti cusi laj jpase. Mu jna mi ja ti Cristo chcale xut. 30 Calal jech laj yaiique, iloquic batel ta jteclum. Bat squelic bu oy ti Jesuse. 31 Calal mu to ta xvulic ti cristianoetique, ti yajchancoptaque lic scanbe vocol ti Jess ti jech laj yalique: Jchanubtasvanej, vean jutebuc xiic. 32 Pero ti Jesuse jech laj yal: Oy yan jveel ta jlajes ti vooxuc mu xavojtiquinique xi. 33 Ti yajchancoptaque jech lic sjacbe sbaic: Mi yuun van oy buchu tal acbatuc sveel? xiic. 34 Ti Jesuse jech laj yal: Ti jveele, ja ti ta jpas ti cusi ta scan ti Buchu laj stacun talele, ti ta jtsutsesbe ti yabtele. 35 Ti vooxuque ta xavalic ti scan to chanib u ta xich tsobel ti tsunobale. Pero vuun ta xcalboxuc avaiic, quel avilic, toyic batel asatic ta tsunobaltic. Yuun yij xa ti tsunobale. 36 Ti buchu ta xabtej ta stsobel ti tsunobale ta xich stojol. Ti tsunobal ti ta stsobe, ja cuxlejal sbatel osil. Jech o xal ti buchu ta stsune schiuc ti buchu ta stsobe cool xmuyubaj yontonic. 37 Yuun melel ti oy me jech xale ti cop xavaie: Yan o ti buchu laj stsune. Yan o ti buchu laj stsobe, xi. 38 Yuun vuun laj xa jtacoxuc batel

189 ta stsobel ti tsunobal ti mocoxuc laj avich avocolic ta stsunele. Yuun yan ti buchu iabtejique. Pero ti vooxuque ta xatsobic ti yabtelic ti yane xi ti Jesuse. 39 Ti jnaclejetic tey ta Samariae ep laj xchunic ti Jesuse ta sventa ti ants ti jech laj yale: Laj yalbun scotol ti cusi laj jpase, ti xie. 40 Calal icotic ti jsamariaetic ta stojol ti Jesuse, laj scanbeic vocol ti Jesuse ti aco comuc ta stojolique. Jech ti Jesuse icom chib cacal tey. 41 Ms to iepajic ta xchunel ta sventa ti cusi ta xal stuc ti Jesuse. 42 Ti stuquique jech laj yalbeic ti antse: Avi tana un, mauc noox ta jchuncutic ti cusi laj avalbuncutique. Yuun ti vuuncutique laj xa caicutic, laj xa jnacutic ti ja ta melel ti Cristoe, ti ja Jcoltavanej yuun ti cristianoetique. Jech o xal ta jchuncutic xiic.

SAN JUAN4,5 ti bu ijoybij yuun ta yalel uva ti voe. Ti teye oy jun yajabtel ajvalil ti tsots yabtel yichoje ti ip ta xai ti snichon ti oy ta Capernaume. 47 Ti jabtele, calal laj yai ti tal xa ta Galilea ti Jesuse, bat squel. Laj scanbe vocol ti aco batuc ta sna, ti aco coltabatuc ti snichone, yuun ta xcham xa. 48 Ti Jesuse laj yal: Ti vooxuque mi mu xcac avilic ti jmucul jtsatsale, mu xachunicun xi. 49 Pero ti jabtele jech laj yal: Cajval, batic ta ora yo to mu ta xcham ti jnichone xi. 50 Ti Jesuse jech laj yal: Batan xa ta ana. Ti anichone cuxul xa xi. Ti jabtele laj xchun ti jech ialbat yuun ti Jesuse. Jech o xal ibat. 51 Calal nopol xa scan xcot ta snae, ja o iloquic talel yajtuneltac, tal nupatuc ta be ti jech laj yalique: Ti anichone col xa xiic. 52 Ti jabtele laj sjacbe ti yajtuneltaque ti cusi ora icol ti snichone. Ti stuquique laj yalic: Jliquel xa stsebujel cacal volje paj ti scacale xiic. 53 Ti totile laj sna ti ja jech ora ti jech ialbat yuun ti Jesuse: Ti anichone cuxul xa, ti xutate. Ti stuque schiuc ti cu yepal tey ta nae laj xchunic ti ja Jcoltavanej ti Jesuse. 54 Ja schibal velta laj yac iluc smucul stsatsal ti Jess calal iloc talel ta Judeae, ivul ta Galilea.

ech ti chib cacale, ti Jesuse iloc batel ti tey ta Samaria banomile. Ibat calal to Galilea banomil. 44 Yuun jech laj yalbe sba scoplal stuc ti Jesuse: Ti jun jalcope muyuc ichbil ta muc yuun ti slumal stuque, xi. 45 Calal icot ta Galilea ti Jesuse, ti cristianoetic teye xmuyubajic laj yichic ta muc. Yuun ti stuquique laj yilic cusitic laj xa spas ti Jesuse ti calal iayic ta quin Colel ti ta Jerusalene. 46 Tsacal to un, ti Jesuse isut batel ta jteclum Can ti oy ta Galileae,

43Calal
Ti Jesuse ta scolesbe snichon jun yajabtel ti ajvalile
Tsacal to un, ti Jesuse isut batel ta Jerusaln ti bu ta
Ti Jesuse laj scolta jun teltel jchamel
SAN JUAN5 spasic quin ti jisraeletique. 2 Ti tey ta jteclum Jerusalene, oy jun muc ta ti moc ti Chijetic sbie. Tey nopol oy jun yavil stsanleb vo ti Betesda sbi ta hebreo cope, ti yichoj voob scotcotil scoriolal nae. 3 Ti ta yolon scoriolal ti nae, ep ti jchameletic ti tey puchajtic ta lumtique, ti masatetique, ti coxovetique, schiuc ti aluneb ti sbectalique. Yuun ta smalaic ti ta xlic yuquilajuc ti voe. 4 Yuun xchunojic ti ta xyal talel ta vinajel jun ngel ti xtal syuquilan ti vo snom staje. Jech ti buchu bayel ta stsaj sba ochele ta xcol ti cusiuc noox ti schamelique. 5 Ti teye, oy jun vinic ti chib xa jabil scan ta sta chavinic (38) jabil ti oy ti schamele. 6 Calal laj yil ti Jess ti tey puchul ti vinique, ti jal xa ta jmec stsicoj ti schamele, jech lic sjacbe: Mi ta xacan ta xacol? xut. 7 Ti jchamele jech laj stac: Quitsin, muyuc buchu xu ta xistsaj ochel ti calal ta xyuquilaj ti voe. Calal ta jcan jtic jba cai ochel ta voe, yan o ti buchu bayel ta stsaj sba ta anil xi. 8 Ti Jesuse jech laj yalbe: Lican, balo batel ti apope, batan xut. 9 Calal jech laj yai ti jchamele, ta ora noox icol. Laj sbal batel ti spope. Lic xanavuc. Ti calal icol ti jchamel vinique, ja o scacalil ti cuxob ontonale. 10 Jech o xal ti jisraeletique laj yalbe ti vinic ti buchu col xae: Ti cacal lie, ja scacalil ti cuxob ontonale. Jech o xal mu xu xacuch batel ti apope xutic. 11 Ti vinique jech laj stac:

190 Ti Buchu laj scolesune laj yalbun: Balo bal ti apope, batan, xiyut xi. 12 Ti jisraeletique jech laj sjacbeic: Buchu ti jech laj yalbote ti balo batel ti apope, batan ti xayute? xiic. 13 Pero ti vinique mu xojtiquin ti Buchu icoltaate. Yuun ti Jesuse icapij ta epal cristianoetic ti tey oyique. 14 Tsacal to un, ti Jesuse tey laj sta ta templo ti vinique. Jech laj yalbe: Ti lie colemot xa. Mu xa me xasa amul yo jech mu xcot ta atojol ti ms to chopole xut. 15 Jech ti vinique bat yalbe yai ti jisraeletique ti ja icoltaat yuun ti Jesuse. 16 Jech o xal ti jisraeletique lic scrontainic ti Jesuse. Ta scan ta smilic yaiic. Yuun mu lecuc laj yaiic ti jech ta spas ta scacalil cuxob ontonale. 17 Pero ti Jesuse jech laj yalanbe: Quel avilic, ti Jtote yacal ta abtel. Ja jech ti vuune ta xiabtej ec xi. 18 Jech o xal ti jisraeletique ms to ta scan ta smilic yaiic ti Jesuse. Yuun mauc noox ti mu xich ta muc ti mantal yuun ti cuxob ontonale. Ja jech xtoc yuun ta scooltas sba schiuc ti Diose, ja ti laj yal ti ja stot ti Diose.

Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti vuun Snichonun ti Diose muyuc cusi xu ta jpas ti ta jtuc nooxe. Ja noox ta jpas ti ta xquil ti cusi ta spas ti Jtote. Scotol ti cusi ta spas
Tsots yabtel yichoj ti Snichon Diose

19Ti
191 ti Jtote, ja jech ta jpas ti vuun Snichonun eque. 20 Yuun ti Jtote cux ta xiyai ti vuun Snichonune. Ja ta xacbun jna scotol ti cusi ta spase. Oy to cusi ms ta xacbun jpas ti toj chayal avontonic ta xacotic yuune. 21 Jech chac cu chaal ti Jtot ti ta xchacuxes ti animaetic yo ta xacbe scuxlejale, ja jech ti vuun Snichonune ta xcacbe scuxlejal ti buchu ta jcan ta xcacbee. 22 Ti Jtote mi junuc ta xchapan. Vuun laj xa yacbun quich ta jventa ti ta jchapan scotole. 23 Jech ta jpas yo jech scotolic aco yichicun ta muc ti Snichonune jech chac cu chaal ta xichic ta muc ti Jtote. Yan ti buchu mu xiyichicun ta muc ti Snichonune, mu xichic ta muc ti Jtot ti laj stacun talele. 24 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, buchuuc noox ti ta stsetan lec schiquin ta yayiel ti cusi ta xcale, ti ta xichic ta muc ti Buchu laj stacun talele, oy xa scuxlejal sbatel osil. Muyuc ta xichic chapanel. Laj xa yicta comel ti chamebale, bat xa sta ti cuxlejale. 25 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, sta xa yorail, ja xa yorail lie, ti buchu chamemique ta xaibeicun jcopojel ti vuun Snichonun ti Diose. Ti buchutic ta xichic ta muc ti jcope ta xcuxiic. 26 Yuun ti Jtote statel o cuxul. Jech o xal un, oy smucul stsatsal ta yaquel ti cuxlejale. Ja jech ti vuun Nichonilune acbilun jmucul jtsatsal ta yaquel ti cuxlejal eque. 27 Ja jech xtoc ti Jtote yacojbun tsots cabtel yo ta xichapanvan, ja ti vuun cool jelantique. 28 Ti jech

SAN JUAN5 taje, mu chayaluc xcot avontonic yuun. Yuun ta sta yorail ti scotol ti animaetique ta xaibeicun ti jcopojele. 29 Jech ti animaetique ta xloquic talel ti buyuc noox mucajtique. Ti buchutic lec laj spasique ta xchacuxiic yo ta staic ti cuxlejale. Yan ti buchutic chopol laj spasique ta xchacuxiic yo jech ta xacbat stoj ti smulique.
cusi xu ta jpas ta jtuc noox. Ti ta xichapanvane, ja ti cu selan ta xialbate. Lec tuc ta xichapanvan, yuun mauc ta jpas ti cu selan ta jcan jtuque. Yuun ja ta jpas ti cusi ta scan ti Jtot ti Buchu laj stacun talele. 31 Yan ti jtucuc noox ta jvinajes ti jcoplale, jech ti vooxuque xu xanaetic cuun umbi. 32 Pero lie, oy xa onoox buchu laj svinajes jcoplal ta atojolic. Jnaoj lec ti melel ti cusi laj yalboxuque. 33 Ti calal oy cusi laj ataquic ta jaquel ta stojol ti Juane, ti cusi laj stacboxuque, ja melel. 34 Mu persauc ta svinajesbun jcoplal jun vinic. Ti jech laj calboxuc taje, ja noox yo aco achunic ti ta xacolique. 35 Yuun ti cusi laj yalboxuc ti Juane cool selan jun lampara ti tsanal ta xac xojobale. Jech ti vooxuque jayib noox cacal xamuyubajic xa yuun ti luz taje. 36 Ta sventa ti Juane ja noox laj avaibeicun ti jcoplale. Pero ta sventa ti cabtel ti laj yacbun jpas ti Jtote, ja ta xacboxuc anaic ti ta melel tacbilun talel yuun ti Jtote. 37 Manchuc mi

30Muyuc
Svinajeb ti tsots yabtel yichoj ti Jesuse
SAN JUAN5,6 muyuc avayiojic ti scopojele, manchuc mi muyuc avilojic ti stuque, pero ti Jtot ti laj stacun talele ta xalboxuc ti jcoplale. 38 Pero scopojel ti Jtote mu xoch ta avontonic. Yuun mu xacan xavichicun ta muc ti vuun tacbilun talel yuun stuc ti Jtote. 39 Ti vooxuque ta xaquelic ta jmec ti scop Diose, ja ti avalojic ti ja tey ta xataic o ti acuxlejal sbatel osile. Pero ti scop Dios ti ta xaquelique ja ta xalboxuc ti jcoplale. 40 Pero ti vooxuque mu xacan xanopajic talel ta jtojol yo jech ta xataic ti cuxlejal taje. 41 Ti vuune mauc tal jsa ti lec xa aveic yilel ta jtojole. 42 Ja jech xtoc yuun xacojtiquinoxuc. Jna lec ti mu xacanic ti Diose. 43 Ti vuune tacbilun talel yuun ti Jtote. Pero ti vooxuque mu xavichicun ta muc. Pero mi ta xtal yan vinic ti spasoj sba ta mantal stuque, lee, ja toj lec xavaiic yichel ta muc. 44 Ti mi ja noox ta xacanic ti ichel ta muc yuun ti achiiltaque, ti mi mu xasaic ti ichbiloxuc ta muc yuun ti Dios stuque, ti jech taje, mu xu xavichicun ta muc. 45 Mu xanopic ti ta jticboxuc amulic ta stojol ti Jtote. Ti buchu ta stic amulique, ja ti Moisese, ja ti buchu apatoj avontonic yuune. 46 Yuun ti achunojicuc ti cusi laj stsiba ti Moisese, ta xachunbun jcop ti jechuque. Yuun ja jcoplal ti laj stsiba comel ti Moisese. 47 Pero mi mu xacan xachunic ti cusi laj stsiba comel ti Moisese, mi ja xa van ta xachunic ti cusi ta xcale xi ti Jesuse.

192
Tsacal to un, ti Jesuse ibat ta stiil nab Galilea, ti ja onoox ti nab Tiberias xtoque. 2 Ep ti cristianoetic ti tsacajtic batele, yuun laj yilic ti oy smucul stsatsal ti laj scoltaan ti jchameletique. 3 Ti Jesuse muy batel ta vits. Tey ichotiic schiuc ti yajchancoptaque. 4 Yuun nopol xa scan ti quin Colele, ti ja squinic ti jisraeletique. 5 Calal ti Jess laj yil ti ep ti cristianoetic ta xtal tsacliatuque, jech laj yalbe ti Felipee: Bu chba jmanbetic talel sveel scotol ti cristianoetic lie? xut. 6 Jech laj yal ti stuque yo jech ta xvinaj cu selan ta stac ti Felipee. Yuun ti Jesuse snaoj ti cusi ta spase. 7 Ti Felipee jech laj stacbe: Aco mi ta jmantic talel chib ciento denario taquin ti velile, mi jauc xloquic o jujutiuc jujun xi ti Felipee. 8 Ti Andrese, ti ja jun yajchancop ti Jesuse, ti ja yitsin ti Simn Pedroe, jech laj yal: 9 Li oy jun querem ti oy vobej pan yichoje schiuc chacot choy. Pero cusi bal o ta xai ti jech yepal ti cristianoetique? xi. 10 Ti Jesuse jech laj yal: Albeic yai ti aco chotlicuc scotolic xi. Yuun ti bu oyique yuun toj lec ti yaxaltique. Ja yuun un, chotiic nopol van vomil viniquetic. 11 Jech ti Jesuse laj stsac ti pane. Tey laj yalbe vocol ti Diose. Tsacal to un, tey laj yacbe

(Mt 14:1321; Mr 6:3044; Lc 9:1017)
193 batel ti yajchancoptaque. Jech ti yajchancoptaque laj spuquic batel ti pane ta stojol scotolic ti cu yepal tey chotolique. Ja jech xtoc laj spuquic batel ti choye. Ti buchutic ta to scanique acbatic to. 12 Calal noj ti schutique, ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Tsobic ti scomelale yo mu jecheuc noox ta xixtolaj xi. 13 Laj stsobic lajcheb moch schuchulil ti scomelal ti vobej pane. 14 Ti jech laj yilic ti cristianoetique, ti laj yac iluc smucul stsatsal ti Jesuse, jech laj yalic: Ta melel ti vinic lie ja ti jun jalcop ti albil onoox scoplal ti ta xtal li ta banomile xiic. 15 Ti Jesuse laj yilbe yontonic ti cristianoetique ti ta persa ta scomtsanat ta ajvalil yuunique. Jech o xal ti stuque laj squej sba batel. Ibat ta jun toyol vits yo jech stuc tey ta xcom.

SAN JUAN6 Vuunun. Mu xaxiic xut ti yajchancoptaque. 21 Jech ti stuquique muyuc xa xiel ta xaiic. Laj yiquic ochel ta barco. Ja jech xtoc ta ora noox icotic ti bu ta xbatic onooxe.
yoclomal un, jech ti cristianoetic ti icomic ta jot stiil nabe laj yilic ti ja tey ibatic ti yajchancoptac ti Jesuse ta jcot barco ti tey to ox oye. Yan ti Jesuse muyuc tey schiuc batel ti yajchancoptaque. 23 Ja jech xtoc ja o yacal ta xcot yan barcoetic ti ta jteclum Tibriase, ti bu nopol laj sveic ti pane, ti bu laj yalbe vocol Dios ti Jesuse. 24 Calal laj yilic ti cristianoetic ti muyuc tey ti Jess schiuc ti yajchancoptaque, jech o xal tey iochic ta barco ti tey onoox ta xcote. Ibatic ta jteclum Capernaum ta sael ti Jesuse.

Ti cristianoetique ta saic ti Jesuse

22Ta
acobaltic xae, jech ti yajchancoptac ti Jesuse yalic batel ta nab. 17 Jech ti stuquique tey iochic batel ta jun barco yo jech ta xjelavic batel ta jot stiil nab, yo jech ta xcotic ta Capernaum jteclum. Calal jal xa yicubele, jech ti Jesuse muyuc to sutem talel ti bu oye. 18 Ja jech xtoc un, tey lic tsots ic. Xvai xcotij xa ti nabe. 19 Ti calal xanavic xa ox batel ololuc schibal revae, laj yilic ti tey ta xnopaj batel ta stsel barco ti Jesuse. Ta xanav batel ta ba vo ti stuque. Jech ti stuquique lic xiicuc. 20 Ti Jesuse jech laj yal:

16Calal
(Mt 14:2227; Mr 6:4552)
icotic ti stuquic ta jot nabe, tey laj staic ti Jesuse. Jech laj sjacbeic xtoc: Jchanubtasvanej, cusi ora lavul lie? xutic. 26 Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti vooxuque ta xasaicun yuun noj lec achutic ti calal laveique. Yan ti jmucul jtsatsal ti ta xcac iluque, ja mu tsotsuc scoplal ta xavaiic. 27 Mu xasuj abaic ta sael ti aveelic ti sna xlaje. Ja aquic persa ta sael ti aveelic ti mu sna xlaje, ti ta xac acuxlejalic sbatel osile. Vuun ta xcacboxuc ti aveelique, vuun ti cool jelantique. Jech o xal laj

25Calal
Ti Jesuse ja pan sventa cuxlejal
SAN JUAN6 stacun talel ti Diose, ja ti Totile xi ti Jesuse. 28 Ti cristianoetique jech laj yalic: Cusi ta scan ta jpascutic yo jech ta xcot ta pasel ti cusi ta scan yonton ti Dios ti ta jpascutique? xutic. 29 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti cusi ta scan ti Dios ti ta xapasique, ja ti ichicun ta muc ti laj stacun talele xi ti Jesuse. 30 Ti stuquique jech laj sjaquic: Cusi seail ta xavac iluc yo ta xquilcutic yo ta jchuncutic mi voot ti Jcoltavanejote? 31 Yuun ti jmolmuctotcutic ta vonee laj sveic ti man ta xocol banomile jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: Dios laj yacbe pan ti liquem talel ta vinajele, xi ti scop Diose xiic. 32 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mauc Moiss laj yac ti pan ti liquem talel ta vinajele. Ti Buchu ta xac talel ti pane, ti ja cuxlejal ti liquem talel ta vinajele, ja ti Jtote. 33 Yuun ti pan ti ta xac ti Diose, ja ti Buchu yal talel ta vinajele. Yuun ja ta xacbe scuxlejal ti cristianoetique xi ti Jesuse. 34 Jech ti stuquique jech laj yalic: Acbuncutic o ti pan taje xiic. 35 Ti Jesuse jech laj stacbe: Vuunun ti pan ti ta xac cuxlejale. Ti buchu ta xtal ta jtojole mu xai o vinal. Ti buchu ta xchunune mu xai o taqui tiil. 36 Pero laj onoox calboxuc avaiic, manchuc mi ta xavilicun, pero mu xachunicun. 37 Scotolic ti buchutic ta xiyacbun ti Jtote ta xtal ta jtojol. Muyuc ta jtac loquel ti buchu ta xtal ta jtojole. 38 Ti jech lilic talel

194 ta vinajele, mauc tal jpas ti cusi ta scan ti contone. Ti jech litale, ja tal jpas ti cusi ta scan yonton ti Buchu laj stacun talele. 39 Ti oy ta yonton ti Jtot ti laj stacun talele, ja ti mu me xchayic junuc cuun ti laj yacbun ti Jtote. Yuun vuun tal jchacuxes ti ta slajebal cacale. 40 Ti oy ta yonton ti Buchu laj stacun talele, ja ti buchu ta squelicun ti vuunun Snichonun ti Diose, ti ta xischunicune, ja ti ta sta scuxlejalic sbatel osile, yo jech ta jchacuxes ti ta slajebal cacale xi ti Jesuse. 41 Calal jech laj yaiic ti jisraeletic ti vai selane, lic snaleic ti Jesuse. Ja ti laj yalbe sba stuc ti ja pan ti liquem talel ta vinajele. 42 Jech lic yalbe sbaic ti stuquique: Ti Jesuse lie, mi mu jauc snichon ti Josee? Yuun xcojtiquintic ti stote, ti smee. Jech o xal un, cu chaal ta xalbe sba ti liquem talel ta vinajele? xut sbaic. 43 Ti Jesuse jech laj stacbe: Chanchanic ta vulajetel schiuc ti jech laj cal taje. 44 Muyuc buchu xu ta xtal ta jtojol ti mi mauc icbil talel yuun ti Jtot ti laj stacun talele. Ti vuune ta jchacuxes ta slajebal cacal. 45 Ti tsibabil ta libro yuun ti jalcopetique, jech ta xal: Scotolic ta xchanubtasatic yuun ti Diose, ti xie. Jech o xal un, ti buchutic ta xaibeic scopojel ti Jtote ta xchanbeic yonton. Ta xtalic ta jtojol. 46 Mu yuunuc oy buchu laj yilic ti Jtote. Ti buchu yiloje, ja ti Buchu liquem talel ta stojol ti Diose. 47 Batsi ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu ta xischunune

195 oy scuxlejal sbatel osil. 48 Vuunun ti pan ti ta xac cuxlejale. 49 Ti amolmuctotic ta vonee, ti laj sveic ti man ta xocol banomile, pero ichamic onoox. 50 Pero mi oy buchu ta sve ti pan ti liquem talel ta vinajele, vuun ta xcal ti mu xchame. 51 Vuunun ti cuxul pan taje ti liquem talel ta vinajele. Ti buchu ta sve ti pan taje, ta xcuxi o sbatel osil. Ti pan ti vuun ta xcaque, ja ti jbectal jtuque. Yuun ta xcac ta cabal yo jech ta sta scuxlejal scotol ti cristianoetique xi ti Jesuse. 52 Jech ti jisraeletique xvulajetic xa. Jech lic yalbe sbaic: Cusi xut ta xijyacbotic jvetic ti sbectale? xiic. 53 Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mi mu xaveic ti jbectal ti cool jelantique, mi mu xavuchbeic ti jchichele, muyuc acuxlejalic. 54 Yan ti buchu ta svebun ti jbectale, ti ta xuchbun ti jchichele, oy scuxlejal sbatel osil. Ja jech xtoc vuun ta jchacuxes ta slajebal cacal. 55 Yuun ti jbectale ja batsi velil. Ti jchichele ja batsi juchel. 56 Ti buchu ta sve ti jbectale, ti ta xuch ti jchichele, cuxul ta jtojol. Cuxulun ta stojol ec. 57 Ti Totil ti Buchu laj stacun talele cuxul o. Ja jechun ec, cuxulun ta sventa. Ja jech xtoc ti buchu ta smalquin sba ta jtojole, ja ta xcuxi ta jventa. 58 Ti pan ti ta xcal ti liquem talel ta vinajele, ti pan taje, mu xcoolaj jech chac cu chaal ti man ti laj sveic ti amolmuctotic ta vonee, yuun chamic onoox. Ti

SAN JUAN6 buchu ta sve ti pan lie, ta xcuxi o sbatel osil xi ti Jesuse. 59 Ti vai selan ichanubtasvan ti Jesuse, tey ichanubtasvan ta chul na ti tey ta Capernaum jteclume.
jech laj yaiic ti chanubtasel taje, ep ti buchutic stsacliojic batel ti Jess ti jech laj yalique: Ti vai selan ta xchanubtasvan taje, toj vocol ta chunel. Mi yuun oy buchu ta xchunbat ti vai selan ta xchanubtasvane? xiic. 61 Ti Jesuse laj yil ti xvulajetic ta labanvanej ti vai selan laj yale. Jech o xal ti stuque jech laj sjac: Mi yuun ta soques avontonic taje? 62 Cusi van ta xcot ta avontonic ti calal ta xavilic ti ta xisut batel ti bu lilic talel ti vuun cool jelantique? 63 Ti jac-cuxlejale, ja ti Chul Espritue. Yan ti lum achele, mu xac cuxlejal. Ti cusi laj xa calboxuc avaiique, ja melel cuxul ti jcope. Ja ta xac cuxlejal. 64 Pero oy jlom avuunic ti mu xachunique xi ti Jesuse. Ja jech selan laj yal ti Jesuse, ja ti yiloj ti ta sliquebal talel ti oy buchutic mu xchunique. Ja jech xtoc yiloj ti buchu ta xacvan batel ta cabale. 65 Jech laj yal ti Jesuse: Jech onoox laj calboxuc avaiic ti muyuc buchu ta xtal ta jtojol ti mi mauc icbil talel yuun ti Jtot ti xacutique xi ti Jesuse. 66 Ti calal jech laj yal taje, ja o tey ep lic xchac sbaic ti buchutic stsacliojic to ox ti Jesuse. Muyuc xa laj xchiinic batel. 67 Jech o xal

Ja cuxlejal sbatel osil ti scop Diose

60Calal
SAN JUAN6,7 ti Jesuse jech laj sjacbe ti lajchavo yajchancoptaque: Ti vooxuque, mi ta xacan ta xabatic ec? xut. 68 Ti Simn Pedroe jech laj stac: Cajval, buchu xa ta jtsaclicutic batel? Yuun ti acope ja cuxlejal sbatel osil. Ti cusi ta xavale ja melel. 69 Ti vuuncutique laj xa jchunotcutic. Ja jech xtoc jnacutic ti voot ti Cristoote, Snichonot ti cuxul Diose xi ti Pedroe. 70 Ti Jesuse jech itacav: Mi mu laj jtujoxuc ti lajchavooxuque? Manchuc mi ja jech laj jpas, oy jun avuunic ti ja pucuje xi ti Jesuse. 71 Ati vai selan laj yal ti Jesuse, ja ta xalbe scoplal ti Judas Iscariotee, ti ja snichon ti Simone. Yuun ti Judase ja ta xacvan batel ta cabal manchuc mi ja jun ta slajchavoal ti yajchancoptac ti Jesuse.

196 ba aco ta ilel ta sba ta sat scotol ti cristianoetic teye xutic ti Jesuse. 5 Ti jech laj yalic ti yitsinabe, yuun mu xichic ta muc ti Jesuse. 6 Ti Jesuse jech laj stacbe: Yuun mu to ta xcot yorail cuun. Ti vooxuque cusuc noox ora xu xabatic. 7 Yuun ti buchutic cool avontonic schiuque, muyuc xtiet sjolic ta atojolic. Yan ti vuune ta xiscrontainicun, ja ti jamal ta xcalbe yaiic ti cusi chopol ta spasique. 8 Ti vooxuque batanic ta quin. Ti vuune mu xibat. Yuun mu to sta yorail ta xcot ti coraile xi ti Jesuse. 9 Calal jech laj yal taje, tey icom ta Galilea.

Calal jech laj yonton taje, ti Jesuse lic xanavuc tey ta yosilal Galilea. Yuun mu scan ti tey oy o ta Judeae. Yuun ta scan ta xmilat yuun ti jisraeletique. 2 Nopol xa scan squinal ti axibal nae, ti ja jun quin yuunic ti jisraeletique. 3 Ti yitsinabtaque jech laj yalic: Mu liuc noox xacome. Batan ta Judea yo jech ta xayilic ti avajtsaclivanejtaque ti oy cusi xu avuune. 4 Yuun ti mi ta jcantic ti ta xcac jbatic ta ojtiquinele, mu ta muculuc ta jpastic cusi ta scan pasele. Yuun ti cusi ta xapas lie,

Ti Jesuse mu xichat ta muc yuun ti yitsinabtaque
jech batemic xa ta quin ti yitsinabe, jech ti Jesuse ibat ec. Pero mucultic ibat, yuun mu scan xac sba iluc. 11 Ti jisraeletique jech ta xalic ti ta savanic ta quine: Bu oy xana ti vinique? xiic. 12 Ti ta scotol ti cristianoetic teye ta xalbeic scoplal ti Jesuse. Ti jlome ta xalic ti ja jun lequil vinique. Ti jlome ta xalic ti ja jun chopol vinique. Yuun ta slolaan ti cristianoetique, xiic. 13 Mi jauc oy buchu jamal ta xalbe scoplal ti Jesuse, yuun ta xiic yuun ti jchapanvanej jisraeletique. 14 Calal olol xa ox batel ti quine, och batel ta templo ti Jesuse. Tey lic chanubtasvanuc. 15 Jech xtoc ti jisraeletique chayal icot yontonic ti jech laj yalique: Cusi xut ep sbijil ti vinic lee ti calal muyuc yichoj chanubtasele? xiic.

10Calal
Ti Jesuse tey oy ta quin yuun ti axibal nae
197 Jesuse jech laj stac: Mauc jbijil jtuc ti jech ta xichanubtasvane. Yuun ja yacojbun ti Buchu laj stacun talele. 17 Mi oy buchu sjunul yonton ta scan ta spas ti cusi ta scan ti Diose, tey ta xlic yil mi liquem talel ta stojol ti Diose, o mi ja noox ta jnop jtuc ti cu selan ta xichanubtasvane. 18 Buchuuc noox ti ja noox ta snop stuc ti cusi ta xale, yuun ja noox ta scan ichel ta muc yuun ti cristianoetique. Yan ti Buchu ta xac persa ti ja ichbil ta muc ta xcot yuun ti Buchu itacat talele, lee, ja melel ti cusi ta xale. Mauc jlolavanej. 19 Mi mu jauc Moiss laj yac avichic ti mantale? Manchuc mi jech avichojic, pero muyuc buchu junucal xchun avuunic ti mantal taje. Yuun ta xacan ta xamilicun avaiic xi. 20 Ti cristianoetique jech laj yalic: Ti voote achulelinojbe schulel pucuj. Buchu ta scan ta smilot yai? xutic. 21 Ti Jesuse jech laj yal: Ti cusi laj jpas avilic ta scacalil cuxob ontonale, acotolic chayal avontonic yuun. 22 Ti Moisese laj yacboxuc mantal yuun ti circuncisione. Pero mauc laj sliques stuc. Yuun ja laj sliques ti amolmuctotic ta vonee. Pero ti vooxuque ta xayacbeic yich circuncisin jun biquit querem manchuc mi ta scacalil ti cuxob ontonale. 23 Ja yuun un, yo jech mu xata amulic yuun smantal ti Moisese, jech o xal ti vooxuque ta xavacbeic yich circuncisin ti biquit quereme manchuc mi

SAN JUAN7 ja o scacalil ti cuxob ontonale. Cu chaal xtiet ajolic ta jtojol ti jech laj jcolesbe schamel sjunul sbectal ti vinique ti ja o scacalil ti cuxob ontonale? 24 Ti calal ta xachapanvanique, nopic lec ti cusi ta xavalique. Mu xaticbe smul ta ora noox xi ti Jesuse.
16Ti
buchutic tey nacalic ta Jerusalene, oy jlom ti jech lic sjacbe sbaique: Mi mu jauc ti vinic lee ti ta saic yo ta smilique? 26 Quel avil, chan xutic ti tey vaal ta xchanubtas ti cristianoetique. Mi yuun ta xchunic xana ti jabteletic eque ti ja Cristo ti vinic lee? 27 Pero ti vootique jnaojtic lec ti bu liquem talele. Yan ti calal ta xtal ti Cristoe, muyuc buchu sna bu ta xlic talel xiic. 28 Calal jech laj yai ti Jess taje, ti tey ta xchanubtasvan ta temploe, jech tsots lic yal: Ati xcaltic un chae xavojtiquinicun, xanaic bu liquemun talel. Pero mu talemucun ta jmantal jtuc. Yuun ja tacbilun talel yuun ti Buchu lec yontone, ti vooxuc mu xavojtiquinique. 29 Ti vuune xcojtiquin ti Buchu laj stacun talele. Yuun tey liquemun talel ta stojol xi ti Jesuse. 30 Ti calal jech laj yaiique, ta scan stsaquic ox yaiic ta chuquel. Pero muyuc buchu junucal itsac yuunic. Yuun mu to ta xcot yorail ti Jesuse. 31 Pero oy ep ti buchutic laj xchunic ti ja Cristo ti Jesuse. Jech o xal jech laj yalic: Calal mi tal ti Cristoe, mi yuun van ja ms to ta xac ta ilel

Ti Jesuse ta xal ti bu liquem talele

25Ti
SAN JUAN7 ti smucul stsatsale, mi ja mu sta ta spas ti vinic lee? xiic.

Ti jfariesoetique laj staquic batel mayoletic yo ta stsaquic ta chuquel ti Jesuse
39Ti
198 vai selan laj yal ti Jesuse, ja ta xac ta nael ti ta xichic ti Chul Espritu ti buchutic ta xchunique. Yuun muyuc to talem ti Chul Espritue. Yuun ti Jesuse muyuc to sutem batel ta vinajel ta yichel ti slequilale, ti yutsilale.
Chachac cot yontonic ti cristianoetique
jfariseoetique laj yaiic ti cu selan ta xalic ti cristianoetic scoplal ti Jesuse. Jech ti stuquique schiuc ti banquilal paleetique laj staquic batel mayoletic yuun ti temploe yo ta stsaquic ta chuquel ti Jesuse. 33 Ti Jesuse jech laj yal: Mu xa jaluc li oyun ta atojolique. Yuun ta xisut batel ta stojol ti Buchu laj stacun talele. 34 Jech ti vooxuque ta xlic asaicun. Pero mu xataicun. Yuun mu xu ta xacotic tey ti bu xicote xi. 35 Jech ti jisraeletique jech lic sjacbe sbaic ta jujun tal: Bu ta xbat yayeluc ti ta xal ti mu xu ta jtatic ta saele? Mi yuun van ta xbat ta stojol ti jisraeletic ti tanijemic ta naclej schiuc ti jyanlum cristianoetique, yo jech chbat xchanubtas ti jyanlum cristianoetique? 36 Cusi smelol ta xal ti jech laj yalbotique: Ta xasaicun, pero mu xataicun. yuun ti bu ta xibate, mu xu ta xacotic tey, ti xie? xiic.

32Ti
jech laj yaiic ti jlom cristianoetic taje, jech laj yalic: Melel, ti vinic lie ja ti jalcop ti ta onoox xtale xiic. 41 Ti yane jech laj yalic: Ja ti Cristoe xiic. Pero ti yan xtoque jech laj yalic: Bu xata ti ta Galilea ta xlic talel ti Cristoe! 42 Ti Cristoe yuun ta xlic talel ta snitilul ti ajvalil Davide. Tey ta jteclum Beln ti ta slumal stuc ti Davide, xi ta xal ti scop Diose xut sbaic. 43 Jech o xal ti cristianoetique chachac icot yontonic yuun ti Jesuse. 44 Oy jlom ta ox stsaquic yaiic ta chuquel, pero muyuc vu yuunic.

40Calal
slajeb cop quin ti ja tsots scoplal yuunique, ti Jesuse ja o tey lic svaan sba. Tey lic tsots copojuc ti jech laj yale: Mi oy buchu ta xai taqui tiile, aco taluc ta jtojol, aco yuch ti voe. 38 Ti yontonic ti buchutic ta xischunune cool selan cuxul sat vo ti yontonique, xi ta xal ti scop Diose xi ti Jesuse.
37Ti
Ti cuxul sat voe
mayoletic yuun ti temploe isutic batel yo bu oy ti jfariseoetique schiuc ti banquilal paleetique. Ti stuquique jech laj sjaquic: Cu chaal ti mu laj atsaquic talele? xutatic. 46 Ti mayoletique jech itacavic: Yuun muyuc buchu jech jun vinic ta xcopoj jech chac cu chaal ti vinic lee xiic. 47 Ti jfariseoetique jech laj yalic: Mi yuun laj avac abaic ta lolael ec? 48 Mi yuun xavactouc ti

Ti jopisialetique mu xchunic ti Jesuse

45Ti
199 oy buchu laj xa xchun ti banquilal cuuntique schiuc ti jfariseoetique? 49 Pero ti cristianoetic ti mu xojtiquinic ti mantale, chopol ta xilatic yuun ti Diose xiic. 50 Ti Nicodemoe, ja ti buchu ay squel ta acobaltic ti Jesuse, ja jun jfariseo ec. Jech o xal jech laj yal: 51 Mu xu jsabetic smul jun vinic ti mi muyuc to cabinojtic lec ti cusi laj xa spase, xi ti mantal cuuntique xi ti Nicodemoe. 52 Ti stuquique jech lic staquic: Mi yuun jgalilea vinicot ec? Quelo lec ti scop Diose. Tey ta xavil ti mu xloc talel jun jalcop ta Galileae xutat ti Nicodemoe. 53 Tsacal to un, ta jujun tal ibat ta snaic.

SAN JUAN7,8 scobe. 7 Ti jech tey xvulajetic ta sjaquele, jech ti Jesuse tey ivai. Jech laj yal: Buchuuc noox junucal avuunic ti mu sna sa smule, ja aco syales bayel ti ton ta stojol ti antse xi ti Jesuse. 8 Jech xtoc lic chacujiuc ta stsibael ti banomile. 9 Calal jech laj yaiic ti stuquique, lic yaiic ta yontonic ti oy smulique. Jech o xal un, ta jujun tal iloqic batel. Ja bayel iloquic batel ti moletique. Calal jech loquemic xa batel scotolique, stuc xa icomtsanatic ti antse schiuc ti Jesuse. 10 Ti Jesuse tey ivai. Laj yil ti muyuc xa buchu tey oye, ti ja xa noox stuc ti antse. Jech laj yalbe ti antse: Ants, bu ibat ti buchutic ta sa amule? Mi mu junuc buchu laj yac atoj ti amule? xi ti Jesuse. 11 Ti antse jech itacav: Muyuc chquil, Cajval xi. Ti Jesuse jech laj yal: Mi jauc ti vuun ta xcac atoj ti amul eque. Avi lie batan. Mu xa me xasa amul yan velta xi ti Jesuse.

Ti Jesuse ibat ta vits Olivos. 2 Calal isacub ta yoclomale, isut batel ta templo. Ja o tey lic stsob sbaic talel ti cristianoetic ta stojole. Tey ichoti lic chanubtasvanuc. 3 Ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale schiuc ti jfariseoetique tey yicojic talel jun ants ti yacal ta xmulivaj laj staique. Tey laj svaanic ta olol. 4 Jech laj yalbeic ti Jesuse: Jchanubtasvanej, ti ants lie yacal ta xmulivaj laj staic. 5 Ti buchu jech ants jech chac cu chaal lie, ta xalbotic ta smantal ti Moisese ti aco yich milel ta tone. Ti voote, cusi ta xaval? xutic ti Jesuse. 6 Ti jech laj yalic taje, yuun ta slajeltsabe yonton yo jech ta stabeic smul ti Jesuse. Ti Jesuse cuji. Lic stsiba ti banomil ta sni

Ti jmulivajel antse
Jesuse jech icopoj yan velta ta stojol ti cristianoetique: Vuun luzun yuun ti cristianoetique. Ti buchu ta xistsaclie, oy luz yuun ti ja ta xacbat ti scuxlejale. Mi jauc ta xanav ta ical osil xi ti Jesuse. 13 Ti jfariseoetique jech laj yalic: Ti voote ja noox ta xavalbe aba acoplal atuc. Ti jech ta xaval taje, muyuc cusi bal o xutic. 14 Ti Jesuse jech itacav:

12Ti
Ti Jesuse ja luz yuun scotolic ti cristianoetique
SAN JUAN8 Ti ta xcalbe jba jcoplal jtuque, yuun ja melel. Yuun jna bu lital, bu ta xibat xtoc. Ti vooxuque mu xanaic bu talemun, bu ta xibat. 15 Ti vooxuque atalelic noox atuquic ti ta xachapanvanique. Yan ti vuune muyuc buchu ta jsabe smul. 16 Ti mi ta xichapanvane, ta yutsil conton. Yuun mu jtucuc noox ti jech ta xichapanvane. Yuun tacbilun talel yuun ti Jtote, ja ti ta xischiin ta xchapanele. 17 Ti mi oy chib rextigo ti cool scopique, chunbeic, xi ti mantal avuunic ti tsibabile. 18 Lec oy chae, ti vuune rextigoun jtuc. Ti yan rextigo xtoque ja ti Jtot ti laj stacun talele xi ti Jesuse. 19 Jech ti stuquique jech laj staquic: Bu oy ti atote? xutic. Ti Jesuse jech laj stac: Ti vooxuque mu xavojtiquinicun. Mi jauc xavojtiquinic ti Jtot xtoque. Ti yuunuc xavojtiquinicune, xavojtiquinic ti Jtot ti jechuque xi ti Jesuse. 20 Ja jech laj yal ti Jesuse calal ta xchanubtasvan ta templo ti bu oy scaxail smoton ti Diose. Pero muyuc buchu itsacvanic ta chuquel, yuun mu to ta xcot ti yoraile.

200 Ti vai selan ta xal ti mu xacotic tey ti bu ta xibate, ti xie, mi yuun ta smil sba yayel? xut sbaic. 23 Ti Jesuse jech laj yalbe: Ti vooxuque li noox ayanemoxuc li ta sba banomile. Yan ti vuune liquemun talel ta vinajel. Ti vooxuque sba banomil oyoxuc. Pero ti vuune mauc li liquemun ta sba banomile. 24 Jech o xal laj calboxuc avaiic ti acuchoj amulic xacham xalajique, yuun ti mi mu xachunic ti Buchuun ta melele, jech acuchoj amulic xacham xalajic, ti xacutoxuque xi ti Jesuse. 25 Jech ti stuquique jech laj sjacbeic: Buchuot un chae? xutic. Ti Jesuse jech laj stac: Laj xa calboxuc avaiic ta sliquebal. 26 Oy ep ti cusi xu ta xcalboxuc ti ta jchapanoxuque. Pero ti Buchu laj stacun talele, ja melel ti stuque. Jech o xal un, ta xcalboxuc avaiic ti cusi laj cai ta stojole xi ti Jesuse. 27 Jech ti stuquique muyuc laj yaiic ti ja ta xalbe scoplal ti Stote. 28 Ti Jesuse jech laj yal: Calal ti vooxuc ta xajipanicun ta cruz ti vuun ti cool jelantique, ja to tey ta xavojtiquinicun ti Buchuun ta melele. Yuun scotol ti cusi ta xcale, mauc ta jmantal jtuc. Yuun ja noox ta xcal ti cu selan lichanubtasat yuun ti Jtote. 29 Yuun ti Buchu laj stacun talele li xchiinojune. Yuun muyuc yictaojun comel jtuc ti Jtote. Yuun ti vuune ja ta jpas ti cusi lec ta xile xi ti Jesuse.

Jesuse jech lic xchaal: Ti vuune ta xibat. Ti vooxuque ta xasaicun. Cu stu un! tey acuchoj amul ta xachamic. Yuun ti bu ta xibate, mu xu xacotic tey xi. 22 Ti jisraeletique jech laj yalic:
21Ti
Ti bu ta xibate mu xu ta xacotic tey, xi ti Jesuse
201 calal jech laj yal ti Jess taje, ep laj xchunic.

Ti snichnabtac ti Diose schiuc ti buchutic mosovinbilic yuun ti mulile
30Ti
SAN JUAN8 Pero ti Jesuse jech laj yalbe: Ti meleluc ti jauc snichnaboxuc ti Abrahame, ta xapasic jech chac cu chaal laj spas ti stuc jechuque. 40 Manchuc mi ta xcalboxuc avaiic ti melel ti chanubtasbilun yuun ti Diose, ti vooxuque ta xamilicun avaiic. Yan ti Abrahame muyuc laj spas jech chac cu chaal ti ta xapasique. 41 Ti vooxuque ja jech ta xapasic jech chac cu chaal ta spas ti atotique xi ti Jesuse. Ti stuquique jech laj yalic: Ti vuuncutique mauc tsobbilal ololuncutic. Yuun oy jun jtotcutic, ja ti Diose xiic. 42 Ti Jesuse jech laj yal: Ti ta meleluc ti jauc Atotic ti Diose, lec xavilicun ti jechuque. Yuun liquemun talel ta stojol ti Diose ti jech li oyune. Mu yuunuc talemun ta jmantal jtuc. Yuun ja tacbilun talel yuun ti Diose. 43 Cu chaal ti mu xavaiic ti cusi ta xcale? Yuun mu xacan xavaiic ti jcope. 44 Ti atotique ja ti pucuje. Yuun ja yuunoxuc. Jech o xal ta xapasic ti cusi ta scan ti stuque. Ti pucuje ta sliquebal onoox talel ti ja jmilvaneje. Mu scan scooltas sba schiuc ti melele. Jech o xal un, mi jauc juteb ta xal ti melele. Ti buchu ta sjut ti cope cool selan jech chac cu chaal ti stuque. Yuun ja jutcop onoox. Yuun ja totil jutcop. 45 Ti jech ta xcalboxuc ti melele, jech o xal mu xacan xachunicun. 46 Buchu junucal avuunic ti xu ta xac ta ilel ti oy jmule? Ti mi melel ti cusi ta xcalboxuque, cu chaal mu xacan xachunic? 47 Ti buchutic ja snichnabtac ti Diose ta xchunbeic

Jesuse jech laj yalbe ti jisraeletic ti buchutic laj xchunique: Ti vooxuque ti mi staoj o yav avontonic ta xachunic ti cusi laj calboxuque, ja cajchancopoxuc ta melel. 32 Ja jech xtoc umbi, ta xlic avojtiquinic ti melele. Ti melele ja ta scoltaoxuc loquel ta mosovil xi ti Jesuse. 33 Ti stuquique jech laj staquic: Muyuc quilojcutic mosovinel. Yuun ti vuuncutique snitiluluncutic ti Abrahame. Cu chaal ta xaval ti ta jtacutic coltaele? xutic. 34 Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, scotol ti buchu ta sa smulique, ja mosovinbilic yuun ti mulile. 35 Ti jun mosovile mu xcom o ta sna ti yajvale. Yan ti mero nichonile ta xcom o ta sna ti stote. 36 Jech o xal un, ti mi ta jcoltaoxuc ti vuun Nichonilune, jech ti vooxuque muyuc xa mosovinbiloxuc. 37 Jna lec ti vooxuque ti ja snitiluloxuc ti Abrahame. Pero mu xacan xachunic ti cusi ta xcale. Ta xamilicun avaiic. 38 Ti vuune ja ta xcal ti cusi laj yacbun quil ti Jtote. Ti vooxuque ja ta xapasic ti cusi ta xaalbatic yuun ti atotique xutatic. 39 Ti stuquique jech itacavic: Ti jtotcutique ja ti Abrahame xiic.

31Ti
SAN JUAN8,9 ti scope. Yan ti vooxuque mauc snichnaboxuc ti Diose. Jech o xal mu xacan xachunbeic ti scope xi ti Jesuse.
Ti Cristoe oy xa onoox ti calal ivoc ti Abrahame
202 vooxuque mu xavojtiquinic. Yan ti vuune xcojtiquin. Yan ti mi ta xcal ti mu xcojtiquin ti Diose, jutcopun ta jechel jech chac cu chaal ti vooxuque. Ta melel ti vuune xcojtiquin. Jech o xal ta jchun ti cusi ta xale. 56 Ti Abrahame, ti ja amolmuctotic ta vonee, xmuyubaj xa yonton ti laj yai ti ta xitale. Laj yil ti litale. Jech o xal xmuyubaj xa yonton ta jmec xi ti Jesuse. 57 Ti jisraeletique jech laj yalbeic ti Jesuse: Ti voote muyuc to avichoj lajuneb yoxvinic(50) jabil. Cusi laj avut ti laj avil ti Abrahame? xutic. 58 Ti Jesuse jech laj stac: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti calal muyuc to ox voquem ti Abrahame, tey xa onoox oyun ti vuune xi ti Jesuse. 59 Jech ti stuquique laj stsaquic ton yo ta xacbeic ti Jesuse. Pero ti stuque laj squej sba. Iloc batel ta templo. Tey iech batel ta olol yuunic. Ibat.

jisraeletique jech laj yalic: Oy smelol ti jech ta xcalcutic ti ja jun jsamaria vinicote, ti achulelinojbe schulel ti pucuje xutic. 49 Ti Jesuse jech laj stac: Mauc quichojbe schulel ti pucuje. Ti cusi ta jpase, ja yichel ta muc ti Jtote. Pero ti vooxuque mauc ta xavaquicun ta ichel ta muc. 50 Ti vuune mauc oy ta conton ti lec jcoplal avuunique. Pero oy Buchu ta xiyacun ta ichel ta muc, ja ti Buchu ta xchapan scotole. 51 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu ta xich ta muc ti cusi ta xcale, mi jauc ta xcham o xi ti Jesuse. 52 Ti jisraeletique jech laj staquic: Ta melel onoox ti achulelinojbe schulel ti pucuje. Yuun ti Abrahame, scotol ti jalcopetique ichamic. Pero ti voote ta xaval: Ti buchu ta xich ta muc ti cusi ta xcale, mu xcham o, xachi. 53 Mi voot toj echem xu avuun latal? Mi ja mu sta ti jtotic Abrahame? Ti stuque icham. Ti jalcopetique ichamic xtoc. Buchuot ta xabis aba? xutic. 54 Ti Jesuse jech laj stacbe: Yan ti mi ja noox ta xcac jba ta ichel ta muc jtuque, muyuc cusi bal o. Yuun ti Buchu ta xiyacun ta ichel ta muque, ja ti Jtote, ti ja Dios avuunic ta xavalique. 55 Ti

48Ti
Calal jech ta xanav batel ti Jesuse, tey laj yil jun vinic ti masat onoox voqueme. 2 Ti yajchancoptaque jech laj sjacbeic: Jchanubtasvanej, cu chaal ti masat ivoc ti vinic lie? Mi yuun ja ta scoj smul ti stot smee, mi ta scoj smul stuc? xiic. 3 Ti Jesuse jech laj yal: Mauc ta scoj stuc. Mi jauc ta scoj smul ti stot smee. Ti jech masat ivoque, yo jech aco vinajuc yabtel ti Dios ta stojole. 4 Yo to sac ti osile, ta scan ta jpasbe yabtel ti Buchu

Ti Jesuse ta sjambe sat jun vinic ti masat onoox voqueme
203
SAN JUAN9
laj stacun talele. Yuun ta xa xtal ti laj spas achel ti laj scolta masat acobaltique calal muyuc xa buchu ti Jesuse, ja o ta scacalil ti cuxob xu ta xabteje. 5 Ti jech li to oyun ta ontonale. 15 Ti jfariseoetique laj sba banomile, vuunun ti saquilal osil xchajacbeic ti masat to oxe ti cusi yuunic ti cristianoetique xi ti Jesuse. laj yut ti xil xa ti osile. Ti stuque 6 Calal jech laj yal ti Jesuse, laj jech laj yal: stubta ti banomile. Laj spas juteb achel Laj sbonbun achel ta jsat. ta stub. Laj sbonbe ta sat ti masate. Tsacal to laj jpoc. Avi tana un, ta 7 Tsacal to un, jech laj yal ti Jesuse: xquil ti osile xi ti vinique. 16 Oy jlom jfariseoetique jech laj Batan, ba poco ti asat ti ta sat vo ti Silo sbie xi. (Ti smelol ti yalic: Siloee ja tacbil.) Ti vinic ti jech laj spas taje Jech ti masate ba spoc ti sate. Calal mauc tacbil talel yuun ti Diose. isut talele, lec xa xil ti osile. 8 Jech laj Yuun mu xchabi ti scacalil ti yalic ti slacnataque schiuc ti buchutic cuxob ontonale xiic. ti yilojic onoox ti masate: Pero ti yan xtoque jech ta xalic: Mi mu jauc ti vinic lee ti Cusi xut ta xac ta ilel smucul xchotet ta scan limuxnae? xiic. stsatsal ti mi ja jun jsamulile? 9 Oy jlom ta xalic: xiic. Ja xiic. Jech o xal un, ti stuquique Ti yan xtoque jech ta xalic: chachac yonton icotic. 17 Jech lic Mauc. Ja noox ti xcoolaje xiic. xchajacbeic ti masat to oxe: Pero ti vinique: Ti voote cusi vinical ta xaval Vuunun xi stuc. ti laj sjambot ti asate? xutic. 10 Jech laj sjacbeic: Ti stuque jech laj yal: Cusi laj avut ti ta xavil xae? Ti vuun ta xcale ja jun jalcop xutic. xi. 11 Ti stuque jech laj stac: 18 Pero ti jisraeletique mu scan Ti vinic ti ja sbi Jesuse laj spas xchunic ti ja masat to ox ti ta xil achel. Laj sbonbun ta jsat. Batan ti osile. Jech o xal laj staquic ta ta sat vo ti Silo sbie. Tey xapoc ti iquel stot sme ti masat to oxe. 19 Ti asate, xiyutun. Libat ec un. Calal stuquique jech laj sjacbeic: jech laj jpoc ti jsate, laj quil ti Mi ja anichon lie ti ta xavalic saquilal osile xi. ti masat ivoque? Cu chaal ti jech 12 Ti vinique jech ijacbat: ta xil xa osil avi tana une? xutic. 20 Ti stot smee jech laj staquic: Bu oy ti vinic taje? xutic. Ti stuque jech laj yal: Jnacutic ti ja jqueremcutique, Mu jna xi. ti masat ivoque. 21 Pero ti jech ta xil xa ti osile, lee, mu jnacutic. Ja Ti jfariseoetique ta sjacbeic ti jech xtoc mi jauc jnacutic ti buchu masate ti cu selan ijam ti sate ijambun ti sate. Jacbeic avaiic 13 Ti masat to oxe icbil ibat ta stuc. Yuun julem xa schulel. Xu ta xayalbot avaiic xiic. stojol ti jfariseoetique. 14 Ti jech

SAN JUAN9 jech laj yal ti stot smee, ja ti ta xiic yuun ti jisraeletique. Yuun laj xa scomonop scopic, buchuuc noox ti ta xal ti ja Cristo ti Jesuse, ta xtenat loquel ta chul na yuunic. 23 Jech o xal: Jacbeic avaiic ti jqueremcutique, julem xa schulel, ti xiique. 24 Jech o xal ti jisraeletique laj xchataic ta iquel ti vinic ti masat to oxe. Jech laj yalbeic: Albun caicutic ta melel ta sba ta sat ti Diose. Yuun ti vinic taje jnacutic ti ja jun jsamulile xiic. 25 Ti stuque jech laj stac: Mu jna mi ja jun jsamulil, mi mauc. Ti cusi jna leque, ja ti masatun to oxe. Avi tana un, ta xquil xa ti saquilal osile xi ti vinique. 26 Ti stuquique jech lic xchajacbeic: Cu selan laj spas? Cusi laj yut ti laj sjam ti asate? xutic. 27 Ti vinique jech laj stacbe: Laj xa calboxuc avaiic. Pero mu xacan xachunbeicun. Cu chaal ti ep ta velta ta xacan ti ta xcalboxuque? Mi yuun ta xacan ta xatsacli avaiic ec? xi ti vinique. 28 Ti stuquique jech xjajet xa laj yalic: Ti voote tsaclio ti vinic taje. Yan ti vuuncutique ja ta jtsaclicutic ti Moisese. 29 Yuun jnaojcutic ti icoponat yuun Dios ti Moisese. Pero ti vinic taje mi jauc jnacutic ti bu liquem talele xiic. 30 Ti vinique jech laj stac: Toj labal ta xcai avuunic ti mu xanaic ti bu liquem talele ti calal ja laj sjambun ti jsate. 31 Jnatic

204 lec, ti Diose mu xaibe scop ti jsamuliletique. Yuun ja noox ta xaibe scop ti buchutic ta xichic ta muque, ti ta spasic ti cusi ta scan ti yontone. 32 Yuun muyuc xcaibetic o scoplal ti ta sjambe sat jun vinic ti masat voqueme. 33 Ti maucuc tacbil talel yuun Dios ti vinic taje, muyuc cusi xu yuun ta spas ti jechuque xi ti masat to oxe. 34 Ti stuquique jech laj yalic: Yuun jsamulilot onoox lavoc talel ti voote. Mi voot cajal ta xacan ta xachanubtasuncutic avai? xutic. Tey laj sjipic loquel ta chul na.

22Ja
Jesuse laj yai ti jipbil xa loquel ta chul na ti masat to oxe. Calal laj snup sbaic ta bee, jech laj yalbe: Mi ta xachun ti Snichon ti Diose? xut. 36 Ti vinique jech laj yal: Albun cai Buchu yo jech ta xquich ta muc xi. 37 Jech laj stac ti Jesuse: Laj xa avil. Vuunun, ja ti Buchu yacal ta xachiin ta loile xut. 38 Jech ti vinique laj squejan sba ta stojol ti Jesuse. Jech laj yalbe: Ta jchun, Cajval xi ti vinique. 39 Tsacal to un, jech laj yal ti Jesuse: Ti lital li ta sba banomile, tal jvinajesbe cu selan yonton ti cristianoetique. Tal jambe sat ti masatetique. Yan ti buchu jamal ti sat yalojique, ta xjoybijic ta masat xi ti Jesuse.

35Ti
Masatic ta stojol ti Diose
205 jlom jfariseoetic ti tey xchiinoje, ti calal jech laj yaiic taje, jech laj sjaquic: Mi yuun masatuncutic yayel ec un? xiic. 41 Jech laj stac ti Jesuse: Ati yuunuc masatucoxuque, muyuc amulic ti jechuque. Pero ti jech ta xavalic ti ta xavilique, oy amulic xi ti Jesuse.
SAN JUAN9,10 bayel italique, ja jelequetic ti ta xelcajique. Pero ti chijetique muyuc laj yaibeic ti scope. 9 Vuunun ti ti corrale. Ti buchu ta xoch talel ta jtojole, ja ta xcol. Ja jech xtoc cool selan jun chij ti xloc xoch ta corrale. Ta sta lec ti sveele. 10 Yan ti jeleque ja noox ta xtal soques, ta xtal yelcan, ta xtal smil ti chijetique. Pero ti vuune tal cacbe scuxlejal ti mu noox albajuc ti yutsilale. 11 Vuunun ti lequil jilchije. Jech o xal un, ta xcac jba ta milel yuun ti jchijtaque. 12 Yan ti buchu tojel noox ta scan ta squel ti chije, calal ta xil ti ta xtal ti jtioval oquile, ta xjatav batel. Ta xicta comel ti chije. Yuun mauc ti batsi jquelchije. Ja jech xtoc ti chijetique mauc yuun. Jech ti jtioval oquile ta stsac ti chije. Tan puc ta xbat yuun. 13 Ti vinic taje yuun ja noox stojol ta scan ti ta xabteje. Jech o xal ta xjatav batel. Mu sventauc ti chijetique. 14-15 Vuun ti lequil jilchije. Ti Jtote xiyojtiquin. Jech ti vuune xcojtiquin ec. Ja jech xcojtiquin ti jchijtaque. Jech ti stuquique xiyojtiquinic ec. Jech o xal un, ta xcac jba ta milel yuun ti jchijtaque. 16 Oy to yan jchij ti muyuc to tiquil li ta corrale. Persa chba quic talel. Ti stuquique ta xchunic iquel. Jun noox corral ta xcom. Jun noox ti jilchije. 17 Ti Jtote cux ta xiyai yuun ta xcac ti jcuxleje yo jech ta jchaich ti jcuxlejale. 18 Muyuc buchu xu ta xismilun. Pero ti jech ta xcot ta pasele, yuun jech ta xloc ta conton jtuc. Yuun oy ta jba ti

40Oy
10
Ti Jesuse jech laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu mu xoch ta sti scorral ti chije, ti ja tey chba ochuc talel ti bu mauc stie, ja jun jelec ti ta xelcaje. 2 Pero ti Buchu ta xoch batel ta ti corrale, ja ti jquelchij umbi, ti ta xchabi ti chije. 3 Ti jchabiej ti corrale ta sjam ti stie yo ta xoch batel ti jquelchije. Jech ti schijtaque ta xaibeic scopojel ti yajvalique. Ta sloquesbe sbi ti schijtac ti calal ta sloques talel ta corrale. 4 Calal jech laj xa sloques talel scotol ti schije, ja jbabe ta xanav batel ti stuque. Jech ti schijtaque tijilic ta xbat ta spat. Yuun ta xaibeic ti scopojele. 5 Mu stsacliic batel ti buchu mu xojtiquinique. Ja noox ta xjatavic batel. Yuun mu xaibeic scopojel ti buchu mu xojtiquinique xi ti Jesuse. 6 Ti jech laj sbabacopta ti Jesuse, pero ti stuquique muyuc laj yaibeic smelol ti cusi laj yale.

Scoplal ti corral ti laj yich babacoptaele
laj xchaal ti Jesuse: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, vuunun ti ti corral ti bu ta xoch batel ti chijetique. 8 Ti buchutic
7Jech
Ti Jesuse, ja ti lequil Jilchije
SAN JUAN10 ta xcac ti jcuxleje. Oy ta jba ti ta jchaich ti jcuxlejale. Ja jech albilun talel yuun ti Jtote xi ti Jesuse. 19 Calal jech laj yaiic ti jisraeletique, lic spas sbaic ta chavoc xtoc. 20 Oy ep ti jech ta xalique: Cu chaal ta xachunbeic scop lee? Yuun chuvajibem, xchulelinojbe schulel pucuj xiic. 21 Ti yan xtoque jech ta xalic: Ati yuunuc xchulelinojucbe schulel ti pucuje, mu xu ta xcopoj jech chac cu chaal lee. Ati yuunuc xchulelinojucbe schulel ti pucuje, mi yuun xu yuun ta sjambe sat ti masatetic jechuque? xiic.

206 Jech ti vuun eque xcojtiquin ti stuquic eque. Ta xistsacliicun. 28 Yuun ta xcacbe scuxlejal sbatel osil. Mi jauc chayel ta xbatic. Muyuc buchu ta xispojbun ta coc ta jcob. 29 Laj xa yacbun ti Jtote ti ja banquilal ta scotole. Muyuc buchu ta spojbun ta yoc ta scob. 30 Ti vuune schiuc ti Jtote jununcutic xi ti Jesuse. 31 Calal jech laj yaiic ti jisraeletique, laj stamic ton yo jech ta xacbeic ti Jesuse. 32 Ti Jesuse jech laj yal: Ta sventa smucul stsatsal ti Jtote, ep ti cusi laj jpas ta atojolique. Cusi junucal ti laj jpase yo jech ta xavacbeicun ti tone? xi ti Jesuse. 33 Ti jisraeletique jech laj staquic: Mauc ta xacacbecutic ton yuun ti cusi lec laj apase. Ja ti toj chopol ta xacopoj ta stojol ti Diose. Yuun ti acope ta xabis aba ta Dios ti calal vinicot nooxe xutic. 34 Jech laj stac ti Jesuse: Ta xal ti Diose: Vooxuc diosoxuc, xi ti mantal avuunic ti tsibabile. 35 Jnatic lec ti jech tsibabil ta scop Diose. Mu xu ta jmuctic. Diosetic, laj yacbe sbi ti buchutic laj xchunbeic ti scop Diose. 36 Ti Diose laj stujun, laj stacun talel li ta sba banomile. Jech o xal, cu chaal ta xavalic ti chopol ta xicopoj ta stojol ti Diose ti laj cal vuunun Snichonun Dios ti xichie? 37 Ti mi mauc ta jpas ti cusi ta spas ti Jtote, mu xachunicun. 38 Manchuc mi mu xachunic ti vuun Snichonun ti Diose, pero chunic ti cabtel ti ta jpas ta atojolique, yo jech xanaic

tey ta Jerusalene, ti jisraeletique ja o yacalic ta spasic squinal snaobil ti stsajobil templo yuunique. Ja o yorail ti sictique. 23 Ti Jesuse tey ta xanav ta templo ta cotcot na ti Salomn sbie. 24 Ti jisraeletique tey laj sjoyobtaic ti Jesuse. Jech laj yalbeic: Tey to xmacmun ti contoncutic avuune. Mi voot ti Cristoote? Alo xcha ta jamal xutic. 25 Jech laj stac ti Jesuse: Laj xa calboxuc avaiic, pero mu xachunic. Ti cusi ta jpase ti ja ta smantal stuc ti Jtote, jamal ta xayacboxuc avilic ti Buchuun ta melele. 26 Pero ti vooxuque mu xachunic, yuun mauc jchijoxuc jech chac cu chaal laj calboxuc avaiic ta bayele. 27 Yuun ti jchijtaque ta xaiic ti jcopojele.

22Ti
Ti jisraeletique mu xichic ta muc ti Jesuse
207 xachunic ti oy ta jtojol ti Jtote, ti oyun ta stojol eque xi ti Jesuse. 39 Yan to velta ta ox stsaquic ta chuquel. Pero tey icol batel yuunic ti Jesuse. 40 Jech ti Jesuse isut batel ta jot ucum Jordn ti oy ta sloqueb cacale. Tey icom ti buy to ox laj yac ich vo ti Juane. 41 Ep cristianoetic bat squelic. Jech laj yalic: Ti Juan jac-ich-voe muyuc cusi laj yac iluc smucul stsatsal. Pero scotol ti cusi laj yalbe scoplal ti vinic lie, ja melel xiic. 42 Ti teye ep laj xchunic ti ja Jcoltavanej ti Jesuse.

SAN JUAN10,11 calal ialbat ti ip ta xai ti Lzaroe, tey to icom chib cacal ti bu onoox oye. 7 Tsacal to un, jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Batic yan velta ta Judea xi ti Jesuse. 8 Ti yajchancoptaque jech laj staquic: Jchanubtasvanej, ti jisraeletic teye ach to noox ti jutuc mu laj smilot ta tone. Avi tana un, mi ta xacan ta xabat avai yan velta? xutic ti Jesuse. 9 Ti Jesuse jech laj yal: Mi mu yichojuc lajcheb ora ti jun cacale? Ti mi ta xijxanav ta cacaltique, mu jbosi cacantic. Yuun sac jaman ti banomile. 10 Yan ti mi ta xijxanav ta acobaltique, ta jbosi cacantic. Yuun chabal sac jaman ti banomile xi ti Jesuse. 11 Tsacal to un, ti Jesuse jech laj yalbe ti yajchancoptaque: Vay xa ti Lzaro ti lec jcopon jbatic schiuque. Pero ta xbat jtij liquel xi ti Jesuse. 12 Ti yajchancoptaque jech laj staquic: Cajval, ti mi ta xvaye, ja svinajeb ti ta xa xlecube xiic. 13 Ti vai selan ta xal ti Jesuse, ja ta xal ti cham ti Lzaroe. Yan ti yajchancoptaque laj snopic ti ta xal ti batsi vayel nooxe. 14 Jech o xal un, ti Jesuse jamal laj yalbe ti yajchancoptaque: Cham xa ti Lzaroe. 15 Ximuyubaj xa ti muyuc tey oyune. Ms lec ti jech icot ta pasele ta sventa ti vooxuque yo jech ta xachunicun. Pero batic, ba jqueltic xi ti Jesuse. 16 Ti Tomase, ti ja sbiinoj ti vache, jech laj yalbe ti yan jchancopetique:

6pero
11
Oy jun vinic ti ip ta xaie, ti ja sbi Lzaroe. Tey nacal ta Betania, ti ja steclumalic ti Marae schiuc ti Martae, ti ja schiil sbaic ta voquele. 2 Ti Mara taje ja ti buchu laj smalbe muil aceite ta yoc ti Cajvaltique, ti laj staquintasbe ta stsotsil sjole. Ja yixlel ti jchamel Lzaroe. 3 Jech o xal ti chib antsetique jech laj yalic ti laj staic ta iquel ti Jesuse: Cajval, ti buchu toj lec xacopon abaic schiuque ip ta xai xutic ti Jesuse. 4 Calal jech laj yai ti Jesuse, jech laj yal: Ti jech ip ta xai taje, mu xcham o schiuc. Ja noox ta sventa ti ta xvinaj yutsilal slequilal ti Diose. Ti chamel taje ja ta sventa yo jech ta xvinaj cutsilal jlequilal ti vuun Snichonun ti Diose xi ti Jesuse. 5 Manchuc mi ti Jess cux ta xai ti Martae, ti Marae, ti Lzaroe,

Cham ti Lzaroe
SAN JUAN11 Batic ec yo jmoj tey chba chamcutic schiuc ti Jesuse xi.
Ti Jesuse ja chacuxiebal schiuc xtoc ja cuxlejal Ti Jesuse ta xoc ta smuquinal ti Lzaroe
208
jech icot ti Jesuse, schanibal xa ox cacal smuclej ti Lzaroe. 18 Ti Betaniae nopol xil sbaic schiuc ti Jerusalene, jutuc ms ta olol reva. 19 Ep ti jisraeletique bat svulanic yo ta spatbeic yonton ti Martae, ti Marae yuun ja ti cham xa ti schiilic ta voquele. 20 Calal laj yai ti Marta ti ta xa xcot ti Jesuse, loc batel, ba snup ta be. Yan ti Marae tey icom ta na. 21 Ti Martae jech laj yalbe ti Jesuse: Cajval, ti liuc oyote, muyuc xcham ti jchiil ta voquel ti jechuque. 22 Pero ta jna ti cusi ta xacanbe ti Diose ta xacbot scotol xi ti Martae. 23 Ti Jesuse jech laj yal: Ti achiil ta voquele ta xchacuxi talel xi. 24 Ti Martae jech laj yal: Ta jna ti ta xchacuxie. Pero ja to ti calal xchacuxiic ti animaetic ta slajebal cacale xi ti Martae. 25 Ti Jesuse jech laj yal: Vuunun ti chacuxiebale schiuc ti cuxlejale. Ti buchu ta xchunune, manchuc mi ta xcham, ta xchacuxi. 26 Ti buchu ti cuxulic to avi lie ti ta xischune, mu xchamic o. Mi ta xachun taje? xi ti Jesuse. 27 Ti Martae jech laj yal: Ta jchun, Cajval. Ta jchun ti voot ti Cristoote, ti Snichonot ti Diose, ti ta onoox xatal ta banomile xi ti Martae.

17Calal
jech laj yale, ti Martae bat yic talel ti schiil ta voquele, ja ti Marae. Jech cot yalbe ta mucul: Li xa oy ti Jchanubtasvaneje. Ta xastaot ta iquil xut. 29 Calal jech laj yai taje, ta ora ivai batel. Bat squel ti Jesuse. 30 Ti Jesuse tey to oy ti bu laj snup ta be ti Martae. Yuun muyuc to ochem batel ta jteclum. 31 Calal jech loc batel ta anil ti Marae, ti jisraeletic ti ta spatic ontonale tey tsacal ibatic. Yuun laj snopic ti tey chba ocuc ta muquinale. 32 Calal icot ti Mara ti bu oy ti Jesuse, tey laj squejan sba ta yoc. Jech laj yal: Cajval, ti liuc oyucote, muyuc xcham ti jchiil ta voquel ti jechuque xut. 33 Calal laj yil ti Jess ti ta xoc ti Marae schiuc ti jisraeletic ti tsacalic batele, och ta at onton ec. Mu xech ta xai ti meunale. 34 Ti Jesuse jech laj sjac: Bu laj amuquic? xi. Jech laj yalic: La jqueltic avil, Cajval xutic. 35 Ti Jesuse ioc. 36 Ti jisraeletique jech laj yalic: Quel avil, ep cux ta xai sbaic xiic. 37 Pero oy jlom jech laj yalic: Ti vinic lee ja laj sjambe sat ti masate. Mi muyuc cusi laj yut jutebuc yo muyuc xcham ti Lzaroe? xut sbaic.

28Calal
Jesuse lic yai yan velta ti meunale. Tey inopaj batel ta
38Ti
Ta xchacuxi ti Lzaroe
209 muquinal. Macbil sti ta jun muc ta ton. Yuun cool selan jun nail chen. 39 Jech laj yal ti Jesuse: Loquesic ti tone xi. Ti Martae, ti ja schiil ta voquel ti animae, jech laj yal: Tu xa van, Cajval. Yuun oy xa schanibal cacal schamel xi. 40 Pero ti Jesuse jech laj yal: Ta xavilbe yutsilal slequilal Dios ti mi ta xachunune, mi mu xacutot? xi ti Jesuse. 41 Tey lic sloquesic ti tone. Ti Jesuse laj stoy muyel sat ta vinajel. Jech laj yal: Colaval, Tot, yuun laj avaibun ti jcope. 42 Ta jna ti ta xavaibun onoox ti jcope. Ta xcal jech ta sventa slequilal ti cristianoetic ti li oyique, yo jech ta xchunic ti voot laj atacun talele xi ti Jesuse. 43 Calal jech laj yal ti Jess taje, tsots iavan: Locan talel tey, Lzaro xi. 44 Tsotbil ta manta yoc scob iloc talel ti animae. Pixbil ta manta ti sat xtoque. Ti Jesuse jech laj yal: Jitunic, aco batuc xi ti Jesuse.

SAN JUAN11 Cusi ta xcutic ti vinic taje ti ep ta xac iluc ti smucul stsatsale? 48 Yan ti mi chan noox xcutique, scotolic ta xlic yichic ta muc. Jech ti ajvalil tey ta Romae ta xtal slilinic ti jlumaltique schiuc ti templo cuuntique xiic. 49 Pero oy jun yuunic ti ja Caifs sbie, ti ja o sjabilal tiquil ta banquilal pale ti Caifase, ti jech laj yale: Mu xanabeic smelol ti vooxuque. 50 Mu xanaic ti ja ms lec ti aco chamuc jun vinic ta sventa ti jteclumaltique. Ja toj vocol ti mi ta xlaj scotol ti jteclumaltique xi. 51 Ti vai selan laj yal ti Caifase, mauc laj snop stuc. Yuun ja iacbat sna yuun ti Diose ti aco chamuc ti Jess ta sventa ti jisraeletique ti calal ja o tiquil ta banquilal pale ti Caifs ti jabil taje. 52 Pero mauc noox ta sventa ti jisraeletic ti jech ta xcham ti Jesuse. Ja jech xtoc ja ta sventa stsobel scotol ti snichnab Dios ti buyuc noox tanijemique. 53 Ti jech cacal taje, ja o lic snop scopic ti jopisialetic yuun ti jisraeletique yo jech ta smilic ti Jesuse. 54 Jech o xal un, ti Jesuse mu xa xac sba iluc ta stojol ti jisraeletique. Iloc batel ti tey ta Judeae. Bat ta stsel xocol banomil ta jun jteclum ti ja sbiinoj Efraine. Tey icom schiuc ti yajchancoptaque. 55 Jutuc xa scan xlic ti quin Colel yuun ti jisraeletique. Ep ti cristianoetic ti liquemic talel ta jujun jteclume batic ta Jerusaln yo jech ta xchapan sbaic ti cu selan

Laj snop scopic ti ta stsaquic ti Jesuse
jisraeletic ti buchutic xchiinojic batel ti Marae, ti calal laj yilic laj xchacuxes anima ti Jesuse, ja to jech ep laj xchunic ti ja Jcoltavanej ti Jesuse. 46 Pero oy jlom bat yalbeic yai jfariseoetic ti cusi laj spas ti Jesuse. 47 Ti jfariseoetique schiuc ti banquilal paleetique bat stsob sbaic schiuc ti banquilal jchapanvanejetique. Jech laj yalic:

45Ti
(Mt 26:15; Mr 14:12; Lc 22:12)
SAN JUAN11,12 liquem yuunique ti calal mu to xlic ti quine. 56 Ta saic ti Jesuse. Ti calal tey oyic ta temploe, jech lic sjacbe sbaic: Cusi ta xanop? Mi ta xtal ta quin xanaic, o mi mooj? xiic. 57 Ti jfariseoetique schiuc ti banquilal paleetique yalojic onoox mantal ti mi oy bu ta xilic ti Jesuse, aco yalic yo jech ta stsaquic ta chuquel.

210 Chan uto ti ants lie. Yuun laj yacbun quich ti muil perfume ti xchabioj onoox sventa ti jmucobbaile. 8 Yuun ti buchutic abol sbaique li onoox oy ta atojolique. Yan ti vuune mu liuc oyucun o ta atojolique xi ti Jesuse.
Ti ants ti laj smalbe aceite ta yoc ti Jesuse
12
Vaquib xa cacal scan ti quin Colele calal ti Jesuse ibat ta Betania ti bu nacal ti Lzaroe, ja ti buchu ichacuxesat yuun ti Jesuse. 2 Tey laj spasic velil ta sventa ti Jesuse. Ti Martae ja ta xac ti velile. Ti Lzaroe tey chotol ta mexa ta xveic schiuc ti Jesuse. 3 Ti Marae laj yich talel olol litro muil aceite ti ja puru nardoe, ti toj ep stojole. Laj squebbe ta sba yoc ti Jesuse. Tsacal to un, ta stsotsil sjol laj staquintasbe ti yoque. Sjunul yut na tanij smuil ti perfumee. 4 Ti Judas Iscariotee, ti ja snichon ti Simone, ti ja jun yajchancop ti Jesuse, ja ti buchu ta xacvan ta cabale, jech laj yal: 5 Cu chaal mu laj yich chonel ta oxib ciento denario taquin ti perfumee, yo jech ta xich coltael ti buchu abol sbaique? xi. 6 Ti jech laj yal ti Judas taje, mauc oy ta yonton ti buchu abol sbaique. Yuun jelec xai sba. Ja jech xtoc yuun oy ta scob ti yavil taquine. Jech o xal un, tey ta stam loquel ti taquin ti buchu ta xaque. 7 Ti Jesuse jech laj yal:

(Mt 26:613; Mr 14:39)
jisraeletic laj yaiic ti oy ta Betania ti Jesuse. Tey bat squelic. Pero mauc noox bat squelic ti Jesuse. Bat squelic xtoc ti Lzaro ti ichacuxesat yuun ti Jesuse. 10 Ti banquilal paleetique laj scomonopic ti ta smilic ti Lzaroe. 11 Yuun ja ta scoj ti Lzaroe ti ep ta xchac sbaic batel ti jisraeletique, ja ti ta xchunic ti Jesuse.

9Ep
Nopbil xa yuunic ti paleetique ti ta smilic ti Lzaroe
ta yoclomale, ep ti cristianoetic ti ibatic ta quin Colele, yuun laj yaiic ti ta xcot ti Jess ta jteclum Jerusalene. 13 Jech o xal un, scotolic lic sbojic yanal xan. Bat snupic ta be ti Jesuse. Jech lic avanicuc: Toj yan yutsil ti Diose. Yan yutsil ti Buchu talem ta sventa ti Diose. Yan yutsil ti Ajvalil cuun ti vootic jisraelotique xiic. 14 Tey laj sta jcot burro ti Jesuse. Laj scajlebin batel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: 15 Mu xaxi, jteclum Sin. Le cajal ta xtal ta burro ti Ajvalil avuune, xi ti tsibabile. 16 Ti jech icot ta pasel taje, muyuc laj yaibeic smelol ti

12Ti
(Mt 21:111; Mr 11:111; Lc 19:2840)
211 yajchancoptaque. Ja to laj yaibeic smelol ti calal laj xa yich slequilal ti Jesuse. Laj snaic ti jech onoox tsibabil ti scoplale. Yuun jech onoox icot ta pasel. 17 Ti cristianoetic ti buchutic ayic schiuc ti Jess ti calal laj yic loquel talel ta smuquinal ti Lzaroe, ti laj xchacuxese, laj yalic ti cusi laj yilique. 18 Jech o xal ep cristianoetic bat snupic talel ta be ti Jesuse. Yuun laj yaiic ti laj yac iluc ti smucul stsatsale. 19 Ti jfariseoetique jech laj yalbe sbaic: Quel avilic, mu xu cuuntic ta jpajestic ti cristianoetique. Yuun scotol tey ta xbatic ta stojol xut sbaic.

SAN JUAN12 xai ti scuxlejal li ta sba banomile, ja ta sta scuxlejal sbatel osil. 26 Mi oy buchu ta scan ta xtun cuune, aco me stsacliun batel. Ti bu oyune tey oy ec. Ti buchu ta xtun cuune, ichbil ta muc ta xcot yuun ti Jtote.
ta scotol ti cristianoetic ti batemic ta yichel ta muc Dios ta quin ti ta Jerusalene, tey oy jun chib jyanlumetic, ti ja jgreciaetique. 21 Jech ti jgreciaetique nopajic batel ta stojol ti Felipee ti liquem talel ta Betsaida ti oy ta Galileae. Jech laj scanbeic vocol: Ta jcan ta jquel caicutic ti Jesuse xutic ti Felipee. 22 Ti Felipee bat yalbe ti Andrese. Jech schibalic bat yalbeic yai ti Jesuse. 23 Ti Jesuse jech laj yal: Sta xa yorail ta xquich jlequilal ti vuun ti cool jelantique. 24 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, mi mu xbaj ta lum ta xcham ti jbej sat trigoe, staoj yav jun jun o. Pero ti mi ta xchame, ta xbol ti tsunobale. 25 Ti buchu cux ta xai ti scuxlejal li ta sba banomile, ja ta xchay. Yan ti buchu mu tsotsuc scoplal ta

20Ti
Oy jun chib jyanlum cristianoetic ta saic ti Jesuse
xech ta xcai ti vocole. Cusi ta xcal? Mi ja ta xcal: Tot, coltaun ti cusi ta xcot ta jtojol avi lie, mi xichie? Mooj, yuun ja jtu ti jech litale xi ti Jesuse. 28 Jech lic scopon Dios ti Jesuse: Tot, aco aba ta ichel ta muc atuc xi. Ja o tey ivinaj ti oy Buchu ta xcopoj talel ta vinajel ti jech ta xale: Laj xa cac jba ta ichel ta muc. Pero yan to velta ta xcac jba ta ichel ta muc xi ti Diose. 29 Ti cristianoetic teye laj yaiic ti oy Buchu icopoje. Laj yalic ti ja jun chauque. Ti yan xtoque ta xalic ti ja icoponat yuun jun ngel. 30 Jech laj yal ti Jesuse: Mauc ta jventa vuun ti oy Buchu icopoj laj avaiique. Yuun ja ta aventaic ti vooxuque. 31 Avi tana un, ta xlic yich chapanel ti cristianoetique. Ja jech xtoc ja xa yorail ti ta xich jipel loquel ti buchu ta spas mantal li ta banomile. 32 Calal ta sta yorail ta xquich jipanel ta cruze, vuun ta jtijbe talel yonton scotol ti cristianoetique xi ti Jesuse. 33 Ti vai selan laj yal ti Jesuse, ja ta xac ta nael ti cu selan ta xchame. 34 Ti cristianoetique jech laj yalic:

27Mu
SAN JUAN12 Oy bu cabinojcutic ti calal ta xech squelel slibroal ti mantal cuuncutique ti cuxul o sbatel osil ti Cristoe. Mi voot ti Cristoote, cu chaal ta xaval ti ta xquich milel ti vuun cool jelantique, ti xachie? Buchuot un chae? xutic. 35 Jech laj stac ti Jesuse: Ti luze li to oy ta atojolique, pero mu xa jaluc. Xanavanic ta luz yo to oy ta atojolic, yo jech mu chayaluc avontonic xastaoxuc ti ical osile. Yuun ti buchu ta xanav ta ical osile, mu sna bu ta xbat. 36 Chunic ti luze yo to li vaal ta atojolique, yo jech ta xacotic ta snichnab ti luze xi ti Jesuse. Calal jech laj yal taje, ibat ti Jesuse. Ba snac sba.

212 yilbe slequilal yutsilal ti Jesuse. Ja jech xtoc laj yalbe scoplal. 42 Manchuc mi oy jisraeletic ti muc bu laj xchunique, pero oy ep ti laj xchunic ti ja Jcoltavanej ti Jesuse. Oy jlom jpasmantaletic laj xchunic xtoc. Pero mu xal sbaic, yuun ta xiic ti ta xjipatic loquel ta chul na yuun ti jfariseoetique. 43 Yuun ti stuquique ja lec ta xaiic ti ichbilic ta muc yuun ti cristianoetique. Ja mu scanic ti ta xacatic ta ichel ta muc yuun ti Diose.

mi laj yac iluc smucul stsatsal ti Jess ta stojol ti jisraeletique, pero mi jauc xchunic. 38 Ti jech taje, ja icot ta pasel jech chac cu chaal laj stsiba comel ti jalcop Isaase: Cajval, buchu ta xchun ti cusi ta xcaltique? Buchu ta xchun ti smucul stsatsal ta xacbat yile? xi ti Isaase. 39 Oy smelol ti cu chaal mu xchunique. Yuun jech onoox laj stsiba xtoc ti Isaase: 40 Laj jmacbe satic, laj yijubtasbe yontonic, yo mu xilic, yo jech mu xaiic ta yontonic, yo jech mu xtal yac sbaic ta poxtael ta jtojol, xi ti Dios ti laj stsiba ti Isaase. 41 Jech laj yal ti Isaase, ja ti laj

37Aco
Ti jisraeletique mu xichic ta muc ti Jesuse
tsots lic yal ti Jesuse: Ti buchu ta xischune, mauc noox ta xischunun. Ta xchun ti Jtot ti buchu laj stacun talele. 45 Ti buchu ta xiyile, ta xil xtoc ti Buchu laj stacun talele. 46 Vuunun ti luz ti lital ta banomile yo jech ti buchu ta xischunune, mu xcomic ta ical osil. 47 Ti buchu ta xai ti jcope, pero ti mi mu xchune, mauc vuun ta jchapan. Yuun ti vuune lital coltavancun. Mauc lital chapanvancun. 48 Ti buchu ta xisbajune, ti mu xich ta muc ti jcope, ta xa xich chapanel yuun ti jcop ta slajebal cacale. 49 Yuun mu ta jmantaluc noox jtuc ti cu selan ta xicopoje. Ti cu selan ta xicopoje, ti cu selan ta xichanubtasvane, ja ta smantal ti Jtot ti Buchu laj stacun talele. 50 Jna lec ti cu selan laj yalbun talel ti Jtote, ja sventa cuxlejal sbatel osil. Jech o xal ti cu selan ta xcale cool jech chac cu chaal laj yalbun talel ti Jtote xi ti Jesuse.

44Jech
Ta sventa scop Jess ta staic chapanel ti cristianoetique
213
Ti Jesuse ta spocbe yacan ti yajchancoptaque
9Ja
SAN JUAN13 yuun un, jech laj yal ti Simn Pedroe: Mauc noox xapocbun ti cacane, Cajval. Ja jech xtoc pocbun ti jole, ti jcobe xi ti Pedroe. 10 Ti Jesuse jech laj yal: Ti Buchu naca to atineme, mu xa persauc ta xich poquel sjunul. Ja xa noox ta xich pocbel ti yacane, yuun pocbil xa sjunul. Ti vooxuque pocbiloxuc xa, aco mi mu acotolicuc xutat. 11 Ti muyuc pocbiloxuc acotolic ti xie, yuun snaoj ti oy buchu ta xacvan ta cabale. 12 Calal jech laj yonton ta spocbel yacan ti yajchancoptaque, ti Jesuse tey lic slap ti scue. Tey bat chotluc ta mexa yan velta. Jech laj yal: Mi laj avaibeic smelol ti jech laj jpas ta atojolique? 13 Jchanubtasvanej, Cajval, ti xavuticune. Melel avauquic, yuun vuunun. 14 Ti Vuun Jchanubtasvanejun Ajvalilun avuunique laj xa jpoc ti avacanique. Ti vooxuque jech me xapocbe abaic avacanic ta jujun tal. 15 Yuun laj xa cac avilic yo jech ta xapasic jech chac cu chaal laj jpase. 16 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti mosovile, mauc cajal ta xac sba ta stojol ti yajvale. Ti buchu tacbile, mauc cajal ta xac sba ta stojol ti jtacvaneje. 17 Ti mi ta xavaibeic smelol ti jech laj jpase, ti mi ta xapasic xtoc jech chac cu chaal laj cac avilique, xamuyubajic noox. 18 Ti jech laj calboxuc taje, mauc acotolic. Yuun jnaoj ti buchutic tujbil cuune. Pero yuun tsots scoplal ta xcot ta pasel jech chac cu chaal tsibabil ta scop Diose:

13
Ja xa yacubalil ti quin Colele. Snaoj xa ti Jesuse ti cot xa yorail ta xicta comel ti banomile, ti ta sut batel ta stojol ti Stote. Ti stuque laj onoox xcuxubin ti yajchancoptac ti li ta banomile. Pero ta to xacbe yil ms ti scuxul yontone. 2 Ti yorail ta xveique, tijbat xa yonton yuun pucuj ti Judas Iscariotee, ti ja snichon ti Simone, ti ja ta xac ta cabal ti Jesuse. 3 Ti Jesuse snaoj xa ti acbat xa ta scob yuun stot scotol ti cusitic oye. Yuun ti stuque liquem talel ta stojol ti Diose. Tey ta sut batel ta stojol xtoc. Pero ep cux ta xai ti yajchancoptaque. 4 Ti Jesuse lic vaiuc ti jech chotol ta mexae. Laj sloc ti schalomal scue. Tey laj stsac jun toalla. Lic stsot ta schucbenal. 5 Tsacal to un, lic squeb vo ta pocob cobal. Tey lic spocbe yacan ti yajchancoptaque. Tey laj scusbe yacan ta toalla ti tey tsotol ta schucbenale. 6 Calal jech lic pocbatuc yacan ti Simn Pedroe, ti stuque jech laj yal: Cajval, mi voot ta xapocbun ti coque? xi ti Pedroe. 7 Jech laj stac ti Jesuse: Avi tana lie mu xavaibe smelol ti jech ta jpase. Pero tsacal to ta xlic avaibe smelol xutat. 8 Ti Pedroe jech laj yal: Mi jauc ta xcac apoc ti coc vuune xi ti Pedroe. Jech laj yal ti Jesuse: Ti mi muyuc ta jpocbote, mu xu jchiin jbatic xutat.

SAN JUAN13 Ti buchu ti jmoj ta xive schiuque ijoybij ta cajcronta, ti xie. 19 Calal ta xavilic ti jech ta xcot ta pasele, jpocoalojboxuc xa onoox avaiic yo jech ta xachunic ti Buchuun ta melele. 20 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu ta xich ta muc ti buchu ta jtac batele, vuun ta xiyichun ta muc. Ti buchu ta xiyichun ta muque, ta xich ta muc ti Buchu laj stacun talele xi.

214 Paso me ta ora ti cusi ta onoox xapase xut. 28 Ti buchutic tey ta xveic ta mexae, mi junuc laj yaibeic smelol ti vai selan laj yal ti Jesuse. 29 Oy jlom laj snopic ti ipasat ta mantal yuun ti Jesuse ti aco bat sman talel ti cusi ta xtun yuunic ta sventa ti quine. Oy jlom laj snopic ti oy cusi ta xacbe ti meunetique, yuun ja yichoj ta sventa yavil taquin ti Judase. 30 Calal jech laj stsac pan ti Judase, loc batel. Acobaltic xa.

jech laj yale, ti Jesuse lic ochuc ta at onton. Jech jamal laj yal: Ta melel ta xcalboxuc avaiic, oy jun avuunic ti ta xiyac ta cabale xi ti Jesuse. 22 Calal jech laj yaiic ti yajchancoptaque, lic squel sbaic ta jujun tal. Yuun mu snaic buchu scoplal ti jech ta xale. 23 Oy jun yajchancop ti tey nopol ta xve schiuque, ti cux ta xai sbaic schiuc ti Jesuse. 24 Ti Simn Pedroe lic spas sea ti aco sjac ti buchu scoplal ta xalbe taje. 25 Jech ti stuque ms to laj snaban sba ta stsel ti Jesuse. Jech laj yalbe: Buchu, Cajval? xi. 26 Ti Jesuse jech laj stac: Ta jtsaj juteb pan ta sets. Ti buchu ta xcacbe ta xavile, ja me umbi xi. Jech o xal laj stsaj ti juteb pane. Tey laj yacbe ti Judas Iscariotee, ti ja snichon ti Simone. 27 Calal jech laj stsac pan ti Judase, ta ora noox och ti pucuj ta yontone. Jech laj yal ti Jesuse:

21Calal
(Mt 26:2025; Mr 14:1721; Lc 22:2123)
Ti Jesuse ta xal ti ta xacvan ta cabal ti Judase
loc xa batel ti Judase, ti Jesuse jech laj yal: Avi tana un, ti vuun cool jelantique ta xvinaj ti jlequilale. Jech xtoc ta xvinaj yutsilal ti Diose ta sventa ti cusi ta xcot ta jtojole. 32 Ti mi jech ta xvinaj yutsilal ti Dios ta jtojol ti cool jelantique, jech o xal un, ti Diose ta xac ta ilel ti jlequilal cutsilale. Jutuc xa scan ta xa xcot ta pasel. 33 Jnichnabtac, mu xa jaluc li oyun ta atojolique. Ta xasaicun, pero cool ta xacalboxuc avaiic jech chac cu chaal laj calbe yaiic ti jisraeletique: Mu xu xabatic ti bu ta xibate, ti xcutic onooxe. 34 Ta xcacboxuc comel ti ach mantal lie: Cux me xavai abaic ta jujun tal jech chac cu chaal cux laj caioxuc. Ja me jech cux xavai abaic ta jujun tal ti vooxuc une. 35 Ti mi jech cux ta xavai abaique, scotol ti cristianoetique ta xilic ti ja cajchancopoxuque xi ti Jesuse.

31Calal
Ti ach mantale
Simn Pedroe jech laj sjacbe ti Jesuse:
36Ti
(Mt 26:3135; Mr 14:2731; Lc 22:3134)
Ti Jesuse ta xalbe ti Pedro ti ta xmucat ta yontone
215 Bu ta xabat un, Cajval? xi. Jech laj stac ti Jesuse: Ti bu ta xibate, mu to xu xabat avi lie. Pero ta xatsacliun onoox xi ti Jesuse. 37 Ti Pedroe jech laj yal: Cu chaal ti mu to xu ta jtsacliot batel avi lie, Cajval? Yuun chapalun xa ta xcac jba ta milel ta aventa xi ti Pedroe. 38 Ti Jesuse jech laj stacbe: Mi melel ti chapalot xa ta xavac aba ta milel ta jventae? Ta melel ta xcalbot avai, laj xa ox amucun ta avonton oxib velta ti calal mu to ta xoc ti cotse xi ti Jesuse.

SAN JUAN13,14 cuxlejale. Ja noox ta jventa vuun yo jech xu ta xacotic ta stojol ti Jtote. 7 Ti mi xavojtiquinicune, ja jech xtoc xavojtiquinic ti Jtote. Avi lie, li ta xlic avojtiquinic ti Jtote. Yuun li avilojic xae xi ti Jesuse. 8 Jech laj yal ti Felipee: Acbun quilcutic ti Totil taje, Cajval. Ja to jech xu o ta xcaicutic xi. 9 Jech laj stac ti Jesuse: Felipe, jal xa li oyun ta atojolique, mi mu to xavojtiquinicun xtoc? Ti buchu ta xiyojtiquinune, ta xojtiquin ti Jtote. Jech o xal un, cu chaal ta xacan ta xcacbot avil ti Jtote? 10 Mi mu xachun ti oyun ta stojol ti Jtote, ti oy ta jtojol ti Jtote? Ti cusi ta xcalboxuque, mauc ta xcal ta conton jtuc. Ja ta jpasbe yabtel stuc ti Jtot ti jech oy ta jtojole. 11 Chunic ti oyun ta stojol ti Jtote. Ja jech xtoc chunic ti oy ta jtojol ti Jtot eque. Mi mu xcot ta avontonic ti cusi laj cal lie, pero ta sventa ti cabtele, chunic. 12 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ti buchu ta xchunune, ja jech ta spas jech chac cu chaal ta jpas eque. Xu to ti ja ms jelavem ta spase. Yuun ta xibat ti bu oy ti Jtote. 13 Scotol ti cusi ta xacanbeic ti Dios ta jventae, ta xacacboxuc yo jech ta jvinajesbe yutsilal Jtot ti vuun Nichonilune. 14 Yuun vuun ta jpas ti cusiuc noox ta xacanic ta jventae.

14
Ti Jesuse jech laj yalbe yaiic ti yajchancoptaque: Mu me xchibaj avontonic ti vooxuque. Chunic me ti Diose. Chunicun ec. 2 Ti bu nacal ti Jtote, ep naetic tey yo xu ta xijnaquiotic. Ati yuunuc muyucuque, laj xa calboxuc avaiic ti jechuque. Jech o xal un, ta xibat ta smeltsanel ti bu ta xacotique. 3 Calal mi laj xa jmeltsan comel ti bu ta xacotique, ta xisut talel yan velta yo jech ta xquicoxuc batel, yo jech tey oyoxuc ti bu oyun eque. 4 Ti vooxuque xanaic ti bu ta xibate schiuc xanaic xtoc ti bee xi ti Jesuse. 5 Ti Tomase jech laj yal: Mu jnacutic ti bu ta xabate, Cajval. Cusi ta xcutcutic yo ta jnacutic ti bee? xi. 6 Ti Jesuse jech laj stacbe: Vuunun ti bee. Vuunun ti melele. Ja jech xtoc vuunun ti

Ja sbelal Dios ti Jesuse
mi cux ta xavaiicune, chunic ti jmantale. 16 Jech ti
15Ti
Ti Jesuse ta xal ti ta xac talel ti Chul Espritue
SAN JUAN14,15 vuune ta jcanbe ti Jtote ti aco stacboxuc talel ti Chul Espritu ti ja Melele yo ta scoltaoxuc yo ta xchiinoxuc o. 17 Yan ti buchutic lec ta xaiic ti sba banomile mu xu ta xichic. Yuun mu xilic, mu xojtiquinic ti Chul Espritue. Yan ti vooxuque xavojtiquinic. Yuun tey oy ta atojolic. Tey ta xcom o ta atojolic. 18 Mu xaquictaoxuc comel atuquic. Yuun ta xtal jchiinoxuc. 19 Mu xa jaluc ti li ta xiyilicun ti cristianoetique. Yan ti vooxuque ta xavilicun. Ti jech cuxulun ti vuune, jech ta xacuxiic o ta jventa ec. 20 Ti calal jech ta xtal ti Chul Espritue, ja o tey ta xanaic ti oyun ta stojol ti Jtote, ti oyun ta atojolic eque, ti oyoxuc ta jtojol eque. 21 Ti buchu sna xchun ti jmantale ta xac ta ilel ti cux ta xiyaie. Ti buchu cux ta xiyaie, ja jech xtoc cux ta xaiat yuun ti Jtote. Jech ti vuun eque cux ta xcai. Ta xcac jba iluc ta stojol xi ti Jesuse. 22 Ti Judase, pero mauc ti Judas Iscariotee, jech laj yal: Cajval, cu chaal ja noox ta xavac aba iluc ta jtojolcutic? Cu chaal mu jauc ta xavac aba iluc ta stojol ti cristianoetic li ta sba banomile? xi. 23 Ti Jesuse jech laj stacbe: Ti buchu cux ta xiyaie ta xchun ti cusi ta xcale. Ta xcuxubinat yuun ti Jtote. Jech ti Jtote schiuc ti vuune ta xinaquicutic ta stojol. 24 Ti buchu mu cuxuc ta xiyaie, mu xchun ti cusi ta xcale. Ti cusi ta xcal avaiique mauc jcop jtuc. Ja scop ti Jtot ti laj stacun talele. 25 Jech ta xcalboxuc avaiic scotol taje yo to li oyun ta

216 atojolique. 26 Yan ti Chul Espritu ti ta stac talel ti Jtot ta jventae, ja ta xascoltaoxuc, ta spatboxuc avontonic, ta xaschanubtasoxuc scotol. Ja ta sjulesboxuc ta ajolic scotol ti vai selan laj calboxuque. 27 Ta xibat. Ta xcacboxuc comel smucul avontonic. Ti smucul avontonic ti ta xcac comele, mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ta xac ti cristianoetic li ta sba banomile. Jech o xal mu me xavat avontonic. Mu xaxiic. 28 Laj xa calboxuc avaiic ti ta xibate. Laj xa calboxuc avaiic xtoc ti ta xtal jchiinoxuc yan veltae. Mi ta melel ti cux ta xavaiicune, xamuyubajic xa jechuc ti laj avaiic ti ta xibat ti bu oy ti Jtote. Yuun ti stuque ja jelavem smucul. Mu sta ti vuune. 29 Ja jech ta xcalboxuc avaiic yo to li oyune. Ta jpocoalboxuc avaiic yo jech ta xachunicun ti calal ta xcot ta pasel taje. 30 Mu xa jaluc ta jchiinoxuc ta loil. Yuun ta xa xtal ti buchu ta spas mantal li ta sba banomile, aco mi muyuc cusi xu yuun ta jtojol. 31 Pero tsots scoplal ti jech ta xcot ta pasele, yo jech ta snaic ti cristianoetique ti cux ta xcai ti Jtote, ti ta jpas ti cusi yalojbune. Valanic, batic xi ti Jesuse.

15
Ti Jesuse jech laj yal: Ti vuune cool jelan jech chac cu chaal ti smuc ta aquil ti uvae. Ti Jtote cool selan jech chac cu chaal ti jchabiej uvae. 2 Ti scob-cobtac ti uva ti mu xac ti sate ta sboj loquel.
Smuc ta aquil ti uvae schiuc ti scob-cobtaque
217 Pero ti bu lec ta xac ti sate ta sloquesbe ti scaepale. Ta set loquel ti bu taquijemique yo jech ta xac lec ti sate. 3 Ti vooxuque lecubtasbiloxuc xa ta sventa ti cu selan laj jchanubtasoxuque. 4 Junuc avontonic ta jtojol jech chac cu chaal ti jun conton ta atojolique. Ti jun scobe mu xu ta xac sat ta stuc noox ti mi muyuc tsacal schiuc ti smuc ta aquile. Ja jech ti vooxuque muyuc cusi lec ta xapasic ti mi mu junuc avontonic ta jtojole. 5 Vuunun ti smuc ta aquile. Vooxuc ti scob-cobtaque. Ti buchu jun yonton ta jtojole, jun conton ta stojol ec. Ep ta xac ti sate. Yan ti mi chacaloxuc ta jtojole, muyuc cusi xu avuunic. 6 Ti buchu ta xchac sba ta jtojole ta xich setel loquel. Ta xtaquij jech chac cu chaal scobtac ti uvae. Ta xich tsobel yo jech ta xich chiquel ta coc. 7 Mi staoj yav jun avontonic ta jtojole, mi mu xchay ta avontonic ti cu selan laj jchanubtasoxuque, canbeic ti Dios ti cusi ta xacanique, ta xaacbatic. 8 Ti mi lec ti cusi ta xapasique, ta xavaquic ta ichel ta muc ti Jtote. Ja jech xtoc umbi, ta xacotic ta batsi cajchancoptac. 9 Ti vuune cux ta xacaioxuc jech chac cu chaal cux ta xiyai ti Jtote. Tey me oyuc o ta avontonic ti cux ta xcaioxuque. 10 Ti mi ta xachunic ti jmantale, staoj yav ta xavaiic ti scuxul contone jech chac cu chaal ti vuun ta jchunbe smantal ti Jtote ti staoj yav ta xcai ti scuxul yonton ta jtojole.

SAN JUAN15 jech laj calboxuc ti junuc avontonic ta jtojole, ja ta sventa yo jech ta xataic ti xamuyubajique jech chac cu chaal ti ximuyubaje. Jech ta xataic ti jun yutsil ti acuxlejalique. 12 Ja jech ti jmantal lie: Cux me xavai abaic jech chac cu chaal cux ta xcaioxuque. 13 Ti jech echem cux ta xcai jbatique, ja ti ta xcac jbatic ta milel yuun ti buchu lec xquil jbatic schiuque. 14 Ti vooxuque lec ta xquil jbatic ti mi ta xapasic ti cusi ta xcalboxuque. 15 Mauc xa mosoviloxuc ta xcalboxuc. Yuun ti mosovile mu sna cusi ta spas ti yajvale. Jech o xal un, lec xquil jbatic, xacutoxuc. Yuun laj xa cacboxuc anaic scotol ti cu selan laj yalbun ti Jtote. 16 Ti vooxuque mocoxuc laj atujicun. Vuun laj jtujoxuc. Laj jtujoxuc yo ta xba apasic ti cusi leque ti ja sventa sbatel osile. Jech ti Jtote ta xayacboxuc ti cusi ta xacanic ta jventae. 17 Jech o xal un, ja jech ti jmantal ta xcalboxuque: Cux me xavai abaic ta jujun tal.

11Ti
mi ta xascrontainoxuc ti cristianoetique, naic me ti jech laj scrontainicun ta bayele. 19 Ti cooluc ta xapasic schiuc ti cristianoetique, cux ta xaioxuc jech chac cu chaal cux ta xai sbaique. Pero ti vuune laj jtujoxuc loquel talel ta stojolic ti cristianoetique. Jech o xal un, cronta ta xayiloxuc. Yuun mu xa cooluc avontonic schiuc.
18Ti
Ti cristianoetique xtiet sjolic ta stojol ti Jesuse schiuc ta stojol ti yuuntaque
SAN JUAN15,16 me ta avontonic ti jech laj calboxuque: Ti mosovile mauc cajal ta xac sba ta stojol ti yajvale, ti xichie. Ti mi laj quich ilbajinele, ja noox jech ta xavichic ilbajinel ec. Ja jech xtoc ti mi ta xchunic ti cristianoetic ti cu selan laj jchanubtasoxuque, ja jech ta xachunbat acopic ec. 21 Ti vooxuque ta onoox xavichic ilbajinel ta jventa. Yuun mu xojtiquinic ti Buchu laj stacun talele. 22 Ti cristianoetique muyuc smulic ti jechuque ti manchuc lital jchanubtase. Pero avi tana lie, muyuc xa cusi xu spac o scoplal yuun ti smulique. 23 Ti buchu xtiet sjolic ta jtojole, xtiet sjolic ta stojol ti Jtot eque. 24 Muyuc smulic ti cristianoetic jechuque ti manchuc laj yilic ti cusi laj jpas ti muyuc buchu yan ti jech ta spase. Pero laj xa yilic. Manchuc mi jech laj yilic ti cusi laj xa jpase, pero xtiet sjolic ta jtojol. Xtiet sjolic ta stojol ti Jtot eque. 25 Ti jech xtiet sjolic ta jtojole, ja icot ta pasel jech chac cu chaal tsibabil ta mantal yuunique: Ta jeche noox xtiet sjolic ta jtojol, ti xie. 26 Pero calal ta xtal ti Chul Espritu ti ja melele, ti ta jcanbe talel ti Jtote, ja ta scoltaoxuc, ja ta smuquibtasboxuc avontonic. Yuun ti Chul Espritue ja ta xalboxuc avaiic ti jcoplale. 27 Ja jech ti vooxuc eque ta xavalbeicun jcoplal yuun ta sliquebal onoox laj achiinicun talel. Jech ta xcalboxuc avaiic yo jech mu xchibaj avontonic calal muyuc li oyune.

218 ta xavichic jipel loquel ta chul na. Ta xcot ta pasel xtoc ti mi oy buchu ta xasmiloxuque, ta snopic ti ja jech ta xtunic yuun ti Diose. 3 Ti jech ta spasboxuque, yuun mu xojtiquinic ta jechel ti Jtote. Mi jauc ta xiyojtiquinic ec. 4 Ti calal ta xavilic ti jech ta xcot ta pasele, ja me juleso ta ajolic ti jech onoox laj calboxuc avaiique.

20Juleso
2Yuun
16
Ta sliquebal, muyuc laj calboxuc avaiic ti ta xavichic ilbajinele, yuun li to jchiinojoxuque. 5 Pero avi tana lie, tey ta xibat ta stojol ti Buchu laj stacun talele. Ti bu ta xibate, muyuc buchu junucal avuunic ta sjac ti bu ta xibate. 6 Yuun ja noox laochic ta at onton yuun ti jech laj calboxuc taje. 7 Ti jech ta xibate, jamal ta xcalboxuc avaiic ti ja ms leque. Yuun ja alequilalic. Yuun ti mi mu xibate, mu xtal ta atojolic ti Buchu ta scoltaoxuque, ti ta xac smucul avontonique. Yan ti mi libate, ta jtac talel. 8 Calal jech ta xtal ti Chul Espritue, ja ta xacbe snaic ti cristianoetique ti oy ti smulique. Ja jech xtoc ta xacbat snaic ti oy jun lequilale. Ja jech xtoc ta xacbat snaic ti ta xichic chapanel yuun ti Diose. 9 Oy smulic, ja ti mu xischunicune. 10 Tey ta xilic ti oy jun lequilale, yuun ti vuune ta xibat ti bu oy ti Jtote. Jech ti vooxuque, slajeb xa ti li aquelojbeicun ti jsate. 11 Tey ta xacbat snaic ti chapanel yuun ti Diose, yuun laj xa yich chapanel ta yichel castigo ti jpasmantal yuun ti sba banomile.

Jech yabtel ta spas ti Chul Espritue
219 mi oy to ep ti cusi ta jcan ta xcalboxuc avaiique, pero mu to xu xavaibeic ti smelole. 13 Calal ta xtal ti Chul Espritu ti ja melele, ja ta xacboxuc anaic scotol ti melele. Mu ta yontonuc stuc ti cusi ta xale. Ja ta xal ti cusi ta xalbat yuun ti Jtote. Ja jech xtoc ta xacboxuc anaic ti cusitic ta to xcot ta pasele. 14 Ti Chul Espritue ja ta xiyac ta ichel ta muc. Yuun ti cusitic laj cal laj jpase, ja ta xacboxuc anaic scotol. 15 Scotol ti cusitic oy yuun ti Jtote, ja cuun ec. Jech o xal un, laj calboxuc avaiic scoplal ti Chul Espritue, yuun ja ta xich ta sventa ti cusitic oy cuune, yo jech ta xacboxuc avojtiquinic ti vooxuque.

SAN JUAN16 avontonic. Yan ti cristianoetic ti uninbilic yuun ti sba banomile ta xlic muyubajicuc. Ti jech ta xavat avontonique, ta xlic joybijuc ta smuyubajel avontonic. 21 Calal ta svoques yol ti jun antse, mu xech ta xai ti svocole. Yuun sta xa yorail ti scuxule. Tsacal to un, mi voc xa ti yole, ta xchay ta yonton ti scuxule. Yuun xmuyubaj xa ti lec voc ti yole. 22 Ja jech ti vooxuque, mu xech ta xavaiic ti avocolique. Pero calal ta xisut talel jqueloxuque, ta xlic muyubajuc ti avontonique. Ja jun smuyubajel avontonic ti muyuc buchu xaspojboxuque. 23 Calal jech ta xcot scacalil taje, muyuc xa cusi ta xajacbeicun. Ta melel ta xcalboxuc avaiic, scotol ti cusi ta xacanbeic ti Jtot ta jventae, ta xayacboxuc. 24 Avi lie mu to cusi acanojbeic ti Jtot ta jventae. Pero canic. Jech ta xavichic ec, yo jech ta xataic ti smuyubajel avontonique.

12Aco
xa jaluc ti ta xavilicun lie. Tsacal to ta xlic avilicun. Yuun ta xibat ti bu oy ti Jtote xi ti Jesuse. 17 Oy jlom ti yajchancoptaque jech lic sjacbe sbaic ta jujun tale: Cusi smelol ti jech ta xal taje? Yuun ta xal ti mu xa jauc ti li ta jqueltique. Ja jech xtoc ta xal ti tsacal to ta xlic jqueltique. Cusi taje ti ta xbat ti bu oy ti Totile? 18 Mu xa jaluc, ti xie. Cusi smelol ta xal? Mu xcaitic smelol ti jech ta xcopoje xiic ti yajchancoptaque. 19 Ti Jesuse laj yil ti oy cusi ta xjacbate. Jech o xal jech laj yal: Laj cal: Mu xa jaluc ti ta xavilicun lie. Tsacal to ta xlic avilicun, ti xichie. Mi ja ta xajacbe abaic ta sventa ti jech laj cale? 20 Ta melel ta xcalboxuc avaiic, ta xlic ocanic. Ta xavat

16Mu
Ti at ontone ta xlic joybijuc ta muyubajel
babacop laj jcoponoxuc to ox. Pero ta sta yorail ti mauc xa ta babacop ta jcoponoxuque. Yuun jamal ta xcalboxuc avaiic liquel scoplal ti Jtote. 26 Ti jech cacal taje calal ti oy cusi ta xacanbeic ti Jtot ta jventae, mu xa persauc ti ta jcanbe vocol ti Jtot ta aventaique. 27 Yuun ti Jtote cux ta xayaioxuc. Cux ta xaioxuc, ja ti cux ta xavaiicune. Ja jech xtoc laj achunic ti liquemun talel ta stojol ti Diose. 28 Lilic talel ta stojol ti Jtote yo jech lital li ta sba

25Ta
Ti Jesucristoe tsal yuun ti sba banomile
SAN JUAN16,17 banomile. Avi tana un, ta xquicta comel ti sba banomile. Ta xisut batel ti bu oy ti Jtote xi ti Jesuse. 29 Ti yajchancoptaque jech laj yalic: Avi tana un, jamal ta xavalbuncutic. Yuun mauc xa ta babacop ta xacopoj. 30 Ta xquilcutic ti ta xana scotole. Yuun mu xa persauc ta jacbotcutic. Jech o xal ta jchuncutic ti liquemot talel ta stojol ti Diose xutic. 31 Jech laj stac ti Jesuse: Mi jech ta xachunic tana lie? 32 Ja xa yorail tana li une ti tan puc ta xabatic ti vooxuque. Yuun ta xavictaicun comel jtuc. Pero mu jtucuc ta xicom. Yuun xchiinojun ti Jtote. 33 Ja jech laj calboxuc aviic taje, yo jech jun avontonic ta jtojol. Yuun ti li ta sba banomile ta xlic avich avocolic. Pero tsotsanic me. Yuun tsal xa cuun ti sba banomile xut ti yajchancoptaque.

220 vuune laj xa cacot ta ichel ta muc li ta sba banomile. Ja jech xtoc tsuts xa cuun ti cabtel ti laj avacbun jpase. 5 Avi tana un, Tot, acun ta ichel ta muc ti tey ta atojole jech chac cu chaal quichoj to ox ta atojol ti calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. 6 Ti buchutic laj xa atuj loquel ti li ta sba banomile, ti laj avacbune, laj xa cacbe snaic ti Buchuot ta melele. Ti buchutic laj avacbune ja avuun onoox. Ja jech xtoc laj xa xchunic ti acope. 7 Scotol ti cusi laj xa avacbune, avi tana un, laj xa snaic ti tey liquem talel ta atojole. 8 Yuun laj xa calbe yaiic ti acop ti laj avacbune. Jech ti stuquique laj xa xchunic. Laj yilic ti ta melel liquemun talel ta atojole. Jech o xal un, ta xchunic ti laj atacun talele. 9 Ta xa jcanbot vocol yuunic ti buchutic laj avacbune. Mauc ta jcanbot vocol yuunic ti buchutic ventainbilic yuun ti sba banomile. Ja noox ta jcanbot vocol yuunic ti buchutic laj avacbune. Yuun ja avuuntac. 10 Scotol ti cuuntaque, ja avuun. Ti avuuntaque, ja cuun ec. Ja jech xtoc ti cutsilale xojobin ta stojolic. 11 Mu xa liuc ta xicom ta sba banomile. Yan ti stuquique li ta xcomic ta sba banomile. Yuun ta xtal jchiinot, Jchul Tot. Chabio me ta amucul ta atsatsal ti buchu laj xa avacbune, yo jech cooluc yontonic jech chac cu chaal ti vootique. 12 Ti calal laj jchiin li ta banomil ti buchutic laj avacbune, lec laj jchabi ta sventa ti amucul atsatsale. Mi junuc ichay. Ja noox ichay ti buchu chayem xa onooxe

4Ti
17
Ti calal laj copojuc ti Jesuse, tey laj squel muyel ti vinajele. Jech laj yal: Sta xa yorail, Tot, aco ta ichel ta muc ti Anichonune yo jech ta xacot ta ichel ta muc ti Anichonun eque. 2 Yuun avacojbun cabtel ti jbainoj scotol ti cristianoetique yo jech ta staic scuxlejalic sbatel osil ti buchutic laj avacbune. 3 Ti jech ta staic ti scuxlejalic sbatel osile, ja ta sventa ta xyojtiquinot ti atuc noox Diosot ta melele, schiuc ta xiyojtiquinicun ti vuun Jcoltavanejun ti laj atacun talele.

Ti Jesuse ta scoponbe Dios ta stojol ti yajchancoptaque
221 yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal tsibabil ta acope. 13 Avi tana un, tey xa ta xital ti bu oyote. Pero yo to li oyun ta banomile jech ta jcoponic comel ti buchutic laj xa avacbune, yo jech ta staic ti xmuyubaj yontonic jech chac cu chaal ti vuune. 14 Laj xa calbe yai ti acope. Pero crontainbilic yuun ti cristianoetique. Yuun ti stuquique mu xa cooluc yontonic schiuc ti cristianoetique jech chac cu chaal ti vuune ti mu cooluc conton schiuque. 15 Mauc ta jcanbot ti ta xachac loquel ta stojol ti cristianoetique. Yuun ja noox ta jcanbot vocol ti ta xapoj yo jech mu stsalatic yuun ti pucuje. 16 Jech chac cu chaal ti vuun ti mu cooluc conton schiuc ti cristianoetic li ta banomile, ja jech ti stuqique, mu xa cooluc yontonic schiuc ti cristianoetique. 17 Ti buchutic laj avacbune, lecubtaso atuc ta sventa ti melele. Ti achul cope, ja ti melele. 18 Jech chac cu chaal laj atacun talel ta stojol ti cristianoetique, ja jech ti stuquique ta jtac batel ta stojol ti cristianoetique. 19 Ta sventa ti stuquique jech ta xcac jba ta avoc ta cob yo jech ta xitun avuun, yo jech ti stuquique lecubtasbilic ta xcotic ta jventa. 20 Mauc noox ta jcanbot vocol yuun ti stuquique. Ja jech xtoc ta xa jcanbot vocol yuunic ti buchutic tsacal to ta xlic xchunicun ta sventa ti ta xlic yaiic ti acop ti ta xalbatique. 21 Ta jcanbot vocol ti scotolicuc ti cooluc o ti yontonique. Ti junuc yontonic

SAN JUAN17,18 ta jtojoltique jech chac cu chaal ti oyot ta jtojole, ti oyun ta atojol eque, Tot. Ta jcan ti cooluc ti yontonique, yo jech ta xchunic ti cristianoetique ti voot laj atacun talele. 22 Laj xa cacbe yichic ti jlequilal ti laj avacbune yo jech jun yontonic jech chac cu chaal ti junotique. 23 Tey oyun ta stojolic jech chac cu chaal oyot ta jtojole yo jech ti stuquique ta xcotic ta jun yontonic ta jbel scoplal. Jech ti cristianoetique ta xlic yilic ti voot laj atacun talele, ti toj cux ta xavaie jech chac cu chaal cux ta xavaiune. 24 Tot, ti buchutic laj xa avacbune, ta jcan ti tey oyicuc ti bu ta xicote, yo jech ta xilic ti jlequilal ti laj avacbune. Yuun acuxubinojun onoox ti calal muyuc to ta xlic meltsajuc talel ti banomile. 25 Jchul Tot, ti cristianoetic ti buchutic sventainojic ti sba banomile mu xayojtiquinot. Ti vuune xacojtiquin. Ti buchu laj xa avacbune laj xa snaic ti voot laj atacun talele. 26 Laj xa cacbe snaic ti Buchuote. Pero ta to xcacbe snaic ms yo jech ta xcot ta yontonic ti scuxul avonton ti oy ta jtojole, yo jech oyun ta stojolic xut ti Stote.

18
Calal laj yonton ta scoponel Dios ti Jesuse, iloquic batel schiuc ti yajchancoptaque. Batic ta jot stiil ucum Cedrn. Ti teye oy tsunobaltic. Tey iochic batel ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque.
(Mt 26:4756; Mr 14:4350; Lc 22:4753)
Ta xchuquic batel ti Jesuse
SAN JUAN18 Judase, ja ti jacvanej ta cabale, xojtiquin lec ti tsunobaltic taje. Ja ti ep ta velta tey ta xcot stsob sbaic ti Jesuse schiuc ti yajchancoptaque. 3 Tey icot ti Judase schiuc soldadoetic, schiuc mayoletic yuun ti temploe ti ja tacbilic batel yuunic ti banquilal paleetique, schiuc ti jfariseoetique. Chapalic batel schiuc yabtejebic, schiuc yinternoic, schiuc stojic. 4 Pero ti Jesuse snaoj xa onoox scotol ti cusi ta xcot ta pasel ta stojole. Tey iloc batel. Jech laj sjac: Buchu ta xasaic? xi. 5 Jech laj stac ti stuquique: Ja ti Jess ta Nazarete xutic. Ti Jesuse jech laj stac: Vuunun xi. Ti Judase, ti ja jacvanej ta cabale, tey xa schiuc ti jtsacvanejetique. 6 Calal vuunun ti xi ti Jesuse, sutic ta svalopatic ti jtsacvanejetique. Tey ilomic ta lum. 7 Ti Jesuse jech laj xchajac: Buchu ta xasaic? xi. Ti stuquique jech laj yalic: Ja ti Jess ta Nazarete xiic. 8 Ti Jesuse jech laj yal: Laj xa calboxuc avaiic ti vuunune. Mi vuun ta xasaicune, chan utic ti jchiiltaque, aco baticuc xi. 9 Ti jech laj yale, ja ta sventa yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal laj yal stuc ti Jesuse: Ti buchutic laj yacbun ti Jtote, mu junuc ichayic cuun, ti xie. 10 Jech ti Simn Pedroe laj snit loquel ti yespada yichoje. Laj sbojbe sbatsi chiquin ti Malco sbie, ti ja smosov ti banquilal palee. 11 Ti Jesuse jech laj yalbe ti Pedroe:

222 Tico ta sna ti avespadae. Mi loc xa ta yonton ti Jtot ti ta xquich ti jvocole, mi yuun xavactouc mu ta xquich ti jvocole? xut.
Ti Jesuse oy ta stojol ti banquilal paleetique
2Ti
soldadoetique schiuc ti banquilal yuunique, schiuc ti mayoletic yuun ti jisraeletique, laj stsaquic laj xchuquic ti Jesuse. 13 Tey laj yiquic batel ta sna ti Anase. Ti Anase ja smuni ti Caifase. Ti Caifase, ja o sjabilal ti tiquil ta banquilal palee. 14 Ti Caifs taje, ja onoox ti laj yalbe yaiic ti jisraeletique: Ja lec ti aco chamuc jun noox vinic ta sventa ti jlumaltique, ti xie.

12Ti
(Mt 26:5758; Mr 14:5354; Lc 22:54)
Simn Pedroe schiuc ti jun jchancope tijilic batel ta spat ti Jesuse. Ti jun jchancope lec ojtiquinbil yuun ti banquilal palee. Jech o xal un, jmoj ochic batel schiuc ti Jess ta yamaquil sna ti banquilal palee. 16 Yan ti Pedroe tey icom ta spat ti moc. Jech o xal ti jun jchancop ti ojtiquinbil yuun ti banquilal palee, iloc batel. Bat scopon ti me jquel ti moque. Tey laj yac ochuc ti Pedroe. 17 Ti me jquel ti moque laj sjacbe ti Pedroe: Mi mauc jun yajchancopot ti vinic lee? xi. Jech laj stac ti Pedroe: Mocun xi. 18 Toyol ti sique. Jech o xal ti mosoviletique schiuc ti

15Ti
(Mt 26:6970; Mr 14:6668; Lc 22:5557)
223 mayoletique laj stsanic coc. Tey ivai catinicuc. Jech ti Pedroe tey ivai catinuc schiuc ti mayoletique.
Ti Jesuse ta xichbat ye yuun ti banquilal paleetique
SAN JUAN18 Mi mauc jun yajchancopot ti vinic lee? xutat. Ti Pedroe mu jamaluc laj yal: Mocun xi. 26 Tey oy jun yajmosov ti banquilal palee, ti ja yuts yalal ti buchu laj sbojbe schiquin ti Pedroe. Jech laj sjac: Mi mu lajuc quilot tey ta tsunobaltic schiuc ti vinic lee? xutat. 27 Ti Pedroe tey laj smuc ta yonton yan velta ti Jesuse. Ja o tey lic ocuc ti cotse.

banquilal paleetique lic sjacbeic ti Jesuse buchutic ti yajchancoptaque schiuc cusi ti ta xchanubtasvane. 20 Jech laj yal ti Jesuse: Muyuc cusi ta mucul lichanubtasvan. Yuun tey laj jvaan jba ta xchanubtasel ti cristianoetic ta temploe, schiuc ti ta chul naetic ti bu ta stsob sbaic ti jisraeletique. 21 Cu chaal ti vuun ta xajacbeicune? Ja jacbeic ti cristianoetique. Ja sna stuquic ti cu selan laj jchanubtase. Aco yal avaiic stuquic ti cu selan laj jchanubtase xi. 22 Calal jech laj yal ti Jess taje, tey vaal jun mayol yuun ti temploe laj yacbe majel ta sat. Jech laj yalbe: Mi ja jech ta xatacbe ti banquilal pale taje? xut. 23 Jech laj stac ti Jesuse: Ti mi oy cusi chopol laj cale, albun cai ti cusi chopole. Yan ti mi lec ti cusi laj cale, cu chaal ta xamajun? xi. 24 Jech ti Anase chucul laj stac batel ta stojol ti banquilal pale Caifase.

19Ti
(Mt 26:5966; Mr 14:5564; Lc 22:6671)
Ti Jesuse tey oy ta stojol ti Pilatoe
Ti Pedroe laj smuc ta yonton yan velta ti Jesuse
jech tey vaal ta xcatin ta ti coc ti Pedroe, jech ijacbat:
25Ti
(Mt 26:7175; Mr 14:6972; Lc 22:5862)
loquel ti Jesuse ta sna ti Caifase. Yicojic batel ta cabilto yuun ti gobernadore. Ti jisraeletique muyuc xochic batel ta cabilto yo jech mu sta smulic ti cu selan liquem yuunique, yo jech xu ta xveic ta sventa ti quin Colele. Yuun ta xa sacub talel ti osile. 29 Jech o xal ti Pilatoe iloc batel. Laj sjacbe ti jchapanvanej jisraeletique: Cusi smul avuunic ti vinic lie? xi. 30 Jech laj staquic: Ti muyucuc tsots ti smule, muyuc xquiccutic talel ta atojol ti jechuque xutic. 31 Jech laj stac ti Pilatoe: Iquic batel. Chapanic atuquic cool jech chac cu chaal ta xal ti mantal avuunique xutatic. Ti jisraeletique jech laj staquic: Ti vuuncutic jisraeluncutique muyuc quichojcutic mantal ti xu ta ximilvancutique xutic. 32 Ja jech icot ta pasel ti laj yal ti Jess ti cu selan ta xchame. 33 Ti

28Icbil
(Mt 27:12, 1114; Mr 15:15; Lc 23:15)
SAN JUAN18,19 Pilatoe chaoch batel ta cabilto. Laj yic ochel ti Jesuse. Jech laj sjacbe: Mi voot ajvalilot yuun ti jisraeletique? xut. 34 Jech laj yal ti Jesuse: Mi ta ajol atuc ti jech ta xajaque? Mi yuun oy buchu laj yalbot avai ti jcoplale? xut. 35 Jech laj stac ti Pilatoe: Mi yuun jisraelun ec? Ja laj yacot ta coc ta jcob ti ateclumale, ti banquilal paleetique. Cusi laj apas? xi. 36 Jech laj stac ti Jesuse: Ti jech Ajvalilune, mauc li ta sba banomile. Ti yuunuc jauque, laj xa sliques cop ti cajchancoptac ti jechuque, yo jech mu xistsaquicun ti jteclumale. Pero lie, mauc li ti ta xioch ta Ajvalilale xi. 37 Ti Pilatoe jech laj yal: Ati xcaltic un chae, voot ti ajvalilote xi. Jech laj stac ti Jesuse: Ajvalilun jech chac cu chaal ta xavale. Yuun ja jtu ti tal voccun ta sba banomile, yo tal cal ti melel ta stojol ti cristianoetique. Scotolic ti buchutic ta xchunic ti melele, ta xaiic ti cusi ta xcale xi. 38 Jech laj stac ti Pilatoe: Cusi ti melele? xut.

224 Colele ta xacanic ti ta jcolta batel jun jchuquele. Jech o xal un, mi ja ta xacanic ti ta jcolta batel ti ajvalil avuunic ta xavalique? xutatic. 40 Ta jech to yepal jech lic avanicuc scotolic: Mu xacolta lee. Ja coltao batel ti Barrabase xutic. Ti Barrabs taje ja jun jelec. Jech o xal ti Pilatoe laj yal mantal ti aco yich tsitsel ta nucul ti Jesuse. 2 Jech ti soldadoetique laj yacbeic slap xotbil chix ta sjol ti Jesuse. Ja jech xtoc laj yacbe slap cuil ti icic losantic sba stsajale. 3 Tsacal to un, lic sjoy sbaic ta slabanel ti Jesuse. Jech laj yalic: Toj lec muc ta ajvalilot yuun ti jisraeletique xutic. Ta xacbeic majel ta sat. 4 Ti Pilatoe chaloc batel. Jech laj yal: Quel avilic, ta xquic loquel tal ti vinique. Ta jvaan ta atojolic yo jech ta xavaic ti mu jtabe jutebuc ti smule xut. 5 Jech ti Jesuse slapoj loquel ti xotbil chix ta sjole schiuc ti cuil ti icic losantic sba stsajale. Ti Pilatoe jech laj yal: Li oy ti vinique xi. 6 Calal jech laj yilic ti banquilal paleetique schiuc ti mayoletique, jech lic avanicuc: Jipano ta cruz! Jipano ta cruz! xiic. Ti Pilatoe jech laj yal: Ba jipanic ta cruz ti vooxuque. Yuun mu jtabe jutebuc smul ti vinic lie xi. 7 Ti jisraeletique jech laj staquic: Oy mantal cuuncutic. Ti mantal cuuncutique ta xal ti aco

19
Chapajem xa scoplal ti ta xich milel ti Jesuse
Calal jech laj sjaque, iloc batel ti Pilatoe. Bat scopon ti jisraeletique. Jech laj yal: Mu jutebuc laj jtabe smul ti vinic lie. 39 Ti vooxuque jech stalel liquem avuunic ti ta yorail quin
(Mt 27:1531; Mr 15:620; Lc 23:1325)
225 chamuque. Yuun ta sbis sba ta Snichon Dios xiic. 8 Calal jech laj yai ti Pilato taje, ms to och xiel ta yonton. 9 Ichaoch batel ta cabilto. Jech laj sjacbe ti Jesuse: Bu liquemot talel? xut. Pero muyuc cusi laj stac ti Jesuse. 10 Ti Pilatoe jech laj yal: Cu chaal ti mu xatacbune? Mi mu xana ti oy cabtel ti xu ta jipanot ta cruze, ja jech xtoc ti oy cabtel ti xu ta jpojote? xut. 11 Jech laj stac ti Jesuse: Muyuc cusi xu avuun ta jtojol ti manchuc laj yacbot avabtel ti Diose. Pero ti buchu tal yacun ta acobe, ja toj ep smul, mu sta ti voote xut. 12 Calal jech laj yai taje, tey lic saolan ti Pilato ti cu selan xu ta scolta batel ti Jesuse. Pero ti jisraeletique jech lic yavtaic: Mi ta xacolta batel ti vinique, mauc lequil jtunelot yuun ti muc ta ajvalil Csare. Buchuuc noox ti ta sbis sba ta ajvalile, ja yajcronta ti ajvalil Csare xutic. 13 Calal jech laj yai ti Pilato taje, laj yal mantal ti aco sloquesic batel ti Jess ti bu oye. Jech ti Pilatoe tey bat chotluc ta chapanobbail ti ja Gabata sbi ta hebreo cope. Pacbil ton, xi ti smelole. 14 Nopol xa batel olol cacal ti scacalil ti mu to ta xlic ti quin Colele calal jech laj yal ti Pilato ta stojol ti jisraeletique: Li oy ti ajvalil avuunique xi. 15 Pero ti stuquique jech lic avanicuc: Aco chamuc! Aco chamuc! Jipano ta cruz! xutic. Ti Pilatoe jech laj yal:

SAN JUAN19 Mi yuun vuun ta jipan ta cruz ti ajvalil avuunique? xi. Pero ti banquilal paleetique jech laj staquic: Ja noox ajvalil cuuncutic ti Csare. Muyuc yan ajvalil xutic. 16 Calal jech laj yai ti Pilato taje, laj yac batel ta cabal ti Jesuse yo jech ta xich jipanel ta cruz. Jech ti stuquique laj yiquic batel.
Jesuse iloc batel, xcuchoj batel ta snequeb ti scruzale, yo jech ta xbat ti bu Baquil Jolil sbiinoje. Glgota ti sbi ta hebreo cope. 18 Ja tey laj sjipanic ta cruz ti Jesuse. Tey laj sjipanic ta cruz yan chavo xtoc. Ta olol oy ti Jesuse. 19 Laj yal mantal ti Pilatoe ti aco yich aquel sletrail ti sjol scruzale: Jess ta Nazaret, ja ajvalil yuunic ti jisraeletique, xi ti letrae. 20 Ep ta jmec ti jisraeletique ta squelic ti cusi ta xal ti letrae. Yuun ti bu laj sjipanic ta cruz ti Jesuse nopol noox ti jteclume. Jech xtoc ti letrae tsibabil ta hebreo, ta griego, schiuc ta latn cop. 21 Jech o xal ti banquilal paleetic yuun ti jisraeletique jech laj yalbeic ti Pilatoe: Cu chaal laj atsiba jech lee ti ta xal: Ajvalil yuun ti jisraeletique, ti xie. Ja lec tsibao: Ti buchu ta xalbe sba ti ajvalilun yuun ti jisraeletique, ti xie xutic. 22 Ti Pilatoe jech laj stacbe: Ti cusi laj xa jtsibae, ja jech ta xcom o xi. 23 Ti soldadoetique, calal laj xa sjipanic ta cruz ti Jesuse, laj

17Ti
(Mt 27:3244; Mr 15:2132; Lc 23:2643)
Ta xjipanat ta cruz ti Jesuse
SAN JUAN19 stambeic ti scue. Laj spasic ta chanchac. Jujulic laj yichic ti chanibique. Ja jech xtoc laj stsacbeic ti scotone. Cu stu un! jis noox jalbil. Muyuc tsisbil. 24 Jech o xal ti soldadoetique jech laj yalbe sbaic ta jujun tal: Altic ta jattic. Ja lec la jqueltic suerte yo jech ta xvinaj buchu junucal ta xich cuuntic xiic. Ti jech taje, ja icot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: Laj xchacbe sbaic ti jcue. Laj squelic suerte yuun ti jcue, ti xie. Jech onoox laj spasic ti soldadoetique. 25 Ta yoc scruzal ti Jesuse tey vaal ti smee, schiuc ti schiil ta voquel ti smee, schiuc ti Marae, ti ja yajnil ti Cleofase, schiuc ti Mara Magdalenae. 26 Ti Jesuse, ti calal laj yil ti sme ti tey vaal ta stsel ti jun yajchancop ti cuxubinbil yuune, jech laj yalbe ti smee: Me, tey vaal ta atsel ti avole xut. 27 Jech laj yalbe xtoc ti yajchancope: Tey vaal ti amee xut. Calal jech laj yai ti yajchancope, laj yic batel ta sna sme ti Jesuse.

226 ti esponjae. Tey laj xchuquic ti esponja ta jun scob hisopo te sbie. Tey laj xtuchic muyel ta ye ti Jesuse. 30 Calal jech laj yuch chail pox ti Jesuse, jech lic yal: Cuch xa cuun scotol xi. Tey nijbuj, icham.
xa lec ti Jesuse ti scotol icot xa ta pasel ta stojole. Ja jech xtoc yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose jech laj yal: Taquin conton xi. 29 Oy tey jun jarru ti noj ta chail poxe. Tey laj stsajic ta chail pox
28Snaoj
(Mt 27:4556; Mr 15:3341; Lc 23:4449)
Ta xcham ti Jesuse
xa cacal scan ti quin Colele. Ti jisraeletique mu scanic ti tey jipil ta cruz ta xcom sbectalic ti jmileletic ti cacal ta sta scacalil ti cuxob ontonale. Yuun ti scacalil cuxob ontonale, ja jun cacal ti ichbil ta muc yuunique. Jech o xal un, laj scanbeic ti Pilatoe ti aco yal mantal ti aco yichic casbel sbaquil yoic ti buchu jipil ta cruze, yo jech xu ta syalesic talel ta cruz. 32 Jech ti soldadoetique lic scasbeic sbaquil yo ti bayel tey jipile. Tsacal to yich casbel sbaquil yo ti jun ti tey jipil ta xocon ti Jesuse. 33 Pero, calal nopajic batel ta stsel ti Jesuse, laj yilic ti chamem xae. Jech o xal muyuc xa laj scasbeic sbaquil ti yoe. 34 Pero ti jun soldadoe laj to spajbe ta lanza xocon schilte ti Jesuse. Ta ora noox iloc talel chich schiuc vo. 35 Ti buchu laj stsiba ti cop lie ti jech ta xal taje, yuun laj yil stuc. Melel ti cusi ta xale. Yuun ja sna lec ta melel ti jech ta xale, yo ta xachunic ec. 36 Ti jech taje yo ta xcot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: Mu xacasbeic mi junuc sbaquil, ti xie. 37 Ti ta yan scop Diose jech ta xal xtoc: Ta xilic ti buchu laj syayijesic ta lanzae, ti xie.

31Jun
Oy jun soldado laj spajbe ta lanza xocon ti Jesuse
227
Ta xich muquel ti Jesuse
SAN JUAN19,20 ibat ta anil ti bu comem ti Simn Pedroe schiuc ti jun jchancop ti lec canbil yuun ti Jesuse. Jech laj yalbe yaiic: Laj xa sloquesic ta muquinal ti Cajvaltique. Mu jnacutic bu laj yaquic xi. 3 Ti Pedroe schiuc ti jun jchancope batic ta muquinal. 4 Jmoj ibatic ta anil. Pero ti jun jchancope ja ijelav batel ta anil. Ja bayel icot ta muquinal. Ja tsacal to icot ti Pedroe. 5 Ti jun jchancope cuji squel ochel ti muquinale. Tey laj yil ti spixobil ti Jesuse. Pero muyuc xoch batel. 6 Calal icot ti Simn Pedroe, och batel ta muquinal. Tey laj yil xtoc ti spixobil ti Jesuse. 7 Ti Simn Pedroe tey laj yil ti jlic poc ti ja spixobil sjol ti Jesuse, lec pacbil. Pero yan o ti bu acbil comele. 8 Ja jech xtoc ioch batel ti jun jchancop ti buchu bayel icot ta muquinale. Laj yil ti jech icot ta pasele. Laj xchun ti ichacuxi xa ti Jesuse. 9 Pero ti chavoique muyuc to bu laj yaibeic smelol ti jech ta xal ti scop Diose ti tsots scoplal ta xchacuxi Jess ti xie. 10 Jech ti stuquique isut batel ta snaic.

to ti Josee, ti liquem talel ta jteclum Arimateae, ba yichbe ye ti Pilatoe ti mi xu ta xich batel sbectal ti Jesuse. Yuun ti Josee ja jun ti xchunoj ti Jesuse. Ja noox ti ta mucule, yuun ta xi yuun ti jisraeletique. Jech ti Pilatoe laj yac ye ti xu ta xichbe batel sbectal Jess ti Josee. 39 Tey ital ec ti Nicodemoe ti buchu ay scopon ta acobaltic ti Jesuse. Yichoj talel nopol lajuneb schavinic (30) kilo muil momoletic ti capal schiuc mirra, schiuc yan muil pox ti loe sbie. 40 Jech ti Josee schiuc ti Nicodemoe laj spoyic batel sbectal ti Jesuse. Laj slilinic ta sba manta ti muil momoletique. Tey laj xpixic ta manta sbectal ti Jesuse jech chac cu chaal stalelic ta smuc sbaic ti jisraeletique. 41 Ti bu laj yich jipanel ta cruz ti Jesuse, oy tey jun tsunobaltic. Ti tey ta tsunobaltique, oy tey jun ach muquinal ti jombil ta tone ti mu to junuc anima ticbile. 42 Tey laj stiquic comel sbectal ti Jesuse. Yuun ti muquinale ja nopol noox. Pero mauc noox ti nopole. Yuun ja o xa yorail ti ta xlic scacalil ti cuxob ontonal yuun ti jisraeletique.

38Tsacal
(Mt 27:5761; Mr 15:4247; Lc 23:5056)
Ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol ti Mara Magdalenae
20
Ti ta sliquebal cacal xemunae, sob ta jmec, ti Mara Magdalenae ibat ta muquinal. Tey laj yil ti muyuc xa macal ta ton ti ti muquinale. 2 Calal jech laj yile,
(Mt 28:110; Mr 16:18; Lc 24:112)
Ichacuxi ti Jesuse
Marae tey xocolet icom ta ti muquinal. Calal tey ta xoque, laj scujan sba ta squelel ochel ti muquinale. 12 Laj yil chavo ngeletic ti sac ti scuique. Jun chotol ta sjol, jun chotol ta yoc ti bu to ox tutsul ti Jesuse. 13 Jech laj sjaquic ti ngeletique: Ants, cu chaal ta xaoc? xiic.

11Ti
(Mr 16:911)
SAN JUAN20 Ti Marae jech itacav: Yuun laj xa yichic batel sbectal ti Cajvale. Mu jna bu laj yaquic xi. 14 Calal naca to jech laj yale, tey joybij. Tey laj yilbe sat ti Jesuse. Pero mu sna mi ja ti Jesuse. 15 Ti Jesuse jech laj sjac: Cu chaal ta xaoc, Ants? Buchu ta xasa? xi. Ti Marae yactouc ti ja ti jchabiej-tsunobale. Jech laj yal: Banquil, ti mi voot laj apoy loquel ti Cajvale, albun cai bu laj avac yo jech ta jpoy batel xi. 16 Ti Jesuse jech laj yal: Mara xi. Ti Marae ijoybij. Jech laj yal ta hebreo cop: Raboni xi. (Jchanubtasvanej, xi ti smelole.) 17 Ti Jesuse jech laj yal: Mara, mu xapicun. Yuun muyuc to muyemun batel ti bu oy ti Jtote. Batan, ba albo yai ti quermanotaque ti ta ximuy batel ti bu oy ti Jtote, ti ja Atotic eque, ti ja Dios cuune, ti ja Dios avuunic eque xutat. 18 Jech ti Mara Magdalenae bat yalbe yai ti yajchancoptaque ti laj xa yilbe sat ti Jesuse. Ja jech xtoc laj yalbe yaiic ti cu selan ialbat yuun ti Cajvaltique.

228 Ti Jesuse tey ioch batel, tey icot svaan sba ta olol yuunic. Jech laj yal: Mu xaxiic. Junuc avontonic xi. 20 Calal jech laj yal taje, laj yac ta ilel ti scobe, ti xocone. Jech ti stuquique xmuyubajic xa ti laj yilic ti Cajvaltique. 21 Tsacal to jech laj yal yan velta ti Jesuse: Junuc avontonic. Jech chac cu chaal laj stacun talel ti Jtote, ja jech ta xajtacoxuc batel ec xi. 22 Jech xtoc un, ti Jesuse laj xvuchta ti yajchancoptaque. Jech laj yalbe: Ichic ti Chul Espritue. 23 Ti buchu ta xavalbe ti chaybil xa ti smule, jech chaybil ta xcot. Yan ti buchu ta xavalbe ti muyuc chaybil ti smule, muyuc onoox chaybil ti smule xi ti Jesuse.

Ti Jesuse laj yac sba iluc ta stojol ti yajchancoptaque
ja o scacalil ti sliquebal cacal xemunae, ti ta acobaltique, ja o tey stsoboj sbaic ta na ti yajchancoptaque. Bajalic lec ta na ta scoj xiel yuun ti jisraeletique.
19Taje,
(Mt 28:1620; Mr 16:1418; Lc 24:3649)
Tomase, ti ja jun ta slajchavoal ti yajchancope, ti ja sbiinoj vache, muyuc tey ti calal icot ti Jesuse. 25 Ti yan jchancopetique jech laj yalbeic: Laj xa quilcutic ti Cajvaltique xutic. Ti Tomase jech laj yal: Mi mu xquil ta scob ti yayijem ta lauxe, mi muyuc ta jtic ochel sni jcob ta yav lauxe, mi muyuc ta jtic ochel ti sni jcob ta xocone, mu to xu ta jchun xi. 26 Calal ech xa ox vaxaquib cacale, tey tsobolic yan velta ta jun na ti yajchancoptaque. Ja to tey oy ti Tomase. Aco mi lec bajal ti ti na yuunique, och batel ti

24Ti
Ti Tomase ta squel ti chacuxiem xa ti Jesuse
229 Jesuse. Tey cot svaan sba ta olol yuunic. Jech laj yal: Junuc avontonic xi. 27 Jech lic yalbe ti Tomase: Tico ochel ti sni acob li ta jcobe. Quelo ti jcobe. Tico ochel ti acob ta jxocone. Chunun. Mu teyuc noox xanaet xi. 28 Jech laj stac ti Tomase: Voot ti Cajvalote, ti Diosot cuune xi. 29 Jech laj yal ti Jesuse: Avi tana, Toms, ta xachunun, ja ti laj xa avilune. Toj yan yutsilic ti buchutic ti muyuc laj yilicune, pero ti laj xchunicune xi ti Jesuse.

SAN JUAN20,21 Ta xibat ta tsac choy xi. Ti schiiltaque jech laj yalic: Jech ti vuuncutique ta xba jchiinotcutic ec xiic. Tey ibatic. Iochic batel ta jun barco. Sjunul acobal ixanavic ta stsaquel ti choye. Pero muyuc laj staic mi jcotuc. 4 Calal ta xa sacub talele, ja o tey ivul ta loquel ta ti nab ti Jesuse. Pero ti yajchancoptaque mu snaic buchu. 5 Ti Jesuse jech laj yal: Queremotic, mi muyuc laj ataic jcotuc ti choye? xi. Ti yajchancoptaque jech itacavic: Chabal xiic. 6 Ti Jesuse jech laj yal: Jipic ochel ti stsacobil achoyic ta sbatsi xocon ti barcoe. Tey ta xataic talel ti choye xi. Ti yajchancoptaque laj xchunic ti jech ialbatique. Tsacal to un, mu stac nitel loquel talel ta vo ti stsacobil schoyique, ja ti toj noj ta choye. 7 Pero ti jun jchancop ti lec canbil yuun ti Jesuse, jech laj yalbe ti Pedroe: Ja ti Cajvaltique xi. Ti calal jech laj yai ti Simn Pedro ti ja ti Cajvaltique, lic slap ta anil ti scu ti slocoj to oxe. Ta ora noox tey laj sjip sba batel ta vo. 8 Pero ti yan yajchancoptaque icotic ta ti nab schiuc ti barcoe. Tey xjochojic talel ti stsacobil schoyique yuun noj ta choy. Yuun oy nan vovinicuc (100) noox metro ti ochemic batel ta yutil nabe. 9 Calal icotic ta ti nabe, tey laj staic ti xubet xa yacalil ti coque. Tey cajal jcot choy ta sba ti acale. Ja jech xtoc tey oy pan. 10 Ti Jesuse jech laj yal:

Jesuse ep to laj yac iluc smucul stsatsal ta stojol ti yajchancoptaque, ti muyuc tsibabil icom ta libro lie. 31 Pero ti cu yepal tsibabil lie, yo jech ta xachunic ti ja Cristo ti Jesuse, ti ja Snichon ti Diose, yo jech ta xataic acuxlejalic calal ta xachunique.
Ti cu chaal ti jech tsibabil ti vun lie

30Ti
21
Tsacal to un, ti Jesuse laj to yac sba iluc ta stojol ti yajchancoptac ti ta stiil nab Tiberiase. Calal laj yac sba iluque, ja jech chac cu chaal lie: 2 Tey oy jmoj tsobolic ti Simn Pedroe schiuc ti Tomase, ti ja vach sbiinoje, schiuc ti Natanaele ti liquem talel ta jteclum Can ti oy ta Galileae, schiuc ti chavo snichnab ti Zebedeoe, schiuc yan chavo yajchancop ti Jesuse. 3 Ti Simn Pedroe jech laj yal:
Ti Jesuse ta xac sba iluc ta stojol ti vucvo yajchancope
SAN JUAN21 Ichic talel jaycotuc choy ti naca to laj atsaquique xi. 11 Ti Simn Pedroe imuy batel ta yut barco. Ba xjoch talel ta ti nab ti stsacobil schoy ti noj ta muctic choye. Olol schibal ciento schiuc oxcot (153) ti choye. Manchuc mi noj ta choy ti stsacobil schoyique, pero muyuc xjat. 12 Ti Jesuse jech laj yal: La veanic xi. Muyuc buchu junucal ti yajchancoptac laj sjacbeic ti Buchue. Ja ti snaojic xa ti ja ti Cajvaltique. 13 Ti Jesuse laj stsac ti pane. Laj yacbe ti yajchancoptaque. Ja jech laj spas schiuc ti choye. 14 Ja xa yoxibal velta ti laj yac sba iluc ta stojol ti yajchancoptaque ti calal chacuxiem xae.

230 Ti Jesuse jech laj yal: Ti mi jech cuxun ta avontone, quelo ti jchijtaque xi. 17 Ta yoxibal xa velta jech lic sjac ti Jesuse: Simn, snichonot ti Jonase, mi cuxun ta avonton? xi. Ti Pedroe och ta at onton, ja ti yoxibal xa velta ti jacbat, mi cuxun ta avonton? ti xutate. Jech laj yal ti Pedroe: Cajval, anaoj scotol. Xana lec ti cuxot ta contone xi. Jech laj yal ti Jesuse: Ti mi jech cuxun ta avontone, quelo me ti jchijtac un chae. 18 Ta melel ta xcalbot avai, ti calal aqueremal to oxe, laj alap lec acu. Labat ti bu ta xacane. Pero calal sta yorail ti ta xayijube, ta xalich ti acobe, yan o ti buchu ta xac alap ti acue. Ta xicot batel ti bu mu xmuyubaj avontone xi ti Jesuse. 19 Ti jech laj yal taje, ti Jesuse ta xacbe sna ti cu selan ta xcham ti Pedroe, yo jech ichbil ta muc ta xcot ti Dios yuune. Tsacal to un, ti Jesuse jech laj yalbe: Tsacliun batel xi.

ilaj yontonic ta veele, ti Jesuse jech lic sjacbe ti Simn Pedroe: Simn, snichonot ti Jonase, mi ms to cuxun ta avonton? Mi ja mu sta ti yan lie? xi. Jech laj stac ti Pedroe: Jech, Cajval, anaoj lec ti cuxot ta contone xi. Ti Jesuse jech laj yalbe: Ti mi jech cuxun ta avontone, quelo ti jmimitaque xi. 16 Jech lic sjac yan velta ti Jesuse: Simn, snichonot ti Jonase, mi cuxun ta avonton? xi. Ti Pedroe jech laj stacbe: Jech, Cajval, anaoj lec ti cuxot ta contone xi ti Pedroe.
15Calal
Ti Jesuse ta xchiin sbaic ta loil schiuc ti Simn Pedroe
ijoybij ta spat ti Pedroe, laj yil ti tey tijil batel ta spatic ti jun jchancop ti ep cuxubinbil yuun ti Jesuse, ja ti buchu nabal ta stsel Jess ti calal jmoj ta xveic ti jech laj sjaque: Cajval, buchu ta xacot ta cabal?, ti xi laj sjaque. 21 Calal jech laj yil ti Pedroe, jech laj sjacbe ti Jesuse: Cajval, ati jun vinic lee, cusi ta xcot ta pasel ta stojol? xi. 22 Ti Jesuse jech laj stacbe:

20Calal
Ti jun jchancop ti cuxubinbile
231 Ti mi ta jcan ti cuxul to ta jta ti calal ta xichasut talele, cusi aventa? Ti voote ja noox tsacliun batel xi. 23 Ja yuun un, ipuc scoplal yuunic ti muyuc ta xcham ti jun jchancope. Pero mu yuunuc laj yal ti Jess ti mu ta xchame. Ja laj yal: Ti mi ta jcan ti cuxul to ta jta ti calal ta xichasut talele, cusi aventa?, ti xie.
SAN JUAN21 jun jchancop taje, ja ti buchu laj stsiba ti libro lie, ti ja yiloj scotol ti cusi icot ta pasele. Jnatic ti melel ti cusi ta xale. 25 Oy to ep ti cusi laj spas ti Jesuse. Ati lajuc yich tsibael ta jujutos ti cusi laj spase, ti vuun ta jnope mu xoch o ta scotol banomil ti libroetic ti scotoluc lajuc yich tsibaele. Jechuc.
24Ti
Hechos
Tefilo, ti lec xquil jbatique, ti ta bayel libro ti laj jtsibabote, ja laj calbot avai scotol ti cu selan ilic abtejuc, ti cu selan ichanubtasvan ti Jesuse, 2 ja to ti calal ista scacalil imuy batel ta vinajele. Calal mu to ox ta xmuy batel ta vinajele, laj stuj ti yajcholcoptaque. Laj sbijubtas ta sventa ti Chul Espritue ti cu selan xu ta spasique. 3 Calal ichacuxi xa ti Jesuse, laj yac sba iluc stuc ta stojol ti yajcholcoptaque. Chavinic (40) cacal, ep ta tos ti cu selan laj yac sba iluc ta stojolique, yo jech ta snaic ti chacuxiem xae. Ja jech xtoc tey laj yal ti ventainel yuun ti Diose. 4 Ti Jesuse calal tey to schiuc ti yajcholcoptaque, laj yalbe yai ti mu to xloquic batel ta jteclum Jerusalene. Jech laj yal: Malaic lie, ja to ti mi laj avichic ti cusi yaloj onoox ti Jtot ti ta xaque jech chac cu chaal laj calboxuc avaiique. 5 Ta melel, ti Juane vo laj yac ta ichel. Yan ti vooxuque jutuc xa scan ti ta xavichic ti Chul Espritue xi ti Jesuse.

tey to ox tsobolic schiuc ti Jesuse, jech laj sjaquic ti yajcholcoptaque:
Ti Jesuse ta xmuy batel ta vinajel

6Calal
Cajval, mi ja xa yorail lie ti ta xavac jventain jba jtuccutic yan velta ti jisraeluncutique? xutic ti Jesuse. 7 Jech laj stac ti Jesuse: Lee, ja yabtel stuc ti Jtote. Yuun snaoj stuc ti cusi ora ta spase. Mauc aventaic ti vooxuque. 8 Pero calal ta xavichic ti Chul Espritue, ta xacboxuc atsatsalic yo jech ta xaloquic batel ta yalel ti jcoplale. Ta xavalic li ta Jerusalene, ti ta sjunul slumal ti Judeae, ti ta sjunul slumal ti Samariae, ti ta sjoylej banomile xi ti Jesuse. 9 Calal jech laj yonton ta yalel taje, ti yajcholcoptaque tey laj yilic ti icbil imuy batel ta vinajel ti Jesuse. Ja o tey tal voliatuc ta toc. Tey ichay batel ta satic ti Jesuse. 10 Calal jech squelojic ti ta xmuy batel ta vinajel ti Jesuse, ja o laj yilic ti tey vaal ta stselic chavo viniquetic ti saquic ti scuique. 11 Ati chavo viniquetique jech laj yalic: Galilea viniquetic, cu chaal tey vaaloxuc ta squelel muyel ti vinajele? Ti Jess ti li imuy batel ta atojolique, ja noox jech ta xchasut talel jech chac cu chaal laj avilic ti imuy batel ta vinajele xutatic.

232
233
Ta xich tujel ti Matase yo ta xoch ta squexol ti Judase
HECHOS1,2 schute. 19 Calal jech laj yaiic ti jnaclejetic ta Jerusalene, laj yacbe sbiin Acldama ti banomile. Ti smelol ta scop stuquique, ja osilal chich. 20 Yuun ti ta libro Salmoe jech ta xal: Xocluc comuc o ti snae. Muyuc buchu xnaqui o tey, ti xie. Jech ta xal xtoc: Vaiuc yan yajval ti yabtele, ti xie. 21 Oy li viniquetic ta jtojoltique ti chiinvanic onoox calal li to ox jchiuccutic ti Cajvaltic Jesuse. 22 Ti viniquetic taje ja yilojic scotol calal iacbat yich vo ti Jess yuun ti Juane schiuc ti calal to imuy batel ta vinajele. Tsots scoplal ti aco yichic tujel junuc ti buchu yilojic taje yo jech ta jchiincutic, yo jech ta xcot ta rextigo ti ichacuxi ti Jesuse xi ti Pedroe. 23 Calal jech laj yaiique, ja o tey laj svaanic chavo viniquetic, ja ti Matase schiuc ti Jos Barsabase. Ti yan sbi xtoc ti Josee ja Justo. 24 Jech lic scoponic ti Diose: Cajval, xavojtiquinbe yonton scotol cristianoetic. Acbun quilcutic buchu junucal laj atuj ti chavo lie. 25 Ti buchu laj atuje, ja ta xichbe yabtel ti Judase ti ichay yabtel ta scoj ti smule, ti tey ibat ti bu onoox jech laj scane xutic ti Diose. 26 Tsacal to un, lic squelic suerte ti buchue. Ja icot ta stojol ti Matase. Tey icom ta abtel schiuc ti buluchvo yajcholcoptac ti Jesuse.

stuquique iloquic batel ti ta vits ti ja sbiinoj Olivose. Sutic batel ta Jerusaln. Mu nomuc ta xil sbaic. Ja noox jech snatil ixanavic jech chac cu chaal ta xal smantalil ti scacalil cuxob ontonale. 13 Calal icotic ta Jerusalene, tey imuyic batel ta schacojal na ti bu oyic onooxe. Ti ta scotolic taje, tey oyic ti Pedroe, ti Jacoboe, ti Juane, ti Andrese, ti Felipee, ti Tomase, ti Bartolomee, ti Mateoe, ti Jacoboe, ja ti snichon ti Alfeoe, ti Simone, ja ti buchu tiquil to ox ta partido cananistae, schiuc ti Judase, ja ti schiil ta voquel ti Jacoboe. 14 Scotolic ti vai yepalic taje jun yonton ta stsob sbaic yo ta staic ta coponel ti Diose jmoj schiuc ti Marae ti ja sme ti Jesuse, ti schiiltac ta voquel ti Jesuse, schiuc yan antsetic. 15 Ti jech ta stsobilan sbaique, tey lic vaiuc ti Pedro ta olol ti jchunolajeletique, ti nopol van vacvinic (120) ta voe. Jech laj yal: 16 Quermanotac, tsots scoplal ti jech icot ta pasel jech chac cu chaal laj stsiba ta scop Dios ti Davide ta sventa ti ventainbil yuun ti Chul Espritue. Laj stsiba scoplal ti Judase, ti ja itun ta jicvanej ti calal laj xchuquic batel ti Jesuse. 17 Yuun ti Judase ja jchiilcutic ti jmoj quichoj cabtelcutique. 18 Ti taquin ti itojbat yuun ti cusi chopol laj spase, laj smanic o jsep banomil. Tsacal to un, ti Judase pajal sjol ibaj yalel. Tey itom. Iloc scotol ti sbeel

12Ti
Calal sta scacalil ti quin Pentecostese, ti
Ta xtal ti Chul Espritue
HECHOS2 jchunolajeletique tey tsobolic ti bu onoox ta stsob sbaique. 2 Ja o ta jech yepal laj yaiic ti oy cusi tsots xjumet ti ilic talel ta vinajele jech chac cu chaal xjumet tsots ic. Tey xjumet icot ta yut na ti bu chotajtic ti jchunolajeletique. 3 Tey laj yilic ti cool selan leb coc ti laj xchacan sba batel ta stojolic ta jujun ti cu yepal tey tsobolique. 4 Scotol ti jchunolajeletique noj icotic ta yontonic ti Chul Espritue. Tey lic copojicuc ta yan copetic, ja ti cu selan ta xacbat snaic yuun ti Chul Espritue. 5 Ti jech icot ta pasele, ja o tey talemic ta Jerusaln ep jisraeletic ti ta spasic onoox smantal ti Moisese, ti liquemic talel ta jujun lum ti oyic ta sjoylej banomile. 6 Calal jech laj yaiic ti oy cusi tsots xjumete, tey ibat stsob sbaic ti jisraeletique. Mu stac ayeluc cusi ta xalic. Yuun ta xcoponatic ta scop stuquic jujun. 7 Ti jisraeletique toj elom laj yaiic. Chayal icot yontonic ta jmec. Jech lic yalbe sbaic ta jujuntal: Mi mu jauc van liquemic talel ta Galilea scotolic ti vai selan ta xcopojique? 8 Cusi xutic ti ta xcopojic ta jcop jtuctic ti liquemotic ta jujun lume? 9 Yuun ep ta chop li jtaoj jbatique. Oy jlomotic liquemotic talel ta Partia, ta Media, ta Elam, ta Mesopotamia, ta Juda, ta Capadocia, ta Ponto, ta Asia. 10 Oy jlomotic liquemotic ta Frigia, ta Panfilia, ta Egipto, ta Africa tey ta jelavel lum Cirene. Oy jlom liquemic talel ta Roma ti xchunojic xa jech chac cu chaal ti jchunojtique. Oy jlom jchiiltic ti tey voquemic ta Romae. 11 Oy

234 jlom liquemic talel ta Creta, ta Arabia. Pero jcotoltic ta xcaitic ta jcop jtuctic ti yutsilal ti Diose xut sbaic. 12 Scotolic chayal yontonic. Mu stac ayeluc ta xaiic cusi ta snopic. Jech o xal jech ta sjacanbe sbaic: Cusi xal o ti jech lee? xut sbaic. 13 Pero oy jlom lic labanvanuc. Jech ta xalic: Yuun ta xyacubic xut sbaic.

Pedroe tey lic vaiuc schiuc ti yan buluchvo jcholcopetique. Jech tsots lic copojuc ti Pedroe: Jchiiltac ti li ta Judeae schiuc ti vooxuc ti talemoxuc ta Jerusalene, ayic avaiic lec ti cusi ta xcalboxuque. 15 Mauc jyacubeluncutic jech chac cu chaal ta xanopique, yuun naca to baluneb ora icluman. 16 Ti jech lie, ja icot ta pasel jech chac cu chaal laj yal ti jalcop Joele: 17 Jech laj yal ti Diose: Calal poot xa sta ti slajebaltic batel cacale, ta xcacbe yichic ti Jchul Espritu scotol ti cristianoetique. Ti avalab anichnabique ta xalbeicun jcoplal. Ti jvalej viniquetique oy cusi xlic cacbe yilic. Ti moletique oy cusi ta xcacbe yilic ta svayichic. 18 Ti jech cacal taje, ta xcacbe yichic ti Jchul Espritu ti cajabteltac viniquetique, ti antsetique, yo jech ta xalbeicun jcoplal.

14Ti
Ti Pedroe jech laj yalbe ti cristianoetique
235 cusi ta xcac iluc ta vinajel ti chayal ta xcot yontonique. Ti li ta banomile, ta xcac iluc chich, coc, chayil ti capal ta toque. 20 Ti cacale ta xicub. Ti ue ta stsajub jech chac cu chaal chich calal poot xa sta scacalil ti ta xchasut talel ti Cajvaltique. Ti cacal taje, ja jun muc ta cacal ti yan yutsile. 21 Scotol ti buchutic ta scanbeic vocol ti Cajvaltique, ja ta xcolic, xi ti Diose, xi. 22 Ayio avaiic lec, Jchiiltac, ti cusi ta xcale. Ti Jess ti liquem talel ta Nazarete, anaojic lec ti ja jun vinic ti acbat yabtel yuun ti Dios ta atojolique. Yuun ep ta tos laj yac iluc ti tsots xu yuune ta sventa smucul stsatsal ti Diose. 23 Aco mi jech, pero calal laacbatic ta avoc ta acobique, ti vooxuque achucojic batel yo laj avaquic ta milel ta cruz jmoj schiuc ti viniquetic ti toj chopolique. Ti jech taje, ja icot ta pasel ti snopoj stujoj onoox ti Diose. 24 Pero ti Diose laj xchacuxes ti Jesuse. Yuun mu xu ti ta xlaj o ta jechele. 25 Yuun ti ajvalil Davide jech laj yalbe scoplal ti Jesuse: Tey onoox vaal ta xquil ti Dios ta jtojole. Ti stuque tey onoox oy ta jbatsi xocon, jech mu xixi. 26 Jech o xal xmuyubaj ti contone. Jun yutsil ti cusitic ta xloc ta quee.

HECHOS2 Jech o xal un, jun conton ta xicham. 27 Yuun jnaoj, ti voote mu xavac comuc o ti jchulel ti bu oy ti animaetique. Mi jauc ta xavac cauc sbectal ti avajtunel ti cux ta xavaie. 28 Laj avacbun quil ti sbeelal cuxlejale. Jech xtoc ximuyubaj xa ti oyun ta atojole, xi ti Davide. 29 Jchiiltac, jnaojtic lec ta melel ti icham ti jmolmuctotic Davide. Laj yich muquel. Ti smuquinale tey to ta xquiltic. 30 Pero ti Davide ja jun jalcop. Jech o xal snaoj lec ti ialbat yuun ti Diose ti oy jun snitilul ta xcom ta squexole, ti ja Cristoe. 31 Ti Davide cool selan ti yiloj xa ta vonee ti laj yal ti ta xchacuxi ti Cristoe. Laj yal xtoc ti mu xca ti sbectale, ti mu xcom o schulel ti Jess ti bu oy schulelic ti animaetique. 32 Ti Jess taje ichacuxesat yuun ti Diose. Vuun rextigouncutic scotol taje. 33 Ta smucul stsatsal ti Diose icat muyel ta vinajel. Tey cot chotluc ta sbatsi cob. Laj yich ti Chul Espritu ti albil onoox yuun ti Dios ti ta xaque. Scotol ti vi selan ti laj avilique, ti laj avaiique, ja liquem talel ta stojol ti Jesuse. 34 Mauc stuc ti David ti imuy batel ta vinajele. Yuun ti Davide jech laj yal: Ti Diose jech laj yalbe ti Cajvale: La chotlan ta jbatsi jcob, 35 ja to mi sta yorail ta xcacbot ta avoc ta acob ti avajcrontae, xut, xi ti Davide.

19 Oy
HECHOS2,3 o xal, aco jnatic lec jcotoltic ti jisraelotique, ti Jess ti Buchu laj avaquic ta milel ta cruze, ti Diose laj xa svaan ta Ajvalil ta Jcoltavanej. Cu chaal xijnaetotic? xi ti Pedroe. 37 Calal jech laj yaiic taje, jech o xal lic yaiic ta yontonic ti oy smulique. Jech lic sjacbeic ti Pedroe schiuc ti yan jcholcopetique: Jchiiltac, cusi scan ta jpascutic? xiic. 38 Jech laj stac ti Pedroe: Ictaic ti chopol avontonique. Sutanic talel ta stojol ti Diose. Ichic vo ta sventa ti Jesucristoe yo jech ta xaacbatic perdn yuun ti amulique. Jech ti Diose ta xacboxuc ti Chul Espritue. 39 Yuun jech onoox albil yuun ti Diose ti ta xavichic schiuc ti avalab anichnabique. Ja jech xtoc ta xichic ti buchutic nom oyique. Yuun ti Chul Espritue ja sventa scotolic ti buchutic ta xicatic yuun ti Cajvaltic Diose xi ti Pedroe. 40 Ja jech yepal laj yal ti Pedroe. Pero oy to yan ti jech laj sbijubtas ti schiiltaque: Quelo me abaic. Mu me xachanbe yontonic ti chayemal cristianoetic lie xi. 41 Jech o xal ti cristianoetic ti buchutic laj xchunic ti cusi laj yal ti Pedroe, laj yichic vo. Ti jech cacal taje iepajic ms nopol oxmil ti jchunolajeletique. 42 Scotolic jun yontonic xchunojic batel ti cu selan ta xchanubtasatic yuun ti yajcholcoptac ti Jesuse. Jmoj yontonic scotolic. Jun yontonic

236 ta staic ta coponel ti Diose. Ta stsob sbaic ta spasel snaobil ti Cajvaltique. ti cristianoetique labal xiel ta xaiic ti calal ta squelic ti ta xaquic iluc smucul stsatsal ti Diose schiuc ti ta xaquic seailetic ti yajcholcoptac ti Jesuse. 44 Scotol ti buchutic xchunojique jmoj yontonic ta scoltaan sbaic ti cusitic oy yuunique. 45 Yuun ta xchonic ti cusitic oy yuunique yo jech ta scoltaic ti buchu abol sbaique. 46 Jujun cacal ta stsob sbaic ta templo. Jech xtoc ta stsob sbaic ta naetic ta spasic snaobil ti Cajvaltique. Xmuyubajic noox ta xveic scotolic. Biquit yacoj sbaic. 47 Scotolic ta xalbeic slequilal ti Diose. Lec xilatic yuun ti yan cristianoetique. Ti Cajvaltique yantic ta sboles batel jujun cacal ti jchunolajeletic ti buchutic ta staic ti coltaele.

36Jech
Stalelic ti bayel jchunolajeletique

43Scotol
Oy jun cacal ti nopol xa batel oxib ora mal cacale, ibatic ta templo ti Pedroe schiuc ti Juane. Yuun ja xa yorail ti ta xich tael ta coponel ti Diose. 2 Ti ta sti temploe, scotol cacal, tey chotol jun vinic ti coxov onoox ivoque. Tey chba xchotanic ta ti templo ti Alac sba ti sbie, yo ta scanbe limoxna ti buchu tey ta xoche. 3 Ti coxov vinique calal laj yil ti ta xochic batel ta templo ti Pedroe schiuc ti Juane, tey lic sye scob yo ta scanbe limoxna. 4 Ti Pedroe schiuc ti Juane tey laj squelic ti coxov vinique. Ti Pedroe jech lic yalbe:

Icol ti jun coxov vinique
237 Queluncutic talel xut. 5 Ti coxov vinique tey lic stoy muyel sat. Yactouc ti oy cusi ta xacbate. 6 Jech laj yal ti Pedroe: Muyuc jtaquin. Muyuc jculejal ta xcacbot. Pero oy yan ti cusi xu ta xcacbote. Ta sventa ti Jesucristo ta Nazarete, valan, xanavan xut. 7 Jech ti Pedroe laj snitbe liquel sbatsi cob ti coxov vinique. Calal jech laj spase, ta ora noox tey itsatsub ti yacane schiuc ti sat yoque. 8 Jech ti coxove bit, ivai. Tey lic xanavuc. Tey ioch batel schiuquic ta templo. Xbitbun noox ta xanav batel. Xmuyubaj xa ta xalbe slequilal ti Diose. 9 Scotol ti cristianoetique laj yilic ti lec xa ta xanave schiuc ti tey ta xalbe slequilal ti Diose. 10 Toj chayl icot yontonic ta xiel ti jech icot ta pasele. Yuun ti cristianoetique xojtiquinic lec ti ja ti coxov vinic ti buchu tey ta xich chotanel ta sti templo ti Alac sba sbie, yo jech tey ta scan ti limoxnae.

HECHOS3 ta xanav ti vinic lie? 13 Ti jech lie, ja laj scolta ti Dios yuun ti jmolmuctotique, ja ti Abrahame, ti Isaaque, ti Jacobe. Yuun laj xa yac ta ichel ta muc ti Snichone, ja ti Jesuse, ti Buchu laj avaquic ta yoc ta scob ti jchapanvanejetique. Calal ta scolta ox yai batel ti Pilatoe, pero mu jechuc laj acanic. 14 Ja laj acanic ti aco coluc batel ti jmilvaneje. Mauc laj acanic ti aco coluc batel ti Chul vinique. 15 Ja jech laj avaquic ta milel ti jac-cuxlejale. Pero ichacuxesat yuun ti Diose. Ti jech ichacuxie, rextigouncutic. 16 Ti jech icol ti coxove, ja ta sventa ti Jess ti quichojcutic ta muque. Ja stuc Jess laj yacbe yip yacan ti vinic ti xavojtiquinique. Ti jech jchunojcutic ti Jesuse, ja jech colem icot jech chac cu chaal ti ta xavilique. 17 Jnaoj lec, Jchiiltac, ti vooxuque schiuc ti jpasmantal avuunique, calal laj avaquic ta milel ti Jesuse, mi jauc laj anaic ta melel ti cusi ta xapasique. 18 Ti jech laj apasique, ja icot ta pasel yuun ti Diose ti jech onoox laj yalic comel ti jalcopetique ti ta onoox xich svocol ti Cristo Jcoltavaneje. 19 Jech o xal, Jchiiltac, ictaic ti chopol avontonique. Sutanic talel ta stojol ti Diose, yo jech chaybil ta xcot ti amulique. Jech ti Cajvaltique ta xacboxuc scuxobil avontonic. 20 Ti Diose laj stacboxuc talel ti Jesucristoe, ti jech onoox albil scoplal ta vone ti ta xcom ta Avajcoltavanejique. 21 Manchuc mi ja jech albil scoplal ti Jesucristoe, pero mu to ta xtal ta ora. Tey to ta

coxov ti buchu icole tey xnabet batel ta spat ti Pedroe, ti Juane. Mu xictavan. Scotol ti cristianoetique tey chayal yontonic bat squelic ti bu ti Pedroe schiuc ti Juane ti ta scoreolal templo ti ja Salomn ti sbie. 12 Ti calal jech laj yil ti Pedroe, jech lic yalbe ti cristianoetique: Jchiiltac, cu chaal ti toj elom ta xavaiique? Cu chaal ti ta xaqueluncutic ta jmeque? Mi yuun ta xanopic ti ta jtsatsalcutic ta jlequilalcutic ti jech icol ti jech
11Ti
Oy cusi ta xal ti Pedro ta coreol ti ja Salomn sbie
HECHOS3,4 xcom ta vinajel ja to ti mi sta yorail ti ta xcom ta ach scotol yuun ti Diose jech chac cu chaal yalojic onoox comel ti chul jalcopetic ta vonee. 22 Ti Moisese jech onoox laj yalbe ti jmolmuctotic ta vonee: Ti Cajvaltic Diose ta stacboxuc talel jun jalcop ti ta xayan li ta atojolique jech chac cu chaal ti vuune. Ichbeic ta muc ti cusi ta xayalboxuque. 23 Yuun scotol ti buchutic mu xichic ta muc ti jalcop taje, aco yich chaquel loquel ta stojol ti yalab snichnab ti Diose, yo jech ta xich svocolic, xi. 24 Ti cusi icot ta pasel ta jtojoltic li ta orae, jech onoox lic yal tal ti jalcop Samuele. Ja jech xcholet laj yalic talel scotol ti jalcopetic ti cu yepal laj echuc talele. 25 Scotol ti cusi laj yalbe ti jalcopetic ti oy cusi ta xac ti Diose, ja avuunic. Ta sventa yo lec oyoxuc, jech ti Diose laj spas trate schiuc ti jmolmuctotic Abrahame, ti jech laj yal ti Diose: Ta sventa anitilultac ta staic bendicin scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile, xi. 26 Calal laj xchacuxes Snichon ti Diose, bayel laj stac talel ta atojolic, yo jech ta scoltaoxuc, yo jech ta xavictaic ta spasel ti chopole xi ti Pedroe.

238 schiuc ti Juane ta xalbe yai ti cristianoetique ti ta xchacuxi ti animaetique jech chac cu chaal ichacuxi ti Jesuse. 3 Jech o xal laj stsaquic batel, laj stiquic comel ta chuquel. Ta yoclomal to laj sloquesic. Yuun mal xa ti cacale. 4 Ti buchutic laj yaiic ti cu selan laj yal ti Pedroe ep laj xchunic. Iepajic ti jchunolajeletic nopol vomil ti ja noox viniquetique. 5 Ta yoclomal tey laj stsob sbaic ta Jerusaln ti banquilaletic yuun ti jisraeletique, schiuc ti moletic ti ichbil yeique, schiuc ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. 6 Ja jech xtoc tey oy ti Anas ti banquilal pale to oxe, ti Caifase, ti Juane, ti Alejandroe. Talic xtoc scotolic ti buchutic jaic yuts yalaltac ti banquilal paleetique. 7 Tey laj yalic mantal ti aco sloquesic talel ta chuquinab ti Pedroe schiuc ti Juane. Tsacal to tey lic svaanic ta olol. Jech lic sjacbeic: Buchu ta sventa, buchu laj yacboxuc avabtelic ti jech ta xapasique? xutic. 8 Ti Pedroe ta sventa ti ventainbil yonton yuun ti Chul Espritue, jech laj yal: Banquilal jabteletic, moletic yuun ti jlumaltique, 9 yuun ti jech ta xajaquic ti ta xacan xanaic ti cu selan icol ti coxov vinique, 10 jamal ta xcalboxuc avaiic yo jech ta xanaic, yo jech ta snaic scotol ti jchiiltique. Ti vinic ti colem xa ti ta xavilic ti li vaal ta atojolique, ja coltaat yuun ti Jesucristo ta Nazarete, ja ti Buchu laj ajocanic ta cruze. Pero ichacuxesat yuun

Ti Pedroe schiuc ti Juane yacalic ta xcopojic ta stojol ti cristianoetique, calal ja o talic ti paleetique schiuc ti banquilal yuunic ti jchabiej temploe, schiuc ti jsaduceoetique. 2 Toj capem tal ti sjolique. Yuun ti Pedroe
Ti Pedroe schiuc ti Juane oyic ta stojol ti jchapanvanejetique
239 ti Diose. 11 Ti Jess taje ja ti jbej ton ti laj ajipic loquel ti vooxuc jabteloxuque. Pero ja itun ta sliquebal ti nae. 12 Muyuc xa yan ti bu ta jta ti jcoltaeltique. Yuun muyuc laj svaan yan Jcoltavanej ti Dios li ta banomile. Ja noox ta sventa Jess ta jtatic ti jcoltaeltique xi ti Pedroe. 13 Ti jchapanvanejetique laj yilic ti muyuc xiel ta xaiic calal ta xcopojic ti Pedroe, ti Juane. Laj yilic xtoc ti ja viniquetic ti muyuc yichojic chanubtasele, ti ja cristiano nooxe. Jech o xal tey labal ta xaiic. Tey ivul ta yontonic ti jaic ti jmoj to ox ixanavic schiuc ti Jesuse. 14 Ja jech xtoc ti coxov vinic to oxe tey jmoj vaajtic schiuc ti Pedroe schiuc ti Juane. Jech o xal ti jchapanvanejetique muyuc cusi xu ta stabeic ti smulique. 15 Tey itacatic loquel ti bu tsobolique. Stuquic xa noox tey xvulajetic comic. 16 Jech ta xalbe sbaic: Cusi ta xcutic ti viniquetic lee? Yuun scotol ti jnaclejetic li ta Jerusalene laj xa snaic lec ti laj xa yaquic iluc ti smucul stsatsal ti Diose. Mu xa xu ta jmuctic. 17 Ja lec, la jsibtastic yo jech mu xepajic ti cristianoetic ti buchutic ta xichic albel scoplal ti Jesuse xiic. 18 Jech o xal itaatic ta iquel yan velta. Tsots ialbatic ti mu xa xalbeic scoplal ti Jesuse. 19 Pero ti Pedroe, ti Juane jech laj staquic: Jchiiltac, nopo avaiic lec, mi ja lec ta xil ti Diose ti ja ta jchuncutic ti amantalique, mi ja lec ti ja ta jchunbecutic smantal ti

HECHOS4 Diose? 20 Yuun ti vuuncutique mu xu xquicta jbacutic ta yalel ti cusi quilojcutique, ti cusi cayiojcutique xiic. 21 Manchuc mi laj yichic sibtasel yuun ti jchapanvanejetique, pero icoltaatic batel. Yuun mu snaic cusi ta xut yo ta xacbeic castigo. Ja ti scotol ti cristianoetique ta xalbeic slequilal ti Diose ti cusi icot ta pasele. 22 Ti vinic ti buchu icol ta sventa smucul stsatsal ti Diose ms ta chavinic (40) jabil yichoj.

Pedroe schiuc ti Juane ti calal icoltaatic batele, tey ibatic ti bu oy ti yan schiiltaque. Tey laj yalic ti cu selan ialbatic yuun ti banquilal paleetique schiuc ti moletique. 24 Calal jech laj yaiique, scotolic jech laj yalic ti laj staic ta coponel ti Diose: Cajval, voot Diosot ti laj apas ti vinajele, ti banomile, ti nabe, scotol ti cusitic oye. 25 Ta sventa ti Chul Espritu avuune, laj sjam ye ti avajtunel Davide ti jech laj avale: Muyuc cusi bal o ti xvochvun ti cristianoetic ta sjoylej banomile. Muyuc cusi bal o ti cusi ta snop stuquique. 26 Ti ajvaliletique schiuc ti jpasmantaletic li ta banomile laj stsob sbaic, yo jech ta xiscrontainic ti Diosune schiuc ti Buchu tujbil cuune, Ja ti Cristoe, xachi ta acop, xi. 27 Ti Herodese, ti Poncio Pilatoe, melel, laj stsob sbaic

23Ti
Ti jchunolajeletique ta scanic yip yontonic ta stojol ti Diose
HECHOS4,5 li ta Jerusalene schiuc ti jyanlum cristianoetique, schiuc ti jchiilcutique ta scrontainel ti Achul Nichon Jesuse, ti ja vaanbil avuun ta Jcoltavaneje. 28 Ti jech taje, ja laj spasic scotol jech chac cu chaal anopoj ti ta xcot ta pasel onooxe. 29 Avi tana un, Cajval, quel avi selan ta sibtasvanic. Acbun yip contoncutic ti avajabteluncutique yo jech mu ta xieluc ta xcalcutic ti acope. 30 Ta sventa amucul atsatsal, coleso ti jchameletique. Aco iluc ti tsots xu avuun ta sventa ti Achul Nichon Jesuse xiic. 31 Calal jech laj yontonic ta scoponel ti Diose, tsots inic ti bu stsoboj sbaic ti jchunolajeletique. Scotolic iventainbatic yontonic yuun ti Chul Espritue. Oy yip yontonic ta yalel batel ti scop Diose.

240 jech laj spas jun vinic ti oy ta stojol ti jchunolajeletique. Ti jun vinic taje, ja jun levita ti ja Jos sbie. Voquem talel ta Chipre banomil ti joyobtabil ta nabe. Ti jcholcopetique laj yacbeic yan sbi ti Josee, ja Bernab, Jpat ontonal, xi ti smelol ta xale. 37 Ti vinic taje laj xchon jsep yosil. Ti stojol ti yosile laj yacbe ti jcholcopetique.
epal jchunolajeletique jmoj yontonic scotolic. Mi jauc oy bu ta xalic ti ja yuun stuquic ti cusi oy yuunique. Yuun ti cusitic oy yuunique, ta xalic ti ja yuun scotolic. 33 Ti jcholcopetique tsots xu yuunic. Ta xalbeic scoplal ti ichacuxi ti Cajvaltic Jesuse. Scotolic ep ta xacbatic bendicin yuun ti Diose. 34 Muyuc buchu junucal ta xich svocol yuunic. Yuun scotolic ti buchutic oy yosilique, mi snaique, ta xchonic. Ta xichic talel ti taquine. 35 Tey chba yacbeic ti jcholcopetique yo jech ti stuquique ta xchacbeic ti jchunolajeletic ti buchutic muyuc cusi oy yuunique. 36 Ja

32Ti
Ti cusi oy yuunique, ja yuun scotolic
Pero oy jun vinic ti jech laj spas eque, ti ja Ananas ti sbie. Safira sbi ti yajnile. Laj xchon jsep yosilic. 2 Ti vinic taje laj xchac comel olol ti taquine. Ti olole yichoj batel ta stojol ti jcholcopetique cool schiuc ti tsacal ti taquin yilele. Ti yajnile snaoj scotol ti jech laj snopique. 3 Ti Pedroe jech laj yal: Ananas, cu chaal laj avac ochuc ta avonton ti pucuje, ti jech ta xajut cop ta stojol ti Chul Espritue, ti laj achac comel olol ti taquin ti cu yepal latojbat yuun ti avosile? 4 Ti avosil ti laj achone, mi yuun mauc avuun? Ti calal laj achone, mi yuun mauc avuun ti taquine? Jech o xal, cu chaal jech laj anop? Mauc laj alola ti cristianoetique. Ja laj alola ti Diose xi. 5 Calal jech laj yai ti Ananase, ta ora noox tey yal ta lum. Chamel icot. Scotol ti buchutic laj yaiic taje, lic xiicuc ta jmec. 6 Tey italic jun chib jvalej viniquetic. Laj xpixic ta poc ti animae. Tey bat smuquic. 7 Ech xa ox nan oxib ora, ja o ioch batel yajnil ti Ananase. Mu

Ti smul ti Ananase schiuc ti Safirae
241 sna ti cusi icot ta pasele. 8 Ti Pedroe tey laj sjacbe ti antse: Albun cai, mi jech onoox yepal stojol ti avosilic jech chac cu chaal laj avalique? xi. Jech laj yal ti antse: Ja jech yepal stojol xi. 9 Ti Pedroe jech laj yal: Cu chaal jech jmoj avontonic ti ta xalajeltsabeic yonton ti Chul Espritu yuun ti Cajvaltique? Le xtalic ti viniquetic ti buchutic ay smuquic ti amalale. Avi tana ta xayiquic batel ec xut. 10 Ta ora noox tey iyal ta lum ta yoc ti Pedroe. Chamel icot. Calal iochic ti jmucvanejetique, chamem xa vul staic ti ants xtoque. Tey laj spoyic loquel. Tey ba smuquic ta xocon ti smalale. 11 Ti jchunolajeletique schiuc ti yan cristianoetique calal laj yaiic ti cusi icot ta pasele, toj echem ixiic ta jmec.

HECHOS5 ta stojol ti jchameletique, yo jech ta xcolic. 16 Ja jech xtoc ti cristianoetic ti nacajtic ta jujun jteclum ti oy ta sjoylej ti Jerusalene, ta xicanic talel ti yajchamelique schiuc ti buchutic ta xilbajinatic yuun ti pucujetique. Scotolic icolic.
jcholcopetique ep laj yaquic iluc smucul stsatsal ti Diose ta stojol ti cristianoetique. Scotolic ta stsob sbaic ta coreol ti ja Salomn sbie. 13 Ti yan cristianoetique oy xiel ta yontonic ti ta stsob sbaic schiuc ti jchunolajeletique. Pero ta xalic ti toj lec ti stalelique. 14 Ep ti cristianoetique laj xchunic ti Cajvaltique, viniquetic, antsetic. 15 Ti cristianoetique ta sloquesic ta calle ti jchameletic yuunique. Tey xtal xpuchanic schiuc stem o mi schiuc svayeb ti jchameletique. Ja ti spatoj yontonique, aco mi snacobal noox ti Pedro ta xcot

Ti Diose ep laj yac iluc smucul stsatsal ta sventa ti jcholcopetique

12Ti
banquilal palee schiuc ti jsaduceoetic ti jmoj sjolic schiuque lic yitixal yontonic. 18 Jech o xal laj stsaquic, laj stiquic ta muc ta chuquinab ti jcholcopetique. 19 Pero ti ta acobaltique, tal sjam ti ti chuquinab jun yajngel ti Cajvaltique. Laj sloques batel ti jcholcopetique. Jech laj yalbe: 20 Locan batel. Batanic ta muc ta templo. Ba albeic yai ti cristianoetique scoplal ti ach cuxlejale xi. 21 Ti calal jech laj yaiique, sob xa ta yoclomal ibatic ta templo. Tey lic chanubtasvanicuc. Yan ti banquilal palee schiuc ti jsaduceoetique laj stsob sbaic talel scotol ti banquilal jchapanvanejetique, jaic ti moletic yuun ti jisraeletique. Tey laj yalic mantal ti aco yich loquesel talel ta chuquinab ti jcholcopetique. 22 Calal icotic ta chuquinab ti mayoletique, muyuc xa tey laj staic. Isutic batel, bat yalic ti muyuc xa tey laj staique. 23 Jech cot yalic: Lec bajal laj jtacutic ti ti chuquinabe. Tey vaajtic ti soldadoetique xchabiojic ti ti chuquinabe. Pero calal laj jamcutique, muyuc xa tey laj jtacutic xiic. 24 Calal jech laj yaiic ti banquilal palee schiuc ti banquilal jchabiej

Ti Pedroe, ti Juane ta xichic ilbajinel

17Ti
HECHOS5 temploe, schiuc ti paleetique, tey lic sjacbe sbaic: Bu to onoox calal ta xpaj ti cop taje? xut sbaic. 25 Calal jech ta xalbe sbaique, ja o tal jun vinic ti jech vul yale: Ti viniquetic ti laj atiquic ta chuquele tey xa oy ta templo ta xchanubtas ti cristianoetique xi. 26 Jech ti banquilal yuun ti jchabiej temploe tey ibatic schiuc ti yajmayoltaque. Tey laj stsaquic talel ti jcholcopetique. Pero lec noox laj yiquic talel. Ja ti oy xiel ta xaiic mi ta xlajic ta ton yuun ti cristianoetique. 27 Calal laj yiquic talele, cot yaquic ta stojol ti banquilal jchapanvanejetique. Jech ti banquilal palee jech laj yal: 28 Ti vuuncutique laj xa calboxuc avaiic ti mu xa xavalbe scoplal ti vinic taje. Pero, bu ibat avuunic ti mantale? Yuun ivinaj xa avuunic sjunul Jerusaln ti cu selan ta xachanubtasvanique. Pero mauc noox. Yuun ta xacajan ta jbacutic ti jech icham ti vinic taje xi. 29 Jech ti Pedroe schiuc ti yan jcholcopetique jech itacavic: Ja cabtelcutic ti ta jchunbecutic smantal ti Diose manchuc mi mu scanic ti cristianoetique. 30 Ti Dios yuun ti jmolmuctotique laj xchacuxes ti Jesuse, ja ti Buchu laj ajipanic ta cruze. 31 Ti Diose laj xa yac ta sbatsi cob ti Jesuse. Ja xa banquilal Ajvalil. Ja xa Jcoltavanej cuuntic ti jisraelotique, yo xu to ta xquictatic ti chopol contontique, yo jech ta jtatic perdn yuun ti jmultique. 32 Ti jech taje, rextigouncutic schiuc ti Chul

242 Espritue ti iacbat ti buchutic ta xchunbeic ti cusi ta scan ti Cajvaltique xiic. 33 Calal jech laj yaiique, icap sjolic. Ta scan ta smilic yaiic. 34 Ti ta scotolic ti jchapanvanejetique oy tey jun jfariseo vinic ti Gamaliel ti sbie. Ja jun banquilal jchanubtasvanej yuun ti mantale, ti ichbil ta muc yuun ti cristianoetique. Laj yal mantal ti aco yich loquesel jliqueluc ti jcholcopetique. 35 Tsacal to un, jech lic yalbe ti jchapanvanejetique: Jchiiltac, bijanic me ti cusi ta xapasbeic ti viniquetic lie. 36 Vuleso me ta avontonic scoplal ti Teudas ta vonee. Ti Teudase laj snop ti cajal xai sbae. Tey tsacliat yuun nopol chanib ciento (400) viniquetic. Pero ilaj ta milel. Jech ti schiiltaque tan puc ibat. Tey laj o scoplal. 37 Tsacal to un, ja jech laj spas ti Judas xtoque, ja ti buchu liquem talel ta Galilea banomile. Calal ista sjabilal ti tsacobbiile, ep viniquetic laj stsacliic batel. Pero jech xtoc ilaj ta milel. Ti schiiltaque tey laj stani sbaic batel. 38 Jech o xal chan utic ti viniquetic lie. Mu xatic abaic ta stojolic. Yuun ti mi ja noox smantal cristiano ti cusi ta spasique, tey ta xlaj scoplal. 39 Pero mi ja yabtel Dios ti cusi ta spasique, mu xu ta xachaybeic scoplal. Ja lec, bijanic me, naca me jauc ta xacrontainic ti Diose xi ti Gamaliele. 40 Scotol ti jchapanvanejetique oy smelol laj yaiic ti cusi laj yal ti Gamaliele. Tey laj yiquic ochel ti jcholcopetic ta stojol ti jchapanvanejetique. Tey laj yacbeic

243 nucul. Ja jech xtoc tey laj yalbeic ti mu xa xu ta xalbeic scoplal ti Jesuse. Tsacal to laj scoltaic batel. 41 Ti jcholcopetique xmuyubajic xa iloquic batel ta stojol ti jchapanvanejetique. Ja ti jech laj scan ti Dios ti ta xichic quexlal ta sventa ti Jesuse. 42 Pero mu xicta sbaic ta yalel scoplal ti Jesucristoe. Tey onoox ta xchanubtasvanic jujun cacal tey ta templo schiuc ta naetic.

HECHOS5,6 Ti Estebane (Ja jun vinic ti xchunoj ti Cajvaltique, ti ventainbil yuun ti Chul Espritue.) Ti Felipee Ti Prcoroe Ti Nicanore Ti Timone Ti Parmenase Ti Nicolase (Ja jun jyanlum vinic ti liquem talel ta Antioquae, ti xchunoj to ox cu selan xchunojic ti jisraeletique.) 6 Calal laj stujique, tey yicojic batel ta stojol ti jcholcopetique. Tey laj scoponbeic Dios ta stojolic. Tey laj scajan scobic ta sbaic. 7 Jech ti scop Diose yantic ta xbol batel. Ja jech xtoc yantic ta xepajic batel ti jchunolajeletic ti ta Jerusalene. Jech xtoc ep paleetic yuun ti jisraeletique laj xchunic ti Cajvaltique.

Tsacal to un, calal iepajic ti jchunolajeletique, lic cop yuunic. Ti jsacopetique, jaic ti jisraelal jchunolajeletic ti ta xcopojic ta griego cope. Lic yalic ti ja cuxubinbil ti meunal antsetic ti ta xcopojic ta hebreo cope, ti ja muyuc cuxubinbil ti meunal antsetic yuunique ti calal ta xich chaquel ti velil jujun cacale. 2 Jech o xal ti lajchavo jcholcopetique lic stsobic talel scotol ti jchunolajeletique. Jech lic yalic: Mu lecuc ti mi ja ta jpajtsan jbacutic ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Diose, yo jech ta jventaincutic ta xchaquel ti velile. 3 Jech o xal, Quermanotac, ja lec, tujic vucvo viniquetic ti li oy ta jtojoltique, ti ojtiquinbil lec avuunique, ti oy sbijilique, ti ventainbil yontonic yuun ti Chul Espritue. Ja aco sbainic ti abtel lie. 4 Jech ti vuuncutique ja noox ta jtacutic ta coponel ti Diose schiuc ta xcalcutic ti scop Diose xiic. 5 Lec laj yaiic scotolic ti jech taje. Tey lic stujic:

Ta xichic vaanel vucvo diaconoetic
Estebane ja jun vinic ti yichojbe smucul stsatsal slequilal ti Diose. Jech o xal ep laj yac iluc smucul stsatsal Dios ta stojol ti cristianoetique. 9 Oy jayvo jisraeletic ti ta stsob sbaic ta chul na ti Colemic xa ta mosovil sbie. Jaic tey liquemic talel ta jteclum Cirene, ta jteclum Alejandra, ta Cilicia, ta Asia. Ti vai yepalic taje tey lic stsaquic ta cop ti Estebane. 10 Pero mu xu ta stsalic ta cop ti Estebane. Ja ti acbil sbijil yuun ti Chul Espritue. 11 Jech o xal ti jsacopetique laj stojic jun chib viniquetic yo aco yalic ti laj yaiic ti chopol ta xcopoj ta stojol ti Moisese, ta stojol ti Diose. 12 Jech o xal tey xvochlajetic

8Ti
Itsacat ti Estebane
HECHOS6,7 xa liquel ti cristianoetique, ti moletique, ti jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Jech o xal tey ibatic, laj stsaquic ti Estebane. Laj yiquic batel ta stojol ti banquilal jchapanvanejetique. 13 Ja jech xtoc laj saic yan jutcop rextigoetic ti jech laj yalique: Ti vinic lie mu xicta sba ti chopol ta xcopoj ta stojol ti chul templo cuuntique schiuc ti mantale. 14 Laj caicutic xtoc ti jech ta xale: Ti Jess ta Nazarete ta slilin ti temploe. Ta syanijes ti cu selan liquem cuuntic ti laj yacbotic comel ti Moisese, xi ta xal xiic ti jutcopetique. 15 Scotolic ti jchapanvanejetique schiuc ti cristianoetic ti cu yepal tey chotolique, calal laj squelbeic batel sat ti Estebane, tey laj yilic ti cool selan sat jun ngele.

244 Abrahame icat talel yuun ti Diose li ta jlumaltic ti li nacalotic avi tanae. 5 Pero mi jauc jun ta yav acanil laj sta ti srexto osil ti iacbat ti Abraham yuun ti Diose. Pero ialbat yuun ti Diose ti calal ta xcham ti Abrahame, ja ta xacbat yichic ti snichnabtaque manchuc mi muyuc to ti snichnabe. 6 Ja jech xtoc ti Abrahame ialbat yuun ti Diose ti cool selan jyanlumetic ta xanavic ta yan banomil ti snitilultaque, ti ta xochic ta mosovil chanib ciento (400) jabil ti ta xilbajinatique. 7 Ja jech xtoc ti Abrahame jech ialbat yuun ti Diose: Pero vuun ta jchapan ti jteclum ti buchu ta smosovinvane. Tsacal to un, ta xloquic talel ti anitilultaque, yo jech xtal yichicun ta muc ta banomil lie, xi. 8 Ti Diose laj spasic jun trate schiuc ti Abrahame. Svinajeb ti tratee, ja ti circuncisione. Jech o xal calal ivoc snichon ti Abrahame, ja ti Isaaque, laj yacbe yich circuncisin calal yichoj xa ox svaxaquibal cacal svoquele. Ja jech laj spas xtoc ti Isaaque schiuc ti snichone, ja ti Jacobe. Ja jech laj spas xtoc ti Jacobe schiuc ti snichnabtaque, ja ti lajchavo totil meiletic ti bu lijayanotic talele. 9 Ti snichnabtac ti Jacob taje, ti jaic ti jtotic jmetic ta vonee, lic yitixal yontonic yuun ti schiilic ta voquele, ja ti Josee. Jech o xal laj xchonic yo ta xicat batel ta Egipto banomil. Pero ti Josee chiinbil yuun ti Diose. 10 Scotol svocol ti Josee, icoltaat yuun ti Diose. Iacbat sbijil. Jech o xal laj sta ti lec iilat yuun ti Faraone, ti ja ajvalil

Ti banquilal palee jech lic sjacbe ti Estebane: Mi jech scotol taje? xi. 2 Ti Estebane jech laj stac: Jtot meoxuc, Jchiiltac, ayibeicun avaiic lec ti cusi ta xcalboxuque. Ti Chul Dios cuuntique laj yac sba iluc ta stojol ti jmolmuctotic Abrahame ti calal nacal to ox ta Mesopotamia banomile, calal muyuc to ox ta xbat nacluc ta Harane. 3 Jech laj yal ti Diose: Ictao comel ti avosile, scotol ti avuts avalaltaque. Batan ta banomil ti bu ta xcacbot avile, xutat. 4 Jech o xal ti Abrahame iloc batel ti jech nacal to ox ta Caldea banomile. Ibat nacluc ta Harn. Tey icham ti stote. Tsacal to un, ti

Ti cu selan itacav ti Estebane
245 yuun ti Egipto banomile. Jech ti Faraone laj svaan ti Josee yo ta sventain ti Egipto banomile schiuc ti laj sventainbe sna stuc ti ajvalil Faraone. 11 Jech xtoc lic muc ta vinal. Tey laj yich svocolic scotol ti cristianoetic ti oyic ta Egipto banomile, ti oyic ta Canaan banomile. Jech o xal ti jmolmuctotique muyuc xa bu ta sta ti sveelique. 12 Calal laj yai ti Jacob ti oy trigo ta Egipto banomile, tey laj stac batel ti snichnabtaque, jaic ti jmolmuctotic ta vonee. Ja sba velta ti ibatic taje. 13 Ti calal ibatic ta schibal veltae, ti Josee laj yac sba ta ojtiquinel ta stojol ti sbanquiltaque. Jech ti ajvalil ti oy ta Egiptoe laj sna ti ja jun hebreo vinic ti Josee. 14 Jech ti Josee laj stac ta iquel ti stote, ja ti Jacobe schiuc ti yuts yalaltaque. Ti ta scotolique, oy volajuneb schanvinic (75) ta vo. 15 Ja jech selan icot ta pasel ti ba nacluc ta Egipto banomil ti Jacobe. Tey icham ta Egipto. Tey chamic xtoc ti jmolmuctotic ta vonee. 16 Tsacal to un, ti sbaquil ti jmolmuctotic Jacobe laj xcuchbeic loquel ti ta Egiptoe. Tey bat smuquic ta osil ti bu laj sman ti Abrahame, ti ja yosilic to ox ti snichnabtac ti Hamor ti oy ta Siqueme. 17 Calal poot xa sta yorail ti ta xcot ta pasel ti cusi yaloj onoox ti Dios ta stojol ti Abrahame, jech ti jisraeletic ti tiquilic ta Egipto banomile ta xepajic ta jmec. 18 Tey och jun ajvalil ti ta Egiptoe ti muyuc laj yojtiquin ti anima Josee. 19 Ti ajvalil taje laj slola laj

HECHOS7 yutilan ti jmolmuctotic ta vonee. Laj yalbe mantal ti aco sjipic ti ach voquel ololetique yo jech ta xchamic. 20 Ti jech yorail taje, ja o ivoc ti Moisese, ti ja jun querem ti lec ta xil ti Diose. Ti stot sme ti nene Moisese tey laj stsitesic oxib u ta yut snaic. 21 Calal sta yorail ti bat sjipique, ja stuc ti yantsil nichon ti ajvalile laj stam, laj stsites jech chac cu chaal junuc yol stuc. 22 Jech o xal un, ti Moisese ichanubtasat scotol ti cu selan sbijilic ti jepicio cristianoetique. Oy yip ti scop ti cusi ta xale schiuc ti cusi ta spase. 23 Calal yichoj xa chavinic (40) jabile, ti Moisese bat svulan ti schiiltaque, ja ti jisraeletique. 24 Ja o tey laj yil ti ta xmajat yuun jun jejipcio vinic ti jun schiile. Jech o xal ti Moisese ba stic sba yo jech ta spoj, yo ta spac sutel ti cusi ta spasbat ti schiile. Tey laj smil comel ti jepicio vinique. 25 Yuun laj snop ti Moisese ti aco yilic ti schiiltaque ti ta xcoltaatic yuun ti Dios ta sventa ti stuque. Pero ti schiiltaque muyuc laj snaic. 26 Ta yoclomal un, tey laj yil ti Moisese ti ta smaj sbaic chavo jisraeletic. Jech o xal ti Moisese ba stic sba yo ta spajtsan ti schiiltaque. Jech laj yalbe: Cu chaal ta xamaj abaic ti ja achiil abaique?, xut. 27 Ti buchu ta xilbajin ti schiile laj stacolta batel ti Moisese. Jech laj yal: Buchu laj yacbot avabtel yo jech ta xacom ta ajvalil ti jech ta xachapanuncutique? 28 Mi yuun ta xacan ta xamilun avai jech chac cu chaal volje laj amil ti jepico vinique?, xi. 29 Calal jech laj yai

HECHOS7 ti Moisese, ijatav batel calal yosilal Madin sbi. Tey inaqui jech chac cu chaal jyanlum cristiano. Tey iayan chavo snichon. 30 Calal chavinic (40) xa ox jabil snacleje, oy jun cacal ta xanav ta xocol banomil nopol vits Sina. Tey laj yil jun ngel ta jpets biquit te ti volol ta coc ti ta xa xcac yilele. 31 Ti Moisese elom laj yai ti cusi laj yile. Calal inopaj batel yo ta squel yil leque, ja o laj yaibe scopojel ti Cajvaltic Dios ti jech laj yale: 32 Vuun Diosun yuun ti amolmuctotaque. Diosun yuun ti Abrahame, yuun ti Isaaque, yuun ti Jacobe, xi. Calal jech laj yai ti Moisese, lic nicuc ta xiel. Mi jauc xa scan squel batel ti coque. 33 Pero ti Cajvaltic Diose jech laj yal: Loqueso ti axonobe. Yuun ti bu vaalote, ja chul banomil. 34 Yuun laj xa quil ti oy svocolic ti calab jnichnab ti oy ta Egiptoe. Laj xa cai ti xajlajetic yuun ti svocolique. Jech o xal liyal talel yo tal jcolta loquel ta mosovil. La chae, yuun ta jtacot batel ta Egipto, xutat. 35 Aco mi jech bajbil ti Moiss yuun ti schiiltaque, manchuc mi ialbat: Buchu laj stacot talel yo ta xacom ta ajvalil ta jchapanvanej cuuncutic?, ti xutate, pero ti Diose laj stac batel, yo ta xcom ta ajvalil, yo ta xcom ta jcoltavanej. Ja jech icoltaat ta sventa ti ngel ti laj yac sba iluc ta jpets te ti ta xa xcac yilele. 36 Ti Moiss taje laj sloques talel ti jmolmuctotic ti oyic to ox ta mosovil ti ta Egiptoe. Tey laj yac iluc smucul stsatsal Dios ti ta Egiptoe, ti ta Tsajal Nabe, schiuc chavinic (40) jabil ti tey

246 oyic ta xocol banomile. 37 Ti Moiss taje ja laj yalbe yai ti jchiiltic ta vonee: Ti Diose ta stacboxuc talel jun jalcop ti ta xayan ta atojolique jech chac cu chaal ti listacun talel ti vuune. Ichic me ta muc ti cusi ta xale, xi. 38 Ja onoox ti Moiss taje ti tey schiuc ti jchiiltic ta xocol banomile. Ja ta sventa ti Moisese ti ta xaiic ti jchiiltic ti cu selan icopoj ti ngel ti ta jol vits Sinaie. Ja jech xtoc laj yich ti cop ti ja cuxlejale yo jech ta xiyetesbotic talel. 39 Pero ti jmolmuctotic ta vonee muyuc laj yichic ta muc ti Moisese. Laj sbajic. Ja noox oy ta yontonic ti ta sutic batel yaiic ta Egipto banomile. 40 Jech o xal un, ti jmolmuctotique laj yalbeic ti Aarone: Ta jcancutic ti ta xameltsanbuncutic jayibuc rioxetic yo jech ta xiyicotic batel. Yuun mu jnatic cusi laj spas ti Moisese ti calal laj sloquesotic talel ta yosilal Egiptoe, xiic. 41 Jech o xal un, tey laj smeltsanic ti riox yuunique, ja slocobbail jun nene vacax. Laj smilbeic smoton. Xmuyubajic xa laj spasbeic squinal ti srioxic ti laj smeltsan ta scob stuquique. 42 Jech ti Diose tey laj xchac sba batel ta stojolic. Tey laj yacbe comel ta sba ti aco yichic ta muc ti canaletic ti oy ta vinajele cool selan jech chac cu chaal tsibabil ta slibro ti jalcopetique: Ti vooxuc jisraeloxuque ti chavinic jabil ti laxanavic ta xocol banomile, mi ja laj avaquic ta jmoton ti animaletic laj amilique? 43 Mooj, yuun ja noox acuchojic batel ti avajrioxic Moloc ti

247 tiquil ta caxae schiuc ti slocobbail ti canal riox Refn sbie. Ja noox slocobbail ti laj ameltsan atuquic yo jech ta xavichic ta muc. Jech o xal ta jloquesoxuc batel ta alumalic. Ta jtacoxuc batel ta sjelavel to ti Babilonia banomile, xi ti tsibabile. 44 Ti ta xocol banomile, ti jmolmuctotique tey yichojic ti templo nucule, ti bu chabibil ti chapech ton ti ja tey tsibabil smantal ti Diose. Ti templo nucule ja jech laj yich pasel jech chac cu chaal ialbat ti Moiss yuun ti Diose calal ialbat ti jech selan aco spas jech chac cu chaal iacbat yile. 45 Ti templo nucule xcholet itun yuunic ti jmolmuctotique. Ti jmolmuctotic ti laj xchiinic talel ti Josuee, laj yichic ochel ti templo nucule calal laj spasic ta canal ti jyanlum cristianoetic ti li to ox oyic ta jlumaltique. Ti jech taje, ja stuc ti Diose laj sloques batel ti jyanlum cristianoetique yo jech ta xoch naclicuc ti stuquique. Ja jech selan xcholet laj sventainic talel ti templo nucul ti jmolmuctotique, ja to calal ista yorail ti och ta ajvalil ti Davide. 46 Ti ajvalil Davide laj sta ti lec iilat yuun ti Diose. Jech o xal un, ta ox svaan jun muc ta templo yo jech ta xnaqui ti Dios yuun ti Jacobe. 47 Pero ja xa laj smeltsan ti templo yuun ti Diose ti ajvalil Salomone. 48 Pero ti cajal Diose mu xnaqui ta templo ti meltsanbil yuun ti cristianoetique jech chac cu chaal laj yal ti jun jalcope:

HECHOS7 vinajele ja tey chotolun. Ti banomile ja stecleb coc. Jech o xal un, cusi xa nailal ta jcan ta spasbeicun? Bu oy ti na ti xu ta jcux contone? 50 Mi mu ta jcobuc laj jmeltsan scotol ti cusitic oye? xi ti Diose, xi ti jalcope. 51 Pero ti vooxuque staoj yav ti toj yij ti avontonique. Ti achiquinique, ti avontonique cool selan jech chac cu chaal ti buchu mu xojtiquinic ti Diose. Ja noox ta xacrontainic ti Chul Espritue jech chac cu chaal laj spasic ti jmolmuctotique. 52 Buchu junucal ti jalcopetic ti muyuc laj yilbajinic ti amolmuctotique? Ti stuquique laj smilic ti jalcopetic ti laj yalbeic scoplal ti oy Buchu ta xtal ti lec yontone. Calal jech ital ti Buchu lec yontone, vooxuc laj avaquic ta cabal. Laj amilic. 53 Ti vooxuque laj avichic ti mantale ta sventa ti ngeletique. Pero muyuc laj achunic xi ti Estebane.

49 Ti
jech laj yaiic ti jchapanvanejetique, cap sjolic. Xcuxuxet xa yeic ta scrontainel ti Estebane. 55 Pero ti Estebane, ti ventainbil yonton yuun ti Chul Espritue, laj squel muyel ti vinajele. Laj yilbe yutsilal ti Diose. Tey laj yil ti Jess ti vaal ta sbatsi cob ti Diose. 56 Jech lic yal: Quel avilic, jamal ti vinajel ta xquile. Tey vaal ta sbatsi cob Dios ti Jess ti cool jelantique xi. 57 Pero ti jchapanvanejetique laj smac ti schiquinique. Xavlajetic xa

54Calal
Icham ti Estebane
HECHOS7,8 bat stsaquic ti Estebane. 58 Tey laj yiquic batel ta stiil jteclum. Tey ba yacbeic ton. Ti rextigoetique laj yaquic comel ta chabiel scuic ta stojol ti querem vinic Sauloe. 59 Calal jech yacal ta xacbeic ton ti Estebane, jech lic sta ta coponel ti Diose: Cajval Jess, ichbun ta aventa ti jchulele xi. 60 Tsacal to un, lic squejan sba. Tsots lic avanuc: Cajval, mu me xavac ta avonton smulic ti cristianoetic lie xi. Calal jech laj yale, ja o icham.

248 lequil ach cop ti ja colebale. 5 Oy jun ta scotol ti jchunolajeletic ti ja Felipe sbie. Ti Felipee ibat ta jun jteclum ti oy ta Samaria banomile. Tey lic yalbe yai ti cristianoetique scoplal ti Cristoe. 6 Ti cristianoetic ti ta jteclume laj stsob sbaic. Ta sjunul yontonic tsetel schiquinic ta xaiic ti cusi ta xal ti Felipee. Ja jech xtoc laj yilic smucul stsatsal Dios ti laj yac iluque. 7 Yuun ep ti cristianoetic ti ta xilbajinatic yuun ti pucujetique ta xcolic. Ti pucujetic ti calal ta xloc batele, tsots ta xavan. Ja jech xtoc ep jteltel chameletic, coxovetic laj colicuc. 8 Ja yuun un, xmuyubajic xa scotol ti jteclume. 9 Oy tey jun vinic, Simn sbi, ti ja jacchamel to oxe. Ep laj slola ti cristianoetic ti oyic ta Samaria banomile, yuun ta xal ti tsots xu yuune. 10 Scotol ti cristianoetique, calal ta biquit ta muc, tsijilic ta xaibeic scop ti Simone. Jech ta xalic ti cristianoetique: Ti vinic lee yichojbe smucul stsatsal ti Diose xi scoplal. 11 Scotolic laj yichic ta muc ti Simone. Ja ti jal laj slola ti cristianoetic yuun ti yac chamelal to oxe. 12 Pero ti cristianoetic ti calal lic xchunic ti lequil ach cop ti laj yal ti Felipee, scoplal ti Jesucristoe, schiuc scoplal ti ventainele, jech o xal un, laj yichic vo, viniquetic, antsetic. 13 Ja jech xtoc ti Simone laj xchun, laj yich vo ec. Tey lic xchiin ta xanobal ti Felipee. Toj elom ta xai ti cu selan ta xac ta ilel smucul stsatsal Dios ti Felipee. 14 Ti jcholcopetic ti oyic ta Jerusalene laj yaiic ti laj xchunic

Ti Sauloe xmuyubaj xa ti jech ilaj ta milel ti Estebane. Ja o yorail ilic yichic ilbajinel ti jchunolajeletic ti ta Jerusalene. Scotolic ti jchunolajeletique iloquic ta Jerusaln. Tan puc ibatic. Jlom tey itanijic ta Judea banomil. Jlom tey ibatic calal Samaria banomil. Ja xa noox tey icomic ta Jerusaln ti lajchavo jcholcopetique. 2 Oy jun chib viniquetic ti oy scuxul yontonique laj smuquic ti Estebane. Ep laj yoquitaic ti Estebane. 3 Yan ti Sauloe tey sujoj sba ta yilbajinel ti jchunolajeletique. Tey ta xjochan loquel ta jujun naetic viniquetic, antsetic, yo jech ta stac batel ta chuquel.

Ti Sauloe ta xilbajin ti jchunolajeletique
jchunolajeletic ti buchutic itanijic loquel ta Jerusalene, buyuc noox ti ta xanavique, ta xalic ti
4Ti
Ta xich alel ti lequil ach cop ti ta Samariae
249 scop Dios ti jsamariaetique. Jech o xal tey laj staquic batel ti Pedroe, ti Juane. 15 Calal icotique, laj scoponbeic Dios ta stojol ti Samaria jchunolajeletique, yo jech ta xichic ti Chul Espritue. 16 Jech laj spasic, yuun mu to junuc yichojic ti Chul Espritue. Yuun ja to noox yichojic vo sventa ti Cajvaltic Jesuse. 17 Jech o xal ti Pedroe, ti Juane tey laj scajan scobic ta sba ti jchunolajeletique. Ja o laj yichic ti Chul Espritue. 18 Calal jech laj yil ti Simone ti ta xichic Chul Espritu ti jchunolajeletic ti calal ta scajan scobic ti jcholcopetique, jech o xal ti Simone laj yal ti ta xac taquine. Jech lic yal: 19 Acbun quich ec ti vi selan tsots xu avuunique, yo jech ti vuune calal ta jcajan jcob ta sba ti cristianoetique, ta xichic ti Chul Espritu cuun eque xi. 20 Jech laj yal ti Pedroe: Mu baluc xcai ti ataquine. Batan ta chayel schiuc. Mi yuun xavactouc ti stac manel ta taquin ti cusi ta xac ti Diose? 21 Ti voote mauc aventa ta xatic aba ta yabtel ti Diose, yuun muyuc tuc avonton ta stojol ti Diose. 22 Ictao ti jech chopol ta xanope. Canbo vocol ti Diose, jqueltic quic mi ta to van xata perdn yuun ti Dios ti cusi laj anop ta avontone. 23 Yuun quiloj ti noj ta yitixal ti avontone, ti toj chuculot yuun ti mulile xutat. 24 Ti Simone jech laj stac: Coponbeicun Dios ta jtojol yo jech mu xcot ta pasel ta jtojol ti vai selan laj avalbeicune xi. 25 Calal laj yontonic ta yalbe yai ti cristianoetic ti cu selan

HECHOS8 icoltaatic yuun ti Diose schiuc ti laj yalic ti lequil ach cope, tsacal to un, isutic batel ta Jerusaln ti Pedroe, ti Juane. Tey ech yalic ti lequil ach cop ta stojol ti cristianoetic ti oyic ta jujun jteclum ti ta Samaria banomile. to un, tal jun yajngel ti Cajvaltique ti jech laj yalbe ti Felipee: Lican, batan ta be ti oy ta xocon smaleb cacale ti ta xyal talel ta Jerusalene, ti ta xcot ta jteclum Gazae xi. Ti be taje, ja ti ta xech ta xocol banomile. 27 Tey ibat ti Felipee. Calal jech ta xanav batele, laj snup sbaic ta be schiuc jun vinic ti liquem talel ta Etiopa banomile. Ti vinic taje ja jun capon ti tsots yabtel yichoje. Yuun sventainojbe staquin ti me ajvalil Candace ti ta Etiopae. Ti vinique iay ta Jerusaln. Ay sta ta coponel ti Diose. 28 Ti vinic taje ta xa sut batel ta slumal. Tey chotol batel ta carreta. Ta squel batel ti scop Dios ti stsibaoj ti jalcop Isaase. 29 Ti chul Espritue jech laj yalbe ti Felipee: Nopajan batel ta stsel ti carreta lee xutat. 30 Calal jech inopaj batel ti Felipee, tey laj yai ti ta squel ti libro ti tsibabil yuun ti Isaase. Jech lic sjacbe ti vinique: Mi xavaibe smelol ti cusi ta xaquele? xut. 31 Ti vinique jech laj stac: Cusi chcut ta xcaibe ti smelol ti calal muyuc buchu ta xalbune? xi.

Ti Felipee schiuc ti jetiopia vinique

26Tsacal
HECHOS8,9 Jech ti vinique tey laj yalbe ti Felipee ti aco muyuc xchiin ta chotleje. 32 Ti bu ta squel batel scop Dios ti vinique, ja jech ta xal: Jech chac cu chaal chij ti icbil batel ta smilobile, jech chac cu chaal junuc chij ti muyuc cusi sna ta xal calal ta xich locbel ti stsotsile, ja jech selan ti vinique, muyuc bu icopoj jbeluc. 33 Ti stuque iacat ta quexlal. Muyuc laj xchapanbeic lec scoplal. Buchu xu ta xal ti ta xbol ti yalab snichnabe ti calal imilate? xi. 34 Ti vinic taje jech laj sjacbe ti Felipee: Avocoluc, albun cai, buchu scoplal ti vai selan ta xal ti jalcope? Mi ja scoplal stuc, mi scoplal yan? xi. 35 Jech ti Felipee tey lic yalbe smelol ti ja scoplal ti Jess ti bu ta squel ti vinique. Tey xcholet laj yalbe batel scoplal ti Jesuse ti butic tsibabil ta scop Diose. 36 Calal tey iechic ti bu oy voe, jech laj yal ti vinique: Oy vo lie, mi xu ta xquich vo xana? xi. 37 Jech laj stac ti Felipee: Mi achunoj ta sjunul avonton ti Cajvaltique, xu umbi xi. Ti vinique jech itacav: Jchunoj ti ja Snichon Dios ti Jesucristoe xi. 38 Jech o xal ti vinique lic yal mantal ti aco pajuc ta xanobal ti scarretae. Tey jmoj iyalic batel

250 ta vo. Jech ti Felipee laj yacbe yich vo. 39 Calal isutic muyel talel ta voe, ti Chul Espritu yuun ti Cajvaltique tey laj yic batel ti Felipee. Ti vinique muyuc xa bu laj yil ti Felipee. Pero xmuyubaj xa yonton ti calal ta xanav batele. 40 Ti Felipee ja to laj yil ti tey xa oy ta Azoto jteclume. Tey ta xalolan batel ti lequil ach cope. Tey icot calal to jteclum Cesarea.

Ijeltaj yonton ti Sauloe
Yan ti Sauloe mu xicta sba ta sibtasel ta smilel ti jchunolajeletic yuun ti Cajvaltique. Jech o xal bat scopon ti banquilal palee. 2 Bat scanbe vunetic yo ta xacbe yil ti paleetic ti oyic ta jujun chul na ti ta jteclum Damascoe. Jech laj spas ti Sauloe yo jech xu ta stsacan talel ta chuquel calal to Jerusaln ti cristianoetic ti buchutic xchunojic ti lequil ach cope, viniquetic, antsetic. 3 Calal jech ta xanav batel ta bee, ti nopol xa scan ta xcot ta jteclum Damasco ti Sauloe, ta jech to yepal joyobtabil icot ta xojobal luz ti ilic talel ta vinajele. 4 Jech ti Sauloe iyal ta lum. Laj yai ti oy Buchu ta xcopoj ti jech ta xale: Saulo, Saulo, cu chaal ta xacrontainun? xi. 5 Jech laj sjac ti Sauloe: Buchuot? xi. Ti Buchu ta xcopoje jech laj stac: Vuun Jesusun, ti Buchu ta xacrontaine. Ta xayayijes aba atuc jech chac cu chaal ti vacax ti ta syayijes sba stuc ti calal ta slic ta tequel ti yabtejebe xi.

(Hch 22:616; 26:1218)
251 xa ta xiel lic sjac ti Sauloe: Cusi ta xacan ta jpas, Cajval? xut. Jech laj yal ti Cajvaltique: Lican, ochan batel ti ta jteclume. Tey ta xaalbat ti cusi xu ta xapase xi. 7 Ti viniquetic ti xchiinojic ti Sauloe ixiic ta jmec. Ja ti laj yaiic ti oy Buchu ta xcopoje, pero muyuc buchu laj yilic. 8 Ti Sauloe lic vaiuc ti tey puchul ta lume. Calal ivaie, mu xa xil ti osile. Jech o xal un, nitbil batel scob yuun ti schiiltaque calal to jteclum Damasco. 9 Calal tey oye, oxib cacal macal ti sate. Muyuc bu ive. Muyuc cusi laj yuch. 10 Ti ta jteclum Damascoe tey nacal jun jchunolajel ti Ananas sbie. Ti Cajvaltique laj yac sba iluc ta stojol. Jech laj yal: Ananas xi. Jech laj stac ti Ananase: Li oyun, Cajval xut. 11 Ti Cajvaltique jech laj yalbe ti Ananase: Lican, batan tey ta calle ti ja Tuquil calle sbie. Tey ta xajac ta sna ti Judase mi tey oy jun vinic ti liquem talel ta jteclum Tarso ti ja Saulo ti sbie. Yuun ti Sauloe yacal ta scopon ti Diose. 12 Yuun ti Sauloe iacbat xa yil ti ta xcot jun vinic Ananas ti sbie, ti ta scajan scob ta sbae yo jech ta xjam ti sate xi. 13 Calal jech laj yai ti Ananase, jech laj yal: Cajval, ep ti buchu yalojbun scoplal ti vinic taje, ti toj chopol ti cusi ta spase, ti ta xilbajin ti

HECHOS9 cristianoetic ti oy ta Jerusalene ti buchutic ta xa xchunote. 14 Aviloj, Cajval, ti ital li ta jteclum Damascoe, ti yichojbe talel ye ti banquilal palee, yo jech tal xchucan batel scotol ti buchutic ta scanic coltael ta atojole xi. 15 Ti Cajvaltique jech laj yal: Batan ta stojol ti vinic taje. Yuun tujbil xa cuun yo ta xalbun ti jcoplal ta stojol ti jyanlum cristianoetique schiuc ti ajvalil yuunique, schiuc ti jisraeletique. 16 Ta xcacbe yil ti vinic taje ti ep ta xich svocol ta jventae xi. 17 Jech o xal ti Ananase ibat ta na ti bu tiquil ti Sauloe. Ioch batel ta yut na. Icot scajan scob ta sba. Jech laj yalbe: Quermano Saulo, ti Cajvaltic Jesuse ti Buchu laj yac sba iluc ta be ti calal latal lie, laj yalbun talel ti li ta xital ta atojole, yo jech ta sjam ti asate, yo jech ta sventainbot avonton ti Chul Espritue xut. 18 Calal jech laj yal ti Ananase, ta jech to yepal laj pochuc loquel ta sat jech chac cu chaal junuc smical choy. Ja o tey ijam ti sate. Jech o xal ti Sauloe lic valuc. Tey laj yich vo. 19 Tsacal to ti Sauloe lic veuc. Itsatsub ti sbectale. Tey icom jun chib cacal ta stojol ti jchunolajeletic ti nacalic ta jteclum Damascoe.

6Xnicnun
to ti Sauloe tey lic yal ta jujun chul na ti ja Snichon Dios ti Jesuse. 21 Scotol ti buchutic ti ta xaibe scop ti Sauloe toj elom noox ta xai ta jmec. Jech ta xalbe sbaic:
20Tsacal
Ti Sauloe ta xal ti lequil ach cop ti ta jteclum Damascoe
HECHOS9 Ti vinic lee, mi mu jauc ti ta xilbajin ti buchutic ta scanic coltael ta stojol ti Jess ti tey ta Jerusalene? Ja jech xtoc, mi mu jauc ti tal li xtoc yo jech ta xchucan batel, yo jech ta xba yac ta stojol ti banquilal pale ti buchutic ta scanic coltael ta stojol ti Jesuse? xut sbaic. 22 Pero ti Sauloe muyuc xiel ta xai ta xac ta nael ti ja Jcoltavanej ti Jesuse. Ti jisraeletic ti nacajtic ta jteclum Damascoe mu stac ayeluc ta xai cusi xu ta staquic.
252 ti cu selan icoponat yuun ti Cajvaltique, ti ta sjunul yonton ti Sauloe laj yalbe scoplal Jess ti ta Damascoe. 28 Jech o xal ti Sauloe tey icom ta Jerusaln. Jmoj lic xanavicuc schiuc ti jcholcopetique. 29 Ti Sauloe muyuc xiel ta xai ta xalbe scoplal ti Cajvaltique. Ta xloilajic ta stacolanbe sbaic schiuc ti jisraeletic ti buchutic ta xcopojic ta griego cope. Pero ti stuquique ta smilic yai ti Sauloe. 30 Calal jech laj yaiic ti jchunolajeletique, laj yiquic batel ti Sauloe calal to Cesarea. Calal tey icotique, tey laj staquic batel calal to jteclum Tarso. 31 Tey paj yilbajinelic ti jchunolajeletic ti oyic ta Judeae, ti ta Galileae, ti ta Samariae. Tey itsatsub ti yontonique. Scotolic ti jchunolajeletique ta xitaic ti Cajvaltique. Ti jech coltabilic yuun ti Chul Espritue, yacal ta xepajic batel.

xa ox jaylajuneb cacal, ti jisraelal cristianoetique lic scomonopic ti ta smilic ti Sauloe. 24 Calal jech ta snopic ti jisraelal cristianoetique, laj yai ti Sauloe. Cacal acobal ta smalaic tey ta jujun sti smacal ti jteclume yo ta smilic ti Sauloe. 25 Pero ti jchunolajeletique ta acobaltic laj sjatbiltasic ti Sauloe. Laj stiquic ochel ta muc ta moch. Tey laj xchechic yalel ta chojon ta pat moc ti ja smacoj ti jteclume. Ja jech icol batel.

23Ech
Ti Sauloe icol batel ta yoc ta scob ti jisraeletique
icot ta Jerusaln ti Sauloe, ta stsob sba yai schiuc ti jchunolajeletique. Pero ti jchunolajeletique ep ta xiic yuun. Yuun mu snaic mi ja xa jchunolajel ec. 27 Aco mi jech ta xiic, pero ti Bernabee laj yic batel ta stojol ti jcholcopetique. Cot yalbe yaiic ti cu selan laj yil ti Cajvaltic ta be ti Sauloe schiuc
26Calal
Ti Sauloe tey oy ta Jerusaln
ta svulanan jchunolajeletic ti Pedroe, bat squel ti jchunolajeletic ti nacajtic ta jteclum Lidae. 33 Tey laj sta jun vinic ti ja Eneas sbie. Oy xa svaxaquibal jabil xpuchlej ta stem. Yuun pasem ta moch. 34 Ti Pedroe jech laj yalbe: Eneas, Jesucristo ta scoltaot. Lican, valan. Toyo ti avayebe xut. Ti Enease ta ora noox ilic batel. 35 Scotol ti cristianoetic ti nacajtic ta jteclum Lidae, ti ta jteclum Sarone, laj yilic ti jech icol ti vinique. Jech o xal laj yictaic comel ti cu selan liquem yuunic ta vonee. Laj xchunic ti Cajvaltique.

32Calal
Icol schamel ti Enease
253
Ichacuxi ti Dorcase
HECHOS9,10 icom jayibuc cacal ti ta jteclume ta sna jun vinic, Simn sbi, ti ja jcaesej-nucule.
jech yorail taje, tey nacal ta jteclum Jope jun jchunolajel ants ti Tabita sbie. Yan ti ta griego cope, ja Dorcas, xi. Ti ants taje stalel jech cuxul ta spas ti leque, yuun ta scolta ti buchu abol sbaique. 37 Pero ti Dorcase itsacat ta chamel, icham. Calal jech laj yich poquele, tey bat stutsanic ta schacojal na. 38 Ti jteclum Jopee nopol xil sbaic schiuc ti jteclum Lidae ti bu oy ti Pedroe. Ti jchunolajeletic teye yabinojic ti tey oy ti Pedroe. Jech o xal ti jchunolajeletique laj staquic batel chavo viniquetic ti jech cot yalic ta stojol ti Pedroe: Batic ta ora ta Jopee xutic. 39 Ti Pedroe jmoj ibatic schiuc ti chavo viniquetique. Calal icot ta jteclum Jopee, ti jchunolajeletique yicojic batel ti Pedro ta schacojal na ti bu tutsul ti animae. Calal tey xa oye, xoclajetic xa talel ti melal antsetique, tal yacbeic yil ti Pedroe ti cuil ti ja smeltsanoj ti anima Dorcas calal cuxul to oxe. 40 Ti Pedroe laj stac loquel ti cu yepal tey oyique. Tey lic squejan sba ta scoponel ti Diose. Squeloj batel ti anima antse. Jech laj yalbe: Tabita, lican talel xut. Jech ti animae lic svic ti sate. Tey laj yil ti Pedroe. Tey lic chotluc. 41 Jech ti Pedroe laj snitbe liquel scob. Ja jech xtoc tey laj yic talel ti jchunolajeletique schiuc ti melal antsetique. Tey laj yac iluc ti cuxul xa ti Dorcase. 42 Ti jech taje puc scoplal ta jteclum Jope. Jech o xal ep ti buchutic laj xchunic ti Cajvaltique. 43 Ti Pedroe

36Ti
10
Ti tey ta jteclum Cesareae oy jun vinic, Cornelio sbi. Ja capitn yuun ti jvoc soldado ti Italiano sbie. 2 Ja jun vinic ti yichojic ta muc ti Diose schiuc ti cu yepal tey ta snae. Ta xitaic ti Diose. Ja jech xtoc ti Cornelioe ta xcuxubin ti jisraeletic ti buchu abol sbaique. Mu xicta sba ta scoponel ti Diose. 3 Oy jun cacal, nopol xa batel oxib ora mal cacal, laj yil jun yajngel ti Diose ti ioch batel ti bu oye. Jech laj yal: Cornelio xi. 4 Ti Cornelioe tsijil icom ta xiel ta squel batel ti ngele. Jech laj sjacbe: Cusi, Cajval? xut. Ti ngele jech laj stac: Ti ta xata ta coponel ti Diose, ti ta xacolta ti buchu abol sbaique, ichbil xa ta venta yuun ti Diose. 5 Jech o xal un, taco batel avinictac ta jteclum Jope yo jech xba yiquic talel ti Simone, ti ja Pedro ti yan sbi xtoque. 6 Ti stuque xchamunojbe sna ti Simone, ti ja jcaesej-nucule, ti nopol ta ti nab ti snae. Ti Pedro taje ja ta xalbot avai ti cusi xu ta xapase xi ti ngele. 7 Calal jech ibat ti ngel ti icopoje, ti Cornelioe lic sta ta iquel chavo svinic schiuc jun yajsoldado ti lec xil sbaic schiuque, ti ja xchunoj ti Diose. 8 Lic yalbe scotol ti cu selan laj yile. Tsacal to un, laj stac batel calal to jteclum Jope.

Ti Pedroe oy ta stojol ti Cornelioe
HECHOS10 yoclomal un, calal nopol xa scan xcot ti ta jteclum Jope ti svinictaque, jech ti Pedroe ja o imuy batel ta schacojal na yo jech ta sta ta coponel ti Diose. Ja ti nopol xa scan olol cacale. 10 Ti Pedroe ta xvinaj. Ta xve yai. Calal yacal to ta xich meltsanel ti velile, oy cusi laj yil. 11 Laj yil ti ijam ti vinajele, ti jun to muc ta manta ti xlichet yalel talel ta banomile. Chucajtic schanjotal ti sba snitaque. 12 Ti tey ta mantae tey ticajtic ep ta tos chonetic ti chanib yacane schiuc ti yan chonetique, schiuc ti mutetique. 13 Ja o tey laj yai ti oy Buchu ta xcopoj ti jech ta xale: Lican, valan, Pedro. Milo, tian xutat. 14 Ti Pedroe jech laj stac: Mu jcan, Cajval. Yuun muyuc bu jti o ti cusi chopole, ti cusi mu stac tiele xi. 15 Ti Buchu ta xcopoje jech lic yal xtoc: Ti cusi lecubtasbil yuun ti Diose, mu xu xaval ti chopole xutat. 16 Oxib velta ti jech ialbat ti Pedroe. Tsacal to un, ti mantae imuy batel ta vinajel. 17 Calal jech chayal yonton ti Pedro ta snopel ti cusi xal o ti jech laj yile, ja o icotic ta ti na svinictac ti Cornelioe, ti ta sjacolanic talel sna ti Simone. 18 Calal icotique, jamal yeic cot sjaquic: Mi li oy ta xchamun ana jun vinic ti ja Simn sbie, ti yan sbie ja Pedro? xiic. 19 Calal jech chayal to yonton ti Pedro ta snopilanel ti cusi laj yile, jech ialbat yuun ti Chul Espritue:

254 Quel avil, tal saot oxib viniquetic. 20 Valan, yalan batel ta olon. Chiino batel ti jicvanejetique. Mu xanaetuc. Yuun vuun laj jtac talel xutat. 21 Ti Pedroe iyal batel ti bu oy ti viniquetic ti ja tacbilic talel yuun ti Cornelioe. Jech laj yalbe: Vuunun ti buchu ta xasaique. Cu chaal tal asaicun? xut. 22 Ti viniquetique jech laj staquic: Tacbiluncutic talel yuun ti capitn Cornelioe. Jun lequil vinic ti xitaoj ti Diose, ti ja cuxubinbil yuun ti jisraeletique. Yuun ialbat yuun yajngel ti Diose ti aco avich iquel batele yo jech ta xabat ta sna, yo jech ta xai ti cusi ta xavalbee xiic. 23 Jech o xal ti Pedroe laj yac ochicuc batel ta na ti viniquetique. Tey icomic jun acobal. Ta yoclomal un, ti Pedroe ibatic schiuc ti jicvanejetique, schiuc jun chib jchunolajeletic ti nacajtic ta jteclum Jopee. 24 Ta yan cacal un, icotic ta Cesarea ti bu ta xmalavan ti Cornelioe. Tey xa tsobolic schiuc yuts yalaltac, schiuc ti buchu lec xil sbaic schiuque, ti ja laj staan talel ta iquele. 25 Calal icot ta na ti Pedroe, jech ti Cornelioe iloc batel. Ba snup talel ta be. Laj squejan sba ta stojol yo jech ta xich ta muc. 26 Ti Pedroe jech laj yal: Mu xaquejan aba ta jtojol. Valan. Vinicun noox jech chac cu chaal ti voote xut. 27 Calal jech jmoj ta xloilajic batele, ochic batel ta yut na. Tey laj sta noj ta cristianoetic. 28 Ti Pedroe jech lic yal:

9Ta
255 Ti vooxuque xanaic lec ti cu selan liquem yuunic ti jisraeletique, ti mu xu ta jtsob jbacutic schiuc ti jyanlum cristianoetique. Mi jauc xu ta xiochcutic ta yut snaic. Pero laj xchanubtasun ti Diose ti mu junuc cristiano ti ta jbis ta chopole. 29 Jech o xal muyuc cusi laj cal ti calal laj ataicun ta iquele. Ta ora noox li lital ta atojolique. Jech o xal un, albun cai, cu chaal ti laj ataicun ta iquele? xi. 30 Jech laj stac ti Cornelioe: Oy xa chanib cacal, jech ora jech chac cu chaal lie, yuun ja o li oyun ta jna. Quictaoj cot yo jech ta jta ta coponel ti Diose ta sventa mal cacal. Ja o laj quil jun vinic ti xnobobet xojobal ti scu slapoje. 31 Jech laj yalbun: Cornelio, laj xa yaibot acop ti Diose. Yiloj ti jech ta xacolta ti buchu abol sbaique. 32 Jech o xal un, Cornelio, taco batel avinictac calal to jteclum Jope yo jech ta xba yiquic talel ti Simone, ti ja Pedro ti yan sbie. Tey xchamunojbe sna jun vinic jcaesejnucul ti ja Simn sbie, ti nopol ta ti nab nacale. Calal ta xtale, ta xachiin abaic ta loil, xiyutun. 33 Jech o xal un, ta ora noox laj jtac batel jvinictac ta saelot. Lec ti jech latale. Avi tana un, tsobolotic li ta stojol ti Diose. Ta jcan ta xcaicutic scotol ti cu selan laacbat ana yuun ti Cajvaltique xi ti Cornelioe.

HECHOS10 cristianoetique. 35 Buyuc noox slumal ti cristianoetique ichbilic ta muc yuun ti Diose calal ta xitaique, ti lec ta spasique. 36 Ti vuuncutic jisraeluncutique laj yacbun jnacutic ti Diose ti ta jtacutic jun contoncutic ta sventa ti Jesucristoe, ti ja Jcoltavanej cuuntic jcotoltique. 37 Calal laj yonton ti Juan ta yalel ti lequil ach cope, ta yacbel yich vo ti cristianoetique, anaojic lec ti cusi icot ta pasel ta sjunul Judea banomile, ti ilic talel ti ta Galilea banomile. 38 Anaojic lec, ti Diose laj yacbe yich ti Chul Espritu ti Jess ti liquem talel ta Nazarete, yo jech tsots xu yuun ta spas ti cusi leque, ti ta scoltaan ti buchutic ta xilbajinatic yuun ti pucuje. Ja jech selan laj spas, ja ti chiinbil coltabil yuun ti Diose. 39 Yuun rextigouncutic ti jech laj spas ti Jess ti ta sjoylej Judea banomile schiuc xtoc ti ta jteclum Jerusalene. Tsacal to un, jipil ta cruz icham yuunic ti cristianoetique. 40 Pero ti Diose laj xchacuxes ta yoxibal cacal. Jech laj scan ti Diose ti laj yac quilcutique. 41 Muyuc laj yac sba iluc ta stojol scotol ti cristianoetique. Ja noox laj yac sba iluc ta jtojolcutic. Ja ti jech onoox nopbil jcoplalcutic yuun ti Diose ti jech ta xicomcutic ta yajrextigoe. Jmoj livecutic, laj cuchcutic vo schiuc ti Jesuse ti calal chacuxiem xae. 42 Laj stacuncutic ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti cristianoetique. Ja jech xtoc ti iacbat xa yabtel yuun Dios ti ja Jchapanvanej yuun ti buchu cuxule, ti buchu

Jech ta xal ti Pedro ta sna ti Cornelioe
lic yal ti Pedroe: Avi tana ta jna lec, ti Diose mu jeltosuc yonton ta stojol ti
34Jech
HECHOS10,11 chamemique. 43 Ja jech xtoc scotol ti jalcopetique laj yalic talel scoplal ti Jesuse. Ti buchu ta xichic ta muque, ta xichic perdn yuun smulic ta sventa ti Jesuse xi ti Pedroe.
256 ti tsots scoplal ta xich circuncisin ti jyanlumetique. Jech lic sjaquic: 3 Cu chaal ay atsob abaic, jmoj lave schiuc ti jyanlumetique? xutic. 4 Jech ti Pedroe xcholet lic xchap scotol ti cusi laj yil ti icot ta pasele. Jech lic yal: 5 Ti jech tey oyun ta jteclum Jopee, calal ta jta ta coponel ti Diose, laj quil ti cool selan jun muc ta mantae, ti xlichet yal talel ta vinajele. Chucbil schanjotal ti sbae. Tey ivul ti bu oyune. 6 Calal laj jquel lec ti cusi tiquil ta yute, tey laj quil ti tey oy chonetic ti chanib yacane schiuc yan chonetic, schiuc mutetic. 7 Laj cai ti oy Buchu ta xcopoj ti jech ta xalbune: Pedro, lican. Milo, tian, xiyut. 8 Pero jech laj cal: Mu jcan, Cajval. Mu bacniuc jna jti ti cusi chopole, xcut. 9 Jech laj yalbun ti Buchu ta xcopoj talel ta vinajele: Ti cusi lecubtasbil yuun ti Diose, mu xu xaval ti chopole, xiyut. 10 Oxib velta jech laj yalbun. Tsacal to un, scotol imuy batel ta vinajel. 11 Calal jech laj quile, ja o tey icotic oxib viniquetic tey ta na ti bu oyune. Ta Cesarea to tacbilic talel yo tal saicun. 12 Ti Chul Espritue laj yalbun ti junuc conton aco batcun schiuc ti jicvanejetique. Ja jech xtoc laj xchiinun batel ti vaquib jchunolajeletic ti li oyique. Jcotolcutic liochcutic batel ta sna ti jun vinique. 13 Tey laj yalbuncutic ti laj yil ti tey vaal icot jun ngel ta sna ti jech ialbate: Taco batel avinictac ta jteclum Jope yo jech ta xiquic talel ti Simone, ti ja Pedro ti yan sbie. 14 Ja ta xayalbot avai ti

jech syaquil ta xcopoj ti Pedroe, ja o ital ti Chul Espritu ta stojol ti cu yepal ta xaibeic ti scope. 45 Ti jisraelal jchunolajeletic ti ja xchiinojic talel ti Pedroe, toj elom laj yaiic ti jech laj yichic Chul Espritu ti jyanlumetique. 46 Yuun laj yaiic ti ta xcopojic ta yan copetique schiuc ti ta xlequil-copojic ta stojol ti Diose. 47 Jech o xal ti Pedroe jech laj yal: Laj xa yichic ti Chul Espritue jech chac cu chaal ti vootique. Mi oy buchu ta xmacbun yonton ta yichel vo ti jyanlumetic xanaic lie? xi. 48 Jech o xal ti Pedroe laj yal ti aco yichic vo ta sventa ti Jesucristoe. Tsacal to un, ti jyanlumetique laj scanbe vocol ti Pedroe ti aco comuc jun chibuc cacal teye.

44Calal
Ta xichic ti Chul Espritu ti jyanlum cristianoetique
11
Ti yan jcholcopetique schiuc ti jchunolajeletic ti oyic ta Judea banomile laj yaibeic scoplal ti jyanlumetic ti laj xa xchunic ti scop Diose. 2 Calal jech isut batel ta Jerusaln ti Pedroe, tey isabat smul yuun ti jchunolajeletic ti buchutic ta xalic
Jech ta xal ti Pedro ta stojol ti jchunolajeletic ti oyic ta Jerusalene
257 stuque cu selan ta xata ti coltael schiuc ti cu yepal oy ta anae, xutat la ti vinique, xiyut. 15 Calal lic calbe yaiic ti coltaele, ja o ital ti Chul Espritu ta stojolic cool selan jech chac cu chaal ital ta jtojoltic ta bayele. 16 Calal jech laj quile, ja o tey ivul ta conton jech chac cu chaal laj yal ti Cajvaltic Jesuse: Laj yac ich vo ti Juane. Pero ti vooxuque ta xavichic ti Chul Espritue, ti xie. 17 Ti mi jech laj spas ti Dios ti laj yacbe yich Chul Espritu ti jyanlumetique jech chac cu chaal laj quichtic ti vootic calal laj jchuntic ti Cajvaltic Jesucristoe, buchuun yayel ta jmacbe yabtel ti Diose? xi ti Pedroe. 18 Ti jchunolajeletic ta Jerusalene, calal laj yaiic ti vai selan taje, tsijil icomic. Jech lic lequil copojicuc ta stojol ti Diose: Ati chcaltic un chae, ti jyanlumetique xu ta xictaic ti chopol yontonique yo jech ta staic ti scuxlejalic sbatel osil yuun ti Diose xiic.

HECHOS11 cop yuun ti Cajvaltic Jesuse, ti jyanlumetique. 21 Ti chunolajeletic taje coltabilic yuun smucul stsatsal ti Cajvaltique. Jech o xal ep ti jyanlumetique laj yictaic comel ti cu selan xchunojic to oxe. Ja laj xchunic ti Cajvaltique. 22 Calal jech laj yaiic ti jchunolajeletic ti oyic ta Jerusalene, jech o xal laj staquic batel ti Bernabee calal to Antioqua. 23 Calal icot ti Bernabee, laj yil ti ta melel laj xa svaan sba ti Dios ta stojolic ti jyanlumetique. Jech o xal xmuyubaj xa. Tey laj sbijubtas scotol ti jchunolajeletique ti staojuc o yav junuc yontonic ta stojol ti Cajvaltique. 24 Ti Bernabee ja jun lequil vinic. Ventainbil yonton yuun ti Chul Espritue, ti xchunoj ti ta xcoltavan ti Cajvaltique. Jech o xal un, ep laj xchunic Cajvaltic ta sventa ti Bernabee. 25 Tsacal to un, ti Bernabee ibat ta jteclum Tarso ta sael ti Sauloe. Calal laj stae, laj yic batel calal to Antioqua. 26 Tey icomic jun jabil schiuc ti jchunolajeletique. Laj xchanubtasic ep ti cristianoetique. Ja tey ilic talel ti laj sbiinic ja cristoetic ti jchunolajeletique. 27 Ti jech yorail taje, oy jun chib viniquetic ta Jerusaln ti ta xalic ti cusi ta xacbat snaic yuun ti Diose. Tey ibatic ta Antioqua. 28 Oy jun yuunic ta scotolic ti ja Agabo sbie. Tey lic svaan sba ta stojol ti jchunolajeletique. Ta sventa ti iacbat sna yuun ti Chul Espritue, laj yal ti ta xtal muc ta vinal ta sjunul banomile. Jech onoox icot ta pasel calal tiquil ta ajvalil ti Claudioe. 29 Jech ti jchunolajeletic

jisraelal jchunolajeletic ti laj tanijicuc batel ti calal laj yich milel ti Estebane, oy jlom ibatic ta Fenicia banomil, ta Chipre banomil, ta Antioqua jteclum. Tey lic yalic ti lequil ach cop ta stojol ti schiil sbaic ta jisraele. Muyuc laj yalbeic ti jyanlumetique. 20 Pero oy jlom jchunolajeletic ti liquemic talel ta Chipre ta Cirene ti icotic ta jteclum Antioquae. Ti jchunolajeletic taje tey lic yalbeic yai xtoc ti lequil ach
19Ti
Ti jchunolajeletic ti oyic ta jteclum Antioquae
HECHOS11,12 ti oyic ta jteclum Antioquae iayan ta yontonic ti ta scoltaic ti jchunolajeletic ti oyic ta Judeae, ja ti cu yepal xu yuunic ta jujun tale. 30 Ja jech laj spasic. Ti cusi laj stsobique, laj yacbeic ti Bernabee, ti Sauloe, yo jech ta xacbeic ti ancianoetic ti oyic ta Judeae.

258 xchabiojic ti ti chuquinabe. 7 Ta jech to yepal icot jun yajngel ti Cajvaltique. Jech sac jaman ta xojobal icom ti yut chuquinabe. Ti ngele laj svuyilanbe xocon ti Pedroe yo stij. Jech laj yal: Lican ta ora xi. Ta jech to yepal ijituj ti cadena ti oy ta scob ti Pedroe. 8 Ti ngele jech laj yal: Chuco achut. Lapo axonob xut. Calal jech laj spas ti Pedroe, jech laj yal ti ngele: Lapo ti acu ti smacobil sique. Tijlan talel ta jpat xi. 9 Ti Pedroe tijil batel ta spat ti ngele. Batsi mu ayibajuc ta xai mi ta melel jech ta spas ti ngele, mi mooj. Yactouc ti ja noox oy cusi ta xacbat yile. 10 Tey ijelavic batel ti bu oy ti sliqueb jchabivanejetique. Iechic batel ti bu oy ti schibal jchabivanejetique. Calal icotic ta muc ta ti chuquinab taquin ti ta sventa callee, ta jech to yepal ijam stuc. Tey iloquic batel. Calal ixanavic batel jun callee, tey ictaat comel stuc ti Pedro yuun ti ngele. 11 Ja to tey laj yil ti Pedro ti melel onooxe. Jech laj yal ta yonton: Avi tana ta xquil ti ta melel laj stac talel yajngel ti Cajvaltique, yo jech tal scoltaun ta yoc ta scob ti ajvalil Herodese schiuc ti cusi snopoj ta spasbun ti jisraeletique xi. 12 Calal jech ta snopilan batel ti Pedroe, ibat ta sna Mara ti ja sme ti Juane, ti ja Marcos ti yan sbi xtoque. Yuun ti teye ep stsoboj sbaic ti jchunolajeletic ti ta staic

12
Ti jech yorail taje, ja o lic yilbajin jlom jchunolajeletic ti ajvalil Herodese. 2 Laj yac ta milel ta espada ti Jacoboe, ti ja yitsin ti Juane. 3 Ti jech laj spas ti ajvalil Herodese, toj lec laj yaiic ti jisraeletique. Jech o xal laj stsac ta chuquel ti Pedroe. Ti jech taje, ja o yorail ti quin ti ta sveic pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile. 4 Calal jech tsacbil xa ox batel ti Pedroe, ti ajvalil Herodese laj stic ta chuquel ti bu lec chabibil ta chanchop soldadoetic ti oy chanib soldado ti jujuchope. Yuun laj snop ta yonton ti ta svaan ta sba ta sat ti cristianoetique ti calal mi iech ti quin Colele. 5 Ja yuun ti Pedroe lec chabibil ti tey ta chuquinabe. Pero ti jchunolajeletique yacojbeic yipal ta stael ta coponel ti Dios ta sventa ti Pedroe.

Ta xcham ti Jacoboe schiuc ta xich chuquel ti Pedroe
yacobalil ti calal yoclomal xa ti ta xich vaanel ta sba ta sat ti cristianoetic yuun ti Herodese, ti Pedroe lec chabibil ta chavo soldado ta xvay. Chucul lec ta chib cadena. Ti yan soldadoetique lec
6Ta
Ti Diose ta scolta loquel ti Pedro ti jech tiquil ta chuquinabe
259 ta coponel ti Diose. 13 Calal jech icot scoj ti ti nae, ja o tal jun tseb, Rode ti sbie. Tal squel buchu ta scojilan ti ti nae. 14 Calal laj yaibe scopojel ti Pedroe, pero muyuc bu laj sjam ti ti nae. Cajomal xmuyubaj xa ibat ta anil. Ba yalbe yai ti jchunolajeletic ti tey xa vaal ta ti na ti Pedroe. 15 Pero ti stuquique jech laj yalic: Xlic achuvaj xutic. Melel ti cusi ta xcale xi ti tsebe. Manchuc mi jech laj yaiic, pero ti jchunolajeletique jech laj yalic: Mauc. Ja schulel xiic. 16 Pero ti Pedroe tey xcojcun o ta ti na. Calal bat sjamique, tey laj yilic. Tey ixiic. 17 Pero ti Pedroe laj spas seail ta scob ti aco chaniicuque. Tey lic yal ti cu selan iloquesat ta chuqinab yuun ti Cajvaltique. Jech laj yal: Albeic yai ti Jacoboe schiuc ti yan quermanotique xi. Jech o xal ti Pedroe ibat ta yan parte. 18 Calal sacub ti osile, mu stac ayeluc ta xaiic ti soldadoetic ti cusi icot ta pasel ti chabal xa ti Pedroe. 19 Ti Herodese laj yal mantal ti aco yich sael bu ta jmec ti Pedroe. Calal muyuc laj yich taele, lic xchapan cuenta schiuc ti soldadoetique. Tey laj yal mantal ti aco yich milel ti soldadoetique. Tsacal to un, ti Herodese iloc batel ta Judea. Bat nacluc ta jteclum Cesarea.

HECHOS12,13 jteclum Tiroe schiuc ti ta jteclum Sidone. Pero ti stuquique laj scomonop scopic ti ja xloc venta ti mi ta xtalic ta stojol ti ajvalil Herodese. Yuun tey ta xlic talel sveelic ta banomil ti bu smacoj ti Herodese. Jech o xal un, ti stuquique lic smatantasic ti Blastoe ti ja yichoj tsots yabtel yuun ti ajvalil Herodese. Yuun ta scanic ti ta sventa ti Blastoe yo jech ta staic ti ta xcomic ta lec schiuc ti ajvalil Herodese. 21 Jech o xal ti Herodese oy jun cacal ti laj sta ta iquel ti cristianoetic taje. Ti jech cacal taje, ti ajvalil Herodese lic slap ti slequil cue. Bat chotluc ta schotleb ti bu ta xchapanvane. Tey laj yalbe ti cusi ta xale. 22 Ti cristianoetique jech lic avanicuc: Ti buchu ta xcopoj lie, mauc jun vinic. Ja jun riox xiic. 23 Ta ora noox iacbat chamel ti ajvalil Herodese yuun jun yajngel ti Cajvaltique. Yuun mauc laj yac ta ichel ta muc ti Diose. Jech o xal bolol ta xuvit icham. 24 Pero ti scop Diose yantic ta xtanij batel. Ta xepajic ti jchunolajeletique. 25 Ti Bernabee, ti Sauloe, calal tsuts yuunic ti cusi ta scan pasel ta Jerusalene, isutic batel. Laj yiquic batel ti Juane, ti ja Marcos ti yan sbie.

ajvalil Herodese isoc sjol schiuc ti cristianoetic ti nacalic ta
20Ti
Ta xcham ti Herodese
13
Ti ta stojol ti jchunolajeletic ti oyic ta jteclum Antioquae, oy jalcopetic, oy jchanubtasvanejetic. Jaic ti Bernabee, ti Sauloe, ti Simone,
Ti Bernabee, ti Sauloe lic stsac ti yabtelique
HECHOS13 Negro ti yan sbi xtoque, ti Lucioe ti liquem talel ta Cirene banomile, ti Manaene ti ichi talel ta stojol ti ajvalil Herodes ta Galileae. 2 Oy jun cacal ti viniquetic taje ti scomtsanoj yotic ta staic ta coponel ti Diose. Jech ialbatic yuun ti Chul Espritue: Tujbun loquel ti Bernabee, ti Sauloe, yo jech ta xichic ti yabtel ti vuun ta xcacbee xi. 3 Calal laj yontonic ta scomtsanel ti yotique, ti ta scoponel ti Diose, laj scajan scobic ta sbaic. Tsacal to tey laj staquic batel.

260 ti ja Pablo sbi xtoque, ti ventainbil yonton yuun ti Chul Espritue, tey laj squel batel ti jilol vinique. 10 Jech laj yalbe: Jtionton, Jlolavanej, Snichon pucuj, ta xacrontain scotol ti cusi leque. Cu chaal mu xavicta aba ta soquesel yabtel ti Cajvaltique? 11 Avi tana un, ta xayacbot castigo ti Cajvaltique. Masat ta xacom. Mi jauc xu ta xavil ti saquilal osil ti jayib cacale xut. Ta jech to yepal imac ti sate. Mu xa xil ti saquilal osile. Jech o xal lic saolan buchu ta xnitbat batel scob. Yuun mu xa xil. 12 Calal jech laj yil ti ajvalile, laj xchun ti Cajvaltique. Yuun yan yutsil ta xai ti ta xalbat scoplal ti Cajvaltique.

o xal ti Bernabee, ti Sauloe itacatic batel yuun ti Chul Espritue. Icotic ta Seleucia jteclum. Tsacal to un, iochic batel ta jun barco yo jech ta xcotic ta Chipre banomil. 5 Calal icotic teye, lic yalic ti scop Dios ta jujun chul na yuun ti jisraeletic tey ta jteclum Salamina ti bu xpaj ti barcoe. Ja tey batem xtoc ti Juane ti ja yajcoltobbaique. 6 Tey lic xanobtaic ti cu sjamlej ti Chipre banomile. Tey icotic ta jteclum Pafos. Tey laj staic jun jilol jisraelal vinic, Barjess ti sbie. Ta xal ti ta xcopoj ta sventa ti Diose ti calal ja jun jutcope. 7 Ti jilol taje, ja svinic ti bijil ajvalil Sergio Pauloe. Ti ajvalile laj stac ta iquel ti Bernabee, ti Sauloe. Yuun ta scan ta xai ti scop Diose. 8 Ti jilol taje, ja Elimas ti yan sbi xtoque, laj yac persa ta spajesel ti jcholcopetique yo jech mu xchun scop Dios ti ajvalil Sergio Pauloe. 9 Jech o xal ti Sauloe,

Ti jcholcopetique ta xalic ti lequil ach cop ti ta Chipre banomile

4Jech
Pabloe schiuc ti schiiltaque tey iochic batel ta jun barco ta jteclum Pafos. Tey ibatic ta jteclum Perge ti oy ta Panfilia banomile. Yan ti Juan Marcose ictavan comel. Isut batel ta Jerusaln. 14 Tsacal to un, iloquic batel ta jteclum Pergee. Ibatic ta jteclum Antioqua ti oy ta Pisidia banomile. Ti teye, ochic batel ta chul na ti calal ja o scacalil ti cuxob ontonale. Tey ichotiic. 15 Ti jpasmantaletic yuun ti chul nae, calal laj yontonic ta squelel ti vun sventa ti mantale schiuc ti svun ti jalcopetique, laj staquic batel jalmantal ti jech laj yale: Jchiiltac, mi oy ta avonton ti cusi ta xacan xaval yo ta xabijubtas ti cristianoetique, xu xaval avi lie xi.

13Ti
Ti Pabloe, ti Bernabee oyic ta jteclum Antioqua ti oy ta Pisidia banomile
261 lic vaiuc ti Pabloe. Laj spas sea ta scob ti aco stsijliicuque. Jech laj yal: Ayio avaiic, Jchiiltac, schiuc vooxuc jyanlumoxuc ti ta xaxitaic ti Diose. 17 Ti Dios cuuntic jisraelotique laj stuj ti jmolmuctotic ta vonee. Laj spas ta jun muc ta jteclum ti calal tiquilic to ox ta mosovil ta Egipto banomile. Pero ta sventa stsatsal stuc laj sloques talel ta mosovil. 18 Ti Diose, chavinic (40) jabil laj stsicbe stalel yontonic ti jmolmuctotic ta vonee ti calal jech xjoyetic talel ta xocol banomile. 19 Ja jech xtoc ti Diose laj slilin vucchop lumetic ti nacalic ta Canan banomile, yo jech ta xticatic ochel ta yosilic ti jmolmuctotique. 20 Oy nan olol yoobal ciento (450) jabil ti jmolmuctotique iventainatic yuun ti Dios ta sventa ti jchapanvanejetique. Ja jech selan iventainatic ja to calal sta yorail ivai ti jalcop Samuele. 21 Ti jmolmuctotique lic scanic jun ajvalil. Tey iacbatic jun ajvalil yuun ti Diose. Jech o xal iventainatic chavinic (40) jabil yuun ti Saule, ti ja snichon ti Cise, ti ja jun vinic snitilul ti Benjamine. 22 Tsacal to un, ti Diose laj sloques ta yabtel ti Saule. Ja ioch ta ajvalil ti Davide. Yuun jech laj yal ti Diose: Laj xa jta jun vinic ti ximuyubaj xa yuune, ti ta spas scotol ti cusi ta jcane, ti ja snichon ti Isaie, xi ti Diose. 23 Yo jech ta xcot ta pasel ti yaloj onoox ti Dios ti ta scoltaotique, jech o xal un, laj svaan jun snitilul ti Davide, ja ti Jesuse. 24 Calal mu to xtal

HECHOS13 ti Jesuse, ti Juane laj yalbotic ti aco jelta ti contontique yo jech xu ta xquichtic vo. 25 Calal poot xa xlaj yabtel ti Juane, jech laj yal: Mocun jech chac cu chaal ti ta xanopique. Pero oy Buchu tsacal to ta xtal ti mi jauc juteb oy jlequil jtuquil ta jitunbel ti yaquil xonobe, ti xi laj yale. 26 Jchiiltac ti snitiluloxuc ti Abrahame schiuc ti vooxuc jyanlumoxuc ti ta xaxitaic ti Diose, ja avuunic ti lequil ach cop taje, ti ja colebale. 27 Ti jchiiltic ti nacalic ta Jerusalene schiuc ti banquilaletic yuunique mi jauc laj snaic Buchu ti Jesuse. Mi jauc laj yaibeic smelol ti scop Dios ti laj stsibaic ti jalcopetic ti ta squelic ta chul na ti jujun scacalil cuxob ontonale. Ti jech laj yaquic ta milel ti Jesuse, ja icot ta pasel yuunic ti cusi laj stsibaic ti jalcopetique. 28 Manchuc mi muyuc laj stabeic smul yo ta xaquic ta milel, pero ti jchiiltique laj scanbe ti Pilatoe ti aco yal mantal ti aco yich milele. 29 Calal jech laj xa spasic scotol jech chac cu chaal tsibabil scoplal ti Jess ta scop Diose, tey laj syalesic talel ta cruz. Laj smuquic. 30 Pero ti Diose laj xchacuxes ti jech ichame. 31 Jech o xal ti Jesuse ep cacal laj yac sba iluc ta stojol ti buchutic laj xchiinic ta xanobal ti ilic talel ta Galileae, ti icot ta Jerusalene. Jaic avi tana lie ti ta xalbeic yai ti cristianoetic scoplal ti Jesuse. 32 Jech o xal ti vuuncutique ja ta xcalcutic avaiic ti lequil ach cope, ja ti yalojbe onoox ti jmolmuctotic ti oy cusi ta xac ti Diose. 33 Avi

16Tey
HECHOS13 tana un, ti vootic smamamtacotic ti jmolmuctotique, lijacbatotic yuun ti Dios ti yaloj onoox ti ta xaque. Yuun laj xa xchacuxes ti Jesuse jech chac cu chaal tsibabil ta schibal Salmoe: Voot Jnichonot, ti cacal lie laj xa cacbot acuxlejal, ti xie. 34 Spocoaloj onoox ti Diose ti ta xchacuxes, yo jech mu xca ti sbectale: Ta xcacboxuc avichic ti cuxubinel ti caloj onoox ta xcacbe ti Davide, ti xi ta xal ti scop Diose. 35 Jech o xal ta xal ti yan Salmoe: Mu xavac cauc sbectal ti avajtunel ti cux ta xavaie, ti xie. 36 Ta melel, ti Davide itunesat yuun ti Dios calal cuxul to oxe. Tsacal to icham. Ba xchiin ti stot smee. Tey ica ti sbectale. 37 Pero ti sbectal ti Buchu ichacuxesat yuun ti Diose, muyuc xca. 38 Jech o xal un, Jchiiltac, ta xavichic albel scoplal ti Jesuse, yo jech ta xanaic ti ta xataic perdn yuun ti amulique. 39 Buchuuc noox ti ta xchunic ti Jesuse ta xacbatic perdn calal mu xu staic perdn yuun smantal ti Moisese. 40 Bijanic me. Mu me jechuc xcot ta atojolic jech chac cu chaal laj stsiba comel ti jalcopetic ti jech laj yalique: 41 Quel avilic, Jnalevanejetic, tey chayal avontonic xacham xalajic. Vuun Diosun oy cusi muctic ta jpas ta atojolic ti mu xachunique manchuc mi oy buchu ta xalboxuc avaiic ti smelole, xi ti scop Diose xi ti Pabloe. 42 Calal iloquic batel ta chul na yuun ti jisraeletic ti Pabloe schiuc ti schiiltaque, jech ti jyanlumetique

262 laj scanbeic ti Pabloe ti aco chanubtasvanuc yan velta calal scacalil ti cuxob ontonale. 43 Calal ilaj yontonic ti jech tsobolic ta chul nae, ep ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetic ti jun yontonic xchunojic jech chac cu chaal xchunojic ti jisraeletique, laj stsacliic batel ti Pabloe, ti Bernabee. Jech ti stuquique laj sbijubtasic ti mu me xchac sbaic loquel ta scuxul yonton ti Diose. 44 Calal sta ti yan xemunae, scacalil ti cuxob ontonale, jutuc mu scotoluc ti jteclum tal yaiic ti scop Diose. 45 Pero ti jisraeletique, ti calal laj yilic ti ep laj stsob sbaic talel ti cristianoetique, lic yitixal yontonic. Jech o xal lic babacopojicuc, lic sabeic smul ti Pabloe. 46 Pero ti Pabloe, ti Bernabee mu ta xieluc ti jech laj yalique: Tsots ox scoplal ti bayel ta xcalboxuc avaiic ti scop Dios ta atojolic ti vooxuc jchiil jbatique. Pero ta xquil ti mu xacan xachunique, ti muyuc cusi bal o ta xavaiic ti cuxlejal sbatel osile. Jech o xal ta xibatcutic ta stojol ti jyanlumetique. 47 Jech ta jpascutic jech chac cu chaal laj yalbuncutic ti Cajvaltic ti jech ta xale: Cool selan luz laj cacbot avabtel ta stojol ti jyanlum cristianoetique. Ta aventa voot ta staic scolelic ti cristianoetic ta sjoylej banomile, xiyutuncutic, xi ti Pabloe. 48 Calal jech laj yaiic ti jyanlumetique, xmuyubajic xa laj yalic ti yan yutsil ti scop

263 Cajvaltique. Laj xchunic scotolic ti buchutic oy scoplalic ta xichic ti cuxlejal sbatel osile. 49 Ja jech itanij ti scop Cajvaltic ti ta scotol banomil tey taje. 50 Pero ti jisraeletique laj saic jun chib antsetic ti xchunojic Dios ta spas sbaique, ti ichbilic ta muque, schiuc viniquetic ti ichbil yeic tey ta jteclume. Jaic laj sliquesbeic sjolic ti cristianoetique, ti aco yich crontainel ti Pabloe schiuc ti Bernabee, yo jech ta snutsic loquel ti ta slumalique. 51 Jech o xal ti stuquique lic slilinic spucuquil ti xonobique yo jech ta xvinaj ti oy smulic ta stojol Dios ti cristianoetique. Tsacal to un, ibatic ta jteclum Iconio. 52 Pero ti jchunolajeletique xmuyubajic noox, ventainbil yontonic yuun ti Chul Espritue.

HECHOS13,14 laj yaquic ta ilel ti jcholcopetique. ti cristianoetic tey ta jteclum Iconioe chachac spasoj sbaic. Oy jlom ta xchunic ti cusi ta xal ti jisraeletique. Oy jlom ta xchunic ti cusi ta xalic ti jcholcopetique. 5 Jech o xal ti jisraeletique, ti jyanlumetique laj scomonop scopic schiuc ti jopisialetique yo jech ta xilbajinic, ta xacbeic ton ti jcholcopetique. 6 Pero ti Pabloe, ti Bernabee, calal jech laj yaiique, ijatavic batel. Ibatic ta jteclum Listra, ta jteclum Derbe ti oy ta Licaonia banomile. Tsacal to tey ixanavic ta sjoylej ti Licaonia banomile. 7 Tey laj yalic ti lequil ach cop xtoque.
4Pero

14
Ti Pabloe, ti Bernabee ibatic ta chul na yuun ti jisraeletic ti tey ta Iconioe. Oy yip ti scop Dios ti laj yalique. Jech o xal ep laj xchunic ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique. 2 Pero ti jisraeletic ti mu scan xchunique laj stijbeic sjol ti jyanlumetique yo jech aco socuc sjolic ta stojol ti Pabloe, ti Bernabee. 3 Pero ti stuquique jal tey icomic. Mu ta xieluc ta xalic ti scop Diose, ja ti spatoj yontonic yuun ti Cajvaltique. Calal ta xalic ti cux ta xaiotic ti Diose, ja stuc ti Cajvaltique laj yac ta ilel ti melel ti cusi ta xalique ta sventa ti iacbatic ti tsots xu yuunique schiuc ti oy cusi seail

Ti Pablo, ti Bernabee oyic ta Iconio Jteclum
tey ta Listrae oy jun vinic ti tey chotol ti mu xanave. Yuun coxov ivoc. 9 Ti coxov taje tsetel schiquin ta xai ti cusi ta xal ti Pabloe. Ti Pabloe laj squelbe lec ti sate. Laj yil ti oy ta yonton ta xcole. 10 Jech tsots jech laj yalbe: Lican, tuc xavaan aba xi. Ti coxov vinique toj bitel vaal icot. Tey lic xanavuc. 11 Calal laj yilic ti cristianoetic ti jech laj spas ti Pabloe, tey lic avanicuc ti jech laj yalique: Cool selan viniquetic iyal talel ti rioxetic ta jtojoltique xiic. 12 Ta xalic, ti Bernabee ja la ti riox Jpitere. Ti Pabloe, ta xalic, ja la ti riox Mercurioe, yuun ja toj ep sna xcopoj. 13 Ti pale ti ja sventainoj ti chul na yuun ti riox Jpitere, ti oy ta sliquebal jteclume, laj yich talel nichimetic, vacaxetic.

8Ti
Iacbat ton ti Pablo ti ta Listra jteclume
HECHOS14 Ti palee schiuc ti cristianoetique ta ox smilic ti vacaxetique, ta ox xchiquic ta sventa matanal, yo jech ta squejan sbaic ta yichel ta muc ti jcholcopetique. 14 Calal jech laj yilic ti Pabloe, ti Bernabee, lic xchi ta jatel ti scuique. Tey xavetic xa laj stic sbaic ochel ta stojol ti cristainoetique: 15 Chiiltactic, cu chaal jech ta xapasic lee? Ti vuuncutique vinicuncutic noox jech chac cu chaal ti vooxuque. Litalcutic lie yo jech tal calboxuc avaiic ti ictaic xa lee ti jech ta xapasique. Yuun muyuc cusi xtun o. Ichic ta muc ti cuxul Diose, ti Buchu laj spas ti vinajele, ti banomile, ti nabe, schiuc scotol ti cusitic oye. 16 Aco mi oy bu laj spas ti Diose ti laj yacbe comel ta sba ti cristianoetic ta spasel ti cusi scan ti yontonique, 17 pero tey onoox ta xac avilic Buchu ti stuque, yuun ti cusi lec ta spase. Ti Diose ja ta xacbotic talel ti voe, ti lec ta xchi ti tsunobaletique. Ta xacbotic lec jveeltic yo jech xijmuyubajotic xiic. 18 Manchuc mi jech laj yalic ti jcholcopetique, pero toj vocol ipajtsaj yuunic ta smilel ti vacaxetique ti ta xichatic ta muque. 19 Tsacal to un, tey icotic jun chib jisraeletic ti liquemic talel ta Antioquae, ti ta Iconio jteclume. Ti jisraeletic taje jaic lic syanijesbeic yontonic ti cristianoetic teye yo jech ta xacbeic ton ti Pabloe. Yactoicuc ti chamem xa yuunic ti Pabloe. Jech o xal laj xjochic loquel

264 ta stiil xa jteclum. 20 Calal laj stsob sbaic talel ti jchunolajeletic ti bu bitsil ti Pabloe, lic vaiuc. Tey ioch batel ta jteclum yan velta xtoc. Ta yoclomal un, iloquic batel schiuc ti Bernabee. Ibatic ta Derbe jteclum. 21 Ti ta jteclum Derbee ep ti cristianoetic laj xchunic ti lequil ach cop ti ialbatique. Tsacal to un, ti jcholcopetique isutic batel yan velta xtoc ta Listra, ta Iconio, ta Antioqua jteclum. 22 Tey iech stsatsubtasbe yontonic ti jchunolajeletque. Laj yalbe yai ti junuc yontonic ta yichel ta muc ti Cajvaltique. Ja jech xtoc laj yalbe yai ti oy ilbajinel ta stojolic ti buchutic ta scan ta staic ti ventainel yuun ti Diose. 23 Tey laj svaanic xtoc ancianoetic ta jujun tsobobbaile. Calal laj yontonic ta scomtsanel ti yotique, ta scoponel ti Diose, laj yaquic comel ta scob ti Cajvaltique, ja ti com xa ta yajvalique.

to un, tey iechic ta Pisidia banomil yo jech ta xcotic ta Panfilia banomil. 25 Tey laj yalic ti lequil ach cop ta Perge jteclume. Tsacal to un, ibatic ta Atalia jteclum. 26 Tey iochic ta jun barco yo jech ta sutic batel ta Antioqua jteclum. Ja ti jteclum ti bu icubunatic ta yoc ta scob ti Diose yo ta spasic ti yabtelic ti avi tsuts xa yuunique. 27 Calal icotic ta jteclum Antioquae, laj stsobic ti jchunolajeletique. Laj yalbeic yai ti cu selan iabtej ti Dios ta

24Tsacal
Ti Pabloe, ti Bernabee isutic batel ta Antioqua jteclum ti oy ta Siria banomile
265 stojolique. Ja jech xtoc laj yalic ti cu selan laj sjam batel be stuc ti Dios ta stojol ti jyanlumetique, yo jech ta xchunic ec. 28 Ti Pabloe, ti Bernabee ijoctsajic jal schiuc ti jchunolajeletic teye.
HECHOS14,15 jchunolajeletic xae tey ivaiic. Jech laj yalic: Quel avilic, ti jyanlum jchunolajeletique tsots scoplal aco yichic ti circuncisione. Ja jech xtoc aco spasic ti cu selan ta xal smantal ti Moisese xiic. 6 Jech ti jcholcopetique schiuc ti ancianoetique lic stsob sbaic yo ta scomonchapanic ti cop taje. 7 Calal jech jal xvulajetic ta scomonopele, tey ivai ti Pedro ti jech laj yale: Quermanotac, ti vooxuque anaojic lec ti oy xa sjabilal ti laj stujun ti Dios ti li ta atojolique, yo jech ta xcal ti lequil ach cop ti ja colebale ta stojol ti jyanlumetique, yo jech ta xchunic. 8 Ti Dios ti ta xojtiquin ti contontique laj yac ta ilel ti lec ta xil ti jyanlumetique. Jech o xal laj yacbe yichic ti Chul Espritue jech chac cu chaal laj yacbotique. 9 Ti Diose mu sna jeltos yonton ta jtojoltic. Ti jyanlumetique pocbat xa yontonic yuun ti Dios eque ta sventa ti laj xchunic ti Cajvaltique. 10 Avi tana un, cu chaal xanaetic to yuun ti cusi laj xa spas ti Diose? Cu chaal ta xavacbeic ol yicats ti jyanlum jchunolajeletique calal ti vootique schiuc ti jmolmuctotique muyuc xu cuuntic yicatsinel? 11 Yuun ti vootique laj xa jchuntic ti ta matanal colemotic ta sventa yutsil yonton ti Cajvaltic Jesuse. Ja jech ta xcol ti stuquique xi. 12 Calal jech laj yaiique, tsijil icom scotolic. Ja jech xtoc tey tsetel schiquin laj yaiic calal ta xloilaj ti Bernabee, ti Pabloe ti cu selan laj yac iluc smucul stsatsal ti Dios ta stojolique ti calal iayic ta

15
Ti jech yorail taje, oy jun chib viniquetic ti iloquic batel ta Judea banomile, ibatic ta Antioqua jteclum. Tey laj yalbeic ti jchunolajeletique ti tsots scoplal ta xich circuncisin jech chac cu chaal ta xal smantal ti Moisese ti mi ta scan ta xcolique. 2 Ti Pabloe, ti Bernabee tsots lic stsac sbaic ta cop schiuc ti viniquetic taje. Tsacal to un, ivaanatic ti Pabloe, ti Bernabee, schiuc jayib schiiltac, yo jech ta xbatic calal to Jerusaln, yo jech ta xchapanic ti cop taje. Ta xich chapanel schiuc ti jcholcopetique schiuc ancianoetic yuun ti jchunolajeletic ti tey ta jteclume. 3 Jech o xal ti jchunolajeletic ta Antioquae laj staquic batel ti jchapanejcopetique. Calal jech ta xbatique, tey iechic ta Fenicia, ta Samaria banomil. Tey ta xalic batel scoplal ti jyanlumetic ti laj xa yictaic comel ti cu selan xchunojic to ox ta bayele, yo jech ta stsacliic ti Diose. Calal jech laj yaiic ti jchunolajeletique, xmuyubajic xa. 4 Calal jech icotic ta Jerusaln ti Pabloe, ti Bernabee, ichbilic ta muc icotic yuun ti jchunolajeletique schiuc ti jcholcopetique, schiuc ti ancianoetique. Lic yalic ti cu selan iabtej ti Dios ta stojolique. 5 Pero oy tey jun chib jfariseoetic ti ja

Ti tsobajel ta Jerusalene
HECHOS15 stojol ti jyanlumetique. 13 Calal laj yontonic ta copojele, ja o jech lic yal ti Jacoboe: Quermanotac, ayio avaiic lec lie. 14 Ti Simn Pedroe laj xa yalbotic caitic ti cu selan ti Diose lic yich ta cux ti jyanlumetique, ti laj stuj loquel xtoc yo jech ta xcom ta yalab snichnabe. 15 Ti jech taje, ja cool schiuc jech chac cu chaal laj stsibaic comel ti jalcopetic ta vone ti ta scop Diose: 16 Tsacal to ta xital yo jech ta jchameltsanbe sna ti ajvalil David ti ililij xae. Ta jchameltsan ta ach ti cu yepal icom stujbenale. 17 Ja jech ta jpas yo jech scotol ti yane ta xlic saic ti Cajvaltique, ja ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile ti laj yichicun ta muque. 18 Ti jech ta xal ti Cajvaltic taje, ta vone xa laj yacbotic jnatic ti jech onoox ta spase, xi. 19 Jech o xal ti vuun ta xcale, chancutic ti jyanlumetique. Yuun laj xa yictaic comel ti cusi xchunojic to oxe, yo ta stsacliic ti Diose. 20 Ja noox la calbetic yaiic ta carta ti mu xa stiic ti bequet ti acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabale, ti mu xmulivajique, ti mu stibeic sbectal ti cusi michbil snuc ta xchamique, ti mu stiic ti chich xtoque. 21 Jech ta xcaltic, yuun ta vone onoox, buyuc noox ta jujun lum ta xalic smantal ti Moiss ti ta jujun chul na ti calal scacalil ti cuxob ontonale xi ti Jacoboe.

266 ti jcholcopetique, ti ancianoetique, ti jchunolajeletique lic stujic jayibuc jchunolajeletic ti oy ta stojolique, yo jech ta staquic batel ta jteclum Antioqua schiuc ti Pabloe, ti Bernabee. Ti buchu ti laj stujique, ja ti Judas Barsabase, ti Silase, ti ja ichbilic ta muc yuun ti jchunolajeletique. 23 Tey laj yichic batel ti carta ti laj smeltsanic ti jech ta xale: Ti jcholcopuncutique, ti ancianouncutique, chabanucoxuc ta xcalboxuc avaiic ti vooxuc jyanlum jchunolajeloxuc ti nacaloxuc ta Antioquae, ti ta Siriae, ti ta Cilicia banomile. 24 Ti vuuncutique laj caicutic ti tey icot ta atojolic viniquetic ti mauc tacbil batel cuuncutique. Ti viniquetic taje ta xilbajinoxuc, ta xacoxuc ta vul onton yuun ti scop ti ta xalique ti tsots scoplal ta xavichic ti circuncisione, ti ta xapasic smantal ti Moisese. 25 Jech o xal lec laj caicutic ti laj jcomonop jcotolcutic ti ta jvaancutic viniquetic yo jech jmoj xtal squeloxuc schiuc ti quermanotic Pabloe, ti Bernabee. 26 Jaic ti buchutic stenojic ti scuxlejal ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. 27 Jech o xal tey ta jtaccutic talel ta atojolic ti Judase, ti Silase, yo jech ti stuquique ta xalboxuc avaiic ta asatic ti cu selan laj xa jcomonopcutic li ta cartae. 28 Lec laj yai ti Chul Espritue schiuc ti vuuncutique ti mu xcaccutic avicatsic ms. Yuun ja noox jech yepal ta scan xapasic: 29 Mu xatiic ti bequet ti acbil ta smoton ti cusitic meltsanbil ta cabale. Mu xatiic ti chiche.

22Jech
267 Mu xatiic sbectal ti animaletic ti michbil snuc ta xchame. Mu xamulivajic. Ti mi jech ta xapasique, lec ta xapasic. Ja noox jech yepal ta xcalboxuc avaiic. Aco xchiinoxuc ti Diose, xi ti cartae. 30 Calal jech itacatic batele, batic ta Antioqua. Tey laj stsobic ti jchunolajeletique. Laj yacbeic ti cartae. 31 Calal laj squelic ti cartae, xmuyubajic xa yuun ti jech ipatbat yontonique. 32 Ti Judase, ti Silase ta sventa ti xu yuunic ta xalic ti cusi ta xacbat snaic yuun ti Diose, tey laj spatbe laj stsatsubtasbe yontonic ti jchunolajeletique. 33 Calal ilaj yontonic ti cu sjalil ijoctsajic teye, tey ialbatic yuun ti jchunolajeletique ti junuc yontonic aco baticuque, yo jech ta sutic batel ta stojol ti buchutic itacatic talele. 34 Yan ti Silase tey lic snop ti tey ta xcome. 35 Ja jech xtoc ti Pabloe, ti Bernabee tey icomic ta Antioqua. Jech o xal ti stuquique schiuc ti yan jchunolajeletique tey laj yaquic persa ta chanubtasvanej, ta yalel scop ti Cajvaltique.

HECHOS15,16 Muyuc ichiinvan ta stsutsesel ti yabtelique. 39 Tey tsots laj svul sbaic. Jech o xal laj xchac sbaic. Ti Bernabee laj yic batel ti Juan Marcose. Iochic batel ta barco. Ibatic calal to Chipre. 40 Yan ti Pabloe ja lic stuj ti Silase. Calal muyuc to ta xloquic batele, ti jchunolajeletique laj yalbeic ti Cajvaltique ti aco cuxubinaticuc yuune. Tsacal to tey ibatic. 41 Tey ech stsatsubtasbe yontonic ti jchunolajeletic ti oyic ta Siriae, ta Cilicia banomile.

16
to un, ti Pabloe jech laj yalbe ti Bernabee: Batic yan velta ta squelel ti jchunolajeletic tey ta jteclumetic ti bu ech caltic scop ti Cajvaltique, yo ta jnatic cu selanic quil xi. 37 Ti Bernabee oy ta yonton ti ta xic batel ti Juane, ti sbiinoj Marcos xtoque. 38 Pero ti Pabloe mu lecuc ta xai ti ta xiquic batele. Ja ti ictavan comel ta Panfilia banomile.

36Tsacal
Ti Pabloe ta xbat yan velta ta yalel ti lequil ach cope
Ti Pabloe, ti Silase icotic ta jteclum Derbe schiuc ta jteclum Listra. Tey laj staic jun jchunolaj, Timoteo ti sbie, ti ja squerem ol jun jisraelal jchunolajel ants. Ti stote ja griego. 2 Ti jchunolajeletic ti nacalic ta Listrae, ti ta Iconio jteclume, lec ta xilic ti Timoteoe. 3 Ti Pabloe ta scan ta xchiin ta xanobal ti Timoteoe. Jech o xal ti Pabloe laj yacbe yich circuncisin yo jech mu soc yontonic ti jisraeletic ti tey nacalique. Yuun snaojic lec ti ja griego ti stote. 4 Scotol ti jteclumetic ti bu laj echicuque, laj yalbeic yai ti jchunolajeletique ti cu selan laj scomonopic ti jcholcopetique schiuc ti ancianoetic ti oyic ta Jerusalene. 5 Jech o xal ti jchunolajeletique iayan yip yontonic ta yichel ta muc ti Cajvaltique. Ja jech xtoc jujun cacal yantic ta xepajic batel ti jchunolajeletique.

Ti Timoteoe ta xchiin batel ti Pabloe schiuc ti Silase
Chul Espritue mu laj yac ochuc batel ti Pabloe, ti Silase ta
6Ti
Cool selan jun jmacedonia vinic iacbat yil ti Pabloe
HECHOS16 yalel scop ti Cajvaltic ti ta Asia banomile. Jech o xal jelavel ijelavic ta Frigia, ta Galacia banomil. 7 Calal icotic ta stsac Misia banomile, laj snop ti tey ta xochic ta Bitinia banomile. Pero ti Chul Espritu yuun ti Jesuse muyuc bu laj yac ochicuc. 8 Jech o xal jelavel ijelavic ta Misia banomil. Iyalic batel ta Troas jteclum ti bu ta xpaj ti barcoe. 9 Ti Pabloe tey iacbat yil ta acobaltic cool selan jun jmacedonia vinic ti vaal ta scan vocole: Ba coltauncutic ta Macedonia, xi laj yil. 10 Calal jech laj yil ti Pabloe, lic jmeltsan jbacutic yo jech ta xibatcutic ta Macedonia banomil. Yuun laj jnacutic ti ja stuc ti Diose ta xiyicuncutic batel ta yalel ti lequil ach cope.

268 ti liquem talel ta jteclum Tiatirae. Ja jun jchon lequil poc ti icic losantic sba stsajale. Ti ants taje, ti ta xich ta muc ti Diose, tsetel schiquin ta xai ti lequil ach cope. Pero ijambat yonton yuun ti Cajvaltique yo ta xcot ta yonton ti cusi ta xal ti Pabloe. 15 Jech o xal tey laj yich vo schiuc ti yalab snichnabe. Tsacal to un, jech laj scanbuncutic vocol: Mi ta xavil ti jchunolajelun ta melel yuun ti Cajvaltique, laic, comanic ta jna xi. Laj sujancutic yo jech ta xicomcutic ta sna. 16 Oy jun velta ti calal ta xibatcutic ti bu ta stsob sbaic ti ta staic ta coponel ti Diose, laj jtacutic ta be jun tseb ti ventainbil yuun ti pucuje, ti sna xtunvane. Ti tseb taje mosovinbil. Ti yajvaltac ti tsebe ep ta spasic canal taquin ta sventa ti jech sna xtunvan ti tsebe. 17 Ti tseb taje xavet xa lic stsacliuncutic batel ti vuuncutique schiuc ti Pabloe: Ti viniquetic lie, ja yajtuneltac ti cuxul Dios ti oy ta vinajele. Ta xalboxuc avaiic ti cu selan ta xata ti acolelique xi. 18 Ep cacal ti jech laj spas ti tsebe. Pero oy bu jun cacal ti talo laj yai ti Pabloe. Jech o xal tey joybij. Jech laj yalbe ti pucuj ti oy ta stojol ti tsebe: Ta sventa ti Jesucristoe ta xcalbot avai, locan batel ta stojol ti tsebe xut. Ti pucuje ta ora noox laj yicta comel ti tsebe. 19 Calal laj yilic ti yajvaltac ti tsebe, ti muyuc xa ta xoch ti

liochcutic ta barco ta Troas. Tuc libatcutic ta Samotracia banomil ti joyobtabil ta nabe. Ta yoclomal xtoc un licotcutic ta Nepolis jteclum. 12 Ti teye libatcutic calal to Filipos jteclum, ti ja jun colonia yuun ti jromanoetique, ti ja jun muc ta jteclum ti oy ta Macedonia banomile. Tey licomcutic jayib cacal. 13 Sta jun cacal ti ja o scacalil ti cuxob ontonale, liloccutic batel ta stiil jteclum ti bu nopol ch-ech ti ucume, ti bu nopem xaiic ta staic ta coponel ti Diose. Tey lichoticutic. Tey laj calbecutic yai ti lequil ach cop ta stojol ti antsetic ti tey tsobolique. 14 Oy jun ta scotolic ti ja Lidia sbie

11Tey
Ti Pabloe, ti Silase oyic ta Filipos jteclum
269 taquin ta scobique, laj stsaquic ti Pabloe, ti Silase. Bat yaquic ta stojol ti jopisialetic ti bu ta xchapanvanique. 20 Tey bat yaquic ta stojol ti juezetique. Jech laj yalic: Ti viniquetic lie, ti ja jisraeletique, ja noox ta soquesbe yonton ti cristianoetic li ta jlumaltique. 21 Yuun yan ti cusi ta xchanubtasvanique. Mi jauc spas cuuntic, mi jauc xchun cuuntic, yuun jromanootic xiic. 22 Jech ti cusi ta xalique xiic scotol ti cristianoetique. Ti juezetique laj yalic mantal ti aco yich loquesbel ti scuique, yo jech ta xichic tsitsel ta vach. 23 Calal laj stsitsique, laj sjipic ochel ta chuquel. Laj yalbe mantal ti jchabiej chuquinabe ti aco xchabi leque. 24 Calal laj yich mantal ti jchabiej chuquinabe, tey laj stic ochel ta yut to chuquinab ta jechel. Laj slatsbeic comel ta chojbil te ti yacanique. 25 Pero ta olol acobal, ti Pabloe, ti Silase ta scoponic ti Diose, ta xquejinic ta squejoj Dios. Ti yan jchuqueletique tey ta xaiic. 26 Ta jech to yepal tal tsots niquel. Laj scuyilan yibeltac ti chuquinabe. Ta ora noox ijam scotol ti ti chuquinabe. Scotol ti jchuqueletique icolic ti jech chucajtic ta cadenae. 27 Calal ijulav ti jchabiej chuquinabe, laj yil ti jamajtic xa ti ti chuquinabe. Laj snit loquel ti yespadae yo jech ta smil sba stuc. Yuun laj snop ti jatavic xa batel ti jchuqueletique. 28 Pero ti Pabloe jech lic yavta: Mu xamil aba. Yuun li oyuncutic jcotolcutique xi.

HECHOS16 jchabiej chuquinabe laj stac ta canel scoc. Xnicnun xa ta xiel ioch batel ta anil. Ba quejluc ta yoc ti Pabloe, ti Silase. 30 Tey laj sloques batel ti jcholcopetique. Jech laj sjacbe: Jbanquiltac, cusi xu ta jpas yo jech ta xicol? xi. 31 Ti stuquique jech laj stacbeic: Chuno ti Cajvaltic Jesucristoe. Jech ta xacolic schiuc ti avalab anichnabe xutic. 32 Ja jech xtoc tey laj yalbeic scop ti Cajvaltique schiuc ti cu yepal oy ta snae. 33 Manchuc mi syijil to acobal, pero ti jchabiej chuquinabe lic spocbe syayijemalic ti jcholcopetique. Jech ti stuque schiuc ti yalab snichnabe iacbat yichic vo. 34 Tsacal to un, ti jchabiej chuquinabe yicoj batel ta sna ti Pabloe, ti Silase. Tey laj smalquin. Jech ti stuque schiuc ti yalab snichnabe xmuyubajic xa ti jech laj xchunic ti Diose. 35 Ta yoclomal un, ti juezetique laj staquic batel mayoletic ta stojol ti jchabiej chuquinabe ti aco loquesaticuc batele. 36 Ti jchabiej chuquinabe jech laj yalbe yai ti Pabloe: Laj xa quich mantal yuun ti juezetique ti ta jloquesoxuc batele. Jech o xal un, junuc avontonic locanic batel xi. 37 Pero ti Pabloe jech laj yalbe ti mayoletique: Ti vuuncutique jromano cristianouncutic. Ta sba ta satic ti cristianoetique laj stsitsuncutic ti juezetique calal muyuc chapajem ti jmulcutique. Ja jech xtoc lisjipuncutic ta chuquinab. Mi

29Ti
HECHOS16,17 yuun ta mucul ta sloquesuncutic ta chuquel? Mu xiloccutic. Aco taluc sloquesuncutic ti stuquique xi. 38 Ti mayoletique ibat yalbeic yai ti juezetique. Jech ti stuquique ep ixiic ta jmec calal laj yaiic ti ja jromano cristianoetique. 39 Jech o xal ti juezetique ibatic xchay smulic ta stojol ti Pabloe, ti Silase. Tey iloquesatic. Icanbatic vocol ti aco loquicuc batel ta jteclume. 40 Calal jech iloquic ta chuquele, ibatic ta sna ti Lidiae. Tsacal to un, bat squelic ti jchunolajeletique. Tey laj stsatsubtasbe yontonic. Iloquic batel.

270 ti Cajvaltique, schiuc ep antsetic ti ichbilic ta muque. 5 Pero ti jisraeletic ti mu xchunique lic yitixal yontonic. Jech o xal laj stsobic jayibuc chopol chajil viniquetic ti ta xanavic ta calletique. Tey lic soquesbe yontonic ti cristianoetique. Tey xvochvun liquel yuun ti jteclume. Jech o xal tey laj svol sbaic ta sna ti Jasone yo ta saic ti Pabloe, ti Silase, yo jech ta xjochic loquel talel, yo chba yaquic ta yoc ta scob ti cristianoetique. 6 Calal laj yilic ti muyuc tey laj staique, ja laj xjochic loquel talel ti Jasone schiuc jun chib jchunolajeletic. Bat yaquic ta stojol ti jchapanvanejetic yuun ti jteclume. Jech iavanic: Ti viniquetic lie ta soquesbe yonton ti cristianoetic ti buyuc noox oy ta sjoylej banomile. Ja jech xtoc li xa italic ta jlumaltique. 7 Ti Jasone toj lec xa xai ti tey ta stic ta sna ti viniquetic taje. Scotolic ja noox ta sbajbeic smantal ti ajvalil romano cuuntique. Yuun ta xalic ti oy la yan ajvalile. Ja la ajvalil ti Jesuse xiic. 8 Calal jech laj yaiic taje, ti cristianoetique, ti jopisialetique xvochetic xa liquel. 9 Pero ti Jasone schiuc ti schiiltaque laj yaquic comel taquin sventa squexolic yo jech ta xcolic batel.

17
Calal iloquic ti Pabloe schiuc ti Silase, tey iechic ta Anfpolis jteclum schiuc ta Apolonia jteclum. Tsacal to un, tey icotic ta jteclum Tesalnica. Ti teye oy jun chul na yuun ti jisraeletique. 2 Ti Pabloe stalel onoox jech ti ta xbat ta chul nae. Jech o xal oxib xemuna tey laj xchanubtas ti cristianoetic ta scacalil ti cuxob ontonale. 3 Ti Pabloe ta scop Dios ta sloques calal ta xalbe scoplal ti Cristoe, ti ta onoox xich svocole, ti tsacal to ta xchacuxie. Jech o xal jech laj yal: Ti Jess taje, ti ta xcalboxuc scoplale, ja ti Cristo Jcoltavaneje xi. 4 Jech o xal un, oy jlom jisraeletic laj xchunic ti Cajvaltique. Laj stsob sbaic schiuc ti Pabloe, ti Silase. Ja jech xtoc ep jyanlumetic ti xchunojic ti Diose, laj xchunic ec

Xvochlajetic ti cristianoetic ti oy ta Tesalnica jteclume
jchunolajeletique ta ora noox laj sjatbiltasic loquel ta acobaltic ti Pabloe, ti Silase, yo jech ta xbatic ta Berea jteclum.
10Ti
Ti Pabloe schiuc ti Silase oyic ta Berea jteclum
271 Calal icotic teye, ibatic ta chul na yuun ti jisraeletique. 11 Ti jisraeletic teye ms lec yontonic. Ja mu sta ti tey oyic ta Tesalnicae. Ti stuquique ta yutsil yontonic laj yichic ta muc ti lequil ach cope. Ja jech xtoc jujun cacal ta saic ta scop Dios yo jech ta snaic mi melel ti cusi ta xalbatique. 12 Jech o xal un, ep laj xchunic ti Cajvaltique. Ja jech xtoc ti jyanlumetique ep laj xchunic, viniquetic, antsetic ti ichbilic ta muque. 13 Calal laj yaiic ti jisraeletic ti nacalic ta Tesalnica ti ta xalic scop Dios ti Pablo ta Bereae, tey bat soquesbe yontonic ti cristianoetique. 14 Pero ti jchunolajeletic teye ta ora noox laj staquic batel ta ti nab ti Pabloe. Ti Silase, ti Timoteoe ja tey to icomic ta Berea. 15 Ti buchutic laj xchiinic batel ti Pabloe laj yiquic batel calal to jteclum Atenas. Tsacal to un, tey laj yichic talel mantal ti ta ora noox aco baticuc ti Silase, ti Timoteoe, yo tey chba stsob sbaic schiuc ti Pabloe.

HECHOS17 schiuc ti buchutic ta xchanic ti cu selan xchanojic ti estoicoetique. Ti viniquetic taje tey lic xchiin sbaic ta loil schiuc ti Pabloe. Oy jlom ti viniquetic taje jech laj yalic: Cusi ta xal ti vinic lie ti jech noox xjovilvulvune? xiic. Ti yan xtoque jech laj yalic: Ja nan ta spucbe scoplal yan rioxetic xiic. Jech ta xalic, yuun ti Pabloe ta xal ti lequil ach cop yuun ti Jesuse schiuc xtoc ti ichacuxie. 19 Jech o xal ti viniquetique tey laj yiquic batel ta jun tsobobbail ti ja Arepago sbie ti bu nopem xai ta sbijubtas sbaique. Jech laj sjacbeic: Mi mu xacan xavac jnacutic ti cusi ach ta xachanubtasvane? 20 Yuun ti cusi ta xavalbuncutique toj yan ta ayiel. Ta jcan ta jnacutic cusi smelol scotol taje xutic. 21 Ja jech laj yalic, yuun scotol ti yajval lum teye schiuc ti jyanlum tey nacalique muyuc cusi yan ti batem yontonique. Yuun ja noox ta scan ta xaiic ti cusi ach ta xich alele. 22 Jech o xal ti Pabloe tey lic svaan sba ta stojolic ti tey ta Arepagoe. Jech laj yal: Viniquetic ti li nacaloxuc ta Atenase, ta xquil ti ja avichojic ta muc ti rioxetique. 23 Yuun ti calal tey ech jquelolan ti bu ta xavichic ta muc ti rioxetique, tey laj jta jun altar ti tsibabil sletrail ti jech ta xale: Ja sventa ti Dios ti mu ojtiquinbaje, xi. Lec oy un chae, ti Dios ti vooxuc ta xavichic ta muc ti mu xavojtiquinique, ja ti vuun ta xcalboxuc avaiic ti scoplale. 24 Ti Dios ti laj smeltsan ti banomile, scotol ti cusitic oy ta banomile, ja

Pabloe ti calal jech ta smala ta xcotic ti Silase, ti Timoteoe ti tey ta Atenase, tey ioch ta at onton yuun toj chopol laj yil ti oy ep yajrioxic ti cristianoetic teye. 17 Jech o xal ti Pabloe ta xloilaj ta chul na schiuc ti jisraeletique, schiuc ti jyanlumetic ti xchunojic ti Diose. Ja jech xtoc jujun cacal ta xloilaj schiuc ti cristianoetic ti buyuc noox ta sta ta chivite. 18 Oy jlom viniquetic tey ta xchanic ti cu selan xchanojic ti epicureoetique

16Ti
Ti Pabloe oy ta Atenas jteclum
HECHOS17,18 yajval ti vinajele, ti banomile. Mu xnaqui ta chul naetic ti meltsanbil yuun ti cristianoetique. 25 Mi jauc ta scan coltael yuun ti cristianoetique. Oy yuun scotol. Yuun ja stuc ta xac ti jcuxlejaltique, ti ic ta xquichtique, schiuc scotol ti cusitic ta xtun cuuntique. 26 Scotol ti cristianoetique ibolaj talel ta jun noox vinic ti laj smeltsan ti Diose, yo ta xnaqui ta sjoylej banomil. Yuun snopoj stuc ti bu ta xac naquiuc ti jujutos cristianoetique schiuc ti cu sjalil ta xcuxiique. 27 Ti ja jech laj spase, yo aco saic Dios ti cristianoetique. Xu van ta staic ti mi ta xvaxvax piquic ta saele, aco mi mu nomuc oy ti Dios ta jtojoltique. 28 Yuun ta sventa ti Diose, cuxulotic, ta xijxanavotic, ti li oyotique. Jech laj yalic xtoc ti bijil viniquetic avuunique: Yalab snichnabotic ti Diose, ti xiique. 29 Ti jech yalab snichnabotic ti Diose, jech o xal un, mu xu ta jnoptic ti ja Dios ti cusitic loctabil ta oroe, ti ta platae, ti ta tone, ti pasbil yuun ti cristianoetic ti cu selan ta xvul ta sjolique. 30 Ti Diose laj stsicbe sbolil yontonic ti cristianoetic calal mu snaic to oxe. Pero avi tana un, ta xalbe sbejel banomil ti aco sjelta ti jech chopol yontonique. 31 Yuun ti Diose oy xa bu xchapanoj jun cacal ti ta yutsil yonton ta xchapan ti cristianoetic ta sventa ti jun vinic ti laj stuje. Ja svinajeb ti tujbil ti vinic taje, ja ti ichacuxesat yuun ti Diose xi ti Pabloe. 32 Calal jech laj yaiic scoplal ti chacuxiele, tey nalevanic ti jlome. Ti jlom xtoque jech laj yalbeic: Tey to xavalbuncutic yan velta xutic.

272 Pabloe tey laj yicta comel ti cristianoetique. 34 Pero oy jlom laj stsacliic batel ti Pabloe. Laj xchunic. Ti ta scotole, oy jun vinic, Dionisio sbi, ti yichoj yabtel tey ta tsobobbail Arepagoe. Ja jech xtoc oy jun ants ti ja Dmaris sbie schiuc yan ti laj xchunique.
33Ti
18
Tsacal to un, ti Pabloe iloc batel ti tey ta Atenase. Ibat ta jteclum Corinto. 2 Tey laj sta jun jisraelal vinic, Aquila ti sbie, ti liquem talel ta Ponto banomile. Ach to tey svulelic ti Aquilae schiuc ti yajnil, Priscila sbie, ja ti iloquic talel ta Italia banomile. Laj yictaic comel ti Italia banomile yuun laj yal mantal ti ajvalil Claudioe ti aco loquicuc batel ta Roma jteclum scotol ti jisraeletique. Jech ti Pabloe tey bat svulan ti Aquilae schiuc ti Prisilae. 3 Ti jech cool yabtelic ta smeltsanel ti axibaletique, jech o xal ti Pabloe tey com abtejuc schiuc. 4 Calal ta sta jujun scacalil ti cuxob ontonale, jech ti Pabloe ta xbat ta chul na. Tey ta xac persa ta xacbe sna scoplal Jess ti schiiltaque schiuc ti jyanlumetique. 5 Calal icotic ta Corinto ti Silase schiuc ti Timoteoe ti iliquic talel ta Macedoniae, jech ti Pabloe ja lic yabtelan o ta yalel ti lequil ach cope. Jamal laj yalbe yai ti jisraeletique, ti Cristo ti ta smalaique, ja ti Jesuse. 6 Pero ti jisraeletique lic yichic ta cronta ti Pabloe. Chopol ti cusitic laj yalbeique. Jech ti Pabloe lic slilin ti scue, seail ti ta xloc batel teye. Jech laj yal:

Ti Pabloe tey oy ta Corinto jteclum
273 Ta amul atuquic ti ta xabatic ta chayele. Mauc xa jmul ti vuune. Avi li tanae, ta xibat ta stojolic ti jyanlumetique xi. 7 Tey iloc batel ta chul na. Tey ibat ta sna jun vinic ti ja ta xich ta muc ti Diose ti ja Justo sbie. Tey nacal ta xocon ti chul nae. 8 Ja jech xtoc ti Crispoe, ti ja banquilal yuun ti chul nae, laj xchun ti Cajvaltique schiuc ti yalab snichnabe. Ja jech xtoc ti jcorintoetique, ti calal laj yaiic ti ach cope, ep laj xchunic ti Cajvaltique. Laj yichic vo. 9 Ti Pabloe, oy jun acobal, iacbat yil yuun ti Cajvaltique ti jech ialbate: Mu xaxi. Acbo yipal ta yalel ti lequil ach cope. Mu xapajtsan aba. 10 Yuun li jvaanoj jba ta atojole. Muyuc buchu ta xayilbajinot. Yuun ep to ti tujbil cuun ti cristianoetic li ta jteclume xi. 11 Jech o xal un, ti Pabloe tey ijoctsaj olol schibal jabil ti ta Corintoe. Tey ichanubtasvan ti ta scop Diose. 12 Calal yorail ti ochem ta gobernador ta Acaya banomil ti Galione, ti jisraeletique lic stsob sbaic ta scrontainel ti Pabloe. Laj yiquic batel ta stojol ti ajvalil ti bu ta xchapanvane. 13 Jech laj yalbeic ti ajvalile: Ti vinic lie ta xalbe yai ti cristianoetique ti aco yichic ta muc ti Dios ti mu xcoolaj schiuc ti mantal cuuncutique xiic. 14 Ta xa ox xlic copojuc ti Pabloe, calal ja o jech laj yal ti Galin ta stojol ti jisraeletique: Ti mi ja jun jbajmantale, o mi tsots smul ti staoje, jech o xal xu

HECHOS18 ta xcaiboxuc acopic ti vooxuc jisraeloxuque. 15 Pero mi yuun ja noox acop atuquic, mi ja noox biiletic, mi ja noox amantal atuquique, mu jcan jchapan jech cop taje. Chapano atuquic xi. 16 Tey laj stacan loquel ti bu ta xchapanvane. 17 Scotol ti jgriegoetique laj stsaquic ta majel ta sba ta sat ti Galione ti jun vinic, Sstenes sbie, ti ja yichoj ta sventa ti chul nae. Pero ti ajvalil Galione mu sventauc.

to cacal ijalij ta Corinto ti Pabloe. Tsacal to un, tey laj scopon comel ti jchunolajeletique. Och batel ta barco. Bat ta Siria banomil schiuc ti Aquilae, ti Priscilae. Calal mu to ta xoch ta barco ta Cencrea jteclume, lic stanbun ti sjole, yo jech ta xcot ta pasel ti strate schiuc ti Diose. 19 Calal icotic ta jteclum Efesoe, ti Pabloe tey laj xchac sba ta stojol ti Aquilae, ti Priscilae. Tey ibat ta chul na. Tey laj scopon ti jisraeletic ti tey ta stsob sbaique. 20 Ti jisraeletique laj scanbe vocol ti aco jalijuc teye. Pero ti Pabloe mu jechuc laj scan. 21 Jech o xal ti Pabloe jech laj yal ti calal laj scopon comele: Ta xibat ta Jerusaln. Tsots scoplal ti tey ch-ech cuun ti quin ti ta xa xtale. Pero mi jech ta scan ti Diose, ta xisut talel jqueloxuc yan velta xi. Tey ioch ta barco ti Pabloe. Iloc batel ta Efeso. 22 Calal icot ta Cesareae, ibat ta Jerusaln ti Pabloe. Bat scoponan ti

Ti Pabloe ta sut batel ta Antioqua ta sliques yoxibal velta ti yabtele

18Ep
HECHOS18,19 jchunolajeletique. Tsacal to un, iyal batel ta Antioqua. 23 Tey ijalij ta Antioqua. Tsacal to un, lic xanavuc ta stsatsubtasbel yonton ti jchunolajeletic ti buyuc noox oyic ta Galacia, ta Frigia banomile.
274
19
jech ora taje, ja o icot ta Efeso jteclum jun jisraelal vinic, Apolos ti sbie, ti liquem talel ta Alejandra jteclume. Ti Apolos taje lec xojtiquin ti scop Diose. Xtojob lec ta yalel. 25 Ti stuque chanubtasbil lec yuun scoplal ti Cajvaltique. Sjunul yonton lec tuc ta xchanubtasvan ti cu yepal ta snabe scoplal ti Jesuse, aco mi ja noox sna ti cu selan ichanubtasvan ti Juan jac-ichvoe. 26 Calal laj yaiic ti Aquilae, ti Priscilae ti ta sjunul yonton ta xchanubtasvan ti Apolos ta chul nae, tey laj yiquic batel, yo jech ta xalbeic yai ta jamal ti cu selan scoplal ti Cajvaltique. 27 Calal jech ta xbat ta Acaya banomil ti Apolose, ti jchunolajeletic ta Efesoe laj stsibaic batel carta ta stojol ti jchunolajeletic ti ta Acayae, yo jech ichbil ta muc ta xcot ti Apolose. Calal icot ta Acayae, ep laj scolta ti jchunolajeletic ti icoltaatic yuun ti Dios ti xchunojic xa onooxe. 28 Ti stuque laj yacbe sna ti jisraeletique ti muyuc stuquil ti cu selan ta snopique. Yuun lec tuc ta sloques ta scop Dios ti bu ta xale, ti Cristo ti ta smalaique, ja ti Jesuse. Jech o xal ti jisraeletique mu xu ta xalic ti mu jechuque.

24Ti
Ti Apolose tey ta xal scop Dios ta Efeso jteclum
Calal jech oy ta Corinto ti Apolose, jech ti Pabloe iech ta vitsetic. Tey icot ta Efeso jteclum. Tey laj sta jchunolajeletic. 2 Jech laj sjacbe: Calal laj achunic ti Jesuse, mi laj xa avichic ti Chul Espritue? xi. Jech laj staquic ti jchunolajeletique: Muyuc cabinojcutic mi oy Chul Espritu xiic. 3 Jech laj sjac ti Pabloe: Buchu ta sventa ti laj avichic vo un chae? xi. Jech laj yalic: Ja ti ichob vo yuun ti Juane xiic. 4 Jech laj yal ti Pabloe: Melel, ti Juane laj yacbe yichic vo ti buchutic ta xicta ti chopol yontonique. Pero ja jech xtoc laj yalbe yai ti tsots scoplal ti aco xchunic ti Buchu ta to xtale, ja ti Jesuse, ja ti Jcoltavaneje xi. 5 Calal jech laj yaiic taje, ti jchunolajeletique lic yichic vo ta sventa ti Cajvaltic Jesuse. 6 Calal ti Pablo laj scajan scob ta sbaic ti jchunolajeletique, tal ti Chul Espritu ta stojolique. Tey lic copojicuc ta yan copetic. Tey lic yalic ti cusitic ta xacbat snaic yuun ti Diose. 7 Ti ta scotolique, ja nan lajchavo viniquetic. 8 Oxib u tey ta xcotilan ta chul na ti Pabloe. Sjunul yonton ta xacbe sna ti cristianoetic ti ventainel yuun ti Diose. 9 Pero oy jlom cristianoetic lic yijubuc ti yontonique. Mu scan xchunic.

Ti Pabloe oy ta Efeso jteclum
275 Tey lic chopol copojicuc ta stojol ti lequil ach cope. Jech o xal ti Pabloe tey laj xchac sba batel. Tey laj yic batel ti jchunolajeletic ta jun escuela ti ja yuun jun vinic ti Tiranno sbie. Tey ichanubtasvan scotol cacal. 10 Chib jabil ti jech laj spas ti Pabloe. Jech o xal un, buyuc noox ti nacal ti cristianoetic ta Asia banomile laj yaiic ti lequil ach cop yuun ti Cajvaltique, jisraeletic, jyanlumetic. 11 Laj yac iluc smucul stsatsal ti Diose ta sventa ti Pabloe. 12 Jech o xal un, manchuc mi spoc, mi scu ti tunemic yuune, ta xichic batel ta stojol ti jchameletique. Jech ti jchameletique ta xcolic. Ja jech xtoc ti pucujetique ta xloc batel ta stojolic. 13 Oy jun chib jechel-be jisraelal viniquetic ti ja yabtelic ti ta sloquesic ti pucuj ti oy ta yonton ti cristianoetique. Jech o xal ta spicbe sbi Jess ti jech ta xalic ta stojol ti pucuje: Ta xcalbot avai, locan batel ta sventa Jess jech chac cu chaal ti Pablo ta xalbe scoplale xiic. 14 Ja jech selan laj spasic ti vucvo snichnab jun pale ti ja Esceva sbie. 15 Calal jech laj spasique, jech itacbatic yuun ti chopol pucuje: Jna Buchu ti Jesuse. Jna buchu ti Pabloe. Pero ti vooxuque, buchuoxuc? xutat. 16 Jech o xal ti vinic ti buchu uninbil yuun ti pucuje, sjunul yip ibit batel. Tey laj stsal scotol. Mu noox albajuc laj sbal ta majel. Yayijemic tanajtic jatavic batel ta snaic. 17 Jech o xal scotol ti cristianoetic ti nacalic ta Efesoe, ti

HECHOS19 jisraeletique, ti jyanlumetique ixiic ti calal jech laj yaiique. Jech o xal un, ti cristianoetique laj yalic ti oy smucul ti Cajvaltic Jesucristoe. 18 Ja jech xtoc ti buchutic laj xchunique ta xalic ta jamal ti cusi chopol laj xa spasic ta bayele. 19 Ja jech xtoc ti buchutic laj xchanic to ox ta yaquel ti chamele laj yichic talel ti slibroique. Ta sba ta sat ti cristianoetique laj xchiquic. Calal laj xchapic stojol ti slibroique, loc nopol ta lajuneb yoxvinic ta mil (50,000) plata taquin. 20 Ja yuun un, tey itanij batel scop ti Cajvaltique. Tey ta xac iluc ti smucul stsatsale. 21 Calal jech icot ta pasele, tsacal to un, ti Pabloe lic snop ti ta scan chba squel ti jchunolajeletic ta Macedoniae, ti ta Acaya banomile. Ja jech xtoc ta xbat ta Jerusaln. Calal mi laj yonton ti ta Jerusalene, laj yal ti ta xbat calal to Roma. 22 Jech o xal un, laj stac jelavel ta Macedonia ti Timoteoe, ti Erastoe, ti ja chavo scoltobbae. Yan ti stuque tey to ijalij ta Asia banomil.

jech yorail taje, ja o lic ta vochlajetel ti cristianoetic yuun ti lequil ach cope. 24 Ja laj sliques jun vinic ti Demtrio sbie, ti ja jun plateroe. Yuun ti vinic taje ta slocta ta plata yuni chul nail ti jmetic Dianae. Ti jech yabtelic taje lec ta spasic canal schiuc ti schiiltaque. 25 Jech o xal un, ti stuque lic stsob ti schiiltac ti jmoj ti yabtelique schiuc ti yan

23Ti
Xvochlajet ti cristianoetic ti ta Efeso jteclume
HECHOS19 cristianoetic ti cool selan ti yabtelique. Jech laj yal: Jchiiltac, ati vi selan ti cabteltique xanaic ti muyuc cusi jnatic schiuque. 26 Pero ti vooxuque avilojic avayiojic ti ta xalolan ti Pabloe ti mauc rioxetic ti cusitic meltsanbil ta cabale. Jech o xal laj xa xchun yuun ep ti cristianoetique. Pero mauc noox li ta Efesoe, yuun buyuc noox ti li ta Asia banomile. 27 Ti jech taje, toj xibal sba. Xu ta xchay ti jbolomaltique. Ja jech xtoc ti schul na ti jmuc ta chul metic Dianae xu ta xchay scoplal ti jech ichbil ta muque. Jech o xal xu ti bajbil ta xcot yutsil ti jmetique ti calal ichbil ta muc li ta Asiae schiuc scotol ti banomile xi ti Demtrioe. 28 Calal jech laj yaiique, jech lic avanicuc ta scapemal sjolic: Mu xcom ta be smucul ti jchul metic Diana li ta Efesoe xiic. 29 Buyuc noox xvochlajetic ti cristianoetic ti ta sjunul jteclume. Jech o xal tey laj stsaquic ti Gayoe, ti Aristarcoe, ti ja chib viniquetic ti liquemic talel ta Macedoniae, ti ja schiiltac ti Pabloe. Tey laj xjochic batel ta jun muc ta na ti bu ta stsob sbaique. 30 Ti Pabloe tey ta stic sba ox ochel yai ta scoponel ti cristianoetique, pero ti jchunolajeletique muyuc xaquic ochuc. 31 Ja jech xtoc oy jun chib jopisialetic ta Asia banomil ti lec xil sbaic schiuc ti Pabloe, laj staquic mantal ti mu xoch tey ti Pabloe. 32 Ti bu stsoboj sbaic ti cristianoetique jeltos ti cu selan ta xavanique. Yuun tey noox xvochvun ti cristianoetique.

276 Pero ti yepalique mu snaic ti cu chaal ti tey tsobolique. 33 Oy jlom cristianoetic tey ta xalic ti ja jsacop ti Alejandroe, yuun laj yilic ti xujbil ioch yuun ti jisraeletique. Ti Alejandroe tey lic svaan scob yo ta spajtsan ti cristianoetique, yo ta spac ti cope. 34 Pero calal laj yilic ti ja jun jisraele, jech lic avanicuc nopol chib ora: Mu xcom ta be ti jchul metic Diana li ta Efesoe xiic. 35 Calal cuch yuun ta spajtsanel ti cristianoetic ti jtsibajob teye, jech laj yal: Jchiiltac li ta Efesoe, sjoylej banomil snaojic lec ti vootic li ta Efesoe ta jchabitic ti chul na yuun ti jalal metic Dianae, schiuc ti slocobbail ti yal talel ta vinajele. 36 Jech o xal un, muyuc buchu xu ta xal ti mu jechuque. Jech o xal un, tsijlanic. Muyuc cusi xapasic calal muyuc nopbil leque. 37 Yuun ti viniquetic ti ajochojic talele, muyuc cusi chopol laj spasic. Muyuc chopol ta xcopojic ta stojol ti jmetic avuunique. 38 Mi ja oy cusi ta scan meltsanbel ti Demtrioe schiuc ti schiiltaque, jech o xal oy jopisialetic, oy jchapanvanejetic. Xu ta scan parte ta stojolic, yo jech xu ta sabe scoplal ti cusi ta xtun yuunique. 39 Mi yan ti cusi ta xacanic chapanele, ja o xavalic calal tsobol scotol ti jchapanvanejetique. 40 Ati vi selan xavochlajetique, toj xibal sba. Yuun naca mi xijalbatotic ti jsaletootique. Mu me jauc xu jpac jcoplaltic ti mi lisjacbotic ti ajvaliletic ti jech xijvochlajete xi ti jtsibajobe.

277 jech laj yale, tey laj stacan loquel scotol ti cristianoetique.
41Calal
HECHOS19,20 pasel snaobil ti Cajvaltique. Ti Pabloe tey lic xchanubtas ti jchunolajeletique. Yuun ta xloc batel ta yoclomal, jech o xal un, ti Pabloe tey ista olol acobal yuun ta scoponel ti jchunolajeletique. 8 Tey tsoboluncutic ta yoxcojal to na ti yo bu ep tsanajtic ti lamparetique. 9 Ti jech ijalij ta loil ti Pabloe, oy jun querem, Eutco sbi, ti chotol ta ti ventana itsacat ta vayele. Vayem ibaj yalel ti ta yoxcojal nae. Chamem laj stamic ti quereme. 10 Jech ti Pabloe iyal batel tey. Cot spatan sba ta stojol ti quereme. Tey laj smey. Jech laj yalbe ti jchunolajeletique: Mu xaxiic. Cuxul xi. 11 Jech ti Pabloe tey ichasut muyel. Tey lic sveic pan ti jchunolajeletique. Tey yichoj sacub ti ta xloilaj ta stojol ti jchunolajeletique. Tsacal to un, iloc batel ti Pabloe. 12 Ti quereme cuxul laj yiquic batel. Scotolic xpatet yontonic icomic.

20
Calal laj yontonic ta vochlajetel ti cristianoetique, jech ti Pabloe laj stac ta iquel ti jchunolajeletique yo jech ta sbijubtas. Calal jech laj spas ti Pabloe, tey laj scopon comel, laj smey. Tey ibat calal to Macedonia banomil. 2 Ech stsatsubtasbe yontonic ti jchunolajeletic ti bu ieche. Tsacal to icot ta Grecia banomil. 3 Ijoctsaj oxib u tey. Smeltsanoj xa sba yo jech ta stsac ti barcoe yo jech ta xbat ta Siria banomile, calal laj yai ti Pabloe ti chapanbil scoplal ti ta xmilat yuun ti jisraeletique. Jech o xal ixanav ta yoc yo jech ta xech yan velta xtoc ta Macedonia banomil. 4 Tey laj xchiin batel ti Spatere ti liquem talel ta Berea jteclume, ti Aristarcoe, ti Segundoe ti liquemic talel ta Tesalnica jteclume, ti Gayoe ti liquem talel ta Derbe jteclume, ti Timoteoe, ti Tquicoe, ti Trfimose ti liquemic talel ta Asia banomile. 5 Ti jchiilcutic taje ijelavic batel. Tey laj smalauncutic ta Troas jteclum. 6 Calal ech ti quin ti ta xich veel ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile, jech o xal ti vuuncutique liochcutic batel ta barco ti ta Filipos jteclume. Ta yoobal to cacal, tey cot jtacutic ta Troas jteclum ti buchu jelavemique. Tey lijoctsajcutic vucub cacal.

Ti Pabloe ta stam batel sbe ta Macedonia schiuc ta Grecia banomil
sba cacal ti sliqueb xemunae, lic jtsob jbacutic yo jech ta xich
7Ti
Ti Pabloe oy ta Troas jteclum
vuuncutique liochcutic batel ta barco yo jech ta xijelavcutic calal to Asn jteclum, yo jech tey ta jmalacutic ti Pabloe. Yuun jech laj snop ti ta xanav ta yoque. 14 Calal jech laj stauncutic ti Pablo ti ta Asne, jmoj liochcutic batel ta barco. Libatcutic calal to Mitilene jteclum. 15 Tey liloccutic batel. Ta yoclomal liechcutic ta yelobal Quio banomil. Ta yoclomal licotcutic ti bu xloc chpaj ti barco ti ta Samos banomile. Tey laj jcux contoncutic ta Trogilio jteclum.

13Ti
Ti Pabloe ta xloc batel ta Troas jteclum, ta xbat ta Mileto jteclum
HECHOS20 Ti ta yoclomal une, licotcutic ta Mileto jteclum. 16 Ja jech icot ta pasel, ja ti mu scan ta xjoctsaj ms ta Asia banomil ti Pabloe. Jech o xal muyuc xa bu iech ti ta Efeso jteclume. Yuun ta scan yai ti Pabloe ti tey xa oy ta Jerusaln ti calal sta scacalil ti quin Pentecostese ti mi jech xue.
278 conton ti Chul Espritue, ti ja ta smalaun ti chuquele, ti ilbajinele, ti ep ta xquich jvocole. 24 Ti jech taje, muyuc cusi xal o conton yuun. Yuun mauc ta jtunes jtuc ti jcuxlejale. Ja noox ximuyubaj ti ta jtabe spajeb ti cabtel ti laj yacbun ti Cajvaltic Jesuse, ti ta xcalbe yai ti cristianoetic ti lequil ach cope, ti ja scuxul yonton ti Diose. 25 Ta ora tana un, jnaoj xa lec ti cu avepalic ti vooxuc ti laj xa calboxuc avaiic ti ventainel yuun ti Diose, muyuc jun avuunic ti ta xavilbeicun ti jsat yan veltae. 26 Jech o xal un, ta xcalboxuc avaiic, avi li tanae, mi oy buchu muyuc laj sta ti lec oye, mauc xa jmul. 27 Yuun laj xa calboxuc avaiic ti cu selan ta snop ti Dios ta atojolique. Jamal lec laj cal. 28 Jech o xal ti vooxuque, icho me abaic ta cacal. Bijanic me. Ja jech xtoc tuculanic me ti jchunolajeletic ti laacbatic ta abaic yuun ti Chul Espritue, yo jech ta xaventainic ti jchunolajeletic yuun ti Cajvaltique, ti ja laj xa sman ta schul chichele. 29 Yuun calal mi libate, ta jna ti oy buchu ta xtale ti ta soques ti jchunolajeletique jech chac cu chaal junuc jtioval oquil ti ta slilin ta tiel ti chije. 30 Ti jech taje, mu yanuc bu ta xloc talel. Li noox ta xloc ta atojolique. Ta xlolavanic. Mu ta xchanubtasoxuc ti melele. Yuun ja noox ta scanic ti ta stsacliatic yuun ti jchunolajeletique. 31 Bijanic me un chae. Ja me vuleso ta avontonic ti cu selan lichanubtasvan ti oxib jabil ti li oyun ta atojolique. Yuun cacal acobal, ta yalel jsat, laj jbijubtasoxuc acotolic.

jech oyuncutic ta Mileto jteclume, ti Pabloe laj stac ta iquel ti ancianoetic yuun ti jchunolajeletic ti tey ta Efeso jteclume. 18 Calal tey xa oyique, jech laj yalbe: Quermanotac, ti vooxuque anaojic lec ti cu selan laj jtuculan jba ti calal livul ta sba cacal li ta Asiae. 19 Ti cu sjalil ti li oyun ta atojolique, biquit laj cac jba ta tunel yuun ti Cajvaltique. Lioc yuun ti buchu mu scan xchunique. Avilojic ti ep laj jta jvocol yuun ti cusi ta scan ta spasbeicun yaiic ti jisraeletique. 20 Pero muyuc laj quicta jba ta yalel scotol ti cusi ta xtun avuunic ti ja alequilalique. Buyuc noox laj jchanubtasoxuc ta sba ta satic ti cristianoetique schiuc tey ta anaic. 21 Laj calbe yai ti jisraeletique, ti jyanlumetique, ti aco yictaic ti chopol yontonic ta stojol ti Diose, yo jech ta xchunic ti Cajvaltic Jesucristoe. 22 Avi tana un, sujbilun yuun ti Chul Espritue ti ta xibat ta Jerusalene. Mi jauc juteb jna cusi xu ta xcot ta jtojol tey. 23 Cajomal noox jna ti ta jujun jteclum ti bu ta xieche, ta xacbun jna ta

17Calal
Ti Pabloe ta scopon comel ti ancianoetic ti ta Efeso jteclume
279 tana un, Quermanotac, ta jcubanoxuc comel ta scob ti Diose schiuc ti lequil ach cop ti ja scuxul yontone. Yuun ja oy smucul stsatsal ti ta xacboxuc yip avontonique, yo jech ta xaacbatic ti amotonique jech chac cu chaal ta xacbat ti buchu tujbilic xa yuune. 33 Muyuc laj jcanboxuc ataquinic, mi jauc acuic yo jech ta xtun cuun. 34 Vooxuc xanaic ti liabtej ta coc ta jcob yo jech ta jmalquin jba, yo jech ta jmalquin ti jchiiltac xtoque. 35 Laj cac avilic ti liabteje, yo jech ta xachanic ti abtel eque, yo jech xu xacoltaic ti buchu abol sbaique. Mu xachay ta avontonic ti jech laj yal ti Cajvaltique: Ja ms xmuyubaj yonton ti buchu ta xaque. Ja mu sta ti buchu ta xiche, ti xie xi ti Pabloe. 36 Calal jech laj yal ti Pabloe, tey iquejiic scotolic. Tey laj sta ta coponel ti Diose. 37 Scotolic ioquic. Laj smeyic. Laj sbutsic ti Pabloe. 38 Ta xat yontonic. Yuun ialbatic ti muyuc ta xilbeic ti sat yan veltae. Tsacal to un, tey xchiinojic batel ti bu ta xoch batel ta barco ti Pabloe.

HECHOS20,21 ti joyobtabil ta nabe. Tey libatcutic calal to Siria banomil. Yuun ti barcoe ta xech yac yicats ta Tiro jteclum, jech o xal tey liochcutic ta jteclum ti bu chpaj ti barcoe. 4 Tey laj jtacutic jchunolajeletic. Tey licomcutic vucub cacal schiuquic. Ti jchunolajeletique iacbat snaic yuun ti Chul Espritue ti mu xbat ta Jerusaln ti Pabloe. 5 Pero calal ista ti vucub cacale, liloccutic batel. Scotol ti jchunolajeletique, viniquetic, antsetic, ololetic, laj xchiinuncutic loquel calal to ta stiil jteclum. Ti tey ta ti nabe laj jquejan jbacutic, laj jcoponcutic ti Diose. 6 Tsacal to un, laj jcoponcutic comel ti jchunolajeletique. Laj jmey jbacutic. Tsacal to un, liochcutic batel ta barco. Ti jchunolajeletique isutic batel ta snaic. 7 Calal liloccutic ta Tiro jteclume, lixanavcutic batel ta barco calal to Tolemaida jteclum. Tey laj jtacutic ti jchunolajeletique. Tey licomcutic jun cacal. 8 Ta yoclomal un, ti vuuncutique tey liloccutic batel. Libatcutic calal to Cesarea jteclum. Ti teye, libatcutic ta sna ti Felipee, ja ti jxanvil-cholcope, ti ja jun ta yucubal diacanoetique. Tey licomcutic ta sna. 9 Ti Felipee oy chanvo yantsil nichon ti muyuc malijemique. Xu yuunic ta xalic cu selan ta xacbat snaic yuun ti Diose. 10 Oy xa jayib cacal ti tey oyuncutique calal ja o icot jun yajalcop Dios, Agabo sbi, ti liquem talel ta Judeae. 11 Ti stuque tal svulanuncutic. Tey laj stsacbe schuc ti Pabloe. Tey lic xchuc yoc scob ti jech laj yale:

32Avi
21
Calal laj quictacutic comel ti ancianoetique, liochcutic batel ta barco. Tuc libatcutic ta Cos banomil. Ta yoclomal libatcutic ta Rodas banomil. Ti teye libatcutic ta Ptara jteclum. 2 Ti ta Ptarae laj jtacutic jun barco ti ta xbat ta Fenecia banomile. Tey liochcutic, libatcutic. 3 Calal libatcutique, ta jtset cob icom cuuncutic ti Chipre banomil

Ti Pabloe ta xbat ta Jerusaln
HECHOS21 Ti Chul Espritue ta xal ti tey ta Jerusalene jech ta xich chuquel ti yajval chuquil lie yuun ti jisraeletique. Ta xaquic batel ta scob ti jyanlumetique xi. 12 Calal jech laj caicutique, ti vuuncutique schiuc ti jchunolajeletic ta Cesareae laj jcanbecutic vocol ti Pabloe ti mu xbat ta Jerusalene. 13 Pero ti Pabloe jech laj stacbuncutic: Ta xavaquicun ta at onton chquil ti jech ta xaoquique. Ti vuune jchapanoj xa jba ti ta xquich chuquele, ti jech ta xquich milel ta Jerusaln ta sventa ti Cajvaltic Jesuse xi. 14 Laj quilcutic ti mu scan pajtsanel ti Pabloe, jech laj calbecutic: Cotuc ta pasel ti cusi ta scan ti Dios ta atojole xcutcutic. 15 Tsacal to un, tey lic jchapan jbacutic, libatcutic ta Jerusaln. 16 Tey laj xchiinuncutic batel jun chib jchunolajeletic ti ta Cesarea jteclume. Laj yicuncutic batel ta xchamunel sna jun vinic, Mnasn sbi, ti liquem talel ta Chipre banomile, ti vone xa xchunoj ti Cajvaltique.

280 ta stojol ti jyanlumetic ta sventae. 20 Calal jech laj yaiique, lequilcopojic ta stojol ti Diose. Jech laj yalbeic ti Pabloe: Yan yutsil, Quermano, jech ti jchiiltique ep ta mil laj xa xchunic ec. Cu stu un! ti jchiiltique tsots to scoplal ta xaiic ti ta spasic smantal ti Moisese. 21 Ti jchiiltique ta xalbatic ti voot ta xachanubtas ti jchiiltic ti capalic ta naclej ti ta yan lume, ti mu xa tsotsuc scoplal ti ta spasic smantal ti Moisese, ti mu xa xacbeic yich circuncisin ti snichonique, ti mu xa tsotsuc scoplal ti ta xichic ta muc ti cu selan liquem cuuntique. Jech la ta xaval ta xalique. 22 Cusi xcutic taje? Yuun ta stsob sbaic ti jchiiltic ti mi laj yaiic ti li xa oyot ta Jerusalene. 23 Ja lec ti jech ta xapase. Oy li chanvo viniquetic ta jtojolcutic ti ta xcot ta tsaquiel yuun ti oy cusi yalojbeic ti Diose. 24 Ico batel ta templo. Aco abaic ta lecubtasel. Tey ta xatojbe ti cusitic xtun yuunique. Tsacal to un, xu ta xac ta taxbunel ti sjolique. Calal ta xilic ti jchiiltic ti jech ta xapase, tey ta snop ta yontonic ti mu jechuc ta xapas jech chac cu chaal yabinojique. Tey ta xilic ti muyuc achayoj jbeluc ti mantale. 25 Yan ti jyanlumetic ti laj xa xchunique mu xa xat yontonic yuun. Yuun laj xa calbetic yai ta carta ti mu stiic ti bequet ti acbil ta smoton ti cusitic meltsanbil ta cabale, ti mu stiic ti chiche, ti mu stiic sbectal ti animaletic ti michbil snuc ta xchame, ti mu xmulivajique xiic.

jech licotcutic ta Jerusalene, xmuyubajic xa laj scoponuncutic ti jchunolajeletique. 18 Ta yoclomal un, laj xchiinuncutic batel ti Pablo ta svulanel ti Jacoboe. Ti teye, tey laj jtacutic scotol ti ancianoetique. 19 Ti Pabloe cot scopon ti ancianoetique. Tsacal to un, xcholet lic yal ta stojolic ti cu selan laj spas ti Dios

17Calal
Ti Pabloe ta svulan ti Jacoboe
o xal ti Pabloe laj yic batel ti chanvo viniquetique. Ta
Ta stsaquic ti Pablo tey ta temploe

26Jech
281 yoclomal un, jmoj laj yac sbaic ta lecubtasel. Tsacal to un, ti Pabloe ioch batel ta templo yo ta xal ti cusi ora ta xlaj yontonic ta slecubtasel sbaique, ti yorail xtoc ti ta xaquic ti matanal ta jujun tale. 27 Calal ta xa stsaqui yuunic ti vucub cacale, tey ta templo oy jun chib jisraeletic ti liquemic talel ta Asia banomile. Tey laj yilic ti Pabloe. Tey laj sliquesbeic sjol scotol ti jisraeletique. Tey laj stsaquic ti Pabloe. 28 Jech lic avanicuc: Jchiiltac, la coltauncutic. Ti vinic lie, ja ti buchu ta xanav ta scotol banomil ti ta xchanubtasvan ti mu xtun ta xal ti jlumaltique, ti smantal ti Moisese, ti templo lie. Pero avi tana un, laj stic ochel tal jyanlumetic, yo tal soques ti chul templo lie xiic. 29 Ja jech laj yalic taje, ja ti oy bu laj yilic tey ta jteclum ti jmoj ta xanav ti Pablo schiuc ti Trfimoe, ti ja jun jefeso vinique. Jech o xal ti jisraeletique laj snop ta yontonic ti ja icvan ochel ti Pablo tey ta temploe. 30 Jech o xal un, scotol ti jteclum Jerusalene xvochlajetic talel, tal stsob sbaic ta anil ta stsaquel ti Pabloe. Tey laj xjochic loquel, tey laj smaquic ta ora ti stitac ti temploe. 31 Ti jisraeletique ta smilic yaiic ti Pabloe. Laj yai ti jpasmantal yuun ti soldadoetique ti scotol ti jteclum xvochvun ta jmeque. 32 Jech o xal un, ti jpasmantal yuun ti soldadoetique laj stsob ta ora ti yajsoldadotaque schiuc ti jtsobvanejetic yuun ti soldadoetique. Tey ibatic ta anil

HECHOS21 ti bu xvochvun ti cristianoetique. Calal laj yilic ti jisraeletic ti icotic ti jpasmantal yuun ti soldadoetique schiuc ti soldadoetique, laj yictaic ta smajel ti Pabloe. 33 Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique inopaj batel ta stojol ti Pabloe. Laj yal mantal ti aco yich chuquel ta chib cadena. Tsacal to un, laj sjac: Buchu lie? cusi laj spas?, xi. 34 Pero ti cristianoetique yalel toyol ti cu selan ta xavanique. Ta scoj ti xvochvun ta jmeque, jech o xal ti jpasmantal yuun ti soldadoetique mi jauc juteb ta xaibe smelol ti cusi ta xalique. Jech o xal laj yal mantal ti aco yiquic batel ta cuartel ti Pabloe. 35 Calal icotic ta scojol cojol tecobal yuun ti cuartele, ti soldadoetique laj xcuchic batel ti Pabloe. Ja ti ta smilic yai ta majele. 36 Yuun scotolic xavlajetic talel ta patil: Aco chamuc! xiic ta jmec.

ta xa ox xticat ochel ta cuartel ti Pabloe, jech laj yalbe yai ti jpasmantal yuun ti soldadoetique: Mi xu xicopoj jbeluc? xi. Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique jech laj stac: Mi xana xacopoj ta griego cop chae? 38 Mi mocot ti jegipcio vinic un chae, ti le xa batel laj sliques jun muc ta cop ti laj stsob batel chanmil (4000) jmilvanejetic ti ta xocol banomile? xutat. 39 Jech laj stac ti Pabloe: Mocun. Ti vuune jisraelun. Voquemun ta Tarso, ti ja jun

37Calal
Ti Pabloe ta spac scoplal ta stojol ti cristianoetique
HECHOS21,22 jteclum ti ichbil ta muc ti ta Cilicia banomile. Avocoluc, acbun ave ti xu ta jcopon ti jchiiltaque xi. 40 Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique laj yac copojuc ti Pabloe. Jech ti stuque tey lic svaan sba ta tecobal. Tey laj svaan scob ti aco tsijlicuc ti cristianoetique. Calal jech tsijilic xae, jech laj yal ta scop stuquic: Jtot jmeoxuc, Jchiiltac, ayio avaiic ti jech ta jpac ti jcoplale xi. 2 Calal laj yaiic ti ta xcoponatic ta hebreo cope, ms to itsijiic. Jech o xal ti Pabloe jech laj yal: 3 Ti vuune jchiil jbatic. Voquemun ta Tarso ti oy ta Cilicia banomile. Pero li lichi ta Jerusalene. Laj quich chanubtasel yuun ti Gamaliele cool selan jech chac cu chaal ti mantal iacbatic ti jmolmuctotique. Ti vuune tey onoox cacoj persa ti ta xitun yuun ti Dios ta sjunul contone jech chac cu chaal ta xapasic ti vooxuc avi ti cacal lie. 4 Ta vone laj quilbajin, laj cac ta milel ti buchutic ta xchunic ti ach cope. Jech o xal un, tey laj jchucan batel ti viniquetique, ti antsetique, laj jtsacan talel ta chuquel. 5 Ja rextigoetic ti banquilal palee, ti moletique, ti laj yacbeicun carta yo jech ta xquilbajin ti jchiiltic ti oy ta Damascoe. Tey libat ta sael ti jchunolajeletique yo jech ta xquic talel li ta Jerusalene, yo jech ta xichic castigo.

282 van batel olol cacal, ta jech to yepal iyal talel ta vinajel ti yan noox selan xojobal ti joyobtabil licom yuune. 7 Tey liyal ta lum. Tey laj cai ti oy Buchu ta xiscopon ti jech ta xale: Saulo, Saulo, cu chaal ta xacrontainun?, xiyut. 8 Ti vuune jech laj jacbe: Buchuot?, xcut. Jech laj stacbun: Vuun Jesusun ta Nazaret, ja ti Buchu ta xacrontaine, xiyut. 9 Ti jchiiltaque laj yilic ti xojobal ti lic talel ta vinajele. Ep ixiic. Pero muyuc laj yaibeic scopojel ti Buchu ta scoponune. 10 Ti vuune laj calbe: Cusi ta xacan ta jpas, Cajval?, xcut. Ti Cajvaltique jech laj stacbun: Lican, tamo batel abe ta Damasco. Tey ta xaalbat scotol ti cusi xu ta xapase, xiyutun. 11 Ti jech laj smacbun ti jsat ti xojobale, jech o xal ti jchiiltaque snitojbun batel jcob calal to Damasco. 12 Ti teye, tey nacal jun vinic, Ananas ti sbie, ti ja jun jchunej mantal yuun smantal ti Moisese. Scotol ti jchiiltic ti tey ta Damascoe, lec scoplal yuunic. 13 Ti Ananase bat squelun ti bu tiquilune. Jech laj yalbun: Quermano Saulo, aco jamuc yan velta ti asate, xi. Calal jech laj yale, ta ora noox ijam ti jsate. Laj quil ti tey vaale. 14 Ti stuque jech laj yalbun: Ti Dios yuun ti jmolmuctotique laj stujot talel yo jech xana cusi ta scan ti yontone, yo jech ta xavilbe sat, yo jech ta xavaibe scopojel ti Buchu stalel tuc yontone. 15 Ti voote ta xavalbe yai ti cristianoetique scoplal ti Buchu laj avile, ti Buchu laj avaibe scopojele. 16 Mu liuc xanaete. Valan. Lican. Icho vo.

22
Ti Pabloe ta xal ti cu selan ijeltabat ti yontone
libat ta bee, nopol xa scan xicot ti ta Damascoe, nopol
6Calal
(Hch 9:119; 26:1218)
283 Pato avonton ta stojol ti Cajvaltique ti ta xchay ti amule, xiyut.

Ti Pabloe ta xal ti cu selan itacat batel ta stojol ti jyanlumetique
17Calal 25Calal
HECHOS22 jech chucul xa yuunic ti ta xacbeic ti nucule, ti Pabloe jech laj yalbe ti capitan ti tey vaale: Mi avichoj mantal ti ta xatsits jun jromano vinic ti calal muyuc to chapajem ti smule? xut. 26 Calal jech laj yai ti capitane, bat yalbe yai ti jpasmantal yuun ti soldadoetique: Bijan me ti jech ta xapase. Yuun ti vinique ja jun jromano xi. 27 Jech o xal ti jpasmantal yuun ti soldadoetique tey ibat ti bu oy ti Pabloe. Jech laj sjacbe: Mi melel ti jromanoote? xut. Jech laj stac ti Pabloe: Romanoun xi. 28 Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique jech laj yal: Ti vuune ep jtaquin laj jlajes yo jech libisat ta jromano xi. Jech laj yal ti Pabloe: Pero ti vuune, yuun voquemun ta yosil ti Romae xut. 29 Jech o xal ti soldadoetic ti buchutic ta ox xacbeic nucul ti Pabloe laj squej sbaic batel. Ja jech xtoc ti jpasmantal yuun ti soldadoetique, ti calal laj yai ti ja jromano ti Pabloe, ep ixi ti jech laj xa yac ta chucbel ti scobe.

lisut talel li ta Jerusalene, libat ta templo ta stael ta coponel ti Diose. Oy cusi laj quil tey. 18 Tey laj quil ti Cajvaltique. Jech laj yalbun: Locan batel ta ora ti li oyot ta Jerusalene. Yuun ti achiiltaque mu xchunic ti ta xavalbe ti jcoplale, xiyutun. 19 Ti vuune jech laj jtacbe: Pero, Cajval, snaic ti stuquique ti lixanav ta jujun chul na ta smajel ta xchuquel batel ti buchu ta xchunote. 20 Calal laj yich milel ti avajtunel Estebane, tey vaalun. Lec laj cai ti jech ta xich milele. Ja jech xtoc vuun laj jchabibe scuic ti jmilvanejetique, xichi 21 Pero ti Cajvaltique jech laj yalbun: Lican. Yuun ta jtacot batel ta nom ta stojol ti jyanlumetique, xiyut.

noox tey calal lec laj yaiic ti jisraeletique. Pero jech lic avanicuc: Altic ti jech ta xcuxi ti vinic lie. Aco chamuc xiic. 23 Ti jech xavlajetique, ti jech ta sjipolan ti scuique, ti jech xvajet noox yuunic ti pucuque, 24 jech o xal ti jpasmantal yuun ti soldadoetique laj yal mantal ti aco yich tiquel ochel ta cuartel ti Pabloe. Laj yal xtoc ti aco yich nucul yo jech ta sjam ye ti Pabloe, yo jech ta xal ti cu chaal ti jech xavlajetic o ti schiiltac ta stojole.

Ti Pabloe oy ta scob ti jpasmantal yuun ti soldadoetique

22Ja
yoclomal un, ti jpasmantal yuun ti soldadoetique ta scan ta xai yai cusi smul ti Pablo yuun ti schiiltaque. Jech o xal laj sjitunbe ti cadenae. Ja jech xtoc laj stac ta iquel ti banquilal palee schiuc ti banquilal jchapanvanejetique. Tsacal to un, laj sloques batel
30Ta
Ti Pabloe oy ta stojol ti banquilal jchapanvanejetic yuun ti jisraeletique
HECHOS22,23
284 jsaduceoetique lic stsac sbaic ta cop stuquic. Mu xa jmojuc yontonic ti cu yepal tey stsoboj sbaique. 8 Yuun ti jsaduceoetique ta xalic ti muyuc ta xchacuxi ti animaetique, ti muyuc ti ngeletique, ti muyuc ti chulelaletique. Yan ti jfariseoetique xchunojic ti ta xchacuxi ti animaetique, ti oy ngeletique, ti oy chulelaletique. 9 Jech o xal scotolic xavlajetic ta jmec. Oy jun chib jchanubtasvanejetic yuun ti mantale ti cool sjolic schiuc ti jfariseoetique tey ivaiic. Jech laj yalic: Muyuc cusi chopol spasoj ti vinic lie. Yical nan oy bu icoponat yuun jun ngel o yuun jun chulelal. Jech o xal naca mi jauc ta jcrontaintic ti Diose xiic. 10 Ti jech mu noox albajuc xvochvun ti jisraeletique, jech o xal ti jpasmantal yuun ti soldadoetique ixi ti xu ta xjecholanic ta milel ti Pabloe. Jech o xal un, laj stac ta iquel yajsoldadotac yo jech ta xchaquic loquel ti Pablo ti bu tsobolique, yo jech ta xbat yan velta ta cuartel. 11 Ta yacobalil un, tey laj yac sba iluc ti Cajvaltic ta stojol ti Pabloe. Jech laj yal: Mu xaxi, Pablo. Ti cu selan laj xa aval ti jcoplal li ta Jerusalene, ja jech ta xbat aval ti jcoplal ti ta Romae xi.

23
ti Pabloe. Laj svaan ta stojol ti jchapanvanejetique. Ti Pabloe tey laj squel batel ti jchapanvanejetique. Jech laj yalbe: Jchiiltac, ti cusi laj xa jpas talele, muyuc jmul xcai ta stojol ti Diose xi. 2 Jech ti banquilal pale Ananase laj yalbe mantal ti buchutic tey nopol vaalic ta stsel ti Pabloe ti aco spacbe ta majel ti yee. 3 Ti Pabloe jech laj stac: Ti voote jeche ta xapacta aba. Dios jech ta spacot ta majel. Yuun tey chotolot ta xabis aba ti ta xachapanun yuun ti mantale calal mu xavac ta aventa ti mantale. Yuun laj aval mantal ti aco quich majele xi. 4 Ti buchutic tey vaalique jech laj yalic: Mi ja jech ta xatoy ave ta stojol ti banquilal pale yuun ti Diose? xiic. 5 Ti Pabloe jech laj yal: Jchiiltac, mu jna mi ja ti banquilal palee. Yuun ta xal ti scop Diose: Mu xachopol-copoj ta stojol ti jchapanvanejetic yuun ti alumale, ti xie xi ti Pabloe. 6 Ti Pabloe laj yil ti oy jlom jsaduceoetic ti cu yepal tsobolic ti jchapanvanejetique schiuc tey oy jlom jfariseoetic xtoc. Jech tsots lic copojuc ti jech laj yale: Jchiiltac, ti vuune jfariseoun. Ti jtot jmee, jfariseoetic. Ja noox ta xachapanicun o ti jech jpatoj conton ti ta xchacuxi ti animaetique xi. 7 Calal jech laj yal ti Pabloe, jech o xal ti jfariseoetique, ti

yoclomal un, oy jun chib jisraeletic ti laj scomonopic ti ta scan schamelic ti mi muyuc xmil yuunic ti Pabloe. Jech o xal laj
Chapbil scoplal ti ta xmilat ti Pabloe

12Ta
285 yalic ti mu xveic ti mu xuchic vo ti mi mu to ta xcot ta pasel yuunique. 13 Ms jutuc ta chavinic (40) ti jech laj snopique. 14 Jech o xal ti stuquique ibatic ta stojol ti banquilal paleetique, ti moletic yuun ti jisraeletique. Jech laj yalic: Ti vuuncutique laj xa jcan jchamelcutic ta stojol ti Diose ti mi mu to xmil cuuncutic ti Pabloe. Jech o xal mu xivecutic calal mu to xlaje. 15 Jech o xal un, ti vooxuque schiuc ti yan banquilal jchapanvanejetique, ti ocome canbeic ti jpasmantal yuun ti soldadoetique ti aco yic talel ta atojolic ti Pabloe. Albeic yai ti ta xacan xachameltsanbeic ti smule. Ja jech ti vuuncutique tey chapaluncutic ta jmilcutic ta be yo jech mu xcot ta atojolic xiic. 16 Pero ti squerem ol ti schiil ta voquel ti Pabloe laj yai ti cop taje. Jech o xal bat ta cuartel, bat yalbe yai ti Pabloe. 17 Jech o xal ti Pabloe laj stac ta iquel jun ta scotol ti capitanetique. Jech laj yalbe: Ico batel ti querem lie ta stojol ti jpasmantal avuunique. Yuun oy cusi ta xal xut. 18 Ti capitane laj yic batel ti quereme. Jech laj yal: Ti jchuquel Pabloe laj scanbun vocol ti ta xquicbot talel ta atojol ti querem lie. Yuun la oy cusi ta scan ta xalbot xi. 19 Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique snitojbe batel scob ti quereme. Tey laj squej sbaic batel. Jech laj sjacbe: Cusi ta xavalbun? xut. 20 Ti quereme jech laj yal: Ti jisraeletique laj xa scomonopic, ti ocome ta xtal

HECHOS23 scanbot ti aco avic batel ti Pablo ta stojol ti jchapanvanejetique. Yuun la ta scan ta snaic lec cusi ti smule. 21 Pero mu xachun. Yuun jeche ta xalic. Yuun ms jutuc ta chavinic (40) svinictac ti jchapanvanejetique ti tey nacal ta xmalavanic ta bee. Yuun laj xa scan schamelic ti mu xveic ti mu xuchic vo ti mi mu to ta xcham yuunic ti Pabloe. Ja xa noox smalaojic ti cusi ta xavale xi ti quereme. 22 Ti jpasmantal yuun ti soldadoetique laj yalbe ti quereme ti mu me buchu xalbe yai taje. Tey laj stac batel.

jpasmantal yuun ti soldadoetique laj stac ta iquel chavo yajcapitanetic. Laj yalbe mantal ti aco xchapanic chib ciento (200) soldadoetic ti ta xanavic ta yoquique, lajuneb schanvinic (70) ta vo soldadoetic ti cajal ta ca ta xbatique, ti chib ciento (200) soldadoetic ti ta xichic slanzaique, yo jech ta xloquic batel ta baluneb ora acobal, yo jech ta xbatic ta Cesarea jteclum. 24 Ja jech xtoc laj yal mantal ti aco chapanbatuc sca ti Pabloe yo jech ta xcaji batel. Laj yal mantal xtoc ti aco lecuc cotuc ta stojol ti gobernador Felixe. 25 Ti capitanetique laj yichic batel jun carta ti laj spas ti jpasmantal yuun ti soldadoetic ti jech ta xale: 26 Ajvalil Felix, ti ichbilot ta muc cuuncutique, chabanucot ta xcalbot ti vuun Claudio Lisiasune. 27 Ti jisraeletique laj stsaquic, ta

23Ti
Ti Pabloe tacbil batel ta stojol ti gobernador Felixe
HECHOS23,24 scan ta smilic yai ti vinic lie. Pero calal laj cai ti ja jromano cristianoe, jech o xal libat jpoj schiuc ti cajsoldadotaque. 28 Ti jech laj jcan ti ta xcai cusi smul ti ta sabat yuun ti jisraeletique, jech o xal ti vuune laj quic batel ti vinic lie ta stojol ti jchapanvanejetic yuun ti jisraeletique. 29 Pero laj cai ti ja noox smul ta sabat yuun ti smantal stuquique. Pero ivinaj ti mauc smul yo ta xich milele. Mi jauc ti tiquil ta xcom ta chuquele. 30 Pero ti calal laj cai ti chapal xa scoplal ti ta xmilat yuun ti schiiltaque, li laj jtacbot talel ta atojole. Ja jech xtoc laj xa calbe yai ti buchutic ta sabeic smul ti vinic lie, ti aco talicuc li ta atojole, yo jech ta xalbot avai cusi ti smule. Ja noox jech yepal ta xcalbot avai, xi ti cartae. 31 Ti cu selan ialbatic yuun ti jpasmantal yuunique, jech laj spasic ti soldadoetique. Laj yiquic batel ta acobaltic ti Pabloe calal to Antpatris jteclum. 32 Ta yoclomal un, ti soldadoetic ti ta xanavic batel ta yoquique isutic batel ta cuartel. Yan ti cajajtic ta cae tey stam batel sbeic schiuc ti Pabloe. 33 Calal icotic ta stojol ti gobernador tey ta Cesarea jteclume, laj yaquic ti cartae. Laj yaquic comel ti Pablo xtoque. 34 Calal laj yonton ta squelel carta ti gobernadore, tey laj sjacbe ti Pablo ti bu liquele. Calal jech laj yai ti liquem talel ta Cilicia banomile, 35 jech laj yalbe: Ja to ta xcai acop calal mi talic ti buchu ta saic amule xut. Tey laj yal mantal ti aco yich chabiel lec ti Pablo tey ta cabilto yuun ti Herodese.

286
Ti Pabloe ta spac scoplal ta stojol ti gobernador Felixe
24
Voob cacal xa ox yechel calal ja o tey icot ti banquilal pale Ananase, schiuc jun chib ti moletique, schiuc jun licenciado ti ja Trtulo sbie. Ti stuquic taje tey icotic ta stojol ti gobernador Felixe, yo jech ta xalbeic smul ti Pabloe. 2 Calal icbil talel ti Pabloe, ti licenciado Trtuloe jech laj yal ti lic sabe smul ti Pablo ta stojol ti gobernador Felixe: Colavalbuncutic, Gobernador, ti ta aventa voot ti muyuc cusi jnacutique, ti muyuc cope, ti lec oyuncutic ta sventa abijile. 3 Colavalbuncutic ti voot ta aventa ti jcotolcutic jech ta jtacutique. 4 Pero mu jcan ta jchay ep avonton. Ta jcanbot vocol ti ayibuncutic jliqueluc ti yatel contoncutique. 5 Ja schamel jteclum ti vinic lie. Yuun buyuc noox ta xanav ta sjoylej ti banomile ta sliques cop. Ja yuun ta xchacan sbaic ti jchiiltaque. Pero mauc noox jech taje. Ja banquilal totil yuunic ti buchutic xchunojic ti Nazareno sbie. 6 Ja jech xtoc oy bu laj yac persa ti ta stsile ti temploe. Jech o xal ti vuuncutique laj jtsacutic. Ta ox jchapancutic jech chac cu chaal ta xal ti jmantalcutique. 7 Cu stu un! ti Lisiase, ti ja banquilal jpasmantal yuun ti soldadoetique, laj stic sba ochel ta jtojolcutic. Ta persa laj spojbuncutic ta coc ta jcobcutic ti vinic lie, 8 Ja jech xtoc laj yal, ti buchutic ta sabe smul ti vinic lie ti aco talicuc li ta atojole.

287 Jech o xal un, jacbo avai atuc ti smule yo jech xana ti ja melel jech chac cu chaal ta xcalcutique xi ti Trtuloe. 9 Ti jisraeletic ti tey vaajtique scotol laj yalic ti ja melele. 10 Jech o xal ti gobernador Felixe laj spasbe sea ti Pabloe ti xu ta xcopoje. Ti Pabloe jech lic yal: Lec ta xcai ti jech ta jpac jcoplal li ta atojole. Yuun jnaoj ti jal xa jabil jchapanvanejot yuun ti banomil lie. 11 Oy xa slajchebal cacal ti licot ta Jerusaln yo jech ta xquich ta muc ti Diose. Xu xajac avai ta yan mi melel ti cusi ta xcale. 12 Muyuc yacalun ta sa cop laj staicun ti viniquetic lie. Mi jauc xvochvun cuun ti cristianoetic tey ta temploe, mi jauc ta chul naetic, mi jauc ti ta jteclume. 13 Ti viniquetic lie mu xu ta staic ti jmule. 14 Pero ti cusi jamal ta xcal avaie, ja ti ta xquich ta muc ti Dios yuun ti jmolmuctotaque, ti cool schiuc jech chac cu chaal ti ach cop ti toj chopol sbiinoj yuunique. Yuun ta jchun scotol ti cusi ta xal ti mantale schiuc ti cusitic laj stsiba comel ti jalcopetique. 15 Jech jpatoj conton ta stojol ti Diose jech chac cu chaal ti stuquique, ti ta xchacuxi ti animaetique, ti buchu lec iech ta sba banomile schiuc ti buchu chopolique. 16 Jech o xal un, ti cusi ta jpase ta xcac persa ti lec ta xbat cuune, yo jech mu jta jmul ta stojol ti Diose schiuc ta stojol ti cristianoetique. 17 Calal laj conton ta xanobal jayib jabil ta yan lumetique, lisut talel ta jlumal, yo tal cacbe

HECHOS24 smotonic ti buchu abol sbaique. Ja jech xtoc tal cacbe smoton ti Diose. 18 Ja jech yacal ta jpas ta templo calal ja o tey laj staicun jun chib jisraeletic ti liquemic talel ta Asia banomile. Mi jauc ep cristianoetic xvochvun ti calal laj conton ta slecubtasel jbae. 19 Ja aco talicuc taje yo jech ta xalic ti jmul li ta atojole, ti mi oy ti jmul ta xilique. 20 Mi mooje, aco yalic ti jchiiltac lie cusi ti jmul laj stabeicun ti banquilal jchapanvanejetic cuuncutique calal oyun ta stojolique. 21 Mu jna mi ja van jmul laj yai ti jchiiltac ti jech tsots laj calbe yaiique: Ta xachapanicun yuun ti jech jchunoj ti ta xchacuxi ti animaetique, ti xichie xi ti Pabloe. 22 Ti gobernador Felixe yabinoj lec ti cu selan xchunojic ti buchutic ta xichic ta muc ti Cajvaltique. Jech o xal calal laj yai ti cusi laj yal ti Pabloe, tey quechel ta be com scoplal. Jech laj yal: Ja to ta xcai lec acopic calal mi tal ti Lisiase ti ja jpasmantal yuun ti soldadoetique xutatic. 23 Jech o xal un, ti gobernador Felixe laj yal mantal ta stojol ti capitane ti aco ba yich tiquel ta chuquel yan velta ti Pabloe. Pero ti teye xu ta xoch vulanatuc ti Pabloe. 24 Ech jayibuc cacal, ti gobernador Felixe schiuc ti yajnil, Drusilae, ti ja jisraelal antse, laj staic ta iquel ti Pabloe, yo jech ta xalbatic scoplal ti cu selan ta chunel ti Jesucristoe. 25 Pero calal laj yal ti Pabloe scoplal ti tuquil ontonale, ti pajtsanobbaile, ti

HECHOS24,25 chapanel ta slajebal cacale, ixi ti gobernador Felixe. Jech o xal jech laj yal: Avi lie, batan. Tey ta jtaot ta iquel calal mi oy bu xocolune xut. 26 Ja jech xtoc ti gobernador Felixe ta smala ti ta xacbat taquin yuun ti Pabloe, yo jech ta scolta batel. Jech o xal ep ta velta laj staolan ta iquel. 27 Iech chib jabil ti muyuc imeltsaj scoplal ti Pabloe. Ti gobernador Felixe sta yorail ti iloc ta yabtele. Ja icom ta squexol ti Porcio Festoe. Ti Felixe ta scan ti lec scoplal yuun ti jisraeletique. Jech o xal tey tiquil ta chuquel laj yicta comel ti Pabloe.

288 gobernador Festoe ja noox ijoctsaj vaxaquib o mi lajuneb cacal tey ta Jerusaln. Tsacal to un, tey isut batel ta Cesarea jteclum. Ta yoclomal un, bat chotluc ti bu ta xchapanvane. Tey laj stac ta iquel ti Pabloe. 7 Calal ioch batel ti Pabloe, jech o xal un, ti jisraeletic ti liquemic talel ta Jerusalene inopajic batel. Tey ep ta tos cu selan lic sabeic smul ti Pabloe. Pero muyuc smelol ti cusi ta xalique. 8 Ti Pabloe jech laj yal ti ta spac scoplale: Ti vuune muyuc cusi jtaoj jmul, mi jauc ti mantal yuun ti jchiiltaque, mi jauc ti ta temploe, mi jauc ti banquilal ajvalil ti oy ta Romae xi. 9 Pero ti gobernador Festoe ta scan ti lec ta xilat yuun ti jisraeletique. Jech o xal jech laj sjacbe ti Pabloe: Mi ta xacan ta xabat ta Jerusaln yo jech ta jchapanot tey? xut. 10 Ti Pabloe jech laj stac: Cu chaal, Gobernador, ti calal li vaalun ta chapanobbail yuun ti ajvalil ta Roma ti bu ta scan ta xquich chapanele? Xana ti muyuc jtaoj tsots jmul ta stojol ti jisraeletique. 11 Mi laj xa jta jmul ti ja xtun o ti ta xichame, tey calal. Mu xu jpac jcoplal. Pero mi jeche noox ta xalic ti oy jmule, muyuc buchu ta xiyac ta yoc ta scob ti jisraeletique. Ja ta jcan ti aco xchapanun stuc ti ajvalil ti ta Romae xi ti Pabloe. 12 Calal laj scan bijubtasel yuun ti jtojobtasvanejetique, jech laj yal ti Festoe:

6Ti
25
Jech o xal ti Festoe lic yich ti yabtele, yo jech ta xoch ta gobernador tey ta Cesarea. Ech xa ox yoxibal cacal tey imuy batel ta Jerusaln. 2 Ti banquilal paleetic teye, ti jisraeletic ti ichbil yeique tey laj yacbe sna ti Festoe ti aco to yich chapanel ti Pabloe. 3 Ti stuquique laj scanbeic vocol ti gobernadore ti aco taluc yuun ta Jerusaln ti Pabloe. Ti jech ta scanic taje, ja ti oy onoox ta yontonic ti ta smilic yaiic ta bee. 4 Pero ti gobernador Festoe laj yal ti tiquil ta chuquel ta Cesarea ti Pabloe. Laj yal xtoc ti Festoe ti snopoj xa ti ta xbat teye. 5 Jech o xal jech laj yal: Ti buchutic yichoj yabtelic avuunique aco xchiinun batel ta Cesarea. Yuun mi oy smul ti vinic taje xu ta xavalic teye xi.

Ti Pabloe oy ta stojol ti gobernador Festoe
289 Laj xa acan ti ta xchapanot ti ajvalil ta Romae. Tey ta xabat xi.

Ti Pabloe oy ta stojol ti ajvalil Agripae
HECHOS25 laj cal mantal ti aco ticluc to ta chuquel ja to ti mi xu cuun ta jtac batel ta stojol ti ajvalile xi ti Festoe. 22 Ti ajvalil Agripae jech laj yalbe ti Festoe: Ta jcan ta xcaibe scop ti vinic taje xi. Jech laj stac ti Festoe: Ocom ta xavai cusi ta xal xut. 23 Ta yoclomal un, ti ajvalil Agripae schiuc ti Berenicee yan noox yutsil smeltsanoj sbaic ochel, schiuc ti banquilal soldadoetique, schiuc ti buchu ichbilic ta muc ta jteclum Cesareae. Jech ti Festoe laj stac mantal ti aco yich loquesel talel ti Pabloe. 24 Jech o xal ti Fesote jech lic yal: Ajvalil Agripa schiuc ti cu avepalic li tsoboloxuc Jchiiltac, li oy vaal ti vinique ti ep ta sabat smul yuun ti jisraeletic tey ta Jerusalene, ti li ta Cesareae. Ti stuquique mu xictaic ta yalel ti aco chamuc ti vinic lie. 25 Pero ti vuune ta xquil ti muyuc cusi chopol spasoj yo jech ta xchame. Pero ti stuque laj xa scan ti ta xich chapanel yuun ti ajvalil Augustoe. Jech o xal laj xa jnop ti ta jtac batel ta Romae. 26 Pero mu stac ayeluc ta xcai cusi xu ta jtsibabe batel ti ajvalil cuuntique, scoplal smul ti vinic lie. Jech o xal laj jtac ta iquel yo jech li oy vaal ta atojolique. Pero lec ta xcai ti li oyot, Ajvalil Agripa, yo jech ta xavichbe ye ti vinique, yo jech oy cusi xu ta jtsibabe scarta ti ajvalile. 27 Yuun quexlaltic sba yayel ta jtac batel jun jchuquel ti calal muyuc ta xich alel cusi ti smule xi ti Festoe.

xa jun chib cacal, ti ajvalil Agripae schiuc ti yajnil, Berenicee, ibatic ta Cesarea ta svulanel ti gobernador Festoe. 14 Tey ijalijic. Jech o xal ti Festoe tey laj yalbe yai scoplal Pablo ti ajvalil Agripae. Jech laj yal: Oy li jun vinic ti tiquil ta chuquel ti laj yicta comel ti gobernador Felixe. 15 Calal liay ta Jerusalene, ti banquilal paleetique schiuc ti moletic yuun ti jisraeletique laj scanbeicun ti aco jchapan yo jech ta xich milel ti vinic taje. 16 Pero ti vuune laj jtacbe ti muyuc jtalel ti vootic jromanootique ti ta xcac ta milel jun vinic ti calal muyuc ta spac scoplale, ti muyuc ta stsac sbaic ta satilal schiuc ti jsamuliletique. 17 Jech o xal ti calal italic lie, muyuc laj jaliltas. Yuun ta yoclomal noox bat chotlucun ti ta chapanobbaile. Tey laj jtac ta iquel ti vinique. 18 Pero ti jsamuliletique mu jechuc laj sabeic ti smule jech chac cu chaal jnopoje. 19 Ti smul ti laj sabeique, ja noox la ta scoj ti cusi xchunojique, schiuc la xtoc ti Jess ti ichame, pero ti ta xal ti Pabloe ti cuxul la xtoque. 20 Tey mu stac ayeluc laj cai ti cusi xu ta jpase. Jech o xal laj jacbe ti Pabloe ti mi ta scan ta xba yich chapanel ta Jerusaln ti vai selan ti scoplale. 21 Pero ti stuque ja laj scan ti ta xich chapanel yuun ti ajvalil Augustoe. Jech o xal un,

13Echem
HECHOS26
Ti Pabloe ta spac scoplal ta stojol ti ajvalil Agripae Ti Pabloe laj to ox yilbajin ti jchunolajeletique
290
26
Ti ajvalil Agripae jech laj yalbe ti Pabloe: Xu xapac acoplal xut. Ti Pabloe tey lic svaan scob. Jech lic copojuc: 2 Lec ta xcai ti xu ta jpac jcoplal li ta atojol, Ajvalil Agripa, ti cu selan ta sabeicun jmul ti jchiiltaque. 3 Ti voote xana lec, xavojtiquin lec scotol ti cu selan liquem cuuncutique, ti cu selan ti cop cuuncutic ti vuuncutic jisraeluncutique. Jech o xal ta jcanbot ti tsico avocol ayio ti jcope.
ti jchiiltaque snaic lec ti cu selan lichi tey ta jlumale, ti tey ta Jerusalene. 5 Ja jech xtoc ti jchiiltaque snaic lec, xu ta xalic ti mi ta scanique, ti calal lichi talele, jfariseoun, ti ja jun jchunojcutic ti tsots scoplal ta jpascutic ti mantale. 6 Ti jmul ta xil ti jchiiltaque, ti li vaalun ti ta xquich chapanele, ja ti jpatoj conton ti ta xchacuxes animaetic ti Diose jech chac cu chaal ialbatic ti jmolmuctotcutique. 7 Ja jech spatoj yontonic ti lajchachop jmolmuctotcutic ec ti ta xcot ta pasel yuun ti Dios taje. Jech o xal un, ti stuquique, cacal acobal yacoj sbaic ta tunel ta yichel ta muc ti Diose. Ti jech jpatoj contone, ja jmul ta xiyilic ti jchiiltaque, Ajvalil Agripa. 8 Ti vooxuc lie, mi mu xachunic ec ti ta xchacuxes animaetic ti Diose?

4Scotol
Stalel ti Pablo calal muyuc to ox jelbil ti yontone
vone, laj jnopilan ti oy cusi tsots scoplal ta jpase yo jech ta jcrontain ti Jess ta Nazarete. 10 Ja jech laj jpas tey ta Jerusaln. Ti jech yacojbun ye ti banquilal paleetique, laj jtsac laj jtic ta chuquel ti jchunolajeletique. Calal jech ta xichic milele, lec laj cai. 11 Ep ta velta laj jtsits yo jech ta xicta sbaic ta xchunel ti Jesuse. Ti vai selan laj jpas taje, jech laj jpasolan ta jujun chul na. Batsi capem ti jol yuunique. Jech o xal un, bat jsaolan ti jchunolajeletic ti oyic ta jujun jteclume, calal to ta yan banomil.

9Ta
Ti Pabloe ta xchaal ti jeltabil ti yontone
libat ta jteclum Damasco, jnopoj batel ti chba jtsac talel ti jchunolajeletique. Yuun yacojbun ye sti ti banquilal paleetique. 13 Calal oyun xa ta bee, cu stu un! Ajvalil Agripa, ti ta olol cacale, joyobtabil licotcutic schiuc ti jchiiltaque ta jun luz ti lic talel ta vinajele, ti tsots ta jmec ti xojobale, ti ja mu sta xojobal ti cacale. 14 Jcotolcutic libajcutic ta lum. Tey laj cai ti oy buchu ta xcopoj ta hebreo cop ti jech ta xale: Saulo, Saulo, cu chaal ta xacrontainun? Ta xayayijes aba atuc jech chac cu chaal ta spas ti vacaxe ti ta slic ta tequel ti yabtejebe, xiyutun. 15 Jech laj jtacbe: Buchuot? xcut. Ti Cajvaltique jech laj yalbun: Vuun Jesusun, ti Buchu ta

12Tey
(Hch 9:119; 22:616)
291 xacrontaine. 16 Lican, valan. Yuun laj cac jba iluc ta atojol yo jech ta xatun cuun, yo jech rextigo ta xacot ti cusi laj avil lie, schiuc ti cusi ta to xavil batele. 17 Tey ta jpojot ta yoc ta scob ti achiiltaque, ta yoc ta scob ti jyanlumetique, ti tey ta jtacot batel ta stojolique. 18 Ti jech ta jtacot batel ta stojolique, yo jech ta xajambe satic, yo jech mu teyuc noox ta xanavic ta ical osil, yo aco xanavuc ta saquil osil, ti mu staojuc yav ti pasbilic ta mantal yuun ti pucuje, yo jech ta xischunicun yo jech ta xichic perdn yuun ti smulique, yo jech ta xacbat srextoic jmoj schiuc ti buchu tujbilic yuun ti Diose, xiyut ti Cajvaltique.

HECHOS26 yal comel ti jalcopetique schiuc ti cusi laj yal ti Moisese ti oy cusi ta xcot ta pasele. 23 Ti jech taje, ja scoplal ti Cristo ti ta onoox xich ti svocole. Calal mi jech chamem xae, ja bayel ta xchacuxi, yo jech ta xaiic scoplal ti saquilal osil ti ja colebale ti jchiiltaque schiuc ti jyanlumetique xi ti Pabloe.
o xal un, Ajvalil Agripa, muyuc laj jbajbe smantal ti Buchu laj quil ta vinajele. 20 Tey lic cal ti lequil ach cop ta stojol ti cristianoetic tey ta Damascoe. Tsacal to tey laj calolan tey ta Jerusaln schiuc scotol ta Judea banomil, schiuc ti jyanlumetic xtoque. Laj calbe yai ti aco yictaic ti chopol yontonique, ti aco suticuc talel ta stojol ti Diose, ti aco spasic ti cusi leque, yo jech ta xvinaj ti jeltabil ti yontonique. 21 Ja jech jmul ti laj stsaquicun ti jchiiltac ti tey ta temploe, ti ta xismilic yaiique. 22 Ti jech coltabilun yuun ti Diose, li to vaalun ta yalel ti lequil ach cop ta stojol scotol ti cristianoetique, manchuc mi yalel toyol ti sbijilique. Mi jauc ta jel jutebuc ti cusi laj

19Jech
Ti Pabloe ta xchunbe smantal ti Cajvaltic ti laj yile
jech laj yal ti Pablo ti ta spac ti scoplale, jech o xal ti Festoe jech iavan: Chuvajot, Pablo. Ti jech ep laj achan ti vune lajoybij ta chuvaj yuun xi. 25 Ti Pabloe jech laj stac: Bu xata ti chuvajune, Gobernador Festo! Ti cusi ta xcale ja melel, oy smelol. 26 Ti vai selan ta xcale, sna lec ti ajvalil Agripa ti li oy ta jtojoltique. Jech o xal un, jamal ti que jti ta stojole. Yuun jna ti ta sna lec ti ajvalil Agripa scotol taje. Yuun mu ta muculuc ti cusi icot ta pasele. 27 Mi ta xachun, Ajvalil Agripa, ti cu selan laj yalic comel ti jalcopetique? Ta jna ti ta xachune xi ti Pabloe. 28 Ti ajvalil Agripae jech laj stac: Juteb xa scan ta xicom ta jchunolajel avuun yayeluc xi. 29 Ti Pabloe jech laj yal: Mi ep ta bel, mi jutuc noox, pero ta scan ti Diose ti mauc noox voot ta xachune, ja jech xtoc, aco xchunic ti cu yepal oy ta xaiic avi lie. Aco staic jech chac cu chaal ti vuun laj jtae. Pero mauc ti chuquel ta cadenae xi. 30 Calal jech laj yal ti Pabloe, tey lic vaiuc ti ajvalil Agripae, ti

Ti Pabloe ta xac persa yo ti aco xchun Cajvaltic ti ajvalil Agripae

24Ti
HECHOS26,27 gobernadore, ti ants Berenicee, schiuc scotolic ti cu yepal tey chotolique. 31 Tey laj squej sbaic batel yo ta snopic ti cop taje. Jech laj yalbe sbaic: Ti vinic lee muyuc cusi chopol spasoj ti jech ta xich aquel ta milele, mi jauc ti jech tiquil ta xcom ta chuquele xut sbaic. 32 Ti Agripae jech laj yalbe ti Festoe: Xu ta xich coltael batel ti vinic lie ti manchucuc laj xa scan ti ta xich chapanel yuun ti ajvalil ta Romae xi.

292 Cilicia schiuc ti Panfilia banomile. Licotcutic calal Mira jteclum ti oy ta Licia banomile. 6 Ti ta Mira jteclume, ti capitane tey laj sta jun barco ti liquem talel ta Alejandra ti ta xbat ta Italiae. Ti capitane tey laj yac ochcuncutic batel ti ta barco taje, yo jech ta xibatcutic. 7 Ep cacal lixanavcutic yuun cun cun libatcutic. Toj vocol licotcutic ta yelobal jun jteclum Gnido sbi yuun ti ique ta xismacuncutic ta be. Ta yelobal ti Salmone laj joycutic yalel yo ta xicotcutic ta Creta. 8 Vocol ta jmec liechcutic ta stiil nab ta Creta banomil. Pero licotcutic ti bu ta xloc ta xpaj ti barcoe, ti ja Buenos Puertos sbie, ti nopol jteclum Laseae. 9 Ep xa cacal chay ta jmec yuun cun cun lixanavcutic batel. Ja jech xtoc xibal xa sba ti xanobal ta nabe yuun ta xa xnopaj talel yorail ti votique. Jech o xal jech ibijubtasvan ti Pabloe: 10 Jchiiltac, ta xquil ti toj xibal xa sba ti jech ta xijxanave. Xu ta xlilij ti barcoe. Xu ta xchay scotol ti yicatse. Pero mauc noox. Xu ta xijchamotic ec xi ti Pabloe. 11 Pero ti capitan yuun ti soldadoetique ja ms laj xchunbe scop ti yajval barcoe schiuc ti capitan yuune. Ja mu laj xchunbeic scop ti Pabloe. 12 Ti tey ta Buenos Puertose mu xu lec ti ta xech yuunic ti yorail votique. Jech o xal un, jutuc xa mu scotoluc ti laj snopic ti ja lec ti ta xloquic batel teye, yo jech mi xu ta xcotic ta Fenice jteclum ti oy ta Creta banomile. Yuun ja lec scotleb

27
Calal ista scacalil ti ta xistacuncutic batel ta Italia banomile, jech o xal ti Pabloe schiuc ti yan jchuqueletique iacbat ta yoc ta scob jun capitn ti Julio sbie, ti ja totil yuun ti jvoc soldado ti ja Augusto sbie. 2 Tey liochcutic ta jun barco ti liquem talel ta Adramitio jteclume, ti ta xa xloc batel yo ta xbat ta Asia banomil. Tey laj xchiinuncutic batel ti Aristarco ti liquem talel ta Tesalnica jteclum ti oy ta Macedonia banomile. 3 Ta yoclomal un, licotcutic ta Sidn jteclum ti bu ta xpaj ti barcoe. Ti capitan Julioe tey laj xcuxubin ti Pabloe. Yuun laj yac ye ti xu ta svulan ti cristianoetic ti lec xil sbaic schiuque, yo jech xu ta xacbat ti cusi ta xtun yuune. 4 Ti calal liloccutic batel ta barco ti ta Sidone, ti Chipre banomile icom cuuncutic ta jtset cobcutic, ja ti ta xismacuncutic ta be ti ique. 5 Ech jtuchcutic ti nab ti ja yelobal

Ti Pabloe itacat batel calal to Roma
293 barco tey ti oy ta yelobal xocon sloqueb smaleb cacale, yo jech ta xech yuunic ti yorail votique. lic talel uni ic ti ta xocon smaleb cacale. Jech o xal lic snopic ti xu van ta xcotic ta Fenice jteclume. Jech o xal laj stamic batel ti stiil-tiil nab ti tey ta Creta banomile. 14 Lec xa jliquel ti lixanavcutique calal ta jech to yepal tal tsots ic ti ilic talel ta xocon yelobal sloqueb cacale. 15 Ti ique tey lic xuj batel ti barco ta yutil nabe. Ti jech mu xa xu cuuncutic ta stuchel ti ique, tey jqueloj jbacutic ti xujbil libatcutic yuun ti ique. 16 Jech o xal liechcutic ta xocon jun biquit banomil ti joyobtabil ta nab ti Clauda sbie, ti ja smacoj jutuc ti ique. Jech o xal un, laj caccutic persa ta yotesel ta muc ta barco ti pojobbail canovae. Pero toj vocol ioch cuuncutic ta jmec, ja ti xvalcuj sutbij talel ta ic ti canova ti jochbil batele. 17 Calal imuy cuuncutic ta barco ti canovae, tey lic stsinic lec ta chojon ti muc ta barcoe yo jech mu xvoc. Ti jech ta xiic ti cristianoetic ti oy bu matsal ta xcot ta Sirte arena ti barcoe, jech o xal un, lic syalesic ti mantaetic ti lichajtique. Tey laj yac sbaic ti aco icaticuc batel yuun ti ique. 18 Ta yoclomal un, staoj to yav ti tsots ta jmec ti ique. Jech o xal un, lic sjipic ta nab yicats ti barcoe. 19 Ta schaejal xtoc un, ta jcobcutic lic jipcutic yalel ta nab ti cusitic xtun yuun ti barcoe. 20 Ep cacal ti muyuc xvinaj xojobal

HECHOS27 ti cacale, ti canaletique. Ti jech xjumet ti tsots ique, ti tsots voe, laj jnopcutic ti mu xa chabel xicolcutique. 21 Ti jech ep xa cacal ti muyuc veemcutic jsetuque, jech o xal ti Pabloe tey ivai. Jech laj yal: Jchiiltac, ms lec ti lajuc achunic ti comcutic ta Creta banomil ti xacutique. Avi tana cajomal noox tal jchaytic ti cusitic oye, tal quich jvocoltic. 22 Pero avi tana, mu xavat avontonic. Yuun muyuc buchu ta xcham cuuntic junucal. Ja noox ta xchay ti barcoe. 23 Yuun ti acobaltic samele, laj yac sba iluc jun ngel ti ja tacbil talel yuun ti Dios cuune ti ta xquich ta muque. 24 Ti ngele jech laj yalbun: Mu xaxi, Pablo, yuun tsots scoplal ti ta onoox xacot ta stojol ti ajvalil tey ta Romae. Ta aventa voot, ti Diose ta xchabi ti cristianoetic ti cu yepal tiquilic ta barcoe, xiyut ti ngele. 25 Jech o xal un, Jchiiltac, tsotsuc avontonic. Yuun jpatoj conton ti jech onoox ta spas ti Diose jech chac cu chaal laj yalbun ti ngele. 26 Tey busul ta xijcot ta jun banomil ti joyobtabil ta nabe xi ti Pabloe. 27 Schibal xa xemuna ti lixanavcutic batel ti icbiluncutic batel ta jujot yuun ti ique, calal ja o jun acobal laj caicutic ti oyuncutic ta nab Adria sbie. Ta olol acobaltic, tey laj yai ti jabteletic yuun ti barcoe ti ta xijnopajcutic batel ta ti nabe. 28 Ti jabteletique tey lic sbisic snatil ti nabe. Tey laj yilic ti yichoj vaclajuneb schavinic (36) metro ti snatile. Tey jelavic

13Tey
Ti tsots ic vo ta nabe
HECHOS27,28 batel jutuc. Tey lic xchabisic xtoc. Tey laj yilic ti ja xa noox yichoj vaquib schavinic (26) metro ti snatile. 29 Xiic ti oy bu xu ta smaj sba ta ton ti barcoe. Jech o xal laj syalesic ochel ta nab chanib yicobtac ta spat ti barcoe. Tey ta xiel laj smalaic ti cusi ora ta sacub ti osile. 30 Ti jabteletic yuun ti barcoe laj snopic ti ta xjatavic loquel ta barco. Jech o xal un, tey lic syalesic ta nab ti pojobbail canovae, ti cool selan ta spas sbaic yilel ti ja ta syalesic ti yicobtac ti barco tey ta snie. 31 Pero ti Pabloe jech laj yalbe yai ti capitan schiuc ti yajsoldadotaque: Ti mi mu xcomic ta barco lee, mi jauc ta xacolic ti vooxuque xi ti Pabloe. 32 Jech ti soldadoetique laj xtuchic yaquil ti pojobbail canovae. Tey laj yac bajuc ta nab. 33 Calal poot xa ta sacub talele, laj yal ti Pablo ti aco veicuc jujutiuque. Jech laj yal: Schibal xa xemuna ti muyuc xaveique, ti muyuc xavayique. 34 Avocolicuc, veanic jutebuc, yuun tsots scoplal yo jech mu xalubtsajic. Yuun muyuc buchu ta xcham junucal cuuntic. Mi jauc jbej stsotsil joltic ta xchay xi. 35 Calal jech laj yale, jech ti Pabloe laj stsac jun pan. Laj yalbe vocol ti Diose tey ta sba ta satic scotolic. Tey laj xet ti pane. Tey laj sve. 36 Ti stuquique tey lic tsatsubuc ti yontonique. Iveic ec. 37 Ti oyuncutic ta barco jcotolcutique, chib ciento schiuc vaclajuneb schanvinic (276) ta vo. 38 Calal sta yontonic ti cu yepal ta scan ta

294 xveique, tey laj sjipic comel ta nab ti trigoe, yo ta xicub ti barcoe. sacub ti osile, ti jabteletic yuun ti barcoe tey mu snaic bu oyic. Pero laj yilic ti bu oy xa ti ti nabe. Jech o xal tey lic scomonopic mi xu ta xujic loquel ti barco teye. 40 Tey laj xtuchic yaquil ti yiclebtac ti barcoe. Tey laj yictaic comel ta nab. Laj xyochic xtoc xujobil ti barcoe. Tey lic smuyesic ta sba sni barco ti muc ta mantae. Tey naca sta xcajet batel ta ti nab ti barcoe. 41 Cu stu un! matsal icot ta yitic sjol ti barcoe ti bu ta xtal chib yoc ti nabe. Mu xa stots sba. Yan ti schac ti barcoe lic xetolanuc ta syucbenal ti nabe. 42 Ti soldadoetique laj snopic ti ta smilic ti jchuqueletique, yo jech mu ta nuxinajeluc ta xjatavic batel. 43 Pero ti capitn yuun ti soldadoetique mu scan ti ta xlaj ta milel ti Pabloe. Jech o xal laj spajtsan ti yajsoldadotaque. Laj yalbe mantal ti aco batuc bayel ti buchutic ta snaic xnuxinajique, yo jech ta xcotic ta ti nabe. 44 Yan ti cristianoetic ti buchutic mu snaic xnuxinajique, ti aco cajicuc ta tenel te o mi ta xetemal ti barcoe. Ja jech cuxul icotic ta banomil scotolic.

39Calal
Ta xmutij ta nab ti barcoe
28
Calal jech cuxul liloc jcotolcutique, laj caicutic ti ja Malta sbi ti banomile. 2 Ti jnaclejetic teye laj xcuxubinuncutic. Laj stsanic coc. Yuun toj toyol
Ti Pabloe oy ta Malta banomil ti joyobtabil ta nabe
295 ti sique ti jech ta xac ti voe. Laj yicuncutic ta catimol jcotolcutic yo jech ta jquixnaj jbacutic. 3 Ti Pabloe laj stam taquin si. Calal laj stic ochel ta coc ti sie, jcot chon ijatav loquel talel calal laj yaibe scacal ti coque. Tey tsacbil cot scob ti Pabloe. 4 Ti jnaclajetic teye laj yilic ti jocol ti chon ta scob ti Pabloe. Jech lic yalbe sbaic: Ti vinic lie ja nan jun jmilvanej. Manchuc mi muyuc icham ta nab, pero mu xcuxi onoox. Ta onoox xich chapanel xiic. 5 Pero ti Pabloe tey laj slilin ta coc ti chone. Muyuc cusi ipasbat. 6 Ja onoox ta smala scotolic mi ta situb ti scobe, mi chamem ta xyal ta lum. Calal jal xa laj smalaic ti laj yilic ti muyuc cusi ta spasbate, tey lic sjelta ti scopique. Tey lic yalic ti ja jun riox ti Pabloe. 7 Ti bu tsobol ta xicatincutique, tey oy nopol yosil ti Publioe, ti ja banquilal yuunic teye. Tey laj xcuxubinuncutic. Tey laj smalquinuncutic oxib cacal. 8 Tey puchul ta stem, yuun tsacbil ta coc schiuc tsacbil ta chich stot ti Publioe. Ti Pabloe ibat squel ti vinique. Tey laj scoponbe Diose. Tey laj yac scob ta sba ti jchamele. Icol yuun. 9 Jech o xal un, tey italic ta stojol ti Pablo ti yan jchameletic ti nacalic teye. Scotolic icolic. 10 Jech o xal un, ti cristianoetique tey laj yichuncutic ta muc. Calal ta xa xibatcutic ta barco yan veltae, tey laj yacbuncutic scotol ti cusitic xtun cuuncutic ta bee.

HECHOS28 liochcutic batel ta jun barco ti tey iech yuun ti yorail votique. Ti jun barco taje, ja yuun ti Alejandra jteclume. Ti ta sni ti barcoe yichojbe slocobbail ti riox Cstore schiuc ti riox Pluxe. 12 Tey licotcutic ta Siracusa jteclum. Tey lijoctsajcutic oxib cacal. 13 Ti teye, stiil-tiil nab libatcutic calal Regio jteclum. Ta yoclomal un, oy ti ic ta yelobal smaleb cacale. Jech o xal licotcutic ta schibal cacal ti ta Puteoli jteclume. 14 Ti teye, tey laj jtacutic jchunolajeletic ti laj yicuncutique. Tey licomcutic jun xemuna schiuquic. Tsacal to un, libatcutic ta coccutic calal Roma. 15 Ti jchunolajeletic tey ta Romae yabinojic xa ti jcoplalcutique. Jech o xal tal snupuncutic ta be ti ta chib jteclume, ti Foro de Apio sbie schiuc ti Oxib Tabernas sbie. Calal jech laj quilcutique, jech ti Pabloe tey laj yalbe vocol ti Diose. Tey itsatsub ti yontone. 16 Calal licotcutic ta Romae, ti capitn yuun ti soldadoetique tey cot yacbe ta yoc ta scob ti jchabiej chuquinab ti jchuqueletique. Yan ti Pabloe parte bu ibat. Tey laj yich chabiel yuun jun soldado.

lijoctsajcutic oxib u ti ta Malta banomile. Tsacal to un,
11Tey
Ti Pabloe ta xcot ta Roma
xa cacal jcotelcutic, ti Pabloe laj sta ta iquel ti jisraeletic ti ichbil yeic tey ta Romae. Calal tey xa tsobolique, jech laj yal ti Pabloe: Jchiiltac, manchuc mi mu cusi chopol laj jpas ta stojol ti jchiiltique, manchuc mi muyuc laj jcrontain ti cu selan liquem
17Yoxibal
Ti Pabloe ta xal ti lequil ach cop ti ta Romae
HECHOS28 yuunic ti jtot jmetique, pero ti jchiiltic ta Jerusalene laj yaquicun ta yoc ta scobic ti jromanoetique. 18 Calal jech lijacbat ti jmule, ti stuquique scan ox ta xiscoltaic yuun muyuc laj staic jmul ti xu ta xquich milel yuunique. 19 Pero ti jchiiltique mu lecuc laj yaiic ti ta xquich coltaele. Jech o xal laj jcan ti aco quich chapanel yuun ti ajvalil li ta Romae. Pero mu yuunuc tal jsabe smul ti jchiiltique. 20 Jech o xal laj jtacoxuc ta iquel, yuun ta jcan ta jqueloxuc cai. Ta jcan ta jcoponoxuc cai yo jech ta xavai ti li chuculun ta cadena ta sventa ti oy cusi jpatoj contontic ti vootic jisraelotique xi ti Pabloe. 21 Ti stuquique jech laj yalic: Ti vuuncutique mi jauc junuc carta quichojcutic ti ta xal acoplale ti stacojic talel ti jchiiltic ta Judeae. Ja jech xtoc mi junuc ti jchiiltic ti liquemic talel ta Judeae ti ta xalic ti chopol acoplale. 22 Ta jcan ta xcaicutic cusi ta xanop. Yuun cabinojcutic ti buyuc noox ti ta sjoylej banomile ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Jesuse xiic. 23 Tey laj stujic jun cacal ti cusi ora ta stsob sbaique. Jech o xal ep cristianoetic icotic ti bu tiquil ti Pabloe. Sjunul cacal tey laj yalbe yai ti ventainel yuun ti Diose. Yo jech ta xcot ta yontonic scoplal ti Jesuse, tey laj yal ti scop Dios ti tsibabil yuun ti Moisese, ti tsibabil yuun ti jalcopetique. 24 Oy jlom laj xchunic ti jech laj yal ti Pabloe. Pero oy jlom muyuc

296 laj xchunic. 25 Ti jech mu cooluc ti yontonic scotolique, tey xa ox ta xloquic batel ti calal jech ialbatic yuun ti Pabloe: Oy smelol ti icopoj ti Chul Espritu ta stojol ti jmolmuctotic ta vone ta sventa ti jalcop Isaas ti jech laj yale: 26 Batan, jech xavalbe ti cristianoetique: Ti vooxuque ta xavaiic ti jcopojele, pero mu xavaibeic ti smelole. Ta xavil ta aba ta asatic, pero mu xatuculanic, xachi. 27 Yuun yijuneb xa yontonic ti cristianoetic lie. Chopol ta xai ti cusi leque. Mutsul ti satique yo jech mu xilic ta satic ti cusi ta xilique. Mu xaiic ta schiquinic ti cusi ta xaiique. Macal ti yontonique. Mu scanic ta sutic talel ta jtojol yo jech ta jpoxta, xi ti Chul Espritue, xi. 28 Naic me avaiic lec, ti coltael yuun ti Diose tey ta xba yichic albel ti jyanlumetique. Ti stuquique lec ta xaiic xi ti Pabloe. 29 Calal jech laj yal ti Pabloe, jech ti jisraeletique tey xvulajetic xa batel ta be schiuc ti cusi laj yaiique. 30 Ti Pabloe tsacal chib jabil tey icom ta na ti bu xchamunoje. Lec ta xai ti buchutic ta xbat quelvanicuque. 31 Jamal ti sbe ta yalel ti ventainel yuun ti Diose. Ja jech xtoc ta xchanubtasvan ti cu selan scoplal ti Cajvaltic Jesucristoe.

Romanos
Ti Pabloe ta stac batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ta Romae
Vuun Pabloun, yajabtelun ti Jesucristoe. Laj yicun, laj stujun ti Diose, yo jech ta xioch ta yajtacbolal, yo jech ta xcal batel ti lequil ach cop ti ja colebale. 2 Vone yaloj ti Dios ta sventa ti yajalcoptac ti laj stsibaic comele ti ta xcot ta jtojoltic ti lequil ach cope. 3 Ja scoplal ti Cajvaltic Jesucristoe, ja ti Snichon ti Diose. Ti jech snitilul ti ajvalil David ti Cajvaltique, laj yich sbectal jech chac cu chaal cristiano. 4 Pero ivinaj ti muyuc smule, ti ja Snichon ti mucul Diose, ja ti ichacuxie. 5 Ta sventa ti Jesucristoe, tacbiluncutic yuun ti Diose, yo jech ta sventa ti Jesucristoe ta staic ti cristianoetic ti oy ta sjoylej ti banomile ti oy buchu ta xchunic ti lequil ach cope. 6 Ti ta scotolic ti ta xchunic taje, tey oyoxuc ec. Yuun icbiloxuc xa yuun ti Diose, yo jech ta xacotic ta yuuntac ti Jesucristoe. 7 Ta jtsibaboxuc ti jcarta lie ti vooxuc nacaloxuc ta Romae, ti cuxubinbiloxuc yuun ti Diose, ti tujbiloxuc yo jech ta xacomic ta yuuntaque. Ichic ti slequilal

yonton ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Ichic xtoc ti jun avontonique. sventa ti Jesucristoe, bayel ta xcal coliyalbun ti Dios cuune, yuun buyuc noox vinajem acoplalic ti achunojic ti Cajvaltique. 9 Ti Diose, ti sjunul conton ta xitun yuun ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Snichone, ja yiloj stuc ti mu xajchayoxuc ta conton ta scoponel ti Dios ta atojolique. 10 Ta jcanbe ti Diose ti aco locuc ta yonton stuc, yo jech mi oy cusi xcut chtal jqueloxuc. 11 Yuun oy ta conton ta jqueloxuc cai yo jech xu ta jcoltaoxuc yuun ti scop Diose, yo jech ta xayan ms yip avontonic. 12 Ti jech ta xcal taje, yo jech cool ta jtsatsubtasbe jbatic ti contontic ta jujun talele jech chac cu chaal jchunoje, jech chac cu chaal achunojique. 13 Ta jcan ta xanaic, Quermanotac, ti ep ta velta ta jcan xtal jqueloxuc caie. Cu stu un! macalun ta be ta jmec. Ta jcan ta xital cai ta yalel ti scop Dios li ta atojolique, yo jech ta xaepajic ta xchunel ti Cajvaltique

Ti Pabloe ta scan xbat yai ta Roma

8Ta
297
ROMANOS1 jech chac cu chaal iepajic cuun ti jyanlumetique. 14 Yuun jbainoj ta xcai ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti cristianoetique. Manchuc mi chanubtasbilic, mi muyuc chanubtasbilic, manchuc mi oy sbijilic, mi muyuc sbijilic, aco yaiic scotolic. 15 Jech o xal un, ta jcan ta xital cai calboxuc avaiic ti lequil ach cop ti ja colebale, ti vooxuc nacaloxuc ta Romae.

298 lic meltsajuc talel ti banomile, lec xvinaj ta quelel ti oy jun Diose, ti oy smucul stsatsal sbatel osile. Jech o xal un, muyuc spacob-copic ti cristianoetique. 21 Manchuc mi ja jech snaic ti oy jun Diose, cu stu un! mu sbisic ta Dios. Mi jauc ta xalbeic colavalbun ti xiique. Cajomal noox tey ta xbat yontonic ta snopel ti cusi muyuc stue. Jech o xal un, oyic ta ical osil. 22 Manchuc mi ta xalic ti bijique, pero joybijemic ta bol cristiano. 23 Laj sjeltaic ti slequilal yutsilal ti Dios ti mu sna xchame. Yuun ja laj sbisic ta Dios slocobbail ti viniquetic ti sna xchame, schiuc slocobbail ti mutetique, schiuc slocobbail ti chonetique, schiuc slocobbail ti chonetic ti oy chanib yacane. 24 Jech o xal un, acbat comel ta sbaic yuun ti Dios ta spasel ti sbolil yontonique. Jech o xal quexlal sba ti cusitic lic spasbe sbaic ta jujun tale. 25 Ja laj sjipic comel ti melel yuun ti Diose. Ja lec laj yaiic xchunel ti lolaele. Jech o xal tey lic xrioxinic ti cusitic pasbil yuun ti Diose, calal ja ta scan lequil ichel ta muc ti Dios sbatel osile. Jechuc. 26 Jech o xal un, ti Diose laj yacbe comel ta sbaic ti cusitic quexlal sba ta spasele. Ti antsetique lic stsacan sba stuquic, calal ti mu jechuc acbilique. 27 Ja jech laj spasic xtoc ti viniquetique. Laj yictaic ta xchiinel ti antse. Yuun ja toj lec ta xaiic ti ta stsac sbaic ti cool viniquetique. Toj echem quexlal ti cusitic ta spasbe sbaic ta jujun tale. Ta xilbajinic ti sbectal

vuune mu xiquexav ta yalel ti lequil ach cope. Yuun ja smucul stsatsal ti Diose, yo jech ta staic scolelic ti buchu ta xchunique, ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique. 17 Ti lequil ach cope ja ta xac ta nael ti cu selan ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose. Ti lec xijyilotique, ja noox ta sventa ta jchuntic ti ta xiscoltaotic ti Diose. Yuun jech onoox tsibabil ta scop ti Diose: Ti buchu lec ta xquile, ja ti buchu xchunoj ti yajcoltavanejune. Jech ta xcuxi o, xi ti Diose.
Stsatsal smucul ti lequil ach cope

16Ti
Dios ti oy ta vinajele ta xac ta ilel ti cu selan tsots ta xacbe yich svocolic ti chopol cristianoetic ti muyuc stuquil ti yontonique. Ta scoj ti meinem ti mulil ta yontonique, mu xac ochuc ta yontonic ti melele. 19 Ti cristianoetique snaic lec ti oy jun Diose. Yuun stuc ti Diose ta xac sba ta ojtiquinel ti cu selane. 20 Manchuc mi mu xvinaj ta quelel ti Diose, pero ta xvinaj ti oye ta sventa ti yabtele. Yuun ti calal

18Ti
Smulic ti cristianoetique
299 stuquique. Ta xacbe sba svocol stuquic ta scoj ti ta syanijes ti cusi leque. 28 Ti jech mu xa baluc xai ta snopilanel ti cu selan stalel ti Dios ta melele, jech o xal tey acbat comel ta sbaic ta snopel ti cusitic toj quexlale, yo jech ta spasic ti cusi mu stac pasele. 29 Muyuc slequil ti sjolic ta jechele. Yuun noj ta yontonic ti ta stsacan sbaique, ti bolibemique, ti ta xyuunin yaiic ti mauc yuunique, ti memuliletique. Ja yesinojic ti itix ontone, ti ta xmilvane, ti sa letoe, ti lolavaneje, ti ti ontone, ti loiltavaneje. 30 Ta xchopol-coptaic yan. Xtiet sjolic ta stojol ti Diose. Muyuc schulelic. Stuc xa noox jech ta xai sba. Toyobbaic. Ach cusitic chopol ta xlic snopic. Mu xchunbeic smantal stot smeic. 31 Mu xaiic albel. Mu xcot xcopojic. Mu sna xcuxubinvanic. Mu xaquic perdn. Muyuc scuxul yontonic. 32 Manchuc mi snaic lec ti yaloj ti Diose ti buchu jech ta spasic taje, ja xtun o ti aco chamicuque, pero yacojbe yipal ta spasel ti cusi chopole. Ja jech xtoc xmuyubajic xa yuun ti buchu jech ta spasic ti chopol taje.

ROMANOS1,2 ta xchapanvan ti Diose calal ta xacbe stoj ti buchu jech ta spasic taje. 3 Ti voot ti ta xachapbe smul ti yane, mi xavactouc ta xacol ta chapanel yuun ti Dios calal cool ta xapasique? 4 Xu nan ti mu bal xavai ti scuxul yonton ti Diose ti tey stsicojbot amule. Mi mu xana ti ta smala ti aco ajelta avontone, ja ti ta xichot ta cuxe? 5 Pero yij avonton. Mu xacan xavicta ti chopol avontone. Jech o xal un, atuc ta xacajtsobilan ti acastigoe, yo jech tsobol xa acastigo ti calal ta sta yorail ti ta xlequil-chapanvan ti Diose. 6 Ti cu selan laj xa jpastic ta jujun tale, ja jech ta xquichtic stojol yuun ti Diose. 7 Ta xacbatic scuxlejalic sbatel osil ti buchutic ta spasic ti leque. Yuun ta scan ta staic slequilal ti Diose, schiuc ta scan ta staic ti ichel ta muc yuun ti Diose, schiuc ta scan ta staic ti cusi mu sna xlaj sbatel osile. 8 Pero ta yilal yonton ti Diose ta xacbe castigo ti buchutic ja noox ta scanic ti cusi lec ta xai ti stuquique, ti mu scan xchunic ti melele, ti ja noox lec ta xaiic ta spasel ti chopole. 9 Ta staic ti mu xech xjelav svocol scotolic ti buchutic ta spasic ti chopole, ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique. 10 Yan ti buchutic ta spasic ti cusi scan yonton ti Diose, ta xacbatic slequilalic. Ta xacatic ta ichel ta muc. Ta xacbatic jun yontonic, ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique. 11 Yuun ti Diose mu sna ti jeltos yonton ta stojol ti cristianoetique. 12 Ti buchutic ta sa smulic ti muyuc yabinojic smantal ti

Mi oy buchu jech ta xal: Ep smul taje. Ja xtun o ti ta onoox xich castigo, mi xie, muyuc spacob-cop. Yuun ti jech ta xchapbe smul ti yane, ja ta xchapbe sba smul stuc. Yuun jech ta spas ec jech chac cu chaal ti buchu ta xchapanbe smule. 2 Yuun jnatic lec ti tuc
Ti Diose tuc ta xchapanvan
ROMANOS2 Moisese, mauc ta sventa mantal ti jech chayel ta xbatique. Ti buchutic ta sa smulic calal yabinojic smantal ti Moisese, ta xichic chapanel yuun ti mantale. 13 Yuun mauc lec ta xilatic yuun Dios ti buchutic ja noox ta xaiic ti mantale. Ti buchu ta staic ti lec ta xilat yuun ti Diose, ja noox ti buchutic ta xchunique. 14 Pero ti jyanlumetic ti chabal ta scobic ti mantale, pero oy mantal ta stojolic. Yuun tey ta xacbat snaic ta yontonic ta spasel ti mantale. 15 Yuun tey ta xvinaj yabtel ti mantal ti oy ta yontonique. Yuun tey ta xacbat sna ta sjol ta yontonic mi lec ti cusi ta spase, mi ta sta smul yuun ti cusi ta snope. 16 Ti scacalil ti ta xchapanvan ti Diose, ta sventa ti Jesucristoe tey ta xvinaj scotol ti cusitic snopojic ta mucul ti cristianoetique. Jech ta xal xtoc ti lequil ach cop ti vuun ta xcale.

300 ta sventa ti mantale, ta xanop ti chanubtasbilot, bijubtasbilot yuun ti melele. 21 Ti jech ta xachanubtas ti yane, cu chaal mu xachanubtas aba atuc? Ti voote ta xachanubtasvan: Mu stac xaelcaj, xachi. Cu chaal ti voot cajal ta xaelcaje? 22 Mu xamulivajic, xachi. Cu chaal ta xamulivaj ti voote? Ti voote xtiet ajol yuun ti cusi meltsanbil ta cabale. Cu chaal ta xavelcanbe ti sculejal ta schul naique? 23 Atoyoj aba yuun smantal ti Diose. Pero ta xabaj ti Dios ti jech mu xachunbe ti smantale. 24 Jech o xal oy smelol ti jech ta xal ti scop Diose: Ta acojic vooxuc ti chopol ta xcopojic ta stojol Dios ti jyanlumetique, xi. 25 Ti jech acbilot ti circuncisione, melel ta xtun avuun ti mi ta xachunbe smantal ti Moisese. Pero ti mi mu xachunbe smantal ti Moisese, cool selan ti muyuc avichoj ti circuncisione. 26 Yan ti buchu muyuc yichoj ti circuncisione, pero ti mi ta xchun ti mantale, cool selan yichoj ti circuncisione aco mi muyuc yichoj. 27 Ti buchu muyuc yichoj ti circuncisin ta sbectale, pero ti mi ta xchun ti mantale: Mauc jchunej mantal lee, xi acoplal yuun, aco mi oy ta acob ti mantale, aco mi avichoj ti circuncisione. 28 Ti jech jisraele, mauc noox ta spat xocon. Mauc noox ti jech yichoj ti circuncisin ta sbectale. 29 Ti jech batsi jisraele, ja ti buchu ta xabtej ti Dios ta yontone. Ti batsi circuncisin ti yichoje, mauc ti spat xocone. Ja ti lecubtasbil xa ti

xaval ti jisraelote. Ta xanop ti lec xavil abaic schiuc ti Diose, yuun yacojbot ti smantale. Jech o xal un, atoyoj aba ti lec xavil abaic schiuc ti Dios avaloje. 18 Ta xaval ti ta xana cusi ta scan yonton ti Diose. Yuun ti mantale ta xac ana stujel ti cusi lec avaloje. 19 Atoyoj aba ti xana lec snitel batel ti masate. Xana lec sjapbel stoj ti buchu ta xanav ta ical osil ti avaloje. 20 Avaloj ti xu avuun ta stojobtasel ti buchutic muyuc sbijilique, ti xu avuun ta sbijubtasel ti ololetic selane. Yuun

17Ta
Ti jisraeletique oy ta scobic smantal ti Moisese
301 yut yontone. Ti jech taje, mauc ta sventa ti mantaletique. Ja yabtel ti Chul Espritue. Ti buchu jech taje, mauc ta sta ti lec ta xilat yuun ti cristianoetique. Ja ta sta ti lec ta xilat yuun ti Diose. Cusi bal o ti jech jisraeletic un chae? Cusi xtun o ti yichoj circuncisin un chae? 2 Ta xtun. Ep scoplal. Ti june, ja ti Diose laj yacbe sventainic ti schul cope. 3 Pero, cusi ta xcot ta pasel ti mi oy jlom ti mu xa junuc ti yontonic ta stojol ti Diose? Mi yanij xa yonton ti Dios xanaique? 4 Mooj, ti Diose ta onoox spas scotol ti cusi lec ta xile manchuc mi jutcop scotol ti cristianoetique. Yuun jech ta xal ti scop Diose: Ta xvinaj onoox ti tuc scotol ti cusi ta xavale. Mu xu ta staic amul ti cristianoetic ti calal ta xavich chapanele, xi. 5 Yuun oy bu ta xalic jlom ti ja la ms ta xvinaj slequilal yonton Dios ti jech ta jsa jmultique. Cusi ta xcaltic yuun taje? Ati jechuque, ti calal ta xac castigo yuun ti jmultique, mi yuun mauc lequil Dios un chae? 6 Bu xata ti chopol ti Diose! Ti yuunuc chopoluc ti Dios ti ta xacbe castigo ti buchu chopole, cusi xut ta xchapan ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile? 7 Ti jechuc ta melel ti ms to ta xvinaj stuquilal yonton ti Dios ti jech ta juttic ti cope, cu chaal ta xiyalbun ti jsamulilune? 8 Ti jechuc ta melele, la jpastic ti cusi chopole, yo jech ta jtatic ti leque. Ati jech taje, yuun oy jlom cristianoetic ti ta soquemal

ROMANOS2,3 yontonic ta xalic ti jech ta xichanubtasvancutique. Pero ti buchutic jech ta xalique, ja xtunic o ti batuc ta chayele. xanaic? Mi ms lec oyotic ti vootic jisraelotique? Mi mu sta ti yane? Mu jechuc, yuun laj xa cac anaic ti jcotoltic pasbilotic ta mantal yuun ti mulile. 10 Yuun jech ta xal ti scop Diose: Muyuc buchu lec, mi jauc junuc. 11 Muyuc buchu xai albel. Muyuc buchu junucal ta scan ti ta sa ti Diose. 12 Scotolic chayemic ta be. Scotolic sbelel chayel squelojic. Muyuc buchu junucal ti oy cusi lec ta spase. 13 Ti yeique jech jomol jech chac cu chaal sti smuquinal ti animae. Ta xlolavanic schiuc ti yeique. Ti yoquique cool selan svenenoal chon. 14 Chopol ti cusitic ta xloc ta yeique. Mu tsicbaj ti cusi ta xalique. 15 Xbitetic ta anil ta xmilvanic. 16 Scotol ti cusi ta spasique ta soquesvan. 17 Mu snaic ti bu ta jtatic ti jun contontique. 18 Mi jauc juteb ta snopic ti ta xitaic ti Diose, xi ti scop Diose. 19 Jnatic ti jech ta xalbatic ti buchutic oy ta yoc ta scobic ti vone mantale, yo jech jcotoltic macal ti quetic ta xijcot ta stojol ti

9Cuxi
Jcotoltic oy jmultic
ROMANOS3,4 Diose. Ja ti oy jmultic jcotoltique. 20 Jech o xal un, muyuc buchu junucal ta staic ti lec ta xilatic yuun ti Dios ta sventa ti mantale. Ti mantale, cajomal noox ta xtun ti ta xacbotic jnatic ti jsamulilotique.
302 jba jtuctic ta sventa laj jchuntic ti mantale, ta nan jtoy jbatic ti jechuque. Pero ta sventa ti ta jchuntic ti Cajvaltic yo jech ta xijcolotique, mu xu ta jtoy jbatic. 28 Avi tana jnatic lec ti laj xa staic ti cristianoetic ti lec xilatic yuun ti Dios ta sventa ta xchunic ti Jesucristoe. Mauc ta sventa ti ta spasic ti cusi ta xal ti mantale. 29 Mi yuun ja noox Dios yuunic ti jisraeletique? Mi yuun mu jauc Dios yuunic ti jyanlumetique? Ja Dios yuunic ec. 30 Yuun jun noox ti Diose. Yuun stuc ti Diose ta xal ti lec ta xquil jbatic schiuc ta sventa jchunojtic ti Jesucristoe. Muyuc ta alel mi quichojtic ti circuncisione, o mi muyuc. 31 Ti jech ta jchuntic ti Jesucristo yo lec xijilatotic yuun ti Diose, mi ja ta jchaybetic scoplal ti mantal xanaique? Mu jechuc. Yuun ja to jech ta xcot ta pasel cuuntic ti cusi ta xal ti mantale.

tana un, laj xa yacbotic jnatic ti Diose ti cu selan ta jtatic ti lec xijilatotic yuune. Pero mauc ta sventa ti mantale. Ti cu selan ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose, tey tsibabil ta slibro ti Moisese schiuc ti jalcopetique. 22 Ti jech ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose, ja ta sventa ti ta jchuntic ti Jesucristoe. Jech ta spas ti Dios ta stojol scotol ti cristianoetique, ja ti mu jeltosuc ti yontone. 23 Yuun scotolic jsamuliletic. Nom oyic ta stojol ti Jcoltavanej Diose. 24 Manchuc mi ja jech stalelic, pero ta sventa ti scuxul yonton ti Diose, jech o xal un, ta matanal laj staic ti lec xilatique. Yuun laj xa staic coltael ta sventa ti Cristo Jesuse. 25 Ja yuun un, ti Diose laj yac ta milel ti Cristoe. Ja itun ta stojol ti smulique, yo jech ta staic perdn ti mi ta xchunique. Ja jech laj spas ti Diose, yo jech ta xvinaj ti oy slequilal yontone. Yuun avi tana ti Diose laj xa yacbe perdn ti cristianoetic ti vone stsicojbe talel ti smulique. 26 Ja jech laj spas ti Diose, yo jech ta xvinaj ta ora ti oy slequilal yontone calal ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ta sventa ti ta jchuntic ti Jesuse. 27 Ta ora lie, mu xu ta jtoy jbatic. Cu chaal? Yuun ti tauc jcolta

Ta xijcolotic ta sventa ti ta jchuntique

21Avi
Cu selan laj sta coltael ti jmolmuctotic Abraham un chae? 2 Ati lajuc sta ti lec xilat yuun Dios ta sventa ti cusi laj spas talele, xu ta stoy sba. Pero lee, mu xu stoy sba ta stojol ti Diose. 3 Yuun jech tsibabil scoplal ti ta scop Diose: Ti Abrahame laj xchun ti Diose. Ti jech xchunoje, lec iilat yuun ti Diose, xi. 4 Lec oy, ti mi ta xabtej ti jun vinique, mu yuunuc quelanbiluc ti ta xich ti stojole. Yuun ja stojol ti yabtele. 5 Buchuuc noox ti muyuc ta spas ti yabtele, ti ja noox ta xchun ti muyuc smul ta xilat yuun ti Diose, jech laj xa sta ti lec ta xilat yuun

Ti cu selan laj spas ti Abrahame
303 ti Diose. 6 Ja jech xtoc ti Davide laj onoox yal ti xmuyubaj noox ti buchu ti ta sta ti lec xilat yuun ti Diose, ti mauc ichbil ta venta ti cusi laj spase. 7 Jech laj yal ti Davide: Xmuyubajic xa ti buchu ti iacbatic perdn yuun ti schopolalique, ti chaybatic ti smulic yuun ti Diose. 8 Yan noox yutsil ti vinic calal ti muyuc quelbil smul yuun ti Cajvaltique, xi ti Davide. 9 Ti jech xmuyubajic taje, mi ja noox ta staic ti buchu yichoj ti circuncisione? Mi ta staic xtoc ti buchu muyuc yichoje? Laj xa calcutic avaiic, ti Diose lec laj yil ti Abraham ta sventa ti laj xchun ti cusi laj yal ti Diose. 10 Calal jech laj sta ti Abraham ti lec xilat yuun ti Diose, mi ja o calal laj yich ti circuncisione, o mi muyuc to ox? Muyuc to ox. 11 Tsacal to un, ti Abrahame laj yich ti circuncisione, seail ti laj xa sta ti lec xilat yuun ti Dios ta sventa ti laj xchunbe ti scope. Ja jech ti Abrahame icot ta totil yuunic ti buchutic ta xchunic ti Diose manchuc mi muyuc yichojic ti circuncisione. Ja jech ti Diose lec ta xil xtoc ti cristianoetic taje. 12 Melel, ti Abrahame ja totil yuunic ti buchutic yichojic ti circuncisione. Pero jech xtoc ja totil yuunic ti buchutic ti jech ta xchunic jech chac cu chaal xchunoj ti Abraham ti calal muyuc to ox yichoj ti circuncisione.

ROMANOS4 ti banomile schiuc ti snitilultaque. Ti jech ialbat ti Abrahame, mauc ta sventa ti laj spas ti laj xchun ti mantale. Yuun laj xchun ti ja noox ta xcoltaat yuun ti Diose. Jech o xal jech laj sta ti lec iilat yuun ti Diose. 14 Yan ti mi ja noox ta staic ti lec xilat yuun Dios ti buchutic ta spasic ti mantale, ja yuun umbi, muyuc cusi xtun o ti jech ta jchuntic ti oy cusi yaloj ti Dios ti ta xaque. Chay scoplal. 15 Yuun ti mantale ja noox ta xich talel castigo. Pero ti bu muyuc ti mantale, ja noox jech xtoc muyuc jmultic ta stojol ti mantale. 16 Jech o xal, yo jech ta staic ti Abrahame schiuc ti snitilultac ti cusi yaloj ti Dios ti ta xaque, ta matanal ta staic ta sventa ti ta xchunique. Jech o xal un, ti cusi yaloj ti Dios ti ta xaque, mauc noox ta staic ti buchutic ta xchunic ti mantale. Ja jech ta staic ti buchutic ta xchunic jech chac cu chaal laj xchun ti Abrahame. Jech o xal un, ja icom ta totil cuuntic jcotoltic. 17 Ta sba ta sat ti Diose, ja totil cuuntic ti Abrahame, ja ti laj xchun ti Diose. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Laj xa cacot ta totil yuun epal cristianoetic, xi. Yuun ti Diose ta xacbe scuxlejal ti animaetique. Ja jech xtoc xu ta xac ta ilel ti cusi chabal toe. 18 Aco mi laj yai ti Abraham ti muyuc spatobil ti yontone, pero laj sta ti spatobil yontone. Yuun laj xchun ti jech ta xcot ta totil yuun epal cristianoetic, jech cha cu chaal ialbat yuun ti Diose: Ja jech yepal ta xbat anitilultac

Abrahame ialbat onoox yuun ti Diose ti ta xacbat sventain
13Ti
Ti cusi albil ti Abrahame cot xa ta pasel ta sventa ti laj xchune
ROMANOS4,5 jech chac cu chaal lee, ti xutate. Abrahame mol xa. Jutuc xa scan vovinic (100) jabil ti yichoje. Manchuc mi laj yal ta yonton ti cool selan chamemic xa schiuc ti yajnile, ti muyuc xa ta xalaj xnichnajique, pero muyuc onoox bu xchay ta yonton, staoj yav xchunoj ti ta xacbat snichon yuun ti Diose. 20 Jech o xal un, ti Abrahame mu teyuc xnaet, mi jauc ichibaj yuun ti cusi ialbat yuun ti Diose. Ms to laj spat yonton ta sventa ti laj xchun ti Diose. Jech o xal un, laj yalbe slequilal ti Diose. 21 Laj xchun ti xu yuun ta spas ti Dios ti cusi yaloje. 22 Ti jech laj xchune, jech o xal laj sta ti lec iilat yuun ti Diose. 23 Pero mauc noox scoplal ti Abraham ti jech tsibabil ti laj sta ti lec iilat yuun ti Dios ta sventa ti laj xchune. 24 Ja jech ti jcoplaltic eque. Lec xijilatotic yuun ti Dios ta sventa ti ta jchuntic ti Buchu laj xchacuxes ti Jesuse, ja ti Cajvaltique. 25 Yuun ti stuque iacat ta milel ta scoj ti jmultique. Pero ichacuxesat yo jech ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose.
19Ti

304 taje. Ja jech xtoc xijmuyubajotic yuun ti vocole. Yuun ti vocole, jnatic ti ta xac smucul contontique. 4 Calal jech ta jtatic ti smucul contontique, ja tey ta xayan talel ti ta xcuch cuuntic ti vocole. Calal jech ta xcuch cuuntic ti vocole, jpatoj contontic ti ta xba jchiintic ti Diose. 5 Ti jech jpatoj contontique, jech o xal un, mu xloilaj ti contontique. Yuun ta xcaitic ta contontic ti scuxul yonton ti Diose ta sventa ti Chul Espritu ti laj xa yacbotique. 6 Calal mu xa xu jcolta jba jtuctique, ja o yorail tal chamuc ti Cristo ta scoj ti jsamuliletique. 7 Vocol ti oy buchu ta xac sba ta milel ta sventa yan manchuc mi ja jun lequil vinic. Ja xa noox mi toj lec ti vinic ti buchu ta xchame, xu nan ta xac sba ta milel yuun. 8 Pero ti Diose laj yac ta ilel ti scuxul yontone. Ja ti laj yac ta milel ti Cristo ta jcojtic calal jsamulilotique. 9 Avi tana un, laj xa jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Dios ta sventa ti icham ti Jesucristoe. Jech o xal un, razon ti mu xba quichtic castigo ta sventa stuc ti ta slajeb cacale. 10 Calal jech yajcrontaotic to ox ti Diose, laj jtatic ti jun contontic schiuc ta sventa ti jech icham ti Snichone. Jech o xal un, razon ti ta xijcolotic ti jech oy scuxlejal ta jtojoltique, ja ti jun xa contontic schiuque. 11 Mauc noox ti jech yepal taje. Ja jech xtoc ta sventa ti Cristoe xijmuyubajotic xa ta stojol ti Diose. Yuun ja ta sventa laj jtatic ti jun contontic schiuc ti Diose.

Jech o xal un, ti jech laj jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Dios ta sventa ti laj jchuntique, jun contontic schiuc ti Dios ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. 2 Yuun ta sventa ti laj jchuntic ti Cristoe, laj jtatic ti lec oyotic ta stojol ti Diose. Jech o xal xijmuyubajotic xa ta jpat contontic ti ta jchiintic ta lequilal ti Diose. 3 Pero mauc noox ti xijmuyubajotic yuun

Jech laj jtatic ta sventa ti lec xijilatotic yuun ti Diose
jech ilic ti mulil li ta sba banomile, ilic ta scoj jun vinic.
Scoplal ti Adane schiuc ti Cristoe

12Ti
305 Jech o xal un, ta xijchamotic, ja ti vootic jsamulilotique. 13 Calal chabal to ox ti mantale, pero oy xa onoox ti mulil li ta sba banomile. Ti jech muyuc to ox ti mantale, jech o xal muyuc quelbat smulic ti cristianoetic yuun ti Diose. 14 Manchuc mi ja jech un, pero chamic onoox talel ti cristianoetic calal cuxul ti Adane, icot calal to ti Moisese ta scoj ti laj sa smulique. Ti smulic ti cristianoetic taje, mauc ta scoj ti laj sbajic ti jun mantal jech chac cu chaal laj spas ti Adane. Ti Adane ja svinajeb ti oy onoox Buchu ta xtale. 15 Ti jech laj sta smul ti Adane, mu xcoolaj schiuc ti matanal ti ta xacbotic ti Diose. Yuun ti jech laj sta smul ti jun vinique, toj ep ichamic talel ti cristianoetique. Pero ti colebal ti ta matanal ti ta xac ti Dios ta sventa ti Jesucristoe, jelavem yutsil. Ja sventa slequilal scotolic. 16 Ti jech laj sta smul ti jun vinique, mu xcoolaj schiuc ti colebal ti ta xac ti Diose. Yuun ta scoj ti laj sbaj jbel mantal ti jun vinique, jcotoltic laj jtatic chapanel, ta jtojtic ti jmultique. Pero ti jcoltaeltic ti laj yacbotic ti Diose, matanal ti lec xilatic ti cristianoetic yuun ti Diose manchuc mi mu albajuc laj xa saic ti smulique. 17 Ta scoj ti jech laj sta smul ti jun vinique, oy yip ti mulil ti ta xijchamotic yuune. Ti mi ja jech taje, jech o xal un, ms to oy smelol ti ta sventa ti jun vinic Jesucristoe ta jtatic ti ach jcuxlejaltic ti vootic ti ta matanal ti lec xijilatotic yuun Dios ta sventa ti Jesucristoe.

ROMANOS5,6 jech laj sta smul ti jun vinic Adane, jcotoltic ta jtatic chapanel ti ta jtojtic ti jmultique. Pero ta sventa ti icham ta jcojtic ti Jesucristoe, jcotoltic ta jtatic ti muyuc ti chapanele, ti mu ta jtojtic ti jmultique. 19 Ta scoj ti jun vinic ti laj sbaj ti jbel mantale, ja yuun un, scotol ti cristianoetique jsamulil icotic. Ja onoox jech xtoc, ta sventa ti jun jchunej mantal vinique, jech o xal un, ep cristianoetic ta staic ti lec xilatic yuun ti Diose. 20 Tal ti mantal ta jtojoltique yo ta svinajesbotic ti mu noox albajuc ti jmultique. Ti jech ti mu noox albajuc ti jmultique, pero ja ijelav ti scuxul yonton Dios ta jtojoltique. 21 Ti jech oy yip ti mulil ti chayel ta xijbatotic yuune, ja jech xtoc ti jech lec xijilatotic yuun ti Diose, oy yip ti ta slequil yonton ta xijyacbotic jcuxlejaltic sbatel osil ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe.

18Ti
Cusi ta xcaltic un chae? Mi ja lec ta xcacbetic yipal ta sael ti jmultique, yo jech ms to ta jtatic cuxubinel yuun ti Diose? 2 Bu xata ti ja jeche! Yuun ti vootique chamemotic yuun ti mulile. Jech o xal un, mauc xa smelol ti jech staoj yav ti ta jsaolantic ti jmultique. 3 Mi mu xanaic ti calal laj quichtic vo ta sventa ti Jesucristoe, tey jmoj lijchamotic schiuc? 4 Ja yuun un, ti calal laj quichtic ti voe, jmoj tey lijchamotic lijmucatotic schiuc ti Cristoe, yo jech ta jtamtic o batel ti

Chamemotic ta scoj ti mulile, pero cuxulotic ta sventa ti Cristoe
ROMANOS6 ach cuxlejale jech chac cu chaal ti Cristoe ti ichacuxesat yuun ti Dios ta sventa ti smucul stsatsale. 5 Yuun ti mi ta jchuntic ti licham jech chac cu chaal icham ti Cristoe, ja jech ta xquichtic jcuxlejaltic jech chac cu chaal laj yich ti stuque. 6 Ti jtaleltique, jnatic lec ti tey jipil ta cruz icham schiuc ti Cristoe, yo jech aco lilijuc yip ti jtaleltic ti jech jsamulilotique, yo jech mu staojuc yav ta xispasotic ta mantal, ta xismovinotic ti mulile. 7 Yuun ti buchu icham xae, icol xa loquel ta stojol ti mulile. 8 Ti mi jmoj lijchamotic schiuc ti Cristoe, jech o xal jpatoj contontic ti jmoj ta xijcuxiotic schiuque. 9 Yuun jnatic lec ta sventa ti jechel ichacuxi ti Cristoe, mu xa ta xcham yan velta. Yuun laj xa scoplal ti ta to xcham yan veltae. 10 Ti jech icham ti Cristoe, jun noox velta icham ta scoj ti mulile. Ti jech ichacuxie, tey cuxul ta stojol ti Diose. 11 Ja jech ti vooxuc eque, ventainic ti jech chamemoxuc xa ta stojol ti mulile. Yuun cuxuloxuc ta stojol ti Diose ta sventa ti jech junoxuc xa schiuc ti Cristo Jess ti Cajvaltic cuuntique. 12 Jech o xal un, ti vooxuque mu xa xavac abaic ta tsalel yuun ti mulile, yo jech mu ta xapasic ti cusi ta scan ti abectalic ti sna xchame. 13 Mu xavaquic ta tunesel ti abectalic ta spasel ti chopole. Ja lec, aco abaic ta tunel yuun ti Diose. Yuun chacuxiemoxuc xa ti chamemoxuc to oxe. Ja yuun un, aco abaic ta tunel yuun ti Diose, yo jech ta xapasic ti leque. 14 Yuun ti mulile muyuc xa yip ta atojolic. Yuun muyucoxuc xa ta yoc ta scob

306 ti mantale. Yuun oyoxuc xa ta slequilal yutsilal ti Diose.

Jech selan ti calal ochemotic ta mosovinile
ta xcaltic un chae? Ti jech muyuc xa oyotic ta stojol ti mantale, ti jech oyotic ta stojol yutsilal slequilal ti Diose, jech o xal un, mi lec ti staoj yav ta jsaolantic ti jmultique? Bu xata ti stac jeche! 16 Ti vooxuque xanaic lec ti mi ta xavac abaic ta mosovinel ta stojol jun ajvalile, ta persa ta xachunic ti cusi ta xal ti ajvalile. Ja jech xtoc, ti mi ta xcac jbatic ta mosovinel yuun ti mulile, persa ta jchuntic ti smantale calal ja noox ta xijchamotic yuune. Yan ti mi ta xcac jbatic ta tunel yuun ti Diose, ta jtatic ti lec tuc ta jpastique. 17 Ta vone ti vooxuque avacoj abaic to ox ta mosovinel yuun ti mulile. Pero coliyal ti Diose ti ta sjunul avontonic ta xachunic ti cu selan ti laj avichic chanubtasele. 18 Ti jech lacolic xa ta mosovinel yuun ti mulile, laj xa avac abaic ta tunel ta spasel ti leque. 19 Ta xcal avaiic jech chac cu chaal ta xal ti cristianoetique, yo jech ta xavaibeic lec smelol taje. Ta vone ti vooxuque laj avac abaic ta tunel ta spasel ti chopol mulile. Ja noox jech ta ora lie, aco abaic ta tunel xtoc ta spasel ti leque, yo jech staoj yav lequil jtuneloxuc ta stojol ti Diose. 20 Calal jech mosovinbiloxuc yuun ti mulile, muyuc laj avac abaic ta tunel ta spasel ti leque. 21 Pero, cusi lec laj ataic yuun ti jech laj apasique? Avi tana un,

15Cusi
307 ja noox quexlal sba ta xavaiic. Muyuc cusi yan. Ja noox laj ataic ti ta xachamic yuune. 22 Pero ta ora tana un, colemoxuc xa ti jech ochemoxuc to ox ta mosovinel yuun ti mulile. Ochemoxuc ta yajtunel yuun ti Diose. Ti jech taje, ta xloc venta. Yuun ta xavac abaic ta tunel yuun ti Diose. Tsacal to un, ta xataic ti acuxlejalic sventa sbatel osile. 23 Ti mulile, ja noox stojol ta xac ti ta xijbatotic ta lajebale. Pero ti matanal ti ta xac ti Diose, ja jcuxlejaltic sbatel osil ta sventa ti jech junotic schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe.

ROMANOS6,7 Diose. 5 Calal cuxulotic ta jtaleltic nooxe, jech ti mantale laj stijbotic ti contontique, yo jech ta jpastic ms ti cusi ta jcantique. Ti jech taje, ja noox ta xijchamotic yuun. 6 Avi tana un, ti jech mauc xa jmalalinojtic ti mantal ti tsots ta spasvan ta mantale, colemotic xa, yo jech ta xijtunotic yuun ti Diose ta sventa ti jech oy ach jcuxlejaltic yuun ti Chul Espritue. Mauc jsujoj jbatic ta xchunel ti mantale yo jech ta xijtunotic yuun ti Diose.
Quermanotac, ti vooxuc ti xavojtiquinic ti mantale, xanaic lec ti ja noox oy yip ti mantal ta stojol jun vinic ti calal cuxul toe. 2 Caltic jech chac cu chaal lie. Ti jnupunel antse chucul ta xcom yuun ti mantale ti calal cuxul to ti smalale. Pero mi icham ti smalale, jech o xal ti antse muyuc xa chucul ta xcom yuun ti mantale. 3 Yan ti mi ta xic yan vinic ti calal cuxul to ti smalale, ta sta smul. Pero mi icham smalal ti antse, jech ti stuque muyuc xa bu chucul yuun ti mantale. Xu ta xic yan vinic. Muyuc xa ta sta smul. 4 Ja jech ti vooxuque, Quermanotac, ti yuunoxuc xa ti Cristoe, chamemoxuc xa ta stojol ti mantale. Yuun oyoxuc xa ta stojol ti Cristoe. Avi tana un, yuunoxuc xa ti Cristoe, ja ti Buchu icham ichacuxie. Jech icot ta pasel ta atojolic yo jech ta xatunic yuun ti

Ti cusi cool selan jech chac cu chaal ti nupunele
ta xcaltic un chae? Mi mulil ti mantale? Bu xa ta ti jeche! Ti manchucuc jech oy ti mantale, mu laj jna cusi ti mulile. Ti manchucuc laj yalbun ti mu xavuuninbe ti cusi oy yuun ti yan ti xie, mu laj jna ti ja mulil ti jech ta xcuuninbe ti cusi oy yuun ti yan jechuque. 8 Ta sventa ti mantale, ms to yacbe yipal ti mulil ta jtojol ti ep ta tos ti cusiuc noox ta xal ti contone. Ti manchucuc laj cai ti mantale, mu xcai ti oy ti jmule. 9 Calal muyuc caioj to ox ti mantale, laj cai ti lec oyune, chabal ti jmule. Pero calal laj cai ti mantale, ja to laj quil ti oy jmul ti ta xicham yuune. 10 Aco mi ja jac-lequilal ti mantale, pero ti vuune mu jechuc laj jta yuun ti mantale. Ja noox laj jta ti ta xicham yuune. 11 Yuun ti mulile laj stunes ti mantale. Jech o xal laj slolaun conton ti mulile. Ta scoj ti mulil ti laj yacbun jna ti mantale, laj jta ti chayel ta xibat yuune. 12 Ti mantale, chul mantal onoox, yan yutsil, lec. 13 Ti jech

7Cusi
Ti mulil ti oy ta jtojole
ROMANOS7,8 chul mantale, mi ja ta scoj ti ta xiyicun batel ta lajebale? Bu xata ti ja chayel ta xibat yuune! Ti jech chayel ta xibate, ja ta scoj ti mulile. Ja jech laj quil cu selan stalel ti mulile. Laj quil cu selan ti mulile ta sventa ti mantal ti yan yutsile. Ja jech ti mantale laj svinajesbun ti toj chopol ti mulile. 14 Ti mantale, jnatic lec ti chul mantale, ja yuun ti Diose. Cu stu un! laj xa jchon jba ta mosovinel yuun ti mulile. 15 Mu xcai jba ti cu jelane. Yuun mauc ta jpas ti bu ta jcane. Yuun ja chba jpas ti bu jcrontainoje. 16 Pero mi ja chba jpas ti cusi mu jcan jpase, ta jna ti lec ti mantale. 17 Mocun ti jech ta jpas taje. Ja ta spas ti mulil ti jech oy ta jtojole. 18 Ti jtalel ti oy ta jtojole, jna lec ti muyuc cusi lec ta spase. Manchuc mi oy ta conton ta jpas cai ti leque, pero mu xu cuun spasel. 19 Mauc ta jpas ti cusi lec ta jcane. Yuun ja noox ta jpas ti cusi chopole, ti mu jcane. 20 Ti mi ja ta jpas ti cusi mu jcane, mauc xa vuun ta jpas. Ja ta spas ti mulil ti jech oy ta jtojole. 21 Jech ta xcot ta spasel chquil. Calal ta jcan ta jpas cai ti leque, ja noox ta jta ta spasel ti chopole. 22 Ti ta yut contone, lec ta xcai smantal ti Diose. 23 Pero ta xquil ti oy cusi ta smacbun ta be ti snopobil cuune. Ja ti yip ti mulil ti oy ta jtojol ti chuculun yuune. 24 Toj abol jba. Buchu ta xiscoltaun ti jech jelane, ti ja noox ta xiyicun batel ta lajebale? 25 Ja noox stuc ti Diose ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. Coliyal ti Diose. Ta xcai ti aco jpasbe

308 smantal ti Diose. Cu stu un! ti jtalele mosovinbilun yuun ti mulile.
Avi tana un, muyuc xa chba stoj smulic ti buchutic oyic xa ta stojol ti Jesucristoe. 2 Yuun ti Chul Espritu ti ta xacbotic ach jcuxlejaltic ta sventa ti jech oyotic ta stojol ti Jesucristoe, laj scoltaotic loquel ta stojol yip ti mulile ti ja sventa lajebale. 3 Ti jech muyuc cusi xu ta spas ti mantale, ja ti mu xu cuuntic xchunele, ja laj spas ti Diose. Yuun cool selan cristiano laj stacbotic talel ti Snichone sventa stojol ti jmultique. Cool selan jsamulil itacat talel, yo jech ta xtub ti mulil ta sventa ti laj yich ti sbectale. 4 Ja jech laj spas ti Diose, yo jech ti vootique xu ta jchuntic ti cu selan ta xal ti mantale. Ja ti muyuc xa ta jpastic ti cusi ta scan ti jtaleltique. Ja ti ta jpastic ti cusi ta scan ti Chul Espritue. 5 Ti buchutic staoj yav ta spasic ti cu selan ti stalele, stalel noox stuquic ti cu selan xvulvun ti yontonique. Yan ti buchutic ta spasic ti cu selan stalel ti Chul Espritue, ja ta snopilanic cu selan ta scan ti Chul Espritue. 6 Ti mi staoj yav ta jnopilantic ti jtalel jtuctique, ta xicvan batel ta lajebal. Pero ti mi staoj yav ta jnopilantic ti cusi ta xayan talel ta stojol ti Diose, ta xiyicotic batel ta cuxlejal, ta jta jun contontic. 7 Ti buchutic ta stalel stuc ta snopilan ti cusi ta spasique, ta xcotic ta yajcronta

Ti cuxlejal ta sventa ti Chul Espritu yuun ti Diose
309 ti Diose. Yuun mu scanic, mu xtojobic ta xchunel ti smantale. 8 Jech o xal un, ti buchutic sujoj sbaic ta spasolanic ti stalel stuquique, mu xmuyubaj yonton ti Dios yuunique. 9 Ti mi nacal ta atojolic ti Chul Espritu yuun ti Diose, mu xa ta xapasic ti cusi ta scan ti atalelique. Ja ta xapasic ti cusi ta scan ti Chul Espritue. Ti buchu muyuc yichoj ti Chul Espritu yuun ti Cristoe, mauc yuun ti Cristoe. 10 Ti mi nacal ta avontonic ti Cristoe, cuxuloxuc ta sventa laj xa ataic ti lec xailatic yuun ti Diose, aco mi ta onoox xcham ti abectalic ta scoj ti mulile. 11 Ti mi nacal ta avontonic ti Chul Espritu yuun ti Buchu laj xchacuxes ti Jesucristoe, ja stuc ta xacboxuc ach scuxlejal ti abectalic ti sna xchame ta sventa ti jech nacal ta avontonic ti Chul Espritu yuun ti Diose. 12 Jech o xal un, Quermanotac, oy cusi ti tsots scoplal ta jpastique. Pero mauc ta scan ta jpastic ti cusi ta xac jpastic ti jtaleltique. 13 Ti mi ta xapasic ti cusi ta scan ti atalelique, ja noox ta xachamic. Pero mi ta sventa ti Chul Espritu ta xavac ta milel ti cusi ta scan ti atalelique, ta xacuxiic umbi. 14 Scotolic ti buchutic tojobtasbilic batel yuun ti Chul Espritu yuun ti Diose, ja snichnab ti Diose. 15 Ti Chul Espritu ti laj avichique, mauc ta sticoxuc ta mosovinel, ti ta xacboxuc xiele. Ti Chul Espritu ti laj avichique, ja ta sventa yo lacotic ta snichnab ti Diose. Ti Chul Espritu taje, jech ta xcaltic yuun: Tot, xcutic ti Diose. 16 Ti

ROMANOS8 Chul Espritue ja stuc ta xac jnatic ta contontic ti snichnabotic xa ti Diose. 17 Ti jech snichnabotic ti Diose, xu ta xquichtic ec ti cusi yaloj onoox ti Dios ti ta xaque. Yuun cool ta xquichtic ti jlequilaltic schiuc ti Cristoe ti mi cool ta xquichtic ti jvocoltic schiuque. 18 Calal yacalotic ta vocol avi lie, cool selan ti muyuc laj quich jvocoltic ti calal ta jnoptic ti chba quiltic yutsilal slequilal ti Diose. 19 Scotol ti cusitic meltsanbil yuun ti Diose spatoj yonton ta smalaic ti cusi ora ta xacbatic yutsilal ti snichnab ti Diose. 20 Scotol ti cusitic meltsanbile laj sta svocol, isoc. Pero mauc ta scoj stuc ti jech isoque. Yuun jech iayan ta yonton ti Diose. Pero oy onoox scoplal ti ta xcom ta leque. 21 Ti cusitic laj smeltsan ti Diose ta sta yorail ti ta xpaj ti svocolic ti jech ta xcae, ti jech ta soque. Yuun ta xich slequilal ec ti calal ta xcolic ti calal ta xichic yutsilalic slequilalic ti snichnabtac ti Diose. 22 Scotol ti cusitic meltsanbile, jnatic lec ti staoj to yav ti xajlajet ta vocol cool selan jech chac cu chaal jun ants ti ta xich svocol calal ta svoques ti yole. 23 Pero mauc noox ta xich svocol ti cusitic meltsanbile. Ja jechotic ec ta xquichtic jvocoltic, manchuc mi quichojtic ti Chul Espritu ti ja sliquebal ti oy cusi ta xijyacbotic ti Diose. Pero vocol ta jmalatic ta stael batel ti ta xijcot ta batsi snichnab ti Diose, yo jech ta xjeltaj ti jbectaltique. 24 Yuun ti jech jchunojtic ti ta xijcolotique, jech o xal ta jmalatic. Pero mi laj

ROMANOS8 xa quiltic ti cusi ta jmalatique, paj scoplal ti ta to jmalatique. Yuun ti buchu laj xa yil ti cusi ta smalae, mu xa cusi yan ta smala. 25 Pero mi mu to ta xquiltic ti cusi ta jmalatique, ja yuun umbi, sjunuluc contontic la jmalatic. 26 Ja jech xtoc ti Chul Espritue ta scoltaotic, yuun mu xijtojobotic cu selan ta stael ta coponel ti Diose. Pero ti Chul Espritue ja stuc ta stic sba ta scoponel ti Dios ta jtojoltic ti calal ta jic contontique, ti mu stac ayeluc cusi xu ta xcaltique. 27 Ti Dios ti yiloj ti contontique ta sna lec ti cusi ta scan ti Chul Espritue. Yuun ti Chul Espritue ja ta scan ti cusi oy ta yonton ti Dios ta sventa ti yuuntaque.

310 xismacotic ta be? 32 Ti Diose muyuc laj sjalanbotic ti Snichone. Ta sjunul yonton laj yac ta milel ta sventa jcotoltic. Jech o xal un, mi ja xa mu xijyacbotic ec scotol ti cusi ta xacbe ti Snichone? 33 Buchu xu ta sabat smul ti buchu tujbil yuun ti Diose, ti calal laj yal ti Dios ti chabal smule? 34 Buchu xu ta xchapanbat smul, ti calal cham xa ti Cristo ta sventae? Ja jech xtoc chacuxiem xa. Tey xa oy ta sbatsi cob ti Diose, yo jech ta scanbe vocol ti Dios ta jtojoltique. 35 Buchu xu ta xischacotic loquel ta scuxul yonton ti Cristoe? Mi ja xu yuun ti vocole, ti ilbajinele, ti crontainele, ti vinale, ti chabal jcutique, ti cusi xibal sbae, ti ta xijchamotique? 36 Staoj yav ta xiscanotic ti Cristoe jech chac cu chaal ti jcoplaltic ti ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ta aventa voot ti chapal jcoplalcutic scotol cacal ti ta xquichcutic milele. Cool jelancutic jech chac cu chaal ti chij ti icbil ta xbat ta smilobile, xi. 37 Manchuc mi ja jech ti jvocoltique, pero tsalbil ta xcot cuuntic ta sventa ti Buchu cux ta xiyaiotique. 38 Jech o xal jna lec ti muyuc cusi xu ta xischacotic loquel ta scuxul yonton ti Diose. Mi jauc ti ta xijchame, mi jauc ti cuxulotic to lie, mi jauc ti ngeletique, mi jauc ti pucujetic ti tsots xu yuune, mi jauc ti cusi ta xcot ta jtojoltic ta ora lie, mi jauc ti cusi ta to xtale, mu xu yuunic. 39 Mi jauc ti cusi oy ta vinajele, mi

lec ti cusiuc noox ta xcot ta pasele, ja ta stic sba ti Diose sventa slequilalic ti buchutic ta scanic ti Diose, ti icbilic ta spasel ti cusi oy ta yonton ti Diose. 29 Ti buchutic vone ojtiquinbilic yuun ti Diose, ta sliquebal talel banomil oy scoplal ta xcotic jech chac cu chaal ti Snichone, yo jech ti Snichone ja banquilal cotem ta stojol ti yermanotaque. 30 Ti buchutic jech scoplalic ta vone yuun ti Diose, laj yic ta stojol. Ti buchutic laj yic ta stojole, ja laj staic ti lec xilatic yuun ti Diose. Ti buchutic laj staic ti lec xilatic yuun ti Diose, ja iacbatic yutsilal slequilal ti Diose. 31 Cusi ta xcaltic un chae? Ti mi jech svaanoj sba ti Dios ta jtojoltique, buchu xu ta

28Jnatic
Jelavam xu cuuntic ta jechel
311 jauc ti cusi li ta banomile, mi jauc jun ta scotol ti cusi laj smeltsan ti Diose, ti jech xu ta xischacotic loquel ta scuxul yonton ti Dios ti laj xa yac ta ilel ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe.
ROMANOS8,9 vai selan taje, ja ta xac jnatic ti mauc batsi snichnab ti Dios ti jech ta xvoquic ta sventa snitilul noox ti Abrahame. Ti buchutic batsi snichnab ti Diose, ja noox ti buchutic ti ta xvoquic ta sventa ti jech albilic scoplalic yuun ti Diose. 9 Yuun ti Abrahame jech ialbat yuun ti Diose ti oy cusi ta xacbate: Ti scacalil ti nopbil cuune ta xital. Jech ti Sarae ta xchiin yol, xi. 10 Pero mauc noox jech yepal taje. Ja jech ti chib squerem ol ti Rebecae, jun ti stotique, ja ti jmolmuctotic, Isaaque. 11-13 Pero calal muyuc to ox voquemique, ti calal muyuc to yabinojic ta spasel ti leque, ti chopole, jech ialbat ti Rebeca yuun ti Diose: Ti banquilale ta smosovinat yuun ti itsinale, xi. Ti vai selan taje, cool schiuc jech chac cu chaal tsibabil ta scop Diose: Cux laj cai ti Jacobe. Pero laj jbaj ti Esaue, ti xie. Jech com o ti xu ta stuj ti Dios ti cusi lec ta xile, ti buchu ta scan ta xique. Mauc ta xac ta venta ti cusi ta spas ti vinique. 14 Cusi ta xcaltic un chae? Mi yuun muyuc stuquil yonton ti Diose? Bu xata ti muyuc tuc yontone! 15 Ti Diose yuun jech laj yalbe ti Moisese: Ta jcuxubin ti buchu ta jcan ta jcuxubine. Ta jcolta ti buchu ta jcan ta jcoltae, xi. 16 Ti jech ta jtatic cuxubinel yuun ti Diose, mauc ta quip jtuctic, mauc ta cabtel jtuctic. Ja noox ta sventa scuxul yonton ti Diose. 17 Yuun jech ialbat ti ajvalil yuun ti Egipto banomil ti tsibabil ta scop Diose: Laj jvaanot ta ajvalil yo tey ta xcac ta ilel ti jmucul

Ti jech jchunoj ti Jesucristoe, ja yuun un, melel ti jcope, muyuc ta jut. Acbil jna yuun ti Chul Espritue ti melel ti cusi ta xcale. 2 Mu xech yipal ti at onton ta xcaie. Scotol cacal xtuchet conton. 3 Yuun jcanuc cai ta jip jba loquel ta yoc ta scob ti Jesucristoe yo jech ta xibat ta chayel ti jauc ta staic slequilal ti jchiiltaque. 4 Yuun ti jchiiltaque jaic snitilultac ti Israele. Bisbilic ta snichnab ti Diose. Yan yutsil laj svaan sba ti Dios ta stojolic. Iacbatic ti trateetic yuun ti Diose. Iacbatic smantal ti Moisese. Iacbatic ti cu selan ta ichel ta muc ti Dios ta sventa ti temploe. Ialbatic yuun ti Dios ti oy cusi ta xacbatique. 5 Jaic snitilultac ti jmolmuctotic ta vonee. Ta stojol ti jchiiltaque tey iayan talel ti Cristo ti laj yich sbectale, ti ja Dios yuun scotol ti cusi oye. Ichbiluc ta muc sbatel osil. Jechuc. 6 Ti cusi yaloj ti Dios ta stojol ti jisraeletique icot ta pasel. Pero ja noox icot ta pasel ta stojolic ti buchutic ja batsi snitilul ti Israel ta melele. 7 Yuun ti snitilultac ti Abrahame mu scotolicuc ti ja snichnab ta melele. Yuun ti Diose jech laj yalbe ti Abrahame: Ta sventa Isaac ta xayan ep anitilultac, xi. 8 Ati

Ti jisraeletique tujbilic yuun ti Diose
ROMANOS9 jtsatsale, yo tey ta xtanij ti jcoplal ta sjoylej banomile, xi. 18 Jech o xal ti Diose ta xcuxubin ti buchu ta scan ta xcuxubine. Ja jech xtoc ta syijubtasbe yonton ti buchu ta scan syijubtasbee. 19 Xu nan ti jech ta xavalbeicune: Mi ja jech yonton ti Dios taje, cu chaal ta xacbe ta sba smul ti cristianoetique? Buchu xu smac ta be ti mi jech snopoj ti Diose?, ti xachiique. 20 Pero ti voote, buchuot yayel ti ta xatsacolan ta cop ti Diose? Ti patbil bine mu xu ta xal ta stojol ti jpasbine: Cu chaal ti vi selan laj apasune?, ti xie. 21 Yuun ti jpasbine oy ta yoc ta scob ti achele ja ti cu selan ta scan ta spas ti bine. Yuun ta juteb noox achel xu ta xich pasel jun bin ti ms jtunele. Ja jech xtoc xu ta xloc jun bin ti ja noox sventa yav caepe. 22 Ja noox jech ti Dios eque. Calal ta scan ta xac ta quelel smucul stsatsal ta sventa ti buchutic ta xichic castigoe, pero laj xa stsicbe talel sbolil ti buchutic ja xtunic o ti ta xichic ti castigoe. 23 Ja jech ta smala ora ti Diose, ja ti oyotic onoox ta yonton ti ta xichotic ta cuxe, ja ti jech onoox nopbil jcoplaltic ta vone ti ta xacbotic ti yutsilal slequilale. 24 Jech o xal ti Diose laj staotic ta iquel. Jlomotic ti jisraelotique. Jlom ti jyanlumetique. 25 Yuun jech ta xal ti tsibabil yuun ti Osease: Ti buchutic mauc calab jnichnabe, ja ta jbis ta calab jnichnab. Ti buchu mauc cuxubinbilic cuune, ja ta staic cuxubinel cuun.

312 oy bu jech ialbatic: Ti vooxuque mauc calab jnichnaboxuc, xi scoplalic. Avi tana un, ja bisbilic ta yalab snichnab ti cuxul Diose, xi. 27 Pero scoplalic ti jisraeletique, jech laj yal ti Isaase: Manchuc mi cool selanic syial nab yepalic snitilultac ti Israele, pero ja noox jun chib ta xcolic. 28 Yuun ti Cajvaltique xcot xcopoj. Ta ora noox ta xchapan ti cristianoetic li ta sba banomile, xi. 29 Yuun jech onoox laj yal xtoc ti Isaas ta vonee: Ati Cajvaltic Dios ti scotol xu yuune, ati manchucuc laj yictabotic comel ti jnitilultique, ja jech icot ta jtojoltic jech chac cu chaal ti jteclumetic Sodoma schiuc Gomorra jechuque, xi.

26 Yuun
icot ta pasel chcaltic un chae. Ti jyanlumetic ti buchutic muyuc laj yaquic persa ta sael yo lec ta xilatic yuun ti Diose, pero laj xa staic ta sventa ti ta xchunic ti Jesucristoe. 31 Yan ti jisraeletic ti laj yaquic persa ta sael yo jech ta staic ti lec xilatic yuun ti Dios ta sventa ti mantale, pero muyuc laj staic. Yuun muyuc xchun yuunic ti mantale. 32 Cu chaal un? Ja ti muyuc laj yaquic persa ta sael ti lec xilatic yuun ti Dios ta sventa ti ta xchunic ti Cajvaltique. Ti

30Jech
Ti jisraeletic ti mu scan xchunic ti lequil ach cope
313 stuquique ja noox laj snopic ti ta staic ti lec xilatic yuun ti Diose ta svetna ti cusi ta spas ti stuquique. Jech o xal un, ti stuquique laj sbosi yacanic yuun ti jmac-acanil tone. 33 Yuun jech albil scoplal ti ta scop Diose: Vuun ta jvaan ta jteclum Jerusaln ti jbosej-acanil ton ti ta sbajesvan ta lume. Yan ti buchu ta xchune, muyuc ta sta ti ta xloilaj ti yontone, xi. Quermanotac, ta sjunul conton ta jta ta coponel ti Dios yuun ti jchiiltaque, yuun ta jcan ti aco colicuque. 2 Ti jisraeletique yacojic persa ta yichel ta muc ti Dios yilele. Pero mu xcoolaj schiuc ti cusi oy ta yonton ti Diose. 3 Yuun ti stuquique mu xaiic smelol ti cu selan ta spas ti Dios yo lec ta xil ti cristianoetique. Ja noox ta sa stuquic cu selan yo jech lec ta xilatic yuun ti Diose. Ja mu xchunic ti cusi lec laj xa spas ti Diose. 4 Yuun ja noox ta sventa Cristo yo jech ta xich tael ti lec xijilat yuun ti Diose. Mauc ta sventa smantal ti Moisese. Buchuuc noox ti ta xchunic ti Cristoe ta staic ti lec xilatic yuun ti Diose. 5 Yan ti mi ja noox ta jnoptic ti ta jtatic ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti mantale: Ta scan chunel scotol ti mantale yo jech ta xicuxi, xi laj stsiba comel ti Moisese. 6 Ti mi ta jcantic ti ta jtatic ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti ta jchuntique, jech ta xac jnatic: Mu xaval ta avonton un chae: Ta to scan ta xibat ta vinajel yo chba

ROMANOS9,10 jsa talel ti jcoltaele, ti xachie. Ti jech ta xavale taje, ta xabaj ti talem xa ti Cristoe. 7 Ja jech xtoc: Mu me xaval ta avonton: Ta to scan ta xibat ta catimbac yo ta jsa talel ti jcoltaele, ti xachie. Ti jech ta xavale, ta xabaj ti icham ichacuxi xa ti Cristoe. 8 Cusi ta xac jnatic ti jech ta xcalcutique? Ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti ta jchuntic ti Jesucristoe, mu nomuc oy. Oy ta ave ati. Oy ta avonton. Ja ti lequil ach cop ti vuun ta xcalcutique. 9 Yuun ti mi ta xloc ta ave ti ja Avajval ti Jesuse, ti mi ta xachunic ti ichacuxesat yuun Dios ti Jesucristoe, ta xacolic. 10 Ta jtatic ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti ta jchuntic ta sjunul contontique. Ja jech xtoc ta xloc ta quetic ti ja Cajvaltic ti Jesucristoe yo jech ta xijcol. 11 Yuun jech tsibabil ta scop Dios: Scotol ti buchu ta spat yonton ta stojole, mu xloilaj ti yontonique, xi. 12 Manchuc mi jisraeletic, mi jyanlumetic, mu yanuc ti Cajvaltique. Ja Ajvalil cuuntic jcotoltic ti Cajvaltique. Jech o xal buchuuc noox ti ta scanbe vocole, ep ta xacbatic ti cusi ta scanique. 13 Yuun jech onoox ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Scotol ti buchutic ta scanbeic vocol ti Cajvaltique, ja ta xcolic, xi. 14 Pero cusi ta xutic ta scanbeic vocol ti mi muyuc to xchunojic ti Cajvaltique? Cusi xut ta xchunic ti mi muyuc yabinojic scoplal ti Cajvaltique? Cusi xut ta xaibeic scoplal ti Cajvaltique ti mi muyuc buchu ta xbat yale? 15 Cusi xut ta xalic ti lequil ach

10
ROMANOS10,11 cope ti mi muyuc buchu ta xtacatic batele? Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Toj yan noox yutsil scotolic ti buchutic ta xalic ti lequil ach cop ti ja ta xac jun contontique, xi. 16 Cu stu un! Mu scotolicuc ta xichic ta muc ti lequil ach cop ti ja colebale. Ja cool selan jech chac cu chaal ta xal ti Isaase: Cajval, mu scan xchunic ti acope, xi. 17 Jech o xal un, ti jech ta jchuntique, ja to ti mi ta xcaitique. Ti cusi ta xcaitique, ja ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. 18 Pero jech ta jac xtoc. Mi yuun muyuc laj yaiic ti lequil ach cop ti jchiiltaque? Laj yaiic. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Scopojelic ti jalcopetique vinaj ta sjoylej banomil. Scopic ti jalcopetique icot ta sbejel banomil ti bu tanijemic ti jchiiltaque, xi. 19 Yan to velta ta jacbe jba xtoc. Mi yuun muyuc laj stuculanic ti jisraeletic ti ta xic jyanlumetic ti Diose? Laj yaiic. Yuun jech onoox laj yal ti Moisese: Itix ta xavaiic ti calal ta xavilic ti ta xquic ta jtojol ti jyanlumetic ti mauc tujbil cuune. Ta xailinic yuun ti calal ta xquic ta jtojol ti jyanlumetic ti muyuc yichojicun ta muc ta vonee, xi ti Diose, xi. 20 Tsacal to jech laj yal ti Isaas xtoque: Ti buchutic muyuc laj saicune, laj staicun.

314 Ti buchu mu laj sjaquicune, laj cac jba iluc ta stojolic, xi ti Diose, xi. 21 Pero scoplal xtoc ti jisraeletique jech laj yal ti Isaase: Scotol cacal laj quic ta jtojol ti jtoyoba cristianoetique, xi ti Diose, xi.
11
Ta jac cai xtoc. Ti Diose, mi laj sjip o ti yalab snichnabe, ja ti jisraeletique? Bu xata! Yuun ti vuune jisraelun ec. Snitilulun ti Abrahame. Liayan talel ta jun ta slajchebal snichon ti Israele, ja ti Benjamine. 2 Yuun vone xa onoox ti Diose sbisoj talel ta yalab snichnab ti jisraeletique. Muyuc sjipoj. Avi tana lie, xanaic lec cusi laj yal calal laj scopon Dios ti jalcop Elase. Jech laj yalbe smul ti jisraeletique: 3 Cajval, laj xa smilic ti avajalcoptaque. Laj xa slilinic ti altaretic avuune. Jtuc xa noox licom. Ja jech xtoc ta xismilicun yaiic ec, xut ti Diose. 4 Pero ti Diose jech laj stac: Laj xa jtuj vucmil (7000) jisraeletic ti muyuc laj squejan sbaic ta stojol ti meltsanbil riox Baale, xi. 5 Ja jech tana lie, oy to jayibuc scomelal ti jisraeletic ti ta xchunic ti Cajvaltique ta sventa ti tujbilic ta scuxul yonton ti Diose. 6 Ti mi ta sventa scuxul yonton ti Dios ti jech tujbilique, ja yuun umbi, mu xa jauc ta sventa ti cusitic ta spas ti stuquique. Yan ti yuunuc ta sventauc ti cusi ta spas stuquic yo jech tujbilique, mauc xa scuxul yonton Dios umbi.

Ti jlom jisraeletic ti laj staic ti coltaele
315 un chae? Ti cusi laj saic ti jisraeletique muyuc laj staic. Pero ti buchutic tujbilic yuun ti Diose laj staic ti lec xilatic yuune. Jauc ti yane iyijubtasbat yontonic. 8 Yuun jech onoox tsibabil scoplalic ta scop Diose: Chaybat schulelic yuun ti Diose. Iacbat satic, mu xilic. Iacbat schiquinic, mu xaiic. Jech staoj yav avi li tanae, xi. 9 Ja jech laj yal xtoc ti Davide: Ati jech ta smalquin sbaic leque, aco joybijuc ta spetsalic, ta schucobbailic, yo jech ta sbosi yacanic, yo ta xacbatic castigo. 10 Aco joybijuc ta masat yo jech mu xilic. Vujquijuc o ti spat ta jechele, xi.

ROMANOS11 tacbilun yuun ti Dios ta atojolique, ja yuun un, tsots scoplal ta xcai ti cabtel ti laj yacbune. 14 Ta jcan cai ti aco scooltas yontonic ti jchiiltaque, yo jech ta staic ti coltaele jech chac cu chaal ataojique. 15 Ti jech chacbilic icomic yuun Dios ti jchiiltaque, jech o xal scotol ti cristianoetic ta sjoylej banomile laj staic ti lec ta xil sbaic schiuc ti Diose. Pero calal ti jchiiltac ta xicatic yuun ti Dios yan veltae, ta staic scuxlejalic ti buchutic chamemique. 16 Yuun ti bayel snichnab ti Diose cool selan jbej chul pan ti lec ta xil ti Diose. Jech o xal un, lec ta xil ti scomelal ti cu yepal cool selan ti votsbil jarinae. Mi chul ibel te ta xile, ja jech xtoc ti scobtaque lec ta xil. 17 Oy jlom jchiiltac ti cool selan sbatsi cobtac ti olivo tee, laj yich setel loquel. Ti bu icom ti setbenale, ja tey laj avich tsaquel ti vooxuc jyanlumoxuque, ti cool aelanic jech chac cu chaal ti tetical olivoe. Ja yuun un, oy acuxlejalic ta sventa ti yibel ti batsi olivo tee. 18 Pero mu xanop ti ms lec oyoxuque, ti ja mu sta ti sbatsi cobtac ti laj yich setele. Yan ti mi jech ta xanopique, vuleso me ta avontonic ti mauc avicojic ti yibele. Ja yicojoxuc ti yibele. 19 Xu nan jech ta xavalic: Pero laj yich bojel ti scobtaque yo tey laj quich tsaquel ta olivo tee, ti xachiique. 20 Melel, jech xaval avauc. Laj yich setel loquel ta scoj ti muyuc laj xchunic ti coltael yuun ti Diose. Tey laj avichic tsaquel ochel ta sventa ti achunojic

7Cuxi
jac cai xtoc. Ti jech laj sbosi yacanic ti jisraeletique, mi yalic o ta lum? Bu xata ti jech yalic o ta lume! Calal jech laj sbajic slequilalic ti jisraeletique, laj staic coltael yuun Dios ti jyanlumetique, yo jech ti jisraeletique ta xlic scooltas yontonic jech chac cu chaal ti jyanlumetique. 12 Ti mi ja jech laj staic coltael yuun Dios ti jyanlumetic ti oy ta sjoylej banomile ja ta scoj ti jisraeletic ti jech laj sbosi ti yacanique, jech o xal umbi, ja to jun yutsil ta xcot ta jtojol jcotoltic ti calal ti jisraeletic ta xlic xchaac sbaic ta ventainel yuun ti Diose. 13 Pero oy cusi ta jcan ta xcalboxuc avaiic ti vooxuc jyanlumoxuque. Ta sventa ti jech

11Ta
Scolebalic ti jyanlumetique
ROMANOS11 ti ta xacolique. Jech o xal un, bijanic me. Mu me xatoy abaic. 21 Yuun ti Diose mi muyuc laj yacbe perdn ti sbatsi cobtaque, ja jech ti vooxuque mu xaacbatic perdn ti mi ta xatoy abaique. 22 Quel avilic, toj lec ti Diose. Pero ja jech xtoc jbel xcopoj. Ti buchutic laj sbajic ti slequilalique jbel scoplal laj yacbe castigo. Pero lec yonton ta atojolic. Yan ti mi mu xachunic ti cuxubinel yuun ti Diose, ta xavichic setel loquel. 23 Pero ti jisraeletique ti mi ta xlic xchunic ti Diose, ja jech xtoc umbi, ta xlic yichic tsaquel ta ach. Yuun oy smucul stsatsal ti Dios ti xu ta stsaque. 24 Ti vooxuque, mauc jisraeloxuc, cool aelanic colemal olivo te labojatic talel. Laj avichic tsaquel ochel ta batsi olivo te. Jech o xal umbi, ti jisraeletique ms ta ora noox ta stsacatic ochel ta ach yuun ti Diose. Ja ti ja onoox sbatsi cobtac ti batsi olivoe.

316 Ta stubbe smulic ti jisraeletique. jech ti jtrate schiuquique calal ta jchaybe ti smulique, xi ti Diose. 28 Ti jech laj sbajic ti lequil ach cop ti jisraeletique, jech o xal ti Diose laj syanijes yonton ta stojolic, yo jech ti vooxuc jyanlumoxuque ta xataic ti coltael yuun ti Diose. Pero ti stuquique staoj yav ti jech cuxubinbilic yuun ti Diose. Yuun tujbilic ti smolmuctotic ta vonee. 29 Ti cusi ta xac ti Diose, mu spoj sutel. Mi jauc ta xchana ti jech icvaneme. 30 Ti vooxuc jyanlumoxuque ta vone mu xacan xavichic ta muc ti Diose. Avi tana un, laj ataic ti cuxubinel yuun ti Diose ta sventa ti jisraeletic ti jech laj sbajic ti cuxubinele. 31 Manchuc mi laj sbajic cuxubinel ti jisraeletique, pero oy bu ta sta scacalil ti ta staic ti cuxubinel yuun ti Diose jech chac cu chaal laj ataic ti vooxuque. 32 Laj yilotic jcotoltic ti Diose ti cool mu xquichtic ta muque, yo jech ta jtatic cuxubinel jcotoltic. 33 Batsi mu albajuc yutsil ti Diose. Mu stac alel ti sbijile, ti cusi ta snope. Muyuc buchu xu ta xal ti cusi snopoj ti Diose. Mu jnatic ti bu calal oy ti snopobil yuune. 34 Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scope: Buchu junucal ti cristianoetic ti laj xa yai ti cusi ta snop ta yonton ti Diose? Buchu laj sbijubtas? 35 Buchu oy cusi laj xa yacbe bayel ti Cajvaltique yo jech ta sutesbat squexol ti cusi laj xa yaque?
27 Ja

ta jcan ta xcalboxuc avaiic ti cusi snopoj ta spas ti Dios ti mucul to oxe, yo jech mu xabis abaic ta bijoxuc. Ti jisraeletique oy bu iyijub ti yontonique. Pero mu jechuc ta xcom o. Ja to ti mi ta xcot ta stsaquiel ti cu yepal ta staic coltael ti jyanlumetique. 26 Calal jech ta xcot ta pasele, scotol ti jisraeletique ta staic scolelique jech chac cu chaal ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ti Jpojvaneje ta xlic talel ta Sin.
25Quermanotac,
Ta sta yorail ti ta staic scolelic ti jisraeletique
317 xi. 36 Yuun scotol ti cusitic oye ta xlic talel ta stojol ti Diose. Ja pasbilic yuun, yo xtun yuun. Ichbiluc o ta muc sbatel osil ti Diose. Jechuc.
ROMANOS11,12 o xal un, tojobcutic ta stunesel ti jbijiltique. Ti mi ja laj yac jbijiltic ti Dios ta yalel ti cusi ta xac ta naele, la me caltic ti cu yepal coltabilotic ta xchunele. 7 Ti mi ja laj yac jbijiltic yo jech ta xitun yuun ti yane, la me jpastic ta sjunul contontic. Mi ja sbijil iacbat ti ta xchanubtasvane, aco me yabtelan o ti jech ta xchanubtasvane. 8 Mi ja sbijil iacbat ti ta stsatsubtasbe yontonic ti yane, aco me yabtelan o. Mi ja sbijil iacbat ti oy cusi ta xaque, mu me snop ti ta xquextabat sutel ti jech ta xaque. Mi ja sbijil iacbat ti ta tojobtasvane, bijuc ti cu selan ta xtojobtasvane. Mi ja sbijil iacbat ta scoltael ti buchu abol sbaique, muyubajuc ta spasel.

12
Jech o xal un, Quermanotac, ta sventa scuxul yonton ti Diose, ta jcanboxuc vocol. Cuxul aco abaic ta tunel yuun ti Diose jech chac cu chaal ti animal ti laj yich acbel sventa smoton ti Diose, ti tujbile, ti lec ta xile. Ja jech ta ichel ta muc ti Diose. 2 Mu xa jechuc xanopic jech chac cu chaal ta snopic ti cristianoetic ti li ta sba banomile. Ja lec jeluc ti snopobil avuunique, yo jech ta xachub scotol ti acuxlejalique. Ti mi jech ta xapasique, tey ta xlic avaiic ti cusi oy ta yonton ti Diose, ja ti cusi leque, ja ti cusi xmuyubaj yonton yuune, ja ti tuc ta xile. 3 Ti jech acbil cabtel ta scuxul yonton ti Diose, jech ta xcalboxuc avaiic acotolic. Mu me cajaluc xavai abaic ti cusi ta xanopique. Jujunoxuc lequil nopic ti cu yepal laj scoltaoxuc ti Dios ta xchunele. 4 Yuun ti jbectaltique, jun noox. Pero ep ta tos ti yabtelique. Pero mu junuc noox ti yabtelic ti bu xtunique. 5 Ja jech ti vootique. Manchuc mi toj epotic, pero junotic ti jech oyotic ta stojol ti Cristoe. Jun tsobolotic jcotoltic jech chac cu chaal ti sjunul jbectaltique. 6 Jujutos laj yacbotic jbijiltic ti Dios ta jujun tale, ja ti cu selan iayan ta yonton ti laj yaque. Jech

Scuxlejalic ti jchunolajeletic ti tujbilic yuun ti Diose
melel cux me xavai abaic ta jujun tal. Crontaino ti cusi chopole. Ja acbo yipal ta spasel ti leque. 10 Ta yutsiluc avontonic, cano abaic ta jujun tal ti jech avermano xa abaique. Cooluc xavil abaic. Icho abaic ta muc ta jujun tal. 11 Aquic persa mu xachajubic. Ta sjunuluc avontonic tunanic yuun ti Cajvaltique. 12 Junuc avontonic cuxianic. Muyubajanic, yuun apatoj avontonic ti oy cusi ta xataique. Oyuc me smucul avontonic calal ta xavich avocolique. Mu me xavicta abaic ta scoponel ti Diose. 13 Coltaic me ti jchunolajeletic ti oy cusi ta xtun yuunique. Icho me ta muc ti buchu ta xasvulanique.

9Ta
Jech ta scan ta spasic ti jchunolajeletique
ROMANOS12,13 xaval ti aco chamuc ti buchu ta xayilbajinique. Canbeic slequilal Dios ta stojolic. 15 Muyubajanic schiuc ti buchu xmuyubajic xae. Ocanic schiuc ti buchu ta xoquique. 16 Junuc avontonic cuxianic acotolic. Mauc me ti toyobbaoxuque. Cool me xavil abaic schiuc ti buchutic abol sbaique. Mu me xanopic ti toj bijoxuque. 17 Mu me ta chopoluc xapacbe sutel ti buchu chopol ta spasboxuque. Aquic persa ta spasel ti lec ta stojol scotolique. 18 Aquic persa ti bu xa calal xu avuunique yo jech jun avontonic schiuc ti yane. 19 Quermanotac, mu me xapaquic sutel atuquic ti cusi chopol ta spasboxuque. Acbeic xchapan stuc ti Diose. Ja aco yac castigo stuc. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Vuun jventainoj ta xcacbe castigo. Vuun ta xcacbe stojol, xi ti Cajvaltique. 20 Ja jech ta xal xtoc: Mi ta xvinaj ti avajcrontae, acbo sveel. Mi ta xai taqui tiile, acbo vo yuch. Yuun ti mi jech ta xapasic taje, tey ta stsajub sat ta quexlal, xi. 21 Mu xavac abaic ta tsalel yuun ti chopole. Ja lec tsalic ti chopol ta sventa ti cusi lec ta xapasique. Acotolicuc chunbeic smantal ti ajvaliletic yuun ti gobiernoe. Yuun jech ta scan Dios ti oy ajvaliletique. Ti jech oy ti ajvaliletic li ta sba banomile, ja nopbil yuun ti Diose. 2 Jech o xal un, ti buchutic ti ta stoy sbaic ta stojol ti ajvaliletique, ta scrontainic ti jech nopbil yuun

318 ti Diose. Ti buchutic jech ta stoy sbaic taje, jech o xal ta sta smulic. Ta xacbatic castigo. 3 Yuun ti ajvaliletique mauc ta xacbe xiel ti buchu lec ta spasique. Ja noox ta xacbe xiel ti buchu chopol ta spasique. Mi ta xacanic ti mu xaacbat xiel yuun ti ajvaliletique, lec xapas abaic. Jech ti ajvaliletique tey ta stuculanic lec ti cu aelanique. 4 Yuun ti ajvaliletique ja yajtuneltac ti Diose, yo jech lec oyoxuc. Pero mi chopol ta xapas abaique, jech o xal ta xaxiic ta stojolic. Yuun mu ta jecheuc noox ti oy ta yoc ta scob ti xu ta xacboxuc ti castigoe. Yuun ja yajtuneltac ti Diose, yo jech ta xacbe yich castigo ti buchu chopol ta spasique. 5 Ja yuun un, tsots scoplal chunbeic smantal ti ajvaliletique. Pero mauc noox ti ta xapoj abaic yuun ti castigoe. Yuun xanaic lec ti jech scan pasele. 6 Jech o xal un, ti vooxuque ja razon ta xatojic ti patane. Yuun ti ajvaliletique ja yajtuneltac ti Diose ti jech yichoj ti yabtelique. 7 Icho ta muc ti cu selan yabtel jujuchope. Tojic me ti patan ti ta scanboxuque. Tojic me ti sloc ti ta scanboxuque. Ichic ta muc ti buchu ichbil ta muque. Ti buchu lec xilate lec me xavilic ec. 8 Chabalucuc me avilic ta stojol yan. Jauc noox me avilic ti cux ta xavai abaic ta jujun tale. Yuun ti buchu ta xcuxubin ti schiile, laj xa spas scotol ti cu selan ta xal ti mantale. 9 Yuun ti mantale jech ta xal: Mu xamulivajic. Mu xamilvanic. Mu xaelcajic. Mu xajutbeic cop yan. Mu xavuuninbe

14Mu
13
319 ti cusi oy yuun yan, xi. Ti mantal taje schiuc scotol ti yan mantale, ta xcot ta pasel avuunic ti mi ta xapasic ti jbel noox mantal ti ta xale: Cuxubino achiiltac jech chac cu chaal ti ta xacuxubin aba atuque, xi. 10 Ti buchu oy scuxul yontone, mu soques ti schiile. Ti jech oy scuxul ti ontonale, ta xcot ta pasel scotol ti mantale. 11 Ati vai selan laj jbijubtasoxuque, tuculanic me ti cu selan cuxuloxuc li ta banomile. Naic me ti ja xa yorail ti ta xavic asatique. Yuun poot xa sta yorail ti colebale. Yan ti calal laj jchuntic talele, jal to scan. 12 Poot xa xech ti acobale. Ta xa sacub talel ti osile. Jech o xal un, ictaic ta spasel ti cusitic sventa ical osile. Lapic ti amacobbailic ta spasel ti sventa saquil osile jech chac cu chaal jun soldado ti ta slap ti smacobbaile. 13 Oyuc me jtuquiltic jech chac cu chaal ti buchu ta xanav ta cacaltique. Mauc noox me jtamojtic ti yacubele, ti xvochvunet ta veel uch vo ta spasel quine, ti mulivajele, ti cusi chopol ta quelele, ti copetique, ti itix ontonale. 14 Ja lec, aco amaquinic o ti Cajvaltic Jesucristo stuque. Mu me staojuc yav cupil xavai ta spasel ti cusi ta scan ti atalelique.

ROMANOS13,14 ti cusi ta staique. Pero oy jlom ti xchibet yontonique. Jech o xal un, uni itaj noox ta slajesic. 3 Ti buchu ta slajes scotole, mu xu sbaj ti buchu ti tujbil ti sveel ti ta slajese. Ja jech xtoc ti buchu tujbil ti sveel ta slajese, mu me slaban xtoc ti buchu ta slajes scotole. Yuun cool icbilic yuun ti Diose. 4 Buchuot yayel ta xanalebe ti yajabtel yane? Mi lec ta xbat yuun, mi chopol ta xbat yuun, ja sventa ti yajvale. Pero ta xcom ta lec. Yuun ti Cajvaltique oy smucul stsatsal yo jech ta xcom ta lec yuun. 5 Ta xcaltic noox jech chac cu chaal lie. Oy jlom jchunolajeletic ti oy bu jun cacal ti tsots scoplal ta xaiique. Oy yan jchunolajeletic ti cool noox selan ta xaiic scotol ti cacale. Ja lec, la jnoptic lec ta contontic ta jujun tal ti cusi scan pasele. 6 Ti buchu ta xchabi ti jun cacale, ja ta spasic jech, yo ta xac ta ichel ta muc ti Cajvaltique. Ti buchu mu xchabi ti jun cacale, ja ta spasic jech, yo ta xac ta ichel ta muc ti Cajvaltic ti jech mu xchabie. Ja jech xtoc ti buchu ta slajes scotole, ja ta spasic jech, yo ta xac ta ichel ta muc ti Cajvaltique. Yuun ta xalbe vocol ti Diose. Ja jech xtoc ti buchu tujbil ti sveel ta slajese, ja ta spasic jech, yo ta xac ta ichel ta muc ti Cajvaltique. Ja jech xtoc ta xalbe vocol ti Diose. 7 Yuun muyuc buchu junucal sventainoj sba stuc ti li cuxul ta sba banomile. Mi jauc sventainoj sba stuc ti jech ta xchame. 8 Ti jech cuxulotique, cuxulotic yo jech ta xitun yuun ti Cajvaltique.

14
Mi oy buchu junuc ti muyuc to yip ti yontone, icho ta muc. Mu xavul abaic schiuc ti cusi vocol ta ayiele. 2 Ta xcaltic noox jech chac cu chaal lie. Oy jlom jchunolajeletic ti xchunojic ti xu ta slajesic scotol
Mu xaloilta ti avermanoe
ROMANOS14,15 Ti jech ta xijchamotique, ta xijcham yo jech ta xitun yuun ti Cajvaltique. Jech o xal un, manchuc mi cuxulotic, mi chamemotic, yuunotic o ti Cajvaltique. 9 Yuun ti Cristoe icham. Ja jech xtoc ichacuxi, yo jech ta xcot ta Ajvalil yuun scotol ti buchutic chamemic xae schiuc ti buchutic cuxulic toe. 10 Pero ti voote, cu chaal ta xaloilta, cu chaal ta xabaj ti avermanoe? Yuun jcotoltic ta xcot jvaan jbatic ta stojol ti Cristoe, yo jech ta xischapanotic. 11 Yuun jech ta xal ti Dios ti tsibabil ta scope: Ti jech cuxulune, scotolic ta squejan sbaic ta jtojol. Scotol jamal ta xalic ti Diosune, xi. 12 Jech o xal un, jujunotic ta xcactic cuenta ta stojol ti Diose.

320 tsots scoplal ti cusi ta jlajestique, ti cusi ta xcuchtique. Ti tsots scoplale, ja ti tuc contontique, ti jun contontique, ti xijmuyubaj ta sventa ti Chul Espritue. 18 Ti buchu jech yacoj sba ta tunel yuun ti Cristoe, lec xilat yuun ti Diose. Ja jech xtoc lec ta xilat yuun ti cristianoetique. 19 Jech o xal un, cactic persa ta sael batel ti bu ta xac jun contontique, yo jech xu ta jcolta jbatic ta jujun tal ta xchunel ti Cajvaltique. 20 Mu xasoquesbe yabtel ti Dios ta scoj ti cusi xu ta xalajese. Scotol ti velile lec onoox. Muyuc cusi chopol. Pero ti bu chopole, ja ti ta xalajes ti bu xu ti ta sta o smul avuun ti yane. 21 Lec ti mu jlajestic ti bequete, ti mu xcuchtic ti vinoe, ti mu ta jpastic ti cusi yane, yo jech mu xyanij yonton ti avermanoe, yo jech mu sta smul, yo jech mu xchibaj yonton ti cu selan xchunoje. 22 Ti cu selan achunoje, avuunuc atuc ta stojol ti Diose. Toj yan noox yutsil ti buchu mu xacbat sna ta yonton ti ja smul ti cusi ta spase. 23 Yan ti buchu xchibet yonton ti cusi ta slajese, ta sta smul ti jech ta slajese. Ja ti mu sjunuluc yonton ta slajese. Cusiuc noox ti mu jechuc xchunoj ti ta spase, ti ja noox ta suj sbae, ja mulil.

o xal un, mu xa me jloilta jbatic. Ja lec ti la jtuculan jbatique, yo jech mu jyanijesbetic yonton, yo jech mu sta smul cuuntic ti quermanotique. 14 Ti jech jchunoj ti Cajvaltique, jna lec ti mauc mulil ti ta jlajes ti cusiuc noox velile. Pero mi oy buchu ta snop ti ja mulil ta xai ti cusi ta slajese, melel, jech onoox ta sta smul ti mi ta slajese. 15 Ti mi ta xayanijesbe sjol yonton ti avermano yuun ti cusi ta xalajese, muyuc xa ti scuxul avontone. Mu me xavac ta chayel ti quermanotic yuun ti cusiuc noox ta xalajese calal icham ti Cristo ta sventae. 16 Mu xavaquic ta chopol coptael ti cusi lec achunojique. 17 Yuun ti ventainel yuun ti Diose mauc

13Jech
Mu me xayanijesbe yonton ti avermanoe
15
Ti vootic ti oy xa yip ti contontic ta xchunele, la quicatsinbetic svocolic ti buchu chabal yip ti yontonique. Mauc noox me ti lec ta xcai jba jtuctique.
Cuxubino achiiltac. Mauc noox ta xacuxubin aba atuc
321 jujun tal ti vootique la jpastic ti cusitic xtun yuunic ti yan jchunolajeletique, yo jech lec oyic, yo jech ta xayan ms ta yonton ta yichel ta muc ti Diose. 3 Yuun ti Cristoe mauc laj spas ti cusi lec ta xai ti stuque. Yuun jech icot ta stojol jech chac cu chaal ti tsibabil ta scop Diose: Scotol ti cusitic chopol iloc ta yeic ti buchutic laj scrontainote, ja cajal icot ta jba, xut ti Diose. 4 Scotol ti cusitic tsibabil ta scop Dios ta vonee, ja ta xischanubtasotic. Yuun calal ta jqueltic ti cu selan istsic yuun ti vocol ti vone cristianoetique, ti cu selan icoltaat yuun ti Diose, jech o xal un, tey ta jtatic ti spatobil contontique. 5 Ti Dios ti ja ta xac smucul contontique, ti ja ta spat contontique, aco scoltaoxuc yo jech jun avontonic cuxuloxuc jech chac cu chaal ta scan ti Jesucristoe. 6 Yuun ja jech scan xapasic yo jech jun noox acopic ta xalequil-coponic ti Diose, ja ti Stot ti Cajvaltic Jesucristoe.

ROMANOS15 Jech o xal un, ta jvinajesbot acoplal ta stojol ti jyanlumetique. Ja jech xtoc ta xiquejin ti aquejoj ti ja avichel ta muque, xi ti Davide. 10 Ti ta yan scop Diose jech ta xal: Ti vooxuc jyanlumoxuque, muyubajanic schiuc ti yuuntac ti Diose, xi ti Moisese. 11 Ti ta yan xtoque jech ta xal: Acotolic ti vooxuc jyanlumoxuque, lequil copojanic ta stojol ti Cajvaltique. Acotolic, alic ti smucul stsatsal ti Cajvaltic ta stojol ti cristianoetique, xi ti Davide. 12 Ja jech laj stsiba ti Isaas xtoque: Ta xvoc talel jun snitilul ti Isaie, ti ja ta xoch ta Ajvalil yuun ti jyanlumetique. Jech ti stuquique tey ta staic ti spatobil yontonique, xi. 13 Ti Dios ti ta xacbotic ti spatobil contontique, aco yacboxuc ti jech xamuyubajique. Aco yacboxuc jun avontonic ta xchunel ti Diose, yo jech ta sventa smucul stsatsal ti Chul Espritue, aco ayanuc ms ta avontonic ta smalael ti cusi ta xavichique. 14 Quermanotac, ta xcai ta conton ti oy yutsilal slequilal avontonique. Xanaic lec cu selan ta xabijubtas abaic ta jujun tale. 15 Pero laj jtsibaboxuc ti jcarta lie, ti jamal laj calboxuc ti cusi scan ta xapasique, yo jech mu xchay ta avontonic.

2Ta
xavil abaic acotolic jech chac cu chaal lec laj yilotic ti Cristoe, yo jech lec ta xbat scoplal ti Diose. 8 Vuun ta xcal ti tal yac sba ta tunel ti Cristo ta stojol ti jisraeletique, yo jech ta xcot ta pasel ti cusi albilic ti jmolmuctotic ta vone yuun ti Diose, yo jech ta xvinaj ti xcot xcopoj ti cusi yaloj onooxe. 9 Ital ti Cristo ta stojol ti jyanlumetic xtoque, yo jech ta xalequil-copojic ta stojol ti Dios ta sventa ti scuxul yontone. Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose:

7Lecuc
Ta xich alel ti lequil ach cop ta stojol ti jyanlumetique
ROMANOS15 Jech laj jpas, yuun ta slequilal yonton laj yacbun cabtel ti Diose. 16 Yuun yajtunelun ti Jesucristo ta atojolic ti jyanlumoxuque. Ti cabtel ti ta jpase, ja ta xcal ti lequil ach cop ti ja acolebalic ti yacoj ti Diose, yo jech ti vooxuque cool selanic matanal ta xcot avaan abaic ta stojol ti Diose, yuun lecubtasbiloxuc xa yuun ti Chul Espritue. 17 Ti jech jchunoj ti Jesucristoe, yan yutsil ta xcai ti liabtej xa yuun ti Diose. 18 Yuun ja noox ta xcal ti cusitic cotem ta pasel cuun ta sventa ti Jesucristoe, yo jech ti jyanlumetique ta xchunic ti Diose. Ti vai selan ti laj xchunic ti jyanlumetique, ja ta sventa ti jcope, ti cusi lec laj jpase. 19 Ja jech xtoc ivinaj smucul stsatsal ti Dios ta jtojole ta sventa ti coltabilun yuun ti Chul Espritue. Ti jech taje, jech icot ta tsutsel cuun ta yalel ti colebal lequil ach cop yuun ti Cristoe, ti ilic talel cuun ta Jerusalene, icot calal to sjoylej Ilrico banomil. 20 Tey laj cac batel persa ta yalel ti colebale ti bu muyuc to yabinojic scoplal ti Cristoe, yo jech mu teyuc ta jvaan cabtel ta sba ti sliqueb ti bu liquem xa yuun ti yane. 21 Ti vuune jech ta jpas jech chac cu chaal ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ta xilic ti buchutic mu to yabinojic ti scoplale. Ta xlic stuculanic lec ti buchutic muyuc yabinojic ti scoplale, xi.

322 cusi xcut chtal jqueloxuc, aco mi ep ta velta ta jcan jqueloxuc caie. 23 Avi tana li une, tsuts xa ti cabtel ti bu calal xijoyet batele. Ja jech xtoc oy xa ep jabil ti ta jcan ta jqueloxuc caie. 24 Jech o xal un, calal ta xibat ta Espaae, ta xech jqueloxuc. Calal mi ech xa jqueloxuc une, tey ta xvinaj mi xu xacoltaicun batel ta sventa jbe. 25 Avi lie, ta xibat ta Jerusaln. Yuun ta xquich batel juteb ti cusi xtun yuunic ti jchunolajeletic teye. 26 Yuun ti jchunolajeletic ti oyic ta Acaya ta Macedonia banomile laj xa snopic ti ta stsobic ti cusi oy yuunique, yo jech ta xacbeic batel ti jchunolajeletic ti buchutic abol sbaic tey ta Jerusalene. 27 Lec laj yaiic ti jech laj spasique. Oy razon ti jech ta spasique. Yuun oy yilic ta stojolic ti jisraelal jchunolajeletique. Yuun ti lequil ach cop ti iacbatic yuun ti Diose, laj yaquic batel ta stojol ti jyanlumetique. Jech o xal un, ja yabtelic ti ta scoltaic batel ti jisraelal jchunolajeletic ti cusi oy yuunique. 28 Calal mi laj conton ta yaquel comel ti cusi laj stsobic ti jyanlumetique, tsacal to un, tey ch-ech jqueloxuc calal ta xibat ta Espaae. 29 Calal ta xicot teye, ta xcai ti coltabilun yuun ti Cristoe, yo jech ta jcoltaoxuc sventa ti scope. 30 Quermanotac, ta jcanboxuc vocol ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe, ta sventa ti scuxul contontic ti yacojbotic ti Chul Espritue, coltaicun ta scoponel ti Dios ta sventa ti cabtele. 31 Canbeic ti Diose ti aco xispojune, yo jech

melel, oy ti cabtele, macalun yuun. Jech o xal un, muyuc
Ti Pabloe ta snop ti ta xbat ta Romae

22Ta
323 mu xiyilbajin ti buchu chopol yontonic ti oy ta Judeae. Ja jech xtoc, canbeic ti Diose ti ichbiluc ta muc aco cotuc ti matanal ti quichoj batel ta stojol ti quermanotic ti oy ta Jerusalene. 32 Jech xtoc, canbeic ti Diose, mi jech ta scane, yo jech ximuyubaj ta xech jqueloxuque, yo jech ta jcux conton ta atojolic. 33 Ti Dios ti ta xac jun contontique, aco xchiinoxuc comel acotolic. Jechuc.

ROMANOS15,16 jchiiltac ta chuquel to oxe. Jaic ti buchutic lec ojtiquinbilic yuun ti jcholcopetique. Jaic ti buchutic ti bayel lic xchunic ti Cristoe, tsacal to ti vuune. 8 Chabanuc xavalbe yai ti Ampliase ti lec ta xquil jbacutic ta sventa ti Cajvaltique. 9 Chabanuc xavalbe yai ti Urbanoe ti ja jchiiltic ta abtel ta sventa ti Cristo Jesuse. Chabanuc xavalbe yai ti Estaquise, ja ti lec ta xquil jbacutique. 10 Chabanuc xavalbe yai ti Apelese ti ep laj yac iluc ta melel ti xchunoj ti Cristoe. Chabanuc xavalbe yaiic ti cu yepal oy ta sna ti Aristbuloe. 11 Chabanuc xavalbe yai ti jvinquelel Herodione schiuc ti cu yepal oy ta sna ti Narcisoe ti ta xchunic ti Cajvaltique. 12 Chabanuc xavalbe yaiic ti Trifenae, ti Trifosae ti ja ta xabtejic ta yabtel ti Cajvaltique schiuc ti Quermanatic Prsidae ti ep iabtej ta yabtel ti Cajvaltique. 13 Chabanuc xavalbe yai ti Rufoe ti ja lequil jchunolajel yuun ti Cajvaltic ta xilat yuun ti jchunolajeletique. Chabanuc xavalbe yai ti smee ti cool selan jme ta xcaie. 14 Chabanuc xavalbe yaiic ti Asncritoe, ti Flegontee, ti Hermase, ti Patrobase, ti Hermese, schiuc ti yan jchunolajeletic ti jmoj ta stsob sbaique. 15 Chabanuc xavalbe yaiic xtoc ti Fillogoe, ti Juliae, ti Nereoe, schiuc ti schiil ta voquel ti Nereoe, ti Olimpase, schiuc scotol ti jchunolajeletic ti jmoj ta stsob sbaic schiuque. 16 Chabanuc xavalbe abaic ta jujun tal. Tsacbo abaic acobic. Chabanucoxuc xayalboxuc scotol ti

16
Tey ta jcubanboxuc ta atojolic ti quermanatic ants Febee, ti lec iabtej ta stojolic ti jchunolajeletic ta Cencrea jteclume. 2 Ta sventa ti Cajvaltique, ichbeicun ta muc. Yuun ja jech cabteltic ta jpastic ti vootic jchunolajelotique. Coltaic me ti cusi ta xtun yuune. Yuun ti stuque ep xa icoltavan. Ja jech xtoc laj scoltaun ec. 3 Chabanuc xavalbe yai ti Priscilae, ti Aquilae, ti ja jchiiltac ta abtel ta sventa ti Cristo Jesuse. 4 Ti stuquique jutuc mu ilajic ta milel yo jech ta xispojicun. Coliyalbun ti jech laj spasique. Pero mauc noox ti vuune. Ja jech ta xalic scotolic ti jyanlum jchunolajeletique. 5 Chabanuc xavalbe yaiic xtoc ti jchunolajeletic ti ta stsob sbaic ta sna ti Priscilae, ti Aquilae. Chabanuc xavalbe yai ti Epeneto ti lec ta xquil jbacutique, ti bayel laj xchun ti Cristo ti ta Acaya banomile. 6 Chabanuc xavalbe yai ti Marae ti ep ibtej ta atojolique. 7 Chabanuc xavalbe ti jvinqueleltac Andrnicoe schiuc ti Juniase ti ja

Ti chabanuc ta jujun tale
ROMANOS16 jchunolajeletic yuun ti Cajvaltic ti oyic ta jujun tsobobbail ti bu oyune. 17 Ta jcanboxuc vocol, Quermanotac, quelic me lec ti buchu ta xchac svinique, ti ta xchibajesoxuque. Yuun ti buchu jech ta spas taje, ta scrontain ti cu selan laj avichic chanubtasele. Ja yuun un, mu xachanbeic yontonic. 18 Yuun ti buchutic jech taje, mauc yajtuneltac ti Cajvaltic Jesucristoe. Yuun ja noox ta spasic ti cusi ta scan ti yonton stuquique. Yuun ta slolaic ti buchutic cool selan ololetic ti yontonic ta sventa ti lec xa ti scope, ti jun xa yutsil ta ayele. 19 Yuun vinajem acoplalic ti achunojic ti Cajvaltique. Jech o xal ximuyubaj xa avuunic. Ta jcan ti oyuc abijilic ta spasel ti leque. Mauc ta jcan ti ta xapasic ti chopole. 20 Ti Dios ti ta xac jun avontonique poot xa ta xac apechic ta tequel ti pucuje. Aco svaan sba ta atojolic ti Cajvaltic Jesucristoe. 21 Chabanuc xayalboxuc ti Timoteoe ti ja jchiil ta abtele. Chabanuc xayalboxuc ti jvinqueleltac Lucioe, ti Jasone, ti Sospatere. 22 Chabanuc xcalboxuc ta sventa ti Cajvaltique ti vuun Tercioun ti ta jtsiba ti carta lie.

324 xayalboxuc ti Gayoe, ja ti tey jchamunojbe ti snae. Ja jech xtoc ta xac ta chom ti snae ti tey ta stsob sbaic ti jchunolajeletique. Chabanuc xayalboxuc ti Erastoe ti ja jchabiej taquin yuun ti jteclum lie. Chabanuc xayalboxuc ti quermanotic Cuartoe. 24 Aco svaan sba ti Cajvaltic Jesucristo ta atojolic acotolique. Jechuc.
23Chabanuc
tana un, la jlequil-coptatic ti Diose ti Buchu xu yuun ta stsatsubtas avontonic cool schiuc ti lequil ach cop ti ja colebale ti vuun ta xcale, ti ja scoplal ti Jesucristoe. Ti lequil ach cope cool schiuc ti cusi snopoj talel ti Dios ti calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. Pero mucul to ox. 26 Pero avi tana un, laj xa yac ta nael cool schiuc ti laj stsiba comel ti jalcopetique, cool schiuc smantal ti cuxul Diose. Ti cusi mu xvinaj to ox ti snopoj ti Diose, laj xa yac ta ojtiquinel ta stojol scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile, yo jech ta xchunic. 27 Ti Dios ti jelavem sbijile, ichbiluc ta muc sbatel osil ta sventa ti Jesucristoe. Jechuc.

25Avi
Ja scoplal ti jun yutsil ti Diose
1 Corintios
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ta Corintoe
1-2Vuun
ti Pabloune. Ta yonton stuc laj yicun ti Diose, yo jech lioch ta jcholcop yuun ti Jesucristoe. Jmoj schiuc ti quermanotic Sstenese ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie, ti vooxuc jchunolajeloxuc yuun ti Diose, ti li nacaloxuc ta jteclum Corintoe. Yuunoxuc xa ti Diose ta sventa ti junoxuc xa schiuc ti Jcoltavanej Jesuse. Dios laj yicoxuc yo jech ta xacomic ta yuun cool schiuc ti yantic ti buchutic ta scanbeic vocol ti Cajvaltic Jesucristoe, ti ja yajvalic ec jech chac cu chaal ti ja Cajvaltique. 3 Ichic sbendicin ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
yalbel ti scoplale, ti xavaibeic ti smelole. 6 Jech o xal scoplal ti Cristo ti laj calboxuque, vinajem ta melel ti icot ta avontonique. 7 Ti jech taje, laj xa ataic scotol ti cusi ta xac ti Diose. Ja xa noox ta xamalaic cusi ora ta xchatal ti Cajvaltic Jesucristoe. 8 Ti Diose ta xacboxuc yip avontonic ti cu sjalil li oyoxuque, yo jech muyuc amulic calal ta xtal ti Cajvaltic Jesucristoe. 9 Ti cusi yaloj ti Diose ta xcot ta pasel yuun. Yuun stuc laj xa yicoxuc yo jech ta xacotic jech chac cu chaal ti Snichone, ja ti Jesucristo ti Cajvaltic cuuntique.

onoox ta xcalbe vocol ti Dios ta atojolique, ti jech yacojboxuc sbendicin ti Dios ta sventa ti Jcoltavanej Jesuse. 5 Ti jech junoxuc xa schiuc ti Cristoe, ti Diose laj yacboxuc ti ep ta tos ti schul-culejale, ti xanaic
4Tey
Bendicin yuun ti Diose ta sventa ti Jesucristoe
ta jcanboxuc vocol ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe ti jmojuc avontonique. Altic ti chacaloxuque. Ja lec ti junuc avontonic cuxianique. Cooluc ti cusi ta xanopique, ti cusi ta xavaiique. 11 Ti jech ta xcalboxuc avaiic taje, Quermanotac, yuun ti buchutic oy ta sna ti Cloee laj yalbun cai ti itix ta xavai abaique. 12 Yuun ta xcai ti jech ta xavalbe abaique: Yuunun ti Pabloe. Yuunun ti Apolose. Yuunun ti

10Quermanotac,
Mu jmojuc yontonic ti jchunolajeletique
325
1 CORINTIOS1 Pedroe. Yuunun ti Cristoe, ti xachiique. 13 Ti jech taje, mi yuun oy jayvo ti Cristo avalojique? Mi yuun ja laj yich jipanel ta cruz ti Pablo ta sventa ti acolelique? Mi yuun ja ta sventa Pablo ti laj avichic voe? 14 Coliyalbun ti Diose ti muyuc buchu junucal ti laj cacbe yich ti voe. Ja noox laj cacbe yich vo ti Crispoe, ti Gayoe. 15 Jech o xal un, muyuc buchu junucal avuunic ti xu ta xal ti laj cac avichic ti voe. 16 Oy to yan ti buchu laj cacbe yichic ti voe. Ja laj cacbe yichic vo ti cu yepal oy ta sna ti Estfanase. Pero mu jna mi oy to buchu laj cacbe yich vo yan. 17 Yuun mauc cabtel laj yacbun ti Cristo ta yaquel ti ich voe. Ja noox cabtel laj yacbun ta yalel ti lequil ach cop yuune. Pero mu yuunuc jun xa yutsil ti que ti calal laj jchanubtasoxuque. Yuun ja noox ta jcan ti aco cotuc ta avontonic ti icham ta cruz ti Cristo ta scoj ti jmultique.

326 jchanubtasvanejetique? Cusi bal o ti ja noox ta sloiltaic scoplal ti cusi oy ta sba banomile? Ti Diose laj sjoybin ta bol cristiano ti bijic li ta sba banomile. 21 Ti Dios ti snaoj ti cusi ta spase, yiloj onoox ti mu sta scoltaelic ta sbijil noox stuquic ti cristianoetique. Jech o xal ti Diose laj xa snop stuc ti ta sta scolelic ti buchutic ta xchunic ti lequil ach cop yuune, aco mi loil cop noox ta xaiic ti yane. 22 Yuun ti jisraeletique ja noox ta scan ta squelic yaiic smucul stsatsal ti Diose, yo jech ta xchunic ti Cristo yalojique. Yan ti jyanlumetique ja noox ta saic batel ti sbijilic li ta sba banomile. 23 Yan ti vuuncutique ja noox ta xcalcutic batel scoplal ti Cristo ti jipil ta cruz ichame. Ti jisraeletique, quexlal sba ta xaiic ti jech ta xalbatique. Ti jyanlumetique, bol loil noox ta xaiic ti jech ta xalbatique. 24 Pero ti buchutic icbilic yuun ti Diose, aco mi jisraeletic, aco mi jyanlumetic, pero ta xaiic ti ja sbijil, smucul stsatsal Dios ti jech icham ta cruz ti Cristoe. 25 Manchuc mi bol loil noox ta xaiic ti cristianoetic ti jech laj snop ti Diose, pero ja jelavem sbijil. Ja mu sta sbijil ti cristianoetique. Aco mi muyuc smucul stsatsal ti Dios laj yilique, pero jelavem smucul stsatsal. Ja mu sta ti cusi xu yuunic ti cristianoetique. 26 Quermanotac, naic me ti icbiloxuc yuun ti Diose, aco mi oy jlomoxuc jutuc ti abijilic ti li ta sba banomile. Jun chiboxuc noox ti avichojic tsots abtelique. Jun chiboxuc noox ti

ta xijcol ti jech icham ta cruz ti Cristoe, loil noox ta xaiic ti buchutic ta xbatic ta chayele. Pero ti vootic ti jchunojtic ti jech ta xijcolotique, ja smucul stsatsal ti Dios ta xcaitique. 19 Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Vuun ta jchaybe sbijilic ti buchutic bijique. Ti jech xtojobic ta xalique, ta jmacbe ta be, xi. 20 Cusi bal o ti oy sbijilique? Cusi bal o ti

18Ti
Ti Cristoe ja sbijil, smucul stsatsal ti Diose
327 ichbiloxuc ta muque. 27 Jech laj spas ti Dios ti laj stujoxuc ti jeche cristianooxuque, yo jech quexlal ta xcotic ti buchu oy sbijilic ta xalique. Manchuc mi muyuc cusi baloxuc o ta xil ti cristianoetique, pero laj stujoxuc ti Diose, yo jech quexlal ta xcotic ti buchutic xu yuun ta xalique. 28 Ti buchutic muyuc stu ta xilatique, ti bajbilic yuun ti yane, ja tujbilic yuun ti Diose, yo aco vinajuc ti muyuc stu ti buchu jtunel ta xalique. 29 Jech icot ta pasel, yo muyuc buchu xu ta stoy sba ta stojol ti Diose. 30 Pero ti Diose laj spasoxuc ta jun schiuc ti Cristo Jesuse. Ja icot ta jbijiltic ti Cristoe. Ta sventa ti Cristoe laj jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose. Lecubtasbilotic, lijcolotic yuun. 31 Jech o xal un: Mi oy buchu ta xai sba ti lec oy ta jechele, ja lec, aco yac ta ichel ta muc ti Cajvaltique, xi ta xal ti scop Diose.

1 CORINTIOS1,2 Diose ta xachunic ti ja Jcoltavanej ti Cristoe. Mauc ta sventa sbijil ti viniquetic nooxe.
Ti Diose ta xac sba ta ojtiquinel ta sventa ti Schul Espritue
Quermanotac, calal ay calboxuc avaiic ti ta melel ta xijcol yuun ti Diose, ja laj cal avaiic ti stac noox ayibel ti smelole. 2 Calal tey oyun ta atojolique, muyuc cusi yan laj jnop. Ja noox laj calboxuc avaiic scoplal ti Jesucristo ti jipil ta cruz ichame. 3 Xinicnun ta xiel ti calal liay ta atojolique. 4 Calal laj calboxuc avaiic ti lequil ach cope, mu jechuc laj jpas jba jech chac cu chaal ta spas jun vinic ti oy sbijile. Ja noox ta sventa smucul stsatsal ti Chul Espritu ti jech laj calboxuc ti scop Diose. 5 Ja jech laj jpas yo jech ta sventa smucul stsatsal ti

Scoplal ti Cristo ti jipil ta cruze
bu ta xcalcutic ti scop Diose ti tsots ta ayibel ti smelol ta stojolic ti buchutic chiemic xa ta stojol ti Cajvaltique. Ti jbijilcutic taje, mu xcoolaj schiuc sbijil ti jpasmantaletic li ta sba banomile, ti poot xa sta yorail ta xlaje. 7 Ti cusi ta xcalcutique, ja ti cusi mucul to ox yuun ti Diose. Ja ti snopoj onoox ti ta xijcolotic sbatel osil ti calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. 8 Mi junuc ajvaliletic li ta sba banomil ti laj yaibeic ti smelol taje. Ti lajuc yaiique, muyuc laj sjipanic ta cruz ti Chul Ajvalil jechuque. 9 Pero icot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: Ti cusi muyuc to ilbile, ti cusi muyuc to ayinbile, ti cusi muyuc to nopbile, chapal xa yuun ti Dios ta sventa ti buchutic cux ta xai ti Diose, xi. 10 Scotol ti cusi snopoj ti Dios taje, ja ta xacbotic jnatic ti Dios ta sventa ti Chul Espritue. Yuun ti Chul Espritue ja ta xil scotol. Ja sna scotol ti cu selan ti Dios stuque. 11 Ti cristianoetique muyuc buchu snabe sba ti yontonique. Ja noox sna cu selan ti yonton stuque. Ja jech xtoc ti Chul Espritue ja noox snabe ti cu selan yonton ti Diose. 12 Ti Chul Espritu ti quichojtique, mauc

6Oy
1 CORINTIOS2,3 li liquem ta sba banomile. Ja liquem talel ta stojol ti Diose, yo jech ta xcaitic ti oy cusi yacojbotic ta scuxul yonton ti Diose. 13 Ti cusi ta xcalcutique, ja chanubtasbiluncutic yuun ti Schul Espritu ti Diose. Mauc ta jbijil jtuccutic ti cusi ta xcalcutique. Ti buchutic ventainbilic yuun ti Chul Espritue, ja ta xcalbecutic yaiic ti cu selan ta xiyacbun jnacutic ti Chul Espritue. 14 Ti buchutic muyuc ventainbilic yuun ti Chul Espritue, mu xichic ta muc ti cusi ta xac ta nael ti Chul Espritu yuun ti Diose. Yuun bol loil noox ta xaiic. Mu xu ta xaibeic smelol ti cusi ta xalbat yuun ti Chul Espritue. Ja to xu ta xaibeic smelol ti mi ta xabtej ti Chul Espritu ta yontonique. 15 Pero ti buchutic ventainbilic yuun ti Chul Espritue, snaic lec snopel scotol. Pero ti yane mu stac ayeluc ta xai cu chaal jech yonton ti jchunolajeletique. 16 Yuun jech tsibabil ta scop Diose: Muyuc buchu yabinoj cu selan snopobil yuun ti Diose. Muyuc buchu xu ta xchanubtas ti Diose, xi. Pero ti vootique oy ta jtojoltic ti snopobil yuun ti Cristoe.

328 xal un, cun ta ayibel smelol scop Dios laj jchanubtasoxuc jech chac cu chaal ti jchunel olol ti chuil noox yipanoje, ti mu to xu yuun slajesel ti cusi yijique. Avi tana un, ataoj to avavic ti stalel noox ti cristianoetique. 3 Yuun ti vooxuque oy to yitixal avontonic. Ta to xatsac abaic ta cop. Mu jmojuc avontonic. Ja noox ta xapasic jech chac cu chaal ta spasic scotol ti yan cristianoetique. 4 Yuun jech ta xavalic jlom: Yuunun ti Pabloe, xachiic. Ti yan xtoque jech ta xalic: Yuunun ti Apolose, xachiic. Ti jech taje, ja svinajeb ti stalel noox cristiano ta xanopique. 5 Buchu ti Pablo chae? Buchu ti Apolose? Ja noox yajtuneluncutic ti Diose. Ja ta jventacutic ti jech laj achunic ti Cajvaltique. Ti jujununcutique ja noox laj jpascutic ti cabtelcutic ti liacbatcutic yuun ti Cajvaltique. 6 Vuun laj jtsun ti tsunobale. Ja laj smalta ti Apolose. Pero ja laj stsites ti Diose. 7 Jech o xal un, ti buchu ta stsune, ti buchu ta smalta ti tsunobale, ja noox jech yepal xu yuunic. Pero ti Diose ja xu yuun scotol. Ta stsites ti tsunobale. 8 Ti buchu ta stsune, ti buchu ta smaltae, cool noox ta xilatic yuun ti Diose. Pero ti cu seelan ta xabtejique, ja jech ta xacbatic ti stojol ta jujun tale. 9 Yajabteluncutic, yajtuneluncutic ti Diose. Yan ti vooxuque cool aelanic sbanomil ti Dios ti yacal ta xabtej ta atojolique. Ja jech xtoc ti vooxuque cool aelanic jech chac cu chaal jun na ti yacal ta smeltsan ti Diose. 10 Ti

Quermanotac, calal liay ta atojolique, laj quiloxuc ti muyuc ventainbiloxuc yuun ti Chul Espritue. Laj quiloxuc xtoc ti ataoj o avavic ti stalel noox ti cristianoetique. Jech o xal un, cool aelanic ololoxuc laj calboxuc avaiic scoplal ti Cristoe. 2 Jech o
Jchiil jbatic ta abtel ti ta xijtun yuun ti Diose
329 vuune cool jelan jech chac cu chaal ti jchanubtasvanej yuun ti jalbailetique, ti bu laj yacbun ti Dios ti ta jliques sliqueb ti nae. Yan o ti buchu ta svaan batele. Pero bijicuc ti cu selan ta xlic slatsic muyel ti spacobale. 11 Muyuc xa buchu xu ta sticbe yan sliqueb ti calal tey xa oy ti sliquebe. Ti sliqueb nae, ja ti Jesucristo stuque. 12 Pero ti spacobal ti nae xu ta jlatstic muyel ti oroe, ti platae, ti ton ti yan yutsile. Mi mooje, xu ta jlatstic muyel ti tee, ti cajbene, ti jobele. 13 Ti yabtelic jujune tey ta xvinaj ti calal ta xich quelel ti scacalil ti chapanele. Yuun ta xtal ti coque. Jech ti coque ja ta svinajesbe ti cu selan ti yabtelic laj spasic ta jujune. 14 Ti mi ta xcuch yuun coc ti cu selan laj svaan ti yabtele, ta xich ti stojole. 15 Pero mi ta xcac ti yabtel ti laj svaane, ta xchay scotol. Aco mi ta xcol ti stuque, pero meun ta xcom jech chac cu chaal ti buchu ta xjatav loquel ti calal ta xcac ti snae. 16 Ti vooxuque, mi mu xanaic ti stemplooxuc ti Diose, ti snacanoj sba ti Schul Espritu ta atojolique? 17 Ti mi oy buchu ta soquesbe stemplo ti Diose, ta soquesat yuun Dios ti vinic taje. Yuun ti templo yuun ti Diose lecubtasbil xa. Ti templo taje, ja ti vooxuque. 18 Mu me buchu slola sba. Mi oy buchu bij ta xai sba yuun ti sba banomile, aco sbis sba ti muyuc cusi snae, yo jech ta sta sbijil ta melel. 19 Yuun ti sbijil cristianoetic ti ja sventa noox sba banomile, bol ta xil ti Diose. Yuun jech tsibabil ta scop Dios: Ti Diose ta stunesbe

1 CORINTIOS3,4 sbijil ti buchu bij ta xale, yo jech ta xoch ta pets yuun ti sbijil stuquique, xi. 20 Jech tsibabil xtoc: Ti Cajvaltique snaoj lec ti muyuc cusi xtun o ti snopobil yuunic ti buchu bij yalojique, xi. 21 Jech o xal un, muyuc buchu xu ta stoy sba ta stsacliel jun vinic noox. Yuun scotol ti cusi oye ja ta xtun avuunic. 22 Ja alequilalic scotol. Ti Pabloe, ti Apolose, ti Pedroe, ti banomile, ti cuxlejale, ti chijchame, ti cusi li xa oye, ti cusi ta to xtale, scotol taje, ja alequilalic. 23 Pero mauc noox ti jech taje. Ja jech xtoc ti vooxuque, yuunoxuc xa ti Cristoe. Ti Cristoe, yuun ti Diose.

Jech o xal un, bisuncutic noox ta yajcoltobba ti Cristoe, ti jbainojcutic ta yalel ti cusi mucul to ox snopoj ti Diose. 2 Ti buchu acbil yabtel yuun ti Diose, aco yac ta quelel ti stuculanoj sba lec schiuc ti yabtele. 3 Ti vuune, mu labaluc ta xcai ti cu selan ti jcoplal avuunique, ti cu selan ti jcoplal yuun ti yane. Mi jauc jpatoj conton yuun ti cusi ta jnop jtuque. 4 Aco mi ta xcai ta jol ta conton ti muyuc jmul ti cu selan ta xbat ti cabtele, pero mu xu ta xcal ti chabal ti jmule. Yuun ja ta xischapan stuc ti Cajvaltique. 5 Jech o xal un, mu xacajchapanbeic yabtel ti yane. Malaic ora. Calal ta xtal ti Cajvaltique, ta sloques ta saquil osil ti cusi mucul toe. Ti Cajvaltique ta xac ta ojtiquinel ti cu selan oy ta yut yontonic ta jujun tale. Tey ta xac ta ilel cu selan ta xilatic yuun Dios ta jujun tal.

Yabtelic ti jcholcopetique
1 CORINTIOS4 ti vai selan ta xcalboxuc avaiic ti jcoplalcutic schiuc ti Apolose, ja alequilalic, yo jech ti vooxuque ta xacooltas abaic schiuc ti cusi tsibabil ta scop Diose, yo jech mu xatoy abaic schiuc ti june, ta xabajic ti yane. 7 Mi yuun ta xanop ti ms lec oyote, ti ja mu sta ti yane? Ti abijile, buchu laj yacbot? Ti mi ja laj yacbot ti Diose, cu chaal ti ta xatoy abaic schiuc ti cusi laacbate, ti cool selan laj avacbe aba atuque? 8 Cool to selan jculej xavai abaic, ti laj xa ataic scotol ti cusi ta xacanique. Ajvalil xavai abaic. Mu xa xacan xavacuncutic ta venta. Ti ajvalilucoxuc ta melele, cool ta jpastic mantal ti jechuque. 9 Ti vuuncutic jcholcopuncutique ta jnop ti ta slajeb xa ti bu acbil ti cavilcutic yuun ti Diose. Cool jcoplalcutic jech chac cu chaal ti viniquetic ti ta xichic milele. Jac-elovuncutic ta sba ta sat ti cristianoetique, ti ngeletic xtoque. 10 Ti jech ta jventaincutic ti cusi oy yuun ti Cristoe, bolat ta xiilatcutic yuun ti cristianoetique. Yan ti vooxuque ta xavalic ti ta xavaibeic lec smelol ti cusi oy yuun ti Cristoe. Ti vuuncutique muyuc quip ta xcaicutic. Yan ti vooxuque oy avip ta xavaiic. Ti vuuncutique bajbiluncutic yuun ti cristianoetique. Yan ti vooxuque ichbiloxuc ta muc yuun. 11 Ti vuuncutique oyuncutic ta vinal avi lie. Ta xcaicutic taqui tiil. Chabal jcucutic. Ilbajinbiluncutic yuun ti cristianoetique. Chabal jnacutic. 12 Lubemuncutic ta

330 abtel yo ta jmalquin jbacutic. Ti cristianoetique ta xischopolcoptauncutic, pero ta jtacbecutic sutel ti aco acbaticuc bendicione. Nutsbiluncutic yuun, pero tey tsiquem cuuncutic. 13 Ta soquesbun jcoplalcutic, pero ta yutsil contoncutic ta jbijubtascutic. Staoj to yav avi ti cacal lie cool selan caep ta xiilatcutic. Muyuc jtuccutic ta xiyiluncutic ti cristianoetique. 14 Ti jech ta jtsibaboxuc talel ti jcartae, mauc ta jcan ta xcacoxuc ta quexlal. Yuun ta jbijubtasoxuc jech chac cu chaal jnichnaboxuc. 15 Manchuc mi tey oy ta atojolic lajunmil (10,000) jchanubtasvanejetic ti ta xalboxuc scoplal ti Cristoe, pero mu epuc ti atotique. Ti jech bayel laj calboxuc avaiic ti lequil ach cop ti ja colebale, jech o xal un, vuun licot ta atotic ti jech achunojic ti Jcoltavanej Jesuse. 16 Jech o xal un, Quermanotac, ta jcanboxuc vocol, chanbeicun conton. 17 Tey ta jtacboxuc talel ta atojolic ti Timoteoe, ti ja jun jlequil-nichon ta sventa ti Cajvaltique. Ja chtal svulesboxuc ta avontonic ti cu selan cuxulun ti jech jchunoj ti Cristoe, ti jech ta jchanubtas ti jchunolajeletic ta jujun tsobobbail ti buyuc nooxe. 18 Oy jlomoxuc ti toyobba ta xcopojic ti ta snopic ti muyuc ta xtal jvulanoxuque. 19 Pero mi jech ta scan ti Cajvaltique, ta ora noox ta xtal jqueloxuc. Tey ta jquel mi lec cusi ta spasic ti toyobbaetique, mi ja noox ti yeic xvulvunique. 20 Yuun ti mi ventainbilotic yuun ti Diose,

6Quermanotac,
331 oy smucul stsatsal Dios ta jtojoltic. Mauc noox ti sba quetique. 21 Calal xtal jqueloxuque, cusi ta xacanic? Mi ja ta xacanic ti ta jtsitsoxuque? Mi ja ta xacanic ti cux ta xcaioxuque?
1 CORINTIOS4,5 muyuc yichoj ti spajubtasobile. Yuun ja jech aelanic ta melel ti vooxuque. Yuun ti Cristoe laj yich svocol, icham cuuntic, ja ti Colebal chiom chij cuuntique. 8 Jech o xal un, ja ta scan ti ta sjunul contontic ta xquichtic ta muc ti Cajvaltique. Ti mi jech ta jpastique, cool jelantic jech chac cu chaal ti pan ti chabal yichoj ti spajubtasobile. Mauc jech ta ichel ta muc ti Cajvaltic ti oy mulile, ti chopol ta quelele jech chac cu chaal ti spoco-pajubtasobil ti pane. 9 Ti ta yan jcartae, laj calboxuc avaiic ti mu xachiinic ti buchutic ta xmulivajique. 10 Ti jech laj calboxuc taje, mauc laj calboxuc avaiic ti ta xachac abaic loquel ta stojolic ti cristianoetic li ta sba banomil ti buchutic ti ta xmulivajique, ti ta xyuninic yaiic ti cusi mauc yuunique, ti ta xelcajique, ti ta xrioxinic ti cusitic meltsanbil ta cabale. Yan ti mi jech ta xaquej abaic loquel ta stojol ti buchutic jech chopol ta spasique, ja to ti mi mu xa liuc ta xanaquiic li ta banomile. 11 Ti laj calboxuc ti mu xachiinic ti xacutique, ja ti buchu ti quermano ti xie, ti calal ja jun jmulivajele, ti ta xyunin ti cusi mauc yuune, ti ta xrioxin ti cusi meltsanbil ta cabale, ti ta xloiltavane, ti ta xyacube, ti ta xelcaje. Ti buchu jech taje, mu xu ti jmoj ta xaveic schiuque. 12-13 Yuun mauc cabtel ta jchapan ti buchu mauc jchunolajeletique, ja ta xchapanatic yuun ti Diose. Jech o xal ja avabtel ti ta xachapanic ti jchunolajeletique.

Oy bu vinajem acoplalic ti oy jun vinic ta atojolic ti yicoj ti schamee. Ti jech taje, toj echem tsots mulil. Mi jauc tey squelojic ti buchu jech ta spas ti buchu mu xojtiquinic ti Diose. 2 Ti jechuque, oyoxuc ta at onton. Pero le une, ja noox atoyoj abaic. Ti buchu jech laj spas taje, jipic loquel ti jech oy ta atojolique. 3 Manchuc mi muyuc tey oyun ta atojolic, pero tey oy ti jchulele. Jech o xal un, laj xa jchapan ti mulil taje, ti cool selan ja jtuc tey vaalun ta atojolique. 4 Jech o xal un, tsobo abaic ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. Tey oy ti jchulel ta atojolique. Ja jech xtoc tey ta svaan sba ta atojolic smucul stsatsal ti Cajvaltique. 5 Calal jech tsoboloxuque, aquic batel ta scob pucuj ti vinic taje. Aco yich svocol yuun ti smule, yo jech ta xcol ti schulel ti calal ta xtal ti Cajvaltic Jesuse. 6 Altic ti toyobbaoxuc ti jech ta xapasic taje. Mi muyuc bu xavaiic ti jech xale ti cope?: Ti juteb noox spajubtasobil ti pane ta xpajub yuun scotol ti cu yepal ti votsbile, xi. 7 Jech o xal un, jipic loquel ti poco spajubtasobil pan ti ta soquesoxuque, yo jechuc aelanic jech chac cu chaal ti ach pan ti ta xich veel ta quin Colebale, ti pasbil ta ach votsbil jarinae, ti

Ta xich chapanel ti jmulivajele
1 CORINTIOS5,6 Jech o xal un, jipic loquel ta atojolic ti vinic ti oy smule.

Mu lecuc ti ta xcac jbatic ta chapanel ta stojol ti buchutic mauc jchunolajeletique
332 avermano noox abaic ti ta xavilbajin abaique, ti ta xavelcan abaique. 9 Ti vooxuque mi yuun mu xanaic lec ti buchutic toj chopolique, mu xochic batel ti bu ta xventainvan ti Diose? Jech o xal un, bijanic me. Mu me xavac abaic ta lolael. Yuun ti buchu ta xmulivaje, ti ta xrioxinic ti cusi meltsanbil ta cabale, ti ta stsac schiil ta vinicale, 10 ti ta xelcaje, ti ta xyunin ti mauc yuune, ti jyacubele, ti jloiltavaneje, ti jlolaej ta quine, scotol ti jech taje, mu xu ta xochic batel ti bu ta xventainvan ti Diose. 11 Naic me ti jech aelanic to ox jlom ti vooxuque. Avi tana un, pocbiloxuc xa, chacbiloxuc xa ta yajtunel ti Diose. Laj xa ataic ti lec xailatic yuun ti Dios ta sventa ti Cajvaltic Jesuse schiuc ti Schul Espritu ti Dios cuuntique.

Calal oy acopic schiuc ti avermanoe, cu chaal tey chba acanic parte ta stojol ti juezetic ti mauc jchiiltic ta xchunel ti Cristoe? Cu chaal mu jauc xavac abaic ta chapanel ta stojol ti buchutic xchunojic ti Diose? 2 Mi mu xanaic ti vooxuque ti ta sta yorail ti ta xachapanic ti cristianoetique? Ti mi jech ta xachapanic ti cristianoetique, mi yuun ja mu xu avuunic xchapanel ti cusiuc noox uni bictal copetique? 3 Mi mu xanaic ti ta jchapantic xtoc ti ngeletique? Ti mi jeche, ms to xu avuunic ta xchapanel ti jutuc cop li ta sba banomile. 4 Ti mi oy acopic ti ta scan chapanele, cu chaal tey chba avac abaic ta chapanel ta stojol ti buchutic altic ta xilic ti jchunolajeletique? 5 Ti jech ta xacalboxuque, yo jech xaquexavic. Mi yuun muyuc buchu junucal avuunic ti oy sbijil ta xchapanel ti yermanotaque? 6 Calal oy acopic schiuc ti yane, mi yuun ja tsots scoplal chba acanbeic parte ta stojol ti juezetic ti mauc jchunolajeletique? 7 Ti jech ta xavac abaic ta chapanele, lachayic ta be ta jechel. Mi mu jauc lec xana ti cuchuc avuunic ti ilbajinele? Mi mu jauc lec xana ti aco yelcanoxuque? 8 Pero ti le une, muyuc atuquilic ti cusi ta xapasbe abaique. Yuun

buchutic ta xalic ti libreotic ta spasel ti cusiuc noox lec ta xcaitique. Jech melel, xu ta jpastic scotol, pero mu scotoluc ti lec ti cusi ta jtatic yuune. Manchuc mi libreotic ta spasel ti cusi lec ta xcaitique, pero ti vuune mu xcac jba ta mosovinel yuun. 13 Melel, ti jveeltique ja ta xtun yuun ti jchutique. Ti jchutique ja yavil ti jveeltique. Pero ti schibal taje ta xech scoplal yuun ti Diose. Pero mu meleluc ti ja sventa mulivajel ti jbectaltique. Ti jbectaltique, ja yuun ti Cajvaltique. Ti Cajvaltique, ja yuun ti jbectaltique. 14 Jech chac cu chaal ichacuxesat yuun Dios ti Cajvaltique, ja jech ta

Mauc sventa mulil ti jbectaltique

12Oy
333 xischacuxesotic ti Dios ta sventa ti smucul stsatsale. 15 Mi mu xanaic ti abectalic jujunoxuque ti ja sbectalinoj ti Cristoe? Mi yuun xu ta xcacbe xchiin jmulivajel ants ti jbectal ti ja yuun ti Cristoe? Bu xata ti staque! 16 Mi yuun mu xanaic xtoc, ti jun vinic ti ta xchiin ti jmulivajel antse ti jun sbectalic ta xcotic ti schibalique? Ja jech ta xal xtoc ti scop Diose: Ti schibalique jun ta xcotic, xi. 17 Calal mi oy buchu ipasic xa ta jun schiuc ti Cajvaltique, ti schibalique jun xa snopobil icot yuunic. 18 Jech o xal un, jechel comesic ti mulivajele. Yuun ti mulivajele ja ta soques ta jechel ti jbectaltique. Cusiuc noox ti yan mulile, ja mu sta. 19 Mi mu xanaic ti abectalique ti ja templo yuun ti Chul Espritu ti laj yacboxuc ti Diose? Jech ti Chul Espritue nacal ta atojolic. Jech o xal un, mu avuunuc aba atuquic. 20 Yuun ti Diose, toyol atojolic laj smanoxuc. Jech o xal un, aquic ta ichel ta muc ti Dios yuun ti abectalique schiuc ti achulelique. Ti schibal taje, ja yuun ti Diose.

1 CORINTIOS6,7 jech xtoc ti ajnilile, mu me sjalan sba ta stojol ti smalale. 4 Ti ajnilile, mu yuunuc stuc ti sbectale. Yuun ja yuun ti smalale. Ja jech xtoc ti malalile, mu yuunuc stuc ti sbectale. Yuun ja yuun ti yajnile. 5 Jech o xal un, mu me smacbe sba yontonic. Ja noox xu ta spajes sbaic jayib cacal ti mi cool ta snopic schibalic ti ta staic ta coponel ti Diose. Tsacal to un, aco xchiin sbaic yan velta. Yan ti mi jal ta smacbe sba yontonique, xu ta stsalatic yuun ti pucuje. 6 Ti vai selan ta xcalboxuc taje, mauc ta jpasoxuc ta mantal, ja noox ti mi jech ta xacanique. 7 Ti vuune jcanuc cai ti jechuc aelanic jech chac cu chaal ti vuune. Pero ti Diose, yalel toyol ti cu selan yacojbotic ti jbijiltic ta jujun tale. 8 Ti vuun ta xcale, ti tojol tseb queremetique schiuc ti meunal antsetique, lec ti mu xnupunic jech chac cu chaal ti vuune. 9 Pero mi mu xu yuunic ti jech stuquic nooxe, aco nupunicuc. Yuun ms lec ti mi ta xnupune, ja toj chopol ti stsicoj ti svocole. 10 Ti buchutic nupunemic xae, ta xcalbe mantal ti mu me xicta comel smalal ti antse, ti mu me xicta comel yajnil ti vinique. Ti vai selan laj cal taje, mauc jmantal jtuc, ja smantal ti Cajvaltique. 11 Ti mi oy bu icot ta pasel ti laj yicta comel smalal ti antse, tey me vavunuc o. O mi mooje, aco slajesbe sba yontonic schiuc ti smalale. Ja jech xtoc ti malalile mu me sbaj o ti yajnile. 12 Ti yan li ta xcalboxuc talele, mauc smantal ti Cajvaltique, ja

Avi tana un, ta jtacboxuc avaiic ti cusi laj ajacbeicun ta acartae. Melel, lec ti mi mu xnupun ti viniquetique. 2 Cu stu un! ti jech mu vocoluc ta xijyacotic ta mulil ti jbectaltique, jech o xal ja lec mi oy yajnilic ti jujun viniquetique, mi oy smalalic ti jujun antsetique. 3 Ti malalile, mu me sjalan sba ta stojol ti yajnile. Ja

Bijubtasel yuun ti nupunele
1 CORINTIOS7 vuun jtuc ta xcai ti jech ta scan pasele. Ti mi oy jun jchunolajel ti mauc jchunolajel ti yajnile, pero mi jun yonton schiuc ti smalale, mu me sbaj yajnil ti vinique. 13 Ti mi oy jun jchunolajel ants ti mauc jchunolajel ti smalale, pero mi jun ti yontonique, mu me sbaj smalal ti antse. 14 Manchuc mi mauc jchunolajel ti malalile, pero ta smaquibe syaxal ti yajnil ti jech jchunolajel yicoje. Jech xtoc mi mauc jchunolajel ti antse, pero ta smaquibe syaxal ti smalal ti jech jchunolajel yicoje. Ti manchucuc jech selan taje, cool selan mauc snichnab jchunolajel ti snichnabique. Pero lee, snichnab jchunolajel ta xilatic yuun ti Diose. 15 Pero mi ta onoox scan ta xbajvan ti buchu mauc jchunolajele, aco me schac sbaic. Ti buchu bajbile libre ta xcot, mi ja ti vinique, mi ja ti antse. Yuun ti jech laj yicotic ti Diose, ja ta scan ti jun contontique. 16 Cusi xavut xana ti voote, ajnilil, ti xu ta xcol avuun ti amalale? Cusi xavut xana ti voote, malalil, ti xu ta xcol avuun ti avajnile? 17 Ti cu aelanic cuxuloxuc calal lataatic ta iquel yuun ti Dios ta jujun tale, jechuc me comanic o. Ja jech ta xcalbe scotol ti jchunolajeletic ta jujun tsobobbaile. 18 Ti mi yichoj circuncisin ti calal itaat ta iquel yuun ti Diose, jechuc me comuc o ti yichoj ti circuncisione. Mi muyuc to ox yichoj circuncisin ti calal itaat ta iquel yuun ti Diose, mu me xacbe sba ti circuncisione. 19 Yuun mauc tsots scoplal mi quichojtic ti

334 circuncisione, mi muyuc. Ti tsots scoplale, ti aco jpastic ti cusi scan ti Diose. 20 Ti cu selan itaatic ta iquel yuun ti Dios ta jujun tale, jechuc me comuc o. 21 Mi chonbilot ta mosovil ti calal laj staot ta iquel ti Cajvaltique, mu xavul avonton yuun. Pero ti mi oy bu ta xcot ta pasel ti ta scoltaot loquel ta mosovil ti avajvale, icho me ta muc. Yavil ti coltabilot xa yuun ti Cajvaltique. 22 Ti buchu tiquil ta mosovil ti calal itaat ta iquel yuun ti Cajvaltique, avi tana un, colem xa, ochem xa ta yajtunel ti Cajvaltique. Ja jech xtoc ti buchu muyuc tiquil ta mosovil ti calal itaat ta iquel yuun ti Cajvaltique, avi tana un, ochem xa ta yajmosov ti Cajvaltique. 23 Yuun toyol atojolic laj smanoxuc ti Diose. Jech o xal un, mu me xarioxinic ti cristianoetique. 24 Jech o xal un, Quermanotac, junuc me avontonic ti cu selan lataatic ta iquel yuun ti Cajvaltic ta jujun tale. 25 Yan ti buchu muyuc to nupunemique, muyuc yan mantal ti laj yacbun jna ti Cajvaltic ti ta xcalbee. Pero ti jech laj xcuxubinun ti Cajvaltique, xu xachun ti cu selan ta jbijubtasoxuque. 26 Ta scoj ti liquem xa ti vocole, ti vuun ta xcale, ti jechuc me staojuc yav ti cu selan oy ti viniquetique. 27 Ti buchu nupul tsacalic xae, mu me xchac sbaic. Ti mi muyuc to nupul tsacalique, mu to me saic. 28 Pero ti mi ta xanupunique, mauc ta xata o amulic. Mi ta xnupunic ti tojol tsebetique, mauc ta sta o smulic. Pero ti buchu ta xnupij stsaquie ta xayan svocolic ti li cuxulique.

335 Jcanuc cai ti mu me xataic ti avocolique. 29 Quermanotac, ti cusi ta jcan ta xcale, ja lie: Mu xa jaluc batel ti cacale. Jech o xal ti buchu oy yajnile, cooluc selan ti muyuc yajnil ta xaie. 30 Ti buchutic oyic ta meinale, cooluc selan ti muyuc ti at onton ta xaie. Ti buchutic xmuyubajique, cooluc selan ti muyuc xmuyubajique. Ti buchutic ta xmanolajique, cooluc selan ti mauc yuunic ti cusi laj smanique. 31 Ti buchutic staojic scotol yo lec oyic li ta sba banomile, cooluc selan ti muyuc cusi staojique. Yuun scotol ti cusi ti li oy ta sba banomile yantic xa xlaj scoplal. 32 Ja jech ta jbijubtasoxuc, yuun ta jcan ti mu oyucoxuc ta vul ontone. Yuun ti vinic ti buchu chabal ti yajnile, ja noox oy ta yonton ti cusi ta scan ti Cajvaltique, ti lec ta xilat yuune. 33 Pero ti calal oy xa ti yajnile, ta suj sba ta sael ti cusitic ta xtun yuunic li ta banomile, yo jech lec oy schiuc ti yajnile. 34 Ja jech xtoc ti ants ti malijeme, mu xcoolaj schiuc ti buchu muyuc malijeme. Yuun ti buchu muyuc malijeme, ja noox ta spas ti cusi ta scan ti Cajvaltique, yo jech sjunul yonton yacoj sba ta tunel yuun ti Diose. Pero ti buchu malijem xae, ta suj sba ta sael ti cusi ta xtun yuunic li ta sba banomile, yo jech lec oy schiuc ti smalale. 35 Ti vai selan ta xcal taje, ja alequilalic. Mu yuunuc ta jmac avontonic. Ja noox ta jcan ti junuc avontonique, ti libre aco abaic ta tunel yuun ti Cajvaltique.

1 CORINTIOS7,8 mi oy jun vinic ti ta snop ti chopol ti ta xmalij ti stsebe, pero mi ta xil ti jvalej xa ti stsebe, ti ta xmalij yaie, aco yac ta malijel. Mauc mulil. 37 Pero mi oy buchu ta snop lec ti mu xac ta malijel ti stsebe, yuun ta xil ti mu scan ta xmalije, lec onoox xtoc. 38 Jech o xal un, ti buchu ta xac ta malijel ti stsebe, lec ti jech ta spase. Ja jech xtoc ti buchu mu xac ta malijel ti stsebe, ja ms to lec ti jech ta spase. 39 Ti ants ti nupunem xae, persa yicoj sbaic ta xcomic ti cu sjalil cuxul ti vinique. Ti mi cham ti vinique, libre ta xcot yuun ti mantale. Mi scane, xu ta xnupij yan velta. Yavil ti mi cool jchunolajeletique. 40 Pero ti vuune ta jnop ti ja ms xmuyubaj ti mu xa xmalij yan velta ti antse. Ti jech ta xcal taje, yuun jchulelinojbe schulel ti Diose.

36Ti
Ti lie, ta xcalboxuc avaiic scoplal ti velil ti acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabale. Ti jujunotique ta jnoptic ti oy smelol ti cusi ta xcaltique. Ti cusi jnatic calojtique, ja noox ta jtoy jbatic schiuc. Yan ti scuxul ontonale, ja ta xistsitesotic ta stojol ti Cajvaltique. 2 Mi oy buchu ta snop ti ta sna scotol yaloje, mu to laj sta ti cusi lec ta nopele. 3 Mi oy buchu cux ta xai ti Diose, xojtiquinat yuun ti Diose. 4 Ja yuun un, mi stac tiel ti bequet ti acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabale? Mi mu stac

Ti veliletic ti acbil ta smoton ti cusitic meltsanbil ta cabale
1 CORINTIOS8,9 tiel? Jnatic lec ti mu cuxuluc ti cusi meltsanbil ta cabale. Yuun jun noox ti Diose. Muyuc yan. 5 Ti li ta banomile, ep ti buchutic sbisojic ta rioxetic ti cusitic oy ta vinajele, ti oy ta banomile. Ti jech taje, cool to selan ti ep ti rioxetique, ti jcoltavanejetique. 6 Pero ti vootique mu jechuc ta jchuntic. Yuun jnatic ti jun noox ti Diose, ja ti Totile. Ja laj spas scotol ti cusitic oye. Cuxulotic ta sventa. Ja jech xtoc jun noox ti Cajvaltique, ja ti Jesucristoe, ti ja ta sventa ti cusi oy scotole schiuc ti vootique. 7 Cu stu un! mu scotoluc snaic ti muyuc cuxul ti cusi meltsanbil ta cabale. Oy jlom ti buchu laj to ox yichic ta muc ti cusi meltsanbil ta cabale, calal ta slajesic ti velil ti acbil ta smotone, ta sventa ti muyuc to yip ti yontonique, ta xaiic ti ta sta ti smulique. 8 Ta melel, ti cusi ta jlajestique, mauc ta sventa ti ta jtatic ti lec xijyil ti Diose. Mi jauc yantic xijlecub batel, mi jauc yantic xijsoc batel ti mi ta jlajestique, mi muyuc ta jlajestic ti bequete. 9 Pero bijanic me yuun ti jech xu xatiic scotole, yo jech mu xasoquesbeic yonton ti buchu muyuc to yip yonton xchunoj ti Cajvaltique. 10 Xcaltic noox avaiic jech chac cu chaal lie. Ti voot ti xana scotol taje, ti mi tey chotolot ta stiel ti velil ti acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabale, ti mi tey ta xayil ti avermano ti muyuc to yip ti yontone, xu nan ta xlic sti ti velil ti acbil ta smoton ti loctabil rioxe. 11 Ti mi jech ta xapas taje, ti xana ti mu cuxuluc

336 ti loctabil rioxetique, xu ta xavac ta chayel ti avermano ti chabal to yip ti yontone, ti calal icham ti Cristo ta sventa eque. 12 Calal jech ta xasoquesbe yonton ti avermano ti calal muyuc to yip ti yontone, jech o xal ti voote ta xata amul ta stojol ti Cristoe. 13 Jech o xal un, ti mi ta jyanijesbe yonton ti quermano ta scoj ti ta jti ti bequete, ja lec mu jti o ta jechel ti bequete, yo jech mu sta smul ti quermanoe.

Ti jech yajcholcopun ti Diose, xu ta jcanboxuc ti cusi ta xtun cuun ti jechuque. Laj xa quilbe sat ti Cajvaltic Jesucristoe. Ti Cajvaltic taje laj xa sjeltaboxuc acuxlejalic ta sventa ti liabtej ta atojolique. 2 Oy nan jlom cristianoetic ti mu xisbisicun ta jcholcope. Pero ti vooxuque, bisicun ta jcholcop. Yuun ti jech achunojic ti Cajvaltique, ja cabtel, ja svinajeb ti jcholcopun yuun ti Cajvaltic ta melele. 3 Ja jech selan ta jpac jcoplal ta stojol ti buchu ta xal ti mauc yajtacbolalun ti Diose. 4 Ti mi ta xavacbun ti jveel cuchome, xu ta jtsac, cu chaal mooj? 5 Ja jech xtoc ti tauc jcane, xu ta jsa cajnil ti ja jun jchunolajel antse. Xu ta jchiin ta yalel ti scop Diose jech chac cu chaal ta spasic ti yan jcholcopetique, ti yitsinabtac ti Cajvaltique, ti Pedroe. 6 Mi yuun ta xanopic ti ja noox jtuccutic schiuc ti Bernabee ti ta persa ta xiabtejcutic yo jech ta jmalquin jbacutic calal ta xcalcutic ti lequil

Yonton ti Pabloe
337 ach cope? 7 Muyuc buchu junucal soldadoetic ti ta sbain stuc ti cusi xtun yuune. Buchu van ta stsun uva ti mu ta slobe ti sate? Buchu van ta stsun ti chijetic ti mu xuchbe ti schu ti ta spitse? 8 Mu xanopic ti ta jol noox jtuc ti jech ta xcale. Yuun jech ta xal xtoc smantal ti Moisese. 9 Yuun jech tsibabil ta libro yuun ti mantale: Mu xavacbeic svosal ti jmajtrigo vacaxe, xi. Ti vai selan laj yal ti Dios taje, mauc noox cux ta yonton ti vacaxe. 10 Ja jcoplaltic ec. Ja jlequilaltic ti jech tsibabil ti ta mantale. Yuun ti buchu ta sloc ti banomile schiuc ti buchu ta smaj ti tsunobale, jech ta spasic yuun spatoj yontonic ti tey ta xloc talel ti sveelique. 11 Ja jech ti vuune, laj jtsun ta avontonic ti scop Diose. Mi yuun toj ep avocolic ta xavichic ti mi xavacbeicun ti cusi ta xtun cuune? 12 Ti jech malquinbilic avuunic ti yan jcholcopetique, ja yuun un, xu ta xcal ti aco amalquinicun eque. Pero muyuc quichoj malquinel avuunic. Tey tsiquem talel cuun ti jvocole, yo jech mu xcot ta avontonic ti manbil avuunic ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. 13 Ti vooxuque xanaic lec ti buchutic ta xabtejic ta temploe, ja tey ta staic ti sveelic ti jech sbainojic ta yacbel smoton ti Diose. Tey ta stiic ti sbectal ti animaletic ti tey ta smilique. 14 Ja noox jechic ec ti buchutic ta xabtejic ta yalel ti lequil ach cope. Nopbil yuun ti Cajvaltique ti tey ta sta ti sveelic ti bu ta xabtejique. 15 Pero mu jechuc

1 CORINTIOS9 laj jpas ta atojolic ti xu ta jcan ti cusi xtun cuune. Mu yuunuc ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie, yo jech ta jcan ti cusi ta xtun cuune. Ti mi jech ta jpase, ja lec aco chamcun yo jech muyuc buchu ta xismacbun ta be ti jech ta matanal ta xcal ti lequil ach cope. 16 Ti jech ta xcal ti lequil ach cope, mu xu ta jtoy jba, yuun ja laj yacbun cabtel ti Cajvaltique. Toj abol jba ti mi mu xcal ti lequil ach cope. 17 Ti yuunuc lajuc jtuj jtuc ti cabtele, xu ta xcal ti oy jtojol ta xquiche. Cu stu un! mauc laj jtuj jtuc. Ja acbilun yuun ti Cajvaltique. 18 Pero ti jtojol ti ta xcaie, ja ti ximuyubaj xa yuun ti muyuc ta jcanbe stojol ti lequil ach cop ti ta xcale, ja ti muyuc ta xcac ta bainel ti cusi xtun cuun ti jech jcholcopune. 19 Manchuc mi muyuc buchu smosovinojun, pero ta xcac jba ta mosovinel yuunic scotol, yo jech ms ep ta xquican talel ti cristianoetic ta stojol ti Cristoe. 20 Ti calal oyun ta stojol ti jchiiltac ti tsots scoplal ta xai smantal ti Moisese, ta jcooltas jba jech chac cu chaal ti stuquique. Ta jpas ti mantale, manchuc mi mu xa jchunojuc ti jech ta xicole. Ja jech ta jcooltas jba schiuc yo jech ta xchunic ti coltaele. 21 Ti calal oyun ta stojol ti jyanlumetic ti muyuc yabinojic smantal ti Moisese, ta jcooltas jba jech chac cu chaal ti stuquique, yo jech ta xchunic ti coltaele. Ati vai selan ta xcale, mu yuunuc ta jbajbe smantal ti Diose, yuun oyun ta stojol ti Cristoe. 22 Ti calal oyun ta stojol

1 CORINTIOS9,10 ti quermanotic ti buchutic muyuc yip ti yontonique, ta jcooltas jba jech chac cu chaal ti stuquique, yo jech ms ta xayan ta yontonic ta xchunel ti coltael ti ta xcalbe yaiique. Ja jech ta jcooltas jba ti cu selan ti jujuchope, yo jech ta xchunic ti coltaele. 23 Jech ta jpas ta sventa ti lequil ach cop ti ja colebale, yo jech jmoj ta jtatic ti ta xijcolotic yuun ti lequil ach cope. 24 Xanaic lec, ti jtajimol ti ta xanilajique, scotolic ta xanilajic. Pero jun noox ti buchu ta xich ti matanale. Jauc me jechucoxuc yo jech ta xavichic ti matanal yuun ti Cajvaltique. 25 Scotolic ti buchutic ta xchapan sbaic ta tsalvanej ta tajimole, mu xacbe sbaic ti cusi ta soquesatique. Ja jech ta spasic yo jech ta xichic ti matanale, aco mi ja noox xotbil muil nichim ti mu jaluc xtune. Yan ti vootique cacojtic batel persa ta stsalel ti cajcrontatique, yo ta jtatic ti matanal ti mu sna soc sbatel osile. 26 Ti vuune tuc ta xianilaj batel ti bu ti spajebe. Ja jech xtoc mu ta icuc ta xjelav ti jcob calal ta jmaj ti cajcrontae. 27 Ti vuune mu xcacbe spas ti jbectal ti cusi ta scane. Ta xoch ta be cuun. Jech ta jpas, naca mi albatcun ti mu jta ti jmotone ti calal laj xa calbe yai ti yane ti xu ta staic ti smotonique.

338 un, scotolic laj yac sba ta stojol ti Moisese, ti jech icbilic yuun ti toque, ti jech ijelavic ta nabe, ti ja seail ti jmoj icom schiuc ti Moisese. 3 Ja jech xtoc scotolic laj sveic ti velil ti iacbatic yuun ti Diose. 4 Scotolic laj yuchic ti chul vo ti iloc talel ta chene. Ti vo ti iloc ta chen taje, ja yabtel ti Cristo stuque ti schiuquic batel ta yalel muyel ti jmolmuctotcutique. 5 Aco mi scotolic icoltaatic yuun ti Diose, pero ichamic ta xocol banomil. Yuun ti cu selanique, mu lecuc iilatic yuun ti Diose. 6 Scotol ti vai selan icot ta pasel taje, ja ta xac jnatic ti mu me xbat ta contontic ta scanel ti chopole jech chac cu chaal laj spas ti stuquique. 7 Jech o xal un, mu xarioxinic ti cusi meltsanbil ta cabale jech chac cu chaal laj spasic jlom ti jmolmuctotcutic ta vonee: Chotiic ta veel uch vo ti cristianoetique. Tsacal to un, lic smuyubtaic ti yajrioxique, xi ta xal ti scop Diose. 8 Ja jech xtoc, mu me jpastic ti mulivajele jech chac cu chaal laj spasic jlom ti jmolmuctotcutic ta vonee. Jech o xal un, ta jun noox cacal, ichamic oxib schavinic ta mil (23,000). 9 Mu me jpastic ti ta jquelbetic yutsil yonton ti Diose jech chac cu chaal laj spas jlom ti jmolmuctotcutique. Jech o xal ti stuquique tibil ta chon ilajic. 10 Mu me xcaltic ti talo xcaitic ti cu selan ta spas ti Dios ta jtojoltique jech chac cu chaal laj spasic jlom ti jmolmuctotcutique. Tey imilatic yuun ti ngel ti sbainoj ti lajebale. 11 Scotol ti cusi icot ta pasel ta stojol ti jmolmuctotcutic ta vonee,

10
Quermanotac, ta jcan ti ta xanaic ti scotol ti jmolmuctotcutic ta vonee icbilic batel yuun ti toque. Scotolic ech xtuchic ti Tsajal Nabe. 2 Jech o xal
Scoplal ti cusitic meltsanbil ta cabale
339 ti tey tsibabil icom ta scop Diose, ja jbijubtaseltic yuun, ti jech li to cuxulotic ti slajebtic xa batel ti cacale. 12 Jech o xal un, ti buchu ta xal ti oy yip conton ta stojol Dios ti xie, bijuc me, naca me yaluc ta mulil. 13 Ti jech ta xavich avocolic yuun ti lajeltsaele, mu yanuc. Cool selan jech chac cu chaal ta xaiic scotol ti yan cristianoetique. Ti vooxuque pato avontonic ta stojol ti Diose. Yuun ti stuque mu teyuc noox squeloj ti ch-epaj batel ti mu xa xcuch avuun ti lajeltsaele. Calal ta xtal ti lajeltsaele, ja stuc ti Dios ta xac jnatic cu selan ta xaloc yuun ti lajeltsaele. Ja jech tsalbil ta xcot avuun. 14 Jech o xal un, Quermanotac, quejo abaic ta xrioxinel ti cusi meltsanbil ta cabale. 15 Ti jech ta xajcoponoxuque, yuun oy xa snopobil avuunic. Xu xanopic ti oy smelol ti cusi ta xcale. 16 Calal ta xcalbetic vocol ti Dios ti ta xcuchtic ti yalel uva ti ta jpastic snaobil ti Cajvaltique, ja svinajeb ti jun contontic schiuc ti Cristo ti jech laj smal ti schichele. Ja jech xtoc ti calal ta jchacolanbe jbatic ta sveel ti pane, ja svinajeb ti jun contontic schiuc ti Cristo ti jech laj yac sba ta milele. 17 Manchuc mi epotic, pero jun noox ti pan ti ta jvetic jcotoltique. Ti jech taje, ja svinajeb ti junotic jcotoltic ta stojol ti Cristoe. 18 Nopic lec cu selan laj spasic ti jisraeletique. Ati buchutic laj stiic ti smoton Dios ti ta xchiquique, ja svinajeb ti jun yontonic schiuc ti Diose. 19 Ti bequet ti acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabale,

1 CORINTIOS10 mu yuunuc ta xcal ti isoquesat yuun ti cusi meltsanbil ta cabale. Staoj yav bequet onoox. 20 Ti cusi ta xcale, ja lie. Ti calal ta xacbeic smoton rioxetic ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose, ja ta xacbeic smoton ti pucuje, mauc ti batsi Diose. Ja mu lecuc ta xcai ti ta xacooltas avontonic schiuc ti pucuje. 21 Yuun mi jun avontonic ta xavuchic ti yalel uvae schiuc ta xaveic ti pan ti ta xapasic snaobil ti Cajvaltique, mu smeloluc ti calal jun avontonic chotoloxuc ta xalajesic ti velil ti acbil ta smoton ti pucujetique. 22 Mi lec xanaic ti ta xcactic ilinuc ti Diose? Mi yuun vootic echem cajal xcai jbatic?

ti cusi ta xalique ti libreotic ta spasel ti cusi lec ta xcaitique. Pero mu scotoluc ti lec ti cusi ta jtatic yuune. Jech melel, libreotic ta spasel ti cusi lec ta xcaitique. Pero mu scotoluc ti ta xijchi yuun ta yichel ta muc ti Cajvaltique. 24 Ti cusi ta xapasique, jauc slequilal ti yan cristianoetique. Mu me jauc noox ta xapasic ti cusi lec ta xavai atuquique. 25 Tunesic scotol ti velil ti ta xchon ta chivite. Pero mu xajacolanic un, yo jech mu xanaeticuc ta xatiic. 26 Yuun ti banomile schiuc scotol ti cusitic ta xchi yuune, ja yuun ti Cajvaltique. 27 Mi ta xaicatic ta veel yuun ti mauc jchunolajele, ti mi labatique, lajesic scotol ti cusitic ta xaacbatique. Pero mu xajaquic ti

23Melel
Ti cusi ta jpastique jauc me scuxubinel ti yane
1 CORINTIOS10,11 cusi ta xalajesique, yo jech muyuc cusi xal avontonic. 28 Pero mi oy buchu ta xalbot: Ti bequet lie, ja acbil ta smoton ti cusi meltsanbil ta cabal, mi xayute, mu me xatiic, yo jech mu xyanij yonton avuun ti buchu jech laj yale, yo mu xloilaj ti ontonale. 29 Ti jech ta xcal ti ta xloilaj ti ontonale, ja ti yane, mauc ti voote. Pero oy buchu xu jech ta sjacboxuc: Cu chaal ta jmacbe jba ta slajesel velil ta sventa yonton yan ti calal libre oyune, ti xu ta jlajese? 30 Yuun ti vuune ta xcalbe vocol ti Dios ti cusi ta jlajese. Jech o xal un, cu chaal ta xisnaleicun ti ta jlajese?, xi. 31 Ta scan ti bijanique. Yuun ti ta xaveique, ti ta xavuchic voe, cusiuc noox yan ti ta xapasique, jauc me yichel ta muc ti Dios ti cusi ta xapasique. 32 Tuculano me abaic yo jech mu junuc ta xasoquesbe yontonic ti jisraeletique, ti jyanlumetique, ti jchunolajeletique. 33 Yuun ti vuune ta xcac persa ta spasel ti cusi leque, yo jech ta xcol ti yane. Mauc noox ta jpas ti cusi lec ta xcai jtuque. Jech o xal un, ti vooxuque pasic ti cu selan ta jpase. Yuun ti vuune ta jpas jech chac cu chaal laj spas ti Cristoe.

340 sjolinojbe sjol ti Cristoe. Ja jech xtoc ti jujun ajnilile, ja sjolinojbe sjol ti smalalique jech chac cu chaal Cristo ti ja sjolinojbe sjol ti Diose. 4 Mi slapoj spixol jun vinic ti calal ta sta ta coponel ti Dios ta tsobobbaile, o ti calal ta xac ta nael ti cusi ch-acbat sna yuun ti Diose, jech ta xac ta quexlal ti Cristoe. 5 Ja jech xtoc mi muyuc smacoj sjol jun ants ti calal ta sta ta coponel ti Diose, o ti calal ta xac ta nael ti cusi ch-acbat sna yuun ti Diose, jech ta xac ta quexlal ti smalale. Ti jech taje, cool to selan ti setoj scotol ti stsotsil sjole. 6 Mi mu smac sjol ti antse, aco set loquel ti stsotsil sjol ta jechele. Pero mi quexlal sba ta xai ti jech tanal ti sjole, ja lec aco smac ti sjole. 7 Yan ti vinique mu xu ta smac ti sjole. Yuun ti stuque ja slocobbail ti Diose, xojobin yutsilal ti Dios ta stojole. Yan ti antse xojobin yutsilal ti smalal ta stojole. 8 Ti sba vinic ti imeltsanat yuun ti Diose mauc tey ital ta stojol ti antse. Yuun ti ants ti laj smeltsan ti Diose, tey iloc talel ta stojol ti vinique. 9 Ti jech imeltsanat ti antse, yo jech oy schiil ti vinique. Mu yuunuc jauc laj scan schiil ti antse, ja ti muyuc to ox ti antse. 10 Jech o xal ti antse tsots scoplal ti ta smac ti sjole, yo jech ta xvinaj ti ta snijan sba ta stojol ti smalale, yo jech lec ta xilat yuun ti ngeletique. 11 Aco mi jech taje, pero nopbil yuun ti Dios ti cool ta xtun yuun sbaic ti schibalique. 12 Melel, ti antse iloc talel ta stojol ti sba vinique. Pero ja jech xtoc ti jujun vinique ta xayan talel ta

11
xa avuunic, Quermanotac, ti muyuc achayojicun ta avontonique, ti staoj yav achunojic ti cu selan laj jchanubtasoxuque. 3 Pero ayic lec un, ti jujun vinique, ja
2Ximuyubaj
Ti antsetic ti oy ta tsobobbaile
341 stojol ti antsetique. Scotol ti vai selan taje, ta xlic talel ta stojol ti Diose. 13 Nop avaiic, mi lec ti muyuc smacoj sjol ti ants calal ta sta ta coponel ti Diose? 14 Calal natic ti joltic ti vootic vinicotique, jnatic lec ti quexlal sbae. 15 Ti jech natic sjolic ti antsetique, jun yutsil. Yuun ja smac sjol acbilic ti jech natic ti sjole. 16 Pero mi oy buchu mu lecuc ta xai ti vai selan ta xcal taje, aco me snaic ti muyuc xa yan jtaleltic ti buyuc noox ta stsob sbaic ti jchunolajeletique.

1 CORINTIOS11 ta xapasic taje, mu xavaquic ta venta ti junoxuc xa ta xayiloxuc ti Diose. Ja jech xtoc ta xavaquic ta quexlal ti quermanotic ti buchutic muyuc cusi xayan yuunique. Ta jbel scoplal mu xloc ta que ti ximuyubaj xa avuunic ti jech ta xapasic taje.
(Mt 26:2629; Mr 14:2225; Lc 22:1420)
Jech ilic snaobil ti Cajvaltique
jtsibaboxuc talel ti juteb jcarta lie ti ta xcalboxuc avaiic ti mu ximuyubaj xa avuunique. Yuun ti calal ta xatsob abaique, mauc ta xalecubic yuun. Ja noox ta xasoques abaic. 18 Yuun oy bu lialbat acoplalic ti calal ta xatsob abaic ti ta xapasic snaobil ti Cajvaltique, jeltos avontonic. Ta jchun ti jech ta xapasique. 19 Yuun ti jech jeltos avontonique, ta onoox xcot ta pasel ti ta xachac abaique, yo jech ta xvinaj ti buchu ti batsi jchunolajeletique. 20 Ti vai selan chachacoxuque, yuun mauc xa ti snaobil ti Cajvaltic ta xapasic ti calal ta xatsob abaique. 21 Calal ta sta xa yorail ti veele, jujunoxuc ta xajelavic ta slajesel ti aveelique. Ti yane tey stsicoj vinal ta xcom avuunic. Ti yan xtoque oy bu ta xcot ta pasel ti tey ta xyacube. 22 Ti jech ta xapasic taje, mi yuun muyuc anaic ti tey ta xaveic chavuchic voe? Ti jech

17Ta
Laj syanijesbeic smelol snaobil ti Cajvaltique
stuc ti Cajvaltic laj yacbun jna ti cu selan laj jchanubtasoxuque. Ti yacobalil ti iacat ta cabal ti Cajvaltic Jesuse, laj stsac ti pane. 24 Calal laj yalbe vocol ti Diose, laj xet ti pane. Jech laj yal: Veanic ti pan lie. Ja ti jbectal ti ta xyayij ta sventa alequilalique. Jech me xapasic o, yo ta xavulesicun ta avontonic, xi. 25 Ja jech xtoc ti calal laj yontonic ta veele, ti Cajvaltic Jesuse laj stsac ti sbisol yalel uvae. Jech laj yal: Ti yalel uva lie, ja xa ti icot ta pasel ti ach trate ta sventa ti ta xmal ti jchichele. Ti jujun velta ti ta xavuchique, pasic me yo ta xavulesicun ta avontonic, xi. 26 Ti jech jujun velta ta xapasic snaobil ti Cajvaltique, ti ta xaveic ti pane, ti ta xavuchic ti yalel uvae, ja ta xavaquic ta nael ti icham ti Cristoe. Jech me xapasolanic o ti cu sjalil mu to ta xtal ti Cajvaltique.

23Ja
yuun un, buchuuc noox ta sve ti pane, ta xuch ti yalel uvae, ja ti snaobil ti Cajvaltique, mi mauc yichel ta muc ti Dios ti jech ta spase, ta sta smul ti calal
27Ja
Ti cu selan ta pasel snaobil ti Cajvaltique
1 CORINTIOS11,12 ta slajesbe sbectal schichel ti Cajvaltique. 28 Jech o xal ti calal mu to xlic jvetic ti pane, ti ta xcuchtic ti yalel uvae, ja ta scan ti aco cai jbatic lec cu selan ti snopobil cuuntique. 29 Yuun mi ja noox ta jvetic ti pane, ti ta xcuchtic ti yalel uvae, pero mi mu jnoptic lec smelol ti ja iyayij sbectal ti Cajvaltique, ja noox castigo ta jsatic ti jech ta jpastique. 30 Jech o xal un, ep ti jchameloxuque, ti lubul pichil ti abectalique. Oy jlom lachamic xa. 31 Ti tauc jtuculan jbatique, mu jechuc ta stsitsotic ti Cajvaltique. 32 Calal ta xil ti Cajvaltic ti mu jtuculan jbatique, ta stsitsotic yo jech mu jmojuc ta xijbat ta chayel schiuc ti buchutic ti ventainbilic yuun ti sba banomile. 33 Jech o xal un, ti calal ta xapasbeic snaobil ti Cajvaltique, Quermanotac, malao abaic yo jech jmoj tsoboloxuc ta xaveic. 34 Ti mi oy buchu ta xvinaje, aco veuc ta sna, yo jech mu xacbat tsitsel yuun ti Diose ti toj yan o avontonic calal ta xatsob abaique. Ti cusi yan ti ta scan chapanele, ja to ta jchapan calal mi licot ta atojolique.

342 xale: Mu xtun ti Jess, ti xie, naic me lec ti mauc acbil sna yuun smucul stsatsal ti Chul Espritu ti jech ta xale. Yan ti buchu ta xale: Ja Cajval ti Jess, ti xie, naic me lec ti ja acbil sna yuun smucul stsatsal ti Chul Espritu ti jech ta xale. 4 Ti jujun viniquetique yalel toyol ti sbijilic ta xacbatique. Pero jun noox ti yajval ta xaque, ja ti Chul Espritue. 5 Yalel toyol ti cu selan ta xijtunotique. Pero jun noox ti Cajvaltic ti jech ta xijtun yuune. 6 Yalel toyol ti cusi xu cuuntique. Pero jun noox ti Dios ti jech yacojbotique. 7 Ja stuc ti Dios ta xac iluc yabtel ti Chul Espritu ta jtojoltic ti jujun tale, yo jech ta jcoltaan jbatic. 8 Ta sventa ti Chul Espritue, oy jlom acbilic sbijilic ti ta xalic ti cusi ta scan ti Dios ti ta jpastique. Oy jlom xtoc acbilic sbijilic yuun ti Chul Espritue ti ta xalbeic smelol ti cusitic vocol ta ayibel ti smelole. Jun noox ti Chul Espritu ta xaque. 9 Oy jlom xtoc acbilic sbijilic ta xchunel ti Cajvaltique. Oy jlom xtoc acbilic yipic ta scolesel ti jchameletique. 10 Oy jlom xtoc acbilic sbijilic yo jech ta svinajesic smucul stsatsal ti Diose. Oy jlom xtoc acbilic sbijilic yo jech ta xalic ti cusi ch-acbat snaic yuun ti Diose. Ti jlom xtoque acbilic sbijilic yuun ti Diose ta yojtiquinel mi ja yabtel pucuj, o mi yabtel ti Chul Espritu ti cusi ta xalique. Oy jlom xtoc acbilic sbijilic ti xu ta xcopojic ta yan copetique. Oy to jlom xtoc acbilic sbijilic yo jech xu ta svinajesbe smelol ti cusi laj yich alel ta yan copetique. 11 Scotol taje, ja yabtel

12
Avi tana lie, Quermanotac, ta jcan ta xcalboxuc avaiic scoplal ti jbijiltic ti yacojbotic ti Chul Espritu ta jujun tale. 2 Xanaic lec ti calal mauc to ox jchunolajeloxuque, ja noox laj arioxinic ti cusitic meltsanbil ta cabal ti mu xcopoje. 3 Ti buchu ta
Ti jbijiltic ti ta xijyacbotic ta jujuntal ti Chul Espritue
343 stuc ti Chul Espritue, ja ti Buchu ta xac ti yalel toyol jbijiltic ti cu selan ta scan stuque. jbectaltique jun noox. Pero ep ta tos ti cu selan stsacanojan sbae. Ja jechotic ec ti oyotic ta stojol ti Cristoe. 13 Manchuc mi jisraelotic, mi jyanlumotic, mi mosovinbilotic, mi mauc mosovinbilotic, pero calal laj quichtic ti voe, lijcototic ta jun jcotoltic ta sventa ti jun noox ti Chul Espritue. Ja jech xtoc laj quichtic ti Chul Espritu jcotoltique. 14 Ti jbectaltique mu jtosuc noox. Yuun ep ta tos stsacanojan sba. 15 Ti tauc xalbe sba ti oquile: Ti vuune mocun ti cobile, jech o xal mauc cavil ti li oyune, ti xiuque, pero tey onoox tiquil un. 16 Ti tauc xalbe sba ti chiquinale: Ti vuune mocun ti satile, jech o xal mauc cavil ti li oyune, ti xiuque, pero tey onoox tiquil un. 17 Ti satiluc sjunul ti jbectaltique, cusi xcutic ta xcai ti cope? Ti chiquinaluc sjunul ti jbectaltique, cusi xcutic ta xijtasictavan? 18 Pero ja stuc ti Diose laj xa sabe yavil ti bu ta xcom jujutos ti jbectaltique. 19 Ti jtosuc nooxe, chabal yan jbectaltic ti jechuque. 20 Manchuc mi jech ep ta tos stsacanojan sba, pero jun noox cotem ti jbectaltique. 21 Ti satile mu xu ta xalbe yai ti cobile: Ti voote mu xatun cuun, ti xute. Ja jech xtoc ti jolile mu xu ta xalbe yai ti acanile: Ti voote mu xatun cuun, ti xute. 22 Yuun ti bu mu xa msuc jtunel yilel

1 CORINTIOS12 yuun ti jbectaltique, ja ms jtunel. 23-24 Ti bu mu msuc lec ta quelel ti jbectaltique, ja ta jmactic ta cuil. Ja jech xtoc ti bu quexlal sba ta quelel ti jbectaltique, ja ta jmactic lec ta cuil, ja ti mu stac quelele, yuun mauc yelob osil. Jech laj spas jbectaltic ti Diose yo jech ichbil ta muc ta xcot ti bu xa mu msuc lec ta quelele. 25 Jech laj spas ti Diose, yo jech mu scrontain sbaic ti jujutos ti jbectaltique, yo jech comon ta scolta sbaic. 26 Mi oy bu jtos ta xich svocol ti jbectaltique, jech ti yane ta xich svocolic ec. Ja jech xtoc mi oy bu jtos ichbil ta muc ti jbectaltique, scotolic xmuyubajic xa. 27 Ja jech ti vooxuque, sbectaloxuc ti Cristo cotemoxuc yo jech ta xatunic yuun ta jujun tale. 28 Jech o xal un, ti Diose laj xa svaan yajabteltac ta stojol ti jchunolajeletique. Bayel laj svaan ti jcholcopetique. Tsacal to laj svaan ti buchutic ta xalic ti cusi ch-acbat snaic yuun ti Diose. Tsacal to xtoc laj svaan ti jchanubtasvanejetique schiuc xtoc ti buchutic ta xaquic ta ilel smucul stsatsal ti Diose. Laj svaan xtoc ti buchutic ta scolesic jchameletique, ti buchutic ta xcoltavanique, ti buchutic ta xtojobtasvanique, ti buchutic ta xcopojic ta yan copetique. 29 Yuun mu scotoluc ti ja jcholcopetique. Mu scotoluc ta xalic ti cusi ch-acbat snaic yuun ti Diose. Mu scotoluc ti ja jchanubtasvanejetique. Mu scotoluc ta xaquic ta ilel smucul stsatsal ti Diose. 30 Mu scotoluc ti ta xcol yuunic ti jchameletique.

12Ti
Lijpas ta jun jcotoltic
1 CORINTIOS1214 Mu scotoluc ti ta xcopojic ta yan copetique. Mu scotoluc ti xu ta xalbeic smelol ti cusi ta xalic ta yan copetique. 31 Aquic persa ta yichel ti abijilic ti bu ms ta xtun ti ta xacboxuc ti Diose. Pero oy to yan ti cusi ms to lec ta xcacboxuc anaique.
344 buchu oy scuxul yontone, cuc noox selan stalel ti schiile, xcuch yuun scotol. Yuun oy smucul yonton, spatoj yonton, smalaoj ti oy cusi lec ta stae. 8 Ti scuxul ontonale, mu sna xlaj. Pero ti jbijiltique, ta sta yorail ti ta xech scoplale, ti muyuc xa buchu ta xal ti cusi ch-acbat sna yuun ti Diose, ti muyuc xa buchu ta xcopoj ta yan copetique. 9 Yuun ti cusi ta jnatic yuun ti Diose, mu scotoluc. Ti ta xcaltic ti scope, mu jnatic lec scotol. 10 Pero calal ta sta yorail ti ta xcojtiquintic scotole, tey ech scoplal ti cusi jnatic jutuque. 11 Calal ololun to oxe, jech ta xicopoj, jech ta jnop jech chac cu chaal ta spas ti olole. Pero ti calal lipas ta vinique, laj quicta comel ti stalel olol ta jpase. 12 Ja jechotic avi tana lie. Yuun mu xquiltic lec ti cusitic ja yuun ti Diose. Cool selan ti ta jquel jsatic ta nen ti oy ta queovaltique. Pero tsacal to ta xquiltic lec ti calal ta sta yoraile. Yan lie, jutuc noox ta jnabetic smelol. Pero ta sta yorail ti ta xcojtiquintic scotol jech chac cu chaal ta xijyojtiquinotic ti Diose. 13 Ja yuun un, oxib ti cusi mu sna xlaj sbatel osile, ja ti jchunojtic ti Cajvaltique, ti patob ontonale, ti scuxul ontonale. Ti oxtos taje, oy jun ti ms tsots scoplale, ja ti scuxul ontonale.

7Ti
13
Manchuc mi xu ta xicopoj ta yan copetique, manchuc mi cool to selan scopojel ngel ti ta xicopoje, pero mi muyuc scuxul contone, cool jelan jech chac cu chaal ti tampol ti xtantun ta jech yepale. O mi mooje, cool jelan jech chac cu chaal ti setset taquin ti xchijchune. 2 Manchuc mi xu cuun ta yalel ti cusi ta xiyacbun jna ti Diose, manchuc mi jna yalel scotol ti cusi mucul yuun ti Diose, manchuc mi ven ti jbijil ta jechele, manchuc mi jchunoj ta jechel ti xu ta jloques batel ta yavil ti bu oy ti vitse, pero mi muyuc scuxul contone, muyuc cusi balun o. 3 Manchuc mi ta jquelan scotol ti cusi oy cuune, manchuc mi ta xcac ta chiquel ti jbectal ta sventa scolel ti yane, pero mi muyuc scuxul contone, jeche, muyuc cusi ta jta o. 4 Ti buchu oy scuxul yontone stsic yuun scotol. Oy slequilal yonton. Mauc itix onton. Mu xac sba ta ichel ta muc. Mauc toyobba. 5 Mauc ta spas ti mu xich smelol xcopoje. Mauc ta scan ti ja noox lec oy ti stuque. Mu xilin. Mu teyuc xchabioj scacal yonton. 6 Mu xmuyubaj xa yuun ti ta sta smul ti yane. Ja noox xmuyubaj xa yuun ti aco sta slequilal ti Diose.

Ti scuxul ontonale
14
Jech o xal un, aquic persa ti ayanuc ti scuxul avontonique. Ja jech xtoc, canic ti achul-bijilic ti ta xacboxuc ti Diose. Ti tsots scoplal ti ta xacanique,
Ti copojel ta yan cope
345 ja ti ta xavalic ti cusi ta xaacbat anaic yuun ti Diose. 2 Ti buchu ta xcopoj ta yan copetique, ja ta scopon sba schiuc ti Diose. Mauc ta scoponan ti cristianoetique. Muyuc buchu ta xaibe smelol ti cusi ta xale. Yuun yan cop ti mu ayibaj smelol ti cusi ta xal ta sventa ti Chul Espritue. 3 Pero ti buchu ta xal ti cusi ta xacbat sna yuun ti Diose, jech ta xcopoj yo ta sjambe sat, ta stsatsubtasbe yontonic, ta spatbe yontonic ti yane. 4 Ti buchu ta xcopoj ta yan copetique, ja noox ta stsites sba stuc. Yan ti buchu ta xal ti cusi ta xacbat sna yuun ti Diose, ja ta stsites scotol ti jchunolajeletique. 5 Jcanuc cai ti acotolicuc ti xuuc avuunic ta xacopojic ta yan copetique. Pero ja ms tsots scoplal ta xcai ti xuuc avuunic ti ta xavalic ti cusi ta xaacbat anaic yuun ti Diose. Ja ms lec ti jechuque. Ja mu sta ti ta xacopojic ta yan copetique. Yan ti mi oy buchu ta xalbe smelol ti cusi ta xavalic ta yan copetique, lec, yuun jech ta xjam sba satic ti jchunolajeletique. 6 Jech o xal un, Quermanotac, calal ta jvulanoxuque, ti mi ja noox ta xicopoj ta yan copetique, cusi bal o? Cusi xtun o avunic calal mu xavaibeic ti smelole? Pero mi ta xcalboxuc avaiic ta acop atuquic ti cusi liacbat jna yuun ti Diose, ti mi ta xcalboxuc avaiic ti oy cusi ta xcot ta pasel yuun ti Diose, ti mi ta xcalboxuc avaiic ti cu selan ta scan ti Dios ti ta jpastique, ta melel umbi, bal. Xloc venta. Xtun avuunic.

1 CORINTIOS14 noox avaiic lie jech chac cu chaal ti musicae. Ti amae, ti arpae ti chabal scuxlejale, mi muyuc smelol ta xich tijele, ta xich oquisanele, mu xvinaj cusi quejojal ta sliquesic. 8 Ja jech xtoc yoques ti soldadoetique. Mi muyuc smelol ta xich oquisanele, mu sna cu selan ta xchapan sbaic ta pas leto ti soldadoetique. 9 Ja jech ti vooxuc eque, mi ja noox ta xacopojic ta yan copetic ti mu stac ayiel ti smelole, muyuc buchu xu ta xai ti cusi ta xavalique. Jeche noox ta xaloilajic. 10 Ta melel avauquic, oy ep ta tos copetic li ta sba banomile. Scotol oy smelol. 11 Ti mi oy buchu ta xiscopon ta yan cop ti mu xcaie, cool schiuc jyanlumun ta stojol ti buchu jech ta xiscoponune. Ja jech ti stuque cool selan jyanlum ta jtojol ec. 12 Jech o xal un, ti mi oy ta avontonic ti ta xacanic abijilic ti ta xaacbatique, ja me canic abijilic yo jech xu ta xajambe sba sat ti jchunolajeletique, yo jech ta xchiic. 13 Jech o xal un, ti buchu ta xcopoj ta yan cope, aco scanbe sbijil ti Diose yo jech xu ta svinajesbe smelol ti cusi ta xal ta yan cope. 14 Yuun mi ta jta ta coponel ti Dios ta yan copetique, melel ta scopon Dios ti contone. Cu stu un! mu xcaibe smelol ti cusi ta xcale. 15 Cusi scan ta jpas un chae? Ta jcopon Dios ta yan cop ta sventa ti Chul Espritue. Ja jech xtoc ta jcopon Dios ta jcop jtuc yo jech ta xvinaj smelol. Ta xiquejin ta yan cop. Ja jech xtoc ta xiquejin ta jcop jtuc yo jech ta xvinaj smelol. 16 Yan ti mi ja noox

7Caltic
1 CORINTIOS14 ta xalequil-copon ti Dios ta yan cope, jech ti buchu tey ta xaie, mu xu ta xchiinot ta scoponel ti Diose, ja ti mu xai ti cusi ta xavale. 17 Calal ta xata ta coponel ti Dios ta yan cope, xu nan ti jun yutsile. Cu stu un! muyuc cusi ta staic o ti yane. 18 Coliyalbun ti Diose ti jech xu cuun ti ta xicopoj ta yan copetique, ti ja mu sta ti vooxuque. 19 Pero calal oyun ta tsobobbail schiuc ti jchunolajeletique, altic ti ta xcal lajunmil ta bel yan cop ti mu ayibaj ti smelole. Ja ms lec ta xcai, aco mi vobel noox cop ti ta xaibeic ti smelole, yo jech ta staic chanubtasel ti yane. 20 Quermanotac, mu me snopbenuc ololetic ti cusi ta xanopique. Yontonuc me ololetic selan ti avontonic ta stojol ti chopole. Pero snopbenuc me yijil viniquetic ti cusi ta xanopique. 21 Yuun jech tsibabil ta scop Dios sventa ti mantale: Ta jcopon ta yan cop ti jteclum lie ta sventa ti jyanlumetique. Aco mi jech ta xilic, pero mu xichic ta muc, xi ti Cajvaltic Diose. 22 Ti jech acbil jbijiltic ti ta xijcopoj ta yan copetique, ja ta xtun yo ta svinajes ti buchutic mauc jchunolajeletique, mauc ti buchu jchunolajeletique. Pero ti jbijiltic ti ta xcaltic ti cusi acbil jnatic yuun ti Diose, ja ta xtun yo ta svinajes ti buchu jchunolajeletique, mauc ti buchu mu xchunique. 23 Mi acotolic ta xacopojic ta yan copetic ti calal tsoboloxuque, chuvajibemic lee, xi ta xalic ti buchu muyuc xchunojic ti ta xochic talele.

346 mi acotolic ta xavalbe abaic smelol ti cusi laacbat anaic yuun ti Diose, calal tey ta xoch batel ti mauc jchunolajele, ta xai ti cusi ta xavalique. Ja yuun un, ti stuque tey ta xlic yai sba ti oy smule. 25 Ti cusi oy ta yut yontone, tey ta svinajesbat yuun ti cusi ta xavalique. Jech o xal un, ta xlic squejan sba ta yichel ta muc ti Diose. Tey chlic yal ti tey oy ti Dios ta atojolique.
24Pero
me xapasic jech chac cu chaal lie, Quermanotac: Calal ta xatsob abaique, lec ti oy jlom avuunic ta xquejinique, ti ta xchanubtasvane, ti ta xal cusi ch-acbat sna yuun ti Diose, ti oy cusi ta xal ta yan copetique, ti ta svinajesbe smelol ti cusi laj yich alele. Pero jauc me ta sventa yo jech ta xchi ti jchunolajeletique. 27 Ti mi oy buchu ta xcopoj ta yan copetique, xu ta svaan sbaic chib, o mi oxib. Pero ta jujun tal ta xechic. Ja jech xtoc ta scan ti oy buchu ta xalbe smelol ti cusi laj yalic ti ta yan cope. 28 Yan ti mi muyuc buchu xu ta svinajesbe smelol ti cusi laj yalic ta yan cope, ja lec ti mu me buchu ta xcopoj ta yan cop ti calal tsoboloxuque. Mi mooje, aco loilajuc schiuc ti Dios ta yonton stuque. 29 Ja jech xtoc ti buchutic ta xalic ti cusi iacbat snaic yuun ti Diose, aco copojicuc chib, o mi oxib. Ja jech xtoc ti buchutic laj yaiique, aco snopilan lec ti cusi laj yich alele. 30 Yan ti mi oy cusi iacbat sna

26Jech
Oyuc smelol scotol ti cusi ta xapasic ti calal tsoboloxuque
347 yuun ti Dios ti buchu chotole, jech ti buchu ta xcopoj to oxe, aco to spajtsan sba. 31 Jech o xal un, ti vooxuque ti mi oy cusi laacbat anaic yuun ti Diose, xu ta xavalic ta jujun tal, yo jech acotolic ta xachanic, ta xatsatsubtasbe aba avontonic. 32 Jech ti buchu oy cusi ta xacbat sna yuun ti Diose, aco smala ora. 33 Yuun ti Diose mu lecuc ta xil ti vochvoch cope. Ti Diose ja ta scan ti jun contontique. Jech me xapasic jech chac cu chaal ta spasic ti jchunolajeletic ti buyuc noox ta stsob sbaique. 34 Jech o xal ti antsetique, mu me xtuch ta be ti cop ti calal oyic ta tsobobbaile. Yuun mu xu ti jech ta spasique. Yuun ja ta scan ti aco snijan xchiman sbaic jech chac cu chaal ti ta xal smantal ti Diose. 35 Yuun mi oy cusi ta scan ta sjac yaie, aco sjacbe ti smalal calal oy xa ta snaique. Yuun ti jech ta xtuch ta be cop ti ants ti ta tsobobbaile, mu lecuc ta quelel. 36 Vuleso me ta ajolic ti mauc tey ilic ta atojolic ti scop Diose. Ja jech xtoc mauc noox atuquic ti laj achunic ti scop Diose. 37 Mi oy buchu xchunoj ti ja acbil sbijil ti xu yuun ta xal ti cusi ch-acbat sna yuun ti Diose, mi xchunoj ti ja tojobtasbil yuun ti Chul Espritu yaloje, aco yai ti ja me smantal ti Cajvaltic ti jech ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie. 38 Mi mu xac ta venta ti cusi laj jtsibaboxuque, ja jech ti stuque, mu me xavaquic ta venta ec. 39 Jech o xal un, Quermanotac, aquic persa yo xu avuunic ta yalel ti cusi ta xaacbat anaic

1 CORINTIOS14,15 yuun ti Diose. Ja jech xtoc ti buchu ta xcopoj ta yan copetique, mu me xamacbeic yonton. 40 Pero oyuc me smelol scotol ti cusi ta xapasique.
15
Avi tana lie, Quermanotac, ta jcan ti ta xavules ta avontonic ti colebal lequil ach cop ti laj calboxuque, ti laj achunique, ti staoj yav jun avontonic ta stojole. 2 Ja jech xtoc ta sventa ti lequil ach cope ja lacolic yuun, ti mi staoj yav achunojic ti cusi laj calboxuc avaiique, ti mu jecheuc noox ti achunojique. 3 Yuun ja bayel laj calboxuc avaiic ti cu selan liacbat jnae. Yuun laj jchanubtasoxuc ti icham ti Cristo ta scoj ti jmultique jech chac cu chaal ti ta xal ti tsibabil ta scop Diose. 4 Laj calboxuc ti laj yich muquele, ti ichacuxi ta yoxibal cacal jech chac cu chaal ta xal ti tsibabil ta scop Diose. 5 Laj calboxuc xtoc ti bayel tey laj yac sba iluc ta stojol ti Pedroe. Tsacal to un, laj yac sba iluc ta stojol ti yan yajcholcoptaque. 6 Tsacal to tey laj yac sba iluc ta stojol ms ta voob cien (500) ti jchunolajeletique. Oy to ep ti cuxajtique. Oy jlom chamic xa. 7 Ja jech xtoc tey laj yac sba iluc ta stojol ti Jacoboe. Tsacal to un, tey laj yac sba iluc ta stojol scotol ti jcholcopetic yuune. 8 Ta slajeb xa un, laj yac sba iluc ta jtojol ti vuune ti cool selan chabal tsacal cual livoque. 9 Yuun ti vuune ja ti ms pequelun yuun ti yan jcholcopetique. Altic ti jech

Ti schacuxiebal ti Cristoe
1 CORINTIOS15 jbiinoj ti jcholcopune, yuun laj quilbajin ti jchunolajeletic yuun ti Diose. 10 Pero ti vi jelan tana lie, yuun laj xcuxubinun ti Diose. Ti scuxul yonton Dios ta jtojole, mu jecheuc ichay. Yuun ti vuune ep xa liabtej ta sventa ti Cajvaltique. Ja mu sta iabtejic ti yane. Ti vai selan ta xcal ti ep xa liabtej yuun ti Cajvaltique, mauc ta jtsatsal jtuc. Yuun laj xchiinun ti Dios ta sventa ti cuxun ta yontone. 11 Pero muyuc ta alel mi vuun, mi ja ti yan jcholcopetique, pero jmoj ti lequil ach cop ti ta xcalcutique, ti ja achunojique.

348 xtoc ti buchutic xchunojic ti Cristo ichamic xae, chayel ibat ti jechuque. 19 Ti mi ja noox jpatoj contontic yuun ti Cristo ti jayib cacal ta xijcuxi li ta banomile, jcotoltic toj abol jbatic ta jechel. Ja mu sta ti yane. 20 Ta melel, laj yich chacuxesel ti Cristoe. Ja sliquebal ti chacuxesel yuun ti animaetic ti jech onoox scoplal ta xchacuxiique. 21 Ti jech ta xijchamotic li ta sba banomile, ilic ta scoj jun vinic. Ja jech xtoc ti jech ta xijchacuxiotique, ilic ta sventa jun vinic. 22 Ti jech jcotoltic ti ta xijchamotique, ja ti tey lijayanotic talel ta stojol ti Adane. Ti jech ta xijcuxiotique, ja ta sventa ti lijvocotic yuun ti Cristoe. 23 Ti chacuxiebale jech lie: Ti Cristoe ja sliquebal ti chacuxesel yuun ti animaetique. Calal mi tal ti Cristoe, ta xchacuxesat ti buchutic ja yuuntaque. 24 Ti jech taje, ja o ti slajeb cacale, calal ti Cristo ta xacbe ta yoc ta scob ti Jtotic Diose scotol ti cristianoetic ti ventainbilique. Yuun ti Cristoe laj xa spas ta canal scotol ti yajcrontae, ja ti pucujetic ti oy ta vinajele, ti ajvaliletic lie. 25 Pero ti Cristoe yacal to ta xisventainotic, ja to ti mi iacbat ta yoc ta scob scotol ti yajcronta yuun ti Diose. 26 Ti slajeb yajcronta ti Cristo ti ta stubbe scoplale, ja ti chamebale. 27 Scotol ti cusitic oye, iacbat ta yoc ta scob ti Cristo yuun ti Diose. Pero ti vai selan ta xal ti scop Dios ti scotol acbil ta yoc ta scobe, mu teyuc ochem ta venta ti Diose. Yuun ja stuc ti Diose yacojbe scotol ta yoc ta scob ti Cristoe. 28 Calal mi tsalbil xa yuun ti Cristo scotol ti cusitic oye, jech ti Cristo ti ja Nichonile, ta xac sba

jech ta xcalcutic ti ichacuxi ti Cristoe, cu chaal ti ta xalic jlom avuunic ti muyuc ta xchacuxiic ti animaetique? 13 Ti muyucuc ta xchacuxiic ti animaetique, mi jauc ichacuxi ti Cristo jechuque. 14 Ti mi muyuc ichacuxi ti Cristoe, jech ti lequil ach cop ti ta xcalcutique, jeche noox. Muyuc cusi bal o ti achunojique. 15 Ti mi jech taje, jutcop cotemuncutic ta stojol ti Diose. Yuun laj xa jcalcutic ti ichacuxesat yuun Dios ti Cristoe. Mi mu meleluc ti ta xchacuxi ti animaetique, ja jech xtoc umbi, mu meleluc ti ichacuxesat yuun Dios ti Cristoe. Jutbil ti jechuque. 16 Yuun mi muyuc ta xchacuxesat ti animaetique, ja jech xtoc muyuc laj yich chacuxesel ti Cristo stuc jechuque. 17 Ti muyucuc laj yich chacuxesel ti Cristoe, muyuc cusi bal o ti jech achunojique. Staoj to yav ti acuchoj ti amulic jechuque. 18 Ti mi jech taje, jech

12Ti
Ti schacuxiebalic ti animaetique
349 ta yoc ta scob ti Diose. Ja ti iacbat bayel ta yoc ta scob scotol ti cusitic oye. Jech o xal un, ja ta xcot ta Dios yuunic scotol ti cusitic oye. 29 Cayioj ti oy buchu ta sloctaic ta yichel vo ti buchu muyuc yichoj vo ichame. Cu chaal jech ta spasic xana? Cu chaal oy jlom cristianoetic ti ta sloctaic ta yichel vo ti mi muyuc ta xchacuxi ti animaetique? 30 Cu chaal ti jech cacoj jbatic ta ich vocol scotol cacal ti mi mu jechuque? 31 Ti vuune scotol cacal oyun ta vocol ti xu ta xquich ta jechel oe. Ti jech taje, Quermanotac, melel onoox jech chac cu chaal ti ximuyubaj xa ti ja jchunolajeloxuc xa yuun ti Cajvaltic Jesucristoe. 32 Ti jech laj calboxuc ti vai selan taje, yuun laj xa quich vocol yuun ti cristianoetic li ta jteclum Efeseo ti cool selan ti jtioval chonetique. Pero, cusi ta jta yuun jech taje? Ti jechuc ta melel ti mu xchacuxi ti animaetique, oy srazonic ti jech ta xalic ti yane: Vecutic, cuchtic vo. Yuun mi lijcham ocome, mu xa xtal vecutic, ti xiique. 33 Mu xavac abaic ta lolael: Ti mi ta xachiinic ti jchopol-joletique, ta soques ti cusi lec achunojique, xi me xale ti cop xavaiique. 34 Chatamic lec ti cuxlejale. Mu xasa amulic. Yuun oy jlom avuunic ti mu xojtiquinic ti Diose. Ti jech ta xcalboxuc taje, yo jech xaquexavic.

1 CORINTIOS15 selan ta xich ti sbectalique?, ti xiique. 36 Toj bolat ti buchu jech ta sjaquique. Ti calal ta xich tsunel ti jun tsunubile, jech ti tsunubil taje persa ta xca yo jech ta xchi ta xcuxi talel ti tsunobale. 37 Ti tsunubil ti ta xich tsunele, mauc ti cusi tequel xae, ja ti sate, mi ja ti trigoe, o mi yan tsunubile. 38 Tsacal to un, ti cu selan ta scan ti Diose, ta xacbe sbectal ti cu selan yichoj jujutos ti tsunobaletique. 39 Ja noox jech ti vootic eque, ti jbectaltique mu xcoolaj schiuc sbectal ti cusitic xcotlajan ta banomile. Yan o sbectal ti cristianoetique. Yan o sbectal ti cusitic xcotlajan ta banomile. Yan o sbectal ti mutetique. Yan o sbectal ti choyetique. 40 Ja jech xtoc ti cusitic oy ta vinajele, mu xcoolaj schiuc ti cusitic li ta banomile. Ti cusitic oy ta vinajele, yan o selan ti yutsile. Ti cusitic oy ta banomile, yan o selan ti yutsile. 41 Ti xojobal ti cacale, mu xcoolaj schiuc xojobal ti ue. Ti xojobal ue, mu xcoolaj schiuc xojobal ti canaletique. Ja jech xtoc ti canaletique, yalel toyol ti xojobale. Mu xcoolaj ti xojobal scotolique. 42 Ja jech selan ta xcot ta jtojoltic ti calal ta xijchacuxie. Ti jbectaltic ti ta xich muquele, ta xca. Pero ti calal jech ta xchacuxie, mu xa xcham. 43 Ta xich muquel ti jbectaltic ti mu xtune. Pero jun xa yutsil ta xchacuxi talel. Cun ti jbectaltic ti ta xich muquele. Pero ti calal ta xchacuxi talele, xu xa yuun. 44 Ti jbectaltic ti ta xich muquele, sba banomil noox. Calal

nan jlom ti jech ta sjaquique: Cusi xut ti ta xchacuxi ti animaetique? Cu
35Oy
Ti cu selan ta xchacuxi ti animaetique
1 CORINTIOS15,16 ta xchacuxie, ja sventa sbatel osil. Ti jech oy jbectaltic sventa sba banomile, ja jech xtoc oy jbectaltic sventa sbatel osil. 45 Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scop Diose: Ti sba vinic Adane iacbat schulel, icuxi li ta banomile, xi. Pero ti schibal Adane ja stuc ta xacbotic ti jcuxlejaltic sventa sbatel osile, yuun stalel o ti cuxule. 46 Pero mauc bayel ta xquichtic ti jcuxlejaltic sventa sbatel osile. Ja bayel ta xquichtic ti jcuxlejaltic li ta banomile. Tsacal to un, ta xquichtic ti jcuxlejaltic sventa sbatel osile. 47 Ti sba vinic ti pasbil ta lume, sba banomil noox. Yan ti schibal vinique, ja ti Cajvaltique, liquem tal ta vinajel. 48 Ti jbectaltic ti quichojtic li ta sba banomile, lum achel onoox jech chac cu chaal ti sba vinic ti imeltsanat ta lum achele. Yan ti jbectaltic ti ta xquichtic sventa vinajele, cool selan jech chac cu chaal ach sbectal ti Cristo ti liquem talel ta vinajele. 49 Ti jech selan laj quichtic jbectaltic jech chac cu chaal ti sliqueb vinic ti pasbil ta lum achele, jech ta jtatic xtoc jech chac cu chaal ti Cristo ti oy ta vinajele. 50 Ta jcan ta xcalboxuc avaiic, Quermanotac, ti bu ta xventainvan ti Diose, mu xu ta xijoch batel schiuc ti jbectaltique. Yuun ti cusi sna xlaje, mu xu ta scooltas sba schiuc ti cusi mu sna xlaj sbatel osile. 51 Oy cusi mucul to ti ta jcan ta xcac anaique. Mu jcotolticuc chamemotic xa ox ti ta xtal ti Cajvaltique. Pero jcotoltic ta xquichtic jeltael 52 ta uni jliquel noox cool selan jech chac

350 cu chaal ta jvic ta jmuts ti jsatique ti calal ta xich oquisanel slajeb yoquisanel ti oquese. Ti calal ta xoc ti oquese, jech ti animaetique ta xichic chacuxesel yo jech mu xa xchamic o. Yan ti mi cuxulotic toe, ta xquichtic jeltael. 53 Yuun ti jbectaltic ti li quichojtic ti mu jaluc cuxule, tsots scoplal ti ta xquichtic yan jbectaltic ti ja sventa sbatel osile. Ti jbectaltic ti sna xchame, tsots scoplal ta xquichtic yan jbectaltic ti mu sna xchame. 54 Calal mi laj xa yich achubtasel ti jbectaltic ti sna xcham xcae, ja xa icot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti scop Diose: Ti chamebale, pasat xa ta canal, tub xa scoplal. 55 Ooo! lajebal, chamebal, bu oy ibat ti avip ti ta xichamcutic avuune? Bu ibat avuun ti apasoj xa ox canal yilele?, ti xie. 56 Ti jech oy yip ti chamebale, ja ta scoj ti mulile. Jech xtoc ti mulile oy yip ta sventa ti vone mantale. 57 Pero coliyal ti Diose ti laj xa yac jtsaltic ti lajebal ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. 58 Jech o xal un, Quermanotac, tsatsubuc avontonic. Aquic persa ta yabtelanel yabtel ti Cajvaltique. Yuun xanaic lec, ti avabtel ti ta xapasic ta sventa ti Cajvaltique, mu ta jecheuc noox.

16
Ti jech ta xatsobic ataquin yo ta xacoltaic ti yan jchunolajeletique, jech me xapasic jech chac cu chaal laj calbe yaiic ti jchunolajeletic ti oyic ta jujun tsobobbail ta Galacia banomile. 2 Ti jujunoxuc ti ta sliqueb cacal ti jujun
Ta stsobic ti cusi oy yuunic yo jech ta xcoltavanic
351 xemunae, ti cu yepal ti laj apasic canale, chaquic loquel ti cu yepal ti ta xloc ta avontonic yo jech ta xacoltavanique. Tey chabiic yo jech tsobol xa avuunic calal ta xicote. 3 Calal ta xivul ta atojolique, tey ta jtac batel ta Jerusaln ti viniquetic ti vooxuc ta xatujique. Tey ta xcacbeic batel scartaic schiuc ti scoltaobilic ti jchunolajeletic ti laj atsobique. 4 Ti mi ta xcai ti xu ta xibat eque, tey ta xchiinicun batel.

1 CORINTIOS16 me yuun ti stojol sbee, yo jech jun yonton ta xtal squelun. Yuun li ta jmalacutic schiuc ti yan quermanotique. 12 Yan ti quermanotic Apolose laj xa jcanbe ep vocol ti aco xtal squeloxuque schiuc ti yan quermanotaque. Avi lie, mu to scan xtal. Ja to chtal squeloxuc ti mi oy bu xocobe.
ta xital ta atojolique, mu tucuc ta xicot. Yuun bayel ta xibat ta Macedonia banomil. Tsacal to ta xicot ta ateclumalic Corinto. 6 Xu van ti tey ta xijalij ta atojolique. Xu van ti tey ta xech cuun ti yorail sique. Ti mi lijalij teye, xu nan ta xacoltaicun ta sventa stojol ti jbe ti bu ta xibat ta tsacal toe. 7 Yuun mu ta jcan ti naca noox ch-ech jqueloxuque. Yuun ta jcan ti tey ta xijalij ta atojolic ti mi jech ta scan ti Cajvaltique. 8 Li to ta xicom ta jteclum Efesoe. Ja to ta xiloc batel calal mi ech ti quin Pentecostese. 9 Yuun lec to jamal ti jbe ti jech ta xiabtej yuun ti Cajvaltique, ti xloc venta ta jechele. Pero ep ti crontainel xtoque. 10 Ti mi tey ta xcot ta atojolic ti Timoteoe, aquic persa ti junuc yonton ta atojolic yo jech muyuc cusi ta xal yonton. Yuun ti stuque ta xabtej yuun ti Cajvaltique jech chac cu chaal ti vuune. 11 Jech o xal un, mu me buchu junucal ta sbaj avuunic ti Timoteoe. Coltaic

5Calal
Ti Pabloe ta snop ti ta xloc batel ta svulanel ti jchunolajeletique
me ti asatique. Staojuc me yav chunic ti Cajvaltique. Tsotsanic me. Vinicuc me xavai abaic. 14 Ti cusi ta xapasique, pasic me ta scuxul avontonic scotol. 15 Xanaic, Quermanotac, ti Estfanase schiuc ti cu yepal oyic ta snae, jaic ti bayel laj xchunic ti lequil ach cop ti tey ta Acayae. Avi tana un, ti stuquique yacoj sbaic ta tunel yuun ti jchunolajeletique. 16 Ti jech jchunolajeletic taje, ti buchu ta xabtejique, ti buchu ta xcoltavanique, ta jcan ti tey ta xachunic ti cusi ta xalboxuque. 17 Ximuyubaj ti li ital ta jtojol ti Estfanase, ti Fortunatoe, ti Acaicoe. Yuun ti stuquique ja ta xiscoltaicun ti cusi mu xu avuunic ti ta xacoltaicun ti jech nom oyoxuque. 18 Ti stuquique ja laj stsatsubtasbun conton. Ja jech laj spasic ta atojolic xtoc. Mu chaybaj ta ontonal ti jech jchunolajeletic taje. 19 Chabanuc xayalboxuc ti jchunolajeletic ti oyic ta jujun tsobobbail li ta Asia banomile. Ja jech xtoc ti Aquilae, ti Priscilae, schiuc ti cu yepalic jchunolajeletic ti ta stsob sbaic ta snae, chabanucoxuc xayalbe ta

13Vicluc
Ti slajeb chabanuque
1 CORINTIOS16 sventa ti Cajvaltique. 20 Scotol ti jchunolajeletic ti li oyic ta jtojole, chabanuc xayalboxuc. Ja jech xtoc, chabanuc xavalbe abaic ta jujun tal. Tsacbo abaic acobic. 21 Vuun Pabloun, ta jcob ta jletra jtuc ti ta xcalboxuc ti chabanucoxuque.

352 oy buchu mu scan ti Cajvaltic Jesucristoe, aco batuc ta chayel. La me, Cajval. 23 Aco svaan sba ta atojolic ti Cajvaltic Jesucristoe. 24 Tey ta jtac talel ta atojol acotolic ti scuxul conton ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.

22Mi
2 Corintios
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ta Corintoe
Vuun Pabloun. Iloc iayan ta yonton ti Diose ti jech jcholcopune, ti jech tacbilun yuun ti Jesucristoe. Ti vuune schiuc ti quermanotic Timoteoe ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie ti vooxuc yuunoxuc xa ti Dios ti oyoxuc ta jteclum Corintoe schiuc ti cu avepalic ti buyuc noox oyoxuc ta Acayae. 2 Ichic sbendicin ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
jlequil-copontic ti Diose ti ja Stot ti Cajvaltic Jesucristoe. Yuun ti Jtotic taje stalel ti cuxotic ta yontone, ti ta spatbotic ti contontique. 4 Cusiuc noox ti jvocolcutique, ti Diose ta spat ti contoncutique, yo jech xu ta jpatbecutic yontonic ti buchutic oyic ta vocole jech chac cu chaal ta spatbun contoncutic ti Diose. 5 Ti calal ep ta xquich ti jvocolcutic jech chac cu chaal laj yich svocol ti Cristoe, ja onoox jech xtoc, ta sventa ti Cristoe, ta jtacutic ep ti

3La
Svocol ti Pabloe
spatobil contoncutique. 6 Jech o xal un, ti jech ta xquich jvocolcutique, yo jech xu ta jpatboxuc avontonic, yo jech ta xataic batel ti coltaele. Ti jech laj spatbun contoncutic ti Diose, xu ta jpatboxuc avontonic, yo jech oy smucul avontonic ta xachunic ti ta xcoltavan ti Diose. Tey ta xcuch avuunic ti vocole jech chac cu chaal cuchem cuuncutique. 7 Jpatoj contoncutic ta atojolic ti mu xchibaj avontonique. Yuun jnacutic ti calal jech ta xavich avocolic jech chac cu chaal laj yich ti Cristoe, ja jech xtoc ta xavich patbel avontonic yuun ti Diose. 8 Quermanotac, ta jcan ti ta xanaic ti ep laj jta jvocolcutic tey ta Asiae. Toj tsots ta jmec ti jvocol laj jtacutique. Laj xa ti yipale. Mu xa tsicbaj laj caicutic. Laj cal ti mu xa cuxuluc ta xiloccutic yuun ti vocole. 9 Laj cai ti cool xa jelancutic jech chac cu chaal ti buchu ta xich milele. Ti jech taje, ja lischanubtasuncutic yo jech ta xcot ta Jpojvanej cuuncutic ti Dios ti Buchu ta xchacuxes ti animaetique, yo mu teyuc noox oy ta contoncutic ti jech ta jpoj jba jtuccutique. 10 Pero ti Diose

353
2 CORINTIOS1 laj spojuncutic ti jech jutuc xa mu lilajcutic ta milele. Jech xtoc yacal to ta xispojuncutic. Jech o xal un, tey jpatoj contoncutic ta stojol ti Diose ti ta xispojuncutic batele. 11 Jech o xal un, coltaicun ta scoponel ti Diose. Ti mi jech epic ti buchutic ta staic ta coponel ti Dios ta jtojolcutique, ep ta xalbeic vocol ti Dios ta sventa ti jech coltabiluncutic yuune.
354 Tsacal to un, calal lisut talele, ta xech jvulanoxuc yan velta xtoc, yo jech xu ta xacoltaicun ta sventa stojol jbe ti calal ta xibat ta Judeae. 17 Ti jech taje, mi yuun muyuc laj jnop lec ti jech laj jcale? Ti cristianoetic ti buchutic chayemique ta xalic ti ta xbatique calal muyuc loquem ta yontonic ti ta xbatique. Ta xalic ti mu scan ta xbatique calal ta xbat yaiic xtoque. Mi yuun ta xanopic ti jech ta jnop eque? 18 Ja rextigo stuc ti Diose ti mu jechuc ti contoncutique. Mu xcalcutic ti ta xitalcutique calal muyuc ta conton ti ta xitalcutique. Mu xcalcutic ti mu xitalcutic calal ta xital caicutique. 19 Ti vuune, ti Silvanoe, schiuc ti Timoteoe laj calcutic avaiic scoplal ti Cristo Jess Snichon ti Diose. Ti stuque muyuc bu laj yal tana ti xie, ti calal oy ta yonton ti mu spase, ti mooj ti xie, ti calal oy ta yonton ti ta spase. Yuun ti cusi ta xal ti Cristoe, ja melel onoox ti scope. 20 Scotol ti cusi yaloj ti Dios ti ta xiyacbotique, ja sventainoj icot ti Jesuse. Jech o xal un, ta sventa ti Cristoe, jechuc, xijchi ta stojol ti Dios calal ta jcopontique. 21 Ja yabtel stuc ti Diose ti jech jun ti contoncutique, ti jun avontonic ta stojol ti Cristo eque, schiuc ti laj xa stujotique. 22 Ti Diose laj xa yac quichtic jselloaltic, ja ti Chul Espritue, ti ta sventainbotic ti contontique. Ja svinajeb ti ta jbel scoplal ta xquichtic ti cusi yalojbotique. 23 Ti jech muyuc licot ta Corinto jech chac cu chaal jnopoje, yo jech mu xcacoxuc ta at onton. Ti

jun ti ximuyubajcutic xa yuune. Ja ti ta xac jna ti contoncutic ti ta sjunul contoncutic laj jchabi jbacutic, laj jtuculan jbacutic ti bu liabtejcutique. Pero ms to laj jquel jbacutic li ta atojolique. Ti jech liabtejcutic taje, mauc ta jbijil jtuccutic. Ja ti laj scoltaun ta scuxul yonton ti Diose. 13 Ti cusitic ta jtsibaboxuc ta jcartae, naca smelol. Muyuc cusi yan. Jech o xal un, ta jpat contoncutic ti acotolic xu ta xavaibeic lec smelol ti calal ta xaquelique 14 jech chac cu chaal jlom avuunic laj xa yai ta yontonic ti ja lequil yajabtelun ti Diose. Jech ti vooxuque, calal ta xtal ti Cajvaltic Jesuse, xamuyubajic xa ta jtojolcutic jech chac cu chaal ti vuuncutique ximuyubajcutic xa ta atojolic. 15 Ti jech jpatoj conton taje, jech o xal un, jnopoj xa ox ti bayel ta xech jqueloxuque, yo jech xamuyubajic ti jech chib velta ta xech jvulanoxuque. 16 Yuun jnopoj xa ox ti ta xech jvulanoxuc uni jliqueluc ti calal ta xibat ta Macedoniae.

12Oy
Ti cu chaal ti muyuc xbat ta Corinto ti Pabloe
355 jech taje, ja yiloj ti Dios ti jech ti contone. Yan ti mi mu jechuque, li oyune, aco xischapanun ti Diose. 24 Ti jech ta xcalboxuque, muyuc oy ta conton ti ta jbis jba ta totil ta atojolic ti ta jsujoxuc ta xchunel ti Cajvaltique. Yuun achunojic lec. Ja noox oy ta conton ta jcoltaoxuc cai yo jech ta xataic ms ti xamuyubajique. Jech o xal laj jnop ti muyuc chbat jqueloxuc ti mi ja noox ta xacacoxuc ta at onton yan veltae. 2 Yuun ti mi ja noox ta xcacoxuc ta at ontone, buchu ta spatbun ti contone? Ja noox ti vooxuque. Cu stu un! ti mi ja noox ta xcacoxuc ta at ontone. 3 Jech o xal un, laj xa jtsibaboxuc ti bayel jcartae. Yuun mu jcan ta xital ta atojolic ti calal ta xavaquicun ta at ontone, ti calal ja avabtelic ti ta xapatbeicun ti conton jechuque. Yuun laj jpat conton ti ta xachapanic ti cope, yo jech cool ximuyubajotic ti calal ta xital ta atojolique. 4 Ti calal laj jtsibaboxuc ti bayel jcartae, oyun ta vul onton, ta at onton. Ja jech xtoc lioc. Pero mu yuunuc laj jtsibaboxuc ti jcartae yo jech ta xacacoxuc ta at onton. Ja noox yo xanaic ti ep cuxoxuc ta contone.

2 CORINTIOS1,2 laj atsob abaic ti laj avacbe castigo ta sjipel loquel ta tsobobbail ti vinic taje, xu o xa. 7 Avi tana un, acbeic xa perdn, patbeic yonton, naca mi sten o sba ta jechel yuun ti at ontone. 8 Jech o xal un, ta jcanboxuc vocol, acbeic yil yan velta ti scuxul avontonique. 9 Ti jech laj jtsibaboxuc ti ta bayel jcarta ti ta xachapanic ti cope, yo jech ta xvinaj mi jun avontonic ta xachunic ti cusi laj calboxuque. 10 Buchuuc noox ti ta xavacbeic perdone, ja jechun ec ta xcacbe perdn. Manchuc mi laj cai ti muyuc smul ta jtojole, pero ta xcacbe perdn ta sba ta sat ti Cristoe, yo jech ta xachanic ti ta scan ta xcacbe jbatic perdone. 11 Jech ta scan pasel yo jech mu xistsalotic ti pucuje. Yuun xcojtiquintic lec ti smaae.

livul ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Cristo ta jteclum Troase, jamal laj jta ti be ta yabtelanel yabtel ti Cajvaltique. 13 Pero mu junuc ti contone, yuun muyuc tey laj jta ti quermanotic Titoe. Jech o xal un, tey laj jcoponic comel ti jchunolajeletique. Tey libat ta Macedonia banomil.
Mu junuc yonton ti Pablo ta Troase

12Calal
mi oy buchu acvan xa ta at ontone, mauc noox laj yacun ta at onton ti vuune. Laj yacoxuc ta at onton ec, aco mi mu acotolicuc. Ti jech ta xcal ti mu acotolicuc ti xichie, ja ti mu acotolicuc laj ataic ta maquiel ti tsots vulele. 6 Ti jech
5Pero
Ta xich perdn ti buchu laj sta smule
ti Diose ti scotol cacal ja jicvanej cuuncutic ti Cristoe, yo jech xu cuuncutic ta yalel ti lequil ach cop yuune, ti jun yutsil smuil ta xtanij batel ti buyuc nooxe. 15 Ti vuuncutique cool jelancutic jech chac cu chaal smuil pom ti ta xac ti Cristo Jess
14Coliyal
Xu cuuntic ta sventa Cristo
2 CORINTIOS2,3 ta stojol ti Diose. Ti smuil taje ta xtanij batel ta stojol ti buchu ta xcolique schiuc ti buchu chayel ta xbatique. 16 Ti smuil ti pom ti ta xcot ta stojol ti buchu chayel ta xbatique, jun toj jmilvanej ta xaiic. Yan ti buchu ta xcolique, jun toj jac-cuxlejal ta xaiic ti smuile. Buchu xu yuun ti jech ta spas taje? 17 Ja noox ti vuuncutique. Yuun mauc jbolomalcutic ti scop Dios ti ta jyanijesbecutic ti smelole jech chac cu chaal ta spas ti yane. Pero ta slequilal contoncutic ta xcalcutic ti lequil ach cop ta sba ta sat ti Diose. Yuun tacbiluncutic yuun. Ja jech xtoc yajtuneluncutic ti Cristoe.

356 xchibetuc contoncutic ti jech ta xcalcutique, yuun jnacutic lec ti ja laj scoltauncutic ti Dios ta sventa ti Cristoe. 5 Scotol ti cusi laj xa jpascutique, ja coltabiluncutic yuun ti Diose. Mauc laj cacbe jba jtuccutic ti jech xu cuuncutique. 6 Yuun ja stuc ti Diose laj yacbun jbijilcutic yo jech ta xituncutic ta yalel scoplal ti ach tratee. Ti ach trate taje, mauc ta xac jnatic ti ta xijcolotic ta sventa xchunel ti mantal ti tsibabile. Ja ta xac jnatic ti ta xac jcuxlejaltic ti Chul Espritue. Yuun ti mantal tsibabile, ja noox ta xismilotic. Yan ti Chul Espritue ta xac jcuxlejaltic. 7 Ti mantal ti iacbat ti Moisese, ja tsibabil ta pechpech ton. Pero tsots ta jmec ti xojobal ti itale. Jech o xal ti jisraeletique mu xu ta squelbeic sat ti Moisese, yuun xojobin ti sate. Cu stu un! ti xojobale tey naca sta ichay batel. Mi ja jech yutsil xojobal ital ti mantal ti ja noox ta xmilvane, 8 jauc xa van ti cuxlejal ti ta xac ti Chul Espritue, ms to jelavem yutsil ta jechel. 9 Mi ja jech yutsil ital ti mantal ti ja noox itun o ti ta xismilotique, jauc xa van ti ta xal ti Dios ti chabal ti jmultique, ms to jelavem yutsil ta jechel. 10 Ti vai selan yan yutsil ital ti mantal ta vonee, pero ichay ta be scoplal cuuntic calal ital ti jun ms toj echem yutsile. 11 Mi yan selan yutsil ti mantal ti ja noox itun jun chib cacale, jauc xa van ti cusi ta xjalij sbatel osile, ms to jelavem yutsil ta jechel. 12 Ti jech jpatoj contoncutic taje, jech o xal un, mu ta xieluc ti cusi

4Mu
Ti calal jech ta xcalcutic taje, cool selan yayel ti ja noox ta jvinajescutic yan velta ti lec ti jcoplalcutique. Mi yuun ja ta xacanic ti ta xcaccutic avilic jcoplalcutic ta cartae? Mi yuun ja ta xacanic ti ta xavacbuncutic carta yo ta svinajes ti jcoplalcutic jech chac cu chaal ta spasic jlom ti jcholcopetique? 2 Bu xata ti jech ta jcane! Vooxuc ti jcartaoxuque ti ta xavinajesic ti jcoplalcutique. Yuun scotol ti cristianoetique xu ta squelic, ta xaiic ti cabtel ta atojolique. Jech ta xcai ta conton. 3 Ja cartaoxuc ti laj stsiba ti Cristo stuque. Ja cartaoxuc ti mauc tsibabil ta tintae. Yuun ja tsibabil yuun ti Schul Espritu ti cuxul Diose. Ja cartaoxuc ti mauc tsibabil ta pechpech tone. Yuun ja tsibabil ta avontonic ta sventa ti laj calcutic ti lequil ach cop ta atojolique.

Scoplal ti ach tratee
357 ta xcalcutique. 13 Ti vuuncutique mu jechuc ta jpascutic jech chac cu chaal laj spas ti Moisese, ti laj smac sat ta poque, yo jech mu xilic ti jisraeletic ti naca sta ta xchay batel ti xojobal sate. 14 Pero ti stuquique mu laj yaibeic ti smelole. Ja jech xtoc ti jisraeletic avi tana lie, calal ta squelic ti poco tratee, mu xaibeic ti smelole, ja ti macal ti satique. Yo jech ta xjam ti sba satique, ja noox ta sventa ti Cristoe. 15 Jech o xal un, ti stuquic avi tana une, calal ta squelic ti libroetic yuun ti Moisese, cool selan macal ta poc ti snopobil yuunique. 16 Pero buchuuc noox ti ta xtalic ta stojol ti Cajvaltique, ta sloquesbat ti cool selan poc ti macbil ti snopobil yuunique. 17 Yuun ti bu oy ti Cajvaltique, tey oy ti Chul Espritue. Ti bu oy ti Chul Espritue, tey oy ti colebale. 18 Jech o xal un, jcotoltic ti vootique jam xa ti jba jsatique. Jech ti vootique ta xcactic iluc yutsil ti Cajvaltique jech chac cu chaal ta xac xojobal ti nenee. Jech ti vootique yacal ta xijcototic jech chac cu chaal ti Cristoe, yuun yantic ta xquichtic batel ti yutsilal slequilale. Ti jech taje, ja yabtel ti Chul Espritu ta contontic ti jmoj yonton schiuc ti Cajvaltique. Ti jech ta scuxul yonton yacojbuncutic ti cabtelcutic taje, jech o xal un, mu xichibajcutic ta spasel ti yabtele. 2 Ti vuuncutique laj xa jipcutic comel ti oy cusi stac pasel ta mucul ti ta xacvan ta quexlale. Mi jauc ta jyanijescutic ti scop Diose. Ja noox ta xcalcutic ti melele. Ja

2 CORINTIOS3,4 yiloj ti Diose ti jech ta xcaccutic persa yo jech ti cristianoetique aco yaiic ta yontonic ti ja melel ti cusi ta xcalcutique. 3 Ti buchu mu xaibe smelol ti colebal lequil ach cop ti ta xcalcutique, ja noox ti buchutic ti ta xbatic ta chayele. 4 Ta scoj ti mu xchunique, jech o xal macbat snopobil, macbat satic yuun ti srioxic li ta sba banomile, yo jech mu xcot ta yontonic yutsilal ti lequil ach cop yuun ti Cristoe, ti calal ja stalel yutsil stuc ti Diose. 5 Ti calal ta xcalcutic ti lequil ach cope, mauc ta jvinajes ti jcoplalcutique. Yuun ja ta xcalcutic scoplal ti Jesucristo ti ja Jcoltavaneje. Yan ti vuuncutique ja noox ta xcac jbacutic ta tunel ta atojolic ta sventa scuxul yonton ti Jesuse. 6 Yuun ti Diose ti Buchu laj yac xojobinuc ti luz ta ical osile, ja onoox ti Diose ti laj yac xojobinuc ti luz ta contontique, yo jech ta xcojtiquintic yutsilal slequilal ti Diose ti xojobin ta stojol ti Jesucristoe.

jech taje, aco mi jech lum achel ti jbectaltique jech chac cu chaal ti bin ti pasbil ta lume, pero acbilotic xa ach jcuxlejaltic yuun ti Dios ti toj yan yutsile, yo jech ta xvinaj ti mauc cuun jtuctic ti ach jcuxlejaltique. 8 Jech o xal un, aco mi yan sba ti copetic ta jtojolcutique, pero mu xistsaluncutic comel. Aco mi oy ti vul ontonale, pero mu spasuncutic ta canal. 9 Aco mi ilbajinbiluncutic, pero muyuc tenbiluncutic. Aco

7Ti
Ta xijcuxi ti jech jchunojtic ti Cajvaltique
2 CORINTIOS4,5 mi ta xijipatcutic ta lum, pero mu xilajcutic o. 10 Buyuc noox ti ta xixanavcutique, oy jcoplalcutic ti xu ta xquichcutic milel jech chac cu chaal laj yich milel ti Cristoe, yo jech ta xvinaj ti oy scuxlejal ti Jess ta jtojolcutique. 11 Ti jech li to cuxuluncutique, chapal scotol cacal ta xquichcutic milel ta sventa ti ta jpascutic yabtel ti Cajvaltic Jesuse, yo jech ta xvinaj xtoc ti oy scuxlejal ti Jess li ta jbectalcutic ti sna xchame. 12 Xu xichamcutic ta sventa ti ta xiabtejcutic ta atojolique. Pero yacal xa ta xataic ti acuxlejalique. 13 Ja jech selan contoncutic jech chac cu chaal ti buchu jech laj stsiba ta scop Diose: Laj jchunot, jech o xal licopoj, xi. Ja jechuncutic ec, jchunojcutic ti Diose, jech o xal ta xcalcutic ti scoplale. 14 Yuun jnaojcutic lec, ti Dios ti Buchu laj xchacuxes ti Cajvaltic Jesuse, ja jech ta xchacuxesotic ec ti jech oyotic ta stojol ti Jesuse. Jech ti stuque jmoj ta xijyicotic batel ta stojol ti Diose. 15 Ti vocol ti laj xa quichcutic talele, ja sventa alequilalic ti vooxuque. Yuun mi epoxuc ta xataic slequilal yutsilal ti Diose, jech ep ti buchutic ta xalbeic vocol ti Diose. Jech lec ta xbat scoplal ti Diose. 16 Jech o xal un, mu jpas ta chib contoncutic. Aco mi yantic xa ta xlumtsaj batel ti jbectalcutique, pero yantic ta xich tsatsubtasel jujun cacal ti contoncutique. 17 Ti jvocoltic ti ta xquichtic li ta sba banomile, mu jaluc, ta noox xech scacalil. Xloc venta, yuun ta xjoybij ta jlequilaltic ti jun to yutsil

358 sbatel osile. 18 Yuun mu liuc cacoj jsatic yuun ti cusi xvinaj ta sba banomile. Yuun ja tey cacoj batel jsatic yuun ti cusi mu xvinaj ti oy ta vinajele. Yuun ti cusitic xvinaj ta quelele, mu xjalij. Yan ti cusitic mu xvinaj ta quelele, mu sna xlaj sbatel osil. Jnatic lec ti ta xlaj ti lum achele jech chac cu chaal ti axibal na ti mu xjalije. Pero jnacutic xa un ti calal ta xlaje, ti Diose smeltsanoj xa jnatic tey ta vinajele ti mu sna xlaj sbatel osile. 2 Ti jech li to quichoj ti jbectalcutique, vocoltic ta xech ti cacale. Jcanuc xa caicutic chba jnaincutic ta vinajel ti ach jbectalcutique, 3 yo jech lec cuiltasbiluncutic ta ach. 4 Ti jech li to cuxuluncutic schiuc ti jbectalcutique, vocoltic ta xech ti cacale, oyuncutic ta vul onton, oy cusi ta jcan ta jtacutic. Pero mu yuunuc ti ta jcancutic ti ta xichamcutique. Ja ti cusi ta jcancutique, ja ti aco jcuincutic ti ach jbectalcutique, yo jech ta xjeltaj ti jpoco-bectalcutic ti sna xchame, yo jech ta jcuincutic ti ach jbectalcutic sbatel osile. 5 Ti jech ti jcoplaltic taje, ja laj xa xchapan stuc ti Diose. Ja jech xtoc laj xa yacbotic ti Chul Espritue ti ja svinajeb ti oy cusi ta xijacbatotic yuun ti Diose. 6 Jech o xal un, jun xa contoncutic. Jnacutic lec ti calal li to jnainoj ti jbectalcutique, mu to jnainojcuticuc ti ach jbectalcutique. Ti jech taje, ja smelol ti mu to tey batemuncutic ta xchiinel ti Cajvaltique. 7 Pero

359 jchunojcutic onoox ti Cajvaltique, aco mi mu xquilcutic. 8 Jnacutic lec ti chba jchiincutic ti Cajvaltique. Jech o xal un, jcancuticuc xa caicutic ti aco quictacutic comel ti jbectalcutique, yo jech chba jchiincutic ta naclej ti Cajvaltique. 9 Jech o xal un, ta xcaccutic persa ti aco lec xiyiluncutic ti Cajvaltic ti li to cuxuluncutique. Ja jech xtoc ti lecuc ti jcoplalcutic ti calal chamemuncutic xae. 10 Yuun jcotoltic ta xcot jvaan jbatic ti bu ta xchapanvan ti Cristoe, yo jech ta xquichtic ti cusi ta xijacbatotic ta jujun tale, ja ti cu selan laj xa jpastique, mi lec, mi chopol.

2 CORINTIOS5 jcotoltic tey icham ti jpoco-taleltic yuune. 15 Ti jech icham ti Cristo ta scoj ti jmultic jcotoltique, yo jech mu xa cuunuc jba jtuctic ti li cuxulotique. Ja xa uninbilotic yuun ti Buchu icham ichacuxi ta jventatique. 16 Jech o xal un, ti vuuncutique mauc xa ta jnopilan cu selan yabtel spasojic, ti cusi snaic ti buchutic ta jcopone jech chac cu chaal ta spasic ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose. Aco mi oy laj caibe scoplal ti Cristo ti jeche noox vinic ti li ta banomile, pero avi tana un, mu xa jechuc ta jnopilan ta stojol. 17 Jech o xal un, buchuuc noox ti oyic ta stojol ti Cristoe, ipas ta ach cristiano. Ach scotol ti cusi ta snope. Yan, ti cusi chopol laj xa snop scotole, chay scoplal. 18 Scotol taje, ja laj spas ti Diose. Ja laj spas ti lec ta xquil jbatic schiuc ta sventa ti Cristoe. Ja jech xtoc laj yacbun cabtelcutic ta yalbel yaiic ti cristianoetique ti aco lajuc yontonic schiuc ti Diose. 19 Yuun ti jech mu to ox lecuc ta xijyilotic ti Diose, ilecub xa yonton cuuntic calal laj yacbe sbain jmultic ti Cristoe. Mauc laj yac ta venta ti jmultique. Jech o xal un, ti Diose laj yacbun cabtelcutic ta yalbel yaiic ti cristianoetique ti lec xa xijyilotic ti Diose. 20 Jech o xal un, tacbiluncutic yuun ti Cristoe, ti cool selan ja stuc ti Dios ta scanboxuc vocol ta atojolic ta sventa vuuncutique. Jech o xal un, ta jcanboxuc vocol ta sventa ti Cristoe, ti cotuc ta avontonic ti lec xa xayilic ti Diose. 21 Yuun ti Cristoe mi jauc jutebuc oy ti

jech jna jxitacutic ti Diose, jech o xal ta xcaccutic persa ta yacbel xchun Cajvaltic ti cristianoetique. Ti Diose xojtiquin xa ti cu selan ta xiabtejcutique. Jcanuc ti jechuc avontonic eque. 12 Ti jech ta xcalcutic taje, mu yuunuc jauc ta jcan ta jchaalboxuc ti jcoplalcutic ti lecuncutique. Yuun ja noox ta jvinajes ti jcoplalcutique yo jech xamuyubaj ta jtojolcutic. Ja jech xtoc, yo xu avuunic ta stacbel scopic ti buchutic lec ta xai ti bisbil ta jcholcopetique calal mu jechuc ti yontonique. 13 Ti mi jech chuvajibemuncutic ta xalic jlome, ja chuvajibemuncutic ta spasel yabtel ti Diose. Yan ti mi muyuc chuvajibemuncutique, ja alequilalic. 14 Ti jech ta xiabtejcutique, ja ta sujuncutic scuxul yonton ti Cristoe. Ja ti jnacutic lec ti ja icham ta sventa jcotoltique. Jech o xal un,

11Ti
Scoplal ti lec xa xijyil ti Diose
2 CORINTIOS5,6 smule. Pero ta jcojtic vootic ti oy smul icote. Jech o xal un, ibisat ta jsamulil yuun ti Diose. Ta sventa ti junotic xa schiuc ti Cristoe, ja jech ta jtatic ti jcuxlejaltique jech chac cu chaal oy ta yonton ti Diose. Ti jech jchiil jbatic ta abtel ta sventa yabtel ti Diose, ta jcanboxuc vocol ti mu xabajic ti scuxul yonton ti Dios ti laj yacboxuc anaique. 2 Yuun jech ta xal ti Dios ti tsibabil ta scope: Calal yorail ti laj acanbun ti coltaele, laj cai acop. Calal laj avai ti coltael cuune, laj jcoltaot, xi. Avi tana un, ja xa yorail, ja xa scacalil ti ta xcoltavan ti Diose. 3 Jech o xal ta jchabi jbacutic, yo jech muyuc buchu chopol ta xcopoj ta stojol ti cabtelcutic ti acbiluncutique. 4 Scotol ti cusi ta jpascutique, ja noox ta xcaccutic ta ilel ti yajabteluncutic ti Diose. Jech o xal ta smucul contoncutic cuchem cuuncutic ti vocole, ti ilbajinele, ti at ontone. 5 Laj xa quichcutic tsitsel. Libajatcutic ta chuquel. Xvochvun noox ti cristianoetic ta xiyilbajincutique. Tsots liabtejcutic. Muyuc vayel cuuncutic. Jtsicojcutic vinal. 6 Ta xcaccutic ta ilel ti yajabteluncutic ti Diose, ta sventa ti oy stuquil contoncutique, ti xcojtiquincutic ti melele, ti oy smucul contoncutique, ti oy yutsil contoncutique, ti oy ti Chul Espritu ta jtojolcutique, ti ta jcuxubincutic scotole. 7 Ta xvinaj ti yajabteluncutic ti Diose, yuun melel ti lequil ach cop ti ta xcalcutique, ti jech oy smucul stsatsal ti Dios ta
360 jtojolcutique. Ja jpojobbailcutic ti oy slequilal contoncutic ta stojol ti cajcrontacutique, ta stojol ti buchu ta scan ti coltaele. 8 Oy bu baquinajtic lec jcoplalcutic ti ichbiluncutic ta muque. Oy bu baquinajtic chopol jcoplalcutic. Oy bu baquinajtic bisbiluncutic ta jutcop. Oy bu baquinajtic ti melel cusi ta xalique, xi jcoplalcutic. 9 Oy bu baquinajtic ti cool to selan ti muyuc ojtiquinbiluncutique. Oy bu baquinajtic ti ojtiquinbiluncutic leque. Oy bu baquinajtic ti jujuti mu ta xilajcutic ta milele, pero li to cuxuluncutique. Oy bu tsitsbiluncutic, pero muyuc milbiluncutic. 10 Oy bu ta xcaicutic ti mu xech ti at ontone, pero jun contoncutic ta stojol ti Cajvaltique. Aco mi meununcutic, pero oy ep ti buchu ta xcacbecutic ti sculejalique. Aco mi muyuc cusi xayan cuuncutic, pero oy scotol cuuncutic. 11 Quermanotac jcorintoetic, jamal laj xa calboxuc ti cusi oy ta contoncutique. 12 Muyuc cusi mucul ta contoncutic ta atojolic. Yan ti vooxuque, mu jechuc avontonic ta jtojolcutic. 13 Ta jcanboxuc vocol jech chac cu chaal ti totil ti ta scanbe vocol ti snichnabe, jamo avontonic ta jtojolcutic jech chac cu chaal jamal ti contoncutic ta atojolique.

vooxuque mu me xacooltas avontonic ta snopel ti cusi ta xapasique ti ta xanupin abaic schiuc ti mauc jchunolajeletique. Ti mi jech ta xapasique, tey xa
14Ti
Stemplootic ti cuxul Diose
361 chucul ta xacomic ti mu jmojuc ta xanopique. Yuun mu xcoolaj stalelic ti buchu oyic ta saquilal osile schiuc ti buchu oyic ta ical osile. 15 Mi yuun xu ta scooltas yontonic ti Cristo schiuc ti pucuje? Mi yuun xu ta scooltas yontonic ti jchunolajel schiuc ti mauc jchunolajele? 16 Mi yuun xu ta jtictic ochel ta stemplo Dios ti cusi meltsanbil ta cabale? Yuun ti vooxuque stemplooxuc ti cuxul Diose jech chac cu chaal laj yal stuc ti Diose: Tey ta xinaqui ta stojolic. Ta jchiin ta xanobal. Diosun yuunic. Jech ti stuquique jaic ti calab jnichnabtaque, xi. 17 Jech laj yal xtoc ti Cajvaltique: Chaco abaic ta stojolic. Mu xapasic ti chopole. Ti mi jech ta xapasique, ta xaquicoxuc ta jtojol. 18 Jech ti vuune Atoticun, ti vooxuque calab jnichnaboxuc, xi ti Cajvaltic Dios ti scotol xu yuune. Ja jech ti albil jcoplaltic taje, Quermanotac. Jech o xal un, la me jquel jbatic lec. Mu me jsoques ti jbectaltique, ti contontique. Ja noox la me jxitatic ti Diose. La me cac jbatic ta tunel yuun.

2 CORINTIOS6,7 cusi chopol avalojbeicun ti jech ta xcalboxuc taje. Yuun laj xa calboxuc avaiic, aco mi cuxuluncutic to, mi chamemuncutic xa, tey oyoxuc onoox ta contoncutic. 4 Manchuc mi oyuncutic ta vocol, pero xmuyubaj xa ti contoncutic ta atojolique. Yuun jpatoj contoncutic ti ta xachunic ti cusi ta xcalcutique. 5 Ti calal livulcutic li ta Macedonia banomile, muyuctic lec ti cux ontonale. Yuun buyuc noox oy ti vocole. Ep ta tos ti oy xiel ta contoncutique. 6 Pero ti Diose, ti ta stsatsubtasbe yonton ti buchu chcunib ti yontone, laj stsatsubtasbun ti contoncutic calal ivul li ta jtojolcutic ti Titoe. 7 Pero mauc noox itsatsub contoncutic ti jech ivul ta jtojolcutique. Ja ti laj caicutic ti jun yonton ti Tito ta atojolique. Ti Titoe laj yalbun caicutic ti ta xacan xaqueluncutic avaiique. Ja jech xtoc laj yalbuncutic ti oyoxuc ta at ontone, ti ta xavul avontonic ta jtojolcutique. Ti jech taj une, ms to ximuyubajcutic avuunic. 8 Aco mi laj yacoxuc ta at onton ti jcarta ti laj jtsibaboxuque, avi tana un, mu jchana ti jech laj jpascutique. Oy bu vocol laj caicutic, yuun laj cacoxuc ta at onton. Pero mu jaluc. 9 Avi tana un, ximuyubaj xa ti laj jtsibaboxuc ti jcartae. Pero mauc ximuyubaj xa yuun ti laj cacoxuc ta at ontone. Ti jech ximuyubajcutic xae, ja ti laj avictaic comel ti chopol avontonique. Ti jech laj avilic ti laj yacoxuc ta at onton ti Diose, jech o xal un, mauc laj jsoquesoxuc ti jech

ta sjunul avontonic ti cusi ta xcalcutique. Muyuc cusi chopol laj jpasboxuc. Muyuc bu laj jsoquesoxuc. Muyuc bu laj jlolaoxuc. 3 Mu yuunuc oy
2Chunic
Jel yontonic ti jcorintoetique
2 CORINTIOS7,8 laj jtsibaboxuc ti jcartae. 10 Yuun ti buchu oy ta at onton ti iacbat yuun ti Diose, ja to jech ta sta ti ta xicta ti chopol yontone. Tey ta sta ti scoltael xtoque. Jech o xal mu xa xchanailan ti at ontone. Yan ti buchu ja noox ta xat yonton yuun ti cusi ta snopilan sventa sba banomile, ja noox ta sta ti ta xcham ta xlaje. 11 Ti jech laj avilic ti laj yacoxuc ta at onton ti Diose, toj yan yutsil laj ataic. Laj yacboxuc anaic ti ta scan chapanel ti cope. Laj yacboxuc anaic ti chopol ta xapasique. Laj yacboxuc anaic ti ta xaviltaic ti mulile. Laj yacboxuc xiel ta avontonic. Tsacal to un, ta xacan xaquelicun avaiic. Ja jech xtoc jun avontonic lic anopic ti ta xachapanic ti buchu staoj smule. Ti jech laj apasic taje, laj avaquic ta ilel ti mu xacanic ti mulile. 12 Ti jech laj jtsibaboxuc ti jcartacutique, yo jech xavilic ta stojol Dios ti cuxun onoox ta avontonique. Jech o xal un, ti jcartacutic ti laj jtsibaboxuque, mauc noox ta sventa ti vinic ti buchu oy to ox ti smule, mauc noox ta sventa ti buchutic laj to ox yichic svocol ta scoje. 13 Jech o xal un, laj jta ti spatobil contoncutique. Pero mauc noox. Ja jech xtoc ximuyubajcutic xa ti jun yonton ti Tito ta atojolique. Yuun acotolic ti vooxuque laj acoltaic. Jech o xal mu cusi xal yonton. 14 Yuun mu laj avaquicun ta quexlal ti laj calbe yai ti Tito ti ximuyubaj xa yuun ti jcorintoetique, ti xcute. Yuun ti jech vinajem acoplalic cuuncutique, jech onoox ta melel.

362 Ja jech xtoc jech laj yil ti Titoe jech chac cu chaal laj calcutic ti ximuyubajcutic avuunique. 15 Jech o xal ti stuque ms to ep cuxoxuc ta yonton ti calal ta svules ta sjol ti ms to ep laj acoltaique ti calal mu jechuc yepal laj jcanboxuque. Yuun ta sjunul avontonic ichbil ta muc icot avuunic. 16 Jech jpatoj contoncutic ti ta onoox xapasic ti cusi ta scan pasele.

Avi tana un, Quermanotac, ta jcan ta xcalcutic avaiic cu selan iabtej scuxul yonton Dios ta stojolic ti jchunolajeletic ti buyuc noox ti ta stsob sbaic ti tey ta Macedoniae. 2 Manchuc mi ep laj yichic lajeltsael yuun ti svocolic ti jech meonic icomic yuune, pero xmuyubajic noox laj yaquic ti cu yepal xu yuunique, ti cool selan jculejetique. 3 Ti jech ta slequilal yonton laj yaquic ti cu yepal xu yuunique, vuun rextigoun. Ech to yuunic ti cu yepal xu yuunic ta xaquique. 4 Pero mocun laj calbe ti ta xcoltavanique. Ti stuquique ep laj scanbuncutic vocol yo jech xu ta stic sbaic ta scoltael ti yan quermanotaque. 5 Xcactouc ti ja noox jech yepal ta xaquique. Pero ijelav to yuunic ms. Yuun bayel laj yac sbaic ta ventainel yuun ti Diose. Tsacal to laj yac sbaic ta jtojolcutic yo jech ta spasic ti cusi ta scan yonton ti Diose. 6 Jech o xal un, laj xa jcanbecutic vocol ti Titoe ti aco sliques stsobel ta atojolic ti matanale, ti ta scoltaoxuc xtoc ta stsutsesel ti matanal ti ta

Ta slequilaluc ontonal aco yich aquel ti coltaele
363 yutsilal avontonic ta xavaquique. 7 Scotol ti yane, lec xu avuunic chquil. Achunojic lec ti Cajvaltique. Xatojobic lec ta chanubtasvanej. Lec xanaic ti cusi ta scan ti Diose. Sjunul avontonic ta xapasic ti cusi ta scan ti Diose. Oy scuxul avontonic ta jtojolcutic. Jech o xal un, ti jech atalelique, jechuc me juuc avuunic ti ta yutsilal avontonic coltavananique. 8 Ati vai selan ta xcalboxuque, mu yuunuc ta jpasoxuc ta mantal. Ja noox ta jcan ti ta xanaic ti xmuyubaj xa yontonic ti yan ti calal ta xcoltavanique, yo jech ta xvinaj mi oy scuxul avontonic ta melel. 9 Yuun ti vooxuque xanaic lec ti oy yutsilal slequilal yonton ti Cajvaltic Jesucristoe. Ti stuque culej. Pero ijoybij ta meun ta sventa ti cuxoxuc ta yontone, yo jech culej ta xacotic ta sventa smeunal ti Cajvaltique. 10 Jech ta xcalboxuc avaiic, yo jech lec oyoxuc. Ti stsobel ti coltaele vooxuc laj aliquesic bayel. Jech o xal un, muyubajuc avontonic ta spasel. Yuun ti junabie lec laj aliquesic talel stsobel ti coltaele. 11 Avi tana un, jechuc me ta yutsilaluc avontonic ta stsutsesel stsobel ti coltaele jech chac cu chaal ti laj aliquesique. Aquic me ti cu yepal xu avuunic ta jujun tale. 12 Buchuuc noox ti ta sjunul yonton ta scan ta xcoltavane, ichbil ta venta yuun ti Dios ti cu yepal xu yuun ta xaque. Yuun ti Diose, mu yuunuc ta scanbe ti buchu chabal cusi xayan yuune. 13 Pero mu ta jcan ti chabal xa aveelic ta xacomic ta sventa ta

2 CORINTIOS8 xacoltaic ti yane. 14 Ja noox ta jcan ti talel batel ta jcolta jbatique. Yuun ti vooxuque oy to sobrail avuunic ti cusi ta xtune. Jech o xal xu ta xacoltaic ti buchu muyuc cusi xayan yuunique. Oy bu ta sta scacalil ti muyuc xa cusi ta xataique. Jech ti stuquique calal oy sobrail yuunique, xu ta scoltaoxuc ec. Ti jech taje, talel batel ta jcolta jbatic 15 jech chac cu chaal tsibabil ta scop Diose: Ti buchu ep stsoboje, ja noox jech yepal iloc yuun. Yan ti buchu jutuc stsoboje, lec iloc o yuun, xi.
ti Diose ti iacbat ta yonton ti Titoe ti cool yonton jech chac cu chaal ti vuune ti ja noox ta jcan ti lec oyoxuque. 17 Mauc noox laj xchunbun ti Tito ti laj calbe yai ti ta xtal squeloxuque, pero ta sventa ti oy onoox ta yonton ti ta scan ti lec oyoxuque, avi tana un, ta yonton stuc ta xtal squeloxuc. 18 Calal ta xtal squeloxuc ti Titoe, tey ta jtaccutic talel jun quermanotic ti lec ojtiquinbil yuun ti jchunolajeletic ta jujun tsobobbaile. Yuun lec ta xabtej ta yalel ti colebal lequil ach cope. 19 Mauc noox taje, yuun ja itujat yuun ti jchunolajeletique, yo jech ta xischiinuncutic batel ta yaquel ti coltaele. Jech ta jpascutic yo ichbil ta muc ta xcot ti Cajvaltique, yo jech ta xvinaj ti ta slequilal avontonic ta xacoltavanique. 20 Ti jech ta jpascutic taje, yuun ta jcancutic ti mu xquichcutic loiltael yuun ti matanal ti ta jtsobtic

Ti Titoe schiuc ti schiiltac ta abtele

16Coliyal
2 CORINTIOS8,9 batele. 21 Yuun ta xcaccutic persa ti aco lec batuc scotole, ta sba ta sat ti Cajvaltique, ta sba ta sat ti cristianoetic xtoque. 22 Ti calal ta xtal ta atojolic ti Tito schiuc ti jun quermanotique, ja jech xtoc tey ta jtaccutic talel ta atojolic schiuc yan jun quermanotic ti laj xa quilcutic ep ta velta ti sjunul yonton ta scan xcoltavane. Avi tana un, ms to oy ta yonton ta scan ta scoltaoxuc, yuun spatoj yonton ti ta xapasic ti cusi scan ti Diose. 23 Mi oy buchu ta sjacboxuc: Cusi smelol ti talem ti Tito li ta jtojoltique?, mi xiique, albeic yai ti ja jchiil ta abtel yo jech xituncutic avuunic. Mi ta sjacboxuc xtoc: Cusi smelol ti jech talem ti yan chavo quermanotic lie?, mi xiique, albeic yai ti ja tacbilic talel yuun ti jchunolajeletic ti ta xichic ta muc ti Cristoe. 24 Jech o xal un, aquic ta ilel ti slequilal avontonic ta stojol ti quermanotic ti tey ta xcotique, yo jech ta xcot yalic acoplalic ta stojol ti jchunolajeletic ti bu liquemic talele. Ti mi jech ta xapasique, oy smelol ti vuuncutic laj calcutic acoplalic ti lec avontonique.

364 ta Acayae. Jech o xal un, yepalic ti jchunolajeletic li ta Macedoniae sjunul yontonic ta xcoltavanic. 3 Aco mi jech taje, pero tey ta jtac talel ta atojolic ti quermanotaque yo jech mu jutbiluc ta xcot ti laj calcutic ti sjunul avontonic ta xacoltavanique. Yuun ta jcan ti chapaloxuc xa ta melel jech chac cu chaal caloje. 4 Yuun calal mi libate, naca mi oyuc jun chib quermanotac li ta Macedoniae ti ta xtal xchiinicune. Ti mi muyuc to chapaloxuc chvul jtaoxuque, ja jech xtoc umbi, ta xiquexav avuunic calal laj cal ti jun avonton ta xacoltavanique. Ja jech xtoc ta xcacoxuc ta quexlal ec. 5 Jech o xal un, tsots scoplal laj cai ti ta jcajtac jelavel talel ta atojolic ti yan oxvo quermanotaque, yo jech ta scoltaoxuc ta xchapanel ti coltael ti avalojic ti ta xavaquique. Jech o xal un, cajchapanbil xa ti coltael ti ta slequilal avontonic laj apasique. Ja svinajeb ti mauc sujbiloxuc cuuncutique. 6 Vuleso me ta ajolic jech chac cu chaal lie: Ti buchu juteb ta stsune, juteb ta scaj. Yan ti buchu ep ta stsune, ep ta scaj. 7 Ti jujune, aco yac ti cu yepal iacbat sna yuun ti yontone. Mauc schibal yonton ta xac. Mauc sujbil ta xac. Yuun ti buchu xmuyubaj ta xaque, ta xcuxubinat yuun ti Diose. 8 Yuun ti Diose xu yuun ta xayacboxuc ep ta tos ti bendicione, yo jech oy ti cusi ta xtun avuunique. Ja jech xtoc jech oy ep avuunic ti xu xacoltavanic ta spasel ti lequil abteletique. 9 Yuun jech tsibabil ti ta scop Diose: Ti buchu laj xa scolta ta yutsil yonton ti buchu abol sbaique,

Mu xa persauc ta xcalboxuc ta jcarta yan velta ti ta scan ta xacoltaic ti jchunolajeletic ti oy svocolique. 2 Yuun xacojtiquinoxuc xa ti oy slequilal avontonique. Yuun sjunul contoncutic ta onoox xcalcutic acoplalic ta stojol ti quermanotac li ta Macedoniae ti le xa talel junabi ti chapaloxuc ti ta xacoltavanique, ti vooxuc nacaloxuc
Scoltael ti jchunolajeletique
365 mu xchay o ti lequil abtel laj spasique, xi. 10 Dios ta xac ti tsunubal ti ta jtsuntique schiuc ti cusi ta jlajestique. Scotol ti cusi ta xatsunique, Dios ta xac scotol. Jech xtoc ta stsites talel ti tsunubale, yo jech lec ta xataic, yo xu ta xacoltavanic yuun. 11 Jech o xal ti vooxuque ta xayan ep ta tos aculejalic yo xu ta xacoltavanic ta yutsilal avontonic. Ti coltael ti ta xavaquic ti vuuncutic ta xquichcutic batele, jech o xal ti quermanotique, colaval, xutic ti Diose. 12 Calal jech ta jcoltatic ti quermanotique, mauc noox ta xcacbetic ti sveel ti ta xtun yuunique. Yuun ja ta jpastic ti aco yalbeic ep vocol ti Diose. 13 Ti stuqique ta xlequil-coponic ti Diose. Yuun ti jech ta xacoltaique, ja svinajeb ti achunojic ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. Ja jech xtoc ti stuquique ta xaquic ta ichel ta muc ti Diose ta sventa ti ta slequilal avontonic laj acoltaic ti stuquique schiuc ti yane. 14 Jech o xal un, ti stuquique ta scoponic ti Dios ta atojolique. Tey cuxoxuc o ta yontonic ta sventa ti laj avaquic iluc ti scuxul yonton Dios ta atojolique. 15 Coliyal ti Diose, ti mu noox albajuc yutsil ti Buchu laj yacbotic talele, ti mu stac ayeluc ti cusi ta xcaltic yuune.

2 CORINTIOS9,10 lequil vinic ta jpas jbae, pero calal oyun ta nome, ta xavalic ti cajal ta xcai jbae. 2 Yuun ti calal chbat jqueloxuque, ta jcanboxuc vocol ti mu xasujicun ti cajal ti que ti ta xcac jba ta stojol ti buchutic ta xiyalbun ti stalel noox cristiano ti cusi ta jpase. Yuun chapalun xa tey ta jvaan jba ta stojolic. 3 Melel, cristianouncutic noox. Pero ti letovajel cuuncutique, mu jechuc ta jpascutic jech chac cu chaal ta spasic ti cristianoetic li ta sba banomile. 4 Yuun ti jpojobbailcutique, mu liuc liquem ta sba banomile. Yuun ja smucul stsatsal ti Diose, yo jech ta jlilin loquel yajcronta ti Diose. 5 Jech o xal un, tey ta jtsalbecutic sbijilic ti buchu cajal ta xai sbaique, ti buchu stoyoj sbaic ti mu xaquic ta ojtiquinel ti Diose. Scotol sbijil ti cristianoetique, ta jtsalcutic yo jech xu ta xchunic ti cusi ta xal ti Cristoe. 6 Ti mi jechel ta xacanic pasel ta mantal yuun ti Cristoe, jchapanoj xa jbacutic chtal cacbecutic castigo ti buchu toyobbaique. 7 Ti buchu tey oye, ja noox ta xaquelic ti lec ti ye stie. Mi oy buchu ta xal ti uninbil yuun ti Cristo yaloje, aco me stuculan ec ti cool yuununcutic ti Cristoe. 8 Melel, oy bu ta xjelav jutuc ti que yuun ti cabtele, pero mu xiquexav. Yuun ja laj yacbun cabtel ti Cajvaltique, yo jech ta xachiic batel ta sventa ti Cajvaltique, mauc ta jsoquesoxuc. 9 Mu xanopic ti ja noox ta jcan ta jsibtasoxuc ta jcartae. 10 Yuun oy jlom ta xalic ti toj tsots ti cusi ta xcalcutic ta jcartacutique, ti persa

10
Vuun Pabloun. Ta yutsil yonton, ta scuxul yonton Cristo, ta jcanboxuc vocol ta atojolic. Yuun oy bu ta xavalic ti calal tey oyun ta atojolique, ti
Tsots acbil yabtel Ti Pabloe
2 CORINTIOS10,11 chunbile. Ti calal tey vaalune, ta xalic ti muyuc quipe, ti toj altic cu selan ta xicopoje. 11 Pero ti buchu jech ta xal taje, ti cajal ti que jti ti calal nom oyun ti ta jtsiba ti jcartae, aco me snop lec ti jech onoox ti que ti calal tey ta xicot ta atojolique. 12 Ti vuuncutique ta xixicutic ta svinajesel ti jcoplal jtuccutic jech chac cu chaal ta spasic ti buchutic ti lec ta svinajes ti scoplal stuquique. Mi jauc ta jcan ta jbis jbacutic ta stojolic. Ti buchu jech ta sbis sba ta stojol yan, ti ta svinajes ti scoplal stuque, toj bolat ti jech ta spase. 13 Mu xu ta jtoy jbacutic schiuc ti bu mauc jventacutique. Ti Diose ta xiyacbun quilcutic batel ti cabtelcutique ti bu ta xiabtejcutique. Jech o xal un, ja stuc laj yac ye yo jech livulcutic ta atojolic li ta Corintoe. 14 Ti manchucuc tey laj yacbun cabtelcutic ta atojolic ti Diose, muyuc jventainojoxuc ti jechuque. Pero ti jech bayel tey licotcutic ta atojolic ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Cristoe, jech o xal un, vuun jventainojoxuc. 15 Mauc ta jtoy jba schiuc yabtel yan ti laj xa spase, ti cool xa selan ti ja cabtel yilele. Ja noox ta jcancutic ti aco achunic ms ti Cajvaltique, yo jech xu ta xiabtejcutic batel ms tey ta atojolic. Pero ja noox ti bu icbiluncutic batel yuun ti Diose. 16 Tsacal to un, xu chba calcutic ti lequil ach cop ta stojol ti buchutic mu to yabinojic ti li xjelav to batel ta atojolique. Jech o xal un, mu ta jbis ta cuun yabtel yan ti buchu laj xa sliquese.

366 oy buchu toyobba ta xai sbae, aco yac ta toyesel scoplal ti Cajvaltique. 18 Ti buchu lec scoplal ta xbate, mauc ti buchu ta xac sba ta ichel ta muc ti stuque. Yuun ja noox ti buchu lec ta xalbat scoplal yuun ti Cajvaltique.
17Mi
11
Tsicuc avuunic ti jbolil ti jech ta xicopoje. Ti cu jelane tsicbeicun me. 2 Mu lecuc ta xcai ti oy buchu tey ta xasoquesoxuque. Ti jech conton taje, ja liquem talel ta stojol ti Diose. Yuun calojbe ti Cristo ti ta jchabioxuque, yo lecoxuc chcot jvaanoxuc ta stojol jech chac cu chaal jun tojol tseb ti jacbil xa ta xicat yuun jun vinique. 3 Ta xixi avuunic mi chavac abaic ta lolael jech chac cu chaal ilolaat ti Eva yuun ti maoso jlolavanej jtioval chone. Ta xixi avuunic ti yical nan ms to ta xalajic ta lolael ti ta xyanij ti snopobil avuunique, yo jech ta xavicta abaic ti jech sjunul avontonic achunojic ti Cajvaltique. 4 Yuun ti vooxuque lec ta xavaiic ti oy buchu tey oy ta atojolic ti ta xalbeic scoplal ti Jesuse ti mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal laj calcutique. Sjunul avontonic ta xavichic ta muc stalel noox jun vinic ti mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ti Chul Espritu ti laj avichique. Ja jech xtoc ta xavichic ta muc yan cop ti mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ti colebal lequil ach cop ti laj avaiique. 5 Mu ta jnop ti ja ms cajal yabtelic ti muctic

Ti Pabloe mu xcoolaj schiuc ti jlolavanej jcholcopetique
367 jcholcopetic ti tey nabaloxuc ta stojolique. Mi yuun ja mu sta cabtel ti vuune? 6 Aco mi mu xitojob lec ti cu selan ta xicopoje, pero jamal ti jba jsat yuun ti Cajvaltique. Ti jech taje, tey onoox laj xa cac avilic ta atojolic yuun scotol ti cu selan laj jpascutique. 7 Mi yuun ja toj chopol laj avaiic ti muyuc laj jcanboxuc stojol ti calal laj calboxuc ti colebal lequil ach cope? Mi yuun ja toj chopol laj avaiic ti cool to selan olol laj jpas jba ta atojolique, yo jech ichbiloxuc ta muc ta xacotic ti vooxuque? 8 Ti jech laj cac jba ta tunel ta atojolique, yan o jchunolajeletic laj yacbun jtaquin ti laj quiche. 9 Calal muyuc cusi xayan cuun ti calal oyun ta atojolique, muyuc laj cac abainic. Ja laj sbainic ti jchunolajeletic ti liquem talel ta Macedonia calal ivulic ta jtojole. Tey laj jtuculan jba ti mu xcacboxuc abainic ti cusi xtun cuune. Ja jech ta jpas batel ta atojolic. 10 Ta melel, jna ti oy ta jtojol ti Cristoe. Ja jech xtoc jna lec ti muyuc buchu xismacbun conton ti ta matanal ta xcal ti lequil ach cop ta stojol ti cu yepal nacal ta alumalic Acayae. 11 Cu chaal ti jech ta xcale? Mi yuun muyuc cuxoxuc ta conton? Sna lec ti Diose ti ep cuxoxuc ta contone. 12 Jech staoj yav ta jpas batel ti cu selan liquem xa cuune, yo jech ta jmacbe yeic ti jcholcopetic teye, ti ta xalboxuc ti cool selan ta xiabtejcutic schiuque. 13 Taje, chopol jcholcopetic, jlolavanej jcholcopetic ti sbisoj xa sbaic yilel

2 CORINTIOS11 ta yajtuneltac ti Cristoe. 14 Taje, mu xa yanuc ti stalelique. Yuun ti pucuje ta sbis sba ta chul ngel. 15 Jech o xal un, ti buchutic ta xac sba ta tunel yuun ti pucuje, oy srazon ti ta sbis sbaic ta lequil jabteletic yilele. Ja xtunic o ti tey ta xtub scoplalic ti jech chopol ta spasique.

velta ta xcalboxuc, mu xanopic ti chuvajibemune. Pero mi jech ta xanopic ti chuvajibemune, aco copojcun jech chac cu chaal jun chuvaj yo jech xu ta jtoy jba ta atojolic ec. 17 Ti vai selan ta xcale, mu jechuc albilun yuun ti Cajvaltique. Yuun ja noox ta jcoponoxuc jech chac cu chaal jun chuvaj ta sventa ti jech ta jtoy jbae. 18 Yuun ep ti buchu tey stoyoj sbaic ta atojolic yuun ti cusi ta spas ta stuquic nooxe. Jech o xal ec un ta jtoy jba ta atojolic. 19 Ti vooxuque toj bijoxuc yilel. Lec ta xavaiic sloil ti chuvaje. 20 Yuun ti vooxuque tsiquem avuunic ti buchutic ta smosovinoxuque, ti ta xac avocolic ta xcholbel ta ye ta stie, ti ta spasoxuc ta mantale, ti bajbiloxuc yuune, ti toyol ye ta atojolique. 21 Ti meleluc jech ta scan pasbel ti jcholcopetique, ta xiquexav avuunic ti mu jechuc laj jpascutic ta atojolique. Pero oy bu xu ta jcooltas jba jech chac cu chaal ti buchutic stoyoj sbaique, aco mi cool selan chuvaj ti cusi ta xcale. 22 Mi hebreo ti stuquique? Hebreoun ec. Mi jisraeletic ti stuquique? Ja jechun ec. Mi snitilultac

16Yan
Svocol ti Pablo ti jech jcholcope
2 CORINTIOS11,12 Abraham ti stuquique? Ja jechun ec. 23 Mi yajtuneltac Cristo ti stuquique? Pero ms to jtunelun. Ja mu sta ti stuquique, aco mi cool to selan chuvajun ti vai selan ta xcal ti jcoplale. Yuun vuun ms ep abtejemun xa. Ja mu sta ti stuquique. Ti vuune ep quichoj tsitsel. Ja mu sta ti stuquique. Ep ta velta liticat ta chuquel. Ep ta velta jutuc xa mu quich milel. 24 Voob velta laj stsitsun ta nucul ti jchiiltaque. Ti laj yacbun quiche, balunlajuneb schavinic (39) ta moj ti jujun veltae. 25 Oxib velta laj smajicun ta te. Jun velta xtoc liyacbeicun ton. Oxib velta imutij ti barco ti tey ta xixanav batele. Oy jun velta tey xicajet licom ta nab jun cacal jun acobal. 26 Xanavemun ep. Quiloj xiel yuun ti ucumetique, yuun ti jelequetique, yuun ti jchiiltaque, yuun ti jyanlumetique. Quiloj xiel ti ta jteclumetique, ti ta bee, ti ta nabe. Quiloj xiel xtoc yuun ti buchu sbisoj sbaic ta jchunolajeletique. 27 Quiloj ep vocol yuun ti cabtele. Ep ta velta muyuc vayel cuun. Ep ta velta laj cai vinal schiuc taqui tiil. Muyuc veel yuun ti cabtele. Quichoj vocol yuun sic. Chabal jcu. 28 Pero mauc noox jech yepal taje. Ja jech xtoc jujun cacal jcuchoj vocol ti xvulvun conton yuun ti jchunolajeletique. 29 Mi oy jchunolajeletic ti muyuc yip yontonique, cool to selan ti ja jtuc muyuc yip contone. Mi oy bu ta soquesbat yonton ti jchunolajeletique, ta xcat conton yuun quexlal. Chopol ta xcai ta

368 jmec. 30 Ti mi oy bu ta jtoy jbae, ja noox ta jtoy jba yuun ti jech ta xvinaj ti mu xu cuune. 31 Melel ti jech ta xcal taje. Ja yiloj ti Diose, Stot ti Cajvaltic Jesucristoe ti ichbil ta muc scan sbatel osile. 32 Calal tey oyun ta jteclum Damascoe, ti gobernador ti yacoj sba ta tunel yuun ti ajvalil Aretase, tey laj svaan jtsacvanejetic ta jujun sti ti jteclume, yo jech ta xistsaquic batel ta chuquel. 33 Pero tey lijatav batel. Yuun tey laj xchechicun yalel ta moch tey ta ti ventana tey ta pat moc yuun ti jteclume.

12
Muyuc cusi xloc o venta ti ja noox ta xcalbe jba ti jcoplal jtuque. Pero ta xcalboxuc avaiic ti cusi liacbat quile, ti cusi liacbat jna yuun ti Cajvaltique. 2 Xcojtiquin jun vinic ti xchunoj ti Cajvaltique ti oy xa ta schanlajunebal jabil ti iicat muyel ta yoxcojal ti vinajele. Ja mu jna un mi iicat muyel schiuc sbectal o mi muyuc. Ja noox Dios sna. 3-4 Ja noox jna ti vinic taje iicat muyel ta lequilale. Pero mu jna mi schiuc sbectal o mi mooj. Ja noox Dios sna. Yuun ti tey ta lequilale, tey laj yai copetic ti jun yutsile, ti mu xacbat svinajesbe scoplal ta stojol yane. 5 Ti jech taje, xu nan ta jtoy jba jech chac cu chaal ti vinic taj jechuque. Pero mu xu ta jtoy jba yuun ti jech taje. Pero ja noox oy ta que ta jti yuun ti chabal ti quipe. 6 Aco mi jech ta jvinajes ti jcoplal jtuque, mauc toj bolat. Yuun ja melel ti

Jech iacbat yil, jech iacbat sna ti Pabloe
369 cusi ta xcale. Pero mu jechuc ta jpas, yo jech mu xcot ta yontonic ti cajalun ta jechele, ti calal ja noox ti jcoplal ti cu selan ta xojtiquinicune, ti cu selan ta xcal ta xaiique. 7 Ti cusi liacbat quile toj yan yutsil ta jmec. Pero yo jech mu jtoy jba schiuque, oy cusi liacbat ta jbectal ti yan sba scuxule, ti cool selan chix tey pajale, ti ja yabtel ti pucuj ti tal yilbajinune. 8 Oxib velta laj jcanbe ti Cajvaltique ti aco sloquesbun ti cool to selan chix ti ta xtivan ta jbectale. 9 Pero ti Cajvaltique jech laj stacbun: Cusi xa ms ta xacan ti calal cuxot ta contone? Ti jech muyuc avipe, ms to tey ta xvinaj ti jmucul jtsatsale, xi. Jech o xal un, ximuyubaj xa ti muyuc quipe, yo jech ta xvinaj smucul stsatsal Cristo ta jtojol. 10 Jech o xal un, ximuyubaj xa ti jech muyuc quipe, ti labanele, ti muyuc cusi xayan cuune, ti ilbajinele, ti tsots vocol ta xquich ta sventa ti Cristoe. Yuun ti calal jech muyuc ti quipe, ms to oy yip ta xcai ti contone.

2 CORINTIOS12 ta atojolique. Ja jech xtoc tey laj cac iluc smucul stsatsal ti Dios ti jun yutsile. 13 Cool laj quichoxuc ta muc jech chac cu chaal ti yan jchunolajeletic ti buyuc noox oyique. Ja xa noox, mi ja toj chopol laj avaiic ti muyuc xavacbeicun ta que ta jti une? Pasbeicun perdn yuun ti jtoyobbail taje. 14 Avi tana un, jchapanoj xa jba ti ta xbat jvulanoxuc ta yoxibal veltae. Mauc ta jcan ti ta xavacbun ta que ta jtie. Yuun mauc chtal jcan ti cusi oy avuunique. Yuun ja ta xcacboxuc ti cusi ta xtun avuunique. Yuun ti totiletique, ja yabtel ti ta stsobic ti staquinique sventa ti snichnabique. Mauc yabtel ta stsobic staquinic ti nichoniletique sventa ti stotique. 15 Sjunul conton ta jlajes ti cusitic xayan cuune. Ja jech xtoc sjunul conton ta jlubtsan jba ta yichel vocol yo jech lec oyoxuc. Pero bajbilun avuunic, aco mi ms cuxoxuc ta conton. 16 Oy jlom avuunic yabinojic lec ta yonton ti muyuc laj jcan acbel ta que ta jtie. Pero ti jech laj jpase, ta xalic ti jeche noox laj jlolaoxuque. 17 Mi yuun laj jlolaoxuc yuun ti jchiiltac ti tey laj jtac batel ta atojolique? 18 Melel, laj jcanbe ti Titoe ti aco chtal squeloxuque. Pero laj jtac talel schiuc yan quermanotic. Mi yuun ja laj slolaoxuc ti Titoe? Mi mu meleluc ti cool ta xiabtejcutique, ti cool ti contoncutique? 19 Ti jech taje, ta nan xanopic ti ta jpoj jbacutic ta atojolique. Pero mu jechuc. Ti jech oyuncutic ta

toj bolatun ti ja noox ta jvinajes ti jcoplal ta atojolique. Pero, cusi xcut calal laj asujicune? Vooxuc laj avinajes ti jcoplal jechuque. Aco mi muyuc cusi balun ti ta xavalique, pero yajabtelun ti Cristoe. Ja mu staic ti cajal jcholcopetic ti atsacliojique. 12 Ivinaj ti yajabtelun ti Cristo ta melele, yuun sjunul conton tey jtsicoj vocol ti calal liabtej
11Melel,
Ta svul yonton ti Pablo yuun ti jchunolajeletic tey ta Corintoe
2 CORINTIOS12,13 stojol ti Cristoe, cajomal noox jamal ti que jticutic ta sba ta sat ti Diose schiuc ti Cristoe. Scotol ti cusi laj calboxuque, Quermanotac, ja sventa yo jech ta xachiic ta stojol ti Cajvaltique. 20 Calal chbat jqueloxuque, ta xixi. Yuun yical nan mu jechuc ta jtaoxuc jech chac cu chaal jnopoje. Ja jech ti vooxuque yical nan mu jechuc conton jech chac cu chaal anopojique. Yical nan jech chcot jtaoxuc ti ta xavut abaique, ti itix ta xavai abaique, ti soquem ajolique, ti atuc noox lec ta xavai abaique, ti ta xanale abaique, ti atoyoj abaique, ti ta xaloilta abaique, ti muyuc smelol ti cusi ta xapasique. Ja ta xixi yuun taje. 21 Ti calal chcot jqueloxuque, ta xixi ti xu van ta xiyacbun cai quexlal ti Dios cuun ta acojique. Xu van ta xiyac ta oquel ti buchutic vone xa saoj talel ti smulique, ti mu to bu yictaoj ti cusi chopol ta spasique, ti staoj to yav ta xmulivaje, ti cusitic yan ta spasic ti muyuc smelole.

370 Ti Cristoe oy yip ta xascoponoxuc. Tey ta xac avilic ti smucul stsatsal ta atojolique. 4 Ta melel avauquic, chabal stsatsal ti Cristo calal jipil ta cruz ichame. Avi tana un, cuxul ta sventa smucul stsatsal ti Diose. Ja jech cool jelancutic ti vuuncutique. Pero ti jech oyuncutic ta stojole, cuxuluncutic ta smucul stsatsal ti Diose, yo jech xu ta xcac jbacutic ta tunel ta atojolic. 5 Ayic lec cu selan ti avontonique, yo jech xanaic mi jun avonton achunojic ti Cajvaltique. Biso abaic lec. Mi mu xavilic ti tey oy ta atojolic ti Jesucristoe? Ja xa noox ti mi ta xalola abaic une, mu xavilic. 6 Chcal ti vuune, tey ta xavilic ti mauc jlolavanejuncutique. 7 Ti vuuncutique ta jtacutic ta coponel ti Diose yo jech mu xapasic ti chopole. Ti jech ta xcal taje, mu yuunuc ta jcan ti cajal ta xcot ti jcoplalcutic avuunique. Ja noox ta jcancutic ti aco apasic ti cusi leque, aco mi muyuc ti jrazoncutic ta xavaiique. 8 Yuun mi lec onoox oyoxuque, mauc chtal jcrontainoxuc. Yan, mi oy cusi scan tuquibtasele, persa chtal jtuquibtascutic. 9 Jech o xal un, ximuyubajcutic ti mi muyuc quipcutique, ipaluc ti mi tsatsunemoxuque. Jech o xal un, tey onoox ta jcoponcutic Dios ta atojolic yo jech ta xatuquibic. 10 Calal mu to bu chicotcutique, ta jcajtac jelavel talel ti jcartacutic lie. Calal mi licotcutique, mu tsotsuc ti quecutic ta atojolic ti jech quichoj cabtel yuun ti Cajvaltique. Yuun ti cabtel quichojcutique ja ta

13
Ja yoxibal velta xtoc ti chtal jqueloxuque. Scotol ti cusi scan chapanel avuunique, ja to ichbil ta muc ti mi oy chib o oxib rextigoe. 2 Calal ay jqueloxuc ti schibal veltae, muyuc ta jcuxubin ti buchu ta sa smule, xacutic comel. Avi tana lie, ta xcalboxuc yan velta ti jech ta xcot ta stojolic ti buchutic tey onoox ta sa ti smulique. 3 Ja to tey ta xavilic ti ventainbilun yuun ti Cristo ti jech ta xacan ta xanaique.

Slajeb chabanuc schiuc bijubtasel
371 sventa yo jech ta xachiic ta yichel ta muc ti Cajvaltique, mauc ta xajsoquesoxuc. 11 Ja noox jech yepal ta xacalboxuc, Quermanotac. Saic batel slequilal ti Diose. Patbo aba avontonic. Junuc avontonic cuxianic. Jech ti Dios ti ta xac jun avontonique, ti oy scuxul yontone,
2 CORINTIOS13 tey ta xchiinoxuc. 12 Chabanuc xavalbe abaic ta jujun tal. Tsacbo aba acobic. 13 Chabanucoxuc xayalbe ti jchunolajeletic ti li oyique. 14 Ichic bendicin yuun ti Cajvaltic Jesucristoe, ti scuxul yonton ti Diose. Aco xchiinoxuc ti Chul Espritue. Jechuc.

Glatas
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ti oy ta Galacia banomile
Vuun Pabloun, jcholcopun. Mauc tujbilun tacbilun yuun ti cristianoetique. Yuun ja laj stujun stuc ti Jesucristoe, ti Jtotic Diose, ti Buchu laj xchacuxes ti Jesucristoe. 2 Ti vuune schiuc scotol ti quermanotac ti li jchiuque ta jtsibacutic talel ti jcartacutic lie ti vooxuc jchunolajeloxuc ti buyuc noox oyoxuc ta jujun tsobobbail ta Galaciae. 3 Ichic slequilal ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic. 4 Ti Cajvaltic Jesucristoe laj yac sba ta milel ta scoj ti jmultique, yo jech ta spojotic loquel ti jech toj chopol ti sba banomile. Ti jech laj spas taje, yuun jech onoox oy ta yonton ti Jtotic Diose. 5 Ichbiluc ta muc ti Dios sbatel osile. Jechuc.

chayal ta xcot conton avuunic chcai ti ta ora noox ta xavalopatinic comel ti Diose, ti calal laj yicoxuc ti Dios ta sventa scuxul yonton ti Cristo ti oy ta
6Toj
Muyuc xa yan cop ti ta xijcolotic yuune
atojolique. Avi tana un, tey ta xatsacliic batel yan cop ti mauc colebale. 7 Ti jech taje, mu meleluc ti oy to bu yan colebal cope. Pero ti cusi ta xcot ta pasele, yuun oy tey jlom ti ja noox ta xayilbajinoxuque, ti ta syanijesbe smelol ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. 8 Pero mi oy buchu ta xayalboxuc yan cop ti mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ti laj calcutique, ti buchu jech ta spas taje, aco yich castigo yuun ti Diose. Muyuc ta alel buchuuc noox, mi vuun, mi jun ngel ti liquem talel ta vinajele. 9 Laj xa onoox calboxuc avaiic, ti mi oy buchu ta xal jun cop ti mauc ta xijcolotic yuune, ta jchaalboxuc avaiic, ti aco yich castigo ti mi mu xcoolaj schiuc ti lequil ach cop ti laj calcutique. 10 Ti vai selan ta xcale, mi yuun ja ta jcan ti ichbil ta muc ta xicot yuun ti cristianoetique, o mi ja ta jcan ti ichbil ta muc ta xicot yuun ti Diose? Bu xata ti ta jcan ti lec jcoplal yuun ti cristianoetique! Ti jechuc ta jcan ti lecuc jcoplal yuun ti cristianoetique, mauc xa yajabtelun ti Cristoe.

372
373
Ti cu selan icot ta jcholcop ti Pabloe
GLATAS1,2 ti Cajvaltique. 20 Ti vai selan ta jtsibaboxuc talele, melel xcal ta sba ta sat ti Diose. 21 Tsacal to un, libat ta Siria schiuc ta Cilicia. 22 Pero ti jchunolajeletic yuun ti Cristo ti oyic ta Judea banomile, mu xiyojtiquinicun. 23 Ja noox ta xaiic ti jcoplal ti jech ta xalique: Ti buchu laj yilbajinotic ta vonee, avi tana un, ta xac ta chunel ti lequil ach cope calal ta ox stubbe yai scoplal, xiic. 24 Jech o xal un, ta xalbeic slequilal Dios ta jtojol.

ta xcac anaic, Quermanotac, ti lequil ach cop ti ta xcale, mauc snopben jun vinic. 12 Mauc jun vinic laj yacbun cai, laj xchanubtasun. Ja laj yacbun jna stuc ti Jesucristoe. 13 Ti vooxuque avabinojic lec ti cu selan laj jpas ti calal jchunoj to ox ti cu selan xchunojic ti jisraeletique. Xanaic lec ti ep laj quilbajin ti jchunolajeletic yuun ti Diose, yo jech ta jchaybe scoplalic. 14 Ti cu selan jchunojcutic ti jisraeluncutique, vuunun ti ms jelavemune, ti ja mu sta ti jchiiltac ti cool jchielcutique. Yuun ti vuune mu jcan jyanijes mi juteb ti cu selan liquem yuunic ti jmolmuctotaque. 15 Calal muyuc to ox voquemune, tujbilun xa onoox yuun ti Diose. Ta sventa ti ep scuxul yontone laj yicun. 16 Calal jech laj scan ti Diose, laj yacbun cojtiquin ti Snichone, yo jech ta xcal ti lequil ach cop ta stojol ti jyanlumetique. Calal jech laj yicune, muyuc buchu junucal laj jacbe razon ti cusi ta jpase. 17 Mi jauc ay jacbe ti bayel jcholcopetic ti tey ta Jerusalene. Cajomal noox libat ta ora ta xocol banomil ti oy ta Arabiae. Tsacal to lisut talel ta jteclum Damasco. 18 Calal ech xa ox oxib jabil ti laj yicun ti Cajvaltique, tey libat ta Jerusaln. Ja to tey laj cojtiquin ti Pedroe. Tey laj jchiin jbacutic volajuneb cacal. 19 Pero ti yan jcholcopetique muyuc tey laj quil. Ja noox laj quil ti Jacoboe, yitsin

11Jech
Calal iloc chanlajuneb jabile, libat yan velta ta Jerusaln schiuc ti Bernabee. Ja jech xtoc laj quic batel jchiin ti Titoe. 2 Ti jech libat teye, yuun ja laj yacbun jna ti Diose ti tsots scoplal ti tey ta xibate. Ti tey ta Jerusalene, calal stsoboj sba stuquic ti buchutic yichojic ta sventa ti jchunolajeletique, tey laj calbe yaiic smelol ti lequil ach cop ti cu selan ta jchol ta stojol ti jyanlumetique. Ti jech laj jpas taje, yuun mu jcan mi muyuc stu ti cusi ta xcale. 3 Manchuc mi jyanlum ti Tito ti jchiinoj batele, pero mi jauc isujat ta yichel ti circuncisione. 4 Ti calal tey tsoboluncutique, melel, oy buchu laj stican sbaic ochel ta mucul ti ja quermanotic spas sbaic yilele. Ta scanic ti aco yich ti circuncisione. Yuun ja noox ta xotesvan yaiic ta mosovil ti jech laj stic sbaic ochele. Ja noox ta xpaivanic yo jech ta xai yaiic ti cu selan ta xcalcutic

Ti Pabloe ta xichat ta muc yuun ti yan jcholcopetique
GLATAS2 ti colemotic ta sventa ti oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. 5 Aco mi jech laj snopic, pero mi jauc laj jchiquintabecutic ti scopique. Yuun ja ta jcancutic ti mu xyanij ti lequil ach cop ti laj calcutic avaiic ti ja melele. 6 Ti banquilal jcholcopetic teye, ti ichbilic ta muc yuun ti jchunolajeletique, muyuc laj yalbun caicutic ti scan to smelol ti lequil ach cop ti ta xcalcutique. Ti vuune mauc lixi yuun ti jech cajal yabtele. Yuun ti Diose mu yalel toyol ta xil. 7 Ti banquilal jcholcopetique ja noox laj yilic ti ja stuc ti Dios laj yacbun ti cabtel ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti jyanlumetique jech chac cu chaal ti Pedroe acbil yabtel yuun Dios ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti jisraeletique. 8 Ti Buchu laj stac batel ti Pedro ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti jisraeletique, ja onoox ti Dios taje ti laj stacun batel ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti jyanlumetique. 9 Jech o xal un, ti Jacoboe, ti Pedroe, ti Juane, ja ti ichbilic ta muc teye, laj yaiic ti ja laj yacbun Dios ti jech cabtele. Jech o xal ti stuquique laj stsacbun jcob schiuc ti Bernabee. Ti jech laj spasic taje, ja svinajeb ti jununcutique, ti cool ti cabtelcutique. Jech o xal un, lec laj yaiic ti tey chba abtejcun ta stojol ti jyanlumetique. Jech ti stuquique lec laj yaiic ti tey chcom abtejicuc ta stojol ti jisraeletique. 10 Ja noox laj svulesbun ta contoncutic ti mu me xchay ta contoncutic ta xcuxubinel ti meonetique. Lec laj cai ti jech laj yalique, ja ti jech onoox ta jpase.

374
Ti Pabloe ta sjajanta ti Pedro tey ta Antioquae
calal iay ti Pedro ta jteclum Antioquae, laj calbe yai ta sat ti muyuc stuquil ta spase. 12 Yuun ti ta bayele, jun yonton ta xveic schiuc ti jyanlum jchunolajeletique. Pero calal icotic ti viniquetic ti tacbilic batel yuun ti Jacoboe, ti tsots scoplal ta xaiic ti circuncisione, jech ti Pedroe tey laj xchac sba ta veel schiuc ti jyanlumetique. Jech laj spas ti Pedroe, yuun ixi ti mi ta xvinaj ti scoplale. 13 Ti jech ta spacta sba ti Pedroe, jech laj spacta sbaic xtoc ti yan jisraelal jchunolajeletique. Jech laj spas xtoc ti Bernabee. 14 Pero calal laj quil ti mu xa cooluc ta spas sbaic schiuc ti cu selan ta xac jnatic ti lequil ach cope, ta sba ta sat ti jchunolajeletique, jech laj calbe ti Pedroe: Ti voote, Pedro, jisraelot onoox. Pero laj xa acooltas aba jech chac cu chaal ti jyanlumetique. Mauc xa jech ta xapas jech chac cu chaal ti jisraeletique. Cu chaal yayel un ta xasuj ta xchunel ti jyanlumetique jech chac cu chaal ti xchunojic ti jisraeletique?

11Pero
vootique batsi jisraelotic ti jtsunobaltique. Oy ta jcobtic ti chul mantale. Mu jechuc jelantic jech chac cu chaal ti jsamulil jyanlumetique. 16 Manchuc mi ja jech jelantic, pero jnatic lec ti muyuc ta
15Ti
Ti jisraeletique, ti jyanlumetique cool ta xcolic ti jech ta xchunic ti Cajvaltique.
375 jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Dios ti jech ta jpastic smantal ti Moisese. Ja noox ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose ti jech ta jchuntic ti Jesucristoe. Jech o xal un, ti vootique laj jchuntic ti Jesucristoe, yo jech laj jtatic ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti laj jchuntique. Mauc ta sventa ti laj jpastic ti cusi ta xal ti mantale. Yuun muyuc buchu junucal ta sta ti lec xilat yuun ti Dios ta sventa ta spas ti cu selan ta xal ti mantale. 17 Avi tana un, ti ta jcantic ti ta jtatic ti lec xijilat yuun ti Dios ta sventa ti Cristoe, pero mi cuchoj to jmultic ta xcaitique, mi ja yabtel ti Cristo ti jech ta spas taje? Bu xata ti jeche! 18 Yan ti mi ta xcac jbatic yan velta ta yoc ta scob ti mantale yo lec oyotic ti calojtique, melel umbi, oy jmultic. 19 Ti vuune licham xa ta sba ta sat ti mantale, yuun laj yacun ta milel, yo jech ta xicuxi ta stojol ti Diose. 20 Ti vuune jmoj jipil ta cruz licham schiuc ti Cristoe. Jech o xal un, mu xa cuunuc jba jtuc ti jech cuxulune. Ja xa cuxul ti Cristo ta jtojole. Ti jech cuxulun schiuc ti jbectale, ja xa noox cuxulun ta sventa ti jchunoj ti Snichon Diose, ti laj xcuxubinune, ti laj yac sba ta milel cuune. 21 Jech o xal ti vuune mu jcan jbaj ti yutsil yonton ti Diose. Yan ti yuunuc oy buchu ta sta ti lec xilat yuun ti Dios ta sventa ta spas ti mantale, melel umbi, muyuc cusi itun ti jech icham ti Cristoe xcut ti Pedroe.

GLATAS2,3 sticboxuc schamel avontonic ti jech mu xa xachunic ti lequil ach cop ti ja melele? Ti calal laj calboxuc avaiic ti scop Diose, cool to selan laj avil ta asatic ti jipil icham ta cruz ti Cristoe. 2 Jech o xal, albeicun cai lie. Ti calal laj avichic ti Chul Espritu yuun ti Diose, mi ja ta sventa smantal ti Moiss ti laj apase, o mi ja ta sventa ti laj achunic ti cusi laj avaiique? 3 Cu chaal toj pimoxuc? Mi yuun ta to xacanic ta xatsacubtas ta avip atuquic ti cusi laj xa sliques ti Chul Espritue? 4 Mi muyuc cusi tun o avuunic ti avocolic laj avichique? Ta xcal ti tun van avuunique. 5 Calal ta xacboxuc Schul Espritu ti Diose ti ta xac iluc ti smucul stsatsal tey ta atojolique, cu chaal jech ta spas? Mauc laj spas ti Dios ta sventa ti jech laj apasic ti cusi ta xal ti mantale. Yuun ja noox ta sventa ti laj achunic ti cusi laj avaiique. 6 Ti Abrahame laj xchun ti xcot xcopoj ti Diose. Ti jech xchunoje, lec iilat yuun ti Diose. 7 Jech o xal un, scan xanaic, ti buchutic batsi snitilultac ti Abrahame, ja noox ti buchutic ta xchun ti Diose. 8 Ti scop Diose, vone xa onoox laj svinajesbe scoplalic ti jyanlumetique ti ta staic ti lec ta xilatic yuun ti Dios ta sventa ti ta xchunique. Jech o xal ti Diose tey laj svinajes ti lequil ach cop yuune ti calal jech laj yalbe yai ti Abrahame: Ta aventa voot ta staic bendicin ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile, ti xutate. 9 Jech o xal un, buchuuc noox ti ta xchunique, cool ta staic bendicin

Mi ja ta jchuntic ti mantale, o mi ja ta jchuntic ti Cajvaltique?
Toj alticoxuc, Quermanotac galaciaetic, buchu laj
GLATAS3 jech chac cu chaal ti Abrahame, yuun laj xchun. 10 Yan ti buchutic ti ja noox ta spat yontonic ti ta xcolic ta sventa ta spasic ti smantal ti Moiss yalojique, chapal xa scoplal ta stoj smulic. Yuun jech ta xal ti scop Diose: Scotol ti buchutic mu xcot ta pasel yuunic scotol ti cusi tsibabil ta libro yuun ti mantale, chapal xa scoplal ti ta xbat stoj ti smulique, xi. 11 Ja yuun un, ta xvinaj lec ta melel ti mu staic ti lec ta xilatic yuun ti Diose ti buchutic ja noox ta spasic ti cusi ta xal ti mantale. Yuun jech ta xal ti scop Diose: Ti buchu lec ta xquile, ja ti buchu xchunoje. Jech ta xcuxi o, xi ti Diose. 12 Yan ti mantal yuun ti Moisese mu xcoolaj schiuc jech chac cu chaal ti ta jchuntic ti Cajvaltique. Yuun jech ta xal ti mantale: Ti buchu ta spas scotol ti cusi ta xal ti mantale, ja jech ta xcuxi o schiuc, xi. 13 Pero ti Cristoe laj scoltaotic stuc ti jech mu xchun cuuntic ti mantale. Jech o xal un, cool to selan jbajmantal icot cuuntic. Yuun jech ta xal ti scop Diose: Ti buchu jipil ta xlaj ta cruze, ja jbajmantal, xi ti scoplale. 14 Ti jech taje, ja icot ta pasel ti jech onoox yaloj ti Dios ta stojol ti Abrahame ti ta staic slequilal Dios ti jyanlumetic ta sventa ti Cristo Jesuse. Ja jech xtoc yo jech jcotoltic ta xquichtic ti Chul Espritu ti yaloj onoox ti Dios ti ta xac ta sventa ti ta jchuntic ti Jesucristoe.

376 Calal ta spasic trate jun vinic schiuc ti schiile, tey ta xaquic ti spirmaique. Calal jech laj spasique, muyuc buchu xu ta stub, muyuc buchu xu ta sticbe ms schiil. 16 Ja onoox jech ti cusi yaloj ti Dios ta stojol ti Abrahame schiuc ti jun snitule, muyuc buchu xu stub. (Mu laj yal ti Diose ti ta staic slequilal Dios ti cristianoetic ta sventa scotol snitilultac ti Abrahame. Mooj, laj yal ti Diose ti ta staic slequilal Dios ti cristianoetique ta sventa jun noox snitilul ti Abrahame. Ti vai selan laj yal ti Dios taje, ja scoplal ti Cristoe.) 17 Ti cusi ta xcal taje, ja lie: Ti Diose laj spasic jun trate schiuc ti Abrahame. Tey laj svaan sba stuc ta rextigo. Ech xa ox batel chanib ciento schiuc lajuneb schavinic (430) jabil calal ja o ital ti mantal yuun ti Dios ta sventa ti Moisese. Ti mantal taje, mu xu ta xchaybe ta be scoplal ti cusi yaloj onoox ti Diose. 18 Yan ti yuunuc ta sventauc smantal Moiss ta jtatic ti oy cusi yaloj ti Diose, jech o xal umbi, mu xa yuunuc quelanbiluc ti oy cusi yaloj ti Dios ti ta xaque. Pero ti cusi yaloj ti Dios ti ta xacbe ti Abrahame, ja matanal. 19 Cusi xtun o smantal ti Moiss un chae? Ja noox ital yo jech ta xac jnatic ti jmultique. Calal ital ti jun snitilul ti Abraham ti ja albil onoox scoplal yuun ti Diose, tey ipaj yabtel ti mantal ta yaquel jnatic ti oy jmultic yuune. Yuun ti mantaletique ijelubtasbat talel ta scob ti Moiss yuun ti ngeletique. Jech ti Moisese laj yacbe yichic ti jisraeletique. 20 Pero ti cusi

ti cristianoetic li ta sba banomile jech ta spasic.
15Quermanotac,
Ti mantale schiuc ti cusi albil scoplal ti ta xijacbate
377 yaloj ti Dios ti ta spas stuque, mu xa persauc ti oy buchu ta xetese. Yuun ta spas stuc ti Diose. chcaltic un chae, ti mantal ti iacbat ti Moisese, mi ta scrontain ti oy cusi yaloj ti Dios ti ta xaque? Bu xata ti jeche! Ati lajuc yac jun mantal ti Dios ti ta xac cuxlejale, xu ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Dios ta sventa ti ta jpastic ti cusi ta xal ti mantale. 22 Pero ta xal ti scop Diose ti jcotoltic chuculotic yuun ti mulile, yo xu ta xquichtic ti cusi yaloj ti Diose ja ta sventa ti ta jchuntic ti Jesucristoe. 23 Calal mu to ox ta xtal ti Buchu ta jchuntique, tey chuculuncutic yuun ti mantale. Tey jmalaojcutic ti aco vuluc ta loquel ti Buchu ta jchuncutique. 24 Jech o xal un, ti mantale tey laj sbainuncutic. Tey laj yacbun quilcutic ti cusi scan pasele jech chac cu chaal jun olol ti ta xchanubtasate. Tey licomcutic ta stojol ja to calal ital ti Cristoe yo jech ta jchuncutic, yo jech ta jtacutic ti lec xiilatcutic yuun ti Diose. 25 Avi tana un, ti jech vul xa ta loquel ti Buchu ta jchuncutique, mu xa persauc ta xisbainuncutic ta yaquel jnacutic ti cusi scan pasbel ti mantale. 26 Yuun ta sventa ti achunojic ti Jesucristoe, yalab snichnaboxuc ti Diose ti jech oyoxuc ta stojol ti Jesucristoe. 27 Acotolic ti laj xa avichic vo ta sventa ti oyoxuc ta stojol ti Cristoe, laj xa acuinbeic stalel ti Cristoe. 28 Ti jech oyoxuc ta stojol ti Cristoe, junoxuc xa. Laj

GLATAS3,4 xa scoplal ti ta xavalbe abaique ti jisraele, ti jyanlume, ti mosovile, ti coleme, ti vinique, ti antse. 29 Ti mi oyoxuc ta stojol ti Cristoe, jech o xal un, snitiluloxuc ti Abrahame. Tey ta xavichic ti arextoic ti albil onoox yuun ti Dios ti ta xaque. Ti cusi ta jcan ta xcale ja jech selan lie: Ti nichonile ti calal biquit toe, mu to xu ta xich ti srextoe ti albil scoplal ta xiche. Jech o xal un, cool to selan jun mosovil ti ta snae manchuc mi ja onoox yuun scotol ti cusitic oy yuun ti stote. 2 Chabibil ti olole. Chabibil to ti srextomento ti chacbate, ja to mi sta yorail ti cusi yaloj comel ti stote. 3 Ja jech selan icot ta jtojoltic. Calal mu to caiojtic ti coltaele, tey chuculotic yuun ti ja noox snopben ti cristianoetique. 4 Calal sta yorail ti snopoj ti Diose, laj stac talel ti Snichone. Ivoc ta stojol jun ants. Batsi jisrael ivul. Sbainoj icot ti mantale. 5 Ja jech ital yo jech ta scoltaotic ti jech oyotic ta stojol ti mantale, yo jech ta xisbisotic ta batsi snichnab ti Diose. 6 Yo jech ta xvinaj ti snichnaboxuc xa ti Diose, jech o xal laj yacboxuc ta avontonic ti Schul Espritu ti Snichone. Jech o xal: Tot, xijchiotic yuun ti Chul Espritue. 7 Avi tana un, snichnaboxuc xa ti Diose. Mauc xa mosoviloxuc. Ti jech snichonoxuc xae, jech o xal ti Diose ta xayacboxuc avichic ti arextoic ta sventa ti Cristoe.

21Ati
Jech stalel ti mantale
muyuc to ox laj anaic ti cuxul Diose, laj avac abaic ta
8Calal
Ti Pabloe ta svul yonton yuun ti jchunolajeletique
GLATAS4 mosovinel yuun ti rioxetic ti mu cuxuluque. 9 Pero avi tana un, ti laj xa avojtiquinic ti cuxul Diose, ti ms lec xcaltique ti laj xa yojtiquinoxuc ti Diose, cu chaal ti tey ta xba avac abaic ta mosovinel yan velta ta stojol ti cusi muyuc stue, ti mu cusi xu yuune? 10 Yuun ti vooxuque lic ajoybin abaic. Yuun ta xachabiic jech cacal, jech u, jech jabil. 11 Ep ta xixi ti muyuc cusi tun o ti cabtel laj jpas tey ta atojolique. 12 Quermanotac, ta jcanboxuc vocol ta atojolic ti cooltaso abaic jech chac cu chaal ti vuune ti muyuc chuculun yuun ti mantaletique. Yuun ti vuune ta jcooltas jba jech chac cu chaal ti vooxuque ti chabal mantal ta atojolique. Ti jech ta xcal taje, mu yuunuc ta xcalboxuc avaiic ti oy cusi chopol laj apasbeicune. 13 Xanaic lec ti calal lic calboxuc avaiic ti lequil ach cope, mu lecuc oyun. Ip ta xcai. 14 Ti jech abol jba yuun ti jchamele, ja jun preva icot ta jtojol. Pero mu laj ajipicun, mu laj abajicun. Yuun cool to selan jun yajngel ti Dios laj avichicun ta muque. Cool to selan ja stuc ti Jesucristo laj avichicun ta muque. 15 Bu ibat avuunic ti jech xamuyubajic to oxe? Ti calal tey liay ta atojolique, avontonicuc avaiic aloquesic ti asatic yo ta xavacbeicune. Xu ta xcalboxuc avaiic ti toj yan yutsil avontonic laj quile. 16 Avi tana un, mi yuun lijoybij ta avajcronta ta xavilic ti calal ja noox laj calboxuc avaiic ti melele? 17 Ti jchanubtasvanejetic teye ta spas sbaic ti oyoxuc ta yonton

378 yilele. Pero mu ta slequilaluc yontonic. Ti cusi oy ta yontonique, ja noox ta xchacoxuc yaiic loquel ta jtojolcutic, yo jech ti vooxuc ta xlic avichic ta muc ti stuquique. 18 Toj yan yutsil ti mi oy buchu ta xcoltavane. Pero aco spas o ta yutsil yonton. Mauc noox ti calal tey oyun ta atojolique. 19 Jnichnabtac, yan to velta ta xquich jvocol avuunic cool selan jech chac cu chaal ti ants ti liquem scuxul schut yuun ti yole. Jech to ta xquich batel ti jvocole, ja to ti mi ta xayan ti stalel Cristo ta atojolique. 20 Toj yan yutsil ti tey oyucun ta atojolic avi tana lie, yo jech stac ayel ta xavaiic ti cusi ta xcale. Avi lie, mu stac ayeluc cusi xu ta xcal ta atojolic.

vooxuc ti ta xacan xavac abaic ta spasel ti smantal ti Moisese, mi muyuc avabinojic ti cusi ta xac jnatic ti mantale? Albeicun cai. 22 Yuun ti Abrahame iayan chib snichon. Ti june iayan talel ta stojol ti yajmosove. Ti june iayan talel ta stojol ti yajnil stuque ti mauc mosivile. 23 Ti yol ti me mosovile ivoc talel ta stalel noox stuquic jech chac cu chaal ta xvoc scotol ti ololetique. Pero ti yol ti yajnil stuque ivoc talel yo jech ta xcot ta pasel jech chac cu chaal yaloj ti Diose. 24 Ti jech scoplalic ti chavo antsetic taje, ja ta scooltas jech chac cu chaal ti chib strate ti Diose. Ti jun tratee, ja ti ivul ta loquel tey ta vits Sinaie, ja ta scooltas jech chac cu chaal ti Agare. Yuun ti buchutic oyic ta yoc

21Ti
Scoplal ti Agarae schiuc ti Sarae
379 ta scob ti trate taje, ja mosovinbil ta xcotic o. 25 Yuun ti Agare ja svinajeb ti trate ti ivul ta loquel tey ta vits Sina ti oy ta Arabiae. Ti jech taje, ja ta xac ta nael scoplal ti jisraeletic ta Jerusaln avi tana lie. Yuun ti jteclum taje, chucajtic ta mosovil scotolic schiuc ti yalab snichnabique. 26 Yan ti vootique, ja yolotic ti trate ti liquem talel ta vinajele, ti jech colemotique. Jech o xal un, ja jbanomiltic ti Jerusaln ti oy ta vinajele. 27 Yuun jech ta xal ti scop Diose: Muyubajan ti voote, machero ants, ti chabal avalabtaque. Tseinan, muyubajan ti voote ti muyuc avabinoj scuxul ti alajele. Yuun ti ants ti bajbile, ep ta xil ti yalabe, ja mu sta ti ants ti buchu oy smalale, xi. 28 Ti vootique, Quermanotac, licototic xa ta snichnab Dios yuun jech albil jcoplaltic jech chac cu chaal ialbat scoplal ti Isaaque. 29 Ti nichonil ti ivoc ta stalel noox stuquique laj scrontain ti nichonil ti buchu ivoc ta sventa ti Chul Espritue. Ja onoox jech ta xcot ta pasel avi tana li eque jech chac cu chaal ti vonee. 30 Pero cusi ta xal ti scop Dios chae? Ta xal: Nutso loquel ti me mosovil schiuc ti yole. Yuun ti yol ti me mosovile mu xu ta xchacbe sbaic ti srextoic schiuc ti yol ti ajnilil ti mauc mosovile, xi. 31 Jech o xal un, Quermanotac, mu cooloticuc jech chac cu chaal yol ti me mosovile. Yuun ja xa cool jelantic jech chac cu chaal yol ti ants ti mauc mosovile.

GLATAS4,5
Jechuc me chunic o ti colemoxuc xae
Ti Cristoe tal scoltaotic yo jech colemotic. Jech o xal un, staojuc yav jechuc chunic o ti colemoxuc xae. Mu xa xavac abaic ta mosovinel yan velta. 2 Ayibeicun avaiic lie, vuun Pabloun, ta xcalboxuc avaiic, ti mi ta xavac abaic ta yichel ti circuncisione, muyuc cusi xtun o avuunic ti Cristoe. 3 Ta jcan jchaalboxuc avaiic yan velta, buchuuc noox ti ta xich ti circuncisione, ta persa ta spas scotol ti cusi ta xal smantal ti Moisese. 4 Ti vooxuc ti jech achunojic ti ta xataic ti lec xailatic yuun ti Dios ta sventa ti ta xapasic ti mantal avalojique, ti jech taje, laj xa achac abaic loquel ta stojol ti Cristoe. Laj xa atenic ti scuxul yonton ti Diose. 5 Yuun ti vootique ta sventa ti Chul Espritue, ta sventa ti jchunojtique, jech o xal jpatoj contontic ta jtatic ti lec xijilatotic yuun ti Diose. 6 Ti mi junotic schiuc ti Jesucristoe, cool noox sba mi quichojtic o mi muyuc quichojtic ti circuncisione. Ti tsots scopalale, ti aco jchuntic ti Cajvaltique. Ti jech jchunojtic taje, ja ta xac ti cux ta xcai jbatique. 7 Ti vooxuque lec to ox oyoxuc, jun avontonic. Buchu ta scoj ti mu xa xavichic ta muc ti melele? 8 Ti jech taje, mauc ti Dios ti jech ta xicoxuc batele. 9 Mu xachay ta avontonic, ti mi ta xich capel ti juteb pajal ixime, ti epal noybil ixime, ta xpajub scotol. 10 Pero ta jnop ti mu jechuc ta xcot ta

GLATAS5 atojolique. Yuun jpatoj conton ta stojol ti Cajvaltique ti mu xyanij ti ajol avontonic ti cool jchunojtique. Pero ti buchu ta soquesvan teye ta xacbat castigo yuun ti Diose, muyuc ta alel buchuuc noox. 11 Ti tauc to xcal ti tsots scoplal ti circuncisione, Quermanotac, mu jechuc ta xiyilbajinicun ti jchiiltac jechuque. Ja jech xtoc mu soc sjolic yuun ti ta xcalbe scoplal ti Cristo ti icham ta cruze. 12 Pero ti buchutic tey ta xilbajinoxuc yuun ti circuncisione, ja toj lec aco sboj sba stuquic ti jechuque. 13 Yuun ti vooxuque, Quermanotac, lataatic ta sael yo jech libre oyoxuc. Ja noox un, mu me xayanijesic ti jech colemoxuque. Ja lec ti aco abaic ta tunel ta jujun tal ti jech cux ta xavai abaique. 14 Yuun scotol ti mantale tey ta xcot ta pasel avuunic ti mi ta xapasic ti jun mantal ti jech ta xale: Cux xavai ti achiile jech chac cu chaal ta xacuxubin aba atuque, ti xie. 15 Yan ti mi xacapetique, mi ta xavutvut abaic ta jujun tale, melel umbi, bijanic me. Yuun xu ta xasoques aba atuquic.

380 ti Diose. Tey ta scrontain sbaic ti schibalique. Jech o xal un, maquel ta be ta xavaiic ti cusi ta xacanique. 18 Yan ti mi nitbiloxuc yuun ti Chul Espritue, jech o xal umbi, mu xa oyucoxuc ta yoc ta scob ti mantale. 19 Ti buchutic stalel noox cristiano ta spasique, xvinaj lec ta quelel. Ta xmulivajic. Meinem ta yontonic ti cusi chopol ta spasique. 20 Xrioxinojic ti cusitic meltsanbil ta cabale. Jac-chameletic. Xcapet sjolic. Jsaletoetic. Xtiet sjolic. Ta ora noox ta xilinic. Ja noox ta spasic ti cusi xtun yuun stuquique. Ta sa sviniquic. Ta xchac sbaic. 21 Jitix-ontonetic. Jmilvanejetic. Jyacubeletic. Toj echem xveic. Oy to yan ti cool selan ta spasique. Ti buchu jech ta spasic ti vai selan taje, laj xa onoox calboxuc avaiic, mu staic ti ventainel yuun ti Diose. 22 Yan ti yabtel ti Chul Espritue, ta xayan ti scuxul contontique, ti xijmuyubajotique, ti smucul contontique, ti slequilal contontique, ti yutsilal contontique, ti stuquil contontique. 23 Ja jech xtoc ti mauc toyobbaotique, ti jna jpajtsan jbatique. Ti vai selan taje, mu xijtabat jmultic yuun ti mantale. 24 Yuun ti buchutic yuuntac ti Cristoe laj xa yaquic ta jipanel ta cruz ti stalelique schiuc ti svocolic yuun ti scupijel yontonique. 25 Ti jech cuxulotic yuun ti Chul Espritue, jech o xal la cac jbatic ta nitel yuun ti Chul Espritu ta scotol ti cusi ta jpastique. 26 Ta scan ti mu jtoy jbatique yo jech mu jsoquesan jbatic ta jujun tal. Mu me itix ta xcai jbatic.

cusi ta xcalboxuc avaiique, ja lie: Cuxianic yuun ti Chul Espritue. Ti mi jech ta xapasique, mu xa staojuc yav ta xapasic ti cu selan ti atalelic umbi. 17 Yuun ti Chul Espritue ta scrontain ti jtaleltique. Ti jtaleltique ta scrontain ti Chul Espritu yuun
16Ti
Ti cuxlejal yuun ti Chul Espritue schiuc ti stalel noox ti cristianoetique
381
GLATAS6
Coltao abaic ta jujun tal Slajeb chabanuc schiuc ti bijubtasel
11Quel
Quermanotac, ti mi oy buchu tey ta atojolic ti laj sta smule, ti vooxuc ti ventainbiloxuc yuun ti Chul Espritue, coltaic me, yo jech ta xchatam ti coltaele. Pero ta slequilaluc avontonic pasic. Bijanic me, naca mi jech cotuc ta atojolic ec. 2 Cuchbo abaic ti avocolic ta jujun tale. Ti mi jech ta xapasique, ja ta xapasbeic smantal ti Cristoe. 3 Ti mi oy buchu xu yuun xai sbae ti calal mu jechuque, ja noox ta slola sba stuc. 4 Ta jujun tal, aco squel sba ti cu selan ta spase. Mi ta xil ti lec ti cusi ta spase, xmuyubaj ti yontone. Mu jauc noox ta sbis sba ta stojol ti yane. 5 Yuun ti cusi ta jpastique, ta xcom ta jbatic. 6 Ti buchu ta xichic chanubtasel ta sventa ti lequil ach cope, ti cusi oy yuunique, aco xchaquic yo ta scoltaic ti yajchanubtasvanejique. 7 Mu xalola abaic. Yuun mu stac xich labanel ti Diose. Ti cusi ta stsun ti vinique, ja jech ta stsob sutel. 8 Ti mi oy buchu ta spas ti cusi lec ta xai ti yontone, ti jech ta spas taje, ja ta sta ti ta xchame. Yan ti buchu ta spas ti cusi ta scan ti Chul Espritue, ja jech xtoc umbi, ta sta batel scuxlejal ti ta xacbat yuun ti Chul Espritue. 9 Jech o xal un, mu me xijlubtsajotic ta spasel ti leque. Yuun mi mu xchibaj ti contontique, ta sta scacalil ti ta jtsobbetic ti sate. 10 Jech o xal un, cactic batel persa ta spasel ti cusi lec ta stojol scotolique. Pero ja ms tsots scoplal ti aco jpastic lec ta stojol ti quermanotique.

avil smuctiquil ti jletra ti ta jtsibaboxuc ta jcob jtuque. 12 Ti buchutic ti ta sujoxuc ta yichel ti circuncisione, ja noox ta spasic yo jech lec scoplalic yuun ti cristianoetique. Yuun mu scanic ilbajinel ti jech jamal ta xalic ti icham ta cruz ti Cristoe. 13 Ti buchutic ta xalic scoplal ti circuncisione, mi jauc ta spasic scotol ti cusi ta xal ti mantale. Pero ti stuquique ta scanic ti aco avichic ti circuncisione, yo jech cajal ta xai sbaic ti laj sujoxuc ta yichel smarcail ti abectalique. 14 Yan ti vuune ja noox tsots scoplal ta xcai ti icham ta cruz ti Cajvaltic Jesucristoe. Ti jech icham ta cruz ti Cristoe, jech o xal un, laj scoplal ta conton ta xcai ti sba banomile. Ja jech xtoc mu xa xitun ta xiilat yuun ti sba banomile. 15 Ti mi junotic schiuc ti Cristo Jesuse, cool noox sba mi quichojtic o mi muyuc quichojtic ti circuncisione. Ti tsots scoplale, jauc ti pascutic ta ach cristianoe. 16 Scotol ti buchutic ti jech ta xich ta muc ti vai selan laj cale, ti buchutic ta melel yalab snichnab ti Diose, aco yichic ti spatobil yontonique, ti cuxubinele. 17 Avi tana un, li ta xlic batel ti mu jcan ti oy buchu ta sabun ti jmule. Yuun ti jech oy seail ti syayijemal ta jbectale, ja svinajeb ti yajtunelun ti Cajvaltic Jesucristoe. 18 Aco yacboxuc bendicin ti Cajvaltic Jesucristo acotolique, Quermanotac. Jechuc.

Efesios
Ti Pabloe ta stac batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ti oy ta Efeso jteclume
Vuun Pabloun, iloc iayan ta yonton stuc ti Dios ti jech jcholcopune, ti jech tacbilun yuun ti Jesucristoe. Ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie ta atojolic vooxuc ti yuunoxuc xa ti Diose, ti achunojic ti Cristo Jesuse, ti nacaloxuc ta jteclum Efesoe. 2 Ichic sbendicin ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
jlequil-copontic ti Diose, ti ja Stot ti Cajvaltic Jesucristoe. Yuun laj xa yacbotic ti ep ta tos chul bendicin ti oy ta vinajel ta sventa ti jech junotic schiuc ti Cristoe. 4 Calal muyuc to ox meltsajem ti banomile, tujbilotic xa onoox yuun ti Dios ta sventa ti Cristoe, yo jech muyuc jmultic ta xijcot ta stojol. 5 Ta sventa scuxul yonton ti Diose, vone xa onoox chapanbil jcoplaltic ti ta xijcot ta snichnab stuc ta sventa ti Jesucristoe jech chac cu chaal snopoj onoox ta yontone. 6 Jech o xal un, la jlequil
Ti chul bendicin yuun ti Cristoe

3La
copontic ti Diose ti mu noox albajuc ti yutsilal yontone, ti laj yacbotic ti schul bendicin ti jech oyotic ta stojol ti scuxubinbil Nichone. 7 Ti jech echem scuxul yonton ti Diose, jech o xal laj scoltaotic ta sventa ti icham ti Snichone, yo jech ta jtatic perdn yuun ti jmultique. 8 Ti Diose laj xa yac quiltic ti mu noox albajuc ti scuxul yontone. 9 Yuun laj yac jbijiltic ta snael ti cusi mucul to ox yuune, ti ja stuc laj svaan sba ta spasel ti cusi ta scane. 10 Ati vai selan ta spas ti Diose, ja ti oy bu jun cacal ti snopoj onoox ti Diose ti ta xcotic ta jun ta sventa Cristoe, scotol ti cusitic oy ta vinajele schiuc ti cusitic oy ta banomile. 11 Ti jech lijpasotic ta jun schiuc ti Cristoe, vone xa onoox tujbilotic yuun ti Diose, yo jech ta xquichtic ti jrextomentotic ti albil scoplal ta xaque. Ti jech taje, ja cool schiuc jech chac cu chaal ti oy onoox ta yonton ti Dios ti ta spas ti cu selan lec ta xil ti stuque. 12 Ja jech laj spas ti Dios ta jtojoltique, yo jech ta sta ti ichbil ta muc ta xcot ti smucul stsatsal cuuncutic ti jisraeluncutique, ja ti bayel laj jpat contoncutic ta stojol ti Cristoe.

382
383 jech ti vooxuc jyanlumoxuque laj achunic ti calal laj avichic albel ti ta xcoltavan ti Cristoe. Jech lapasic ta jun schiuc ti Cristoe. Yo jech ta xvinaj ti yuunoxuc ti Diose, laj yacboxuc avichic aselloalic, ja ti Chul Espritue, ti albil onoox scoplal ta xaque. 14 Ti Chul Espritu ti laj quichtique, ja svinajeb ti ta xquichtic ti jrextomentotic ti yaloj onoox ti Dios ti ta xaque. Ja to ta xquichtic calal mi laj staic ti slecubtaselic scotol ti yuuntaque, yo jech ichbil ta muc ta xcot smucul stsatsal ti Diose.
EFESIOS1,2 Diose ti ja ta xabtej ta jtojoltic ti jech jchunojtique. 20 Ti smucul stsatsal ti Dios taje, ja onoox ti smucul stsatsal ti laj yac iluc calal laj xchacuxes ti Jesucristoe, yo tey laj yac chotluc ta sbatsi cob ti ta vinajele. 21 Jech o xal un, ti Cristoe iacbat sbain scotol ti ngeletic ti tey ta vinajele, ti yichoj yabtelique, ti tsots xu yuunique, ti jpas mantaletique. Ja jech xtoc iacbat sbain scotol ti ajvaliletic li ta sba banomile schiuc cusiuc noox ta xtale. 22 Scotol ti cusitic oye iacbat ta yoc ta scob ti Cristoe. Ja jech xtoc iacbat sbain ti jchunolajeletique. Ja ioch ta banquilal Ajvalil yuunic. 23 Yuun scotol ti jchunolajeletique ja sbectal ti Cristoe. Yuun yichojbe stalel scuxlej stuc ti Cristoe. Scotol ti cusitic oye ja yuun ti Cristoe.

13Ja
o xal ti calal laj cai ti achunojic ti Cajvaltic Jesuse, ti cux ta xavaiic scotol ti buchutic yuuntac ti Diose, 16 mu xquicta jba ta yalbel vocol ti Dios ta atojolique. Yuun tey onoox oyoxuc ta conton calal ta jcopon ti Diose. 17 Calal ta jcopon ti Dios yuun ti Cajvaltic Jesucristoe, ti Dios ti oy yutsilale, ta jcanbe ti aco xayacboxuc abijilic yo jech ta xavaiic lec ta avontonic stalel ti Diose. 18 Ta jcanbe ti Diose ti aco sjamboxuc ti snopobil avuunique, yo jech ta xavaiic lec cusi ti spatobil avontonic ti jech laicatique, yo jech xtoc ta xavaiic lec ta avontonic ti mu noox albajuc yutsilal slequilal ti rextomento ti ta xacbe ti buchu yuuntaque. 19 Ja jech xtoc ta jcanbe ti Diose ti aco avaiic lec ta avontonic ti mu bisbiluc smucul stsatsal ti

15Jech
Ti Pabloe ta scanbe ti Diose ti acbaticuc sbijilic ti jchunolajeletique
Calal chamemoxuc laj yiloxuc ti Dios ta scoj ti amulique, ta scoj ti chopol avontonique, ja o ti Diose laj yacboxuc acuxlejalic jmoj schiuc ti Cristoe. 2 Yuun ti vooxuc ta vonee jech laj apasic jech chac cu chaal ta spasic ti cristianoetique. Tey achunojbeic smantal ti pucuj ti ta ic ta xanave, ti ja ta xabtej ta yontonic ti buchutic mu xchunic ti Diose. 3 Ja jech jelantic to ox jcotoltic ta vone. Tey cacoj jbatic ta spasel ti cusiuc noox ta snop ti contontique. Jech o xal un, ja xijtun o ti jechuque ti cool ta xquichtic ti tsots castigo yuun ti Diose jech chac cu chaal ta xichic ti yane. 4 Yuun ti Diose ep

Colemotic ta sventa scuxul yonton ti Diose
EFESIOS2 scuxul yonton, ep laj xcuxubinotic. 5 Jech o xal un, jmoj laj yacbotic jcuxlejaltic schiuc ti Cristoe ti calal chamemotic to ox yuun ti mulile. Jech o xal un, lacolic xa ta sventa yutsilal yonton ti Diose. 6 Yuun ti Diose tey jmoj laj xchacuxesotic schiuc ti Jesucristoe. Tey laj yac chotluccutic jmoj schiuc ti Cristo ti ta vinajele. 7 Ja jech laj spas ti Dios taje, yo jech ta xac iluc sbatel osil ti scuxul yonton ta jtojoltic ta sventa ti Cristoe. 8 Yuun ta scuxul yonton ti Diose, jech lacolic ta sventa ti achunojic ti Cajvaltique. Ti jech lacolique, mauc ta sventa ti oy cusi lec laj apasique. Yuun ja laj spas stuc ti Diose. 9 Jech o xal un, muyuc buchu xu ta stoy sba ti jech colemique, ja ti muyuc laj sta scolel ta sventa ti oy cusi laj spas ti stuque. 10 Yuun yabtelotic ti Diose. Ti jech oyotic ta stojol ti Jesucristoe, jech o xal ti Diose laj spasotic ta ach cristiano, yo jech ta jpastic ti cusi leque, ja ti jech onoox snopoj ti Dios ta vonee.

384 mu jmojucoxuc schiuc ti snichnab ti Diose. Mi jauc avabnojic scoplal ti rextomentoetique. Mi jauc avaibinojic ti oy cusi yaloj ti Dios ti ta xaque. Muyuc spatobil avontonic ti jech cuxuloxuc li ta banomile. Cool to selan ti muyuc tey oy ti Dios ta atojolique. 13 Avi tana un, ti jech oyoxuc ta stojol ti Cristo Jesuse, lanopajic xa talel ta stojol ti Dios ta sventa ti icham ti Cristoe, aco mi nom laxanavic to ox. 14 Ti Cristoe ja jlajesejcop cuuntic. Yuun ti Cristoe laj slilin loquel ti jmacvanej ti mu lecuc ta xil sbaic ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique. Avi tana un, ta sventa ti Cristoe, ipasic ta jun ti jisraeletique, ti jyanlumetique. 15 Yuun scotol ti cusi ta xal ti mantale, ja laj sbain ta sbectal stuc ti Cristoe. Jech o xal ti Cristoe laj xa spas ta ach, laj xa spas ta jun ti chachac to ox ti jteclum ti mu lecuc xil sbaique, yuun oyic xa ta stojol ti Jesucristoe. Ja jech paj ti cope. 16 Ti jech taj une, tey ilaj scoplal ti cronta ta xil sbaic ti jisraeletique schiuc ti jyanlumetique ta sventa ti icham ta cruz ti Cristoe. Ti jech ipasatic ta jun yuun ti Cristoe, jun xa yontonic schiuc ti Diose. 17 Calal ital ti Cristoe, tal yalbotic ti lequil ach cop ti lec xa xijyilotic ti Diose, ti vooxuc jyanlum ti nom oyoxuque, ti jisraeletic ti nopol oyic ta stojol ti Diose. 18 Ta sventa ti Jesucristoe, aco mi jisraelotic o mi mauc, jcotoltic xu xijnopajotic ta stojol ti Jtotic Diose, yuun jun ti Chul Espritu quichojtique. 19 Jech o xal ti vooxuc une, mauc

o xal un, vuleso me ta avontonic ti cu aelanic to ox ta vonee. Yuun maucoxuc stsunobal ti jisraeletique. Jech o xal ti jisraeletic ti yichoj ti circuncisione: Muyuc yichojic circuncisin lee, xi ti acoplalic yuunique. Yan ti vootique lec oyotic, yuun quichojtic ti circuncisione, xi ta xalbe sbaic. 12 Yuun ti ta vone talele, muyuc avabinojic scoplal ti Cristoe, yuun
11Jech
Lec ta xquil jbatic ta sventa ti Cristoe
385 xa jyanlumoxuc. Yuun ja xa alumalic slumal ti Diose jech chac cu chaal ti buchu yuuntaque. Yuun yalab snichnaboxuc xa ti Diose. 20 Ti vooxuque cool aelanic jech chac cu chaal jun na ti ta xich vaanele. Ti yicob ti nae, ja laj smeltsanic comel ti yajtacbolaltac ti Jesucristoe schiuc ti yajalcoptac ti Dios ta vonee. Ti sliqueb yicob ti nae, ja ti Jesucristo stuque. 21 Ti ta sba yicob nae, ti ja ti Cristoe, naca sta ta xmeltsaj muyel. Ta slats sba muyel lec ti spacobale, ja to ti mi ta sta ti ta xcot ta jun muc ta templo ti ta xtun yuun ti Cajvaltique. 22 Ja jech ti vooxuc ti oyoxuc ta stojol ti Cristoe, cool selan ti ta xalats abaic muyel schiuc ti yan jchunolajeletique, yo jech ta xmeltsaj ti na ti bu ta xnaqui ti Dios ta sventa ti Chul Espritue.

EFESIOS2,3 sna ti ta vone talele. Avi tana un, ti Diose laj xa yac ta nael ta stojol ti lequil yajcholcoptaque schiuc ti yajalcoptaque ta sventa ti Chul Espritue. 6 Ti cusi mu to ox xvinaje, ja lie: Ti jyanlumetique cool ta xichic ti srextoic jech chac cu chaal ta xichic ti jisraeletique, ja ti ipasic xa ta jun ta stojol ti Cristoe. Ja jech xtoc jmoj xa ta xaacbatic ti cusi yaloj ti Dios ti ta xac ta sventa ti Cristo Jesuse schiuc ta sventa ti lequil ach cope. 7 Mauc jvaleb o ta xcai ti jech laj quich ti cabtel jechuque. Pero ta smucul stsatsal ti Diose laj quich ti cabtele, yo jech ta xitun ta yalel ti lequil ach cope. 8 Yuun ti vuune ms pequelun ta scotol ti buchu yuuntac ti Diose. Pero ti Diose laj yacbun ti lequil abtel ta stojol ti jyanlumetique, yo jech ta xcalbe scoplal ti Cristoe ti mu noox albajuc yutsil ti sculejale. 9 Ti Dios ti Buchu laj smeltsan scotol ti cusitic oye, laj yacbun cabtel ta svinajesel ta stojol scotolic ti cristianoetique ti cusi mu to ox xvinaj yuun ti Dios ta vonee. 10 Ti jech icot ta pasel taje, yo jech ti Diose ta xacbe yil ti jpasmantaletic ti tey oyic ta vinajele ti ep ta tos sbijil ti Diose, ti ta xilic cu selan ta staic coltael yuun Dios ti jchunolajeletique. 11 Ti jech laj spas ti Dios taje, ja cool schiuc jech chac cu chaal ti tey onoox oy ta yonton ti ta xcot ta pasel ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. 12 Jech o xal un, ta sventa ti oyotic ta stojol ti Cristoe xu xijnopaj ta stojol ti Diose. Yuun jpatoj contontic ti jchunojtic ti jech ta xac jnatic

Jech o xal un, ti vuun Pabloune, tiquilun ta chuquel ta sventa yabtel ti Cristo Jesuse ti ja alequilalic ti vooxuc jyanlumoxuque. Jech o xal ta jcopon ti Diose. 2 Avabinojic xa ti ta slequilal yonton ti Diose laj yacbun jbain ti cabtel ti ja sventa alequilalique. 3 Ti Diose laj yacbun jna ti cusi mu xvinaj to ox yuune jech chac cu chaal laj jtsibaboxuc avaiic jbel chabel ta jcartae. 4 Calal ta xaquelic ti jcartae, tey ta xavilic ti xcojtiquin ti mucul to ox scoplal ti Cristoe. 5 Ti jech mucul to ox scoplal ti Cristo taje, muyuc buchu to ox

Ti Pabloe ta sbain ta yalel ti lequil ach cop ta stojol ti jyanlumetique
EFESIOS3,4 ti Cristoe. 13 Jech o xal un, ta jcanboxuc vocol ta atojolic ti mu xchibaj avontonic ti jech ta xquich jvocol ta aventaique. Ti jech oyune, ja acuxubinelic.
386 jcanboxuc vocol ti tuculano me abaic jech chac cu chaal laj snop acoplalic ti Dios ti calal laj staoxuc ta iquele. 2 Nijano me abaic. Mu me toyobbaucoxuc. Oyuc me alequilalic. Vinajuc ti scuxul avontonic ti jech ta xacolta abaic ta jujun tale. 3 Ti jech coltabiloxuc yuun ti Chul Espritue, aquic persa ti jun avontonique, yuun tey xa oy ti slequilal ta atojolique. 4 Junoxuc xa ta stojol ti Cristoe. Jun ti Chul Espritu avichojique jech chac cu chaal jun ti oy cusi ta xaacbatic yuun ti Dios ti apatoj avontonic ta xataique. 5 Jun ti Cajvaltique. Jun ti Buchu achunojique. Jun ti ichob voe. 6 Jun ti Diose ti ja Totil cuuntic jcotoltique. Sbainojotic jcotoltic. Oy ta jtojoltic jcotoltic. 7 Pero jeltos ti jbijiltic ti cu selan acbilotic ta jujun tale jech chac cu chaal laj scan stuc ti Cristoe. 8 Jech o xal jech ta xal ti scop Diose: Calal imuy batel ta vinajele, tey laj yic batel ti jchuqueletique. Ja jech xtoc laj yacbe talel sbijilic ti snichnabe, xi. 9 Cusi smelol ta xal ti imuy batele? Ti vai selan taje, ja ta xac ta nael ti bayel iyal talel li ta banomile. Tsacal to yal to batel ta lajebal. 10 Ti Buchu iyal batel ta lajebale, ja onoox ti Buchu imuy batel ti bu ms cajal to ti oy ta vinajele. Ja yichoj ta venta scotol. 11 Jel tos laj yacbe ti sbijilic ta jujun tale. Oy jlom laj yacbe sbijil yo jech ta xoch ta jcholcopetic. Oy jlom ta xalic ti cusi ta xacbat snaic yuun ti Diose. Oy jlom ta

o xal un, ta jquejan jba ta stojol ti Diose, Stot ti Cajvaltic Jesucristoe. 15 Yuun ja Totil yuunic scotol ti oyic ta vinajele schiuc ti oyic ta banomile. 16 Ta sventa ti mu noox albajuc schul culejal ti Jtotic Diose, jech o xal ta jcanbe ti aco yacboxuc yip avontonic ta sventa ti Chul Espritu yuune, 17 yo jech ti Cristoe ta xnaqui ta avontonic ti jech achunojique. Ta jcanbe ti Diose ti aco ayanuc lec ta avontonic ti cuxubinbiloxuc yuun ti Cristoe, 18 yo jech ti vooxuque schiuc ti yan jchunolajeletique, xu ta xavaibeic smelol ti mu noox albajuc yutsil ti scuxul yonton ti Cristoe. 19 Ta jcanbe ti Diose ti aco yacboxuc avaiic ta avontonic ti scuxul yonton Cristo taje, ti mu bisbiluque, ti mu stac alel ti yutsilale, yo jech tey oy ti Dios ta atojolique. 20 Ti jech oy smucul stsatsal ti Dios ta jtojoltique, xu ta xacbotic ms ti cusi ta jcantique o ti cusi ta jnoptique. Avi tana un, ichbiluc ta muc ti Dios ti jech ta xabtej smucul stsatsal ta jtojoltique. 21 Ichbiluc ta muc sbatel osil ti Diose ti jech ta xcolic ti jchunolajeletic ta sventa ti Jesucristoe.

14Jech
Scuxul yonton ti Cristoe
Junotic yuun ti Chul Espritue
Ti vuun ti tiquilun ta chuquel ta sventa ti Cajvaltique, ta
387 xalic ti lequil ach cope. Oy jlom ta xoch ta pastoretic schiuc ta jchanubtasvanejetic. 12 Ja jech laj spas ti Cristoe, ti laj yacbe sbijil ti yuuntaque, yo jech ta xtunic ta sventa ti yabtele. Ja jech xtoc yo jech ta xayan yipic ti jchunolajeletique, ti ja sbectal ti Cristoe. 13 Ja jech ta spas ti Cristoe, ja to mi ta jtatic jcotoltic ti jmoj ta jchuntique, ti ta xcojtiquintic Snichon ti Diose. Ja tey ta xcot ta pasel ti ta xjam ti jsatique. Ja tey ta jtatic scotol stalel ti Cristoe. 14 Ja yuun un, mu xa cooluc jelantic jech chac cu chaal ti ololetic ti xtal xbat ti snopobil yuune, ti jochbil noox ta xchunel ti oy cusi ach ta xchanubtasat yuun ti jlolavanejetic ti ja noox ta scan ta xicvan batel ta sbelal chayele. 15 Ja lec ti ta scuxuluc avontonique albo abaic ti melele. Ja ta scan ti jmojuc chicutic batel ta stojol ti Cristoe, yuun ja jolil cuuntic. 16 Ti jech sbectalotic ti Cristoe, oy jbijiltic yuun, jmoj contontic yuun. Calal lec ta xijabtej schiuc ti jbijiltic ti lijacbatotique, jech lec ta xijchi batel ti ta jcuxubin jbatique.

EFESIOS4 ti squexlalique. Tey yacoj sbaic ta spasel ti cusi lec ta xaiique. Ta sjunul yontonic ta spasic ti cusiuc noox chopole. 20 Pero ti vooxuque mu jechuc laj achanic scoplal ti Cristoe, 21 mi ta melel laj avaibeic ti scopojele. Yuun ti vooxuque laj avichic chanubtasel yuun ti melel ti oy ta stojol ti Jesuse. 22 Jech o xal lajuc scoplal avuunic ti apoco cuxlejalic ti muyuc cusi bal oe, ti laj slolaoxuc yuun ti scupijel avontonique. 23 Ja lec, achubuc ti acuxlejalique, ti snopobil avuunique. 24 Cuinic ti ach cuxlejale jech chac cu chaal oy ta yonton Diose. Vinajuc ti lec tuc ta quelel ti acuxlejalique, ti cooluc schiuc ti melele. 25 Jech o xal un, mu xa xajutic ti cope. Albo abaic ta jujun tal ti cusi melele, yuun jcotoltic junotic xa ta stojol ti Cristoe. 26 Mi oy bu lailinique, aco lecubuc avonton ta ora. Mu me xata o amul yuun. Mu me teyuc sjunul cacal ti ilinemoxuque. 27 Mu me xavacbeic jutebuc yavil ti pucuj tey ta atojolique. 28 Ti buchu ch-elcaje, aco yicta ti eleque. Aco abtejuc yo jech ta yabtel stuc xu ta scolta ti buchutic abol sbaique. 29 Ictaic ti chopol cope. Lecuc ti cusi ta xloc ta aveique yo jech ta stsatsubic, ta staic bendicin ti buchutic ta xaiic ti acopique. 30 Mu xavaquic ta at onton ti Chul Espritue, yuun ja aselloalic ti ja svinajeb ti yuunoxuc xa ti Diose, ti ta onoox xacolic calal mi sta ti scacalile. 31 Lajuc scoplal ti soquet ta xavaiique, ti sbictal avontonique,

sventa ti Jesucristoe, jech ta jcubanboxuc. Mu me jechuc xacuxiic ta spasel jech chac cu chaal ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose, ti ja noox cuxulic ta spasel ti cusi muyuc smelol ta snopique. 18 Yuun ti stuquique soquem ti snopobil yuunique. Yuun muyuc scuxlejal Dios ta stojolic. Yuun bolibemic ta scoj ti yijuneb ti yontonique. 19 Chabal

Ti ach cuxlejal ta stojol ti Cristoe

17Ta
EFESIOS4,5 ti xajajetic ta ile, ti xtiet ajolique, schiuc ti cusiuc noox chopole. 32 Ja lec ti oyuc slequilal avontonique, ti cux ta xavai abaique. Acbo abaic perdn ta jujun tal jech chac cu chaal laj xa yacboxuc perdn ti Dios ta sventa ti Jesucristoe.
388 buchutic ta xalic ti bol copetique. o xal un, mu xacooltas avontonic schiuc ti buchutic jech stalelic taje. 8 Yuun ti vooxuc ta vonee, oyoxuc to ox ta ical osil. Avi tana un, cuxuloxuc ta stojol ti saquilal osil ta sventa ti junoxuc schiuc ti Cajvaltique. Jech o xal un, aquic ta quelel ti oyoxuc ta saquilal osile. 9 Yuun mi oyoxuc ta saquilal osile, tey ta xayan ti slequilal ontonale, ti stuquil ontonale, ti lec ta quelel ti acuxlejalique. 10 Aquic persa ta spasel ti cusi lec ta xil ti Cajvaltique. 11 Mu xacap abaic ta spasel schiuc ti buchutic oyic ta ical osil ti ta spasic ti cusi muyuc stuquile. Ja lec, acbo snaic ti muyuc smelol ti cusi chopol ta spasique. 12 Yuun ti cusi ta spasic ta mucul ti cristianoetic taje, mu stac alel, ta xac quexlal. 13 Pero ti mi ta xavacbe sna ti cusitic chopol ta spasique, tey xlic yai sbaic, tey xlic squel sbaic, yo ta sventain ti saquilal osile. 14 Yuun jech ta xal: Julavan ti ta xavaye. Lican talel ti tey achiinoj ti animaetique. Jech ti Cristoe ta xacbot xojobal ta atojol, xi. 15 Ja yuun un, quelo abaic lec ti cu aelanic ta xech avuunic ti jujun cacale. Oyuc abijilic. Mu me teyuc noox xachayetic. 16 Tunesic me lec ti jujun calal ta xeche. Yuun ti jujun cacale, yantic ta soc ti banomile. 17 Jech o xal mu teyuc noox ta xabol-pas ti cusi ta xapasique. Ja lec, aquic persa ta yayiel ti cusi ta scan ti
7Jech

Ti vooxuque snichnaboxuc ti Dios ti canbiloxuc yuune. Jech o xal un, aquic persa jech chac cu chaal ti stuque. 2 Oyuc scuxul avontonic cuxianic jech chac cu chaal laj xcuxubinotic ti Cristoe, ti laj yac sba ta milel ta jcojtic ti cool to selan jcot uni chij ti laj yich aquel ta smoton ti Diose, ti jun yutsil laj yile. 3 Ti jech yuunoxuc xa ti Diose, jech o xal un, lajuc me scoplal avuunic ta yalel ti mulivajele schiuc ti cusitic yan ta soquesvane schiuc ta yuuninel ti cusi oy yuun ti yane. 4 Mu xa xavalic ti cusi quexlal sbae, ti muyuc smelole, ti bol copetique. Ti jech taje, muyuc cusi xtun o. Ja ms lec, colaval, utic ti Diose. 5 Ti buchutic yacojic persa ta xmulivajique, ti cusi chopol ta spasique, ti ta xyuunin ti cusi oy yuun ti yane, (taje, cool selan ti ja xrioxinoj ti cusi meltsanbil ta cabale), ti buchutic jech taje, xanaic lec ti mu xu ta xochic batel ti bu ta xventainvan ti Cristoe schiuc ti Diose. 6 Ti mulil taje, ja jech ta staic tsots castigo yuun ti Dios ti buchutic mu xchunique. Jech o xal un, mu xavac abaic ta lolael yuun ti

Ti cu selan ta xcuxiic snichnab ti Diose
389 Diose. 18 Mu xayacubic. Yuun ti yacubele ta xacvan ta chayel. Ja lec, ventainbiluc avontonic yuun ti Chul Espritue. 19 Quejinanic, muyubtaic ti Cajvaltic ta sjunul avontonique. Aquic ta quelel ti xamuyubajic yuun ti scop Diose, yuun ti squejimol Diose. 20 Cusiuc noox ti ta xcot ta atojolique, colaval, utic ti Dios ta sventa ti Cajvaltic Jesuse.

EFESIOS5,6 jech aco xcuxubin yajnil ti malalile jech chac cu chaal ta xcuxubin ti sbectal stuque. Ti buchu ta xcuxubin ti yajnile, ja ta xcuxubin sba stuc. 29 Yuun muyuc buchu junucal ti xtiet sjol yuun ti sbectal stuque. Yuun ja noox ta xcuxubin, ta smalquin. Ja jech ta spas ti Cristo ta stojol ti jchunolajeletique. 30 Yuun sbectalotic ti Cristoe. Quichojbetic sbectal sbaquil. 31 Jech o xal ti viniquetique ta scomtsan ti stot smeique yo ta xic ti yajnile. Jech ti schibalique, jun ta xcomic o, ti xi tsibabile. 32 Ti vai selan taje, toj mucul ta jmec ti smelole. Ti vuun chcale, ja scoplal ti Cristo schiuc ti jchunolajeletique. 33 Ja jech xtoc ja ta xac ta nael ti jujun malalile, aco xcuxubin ti yajnile jech chac cu chaal ta xcuxubin sba ti stuque. Ti ajnilile, aco yich ta muc ti smalale. Ti vooxuque, nichoniletic ti jchunolajeloxuc xae, ja avabtelic ti ta xachunbeic smantal ti atot ameique. Yuun jech ta scan pasel. 2 Ti jun mantal ti albil scoplal ti oy cusi ta xac ti Diose, ja lie: Icho ta muc atot ame, 3 yo jech xamuyubaj, yo jech ta xnatij acuxlejal li ta banomile, xi. 4 Ti vooxuque, totil meiletic, mu me xjajeticuc ta stojol ti avalab anichnabique, yo jech mu soc yonton avuunic. Ja lec, ta scuxul avontonic tojobanic ta stsitesel ti avalab anichnabique, yo jech ta xchunic ti Cajvaltique. 5 Mosoviletic, chunbeic smantal ti ajvalil avuunic ti li ta banomile. Xitaic, ichic ta muc, junuc

28Ja
abaic ta muc ta jujun tal ti jech avichojic ta muc ti Diose. 22 Ti ajnilile, aco yich ta muc ti smalale jech chac cu chaal ta xich ta muc ti Cajvaltique. 23 Yuun ti ajnilile ja sjolinojbe sjol ti smalale jech chac cu chaal ti jchunolajeletique ja sjolinojbeic sjol ti Cristoe. Ja jech xtoc ti Cristoe ja Jcoltavanej yuun ti jchunolajeletique, ti ja sbectalinojbeic sbectal ti Cristoe. 24 Jech chac cu chaal ti jchunolajeletic ti ta xichic ta muc ti Cristoe, ja jech aco yichic ta muc ta sjunul yontonic smalalic ti ajnililetique. 25 Ti malalile, aco xcuxubin ti yajnile jech chac cu chaal ti Cristo ta xcuxubin ti jchunolajeletique, ti laj yac sba ta milel yuunique. 26 Jech laj spas ti Cristoe yo lecuneb ti jchunolajeletique, pocbilic xa ta sventa ti laj yaiic ti scope, ti laj yichic ti voe. 27 Avi tana un, jun xa yutsil ti jchunolajeletique, muyuc schopolalic, lec scotol ta xcot svaan sbaic ta stojol ti Cristoe.

21Icho
Scuxlejal ti jujuchop jchunolajeletique
EFESIOS6 avontonic ta stojol cooluc to selan ja Cristo ta xavaiic ti ta xatunic ta stojole. Tunanic lec. 6 Mauc noox me avacoj xa abaic ta tunel calal tey vaal squelojoxuque yo jech lec ti acoplalic yuunique. Ta sventa ti jech yajtuneloxuc ti Cristoe, pasic ta sjunul avontonic ti cusi ta scan ti Diose. 7 Pasic ta sjunul avontonic ti avabtelique cooluc to selan avaiic ti ta xatunic yuun ti Cajvaltique, mauc noox ti cristianoetique. 8 Yuun xanaic xa lec, mi mosovil, mi libre, tey ta xtojbatic yuun ti Cajvaltic ta jujun ti cusi lec laj xa spasique. 9 Ja jech xtoc ti vooxuque, ajvaliletic, oyuc yutsilal avontonic ta stojol ti avajmosovique. Mu me xasibtasic. Naic me lec, ti vooxuque schiuc ti stuquique, cooloxuc ta stojol ti Cajvaltic ti oy ta vinajele, ti mu sna jeltos ti yonton ta stojol ti cristianoetique.

390 stsal avuunic ti pucuj ti cusi ora ta xcot ta atojolique. Ti mi jech ta xapasique, tey vaal ta xacomic. 14 Chuquinic ti ja melel ti cusi ta xal ti Diose jech chac cu chaal ti soldado ti ta xchuc lec ti schuque. Chunic ti lec xailatic yuun ti Diose, ti ja smac sti avontonic jech chac cu chaal ti soldado ti oy lec smac sti ti yontone. 15 Chapano abaic ta yalel batel ti jun avontonic schiuc ti Diose jech chac cu chaal ti soldado ti ta xchapan sba ta slapel ti xonobe. 16 Pero ti ms tsots scoplale, chunic o ti Cajvaltique, ti ja amaquic yo jech ta xtub scacal sni syolob ti pucuje. 17 Chunic ti ta xacolic yuun ti Cajvaltique, ti ja smac ajolique. Tsaquic, quelic ti scop Diose, ti ja avespadaic ti ta xacboxuc ti Chul Espritue. 18 Taic me ta coponel ti Dios ti calal ta xapasic scotol taje. Vocoletanic, canbeic ti Dios ta sventa ti Chul Espritue. Yo jech xu ta xapasic scotol taje, vicluc me asatic, mu me xalubtsajic. Ja jech xtoc coponic Dios ta stojol ti buchutic yuuntac xae. 19 Coponic me ti Dios ta jtojol eque yo jech ta xacbun jna ti cusi ta xcale. Ja jech xtoc yo jech oy yip conton ta yalel ti colebal lequil ach cop ti mucul to oxe. 20 Yuun tacbilun yuun ti Dios ti jech ta xcal ti lequil ach cope, ti tiquilun ta chuquel yuun avi tana lie. Coponic ti Diose yo jech mu ta xieluc ta xcal ti lequil ach cope, yuun ja cabtel.

tana un, Quermanotac, tsotsanic ta sventa smucul statsal stuc ti Cajvaltique ti jech oyoxuc xa ta stojole. 11 Lapic ti amacobbailic ti acbiloxuc yuun ti Diose, yo jech mu xalajic ta lolael yuun ti pucuje. 12 Yuun mauc ta jcrontaintic ta stsalel ti cristianoetic ti oy sbectal schichelique. Yuun ja ta jcrontaintic ta stsalel ti pucujetic ti oy yipic ta spasel ti chopole, ti ta ic ta xanavique, ti ja ta spas ta mantal ti cristianoetic ti oyic ta ical osile. 13 Jech o xal un, tsaquic me ti amacobbailic ti ta xayacboxuc ti Diose, yo jech ta

10Avi
Ti smacobbailic ti jchunolajeletic ti acbilique
toj lec ta xiscolta ta sventa yabtel ti
21Ti quermanotic Tquicoe, ti ja
Slajeb chabanuc
391 Cajvaltique, ja ta xalboxuc avaiic ti cu jelane, ti cusi ta jpase. 22 Jech o xal tey ta jtac talel ta atojolic yo jech ta xalboxuc avaiic ti cu jelancutique. Jech umbi tey ta stsatsubtas avontonic. 23 Ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe, aco

EFESIOS6 acbaticuc ti jchunolajeletique ti jun yontone, ti scuxul yontone, schiuc ti ta xchunic oe. 24 Aco acbaticuc bendicin yuun Dios ti buchutic staoj yav cux ta xaiic ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.
Filipenses
Ti calal tiquil ta chuquel ti Pabloe, ta stac batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ti oy ta Filipose
Vuun Pabloun schiuc ti Timoteoe, yajtuneluncutic ti Jesucristoe. Ta jtsibaboxuc talel ti jcartacutic lie ti vooxuc jchunolajeloxuc ti nacaloxuc ta jteclum Filipose, ti ancianooxuque, schiuc ti diacanooxuque, ti yuunoxuc xa ti Diose ta sventa ti oyoxuc xa ta stojol ti Jesucristoe. 2 Ichic bendicin yuun ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
jujun velta ta jvulesoxuc ta contone, colaval, xichi ta stojol ti Diose. 4 Calal ta jta ta coponel ti Dios ta atojolique, ximuyubaj xa. 5 Yuun ta sliquebal onoox lic acoltaicun ta sventa ti lequil ach cope. Jech to staoj yav ta xapasic avi tana lie. 6 Calal lic sliques ti lequil abtel ti Dios ta atojolique, jna lec ti lec xvul staoxuc ti Cajvaltic ti calal ta xchasut talele. 7 Toj cuxoxuc ta

3Calal
Ti Pabloe ta scoponbe Dios ti jchunolajeletique
conton. Jech o xal toj lec ti jech ta jnop acoplalique. Yuun cool ta xquichtic bendicin ta sventa ti jech cool ti cabteltique, aco mi tiquilun ta chuquel o mi icbilun ta stojol ti jchapanvanejetique, yo jech ta xcac ta ayiel ti melel ta xijcolotic yuun ti lequil ach cope. 8 Sna lec ti Diose ti ep cuxoxuc ta contone jech chac cu chaal scuxul yonton stuc ti Jesucristoe. 9 Calal ta jcopon ti Diose, ta jcanbe ti aco xayacboxuc ms ti scuxul avontonique schiuc ti ayanuc abijilic ta yojtiquinel scotole, 10 yo jech ta xanaic lec stujel ti cusi leque, yo jech lec oyoxuc, muyuc amulic xvul staoxuc ti Cajvaltic calal ta xtale. 11 Ja yuun un, jech ta xabtej ti Jesucristo ta atojolique, yo jech ta xayan ta atojolic ti lec ta xapasique, yo jech ichbil ta muc, lec scoplal ti Dios avuunique.

jcan ta xavaic, Quermanotac, ti cusi icot ta jtojole iloc venta ta jechel ta yalel batel ti colebal lequil ach cope. 13 Yuun scotol ti soldadoetic ta cabiltoe schiuc ti yan cristianoetique snaic
12Ta
Ti vuune ja jcuxlejal ta xcai ti Cristoe
392
393 lec ti tiquilun ta chuquel ta sventa ta jtsacli ti Cristoe. 14 Ja jech xtoc calal laj yilic ti jchunolajeletic ti ochemun ta chuquele, jutuc xa mu scotolicuc ti mu ta xieluc ta xalic ti scop Diose. Yuun ms to laj spat yontonic ta stojol ti Cajvaltique. 15 Oy jlom, ta melel ta soquemal yontonic, ta yitixal yontonic, ta xalic scoplal ti Cristoe. Pero oy jlom xtoc ti ta slequil yontonic ta xalique. 16 Oy jlom mu ta slequilaluc yontonic ta xalic scoplal ti Cristoe. Ja noox oy ta yontonic ti cusi ta scan stuquique. Yuun ta scan ta xilbeicun yai jvocol ti jech tiquilun ta chuquele. 17 Pero ti yan xtoque ta spasic ta scuxul yontonic. Yuun ti jech tiquilun ta chuquele, snaic lec ti ja cabtel ta xcac ta ayiel ti colebal lequil ach cope. 18 Cusi chcal un chae? Yuun ta onoox xtanij batel scoplal ti Cristoe, aco mi ta soquemal yontonic o mi ta slequilal yontonic, ximuyubaj ti jech taje. 19 Ja jech xtoc ms to ximuyubaj xa ti oy cusi lec ta jtae ta sventa ti ta xataic ta coponel ti Diose, ti jech ta xiscoltaun ti Chul Espritu yuun ti Jesucristoe. 20 Ti cusi ta jcane, ti ta jmalae, ja ti mu xiquexave, ti jamaluc que ta yalel scoplal ti Cristoe, yo jech staojuc yav ta xvinaj o batel smucul stsatsal ti Cristo ta sventa ti cusiuc noox ta jpase, aco mi ta xicham o cuxul ta xicom. 21 Yuun ti mi jech cuxulun toe, ja ta xcac ta ichel ta muc ti Cristoe. Pero mi lichame, laj xa jpas canal umbi. 22 Yan ti mi cuxulun ta xicome, xu ta xiabtej yuun ti Cajvaltique. Jech o xal mu

FILIPENSES1,2 stac ayeluc chcai ti cusi xu ta jtuje. 23 Yuun lec ti chatos taje. Pero mu jna bu junucal ta jtuj. Ti jun contone, jcan chamcun cai, yo jech chba jchiin ti Cristoe. Yuun ja ms lec chcai ti teyucun xae. 24 Pero ti jun contone, tsots scoplal chcai ti jech cuxulucun toe, yo jech ta xitun avuunic. 25 Yuun ti jech ta xcai ti ta to xitun avuunique, jech o xal cuxul to ta xicom, yo jech ta jcoltaoxuc ta yaquel batel persa, yo jech ms to xamuyubajic ta xchunel ti Cajvaltique. 26 Ja yuun un, tey xamuyubajic ta stojol ti Jesucristoe calal tey ta xicot ta atojolique. 27 Ja noox un, aquic persa, cuxianic cool schiuc jech chac cu chaal ta xal ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. Ja yuun un, aco mi ta xicot ta atojolic, o mi nom oyun, pero ta jcan ti ta xcai acoplalic ti jech staoj yav avontonique, ti jun avontonic ta xavaquic persa acotolic ta xchunel ti colebal lequil ach cope. 28 Pero mu xavac abaic ta sibtasel yuun ti avajcrontaique. Ti jech mu xaxiic taje, ja svinajeb ti chayel ta xbat ti stuquique. Ja jech xtoc ja svinajeb ti ta xlic talel acoltaelic ta stojol ti Diose. 29 Ti jech oyoxuc ta stojol ti Cristoe, laj ataic ti ta xatunique. Pero mauc noox ti jech ta xachunique. Ja jech xtoc ti jech ta xavich avocolic ta sventae. 30 Ti vuune schiuc ti vooxuque cool ta xquichtic ti crontainele. Avilojic xa cu selan laj quich crontainel ta vone. Jech to ta xquich crontainel avi tana lie.

Ti Cristoe laj sbictajes sba, tsacal to iacat ta ichel ta muc
Ja yuun un, mi ja ti Cristo ta stsatsubtas avontonique, mi ja ta
FILIPENSES2 spatboxuc avontonic ti scuxul yontone, mi oy ta atojolic ti Chul Espritue, mi xavai ti cux ta xavai abaique, ti ta xacolta abaique, xmuyubaj xa conton ti jech taje. 2 Pero ta jcan ti jecheluc xmuyubaj conton avuunique, ti junuc avontonic cuxianique, ti jmojuc cux ta xavai abaique, ti junuc ti cusi ta xanopique, ti cusi ta xavalique. 3 Mauc xapasic ti cusi lec ta xavai atuquique, ti ta xacanic ichel ta muque. Pasic ta slequilal avontonic ti cusi ta xapasique. Bictajeso abaic ta stojol ti yane, ichvananic me ta muc. 4 Ja me pasic ti cusi ta xtun yuun ti yane. Mu me jauc noox xapasic ti cusi ta xtun avuun atuquique. 5 Jechuc me xanopic jech chac cu chaal laj snop ti Cristoe. 6 Ti stuque, aco mi ja Dios onoox, pero muyuc laj yal ti mu scan ta xicta comel ti jech Dios onooxe. 7 Ti stuque laj yicta comel ti stalel onoox Diose. Icot ta jtunel calal ivoc jech chac cu chaal cristiano. 8 Calal jech laj yich sbectal jech chac cu chaal cristianoe, laj xchun ti cusi ta scan ti Diose. Laj sbictajes sba. Icham, aco mi quexlal sba ti jech icham ta cruze. 9 Ja yuun un, iacat ta ichel ta muc yuun ti Diose, ti ja ms ichbil ta muc ti sbi ta scotole. 10 Calal ta xaiic Jess ti xi scoplale, scotol ti buchutic oy ta vinajele, ti oy ta banomile, ti oy ta catimbaque, tey ta squejan sbaic. 11 Tey jamal ta xalic ti ja Ajvalil ti Jesucristoe, yo jech ichbil ta muc ta xcot ti Dios Totile.

394 laj achunbeicun ti cu selan laj jchanubtasoxuque. Avi tana un, ti nom oyun ta atojolique, ms to me chunbeicun. Xianic, bictajes abaic, tijo avontonic yuun ti acoltaelique. 13 Yuun ti Diose ta xacboxuc yutsilal avontonic yo jech ta xapasic ti cusi ta scane, yuun ja ta scoltaoxuc ta spasel ti cusi lec ta xaie. 14 Mu ta ijeteluc, mu ta vulvul copuc ti cusi ta xapasique. 15 Jech mu xatabat amulic, apaltaic. Jech ti chopol cristianoetic ti muyuc stuquilique ta xilic ti batsi yalab snichnaboxuc ti Diose. Tey xaxojobinic ta stojolic. Ja yuun un, cool aelanic jech chac cu chaal ti canal ti xojobin ta ical osile 16 ti calal ta xavalbeic yaiic ti cuxlejal ach cope. Ja yuun un, calal ta xchasut tal ti Cristoe, tey ximuyubaj ta atojolic, ja ti jna lec ti mu ta jecheuc noox ti iech vocol ti liabej ta atojolique. 17 Xu van ta xmal ti jchichele yo jech ta xcot ta pasel ti lec ta xachunic ti Cajvaltique, ti ja matanal ta xil ti Diose. Ti mi jech ta xcot ta pasele, ximuyubaj xa. Ja jech ti vooxuc eque ta xataic cuun ti xamuyubajique. 18 Muyubajanic ec jech chac cu chaal ximuyubaj ti vuune.

avilic, Quermanotac, calal jech oyun to ox ta atojolique,
Ti jchunolajeletique cool selan luz cotemic yuun ti cristianoetique

12Quel
mi jech ta scan ti Cajvaltic Jesuse, tey ta jtacboxuc talel ta atojolic ta ora noox ti Timoteoe, yo jech ta squeloxuc, yo jech ximuyubaj xa calal ta xiyalbe cai ti acoplalique. 20 Yuun muyuc buchu yan ti jech ta snop jech chac cu
Ti Timoteoe schiuc ti Epafroditoe

19Ti
395 chaal ta jnop ti vuune, ti ja noox ta scan ti lec oyoxuque. 21 Yuun scotol ti yane, ja noox ta saic ti cusi ta xtun yuun ti stuquique. Ja mu tsotsuc scoplal ta xaiic ti cusi oy ta yonton ti Jesucristoe. 22 Pero ti vooxuque anaojic xa ti cu selan ta xabtej ti Timoteoe, ti cool selan nichonil ti ta scolta ti stot ta abtele. Ja jech ti Timoteoe jmoj ta xiabtejcutic schiuc ta yalel ti lequil ach cope. 23 Ja yuun un, calal mi laj cai cu selan ta xbat ti jcoplale, tey ta jtacboxuc talel ta atojolic ti Timoteoe. 24 Pero jpatoj conton yuun ti Cajvaltique ti ta xtal jqueloxuc ta ora nooxe. 25 Ja jech xtoc tsots scoplal ti tey ta jtacboxuc talel ta atojolic ti quermanotic Epafroditoe, ti ja jchiil ta abtele, ti ja jchiil ta ich vocole, ti vooxuc laj ataquic talel ti ja ta xiscoltaun ta sventa ti cusi ta xtun cuune. 26 Yuun ti stuque oy ta yonton ta xtal squeloxuc acotolic. Ja jech xtoc oy ta vul onton, ja ti laj yai ti laj avaiic ti ipaje. 27 Melel onoox ti iipaje, jutuc xa mu icham. Pero icuxubinat yuun ti Diose. Pero mauc noox icuxubinat ti stuque. Ja jech xtoc laj xcuxubinun ti Dios eque, yo jech mu xa xich schiil ti at onton cuune. 28 Jech o xal un, ms to oy ta conton ti tey ta jtac talel ta atojolic yo jech xamuyubajic ti ta xavilic yan veltae. Ja jech xtoc yo mu teyuc noox oyucun ta at onton avuunic. 29 Muyubajanic, ichic ta muc ti quermanotic Epafroditoe, ti jech avermano abaic ta sventa ti Cajvaltique. Ti jchunolajeletic ti buchutic cool selan yontonic

FILIPENSES2,3 jech chac cu chaal ti stuque, ichic me ta muc ta sjunul avontonic. 30 Yuun ti stuque jutuc xa mu icham ti jech ta xtun yuun ti Cristoe. Ja jech xtoc sjunul yonton itsic yuun svocol ti jech laj yac sba ta tunel cuune ti calal mu xu avuunic ta xacoltaicune.
Avi tana un, Quermanotac, muyubajanic yuun ti Cajvaltique. Ti vuune mauc vocol ta xcai ti ta jchaalboxuc ti cusi laj xa onoox calboxuque. Yuun ja ta xtun avuunic. 2 Bijanic me yuun ti buchutic cool selan tsi ti stalelique, ti buchu ta xaquic ta ichel ti circuncisione, ti buchutic toj chopol ti cusi ta spasique. 3 Yuun ti buchutic acbilic ti batsi circuncisione, ja ti vootique. Yuun ta xquichtic ta muc ti Dios ta yut contontic ta sventa ti Chul Espritue. Xijmuyubajotic ti jech oyotic ta stojol ti Cajvaltic Jesucristoe. Mu ta jpat contontic ti lec oyotic ta sventa ti cusi ta jpastic ta spat xocon nooxe. 4 Ati lecuc oyucun yuun ti vai selan spat xocon nooxe, muyuc buchu ms lec oy ti jechuque. Jtuc noox ti ms jpatoj contone, ti ms lec oyun jechuque. 5 Yuun calal quichoj svaxaquibal cacal jvoquele, liacbat quich circuncisin. Ja jech xtoc stsunubalun ti Israele. Snitilulun ti Benjamine. Ja jech xtoc snichonun hebreo, yuun hebreoetic ti jtot jmee. Batsi jfariseo xcai jba ti cu selan ta xal ti mantal yuun ti jisraeletique. 6 Yuun ta sventa ti mantale, muyuc

Ti cusi ta xloc venta ta melele
FILIPENSES3,4 buchu xu xisabun jmul tey. Yuun laj jchun ti cusi ta xale. Mi jauc jcan ti ta xyanije. Jech o xal un, laj quilbajin ti jchunolajeletique. 7 Scotol ti vai selan laj jpas talele ti tsots scoplal laj cai ti jech scan pasele, avi tana un, mu xa tsotsuc scoplal ta xcai. Yuun ja xa tey jpatoj conton ta stojol ti Cristoe. 8 Pero mauc noox jech yepal taje. Aco mi oy to cusi xu ta jpas ti caloje, pero muyuc stu. Yuun ja toj echem xloc venta ta xcai ti jech laj cojtiquin ti Cajval Cristo Jesuse. Ta sventa ti Cristoe, laj xa jten scotol, laj xa jbis ta caep scotol, yo jech ta xicom ta stojol ti Cristoe, 9 yo jech jun ta xicom schiuc. Pero mauc laj jta jlequilal jtuc ta sventa ti laj jchun ti mantale. Ti jech laj jta ti jlequilale, ja noox ta sventa ti Cristoe, ti jech yaloj ti Dios ti ta xacbe ti buchu ta xchunique. Yuun jech ta sta ti buchu ta xchun ti Cristoe. 10 Ti cusi ta jcane, ja ti ta xcojtiquin cai ti Cristoe, ti aco cai lec ti smucul stsatsal ti ichacuxie, ti contonuc quich ti jvocole jech chac cu chaal ti calal icham ti stuque, 11 yo jech ta jpat conton ti ta xichacuxi eque.

396 batel persa ta stael ti cusi mu to jtaoje. 14 Yuun ta jcan ta xicot ti bu ti spajebe, yo jech ta xquich ti jmoton ti jech icbilun yuun ti Dios ti oy ta vinajele ta sventa ti oyun ta stojol ti Cristo Jesuse. 15 Jcotoltic ti jchunojtic lec ti Cajvaltique, jech me aco jnoptic o batel. Mi oy to yan ti cusi ta xanopique, Dios ta xayacboxuc avilic xtoc. 16 Pero junuc xa me contontic cuxicutic schiuc ti cu yepal laj xa jtatique. 17 Quermanotac, chanic ti cu selan ta jpase. Ja jech xtoc chanbeic stalelic ti buchutic ta snopic ta spasic jech chac cu chaal ti laj caccutic avilique. 18 Ep ta velta laj xa calboxuc avaiic, ta yalel jsat ta jchaalboxuc yan velta xtoc, yuun oy ep ti buchutic ti jech ta scrontainic ti icham ta cruz ti Cristoe. 19 Pero ta onoox xbatic ta chayel ti jech ta spasique. Yuun ja xrioxinojic ti cusitic lec ta xai ti stuquique. Yuun cajal ta xai sbaic schiuc ti cusi xu ta xacatic ta quexlal ti jechuque. Yuun ja noox cupil ta xaiic ti cusitic oy li ta sba banomile. 20 Pero ti vootique ja cosilaltic ti vinajele. Jmalaojtic ti ta xtal ta vinajel ti Jcoltavaneje, ja ti Cajvaltic Jesucristoe. 21 Yuun ja ta sjeltabotic ti jsamulil bequete, ti sna xchame, yo jech ta xquichtic ti jbectaltic jech chac cu chaal ti stuc ti yan yutsile. Jech ta spas ta smucul stsatsal stuc. Yuun ja oy ta yoc ta scob scotol ti cusitic oye.

yuunuc ta xcal ti tey xa cotemune, ti yan xa cutsile. Pero cacoj batel persa ta stael ti jech laj yicun ti Cristo Jess bayele. 13 Quermanotac, mu yuunuc ta xcal ti jtaoj scotol taje. Pero ti cusi ta jpase, ja ta jchay ta conton ti cusi comem ta jpate. Ja ta xcac
12Mu
Cactic batel persa yo jech ta jtatic ti spajebe
Jech o xal un, Quermanotac, ti oyoxuc ta conton ta
Muyubajanic o ta stojol ti Cajvaltique
397 jqueloxuc caie, ti vooxuc ximuyubaj avuunique, ti matanaloxuc cuun ta xcaie, junuc me avontonic ta stojol ti Cajvaltique, ti vooxuc oyoxuc ta contone. 2 Ta jcanbe vocol ti Evodiae schiuc ti Sntiquee ti aco cooluc ti yontonique, yuun yermano sbaic ta sventa ti Cajvaltique. 3 Jech ti voote, Quermano, ti jchiil jbatic ta abtele, avocoluc coltao ti chavo antsetic taje. Yuun ti stuquique laj yaquic persa ta scoltaelun ta yalel ti colebal lequil ach cope, jmoj schiuc ti Clementee, schiuc ti yan jchiiltac ta abtele. Ti stuquic taje tey xa tsacal ti sbiic ta libro yuun ti cuxlejale. 4 Muyubajanic scotol cacal ta stojol ti Cajvaltique. Ta jchaalboxuc avaiic, muyubajanic noox. 5 Aquic ta ilel ti slequilal avontonic ta stojol scotol ti cristianoetique, yuun nopol xa talel ti Cajvaltique. 6 Mu xavulilan avontonic yuun ti cusi ta xvul ta atojolique. Albeic yai ti Dios scotol ti calal ta xacoponique. Canbeic, ja jech xtoc, colaval, utic. 7 Jech ti Diose ta xacboxuc jun avontonic ti ja jelavem ti yutsil smucule, ti ja mu sta snopbenal yuun ti cristianoetique. Ti jpat-ontonal taje, ja ta xchabiboxuc ti avontonique, ti cusi ta xanopique, yuun oyoxuc ta stojol ti Cristo Jesuse.

FILIPENSES4 ti cusi leque, scotol ti cusi yan yutsile, scotol ti cusi lec ta quelele, scotol ti cusi lec ta xvinaj scoplale. Nopic scotol ti cusi leque, ti cusi lec scoplale. 9 Aquic me persa ta spasel ti cu selan laj jchanubtasoxuque, ti cu selan laj jbijubtasoxuque, ti cu selan laj avaiic laj cale, ti cu selan laj avilic laj jpase. Pasic me jech. Jech ti Dios ti ta xac jun avontonique, ta xchiinoxuc.
jech ti slajeb ta xcalboxuc avaiique, Quermanotac. Ja me nopic scotol ti cusi melele, scotol ti cusi ichbil ta muque, scotol
8Ja
Nopic ti cusi leque
xa ta stojol ti Cajvaltique ti laj achavulesun ta avontonique. Ti jech taje, mu yuunuc ta xcal ti laj achayun ta avontonique, ja ti mu cusi xavutic ta xacoltaicune. 11 Mu yuunuc ta xcalboxuc avaiic ti ta jcan coltaele. Yuun laj xa jchan ti ximuyubaj noox yuun ti cu yepal oy cuune. 12 Yuun jna lec ti cu selan ti meonale, ti cusi oy ep xayane. Mi ta xivinaj, mi noj jchut, mi oy cusi xayan cuun, mi muyuc, laj xa jchan ti cusiuc noox cotuc ta jtojole. 13 Xu cuun scotol yuun Cristo ta xiyacbun quip. 14 Aco mi jech ta xcal, pero lec ti jech laj acoltaicun yuun ti jvocole. 15 Calal liloc batel ta alumalic Macedoniae, yo chba cal ti colebal lequil ach cop ta yan partee, xanaic lec ti muyuc yan jchunolajeletic laj scoltaicune. Ja noox ti vooxuc jfiliposoxuc ti laj atacbeicun talel ti coltael ta sventa ti laj avaiic ti lequil ach cope. 16 Calal tey oyun to ox ta Tesalnicae, tey laj ataquic batel

Ti matanal ti acbat ti Pablo yuun ti jchunolajeletic tey ta Filipose

10Ximuyubaj
FILIPENSES4
17Ti
398 Jesuse. 20 Ichbiluc o ta muc sbatel osil ti Jtotic Diose. Jechuc.
jayib velta ti cusi ta xtun cuune. jech ta xcal taje, mauc noox ta jcan ti oy cusi ta xquiche. Ja ta jcan ti aco epajuc ti aculejalic ta stojol ti Diose. 18 Yuun laj xa quich scotol. Muyuc xa cusi scan. Ti cu yepal laj atacbeicun talel ta stojol ti Epafroditoe xiloc o lec schiuc. Yuun oy to sobrail. Ti cu yepal laj atacbeicun talele, cool schiuc smuil pom ti ta xich chicbel ta stojol ti Dios ti lec ta xile. 19 Ti Dios cuune, yuun ja ta xacboxuc scotol ti cusi ta xtun avuunique ti cool schiuc ti slequil culejal ti tey oy ta stojol ti Cristo

sventa ti Jesucristoe, chabanuc xavalbe yai scotol ti buchu yuuntac ti Diose. Chabanuc xayalboxuc ti quermanotic ti li jchiinoje. 22 Ja jech xtoc chabanuc xayalboxuc ti buchutic ti tey oy ta sna ti ajvalil Romanoe. Chabanuc xayalboxuc scotol ti buchu yuuntac ti Dios ti li oyique. 23 Aco yacboxuc bendicin acotolic ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.

21Ta
Slajeb chabanuc
Colosenses
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ti oyic ta Colosase
Vuun Pabloun, iloc iayan ta yonton ti Dios ti jech jcholcopune, ti tacbilun yuun ti Jesucristoe. Ti vuune schiuc ti quermanotic Timoteoe 2 ta jtsibaboxuc talel ti jcartacutique, Quermanotac, ti vooxuc ti jun avontonic ta stojol ti Cristoe, ti yuunoxuc xa ti Dios ti li nacaloxuc ta jteclum Colosase. Ti Jtotic Diose, aco yacboxuc bendicin. Aco yacboxuc jun avontonic.
xcutcutic onoox ti Diose, ti ja Stot ti Cajvaltic Jesucristoe, ti calal ta jtacutic ta coponel ta atojolique. 4 Yuun laj cai acoplalic ti jun avontonic achunojic ti Cristo Jesuse. Ja jech xtoc ti cux ta xavaiic scotol ti buchutic yuuntac ti Diose. 5 Ti jech atalelic taje, yuun apatoj avontonic yuun ti cusi tey quejbil ta vinajel ti ja avuunique. Ti jech lic apat avontonic taje, ja o calal lic avaiic ti colebal lequil ach cope.

3Colaval,
Ti Pabloe ta scoponbe Dios ta stojol ti jchunolajeletique
lequil ach cop ti laj avichic albele, yacal ta xepaj batel ta sjoylej banomil jech chac cu chaal icot ta pasel ta atojolic ti calal laj avaiic ti scuxul yonton ti Diose, ti ja laj avaiic ti ja melel ti scuxul yontone. 7 Ti lequil ach cop taje, ja laj xchanubtasoxuc ti quermanotic Epafrase, ti ja jchiilcutic ta abtele, ti jun yonton ta xtun yuun ti Cajvaltic ta atojolique. 8 Ja laj yalbun caicutic acoplalic ti cux ta xavai abaic ta sventa ti Chul Espritue. 9 Jech o xal un, ti calal jech laj caicutic ti acoplalique, mu xquicta jbacutic ta scoponel, ta scanbel ti Diose ti aco yacboxuc avilic ti cusi ta scan ti stuque, ti aco yacboxuc ep ta tos ti abijilique, ti aco yacboxuc sbijil ajol avontonique. 10 Jech ta xavaquic ta quelel ti lec ta xapasic jech chac cu chaal ti buchu yuuntac ti Cajvaltique. Tey onoox ta xapasic ti cusi lec ta xile. Tey ta xayan ep ta tos slequilal avontonic ta spasel ti cusi leque. Tey xlic avojtiquinic lec ti Diose. 11 Ta jcanbecutic ti Diose ti aco yacboxuc avipic ta sventa jun yutsil ti smucul stsatsale, yo jech oy smucul avontonic xamuyubajic ta xcuch avuunic ti cusiuc noox ta

6Ti
399
COLOSENSES1 xcot ta atojolique. 12 Ja jech xtoc yo jech xamuyubajic ta xavalbeic vocol ti Jtotic Diose. Yuun chapal xa jcoplaltic yuun ta yichel ti cusi ta xiyacbotique schiuc ti buchutic yuuntac ti oyic ta saquilal osile. 13 Ti Diose laj spojotic loquel ta yoc ta scob ti ical osile. Laj xa yicotic ochel ti bu ta xventainvan ti scuxubinbil Nichone. 14 Jech lijcolotic ta sventa ti jech ichame. Tey laj yacbotic perdn yuun ti jmultique.

400 scan xtoc ti ta sventa Cristo ti aco lecubuc scotol ti cusitic oye, ti li ta banomile, ti tey ta vinajele. Ja o tey ilecub scotol ti calal icham ta cruz ti Cristoe. 21 Ti ta vonee, jyanlumoxuc to ox, chopol avontonic. Laj acrontainic ti Dios ta avontonique. Yuun chopol ti cusitic laj apasique. Avi tana un, lec xa xayiloxuc ti Diose 22 ta sventa ti laj yich svocol schiuc sbectal calal icham ta cruz ti Cristoe. Ja jech laj spas ti Diose, yo jech muyuc amulic, ti lecubtasbiloxuc ta xcot avaan abaic ta stojole. 23 Yo jech ta xataic taje, ja ta scan ti junuc avontonic achunojic ti Cajvaltique. Ja ta scan ti atsunoj lec ta avontonic ti ta xacolic ta sventa ti colebal lequil ach cop ti laj avaiique. Ti lequil ach cop taje ta xich alel ta sjoylej banomil. Yuun vuun Pabloun ta jcolta jba ta yalel.

Dios ti mu xvinaj ta quelele tal yac sba ta quelel ta sventa ti Snichone. Yuun ti Snichone tey xa onoox oy ti calal lic meltsajuc talel scotol ti cusitic oye. 16 Ta sventa Cristo imeltsaj yuun ti Dios scotol ti cusitic oy ta vinajele, ti oy ta banomile, ti cusitic mu xvinaj ta quelele, ti cusitic xvinaj ta quelele. Scotol ti jpasmantaletique, ti jabteletique, ti buchu tsots xu yuunic ti mu xvinaj ta quelele, scotol imeltsaj yuun ti Dios ta sventa ti Cristoe, yo jech ta xtun yuun ti stuque. 17 Yuun ti Cristoe tey onoox oy calal muyuc to ox scotol ti cusitic oye. Ja ta sventa stuc ti lec ta xanav scotol ti cusitic oye. 18 Pero mauc noox taje. Yuun oy to yan. Yuun ti Cristoe ja jolil cotem cuuntic ti sbectalotic ti vootic jchunolajelotique. Ti Cristo ti ta xacbotic jcuxlejaltique, bayel ichacuxi yo jech icot ta totil yuun scotol. 19 Yuun ti Diose jech laj scan ti tey cotuc scotol ti stalel stuc ta stojol ti Cristoe. 20 Jech laj

15Ti
Lec ta xquil jbatic schiuc ti Diose ta sventa ti icham ti Cristoe
xa ti jech ta xquich jvocol ta aventaique. Yuun ti jech ta xquich ti jvocole, tey ta jtsacubtas batel ti jvocol ti mu to caioje jech chac cu chaal laj yich svocol ti Cristo yuun ti jchunolajeletique, ti ja sbectale. 25 Yuun ja cabtel laj yacbun ti Diose yo jech ta xitun yuun ti jchunolajeletique, yo jech lec oyoxuc. Jech o xal un, jamal ta xcal ti scop Diose. 26 Ti scop Dios taje, ja ti cusi muyuc to ox vinajem talele, ati mucul to ox yuun ti Dios ta vone ti sjaylajunchopal laj echuc talel ti cristianoetique. Avi

24Ximuyubaj
Ti Pabloe sbainoj ti jchunolajeletique
401 tana un, laj xa yacbe yojtiquin ti buchu yuuntaque. 27 Jech laj scan ti Diose ti ta xacbotic jnatic ti cusi yan yutsil ta xavich ti vooxuc jyanlumoxuc ti ja mucul to oxe. Ti cusi mucul to oxe, ja ti Cristo oy ta atojolique. Ja ta sventa ti Cristoe xu xanopic ti tey ta xataic ti yutsilal ti Diose. 28 Ja yuun un, ti vuuncutique ta xcalbecutic scoplal ti Cristoe. Ta jbijubtascutic scotolic. Ta jchanubtascutic scotolic, yo jech ta xaibeic lec ti smelole, yo jech chiemic lec ti jech junic schiuc ti Cristoe. 29 Jech o xal un, ta xiabtej. Cacoj persa ta sjunul quip, ta sjunul jtsatsal ti yacojbun ti Cristoe. Ta jcan ta xanaic ti tey onoox cacoj persa ta atojolic yo lec oyoxuque schiuc xtoc ti cu yepal oyic ta Laodiceae, schiuc xtoc ti cu yepal mu to xiyojtiquinique. 2 Ta xcac persa yuun ta jcan ti oyuc yip ti yontonique, ti cooluc cux ta xai sbaique, ti jech lec jamaluc ti sba satique, yo jech ta xojtiquinic smelol ti cusi mucul to ox yuun ti Diose, ja ti Cristo stuque. 3 Yuun ja oy ta yoc ta scob Cristo scotol ti jbijiltique, ti snopobil cuuntique. 4 Ti jech ta xcalboxuc taje, yo jech mu xalajic ta lolael yuun ti buchutic jun xa yutsil ti scopic yayele. 5 Aco mi muyuc tey vaalun ta atojolic, pero tey oy ti conton ta atojolique. Ximuyubaj xa avuunic ti jmoj avontonique schiuc ti jun avontonic achunojic ti Cristoe. 6 Jech o xal un, junuc me avontonic cuxianic o ta stojol jech

COLOSENSES1,2 chac cu chaal ti laj achunic talel ti Cajvaltic Jesucristoe. 7 Jech chac cu chaal laj avichic chanubtasele, chunic o jech, yo jech ta xachiic ta xavibelinic ti Cristoe. Teyuc onoox me, albeic vocol ti Diose.
me, mu me xavac abaic ta lolael yuun ti buchutic melel xa yayel ti cusi ta xalique. Yuun ti stuquique mauc ta xalbeic scoplal ti Cristoe. Yuun ja noox ta xalic ti cu selan liquem yuunic ti cristianoetique, ti snopbenic noox stuquique. 9 Yuun scotol stalel ti Diose tey oy ta stojol ti Cristoe. 10 Jech ti vooxuque nojemoxuc ta yutsilal ti Diose, yuun junoxuc xa schiuc ti Cristoe. Yuun ti stuque ja ta spas ta mantal scotol ti jabteletique schiuc ti buchu tsots xu yuunic ti mu xvinaj ta quelele. 11 Ja jech xtoc ti jech junoxuc xa schiuc ti Cristoe, laj xavichic ti circuncisione. Pero mu xcoolaj schiuc ti circuncisin ti ta xich setel ti abectalique. Yuun ti circuncisin ti laj avichique, ja ti coltael yuun ti amulique ti jech chopol ti atalelique. Ja laj spas stuc ti Cristoe. 12 Yuun calal jech laj avichic voe, jmoj lamucatic schiuc ti Cristoe. Ja jech xtoc jmoj lachacuxiic schiuc. Yuun laj achunic ti oy smucul stsatsal ti Diose ti jech laj xchacuxes ti Cristoe. 13 Ta vonee, chamemoxuc to ox ta sba ta sat ti Dios ta scoj ti amulique. Yuun muyuc to ox

8Bijanic
Ti ach jcuxlejaltic ta sventa ti Cristoe
COLOSENSES2,3 avichojic ti circuncisione. Pero avi tana un, ti Diose laj xa yacboxuc acuxlejalic jmoj schiuc ti Cristoe, yuun laj xa ataic perdn yuun ti amulique. 14 Ti Diose laj xa stubbotic quiltic ti oy scoplal ta jtojtic ta scoj ti mu xchun cuuntic ti mantaletique. Yuun tey itub ti quiltique ti calal jipil icham ta cruz ti Cristoe. 15 Calal icham ta cruz ti Cristoe, tey tsalbil icotic ti jabteletique, ti jpasmantaletique, ja ti buchu tsots xu yuunic ti mu xvinaj ta quelele. Tey iacatic ta quexlal ti mu xu yuunique. Tey icbil ibatic jech chac cu chaal jchuqueletic ti calal tsalbil icotique.

402 vooxuque jmoj lachamic schiuc ti Cristoe. Tey laj scoplal avuunic ta snopilanel jech chac cu chaal ta snopic ti cristianoetique. Cu chaal yayel un chae ti tey avacojic persa ta snopel jech chac cu chaal ta snopic ti cristianoetic li ta sba banomile? 21 Yuun quel avilic ti cusi ta xapasique. Yuun tey to achunojic jech chac cu chaal lie: Mu xapiquic lee. Mu xalajesic lee. Mu xatsaquic lee, ti xautatique. 22 Scotol ti vai selan taje, smantal snopben noox cristianoetic ti ta xech ta xlaj scoplal nooxe. 23 Ta melel, oy sbijil yayel ti cusi ta xalique. Yuun ta sujvan ta yichel ta muc ti cusi xchunojique. Yuun ta snijan sbaic. Ta xacbe yich svocol ti sbectaltique. Pero scotol taje, mu xlecub yuun ti schopolal contontique. Yuun ti vooxuque, ti jech lachacuxiic xa schiuc ti Cristoe, jech o xal un, saic ti cusi ja sventa vinajele, ti bu chotol ti Cristo ta sbatsi cob ti Diose. 2 Ja nopic ti cusi ja sventa ti vinajele. Mauc xanopic ti cusi sba banomil nooxe. 3 Yuun jmoj lachamic schiuc ti Cristoe. Avi tana un, tey xa quejel ti acuxlejalic schiuc ti Cristo ta stojol ti Diose. 4 Yuun ti Cristoe ja jcuxlejaltic stuc. Calal ta xchasut talele, jech ti vooxuque tey jmoj ta xavinajic schiuc. Ti cu selan ti yutsilal slequilale, jech ta xavichic ec.

20Ti
o xal un, ti cusi ta xavuchique, ti cusi ta xaveique, ti xchabiel scacalil ti quine, ti ach ue, ti scacalil cuxob ontonale, mu me xanale abaic yuun ti buchu jech ta xalic ti tsots scoplale. 17 Scotol ti jech taje, ja svinajeb ti oy Buchu ta xtal onooxe, ti ja ti Cristoe. 18 Mu xavaquic ta pojel ti amotonic yuun ti buchutic biquit yacoj sbaic yilele, ti calal yichojic ta muc ti ngeletique. Yuun ti stuquique tey chba stic sbaic ti bu mu xojtiquinique. Ja jech xtoc stoyoj sbaic yuun ti sbijil stuquic nooxe. 19 Yuun ti stuquique mu staojuc yav ti junic schiuc ti Cristoe, calal ti stuque ja jolil cuuntic. Yuun ta xistsitesotic. Ta xismalquinotic. Ta xispasotic ta jun ti jujunotic schiuque cool jech chac cu chaal snopoj onoox ti Diose.

Ja me saic ti cusi sventa vinajele

16Jech
jecheluc o aco chamuc scotol ti cusi oy ta avontonic ti
5Ta
Ti poco cuxlejale schiuc ti ach cuxlejale
403 ja noox sventa sba banomile, ti mulivajele, ti cusi ta soquesvane, ti scupijel avontonique, ti chopol cusi ta xanopique. Ti ta yuuninel ti cusi mauc avuunique, yuun taje, cool selan ja arioxinojic ti cusi meltsanbil ta cabale. 6 Ti buchutic jech yontonic taje, chapal xa scoplal ta xichic tsots castigo yuun ti Diose ta scoj ti mu xchunique. 7 Yuun jech to ox laj apasic ta vone ti vooxuque. 8 Avi tana un, ictaic scotol jech chac cu chaal lie, ti ile, ti scacal avontonique, ti ta xasabe aba amulique, ti jeche noox ta xatsacvanic ta cope, ti chopol copetic ti ta xloc ta aveique. 9 Mu xajutbe abaic cop ta jujun tal. Yuun laj xa ajipic comel ti apoco cuxlejalic ti mu xtun ti cusi laj apasic to oxe. 10 Yuun laj xa acuinic ti ach cuxlejale, ti ta xachub batel jech chac cu chaal stalel stuc ti Diose, yo jech ta xavojtiquinic batel ti cu selan ti stuque, ja ti pasbil xa yuune. 11 Jech o xal un, mauc xa tsots scoplal mi jisrael, mi mauc, mi yichoj circuncisin, mi muyuc, mi jyanlum, mi muyuc chanubtasbil, mi mosovil, mi mauc. Ti cusi tsots scoplale, ja ti oyotic ta stojol ti Cristoe ti ta sventainotic jcotoltique. 12 Yuun ti Diose ta xcuxubinoxuc. Laj stujoxuc yo jech ta xacomic ta yuuntac. Jech o xal un, cuxianic ta spasel ti yutsil avontonique, ti biquit ta xavac abaique, ti lec acopojelique, ti oy smucul avontonique. 13 Tsicbo abaic ta jujun tal. Acbo abaic perdn ti mi oy buchu ta xjelav ta atojolique.

COLOSENSES3 Jech chac cu chaal laj yacboxuc perdn ti Cristoe, ja jech xapasic ti vooxuque. 14 Pero ti tsots scoplale, ja ti cux ta xavai abaique. Yuun tey ta xataic ti jun avonton acotolique. 15 Aco sventain avontonic ti yutsilal yonton ti Diose, ja ti jech onoox oy ta yonton ti laj yicoxuc ti jun ta xacomic ta stojole. Ja jech xtoc, colaval, utic ti Diose. 16 Aco nojuc lec ta avontonic scop ti Cristoe. Chanubtaso abaic, tsatsubtasbo aba avontonic ta jujun tal yuun scotol ti abijilique. Colaval, Dios, xavutic ta avontonic ti jech ta xaquejinic yuun ti scop Diose, yuun ti squejoj Diose. 17 Cusiuc noox ti ta xapasique schiuc ti ta xavalique, pasic ta sventa ti Cajvaltic Jesuse. Colaval, utic ti Jtotic Dios ta sventa ti Jesuse.

cooluc me avontonic schiuc ti amalalique. Yuun ja jech scan ta xapasic ti vooxuc ti avichojic ta muc ti Cajvaltique. 19 Malaliletic, cux me xavaiic ti avajnilique. Mu me xcaquetuc aveic ta stojol. 20 Alab nichnabiletic, chunbeic scotol smantal ti atot ameique. Yuun ti mi jech ta xapasique, lec ta xayilic ti Cajvaltique. 21 Totil meiletic, mu me xcaquetuc aveic ta stojol ti avalab anichnabique, yo jech mu soc yontonic. 22 Mosoviletic, chunbeic scotol smantal ti avajvalic ti li ta banomile. Mu me jauc noox lec ta xachunic yilel ti calal tey squelojoxuque. Pasic ta sjunul

18Ajnililetic,
COLOSENSES3,4 avontonic ti jech axitaojic ti Diose. 23 Cusiuc noox ti ta xapasique, pasic ta slequilal avontonic ti cooluc selan ti tey avacoj abaic ta tunel yuun ti Cajvaltique. Yuun mauc noox ta xatun yuun ti cristianoetique. 24 Yuun xanaic lec ti ta xaacbatic amotonic yuun ti Cajvaltique, ja ti arextoique. Yuun tey avacoj abaic ta tunel yuun ti Cristoe, ti ja Avajvalic ta melele. 25 Yan ti buchu chopol ta spasique, tey ta xacbatic stojolic yuun Dios ti cusi chopol laj spasique. Yuun mu jeltosuc yonton ta stojol ti cristianoetique. Ti vooxuc ajvaliloxuque, oyuc slequilal avontonic, oyuc arazonic ta stojol ti amosovique. Vuleso me ta avontonic xtoc ti oy jun Avajvalic ti tey oy ta vinajele. 2 Mu xavicta abaic ta scoponel ti Diose. Julavanic. Ja jech xtoc, colaval, xavutic ti Diose. 3 Ja jech xtoc, coponic ti Dios ta jtojolcutique, yo jech ti Cajvaltique ta sjam batel ti be ta yalel ti lequil ach cop yuune, ti ja scoplal ti Jesucristo ti mucul to oxe. Yuun ja ta sventa ti jech li tiquilun ta chuquele. 4 Coponic ti Dios ta jtojole, yo jech jamal ta xcal scoplal ti Cristo jech chac cu chaal ta scan ta jpase. 5 Bijanic me yuun ti mauc jchunolajeletique. Mu me jecheuc noox xech avuunic ti jujun cacale. 6 Ti cusi ta xavalique, lecuc me, oyuc me yutsil ta ayiel. Scan xanaic cu selan ta xatacavic ta jujun tal.

404 ti jmoj ta xituncutic yuun ti Cajvaltique, ja ta xalboxuc avaiic ti cu selan ta xbat ti jcoplale. 8 Jech o xal un, tey ta jtac talel ta atojolic yo jech ta xavaiic cu jelancutic, yo jech ta stsatsubtas avontonic. 9 Ja jech xtoc tey ta xchiin talel ti quermanotic Onsimoe, ti lec xquil jbatic schiuque, ti jun yontone, ti ja avinquilelique. Jech ti stuquique ja ta xayalboxuc avaiic ti cusi ta xcot ta pasel lie. 10 Ti jchiil ta chuquel Aristarcoe, chabanuc xayalboxuc. Chabanuc xayalboxuc ti Marcos xtoque, ti ja snichon sjun tot ti Bernabee. Mi tey ta xcot ta atojolic ti Marcose, calojboxuc xa onoox avaiic ti cusi xu ta xapasique, ichic me ta muc. 11 Chabanuc xayalboxuc ti Jesuse, ti ja Justo ti yan sbi xtoque. Ti ta scotol ti jchunolajel jisraeletique, ja noox jech yepal taje ti ta scoltaicun ta yabtelanel ti ventainel yuun ti Diose. Yuun ja jpatoj conton yuunic. 12 Chabanuc xayalboxuc ti Epafrase, ti ja jun achiilic ti ta xtun yuun ti Cristoe. Ti stuque tey onoox ta scopon ti Dios ta atojolique yo jech jun avontonic, yo jech tey avacojic persa ta spasel ti cusi ta scan yonton ti Diose. 13 Vuun rexticoun, quiloj lec ti tey onoox ta xvul yonton ti Epafras ta atojolique schiuc xtoc ti buchu oyic ta jteclum Laodiceae, schiuc xtoc ti oyic ta Hierpolise. 14 Chabanuc xayalboxuc ti jpoxtavanej Lucase, ti lec canbile, schiuc xtoc ti Demase. 15 Chabanuc xavalbe yai ti quermanotic ti oyic ta Laodiceae. Ja jech xtoc chabanuc xavalbe ti

quermanotic Tquicoe ti lec xquiltique, ti ja cajcoltobbae,
7Ti
Slajeb chabanuc
405 Nnfase schiuc ti jchunolajeletic ti tey ta stsob sbaic ta snae. 16 Calal mi laj aquelic ti jcarta lie, tsacal to un, taquic batel ta Laodiceae, yo jech ta squelic ti jchunolajeletic teye. Ja jech xtoc quelic me ti jcarta ti ta xlic talel ta Laodiceae. 17 Jech xavalbeic ti Arquipoe:

COLOSENSES4 Tuculano la me lec ti avabtel ti laacbat yuun ti Cajvaltique. 18 Vuun Pabloun, ta jcob jtuc laj jtsiba talel ti chabanucoxuque. Mu me xachay ta avontonic ti tiquilun ta chuquele. Aco yacboxuc bendicin ti Diose. Jechuc.
1 Tesalonicenses
Ti Pabloe schiuc ti schiiltaque ta stsibaic batel scartaic ta stojol ti jchunolajeletic ti oyic ta Tesalnicae
Vuun Pabloun schiuc ti Silvanoe, schiuc ti Timoteoe, ta jtsibaboxuc talel ti jcartacutic ta atojolic ti jchunolajeloxuc ti oyoxuc ta jteclum Tesalnicae, ti oyoxuc ta stojol ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Ichic bendicin yuun ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
Ti jchunolajeletic ti oyic ta Tesalnicae ta xaquic ta ilel ti cu selan xchunojique
onoox ta jvulesoxuc ta contoncutic ti calal ta jcoponcutic ti Diose. Tey onoox ta xcalbecutic vocol ta atojolic. 3 Yuun ti calal ta xcalbecutic vocol ti Jtotic Diose, ja tey ta xvul ta contoncutic ti ta sjunul avontonic laabtejic ti jech achunojique, ti ta scuxul avontonic laj avac abaic ta tunele, ti ta sjunul avontonic amalaojic ti Cajvaltic Jesucristoe. 4 Quermanotac, cux ta xaioxuc ti Diose. Jnacutic lec ti ja laj stujoxuc ti stuque. 5 Yuun ti calal

2Tey
laj calboxuc avaiic ti colebal lequil ach cope, mu loil copuc noox laj avaiic. Yuun ja iabtej smucul stsatsal ti Chul Espritu ta atojolique. Jech o xal laj avaiic ti ja melel ti lequil ach cope. Xanaic lec ti laj jtuculan jbacutic ta atojolic yo jech lec oyoxuque. 6 Jech ti vooxuque laj achanic ti contoncutique. Laj achanbeic yonton ti Cajvaltic xtoque. Calal laj achunic ti lequil ach cope, aco mi toj ep laj avich avocolic, pero xamuyubajic xa yuun ti Chul Espritue. 7 Ti jech icuch avuunic ti avocolique, tey laj avacbeic yilic ti jchunolajeletic ti tey oyic ta yosilal Macedoniae schiuc ti li oyic ta Acayae. 8 Vooxuc ta aventaic ti mauc noox tey ta Macedoniae, ti li ta Acayae ti itanij avuunic ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. Yuun buyuc noox itanij batel avuunic. Jech o xal buyuc noox ayinbil acoplalic ti achunojic ti Diose. Ti jech taje, mu xa persauc ta xcalcutic ti acoplalique. 9 Yuun ja stuquic ti cristianoetique ta xalic ti ay calcutic avaiic ti lequil ach cop ta atojolique. Ja jech xtoc ta xalic ti laj avichicuncutic ta muque. Ta xalic xtoc ti laj xa

406
407 avictaic ta yichel ta muc ti cusitic meltsanbil ta cabale, yo jech laj xa avac abaic ta tunel yuun ti batsi cuxul Diose. 10 Ja jech xtoc ta xalic ti amalaojic ti ta xchasut talel ta vinajel ti Jesuse, ti ja Snichon ti Diose, ti ichacuxesat yuun ti Diose, ti ja jpojvanej cuuntic yuun ti tsots castigo ti ta xtale.
1 TESALONICENSES1,2 mi jauc ti vooxuque, mi jauc ti yane. Ti jech tacbiluncutic yuun ti Cristoe, xu ta xcaccutic avocolic ti ta xavacbuncutic ti cusi ta xtun cuuncutique. Jauc lee, mu jechuc laj jpascutic. 7 Ja noox laj jcuxubinoxuc jech chac cu chaal ti meile ti ta stsites, ti ta xcuxubin ti yalabe. 8 Ti jech toj echem cuxoxuc ta contoncutique, jech o xal un, mauc noox laj calcutic avaiic ti scop Diose, ja jech xtoc aco mi ta xichamcutic ta aventaic yo lec oyoxuc, yuun toj echem cuxoxuc ta contoncutic. 9 Quermanotac, xanaic lec ti laj caccutic persa, tsots liabtejcutic yo jech ta jta ti jveelcutic ti jech li cuxuluncutique. Yuun cacal acobal liabtejcutic, yo jech muyuc buchu junucal avuunic ta xisbainuncutic ti calal laj calcutic avaiic ti scop Diose. 10 Vooxuc rextigooxuc, ja rextigo xtoc ti Diose ti laj jtuculan jbacutic lec ta atojolic ti vooxuc jchunolajeloxuque, yo jech muyuc buchu xisabun ti jmulcutique. 11 Xanaic xtoc ti laj jtsatsubtas laj jmuquibtas ti avontonique jech chac cu chaal ta spas ti totil ta stojol ti snichnabe. 12 Yuun laj onoox jcubanboxuc avaiic ti jech me xapasic jech chac cu chaal yuuntac ti Diose, ja ti Buchu ta xicoxuc ta yichel ti slequilal yutsilale. 13 Ti jech taje, ta xcalbecutic vocol ti Diose. Yuun ti calal laj avaiic ti scop Dios ti laj calboxuque, mauc scop viniquetic laj avaiic. Yuun ja scop Dios laj avaiic. Melel, ja scop Dios onoox ti ta xabtej ta atojolic ti vooxuc ta

Yuun xanaic lec atuquic, Quermanotac, ti mu ta jecheuc noox liaycutic ta atojolique. 2 Ja jech xtoc aco mi quichojcutic talel jvocolcutic ilbajinel ti tey ta jteclum Filipose, xanaic lec ti ja laj scoltauncutic ti Diose. Laj yacbun quipcutic ta yalbeloxuc ti lequil ach cope, manchuc mi ep ti crontainele. 3 Yuun jnacutic lec ti muyuc chayemuncutic ta be ti cusi laj calcutique. Ja jech xtoc mi jauc laj jcoponoxuc ta schopolal contoncutic. Mi jauc oy ta contoncutic ti laj jlolaoxuque. 4 Yuun ti Diose lec laj yiluncutic, laj yacbun jbainuncutic ti colebal lequil ach cope cool jech chac cu chaal laj calcutic avaiique. Yuun mauc ta jcancutic ti lec xiilatcutic yuun ti cristianoetique. Yuun ja ta jcancutic ti aco lec xiyilcutic ti Diose, ti ja yiloj ti contoncutique. 5 Vooxuc xanaic lec ti mu yuunuc junuc xa yutsil ti quecutic laj jpascutic ta atojolique. Muyuc yan cusi laj calcutic yo jech ta jloquescutic ti ataquinique. Yuun ja rextigo stuc ti Dios scotol taje. 6 Mauc tal jsa ti ichbiluncutic ta muc yuun ti cristianoetique,

Yabtel ti Pablo ta Tesalnicae
1 TESALONICENSES2,3 xachunique. 14 Quermanotac, ti calal laj avichic ilbajinel yuun ti achiiltaque, ja jech icot ta atojolic jech chac cu chaal ti jchunolajeletic yuun ti Dios ti oyic ta Judeae, ti ja yuuntac ti Cristo Jesuse, ti ja laj yichic ilbajinel yuun ti schiiltaque, ja ti jisraeletique. 15 Yuun ja jisraeletic ti laj smilic ti Cajvaltic Jesuse. Ja jech xtoc laj smilic ti jalcopetic ta vone ti tacbilic ta stojolique. Ja jech xtoc laj snutsuncutic loquel ec. Mu lecuc xilatic yuun ti Diose. Yuun scrontainojic scotol ti cristianoetique. 16 Yuun ti calal ta jcan ta xcalbecutic yaiic scop Dios ti jyanlumetic yo jech ta xcolique, jech ti jisraeletique mu xac xcalcutic. Ti jech taje, yantic xtoy ti smulique. Avi tana un, tey xa oy ta stojol ti tsatsal castigo yuun ti Diose.

408
manchuc mi oy bu laj jchac jbatic cuc sjalil ti muyuc xquil jbatique, pero tey onoox oyoxuc ta contoncutic ti ta jcan xtal jqueloxuque. 18 Jech contoncutic ti ta jcan jquelotcutique. Yuun ti vuun Pabloune, ep ta velta ti jech laj cac persae. Pero ti calal jech ta jnop ti jujucoje, laj smacuncutic ta be ti pucuje. 19 Cusi ti spatobil contoncutic un chae, ti smuyubajel contoncutique, ti matanal ti ximuyubaj ti ta xquichcutique? Ja ti vooxuque calal ta xchasut tal ti Jesucristoe. 20 Melel, ti vooxuque ja

17Quermanotac,
Ti Pabloe ta scan chba svulan yai yan velta ti jchunolajeletic ta Tesalnicae
ti spatobil contoncutique schiuc ti smuyubajel contoncutique. Ti calal mu xa tsicbaj ta xcaicutique, laj jnopcutic ti tey ta xicom jtuccutic ta Atenas jteclume. 2 Ja yuun un, tey laj jtac talel squeloxuc ti quermanotic Timoteoe. Yuun ti stuque ja yajtunel ti Diose, ti jmoj ta xiabtejcutic ta yalel ti lequil ach cop yuun ti Cristoe. Laj jtac talel ta atojolic, yo jech ta stsatsubtas avontonic ta xchunel ti Jesucristoe, 3 yo jech muyuc buchu junuc ta xchibaj avuunic yuun ti jech vocole. Yuun xanaic lec ti ta onoox xquich ti jvocoltique. 4 Yuun ti calal tey to ox oyuncutic ta atojolique, jech onoox laj calboxuc avaiic ti ta onoox xquich ti jvocoltique. Jech onoox icot ta pasel ta atojolic jech chac cu chaal laj calboxuque. Xanaic xa. 5 Ti jech mu xa tsicbaj ta xcai ti cu aelanique, jech o xal laj jtac ta jaquel mi jun to avonton achunojic ti Cajvaltique. Yuun lixi ti mi laj sujoxuc ta spasel chopol ti pucuje. Yuun ti mi jeche, muyuc cusi tun o ti cabtelcutic ta atojolique. 6 Avi tana un, ti Timoteoe vul xa ta jtojolcutic ti ay ta atojolic ti ta Tesalnicae. Jun yutsil ti cop yichoj talele. Yuun laj yal ti achunojic o ti Cajvaltique, ti oy scuxul avontonique. Yuun laj yal caicutic ti tey onoox oyuncutic ta avontontique. Ja jech xtoc laj yal ti ta xacan ta xaqueluncutic avaiique jech chac cu chaal ti vuuncutic ta jcan ta jquelot caicutique. 7 Jech o xal, Quermanotac, laj to

409 avacbeicun spatobil conton ti calal laj cai ti achunojic o lec ti Cajvaltique, ja ti oyuncutic ta vocole. 8 Jun to ach cuxlejal laj caicutic ti calal laj caicutic ti jun avontonic ta stojol ti Cajvaltique. 9 Ti jech ximuyubajcutic avuunique, mu xlaj calbecutic vocol ti Dios ti jech achunojic oe. 10 Yuun cacal acobal ta jcanbecutic ti Diose ti aco yac ye stuc ti vuuncutic chbat jquelotcutique, yo jech ta xcalcutic avaiic ti cusi scan to ta xachunic leque. 11 Ta jcancutic ti aco scoltauncutic stuc ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe, yo jech xtal jvulanoxuc. 12 Jauc stuc ti Cajvaltique ti aco stsitesoxuque, yo jech ta xayan ta avontonic ti ta xacuxubin abaique, ti cux ta xavaiic ti yan cristianoetic xtoque jech chac cu chaal ti cuxoxuc ta contoncutique. 13 Aco yacboxuc jun avontonic, yo jech lecubtasbiloxuc, muyuc amulic ta xcot avaan abaic ta stojol ti Jtotic Diose ti calal ta xchasut talel ti Cajvaltic Jesucristoe schiuc ti yuuntaque.

1 TESALONICENSES3,4 Mu me buchu xmulivaj avuunic. jujunoxuque, nopic lec ti cu selan ta xacuxiic ta xachiinic ti avajnilique, ti ichbiluc ta muque, ti lecuc batuc avuunique. 5 Mu xavacbe aba avocolic yuun ti chopol scupijel avontonique jech chac cu chaal ta spasic ti cristianoetic ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose. 6 Mu me buchu sbaj ti cop taje ti jech ta xacbe svocol ti yermanoe. Yuun ti mi jech ta spasique, ta xacbatic tsots castigo yuun ti Diose jech chac cu chaal calojboxuc avaiique. 7 Yuun ti Diose ja laj yicotic ta spasel ti cusi leque. Mauc laj yicotic ta spasel ti cusi chopole. 8 Ja yuun un, ti buchu ta sbaj ti chanubtasel taje, mauc ta sbajbe scop jun vinic. Yuun ja ta sbajbe scop ti Dios ti Buchu laj yacbotic ti Chul Espritue yo jech lecubtasbilotic yuun. 9 Ti jech cux ta xavai abaic ti jech avermano abaiique, mu xa persauc ta jtsibaboxuc talel. Yuun laj xa yacboxuc anaic stuc ti Diose ti cu selan cux ta xavai abaique. 10 Yuun jech onoox ta xapasic ta stojol ti quermanotic ti nacalic ta Macedonia banomile. Pero ta jcanboxuc vocol, Quermanotac, ti aco epajuc ms ti scuxul avontonique. 11 Aquic persa ti junuc avonton cuxianique. Ja noox me ontoninic ta spasel ti avabtelic jech chac cu chaal calojboxuc onooxe. 12 Jech me xapasic yo lec xailatic yuun ti yan cristianoetique, yo jech oy cusi xayan avuunic.
4Ti

Avi tana li une, Quermanotac, ta sventa ti Cajvaltic Jesuse ta jcanboxuc vocol jech chac cu chaal lie. Jech chac cu chaal laj cac avilic yo jech lec xayilic ti Diose, jechuc me xapasic o batel. 2 Ti vooxuque xanaic lec scotol ti cu selan laj jchanubtasoxuc ta sventa ti Cajvaltic Jesuse. 3 Ti cusi ta scan ti Diose ti ta xapasique, ja ti junuc avontonic tunanic yuune.
Jech ti cuxlejal ti lec ta xil ti Diose
1 TESALONICENSES4,5
Calal ta xtal ti Cajvaltique
410 lec oyotic, ti xiique, ja o yorail ta xtal ti tsots vocol ta stojolique jech chac cu chaal jun ants ti ta ora noox ta xlic scuxul ti yole. Mi junuc buchu ta xcolic. 4 Pero ti vooxuque, Quermanotac, mu xa oyucoxuc ta ical osil. Mu xa chayaluc avontonic ta xvul staoxuc ti Cajvaltique jech chac cu chaal ti jun jeleque. 5 Yuun ti vooxuque oyoxuc xa ta saquilal osil, ta cacaltic. Mu xa yuunuc oyucotic ta ical osil, ta acobaltic. 6 Jech o xal un, mu me xijvayotic jech chac cu chaal ta xvayic ti yane. Viquiluc me lec ti jsatique. Cuxuluc lec ti contontique. 7 Yuun ti buchu ta xvayique, ti ta xyacubique, ja ti buchutic oyic ta acobaltique. 8 Pero ti vootic ti oyotic xa ta saquilal osile, cuxuluc lec ti contontique. Jauc me jpojobbailtic yuun ti jech jchunojtic ti Cajvaltique, ti jech oy scuxul contontique jech chac cu chaal ti soldado ti lec smacoj ti sti yonton yuun ti smacobbaile. Oyuc me ta contontic ti ta xijcolotique jech chac cu chaal ti soldado ti smacoj sjol yuun ti smac sjole. 9 Yuun ti Diose mauc laj yicotic ta yichel ti castigoe. Ti jech laj yicotique, yo jech ta jta jcoltaeltic ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe. 10 Ti Jesucristoe icham ta jcojtic, yo jech jmoj ta xijcuxiotic schiuc, aco mi cuxulotic to o mi chamemotic xa ti calal ta xtale. 11 Jech o xal un, coltao abaic, tsatsubtasbo aba avontonic ta jujun tal jech chac cu chaal ta onoox xapasique.

ta jcan ti ta xanaic ti cusi ta xcot ta pasel ta stojol ti quermanotic ti chamemic xae, yo jech mu xavat avontonic jech chac cu chaal ti yan cristianoetic ti muyuc spatobil yontonique. 14 Yuun jchunojtic ti icham ichacuxi ti Jesuse. Ja jech jchunojtic xtoc ti calal ta xchasut tal ti Jesuse, ti ta xchacuxesat yuun Dios ti buchutic xchunojic ti ichamique. 15 Jech ta xcalboxuc avaiic, yuun jech onoox yaloj comel ti Cajvaltique. Mi cuxulotic to ta xvul staotic ti Cajvaltic ti ta xchasut talele, mu vocoticuc bayel ta xijelavotic batel yuunic ti buchutic chamemic xae. 16 Yuun ja stuc ti Cajvaltic ta xyal talel ta vinajele, ti tsots yip ti scopojele. Tsots ta xavan ti banquilal ngele. Ta xcaitic xtoc yoques ti Diose. Jech ti buchutic xchunojic ti Cajvaltic ti calal ichamique, ja bayel ta xchacuxiic. 17 Tsacal to un, ti vootic ti cuxulotic toe, jmoj ta xijbat schiuc ta snupel ta ba toc ti Cajvaltique. Tey chba jchiintic o sbatel osil ti Cajvaltique. 18 Jech o xal un, ti vooxuque patbo aba avontonic ta jujun tal yuun ti vai selan laj calboxuque. Pero ti scacalil yoraile, Quermanotac, mu persauc ta jtsibaboxuc. 2 Yuun ti scacalil ti ta xtal ti Cajvaltique, xanaic lec ti chayal contontic ta xvul staotique jech chac cu chaal jun jelec ti ta xtal ta acobaltique. 3 Calal jech ta xalic ti cristianoetique: Muyuc xiel,

13Quermanotac,
avocolicuc ichic ta muc ti buchutic tey ta xabtejic ta atojolic ta sventa ti Cajvaltique,
12Quermanotac,
Ti Pabloe ta sbijubtas ti quermanotique
411 ja ti buchutic ta xasbijubtasoxuque, ti ja ta xastojobtasoxuque. 13 Ichic lec ta muc, cuxubinic ti jech ta xaabtejique. Junuc avontonic cuxianic acotolic. 14 Ja jech xtoc, Quermanotac, avocolicuc albeic mantal ti buchutic chajic ta abtele. Tsatsubtasbeic yontonic ti buchutic ta xchibaj yaiique. Coltaic ti buchutic muyuc yip yontonique. Tsicbo abaic acotolic. 15 Bijanic me, mu me xapacbe abaic sutel ti cusi chopole. Ja lec, aquic persa ta spasel ti lec ta jujun tale schiuc ta stojol ti yan cristianoetic xtoque. 16 Muyubajanic noox me. 17 Scotol ora taic ta coponel ti Diose. 18 Scotol ti cusi ta xcot ta pasel ta atojolique, colaval, utic ti Diose. Yuun jech ta scan ti Dios ta atojolic ti jchunolajeloxuc yuun ti Cristo Jesuse. 19 Mu xamaquic ta be yabtel ti Chul Espritu ti ta xabtej ta atojolique. 20 Mu xabajic ti buchutic ta xalic ti oy cusi ta xacbat snaic yuun ti Diose. 21 Ayibeic lec smelol

1 TESALONICENSES5 mi xcoolaj schiuc scop Dios ti cusi ta xalique. Ja chunic ti bu melele. 22 Scotol ti cusi chopole, chaco abaic ta stojol. 23 Ti Dios ti Buchu ta xac ti jun contontique, ti Dios taje, aco slecubtasoxuc ta jechel. Aco xchabiboxuc ti achulel avanimaique schiuc ti abectalique, yo jech muyuc amulic ta xvul staoxuc ti Cajvaltic Jesucristo ti calal ta xtale. 24 Yuun ti Dios ti Buchu laj yicoxuc ta stojole tuc yonton. Ta xcot ta spasel yuun scotol taje.

coponic ti Dios ta jtojolcutique. 26 Chabanuc xavalbeic scotol ti quermanotique. Tsacbo aba acobic. 27 Ti jech acbil cabtel yuun ti Cajvaltique, ta jcanboxuc vocol ta sventa ti Cajvaltique, avtaic ti jcarta lie ta stojolic scotol ti quermanotique. 28 Aco yacboxuc bendicin ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.

25Quermanotac,
Slajeb chabanuc schiuc ti bendicione
2 Tesalonicenses
Ti Pabloe schiuc ti schiiltaque ta stsibaic scartaic ta stojol ti jchunolajeletic ta Tesalnicae
Vuun Pabloun, schiuc ti Silvanoe, schiuc ti Timoteoe, ta jtsiba talel ti jcarta ta atojolic ti vooxuc jchunolajeloxuc ti oyoxuc ta jteclum Tesalnicae, ti junoxuc ta stojol ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. 2 Aco yacboxuc bendicin ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc jun avontonic.
tsots scoplal ta xcalbecutic vocol ti Diose, yuun jech ta scan ti ta jpascutique. Yuun yantic ta xepaj batel ti cux ta xavai abaic ta jujun tale, ti yantic ta xepaj ta avontonic ti achunojic ti Cajvaltique. 4 Jech o xal ti vuuncutique ximuyubajcutic xa ti jamal ta xcalcutic ti acoplalic ta stojol ti jchunolajeletic ti yuuntac ti Diose. Ta xcalbecutic ti jun avontonic achunojic ti Cajvaltique manchuc mi oy ta atojolic ti vocole, ti ilbajinele. 5 Ti jech taje, ja svinajeb ti ta slequilal yonton sna

Ti Diose ta xchapan ti jsamuliletic ti calal ta xchasut talel ti Cristoe

3Quermanotac,
xchapanvan ti Diose ti jech ta xac ochanic batel ti bu ta xventainvane. Jech o xal un, oyoxuc ta vocol avi li tanae. 6 Ja jech xtoc ti Diose ta slequilal yonton ta xacbe yich svocolic ti buchutic ta xacboxuc avocolic avi li tanae. 7 Yuun ti calal ta xchasut talel ti Cajvaltique, ja o xa ta xac acux avontonic schiuc ti vuuncutique. Calal ta sta scacalil ta xtal ti Cajvaltique, cool schiuc leb coc ta xtal ta vinajel schiuc ti yajngeltac ti tsots xu yuunique. 8 Yuun ta xtal yacbe yich castigo ti buchutic mu laj sbictajes sbaic ta stojol ti Diose, schiuc xtoc ti mu laj xchunic ti lequil ach cop yuun ti Cajvaltic Jesucristoe. 9 Ti castigo ti ta xichic taje, ja ti chayel ta xbatic o sbatel osile. Yuun ta xtenatic loquel ta stojol ti Cajvaltique. Mu xilbeic o ti smucul stsatsale schiuc ti slequilale. 10 Jech ta xcot ta pasel ti calal scacalil ti ta xtal ti Cajvaltique. Jech ichbil ta muc ta xcot yuun ti yuuntaque. Ja jech xtoc tey labal ta xaiic scotol ti jchunolajeletique. Tey oyoxuc ec, ja ti laj achunic ti scop Dios ti laj calboxuc avaiique. 11 Ja yuun un, tey onoox ta jtacutic ta coponel ti Dios ta

412
413 atojolique. Yuun ta jcanbecutic ti aco lec xayiloxuc ti jech laj staoxuc ta iquele. Ja jech xtoc ta jcanbecutic ti ta stsatsaluc stuque ti aco cotuc ta pasel ta atojolic ti cusi lec ta xanopique, schiuc ti avabtelic ta xapasic ti jech achunojic ti Cajvaltique. 12 Jech o xal un, tey ta xavaquic ta ichel ta muc ti Cajvaltic Jesucristo ti jech li cuxuloxuc toe. Jech ti stuque ta xayacoxuc ta ichel ta muc ta sventa scuxul yonton ti Dios cuuntique schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe.
2 TESALONICENSES1,2 Diose, cool selan Dios. Yuun ta xalbe sba ti ja Dios ti stuque. 5 Mi mu xanaic ti jech onoox laj calboxuc avaiic ti calal tey to ox oyun ta atojolique? 6 Xanaic lec ti oy to Buchu smacoj ta be yo jech mu to ta xvul ta loquel ti calal mauc to yoraile. 7 Ti memulil taje, ti mucul scoplale, yacal ta xabtej talel. Ja xa noox ti mu to laj yich quejel loquel ti Buchu smacoj to ta bee. 8 Pero calal ta xich quejel loquel ti Buchu smacoj to ta bee, ja o ta xvul ta loquel ti memulil vinique. Pero ta xmilat ta yical noox ye ti calal jun yutsil xojobal ta xchasut talel ti Cajvaltic Jesuse. 9 Calal xvul ta loquel ti memulil vinic taje, ja ta sventa ti pucuj stuque. Yuun ta xvul yac iluc ep ti smucul stsatsale, ti ja noox ta xlolavane. 10 Ep ta tos ti cusitic chopol ta spase, yo jech ta slola ti buchutic ta xbatic ta chayele. Ti jech chayel ta xbatique, yuun mu laj scanic laj yichic ta muc ti melele yo jech ta xcolic. 11 Jech o xal un, ti Diose ta xacbe comel ta sba ti aco xchunic ti lolaele. 12 Ja yuun un, chayel ta xbatic scotolic ti buchutic ti muyuc laj xchunic ti melele. Yuun ja lec laj yaiic ta spasel ti chopole.

Avi tana un, ti jech ta xtal stsobotic ti Cajvaltic Jesucristoe, ta jcanboxuc vocol, Quermanotac. 2 Mu me ta orauc xayanijes ti snopobil avuunic ti calal oy bu ta xavaiic ti talem xa ti Cajvaltique. Mu me xaxiic yuun ti buchu ta xal ti jech iacbat snae. Mu me xavaibeic scop ti buchu jech ta xale. Mu me xavichic ta muc ti oy ta sbisic ta jcartacutic ti calal mauc cuuncutic ti ta xal ti sutem xa talel ti Cajvaltique. 3 Batsi ta melel, mu me xavac abaic ta lolael. Yuun calal mu to ta sut talel ti Cajvaltique, ja bayel ta xcot ta pasel ti ep ta jmec ti ta scrontainic ti Diose. Ja jech xtoc ja o tey ta xvul ta loquel ti memulil vinique, ti chapal xa onoox scoplal ti ta xbat ta chayele. 4 Ti memulil vinic taje ta scrontain cusiuc noox ti ichbil ta muc yuun ti cristianoetique. Yuun ja noox ta scan ichel ta muc ti stuque. Tey chbat xchotan sba ta stemplo ti

Jun vinic ti noj ta mulile
vooxuque, Quermanotac, canbiloxuc yuun ti Cajvaltique. Jech tey onoox ta xcalbecutic vocol ti Diose ti jech tujbiloxuc onoox ta sliquebal banomil yuune, yo jech ta xacolic ta sventa ti melel ti laj achunique, ta sventa ti Chul Espritu ti ta xaslecubtasoxuc batele.
13Ti
Tujbilic ti buchutic ta xcolique
2 TESALONICENSES2,3
14Ja
414
Tsots scoplal ti ta xaabtejique
yuun un, laicatic yuun ti Diose ta sventa ti laj calcutic avaiic ti colebal lequil ach cope, yo jech ta xavichic slequilal yutsilal ti Cajvaltic Jesucristoe. 15 Jech o xal un, Quermanotac, junuc me avontonic. Mu me xchay ta ajolic ti cu selan laj jchanubtasoxuque, ti cu selan laj calcutic avaiic ta jcartacutique. 16-17 Ti Jtotic Diose oy slequilal yonton. Laj xcuxubinotic. Laj yacbotic spatobil contontic yo jech ta jnatic ti ta xijcolotic sbatel osile. Ti Jtotic Dios taje schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe, aco stsatsubtas avontonic, aco yac yip avontonic, yo lecuc ti cusi ta xavalique, ti cusi ta xapasique.

Slajeb ta xcalboxuc avaiic, Quermanotac. Coponic ti Dios ta jtojolcutique yo jech ta ora noox ta xtanij batel cuuncutic ta sjoylej banomil ti lequil ach cope, yo jech ichbil ta muc ta xcot jech chac cu chaal ti icot ta atojolique. 2 Coponic ti Dios xtoque yo jech mu xismaccutic ta be ti buchutic chopol yontonique. Yuun mu scotolicuc xchunojic ti Cajvaltique. 3 Pero ti Cajvaltique oy slequilal. Jech ta xacboxuc yip avontonic. Ta xchabioxuc yo mu xastsaloxuc ti pucuje. 4 Jpatoj contoncutic yuun ti Cajvaltique ti tey onoox ta xapasic batel ti cusi calojboxuque. 5 Aco scoltaoxuc ti Cajvaltique, yo jech ta xavaiic ti scuxul yonton ti Diose, yo jech ta xavichbeic smucul yonton ti Cristoe.

Coponic ti Dios ta jtojolcutique
ta xajpasoxuc ta mantal ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe ti mu xatsacliic ti quermanotic ti buchutic mu scan xabtejique, ti mu cooluc ta spasic jech chac cu chaal laj jchanubtasoxuque. 7 Yuun ti vooxuque xanaic cu selan ta xacuxiic yo jech ta xapasic jech chac cu chaal laj cac avilique. Yuun ti vuuncutique liabtejcutic ti calal tey to ox oyuncutic ta atojolique. 8 Yuun mu ta matanaluc laj jcanboxuc ti jveelcutique. Laj jtojcutic. Yuun cacal acobal cacojcutic persa ta abtel yo jech mu xcacboxuc avocolic ta smalquineluncutic. 9 Aco mi oy scoplal ti ta xamalquinuncutique, pero liabtejcutic yo jech ta xachanic ec. 10 Ti calal tey to ox oyuncutic ta atojolique, jech laj calcutic avaiic ti mantale: Mu xve ti buchutic mu xabtejique, xichicutic. 11 Yuun oy bu laj yalbuncutic ti oy jlom avuunic ti muyuc ta xabtejique, ti ja noox sujoj sbaic ti jeche noox ta xech ti cacal yuunique. 12 Ti buchutic jech ta spasique, ta xcalbecutic mantal ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe, ti junuc yontonic aco abtejicuc yo jech ta sta ti sveelic ti jech li to cuxulique. 13 Quermanotac, mu xalubtsajic ta spasel ti cusi leque. 14 Mi oy buchu mu xich ta muc ti vai selan laj cal ta jcartae, quelic lec ti buchu jech ta spas taje. Mu xatsacbeic ta muc ti scope, yo jech aco quexavuc.

6Quermanotac,
415
15Pero
2 TESALONICENSES3 Acotolic, aco xchiinoxuc ti Cajvaltique. 17 Vuun ti Pabloune ta jtsiba talel ta jcob, ta jpirma jtuc ti chabanuc lie. Ja jech selan ta xcacbe jpirma ta scotol ti jcartae. 18 Acotolicuc, aco yacboxuc bendicin ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.

mu xacrontainic. Bijubtasic, yuun ja avermanoic. ora, aco yacboxuc jun avontonic ti Cajvaltique, yo jech ta xcuch avuunic ti cusiuc noox ta xcot ta atojolique.
16Scotoluc
Stsutseb ti cartae
1 Timoteo
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti Timoteoe
Vuun Pabloun, yajcholcopun ti Jesucristoe. Pasbilun ta mantal yuun ti Jcoltavanej Dios cuuntique schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe, ti ja spatobil contontique. 2 Ta jtsibabot talel ti jcarta lie, Timoteo, ti batsi jnichonot ta sventa ti laj achun ti scop Cajvaltic ti laj calbote. Ta jcan ti aco yacbot bendicin ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco xcuxubinot. Aco yacbot jun avonton.
calal ta xa xibat ta Macedoniae, laj jcanbot vocol ti ta xacom li ta jteclum Efesoe, yo jech ta xapajtsan ti buchutic ja noox ta snopben stuquic ti cusi ta xchanubtasvanique. 4 Albo yaiic ti mu me stsetan schiquinic ta yayiel ti mu xlaj ta alel scoplal yuun ti smuctot syayaique. Yuun taje, ja noox ta sliques cop. Muyuc cusi bal o. Yuun mauc ta scoltaotic ta xchunel ti Cajvaltique ti calal jech ta scan ti Dios ti ta jchuntique.
3Ti
Ti bijubtasel yuun ti chopol jchanubtasvanejetique
jech ta xcal ti mantal taje, ja ta jcan ti aco cux ta xcai jbatic ta jujun tale. Yuun ti mi cux ta xcai jbatique, tey ta xvinaj o ti tuc ti contontique, ti oy slequilal ti jol contonique, ti jun contontic jchunojtic ti Cajvaltique. 6 Yuun oy jlom laj xa xchayic ta yontonic ti jech taje. Ja yuun un, tey xa ichayic ta be ta scoj ti ta stsacolan sbaic ta cop ti muyuc smelole. 7 Ti stuquique sbisoj sbaic ta jchanubtasvanejetic yuun ti mantale. Pero mi jauc ta xaibeic smelol ti cusi ta xalique aco mi sjunul yontonic ta xchanubtasvanic yuun ti mantale. 8 Jnatic ti oy stu ti mantale. Pero ja noox mi jnatic ti bu ta xtune. 9 Ta scan ta jnatic lec ti mauc ta xichic mantal ti buchutic lec onoox ta spasique. Yuun ja noox ta xichic mantal ti buchutic jsaletoetique, ti jbajmantaletique, ti buchutic muyuc schulelique, ti jsamuliletique, ti buchutic mu xichic ta muc ti Diose, ti buchutic mu xichic ta muc ti cusi chunbile, ti buchutic ta smil ti stot smeique, ti jmilvanejetique. 10 Ta xichic mantal ti buchutic ta xmulivajique, ti buchutic ta stsac sbaic ti cool

5Ti
416
417 viniquetique, ti buchutic ta xchayvanique, ti jutcopetique, ti jutbil ta svaanic ta rextigo ti Diose. Ja jech xtoc ta xichic mantal ti buchutic mu xcoolaj schiuc ti lequil ach cop ti cusitic ta spasique. 11 Ti vai selan ta xcale, yuun ja cool schiuc ti chul colebal ach cope, ti ja laj yacbun jbain ta yalel ti chul Diose.
1 TIMOTEO1,2 la calbetic yutsilal slequilal ti Ajvalil sbatel osile, ti mu xchame, ti mu xvinaj ta quelele, ti ja noox Dios stuc ti jelavem ti sbijile. Jechuc. 18 Nichon Timoteo, jech ta xcalbot avai lie. Sujo aba ta spasel ti avabtele jech chac cu chaal laj yalic onoox acoplal ti quermanotic ti jech iacbat snaic yuun ti Diose. Vuuc avuun ti avabtele ta sventa ti achunoj ti Cajvaltique, ta sventa ti oy slequilal ajol avontone. 19 Yuun oy jlom ti muyuc laj yaquic ta venta ti cusi acbat snaic yuun ti sjol yontonique. Jech o xal un, ichayic ta be ta yichel ta muc ti Cajvaltique. 20 Yuun ja jech icot ta stojolic ti Himeneoe schiuc ti Alejandroe. Ti vuune laj cac ta scob ti pucuje, yo jech ta xchanic ti mu ta xchopol-coptaic ti Diose.

ti Cajvaltic Jesucristoe ti jech laj yacbun quip ta yabtelanel taje. Yuun laj yilun ti jun contone. Jech o xal un, laj yicun ta yajtunel. 13 Aco mi laj jchopol-copta ta vonee, aco mi laj quilbajin, aco mi laj jsabe smul, pero quel avil cu selan laj spasbun ti Diose. Laj xcuxubinun. Yuun mauc to ox jchunolajelun. Jech o xal un, mu laj jna ti cusi laj jpase. 14 Toj echem smucul ti bendicin laj yacbun ti Cajvaltique. Yuun laj scoltaun ta xchunel ti stuque, ti jech oy ti scuxul contone, ti ja ta jtatic ti jech oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. 15 Ti Cristo Jesuse ital li ta sba banomile yo jech tal scolta ti jsamuliletique. Ti jech taje, ja melel. Jech o xal un, aco xchunic scotolic. Yuun ti vuune banquilal jsamulilun to ox. Ja mu sta ti yane. 16 Ti jech taje, jech o xal un, laj xcuxubinun ti Diose, yo jech ta xvinaj ta jtojol ti vuun banquilal jsamulilune, ti ta sjunul yonton laj stsicbun jmul ti Jesucristoe. Ti jech taj une, ja svinajeb ti xu jech ta staic scuxlejalic sbatel osil ti buchutic ta xchunique. 17 Jech o xal un, la cactic ta ichel ta muc,

Matanal ti cuxubinel yuun ti Diose

12Coliyalbun
Ti cusi tsots scoplale, ta jcubanboxuc ti canbeic ti Diose, ti coponique, ti vocoletanique, ti colaval, utic ti Dios yuun scotol ti cristianoetique. 2 Ta scan ti ta xacoponbeic Dios ti ajvaliletique, ti jopisialetique, yo jech muyuc cusi jnatic, yo jech jun contontic ti li cuxulotique, yo jech ichbilotic ta venta yuun ti Diose, yo jech lec ti jcoplaltique. 3 Ti jech taje, lec ta xil ti Diose ti ja Jcoltavanej cuuntique. 4 Yuun ti stuque ta scan ti aco sta scolel scotol ti cristianoetique, ti aco yojtiquinic ti melele. 5 Jun noox ti Diose. Jun noox ti Buchu ta sventa yo jech ta staic ti cristianoetic ti lec ta xil sbaic schiuc ti Diose. Ti Buchu jech taje, ja ti vinic

Bijubtasel ta scoponel ti Diose
1 TIMOTEO2,3 Jesucristoe. 6 Ti Jesucristoe laj yac sba ta milel yo jech ta stojbe scoltael scotol ti cristianoetique. Ti jech taje, sta xa yorail ti laj yac ta nael ti Diose. 7 Ja yuun un, liacbat ti cabtele ti lioch ta jcholcope, yo jech ta jchanubtas ti jyanlumetic ta yichel ta muc ti Cajvaltique schiuc ti scop ti ja melele. Ti jech jchunolajelun yuun ti Cristoe, melel ti cusi ta xcale. Mu xilolavan. 8 Jech o xal un, ti buyuc nooxe, ta jcan ti ta scoponic Dios ti viniquetique. Mu ta iluc. Mu ta copuc. Slequilaluc yontonic ti calal ta stoy scobic ta scoponel ti Diose. 9 Ja jech xtoc ti antsetique, ta scan ti lec lec noox sba ta slap ti scuique. Mu me syanijes sbaic. Ja jech xtoc, mu me toj jelavemuc xacbe snichimal ti xpech sjolique. Mu me saic ti canal taquine, ti perla tone, ti scuic ti toyol stojole. 10 Yuun ti antsetic ti yacoj sbaic ta scob ti Diose, ja yabtelic ti lec ta xaquic ta ilel ti cusi ta spasique. 11 Ti antsetique, tsijiluc aco yaiic ti cu selan ti chanubtasele. Aco snijan sbaic. 12 Ti vuune mu xcac que ti ta xchanubtasvan jun ants ti ta tsobobbaile. Mi jauc ti ta spas ta mantal ti vinique. Yuun ja yabtel ti tsijil ta xai ti cope. 13 Yuun ti Diose ja bayel laj smeltsan ti Adane. Tsacal to un, laj smeltsan ti Evae. 14 Ja jech xtoc mauc ilolaat ti Adane, ja ti antse. Calal jech ilolaate, tey laj sta smul. 15 Pero ta xcol ti antse, ti mi ta sbis sba lec ta meile, mi jechel xchunoj ti Cajvaltique, mi oy scuxul yontone, mi tuc ti sjole.

418
Ja melel ti cop lie. Mi oy buchu ta scan ta xoch yai ta ancianoile, ja jun lequil abtel ta scan ta spas. 2 Jech o xal un, ti buchu ta xoch ta ancianoile, ta scan ti ta stuculan sba ti cu selan ta xcuxie yo jech lec ti scoplale, ti jun noox ti yajnile, ti lec scuxlejale, ti tuc ti sjol yontone, ti yichoj sba ta muque, ti tey onoox ta xich ta muc ti yulotac ti ta xcot ta snae, schiuc ti lec xtojob xchanubtasvane. 3 Ta scan ti mauc jun jyacubele, ti mauc jliquesejcope, ti mauc cupijem yonton yuun ti taquine. Ja ta scan ti lecuc ti yontone, ti lamajem yontone, ti mu tsotsuc scoplal ta xai ti taquine. 4 Ja ta scan ti xtojob lec ti cu selan ta spas mantal ta yut snae, ti jchunej mantaluc, ti snauc xichvan ta muc ti snichnabe. 5 Yan mi mu xtojob ti cu selan ta spas mantal ta yut snae, cusi xut ta stojobtas batel ti jchunolajeletic yuun ti Diose? 6 Ti buchu ta xoch ta ancianoile, mauc ti ach jchunolajele. Yuun xu xlic stoy sba. Tey ta sta castigo jech chac cu chaal laj sta ti pucuje. 7 Ja jech xtoc ta scan ti lec xilat yuun ti mauc jchunolajeletique. Yan ti mi mu jechuque, xu nan ta xyanijesbat scoplal. Yical ta xoch ta spets ti pucuje.

Jech scoplal ti ancianoetique
jech xtoc ti diaconoetique, ja ta scan ti jauc lequil viniquetique, ti xcot xcopojique, ti mauc cupijem yontonic yuun ti taquine, ti mu xyacubic xtoque. 9 Ja ta
8Ja
Jech scoplal ti diaconoetique
419 scan ti junuc yontonic ta stojol ti cusi lijacbat jnatic ti laj xa jchuntique. Ja jech xtoc ti mu cusi xal ti yontonique. 10 Ta scan quelel bayel mi lec ta xbat ti yabtelique. Mi lec ibat yuunique, xu ta xochic ta diacono. 11 Ja jech xtoc ti antsetique, ja ta scan ti yichoj sbaic ta cacale, ti maucuc ti jloiltavanejetique, ti lec stalele, ti tucuc scotol ti cusi ta spasique. 12 Ti diaconoetique, ta scan ti jun noox ti yajnile, ti xtojob lec ti cu selan ta spas ta mantal ti snichnabe, ti yut sna xtoque. 13 Yuun mi lec ta spas yabtel ti diaconoetique, ta sta ti ichbil ta muc ta xcote. Ja jech xtoc ms to ta xayan ta yonton ta yalel ti xchunoj ti Cristo Jesuse.

1 TIMOTEO3,4
Ti buchu ta xchibaj ta xchunel ti Cajvaltique
jcan xtal jquelot ta ora. Pero ta jtsibabot talel ti jcarta lie, ja ti mi lijalije. 15 Ja yuun un, xana xa cu selan ta scan ta spasic ti jchunolajeletique ti ja yuuntac ti cuxul Diose, ti ja ta svaan sbaic ta spojel ti melele, yo jech mu xyanij. 16 Mu xa loiluc, ti cusi laj xa yac jchuntic ti Diose, yan sba smucul ti ja mucul to oxe: Cool selan cristiano laj yac sba iluc ti Diose. Vinajesbat scoplal yuun ti Chul Espritu ti ja jun lequil vinique. Ja jech iilat yuun ti ngeletic xtoque. Pucbat scoplal ta sbejel banomil. Chunbil ta sbejel banomil. Ja jech xtoc ichbil ta muc icot ta vinajel.

14Contonuc
Ti cusi jchunojtique mucul to ox
Jamal ta xal ti Chul Espritue ti calal slajebtic xa batel ti cacale, oy jlom ta xchibaj ta xchunel ti Cajvaltique. Yuun tey chbat stsacliic jlolavanej jchanubtasvanejetic ti ta xchanubtasvan ti cusi iacbat snaic yuun ti pucuje. 2 Yuun tey ta stsetan schiquinic ta yayiel scop ti jutcop cristianoetic ti ta spacta sbaique. Yuun cool xa selan caquem xa ta cacal taquin ti sjol yontonique. Mu xa xaiic tijbel ti yontonique. 3 Ti jutcop cristianoetic taje ta xalic ti mu xu xijnupune. Ja jech xtoc ta xalic ti mu scotoluc stac lajesel ti veliletique, aco mi pasbil onoox yuun Dios ti veliletique ti xu ta slajesic ti jchunolajeletic ti xojtiquinic ti melele, ti ta xalbeic vocol ti Dios ti calal ta slajesique. 4 Yuun scotol ti cusi spasoj ti Diose, lec onoox. Altic ta jbajtic. Yuun ja noox ta scan ti colaval xcutic ti Dios calal ta jlajestique. 5 Yuun yaloj ti Dios ti lec scotole. Jech o xal un, colaval, xcutic ti calal ta jlajestique.

mi jech ta xachanubtas ti jchunolajeletic taje, ta melel umbi, ja jun lequil jtunelot yuun ti Jesucristoe. Ja jech xtoc yacal ta xamalquin aba, ta xatsatsubtas avonton yuun ti scop Dios ti jchunojtique, schiuc staoj yav achunoj ti cusi lec lachanubtasate.
6Ti
Ti jun lequil jtunel yuun ti Jesucristoe
1 TIMOTEO4,5 xatset-chiquinta ta yayiel ti vone loiletic ti sventa banomil nooxe, ti altic ta ayiele. Ja lec, aco persa yo xu ta xapas ti cusi ta scan ti Diose. 8 Ti buchu ta xchan yip ta anilajele, ta xtun yuun jutuc. Yan ti buchu ta xac persa ta snopilanel ti cusi ta scan ti Diose, ja toj jtunel ta scotol. Ta xtun yuunic ti jech li to cuxulique. Ta xtun yuunic ti bu ta xcuxiic o sbatel osile. 9 Melel ti cop taje. Jechuc aco xchunic scotolic. 10 Jech o xal un, ja stu ti ta xijabtejotique, ti ta jtsictic ti ilbajinele. Yuun tey jpatoj contontic ta stojol ti cuxul Diose, ti ja Jcoltavanej yuun scotol ti cristianoetique. Pero ja ms to Jcoltavanej yuun ti buchu xchunojique. 11 Ja yuun un, ti jech laj calbot avai taje, ja me jech xaval, ja me jech xachanubtasvan. 12 Aco iluc ta stojol ti jchunolajeletique ti lec xacopoje, ti tuc ta xapase, ti jun avonton achunoj ti Diose, ti cux ta xavai ti jchunolajeletique, ti lec ta quelel ti acuxlejale. Ti mi jech ta xavac iluque, manchuc mi queremot to, pero mu xu xasbajic ti jchunolajeletique. 13 Calal mu to ta xicote, jech ti voote, ja me abtelano ta squelel ti scop Dios ta stojol ti jchunolajeletique. Tsatsubtasbo yontonic ti quermanotique. Chanubtaso me. 14 Tunan me yuun ti avabtele. Yuun ja abijil ti laacbat yuun ti Diose ti calal laj scajan scobic ta ajol ti ancianoetic yuun ti jchunolajeletique. Yuun jech iacbat snaic yuun ti Diose. 15 Jauc me batuc o avonton schiuc ti vai selan laj calbote, yo

420 jech ta xilic scotolic ti lec ta xbat avuune. 16 Ja yuun un, icho me aba ta cacal. Bijan me ti cusi ta xachanubtasvane. Junuc me avonton yuun scotol. Ti mi jech ta xapase, ta xacol. Ja jech xtoc ta xcolic ti buchutic ta xaiic ti acope.
7Mu
Mu me xajajanta ti buchu mol xae. Lecuc noox xavalbe ti cusi scan pasele. Biso jech chac cu chaal junuc atot. Ja jech xtoc ti querem viniquetique, biso jech chac cu chaal junuc achiil ta voquel. 2 Ja jech xtoc ti yayiletique, biso jech chac cu chaal junuc ame. Ja jech xtoc ti tsebetique, tucuc me ajol ta stojol. Biso jech chac cu chaal junuc achiil ta voquel. 3 Coltao me xtoc ti melal antsetic ti buchu muyuc cusi xayan yuunic ta melele. 4 Pero mi ja jun melal ants ti oy yalabtaque, ti oy smamabtaque, aco spaquic sutel ti cu selan laj yichic cuxubinel yuun ti stot smeique, yo tey ta xchanic talel ti cuxubinvaneje. Ti mi jech ta spasique, lec ta xilatic yuun ti Diose. 5 Yan ti melal ants ti solel stuc icom ta jechele, ti spatoj yonton xtoc ta stojol ti Diose, ti ta sta ta coponel cacal acobale, ja me scan cuxubinel taje. 6 Pero ti jun melal ants ti ta spas ti cusi ta scan ti yontone, cool selan chamem manchuc mu cuxul to. Ti buchu jech taje, mu xacuxubinic. 7 Ti vai selan ta xcalbot lie, ja me jech xavalbe yaiic ti jchunolajeletique, yo jech mu xchopol-coptaatic yuun ti

Ti cu selan ta pasel ta stojol ti jchunolajeletique
421 cristianoetique. 8 Yuun ti buchu mu xcuxubin ti yuts yalale, ja jech xtoc ti mu xcuxubin ti tey ta yut snae ti calal ms tsots scoplal scan cuxubinele, ti buchu jech taje, jeche ta xal ti xchunoj ti Cajvaltique. Ja ms to lec ti buchu mauc jchunolajele. 9 Ja noox me tsacbo ta vun sbiic ti melal antsetic ti buchutic yichojic ms ta oxvinic (60) jabile. Pero ja noox ti buchutic laj xcuxubin sbaic lec schiuc ti anima smalale. 10 Ta scan ti ojtiquinbilic lec xtoc ti cusi laj spasique, mi lec laj stsites ti yalabique, mi lec xmuyubaj yontonic yuun ti yulo ti ta xcot ta snae, mi oy laj yac sbaic ta tunel yuun ti jchunolajeletique, mi laj scolta ti buchu ta xich svocole, mi oy yan ti cusi lec laj spasique, ja xatsacbe ta vun sbiic taje. 11 Pero ti tsebal melal antsetique, mu xatsacbe ta vun sbiic. Yuun yical ti ta to xmalij yaiique. Tey ta xchay ta yontonic ti oy cusi laj yal ta stojol ti Cristoe. 12 Ja yuun un, ta sta smulic ti muyuc ta xcot ta pasel yuunic ti laj yalic ti ta xac sbaic ta tunele. 13 Yuun ti mi ja noox ta spasic ti bu xvavunet ta naetique, tey xlic chajubicuc. Ja jech xtoc ta xjoybijic ta jbolesejcopetic. Pero mauc noox ti ta xchajubique, yuun tey chba stic sbaic ti bu mu sventaicuque. Muyuc smelol ti cusiuc noox ta sbol alic batele. 14 Jech o xal un, ta jcan ti aco malijicuc ti tsebal melal antsetique, ti aco coticuc ta yajval nae. Aco stsites ti yolique, yo jech mu xquichtic labanel yuun

1 TIMOTEO5 ti jcrontatique. 15 Yuun oy jlom melal antsetic laj xa xchac sbaic. Yuun ja laj xa stsacliic batel ti totil pucuje. 16 Mi oy jchunolajeletic, mi vinic o mi ants, ti oy melal ants yuunique, aco me scoltaic. Mu me xacbe sbain ti jchunolajeletique, yo jech ti stuquique xu ta scoltaic ti yan melal antsetic ti buchutic muyuc cusi xayan yuunique. 17 Ti ancianoetic ti lec ta sventainic ti jchunolajeletique, scan ti ichbiluc ta muque. Pero ja ms tsots scoplal ti ancianoetic ti buchutic yabtelinojic o ta xcholel ti scop Diose, ti ta xchanubtasvanique. 18 Yuun ta xal ti scop Diose: Mu xavacbe svosal ti jmaj-trigo vacaxe, xi. Ja jech xtoc ta xal: Ti jabtele tsots scoplal ta xich ti stojole, xi. 19 Mi ta xticbat smul ti jun ancianoe, mu xachun ta ora. Ja to xachun ti mi oy chib oxib rextigoe. 20 Mi ta xvinaj ti oy smule, vulic ta sba ta sat ti jchunolajeletique, yo jech ta xiic ti yane. 21 Ta jcubanbot ta sba ta sat ti Diose, ti Cajvaltic Jesucristoe, schiuc ti yajngeltac ti tujbilic yuune, jech me xapas o batel ti cu selan laj calbote. Mu me jeltosuc avonton. Parejo xapas ta stojol ti jchunolajeletique. 22 Mu me ta orauc noox ta xavaan ti buchutic ta xochic ta anciano yuun ti jchunolajeletique, naca mi amaquibe smul ti mi chopol ta xbat yuunique. Quelo me aba yo jech mu xcot ta pasel ti chopole. 23 Ti jech loquel ta xaipaj yuun ti achute, mu me stucuc noox vo xavuchilan. Uchan jutebuc vino xtoc.

1 TIMOTEO5,6 smulic jlom cristiano ti lec xvinaj ta quelel ti calal mu to ta xchapanatique. Pero oy jlom ti mu xvinaj ti smulique. Tsacal to ta xvinaj. 25 Ja noox jech xtoc ti buchu lec ti cusi ta spase, lec xvinaj ta quelel. Pero oy jlom mu xvinaj ta ora. Pero mu onoox teyuc mucul ta xcom o. Ti mosoviletique, aco me yichic ta muc ti yajvalique, yo jech mu xchopol-coptaat ti Diose schiuc ti cusi jchunojtique. 2 Ja jech xtoc ti mosoviletique, mi ja jchunolajel ti yajvalique, mu me xalic ta yontonic ti ja yamal xa scoplal ta xichic ta muc ti jech yermano sbaique. Yuun ja ms to aco yichic ta muc. Yuun tey yacoj sbaic ta tunel ta stojol jun jchunolajel ti cuxubinbil yuune. Ja me jech xaval, xachanubtasvan ti vai selan taje.
422 ta snopic ti ja pasob culejal ti cusi jchunojtique. Ti buchutic jech taje, mu me xachanbe yonton. 6 Melel, ti cusi jchunojtique, ja taob muc ta culejal. Pero ja noox ti buchu jun yonton schiuc ti cusi xayan yuune. 7 Yuun muyuc onoox cusi quichojtic talel ti calal lijvocotique. Ja jech xtoc muyuc cusi ta xquichtic batel ti mi lijchame. 8 Pero ti mi oy jveeltique, mi oy ti jcutique, ja noox jech yepal muyubajcutic yuun. 9 Pero ti buchu ta spas sba yai ta jculeje, mu xcuch yuun ti lajeltsaele. Tey ta xoch ta pets yuun ti ep ta tos scupijel yonton ti altic nooxe, ti ja ta soquesatic oe. Tey ta stamic batel ti sbelal chayele. 10 Ti scupijel ontonal yuun ti taquine, ja memulil ta scotol. Yuun oy jlom cristianoetic ti laj xa xrioxinic ti taquine. Jech o xal un, laj xa yictaic ta xchunel ti Cajvaltique. Tey laj xa sta ep svocolic ti jech cuxul li ta sba banomile.

24Oy
ti buchu ta xchanubtasvan ti muyuc stuquile, ti mu xcoolaj schiuc ti cu selan lec ichanubtasvan ti Cajvaltic Jesucristoe, ti mu xcoolaj schiuc ti cusi jchunojtique ti ja ta xijlecub yuune, 4 ti buchu jech taje, ja jun toyobba ti mu sna ti cusi melele. Yuun ja noox xchamelinoj ti ta stsacvan ta cop ti cusi ta xich alele. Ti jech taje, tey ta xlic ti itix ontonale, ti mu jmojuc ti snopobile, ti ja noox ta stsalvanic ta cope, ti mu junuc ti ontonale. 5 Muyuc spajeb ti leto yuunique schiuc ti buchutic cool soquem ti sjolique, ti mu xojtiquinic ti melele. Yuun

3Yan
Ti cusi jchunojtique schiuc ti xijmuyubaje
voot svinicot ti Diose, quejo me aba ta stojol scotol taje. Ja me paso ti cusi lec ta quelele. Paso me ti cusi ta scan ti Diose. Chuno o ti Cajvaltique. Oyuc o ti scuxul avontone. Oyuc o ti smucul avontone. Biquit xavac aba. 12 Acbo yipal ta xchunel ti Cajvaltique, yo jech xu avuun ta stsalel scotol. Ontonino lec ti acuxlejal sventa sbatel osile. Yuun ja jech smelol ti lataat ta iquel yuun ti Diose. Ja jech xtoc yuun jamal laj aval ta sba ta sat
11Ti
Acbo yipal ta xchunel lec ti Cajvaltique
423 ti rextigoetique ti ta xachun o ti Cajvaltique. 13 Ta xajpasot ta mantal ta sba ta sat ti Diose ti ja ta xacbe scuxlejal scotol ti cusitic oye. Ta xajpasot ta mantal xtoc ta sba ta sat ti Cajvaltic Jesucristoe ti jamal laj yal sba ta stojol ti Poncio Pilatoe. 14 Ja yuun un, paso me ti vai selan ta xcalbote, mu me xayanijes, yo jech lec chbat acoplal. Jech me xapas o ti cusi sjalil mu to ta xtal ti Cajvaltic Jesucristoe. 15 Yuun oy bu ta xcot scacalil ti snopoj ti Diose ti ta xac taluc ti Jesucristoe. Yuun ja noox stuc Dios ti tsots xu yuune, ti jelavem yutsile, ti ja Ajvalil yuun ti ajvaliletique, ti ja Jpasmantal yuun ti jpasmantaletique. 16 Yuun ja noox stuc ti jech stalel o cuxule. Yuun xojoban ti bu oye, ti muyuc buchu xu ta xnopaj teye. Mi jauc jun vinic yiloj ti Diose, mi jauc xu squel xtoc. Ja yuun un, aco ichbiluc o ta muc sbatel osil. Oyuc smucul stsatsal sbatel osil. Jechuc. 17 Ti buchutic oy sculejalic li ta sba banomile, albo yaiic ti mu me stoy sbaic schiuque. Mu me spat yontonic schiuc ti sculejalique. Yuun ta jech yepal

1 TIMOTEO6 xu ta xlaj scoplal. Ja lec, aco spat yontonic ta stojol ti Diose. Yuun ja cuxul. Yuun ta xijyacbotic scotol ti cusi ta xtun cuuntique yo jech lec oyotic. 18 Albo yaiic mantal ti aco spasic ti cusi leque yo jech ta xcotic ta jculejetic ta sventa ti lequil abtel ta spasique. Ta slequilaluc yontonic, aco coltavanicuc schiuc ti cusi xayan yuunique. 19 Ti mi jech ta spasic taje, ja tey xlic yaiic ta yontonic ti oy sculejalic ti ta to xtale, ti ta staic ti ach cuxlejal sbatel osil xtoque.

chabio me ti avabtel ti laacbat abaine. Mu me xatsetan achiquin ta yayiel ti jeche copetic ti muyuc yipe. Mi jauc xatsetan achiquin ta yayiel scopic ti cristianoetic ti oy sbijil ta xalic ti calal muyuque, ti ja noox ta xcrontainvanique. 21 Yuun oy jlom ti jech laj xchunic ti cop taje. Tey laj yicta sbaic ta xchunel ti Cajvaltique. Aco yacbot bendicin ti Diose. Jechuc.
20Timoteo,
Ti slajeb mantal ti icubanbat ti Timoteoe
2 Timoteo
Ti Pablo ta stsiba batel scarta ta stojol ti Timoteoe
Vuun Pabloun, yajcholcopun ti Jesucristoe. Yuun jech scan ti Diose ti tacbilun ta yalel scoplal ti cuxlejal ti albil onoox scoplal ta jtatic ti jech oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. 2 Ta jtsibabot talel ti jcarta lie, Nichon Timoteo. Ta jcan ti aco yacbot sbendicione, ti aco xcuxubinote, ti aco yacbot jun avonton ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe.
acobal tey onoox ta jvulesot ta conton ti calal ta jcopon ti Diose. Colaval, xcut ti Diose, ja ti Buchu ta yutsil conton ta xitun yuune jech chac cu chaal laj spasic ti jmolmuctotac ta vonee. 4 Tey onoox ta xvul ta conton ti laoque. Ja yuun un, ta jcan ta jquelot cai, yo jech ta jta ti xmuyubaj contone. 5 Yuun ta xvul ta conton xtoc ti jun avonton achunoj ti Cajvaltique. Yuun ja bayel laj xchunic ti ayaya Loidae schiuc ti ame Eunicee. Jna lec ti jech achunoj eque. 6 Jech o xal un, ta xajcanbot vocol ti vuleso achulel ta

3Cacal
Aco ta ayiel scoplal ti Cristoe
yabtelanel ti avabtel ti laacbat yuun ti Diose ti calal laj jcajan jcob ta ajole. 7 Yuun mauc yabtel Dios ti mi oy xiel ta contontique. Yuun ti Diose ta xacbotic yip contontic, scuxul contontic, lec snopobil. 8 Ja yuun un, mu me xaquexav ta yalbel scoplal ti Cajvaltique. Mu me jauc xaquexav xtoc ti jech tiquilun ta chuquel ta sventae. Ja lec, tsicuc avuun ti avocol ta sventa ti colebal lequil ach cope. Yuun ta scoltaot ti Diose yo ta xech avuun ti avocole. 9 Yuun ti Diose laj scoltaotic, laj yicotic, yo jech ta xijtun yuun. Pero mauc ta sventa ti oy cusi lec laj jpastique. Yuun ja ti jech onoox oy ta yonton stuque. Ja jech xtoc yuun laj xcuxubinotic ti jech oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. Tey onoox laj xcuxubinotic ti Diose calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. 10 Avi tana un, vinaj xa ti scuxul yontone. Yuun ital xa ti Jcoltavanej Jesucristoe. Yuun laj xa stubbe yip ti lajebale. Ta sventa ti colebal lequil ach cope, laj xa yac ta nael ti ta jtatic ti jcuxlejaltic ti mu sna xlaje. 11 Jech ti Diose laj yacbun jbain ta yalel ti lequil ach cope. Ja jech

424
425 xtoc laj stacun ta jcholcop yo jech ta jchanubtas ti jyanlumetique. 12 Ja yuun un, ta xquich jvocol ti jech ta xichanubtasvane. Pero mu xiquexav yuun. Yuun tey jpatoj conton ta stojol ti Diose. Yuun jna lec ti oy smucul stsatsal ta xchabi ti cusi laj yacbun jbaine ja to ti mi sta ti muc ta cacalile. 13 Jech me xachanubtasvan o jech chac cu chaal ti lequil chanubtasel ti laj cal avaie. Staojuc me yav xtoc, chuno o ti Cajvaltique, ti oyuc scuxul avontone ti jech jtaojtic xa ta sventa ti jech oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. 14 Ti jech ta xiscoltaotic ti Chul Espritu ti nacal ta jtojoltique, ja yuun un, chabio me ti cusi laacbat abain yuun ti Diose. 15 Xana xa xtoc scotolic ti quermanotic ti oyic ta slumal Asiae, laj xa xchayicun ta yontonic. Ti ta scotolique, tey oy xtoc ti Figeloe, ti Hermgenese. 16 Ta jcan ti aco cuxbinatuc yuun Cajvaltic ti cu yepal oyic ta sna Onesforoe. Yuun ti stuque ep ta velta laj spatbun conton. Ja jech xtoc muyuc iquexav yuun ti jech tiquilun ta chuquele. 17 Cajomal ti stuque laj yac persa ta saolanelun ti calal oyun ta Romae. Ja jech laj spas ja to ti laj staun ta saele. 18 Calal ta sta yorail ti jun muc ta cacale, aco cuxubinatuc yuun ti Cajvaltique. Yuun xana lec ti ep laj scoltaotic ti ta Efesoe.

2 TIMOTEO1,2 jtaojtic xa ta sventa ti jech oyotic xa ta stojol ti Cristo Jesuse. 2 Ti cusi laj avai lichanubtasvan ta sba ta sat ti epal rextigoetique, ja me jech xavacbe sbain ti viniquetic ti buchutic lec yontonique, ti xu yuun ta xchanubtasel ti yane. 3 Ti voote, cuchuc me avuun ti vocole. Yuun yajsoldadoot xa ti Jesucristoe. 4 Ti calal tiquil ta soldadoil ti jun soldadoe, mu xu xba stic sba ta yan abtel. Yuun ja ta scan tey smalaoj ti ta spasat ta mantal yuun ti comandantee. 5 Ja jech xtoc ti buchu ta xoch ta tajimole, mu xu ta xich smoton ti mi mu xchun ti cu selan ti smantalil ti tajimole. 6 Ti buchu ta xabtej ta yosile, xu ta stsac bayel ti cusi ta xloc ta yosile. 7 Nopbo smelol ti vai selan laj cal taje. Tey ta xacbot ana scotol smelol ti Cajvaltique. 8 Vuleso me ta ajol ti ichacuxi ti Jesucristoe ti ja snitilul ti ajvalil Davide. Ja jech ta xac jnatic ti colebal lequil ach cop ti vuun ta xcale. 9 Ti jech ta xcal ti lequil ach cope, jech o xal un, ep ta xquich jvocol yuun. Yuun cool to selan jun jmilvanejun ti chuculun ta cadena yuune. Pero ti lequil ach cop yuun ti Diose, mu chuculuc ta cadena ti stuque. 10 Jech o xal un, ta xcuch cuun ti jvocole, yo jech lec oyic ti buchutic tujbilic yuun ti Diose, yo jech ti stuquique ta staic xtoc scolelic sbatel osil ti yan yutsile ta sventa ti jech oyotic ta stojol ti Cristo Jesuse. 11 Ja melel ti cop lie: Mi jmoj lijchamotic schiuque, ja jech xtoc jmoj ta xijcuxiotic schiuc.

Ti voote, Nichon, tsaco me lec avip yuun ti bendicin ti
Ti jun lequil soldado yuun ti Jesucristoe
2 TIMOTEO2
12 Mi
426 Dios ti tsibabile: Ti Cajvaltique ta xojtiquin ti buchutic yuuntaque, xi. Ja jech xtoc ta xal: Scotol ti buchutic sbisojic ta yajvalic ti Cristoe, tsots scoplal ta sjipic comel ti mulile, xi. 20 Ti tey ta jbej muc ta nae, mauc noox tey oy trasteetic ti meltsanbil ta oroe, ti meltsanbil ta platae. Tey oy xtoc trasteetic ti meltsanbil ta tee, ti meltsanbil ta lume. Oy jlom ti tsots scoplal ta xtune. Oy jlom ti ja noox yav caepe. 21 Ti mi ta jcantic ti lec ta xijtun yuun ti Cajvaltique, ta scan ti mu me xcac jbatic ta bolibtasele. Ja jech umbi, ta xijtunotic ta spasel ti cusi leque. 22 Mu me jechuc avonton jech chac cu chaal yonton ti yan queremetique. Lecuc me ti cusi ta xapase. Lecuc me achunoj. Oyuc me scuxul avonton. Junuc me avonton jech chac cu chaal ti buchutic lecuneb yontonic ta staic ta coponel ti Cajvaltique. 23 Jech o xal un, mu xatsetan achiquin ta yayiel ti copetic ti chabal smelole, ti chabal yutsile. Yuun xana lec ti ja jliquesejcop taje. 24 Yuun ti jun yajabtel Diose, mauc yabtel ta sliques cop. Ja ta scan ti oyuc slequilal yonton yuun scotol. Ja ta scan xtoc ti xtojob xchanubtasvane, ti oy smucul yontone. 25 Yuun ja ta scan ti ta slequilaluc yontone, aco stuquibtas ti buchutic ta xcrontainvanique. Yuun ta smala ora ti aco jeltabatuc yonton yuun ti Diose, 26 yo jech ta xojtiquinic ti melele. Tey ta spoj sbaic loquel ta pets ti bu chucul yuun ti pucuje, ja ti tey ta spasbatic ti cusi ta scan yonton ti pucuje.

chquich jvocoltic schiuque, ja jech xtoc ta jchiintic ta pas mantal. Mi mu jamaluc ta xcaltic ti scoplale, ja jech ti stuque: Mu xcojtiquin lee, xi jcoplaltic yuun. 13 Mi xchibet contontic ta stojole, pero ti stuque staoj yav ti tuc yontone. Yuun ti Diose mu xu ta syanijes ti yontone.
14Vulesbeic
ta yontonic ti quermanotic ti vai selan laj calbot taje. Ja jech xtoc ta sventa ti Cajvaltique, albo yaiic ti aco yictaic ti ta svul sbaic ta jeche copetique. Yuun ti vulvul cope, muyuc cusi xtun o. Yuun ja noox ta soquesatic ti buchutic ta xaiique. 15 Aco persa ti jamal ta xaval ti lequil ach cop ti ja melele, yo jech ta xcot avaan aba ta stojol ti Diose jech chac cu chaal jun jabtel ti mu xquexave, ti lec ta xbat yuun ti yabtele. 16 Mu xatsetan achiquin ta yayiel ti jeche copetic ti muyuc yipe. Yuun ti buchutic jech ta xloilajic taje, yantic xa xuninatic yuun ti mulile. 17 Ti cusi ta xchanubtasvanique ta xpuc batel jech chac cu chaal junuc bate chamel. Yuun ja jech laj spasic ti Himeneoe, ti Filetoe. 18 Yuun ti stuquique laj xa xchac sbaic ta stojol ti melele. Yuun ta xalic ti ech xa la yorail ti chacuxiele. Ti jech taje, oy jlom ichibaj xa yonton ta xchunel ti Cajvaltique. 19 Aco mi jech ta xcot ta pasel taje, jbel scoplal jech ta xal ti

Ti jabtel ti lec iloc yuun ti yabtele
427
Cu selan ti cristianoetic ti ta slajebtic xa batel ti cacale
2 TIMOTEO3 taje, ta scrontainic ti melele. Yuun soquem ti sjolique. Yuun mi jauc juteb xchunojic ti Cajvaltique. 9 Pero mu staojuc yav ti jech ta xlolavanique. Yuun tey ta xlic yilic scotol ti cristianoetic ti bolinebique jech chac cu chaal ti chavoic ti laj scrontainic ti Moisese.
Ja jech xtoc ta scan xana ti calal slajebtic xa batel ti cacale, yuun xibal sba, ta xlic ep vocol. 2 Yuun ti cristianoetique stuc noox ta scan ta xcuxubin sbaic. Yuun ja noox cupijem yontonic yuun ti taquine. Ta stoy sbaic. Stuc xa noox lec ta xai sbaic. Ta xchopol-coptaic ti Diose. Mu xchunbeic smantal ti stot smeique. Mu sna xalic colaval. Mu xichic ta muc ti cusi chunbile. 3 Muyuc slequilal yontonic. Muyuc scuxul yontonic. Ta xloiltavanic ta jyalel. Mu pajtsanbaj ta xaiic ti cusi ta scan ti yontonique. Muyuc schulelic ta jechel. Contra ta xil scotol ti cusi leque. 4 Ta xacvan ta milel. Ta xilin ta ora. Meinem ta yontonic ti stuc noox lec ta xai sbaique. Mu scan saic ti Diose. Ja noox ta saic ti cusi lec ta xai ti stuquique. 5 Jun to jchunolajel ta sbis sbaic yilel, pero mu xaquic ta venta ti smucul stsatsal ti scop Diose. Mu me xavac aba ta lolael yuun ti buchutic jechic taje. 6 Ti ta scotolic ti vai yepal taje, tey oy jlom viniquetic ti chba stic sbaic ta naetic ta slolael ti bol antsetique, ti lolabil yontonic yuun ti cusi ta scan ti sbectalique, ti toj lec ta xaiic ti mulile. 7 Ti antsetic taje, tey onoox yacojic persa ta xchanel, pero mu scan xac ta yontonic ti melele. 8 Jech chac cu chaal laj spasic ti jiloletic, ja ti Janese schiuc ti Jambrese ti laj scrontainic ti Moisese, ja jech ti viniquetic

voote achanoj lec ti cu selan lichanubtasvane, ti cu selan ti jcuxlejale, ti cu selan jnopoje. Aviloj xtoc ti cu selan jchunoje, ti oy smucul contone, ti oy scuxul contone. 11 Anaoj lec ti cu selan cuchem cuun scotol ti ilbajinele, ti vocole. Anaoj lec ti laj jta jvocol ti ta jteclum Antioquae, ti ta Iconioe, schiuc ti ta Listrae. Pero laj scoltaun ti Cajvaltique. 12 Melel, ti buchutic ta xac sbaic ta tunel yuun ti Cristo Jesuse, ta onoox xichic svocolic yuun ti ilbajinele. 13 Pero ti buchutic toj chopolique, ti jlolavanejetique, yantic xa ta soquic batel. Yuun calal ta xlolavanique, jech ta xlajic ta lolael ec. 14 Pero ti voote staojuc me yav chuno ti cusi laj avich chanubtasele, ti xana lec ti ja melele. Yuun xana lec ti buchu laj xchanubtasote. 15 Yuun ta abictal onoox lic avojtiquin talel ti schul cop Diose ti ja ta sbijubtasot yo jech ta xacol ta sventa ti achunoj ti Cristo Jesuse. 16 Yuun scotol ti schul cop Dios tsibabile, ja yacoj ta nael stuc ti Diose. Ja ta xtun cuuntic. Yuun ta xischanubtasotic, ta xac jnatic mi oy jmultic, ta

10Ti
Ti slajeb ti laj scuban ti Pablo ta stojol ti Timoteoe
2 TIMOTEO3,4 xistuquibtasotic, ta xistojobtasotic ta spasel ti cusi leque. 17 Jech ti vootic yajabtelotic ti Diose, bijunebotic xa lec, chapalotic xa lec ta spasel scotol ti cusitic leque. 1-2 Ta sba ta sat ti Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe ti ta xtal ta Ajvalile, ti ta xtal xchapan ti buchutic cuxulic toe schiuc ti chamemic xae, ta jcubanbot ti tsotsuc me scoplal xavai ta yalel ti lequil ach cope. Aco persa ta yalel, mauc to me lec xavai mi xocolote, mi mu xocolucote. Acbo snaic ti lequil ach cope. Vaano aba ta yacbel yil ti oy spalta ti cristianoetique. Oyuc me smucul avonton ti calal ta xachanubtasvane. 3 Yuun ta sta scacalil ti ta xtavan xaiic ta yayiel scop Dios ti cristianoetique. Yuun ja noox ta spasic ti cusi lec ta xaiique, ti stoyobbailique. Ja yuun un, ta saic epal jchanubtasvanejetic yuunic ti ta xchanubtasatic cool schiuc ti cu selan ta scan ti yonton stuquique. 4 Ti stuquique ta svalopatinic comel ti melele. Ja noox lec ta xaiic ta stset chiquintael ti jeche loiletique. 5 Pero ti voote staojuc me yav ti tucuc ti snopobil avuune. Cuchuc me avuun ti avocole. Aco persa ta yalel ti colebal lequil ach cope. Vuuc me avuun ti avabtele. 6 Yan ti vuune ta xa xiacat ta smoton ti Diose. Yuun poot xa scacalil ta xicham. 7 Tsal xa cuun comel scotol ti cajcrontae. Tsuts xa cuun ti cabtel ti liacbate. Staoj o yav jchunoj ti Cajvaltique. 8 Avi tana un, ja xa noox ta xismalaun ti matanale, ja ti lequil cuxlejale. Ja

428 ta xiyacbun ti lequil jchapanvaneje, ja ti Cajvaltique, ti calal sta yorail ti muc ta cacale. Pero mauc noox vuun ti ta xiyacbune. Ja jech xtoc ta xacbatic ec ti buchutic xmuyubaj xa yonton smalaojic ti ta xchasut talele.
Ti Pabloe ta scanbe vocol ti Timoteoe
jcan ti chtal noox aquelun ta ora mi xu avuune. 10 Yuun ti Demase laj xa yictaun comel. Yuun ja ms lec laj yai ti sba banomile. Yuun tey xa ibat ta Tesalnica. Ti Crescentee tey xa ibat ta slumal Galacia. Ti Titoe tey xa ibat ta Dalmacia. 11 Ja xa noox li jchiinoj ti Lucase. Sao ti Marcose. Ico talel. Yuun bal xcai ti ta xiscolta ta abtele. 12 Yan ti Tquicoe laj xa jtac batel ta Efeso. 13 Calal mi latale, ichbun talel ti jlic jcu ti laj jcomtsan ta sna ti Carpoe ti nacal ta Troase. Ichbun me talel xtoc ti jlibrotaque schiuc xtoc ti balbil vun ti tsots scoplal ta xtun cuune. 14 Ti jtentaquin Alejandroe toj chopol ti cusi laj xa spasbune. Tey ta xtojbat yuun ti Cajvaltique. 15 Bijan me yuun ec. Yuun me tsots ta scrontain ti cu selan ta xijchanubtasvane. 16 Calal sba velta ti laj xchapanun ti banquilal ajvalile, muyuc buchu laj scoltaun. Laj yictaicun comel scotolic. Ta jcan ti mu me xichbat yeic yuun Dios ti jech laj spasbeicune. 17 Yuun ja noox laj scoltaun ti Cajvaltique. Laj yacbun quip ta yalel ti colebal ach cope, yo jech ta xaiic scotolic ti jyanlumetique. Ja yuun un,

9Ta
429 ti Cajvaltique tey laj scoltaun loquel ta yoc ta scob ti jtioval leone. 18 Tey onoox ta xiscoltaun ti cusiuc noox ta xvul ta jtojole. Ta xischabiun yo jech ta xioch batel ti bu ta xventainvan ta vinajele. Ichbiluc o ta muc sbatel osil. Jechuc.

2 TIMOTEO4 sna ti Onesforoe. 20 Ti Erastoe tey icom ta Corinto. Yan ti Trfimoe ip laj quicta comel ta Mileto. 21 Mi xu avuun, la me quelun calal mu to ta xlic ti yorail sictique. Chabanucot xayalbot ti Eubuloe, ti Pudentee, ti Linoe, ti Claudiae, schiuc ti quermanotique. 22 Aco xchiinot ti Cajvaltic Jesucristoe. Aco yacboxuc bendicin acotolic ti Diose. Jechuc.

ta xcalbe ti Priscae, ti Aquilae, schiuc ti cu yepal oyic ta
Slajeb chabanuc schiuc bendicin

19Chabanuc
Tito
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti Titoe
Vuun Pabloun, yajabtelun ti Diose. Yajcholcopun ti Jesucristoe. Ja tacbilun yuun yo jech ta xquic talel ta xchunel ti buchutic tujbilic yuun ti Diose, yo jech ta xojtiquinic ti melel ti cusi jchunojtique, 2 yo jech ta spat yontonic ti ta staic scuxlejalic sbatel osile. Yuun yaloj onoox ti Diose ti ta xac ti cuxlejale calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. Mu sna sjut ti Diose. 3 Avi tana un, ti Diose sta xa yorail ti laj yac ta ayiel ti scope. Yuun ja cabtel laj yacbun ti Jcoltavanej Dios cuuntique. Ja smantal stuc ti vuun ta xcale. 4 Ta xajtsibabot talel ti jcarta lie, Tito, ti jnichonot ta sventa ti cool jchunojtique. Ta jcan ti aco yacbot ti bendicione, ti aco xcuxubinote, ti aco yacbot jun avonton ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristo Jcoltavaneje.

laj quictaot comel tey ta Creta ti joyobtabil ta nabe, yo jech ta xachapan ti cusi scan to chapanele. Ja jech xtoc yo ta xavaan
5Ti
Yabtel ti Tito ti ta Cretae
ancianoetic ta jujun tsobobbail ti oy ta jujun jteclume jech chac cu chaal laj calbot avaie. 6 Ti buchu ta xoch ta ancianoile, ja ta scan ti lec ta quelel ti scuxlejale, yo jech lec ti scoplale, ti jun noox ti yajnile, ti jchunolajeluc ti snichnabe yo jech mu sabat smul ti ta sbisat ta jbajmantale. 7 Yuun ti buchu ta xoch ta ancianoile, ja ta sbain ti cusi ja yuun ti Diose. Jech o xal un, tsots scoplal ti lecuc ta quelel ti scuxlejale, ti mu jbeluc ta cope, ti mu toyobbauque, ti mauc jyacubele, ti mauc jsaletoe, ti mauc ti cupijem yonton yuun ti taquine. 8 Ja ta scan ti oy slequil yonton ti ta xich ta muc ti yulo ti ta xcot ta snae, ti ja jun vinic ti lec ti cusi ta spase, ti lec ti snopobil yuune, ti tuc yontone, ti spajesoj sba ta spasel ti cusi chopole. 9 Ja ta scan ti jun yonton xchunoj ti cu selan laj yich chanubtasele yo jech xu ta stsatsubtasbe yonton ti yan ta sventa ti lequil chanubtasele, yo jech xu ta stuquibtas ti buchutic ta xcrontainvanique. 10 Yuun ep ti buchu ta xcrontainvanique. Pero ja toj ms ti jisraeletic ti muyuc smelol ta xcopojique, ti ta slolaic ti

430
431 cristianoetique. 11 Ja ta scan pajesel taje. Yuun sbejel ta na xchibajesbe yonton. Yuun ta xchanubtasvanic ti cusi mauc xa stuquile. Yuun ja noox oy ta yonton ta spasic yaiic ti canal taquin ta jech yepal nooxe. 12 Yuun oy jun jalcop ti tey ta Cretae jech laj yalbe scoplal ti schiiltaque: Ti jcretaetique jutcopetic, muyuc schulelic. Toj chajic, pero toj echem xveic, xi. 13 Ti jech laj yal taje, melel onoox. Jech o xal un, tsots xatuquibtas ta yalbel mantal yo jech aco xchunic lec ti Cajvaltique. 14 Ja jech xtoc yo jech mu xichbeic ta muc scopic ti jisraeletic ti snopben noox stuquique, yo jech mu xichbeic ta muc smantal ti buchutic svalopatinojic ti melele. 15 Ti buchu lec ti sjol yontone, lec ta xil scotol. Yan ti buchu mu xchune, ti mu lecuc ti sjol yontone, muyuc cusi lec ta xil. Yuun soquem onoox ti sjol yontone. 16 Ta xalic ti xojtiquinic ti Diose, pero ta sventa ti cusi ta spasique, tey ta xvinaj ti mu meleluque. Yuun xtiet sjolic, jbajmantaletic, mu xtojobic ta spasel mi jutebuc ti cusi leque.

TITO1,2 xtoc, albo yai ti yayiletique ti lecuc ta quelel ti scuxlejalique, ti maucuc ti jloiltavanejetique, ti maucuc ti jyacubeletique. Ja ta scan ti aco yaquic ta quelel ti cusi leque. 4 Yuun ja yabtelic ti ta xchanubtasic ti tsebal antsetic ta xcuxubinel ti smalalique schiuc ti yolique, 5 ta spasel ti cusi leque, ti lec ti stalelique, ti ta sventain ti snae, ti oy slequil ti yontone, ti cooluc yonton schiuc ti smalale, yo jech muyuc buchu chopol ta xcopoj ta stojol ti lequil ach cop yuun ti Diose. 6 Jechuc me xatsatsubtasbe yontonic xtoc ti querem viniquetique ti tucuc ti sjolique. 7 Acbo yil ti voote ti lec ta xapas scotole. Calal ta xachanubtase, ta slequiluc ta yutsiluc avonton. 8 Oyuc smelol xtoc ti cusi ta xavale, yo jech mu xasabat amul. Jech ti buchu ta xcrontainvane tey ta xquexav. Yuun mu xu ta xchopolcopoj ta atojolic. 9 Bijubtaso ti mosoviletique ti aco xchunbeic smantal ti yajvalique, ti lecuc ti yontonique, ti mu ta tacobiluc ta xcopojique. 10 Albo yaiic ti mu me xelcajique. Aco yaquic ta ilel ti lec yontonique, yo jech ta xquelbat scotol ti scuxlejalique ti yan yutsil ti chanubtasel yuun ti Jcoltavanej Dios cuuntique. 11 Yuun ti Diose laj xa yac ta ilel ti scuxul yontone, ti ja scolelic scotol ti cristianoetique. 12 Ti scuxul yonton ti Diose ja ta xischanubtasotic ta yictael ti cusi chopole schiuc ti scupijel ontonal yuun ti sba banomile. Ja

Ti cusi ta xavale, cooluc me schiuc jech chac cu chaal ta xac ta nael ti lequil chanubtasele. 2 Albo yai ti moletique ti aco yich sbijilique, ti lecuc ti scoplalique, ti lecuc ta quelel ti scuxlejalique, ti junuc yonton xchunojicuc ti Cajvaltique, ti oyuc scuxul yontonique, ti oyuc smucul stsatsal ti yontonique. 3 Ja jech
Ti lequil chanubtasele
TITO2,3 ta xischanubtasotic ti aco ayanuc batel ti lequil cuxlejal li ta sba banomile yo jech lec, jun contontic ta xquichtic ta muc ti Diose. 13 Ja jech xtoc ja ta xischanubtasotic ti aco jmalatic ti jun muc ta cacal ti albil onoox scoplale. Yuun jun yutsil ta xtal ti mucul Dios cuuntique schiuc ti Jcoltavanej Jesucristoe. 14 Yuun ti stuque ja laj yac sba ta milel ta jcojtic yo jech ta scoltaotic loquel ta stojol ti mulile, yo jech ta slecubtas ta jechel ti contontique, yo jech ta xijcot ta yuun, yo jech ta xbat contontic ta spasel ti cusi leque. 15 Ti vai selan laj calbot lie, ja avabtel ti ta xatsatsubtasbe ta xatuquibtasbe yontonic. Ja me jech xapas yo jech mu xasbajic.

432 ti Cajvaltic Dios Jcoltavanej ta stojol ti cristianoetique, 5 tey laj scoltaotic. Pero mauc ta sventa ti oy cusi lec laj jpastique. Yuun ja noox ti cuxubaj yonton ta jtojoltique. Laj scoltaotic ta sventa ti laj slecubtasotic ti Chul Espritue. Yuun laj svoquesotic ta ach yo jech achub ti cuxlejale. 6 Ta sventa ti Jcoltavanej Jesucristoe, mu bisbiluc laj yacbotic ti Schul Espritu ti Diose, 7 yo jech ta sventa scuxul yonton ti Diose lec ta xijyilotic, yo jech ta xquichtic ti cuxlejal sbatel osil ti jmalaojtique. 8 Ti jech taje, melel onoox. Ta jcan ti ta xavac persa ta yalolanel ti vai selan taje, yo jech ti buchutic ta xchunic ti Diose batuc ta yontonic ta spasel ti cusi leque. Ti jech taje, toj lec. Yuun ja ta xtun cuun jcotoltic. 9 Yan ti voch voch cop ti muyuc smelole, schiuc scoplal ti smolmuctotic ti tey onoox ta xalolanique, schiuc ti ta stsacolan sbaic ta cop ta sventa smantal ti Moisese, mu me xatic aba tey. Yuun muyuc cusi xtun o. Muyuc smelol. 10 Mi oy buchu ta spas sba ta chachac yuun ti jchunolajeletique, albo yai jun mi chib velta. Mi mu xich ta muc ti cusi ta xavalbee, chaco loquel. 11 Yuun xana lec ti soquem ti sjol ti vinic taje. Ja jech xtoc ti stuque snaoj lec ti chopol onoox ti cusi ta spase.

Vulesbo ta yontonic ti jchunolajeletique ti aco yichic ta muc ti ajvaliletique, ti jopisialetique, ti aco xchunbeic ti smantale, ti chapalicuc ta spasel ti cusiticuc leque. 2 Mu me buchu xchopol-coptaic, lamajemuc me ti yontonique, oyuc me slequilal yontonic ta stojol ti cristianoetique. 3 Yuun ta vone ti vootic eque, toj alticotic to ox. Toyobbaotic to ox ta stojol ti Diose. Chayemotic to ox ta be. Ochemotic to ox ta mosovil yuun ti cusi lec ta xai ti contontique. Yuun ja cuxulotic to ox ta spasel ti cusi chopole, ti itix ontone. Yuun soquet to ox ti joltique. Chopol to ox ta xquil jbatic ta jujun talel. 4 Pero calal laj yac ta ilel scuxul yonton

Artemase, mi ja ti Tquicoe, aco persa ti cu yepal xu avuun ti ta xtal aquelun noox ti ta Nicpolise. Yuun laj xa jnop
12Calal tey ta jtac talel ta atojol ti
Ti cusi ta scan stuc ti Pabloe
433
13Coltao me ti licenciado Zenase ti cu
TITO3
Slajeb chabanuc schiuc bendicin
15Scotol
ti tey ta xech cuun ti yorail sictique.
yepal xu avuune schiuc ti Apolose. Acbo ti cusi ta xtun yuunic ta bee, yo muyuc palta ta xaiic. 14 Aco xchanic ti quermanotic ta spasel ti cusi leque, yo jech ta xcoltavanic ti bu tsots scoplal ta xtune, yo jech jtunelicuc ti li cuxulique.
ti cu yepal ti li jchiinoje, chabanucot xayalbe. Chabanuc xavalbe yaiic ti jchiiltac ti jmoj jchunojtic schiuque. Aco yacboxuc bendicin acotolic ti Diose. Jechuc.
Filemn
Ti Pabloe ta stsiba batel scarta ta stojol ti Filemone
Pabloun, tiquilun ta chuquel ta sventa ti Cristo Jesuse. Ti vuune schiuc ti quermanotic Timoteoe ta jtsibabot talel ti jcarta lie, voot Filemn, ti ja jchiil jbatic ta abtele, 2 schiuc ti jchunolajeletic ti tey ta stsob sbaic ta anae, schiuc xtoc ti quermanotic ants Apiae, schiuc ti Arquipoe ti ja jchiiltac ta ich vocole. 3 Ichic ti bendicione, ti jun avontonique ti ta xacboxuc ti Jtotic Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe.

1Vuun
avontone. Yuun voot ta aventa ti laj sta spatobil yontonic ti jchunolajeletique.

Ti Pabloe ta scanbe vocol ta sventa ti mosovil Onsimoe
onoox ta xcalbe vocol ti Diose ti calal ta jvulesot ta conton ti calal ta jta ta coponele. 5 Yuun laj cai acoplal ti oy scuxul avonton ta stojol ti buchutic yuuntac ti Diose schiuc xtoc ti achunoj ti Cajvaltic Jesuse. 6 Ti buchutic laj xchunic ti cu selan achunoje, ta jcanbe ti Diose ti aco yaiic smelol scotol ti bendicin ti quichojtic ta sventa ti Cristo Jesuse. 7 Ximuyubaj noox, xpatet noox conton avuun ti oy scuxul

4Tey
Ti scuxul yonton ti Filemone schiuc ti xchunoj ti Cajvaltique
jech jcholcopun yuun ti Cristoe, jech o xal un, xu xajpas ta mantal ti cusi scan ta xapase. 9 Pero ta sventa ti cux ta xcai jbatique, ja ms lec ta xcai ti ta jcanbot ti vocole. Vuun ti mol Pabloune, ti tiquilun ta chuquel ta sventa ti Cristo Jesuse, 10 ta jcanbot vocol yuun ti Onsimoe. Yuun ja icot ta jnichon li ta chuquinabe. Yuun laj xchun ti scop Dios ti laj calbe yaie. 11 Ta vone ti Onsimoe ja jun mosovil ti mu lecuc itun ta atojole. Avi tana un, ja toj jtunel avuun jech cha cu chaal ta xtun cuune. 12 Jech o xal ta ach ta jtacbot talel ta atojol. Icbun me cooluc selan avai ti vuun tey ta xicote. 13 Ti vuune jcanuc cai ti comuc ta jtojol yo jech li ta xtun ta aquexol ti cu sjalil tiquilun ta chuquel ta sventa ti lequil ach cope. 14 Pero mu jcan ti jech ta jpase ti mi mu jechuc avontone, yo jech mu ta sujeluc xavai ti ta jcanbot ti vocole. Ja lec,

8Ti
434
435 locuc ayanuc ta avonton atuc. 15 Ti jech to ox laj xchac sba ta atojol ti Onsimoe, yuun nan ja smelol ti jechel ta xcom o ta atojol avi tanae. 16 Pero mu xa cooluc jech chac cu chaal jun mosovil. Yuun ms to lec. Ja mu sta ti mosovile. Ti ms lec xcaltique, yuun ja xa jun quermanotic ti lec ilbile. Ti vuune toj lec ta jcan. Pero ti voote, msuc to aco acan. Yuun mu xa jechuc noox vinic. Yuun ja xa avermano abaic ta sventa ti Cajvaltique. 17 Jech o xal un, mi jchiil jbatic ta xavaie, icbun me ti Onsimoe jech chac cu chaal ti vuun tey ta xicote. 18 Ti mi oy cusi chopol laj spasbot laj syanijes avontone, o mi oy yil ta atojole, canbun. Vuun ta jtoj. 19 Yuun vuun Pabloun ta jtsiba lie ta jcob ta jletra jtuc ti ta jtoj ta xcale, aco mi oy avil yuun ti acuxlejal ti chayem ta contone. 20 Lec chae, Quermano, avocoluc

FILEMN ti jech ta jcanbot ta sventa ti jchunolajelot yuun ti Cajvaltique. Patbun conton ti jech quermano jbatic ta stojol ti Cristoe. 21 Yuun ti jech laj jtsibabot ti jcarta lie, ja ti jna lec ti ta xachune. Ja jech xtoc ja ti jna ti ta xjelav to ms ta xapas ti cusi ta jcanbote. 22 Jech xtoc, cajchapano ti bu ta xicome. Yuun jpatoj conton chcai ti ta stsacboxuc acopic ti Diose yo jech ta xital jqueloxuc.

xayalbot ti Epafrase ti ja jchiil ta chuquel ta sventa ti Cristo Jesuse. 24 Ja jech xtoc chabanuc xayalbot ti Marcose, ti Aristarcoe, ti Demase, ti Lucase, ti ja ta xiscoltaic ta abtele. 25 Aco yacboxuc bendicin ti Cajvaltic Jesucristo acotolique. Jechuc.

23Chabanuc
Slajeb chabanuc schiuc ti bendicine
Hebreos
Ti ta vonee, ep ta velta, ep ta tos, ti cu selan icopoj ti Dios ta stojol ti jmolmuctotique ta sventa ti jalcopetique. 2 Avi tana un, ti slajebtic xa batel cacale, icopoj ta jtojoltic ta sventa ti Snichone. Ti Diose laj spas scotol ti cusi oy xayane ta sventa ti Snichon taje. Ja jech xtoc tey laj yacbe yich scotol. 3 Tey oy xojobin yutsilal ti Dios ta stojole. Ja jech xtoc ja stalel stuc ti Dios ti tey oy ta stojole. Ja jech xtoc ta sventa stsatsal scop stuc sbainoj scotol ti cusi oy xayane. Ti calal laj stub ti jmultique, tsacal to un, tey bat chotluc ta xocon sbatsi cob ti Dios ti tey oy ta vinajele.

Ti Diose icopoj ta sventa ti Snichone
Snichon Diose ja ms cajal. Ja mu sta ti ngeletique. Yuun ti stuque ja iacbat tsots yabtel. Ja mu sta ti ngeletique. 5 Yuun ti Diose mi jauc jbeluc laj yalbe ti ngeletic ti ja Snichone. Yan ti Snichone jech laj yalbe: Voot ti Jnichonote, cacojbot acuxlejal avi tana lie,
4Ti
Ti Snichon Diose ja ms cajal, ja mu sta ti ngeletique
xutat. Mu jechuc laj yalbe ti ngeletique. Yan ti Snichone, jech laj yalbe scoplal: Vuun ti Totilune, ja jech ti stuque ja Jnichon, xi. Pero ti Diose mu jechuc laj yalbe ti ngeletique. 6 Pero ti Diose ti calal laj stac talel li ta sba banomil ti jun noox Snichone, jech laj yalbe scoplal: Scotol ti cajngeltaque, aco yichic ta muc ti Jnichone, xi. 7 Yan ti ngeletique jech ialbat scoplalic yuun ti Diose: Cool selan ic spasoj ti yajngeltaque, ja ti yajtuneltac xtoque cool selan jech chac cu chaal leb coc, xi. 8 Yan ti Snichone jech ialbat scoplal: Chul Dios, sbatel osil ta xapas mantal. Tuc ta xaventainvan. 9 Yuun laj acrontain ti chopole, ja laj acan ti leque. Jech o xal un, ti Dios avuune laj yacbot ms ti smuyubajel avontone, ja mu sta ti achiiltaque, xi. 10 Jech ta xal xtoc: Ti voote, Cajval, voot ta aventa ti lic meltsajuc talel ti banomile.

436
437 Ja jech xtoc yuun ta acob laj ameltsan ti vinajele. 11 Ti cusitic apasoje ta xlaj scoplalic. Yan ti voote, sbatel osil ta xacom o. Ti cusitic apasoje ta xlajic jech chac cu chaal ti cuile. 12 Tey ta xapac jech chac cu ti cuile. Yuun jeltabil ta xcotic jech chac cu chaal ti cuile. Yan ti voote ataoj o avav sbatel osil. Yuun muyuc slajeb ti acuxlejale, xi. 13 Ti Diose jech onoox yalojbe ti Snichone: La chotlan ta jbatsi cob, ja to mi laj cac ta avoc ta acob ti avajcrontae, xute. Taje, mi junuc ngeletic ti jech ialbatic yuun ti Diose. 14 Scotol ti ngeletique ja chulelaletic ti ochemic ta yajtuneltac ti Diose. Yuun tacbilic batel ta scoltael ti buchutic albil scoplalic ta staic ti scolelique.

HEBREOS1,2 laj yal stuc ti Cajvaltique? Ja jech xtoc ti buchutic laj yaiique, laj yilic ti ja melele. Tsacal to un, xi laj sjelubtasbotic talel. 4 Mauc noox taje. Yuun ja stuc ti Diose laj svinajes ti ja scop stuque. Yuun tey ivinaj ti smucul stsatsal yutsilal ti Dios yuunique. Ja jech xtoc yalel toyol iacbat sbijilic yuun ti Chul Espritue jech chac cu chaal ta scan ti Diose.
Ja yuun un, tsotsuc me scoplal, la jtsetan jchiquintic ta yayiel ti cusi laj xa caitique, yo jech mu xquictatic comel ti lequil bee. 2 Ti mantal ti laj yalic ti ngeletic ta vonee, ivinaj ti ja melel onooxe. Ja yuun un, ti buchutic laj sbajique, ti ja noox laj sa ti smulique, loc ta sael yuun ti jech laj yichic ti tsots castigoe. 3 Ja yuun un, cusi ta utel yo ta jpoj jbatic ti mi mu jtuculantic lec ti mucul coltaele ti calal ja bayel

Mu me jbajtic ti coltaele
Diose mauc laj yacbe sventain ti ngeletic ti ach banomil ti ta xcalcutic scoplale. 6 Yuun oy bu tsibabil ta chul cop ti oy buchu jech laj yalbe ti Diose: Cu yutsil ti vinique ti mu xchay ta avontone, Dios? Cu chaal ti batem avonton yuun ti vinique ti calal sna xchame? 7 Aco mi oy bu jech sjalil ti pequel cot scoplal ti vinique, ti ms cajal scoplal ti ngeletique, pero laj onoox avac ta ichel ta muc. Laj avacbe slequilal. Laj avacbe yabtel ta sbainel scotol ti cusi apasoje. 8 Yuun tey laj avacbe ta yoc ta scob scotol, xi. Jech o xal un, ti jech acbatem scotol ta yoc ta scob ti vinique, jech o xal un, ti Diose muyuc cusi laj yicta ti mu ventainbiluc icom yuun ti vinique. Manchuc mi jech acbatem ta yoc ta scob scotol, pero mu to ta xquiltic mi tey ta xcom o ta yoc ta scob scotol ti custic oye.
Ti Jesucristoe cool selan icot jech chac cu chaal ti schiiltaque

5Ti
HEBREOS2,3 ta xquiltic ti Jesuse, ti jech sjalil ipectsanat scoplal yuun ti Diose, ti ja ms cajal scoplal icom ti ngeletique. Yuun ti jech oy scuxul yonton ti Diose, laj scan ti aco chamuc ta sventa scotol cristianoetic. Avi tana xtoc un, tey xa ichbil ta muc. Tey xa acbil slequilal yutsilal ta sventa ti laj yich svocol calal cham ilaje. 10 Scotol ti cusitic oye, ja yuun ti Diose, yuun ja stuc laj smeltsan. Yuun laj scan ti Diose ti ta xacbe slequilal scotol ti snichnabe. Jech o xal un, ti Diose laj yacbe yich svocol ti Jesucristoe. Yuun ti jech laj yich ti svocole, ja icot ta lequil Jcoltavanej yuunic ti snichnabe. 11 Ti buchutic lecubtasbilique schiuc ti Jlecubtasvaneje, jun ti Totil yuunique. Jech o xal un, ti Snichon Diose mu xquexav ti ta sbisotic ta yermanoe. 12 Yuun jech ta xal ti tsibabil ta chul cope: Ta xcalbe yaiic acoplal ti quermanotaque. Ja jech xtoc tey oyun ta olol ti bu tsobolique, ta jquejintabot quejojetic, xi. 13 Jech laj yal xtoc: Ja Jpojobbail ti Diose, xi. Jech laj yal yan velta xtoc: Li oyun schiuc ti nichnabiletic ti ja laj yacbun ti Diose, xi. 14 Ti vootic snichnabotic ti Diose oy jbectaltic, jchicheltic. Ja jech ti Jess eque laj yich talel sbectal jech chac cu chaal cristiano, yo jech xu ta xcham. Yuun ja to jech xu ta slilinbe yabtel ti buchu oy stsatsal ti ta xijchamotic yuune, ja ti pucuje. 15 Ti jech icham ti Jesuse, ja tal

438 spatbe yontonic ti buchutic ti cu sjalil li cuxulique ti ja noox mosovinbilic ta xiel ti ta xchamique. 16 Melel, mauc tal scolta ti ngeletique. Yuun ja tal scolta snitilultac ti Abrahame. 17 Yo jech ta xcot ta pasel, jech o xal un, tsots scoplal ti cool selan icot jech chac cu chaal ti yermanotaque, yo jech icot ta banquilal pale yuunic ta stojol ti Diose, ti oy slequil scuxul yontone. Jech xu ta xchaybe smul ti cristianoetic ta sventa ti jech laj yac sba ta milele. 18 Ti jech laj yai ti sujele, ti vocole, jech o xal un, ti Jesuse xu ta scolta ti buchu ta xai ti sujele, ti vocole.

9Pero
Ja yuun un, Quermanotac, ti lecubtasbiloxuque, ti icbiloxuc yuun ti Dios yo jech ta xacotic ta yuuntaque, tuculanic lec ti Cristo Jesuse, ti ja jcholcope, ti ja banquilal pale yuun ti cusi jchunojtique. 2 Ti Jesuse jun yonton ta stojol ti Diose, ja ti Buchu iacbat ti yabtel yo jech ioch ta banquilal palee jech chac cu chaal ti Moisese jun yonton laj sventainbe scotol sna ti Diose. 3 Ja yuun un, ti Jesuse jauc ti ms to ichbiluc ta muque. Ja me yamaluc scoplal ti Moisese. Yuun ti jun jmeltsanej nae ja ms ichbil ta muc. Yan ti nae yamal scoplal. 4 Yuun ti jujubej nae, scan ti oy buchu ta smeltsan. Ja noox jech xtoc, scotol ti cusitic oye, ja laj xa smeltsan ti Diose. 5 Ja jech ti Moisese, lequil jtunel laj sventainbe scotol sna ti Diose. Ti jech itun

Ti Jesuse ja ms tsots yabtel yichoj, ja mu sta ti Moisese
439 taje, ja ti ta scajalbe scoplal ti cusi tsacal to ta xal ti Diose. 6 Pero ti Cristoe, lequil Nichonil laj sventainbe sna ti Diose. Ti sna taje, ja ti vootique mi jun contontic oe, mi mu xijchibaje, mi xijmuyubaj noox ta smalael ti cusi jmalaojtique.
HEBREOS3,4 ta xatsatsubtasbe aba avontonic ta jujun tal ti jujun cacale yo to yorail avi lie. Ja jech ta scan taje, yo jech muyuc buchu junucal avuunic ta xlajic ta lolael yuun ti mulile, ti tey xlic ti scacal yontonique. 14 Yan ti mi staoj yav jpatoj contontic xijcham xijlaje jech chac cu chaal ta sliquebale, jech o xal umbi, ta xijacbatotic jech chac cu chaal laj yich ti Cristoe. 15 Jech o xal jech ta xal ti Chul Espritue: Ti mi vooxuc ta xavaiic ti cusi ta xal ti Dios avi tana lie, mu xayijubtas avontonic jech chac cu chaal laj spasic ti amolmuctotic ta vonee ti ja noox lic scacal yontonique, xi. 16 Buchu scoplalic xcaltic yayel taje ti laj yaiic ti scopojel Diose, ti tsacal to lic scacal yontonique? Jaic ti buchutic iloquesatic talel yuun ti Moiss ta Egipto banomile. 17 Buchu scoplalic xcaltic yayel taje ti ilinem ti Dios ta stojolic chavinic jabile? Jaic ti buchutic laj saic ti smulique. Ja yuun un, tey chamic ta xocol banomil. 18 Buchu scoplalic ti ialbatic yuun ti Diose ti mu xochic ta cux onton schiuque? Jaic ti buchutic laj stoy sbaique. 19 Ta xquiltic xtoc un ti muyuc xochic ta cux ontonale, yuun muyuc laj xchunic ti Diose. Ti jech to albil scoplal ti xu to chbat jcux contontic schiuc ti Diose, tscan ti aco jquel jbatique, naca mi oyuc jlom avuunic ti mu xochic batele. 2 Yuun ti vootic xtoque laj quichtic albel ti colebal ach cope jech

o xal un, scan ta xatsetan achiquinic ta yayiel ti cusi ta xal ti Chul Espritu ti tsibabil ta scop Diose: Ti mi vooxuc ta xavaiic ti cusi ta xal ti Dios avi tana lie, 8 mu xayijubtas avontonic jech chac cu chaal laj spasic ti amolmuctotic ta vonee, ti ja noox lic scacal yontonique, ti laj squelbeic yonton ti Dios ta xocol banomile. 9 Yuun jech laj yal ti Diose: Tey laj squelbeicun conton ti amolmuctotic ta vonee, aco mi chavinic jabil tey laj yilic ti cusi laj jpase. 10 Jech o xal un, tey liilin yuun ti cristianoetic taje. Jech laj cal: Tey onoox chacal ti yontonic ta xanavique. Mu scan stamic ti jbee. 11 Jech o xal un, liilin yuunic. Ja jech xtoc laj cac que ti mu xchiinicun ta cux ontone, xi ti Diose, xi ti Chul Espiritue. 12 Quermanotac, quelo me abaic ti mu me buchu junucal avuunic ti toj chopol yonton ti ta xchac sbaic ta stojol ti cuxul Diose ta scoj ti mu xchune. 13 Ja tscan ti

7Jech
Ti scuxobil yontonic ti snichnab Diose
HEBREOS4 chac cu chaal ti stuquique. Pero ti stuquique muyuc cusi bal o laj yaiic ti jech laj yichic albel ti chul cop taje. Yuun mu laj xchunic ti cusi laj yaiique. 3 Yan ti vootic ti jchunojtic ti colebale, ja onoox ta xijoch ta cuxob ontonal taje. Jech ialbat scoplalic yuun ti Dios ta xavaiic une: Liilin yuunic ti amolmuctotique. Jech o xal laj cac que ti mu xchiinicun ta cux ontone, xi. Aco mi jech laj yal ti Diose, pero tsutsem xa yuun ti yabtele, yo xu ta xijoch ta cuxob ontonal ti calal lic smeltsan ti banomile. 4 Yuun oy bu jech ta xal ti ta chul cope: Ta yucubal cacal laj xcux ti Dios yuun scotol ti yabtele, xi. 5 Aco mi jech chapajem yuun ti Diose, pero jech laj yal xtoc ta schul cop: Mu xischiinicun ta cux onton, xi. 6 Pero oy to jlom ti xu to ta xochic batel ta cuxob ontonale. Yan ti buchutic bayel laj yaiic ti colebal cope, muyuc xochic batel, ja ti laj sbajique. 7 Jech o xal ti Dios une, laj stuj yan cacal yo xu ta xijoch ta cuxob ontonale. Ja ti cacal avi li tana une. Yuun ti Diose, ta sjalil to un, jech lic scoponotic ta sventa ti Davide, ti jech ta xal ta chul cop ti calojboxuc onooxe: Ti mi vooxuc ta xavaiic ti cusi ta xal ti Dios avi tana lie, mu xayijubtas avontonic, xi. 8 Yan ti jauc ti Josu ti laj yacbe scuxob onton ti jisraeletique, mi jauc laj yal ti Dios ti oy to yan

440 cacal ti xie. 9 Ja yuun un, oy to ti lequil cuxob ontonal yuun ti snichnabtac Diose. 10 Yuun ti buchu ta xoch ta cux onton schiuc ti Diose, ta xa xcux yonton yuun ti yabtele jech chac cu chaal ti Diose ti laj xcux yonton yuun ti yabtele. 11 Jech o xal un chae, la cacbetic yipal yo jech xu ta xijoch ta cuxob ontonal taje, naca mi oy jlomuc ja ta xchanbeic yontonic ti buchutic muyuc laj xchunique. 12 Yuun ti scop Diose, cuxul, oy stsatsal. Ms jichil ti snie, ja mu sta ti cusuc noox espadail ti chajot yee. Yuun ti scop Diose ta xcot calal to yut contontic, ta sjunul jchicheltic. Ta svinajes talel ti cusi ta snopilan ta xalolan ti yut ontonale. 13 Ti cusi pasbil yuun ti Diose, mu stac snac sbaic ta stojol. Yuun jamal scotol ta sba ta sat ti Buchu ta xich quetique.

Snichon Diose, ja ti Jesuse, ja ti muc ta banquilal pale cuuntique ti ioch xa batel ta stojol ti Diose. Jech o xal un, junuc contontic ta xchunel ti cusi jchunojtique. 15 Yuun ti banquilal pale cuuntique xu xcuxubaj yonton yuun ti jvocoltic ti jech muyuc quiptique. Yuun ti stuque, ep ta tos laj yai sujel, laj yai vocol jech chac cu chaal ti vootic ta xcaitique. Ja noox ti stuque muyuc laj sta ti smule. 16 Jech o xal un, sjunuluc me contontic nopajcutic batel ta stojol ti jcuxubinvanej Diose, yo jech ta xcuxubaj yonton cuuntic, yo jech

14Ti
Ti Jesuse ja ti mucul banquilal palee
441 ta yutsilal yonton ta xiscoltaotic ti calal yorail ta xtun cuuntic ti coltaele. Ti jujun banquilal palee ja tujbilic loquel ta stojol ti viniquetique. Ja jech xtoc vaanbilic ta jetesejcop yuun ti cristianoetic ta stojol ti Diose. Ja jech xtoc jaic ta sjelubtasic matanal schiuc ti cusitic milbil ti ja sventa stojol smulic ti cristianoetique. 2 Ti jech ta xai svocol stuc ti jech cristiano ti banquilal palee, jech o xal un, xu ta xcuxubaj yonton yuun ti buchu mu snaic ti cusi lec ta pasele, schiuc ti chayemic ta bee. 3 Yuun ti jech cristiano ti stuque, jech o xal un, tsots scoplal ta xac stojol smul stuc ta stojol ti Diose jech chac cu chaal ta xetesbe stojol smulic ti cristianoetique. 4 Muyuc buchu junucal xu ta xoch ta banquilal pale ta smantal noox stuc. Yuun ja Dios stuc ta xicvan yo jech ta xacbe yich ti lequil abtele jech chac cu chaal iicat ti Aarone. 5 Ja jech icot ta pasel ta stojol ti Cristoe. Mu yuunuc laj spas sba ta mantal stuc ti jech ioch ta banquilal palee. Yuun ja iicat yuun ti Diose ti jech iacbat ti lequil abtele jech chac cu chaal ialbat yuun ti Stote: Voot ti Jnichonote, yuun cacojbot acuxlejal avi tana lie, xutat. 6 Yuun oy bu tsibabil ta chul cop ti jech ialbat xtoc yuun ti Stote: Ti voote, banquilal paleot sbatel osil ti cool selan avabtel schiuc ti Melquisedeque,
HEBREOS46 xutat. 7 Calal ay cuxiuc li ta sba banomil ti Cristoe, tsots xvocolet icopoj, ep laj smal yalel sat ta stojol ti Diose, ja ti Buchu oy stsatsal stuc ta xpojat ti calal ta xchame. Jech o xal un, iaibat scop yuun ti Diose ti jech yontone. 8 Aco mi Nichonil ti Cristoe, pero tey laj yai ta spasel ti cusi tscan ti Dios ta sventa ti svocol laj yiche. 9 Calal jech laj spas scotol ti cusi tscan ti Diose, ja icot ta lequil Jcoltavanej yuunic sbatel osil ti buchutic ta xchunique. 10 Yuun ja ivaanat ta banquilal pale yuun ti Diose ti cool selan yabtel schiuc ti Melquisedeque.

mi oy to ep ti cusi ta jcan ta xcalcutic avaiic scoplal ti banquilal pale taje, pero toj vocol ta ayibel smelol, ja ti mu xacan xavaiique. 12 Ti jechuque, jchanubtasvanejoxuc xa. Yuun vone xa achunojic. Pero le une, chuil to avipanojic. Yuun ta to xacan ti aco avichic albel smelol ti scop Diose ti bu mu tsotsuc ta ayibel ti smelole. Mu to xti avuunic ti yijil velile. 13 Yuun ti buchu chuil yipanoje cool selan olol to. Yuun mu sna stujel ti cusi leque, ti cusi chopole. 14 Yan ti buchutic xti yuunic ti yijil velile, jaic ti buchutic chiemic xa ta stojol ti Diose, ti xtojobic lec ta stujel ti cusi leque, ti cusi chopole. Yo jech ta xijchiotique, la cacbetic batel yipal un yo jech ta xech scoplal ti ja noox ta xcaitic ti cu selan lijalbat scoplal

11Aco
Xibal sba ti chibajel ta xchunel ti Cajvaltique
HEBREOS6 ti Cristo ta bayele. Mauc noox ta xcalbe jbatic ti aco yich ictael ti chopol ontonale, schiuc ti ta xijcham yuun ti mu lecuc ta xich pasele, schiuc ti aco jchuntic ti Diose. 2 Mauc noox ta xcalbe jbatic scoplal ti cu selan lijchanubtasat yuun ti ichvoe, schiuc scoplal ti ta scajanel cobil ta sjol ti jchunolajeletique, schiuc xtoc ti ta xchacuxiic ti animaetique, schiuc xtoc ti castigo sbatel osile. 3 Mi jech tscan ti Diose, cactic batel persa ta yayiel ms ti scop Diose. 4 Yuun ti buchutic laj xa staic ti saquilal osile, ti laj xa yaibeic smuil ti cusi ta xac ti Diose, ti yichoj ti Chul Espritue, 5 ti laj yaibeic smuil ti lequil ach cop yuun ti Diose, ti laj yaibeic smuil xtoc ti smucul stsatsal ti ach banomil ti ta to xtale, 6 pero mi ta xchibaj yontonic ta jechel o ta xchunel ti Cajvaltique, mu xa chabel stac jeltabel ti yontonic yan veltae. Yuun cool to selan ti ta sjipanic ta cruz yan velta ti Snichon Diose, ti ta xaquic ta labanel ta sba ta sat ti cristianoetique. 7 Ti stuquique cool selan jech chac cu chaal ti banomil ti lec ta xai ta xuch ti vo ti calal ta xtalolan jujun veltae. Ti banomil taje, ti mi lec ta xacbe sat stsunobalic ti jabteletique, ta melel umbi, ta xacbat bendicin yuun ti Diose. 8 Yan ti mi ja noox chix, momol ta xaque, muyuc cusi stu o. Mu lecuc ta xilat yuun ti Diose. Tey ta xich chiquel ta coc.

442 vooxuque, jnacutic lec ti mu jechuc avontonique. Ta xavichic ti lequil bendicin ti ta xlic talel ta stojol ti Jcoltavaneje. 10 Yuun ti Diose oy stuquil yonton. Yuun mu xchay ta yonton ti oy cusi lec laj apasique. Ja jech xtoc ta xavaquic ta ilel ti cux ta xavaiic ti Diose, ja ti laj acoltaic ti jchunolajeletique. Jech to yacal ta xapasic avi tana. 11 Pero ta jcancutic ti jujunoxuque ti jechuc me staojuc yav avontonic xacham xalajic ti cux ta xavai abaique, yo jech ta jbel scoplal ta xataic ti cusi amalaojique. 12 Pero mu jcancutic ti ta xachajubic ta bee. Ja ta jcancutic ti ta xachanbeic yontonic ti buchutic xchunojic ti ta onoox xcot ta pasel ti ta xichic ti smotonic ti albilic yuun ti Diose, ti mu xchibaj yontonic ta smalaele. 13 Yuun ti Diose, ti calal laj yalbe ti Abraham ti oy cusi ta xacbee, laj svaan sba ta rextigo stuc. Yuun muyuc xa buchu yan ms cajal ta svaan ta rextigo. 14 Jech o xal jech laj yal: Melel, ta xacacbot ep bendicin. Ja jech xtoc ta xacacbot ep anitilultac, xutat. 15 Ja yuun un, ti Abrahame tey sjunul yonton laj smala ti cusi ialbate. Jech o xal un, tey laj yich ti cusi ialbat yuun ti Diose. 16 Calal oy cusi ta svaanic ta rextigo ti cristianoetique, ja ta svaanic ta rextigo ti cusi ja ms cajal scoplal yuunique. Calal jech oy cusi laj xa svaanic ta rextigoe, ichbil ta muc ta xcom ti cusi laj yalique. 17 Jech o xal un, ja jech laj spas ti Diose. Laj yac ye. Laj

mi jech laj calcutic avaiic, Quermanotac, yan ti
Ti jech jmalaojtic ti oy cusi ta xquichtique, mu xchibaj contontic.

9Aco
443 svaan sba stuc ta rextigo. Yuun ta scan ta xac iluc ta stojol ti buchutic ta xichic ti matanal ti yaloj onooxe ti mu jauc juteb ta sjelta ti cusi yaloj ti ta xaque. 18 Ja yuun un, oy chatos ti mu stac sjele, ja ti mu sna sjut cop ti Diose. Ta sventa ti chabel taje, ja ta xijyacbotic spatobil contontic ti Diose. Jech o xal ti vootic ti laj xa jsatic ti jpojobbailtic ta stojole, jpatoj contontic ta jtatic ti cusi yaloj onoox ti Dios ti ta xaque. 19 Ti jech jchunojtique, ja ta xac jnatic ta contontic ti lec oyotic ta stojol ti Diose jech chac cu chaal ti lec cotel ti barco yuun ti yiclebe. Ti quiclebtique tey ijelav ta pat cortina ti bu tsacal lec ta yut chul templo yuun ti Dios tey ta vinajele. 20 Tey ioch batel ti Jesuse yo jech ta sjambotic ti bee. Ja yuun un, ti Jesuse tey ioch o ta banquilal palee cool selan schiuc ti Melquisedeque.

HEBREOS6,7 yuun ti jteclum Saleme, ja smelol ta xal ti jun yontonic ti buchutic sventainoje. 3 Ati Melquisedec taje, muyuc bejel ta vun sbi ti stote, ti smee, mi jauc ti smolmuctotaque, mi jauc ti bu ivoc talele, ti bu ichame. Ti jech taje, ja svinajeb ti cool selan ti Snichon Diose ti ja pale sbatel osile. 4 Lec un chae, quelo avilic cu selan smucul ti Melquisedeque. Yuun ti jmolmuctotic Abrahame laj yacbe ti jujun lajlajuneb ti laj spojbe talel ti ajvaliletic ta pas letoe. 5 Ti paleetic ti jaic snitilultac ti Levie tsots scoplal ta scanbe jujun lajlajuneb scotol ti schiil, xi ialbatic yuun smantal ti Moisese. Ja jech ta scanbe taje, manchuc mi yuts yalal, snitilultac ti Abrahame jech chac cu chaal ti stuquique. 6 Pero ti Melquisedeque, manchuc mi mauc snitilul ti Levie, pero laj scanbe ti jujun lajlajuneb ti Abrahame, ja ti buchu albil yuun ti Dios ti oy cusi ta xacbate. Ja jech xtoc ti Melquisedeque laj yacbe bendicin ti Abrahame. 7 Ja yuun xcaltic un, ti buchu laj yac ti bendicione ja ms cajal. Ja mu sta ti buchu laj yiche. 8 Ti buchutic ti li oy ta jtojoltic ti ta xichic ti jujun lajlajuneb cuuntique, viniquetic noox ti sna xchame. Yan ti Melquisedeque mu jechuc scoplal. Yuun ta xalbat scoplal ti tsibabil ta scop Diose ti ja jun ti staoj to yav cuxule. 9 Ti pale Levie schiuc ti snitilultac ta paleal ti laj scanic ti jujun lajlajunebe, xu ta xcaltic ti laj yaquic ec ti jujun lajlajuneb ta stojol ti Melquisedeque ti calal ja laj yac ti Abrahame. 10 Ja jech

Ti Melquisedec taje, ja to ox ajvalil yuun ti jteclum Saleme. Ja jech xtoc ja banquilal pale yuun ti mucul Diose. Calal isut talel ti Abraham ta pas leto ti laj stsal ti jayib ajvaliletique, ti Melquisedeque iloc batel, ba snup ta be ti Abrahame. Tey laj yacbe bendicin. 2 Ja jech ti Abrahame tey laj yacbe ti jujun lajlajuneb ti cu yepal laj spas talel canal ta pas letoe. Ti biil Melquisedeque, ja smelol ta xal lequil ajvalil, xi. Ti smelol ti jteclum Salem xtoque, ja jun ontonal, xi. Ti jech ajvalil
Ti Jesuse banquilal pale cool selan jech chac cu chaal ti Melquisedeque
HEBREOS7 icot ta pasel, ja ti tey to ox oy ta sbectal schichel snitilultac ti Abrahame. Ja ti muyuc to ox voquemic ti calal laj snup sbaic ta be schiuc ti Melquisedeque. 11 Ti jisraelal cristianoetique laj yichic ti mantal ta sventa ti paleetic ti ja snitilultac ti Levie, ti iayan talel ta stojol ti Aarone. Yan ti yuunuc ta sventauc ti paleetic taje ti laj staic ti lecubtasele, ja yuun umbi, mu xa persauc ital yan pale ti cool selan ti Melquisedeque, ti ja mu xcoolaj schiuc ti Aarone. 12 Calal jech ijelta ti paleetique, ja jech xtoc jelta ti mantal ti cu selan ta xich tujel ti palee. 13 Jech o xal un, ti Cajvaltique ti ta xalbat scoplal ti ta xoch ta banquilal palee, mauc snitilul ti Levie, jvoc o xa snitilul ti jisraeletic ti mu junuc ti ochemic ta paleale. 14 Yuun vinajem lec scoplal ti Cajvaltic Jesucristoe ti iayan talel ta stojol jun snitilul ti Judae. Ti Moisese muyuc laj yalbe scoplal ti tey ta xich tujel jun pale ti ja snitilul ti Judae. 15 Yuun ja to tey ivinaj lec ti cu selan ta xich tujel ti palee, ti calal ital ti Ach palee ti cool selan schiuc ti Melquisedeque. 16 Ti Ach pale ti ivaie, mauc ta sventa ti cu selan ta xal ti mantal ti buchu snitilul ta xoche. Yuun ja noox ioch ta paleal ta sventa ti oy stsatsal scuxlejal ti mu sna xlaje. 17 Yuun jech ialbat yuun Dios ti Cristoe: Voot paleot sbatel osil, cool selan avabtel jech chac cu chaal ti Melquisedeque, xutat. 18 Ja yuun un, tey ilaj scoplal ti vone mantal ti ta

444 xal ti cu selan ta xich vaanel ti paleetique. Yuun yabtelic ti paleetique, muyuc yip, muyuc cusi xu yuun. 19 Ja jech xtoc ti smantal ti Moisese, muyuc xlecubtasvan jutebuc. Avi tana lie, oy xa jun squexol ta jtojoltic ti ja ms lec patobil ontonale, ti ja ta sventa xu xijnopaj batel ta stojol ti Diose. 20 Ti vai selan taje, ja laj svaan sba stuc ta rextigo ti Diose. 21 Ti yan paleetique, muyuc buchu laj svaan sba ta rextigo ta stojolic ti jech iochic ta paleale. Yan ti calal ioch ta banquilal pale ti Cristoe, oy Buchu laj svaan sba ta rextigo. Yuun jech ialbat ti tsibabil ta chul cope: Voot paleot sbatel osil, ti cool selan avabtel jech chac cu chaal ti Melquisedeque. Yuun laj xa jvaan jba ta rextigo. Mu jel ti jcope, xi ti Cajvaltic Diose. 22 Jech o xal un, ti Jesuse com ta sba ti jun trate ti ms leque, ti ja mu sta ti bayele. 23 Ti yan paleetique, ep laj echicuc, ja ti sna xchamique. 24 Yan ti Jesuse, ti jech mu sna xchame, jech o xal ti yabtel ti jech banquilal palee, mu xu ta xich yan. 25 Jech o xal un, xu ta scolta sbatel osil ti buchutic ta xnopajic batel ta stojol ti Dios ta sventa ti stuque. Yuun cuxul sbatel osil, yo jech ta scanbe vocol ti Dios ta stojolique. 26 Ti Jess taje, ja ti banquilal pale ti ta xtun cuuntic ta jbel scoplale. Yuun ti stuque, chul vinic. Muyuc cusi chopol ta snop. Muyuc mulil ta stojol. Mu xcoolaj yonton jech chac cu

445 chaal ti jsamuliletique. Ichbil ta muc ta stojol ti Diose ti tey ta vinajele. 27 Yuun mu xcoolaj schiuc ti yan banquilal paleetique, ti jujun cacal ta smilic xchiquic ti animaletic ta stojol Dios ta sventa ti smul stuquique schiuc smulic ti cristianoetique. Jauc ti Jesuse, jun noox velta laj yac stojol ti mulil ta sventa scotole calal laj yac sba stuc ta mataninele. 28 Yan ti smantal ti Moisese, ta svaanic ta banquilal pale viniquetic ti muyuc slequilal ti yontonique. Tsacal to un, ti Diose laj svaan sba ta rextigo yo jech ta xoch ta banquilal pale ti Snichon ti oy o slequilal sbatel osile.

HEBREOS7,8 ti Moiss yuun ti Diose ti calal lic smeltsan ti templo nucule: Jech me xameltsan ti temploe cool selan jech chac cu chaal laj cacbot avil tey ta vitse, ti xutate. 6 Pero ti banquilal pale cuuntique ms to lec ti bu ta xabteje. Yuun ja jetesejcop yuun ti ach tratee. Yuun tey albil scoplal ti oy cusi ms lec ta xac ti Diose. 7 Yan ti lecuc itun ti bayel tratee, mu xa persauc ti ital yan ach tratee. 8 Pero ti Diose laj yil ti muyuc ilecubtasatic ti cristianoetic yuun ti bayel tratee. Yuun tsibabil ta chul cop ti jech laj yal ti Cajvaltic Diose: Oy bu ta xcot yorail ti ta jpas ach trate schiuc ti jisraelal cristianoetique schiuc xtoc ti snitilultac ti Judae. 9 Ja noox ti mu xa jechuc ta jpas ti tratee jech chac cu chaal laj jpas schiuc ti smolmuctotique, ti calal laj jnitbe loquel talel scobic ta Egipto banomile. Yuun ti stuquique muyuc laj spasic ti jbayel tratee. Jech o xal un, laj quicta comel. 10 Calal ta xcot scacalil ti ta xcacbe ach trate ti jisraelel cristianoetique, ja jech chac cu chaal lie. Ta jticbe ta sjolic ti jmantale. Ta jtsibabe ta yontonic. Jech o xal un, vuunun ti Dios yuunique. Ja jech xtoc ti stuquique, ja calab jnichnab. 11 Jech o xal un, mu xa persauc oy buchu ta xchanubtas sbaic schiic ti schiile, ti yermanoe, yo jech ta snaic ti cu jelane.

Ti cusi ms tsots scoplal ti ta xcalboxuc avaiique, ja ti tey xa chotol ti banquilal pale cuuntic ta stsel sbatsi cob ti Dios ti oy ta vinajele. 2 Tey ta xtun ta paleal tey ta batsi templo ti pasbil yuun ti Cajvaltic Diose, ti mauc pasbil yuun ti viniquetique. 3 Scotol ti banquilal paleetique ja vaanbilic ta yetesel, ta xchiquel smoton ti Diose. Ja jech ti Jesuse, tsots scoplal ti oy cusi ta xac jelavele. 4 Yan ti liuc onoox oy ta banomile, mi jauc ochem ta paleal ti jechuque. Yuun oy to banquilal paleetic ti vaanbilic ta sjelubtasel matanal jech chac cu chaal ta xal smantal ti Moisese. 5 Ti paleetic ti vaanbilic ta sventa smantal ti Moisese, ti yabtel ti ta spasique ja noox smelol svinajeb ti cusitic oy ta vinajele. Jnatic lec ti ja noox svinajebe, yuun jech onoox ialbat

Ti Jesuse jetesejcop yuun ti ach trate
HEBREOS8,9 Yuun scotolic ta xiyojtiquinicun, calal ta biquit ta muc. 12 Ta xcacbe perdn yuun ti schopolalique. Mi jauc ta jvules ta conton ti smulique, xi ti Diose. 13 Calal ta xalbe scoplal jun ach trate ti Diose, ja xa laj yal ti ech xa scoplal ti bayel tratee. Ti cusi ta xa xlaje, ti ta xa xech batel ti scoplale, yuun ta xa xtub.
446 cuartoe, yo jech ta spasic ti yabtelic ta yichel ta muc ti Diose. 7 Yan ti ta schacolale, ja noox ta xoch batel jun velta ta jujun jabil ti banquilal palee. Ti calal ta xoch batele, tsots scoplal ta xich ochel schichel ti animaletic ti ta xac ta sventa stojol smul stuque schiuc stojol smulic ti cristianoetique. 8 Ati jechuc yacaluc to ta xtun ti sliquebal cuarto yuun ti temploe, ja ta xac ta nael ti Chul Espritue ti macal to sbelal ti bats chul cuarto ti jechuque. 9 Scotol taje, oy cusi ta xac ta nael avi cacale. Yuun ti matanale, ti animaletic ti ta xich acbel ta smoton ti Diose, mu xu ta slecubtasbatic sjol yontonic ti buchu jech ta xichic ta muc ti Diose. 10 Yuun ja noox sventa spat xocon. Yuun ja noox scoplal veliletic, uchbolaletic, schiuc ti cu selan ta slecubtas sbaique. Yuun mantal noox, ti oy stue ja to mi laj yich jeltael yuun ti Diose. 11 Avi tana un, ital xa ti Cristoe, ja xa ti banquilal pale yuun scotol ti cusitic lec talem xae. Ti templo ti bu ta xtun ta paleal ti Cristoe, jun yutsil, yuun ms lec. Yuun mauc pasbil yuun ti viniquetic li ta sba banomile. 12 Yuun ti Cristoe ioch xa batel ti ta batsi chul cuartoe. Ti teye, mauc xa ta xac schichel ti chivoetique, ti chin vacaxetique. Yuun laj xa yac ti schichel stuque. Ja yuun un, jun noox velta laj yac comel ta sventa scotol. Tey laj sman ti jcoleltic sbatel osile. 13 Melel, ti schichel chivoetique, ti schichel vacaxetique, ti stanil ti me chin vacax ti laj yich chiquel

Ti bayel tratee oy smantaliltac ti cu selan ta ichel ta muc ti Dios ta templo li ta sba banomile. 2 Ti temploe ja jech selan laj yich meltsanel. Ti ta sliquebale, tey oy ti chul cuartoe, ti bu oy ti yavil cantilae schiuc ti mexa ti ja scajleb ti chul pane. 3 Ti ta spat ti schibal cortinae, tey oy ti batsi chul cuartoe. 4 Ti teye, tey oy jun altar ti ja oroe sventa xchicobil ti pome. Tey oy xtoc scaxail ti trate ti bonbil ta oro sbejele. Ti tey ta yut caxae, tey oy jun jarru ti ja oroe, ti bu tiquil ti manae. Ja jech xtoc tey tiquil ta caxa snabte ti Aarn ti quelomaje. Tey tiquil xtoc ti chapech ton ti bu laj yich tsibael ti tratee. 5 Ti ta sba ti caxae, tey oy vaajtic chib slocobbail ngeletic ti ja squexol stuc ti Diose. Ti ngeletic taje tey smacoj ta xiquic ti bu ta xich tael ti perdn yuun smulic ti cristianoetique. Taje, tey to noox calal ta xcalcutic avai scoplal avi tanae. 6 Ti jech chapajem scotole, jech ti paleetique scotol cacal ta xochilanic ti ta sliquebal chul

Ti templo li ta banomile schiuc ti chul templo ta vinajele
447 ta altare, melel, oy stu ti laj yich vijbel ta sbaic ti buchutic oy smulique, yo jech ta xlecub ti spat xoconique. 14 Ti mi ja jech taje, ja ms to jelavem yip schichel ti Cristoe. Ta sventa ti coltabil yuun ti Chul Espritu ti muyuc spajebe, ti Cristoe stuc laj yac sba ta milel ta stojol ti Diose, ti ja jun matanal ti muyuc yicobale. Jech o xal ti schichele ta xispocbotic ti sbolil jol contontique ti cusi laj xa jpastic ti ja noox ta xiyacotic ta chayele, yo jech xu ta xcac jbatic ta tunel yuun ti cuxul Diose. 15 Jech o xal un, ti Jesucristoe ja jetesejcop yuun ti ach tratee, ja ti rextomentoe. Ti jech icham ti Cristoe, ja ta sventa ti laj staic perdn yuun smulic ti cristianoetic ti laj staic calal tey to ox oyic ta stojol ti bayel tratee. Ja jech xtoc yo jech ti buchutic icbilic yuun ti Diose ta xichic ti rextomento sbatel osil ti jech onoox albilique. 16 Ti buchu laj smeltsan svunal jun rextomento li ta sba banomile, tscan ta xvinaj mi chamem xa ti buchu laj smeltsane, yo jech ta xlic abtejuc ti rextomentoe. 17 Yuun ti rextomentoe mu to xu xlic abtejuc calal mi cuxul to ti buchu laj smeltsane, ja noox mi chamem xa ti buchu laj smeltsanbe svunal ti rextomentoe. 18 Jech o xal un, ti bayel tratee tey lic abtejuc talel calal lic stunesic chich ti cristianoetique. 19 Jech o xal ti Moisese laj yavta scotol ti mantaletic ta stojol scotol ti cristianoetique. Tsacal to un, laj stsac tsajal tsots schiuc jun scob hisopo te. Tey laj stsaj ochel ta

HEBREOS9 schichel ti chin vacaxetique schiuc schichel ti chivoetic ti capal ta voe. Tey lic svaj ta sba ti libro yuun ti mantale schiuc xtoc ta sba scotol ti cristianoetique. 20 Ja yuun un, ti Moisese jech laj yalbe ti cristianoetique: Ti chich ti laj jtunes lie, ja svinajeb ti ilic xa abtejuc ti strate Dios ta atojolique, xi. 21 Ja jech xtoc ti Moisese lic svajbe chich ti temploe schiuc scotol ti cusitic tey ta xtun ta yute. 22 Ta xal ti mantale ti jutuc mu scotoluc ta xich lecubtasel ta chiche. Yuun mi muyuc ta xich malel ti chiche, muyuc perdn yuun ti mulile.

o xal un, tsots scoplal laj yich lecubtasel ta chich scotol ti cusitic ja slocobbail ti cusitic oy ta vinajele. Yan ti cusitic oy ta vinajele, ms to lec chich ta scan, ja mu sta taje. 24 Yuun ti Cristoe mauc ioch batel ta templo ti meltsanbil yuun ti cristianoetique, ti slocobbail noox ti batsi chul templo ti oy ta vinajele. Yuun ja ioch batel ta vinajel, ti tey laj svaan sba ta stojol ti Dios ta jventatique. 25 Ti jisraelal banquilal paleetique ta xoch batel jujun jabil ta batsi chul cuarto ta yaquel chich ti mauc schichel stuque. Yan ti Cristoe mu jayibuc velta laj yac ti schichel stuque. 26 Ati yuunuc jechuque, ep ta velta laj yac sba talel ta milel calal lic meltsajuc talel ti banomile. Pero lee, ja o ivul ta loquel ti Cristo ti calal slajebtic xa batel ti cacale,

23Jech
Ti jech laj yac sba ta milel ti Cristoe, itub ti mulile
HEBREOS9,10 yo jech jun noox velta ta xac sba ta milel ta sventa scotole, yo jech ta xchay ti mulile. 27 Ti calal ta xijcham jcotoltique, jun noox velta. Tsacal to un, ta xtal ti chapanele. 28 Ja jech ti Cristoe, jun noox velta iacat ta milel yo jech ta xchaybe smul scotol. Tsacal to xtoc un, ta xtal yac sba ta ilel yan velta. Pero mauc ta xtal stub ti mulile. Ja xa noox ta xtal scolta ti buchutic smalaojique. Ti cusi laj yac ta nael smantal ti Moisese, mauc ti batsi smelole, ja svinajeb noox ti cusitic lec ta xvul ta loquele. Jech o xal un, ti cusi ta xac ta nael ti mantale, muyuc xu yuun ta slecubtasel ti buchutic ta xnopajic ta stojol Dios ta sventa ti cusi milbile, ti tey onoox ta xaquic jujun jabile. 2 Ati yuunuc ilecubtasaticuc yuun ti cusi ta xich milel ta sventa ti mantale, mu xa xaiic ti oy to ti smulic jechuque. Laj yictaic ti buchu ta xaquic ti matanale. 3 Ti animaletic ti laj xchiquique, ja noox ta xvulesbatic ta yontonic jujun jabil ti oy smulique. 4 Yuun ti schichel ti vacaxetique, ti chivoetique mi jauc xu ta xtub yuun ti mulile. 5 Jech o xal ti Cristoe, ti calal ta xa xtal ta banomile, jech laj yalbe ti Diose: Mu xacan ti matanale, ti animaletic ti ta xich chiquele. Jech o xal laj avacbun quich jbectal. 6 Mu xmuyubajuc avonton yuun ti chicbil animaletic ti ja amotone,

448 mi jauc ti cusi ta xich milel yo jech ta xtub ti mulile. 7 Jech o xal jech laj cal: Li oyune, yo jech ta jpas ti cusi oy ta avontone, Dios, jech chac cu chaal ta xal ti jcoplal ti tsibabil ta achul cope, xi ti Cristoe. 8 Ti Cristoe bayel laj yal ti mu xmuyubajuc yonton Dios yuun ti animaletic ta xich milele, ti ta xich chiquele, ti ja stojol sventa ta xtub ti mulile. 9 Tsacal to un, jech laj yal: Li oyune, yo jech ta jpas ti cusi oy ta avontone, Dios, xi. Ti jech taje, ja ta xac ta nael ti ta stubbe scoplal ti animaletic ti ta xich milele. Yuun ja ta xoch ta squexol matanal ti stuque. 10 Ja yuun un, ti Diose laj xa slecubtasotic. Yuun ti Jesucristoe laj spas ti cusi oy ta yonton ti Diose calal jun noox velta laj yac sba ta milel ta sventa scotole. 11 Scotol ti jisraelal paleetique ja yabtelinojic jujun cacal ta yaquel ti jtostos noox animaletique, aco mi mu xtub yuun ti mulile. 12 Pero ti Jesucristoe jtos noox laj yac ti stojol mulil ti ta xtun sventa sbatel osile. Tsacal to un, tey bat chotluc ta xocon sbatsi cob ti Diose. 13 Jech o xal tey smalaoj ti ta xacbat ta yoc ta scob ti yajcrontataque. 14 Yuun ta jtos noox stojol mulil lec icom sbatel osil ti buchutic ilecubtasatic yuune. 15 Yuun jech ta xac ta nael xtoc ti Chul Espiritue. Yuun jech laj yal ti ta sliquebale: 16 Calal ta xcot scacalil ti ta xcacbe ach trate ti jisraelal cristianoetique,

10
449 ja jech chac cu chaal lie, xi ti Cajvaltic Diose. Ta jticbe ta sjolic ti jmantale. Ta jtsibabe ta yontonic, xi. 17 Tsacal to xtoc un, jech laj yal: Mi jauc ta jvules ta conton ti smulique, ti schopolalique, xi. 18 Ja yuun un, calal tub xa ti mulile, jech o xal un, laj scoplal ta yaquel stojol ti mulile.

HEBREOS10 jba contontic ta jujun tale. Ja lec ti jech ta jpastique, yuun nopol xa talel ti scacalil ti ta xtal ti Cajvaltique. 26 Yan ti mi yalel xa ta jsa ti jmultic ti calal laj xa caitic ti melele, muyuc xa yan stojol ti mulile. 27 Ja xa noox cajal ta xcom ta jbatic ti tsots chapanele schiuc ti coc ti ta xtile, ti ja smilobil ti yajcrontatac ti Diose. 28 Quel avil, calal oy buchu laj sbajbe smantal ti Moisese, muyuc scuxul ontonal ta xich milel calal ta svaan sba chib oxib rextigoe. 29 Ja yuun un, cu to selan castigo ta xichic xana ti buchutic ta sjubeic ta tequel Snichon ti Diose, ti ta sbajbeic ti schichele, ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Schul Espritu ti Diose ti calal ja cux ta xaivane? Ti chich taje, ja ta xac ta nael ti lic abtejuc ti trate ti calal ja jlecubtasvanej yuunique. 30 Jnatic lec ti jech ta xal ti Cajvaltic Diose: Vuun jventainoj ta yacbel castigo. Vuun ta xcacbe stoj, xi. Ja jech xtoc jech laj yal: Vuun jbainoj ta xchapanel ti calab jnichnabe, xi. 31 Jech o xal toj xibal sba ti mi ta xijbaj ta yoc ta scob ti cuxul Diose. 32 Pero vuleso ta avontonic ti cu aelanic ta vone ti calal lic avaiic talel ti lequil ach cope. Yuun ta smucul avontonic icuch avuunic ti ep ta tos ti avocolique, ti muc ta ilbajinele. 33 Yuun oy jlom avuunic ti laj yichic utilanel ilbajinel ta satilale. Yuun oy jlom avuunic cux laj avaiic ti calal laj avilic ti laj yichic svocolic ti yane. 34 Ti vooxuque cux laj avaiic ti buchutic ochemic ta chuquele.

o xal un, Quermanotac, ta sventa ti laj xa smal schichel ti Jesucristoe, sjunuluc contontic ochcutic batel ti ta batsi chul cuartoe. 20 Yuun ti stuque laj xa sjam ta sbectal stuc ti cortinae. Jech o xal un, la jtamtic ti ach bee, ti ja sbelal ti cuxlejale. 21 Yuun ti Jesuse, ja xa banquilal pale cuuntic ti ja sventainojbe sna ti Diose, ja ti yalab snichnabe. 22 Jech o xal un, sjunuluc contontic nopajcutic ta stojol ti Diose. Jecheluc la jchuntic o. Yuun lecubtasbil xa ti contontic yuune, yo jech ta xcaitic ti muyuc xa ti jmultique. Ja jech xtoc pocbilotic xa ta chul vo. 23 Jech o xal un, staojuc yav contontic jmalatic ti oy cusi ta xquichtic ta sventa ti jchunojtique. Mu me jyanijes jbatic. Yuun ti Diose ta xcot onoox ta pasel yuun ti strate ti yalojbotique. 24 La me jnoptic lec cu selan ta jcoltaan jbatic ta jujun tale, yo jech cux ta xcai jbatic, yo ta jpastic ti cusi leque. 25 Mu me jchanbetic yontonic ti buchutic mu xa xcotic ta tsobobbail cuuntique. Yuun ja ta scan ti aco jtsatsubtasbe

19Jech
Ta scan ti nopajcutic batel ta stojol ti Diose
HEBREOS10,11 Ja jech xtoc xamuyubajic xa cuch avuunic ti laj avichic pojbel ti cusitic xayan avuunique. Ja ti laj avaic ti oy cusi ms lec ta xaacbatic ti oy ta vinajel ti mu sna xlaj sbatel osile. 35 Ja yuun un, mu me xchibaj avontonic ta xchunel ti Diose. Yuun ti mi jech avontonique, ta xavichic ti muc ta matanale. 36 Ti vooxuque tscan ti oyuc smucul avontonique, yo jech ta xapasic ti cusi oy ta yonton ti Diose. Ja jech ta xataic umbi ti cusi yaloj ti Diose. 37 Yuun jech ta xal ta schul cope: Jutuc xa scan ta xtal ti Buchu ta xtal onooxe, mu xa xjoctsaj. 38 Ti buchu lec ta xquile, ja noox ti buchu sjunul yonton xchunojune, ja ta xcuxi o. Yan ti buchu ta xchibaj yontone, mu xmuyubajuc conton yuun, xi ti Diose. 39 Yan ti vootique, maucotic jech chac cu chaal ti buchutic ti ta xchibaj yontonique, yo jech ta xtub ti scoplale. Ja jechotic jech chac cu chaal ti buchutic lec xchunojique, yo jech ta xcol ti schulelique.

450 Ja yuun un, ti cusi ta xquiltic avi lie, jnatic lec ti imeltsaj ta sventa ti cusi mu xvinaj ta quelele. 4 Ti jech xchunoj Dios ti Abele, jech o xal un, ms lec matanal laj yacbe ti Diose, ja mu sta ti Caine. Jech o xal ti Abele lec iilat yuun ti Diose. Lec itsacbat ti matanal ti laj yaque. Jech o xal un, aco mi chamem xa ti Abele, staoj to yav ta xvinajesbat ti scoplal ti lec xchunoje. 5 Ti jech xchunoj Dios ti Enoque, jech o xal cuxul iicat batel ta vinajel. Muyuc xa laj staic ta sael ti cristianoetique, ja ti iicat batel yuun ti Diose. Yuun ta xal ti tsibabil ta schul cope ti calal muyuc to ta xicat batel ti Enoque, lec iilat yuun ti Diose. 6 Pero mu xu lec ta xilat yuun Dios ti buchutic mu xchunique. Yuun ti buchu ta xnopaj ta stojole, ta scan ti ta xchun ti cuxul ti Diose. Ja jech xtoc ti buchu ta sa ti Diose, ta scan ti ta xchun ti ta xacbat ti smotone. 7 Ti jech xchunoj Dios ti Noee, jech o xal un, cajalbat yuun Dios ti oy cusi ta xcot ta pasel ti mu to yilojique. Calal jech ialbate, laj xchun, lic smeltsan ti barcoe, yo jech ta spoj sbaic schiuc ti yalab snichnabe. Ti jech xchunoj Dios ti Noee, jech o xal tey laj svinajesbe ti schiiltaque ti oy ti smulique. Ja jech xtoc laj sta ti lec iilat yuun Dios ta sventa ti jech xchunoje. 8 Ti jech xchunoj Dios ti Abrahame, jech o xal ti calal iicat yuun ti Diose, laj xchun. Jech o xal iloc batel, yo jech ta xbat ta banomil ti bu ta xacbat ti

11
Ti jech jchunojtic ti Diose, jnaojtic lec ti ta xquichtic ti cusi jmalaojtique. Aco mi mu xquiltic, pero jbel scoplal ta xcot ta pasel. 2 Ti jmolmuctotic ta vonee laj staic ti lec iilatic yuun ti Diose, yuun laj xchunic. 3 Ti jech jchunojtic ti Diose, jnatic lec ti ja noox ta scop stuc imeltsaj scotol ti cusitic oy xayane.
Ti jchunojtic Diose
451 srextomento yuun ti Diose. Jech o xal laj yicta comel ti slumale aco mi mu sna ti bu ta xbate. 9 Ti jech xchunoj Dios ti Abrahame, jech o xal cool selan jechel-be inaqui ta osil ti albil yuun Dios ti ta xacbate. Yuun ta axibal na inaqui. Ja jech laj spas xtoc ti Isaaque, ti Jacobe, ti calal albilic onoox ti ta xacbatic ti osile. 10 Ja jech laj spas ti Abrahame, yuun smalaoj ti chul jteclume ti ja snopoj spasoj stuc ti Diose. 11 Ja jech xtoc ti Sarae, ti jech xchunoj ti Diose, manchuc mi toj yayil xa, ti echem xa yorail ti ta xalaje, pero iacbat to yip ti cot ta meile. Jech o xal un, iayan to yol ta sventa ti laj xchun ti ta xcot ta pasel ti cusi yaloj ti Diose. 12 Jech o xal un, manchuc mi ta xa stsuts batel ti sjabilal ti cu sjalil cuxul ti Abrahame, pero iayan to ep snitilultac jech chac cu chaal ti canaletique, ti yi ta ti nab ti mu atbajuque. 13 Scotolic ti cristianoetic taje, muyuc yichojic icham ilajic ti cusi albilic yuun Dios ti ta xacbatique. Pero ti jech xchunojique, ta nom laj yilic ti cusi ta xacbatique. Xmuyubajic xa laj squelic batel. Jech o xal ti stuquique tey laj yalic ti ja jechel-beetic ti echic li ta banomile. 14 Yuun ti buchutic ti jech ta xalic taje, ja ta xac ta nael ti ta to saic batel ti batsi slumalique. 15 Ati yuunuc jauc oy ta yonton ti sbanomilic ti bu iloquic talele, jech o xal un, tey isutic batel ti jechuque. 16 Pero ti stuquique yuun ta scan ta sta yaiic ti slequil-lumalique, ja ti

HEBREOS11 vinajele, jech o xal ti Diose mu quexlaluc ta xai ti jech bisbil ta Dios yuunique. Yuun ti Diose laj xa smeltsanbe steclumalic. 17 Ti jech xchunoj Dios ti Abrahame, laj yac ta matanal ti snichone calal iquelbat yonton yuun ti Diose. Sjunul yonton laj yac ta matanal ti jun noox snichone, 18 aco mi albil yuun Dios ti ta sventa Isaac ta xayan ep ti snitilultaque. 19 Jech laj spas ti Abrahame, ja ti sna lec ti oy stsatsal ti Diose ti ta xchacuxes ti animaetique. Ti jech taje, xu ta xcaltic ti chacuxiem xa laj xchaic batel snichon ti Abrahame. 20 Ti jech xchunoj Dios ti Isaaque, jech o xal un, laj yalbe yai ti Esaue, ti Jacobe ti ta sta scacalil ti ta xacbatic bendicin yuun ti Diose. 21 Ti jech xchunoj Dios ti Jacobe, calal poot xa ta xchame, laj yalbe yai ti jujun snichon ti Josee ti ta xacbatic bendicin yuun ti Diose. Tey stsuyet xa ta svaxton ti Jacobe xmuyubaj noox icopoj ta stojol ti Diose. 22 Ti jech xchunoj Dios ti Josee, calal poot xa ta xchame, laj yalbe yai ti schiiltaque ti ta xcot scacalil ti ta xloquic batel ta Egipto banomile. Ja jech xtoc laj yal mantal ti oy cusi scan pasel yuun ti sbaquiltaque. 23 Ti jech xchunojic Dios stot sme ti Moisese, jech o xal un, muyuc ixiic yuun smantal ti ajvalile ti ta xich milel ti ololetique. Calal laj yilic ti cupil sba ivoc ti quereme, jech o xal laj snaquiic oxib u. 24 Ti jech xchunoj Dios ti Moisese, ti calal vinic xae, mu scan ta xcom o ta squerem ol ti yantsil nichon

HEBREOS11 ti ajvalil tey ta Egiptoe. 25 Yuun ja ms lec laj yai ti cool ta xich ilbajinel schiuc ti schiiltac ti tujbilic yuun ti Diose. Yuun ja mu tsotsuc scoplal laj yai ti cu sjalil xmuyubaj xa ta xacbe sba ti mulile. 26 Yuun ja ms sculejal laj yai ti bajbil ta xcot ta sventa ti Cristoe. Yuun ja mu sta scoplal laj yai scotol sculejal ti Egipto banomile, ja ti spatoj yonton ti ta xacbat smoton yuun ti Diose. 27 Ti jech xchunoj Dios ti Moisese, mi jauc juteb ixi yuun ti ajvalil ti jech ta xcap sjol calal laj yicta comel ti Egipto banomile. Mu xicta sba ti cusi snopoj ti Moisese. Yuun cool selan laj yil ti cuxul Dios ti mu xquiltique. 28 Ti jech xchunoj Dios ti Moisese, jech o xal un, laj sliques ti quin Colele. Laj yal mantal ti aco yich bonel ta chich ti ti naetique, yo jech mu xmilbat ti sbanquilal nichnabtac ti jisraeletic yuun ti ngele. 29 Ti jech xchunojic Dios ti jisraeletique, cool selan taquin banomil ijelavic batel ti ta Tsajal Nabe. Calal jech laj spasic ox ti jegipcio cristianoetique, tey ijicavic scotolic ta nab. 30 Ti jech xchunojic Dios ti jisraeletique, jech o xal un, ilom ti smocal ti jteclum Jericoe calal laj sjoyobtaic ta xanobal ti vucub cacale. 31 Ja jech xtoc ti jmulivajel ants Rahabe laj xchun ti Diose. Jech o xal un, mu cooluc icham schiuc ti schiiltac ti stoyoj sbaique. Yuun laj xcuxubin ti jpaivanej jisraeletique. 32 Ep to ti cusi scan ta xcalboxuc avaiique. Pero mu xloc o ti cacale

452 yo jech ta xcalboxuc avaiic scoplal ti Gedeone, ti Baraque, ti Sansone, ti Jeftee, ti Davide, ti Samuele, schiuc ti jalcopetique. 33 Ti jech xchunojic Dios ti cristianoetic taje, jech o xal un, laj stsalic ti jteclumetique. Lec iechic ta ajvalil. Laj staic ti coltael yuun ti Dios ti jech albilique. Altsaj ye ti jtioval leonetic yuunique. 34 Oy jlom itub ti muctic coc yuunique. Colic ti ta xichic milel ta espadae. Ti buchutic muyuc yipique itsatsubic. Oy bu echem xu yuunic ti pas letoe yo jech laj stsalic ti yajcrontaique. 35 Oy antsetic ti ichacuxiic ti buchu icham yuunique. Oy jlom xtoc chamic o yuun ti ilbajinele, ja ti muyuc laj xchunic ta xcoltaatique. Yuun ja ta scan ta staic ti ta xchacuxiique. 36 Oy yan xtoc laj yichic labanel. Laj yichic nucul. Laj yichic chuquel ta cadena. Laj yichic tiquel ta chuquel. 37 Oy yan xtoc laj yichic milel ta ton. Laj yichic tuchel ta sierra taquin. Oy jlom iquelbat yontonic. Oy jlom laj yichic milel ta espada. Oy jlom yalel muyel yuun ti svocolique. Oy jlom ja noox smacoj sbaic ta nuculil chij schiuc nuculil chivo. Abol sbaic. Nutsbilic. Ilbajinbilic. 38 Ti jich-vocoletic taje muyuc stu ta xilatic yuun ti cristianoetique. Tey yalel muyelic ta xocol banomil, ta vitsetic, ta nail chenetic, ta lom chenetic. 39 Aco mi laj staic scotolic ti lec xilatic yuun ti Dios ta sventa ti xchunojique, pero muyuc to yichojic ti cusi albilic yuun Dios ti ta xacbatique. 40 Yuun oy cusi lec snopoj ti Dios ti ta spase. Yuun

453 oy ta yonton ti aco jtatic jmoj ti jlequilaltic schiuquique.
HEBREOS11,12 snichon ti Diose. Mi oy nichonil xana ti mu xtsitsat yuun ti stote? 8 Yan ti mi mu xastsitsoxuc ti Diose jech chac cu chaal ta stsits ti snichnabique, yuun yan nichnabiloxuc. Mauc ti batsi nichnabiloxuque. 9 Ja noox jech xtoc ti calal biquitotic toe, laj quichtic tsitsel yuun ti jtotic li ta banomile. Pero tey laj quichtic ta muc. Ja yuun un, mi ja xa mu stac jtsictic ti tsitsel yuun ti Chul Diose, yo jech ta jtatic ti jcuxlejaltique? 10 Yuun ti jtotic ti li ta banomile jayib noox cacal laj stojobtasotic ti cusi lec ta xilique. Jauc xa van ti cu selan ta stsitsotic ti Diose, ja jtunel, yo jech ta jtatic ti jlequilaltique jech chac cu chaal slequilal ti stuque. 11 Melel, mi junuc oy buchu lec ta xai ti calal yacal ta xich ti tsitsele. Yuun toj cux ta xcaitic. Pero tsacal to un, ti buchutic tuquibic ta sventa ti tsitsel laj yichique, ta staic ti xpatet yontonique, ti lec ti scuxlejalique.

12
Ti vai selan ti joyol ta jpat ta jxocontic ti buchutic laj yaquic ta ilel ti xchunojic oe, jech o xal un, la jiptic comel ti cusi ta xismacotic ta bee, schiuc xtoc ti mulil ta xuninvan yaie. Ja lec sjunuluc contontic cactic persa ti anil ti quechel beotic batele. 2 La cactic batel jsatic ta stojol ti Jesuse. Yuun tey ta xlic talel ta stojol ti ta jchuntic oe. Ja jech xtoc, yuun ja ta sventa ta jtatic ti oy cusi ta xquichtique. Yuun ja laj yich svocol ta cruz. Ja jech xtoc muyuc iquexav yuun ti jech ichame, ja ti snaoj onoox lec calal mi ech ti svocole, ta sta ti xmuyubaj xa ti yontone. Jech o xal ibat chotluc ta sbatsi xocon ti Dios ti bu ta spas mantale. 3 Nopic me ti ep la yich crontainel yuun ti jsamuliletic ti Jesuse. Jech o xal un, mu xalubtsajic, mu xachibajic. 4 Yuun ti vooxuque mu to bu ta xalajic ta milel ta sventa stsalel ti mulile. 5 Mi yuun ichay xa ta avontonic ti ta stojobtasoxuc ti Diose ti jech snichnaboxuque? Yuun jech ta xal ti tsibabil ta scope: Nichon, mu me xabaj ti calal ta stsitsot ti Cajvaltique. Mu me xachibaj yuun ti calal ta stojobtasote. 6 Yuun ti Cajvaltique ta stojobtas ti buchu cux ta xaie. Ja jech xtoc ta stsits ti buchu ta sbis ta snichnabe, xi ti tsibabile. 7 Cuchuc avuunic ti tsitsele. Yuun ta xa sbisoxuc ta

Cactic batel jsatic ta stojol ti Jesuse
yuun un, tsatsubuc yan velta ti avoc acobic ti lubtsajeme. 13 Tamic ti tuquil bee. Jech ti buchu coxove ta xcol ti yacane. Mu xa yanticuc ta soc batel. 14 Aquic persa ti lecunebuc avontonic yuun scotol. Aquic ta quelel ti lec acuxlejalique. Yuun ti buchu muyuc slequilalique, mu xilbeic sat ti Cajvaltique. 15 Bijanic me yo jech muyuc buchu junucal avuunic ti ta xicta comel ti coltael ti ta xacbat yuun ti Diose. Ja jech xtoc, bijanic me yo jech muyuc

12Ja
Xibal sba ti ta jbajtic scopojel ti Diose
HEBREOS12,13 buchu junucal avuunic ti chopol ti yonton ti ta soquesvane jech chac cu chaal ti veneno momol ti ta xmilvane. 16 Mu me buchu junucal avuunic ti ta xmulivaje. Ja jech xtoc, mu me sbaj ti cusitic ja yuun ti Diose jech chac cu chaal laj spas ti Esaue, ti ta jun noox sets velil laj sjel ti oy cusi ta xacbat ti jech banquilal nichonile. 17 Ti vooxuque xanaic lec scoplal ti Esaue. Manchuc mi ta to scan yai ti bendicin ti ta xacbat yuun ti stote, pero muyuc xa xichat ta muc. Manchuc mi ep ioc, pero mu xa cusi laj yut ta sjel ti jech laj spase. 18 Ti vooxuque mu xa jechuc lanopajic batel ta vits ti stac quelele jech chac cu chaal laj yilic ti jisraeletique, ti bu ta xtil ti coque, ti bu icuneb ta jmeque, ti bu xjumet ti ique, ti bu xcavlajet ti chauque. 19 Mi jauc laj avaiic yechomal snuc ti oquese, ti scopojel Dios ti calal icoponatic ti jisraeletique. Yuun ti buchutic laj yaiic ti scopojel Diose, laj scanic vocol ti mu xa xcoponatic mase. 20 Ti jech taje, ja ti mu xa xcuch yuunic ti mantal ti ta xalbatique: Ti buchu chbat valuc ta yoc vitse, ta xich milel ta ton, mi ta lanza, aco mi animaletic xtoc, xutatic. 21 Yuun toj xibal sba ti cusi laj yilique. Jech o xal jech laj yal ti Moisese: Xinicnun xa ta xiel ta xcai ec, xi. 22 Jauc ti vooxuque lanopajic batel ta vits Sin ti ja steclumal ti cuxul Diose, ja ti Jerusaln ti oy ta vinajel xcaltique. Ja jech xtoc lanopajic batel ti bu oy ep ta mil ti

454 ngeletique. 23 Yuun tey tsobolic ta smuyubtaic ti Diose. Ja jech xtoc lanopajic ta stojol ti jchunolajeletic ti ja snichnabtac ti Diose ti tey tsacal ti sbiic ta vinajele. Lanopajic ta stojol ti Dios ti ja Juez yuun scotole. Lanopic ta stojol xtoc schulelic ti lequil viniquetic ti ja lecubtasbilic xa yuun ti Diose. 24 Ja jech xtoc lanopajic xa ta stojol ti Jesuse, ti ja jetesejcop yuun ti ach tratee. Lanopajic xa ta stojol schichel Jess ti laj smale, ti oy cusi lec ta xac jnatique, ti ja mu sta schichel ti Abele. 25 Jech o xal un, bijanic me, mu me xabajic ti Buchu ta xiscoponotique. Yuun muyuc xcolic ti buchutic laj sbajic ti bijubtasel yuun ti buchu icopoj ta sventa Dios li ta banomile. Jauc xa van ti vootique, mu xijcolotic ti mi ta jbajtic ti Buchu ta xisbijubtasotic ti xlic talel ta vinajele. 26 Yuun ti calal icopoj ti Dios ta vonee, inic ti banomile. Pero avi tana un, jech ta xal: Yan to velta ta jniques ti banomile. Pero mauc xa noox ti banomile, ta jniques schiuc ti vinajele, xi. 27 Ti calal ta xal jun velta ms ti xie, ja ta xac ta nael ti ta squej batel ti Diose ti cusitic stac niquesel ta xile. Ja noox ta xcom ti cusi mu stac niquesele. 28 Ti ventainel yuun ti Dios ti yacojbotique, mu stac niquesel. Jech o xal un, colavalcutic yuun ti jech taje. La me quichtic ta muc ti Diose. La jnijan jbatic ta yoc ta scob, ja ti ms lec ta xile. 29 Yuun ti Dios cuuntique ja coc ti stuque, ti ta slilin ti cusi mu xtun ta xile.

13
Ti cusi lec ta xai ti Diose
Mu me xavictaic ti cux ta xavai abaiic ta jujun tale,
455 yuun avermano abaic. 2 Mu me xachay ta avontonic ta xcuxubinel ti buchutic ta xcot ta anaique. Yuun oy bu jech icot ta pasel ti ja ngeletic ti laj yiquic ochel ta yut snaique. Ja noox ti muyuc laj snaic buchue. 3 Mu me xachay ta avontonic ti jchuqueletique. Cooluc me selan xavaiic ti tey tiquiloxuc ta chuquel schiuque. Nopo lec avaiic ti buchu ta xich ti svocolique. Yuun ti vooxuque oy abectalic. Xu ta xich svocol ti abectalic eque. 4 Scotolic aco yichic ta muc ti cu selan ti nupul tsacalique. Mu me xamulivajic. Yuun ti buchu ta xmulivajique ta xchapanat yuun ti Diose. 5 Mu me xcupij avontonic yuun ti taquine. Junuc me avontonic schiuc ti cusi xayan avuunique. Yuun jech yaloj ti Diose: Mi jauc ta jipot ta jtenot comel, xi. 6 Jech o xal un, xu ta xcaltic jech chac cu chaal lie: Ti Cajvaltique ja Cajcoltavanej. Mi oy cusi ta xispasbun yai ti jun vinique, mu xixi yuun, chicutic. 7 Mu me xachay ta avontonic ti buchutic laj xchanubtasoxuque, ti ja laj yalboxuc avaiic ti scop Diose. Nopic lec cu selan ti scuxlejal iechique. Chanbeic ti cu selan xchunojique. 8 Yuun ti Jesucristoe staoj yav yonton ti cu selan voljee, avi tana lie, ti sbatel osile. 9 Mu me xavac abaic ta chanubtasel yuun yan copetic ti yan o ta ayiele. Ja lec, aco stsatsubtas avontonic yuun scuxul yonton ti Diose. Ja altic

HEBREOS13 ti ta xachunic chanubtasel yuun scoplal ti veliletique. Yuun ti buchu jech ta xchun taje, muyuc cusi ta staic yuun. 10 Yuun ti vootique oy xa yan stojol jmultic ti mu jauc xu ta slajesic ti paleetic ti abtejic ta templo ta vonee. 11 Yuun ti banquilal pale yuun ti jisraeletique ta xich ochel schichel ti animaletic ti ta chul cuartoe, ti ja matanal yo jech ta xchay ti mulile. Yan ti sbectal ti animaletique ta xich chiquel ta stiil ti bu nacalique. 12 Ja jech ti Jesuse tey bat yich milel ta stiil jteclum, yo jech ta slecubtas ti cristianoetic ta sventa ti schichel stuque. 13 Jech o xal un, jtsaclitic batel ta stiil jteclum ti Jesuse. Quichtic labanel jech chac cu chaal laj yich ti stuque. 14 Yuun li ta sba banomile muyuc jteclumaltic ti ta xjalij oe. Yuun ja ta jsatic batel ti jteclumaltic ti ta to xtale. 15 Ja yuun un, aco calbetic slequilal ti Diose ta sventa ti Jesucristoe. Ti jech ta xcalbetic slequilal ti Diose, ja jech matanal ta scan ti ta xcacbetic ti Diose. Jech o xal un, locuc ta quetic ti yan yutsilal ti Diose. 16 Mu me xachay ta avontonic ta spasel ti cusi leque. Coltao abaic ta jujun tal yuun ti cusi xayan avuunique. Yuun ti jech taje, ja matanal ti lec ta xai ti Diose. 17 Chunbeic ti cu selan ta xasbijubtasoxuc ti jchanubtasvanej avuunique. Cooluc avontonic schiuc. Yuun ti stuquique ja ta xchabiboxuc ti achulelique, ja ti snaic lec ti ta xichbat yeic yuun ti Diose. Ti mi jech ta xapasique, lec

HEBREOS13 ta xbat ti yabtelique. Yan ti mi mu jechuc ta xapasique, ta xavaquic ta at onton. Muyuc cusi lec ta xataic. 18 Taic me ta coponel ti Dios ta jtojolcutique. Yuun ta xcaicutic ti muyuc cusi ta xal ti contoncutique. Yuun ta jcan ta jpascutic scotol ti cusi leque. 19 Ja jech xtoc ta jcan ti ta xacoponic ti Dios ta jtojole yo jech ta xisut talel, xtal jqueloxuc ta ora.

456 jech ta xapasic ti cusi ta scan ti yontone. Ja jech xtoc, aco spas ta jtojoltic ti cusi lec ta xai stuc ta sventa ti Jesucristoe. Ichbiluc ta muc sbatel osil ti Jesucristoe. Jechuc. 22 Quermanotac, ta jcanboxuc vocol ti tsicbeicun ti cu selan laj jbijubtasoxuc jbel chabel li ta jcartae. 23 Ta xcalboxuc avaiic ti loc xa ta chuquel ti quermanotic Timoteoe. Ti mi tal noox ta orae, tey ta jchiin talel ti calal xtal jqueloxuque. 24 Chabanuc xavalbe yai ti buchutic ta xaschanubtasoxuque schiuc scotol ti quermanotic ti xchunojique. Chabanuc xayalbeic ti jchunolajeletic ti li oyic ta Italiae. 25 Aco yacboxuc bendicin ti Dios acotolique. Jechuc.

jac-jun-ontonal Diose laj xchacuxes ti Cajvaltic Jesucristoe, ja ti banquilal jquelchije, ti ja ta sventa schichel ti icot ta pasel ti ach trate sbatel osile. 21 Ti Diose taje, aco slecubtasoxuc yo jech lec scotol ti cusi ta xapasique, yo
20Ti
Ti bendicione schiuc ti slajeb chabanuque
Santiago
Ti Santiagoe ta stsiba batel scarta ta stojolic ti buchutic tanijemique
Vuun Santiagoun, yajabtelun ti Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. Chabanucoxuc vooxuc ti lajchachop snitiluloxuc ti Israele, ti tanijemoxuc ta sjunul banomile.
Ti jbijiltic ti ta xlic talel ta stojol ti Diose
junuc avontonic yuun ti calal ta xcot ta atojolic ti cusiuc noox prevaile. 3 Yuun xanaic lec ti calal oy ta preva ti cu selan achunojic ti Cajvaltique, tey ta xataic ti ta xayan ms ti smucul avontonique. 4 Pero meleluc ti jech oy smucul avontonique, yo jech ta xayan avipic, yo jech mu xa cusi scan avuunic. 5 Mi oy jlom avuunic ti chabal sbijil ta xaie, aco scanbe ti Diose. Jech ti Diose ta xac. Yuun mu bisbiluc ta xac. Mu sna xchana. 6 Pero sjunuluc yonton aco scan. Mu me xnaetuc. Yuun ti buchu xnaete, cool selan jech chac cu chaal nab ti xyucuquet ta jujot yuun ti ique. 7 Yuun ti buchu jech taje, mu me xu ta snop ta yonton ti oy cusi ta xacbat yuun ti Cajvaltique. 8 Yuun

2Quermanotac,
ti buchu jech taje, xtal xbat ti yontone. Yuun oy cusi ta scan ti cacal lie. Yan xa cusi ta scan ti ocome. Mu junuc ti yontone. 9 Ti quermanotic ti buchu abol sbae, aco yai lec ta yonton ti coltabil yuun ti Diose. 10 Ti buchu jculej xtoque, aco muyubajuc ti iacbat sna yuun Dios ti meon ta melele. Yuun ti jculeje cool selan nich momol ti mu xjalije. 11 Calal ta xloc talel ti cacale, ti lec tsots ta xquixnaje, jech ti momole ta xtaquij. Ja jech xtoc ti sniche ta xbaj. Tey ta xlaj scoplal ti cupil sbae. Ja jech ti jculeje, tey ta xchay scoplal manchuc mi oy ti sculejale.

yan noox yutsil ti buchu ta smucul yonton ta xcuch yuun ti prevae. Yuun ti calal ta xcuch yuune, ta xich ti smotone ti cool selan jun coronae, ja ti scuxlejal ti albil yuun ti Dios ti ta xacbe ti buchutic cux ta xaiique. 13 Calal oy buchu ta xai sujel ta spasel ti chopole, mu me snop ta yonton ti ja ta xtijbat yonton yuun ti Diose. Yuun ti Diose mu xai sujel ta spasel ti chopole, mi jauc ta stij
12Toj
Ti prevae schiuc ti sujele
457
SANTIAGO1,2 ontonal ta spasel ti cusi chopole. calal oy buchu ta spas yai ti cusi chopole, ja ti icbil sujbil yuun ti chopol scupijel yontone. Jech o xal ja o tey ta xlic spas yai ti chopole. 15 Calal ta xchun ti chopol scupijel yontone, ja o tey xlic ayanuc talel ti mulile. Calal stsacoj xa lec yip ti mulile, tey ta sta svocol ti ta xcham oe. 16 Quermanotac, mu me xalola abaic. 17 Scotol ti cusi leque, ti cusi tuc ta xijacbate, ja ta xlic talel ta vinajel ti bu oy ti Diose, ja ti Buchu laj smeltsan ti cusitic oy xojobaltac ta vinajele. Yuun staoj o yav ti cu selan ti Diose. Mu sna syanijes sba. Muyuc cusi chopol tey ta stojol. 18 Yuun laj xa yac jcuxlejaltic ta sventa ti scop ti ja melele, yo jech ms cajal ta xijcototic ta stojol scotol ti cusitic laj xa smeltsane. Jech onoox scanoj ti Diose.
14Ti

458 atuquic. 23 Yan ti buchu ja noox ta xai ti lequil cope, pero mi muyuc ta spas ti cusi ta xale, cool selan jech chac cu chaal jun vinic ti ta squel sat ta nenee. 24 Tey laj yil sba ti cu selane. Pero ti calal iloc batele, tey ichay ta yonton ta ora ti cu selane. 25 Yan ti buchu mu xchay ta yonton ti cusi laj yaie, ti ja noox ta stuculan lec ti chul mantale, ja ti mantal ti ta xac jcoltaeltic chcaltique, tey jun yonton ta stojol ti ta spas ti cusi ta xal ti chul mantal taje. Tey xmuyubaj noox yonton yuun ti cusi ta spase. 26 Mi oy buchu ti lec jchunolajel ta sbis sbae, pero ti mi mu sna spajtsan sba ti cusi ta xloc ta yee, ta slola sba stuc. Ja jech xtoc ti cusi xchunoje, muyuc cusi xtun o. 27 Yan ti batsi jchunolajele, ti lec tuque, ti muyuc smul ta stojol ti Jtotic Diose, ja jech ta spas lie: Ta scolta ti meun ololetique schiuc ti meun antsetic ti oy svocolique. Ja jech xtoc mu soques sba yuun ti cusi chopol li ta sba banomile.

o xal un, Quermanotac, chapalucoxuc me ti ta xavaibe aba acopique. Mu ta aniluc xacopoj. Mu ta aniluc xailin. 20 Yuun ti buchu ilinem nooxe, mauc ta spas ti cusi lec ta xil ti Diose. 21 Jech o xal un, ictaic scotol ti cusi chopole schiuc ti mulil ti epajem ta jmeque. Chunic o ta yutsil avontonic ti lequil cop ti icot ta avontonique. Yuun oy yip, yo jech ta scolta ti achulelique. 22 Ja lec, ja pasic o ti cu selan ta xchanubtasvan ti lequil cope. Yan ti mi ja noox ta xavaiique, jech o xal umbi, ja noox ta xalola aba

19Jech
Ti cusi ta jpastique mi melel jchunojtic
Quermanotac, ti vooxuc ti achunojic ti Cajvaltic Jesucristo ti jun yutsile, mu me jeltosuc avontonic schiuc ti yane. 2 Xcaltic noox avaiic jech chac cu chaal lie: Ta xoch batel tey ta tsobobbail avuunic jun vinic ti yan yutsil ti scue, ti lec oro ti yaniyoal scobe. Ja jech xtoc tey ta xoch batel jun meun vinic ti chabal lec ti scue. 3 Avi tana un, ja ichbil ta muc ta xcot avuunic ti vinic ti
Mu me jeltosuc avontonic schiuc ti yane
459 buchu yan yutsil ti scue. Jech o xal jech ta xavalbeic: La chotlan voot li ta lequil chotlebale, xavutic. Yan ti buchu meune, jech ta xavalbeic: Ti voote, bat valan to lee. Mi mooje, chotlan li ta lumtique, xavutic. 4 Ti mi jech ta xapasic taje, yalel toyol ta xavil abaic, cool selan juez xavai abaic ti mu tucuc avontonique. 5 Ayio avaiic lec lie, Quermanotac. Tujbilic yuun Dios ti buchutic meunic li ta sba banomile, yo jculej ta xcotic ta sventa ta xchunic ti Cajvaltique, yo jech ta xichic ti ventainele, ja ti jech onoox albil scoplalic ti buchutic cux ta xaiic ti Diose. 6 Jauc ti vooxuc une, ja noox ta xavaquic ta quexlal ti buchutic meunetique. Mi mu jauc ta xayilbajinic, ta xasjochoxuc batel ta scob jopisialetic ti jculejetique? 7 Mi mu jaicuc jculejetic xtoc ti chopol ta xcopojic ta stojol ti Buchu ta xavichic ta muque? 8 Ti meleluc achunojicuc ti chul mantale, jech ta xapasic jech chac cu chaal ta xal ti chul cope: Cux me xavai ti yane jech chac cu chaal ta xacuxubin aba atuc, ti xie. Lec ti jechuque. 9 Pero ti jech jeltos ta xavilic ti yane, oy amulic. Laj xa abajic ti schul mantal ti Diose. 10 Yuun mi oy buchu xchunoj scotol ti mantale, pero mi jbeluc ti mu spase, laj xa sta smul yuun scotol ti mantale. 11 Yuun ja noox ti Dios ti jech laj yale: Mu xamulivaj, mu xamilvan, xi. Mi mu xamulivaje, pero ti mi ta xamilvane, ja yuun un, laj xa abaj ti mantale. 12 Nopic lec ti ta xavichic chapanel

SANTIAGO2 yuun ti chul mantal ti ta xac ti colele. Jech o xal un, ja ta scan ti lecuc ta xacopojique, ti lecuc ti cusi ta xapasique. 13 Yuun ti buchu mu xcuxubin ti yane, muyuc ta xcuxubinat ti calal ta xich chapanele. Yan ti buchu ta xcuxubin ti yane, muyuc cusi ta xal yonton ti calal ta xich chapanele.
cusi bal o mi oy buchu ta xal ti xchunoje, ti calal muyuc cusi lec ta spase? Mi yuun ta xcol ti jech xchunoj taje? 15 Xcaltic noox avaiic jech chac cu chaal lie. Oy quermanotic mi vinic, mi ants ti chabal ti scue, ti chabal ti sveel ti tsots scoplal ta xtun yuun ti jun cacale. 16 Ja jech xtoc un, oy buchu jech ta xal avuunic junucal: Lec un chae, tsotsan batel, cuiltaso me aba lec. Lec me xave, xut. Pero mi muyuc laj yacbe ti cusi tsots scoplal ta xtun yuune, cusi bal ti jech laj yale? 17 Ja jech selan ti buchu ta xal ti xchunoje. Pero mi mu xvinaj lec ti cusi spase, muyuc cusi bal o ti jech ta xal ti xchunoje. 18 Pero oy nan buchu jech ta xal: Ti voote achunoj. Yan li vuune ta jpas ti cusi leque, ti xie. Jech ta jtacbe: Mu xquil mi achunoj mi muyuc lec ti cusi ta xapase. Jech o xal un, ti vuune ta xcacbot avil ti jchunoje ta sventa ti cusi lec ta jpase, xcut. 19 Toj lec ti jech achunoj ti oy jun Diose. Pero ja jech xchunojic ec ti pucujetique. Jech o xal ta xniquic ta xiel. 20 Pero

14Quermanotac,
Ta xvinaj lec yabtel ti buchu xchunoje
SANTIAGO2,3 ti voote, mi yuun mu xavai aba ti altic ta xaval ti achunoje ti calal mu xvinaj ti cusi lec ta xapase? Mu cusi bal o ti jech achunoj taje. 21 Ti jmolmuctotic Abrahame toj lec iilat yuun ti Diose ti calal laj yac ta mataninel ti snichone, ja ti Isaaque. 22 Mi mu xana ti calal jech laj spas ti Abrahame ti tey ivinaj ti xchunoje? Ja yuun un, tey icot ta tsaquiel ti xchunoj ti Diose ta sventa ti jech laj spase. 23 Ja yuun un, tey icot ta pasel yuun jech chac cu chaal ta xal ti chul cope: Ti Abrahame xchunoj ti Diose. Ta sventa ti jech xchunoje, toj lec iilat yuun ti Diose, xi. Jech o xal ti Abrahame albat scoplal ti lec xil sbaic schiuc ti Diose. 24 Laj xa avaiic un chae, ti Diose lec ta xil xtoc ti buchu oy cusi lec ta spase. Mauc noox ti buchu xchunoje. 25 Yuun ja noox jech icot ta pasel ta stojol ti jmulivajel ants Rahabe. Lec iilat yuun ti Diose ti calal laj snac ti jpaivanejetic tey ta yut snae. Ja jech xtoc laj sbijubtas ti aco stamic batel yan be ti calal iloc batele. 26 Yuun mi chabal schulel ti jbectaltique, chamem ta jechel. Ja jech xtoc ti mi ta xcaltic ti jchunojtique, pero mi muyuc cusi lec ta xcactic ta ilele, muyuc cusi bal o umbi ti jech ta xcaltique.

460 un, mi oy buchu muyuc cusi chopol ta xbat yuun ti cusi ta xale, ja jun lequil vinic. Ja jech xtoc xu yuun ta spajesel sba. 3 Calal ta xcacbetic sprenoal ye ti cae, ja sventa yo ta xchun ti mantale. Jech ta xoch ta be cuuntic scotlej. 4 Quel avilic cu selan ti barcoe. Manchuc mi toj echem muctic, manchuc mi xujbil yuun ti tsots ique, pero ti yajvale ta stsot ti yuni tsotobile, yo jech ta xbat ti bu ta scane. 5 Ja jech selan ti quetique. Biquit noox ti quetic quichojtique. Pero cool selan jech chac cu chaal juteb noox coc ti xu yuun ta xchic ti mu noox albajuc tetique. 6 Yuun ti quetique ja jun coc. Yuun ja memulil ti quetic ti oy ta jtojoltique. Yuun ep ta soquesvan ta jechel. Yuun ja stilemal scacal catimbac. Yuun tey onoox ta xacvan ta vocol ti cu sjalil ti cuxlejale. 7 Ti cristianoetique xu ta spas ta manxu yuun scotol cusiuc noox chanul, ti mutetique, ti chonetique, ti chonetic ti oyic ta mare. Spas ta manxu yuun. 8 Yan ti quetique, muyuc buchu junucal ta xoch ta be yuun. Toj chopol. Mu stac xoch ta be. Yuun noj ta veneno ti ta xmilvane. 9 Yuun ta quetic noox ta xcalbetic vocol ti Jtotic Diose. Ja jech xtoc ta quetic noox ta jchopolcoptatic ti cristianoetique ti calal ja slocobbail stuc ti Dios spasoje. 10 Yuun ta quetic noox ta xloc ti cusi lec ta alele. Ja jech xtoc ta quetic noox ta xloc ti cusi chopol ta alele. Quermanotac, mi lec xana ti jech taj un chae? 11 Mi oy xanaic ta xloc talel ta jun sat vo lequil vo

Quermanotac, mu me epuc xabis abaic ta jchanubtasvanej. Yuun xanaic lec ti calal jech ta xijchanubtasvane, tsots ta xijichbat quetic. 2 Jcotoltic oy bu ep ti mu lecuc ta xbat cuuntique. Avi tana
Scoplal ti quetique
461 schiuc ti chachie? 12 Quermanotac, mi oy bu xavilic ta xac aceituna sat ti jpets icuxe? Mi xu ta xac sat icux ti jpets uvae? Ja jech xtoc ti jun sat voe, mu xu ta xloc talel chachi ti calal lec onooxe.
SANTIAGO3,4
Ja tey ta xlic talel ti oy cusi chopol ta scan ti avontonique. 2 Yuun oy cusi ta xacan ta xata avaiic, pero calal ta xavilic ti mu xataique, jech o xal un, ta xamilvanic. Cusiuc noox ta xlic yitixal avontonic yuun. Calal Ti batsi jbijiltic ta melele ta xavilic ti mu xataique, jech o 13 Mi oy buchu ta atojolic ti oy xal un, cronta ta xavil abaic. Oy cop avuunic. Mu xataic ti cusi sbijile, ti sna lec snopele, aco yac ta ta xacanique, ja ti mu xacanbeic quelel ti slequil yontone, ti biquit ta ti Diose. 3 Aco mi ta xacanbeic ti xac sba yuun ti sbijil ti acbile. 14 Yan Diose, pero mu xavichic. Yuun ti mi yan sba yitixal avontonique, mu lecuc ti ta xacanique. Yuun ti ja noox ta xapasic ti cusi lec ta ja noox ta xacanic ta stunesel xavai atuquique, ja yuun umbi, altic ti cusi ta xal ti avontonique. ti atoyoj abaic yuun ti jech abijilic 4 Chopol cristianoetic! Mi mu taje. Yuun ti jech taje, ja noox ta xanaic ti buchu cupil ta xai xajutic ti ta xavalic ti achunojic ti ti sba banomile, ja ta xjoybij melele. 15 Yuun ti jech abijilic taje, ta yajcronta ti Diose? Buchuuc mauc liquem talel ta stojol ti Diose. noox ti ta stuj ta scupinel ti sba Yuun ja noox sbijil ti sba banomile, banomile, ta xjoybij ta yajcronta ti sbijil noox cristiano, schiuc ja sbijil Diose. 5 Mi ta xanop ti jeche noox stuc ti pucuj xtoque. 16 Yuun ti bu oy ti jech ta xal ti chul cope?: Ti ti itix ontonale, ti bu oy ti cusi ta Chul Espritu ti laj yac nacluc ta scan spas stuquic nooxe, tey cronta jtojoltic ti Diose, ja noox ta scan ta xil sbaic. Tey oy ep ta tos ti cusiuc ti junuc contontic schiuc ti Diose, noox mulile. 17 Yan ti buchutic oy sbijilic ti liquem talel ta stojol ti Diose, xi. 6 Pero ti Diose ta xiscoltaotic bayel ta xvinaj ti lec tuc ti scuxlejale. ms ta sventa ti scuxul yontone. Yuun jech ta xal ti chul cope: Tsacal to ta xvinaj ti sna spajesel ti Ta scrontain ti toyobbaetique. cope, ti sna xcuxubinvanique, ti oy Pero ta scolta ta scuxul yonton lec srazonique, ti sna xcoltavanique, ti buchu biquit ta xac sbae, xi. ti lec ti cusi ta spasique, ti xcot 7 Cooluc me avontonic schiuc ti xcopojique, schiuc ti jamal ye 18 Yuun ti buchu ta xac Diose. Crontainic ti pucuje. Jech stiique. ti pucuje ta squej sba loquel ta persa ta spajesel ti cope, ta slequilal atojolic. 8 Nopajanic ta stojol ti yonton ta spas, yo jech ta sta Diose. Jech ti stuque ta xnopaj talel slequilal yontonic ti yane. ta atojolic. Jsamuliletic, aquic ta Chopol ti mi lec xquil jbatic poquel ti acobique. Ti vooxuc ti schiuc ti sba banomile cux ta xavaiic ti Diose, ti cupil ta xavaiic ti sba banomil xtoque, Bu ta xlic talel ti letoe, ti aquic ta poquel ti avontonique. cronta ta xavai abaique?

SANTIAGO4,5 ta at onton. Ocanic. Avananic. Nopo avaiic lec ti cusi chopol laj xa apasique. Joybijuc ta oquel avuunic ti jech xatseinique. Joybijuc ta at onton ti jech xamuyubajique. 10 Bictajeso abaic ta stojol ti Cajvaltique. Jech ti Cajvaltique ta stoyot liquel.
462 Mi ta scan ti Cajvaltic ti li to cuxulotique, jpastic ti cusi jnopojtic scan pasele, chianic. 16 Pero lee, atoyoj abaic schiuc ti acopique. Scotol ti toyobbaile, toj chopol. 17 Ti buchu sna spasel ti cusi leque, pero ti mi mu spase, ja ta sta o smul schiuc.

9Ochanic
mu xasabe aba amulic ta jujun tal. Yuun ti buchu chopol ta xcopoje, mi ta sabe smul ti yermanoe, chopol ta xcopoj ta stojol ti chul mantale. Ti jech chopol ta xacopoj ta stojol ti chul mantale, cool to selan juez ta xapas aba ti calal ja avabtel ta xchunel ti mantal jechuque. 12 Jun noox ti Buchu laj yac ti chul mantale. Ja jech xtoc ja Juez. Jech o xal un, xu yuun ta scoltaot, xu ta xacot ta chayel. Yan ti voote, buchuot yayel ti ta xachapanbe smul ti yane?
11Quermanotac,
Mu xasabe smul ti avermanoe
avaiic ti vooxuc ti jech ta xavalique: Ti li tana ocome, ta xibatcutic lee, mi ta yan jteclum. Tey ta xijoctsajcutic junuc jabil ta sael jbolomalcutic yo jech ta jta jtaquincutic, ti xachiique. 14 Ti jech ta xavalique, pero mi jauc xanaic ti cusi ta xcot ta pasel ti ocome. Cu selan xanaic ti jcuxlejaltique? Ti cuxlejale, cool selan jech chac cu chaal yalemal toc ti uni jliquel noox ta xvinaje. Tsacal to ta jliquel noox ta sac chay batel. 15 Jech ta scan ta xavalic jech chac cu chaal lie:

13Ayio
Ti ocome, mu nabaj cusi ta xcot ta pasel
Ayio avaiic lie, jculejetic! Ocanic, avananic yuun ti vocol ti ta xcot ta atojolique. 2 Yuun cool selan caemic xa ti aculejalique. Ja jech xtoc cool selan tibil ta chon ti jun yutsiquil ti acuique. 3 Yuun cuxinemic ti oroe, ti plata avuunique. Ja svinajeb ti muyuc cusi xayan avuunique. Tey ta xavaiic ti ta xan ta quexlal ti abectalique. Yuun ja o laj atsob aculejalic ti slajebtic xa batel ti cacale. 4 Ti jabteletic ti buchutic muyuc laj avacbeic stojol ti calal laj stsobic ti atsunubalique, tey ta scanic parte. Ja yuun un, ti Dios ti scotol xu yuune laj xa yil ti xoclajetic ti jabteletic avuunique. 5 Ti li ta sba banomile, laj xa avacbe abaic scotol ti cusi xal ti avontonique. Laj xa ajubes abaic jech chac cu chaal ti vacaxe. Pero ta xcot yorail ti ta xich milele. 6 Yuun ti vooxuque laj asabeic smul, laj amilic ti buchutic chabal ti smulique. Mi jauc laj spoj sbaic ti jech laj amilique.

Jech ta xichic albel ti jculejetique
o xal un, Quermanotac, oyuc me smucul avontonic, malaic ti ta xtal ti Cajvaltique. Quel avil
7Jech
Ti smucul ontonale schiuc ti stael ta coponel ti Diose
463 ti buchu ta xchabaje oy smucul yonton smalaoj ti ta xtal ti voe, yo jech tsacal to ta stsob ti stsunubale. 8 Jech ti vooxuque, oyuc smucul avontonic. Mu me xachibajic. Yuun poot xa scan xtal ti Cajvaltique. 9 Quermanotac, mu me xasabe aba amulic ta jujun tal, yo jech mu xavichic chapanel. Yuun ti Diose ja Juez ti nopol xa talel ta ti nae. 10 Quermanotac, ja me cotuc ta ajolic ti oy smucul yontonic icuch yuun svocolic ti jalcopetic ta vone ti calal icopojic ta sventa ti Cajvaltic Diose. 11 Ti vootique jnaojtic ti xmuyubajic noox ti buchutic icuch yuunic ti svocolique. Ti vooxuque avabinojic xa ti oy smucul yonton ti Jove. Ja jech xtoc avabinojic xa ti cu selan lec ipasbat yuun ti Cajvaltic Dios ta tsacal toe. Yuun ti Diose oy slequil scuxul yonton ta xcoltavan. 12 Tsots scopal ti mu me cusi xavaanic ta rextigo, Quermanotac. Mu me xavaanic ta rextigo ti vinajele, ti banomile. Mi ta xavalic jech mi xachiique, jechuc me. Pero mi ta xavalic mooj mi xachiique, moojuc me, yo jech mu xataic chapanel yuun ti Diose. 13 Mi oy buchu ta xich svocole, aco scopon ti Diose. Yan mi oy buchu xmuyubaje, quejinuc

SANTIAGO5 yuun ti squejoj Diose. 14 Mi oy buchu ip ta xaie, aco yic talel ti ancianoetic ti yichojic ta sventa ti jchunolajeletique, yo jech ta scoponic Dios ta stojol. Ja jech xtoc ta sventauc Cajvaltic, aco xjaxbeic aceite. 15 Ti jech xchunojic ti calal ta scoponic ti Cajvaltique, jech ti jchamele ta xcol, ta xtoyat yuun ti Cajvaltique. Mi oy bu staoj smule, tey ta xacbat perdn. 16 Jech o xal un, jamal albo abaic ti amulic ta jujun tale. Coponbo abaic Dios ta jujun tal, yo jech ta xacolic. Ti lequil vinic ti sjunul yonton ta scopon ti Diose, oy stsatsal ti scope. 17 Ti jalcop Elise ja jun vinic jech chac cu chaal ti vootique. Calal laj scanbe Dios ti mu xac ti voe, jech o xal un, olol schanibal jabil muyuc xac vo li ta banomile. 18 Tsacal to un, ti calal lic sta ta coponel ti Dios yan veltae, jech o xal un, tal ti voe. Lic chiuc ti cusitic xayan ta banomile. 19 Quermanotac, mi oy buchu junucal avuunic ti ta xchac sba ta stojol ti melele, pero mi oy buchu ti ta xic sutel talel ti jsamulile, 20 naic me lec ti ta scolta talele, yo jech mu chayeluc ta xbat o. Ja jech xtoc ta xacbat perdn yuun ti Dios ti ep smul staoje.

1 San Pedro
Ti Pedroe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletic ti buyuc noox tanijemique
Vuun Pedroun, yajcholcopun ti Jesucristoe, ja ti tacbilun yuune. Ta jtsiba batel ti jcarta lie ta stojolic ti buchutic mu xa teyuc nacalic ta slumalique, ti tanijemic batel ti tey ta Pontoe, ti tey ta Galaciae, ti tey ta Capadociae, ti tey ta Asiae, schiuc ti tey ta Bitiniae. 2 Yuun tujbilic yuun ti Jtotic Diose jech chac cu chaal snopoj onoox stuc ta vonee. Ta sventa ti Chul Espritue lecubtasbiloxuc yo jech ta xapasic ti cusi ta scan ti Diose, yo jech pocbil ta xacotic ta sventa schichel ti Jesucristoe. Ichic ep ti bendicione schiuc ti jun avontonique. jlequil-copontic ti Dios ti ja stot ti Cajvaltic Jesucristoe, ja ta sventa ti mu noox albajuc ti scuxul yontone, laj svoquesotic ta ach ta sventa ti icham ichacuxi ti Jesucristoe. Ti jech taje, ja spatobil contontic ti ta xquichtic ti jcuxlejaltique. 4 Yuun ta xac quichtic ti jrextotic ti tey quejbil
Ti cuxlejal ti jpatoj contontic yuune

3La
yuun Dios ta vinajele, ti mu sna xcae, ti mu sna xlaje, ti mu sna xnucultaj jech chac cu chaal ti nichime. 5 Yuun ti jech achunojic ti Diose, chabibiloxuc ta sventa ti smucul stsatsale, yo jech ta xataic ti acoltaelic ti chapanbil xa yuun ti ta xac ta ilel ta slajebal cacale. 6 Jech o xal un, ti vooxuque xamuyubajic xa, aco mi oy bu xu ta xcot ta pasel jun chibuc cacal ti ep ta xavich avocolic ti mi jech ta scan ti Diose. 7 Yuun ti jech achunojique, cool selan oro ti tsots scoplal ta xich pasel proval ta coc yo jech ta xvinaj cu selan. Mi xcuch yuun coc ti cu selan achunojique, jun yutsil. Ja mu sta ti oroe, yuun sna xlaj. Calal jech ta xich pasel proval ti cu selan achunojique, xloc venta. Yuun jun yutsil ichbiloxuc ta muc ti calal ta xvul ta loquel ti Jesucristoe. 8 Ti vooxuque cux ta xavaiic ti Jesucristoe aco mi muyuc to avilojic. Ti jech apatoj avontonic ta stojol ti calal muyuc avilojique, jech o xal un, toj echem noox xamuyubajic. Mu stac ayeluc cusi xu ta xcaltic schiuc ti jech xamuyubajique. 9 Yuun xanaic ti ta xataic ti ta xcol ti achulelique. Ja smelol ti achunojique.

464
465 jalcopetic ta vonee laj sjacolanic, laj sabeic cusi smelol ti coltael ti ta scuxul yonton laj yal ti Dios ti ta xacboxuque. 11 Yuun ti jalcopetique iacbat snaic yuun schulel ti Cristoe ti ta onoox xich svocol ti Cristoe, tsacal to un ta xich ti slequilale. Jech o xal un, ti stuquique laj sjacolanic, laj saic ti Buchu taje, ti cusi ora ta xcot ta pasel ti vai selan ta xacbat snaic yuun ti Chul Espritue. 12 Jech ti stuquique iacbat snaic yuun ti Diose, ti coltael ti ta svinajesique, mauc yuun ti stuquique. Ja cuuntic. Avi tana une, laj xa avichic albel ti lequil ach cop yuun ti jcholcopetic ti iacbat stsatsalic yuun ti Chul Espritu ti liquem talel ta vinajele. Ti vai selan taje, ta scan squelic ox yaiic ti chul ngeletique.

1 PEDRO1 umbi, xitaic me ti cu sjalil ti li cuxuloxuc ta sba banomile. 18 Yuun ti Diose laj scoltaoxuc loquel talel ti mu xtun to ox ti acuxlejalic ti laj yacboxuc comel ti amolmuctotique. Ti stojol ti acoltaelique, xanaic lec ti mauc laj yich tojel ta oro ta plata ti sna xlaje. 19 Yuun ja noox laj yich tojel o ta yutsil schul chichel ti Cristoe jech chac cu chaal jcot uni chij ti laj yich aquel ta matanal ti muyuc yicobale, ti muyuc schopolale. 20 Yuun jech onoox nopbil scoplal ti Cristoe ti calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. Ja noox ti muyuc xcot ta pasel ta orae. Ja to laj yac sba ta ilel ti slajebtic xa batel ti cacale ti ja sventa alequilalique. 21 Jech o xal un, ta sventa ti Cristoe, achunojic ti Dios ti laj xchacuxes ti calal ichame. Ja jech xtoc tey laj yac ta ichel ta muc. Jech o xal ti vooxuque jun avontonic achunojic, amalaojic ti oy cusi ta xaacbatic yuun ti Diose. 22 Avi tana un, coltabiloxuc yuun ti Chul Espritu ti jech achunojic ti lequil ach cop ti ja melele. Jech o xal un, lecubtasbil avontonic yo jech cux ta xavaiic ta melel ti avermanotaque. Ja yuun un, ja avabtelic ti cux ta xavai abaiic ta sjunul avontonic, ta sjunul avipic. 23 Yuun ti vooxuque lavoquic ta ach. Pero mauc xa ta sventa ti atot ameic ti sna xchame. Yuun ja lavoquic ta ach ta sventa ti scop Diose, ti stalel cuxule, ti mu sna xlaj sbatel osile. 24 Yuun jech ta xal ti chul cope: Scotol stsunobal ti cristianoetique cool selan momol.

10Ti
o xal un, nopic lec ti cusi ta xapasique. Tunesic lec ti snopobil avuunique. Pato o lec avontonic yuun ti cusi ta xaacbatic ta scuxul yonton ti Dios ti calal ta xtal ti Jesucristoe. 14 Ti jech jchunej mantal nichnabiloxuque, mu me jechuc o acuxlejalic jech chac cu chaal ta vone calal muyuc to ox ta xavojtiquinic ti Diose. 15 Jauc me aquic ta quelel ti lec ti acuxlejalique. Yuun ti Buchu laj yicoxuque ja Chul Dios. 16 Yuun ti chul cope jech ta xal: Tucuc me avontonic, yuun tuc conton ti vuune, xi ti Diose. 17 Tot mi xavutic ti Dios ti mu jeltosuc ta xchapanotic ti cu jelantic ta jujun tale, jech o xal

13Jech
Laj yicotic ta spasel lec ti Diose
1 PEDRO1,2 Scotol ti yutsil slequilalique cool selan nich momol. Ti momole ta xtaquij. Ti sniche ta xlilij ta lum. 25 Yan ti scop Cajvaltic Diose sbatel osil mu sna xlaj, xi tsibabil. Ti cop taje, ja ti colebal lequil ach cop ti laj avichic albele. Jech o xal un, ictaic ti ep ta tos mulile, ti lolavaneje, ti pactaejbaile, ti itix ontonale, schiuc ti ep ta tos ti bolesej cope. 2 Jech chac cu chaal ta scan schu ti jvoquel olole, jechuc avontonic yuun ti scop Diose, yo jech ta xachiic ta stael ti acoltaelique. 3 Yuun laj xa avilic ti jun yutsil ti Cajvaltique.

466 avuunic. Yan ti buchu mu xchune, jech ta staic jech chac cu chaal ta xal ti chul cope: Ti ton ti laj stenic loquel ti jpasnaetique, ja icot ta sliquebal schiquin ti nae, xi. 8 Ja jech xtoc, jech icot ta pasel jech chac cu chaal ta xal ti chul cope: Ja jun jmac-acanil ton, ja jun jbalchunvanej ton, xi. Ti buchu ta sbosi ti yacanique, ja ta scoj ti mu xchunic ti scop Diose. Yuun jech nopbil scoplalic.
yuun un, nopajanic ta stojol ti Cajvaltique ti cool selan cuxul tone. Manchuc mi laj sjipic loquel ti cristianoetique, pero ja tujbil ton yuun ti Diose, ti itun yuun ta jmeque. 5 Ja jech ti vooxuc eque, ti cool aelanic ton ti cuxule, aco abaic ta tunesel yuun ti Diose, yo jech ta xacotic ta schul templo, ti ja tujbiloxuc yo jech ta xacomic ta paleal yuun ti Diose. Ta sventa ti Jesucristoe, ta xavaquic ti chul matanal ti lec ta xil ti Diose. 6 Yuun jech ta xal ti chul cop xtoque: Vuun ta xcac jun ton ti sliqueb na ti tey ta jteclum Sione. Ti ton taje, tujbil cuun, ti ja tsots scoplal ta xtun cuune. Ti buchu ta xchun ti ton taje, mu sta ti xvulvun yonton ta xcome, xi ti Diose. 7 Ti vooxuc ti jech achunojic ti ton taje, ep ta xtun

Cool selan cuxul ton icot ti Cristoe

4Ja
vooxuque jun tsunubaloxuc ti tujbiloxuque. Paleoxuc ti avacoj abaic ta tunel yuun ti Diose. Chul jteclumoxuc xa. Yalab snichnaboxuc xa ti Diose. Ja yuun un, ja avabtelic ta xavalic ti cusi lec ta spas ti Diose. Yuun laj yicoxuc xa loquel ti ta ical osile, yuun laochic xa batel ti ta saquilal schul lequilale. 10 Yuun ti ta vonee, mauc to ox yalab snichnaboxuc ti Diose. Avi tana un, yalab snichnaboxuc ti Diose. Ta vone, muyuc Buchu laj xcuxubinoxuc. Pero avi tana li une, cuxubinbiloxuc xa yuun ti Diose.
9Ti
Ti buchu yuuntac ti Diose
ti jech jechelbeoxuque, ti mauc nacaloxuc ta alumalique, ta jcanboxuc vocol. Mu me xavacbe abaic ti cusi ta scan ti scupijel avontonique ti ja ta scrontain sbaic schiuc ti achulelique. 12 Lecuc ajolic ta stojol ti cristianoetic ti buchutic
11Quermanotac,
Cuxianic ta spasel ti cusi ta scan ti Diose
467 mu xojtiquinic ti Diose. Manchuc mi chopol ta xcopoj ta atojolic avi tana lie ti ta xalic ti chopoloxuque, pero ta xilic ti lec ti cusi ta xapasique. Jech o xal un, tey ta xlequil-copojic ta stojol ti Dios ti calal ta sta scacal ti ta xichbat ti yeique. 13 Ta sventa ti Cajvaltique, chunbeic smantal ti jabteletic ti vaanbilic yuun ti cristianoetique, ja ti banquilal ajvalil ti ms cajal yabtel yichoje. 14 Ja jech xtoc, chunbeic smantal ti jpasmantaletic ti ja vaanbilic ta yacbel castigo ti buchu chopol cusi ta spasique. Pero ta xich ta muc ti buchu lec ti cusi ta spasique. 15 Yuun ti Diose ta scan ti lecuc ti cusi ta xapasique, yo jech ta stsijtsajic avuunic ti buchutic bolinebique, ti muyuc sbijilique. 16 Aquic ta ilel ti colemoxuc xae. Ja noox un, mu xajoybinic ta spasel chopol ti jech colemoxuc xae. Aco abaic ta tunel yuun ti Diose. 17 Ichic ta muc scotol ti cristianoetique. Cuxubinic ti quermanotique. Xitaic ti Diose. Ichic ta muc ti banquilal ajvalile.

1 PEDRO2,3 cusi chopol ta xapasique, jech o xal umbi, ta xavichic castigo. Pero, cusi bal o ti jech atsicoj ta smucul avonton ti vocole? Pero ti mi ja ta xavich avocol ta spasel ti cusi leque, mi ta smucul avonton ta xcuch avuun ti vocole, lec ta xil ta sba ta sat ti Diose. 21 Yuun ja jech smelol laj staoxuc ta iquel ti Diose. Yuun ti Cristoe laj yich svocol ta aventaic. Laj yac iluc ti cu selan ta tsacliele. 22 Ti stuque muyuc laj sta jutebuc ti smule. Mi jauc oy buchu laj slola. 23 Calal oy cusi chopol ialbate, mu ta iluc laj stac sutel. Calal ta xacbat yich ti svocole, muyuc isibtasvan. Ja noox laj scuban sba ta stojol ti Diose ti stalel tuc ta xchapanvane. 24 Ti Cristoe laj sbain ta sbectal stuc ti jmultic ti calal icham ta cruze, yo jech ta xijchamotic ta stojol ti mulile, yo jech lec ti jcuxlejaltique. Lacolic ta sventa ti iyayij ti stuque. 25 Ta vone, cool aelanic jech chac cu chaal chayemal chij laxanavic. Avi tana un, lasutic xa talel ta stojol ti Cristoe. Ja xa ta xchabioxuc jech chac cu chaal ti jquelchije, yuun ja sbainoj ti achulelique.

chunbeic smantal ti avajvalilique ta sjunuluc avontonic. Pero mauc noox ti buchu oy slequil yontone, ti sna xcuxubinvane. Ja jech xtoc, ichic ta muc ti buchu chopolique. 19 Yuun lec xailatic yuun ti Diose mi icuch avuunic ti vocol ti jeche nooxe, yuun xanaic ti ilbiloxuc yuun ti Diose. 20 Yan ti mi oy

18Mosoviletic,
Cuchuc me ti vocole jech chac su chaal ti Cristoe
Ja jech ti vooxuque, ajnililetic, cooluc me avontonic schiuc ti amalalique. Yuun mi oy jlom ti mu xchun ti lequil ach cope, xu ta xlic xchunic ta sventa ti oy cusi lec ta xapasic ti vooxuque. Mu xa ta epal copuc ta xlic xchunic. 2 Calal ta xilic ti cusi lec ta xapasique, jech
Cu selan ta xcuxiic ti buchutic nupul tsacalique
1 PEDRO3 ti stuquique ta xaiic ti ichbil ta muc avuunique. 3 Mu jauc xanopic ti ta scan ti alac sba ti apat axoconique, ti echem stuset xa ti ajolique, ti cupil sba ti acuique, ti lec yaniyoal ti acobique. 4 Yuun ti bu lec alac abaique, ja ti lecuc ti yutil avontonique ti mu sna xlaje. Ja lec ta quelel ti jun avontonique, ti muyuc cusi xanaique. Ja tsots scoplal ta sba ta sat ti Diose. 5 Yuun ti ta vonee ja jech yutsil ti lequil antsetique. Yuun ti stuquique spatoj yontonic ta stojol ti Diose. Cool yontonic schiuc ti smalalique. 6 Ja jech iech ti Sarae. Laj xchunbe scop ti Abrahame. Jech o xal un, laj yalbe: Tot, xut. Ti vooxuque jech ta xataic taje ti mi ta xapasic ti cusi leque, ti mi muyuc xiel ta xavaiique. 7 Ja jech ti vooxuc eque, malaliletic, ayibeic me scop ti avajnilique. Aco yaiic ti ichbil ta muc avuunique. Mauc noox ti jech cunic ti antsetique, ja ti acbil scuxlejalic ta sventa scuxul yonton ti Diose jech chac cu chaal ti vooxuque. Pasic me jech un, yo jech mu xmac ta be ti acopic ta stojol ti Diose.

468 canbo bendicin ta stojol. Yuun ti Diose laj xa yicoxuc yo jech ta xavichic ti bendicione. 10 Yuun jech ta xal ti chul cope: Ti buchu ta xcuxi yaie, ti muyuc cusi sna ta xech yuun ti jujun cacale, aco me yicta ti cusi chopol ta xloc ta yee, ti mu me sjutan ti cope. 11 Aco me xchac sba ta stojol ti cusi chopole. Ja me aco spas ti cusi leque. Aco suj sba ta spajesel ti cope. 12 Yuun ti Cajvaltique ta xchabi ti buchutic lequique. Ta xaibat ti scopique. Pero ta xcrontainatic ti buchu chopolique, xi ti tsibabile. 13 Jech o xal un, buchu la chopol cusi ta spasboxuc ti mi ta onoox xapasic ti cusi leque? 14 Aco mi ta xavich avocolic ta sventa ti cusi lec ta xapasique, pero xamuyubajic. Ja yuun un, mu me buchu xaxiic yuun. Mu me cusi xal avontonic. 15 Ichic me ta muc ti Cristoe. Aco comuc ta yajval avontonic. Chapalucoxuc me lec yo jech xu avuunic ta staquel calal ta xajacbatic srazonal ti spatobil avontonique. Pero ichvan nan me ta muc. Nijano me abaic. 16 Lecuc me ti cusi ta xapasique, yo jech muyuc cusi xal avontonic, yo jech ta xquexav ti buchutic ta xaschopol-coptaic ti jech lec ta xapasic ta sventa ti jchunolajeloxuc yuun ti Cristoe. 17 Ja lec ti mi ta xavich avocolic ta spasel ti cusi leque ti mi jech ta scan ti Diose. Yavil ti mauc ta xavich avocolic ta spasel ti cusi chopole.

yuun un, junuc avontonic cuxianic. Cuxuc xavai abaic ta jujun tal. Lecuc xavil abaic yuun avermano abaic xa. Nijano abaic. Oyuc me yutsilal avontonic. 9 Mu xapacbe abaic sutel ti buchu chopol ta spasboxuque. Muyuc cusi chopol xavalbe ti buchu oy cusi chopol ta xalboxuque. Ja lec,
8Ja
Ti buchutic ta xich svocolic ta spasel ti leque
469 ti Cristoe jun noox velta laj yich milel, laj yich svocol ta scoj ti jmultique. Ti stuque lec onoox. Pero laj yich svocol ta scoj ti vootic ti chopolotique, yo jech ta xijyicotic batel ta stojol ti Diose. Icham sbectal calal iloc ti schulele. Pero ichacuxi calal isut talel ti schulele. 19 Ti schulele bat yalbe yaiic scolelic ti chulelaletic ti buchutic chucajtique. 20 Ti chulelaletic taje, ja ti buchutic laj stoy sbaic ta vone calal cuxul to ox ti Noee, calal ti Diose sjunul yonton smalaoj ti aco yicta sbaic ta spasel ti cusi chopole, calal yacal ta smeltsan barco ti Noee. Yuun oy noox jayvouc icolic, vaxacvo ta scotol ti icolic yuun ti nojel ta voe. 21 Ti nojel ta vo taje, ja ta xac ta nael ti ich voe, ti ja seail ta xijcole. Ti ich voe mauc ta sventa ta spoc ti jbectaltique. Yuun ja noox ta sventa ti aco jcanbetic ti aco spoc jol contontic ti Diose. Jech ta xijcolotic ta sventa ti icham ichacuxi ti Jesucristoe. 22 Yuun ti Cristoe muy xa batel ta vinajel. Tey xa oy ta sbatsi cob ti Diose. Yichoj xa ta sventa ti ngeletique, ti jpasmantaletique, schiuc ti buchutic tsots xu yuunique.

1 PEDRO3,4 Diose. Mauc xavacbe abaic ti cusi ta scan ti avontonique. 3 Yuun ep laj xa apasolan talel ti cusi chopole jech chac cu chaal ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose. Ti vooxuc ta vonee laj avacbe abaic ti cusi chopole, ti cusi ta scan avontonic nooxe, ti yacubele, ti xavochlajetic ta spasel ti quine, ti mu bisbiluc layacubique, ti laj avichic ta muc ti cusi meltsanbil ta cabale ti calal mu stac ichel ta muque. 4 Jech o xal ti stuquique labal ta xaiic ti mu xa bu ta xachiinic ta spasel ti cusi chopol ta spasique. Jech o xal un, chopol ta xcopojic ta atojolic. 5 Pero ti stuquique ta onoox xichbat yeic yuun ti Buchu xchapanoj xa sba ta xchapanel ti buchu cuxajtic toe schiuc ti buchu chamemic xae. 6 Yuun ti buchu chamemique laj yichic albel yaiic ti lequil ach cope, yo jech ti schulelique xu ta xcuxiic jech chac cu chaal cuxul ti Diose, manchuc mi laj xa yichic chapanel li ta sba banomil jech chac cu chaal scotol ti cristianoetique. 7 Poot xa sta yorail ta xlaj scotol ti cusitic oye. Jech o xal ti vooxuque bijanic me ti cusi ta xapasique, yo jech xu avuunic ta xataic ta coponel ti Dios ta melele. 8 Mauc noox jech yepal taje. Ja tsots scoplal ti oyuc me ep scuxul avontonic ta jujun tale. Yuun ti buchu oy scuxul yontone, oy ep perdn yuun. 9 Ti jujunoxuque ichic me ta muc ti buchutic ta xasvulanoxuque. Mu me vocoluc ta xavaiic. 10 Ti jujunoxuque tunanic me yuun ti yane, ja ti cu selan acbil ti abijilic yuun ti Diose, yo

18Yuun
Ti Cristoe laj yich svocol ti sbectale. Jech o xal ti vooxuc eque ta scan ti junuc me avontonic ti calal ta xavich avocolique. Yuun ti buchu laj xa yich svocol ti sbectale, laj xa yicta ti mulile. 2 Yuun ti cu sjalil ta xacuxiic lie, ja xa noox pasic ti cusi ta scan ti
Aco abaic ta tunel yuun ti abijilic ti cu selan laacbatic yuun ti Diose
1 PEDRO4,5 jech lequil jabteloxuc yuun ti Diose ta sventa ti jech yalel toyol yacojboxuc ti abijilique. 11 Mi oy buchu ta xcopoje, cooluc me schiuc ti scop Diose. Ja jech xtoc mi oy buchu ta xac sba ta tunele, aco spas ta sjunul yip ti acbil yuun ti Diose. Scotol ti cusi ta spasique, jauc me yichel ta muc ti Dios ta sventa ti Jesucristoe. Ichbiluc ta muc sbatel osil ti Diose. Aco spas mantal sbatel osil. Jechuc.
470 buchutic mu xchunbeic ti scop Diose? 18 Mi ta to xich svocolic yo jech ta xcolic ti buchutic lequique, cu to onoox selan ta xcot ta stojolic un chae ti buchutic chopolique, ti jsamuliletique? 19 Jech o xal un, mi tscan Dios ti ta xquichtic ti vocole, cuc chaluc staojuc yav contontic ta spasel ti cusi leque. Mu me xijchibaj. Cacbetic ta scob Dios ti jchuleltic ti ja pasbil yuune, yuun ja tuc yonton ti Diose.

ti cuxoxuc ta contone, mu me chayaluc xcot avontonic yuun ti tsots lajeltsael ti ta xtal ta atojolique. 13 Yuun ta scan ti xamuyubajic noox ti jech ta xavich avocolic jech chac cu chaal laj yich ti Cristoe, yo jech ti vooxuc eque xamuyubajic xa ti calal ta xavilic ti jun yutsil ta xtale. 14 Mi ta sventa Cristo ta xavichic chopol-coptaele, xamuyubajic noox. Yuun ti Chul Espritu yuun ti Diose tey ta xcux yonton ta atojolic. Yan ti stuquique chopol ta xcopojic ta stojol. Pero ti vooxuque ta xavichic ta muc. 15 Mi oy bu ta xavich avocolique, mu me jauc ta scoj ti milvaneje, ti elecale, ti chopol cusi ta xapasique, ti ta xatic abaic ti bu mu aventaicuque. 16 Yan mi oy buchu ta xich svocol ta sventa ti jech sbiinoj jchunolajele, mu me xquexav yuun. Colaval, Dios, aco yutic ti Diose. 17 Yuun sta xa yorail ti lic svocolic ti ta xichic tsitsel ti yalab snichnabtac ti Diose. Ti mi jech lic xa quichtic tsitsel ti vootique, cu to van selan ta xcot ta stojolic ti

Ta xich svocolic ti jchunolajeletique

12Quermanotac,
Avi tana lie, ta jcan ta jbijubtas ti ancianoetic ti oy ta jujun tsobobbail avuunique. Ti vuune ancianoun ec jech chac cu chaal ti stuquique. Ja jech xtoc rextigoun ti cu selan laj yich svocol ti Cristoe. Ja jech xtoc ta xquichbe slequilal Dios jech chac cu chaal ti stuquique ti calal ta xvul ta loquel ta tsacal toe. 2 Jechucoxuc me jech chac cu chaal jun lequil jquelchij ta squelel schijtac Dios ti acbiloxuc ta abaique. Pasic me ta sjunul avontonic jech chac cu chaal ta scan ti Diose, mu me ta sujeluc, mauc noox ti oy ta avontonic ti taquin ta xacanique. Pasic me ta sjunul avontonic ti avabtelique. 3 Yuun ti chij ta xaquelique, mu me xanopic ti ja yajvaloxuque. Ja ta scan ti ta xavaquic persa ta yaquel iluc ti cusi lec ta pasel ta stojol ti chijetique. 4 Ja yuun un, calal ta xvul ta loquel ti Banquilal jquelchije, jech ti vooxuque jun yutsil amotonic ta xaacbatic ti mu xcoolaj jech chac cu chaal ti xotbil nichim ti sna xtaquije.

Sbijubtasel ti jchunolajeletique
471 noox jech ec, queremetic, chunbeic smantal ti ancianoetic ti yichoj yabtelic ta atojolique. Nijano me abaic ti jujunoxuque. Jmojuc me avontonic acotolic, yuun jech ta xal ti chul cope: Ti Diose mu lecuc ta xil ti buchu toyobbaique. Pero ta yutsil yonton ta scolta ti buchu ta sbictajes sbaique, xi. 6 Nijano me abaic ta yolon yoc scob ti mucul Diose, yo jech ti stuque ta xayacoxuc ta ichel ta muc calal ta sta yoraile. 7 Ti jech xvulvun avontonique, acbeic sventain ti Diose. Yuun ti stuque oyoxuc ta yonton. 8 Bijanic me, vicluc me ti asatique. Yuun ti avajcrontaic pucuje cool selan leon xavet ta xanav ta sael ti buchu ta smil yaie. 9 Ti jech jun avonton achunojic ti Cajvaltique, crontainic me ti pucuje. Yuun xanaic ti buyuc noox oyic ti avermanoic ta sbejel banomile, ta xich svocolic jech chac cu chaal ti vooxuque. 10 Pero tsacal to un, mi ech avuunic ti cu sjalil ti avocolique, jech ti Dios une ta slecubtasoxuc, ta xac jun

1 PEDRO5 avontonic, ta xacboxuc alequilalic, ta xac avipic ta jbel scoplal. Ja noox Dios stuc ti ta xacbotic scotol ti bendicione. Ja jech xtoc laj yicotic yo ta jtabetic slequilal sbatel osil ta sventa ti junotic schiuc ti Jesucristoe. 11 Ichbiluc ta muc sbatel osil ti Diose. Aco spas mantal sbatel osil. Jechuc.
5Ja
jcoponoxuc jbel chabeluc ta carta lie ta sventa ti quermano Silvanoe ti jun yonton quiloje. Yuun ta jcan ta jtsatsubtas avontonic, ta jcan ta xcacboxuc anaic ti ja melel ti coltael ti laj avichic ta sventa scuxul yonton ti Diose. Junuc me avontonic yuun taj une. 13 Ta stacboxuc talel chabanuc ti jchunolajeletic ti oyic ta Babiloniae, ja ti buchu tujbilic yuun ti Diose schiuc ti Marcos ti cool selan jnichone. 14 Chabanuc xavalbe abaic ta jujun tal. Ta yutsiluc avontonic tsacbo aba acobic yuun avermano abaic. Junuc avontonic ti vooxuc ti oyoxuc ta stojol ti Jesucristoe. Jechuc.

12Ta
Ti slajeb chabanuque
2 San Pedro
Ti Pedroe ta stsiba batel scarta ta stojol ti jchunolajeletique
Vuun Simn Pedroun, yajtunelun, yajcholcopun ti Jesucristoe, ti ja tacbilun yuune. Ta jtsibaboxuc ti jcarta lie ti vooxuc ti laj xa ataic ti jun yutsil achunojic ti Cajvaltique jech chac cu chaal ti vuuncutique. Ti jech jchunojtique, ja ta sventa ti oy stuquil yonton ti Diose schiuc ti Jcoltavanej Jesucristoe. 2 Ichic ti ep bendicione, ti jun avontonique ta sventa ti jech laj xavojtiquinic ti Diose schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe.
sventa smucul stsatsal ti Diose laj xa yacbotic scotol ti cusi xtun cuuntique yo jech lec ti jcuxlejaltic ta stojole. Yuun laj yac cojtiquintic ti Buchu laj yicotic ta sventa ti smucul stsatsale schiuc ti schul abtele. 4 Ta sventa ti jech taje, oy xa ta jtojoltic ti cusi yalojbotic ti echem yutsile, ti tsots scoplale. Ta sventa ti cusi yalojbotic ti Diose, jech o xal un, xu ta xquichbetic stalel stuc ti Diose, yo jech xu ta xquictatic comel ti chopol ti cusi ta
3Ta
Jech stalelic ti jchunolajeletique
jcantic li ta sba banomile. 5 Jech o xal un, ta scan ta xavaquic persa ti ta xavacbeic ms schiil ti achunojique. Ti schiil ta xavacbeic ti achunojique, ja ti lec atalelique. Ti schiil ta xavacbeic ti lec atalelique, ja ti lec snopobil avuunique. 6 Ti schiil ta xavacbeic ti lec snopobil avuunique, ja ti xu avuunic spajesel abaique. Ti schiil ta xavacbeic ti xu avuunic spajesel abaique, ja ti smucul avontonique. Ti schiil ta xavacbeic ti smucul avontonique, ja ti oy ta avontonic ti Diose. 7 Ti schiil ta xavacbeic ti oy ta avontonic ti Diose, ja ti lec xavil abaic schiuc ti avermanotaque. Ti schiil ta xavacbeic ti lec xavil abaic schiuc ti avermanotaque, ja ti oy scuxul avontonique. 8 Ti mi jech oy ta atojolic ti vai selan taje, ti mi jech ta xapasic oe, mu ta jecheuc noox ti acuxlejalique. Ja jech xtoc mu ta jecheuc noox laj avojtiquinic ti Cajvaltic Jesucristoe. 9 Yan ti buchu chabal ta stojol ti vai selan taje, cool selan jun masat, mu nomuc ta xcot ti sate. Ichay ta yonton ti ichaybat xa ti smul ti vone spasoj talele. 10 Jech o xal un,

472
473 Quermanotac, ti jech laj xa yicoxuc laj stujoxuc ti Diose, aquic persa ti abtejuc ta avontonic ti vai selan taje. Jech o xal umbi, mu xayalic ta lum. 11 Ja jech xtoc lec jamal ti abeique, libreoxuc ta xaochic batel ti bu ta xventainvan sbatel osil ti Cajvaltic Jcoltavanej Jesucristoe. 12 Jech o xal un, tey onoox ta jvules ta ajolic ti vai selan taje, aco mi xanaic xa, aco mi jun avontonic yuun ti melel ti oy ta atojolique. 13 Yuun jech conton ta xcai ti ta xcalboxuc avaiic ti bijubtasel taje ti cu sjalil ti li to cuxulun ta sba banomile. 14 Yuun ti Cajvaltic Jesucristoe laj xa yacbun jna ti jutuc xa scan ta xquicta comel ti sba banomile. 15 Pero ta xcac persa ti cu yepal xu cuune, yo jech tey onoox ta xavules ta ajolic ti bijubtasel taje calal mi lichame.

2 PEDRO1,2 Ja ti lequil cop ti tsibabil yuun ti jalcopetique. Jech o xal un, lec ti tsetel achiquinic ta xavaiic ti lequil cop taje. Yuun cool selan jun lampara ti xnobet ta ical osile. Tey xnobet ja to mi sacub ti osile, ti ta xloc talel ti canal ta sacubel osile, yo jech ta xac xojobal ta atojolic. 20 Pero ja me nopic bayel lie. Ti cusi tsibabil ta chul cope, muyuc buchu junucal ti xu yuun ta stabe smelol ta stuc nooxe. 21 Yuun ti jalcopetic ta vonee mauc laj snop stuquic ti cusi laj yalique. Yuun ti stuquique ja viniquetic ti tujbilic yuun ti Diose. Yuun coltabilic yuun ti Chul Espritue. Jech o xal un, laj yalic ti cusi lic talel ta stojol ti Diose.

ta xtal ta smucul stsatsal ti Cajvaltic Jesucristo ti laj calcutic avaiique, mu jecheuc noox loil ti nopbile. Yuun laj quilcutic ta jba ta jsatcutic yutsilal slequilal ti Cajvaltique. 17 Laj quilcutic ti calal jun yutsil iacat ta ichel ta muc yuun ti Jtotic Diose. Laj caicutic ti jech jun yutsil icopoj ti Diose: Ja ti jcuxubinbil Nichon lie, ti ximuyubaj xa yuune, xi. 18 Yuun vuuncutic laj caicutic ti scopojel ti lic talel ta vinajele. Yuun tey oyuncutic schiuc ti Cajvaltic ti ta chul vitse. 19 Oy to ms tsots scoplal ti ta xac jnatic scoplal ti Cajvaltique.

16Ti
Ti buchutic laj yilic smucul stsatsal ti Cristoe
Pero ja jech xtoc iayan jutcop jalcopetic ta stojol ti jisraelal cristianoetic ta vonee. Ja noox jech xtoc ta xayan jlolavanej jchanubtasvanejetic tey ta atojolic. Yuun ti stuquique ta mucul ta xchanubtasvanic ti cusi nopbil yuun stuquic ti ta soquesvane. Jech o xal laj svalopatinic ti Cajvaltic ti ja icoltaatic yuune. Ti vai selan ta spasic taje, jech o xal ta ora noox ta xacbe sba stuquic ti scastigoique. 2 Manchuc mi chopol ti scuxlejalique, pero ep ti cristianoetic ta stsacliic batele. Ja yuun un, ja ta scojic ti chopol ta xbat scoplal ti lequil ach cop ti ja melele. 3 Ti jech ayanem ta yonton ti taquine, jech o xal un, ta slola ti ataquinic yuun ti cusi mu meleluc ta xchanubtasvanique. Pero mu onoox chabel xcolic ti ta xich ti

Ti jutcop jchanubtasvanejetique
2 PEDRO2 svocolique. Ja ti vone xa chapanbil scoplal ti ta xichic ti castigoe. 4 Ti ngeletic ti buchutic laj sta smulique, muyuc onoox xacbatic perdn yuun ti Diose. Ja noox ijipatic yalel ta catimbac. Tey chucajtic ta cadena iictaatic comel ti ta ical osile. Tey quejbilic yo ta xichic chapanel. 5 Ja jech xtoc ti vone cristianoetique muyuc onoox xacbatic perdn yuun ti Diose. Cajomal noox itacbatic talel nojel ta vo ta stojolic ti chopol cristianoetic taje. Ti Diose cajomal laj scolta ti Noee schiuc yan vucub cristianoetic. Yuun ti Noee laj yal ti tuc ti cusi ta scan ti Diose. 6 Ja jech xtoc ti Diose laj xchapan ta slilinel ti jteclumetic Sodomae schiuc ti Gomorrae. Tey ilajic ta coc, tan icomic. Ja jech laj spas ti Diose, yo jech ta sbijubtasatic ti chopol cristianoetic ti buchutic tsacal to ta xchiique. 7 Pero ti Diose laj scolta ti Lote, ti ja jun lequil vinique, ti oy ta at onton ti calal laj yil ti chopol scuxlejalic ti chopol cristianoetique. 8 Ti Lote, ti jech xchiinoj ta naclej ti chopol cristianoetique, scotol cacal oy ta at onton calal laj yai laj yil ti chopol ti cusi ta spasique. 9 Jech o xal un, ti Cajvaltique sna scolta ti buchu oyic ta preva ti nabalic ta stojole. Ja jech xtoc ti Cajvaltique sna ta xacbe castigo ti buchu chopolique ti calal ta sta scacalil ti chapanele. 10 Pero ti Diose ja ms ta xacbe yich castigo ti buchutic ta xacbe sbaic ti cusi chopol ta scan ti yontonique, ti ta sbajic ti jech yichoj yabtel ti Cajvaltique.

474 Yuun toj tsots yontonic. Mu sna xquexavic. Mi jauc ta xiic ta xchopol-coptael ti chopol ngeletic ti tsots xu yuunique. 11 Yan ti lequil ngeletique, aco mi ms cajalic, pero mi jauc ta xchopolcoptaic ta stojol Cajvaltic ti chopol ngeletique. 12 Pero ti viniquetic taje cool selan animaletic ti muyuc schulelique, ti ja noox cuxulic ta spasel ti cusi lec ta xaiique, ti ja noox ta xvoquic yo jech ta xichic tsaquel ti ta xichic milele. Ja noox chopol ta xcopojic ta stojol ti cusitic mu xaibeic smelole. Pero ja noox jech ta xchamic jech chac cu chaal ti animaletique. 13 Yuun ta xich svocolic ta scoj ti laj yacbe yich svocol ti yane. Ti stuquique ta snopic ti xmuyubajic ta xelovajic ta yacbel sbaic ti cusi mu jaluque. Ja yuun un, ta xacvan ta quexlal, xvochvun yuun ti cristianoetic ti tey achiinojic ti calal ta xapasic ti quine. Tey sjunul yontonic ta xelovajic ta xlolavanic yuun ti cusi ta scan ti yontonique. 14 Ti stuquique ja noox oy ta yontonic ti ta scupin yaiic ti antsetic ti bu ta xilique. Mu slumtsajic ta sael ti smulique. Ta scunibtasbe yontonic ti buchutic muyuc yip ti yontonique. Xtojobic lec ta sael ti cusi ta scupin yaiique. 15 Chayemic ta be, yuun laj xa yictaic comel ti tuquil bee. Yuun ja noox xchanojbeic yonton ti jalcop Balaame ti ja snichon ti Beore. Yuun ti Balaame ta ox spas yai canal taquin ta spasel ti cusi chopole. 16 Ti stuque tey ijajantaat yuun jcot burro yuun ti smule.

475 Yuun tey icopoj ti burro jech chac cu chaal cristiano calal mu sna xcopoj onooxe. Tey muyuc xacbat spas ti jech chuvajineb ti sjole. 17 Ti chopol jchanubtasvanejetic taje cool selanic pozo ti chabal yalele, cool selanic toc ti icbil ta xbat yuun ti ique. Tey xa chapal scoplalic ti ta xjelubtasatic sbatel osil ti bu ic ta jmeque. 18 Yuun cajal ti cusi xloc ta yeique, pero jeche noox. Ta xalic ti xu ta spasic ti cusi scan ti yontonique, jech o xal ti viniquetic taje ta scunibtasbe yontonic ti buchutic ti ja to noox ta xchac sbaic ta stojol ti buchutic cuxulic ta spasel ti chopole. 19 Ta xalbeic ti colemic xae, pero ti stuquique ochemic ta mosovil yuun ti cusi chopol ta scan ti sbectalique. Yuun ti jujun viniquetique ta xcomic o ta yajmosov ti bu tsalbil ta xcotique. 20 Buchuuc noox ti laj xa yojtiquinic ti Jcoltavanej Cajvaltic Jesucristoe, ti laj yictaic ta spasel ti chopol li ta sba banomile, pero mi tsacal to ta xlic xchuc sbaic ta spasel yan velta ti chopole, ti jech tsalbil ta xcom yuune, jech o xal un, ms to echem chopol ta xcomic. Ja mu sta ti bayel to oxe. 21 Ati cristianoetic taje yuun ja ms to lec manchucuc laj yojtiquinic ti lequil bee. Ja toj vocol ti yojtiquinojic xae ti calal tsacal to ta xchac sbaic ta stojol ti chul mantal ti iacbatique. 22 Pero ja icot ta stojolic ta melel jech chac cu chaal xale ti cop xavaiique: Ti tsie ta xchalo ti xenele. Ja jech xtoc ti chitom ti naca to laj yich poquele, chba sbalalin sba ta achel yan velta, xi ti cope.

2 PEDRO2,3
Quermanotac, ja schibal jcarta ti jech ta jtsibaboxuc talel lie. Ti ta jbayel cartae schiuc ti schibal lie, ta jcan ti aco anopic lec ta sventa ti cu selan laj jbijubtasoxuque. 2 Vuleso me ta avontonic ti cusi laj yalic comel ti chul jalcopetic ta vonee. Ja jech xtoc, vuleso me ta avontonic smantal ti Jcoltavanej Cajvaltique ti laj yalboxuc comel ti jcholcopetic yuune. 3 Mu me xachay ta avontonic ti cusi bayel ta xcalboxuc avaiic lie: Ti calal slajebtic xa batel ti cacale, ta xvul ta loquel cristianoetic ti chopol ta xcopojic ta stojol ti cusitic leque. Yuun staoj yav ta xacbe sbaic ti cusi chopol ta scan ti yontonique. 4 Jech o xal jech ta sjaquic: Cusi laj spas ti yaloj ti Cristo ta xtale? Yuun chamic xa ti jmolmuctotique, pero staoj onoox yav jech chac cu chaal lic meltsajuc talel ti banomile, xiic. 5 Jech ta xalic ti cristianoetique, yuun mu scan svules ta yontonic ti ta vone smeltsajel talel ti vinajele. Ja jech xtoc yuun ta scopojel noox ti Diose iloc talel ti banomil ta voe, ta sventa vo xtoc ti jech oy ti banomile. 6 Ja jech xtoc chay ta yontonic ti ta sventa ti voe ital ti nojel ta voe. Jech o xal un, icham scotol ti cristianoetique. 7 Pero ti vinajele, ti banomil ti oy ta ora lie, ta sventa smantal ti Diose ti chapanbil scoplal ti ta xlaj ta coque. Ti coc taje, ja o ta xchic ti calal yorail ti chapanele, ti

Calal ta xtal ti Cajvaltique
2 PEDRO3 calal ja o xlaj scoplalic ti chopol cristianoetique. 8 Ja jech xtoc, Quermanotac, mu me xachay ta avontonic, ti jun cacale cool selan jmil jabil ta xai ti Cajvaltique. Ti jmil jabil xtoque cool selan jun cacal ta xai. 9 Ti jech ti mu to ta xtal ti Cajvaltique, mu yuunuc ta sjalijes ti yaloj ti ta xchasut talele jech chac cu chaal ta snopic ti jlome. Yuun ta slequil yonton smalaoj ti aco sjelta yonton scotolique. Yuun mu scan mi junuc ta xbat ta chayel. 10 Pero ti scacalil ti ta xtal ti Cajvaltique, mu jnatic. Ja to noox xcaitic ti li xa onoox oye jech chac cu chaal junuc jelec ti ta xtal ta acobaltique. Jech o xal un, ti vinajele, mu noox albajuc ta xac xielal ti xvooet xa ta sac chay batele. Scotol ti cusitic ti oy ta vinajele ta xlilij ta coc. Ja jech xtoc ti banomile ta xich chiquel ta coc schiuc scotol ti cusitic oy yuune. 11 Yuun ti jech ta xlaj scotol taje, ja yuun un, junuc avontonic cuxianic, aco abaic ta tunel yuun ti Diose. 12 Junuc avontonic malaic ti scacalil ti ta xtal ti Diose. Lecuc ti cusi ta xapasique yo jech ta xtal ta ora. Ti jech cacal taje, jech ti vinajele ta xlilij ta coc. Ja jech xtoc ti cusitic oye ta xunij ta leb coc. 13 Yan ti vootique ta jmalatic

476 ti ach vinajele, ti ach banomile, ti yaloj onoox Dios ti ta xaque, ti bu ja lec tuc scotole. 14 Jech o xal un, Quermanotac, ti jech to ta xamalaic taje, aquic persa ti jun avontonique, yo jech muyuc amulic ta xvul staoxuc ti Diose. 15 Ti Cajvaltique ta scan ti ta xijcolotique. Jech o xal un, mu me xachay ta avontonic ti ta slequil yonton tey to smalaoje. Yuun ja onoox jech laj stsibaboxuc ti quermanotic Pabloe, ja ti cu selan iacbat sbijil yuun ti Diose. 16 Yuun jech onoox laj yalboxuc avaiic ta scotol scarta, aco mi oy bu jlom ti vocol ta ayibel ti smelole. Ti buchutic muyuc sbijilique, ti muyuc lec xchunojique, ta syanijesbeic smelol jech chac cu chaal ti oy bu ta syanijesbeic smelol ti jlom chul cope. Jech o xal un, ta xac sba ta chayel stuquic. 17 Jech o xal un, Quermanotac, ti jech laj avaiic ti jech laj avichic albel taje, jech o xal un, bijanic me, yo jech mu xalajic ta lolael yuun ti buchutic chopolique, yo jech mu xavictaic comel ti bu lec oyoxuque. 18 Pero ja lec, ojtiquinic lec ti Cajvaltic Jcoltavanej Jesucristoe. Ja jech xtoc, chianic ta sventa ti scuxul yontone. Ichbiluc ta muc ti Cajvaltic Jesucristo avi tana lie. Jechuc o sbatel osil. Jechuc.

1 San Juan
Ta jtsibaboxuc talel scoplal ti Buchu tey xa onoox oy calal lic ayanuc talel scotol ti cusitic oye. Ti vuuncutique laj quilcutic ta jsatcutic. Laj caibecutic ti scopojele, yuun laj quilcutic, laj jpiccutic. Taje, ja ti Buchu yichoj ta sventa ti cuxlejale. 2 Ti Buchu yichoj ta sventa ti cuxlejale laj yac sba ta ojtiquinel. Laj quilcutic. Jech o xal ta jvinajesbecutic scoplal. Ta xcalcutic avaiic scoplal ti Buchu yichoj ta sventa ti cuxlejal sbatel osile, ti tey to ox xchiinoj ti Dios Totile. Avi tana lie, laj yac sba ta ilel ta jtojolcutic. 3 Jech o xal un, jamal ta xcalcutic avaiic ti laj xa quilcutique, ti laj xa caibecutic ti scopojele, yo jech jun avontonic ta jtojolcutic jech chac cu chaal ti vuuncutique ta melel jun contoncutic ta stojol ti Jtotic Diose schiuc ti Snichone, ja ti Jesucristoe. 4 Ja yuun un, ta jtsibaboxuc talel taje, yo jech xamuyubajic ta jechel.

Ti Buchu ta sventain ti cuxlejale
avaiique: Ti Diose sac jaman xojobal ti stuque. Mi jauc jutebuc oy ical osil ta stojol. 6 Mi ta xcaltic ti junotic schiuque calal oyotic ta ical osile, jutbil ti cusi ta xcaltique, ti cusi ta jpastique. 7 Pero mi oyotic ta saquilal osil jech chac cu chaal ti Dios ti oy ta saquilal osile, ja yuun umbi, jun conton jcotoltic. Ja jech xtoc schichel ti Snichone, ja ti Jesucristoe, ta spoc ti cusiuc noox mulil ti oy ta jtojoltique. 8 Yan mi ta xcaltic ti muyuc ti jmultique, ta jlola jba jtuctic, jecheotic. 9 Pero mi jamal ta xcaltic ti jmultique, ta jpat contontic ta stojol ti Dios ti ta spas ti cusi lec ta xile. Jech o xal un, ta xijyacbotic perdn yuun ti jmultique. Ja jech xtoc ta xispocbotic scotol ti jchopolaltique. 10 Pero mi ta xcaltic ti muyuc jtaoj jmultique, ta jbistic ta jutcop ti Diose ti calal ta xal ti jsamulilotique.

jech laj xchanubtasuncutic ti Jesucristoe ti ja jech ta xcalcutic
5Ja
Sac Jaman xojobal ti Diose
2
477
Jech ta jtsibaboxuc talel lie, Jnichnabtac, yo jech mu xasa amulic. Pero mi oy buchu junucal avuunic ti laj sta ti smule, oy jun Jetesejcop cuuntic ta stojol ti Jtotic Diose, ja ti Jesucristo
Jetesejcop cuuntic ti Cristoe
1 JUAN2 ti tuc yontone. 2 Ja ta sventa ti Jesucristoe ti jech lijacbat perdn yuun ti jmultique. Pero mauc noox ti vootique. Yuun laj staic perdn ec scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile. 3 Mi ta jchunbetic smantal ti Diose, jech o xal umbi, ta jnatic ti laj xa cojtiquintique. 4 Pero mi oy buchu ta xal: Ti vuune ta xcojtiquin ti Diose, mi xie, pero mi muyuc ta xchunbe ti smantale, ja jun jutcop, jeche ta jechel. 5 Yan ti buchu ta spas ti cusi ta xale, cux ta xai ti Dios ta melele. Ja jech ta jnatic ti junotic schiuc ti Diose. 6 Ti buchu ta xal ti junic schiuc ti Diose, jechuc me yonton cuxiuc jech chac cu chaal ay cuxiuc ti Jesucristoe.

478 ta ical osil ta xanav. Mu sna bu ta xbat. Yuun ipasat ta masat yuun ti ical osile. 12 Ta jtsibaboxuc talel lie, Jnichnabtac, yuun ti Diose laacbatic xa perdn yuun amulic ta sventa ti Jesucristoe. 13 Ta jtsibaboxuc talel lie, totil meiletic, yuun laj xa avojtiquinic ti Buchu oy xa onoox calal lic meltsajuc talel scotole. Ta jtsibaboxuc talel lie, querem tsebetic, yuun laj xa apechic ta tequel ti pucuje. Ta jtsibaboxuc talel lie, Jnichnabtac, yuun laj xa avojtiquinic ti Jtotic Diose. 14 Ta jtsibaboxuc talel lie, totil meiletic, yuun laj xa avojtiquinic ti Buchu oy xa onoox calal lic meltsajuc talel scotole. Jech ta jtsibaboxuc talel xtoc lie, querem tsebetic, yuun tsotsoxuc, yuun oy ta avontonic ti scop Dios ti laj achunique, yuun laj xa apechic ta tequel ti pucuje. 15 Mu me xbat avontonic yuun ti sba banomile schiuc ti cusitic oy yuune. Yan ti buchu ta xbat yonton yuun ti sba banomile, muyuc cux ta xai ti Jtotic Diose. 16 Yuun ti cusi ta xac ti sba banomile, mauc liquem talel ta stojol ti Jtotic Diose. Yuun ja yuun stuc ti sba banomile. Yuun ti oy cusi chopol ta scan ti scupijel contontique, ti ta jcan caitic ti cusi lec ta xil ti jsatique, ti ta jtoy jbatic yuun ti cusi xayane, scotol ti vai selan taje, ja ta xac ti sba banomile. 17 Yuun ti sba banomile ta xa xlaj batel ti cusi oy yuune schiuc scotol ti chopol scupijel

mu yuunuc ta jtsibaboxuc talel ach mantal. Yuun ja onoox ti mantal ti oy onoox ta atojolic ta sliquebe. Ti mantal ti laj avaiic scoplale, ja onoox ta vone. 8 Manchuc mi jech un, pero ti jech ta jtsibaboxuc talel lie, cool selan ach mantal ta xcot ta atojolic. Ja ti laj svinajes ti Cristo ti ja melel ti ach mantale jech chac cu chaal ti oy ta atojolique. Yuun ti ical osile ta xa xech batel. Yuun xojobin xa ta melel ti saquilal osile. 9 Mi oy buchu ta xal ti oy ta saquilal osile, pero mi xtiet to sjol ta stojol ti yermanoe, oy to ta ical osil. 10 Yan ti buchu cux ta xai ti yermanoe, oy ta saquilal osil. Muyuc cusi chopol tey ta stojol yo ta xyalesat ta mulil. 11 Yan ti buchu xtiet sjol ta stojol ti yermanoe, oy

7Quermanotac,
Ti ach mantale
479 contontique. Yan ti buchu ta spas ti cusi ta scan yonton ti Diose, ta xcuxi o sbatel osil. sta xa yorail ti slajebal cacale. Ti vooxuque avabinojic xa ti ta xtal jun ti ta scrontain ti Cristoe. Avi tana lie, oy ep ti cristianoetic ti ta scrontainic ti Cristoe. Jech o xal un, ta jnatic ti slajebtic xa batel ti cacale. 19 Ti stuquic taje, li iloc ta jtojoltique. Yuun mauc onoox jchiiltic ta melel. Ti jauc jchiiltique, li oy ta jtojoltic ti jechuque. Pero ti jech icot ta pasele, yo jech ta xvinaj ta melel ti mauc jchiiltic scotole. 20 Yan ti vooxuque laj xa yacboxuc Chul Espritu ti Cristoe. Jech o xal un, jamal aba asatic acotolic. 21 Jech ta jtsibaboxuc talel lie, yuun laj xa avojtiquinic ti melele. Pero mu yuunuc ta xcal ti mu xavojtiquinique. Yuun xanaic lec ti mu xloc talel jutbil cop ta stojol ti melele. 22 Buchu ti jutcop un chae? Jaic ta melel ti buchu ta xal ti Jesuse mauc ti Cristoe. Ja me ti yajcronta Cristo taj une. Yuun ta scrontainic ti Dios Totile schiuc ti Nichonile. 23 Yuun scotol ti buchutic ta scrontainic ti Nichonile, muyuc oy ta stojolic ti Dios Totile. Yan ti buchu ta xal ti xchunoj ti Nichonile, ja jech xtoc umbi, xchunoj ti Dios Totile. 24 Jech o xal un, tey me oyuc o ta avontonic ti lequil ach cop ti laj avaiic talel ta sliquebale. Ti mi jech tey oy ta avontonic ti cusi laj avaiic talel ta bayele, ja jech

1 JUAN2,3 ti vooxuque junoxuc xa schiuc ti Nichonile schiuc ti Dios Totile. 25 Yuun ti Jesucristoe yalojbotic onoox ti ta xac ti cuxlejal sbatel osile. 26 Ja jech laj jtsibaboxuc avaiic scoplal ti jlolavanejetic taje. 27 Pero ti vooxuque avichojic xa ti Chul Espritu ti laj yacboxuc ti Cristoe. Ja yuun un, mu persauc ti oy buchu ta xaschanubtasoxuque. Yuun ja stuc ti Chul Espritu ti ta xaschanubtasoxuc scotole. Ti cu selan ta xaschanubtasoxuque, ja melel onoox, muyuc jutbil. Jech o xal un, junuc avontonic cuxianic ta stojol ti Cristoe jech chac cu chaal ta xaschanubtasoxuc ti Chul Espritue. 28 Ja yuun un, Jnichnabtac, junucoxuc me ta stojol ti Cristoe, yo jech jun contontic ta stojol ti calal ta xvul ta loquele, yo jech mu xijquexav ta stojol ti calal ta xtale. 29 Yuun ti vooxuque anaojic xa ti lec yonton ti Jesucristoe. Jech o xal un, ta scan ta xanaic xtoc, scotol ti buchutic lec ta spasique, ja me snichnabtac ti Diose.

18Jnichnabtac,
Ti melele schiuc ti jutbile
Quel avilic ti cu yepal cuxotic ta yonton ti Jtotic Diose ti jech ta xisbisotic ta snichone. Jech onoox melel. Jech o xal un, ti buchutic sventainojic ti sba banomile, mu xaibeic smelol ti jech snichonotic ti Diose. Yuun ti stuquique mu xojtiquinic ti Diose. 2 Quermanotac, jnatic xa ti snichnabotic ti Diose. Ja noox ti mu to bu acbil quiltic ti cu selan ta xijcototic ta slajeb cacale.
Snichnabtac ti Diose
1 JUAN3 Ja noox jnatic ti calal mi tal ti Jesucristoe, jech ta xijcototic jech chac cu chaal ti stuque, yuun ta xquiltic ti cu selan ti stuque. 3 Scotol ti buchutic jech spatoj yontonic ta stojole, jech o xal un, stuc ta scomtsan ti mulile, yuun sna ti lec yonton ti Jesucristoe. 4 Scotol ti buchutic ta sa ti smulique ta sbajbeic smantal ti Diose. Yuun ti mulile, ja jbajmantal. 5 Ti vooxuque anaojic xa ti ital ta sba banomil ti Jesucristoe, yo jech tal stub ti jmultique. Ti stuque mi jauc jutebuc oy ti smule. 6 Ja yuun un, buchuuc noox ti staoj yav junic schiuc ti Jesucristoe, mu xa ta saolan ti smulique. Yan ti buchutic ti tey onoox ta saolan ti smulique, muyuc yiloj, muyuc yabinoj cu selan yonton ti Jesucristoe. 7 Jnichnabtac, mu me buchu xaslolaic. Yuun ti buchu ta spas ti leque, yuun onoox lec jech chac cu chaal ti Jesucristoe. 8 Yan ti buchu tey onoox ta saolan ti smule, ja yuun ti pucuje. Yuun ti pucuje, ja noox jsamulil ta sliquebal. Jech o xal un, ja smelol ti ital Snichon ti Diose, yo jech ta slilinbe yabtel ti pucuj ti sliquesoj xae. 9 Yan ti buchutic snichnabtac ti Diose, mi junuc ti tey onoox ta saolanic ti smulique. Yuun acbilic scuxlejal Dios ta stojolic. Jech o xal un, mu teyuc onoox ta saolan ti smulique. Yuun snichon Dios xa. 10 Yuun xvinaj lec buchutic snichnab ti Diose, buchutic snichnab ti pucuje. Yuun buchuuc noox ti muyuc cusi lec ta spasique,

480 ti mu xcuxubin ti yermanoe, mauc snichon ti Diose. lequil cop ti lic avaiic talel ta sliquebale, jech chac cu chaal lie: Cuxuc me xcai jbatic ta jujun tal. 12 Mu me jechucotic jech chac cu chaal ti Caine ti ja stotinoj ti pucuje, ti laj smil ti yitsine. Cu chaal laj smil un? Yuun ti cusi ta spas ti Caine, toj chopol. Yan ti cusi ta spas ti yitsine, lec. 13 Quermanotac, mu me chayaluc xcot avontonic yuun ti xtiet sjolic ta atojolic ti buchutic sventainojic ti sba banomile. 14 Ti vootique lijelavotic xa batel ta cuxlejal ti jech chamemotic to oxe. Ja jech ta jnatic, yuun cux ta xcaitic ti quermanotique. Yan ti buchu muyuc cux ta xai ti yermanoe, staoj yav chamem. 15 Scotol ti buchu xtiet sjol yuun ti yermanoe, ja jun jmilvanej. Xanaic lec ti vooxuque, ti jun jmilvaneje muyuc ta yonton ti oy cuxlejal sbatel osile. 16 Jnatic lec cu selan ti cuxul ontonale, yuun ti Jesucristoe laj xa yac sba ta milel cuuntic. Ja me jechuc ti vootique, la me jcoltatic ti yan quermanotique manchuc mi ta xijlaj ta milel. 17 Ti mi oy buchu staoj scotol ti cusi ta xtun yuun yo jech ta xcuxie, pero ti mi mu xcuxubij yonton yuun ti yermano ti mi ta xil ti oy cusi tsots scoplal ta xtun yuune, cusi xut ta xai ti oy scuxul yonton ti Dios ta stojole? 18 Jnichnabtac, maucuc noox me ta xloc ta quetic ti cux ta xcai jbatique. Aco vinajuc ta sventa ti cusi lec ta jpastique.

11Ti
Cuxuc me xcai jbatic ta jujun tal
481
Junuc contontic ta stojol ti Diose
1 JUAN3,4 Jesucristoe, yichoj ti Chul Espritu yuun ti Diose. 3 Pero ti buchutic mu jechuc ta xalbe scoplal Jess ti vai selan taje, muyuc yichoj ti Chul Espritu yuun ti Diose. Yuun ja noox yichojbe schulel ti yajcronta ti Cristoe. Ti vooxuque avabinojic xa ti ta xtal ti yajcronta ti Cristoe. Lec un chae, avi tana un, li xa oy ta sba banomile. 4 Jnichnabtac, yuunoxuc xa ti Diose. Ja yuun un, laj xa atsalic ti jutcopetic taje. Yuun ti Buchu oy ta atojolique, jelavem ti smucul stsatsale. Ja mu sta ti buchu oy ta stojolic ti buchutic sventainojic ti sba banomile. 5 Yuun ti stuquique sventainojic ti sba banomile. Jech o xal un, ja noox ta xalbeic scoplal ti sba banomile. Jech o xal un, ti buchutic sventainojic ti sba banomile ta xaibeic ti scope. 6 Yan ti vootique, yuunotic ti Diose. Ti buchu ta xojtiquin ti Diose ta xai ti jcoptique. Yan ti buchu mauc yuun ti Diose, mu scan xai ti jcoptique. Ja yuun un, ja jech yo ta xcojtiquintic ti buchu snichnabtac ti Diose schiuc ti buchu snichnabtac ti jlolavaneje.

cux ta xcai jbatique, ja jech ta jnatic ti oyotic ta stojol ti melele, schiuc ta xcaitic ti jun contontic vaalotic ta stojol ti Diose. 20 Yuun ti mi ta xac jna ti contontic ti oy jpaltatique, ja jelavem sna scotol ti Diose, ja mu sta ti contontique. 21 Jech o xal un, Quermanotac, mi muyuc ta xac jna ti contontic ti oy jpaltatique, jech o xal un, jun contontic ta stojol ti Diose. 22 Jech ti stuque ta xijyacbotic scotol ti cusi ta jcanbetique. Yuun ta jchunbetic ti smantale, ta jpastic ti cusi lec ta xile. 23 Ti smantale, ja ti aco jchuntic ti Nichonil Jesucristoe, ti cuxuc cai jbatic ta jujun tal jech chac cu chaal laj yalbotique. 24 Mi ta jchunbetic smantal ti Diose, tey oyotic ta stojol. Jech ti Diose tey oy ta jtojoltic ec. Jnatic ti oy ta jtojoltic ti Diose, yuun ta xac jnatic ti Chul Espritu ti laj xa yacbotique.

19Mi
Quermanotac, mi ta xalic ti ventainbilic yuun ti Chul Espritue, mu to xachunic scotol. Ayibeic yonton bayel. Tey ta xavaiic mi ja yichojic ti Chul Espritu yuun ti Diose, mi mauc. Yuun ti li ta sba banomile, yantic xa ta xepaj batel ti jutcopetique, ti ta xalic ti ja ta xcopojic ta sventa ti Diose. 2 Jech selan ta ojtiquinel lie ti mi oy buchu yichoj ti Chul Espritu yuun ti Diose: Mi ta xalic ti cool selan vinic ital ti
Ti buchu yichojbe schulel ti Diose schiuc ti buchu yichojbe schulel ti yajcronta ti Cristoe
tsots scoplal ti cux ta xcai jbatique. Yuun ti jech taje, ja liquem talel ta stojol ti Diose. Buchuuc noox ti oy scuxul yontone, ja snichon Dios, xojtiquin ti Diose. 8 Yan ti buchu muyuc scuxul yontone, mu xojtiquin ti Diose. Yuun ti Diose ja Jcuxubinvanej. 9 Yuun ti Diose laj yac ta ilel ti scuxul yonton ta jtojoltique. Yuun laj stac

7Quermanotac,
Cux ta xaiotic ti Diose
1 JUAN4,5 talel li ta sba banomil ti jun noox Snichone, yo jech oy jcuxlejaltic ta sventa. 10 Ti cuxubinele, jech lie. Ti vootique, mauc bayel ti cux laj caitic ti Diose. Yuun ja stuc bayel laj xcuxubinotic. Jech o xal un, laj stac talel ti Snichone, yo jech ta jtatic perdn yuun ti jmultic ta sventae. 11 Ti mi ja jech laj xcuxubinotic ti Dios taje, Quermanotac, jech o xal un, ja me jech aco cux cai jbatic ta jujun tal. 12 Muyuc buchu junucal yiloj ti Diose. Pero mi cux ta xcai jbatic ta jujun tale, oy ti Dios ta jtojoltique. Ja jech xtoc ta jtatic batel ti ta xijcuxubinvane jech chac cu chaal ti stuque. 13 Ti svinajeb ti oyotic ta stojol ti Diose, ti oy ti Dios ta jtojoltic eque, yuun laj xa yacbotic ti Chul Espritu yuune. 14 Ti vuuncutique jamal ta xcalcutic, yuun laj quilcutic, ti Jtotic Diose laj stac talel ti Snichone, yo jech tal scolta ti cristianoetique. 15 Jech o xal un, buchuuc noox ti jamal ta xal ti Jesuse ja Snichon Dios ti xie, oy ta stojol ti Diose, ti Diose oy ta stojol ec. 16 Ja yuun un, jech ta jnatic, jech ta jchuntic ti cux ta xijyaiotic ti Diose. Yuun ti Diose ja Jcuxubinvanej. Jech o xal un, buchuuc noox ti oy scuxul yontone, oy ta stojol ti Diose. Ja jech xtoc tey oy ti Dios ta stojol eque. 17 Ja jech ta jtatic ti ta xijcuxubinvan ta melele. Yuun ti calal scacalil ti chapanele, muyuc cusi xal contontic. Yuun ti vootic ti li oyotic ta sba banomile cool jcuxlejaltic schiuc ti Jesucristoe.

482 buchu oy ta yonton ti cuxubinbil yuun ti Diose, mu xi. Yuun chabal ti xiel ta xaie. Yuun ta xai ti cuxubinbil ta melele. Yuun ti buchu ta xie, yuun ta snop ti ta xacbat castigoe. Jech o xal un, ti buchu oy to xiel ta xaie, mu to cotem lec ta yonton ti cuxubinbil onoox yuun ti Diose. 19 Ti vootique cux ta xcaitic ti Diose, yuun bayel lic xcuxubinotic ti stuque. 20 Pero mi oy buchu ta xal: Ti vuune cux ta xcai ti Dios, mi xie, pero mi xtiet sjol yuun ti yermanoe, ja jun jutcop. Yuun ti buchu mu cuxuc ta xai ti yermano ti xvinaj ta quelele, mi jauc cux ta xai ti Dios ti mu xvinaj ta quelele. 21 Ja jech ti smantal ti yalojbotic ti Cajvaltique: Ti buchu cux ta xai ti Diose, ja jech xtoc tscan ti cux ta xai ti yermanoe, xi.

18Ti
Scotolic ti buchu xchunojic ti ja Cristo ti Jesuse, ja snichon ti Diose. Calal cux ta xai ti Totile, ja jech xtoc cux ta xaibe snichnab ti Totil taje. 2 Calal cux ta xcaitic ti Diose, calal ta jpastic ti cusi ta scane, jech ta jnatic ti cux ta xcaibetic snichnabtac ti Diose. 3 Ti jech cux ta xcaitic ti Diose, jech ta jchuntic ti smantale. Ja jech xtoc ti smantaltaque mu vocoluc ta chunel. 4 Yuun scotol ti buchutic snichnabtac ti Diose ta stsalic ti sba banomile. Ti jech stsal cuuntic ti sba banomile, ja ta sventa ti ta jchuntic ti Jesucristoe. 5 Ti buchu ta stsal ti sba banomile, ja noox ti buchu ta xchun ti ja Snichon Dios ti Jesuse.

Ti quiptic ta stsalel ti sba banomile
483
Ti rextigoetic ti laj yalbe scoplal Snichon ti Diose
1 JUAN5 Snichon ti Diose, yo jech xanaic ti oy acuxlejalic sbatel osile. 14 Jpatoj contontic ta stojol ti Diose, yuun ta jnatic ti calal oy cusi ta jcantic jech chac cu chaal ta scan ti stuque, ta xai ti jcoptique. 15 Ti jech jnatic ti ta xai jcoptic ti Diose, ja jech umbi, jnatic ti laj xa jtatic ti cusi laj jcanbetique. 16 Ti mi ta xavilic jun avermanoic ti ta sa ti smul ti mauc sventa chayele, coponbeic Dios ta stojol, yo jech ta xacbat scuxlejal yuun ti Diose, ti mi mauc jun mulil ti chayel ta xbat yuune. Oy mulil ti ta xacvan ta chayele. Taje, mu ta xcalboxuc avaiic ti ta xacoponbeic Dios ta stojole. 17 Scotol ti cusi chopole ja mulil onoox. Pero oy mulil ti mu ta xacvan ta chayele. 18 Jnatic ti buchu stotinoj ti Diose mu ta saolan ti smule. Yuun chabibil yuun ti Snichon Diose. Ja jech xtoc mu xpicat yuun ti pucuje. 19 Jnatic ti yuunotic ti Diose. Ja jech xtoc jnatic ti scotol ti cristianoetique pasbilic ta mantal yuun ti pucuje. 20 Jnatic lec ti ital ti Snichon Dios li ta sba banomile. Ja jech xtoc tal sjam ti jba jsatique, yo jech ta xcojtiquintic ti cuxul Diose. Cuxulotic ta stojol ti Buchu melel onooxe, ja ti Nichonil Jesucristoe. Taje, ja ti cuxul Diose, ti ja jcuxlejaltic sbatel osile. 21 Jnichnabtac, mu me cusi yan xarioxinic. Jechuc.

ti ja Snichon Dios ti Jess ti itale calal laj yich voe, calal imal ti schichele. Pero mauc noox ti calal laj yich voe, calal imal schichel xtoque. Ti ja Snichon Dios ti Jesuse, ja yajrextigo stuc ti Chul Espritu ti ja melele. 7 Yuun ti oxib rextigo taje, oyic ta vinajel, ja ti Dios Totile, ti Chul Nichonile, ti Chul Espritue. Ti oxib taje, junic. 8 Ja jech xtoc oy oxib rextigo li ta sba banomiile, ja ti Chul Espritue, ti voe, ti schichele. Ti oxib taje, jun ti scopique. 9 Ti vootique ta xquichtic ta muc scop ti viniquetique. Pero ti cusi ta xal ti Diose, ja jelavem scoplal. Yuun ja scop stuc ti Diose ti ta xalbotic ti ja Snichon ti Jesuse. 10 Ti buchu ti xchun ti Snichon ti Diose, oy ta yonton ti jech iacbat sna yuun ti Diose. Yan ti buchu mu xchun ti jech laj yal ti Diose, ta sbis ta jutcop. Ja ti mu xchun ti ja stuc ti Dios ta svaan sba ta rextigo yuun ti Snichone. 11 Ti scoplal taje, ja ti laj xa yacbotic jcuxlejaltic sbatel osile. Ti jcuxlejaltic taje, oy ta stojol ti Snichone. 12 Ti buchu oy ta stojol ti Snichon ti Diose, oy scuxlejal sbatel osil. Yan ti buchu muyuc oy ta stojol ti Snichon ti Diose, muyuc ti scuxlejal sbatel osile.

6Ivinaj
ta jtsibaboxuc talel ti jcarta lie ti vooxuc ti achunojic ti
13Jech
Slajeb bijubtasel
2 San Juan
ancianoun, ta jtsibabot talel ti jcarta lie ti voote, Quermana, ti tujbilot yuun ti Diose schiuc ti avalabe, ti cuxoxuc ta conton ta melele. Mauc noox ti vuun cux ta xcaioxuque. Ja jech xtoc cux ta xaioxuc ti buchutic laj xa yojtiquinic ti melele. 2 Ti vuun ti cux ta xcaioxuque, ta sventa ti oy ta contontic ti melele, ti jech oy ta contontic sbatel osile. 3 Ta sventa ti oyoxuc ta stojol ti melele, ti cux ta xavai abaique, ja yuun un, ti Dios Totile schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe ti ja Snichon ti Jtotic Diose, aco yacboxuc bendicin, aco xcuxubinoxuc. 4 Ep ximuyubaj xa ti calal laj caibe scoplal ti oy jun chib avalab ti lec xchunojic ti melele jech chac cu chaal yalojbotic ti Jtotic Diose. 5 Avi tana un, Quermana, ta jcanbot vocol ti cux aco cai jbatic ta jujun tale. Ti jech ta jtsibabot talel lie, mu yuunuc ach mantaluc. Yuun ja onoox ti mantal ti lic caitic talel ta sliquebale. 6 Mi oy scuxul contontique, ja yuun un, ta jpastic ti cusi ta xal smantaltac ti Diose. Ti smantal ti lic xa onoox avaiic talel ta sliquebale, ja ti oyuc scuxul contontique.

1Vuun
Ti melele schiuc ti cuxubinele
xa ep jlolavanejetic ti buyuc noox ta xanavique, ti mu xchunic ti cool selan batsi vinic ital ti Jesucristoe. Ti buchu jech yontonic taje, ja jlolavanejetic, ja yajcronta ti Cristoe. 8 Jech o xal un, bijanic me yo mu jecheuc noox ta xchay ti avabtelique, yo jech tsacal lec ta xavichic ti amotonique. 9 Buchuuc noox ti ta stoy sbaique, ti mauc ta sventainic ti cusi ichanubtasvan ti Cristoe, muyuc ti Dios ta stojole. Yan ti buchu ta sventain ti cusi ichanubtasvan ti Cristoe, oy ta stojol ti Dios Totile schiuc ti Nichonile. 10 Mi oy buchu ta svulanoxuc ta anaic ti mu cooluc ta xal ti cusi ichanubtasvan ti Cristoe, mu xavac ochuc ta yut anaic, mu xavich ta muc. 11 Yuun ti buchu ta xich ta muque ta sta ta maquibel ti cusi chopol ta spase.

7Oy
Ti jlolavanejetique
to ep ti cusi ta jcan ta xcalboxuc avaiique, pero mu jcan ta jpas ti ja noox ta carta ta tsibe. Pero jpatoj conton ta xcai ti chtal jqueloxuque, chtal jchiinoxuc ta loil jtuc, yo jech xijmuyubajotic jcotoltic.
12Oy
Stsutseb ti cope
484
485 achiil ta voquel ti tujbil yuun ti Dios xtoque,

13Ti
2 JUAN chabanucot xayalbe ti yalabe. Jechuc
3 San Juan
ti ancianoune, ta jtsibabot talel ti jcarta lie ti voote, Gayo, ti ta melel lec ta xquil jbatique. 2 Quermano, calal ta jcopon ti Diose, ja ta jcanbe ti lecuc batuc avuun scotole, ti muyucuc ti achamele jech chac cu chaal ti jun avonton ta stojol ti Diose. 3 Ximuyubaj xa calal vul yalbeicun jun chib quermanotic ti staoj yav achunoj ti melele. 4 Muyuc cusi yan ti ximuyubaj yuune. Ja noox ximuyubaj yuun ti jnichnabe calal ta xcai ti staoj yav xchunojic ti melele. 5 Toj lec ta xatun, Quermano, ti jech ta xacolta ti quermanotique schiuc xtoc ti ta xacolta ti buchutic nom ta xliquic talele. 6 Yuun ti stuquique laj yalbuncutic ta sba ta sat ti jchunolajeletique ti oy scuxul avonton ta stojolique. Avocoluc, coltao ti cusi ta xtun ta sbeique, ja ti cu selan lec ta xil ti Diose. 7 Yuun ti stuquique stamoj xa ti sbeic ti ta xabtejic ta sventa ti Jesucristoe, yuun mu laj stsaquic ti coltael ti ta xacbatic yuun ti buchutic mu xojtiquinic ti Diose. 8 Jech o xal un, ti vootique ja

1Vuun
Lec scoplal ti Gayoe
cabteltic ta jbaintic ti stuquique, yo jech ta jcoltatic ti ta xalic ti melele. jtsiba batel jcarta ta stojol ti jchunolajeletique, pero ti Ditrefese mu xich ta muc ti jech oy cabtelcutique. Yuun ti stuque ja toj lec ta xai ti bisbiluc ta banquilale. 10 Jech o xal un, calal mi licot teye, ta xcalbe yai ti Ditrefese ti cu chaal jech ta xisloiltauncutique, ti cu chaal ta xisjutbun ti jmulcutique. Pero mauc noox xmuyubaj yonton jech ta spas taje. Ja jech xtoc mu xich ta muc ti quermanotic ti ta xech ta atojolique. Ti jchunolajeletic ti buchutic ta scan ta xichic ta muque, ta xmacbat yontonic yuun ti Ditrefese. Ja jech xtoc ta sjip loquel ti ta tsobobbaile. 11 Quermanotac, mu me xachanbeic yonton ti buchu chopol ti cusi ta spasique. Ja lec, chanbeic yonton ti buchu lec ti cusi ta spasique. Yuun ti buchu ta spas ti cusi leque, ja yuun ti Diose. Yan ti buchu ta spas ti cusi chopole, mu xojtiquin ti Diose.

9Laj
Chopol yonton ti Ditrefese
ta xalic ti lec yonton ti Demetrioe, yuun ta xvinaj
12Scotolic
Ti cusi lec laj yac ta ilel ti Demetrioe
486
487 ta stojol ti melele. Ja jech xtoc rextigouncutic yuun taje. Xanaic ti melel ti cusi ta xcalcutique. to ti cusi ta jcan ta xcalbot avaie, pero mu jcan ta jpas ti ja noox ta carta ta tsibe. 14 Yuun jpatoj conton ti ta ora noox ta
3 JUAN xicot ta atojole yo jech jmoj ta jchiin jbatic ta loil. 15 Junuc me avontonic. Ti buchutic lec xavil abaic schiuc ti li oy ta jtojole, chabanucot xayalbeic. Avocoluc, chabanuc xavalbe yai ta jujun tal ti buchutic lec xquil jbatic schiuque.
13Ep
Stsutseb ti cope
Judas
Ti Judase ta stsiba batel scarta ta stojol ti buchutic icbilic xa yuun ti Diose
Judasun, yajabtelun ti Jesucristoe. Yermanoun ti Jacoboe. Ta jtsibaboxuc ti jcarta lie ti vooxuc icbiloxuc lecubtasbiloxuc yuun ti Jtotic Diose, yo jech ta xacomic ta yuun. Ti vooxuque chabibiloxuc ta sventa ti junoxuc schiuc ti Jesucristoe. 2 Ichic me ti ep cuxubinel yuun ti Diose, ti jun avontonique, ti canbiloxuc yuune.
1Vuun
oy ox ta conton ti ta jtsibaboxuc talel ta jcarta lie scoplal ti coltael ti oy ta jtojoltique. Pero avi tana lie, oy cusi yan ti tsots scoplal ta xcai ti ta jtsibaboxuque, yo jech ta jcanboxuc vocol ti aquic me persa ta xchabiel ti scop Dios ti lijacbatotic ta jechel o ti vootic yuunotic ti Diose. 4 Yuun tey oy jlolavanej viniquetic ti laj xa stic sbaic ta atojolique. Ti viniquetic taje, vone xa albil tal scoplal yuun ti scop Diose ti ja xtunic o ti ta xichic castigoe. Batsi chopol viniquetic. Yuun ti stuquique
Ti jlolavanej jchanubtasvanejetique
3Quermanotac,
ta syanijesbeic smelol ti scuxul yonton ti Diose. Yuun ta xalic ti xu ta jpastic ti cusi chopole. Ta sbajic ti Diose calal ja yuunotic stuque schiuc ti Cajvaltic Jesucristoe. 5 Aco mi avabinojic onoox ti cusi ipasbatic yuun Dios ti jisraeletic ta vonee, pero ta jcan ta jvulesboxuc ta avontonic. Manchuc mi iloquesatic talel yuun ti Dios ti ta Egipto banomile, pero tsacal to un, imilatic ti buchutic muyuc laj xchunique. 6 Ja jech xtoc ti ngeletic ti muyuc cusi bal o laj yaiic ti bu oyique, ti laj yictaic comel ti bu vaanbilique, chucajtic xa ta cadena sbatel osil ta ical osil yuun ti Diose. Ja xa noox ta smalaic ti ta sta scacalil ti muc ta chapanele. 7 Ja jech xtoc iacbatic castigo yuun Dios ti cristianoetic ti nacalic to ox ta jteclum Sodomae, schiuc ti jteclum Gomorrae, schiuc ti jteclumetic ti joyol ta spat xocone. Ja jech laj spasic ti cristianoetic eque ti laj stoy sbaic ta stojol ti Diose jech chac cu chaal ti ngeletique. Ti stuquique lec laj yaiic ta xchiin sbaic ta vinical ti calal mu jechuc ta pasele. Avi tana un, ti stuquique ta xich svocolic ta coc sbatel osil,

488
489 yuun ja sbijubtaselic ti yane, yo jech mu spasic ti chopole. 8 Aco mi jech yabinojic ti jlolavanejetique, pero ti stuquique cool yontonic jech chac cu chaal ti cristianoetic ta vonee. Ja noox cuxulic ta spasel ti cusi ta soques ti sbectalique. Ta sbajbeic smucul stsatsal ti Cajvaltique. Ja jech xtoc chopol ta xcopojic ta stojol ti buchu tsots yabtel yichojic tey ta vinajele. 9 Yan ti banquilal ngel Miguele mu sna ti cajal ta xai sbae. Yuun ti ngel Miguele muyuc cusi chopol laj yalbe ti pucuj ti calal xvulvun schiuc sbectal ti anima Moisese. Ti ngel Miguele ja noox jech laj yal: Aco xchapanot ti Diose, xi. 10 Pero ti viniquetic taje chopol ta xcopojic ta stojol ti cusi mu xojtiquinique. Yan ti cusi ta snaic ti oy ta sjol ta yontonic jech chac cu chaal snaic ti chonetique, ja noox ta stunesic yo ta soques sba stuquic. 11 Toj abol sbaic. Yuun laj xa xchanbeic yonton ti Caine. Ta scoj ti oy onoox ta yontonic ti ta scan ta spas yaiic canal taquine, jech o xal un, chayic ta be jech chac cu chaal ti Balaame. Ta xichic onoox castigo jech chac cu chaal ti Coree ti icham ta scoj ti stoyobbaile. 12 Ti stuquic taje ta xayacoxuc ta quexlal ti calal tsobol ta xaveic ta quin ti jech avermano abaique. Ja noox sjunul yonton ta smalquin sbaic. Mu xichic ta muc ti cusi ta xapasique. Ja noox lec ta xcuxubin sba stuquic. Cool selan jech chac cu chaal ti toc ti muyuc yalel ti chcuchat batel yuun ti ique. Cool selan jpets te ti mu sna

JUDAS xac sat ti calal yoraile. Chamem. Tsacal to ta xich pitsel schiuc yibel. 13 Ti viniquetic taje cool selan ti yalel nab ti natic xvai xcotie. Toj quexlal sba ti stalelique, cool selan ti svoc nab ti ta sjip loquel ta stiile. Cool selan jech chac cu chaal canal ti ta xchay ta bee. Chapal xa scoplalic ta xbatic ti bu toj ic ti osil sbatel osile. 14 Ivinajesbatic onoox scoplalic ta vone yuun ti Enoque, ti ja ta yucubal totil meil sliquel tal yuun ti Adane. Yuun jech laj yal ti iacbat sna yuun ti Diose: Ti Cajvaltique, laj quil ti ital schiuc ep ta mil ti yuuntaque. 15 Yuun tal xchapanic scotol ti cristianoetique. Tal yacbe yich castigo scotol ti buchutic laj xa spasic ti chopole, ti echem chopol ti yeic laj scrontainic ti Cajvaltique, xi. 16 Ti viniquetic taje chopol ta xilic ti cusiuc noox ta xcot ta stojolique. Ta sabeic smul ti yane. Ja noox ta saic ti cusi lec ta xai ti stuquique. Ta stoy sbaic schiuc ti scopique. Jun xa yutsil ti yeic yilel ta stojol ti cristianoetique.

ti vooxuque, Quermanotac, mu me xchay ta avontonic ti cusi laj yalic comel ti yajcholcoptac ti Cajvaltic Jesucristoe. 18 Yuun jech laj yalic: Ti calal slajebtic xa batel ti cacale, ep ti jlolavanej cristianoetic ti chopol ta xcopojic ta stojol ti cusitic ja sventa ti Diose. Ja noox lec ta xaiic ta spasel ti cusi chopol ta scan ti sbectalique, xiic. 19 Ti viniquetic taje, ja ta scojic ti ta xapasic ta chachaque. Ja

17Pero
Sbijubtasel ti jchunolajeletique
JUDAS noox ta xchunic ti cusi ta scan ti sbectalique. Muyuc oy ta yontonic ti Chul Espritu yuun ti Diose. 20 Pero ti vooxuque, Quermanotac, tsatsubtasbo aba avontonic ta xchunel ti chul cope. Ja jech xtoc ta stsatsaluc me ti Chul Espritue coponic ti Diose. 21 Tey me comanic o ta stojol ti scuxul yonton ti Diose. Junuc avontonic malaic ti scacalil ti ta xtal ti Cajvaltic Jesucristoe, ti ta scuxul yonton ta xacbotic ti jcuxlejaltic sbatel osile. 22 Tuquibtasic ti buchu xnaetic toe. 23 Coltaic loquel talel ti jech yacal ta xbatic ta coque. Cuxubinic me ti yan xtoque. Bijanic me yuun ti mulil ti oy ta

490 stojole, yo jech mu xaslolaoxuc yuun ti toj echem chopol ti scuxlejalique. Dios stuque, ti jelavem sbijile, ti ja Jcoltavanej cuuntique, ta smucul stsatsal ta xchabioxuc, yo mu xabajic ta lum yuun ti mulile. Ja yabel stuc yo jech muyuc amulic, xamuyubajic xa ta xcot avaan abaic ta schul tojol. Ta sventa ti Cajvaltic Jesucristoe, ichbiluc ta muc ti Diose, ti jech oy yutsile, ti jech oy smucul stsatsale, ti jech ta spas mantal ti ta vone tale, ti avi tana lie, ti ta sbatel osile. Jechuc.
24-25Ti
Stsutseb ti cope
Apocalipsis
Avi ti vun tsibabil lie, ja scoplal ti cusi iacbat sna ti Jesucristo yuun ti Diose, yo jech ti Jesucristoe ta xacbe snaic ti yajtuneltaque ti cusi jutuc xa scan ta xcot ta pasele. Jech ti Jesucristoe laj stac talel ti yajngele ti tal yacbe sna ti Juan ti ja yajtunele. 2 Ti Juane jamal laj yal scotol ti cusi laj yile. Ja rextigo yuun ti scop Diose ti laj svinajes ti Jesucristoe. 3 Yan noox yutsil ti buchutic ta squelic ti vun lie. Ja jech xtoc yan noox yutsil ti buchutic ta xchiquintaic ti chul cop lie ti yaloj ti Diose, ja jech xtoc ti ta xichic ta muc ti cusi li tsibabile, yuun jutuc xa scan ta xcot ta pasel ti cusi yaloj ti Diose.

Ti cusi laj yac ta ilel ti Jesucristoe
Juanun, ta jtsiba batel ti jcarta lie ta stojol ti vucchop tsobobbail ti oy ta Asia banomile. Ichic ti bendicione, ti jun avontonic yuun ti Diose, ti ja onoox Dios avi tana lie, ti ta vonee, ti ta sbatel osile. Ichic ti
4Vuun
Ti Juane ta stsiba batel scarta ta stojol ti vucchop tsobobbaile
bendicione, ti jun avontonic yuun ti Chul Espritu ti vuctos ti stalele, ti tey oy ti bu ta spas mantal ti Diose. 5 Ja jech xtoc, ichic ti bendicione, ti jun avontonic yuun ti Jesucristoe, ti ja melel onoox ti cusi ta xale, ti ja bayel ichacuxie, ti ja oy ta yoc ta scob ti ajvaliletic li ta banomile. Yuun laj xcuxubinotic ti Cristoe, laj spocbotic jmultic ta schul chichel. 6 Ja ta sventa ti Cristoe ti jech lijcot ta ajvalil yuune, ti jech lijcot ta paleal yo jech ta xijtunotic yuun ti Diose, Stot ti Cajvaltic Jesucristoe. Ichbiluc ta muc. Oyuc smucul stsatsal sbatel osil. Jechuc. 7 Quel avilic, ta xtal ta ba toc ti Jesucristoe. Scotol ti cristianoetique ta xilic schiuc ti buchutic ti laj sbajic ta cruze. Scotol ti buchutic ti oyic ta jujun lum ti oy ta sjoylej ti banomile ta xoquic ti calal ta xilic ti ta xtale. Jech onoox ta xcot ta pasel. 8 Ti Dios ti scotol xu yuune, ti ja onoox Dios avi tana lie, ti ta vonee, ti ta to xtale, jech ta xal: Jech chac cu chaal ti letra A schiuc Zetae vuunun ti sliqueb spajebune, xi.

491
APOCALIPSIS1,2
Ti Juane laj yil ti jun yutsil ti Cristoe
9Vuun
492 yacane cool selan jech chac cu chaal ti bronce ti loquesbil talel ta coc ti lec cusbile. Ja jech xtoc ti scopojele cool selan yechomal ti epal ucumetique. 16 Stsacoj vucbej canal ti ta sbatsi cobe. Ja jech xtoc ta xloc talel ta ye cool selan jun jichil espada ti chajot yee. Ti sjunul sate cool selan xojobal ti cacale ti calal tsots xojobin ta jmeque. 17 Calal jech laj quil ti vinic taje, cool selan chamemun liyal ta lum ta yoc. Pero ti stuque laj scajan ti sbatsi cob ta jbae. Jech laj yalbun: Mu xaxi. Vuunun ti sliqueb spajebune. 18 Vuunun ti stalel cuxulune. Licham, pero avi tana un, cuxulun sbatel osil. Ti vuune oy ta coc ta jcob sllavial ti lajebale schiuc xtoc ti bu ta xbat ti animaetique. 19 Ja yuun un, tsibao me ta vun ti cusi laj xa avile, ti cusi syaquil ta xavil lie, ti cusi ta to xavile. 20 Ti vucub canal ti laj avil ta jbatsi cobe, ja smelol ti vucub viniquetic ti yichoj ta sventa ti vucchop tsobobbaile. Yan ti vucub yav cantila laj avil ti ja oroe, ja smelol ti vucchop tsobobbaile xi.

Juanun, quermano jbatic, jmoj ta xquich jvocoltic. Jmoj laj jtatic ti ventainel yuun ti Diose. Jmoj laj yacbotic smucul contontic ti Jesucristoe. Ti vuune tey tiquilun ta chuquel ta Patmos banomil ti joyobtabil ta nabe. Chuculun ta sventa ti laj cal ti chul cop yuun ti Dios ti laj svinajes ti Jesucristoe. 10 Calal scacalil ta yichel ta muc ti Cajvaltique, ja o liventainat yuun smucul stsatsal ti Chul Espritue. Tey laj cai ti oy Buchu tsots icopoj ta jpate ti cool selan jun yechomal ti cornetae. 11 Jech laj yalbun: Jech chac cu chaal ti letra A schiuc ti Zetae jech vuunun ti sliqueb spajebune. Tsibao me ta libro ti cu slelan ta xavile. Ja jech xtoc un, taco batel ta stojolic ti vucchop tsobobbail ti oy ta Asia banomile, ja ti Efesoe, ti Esmirnae, ti Prgamoe, ti Tiatirae, ti Sardise, ti Filadelfiae, ti Laodiceae xi. 12 Tey lijoybij yo ta jquel ti Buchu ta xiscopone. Calal jech laj jpase, tey laj quil vucub yavil cantila ti ja oroe. 13 Ti ta olol ti vucub yav cantilae, laj quil ti tey vaal ti Buchu xcoolaj schiuc vinique. Jun snatil ti scu slapoje, cotem to calal sba yoc. Ja jech xtoc jun sjamlej ti schuc ti ja oroe, ti jutuc xa mu smacojuc ti sti yontone. 14 Jun saquil ti stsatsal sjole jech chac cu chaal saquil tsots. Mi mooje, cool selan jech chac cu chaal ti saquil bote. Ja jech xtoc ti sate cool selan leb coc. 15 Xojobin ti

Jech laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo me batel ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Efesoe: Jech ta xal ti Buchu stsacoj ta sbatsi cob ti vucub canale, schiuc ti ta xanav ta olol ti bu oy ti vucub
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Efesoe
493 yav cantila ti ja oroe: 2 Jna lec scotol ti cusi ta xapase. Xcojtiquin ti tsots ti avabtele, ti oy smucul avontone. Jna ti mi jauc lec ta xavai ti buchutic chopole. Jna lec ti laj aquelbe yontonic ti buchutic sbisoj sbaic ta cajcholcoptac ti calal mauque. Jech o xal un, laj avil ti ja jun jutcopetique. 3 Jna lec ti cuchem avuun ti avocole calal ep laabtej ta jventae. Mi jauc juteb lalubtsaj. 4 Pero oy bu ta jta jun amul un. Yuun mu xa jechuc cuxun ta avonton jech chac cu chaal ta sliquebale. 5 Jech o xal un, vuleso ta avonton ti bu layanije. Jeltao me ti avontone. Paso me jech, jech chac cu chaal laj apas ta sliquebale. Yan ti mi mu xapas jeche, ta xital ta ora ta atojol, ta jloquesbot ti yav cantila ti bu yavile ti mi mu xajelta ti avontone. 6 Aco mi jech taje, pero oy to ta atojol ti lec ta xquile. Yuun mu lecuc ta xavai ti cu selan ta xchanubtasvanic ti jnicolataetique, ti chopol ta xquil eque. 7 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique. Ti buchu ta stsal yuun scotole ta xcacbe slo ti sat tee ti ja sventa cuxlejale ti tey tequel ti bu oy ti Diose, xiyut.

APOCALIPSIS2 Buchu ti sliquebe ti spajebe, ti Buchu icham ichacuxie: 9 Jna lec scotol ti cusi ta xapase. Ta xcojtiquin ti ameunale, ti avocole, aco mi oy aculejal ta melel. Jna lec ti ta xavich chopol-coptael yuun ti buchutic sbisoj sbaic ta jisraeletique. Pero, bu xata un ti jaique! Ja yuuntac ti pucuje. 10 Mu me xaxi yuun ti avocol ti ta xcot ta atojole. Oy jlom avuunic ti ta xticatic ta chuquel yuun ti pucuje, yo jech ta xich quelel ti avontonique. Yuun ta xavich avocolic lajuneb cacal. Pero junuc me avontonic xacham xalajique. Jech ti vuune ta xcacboxuc ti acuxlejalic ti ja amotonique. 11 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique. Ti buchu ta stsal yuun scotole, mu xa cusi ta spasbat yuun ti schibal velta chamebale, xiyut.

laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Esmirnae: Jech ta xal ti
8Jech
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Esmirnae
laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Prgamoe: Jech ta xal ti Buchu yichoj ti jichil espada ti chajot yee: 13 Jna lec scotol ti cusi ta xapase. Ja jech xtoc jna lec ti tey nacalot ti bu ta spas mantal ti pucuje. Aco mi jech taje, pero jun onoox avonton ta jtojol. Mi jauc ichibaj avonton ta jtojol ti calal laj yich milel tey ta atojol ti lequil cajabtel Antipase ti ja tey snacanoj sba ti pucuje.
12Jech
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Prgamoe
APOCALIPSIS2 oy bu ta jta jaytos amul. Yuun oy jlom avuunic ti li ta Prgamoe ti mu scan ta xictaic comel ti cu selan ichanubtasvan ti Balaame, ti ja laj sbijubtas ti Balaque, yo jech oy cusi chopol ta spasbe ti jisraeletique. Tey laj sta smulic calal laj slajesic smoton ti cusi meltsanbil ta cabale. Ja jech xtoc tey lic imulivajicuc. 15 Ja jech xtoc oy jlom avuunic ti mu scan ta xictaic ti cu selan ichanubtasvan ti jnicolataetique, ti mu lecuc ta xquile. 16 Jech o xal un, jeltao me ti avontone. Yan ti mi mu jechuc ta xapase, ta ora noox ta xital ta atojol. Ta jtsac ti espada ti oy ta que jtie, yo jech ta jcrontain ti buchutic mu sjelta ti yontonique. 17 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique. Ti buchu ta stsal yuun scotole, ta xcacbe sve ti man ti chabibil leque. Ja jech xtoc, ta xcacbe jun saquil ton. Ti tey ta tone, tey tsacbil jun ach biil ti muyuc buchu xojtiquine. Ja noox ta xojtiquin ti buchu ta xiche, xiyut.

494 cusi ta xapase. Ta xcojtiquin ti oy scuxul avontone, ti achunojune, ti avacoj aba ta tunele, ti oy smucul avontone. Jna lec ti ms to ep ta xaabteje, ti ja mu sta ti ta sliquebe. 20 Pero oy bu ta jta jun amul. Yuun lec ta xavai ti tey ta xavac chanubtasvanuc ti ants Jezabele ti ta xal ti ta xcopoj ta sventa ti Diose. Pero ti cu selan ta xchanubtasvane, ja noox ta slola ti cajtuneltaque, yo jech ta xlic mulivajicuc, yo jech ta slajesic smoton ti cusi meltsanbil ta cabale. 21 Tey to jmalaoj ti aco sjelta yonton ti ants taje. Pero mu scan. Mi jauc ta xicta ti mulivajele. 22 Jech o xal tana un, mi mu xictaic ti cristianoetic ta spasel jech chac cu chaal ta spas ti antse, vuun ta jventa ti ta xyal ta chamel ti puchul ta xcom ta tem ti ants taje. Ja jech xtoc ta xich ep svocolic ti buchutic ta xmulivajic schiuque. 23 Ja jech xtoc yalabtac ti antse ta jtubbe scoplalic. Ja yuun un, tey ta xilic scotol ti jchunolajeletique ti ta xcojtiquinbe yut yonton ti cusi ta snopic ti cristianoetique. Ti jujunoxuc ti vooxuque ta xcacboxuc stojol ti cu selan ti laj xa apasique. 24 Pero jlomoxuc ti cu avepalic ti ta Tiatirae, ti muyuc xchunojic ti cu selan ta xchanubtasvan ti antse, mi jauc scan xojtiquinic ti echem sbijil ti pucuj ta xalique, muyuc cusi yan mantal ta xcalbe. 25 Ja xa noox ta jcan ti junuc avontonic yuun ti cu yepal laj xa ataique ja to ti mi litale. 26 Ti buchu ta stsal yuun scotole, ti sjunul yonton ta spasolan ti cusi ta scan pasel ta xquile, ta xcacbe ti ta spas ta

14Pero
laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Tiatirae: Jech ta xal ti Snichon Diose, ti Buchu cool selan leb coc ti sate, ti xnobobet ti yoque cool selan ti bronce ti lec cusbile: 19 Jna lec scotol ti
18Jech
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Tiatirae
495 mantal ti cristianoetique 27 jech chac cu chaal laj yacbun cabtel ti Jtote. Tsots yabtelic ta spasic ta mantal ti cristianoetique cool selan ti taquin ti cajal ta xcot ta sba ti bine ti toj lilijel ta xcote. 28 Ja jech xtoc ta xcacbe yichic ti muc ta canal ti ta xvinaj jujun sob iclomane. 29 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique, xiyut.

APOCALIPSIS2,3 xanobale. Ja ti jech onoox iloc ta yontonique. 5 Ti buchu ta stsal yuun scotole, ta xacbat slapic ti saquil cuile. Mi jauc ta jtubbe ti sbiic ti oy ta libro ti ja sventa cuxlejale. Jamal ta xcalbe scoplal ta stojol ti Jtote schiuc ta stojol ti yajngeltaque. 6 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique, xiyut.

Jech laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel xtoc ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Sardise: Jech ta xal ti Buchu yichoj ti Chul Espritu ti vuctos ti stalele, ti Buchu oy ta scob ti vucbej canale: Jna scotol ti cusi ta xapase. Aco mi ta xalic acoplal ti oy acuxlejal ta stojol ti Diose, pero jna lec ti chamemote. 2 Tijo me ti achulele. Ja jech xtoc, tuculano xa me lec ti cu yepal oy to avuune, yuun jutuc xa scan xcham. Yuun quiloj ti cusi ta xapase. Mu lecuc ta sba ta sat ti Dios cuune. 3 Uleso me ta avonton ti cu selan laj avich chanubtasele. Ja me paso batel. Ja jech xtoc, jeltao me ti avontone. Yan ti mi mu xajulave, cool to selan jelec ta xital ta atojol ti mu xana cusi orae. 4 Aco mi jech taje, pero li ta Sardise oy jlom avuunic ti muyuc sbonojic ta icobal ti scuique. Ti stuquique yan noox saquil ti scuic ta xchiinicun ta

Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Sardise
laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel xtoc ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Filadelfiae: Jech ta xal ti Buchu stalel tuc yonton ta melele, ti Buchu oy ta scob sllave ti ajvalil Davide, ti Buchu ta sjame, muyuc buchu xu ta smac, ti Buchu ta smaque, muyuc buchu xu ta sjam: 8 Jna lec scotol ti cusi ta xapase. Jamoj lec jun tina ta atojol ti muyuc buchu xu ta smaque. Aco mi muyuc lec avip, pero laj achun ti jcope, jun avonton ta jtojol. 9 Jech o xal un, vuun ta jpas ta mantal ti ta snijan sbaic ta atojol ti cristianoetic ti buchutic ventainbilic yuun ti pucuje, ti ta xalic ti jaic jisraeletic ti calal mauque, yo jech ta snaic ti cuxot o ta contone. 10 Ti jech muyuc xchibaj avonton ti calal laj avich avocole, jech o xal un, ta jchabiot ti calal ta sta yorail ti ta xich svocolic scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej ti banomile, yo jech ta xich quelbel ti yontonique.

7Jech
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Filadelfiae
APOCALIPSIS3,4
11Ta
496 asaquil cue, yo jech ta xamac aba ti toj quexlal sba ti jech tanalote. Ja jech xtoc, mano spoxil asat ta jtojol, yo jech ta xjam lec ti asate. 19 Ti vuune ta jvinajesbe smul, ta jtsits ti buchu cux ta xcaie. Jech o xal un, junuc me avonton, jeltao ti avonton ta jtojole. 20 Quel avil, vaalun ta xicopoj ta tina. Mi oy buchu ta xai ti jcopojele, ti mi ta sjam ti sti snae, tey ta xioch ta sna, tey jun conton jmoj ta xive schiuc. 21 Ti buchu ta stsal yuun scotole, ta xcacbe spas mantal ti bu ta jpas mantale jech chac cu chaal ta jchiin ta pas mantal ti Jtote, ja ti tsal xa cuun scotole. 22 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique, xiyut.

xital ta ora. Chabio me lec ti cusi laj xa atae, yo jech muyuc buchu ta spojbot ti amotone. 12 Ti buchu ta stsal yuun scotole, vuun ta xcac ti ta xcot jech chac cu chaal yoyal stemplo ti Dios cuune. Tey ta xcomic o. Ja jech xtoc tey ta jtsibabe ta stojolic sbi ti Dios cuune, sbi ti steclumal ti Dios cuune, ja ti ach Jerusaln ti ta xlic talel ta vinajel ta stojol ti Dios cuune. Ja jech xtoc ta jtsibabe ta stojolic ti ach jbie. 13 Ti buchu oy schiquine, aco yai lec ti vai selan ta xal ti Chul Espritu ta stojol ti jchunolajeletique, xiyut.

laj yalbun xtoc ti Cajvaltique: Tsibabo batel ta stojol ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Laodiceae: Jech ta xal ti Buchu stalel jech oe, ti melel ti scope, ti ja sliquebal scotol ti cusi laj smeltsan ti Diose: 15 Jna scotol ti cusi ta xapase. Jna lec ti mauc cocote, ti mauc sicote. Ja toj lec ti sicucote, ti cocucote. 16 Pero ti jech cunyamanote, ti mi jauc sicote, ti mauc cocote, jech o xal un, ta jipot loquel ta jtojol. 17 Yuun ta xavalbe aba ti jculejote, ti lec ataoj scotole, ti muyuc palta ta xavaie. Pero mu xavil ti toj abol abae, ti meunote, ti masatote, ti tanalote. 18 Jech o xal un, ta jbijubtasot, ja lec mano ta jtojol ti oro ti lec meltsanbil ta coc ti lec cusbile, yo jech culejot ta melel. Ja jech xtoc, mano ta jtojol ti

14Jech
Jech ta xalbat ti buchu yichoj ta sventa ti jchunolajeletic ti oy ta Laodiceae
Laj ti vai selane. Tsacal to un, laj jquel ti jamal jun tina ti oy ta vinajele. Ati cool to selan yechomal corneta ti laj scopon ta bayele, jech laj yalbun: Muyan talel lie. Ta xcacbot avil ti cusi tsacal to ta xcot ta pasele xi. 2 Ti jech taje, ta jech to yepal liventainat yuun smucul stsatsal ti Chul Espritue. Tey laj quil ta vinajel jun muc ta chotlebal. Ti tey ta muc ta chotlebale, tey laj quil ti oy Buchu tey chotole. 3 Ati Buchu tey chotol ta muc ta chotlebale cool selan jun jaspe ton ti ta xac xojobale. Mi mooje, ja ti cornalina tone. Ti ta sjoylej ti chotlebale, tey oy jun vacnacobal ti xlaplun ti xojobale cool selan ti

Jech ta ichel ta muc ti Dios ti oy ta vinajele
497 esmeralda tone. 4 Ti bu oy ti muc ta chotlebale, tey laj quil yan chanib schavinic (24) chotlebal ti joyol ta spat xocone. Taje, tey chotajtic chanib schavinic ta vo moletic ti yan noox yutsil saquil ti scuique, ti ja oro ti stronail sjolique. 5 Ti bu oy ti muc ta chotlebale, yan noox selan xcavlajet ti chauque. Xnoblajet noox ta xloc talel ti sactsele. Ti ta stuquil yeloval ti muc ta chotlebale, tey ta xtil vucub leb coc, ti ja smelol ti vuctos stalel ti Chul Espritu yuun ti Diose. 6 Ja jech xtoc ti ta stuquil yeloval ti muc ta chotlebale, tey oy jun muc ta nab ti yax jipan yutsile. Ti ta jujot stiil ti muc ta chotlebal ti oy ta olole, tey laj quil ti oy ti cusi chanib cuxajtique, ti ep sat ta spat ta stibae. 7 Ti sliqueb ti cusi cuxule cool selan jcot ta leon. Ti schibal ti cusi cuxule cool selan jcot ta tot vacax. Ti yoxibal ti cusi cuxule cool selan sat vinic. Ti schanibal ti cusi cuxule cool selan jcot ta aguila ti xvilete. 8 Ti chanib ti cusi cuxajtique oy vaquib xic jujunic. Ja jech xtoc ti cusi chanib cuxajtique, noj ta sat ta yolon ta sba ti xique. Cacal acobal jech ta xalic: Chul Dios, Chul Dios, Chul Dios, ti Cajval Diose. Scotol xu yuun, ti stalel onoox jech ta vonee, ti avi tana lie, ti ta to xtale, xi ta xalic. 9 Ti chanib cusi cuxajtique, calal jujun velta ta xalbeic vocole, ti ta xichic ta muc ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale, ti ja stalel cuxul sbatel osile, 10 jech ti chanib

APOCALIPSIS4,5 schavinic ta vo moletique ta squejan sbaic ta stojol, ta xichic ta muc ti Buchu stalel o jech cuxul sbatel osile. Ja jech xtoc jech ta xalic ti calal ta xaquic batel ti stronail sjolic ta stojol ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale: 11 Cajval Dios cuuncutic, toj yan noox yutsil ti jech ichbilot ta muque, ti jech ta xaalbat ti yan avutsile, ti oy amucul atsatsale. Yuun voot laj apas scotol ti cusitic oye. Loc iayan ta avonton ti jech oy scotol ti cusitic laj ameltsane, xiic.
Ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale, laj quil ti stsacoj ta sbatsi cob jun balbil vun ti tsibabil ta yut ta spate, ti bajbil lec ta vucub selloe. 2 Ja jech xtoc laj quil jun tsatsal ngel ti jech tsots ta sjaque: Buchu oy slequilal yo xu yuun ta sjam ti libro lie, ja jech xtoc ti ta sjatbe ti selloale? xi. 3 Pero mi jauc ti ta vinajele, mi jauc ti li ta sba banomile, mi jauc ti ta lajebale, ti oy buchu ti oy slequilal yo xu yuun ta sjam ti libroe. Mi jauc jun ti buchu xu yuun ta squel ti cusi ta xale. 4 Tey ep lioc. Yuun muyuc buchu junucal ti oy slequilal yo xu yuun ta sjam ta squelel ti cusi ta xale. 5 Ja yuun un, jech laj yalbun ti jun mole: Mu xa xaoc ms. Oy Buchu laj xa stsal scotol yo xu yuun ta sjame, ti xu yuun ta sjatbe

Ti balbil vune schiuc ti uni chije
APOCALIPSIS5,6 ti vucub selloale. Ati Buchu xu yuune, ja ti jun snitilul ti ajvalil Davide, ti ja snitilul xtoc ti Judae, ti cool selan jcot ta leone xi. 6 Calal jech laj yale, ja o tey laj quil ti ta olol ti muc ta chotlebale, ti ta olol ti chanib cusi cuxajtique, ti ta olol ti moletique, tey laj quil cotol jcot uni chij ti oy svinajeb ti laj yich milele. Ati uni chij taje, oy vucub xulub, vucbej sbec sat. Ati vucbej sbec sate, ja svinajeb ti vuctos stalel ti Chul Espritu yuun ti Diose ti ja stacoj batel ti Dios ta sjoylej banomile. 7 Ti jcot ta uni chije ja ba stsac ti libro ti stsacoj ta sbatsi cob ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale. 8 Calal jech laj stsac ti libroe, jech ti chanib ti cusi cuxajtique schiuc ti chanib schavinic ta vo ti moletique, tey lic squejan sbaic ta stojol ti jcot ta uni chije. Jujunic ti moletique oy yarpaic. Ja jech xtoc yichojic batel yav acal ti ja oroe, ti noj ta pome. Ti pom taje, ja smelol scopojelic ti buchutic yuuntac ti Diose. 9 Ja jech ta squejintaic jun ach quejoj ti moletique: Voot oy alequilal yo xu ta xajam ti libroe, ti ta xajatbe ti selloale. Yuun laj avich milel. Yuun laj amanuncutic ta achul chichel yo jech licomcutic ta yuun ti Diose, ti oyuncutic ta jujun lume, ti jujuchop ti jcopcutique, ti oyuncutic ta sjoylej banomile. 10 Ta aventa voot ti liochcutic ta ajvalile ti ta paleale ta stojol ti Dios cuuntique. Ja jech xtoc ta jpascutic mantal avuun ta sba banomil,

498 xiic. 11 Tsacal to un, laj quil, laj cai scopojelic ti mu noox albajuc ti ep ta mil ti ngeletique. Tey joyolic ta muc ta chotlebal schiuc ti cusi chanib cuxajtique, schiuc ti moletique. 12 Ti ngeletique jech tsots ta xalic: Ati jcot ta uni chij ti laj yich milele, ja noox oy slequilal ti jech ta xich ti smucul stsatsale, ti sculejale, ti sbijile, ti xu yuune, ti lec scoplale, ti muyubtabile, xiic. 13 Scotol ti cusitic laj spas ti Dios ti oy ta vinajele, ti oy ta nabe, ti oy ta lajebale, laj cai ti jech ta xal scotolique: Ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale schiuc ti jcot ta uni chije, aco yichic ti jech ichbilic ta muque, ti jech lec ti scoplalique, ti jech yan yutsile, ti jech oy stsatsalique, ti jech xu yuunique. Jechuc o sbatel osil, xiic. 14 Ja jech xtoc ti chanib ti cusi cuxajtique jech laj yalic: Jechuc xiic. Ja jech xtoc ti chanib schavinic ta vo ti moletique laj squejan sbaic ta yichel ta muc ti Buchu stalel cuxul sbatel osile.

Jech o xal un, ti jcot ta uni chije, laj quil ti laj sjat ti sliqueb sello ti yichoj ti balbil vune. Calal jech laj spase, tey laj cai ti
Ti vucub selloe
499 cool selan chauc ti scopojel ti jun ti ta schanvoalic ti cusi cuxajtique. Jech laj yal: La, quel avil xi. 2 Laj jquel, tey laj quil jun saquil ca. Ti buchu cajale, ja jun vinic ti yichoj syolob. Tey laj quil ti iacbat stronail sjol yo jech staoj yav ta spas batel canal. 3 Calal laj sjat ti schibal sello ti jcot ta uni chije, jech laj cai ti jech laj yal ti schibal ti cusi cuxule: La, quel avil xi. 4 Tey laj quil ti iloc talel jcot tsajal ca. Ti buchu cajale, iacbat stsatsal yo jech ta soques ti cristianoetique, yo jech ta smilan sbaic. Ja jech xtoc laj quil ti iacbat yich jun muc ta espadae. 5 Calal laj sjat ti yoxibal sello ti jcot ta uni chije, laj cai ti jech laj yal ti yoxibal ti cusi cuxule: La, quel avil xi. Laj jquel, tey laj quil jun ical ca. Ti buchu cajale stsacoj jun libra. 6 Laj cai ti oy buchu ta xcopoj talel ti tey ta olol ta stojolic ti cusi chanib cuxul ti jech ta xale: Ja noox jun kilo trigo ta jun cacal abtel. Ja noox oxib kilo cebada ta jun cacal abtel. Pero mu me xavixlan ti aceitee schiuc ti vinoe xi. 7 Calal laj sjat ti schanibal sello ti jcot ta uni chije, jech laj yal ti schanibal ti cusi cuxule: La, quel avil xi. 8 Laj jquel, tey laj quil jun canal ca. Ti buchu cajale ja sbiinoj ti chamebale. Oy yan ti buchu tey cajal talel ta spate ti ja sbiinoj lajebale. Tey iacbat stsatsal yo jech xu ta xac chamicuc olol jvoc

APOCALIPSIS6 ti ta olole ti cu yepal oy ta sjoylej banomile, yo jech ta xchamic ta leto, yo jech ta xchamic ta vinal, yo jech ta xchamic ta chamel, yo jech ta xchamic ta jtioval chonetic ti li ta banomile. 9 Calal laj sjat ti yoobal sello ti jcot ta uni chije, laj quil ti ta yolon altare ti tey oy schulelic ti buchutic laj yichic milel ta sventa scop ti Diose. Yuun jamal laj yalique. 10 Ti stuquique jech tsots ta xalic: Chul Dios, ti atalel xcot xacopoje, cusi to ora ti ta xachapan ta xavacbe stoj ti cristianoetic ti oyic ta sba banomil ti laj smiluncutique? xiic. 11 Jech o xal un, ti stuquique tey iacbat slapic saquil cuic. Tey ialbatic xtoc ti aco to xcux yontonic cuc sjalile ja to ti mi icot ta tsaquiel ja to ti cu to yepal ta xich milel ti yermanotaque, ja ti yajtuneltac ti Cristoe jech chac cu chaal laj yich milel ti stuquique. 12 Calal laj sjat ti svaquibal sello ti jcot ta uni chije, laj quil ti ilic jun muc ta niquele. Ti cacale icub ta jmec cool to selan jun ical cuil. Ti ue tsajub ta jmec cool to selan chich. 13 Ti canaletic ti oy ta vinajele laj bajuc yalel talel ta banomil cool selan ti yaxal sat icuxe ti ta xbaj ta banomil ti calal ta xlilinat yuun ti tsots ique. 14 Ti vinajele sac chay batel cool selan jech chac cu chaal ta sbal sba echel ti vune. Scotol ti vitsetique schiuc ti banomil ti joyobtabil ta nabe laj yich loquesel batel ti bu to ox ti yavile. 15 Jech o xal un, ti ajvaliletic li ta

APOCALIPSIS6,7 sba banomile, ti jculejetique, ti banquilal soldadoetique ti tsots xu yuunique, ti mosoviletique, ti mauc mosoviletique, scotolic taje bat snac sbaic ta nail chenetic, ta cal tonetic ti oy ta vitsetique. 16 Ja jech xtoc scotolic jech ta xalbeic ti vitse, ti chene: Loman talel ta jbacutic yo jech ta xanacuncutic ta sba ta sat ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale schiuc ti tsots castigo ti ta xac ti jcot ta uni chije. 17 Yuun sta xa yorail ti tsots castigoe. Buchu xa ta xcuch yuun? xiic.

500
6 Ti
snitilultac ti Asere 12,000 Ti snitilultac ti Neftalie 12,000 Ti snitilultac ti Manasese 12,000 7 Ti snitilultac ti Simeone 12,000 Ti snitilultac ti Levie 12,000 Ti snitilultac ti Isacare 12,000 8 Ti snitilultac ti Zabulone 12,000 Ti snitilultac ti Josee 12,000 Ti snitilultac ti Benjamine 12,000 taj une. Tsacal to un, laj quil ep ti cristianoetique ti oyic ta jujun banomile, ti jujutos stsunobalique, ti jujutos ti scopique, ti oyic ta jujun jteclume. Tey vaajtic ta stojol ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale schiuc ti jcot ta uni chije. Ep ta jmec ti cristianoetique. Muyuc buchu junucal xu ta xat ti cu yepalique. Ja jech xtoc slapojic saquil cuic schiuc xtoc stsacojic yanal xan. 10 Scotol tsots ta xavanic ti jech ta xalique: Ati jech lijcolotique, ja yuun ti Dios cuuntic ti li chotol ta muc ta chotlebale schiuc ti jcot ta uni chije, xiic. 11 Scotol ti ngeletic ti vaajtic ta stsel ti muc ta chotlebale, ta stsel ti moletique, ta stsel ti chanib ti cusi cuxajtique, tey laj spatan sbaic ta banomil ta stsel ti muc ta chotlebale. Tey laj yichic ta muc ti Diose. 12 Jech laj yalic: Jechuc. Aco yich muyubtael ti Dios cuuntique. Aco yich ti slequilale, ti sbijile, ti coliyal xute, ti ichbil ta muque, ti smucule, ti stsatsale.

9Laj
Ep ti slapojic ti saquil cuile
Laj taj une. Tsacal to un, laj quil ti oy chanvo ngeletic ti vaajtic ta jujot schiquin schanjotal ti banomile. Ja jech xtoc un, tey laj spajes ti ique yo jech muyuc ic ti ta banomile, ti ta nabe, yo jech mu xbac ta ic ti teetique. 2 Ja jech xtoc laj quil yan ngel ti iloc talel ta sloqueb cacale, ti yichojbe sello ti cuxul Diose. Ti ngel taje tsots laj yavta ti yan chanib ngeletic ti iacbat stsatsalic ta soquesel ti banomile, ti nabe. 3 Jech laj yal: Mu to xasoquesic ti banomile, ti nabe, ti teetique, calal mu to cacojbecutic seail ta stibaic ti yajtuneltac ti Dios cuuntique xi. 4 Jech yepal laj cai ti laj yichic ti seailique, ja ciento cuarenta y cuatro mil (144,000) ta vo ta scotol ti lajchachop snitilul ti Israele. 5 Ti snitilultac ti Judae 12,000 Ti snitilultac ti Rubene 12,000 Ti snitilultac ti Gade 12,000

Laj yich seailic ti lajchachop snitilul ti Israele
501 Jechuc o sbatel osil ti Dios cuuntique, xiic. 13 Oy jun ta scotol ti moletique jech laj sjacbun: Buchutic lee ti slapojic ti saquil cuile? Bu talemic? xi. 14 Jech laj calbe: Voot xana atuc xcut. Jech ti mole jech laj yalbun: Lee, jaic ti buchutic ti cuch yuunic ti svocolique. Laj xchuquic ti scuique, laj sacubtasic ta sventa schichel ti jcot ta uni chije. 15 Jech o xal un, li oyic ta stsel ti bu chotol ti Diose. Cacal acobal ta xac sbaic ta tunel li ta templo yuun ti Diose. Ja yuun un, ta xchabiatic yuun ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale. 16 Mu xa xaiic svocolic yuun ti vinale, ti taqui tiile. Mu xa xlajic ta cacal. Mu xa cusi ta spasbatic yuun ti tsots cacale. 17 Yuun ti jcot ta uni chij ti oy ta olol ti muc ta chotlebale, ta xchabi jech chac cu chaal ti chije. Tey ta xicatic batel ta sat vo ti ja ta xac cuxlejale. Ja jech xtoc ta scusbat scotol ti yalel satic yuun ti Diose xi.

APOCALIPSIS7,8 xac schiuc ti scopojelic ti buchu yuuntac ti Diose. Tey laj yac ta sba ti altar ti ja oroe, ti oy ta stsel ti muc ta chotlebale. 4 Jech o xal un, schayilal ti pome schiuc scopojelic ti buchutic yuuntac ti Diose, capal imuy batel ta stojol ti Diose ti iloc ta yav acal ti xtuchoj ti ngele. 5 Jech ti ngele laj stsac ti yavil acale. Laj snojes ta yacalil coc ti oy ta altare. Tey laj sjip yalel talel ta sba banomil. Ta jech to yepal xcavlajet xa liquel, xvooet xa ta jmec, xjaplajet xa liquel ti sactsele. Ja jech xtoc lic tsots muc ta niquel.

Ti jcot ta uni chije, calal laj sjat ti yucubal sello ti yichoj ti libroe, nopol olol ora tsijil icom ti vinajele. 2 Tsacal to un, laj quil ti iacbat jujun yoquesic ti vucub ngeletic ti vaajtic ta stsel ti Diose. 3 Tsacal to un, tal yan ngel ti yichoj talel yav acal ti ja oroe. Tey laj svaan sba ta stsel ti altare. Tey iacbat ep ti pome, yo jech jmoj ta

Ti yucubal selloe schiuc ti yav acal ti ja oroe
jech xtoc ti vucub ngel ti yichojic ti oquese, lic xchapan sbaic ta yoquisanel. 7 Ti ngel ti buchu bayel lic yoquisan ti yoquese, ja o tey ijipat yalel talel ta banomil ti bote capal ta coc, capal ta chich. Laj jun parte ti banomile. Chib parte ti lec icome. Ja jech xtoc laj jun parte ti teetique. Chib parte ti lec icome. Laj jun parte ti yaxaltique. Chib parte ti lec icome. 8 Calal laj yoquisan yoques ti schibal ngele, ja o laj yich jipel bal ta nab cool to selan jbej ta vits ti volibil ta coque. Jech o xal un, icataj ta chich jun parte ti nabe. Chib parte ti lec icome. 9 Ja jech xtoc scotol ti cusitic cuxulic ta nabe laj jun parte. Chib parte ti lec icome. Ja jech xtoc ti barcoetique laj jun parte. Chib parte ti lec icome. 10 Calal laj yoquisan yoques ti yoxibal ngele, tey ibaj yalel talel ta vinajel jbej canal ti cool

6Ja
Ti oquesetique
APOCALIPSIS8,9 to selan jchob ta toje. Ti canal taje, buyuc noox ibaj ta jujun ucum, ta jujun sat vo. Isoc jun parte. Chib parte ti lec icome. 11 Ti canal taje, ja sbiinoj ti cha ta jmeque. Jech o xal un, buyuc noox ti ucume, ti sat voe, jun parte chaub. Chib parte ti lec icome. Ep ti cristianoetic ichamique ta scoj ti chaub ti voe. 12 Calal laj yoquisan yoques ti schanibal ngele, soc jun parte sat ti cacale. Chib parte ti lec icome. Ja jech xtoc ti ue soc jun parte. Chib parte ti lec icome. Ja jech xtoc ti canaletique soc jun parte. Chib parte ti lec icome. Jech o xal un, ti cacaltique, ti acobaltique jutuc xa ta xac ti xojobale. 13 Tsacal to un, laj quil ti xvilet jun ngel ti ta olol vinajele ti jech tsots ta xal laj caie: Aaaay! Mu chabel un! Abol sbaic ti cristianoetic ti nacajtic ta sba banomile calal ta xlic yoquisan yoquesic ti yan oxib ngeletique xi. Calal laj yoquisan yoques ti yoobal ngele, laj quil ti ibaj yalel talel jbej canal ta vinajel calal to banomil icot. Ti canale, iacbat sllavial ti xaab ti muyuc spajebe. 2 Tsacal to un, laj sjambe sti ti xaabe. Mu noox albajuc iloc muyel talel chayil ti cool to selan schayilal jun muc ta hornoe. Ja jech xtoc schayilal ti xaabe laj quil ti laj smacbe sat ti cacale schiuc ti ique. 3 Ti ta chayil taje, tey iloc talel culubetic ti ivil batel ta banomile. Ti culebetic taje iacbatic stsatsalic jech chac cu chaal xtivan ti tsec ti oy ta

502 banomile. 4 Tey ialbatic mantal ti mu soquesic ti yaxaletic ti oy ta banomile, mi jauc ti cusi yoxique, mi jauc ti teetique. Ja noox xu ta xacbeic svocol ti cristianoetic ti buchutic muyuc yichojic sello yuun ti Dios ta stibaique. 5 Pero muyuc xacbatic permiso ti ta smilic ti cristianoetique. Ja noox iacbatic permiso ti ta xacbe yich svocolic voob u ti cristianoetique. Ti scuxul stiben ti culube cool selan jech chac cu chaal ta xtiat ta tsec ti jun vinique. 6 Ti jech cacal taje, jech ti cristianoetique ta saic ti bu xu ta xchamique, pero mu staic. Yontonuc chamicuc yaiic, pero ta xnamaj batel ta stojol ti jech ta xchamique. 7 Ti culubetic taje cool to selan caetic ti chapanbilic ta sventa ti letoe. Oy stronail sjolic ti cool to selan oro yilele. Cool selan cristiano ti satique. 8 Natic sjolic jech chac cu chaal sjol antsetic. Ti stanal yeique cool selan stanal ye ti leone. 9 Oy smaquic ti cool selan taquin yilele. Ti xiquique yan noox selan xcululet cool to selan epal ca ti xjochoj batel ti carreta ti ta xtun ta sventa pas letoe. 10 Oy sneic jech chac cu chaal ti tsec ti oy yacuxe. Ti sneique oy stsatsal yo jech ta xacbe yich svocolic voob u ti cristianoetique. 11 Ti culubetic taje oy jun jpasmantal yuunic, ti ja ti ngel ti sventainoj ti xaabe. Ti ngel taje ja ti Abadone ti sbiinoj ta hebreo cope. Yan ti sbi ta griego cope ja Apolin. Ti smelole ja jmilvanej. 12 Ja jech iech ti sliqueb vocole. Pero scan to chib ta xtal ti vocole.

503 laj yoquisan yoques ti svaquibal ngele, laj cai ti oy buchu icopoj ti ta xloc talel ta olol schanjotal xulub schiquin ti altar ti ja oroe, ti oy ta stsel ti Diose. 14 Ja jech xtoc ti buchu ta xcopoje jech laj yalbe ti svaquibal ngel ti stsacoj ti yoquese: Jituno ti chanib ngeletic ti chucajtic ta stiil ti muc ta ucum Eufratese xi. 15 Ja jech ijitunatic ti chanib ngeletique, yo jech ta xcot ta pasel ti nopbil scoplale ti scacalile, ti yuale, ti sjabilale, yo jech ta smilic jun parte ti cristianoetique. Chib parte ti lec icome. 16 Laj cai ti cu yepal ti yajsoldadotaque. Oy chib ciento millon (200,000,000) ti ta ca ta xanavique. 17 Ja jech selan ti caetic ti liacbat quile. Ti buchu cajajtique laj quil ti macajtic ti sti yontonique. Oy oxtos ti sbone. Oy tsoj. Oy yox. Oy con. Ja jech xtoc ti caetique cool selan sjol leon ti sjolique. Ti ta yeique ta xloc talel coc, chayil, schiuc azufre. 18 Buyuc noox laj chamicuc ti cristianoetique ta scoj ti vai selan oxtos ta xloc ta ye ti caetique, ta scoj ti coque, ti chayile, ti azufree. Ilajic jun parte ti cristianoetique. Chib parte ti lec icome. 19 Yuun ti stsatsalic ti caetic taje oy ta ye, oy ta sne. Yuun ti sneique cool selan jol chon. Jech o xal un, ta sneic noox ta xaquic vocol. 20 Pero scomelal ti cristianoetic ti buchutic muyuc xchamic yuun ti oxtos vocol taje, muyuc xicta sbaic ta spasel ti chopole. Mi jauc laj yicta sbaic ta yichel ta muc ti

APOCALIPSIS9,10 pucuje schiuc ti cusitic meltsanbil ta cabale, ti pasbil ta oroe, ti pasbil ta broncee, ti pasbil ta tone, ti pasbil ta tee, ti mu xilvane, ti mu xai coponele, ti mu xanave. 21 Ja jech xtoc muyuc xicta sbaic ta milvanej, ta ac chamel. Staoj o yav ta xmulivajic, ta xelcajic.
13Calal
10
Ja jech xtoc un, laj quil yan tsatsal ngel ti volibil ta toc iyal talel ta vinajele. Tey cotol talel vacnacobal ta sjol. Xojobin ti sate jech chac cu chaal ti cacale. Ja jech xtoc ti yacane cool selan volibil ta coc. 2 Tey stsacoj jun uni biquit libro ti jambile. Ti sbatsi oque laj stecan ta nab. Ti stset oque laj stecan ta banomil. 3 Tsacal to un, tsots iavan jech chac cu chaal xavan ti leone. Calal jech iavane, ja o ivinaj scopojelic ti vucub chauc ti xcavlajet xae. 4 Calal jech icopojic ti vucub chauque, ta ox jtsac ta vun ti cusi laj yalique. Pero oy buchu icopoj talel ta vinajel ti jech laj yalbune: Mu xatsac ta vun ti cusi laj yalic ti vucub chauque. Jech comuc o xi. 5 Ati ngel ti laj quil ti tequel yoc ta nab ta banomile, laj stoy muyel ta vinajel ti sbatsi cobe. 6 Tey laj svaan ta rextigo ti Buchu stalel o cuxule, ti Buchu laj smeltsan ti vinajele, ti banomile, ti nabe, scotol ti cusitic oye. Jech laj yal: Mu xa xjoctsaj ti cusi ta xcot ta pasele. 7 Calal sta yorail ta xoquisan yoques ti yucubal ngele, ja ta xa xcot ta pasel ti oy cusi

Ti ngel ti stsacoj ti uni biquit libroe
APOCALIPSIS10,11 smacoj ti Diose jech chac cu chaal laj yalbe ti yajtuneltaque, ti jaic ti yajalcoptaque xi. 8 Ati buchu icopoj ta vinajel ti laj caie, lic xchacoponun ti jech laj yalbune: Batan, ba tsaco ti uni biquit libro ti jambile, ti oy ta scob ti ngel ti stecoj ti nabe, ti banomile xi. 9 Jech o xal un, libat ta stojol ti ngele. Tey laj jcanbe ti aco yacbun ti uni biquit libroe. Jech laj yalbun: Li oye. Lajeso. Ti jech ta xalajes ti libro lie, jun yutsil schiil ta xcom ta avee cool selan schiil ti ajapome. Pero ta xchaub achut yuun xi. 10 Jech o xal un, ti vuune laj jtsac ti uni biquit libro ti oy ta scob ti ngele. Tey laj jlajes. Ta jech to yepal jun yutsil schiil laj cai ta que cool to selan schiil ti ajapome. Pero tsacal to un, chaub ti jchut yuune. 11 Tsacal to un, oy buchutic jech laj yalbeicun: Ta to xlic aval ti cusi ta xal ti Dios ta stojol ti cristianoetic ti oyic ta jujun lume, ti ta jujun jteclume, ti jujutos ti scopojelique, ti jujun ajvaliletique xi.

504 loquebale. Yuun iacbatic xa ta yoc ta scob ti jyanlumetique. Yuun tey ta stecolanic olol schanibal jabil ti chul jteclume. 3 Tey ta jtac batel chib cajrextigo ti ic scu slapojique. Ta xcopojic ta jventa jmil doscientos sesenta (1260) cacal xi. 4 Ati chib rextigo taje, ja smelol ti chatec olivo tee schiuc ti chib yav cantilae ti oy ta stojol ti yajval banomile. 5 Mi oy cusi chopol ta scan ta spasbatic yuun ti cristianoetique, jech ti stuquique ta sloquesic coc ta yeic yo jech ta xcaquic ta jechel ti yajcrontae. Ja jech ta xchamic ti buchutic oy cusi chopol ta spasbeique. 6 Ti rextigoetic taje acbil stsatsalic yo jech ta smaquic ti vinajele, yo jech muyuc ta xac vo ti cu sjalil ta xcopojic ta sventa ti Diose. Ja jech xtoc acbil stsatsalic yo jech ta scatajes ta chich ti voe. Ep ta tos xu yuunic soquesel ti banomile ti jayib velta ta scan xal ti yontonique. 7 Pero, calal mi tsuts yuun ti yabtelique, ja o ta stsacatic ta stsalatic ta milel yuun ti jtioval chon ti ta xloc talel ta xaabe. 8 Ti sbectalique tey telel ta xcom ta calle ti ta muc ta jteclume, ti bu laj yich bajel ta cruz ti Cajvaltique. Ja jech xtoc xu ta xcacbeic sbi ti jteclume ja ti Sodomae. Mi mooje, ja ti Egiptoe. 9 Olol schanibal cacal ti telel ta xcom ti sbectalique. Jech o xal un, scotol ti cristianoetic ti ta jujun jteclume, ti ta jujun muctiquil lume, ti jutos ti scopique, ta xilic ti tey telele. Mi jauc juteb ta xaquic ta muquel. 10 Jech o xal un, ti cristianoetic ti

11
Ti chavo rextigoetique
lialbat: Valan, ba biso talel ti templo yuun ti Diose. Ja jech xtoc ba biso talel ti altare. Ato talel xtoc ti cu yepal ti buchutic ta xichic ta muc ti Dios teye. 2 Pero mu xabis yamaquil ti templo ti oy ta
Tsacal to un, liacbat jun vara aj ti ja sbisobile. Jech
505 nacalic ta banomile xmuyubajic xa ti laj yilic ti jech ichamique. Stsein xa ti yontonique. Ja jech xtoc ta xacanbe sbaic matanal ti jech icham ti chavoique, yuun ja ti laj sta svocolic yuun ti chavo viniquetic ti icopojic ta sventa ti Diose. 11 Pero calal ista ti olol schanibal cacale, ichacuxesatic liquel yuun ti Diose. Scotolic ti buchutic laj yilique ioch xiel ta yontonic 12 Tsacal to un, ti chib rextigoetique laj yaiic ti oy buchu tsots icopoj ta vinajel ti jech laj yale: Muyanic talel lie xi. Jech o xal un, volibil imuyic ta toc calal vinajel. Tey ilatic yuun ti yajcrontataque. 13 Calal jech icot ta pasele, ta jech to yepal ilic tsots muc ta niquel. Ililij ti jteclume. Jech o xal un, ilaj jun parte ti jteclume. Baluneb parte ti lec icome. Ilaj vucmil ti cristianoetic yuun ti niquele. Scomelal ti cristianoetic ti cu yepal ilaj ta niquele, ta xiel lic snijan sbaic ta stojol ti Dios ti oy ta vinajele. 14 Ja jech iech ti schibal vocole. Pero ta xa xtal ti yoxibal vocole.

APOCALIPSIS11,12 xiic. 16 Jech ti chanib schavinic ta vo moletic ti chotajtic ta schotlebic ti ta stsel ti bu chotol ti Diose, tey laj spatan sbaic ta lum yo jech ta xichic ta muc ti Diose. 17 Jech laj yalic: Cajval Dios, scotol xu avuun. Atalel ti cuxulot ta vonee. Jechot o ta ora lie. Jech onoox ti ta to xatale. Colavalbuncutic ti laj avac ta ilel ti amucul atsatsale. Yuun lic xa apas mantal. 18 Ti cristianoetique yuun soc ti sjolique. Pero icot xa yorail ti ta xavacbe castigoe. Ja jech xtoc yorail xa ta xachapan ti animaetique. Ja jech xtoc ti ta xavacbe smotonic ti avajtuneltaque, ti buchutic icopojic ta aventae, ti buchutic ti laj yichot ta muque, manchuc mi yalel toyol ti sbijilique. Sta xa yorail ti ta xatubbe scoplal ti jsoquesej- banomiletique, xiic. 19 Tsacal to un, ijam ti templo yuun ti Dios ti oy ta vinajele. Tey ivinaj ti scaxail trate ti tey ta temploe. Ta jech to yepal xjaplajet xa liquel ti sactsele. Mu noox albajuc xvooet. Xcavlajet noox ti chauque. Tal tsots niquel. Mu noox albajuc tal bot.

laj yoquisan yoques ti yucubal ngele, ivinaj ti oy buchutic tsots ta xcopojic ta vinajel ti jech ta xalique: Paj ti jech ta xventainvanic ti ajvaliletic li ta banomile. Ja xa ta xlic ventainvanuc ti Cajvaltic Diose schiuc ti Cristo yuune. Ja xa ta spasvan mantal sbatel osil,
15Calal
Ti yucubal oquese
12
Tsacal to un, ja o ivinaj jun muc ta seail ta vinajel. Tey ivinaj jun ants ti ja scuinoj ti
Ti antse schiuc ti jtioval chone
APOCALIPSIS12 cacale. Ja jech xtoc stecoj ta yoc ti ue. Ti stronail sjole yichoj lajcheb canal. 2 Ti ants taje tsots xavet, yuun liquem xa yorail scuxul ti schute ti ta xa svoques ti yole. 3 Tsacal to un, ja o ivinaj yan seail ta vinajel. Tey ivinaj jun muc ta tsajal jtioval chon ti oy vucub sjole schiuc lajuneb xulub. Oy stronail ta jujun sjol. 4 Ti chon taje laj squil talel ta sne jun parte ti canaletic ti ta vinajele. Laj sjip yalel talel ta banomil. Chib parte ti lec icome. Ti jtioval chon taje tey laj scotan sba ta stsel ti ants ti ta xa svoques ti yole, yo jech ta stibe ta ora ti yol calal mi ivoque. 5 Jech ti antse laj svoques jun querem ti ja tsots ta spas ta mantal ti cristianoetique. Tsacal to un, ti yole ipojbat, iicat muyel ta vinajel ta stojol ti Dios ti chotol ta muc ta chotlebale. 6 Jech ti antse ijatav batel ta xocol banomil ti bu chapanbil xa yuun ti Diose yo tey ta xmalquinat jmil doscientos sesenta (1260) cacal. 7 Tsacal to un, lic jun leto ti ta vinajele. Ti banquilal ngel Miguele schiuc ti schiiltaque lic stsaquic ta leto ti jtioval chone. Ja jech xtoc ti jtioval chone schiuc ti schiiltaque tsacvanic ta leto ec. 8 Pero ti stuquique muyuc xcuch yuunic ti letoe. Jech o xal un, laj xchay ti yavilic ti oy ta vinajele. 9 Jech o xal un, ti muc ta tsajal jtioval chone ijipat loquel. Taje, ja ti chon ta vonee, ja ti banquilal pucuje, ti ja Satans sbie, ja ti buchu ta slola scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile. Jech o xal ti stuque schiuc ti schiiltaque ijipatic yalel talel ta banomil.

506 to un, laj cai ti oy buchu tsots ta xcopoj ta vinajel ti jech ta xale: Sta xa yorail ti coltaele. Yuun ivinaj xa smucul stsatsal ti ta spasvan ta mantal ti Dios cuuntique schiuc ti ta xich xa yabtel ti Cristo yuune. Yuun ijipat xa loquel ti jtic-mulil yuun ti quermanotique, ti ja cacal acobal ta sticbe smulic ta stojol ti Dios cuuntique. 11 Pero ti quermanotique laj xa stsalic ta sventa schichel ti jcot ta uni chije schiuc xtoc ti jamal laj yalic ti schul cope. Yuun ti stuquique muyuc xiic yuun ti mi ta xlajic ta milele. Yuun chapalic xa aco mi ta xchamic. 12 Muyubajanic ti vooxuc ti oyoxuc ta vinajele. Pero ja toj abol sbaic ti buchutic nacalic ta banomil schiuc ta nabe. Yuun capem xa yalel talel sjol ti pucuj ta stojolique. Ja ti sna lec ti mu xa jaluc ta xcom ti yoraile xi. 13 Calal laj yil ti muc ta tsajal jtioval chon ti ijipat yalel talel ta banomile, tey tijil batel ta spat ti antse ti buchu laj svoques ti yole. 14 Pero ja jech xtoc ti antse iacbat chib muctic xic, ti ja xic ti xique, yo jech xu ta xvil batel ta xocol banomil, yo ta squej sba batel nom ta stojol ti chone. Ti tey ta xocol banomile tey ta xmalquinat olol schanibal jabil. 15 Pero ti chon taje laj sjip loquel vo ta ye. Jech laj spas jun muc ta ucum yo jech ta xjoch batel ti antse. 16 Pero ti banomile laj scolta ti antse. Yuun laj sjav sba. Jech laj yuch scotol ti muc ta ucum ti laj sjip loquel ta ye ti muc ta tsajal jtioval chone.

10Tsacal
507
17Calal
APOCALIPSIS12,13 ti cusiuc noox ta xalolan ta stojol ti Diose. Ja jech xtoc iacbat permiso yo oy tsots yabtel olol schanibal jabil. 6 Ja jech selan laj spas ti jtioval chone: Chopol icopojuc ta stojol ti Diose, ti ta stojol ti schul bie, ti ta stojol ti schul temploe, ti ta stojol ti buchutic oyic ta vinajele. 7 Ja jech xtoc iacbat permiso yo jech ta stsal ta leto ti buchu yuuntac ti Diose. Ja jech xtoc iacbat permiso ti ta spas ta mantal ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile, ti jujuchop ti scopique, ti jujun lume, ti jujun muctiquil lume. 8 Scotolic ti cristianoetic ti nacalic ta banomile laj yichic ta muc ti jtioval chon taje. Jaic ti buchutic muyuc tsacal ti sbiic ta libro sventa ti cuxlejal ti calal muyuc to ox meltsajem ti banomile. Ati libro taje oy ta yoc ta scob ti jcot ta uni chij ti ja ilaj ta milele. 9 Mi oy buchu oy to schiquine, aco yai lec. 10 Ti buchu ta stic ta chuquel ti yane, ja jech ta xichic tiquel ta chuquel ec. Ti buchu ta xmilvan ta espadae, ja jech ta xich milel ta espada ec. Jech o xal un, ti buchutic yuuntac ti Diose, ta scan ti xchunojic leque, ti oy smucul yontonique. 11 Tsacal to un, laj quil yan jtioval chon ti iloc muyel talel ta banomile. Taje, oy chib xulub ti cool selan xulub uni tot chije, pero ti scopojele cool selan scopojel ti muc ta tsajal jtioval chone. 12 Ja jech xtoc cool selan yabtel yichoj jech chac cu chaal ti jtioval chon ti iloc talel ta nabe. Jech o xal un, ti stuque laj yac persa yo jech scotol ti cristianoetic ti nacalic ta banomile ti aco yichic

jech taj une, jech o xal ti muc ta jtioval chone ms to icap sjol ta stojol ti antse. Jech o xal un, ba stsac ta leto snitilultac ti antse, ja ti buchutic ta spasbeic smantal ti Diose, ti buchutic jun yontonic yichojic ta muc ti cusi melel onoox ti laj yal ti Jesucristoe.
Ti chib jtioval chone
13
Tey livai ti ta ti nabe. Tey laj quil ti iloc muyel talel ta nab jcot jtioval chon ti oy vucub sjole, ti oy lajuneb xulube. Oy stronail ti ta jujun xulube. Ti ta sjoltaque tey yichoj jun biil ti ta scrontain ti Diose. 2 Ati jtioval chon ti laj quile cool selan jun bolom. Ti yoc scobe cool selan yoc scob ti osoe. Yan ti yee cool selan ye ti leone. Ta stsatsal stuc ti muc ta tsajal jtioval chone schiuc ti spasob mantale, schiuc ti yichoj tsots yabtele, laj yacbe jelavel ti jtioval chon ti imuy talel ta nabe. 3 Ti jun ta scotol ti sjole oy syayijemal ti ta xcham schiuque. Pero ti syayijemale icol. Jech o xal un, scotol ti cristianoetic ti ta sjoylej ti banomile tey elom laj yaiic. Jech o xal un, laj stsacliic batel ti jtioval chone. 4 Jech o xal un, ti cristianoetique tey laj yichic ta muc ti muc ta tsajal jtioval chone, ja ti laj yacbe yich yabtel ti jtioval chon ti imuy talel ta nabe. Ja jech xtoc ti stuquique laj yichic ta muc ti jtioval chon ti jech laj yalique: Buchu xa yan xu yuun jech chac cu chaal ti chon lie? Buchu xu ta stsal yuun? xiic. 5 Ja jech xtoc iacbat permiso ti cusiuc noox chopol ta xloc ta yee,

APOCALIPSIS13,14 ta muc ti jtioval chon ti icol ti syayijemal sjole. 13 Ja jech xtoc laj yac ta ilel squelobiltac ti smucul stsatsale. Laj yacbe yil ta sba ta sat ti cristianoetique ti xu yuun ta syales talel coc ta vinajel calal to banomile. 14 Ta sventa ti cusitic laj yac ta quelel ti iacbat permiso ti ta spas ta stojol ti jtioval chon ti iloc talel ta nabe, jech o xal un, ep laj slola ti cristianoetic ti nacalic ta banomile. Ja jech xtoc laj yal mantal ti aco spasbeic slocobbail ti jtioval chon ti yayijem ta espada ti sjole, pero ti icuxie. 15 Ti schibal jtioval chone iacbat stsatsal yo jech ta xacbe scuxlejal ti slocobbail ti bayel jtioval chone, yo jech xu ta xcopoj ti locobbaile, yo jech xu ta xac ta milel scotolic ti buchutic mu xichic ta muc ti locobbaile. 16 Pero mauc noox jech taje. Ja jech xtoc laj yal mantal ti aco yichic smarcail ta sbatsi cobic, mi ta stibaic, scotol ti cristianoetique, calal ta biquit muc, ti jculejetique, ti meonetique, ti mosoviletique, ti mauc mosoviletique. 17 Muyuc buchu xu ta xmanolajic, ta xchonilajic ti mi muyuc yichoj ti marcae, o sbi ti chone, o mi muyuc yichojbe snumeroal sbi ti chone. 18 Taje, ja noox ti buchu oy sbijile xu ta snopbe snumeroal ti jtioval chone. Yuun ti numero taje, ja smelol sbi jun vinic. Ti numero yichoje, ja seiscientos sesenta y seis (666).

508 ti jcot ta uni chije. Tey schiuc ti ciento cuarenta y cuarto mil (144,000) ta vo cristianoetic ti buchutic yichojic sbi ta stibaic ti jcot ta uni chije schiuc xtoc sbi ti Stote. 2 Tsacal to un, laj cai ti oy cusi xjumet ta vinajele ti cool selan yechomal ti epal ucumetique, ti cool selan yechomal ti tsots chauque, ti cool selan yechomal ep jtij-arpaetic ti ta stij ti yarpaique. 3 Ti jtijarpaetique tey ta squejintaic jun ach quejoj ta stojol ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale, ta stojol ti cusi chanib cuxajtique, ta stojol ti moletique. Muyuc buchu xu ta xchan yuun ti cu selan ta xquejinique. Yuun ja noox ta snaic squejintael ti ciento cuarenta y cuatro mil (144,000) ta vo ti buchutic ti icoltaatic yuun ti Dios ti li ta banomile. 4 Taje, jaic ti buchutic muyuc laj soques sbaic schiuc ti antsetique. Yuun muyuc laj sta smulic. Yuun ja noox tey ta stsacliic batel ti buyuc noox ta xbat ti jcot ta uni chije. Jech o xal un, ja icotic ta bayel matanal ta stojol ti Diose, ta stojol ti jcot ta uni chije, ti jech icoltaat loquel ta stojol ti cristianoetique. 5 Yuun muyuc itabatic jutebuc ti ta sjutic ti cope. Mi jauc juteb itabatic ti oy smulic ta stojol ti bu chotol ti Diose.

14
Squejojic ti ciento cuarenta y cuatro mil ta voe
Tsacal to un, laj jquel, tey laj quil ti cotol ta vits Sin
to un, laj quil yan ngel ti xvilet ta olol vinajele, ti oy ta scob ti colebal cop ti mu sna xlaj sbatel osile, yo jech ta xalbe yai ti cristianoetic ti nacalic ta banomile, ti oyic ta jujun muctiquil lume, ti
Ti cusi laj yalic ti oxib ngeletique

6Tsacal
509 jujutos ti stsunobalique, ti jujuchop ti scopique, ti oyic ta jujun lume. 7 Jech tsots ta xal: Xitaic ti Diose. Muyubtaic. Yuun sta xa yorail ti ta xchapanvane. Ichic ta muc ti Buchu laj spas ti vinajele, ti banomile, ti nabe, ti sat voetique xi. 8 Tsacal to un, tal yan ngel ti jech laj yale: Yal xa ta lum, yal xa ta lum ti muc ta Babiloniae. Yuun laj xa syacubtas ta pox scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomil yuun ti scupijel yontonique xi. 9 Tsacal to un, tal yoxibal ngel ti jech tsots ta xale: Mi oy buchu ta xichic ta muc ti jtioval chone, ti slocobbaile, ja jech xtoc mi ta xac sbaic ta yichel smarcail mi ta scob o mi ta stibaique, 10 tey ta xichic ti tsots castigo ti ta xlic talel ta stojol ti Diose, ja ti tsots ilinem ta stojolique. Ti stuquique, ta sba ta sat ngeletic yuun ti Diose schiuc ti jcot ta uni chije, ta xichic svocolic ta coc ta azufre. 11 Schayilal ti coc ti bu ta xich ti svocolique sbatel osil tey xtomtun ta xmuy batel. Cacal acobal muyuc cux onton yuunic ti buchutic ta xichic ta muc ti jtioval chone, ti slocobbaile, o mi ta xichic smarcail sbi ti chone. 12 Jech o xal xtoc un, scan ti mu xchibaj yontonic ti buchutic yuuntac ti Diose, ti ta spasbeic smantal ti Diose, ti jun yonton ta stojol ti Jesuse xi.

APOCALIPSIS14 to un, laj cai ti oy buchu ta xcopoj talel ta vinajel ti jech laj yalbune: Tsaco me ta vun lie: Ja li ta xlic batel ti jun noox yutsilic ti jchunolajeletic yuun ti Cajvaltic ti ta xchamique, xi. Melel xi ti Chul Espritue. Yuun ti stuquique ta xa xcux yontonic yuun ti yabtelique. Yuun muyuc chaybil ti cusi lec laj xa spasique xi.
Stsobel ti tsunobaletic ti oy ta banomile
13Tsacal
to un, laj jquel, tey laj quil jun saquil toc. Ti ta sbae oy buchu tey chotol ti cool selan cristianoe. Oy stronail sjol ti ja oroe. Stsacoj jun joz ti lec yee. 15 Iloc talel yan ngel ti ta temploe, ti jech tsots laj yavta ti buchu chotol ta ba toque: Liqueso stuchel, ja jech xtoc, tsobo ti tsunobale. Sta xa yorail. Yuun yij xa ti tsunobal ta banomile xi. 16 Jech ti buchu chotol ta ba toque laj sliques stuchel ti tsunobal ti oy ta sjoylej banomile. Tey laj stsob ti tsunobal ti oy ta banomile. 17 Tsacal to un, iloc talel yan ngel ti ta templo ti oy ta vinajele. Tey stsacoj batel xtoc jun joz ti lec yee. 18 Tsacal to un, iloc talel jun ngel ti ta altare, ti xu yuun ta spas ta mantal ti coque. Jech tsots laj yavta ti jun ngel ti buchu yichoj ti joz ti lec yee: Liqueso stuchel ti uvae ta sventa ti joz ti lec yee. Ja jech xtoc,

14Tsacal
APOCALIPSIS1416 tsobo jujuvoj uva ti oy ta sjoylej banomile. Yuun tocon xa xi. 19 Jech ti ngele laj sliques stuchel ti uva ti oy ta sjoylej banomile. Ja jech xtoc laj stsob ti uva ti oy ta banomile. Tey laj sjip ochel ta jun muc ta yavil ti bu ta xich pitsele. Taje, ja smelol ti tsots castigo ta xlic talel ta stojol ti Diose. 20 Ti uva taje tey laj yich pitsel ta stiil ti jteclume. Ti ta yavil ti bu ta xich pitsele loc talel chich. Oxib ciento kilmetro bein batel ti chiche. Ti staileje itabat spreno ye ti cae.

510 ti mu ta xitaote, Cajval? Buchu ti mu ta xalbot ti alequilale? Yuun voot noox ti Chul Diosote. Scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile ta xtal yichot ta muc, yuun laj xa yilic ti lec ti cusi ta xapase, xiic. 5 Tsacal to un, laj jquel, tey laj quil ti ijam ti templo ti oy ta vinajele, ti bu quejbil ti pech pech ton ti ja tey tsibabil ti mantaletique. 6 Ti ta temploe, tey iloquic talel yan vucub ngel ti ja yichojic ti vuctos vocole. Yan noox yutsil xlaplun saquil ti scu slapojique. Ja jech xtoc jutuc xa mu ta xmacbat sti yontonic ta schuquic ti ja oroe. 7 Tsacal to un, oy jun ti ta schanibal ti cusi cuxule tey laj yacbe jujun bis ti ja oroe ti vucub ngele. Ti jujun bise noj ta tsots castigo ti liquem talel ta stojol ti Diose, ti Buchu stalel cuxul sbatel osile. 8 Ti tey ta temploe inoj ta chayil ti iloc talel ta sventa smucul stsatsal ti Diose. Jech o xal un, muyuc buchu xu ta xochic batel tey ja to ti mi ech scotol ti vuctos vocol ti yichojic batel ti vucub ngele.

4 Buchu
15
Ti ta vinajele laj quil yan muc ta seail ti labal sbae. Tey laj quil yan vucub ngel ti oy ta scob ti slajeb vuctos vocole, ti ja xa slajeb scotol scacal yonton ti Diose. 2 Laj quil xtoc jun nab ti cool selan nen ti capal ta coque. Ti buchutic laj stsalic ti jtioval chone, ti slocobbaile, ja jech xtoc ti muyuc xichic snmeroal sbi ti chone, tey vaajtic ta stsel ti nab ti cool selan ti nene. Ja jech xtoc oy yarpaic ti ja iacbatic yuun ti Diose. 3 Ja ta squejintaic squejoj ti Moisese ti ja yajtunel ti Diose, schiuc squejoj ti jcot ta uni chij ti jech ta xale: Scotol ti cusi laj xa apase, mu noox albajuc smucul yutsil, Cajval Dios, ti scotol xu avuune. Scotol ti cusi ta xapase, tuc, lec, ti voot Ajvalilot yuun sjoylej ti banomile.
Ti ngeletic ti oy ta scobic ti slajeb vuctos vocole
16
Tsacal to un, laj cai ti oy buchu tsots ta xcopoj ti ta xloc talel ta templo ti jech ta xalbe ti vucub ngeletique: Batanic, ba xocobtasic ti sbel abisic ti laj avichique. Ba taniic
Ti castigo ti oy ta bise
511 yalel ta banomil ti tsots castigo ti liquem talel ta stojol ti Diose xi. 2 Jech o xal un, ti jun ngele iloc batel. Bat smal yalel ti sbel sbis ta sba banomile. Jech o xal un, scotol ti cristianoetic ti buchutic yichoj smarcail ti jtioval chone, ti laj yichic ta muc ti slocobbaile, scotolic taje tey ilic chin ta sbectalic ti yan sba ti scuxule. 3 Ti schibal ngele laj smal yalel ta nab ti sbel sbise. Jech ti nabe icataj jech chac cu chaal schiichel anima. Jech o xal un, laj chamicuc scotol ti cusi cuxajtic ta nabe. 4 Ti yoxibal ngele laj smal yalel ti sbel sbis ta ucumetic ta sat voetic. Tey icataj ta chich scotol. 5 Tsacal to un, laj cai ti jech laj yal ti ngel ti buchu sventainoj ti voe: Jun avutsil ti jech ta xachapanvane, Cajval, Chul Dios, ti atalel ti jech oyot onooxe, ti oyot avi tana lie. 6 Yuun ti stuquique laj smalbeic schichelic ti buchutic tujbil avuune schiuc xtoc ti buchutic icopojic ta aventae. Avi tana un, ja xtunic o ti ta xavacbe yuchic chiche xi. 7 Laj cai xtoc ti oy buchu jech ta xal ti ta xlic talel ta altare: Jech ta melel, Cajval Dios, ti scotol xu avuune. Tuc laj xa achapan scotol xi. 8 Ti schanibal ngele laj smal ti sbel sbis ta sba ti cacale. Jech o xal un, iacbat stsatsal ti cacale, yo jech xu ta xchic ta scacal ti cristianoetique. 9 Scotolic tsots icaquic ta jmec. Pero mi jauc laj sjelta ti yontonique. Mi jauc laj slequil-coponic ti Diose. Cajomal

APOCALIPSIS16 noox chopol ti cusitic ta xloc ta yeic ti cristianoetic ta stojol ti Diose calal oy ta scob ti jech ti vocole. 10 Ti yoobal ngele laj smal ti sbel sbis ta sba ti bu chotol ta spas mantal ti jtioval chon ti iloc talel ta nabe. Jech o xal un, icub scotol ta jmec ti bu ta spas mantale. Ti cristianoetique ta xcux ti yeic yuun ti scuxule. 11 Pero mi jauc laj yicta sbaic ta spasolanel ti cusitic chopole. Cajomal noox chopol ti cusi loc ta yeic ta stojol ti Dios ti oy ta vinajele ta scoj ti mu xech svocolic yuun yipal ti chine. 12 Ti svaquibal ngele laj smal ti sbel sbis ta sba ti muc ta ucum Eufratese. Jech o xal un, ti ucume itaquij yo jech jamal sbeic chechic ti reyetic ti ta xliquic talel ta sloqueb cacale. 13 Ja jech xtoc un, laj quil ti iloc jujucot rana ta ye ti muc ta tsajal jtioval chone, ta ye ti jtioval chon ti iloc talel ta nabe, ta ye xtoc ti jlolavanej jalcope. 14 Taje, ja ti pucujetique ti laj yaquic ta ilel ti tsots xu yuunique. Ja jech xtoc ti pucujetique iloquic batel ta stsobel talel ti jujun reyetic ti oyic ta sjoylej banomile, yo jech ta spasic ti muc ta letoe, ti jun cacal ti nopbil yuun ti Dios ti scotol xu yuune. 15 Oy Buchu ta xcopoj ti jech ta xale: Bijanic me, yuun yical chayal avontonic ta xital jech chac cu chaal ti jeleque. Yan noox yutsil ti buchu yichoj sba ta cacale, ti xchapanoj xa sba schiuc ti scue, yo jech mu xac sba ta quexlal ti jech tanal ta xanav ta stojol ti cristianoetique xi.

APOCALIPSIS16,17 laj stsob sbaic ti ajvaliletic ti ta banomil Armagedn sbi ti ta hebreo cope. 17 Ti yucubal ngele laj smal ti sbel sbis ta stojol ti ique. Oy Buchu tey oy ta chotlebal ti oy ta templo ti ta vinajele ti jech tsots ta xale: Cot xa ta pasel xi. 18 Jech o xal un, xjaplajet xa liquel ti sactsele. Mu noox albajuc xvooet xa, xcavlajet xa ti chauque. Ja jech xtoc ti banomile tsots inic ta niquel. Sba velta ti jech tsots inique. Ja mu sta ti yan niquel ti ech li ta sba banomile. 19 Tey ipas ta oxjav ti muc ta jteclume. Ja jech xtoc ti jteclumetic ti oy ta sjoylej banomile laj lomanuc yalel. Jech ti Diose tey laj svules ta yonton ti muc ta jteclum Babiloniae, yo jech ta xacbe yuchic ti poxe, ti ja ti castigo ti laj stac talel ta scapemal sjole. 20 Scotol ti banomil ti joyobtabil ta nabe, ti vitsetique, tey isac chay batel. 21 Ja jech xtoc yal tal bot ta vinajel ti icot ta sbaic ti cristianoetique, ti nopol chavinic kilo ti yalal jujubeje. Jech o xal un, ti cristianoetique toj echem noox chopol icopojic ta stojol ti Diose ta scoj ti tsots vocol ti ta xichic yuun ti bote.

512 banomile iyacubic schiuc ti pox ti ja scupijel yonton ti antse xi. 3 Calal laj yacbun quil ti Chul Espritu ti vai selan taje, tsacal to un, laj quil ti yicojun batel ta xocol banomil ti ngele. Calal tey oyune, tey laj quil jun ants ti cajal ta sba jun muc ta tsajal jtioval chone. Scotol sbectal tey tsacajtic sbitac ti oy cusi chopol ta xal ta stojol ti Diose. Ja jech xtoc oy vucub sjol schiuc lajuneb xulub. 4 Ti ants taje, nichimtic noox slapoj ti scue ti ic ic losantic sba stsajale schiuc tsoj. Ja jech xtoc pixil ta natsil ti yoc scobe, ti oroe, ti ton ti yan yutsile, ti perlae. Ja jech xtoc stsacoj jun bis ti ja oroe, ti noj ta cusitic chopole, ja ti chopol scupijel yontone. 5 Ja jech xtoc tey tsibabil jun biil ta stiba ti vocoltic ta aibel ti smelol ti jech ta xale: Ja ti muc ta Babiloniae, smeic ti jmulivajeletique schiuc scotol ti cusi chopol ta banomile, xi. 6 Tsacal to un, ti ants taje, laj quil ti ta xyacub yuun schicheltac ti buchutic yuuntac ti Diose schiuc schicheltac xtoc ti buchutic laj yichic milel ta sventa ti jamal laj yalbeic scoplal ti Jesuse. Calal jech laj quile, tey chayal cot conton yuun. 7 Jech o xal un, ti ngele jech laj yalbun: Cu chaal tey chayal cot avonton yuun? Ta xcacbot ana smelol scoplal ti ants lee schiuc smelol scoplal ti tsajal jtioval chon ti scajlebinoje ti oy vucub sjole schiuc ti lajuneb xulube. 8 Ti tsajal jtioval chon ti laj avile, ja jun ti cuxul to ox ta vonee. Pero ta ora tana un, chabal xa. Aco mi chabal

16Tey
17
Tsacal to un, oy jun ti ta yucubal ti ngele ti stsacoj ti bise ti jech laj yalbune: La lie, ta xcacbot avil ti cu selan ta xich castigo ti ants ti ta xchon sbae ti chotol ta sba ti nabe. 2 Yuun imulivajic schiuc ti ajvaliletic ti oyic ta banomile. Ja jech xtoc scotol ti jnaclejetic ta
Scastigo ti mucul jmulivajel antse
513 xa, pero ta xloc talel ta xaab ti calal mu to ta xcham oe. Jech o xal un, ti cristianoetic ti nacalic ta banomile, ti buchu muyuc tsacbil ti sbiic ta libro sventa cuxlejal ti calal lic meltsajuc talel ti banomile, tey chayal ta xcot yontonic calal ta xilic ti tsajal jtioval chon ti ta xac sba iluc yan velta ti calal chamem xae. 9 Lie, ja noox xu ta xaibeic smelol ti buchutic oy sbijilique. Ti vucub sjole, ja smelol ti vucub vits ti bu chotol ti antse. 10 Ja jech xtoc ti vucub sjole, ja smelol xtoc vucub ajvaliletic. Voob ti ajvaliletique yalic xa ta lum. Oy jun yuunic ti yacal ta spas mantal avi tana lie. Ti yan ajvalile muyuc to vulem ta loquel. Calal mi vul ta loquele, mu xa jaluc ta spas mantal. 11 Ti tsajal jtioval chon ti cuxul to ox ta vonee, pero ti chabal xa avi tana lie, ja ti svaxaquibal ajvalile, manchuc mi ja jun ti ta yucubale. Tsacal to un, ta xcham o. 12 Ti lajuneb xulub ti laj avile, ja smelol lajuneb ajvaliletic ti muyuc to ta xlic spasic mantale. Pero ta sta yorail ti ta xacbatic yabtelique ti ta spas mantal jmoj schiuc ti tsajal jtioval chone. Pero mu jaluc, ja noox jun ora. 13 Ti lajuneb ajvaliletic taje jmoj yontonic. Jech o xal un, ta xacbe sventain yabtelic ti tsajal jtioval chone. 14 Jech ta stsaquic ta leto ti jcot ta uni chije. Pero ta stsalatic yuun ti jcot ta uni chije. Yuun ja Rey yuun ti reyetique. Yuun ja Ajvalil yuun ti ajvaliletique. Ja jech xtoc ti buchutic tey schiuque, jaic ti buchutic itaatic ta sael, itujatic

APOCALIPSIS17,18 yuun ti Diose, ti jun yontonique xi. 15 Ti ngele jech laj yalbun xtoc: Ti nabetic laj avil ti bu chotol ti mulivajel antse, ja smelol ti jteclumetique, ti cristianoetique, ti jujuchop ti scopique, ti muctiquil lumetique. 16 Ti lajuneb xulub ti tsajal jtioval chon ti laj avile, ta scrontainic ti jmulivajel antse. Tanal ta xictaic comel stuc. Ta stibeic ti sbectale. Ja jech xtoc ta xchiquic ta coc. 17 Yuun itijbat yontonic yuun ti Diose yo jech spasic ti cusi ta scane. Jech o xal laj scooltas yontonic ti laj yacbe sventain yabtelic ti tsajal jtioval chone, ja to ti mi icot ta pasel ti cusi yaloj onoox ti Diose. 18 Ti ants ti laj avile, ja smelol ti muc ta jteclume ti ta spas ta mantal ti ajvaliletic ti oy ta banomile xi.

18
Laj taj une. Tsacal to un, laj quil ti iyal talel jun ngel ta vinajele, ti tsots yichoj yabtele. Sac jaman icom ti banomile ta xojobal ti ngele. 2 Jech tsots xavet ta xal: Yal xa ta lum, yal xa ta lum ti muc ta Babiloniae. Joybij xa ta sna pucuj. Ja xa snainoj ti ep ta tos chopol pucujetique. Ja xa svayeb ti mutetic ti toj chopol ta quelele. 3 Yuun scotol ti cristianoetic ti oyic ta sjoylej banomile yacubic xa yuun ti pox ti ja scupijel ti yontone. Ja jech xtoc ti ajvaliletic ti oy ta banomile tey imulivajic schiuc. Ja jech xtoc ti jbolomajeletique ipasic ta jculej yuun ta scoj ti muyuc spajeb yuun ti cusi scan ti scupijel yontone xi.

Syalel ta lum ti Babiloniae
APOCALIPSIS18 to un, laj cai ti oy buchu ta xcopoj ta vinajel ti jech ta xale: Ti vooxuc cuunoxuque, locanic talel ti tey ta jteclume, yo jech mu xamaquibeic ti smule, yo jech mu xamaquibeic ti scastigoe. 5 Yuun ti smule tsobol xa ta jmec. Cot xa calal vinajel. Jech o xal un, ti smule vul ta yonton ti Diose. 6 Acbo yich castigo jech chac cu chaal laj xa spasbe ti yane. Jelavuc to aco yich stojol ti cusi laj xa spase. Capbo yuch ms to chib velta jech chac cu chaal laj spasbe ti yane. 7 Ta scoj ti mu noox albajuc laj stoy sbae, ti ja noox ioch ta yonton ti cusi ta scan stuque, cool acbo yich jech svocol. Yuun jech ta xal ta yonton: Me ajvalilun li chotolune. Mauc bajbil antsun. Mi jauc ta xquich vocol, xi. 8 Jech o xal un, ta jun noox cacal ta xtal ti castigo ta stojole, ti ta xai vinale, ti ta xich svocole, ti ta xchame. Ja jech xtoc ta xich chiquel ta coc. Jech ta xcot ta stojol, ja ti xu yuun ti Cajval Diose ti laj xa xchapane. 9 Ti ajvaliletic ti oy ta banomile, ti imulivajic schiuque, ti jmoj laj spasic ti cusi ta scan ti yontone, ta xyat yontonic ti calal ta xilic ti schayilal ta xcaque. 10 Jech o xal un, nom vaajtic ta xcomic ta xiel yuun ti scastigoe. Ja jech xtoc jech ta xalic: Aaaay, toj abol aba, muc ta jteclum Babilonia ti xu to ox avuune! Yuun ta jliquel noox tal ti acastigoe, xiic. 11 Ja jech xtoc ti jbolomajeletic ti oy ta banomile ta xoquic, ta xyat yontonic yuun ti jteclum taje. Ja ti muyuc xa buchu ta xmanbatic

514 ti cusitic ta xcuchic batele. 12 Yuun tey laj xchonic ti oroe, ti platae, ti ton ti alac sbae, ti perlae, ti lino poque, ti xela poque, ti yan poc xtoc ti ic ic losantic sba stsajale schiuc ti tsoje. Tey laj xchonic xtoc ep ta tos ti teetic ti oy smuile, ti custic meltsanbil ta marfile, ti teetic ti cupil sbae, ti broncee, ti cusitic tenbil ta taquine, ti mrmole. 13 Tey ta xchonic xtoc ti canelae, ti momoletic ti oy smuile, ti pome, ti mirrae, ti perfume, ti vinoe, ti aceitee, ti lequil jarinae, ti trigoe, ti jcuch-icatsil animaletique, ti chije, ti cae, ti carretae. Pero mauc noox. Ja jech xtoc ta xiquic batel cristianoetic ti ta xchonatic ta mosovile. 14 Ti jbolomajeletique jech ta xalbeic ti jteclume: Ti loboletic ti lec laj avai slajesele, muyuc xa avuun. Laj xa achay ta jechel scotol ti aculejale schiuc ti cusitic oy avuun ti cupil sbae, xiic. 15 Ti jbolomajeletic ti ipasic ta jculej ta sventa ti jteclume, nom vaal ta xcomic ta xiel yuun ti scastigoe. Ta xoquic, ta xyat yontonic yuun ti jteclume. 16 Jech ta xalic: Aaaay, toj abol aba, muc ta jteclum! Jechot to ox avutsilal jech chac cu chaal jun ants ti mu noox albajuc yutsilal ti scu slapoje, ti lino poque, ti poc ic ic losantic sba stsajale schiuc ti tsoje. Ja jech xtoc pixil ta natsil ti yoc scobe, ti mu noox albajuc ti yutsilale, ti oroe, ti perlae, ti ton ti jun yutsile. 17 Pero ta uni jliquel ichay ti avepal culejale, xiic. Scotol ti capitanetic yuun ti barcoe, schiuc ti buchutic tey tiquilique, schiuc ti buchutic ta

4Tsacal
515 spiquic ti barcoe, schiuc scotol ti jabteletic ta nabe, nom vaajtic ta xcomic. 18 Yuun ti calal ta xilic schayilal ti jteclum calal ta xcaque, jech ta xavanic: Mi yuun oy xa bu yan jteclum jech chac cu chaal ti muc ta jteclum lee?, xiic. 19 Jech o xal un, xocoletic xa, ta xyat yontonic, lic svaj lum ta sjolic ti jech ta xavanique: Aaaay, toj abol aba, muc ta jteclum! Ta aculejal ipasic ta jculej scotolic ti buchutic oy sbarcoic ta nabe, pero ta uni jliquel noox ta jech to yepal lalilij, xiic. 20 Pero ti vooxuc ti oyoxuc ta vinajele, ti vooxuc jcholcopoxuque, ti vooxuc ti lacopojic ta sventa ti Diose, ti vooxuc ti yuunoxuc ti Diose, muyubajanic noox ta jmec ti jech ilaj ta coc ti muc ta jteclume. Yuun ja to jech laj ataic chapanel ti calal iacbat yich castigo yuun Dios ti jteclum taje xi ti buchu icopoj ta vinajele. 21 Tsacal to un, tal jun tsatsal ngel ti laj stsac jun muc ta ton ti cool selan ye molinoe. Tey laj sjip batel ta nab ti jech laj yale: Ja jech ta xich yalesel ta lum ti muc ta jteclum Babiloniae. Bat o ta jechel. 22 Laj o scoplal ta yayiel ti musicaetic ti ta acallee, ti arpae, ti amae, ti oquese. Ja jech xtoc laj scoplal ti jabteletic avuune. Laj scoplal ta yayiel ti xjumet ti molino avuune. 23 Ja jech xtoc laj scoplal ti sac jaman xojobal ti lampara ta atojole. Laj scoplal ti xvochvun ti pas quin yuun ti nupunele. Aco mi ms to ox xu yuun ti jbolomajeletic avuune, aco

APOCALIPSIS18,19 mi laj alola ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomil yuun ti chopol abijile, pero laj scoplal ta jechel xi. 24 Laj yich svocol ti jteclume, yuun tey laj yich tabel schichelic ti buchutic icopojic ta sventa ti Diose, schiuc ti buchutic yuuntaque, schiuc scotol ti buchutic laj yichic milel ta sjoylej banomile. Laj taj une. Tsacal to un, laj cai ti ep cristianoetic tsots ta xcopojic ta vinajel ti jech ta xalique: Coliyal ti Diose, yuun ti coltaele, ti slequilale, ti smucul stsatsale, ti ja yuun ti Dios cuuntique. 2 Yuun melel ti tuc ta xchapanvane. Laj xa yacbe stoj smul ti jmulivajel antse, ti buchu laj soques ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomil yuun ti scupijel yontone. Ti Diose yuun laj xa yacbe stoj ti jech ilajic ta milel ti yajtuneltaque, xiic. 3 Tsacal to un, laj cai ti jech laj yalic yan veltae: Coliyal ti Diose, ti jech sbatel osil xtomet ta xmuy ta vinajel ti schayilale xiic. 4 Ti chanib schavinic ta vo moletique schiuc ti chanib ti cusi cuxajtique laj spatan sbaic ta lum ta yichel ta muc ti Dios ti chotol ta muc ta chotlebale. Jech laj yalic: Jechuc. Coliyalbotic ti Diose xiic.

19
APOCALIPSIS19 xtoc un, oy Buchu icopoj talel ti ta muc ta chotlebal ti jech ta xale: Acotolic ti yajtuneloxuc ti Diose, ti ta xaxitaique, ti yalel toyol ti abijilique, colaval, utic ti Dios cuuntique, xi.
Squinal ti nupunel yuun ti jcot ta uni chije
5Jech
516 Mu xapas jech. Yuun ti vuune naca noox yajtunelun ti Diose jech chac cu chaal ti voote, schiuc ti avermanotac ti buchutic jun yontonic ta stojol ti melel ti yaloj comel ti Jesuse. Ja icho ta muc ti Diose xiyut. Ti melel ti yaloj comel ti Jesuse, ja ta xacbat snaic ti buchu ta xcopojic ta sventa ti Diose. to un, laj quil ti jamal ti vinajele. Tey ivinaj jcot saquil ca. Ati buchu tey cajale ja ta xalbat ti melel tuc yontone yo jech xu ta spas mantal, yo ta stuquil yonton ta spas leto. 12 Ti sbec sate xojobin jech chac cu chaal leb coc. Ja jech xtoc ep ti stronail sjole. Ja jech xtoc tey tsibabil jun biil ti ja noox xojtiquin ti stuque. 13 Ti scu slapoje chequel ta chich. Ti sbie ja scop Dios. 14 Tey nabalic batel ti ngeletic ti oy ta vinajele, ti slapoj ti lino poque ti yan noox yutsil ti saquile, muyuc yicobal ti cajajtic ta saquil cae. 15 Ti Buchu cajal ta cae, ta xloc talel ta ye jun espada ti lec yee, yo jech ta syayijesan ti jujun muctiquil lume. Tsots ta spas mantal jech chac cu chaal taquin ti ta xcot ta sba ti bine. Cool selan uva ti ta xich pitsel ta acanile, ja jech tsots ta xchapan ti cristianoetique. Ja jech xtoc ta xacbe yuchic ti vinoe, ti ja ti tsots castigo ti liquem talel ta scapemal sjol ti Dios ti scotol xu yuune. 16 Ja jech xtoc laj quil ti Buchu cajal ta cae, tey tsibabil ta scu nopol sba sjol yoc jun biil ti jech ta xale: Rey yuun ti reyetique. Ajvalil yuun ti ajvaliletique, xi.

jech xtoc laj cai cool selan ep cristianoetic ti xvochvun ta xcopojique, ti cool selan yechomal ep ucume, ti cool selan ti tsots chauc xcavlajete. Jech laj yalic: Coliyal ti Diose, yuun lic xa spas mantal ti Cajvaltique, ti ja Dios cuuntique, ti scotol xu yuune. 7 Muyubajcutic, patetuc contontic quichtic ta muc. Yuun icot xa yorail ti ta xnupun ti jcot ta uni chije. Jech ti yajnile xchapanoj xa sba. 8 Yuun ti antse acbil xa permiso ta slap ti lino poque, ti ja jun yutsil xlaplun saquile, xiic. Ti lino poque, ja smelol ti tuc laj spasic ti buchutic yuuntac ti Diose. 9 Tsacal to un, jech laj yalbun ti ngele: Jech me tsaco ta vun lie: Toj yan noox yutsilic ti buchutic icbilic ta squelel nupunel yuun ti jcot ta uni chije, xiyut. Jech laj yalbun xtoc: Ti jech laj calbote, melel, ja scop Dios xi. 10 Tey laj jquejan jba ta yoc ti ngele yo jech ta xquich ta muc. Pero ti stuque jech laj yalbun:

6Ja
11Tsacal
Ti jcajlej ta saquil cae
517 to un, laj quil jun ngel ti vaal ta sba ti cacale. Jech tsots laj yavta scotol ti mutetic ti xvilajet ta vinajele: Laic, tsobo abaic talel ta sventa muc ta veel yuun ti Diose. 18 Ta xatibeic sbectal ti reyetique, ti jpas-mantal yuun ti soldadoetique, ti tsatsal viniquetique, sbectal ti caetique schiuc ti buchutic cajajtic ta cae. Ta xatibeic sbectal scotol ti cristianoetique, ti mosovile, ti mauc mosoviletique, scotol ti biquit muque xi. 19 Ja jech xtoc un, laj quil ti jtioval chone, schiuc ti ajvaliletic ti oy ta banomile, schiuc ti yajsoldadotaque. Tey laj stsob sbaic talel, yo jech ta spasic leto schiuc ti buchu cajal ta saquil cae schiuc ti yajsoldadotaque. 20 Ti jtioval chone itsacat schiuc ti jlolavanej jalcope ti laj yac ta ilel seail ti tsots xu yuun ta stojol ti jtioval chone. Ti jech laj yac iluc seail ti tsots xu yuun ti jlolavanej jalcope, jech o xal un, ep laj slola ti cristianoetique, yo jech laj yichic smarcail ti jtioval chone, ja jech xtoc ti laj yichic ta muc ti slocobbaile. Jech o xal un, ti jtioval chone schiuc ti jlolavanej jalcope cuxul ijipatic yalel ta coc ti ta xtil ta azufree. 21 Ti yane laj yichic milel yuun ti espada ti ta xloc ta ye ti Buchu cajal ta cae. Jech o xal un, scotol ti mutetique ech yonton ta stiel ti bequete.

APOCALIPSIS19,20 talel jun yijil cadenae. 2 Ti ngel taje laj stsac ti muc ta jtioval chone, ja ti voneal chone, ja ti totil pucuje, ti ja Satans sbie. Tey laj xchuc ta cadena jmil jabil. 3 Tey laj sjip yalel ta xaab, yo jech jmil jabil chucul ta xcom. Tey laj sbaj comel. Ja jech xtoc tey laj yacbe selloal ti stie, yo jech mu ta slola ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile. Calal mi ech ti jmil jabile, ta xich coltael loquel, pero mu xa jaluc. 4 Tsacal to un, laj quil chotlebaletic. Ti ta chotlebaletique, ja tey chotajtic ti buchutic acbil yabtelique yo jech ta xchapanvanic. Ja jech xtoc tey laj quil schulelic ti buchutic laj yich bojbel sjolic ta sventa ti laj yalic ti scop ti Diose ti ja yaloj comel ti Jesuse. Ti stuquique muyuc laj yichic ta muc ti jtioval chone schiuc ti slocobbaile. Mi jauc laj yichbeic smarcail ta stibaic o mi ta scob. Taje, laj quil ti ichacuxiique. Jmoj ta spasic mantal jmil jabil schiuc ti Cristoe. 5 Taje, ja sliqueb ti chacuxiebale. Ti yan animaetique ja to ta xchacuxiic ti calal mi ech ti jmil jabile. 6 Yan noox yutsilic ti buchutic tujbilic yuun ti Diose ti albil scoplalic ti bayel ta xchacuxiique. Muyuc scoplal ti xu ta xchamic ti schibal veltae. Yuun paleetic xa ta xcotic ta stojol ti Diose schiuc ti Cristoe. Ja jech xtoc jmoj ta spasic mantal jmil jabil schiuc. 7 Calal mi ech ti jmil jabile, jech ti pucuje ta xich coltael ti ta schuquinabe. 8 Jech o xal un, ta

17Tsacal
20
Tsacal to un, laj quil ti yal talel jun ngel ta vinajel schiuc sllavial ti xaabe, ti yichoj
Ti jmil jabile
APOCALIPSIS20,21 xbat slola ti cristianoetic ti oy ta jujun muctiquil lum ta sjoylej banomile, ja ti Goge schiuc ti Magoge. Jech o xal ti pucuje ta stsob talel ta pas leto ti epal cristianoetic taje, ti cool selan yial nab ti mu noox albajuc yepal ta jmeque. 9 Jech o xal un, ti epal cristianoetique xubetic noox batel jamal smacoj batel ti banomile, yo jech ta sjoyobtaic ta maquel ti bu nacajtic ti buchutic yuuntac ti Diose, ja ti jteclum ti cuxubinbil yuune. Pero ti Diose tey laj stac talel coc ta vinajel. Tey icaquic scotolic. 10 Jech ti pucuje, ti buchu ilolavan xae, tey laj yich jipel ochel ta coc ti ta xtil ta azufree, ja ti bu laj yichic jipel ochel ti jtioval chone schiuc ti jlolavanej jalcope. Cacal acobal tey ta xich svocolic sbatel osil.

518 yichic chapanel ti cu selan laj spasic ta jujun tale. 14 Tsacal to un, ti chamebale schiuc ti yavil ti animaetique laj yichic jipel ochel ta coc. Ti coc taje ja ti schibal velta chamebale. 15 Ja jech xtoc tey laj yichic jipel ochel ti buchutic muyuc tsacal ti sbiic ta libro yuun ti cuxlejale.

to un, laj quil jun muc ta saquil chotlebal. Oy Buchu tey chotol. Tey sac chay batel ta stojol ti banomile, ti vinajele. Scotol mu xa bu laj sta yavil ti bu ta xcomique. 12 Ja jech xtoc laj quil scotol ti buchu chamemique, biquit muc, vaalic ta stojol ti Diose. Tey laj yich jamel ti libroetique. Ja jech xtoc laj quil ti laj yich jamel yan libro ti ja slibroal ti cuxlejale. Jech o xal un, tey laj yichic chapanel ti animaetique, ja ti cu selan laj xa spasic ti stuquic ti tsibabil ta libroetique. 13 Jech o xal un, ti nabe, ti lajebale, ti bu oyic ti animaetique, scotolic taje laj yac entregal ti cu yepal oy ta stojolique. Tey laj

Ti chapanel ta stojol ti Buchu chotol ta muc ta saquil chotlebale

11Tsacal
Tsacal to un, laj quil ach vinajel schiuc ach banomil. Yuun ti bayel vinajele, ti bayel banomile laj xa scoplal. Jech ti nabe tub scoplal xtoc. 2 Vuun ti Juanune, laj quil ti chul jteclume, ja ti ach Jerusalene, iyal talel ta stojol ti Dios ti oy ta vinajele. Toj lec meltsanbil scotol, cool selan jun jmalijel tseb ti lec slapoj scu ti ta xnupune. 3 Laj cai ti oy buchu tsots xavet ta vinajel ti jech ta xale: Quel avil ti Dios avi tana li une ta xchiin ta naclej ti cristianoetique. Jech ti stuquique yalab snichnab Dios ta xcotic. Yuun ja xa Dios yuunic. 4 Scotolic ta scusbat yalel satic yuun ti Diose. Yuun laj scoplal ti chamebale, ti ta xoquique, ti ta xyat yontonique, ti ip cux ta xaiique. Yuun ti cu selan oy to ox ta vonee laj scoplal xi. 5 Jech ti Buchu chotol ta muc ta chotlebale jech laj yal: Quel avil, scotol ti cusitic oye vuun ta jpas ta ach xi. Jech laj yal xtoc: Tsaco me ta vun, yuun ti cop lie ja melel. Yuun xu ta spat yontonic ta stojol xi.

21
Ti ach vinajele schiuc ti ach banomile
519 to un, jech laj yalbun: Yuun chapaj xa, vuunun ti sliqueb spajebune jech chac cu chaal ti letra A schiuc ti Zetae. Ti buchu ta xai ti taqui tiile, ta xcacbe yuch ti sat voe ti ja ta xac cuxlejale. Muyuc tojbil jutebuc. 7 Ti buchu ta stsal yuun scotole, vuun ta jvaan jba ta Dios yuun. Ja jech ti stuque ta xoch ta jnichon. Ja jech ti srexto ta xiche. 8 Yan ti jxieletique, ti buchutic mu xchunique, ti buchutic xtiet sjolique, ti jmilvanejetique, ti buchutic batem yontonic ta mulivajele, ti buchu ta xaquic chamele, ti buchutic ta xichic ta muc ti cusitic meltsanbil ta cabale, ti buchutic ta sjutic ti cope, scotolic taje ta xbatic ta muc ta coc ti ta xtil ta azufree, ti ja xa schibal velta ti chamebale xi.

APOCALIPSIS21 ta moc ti lec toyole schiuc lajcheb sti. Oy jujun ngel ta jujun sti. Ti ta jujun stie tey tsacbil sbiic ti lajchachop snitilul ti Israele. 13 Ti lajcheb sti ti moc taje, oy oxib sti ta sloqueb cacal. Oy oxib sti ta xocon sloqueb cacal. Oy oxib sti ta smaleb cacal. Oy oxib sti ta xocon smaleb cacal. 14 Smocal ti jteclum taje tey yichoj lajchabej ton ti ja yicob ti moque. Ti jujubej tone tey tsacajtic sbiic ti lajcheb yajcholcoptac ti jcot ta uni chije. 15 Ti ngel ti ta xiscoponune oy ta scob jun aj ti ja oroe, yo jech ta sbis ti jteclume, schiuc ti jujun stie, schiuc ti smocale. 16 Ti jteclume, cool ti snatile, ti sjamleje. Ti ngele calal laj sbis ti jteclum yuun ti sbisobile, yichoj chamil schiuc chib ciento (2,200) kilmetro ti snatile, ti sjamleje, ti stailej xmuye. 17 Tsacal to un, laj sbis cu spimil ti moque. Ja yichoj chanib schanvinic (64) metro. Mu yanuc sbisol laj spic ti ngele. Ja sbisol jech chac chaal sbisobil yuunic ti cristianoetique. 18 Ti moque ja meltsanbil ta jaspe ton. Ti jteclume ja meltsanbil ta batsi oro, cool selan nen ti lec cusbile. 19 Ti jujubej ton ti ja yicob ti moque, nichimtic noox ta jmec ti ep ta tos ton ti jun yutsile. Ti sliquebe ja ti jaspe tone. Ti schibale ja ti zafiroe. Ti yoxibale ja ti agatae. Ti schanibale ja ti esmeraldae. 20 Ti yoobale ja ti nicee. Ti svaquibale ja ti cornalinae. Ti syucubale ja ti crislitoe. Ti svaxaquibale ja ti beriloe. Ti sbalunebale ja ti topacioe.

6Tsacal
to un, tal jun ti ta yucubal ngel ti buchutic noj ta sbisic ti slajeb vucub vocole. Jech laj yalbun: La lie. Ta xcacbot avil ti jmalijel tsebe, yajnil ti jcot ta uni chije xi. 10 Calal jech laj yacbun quil ti Chul Espritue, jech ti ngele yicojun batel ta jun muc ta toyol vits. Tey laj yacbun quil ti muc ta chul jteclum Jerusaln ti yal talel ta stojol ti Dios ti oy ta vinajele. 11 Ti jteclum taje xnobobet ta xojobal ti Diose. Ti xojobale cool selan xojobal jun ton ti yan yutsile, cool selan ti jaspe ton ti stsayeyet jech chac cu chaal ti nenee. 12 Ti ta sjoylej ti jteclume oy jun muc

9Tsacal
Ti ach Jerusalene
APOCALIPSIS21,22 Ti slajunebale ja ti crisoprasae. Ti buluchibale ja ti jacintoe. Ti slajchebale ja ti amatstae. 21 Ti lajcheb sti ti moque ja meltsanbil ta jbej noox perla ti jujupeche. Ja yuun un, lajcheb perla ta scotol. Ti muc ta calle yuun ti jteclume ja puro oro jech chac cu chaal ti nen ti stsayeyete. 22 Ti jcot ta uni chije schiuc ti Cajvaltic Dios ti scotol xu yuune, ja xa templo stuc yuun ti jteclume. Jech o xal un, muyuc laj quil yan templo tey. 23 Ti jteclum taje mu xa xtun yuun xojobal ti cacale, xojobal ti ue. Yuun tey xa oy xojobal stuc ti Diose schiuc xojobal ti jcot ta uni chije. 24 Scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomil ti laj staic ti coltaele, tey ta xanavic ta xojobal ti jteclum taje. Ja jech xtoc ti ajvaliletic ti oy ta sjoylej banomile, scotol ti slequilal ti laj staique, tey ta xacbe yich ti Diose. 25 Ti stitac ti jteclume jamal scotol cacal. Ti teye, yuun muyuc xa acobal. 26 Ja jech xtoc scotol ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile, scotol ti slequilal ti laj staique, ta xacbeic yich ti Diose. 27 Ti teye, mu xa xoch ti cusi chopole schiuc ti buchu chopol ti cusi ta spasique, schiuc ti jlolavanejetique. Ja noox ta xochic batel ti buchutic tsacal ti sbiic ta libro sventa cuxlejal ti oy ta stojol ti jcot ta uni chije. Tsacal to un, ti ngele laj yacbun quil jun lequil ucum, ja ti vo ti ta xac ti cuxlejale. Yax jipan yutsil jech chac cu chaal ti nene ti ta xloc talel ti bu chotol ti Diose schiuc ti jcot ta

520 uni chije. 2 Ti ucum taje ta xech ta olol ti muc ta calle yuun ti jteclume. Ti ta jujot stiil ti ucume, tey oy chiemic teetic ti ta xac cuxlejale. Lajcheb velta ta xac ti sat ta jun jabile. Jujun u ta xac ti sate. Ja jech xtoc yanal ti tee ja ta xtun yo ta xpoxta ti cristianoetic ti oy ta sjoylej banomile. 3 Ti teye, muyuc xa buchu chopol ta xilat yuun ti Diose. Yuun ti tey ta jteclum taje, tey chotol ti Diose schiuc ti jcot ta uni chije. Ja jech xtoc tey ichbil ta muc yuun ti yajtuneltaque. 4 Tey ta xilbe sba ti satique. Ja jech xtoc yichojbeic sbi ti Dios ti ta stibaique. 5 Ti teye, muyuc xa acobal. Ti buchutic tey nacalique, mu xa xtun yuunic xojobal ti lamparae, mi jauc xojobal ti cacale. Yuun ja stuc ti Cajvaltic Diose ta xac ti xojobale. Jech xtoc ti stuquique ta spasic mantal sbatel osil.

22
to un, ti ngele jech laj yalbun: Ti cop lie ja melel. Yuun xu ta spat yontonic ta stojol. Ti Cajvaltic Diose, ti ja ta xacbe sna ti cu selan ta xcopojic ti yajalcoptaque, ja laj stac talel ti ngele yo ta xacbe yil ti yajtuneltac ti cusi ta xa xcot ta pasele xi. 7 Ta xital ta ora xi ti Cajvaltique. Yan yutsil ti buchutic ta xichic ta muc ti scop Dios ti tsibabil ta libro lie xi. 8 Vuun ti Juanune, laj cai laj quil ti vai selan ta xcot ta pasele. Tey laj jquejan jba ta stojol ti ngele yo ta xquich ta muc ti vai selan laj

6Tsacal
Poot xa xtal ti Jesucristoe
521 yacbun quile. 9 Pero ti stuque jech laj yalbun: Mu xapas jech. Yuun yajtunelun noox ti Diose jech chac cu chaal ti voote, jech chac cu chaal ti avermanotac ti ta xcopojic ta sventa ti Diose, schiuc scotol ti buchutic ta xichic ta muc ti cusi tsibabil ta libro lie. Ja quejano aba ta stojol ti Diose xi. 10 Ja jech xtoc jech laj yalbun: Mu xamuc ti scop Dios ti tsacbil ta libro lie. Yuun poot xa sta yorail ti ta xcot ta pasele. 11 Ja jech xtoc ti buchutic chopolique, chan uto. Aco spasic ti chopole. Ja jech xtoc ti buchutic ta spasic ti cusitic muyuc smelole, chan uto. Aco spasic. Yan ti buchutic ti ta spasic ti cusi leque, mu me xicta sbaic ta spasel. Ja jech xtoc ti buchutic tujbilic yuun ti Diose, junuc me yontonic ta stojol xi. 12 Jech ta xal ti Cajvaltique: Melel, ta xital ta ora. Ta xquichbe talel smotonic, ta xcacbe ta jujun tal ti cu selan laj xa spasique. 13 Vuunun ti sliqueb spajebune jech chac cu chaal ti letra A schiuc ti Zetae ti ja sliqueb spajebe xi. 14 Yan yutsil ti buchutic laj xchuc ti scuique yo jech xu ta sloic ti sat tee ti ta xac cuxlejale, yo jech xu ta xochic batel ta stitac ti jteclume. 15 Yan ti buchutic chopol ti sjole, ti buchutic ta xaquic ti chamele, ti buchutic ja noox batem ta yontonic ti mulivajele, ti milvaneje, ti buchutic ta xichic ta muc ti cusitic meltsanbil ta

APOCALIPSIS22 cabale, scotol ti buchutic ti lec xaiic ta xlolavanique, scotolic taje ta xcomic ta spat ti jteclume. 16 Jech laj yal ti Jesuse: Vuunun ti Jesuse, laj jtac talel ti cajngele yo jech jamal ta xalbe yai ti jchunolajeletic scotol taje. Vuun snitilulun ti ajvalil Davide. Cool jelan ti muc ta canal ti ta xloc talel jujun sobe xi. 17 Ti Chul Espritue schiuc ti yajnil ti jcot ta uni chije jech ta xalic: La me xiic. Ti buchu ta xaiique: La me, aco yutic. Ti buchu oy taqui tiil ta xaie, ti ta scan ta xtale, aco taluc yuch ti vo ti ta xac cuxlejale. Mi jauc ta stoj jutebuc. 18 Scotol ti buchutic ti ta xaiic ti scop Dios ti tsibabil ta libro lie, jech ta xcalbe yaiic: Mi oy buchu ta sboles ti cop lie, ta xbolesbat ti castigo yuun ti Dios ti tsibabil ta libro lie. 19 Ja jech xtoc ti buchu mu tsacaluc ta xal ti scop Dios ti tsibabil ta libro lie, tey ta xtubbat ti sbi yuun ti Dios ti oy ta libro yuun ti cuxlejale schiuc xtoc mu xu ta xoch ti ta chul jteclume. Tey ta xchay scotol ti cusi ta sta ox ti tsibabil ta libro lie. 20 Ti Buchu laj xa yal scotol ti cusi tsibabil lie, jech ta xal: Melel, ta xital ta ora xi. Jechuc. La me Cajval Jess. 21 Aco yacboxuc bendicin acotolic ti Cajvaltic Jesucristoe. Jechuc.


Tzotzil - Chamula Bible - New Testament

Caricato da

Informazioni sul documento

Titolo originale

Copyright

Formati disponibili

Condividi questo documento

Condividi o incorpora il documento

Opzioni di condivisione

Hai trovato utile questo documento?

Questo contenuto è inappropriato?

Copyright:

Formati disponibili

Tzotzil - Chamula Bible - New Testament

Caricato da

Copyright:

Formati disponibili

TI ACH REXTOMENTO YUUN TI JESUCRISTOE

El Nuevo Testamento de Nuestro Seor Jesucristo en el tzotzil de Chamula

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Ti jvulal bijil viniquetique

Ti Jesuse ivoc ta jteclum Beln ti ta Judea banomile.

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Jatav batel ta Egipto

Ti ajvalil Herodese laj spas mantal ti aco yich milel ti ololetique

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Ta xal scop Dios ti Juan jac-ich-vo ta xocol banomile

(Mr 1:18; Lc 3:19, 1517; Jn 1:1928)

Laj yich vo ti Jesuse

13Ti Jesuse iloc batel ti ta Galilea

(Mr 1:911; Lc 3:2122)

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Ta xich lajeltsabel yonton ti Jesuse

(Mr 1:1213; Lc 4:113)

Ilic sliques yabtel ti Jess ta Galileae

(Mr 1:1415; Lc 4:1415)

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

6 sbarcoique, ti stotique. Laj xchiinic batel.

(Mr 1:1620; Lc 5:111)

Laj yal scop Dios Jess ta jol vits

Ti buchu ti yan yutsilique

yutsilic ti buchutic ta xaiic ti chabal yutsilal yontonique.

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Atsam, luzoxuc aelanic ta stojol ti cristianoetique

aelanic ta stojol ti cristianoetique. Pero mi ta xchay

(Mr 9:50; Lc 14:3435)

Ti Jesuse ta xchanubtasvan cu selan ti mantale

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Ti Jesuse ta xalbe scoplal ti bajobbaile

(Mt 19:9; Mr 10:1112; Lc 16:18)

ti jech ialbatic ti amolmuctotique: Ti laj xavaan ta

Mu lecuc ti cusi ta xavaanic ta rextigoe

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Mauc avabtelic ti ta xapacbe sutel ti avajcrontae

jech xtoc avabinojic ti jech ialbatic ti amolmuctotique:

(Lc 6:2728, 3236)

Ti Jesuse ta xchanubtasvan ti cusi tuc ta pasele

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Ti Jesuse ta xchanubtasvan cu selan ta coponel ti Diose

Ti Jesuse ta xalbe scoplal ti comtsanej vaje

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

11 yiloj ti Jtotic ti tey xchiinojoxuque. Jech ti stuque ta xacboxuc ti amotonique.

Dios schiuc ti taquine

o xal ta xcalboxuc avaiic, mu me xavul avontonic cu

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Mu xasabe smul yan

(Lc 6:3738, 4142)

Ta sat noox ta ojtiquinel ti tee

Cano, sao, tijo ti ti nae

ti Diose, ta xacboxuc. Saic, ta xataic. Tijic ti ti nae, ta xajambatic. 8 Ti buchu ta scane, ta

(Lc 11:913; 6:31)

El Nuevo Testamento en el tzotzil de Chamula @ La Liga Bblica 1979, 1988, 2009

Mu scotoluc ta xochic bal ti bu ta xventainvan ti Diose

Ti Jesuse laj scolta jun jcaemalchamel

Ti chib sliqueb nae

(Mr 1:22; Lc 6:4749)