Sei sulla pagina 1di 839

1

I
sandeep

D]-\n-j-p-I

kam-l-cn-Xv
hn. _me-Ir-jvW

&

tUm. B. eoem-tZhn Fw.-F. (a-e.), Fw.-F. (kw-kvIr-Xw) ]n. Fv. Un. (Cw-o-jv)

108 UPANISHATHUKAL
(Malayalam)

Compiled by: V. Balakrishnan and Dr. R. Leeladevi

108 UPANISHATHUKAL by V Balakrishnan and R Leeladevi is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 Unported License.

D]-\n-j-p-I

D]-\n-jp-I thZ--fpsS Ah-km-\amWv AXpsImv thZm--kw \In-bn-cn-p-p. D]-\n-j-pI AkvXn-hm-c-am-Wv. `mc-Xn ]no-Sp-mb XXzim-kv{X-fpw aX-fpw AXns\ B{i-bnp \np-p. D]-\n-jp-Ifnse Imhy-{]-Xn-`bvpw Db BZipw thZ-kq---fnepw I-kw-ln-X-I-fnepw XXzhn-Nm-c-t-m A[n-I-ambn aX-s-nbpw Im-\pjvTm-\--sf--n-bp-amWv {]Xn-]m-Zn-np--Xv. D]-\n-j-pI-fn-e m-Is kwln-X -I -fnse ]pcm-W -I -Y -I -s f-m-fpw, {_m-W--fnse AXn-kq-a-fmb X-hn-X-v sf-m-fpw, Bc-Wy-I--fn {]Xn-]m-Zn tZhXm imkv{Xt-mfpw Db hnNm-c ImWmw. D]-\n-j-p-IfpsS eyw {][m-\-ambn Pnm-kp--fmb a\p-jym-mv imnbpw kzX{yhpw \Ip-Ibm-Wv. B[ymnI {]iv\-p ]co--Wm--Iamb ]cn-lmcw tNmtZym--c-cq-]nepw hmZ-{]-Xn-]m-Zambpw \In-bn-cnp-p. Ah ]c-ak-Xy-ns icn-bmb kz`mhw {Klnbvm thn am\h a\-n-\p-m-Ip hy{K-X-tb-bpwAXp t\Smthn sNp ITn\ ]cn-{i-a-tbpw {]IS-am-p-p. D]-\n-jp-I {Ia-_-amb Hcp XXz-imkv{X-ns cq]-n-ep--h-b; Ah-sbmw Hscm {KIm-cs IrXn-I-f. Ah-bpsS \nm-WIm-ehpw H-. -

{]mNo-\--fm-W.v AtX kabw tIt\m-]-\n-j-nse 113 a{-fpw _rl-Zm-cWyI-nse 8 apX 21 hsc a{fpw D]-\n-jp-I Otm-_--ambn amdp kw{I-aW- Im- e-p-m-b- h-bm-Wv. Ah ]noSp tN-Xm-sWp tXmpw. ItTm-]-\n-jv ]no-Sp-m-b-XmWv. AXn kmwJy-X-Xz- fpw tbmKknm- -fpw \app ImWm Ign-bpw. AXn ap-]\n-j-p-Ifn\npw `K-hZvKo-Xbn\npw [mcmfw Dc-W--fp-v. {]tXyI am-fns] D]-\n-j-p-Iv app D]-\n-j-p-I-fn amqIyw Ghpw \ho-\am-Wv. AY-th-Zo-b--fmb D]-\n-j-p-Ifpw ]no-Sp-m-b-h-bm-Wv. ssa{Xm-bWn D]\n-j -n kmwJy-Zi-\-n-tebpw tbmK-Zi-\ -ntebpw XXz- ImWmw. hnhn-[--fmb Zmi-\n-I-knm-- Xgp hfp-h-cp Ime-mWv tiXm-iztcm-]\n-jns cN-\. k\m-X\ Zmi-\n-I-{K---fpsS ]mcn-`m-jn-I -i-_vZ- Adn-bm-am-bn-cp-p. F-Xn\p kmyw hln-p [mcmfw k`- CXn ImWmw. Ah-bnse {]m[m-\kn-m--tfbpw CXn hni-Zo-Icnn-p-v. BkvXn-Iy-ho--Wn-eqsS thZm-w, kmwJyw, tbmKw Cu aqp Zi-\-fp-tSbpw ka-\zbw km[nemWv Cu D]-\n-jn-s Bi-b-sap tXmpw. BZyIm-es KZym-- I-amb D]-\n-j-p-I- fn IqSp-X hnip-I]-\I-fm-Wp--X.v ]nm-es D]-\n-j-p-I-fnD]-\n-j-p-I-fpsS kwJybpw cN-\m-Im-ehpw em-Is aX-]-c-amb ]qPm-\p-jvTm-\-fpw `n-`m-h-\bpw D]-\n-jp-Ifn s]mXp-hn 108 BsWp IW- Dsm- n-n-cnp-p. D]-\n-j-p- I-fnse Zmi-\n-I-Xm-n-h-cp-p. Ah-bn im-c-`m-jy-ap ]s--amWv Xz-sf {]Xn-]m- Znm _u-Im- e- n\p tij- ap D]apJyw. Ch Ghpw {]mam-Wn-I-fpw ]pcm-X\-fp-am- \n-j-p-I-tfbpw kzoI-cn-mw. \psS Dtiyw km[n- Wv. Ah-bpsS \nm-W-Im-ean-sXp IrXy-ambn ]d- m-s\-Sp-p D]-\n-jp-I OmtmKyw, _rl-Zm-cbm \app Ign-bn-. Ah-bn Ghpw ]g-ap-Xp WyIw, ssX-ncobw, sFX-tcbw, Iujo-X-In, tI\w _u-Im-e-n\pw app-m-b-XmWv; NneXv _p-\p-ti- Fn-h-bm-Wv. Cutim-]-\n-jpw amq-Iyhpw AXn\p jhpw Ah cNn-Xv thZ-kq---fpsS \nmWw kam- tijta hcp-pp. ]n-Xn-\p-ti-jhpw _p-aX-ns Bhn`m-h-n\p D]-\n-j-p-I c-Nn alm-m-cmb Nn-Im-cpsS app CS-m-ev AXm-bXv {In. ap. Bdmw \qmamn- Ncn{Xw AXm-Xv B-fp-I-fpsS {][m-\-amb kw`m-h-\Isf ep-am-sWp hcmw. BZn-tam-]-\n-jp-I-fpsS \nm-W- hn-p-sIm-s-gp-Xp ]w I]nX\m-a--sfm-gnImew {In. ap. 1000--amp apX _n. kn. 300--am-p-h-sc- m, alo-Zm-k, sFX-tc-b, sscIz, imWvUn-ey, bm-s Wv IW-m--s-n-cnp-p. im-c-`mjyap kXy-Im-aPm-_m-e, ssPh-en, Dm-e-I, tizX tIXp, ]pXnb D]-\n-jp-I _p\p tijw cNn-hbm-Wv. `c-Zzm-P, KmKym-b-W, {]X-\, _mem-In, APmX - Ah-bpsS Imew {In. ap. kpam \m\qtdm aqtdm BWv. i{Xp, hcp-W, bm-hIy, Kmn, ssat{Xbn {]mNo-\--fmb D]-\n-j-p-I KZy-n-em-W.v Chbvv Fo t]cp-I ap]-n-bn hcpw. {]tXyI am-tfm k{-Zm-b-tfm C. sFX-tc-bw, Iujo-XIn, ssXncobw, Omtm-Kyw, _rl-Zm-c-WyIw D]-\ n-j-p-I-fn N D]-\n- j-p-I-fnse apJy- {]- Xn- ]mZyw Zi-\-im-kv{X-nChbvp ]pdta "tI\' D]-\n-j-nse Ip-dp `mK-fpw

I s ASn-m-\-{]iv\w Xs-bmWv; kXyw GXm-sW


At\z-jWw Xs. hkvXp--tfmSpw Ah-bpsS KuWIm-c-W-tfm-Sp-ap AXr]vXn Nne tNmZy--fp--bn-pp. tizXm-iz-X-tcm-]\n-j-ns Bcw-`-n \mw Ah ImWp-p-v. ""\mw Fhn-sS-\n-p-m-bn. \mw FhnsS Pohnp-p. \mw FhnsS t]mIp-p. Atbm {_-th-Zn-Itf BcpsS imk-\-nIo- gn \man-hnsS kpJ-Zpx-J-- fpsS _-nsp Ign-bp-p. Imetam {]Ir-Xntbm Bhiy-IXtbm bZr-tbm A `qX-tfm Bbn-cnptam ImcWw? AYhm ]pcp-j Fp ]d-b-s-Sp ]c-{_w Xs-bm-bn-cnptam?'' tIt\m]-\n-jn injy tNmZnpp: ""BcpsS C-bpsS t{]c-WsIm-mWv a\v Xm\m-{K-lnp ey-n-tep sNp--Xv. BcpsS B-bm-emWv Hm-as {]mW-\n-izmkw ]pd-p-hXv! BcpsS B-bm-emWv \mw Cu hmp ]d-bpXv? In\pw ImXn\pw t{]cW \Ip tZh-t\XmWv?'' Nn- I-m kmam-\y-_p-n- I sNp--Xp- t]mse C{n-bm-\p-`-hs Hc-hym-tJy-b-X-Xz-ambn KWn-n-. C{nb- sIms--cp m\s XnIpw icn-bm-sWp-d-np kzoI-cn-mtam a\-ns in-Ip kzX{-amb k-bptm AtXm ]nn \np IqSpX in-bp GXn-t-sb-nepw Imcy-fmtWm a\n-t-Xm-bn-m-Wp Ign-hp-I? Imcy-fpw P\y--fpamb `uXn-I]Zm--sf, Ah-bpsS Xm-e-kz-cq-]- ns, Ah-bpsS Imc-W-s-tmse XnIpw bYm-am-sWp \app Icp-Xm Ign-bp-sX-s\? Ch-bvs-m-nepw ]nn-embn kzbw-`q-hmb Hcp ]c-a-k-bp-m-bn-cn-Ww. AXp a\-n\pw B{i-b-am-bn-cn-pw, m\w, a\-v, C{n-b-fpw Ah-bpsS hnj-b-fpw Fmw ]cn-an-X-fpw {]Xn-_-ap--hbp-amWv. [mnI-Im-cy--fn ]cn-anXw sImp bYmamb B\w t\Sm Ign-bn-sp \ap--\p-`-h-ap--Xm-Wv. kmwkm-cnI-kp-J -t`m-K- -W n-I--fm-Wv. Ah hmIyw sImpw ac-Ww-sImpw \inp--hbm-W.v aXm-\p-jTmv \--fn A-b-Po-hn-Xn\p thn apd-hnfn Iqp-p. CsXmw IqSn-t Ime-hym-]vXn-bn-m Hcp kbp-sp hniz-knm \s \n--cm-p-p. AXv Hcp Bym-n-I-k--bmWv; Zi\imkv{X-- fpsS At\zj-Whn-j-b-amWv; \psS Fm C-Itfbpw ]q-amp-Xpw aX-ns ey-hp-am-Wv. D]-\n-jZv{ZjvSm- Fp \np-Xpw (k) ]q kXyhpw (Nn) hnip-amb B\-hpw (B-\-w) Bb Cu ]c-a-k--bntebvv \s ASp-nm {ian-p-p. Hmtcm am\-hlr- Z - b - n- t bpw {]m- \ - b mWv : ""Fs Akn\np k-bn-tep \bnq; Xa-n\np {]Imi- n-tep \bnq; arXyp-hn \np Aa-c-X z-ntebvp \bnq.''

bYm kXypsS kzcq]w


]c-a-k-Xy-ns kzcq-]-\n-b-n-\mbn D]-\n-j Im- sshZnI Ejn-am-cpsS hkvXp-\njvS-amb (A\m-w) hoWtmSp Bo- b-hn-- Ws tNm {ian-p. thZ-kq---fn ]n-X-amb DX [mcW GI-k (GIw k)-sb-kw-_n-p--Xm-Wv. AXv -

Fm-hn[w k-Ifnepw kzbw {]I-S-hp-ambncpp. Cu \njvj-n\v D]-\n-j-p-I _ew \In. Ah-bn Nnte-S v Ah Bm-s hp hnfnp "Alw' XXzs Zmi- \n-I-ho--W-tmsS hntjWw sNbvXpsIm- mWv Cu {]iv\s kao-]n-n-p--X.v Omtm-tKym]-\n-j-n Kpcp-in-jy-m-cmb {]Pm-]-Xnbpw C{\pw Xn \S-p Hcp kw`m-j-W -n Bm-h ns\ kw_-n-p hymJym-\n Bm-hns\ (1) imco-cnIm-m-h,v (2) C{n-b-Kay-\mb Bm-hv, (3) A\p-`-hm-XoX-\mb Bm-hv (Kp-]vXm-m-) , (4) ]c-am-m Fn-s\ \membn hn`-Pn-n-cn-p-p. AhnsS hnai\ hnj-b-amb {]iv\w a\x-im-kvX]-c-am-sWp ]d-p-Iq-Sm. AXv IqSpX B[ym-n-I-am-Wv. a\p-jy-\nse Bm-hns AYhm a\p-jy-\nse apJy-k--bpsS kzcq-]-sa-mWv? N-bmcw-`n-p- -sImv {]Pm-]Xn Nne kmam\y e-W-sf hnhcn-p-p. ""Bmhv ]m]-ap-\mWv; hrmh-b n-m-h-\mWv; ac-Whpw ZpxJ-hp-an-m--h-\mWv; hnipw Zml-hp-an-m--h\m-Wv. Cn-t--sX-s-sm- gnv ap k- ]- fn- m- -h -\ m- W v. At- l -s bmWv \mw kYm a\-n-em-m {ian-t-Xv.'' AXv Fm-]cnh-\--fnepw amdmsX XpSp \np ImhmWv; AXv Pm{Kv, kz]v\ w, kpjp-] vX n, ac-Ww, ]p\-w, BXy-n-Iapn Cu Zi-I-fn-semw kmam\y-LS-Iambn \ne-sIm-p At`-Zy-amb Hcw-Kam-Wv. - Hcnepw \in-n-m Ign-bm Hcp kc-f-k-Xy-am-WXv. acWw AXns\ kv]in-p-n- . Hcp Zphn-Im- c-n\pw AXns\ hne-bn-n-m Ign-bn-. nc-X, XpS, GIX, \nXy-{In-bm-io-eX Fnh AXns hntij eW--fm-W.v kzbw-]q-amb Hcp temI-am-W-X.v AXn\p ]pd-smcp hkvXphpw AXn-s-Xnsc \nm-\n-. Cu {]{In-bmsI N{I-ItZmjw _m[n-n-p-sp ]dv \ho-\-hn-ai-I-m FXnpw. Fm kzbw-]-cym-]vXXbpw kzbw-]q-Xbpw {]tXyI e-Wambn kzoI-cnp-Ign-m AXn\p kam-[m-\-hp-am-bn. Cn-s\-sbmcp {]{Inb kzoI-cnp-Xn {]tXy-Iw- D-t-iy-ap-sp \app aptmp t]mIp-tm- ImWmw. a\p-j ys Bmhv kzbw Im-hm-sW-pw, AXn-\v Hcnepw kmy-hn-j-b-am-Im Ign-bn-spw {]Pm-]Xn hy-amp-p. AXv {ZjvSm-hmb ]pcp-j-\mWv Zriy hnj-b-a. AXv "Fs' Fp ]d-bm-hp hnj-b-amb KpW-kw-LmX-a; Cu KpW--sf-sbmw ]cn-tim-[n-p-sImv Fmn\pw ]nn AIv kmn-bmbn \np "kzbw hnjbamb "Rm' BWv. icn-bmb A-n AXv hnjbnbmb mXm-hmWv; Hcn-ep-aXv hnj-b-am-Im h. Bm-hns LS-I- an-hmdpw km[m-cW \nebn hnj-b--fpsS Iq-n s]t-mw. \ymb-hmZw AwKo-Icnp [mc-W, hnj-b-am-Ip--sXmw Xs A\m--tIm-Sn-bn s]Sp-sa-m-Wv. \psS bYmm mhn-t\mSv sshPm-Xy-apXpw AXn\nv `n-hp-amb Fm- n-t \bpw \mw ths]-S pn AI- -Ww. BZyw \Inb Dcw P\n-p-Xpw hf-cp-Xpw Pon-pXpw acn-p-- Xp-amb ico- c-amWv bYm-amb Bmhv Fm-bn-cp-p. {]Pm-]-Xn-bpsS A`n-{]m-b-n \mw asm-

I cm-fpsS Ip-I-fn t\mp-tm ImWp AYhm sh-

kzX-{-\m-bn-cnp-Ibpw thWw. Ime-n-tbpw P\-\ntem Im-Sn-bntem ImWp "hyn'bmWv Bm- n-tbpw ]cn-[n-Isf B{i-bnp \np "Alw' Hcnhv. Nn{X-n Xe-ap-Snbpw \Jhpw IqSn ImWp-p-tm epw \nXy-am-sWp ]d-bm-\m-hn-. {]mtZ-in-Ihpw `uXnFv kqNn-n-p-bp-ap-m-bn. AXpsImv CXm-m-h- I-hp-amb ]cn-n-Xn-I-fn _n-p-\np "Alw' sp a\-n-em-m-\mbn {]Pm-]Xn C{-t\mSv ""Av Hcp Ime-kr-jvSn-bm-Wv. AXv kwkm-c-tem-I-nse HcptZlw \-h w Ae- -cnv \ hkv{X- [cnv Dg-m-c-\m-Wv. AXv X\n-mbn A]q-km-a-{K-lnshntem Im-Sn-bntem t\mpI Fp ]d-p. IsImv A]q-amb Hcp temIs \nn-p-p. C{ Xs-tmse Hcp hynsb \ hkv{X- AXv A\-iz-ca; AXn\v AXn-cn-m kzmX-{-hp-an[cnv Ae--cnv kp-c-cq-]-n ImWp-p. C{\v Hcp . \apv Fm-hn[w A\p-`-h-pw B[m-chpw hmlkwi-b-ap-Zn-p-p. ""icocw Ae--cn-n-cn-p-tm sh- \-hp-amb Hcp hnjbn AYhm Hc-Xn-hym-]-Iamb k ntem Im-Sn-bntem ImWp Bmhv \mbn Ae- Bh-iy-ap- -v. kz]v\m-h--bn-tebpw PmK-cn-Xm-h-bn-cnp ImWpp; ico-c-n \- hkv{Xw [cn-m tebpw A\p-`-h. tIhew AXns A]q-amb AXpw \ hkv{Xw [cn-p-Im-Wp-p. icocw \hw A`n-hyn am{X-am-bn-cn-Ww. hnhn[ Zi-IfpsS {]hmipNnbpw kp-chp-am-bn-cp- m B Bmhpw ipNn- l-n\v kzbw \ne-\n-m Ign-bp-Ibn-. sF{n-bmbmbpw kp-c-ambpw ImW-s-Sp-p. Atm icocw Ip- \p-`-h--tf-evp Bmhv kzm[n-Im-cn \nXy-\s]mn-b-Xm-sW-n AXpw A-am-bn-cnpw. icocw apS- . C{ {]Pm-]Xnsb kao-]nv Xs a\x-nXn hnhm-sW-n B \ng-en-p Bmhpw apS-m-Ipw, ico- cn-bv p-p. Ipsd-mew Ign-Xn-\p-tijw {]Pm-]Xn c-n\v h AwK-`w-Khp-ap-s-n B Bm-hn\pw C{-\p-]-tZiw \Ip-p. ""a\p-jy Ddn ]q-hn-{iaw AwK-` wKw ImWpw. HSp-h n icocw \in- m B sImp- Ibpw kz]v\-sampw ImWm-Xn- cn- p- Ibpw sNp Bmhpw \inpw. CXn-semcp sahpw Rm ImWp- Ah--bmWv Bm-hv.'' {]Pm-]-Xnbvv C{s _pnn-.'' C{ Xs Kpcp-hns\ kao-]n-p-p. Ipsd Ign- app a\-n-em-bn. Bm-hns\ hn`n-m-h-I-fpsS AWnXn-\p-tijw Kpcp C{-t\m-Sp-]tZ-in-p-p. ""kz]v\- I-fn-te-bvn-dn Npcp-n-qSm; An-s\-bm-bm \nXyn kpJ- k-mcw sNp- -XmWv Bm-hv.'' bYmm- \mb Hc-lw-X-z-ns Bh-iyta Cm-Xm-Ipw. Bmmhv Fm-hn[w Ipd-hp-Ipw IjvSm-\p-`-hpw hns\ X-fpsS BI-kvan-Iamb A\p-`-h-a--e n\v ]m{X-am-Ip-- i-co-c-a-. AsXmcp `uXn-Iamb Zriy-Imcy- A[o-\-am-tnbpw hcpw. A\p-`-h- tKm-N-c--fmb _mlyam-Wv. ssNX-\y-n\p hnl-cn-m-\p Hcp-]-I-c-W-amWv hn-j-b-v A\p-`h-hn-j-b--fm-bn-o-cm \nXy-\mb ico-cw. ssNX-\y-am-Is ico-c-n\n-p-f-hm-b-Xp-a-. Hcp hnjbn (B-m) thW-sav C{s\ ]Tn-n-bvt]noSp C{-t\mSp kz]v\w ImWp hnjbn(Im)- -Xp-v. Ben-ns Ap-X{]-]-s--n-bp IYbm-Wv. Bmhv Fp ]dbpp. ]s C{\v hopw I-sfm-gnv as-m-bn-Spw Cfn-p-Imn ipWvTn-sb-Sp-nkwibamIpp. ""icn-bm-Wv, ico-c-ns Iphpw Ipdhpw bvm Hcp ]q-th-Ww. Fm Hcp ]q-sb-tmgpw Bm-hns\ _m[n-p-n-. ico-c-n--Sn-sIm-p-tm Cfn-p-Im-n- sm-t-Wsapan-. AXp-t]mse hnj- b-nBm-hn-\Xp Xp-n-. icocw apS-m-bmepw Bm-hn\v s-tmgpw hnj-bnsb B{i-bn-t-\n-evm Ign-bq. apS-p-m-Ip-n-. Fmepw B tZmj- ]nXp-Sp Fm hnj- bn-bvm- Is AtX hn[-n hnj-b-ns Abmsf kz]v\n sNv _m[n-mtem? B Bm- B{ibw Bh-iy-an-. {]Pm-]Xn Cmcyw C{s\ [cnhn\v ZpxJ-ns IjvSm-\p-`-h-ap-m-Ip-p-v. Ip-\o n-bvm-\p-t-in-p. Bm-hn-s\-q-SmsX m\-an-. Iehogvpp; ZpxJm-\p-`-h-ap-m-Ip-p. CXp-sImpw Rm bn-, [m-N-c-W-hp-an-. Bm-hn-t\mSp _-s-Sm sa-sampw ImWp-n-.'' kz]v\ ico-c-n\nv hnj-b- AkXv BIp-p. hnj-bn-bpsS k Fm IqSp-X kzX-{--fm-b-Xp-sImv kz`m-hn-I-ambn {]mam- hnj-b--fp-tSbpw kbvv B[m-c-am-Ip-p. Fm Wn-I-am-sWp Icp-Xn-bmWv {]Pm-]Xn ap am\-kn-Im-\p- kzbw hnj-bn-bm-Is B tb-hn-jb--fpsS Iq`-h-p ]Icw kz]v\m-h--Isf FSpp ]d-Xv. nsp \nevIp--Xp-an-. {]Pm-]Xn Fm A\p-`-hBmhv kz]v\m-h-I-fn IpSp-msX Xb--sam-p- -fp-tSbpw mXmhv Bm-hp-X-s-bm-sWv C{s\ an-msX k-cn-p-sIm-n-cnpw Fm-W-\p-am-\n-s- a\-n-em-m {ian-bvp-p. AXn\v C{s\ Al-\mSp--Xv. a\pw kz]v\m-h-I-fn ico-c-n\v t\cn-Sp m thn Aaq-]-Xn AXn\v AXns kzkw`-h-- tfmSp _-an-msX kzX-{-ambn Anv Ae- amb Nne tZmj--fp- s-nepw {]tbm-Kn-bvp-p. \psS bp-p. Cu A`n-{]mbw XpS-bmbn hfp-h-cp-, A\p- PohnXw kZm ]Zm--fp-ambn CS-s]v XnSp-n-Ww amdn amdn hcp-, am\-kn-Im-\p-`-h--tfbpw Bm- gn-bp-I-bm-Wv. \mw IqSp-X kwkm-cn-I-fm-bn-tm-bn. \psS hn-t\bpw Xpey-hn-Xm-\n sImp \np-p. CXv Bmhp hnIm-cfnepw B{K-l--fnepw k]-C{n-bm-\p-`-h- Gevp Bm-hm-Wv. Cu C{nb fnepw Xs-m-\dn-bm ]mSn-m--hn[w apgp-In-bn-cnKay-\mb Pohm-mhv Pohn-Xm-\p-`-h-fpsS Zpc--kw-`-h- bvp- p. tIhew hkv Xp-\n-jvT-amb Pohn-Xw-\ -bnpw v hnt[-b-\m-sWpw C{ icnv a\-n-em-n. {]mIr-XhkvXp-fn AXyw apgp-Inbpw temI-hy-h- {]Xn-Ww amw hcpXpsImv CXv "hnjbn'bmI-bn- lm-c--fnepw euInI-{]-hr-n-I-fnepw \nc-cw CS-s]pw . CXv ico-c-n\nv `nhpw kzX-{-hp-am-sW-nepw Ccn-bvpI Imc-Wambn Fm-n-epw-shv apJy-XXz-amb kz]v\ m-h- -I v kzX-{-a mb \ne-\n-e v]n- -tm. Bm-hn-s\-p-dnv hnNm-cn-pI Hcp \nanjw t]mepw bYm-amb Alw AYhm Bm-hm-Is kYm hn\n-tbm-Kn-m-s\m-cp-p-n-. m\w kzbw kn-am-

I b-Xmbn \mw Icp-Xp-p. AXn-s\-p-dnv IqSp-X hnNmcw

sNp-Xpw AXns KpVmw a\-n-em-m {ianp-Xpw a\-n\v A[zm-\ap Imcy-am-Wv. {]Pm-]Xn Bmhns Bh-iy-IXsb IqSp-X kv]jvS-am-m thn, Bm-hv, \nc-cw \ne-\n-p-p-shp Pm{KZ-h--bnepw kz]v\m-h--bn-epw, A\p-`hw Ipdp t\ctsmw XSv \njv{In-b-ambn \nm t]mepw, Bmhv hnSmsX \ne\nppshp \njvIjnp {]kvXm-hn-bvp-p. kz]v\w ImWm KmV-\n-{Z-bn A\p-`q-X n-hn-jb- -sfmpw \psS apn-en-s-nepw AXp sImp Bm-hp-an-sp ]d-bm Ign-bn-. \n{ZnXm-h-bn Bm-hns ksb C{ kzmI-cn-psIm-p- sav {]Pm-]Xn [cn- n-cnp-I-bm- W.v ImcWw \n{Zmh--bn ]pdw-tem-I-hp-ambn _- hn-t-Zap-s-nepw tNX\ \nc-cw XpSp-\n-pp F hkvXp-Xsb ap hn[-n hymJym\nm Ign-bp-I-bn-. tZh-Z- \sm-cp-dw Ignv DWs-gp-t-mepw tZh-Z--\mbn-s XpS-cp-p. Fs-m Abm Dd-m XpSp-tm-gp-m-bn-cp C{n-bm-\p-`-h-fpsS {Iaw Ddn Fgp-t--Xn\p tij-ap A\p-`-h-{I-atmSv tbmPnp \nevp-p-v. Abm-fpsS ]qm-\p-`-h- h-am\ hnNm-c- -f p-ambn Htc N-e - - n-bn IrXy-a mbn tNcpp; am-cp-t S-sb-nepw hnNm-c-tfmSp tNcp-n-. A\p-`h--fpsS Cu ss\ccyw t_m[m-h--bpsS kakvX-L-S-I--fp-tSbpw ]m--e-n \nXy-n-c-\mb Hcm-m-hp-sp AwKo-I-cnm \s \n-n-pp. hnNmcw sNm asmcp hnj-b-hp-an-m-Xn-cn-sbpw \n{Zm-h--bn \ne-\n-p-tXtXm AXm-Wm-m-hv. Im-Sn-bn Hpw ImWp-n-s-p-shv ImSn \in-pshp hcp-n-. {]Pm-]Xn ChnsS hnj-b-ns t]cn hnj- bn-p ]c-am-[n-]- Xys sXfn-bn- bvm {ian-bvpp. Fm hnj-b-fpw hnep-]X-ambntmIp Ah-v bnepw hnj-bn-bmb Bmhv AYhm {]am- Xm-hmb Bm kzXx-{ ]-I m-i-\ mbn hn-b v pp F bm-h evIys A`n-{]m-b-nse bmYmyam-WnXv. ""kqcy-\kvX-an- p-tm An AW-p-t]m-Ip-tm, Bmhp am{Xw Xt-Xmb {]Im-in {]Im-in-p-p.'' imco-cnIm-\p-`-h--sfm-p-an-m, Aaq-amb kz]v\mZn A\p`-hfpw IqSn-bn-m-, hnj-b-iq-\yhpw IqSn-bmb Cu Bmhv tIh-e-samcp \njv^-eamb anYym-k-ev]am- sWv C{ Icp-X p-p. Xm GXns\ Adn-bpp; GXns\ A\p-`-hnpp; GXns\ B[m-c-amn {Inb sNpp; AsXm-p-a Bm-s h-n Ah-bn\nsmw _w hn-Xm-sW-n, D-S--sam-p-an-msX ip-iq-\y-am-sW-n ]ns tijn-s-pv? ""Hp-an'' C{ ]dp: ""Fm-n \npw ap-am-IpI Fmew Hp-an-m--Xm-hpI Fp Xs'' KuX-a-_p- Hcp hrs DZm-l-c-W-am-sb-Spv tNmZn-bvp-I-bmWv: ""AXns Ce-I-sfmw ]dnp If-bpp; sImp-I-sfmw apdn-pp; tXmep apgp-h Dcnpp; Ans\ Fmw \in-np-p. Fm ]ns hr-ambn tijn-bvp-sX-m-Ip- sa- m-Wq-lntXv? _mly-Po- hn- Xs \ntjCu hniz-kz-cq-]nbpw hy]-I-\p-amb Bmhv AXns [n-bvp--Xns Aw Dn-ep Cuiz-cs \mi-am- khn-ti-j-kz-`mhw Imc-Wambn ZrjvSn-hn-j-b-am-Ip-n-. Wv. hnip-- amb B- \n-jvT-X- bn, Fm- \p-t-S-tmfw

Db \ne-bn, ]c-a-e-y-n \mw Fp-p-sp [mc-W-bp--h C{-tbpw {]Pm-]Xn-bp-tSbpw kwhm-Zn {int--Xm-W.v C{s A`n-{]m-b-n ico-cL- S-\-bpsS acym-Z-I- fn\n-pw, Ime- tZ- i-]-cn-[n- bn \npw, hnj-b--fpsS k-bn\npw kzX-{-amb Hc-h tIhew k-\m-i-amWv. Zmi-\n-I-amb hnNm-chpw a\xim-kv{X-] -c-amb hnt-j-Whpw Cu ]cn-W m-a- n-tebvmWv \s \bn-p-I. Fm {]Pm-]Xn C{n-bm-\p`-h-fpsS am-sImp _m[-tb-evm Bmhns AkvXn-Xzs Dun-bp-d -nm {ian-p-p. Bmhv tNX-\m-h-Ifn \np XnIpw ]pd-m-bncp-n Fn-cp-mepw tNX-\m-kz-cq-]-\p-a Fp \ntin-bm {]Pm-]Xn shp-p-v. C{ {]Pm-]-Xn-bpsS v apn Xs _pn- a pv Cs\ hnh- c n- b v pp: ""kz]v\w ImWm KmV-\n-{Z-bn hnj-bnbvv hmkvXh-n Xs ksbnbpw Adn-hn; av Ahn-sSbp hnj-b--sf--nbpw m\-an-. AXp Hcp Xcn k-Ym iq\y-cq-]am-bn-tm-sbp ]d-bmw. AXpsImv CXnepw KpW-sampw ImWp-n-.'' Cu A`n \nc-cw XpSp \nevp-Xmbpw Fm ]cn-h-\-Zi-I-fnepw am-an-msX \nevp--Xmbpw {]Pm-]Xn Nqnm-p-p. Cu AJn-e-hn-izhpw ]c-am-hn-Nm-cs kmm-cn-bvm-\p Hcp {]{In-b-bm-Wv. ""Atbm aLh Cu icocw ac-W[n-bm-Wv. Fmw \iz-cam-Wv. CXv ico-c-`n- -amb Aa-c-\mb Bm-hns \nhm-km\w am{X-am-Wv. Ins IrjvW-a-Wn-I-fn ImWp ]pcp-j-\m-WXv; Fm Ip-Ifm-Is ImWm-\p D]I-cWw am{X-am-Wv. Rm CXns\ aW-s Fp hnNmcn-bvp--h-\mWv Bm-hv. aqv Kw apX-em-bh A\p`-hn-bv m-\p D]-IcWw am{X-am-Wv.'' Bm-hns\ Aaq-amb Hc-\u-]-Nm-cn-I-X -Xz-am-bn- A\-h-cXw {Inbm-io-eamb Hcp hym]I ssNX\y-am-bn-mWv {]Zinn-n-p--Xv. ""izkn-bvp ka-bv CXn\v {]mW-s\pw, kwkm-cn-bvp-tm hmIv Fpw, ImWp-tm Is-pw, tIp-tm sNhn-sb-pw, hnNmcw sNptm a\-spw CXn\p t] \evIp-p. Cu kwI-sfmw CXns hnhn-[ -{]-hr- n-I p-Xm-W v.'' Cns\ hymJym- \ n- - s B m- h p- X - s - b mWv nc\pw \nXy-\p-amb hnj-bn. AXv PmKr-X-bnepw kz]v\nepw ac-W-nepw \n{Zm-h-bnepw _-\w, apn Cu Ah--I-fnepw XpSp-dp \nevp-p. AsX-mm-e pw AJn- e -h n- i z-t bpw t\mn- s m- n-c nbvpp. AXvhym-]I-amb hnj-bn-bmWv; AtX kabw hym]-I-amb hnj-b-hp-amWv. AXv ImWp-p-v. ImWpn--Xm-\pw. D]-\n- jv Cs\ ]d- bpp: ""Ah ImWmXn-cn-bvp-tm Ah ImWp-n-s-nepw ImWp-p-v. {ZjvSmhv Ahn-\m-in-bm-b-Xp-sImv Zi-\-i-n-bvsm-cnbvepw tem]w hcp-n-. Fm {ZjvSm-hns\ Hgnv Zin-bvm cm-aXmsbmcp hkvXp-hn-.'' Bm-hp-Xs-bmWp apgp-h hnizhpw; ""Rm Xs-bmWv CsXmw.''

I {io. i-c ]d-bpp: ""kmn-`q-X\mb Bmhv tNX-

m Ign-bp-sap ]e-]e kq--fnepw \nt-inp\sb {]Im-in-n-p-p. Fm Hcn-epw Xm kzbw p. ImcWw B Ah-bn {isb hn`-Pn-m-IjntNX-\m-hn-j -b-a m-Ip-n-.'' AXv Hc-\p-` hkma-{Kn-b- ,- bvp _mly-P-K -p-a mbn Bm-h n-\p _w Fm{]tabhnjbfpw AXn\pthnbmsWnepw ths]-n-cn-pw. amwk-i-co-c-ns D]-tcm-[-ap-s-nepw AXp kzbw {]ta-b -hn-j -b-a-. ka-k vX-hn-Nm-c-fpw ssZhn-IamWv a\p-jym-m-hns auen-I-kz-cq-]w. ""Cu AXn\p thn-bm-sW-nepw AXv Hcp hnNm-c-a-. AXv \mem-as Ah hnj-bn-bpsS m\-ap--X; hnjFm ImgvN-Ifp-tSbpw ASn-m-\-X-Xz- -am-sW-nepw AXv b-m-\ap--X-. cn-tbpw m\-ap-Xp(D-`-b-{]kzbw ImgvNbvp hnj-b-a-. D]-\n-j-p-I tZlhpw w- a-. hnip--{]-m-kz-cq-]tam AJn-e-m-\iBmhpw Xn XmZm-y-ap-sp k-Xn-p-I-bn-. n-bpsS ]pRvPtam A. \n_n-Um-Im-c-sap ]dAXp t]mse a\-ns hnhn-[m-h--I, _mly-{]-Xy- bm-hp--Xp-a-. CXv AZr-jvShpw km-Xn-im-bnbpw A{Km-kw-`-h -fpsS Ahn- n-{I-aw, AYhm ssNX-\ y- lyhpw A\p-am-\m-Xo-Xhpw ANn-yhpw Ahy-tJy-bhpw ns \nc-c {]hmlw CXn-t\m-sSmpw Bm-hns B-{]-Xy-b-ns kmc-X-Xzhpw kwkm-c-ns ]qXmZmyw m]n-bvIp-hm D]-\n-j-p-I Iqm-p-I- X-bp-am-Wv. \nXy-im-hpw kZm B\--a-bhpw AssZzbn-. _- sm-cm-[mcw Bh-iy-am-bn-p--hbvv X-hp-amb CXp-X-s- bmWv Bmhv'' Hmmcw CXns {]XoBmhv Hcp _-am-bn-cnp-I-bn-. hnhn[ LS-I-- I-am-Wv. Hmm-c-ns `mK--fmb A.-D.- a. Pm{K kz]v\w fpsS ]c-kv]c-kw-_ns cq]hpw Bm-hn-\n-. kpjp]vXn Fo aq-h-Iv D]-e-Wam-bn-cn- Fs-m AXn\p ]c-kv]c _w m]n-bvm bv p-p. Cu Bmhv sFIm-n-I-\; Fm-n\pw Hcp {]Xn-\n[n Bh-iy-am-W.v hy]-I-amb Hcp tNX-\-bpsS s]mXp-hn B[m-c-amWv; Fm-n-tbpw k CXns\ ksb AwKo-I-cn-m \mw \n-n-X-cm-bn-o-cp-p. B{i-bn-n-cn-bvp-p. KmV- \n-{Z-bn \mw Fm `mh-fpw AXp tNX-\-bpsS LS-I--fp-ambn \nc--c-km-l-N-cy-ap- \in-v, AJn-e-{]-]-hpw hnep-]vX-amb nc-amb HtcXpw LS-I--fpsS A`m-hnepw apSw IqSmsX I-Xz-n Fp-Xmbn ]d-bm-hp-Xm-Wv. Bm-hm\nm Ign-hp--Xp-am-I-Ww. Bm-hn-s\bpw A\m- Is Cu hniz-nse kIe ]Zm-- fp- tSbpw m\w m-hn-s\bpw aqe-cq-]-n kzoI-cn-p Cu auen-I- km- Znv Xs Dn kpc-n-X-am- n-sh-p-p. Bmamb XmZmyw Xs-bmWv Bm-shp ]d-b-s-Sp-- hn\p ]pdsa bmsXmpw C-Xm\pw. AXv Hcn-bvepw Xv. AXns ksb kw_-nv Bpw kt-lap- ]cn-h-\an-m Fm ]cn-h-\--fn-eq-tSbpw \ncm-Im h. cw Htc an XpSp-sIm-n-cn-bvp \nXy-k-amq-tIym-]-\n-j-n tNX-\-bpsS Hcp hnt-j-W- bm-Wv. Nn-hr-n-I hcp-p, t]mIpp, amdn-a-dbp-p. Fm Bmhv am-an-msX G-I-c-k-ambn \ne-sIm-pap-.v Bm-hn\p aqh--I-fpv; Cu aqpw \mem-asXm- c- h - - b n tN- c pp. Ah PmKrXn kz]v \ w p. Bmhv Adn-bp hnjbv BZnbpw Akpjp]vXn Ch-bm-Wv. \mem-a-t-Xmbn Xpco-bm-h--bpw. hp-apv; Fm Bmhv A\m-Znbpw A\-hp-am-Wv. ""tNX- \ bv v hncmaw A \p- ` - h - s - n- n; t\cnv BZys Ah DWn-cn-bvp ka-b-p--XmWv. Atm Bm-hn\v _mly-hn-jb- \nd kmmm-c-hp-ap-m-bn-n-. C\n Ftm-sg-n-ep-ap-mkmam- \ y- { ]- ] - - s - n m-\ - a pmbncn-b v pw. bn-p-s-n-eXp AtX tNX-\bpsS A\-h-cXw XpSp\n-evp-- aqo-I-c-Wsa--t]mse Fm-n\pw km-nAtm Bmhv qe-]Zm-sf A\p-`-hn-m-kzZn-bvp-p. Cu ka-bp apJy-ambpw ico-cs B{i- bmbn Fmw A-\p-`-hn-p--Xmbn Fmntbpw ]nn bn-m-Wv Ign-bp--Xv. cm-a-tXv kz]v\mh-bmWv. \nevp- -Xm- bn- m- Wv.'' AXv apgp-hk-- bp- tSbpw AkvXnAhnsS Bmhv kqva hkvXp--fpsS B\w A\p- hm-camWv. tb--fmb hnj-b-v mXm-hmb hnj-bn-tbm-Sp B{in-X-Xz-ns kz`mhw F{X-Xs `-h n-bv p- p. AhnsS Pm{K-Z -h - -bnse kma-{K-l nIsImv ]pXnb BIr-Xn-I cq]-s-Spn Hcp ]pXnb Bhnp ]d-npw XnIpw kv]jvS-am-bn-n-s-nepw temIw Xs Bhn-j vI-cn-p-p. Bmhv ico-c-_- \ap--dn-hm-Ip s#m-n\pw GI-kmnbpw klm-bn-bms hI-sh-bvmsX kzX-{ -ambn Ae-p-\-Sp- Im km[y-X-bp GI-h-kvXp- hp-amWv AXv. Bm-hns sap ]d-b-s-Sp-p. aqm-as Ah KmV-\n-{Z-bp- aq-h--I-fm-b -Pm-Kr kz]v\w kjp]vXn Chbpw CXntS-Xm-Wv. AhnsS \apv kz]-\v-fp-an; bmsXm-cn--bp- s-sbmw m\w t\Sp \mem-as Ah-bpw ap-m-Ip-n-. kpjp-]vXn-sb-m-Wn-Xns t]. B Ah- tNm Bm-hns Ah-I {Ia-n hniz, ssXP-k, {]m, Xpco-b Fn-h-bm-Wv. -bn Bmhv Ipd-p-t\-c-tbvp {_-hp-ambn XmZmyw {]m]nv B\--a-\p-`-hn-bvp-sap ]d-bp-p. kz]v\w Pm{KXv kpjp]vXn Cu aq-h-Itfbpw KmV-\n-{Z-bn \mw Fm C-I-fn\npw ap-cm-Ipp; h nt - j W w sN b v Xv h nN m cw s N bv X m A h A\p-`-hn-p-h-cp IjvS-m-Sp-I-fn\n-p-IqSn apn Inp- ""Akp''If-s-nepw Ab-Ym--fm-sW \np. hntcm-[--sfmw Xs \nn-j-b-m-\-cq-]-amb b - n- s e - pw.""B Z y - ne pw A h- k m - \ - ne p w Bm-hns Cu Ah-bn hnebw {]m]n-bvp-p. CmpXp a[y-n-ep-an Fp-dm-Wv.''CXns ASni-c ]d- bp- Xv am\-k- hr-n-I hgn Dm-Ip ssZzX- m-\-n hnNmcw sNbvXm PmK-cn-X-m\w Ab`mhw BZys c-h--I-fnepw \ne-\nevpw; Fm Ym-am-Wv. kz]v\m-h-I \psS a-h-I-tfmSv Cu XrXo-bm-h--bn AXp-m-hn Fm-Wv. kz]v\c- CW-m--Xp-sIm v Ab-Ym-am-sWp ]d-bm-saln-X-amb KmV-\n-{Z-bn \apv ]c-am-\--ckw A\p-`-hn- n PmK-cn-Xm-h-bnse A\p-`-h- kz]v\-tfmSp -

I tbmPn-p-n-spw ]d-p-IqtS? PmK-cn-Xm-h--bnse


A\p-`hsf-tm-se-s kz]v\m-h--bnse A\p-`h-fpw Ah-bpsS aWvU-e-n s]mcp--s-p- \npp-.v {]]--hkvXp- Bm-hns khn-ti-j-`m-h-fn-emWv bYm-ambn tXmp-Xv. PmK-cn-Xm-hbnse A\p-`-hfpsS am\ZWvUw kz]v\temIp] tbmKnpXpw As\ kz]v\temIs \nnbvp Xpw icnb. kz]v\m-h-bn-tebpw Pm{K-Xm-h-bntebpw A\p-`-h hyXykvX \ne-I-fn-em-sW-nepw Ab-Ym- amWv . kz]v\-c-ln- X- amb KmV-\n- {Zn-bn \apv _mly- amtbm B`y- c-amtbm hy-amb bmsXmcp t_m[hp-an-m Hc-h--bm-Wp--X.v AXv AmIm-c-ns ad-bvp-n t`Z-m-\-cln-Xamb Hcp ]pRvPam-Wv. Bmhv `mhm--I-amb ]c-am-\--am-W.v AXv PmKr-Xntbm kz]v\tam kpjp-]vXntbm A. Cu aq-h-Ipw kmn- b mbn km-X n- i m- b n-b mbn hn- b v p Xpcobmh--bm-Wv. Bm-hn-s\--n-bp-ff {]iv\w D]-\n-j-n-I-fn N sN-s hnj-b--fn apJy-am-Wv. AXp A[ym--hnZy F t]cn `K-hKo-X-bnepw thZm--kq-{X--fnepw hopw hcp-p. B-kz-cq]-ns hnt-jWw D]-\nj-p-I -fpsS kzm-W v. AXv ]mc- -cym-hImi-ambn XpSp-h hnNm-c-im-kv{X-v Inn. CXp-aqew ]e anYym- k - -e v] - - f p- a p- m- b n. B- k z- cq- ] - s - n _p\pw i-c\pw I]n-e\pw ]X-RvPenbpw hncp-knm-- D-bn-n-p-v.

{_w
AssZz-X-]-c-amb Bibw EtKz-Z-Im-ev Dm-bn. kZm{In-bm-io-ehpw Fm imiz-X-hn-{iaw sImp--Xp-amb \nXym-m-hns\ X-kw-K-X-ambn hymJym-\nm-\p D-chm-ZnXzw D]-\n-jp-I Gs-Sp-p. asm-cn-Sv Xmgv-X-e-n InS-n-cp A]qm-i-b- Db \ne-b n- s en IqSp-X ka- - f m- b n. ssXncotbm]\n-j-n D-t]m-se, ]tcm-KXn {]m]n-Xpw \mw Ip. aqmw hn-bn ]p{X ]nXm-hns\ kao]nv Fm hkvXp-fpw P\nv hnI-kn-psXhnsS \ntm, Ah-km\samw aS-p-sX-hn-tSbvtm B ]cam- k - -b psS kz`mhw D]-t Z-i n- p-X - c-W -s ap {]mn-bvp-p. A aI\v {_-ns kmam-\y-e-W ]d-p-sIm-Sp-p. {]kvXpX e-W Xr]vXn-I-c-ambn H hkvXpsh Xncp ]nSn-bvm\pw ]d-p. ""GsXm-n \nv Cu hkvXp- P\n-bvpp-thm, P\nv GsXm-p- sImp Pohn-p-p-thm, arXypZ-i-bn GsXm-n-tebvp {]th-inp-pthm AXmWv {_w.'' {]]--nse ]Z- -sfmw Fpw BIrXn amdnsmn-cnp-p. AXp-sImp ]c-am-cq-]-n Ah kXy-am-sWp KWn-bvm h. Ftmgpw amdnsm-n-cn-bvp \ma-cq-]m--I-amb Cu hniz-ns ]m--e-n Hcn-epw amdmsX nc-am-bn-cn-bvp Hcp k-bptm? D]-\n-j-ns ]cn-`m-j-bn PKv \ma-cq-]m--I-am-sWp ]d-n-cn-bvp-p. ]p{X {]IrXn-sb-s ]c-ak-bmbn KWn-bvpp; _mly-{]]--ns Ghpw {][m-\-h-i-am-Wtm {]Ir-Xn. temIm-

b-Xn-I-m-cpsS `uXn-I-hm-Zn-I-fpsS A`n-{]m-b-an-Xm-W.v {]IrXnsb ]c-a-k--bmbn AwKo-I-cn-m Pohn-X-kw-`-h-fpsS apgp-h\pw hni-Zo-Ic-W-am-Ibn Fp ]p{X Ffp-n a\-n-em-n. h\-kv]-Xn-h-ns hnIm-kn\v thsdmcp hymJym\w Bh-iy-am-Ipw. aI {]mWs\ AYhm Pohs\ ]c-am-k--bmbn FSp-p-Im-p-p. {]Ir-Xn-sb-q-SmsX Poh\v (Po-h-i-n-bvv) \ne-\nm\-hn-s-nepw {]Ir-Xn-bn Poh-c-lky-ns kmn-yan-. PU-]Zm-sf Dsm-m\pw Ahsb cq]-am-n\p Al-am-m-\pap hntj-i{]-`mhw Poh-i-nbv p- v . C tX i n- b mWv a\p- j y- i - c o- c - n ktkym]-sf chpw Anbpw t]in-I-fp-ambn amm klm-b n-bvp auen-I-X-X zw. AJne hniznepw hym]n-Xpw a\p-jys\ CX-ckr-jvSn-Ifp-ambn _n-n-p-Xpw Cu XXzwXs-bm-Wv. {]mW icoc-km-c-am-sW-nepw {]Ir-Xn-bn\npw hyXy-kvX-co-Xn-bnemWv Pohn-X - ns hyh--s bv ]p{X-\ p-d- p-v . Fm {]iv\]-cn-l m-c-ambn {]mWs\ ]c-a-k-bmbn AwKo-Icn-mepw Abmp Xr]vXn-bm-Ip-n-. Fsm {]mWn-tem-I-n \ap\p-`-h-am-Ip tNX-\m{]-Xn-`m-k-sf Poh-\XXzw sImv hymJym-\nm km[y-a-. a\v AYhm {]Xy--amb m\m--I-tNX\ Poh-in-bn \npw {]Ir-Xn-bn \npw XnIpw hneW-amb Hcp hkvXp-hm-Wv. AXv {]mW-{]-{In-b-bpsS intcm-aIp-Sam-sWp tXmp-p. AXp-sImp ]p{X a\-mWv {_-sap hniz-kn-bvp-p. F-meXpw ]cym]vXam-Ip-n-tm. tIhew {]Xy m\w- sImv hymJym-\n-bvm Ign-bm _un-I-kw- `-h-sf{Xtbm ImWmw. hnm-\-amWv {_w. _un-I-X-e-n ssZzX`mh-ntbpw _mly-X-bp-tSbpw XXz--fp-s hkvXpX {]Zin-n-p-I-bmWv D]-\n-j-p-I-fpsS eyw. m\-nepw [mn-IPo-hn-X-nepw hnj-b-hn-j-bn-_-ap-v. ksb m\-ns ]cn-`m-jbn \nb{np \nm-n-Sv tIhe _pn-bn\n-p-b DIr-jvS-amb Ftm Hp-m-bn-cn-bn--Ww. k-bnep sFIy-ns Bhiyw \mw _un-IXe-n - \np-b-c-Wsa-m-Wv. hnNmcw \mw a\-n-em-m-dp-t]mse Zqsc \nevp-Xpw hnNm-c-{]-{In-b-bn \np `nhp-amb hnj-b--tfm-SmWv _-sp {]hnvp--Xv. AXv Xn\np ]pd-v, Xn\np `nhpw hncp- kz-`m-h- ap--Xp- amb GtXm Hn-tebvv tXSn-sb-pp. bYm-k hnNm-c-n\np `n-amWv; Adn-bp-h\pw Adn-b p hnj- b hpw Adnhpw (m-X mhpw m\hpw t-b-hpw) Hm-bn-o-cp-p. Zmi-\n-IhnNm-c-ns At\z-jWw Chn-sS-sbn Ah-km-\n-bvp-p . CXp-s Imp B\-- n-\ p-a o-s X-bmbn Hp-an FmWv \nn-jvS-am-Ip--Xv. AXp-X-s-bmWv ]c-a-k-. Cu B\w \nc-cw {Inbm-io-ehpw kpJm--I-hp-amb Hc-\p-`-hamWv; AYhm Ign-hns \nm-[amb {]tbm-Kam-Wv. iq\y-n hnfbn--e-, {]mWn ]qX {]m]n-em-Wn-X.v ""hnth-I-Zr-jvSn-tbmsS t\mp m\n-I Ah-cpsS AXypIr-jvS-amb m\w-sImv B\--cq]-\mbpw \nXy-kz-cq-]-\mbpw {]Im-in-bvp Bm-hns\ kmm-cnp-p. kXyw ]dm AXypIr-jvS-

I amb bYm-k-sb hni-Zo-I-cnm \mw Ak-a-

ambn \ne-\n-evp Cu {]]--n Fn-s\-sb-nepw cm-Wv, AXv Aaqtam aqtam F tNmZyw t]mepw hne-bn-cp-mt\m hninjvSX kzoI-cn-mt\m \apv Ignbpn-k-l-a-. \mw GsX-nepw hn[-n-e-Xns\ hnh- bmsX hcpw. Cuiz-c\pw {_hpw {]mtbm-Kn-I-ambn Hpcn-bv-W-sav _un-Iamb Bhiy t{]cn-np- Xs FmWv D]-\n-j-p-I kqNn-n-p--X.v Ghpw p. AXns\ tIhew Aaq-ambn KWn-bvp--Xn-t\- kqva-X-tbmsS Zmi-\n-I-ZrjvSym IrXy-ambn hnth-N\w m aq-ambn KWnp--XmWv IqSp-X bYm-am- sNbvXv \mw B-t_m-[tmsS ""Rm\m-Ipp Rm'' hp-I. Db XXz--sfmw AXm-Xn \np Xmgv XXz- Fp ]d-bp-tm ]c-a-k--bn \np AXyw Npcp-sf-m aqhpw ka-th-Xhp-am-Wv. AXp-sImp n-b, Iev]n-bvm am{Xw Ign-bp-, eLp- -Xz-ap-sp {_w-X-s-bmb B\w as-m-n-t\-mfpw k-{Km- ]d-tb-n-hcp-p. Cu A-iq\yw aXn-bmbn i-c\v ln-bm-W.v Fm hkvXpfpw AXn\npdp hcpp. Fm-n\pw B[m-c-`q-Xhpw kXy-hp-amb hnip--k-sb AXn\ms Fm hkvXp-fpw nXnsNpp. tZi-Im-e--fmepw Imc-Wmepw B_--amb {]]-HSp-hn Fmw AXn-te-p-Xs hnebw {]m]n-bvp- ns D]-nbvv Ic-W-am-n-om . hnip-p. J\n-P, h\-kv]-Xn-PKv, {]mWn-Pm-ew, a\p- {_- - s - n hnNmcw sNm XpS- p- - t XmsS - jy-k-aqlw C-s\-bp hnhn-[-`m-K-v B ]c-tam- iq\ys t`Z-I-X-Xzhpw AXp-t]mse km-[m-c-hp-am-X-k--bp- am-bp _w tIhew Aaqtam bm{n- p-p-sv D]-\n-j-p-I ]tcm-- ambn kzoI-cn-bvpItam A. Ah-sbmw Ah-bvm-[m-c-`q-Xamcnp p. kwL-Sn-X-amb ]q-k--bmbn ]noSp hnI-knhym]-I-amb Hn-\p-n GIo-`q-Xambn \np-p. Cu bvp m\-kz-cq-]-\mb Cuiz-c kns A[n{_mnepff Fm `mKfpw k hym]Iamb Imw-ihpw Ak-ns \yq\mw-i-hp- am-W.v _mly-X-bp-ambn Cu BXva mhns AwifmWv . Ah AXmXns AXn\p _hpw Ipd-hm-Wv. ]c-am-k {]]-khcpXnpff Imcy \nlnm\mbn khntij bpsS cq]-n {]I-S-am-Ip-p. CXp-sIm-p-Xscq]w ssIsmp \ne\npp. Cu hn`m-K-sm- bmWv {]]-n-ep hnhn-[-h-kvX p-fpw Dsmn\pw kzX-{-amb AkvXn-Xz-an-. B Hns B{in- p bYm k-bpsS tXmXp-I-s f, ]c-a-k -X- ` m-K - -f m-s W- mw. thcp- I tatempw imJ- I bn\nv Ah-bn-tebvp hkvXp--fn-semw tZiw Iogvt]mpw ]Sp-]n-Sn k\m-X\amb Biz--hr-- Imew ImcWw Fo kmam\y LS-I--sf-tm-se-s - ap-v. AXp Xs-bmWv Dz-e-amb {_w. AXp Xs {_-ns A`n-hy-nbpw {]Xy--am-Ip-p-v.cmam-\pAar-X w. AJn-e - h n- i zhpw AXn HXp- p- p. Hcp Ps aq-{_-hpw i-cs Cuiz-c\pw B hnip-hkvXphpw AXns ]pdp t]mIp-n-.'' {_--tmSv G-hp-a-Spp \nevp--h-bm-Wv. CXn-ep-a\mw ]c-ak-sb B\--am-sWp hymJym-\n-p. [n-Iw -A-Sp--ap Hns\ Duln-bvm IqSn km[y-aCXp-sImv ]c-a-k Ahym-tJy-b-am-sWp km[m-cW . ktmIr-jvS-amb {_tam AYhm B\-tam ]d-p-h-cm-dp A`n-{]m-bs Jn-bvp-I-bm-Wp-m- hnm-\-n-ttbm B- ssN-X- \y-n-ttbm \ne- bn b-Xv. kmw-K]q-amb ksb Adn-bm-\p cN-\m- tkzbm kzoI-cn ]cn-[n-I-tfm-Sp-IqSn hyn-cq-]-\mb - I-amb Fm {]b- Xv\hpw km[m-c-W- bmbn sNs-pI Cuiz-c-\m- bn-o- cp-p. Cuiz- c As-n Bmhv GIaq-amb Hcp ]q-X-bn-em-Wv. aq-amb B\--amWv Xz-ns AkvXn-hm-c-amWv; {]IrXn AYhm A\m-mhv {]mamWn-Ik AXhm hnNm-c-i-n-bn A`n-hy-- _lp-Xz-X-X z-am-Wv. am- Ip bYmyw. CXn- s\-bmWv cmam- \p- P ktmIr{_hpw Bmhpw jvS-amb {_-ambn kzoI-cn-n-p--Xv. ka-kvX-Kp-Whnjbw hnj-bn, _vw Bm, km-`u-a-X Xzw fn\npw kzX-{-amb hnip {_-amWv \ncp-]m-[nI B-XXzw Cu bp-I- kam-\-fmWv, A`n--k AYhm i-c kzoI-cn-n-p \npW {_w. fm- W.v {_- amWv Bmhv. ""a\p-jy-\n-ep Cu {_hpw BZy-tXv (cm-am-\p-Pt-Xv) kphy-h-n-Xamb ]q- kqcy-\n-ep Cu {_hpw cpw Hp-X-s-bm-Wv. EtKzk--bmWv; cm-a-tXv (i--c-t-Xv) Ahym-tJy-b-amb Z-n {]Xn-]m-Zn Cuiz-cs km-Xn-im-bn-Xz-`m-h\ bYmy-am-Wv. i-cs aX-n--\p-k-cnv cm-a-t- ChnsS km-cym-an-bpsS `mh-ambn ]cn-Wan-n-cn-bvpX-pX- sbpw Hm- a-t-Xmbn kzbw hnf-p-p. AZr- p. A\w km- n\p ]pd- ; km- n- pjvSn-sImv mX-amb k-bm-Is ]q-m-\-am- n-s-bm-Wv. D]-\n-j-p-I-fpsS m\-]mTw hnjsWp tXmp-p. bn\n-jvT-am-b-XmWv Cu am-n-\p--c-hm-Zn. {_hpw X-knamb AXyp-X k-sb-bmtWm AYhm Bmhpw Xn-ep XmZm-y-n {i sNep-pI! ]c-ak-sb BtWmB\--ambn KWnt-Xv F Fm AXns alXzw D]-\n-j-p-I-p-dv Ahkt-ln \nmWv Fm hmZ-{]-Xn-hm-Zhpw D-hn-- bp-mb Ime-n\pw tZi-n-\p-a-p-d-v. Fn-bn-p-sXv {]Xy--am-Wv. i-cm-Nm-cy kan-p hn[w Xm-bn-mWmw. C\nbpw Fsmw ssZhn-I-m-\-fpw Ai\w sImv {]m]n-t--Xmb kc-famb \ncp- Ip-] n- Sp- - -f p-a mWv hn{i-a - a n- msX Kth-j Ww ]m-[n-I-{_--tbpw cmam-\p-Ps aq-amb ]q-{_- sNp Pnm-k p- -f psS apn {]Xy- -a m-I m-tbpw kv]jvS-amn thXn-cnp ImWn-bv p \ncnbvp-sXp ]d-bm Ign-bn-. `mhn-bnse XXz-hnsXfn AXnn- tc-J-I-sfmpw D]-\n-j- p-I hcp Nmcw \ho-\hpw Akm-[m-c-W-hp-amb GsXmw am-shn-n. C\n \ma-Xns\ thXn-cn-bvp-]w aq- f-hXcn-n-mepw icn, Cu Zmi-\n-I-XXzw nc-ambn - -

10

I \nevpw. CXn \nv Hcp-X-c-n-ep hyXn-bm-\-fpw


Dm-h pI kw`m-hy-a- .'' hnjb-hn-j-b n-I -f psS Cu XmZmyw tIhew Hc-kv]jvS-k-ev]w am{X-a, bpnbp--amb hnNmcw, A\p-`-hw, Cm-in Ch-bpsS ^enXm-am-Wn-Xv. {]IrXn hnNm-c-tbm-Kyhpw tXmen-]n-bvs-Sm-hp-Xpw kvt\ln-bvm sImm- hp--Xp-am-bn-cp-ns-n a\p-jym-m-hn\v AXn-s\-p-dnv hnNm-cn-mt\m AXns\ Iogvs]-Sp-mt\m kvt\ln-bvmt\m Ign-bp-ambn-cp-n-. {]IrXn Hcp hnjbnbpsS hnj-b-am-Wv. XnIpw _pn-K-ayhpw bpn-kw-K-Xhpw hi-s-Sp-m Ign-hpXpw kvt\ln-bvm Al-hp-am-Wv. a\p-jy-\p-th-nbmWv CXv \ne-\n-evp--Xv. \-{X-k-aqlw AXns I sImfp- n-s h Zo]- -f mWv; A-I mcw AXns\ Dd- m-\p Xmcm-p-]m-pw. {]IrXn Pohn- X-ns Bo-b-bm-Ymy- n-tebv v \s hnfn-bv pp; Bm-hns Bh-iy-I-X-Isf \nd-th-p-Ibpw sNp-p. {]Ir-X nsb \nn-bvp- Xpw in-s -Sp- p- Xpw sImp-\S-p-Xpw Fmw Bm-hp-Xs-bm-Wv. a\pjy hnNm-cn-m XpSnb Imew sXmv hnjb hnjbn-I-fpsS Cu GI-Xzw, Fm-nepw hym]n-Xpw Fm-nt\bpw X n Dsm-p--Xp-amb Hcp tI{-k-bpsS AkvXnXzw; `-P-\--fpsS knm--ambn hnbvp-p. aX-]-camb cl-ky-hm-Zhpw AKm-[amb [\n-jvTbpw "AXp \o BIpp' "XXz-akn' FX valmhm-Iy-ns bmYmy-n\p kmn-bmWv. \ap-Xp a\-n-em-bn-s p hcmw. Fm AXn-s \- - n-bp AX \ap--Xns\ \ntj-[n-bvm th{X Imc-Wam-Ip-n- . {_s k w_- n- p hnhn[[mc- W - I Bkw- _-n-I-fmb hnhn-[m- i--tfmSpw tbmPn-bvp-pv. adn-p-ap-.v PmKrXn kz]v\w kpjp]vXn Bm-hns kam-[y-h Chsb ]nm- es thZm-- {K---fn thXn-cnp kv]jvS-amn ]d-n-p-v. Ah {_s kw_-n hnhn-[-[m-c-WIsf A\p-Iq-en-bvp-p-ap-v. ]c-{_w B\w Xs-bm-Wv. AXp \mem-as AXmbXv Xpco-bm-h--bn A`n-hy--am-Ip B kzcq]w Xs-bmWv. AhnsS hnj-bhpw hnj-bnbpw Hm-Ip-p. {ZjvSmhpw ZrjvSn-bpw Zr-iyhpw (Im-Wp-h\pw ImWp-Ipw ImW-s-Sp- -h- kvXp-hpw) Hcp kq-{_-- n kt-fnv GIm-Im-c-am-Ip-p. Bmhv a\p-jys am\kn-Ihpw {]mW-i-n-`q-Xhp-amb B-`m-h-tmSv XmZm yw m]n- b v p- t m {_w Cuiz- c - t bpw a\pjymmhn-tbpw CS-bvp lnc-Wy-K` AYhm hnizm-m-hmbn Iotgmp hcp-p. EtKz-Z-ns kzm[o-\in ImWmw. hniz-n\v Hcp tNX- \bpw Hcn-m-i-nbpw Dsv Icp-Xs-Sp-p. a\v Ftmgpw ico-c-tm-SpIq-sS-bn-cn-bvp-p. a\-ns hnkvXr-X-]-cn-]mSnI icoc-ns hnkvXr-X. hyh-I-tfm-sSm-p-t]m-Ipw. \mw Pohn-bvp Cu hniz-n\v kz-ambn Hcp a\-pv; Cu a\v lncWyK`-\m-Wv. Cu hnizmmhns\w_ npff Bibw D]\njpIfn ]e \mafnepw cq]fnepw ImWmw CXns\ Imcy{_sap ]dbpp. ImcW{_amb Cuizc\n \nv `namWv Cu

Imcy{_w; krjvSnbvsSp Fm hkvXpfptSbpw kapbamWv. AJne ImcyfptSbpw tNX\mIamb kapbw {_w AYhm lncWy K`\mWv. CXp kmm {_-n \nv kYm `n-a-. {_w hnip--am-W v, hyn-bm-Wv. AXoh kzm-cq-]a m-W v. GIhpw AZzn-Xo-b-hp-am-W.v Hcp L-n-eXp {kjvSm-hmbn AXmbXp Cuiz-c-\mbn ImW- s-Spp; asm ka-bpw AXns\ krjvSn-bmbn AXm-bXp lnc-Wy-K`s cq]n ImWp-p. Cu {_m-hp-IqSn {_-n\n-mWp--hn-bvp--Xv. ""AXp-Xs-bmWv {_m-hns Dh-m-\w.'' ka-kvX-hn-j-b-{]-]--tbpw Xmn \nevpXv hnj-bn-bm-Wv. B hnj-bn, hyn cq]n-Ifmb hnjbn-I-sfmw hnebw {]m]np Ign-mepw {]]--c-N\bpsS k-ev]-tm-Sp-Iq-Sn-bn-cnbvpp. \mw Bmhpw \psS ico-chpw Hm-sWp k-e v] n-bv p-tm {_w hniz-cq]n AXm-bXv hncm-m-bn-o-cp-p. hncmv ka-kvX-hp-am-Wv. kq-k--ev]-ns kmc-`q-X-am-W.v An At-l-ns inc-mWv; kqcy-N-{-m Ip-IfmWv; \mep Znp-Ifpw At- l-ns sNhn-I-fm-W.v Atl-n- -\n-p- Xs D`-hn {]kn--fmb thZ hmm-Wv. hmbp {]mW-\m-Wv. kakvX hnizhpw At-l-ns lrZ-b-am-Wv. At-l-ns ]mZ-fn \nmWv `qan-bp-m-bXv. hncm-ns icocw `uXn-I]Zm-fpsS kwln-X-bm-Wv. hncmv {]Xy--\mb Cuizc-\m-Wv. At-l-ns C{n-b- Znp-Ifm-Wv. Atl-ns icocw ]-`q-X-fmWv; At-l-ns tNX\-bm-Is ""Rm k-hp-amWv'' F `mh-\-bm {]Imin-b v p- -X p-a m-W v. hncm-S v] p-cp-j s hnIm-k - n\p apmbn hniz- {]--sbtm lnc-Wy- K`- s\tm ]d-bp kq{X-m-hns hnIm-k -ap-m-bn- -gn-n-cn-bv p-p. kqva-i-co-c--fpsS kwln-X-bm-W-tlns hml-\w. lnc-Wy-K`\p tij-amWv hncv {]mZp`-hn-bvp--Xv. hncm-ns cq]-n lnc-Wy-K` {]Xy--\m-Ip-p. ]camk k, Nn, B\w AXm-bXv nXn tNX\ ]c-a-kpJw Fn-h-bpsS cq]-n-emWv hn-bv]-sn-p--Xv. ""m\w, in, {Inb Ch-bm-WXns kzcq]w.'' AXp kzbw Imc-W -a mWv. {_w-kpw Nnkz-cq-]hpw A\--hp-am-W.v ]c-am-k Hcp hnNmc-a; Hcp in-b; Xosc A\m-k-amb _mly-hkvXp-hp-a. Fm-eXv ka-kvX-km-c`q-X-amb XXz-ntbpw Pohn- X -k - - b p- t Sbpw BZi- n- t bpw bmYmy-n-tbpw m\w, t{]aw, kucyw Ch-bptSbpw kPo-hamb sFIy-amWv. AXv \ntj-[m--Iamb A\n-n-X-X-Xz-a-s-n-cn-bv nepw app ]d--t]mse "t\Xn t\Xn' Fv \ntj-[n-p-sImt AXns\ hnbvm-s\m-p-I-bp-p.

Pohm- mhv
koan-X-]-Zm--fn Pohm-m-hn\v AXyp-X-bmYmy-ap-spw D]- \n-j- p-I m]n-bvp-p. AXv ]c-{_--a-s-nepw ]c-{_-tm-tS--hp-a-Spp \nevpp. km-amb Pohm-m-hns\ hniz-ns {]Xn-_n-_w_-sa \ne-bn hn-bvp D]-\n-jZzm-Iy--fp-apv. kmw A\-am-bn-o-cm thn {]bm-k-s-Sp -

11

I {]{In-b-bmWv Cu AJn-e-hn-izw-Xs. Cu {]p-_v[mh Pohm-m-hnepw ImWp-p. ssXn-co-tbm-]\n-jn--\p-k-cn hniz-{_-m-WU-ns ]e LS-I-fpw v Pohm-m-hn ImWp-p-v. An-bpw Pehpw ]rYznbpw A\--k--tbm-Sp-tNmWv Pohm-m-hns\ krjvSn-np--sXp ]d-n-cn-bvp-p. bYm k-bpsS hnhn-[m-h-I Hp-tN-cp kt-f-\-m-\-amWv am\-h. {]mW hmbp-hn\pw AXmbXv ico-c-nse izmtkm-zmkw PK-n \nc-cw hoip Imn-\pw, a\v BIm-i-n\pw AXm-bXv am\h a\v hniz-nse A-co(Cu-X)-n\w A\-cq-]-fm-bncnp-p. qe-i-co-cam-Is hniz-ns `uXnI-hkvXp-tfmSpw B\p-cq]yw hln-p-p. a\p-jym-mhn\v Pohk--bpsS Fm Ah-I-tfmSpw ASn-apSn _-ap-v. AXn-\p-n Hcp Znhy-X-Xz-ap-v. AXp-sImmWv \mw ]c-am-\w \Ip tNX\ Fp hyh-l-cnp B\-m-h-bp-m-I-Xv. AXp-hgn A]q-k`--fn \apv (a-\p-jym-m-hn-\v) {_-tmSv Ghp-a-Sp k-ap-m-Ip-p. koan-X-amb "Alw' Asn ico-c-[m-cn-bmb Poh C{n-b--tfmSpw a\-tmSpw _np \np Bm-hm-Wv. hn`n- X - z- An-c- a mb kam-\ -X -t bmsS hn-bvp-p. ""cp ]n-Ifp-v. Htc Xe-n-ep-h, AXy--an-{X-. Htc hrs B{i-bn-n-cn-bvpp. Ah-bn-s emv a[p-c-a mb ^ew Xnp-s Im- n-cnbvpp. Fm atXv X XnmsX AXv t\mnsm-n-cn-p-p. AtX hr-n-t hniz hr-nt a\p-jy Cuiz-c-t\mSp IqsS Xma-kn-p-p. Xs Npn ]nSn-n-cn-bvp ti-fpw IjvS--fpw ImcWambn aqn-pp; Xs \n-lm-bm-h--bn ZpxJn-pp. Fm AXv at-Xns\- - m-Wp-tm PK{]-`p-hmb Xs Iqp-Im-cs\ ImWp-tm B Zhy kn-[n-bn aXn-a-d-m-m-Znp-p. lm Fsmcp tPymXnv! AtXmsS Ahs ti- Zqsc-b-I-ep-p.'' {]mIr-X\pw Znhy\pw Xn nc-amb s]mcpw {]m]np Ign-n-n-. Pohmm-hns k \nc-cw ]cn-Wan-p-sIm-n-cnp-p. Xm\-m Hns\ {]m]n-m ]nXp-Sp {]b-Xv\np-sIm-n-cn-p-p. a\-jy-\n-ep Pohm-mhv A`n-apJo-I-cn- p--{]-i v\ -amWv \m\m-Xzw. AXn GIXzw m]n-m A\-m-mhv Pohm-m-hns\ Blzm\w sNbvXp-sIm-n-cn-p-p. kmhpw A\- hpw Xn-ep Cu ]nSn-hen hniz-{]-{In-b-bn-ep-S-\o-f-ap--Xm-W.v AXv am\h-tN-X-\-bn-sen aq\yw {]m]np-p. Ahs PohnX-nse _un-Ihpw sshIm-cn-Ihpw ss\Xn-I-hp-amb Fm hipw Cu kwLjw A\p-` -h -s - Sp- p. hynXzw \ntjw hne-bn-np-Ibpw, kms A\-amn ]cn-h\w sNp-Ibpw, am\-hXsb Znhy-Xbn apgp-Inbpw sNbvXm am{Xta a\p- -jy\v ]qt{]- a-n-tbpw ]q- kzm- X-{n- tbpw \nXy-k-Xy- hnf-p Cuizckm{am-Py-n-tebvv {]thiw e`npI-bp-p. Fm-eXv am\-h-cq]w [cnv km-ambn hnp-t-S-tmfw AXn\v ^e-{]m-]Xn-bp-m-hn-. An-av eyw {]m]nm\pw Ign-bn-. Cu kwLj-n-m-[m-

c-ambn ImW-s-Sp k Xn\np Zqc-tbvv hncNq-pp; AXp-sImv am\-Po-hn-Xtbpw AXn{I-anp apI-fn-temv t]mtI-Xmbn hcp-p. km-amb Pohm-mhv kzbw-]q-amb k-b-. An-s\bmsWn ]c-am-mhv Pohm-m-hn-\m ]cn-an-X-amb asmcp kz{-hy-n-bm- bntm-Ipw. Bm-hns bYmXbmWv A\-w. Hgn-hm-t-p Ab-Ym-X-b-mWv kmw. A-cym-an-bmb Bm-hns\ ths]-Sp-n-bm km\mb Pohm-mhv Xp- n- ep bYm-X-tbbpw ssIhnp-Ifbp-p. A\-ns kmn[yw Dn-ep-m-Ip-- Xp-sIm-mWv a\p-jym-m-hn\v Db ]Zhn e`n-p-Xv. Pohm-mhv Dm-Ip-Xpw \ne-\n-m Ign-bp-Xpw hniz Pohn-X-n\n-m-Wv. Bmhv ]q-amWv. (Sub Specie acternitztis) Bm- Hp asm-ns\ AIse amp-Ibpw At\ym\yw _ln-jvI-cn-p-Ibpw sNpp F knm-np Hcp a\x-im-kv{X-XXz-ap-v. Cu _ln-jvIr-Xm-h--bpsS {]Xo-Xn-sIm-p-am{Xw Bmhv kYm thdnp \npp Fp A\p-am-\n-t-Xn. ChnsS ]rYzw Hcp Xc-n t`Z-{]oXoXn am{X-amWv. CXns\ kmZr-iy-am-bn-mWv Icp-tX-Xv. Am-]w CXv tIhew \psS a\-p-I-fpsS A]-Ij-Wambv t]mIpw. thdn-p-\n-p Bm--fpsS k]w kXyw, \, kvt\lw Fo BZi-v m\w \Ip-I-bn-. C{]-Imcw a\-jy Cp \ne-bn ]q-\-spw Cp bYm-n-ep Bm-hn-t\m Db GtXm Hp-spw AXns\ {]m]n-pXp a\x-im-nv AXym-h-iy-am-sWpw Hcp ap[m-cW-bp-m- Ip-p. Pohm-m-hns kzX- {-k-sb ]cn-tim[n-m AsXmcp shdpw {`aw am{X-am-sWp \app a\- n-em-Ipw. kap- Zm-b- n\n--I-m a\p-jy ]nssb-sm-mWv? a\p-jy\v Xn Xs-bp kmam-\y-a\-mWv bmYmyw \Ip- -X.v kzw \ne-bn Ah as-m-bmepw am\-h\m-Ip-n-. hnhn-[-cq-]-fn-ep kapZmbtNX-\sb kw_-n-t-S-tmfw CXv kXy-amsW-n, Hpw Ipd-h-, kmap-Zm-bn-I-X-tb-m IqSp-X DIr-jvS-amb kmam-\y-a-\n-s\-w-_-n-pw! km-fmb a\-p-I aX-nepw aX-n-\p-th-nbpw B[ymn- I-amb Hcp ]q-L-S-Is \nn-p- p-v. Fm bYm-n-ehbvv Ah-km\w t\mp-tm ImWmhp aq-cq-]-an-. Hc-Zr-iy-k-ap-Zm-b-nse AwK- F \nebvmsX Ahbvp Xnsc bmYmy-hp-an. Npcp--n ]d-bmw, A-cym-an-bmb Bm-hns\ Hgn- p-a m- n-bm ]ns aX-n\p thsd Bm- _mn-bp- m-hn-. hyn-bmb Pohm-mhv Xmgv Xc-ns] PU{]-Ir-Xn-tbmSv a-cnp temI-n D-X-\mbn \npp-s-nepw A\p-`-h-tbm-Ky--fmb D-X-h-kvXp--fn kap-X-\-. \nc-cw {]b-Xv\np-Xpw Fm kzct-bn-m-p-amb a\p-jym-mhv Xs B-kzm-X{yhpw ka-c-kX km[n-m-ep BmZhpw B\-kzcq-]amb {_m-\--ckhpw Bn-t-Xp-v. a\pjys Df-fn-ep Cuiz-c Xs-m Xncn- -dn- bp- tm am{X-ta, BZiw AXns ^e-{]m-]vXn-bn-se-p-tmtg

12

I a\p-jy\p Xs ]c-ae-ys ]q-am-m Ign-bq. a-c-fpw At\ym- \y-hn- tcm-[fpw Pohn-X-nse hntcm[m-`m-k-fpw A]q-amb hnImkns e-Wfm-Wv. AXn-s-Xn-cmbn ]c-kv]c-sm-cp-hpw ktmjhpw imnbpw hnIm-k-{]-{Inb ]q-am-sb-Xn\p sXfn- hm-Ip-p. Pohm-m-hp- X-s- bmWv bp-t-{Xw. AhnsS--s-bmWv acw \S-p-Xv. BZiw ]q-amIp-hm bpw Ah-km-\n-bvWw; hntcm-[--fn\n-pmb thZ\ ian-p-Ibpw thWw. Atmtg ]qn-sbnb a\p-jy-\n Bcw-`n-p Cuiz-cs\ {]m]nm\p {]h-WXbvv XnIpw ^e-{]m-]vXn-bp-m-hq. PKnse asm hkvXp--tf-mfpw Db-h\mWv a\pjy. A\--tmSp tN Hm-Ip-tm-gmWv Ahs ]c-a-eyw \nd-th-dp-I. {]Ir-Xn-bn Poh-in Hfn-ncn-p-v. PohnXw hnI-knp-tm {]Ir-Xn-bpsS ]c-aeyw \nd-th-dp-p. Poh-in Xn tNX-\sb Hfnnp kqn-pp; AXp tNX-\sb XnIpw tamNnnp Ign-bp-tm Pohs eyhpw ]q-am-Ipp. {]bpWp {]XyamhptmgmWv tNX\bpsS eyw ]qoIcnpXv. DXamb Ai\ nsen apgpIptm {]-bpsS kXyw kwkn-am-Ip-p. B Ai-\-am-Is hnNm-ctam hnIm-ctam Ctbm A; hnNmc-ns eyhpw C-bpsS {]m]ym-\hpw hnIm-cns ]q-X-bp-am-Wv. km-amb Pohm-mhv ]c-am-m-hns\ Xms\-p-\n-n-d-n-h-pthm B ]c-{_-s {]m-]np-tm Bo-b-Po-hn-Xhpw eyw {]m]n-p-p. ""m\n-bmb Hcp a\p-jy\v Pohmmhv k-kz-hp-am-Ip-p. Cu sFIyw Hcn- IpI-gn Bv ]noSv ZpxJ-sav? IjvS-sav?''

m\p \nnX-e-y-am-Wv.

D]-\n-j -p-I-fnse [-i mkv{ Xw


PKv ]pd-s-p-h-cp-Xv ]c-am--m-hn \nm-Wv. AXp-sImp Ahn- sS- s hn{i-am\w Is- -Ww. {]]-{]{Inbbnem-Zyw km-\-f-\--am-m \Sp ]cn-{iaw \mw ImWp-p. _mn-bp CX-ckmwkm-cnI hkvXp--sf- tm-se-s a\p-jy Xn A\-ns k-ap-s--dnv ktm-- X-\mb ]cam mhns\ {Klnbvm ssI \opp. Fm ]nIfpw XfpsS Bhmkhrntebv v ]dp t]mIpw t]mse Cu PKmsI B ]c-am-m-hn-tebvv t]mIp p ""Rm An-cn-bn-p--t]m-se-s A-bn {]th-in-bvstbm? {]t`m As-n {]-th-inbvp Rm ]hn-{X\pw ip-\p-am-Is, {]t`m'' ""Av Fs hn{i-a-m-\am-Wv.'' Cuiz-c-t\mSv sFIyw {]m]n-emWv a\p-jys BZiw. {]]--nse Fm hkvXp-fpw A\-s Xnc- bp-I-bmWv; Fm a\p- jy-\p- am-{Xta ]ca-e-y-s-p-dnp [mc-Wbp-p CXp Xs-bmWv a\pjy-tN-X-\bpw ap {]m]-n-I-]-Zm--fp-am-bn-p A-cw. bpK-bp-Km--c-fmbn \S-p hnIm-k-]cn-Wm-ap tij-amWv a\p-jy\v al-mb hnjz-]--Xn-sbp-dnv t_m[-apmbXv. A\-ns Blzm-\-sf Adn-bm Aht\ Ign-bq. Ah Xs-m-n-cn-bvp kzo- b-]- Z-hn-bn- tebvp t_m[-]qw k-cn-bvp-Ibpw sNp-p. ]c-{_w km-\mb Pohm-m-hn\p sNs

CXv A-Xyw D-Xhpw ]q-hp-amWv Ghp-a[nIw Bimkyamb BZi-am-Wv. Cmcyw ]e-hn[-nepw {]Xn-]m-Zn--s - n- pv . ""AXv hni-n\npw Zmln\npw k-S-n\npw ]cn-{`-a-n \npw hm-Iy-n\n-pw arXyp-hn\npw tatebm-Wv.'' ""hniz-N- p- mb kqcy AXyw Zqcp nXn sNpp; Ip-Ip-m-Ip tcmK--sfmpw _m[nbvp-an-. AXp t]mse-s AJn-e-{]m-W-nI-fnepw IpSn-sIm-p Cu GIm-mhv Fm-n\npw AIp kwkm-c- Zpx-J--sfmpw hym]n-bvmsX \nn-]X-\mbn v \ne-sIm-p-p. \m\m-Xz-{]-]--n Pohn-bvp, Hcp p{Zm-m-hn\v k-kzhpw ]W-b-s-Sp-p-I, tcmKpw IjvSm-\p-`-h-pw hnt[-b-\mbn hnpI, CsXms Xo-bmbpw \n`m-Ky-am-W.v km kbn-tep \bn-p Imc-W-sf Hgn-hm-pI a\p-jys km[m-c-W-amb Dt-iy-am-Wv. \m\m-Xz-n \np GIXz-n-tep aS-n-hcnI Hcm-Zi-e-y-amWv; AXv ]ca-{]-[m-\hp-am-Wv. AXp a\p-jymsI kwXr-]vXn-bp-fhm-p- p. ssXn-co-tbm-] -\n-j-n-\p-k-c nv AXv v""{]mWm-cmaw a\ B\w imn-k-arw AarX''amWv. ""Poh\pw a\-n\w ktm-j-hpw, imn-bp-tS-bpw, \nXyX-bp-tSbpw ]q-X-bp-am-W.v \mw sImXnp ]nXp-SpsIm-n-cn-p XmWXcw ey- PohnX ico-ctbpw am\-kn-I-amb B{K-l--sfbpw Xr]vXn-s-Sp-nsbp hcmw. Fm AsXmw CXn-eps-Spp; CXv Ahsb AXn-ibnp \np-p. \psS apn PohnX-nse hn`n--\n-e-I-\p-tbm-Py-amb ]e-Xcw kpJ-fp-apv; Poh-\in \Ip kpJw, C{n-bm-\p-`-hP-\y-amb kpJw, am\-kn-I-kp-Jw, _pn-]c-amb kpJw Ans\ ]e-Xpw. Fm Fm-nepw shv D-Xhpw DIr-jvS-hp-amb kpJw "B\w' X-bm-W.v '' kZm-Nm-c-Po-hn-X-s-n N XpS-cp--Xn-\p-ap-mbn D]-\n- -jp-I-fnse Zi-\-]--Xn-bn kZm-Nm-c-\n-b-a- Dm-Im-sa A`n-{]m-b-n-s-Xn-cmbn D-bn-bvp Bt-]--sf-p-dnp hnNmcw sNbvXp-t\mmw. Fmw Hm-sW-n kZm-Nm-c-]c-amb _- Fn-s\-bmWp-m-hpI Fsmcp tNmZyw s]mn-hcm-dp-v. ]c{_w ]q-am-sW-n ]noSv AXns\ {]m]n-bvm\p {]b-X\ns Bh-iyw-X-s-bptm? H-s-Sepw v ]c-kv]-c-t`-Zhpw a\p-jy-Po-hn-X--fn auen-I-am-bn-p-sn ]ns \tmSv Abm-cs\ kvt\ln-bvm\pw kvt\l-m kwkm-c-ns sFIyw t\Sm\pw ]d-bp-Xn-\an FmWv D]-\n-jp-I Nqn-m-p-Xv. Abm-cs\ kvt\ln-m \tmSv I]n-- -p psneXv Fmw Xs Hscm bYm-k--bn nXn-sN-p--Xp-sIm-m-W.v _mlyhpw An-c-hp-amb hyXy-kvX-XIsf AXnhn-m Rm\pw Fs Ab m-c\pw A-cm-m-hn Hp Xs-bm-Wv. ]q-ambp \nXy-ambpw hnip-\pw _e- hm-\p-amb bmm-mhv tZiIm-em- Sn-m-\-n \S-p ]cn-h-\--fn \npw tZi-Im- e--fn m\w- ]n-Sn-n-cn- p as-m-n \npw AXo-X-\p-am-Wv. \mw kzw Pohn-Xnepw A\ycpsS -

13

I Pohn-X-nepw GI-`mhw ImWpI FmWv XnI \tbm-Sp-IqSn Pohn-bvpI F-Xns Xm]cyw. km-\mb Bmhv AXns kp-Nn-X-amb hyn-Xzs AXnhnp ]q-tmSp XmZmyw {]m]n-p-tmtg a\pjys [mn-Ikz-`mhw Ftmgpw sImXn-p-sIm- n-cnp Cu BZiw \nd-th-m Ign-bq. tam-amw Btm--Xn-bpsS amK-amWv; \mw kzw hyn-Xzs AXn-hnv sNsn hn{iaw sImp bYm-k- bmWv AXyp--k- . B bYm k- sb-bmWv D]\n- j-p-I Dun- -d-bp-- X.v a\p-jy-\n Cuiz-c-\p-sp ]d-bp--Xp-sImp am{Xw Fm ]pcp-j-{]-b-Xv\pw kam-]vXn-bmbn Fw hcp-n-. Cuiz-c a\p-jy-\n-ep-sp Xobm-Wv. ]t, a\p-jy\v A\-h-[m-\XtbmSpw ]pcp-j-{]- b-Xv\hpw kwLjhpw IqSm-sX-bpw, ssIh-is-Spn \nm ]p hn[w {]Xy--cq-]n-e Cuiz-c a\p-jy-\n kmn[yw sImp-Xv; iIy-X-bpsS AYhm kw`m-hy- X-bpsS \ne- m-Wv. in-sImpw {Inb-sImpw Cuiz-cs\ ]nSn-s-Sp-t-Xv a\p-jys I-hy-am-Wv. AXp sNm Ign-bn-s-n a\p-jy-s\ \nev Ihy-NypXn hcp-p. a\p-jys Dn-ep Cuiz-c Hcp kXy-kw-`h-sa t]mse-s Hcp Npa-X-e-bp-am-W.v Hcp {]iv\-hp-amWv; Hcp ssIap-Xep-am-Wv. a\p-jy Xs Am-\-m `uXn-Ihpw am\-kn-Ihp-amb _mlym-hc-W--tfm-Sp-IqSn XmZmyw m]np-p. ]q-Xsb {]m]nm-\p C Ahs km-X-tbmSv AYhm ]cnan-XntbmSv a-cnp-p. ""Pohm-mhv Znhy kv^penw-K-fm {]Im-inp-p-s-nepw AXv ]q-ambpw Znhya-. At-l-ns ssZho-IX bYm-a-. ]q-Xsb {]m]n-bvm D-tS-bp Hco-iz-cmwiw am{X-am-W-X.v Cp \ne-bn-eXv aX-cnbpw tZh-X-bp-amWv; ]Xnbpw (Cu-iz-c) ]iphpw tNp-m-bXm-Wv. A\-oiz-c-XXzs Cmbva sNemWv [-im-kv{X-ns NpaXe; AXns\ \in-n-p-sIm-; ssZhoI in-sIm-Xns\ ]qcn-n-p-sImv.'' {]Ir-XnbpsS km-amb ss]Xr-I-n-t bpw B-k --bpsS A\---fmb BZi-fp-tSbpw CSbvv \np sshcpyamWv a\p-jy. Ah\v {]Ir-Xn-bp-sS -hn-irw-J-e- X-Xz-sf Cuizc-k--bn-tebvv Xmgvn-sm-p-hv Xs Pohn-Xeyw km[nm {]b-Xv\n-t--Xm-bn- p- v. Xs eLp Pohn-Xs aqSnb HmSv s]mnv t{]a-n-ep-cpIn Znhymm-hn-t\mSp tNsm-m-bn-o-cp-I-bmWv a\p-jys e yw. km - n- t bpw A \- - n- t - b p- a n- S v kwLj-kz-cq-]ambpw, ssZho Bkpco XXz-n-Sbn kw{Km-akz-cq-]-ambpw hn-p a\pjy PohnXs kw_-n-t-S-tmfw [-im-kv{X-kw-_--amb {]iv\-v AXyw {]m[m-\y-apv. kwLj-n\p thn P\n-h\mWv a\p-jy. FXn-\p-`-h-s-Sp-Xp- hsc Ah\v B-Zi\w e`np-Ibn-. B-k m- mm-c -a mWv [-i m-k v{ X- ns BZiw. B-m-\-]qI-amb kz`m-h-amWv kZm-Nmc-kz-`m-hw. Bm-sh--Xn\v Fm-cw Zu-eyhpw kwkvm-c-l m-\ n-b p-a p-, kzm-io-e hpw eLp-X z-

hpap, C{n-bm-\p-`-hw-sIm-p "Rm' F Xm]cy-sa-n, hyn-]c-amb kzm-ns Fm-Xcw _-\-fn \npw ap-\mb a\p-jy-s AKm-[kz-cq]-amWv Dn-jvSm-sa-n ap]-d hymJym\w icnbm-W.v arKo-bm-m-hns hmk-\-Ifpw hnIm-c--fpw, Alm-c-ns Pohn-X-hym-]vXnsb Npcp-p-p. AXp-sIm-hsb \ntcm-[np \nt--Xp-v. Bm-hns DXnbvpw AXyp--X-k--bpsS kmmm-c-n\pw thn XS---tfbpw FXn-cmb kzm[n-\-i-n-I-tfbpw HXpn \nt- n- b n- cn- p- p. [mnI PohnXw m\m--Ihpw X-kw-K-X-hp-am-Wv. AXp tIhew kl-P-hm-k-\-I- fp-tSbpw C{n-bm-\p-`-h--fp-tSbpw PohnX-a. ""Bm-hns\ ico-c-am-Ip cY-n nXn-sNp bP-am-\\m-b-dn-bp-I, _pnsb tXcm-fn-bmbpw a\ns\ ISn-m-Wm-bpw, C{n-b-sf IpXn-c-I-fm-bpw, C{nb-hn-j-b-sf cY-ho-Yn-I-fmbpw Adn-p-sIm-p-I. C{nb-fpw a\pw tN Pnh-m-hns\ hnth-Iim-en-I t`mm-shp ]d-bp-p Fm Zp-e\pw hnth-I-iq\y-\p-amb hyn-bpsS C{n-b- Ah-sm-Xp-n-\nevp-n-. Ahs C{n-b- tXcm-fn-bpsS hnd-fn-pXn-c-I-sf-tmse \nb-{Ww hntm-Sp-p. hnth-Inbpw ZrVNn--\p-amb hy-nbpsS C{n-b- tXcm-fn-bpsS A\pk-c-W-i o-e-cmb IpXn-cI -sf-tmse kp\n-b -{- -fm-bn-cnbvpp. m\-lo-\\pw hnNm-c-iq-\y\pw A]-hn-{X-\pam-b-h Hcn-epw Aar-XXzw {]m]np-I-bn; A`u-XnIm-h--bnepw Fp-I-bn-. Ah hopw hopw P\\- a - c - W - N - { I- - f n IpSp- n- - d - p- p. Fm m\nbpw hnth-I-im-enbpw ]cn-ip--\p-am-b-h hopw P\-\-a-cW-N-{I-n-tep aS-n-h-cm kpc-n-Xm-hsb {]m]n-p-p.'' B{K-l-fpsS ISn-m-Wn-m Hms XSp-t--Xp-v. Npm ]nSnp-Xv B{K-l-fm-sW-n Bm-hn I s]mfn-Xv Xo! a\pjy-Po-hn-X-ns [w AX-s-Xp Xs Imc-Ww. X-bpn \nt-inp BZis \mwkzo-I-cnpn-s-n, IqSp-X Db-X-c-n-ep Hcp [mn-I\n-b-as ssIsm-p-n-s-n, \psS PohnXw ey-ln-\hpw Dt-iy-c-ln-X-hp-amb arK-Po-hn-X-n\v Xpeyam-bn-tm-Ipw. kvt\lnpw shdp-pw, Dt-iyhpw ImcWhpw IqSmsX ]c-kv]cw Bt-jnpw Ipn-smpw A\n-b-X-ambn Xncp ]nSn PohnXw \bn-p-sIm-n-cnbv pw. kptJm-]-t`m-K-n-ep cks Fm-n\pw eyam-bn--Wm-p--]w \psS PohnXw a\ptjym-Nn-Xam hn[-n [-Nyp-Xambn Zpjnp - t]mIp-p. arK- X-fpsS kl-P-hm-k-\Isf D]tbm-Knp coXn-bn Xs-bmWv a\p-jy _pn-bps Imc-W-m am{Xw arK-kz-`m-h-n \np Hpw Db-cp-n. euIn-I- ]Zm-sf tZh-X-Ifmbn KWnp-Xpw Bcm-[n-p-Xpw Zpcm-Nm-cn-Ifm-Wv. ""Ctm hntcm-N\ Xs Nn-bpsS ]cn-Wm-an kwXr-]vX\m-bn. Akp-c-m-cpsS ASp-p tNv Ahp-]-tZiw \evIm XpS-n. tIhew ico-c[mcn-bmb Bm-hn-s\bmWv ]qPntXv. AXn-s\--s-bmWv tkhnt-Xv. ico-cs ]qPnpw AXns tkh-\n apgp-Inbpw -

14

I Ign-bp--h\v Cl-tem-Ihpw ]c-tem-Ihpw cpw {]m]vX-

\pw-Xs AXp \app Fn-p-Xcm-\m-hn-. \mw kmam-Ip-p. AXp-sImv Zm\w sNm--h\pw Cuiz-c-hn- h-k vXp-sf tXSp-p; Ah \app e`n-p-p-ap-v. izm-k-an-m--h\pw bw A\-jvTn-bvm--h-\p-amb Fm Ah-bn kr-]vXn-bn-, AJn-e-hn-iz-sbpw Hcp a\p-jys\ Ah Ctmgpw Akp-c-s\p ]d-bp- \mw B{I-anp Iog-SnFp hcmw; Atmgpw Iog-S-mp. ImcWw CsXmw Akp-c-m-cpsS knm--am-Wv.'' \mbn C\nbpw hniz--fp-m-bn-tm Fv tJZnv s\SpC-s\-bmWv \psS PohnXw \bn-bv-s-Sp-sX-n honSpw. ""Ah FhnsS Fn-tmepw Ahn-Spp AXv \njv^-e--fmb Bi-Ipw `b-pw hnt[- Apdw t]mIm- \ m- { K- l n- p- p. BI- i - p- X s b-a m- b n- cn- b v pw. ""hnth- I -] q-a mb Pohn- X - n sNsn Fp- shpI Ahn-Sppw At- p-d-tbvv sFIyhpw kmwK-Xyhpw kv]jvS-ambn ImWm Ign-bpw. t]mIm sImXnpw'' \-fn A[n-I]w Bfp-Ifpw a\p-jy-Po-hn-X-ns hnhn-[-`m-Kfpw {Ia-_--am-bn-cn- ""[\-k--ns am-n-emWv Ncn-bvp--Xv. Fm-embvpw. Hcp--Xm-Zis A`n-hy-RvPn-n-p--Xp-am-bn-cn- h-gn-bnshv ]ecpw \in-p-t]m-Ip-p.''C{n-b-hn-j-b-bvpw. Xbp-n- bpsS kYm-\v C{n- b- - fmWv \s fpsS Zmkyw hln-p-sImpw _mly-k--p-I-tfmSv Hn\bn-p-I-sb-n hnIm-cfpw hmk-\Ifpw An-ca- bn-cppw \mw kXym-m-hns\ ImWmsX t]mIp-p. ""[\t\m-hr-n-Ifpw am{Xw {]Xn-^-en-n-bvp Hcp ImSn m-sem-cp-\pw kpJn-X-\m-Im Ign-bn-.'' ""[\-tam-lam{X-am-bn-cnbvpw \psS Pohn-X w. ]c-kv]c-_--an- m aqV-\mb bphm-hns ZrjvSn-bn ]c-temI Nn m NnX-dnb kw`-h--fpsS Hcp Ne am{X-amb DZn-bvp-t-bn-. "CXp-X-s-bmWv temIw, asmcp temIPohnXw sImv Hcp {]tbm-P\hp-an-. AXn\v \nln- an' Fh Nnnp- p. C-s \-b -h hopw - bv m Hcp Imcy-hp-an-. t\Sm-s \mcp ey-hp-an- . hopw arXyp-hns ]nSn-bn s]Sp-p.'' ""Aar-XXz-sahnthI ]q-amb Hcp Pohn-Xn- Hmtcm I-]cn- s--dn-bp m\n-I Ch-nsS-bp A\n-Xy-h-kvXp]m-Snbpw AwKo-I -cn-s -Sp--X n\p apv BZy-ambn -fn \nXy-h-kvXpsh tXSp-n'' Cuiz-c-\n\n-p-hnXbpnbpsS tImSXn apmsI sIm-p-hcpw; D- tbmKw {]m]n a\p-jy ITn-\-Zpx-J-a-\p-`-hn-p-p, CuizX-eyw {]m]n-bvm AXn\v Ign-hptm Fv ]cn- c- t\m- Sp tN-sIm--msX asmp sImpw Ahs tim-[npw DNn-X-am-sWv Im Pohm-m-hns\ kzoI- lrZ-b-ns hnip ianp-I-bn-. BZi-kp--chpw cnbvpw'' If-ta-im-hn[w ]hn-{Xhpamb Hcp ksb {]m]nm thn-bp Bm-hns AXn-c B{K-l-sf temI-tmSp \nkzm-`-n-bp Pohn-Xw-X-sbmWv hnth-I-]q-amb Pohn-Xw. Pohm-mhv ]c-am-m- tZi-Im-em-h-[n-bp-Xpw C{n-b- _---fp-amb ]Zm-hns Awiw am{X-am-sWpw ]c-am-m-hns Imcy-sam- sf-smp \nd-th-m-\m-hn-, A\y-k-tbmSp t{]agnv Pohm-m-hn\v bmsXmcp kzm-Xm]-cy-hp-an- n-eqsS Hcp ]c-a-tbm-K y-k -sb {]m]n-bv m-\ p spw X-_pn \s D]-tZ-in-p-p. C{n-bm-\p-`- BZiw Is- m B{K-lnp--h ]e-cp-ap- v. h-tm-Sp-IqSnb thdn Pohn-Xap-s hnNmcw Ah Fm B A\-\y-k tZi-Im-em-h-[n-I-fp a\p-jymssIsbm- gn-mam-{Xta `mKy-n-tbpw Nm]-ey- ntbpw m- hm-Ip-t- S-tmfw Ah-cpsS BZiw Hcn-epw {]m]n_-\-n \n-h apn t\Sp-Ibp-p. Pohm-mhv m Ign-bn-, asmcp am\-hk-p-n kv{XobmInepw ]pcp-j-\m-Inepw ku-cy-n-tbpw t{]a-nkzm-Imcy sNbvXpsNbvXv HSp-hn Xm kzbw Dm-nb IpSp-ns-p-t]m-Ip-p. hopw hym]-I-amb tbpw ]q-cq]w Xnc-bp-Xv Xs-m hn-emIpw. ]q-XbpsS kmmmcw \nXy-nte km[yhnizm--Po-hn-X-n A[n-Imcw Ah-Im-is-Sm-dm-Ip-Xp-h sc AtX-] Sn _- -\ n InS-t - n-h -cp- p. am-Iq. CXn-m-It kwkm-c-n \npw kmwkm-cn-I-[Ccw klm-\ p-` q-X n-b psS amw Fm-hp-a mbn \-k--p-I-fn\npw _-apn Bh-iy-am-Wv. {]]Xpdp shn-cn-bvpp; AXv B-hn-kvar-Xn-bn-tev -ssh-cm-Ky-n -Zpx-Jtam-N\w t\Sn-bn-cp--h BZyImew apXt-bp-v. ]p{X-I-f-{Xm-Zn-I-tfbpw mh-c-Pw\bn-p--Xp-amWv'' K-a-h-kvXp--tf-bp-ap-t]-nv `nmw-tZ-ln-I-fmbn \nkz""A\w B\--a-b-amWv; km-]-Zm--fn B\X-bnepw Pohn-Xip-n-bnepw tamw t\Sm-sa B{K-l-an-.'' bm-hIy k-kzhp-ap-t]-np ImntmsS Krl--fn \nn-d-n-n-cn--h [mcm-fap-mtebvp ]pd-s-Sp ka-bp Xs kp apgph bn-cp- p. Krl--Po-hn-X-tm-Sp _--f-dp-n-d-nb ]Xv\n-am-cmb ImXym-b-\npw ssat{X-bnpw `mKn-p- sImCu X]-kzn-k-ap-Zm-b-amWv _u-cpsS {ia-W{]-m-\Sp-m-s\m-cp-n. ssat{X-bnv Xms\p sN-W-sap n\v hgn sXfn-bn--Xv. XymK-]q-amb PohnXw tamtXmn-bn-. Ah Xs Kmly kma-{K-ln-In-Sn-\p apJy-am-ambn AwKo-Icnbvs-p. bn-en-cpp AXy--Zpx-Jt msS ]pdsa Imn-tebvp D]-\n-jp- kZm-Nm-c-Po-hn-X-ns B`y-c t\mm XpS-n. A-h Dt-iy-c-ln-X-ambn hn{i-a-anmsX _-sp tPmen-sN-bvXp-sIm-n-cp Hcp km[p- kz`m-h--fn \njvj sNep-m\pw BNm-c-n-s a-\p-jys\ Ipsd KpW-tZm-jn-p. km-]-Zm-sf D]- t{]cI kz`m-h-n\v AXyw {]m[m\yw Iev]nm-\pI-c-W-am-n-smp \msa-s-n-ep-samv km[nm an-Sbm-bn. ]pdsa ImWp B\p-cq-]y-s-mfpw B{ian-m AXns hn]-co-X-^e-am-Wp-m-hpI, \psS c-amb ]cn-ip-n-bmWv {][m-\w. D]-\n-jp-I "tamnA-cm- mhv bYm-k- r- ]Xn-p-thn sImXn-p-sIm- -cpXv' "sIm-cpXv' Fp am{X-a ]d-bp--X.v ""Zqsc ]nSnv n-cnpp; Fm A\--n\np \yq\-amb Hn- bv-cpXv'' ""Bscbpw shdp-cpXv t{Im[-n\pw Zphn-

15

I Im-c-pw Zpcm-{K-l-pw hio-`q-X-\m-I-cpXv'' Fpw


{]Jym-]n-bvp-p-v. a\-mZyw ]cn-ip-am-Ww; th An-s\- s\nn hr-ns Ce-I am{Xw apdnp-I-f-b p--X p-sImp t{]mP-\-sam- p-a n-. BN-c-W ns ta \n-bnp-Xv hnj-bnsb kw_-n (A[n-Im-cn-IX) tbmKy-Xbpw XymK-ns am{Xbpw ]cnK-Wn-m-W.v ka-kvX-hn-izhpw a\p-jym-m-hn-s\-tm-se-s ]cam- m-h n \nv D-h n-X mbn \mw a\- n-em--WsamWv D]-\n-jp- A\p-im-kn-p-X.v t{]a-kzcq-]-\m-Wo-iz-c. Cuiz-cs\ kvt\ln-pI B\--am-Wv, Cuiz-c-t\mSp t{]a-an-m-Xn-cn-pI ZpxJ-ImcW-am-Wv. ]cam-m-hn-t\m-Sp t{]a-m m\hpw Aa-c-Xzhpw knn-bvp-p. Cuiz-c-t\m-Sv t{]a-an-m-Xn-cp-m kwib-{`aw ZpxJw arXyp Ch-bv n-cbm-bn-o-cp-p. Fm bYm-aX-fnepw ktm--X-amb Cu Bibw ImWmw. ""F\n-s-Xn-cmbn ]m]w sNp-h kzw Bm-hn-s-Xn-cmbn sXp sNp-p. Fs shdpp-h-scmw arXypsh kvt\ln-p-p.'' ]m]n-bmb a\p-jy B-Lm-Xn-bm-Wv. A-cmsc ""B-lt\m P\mx'' FmWv D]-\n-j-p-I hnfnp-Xv. kzm-amb Fm {]b-X\--tfbpw XyPn-m D]v \n-j-p-I \s t{]cn-np-p. Fm Fm Xm]cy-fpw Dt]-n-t--Xn-. Alw-`m-h-n \n-Ip \nm\pw Cuiz-c-t\mSp kwbp-cmbn \nm-\pamWv D]-\n-j-p-I Bh-iy-s-Sp-Xv. Hcm-Zi-b-Xnv B{K-l--fp-mIpw; Ah kzm-]-c-am-hn-s-t-bp-p. ""C-bn-m--h-\pw, C-bn \nv AXo-X-\pw, Cm]qn-hh\pw, Bm-hns\ Cn-p-h\pw {_- - am- bn-cp- p-sIm-p-Xs {_s {]m]np-p.'' \tmSv Dt]-n-bvm ]d-bp Imaw bYm-n C-b-. AXv tIhew arK-k-l-P-amb B{K-l-am-Wv, Ima-hm-k-\bmWv; arK-cq-]-\mb a\p-jys C{n-bm-tem-ep-]-X-bm-Wv. Ima-n \np kzmX{yw t\Sm\pw imkv{X- D]tZ-in-bvp-p. ]t CXp shdpw \njv{In-b-X-bm-hn-. Ima-n-t-bpw- Zp-cm-{Kln-tbpw \njvTpcim-k-\-n \npw _mly-h-kv X p- -fpsS BIj-I -tim-` -I -fn \npw apn t\Sm kl-P-hm-k-\m-P-\y-amb D-Sm`n-em---fpsS kqnbn \npw apn t\Sm \tm-S-\p-im-kn-p-p-v. bYm-amb Csb \ntcm[n-n-n-. AsXmw hnj-bs B{ibn-n-cn-p-p. Hcp a\p-jys sImXn amwk-ku--cy-n-se-n Ah hy`nNm-cn-bm-bn-ocpw; kp-c-h-kvXp--fn-em-Wm-{K-l-sa-n Ah Iem-Im-c-\mbncnpw; Cuiz-c-\n-em-sW-n Ejnbm-bn-o-cpw. tam-nepw m\-n-ep-ap B{K-ln\p {]map Jyw Iev]n-n- cnp-p. C-Isf kXy-sapw anYysb pw cmbn Xcw-Xn-cn-n-cn-bvp-p. \tmSv ktXy--Ifn ]p-tN-cm Bh-iy-s-Sp-p. Hcp \NntI-Xns ]nXr-`-nbpw [-\n-jvTbpw Hcp kmhn{Xn-bpsS Zr-Vt{]-ahpw ]Xn `nbpw Zqj-Wa-. krjvSnIm-hns "Ima'n\p C-sb-m-Ww. ""Rm At\-I--fm-bn-o-cs F-h B{K-lnp (A-Im-abX)'' ]c-ta-iz-c\pw Cn-p-p-sh-n \ap-s-p-sIm--

`n-am-\w, tcmjw, Ima-hm-k\ apX-emb hnIm-csf Hgnbvm \tmSv \nt-in-n-p-v. Fm t{]a-ns tIma-fhn-Im-c--fmb ka-kvt\-lhpw A\p-I-bpw Hgnhm--W-sap ]d-n-n-. B-km-mm-c-n- \mbn X]-p-sN--W-sav D]-\n-j-p--fn-en-mbn \nti- ImWm-sa- Xv icn-bm- W.v Fm X]-n\p Bi-n-bpsS hnIm-kw, ico-c-Zm-ky-n\nv Bm-hns tamN-\w, a\-ns Kw`o-cNn-, a\-ns\ kzbw iam-pI Fsm-am-Ww; ""bmsXm-cm-fpsS X]p m\-a-b-am-sW- n'' PohnXw Hcp atlm--h-am-Wv. AXntep bn-s--h-cmWv \msa-mw. AhnsS \apv X]tm B-Xym-Ktam Zm\tam HuZm-cytam Bhtam kXy-amb hyh-lm-ctam Alnw-ktbm ap--hsc thZ-\n-n-m-Xn-cn-tem kXy-h-N-\tam {]Zin-n-mw. X]v As-n XymKw-sImv tZymXn-n--s-Sp-Xv \nc-t]--`m-h-am-Wv. ""Iw sImtm k-Xn-sImtm k-p-sImtm A XymKw- sIm-mWv Aa- cXzw {]m]nm Ign-bp-Xv'' Omtm-tKym-]-\n-j-n ""{im X]'' {i-XsbmWv X]-sp ]d-n-cn-p-p. _mly-]Zm--fpsS _-tam-N-\-n-\mbn Hcm h\m-cnse GIm--X-bn-te-smpw t]mtI--Xn-. kmwkmcn-I-]-Zm--fp-am-bp Ah-in-jvS_w s]s--dpp-I-f-bm thn GIm--hm-k-n\p in-Iq-p-Itbm X]-p-sN-p-Itbm th-Xn-. ""XymK-tm-Sp-IqSn A\p`-hnpsImpI'' (tX\ Xyt\ `pRvPo-Ymx) Fp Cutim-]\n-j-n ]d-n-p-v. Cu kmwkm-cn-Iamb [\-k--p-I-fp-tSbpw kma-{K-nI-fp-tSbpw A\-Im-cnbmb `mcw-sImp \mw Ip\n--a-cm-sX-bm-bmte \ap-oP-K-n-se-B-\--am-kz-Zn-m Ign-bq. tem`-n\pw Zpcm{K-ln\pw \mw Xotc m\w \Im-Xn-cnp ]w \apo temI-n cmPm-m-sc-tmse hmgmw. \psS- kmw-km-cn-I-amb kpJm-\p-`-hn\p \psS \n\-Xz-hp-ambn {]Xy- -amb A\p-]m-Xap-.v XymK-ns t`Z-`m-hs-D-q-e\w sNpI F A-nepw \nct]- -t{]-a hnI-k n- n-pI F A-nepw, Fm kXy-a-X--fp-tSbpw kmc-XXz-am-W.v -

`mc-Xob XXz-hn-Nmcn sshZn-I-Im-e-n-\p-tijw Hcp ]cn-h-\-ap-m-bn. AY-th-Zne sshcm-KyhmZw Imc-W-ambn cl-ky-hm-Z-{]-m-\-n\p in IqSn. EtKz-Znse Ep-I-fpsS cN\ \S Imep kpJt`m-K--fpsS Imcy-n kz--X-bp-m-bn-cp-p. a\p-jymm-hns kl-P-amb [mn-I`m-h\ in-s-p. D]-\njIm-e-am- b-tm C{n-b- -fpsS B{I-a-W- n-s-Xnsc kv]jvv-S-ambn i_vZap-bp. CSbvnsS B{I-anv D]{Zhw sNp hnj-b-hm-k-\p hg-n-smv Bmhn-n-\nbpw ZpxJnm h Fm-bn. Fm ]nmev icocs Zln-n-pI apX-emb A-k-{-Zm-b tN {`mssh-cm-Ky-n\v hp-s] At[mKXn D]-\n-jIm-ev Cu k-kw-K]cn-Xym-Kn\p - t\cn- tS-n-h-n-. _p-a-X-s- tm-se-s `c-Zzm-P\pw kmwkm-cn-I-Po-hn-X-tbpw sshcm-Ky-tbpw Hcp-t]mse {]Xn-tj-[n-p-p-v. AXnhn lT-hm-Z-ns ]mc-ayn-se-nb Cu sshcm-Ky-hmZw bYm-Xym-Ks

16

I kqNn-n-p H; AsXmcp {]Im-c-n kzm-]c-Xzw-X-s-bm-sWp \w ]d-bpw. Hcm-fpsS Bhv temInse asm Bm-fpw IqSn-bmepf-f-Xn-t\- t{ijv T-Xc-am-sWp IcpXn GI--tam--n-\p- thn sNp {ia- Hcn-epw Bm-hns bYm-\-{aX-bpsS {]I-S-\-a-. \mw Iw sNWw; Fm A\mk- - a mbn sNWw FmWv D]- \ n- j - p- I \njvIjn-p-Xvv. {]]--XymKw sNbvXv hn`P-\etm k\ym-kn-a-Tntem hn{i-an-p--h-\ [mnI kwkm-c-ns Pohnp kmwkm-cn-Ih-kvXpsf kvt\ln-p-sImp X\n-bvp-th-n-b-m-sX, Ahbn-e-n-ln-X-amb A\-n\p thn, Ah-bn Kp]vX-am-bn-cnp hn`q-hn-\p-t hn kv t\ln-p-sImv Ign-bp--h-\mWv [mn-Ia\p-jy. Abmsf kw_- n-t-Stmfw Cuiz-cs alXzw \ncp-]m-[n-I-amWv; asm ]Zm-pw ]q-X-bn-te-bvp hml-\ AYhm Cuiz-c-\n-te-bvp am- F \nebn kmt]--amb al-Xz-hp-ap-v. A\p-jvTn--s-Sp Fm I-hy--fpw, hyn-]-c-amb bfpw XymKfpw B-k m- mm- c- n\p klm- b n- p- p. \app ]nXm- m-cm-Imw. Fs-m kp-Nn-X-amb hyn-Xz-n\np AXo-Xambn \nm\pw IqSp-X al-mb Dt-iy-fp-ambn kzbw XmZmyw {]m]nm\pap am-am-W-Xv. Znhy t{]a-ns \ng-emWv am\ht{]aw. \app kzw ]Xv\ nsb kvt \ln-b vmw. Fn\p thn ? Fm hkvXp--fp-tSbpw lrZ-b-n Pzen-bv p B\- - n\p thn. ""bYm-n `mhv {]nb-\m-IpXvv `m-hn-\p-th-n-b-. Bmhn-\p-thn BWv `mhv {]nb-\m-Ip--Xv.'' Fp D]\n-jp ]d-bp-p. Cu Imcyw Xs CS-ap-dn-bmsX `mcy, ]p{X-m, cmPy-, {_m-W-{Xn-b-Pm-Xn-I, temIhn-`m-K-, tZh-m, kPoh krjvSn-I, hym]-I-amb hnizw Fo hkvXp-sf Bhn-m-hn-p-Zm-l-cnv Dd-n-bvp-p. Ah-sbmw Ahbvp thnb \nXyk--bvp-th-n-bmWv Cu kwkm-c-n nXn-sN-p-Xv. kmwkm-cn-I-]-Zm-sf ]m]-n-\p Cc-bm-bn Znhym-\--{]m-]Xn-p am--fm-bn-mWv krjvSn-nv p--X v. \psS hoWw bYm-am-bm \app kp apX-emb sFiz-cy--fp-m-hp-I-bm-bn. ""XtXm ta {inb-am-hl'' (A-Xn-\p-tijw F\nbvv [\w sImp hcp). kwkvIm-clo-\\v [\w Hcp Xn-bmWv; Fm hnth-In-bv-n-s\-b Fp i-c \nt-inp-p. {]Xy--n AssZ-hn-I-am-b n-tm-p {]m]-nI hkvXp- [mn-I-\mb Bm-hn\p \nc- -ca p shp-hn-fn-bm-Wv. Bmhv Ah-bpsS kzX-{-\n-etbmSv Gp s]mcp-XWw; Ahsb ssZhn-I-i-n-bpsS {]I-S-ambn amp-Ibpw thWw. Ah Cu A\m-k-`m-h-n Fm I-fpw sNp-p. ""Ak-t\m \nn-]Xt\m v BhpI F-Xns Xm]cyw Bm-hns\ {]]-tmSp tNp sInb Fm sIp-Ifpw Agnp ap\m-hpI, `qa-WvU-e-nse Hcp ]Zm-tbpw B{ibn-m-Xn-cn-p-I, `uXn-I]Z--fn-tebvp Nmbm-Xn-cn- pI Fs-m-amWv. ap--h \s-n Fp-]-d-bpp Fp hnNm-cnp-p. \s-sm-sp sNn-m-\m-{K-

ln-bvp-p, CXn-sempw {in--cp-Xv. Hcp tbmmhv ]S--f-n apt-dp--t]mse Nntbm `mhn-hn-Nm-ctam IqSmsX kzw I-hy- \n-ln-p-I. Hcp [mnI-Im-cy-n-\p-thn k-kz-XymKw sNt-n-h-cp-tm X-fpsS ta, BZ-chv, bi-v, A\p-Iq-e-]cnX-n-Xn, kpJkuIcy- , a\p-j y-t \m-Sp-f f kvt \l-_ w Chsb Hpw Imcy-am-m-Xn-cn-p-I.'' Cu Bo-b-kwLj-n\v imco-cn-Iamb Nne Hcp-- sNm D]\n-jp-I \s t{]cn-n-p-p-v. iuNw, D]-hm-kw, C{n-b-\n-{Klw GIm--hmkw apX-em-bh imco-cn-Iipnv AXym-hi y-ambn hn[n-s-n-cnp- p. ""Fs icocw kptbm-Ky-am-Is, Fs Pnlz AXyw a[p-c-amI-s. sNhn-sImv Rm Ghpw A[nIw tIp-am-dmIs'' CXns Xm]cyw ico-cs Hc-hjvSw-`-amtbm Bm-hn\p Hcp `mc-amtbm IcpXn Xnc-kv-cn-t-Xn Fm-Wv. ico-c-ns ipo-I-cWtam C{n-b-fpsS tamN-\tam a\-ns hnIm-ktam Hpw-Xs B]o-U-tbmSp _-ap--X-. {_-Ncyw ]men-p--ht {_-tem-I-{]m-]Xn-bp-mIq Fp hopw Omtm-tKymv ]-\n-j -n ]d-b -s - n-cnp- p. {_-N cyw Hmtcm hnZymnbpw Kpcp-h ns ASp- hnZym- [ y-b \w sNp Ah-k-c-n ]men-bvt-p kz`m-h-\n-b-{W-amWv. AXv kwkm-c-XymKtmSp- Iq- Snb X]tm sshcmKytam A. Fs-m AtX D]-\n-jn Viii 5 {_-N-cys bRvPm-\p-jvTm-\-n\p Xpey-ambn ]d-ncn-bvp-p. CXp {_-Ncys kwkm-c-\n-hr-n-sbp sXmbn hymJym-\n-m-Xn-cn-m-\p Hcp XmoXp \Inbn-cnp-I-bm-sWp tXmpw. icocw Bm-hns tkhI-\m-Wv. Imcm-Kr-la. PohnXw a\v tNX\ _pn - apX- em-b-hsb \mw XyPn-p- I-f-b-W- sa kqN-\-I-sfmpw D]-\n-j-p-I-fn-en-. adnp Cuiz-c A-cy-an-bm-sW knmw CXn-s-Xn-cmb Hcp \n-b-n-te-bvmWv \s \bn-bvp-Xv. bYm-aXns `mhm-th-in Dun- \np- -Xp-sImp am{Xw D]-\n-jp-I Xr]vXn-s-Sp- -n. Ah \apv Hcp I-hy-kw-lnX IqSn Hcpn shn-cnbvpp; AXn-m-m [mn-Im-Ziw hniz-kn-p-IqSm hgn-Im-n- bm-bn-tm-Ipw. Fm BNm-c{Ia- fpw hnImc--fpsS \nb-{-Whpw _pn-bpsS k-m-[n-]-Xy- hpap, kzm-]-c-amb hyn- Xz-ns kp-Nn-X- Xz-n \np apn t\Sn BtmIj-n-tebvp \bnp-, almb Znhy-]--Xn-bn ]m-fn-I-sf \nebvv \msamw \nc-cw {]hn-p-sIm-n-cn-p Fm BNm-ccq-]fpw [mn-I--fmWv; CXn\p hn]-co-X-am-bh A[m n-I-fpw, B-kw-b-ahpw DZm-c-Xbpw Icp-Wbp-amWv kKp-W-. hepssI sNp-Xv CS-pssI Adnb- cpXv F XXzw Cu hmIy- fn {]I- Sn- npp. ""{itbm-Sp-IqSn Zm\w sN-Ww, A{i--tbm-Sp-IqNn Zm\w sNcp-Xv, [mcmfw Zm\w sN-Ww, e-tbm-Sp-IqSn Zm\w sNWw. `b-tmsS Zm\w sN-Ww, klm- \p-`q-Xn- tbmsS Zm\w sNWw'' OtmtKym]-\n-j-n (Viii17) X]-v, Zm\w, B-hw, Alnw-k, kXy-k-X Fn-hbmWv kZm-Nm-c-cq-]- -fmbn ]d-b-s-n- cnp--Xv. GsX- nepw arK-

17

I kr-jvSnsb lnwkn-bvm aSn-p-Xpw, \mbm-Sn-n-Sn

I-k--sb-m-tfsd bmYmyam-Wv. X]-kznsb kw_apbn-Sm-hn-s\-smn hyk\w tXmp--Xpw, Cs n-t-S-tmfw Bm-hn\pw ico-c-n\pw ISn-\-amb ]cnNnm-KXn-bn AXn-i-m-ep--fmb kv{XoP-\v io-e\w ITn-\-amb km[-\-hn-[n-n-p-v. AXp knntN hnIm-c-Zu_-ey-am-tbmw. Fm D]-\n-j-p- - ht Ccw BZi- Po- hnXw \bn-bvm-\m-hq. \njvIrI-fn arK-kr-jvSn-Isf kvt\lnp-Xv Hcp-a [- jvS-amb ]cn-ip-nbpw AIn--\-Xzhp-amWv X]-kzn-bpsS ambn KWn-s-Sp-p. `qap-Jp `mc-Xob [-im- PohnXs `cn-t-Xv. Ab a-hkv{Xw [cn-bvkv{X-ns kma-\y-cq-]-am-Wv. \mbm-n-mbn Hcp am\ns\ Ww. incp apWvU\w sNbvXv sXcp-hp-sXn `Ww sImp-Xpw hnt\m-Zn\p am{Xw Hsc-ensb D]-{Z-hn- bmNn-bv-Ww. Bm-hn\p hn\bw hcp-m-\p D]-Ip-Xpw A]-cm-[am-Wv. hnIm-csf Pbn-m Nne c-W--fm-Wn-h. \nXy-\n-bX-fmb {]m-\-Ifpw D]-hmtm khn-ti-j-amb B-\n-b-{Ww hn[n-p-p-v. k-fpw A\p-jvTn-bvpI hgn Bm-hn\v \nXym-\]- `mc-X ob Nn-I-m a\v ico-cs B{i-bn- n-cn- Z-hn-bn-te-p-b-cp-hm Ign-bp-p. hnip-nbpw hn\-bp-ambvpp F hnizm-k-ap--h-cmWv; AXp-sIm--h a\- sWmcp X]-kznsb alm-\m-n-op-Xv; Ipi-e-\mb ns ]cn-ipn Bh-iy-am-sWp \nt-in-pp. hmk- Hcn-{-Pm-em-cs ssIb-S-n-ep kmaytam \-I-fpsS \nb-{Ww kztbm \St-Xm-Wv. AXv hmtXm-m-Zmcs kz]v\w ImWm-\p Ignthm A. kw`m-hy-as-n \n-ambn \nb-{nepw Nne- Imaw, t{Im[w, hmk-\, C Fnh hnp-bv ip-\mtm ]Xn-hp-v. X]v AYhm \n-amb hk\m bn-cnp--Xp-sIm-mWv X]kzn alzw t\Sp--X.v Pohn\nb-{-Ww, \ymkw AYhm kwK-]-cn-XymKw Ch cpw- n-cns A\p-jvTn-p Cu Bm-lpXn Hcmv BX-n t`Zw I]n-n-cnp-p. X]v Xmgv ]Sn-bn- l-Xy-tb-m ITn-\-am-Wv. acWw Ffp-am-Wv. `mc-sep hm\-{]--p--X mWv; AtX kabw \ymkw Xv Pohn-Xam-Wv. kmaqly _--fn \np c-sk\ym-kn-bvp--Xm-Wv. GIm-{K-X, [ym\w \nZn-[ym-k\w Sm thn hoSpw kap-Zmbhpw Dt]-n-p-Xp-sImv apX-em-bh tbmK-N -cy-I fpw A\p-hn-t- -Xp- v. Hcm icn-bmb k\ym-kn-bm-Ip-n; Pohn-Xn ]cm""{]m hmns\ a\-nepw a\-ns\ _pn-bnepw Pbw ]n-b-Xp-sImp am{Xw k\y-kn-h\pw bYmhne-bn-n--Ww.'' [ym\hpw GIm-{K-Nn--\hpw a\x-ip-n- k-\ym-kn-bm-Ip-n-. Cu Ah-km-\s Xc-m k\ymp-]I-c-W-ambpw ]d-n-cn-p-p. Fm hnNm-cfpw km-{i-an-\msI A]-am\w hcp-p-p. B-kw-baw Aap-J-amn Cuiz-c-s\-s Nnn-m Pohm-m- sNbvXv [mn-I-ho--W-n-eqsS am\-h-k-aq-l-n\p -tfmSv I]n-n-cn-p-p. Cuiz-c-\n \nv A\p-{Klw thn IjvS--f-\p-`-hn-p--h-\mWv bYm k\ym-kn. e`nm-\; Cuiz-c-t\mSv XmZmyw {]m]n-m ! F- Pohn-X]-cn-{i-aam-sI-s \psS Al-mcw XpSp m Cu [ym\m-h-n-Xamb Pohn-Xns B-{]- \on \s ]cn-ip--cm-m thn-bp--Xm-W.v B{i-aljm-h t]mepw Xo-bmbpw bYm-X-bn\n- hy-h-Ifpw apw Btm--Xnv klm-b-I-amIm p Hscm-gn-p-am-d-e. AXv ]Zm--fpsS ]c-a- thn Gs-Sp-nb ]-Xn-I-fpamWv. As\ Krlk-Xys I-dn-bm Ign-hp-m-p D]-I-cWw am{X- m-{i-a-n\p tijw ]cn-{hm-P-IPo-hn-X-amWv hn[n-nam-Wv. ""aqbpw kqva-X-bp-ap a\-p-sImp am{Xta cnp--Xv. B-m\n Xs Fm kzm-Xm]-cy- Cuiz-cs\ ImWm Ign-bp.'' {_- -Ncyw, Kml-yw, fpw shSnv ]cn-{hm-PI-k-\ym-kn-bm-bn-o-c-W-sav hm\-{]-w, k\ymkw Fn-ns\ \mem-{i-a- hn[n- D]-\n-j-p-I tLmjn-p-p, ""{_m-W B-mbv-s-n-cn-bvp-p. {Ia-n Ah-bn-eqsS IS-p-t]mbn \n-I-fmbn `mhn-k-m-\-]-cc-bpsS B{K-l-hpw, hyn- a\p-jy\v kmwkm-cn-Iaew \on Xs ip-am-mw. ]-c-amb kzp-ssI-h-i-n-\p B{K-lhpw, euIn-IAtmtg a\p-jy Xs Bym-n-I-amb hmk-tK-l- amb sFiz-cy-p B{K-lhpw ssIsh-Snv ]cnn tIdm Al-\m-Ip-p-p. {hm-P-I-cmbn k-cn-bv p-p.'' {]mNo\ `mc-X - n kap-Zm-b-tm-Sp I-hy--sfmw ]q-ambn k\ymkn \n-\\pw AIn--\-\p-am-sW-n-epw, bmsXm\n-lnp Ign-m Hmtcm-cp-pw kwkm-c-n c-[n-Im-chpw in-bp-an-s-n-cn-n-epw, km{am-Pym-[n-]-m \np hnc--\mb hn{iaw tXSm hn[n-bp-v. a\p-jy- IqSn Im Ipn-S--hn[w m\hpw _lp-am\hpw hln-n-cp-p. ]cn-ip--Po-hn-X-n\v A{Xbpw _lpPn-hn-X-ns Ah-km-\s ]Sn-bm-Wn-Xv. [mn-Iamb BN-c-Whpw t{]a-a-b-amb Pohn-Xhpw \bn-p X]-kzn- am- \m-Zc--fp-m-b n-cp-p. bmb ]cn-{h-mP-I kmwkm-cn-I{]-tem-`-\--fn \np lnp-a-X-ns apJy-e--W-amb B{i-a-[w Pohnap-\ mbn ]c-t em-I -t bv p ZrjvSn Xncnp- p. X-ns Fm hipw B-in hfn PohnXw \njvIfhpw `n ]q--fp-amb `mc-Xnse ap\n-Nn- ]q-am-m {ian-p-p. AXv sshhm-ln-I-Po-hn-X-n\v - \nXy-ku-cy-ns kz]v\-fmepw A\-iz-c- Hcp--sa \ne-bn ItTm-c-amb ]cn-ipn AYhm {_kw-Ko-Xns {]Xn- -[z-\n-I-fmepw \nc-cw BIr-jvS-- Ncyw thW-sap \njvIjn-p-p-v. D]-\n-jZ{ZjvSm- v fm-bn-cn-bvp-p. Ah B ]c-am-Zi-ns ASp-m- -fpsS A`n-{]m-bn hnhmlw Hcp [mnI kwkvImWv. AXns AkvXn-Xz-m-em-Ir-j vS-cm-Ihw c-amWv; Cuiz-ctk-hm-]-Xn-bm-Wv. Kml-y-ns \s ASp-mWv \n-p--Xv. \ap--sXmcp kz]v\-am- Bm\-amb Krlw Hcp hnjp--th-Zn-bmWv; aX-]-c-amb Imw. Fm Ah Pohn-p-tX B kz]v\n-em-Wv. bmsXmcp NSpw [-]Xv\nsb ]s-Sp-n-bvmsX AXp-sIm-hXv X Ah-K-Wnp Xp `uXn- ]qn-bm-hn-. Zm-Xyhpw ]nXr-Xzhpw hgn-bmbn Hcm -

18

I a\p-jy-kvt\-l-n-tbpw IpSpw-_-_--n-tbpw
AgIpw B\-hpw XnIpw A\p-`-hn-p-I-gn tijw hniz-]u-cs Db ]Z-hn-bn-se-m thn {Ia-n Krl-tmSpw IpSpw-_-tm-Sp-ap _--fn \nv kzmX{yw t\Sm ]cn-{i-an--W-sapw hn[n-n-cn-p-p. _p-aXw `mc-Xob lrZb--fn kpn-cambn m\ap-d -n-b v p--X n ]cm-P -b-s - n-p-s - n AXn\p ImcWw AXv {_-N- cys Kml-y- t-m AXyp-X-\n-e-bn sImp-sh-Xpw aptbm-Ky-X-Itfm AlXtbm t\mmsX Fm-h-tcbpw Db kXym-km-{i-an-tebvv sNm A\p-hZn--Xp-am-Wv. k\ym-kn-I PmXn, [\w, ]ucXzw CsXm-p-an-m Bo-b-amb Hcp ktlm-Zcy-m-]-\-am-Wv. kvt\l-n-tbpw tkh-\-ntbpw kt-i-sf {]km-Z-`m-h-n {]N-cn-np-I-bmW-Xns Dt-iyw. `qan-bn hnip-n-bpsS ku-cy-n\pw, hn\-b-ns inpw, AIn--\-Xz-ns B\- n-\pw, tkh- \-ns kzmX-{y-n\pw kmn- I-fmbn k-cn-p Cuiz-c-Zq-X-m-cm-W-h.

KuX-a kXy-Im-at\mSp ]dp: ""icn-bmb Hcp {_mW \msX Cs\ kXyw sXfnp ]d-bm-\mhn-. AXp-sImv thKw sNv An Pzen-n-q. Rm \n\v Zom-Iw \S-mw. \o kXy-am-n \npw ]ng--h-\-.''

hnhn-[-`m-K-se ab-s-Sp-m\pw ASn-Xp-c-p hssh-c--tfbpw sshap-Jy--tfbpw AI-m-\p-amWv D]-\njZv Zi\- Xp\n-bp-X.v Cuiz-c Fm-h-cnepw Hcpt]mse hym]n-n-cnp A-cym-an-bmb Bm-hm-Wv. AXp-sImv Fm-hpw Hcp t]mse kXys {Klnbvm Ignbpw; Fm-hcw Hcp-t]mse kXy-m\w A[y-b\w sNm A[n-Im-cn-I-fp-am-Wv. {Xn-b-cpsS {]Xn-\n-[n-bmbn k\Ip-am-c {_-W\mb \mc-Zs\ ]Zm--fpsS ]c-a-c-lkyw [cn-n-p-p. Db XXzm-\hpw [hpw Hcnepw {_m-Wh-n\p am{Xw HXpn \np--X-. AKm-[amb B[ym-n-I{]-i\sf hni-Zo-Icnp ]Tn-np {Xn-b-cm-Pm-v m-sc-n \mw {K- -fn hmbn-p-p. XXz-m-\s PmXn-bpsS \nb-a- kap-Zm-b-tm-Sp I-hy- kw_-n hmZ- {]-Xn-hm-Zmbn [mn-I-k-t-f-\sf hn[n-p-p. a\p-jy X\np hn[n I-hy- \S-n-bn-cp P\-I\pw APm-Xi{Xphpw {Xn-b- I- Fm-bmepw A\p-jvTn--Ww. tbmKy-XI cm-Pm-m-cm-bn-cp-p. Xo{h-amb _un-I-Po-hn-X-n-s t\mn Ah-bpsS ASn-m-\-n-emWv I-hy-I- Ime-L--am-bn-cpp AXv. km[m-c-W-mIqSn Zmi-\n-I hn[n- n- p- -Xv. {_-W Xzw knnpI Pw {]-iv\--fn Xm]cyw ImWn-p-h-p. PvRm\n-I \mnsIm BN- c-Ww-sIm-m-sWp KWn--s-n-cnp- p. e- tm-p-an-tmpw imkv{X-N-Imbn Dml- ]qw XpSp ]d-bp IY kXys sXfn-bn-p-p. k-cn-p-sIm-n-cp-p. D]-\n-j-p-I-fpsS km-ZI-mPm_m-e -b psS aI kXy-Im-a Xs Asb cmb {_-Wv {Xn-b-m Kth-j-W--fn {][m-\kwt_m-[\w sNbvXp ]dv : ""At Rm {_-Ncyw amb ]s- Sp- p- p- s p k- X n- - hn[w - Zon-bv m-\m-{K-lnp-p. Rmt\Xp tKm{X- m-c-\m- Bm-amb kXy-k- Xbp-mbn-cp-p. kv{XoI Pohn-X-n\p thn-bp kwLjs kw_-n-tWt'' S-tmfw Ghpw kpc-n-X-Ifpw B{in-X-I-fp-am-bn-cp-pA aI-t\mSp ]dp: ""Fs Ipo, \ns tKm{Xsh-nepw tam-{]m-]vXn-p Bym-n-I-k-a-cn ta-Xm-sW-s-\n--dnp-IqSm. sNdp--n Hcp ZmknAhv ]pcp-j--tcmSv Xpey-amb A[n-Im-cm-h-Im-i-bmbn Rm\-p-anpw \S-n-cp Ime-mWv \ns fpm- bn-cp-p. ssat{X-bnbpw KmKnbpw Bo-b-amb Kw`oK`w [cn-Xv. AXp-sImv \o GXp tKm{X-am-sW-sc-{]-iv\-sf-p-dnv imkv{X-hmZw \S-m-dp-m-bn-cp; \n--dn-bn-. Fs t] Pm_m-e-sb-mWv. \o kXy-ImZi-\--sf-p-dnp \S-p Nm-k-t-f-\--fnepw a-\m-Wv. AXp-sImv kXy-Im-a-Pm-_m-e-\mWv Rms\p ]s-Sp- m-dp-m-bn-cp-p. \n\v ]d-bmw.'' D]-\n-j -p-I m\s tamtm-] m-b -ambn kXy-Im-a lcn-{Zp-ams ]p{X-\mb KuX-as ASpDun ]d-bp- p-s- p-Xv bYm-am-Wv . ""XcXn sNv ]dp: timIw Bm- hn'' B-m\n Fm timI--tfbpw ""`K-hm, Rm Ahn-Sps ASp- {_-Ncyw XcWw sNp-p. ""{_-hn {_ssh `hXn'' {_Zonm-\m-{K-lnp-p. Rm Ahn-Sps ASp- hc- m\n {_w Xs Bbn-o-cp-p. D]-\n-jp-I stbm?'' m\-ns al-Xz-n-eqn \np-Ibpw Fm kZmKuX-a tNmZnp : ""tl tkmay, \o GXp tKm{X- Nm-c--tfbpwAXns ]q-hn-I-fmbn Icp-Xp-Ibpw n s]-h\mWv?'' sNp-Xp sImv D]-\n-j-p-I m\-s-p-dnkXy-Im-a ]dp : ""`K-h, F\n-bv-dn-p-IqSm, p AXyp-mlw \nanw Cm-insb AXns m\-p-\nv Xcw Xmgvpp Fp ]d-bp hnaiRmt\Xp tKm{X-n s]-h-s\v F\n-bv-dn-p-IqSm, Rm\--tbmSp tNmZnp t\mn. A-bpsS adp-]Sn C- I-m-cp-v. m\n-Iv kZm-Nmcw hfsc Imcy-ap-s\-bmWv: "Rms\s sNdp-n Hcp ]cn-Nm-cn-I-sb sXm-p-a Fv Dd-np ]d-bp Ubq-k Am-\n\ne-bn Ap-anpw Aep Xncn-n-cp Ime- Ipw AXm-h-iy-an Fp ]noSp ]d-bpp. ""tammWv \ns K`w [cn--Xv. \ns tKm{X-ta-sXp ]d- {]m]vXn sImh-cp-p m\w t\Sp--Xn kZm-Nmcw bp-hm km[y-a-. Fs t] Pm_m- e- sb- mWv; \o kXy- klm-bn-p-Xv {]Xy-ambn; A{]-Xy--ambn am{XIm-a-\mWv' AXp-sImv `K-h Rm kXym-Ima Pm_m- amWv klm-bnp-Xv. Fs-m Cu PvRm\w apnm Hns DNn-Xamb D]-I-c- -W--fm Dm-Item e-\m-W.v ''

19

I Dm--s-Stem A. Cu m\w A\m-Zn-Im-e-ambn

sXtm AsXmw Cu Bm-hn \np e`n-p-p.'' \nXy-h-kvXp-hmbn \ne-\np hcp Hns A\p-`qXn I- m\-k- l-Ir- X-ambn A\p-jvTn--W-sa-mWv am{X-am-W.v '' Fm D]-\n-j-p-I m\s i_vZ- Cu kqw \njvIjn-p-X.v km-Xn-im-bn-bmb ]cns kp-Nn-X-amb A-n tam-{]m-]vXnv a-k--bn {i-hn-izm-k--tfmSp IqSmsX A\p-jvTnHmtIm-]m-b-ambn kzoI-cn-bv-pn. ""Bm-hns\ thZ- p tIh-e-I- Zp-e--fm-Ip-p. a\p-jys m\w sImp-am{Xw {]m]n-m Ign-bn-. hnm-\w- bYm-eyw tIhew bm{nI-amb k- sImpw hfsc A[nIw ]Tn-Xp-sImpw {]m]nm sImv t\Sm Ign- bp-I-bn-. Fm I--fnepw bmIgn-bn-.'' kXy-amb Pohn-Xn-emWv Du. m\- \p-jvTm-\-fnepw {Inbm-Iem-]-fnepw Btm--Xn-bptm-sSmw [hpw XpSp-m-bn-cn-bv-Ww. {_- m-Ip-p. Fm AhnsS A\-hp-ambn XmZmyw m\w t\Sm-\m-{K-lnp--h\v F{X-Xs in-bmb {]m]n- p-s Im- - W -s a- n- . kXy-a mb Bm-h ns Dm-lhpw Pnm-k-bp-ap-m-bn-cp-mepw kZm-Nm-cw, lnXs ]pjvSn-s-Sp-pI F GI-hn-Nm-c-tmsS [-\njvT Fo cp tbmKyXI-fp-an-s-n {]thiw Fm Ifpw A\p-j vTn-Ww. Cuizc-\n-msX e`n-bvp-I-bn-. m\-sa-m tIhew _pn-bp-sS Ign- \psS Pohn-Xn\p ey-an-. k-bn-, B{i-b-hph Fp \mw hni-Z-am-t-n-bncnpp. B-t_m-[- an. Cl-tem-Ipw ]c-tem-Ipw A[n-I-Wn am-W-Xv. {_-Pnmkp-hns a\v A[nIw N-e- \ In-W-sa H Dt-iy-tmsS A\p-jvTn-p Iam-bn-qS; ]c-am-k--bn {i sNep-m Ign- I-em-]--tfbpw b-bm-Km-Zn-I-tfbpw D]-\n-j-p-I bm hn[w kmwkm-cn-I-hn-j-b--fn kwen-]vXhp-am-bn- A]-e]n-bvp-p-v. ]c-tem-Ip Hmlcn [\w (sjq-Sm. Cuiz-c-`-n-sIm--hs lrZbw ]hn-{Xhpw B\- b) hmt\m Cuiz-c-\p-a mbn Hcp _mp-I -W- m-`-cn-X-hp-am-bn-cn--Ww. Cuiz-c-im-kv{X-n hnZ-K-cmb cw`nmt\m D Dt-iy-tmsS BI-cpXv \w I-hyv Ejn-am injy-msc Xnc-s-Sp--W-sa-n AXn-\p-ap- I--f-\p- jvTnp--Xv. {_m- -W-- fn I-hy-Imbn Nne injy-msc Ipsd-m-etmfw kZm-Nm-c-Zo- sf kw_- np {]I-Sn- n A_p- n-] q-I-amb bvpw [mn- I- amb A-S-- n\pw \nb-{- Wn\pw Ccw Bi-b-sf {]Xn-tj-[n-p-sImp D]-\n-j-phnt[-b-cm-tIn h-Xmbn Adn-hm-Ip-p. {]ivt\m-]\n- I Hc-\n-hm-cy-k-Xys Dun-bp-dn-p-p-v. Fmj-n ]n-em-Zaljn Bdp {_-Pn-m-kp-sf eh "I-fpw m\hpw Xn _-an; m\w - Hcp hj-tbvp IqSn IqSp-X A-S--n\pw B- am{X-amWv tam-km-[\w' F aXs ]nm-p-n\n-b-{-Wn\pw hnt[-b-cmbn hn-m aSn Ab- . m\-I--fpsS kap--b-amb Hcm-o-I-Po-hn-Xn-cp-p. Omtm-tKym]\nj-n Kpcp kXyImam P_m- s-bmWv D]-\n-j-p-I \njvIjn-p--Xv. es\ ]ip-]m-e-\-n-\mbn tLmc-h-\m--c--fn-te-bv-b[mn-I-amb Cu knnbpsS kw`m-hy-X-X-s-bmWv, -Xmbn ]d-bp-p. GIm--[ym-\hpw {]Ir-Xn-k-hpw Fm kZm-Nm-c--fp-tSbpw ]q-[m-cW. AXn-msX kZmhfp-I-bm-bn-cpp CXn- p-t-iyw. D]-\n-j- p-I Nm-c-]-camb \psS A`n-em-j \nd-th- Ign-bp\njvIjn-bvp m\w B-i-n-bpsS kPo-h\n- sa-p-dn-. B]-p-Ifpw `b-fpw tcmK-fpw ac-Wb-a-amb {i AYhm hnizm-k-am-Wv. hrw ^en-p-- fpw Fmw \psS apn-ep-v. Fmepw {]I-S-amb t]m-se-s PvRm\hpw I-n-eqsS A`n-hy--am- Akmw-K-Xy-fpw ]c-kv ]c-hn-tcm-[hpw shp-sIm-pw, I-Ww. m\w \app e`np Ign-m kXyw ssIh- Fm hkvXp-fpw {]hn-p-Xv Ah-km-\-ambn \- Xmbpw AXns\ kzmb-- am-n-b- Xmbpw AXn-\m \mw bvp-th-n-bm-sW-p hnizmkw \apv Dm-lhpw ]cn-h--\w sN-s-Xmbpw Icp-Xs-Sp-p. ""Zpcm-Nm-c- ktm-jhpw \Ip- p. kZm-Nm-c-n\v aX-ns AwKon \np ap-\pw, im-\pw, kam-ln-X\p-a-m-, I-cWw Bh-iy-a p-v . hniz- n-e p- -s Xmw icn-b mlrZ-b-n imn hncm-Pn-mHcp hynXv km[y- sWpw a\p-jys hnPbw A\n-hm-cy-am-sWpw Cuizam-hn-. AXm-bXv m\w sImp am{Xw {_-{]m-]vXn- c \ap- p- d - p- X - c p- p. ""a\p- j ys AZr- i yhpw bp-m-I m h.'' AXp-s Imp cmam-\p-P m\- Aaqhpw Ahm-Nyhpw AKm-[-hp-amb B Hn Xs ns hyJym-\n [ym\w, kam-[n, D]m-k-\, ]qP kam-[m-\hpw hn{i-a-m-\hpw Ip-I-gn-m Ah\p F-n-hbvpw m\w \In-bn-cn-pp. m\-n kam-[m\w e`n-bvp-p. AXn-sesnepw CS-aptm \nv kZm- Nm-cs ]pd- -n-sm-p hymJym-\-n\v th]mtSm Dsp AwKo-I-cn-m Ah\p ]ns AkzHcp \ymbo-I -c-Whpw ImWp-n-. Bm-hn-t\m-Sp -X-bmbn; an-hmdpw X\n-s-m-a-dn-bm-sap Icp-Xp sFIy-`mhw A`n-hy--am-Ip-n-s-n Acw tIh-e- Hcm-fpsS Akz-X!''aX-]c-amb Cu Ddp Inn--gnI- A]-cym-]vX--fm-sWv D]-\n-j-p-I-fq-n-- mns ]cn-n-Xn-bpsS k-n\pw a\p-jys d-bp-p. ""A, Bm-hn-n-hnsS al-mb Nne hnip- A{I-aIr-Xypw \s Akz-cm-m Ign-bn-. -I- \nd-th-m-\p-sv Adn-hp--h\-s-nepw FXn-cm-fn-Ip \psS a\-n t{Im[hpw -Ddpw DfAbm-fpsS Iw HSp-hn hn\-jvS-am-Ipw. Hcm Xs hmm-\m-hn-. kZm-Nm-c-n\pt{]cW \vIp-Xp aXBmhp am{X-amWv kXy-sav a\-n-em-n, Btm- am- W v. aXns ASn- m-\ - n-e - s - n ]ns ]m-k\ \S-p-p-sh-n Abm-fpsS Iw HSp-hn hn\- \apnm Ftm Hn-s\-p-dnp Fspw {]bjvS-am-Ipw. Hcm Xs Bmhv am{X-amWv kXy-sav Xv\satm , Ah-km-\an-m B{K-l-satm \nc-ca\-n-em-n, Btm-]m-k\ \S-p-p-sh-n Abm- amb hf-sbtm Hs Bhpw kZm-Nm-c-n-w. fpsS Iw hn\n-jvS-am-Ip-n-. Abm B{K-ln-p-- aX-n-em-Is CsXmw A\p-`-hkn-am-Ipp; k^-

20

I ehpw

B\--a-b-hp-am-Ip-p. Atm Pohm-m-hns Zueyw \opp; Pohm-m-hn\p hnti-j-amb alXzhpw \n-ln-bvm-s\m-cp-t-iyhpw Ds-p-h-cpp. Hcnbv-eo-t_m-[-ap-Zn-p-I-gn-m ]ns ico-c-_--a-mepw icn XpSmepw icn, a\p-jy AXn-s\-p-dnp DZmko-\\m-Ip-p. Ah km-c-amw kpK-a-amtWm ITn\-amtWm F Nnbpw Ah-\n-. a\p-jy\v kXym-\p-`qXn- b p- m- I p- - t XmsS Ahs ]m]- AIse \opp; ]md-bvs-dn ap-cp-f-t]mse Ah kzbw XIp \in-bvp-p. aX-Po-hn-Xs kw_-n-p Cu apJy-kXyw \n`mKy-h-im `mc- Xo-b-hn-Nm-c--sf-n ]Tn- bvp ]e anI ]WvUn-X-m t]mepw th-hn[w a\-n-em-p-n-. D]\n-j-p-Isf hnain-hcn Ghpw B[p-\n-I-\mb - tUmIvS lyqw A`n-{]m-b-s-Spp: ""D]-\n-j knmhpw {Kop-Im-cmb Ejn-am-cpsS knm-hpw Xn m\w t\Sn-b-h kzm`m-hn-I-ambn k-cn-{X-\mIptam AYhm m\-\-ns ]cn-Wmaw kKp-W-]qamb PohnXw Xs-bmtWm F Imcy-n henb aXt`-Z-ap-v. ChnsS Ipd-m--m\w t\Sn--gn-m ]qmn-X-]m-]-fpw bYm-n- en-m-Xm-Ip-pv! "henb ]m]-am-sWp tXmp-Xpw' m\-an-m--h sNbvXm \nyhpw ^e-n B]-c-hp-amb ]m], inm-` bw IqSmsX ktmNw hnp \nc- cw sNbvXp-sImn-cnm B-m- \n--\p-hm-Z-ap-v.'' D]\n-j m\w B[ym-n-Iamb ]WvUn-Xytam hmZ-{]Xn-hm-Z-]-c-hpw, JWvU-\-a-WvU-\m--I-hp-amb kqva-ss\]p-Wytam Aspw AXv ktm-Xamb ksb - hniz-lr-Z-b-n ktm-]cn-i-nbmbn {]Xy-o-Icnbv-em-sWpw \mw BZyta ]dp Ign--np-v. a\pjy-{]-IrXn sskm-n-I-ambpw {]mtbm-K-nI-ambpw cp hn[-nepw ]cn-h\w sNbvXp-I-gn-m am{Xta Cu Bo-bm-\p-`qXn {]m]n-bvm Ign-bq. lyqw ]d-bp ""Ipd-m m\w t\S'' lrZ-b-ipn h-hp am{Xta km[y-a-Iq. Ahp ]q-kzm-X-{y-ap-v. ""B Db \ne-bn Hcp I I-\; sIme-bmfn sImebm-fn-b; ]pWy-]m-]-f-hs\ ]nXp-Scp-n-. Fsm Abm Atm-tgpw lrZ-b-nse Fm ZpxJhn-Im-c--sfbpw hnP-bnp Ign-n-cnp-p.'' kzX-{\v bmsXmcp \nb-{-W-hp-an-msX Fpw kzw sNmw; ]t Cu kzmX{yw ""tXmn-bXp sNm-\p {`m Xm\pw.'' {_-km-mm-c-hmZn X\n-p-Xmt\ \nb-ahn- [m- Xm- hm- Ip- p; Abm X\npw Xm hkn- p temIn\pw {]`p-hm-bn-o-cp-p. \nb-a\nm-Whpw \nb-{-Whpw X-fpsS a\x-km- n-bpsS t{]c-W-bvsmv BNcn-bvm--hp thn-bp--Xm-Wv. Fm kzmamb Alw-`m-h--fn \np-b-hv kZm-Nmcw PohnX-ns \nXy-_--\-bm-bn-o-cpp; \nbaw t{]a-n ]q-ambn \nlns-Sp-p. Ah ZpjvIw sNpI-sb-Xv kw`m-hyta A. ]pdsa \np kw B-co-Iamb kzoIm-cambn ]cn-Wanp-p. [mnI PohnXw {]m]n-p--Xp-hsc kZm-Nm-c- \n-baw a\p-jy IjvS-sp sR-cpn A\p-k-cnt-p ]pdsa \np Hcp-{K-im-k-\-am-bn-tm-pw. shfnw Inn--gn-mtem

]ns-bXv A\m-bm-k-ambn Dm-l]qw Adn-bmsX - {]hnp Bm-hns kl-P-amb B-c-Po-hnXw Xs-b mbn ]cn-W -a np- p. Hcp Ejn-b psS Iw Bmhns kv^qn-bn-tebvv Xs-m kmkzmWw sN-emWv; AmsX ]pdsa \nv Npa-s-Sp \nb-asf a\p-a-Sp-tmsS A\p-k-cn-e-. I-n\p ]pc-kvImcw Imwnm-, hogvN bvp insb `b-an-m-, Hcp \nkzm-nbmb Bm-hns kzX-{-amb t{]cW \mw ImWp-p. ]c--cm-KX-fmb - N-fpw NS-p-Ifpw _mly-amb I-hy-fpw kZmNmc \nb-a-fpw Abmsf kw_-ntS-tmfw \ncI-am-Wv. Bmhv B ]c-am-\n tNv ]cn-Xp-jvS- \m-Ipp; kakvX ]Zm--fp-tSbpw sFIys Zinbv pp; \mw hyn-] -c-a mbn \psS Bm-h ns\ kvt\ln-bvp t]mse-s AXv kakvX {]]-tbpw kvt \ln-p-p. ""kYm ]q-a mb Hcp k`m-h\ Cs\ hnjb-\n-jvT-am-b, AXm-bXv kZm-Nmcw- k w-_ - n-b mb \nb-a - -[ o-\ -a mbn {]hnbvt _m[y-X-bp--Xmbn hnNm-cnm Ign-bp-I-bn-. Fs-m AXns B-\n-jvT-amb kwL-S\ Imc-Wambn kmZm- Nm-c-kz-`mhw sImp Xs AXns \nbw hcp-m Ign-bpw. AXp-sImv Cuiz-co-b-amb Cbvv AYhm s]mXp-hn AXy- -ip--amb Cm-i- nv ]noSp Bm-cq-]-n Hcp t{]cW Bh-iy-an-. "Ahiy Ihyw' ChnsS Am-\-m-Wv. Fs-m Cm-ivnbpw \nb-ahpw ChnsS Ahiyw GIm-Im-cambn-gn- n-cnp- p.'' kmZm-N mc \nb-a - AXns {]Xy {]IS\-amWv; AXp-sIm-Xns\ _n-p-n. Ghw-hn-[-\mb ]c-am-mhv KpW--fpsS hn[m-Zmhpw kzcm-p-am-W.v AXm-bXv kzbw \nb-akz-cq-]-\m-Wv. hniz-cN-\-bpsS ]-Xn-bn aqp-Xcw kXz--fp-v. (1) kzbw \ne-\n-ev]npw p-Sm-\pw thn {]hn-p-h; kz {]m]vXnsb Imwntm \c-I-`bw aqetam kzmtm-t-iy-tmsS Fs- nepw sNp A[- a-m. (2) \nb-a--f-dn-bp-hcpw X-fpsS Bm-hn\v sshcpy-`m- h-\- bp--Xp- sImv \nb-a--fpsS ]cn-[n-Ip-n CWn HXpn \nm IjvS-sv AXy- [zm\w sNp-h-cpw. (3) Pohn-X-kw-Lj- n hnPbw {]m]nv imn t\Snb hniz-c--I-m. A-c-m Pohn-tXm-t-iy-sn XnIpw A`n--cm-Wv. hfsc hnNm-c-s-Sm-sX, sRcp-an-m-sX, B Dt-iy-n--\p-Iq-e-ambn Ah \nc-cw {]hn-p-sIm-n-cnp-p. kt-lhpw _pn-appw t\cn-Sp Imcyfn I-hy-\n-jvT-cmb {_-m\n-I X-Zhk-c--fn BN-cnp-t]mse BN-cn- bvm D]-\n-j-p-I \tmSv Bm- ]n-p-- t]mse BN-cn-m D]-\n-jp-I \tmSv Bm-]n-bvpp. Cu alm-m- \-{X- {]Imiw hnX-dp t]mse-bpw, ]q kuc`yw s]mgn-p t]msebpw kzbw Adn-bmsX Xs X-fpsS ssZ\n-II--f-\pjvTn-psIm-n-cn-bvp-p. Fm a\p-jypw thW-sap-sh-m Cu knn ssIh-cp-m Ignbpw. Cuiz-ct\mSv Hm-bn-t-cpI kw`m-hy-am-sWv m]n-m AXns hmkvXhn-I-X-X-s-bmWv {]am-Ww. a\p-jy\p k-i\mb ]c-am-m-hn-t\mSv XmZmyw {]m]n - -

21

I A\p-`hw Xsbm-Wv. {InkvXyZmi-\n-Im-cpsS A`n-

Xmn- I-coXym \njvIjnv ]Tn tijw GIm--n {]m-b-n a\p-jy-\n Cuiz-c ]q-ambn A`n-hy- ]q-\n--_vZXbn \-{X- sf t\mn-sm-n-cn- -am-bn-m-Wp-Xv tbip {InkvXp-hns hyn-Xz-n bvpI Fp hnvam ]d-bp--Xp-t]mse kzX-{-ambn am{X-am-Wv. Cuiz- cs kq-amb Hu-Xy-n-te-bvp- ]q-amb GIm--n-en-cpv t\tS-n-bn-cnp-p. Hcpb-cp-hm-\p kw`m-hyX Fm a\p-jy-cnepw IpSn-sIm-p- X-c-n-eXp \mw Adn-bm-\m-{K-ln-p hkvXpsh \psS p-sv D]-\n-j-p-I tLmjn-bp-p. {]b-Xv\n-m- a\-n\p apn \n-em-Wv. [ym\s hyh-lm-cv e-hv B DX ]Z-hn-bn-se-mw. n Zpjn-p- Im-Wp aqmh-bvtm A]-karkZmNmc \njvT kzbtah Hcp eytam Dtiytam Xnbvtm km[-\-kz-cq-]ambn KWn--cp-Xv. a\-ns\ hnjb-n nc-amn \nm klm-b-sa \ne-bn A . A Xns\ \mw \psS ]q PohnXambn DsmffXpv. CXn\v am{XamWv ktm]cn am{Xta FSp-t--Xp-p. hnNm-c-ns Nm-ey--sfmalXzapffXv. ]c-ae-y-n-\p-thn kzX-{y tkh-\- Xpn \nn. C-bpsS ]mfn-bvp ISn-m-Wn-v, a\sa ip-hn-Nmcw hp tIdn-b-tm m\-{`wiw kw`- ns\ \mw hnj-b-n-ep-d-npp; AXn-\p-n-te-pnhn Hcp \nb-a-hn-[nsb A-S-tmsS A\p-k-cn- d-pp; AXmbn XmZmyw {]m]np-p. Cuiz-tcm-]mem- Wn-hnsS kZm-Nm-c-ambn \np--X.v B kzX{ tkh- k-\, kZm-Nm-cw, kXym-t\z-jWw Ch-sbmw Bm-hn \-am-Is ]q-{_--tm-Sp AsslXp-I-`-n-X-s- kXy-Po-hnXw m]n-bvm klm-bn-bvp-p. Dulmbm-W v. Cu Ah- -bn Pohm-mhv ]c-am-m-hn t]m-lm--I-amb a\v Cuiz-ck--sb-p-dnp \nZn-[ymhnebw {]m]n-bvp-p. Fm Cu ey-{]m-]vXnp k-\w sNp-tm t{]am--I-`-n-bn-ep sshIm-cn-Ihgn-sbm-cp-p kZm-Nm-c-]-c-amb ITn-\m-[zm\w Hcn-epw kz-`mhw Cuizc\ns kzbw ebn--S- p-p. km[mc-W-t]mse Atm hnjbw \-fn \np ]pd-ta-bnhy-am-I-bn-. . B ka-bv \nJn-e-k--bnepw Hnp kv^pcnaX-t_m[w bvp AKm-[-amb Hc-\-`q-Xn-bp-m-Ip-p. Cuiz-c-t\mSv aXw apJy-ambn Pohn-X-tbpw A\p-`-h-tfbpw sFIyw {]m]n-p-I-bmtWm Fp IqSn tXmn-tm-Ipw. kw_-n-p Imcy-am-Wv. aX-t_m[w hfm aqp D]m-k-I Xs D]m-ky-tZ-h-X-tbmSp Xpey-ambn hfsmam--fmWv D]-\n-j-p-I \nt-inp-Xv; {ih-Ww, -sa-p-p. hnjbw B ka-bp [ym\-ns LS-Ia\-\w, \nZn-[ym-k-\w. {ihWw tI-dn-bp-Ibpw a\\w Adn- am-bn-cn-bvmsX [ym\n-bvp--hs tNX\ Bbn-o-cp-Xn-s\-p-dnp Nnn-p-I-bp-am-Wv. GIm-{K-lambn p. a\-ns cq]-am-w, Hc-n Pohn-X-k--bpsS apgpIn [ym\n-emWv \nZn-[ymk\w. Hm-as Ah- HmsI cq]-am- --amWv; D]-\n-j-p-I ]c-{_--ns ]c-bmb {ihWw aX-Po-hn-Xn ]mc-cy-n-\p am-\-c-k-amb Ax-t{]-c-W-tbm-sSmw A{]-[m\ tZhm\s kqNn-n-p-p. km-am-{X-\mb Cuiz-c-\n X-I-fpsS Ax-t{]-c-W-sb--nbpw \app ]d-p-X-cphnizm-k-Zo sImm GsX-nepw Xc-n-ep ]c- p-v. Ai-\-ns hnj-b-p hyI-Xn-Xz-cm-KX-amb Hcp Znhy-t{]-cW Bh-iy-am-Wv. ""{]Xy-m- ns kp-Nn-X-`m-h-fpw ]cn-an-Xnbpw Dm-bn-cn-p-n\p-`q-Xn-bn-m-sX-Xs Cuiz-c-k--bn hniz-kn-h S-tmfw ]c-a-eyw {]m]n-m Ign-bn-. \app {_A\p-Kr-lo-X-cm-Ip-p.'' A[n-I]w Bfp-Ifpw ]mc-- am-bn-o-c-W-sa-n {_-hn-j-b-I-amb Ai\w cy-nepw {]Xo-I--fnepw (hn-{K-lm-Zn-I) Xn-\n-p- Xs thWw. I-bm-Wv. D]-\n-jkn-m-n--\p-k-cn aXw ]mc-P]w, [ym\w, kZm-Nm-cw, kXyhpw `mh-\n`-c-hp-amb cy-hm-Z-hp-ambn Hcp hn[-nepw sXn-[-cn-bv-s-p-Iq-Sm. Cuiz-tcm-]m-k\ Fn-h-bn \njvIjn-p D]-\n-j\nc--c-amb _un-I-{]-bXv\w sImv ]mc--cy-ns p-Ifnse DIr-jvS-amb aX-[w ap aX--fn-ep-apJyms AYhm AXn-e-S-nb kXys \mw a\t]mse ]mc-cy--fmb ]nSn-hm-ZfptSbpw am{n-I-amn-em-m {i-an-bv-Ww. cm-as Ah-bn-emWv bm-Pm- e- - fp-tSbpw `mc-m Ip\n-n- n-s Imcyw \mw bpn-hn-N m-c- ns Bh-i y-I X ]d-b-s - n- p-f-f -X v. Hmn-bvt--Xp-.v ]c-am-k Ht Dp; AXv BZys Ah--bn tIh-e-samcp [mc-W-bmbn kzoIhnizw apgps kzbw A`n-hy--am-pp F D]-\ncn-Xv Ctm Xmn-I-\n- b-am-bn-o-cp-p. kXys j- - ns apJy-X-Xzs Hcp ]g- im-Ty-hm- Z- sap Adn-bpI bYm-k-sb {]m]n-bv-e-sp Xo]d-p-IqSm. am\h _pns-m Ign-bp Hcp ]cbm-Wv. Db Xc-n-ep aX-t_m-[n\v bYma-k- Xy-am-W- X.v imkv{X-n- tbpw Zi-\-n- tbpw ]ptcmk A\p-am-\-hn-j-b-am-bm t]mc, kmm-cn-bvKXn AXn-t\m-Sn-S-bp-I-b-. AXns\ kan-bvp-t-bps-Sp-I-Xs thWw. bYm-k-bpsS CuZr-i-amb p. ]c-am-m-hn t{]ahpw BZ-c`m-h-hp-amWv D]-\n-jA\p-`-h-n-\p, A\-s-w-_-n Ccw t_m[p-I-fnse aXw. C-c-n-ep [ym\-amWv B[ym-nn\v X-co-Xn-bn\nv kYm `n-amb Hcp hnNmI-`n hnj-b-hn-j-bn-I Xn-ep t`Z-`mhw [mnc-]-Xn hfp-h-tc-Xp-v. \nZn-[ym-k\w As-n Im-thiw \nd lrZ-b-n shp-cpIn ep]vX-ambn [ym\-a-X Xmn-Ihn-Nm-cs [mn-Im-\p-`q-Xn-bmbn t]mIp-p-shpw AXw-Ko-I-cn-bvp kwkm-cns amm klm-bn-bvp-p. Hcp ]s AXn-s\--ssFIyhpw ]q-X-bp- amWv D]- \n-j-p- I-fnse aX-ns bmWv Zi-\sap hnfn-p--Xv. AXns\ kXy-ns ktmIr-jvS-X-Xzw. aX-]-c-amb A`ym-k-nepw \njvT{Inbm--I-amb kmmm-c-n-\p asmcp t]cmbn bnepw \mw {Ia-n tatem-p-b-cp-t-S-tmfw D]mapt AwKo-Icn-n-p--Xm-Wv. AXv ""tPymXn-WnXw kyhpw D]mkI\pw Xn XmZmyw A\p-`-htKm-Nc-

22

I am-Ipp; Ans\ cpw Hp-Xs Bbn-o-cp-p.


]noSv ]c-cm-KXamb kt-Xm-n D]m-k-\X- s-bn-. Atm ]c-{_w kakvX hniz-nepw hym]nbvp-Xpw a\p-jym-m-hns\ Xn apgp-Inbvp-Xpamb Hc-ko-a-ssN-X\y-sa \ne-bn A\p-`-th-Zy-am-bno-cp-p. \psS AXnh-c-p-I-sfmw XI-cpp; a\pjys A]q-Xbvv Imc-Wamb tZmj- Xmt\ \op-p. aX-ns eyw aX-ns km-Xn-imbnXzw Xs! BZi-aXw Xtm- sSm-nv Bcw- `n ssZzX`m-hs Iogvs-Sp-p-p. aX-kw-_n-bmb D]m-k\ `b-tmSp IqSn Bcw-`n-bvp-p. `n, t{]aw, \nXy-{_-tm-Sp kmbqPyw Ch-bpsS am-n- eqsS aptmp ISv Cuiz-c\pw Bmhpw At\ym\yw tNcp kam[y-h-bn-sen hnc-an-bvp-p. ]qm-h {]m]np--Xp-hsc aX-]-c-amb km[-\-I Bh-iy-ambn AwKoI-cn-bv-s-n-cn-bvp-p.

bn--cp-Xp ]w Cuiz-c-\n-te-bvpb-cpI F-Xn\v iq\y-amb Hc-Km-[-X-bn-tebvp hogpI F-am-Ipw. Atm a\p-jy Fn-t-cpI k-\m-i-n-em-bn-cnbvpw. Cu ]cn-Wm-as kw_-nv D]\n-j-p-Iv X-ap- v. Dm-h {]km-Z hpw ltjm-m-Z hpw \nd Hcp nXn-bmWv; krjvSn-bmb Poh krjvSnsb \ne-hnv {kjvSm-hn-t\mSp tNcp-, IrXy-ambn ]dm Xm {kjvSm-hn-t\mSv sFIyw {]m]np Ign-pshv A\p-` hw hcp Hcm-\ - m-h --bm-Wn-Xv. Cu ]q-Xsb DNn-Xambn hnh-cnm \ssmm-hn-. \mw AXn\v {]Xo-I--fp-]tbm-Kn-bvp-p. imizX PohnX-ns kzcq]w Hcm-\-m-h-bmWv; ]q-kz-X{amb Hcp nXn-bmWv; Pohm-m-hns kpJ-a -b-amb hnkvX m-c-a mWv; AhnsS kzhpw `qanbpw Hnp tNsm-gp-Ip--Xmbn tXmpw.

Pohm-mhv ]c-am-m-hn-t\mSv GIm-Im-c-ambn tNcpp Fp ]d-bp `mK- D]-\n-j-p-I-fn ]e-bn-S-pap-v, ""{]Whw hnpw, Bmhv Apw, {_w AXns ey-hp-am-Wv. A{]-a--\m-b-h AYhm nX-{]- As--Ww. Av Fp-h Ap-t]mse Bbn-ocp-p. ey-amb {_-tmSv sFIyw {]m]n-p-p.'' Bmhv {_w Xs Bbn-o-cp-p. ChnsS Bmtamw hn\pw {_-n\pw Xn ]q-amb XmZmyw Dd-nD]-\n-j-p-I-fpsS A`n-{]m-b-n m\- ns p-]-d-n-cn-bvp-p. hopw ""Ahn-\m-in-bmb {_Dm-h--bn Pohm-m- hns Hcp hnt-jWw \S-pp; n Ch-sbmw Hm-bn-t-cp-p.'' ""Ah A-c-\mb kzmab-amb GIm-InXzw Hgn-hm-em-WXv. Fm-e]c-am-m-hn kayIv {]Im-c-n nNn-sN-p-p.'' sXm-cn-bvepw iq\y-Xtbm arXypthm A. ""Hgp-Ip ""Ah k-\pw km-m-hp-am-Ip-p.'' ""Ah \Zn-I \ma-cq-]-sfm-gnv kap-{Z-n sNv A{]-XyFmnepw {]th-in-pp'' ap-\mb Bmhv Fm -am-Ip t]mse m\n-I \a-cq-]fn \np hnaphkvXp--fnepw {]th-in-bvpp; Fm hkvXp-fpw `mh-cmbn ]cm]-c-\mb Znhy-]p-cp-js\ {]m]n-p-p.'' D]cq-]n XmZmyw {]m]n-pp. ""Cu Bm-hns\ \n-j-p-I kp-Nn-X-\mb Pohm-m-hn\v ]c-a-k--bp{]m]nv Ejn-am X t\Snb m\-m kwXrsv Hcn-epw AwKo-I-cn-p-n-. Xv Aa-cXzw ]vX-cm-Ip-p. X-fpsS Ihyw \n-ln- -h-cmbn e`n-bvm-\mbn {]mn-p-h Pohm-m-hns ]c-aFm Ima--fn\npw ap-cm-bn, ]q-i-atmsS k-sb kzoI-cn-p-p.km-Po-hn-X-nse bYmX-Xzw, k- K-\mb Bm-hns\ k-`m-K--fn-eq- sSbpw {]m]nv Pohm-m-hns {]Ir-Xn-bn k-t{i-jvT-am-b-X,v A\-GIm-{K-Nncmbn (bp-m-m--fm-bn) k-cq-]-amb am-W.v AXv `uXn-I-k--bpsS AXn-cp-Isf ewLnv Ap{_-n {]th-in-bvpp'' ka- kvX-hn- iz- tbpw kdhpw Dd-p-\n-p-p. al-Xz-ns Hcw-ihpw Ipd-bp{Km-ln-bmb GI-k--bn Dd-p-\n-p--Xmbn A\p-`n-. Cl-tem-Is an \ma-t\z-jnp \Sp-Xpw hn-p--hv ZpxJ-t-im-Zn-I-fp-m-Ip-n-. ""thZm A]q-cq-]-n Is-p--Xp-amb [mn-Iaq-eyhnm-\m kwi-b-te-isat\y tbmw Ddsf ktm-m-h--bn-se-p-tm ]q-cq-]-n p [cn--h-cmbn k\ym-k-tbm-K-m ip-k-Xz-m-cm-b]c-am-kz-`m-h-n- ImWm Ign-bp-p. a\p-jy-sc h {_- tem-I-sf {]m]n-p-p. ico- c-Xym-K-ns ka\ne-bn A]q-cq-]-nte \apv BZi-sf {]m]nb-m-Is ]c-a-amb Aa-c-`mhw {]m]nv kYm apm Ign-bp-pp; AXpw Ai\-ap ka-bv cm-bn-o-cp-p. apmmhnp Xm {]]ns Hcp ant]mse am{Xw. Dm-h-bn-em-Is Ahsb {kjvSmhmsWp ]db hn[w ]cammhnt\mSv Ip-av ]q-ambn tijn-sm-p-an-m--hn[w apgp-h-\m{]KmVamb sFIyt_m[apmIpp. ""Rm A- am-Wv. bn, hnI-]-\hnlo\w ]cn-]q-ambn {]m]n-m IgnRm Am-Z- \mWv (`-n-p--h). Rm Im-hmWv; bp-p. \apo temI-n Inp B\w Znhym-\-Rm I-am-Wv. Rm cpw IqSn-b-Xm-Wv. (A-nns \ng-emw am{X-am-sW-v, AXns Xp-amb {]Xntbpw Am- Z-tbpw kwLm-X-Im-hm-Wv) Rm apv cq-]- am- sWv ssX-co-tbm- ]-\n-jv Nqn- m- Wnp-p. (k-Xym-k-Xy- cq-]-I-amb PK- n\papv) P\n-N--h-\m- Wv. Pohn-X-k- ap-{Z-nse Fm IjvS-m-Sp-Ifpw sRcp--fpw Rm Cu {]]- - ns kwlm-c -I m-h p-a m-W v. kln--Xn-\p-tijw \mw Ic-Wbp-Xv ]nWn InSp kqcy\p Xpeyw \nXy-{]-Im-iap--XmWv Fs tPymXnNmtI- n-hcp Hcp acp-c-n-e-s p Xo-bm-Wv. v. Rm Cu kwkm-c-n-tbpw Aacmcmb tZh-mapm-h- sb Bm-hns kq-{]-Im-i -\-ambn cp-tSbpw tI{-am-Wv.'' Cu kq--fn\nv a\-n-emKWn-bv-Ww. ]c-{_-s tIhew Hc-aq-k--bmD]-\n-j-p-I Hpw AwKo-I-cnp-n-sv km[mc-W-bmbn ]d-p-hcm-dp-v. ""t{]a-n hkn-p--h Cuiz-c-\n hkn-p--Cu-iz-c Ah-\n-epw.'' Fm bYm aXhpw Cuiz-cs\ A-cym-an-bmbn Icp-Xpp; Ahn-Spp ]c-a-\n-Kp-V-\p-am-Wv.

23

I Ip-Xv B Ah-bn thdn hyn-t_m-[-ns -

[-ZrjvSym t\mp-tm Pohm-mhv Fm-cw t`Z-`m-h{]k-ntb Cs-m-W.v AXp-sImv B Dm-h--bn -tfbpw hnti-j-XI-tfbpw Hgnp AXp-an-Xp-an-m I-ns {]iv\hpw D`-hn-p-n- . CXv icocw A\no-X-amb Hcp a[y--h-kvXp-hmbn \ne-sIm-phnebw {]m]nv , a\v sI-W-v, khpw AXn-cn- p. Ccw Imcy-fn Ddw \Snp Ign-bp A{im Ccp-n-emgvp t]mtb-S-v, tNX-\m-iq-\y-amb Hc- -m bYm-n hfsc {Inbm-io-e-cm-Imw. XmXzn-IXn-Po-hn-em-sWp tXmpw. \app thW-sa-n-e-Xns\ ]--n\v _ew sImSp-m apm-mhv ]q-X{]mkz]v\-fn-m Dd--sa-tm, t_m[-iq-\y-amb imn- ]n Pohm-m-hm-Wp \apv a\-n-emm Ign-bpw. sbtm ]d-bmw. bm-hIy ssat{X-bnv CXv hnh- XnIpw ]c-am-m-hn-t\mSv Xpey-am-W-Xns \ne. apmcnp sImSp-p-I-bmWv: ""Hcp-p-I sh-n-en-m AXv mhv Xs Fm B{K-l--tfbpw \nd-th-n-smv Aen-p-tN-cp-p. AXp-]ns Hcp-q-n-sb-Sp-m Ign- temIm--c- -fn k-cn-p--Xmbn {]Jym-]n-p bn-. Fm B sh-n\nv GXp `mK-sa-Spp kq-nI apn {]m]n Pohm-m-v {Inbm-io-et\mn-bmepw Dp-]p-fn-bp-m-bn-cnbvpw. bYm-n amb Pohn-Xap-sv kqNn-n-pp. ""Cu temI--fn al-mb Cu Bm-hns nXnbpw CXp-X-s-bm-Wv. k-cn-p-sIm-,v Cm-\p-kmcw `Ww Ign-p-sIm-v. AXv A\--amWv; A]-cn-an-X-amWv; m\-ns ]q- CjvS-n-\\p-k-cv \m\m BIm-c kzoI-cnv kamX-bm-Wv. Cu Poh-k-Xz--fn-eqsS CXp {]Xy-- ambn. Ah- K-m\w sNbvXp sImp hncm-Pnp-p.'' Fmepw Xm tbm-sSmw Am-\hpw sNp-p. arXyp-hn\p tijw ]c-am-m-hn-t\mSv sFIyw {]m]n-n-cnpp F [mctNX-\m-h-k-Y-bn-.'' ssat{Xbn ]d-bpp: ""arXyp-hn\p W-bpapv. Omtm-tKym-]-\n-j-n-\-\p-k-cnp Aa-c-Xz-satijw tNX-\bn-sp ]d-bp A-bpsS hmp-I m Xs-m tZh-{]-tZ-i-tbvv Dbn FnF\nbvp ]cn-{`-a-ap-f-hm-p-p.'' bm-h-Iy Dcw -em-Wv. Cuiz-c-t\mSv kmlNcysa-mWv apWvU-tIm-]\Ip-p. ""]cn-{`-an-bvt--Xmb Imcy-sampw Rm `h- \n-jp ]d-bp--Xv. Cuiz-c-t\mSv ]c-akm-Zr-iy-sapw Xn-tbmSp ]d-n-tm. CXp XnIpw a\-n-em-m-hp ]d-n-cnpp. hyn- ]-c-amb Ccw I- km[ykwK-Xn-bm-Wv. Pohn-X-n ssZzX-`m-hap-m-hp-tm am-m thn-bmWv Pohm-mhv Cuiz-c-Xp-ey-\m-Ipp Hcmv asm-cm-tfmSv kwkm-cnm Ign-bpw, Hcmv Fp ]d-b-s-n-p--Xv. ]c-tam--X-amb Zi-bpsS kz`masmcmtfmSv kwkmcnm Ignbpw. at-bm ]d-bp- h-s-p-dnv F{X-Xs hyXy-kvXm-`n-{]m-b- -fp-sXp tIm Ign-bpw. Hcmv at-bm-sf-n hnNm- nepw Hcp Imcyw Xo-bm-Wv. AsXmcp k{In-bm-hcn-bv m Ign-bpw. Hcmv CX-c-s\- n A\p-am-\n- bmWv; ]q kzX-{-X-bmWv; ]nc-]qmh--bp-amWv; bvm\pw Ign-bpw. Fm Hmtcm ]Zmhpw Abm- IrXy-am-bn--dm- \ap-m-Zisb hn-smn-bvmfpsS Bm-hm-bn--gn-m]ns Fp-sImv Bsc- \m-hn-. C\n Fs-n-ep-samcp hnh-cWw IqSntb Ignbq m- W m Ignbpw? F p- s Im v BcpsS Kw Fp-s-n AXns\ Znhy-Po-hn-X-ns Hc-h-m-t`{LmWnpw? Fp-sIm--htcmSp kwkm-cnpw? Fp Z-sap ]d-bp--Xmhpw \-Xv. kqcy-c-ivan-I kqcy-\n hgn-bmbn B ]d-bp- Xp tIpw? Fp-sImv ebn-bvp t]mse-bpw, Ae-I kap-{Z-n-sem-Xp-phnNmcw sNpw? Adnbpw? Cu kwkvX-hn-iz-tbpw Adn- -t]m-sebpw kzc- Km\-e-l-cn-bn CW-p-t]mbp Fp-]I-cWw sImm-W-hs\ Adn-bpI? k- se-bp-amsX AXn-ep-a[n-I-ambn B-k hn\m-iaS- hp-a-dn-bp Ahs\ Fn-eq-sS-bm-W- dn-bpI?'' CXn \nv bp-n- . Pohm-m- hns kwKoXw kwkm- c-bm-{X- bn hnepHcp Imcyw kv]jvS-am-Wv. \psS _pnv {Kln-m ]vX-\m-Ip-n-,. AsXspw Hp-X-s-bm-W,v Fm Ign-bm-hn[w Hcp {]tXy-Ico-Xbn Ihpw {]Xy- H--Xm-\pw. apm-mhv Fm-n-t\mSpw GIm-Im-c-am-bn-m-\hpw Nnbpw t_m[hpw hnp-sIm-mWv Pohm- t-cpp; Cuiz-c-t\mSv sFIyw {]m]nv Pohn- p-p. hn[mmhv apn {]m]n-p--Xv. Ch-sbmw tIhew ssZzXm- b-I -amb hnh-c Ww sshb- n-I -amb t`Z-t _m[s -I-amb Zi-\-ns e-WfmWtm, Cu I- \ntin-p-Xmbn tXmpw. Cu sshb- -n-I-amb t`Z hnj-bn-I-fpsS hntcm-[`m-hs B{i-bn-mWv \ne- `mhw GsXmcp hn[-n-ep B-`m-h\tbbpw ASn- sm-p--Xv. Ahbvv kmt]--I-tem-I-nte kw`m- m- \-am-n- bp--X-s- nepw AXv Cl-tem-I-n Imhy-Xbp-p. ]c-a-tem-I-n-se-n-bm Fm hn[w \m\m- \p-jvTm\w sNp--Xn Pohm-m-hns\ klm-bnp-p. Xzhpw ssZzX-`m-hhpw AkvXa n-bvp-sap ]d-bp-p. Pohm-m-hns A-c-n-ep Poh-p-IX ]c-a-k-AtXm-sSmw Ah aqe-ap-m-Ip {]Xy--m-\hpw tbmSv sFIyw {]m-]n-p-m-Ip B\--a-\p-`-hn-m I-fpw Cm-Xm-Ip-p. B Ah-bn \nXy\pw AXym-h-iy-am-Wv. Bm-`n-hy-n-bpsS Dtiyw \nd-tham-an- m- -h -\p-a mb Bmhp am{X-am-W p- m-hp-I . m th Hcp hynXzw tI{s ssIh-i-s-Sp-nAXns ]qX-bn Fm KXnIfpw \ne-bvpp; sh-n-p-s-nepw Bm-hn\v Xs Kuc-hhpw Aa-cm-hFm \nd-fpw ap-p. Fm i_vZfpw im-am-Ip- -bpsS al-X zhpw \-h - -a-d n-bm-sap ]d-bp-p. p. apn-bpsS \ntj-[m--I-hi-fm-Wnh; koan-X_p- {_m-WvU-\m-S-I-n Cuiz-c {]hn-p-sIm-n-cn- nbvv {Kln-m Ign-bp--hbpw Ch-sbm-s--s- bvp-p-sh-pw, Znhy-tNX\ AXn Xs `mKw A`n-\bm-Wv. hn[m-b-I-amb Hcp hihpw IqSn CXn-\p-v. \psS bn- p-p- spw Pohm-mhv Adn- bp-p- v. apmmhpw in ]cn-an-Xam-Wv. AXp sImv ]c-am-m-hns ]q- B \mS-In A`n-\-bn-p-pv; kXys ]qXsb hnh-cn-bvm-\m-hn-. Fm-enXp sImp-am{Xw AXv ambpw ssIhiw shp-sIm-p-Xs! Abm-fpsS Dt-iy\ntj-[m--I-amb iq\y-X-bm-bn-sm--W-sa-n-. \ntj- p hg-m-Xmbn Hpw Xs-bn-. ""Ah

24

I Imns\ Xs kt-ihmlIm-cm-p-p. Pzenp


An-Isf a{n-am-cm-p-p.'' hyXykvX-hn-h-c-W-sf XXz-m-\--fn-eqsS CW-n-tm hopw Ipsdmew IqSn Imn-cn-bvt-n-h-p. Cu Pohn-X-nshp-Xs Alm-cs \on--f-bpI kw`m-hy-am-Wv. Ans\ Cu Pohn-Xn ]qX t\Sp--hs\ Pohp--s\p ]d-bp-p. Aar-XXz-n-ep B\w Pohps kz--K-Xn-bns {]I-S-am-Ip-p. Fm `mc-Xo-b-X-Xz-Nn--I-mcpw tamw P\-\ac-W- -fn \np apn-bm-sW Imcy-n tbmPn-bvpp-v. Cuiz-c-t\mSv kmbq-Py-sa-Xv \nXy-\m-IpI FXns asmcp t]cm-Wv. "\nXyX'sb ImW-s-Sp Cu `uXn-I-{]]--ns kt-X-n-tev Xa sNbvXmeXv P-ar-Xyp-c-ln-X-amb Ah--Xs-bm-Wv. -

am-Wv. ]pWy-am-Is \n-bm--Ihpw bYm-hp-amWv; Pohn-X-X-Xz-hp-am-Wv. ]m]-n\v Fm-htcbpw kwXr-]vXcm-m Ign-bn-.

]m]hpw ZpxJm-\p-`hpw
AssZz-X-]--Xn-I-fn-ep-S-\ofw hgn-sX-n-bvp Hcp XS-amWv ]m]-ns {]iv\w. thZ-a-{--fn sshZn-Ihn-[n-bv-\p- Iq-e-ambn {]hn-p-Xp ]pWy-ambpw hnh]co- -Xambn {]hnp-Xp ]m]-ambpw ]d-n-cn-bvpp. D]-\n-j-p-I-fpsS A`n-{]m-b-n \nXy-Po-hn-Xs-n-b p m\w ]pWyhpw Am-\w-]m-]hp-am-Wv. Cu anYym-Zi-\s {]I-Sn-n-p BN-c-Whpw A-Xns\-p-Sp Bm-hns H-s-Sepw ]m]m-Nm-c-am-Wv. D]-\n-j-p-I-fpsS A`n-{]m-b-n {]]--nse \nJne-]-Zm-- tfbpw Cuiz-c-{]m-]Xn-p D]-I-c-a--fmbn v ImtW--Xp-v. \ma-hsb \nb-Xcq-]-fpwths]--h-bpambn Icp-Xp-Ibpw \mw kzbw thdn LS-I-fm-sWp [cn-p-I-bp-am-sW-n [mn-Iambn ]m]w sNp-p. Al-mcw aqew ]q-{_-ns ]c-am-[n-Im-cs \ntj-[n-epw kzbw kmw-K-]qhpw kzbw-]-cym-]Xv hp-am-sWp {]Jym-]n--ep-am-Wn-hn-sS-bp sXv. ]q{_--ns ]c-tam--Xm-h-sb BN-c-W-ns Almcw sImv \n-cm-I-cn-pp F-XmWv ChnsS ]m]-ambn-o-cp-Xv. kzm-a-b-amb Al-m-cs P\n-nbvp AI--g-n-m AZrjvSn Xs kp-Nn-X`m-hs sIn-n-Snp \npp; Fm-hn[w XymK-fn \npw ]nh-en-bp-p. AXns km-\-amWv ]m]w. D]-\n-jp-I ]m]w amb-bm-sWp ]d-bp-n; B ]m]w imiz-Xam-sWpw kqNn-n-bvp-n-. Cu c-hkvXI-fnepw AXn\v Iosgm-Xpn hgpI a\-jys I-hy-am-bn-cnpw. ]pWy-ambn ]cn-h\w sNm _m[y-X-s- -XmWv F A- n ]m]w Ab-Ymam-Wv. AXns cq]w amm {]bXv\w Bh-iy-am-sWtmp-tm A{X-tmfw AXp bYm-hp-am-W.v B tNX-\bpsS m\v ]c-am-tN-X-\sb IpSn-bn-cp-p-Xv ]pWy-am-sW-n-cns Xs Bmhv Cuiz-c-t\-m DX\msWp hcp-p-Xv ]m]-am-W.v D]-\n-j-p-I-fpsS A`n-{]m-b-n kZm-Nmcw hkvXp-fpsS bYm kz`m-hs {]I-Sn-n-p-p. Ah-km-\n- ]pWyw am{Xta hnP-bnp-Ibp-p. ""kXyw Pbnpp; AkXyw Pbnp-n.'' ]m]w Hcp \ntj-[m-I-amb hkvXp-hmWv; X\n-p-Xm FXn-cmWv; arXyp-XXz-

Bo-b-Po- hn-X-np a\p-jym-h--I-fn Ign-tb- nh-cp-t-S-tmfw Imew ZpxJs XpS-p-\o-n--f-bm-\mhn-. Xs kq-k-bpw Cuiz-cm-Wam-bn-ocp--Xp-hsc ZpxJm\p`-hfpsS {Ia-n \S-p D- Xn-{]-{Inb Ah-km-\n-n-m Ign-bn-. D]-\n-jp ]dbpp: ""a\p-jy bYm-n b-am-Ipp'' \mw Cuiz-cm-`n-ap-J-cm-bn-o-cp-Xp-hsc PohnXw \nc--c-amb arXyp-hm-Wv. a\p-jym-mhv \nXy-k-sb {]m]n-bvm\mbn tinp Xn-n- S-bvp Hcp ]oUm-m- \-amWv PohnXw. adItfmtcmtmtcmmbn \otXpv. Cuizcob PohnXw ssIh-cp--Xn\p apmbn Pohn-X-n-ep {`mn kaqew \in-Ww.

Iw
EtKz-Z-nse "EX'n {Ia-k-am-[m-\fpw k`c- Whpw {]I-S-am- bn-m-Wmw. I-kn-m- -n--\p-k-cnp t\mn-bm [mn-IPKn A\n-n-Xtam An- - ctam Bb bmsXmcp hkvXphpw ImWp-I-bn-. \mw hnXbvp-Xv \mw sImp-p. ]pWy-ns ]pWyns hnpIrjnsNbvXm ]pWy ^ew sImmw, ]mhns hnn \np ]m]hpw. Ghpw sNdnb Iw t]mepw a\p-j y-k z-`m-h - n kzm[o\w sNep-p-p. Imbn Xs Dn-en-c-pv t{]cW \In-sm-n-cnp Nne hmk-\-Isfmw XmX-s hnNmcw sNbvXv t_m[-]qw Xnc-s-Sp ]q-I--fpsS ]cn-Wma-am-s Wp a\p-j y-\ -dn-h p- v. Adn- p-s Imv \mw sNp I- Ipsd Ign-m AmX ioe-f m-bn-o-cp- p. kzm`m-hn-I-ambpw Cp \ap-p Am-X-hm-k-\I ap]v t_m[-]q-w sNbvXp-h kzw I--fp-sS-Xs ]cn-Wm-aam-sWv Icp-XsSp-p. kap-{Z-nse Ae-b-Sn-I-tfbpw \-{X--fpsS KXnI-tfbpw \app XSp-p-hm Ign-bm--t]m-se--s[mn- I-hn-Im- k-ns {]{In-b-tbbpw XS- bm \mw Aka-cm-W v. I-\n-b-a- sf AXn-ew-Ln-b vm \Sp {iaw Hcm Xs \ng-ens\ Hgn-hm-n-tm-Im {ian-bv p- -t]m-s e- s \njv^ -e-am-Wv. Ime-s smp amp-I-f-bmt\m ac-W-s-smp Npc-n--fbm-t\m, Ign-bm I--fpsS Hcp {]am-W-tcJ a\pjy Pohn-X- n-ep-s- Xv Hcp a\x-im-kv{X-kn- m--am-Wv. tZhb---f-\p-jvTn-m ]m]-tam-N-\-ap-m-Ip-sa ]gb sshZn-I-kn-m--n\v {]tXyI {]m[m\yw sImSp-p-ImWp-p-v. ]m]w sNp--h arXypsh {]m]n-bvp-sav Hcp tLmc-in-m-hn-[nbpw hnfw-_cw sN-s-n-cn-bvpp. Hcp a\p-jy ]pWy-hm-\m-IpI bPvR--fn-eq-sS-b; k{]-hr-n-Ifn-eq-sS-bmWv: ""Hcp a\p-jy k{]-hrn-IsImv \h\pw No hrn-I sImv Noh\pw Bbn- o-cp-p.'' hopw ""a\p- jy Cm-i- n-bp Pohn-bm-Wv. Cu temI-n Ah hnNm-cn-p-t]mse-s ]c- tem- Ipw Bbn-o-cpw.'' AXp sImmWv \tmSv \-Xns\ Cn-bvm\pw \-Xp-Xs sNm\pw hn[n-n-p--Xv. ""Ah Xs a\-p-sImv GXp-tem-I-

25

I sf {]m]n-m sImXn-mepw GXp hkvXp Inm-\m-{Kln-mepw B temI-fpw B hkvXp-fpw ]cn-ip--lrZ-b-\mb Ah\p e`y-am-bn-o-cp-p. AXp-sImp {]I-Si-n-bmb `qXnsb B{K-ln-p--h Bm-hns\ icnbm-b-dn-bp (B--{]--bm-b) D]-ks D]m-kn-bvWw.'' I-ns {]Xn-^-e-am-bn-mWv A\m-Znbpw A\-hp-am-bn-p k P\-\-a-cW-fp kwkm-c-am-bn- o-cp--Xv. I-kn-mw a\p-jy tZh-m arK-, hr-e-Xm-Z-nI Ch-sb-sbmw Xs heb-n ]nSnp Iqp- p. bYm-n D]-\n-j-p--fpsS A`n-{]m-b-n kap-Zm-b-tk-h\w sImt I-n \np apn e`np-I-bp-p. kzm-I- sNbvXp-sIm-n-cnp-tS-tmfw Imew \mw I-_ns \nb-a-n\p - A[o-\cm-bn-cn-pw. \mw Bk-n-cln-Xcmbn Im-\pjvTm\w sNp--]w apn {]m]n-p-p. ""\obn-s\ Pohnbvs Iw \ns IpSp-m bmsXmcp Imc-Whp-an-.'' \mw P-ar-Xyp-fpsS N-ebn _-cm-Im ImcWw I- sNpp F-X kzm-]qamb I--fm-Wv. hyn-I X sNp-Xns D-c-hm-Znw kzbw Gs-Sp-msX B `mcw hn[n-bpsS Xebvtm \-{X--fp-tStbm as-n-t-sb-n-eptam tase-Nmcn Hgn-p- amdnsmn- cp Ime- L--n Ikn-mw Cs\ \njvIjn-p. ""Hcp ]n kzbw IqSpmn AXn _-\-\m-Ip t]mse a\p-jy kzbw _\m-Ip-p.'' \psS apI-fn an-m-Wp hkvXp Ccp Zpn-[n-b-. \mw Xs app sNbvXpsh I--fm-Wv, \mw kwkm-c-N-{I-n\v Cc-b-. ZpxJm-\p-`hw ]m]-n\p Inp thX\amWv. C-c-samcm-ibw kZm-Nm-c-\n-jvTm-\-n\p in-bmb t{]c-W-bmsW Imcy-n kwi-b-an-. a\p-jys I-v AXn-cn-Sp Nne \n_--\-I-fp-st CXn--ap-p. \ma \s krjvSn-Xv,. Zpm-[-amb Fs-nepw Imcyw t\cn-Sp-tm-gmWv \mam-{K-lnvp hn[w apgp-h \app sNm-\m-hn Fp \mw a\-n-em-p-Xv.v icnbvp a\n-em-nb I-kn-mw kZm-Nmc {]b-Xv\s \ncpm-l-s-Sp-p-n-. a\-n\v hnep hbvp-n-. Cmi-nsb N-ebvn-Sp-n. Fm Icy-fpw ]qm-h- I- fpsS A\n-hm- cy- amb ]cn- Wm-a-am-sWp am{Xta AXp ]d-bp-p-p. Imcy-ambn ]cn-W-anp Hcp kz`m-h-apv Imc-W-n-\v. {]Ir-Xn-tb-m Db \ne-bn-ep Pohmmhv AXns kzmX{yw {]tbm-Kn-bvp-n-s-n `qXIm-es BN-c-Whpw h-am-\-Im-e]cn-n-Xnbpw a\pjy-s I-v XnIpw hni-Zo-I-cWam-bn-o-cpw. - a\p-jy {]Ir-Xn-bpsS shdp-samcp D]--a-. Ah Xs I-t-m _e-hm-\m-Wv. hn[n-bmWv k-hpsa-n ]ns kzX{yw kw`m-hy-a. a\p-jy-Po-hnXw tIhew bm{n-I-_-fpsS {]h-\a. AXn - - thsd thsdbmbn ]e \ne-Ifp-apv ss\kn-I-Z-i, {]mWm-[m-c-\n-e, Pm{K-Z-h, _un-I-Z-i, [mn-I-\ne Cs\ Cu Hgp-p-I At\y\yw Atm-p-an-tmpw apdn-p-I-S- p-Ibpw Dn-tebv p Xf-n-d -p-I bpw sNpp. a\p-jys \nav\-{]-Ir-Xnsb `cn-bvp I

knm--n\v Ah-\n-ep [mn-I-hihp-ambn bmsXmcn-S-]m-Sp-an-. Pohm-m-hns kmc-XXzw kzmX-{y-am-Wv. AXns\ D]-tbm-Knv a\p-jy\v Xs {]mIr-Xn-I--fmb at\m-th-K-sf \ntcm-[np \nb-{n-bvm Ign-bpw. AXp-sIm-p-X-s-bmWv Ahs PohnXw ss\KnIambn \n-bn-bv-s Ah-I-fpsS ]c-c-bn \nv IqSp- X t{ijvT - a mbn \np- - X v . apnbvmbnsmp Ah-s Fm {]h- \-fpw \nXykz-`m-hs B[m-c-am-n-sm-m-I-cpXv; ]cn-n-Xn-IfpsS BLmXw sImp-am-b n- q-S. A-cm-m-hns kzmX{y t{]cW sImp-Xs Bbn-cn-bv-Ww.

I-n\p cp hi--fpv; Hp hniz-hym-]n- bmWv; atXp a\x-imkv-{X-]chpw. Hmtcm Ihpw AXns kzm`m-hn-I-amb ]cn-Wmaw kwkm-c-n-tebvp \evI-pv. AtX kabw AXv a\pjy a\-n Hc-kv]jvS-[mcW ]Xn-n-bvpp; Hcp khn-ti-j-{]-hWXbp-f-hm-p- - p. Cu {]h-WX AYhm kwkvImcw As-n hmk\-b mWv \s Hcn- sNbvX {]hrn hopw Bhn-bvm t{]cn-n-bvp--Xv. Ans\ t\mnbm Cu kwkm-c-n Hmtcm {]hr-n-bvpw AXnt-Xmb ^e-apv; AXv a\-n {]`m-hhpw sNep-pp. BZyw {]kvXm-hn Xc-n-ep I-^e-sf kw_-n-t-S-tmfw \msa-{X-Xs {ian-mepw \ap-h-bn\np c-s-p-\n-evm Ign-bn-. Fm am\kn-I-{]-hWXIsf thW-sa-n \app \nb-{n-m - - Ign-bpw. \psS `mhn-bn-ep BN-c-Ws kw_-nt-Stmfw Fmcw kw`m-hy-XI-fp-ap-v. B-kwbaw sImv \app ]qWy-amb at\m-hr-n-Isf ins-Sp-m Ignbpw; Zpn-Im-c-sf Xfm\pw Ignbpw. I-]-Xn BkvXn-Iy-kn-m-tmSv s]mcp--sSp-n-sp ]e-tmgpw ]ecpw hmZn-bvm-dp-v. AJn-e{]-]-nepw A[n-Imcw \S-p Ahpw At_m[-hp-amb Hcp XXz-amWv Iw. AXv Cuiz-cs \nb{-Wn-\p-t]mepw hnt[-b-a-. ss\kn-I-amb Hcp \nbaw \S-m-m \ap-smcp \ymbm-[n-]\m-h-iy-an-. ]c-am-m-hns bYm-X-tbmSp s]mcp--sSm-X I-XXzw. I-s--n-bp [mn-I-kn-mw ]c{_--ns kzcq-]s {]I-S-am-- em-Wv. Cu {]{In- bsb \nb-{n-bvp-Xv Hcp Znhy-in-bm-sWp kKp-Wkn-m-s A\p-k-cnv \app ]d-bm Ign-bpw. thZ-fn Cu \nb-a-kw-ln-Xsb EX-sap ]d-bpw. hcp-W\mWv EX-ns A[n-]-Xn. tZh-m-cpsS am-an-m Imcy-sf Iw FSpp ]d-bp-p. CXv bYm-k-bpsS kzcq-]ns GXn-tbpw kzm-]c-amb CSs]-S Akm-y-am-n-opp. imkv{Xob \nb-a-fp-tSbpw {]hr-n-I-f-p-tSbpw B[p-\n-I-kn-m-hpw CtX \n-b-n-em-sW-p--X.v Ah kzhpw An-c-hpamb ssII-S-en-t\mSp hntbm-Pn-bvp-p. Cuiz-c-ksb sXfn-bnm Ap-X-Ir-Xy- Bh-iy-am-sWn imkv{X- Cuiz-cs\ Fs-t-bvp-ambn \inn-p-I-gn-n-cn-pw. Pohn-X-nepw BNm-c nepw I-kn-m- -s-

26

I tmse al-Xz-ta-dnb asmcp hnizm-k-{]-am-Wan-. PohnX-n \ap-s p kw`-h n- mepw AXn\v H-Xpn hgn hWn \n-Ww. ImcWw Ah \psS `qXIm-es I-ns ^e-am-Wv. C\nbpw `mhn \psS ssIbvp-n-emWv; \apv Bi-tbmSpw hnizm-k-tmSpw IqSn {]hn-bvmw. Iw `qX-Im-e-n\v Iosgm-Xpm\pw `mhn-sb-p-dn-m-in-m\pw t{]cW \evIp-p. AXv {]]--nse ]Zm--sfmpw AXnse hnP-b]-cm-Pb --sfmpw Bm-hns aln-asb kv]in-pn Fv a\p-jysc [cn-n-pp. kZm-Nmcw XsbmWv \. Db ]Z-hntbm sFiz-cytam A; htam -hw-itam A. \ XmsX thsd \-bn.

`mhn PohnXw
]c-temI Pohn-Xs-n CtX-hsc kpkw-K-X-amb Hcp nc knm-hpw Dm-bn--gn-n-n-s-nepw CXns\-n thZ-Im-e-tbpw {_mW-Im-e-tbpw hnNm-c D]-\n-jp-Ifn Ipsd-qSn hnI-kn--Xm-bn-mWmw. CXv ]p\ Nn-bpsS cq]-n D]-\n-jpI-fn apJy-amb m\w ]nSn-n-cn-p-p. Cu Bibw BZy-a mbn iX]Y {_mWnemWv ImWp- - X v. AXn ac-W-n\p tijw hopw hopw P\n-bvp-I, hopw hopw acn-bvpI Fo c-h-I {Inbm{]-Xn-{Io-bm-cq-]-n-ep Hcp kn-{i-[m-c-Wbmbn {]I-Sam-Ip-p. bYm-m\w t\Sn [y-I--f-\p-jTnv p-sImv PohnXw \bn--h ac-W-tijw Aa-cXzw {]m]nbv m-\mbn hopw P\n-bvp-p. AtX kabw B m\w t\SmsX IhyI- sf Ah-K-Wn- psImp Ime-bm-]\w sNbvX-h hopw hopw P-saSpp arXyp-hn-n-c-bmbn `hn-bvp-p. {_mWw ASp temI-nte P\-\-ac-\W- \S-p--Xmbn kzoIcn-bvp-p-p. D]-\n-j-p-I-fnemb-tm B hnizmkw Cu temI-mWv ]p\--sa hnizmk {]am-W-ambn amdn. c-`n-{]m-b--fpw. cRvPn-n-se-n-bn-cnpp Fp \ap-p ]dbm-\m-hn-. Nne-tm cpw Hcp-an--Xmbn ImWmw. k-pw ZpjvI-pw Cc-^e A\p-`-h-s-Sp-p-v. Hcn-bv ]c-tem-Ipw AXn]ns ]\--sa-Spv Cu temIpw. arX-icocw Zlnv `kvaam-bn--gn-m Pohm-mhv Dz-eamb tPymXn- b-cq-]- n ]c-tem- I-bm{X XpS-tijw DSs\ aqp am-ambn ]pXn-sbmcp Poh-\n-tep aS-pp. {_-tmSv GIm-Im-c-am-bn-t-cp-I -bmWv Aa-cX zns Ghpw Db Ah-. Cu A`n-{]mbw D]-\nj-p-I-fn kv]jvS-ambn {]Xn]mZnnpv. tZhm ]ctamX kIfmbncptm AhtcmSp tNcp Xnembncpp apn, Ctm {_w ]ZmfpsS BZnXXzhpw. {]]-ns ]c-aamb B[m-c-hp-am-bn. AXp-s Imp {_-t m-Sp tN-bmbn imizX PohnXw ]c-tam--X-amb tam-n-se-s-nepw \yq\X hv \apv ]X\w `hn-p ]w Ime-ns A[nIm-c-]-cn-[n-bn-tep Xmgm\pw Hc-h-bn \nv asmn-te-mbn XpSsc HmSn-sm-n-cnm\pw \mw \n-cm-Ipw. apn {]m]nbvm Bmhv P\-\a-c-W-\n-b-a-

p hnt[-b-\mWv; CtX kwkm-c-n hopw hopw P-sa-Spv Xs hn[n \n-ln--Ww. bYmamb Aa-cXzw apm-m-p--XmWv; _p-m-cpsS PohnXw Imem-[o-\-hp-am-W.v ""shfp-Xpw Z-lo-\-hp-amb Bn-tbmsS hngp-p m\-tbvv Rms\m-cnbvepw t]mIm-Xn-cn-bvs'' Fsmcp {]m\ \mw tIm-dp-v. sNbvX I-ns kz`m-h-a-\p-k-cnv AXn-s\m Xc-n-emWv A\-c-Pw e`np-I. Pohmmhv kzbw t{ijvT-Po-hn-X-n-te-bvp-bv Fp m\-n\v kz-sapw AXp-t]mse Xs-m Xmtgmv hogp-n-S-tv \c-I-sapw ]d-bp-p. Cu kwkm-c-P o-h nXw Bm-hns bYm Pohn-X -a; koanX ]Zm- \-tfmSp ]n-n-Snp \np-tS-tmfw Imew \apo kwkm-c-ns ASn-aw t]dn \S-t-n-hcpw. koan-X-tm-sSmn \np-sImv \ap-smcn-bvepw ]qs {]m]n-m Ign-bn; \ma-Xn-s\{X-s ASp-s-n-bnpw Imcy-an-. ]ptcm-KXn \nc-c-amb hnIm-k-amWv; As-n kX-Xamb kmao-]yamWv. km-X-Xz-sf Xosc AI-n-bm Cuiz-c-t\mssSIyw km[n-bvpp; ]noSp kwkm-c-n-tev aS-an-. Bm-hns A\p-im-k-\amWv kkmcw sImpt- in-n-p--Xv.

Hcp XXz-im-kv{X-n\pw AXns `qX-Im-e-N-cn-{X-s Xn--f-bm-\m-hn-. ]c-tem-I-Po-hn-Xs kw_-n-p D]-\ n-j - n- m- - n\v ]c-t em-I - n k- v km-\hpw ZpjvI-v inbpw hn[nbvp {]mNo\ sshZnI knm--tmSpw tbmPnp t]mtI--Xp-m-bn-cp-p. a\p-jys bYm- n-Xn-I- kz-`mhw ]pXnb ]p\- -h m-Z s {]mNo-\-a mb ]c-temI imkv{X-t mSv tbmPn- nm {ian- p. AXn ba[s `c-W-n-ep arXm-m--fpsS B\--a-b-temI-s--nbpw ZpxJ-]q-amb AImc-t em-I-s-nbpw hn-n-p-m-bn-cpp. CXp Imc-W-ambn D]-\n-jn-m-- n- smcp hnj-aX t\cn-p. Fs- m AXn ac-W-tijw aqp am-sf kzoI-cnt--Xp-m-bn-cpp. ""\mw Cu As {]Xn-]m-Zn-p Hcp Bjkq-hpw tIn-p-v. "Rm ]nXr-bm-\-amw tZh-bm-\amw Fn-s\ a\p-jyv cp am- tIn-pv. ]nXr-m-\p \np A-co--n-tbpw amXr-m-\p ]rYn-hn-bp-tSbpw a[y-n-ep Fm PwKa hkvXp-fpw KXn-sN-p-Xv Cu cp am--fneq-sS- - s-bmWv'' arXm- m-hn\v Xm `qan- bn shv PohnX-Im-ep sNbvX I--fpsS ^e-a\p-`-hn-bvm-\mbn D]-\n-j-p-I cp am-sf--n-bmWv ]d-n-p-Xv. Hns\ tZh-bm\w AYhm An-mw Fp ]dbpp; {]Im-iabamb amw Fw. cm-a-tXv ]nXr-bm\w AYhm [qa-am-amWv; AXm-bXv A-Imc amw. BZy-tXv An, tPymXn-v, Alv apX-emb hn`n am--fn-eqsS {_-temIw AYhm kXy-temI-tv \bnp-p. B temI-s-n-bm ]ns aS-an-. {_m-hns\ ]pWym-m--sfmw sNs-p, Xs cmP-[m-\n-bn D-Xknw-lm-k-\n-en-cp-cpfp hnj-bm-{in-X-k--bmbn ImWp-t-S-tm-fta tZh-

27

I bm-\-am-n--ap-p. Fm Pohm-Xamhpw {_v


-hp-ambn XmZmyw {]m]n-p-I-gn-m {_m-hns knwlm-k\w Cf-Ip-I-bm-bn. tZh-bm\w ]c-ak--bp-ambn sFIyw {]m]n-bvm-\p Hcp Nhn-p-hgn am{X-ambn Ahti-jn-bvp-p. ]nXr-bm-\-am-Is [qaw cm{Xn apX-emb hgn-I -f n-e qsS N-{- t em- I - n-t ep aS- n- h -cp- n- . Fm ]nXr-bm-\-qsS t]mIp--h X sNbvX ]pWy-I--fpsS kpJ-^- e-- f-\p- `-hn- p-I- gn-m `qanbn-tebvp Xs aS-n-hcp-p. hnh-cnp-tm hfsc hyXym-k- ImWpw. Iujo-X-In-{_m-Wn-\p-kcnv ac-W-tijw Fmhcpw BZy-ambn t]mIp-Xv N{tem-I-n-te-bvm-Wv. hfsc Ip-dp t]tc AhnsS \np ]nXr-bm-\-am-ambn {_-tem-I-n-tep t]mIp-p-p. _mn-bp- -h \m\m-cq-]--fmb X-fpsS I--fpsS tabpw m\-ns am{X-bp-a-\p-k-cnp a\p-jy sXmp ]pgp hsc-bp hnhn-[-cq-]--fmb {]mWn-Po-hn-X-fn-tebvv aSn hcp-p. tZh-bm-\hpw ]nXr-bm-\hpw A\p-{I-a -ambn {]Im-i-tem-I- n\pw A-Im-c-tem-In\pw AYhm Am-\-tem-I - n\pw Xpey-am-W v. AXmWv \s kwkm-c-n _np \np-Xv. aqm-a-sXmcp am-s--nbpw ]d-bp-p-v. AXv AIm-cm-hr-Xhpw ZpxJ-a-b-hp-amb Hcp temI-n-tebvv \bnbvp-p. ""Ahpw shhpw HSp-nb Id-hv taen s]dm tijn-bp-an-m NS ]ip-sf Zm\w sNp-h B\-- iq-\y- amb temIs {]m]np-p.'' ]pgp-fpw {]mWn-Ifpw Cg- Pm-Xn-Ifpw Cg-bp- Xpw Pp- Pohnpw Npw Ign-bp--Xp-amb aqm-as hgn-bm-Wn-Xv. {_tmSv XmZmyw kmm-cnp Ign kzX-t{mm-hn\v Xs apn-mbn aspw t]mtIn hcp-n. Ah-s\-hn-s S-bm-bmepw {_m-\--a\p-`-hn-bv p-p. ""Ahs {]mW- Fpw t]mIp-n-. {_-am-bnsmv {_-kz-cq-]-ns ebn-pp.'' apn {]m]n--h acp am-n-eq-sSbpw t]mIp-n. apn {]m]n-bvm Ib- dn-tm- Ip- - h-cmWv tZh-bm-\-qsS bm{X sNp-Xv. {Ia-n-ep Btcm-lWw hn-s-n-p-Xp-sImv {Ia-ap-n-bpsS am-sap ]d-bp-p. ac-W-tm-Sp-I qsS Bmhpw \in-bv pp F `uXn-I-ho--Ws D]-\n-j- n--I-m A\p-Iq-enpn- . Ahp PohnXw XpSp-\n-p-sa Dd hnizmk-apv. ico-c-\m-i-n\npw AXo-Xambn kpc-n-Xambn \np Ftm Hp-spw A`n-{]m-b-ap-v. FhnsS t\mn-bmepw ]c-kv]c-hn-cp--fmb kev]--fmWv ImWp-I. aX-Im-cy-n-em-sW-n sshZn-Iamb _lp-tZ-hhm-Zhpw b-fpw D]-\n-j-p-I-fnse GtI-iz-c-hm-Zhpw Bo-bPn-hn-Xhpw Dun-bp-dn--Xmbn ImWmw. kap-Zm-b-X -e n PmXn-t`-Za pv; AXns ImTn\yw Ipd-bvm hniz-hym-]-I-amb DZm-c-`m-h-hp-ap-v. ]c-tem-I -hn-j-b -n-em-sW-n \c-I- k- ]-tmSp IqSnb ]p\ knm--ap-v. Fm icnsb sXv Aan--fp. {_m-Wo-b-aXw AXns Fm Ahyh--I-tfmSpw ]c-kv]-c-hn-cp---fmb \nc-h[n k]-

-tfmSpw IqSn D]-\n-jp-Ip tijhpw _p-Im-en\p app-ap CS-m-ev ]c-a-tIm-Snsb {]m]n-n-cpp. [mn-I-ambn hc _m[n Ime-am-bn-cpp AXv; Ap kXyw I-]n-Snv ]mc--cy-am-bn-o-ncp-p. kZmNmcw Iv Zn\-k-cn-bm-bn-tm-bn-cp-p. PohnXw A\p-jvTm\-]c--cbm-bn. am\-htN-X\sb hnln-Xhy-h--I-tfmSpw I-hy-I- -fp-t Sbpw Ccp-p-I q-n Atm-p-antmpw Npn-n-cn-p. A-cow {Inbm-I-em-]--fm izmk-wapn GsX-n-ep-samcp a{w sNmm-sXtbm NS-\p-jvSn-m-sX-tbm, Hcmp-W-cmt\m InS--hnp Fgp-tevm-t\m, Ifn-mt\m, ucw sNm-t\m, apJw IgpImt\m {]mX Ign-bvmt\m \nhr-n-bn-m \ne hp. p{Zhpw \njv{]-tbm-P-\-hp-amb Hcp k{-Zm-b-n \nm-c-fmb anYym-hn-izm-k- \nd-p-In-S-n-cp Hcp Ime-Lam-bn-cpp AXv. ipjvIhpw lrZ-b-lo-\-hp- amb Hcp Zi-\]-Xn-bp-m-bn-cpp AXn\v; hc-Xpw - ]nSn-hm-Z-ap--Xp-amb Hcp aX-ns ka-\hpw AXn\v e`n-p. AXv Ir{Xn-a-Xzhpw AXn-itbm-nbpw \nd-Xm-bn-cp-p. Npcpw hnNm-c-io-e-m-sct]mepw Xr]vXn-sSp-m AXn\ Xosc Ign-n-cp-n-, A[nIw hcp _lp-P-\s ZoL-Im-e-tp Xr-]vXn-s-Sp-m\pw Ign-n-. D]-\n-jp-Ifnse GtIizc-hm-Zhpw thZnse _lp-tZ-h-Xm-hm-Z-hpw, D]-\n-j-p-Ifnse Bob-Po-hn-Xhpw sshZn-I-amb b-{I-a-hpw, D]-\n-j-pIfnse tam--kw-km-c-fpw thK-nse b-{I-a-hpw, D]-\n-j-nse hniz-hym- ]Xzhpw km[m-c-W-amb PmXn t`Zhpw, Xosc Aim-kv{Xo-b-amb Cu Zz--[n-IImew Hnp tbmPnp Ign-bm h-mXmbn. ]p\\nmWw Ime-L--ns AXym-hiy-am-bn-o--p. a\p-jys km[m-c-W-Po-hn-X-n-tev Cd-n-h-cm Ign-bp XXzK-l\hpw IqSp-X [mn-Ihp-amb Hcp aXamWv B Ime-Lw {]Xo-n-n-cp--Xv. _p-a-X-mcpw ssP\cpw NmhmI-m AYhm `uXn-Ihm-Zn-Ifpw Ap \S-n-encp aX-ns Ir{Xn-a-kz-`mhw Nqn-m-Wn-pIbpmbn. BZyw ]d cp Iq Bm-hns [mn-Im-hiy-sf Dun--d-p-sImp aX-ns ]p\\nmW-n\p {]b-Xv\n-p. Ah D]-\n-j m-\-ns kZm-Nm-c-]-c-amb k-hym-]n-Xzs \n-ln-m {ianp-I-bp-m-bn. Fm AtX-k-abw X {_m-WPm-Xn-bpsS {]mam-Wy-n \npw b-]-Xn-Ifn \npw \S-p aX-n \npw Xosc _-ap-t]m-Xmbn Ah Icp-Xn. `K-hKo-Xbpw ]no-Sp-mb D]\n-j-p-Ifpw `qX-Im-es Ah-ew-_n-bvm Aimkv{Xo-b-XXz-sf IqSp-X kwc--W-`m-htmsS ka\z-bn-n-bvp-hm ]cn-{iaw \S-n. D]-\n-jp-Iptijw ]no-Sp Ime-Ln \mn \S-p-m-bn- cp aX-n-s-Xn-cmbn AXyw ITn-\-amb bmYm-nXnI {]Xn-tj-Z- cmPy-ns hnhn-[-`m-K--fnepw cq]wsImpshp hcmw; _p-aXhpw ssP\-a-Xhpw IngZn-nepw `K-hKoX {]mNo-\-ssh-Zn-I-a-X-ns tImbm-bn-cp ]Sn-m-d {]tZ-i-pw.

28

29

D]-\n-jv kam-lm-c-s-n

1. D]-\n- jv thZ-a-{--fpsS hymJym-\- am-Wv. Cuim-hm-ky-D-]- \n- jv ip- b-Pqth-Z-ns \mXmw Aym-b-am-Ip-p. ap {][m-\-amb Ztim-]-\n- j-p-I Bc-Wy-I--fpsStbm {_m-W-fpsStbm `mK-am-Ip-p. thZ-a-{m-Jym-\--fmb D]-\n-j-p-Ip thZmw F t]cp-Iq-Sn-bp-v. ]c-{_-ns kKp-W-\npW kzcq-]-fmb XXz-sf D]-\n-jn Ns-p-p. D]-\n-j-p-Ip hn`n k{-Zm-b--fn-ep BNm-cy-m Ah- cpsS \X-a-\p-k-cnp `mjyw cNn-n-cn-p-p. D]-\n-jp-I 108 Fw Dv. Cu 108 D]-\n-jn Ztim-]-\n-jn-\mWv Ghpw IqSpX {]m[m-\yw. Ah Cuiw, tIXw, ITw, {]iv\w, ap-Iw, sFX-tc-bw, OmtmKyw, _rl-Zm-cWyw Chbm-Ip-p. Nne ]n-X- m tizXm-iz-cw, ssIjo-XIn F cp D]-\nj-p-IqSn CtXm-sSmp tNv ]{-sw Ghpw {][m-\-ambn Icp-Xp-p. _mn-bp D]-\n-j-p-I A]-c-[m-\-am-bnp BNm-cym Icp-Xp-p. Ztim-]-\n-j-p-Ip {ioi--c XpS-n-bp-h `mjyw cNn-n-p-v. D]-\n-j-p-I 108 IqSp-Xembn 144 Dsp ]d-bp--hcpw Dv. AX 183 BWv F A`n-{]m-b-mcpw Dv. Fm BNm-cy-m Ch-bvsmpw `mjy- \In-bn-n-. 2. D]-\n-j-ns temI-tbvp R (B. eoem-tZ-hn) IS-p-sN-p-Xv Fgp-ns BZy-Im-emWv. AXm-bXv 19mw Ime-L--n- Inm-hp-n-S-tmfw D]-\n-jp-I iJ-cnv ]Tn-p. {ioi-cs hymJym- tmsSbp `mjy- ae- bm- f-n Inm- \p- v. {io. F. F. chn- h- sb- tm- ephcpsS hymJym\w hmbn--tm ae-bm-f-n asmcp hnh-\-n\p m\- an-s-p IcpXn B Nn Ahkm-\n-n-p. R hmnb {K-fn {io. lcn-Ir-jvW-Zmkv tKmb--Im-bpsS hymJym\w hmbn--tm AXv Fs BIjn-p. Atlw efn-X-ambn XXz-Nn--I Ah- X- cn-n-n-cn-p-p. At-l-ns coXn Ah-ew-_np ""HXv D]-\n-j-p-I'' FgpXn hnZymn-an{Xw _pp-Un-tmbvp sImSpp. AXn\p henb klI-c-Whpw e`n-p. {]kn--s-Sp-nb DSXs AXp hnp-Xo-cp-Ibpw sNbvXp. D]-\n-jns temIp CXn\p thdn-smcp kzc-ap-m-bn-cp-p. ""H]Xv D]-\n-j-n-''s\-n Aev]w-IqSn ]d-bmsX h. B. eoem-tZhn Khsav Aym-]nI-bm-bn-cp-p. Av km Poh-\-m-c ]pkvX-I-sa-gp-X-W-sa-n km A\p-hmZw thW-am-bncp- p. km-cn- tebvp At] Ab-p. AXv \nc-kn- - Xp-sImv ]pkvX-I-n Fs t] am{XamWv hn-cp--Xv. Cu \ntj[w km- cn-s\-smv \nbaw amm- \p {]tm-]-W-n\p XpS--an- Sp-I-bpm- bn. "H]Xp D]-\n-jv' kmln-Xy-A-m-Z-anp hnin-jvS-{K--ambn ]cn-K-Wn-m\mbn Ab-bvm ]ecpw ]d-XpsImv Ab-p. 600 cq] klm-bhpw 20 {K- Am-Z-anp \Im\pw D-chmbn. Av kmln-Xy-A-m-Z-an-bn-ep-m-bn-cp {io. kpIp-am Ago-tmSv Cu {K-ns t{]c-W-bm ""XXz-akn'' F {Kw cNn-p-I-bp-m-bn. ae-bmfn-ep 108 D]-\n-jv Xncp-h-\--]pcw FUyp-tjW ]n-tj-gkns ASpp v hp. Cu Imew 108 D]-\n-j-p-I hnh\w sNbvXn-cn-p-Xv Fkv. B. hn. sslkvIq-fnse lnn Aym-]-I\mb ]mp-f-c `mkvI-c \mb-cm-bn-cp-p. At-lw-X-s A-Sn-n {Kw hn-\-bvmbn AhnsS Gn--Xm- bn-cp-p. al-mb Hcp {ia-^-e-ambncpp AXv. ""\apv Hv t\mn-bmtem?'' FUyp-t-j kt-kns DS-a-bmb cma-\m-Y tNmZnp. Rm adp-]Sn ]d-n-. 108 D]-\n-jns kwkvIrX-{Kw Atlw Fs Gn-p. hon sImp-h-p-h--X-msX AXntep IS-n-. ""kwkvIr-X- en]n ae-bm-f-n-se-gp-Xn-bm aXn'' ]eXpw Ihn-X-b-, KZy-ams-WmWv Ah ]d-- Xv. Ipdv t\cw-t]m-n-\mbn amn-h--Xm-bn-cp-p. Imew IS-p-t]mbn. `mcy IS-p-t]m-bn. Fmw amdn-a-dn-p. Fgpp Rm \ndp-nb ambn. ]ns Ah XpS-n-h-Xp ]q-bm-m\p Hcp Nn-h-p. ]eXpw Xnc-s-Sp-v kplr-psf Gn-p. {]imn ]n-tjgvkns DSa {io. them-bp[ \mb-cmWv Fs kplrv. ]ca`, Atlw Hcp Znhkw Ztim-]-\n-j-n-tep IS-p. AXp-{]-kn-o-I-cn-m Bh-iy-s-p. Ah B-hnizm-k-tmsS, ktm-j-tmsS \In. ]ns AXns XpS-bmbn 108 XnI-bm Atlw Bhv iy-s-p. As\ Rm hopw XpSsgpXn. `K-hms A\p-{K-l-n\p {]mn-p-sIm-v. hn. _me-Ir-jvW

31

DSw
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. Cuim-hm-tkym-]\n-jv............................ 33 ItTm-]-\n-jv................................................ 39 tIt\m-]-\n-jv............................................ 67 aptIm]-\n-jv...................................... 75 amq-tIym-]-\n-jv.................................. 91 IuX-Io-{_m-tWm-]-\n-jv.................. 95 ssXo-co-tbm-]-\n-jv............................ 112 tizXm-iz-X-tcm-]\n-jv........................... 141 sFX-tc-tbm-]-\n-jv................................. 167 {]ivt\m-]-\n-jv......................................... 175 Omtm-tKym-]-\n-jv................................. 191 _rl-Zm-cWy-tIm-]\n-jv....................... 277 Ayp]-\n-jv............................................. 362 A]q-tPm-]-\n-jv..................................... 366 A[ym-tm-]-\n-jv...................................... 367 AZz-b-Xm-c-tIm- ]\n-jv............................... 374 AYh-in-tcm-]\n-jv................................. 377 Aar-X-\m-t Zm-]\n-jv................................... 382 Ah-[q-tXm-]-\n-jv...................................... 386 Btm-]-\n-jv............................................. 389 B-{]-t_m-t[m-]- \n-jv........................... 393 B-t_m-t[m-]-\n-jv................................ 396 Bcp-Wn-tIm-]-\n-jv.................................... 400 EtKz-Zob kckzXyp-]\n-jv.................... 402 B{i-tam-]-\n-jv.......................................... 408 GIm-tcm- ]\n-jv.................................... 410 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. IT- cp-t{Zm-]-\n-jv.......................................... 411 Ien-k-c-tWm-]-\n-jv............................. 115 Imem-n-cp-t{Zm-]-\n-jv............................... 416 Ipn-tIm-]\n-jv...................................... 418 IrjvtWm-]-\n-jv......................................... 420 ssIh-teym-]\n-jv...................................... 423 pcp-tIm-]\n-jv......................................... 426 KW-]-Xyp-]\n-jv......................................... 428 Kcp-tUm-]\n-jv............................................ 430 Kt`m-]-\n-jv................................................ 433 Kmb{Xo D]-\n-jv........................................ 436 Kmb-{Xo-c-l-tkym-]-\n-jv.......................... 441 tKm]me-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv............... 444 NXpth-tZm-]\n-jv..................................... 448 Nmp-tjm- ]\n-jv...................................... 450 Pm_m-e-Zi-t\m-]-\n-jv........................... 451 Pm_m-eyp-]\n-jv......................................... 467 Xpco-bm-Xn-tXm-]- \n-jv................................ 469 Xpf-kyp-]-\n-jv............................................ 470 {XninJn{_m--tWm-]-\n-jv..................... 472 [ym\-_n-q-]\n-jv...................................... 484 Zn-Wm-a qyp-]-\n-jv........................... 493 tZhyp-]-\n-jv................................................. 496 Zztbm-]-\n-jv................................................. 499 \mZ-_n-q-]-\n-jv.......................................... 500 \mc-Z]-cn-{hm-P-tIm-]\n-jv........................ 504 -

32

I
53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78. 79. 80. \mcm-b-Wm-Yin-tcm-]\n-jv..................... 534 \ncm-e- tm-]-\n-jv....................................... 536 \nhm-tWm-]-\n-jv...................................... 539 \oe-cp-t{Zm-]-\n-jv........................................ 540 \rknw-l-]qh- Xm-]n- \yp-]-\n-jv ...................... 543 \rknw-l-jvS -N-t{Im-]-\n-jv...................... 553 ]-{_-tm-]-\n-jv................................... 554 ss]wK-tem-]-\n-jv....................................... 558 ]c-a -lw-tkm-]-\n-jv.................................... 566 ]c-a-lw-k]cn-{hm-P-tIm-]\n-jv.............. 567 - ]c-{_-tm-]-\n-jv....................................... 571 ]mip-]X-{_-tm-]-\n-jv........................... 575 {]W-thm-]-\n-jv........................................... 580 {]mWm-n-tlm-t{Xm-]-\n-jv..................... 582 _rlvhy-tNm-]-\n-jv................................... 585 {_-_np]-\n-jv...................................... 586 {_-hn-tZym-]- \n-jv.................................... 588 {_tm-]\n-jv............................................. 596 `np-tIm-]\n-jv......................................... 599 aWvU-e-{_m--tWm-]-\n-jv..................... 600 a{n-tIm-]-\n-jv.......................................... 607 alm-\m-cm-b-tWm-]\n-jv........................... 609 alm-hm-tIym-]-\n-jv................................... 641 atlm-]-\n-j v................................................. 642 apn-tIm-]\n-jv......................................... 680 apZvK-tem-]-\n-jv........................................... 691 ssass{X-b-Wyp-]-\n-jv............................. 695 ssat{X-p-]\n-jv........................................ 705 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99.

K
bm-hevtIym-]-\n-jv............................ 711 tbmK-IpWvUeyp]-\n-jv........................... 715 tbmK-Nq-Um-aWn D]-\n-jv........................ 727 tbmK-X-tXzm-]-\n- jv..................................... 737 tbmK-cm-tPm-]-\n-jv..................................... 747 cmt[m-]\n-jv................................................. 749 cp{Z-lr-Z-tbm-]-\n- jv..................................... 750 cp{Zm-Pm-_m-tem-]-\n-jv........................ 755 cpt{Zm-]- \n-j v................................................. 759 emwKq-tem-]-\n-j v......................................... 760 h{P-kq-Nn-tIm-]-\n-jv.................................. 762 ic-t`m- ]-\n-jv................................................ 764 imSym-b-\o-tbm-]\n-jv............................... 768 imnteym-]-\n-jv..................................... 773 imco-cn-tIm-]-\n-jv....................................... 787 inh-k-evt]m-]\n-jv................................ 789 ipI- c-l-tkym-]\n-jv.................................. 790 {iocm-a-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv................... 795 kt\ym-tkm-]- \n-jv..................................... 801

100. kc-kz-Xo-c-l-tkym-]-\n-jv....................... 813 101. kmhn-{Xyp-]- \n-jv......................................... 819 102. kotXm-]-\n-jv............................................... 820 103. kqtcym-]-\n-jv.............................................. 824 104. ku`m-Ky-evao D]-\n-jv........................ 826 105. kvItm-]\n-jv............................................ 831 106. kzkw-th-tZym-]-\n-jv.................................. 833 107. kh-k-tcm-]-\n-jv...................................... 834 108. lwtkm-]-\n-jv............................................. 837

33

Cuim-hm-tkym-]-\n-jv

Cuim-hm-tkym-]-\n-jv ip-bP-iqthZ ImWz-imJob kwln-X-bpsS \mev]-X m-as A[ym-bam-Ip-p. a{`m-K-ns Awiw Bb-Xp-sImv CXn\p {]tXy-Iamb alXzw Iev]n- n-cn-p-p. b-P-qthZnse BZys ap-n-H]Xv Aym-b-- fn I-Im-- s- n {]Xn]m-Zn-p-p. CXv B Im-ns Ah-km-\- `mKamWv. ChnsS `K-h-XvXzkzcq-]PvRm\Im-s \ncq-]Ww sNp- p.

]-Xnbpw k-i-n-am\pw kPvR\pw k Ieym-Wkz- cq-]\pw Bb ]c- ta-iz- c-\m hym]vX-am- bn- cn-p- p. Fmm-epw At-l-m ]cn-]q-am-Ip-p. (KoX 9-4). CXns bmsXmcp `mKhpw Atlm cln-X-am-bn-cn- pn (KoX 10-39, 42). Cs\ Nnnv B Cuiz-cs\ \nccw Xtm-Sp-IqSn A[n-h-kn-n-p-sIm-v, kZm Atls kvacn-p-sIm-v, Cu {]]--n aa-Xbpw Bknbpw XyPnp I-hy-]m-e-\-n-\mbn am{Xw hnj-bsf bYm-hn[n D]-t`mKw sNp-hn, AXm-bXv hniz-cqD]-\n-j-pfn Ghpw BZy-tXv Cuim-hmky]n-bmb Cuiz-cs ]qP-bvp-thn am{Xw I-sf amWv. Cu D]-\n-j-ns BZy a{w ""Cuim-hm-kyw.'' BN-cn-p-hn. hnj-b--Sn-a-bm-Ip-hm a\-ns\ F hmIyw- sImv Bcw-`n-p-- Xn-\m CXn\v Cu t]cpA\p- h - Z n- - c p- X v . CXn \np \n- b - a mbpw m-bn. awKfapm- Ipw. Cu t`mKy hkvXp- Bcp-tS-bp- a-. a\pimn- ] mTw jy {`aw aqew Ch-bn aa-Xbpw Bk-nbpw Isp- p. Ch ]c-ta-i z-c -tXmIp- p. At-l - ns Hmw ]q-aZ: ]q-anZw ]q-mXv {]kX-bp-thn Ch-bpsS D]-tbmKw \S--Ww. CXp v ]q-apZNytX a\p-jyp-thn thZ-`-K- hms ]hn-t{Xm-]-tZ-i-am-Ip-p.

]q-y ]q-amZmb ]qtahmhinjytX*!! Hmw imnx imnx imnx

kn-Zm-\-L\ ]c-{_--]p-cp-tjm--a Fm {]Imc-nepw kZm ]cn-]q-\m-Ip-p. Cu temIw B {_m ]cn-]q-am-Ip-p. ]q-Xbpw A]q-Xbpw B ]c-{_-n \npw D-hn--Xm-W.v ]c-{_--ns ]q-X-sImv Cu PKp ]q-am-Wv. ]q-amb ]c{_-n\npw ]qXsb amp-I-bm-sW-ntmepw ]qXzw Ah-ti-jn-p-p.

2. Ih-t-thl ImWn PnPo-hntj-Xw kamx Ghw Xzbn \m\y-tY-tXmkvXn \ I en]ytX \tc.


]q-a-{n ]d-n-cn-p--Xp-t]mse PK-ns GI-am-{Xm-Imhpw [mhpw lmhpw k- i-nam\pw k-a-b-\p-amb ]c-ta-iz-cs\ kvacn-p-sImv Chsbmw At-l-n- t-sXp IcpXn At-lns ]qPbvmbn imkv{X- \n-b-X-amb I-hy-I- sf BN-cnp-sImv \qdp-kw-h-cw Pohn-p-hm-\m-{K-ln-p-hn. Cuhn[w Xs PohnXw apgp-h ]c-ta-iz-c-\ p-thn kaWw sNp-hn. imkvt{Xm--amb kzI-sf BN-cn-p-sImp PohnXw Ign-p-Iq-p-Xp ]c-ta-iz-cs ]qP-bp-thn am{X-am-Ipp; X\n-p-th-n-b-. t`mKw v t`mKn-p-- Xn-\m-bn- -. shdpsX sNp- -Xn-\m B Ip \ns _-\-n AI-s-Sp-m Ign-bp-n-

1. Cuim -hm-ky-anZw kw -b-XvIn PKXymw PKXv tX\ Xyt\ `pRvPoYm amKr[: Iky-kznZv[\w. AJne hniz {_lm- a m- - n ImWp- I bpw
tIp-Ibpw sNp Ncm-N-c-h-kvXp--sf-mw, Ah-sbm-ntbpw km-[m-chpw k-\n-b-mhpw km-[n-

34

I . I- A\p-jvTn-p-sImv Ah-bn apgp-Im-Xn-cn-

t\-m-f-[nIw Xo{h-KXn-tbmSp IqSn-b-h-\t{X. a\-ns p--Xn\v Cu Hcp am-ta-bp-q. CXn-\-Xn-cn--ambn ap KXn FhnsS hsc Fp-pthm AXn\pw hfsc A[n-I-abmsXmcp amhpw I- _-- \--fn \npw tamN\w Ise At-l-sa-p--hm-\p-Ip-p. a\-n-\m-Is Ahn-sSt\Sp-hm-\m-bn-n (KoX 250, 51; 510). h-sc-sb-p-hm Ign-bp-n-. Atlw Fm-n-tbpw kw_w C{]-Imcw I-_---fn\npw apn- BZnbpw m\-kz-cq-]hpw BIp-p. AYhm F-nt\-Sp--Xn-\p amw \nt-in-n-cn-pp. C\n CXn\p tbpw BZn-Im-c -W-\m-b n-c n-p- -Xp-s Imv Atlw hncp--amb am--fn IqSn Ncn-p a\p-jy-cpsS Ahsb t\cs Adn-b p- p. Fm tZh-X- I fpw aljn-K-W-fpw ]q-ambn At-ls Adn-bp-n KXnsb hn-p-p. (KoX 10-2). AXn-Xo{h thK-bp--amb _pn, a\-v, 3. Akpcym \ma tX temIm At\ C{nb AYhm hmbp BZn-bmb tZh-X-I AXmXakmhrXmx Xns in--\p-k-c-W-ambn ]c-ta-iz-cs A\p-k-m-\XmwkvtX t{]Xym-`n-K-n tb tI n kZm ]mp- sIm-n- cn- p- p. Fm ]c-ta-iz- c NmXv alt\m P\mx \nXy\pw AN-e -\p-am-b n-cp-p-s Im-p-X- \s\ Ah-sbsbmw ISp aptmp s]mbvsm-n-cn-p-p. Cham\-h-i-cocw ap Fm ico-c--tfbpw At]-np bvsmpw At-l-ns ASp-p-hsc Fm Ignt{ijvThpw ]ca Zp-`hpw BIp-p. AXp-t]mse CXv bp- n-. koam-cm-ln- Xy-s--n-bp hnhcw koa-bn HXpPohn-Ip `K-hms {]tXyI Ir]-sImv P\-\-a-c-W-cqn--gn-bp--h Fs\ A\p-am-\n-pw. hmbp apX-emb ]-amb kwkm-ckmKc-n \op--Xn-\mbn Inn-b-Xm-IptZh-Ifn AS-n-bn-cn-p in Pe-hj-Ww, {]Imp. Cs\ icocw e`n- n- p a\p- jy Xs I- sf iw, {]mWn-{]m-W-k- m-cWw apX-emb I--fn Ah Cuiz-c-]q- P-bvmbn kan- m-sX, Imat`mK- - sf-s hn\n-tbm-Kn-p-p. Ah-sbmw ANny in-bmb ]cPohn-X-ns ]c-a-ey-sap IcpXn hnj-bm-k-nta-iz-cs alm-i-n-bpsS tIhew Awiw am{X- am-Ip-p. bnepw A`n-em-j-p-th-nbpw Hmtcmtcm hn[-n At-l-ns kl-tbmKw Cs-n Ahsmpw tIhew hnj-bkp-J--fnepw Ah-bpsS btY-jvS-amb sNm km[y-a-. D]t`mKfnepw apgp-In--gn-bp- p. C-s\-bp- -h hmkvX-h- n Bm-hns lXy Xs \S- p-p. Fp kw_w C\n ]c-ta-iz-cs ANny in-tbbpw sIms-m C{]- Imcw ]X- \-n- tep \op- -h X- hym]-I-X-tbbpw ]n hopw hn-p-p. fpsS Pohs\ hy-ambn \in-n-pI am{X-a Xsf 5. XtZ-PXn Xss-PXn XZvZptc XZz-n-tI. Hp-IqSn Bg-n I- _---fn Ipcp-p-I-bmWp XZ--cky khky XZp kh-kymky sNp--Xv. Cu Imam-k--cm-b-h Ah Bsc-n-ep-am_mlyXx I-s, Ah temI-n henb t]cpw bipw ssh`hhpw A[n-Im-c-fpw t\Sn- bn- p- -h-cm-Is ac-Wm- \-cw ]c-ta-iz-c Nenpw Nen-m-sXbpw Ccn-p-p. Htc I- ^- e- am-bp iqI- c, IqI- c, IoS- ]- Xw-KmZn hn`n- - timI Ime-n ]c-kv]c hncp- -- fmb `mh-fpw KpW-fpw km] ]q-amb Akp-c- tbm-\n-I-fnepw `b-c \c-I-- {Inb-Ifpw At-l-n-eS-n-bn-cn-p-p. CXv At-lfnepw Ae-tb-- Xmbn hcpp (KoX 16-16, 19, 20). CXv C{]- ns ANny in-bpsS aln-a-bm- Ip-p. ap Xc-n Im- c-ap Akpc kz`m- h- tm- Sp-Iq-Snb ZpjvS- mp- thn ]d-m `K-hm Xs Znhy ]c-a-[m-a-nepw eoem-[m-a\n- bn--s- n-p-Xpw `oI-c-amb A- Im-c-m Bm- nepw Xs {]nb-s `-mp kpJw \evIp--XnZn-Xhpw BIp-p. a\p-jy Xs kzbw D-cn--Ww, \mbn B {]mIrX kKp-W-km-Im-c-cq-]n {]I-S-ambn kzw ]X\w Dm--cpXv F KoX-bn `K-hm CXp- eoe \S-p-p. CXp `K-hms Ne-\m-h--bm-Ip-p. sImp ]d-n-cn-pp (KoX 65). \np-W-cq]w `K-hms AN-em-h- -bm-Ip-p. CtX coXnkw_w temI-hym-]n-bm-bn-cn-p B ]c-ta-iz-cs\ bns `K-hm t{]c-ln-X-cmb a\p-jyp Zi\w kZm kvacn-p-sImv At-l-ns ]qP-bmbns \Ip-n- . AXm-bXv Ahsc kw_- n-n-Stmfw B v Fm I-fpw sN-Ww. AsX-s\? AtX-n ]d- ]cm-in hf-scb[nIw AI-se-bmbn nXn-sN-pw. adnv, t{]a-ns hnfn tIp kabw t{]an-P-\--fpsS bpp; apn {]Xy--s-Sp-p. t{]an-P\sf kw_-np ]c4. At\-P-tZIw a\tkm Photbm ta-iz-c kZm-k-a-bhpw \nI-S-hn-bmbn nXn-sN-pss\\-thm B]v\p h ]qh-ajXv p. CXp IqSmsX `K-hm kZm k{X ]cn-]q-\pw. Xm-h tXm \ym\-tXyXn XnjvT-CXp-sImv Ghpw AI-sebpw AXp-t]mse Ghpw kvan-t]m amX-cnizm Z[m-Xn. ASppw Ahn-Sps kmnyw {]I-S-am-Ip-p. FpsIm-s-m `K-hms kmn-y-an-m Hcn-Sw- t]mepw km--cym-anbpw k in-am\pw Bb ]c-ta-izCu PK-n Ahtijn-p-n-. AJn-e-nepw Ac AN-e\pw GI\pw BIp-p. Fn-cp-mepw a\-n-

35

I cym-an-bm-bn-cn-p--Xp-Im-cWw Atlw \tmSv AXyw

ta hnh-cn-n-p--Xp-t]mse ]c-ta-iz-cs\ Fm-hn-[kao-]-m-bn-cn-p-p. Fm Am-\n-I-fm-bn-p--h nepw ImWp-Ibpw Adn-bp-Ibpw sNp alm ]pcpAt-ls Cu cq]-n Xncn--d n-bp-n-. Ahsc j ip`m-ip` I-P-\nX {]mIr-X-kq-va-i-co-c\pw ]kw_-n- n-S-tmfw Atlw hfsc hfsc AI- se-bmbn `u-XnI, An, kncm, amwkm-Zn-ab jUvhn-Im-c-bp nXn-s N-pp (KoX 13-15). `K-hm Cu ImWp qe- tZ- l- c-ln- X\pw On{Z- c-ln- X\pw Znhy- k-n- Zm- \- -L-\\w kakvX PK-n\pw ]c-am-[m-chpw ]ca Ic-W\pw BIp- AXp-t]mse {Im-Zinbpw AJn-e-tbpw Xs \nbp. AXn-\m AIpw ]pdpw Fm epw vdW-n shbvp km-[n-]-Xnbpw kzm`o-jvSAtlw ]cn-]q-\m-bn-hn-pp (KoX 77). m {]I-S-am-Ip--h\pw k\m-X-\-Imew apX kI-e-Pokw_w C\n ASp cp a{--fn-embn Cu ]c- h-cm-in-Ipw-thn Ah-bpsS Im\pkc-W -amb {_-]-c-ta-iz-cs\ Adn-bp alm-]p-cp-j-m-cpsS nXn- Fm hkvXp--tfbpw krjvSnp hn`-P\w \S-p--h\pw Bb B ]c-{_ ]pcp-tjm--a-\mb ]c-ta-iz-cs\ {]m]nsb-n hn-p-p. p-p.

6. bkvXp khmWn {`Xm-\ym-t\y-hm-\p-]-iyXn kh-`q-tXjp Nmm\w XtXm \ hnPq-Kp- ] vk-tX.

C{]-Imcw bmsXm-cp- kIe {]mWn-h-tbpw km-[m-c-am-bn-cn-p ]c-{_ ]pcp-tjm--a-\n, ]c{_- - n ImWp-Ibpw AXp-t]mse ]c- {_-s {]mWn9. Aw Xa: {]hn-in tbhnZym-ap-]m-ktX h-n Zin-p-Ibpw sNp-pthm Ah\v Bsc-sbnepw shdp-p-hmt\m tZzjn-p-hmt\m Fs\ Ignbpw? XtXm `qb Ch tX Xtam b D Ah kZm ka-bhpw Xs ]c-am {]`p-hns\ Zin-phnZymbmw cXm:. sImv (KoX 629, 30) a\-q-ambn AJn-e-tbpw {]WbmsXm-cp-h t`mK--fn Bk--\mbn Ah-bpsS an-p-I-bpw kI-e-tcbpw tkhn kuJy-ap-m-m {]m]vXn-p km[-\m-cq-]-amb Ahn-Zysb \m\m-{]-Im-cBin- p-Ibpw sNp-p. ap I-mbn A\p-jvTn-p-pthm Ah B 7. bkvan khmWn `qXm-\ym-Xvssa-hm I--fpsS ^e-kz-cq-]-ambn Am-\m--Im-c-m -`q-Zzn-Pm-\Xx ]cn-]q-amb hnhn[ tbm\n-I-tfbpw t`mK--tfbpw {]m]n-p-p. Ah a\p-jy-P--ns ]c-a-e-y-amb X{X tIm tamlx Ix timI {io]-c- ta-iz-cs\ {]m]n-msX \nc--c-am-bp P\-\-a-c-WGI-Xz-a-\p]iyXx cq-]-am-Ip {]]--{]-hm-l-nsp hnhn-[--f mb C{]-Imcw a\p-jy ]c-am-m-hns\ \mbn Xncn-n-dnkm-]- A\p-`hnp Ign-tb--Xmbn hcp-p. cm-abp-tm, Pohn-I-fn Ah ]c-am-m-sh GI-am{X Xmbn bmsXm-cp- Ax-Ic-W-ip-np thn-b-mXXzs Zin-ptm, Ah\p kZm-k-a- bhpw ]c-am-msXbpw {kjvSm-sh- p am\yX AwKo-I-cn-m-sXbpw hns Zi\w e`n- p-s Im- n-c n- p- p. Cu kabw Ahs Ax-I-c-W-n timI-tam-lm-Zn-hn-Im-c-v I- A\p- jvTn- p-Ibpw hnthI sshcm- KymZn m\Fs\ m\-ap-m-bn-cnpw? timI-tam-lm-Zn-hn-Im-c-- ns {]mY-anI km[-\-I-fn-msX tkhn-p-Ibpw sNpfpsS Omb-t]mepw Ahs lrZ-ba-WvU-e-n Gim- p. Fm tIhew imkv{X- ]mT tInv kzbw hnZy-hn[w Ah B\--a--\m-b n-o-c p-p. a\p-jy bpsS m\-ns anYy-tcm]w sNbvXv m\m-`n-am-\nAhs\ Fmw {]hn-p-- h-\mbn ImWm-dp- s- nepw bm-bn-c n-p-Ibpw C-s\-bp anYym-m\n kzbw B ka-bpw Ah Xs \mY-t\mSp IqSn Dm-k-ambn m\n-bmbn `mhnv ""Rv bmsXmcp I-hy-hpan'' Fp-]-d- p-sImp I-hy-I--sfmw XyPn{IoUn-p-sIm-n-cn-pp (KoX 631). p-Ibpw C{n-bp hio-`q-X-\mbn imkv{X-hn-[nkw_w C\n C{]-Imcw ]c-ta-iz-cs\ XmXzn-I-ambn Ip hn]-co-X-ambn tXmn-b-Xp-t]mse I- BNAdn- bp- -Xp- sImpw Zin- p- - Xp- sImpw D ^es cn-p-Ibpw sNp-p. Cu Imc-W-m Ch kIm-a-`mhnh-cn-p-p. h-tm-Sp-IqSn I- A\p-jvTn-p hnj-bm-k-8. k ]cy-Km- p-{I-a-I m-b-ahvd W-a-kv\m-hncw cmb a\p-jysc At]-nv A[n-I-X-c-amb A-Im-cs ip- a-]m- ]-h nw ]ip, ]n, iqI-c--Iq-Ic XpSn \oN-ar-K-tbm-\n-Isfbpw cuch Ipw`o-]m-ImZn tLmc \cItfbpw {]m]nIhna-\ojo ]cn`qx kzbw-`qbm-Ym-XYytXmYm hrZ-[m-m-iz-Xo`y: kam`yx p-p.

kw_w ASp aqp a{--fn-embn hnZy-bp-tSbpw Ahn-Zy-bp-tSbpw XXz- hnh-cn-p-p. Cu {]I-c-Wn ]c- {_-{]m-]vXn-p km[-\-bmb m\s hnZy F t]cnepw kzmZn temI-{]m]vXn AYhm Cu temI-nse hnhn[ t`mssK-iz-cy-{]m-]vXn-p-th-n-bp km[m-cW Is AhnZy F t]cnepw hnfn-p-p.

36

I kw_w imkv{X-ns bYm-Xmcyw a\-nemn m\-tbpw I-tbpw A\p-jvTn-p--XpsIm-p-m-Ip ktm--a-amb ]cn-Wm-as hnp-p.

10. A\y-tZ-hm-l phn-Zy-bm-\y-Zm-lp-c-hn-Zybm CXn ip{ipa [ocmWmw tb \kvXZv hnN-N-n-tc.


m\-ns bYm kzcq]w k-t{i-jvT-amb ^ew {]Zm\w sNp-I- bm- Ip- p.-- \n- Xym-\nXy hkvXp--fpsS hnth-Ihpw W-`w-Kp-chpw hn\mi ioehpw A\n-Xyhpw Bb sFl-eu-In-Ihpw ]c-eu-In-I-hpw- B-b t`mK-h-kvXp-tfmSpw Ah-bpsS km[-\-tbmSpw D ]q hnh-cnbpw kwb-a-]q-amb ]hn{X Pohn-Xhpw GI-am{X kn-Zm-\--L-\-amb ]q {_-Nn-- bn AJ--amb eo\-Xbpw Cu bYm m\-ns A\p-jvTm\w sImp {]m]vX-am-Ip-. bYm m\-ns Cu ktm--a-amb ^ew m\m-`n-am-\-n cX-cm-b-bmsXmcp tkzm-Nm-cn-Ip Zp-Xn-cq-]-amb ^ew-In-ptm AXn\npw Fm- -c - nepw hn`n- -a m-b n-c n- pw. CXphn[w ktm-a ^e-Zm- b-I-amb I-- fpsS kzcq]w--I-n I-mhns A`n-am-\m-`m-hhpw cmKtZzj-fp-tSbpw A`n-em-j--fp-tSbpw A`m-hhpw AXp-t]mse kzw hm-{ia ]cn-n-Xn-I-\p-k-c-Wambn `KhXvtkhm-`m-h-n am{Xw {i-tbm-Sp-tk-h-\-hp-am-Ip-p. Ah-bpsS A\p-jTm-\w-sImp kakvX ZpKp-W-fpw v Zpcm-Nm-cm-fpw \ntjw \in-p-Ibpw lj-tim-ImZn kakvX hnIm-c--fn \npw cln-X-\mbn km[- I arXypam-b- kw-km-c-n\npw IS-p-t]m-hp-Ibpw sNp-p. kIm-a-`m-h-tm-Sp-IqSn \S--s-Sp I-p e`np ]p\--cq- ]-amb ^e-t-m bYm Itk- h-\-n-\p {]Xn-^ew {ijvThpw at\m-l- c-hp- am-Ip-. kw_- w- -ap-I-fn ]d Xc-n-ep m\hpw I-hpw--c-n-sbpw XXz-sf Hnp \mbn {Klnp--Xp-sIm-p ^e--fmWv C\n ]d-bp--X.v

hm ss\jvIy) XXzw {Kln-m-Xp ImcWw a\pjy Xs-s m\n-bmbpw {]]-- n-\p-] -cnbmbpw Icp-Xp-p. Ah X-sf-s ]m]- ]p-Wy--fn \ntm-jn-I-sf-tmse CjvSm-\p-k-c-W-am-bp Im-NcW- -fn hym]r-X-cmbpw I-sf `mc-cq-]-ambpw IcpXn Dt]-n- p-Ibpw Ae-k-X, \n{Z apX-emb {]tZ-i--fn Zp-`-amb kzw am\-h-Po-hn-X-nse Aaq-ey-k-a-bs \jvS-s-Sp-n--f-bp-Ibpw sNp-p. Cu cp-hn-[-amb A\--fn\npw c-s]-Sp-Xn-\p GtIm-]mbw I-ntbpw m\-ntbpw cl-kys Hcp-t]mse a\-n-emn Ahsb bYmtbmKyw A\p-jvTn-p-I-bm-bn-cp-p. bmsXm-cp- Cu cn-sbpw XXz-sf Htc kabw \mbn a\-n-em-ppthm Ah Xs hm-{i-a-ttbm ]cn-X- n-Xn-\p-cq-]-amb imkv{X-hn-lnX I--tftbm XyPn-p-n- . ]Icw Ah-bn Im-hns A`n-am-\-tmSpw cmK-tZzjmZn ^em-`n-em-jc-ln-X-\m-bnpw Ahsb bYm-tbmKyw BN-cn-p-p. CXp-sImv Ahs Pohn-X-bm{X kpJambn \S-p-p. Cu `mh-tm-Sp-IqSn Im- \p-jTm\w \Sv p--Xns ]cn-W-X-^-e -ambn Ahs Ax-I -cWw kIe ZpKp-W--fn\npw hnIm-c--fn\npw clnX-am-bnv AXyw \n-e-am-bn-o-cp-Ibpw `K-hXv Ir]bm Ah arXyp-ab kwkm-c-n\npw kzm`m-hn-Iambn IS-p-t]m-hp-Ibpw sNpp Fv a{fn ]dn-p-v. Cu I-km-[-\-tbm-Sp-IqSn hnthI sshcmKy-k---ambn \nc-cw {_-hn-Nmc cq]-amb m\m`ymkw A\p-jvTnp IgnbpXn-\m {io]-cta-iz-cs bYm mt\m-Zbw Dm-Ip-Ibpw AXn-thKw ]c-{_-]-c-ta-iz-cs kmm-Xvm-c-ap-m-hp-Ibpw sNp-p.

11. hnZym NmhnZymw N bkvXZv thtZm-`bw kl Ahn-Zybm arXypw Xozm hnZy-bm-a r-X-a-iv\p-tX.
I- n- t bpw AI- n- t bpw bYm clkyw {Kln-p--Xn henb henb _pn-am-mpt]mepw sXp-]-n-bn-cn-pp (KoX 416). Cu ImcWw sImp-Xs I-c-l-ky- n A\-`n--m-cm-bp m\m-`n-am-\n-I Is {_-m-\-np _m[I-ambn IW-m-p-p. Xqew X-fpsS hm-{i-tamNn-X-amb Ah-iy-I-hy-sf XyPn-p-p. Fm C{]-Im-c-ap XymKw-s Imv Ahp XymK-ns bYm-^ew I- _---fn\npw tamN\w e`np-n (KoX 18-8). CXp-hn[w m\-ns (A-Im-

kw_w C\n-bp ASp aqp a{--fn-embn Akw-`q-Xn-bp-tSbpw kw`q-Xn-bp-tSbpw XXz--sf-n ]d-bpp. Cu {]I-c-W-n Akw-`q-Xn-i- _vZ-ns Aw ]q-cq-]-n k-bn-m-Xv Fm-bn-cn-pw. Cs\-bp hn\m-i-kz-`m-h-tm- Sp-Iq-Snb tZh-I, ]nXr-, a\p-jy apX-em-b-h-bpsS tbm\nIfpw Ah-tbm-S-\p-_-np t`mK-km-a-{Kn-Ifpw BIp-p. a{- n Akw-`q-XnbpsS m\v ""hn\mi'' F hmp-]-tbm-Kn-p-p. kw`q-Xn-i-_vZ-n\v Cs\ A-I-ev]\ sNp-p. bmsXm-ns k kq-am-bn-cn-p-pthm AXv kq-P-K-ns D-n, nXn, kwlmcw Ch sNbvXp-sIm-n-cn- p Ahn-\m-in- bmb ]c-{_- -]p-cp-tjm-a (KoX 76; 7) FmIp-p.

12. Aw Xa: {]hn-in tbkw`q-Xnap-]m-ktX XtXm `qb Ch Xtam b D kw`qXymw cXmx


bmsXm-cp- hn\mi kz`m-htm-Sp-Iq-Snb kv{Xo, ]p{X, [\w, am\w, Ion, A[n-Imcw apX-embn Cu temI-n-sbpw ]c-tem-I-n-sbpw t`mK-km-a-{Kn-I-fn

37

I Bk--\m-bnv Ah-sb-s kpJ-tl-Xp--fmbn IcpXp-pthm AXp- t]mse Ahsb Bn-p- -Xn\pw tkhnp--Xn\pw apgp- h ka- bhpw hn\n-tbm-Kn-p-pthm Cu t`mK-hkXp--fpsS {]m]vXnpw kwc--W-n\pw A`n- v hr-npw thn tZh-X-Itfbpw ]nXr--tfbpw a\p-jytcbpw D]m-kn-p-pthm Ah kzbw P\\ acW N{I-fn ]Xn-n-cn-p-Xp ImcWw A`m-h-{K-kXhpw imcov cnI ZrjvSn-bn hn\m-i-I-c-hp-amb Ah-n-bn-em-bn-cn-pIbpw sNp-p. Chsb D]m-kn-p t`mKm-k--cmb a\p-jy Xmm--fpsS D]m-k\m ^e-ambn hn`n tZh-IfpsS temI-n hn`n--t`m-Ktbm\nIsf {]m]n-p-p. CXp-Xs Ah-cpsS Am-\-cq-]-am-Ipp; tLmcm-- Imc-n-te-p {]th-i-\-am-Ipp (KoX 720, 23). cm-a-Xmbn bmsXm-cp- imkv{X-Xm- cy- - tfbpw `K-hms Znhy-Kp-W- -tfbpw `mh--tfbpw XXz--tfbpw Ah-bpsS cl-ky--tfbpw {Kln-mbvI aqew `K-h `P\w sNm-sXbpw t`mKm-k-n-I-fn apgp-Inbpw IgnbpXpIm-cWw temI-tk-h-\-nepw imkv{X-hn-ln-X- fmb tZthm-]m-k-\-bnepw {]hr--cm-bn-cn-p-p. C-s\bp hnj-bm-k--cmb a\p-jy Ir{Xn-a-ambn Xsf Cuiz-tcm-]m-k-I-cmbn hniz-kn-nv kcf lrZ-b-cmb P\-sf-smv Xsf ]qPn-n-p-p. Ah anYym-`n-am-\m tZh-Isf Xp-amn ]d-bp-Ibpw imkv{Xm-\p-km-cap Ah-iy-I-hy--fmb tZh-]q-P, Kpcp-]qP apX-embh X-f psS hmKv Pme- -f m abn Ah-c psS lrZbfn tZthm-]m-k\ apX-em-b-hsb-n shdppw hntZz-jhpw krjvSn-p-Ibpw sNp-p. C-s\-bp--h Xsf-s Cuiz-c-Xp-ey-ambn ImWp-Ibpw ap--h-scsmv AXv AwKo-I-cn-n-p-Ibpw sNbvXv Xn-jvS-{]Imcw Zpcm-Nm-c- -fn apgpIn PohnXw \bn-p-p. Cs\ Zw`n-I-fmb a\p-jy X-fpsS ZpjvI--fpsS Xn^ew A\p-`-hn-p--Xn\p _m[y--cm-bnv IqIc iqI-cmZn-I-fmb \oN-tbm-\n-I-fnepw cuc-h-Ipw- `o-]m-ImZn tLmc-\c-I--fnepw sNv Ahn-Sps {Iqc-bm-X-\-Isfmw A\p`- hn-t--Xmbn hcp- p. hn\mi kz`m-hn-I-fmb tZh-X-Isf D]m- kn-p- -hsc At]-nv Chp in AXyw tLmc kz`m-htm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-bn-cnpw (KoX 16-18, 19). kw_w imkv{X-ns bYm Xmcyw icnp a\-n-emn kw`q-Xn-bp-tSbpw Akw-`q-Xn-bp-tSbpw D]mk\ \S-p--Xn-\m ktm--a-amb ]cn-Wmaw knnpp Fv ASp--Xn hn-p-p.

b-tm-Sp-IqSn \nXyhpw \nc-- chpw Bbn B Znhy- \m-ahpw cq]hpw [mahpw AXp-t]mse {]mIrX KpW- c-ln- Xhpw ZnhyKp-W- a-bhpw Bb kn-Zm-\ kzcq-]s kvacn-p-Ibpw {ihn-p-Ibpw Io\w sNp-Ibpw sNp-I. C{]-Imcw bYm-n-ep D]m-k-\sImv D]m-k-I\v AXn-th-Kn Ahn-\m-in-bmb ]c-{_ ]pcp-tjm--as\ {]m]np-hm km[n-pp (KoX 934). Cuiztcm-]m-k-\-bpsS anYym-cq]w [cnp \S-p--hp e`n-p ^e-n\p hncp--ambn Cu bYm D]m-k-I\p e`n-p ^ew Ghpw t{ijvT- am-b-Xm-Ip-p. imkv{X- -fp-tSbpw {io`-Khm- tbpw Bm- \p-k-cWw ]nXr- , {_m-W, amXmhv, ]nXm-hv, BNm-cy, m\n-I XpS-n-bhp tkhm-]q-Pm-Zn-I X-fpsS I-hy-ambn Icp-X p-I. Chsb `K-hms Iev]-\bpw tkh-\hp-ambn Icp-Xp-I. Cu hn[w \njvm-a-`m-htmSp IqSn tkhm-]q-Pm-Zn-I A\p-jTn-p--h-cpsS Ax-I-cWw ip-am- bn-o-cp-Ibpw v Ahp `K-hms Ir]bpw {]k--Xbpw e`y-am-hp-Ibpw sNpw. Xqew Ah arXyp-ab kwkm-c-km-Kcw IS-pt]m-hp-Ibpw sNp-p. hn\mi ioe-cmb tZh-I XpS-nb-hsc kIm-tam-]m-k\ sNp--Xn \npw e`y-am-hp ^e-n\npw CXp kYm hncp--am-Ip-p. kw_w kw`q-Xn-bp-tSbpw Akw-`q-Xn-bp-tSbpw XXzsf Hmbn {Kln- p--Xp- sIm- p ^ew C\n kv]jvTam-p-p.

14. kw`qXnw N hn\miw N bkvXZv thtZm-`bw kl hn\m-ti\ arXypw Xozm kw`q-Xym-arX-a-iv\p-tX.


bmsXmcp a\p-jy, ]c-{_--]p-cp-tjm--a \nXy\pw Ahn-\m-inbpw k-hym-]nbpw k-i-n-am\pw km[m- chpw km-[n-]-Xnbpw km-mhpw k-t{i-jT\pw v \nXy \np-W\pw ({]m-Ir-X-Kp-W-c-ln-X) \nXy kKp-W\pw (kz-cq-] -`qX Znhy-I -eym-W -Kp-W -K -W -h n-` q-j n-X ) BIpp Fp a\-n-em-p-p-thm, AtXm-Sp-IqSn tZhI, ]nXr-, a\p-jy XpSn F{Xtbm tbm\n-Ifpw t`mK hkvXp-fpw Dtm Ah- sbmw hn\m-i-kz-`m-h-tmSp-Iq-Sn-bXpw W-`w-Kp-cfpw BsWpw P\-\a-cW kz`m-h-tmSp IqSn-b-Xp-Im-cWw AXn-ZpxJ Imc-W--fmIpp Fp {Kln-p-p-thm, Ah-bn \nlnXambn-cp km-kv^qnbpw in- bp- samw `K-h- --am-sWpw At-l-ns PK--{I-ns kpNm-cp-cq-]-tmSp IqSnb Ne-\-n\p thn `K-hXv {]oXn-p-thn Ahsb bYmm-\--fn bYm-tbmKyw `K-hms hmp-Ifm-Ip imkv{Xw Bm-]n-n-cn-p-p-thm, B a\p-jy sFlnI-]-c-eu-InI tZh-]n-X- cmZn temIfnse t`mK-kp-J--fmk- - c m- I msX B {K- l - fpw aa- X - I fpw lrZ- b n\npw \njvm-k\w sNbvXp bYm-tbmKyw imkv{Xhn-[n-{]- Imcw tkhm-]q- P-I \S-p-p. CXp ImcWw Ah-

13. A\y-tZ-hmlp: kw`-hm-Z-\y-Zm-lp-c-kw-`-hmXv CXn ip{ipa [ocmWmw tb \kvXZv hnN-N-n-tc.


]c-{_ ]pcp-tjm--a-` -K-hms\ k-i- n-a m, k-, km-[m-cw, k-a-b, AJne PK-nsbpw krjvSn-n-Xn-kw-lm-cIm-hv, \nXy, Ahn\min Fn-s\ a\-n-em-p-Ibpw t{]a-]q-amb lrZ-

38

I cpsS Pohn-X-bm{X kpJ-]qw \S-p-Ibpw B`y--c--

Cu kqcy-a- WU-e-nseX]vX-c- ivan- I-sfbpw AXns D{Kv fmb hnIm-c- \inv Ax-I-cWw ip-am-hp-Ibpw `K- c-i va n-I-s fbpw Xn-tev Bhm-l n-s m-X p- n-bm-e pw. hIr-]-sImv Ah kzm`m-hn-I-ambn arXyp-ab kwkm- Cs\ Ahn-Sps Znhy kzcq-]-ns {]Xy--Zi\w c-km-K-cs IS-p-t]m-hp-Ibpw sNp-p. hn\m-i-kz-`m- \I- tW. Ctm Rm A- bpsS Ir]m- Xn-tc-Iw-sImv hn-Ifmb tZh-Xm-Zn-Ip \njvm-tam-]m-k-\-tbm-Sp-Iq- A-bpsS kucy am[p-cy-\n-[nbpw Znhy-]ca Ieym-WSn-bp Ahn-\m-in-bmb ]cm-Xv]-c-{]-`p-hns D]m-k-\- hp-amb kn-Zm-\ kzcq-]s [ym\- Zr- jSn- bnqSn Zinv sImv Ah AXn-thKw Aa-c-kz-cq-]-\mb PK-Zo-iz-cs\ p-sIm-n-cn-pp; _pn-bn IqSn {Kln-p-sIm-n-cn-p{]Xy-- ambn {]m]n-p-p. p. Imc-Ww, Av ]ca ]pcp-j\pw Cu kqcy-sbpw kw_w ]c-ta-iz-cs\ D]m-kn-p--hv Ah-cpsS AJne {_m-WvU-n-tbpw Bm-hm-Ip-p. Fs Ay-I m-e -n ]c-ta-i zc {]m]vX n- mbn Fs\ Bmhpw CXp-X-s- bm-Ipp; AXm-bXv Rm\pw AXp-Xs. {]mn--W-sav C\n ]d-bp-p.

15. lnc-Wva-tb\ ]mt{XW kXy-kym-]n -lnXw apJw XXzw ]qj--]m-hrWp kXy-[mb ZrjvS-t b.
`-m Cs\ {]mn-Ww: Atbm `K-hm-t\,
Ahn-Spv AJne {_m-WvU-n- tbpw kwc-- I-\m-Ipp. A-b n\npw Fmw ]pjvS n {]m]n- p- p. kXyhpw [hpw A-tbm-Sp `n-bm-hp-p. Rm CXn apgp-In--gn-bp-p. AXm-bXv Fs ]pjvSn Fs at\m-c-Y-]qn, Ahn-Spp sNbvXp-sIm-n-cn-p--Xm-Ipp. kn-Zm-\ kzcq] {]Im-i-a-b-amb kqcy-a-WU-e-nv \p-Xpeyw ann-n-f-n-sm-n-cn-p tPymXnab bh\n-Ibm Ahn-Sps apJw Bhr-X-am-bn-cn-p-p. Rm Ahn-Sps Bh-c-W-c-ln-X-\mbn Zin-m-\m-{K-ln-p-p. AXm-bXv A-bpsS kn- [m- \-n hv Asb \ncmh-c-W-\mbn Zi\w \S-p--Xn\p XS---fm-bn-p kIe Bh-c-W--tfbpw F\n-p-thn amn--tc-W-ta. A-bpsS kn- Zm-\ kzcq-]s {]I-S-am- n--tc-W-ta.

kw_w [ym\-am-nqSn `K-hms kzcq-]Zi\w \S-n-bnv km[-I `K-hms kmm kn[m-\ n Fp--X n-\p-thn shsIm-p-Ibpw icocw XyPn-p kabw qe-kq-va-i-co-c--fpsS hnL-S-\-sb-n Nnn-p-sImp `K-hm-t\m-Sp-IqSn {]mnp-Ibpw sNp-p.

17. hmbp-c-\n-e-a-ar-X-a-tYZw `kvamw icocw Hmw {ItXm kvac IrXw kvac {ItXm kvac IrXw kvac.
]c-a-[m-a-n-te-p bm{Xn-I\mb km[-I Xs {]mtW-{n-b - -s fbpw ico-c -s bpw Xn\npw kYm `n-am-bn--cpXn Ah-sbmw AXm-XpIfpsS D]mZm-\-X-Xz--fn-tev Ft-p-ambn hne-bn-n-p--Xn\pw qe-kq-va-i-co-cs ]q-ambpw hnL-S n-n-p-Xn\pw B{K-ln-p-p. AXp-sImv Cs\ ]d-bm-dpv; {]mWmZn ka-jvSn-hmbp BZn-bn ebn--s, qe-i-cocw In Nm-em-I-s. ]ns Ah Xs Bcm-[y-tZ-h-Xbmb ]c- {_-- ]p-cp-tjm--a- \mb `K-hm-t\mSp {]mn- pp. Atbm b-a-b\mb alm hnjvtWm, kn-Zm-\ hnm-\-kz-cq-]-\mb ]c-ta-iz-cm, Ahn-Spv kzw P\amb Ftbpw Fs I--tf-bpw-]n Nnn-t-W-ta. Av kzm`m-hn-Iambn Ftbpw Fm Dm--s-np `n-kz-cq-]-Im-cy--tfbpw kvacn-t-W-ta. `K-hm-t\, Av Ftbpw Fs I--tfbpw kvacn-t-W-ta. Ay-Im-en Rm A-bpsS kvarXn-tbm-Sp-Iq-Sn-bncn-p-sa-n Xo-bmbpw AXn-thKw F\nv A-bpsS kn-[m-\-n Fp-hm Ign-bpw. kw_w Cs\ Xs Bcm-[-\m-aqn-bmb ]c{_ ]pcp-tjm--a-\mb `K-hm-t\mSp {]mn-nv km[I ]c-a-[m-a-n-tep t]mIp kabw B am-nep An-tZ-h-t\mSp {]mn-p-p.

16. ]pj-t-Itj ba kqcy {]mPm-]Xy hyql civao kaql tXtPm bt cq]w Ieym-W-Xaw Xt ]iyman tbmkmhku ]pcpjx tkmla-k van.
`K-hm-t\, Ahn-Spv Ahn-Sps kzm`m-hn-Iamb Ir]sImp `-m-cpsS `n-km-[-\--fn XpjvSn {]Zm\w sNbvXp Ahsc t]mjn-n-p--h-\m-Ip- p. Ahn-Spp kakvX m\n-I-fnepw A{K-KWy\pw ]ca m\-kz-cq]\pw kzw `-mp Xs kzcq-]-ns bYmm\w {]Zm\w sNp- -hcpw BIpp (KoX 10-11). AhnSpv AJn-e-tbpw bYm-tbmKyw krjvSn- v, \nb{n-v, kwc- np sImn-cn-p--h-\m-Ip-p. `-m-cp-tSbpw m\n-I-fp-tSbpw ]c-a-amb eyw Ahn-Sp-m-Ip-p. Ahn-t-b-\m-bn-cp-npw Xs `-hm--ey-kz-`mhw tlXp-hmbn `n-am-nqSn `-mv Ahn-Sp-pXs shfn-s- Sp- n-sm-Sp- p- sIm-n-cn- p- p. Ahn- Spv {]Pm-]-Xn-Ip hfsc {]nb-s--h\m-Ip-p. tl {]t`m, -

18. AKvt\ \b kp]Ym cmtb Akvam hnizm\n tZh hbp-\m\n hnZzm bptbm-[y-k va-p-lp-cm-W -tat\m `qbnjvTmw tX \a Dnw hnt[m.

39

Atbm AKv\n-`-K-hm-t\, Rm\n-tm Fs ]c-a-{]`p-hmb `K-hms kn-[m-\- n-se-n-tn-cn-p- p. Fm-m-ehpw Cu `K-hXv kn-[n-bn hkn-p-hm B{K-ln-p-p. Av AXn-thKw Xs Fs ]c-a-kp-chpw awK-ea-b-hp-amb D-cm-b\ am-nqSn `Khms ]c-a-[m-a-n Fn-m-epw. Av Fs Isf Adn- bp-- h-\m- Ip-p. Rm Bbp-jvmew apgp-h `K-h`-n-bn Ign-p-Iq-Sn. `K-hms Ir]-bm Cu ka-bpw [ym\-t\-{X-m B Znhy-kz-cq-]s Zinp-I bpw B ]hn-{X-\ maw D-c n-p-Ibpw sNp- p. Fmepw Cu am-n Fs-nepw hnLv\-fmb I- Ft-Xm-bn--h-ti-jn-p-p-s-n Ap Ir]-tbmsS \in-n-t-W-ta.

CXn ]d-bsSp-p. -

]Xn-t\-gv, ]Xn-s\v a{- Ay-Im-e-Kp-W-n\v D]I-cn-p--Xm-Ip-p. Cu a{-a-\p-k-cnv Ay-Im-ep {]m\ \S-p a\p-jyp apn-bp-m-hpw. AXn\m Ch-bpsS `mhmw Hp-IqSn sImSp-p-p. 17. tl ]c-am-m-th, Fs Cu C{n- bw, {]mW XpS-nb AXm-Xp-I-fpsS Imc-W--X- Xz--fn eo\-ambnocp-Ibpw Fs qe-i-cocw `kva-am-bn-o-cp-Ibpw sN-s. CXp kw_-nv Fs a\-n Aev]-am-{X-amb Bk-nt]mepw Dm- I- cp-tX. tl b- a-b-\mb hnjvtWm, Ap Zb-hp-mbn Ftbpw Fs I--tfbpw kvacn-tW. Ahn-Sps kvacn-p--Xn-\m Rm\pw Fs Ifpw ]hn-{X-am-bn-o-cpw. Rm \n-b-ambpw AhnSps ]mZ-tkh sNm Fn-t-cpw. 18. tl An-kz-cq-]-\mb ]c-ta-iz-cm, Ahn-Spv Fs [\am-Ipp k-kz-am-Ip-p. AXx Ahn-Sps {]m]n-m\mbn Ahn-Spv Fs D- a-amfn kzw Nc-Wk-ao]w Fn--tW. Fs F{X-sb{X ip`m-ip-I- M-fpv; Ahbvv Ahn-Sps ad-bvm-\m-hn; Ahn-Spv Fm-a-dn-bp--h\m-Ipp; Rm Cu I--fpsS _en Ahn-Sps {]m]n-m Ign-bp--h-\-. kzbw Zbhp-tXmn Ahn-Spv Fs Ahn-Sp-t-Xm-t-W-ta. AhnSps {]m]vXn-mbn bmsXmcp ]m]w {]Xn-_--am-bn-cnptm AXns\ Ahn-Sps AIp-Xn-\mbn Rm hopw hopw Ahn-Sps \a-kv-cn-p-p.

imn- ] mTw
Hmw ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]q-ap- Z-NytX ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hm-h -i n-jy-t X. Hmw imnx imnx Hmw imnx
CXns hymJym\w BZyw sImSp-n-p--Xm-Ip-p.

{in- pI: CXnse ]Xn- \pw ]Xn-\mdpw a{- IqSpX {iml--fm-sWp alm-]-WUn-X-m ]d-n-pv v. Fm-hcpw `K-h-i-\-n-\mbn {]mn-Ww Fv

ItTm-]-\n-jv
Hmw imnx imnx imnx

D]-\n-j-p--fn hfsc {]kn-n-tb-dn-b-XmWv ITnt\m- ]-\n- j- v. CXv IrjvW-b-Ppth- Z-ns IT- im-J- bpsS A`m-K-am-Ip-p. CXn \Nn-tI-X-n-tbpw ba-tbpw kwhm-Z-cq-]-n ]c-am- m-hns cl-ky-a-bX-X zs hfsc D]-tbm-K-{]-Z-ambpw hni-Z-ambpw hn-n-cn-p-p. CXn c- ym-b-fpw Hmtcm Aym-b-nepw apqp hn-I- fp-a p-v .

imn- ] mTw
Hmw kl \mh-h-Xp. kl \u `q\-p. kl hocyw Ic-hm-h-ssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZzn-jm-l-ssh.

Atbm ]c- am-m- th, Av R Kpcp- in-jy- mv Fm {]Im-c-n-ep-ap c sN-tW. R cp-t]tcbpw Ahn-Spp kap-Nn-X-amb coXn-bn ]cn-]m-e\w sNt-W-ta. R cp-t]cpw A-bn\npw IqsSqsS Fm {]Im- c--fnepw _ew {]m]n-t-W-ta. R cp-t]cpw IqSn Ay-b\w \S-p hnZy tXPx-]qam- bn-o- c-tW. Hcn-epw Bcn\npw hnZy-bn R ]cm-Pn-X-cmbnocm-sX-bn-cn-t-W-ta. R- cp-t]cpw PohnXw apgp-h ]c-kv]cw kvt\l-kq-{X--fm _nX-cm-bn-cn-t-W-ta. R-fpS Dn Hcn-epw ]c-kv]c-

40

I tZzjw Dm-Im-Xn-cn-t-W-ta. tl ]c-am-! {Xn]m-Zp \nhrn Dm--tW.

]nXmhv F-s\-bp tKm-sf-bmWp Zn- W-bmbn sImSp-p-Xv? Ctm Chbvp I\np shw IpSnp- - Xn-\p intbm ]pp Nhp Xnp- - Xn\p ]pItfm C-sm. Ch-bpsS kvX\--fn ]mens Awiw{Km-cw- `n ]c-am-m-hns\ kvacn-p-Xv AXy t]mepw Ah-ti-jn-n-n--tm. Fn-\n-[nIw ]d-bp-p. Chw awK-f-I-c-am-Ip-p. AXn-\m ChnsS k {]Y-a-ambn bpsS C{n-b - t]mepw \nt-j vS - a m-b n-c n- p- p. Chbvv K`-[m-c-W-ti-jn-t]mepw Hp-an--sm. sImmw, HmwIm-tcm-m-c-W-tm-Sp-IqSn D]-\n-j-m-cw-`np-p. C{]-Imcw \nc-Ihpw ac-W-tm-S-Sp-n-cn-p--Xp-amb bmsXm-cp- Imew `mc- X-hj-ns ]hn- {Xm- Imiw btKm Ahsb sImp-t]m-Ip {_m-W-cpsS hoSp-I[q-a--fmepw Ah-bpsS ]hn-{X-ku-c-`y-mepw ]cn-]qfn ZpxJ- a-msX asp kw`m-h\ sNpw? \app kzam-bn-cp-pthm XymK-aqn-Ifmb Ejn-ap-\n-am-cm ]mSambn kpJw e`n-p-Xpw em`-Ic-am-bXpw {]nb-s-Xpw s thZ-a-{--fpsS Znhy-[z-\n-Ifm Fm Znp-Ifpw Bb hkvXp-sf thWw Zm\w sNp-hm. AXp-t]mse apJ-cn- X-am- bn-cp-pthm B Ime- p-mb {]kn-- amb Hcp Zm\w Bp \I-s-Sp-pthm Ahpw em`hpw KpWCXn-lm-k-am-Wn-Xv. KuXa hwio-b-\mb hmP-{i-hm-- P-aI-chpw {]nb-s--Xp-am-bn-cn--Ww. ZpxJ-Zm-bnbpw D]-tbmljn Acp-Ws ]p{X As-n A-Zm-\w-sImp K-iq-\y-hp-amb hkvXp- Zm\w sNp-Xv Zm\-ns alm-Ion km-Zn (hm-P--A-w. {ih-- A-Xns Zm\t]cn \S--s-Sp h-\-bm-Ip-p. AXp kzoI-cn-pm km-Zn bi-) aljn-bmb Acp-Ws ]p{Xv -h-tcbpw hn-p-I-bmWp sNp- -Xv. C{]-Im-c-ap \mb Dm-eI aljn ^em-`n-em-j-tm-Sp-IqSn "hnizPvXv' Zm\w-sImv ZmXm-hn\p kpJw teiwt]m-ep-an-m \oNFp-t]-cp Hcp alm-bw \S-n. Cu b-n tbm-\n-Ifpw \c-ImZn temI--fp-a-msX asmpw e`n-pXs k-kzhpw At-l-n\p Zm\w sNt--Xmbn n-. ]nXmhv Cu Zm\w-sImv Fp-kpJw km-Znpw? hp. AXn-\m Dm-eI Xs k kpw EXznCh k-kz-Zm-\-cq-]n-bmb bw \S-n-bnpw D]-Imp-Ipw kZ-kypw Zn-W-bmbn \evIn. Dm-e-I\ c-{]-Z--fmb tKmsf F\n-p-thn kqn-n-cn-p-p. \Nn-tI-Xv F t]cn {]kn--\mb Hcp ]p{X-\p-m-bnAXv XnIpw sXp-X-s- bm-W-sm. Rm\m-Wsm At-lcp-p. ns k-kz-hpw. Fs Zm\-am-bn--tlw sImSp-p2. Xwl Ipamcw kw Zn-Wmkp an-. Fm Rm At-l-ns ]p{X-\m-W.v AXp-sIm\ob-am-\ pkp p-Xs Rm ]nXm-hns\ Cu A\n-jvS-Im-cn-bmb ]cn{imhnth-i. tkma\y-X . Wm-a-n\npw cn-p--Xn\p kzbw _en-bn-pw. Fs ISa CXp-X- s- bm-Ip-p. B Imep {][m-\-[-\-ambn IW-m-n-bn-cp-Xp tKm[-\am-bn-cp-p. Dm-e-I\v AXp [mcm-f-ap-m-bn-cp-p. 4. k tlmhmN ]nXcw XX Ikvssa amw tlmXm- hv, A[z- cyp, {_m- hv, DZvKm- Xmhv Ch \mepw {][m\ Zmky-k o-Xn. EXzn-p-I-fm-bn-cp-p. Chv Ghpw IqSp-X tKmsf ZznXobw XrXobw Xw tlmhmN arXyth Zn- W-bmbn \I-W-sa--Xm-bn-cpp As Xocp-amXzm ZZm-ao-Xn. \w. {]im-kvXm, {]Xn-{]- -Xm, {_-Wm-w- kn, {]kvtXmXm C{]-Imcw \n-bn-p-sImv Ah ]nXm-hn-t\mSp Cu \mev A{]-[m\ EXzn-p-Iv {][m-\n-Ip sImSp-Xns ]Ip-Xn-ho-Xhpw Am-hm-I, t\jvSm, Ao-[vd, ]dp ""]nXmth! Rm\t A-bpsS [\w, Av {]Xn-lm Cu \mev A{]-[m-\n-Iv apJy-mp- Fs Bp sImSp-pp?'' ]nXmhv bmsXmcp adp-]sIm-Sp-- Xns aqn- sempw {Kmh-kvXp-X, t\Xm, tlmXm, Snbpw ]d-n-. Atm \Nn-tI-X-v, hopw ]dp kp{_-Wy Cu \mev A{]-[m-\-mv apJy-mp ""]nXm- th, Fs Bp-sIm- Sp- pp?'' ]n#m- Xhv Cu {]mhsImSp--Xns \men-semp hoXhpw tKmsf Zn- W- iyhpw au\-am-bn-cp--tX-bp-q. ]s A[- `o-cphpw bmbn sImSp--Ww. \nb-a-{]-Imcw Chsmw ZnW ]p{X-[w Fs--dn-n-cp--h-\p-amb \Nn-tI-X-n\v \evIp- - Xn\p tKmsf sImp-h--tm _me- \mb \Nn- Hpw kln- m Ign- n- . Ah aqmw-h -hpw tI-Xv Ahsb Ip. Ah-bpsS Zb-\o-b-amb \ne I- tNmZnp ""]nXmth! Av Fs Bp-sIm-Sp-pp?'' tms Ahs lrZ-b-n `nbpw BkvXn-Iy- Cu {]mhiyw aljn t{Im[m-hn-jvS-\mbn ]dp ""\ns arXyp-hn\p sImSp-pw.'' `m-hhpw Dm-bn. Ah Nnn-p-hm XpS-n.

Aymbw Hv

3. ]otXm-ZIm PKv[-XrWm ZpKv[-tZmlm \ncn-{nbm: A\m \ma tX temIm-kvXm k KXn XmZ-Z-X v.

1. Hmw Di l ssh hmP-{i-hkx k-th-Zkw ZZu Xky l \Nn-tIXm \ma ]p{X Bk.

41

I kw_w CXp-tIv \Nn-tI-Xv am\-kn-I-ambn Nnnp-hm XpSn

5. _lq-\m-taan {]Ytam _lq-\m-taan a[y-ax Inw kznZy-aky Ihyw b-amZy Icn-jy-Xn.


]p{X-mcpw injymcpw aqn-\-ns-Spp; Da, a[y-a, A[- a. bmsXm- cp- Kpcp-hn-ttbm ]nXmhn- ttbm at\m-cYw Adnv Ah-cpsS \ntiw IqSmsX Xs Ah-cpsS at\m-cYw km[n-p-sIm-Sp-p- pthm Ah Da h- ns- S p- p. B e`n- Xn\ptijw {]hn-p--h a[y-a-h-nepw Adnnpw \nt- in- npw {]hn- p- hm Xm-dn-m-- h A[-a-h-n-epw-s]-Sp-p. Rm hf-sc-b-[nIw injymcp- -X n {]Y-a-t{i-Wn-bns-Spp; AtX-c o-Xn-b n {]hn- p-p. hf-s c-b-[nIw injy-m a[y-hnsSpp; AXn{]-Im-chpw Rm BN-cn-p-h-cp-p. A[-a-h-n Rms\m-cn-epw s]Sp-n-. B e`nnv AX-\p-k-cnp Rms\m-cn-epw {]hn-m-Xn-cp-nn-. ]ns ]nXmhv C{]-Imcw Ftm-Sp-]-d-bp-hm Imc-Wsav? Hcp hnh-chpw Inp-n-. arXyp-tZ-h\v Cv Fs Zm\w sNbvXv, Fp {]tbm-P\w Dm-p-hm-\mWv ]nXmhm-{K-ln-p-Xv?

t Bh-iy-an-. Av timIs XyPnv A-bpsS kXys ]men-p- -Xn\v A\p- h-Zn-m- epw. ]p{Xs hmpI tI-tm Dm-e- I\v AXyw ZpxJ-ap-m- bn. Fm \Nn-tI-X-ns kXy-]-cm-b-WX Iv Atlw Ahs\ ba-cm-Ps ASp--te-bv-b-p. ba-k-Z-\-n-se-n-bXn\p-ti-jta \Nn-tI-X- n\v ba Fhn-tStbm t]mbn-cn-pI-bm-sWp a\-n-em-bp-q. AXn-\m aqp- Zn-hkw hsc \Nn-tI-Xv Ahpw Pehpw Ign-msX ba-cm-Pm-hns\ {]Xo-n- n-cp-p. ba-cm-P aS-n-h-tm At-lns ]Xv\n ]dp

7. sshizm\c: {]hn-i-Xy-Xn-Yn {_mtWm Krlm XsskyXmw imnw Iphn lc sshh-kz-tXm-Z-Iw.

kmm An-X-stbm Fp tXmp-amcp tXPkvkn-\m t{]mz- en-X- \mb {_m- W AXn-Yn- bpsS cq]n Krln Fgp-nbncn-p-p. km[p-lr-Z-b\mb Krl- Xs \-bvp-thn B AXn-Yn-cq-]nbmbn Ansb im- am-p--Xn\v Ah\p Pew (ALy]m-ZymZn) sImSp-p-sIm-n-cn-p-p. AXn-\m, Atbm kqcy-] p{X Av B {_mW _mes ]mZ- IgpIpXn\v AXn-thKw Pew sImph-m-epw. Fsm AXnYn XpS-bmbn aqp-Zn-hkw Asb {]Xokw_w Hcp ]t ]nXmhv t{Im[m-th-i-m ]dnp \ncm-lm-c-\m-bn--gn-bp-p. Av Ahs\ ip{iq-jnp- t]m-b- Xm-bn- cn-mw. Fs-n-ep-am-I-s. At-l-ns p-sa- n Ah im-\m-Ipw. hmp ]men-t-n-bn-cn-p-p. ChnsS ]nXmhv ]m-]n-p- -Xmbpw ImWp-p. AXp-sImv At-l s 8. Bim-{]-Xot kwKXw kq\rXmw N kmz- \-s-Sp-t-- Xm-h-iy-am-W.v C{]-Imcw Nnnv \NnCjvSm]qt ]p{X-]-iqw khm tI-Xv GIm--X-bn-en-cn-p ]nXm-hns kao-]pGXZv hrMvt ]cp-j-kym-ev]-ta-[tkm sNv At-lns timI-\n-hr-n-p-thn C{]-Im-cbkym-\-iv\ hkn {_mlvatWm Krtl. ap Bizmk hN-\- ]dp bmsXm-cp- cp- s `h-\- n AXn-Yn-{_-lva-W hni6. A\p]iy bYm ]qt {]Xn-]iy XYm-]tc tm-Sp-Iq-Sn-bn-cn-p-pthm a-_p-n-bmb B a\p-jy kky-anh aXy: ]NytX kkyAh ]q-am-bm-in-n-cn-p bmsXm-pw-Xs e`y-aman-hm-Pm-btX ]p\: Ip-n-. Hcp ]s Fs- nepw In-I-bm-sW-ns ]nXmth! \psS ]nXm-a-l-m-cmb ]q-m-cpsS BN- AXn\npw bmsXmcp KpWhpw knn- p- I -b n- . c-W- t\mn-bm-epw. A{X-t]m-se-Xs Cm- e-p Ahs hmp-Ifn\npw ku-cyhpw kXyhpw am[pap t{ijvT ]cp-j-m-cpsS {]h-\--tfbpw {in-p- cyhpw AI- p-t ]m-Ip-p. AXm-X -b Xv at\m-l camb I. Ah-cpsS Ncn-{X--fn ]pw Ctmgpw AkXyw `mjW-fn\n-p kpJ-t]mepw Ah\p e`y-am-Ip-nFXv Hcn-epw kw`-hn-n-t-bn-. Atbm-Ky-m-cmb a\p- . Ahs bPvR-Zm-\mZn CjvSI-fpw InW-dv, Ipfw, jy am{Xta Ak-Xym-N- c- W- - fn Ign-bp- p- q. Fm [- ime apXm-e-b- hbpw Ah-bpsS ^e-fpw \jvSspB A[-sImv Bpw AP-c\pw Aa-c\pw t]m-Ip-p. AXp-am-{X-a, AXn-Ynsb k- cn-m-Xn-cn-pBIp-hm Ign-bp-I-bn-. a\p-jy ac-W-kz-`m-h-tm-Sp- -Xp-sImv Ahs ]q-]p-Wy-{]m-]vX--fmb ]p{XIq-Sn-b-h-\-t{X. a\p-jy [ym\--sf-tmse Pcm-Po- mcpw tKmfpw [\hpw \in--t]m-hp-Ibpw sNp-p. ambn \in-p-Ibpw [m\y--sf-tm-se-Xs I-h-im kw_-w- -]-Xv\n-bpsS hmp-I tI-bp-SXs []p\w FSp-p-Ibpw sNp-p. cm-P AXn-thKw \Nn-tI-X-ns ASpp sNp-Ibpw kw_w Cu A\nXy Pohn-X-n-\p-thn a\p-jy ALy-]m-Zym-Zn-I-fm bYm-hn[n Ahs\ ]qPn-p-Ibpw Hcn- epw I-hy-sf XyPn- nv anYymN-cWw A\p-jvTn- sNbvXp-sImv ]d-p-Xp-S-n.

42

9. Xnkvtdm cm{Xob-Z-hm-oKrtl ta A\-iv\ {_- -Xn-Yn\-aky: \akvtX kvXp{_- kzkvXnta kvXp mXv {]Xn {Xo hcm hrWo-jz.

12. kz temI \ `bw InwN-\mkvXn \ X{Xw Xzw \ Pcbm _nt`-Xn. Dt` Xozm-i-\m-bm-]n-]mtk timIm-XntKm tamZtX kz-tem-tI.

{_-W- tZh! Ap \akvmcmZn km-c-p13. k Xzanw kzy-a-t[yjn artXym tbmKy-\mb Fs AXn-Yn-bm-Ipp. Fm km[n-p{]{_q ln Xzw {i-[m-\mb alyw. n-S-tmfw Asb k-cnp ktm- jn-n-p- - Xn\p kz-temIm AarXvXzw `P Rm\m- in- p- p. Fs t\m-p-d- hp- sImv aqp-Zn-h-k- GXZv ZznXo-tb\ hrtW htc-W. tfmfw Av A\-i-\m-\mbn Ign-tb-n-hn-cn-p-p. `Khmt\, Fs sXp-I an-pv F\nv awKfcptfkz-temIw hfsc kpJ-Ichpw bmsXmcp `b-m-SpWta. Av Hmtcm cm{Xnp ]I-c-am-bnv Fn\npw I-fn-m--Xp-am-sWp Rm\-dn-bp-p. kz-tem-I-n At-b-n-jvS-ap aqp hc- tNmZn--epw. Bcpw hrm-h- -sb {]m]n-p-n-. ay-tem-I-n kw_- w- -X-t]m-aqn-bmb {_-W- _m-es A\-i-\- A-bm Bfp-I acn-p--Xp-t]mse Bcpw acn-p-nm `oX-\m-bnv [-PvR-\mb ba-cm-P C{]Imcw ]d- , AhnsS ac-W-Im-e-th-Z-\-I-sfm-pw-X-s-bn-. ChnsS -tm Xs ]nXm-hn\v awK-f-ap-m-I- W-sa-p Bi- Pnhn-I hnipw Zml-hpw-sImv Ip--Xp-t]mse AhnsS kw`-hn-p-n. Ahn-Ss \nhm-kn-I timItbm-Sp-IqSn \Nn-tI-Xv ]d-p sf XcWw sNbvXp \nXy ku`mKyw A\p-`hnpp. 10. im-k-ev]x kpa\m bYm kym Fm B kzw AKv\n-hn-PvRm\w t\SmsX e`n-pZzoX-a-\ypKu-X tam am`n-a rtXym n-. Atbm arXyp-tZ-h, Av B kzns km[\m-`q-X-amb AKv\nsb bYm-cq-]-n Adn-bp-p. XzXv{]-krjvSw am`n-h-tZXv {]XoX F\nv B An-hn-Zy-bnepw Abnepw Aan-X-amb GX-vd-bmWmw {]Yaw hcw hrtW. hnizm-khpw `nbpw Dv. ` XXz-ns Ah-ImarXyp-tZ-h, aqp hc--fn BZy-tXp Rm tNmZn- in-bm-Ip-p-hsm. AXn-\m Av Ir]-tXmn F\nv p-p. KuXa hwio-b-\mb Fs ]nXmhv Dm-eI B An-hn-Zy-bpsS D]-tZiw \In-bm-epw. AXp {Klnt{Im[m-hn-jS-\mbn Fs A-bpsS ASp--te--bnv nv Bfp-I kz-tem-I-n hknv Aar-X-Xz-s-v Ctm Aim-\pw ZpxJn- X-\p- am-bn-on- cn- p-p. F\n- A-a-c-Xz-s--{]-]n--s. CXv Fs cm-as hc-ambn p-thn Atlw t{Im[-c-ln-X\pw im- Nn-\pw kZm A-tbmSp bmNn-p-p. kp-jvS-\p-am-bn-o-c-Ww. IqSmsX A-bpsS A\p-a-Xnkw_- w- - At ba-cm-P ]d-p e-`nv Rm Krl-n Xncn-p-sN-p-tm Atlw Fs kzw ]p{X- \mb \Nn-tI-Xv F cq]-n Xncn14. {] tX {_hoan XZp ta \nt_m[ -dnv FtmSp ]q-hXv kvt\l-tm-Sp-IqSn kwkmkzKym-anw \Nn-tIXx {]-Pm-\ cn-p-Ibpw sN-Ww. kw_- w- -b-a-cm-P ]d-p

A\--tem-Im-]XnatYm {]XnjvTmw hnn Xztahw \nlnXw Kplmbmw

11. bYm ]pc-kvXmZv `hnXm {]XoX Hume- In-cm-cp-W na-Xv {]-k rjvS : kpJw cm{Xo: ibn-Xm hoX-a\yp kvXzmw ZZr-in-hm-r-Xyp-ap-JmXv {]ap-w.
arXyp-h-Iv{X-n\np tamN\w t\Sn Krl-n aSn-sb-p \nsf ImWp-tm, Fs t{]c-W-bm \n-fpsS ]nXm-hmb Acp-W- ]p-{X Dm-e-I hfsc {]k-\m-Ip-Ibpw \nsf kzw ]p{X-\m-sWp Xncn--dn-bpIbpw ]q-h Xv kvt \ln- p-I bpw At-l - ns t{Im[hpw ZpxJhpw im- am- hp-Ibpw sNpw. \nsf e`np--Xp-sImp taen Atlw kpJ-ambn \n{Z-sN-pw. kw_- w- -Cu hcw e`n--tm \Nn-tI-Xv ]d-p,tl ba-cmP!

Atbm \Nn-tI-Xt Rm B kz-ns km[\m-cq-]n-bmb AKv\n-hn-Zysb \-Xp-t]mse Adn-bp-p. AXns\ AXns bYmcq]-n \n\-p-]-tZ-in-X- cpp. \o CXns\ \mbn {Kln-p-sIm-p-I. Cu AKv\nhnZy A\-hpw hn\m-i-cln-X-tem-Is {]]n-p--Xn\pXIp-Xp-am-Ip-p. AXns kzcq]w Akm[mc-W-am-Ipp. Fm AXv AXyw Kp]vX-am-sWp \o [cn-psIm-p-I. hnZzm-m-cpsS _pn-cq-]-am-Ip Kpl-bn AXv Hfnp hkn-p-p. kw_- w- -C{Xbpw ]d-nv ba-cm-P

15. temIm-Zn-anw Xap-hmN Xkvssa bm CjvSIm bmh-Xohm bYm hm k Nm]n XXv{]-Xy-h-Z-Zy-tYm-

43

aYmky arXypx ]p\-tc-hml XpjvSx


ta{]-Imcw An-hn-Zy-bpsS almXvayhpw tKm]-\o-bXbpw ]d- -sIm-Sp-nv AKv\ntZ- h kz-tem-I-ns Imc-W-kz-cq-]-amb AKv\nhn-Zy-bp-sS- clkyw \Nn-tI-Xns\ {Kln-n-p. AKv\np Ip-\nm-W-n, BImcw F{]-Im-c-am-bn-cn--Ww, CjvSnI F{X-sbw thWw, AXp-t]mse An-bpsS Nb\w F{]-Imcw \SWw Fn-h-sbmw hfsc X-bXz-tmsS {Kln-np. XZ-\ -cw \Nn-tI-X- ns _pn-tbbpw kvarXntbbpw ]co-n-p- -Xn-\ p-thn ba-c m-P ]dp ""\n {Kln-n-S-tmfw Fs Hcp {]mhiyw tInp.'' XovW-_p-n-bmb \Nn-tI-Xv AXp-tI-n-v, Ah F{]-Imcw bYmw {Kln-n-cp-pthm AtX-{]-Imcw Xs ]d-p-tIn-p. ba-cm-P\v Ah-s Akm-[m-c-Wamb kvarXnbpw {]Xn-`bpw Iv AXyw ktm-j-ap-mbn. A\-cw ]dp:

18. {XnWm-Nn-tI-X-kv{X-b-ta-X-Zzn-ZnXzm b Ghw hnZzmw-n-\ptX \mNn-tIXw k arXyp]mim ]qcX: {]tWmZy timIm-XntKm tamZtX kz-tem-tI.

GXm-Ir-Xn-b n F-s\-bp CjvSn-I-I , F{Xsbw thWw, F{]-Imcw Ansb Nb\w sNWw Cu aqp kwK-Xn- Ifpw icnp a\-n- em-n-bn-v, bmsXmcp hnZzm aqp-hw \mNn-tI-Xm-n-hn-Zysb \njvIm-a-`m-htm-Sp-IqSn A\p-jvTm\w sNp-pthm Ansb kaml-cn-p-pthm Ah tZlm-- n\p apt-Xs arXyp]m-is XInv timI-c-ln-X-\mbn Ah-km\w kztem-I-nse B\-s A\p-`-hn-p-p.

16. Xa-{_-hoXv {]ob-amtWm almm hcw Xth-lmZy ZZman `qbx Xsshh \mav\m `hn-Xm-b-an: krmw tNam-a-t\-I-cq]mw Krlm-W.
alm-m-hmb ba-cm-P AXyw {]k--\mbn \NntI-X-n-t\mSp ]dp \n-fpsS A{]-Xn-a-amb tbmKyX Inv F\nv AXy-[nIw ktmjw tXmp-p. CXp ImcWw Hcp hcw \n Bh-iy-s-SmsX Xs Rm Xcp-p. AXv CXm-Ip-p. ""Rm \n\-p-]-tZ-inp Xn-cnp Cu An \ns t]tcm-Sp-IqSns {]kn--am-bno-c pw.'' AtXm-S p-I qSn CXpw kzoI-c n- p-s Im- p-I . \np kzw tZh-Xz-{]m-]vXn-p-th-n-bp At\-Icq-]--tfm-Sp-Iq-Snb hnhn-[-b-hn-m-\-cq-]n-bmb Cu cXv\-ame Rm Xcp-p. CXp kzoI-cn-m-epw. kw_w B An-hn-Zy-bpsS ^es ba-cm-P hn-p-sImp ]d-bp-p:

19. Gj tXKv\n\-Nn-tIXx kztKym ba-hr-WoYm ZznXo-tb\ htcW GX-aKv\nw Xsshh {]h-yn P\m-k kvXrXobw hcw \Nn-tItXm hrWo-jz.
ba-cm-P ]d-bp-p. tl \Nn-tI-Xp \o cm-as hc-n Bh-iy-s--X-\p-k-cnv B kz-{]m-]vXnp km[\m-cq-]-amb An-hn-Zysb D]-tZ-inp Xn-cn-p-p. Cp-ap-X Bfp-I \ns t]cns Cu Ansb hnfn-pw. \Nn-tI-Xt C\n aqm-as hcw Bh-iy-sp-s Im-p-I. kw_w \Nn-tI-Xv aqm-as hcw bmNn-p-p.

20. tbbw t{]tX hnNn-Inm a\ptjy kvXotXytI \mb-a-kvXoXn ssNtI GX- Zzn-Zym-a\pinjvS -kvX z-bmlw hcm-Wm-taj hc-kvX r-Xobx

Cu temI-kp-J-p-thn ]nXm-hns\ ktm-jnn- p--Xn- \p hchpw ]c-tem-I-n- \p-thn kz km[\m-cq-]-amb An-hn-m-\-h-chpw {]m]n-n-v, \Nn-tI-Xv Bm-hns bYm kzcq-]hpw AXns\ {]m]n-p-17. {XnWm-Nn-tI-X-kv{Xn-`n-tcXy knw Xn-\p D]m-bhpw {Kln-p--Xn-\p-thn ba-cm-Ps {XnI-IrXv XcXn P-arX apn ap-- h-cp-tS-Xmb c- `n-{]m-b- Ah-X-cn-n-nv {_-Pw tZh-aoUyw hnZnXzm At-l-ns A\p- `q-X-hn-Nmcw Adn- bp-hm- \m-{K- ln-p- p. AXn-\m \Nn-tI-Xv ]d-bpp: `K-h, acn a\p-jysc \nNmt amw imn-a-Xy--ta-Xn. kw_-nv Hcp henb ktlw \ne-hn-ep- v. ac-W-tijw Cu Ansb aqp {]mhiyw A\p-jvTn- p- - h Ev, Bm-hns AkvXnXzw Dsp Nnecpw Csp apbPp-v, kmaw Cu aqp-th-Z--fp-ambn _-s-nv aqpNn-ecpw hmZn-p-p. CXp kw_- n- p AbpsS A\pth-Z--fp-tSbpw XXz-c- l-ky--fn \njvIm-X-\m-bn, \njvIm`-h -m\w Acp-f n-s -b vX m-e pw. A-bpsS D]-tZ-i a-`m-h-tm-Sp-IqSn bw, Zm\w, X]w Fo aqp In\npw CXns clkyw Rm icn-bmbpw {Kln-p-tfbpw A\p-jvTn-p-sImp P\-\-a-c-W-km-K-c-n\v sIm-mw. aqp hc--fn F\n--`o-jvS-amb hcw Cu Asc IS-p-p. {_m-hn\nv D-gn krjvSn-Isf aqm-a-t-Xm-Ip-p. Adn- bp kvXh-\o-b-\mb Cu An-tZ-hs\ \-Xp-t]mse Adn-nv Ansb \njvm-a`m-h-tm-S-bp-IqSn Nb\w kw_w \Nn-tI-X-ns al-Xz-]q-amb tNmZyw sNbvXv F\np e`y-amb A\--imn bmsXm-mtWm tIv ba- cm-P Bcm Ahs\ {]iw- kn- p. Atlw Nnnp. Ejn-Ip-am-c-\m-sW-nepw henb {]Xn-`m-imen Xs. AXns\ {]m]n-p-p.

44

I Fsmw tKm]-\ob hnj-b--fmWv Adn-bp-hm-\m-{K-lnp-Xv? ]s B-XXzw AXp-]-tbm-Kn-p-hm Ign-hp-hp thWw D]-tZ-in-p-hm. A\-[n-Im-cn-Ifm-bhv B-XXzw D]tZinp-Xv AXyw lm\n-I-c-hpam-W-tm. AXn-\m BZyw ]m{X-]-co--W-ns Bhiy-apv C{]-Imcw Nnnp ba-cm-P Cu XXz-ns ITn-\X-Isf hn-p-sImv \Nn-tI-X-ns\ AXn \npw ]nn-cn-n-p-hm {ian-p-sImp ]dp

kw_w hnj-b-ns ImTn\yw Ip \Nn-tI-Xp `b-s- n-. Ah Xs \n- b-n ]g-b- Xp- t]m- se-Xs Dd-p-\n-p. Cu ]co--bn Ah hnP-bm-bn-op. Atm ba-cm-P asmcp ]co-- b psS cq]-n AbmfpsS apn hn`n---fmb {]tem-`-\- \nc-nsh-bp--Xn-s\-n Nnnp ]dp XpSn v

21. t`ssh-c{Xm]n hnNn-In-nXw ]pcm \ ln kphn-t-b-a-Wp-tcj [x A\yw hcw \Nn-tItXm hrWojz am tam]-tcm-o-cXn am krssP-\w.

23. iXm-bpjx ]p{X-]u-{Xm hrWojz _lq ]iq lkvXn-ln-c-Wym-a-izm `qtaa-l-Zm-b-X\w hrWojz kzwb N Poh ictZm bmh-Zn-kn. -

\Nn-tI-X-t, \o hfsc \njvI-f--\m-Ip-p. Cu hcw sImv Fp t\-amWp \n\-p-m-Ip-Xv? ZoL-Po-hn\Nn-tI-X-t, Cu B-XXzw AXyw kqva-hn-j- X-n-\p-X-Ip kpJ-t`mK hkvXp-sf kzoI-cn-q. \qdp b- am-Ip-p. CXp a\- n-em-pI Ffp- -ap Imcy-a- . ]p \qdp kwhvX-{k- Pohn-n-cn-p ]p{X-]u-{Xm-ZnIfStZh-Ip-t]mepw Cu hnj-b-n kt-l-ap-m-bn-cp- p henb ]cn-hm-c-s- tNm-Zn-p-sIm-q. tKm apXp. Ah-cnepw CXp hfsc hnhm-Z-hn-j-b-am-bn-cp-n-p-v, embn D]-tbm-K -{]-Z- - f mb arKtfbpw B\-I , kzw, IpXn-c-I Ch-bS-p hn]p-e-amb km{am-PyFm Ahpw CXp {Kln-p-hm km[n-n-n-. AXpt--sbpw tNmZn-q. Ch-sbmw A\p-`-hn-p--Xn\v sImp \n asmcp hcw tNmZn-p-sIm-p-I. Rm F{X Imew Pohn--Wtam A{Xbpw Imew CjvSw- t]mse aqp-hcw Xcm-sap hmp-X-n-n- - tm. AXn-\m Rm Pohn-n-cp- p-sIm-q. \np IS-m-c-\p-am-Ip-p. Fm \n Cu hc24. GX-peyw bZn a\ytk hcw n-\p-th-n, am\y-\mb Hcp IS-m-c-\n kw sNepp--Xp-t]mse Fs hnj-an-n--cp-Xv. Cu B-X-Xz-hnhrWojz hnw Nnc-Po-hnImw N jbw F\np Xncnp Xcq; CXv F\n-p-thn Dt]alm`qau \Nn-tI-XkvXz-ta[n n-q.

Imam\mw Xzm Ima`mPw Itcm-an.

kw_w \Nn-tI-Xv B-X-Xz-ns ITn-\X-I tInv Aev]w-t]mepw ]cn-{`-an-n; Ahs Dmlw ao`-hn-n-. adn-v, Ah Hp-IqSn ZrV-Xm-]qw ]dp

22. tZssh-c-{Xm]n hnNn-In-nXw Ine Xzw N artXym b khn-t-b-am hm Nmky XzmZr-Kt\ym \ et`ym \mt\ym hc-kvXpey GXky In-Xv.
tl artXym! Ap-Xs CXp ]d-p-h-tm. ]pcm-X-\Im-ep tZh-I Cu hnj-bs kw_-nv Btem-N\-I \S-n- bn-cp-spw Ahv AXp {Kln-p-hm Ign-n-spw Cu hnjbw Ffp--ap--X AXyw kqva-am-sW-pw. Atm AXp-sIm-p-Xs a\-n-emp-hm km[n-p--Xv, CXp hfsc al-Xz-ta-dnb hnj-bam-sW-m-Wv. A-s\-bp alXz ]q-amb hnjbs {Kln-n-p--Xn\v A-sb-tmse A\p-`-h-m\- ap Hcp hm-hns\ hf- scb[nIw At\z- jn-npw IpIn-p-hm F\np Ign-n-spw Ahn-Spp [cn--Ww. Ahn-Spp ]d-bpp: CXp-t]-n-nv asmp tNmZn- p-sImp-hm. Fm CXn-\p-Xp-ey-amb asmcp hcw Cs-pXs Rm hniz-kn-p-p. AXn-\m Ir]m-]qw CXv F\n- p-]-tZ-in-p-X-m-epw.

""\Nn-tI- X-t, \o {]Np-c- [\ k- v, ZoL-Po-hn-X- n\p-th-n-bp kpJ-km-a-{Kn-I, As-n a\p-jyv B-X-Xz-hn-j-bn\p ka-ambn F{X-am{Xw t`mK-- t`mKn-p-hm km[n-ptam Ah-sbmw tNmZn-p-sIm-pI. \o Cu hnim-e`a-WvU-e-ns N{I-hn-bm-bn- s Ign- p- sIm- p-I. Rm \ns kI- e-kp- J- fpw CjvSm-\p-k- cWw A\p-`-hn-p--h-\m-n-op-sIm- f-Afmw.'' C{]-Imcw ba-cm-P Xs hmIvNm-Xp-cy- m BX-Xz-ns alXzw Dbn-smpw \Nn-tI-X-ns\ hnim-e-t`mK ImWnp {]tem-`n-np-sIm-p-an-cp-p. kw_w C{X-bp-am-bnpw \Nn-tI-Xp Xs \n-bn Dd-pXs \np. Atm kz-nse ssZhn-It`mKsf-m-Wnp {]tem-`n-n-p-sImv ba-cm-P ]dp.

25. tb tb Imam Zp`m aXy-temtI km Imamw-ivO-X: {]m-bkz Cam cmam: kcYm: kXqcym \ loZrim ew`-\obm a\pssjy: B`na-Xv{]-m`n: ]cn-Nm-c-bkz \Nn-tItXm acWw am\p-{]mo:

45

\Nn- tI- X-t, Fsmw kpJ- ay-tem- I-n Zp-`--fm-bn-cn-p-pthm Ahsb Fmw \o CjvSm-\pk-cWw tNmZn-p-sIm-p-I. Cu cY--tfbpw hnhn[ Xcn-ep hmZy- -tfm-Sp-IqSn kz-nse kp-c -c -aWnItfbpw kzoI-cn-q. A-s\-bp kp-cn-Isf a\pjyn-S-bn Hcn-Spw ImWpI km[y-a-, henb henb aljn-amt]mepw Ahp-thn {]tem-`\ hi-K-cm-bnon-p- v. Ch-sbmw \n\p Rm AXn-thKw \Imw. \o Chsb kzoI-cnp aS-n-tm-Iq. Ah-scsmv \ns Bh-iy- \n-lnp Ign-p-sIm-q. Fm B-hn-Zy-sb-n am{Xw \o tNmZn--cp-Xv. kw_w ba-cm-P injy-s-ta kzm`m-hn- I-ambn Zbhp alm\p`mhn-bmb BNm-cy-\m-Ip-p. Atlw ]co- W-tm-Sp-Iq-Sn-s `bhpw ]Sn-]-Sn-bm- bp kpJ-t`mK--fpsS {]tem-`\hpw sImv, Ipn Cfn Dd-n-p-Xp-t]mse \Nn-tI-X-ns sshcm-Ky-k---amb ZrV-\n-bs hopw IqSp-X Dd-n-p. BZyw ImTn-\y- ns `bw ImWn-p. ]noSv Cu temI-nse kpJt`mK-km-a{KnIsf Hsm-m-bp-bn-m-Wn-p. Ah-km\w kztem-ItmSpw Ah-\p sshcmKyw Dm-Ip--Xn\v kzob-kp-J-t`mKfpsS Nn{Xhpw Ahs apn Dbnm-Wn-p. A\-cw ]dp: "\o Ch-sbmw B B-XXz-kw-_-n-bmb hc-n\p Xpeyw IW-m-p-p-sn Ahsb tNmZn-p-sIm-q. Fm \Nn-tI-Xv ZrV\n--b\pw kXy-hm-\p-am-bn- cp-p. Cu temI-n- tebpw ]ctem-I-n-tebpw Ghpw henb t`mK-kp-J--sf, Bm\ kpJ- ns Hcp p{Zmw-i-tm-Sp-t]mepw Xpe\w sNp-hm kmy-a-sv Ah-\-dn-bm-am-bn-cp-p. AXp-ImcWw Ah Xs \n-bs bpn-]qw kanp-sImv ]q-ssh-cm-Ky-bp--amb hmpIfn ba-cmP- t\mSp ]dp

cpsS Pohn-Xhpw Aev]-Im-e-tp am{X-ta-bp-q. Hcn Ahcpw acn-t-n-hcpw. Fn ap-hc psS - nXn Fm-bn- cnpw? AXp- Im-cWw Rm\n-sXmpw B{Kln-p-n-. A-bpsS cY-, B\, IpXn-c, ca- Wn-am, Ah-cpS \r- Fmw Ap-Xs ssIhiw shpsIm-q.

27. \ hnt\ X-Wotbm a\ptjym e]vkym-atl hn-a-{Zmva tNXv Xzm Pohn-jymtam bmh-Zo-in-jykn Xzw hc-kvXpta hc-Wobx k Gh.
a\p-jy [\w sImv Hcn-epw Xr]vX-\m-Ip-n-sv A-dn-bp-p. An-bn s\pw hndIpw CSp--XpsImv AXv Hn- s\mp in- bmbn Bfn- - p- p. A{]Imcw Xs [\-n-tbpw t`mK-n-tbpw {]m]vXnsImp t`mKm-`n-em-j-Ml Hp-IqSn hnim-e-am-bn-o-cpv p. AhnsS Xr]vXn F-s\-bp-mIpw? AhnsS cmhpw ]Iepw A]q-X-bp-tSbpw AXr-]vXn-bp-tSbpw An Pzen-p-sIm-t-bn-cn- pw. C{]-Im-c-ap ZpxJ-Zm- bn-bmb [\tbpw t`mK-tbpw _pn-bp Bpw Bh-iy-sSp-hm km[y-a-. F\nv Fs Pohn-Xm-h-iy-mbn F{X-am{Xw [\w Bh- iy- aptm A{Xbpw [\w A-bpsS Zi-\w-sImv kzbw {]m]vXam-bn-o-cpw. ]ns-bp-Xv ZoL Pohn-X-ns Imcy-am-Ip-p. AXp ac-Wm-h-bn A-bpsS Iev]\ hcp-- Xp-hsc F\np ac-Ws `b-s-tS Bh-iy-an-sm! Xm-c-W--fm ap hcw tNmZn-p-Xv DNn-X-am-sW-s-\np tXmn-bn-. AXn\m Fs {]m\ AtX B-XXz hnj-b- I-amb hcw Xs- bm-Wv. F\n-Xp ]nh-en-p-hm km[y-a-. kw_w C{]-Imcw t`mK--fpsS Xp-X-sb-n hnnp \Nn-tI-Xv Xs hc-ns al-Xz-s-n ]d-tijw AXp {]Zm\w sN-W-ta-sbv ZrV-X-tbm-Sp-IqSn A`yn-p-p

26. tizm`mhm ayky bZ--ssI-XXv kth-{n-bmWmw Pc-bn tXP: A]n khw Pohn-X-a-ev]-tah Xsshh hmlm-kvXh \rXy-Ko-tX.
Atbm km--I-\mb ba-cm-Pm-th, Av Fs apn Dbn-m-Wn kpJ-t`mK hkvXp--fpsS alna- I-sfmw tIhew W-`w-Kp-c--fm-Ip- p. \msf-hsc \ne\nptam Fp-t]mepw Rm kwi-bn-p-p. Ch-bpsS kwtbm- K-n \np-m-Ip kpJ- hmkvX-h-n kpJta A, Ah ZpxJ-a-t{X. Cu t`mKy-h-kvXp- bmsXmcp em`hpw kw`m-h\ sNp-n-. adnp a\p-jys C{n-b--fpsS tXPpw [hpw lcn-p-I-bt{X sNp-Xv. Av F\np \Ip-hm-\m-{K-ln ZoL-Po-hn-Xs A\-- Ime Pohn-X-tmSp Xpe\w sNp-tm tIhew Aev]w am{Xta BIp-p-q. {_mhp apX-emb tZh-m-

28. APo-cy-Xm-a-ar-Xm-\m-ap-t]Xy Pocy ay: Iz[x: {]Pm-\ A`n-[ym-b h-c-Xn-{]-tam-Zm \Xn-ZotL PohntX tIm cta-X.
Atbm ba-cm-Pm-th, Ap-Xs Acp-fn-s-bvXm-epw. A-sb-tmse AP-c\pw Aa-c\pw Bb alm-m-hns Zp-`hpw Atam-L-hp-amb Iqp e`n-n-v, Pcm-a-cW kz`mh- ap kv{XoI-fpsS ku-cy-nepw {IoU-I-fnepw BtamZ {]tam-Z--fnepw Bk--cmbn AXp-IfpsS t\sc GsXnepw _pn-am t\m-an-Sptam? Cu temI-n ZoLImew Pohn-p--Xn Bcv B\w ImWpw?

29. bkvan-nZw hnNn-In-n artXym bm-\z-cmtb alXn {_pln \kvXXv

46

tbmbw htcm KqV-a-\p-{]-hnjvtSm \m\yw Xkvam--Nn-tIXm hrWo-tX.


\Nn- tI- Xv ]d-bpp ""tl ba-cm-P, GsXmcp BX-X z-kw-_ -n-bmb alm-m-\-s--n, ac- Wm-\- cw Bm-hns BkvXnIyw Dtm Ctbm Fv Bfp-I kwibw {]I-Sn-n-p-p-thm, AXns\ kw_-nv \nbm-- I-ambn Atbv v A\p-` q-X-amb m\s F\nv Ir]m-]qw D]-tZ-in-p-XctW. Cu B-kw-_n-bmb hcw AXyw KqV-am-Ip-p, kXy-am-Ip-p. Fm A-bpsS injy-\mb \Nn-tI-Xv CsXm-gnp asmcp hchpw B{K- ln-p-n- .'' kw_w C{]-Imcw ]co--I \S-n--gn--tm \Nn-tI-Xv ZrV-\n-b\pw ]c-a-ssh-cm-Ky-hm\pw \n`oI\pw {_-hn-Zybvv Al-\p-am-sWp ba-cm-P\p \nb-am-bn. AXn-\m {_-hn-tZym-]-tZiw Bcw-`n-p--Xn-\papv AXns al-Xzs {]I-S-am-n-smv ba-cm-P ]dp

t-p-ambn Fm ZpxJ--fn\npw ap-\mbn A\-hpw, Ako-a-hp-amb B\-kz-cq] ]c-am-m-hns\ {]m]np-p. Fm bmsXm-cp- kmwkm-cnI kpJ-km-[\-Ifn apgp-In--gn-bp-pthm Ah Xs am\h PohnX- ns ]ca ey-a mb ]c-a m- - {]m-] vX n-c q-] -a mb bYm {]tbm-P\w t\Sp-n-. AXn-\m Ah\v BXyn-Ihpw \nXy-hp-amb B\w e`n-p-n-. Ah-\m-Is {`a-h-im kpJ-cq-]- F tXm-ep-m-p A\nXy-t`m-K- e`n-p-p. Ah hmkvX-hn ZpxJ-Zm-bnIXs Bbn- c n- p- s a- nepw Ah \nXym- \ - n\npw {`jvS-\m-bn-o-cp-p.

2. t{ib t{]b a\p-jy-ta-X kvXu kw]-coXy hnhn-\n [oc: t{itbm ln [otcm`n t{]btkm hrWotX t{]tbm atm tbmK-t-amZv hrWo-tX.
A[n-I-am-fp-Ifpw ]p\- -n hnizm-k-an-m--hcm-b-Xp-sImv Cu hnj-b--sf-n A[nIw Nnn-m-dn. Ah t`mK--fn Bk--cmbn X-fpsS tZh-Zp`-amb a\p-jy-Po-hn-X s arK-Xpeyw t`mK-kp-Jm-\p-`hfn Ah-km-\n-n-p-p. Fm Ghp ]p\-nepw ]c-tem-I-nepw hnizm-k-aptm B Nnm-ioe-cmb a\p-jy-cpsS apn t{ibx t{]bx-{]iv\w hcptm Ah Ch cn-t\-bpw-]n icnp Nnn-p-Ibpw Ch cn-t\bpw ]n {]tXyIw {Kln-p--Xn\p {ian-pIbpw sNp-p. Ch-cn t{ijvT\pw _pn-k---\p-amb-h cn-tbpw XXzs ]q-ambn a\-n-emn \oco-c-hn-th-In-bmb Ac-b--s- tmse t{]b-ns\ Dt]n-nv t{ib-ns\ kzoI-cn-p-p. Fm Aev]-_pn-bmb a\p-jy Xs hnthI in-bpsS A`mhw aqew t{ib-ns ^e-sf Ahn-iz-kn-p-Ibpw {]Xy-- ambn ImW-s-Sp euIn-I-tbm-K-t-an-\p-th-n, AXns knn-p-th-n, t{]b-ns\ kz-am-p-Ibpw e`y-amb t`mK-h-kvXp- kpc-n-X-ambn kqn-p-Ibpw A{]m]vX-am-b-hsb {]Np-c- amb am{X-bn Inp-sap hnNm-cn-pIbpw CXp-Xs tbmK-t-a-sap Icp-Xp-Ibpw sNpp. kw_w ]c-am {]m]vXn-p km[-\m-cq-]-amb t{ib-ns\ {]iw-kn-nv ba-cm-P km[m-cW a\p- jycn \npw \Nn-tI-X-n-\p hnti-j-Xsb FSp-p-Im-Wn-nv Ahs sshcm-Kys {]iw-kn-p-sImp ]d-bpp

1. A\y--tdtbm\yZp-ssXh t{]b kvtX Dt` \m\mt ]pcpjw kn\oX: Xtbm: t{ib BZ-Zm-\ky km[p `hXn lobtXmZy D t{]tbm hrWotX!!
a\p-jy-i-cocw A\y tbm\n-I-sf-tmse I-^ew A\p-`-hn-m-\m-bn-am{Xw Inn-bn-p--X-. CXp-sImp a\pjyp `mhn-bn kpJ-k-m-Z-\-n-\p km[-\-fpw A\p-jTn-p-hm km[n-p-p. thZ--fn kpJ-km-[-\v cmbn \nh-Nn-n-cn-p-p. 1. t{ib--v-A-Xm-bXp kZm- Im-ehpw Fm ZpxJ--fn\npw thZ-\-I-fn\npw c-sv \nXym-\--kz-cq-]-amb ]c-{_--]p-cp-tjm--as\ {]m]n-p--Xn-\p D]m-bw. 2. t{]b--v-A-Xm-bXv kv{Xo, ]p{X, [\w, amfnI _lp-am-\w, biv apX-embn Cu temI-n- tbpw kz-tem-I-n-t-bp-ambn F{X- am{Xw {]mIr-X-t`m-K-h-kvXp- - fptm Ahsb {]m]n-p- - Xn-\p D]m-bw. C{]-Imcw AXm-Xn-t-Xmb coXn-bn a\p-jyp kpJw Zm\w sNp--Xn\p Ign-hp Cu cp km[-\Ifpw a\p-jysc _-\--cm-p-p. Ahsc AXm-Xp-IfpsS t\tc BIjn-p-p. A[nIw Bfp-Ifpw t`mK-fn {]Xy-hpw Xmm-en-Ihp-amb kpJw Is-pp. Cu {]oXn Imc-Ww, AXns Ay-s-n NnnmsX t{]b-ns t\sc BIjn--s-Sp-p. Fm GXm\pw `mKy- hm- m `K- hXv Ir]-bm t`mK- -fpsS B]mX-c-a-Wo-b-Xbpw ]cn-Wma ZpxJ-ns cl-ky-fpw {Klnnv Ah-bn\npw hnc--cmbn t{ib-m-[-\IfpsS - t\tc BIjn--s-Sp-p. Cu cn-\-n- epw-s] a\p-jycn Bcp `K-hms Ir]m-]m-{X-ambn t{ib-ns\ X\n-pthn Xnc-s-Sp-p-p-thm, X]-c-X-tbm-Sp-IqSn AXnt- Xmb km[-\-I-fn hym]r-X-\mbn Ign-bp-pthm Ah\v Fm {]Im-c-nepw D awKfw DmIpw. Ah Fs-

3. k Xzw {]nbm {]nb-cq-]mw Imam \`n-[ym-b- -Nn-tItXmXy kvdmox ss\Xmw krMvImw hn-a-bo-a-hm]vtXm bkymw-a-n _lthm a\p-jym.
ba-cm-P ]d-bpp ""tl \Nn-tI-X-t, \ns ]con-nv \o henb _pn-am\pw hnth-Inbpw sshcm-Ky-k-

47

I --\p-am-sWp Rm \-Xp-t]mse a\-n-em-n-bn-cn-pp. kzbw henb ka\pw hnth-Inbpw Xmn-I\pw Fsms IcpXn \S-p Bfp-I t]mepw shn-n-fp k-p-I-fpsS ambm-tam-l-h-e-b-n AI-s-pt]m-Ip-p. Ah-tbbpw \o \ncm-I-cn-n-cn-p-p. Rm BIj-W-amb `mj-bn XpS-bmbn ]p{X, ]u{X, B\, IpXn-c, tKm, [w, k- v, `qan apX-embn Zpjv{]m]y-fpw tem`-\o-b--fp-amb t`mK-sf ImWnp \ns {]tem-`n-n-p. am{X-a-, kznse Znhy-t`m-K-fpw A\p]- a-kp--cn-Ifmb kzob Xcp-WnIsfsm-p Nnc-t`mK kpJ-ns {]tem-`-\hpw Dbn-m-Wn-p. Fm \o Ah-sbmw kzm`m-hn-Iambn Dt]-n-p-I-fp. AXp- Im- cWw \o Xo- bmbpw ]c-am--X-Xzs {ihnp--Xn\p XnIpw A[n-Im-cn-bm-bn-cn-p-p.''

hnZzm-m-cp-ambn kzbw Al--cn-p-Ibpw hnZy-bp-tSbpw _pn-bp-tSbpw anYym-l-m-c-m imkv{X-tbpw alm]p-c p-j-m-cpsS hN-\--tfbpw Aev]w-t]mepw hI-hbvmsX Ahsb Ah-tl-fn-p-Ibpw {]Xy kpJ-cq-] Fp tXmnb t`mK-sf A\p-`-hn-p--Xnepw D]mn-p--Xnepw \nc-cw hym]r-X-cmbn a\p-jy-Po-hnX-nse Aaq-ey-amb ka-bs hy-ambn \jvS-s-Spp-Ibpw sNbvXp-sIm-n-cn-p-p.

6. \ km-cmb: {]Xn-`mXn _mew {]am-Zyw hn-tam-tl\ aqVw Abw temtIm \mkvXn ]c CXn am\o ]p\x-]p-\-i-am-]-ZytX ta.
C{]-Imcw a\p-jy-Po- hn-X-ns al-zs Adn- pIq-Sm Al-m-cn-bmb a\p-jy {]] kpJ-t`m-K-k-p-IfpsS {]m]vXn-p-thn [\m-Zn-I-fn tamlnp Pohn-p-p. AXm-bXv t`mK--fn Bk--\m-bn. {]am-Z]qw tXmn-b-Xp-t]m-ep BN-c-W- A\p-jvTn-phm XpS-p-p. Ahs lrZ-b-n ]c-temIw tXms-Sp-n-. ac-Wm-\-- cw, X\np Xs kakvX I-fp-tSbpw ^e-a-\p-`hn-p--Xn\p hnhn-[-tbm-\n-I-fn Psa- Sp-t-- Xmbn hcp-sa-p hnNmcw Ahs a\-n DZn-p--tX-bn-. ChnsS {]Xy--n Fsmw ImWs-Sp-pthm AXp-Xs temIw Fv B _pn-lo-\ Icp-Xp-p. ChnsS F{X-am{Xw hnj-bkpJw A\p-`-hnmtam A{Xbpw _pn- bm-bn-cn-pw. CXn- \-p-dspv? ]c-tem-Is Bcp In- cn- pp? ]c- temIw Bfp-I-fpsS `mh-\-am-{Xw. Ch-sbmw am\y-am-bn--cp-Xp a\p-jy XpS-bmbn ba-cm-Ps ]nSn-bn-e-Is-Sp-Ibpw Atlw Ahs I--\p-k-cnv Ahs\ hnhn-[-tbm-\n-I-fntep Xn-hn-Sp-Ibpw sNp-p. P\-\a-cW N{In \npw Ah\p tamN-\ta e`n-p-n-. kw_w C{]-Imcw hnj-bm-kcpw {]Xy--hm-ZnIfpw Bb aqV-msc \nn--tijw B-X-Xz-n-tbpw AXns\ Adn-bp-Ibpw {Kln-p-Ibpw hn-p-Ibpw sNp--h-cp-tSbpw Zp-`-Xsb hn-p-p.

4. Zqc-tatX hn]-cotX hnjq No Ahn-Zymb bm N hntZyXn mXm hnZym-`o-]vkn\w \Nn-tI-Xkw at\y \ Xzm Imam _lthmtemep-]-.
Cu Ahn-Zy, hnZy F t]cp-I-fn {]kn--amb cp km[-\-I {]tXyIw {]tXyIw ^e-sf {]Zm\w sNp-hbpw ]c-kv]-c-hn-cp---fp-am-Ip-p. bmsXm-cp-\p t`mK--fn Bk-n-bp-m-Ip-pthm Ah\p awK-f-km[-\-I-fn ]ptcm-K-a n-p-hm km[n-p-n-. bmsXm-cp awK-f-am-nse ]Yn-I-\m-bn-o-cp-pthm Ah t`mK--fpsS t\tc ZrjvSn Dbp-n-. Ah \m\m-{]Im-c--fn-ep t`mK--tfbpw ZpxJ-Zm-b-I-fmbn ImWpIbpw Ahsb ]cn-Xy-Pn-p-Ibpw sNp-p. \Nn-tI-X-t, \o hnZy-sb-s A`n-ejn-pp Fp Rm hniz-knp-p. Fp-sIm-s-m A\---fmb kpJ-t`m-Kp \ns lrZ-b-n teiw- t]mepw {]`mhw krjvSnp-hm Ign-n-.

5. Ahn-Zym-bm-a-tc h-am\m: kzbw [ocm: ]WvUn-X--\y-am\m: Z{-ay-amWm: ]cn-bn aqVm At-ss\h \ob-am\m bYmm:
Ftm A-\mb a\p-jy\p am-Zin-bmbn As\-s e`n-ptm Atm Ah\v A`o-jvS-m-\s- p-hm Ign-bm-Xm-hp-Ibpw CSbvp ImXn hogpIbpw, app-I Xdpw Ipp-Ip- gn- I-fn hoWpw Dbp \nevp ]md-I-fnepw `nn-Ifnepw arK--fp-sS-taepw Xn-ap-nbpw \m\m-hn-[-n-ep IjvS-X- I A\p-`-hn-t- Xmbn hcn-Ibpw sNp-p. AXp-t]mse Xs B aqVmp arK--fp-tSbpw ]n-I-fp-tSbpw ]pgp-p-fp-tSbpw bmX-\m-]q-amb tbm\n- I-fn-epw, {Iqc-\-c-I--fnepw {]thinv A\--P--hsc Ah-km-\-an-m bmX-\I A\p-`-hn-t--Xmbn hcn-Ibpw Ah _pn-a m-mcpw

7. {ih-Wm-bm]n _lp-`ntbm \ e`y: irWztm]n _lthm bw \ hnZyp: Btcym hm Ipitemky e_v[m tcym mXm Ipi-em-\p-injvSx
B- X -X z- ns Zp- ` -X sb {Kln-n-p--X n\p thn ba-cm-P ]d-p--\-Nn-tI-X-kvtk, B-XXzw km[m-c-Wt]m-ep Hcp Imcy-a-. temI-n A[n-I-amfp-Ipw BXva -I-eym-W-]-c-amb Imcy--sf--n-bp N-I tIp-Xn-\p-t]mepw km[n-p-n- . {]`m-Xn DW- cp- Xp apX cm{Xn Dd-p-- Xp- sIm- n- cn- t Np-]m-Sn Ah Pohn-p-p. AXn-\m Ah-cpsS a\v

48

I Fp-bm-a--fnepw hnj-b-Nn--I-fn apgp-In--gn-bp-p.

\Nn-tI-X-ns\ {]iw-kn-p-sImp ba-cm-P hopw Ah-cpsS lrZ-b-fn B-XXzw tIp--Xn\pw ]d-bp-p. Fs {]nb-s--ht\. \ns Cu ]hn-{X-amb {Kln-p- - Xn\pw D Nn Hcn- epw DZn- p-n; AYhm _pnbpw \n- eamb \njvTbpw Ip Rm AXyw As\ Hcp k`w Dm-Ip-I-b m-s W-ns {]k- -\m-b n-c n- p- p. C{]-Im-c-ap \njvT- X - Ahp hnj-btk-h-\n\npw Hcn-epw Hgn-hp- fn\nv Hcn-epw e`y-am-Ip-hm kmy-a-. AXm-Is Inpp-an-. Nne-bm-fp-I tIp {Kln-p-Xp \-sXp `K- hXv Ir]- bm GsX-nepw alm-m- hns Iqp-sImpw IcpXn tIp-p. Fm Ahs hnj-b-{K-kX-amb Atlw apJm-n-c-am-bp XpS-bmb ]c-am-m-a-l-Xzv lrZ-bn\v AXp-hln-p-hm km[n-msX hcpp. ns hni-Z-hn-th-N\w {ihn-p--Xn-\p ku`m-KywAs-n a-_p-n-bm-b-Xp-Im-cWw AXp {Kln-m Ign- sImpw kwkn--a m-Ip-p. C{]-Im-c-ap \njvT-X -sbp-n-. bmsXm-cp- XovW-_p-n-bmbn Icp-X-s-Sp- bmWp a\p-jys\ B-m-\-n-\p-thn {]b-Xv\n-ppthm As\ D-h -c ns A-X -X zs -Xn\p t{]cn-n-p--Xv. \ns Rm C{X- b-[nIw {]tembYm-cq-]-n hn-p-hm Ign-hp alm-]p-cp- `n-n-npw kzw Xocp-am-\-n \o ZrV-ambn \np. jam hfsc hnc-f-amtb ImW-s-Sp-p-p. A-X- AXn \npw hmkvX-h-n bYm [mc-W-bn \o Xzs {]]n-nv PohnXw k^-e-am-n-bn-pXpw Htc Hcp k--\m-sWpw hy-am-bn-cn-p-p. \Nn-tI-X-t , ]pcp-j am{X-ta-bp-p. \-Xp-t]mse {Kln-v, PnhnXw \app \ns- tmse tNmZnp hmp Pnm-kp- -sfk^-e-am-n-b-hcpw PohnXm\p`hfp--hcpw, B- Zin- bm-Wm-h- iyw. I-fp-amb BNm-cy-m-cn\npw D]-tZiw e`n-n-v, AXn-\kw_w Atm ba-cm-P DZm-l-c -W -k-lnXw \p-k-c-a-ambn a\-\-\n-Zn-[ym-k-\-m XXz-ns kmm\njvIm-a-`m-hs {]iw-kn-p-sImp ]dp: Xvmcw t\Sp ]pcp-j-mcpw temI-n hfsc hnc-f10. Pm\m-aylw tih-[n-cn-Xy-\nXyw amtb D-Ip-p-p. kw_- w- C\n AXv a-P vRm-\-ns Zpe-` -X -bpsS ImcWw ]d- bp-p

\Nn-tI-Xt! I--fpsS ^e-kz-cq-]-amb Cu temIn- tebpw ]c-tem-I-n-tebpw t`mK-k-aq-l--fmbn e`yam-Ip \n[n- I, Ah F{X- am{Xw Aaq- ey- - fm-bn- cp-mepw Hcp Znhkw Ah \in- pw. AXm-bXv Ah A\n-Xy- am- Ipp {]Ir-Xn-]-cy--ap kq-a-X-Xz--tf-m Cu A- Fp- Imcyw Rm \m-b-dn-bp-p. AXp-t]mse XXzw kq-a-am-Ip-p. CXns bYm cq]w {Kln-n- A\nXy km[-\-I-fn\npw \nXy hkvXp-sf {]m]n-pp--Xn\p Ign-hp alm-msc e`n-p--Xp-hsc a\p- hm Hcn-epw kmy-a-. Cu cl-kys Adn-p-sImjyv AXn {]thi\w e`n-pI AXyw Zpjv-c-am- p-Xs Rm \Nn-tI-Xm-n-bpsS Nb-\mZn cq]-n Wv. AXv A{Xbvp Kl-\-am-W.v Aev]-PvRm\w km[m-cW Nne bmZn I-hy-I- A\nXy hkvXp- Adn-hp-Im-cWw CXn-s\-n D]-tZ-in-p-Ibpw AXn-\-\p-k- hgn-bmbn Fm A`nemj-tfmSpw Bk-n-tbmSpw clncnv hnhn-[-co-Xn-bn Nnn-p-Ibpw A`y-kn-p-Ibpw X-ambn I-_p-n-tbm-Sp-IqSn am{Xw sNbvXn-cn-p-p. sNp-IbmsWn AXns A-PvRm\ cq]-amb ]ew A\n-Xy-]-Zm--sf-smp I-hy-]m-e\ kzcq-]-Dm-Ip-n-. BXva-XXzw Aev]w-t]mepw a\-n-em-p- fmb Cuiz-c-]q-P-I sNbvXv Rm \nXy-kpJ cq]-\mb hm km[n-p-I-bn-. ap--h-cn \npw {ihn-msX ]c-am-m-hns\ {]m]n-n-cn-p-p. CXp \njvIma `mhkzbw X-hn-X-bp--amb hni-I-e-\w-sImpw Cu ns aln-a-X-s-bm-Ip-p. B-XXzw {Kln-p-hm km[n-p-I-bn-. Fm {ihnkw_w \Nn-tI- X- n Cu \njvIm- a- `mhw ]q- ambn pI Bh-iy-am-Wv. ]s CtX-kw-_-n-p- \ ]cnI-Xp-sImv Ahs\ {]iw-kn-p-sIm-p-Xp-S-cp-p. PvRm\w knn-n-p alm-m-cn\npw thWw XXz-{i11. Ima-kym]vXnw PKX: {]XnjvTmw hWw \S- p-hm. Atm X- n\pw AXo- X- amb Cu Kl-\-hn-j-b-n ]cn-m\w knn-p-p. {ItXm-c-\ -ya-` -bky ]mcw

8. \ \tc-Wm-h-tcW t{]m Gj kphn-PvtRtbm _lp[m Nny-am-\x A\-\y-t{]mt KXn-c{X \mkvXn AWo-bm lyX-ya-W p-{]-am-Wm-Xv.

\ lyp[vdpssh: {]m]ytX ln [vdphw XXv XtXm abm \mNn-tI-X-ntXmn c\n-ssXy{Zsshy: {]m]vXhm-\kvan \nXyw. -

9. ss\jm XtW aXn-cm-]-t\bm t{]mm-t\y-ss\h km-\mb t{]jvT bmw Xzam]: kXy-[r-Xn_-Xmkn XzmZrMv t\m `qbm--Nn-tIX: {]jvSm.

kvtXma-a-l-Zp-cq-Kmbw {]XnjvTmw ZrjvSzm [rXym [mtcm \Nn-tItXmXy{km-o.


\Nn-tI-X-t, \n Fm-hn-[-nepw t{ijvT\pw _pn-k--\pw \njvIm-a\pw BIp-p. Rm hc-Zm-\-

49

I ambn \ns apn hn-cn-p kzw Fm {]Im-c-n-

]qw {ihn-Ww; A\-cw AXns\ a\\w sNWw; ep- ap t`mK--fm ]cn-]qhpw PK-ns B[m-c- kz- XZ-\-cw GIm--X-bn AtX-n Nnnv _pn-bn cq-] hpw bm-Zn-i p-` -I - -fpsS A-c -l n-X -a mb nc-s- Sp-- Ww. C{]-Imcw km[\ sNbvX-Xn-\p-ta a\p^ehpw Fm ZpxJ--fn \npw `b--fn\npw cln- jyv B-kz-cq-]-{]m-]vX n-bp-m-Ip-tm AXm-bXv Xhpw kvXpXn--s-Sp-hm tbmKyhpw AXyw al-Xz- Ah Bm-hns\ XXz-tm-Sp-IqSn {Kln-p-tm B\]q-hp-am-Ip-p. thZ--fn AXns At\I hn[-n- -kz-cq-]\mb ]c-{_ ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-p. B ep KpW-sf Km\w sNbvXn-cn-p-p. AXv A\-- B\ alm-k-ap-{Zs {]m]n-nv Ah AXn \na-Imew \ne-\np--Xm-Ip-p. \o AXns al-Xzs \m-bn-o-cp-p. tl \Nn-tI-Xt! \n\-p-thn B ]c-aicnp {Kln-n-cp-npw ss[cy-tm-Sp-IqSn AXns\ ]cn- [m-a-ns hmXn Xpd-n- n-cn-p-p. Atmp {]th-inXy-Pn-n-cn-p- p. \ns a\v AXn Aev]w- t]mepw Bk- p--Xn\nv Bpw \nsf XS-bp-hm km[y-a-. -am-bn-cp-n-. \o kzw Xocp-am-\-n ZrV-ambn \n {_ {]m]vXn-p D-am-hIm-in-bm-bn-cn-p-Ddp\np. CXp km[m-c-Wamb Hcp kwK-Xn-b. AXn- Xmbn Rm Icp-Xp-p. \m \o henb _pn-am-\pw, A\m- k- \pw B- X-Xzs kw_w ba-cm-Ps apJ-p-\npw ]c-{_-]p-cpAdn-bp--Xn\p tbmKy\pw BsWv Rm Icp-Xp-p. tjm--as aln-am-tIp-Ibpw Xm AXn-\-h- Im-in-bmkw_w C{]-Imcw \Nn-tI-X-ns \njvm-a-`m-hw- sWv Adn-bp-Ibpw sNbvX-tm \Nn-tI-X-ns a\sImv Ch ]c-am-m-hns XXz-m-\-n\v bYm- n ]c-am--X-Xz-a-dn-bm-\p Xmcyw Dev]-am-bn. amb Ah-Im-in-bm-sWp ba-cm-P \n-bn-p-p. AXn- AtXm-Sp-IqSn ba-cm-P Xs {]iw-kn-p--Xp-IqSn tI\m Ahs Ax-Ic-W-n ]c-{_--]p-cp-tjm-- tm AXyw ktm-N-tm-Sp-IqSn tNmZnp as XXz-s-n Pnmk hfp--Xn\v C\n-bp 14. A\y{X [m-Z-\y-{Xm-[m-Z-\y cp a{--fn-embn ]c-{_ ]c-am-m-hns aln-asb -{Xm-kvam-X vIr-X m-I r-XmXv hn-p-p.

12. Xw ZpZiw KqV-a-\p-{]-hnjvSw Kplm-lnXw Klz-tcjvTw ]pcmWw Aym--tbm-Km[n Kta\ tZhw aXzm [otcm lj-timIu Plm-Xn.
Cu kq PKv AXyw Zp-ahpw Kl-\hpamb Hcp h\- n\p kZr-i-am-Ip-p. Fm Cu ]c- {_ ]c-ta-iz-c ]cn-] q-\ m-I p-p. AXv Ch-bn-semw k{X {]hn-jT-am-bn-cn-p-p. AXv Fm-h-cp-tSbpw lrZv b-am-Ip Kpl-bn nXn-sN-p-p. C{]-Imcw \nXyhpw Hn-n-cp-npw Bfp-Ip kzm`m-hn-I-ambn Adn-bp-hm Ign-bp-n: Fp-sIm-s-m AXp kzw tbmK-amb-bpsS hmp-I-fn Hfn-n-cn-p-p. AXyw Kp]vXam-bn-cn-p-p. AXns Zi\w AXyw Zpe-`am-Ip-p. bmsXmcp ip-_pn k--\mb km[-I, Xs a\-nt\bpw _pn-tbbpw \nXyhpw \nc-- chpw AXns Nnbn a-am-p-pthm Ah\v B k\m-X-\-ssZ-hs {]m]np kZm-Imew lj- tim-I-c-ln-X-\m-bn-o- cm km[npw. Ahs Ax-Ic-W-n \npw lj-tim-ImZn hnImc kaqew \in-p-t]m-Ip-p.

A\y{X `qXm `hym b-Xv]-iykn XZz-Z.

\Nn-tI-Xv tNmZnp: `K-h, Av Fn {]k-\m-bn-cn-pp Fn A[ kw_- - c-ln-Xhpw ImcyIm-c-W{]-Ir-Xn-bn\npw hyXy-kvX-ambpw `qXw. ham-\w, `mhn Ch-sb-m-n\npw `nhpw Bbn Adn-n-cn-p ]c-am--X-Xzs F\n-p-]tZ-in tXcW-ta.

15. kt thZm bXv ]Z-am-a-\n X]mwkn kmWn N bZv hZn bZn-tm {_-Ncyw Ncn Xt ]Zw kw{K-tlW {_ho-taym-an-tXy-X-Xv.
ba-cm-P ChnsS ]c-{_ ]pcp-tjm--as\ ]c-a{]m]yw Fp ]d-p-sImp AXns hmN-Iamb Hmw Imcs kzcq-]-ambn D]-tZ-in-p-p. Atlw ]d-bp-p, ka-kvX-th-Z-fpw \m\m-{]-Im-c-n-ep O-p-Isfsmp bmsXm-ns\ {]Xn-]m-Zn-p-pthm kq X]w apX-emb km[-\-I-fpsS GI-am-{Xhpw ]c-a-hp-amb eyw GsXm-mtWm GXns\ {]m]n-p--Xn-\p-th-nbp C- bm km[-I \njvm-a-]qw {_-N-cys A\p- jvTn-p- pthm B ]pcp-tjm-a `K-hms ]c- a- XXzw Rm \n\p kwt-]-ambn D]-tZ-in- pp; AXm-Ipp Hmw F Cu GIm--cw.

kw_w \ma-c-ln-X-\m-sW- nepw ]c-am-mhv At\Iw t]cp-Ifm hnfn--s-Sp-p. At-l-ns Fm t]cpCu Aym hnj-b-I-amb [tm-]-tZ-is BZy- I-fnepw Hmw k-t{ijvTw Fp KWn--s-Sp-p. AXnambn A\p- `- h- m-\-ap alm- ]p-cp- j- m-cn\npw {im- \m ChnsS \ma-n-tbpw \man- bp-tSbpw At`Zs ]cn-

13. GX-rXzm k-cn-Krly aXyx {]hrly [y-a-Wp-ta-X-am]y k tamZtX tamZ\obw ln e_v[zm hnhrXw kZva \Nn-tI-Xkw at\y.

50

I K-Wnv "{]Wh's ]c-{ _ ]pcp-tjm- -a s

AXns \nXy-X-tbbpw hn-n-cn-p-p. Fp-sIm-sm\p hn-p-sImp ba-cm-P ]d-bpp m, km[-I\v Xs \nXy-X-bp-sSbpw \nn-Im-c-X-bptSbpw A\p-`hw Dm-Ip-n-tbm AXp- t]mse Xs ico16. GX-ty-hm-cw {_ GX-ty-hm cm-ZnIfmb A\y-h-kvXp--fn \npw `n-ambn Icp-Xm-cw ]cw Xn-cn-p--Xp-hsc Cu A\n-Xy-h-kvXp--tfmSp sshcm-KyGX-ty-hm-cw mXzm tbm ap- mbn Ahs Ax-I-c-W- n \nXy-X-Xz-ns A`nbZn--Xn-X-ky-XXv. emjw D-hn-p-n-. Pohm-mhp \nXy-tN-X\m m\ Cu Ahn-\m-in- bmb {]Whw HmwImcw Xs- bm-Ip-p. kzcq-]-am-Ip-p. A\n-Xyhpw hn\m-in-bp-amb PUicoc(]-c-am-m-hns kzcq-]w). {_hpw AXp-X-s- bm-Ip-p. pw t`mKpw hmkvX -h - n CXp-a mbn AXm-bXv B {_-n-tbpw ]c-{_--n-tbpw \maw bmsXmcp kw_--hp-an-spap ZrV-amb A\p-`qXn HmwIm-c-sa-p-X-s- bm- Ip- p. AXn-\m Cu XXzs {Kln- Ah-\p-m-IWw. CXv A\m-Znbpw A\--hp-am-Ip-p. nv km[-I\v CXp-hgn-bmbn cnq-Snbpw GsX-nepw bmsXmcp Imcy- Im-c-W-fpw CXn- \n-. AXn-\m CXp P\\-acW cln-Xhpw kZm GIhpw kYm \nn-Im-chpw A`o-jvS-cq-]s {]m]n-p-hm Ign-bp-p. BIp-p. ico-c-ns \miw-sImv CXn\p \miw kw`17. GX-Zm-ew-_\w t{ijvT-ta-XZm-ew-_\w ]cw hn-p-n-. CXv acn-p-sapw acn-n-p-sapw BscGX-Zm-ew-_\w mXzm {_-temtI nepw Icp-Xp--h-cp-s- n Ah hmkvX-h-n Balo-btX kz-cq-]s Adn-bp-n-. Ah kYm {`a-n Ign]c-am {]m]vXn-p-thn kzoI-cn-p ]e-co-Xn-bn- p-Iq-Sp-p. Ah ]d-bp-Xv Bcpw {in- t Bhep Bew-_-\--fn ]c-a-t{i-jThpw ]c-am-h-ew-_hpw iy-an- . bYm-n Bmhv Bscbpw sImp-p-an; v Cu HmwImcw Xs- bm-Ip-p. CX-msX ap bmsXm-c-h-ew- Bpw AXns\ sImp-hm\pw km[n-p-n-. _-\hpw C. AXm-bXp ]c-am-m-hns t{ijvT-amb \makm[-I\p icoc-n-tbpw t`mK--fp-tSbpw A\n-Xys- s icWw {]m]n- pI FXv A Xns X-tbbpw Xs Bm-hns \nXy-X-tbbpw Nnn-nv Cu {]m]vXnp ktm- -ahpw Atam-L-hp-amb km[-\-bm- A\nXy t`mK--fn-ep kpJ-ns Bi-bs XyPnIp-p. Cu cl-kys {Kln-np bmsXmcp km[-I v, kZm Xtm-Sp-IqSn hkn-p \nXy-kpJ kzcq-]-\mb `nbpw t{]ahpw CXn An-p-pthm Ah Xo- ]c-{_--]p-cp-tjm--as\ {]m]n-p--Xn\v A`n-em-j-ap-bmbpw ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-p. h-\m- bn-o-c -Ww.

kw_w C{]-Imcw HmwIm-cs {_w, ]c-{_-w Ch cn-tbpw {]Xo-I-ambn ]d-n-v, \Nn-tI-X- ns {]iv\-n-\-\p-k-c-W-ambn ba-cm-P Bm-hns kzcq]s hn-pp:

kw_w C{]-Imcw B- X-Xz-ns h\ hgn \NntI-X-ns Ax-Ic-W-n ]c-{_--]p-cp-tjm--as XXz-s- -n- bp Pnm-k-bp- Wn- bnp ba-cm-P ]cam-m-hns kzcq-]s hn-p-p.

18. \ PmbtX {anbtX hm hn]-n mbw IpX-n _`qh InXv AtPm \nXy: imiztXmbw ]pcmtWm \ l\ytX l\y-amt\ ico-tc.
\nXy-m-\-cq-]-amb Bmhp acn-p-Itbm P\n-pItbm sNp-n-, AXp kzbw Hn \npm-btXm Hn\p Imc-Wtam A. AXm-bXv AXv Hns Imcy-Imc-W-am-Ip-n-. AXv AP-mhpw \nXyhpw kZm GI-c-kap-Xpw ]pcm-X-\-hp-am-Ip-p. AXp hrn--b-cln-X-hpam-Ip- p. ico-c- n\p \mi- ap-m-bmepw Ah\p \mi- ap-mIp-n-.

20. AtWm-cWo-bm--ltXm alo-bm \mmky Ptm\n-lntXm Kplm-bmw. Xa-{IXp: ]iyXn hoX-timtIm [mXp-{]-km-Zm lnam-\-am-\mx
CXn\p ap]p-Xs Pohmmhns ip-amb kzcq]s hn-n- p- v. Cu a{-n AXn\p "Pp' Fp t]cp sImSp-nv AXns hrm-hsb hy-am-n-bncn-p-p. AXm-bXv ]c- {_--]p-cp-tjm-- a B Pohm-mhns AXyw \nI-S-h-bmbn nXn-sN-p-s-nepw AXns t\tc Hcn- t]mepw ZrjvSn-bp-bn {inm-dn-. AXv taml--fn apgpIn Fmw adp Ign-bpp. Cu ImcWw sImp-Xs "Pp' a\p-jy-i-cocw e`nnpw IoS ]Xw-K--fmb Xp-{]m-WnIsftmse Xs Zpe-` -amb Pohn-Xw-hy-a mbn \in-np If-bp- p. bmsXmcp km[-I ]qtm--amb hnth-N-\a\pk-cnv kzbw \nXy-tN-X-\m- kz-cq]w Fp IcpXn Fm {]Im-c-nep-ap t`mKm-`n-em-j--fn \np cln-X- \mbpw timI-c-

19. lm tN-\ytX lpw lX-t-\ytX lXw D`u Xu \ hnPm-\otXm \mbw ln \ l\y-tX.


ba-cm-P ChnsS Bm-hns ip-kz-cq-]tbpw -

51

I ln-X-\mbpw Xocp-pthm Ah ]c-am Ir]-bm ]c-

Hcn-epw bmsXmcp Imc-W-h- imepw tei-am-{X-am-bn-tmepw {_ ]pcp-tjm--a AWp-hn AWphpw al-n timIw {]I-Sn-n-p-n-. CXp Xs- bmWv A-s\-bp alpw k-hym-]nbpw BsW-p ]c-{_-- a-ln-asb Bfns e-Ww. {Kln-nv kmm-Xvmcw {]m]n-p-p-shv A\p-`hn-kw_w C\n B ]c-am-m- hns\ kzw ]pcp- jmwdn-bp-p. ChnsS "[mXp {]km-ZmXv' F-Xns Aw sImv Bcpw {]m]n-p-n- . adnv AXv Bsc kzoI-cnp"]c-ta-iz-cs Ir]' Fpw "[mXp' F hmn-\w pthm Ah\p am{Xw e`n-p-p. AXn-s\-n ]d-bpp "km-[mc ]c-am-mhv' Fpw AwKo-Icn-p-p. -

21. Bkot\m Zpcw {hPXn ibmt\m bmXn khX:! IkvXw aZm-aZw tZhw aZt\ym mXp-al-Xn.
]c-{_ ]c-am-mhv ANny inbpw hncp--[m{i-bnbpw BIp-p. Htc kabw Xs At-l-n hncp [--fpsS eoe-I kw`-hn-p-tam. AXn-\m Atlw Htc ka-bv kqvam kqvahpw al-n alpw Bbn Adn-b-s-Sp-p. B ]c- ta-iz-c Xs \nXy ]ca [ma-n hncm-Pn-p-sImv `m-[n-\-\mbn `-mcpsS hnfn-tIv _lp-Zqcw k-cn-p-p. ]ca [ma-n A[n-h-kn-p ]mj-Z-`--m-cpsS ZrjvSn-bn Atlw ibn-p-sImv Fm Znp-I-fnepw k-cn-p-sIm-n-cn-pp. As-n B ]c-am-mhv kZm k{X nXnsN-p-p. Ccn-p-n-S-pw, Zqsc t]mbm Ahn-S-bpw, Dd-p-tm Ahn-sSbpw At-lw-D-v. At-l-ns k-hym-]-IX CXm-Ip-p. Atlw k{X Fm-cq-]-fnepw \nXyhpw Xt-Xmb aln-a-bnepw nXn-sN-p-p. C{]-Imcw Aeu-In-I- ]-c- ssa- iz- cy-kz-cq-]-\m-bn-cp- npw Atl-n\p Xs sFiz-cy-n teiw-t]mepw Almc-an. B ]c-ta-iz-cs\ Adn-bp--Xn-\p Ah-Imiw (B-X-Xz- - \mb ba- cm- P\p Xpeyw) F\n--msX ammWp km[n-p--Xv. kw_w C\n C{]-Im-c-ap B ]c-ta-iz-cs alnasb Adn-bn-p ]pcp-js\ Xncn-dn-bp Imcyw ]dbpp

23. \mb-amm {]h-Nt\\ et`ym \ta-[bm \ _lp\m {iptX\! bta-sshj, hrWptX tX\ e`y kvXsskyj Bm hnhr-WptX X\qw-kzmw.
Rm GsXmcp ]c-ta-iz-c-s\-n hn-p-I-gn-n-cnp-p-thm, At-l-s, imkv{X- ]Tn-nv at\m-l-c-fmb `mj-W--fn ]am--X-Xz-ns \m\m{]Im-c-fn-ep h-\-I \S-p--ht\m X-io-e-m-cmb _pn-Po-hn-Itm _pn-am-\m-sW-p Al-mc {]a-X-bn \np`q-X-amb Xw apJm-ncw hnth-Nn-nv At-ls {]m]n-p--Xn\p {ian-p--ht\m ]c-am-mhns\ kw_-np hf-sc-b-[nIw tIn-p--ht\m {]m]np-hm km[n-p--X-. bmsXm-cp-s\ Atlw kzbw kzoI-cn-p-pthm bmsXm-cp-\v At-l-s- n DS-amb A`n-\n-th-i- aptm bmsXm-cp-\v At-l-s-qSmsX Pohn-p-hm km[n-m-Xn-cn-p-pthm bmsXm-cp Xs _pn-i-n-bnepw km[-\-I-fnepw B{i-bwsh-bvmsX At-l-ns Ir]sb am{Xw {]Xo-n-psIm-n-cn-p-pthm C{]-Imcw Ir]m-\n`-c-m-cmb km[I-m-cp-sS-ta ]c-am-mhv Ir] ImWn-p-Ibpw tbmK-amb-bpsS ad amn-bnv Ahs apn kz-cq]w {]I-S-amn-m-Wn-p-Ibpw sNp-p. kw_w C\n ]c-am {]m]vXn Bp-m-Ipp Fp ]d-bpp

hymJym\w bmsXm- cp- Zpcm-N-c-W- - fn hnc- -\mbn Ahsb ]cn-Xy-Pn-p-n-tbm bmsXm-cp-s a\v ]cam-m-hns\ Dt]-nv Zn\-cm-{X--fn t`mK-kp-J--fn Pohn-I-fpsS icocw A\n-Xyhpw hn\mi kz`m-h-tm- Ae-p-Xn-cn-bp-pthm ]c-am-m-hn hnizm-k-an-msX Sp-Iq-Sn-bXpw BIp-p. AXn\v {]Xn-Ww ]cn-h\w bmsXm- cp- kZm Aim--\mbn Pohn-p-pthm bmsXmkw`-hn-p-sIm-n-cn-pw. AXn-semw ka-`m-h-tm-Sp-IqSn cp-s a\-,v _pn, C{n-b- Ch \nb-{W hnt[nXn-sN-p ]c- {_- - ]p- cp- tjm--a Cu ico- c- -fm b-am-bn- cn-p-n- tbm A-s\-bp a\p- jy kqva- _pkhYm cln-X\pw Ai-co-c\pw BIp-p. Cu ImcWw n-tbm-S p-IqSn B-h n-N mcw sNbvX p-s Im- n-c p-m sImp- Xs Atlw \nXy\pw AN- e-\p- am- Ip- p. {]mIrX t]mepw ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-hm km[n-p-n-. tZi-Ime KpWm-ZnIfm A]-cn-n--\mb B alm\pw Fp-sIm-s-m Ah ]c-am-m-hns Ako-a-amb k-hym-]nbpw Fm-n-tbpw B kzcq-]-hp-amb ]c- BZ-c-hn\p ]m{X-am-bn-o-cp-n; AXns\ Ah-tl-fn-pta-iz- cs\ Adn-- Xn- \p- tijw m\n- bmb alm-]p-cp- j sImp Pohn-p-p. AXn-\m Ah ]c-am-m-hns

22. Ai-cocw ico-tcjp A\-h tjzh- nXw almw hn`p-am-m\w aXzm [otcm \ timN-Xn.

24. \mhn-ctXm Zp-cn-Xm mimtm \mk-am-lnX: \mim am\tkm hm]n {]m-t\-s s\-\-am- ]v\p-b mXv

52

I Ir]n-bv-h-Im-in-bmbnocp-n-.

kw_w ]c-{_ ]c-ta-iz-cs XXz-sf {ihn-npw _pn-bp- ]- tbm-Knp a\\w sNbvXnpw a\p-jy\v AXp {Klnba-cm-P ChnsS Pohm-m-hn-tbpw ]c-am-m-hn-tp-hm Fp-sImp km[n-p-n? AtX-kw- _-np bpw. \nXy-kw-_-s ]cn-N-bs-Sp-n-smp ]dbpp {_-th-m--fmb alm-m-\n-Ifpw bm-Zn]d-bpp aw-K-f-I- A\p-jvTn-p BkvXn-I-a-lm-P-\-fpw 25. bky {_ N {Xw N Fm-hcpw Htc kzc- n ]d-bp-p. ""Cu a\p-jy-i-cocw Dt` `hX HmZ\: hfsc Zp-`-amb Hm- W.v ]q-P-mn- X-amb At\Iw arXypb- tkym-]-tk-N\w ]pWy-I- \nan--ambn ]c-a-Ir-]m-ep-hmb ]c-ammhp Ir]m-]-c-hi-\mbn Pohn-Iv Ah-bpsS awK- f-kI Cm thZ b{X k. m- Z-\-n-\mbn Cu t{ijvT-amb ico-cs {]Zm\w sNpa\p-j y-i -c o-c --f n [-k z-`m-h -ap {_m-W Ibpw ]ns Cu Pohm-m-hn-t\m-sSm-p-Xs kzbw tbpw [-c- m-kz-`m-h-ap {Xn-b-tbpw ico-c- AXns Xs lrZ-bm- `m- Kv ]c- {_--ns \nhm]c- am-m-hns {]m]vXn-p-thn AXy-[nIw Daw Fp k-cq-]-amb t{ijvT-m-\v A-cym-an-bmbn {]Xn-jTnv Icp-Xp-p. Fm Ahbpw B Ime-kz-cq-]-\mb ]c-ta- X-am-bn-cn-p-I-bpw, sN-pp. am{X-a-, Ah cpw AhnsS iz-c\p t`mP-\-am-bn-o-cp-p. ]ns ap km[m-cW a\p- Htm-sSm-nv kXys ]m\w sNp-p. ip`-Ijy-i-co-c--fpsS IY Fm-bn-cnpw? Fm-n-t\bpw m-h-iy-amb kXv ^es A\p-`-hn-p-Ibpw sNpkwl-cn-p arXyp-tZ-ht]mepw B ]c-ta-iz-cs t`mP- p. Xo-bmbpw cn-tbpw A\p-`-h--fn hep-Xmb \-tm-Sp-IqSn tN-s-Sp Nv\nbpw ]--dn-Ifpw Acw Dv. (]-c-am-mhv Akw-Khpw At`m-mhpw t]mse-bm-Ip-p. Cs\ {_mW {Xn-bmZn kakvX BIp-p.) Hmtcm Pohn-bp-tSbpw lrZ-bn hkn-pPohn-I-fp-tSbpw kzbw arXyp-hn-tbpw kwlm-c-I\pw sImv AXns ip`-I--fpsS ^ew A\p-`-hn-p-Xv B{i-b-Zm-Xmhpw Bb ]c-ta-iz-cs\ GsX-nepw a\p-jy\v AP-m-hm-bn-cp-npw Pw kzoI-cn-p--Xp-t]m-se-bp Cu A\nXy a\-v, _pn, C{n-b hgn-bmbn AXy- At-l-ns eoem-hn-emkw am{X-am-Ip-p. AXn-\m t-b-h-kvXp--tf-tmse Fs\ Xncn-dn-bp-hm Ign- Atlw Bkz-Zn-p-p-s- nepw hmkvX- hn Bkzbp-p. AJn-etbpw Adn-bp--hs\ Xncn-dn-bp--Xn- Zn-p-n-. As-n, Hp-IqSn ]d-m ]c-am-mhp \p kmayw Bpv? AXm-bXv (]qtm--amb kXys ]m\w sNn-p-p. ip`-I--fpsS ^ew 23-mw a{-a-\p-k-cn-v) ]c-am-mhv Bsc Xs Ir]m-]m-{X- A\p-`-hn-n-p-p. Pohm-mhp ]m\w sNp-p. Fm amn kzX-X z- {Kln-n- p-hm-\ m-{K-l n-p- pthm ^e-t`mK ka-bp Pohm-mhv Ak-MK-am-bn-cn-p-n-. v Ah\p am{Xta At-ls Adn-bp-hm km[n-p-I-bp- AXv Al-m-c- tm-Sp-IqSn kpJs D]-t`mKw sNp-p. q. GsX- nepw kzw in-s Imv At-l s C{]-Imcw Hn-n-cp-n- p-IqSn Pohm-mhpw ]c-am-mhpw bYm-cq-]-n lrZn--am-p-hm km[y-a; Fp- shbnepw \ng-epw-t]mse ]c-kv]cw `n-am-bn-cn-p-p. sIm-s-m Atlw euIn-IPvtRb hkvXp--sf- Pohm-mhp \ngt]mse Aev] {]Im-i-tm-Sp-Iq-Sn- bXpw tmse _pnbp]tbm-Knp Xncn--dn-bp--Xn Fp-s]- Aev]-hpw BIp-p. ]c-am-mhp shbnt]mse Sp- -Xm-bn-cn-p-n-. ]q-{]-Im-i-bp-hpw k-bpw BIp-p. \ng-en kw_w cmw `mK-n Pohm-m-hn-tbpw ]c-am- ImWp Aev]-{]-Imiw F{]-Imcw ]q-{]- Im-i- cq-]- amb Xvam-hn-tbpw kzcq-]-sf {]tXyIw {]tXyIw hn-p- shbn-en-t-Xm-bn-cn-p-pthm AXp-t]mse Pohm-m-hn Ibpw AXp {Kln-np {_s {]m]n-p--Xp-sImp \ne-\np Aev]-m\w t]mepw ]c-am-m-hn-tXp kn-am-Ip ^e-s-n ]d-bp-Ibpw sNbvXn-cn-p-p. Xs-bm-Ip-p. Npcp--n bmsXm-cp-s\ ]c-am-mhp kzoI-cn-ppthm Ah\p am{Xta At-ls Adn-bp-hm Ign-bpp-q. Fm ]c-am-m-hns\ {]m]n-p- -Xn-\p km[\-Isf AXn kv]jvS-ambn hnh-cn-n-n-. AXn-\m km[\-Isf hni-Zo-Icn-p--Xn-\p-thn aqmw `mKw Bcw-`np-sImv ba-cm-P BZy a{-n Pohm-m-hn-tbpw ]c-am-m-hn-tbpw \nXy-kw-_-hpw \nhm-k-m-\hpw ]d- n-cn-p- p. Cu clkyw {Kln-n-v, a\p-jy X-fp-tS-Xmb inbn Hcp {]Im-c-nepw Al--cn-msX A-cym-ao-cq-]n kZm X-fpsS lrZ-b-- fn \nh-kn-p- p. ]cam-ob ]ca Ir]m-ep-hmb ]c-am-m-hns\ \nXyhpw \nc- chpw Nnn-p-sImp Ign-b-Ww. kw_w ]c-am-m-hns\ {Kln-p--Xn\pw {]m]n-p-Xn-\p ktm--a-amb km[\ ""At-ls {Klnp--Xn\pw {]m]n-p--Xn-\p-ap in {]Zm\w sNtWta'' Fv At-ltmSp {]mn-pI am{X-am-Ip-p. Cu kwKXn ba-cm-P kzbw {]mn-p-sImp hyam-p-p.

Ombm-X]u {_-hntZm hZn ]m-tbm tb N {XnWm-Nn-tIXmx

1. EXw ]n_u kpIr-Xky temtI Kplmw {]hnjvSu ]cta ]cmt

53

2. bx tkXp-co-Pm-\m-\m-a-cw {_ bXv ]cw A`bw XnXojXmw ]mcw \mNn-tIXw itI-a-ln.


ba-cm-P ]d-bp-p. ""Atbm ]c-am-m-th, Rv \njvm-a-`m-h-tm-Sp-IqSn bm-Zn-ip` I- \S-p-Xn-\p hn[n-I \mbn {Kln-p--Xn\pw A- bpsS Bm- ]m- e-\mw Ahsb A\p- jvTnv A-bpsS {]kX {]m]n-p--Xn\pw AXn{]-Imcw bmsXmp kwkmc-km-Kc-ns A-sc-sb-p--Xn\v Cm-ep-hmb hnc-]p- cp-j-mp thn-bp \n`-b-]- Z-am-Ip-pthm B ]c-ahpw Ahn-\m-in-bp-amb Am-Ip ]c-{_--]p-cp-tjm-a-`-K- hms\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn\pw tbmKyam-Ip--Xn-\p Ignhpw kmayhpw Zm\w sN-tW.'' Cu a{- n ba-cm-P ]c-am-m-hn-t\mSv Atls {]m]n-p--Xn-\p in {]Zm\w sNp--Xn-\pth-n, ]c-{_ ]pcp-tjm--as\ Adn-bp--Xn\pw {]m]np--Xn-\p-ap Ghpw D-ahpw kc-f-hp-amb km[-\bvp-thn At-l-tmSp {]mn-p-I-bm-W.v kw_w C\n B ]c-{_--]p-cp-tjm--as ]c-a-[m-an GsXmw ]c-a-km-[-Im-k---mp {]th-in-phm Ignbpw? Cu Imcyw cYhpw cYnbpw F cq]Iw hgn-bmbn hy-am-pp

]c-am-m-hns [ma-n Fn-t-cWw Fp \ntihpw \In-bn-cn-p-p.

Pohm-mhv C{]- Imcw sNp- I- bm- sW-n AXn-io{Lw ]c-am-m-hn- Fn-t-cpw. Fm AXp kzw ]cam-\--a-b-`K-h-X{]m]vXn kzcq-]-amb Cu eys tamlv h-i m ad-p-t]m-Ip-p. AXp _pn-p t{]cW \np--Xp-Im-cWw _pn-cq-]n-bm-Ip kmcYn A{i-\m-bn-o-cp-p. AXp a\-m-Ip ISn-m-Wns\ C{nb-am-Ip ZpjvSm-iz--fpsS Cm-\p-k-cWw hnp-sIm-Sp-pp. X]-cn-Wmaw Pohm-mhp hnj-b{]-h-W-amb C{nb--fpsS A[o-\-am-bn-v, kwkmc N{I-n hogn-p euIn-I-i- _vZ-k]imZn hnj-b-kp-J--fn Ae-bp-hm v XpS-p-p. AXm-bXv `K-hXv {]m]vXn-p-thn D]-I-cn-s- tS ico- cw, a\-v, C{nbw Ch-bpsS kl-I-c-W-tmSp-IqsS hnj-bhn-j-fpsS D]-t`m-K--fn apgp-In--gnbp-p. kw_w ]c-am-m-hn--tebvp t]mImsX AXns C{n-b- euInI hnj-b--fn-tev Fp-sImp Xncnbpp Fp--Xns\ hnh-cn-pp

cYs Aiz-Xs \bn-p-p. Fm B IpXn-c-Isf Ftm-smw \bn-Ww? AsXmw ISnm ]nSn-n-cn-p _pn-am-\mb kmc-Yn-bpsS tPmenbm-Ip-p. C{n-b-cq-]n-Ifpw Icp--mcpw Zp[j-m-cp4. C{n-bmWn lbm-\m-lphn-jbmw amb IpXn-c-I kzm`m-hn- I-am-bn-s B]m-X-c-a-Wo- b-kvtXjp tKmN-cm fmb hnj-b-fm \nd-b-s kwkm-ccq-]-am-Ip ]Bt-{n-b-a-t\m-bpw t`mt-Xym ph-\-ns t\sc IpXn-p-]m-bp-hm CjvS-s-Sp-p. -l pa-\o-j nW: Fm _pn-bm-Ip kmcYn a\-m-Ip ISn-m Pohm-mhv ]c-am-m-hn \npw ths]-n-cn-p-p. in-bmbn hen-nv B IpXn-c-Isf Xs \nb-{- W-nA\--Im-e-ambn AXv A\-h-cXw kwkm-c-cq-]am-Ip \-[o-\m-p-I-bm-sW-n ]noSp IpXn-c-Ip a\-mtLmc-h-\n Anp kpJs At\z-jnv Ae- Ip ISn- m- Wns klm-b-tm- Sp- IqSn Nnn- msX Hcp p-Xn-cn-bp-p. kpJ-sap IcpXn FhnsS sNp-pthm `mK-tbvp t]mIp-hm km[n-p-n-. a\ C{n-b-Ahn-sS-sbmw h]n coXn-bn hn--s-Sp-p. ]ca fp-ambn kl-I-cn-p-tm am{Xta AXn\v hnj-b-kp-J-{KkpJ-kz-cq-]-\mb ]c-am-m-hns kao]w Ah-s\-m-n- l- W- n\v km[n- -bpp; CXv Fm-hpw Adn-bm-hp S-tmfw Imew kpJhpw imnbpw Hcn-epw e`y-am-Ip- kwK-Xn-bm-W.v ISn-m-Wns klmbw e`n-p Znnn- . Cu Zb-\o-bm-h Ip Zbm-a-b-\mb ]c-am-mhv tebvp IpXnc ]mp- sIm-n-cn-p-p. Fm Cu ISnAh\p am\-h-i-coc cq]-am-Ip kp-chpw k-km-[\m m icnp \nb-{np sImn-cn-t-Xv kmc-Ynk--hp-amb cYw sImSp- n- cn-p-p. C{nb cq]n-I-fmb bpsS XovW_p-nsb B{i-bn-n-cn-p-p. _pn-cq-]ni-m-cmb Aiz- -tfbpw sImSp-n-cn-p-p. Ahs bm-Ip kmcYn hnth-I-bp--ambn kzman-bpsS Bma\-m-Ip kmc-Yn-bpsS ssIhiw Gev]n-p-sIm-Sp-p- \p-hn-bmbn eyn-tebvp nchpw Dd-p-Xpw Ibpw Pohm-m-hns\ B cY-n {]Xn-jTnv AXns m\ k-hpw C{n-b-cq-]n-bm-Ip IpXn-c-Isf \bnv kzman-bm-n-bnv \nc-cw _pn-bpsS t{]c-Wb\pk-cnp p--Xn ka-\p-am-bn-cn-p-n-s-n \nm-sX, ]c-am- m- hn--te-m- \-bn-p `K-hms \maw, cq]w, eoe, ISn-m-Wns klm-b-tm-Sq-IpSn cYs apgp-h\pw [maw apX-em-b-h-bpsS Io-\-{i-hWw a\\w apX-embn AXns kzm[o-\ - n-e m- p-I bpw kmc-Y n-b pssS {]i-kXhpw kl-P-hp-amb am--fnqSn k-cnp cYs HmsI hen- p- sIm-p-t]mbn AKm-[- amb Kv

3. Bm\w cYn\w hnn icocw cY-tah Xp _pnw Xp kmcYnw hnn a\x {]{K-l-tah N.

5. bkvXz-hn-m-\hm `h-X y-bp-t\ a\km kZm Xtky-{n-bm-Wy-h -iym\n ZpjvSmizm Ch kmctY:

54

I n-tebvp ]Xn-n-p-Ibpw sNp-p. _pn-bpsS \nb{-W - n \nm C{n-b - (A-{i- -\ mb kmcYntbbpw ZpjvSmw-i--tfbpw t]mse) D-tcm-cw AtX- {]-Imcw Xs Drw- J-eambn s]mbvsm-n-cn-pw. -

8. bkvXp hnm-\-hm `hXn ka-\kvI: kZm ipNn: k Xp XXv]-Z-am-]vt\mXn bkvamZv `qtbm \ Pmb-tX.

kw_w C\n kzbw {im-ep-hmbn Xs _pnsb CXn\p hn]-co-X-ambn Bdm- as a{-a-\p- k-cnv kzbw hnth-I-io-e-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-p--Xp-sIm-p {]tbm-P- {im-ep-hmbn Xs _pnsb \nc-cw hnth-Ikz`mh\s hnh-cn-pp tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-nbpw Xzmcm a\-ns\ \nb-{np ]hn{X `mh-n nc-s-Sp-nbpw C{n-b- amw 6. bkvXp hnm-\-hm `hXn `K-hms B-b-\p-k-cnv ]hn-{X- I-sf \njvmbpt\ a\km kZm a-` m-h -t m-S p-I qSn BN-c npw AXp-t]mse `K-h m\v Xtky-{n-bmWn hiym\n kZizm AWw sN-s t`mKsf; cmK-tZz-j-cln-X-ambn Ch kmctYx \njvm-a-`m-h-tm-Sp-IqSn ico-c-c-\n-l-W-n-\ mbn bmsXmcp Pohm-mhv Xs _pnsb hnth-I-k--- am{Xw D]-t`mKw sNbvXp-sImpw Ign-bp-pthm Ah am- p- pthm bmsXm- ns _p n Xs e y- `K-hms ]c-a-[m-as {]m]n-p-p. ]no-sSm-cn-epw ns AXyw {i-tbm-Sp-IqSn \nXyhpw \nc-- c- Ahn-sS-\npw Xncnp t]mtc--Xmbpw hcp-n-. hp-amb ss\]p-Wy-tm-Sp-IqSn C{n-b-sf kmkw_w Fm-as a{- n ]d-b-s Imcy-sf nqSn \bn- p--Xn\p a\- ns\ _m[y- - am-n- smhopw Hp-IqSn kv]jvS-hp-am-n-smp cY-ns n-cn-p-pthm AXns a\pw ey-ns cq]Iw D]-kw-l-cn-p-p. tI{o-I-cn-n-cn-p-Ibpw Xzmcm AXns C{n-b \n-bm-- Iamb _pn--[o-\-ambn `K-h-w-_-n-bmb 9. hnm-\-km-c-YnbkvXp a\:-{]-{Khnj-b-tk- h-\-- fn, t{ijvTmiz- {im-ep-hmb kmcl-hm \cx Yn-bpsS \nb-{-W-n AXns \nnjvT am-tkm[z\: ]mc-am-]vt\mXn XZzn-jvtWm:fnqSn \bn- p--Xp-t]m-se-Xs kwe--am-bn-o]-caw ]Zw. cp-p. XrXob a{w apX H]Xmw a{w hsc Ggp-a-{kw_w Am-as a{-a-\p-k-cnv Hcp-s -fn-embn cY-ns cq]-I-n Cu Imcyw hy-am_pnbpw a\pw hnth-Ihpw kwb-a-hpw-Iq-Sm-sX-bm-Ip- n-b n-c n- p- p. Cu AXn-Zp-` -a mb a\p-j y-i -c ocw tm AXns Ah Fm-Ipp AXns\ hnh-cn- bmsXmcp Pohm-m-hn\p ]c-am-m-hns Ir]-bm e`yp-p. amtbm AXns\ AXn-thKw Poh-mn `L-hXv {]m]vXnbpsS am-nqSn \bn--Ww. icocw A\n-Xy-am-Ip7. bkvXz-hn- m-\-hm `h-Xy-a-\kvIx p. \nan-jw-tXmdpw AXp bn-p-sIm-n-cn-p- p. kzw kZm-ipNn: Pohn-X-nse Cu Aaqey ka-bs arK--sf-tmse \ k XXv]-Z-am-]-t\mXn kwkmcw tIhew kmwkm-cnI t`mK- A\p- `-hn- p--Xn- \p-thn Nm[n-K--Xn. \in-n--s-Sp-I-bm-sW-n ]noSp XpS-bmbn P\\ bmsXm-cp-s _pn kZm hnth-I-n\npw acW cq]-amb kwkm-c-N-{I-n AI-sp Id-p-I-hym-I-hy--fpsS m\-n\npw cln- Xn\p _my- -am-bn-o-cp-p. GsXmcp al-mb ImcyXhpw a\-ns\ \nb-{n-p--Xn Ak-a-hp-am-bn-cn- kn-n-p-thn Cu Zp-`-amb a\p-jy-i-cocw e`yam-bnp-pthm bmsXm-cp-s a\v \n{K- l-c- ln- X-hpw Akw- cn-p-pthm AXp ]q-am-bn-cn-p-n-. AXm-bXv a\pb-X-hpw, hnNmc ZpjnXfp-am-bn-cn-p-Ibpw AXp- jyp `K-hXv Ir]-bm e`y-am-bn-cn-p hnth-I-it]m-se-Xs C{n-b- \nc-cw Zpcm-Nm-c--fn apgp- nsb icn-bmb coXn-bn ssIImcyw sN-Ww. kwkmIn-bn-cn-p-Ibpw sNp-pthm A- s\-bp _pn-i-n- c-ns A\n-Xy-X-bp-tSbpw Cu B]m-X-c-a- Wo-b- amb hnjbn-m a\v C{n-b--fpsS kzm[o-\-h-e-bn- eI-s- b-Po-hn-X-kp-J--fp-tSbpw bYm-amb ZpxJ-kz-`m-hs n-cn-p-p. Ahs PohnXw Hcn-epw ]hn-{X-ambnocp- a\-n-emn Ch-sb-n Nnnpw D]-t`mKfn \np n-. AXn- \m Ah am\- h-i- co-c-tm-Sp- IqSn {]m]y-tbm- hnc--cmbpw Xoc-Ww. tIhew ico-c-ns \ne-\n-ev]nKy-amb ]c-a-]-Zs Hcn-epw {]m]n-p-n- . adnv Xs \m-h-iy-amb I- hy-I-sf \njvm-a-`m-h-tm-SpZpjv--fpsS ]cn-Wm-a-kz-cq-]amb Cu kwkm-c-N-{I- IqSn `K-hms B Fp hnNm- cnv A\p-jvTn- p-sImv n- eI-sv Ae-tb-- Xm-bn-hcp-p. IqI-c-iq-I-cmZn \oN- kz_p- n- bn At-l-ns \maw, cq]w, eoe, [maw XYm tbm-\n-I-fn P\n-p-Ibpw acn-p-Ibpw sNt--Xmbn At-l-ns AeuInI in Assl-Xp-I-{Inb Chhcp-p. bn ZrV-hn-izmkw kwPm-X-am-p-Ibpw k-`m-h--

55

I tfmSpw IqSn `K-hm-\ns tNn-cn-p-Ibpw thWw.

s-n- cn-p-p. Cu Imc-W--sfmw sImpw AXp-t]mse Xs a\-ns\ `K-hms XXz-Nn-- I-fnepw hmWnsb At- {_-k q-{X- Im-cs kmwJy-a-Xm-\p-k -c Ww al-Xzhpw l-ns KpW-h-\-I-fnepw t\{X-sf At-l- ns Ahy {]Ir-Xn-cq-]hpw F Ahpw kzoI-cn-m-XnZi-\-nepw I-sf At-l-ns aln-am-{i-h-W- cn-p--Xn\npw ChnsS almhn-ti-j-W-tm-Sp-IqSn nepw hym]r-X-am--Ww. C{]-Imcw Fm C{n-b-fp- B-]Z-ns Bibw Pohm-mhp Xs-bm-Ipp tSbpw kw_w `K-hm-\p-ambn kwL-Sn-n--Ww. Pohn- Fpw AwKo-I-cn--Ww. CXn-\m a{- ns kmcmwiw X-ns Hcp Ww t]mepw `K-hms a[p-c-kva-cW C{n-b-ns Aw (hn-j-bw) _e-hm Fm-Ip-p. v IqSmsX \on-tm-Ip-hm A\p-h-Zn--cp-X.v CXn-s- Ah km[-Is C{n-b-sf _em-em-c-ambn Xn-tebm-Ipp a\p-jy-Po-hn-X-ns km-IX \ne-sIm-p- bvm-Ijn-p-sIm-n-cn-p-p. AXn-\m C{n-b-sf -Xv. C{]-Im-c-samw A\p-jvTnp Pohn-p ]pcp-j hnj-b-fn\npw AIn \np-Xp km[-I\v DNn\n-b-ambpw ]c-{_ ]pcp-tjm--as ANny ]c-a-]- X-am-bn-cn-pw. hnj-b--fn a\v _e-hm-\m-Ip-p. hnjZs {]m]n-np kZm-Im-e-tmfw IrX-Ir-Xy-\m-bn-o- b--fn a\v A\m-k--am-sW-n C{n-bhpw hnjbhpw cn\pw km[-I\p bmsXmcp lm\nbpw kw`-hncp-p. n-p-hm Ign-bp--X-. a\-n-t\-m _pn _e-h-mkw_w D]-cyp--amb h-\-I-fn cY-ns cq]Ip-p. AXn-\m _pn-bp-]-tbm-Knp Nnnv a\-ns\ I-n `K-h-X{]m-]vXn-p-th-n-bp km[-\-Isf \ntv cmK tZzjc-ln-X- amn Xs \nb-{- W-n-em-n-oin-n-cn-p-p. B km[-\Ifn hnth-I-_p-n-tbm-Sp-IqSn Ww. AXp-t]mse _pn-tb-m Ch-sb-m-n-tbpw a\-ns\ \nb-{W hnt[-b-amn C{n-b-sf hn]-co-Xkzman-bmb alm "Bmhv' _e-hm-\m-Ip-p. AXns am-n \npw AIn `K-hXv {]m]vXn-p am-B ]men-p--Xn\v Ch-sbmw _my--am-W.v AXnfn-tebvp \bn-t Imcyw hy-am-n-bn-cn-p-p. \m a\p-jyv B-i-n-bpsS A\p-`-h-a-dnv AXpCXn asmcp {]iv\w D-hn-p-p. kzm`m-hn-I-ambn h-gn-bmbn _pn apX- emb Fm-h-sbpw \nb-{-W-hn-t[ZpjvShpw _e-h-p-amb C{n-b-sf AXp-In-jS-sv b-am-n-o-Ww. Xpw Ak-p-amb am--fn \npw F{]-Imcw amnhn-Smw. AXn-\m Cu Imcys XmXzn-I-ambn hnth-Nn-nv 11. alXx ]c-a-hy--a-hy-mXv ]pcpj: ]c: C{n-b-sf Ak-m--fn \npw XSp `K-hm-\n]pcp-jm ]cw Inw Nnm ImjvTm km tev Xncn-p-hn-Sp--Xn-\p D]m-b-sf \nt-in-p-p.

]cm KXm:

Cu a{-n "Ahy' ]Zs `K-hms {XnKp-Wa-bn-bmb ssZhn-I-am-bm-i-n-p-thn {]bp--am-n-bncn-p- p. AXp-t]mse bmsXm- n-\m tamln- X- amb Poh `K-hms\ Adn-bp-n-tbm AXp-X-s- bm-Ipp Pohm-mv Cu a{-n "]c' F hmIv {]tbmKw _e-hm hn-tbpw ]c-am-m-hntdbpw CS-bp ad. Xm-cWw-sImp Pohm-m-hn\p k-hym-]nbpw A-cym-an-bpF-n-em-Ip-p. Cu Imcyw {]tXyIw a\-n-em-Ww. Fp-sIm-s - m Imcy-I m-c -W -` m-h -tmtSm amb ]c-ta-iz-cs\ \nXyhpw kao-]-- \m- bn- cp- npw ImWpkqva-X-bpsS ZrjvSn-bntem C{n-bsf At]-np hm\pw {Kln-p-hm\pw km[n-p-n-. CXn-s\-bmWv Cu i_vZmZn hnj-bsf t{ijvTw Fp ]d-bp-Xv bpn- {]I-c-W-n Pohm-m-hn-s\-m _e-hm-s\p ]d-bpbp--am-bn-cn-p-I-bn-. CXp-t]m-se-Xs "alm' F - Xv. Pohm-m-hn\p kzw in- sImv Cu ambsb amphnti-j-Wtm-Sp-IqSn Bm F ]Zw Pohm-m-hns\ -Xn\p Ignbp-n-. `K-hms\ icWw {]m]n- pIgnm Dt-in-p--Xm-Ipp; al-Xz- n-s-bm-Ip-n-. Pohm-mhv s At-l-ns Ir]m-_-e-m AXn\v CXn Ch-s b- m- n-tbpw A[n-I m-c n-b m-I p- p. AXn-\m \npw Ic-I- b-dp- hm km[n-p-p. ChnsS "Ahy' ]ZwAXns\ kw_-nv "alm' F hnti-jWw kYm sImp kmwJy-a-Xm-h-ew-_n-IfpsS "{][m-\-XXzw' kzoI-cn-W-sa-n; Fp-sIm-s-m Ah-cpsS A`n-{]m-bDNn-X-hp-am-Ip-p. B-X- Xz-ns Bi-b-n CXns {]tbmKw Dm-Ip-Ibm-sW-n B-]-Z-{]-tbm-K- ns n "{][m\w' kzX-{- am-Ip-p. AXv Bm-hn-\p-]-cn-bmbmsXm-cm-hiy-I-Xbpw Dm-Ip-am-bn-cp-n- . _pn-XXzw bn-cn-p-n-. AXp- t]mse Bm-hn\p t`mKhpw apnbpw AXyw al-Xz-ap-Xp-X-s. AXp asmcp Imcyw. XXz- cp-h-kvXp-fpw \In-b-Xns Xmcyw C{n-bhn-Nm-cm-hk-c-n CXn bmsXmcp t`Zhpw AwKo-I-cn- , a\-v, _pn Ch-sb-m-n-sbpw ta Bm-hn\v -s-Sp-n-. CXp IqSmsX aptm-p-h-cp-tm \ntcm-[-\- A[n-Im-c-ap-s-m-Ip-p. AXn-\m AXp kzbw Ahsb ns (Hcp XXzs asmn eo\-am-p-tm) hni- \nb-{nv `K-hm-\n-tebvv B\-bn-p-p. Fm Cu Zo-Ic-W-ap-m-Ip-tm Ahn-sSbpw _pn-bpsS \ntcm- Bm-hn-s\-m _e-h-mb asmcp XXzw IqSn-bp-v. [\w al-mb Bm-hn tNp--Xn-\p-thn ]d-b- AXns \ma-amWv "Ahy- -X'. Nne amb-sbpw hnh-

10. C{n-tb`yx ]cm lym At-`y ]cw a\: a\-kkvXp ]cm _pn_p-t-cmm alm]cx

56

I n-p-p. CXn-t\mSp Poh-k-ap-Zmbw taml-_-cmbn CXns he-bn Ipcp-p-p. CXns\ amn--f-bp-hm Pohn-Ip km[n-p-n-. AXn-\m CXn-s\-m _ehm-\mbn AXns kzman-bm-bn-cn-p-Xp ]c-a-]p-cp-j-\mb ]c-ta-iz-c-\m-Ip-p. Atlw _ew, {Inb, m\w BZnbmb Fm in-I-fp-tSbpw An-am-h[nbpw {][m-\m-[mchpw BWv. At- l- s- s icWw {]m]n- Ww. Atlw. Zbm-hm-\mbn Cu ambm-cq-]am-Ip adsb kzbw henp amp-tm AtX Ww Xs `K-hXv {]m]vXn-bpm-Ipw. Fsm Atlw kZm k{X nX-\mIp-p. kw_w Cu Bibw Xs ASp a{- n HpIqSn kv]jvS-am-p-p.

hntij-n Fn-t-c-Ww. XZ-\-cw kzbw ap\n-b-a-\p-k-cnp im-ambn B-cq-]-amb ]c-{_ ]pcp-tjm-a-\n hneo-\- am-bn-o-cpw. kw_w C{]-Imcw ]c-am--kz-cq-]s hn-nv AXp-t]mse AXns\ {]m]n-p--Xp-sIm-p al-Xzhpw km[-\bpw \nt-in-p. C\n {ipXn a\p-jysc {im-ep-fm-n-smv ]d-bpp

14. Dn-jvTX Pm{KX {]m]y hcm-n-t_m-[X pcky [mcm \ninXm Zpc-Xybm Zpw ]YkvX XvIhtbm hZ-n.

Atbm a\p-jy-tc, \n P- P- m- -c- -fmbn Am\ \n{Z-bn ebn-p-sIm-n-cn-p-p. Ctm ]cam- m-hns Ir]- bm \nv Cu Zp` a\p- jy-i-cocw 12. Gj ktjp `qtXjp KqtVmm e`n-n-cn-p-p. CXp e`n-Xp-sImv C\n Hcp \nanjw \ {]Im-itX t]mepw {]am-Z-n \jvS-s-Sp--cp-X.v AXn-thKw {imZriytX Xz{Kybm _pym kqvabm ep--fm-bn-o-cp-hn. t{ijvT-m-cmb alm-]p-cp-j-m-cpsS kqva Zin`n: kao]w sNv Ah- cpsS D]-tZiw hgn-bmbn X-fpsS awKCu ]c-{_--]p-cp-tjm- -a`Khm Fm-n-t bpw f-amhpw ]c-am-m-hns\ kw_-n-p cl-ky-fpw A-cym-an-bm-Ip-p. AXn-\m Fm Pohn-I-fp-tSbpw lrZ- {Kln-p-sIm-p-I. ]c-am--XXzw hfsc Kl-\am-Ipp; b--fn hncm-Pn-p-sIm-p-an-cn-p-p. Fm kzw AXns kzcq-]-m-\w, X {]m]vXn-p amw Ch ambm-a-d-bn Hfn-n-cn-p-Xp ImcWw Bpw At- alm-m--fpsS klm-bw-sImpw ]c-am--Ir-]-sIm-pls Adn-bp-hm Ign-bp-n-. bmsXm-cp- `K-hm- a-msX km[n-p--Xv, XovW-amb ITm-cbpsS [mc\n B{i-bnv Xs _pnsb XovW-am-p-pthm bnqSn \S-p--Xp-t]mse AXyw ZpkvX- c-am-Ip-p. kqva-Zin-bmb Ah-\p-am{Xw `K-hXv Ir]-bm At- C{]-Imcw Zp-a-amb am--fnqSn kpK-a-ambn Ac-bs-p--Xn-\p kc-f-amb D]mbw kzbw A-scv ls Zin-p-hm Ign-bp-p. sb-n--gn A\p-`-hm-\n-I-fmb alm-m-p kw_w hnth-I-io-e-cmb Bfp-I `K-h--cWcmbn am{Xta ]d-p-X-cp-hm km[n--bp-q. F{]-Imcw `K-hXv {]m]vXn-p-thn km[\ A\p-jvTnkw_w {_ {]m]vXn-p amw C{Xbvp ZpkvXWw CXp hnNm-cn-p-sImp ]d-bpp c-am-b-sX- -p-sImv? Cu Pnm-km-]qnv ]c-am 13. bt-ZzmMv a\ko {]mkzcq-]s hn-p-sImv AXns\ {Kln-p--Xp-sImkvXZy-tPv m\ B\n p ^es ]d-bp-p.

m\-am-\n alXn \nbtZy-m B\n

_pn-am-m BZy-am-bnv hmv apX-emb C{n-b-sf _mly-hn-j-b--fn\npw ]nh-enp a\-nXs HXp--Ww. AXm-bXv AXns\ bmsXmcp I-fpw sNp-hm Ign-hn-m Ah--bn-em--Ww. a\-n hnjbfpsS Apcw Dm-Im-Xn-cn--Ww. Cu km[\ icn-bmbn hcp-tm a\-ns\ m\-kz-cq-]-amb _pnbn hneo-\-am--Ww. AXm-bXv GI-am-{Xhpw hnm-\kz-cq-]hpw \n-bmXv aI-hp-am-b _pn-bpsS {]h-\ IqSmsX a\- ns `n- k amdp- n-. ap bmsXmcp hn[-amb NnIpw CS-am-I-cp-Xv. ChnSw hsc ZrV-amb A`ymkw sNbvXp-I-gn-bp-tm m\-kz-cq-]-amb _pnsbbpw Pohm-m-hns ip-amb kzcq-]-n hneo-\-amWw; AXm-bXv Xn\npw `n-am-bn, GI-am-{X-amb B-X-Xz-an-msX ap bmsXmcp hkvXp-hnttbm kvarXnbp-tStbm IWnI-t]mepw Ahtijn-m Ah-m-

15. Ai-_vZ-a-kv] i-a-cq-] -a-h ybw XYm-ckw \nXy-a-K--h bXv A\m-Zy-\w alX: ]cw {[phw \nNm Xr-Xyp-ap-JmXv {]ap-Ny-tX.
Cu a{-n B ]c-{_-]-c-am-m-hns\ {]mIr-X- i_vZ, kv]i, cq], ck, K-c-ln-X- s\p ]d-p-sImv kmwkm-c n-I -hnjbsf {Kln- p C{n-b -v AhnsS hsc Fp-hm Ign-bp-n-sp shfn-hm-p- p. Atlw \nXy\pw Ahn-\m-inbpw A\m-Znbpw koam-c-lnX\pw BIp-p. Pohm-m-hnepw t{ijvThpw k-Ym-kXyhpw BIp-p. At-ls Adn-np a\pjy \nXyambn P\-\-a-c-W--fn\np tamN\w t\Sp-p. kw_w D]-tZ-is ]qn-bm-n-bnv C\n Cu BJym- \s {ihn-p-Xpw hn-p-Xpw sImp amlm- ys ]d-bpp

57

k^-e-am-p--Xn-\p-thn Ah am-ambn \ho\ ip`I-sf A\p-jTn-p-hm\pw km[n-p-p. a\p-jy v C{n-b aqew kzmy-{]-Zhpw kp_p-n-Zm-b-Ihpw hnip-hpw Bb hnj-bsf kzoI-cn-np kpJ-amb PohnXw \bn-p-sImp ]c-am-m-hn--tebvv Fn-tCu Aym-b-n \Nn-tI-X-n\v ba-cm-P \Inb cp- -Xn-\p D]m-[n-bm-bnv C{n-b-sf \nn-n- cn-p- p. D]- tZiw Hcp ]pXnb Imcy- sam- p-a-, CXp ]c--cm- K-X- amb AXn-\m kzbw-`q-hmb `K-hm C{n-b-fpsS apJw k\m-X-\-amb D]m-Jym-\-am-Ip-p. _pn-bp a\p-jy shfn-bn-te-mbn LSn-n-n-cn-p-p. Fm hnthI CXns\ hnpw {ihnpw {_-tem-I-n {]XnjvT iq\y-X-bm A[n-I- am-fpIfpw Cmcyw {Kln-msX hnjt\Sp- p. bm-k - cpw D- -c p-a mbn B]mX ca-W o-b - -fmb ]cnWm-a--fn `K-hm-\n\npw AIv ZpxJ-tim-Iab 17. b Caw ]caw Kplyw {imh-tbZv \c-I--f n Fn- p- -h-bmb Aip- -h n-j bt`mK {_-kw-kZn {]bX: {im-Imte hm XZm-\-ymb Iev]-tX. fn Xs apgp-In--gn-bp-p. Ah A-cym-an-bmb ]c-am-m-hns t\v t\mp-n Xs. Npcpw Nne XZm-\-ymb Iev]X CXn. _pn-a m- m am{Xw kw-K w-s Impw kzmymbw bmsXm-cp- hnip--\m-bnv {i-tbm-Sp-IqSn Cu ]c- sImpw `K-hXv Ir]-bm Aip--hn-jbt`mKfpsS a-c-l-ky-amb {]`m-j-Ws XXz-hn-th-N-\m-]qw `K-hXv ]cn-Wm-a-Zpx-J-sf Adnv Aar-X- kz-cq-]-\mb ]c-am-mt{]an-Ifpw ip-lr-Zb-cp-amb {_m-W-cpsS kZ-n hns\ {]m]n-p--Xn-\p C-bm t{]cn-X- cmbn _mly tIn-p-pthm AYhm {im-Im-e- -fn t`mP\w Ign- hnj-b-kpJfn\npw ]nn-cnv Ahsb `K-h-wp {_-Wsc tIn-p-pthm Ahs Cu h- _-n-bmb hnj-b--fn {]th-in-nv A-cm-m-hns\ \-cq-]-amb Iw A\--amb ^es {]Zm\w sNp-- A-cym-an-bm-b, ]c-am-am-m-hns\ Zin-p-p. Xm-Ip-p. A\--am-Ip--Xn\p ka-hp-am-Ip-p. Hp2. ]cmN: Imam-\-\p-bn _mem IqSn ]d-p-sImv Cu knm--ns \nn-X-Xzhpw kvtX artXymbn hnX-Xky ]miw Aym-b-ns kam-]Xn-bpsS eyhpw Ipdn-p-p. v

16. \mNn-tI-X-ap-]m-Jym\w arXyp-t{]mw k\m-X\w Dzm {ipXzm N ta[mho {_-temtI alo-b-tX.

bmsXm-cp- hnj-b--fpsS shn-n-f-epw B]mX-cm-a-Wo-b-Ihpw Inv Ah-bn Bk--\mbn Ahsb {]m]n-p- - Xn\pw t`mKn-p- -Xn\pw thn Zp- `hpw Aaqey-hp-amb a\p-jy-Po-hn-Xs \in-n-p-pthm Ah AXyw _pn-lo-\-\m-Ip-p. \n-b-ambpw Ah kIm- e- hym- ]n-bmb arXyp-hns ]mim _n--s- Sp-p. ZoL-Imew hsc \m\m-{]-Im-c--fn-ep tbm\n-I-fn P\\w kzoI-cn-p- sImpw IqsS-qsS acn-p-sImpw Ccnp- p. Fm _pn-am-m-cm-bn-p--h Cu hnj-b-sn Kl-\-ambn Cs\ Nnn-p-p. Cu C{n-b--fpsS t`mKsfmw PohnIp ap tbm\n-Iam{Xw km-Zn1. ]cmn Jm\n hyXr-WXv kzbw-`q p-sIm-Sp-p- hmt\ ]cym- ]vX- am- I- bp-q. a\p-jy- i- cocw FmkvXkvamXv ]cm-Mv]-iyXn \m-cm- nepw hne-- W-am- W.v AXns hmkvX-hn- tIm-tiw hnjIn-o-c x-{]-Xy-Km- m-\-ssa tbm- ]- t`m-K-n- \m- bn-sm- - . C{]- Imcw Nnn-nv CXns Zmhr Npc-ar-XXz an. Dtiw Aar-X- kz-cq-]\pw \nXy-\p-amb ]c-{_ ]c-am-mi_vZw, kv]iw, cq]w, ckw, Kw Cu C{n-b- hns\ {]m]n-p-I-bm-sWpw AXv Cu ico- c-ns fpsS Fm qe-hn-jb-fpw ]pd-ta-bp-hbm-Ip-p. e`y-am-Ip-sapw D Imcyw Ah\p a\-n-em-Ip-tm - CXns bYm-amb Adn-hn-\p-th-n-bm-Ipp C{n-b- Ah k-tXm-`m-h-n At-l-n-tebvp Xncn-bpsf cNn-n-cn-p--Xv. Fp-sIm-s-m Ch-bpsS Ibpw sNp-p. ]ns Ah Cu hn\mi kz`mh-tmm\- an- msX a\p- jyv GsX- nepw hnj- b- ns cq]- Sp-Iq-Snb PK-n W-`w-Kp-c--fmb t`mKsf {]m]nttbm KpW-ttbm Adn-bp-hm km[n-p-n-. AXp- p--Xn-\p A`n-em-j-tm-Sp-IqSn Ncn-p-n-. Aht]mse Xs Ahsb bYm-tbmKyw {Kln-p-Ibpw XyPn- bn \npw kYm hnc--\m-bnv AXyw {im-epp-Ibpw sNbvXp. `K-hms C{n-b-\nm-tWm-t-is hmbn ]c-am-km-[-\-I-fn hym]r-X- \m-bn--gn-bp-p. kw_w ]c-{_ ]c-am-mhv Fm Pohn-I-fnepw nXn-sN-p-p. Fm Hcp-pw ImW-s-Sp-n-. hfsc hnc- f - a m- b nt Bs- nepw kqva -_ p- nbnqSn At-ls Zin-p-hm Ign-bp-p-q. B {_ Xs Xs lrZ-b-n nXn-sN-ptm Fmhpw Xmm--fpsS _pn-bm-Ip t\{X- hgn Fp-sImp ImWp-hm Ign-bp-n? Npcpw Nnev Fp- sImp ImWp- hm Ign- bpp? As\ Hcp {]iv\w DZn-p-p. CXn\p adp-]Sn ]d-bpp

Aymbw 2.

AY [ocm Aar-XXzw hnZnXzm [vdph-a-[vdp-th-jznl \ {]m-b-t.

58

3. tb\ cq]w ckw Kw i_vZm kv]imw ssaYp-\m GtX-ss\h hnPm-\mXn Ina{X ]cn-in-jy-tX. GXssZz XXv.
i_vZw, kv]iw, ckw, Kw apX-emb Fm hn[n-ep hnj-b--fn\npw kv{Xok-lhm-k-n \npw e`y-am-Ip kpJ-fpw a\p-jy\v GsXmcp ]c-atZ-h-\n\npw e`y-am-bn-p m\-i-n-Zzmcm A\p-`h-ap-m-Ip-pthm At-lm \I-s-n-p insIm-p-Xs Ch-bpsS W-`w-Kp-c-XIsf a\-n-em-pp. Cu kpJ--fn ChnsS Ahtijn-p-Xv Fv Fv Nnn-m Ch-sbmw {]Xn-Ww amdn-sm-n-cnp-Xpw hn\mi kz`m- h- tm-Sp- Iq-Sn- bXpw BsWpw a\n-em-p-hm Ign-bp-p. Ch-sb-m-n- tbpw ]c-am-Imc-W-\mb GI-am{X ]c-{_ ]c-ta-iz-c am{Xw \nXy-\mIp-p. Atlw BZyw Dm-bn-cp-p, Ah-km\w Dmbn-cn-p-Ibpw sNpw. AXn-\m Atbm \Nn-tI-X-t, \nm tNmZn- - s {_- XXzw CXp- X-s- bm- Ipp; AXv Fm-n-tbpw _mnbpw Fm-ntdbpw Ayhpw AJn- en-tbpw A[n-]-Xnbpw AJn-e-ntbpw ]ca KXnbpw BIp-p.

Fn Ah\v ]noSv B aln-am- ab kzcq-]s Hcn- epw ad-p-hm Ign-bp--X-. AXn-\m Ah Hcn-epw Btcbpw \nn-p-n-, BtcmSpw shdppw hntZz-jhpw {]I-Sn-n-p-n- . \Nn-tI- X-t, \o GsXmcp {_- s- n tNmZn- n-cn-p-pthm AXv CXp-X-s-bm-Ip-p. AXn-s\- s-bmWp Rm apI-fn hnp Ign-n-cn-p--Xv. kw_w {_lvaw XpS-n mh-c-]-cyw kI-e-Po-hnIfpw B ]c-{_ ]c-ta-iz-c-\m D--am-bn-cn-p-p. AXm-bXv Fs- m- aptm Ah- sbmw At-l-ns cq]hn-ti-j--fm-Ip-p. At-l-n\npw `n-ambn ChnsS bmsXmpw Xsbn- . Fp-sIm-s - m Cu kq PK-ns A`n-- \n-an-tm-]m-Zm-\- Im-cWw GIam-{X-\mb ]c-ta-iz-c Xs- bm-Ipp; Atlw GI-\m-bns AJn-e-nepw IpSn-sIm-p-p. C\n Xw-_-ambn ]d-bpp

6. bx ]qw X]tkm PmX-aZv`y: ]qh-a- P m-b X Kplmw {]hniy XnjvTw tbm `qtX-`nhy-]-iy-X. GXssZz XXv.

bmsXmp Pe-n \npw D]-e-n-X-amb ]-a-lm`q-X-pw apv lnc-Wy-K` {_m-hns cq]-n 4. kz]v\m-w-Pm-K-cn-Xmw tNm`u {]Xy--am-bn-cp-pthm Atlw Xt-Xs k-ev]-cq-]tb\m-\ p- ]-i yXn amb X]-n-\m {]I-S-am-Ip--h\pw AJn- ePo-h-Pm-e-almw hn`p-am-m\w aXzm [otcm fp-tSbpw lrZ-b-Kp-lIfn {]hn-jS-\mbn Ah-tbm-Sp-IqSn v \ timN-Xn. kl-h-kn-p ]c-ta-iz-c-s\, bmsXm-cp- Atlw GsXmcp ]c-am-m- hns kl- tbm-Kw- sImv Cu Pohm- Fm-h-cp-tSbpw lrZ-b-f nepw A[n-hkn- p--h\pw mhp kz]v\m-h--bnepw Pm{K-Z-h--bnepw kw`-hn- Fm-n-tbpw A-cym-an-bp-S-amb ]c-ta-iz-c Xs- bmp Fm kw`hfp-tSbpw A\p-`hw IqsS-qsS Ip-p-shpw Cu kq PKv At-l-ns aln{]m]n-p-sIm-n-cn-p-pthm Ch-sbmw Adn-bp--X n- a-bm {]Im-in-p-p-shpw {Kln-p-pthm Ah \p in CXn\v GsXmcp ]c-{_ ]c- ta-iz-c-\n\npw bmYmy-s- s {Kln-p-p. AJn-e- lr-Z-b--fn e`y-am-b n-c n- p- pthm bmsXm- ns Ir]-bm Cu A[n-h-kn-p--h-\mb kmm ]c-{_ ]c-ta-iz-c-s\Pohnv AXns (]-c-am-m) hnm-\inbpsS Hcwiw -s-bmWp \o Adn-hm B{K-ln--Xv. {]m]vX -a m-b n-c n- p- p-thm, Ah-b vs - m-a p- ] -c n-b mbn kw_w AtX ]c-{_- s C\n AZn-Xn-tZ-hn-bpsS alpw kZm k{X hym]vXhpw Bb ]c-{_ ]c- cq]-n hn-pp ta- iz-cs\ Adn-bp [oc-]pcpj Hcn- epw bmsXmcp Imc7. bm {]mtW\ kw`-h-Xy-Zn-XntZ-h-Xm-abo W-himepw tei-am{Xw t]mepw timIw A\p-`-hn-p-n-. -

5. b Caw a[zZw thZ Bm\w Poh-a-n-ImXv Cuim\w `qX-`hyky \ XtXm hnPq-Kp-]vktX. GXssZz XXv.
bmsXmcp km[-I AJne Poh {]Zm-b-I\pw Pohn-IfpsS ]c-a-Po-h\pw Ahsb kzw I-^ew A\p-`-hnn-p--h\pw `qXw, h-am-\w, `mhn Fo PK-p-fpsS GI-am{X `c-Wm-[n-Im-cnbpw Bb ]c-{_ ]c-ta-izcs\ ""A-cym-an-bmbn \nc-cw Xs kao-]-nepw lrZb-nepw nXn-sN-pp Fp {Kln-p-p-thm, AXpt]m-se-Xs Atlw Fm-h-cp-tSbpw lrZ-b-fnepw hkn-pp Fpw kzm`m-hn-I-ambn A\p-am-\n-pp

Kplmw {]hniy XnjvTow bm `qtX-`nhy-Pm-b-X. GXssZz XXv.


k tZh-Xm-a-bn-bmb `K-hXn AZn-Xn-tZhn Ghpw BZyw B ]c-{_-- ns k-ev]-n\npw Fm PKn-tbpw Poh\ in-tbm-Sp-IqSn D-hnpw Fm PohnI-tfbpw _oP-cq-]-tm-Sp-IqSn Xtm-Sp-tNpw {]Xy-am-bn-cp-p. lrZ-bq-c-]-am-Ip Kpl-bn {]hn-jvS-bmbn Ahn- sS-s hkn-p B `K-h-Xn, `K-hms ANny alm-i- n, `K-hm-\n\npw kYm A`n--am-Ipp; `Khm-sbpw Ah-fp-sSbpw in- bn bmsXmcp hyXym-khp-an-. `K-hm Xs in-cq-]n Fm-h-cp-tSbpw lrZ- b - - f n {]th- i n- n- c n- p- p. \Nn- t I- X - t ,

59

I GsXmns\-n \o Pnm-kp-hm-bn-cp-pthm AXp Xs


B ]c-{_--am-Ip-p.

AYhm P\-\o-cq-]-n kakvX tZh-Itfbpw krjvSn-Xp-I m-cWw Ah k-tZ-h-Xm-a -bn-bmbn; i_vZmZn kakvX t`mK kaq-lsf `n-p--h-fm-bXp-sImv Ah-fpsS \maw AZnXn Fmbn. Ah lnc-Wy-K` cq]amb {]mW-t\m-Sp-IqSn {]I-S- am-Ip-Ibpw kakvX `qX-{]m-WnI-tfmSp IqSn-s bmsXm-ns {]mZp`mhw Dm-IpIbpw AXp-t]m-se-Xs bmsXmv Fm `qX-{]m-Wn-I-fptSbpw lrZ-bKp-l-I-fn {]hn-jvS-bmbn AhnsS nXnsN-p-Ibpw sNp-pthm B ]c-ta-iz-cs alm-in hmkvX-h-n At-l-ns {]XoIw Xs-bm-Ip-p. kzbw ]c-ta-iz-cXs Cu cq]- n Xs- s {]IS-am-n-bn-cn-p-p. \Nn-tI-X-t, \o Adn-bp-hm-\m-{K-lnp {_w CXp-X-s-bm-Ip-p.

10. btZ-thl XZ-ap{X bZ-ap{X XZ-\znl artXym: k arXyp-am-]vt\mXn b Cl \mt\h ]iy-Xn.

8. Ac-tWym\n-lntXm PmX-thZm K` Ch kp`rtXm K`n-Wo`n: Znth Znh CutUym PmKr-h-Zv`nl-hn-jva-Zv`n a\p-tjy-`n-c-n:. GXssZz XXv.

K`n-Wn-bmb kv{Xobn\npw ip-amb A- ]m-\mZn-I kzoI-cnv ]cn-]p-jvS-\mb _me F{]-Imcw K`11. a\-ssk-th-Z-am-]vXhyw t\l n Hfn-n- cn-p- pthm AtX- {]-Im- cw-Xs k-\m\mkvXn InwN\ \mb An-`K-hm Ac-Wn--SnIfpsS CS-bn Hfn-nartXymx k arXypw KXn b Cl \mt\h cn-p-p. AXp-t]mse An-hn-Zysb {Kln-n-p ]cn-{i]iy-X n. an-Ifpw {im-ep-fpw Fm Ah- iy-km-a{Ko k--cp-amb ]c-am-m-hns ]c-a-XXzw ip-lr-Z-b -tm-Sp-IqSn a\p-jy-K-W- {]Xn-Zn\w Bsc kvXpXn-p-Ibpw BZ-cns C{]-Imcw {Kln-p-hm Ignbp-p. Cu PK-n p-Ibpw sNp-pthm B An-tZ-h k--\mb ]c-ta-iz- cs {]Xo-Iw-X-s-bm-Ip-p. \Nn-tI-Xt! \o GI-am{X ]c-am-m-hp-Xs ]cn-]q-\m-Ip-p. Fmw At-l-ns cq]w-X-s-bm-Ip-p. ChnsS ]c-am-mtNmZn-Xmb kmm ]c-{_w CXp-X-s- bm-Ip-p. hn\npw `n-ambn bmsXm-p-an-. bmsXm-cp- 9. bX-tm-tZXn kqtcymkvXw b{X N KXn ChnsS hn`n--Xsb Zin-pp Fn B a\p-jy XwtZhm: kth An-Xm-kvXZp \mtXyXn arXyp-hn\npw arXyp-hn-s\-s {]m]n-pp; IqsSI\. GXssZz XXv. qsS P\n-p-Ibpw acn-p-Ibpw sNt-- Xmbn hcp-p. GsXmcp ]c-ta-iz-c-\n \npw kqcy-tZ-h {]Xy-\m-Ip-Ibpw Fhn-sS-sv hne-b\w {]m]n-p-Ibpw sNppthm bmsXm-cp-s aln-a-bn \np-Xs kqcy-tZhs DZ-bm- kvX- a- b-eo- eI \nb- a- ]qw \S- p-pthm B ]c-{_--ns kq-tZ-h {]hn-jS-\m-Ipp; v Fmw AXns nXn-sN-p-p. Bpw B km--Ihpw k-a-bhpw Fm-n-sbpw BZnbpw Ahpw B{i-b- m-\-hp- amb ]c-ta-iz-cs aln-a-tbbpw hyh--tbbpw Dw-Ln-p-hm kmy-a-. k-tXm-`mh-tm-Sp-IqSn Fmw Ftmgpw At-l-ns A[o-\n At-l-n- s-X-s `c-W- n Ign-p-Iq-Sp-p. Bpw Xs At-l-ns aln-asb IS- p- t]m- Ip- hm km[n-p-n-. \o tNmZn--Xmb kmm {_w B inam-\mb ]c-{_-]p-cp-tjm--a-\m-Ip-p. -

bmsXmv k-i-n-am-\m-bn, km--cym-an-bm- bn, AJn- en-tbpw ]c-a-Im-c-W-\mbn nXn-sN-p ]c{_-- ]p-cp-tjm--a ChnsS Cu ]rYznbn-s- bpv; AXp-Xs AhnsS ]c-tem-I-n-epw, AXm-bXv tZh-KmZn hn`n--tem-I --fn-epw, ImW-s-Sp-p. XYm bmsXmv Ahn-sS-bptm AXp-Xs Chn- sS-bp-ap- v. Htc ]c-am-m-hp-Xs AJne {_m-WU--fnepw hym]vX-\mv bn-cn-p-p. bmsXmcp- B Htc ]c-{_-s eoebn\npw \m\m \ma--fnepw cq]--fnepw {]Im-in-p- Xp- Iv taml- hn- h-i-\mbn AXn \m\m- Xzs hn`m- h\w sNp-p-sh-n Ah\p hopw arXyp-hn\v A[o-\-\m-tI- Xmbn hcp-p. Ah kzm`m-hn-I-ambpw P-a-c-W-N{In\npw tamN\w t\Sp-n-. AXm-bXv GI-\mb ]c{_--]-c-ta-iz-c Xs ANn-y-i-n-tbm-Sp-IqSn \m\m cq]--fn {]I-S-am-Ip--Xn\pw Cu {]]w apgp-h AIpw ]pdpw B Htc ]c-am-m-hn-\ms hym]vX-am-Ip--Xn-\p-ap Imc-Whpw At-l-ns kzcq]-hn-tijw Xs- sbv ZrV-Xm-]qw a\-n-em--Ww.

12. AwKp-jvT-am{X: ]pcptjm a[y B\n XnjvTXn Cuimt\m `qX-`hyky \ XtXm hnPp-Kp-]vk-tX. GXssZz XXv.
A-cym-an-bmb ]c-ta-iz-c `qX h-am\ `mhn-Im-e-en kw`-hn-p Fm Pohn-Ifp-Sbpw `c-Wm-[n-Im-cnbm-Ip-p, kam-\-`m-h-m kZm k{X ]cn-]q\m-Ip-p. Fn-cp-mepw lrZ-bn At-l-ns m\w alXztadn-b-sXp Icp-X-s-Sp-p. ]c-ta-iz-c bmsXmcp qe-kq-vam-Im-c-hn-ti-j-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-bncn-p-n-. Fm nXn--\p-k-cW-ambn Atlw Fm BIm-c-pw AXo-X-\m- Ip-p. p{Z- - fmb Fdpp-I-fpsS lrZ-b-n AXns lrZ-bm-Im-c-ns ]cn-

60

I Wm-a-n hncm-Pn-p-p. a\p-jy-lr-Zbw AwKp-jvT-]-cnWm-a- n- ep- -Xm-Ip-p. a\p-jy ]c- am- m- hns\ {]m]n-phm Ah-Im-in-bm-bn-s Icp-Xp-p. AXn-\m a\pjy- lr-Zbw ]c-{_ ]c-ta-iz- cs D]-e-_[n- p m\v ambn IW-m--s-Sp-p. AXn-\m ChnsS a\p-jy-cpsS lrZ-b-]-cn-am-W-a-\p-k-cnv ]c-ta-iz-cs\ AwKp-jvS-am-{X-amb Af- hn hn`m- h\w sNp- p. C{]-Imcw ]ctaizcs\ Xs lrZ-b-n nXn- sN- p- -Xm-bn-m-Wp-- h, C{]-Imcw Fm-h-cp-tSbpw lrZ-bn Atlw hncm-Pn-pp Fp kzm`m-hn-I-ambn [cn-p-p. Xm-cWw Ah ]noSv Btcbpw \nn-p-Ibpw shdp-p-Ibpw sNp-n. \Nn-tI-Xt! GsXm-n-s\-n \o tNmZn-pthm AXv Cu ]c-{_--am-Ip-p.

{_-temIw {]m]n-p-hm km[y-a-.

15. btYm-ZIw ipt ip-am-knw XmZr-tKh `hXn Ghw apt\hn-Pm-\X Bm `hXn KuX-a.
Fm ag-bpsS \n-e-Pew \n-e-am-bn-s hjn-p-I-bm-sW-n AXv AtX-Ww Xs ]hn-{Xam- bn-o-cp-am-bn- cp-p. AXn bmsXmcp hnIm- c--fp-ap- mI-bn-, Hcn-S-tbvpw NnX-dn-tm-Ip-Ibn-m-bn-cp-p. CXpt]m-se-Xs Atbm KuX-a-hw-io-b-\mb \Nn-tI-X-t, Cu ImWp--sXmw ]c-{_ ]pcp-tjm--a Xs Fp XXzw \mbn {Kln-p a\-\-io-e {]]-ns _mly-c q-] - p-] -] -c - X -\ mb ]pcp-j - s , Bmhp ]c-{_--n ebnv AXn- t\m- Sp-IqSn XmZmyw {]m]n-p-p.

13. AwKp-jvT-am{X: ]pcptjm tPymXn-cn-hm[q aI: Cuimt\m `qX-`hyky k GhmZy k D iz: GXssZz XXv.
a\p-jys lr-Z-b-Kp-l-bn nXn-sN-p Cu AwKpjvT-am{X ]pcp-j `qXw, `mhn, h-am\w CXp-Isf \nb{n- p kzX- {- ` -c -W m-[ n- I m- c n- b m- I p- p. Ctlw tPymXna-b \pw BIp-p. kqcy-t\bpw An-tbbpw t]mse DjvW-{]-Im- in-bm-bn-cn-p- p-an-. Fm Znhyhpw im-hp-a mb {]Im-i-tm-Sp-IqSnbh-\m-Ip-p. euInI tPymXn-p-I-fn [qa-cq]w tZmj-I-c-am-Ip-p. CXv [qa-cln-Xhpw tZmj-cln-Xhpw kYm hnip--m-\-kz-cq]hpw BIp-p. ap tPymXn-p-I hf-cp-Ibpw Xf- cp-Ibpw bYm-k-abw AW-bp-Ibpw sNp-p. Fm CXv Cs- s\tbm AX-t]m-se \msfbpw nXn-sN-p- p. CXns GI-c-kX \nXyhpw Ap--hp-am-Ip-p. CXv Hcn-epw Ipd-bp-n-, Hcn-epw hf-cp-n-. Hcn-epw \in-p-n. \Nn-tI-Xt! Cu ]cn-h-\-c-ln-X\pw Ahn-\m-in-bpamb ]c-ta-iz-c-s\--n-s \o tNmZn-p-p.

1. ]pc-ta-Im-Z-i -Zzm-c-a-P-kym-h -{I-tN-Xk: A\p-jvTmb \ timNXn hnap- hnap-Ny-tX. GXssZz XXv.


a\pjyi-co-c- am-Ip \Kcw cp- I-p- I, cp sNhnI, cp \mkm-Zzm-c-, Hcp apJw, {_-c-{w, \m`n, KpZw, iniv\w Fo ]Xn-s\mp hmXn-ep-I-tfmSp IqSn-bXm-Ip-p. CXv k-hym-]nbpw Ahn-\m-inbpw AP-mhpw \nXy-\pw, \nhn-Im-c-\pw, GI-c-k\pw, hnip m\-kzcq-]-\p-amb ]c-ta-iz-cs \K-c-am-Ip-p. Atlw k-{X ka- `m-h-\-tbm-Sp- IqSn Fmfpw ]cn-]q- \m-bn- cp-p- sImv Xs cmP-[m-\n-bmb Cu a\p-jy-i-co-c-ns lrZb {]mkm-Z-tmsS cmPm-hn-\p-Xpeyw hnti-j-cq-]-n hncmPn-p- sIm-n-cn- p-p. Cu cl-kys {Klnp Pohn-p bmsXm- cp- `P-\-ka-c- Wm- Zn-km-[-\-I A\p-jvTnp \Kv c-ns alm-[n-Im-cn-bmb ]c-ta-iz-cs\ \nc-cw Nnnpw [ym\npw Ign-bp-pthm Ah Hcn-epw timIw A\p-`-hn-p-n; Ah timI-Im-c-W--fmb kwkm-c_\--fn\npw tamN\w t\Sn Poh- p--\m- Ip-Ibpw ico-c-Xym-K-n\ptijw hntZ-l-bp--\mbn `hn-bpw sNpp; ]c-am-m-hn hnebw {]m]nv P\-\-a-cW N{In\npw Fs- t-p- ambn tamN\w t\Sp-p. \o Adnbp-hm thn tNmZn-Xv Cu k-hym-]-I-\mb ]c-{_-s--n-bm-Ip- p.

14. btYm-ZIw ZptK hrjvSw ]-tXjp hn[m-h Xn Ghw [m ]rYIv ]iyw-kvXm-t\-hm-\p-hn-[ m- h -Xn.

ag- shw Hp-am-{X- ta-bp-p. Fm AXv AXyp-X--fmb ]-X--fnepw sImSp-ap-Sn-I-fnepw hjn-ptm AhnsS AXp Xn- \np- n- . AXn-thKw Xmgv- kw_w C\n B ]c- ta- iz-cs k- cq- ]s kv]jvSo`m-K--fn-tep HgpIn hn`n h--fnepw BIm-c-n- I-cn-p- p. epw, K-tm-Sp-Iq-Snbpw \mep `mK--fn-tebvpw NnX2. lwkx ipNn-jZv hkp-c--cn--k dn-tm-Ip-p. CtX {]Im-cw-Xs Htc ]c-am-m-hn\npw tmXm thZn-j-Z-Xn-YnZp-tcm-WkXv D-hn hn`n kz`m-h-- tfm-Sp-Iq-Snb tZhm-kpc a\p-jym\rjZv hc-k-Zr-XkZv thyma-k-Z_vPm Zn-I ]c-am-m- hns\ {]tXyIw {]tXyIw hn`m-h\w sNbvXv tKmPm-EXPm A{ZnPm EXw-_r-l-Xv. At-l-n\v D]m-k-\-Ifpw ]qPm-Zn-Ifpw sNbvXv Ahcpw NnX-dn-tmb Pe-n\p Xpeyw hn`n tZhm-kp-cm-Zn-I-fpsS {]mIrX KpW--Xo-Xhpw Znhy-hn-ip--hp-amb ]ctemI--fnepw AXp-t]m-se-Xs \m\m-{]-Im-c--fn-ep a-[m-a-n hncm-Pn-p kzbw {]Im-in-bmb ]c-{_-tbm\n-I-fnepw Aep Xncn-tb--Xm-bn-h-cp-p. Ah\v

61

I ]p-cp-tjm--a Xs A-co--n k-cn-p


hkp Fp t]cp tZh-\m-Ipp; Atlw Xs AXnYn-bpsS cq]-n Krl-s `h-\n BK-X-\mIpp; Atlw Xs b-th-Zn-bn {]Xn-jvTn-X-am-bncn-p tPymXnab Anbpw AXp-t]mse Xs AXn BlqXn \S-p tlmXmhpw BIp-p. Atlw Xs Fm a\p-jy-cpsS cq]-nepw nXn-sN-p-p. a\p-jysc At]-nv t{ijvT-m-cmb tZh-m-cp-tSbpw ]nXr--fptSbpw cq]-n nXn-sN-p-Ibpw kXy-n A[n-jTnv X-am-bn-cn-p-Ibpw sNp-p. Atlw Xs Pe-n ay-ambpw iwJmbpw ipn-bmbpw {]I-S-am-Ip-p. ]rYznb n h r - a m bp w A p - c - a m bp w A - a mb p w Huj[nbmbpw bmZn k--fn \m\m-hn-[-fn-ep-ap b ^e--fpsS cq]-nepw ]-X--fn \Zn apX-em-b-h-bpsS cq]-nepw {]I-S-am-Ip-p. Atlw Fm ho-W-nepw Fm-nepw t{ijvThpw alpw ]ca kXy-X-Xzhpw BIp-p.

kw_w C\n Xmsg--d-bp cp a{--fn-embn bacm-P \Nn-tI-X-n-\m tNmZn--s XXzs hopw asmcp {]Im-c- n hn-m-sap {]Xn sNp- p.

5. \ {]mtW\ \m]m-t\\ atXym PohXn I\ CX-tcW Xp Pohn bkvan-t-Xm-hp-]m-{in-Xu. 6. l X CZw {]h-yman Kplyw {_ k\m- X \w bYm N acWw {]m]y Bm `hXn KuX-a.
ba-cm-P ]dp ""\Nn-tI-Xt Hcp Znhkw \nb-ambpw arXyp-ap-J-n Ft--h-cmb Cu a\p-jym-ZnPo-hm-I {]mW-tbpw A]m-\-tbpw in-sImp Pohnn-cn-p-n-. Chsb Pohn-n-p-Xv asmcp tNX-\m-X-Xzam-W.v Pohm-mhv AXm-Ip-p. Cu {]mW\pw A]m-\\pw cpw B Pohm-m-hns\ B{i-bnp Ign-bp-p.''

Pohm-m-hns\ IqSmsX Ahbvv Hcp Ww t]mepw \ne-\np-hm Ign-bp-n-. Pohm-mhp IS-p-t]m-Iptm Ch am{X-a Ch-tbm-sSmv Fm C{n-b-fpw ico-c-n \nb-am-\p-kr-X-ambn A\-h-cXw {]mWm-]m- AXns\ A\p-k-cnp IS-p-t]m-Ip-p. C\n ac-Wm-\-cw \m-Zn-I-fpsS {Inb \S-p-sIm-n-cn-p-p. Cu PU-hkXp- Cu Pohm-m-hn-s\-p-kw-`hn-pp? AXv Ftm-p-t]m- v -fn ImW-s-Sp {Inbm-io-eX B ]c-am-m-hns Ip XYm F{]-Imcw hkn-pp Fpw Rm ]d-pinbpw t{]c-W-bpw-sImp kw`-hn-p-p. Atlw X-cmw. AtXm-Sp-IqSn ]ca cl-kyhpw k-hym-]nbpw Xs am\-h-lr-Z-b--fn cmPm-hn\p Xpeyw hncm-Pn-p- km-[m-chpw km-[n-]-Xnbpw Bb ]c-{_ ]c-ta-izsImv {]mWs\ apIfntebvpw A]m-\s\ Xmtgbvpw cs kzcq]w Fm-sWpw ]d-p-X-cmw. Xnsm-n-cn-p-p. C{]-Imcw Atlw ico-cn- \p7. tbm\n-at\y {]]-Zyt ico-c-Xzmb tZln\x n kw`-hn-p Fm hym]m-c--tfbpw kpNm-cp-cq-]mWp-at\y\pkw-bn bYm-I n {Iao-I-cn-p-p. lrZ-b- n-X-\mb B ]c-a-`-P-\ob bYm-{ip-Xw. ]c- {_-- ]p-cp-tjm--as\ Fm tZh-X- Ifpw D]m-kn-p-sImn-cn-p-p. ico-c-n-X-amb {]mW, a\-,v _pn apXba-cm-P ]d-bpp ""Ah-\-hs ip`m-ip-`-Iemb Fm C{n-b--fp-tSbpw A[n-jvTm-\-tZ-h-X-I B - \p-k-cnpw imkv{Xw, Kpcp, kwKw, ]Tnv apX-em]c-ta-iz-cs\ {]km-Zn-n-p--Xn-\p-thn Ah-bpsS t{]cb-h-bv-\p-k-c-Wambn Ipw tIpw Dmb `mh-W-b-\p-k-cnv \nXyhpw {i-tbm-Sp-IqSn ka-kvXIm-cy-fn\npw \nn-X-amb Ay-Ime hmk-\-b\p-k-cnp tfbpw bYm-hn[n {Iao-I-cn-p-sIm-n-cn-p-p. ac-Wm-\-cw F{Xtbm Pohm-fmIs ap icocw [cnp--Xn-\p-thn hocy-tm-Sp-IqSn amXm-hns tbm\n4. Aky hn{kw kam-\ky bn {]th-in-p-p. Ch-cn BcpsS ]pWy-]m-] ico-c-ky tZln\x Xpey-am-bn-cn-p-pthm Ah a\p-jy-cp-tSbpw Bp tZlm-Zzn-ap-Ny-am-\ky Ina{X ]cn-in-jy-tX. ]pWyw Ipd-hm- bn-cn-p- Ibpw ]m]w A[n-I-am- bn-cn-p-Ibpw GXssZz XXv. sNp-pthm Ah ]n-ar-Km- Zn-I-fpsS icocw kzoI-cnp Hcp ico-c-n\npw asm-n-te-bp Ka-\-kz-`mv P\n-p-Ibpw ]m]w AXy-[n-I-am-bp At\Iw t] h-tm-Sp-Iq-Snb tZln (Po-hm-m-hv) Cu h-am-\-i-cocw mh-c-`m-h-tbpw (hr-w, eX, XrWw, ]-Xw apXhnp-t]m- Ip-tm AXn-t\m-Sp-IqSn C{n-b-fpw {]mW\pw em-bh) {]m]np P\n-p-p.'' IS-p- t]m-Ip-p. Atm Cu arX-i-co-c-n Fhti jn-pp? ImgvN-smpw Ahtijn-p--Xm-bn-m-W- kw_w ba-cm-P Pohm-m-hns KXnbpw ]c-am-ms-Sp-n- . Fm kZm kam-\-`m-h -tm-Sp-IqSn hns kzcq-]hpw Cu cp kwK-Xn-Ifpw ]d-bm-sap k{X ]cn-]q-\m-bn-cn- p B ]c-{_ ]c- ta-iz-c {]Xn sNbvXn-cp-p. CXn ac-Wm-\cw Pohm-mtNX-\-bnepw Pohn-X-nepw PU-nepw Fm-nepw hns KXn Fm-bn-o-cpp? AXp ]d-nv Imcy- kZm hym]vX- \m-Ip-p, AXv Ah-ti-jn-p-p. \o Adn-b- ]d-bpp W-sa-m-{K-ln-p ]c-{_w CXp-X-s- bm-Ip-p.

3. Du[zw{]m-Wap--b -Xy-]m\w {]Xy-K-kyXn at[y hma-\-am-ko\w hntiz tZhm D]m-ktX. -

62

8. b Gj kp]vtXjp PmKn Imaw Imaw ]pcptjm \nn-amWx XtZhip{Iw XZv {_ XtZ-hm-arXapNy-tX. Xkvanw-tmImx {inXmx kt XZp \mtXyXn I-\. GXZv ssh XXv.
Pohm-m-hnsd I--f-\p-k-cnv \m\m-{]-Im-c--fnep t`mK-sf \nn-p-- h\pw Ahsb bYm-tbmKyw hyh sNp- -h-\p-amb Cu ]c-a-]p-cp-j]-c-ta-iz-c kakvX Pohn-Ifpw \n{Z-bn-em--Xn\p taepw {]f-b-Im-en Fm-n-t-bpw, m\w ep]vX-am-bn-o-cp-tm) kz-amb aln-a-bn \nXyw Pm{K-m-bn-cn-p-p. At lw kzbw m\ kzcq-]-\m-Ip-p. bmsXm-cp-s m\w kZm GI-c-kam-bn-cn-p-p-thm, Hcn-epw IqSpItbm Ipd-bp-Itbm ep]vX-am-Ip-I tbm sNm-Xn-cn-ppthm AXp-Xs ]c-a-ip--Zn-hy-X- Xzw BIpp; AXpXs ]c-{_--am-Ip-p. AXn-s\-s m\n-I-fmb alm-m- hgn-bmbn {]m]y-amb ]c-am-ar-X-kz-cq-]-]-c-am\w Fp ]d-b-s-Spp. Cu kq-temIw AXns\ B{i-bnp \ne-\np-p. AXn-\-sc Bpw Fphm Ign-bp--X Bpw AXns \nb-a-sf AXn{I-an-p-hm Ign-bp-n-. Fmw kZm GI-am-{X-amb AXns `c-W-n Iogn Ign-bp-Ibpw AXn-\-[o-\-ambn-cn-p-Ibpw sNp-p. Bpw AXns aln-a-bpsS A-c - -S - p-hm kmy-a- . GsXm- n-s \-n \o FtmSp tNmZn- pthm B {_- XXzw AXp-XsbmIp-p. kw_w C\n An-bpsS ZrjvSm--m B ]c-{_-]-c-ta-iz-cs hym]-I-X-tbbpw \nte-]-X-tbbpw hnp-p.

{]-Im-c-n-ep B-cy-a-b--fmb in-bm k--ambn-cn-p-p. kw_w Cu Imcyw Xs hmbp-hns\ ZrjvSm-o-I-cnp-sImp ]d-bpp

10. hmbpb-ssYtIm `ph\w {]hnjvtSm cq]w cq]w {]Xn-cqt]m _`qh GI-kvXYm k-`q-X m--c mm cq]w cq]w {]Xn-cqt]m _ln
Htc hmbp-Xs Ahy--cq-]-n {_mWvUw apgph hym]n-n-cn-p-p. Fn-cp-mepw hnhn[ hkvXp fpsS kwtbm-K- n\npw AtX hkvXp\p-cq]-amb KXnbpw inbpw {]I-Sn-n-p-p. AtX-{]-Imcw Xs Pohn-I-fnse A-cym-an-bmb ]c-ta-iz-c GI-\m-bncp-npw AtX Pohn-Isf kw_- n-n-S-tmfw {]tXyIw {]tXy-I-amb inbpw KXnbpw {]I-S-am-p-p. Fm A{Xsmp-a-, Ah-bvs-m-n\pw _mly-am-bnpw A\- hpw Ako-ahpw Akm-[m-c- W-hp-am-b-cq-] -n nXn-sN-p-p. kw_w Cu a{- n kqcys ZrjvSmw sImp ]c-am-m-hns \nte-]-Xsb ImWn-pp

11. kqtcym bYm kh-tem-Iky Np \ en]ytX Nmp-ssj_m-ly-tZmssjx GI-kvXYm k-`q-X m--c mm \ en]ytX temI-Zpx-tJ\ _mlyx

Htc kqcyXs {_m-WUs apgp-h {]Im-inv n-p-p. AXns {]Imiw Pohn-I-fpsS Ip-Ip klm-b-I-c-am-Ip-p. B {]Im-i-ns klm-b-tm-Sp9. Anb-ssYtIm `ph\w {]hnjvtSm IqSns BfpI \m\m {]Im-c-n-ep KpW-tZm-j-acq]w cq]w {]Xn-cqt]m _`qh b--fmb I- A\p-jTn-p-p. Fm Ah-cpsS v GI-kvXYm k-`q-X m--c mm t\{X- hgn sN-s-Sp hnhn-[-cq-]n-ep Icq]w cq]w {]Xn-cqt]m _ln-. tZm-j--fp-ambn kqcy Aev]w-t]mepw _-s-Sp-n-. Htc An-Xs \ncm-Im-c-cq-]-n {_mWvUw apgp- C{]-Imcw Xs Fm-nepw A-cym-an-bmb hnh hym]n-n-cn-p-p. AXn\v bmsXmcp t`Z`mh--fp-an- p `K-hm ]c-{_ ]pcp-tjm--a GI am{X-am. Fm kmIm-c-cq-]-n Pzen-ptm B[m-c-`q-X- Ip-p, At-l-ns in-bn\npw in-bp--amamb hkvXp-hn-s\-tmse BIm-c-tm-Sp-IqSn ImW-s-Sp- bnv a\-v, _pn, C{n-b Ch hgn-bmbn a\p-jy v p. C{]-Imcw Xs kakvX {]mWn-I-fnepw \nd-p- \m\m-{]-Im-c-n-ep-ap ip`m-ip-`-I- A\p-jTn-p\np ]c-ta-iz-c GI-\-s{X. AJn-e-nepw ka-`m- p. AXp-t]mse AXp-I-fpsS ^e-kz-cq-]--fmb kpJ-Zpxh-n hym]n-n-cn-p-p. AXn bmsXmcp {]Im-c-n- Jm-Zn-I A\p-`hn-p-Ibpw sNp-p. Fm B ]c-taiz-c Ah-cpsS I--fnepw en]vX-am-Ip-n- . Fp- sImep- ap t`Z- `m-h-an-. Fn- cp- mepw Atlw `n-`n PohnI-fn AtX Pohn-I-\p-cq-]ambn \m\m-cq-]-fn s- m Atlw AJn- e-nepw hkn-p-p-s- nepw {]Im-in-p-p. B[m-c-h-kXp--\p-cq-]-ambn At-l- Fm-n\npw ths]pw kYm Akw-K-ambpw v ns alna {]I-S-am-Ip-p. hmkvX-h-n B ]c-ta-iz- \ne-sIm- p-p. cs alna CsXm-p-a-. CXn-s\-m hf-sc-b-[nIw al12. GtIm hio k-`q-Xm cmm -c-am- Ip-p, At-l-nsd A\-- amb in-bpsS Hcp GIw cq]w _lp[m bx ItcmXn IWn-I-sIm-p-am{Xw Cu kq {_mWvUw \m\m-

63

Xam-w tb\p]-iyn [ocm kvtXjmw kpJw imizXw t\X-tc-jmw.


GsXmcp ]c-am-mhp kZm AJn-e-ntbpw Acm-m-cq-]n nXn-sN-p-pthm bmsXmv AZzn-Xobhpw kYm kzX-{-hp-am-bn-cn-p-pthm AJne PKnepw tZh-a-\p-jymZn Fm-n-t\bpw kZm Xs \nb{- W-n shp-sIm-n-cn-p-pthm B k-i-In-Xmam-\mb ]c-ta-iz-c Xs Htc cq]s Xs eoe-bmbn \m\m-{]-Im-c-n-em-n-op- p. B ]c-am-m-hns\ bmsXmcp m\n-bmb alm-]p-cp-j \nc-cw Xs Dn nXn-sN-p--Xm-bn-m-Wp-pthm Ah\p am{Xw kZm nc-am-bn-cn-p-Xpw k\m-X-\hpw Bb ]c-am-\w e`n-p-p. asm-cp-pw e`n-p-n-.

13. \ntXym \nXym\mw tNX-\-t-X-\m-\m tatIm-_-lq\mw tbm hnZ-[mXn Imam Xam-w tb\]-iyn [ocm kvtXjmw imnx imizXo t\X-tc-jmw.
bmsXmcp kakvX \nXy-ssN-X\yw Bm--fp-tSbpw \nXy-tN- X-\- bmb Bm-hm-bn-cn-p- Ibpw bmsXmv kzbw GI-am-bn-s AJne Pohn-I-fp-tSbpw t`mK--fpsS AXm-Xns Im-\p-kr-X-ambn hn[m\w sNbvXp-sIm-ncn-p- pthm kzw Dn \nh- kn-p B k inam-\mb ]c-{_ ]pcp-tjm- -as\ bmsXmcp alm-m-\n]p- cp-j \nc- cw Zin-p- sIm-n- cn-p- pthm At- l- n\p- am{Xw kZm nc-am- bn-cn-p k\m-X-\-amb ]c-a-imn e`n-pp ampw e`n-p-n- .

B kz{]-Im-i-]-c-am-\--kz-cq] ]c-{_--]c-ta-iz-cs kao]w Cu kqcy {]Im-in-p-n-. kqcy {]Im-in-ptm anm-an- \p-ns {]Imiw Cm-Xm- bn-o- cp--Xp- t]mse, kqcys tXPpw B Ako-a-tX-P-ns apn ep]vX -am-bn- o-cq- p. N{, \{X- , hnZypv Chbpw AhnsS {]Im-in-p-n-. ]ns Cu An-bpsS Imcyw Fv? Fp- sIm- s- m {]mIr- X-P-K- n {]Imi-kz-`m-htm-Sp-Iq-Snb XXz--sfmw Xs B ]c-{_ ]c-ta-iz-cs {]Im-i-i-n-bpsS Awis {]m]n-np ]cta-iz-cs {]Im-i-i-n-bpsS Awis {]m]n-n-p {]Imin-p-p. Ahbvv X-fpsS {]Im-i-Is kao]w F{]Imcw {]Imiw ]c-p-hm Ignbpw? Cu ]q-{]-]w PK-Zm-m-hmb ]pcp-tjm- -as {]Imiw sImtm AYhm B {]Im-i-ns p{Z-amb Awiw-sImtm {]Im-in-p-sIm-n-cn-pp Fp kmcw.

1. Du[z-aqtemhmIvimJ Gtjmizx k\m-X \x XtZh ip{Iw XZv {_ XtZ-hm-ar-X-ap-Ny-tX. Xkvanw-tmIm: {ioXm: kt XZp-\m-tXyXn I-\. GXssZz XXv.

bmsXm-ns aqe-`q-X-amb ]c-{_ ]pcp-tjm--a Ghpw D]-cn-bm-Ip-pthm AXm-b-Xv, AXn-kq-v ahpw k-i-n-am\pw BIp- p- thm, bmsXm- ns {][m- \- imJ {_mhpw Ahm--c-im-J-I tZh- I ]nXr-, a\p-jy, ]n-ar-Km-Zn-I Ch {Ia-{]-Imcw Xmsgbpw BIpp; C{]Imcw Cu {_m-WvU-am-Ip Aiz--hrw A\m-ZnImew apX \nXy-am-bn-cn-p-p. Nnetm {]I-S-ambpw kw_w Pnm-kp-hmb \Nn-tI-Xv C{]-Imcw B Nne-tm A{]-I-S-ambpw Xs Imc-W-cq-]-amb ]c-{_-]c-{_ {]m]vXn-bpsS B\-hpw imn-bpsS aln-abpw n \nXyhpw nXn-sN-pp; AXm-bXv k\m-X-\-am-Ip p. bmsXm v CXns aqe- I m- c - W - a m- I p- pthm tInv Bcm Nnn-p-hm XpSn AXn\nv Ch-sbmw D-hn-p-p, AXp-sIm-p- Xs 14. XtZ-X-ZnXn a\yt \ntZiyw ]caw kpJw kpc-n-Xam-bn-cn-bpw AXn-tebvp Xs hne-bn-pIYw \p XZzn-Pm-\obmw Inap `mXn hn`mXn hm. Ibpw sNp- p, AXp- X s hnip Znhy-X - X zhpw {_hpw BIp-p. AXn-s\-s Aa-c-Xz-sap ]d-bpB k\m-X-\-]-c-am-\-hpw ]c-a-im-nbpw {]m]n-n-p p. AJn-e-temIfpw AXns\ B{i-bnp \nevp-p. m\n-I-fmb alm-m Cs\ Icp- Xp-p. bmsXm-ns\ Bpw AXns\ AXn-ew-Ln-p-hm Ignbp-n-. \Nnhn- p- hm a\-n\pw hmn\pw Ign- bm- Xn- cn- p- pthm tI- X-t, \o Adn-bp-hm B{K- ln {_-XXzw CXp-X-sB Aeu-In-Ihpw ktm-]-cn-bp-amb B\w \Ip-Xv bm-Ip-p. ]c- {_ ]pcp-tjm--a-\m- Ip-p. B ]c- am-\ ]c-ta- iz-cs\ Rm A]- tcm cq]-n F{]-Imcw Adnbpw AXns 2. bZnZw Inw N PKXv kw {]mW m\w GXp-co-Xn-bn kw`-hn-pp? GPXn \nxkrXw kw_w \Nn-tI-X-ns B-cn-I-`mhw {Kln-nv bacm-P ]dp

al-Zv`bw hPvdap-ZyXw b GX-Zzn-Zp-c-ar-Xm-ktX, v `h-n.


C{n-bw, a\-v, _pn Ch-s Imp ImWp-I bpw tIp-Ibpw {Kln-p-Ibpw sNp--hbmb kqN-cm-N-c-P-K-smw Xs ]ca Imc-W-cq-]amb GsXmcp ]pcp-tjm--a-\n \npw {]I-S-amtbm AtX {]mW-kz-cq]- amb ]c-ta-iz-c- \n hym]-cn-p- sIm-n- cn-p-p. AXm-bXv

15. \ X{X kqtcym `mXn \ N{-Xm-cIw t\am hnZyptXm `mn ItXmbanx Xtah `m-a-\p-`mXn khw Xky `mkm kh-anZw hn`m-Xn.

64

I CXns tNj-Sv -I-fpsS B[m-chpw \nb-{-I\pw B ]c-taiz-cX-s- bm-Ip-p. B ]c-ta-iz-c ]c-a-Z-bm-ep-hm-bn-cnp--Xp-t]m-se-X s AXyw `b-kz-cq-]\p-am-Ip-p. sNdpXpw hepXpw Fmw At-ls `b-s-Sp-p. Atlw, Dbn-n-Sn-n-cn-p h{Pm-bp-[-n-\p-Xp-ey-hp-am-Ipp. Ic-- fn h{Pm- bp[w Dbn-n-Snp \np {]`phn-s\-v Fm tkh-Icpw \nc-cw Bm ]me-\n Xev]-c-cm-bn-cn-p--X p-t]mse ka-kX-tZ-hmcpw v kZm ka-b hpw \nb-am-\p-k-c Ww Cu ]c-ta-i z-cs Bm-]m-e\-n hy{K-X-tbm-S p-IqSn hn- p-p. bmsXm-cp- Cu ]c-{_- s Adn- bp-pthm XXz-m\n-bmb B ]pcp-j Aa-c-\m-bn-o-cpp; P\\ ac-W-fn \npw ap-\m-Ip-p.

5. bYmZti XYm \n bYm kz]vt\ XYm ]nXr-temtI bYm]vkp ]coh ZZrti XYm K-temtI Ombm-X]-tbm-cnh {_-tem-tI. -

F{]-Imcw If--c-ln-X-amb Z-Wn AXns apn hp-\np hkvXp Z-W-t-m hne-Whpw kv]jvS-hp-ambn ImW-s-Sp-pthm AtX-{]-Im-cwXs PvRm\n-I-fm-b-hcpsS Ax-Ic-W-n B ]c-taiz-c AXn-s\m hne--Whpw kv]jvS-hp-ambn ImWs-Sp-p. F{]- Imcw kz]v\-n hkvXp-k-aqlw bYcq-]-n ImW-s-SmsX kz]v\-{Z-jvSm-hmb a\p-jys hmk-\bpw kwkvIm-c-hp-a-\p-k-c nv Fhn-sStbm D hkvXp Fhn-sStbm hnirwJ-e-cq-]n Akv]jvSambn 3. `bm-Z-kym-n-kvX-]Xn `bmXv X]Xn kqcyx ImW-s-Sp-pthm A{]-Imcw Xs ]nXr-tem-I-n ]c`bm-Zn-{ hmbp arXyp[m-hXn ]ax ta-iz-cs kzcq]w bYm-hXv kv]jvS-ambn ImW-s-SmsX Fm-n-t\bpw `cnpw AJn-e-tbpw \nb-{npw Akv]-jvS-a m-bn-s ImWp- p. Fp-sIm-s-m \nb-am-\p-k-cWw Nen-n-pw-sIm-n-cn-p Cu ]c-ta-iz- ]nXr-temIw {]m]n-n-p Pohn-Iv ]q-P--nse c-t\m-Sp `bw ImcWw An X]n- p- p. AtX `b- m kvarXn-Ifpw Ahn-sS-bp _p--fpsS ]q-hXvmkqcy X]n-p-p. AtX `b-ms C{\pw \hpw D-Xp-Im-cWw Ah XZ-\p-k-c-Wamb hmk-\-Ihmbphpw ]ar-Xyp-fpw sh-tem-Sp-IqSn ]mp-\-Sv fn B_--cmbngn-bp-p. K-temIw ]nXr-tem-Iag s]n-p-I, Pohn-Ip {]mW-in \Ip-I, Pohn- s-m Ipdp t{ijvT- am-Ip-p. Pe-n- \p-n t\mnI- fpsS ico-c-sf \in-n- pI XpSn Ah-c-h-cpsS tPmen- bm {]Xn-_nw_w icnp ImWp-nsnepw GXmv I {im-]qw sNbvXp-s Im-n-cn- p-p. Npcpw icn-bmb cq]-n ImW-s-Sp-p. Fm Pe-ns Fs- m, Cu {]]--n ssZh-I aqe-ambn \nb- Hmf- ImcWw Cf- In-sm- n-cn-p {]Xo-Xn- bp- m-panX cq]-n \S--s-p-sIm-n-cn-p Fm Imcy- p, kv]jvS-ambn ImW-s-Sp-n-. AXp-t]m-se-bmWv fpw k-i-n-k--\pw AJn-entbpw \nb-m- kz]v\s At]-nv Pm{K-Z-h--bpsS nXnbpw hp-amb ]c-ta-iz-cs AtamL imk-\-m kw`hn-p- A-s\- Xs K-tem-I-nepw t`mK-e-l-cn-bn Aeb- Sn-p lrZ-b-tm- Sp-Iq-Snb Ahn-Sps \nhm- kn- Iv sIm- n-cn-p- p. `K-hms Zi\w kv]jvS-ambn e`np-n-. Fm 4. Cl tNZ-iIZv t_myw {]mIv {_-tem-I-n Pohn-p--hv \ngepw shbn-epwico-cky hn{kkx t]mse kz-ambpw B ]c-{_-]-c-ta-iz-c-s\--n-bp XX: ktKjp temtIjp ico-c-Xzmb Iev]-tX. m\w {]Xy--ambpw kpkv]-jvS-ambpw e`n-p-p. k-i-n-am\pw AJn- entbpw t{]c-I-i- nbpw AhnsS bmsXmcp hn[-amb {`ahpw \ne-\np-n-. {]YAJn-e-tbpw `cn-p-sIm-n-cn-p-h\pamb ]c-ta-iz- am-ym-b-ns aqmw `mK-n BZy-a-{- n ]d-bcs\ GsX-nepw km[-I Cu Zp`a\pjy-i- co-c-ns s-n-cn-pp Cu a\p-jy-i-cocw Hcp temI-am-Ip-p, \miw kw`-hn- p-- Xn\p apm-bn-s Adn-b- Ww. AXm- CXn ]c-{_-hpw Pohm-mhpw shbnepw \ng-epw-t]mse bXv Cu ico-c-n `P-\-ka-c-Wm-Zn-km-[-\-I A\pjvTn lrZ-b- cq-]n-bmb Kpl-bn hkn-p-p. AXm-bXv a\p-jy v p--Xn-\p in Ftmhsc \ne-\n-evp-I bpw ap temIsf A`nejnmsX Cu a\p-jy-i-cocw \neFtm hsc acWw `hn-m-Xn-cn-p-Ibpw sNp-pthm \nptms ]c-{_--] -c- ta-i z-c -s\-- n-b p AXn\p apmbn {i-tbmsS {]b-Xv\np ]c-am-m-X-Xz- m\w km-Zn--Ww. m\w t\tS--Xm-Ipp; Atm am{Xta Ahs 6. C{n-bmWmw ]rY-Kv`m-h-ap-Z-bm-kvXabu PohnXw k^-e-am-Ip-p-q. A\m-Zn-Imew apX P\-\aN bXv cW {]hm-l-n ]Xn-p-sIm-n-cn-p Cu PohnXw ]rY-Kp-Xv]-Zy-am-\m\mw aXzm [otcm \ timN-Xn. AXp-sImp tamN\w t\Sp-p. As-n ]noSv AXpwi_vZ kv]imZn hnj-b--fpsS A\p-`-h-kz-cq-]-ambn sImv At\Iw Iev]w hsc hn`n temIfnepw tbm\n{]tXyIw {]tXy-I-amb Imcy-p-thn `n-`n cq]I-fnepw \nv icocw kzoI-cn-t--Xn\p _my--am-bno-cp-p. AXn-\m a\p-jy ac- W-n\p hfsc apm- -fn Dev]-am-bn-cn-p C{n-b-fp-sS, bmsXmv {]tXyIw {]tXyIw `mh--tfm- Sp-Iq-Sn-b-Xm-bncnpp-thm, bn-s ]c-am-m-hns\ Xncn--dn-b-Ww.

65

I AXp-t]mse Pm{K-Z-h--bn {]h\ ioe-tm-Sp-Iq-

Znhy-cq-]s bmsXmcp a\p-jy\pw {]mIrX N-N-pSn-b-Xm-bn-cn-p-Ibpw kpjp-]Xn-Im-e-n eb-ambnocp- p-IsImp Zin-p-hm km[y-a-. bmsXmcp `mKyv Ibpw sNp cq]w AXns ]cn-h-\-kz-`m-h-am-Ip- hm-\mb km[-I \nc-cw t{]a-`-cn-X-amb a\-tm-Sp-IqSn p. Ch-sb--n-sbmw Nnn-n-v, _pn-am-m-cm-b-h Cu At-ls Nnn-p-sIm-n-cn-p-pthm Ahs lrZ-bclkyw AXm-bXv Cu C{n-b- a\-,v _pn AYhm n `K-hms B Znhy- kz- cq]w kw_- np [ym\w {]KmCh-bpsS kwLm-X-cq-]amb icocw Rmt\m BIp-n; V-am-bn-o-cp-tm B kabw km[-Is lrZbw `KRm Ch-sb-m kYm hne--Whpw \nXy-ssN-X- hms [ym\- P-\n- X-amb kzcq-]- n \n- e-am- bn- ocpp. \yhpw ktm-]cn hnip-hpw GI-c-khpw BIpp C-s\-bp \n-e-lr-Z-b-tm-Sp-IqSns B km[Fp a\-n-em-p-tm Ah bmsXm-cp-hn-[-n- ep I hnip _pn-cq-]- amb t\{X- hgn ]c-am-m-hns timIw A\p-`-hn-p-n-. Fs-t-p-ambn ZpxJ-tim-Im- B Znhy-kz-cq-]-ns Zi\w t\Sp-p. bmsXm-cp- Cu ]c-ta-iz-cs\ Adn-bp-pthm Ah Aa-c-\m-bn-oZn-I-fn\npw ap-\m-bn-o-cp-p. cpp; ]c-am-\--kz-cq-]-\m-bn-o-cp-p. kw_w ASp cp a{- -fn-embn XXz-Nn-- I kw_w tbmK-[m-c-W-amw a\-n-t\bpw C{n-b-hn-p-p. tfbpw \nb-{nv ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p--Xn-\p ap 7. C{n-tb`y: ]cw at\m a\k: kz-ap-aw km[\ hnh-cn-pp

kzm-Z[n alm-\mm altXmhy-ap--aw.

C{n-b--fn a\v t{ijvT- am-Ip-p. a\-ns\m _pn D-a- am-Ip-p. _pn- tb-m AXns kzman-bmb Pohm- mhv Db- Xm- Ipp; Fp-sIm-s- m Ah-sbm-n-tbpw ta CXn-\ -[ n-Im-c -a p- v. Ah-sbmw CXns Bm-]m-e-I-cmWv; CXv Ah-bpsS `cWm[n-Imcn-bm-Ip-p. AXm-bXv Ah-tb-m Pohm-mhv AXyw hne--W-am-Ip-p. Cu Pohm-m-hnepw CXns Ahy-(Im-c-Ww) icocw {]_-e-am-W.v bmsXmv CXns\ _n-nn-cn-p-pthm AXp `K-hms B {]Ir-Xn-bpsS Awi-amIp-p.

10. bZm ]m-h-Xn-jvTt m\m\n a\km kl _pn \ hntN-jvSXn Xmam-lp:]-camw KXnw.


tbmKm-`ymkw sNbvXp-sNbvXv Ftm a\-tm-Sp-IqSn ]t-{n-b- \-Xp-t]mse nc-am-Iptm _pn GI\mb ]c-am-m-hn ]c-am-m-hn-s\-b-msX asm-ntbpw teiw-t]mepw m\-ap-m-Im--co-Xn-bn ncam-bn-o-cptm B Ah-sb tbmKn-I ]c-a-KXn tbmK-ns ktm--a-KXn Fp ]d-bp-p.

8. Ahy-mp ]cx ]pcptjm hym]tIm enwK GhN bw mXzm-ap-tNytX Pp-c-ar-XXzw N K-Xn.


Cu {]Ir-Xn-sb-m AXn-s-kzm-an-bmb ]c-a-]p-cpj ]c-am-mhv t{ijvT-\m-Ip-p. Atlw \ncm-Im-c-cq-]-n k{X hym]n-n-cn- p- p. (KoX 94) Cu Pohm- mhv {]IrXn-bpsS _-\-fn\npw kYm ap-am-hp-Ibpw Aar-X-kz-cq-]-amb ]c-am-\-s t\Sp-Ibpw sNp-p. AXp-sImv a\p-j y Cu {]Ir-Xn-bpsS _- \ - fn\npw apn-t\-Sp--Xn-\p-thn CXns kzman-bmb ]c- {_ ]pcp- tjm- - as\ icWw {]m]n- Ww ]c- am-mhv Cu Pohn-I-fn Icp-W-tXmn ambm-a-dsb henp amptm At-lns Zi\w Chbvp kn-am-Ip-p. As-n Cu aqV-m, kZm X-tfm-sSmp hknn-cp-npw B ]c-ta-iz-c-s\-s Xncn--dn-bp-n-.

11. Xmw tbmK-anXn a\yt ncman- {n-b -[m-c Wmw A{]-a--kvXZm `hXn tbmtKm ln {]`- hm-]y- bu.
C{n-bw, a\-v, _pn Ch-bpsS \n-em-h--bpsS \maw tbmKw Fm-Ip-p. C{]-Imcw A\p-`- h- m-\-ap tbmKnsb alm-\p-`m-h-\mbn Icp-Xp-p. Fp-sIm-sm B kabw km[- I hnj-b-Zi\ cq]- - fmb Fm {]am-Z--fn \npw cln-X-\m-bn-o-cp-p. Fm Cu tbmKw DZ-bhpw AkvX-a-bhpw t]mse-bm-Ip-p. AXp-ImcWw ]c-am-m- hns\ {]m]n- - W- sav A`n- e- jn- p Cmep--fmb km[-I \nc-cw tbmK-bp--cm-bn-cn-p--Xn\p ZrVm-`ymkw sNbvXp-sIm-n-cn--Ww.

9. \ kwZrti XnjvTXn cq-]-aky \ Npjm ]iy Xn I-ss\\w lrZm a\ojm a\-km`n p]vtXm b GXZvhn Zpc-ar-XmkvtX `h-n.
Cu ]c-{_ ]c-ta-iz-cs Znhy-kz-cq]w {]Xy--hnj-b-cq-]-n \psS apn hcp-n-, ]c-am-m-hns

12. ss\h hmNm \ a\km {]m]vXpw itIym \ Npjm AkvXoXn {_phtXm\y{X IYw XZp-]-e-`y-tX.
B ]c-{_ ]c-am-m-hns\ hmWn apX-emb It{n-b-sImpw Npv BZn-bmb mt\-{n-bsImpw a\- v, _pn BZn-b mb Ax-I-c -W sImpw {]m]n- p- hm km[n-p- n- . Fp- sIm- sm AXv Ch-bsmw Fm-hp-n-S-p-\npw hfsc v Zqsc nXn-sN-p-p. Fm At-ls {]m]n-p--

66

I Xn\p Xo{h-ambn Cn-p--h\v At-ls {]m]n-p-hm


km[n-p-p. Cu kwKXn bmsXm-cp- ]d-bp-n-tbm kzoI-cn-p-n-tbm AXm-bXv CXp-kw-_-nv bmsXm-cp\v ZrV-amb hnizmkw DmIpntbm Ah\v Atls Fs\ {]m]n- p-hm Ignbpw? AXn-\m ]q a{-n ]d-n-p coXn-b-\p-k-cnv C{nbw a\v apX- embn Fmw tbmKm- `ymkw apJm- ncw XS-nv ""AXymhiyhpw km[-I\p e`yhpw BIpp'' Fp ZrV-\n-b-tm-Sp-IqSn \nc-cw AXns {]m]vXn-p-thn ]ca-amb D-WvTtbm-Sp-IqSn {]b-Xv\-io-e-cm-bn-cn--Ww. -

15. bZm kth {]`n-Zyt lrZ-b-tkyl {Kb: AY atXymartXm `h-tXy-Xm-h-y\p imk-\w.

13. AkvXo-tXy-thm-]-e_v[ hykvXz `mth\ tNm`tbm: AkvXo-tXy-thm-]-e-_v[ky XXz-`mh: {]ko-Z-Xn.


""]c-ta-iz-c Bh-iyhpw Atlw km[-I\p \n-bambpw e`yhpw BIpp'' F Imcy-t--n-bp ZrVhn-izmkw km[-I\v Ftmgpw Dm-bn-cn--Ww. ]noSv CtX \n-b-tm-Sp-IqSns At-ls kzoI-cn-pIbpw XZ-\-cw XmXznI hnth-N-\m-]qw \nc-cw Atls [ym\n-p-Ibpw sNbvXnv B ]cm-i-nsb {]m]nmw. ""Atlw Bh-iy-am-Wpw Xs Xs lrZ-bn hncm-Pn-pp Fpw AXns {]m]vXn BhiyamIpp'' Fpw Ftm km[-I hnizm-k- tm- Sp- IqSn `Khms\ kzoI-cn-p-pthm Atm ]c-am-m-hns B XmXznI Znhy-kz-cq]w Ahs hnip lrZ-b-n kzbambn {]I-S-am-hp-Ibpw `K-hms {]Xyw A\p-`-h-am-IpIbpw sNp-p. kw_w C\n \njvma`mh-ns aln-a-sb-n ]dbpp

km[-Is lrZ-b-n-ep Al-bpw aa-Xm-cq-]-nep kakvX Am\ {Kn-Ifpw \-Xp-t]mse Apt]m-Ip-Ibpw Ahs Fm-hn-[-n-ep-ap kwi- b- kYm \in-p-Ibpw D]-cyp--amb D]-tZ-i-a-\p-k-cnv ""]c-{_ ]c-ta-iz-c Bh-iy-amWv; At-ls \n-bambpw e_npw'' Fp ZrV-\n--bhpw Ah-\p-mIp-tm Ah Cu ico-c-n Pohn-p-sIm-p-Xs ]c-ta-iz-cs\ kmm-XvI-cnv Aa-c-\m-bn-o-cp-p. thZm- ns k\m-X-t\m-]-tZiw CXp am{X-am-Ip-p. kw_w C\n ac-Wm-\--c-ap Pohm-m-hns KXn hn--s-Sp- p.

16. iXw ssNIm N lrZ-bky \mUy-kvXmkmw aq[m\ a`n\n: krssXIm Xtbm[z-am-b--ar-X-Xz-taXn hnjz-\ym DXv{I-atW `h-n.
lrZ-b-n \qn-sbmp {][m\ \mUnI Dv. Ah Ahn-sS-\npw Fm `mK-tbvpw hym]n-p-In-S-p-p. AXn kpjp-a v\-s b- p-] -d-b p Hcp \mUn lrZ-b n\npw akvX-I-n-te-bvp t]mbn-cn-p-p. `Khms ]c-a-[m-a-n-tebvp t]mtI Ah-Imin B \mUn-b nqSn ico- c - n\npw shfn- b nhv Ghpw Db temI- n `K-h ms ]c-a-[ m-a nsNv Aar-X-kz-cq-]\pw ]c-am-\--a-b-\p-amb ]c-taiz-cs\ {]m]n- p- p. ap Pohn- I ac- W- Im- ev ap \mUnI-fnqSn ico-cn \npw shfn-bnhv Ah-c-hcpsS I-pw hmk-\-Ipw A\p-k-cW-ambn \m\m-tbm-\n-Isf {]m]n-p-p.

14. bZm kt {]apNyt Imam tbky lrZn-{inXm: AY atXymartXm `h-Xy{X {_ ka-iv\p-tX.


a\p-jys lrZbw \nXyhpw \nc-- chpw \m\m-{]-Im-c-fn-ep-ap sFln-Ihpw ]mc-eu-In-Ihpw Bb A`n-emj-sImp \nd-b-s-n-cn-p-p, Cu ImcWw sImv Cu ]c-am-\ kzcq-]-\mb ]c-ta-iz-cs\ F{]-Imcw {]m]np-hm km[npw Fv Ah Hcn-epw Nnn-p-n. Imay-hn-j-b--fpsS Bk-n-bm Ah ]c-am-mhns\ {]m]n-p--Xn\v A`nejnp-p-an-. Cu Fm A`nemjfpw km[-Is lrZ-b-n \npw kaqew \inp-t]m-Ip-tm Ah Aa-c-\mbnocp-Ibpw Cu a\pjy- i- co- c-ns B ]c- {_ ]c- ta- iz- cs kmm A\p-`hw \-Xp-t]mse kwPm-X- am-Ip-Ibpw sNp-p. kw_w kwib cln-X-amb ZrV- \n--b-ns alnasb ]d-bpp

17. BwKp-jvT-am-{X:-]p-cptjmcmm kZm P\m\mw lrZtb kn-hnjvSx Xw kzm-co-cm-Xv{]-hr-tl-p-RvP m-Zn-th-joImw ss[tcyW Xw hnZyp-p-{I-a-arXw hnZym- p-{I-a-ar-X -an-Xn.
AJn- e-n-tbpw A-cym-an-bmb ]ca ]pcpj ]c-taiz-c lrZ-bn-\-\p-cq-]-ambn AwKpjvSam-{X-cq-]-n kZm Fm a\p- jy-cp- tSbpw Dn \nh- kn-p- p, Fnepw a\p-jy At-l -ns t\tc t\mp-p-t]m-ep-an-. bmsXm-cp- {]am-Z-c-ln-X-\mbn At-ls {]m]n-p-Xn-\p km[-\-bn apgp-Ip-pthm Ah ico-c--\mb B ]c- ta-iz-cs\ Cu ico- c-tm- sSmp Xs kzb- ambpw AXp-t]m-se-Xs {]tXy-I-ambpw hne-- W-ambpw km[mcW Bfp-I ap- p- n\npw AXns \mcns\ {]tXyI-am-bn-m-Wp--Xp-t]mse ImWp-Ibpw thWw. AXm-bXv

67

I F{]-Imcw ap-p-n-ep \mcv ap-p-n-t\-m hne-

hn[n-Ifpw {]m]n-nv P\-\a-c-W--fn\np ap\pw - Whpw {]tXy-I-X -bp-X p-am-bn-cn-p-pthm AtX Fm hnIm- c--fn\np cln-X\pw AXp-t]mse kYm {]Imcw Xs B ico-c-hpw. Bm-hns Dn A[n-h- hnip--\p-ambn ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p. am-sckn-p ]c-ta-iz-c B cn-t\-mfpw kYm Akm- nepw Cu Bym-nI hnZysb Cu hn[-n \Nn-tI[m-c- W-am-Ip- p. AXp- Xs hnip Aar-X-a-Ip-p. ChnsS X- n\p Xpeyw icn-p-icn a\-n-em-p-Ibpw {im-]qw Cu hmIys ]p\- cm- hn-p- Xv D]- tZ-i-ns kam- AXns\ [cn-p-Ibpw sNp-pthm Ah\pw \Nn-tI-X-n]vX n-tbbpw AXp-t ]mse knm- -ns \nn-X- Xz- t\-tmse Fm hnIm-c--fn\npw cln-X\pw P\-\a-ctbpw kqNn-n-p-p. W--fn\np ap-\p-am-bnv ]c-{_ ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-hm km[n-p-p.

18. arXyp-t{]mmw \Nn-tItXmY e_v[zm hnZym-taXmw tbmK-hn[nw N Ir\w {_ {]m]vtXm hnctPm`qZzn-ar-Xyp ct\ymt]y hw tbm hnZ-[ym--ta-h.

imn- ] mTw
Hmw kl \mh-h-Xp. kl \u `q\-p. kl hocyw Ic-hm-h-ssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZznjm hssl. imnx imx imnx
CXns Aw D]-\n-j-ns Bcw-`-n sImSpn- p- v.

C{]-Imcw ba-cm-P-\m D]-Zn-jS-amb kakvX hnth-Nv \--tfbpw {im-]qmw tI-Xn-\p-tijw \Nn-tI-Xv At-l-m ]d-b-s kq-hn-Zybpw tbmK-ns

tIt\m-]-\n-jv
Hmw imnx imnx imnx

Cu D]-\n-jv kma-th-Z-nse ""Xe-h-Imc {_m W''ns Hcp `mK-am-Ip-p. Xe-h-Im-cs ssPan-\o-tbm]-\n-jv Fp-IqSn ]d-bm-dp-v. Cu D]-\n-jv BZyw ""tI\'' F hmp-sImv Bcw-`n-p--Xn-\m CXn\v tIt\m-]-\n-jv Fp t]mcp-h-p. CXns\ Xe-h-Im-tcm]-\n-jv ({_m--tWm-]-\n-j-v) Fp IqSn Nne hnfnp-p.

tl ]c-am-m-th, Fs Fm AwK-fpw hmWn, t\{Xw, t{im{Xw apX-e mb Fm It-{n-b - fpw mt\-{n-b-fpw {]mW-k-aq-lhpw imco-cn-Ihpw am\kn-I-hp-amb in-Ifpw HmPpw Fm ]pjvSnbpw AXpt]mse hrnbpw {]m]n--s. D]-\n-j-p--fn hn-s- n- cn-p k- cq-]-{_-s Rm Hcn- epw kzoItIt\m- ]- \n-j-n {_- X- Xz- s-n {]Xn-]m- Zn-pp. cn-m-Xn-cn--bn-. AXp-t]mse B {_hpw Fs HcnCu XXzw hni-Z-am-p--Xn\v Kpcp-injy kwhm-Z-cq-]-n epw ]cn-Xy-Pn-m-Xn-cn--s. Fs kZm-Im-ehpw kzXXz-sf hnh-cn-p-p. am-n-o-s. Ftm-Sp-IqSn {_-n-tbpw {_tm-Sp-IqSn Ftbpw \nXy-k-w \ne-\n-s. D]imn- ] mTw \n-j-p--fn GtXXp [--sf-n {]Xn-]m-Z\w sNHmw A]ym-bp aamw-Km\n hmIv {]mW--px- s-n-cn-p-pthm Ah-sbmw D]-\n-jns GI-am{X t{im-{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn; khw ey-amb ]c-{_--]-c-am-m-hn \nc-cw hym]r-X-ambn {_u-]-\n-jZw amlw {_ \ncm-Ipcymw am am Fttm-ep km[-Im-cn kZm-Im-ehpw {]Iminp{_ \ncm-I-tcm-Xv, A\n-cm-I-c-Wa-kvXz-\n-cm-I-cWw sIm-n-cn-s; Fn \nXyhpw \nc--chpw Dm-bntakvXp; XZm\ n \nctX b D ]- \ n- j p sm-n-cn--s. Fs {Xnhn-[-Xm-]-pw imn- bp-m[mkvtX abn kp tX abn kp. I-s.

68

I {]Y-a-JWvUw
kw_w injy Kpcp-tZ-h-t\mSp tNmZn-pp:

1. Hmw tIt\-jnXw ]XXn t{]jnXw a\: tI\ {]mW: {]Y-ax-ss{]Xn bp: tIt\-jnXmw hmN-anamw hZn Npx t{im{Xw I D tZthm bp\-n.
Cu a{-n \mep tNmZy- AS-n-bn-cn-p-p. PU-cq-]-amb Ax-Ic-Ww, {]mW, hmWn XpS-nb It-{n-bpw Npv BZn-bmb mt\-{n-bpw AXm-Xn-t-Xmb Imcy- \S-p--Xn-\p Ign-hp-I {]Zm\w sNbvXn-cn-p-Xpw AXp-Isf AXmXn-t-Xmb I--fn {]h\ \nc-X-am-n-sm-ncn-p-Xpw Bb GtXm k-i-n-a-mb tNX-\-bp-tm, AXv GXmWv? F-s\-bp--XmWv? kw_w CXn\p adp-]-Sn-bmbn Kpcp ]d-bp-p.

2. t{im{Xky t{im{Xw a\tkm at\m b ZzmtNm l hmNw k D {]mWky {]mW: Np-j--p-c-Xn-apNy [ocm: t{]Xymkvamtm-Im-Z-ar-Xm-`-h- n.
Cu a{- n Kpcp injys tNmZy-p kv]jvSamb adp-]Sn ]d-bmsX hmp-IsImp Imcyw {Kln-nm {ian--bm-W.v bmsXm-cp- a\-ntbpw {]mWtbpw kqt-{n-b- -fp-s Sbpw kakvX PK- ntbpw ]c-a-Im-c-W-\m-Ip-pthm bmsXm-cp--\n \npw in {]m]n-nv Ch-sbmw AXm-Xn-t-Xmb {]h-\ \S- p- hm {]m]vX-cm- bn- cn-p-pthm bmsXm-cp- Ch-sbmw Adn-bp--h\m-bn-cn-p-pthm Ah B ]c{_-]p-cp-tjm--a Xs CXn-s-sbmw t{]c-Ii-nbm-bn-cn-p-p. Ahs\ Adn-nv m\n-I- fm-bn-p--h Poh-p--cmbn Cu temI-n \npw {]bmWw sNbvXtijw Aa-c-kz-cq-]-am-bn-o-cp-Ibpw sNp-p. AXm-bXv P\- \-a- c-W- -fn \npw \nXy- ambn tamN\w {]m]n-p- p. kw_w B a\-nepw {]mW-\nepw C{n-b-fnepw t{]c-WsN-ep-p {_w C-s\-bpXmIp-p. C{]Imcw Akv]-jS- cq]w Fp-sIm-mWv? CtX-n Kpcp ]dv bp-p.

Aeu-InI Znhy XXz--fn-tebvv Ah-bpsS {]th-i\w Hcp Imepw kw`-hy-a-. ]nstbm Ah-bn IpSn-sImp tNX-\bpw {Inbm-i-nbpw AtX {_-ns Xs t{]c-Wbpw inbpw BIp-p. C{]- Im-c-ap Ah- bn a\x--C-{n-b- apJm-ncw B {_w "Cs\' D-Xm-sWv Bv Fs\ ]d-bp-hm Ignbpw? C{]Imcw {_-X-tXzm-]-tZ-i-ns kzcq]w \mw Bcn \npw ]Tn-n-p-an; \mw kzbw kz_p-n-bpsS a\\w hgnbmbn {Kln-n-p-an-. GsXmcp alm-]p-cp-j-\n\npw Cu KqV-X-Xz--fpsS D]-tZiw \app e`n-n-cn-p-pthm Ah B ]c-{_--]-c-ta-iz-c PU-tN-X-\-Ip `n\m-sWp \mw {Kln-n-cn-p-p. Adn-b-s-Sp-n- S-tmfw kw]q-P-U-h--fn\npw kYm `nhpw Cu PU-hs Adn-bp-Ibpw Fm kzbw Adn-b-s-SmXn-cn-p-Ibpw sNp Pohm-m-hn-s\-m AXy-[nIw D-ahpw BIp-p. C{]-Im-c-ap nXnv AXns kzcq- ]-X-Xzs hmp-Ihgn hy-am-p-hm Hcn-epw km[y-a-. CXp-sImp AXns\ {Kln-p--Xn\p kqN-\Isf B[m-c-am-t-- Xmbn hcpp (KoX 15-18). kw_- w C\n AtX {_- s, {]iv\--fpsS ASn- m\-n hopw Ap a{- aqew a\-n-em-p-p.

4. bZzm-Nm-\`yp-ZnXw tb\ hmK-`yp-ZytX XtZh {_ Xzw hnn t\Zw bZn-Z-ap-]m-k-tX.


bmsXmv hmp-I-fm hy-am-p-hm km[n-ppthm AXp-t]mse {]mIr-X-hm-Wn- bn ]d-s-n-p XXz-fm D]m-kn--s-Sp-pthm AXv {_-ns hmkvXhnI cq]w BIp-n-. {_-XXzw hmp-Ipw AXo-Xam-Ip-p. bmsXmcp in-bpsS Awiw-sImv hmWn-bn kwkm-c-in {]I-S-am-Ip- p-thm, bmsXmv hmWn-bptSbpw mXmhpw t{]c-Wbpw {]h-\hpw Bbn-cn- ppthm AXp {_-am-Ip-p. B hnj-bn tIhew C{Xbpw am{Xta ]d-bp-hm km[n-p-I-bp-q.

5. b-\km \ a\ptX tb\m-lpt\m aXw XtZh {_ Xzw hnn t\Zw bZn-Z-ap-]m-k-tX.

_pn-bp-tSbpw a\-n-tbpw hnj-b-n Fsmw Adn-bp-hm Ign- bp-pthm AXp-t]mse {]mIrX at\m-_pn-bn \npw Adn-n-p-- Xmb GsXmcp XXzs D]mkn-p-pthm AXp {_-ns hmkvX-hn-I-kz-cq-]-am-Ipn-. ]c-{_--]-c-ta-iz-c a\-n\pw _pnpw kYm 3. \ X{X NpK-Xn \ hm-Xn t\m a\x AXo-X-\m-Ip-p. bmsXmp a\-n-tbpw _pn-bp-tSbpw \ hnZvtam \ hnPm-\otam bssY-XZ-\p-in-jymXv mXm-hm-Ip-pthm Ahbvp a\\w sNp--Xn\pw A\y-tZh XZzn-Zn-Xm-ZtYm Ahn-Zn-Xm-Z[n \nbw sNp--Xn-\p-ap in \Ip-pthm AXpt]mse a\-\hpw \n-bhpw sNp--Xn \nbp--am-bnCXn ip{ipa ]qtjmw tb\-k vX-Zvh ym-N-N- n-t c. cn- p- pthm bmsXm- ns in-b psS Aev] mw-i B kn-Zm- \ ]c- a-L\ ]c-{_-s {]mIr-X--fmb n\npw _pn-bn \nbw sNp--Xn\pw a\-n Ax-Ic-W-pw C{n-b-pw Adn-bp-hm Ign- a\\w sNp--Xn-\p-ap Ign-hp-m-Ip-pthm AXt{X bp-n-. Ahbvv Ahn-Sw-hsc Fp-hm Ign-hn-. B {_w. B hnj-bn C{X-am-{Xta ]d-bp-hm-\p-q.

69

kmt-Xn-I-`m-j-bn {Kln-p--Xn-\p-thn ChnsS Kpcp, AJn-e-n-tbpw mXm-hv, in-{]-Zm-b-I, kzman, t{]c- I , {]h- I , k- i - n- a m, \nXy Ip-I-fpsS hnjbw Ip-I apJm-ncw ImWp- Fsmw A{]m-Ir-X-]-c-a-X-Xz-amb {_-s-n ]d-pIbpw Adn-bp- Ibpw sNp-Xpw D]m- k\ \S-p--Xp-amb X-n-cn-p- p. {]mIrX ]Zm-k-bw. AXp {_-ns hmkvX-hnI-cq-]w BIp-n-. ]c-{_ ]c-ta-iz-c Np-cmZn C{n- ZznXob JWvUw b-pw AXo- X- \m-Ip- p. bmsXm-ns inbpw t{]c1. bZn a\ytk kpth-tZXn Z{`-ta-hm]n W-bpw-sImp Npv BZn-bmb mt\- {n- b- X\q\w Xzw th {_tWm cq]w fpsS hnj-b - -fn kmayw {]I-Sn- n- p-pthm bZky Xzw bZky tZth-jzY \p bmsXmv Ahsb Adn-bp-Ibpw Ahsb AXm-Xp-I-fpsS aoamwkytah tX at\y hnZo-Xw. hnj- b- Adn-bp--Xn t{]cW sNep-p- Ibpw sNppthm AXp-t]mse bmsXm-ns in- bpsS Awi-amCu a{- n Kpcp Xs injys\ {i-tbm-Sp-IqSn Ip-pthm B {]`mhw {_-am-Ip-p. Cu hnj-bn hon- p-sImp ]d-bp-p. \mw apJm-ncw a\-n-em-nC{X-am-{Xta ]d-p-X-cp-hm kmy-am-Ibp-q. {_-X-Xzs {ihn-n- v. B {_s ]q-ambpw

6. b-pjm \ ]iyXn tb\ Npwjn ]iyXn XtZh {_ Xzw hnn t\Zw bZn-Z-ap-]m-k-tX.

{Kln-p-I-gnp Fp \o Xocp-am-\n-p-I-bm-sW-n \o {_- kz-cq-]s Ghpw Aev]-ambn am{Xta {Kln- n- pq FXp Xo- bmb kwK- Xn-bm-Ip-p. Fp-sIm-s- m B ]c-{_-ns Awi-`q-X-am-bn-cn-p Pohm-m-hv, bmsXmv {ih-W-]p-S--fp eo-`-hn-p-pthm AXn-s\--sbpw AYhm Fm tZh-X-I-fnepw AXmbmsXmcp {]mIr-X-hkXp-k-aq-l-m D]m-k\ sN-s- bXv a\-v, _pn, {]mW apX-em-b-hbn Aeo-\-am- v Sp-pthm AXv hmkvX-h-n {_-kz-cq-]-am-Ip-n-. ]c- bn-cn-p {_-ns Awiw-sImv AXm-Xp-Ip {_--]-c-ta-iz-c t{imt{X-{n-b--fpsS mXmhpw t{]c- {]hnp--Xn-\p Ign-hp-I Dm-bn-sm-n-cn-pI\pw AXn {ih-Win kzoI-cn-p--Xn-\p Ign- p. AXns\ \o {_w Fp Icp-Xp-I-bmsWn \ns hns \nt- ]-I\pam-bn-cn-p-pthm AXp kmm ]c- Adnhp bYm-am-Ip-n-. {_lvaw C{X-bn HXp-n{_-am-Ip-p. Cu hnj-bs kw_-nv CXn IqSp- \np-n-. Cu Pohm- m- hnepw kakvX hniz-{_-m- X-embn Hpw ]d-bp-hm-\n-. nepw hym]n-p-I n-S-p in-sbmw GtIm-]np t\mp-I-bm-sW-n AXv B {_-ns tIhew 8. bXv {]mtW\ \ {]mWnXn tb\ {]mW: Hcwiw am{Xta BIp-p-q. AXn-\m \o a\-n-em-n{]Wo-btX bn-cn-p Cu {_-XXzw \ns kw_- n-n-S-tmfw XtZh {_ Xzw hnn t\Zw bZn-Z-ap-]m-k-tX. ]p\hn-Nm-cW sNt-Xp Bh-iy-amWv Fp Rm {]mW aqew tNjvSm-bp--amb hkvXp--tfbpw Icp-Xp- p. {]mIr-X- {]m-W-\m A\p-{]m-Wn-X- amb XXz--tfbpw D]mkw_- w Kpcp-tZ-hs D]-tZ-is ASn-m-\-amn k\ sNp-Xp hmkvX-h-n {_-ns kzcq-]-a-. Nnn-nv injy At- l-ns apn Xs A`n-{]mbw ]c- {_ ]c-ta-i z- c Ah-b vs mw AXo-X -\ -t {X. {]I- S-am-p-p. bmsXmp {]mWs mXmhpw t{]c-I\pw AXn\p in \Ip--h\pw BIp-pthm bmsXm-ns in2. \mlw at\y kpth-tZXn bpsS Aev]mwiw e`n-n-,v bmsXm-ns t{]c-W-sImv t\m \ thtZXn thZ N Cu {][m\ {]mW AJn-e -tbpw tNjvS m-b p- tbm \ kvXtZzZ XtZzZ amnop-pthm AXp k-i--\mb ]c-ta-izc t\m \ thtZXn thZ N. {_-am-Ip-p. AXns\ kw_-nv C{Xbpw am{Xta ]dbp-hm Ign-I-bp- q. Cu a{-n injy Xs Kpcp-tZ-hs D]-tZ-in\npw kzw A\p-`hw C{]-Imcw {]I-S-am-p-p. kmcmwiw Fs-m {]mIr-X--fmb a\- n\pw C{nb-pw e`y-am-Ip hnj-b--sfmw {]mIr-X--fm-Ip- ""B {_s Rm \mbn Adn-bpp Fv Ah-Im-ip. AXm-bXv Ahsb ]c-{_ ]c-ta-izc ]cm-Xv]-c-]p-cp- s-Sp-n; Fm AXns\ Rm\-dn-bp-n-spw AwKotjm--as hmkvX-hn-I-kz-cq-]--fmbn AwKo-Icn-p- I- c n- p- n- . Fp- s Im- s - m Rm\-d n-b p-I bpw hm km[y- ta- b-. AXn-\m Ahsb D]m-kn-p-Xp ]c- sNpp Fn- cp- mepw Fs Cu Adnhv Hcp mXmhv {_ ]c-ta-iz-cs D]m-k-\bpw BIp-n-. a\-v, _pn GsX-nepw tb-h-kvXp-hns\ Adn-bp--Xp-t]m-ep--XapX- em-bh-bv-Xo-X- amb ]c-{_ ]c-ta-izc kzcq-]s . CXv AXn- t\-m kYm A]qhpw Aeu- In-Ihpw -

7. b-tdm-t{XW \ irtWmXn tb\ t{im{X-anZw {ipXw XtZh {_ Xzw hnn t\Zw bZnZ ap]m-ktX

70

I BIp-p. AXp-sIm-mWp Rm BZyw ""Rm\-Xns\ Adnbpp Fpw Adn-bp-n Fpw Fnepw Rm\-dn-bpp'' Fpw ]d--Xv. Fs Cu hmp-I-fpsS clkyw injym-cmb R-fn B {_s Adn- n-p--h \p icnp a\-n-em-p-hm km[n-p-p. kw_w C\n {ipXn apIfn ]d Kpcp-in-jy-kwhm-Z-ns Bibw kzbw hymJym-\n-p-p.

kw_w C\n B {_-X-Xzs CtX P-n Adnn-cn- t-Xv AXyw Bh- iy- am-Ipp Fp ]d-psImv Cu {]I-c-Ws D]-kw-l-cn-p-p.

5. Cl tNZ-thZo ZY-kXyakvXn \ tNZn-lm-th-Zo--lXo hn\jvSn: `qtXjp `qtXjp hnNnXr [ocm: t{]Xym-k vam-tm-Im-Z-arXm `h-n.

am\-h-Po- hnXw AXyw Zp- `- am-Ip- p. AXp e`n- p a\p- jy ]c- am-m-hns\ {]m]n-p--Xn\p km[-\-I-fn X-c-\m-bn-o-cp-n-s-n Ah Ghpw hep-Xmb sXp {]hn- p-p. AXp-sIm-mWp {ipXn-bn ]d-bpbmsXmcp alm-]p-cp-j ]c- {_--]- c-ta-iz-cs kmm- -Xv, "Cu Zp-`-amb a\p-jy-i-cocw \ne-\np--Xp-hsc Xvmcw {]m]n-n-cn-p-pthm Ah-\n "Rm ]c-ta-iz- `K-h-XvIr]m ISm--m {]m]vX-am-bn-cn-p km[\ cs\ Adn-n-cn-pp Fp Al-mcw Aev]-am{Xw kma-{Kn- I D]-e-_v[-am- bn-cn- p-tm F{Xbpw thKw ]ct]mepw Dm-Ip-n-. Ah ]c-am-m-hns A\-hpw am-m-hns\ Adn-bp-Xp Fm {]Im-c-nepw t{ijvT-amAko-ahpw Bb aln-am-h-n \na--\mbn "]c-am- bn-cn-pw. am\-h-P--ns ]c-a-km-IXbpw AXp-Xs- bm-Ip-p. Hcp ]t Cu kphm-h-kcw ssIhn-pmhp kzb-tah Xs Adn-b-s-Spp' Fp a\-n-emp-p. AmsX ampw Xs B alm-hns t]m-I-bm-sW-n ]noSp kw`-hn-p-Xp alm-\m-i-am-bncnpw XpS-bmbpw arXyp-a-b-kw-km-c-ns {]hml Ac IS-p-hm km[y-a-. Ako-a-bpsS koasb koamfn HgpIn \S-t-- Xmbpw hcp-p. Atm Icp _--am-b-Xn\v Fs\ {]m]n-m Ignbpw? AXm-bXv ]mm]w {]I- S n- n- p-I -b - msX ap bmsXmcp Rm {_s Adn-n-cn-p-p. Rm m\n-bm-Ipt]mwhgnIfpw Ahtijn-pn. {]]ns {Xnhn[ p, ]c-ta-iz-c F\ndnb-sp Ignp Fv BscXm]--fnepw {Xnhn[ thZ-\Ifnepw \np c- -Sp--Xnnepw Icp-Xp-p-s- n Ah kYm {`a-n AI\p Hcp Hcp t]mwhgn Pohn-I am\-h-P--n Z-Xs-pIgnncn-p-p. Fp-sIm-s-m {_w C{]tbm-Sp-IqSn km[\ ]cm-b-Wcmbn X-fpsS Pohs\ \nXyIm-c-ap m\-hn-j-b-a-. F{Xtbm m\ km[-\-I X-bn-tep thn k^e-am-n- opI F-Xm-Wv. a\pDv. Ah-bn Hn\p-t]mepw {_-ns kao-]v jy-Pw IqSmsX ap A\-h[n tbm\nIsfmw-Xs Fp--Xn\v km[n-p-n-. AXp-sImv C{]-Imcw I- ^-e- A\p-`hn-p--Xn-\mbn am{Xw {]m]vX- am-IpAdnhp km-Zn--hsc kw_-n-n-Stmfw ]c-am-mhp p. Ah-bn Pohn-Ip ]c-am-m-hns\ {]m]n-p--XnkZm Am-X-am-Ip-p. Adn- b-W-sa-p A`n-am\w \ne- \p bmsXmcp km[-\-Ifpw A\p-jvTn-p-hm km[y-a\np--Xp-hsc ]c-ta-iz-cs kmmXvImcw e`yam-Ip- . _pn-am-m-cmbh Cu kwKXn a\-n-em-p-Ibpw n-. Adn-bW-sa-p A`n-am\w Aev]-am{Xw t]mep-an- Ah AXnqSn ]c- am-m- hns kmm-XvImcw {]m]nv m `mKy-hm-m-cmb alm-]pcpjmp ]c-ta-iz-cs Fs-t-p-ambn P\\ acW N{I-n\npw tamN\w kmm-Xvmcw e`yam-Ip-p. t\Sn Aa-c-m-cm-bn-o-cp-Ibpw sNp-p.

3. bkym aXw Xky aXw aXw bky \ thZ k: Ahn-mXw hnPm-\Xmw hnm-Xa-hn-Pm-\ -X mw.

4. {]Xn-t_m-[-hn-ZnXw aX-a-ar-XXzw ln hntX B\m hntX hocyw hnZybm hn-tX-arXw.


D]-cyp--amb h-\-n ]c-am-m-hns GXp kzcq-] s ey-a m- n-b m-b n-c n- p- pthm AXns\ Ghpw \mbn a\-n-em-p--Xm-Ipp hmkvX-hn-I-amb m\w. Xzmcm ]c-am--{]m-]Xnbpw e`y-am-Ip-p. ]c-amv -m\ {]Zm- bn- \n-bmb m\-cq- ]-in A- cym- an- bmb ]c-am-m-hn-\m a\p-jyp e`n-p-p. a{--fnepw hnZy-I-fnepw \nv Aar-X-cq-]am-Ip ]c-{_--ns {]m]vX n e`n- p- p. Xqew a\p-j y- c n ]c-{ _ ]pcptjm-as bYm kzcq-]s Adn-bp- -Xn- \p A`n-cp-Nnbpw Dm-lhpw hn-p-sIm-n-cnpw Fp ]d-b-s-n- cn-p- p.

XrXo-b -JWvU w
kw_w {]Ya JWvU-n {_-ns kzcq-]XXzw a\-n-em-p--Xn-\p-thn AXns in-bpsS kmt-XnI `mj-bn hn`n {]Im- c-n ZnKvZi\w sNs-n-cn-p-p. cm-as JWvU-n {_-m-\ns t{ijvT- X- sb-n ]d-bp--Xn-\p-thn {]Y-a-{]-I-cW-ns h-\-I-tfmSv H-t\m-n {_-ns kzcq]w Fns\ tXm-s-Sp-pthm hmkvX-h-n AXns ]q-cq]w A{X-bvsmpw Bbn-cn-p-n; AXm-Is AXns aln-a-bpsS Awiw am{Xta BIp-pq. Pohm-m-hv, a\-v, {]mW, C{n-b apX-em-bhbpw Ah-bpsS tZh-X-Ifpw Fmw-Xs {_-n

71

I \npw A\p-{]m-Wn-Xhpw t{]cn-Xhpw in-apw Bbn


Imcy-am{X {]k---fmbn hn-p-p. aqm-as JWvU-n hniz-n GtXXp PohnItfm ]Zm-tfm in-apw kp-chpw {]nb-s-Xp-ambn tXmp-p-thm, Ah-bpsS Pohn-X-n ImW-sSp k^-e-X-Isfmw Xs aln-X-s-bm-Ip-p-shp ZrjvSm-- aqew {Kln-n-p-p.

Cu Imcy-km-y-n\v An Ign-hp--h-\m-sWp Iv At- l- tmSp ]dp: "Atbm PmX- th- Zm, Ap t]mbn B bw Bcm-sW-p hnhcw Adn-p-sIm-p-h-mepw.'' Anp Xs _pn-i-n-bn A]m-c-amb Kpm-bn-cp-p. AXp-Im-cWw Atlw ]d-p, "\-Im-cyw, Rm\p-S Xs hnhcw Adn-p-h-cmw.'

1. {_l tZtht`ym hnPntKy Xky l {_ tWm hnPtb tZhm Aa-lo-b X sF- mkvam Ita-hmbw hnPtbm kvamIta-hmbw aln-ta-Xn.

4. XZ-`y-{Z-hXv Xa-`y-h-ZXv tImkoXy-nhm Al-a-kvao-Xy-{_-ho-m-X-thZm hm Al-k va o-Xn.


CXn FmWp {]bm-k-ap--sXv An-tZ-h Nnn-p. AXn-\m Atlw AXn-thKw b-ns kao-]p sNp-tNp. At-ls Xs kao]w Inp bw tNmZn-p. ""Am-cm- Ipp?'' Atm An hnNm-cnp; Fs tXtPm-a-b-cq-]s Fm-hcpw Adn-bp-Xm-Wsm? Ch-\-s\ Fs Adn-bp-hm Ign-n-n. Atlw sNmSn-p-sIm-p-cw ]d-p. ""Rm {]kn-\mb An-bm-Ip-p. Fs ]Z-hn-tbm-Sp-Iq-Sn-bXpw clky-]q-hp-amb \maw PmX-th-Z Fm-Ip-p.

]c-{_ ]pcp-tjm--a tZh-m-cn Ir]-bp--h-\mbnv Ahp in {]Zm\w sNbvXp. AXp ImcWw Ah Akp-c- m-cpsS ta hnPbw hcn-p. Cu hnPbw hmkvXh-n `K-hm-t-Xp-X-s-bm-bn-cp-p. tZh-X-I tIhew \nanw am{Xta Bbn-cp-p-q. Fm B hkvXpX tZh-m AwKo-I-cn-n-. Ah `K-hms Ir]sb AwKoI-cn-msX B aln-asb X-fpsS Ignhpw aln-abpw kw_w Atm b- cq-]-amb {_w An-tbmSp Fp Icp-Xnbpw AXyw Al-m-c-tm-Sp-IqSn X tNmZnp henb _e- im-en- I-fm- sWpw X-fp-tS- Xmb _e-]u-cpjw 5. Xkvan-kvXzbn Inw hocy-an-Xn. A]oZw kw sImmWv Akp-c -msc ]cm-P-b -s-Sp- n-b -sXpw Ztl-bw, bZnZw ]rYn-hym-an-Xn. `mhn-p. An-bpsS Ktmn tInp {_w Hpw Adn-p2. Xssjw hnPvu tXt`ym l Iq-Sm--X- h-s\-tmse ]dp "\-Xv. Av An-tZ-h{]mZp_-`qh Xbpw PmX-th-Z\pw BW-tm. hfsc \ Imcyw. Fm X hyPm-\X InanZw b-an-Xn. F\np Nne-sXmw Adn-b-W-sa-p-v. Zb-hp-sNbvXp ]dtZh- X-I-fpsS Al-m- cs Icp- Wm-\n-[n-bmb `K-hm p-X-m sImmw.'. ""\n-fn Fp in-bm-Wpa\-n-em-n. Cu Almcw hf-cp-I-bm-sW-n Ah-cpsS Xv? \nsp sNm Ignbpw?'' CXn\v An-tZ]X\w Xo-bmbpw kw`-hnpw F `-Ieym-W-Im-cn- h Ktm-Sp-IqSn adp-]Sn ]dp F\n-s-p-sN-pbmb `K-hm hnNm-cn-p. `-h--e-\mb `K-hm\p `- hm Ign-bp-satm? CX-dn-bp-hm \n-fm-{K-ln-p-p, m-cpsS ]X\w Fs\ kln- p-hm Ignbpw? AXn-\m As? tl' Rm a\p hbvp-I-bm-sW-n Cu `qa`K-hm tZh-m-cn Icp-W-bp--h\mbn Ah-cpsS Zw WvU-e-tbpw AXn-ep Fm hkvXp--tfbpw Icnp ian-n-p--Xn-\p-thn Ah-cpsS apn Znhy-km-Im-c-b- Nmq-m-c-ambn amp-hm Ign-bpw. - cq-]-n {]Xy--\m-bn. tZh-m B-cy-N-In-X-cm-bn. B ApX hnim-e-cq-]s ImWp-Ibpw Cu Znhy-bw Fv Fp Nnn-p-Ibpw sNbvXp. Fm Ahv AXns\ Xncn--dn-bp-hm Ign-n-.

An-tZ-h-X-bpsS hop-ap Ktm-n-I tItZh- m B AXn-hn-N n{X alm-Im-b-amb Znhy-b - tm b-cq-]-[m-cn-bmb ]c-{_ ]c-ta-iz-c At-ls Inv B-cn-I-ambn `b-s-Sp-Ibpw AXns\ ns apn-tebvv Hcp DW--pv Cp-sIm-Sp-pAdn-bp--Xn\p hy{K-cm-bn-o-cp-Ibpw sNbvXp. An-tZ- sImp ]dp ""Atbvv Fm-n-t\bpw Zln-nhX ]c-a-tX-P-kznbpw thZm-- fpsS mXmhpw Fm p- h m Ign- b p- a - s m. \nm- c - a mb Hcp _e- { ]PmX-]-Zm-fp- tSbpw hnhc Adn-bp- -h\pw k- tbmKwsImv Cu XrWs Pzen-n-m-epw.'' An-tZ-h -cn k-\pw BWv. AXn-\m At-lns CXp X\n-sm-c-]- am-\-am-bn- -cp- Xn-sb-nepw km[m-cW coXn]Z-hn-tbm-Sp-Iq-Snb \maw "PmX- th- Z' Fm-Ip-p. tZh- I bn B ]pns kao]w Fn AXns\ `kva-am-p--

3. tXna{_p-h-RvPm-XthZ GXZv hnPm-\oln InanZw b-anXn XtY-Xn.

6. Xkvssa XrWw \nZ-[m-th-X--tl-Xn. XZp-] -t{]- b m-b -k Pth-\, X iimI ZKv[pw kXX Gh \nhr tX, ss\X-Z-iIw hnmXpw btZ-XZv b-an-X n.

72

K I Xn-\m-{K-ln-p. Bcw-`-n AXp `kva-am-Im-Xn-cp--Xp-Iv X-s-bt? hfsc \ Imcyw. Fm A-bn Fp


Atlw Xs kIe inbpw hn\n-tbm-Kn-p. ]s AXn\v Aev]w-t]mepw NqSv Gev]n-p-hm-\-t-l-n\p Ignn-. AsX-s\ NqSp-]n-Snpw? An-bn-ep AnXzhpw Zml-I-Xzhpw AXns in-bpsS aqe-`WvUm-Km-camb ]c-am-m-hn\npw e`y-am-bn-p--Xm-W-sm. AhnSpv B in-t{km-X-ns\ XS-bp-I-bm-sW-n ]ns FhnsS \np in-hcpw? An-tZ-h CsXmpw {KlnmsX hon-f- p-I-bm-bn-cpp sNbvX-Xv. Fm {_w Xs insb XS-p-Ign--tm Anv Hcp DW-p-n-s\-tmepw Icn-p-hm km[n-n-. Atm ebm Ip\n inc- p-ambn lX- {]-\pw lX- {]- `- \p-ambn An tZh-I-fpsS ASp- sNnp ]d-p. ""B bw Bcm-sWv F\n--dn-bp-hm Ign-n-.'' in-bpv? Atbvv Fp sNp-hm Ignbpw? Fp ]dp tIn-m sImmw. CXn\v hmbphpw An-tb-tmse hopw Al-m-c-tm-Sp-IqSn adp-]Sn ]dp ""Rm hnNm-cn-m Cu `qa-WvU-esbpw AXn-ep kI-e-tbpw bmsXm-cm-[m-chpw IqSmsX Dbp-Ibpw ]d-p-Ibpw sNmw.''

10. Xkvssa XrWw \nZ-[m-th-X-Zm-Z-tz-Xn. XZp]t{]bmb k-P-th\ X iim-Im-Zm-Xpw, k XX Gh \nh-hr-tX, ss\XZiIw hnPvRmXpw btZ-XZv b an-Xn.

hmbp-tZ-hs hop-ap Ktm-n-I tIv Fmn\pw kmb in \In-sm-n-cn-p ]c-{_ ]c- ta-iz-c At- l-ns ap]nepw Hcp DW--pv Cp7. AY hmbp-a-{_p-h hmb-th-XZv sIm-Sp-p-sImp ]d-p. ""Atbvv Fm-n-t\bpw hnPm-\oln Inta ]d-n--f-bp-hm Ign-bp-a-tm. Aev]w _ew {]tbm-Knv XZv b-anXn XtY-Xn. Cu DW--p-ns\ Aev]w ]d-X-n-m-Wn-m \m-bnAn-tZ-h ]cm-P-bsp aS-n-h--tm tZh-I cp-p.''hmbp-tZ-h\v Cu hmp-I Xs A]-am-\n-p-ICu Imcy-km-y-n-\mbn A{]-Xn-a-i-n-bmb hmbp-`-K- bm-sWp tXmn. Fnepw km[m-c-W-co-Xn-bn B hms\ Xnc- s-Sp- nv At-l- tmSp ]d-p. ""Atbm ]pns kao]w sNv AXns\ ]d-p--Xn\v B{K-lnhmbp-tZh! Ap-t]mbn Cu bw Bcm-sW-p Fm- p. ]pp ]d- m-Xn-cp- -tm Xs ]q-amb in hn\nhn-h-c-fpw Adnp hm-epw. ""hmbp `K-hm\pw Xs tbm-Knp ]cn-{i-an-p-t\mn. Fm k-i-n-am-\mb _pn-ssh-`-h-n Aan-X-amb Al-m-c-ap-m-bn-cp-p. ]c-am-m-hn-\m in XS-b-s--Xp-Im-cWw hmbp-hn\v AXn-\m Atlw ]dp ""\ Imcyw. DS Xs Aev] w-t]mepw AXp Nen- n- p- -X n\p Ign- n- . Rm hnh-c-a-dn-bmw.'' hmbphpw An-sb-tmse Xs lX-{]-`\m-bn, esImv apJw Xmgvn, ap tZh-X-I-fpsS kao-]-sa-n-bnp 8. XZ-`y-{Z-hXv Xa-`y-h-ZXv tImkoXn. hmbphm ]d-p. ""Cu b-am- cm-sWp a\- n-em- p-hm F\np Al-a-kvao-Xy-{_-ho- m-Xc nizm hm Ign-n-.''

Al-a -k va o- Xn.

hmbp-tZ-h Nnn-p, ""An, Adn-bmsX FhnsSsb nepw t]mbn-cn-pw. As-n Cu bs a\-n-emp-Xv A{X-h-enb kwK- Xn-bm-bn-cptm? icn, Cu hnPb-ns am\yX F\np Xs e`n-pw.'' Cs\ Nnnp-sImp b- ns kao- ]-sa- n- tp. At-ls kao- ]p I-tm bw tNmZnp ""Xm BcmWv?'' hmbp Xs KpW-Ku-ch-fpsS Ktm-Sp-IqSn adp-]Sn - ]dp: ""Rm {]kn--\mb hmbp BIp-p, Fs ]Zhn-tbm-Sp-Iq-Sn-bXpw cl-ky-]q-hp-amb t]cv amX-cnizm Fm-W.v

11. AtY-{-a-{_p-h aL-h -t-X Zv hnPm-\ oln Inta-XZv b-an-Xn. XtYXn XZ-`y-{Z-h-Xv. XkvamXv XntcmZt[.

An, hmbp apX-emb A{]-Xn-a-i-n-Ifpw _pn-k--m-cp-amb tZh-m Ak-^-e-cmbn aS-n-h-cn-Ibpw bmsXmcp Imc-Whpw ]d-bm-Xn-cn-p-Ibpw sNbvX -tm tZh-X-I Nnn- nv tZh-cm- P-\mb C{s\ Cu Imcy-ns \n-l -W - n-\mbn sXcsSp-p. Ah At-ltmSp ]d-p ""Atbm alm-_-ehm-\mb tZh-cmPm! C\n Av t]mbn Cu bw Bcm-sW-p kIe hnhc-fpw Adnp hm-epw. At-b-msX ampw v kw_w b-c q-] n-b mb {_w hmbp-h n-t\mSp Cu Imcy-n hnP-bw-h-cn-p-hm km[y-a-.'' C{ tNmZnp ""hfsc \Xv'' Fp ]dv AXn-thKw b- ns kao9. Xkvanw-kvXzbn Inw hocy-anXn? A]oZw k ]-t-bvp-t]m-bn. C{ AhnsS Fn-b-tm-tgbvpw bw At-l-ns apn \np ad-p-I- gn- n-cp-p. amZ-Zo-bw, bZnZw ]rYn-hym-an-Xn. C{-t\mSp ap tZh-X-I-tfm-Sp--Xnepw _lp-am-\-ap-m-bnhmbp-hns ta{]-Im-c-ap Ktmn tInv {_w cp--Xp-sImv At-l-tmSp kwkm-cn-p-hm-\p AhCt- l- tmSpw AXp- t]m-se- Xs Hpw Adn-p- Iq-Sm kcw t]mepw bw sImSp-n-. Fm C{ Cu `mh-n ]d- p. sImmw, Av hmbp-tZ-h-\m-Wsm? Hcp tZmjw Hgn-m asm hn[- nepw {_- m-\-n\v A-co--n B[m-c-an-msX k-cn-p--h Ap- A[n-Im-cn-bm-bn-cp-p. AXn-\m At-l-n\p {_-X-Xz-

73

I m-t\m-]tZiw \evtI-Xv Hcp Bh-iy-amWv Fp IcpXn, AXn-\p hyh--I sNp--Xn-\mbn Atlw kzbw A[m\w sNbvXp.

12. k Xkv a n- t - h mImti kv { Xnbam PKm- a _plptim`am \mapamw ssla- h Xow Xmw tlmhmN Inta-XZv b-an-Xn.
bw Am\w sNbvXp Ignnpw C{ AhnsS-s \np-I-bm-bn-cp-p. An-tbtbm hmbp-hnt\tbm t]mse Ahn- s S- \ npw aS- n-t m- I p- n- . XWw bw \nn-cp AtX m\v AXyw tim`m-a-bn-bmb lnam-Ne Ipamcn Dam-tZhn {]Xy--s-p. \np--Xmbn C{ Ip. Dam-tZ-hnsb I-tm C{ tZhn-bpsS kao-]-tbvp sNp. C{-t\mSp IcpW-tXm- n, Icp-Wm- a-b-\mb ]c-{_ ]pcp- tjm- -a Xs Dam-cq-]-n-ep kmm {_-hn-Zysb {]Xy--s-Spn- b-Xm-bn-cp-p. C{ `n- ]p-c-cw Ah- tcmSp ]dp ""`K-hXn! Av k intcm-a-Wn-bmb Cuiz-c {ioics kzcq-]-i-n-bm-Ip-p. AXn-\m Fm kwKXn-I-tfbpw Xo-bmbpw Adn-bp-hm Ign-bpw. Ap Ir]m- ]qw FtmSv Acp-fn- s- bXm-epw. ""F\nv Zi\w v \In-bnv Av DS ad-p-t]mb B Znhy-bw BcmsWpw Fp-t-i-tm-Sp-IqSn {]Xy-- s-p-shpw ]db- tW.''

am-\zn-Xcpw in-am-m-cp-ambn `hn-pthm B ]cm-i-nbpsS aln-asb Adn-p-sIm-p-hn. {_-ns inbm-em-sX, X-fp-tS-Xmb kzX{ in-bm Fsnepw sNp-hm Ignbpw Fp kz]v\-nt]mepw Nnn-p-t]m-I -c pXv! Dam-tZ-h n-b psS adp-] -Sn-bn\np kmm ]c-{_--]-c- ta-iz- cX-s- bm-bn-cpp X- fpsS apn b-cq-]-n {]Xys--sXp tZh-m-cn {]Y-a-\mb C{\p a\-n-em-bn.

2. XkvamZzm GtX tZhm AXn-X -c m-an-h m-\ ym- tZhm bZKv\ nhm-b p-c n-{ kv tX tly\-t ZnjvTw ]kv]ipkvtX tly\Xv {]Ytam hnZm-Imc {_t-Xn.
tZh-X-I-fn An, hmbp, C{ Chsc ]c-a-t{i-jvTm-cmbn IW-m-- Ww. Fp-sIm- s- m Ah aqpt]cpw {_s kv]inp Ign-n-cn-p-p. ]c-{_ ]c-am-m-hn Zi-\-n-tbpw At-ls ]cn-Nb-sSp--Xn-\p ]cn-{i-a-n apgp-In-bn-cp--Xntdbpw Atl- tmSp hmm-em]w sNbvXXntbpw ]ca ku`mKyw Ahp am{Xw e`y-am-bn. X bmsXm1-ns\ Zinpthm bmsXm- n- t\mSp hmm- em]w \S- ntbm bmsXmns in-bm Xkp-cp-m-cp-sS-ta hnPbw ssIh-cnpthm AXp-Xs kmm ]c-{_-]-c-am-mhv F kXyw Ah BZyw {Kln-p.

kmcmwisas-m ku`m-Ky-im-en-Ifmb alm-]p-cpj-m GsX- nepw Imc-W-h-i m `K-h ms Znhy-k1. km {_tXn tlmhm-N. {_tWm hm GX w e`y-am-p-p. At-l-ns Zi-\w, kv]i-\w, ZznPtb alo-b-[z-an-Xn, XtXm sslh hnZzm-- At-l-tmSp hmm-em]w sNp--Xn-\p Ah-kcw Imc {_t-Xn. Ch-sbmw Ahp Inp-p. Cu a{-n At-ltZh- cm-Ps tNmZy- n-\p--c-am- bnv Dam- tZhn C{]- Imcw ns alna C{m-Zn-tZ-h-m-cpsS DZm-l-c-Ww-sImp adp-]Sn ]d-p. ""\n IXpw Ctm Am\w hy-am- n-bn-cn-p- p. sNbvXXp-amb B Znhy-bw kmm ]c-{_ ]c-ta- kw_w Cu aqp-tZ-h-X-Ifn An-tbbpw hmbpiz-c Xs Bbn-cp-p. \n Akp-c-m-cpsS ta hn-t\bpw At]-np tZh-cm-P-\mb C{ t{ijvT-\mhcn hnPbw B {_-ns in-sImp kw`-hn-- sWp ]d-bpp Xm-b n-cp-p. AXm-bXv hmkvX -h-n AXv ]c-{_-3. XkvamZv hm Ct{mXnX-cm-an-hm-\ym tZhm ns hnPbw Xs-bm-bn-cp-p. \n AXn-s\mcp k tly\-t-Znjv Tw ]kv] i, k tly\Xv ImcWw am{Xta Bbn- cp-p-q. \n-fm-Is {_-ns {]Ytam hnZm--Imc {_t-Xn. Cu hnP-bs kzw hnP-bambn Icp-Xp-Ibpw AXns aln-asb X-fpsS aln-a-sbp Icp-Xp-Ibpw sNbvXp. Anpw hmbp-hn\pw b-cq-]-n {]Xy--s CXp \nfp Zpclmc-am-bn-cp-p. ]ca Imcp-Wn-I\mb {_-ns Zi-\hpw hmm-em] ku`m-Kyhpw Inn]c-am-mhv \n-fp-sS-ta IcpW tXmn Akp-c- m-cp-sS- bn-cp-p. Fm Ahv AXns kzcq-]-m\w e`nta \np hnPbw \In. B ]c-am-m-hp-Xs n-. `K-hXn Dam-tZ-hn-bn\nv Ghpw BZyw C{\v \n-fpsS \-bp-thn \n-fpsS Zpc-l-m-cs ian- k-i-n-am-\mb ]c-{_--]p-cp-tjm--as XXz-s-v n-p--Xn\p bs cq]w [cnp {]Xy--s-Sp-Ibpw n-bp m\-ap-m-bn. XZ-\-cw C{ ]d--Xp-sImAn-bp-sSbpw hmbp-hn-tbpw Kw ian-n-p-Ibpw mWv Ahpw B m\w Dm-b-Xv. AXn\p tijw AXp- t]mse \np hmkvX- hn-I-m\w \Ip- - Xn\v Ch-cn\npw ap tZh-I B bw kmm ]cFs t{]cn-n-p-Ibpw sNbvX n-cn-p-p. AXn-\m {_--]-c-ta-iz-c Xs- bm-bn-cp-p. F kXyw a\-n-em\n kzw hmkvX-hnI in-sb-p Al-mcw n. Ans\ Hmtcm-cp--cn\npw tIp-tI-mWv HmtcmssIsh-Snv GsXmcp {_- ns aln- a-bn\np aln- cp-cpw bmYmyw a\-n-em-n-b-Xv. Ahp ]c-ta-

NXp-JWvU w

74

I iz-c-t\mSv kwkm-cn-p--Xnt\m At-l-ns XXzs


{Kln-p--Xnt\m Ign-n-. AXp-Im-cWw AJn-e-tZ-h-XI-fnepw Anbpw hmbphpw C{\pw kt{ijvT-mcmbn KWn--s-Sp-p. ImcWw Cu aqp-t]pw {_Zi-\hpw XXz-m-\-]Xnbpw e`y-am-bn. Fm Ghpw v BZyw C{ At-l-ns XXzs {Kln-Xn-\m C{ k-t{i-jT-\mbn am\n--s-Sp-p. v kw_w C\n apI-fn ]d {_-X-Xzs B[nssZ-hn-IZr-jSm-w-aqew a\-n-em-p-p. v

Ign a{-n B[n-ssZhnI ZrjvSn-tbm-Sp-IqSn ]d-bs Imcyw Xs CXn Bym-nI ZrjvSn-bn ]d-bs- n-cn-p- p.

kw_w C\n B {_- ns D]m- k\m {]Im- c- fpw AXns ^e-fpw ]d-bpp:

6. X XZz\w \ma XZz-\-an-Xyp-]m-kn-Xhyw k b GXtZhw thZm-Zn-ssl\w kmWn `qXm\n kw hmRvO-n.


B\--kz-cq-]-\mb ]c-{_ ]c-ta-iz-c Fm-hpw AXyw {]nb--c-\m- Ip- p. Fm Pohn- Ifpw Hmtcmtcm coXnbn At-ls B{K- ln-p-p. Fm Xncn--dn-bp-n. AXp-Im-cWw kpJ-ns cq]-n At-ls At\z-jn-p-sIm-WavSv ZpxJ-kz-cq-]--fmb hnj-b--fn Ae-p-Xn-cn-p-sIm-n-cn-p-p. At-ls {]m]n-phm Ign-bp-n-. Cu clkyw a\-n-emn km[-I B ]c-{_--]c-am-m-hns\ Poh\p Xpeyw {]nb-am-bn--cpXn AXns\ \nXyhpw AN-ehpw Aa-ehpw A\-hpw Bb ]c-am-\ kzcq-]s Nnnp Ign-bWw. C{]-Imcw sNbvXp- sNbvXv B\ kzcq- ]- \mb ]c-am- m-hns kmmXvmcw {]m]n- p-tm Ah kzbw B\- - a- b-\m- bn-ocp-p. AXm-bXv PK-nse Fm {]mWn-Ifpw Ahs\ X-fpsS Bo-b-am-bn--cpXn Ahs\ lrZ-bw-K-a-ambn kvt\ln-m XpS-p-p.

4. Xsskyj BtZtim btZ-XZv hnZyptXm hyZypXZm CXo-y-ao-an-jZm CXy-[n-ssZ-h-Xw.


km[-Is lrZ-b-n {_w kmm-XvI-cn--s-Sp-Xn-\p Xo{hm-`n-emjw In-z-en-ptm `K-hm Ahs DXv- WTsb Hp-IqSn Xo{hhpw D-S-hp- am-pv -Xn-\p-thn hnZypXv {]Imiw t]msebpw Ip Nnp-Xp-t]m-sebpw Xs kzcq-]ns Wn-I-amb Hcp Zi\w \In-bnv Hfn- p-I-f-bp- p. ]qtm--amb BJym-\-n C{]-Imcw Xs C{s apn \npw Znhy-b-- ns Am-\s CXp kqNn-n-p-p. km[-Is Iap]ntem AY- hm, lrZ-b-tZ-i- ntem BZy-ambn `K-hms kmIm-ctam \ncm-Im-ctam Bb cq]Zi\w As- n A\p-`hw Dm-Ip-tm Ah B\mcy--fm NIn-X-\m-bn-o-cp-p. Xm-c-Wm Ahs lrZ-b-n Xs Bcm-y-tZ-hs\ \nccw Ip-sIm- n-cn-p--Xn\pw A\p-`- hn-p-sIm-n-cn-p-Xn\pw A\n-hm-cyhpw D-S-hp-amb A`n-emjw Dev]-am-Ip-p. ]ns Ah\p W-t\-c-t-p-t]mepw CjvSkmmXvmcw IqSmsX imn e`n-p-n-. Cu kwKXn Xs Cu a{-n B[n-ssZ-hn-I-amb DZm-lcWw sImp hy-am-n-bn-cn-p-p. kw_w C\n Cu kwKXn Xs Bym-nI `mhn shfn-s-Sp-pp

7.

D]-\n-jZw t`m {_qlo-X yp- mX D]-\n-jZv {_mow hmh X D]-\n-j-Z-{_qta-Xn.

5. AYm-ymw btZ-X-ZvK--Xoh N at\mt\\ ssNX-Zp-]-kva-c-Xy-`ovW w kev]x


bmsXmcp km[-I\p Xs a\v Bcm-y-tZ-h-X-bmb {io`-K-hms kao]w hsc Fn-t-Xmbn A\p-`-h-sSp-pthm Ah Xs a\-nqSn `K-hms \nKpWtam kKp-Wtam Bb GXp kzcq-]s Nnn-p-Ibpw AXns {]Xy-m-\p-`qXn Dm-hp-Ibpw sNp-pthm Atm kzm`m-hn-Iam-bn-s Ah AXn eo\-\mbn-o-cp-p. ]ns Ah\p Xs CjvS-ssZ-h-ns W-t\- c-t- p- t]m- ep- ap hnkvarXn kln- p-hm Ignbp--X-. B kabw Ah AXyw hymIp-eX-tbmSp IqSn-b-h- \m-bn-o-cp-p. Ah \ntXy-\, \nc--c-ambn t{]a]qw AXns\ kvacn-p-Ibpw kzlr-Z-bn Xs CjvS-ssZ-hs {]m]n-p- -Xn\v A\n-hm-cyhpw D- S-hpamb A`n-e mjw D-h -\ m-b n- o-c p-I bpw sNp- p.

Kpcp-tZ-h- \n \npw kmt-XnI `mj-bn {_-hnZym kw_-n-bmb t{ijvtTm-]-tZ-i- {ihn-npw injy\v AXp ]q-cq-]n lrZn--am-p-hm Ign-n-. AXn-\m Ah C{]-Imcw {]mn-p. ""`K-h mt\! F\nv D]-\n-jZv cl-ky-a-bn-bmb {_-hnZy D]-tZ-in-pX-m-epw.'' AXn\p Kpcp-tZ-h ]d-p, ""h! \mw \n\p {_-hnZy D]-tZ-inp XpI-gn-p. \ns tNmZyns D-c-ambn "t{im{Xky t{im{Xw' apX XpSn apI-fn ]d-n-cn-p a{- hsc bmsXm-p-]-tZin-n-cn-p-pthm AXp \o ZrV-ambn {Kln-p-sIm-p-I. AXp \n-b -ambpw cl-ky-a-bn-bmb {_-h n-Zy-bpsS D]tZiw Xs- bm-Ip-p. kw_w {_-hn-Zy-bpsS {ih-W-am-{X- bns {_-kz-cq-]-ns clkyw a\-n-em-p-hm km[n-pn-. AXn\p {]tXyI km[-\-I-fpsS Bhiyw Dm-Ipp. AXn-\m C\n B {][m\ km[-\- Isf hn-pp

8. Xssky Xt]m Za: ItXn {]XnjvTm thZm: kmwKm\n kXy-am-b-X -\w.


hmbnp ]Tn-v, Dcp-hnv {_-m-\n-bm-bn-op; CXv {_-hn-Zysb ]cn-lkn-epw kzbw h-\bn-e-Is-S-ep-am-Ip-p. {_-hn-Zy-bm-Ip {]mkm-Z-ns ASnd Xm]w, Zaw, Iw apX-emb km[-\-Ifm-Ip-p. Ch-

75

I bpsS ta cl-ky-a-bn-bmb {_-hnZy A[n-jvTn-X-am-bn-

apI-fn ]d-n-cn-p {]Im-c-n bmsXm-cp- cn-pw. bmsXmcp km[-I kz[-]cn-]m-e-\ n-\p- D]-\n-jZv cq]-amb {_-hn-Zy-bpsS cl-ky-s {Kln-pthn AXn-I-Tn-\--fmb IjvS-X-Isf kljw kzmKXw pthm AXm-bXp XZ\pk-c-W-amb km[-\-I-fn hym]rsNn-n--tbm, bmsXm-cp- a\-n-t\bpw C{n-b- X- \m-bn-cn-p-pthm Ah kakvX ]m]sf ]c-am-tfbpw \mbn kzm[o- \n- s-Sp-p- n- - tbm, bmsXm-cp- kmmXvm-c- n\v {]Xn-_---fmbn \np kIe \njvIm- a- `m-h-tm-Sp- IqSn A\m- k- - \mbn hm{ia-[- ip`m-ip` I--tfbpw \ntjw \in-nv \nXyhpw sf A\p-jvTn- p-n- tbm Ah\p {_-hn-Zy-b psS k-t{i-jvT-hp-amb ]c-a-[m-a-n nXn-sN-pw. HcnbYm-c-lkyw Adn-bp-hm km[n-p-n; Fp-sIm- epw Ah\v AhnsS \np aS-t--Xmbn hcp-n-. s-m Ahsb {Kln- pXn\p {][m\ B[m- c- Ah Fs-t-bp-ambn AhnsS {]Xn-jTn--s-Sp-p. v v Ch-bm-Ip-p. Iq-n thZw B {_-hn-Zy-bpsS Fm ChnsS "{]Xn-jTXn' F ]Z- ns ]p\-cp-m-cWw {Kv AwK-- fp-am-sWpw Adn-n- cn--Ww. thZ-n-s- k-am-]vXn-bpsS kqN\ Xs-bm-Ip-p. AtXm-sSmw D]bm-Ip-p, {_-hn-Zy-bpsS AwK-{]-Xyw-K--fpsS hymJym- tZ-i-ns \nn-X- Xz-tbpw {]Xn-]m-Zn-p-p. \w. AXp- sImp thZs AXn- hn-i-Z-amb coXn- bn Ayb\w sNp-Ibpw kXy-kz-cq-]- ]-c-ta-iz-c AXm-bXv {XnIme-_m-[n-X-\mb kn-Zm-\--L\ ]ctaiz-c, B {_-hn- imn- ] mTw Zy-bpsS ]c-a-amb A[n-jvTm-\hpw B{i-b-a-m-\-hpw, ]cHmw B]ym-bp aam-MvKm\n hmIv {]mW-px a-e-yhpw BIp-p. AXn-\m B {_s eyamn bmsXm-cp- thZm-\p-k-c-W-ambn X]w, Zaw, t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N km-Wn, kw \njvIm-a-Iw CXp-I sNp-pthm Ah\p am{Xta {_u ]\n-jZw amlw {_ \ncmIpcymw am aw {_-hn-Zy-bpsS k-kz-amb ]c-{_ ]pcp-tjm--as\ {_-\n-cm-I-tcm-Xv, A\n-cm-I-c-W-a-kvXz-\n-cm-I-cWw takvXp. XZm- \n \nc tX b D ]- \ n- j p {]m]n-p-hm kmy-am-Ip-I-bp-q.

9. tbm hm GXm-tahw thZm-]-lXy ]m]vam-\ -a-\ t kztK temtI tPytb {]Xn-Xn-jvTXn {]Xn-X n-j vT -X n.

[mkvtX abn kp tX abn kp. Hmw imnx imnx imnx

(CXns Aw Cu D]-\n-j-ns Bcw-`-n sImSp-n-p- v.)

1
imn- ] mTw

aptIm]-\n-jv

Cu D]-\ n-jv AY-th-Znse iu\-I o-im-Jbns--Xm- W.v

kzkvXn \kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvXn t\m _rl-kvX-]nZ-[m-Xp. Hmw imnx ! imnx ! imnx !!!
Kpcp-Ip-e-n Ay-b\w \S-p injy kzw Kpcp, kl-]m-Tn-I am\-h-k-ap-Zmbw Fn-h-cpsS \sb Nnn- p-sImp tZh- I- tfmSp {]mn-p- p. Atbm tZhK-W--tf, R kzw ImXp-IfnqSn awK-f-I-c-fmb hN-\ tI-tW. \n, apJ-kXp-Xn, AkXyw v AYhm ap ]m]-I-c--fmb Imcy- Fnh R-fpsS I--fn ]Xn-msX R-fpsS kzw PohnXw bmK-

Hmw `{Zw It`nx {iWp-bma tZhm `{Zw ]tiyam- `n-b-P{Xmx nssc-c-MvssK-k vXp-j vSphmw kkvX-\q`nhytia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz-thZmx

76

I ]-cm-b-W-ambn `hn--tW. R kZm `K-hms Bcm-[\-b n hym]r-X -c m-b n-c n- -W -ta. I- sImp tIpI am{X-a-msX t\{X-sImp kZm awKfw Zin-p-Ibpw sN-W-ta. GsX-nepw Aaw-K-e-Im-cntbm AYhm \mi-n- tebvp \on-sm-n-cnptXm Bb ImgvN-I-fn-tev R-fpsS ZrjvSn-I Hcn-epw BIjn-s-Sm-Xn-cn--tW. R-fpsS ico-chpw Hmtcmtcm Ahb-h-fpw kpZr-Vhpw kp]p-jvShpw Bbn- o-c-tW. AXpw `K-hms\ kvXpXn-p--Xn-\p-thn am{X-am-tI-W-ta. R-fpsS Bbpv t`mK-hn-emkfnepw {]am-Z--fnepw IqSn ISp t]mIm- Xn-cn--tW. `K-hXv Imcy-- fn {]tbmP-\-s-Sp--Xn-\p-th-n-bp Bbpv Rp e`n-tW. (tZ-h-I R-fpsS Fm C{n-b--fnepw {]th-inv Ahsb kwc-n-p-Ibpw \bn- p-I bpw sNp-p. Ah-\p-Iq-eambn hn- p--Xp-sImv R-fpsS C{n-bp kpK-a-ambn km-nIqSn Nen-phm Ign-bp-p. AXn-\m Ah-tcmSpw {]mn-p-Xv DNn-X-am-Ip-p) Fm-Zn-nepw Ion- ]-c-n- p tZh-cmP C{, k--\mb ]qjm, Acn-jS-\n-hm-c-I-\mb v Xmy (K-cp-U) _pn-cm-Pm-hmb _rl-k]Xn Cu v Fm tZh-X-Ifpw `K-hms Znhy-hn-`q-Xn-Ifm-Ip-p. Ch kZm Rv awKfw hn-n--tW. Ch-cpsS Ir]bm R-tfm-Sp-Iq-Sn-bp Fm Poh-Pm-e -pw awKfw Dm-bn-sm-n-cn--tW. Bym-n-Ihpw B[nssZ-hn-I-hpw, B[n-`u-Xn-I-hp-ambn Fm Xm]-pw imn-bp-m-tW!

"]c' hpw "A]-chp' amb cp kzcq-]--fp-tSbpw ]qamb m\w e`n-pthm AXns\ {_-hn-Zy-sbp ]d-bpp. CXv Fm hnZy-I-fp-tSbpw B{i-bam-Ip-p. -

2. AYtW bmw {]h-tZX {_m Yhm Xmw ]ptcm-hm-Nm-MvKntc {_-hnZymw k `mc-Zzm-Pmb kXy-h-lmb {]ml `mc-Zzm-tPmMvKnctk ]cm-h-cmw.
AY aljnp {_m-hn\np e`y-amb {_hn-Zysb Atlw AwKnc pa-ljnp ]d-p-sIm-Spp. AwKn-c-p-a-ljn `c-Zzm-P-tKm-{X- n ]nd kXyh-l Fp t]cp aljnp ]d-p-sIm-Sp-p. `mcZzm-P-a-ljn ]mc--cy-ambn \ne-\n-n-cp {_-ns ]c, A]- c- kz- cq-]-ns m\w ]Ip-sIm- Sp-p Cu {_-hn-tZym-]tZiw aljn AwKn-c-n\p \In. -

3. iu\tIm l ssh alm-imtem MvKnckw hn[nh- Z p- ] - k x ] {] - . Ik van p ` Kthm hnmtX k-anZw hnmXw `h-Xo-Xn.
iu\-I F t]cn {]kn- - \mb Hcp aljn Dmbn- cp-p. Atlw Hcp henb hniz-hn-Zym-e- b-ns m]I\pw Bbn-cp-p. ]pcm-W-a-\p-k-cnv At-l-ns EjnIp-e-n F]-s- m-bncw aljn- am hkn-n-cp-p. Atlw D]-cyp {_-hnZy ]Tn-p--Xn-\mbn imkv{Xhn-[n-b-\p-k- cnp Ic--fn kanv FSp- p-sImv `n]qw aljn AwKn-c-ns ASp- hp. Atlw AXyw hn\-b-]qw aljn-tbmSp tNmZn-p. "`K-h, bmsXmp \mbn Xncn--dn--Xn-\p-tijw ImWp-Xpw tIp-Xpw A\p-am-\n-p-Xp-amb Fmw Xncn--dn-bp-Xn\p Ign-bp-tm, B ]c-a-XXzw Fm-Ipp? AXns\ Fs\ Xncn-dn-bp-hm Ignbpw Fp Zb-hmbn Acp-fns- bXmepw! v

{]Y- a- ap-W vU Iw
{]Y-a-J Wv Uw 1. Hmw {_m tZhm\mw {]Y-ax-kw-_`qh hnizky Im `ph-\ky tKm]vXm k {_-hnZymw k-hn-Zym-{]-Xn-jvTm aYhmb tPyjvT-]p-{Xmb {]ml.
("Hmw' Cu ]c-ta-izc \mas kvacn-p-sImv D]-\nj-m-cw-`n-p-p. CXp-h-gn-bmbn Hmtcm Imcyhpw Bcw-`np-tm a\p-jy Cuiz-cs\ kvacn-p-Ibpw At-lns \mtam-m-cWw Ahiyw sNp-Ibpw thW-sap kqNn-n--s-Sp- p.)

4. Xkvssa k tlmhm-N. tZz hntZy thZn-Xthy CXn l kva bZv{_--hntZm hZn ]cm ssNhm ]cm-N.
C{]-Imcw aljn iu\-Is tNmZy-n\v aljn AwKn-cv ]dp ""iu\-I, {_s {Kln-n-p aljn-am ]d-bp-Xv a\p-jyp-thn Adn-bp--Xn\v cp-hn-Zy-I Dv Fm-W.v H ]c, aXv A]-c.

k in- am-\mb ]c- {_ ]c-ta- iz-c-\n\npw tZh5. X{Xm-] cm EtKztZm bPpthZx kma-thtZm I-fn {][m-\n-bmb {_mhv D-hn-p. ]noSv Ctlw Yh thZx inm Iev t ]m hymI- c Ww Xs Fm tZh-I- tfbpw aljn- am-tcbpw acoNn apX-emb \ncpw Otm tPymXn jan-Xn. AY ]cm bbm {]Pm-]-Xn-I-tfbpw krjvSn-p. AtXm-Sp-IqSn kakvX temIXZ- -c a-[n-K-ay-tX. -tfbpw krjvSnv AXns c-bvp-thn kpZr-VB cp hnZy-I-fn bmsXm-p-hgn Cu temI-namb \nb-a- apX-em-bhbpw \nn-p. At-lns Ghpw aq-]p-{X AY aljn-bm-bn-cp-p. Ghpw tebpw ]c-tem-I-n-tebpw t`mK--fp-tSbpw Ah-bp-sS BZyw {_mhv {_-hnZy D]-tZ-in-p-sIm-Sp-Xv At-l- {]m]vXn- km[-\IfptSbpw m\w e`y- am-Ip-p-thm, n- \m-bn-cp-p. bmsXm-cp-hn-Zy-bn\npw {_-ns bmsXm-n t`mK--fpsS nXn, t`mK-sf A\p-`-hn-

77

I p--Xn\p {]Im-c-, t`mK-h-kvXp--fpsS cN-\,


Ahsb D]-e-_v[-am-p--Xn-\p ]e-hn-[-km-[-\-I Fmw AS-n-bn-cn-p-pthm AXv A]-c-hn-Zy-bm-Ipp; EtKz-Zw, bPpth-Zw, kma-th-Zw, AY-thZw Cu \mep thZ--fn \m\m hn[-n-ep bmK-hn-Zy- Ifpw Ah-bpsS ^e-fpw hnkvXm-c-]qw hn-n-cn-p-p. PK-nse Fm hkvXp--fp-tSbpw hnj-b--fp-tSbpw h\w thZ-fn \-Xp-t]mse sNbvXn-cn-p-p. Cm-ev thZns Fm imJ-Ifpw e`y-am-Ip-n-. AXn hn-np hnhn[ hnm-\-I-c--fmb Imcy-sf Adn-bm-hp- hcpw Cs- p- Xp icn-bm-Ip-p. thZ-- fpsS ]mZ- AXm-bXv icn-bmb D-cn-p--Xn-\p hn[n-Isf kw_n D]-tZ-i- ""in'' BIp-p. bw, bmKw apXem-b-h-b psS hn[n-I ]d-b -s-n-cn-p hn`m-K s "Iev]w' Fp ]d-bp-p. sshZn-Ihpw euIn-Ihpw Bb i_vZ--fpsS A\p-im-k-\-ns {]Ir-Xn-{]-Xyb hn`mK-]q-ambp i_vZ-km-[-\-bpsS {]{In-b. i_vZmt_m-[--fpsS {]Imcw {]tbmKw apX-em-b-h-bpsS \nb-a kw_-n D]-tZ- i--fpsS \maw "hymI-cWw' FmIp-p. sshZn-I-i- _vZ-tIm-i--fn C ]Zw C hkvXphns\ kqNn-n-pp F kwKXn Imc-W-k-lnXw ]d-bs-n-cn-pXp "\ncpw' F hn`m-K-n-em-W.v sshZnI-O - p-I-fpsS PmXnbpw t`Zhpw ]d-bp hnZysb "Nkv' Fp ]d-bp-p. {Kl--fp-tSbpw \-{X--fptSbpw nXn-K-Xn-Ifpw Ah-tbmSp \p-p _fpw Fm-Ipp Fpw apw hnh-cn-p hnZysb "tPymXnj' sap ]d-bp-p. C{]-Imcw \mep thZ-fpw Bdp thZmw-K-fpw Cu ]n-sbpw \maw "A]cm' hnZy Fm- Ip- p. bmsXm-p-h-gn- bmb ]c-{_ Ahn-\min ]c-am-m-hns XXz-m\w Dm-Ip-pthm AXv "]cm' hnZy-bm-Ip-p. AXns h-\Iepw thZ--fn Xsbp-v. AXn-\m A{Xbpw Awis hnnv _mn Fm thZ-fpw thZmw-K-fpw A]-cm-hn-Zy-bn AS-n-bn-cnp--Xmbn Icp-X- Ww.

ssIbv apX-emb It-{n-bfpw Cm--h\m-Ip-p. AXp-t]mse Atlw AXn-kq-vahpw hym]-Ihpw Acm--cq-]-tm-Sp-IqSn Fm-nepw hym]npw Hcn-epw \miw kw`-hn-m--h\pw kYm \nXy\pw BIp-p. Fm Pohn-I-fp-tSbpw B ]c-a-Im-c-Ws\ m\n-I k{X ]cn-]q-ambn ImWp-p.

kw_w PK-Zm-m-hmb ]c-ta-iz-c kakvX krjvSnI- fp- tSbpw ]c-a- Im-c- W BIp-sXs\? kq-amb Cu {]]w At-l-n \npw Fs\ D-hnp? Cu Bi-bs hy-am-pp

7. btYm-\m`nx krPtX KrlvWtX N bYm ]rYn-hym-tam-j-[bx kw`-hn bYm kXx ]pcp-jm--tI-i-tem-am\n XYm--cmXv kw`-h-Xol hnizw.

]c-{_ ]c-ta-iz-c Xs Cu PU-tN-X-\m--I-amb PK-ns \nan-hpw D]m-Zm-\-Im-c-W-hp-am-Ipp Fv aqp ZrjvSm hgn a\-n-em-p-p. BZyw Fp-Imen-bpsS ZrjvSm--n\npw Cu kwKXn ]d-bp- p. F{]Imcw Fp-Imen Xs hb-n-\p-n-ep hesb shfn-bnse-Spp hncn-p-Ibpw ]ns AXns\ hngp-p-Ibpw sNp-pthm AtX- {]-Imcw Xs Cu ]c-{_ ]c-ta-izc Xs Dn kqva-cq-]tm-Sp-IqSn eo\-am-bn-cnp PU-tN-X-\m-cq-]-amb PK-ns\ krjvSn-bpsS Bcw`-n \m\m-{]-Im-c-n krjvSnp hym]n-n-p-Ibpw {]f-b-Im-e-n hopw Xn- te-bvp-Xs ]nh-en-pIbpw sNp-p. cm-as DZm-l-c-Ww-sImpw Cu Imcyw hy-am-p-p. F{]-Imcw `qan-bn hnhn-[--fmb [m\y-, XrWw, hrw, eX apX-emb Huj-[n-I-fpsS _oP- ]Xn-p-pthm A{]-Imcw Xs- bp `n-fmb t`Z--tfm-Sp-Iq-Snb Huj-[n-I AhnsS apf-bp-p. v AXn `qanp bmsXmcp ]-]m-Xhpw C. AXp-t]m-seXs Pohn-I-fpsS hn`n---fmb I-cq-]_o-P-\p-k-c-W-ambn `K-hm Ahsb hnhn[ tbm\n-I-fn Dkw_w apI-fn ]d-n-cn-p ]cm-hn-Zy-hgnbmbn hn- n-p-p. AXn-\m At-l-n bmsXmcp {]Im-c- nbmsXm- ns m\w Dm-Ip- pthm B Ahn- \m- in- bmb ep-ap hnj-a-X-bp-tStbm \n- b- X-bp- tStbm tZmjw Btcm{_w F-s\-bp--XmWv? AXn-s\-n ]d-bpp ]n-p-hm km[y-a-. aqm-aXp a\p-jy-i-co-c-ns DZm6. b-Z -t{Z- i y-a- {Km- l y-a- tKm- {X-a- h -a -N - px- l-c-W-n\npw Cmcyw hy-am-p-p. F{]-Imcw t{im{Xw XZ-]m-Wn-]m-Zw. \nXyw hn`pw k-KXw a\p-j ys Pohn-X -i -c o-c - n\npw at\m-l - c -a mb kpkqvaw XZ-hybw bZv` q-X -tbm\nw ]cn-] - tIihpw tcma-fpw \Jhpw kzb-ambn D-hn-p-Ibpw iyn [ocm. hf-cp-Ibpw sNp-pthm Ahs\ kw_-n-n-S-tmfw Cu a{-n ]c-{_-]-c-ta-iz-cs \ncm-Im-c-kz-cq- AXv bmsXm-n\pw {]tbm-P-\-s-Sp-n-. AtX {]Imcw ]s hn-n-cn- p-p. B ]c-{_--]-c-ta- iz- c mt\- Xs ]c-{_--]c-ta-iz-c-\n\npw Cu {]]w kzbambn D-hn-p-Ibpw hnI-kn-p-Ibpw sNpp; CXn{nbw hgn Adn-b-s-Sp-hm Ign-bp-n; It-{nb v hgnbpw {Kln--s-Sp-n-. Atlw tKm{Xw apX-emb D]m- \p-thn `K-hm\v bmsXmcp {]b-X\hpw sNt--Xmbn hcp-n-. [n-Ifn-m--h\pw {_m-WmZn h-K-X-t`-Z-tfm AXpt]mse \ndw, BIrXn Chtbm Cm--h\pw BIp-p. kw_w C\n kwt- ] -ambn {]]tmn Atlw Iv, sNhn apX- emb mt\-{n-b-fpw Imev, {Ias hnh-cn-p-p.

78

kw_w BZy-J-WvU-nse \memw a{- n ]cm, A]cm Cu cp hnZy-Ifpw {Kmly-tbm-Ky-am-sWp ]dPK-ns krjvSn- Im-e-a-Sp--tm ]c-{_ ]c-ta-iz- bp-p. C\n Cu JWvU-n AXn\nv A]-cm-hn-Zyc Xs kev]-cq-]-amb X]-n\npw hf {]m]n- bpsS kzcq-] hpw ^ehpw ]d- nv ]cm-hn-Zy-s b- n p- p, AXm- bXv At- l-n hnhn[ cq]- -tfm-Sp-Iq- Snb Pnmk Df- hm-pp krjvSn-bpsS \nm-W-n-\p kev]w Db-cp-p. Pohn1. XtZ- X - Xyw at{jp ImWn Ihtbm I- fpsS Im- \p- kr- X-ambn B ]c-{_ ]pcp-tjm-- a-\n bm\y-]iyw kvXm\n t{XXmbmw _lp[m kwXbmsXmcp kv^pcWw krjvSn-bpsS Bcw-`-n-ep-m-bn-cpXm-\n. Xm\ym-N-cY \nbXw kXy-Imam Gj hx ]mx kpIr-X -ky-tem-tI. pthm AXp-Xs At-l-ns X]w Bbn-cp-p. B kv^pcWw Dmb am{X-bns AXyw kqva-cq_pn-am-m-cmb aljn-I bmsXmcp D-X n-bpsS ]-n-em-bn-cp `K-hm AXns\ At]-np qe-am- km[-\m-`q-X-amb bmKmZn \m\m-hn-[-n-ep I- sf bn-o- cp-Ibpw Atlw krjvSn-Im-hmb {_m-hns thZ-a-{- -fn ]t In-cp-pthm B I-a-{- cq]w [cn-p-Ibpw sNp-p. {_m-hn\npw Fm Ev, bPp-v, kmaw Cu aqp thZ--fnepw ]e-co-Xn-IPohnIfptSbpw D-nbpw hfbpw kw`-hn-n-p fn hnkvXm-c-]qw hn-n-cn-p-p. AXn-\m {]XyAw D- -am- Ip-p. ]ns A- n\npw {ItaW - amb DXn B{K-ln- p Bfp- I Ahsb icn-bmbn {]mW, a\-,v Imcy-cq]fmb BIm-imZn ]a-lm-`q- {Klnv \nb-a-{]-Imcw B I-sf A\p-jTnpsImnv X- Fm Pohn-Ifpw Ah- bpsS hmk-efpw, Ah- cn--Ww. Cu a\pjy-i-co-c-n CXp-Xs D-Xn-p bpsS hn`n- I--fn\npw Ahbvv Ahiyw kw`- kp-c-amb amw. Ae-k-X-bnepw {]am-Z-nepw t`mK-hn-t kpJ-Zpx-J-cq-]-^-e-fpw Cs\ Cu kq f-\p-`-hn-p--Xnepw arK--sf-tmse Pohn-p- Xv a\p-jyi-co-c- n- \p-]bp--a-. PKv D-hn-p-p. kw_w C\n ]c-ta-iz-cs aln-asb hn-p- sImv Cu {]I-c-Ws D]-kw-l-cn-p-p. ({]-[m\ cq]-n-ep thZ--fpsS Fw aqp-Xs Fv AwKo-I-cn-p-p. An-mbn "thZ-{Xbn' apX-emb \ma--tfm-Sp-IqSn EtKz-Zw, kma-th-Zw, bPpthZw Fo aqn-sbpw DtJ\w e`n-p-p. A-s\-bp m\-f n \mem-a s AY thZs tad aqnepw Aeo-\-am-sWp Icp-Xp-p.) kw_w thtZm---fmb At\Iw {]Im-c--fn-ep I--fn\npw {]tXyI e- W- tm- Sp-Iq-Snb {][m\ An-tlm-{X- Is hn-p-hm-\m-cw-`n-p-p.

8. X]km NobtX {_ XtXm a`n-Pm-btX Am-Xv{]mtWm a\x kXyw temImx I-k p-N m-ar-X w.

ZznXo- b -J WvU w

9. bx kx k-hn-Zyky m\-abw X]x Xkvam-tZ-X-Zv{_ \ma cq]-aw N Pmb-tX.


kw]q PK-ns Imc-W-`q-X-\mb B ]c-a-]p-cp-j]-c-ta-iz-cs\ km[m-cW cq]-nepw hnti-j-cq-]-nepw Fm-hcpw \m-bn--dn-bp-p. B ]c-{_--ns GI-am{X- amb m\w- Xs X]- am- Ip- p. At- l- n\v km[m-cW a\p-jy-sc-tmse PK-ns\ krjvSn- p--Xn-\p-thn IjvS-k-l-\cq-]-amb X]--\p-jTn-t--Xmbn hcp-n-. v B k-i-n-am-\mb ]c-{_ ]c-ta-iz-cs k-e]-amv {X-bns {]Xy-- ambn ImW-s-Sp Cu hncmSv cq]amb PKv (A- Xns\ A]- c- {_w Fp ]d-bp-p) kzbw {]I-S-am-Ip-Ibpw kakvX Pohn-Ifpw temI-fpw AhbpsS \maw, cq]w, Blmcw apX-em-b-hbpw D-hn-pIbpw sNp-p.

2. bZm teem-btX lyNnx kant lhy-h m-l t\ XZm-Py-`m-Km-h--tc-Wm-lpXnx {]Xn-]m-Z-tb-Xv.

A[n-Im-cn-I-fm-bn-p--h \nXyhpw An-tlm{Xw \S-Ww. tZh-Iv lhnv Fn-p-sIm-Sp-p An b mK - t h - Z n - b n \ n m bn I n - P z - e n - p - t m , AXn\npw Pzme-I Db-cp-tm, BPy-`m-K-m\w hnp a[y-n BlpXn kan--Ww. An Bfn-p--Xn\p aptm AXn\npw Pzme-I Db-cp--Xn-\p"Bsc Adn-bp--Xn\npw CsXmw {Kln-p-hm aptm AYhm In-bXn-\p-ti-jtam im-am-b-Xn\p Ign-bpp' Fv iu\-Ia-ljn tNmZn-n-cp-p. CXns tijtam AXn BlpXn kan-p-hm ]mSn F D-c-ambn kakvX PK-ns ]c-a-Im-c-W-\mb ]c-am-m- Imcyw AXp-sImp hy-am--s-Sp-p. Ansb \hn\npw PK-ns D]-n-hn-hcWw ]d-nv Npcp- Xp-t]mse Pzen-n-nv An-tlm{Xw \S--Ww. -n B kin-am\pw k-\pw Fm-nkw_w \nXyhpw An-tlm{Xw \S-p a\p-jy sbpw Imhpw [m-hp-amb ]c-ta-iz-cs\ Adn- pAtXm-Sp-IqSn Fsmw sNWw F hnj-bsn I-gn-m Fmw a\-n-em-Ipp F Imcyw [cn-n-p. ]d-bpp

79

3. bkym- n-tlm-{X-a-Zi-\-] u-am-k aNm-Xpm kya-\m-{K-b-W-a-Xn-Yn-hnXw N. Alp-X-a-ssh-iz-tZ-h-a-hn-[ n\m lpX amk-]vX-amw-kvXky temIm ln\-kvXn.
\nXyhpw An-tlm{Xw \S-p a\p-jy Zi-bhpw ]u-am-k-b-hpw sNm-X n-cn-p-pthm AYhm NmXpm-ky-b-hpw \S-m-Xn-cn-p-pthm AXp-t]mse icZv hk-pp--fn \S-- s-Sp \ho\m--ns (]p-Xp-[m-\y) bmK-cq-]-amb B{K-b-W-bw \S--s-Sm-Xn-cn- p-pthm Ahs b-im- e-bn AXnYn-I bYm-hn[n k-cn--s-Sm-Xn-cn-p-pthm Asn Ah \nXyw An-bm-K-n IrXy-k-a-bpw imkv{X- hn-[n-b-\p-k-cnpw lh\w \S-m-Xn-cn-p-pthm AXp-t]mse _en sshiz-tZ-hIw \S-m-X n-cn-ppthm BsW-n B An-tlm{Xw \S-pp a\pjys k]vX-tem-I- sf B AwK-lo- \-amb An- tlm{Xw \in-n-p If-bp-p. AXm-bXv B bw aqew e`n-pam-bn-cp ]rYzn-temIw apX kXy-temIw hsc-bp temI--fn\np e`y-am-Ip tbmKy t`mK- Ah\n\npw AXv Xn amn--f-bp-p. kw_w An-bn\npw Pzme-I \mbn Db-cptm BlpXn kan-Ww Fp kwKXn ap a{-fn ]dp Ignn-cn-p-p. C\n B Pzme-I-fpsS {]Imct`Z-fpw \mahpw ]d-p-X-cp-p.

5. GtXjp b-ctX {`mP-am-t\jp bYm-Imew Nmlp-Xtbm lymZ-Zm-b. Xw \b-tyXmx kqcyky civatbm b{X tZh\mw ]Xn-tc-tIm[nhmkx.

bmsXmcp km[- I ]q-a-{-n ]d-n-p Ggp{]-Im-c-n- ep Pzmem-bp--am-bn, \mbn t{]mz-en-psIm-n-cn-p An-bn IrXy-k-abw imkv{X-hn-[n-b\p-k-cnp \nXyhpw Blp-Xn-\In An-bmKw \S-ppthm Ahs\ ac- W-Im- e- n XtmSp Iqn- tv Cu Blp-Xn-I kqcy-In-c-W--fm-bn, tZh-cm-Pm-hmb C{s temI-n Fn- p-p. An-tlm{Xw kz-kp-J-{]m]vXn-p Atam-L-amb D]m-b-am-sWp Xmev]-cyw. kw_w F{]-Imcw Cu Blp-Xn-I kqcy-In-c-Wam-ambn bP-am-\s\ C{-tem-I-n Iqn-sm-p-t]mIpp Amcyw hnh-cn- p-p.

6. Gtly-loXn Xam-lp-Xbx kphkx kqcyky civan-`nb-P-am\w hln {]nbmw hmN-a-`n-h-Z -tymby Gj hx ]pWyx kpIrtXm {_-tem-Ix.

B {]Zo- ]vX-amb Pzme-I- fn An--s Blp-Xn- I kqcy-In-c-W--fpsS cq]-n ]cn-W-anv ac-W-Im-e-n B km[-I-t\mSp ]d-bpp ""hcp, hcp \ns k-fpsS ^e-kz-cq-]-amb {_-temIw AXm-bXv t`mK-cq-]4. Imeo Icmeo N at\m-P-hmN kp-J-sf A\p-`hn-p--Xn-\p ew kz-tem-I-amIpp'' C- s\-bp {]nb-hm-p-I IqsS-qsS ]d-pkptem-lnXm bm N kp[q-{a-hm sImv BZ-c-km-c-]qw Ahs\ kpcys Inc-Wkv^penw-K\o hniz-cpNo N tZho am- -fnqSn sImp-t ]mbn kz-tem-I -n teem-b-am\m CXn k]vX Pnlzmx. Fn-p-p. ChnsS kzs {_-temIw Fp ]dImeo Idp \nd-tm-Sp-Iq-Sn-b-h, Icm-eo--A-Xyp-{K- bp- -Xn Xmev]cyw kzm-[n- ]-Xn- bmb C{\pw `K-hms amb (An _m[n-p-sa `bw P\n-n-p--h), at\m- Xs A]-c-kz-cq-]-am-Ip-p. AXn-\m {]Im-cm--tcW Phm a\-p-t]mse AXyw N-e-am-b-h, kptem-ln- {_w Xs-bm-Ip-p. Xm-- kp-c-amb Nph-tm-Sp-Iq-Sn-b-h, kp[p-{a-hm-- kp- kw_w C\n kmwkm-cnI t`mK--tfm-Sp sshcm-c-amb ]pI-bpsS \nd-tm-Sp-Iq-Sn-bh, kv^penw-Kn\o Ky-m ]c-am-\--kz-cq-]-\mb ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p-Xosm-cn-I s]mn- n-dp--h, hniz-cp-No-tZhn Fm Xn- \p A`n- emjw Dev]--am-Ip- -Xn-\p-thn ap]-d Znnepw {]Im-in-p--h C{]-Imcw Ggp coXn-bn-ep kz-tem-I-ns km[-\m-cq-]-amb bmZn kIm-aPzme-I An-tZ-hs lhn-ns\ {Kln-p--Xn\v Cf-In- Ihpw AXns ^e-cq-]-amb euIn-Ihpw ]mc-eu-In-Ism-n-cn-p Ggp \mhp-It]mse BIp-p. AXn- hp-amb t`mK--fpsS Xp-Xbpw ]d-p-X-cpp \m Ftm An-tZ-hX C{]-Imcw Blq-Xn-cq- ]-am-Ip 7. hm tlytX AZrVm b-cq]m t`mP\w {Kln-p--Xn\p Xm-dm-bn-cn-p-pthm AtX AjvSmZtim-a-hcw tbjp I kabw Xs t`mP-\-cq-]-amb BlpXn {]Zm\w sN-Ww. As-n A{]- z-e n-Xhpw AW- p-t]m-b -X p-amb GX-vtdtbm tb`n\n aqVm An-bn \I-s-Sp BlpXn Nmc-tmSp Iev Pcm-arXypw tX ]p\-tc-hm]n bn. \in-p-t]m-Ip-p. Cu a{-n bs \uIm-cq-]nepw Ahkw_w ta {]Imcw {]Zo-]X-amb An-bn \nb-a- bpsS kwJy ]Xn-s\v Fpw ]d-b-s-Sp-p. \nXy, Zi, v {]-Imcw {]Xn-Zn\w lh\w sNp--Xp-sIm-p ^e-s- ]u-am-k, NXpam-k-t`-Z-- tfm-Sp- IqSn b- n\p ]Xnn ]d-bp-p. s\p {][m\ cq]- Dsv A\p- am- \n- - s- Sp- p. Ah-

80

I bn D]m-k-\m-c-ln-X-amb kIm-a-I-sf hn-n-cnp-p. Cs\ b cq]--fm-Ip ]Xn-s\p \uIIfpw Dd- p--X-s p ]d-b-s -Sp-p. Ch hgn-bmbn kwkm-c-km-K-c-ns Ac IS-pI km[y-a-. Cu temI-ns h-am\ ZpxJ kzcq-]-am-Ip Ghpw sNdnb \Zn-tb-tmepw XcWw sNbvXv kzw-h sc Fptam Fp-t]mepw kt-lam-Wv. Fp-sIm-sm aqm-as a{-nse h-\-b-\p-k-cnv GsXnepw AwK-ns Ipd-hp-m-Ip-p Fn km[-I\p kz-n Fp-hm km[n-p--X; CS-bp-sh-pv Xs NnX-dn-tm-Ip-p. AXn-\m CXv AZr-Vhpw Anc-hp-am-Ip-p. Cu clkyw a\-n-em-msX aT-b-m-cmb Bfp-I Cu kIm-a-I--sf-s ]c-ta-iz-c-{]m-]vXnp D]mbw Fp IcpXn CXns ^e-s-s ]c-a-kp-J-sap IcpXn CXns\ kvXpXn-p-sImp Pohnp-p. Ahv kt-lc-ln-X-ambn IqsS-q-sS-bp hrm-h--tbbpw ac- W-Zpx-J-tbpw A\p-`hn-t-Xmbn hcp-p. kw_w Ah F{]-Imcw ZpxJa\p`-hn-pp? CXn\p kv]jvSo-I-cWw \Ipp

9. Ahn-Zymbmw _lp[m h-am\m hbw IrXmYm CXn-`n-a-\yn _memx bXvIntWm \ {]th-Z-bn cmKmXv tX\m-Xpcmx oW-tem-Im-y-h-t.

8. Ahn-Zym-bm-a-tc h-am\mx kzbw-[ocmx ]WvUnXw a\y-am\mx PMvL\y-am\mx ]cn-bn aqVm At-ss\h \ob-am\m bYmmx
A\p hgn-Im-n-bmbn As\s Inp-tm Ah-s \- s\ A`o-j vS - - e -s - p-h m Ignbpw? CSbvv Imep-ap-nbpw apnepw Np-N-h-dnepw ImhgpXn hoWpw ]md-Ifnepw `nn- Ifnepw arK--fp-sS-taepw Xnapn \m\m hn[--fn-ep-ap IjvS-X-I A\p-`-hn-t-Xmbn hp-Iq-Sp-p-thm AXp-t]mse Xs Cu aqV-mcmb Bfp-Ifpw ]n-ar-Km-Zn-I-fp-tSbpw IoS--fp-tSbpw hnhn[ ZpxJ-]q--fmb tbm\n-I-fnepw AXp-t]mse \cIm-Zn-I-fnepw {]th-inv A\--P-w-hsc A\-h[n IjvSmcn-jS-X-I A\p-`-hn-t-- Xmbn hcp-p. bmsXm-cp- v kzbw _pn-am\pw hnZzm\pw Fp \Sn-p-pthm hnZym_p- n-bpsS anYym-l-m-c-m imkv{X-tbpw alm- m\n-I-fpsS hN-\--tfbpw Aev]w-t]mepw hI-h-bvmsX Ahsb Ah-tl-fn-p-Ibpw {]Xy---fmb kpJ-t`m-Ksf A\p-`-hn-p--Xnepw Ah-bpsS D]mb `qXfmb Ahn-Zym-ab kIm-a-I--fn \nc-cw apgpIn hkn-pIbpw sNp-pthm Pohn-X-ns Aaq-ey-amb ka-bs hrYm \jvS-am-n--f-bp-p. kw_w B Bfp-I XpS-bmbn ZpxJ--fn ]Xnp-sIm-n-cp-npw Fp-sIm-p-W-cp-n? \-bvpthn Fp-sImp {]hn- p-n? Cu B{K-ls kw_-np ]d-bpp

]q-a-{- n ]d-n-c n- p coXn-tbm-Sp-I qSn bmsXm-cp- Cl-tem-I-]-c- tem-I- t`mK {]m]vXn-p-thn kmwkm-cn-tIm--Xn-bpsS km[-\m-cq-]--fmb kIm-a-I- fns ]e- co- Xn-I- fn apgpIn hkn-p- pthm AhnZy-bn apgp-In--gn-bp Am-\n-I-fmb B a\p-jy "R R-fpsS I-hy-sf ]menp Ign-n-cnpp'Fp Icp-Xp-p. B kmwkm-cnI I- -fn apgp-In-bn-cn-p Bfp-Ip t`mK--fn AXyw Bk-n-bp-m-Ip-p. CXp-Im-cWw Ah kmkm-cn-tIm-Xn-bn-te--msX \-bpsS t\tc ZrjvSn ]Xn-n-p-n. ]c-am-\--ns kap{Zw GtXm ]c-am-m-hm-sWpw a\p-jy\v AXp {]m]n-p-hm Ign-bp-sa-p-ap hnhcw Ahv Adn-bp-hm Ign-bp-n-. AXn-\m Ah ]cam-m-hns\ {]m]n-p-hm ]cn-{i-an- msX kZm ZpxJn-Xcmbnocp-Ibpw ]pWy-I--fpsS ^ew Ah-km-\np Ign-bptm Ah kzm-Zn-tem-I-fn \npw Xmsg ]Xn-p-Ibpw sNp-p. kw_w apI-fn ]d-n-cn-p kwKXn Hp-IqSn kv]jvS-ambn ]d-bpp

10. CjvSm-]qt a\y-am\m hcnjvTw \m\y-vtdtbm thZ-bt {]aqVmx \mIky ]rjvtT tX kpIrtX \p`qtXzaw temIw lo\-Xcw hm hni-n.
AXyw aqV-mcpw t`mKm-k--cpamb B a\p-jy thZw, kvarXn apX-emb imkv{X--fn kmwkm-cnI kpJ{]m-]vXn-mbn F{X-am{Xw km[-\-I-tf-n ]d-n-ptm Ahsb k-t{ijvT Ieym-W-km[\I-fm-bn--cp-Xp-p. A Xn- \ m A h- b n\n pw `n - a mbn A Xm- b Xv ]ctaizcs `P-\w, [ym\w, \njvma`mh-tm-Sp-Iq-Snb I-hy-]m-e\w, ]c-a-]p-cp-j vXm-am-hns\ Adn-bp--Xn-\pthn Xo{hXtbm-Sp-Iq-Sn-bp {]h\w apX-embn F{Xtbm ]c-a-aw-K-f-{]-Z--fmb km[-\-I-fptm Ah-sbsbmpw Ah Adn-bp-t-bn; B Ieym-W-km-[- \-I-fpsS t\sc eyta hbvp-n- . AXn-\m Ah X-fpsS ]pWy-I--fpsS ^e-kz-cq-]--fmb kztm-Iw- hscbp kpJ-sf t`mKn-nv ]pWy-ns bw kw`-hnp kabw hopw Cu a\p-jy-tem-In-tebvtm AYhm CXnepw tami-amb iqI-cIq-Icm-Zn-tbm-\n-I-fntem As-n cuc-hmZn tLmc-\-c-I--fntem ]Xn-p-p. kw_w apI-fn ]d-n-cn-p kmwkm-cnI t`mK-tfmSp hnc--cmb a\p-jy-cpsS BNm-c-\-S-]-Sn-Ifpw AhbpsS ^e-fpw hn-pp

81

11. X]x-{it tb lyp]-h-k-y-ctWy imm hnZzmwtkm ss`y-]cymw Ncx kqcy-Zzm-tcW tX hncPmx {]bmn b{Xm-arXx k ]pcptjm lyhy-bm-m.
D]-cyp--amb t`mKm-k-cmb a\p-jy-cn \npw bmsXm-cp- `n-\m-bn-cn-p-pthm a\p- jy- i-co-c-ns alXzw {Kln-n-p--Xp-Im-cWw bmsXm-cp-s Ax-Ic-W-n ]c-am--XXzw Adn-bp--Xn\pw ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p--Xn\pw D C DWs-gp-tp-pthm Ah Hcp ]t h\-n hkn-p hm\-{]-t\m im- kz- `m-h- tm-Sp- Iq- Snb hnZzm\pw kZm- Nm- cn-bp-amb Krlt\m AYhm `n-hmn Pohn-p {_-Nm-cntbm kym-kntbm Bbnsms, Ah \nc-- c-amb X]p-sImpw `n-sImpw tkh\w A\p-jTn-p-sIm-nv cn- p-p. AXm-bXv Ah-c- h-cpsS hhpw B{i-ahpw ]cnX- n-Xnbpw A#p-k-cnv bmsXmcp kabw bmsXmcp Ihyw Dm-I p- pthm Ahsb imkv{X- ns B-b-\p-k-cnp bmsXmcp hn[-amb A`n-em-j-fpw IqSmsX ]men-p-sImp Pohn-p-Ibpw kwb-a-\-tm-SpIqSn ia-Z-am-Zn-km-[-\-I-tfm-Sp-Iq-Snb k--m-cm-bnv ]c-a`-n-tbm-Sp-IqSn ]c-ta-iz-cs\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p-Xn\pw D km[-\-I-fn hym]r-X-cmbn Pohn-p-p. AXpsImv Xtam- c- tPm- Kp-W--fpsS hnIm-c--fn\npw kYm-iq-\yhpw \n-e-hp-amb kXz-Kp-W- n nXn-sN-p-Xp-amb kqcy-tem-I-nqSn Ah-cpsS ]c-a-{]m]y Aar-X-kz-cq-]\pw \nXy\pw Ahn-\m-in-bp-amb ]c-a-]p-cpj ]pcp-tjm--as \nhm-k--e-tbvp t]mIp-p. kw_- w- B ]c-{_--]c-ta-iz-cs\ Adn-bp- -Xn\pw {]m]n-p--Xn-\pw-thn a\p-jy Fp-sN-Ww? AtXn hnh-cn-pp

m\w {]m]n-p--Xn-\p-thn Ic--fn kanpw FSpv `n-hn-\-b-`m-h--tfm-S p-IqSn thZ-c-l-ky-sf \m-bn--dn-bp--h\pw ]c-am-m-hn nXn-sN-p--h-h\p-amb kZvKp-cp-hns\ icWw {]m]n--Ww. kw_w apI-fn ]d-n-cn-p e-W--tfm-SpIq-Snb GsX-nepw injy Kpcp-hns ASp- hcn-Ibm-sW-n Kpcp Fp-sN-Ww? CXp-kw-_-np ]dbpp

13. Xkvssa k hnZzm-\p-]-k-mb kayIv {]im--Nn-mb iam-\zn-Xm-b. tb\m-cw ]pcpjw thZ-kXyw t{]mhmN Xmw XztXm {_-hn-Zymw.
thZ-\pw {_-\n-jT- \p-amb B alm-mhv Xs v icWw {]m]n-n-cn-p Nnw ]q-ambn imhpw \nn--hp-am-bn--gn-n-cn-p injy\v kmwkm-cn-It`mKfn XnIpw hnc--\m-bn-o-X p-Im-c-Ww, bmsXm-cp-s lrZ-bn bmsXm-cp-hn-[-amb NnIfpw hymIp-eX- Ifpw hnIm-c-fpw Ah-ti-jn-n-n-tbm bmsXm- cp- ia-Z-amZn km[-\m-k- -- \m-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp- Xs a\-,v _pn, C{n-b Chsb \mbn \nb-{nv kzm[o- \-am-n-bn-cn-p- pthm B {_hn-Zysb XXz-hn-th-N-\m-]qw a\-n-emn Ah\v D]-tZin- p-sIm-Sp- - Ww. Xm- cWw B injy\v \nXy\pw Ahn\m- in-bp- amb ]c-{_--]p-cp-tjm- -as m\w {]m]n- phm Ign-bpw.

ZznXo-b -ap-W vU Iw
{]Y-a-J Wv Uw
kw_w {]Y-a-ap-WvU-Inse ZznXo-b-J-WU-n v A]-c-hn-Zy-bpsS cq]hpw ^e-fpw ]d-Xn-\p-tijw AXns Xp-Xsb ImWn-p-sImv AXn\np hnc-cm-bn-cn--W-sa Imcyw ]d-nv ]c-hnZy ]Tn-p--Xn\v kZvKp- cp-hns\ icWw {]m]n--W-sapw ]d-p. C\n ]chn-Zysb hn-p--Xn-\p {]I-cWw Bcw-`n-p-p.

12. ]coy temIm I-Nn-Xm {_mtWm \nth-Z-am-bm-m-kvXy-IrXx IrtX\ XZzn-m-\mw k Kpcp-ta-hm-`n-K-tOXv kan-Xv]m-Wnx t{im{Xnbw {_-\n-jvTw.
kzw ku`mKyw Bin-p- a\p-jy BZyw ]d-ncn-p I--fpsS ^e-kz-cq-]-amb Cu temI-ntebpw ]c-tem-I-n-tebpw ka-kX-kpJtfbpw \-Xpv t]mse ]co-n-nv AXm-bXv hnth-I-]qw Ah-bpsS A\n-Xy-Xbpw ZpxJ-kz-cq-]hpw {Klnv Fm-hn-[--fn-epap t`mKfn\npw kYm hnc--\m-bn-o-c-Ww. Im-hns Al-m-c-]q-amb kIm-a-`m-h-tm-Sp-IqSn sN-s-Sp Iw A\nXy ^es sNp-Xpw XYm kzbw A\n-Xyhpw BIp-p. AXn-\m bmsXm-cp- {Inbm-km-[y- \-m-Xn- cn-p-pthm A-s\- bp \nXy- ]-c- taiz-cs\ Ahp {]m]n-phm km[n-p-n-. CXp-hn-Nmcnv B Pnmkp ]c-am-m-hns hmkvX-hnI XXz-

1. XtZ-X-Xyw bYm kpZo-]vXm-Xv]m-h-ImZv hnkv^p-enwKmx kl-kvdix {]`-ht kcq]mx XYm--cmZv hnhn[mx tkmay `mhmx {]Pm-bt X{X ssNhm-]n-b-n.
AwKn-c-p-a-ljn ]d- bp- p. {]nb-s iu\-Im, Rm \nv BZyta ]c-{_--]c-ta-iz-cs kzcq-]s hn-p- sImp bmsXmcp clkyw ]d- p-X-n- cp-pthm AXp kYm kXy-am-Ip-p. C\n AXn-s\s hopw {Kln-n-p-p. {im-]qw {ihn-p-sIm-p-I. F{]-Imcw Bfn--n-sm-n-cn-p An-bn\npw AXp-t]m-

82

I se-Xs cq]-h--tfm-Sp-Iq-Snb

Bbn-c-W -n\p kv^penwK \mep-]mSpw NnX-dp-pthm AXp-t]m-seXs ]c-a-]p-cpj Ahn-\m-in-{_--n \npw krjvSnIm- en \m\m-{]-Im-c -n-ep `mh--tfm-Sp-Iq-S nb aqhpw Aaq-hp-amb hkvXp- D-hn-p-Ibpw {]f-bm-I-me-n hopw At-l-ns eo\-am-IpIbpw sNp-p. ChnsS `mhs {]I-S-am-p--Xn-\p Imcyw {Kln-n-p--Xn-\mbn An-bp-tSbpw kv^penw-K-fp-tSbpw ZrjvSmw \I-s-n-cn-p-p. kw_w bmsXmcp ]c-{_ ]c-ta- iz-c-\n\npw Cu PKv D-hn-nv hopw At-l-ns hneo-\-ambn-o- cp-p. Ah kzbw Fs\ Fp hnh-cn- pp

4. An-aq[m Npjo N{-kqcyu Znix t{imt{X hmKv hnhr-Xm thZmx hmbpx {]mtWm lrZbw hniz-aky ]Zv`ymw ]rYnho tlyj k-`q-Xm--cm-m.

kw_w B ]c-am-m-hn\npw Cu Ncm-Nc-P-KB Znhy-]p-cp-j-\mb ]c-am-mhv \n-t-l-amb BIm- ns Dn GsXmw {Ia--fn kw`-hn-pp? v c-c-ln-X\pw AJn-eP-K-n-tbpw AIpw ]pdpw ]cn- Cu {]iv\-n\v {]Im-cm-- c-ambn PK-Zp-X]-n-bpsS {Iaw hnh-cn-p-p. ]q\pw BIp-p. Atlw Pm-Zn-c-ln-X\pw hnip-\pw BWv; Fp-sIm-s- m At-l-n-\m-Is {]mW-\p-an5. Xkvam-Z-nx kant[m bky kqcyx , C{n-b--fp-an-, a\-p-an-. At-l-n\v Ch-sbm-pwtkmamXv ]\y Hmj-[bx ]rYnhymw Iq-SmsX Fmw sNp--Xn\p Ign-bp-p. AXn-\m k]qam tcXx knpXn tbmjn-Xmbmw i-n-am-\mb B ]c-ta-iz-c Ahn-\m-in-bmb Pohm-m-hn_lzox {]Pmx ]pcp-jmXv kw{]-kqXmx s\-mfpw AXyw t{ijvT\m-Ip-p. kYm D-a-\mIp-p. ]c-ta- iz-c Cu PK-ns\ krjvSn--tm-sgms kZm Htc coXn-bn-em-bn-cp-n-. As\ \nb-a-hp-an Atlw kw_w tad e-W--tfm-Sp-Iq-Snb \ncm-Imc-\mb ]c- ta- iz- c-\n\npw Cu kmIm-c-Pv Fs\ D- Ftm Fs\ k-ev]n-p- pthm AtX-{]-Imcw AtX hn-pp? Cu Pnm-kbvv At-l-ns k in- {Ia-n PKv D-hn-p-p. Cu `mhss kv]jvS-am-p--Xn\p ChnsS {]Imc hyXym-k-tm-Sp-IqXzs hn-pp Snb krjvSn-bpsS D-nsb hnh-cn-p-p. ]c-{_ 3. GX-kvam-m-btX {]mtWm a\x ]pcp-tjm-- a-\n \npw k-{]-Y-a-ambn At-l- ns kt-{n-bmWn N ANn-y-i-n-bpsS Hcw- i-amb Ap-XmKv\nXXzw DmJw hmbptPym-Xn-cm]x ]rYnho bn. AXns kanp (C\v[\w) kqcy-\m-Ipp; AXm-bXv hniz-ky-[m-cn-Wo. kqcy-_nw-_-ns cq]-n AXp Pzen-p-sIm-n-cn-pp. AKv\nbn\npw N{- \p-m-bn, N{- \n\npw (kqB ]c-{_ ]pcp-tjm--a \ncm-Im-c\pw a\v C{ncy-c-ivan-bn\npw kqva-cq-]-tm-Sp-IqSn nXn-sN-bvXnb- apX-emb Ic-W-kap-Zm-b--fn\npw kYm cp Pe-n Aev]w ioXfX-bp-m-bXp Imc- Ww) taLcln-X\pw Bbn-cn-pp Fn-cp-mepw Fmw {]hnap-m-bn. taL-n\npw hjw-aqew `qan-bn \m\mp--Xn\p ka\pw BWv. Cu k in-am-\mb {]-Im- c-n- ep Huj- [nI Dm- bn. B Huj- [nIsf `n]c-{_--]pcptjm-a-\n\n-p-X- s krjvSnIme- -Xn\n-p-mb hocys ]pcp- j Xs h- n- ep {]mW, a\v (A-x-Ic-Ww), kq C{n-b kv{Xobn Xfn--tm Ah-fn\npw km\w Dm-bn. Chbpw BIm-iw, hmbp, tXP-,v Pew Fm Poh-Pm-e-Cs\ ]c-a-]p-cp-j-\mb ]c- ta-iz-c-\n \npw Cu \m\mtfbpw hln-p ]rYzn Cu ]-a-lm-`q-X-fpw Fmw {]-Im-c-n-ep-ap Ncm-N-c-Po-hn-I D-hn-p. D-hn-p-p. kw_- w- -C-{]-Imcw Fm Pohn-I-fp-tSbpw D-n- {Ikw_w C{]-Imcw Npcp--n ]c-ta-iz-c-\n as hnh-cn-nv C\n Ah-bpsS Fm c- bpw-thn v \npw kqva-X- Xz--fpsS D-n-sb- n ]d-nv C\n sN-s-tS bm-ZnIfpw Ah-bpsS km[-\-Ifpw ^ePK-n `K-hms hncmSv kzcq]w Zin-p--Xn-\p fpw AtX ]c-ta-iz-c-\n\npw {]I-S-am-Ipp F {]Im- c- ]d-bpp Imcyhpw ]d-b-s-Sp-p.

2. Znthym lyaqx ]pcpjx k_m-lym-`y-tcm lyPx A{]mtWm lya\mx ipt{`m ly-cmXv ]cXx ]cx

ap a{--fn bmsXmcp ]c-ta-iz-c \ncm-Im-c-kz-cq]-\mbn hn--s-n- cn-p- pthm At-l-n-t-Xp-X- sbmWv Cu {]Xy--ambn ImW-s-Sp PK-ns hncmSv kzcq-]w. Cu hncmSv kzcq]w At-l-ns An AXmbXv ZyptemIw akvX- Ihpw N{\pw kqcy\pw cp-t\-{Xfpw kakvX Znp-I I-fpw \m\m-hn-[--fmb O-p-I a{- - fpsS cq]- n hnkvXr-X-am-bn-cn-p \mep thZ-hm-Wn-Ifpw hmbp-{]m-W\pw kq-Ncm-N-cP-Kv lrZ-bhpw ]rYzn At-l-ns ]mZfpw BIpp. Cu ]c- {_ ]c-ta-iz-c kIe Pohn-I-fp-tSbpw Acym-an-bmb ]c-am-m-hm-Ip-p.

83

b--fpsS hnj-bcq-]--fmb Ggp kan-p-Ifpw Ggp-{]Im-c-a--fn-ep lh-\hpw AXm-bXv _mly-hn-jb cq]-fmb kan-p-IfpsS C{nb cq]-am-Ip An-bn \nt-]-cq-]{In-bbpw Cu C{n-b-fpsS hmk-m-\-cq]-amb k]vX- tem-Ifpw AXn hkn-nv Cu C{n-bcqB ]c-ta-iz-c-\n\n-p-Xs EtKz- Z-nse a{- fpw ]-am-Ip k]vX- {]m-W AXm-Xn-t-Xmb Imcy- \nhkma-th-Z- nse a{- fpw bPpth-Z-nse {ipXn-Ifpw ln-p-p. \n{Zm-k-abw a\-n-t\m-Sp-IqSn Hm-bnv lrZ-bAXp-t]mse bm-Zn-I--fpsS Zobpw Fm-hn-[- cq-]-am-Ip Kpl-bn ibn-p-sIm-n-cn-p Cu Ggnn- ep-ap b-fpw {IXp-fpw Ahbvp \evI-s- t-Xmb kap-Zmbw ]c-ta-iz-c-Zzmcm AJne Pohn-I-fnepw Sp Zn-W-Ifpw Atlw sNbvXn-cnp Cu kwh- m]n--s-n-cn-p-p. -c-cq-]-am-Ip Imes Ahsb sNp--Xn-\p A[n- kw_- w- -C-{]-Imcw Bym-nI hkvXp--fpsS DevIm-cn-bmb bP-am-\t\bpw Ah-bpsS ^e-kz-cq-]--fmb nbpw nXnbpw ]c-ta-iz-c-\n\n-p-Xs Fp {Klnkqcy\pw N{\pw {]Im-in-p-sIm-n-cn-p temI- fpw n-nv ]noSv PK-ns D-nbpw At-l-n\nCh-sbmw Dm-bn-cn-p-p. p-Xs Fp ]d-p-sImv {]I-c-Ws D]-kw-l-cnkw_-w-- C\n tZhm- ZnIfpsS hyXym-k-fpw Fm kZmNm-c-fpw AtX-{_--n\npw D-hn-p. AXns\ hnh-cn-p-p. p-p.

6. Xkvam-ZrNx kma bPpwjn Zom bm kth {IXthm Zn-Wm kwh--c bP-am-\ temIm tkmtam b{X ]htX b{X. kqcyx

Cu ]c-ta-iz-c-\n \npw kakvX kap-{Z-fpw ]X- fpw D-hn-p. CXn\npw ]pd-s-v. At\-Im-Ir-XnB ]c-{_ ]c-ta-iz-c-\n \np-Xs hkp, cp{Z I-tfm-Sp-Iq-Snb \Zn-I {]h-ln-p-sIm-n-cn-p-p. Ct-lBZn-bmbn At\Iw {]Im-c--fn-ep tZh-K-W- D- n\n-p-Xs ka-kvX-Hu-j-[n-Ifpw ck-fpw Dhn-p. At-l-n\n-p-Xs km[y-K-W-fpw ]e-hn- -am-bn-cn-p-p. Xm-c-W-m ]pjvS-amb ico-c[-n-ep a\p-jycpw hn`n PmXn arK-fpw \m\m-Xcw fn AJn-e-n-tbpw A\-- cm- m-hmb B ]c- ta-iz- c, ]n-Ifpw AXp-t]mse ap-Po-h-Pm- e-fpw Dm-bn. Fm- B Fm Pohn-I-fp-tSbpw Bm--tfm-Spw-IqSn AXm-Xp-In- tbpw Poh-cq-]-amb {]mW\pw A]m- \\pw AXp-t]mse fpsS lrZ-b--fn hkn-p-p. kIe Pohn-I-fp-tSbpw Blm-c-cq-]-fmb ]e-hn[ [ym\- kw_- w- B ]c-ta-iz-c-\n \npw Fm D-hn--Xpfpw Dm-bn. At-l-n \np Xs X]w, `n, Im-cWw Ah-sbmw Xs At-l-ns kzcq-]-am-IpkXyw, {_-Ncyw Ch {]I-S-am-bn. bmZn I- p. C{Xbpw ]dv At- ls Adn-bp-- Xp-sIm- p-m\S-p- -Xn-\p hn[n-Ifpw B ]c-ta- iz- c-\n \np-Xs Ip ^es {Kln-n-p-sImv Cu JWvUs kam{]I- S- am-bn. Fmw At- l- n \npw D- hn-p. Atlw ]n-n-pp Xs AJn-en-tbpw ImcWw Fp Xmev]-cyw. -

7. Xkvam tZhm _lp[m kw{]-kqXmx km[ym a\pjymx ]ithm hbmwkn {]mWm-]m\u {holn-bhu X] {im kXyw {_-Ncyw hn[n-.

9. AXx kap{Zm Knc-b kth kvamy-t knhx kh-cq]mx AX khm Hmj-[tbm ck tbss\j `qssX-kvXn-jvTtX ly-cm-m.

X]v AXm-bXv kwb-a-cq] km[-\, Iw AXm-bXv _mly km[-\-hgn-bmbn \S--s-Sp IrXyw, ]c-am-arX {_w Ch-sbmw ]c-a-]p-cpj ]pcp-tjm--a XsAtX ]c- ta-iz-c-\n\npw Ggp {]mW\pw AXm- bXv hnj-b-sf {]Im- in-n- p--Xn\p hntijin-bp Ggv bm-Ip-p. {]nb-iu-\-I, lrZ-b-cq-]-am-Ip Kpl-bn HfnC{n-b I-, Xzv, t\{Xw, ck-\, {]mW n-cn-p A-cym-an-bmb Cu ]c-ta-iz-cs\ bmsXm-cpAXp-t]mse hmWnbpw a\pw a\-tm-Sp-Iq-Sn-bp C{n- Xncn- -d n-b p- pthm Ah Cu a\p-j y- i -c o-c b--fpsS tI, kv]in-, izkn-, kwkm-cn- ns Ahn- Zym- P-\n-X-amb Ax-I-c-W-ns sIp, a\\w sN C{]-Im-c-ap Ggp hrn-Ifpw AXm- Isf XIp-I-f-bp- p. AXm- bXv Fm {]Im-c-n- ep-ap bXv hnj- bs {Kln- n- p--Xn- \p in-Ifpw B C{n- kwi-b--fnepw {`afn-epw-\np cln-X-\mbn ]c-{_-b--fpsS hnj-b-cq-]--fmb Ggp kvanp-Ifpw B C{n- ]p-cp-tjm--as\ {]m]n-p-p.

8. k]vX {]mWmx {]`-hn XkvamXv k]vXmnjx kan[x k]vX tlmamx k]vX Cta temIm tbjp Ncn {]mWm Kplm-ibm \nlnXmx k]vX k]vX.

10. ]pcpj GthZw hnizw-I Xt]m-{_ ]cmar-X w. GXtZym thZ-\n-l nXw Kplmbmw tkm hnZym{Knw hnIn-cn-Xol tkmay.

84

I ZznXob Jw
1. Bhnx kw\n-lnXw Kplm-Ncw \ma al-Xv]-Zass{X-X--anXw GP-Xv{]m-W -n-an-j btZX-m-\Y kZ-k-Zz-tcWyw ]cw hnPvRm-\m-Zy-ZzcnjvTw {]Pm-\mw.
k-i-n-am\pw k-\pw k-hym-]n-bp-amb ]c-ta-iz-c {]Im-i-cq-]-\m-Ip-p. AJne Poh-Pm-e--fpsS AXyw kao-]v Ah-cpsS lrZ-b-cq- ]-am-Ip Kpl-bn Hfn-n-cn-p Imc-Ww-sIm-p-Xs Atlw Kp]vXNc F-t]-cn {]kn--\m-bn-on-cn-p-p. F{Xam{Xw Cf-Ip-Xpw Nen-p-Xpw izkn-p-Xpw I-Sbvp-Xpw Xpd-p--Xp-amb Pohn-I-fptm Ah-sb-mn-tbpw kap-Zmbw Cu ]c-ta-iz-c-\ns nXnsN-p-p. AJn- e-n-tbpw A{i-b-m\w Cu ]c-mhm-Ip-p. \n Ct-l s Adn-b p-hn. Ctlw kpw Akpw AXm-bXv Imcyhpw Imc-ahpw AXpt]mse {]I-Shpw A{]-I-Shpw Fm-am-Ip-p. Fm hn[nepw hc-W-tbm-Kyhpw AXyw t{ijvThpw XYm kakvX-Po-hn-I-fp-tSbpw _pnv Apdhpw BIp-p; AXmbXv _pn-Zzm-cm-A-PvtR-b-am-Ip-p. kw_- w- -AtX ]c-{_ ]c-ta-iz-csc XXzs a\n-em-p--Xn-\p-thn hopw At-l-ns kzcq]s ap hmp-IfnqSn hn-p-p -

3. [\p-Kr--lo-Xzu-]-\n-jZw alm{kw icw lyp]m-km-\n-inXw kw[-boX Bbay XZv `mhKtX\ tNXkm eyw XtZ-hm-cw tkmay hnn.

2. bZn- a - Z y- W pt`ymWp N bkv a nw- t mIm \nlnXm temIn-\- . XtZ-X -Z- cw {_ k {]mW-k vX -Zp-h m-Mva\x XtZ-X - Xyw XZ-arXw XtZz-hyw tkmay-hn-n.
bmsXmcp ]c-{_-]-c-ta-iz-c AXyw tZZo]yam\ {]Im-i-cq-]-am-Ip-pthm bmsXmp kqva-nepw AXnkq- va -am-bn-cn-p- p-thm-am\ {]mIm-i-cq-]-am- Ip-pthm bmsXmp kqva-nepw AXn-kq-- a-am-bn-cn-p-pthm bmsXm-n ka-kX-tem-I-fpw AXp-I-fnse Fm Pohv Pm-efpw nXn-sN-p-pthm AXm-XXv Ch-sbmw bmsXm-ns\ B{i- bn-n- cn- p- pshm AXp-Xs Fm- ntbpw Poh ZmXm-hmb {]mW, AXp-Xs Fm-ntbpw hmWnbpw a\kvkpw AXm-bXv AJn-e-P-K-ntbpw C{n-b-fpw Ax-I-c-W-cq-]-n {]I-S-am-bn-cnp--Xpw. AXp-Xs ]c-a-c-k-Xy-hpw--A-ar-Xhpw Ahn-\min-bmb XXzhpw BIp-p. {]nb-s iu\-I, t`Zn--sSp-hm tbmKy-amb B eys \o t`Zn-p,-A-Xm-bXv C\n ]d-b-s-Sp {]Im-c--fnqSn km[-\-sNbvXv Xb- am-bn-o-cp. kw_- w- -e-ys t`Zn-p--Xn\v Apw hnpw thWw. AXn-\m Cu cq]-I- ns ]q-X-bp-thn v Fm kma-{Kn-I-tfbpw hn-p-p.

F{]-Imcw Hcp _mWs ey-n-te--bp--Xn\p-ap-mbn AXns ap\sb NmW-bn Dcp aq-Iq-pIbpw AXn-tep Xpcp-p-I Fmw Ifv DPvPzebpw Xnf-hpw D-Xm-n-op-Ibpw sNp-pthm AtX-{]-Imcw Xs B-cq-]-am-Ip ics D]m-k-\Zzmcm \n- ehpw ip-hp- amn AXns\ {]W-h-cq- ]- am-Ip [\p-kkn \mbn sXmSp-p-hn-SWw; AXm-bXv Bmv hns\ {]Whns Dm-cWnepw AXns A-cq]-amb ]c-am-Xva-Nn--bnepw kay-m-b-hn-[-n hym]rX-am--Ww. AXn-\ p-tijw bmsXm-cp-h n-[ - n [\pkvkns\ k- i-n-I-tfm-Sp-IqSn henp _mWs eyn-t e- p- h n- S p- pthm Xm- c -W - m AXn\p eys ]q-ambpw t`Zn-p-hm Ign-bp-p. AtX{]-Im-cw-Xs ChnsS `mh-]qNn-tm-Sp-IqSn HmwImc- ns Dm- c Ww AXy- [ nIw \onbpw AXns As {]Km-V-ambn kpZoL-Imew Nnn-p-Xn\pw ]d-bs-n-cn-p-p. AXp-sImv Bmhv \nn-Xcq-]-tm- Sp- IqSn Ahn-\m-in-bmb ]c-am-m-hn {]th- in-pIbpw AXp-ambn XmZmyw {]m]nv Ahn-N- e- nXn {]m]np-Ibpw sNpw. HmwIm-cns t{]a-]q-a m-bp Dm-c-Whpw AXp-t]mse AXns A-cq-]amb ]c-amm-hns {]Km-V-amb Nnbpw At-ls {]m]n-p-Xn-\p ktm--a-amb D]m-b-am-Ip-p. kw_w ]q-a-{-n]-d cq]-Is ChnsS kv]jvS-am-p-p.

4. {]Wthm [\px itcm lymm {_ X- y-a p-NytX A{]-a-t\ thhyw ic-h--tbm `th-Xv.
apI-fn ]d cq]-I-n ]c-ta-iz-cs hmN-I-amb {]Whw (Hmw-Im-cw) [\ppw Cu Pohm-mhp icochpw ]c-{_ ]c-ta-iz-c eyhpw BIp-p. X]-c-X-tbmSp-IqSn At-ls D]m-kn-p km[-I hgn-bmbn am{Xta B eyw t`Zn- - s- Sp-hm km[n- p-p- q. AXn\m tl tkmay, \n\p ]qtm--amb cq]-n B eys t`Znp _mW-t-tm-se-Xs AXn X-bam-bn-o-c-Ww. kw_- w- -hopw ]c-ta-iz-cs kzcq-]s hn-psImv {]am-Z-c-ln-X\pw hnc--\p-ambn AXns\ {Kln-p-Xn-\p-thn {ipXn ]d-bp-p.

5. bkvan Zyux ]rYnho Nm-cn tamXw a\x kl {]mssW kssx

85

Xta-sshIw Pm\Y Bm-\-a\ym hmtNm hnapYm-ar-Xsskyj tkXpx.


bmsXmcp ]c-{_ ]c-am-m-hn kzhpw ]rYznbpw Ah-bpsS CS-bvp kq BIm-ihpw AXp-t]mse kakvX {]mW\pw C{n-bbp--amb a\pw _pn-cq-]amb Ax-I-c- Whpw Fmw DuSpw-]mhpw t]mse- bm- Ip-p, AtX GI km-m-hmb ]c-ta-iz-cs\ \o ]qtm-amb D]m-b-Zzmcm Adn-bq. asm Imcy--tf-bpw, {KmayN-I-sf, kYm Dt]-np If-bq. Ch-sbmw \ns km[-\-Ip XS---fm-Ip-p. AXn-\m Ah-tbmSp kYm hnc--\mbn km[-\-I-fn X-c-\m-bn-o-cp-I. CXp-Xs Aar-X- ns ]mew AXm-b-Xv, kwkm-c-k-ap-{ZnqSn A-sc-I-Sv Aar-X-kz-cq-]amb ]c-am-mhns\ {]m]n-p--Xn-\p ]mew. kw_w hopw ]c-ta-iz-cs kzcq-]s hn-psImv AXns {]m]vXn-m-bp km[-\-I-sf-n ]d-bpp.

XZzn-m-t\\ ]cn-]-iyn [ocm B\--cq-]-a-arXw bZv hn`m-Xn.

bmsXmcp ]c-{_w ]c-ta-iz- c k-\pw Fma-dn-bp--h\pw Fm-`m-K-p-ap Fm-n-t\bpw \mbn--dn-bp--h\pw BIp-p, AXm-bXv tZi-Im-e Atl-ns m\- i-nsb _m[n-p-n-. At-l- ns B-cy-a-lna PK-n {]Xy-- am-W.v AJn-e-n- tbpw Bm-hmb ]c-ta-iz-c ]c-a-thymaw F \ma-m {]kn--amb Znhym-Im-i-cq-]-amb {_-tem-I-n kzcq]- h m- \ mbn nXn-s N- p- p. Fm Pohn-I - f p- tSbpw {]mW\pw ico-chpw \nb-{n-p-sIm-n-cn-p Cu ]c-taiz-c a\-n hym]n-n-cn-p--Xp-sImv at\m-a-b Fp hnfn--s-Sp-p. Fm PohnIfptSbpw lrZ-b-I-a-en\m{ibw \In-smv A-a-b-amb qe-i-co-cn {]Xn-jTn-X-\m-bn-cn-p-p. B\--a-b-\mbn Ahn-\mv in-bmbn k{X {]Im-in-p-sIm-n-cn-p B ]c-{_s _pn-am-m-cmb BfpI hnm\w hgn-bmbn {]XysSp-n-sm-n-cn-p-p. kw_- w- -C\n ]c-am-m-hns m\-^ew ]d-bp-p.

6. Acm Ch cY-\m`u kwlXm b{X \mUyx k GtjmctX _lp[m Pmb-am\x Hman-tXyhw [ymbY Bm\w kzkvXn hx ]mcmb Xakx ]c-kvXm-Xv.
F{]-Imcw cY-N-{I-ns tI{-n IW-m-ep-I LSn-n-n-cn-p-pthm AtX-{]-Im-c-n ico-c-ns Fm \mUn-Ifpw bmsXmcp lrZ-b-n GI{X nX-ambn-cn-p-pthm AtX lrZ-b-n \m\m cq]--fn {]IS-am-p ]c-{_--]-c-am-mhv A-cym-an-cq-]-n hknp-p. Ch-sb-m-n-tbpw Bmhv ]pcp-tjm--as "Hmw' Imc-ns Dm-c-W-tm- Sp-IqSn \nc-- c-ambn [ym\np-sImp hkn-q. C{]-Imcw ]c-am-m-hns HmwIm-c-P]hpw AXns A-`q-X-amb ]c-am-m-hns\ [ym\n-psImv hkn-p--Xn\npw \n B ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-h m ka-c m-b n- o-c pw. bmsXm-c p- Am-\m- -Im-c-n\npw kYm AXo-X-\mbpw kwkm- c - k m- K - c - ns A - s cbpw Bbn- c n- pw. "\np awK-f-ap-m-Is' C{]-Imcw BNm-cy D]cyp hn[n-Ifm km[\ A\p-jvTn-p injymsc Bio-Zn-p-p. kw_w hopw ]c-ta-iz-cs kzcq-]ss hn-p-p.

8. `nZytX lrZ-b-{Kn ivOnZyt k-kw-i bmx obt Nmky ImWn XkvanZrjvtS ]cm-h -tc.
Imcy- Im-cW kzcq-]-\mb B ]c-am ]pcp- tjm- - as XXzs {KlnpXn-\p-ta, Cu PU-i-co-css X-fpsS kzcq-]-sap hniz-kn-p PohnIfpsS lrZb-nse Ahn-Zym-cq-]-amb sI-gnp t]mIp-p. am{X- a, Ah-cpsS Fm kwi-b-fpw Ap-t]m-Ibpw kakvX ip`m-ip-`-I-fpw \in-p-Ibpw sNp-p. AXm-bXv B Pohn Fm _-\-fn \npw ap-\m-bnv ]c-am\--kz-cq-]-\mb ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p-p. kw_w B ]c-{_--ns m\w, kzcq-]w, alna Chsb hn-p-p.

9. lncatb ]tc tImti hncPw {_ \njvIew Xvip{`w tPymXnjmw tPymXn-kvX-Zy-Zm-hntZm-h nZpx


\n-e\pw \nn-Im-c\pw Ah-b-h-c-ln-X\pw Bb AJ-WU-]-c-am-mhv {]Im-i-a-b-amb ]c-am-[-a-n hncmv Pn-p-p. Atlw kYm hnip-\pw Fm {]Im-i-bp--fmb ]Zm--fp-Sbpw {]Im-ihpw BIp- p. Atls B- m- \n- I- fmb alm-m- am{Xw Adn- bp- p .

7. bx kx kh-hnZv bsskyj aln-am-`qhn Znthy {_-]ptc tlyj thymav\ymm {]Xn-j vT nXx at\m-abx {]mW-i-co-c-t\Xm {]XnjvTn tXmt lrZbw kw\n-[n-bmb

10. \ X{X kqtcym `mXn \ N{-Xm-cIw t\am hnZyptXm `mn ItXmbanx Xtah `m-a-\p-`mXn khw Xky `mkm k-anZw hn`m-Xn.

86

B kzbw-{]-Imiw ]c-am-\ kzcq-]-\mb ]c-ta-iz-cs kao]w kqcy {]Im-in-p-n-. kqcy-{]-Im-k-n anm-an-\p-ns {]Imkw ep]vXam-bn-o-cp--Xp-t]mse kqcy-tX- Ppw B Ako-a-tX-P-kkns apn \njv{]-`v am-bn- o-c p-p. N{\pw Xmcm-K-W - fpw hnZyppw AhnsS {]Im-i n- p- n- , ]ns Cu temI- nse AnbpsS Imcyw Fn\p ]d- bp-p. Fp-sIm-s- m {]Ir-X-P-K-n {]Imi kz`m-h-tm-Sp-Iq-Sn-bX- Xz--sfmw-X s ]c-{_ ]c-ta-iz-cs {]Im-i -i-n-bpsS Awis e`n- n- p- {]- Im- in- p- p. Ahbvv X- fpsS {]Imi- Isc kao]w X-fpsS {]Imiw Fs\ hym]n-n- phm Ignbpw? Cu kq-P-Kv PK-Zm-Xm-am-hmb ]pcptjm--as {]Im-i-n\npw AYhm {]Im-i-ns Hcp p{ZmwkwsImp {]Im-inp sImn-cn-p-p.

j-tm-Spw-IqSn A\p-`-hn-p-p.ASp-Xp Cuiz-c B I-^-e--tfm-Spw-IqSn A\p-`-hn- p-p. ASp- Xp Cuizc B I-^-e-tfmSv bmsXmcp {]Im-c-nepw teiam-{X-am-bn-tmepw _w-]p-emsX tIhew Ip-sImp-am- {X-an-cn-p-p.

2. kamt\ hrt ]pcptjm \natm \oibm timNXn aply-am\x PqjvSw bZm ]iy-Xy-\y-ao-i aky aln-am-\-anXn hoXtimIx.
t\cs hn--s-n-cp ico-c-cq-]-am-Ip Htc-hr-n lrZ-bm-Ip amf-n hkn-p Cu Pohmmhv XtmSp-IqSn hkn-p ]c-a-kp-lr-mb ]c-taiz-cs\ t\mm-sXbpw ico-c-ns Bk--\mbn AXns \na--\mbn AXm-bXv ico-c-tmSv At`Zyamb aa-X-]p-en AXp-hgn e`y-am-Ip t`mK-kp-J-sf A\p-`- hn-p-sIm-n-cn-p- -Xp-hsc Ak-a-cq- ]-amb Zo\X-bn tamln-X-ambn \m\m {]Im-c-n-ep ZpxJ-sf A\p-`-hn-p-sIm-n-cn-p-p. `K-h Ir]-bm Xn \npw `nhpw \nXyhpw Xs kao-]-p-Xs hkn-p-h\pw ]c-a-k-lr-Zb \pw ]c-a-{]n-b\pw `-m-cm tkhn-X-\p-amb Cuiz-c-t\bpw PK-n `n-`n--co-Xn-Ifn {]I-S-am-bn-sm-n-cn-p At-lns B-cya-bn-b mb aln-a-tbbpw {]Xy--am-b -\ p-`-hn- ptm Ah XWw Xs timI-c-ln-X-\m-bn-o-cp-p. kw_w Cuiz-c-kz-cq-]s hn-p-sImv Atls Xncn--dn-bp--Xp-sIm-p-m-Ip ^es hnp-p.

""{_ss-th-Z-a-arZw ]pc-kvXm-Zv{_ ]m Zv{_lva ZnW-X-tm-tcW A[tm[zw N {]krXw {_lvssa-thZw hniz-anZw hcn-jvTw.


Cu a{-n ]c-am-m-hns k-hym-]IXbpw - k-cq-]-Xbpw {]Xn-]m-Zn--s-n-cn-p-p. Cu Aa-c-cq-]\mb ]c-{_ ]c-amm-hp-Xs apnepw ]nnepw CSpw hepw Dnepw ]pdpw apI-fnepw Xmsgbpw k{X hym]n-n-cn-p-p. Cu hniz-{_-lam--ns v cq]-n Cu k-t{ijvT {_lvaw ImW-s-p-sIm-ncn- p- p.

XrXo-b -ap-W vU Iw
{]Y-a-ImWvUw

1. Zzm kp]m kbpPm kJmbm kam\w hrw ]cn-j-kz-PmtX Xtbm-c-\ymx-]n-ew kzmZz-y \iv\-t\ym A`n-Nm-I -io-Xn.
KoX-bn F{]-Imcw PK-ns\ Aiz--hr--ambn hn--s-n-cn-p-pthm AtX- {]-Imcw Xs Cu a{n ico-cs hS-hr--ambpw Pohm-m-hn-t\bpw ]cam-m-hn-t\bpw ]n-bpsS cq]-ambpw hn-n-cn-p-p. CXp- t]mse Xs-bp h\w ItTm- ]- \n-j-nepw Kplbn {]hn-jvS-amb {]Im-ihpw Ombbpw F t]cn hn-p-v. Bibw cp--epw {]mtbW Hp-X-s. Cu a\pjyicocw hrwt]m-se-bm-Ip-p. Cuiz-c \pw Pohm-mhpw kZm Hn- p-hkn-p- cp Iqp-]-n-Ifm-Ip-p. Ah ico-c-cq-]-am-Ip Cu hr-n Hnp-X-s lrZ-b-cq-]-am-Ip s]mn \nh-kn-p-p. Cu cn Hmb Pohm-mhv B hr- ns ^e-cq-]-amb kzw I-^-e-sf AXm-bXv {]mc-_v[m-\p-k-c-W-ambn {]m]vX--fm-Ip kpJ-Zpx-J-sf Bk-n-tbmSpw hntZz-

3. bZm ]iyx ]iytX cpIva-hw Im-caoiw ]pcpjw {_-tbm-\nw. XZm hnZzm ]pWy-]mt] hn[qb \ncRvP\x ]caw kmay-ap-ss]-Xn.
ap ]d coXn-bn ]c-ta-iz-c-s B-cy-a-bn-bmb aln-abpsS t\tc ZrjvSn-]-Xn-n-p-sImv At-l-n- \-`nap-J-am-bn-tm-Ip Pohm-mhv AJn-e-n-tbpw \nbmhpw {_m-hns t]mepw BZn-Im-c-W\pw kq PK-ns\ krjvSn--h\pw Bb Znhy-{]-Imi kzcq] ]c-a]pcpj]-c- ta-iz-cs\ kmmXv- cn-ptm Ah Xs ]pWy-]m-]-I- sf kaqew \in-nv Ah-bn\npw kYm _-c-ln-X-\mbn ]c-a-\ne\mbn ]c-a-]p-cpjs\ {]m]n-p-p.

4. {]mtWm tlyj bx k-`q-ssXhn-`mXn hnPm-\ hnZzm `htX \mXn-hmZo B-{IoU B-cXnx {Inbmhm t\j {_-hnZzmw hcnjvTx

87

kXyw hnP-bn-pp; Iw hnP-bn-p-n-. ]c-ammhv kXy-kz-cq-]-\m-Ip-p. AXn-\m At-ls {]m]np--Xn\v a\p-jy-cn kXys {]Xn-jvTn-Ww Fp Xm-cyw. ]c-am-m-hns\ {]m]n-p--Xn\v kXyw A\nhm-cy-amb Hcp km[-\-bm-Wv. AXp-t]mse temI-n ap Imcy--fnepw kXyw al-mbn hnP-bn-p-p. anYym-`mj-Ww, Zw`v, Im]Syw Ch sImv D-Xnsb B{K-ln-p-h Ahkm\w \ncm-i-cm-bn-o-cp-p. anYym-`m-j-Ww, anYym- N-cWw Ch kXy-ns ad- hn \S- p--Xp-sImv Nne Ah-bn GXmp kXy-ns Awi-ap-sp hniz-kn-p-p. AXn\npw Ahv Wn-I-amb Aev]-kzev]w em`w Dm-Ip-Ibpw sNp-p. Fm AXns ]cn-Wmaw ip`-am-bn-cn-p-n-. Ah-km\w kXyw kXy-ambpw Ifhp If-hmbpw Xs Ah-ti-jn-p-p. AXn-\m _pn-am-m kXy`mj-Wtbpw kZm-Nm-ctbpw kzmb--am-p-p. Fp-sIm- s- m t`mK- hmk-\-I \jvS-s aljn-K-W- IS-p-t]mb amw FhnsS Ah-km-\n-n-cn-p-pthm AhnsS ]ca [ma-amb kw_w B ]c- am- m- hns {]m]vXn-p km[-\-Isf ]c-am- mhv nXn-sN- p-p. AXv ]ca tZh ]c- am-m- hns\ {]m]n-p--Xn-\p km[-\m-cq-]hpw kXy-m ]cnhnh-cn-pp ]q-hp-amb tZh-bm-\-am-am-Ip-p. AXn Ak-Xy-`m5. ktXy\ e`y-kvX-]km tlyj Bm j-Whpw, Zw`pw Im]-Syhpw Bb Ak-Zm-NW-p kayKv mt\\ {_-N-tcy-W-\nXyw m\-a n-.

k-hym-]n-bmb Cu ]c-ta-iz-cXs AJn-e-ntbpw {]mW-\m-Ipp; ico-cns Fm tNjvS-Ifpw {]mW aqew kw`-hn-p--Xp-t]m-se-Xs hniz-n Fmw Cu ]c-am-m-hns in-sImp kw`-hn-p-sImn-cn-p-p. Fm Pohn-I-fnepw At-l-ns {]Imiw Dv. At-lhpw B Pohn-IfnIqSn {]Im-in-p-sIm-ncn-p-p. Cu kwKXn {Kln-np m\nIfmb `m Hcn-epw Al- m-c-tm-Sp-IqSn s]cp- am- dp-n-. FpsIm-s- m Ahs Dn k-hym-]-I-\mb B ]cta-iz-cs in nXn-sN-pp F-h-\-dn-bp-p. ]ns Ah-s\-n-\l--cn-pp? Ah-\m-Is temI-\--bvpthn `K-h-Zm-m-\p-k-cWw Xs hm-{i-a-n--\pIq-e-am-bn-p I-sf A\p-jvTn-p-sImv Fm-ntbpw Bm-hmb A-cyman `K-hm-\n {IoUn-p-p. Ah kZm `K-hm-\p-ambn can-p-sIm-n-cn-p-p. Cs\-bp `K-h- Zv`- {_-m-\nIfn AXn-t{i-jvT\mIp-p. KoX-bnepw hmkp-tZ-h-cq-]s Zin-p m\nI-fmb `-msc alm-m- Fp ]d-b-s-Sp-p.

Ax-i-cotc tPymXntbm ln ipt{`m bw ]iy-n-b-Xbx oW-tZm-jmx.


AJn- en-tbpw ico-cm-`m-K-p, lrZ-b n, hncm-Pn-p-sIm-n-cn-p ]c-a-hn-ip-\pw {]Im-i-a mb m\-kz-cq-]- \p-amb ]c-{_ ]c-am-m-hns\ Fm tZmj-fn\npw cln-X-\mb {]b-Xv\-io-e-\mb km[-I\p am{Xta Adn-bp-hm km[n-q. kZm kXy-`m-jWw X]-cy, kwb-aw, kzm-Xym-Kw, {_-N-cy-]m-e\w Ch-bn \np-- am-Ip bYm m\w hgn- am-{Xta B ]cam- m-hns\ {]m]n-p- hm Ignbp-p-q. CXn- s\mw hncp-ambn bmsXm-cp- t`mK--fn Bk--\mbpw t`mK-fpsS {]m]vXn-p-thn \m\m-hn-[-n-ep anYym-`m-jW- \S-nbpw Bk-n-h-im \nb-a-{]-Im-c-ap Xs hocys cn-p-hm Ign-hn-m-sXbpw Ign-bp kzm-]-cm-b-W-\mb Ahn-thIn a\p-jy B ]c-am-mhns\ A\p- `-hn-p-n- . Fp-sIm- s- m Ah Atls Bin-p--tX-bn-. kw_- w- -]q-av\-tm---fmb km[-\-I-fn kXyns alna hnh-cn-p-p.

kw_-w-- D-]-cyp---fmb km[-\IfnqSn {]m]yam -Ip ]c-am-m-hns kzcq-]s hopw hn-pp

7. _rl XZv Znhy-a-Nn-y-cq]w kqvam Xq-va-Xcw hn`mXn ZpcmXv kpZqtc XZn-lm-ntI N ]iyzn sslh \nlnXw Kplm-bmw.
]c-{_--]-c-am- mhv Fm- n-t\mfpw alm\pw Znhy\pw Aeu-In-I\pw ANny kzcq-]\pw BIpp; AXm-bXv At-l-ns kzcq]w a\-p-hgn Nnn--sSp-hm Ign-bp--X-. AXn-\m ]c-am-m-hns\ {]m]n-p- Xn\v a\p-jy {i- tbmSpw `n-tbm-Spw-IqSn ]qIYnXamb km[-\-I-fn hym]r-X- cm-bn-cn--Ww. B ]c-am-mhv ANn-y\pw AXp-t]mse kqvan-Xm-kq-vahpw Bbn-cpnpw km[-Is lrZ-bn Xs kzcq-]s kzbw {]Im-in-n-p-Ibpw sNp-p. ]c-am-mhv k{X ]cn]q-\m- Ip-p. Atlw Cm Hcp-m-\hpw Hcn- Spw Ah-ti-jn-p-n-. AXn- \m \mw Fhn-Sw-hsc Zqcs Adn-bp-pthm Atlw AXn-\-p-dhpw \psS Ghpw kao-]pw Dnsbpw hncm-Pn-p-sIm-n-cn-p-p. Fn-\-[n-Iw, ImWp-hcnsemw Xs Ah-cpsS lrZ-bkz-cq-]-am-Ip Kpl-Ifn Atlw Hfnn-cn-p-p. AXp-sImv At-ls At\z- jnp asm-cn-Sp t]mtI Bh-iy-an-.

6. kXy-tah PbXn \m\rXw ktXy\ ]m hnXtXm tZh-bm\x tb\m-{I-a- r-jtbm lym]vX-Imam b{X XXv kXyky ]caw \n[m-\w.

88

hnip--amb Ax-I-c-W-tm-Sp-Iq-Snb a\p-jy t`mK-fn\npw kYm hnc--\mbn \n-e-amb AxI-c-W-tmsS \nc--c-ambn ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ [ym\nB ]c-{_-s a\pjyv Ip-I-fm Zin-pp-p-s h- n Atm At-l s {]m]n- p-h m hm km[y-a; am{X-a-, hmWn apX-emb an-{n-b- Ah\p Ign-bp-p. Fm Ah kYm \njvm-a-\maqehpw Atlw {Kln--s-Sp-n-. AXp-t]mse \m\m-hnbn-cn-p-n-s- n Fsmw temIm-`n-em-j--sf-n [-n- ep-ap X]--cy-Ifmtem I- -fmtem AtNnn- p-pthm A{]-Imcw GsXmw t`mK-sf Cn-pls {]m]n-p-hm km[n-p--X-. Ah-b-h-c-ln-X\pw pthm AXm-Xn-t-Xmb temI-sf Pbn--S-p-p, B ]c-a-hn-ip--\p-amb B ]c-am-m-hn-s\-bm-Is a\pjy temI--fn t]mhp- Ibpw Ahn-Sp t`mK- sf {]m]n-pFm t`mK-kp-J--fnepw \np apJw Xncn-,v B{K-l-c-lnIbpw sNp-p. AXn-\m sFiz-cys A`n-e-jn-p X-\mbn hnip--amb Ax-I-cWw hgn-bmbn \nc--c-ap a\p-jy ico-c-n\npw `n-ambn Bm-hns\ Adn[ym\w-sImv m\- ns \n-e- X-bn IqSn Zin-pbp Ax-I-c-W-bp--amb hnthI ]pcp-js\ tkhn-phm Ign-bp-p. AXn-\m B ]c-am-m-hns\ {]m]n-pIbpw kev-cn-p-Ibpw sN-s. Fp-sIm-s-m hm Bsc-nepw B{K-ln-pp Fn Ah kwkmAh X\n- p- th- nbpw ap- - hp- th- nbpw Fsmw c- t`m- K - -f n\npw kYm hnc- - \ m-b n, Fm B{K-ln- p-p- hthm AXv ]q-ambn `hn- p- p. A`nemjfpw XyPnv GI-am-{X-\mb ]c-{_ ]c-am-mhns {]m]n- p- -X n\v At-l - ns NnZznXo- b -J WvU w bns \na--cm-bn-cn--Ww. kw_w ]q-{]-I-c-W-n hnip-m-x-I-cW-tmkw_w C\n B ]cn-ip ]c-am-mhv Fm lrZ-bSp-Iq-Snb km[-Is Ign-hns\ hn-p--Xn-\p-thn -fnepw hkn-p-p. Fm Fm Pohn-Ifnepw AtkwK-Xn-h-im A`n-em-j-]qn-bpsS Imcyw ]d-tb-ls Fp-sIm- - dn- bp- n? ip- amb Ax- I-c-W- tmXmbn hp. AXp-sImp \njvm- a-`m-hs {]iw-knpw Sp-Iq-Snb a\p-jy F-dn-bpp? CtX-n hnh-cn-p-.p kIm-a-`m-hs \nn-pw-sImv hopw {]I-cWw Bcw`n-p-p. 9. GtjmWpcmm tN-Xkm thZn-Xthym

8. \ Np-jm-Kr-lytX \m]n hmNm \mss\ytZ sshkvX-]km IWm hm m\-{]-k m-tZ\ hnip--k-Xz kvXXkvXp Xw ]iytX \njvIew [ymbam\x

Xw Xw temIw PbtX Xmw Imamw kvXkvam-Zm- w lytbZv `qXn-Imax

bkvan {]mWmx ][m kwhn-thi {]mssW-nw k-tamXw {]Pm\mw bkvan hnipt hn`-h-tXyj Bm.
bmsXmcp ico-cn {]mW, A]m-\, hym\, kam-\, DZm-\ Cu Ap-co-Xn-I-fn-ep {]mW {]thinp {]hn- p-sIm- n- cn-p-pthm AtX ico- c-ns Dn lrZ-b-ns ay`mK-mbn mXr-cq-]-n Adn-b- s-Sp Cu kqva-amb Pohm-mhpw hkn- p-p. Fm Fm Pohn-I-fp-tSbpw Fm Ax Ic-W-fpw {]mW-t\m-Sp-IqSn tbmPnp hn-pp; AXm-bXv Cu {]mW-t\bpw C{n-b--tfbpw Xr]vXn-s-Sp-p-- Xn-\p-mbn-p \m\m- {]- Im-c-n- ep t`mK- hm-k-\-I- fm aen- \hpw p_v[-hp-am-bn-sm-n-cn-p-p. Cm-c-W-m Fm a\p-jypw ]c-am-m-hns\ Adn-bp-hm km[n-p-n-. Ax-IcWw hnip--am-bn--gn-m Pohm-mhv Fm {]Im-c-nepw ka-am-bn-o-cp-p. AXn-\m t`mK-fn\npw hnc--\mbn ]c-am Nn-bn apgp-In-bn-cnpp Fn Atm At- ls {]m]n-p-hm km[np-p. adnv t`mKm-`n-emjfn Bk--am-bn-cn-pp Fn B{K-ln-p t`mK-sf {]m]n-p-p.

1. k sshssZ-XXv ]caw {_-[m-a b{X hnizw \nlnXw `mXn ip{`w D]m-ktX ]pcpjw tb lyIm-a kvtX ip{I-taX ZXn-hn [ocmx
Cs\ bmsXm-cp--\n Cu kq-amb PKv nXn-sN-pp F {]Xo-Xn-bp-m-Ip-pthm B ]c-ahn-ip-\pw {]Im-k-a-b-[m-a-kz-cq-] -\p-amb ]c-{_--]-c -amm-hns\ ka-kX-t`m-K--fn-ep-ap A`n-em-j-sf shdpv p-t]-nv \nc-cw At-ls [ym\np Ign-bp km[-I a\-n-em-p-p. bmsXm-cp- B ]c-am-mhns\ D]m- knp Ign-bp-pthm G{I-am-{X\mb At-l-ss B{K-ln-p-pthm Ah ]q-\n-jm-a-\m-bnv -gn-bpp F Imcyw \n-b-am-Ip-p. bmsXm-cp-hn-[-nep-ap A`n-emjfnepw Ahs a\v Ipcp-p-n-. AXn-\m Ah Cu ctPm-abico-cs XyPnp Ign-bpp. Ah\p ]p\w Dm- Ip-n- . AXn-\m Ahs\ _pn-am-s\p ]d-bp-p. Fp-sIm-s- m bmsXm-cp kmc-h-kXp-hn-\p-thn Akm-c-h-kvXp-sf XyPnv p-pthm Ah _pn-am-\m-Ip-p. kw_w C\n kIma ]pcp-js\ \nn-p-sImv apIfn ]d-np kwKXn kv]jvS-am-p-p.

10. bw bw temIw a\km kwhn-`mXn hnip--kzx Ima-btX bmw Imam

89

2. Imam bxIm-a-btX a\y-am\x k Ima-`n PmbtX X{X X{X ]cym-]vXIm-aky IrXm--\ -kvX zn sslh kth {]hn-eo-bn Imamx.
bmsXm- c p- t`mKsf BZ- c n- p- p-h thm bmsXmcps ZrjvSn-bn Cu temI-n-tebpw ]c-temI-n-tebpw t`mK- kpJ-tl-X p-I-f--fm-b n-cn- ppthm Ah t`mK-sf A`nejnp-Ibpw \m\m-{]-Imc-nep B{K-l- Imc-W-am-bn- s Fhn-s Ssbmw t`mK e`y-am-Ip-hm km[n-ptam Ahn-sSsbmw Im-\p-k-cWw P\n- p-Ibpw sNp-p. Fm bmsXm-cp- `K-hm-s\-s B{K-ln-p-pthm Cu PK-ns kpJ-t`mKsf shdp-tm-Sp-IqSn hon- p-Ign-bp-pthm B hnip--amb Ax-Ic-W-tm-Sp-Iq-Snb `s Fm A`n-em-j-fpw Cu ico- c-nXs hneo\- am-bn- o-cp-p. kz]v\-ntmepw Ahs ZrjvSn t`mK-fpsS t\tc Db-cp-n- . X^-e-ambn Ah\p ac-Wm-\cw \ho\ Pw kzoI-cn-t--Xmbn hcp-n-. Ah `K-hms\ {]m]np P\-\-a- cW _-\--fn \npw kZm ap-\m-bn-o-cp- p. kw_w Ign cp a{fn-embn `K-hms ]c-a{]n-b-cmb bmsXmcp `-m-sc-n hn-n-cn-p-pthm Ahv ]c- am-m- hmb ]c-{_ ]pcptjm-a Zi\w \Ip Imcyw C\n hnh-cn-p-p.

ad-h-en-p-amn Ahs apn Xs kzcq]w {]Xy--sSp-n-m-Wn-p-p.

4. \mb-amm _e-lo-t\\ et`y \ N {]am-Zm--]tkm hm]y-en-MvKm-Xv. GssX-cp-]m-ssbb-XtX bkvXp hnZzmw kvXsskyj Bm hnitX {_-[m-a.
Cu {]I-c-W-n ]d-n-cn-p AJn-e-n-tbpw B-cq- ]- amb ]c-{_ ]c- ta-iz-cs\ D]m-k-\m- _- e- an-m a\p-jy\p {]m]n- p-hm Ign- bp-n- . kakvX t`mK--tfmSp-ap Bi-bp-t]-nv GI-am-{X-\mb ]c-am-m-hns D-Samb A`n-em-j-tm-Sp-IqSn \nc-cw hnip--`m-htm-Sp-IqSn Xs CjvS-tZ-hs\ Nnn-p-Xv D]m-k-\m_-es k-bn--em-Ip-p. C{]-Im-c-ap _e-m cln-X-\m-b- h\v At- ls e`n- p-n-. CXp-t]m-se- Xs Ihy XymK-cq-]am-Ip {]am-Zw-sImpw Atlw {]m]y- \-m-Xm-bn- o-cp-p. AXp-t]mse kmXzn- I-e- - W- fm cln-X- amb kwbacq-]-X-]-p-sImv Hcp km[-I\p {]m]n- p- h m Ign-b p- n- . Fm _pn-a m- \ mb km[I ]qtm---fmb D]m-b--fnIqSn ]cn-{i-anv, AXm-bXv {]am-Z-c-ln-X-\mbn D- S-amb A`n- em-j-tmSp-I qSn \nc-cw B ]c-ta-iz-cs\ D]m-k n-p- pthm Ahs Bmhv ]c-{_-]-c-am-m-hn {]th-in-p-p. kw_w ap]-d coXn-bn ]c-am-m-hns\ {]m]nn-p alm-]p-cp-j-m-cpsS al-Xzs hn-p-p.

3. \mb-amm {]h-Nt\\ et`ym \ ta[bm \ _lp\m {iptX\ btasshj hrWptX tX\ e`y kvXsskyj Bm hnhr-WptX X\pw kzmw.
bmsXm-cp- imkv{X-se ]Tn-nv Bth-i-]qamb {]`m-j-W- -fnqSn ]c-am-- X- Xzs \m\m-{]-Imc-n hn-p-pthm B X-io-e-\mb _pn-am\v At-ls e`n-p-n-. bmsXm-cp- _pn-am-\msW Al- m-c- m {]a--\mbn X- hgn hnthN\w \Sn At-ls a\-n-em-p--Xn\p {ian-ppthm Ah\pw At-ls a\-n-em-p-hm Ign-bp-n. AXp-t]mse Xs ]c-am-- hn-j-b-n hf-sc-b-[nIw tIp-Ibpw {in-p-Ibpw sNbvXnph\pw Atls {]m]n- p-h m Ign-b p- n- . bmsXm-c p-s\ Atlw kzbw kzoI-cn-p-pthm Ah\v At-ls {]m]n-p-hm Ign-bp-p. bmsXm-cp- At-ls {]m]n-p--Xn\v DXv- S-amb C-tbm-Sp-Iq- Sn-bn-cn- p-pthm bmsXm-cp-\v At-l-s-Iq-SmsX Pohn-p-hm km[ya-m-Xn-cn-p-pthm Atlw Ah-sc-s kzoI-cn-pp. bmsXm-cp- Xs _pn-tbbpw km[-\Itfbpw B{i-bn-msX At-l-ns Ir]sb am{Xw {]Xo-np Ign- bp-pthm A-s\-bp Ir]m-\n`-c-\mb km[-Is ta ]c-am-mhv Ir]-bp--h-\mbn Xs tbmK-am-b-bpsS

5. kw{]m-ss]y-\-ar-jtbm m\-Xr]vXmx IrXm-mt\m hoX-cmKmx {]immx tX kKw kh-Xx {]m]y [ocm bpm-m\x k-ta-hm-hn-i-n.
hnip--amb Ax-I-c-W-tm-Sp-Iq-Sn-b-hcpw kYm Bk-n-c-ln-X-cp-amb aljn-KWw apsNm coXn-bn Cu ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ \mbn {]m]n-nv m\m Xr]vX-cm-bn-o-cp-p. Ahp bmsXmcphn[-nep-ap A`m-hntbpw t_m[w Dm-Ip-n-. Ch ]q-Im-a-mcpw ]caim- m-cp-ambn Pohn-p-p. Ah X- ms\ ]c- am-m-hp- ambn _- sv At-ls Fm `mK- p- \npw {]m]np \nXy- {_- - n ]q-ambn {]hnjvS-am-Ip-p. kw_w C{]-Imcw ]c-am-m-hns\ {]m]n alm-]p-cpj- m-c psS aln-asb hn- -tijw {_-t em-I-ntebvp t]mbn-p alm-]p- cp-j-m-cpsS apnsb hnp-p.

6. thZm hnm\ kp\n-n-Xmmx kym-k-tbm-KmZv bXbx ip-kzmx tX {_-tem-tIjp ]cm--Imte ]cm-arXmx ]cn-ap-Nyn kth.

90

bmsXm-cp- thZm imkv{Xs kayIv m\Zzmcm AXns A-k z-c q-] -a mb ]c-a m- m-h ns\ \mbpw ZrV- ambpw a\-n-em-p-pthm XYm I-^-en- tbpw Im-k-n-bp-tSbpw XymK-cq-]-tbm-K-cq-]tm-Sp-IqSn bmsXm-cp-s Ax-IcWw XnIpw ipam-bn-o-cp-pthm A-s\-bp {]b-X\-io-ecmb km[v I ac-W-Im-e-n ico-cs XyPnp ]c-{_ ]c-amm-hns Znhy-k-t- X-n {]th-in-p-Ibpw AhnsS ]cam-ar-X-kz-cq-]-\mbn kmwkm-c-_--\-n \npw \nXyambn apn {]m]n-p-Ibpw sNp-p. kw_- w- -bm-sXm-cp-s ]c-am {]m]vXn CtX ico-cns Dm-Ip-p. Ay-Im-ev Ah-s nXn F-s\-bp--Xm-bn-cnpw? Cu B{K- l-n\p adp-]Sn ]dbpp

kYm AIp Pohn-p-p. Fm ]m]-k--b-fn\npw ]q-ambpw IS- p- t]m- Ip- p. lrZ-b- n-ep Fm kwib-fpw Al-mcfpw hnj-bm-k-n-Ifpw thtcmsS \in-nv Aa-c-\m-bn-o-cpp; P\\ ac-W-c-lnX-\m- bn-o-cp- p. kw_- w- Cu {_-hn-Zy-bpsS Ah-Im-insb hnp-p.

XtZ-X-Zr-Nm-`yp-w 10. {Inbm-hx t{im{Xnbm {_-\njvTmx kzbw PplzX GIjnw {i-bx tXjm tasshXmw {_-hnZymw htZX intcm-{hXw hn[n-h-ssZykvXp Now.
bmsXm-ns\ Cu D]-\n-j-n hn-n-cn-p- pthm B {_-hn-Zysb kw_-nv Hcp Imcyw a{- Zzmcm hyam- n-bn- cn-p- p. bmsXm-cp- Xs h-n\pw B{ia-n\pw ]cn-X-n-Xnpw A\p-k-c-Wambn \njvIm-a-`mh-tmsS bYm-tbmKyw I- A\pjvTnp-pthm thZ-nse bYm cl-ky-sf Adn- bp-Ibpw ]c- {_ ]c-am-m-hns\ D]m-kn-p-Ibpw sNp-pthm AXns Pnm-kp-hp-am-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp- kzbw ""GIjn'' F \ma-m {]kn--amb t{]mz-en-Xm-nbn imkv{X-hn-[n-b\p-k-cnv {i-tbm-Sp-IqSn lh\w sNp-pthm bmsXm-cp- hn[n-{]-Imcw {_-Ncyw ]men-n-cn-p-pthm Ah-\p-am{Xw Cu {_-hnZy D]-tZin-p- sIm- Sp- -Ww.

7. KXmx Ipemx ]-Zi-{]-XnjvTm tZhm kth {]Xn-tZ-h-Xmkp! ImWn hnm-\-ab Bm ]tchytb kh GIo-`-h-n.
B alm ]pcp-js tZlmy ka-bv ]Xn-\p IeIfpw a\-tm-Sp-Iq-Sn-bp Fm tZh-X-Ifpw Ch-sbmw AXm-Xp-I-fpsS tI{-i-n-I-fntmbn nXn-sN-p-p. Athm- Sp-IqSn B Poh-p-\p bmsXmcp _- fpw Ahti-jn-p-n-. A\-cw Ahs kakvX I-fpw hnm-\-a-b-amb Pohm-mhpw Fmw ]ca Ahn-\m-inbmb ]c-{_--n eo\-am-bn-o-cp-p. kw_w Pohm-mhp ]c- {_- - n F{]-Imcw eo\amIpp? Cmcyw hnh-cn-p-p.

8. bYm \Zyx ky-am\mx kapt{Z kvXw Kn \ma-cqt] hnlmb XYm hnZzm \ma-cq-]mZv hnapx ]cm-Xv]cw ]pcp-j-ap-ss]Xn Znhyw.

11. XtZ-X Xv kXy-ar-j n-c -Mv Kn-c mxh ]ptcm-hmN ss\X-Z-No-{htXm[otX. \ax ]c-a-Ejnt`ym \ax ]c-a-Ejn-`yx. -

{_-hn-Zym-cq-]am-Ip Cu kXys BZyw AwKncp aljn apI-fn ]d-n-cnpw {]Imcw iu\-Ialjnv D]-tZ-in-p-sIm-Sp-p. bmsXm-cp- hn[nHgp-In-sm-n-cn-p \Zn- I Ah-bpsS \ma-cq-]- ]qw {_-N-cys ]men-p-n-tbm Ah\v CXp ]TnFmw XyPnv F{]- Imcw kap-{Z- n ebn-p-tN-cp-pthm p-hm km[n-p-n-. AXm-bXv CXns KqVmw A-s\- Xs m\n- I \ma- cq-]-c-ln- X-cmbn ]cm-]c Znhy {Kln-p-hm Ign-bp-n-. alm-ap-\n-amp \a-kmcw, v ]pcp-j- \mb ]c-{_ ]c-am-m-hn eo\-cm-bn-o-cp-p. alm-ap-\n-amp \a-kvm-cw. C{]-Imcw c-p{]m-hiyw 9. k tbm l ssh XXv]-caw {_ thZ {_ss ap\n-amsc \a-k-cn-p-sImv {K-ns Ays v h `hXn \mkym-{_--hn-XvIpte `h-Xn. XcXn kqNn-n-p-p.

timIw XcXn ]m]v a m\w Kplm- { K- nt`ym hnaptmartXm `h-Xn.


bmsXm-cp- B ]c-{_ ]c-am-m-hns\ Adn-bppthm Ah {_w Xs Bbn-o-cp-p. Ahs hwi- n, AXm-bXv Ahs km- \- - fn Bcpw-Xs {_s Adn-bm--h-cmbn ImWp-Ibn-. Ah Fm {]Im-c-n-ep-ap timI--fn\npw Nn- I-fn\npw

imn- ] mTw
Hmw `{Zw It`nx {iWp-bma tZhm `{Zw ]tiy amm-` n-cy-P{Xmx nssc-c-MvssK-k vXp-j vSphmw kkvX-\q`nhytia tZh-lnXw bZmbpx

91

kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz-thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvXn t\m _rl-kX]nZ-[m-Xp. v -

Hmw imnx ! imnx ! imnx !!!

CXns Aw Cu D]-\n-j-ns Bcw-`-n sImSp-n-p-v.

amqtIym-]-\n-jv 3 1
imn- ] mTw
Hmw `{Zw It`nx {iWp-bma tZhm `{Zw ]tiy amm-` n-cy-P{Xmx nssc-c-MvssK-kvX p-j vS phmw kkvX\q-`nhytia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz-thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvXn t\m _rl-kX]nZ-[m-Xp. v Hmw imnx ! imnx ! imnx !!!
fnqSn Ncn-p- hm km[n- p-p. AXn- \m Ah- tcmSpw {]mn-p-Xv DNn-X-am-bn- cn-pw). AJne temI--fnepw kpb-itm-Sp-Iq-Snb tZh-cm-P C{, k--\mb ]pjm, Acn-jS-\n-hm-c-I-\mb Xmy, (K-cp-U) _pnv cm-P-\mb _rl-k]Xn Cu Fm tZh-X-Ifpw `K-hms v Znhy-hn- `q-Xn-I BIp- p. Ch Ftmgpw \psS sFizcy s hn-n--tW. Ch-cpsS Ir]- bm \apv Ftmgpw awKfw Dm-bn-sm-n-cn--tW. Bym-n-Ihpw B[nssZ- hn- Ihpw B[n`uXn- Ihpw Bbp Fm Xm]-pw imn Dm-I-tW.

Kpcp-Ip- e- n hnZy A`y-kn-p injy Xs Kpcp, kl-]m-Tn, am\-h-Ipew Chp awK-f-ap-m- Ip- -Xn-\p tZhX-I-tfmSp {]mn-p-p. tl tZh-K-W-tf! R Cu D]- \n- j-n ]c-{_ ]c-am-m-hns ka{K cq]kzw I- -f nqSn awK-f -I -c -a mb hN-\ - X- Xzs {Kln- n- p-- Xn\v At-ls \mep ]mZ-- fmbn tI- tW. \n, apJ- kXp-Xn, Ak`yw AXp- t]m-ep ap k-ev]n-n-cn-p-p. \ma-n-tbpw \man-bp-tSbpw GIv ]m]-I-c--fmb kwK-Xn-I Ch R-fpsS I--fn Xsb {]Xn-]m-Zn-p--Xn\p {]W-h-ns A, D, av Cu ]Xn-m-Xn-cn--tW. R-fpsS kzw PohnXw bmK-]-cm- aqp am{X-I-tfmSpw am{Xm- c-ln-X-amb At-l- ns Ahyb-Wambn `hn--tW. R kZm `K-hZm-cm-[-\-I-fn -cq-]-tmSpw IqSn ]c-{_ ]ctaizcs Hmtcm ]mZhym]r-X-cm-bn-cn--tW. I-sImp {ihn--am{Xw n\p XpeyX ImWn--s-n-cn-p-p. C{]Imcw Cu a{sNmsX t\{X-sImpw kZm awK-f-I- sf n ]c-{_--]-c-am-m-hns HmwIm-c-am-Ip \mas Zi\w sN-tW. GsX-nepw Aaw-K-f-Im-cn-tbm \mi-n- ka-{K-]p-cp-tjm--a-\n \npw A`n--am-bn--cpXn "Hmw' tep ]Xn-p-sIm-n-cn- p- tXm Bb ImgvN-I R F Cu Acw Xs ]q-{_-hpw Ahn-\m- in-bmb Zin-m-Xn-cn-- tW. R- fpsS Fm Ah-b-h-fpw kpZr- ]c- am-mhpw Fp ]d- b- s-n-cn- p-p. {]Xy-- ambn ImWVhpw AXy-[nIw ]pjvS-hp-am-bn-o-c-tW. R-fpsS s-S p Cu PU-tN-X -\ -I-fpsS kap-Zm-b -cq-]-am-Ip PohnXw t`mK-hn-em-k--fnepw {]am-Z--fnepw IqSn IS-p- kq-P-Kv At-l-ns \nI-S-X- a-amb aln-a-bpsS t]m-Im- Xn-cn- - tW. `K- hm\p {]tbm-P-\-I-c- am-I---hn- [- n- \nZi-\-am-Ip-p. bmsXmcp qehpw kqva-hp-amb ep Bbpp Rp e`n--tW. (tZ-h-I \psS PKv D-hn-nv At-l-ns hneo-\-am-bn--gnFm C{n-b-fnepw hym]nv AXns kwc--Whpw p-thm-bm-sXmv Cu kabw h-am-\-am-bn-c n-pkwNm-e-\hpw \S-p-p. Ah-\p-Iq-e-am-bn-cn-p--Xp- pthm bmsXmv At- l-n\npw Dm- Ip-hm-\n-cn-psImv \psS C{n-bv kpK-a-ambn km-- pthm Ah-sbmw HmwIm-cw Xs-bm-Ip-p. AXm-bXv -

1. Hman-tXy-Z-c-anZw kw Xtkym-]hym-Jym\w `qXw `h-Zv`hn-jy-ZnXn k-tam-mc Gh. bm\yXv {XnIm-em-XoXw XZ-t]ym-mc Gh.

92

I ]c-{_--]-c-am- mhp Xs-bm-Ip- p. AXp-t]mse


bmsXmv {XnIm-e-pw AXo-X-ambn CXn\npw `n-am-bn-cn-p-pthm AXpw HmwImcw Xs-bm-Ip-p. AXm-bXv Imc-Ww, kqvaw, qew Cu aqp t`Z-tfmSpw IqSnb PKpw CXns\ hln-p-sIm-n-cn-p-p. ]c-{_-ns bmsXm-cwiw CXns B-cq-]-nepw B[m-c-cq-]-nepw {]Im-in-p-sIm-n-cn-p-pthm ]c-amm-hns B kzcq]w A{X Xs-b; Atlw AXnt\m thdn-n-cn-p-p. AXp-sImv At-l-ns k]vj-S-am-bn-cn-p Awihpw AXn--Xo-X- ambn as-sm-aptm AsXmw IqSn-bm am{Xta ]c-{_--]-c-am-mhns ka-{K-amb cq]-am-Ip-p-q. bmsXm-cp- ]c-{_-s kmIm-c-amtbm \ncm-Im-catbm AYhm kYm \nhn-ti-j-amtbm am{Xw Icp-Xppthm At-ls k--X, km-[m-c-X, k-Imc-W-X, B\-w, hnm\w apX-emb kKp-W--fm ks\p {Kln- m-Xn-cn-p-pthm Ahscmw B ]c{_-ns Hmtcmtcm Awi-s-am{Xw ]c-am-m-hmbn {Kln-p-p. ]q-{_ ]c-am-mhp kmIm-c\pw \ncmIm- c\pw BIp-p. AXp-t]m- se-Xs kmImc \cm-Imc cq] cn\npw cln-X\pw BIp-p. ]q-cq-]-tmSp-Iq-Snb Cu PKv At-l-ns Xs kzcq-]-am-Ipp. Fm Atlw CXn\npw kYm `n\pw BIp-p. Atlw k-Kp-W-cln-X\pw \nhn-ti-j\pw k-Kp-W-k--\pw Bbn-cp-n-p-IqSn At-ls kmw-K-]q-s\p KWn-p-p. kw_w Fmw HmwIm-c-am-Ip--sX- s\? AtX-n ]d-bp-p.

3. PmK-cn-Xmt\m _ln-jv{]x k]vXmMvK GtIm-\ - h nw-i -X n-apJx qe-` p-Kvs sh- i zm-\ cx {]Yax ]mZx

]c-{_ ]c-am-m-hn\v B \mep ]mZ- Fs\ F{]-Imcw Dmbn? Cu Imcyw {Kln-n-p--Xn\p Pohmm-hn-sbpw AXns qe-kq-va-Im-cW ico-c--fptSbpw DZm-l-cWw hgn B ]c-am-m-hns ]mZ--fpsS h\ {Ia-ambn sNp-p. Ah-bn BZy-]m-Zs Cu a{- n hn-n-cn-p-p. F{]-Imcw Pm{K-Z-h- -bn Cu qeicoc-ns Alw-Im-cn-bmb Pohm-mhv incp-ap-X ]mZw hsc Ggv AwK--fm bp-ambn qehn- j-b-sf D]-t`m-Kn-p- -Xn- \p Zzmc-cq-]-- fmb ]n{n- b- fpw Ap-{]m-W\pw \mev AxIcW-fpw C{]Imcw B ]sm]Xp apJfnqSn hnjbsf A\p-`-hn- p-I bpw AXns Adnhp _mly-P-K- n hym]n-p-sIm-n-cn-p-Ibpw sNp-pthm AtX-{]-Imcw Xs k]vX- temI cq]fm-Ip k]vXmwKfpw C{nb kaq- l hpw {]mW\pw A x- I - c - W hpw Cs\ ]sm]Xp apJ--tfm-Sp-Iq-Snb Cu qe-P-K-{Zp-]-amIp ico-c- ns Bmhv bmsXm-cp- Fm tZh- XIfpw ]nXrfpw a\p-jycpw Bb kakvX Pohn-I-fp-tSbpw t{]c-I\pw kzman-bp-am-b-Xp-Im-cWw Cu qe PK-ns mXmhpw t`mm-hp-am-bn-cn- p-pthm bmsXm-cp- s {]Im-i\w Cu {_m-WU-n kw`-hn-p-sIm-n-cn-pv pthm AXv k-cq] sshizm-\-c-\mb B ]c-{_ ]cta-iz-cs Hm-as ]mZ-am-Ip-p. Cu hniz-tbpw AXnse a\p-jy-tcbpw Iqn sshizm\-cy Fp ]d-bp-p. Cu hypev]n A\p-k- cnv qeP-{Zp] ico-ctm-Sp-Iq-Snb k-cq-]\mb PK-Zo-iz-cs\ ChnsS sshizm-\-c Fp hnfn-p-p.

2. kw tlyXZv {_m-b-amm {_tkm bamm NXp-jv]m-Xv.


Cu kq-amb PKv {_-n\npw HpwXs `n-amb H- . Fmw {_hpw HmwImcw AXns \mahpw Bb-Xp-Im-cWw \man-b n\npw A`n-hpw BIp-p. Cmcyw BZy- a-{- nXs ]d-p-I- gn-ncn-pp; Fp-sIm-s- m Cu ]q-{]-]w B ]c{_ ]c-ta-iz-cs ico-chpw Atlw CXns A-cyman-bmb Bmhpw BIp-p. AXn-\m B km-m-hpXs {_-am-Ip-p. B ]c-am-mhp apt ]d-- t]mse \mep ]mZ--tfm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ip-p. hmkvX-h-n AJWvU\pw \nc- h-b-h- \p- amb B ]c-{_--]- c- am- m- hns\ \mep ]mZ--tfm-Sp-Iq-Sn-bh Fp ]d-bpXp icn-b. Fncp-mepw At-ls ka-{K-cq-]-n hymJym-\n-p-Xv At-l-ns kv]jvS-X-bpsS {]Im-c-t`-Z-sf {ipXnI fn ]e m\pw \mep ]mZ--tfm-Sp-Iq-Sn-b-h Fp hn`m-h\w sNbvXn-p-v. AtX ho-W-ns ChnsSbpw {ipXn ]dbp-p.

4. kz]v\-mt\mx {]x k]vXmwK GtIm\- h nw- i - X n- a pJx {]hn- h n- - ` pIv ssXPtkm ZznXobx ]mZx
Cu a{-n ]q-{_ ]c-am-m-hns cmas ]mZs hn-p-p. F{]-Imcw kz]v\m-h-bn kqv a-i-co-c-ns A`n-am-\n-bmb Pohm-mhv t\ct ]d--Xp-t]mse kqva--fmb Ggw-K--tfmSv ]sm]Xp apJ--tfm-Spw-IqSn kqva hnj-bsf D]t`mKw sNp-Ibpw AXns AXns m\w hym]n-n-p-Ibpw sNp-pthm AtX {]Imcw Xs bmsXmv qem-h- -bn \np `n-ambn kqva-cq-]n ]cn-W-anp k]vX-tem-I-cq-]ab k]vXmw-K-fpw XYm C{n- b w, {]mW , A - I x- I - c - W - c q- ] - a mb ]sm]Xp apJ--fm bp-amb kqva PK-{Zp-]-amIp ico-c-n nXn-sN-p AXns Bmhv lncWy-K`-am-Ip-p. AXv kakvX PU-tN-X-\m--I-fmb kqva-P-K-ns ka-kvX-X-Xz--fp-tSbpw \nb-mhpw mXmhpw AJn-e-tbpw Xn-tebvv {]thinn-p-

93

I sIm-n-cn-p--h-\p-am-Ip-p. AXn-\m AXns t`mm


hpw ]cn-N-bm-c\pw Fp ]d-bs-Sp-p. Cu tXPv AXm-b-Xv kqva-{]-Im-i-amb lncWy K`w B ]q {_ ]c-am-m-hns cm-as ]mZ-am-Ip-p.

sbmw ]c-ta-iz-cs \ma- Xs-bm-Ip-p. {]tXyIw {]tXyIw nXn- I-fn At-l-ns h\w `n `n \ma--fm sN-s-n-cn-p-p.

5. b{X-kp]vtXm \ I\ Imaw Ima-btX \ I\ kz]v\w ]iyXn Xpjp]vXw. kpjp-] vX - m\ GIo `qXx {]m-\-L\ Ghm-\--atbm lym\ `pIv tNtXm-apJx {]m-kvXr-Xobx ]mZx.
Cu a{- n Pm{K-Z-h--bpsS Imc-Ww, ebm-h cq]-amb kpjp]vXn Ch-tbm-Sp-IqSn {]f-b-Im-e-n nXamb PK- ns kam-\-Xsb ImWn- p--Xn\p thn BZyambn kp{]-kn--amb kpjp-]Xy-h- -bpsS eWw ]dv np ]noSp ]q-{_ ]c-am-m-hns aqm-as ]mZw hn--s-Sp-p. bmsXm-c-h--bn Dd-n-smn-cn-p a\p-jy bmsXm-cp-hn[ t`mK-tfm B{K-ltfm A\p- `- h- tfm {]m]n-m-cn- Xn-cn- p-pthm AXp-t]mse-Xs bmsXm-cp-X-c-n-epap kz]v\-fpw ImWm-Xncn-p-pthm A-s\-bp B Ah-sb kpjp-]vXnsbp ]d-bp-p. Cu kpjp-]Xnp kZr-i-ambn bmsXm v pw {]f-b-Im-en PK-ns Imc-Wm-h--bm-bn-cppthm bmsXm- n \m\m "cq]' fpsS {]kv]-jvSX CmXn-cn-p-pthm A-s\-bp Ahy {]Ir-Xn-Xs bmsXm-ns ico-c-am- bn-cp-pthm AXp-t]mse bmsXmv AZzn-Xob cq]-n nX-am-bn-cp-pthm D]-\n-j-p-Ifn bmsXm-ns h\w Nne-bn-Sv "kXv' F t]cnepw ap-Nn-ebn-Sv Bm-sh t]cnepw {]I-S-am-Ippthm bmsXm-ns GI-am-{X-tN-X\ ({]-Im-iw) Xs apJ-am-bn-cn-p-Ibpw B\w Xs t`mP- \-am-bn-cn-p-Ibpw sNp-pthm B hnm-\m-amb {]m Xs B ]q {_-ns aqm-as ]mZ-am-Ip--X.v kw_w apIfn ]d-n-cn-p {_-ns ]mZ-fmb sshizm-\-cw, ssXP-kw, {]mw Ch BcpsS t]cm-Ip-p. CXns\ hnh-cn- p-p.

kw_w C\n ]q-{_ ]c- am-m-hns \mem-as ]mZs hn-p-p.

7. \mx-{]w \ _ln-j v {]w t\m`-b Xx {]w \ {]m-\-L \w \ {]w \m{]w. AZr-jvS-a-hy-h-lm-cy-a-{Km-lya e-WaNn- y-a-hy-] -tZ-i yta Im-{]-X y-bkmcw {]]tm- ] - i aw imw inh- a- s sZzXw NXpYw a\yt k Bm k hnt-b:
Cu a{-n \nKpW \ncm-Im-c-\nhn-tij kzcq]s ]q- {_- - ]- c- am- m-hns \mem- as ]mZw Fp ]d- n-cn-p-p. bmsXm- ns m\w shfn- bn\npw AI-p-\npw cp-h-i--fn \npw e`y-a-m-Xn-cn-ppthm bmsXmv m\-kz-cq-]-ambncnp-n-tbm Adnb-s-Sm-Xn-cn-p-pthm bmsXmv ZrjvSn-tKm-N-c-am-bn-cn-pn-tbm bmsXm-n-s\-n Nnn-p--Xn\pw ]d-bp-Xn\pw km[y-a-m-Xn-cn-p-pthm bmsXm-n\v bmsXmcp e-W-hp-an-m-Xn-cn-p-pthm bmsXm-n Fm {]]-n-sbpw A`mhw Dm-bn-cn-p-pthm bmsXm-n GI-am{X ]c-{_ k-bpsS {]XoXn {]am-W-am-bn-cn-pp-thm--C-s\ kYm imhpw Ieym-W-a-b-hp-amb AZzn-Xo-b-XXzw ]q- {_- -ns \mem- as ]mZw Fp Icp-Xp-p. C{]- Imcw bmsXm-ns\ \mep ]mZ--fmbn hn`Pnv hn-n-cn-p-pthm Atlw ]q-]-c-{_--am-Ipp. At-l-s- s Adn-b-Ww. hmkvX-h-n Ah-b -h-c-l n-X-\mb ]c-am-m-h n\v bmsXmcp `mK-hp-an-sp kv]jvS-am-Ip-p. bmsXmcp ]q-{_-]-c-am-mhv qe-P-K-n ]cn-]q-\m-bncn-p-pthm Atlw Xs kqvahpw Imc-W-P-Kns A-cym-anbpw A[n-jvTm-Xmhpw BIp-p. AXpt]mse Atlw Xs Ch-sb-m-n\npw thdnv \nhn-tij ]c-am-m-hmbpw Ccn-p-p. Atlw ki-n-am\pw Fm in-I-fn\npw cln-X\pw BIp-p. Atlw kKp-W\pw \nKp-W-\p-amWv; kmIm-c\pw \ncmIm-c-\p-am-Wv. hmkvX-hn Atlw \psS _pnpw Nnbvpw kYm AXo-X-\m-Ip-p. kw_w ap]-d ]c-{_ ]c-am-m-hns\ hmN-Iamb {]W-h-tm-Sp-IqSn GIo-I-cn-p-sImp ]d-bpp

6. Gj kth-izc Gj k Gtjmcymtayj tbm\nx kky {]`m- h m-] ybu ln `qXm-\mw.


bmsXmcp ]c-ta-iz-c aqp ]mZ--fpsS cq]-n hn--s-n-cn-p-pthm Atlw kq Cuiz-ctbpw Cuiz-c BIp-p. Atlw Xs k-\pw Fm-n-tbpw A-cym-an-bp-am-bn-cn-p-p. Atlw Xs AJne PK-n-tbpw Imc-W-\m-bn-cn-p-p. Fp-sIms- m Fm Pohn-I-fp-tSbpw D-nbpw nXnbpw ebhpw Bb m\w Atlw Xs-bm-Ip-p. A]qhn-X--fmb sshizm-\-cw, ssXP-kw, {]mw Ch-

8. tkmbam-m-y--c-tamw-Imtcm[nam{Xw ]mZmam{Xm am{Xm ]mZm AImc DImtcm aImc CXn.


\mep ]mZ--tfm-Sp-IqSn hn--s-n-cn-p B ]c{_ ]c-am-m-hv, ChnsS A-c-ns {]I-c-W-n Xs \ma-n\npw A`n--am-b-Xp-Im-cWw aqp-am-{XI-tfm-Sp-Iq-Snb HmwIm-c-am-Ip-p. A, D, av Cu aqp-am-{X-

94

I I Xs At-l-ns D]-cyp--amb aqp-]m-Z-fpw


At-l-ns aqp ]mZ- Xs HmwIm- c- ns aqpam-{X-Ifpw BIp- p. F{]-Imcw HmwIm-c-n\p kzw am{XI-fn\np thdn-n-cn-p-hm km[n-p-n-tbm AtX- {]Imcw Xs Xs ]mZ--fn\npw ]c-am-mhv thdnp \np-n-. ChnsS ]mZ-n-tbpw am{X-bp-tSbpw GIX Hmmcw hgn-bmbn ]c-{_ ]c-am-m-hns\ D]m-kn-p-Xn-\p-thn sN-s-n-cn-pp Cs\ tXmp-p. kw_w HmwIm-c-ns GXp-am-{Xbpw {_-ns GXp-]m-Zhpw GI-cq-]-am-bn-cn-p-Xv Fp-sImv? CXn\p-ta aqp- am-{X-I-fpsS clkyw a\-n-em-p--Xn\v {]Ya-ambn BZy-]m-Z- n- tbpw BZy-am-{X-bp-tSbpw GI-Xsb {]Xn-]m-Zn-p-p.

9. PmK-cn-Xmt\m sshizm-\tcmImcx {]Yam am {Xm]v t Xcm- Z n- a - zmZzm]v t \mXn l ssh khm Imam\m Zn-`-hXn b Ghw thZ.
]c- {_ ]c-am- m-hns \mam- - I- amb HmwImc-ns BZy- am-{X-bmb "A' CXv temI-nep Fm t]cp- I-fnepw AXm-bXv GsX-nepw As [z\n-n-p Fm hmp-I-fnepw hym]n-p-In-S-p-p. kzcw AYhm hy \w bmsXmcp hhpw AIm-c-c-ln-X-am-bn-cn-p-n. Fm h--fnepw "A' Xs BZy-h-am-Ip-p. CXp-t]m-se-Xs Cu qe PK-Zvcq-]-hn-cmSv ico-c-n B sshizm- \-c-cq-]m--cyman ]c-ta-iz-c hym]vX-am- bn-cn- pIbpw hncmSv cq]-tm-Sp-IqSn BZyw kzbw {]I-S-am-IpIbpw sNbvX- Xp- Im- cWw Cu PK- ns BZnbpw Atlw Xs- bm- Ipp. C{]-Imcw "A' bpw "PKpw' t]mse {]Xy-ambn ImW-s-Sp Cu qe PK-{Zp-]i-co-c-n hym]n-n-cn-p sshizm-\-c Fp-t]-cp {]Ya ]mZns GIX Dm-b-Xp-Im-cWw "A' Xs ]q-{_-]-c-ta-iz-cs BZy-]m-Z-am-Ip-p. bmsXmcp a\pjy C{]Imcw AIm-c-tbpw hncmSv ico-c-ns Bm-hmb ]cta-iz-c s GI-X- tbbpw {Kln- p-pthm D]m-kn- ppthm Ah Fm A`n-em-j--tfbpw AXm-bXv Cn-Xh-kvXp--tfbpw {]m]n-p-Ibpw temI-n k-am-\y\m-bn-o-cp-Ibpw sNp-p.

CXpt]mse Xs sshizm- \- c-t\- m ssXPkw (ln-c-WyK`w) DXvIr-jShpw XYm sshiz-t\-c-tbpw {]m-bpv tSbpw a[y-K- X- am- b- Xn- \m AXv D`b kw_-- Cbpw BIpp. Cu kam-\X ImcWw Xs "D' "ssXPkw' F t]cn ZzXob ]mZ-ambn ]d-bs-Sp-p. Cu qe-P-Kns {]Xy--Xbvp ap]p ]ctaizcs BZn- k--ev]Zzmcm bmsXmcp kqv akrjvSn D--am-bn-cp-pthm bmsXm-ns h\w am\-k-krjvSn F t]cn hcppthm bmsXm-n kakvX XXz-fpw Xm-{X-IfpsS cq]-n hkn-p-pthm qe-cq-]- ]cn-W-an-mXn-cn-p-p-thm, B kqva PK-{Zq-]-i-co-c-n tNX-\m{]-Im-i-kz-cq-]-ln-c-Wy-K` ]c-ta-iz-c CXns A[n-jTmv Xm-hmbn hkn-p-Ibpw Imc-W-P-Kpw qe-P-Kpw Ch-c-nepw \np-Xs kqva PK-p-ambn L\n-jvSkw-_ w Dm-I p- p. AXn-\m Ah Imc-W hpw kvYqehpw cp-cq]tfmSpw IqSn-b-h-bm-Ip-p. CXpt]mse "D' hntbpw am\-kn-I-kr-jSn-bpsS A[n-jvTm-Xmv hmb ssXP- k-cq]w cm-as ]mZ-ns kam-\X hlnp-Xp ImcWw "D' Xs ]q-{_ ]c-ta-iz-cs cm-as ]mZw BIpp. bmsXm-cp- C{]-Imcw "D' hnsbpw tXtPm-a- b-amb lnc-Wy-K`-cq-]-n-tbpw kam\-X- bpsS cl-kys a\-n-em-p-pthm Ah kzbw Cu PK-ns kqva-X- Xz-sf \-Xp-t]mse {]Xy-s-Sp-p-p. CXp-Im-cWw Cu m\-ns ]c--csb D-X-amn AXns\ hfn k{X ka-`m-h-tm-Sp-IqSn- b-h-\m-bn-o-cpp; Fp-sIm-s-m PK-ns kqva -X -X z-sf a\- n-em- n-b-Xp-I m-cWw AXns bYm-c-lkyw _pn-bn hcp--Xn-\m AXns sshj-ay- \in- p- t]m-Ip-p. CXn-\m Ah- \n \npw P\n km-\--fn lnc-Wy-K`-cq-]-\mb ]a-tc-iz-cs D]-cyp--amb cl-ky--f psS m\w Cm--h-cmbn Bcpw Dm-bn-cn-p-I-bn-.

11. kpjp-]vX-m\x {]mtm aIm-c-kvXr-Xobm am{Xm antX-c -]o-tXhm ant\mXn l hm CZw k-a-]o-Xn `hXn b Ghw thZ.

]c-am-m-hns \ma--Iamb HmwIm-c-ns aqmas am{X-bmb "a' FXv "am' [mXp-hn\n-p--hn-kw_w C\n cm-as ]mZ-tbpw cmw-am-{X- Xm-W.v "am' F [mXp-hns Aw Af-pI AXm-bXv tbbpw Ah-bpsS GIo-I-c-W-tbpw {]Xn-]m-Zn-p-p. C hkvXp C{X-bpv Fp a\-n-em-p-Ibm-Wv. Cu 10. kz]v\ - m-\ -k v s sX- P k DImtcm ZznXobm "a' HmwIm-c-ns An-a-am-{X-bmWv; "A' "D' Ch-bpsS amt{Xm-XvIjm-Zp-`b-Xzm-tZzm-XvIjXn l ssh ]nmse D-cn--s-Sp-p. Cm-c-W-m cn-sbpw m\ kXnw kam-\ `hXn \mkym-{_- Afhv CXn hcp-p. AXn-\m CXv Ahsb \-Xpt]mse Adn-bp- p. AXp- t]mse "a' bpsS Dm- cWw sImv -hn-XvIpte `hXn b Ghw thZ. apJw AS-bp-Ibpw sNp-p. "A' bpw "D' hpw cpw ]c-{_ ]c-am-m-hns \mam--I-amb Hmw Imc- AXn hneo-\-ambpw Xocpp; AXn-\m CXv B cp-amns cm-as am{X-bmb "D' "A' sbm DXvIr-jS- {X-I-tfbpw Ah-km\w hneo-\-am-p-Xpw BIp-p. CtXv am-b-Xp-Im-cWw t{ijvThpw "A' bptSbpw "a' bptSbpw {]-Imcw Xs kpjp-]X-m-\ob Imc-W- P-K- ns A[nv CS-bm-b- Xp- Im-cWw Ah cn-t\mSpw At`-Zy-amb kw_- jvTn-X m-hmb {]mbpw k--\m-Ip-p. qew, v - ap-X m-Wv. AXn-\ m CXv D`b kzcq-] -am-Ip- p. kqvaw, ImcWw Cu aq-h-Ifnepw nXn-sN- -

95

I p PK-ns\ Adn-bp--h\pw BIp-p. Imc-W-P-Kn\n-p-Xs qehpw kqva-hp-amb PK-p- D-hn-p-Ibpw AXns Ah-bpsS eb\w kw`-hnp-Ibpw sNp-p. C{]-Imcw "a' bpsSbpw Imc-W-P-Kns A[n-jvTm-Xm-hmb {]mPvR Fp-t]-cp aqmas ]mZ-n-sbpw kaXzw D-Xp-sImp "a' bpw "{]m' kzcq-]-]c-ta-iz-cs GI-X-sbbpw Adn-bppthm Cu cl-kys {Kln-nv HmwIm-c-ns kvacWm-Zzmcm ]c-ta-iz-cs\ Nnn-p-pthm Ah aqe-k-lnX-amb kq-P-K-ns\ \-Xp-t]mse Adn-bp-Ibpw Fm-n-t\bpw hneo-\-am-p-Ibpw sNpp; AXm-bXv Ahs _mly ZrjvSn Ah-km-\n-p- p. AXn-\ m Ah k{X GI-]-c- {_ ]c-ta-iz-c-s\-s t\mnsm-n-cn-p--h- \m-bn-o-cp-p. kw_- w- -am-{Xm-c-ln-X-amb HmwIm-c- ns \memw-]m-Ztm-Sp GIo-I-c-Ws {]Xn-]m-Zn-p-sImv Cu D]-\nj-ns\ D]-kw-l-cn-p-p.

cl-kyhpw {Kln-nv ]c-{_ ]c-am-m-hns\ {]m]n-p- Xn-\p-thn At- l- ns \ma-P-]s Ah- ew-_- amn X]-tm-Sp-Iq-Snb km[\ \S-p-pthm Ah \n-tl- ambpw Bm-hn\npw Bm-hn AXm-bXv ]cm-Xv]c-]-c- {_-]-c-am-m-hn {]th-in-p-p. bmsXm-cp- C{]- Imcw {Kln- pp Fp hmIys cp {]mhiyw D-cn-nv D]-\n-j-ns kam-]Xnsb kqNn-n-p-p. v

12. Aam-{X- XptYmhyh-l mcyx {]]-tm-] iax inthmssZzX Gh-tam- mc Bssh kwhn-i-XymXv a\mm\w b Ghw thZ b Ghw thZ.

]c-{_--]-c-am-m-hntbpw At-l-ns \ma-ntbpw alna A]m-c-am-Ip- p. CXns Ac IS-p-hm Bpw km[y-a-. Cu {]I-c-W-n B Ako-a-]q {_ ]c-am-m-hns \mep ]mZ--fpsS Iev]\ At-lns qe, kqva, Imc-W--fmb aqp kKpW cq]-fp-tSbpw \nKp-W-\n-cm-Imc kzcq-]-ns GI-tXbpw ImWn-p--Xn-\p-th-nbpw AXp-t]mse \ma-n- tbpw \man-bp-tSbpw Fm-{]-Im-c--fn-epap GI-tXbpw ImWnp- -Xn\pw AXp-t]mse At-l- n\n-pw A`n- amb ANn-y-i-n-tbbpw k- am\ kmay-tbpw ImWnp- - Xn- \pw- thn sN- s- n- cn- pp Fv A\p- am- \n- p- p.

imn- ] mTw
Hmw `{Zw It`nx {iWp-bma tZhm `{Zw ]tiy amm-` n-cy-P{Xmx

]c-{_ ]c- am-m- hns \mam- - I- amb HmwIm- c- ns am{Xm-c-ln-X- amb kwkm-c-n hcm--Xm-b, \ncm-Im-cnssc-c-MvssK-k vXp-j vSphmw kkvX-\qkz-cq]w AXp a\-n\pw hmWnpw Ahn-j-bam-b-Xp`nhytia tZh-lnXw bZmbpx sImp hyh-lm-c-n sImp- h- cp-hm k[y- a- m-Xpw kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x {]]--n\n-p- a-Xo-Xhpw Ieym-W- a-bhpw AZzn- Xo-bhpw ]pjm hniz-thZmx B \np-W-\n-cm-Im-c-cq-]-amb \mem-as ]mZ-am-Ip-p. kzkvXn \kvXmtym Acn-jvS-t\anx F{]-Imcw aqp-am-{X-I-fpsS t\c-t]dn-p aqpkzkvXn t\m _rl-kX]nZ-[m-Xp. v ]m-Z--tfm- sSm-p kam- \-X-bp-m-bn-cn-p-pthm AtX{]-Imcw Xs HmwIm-c- \n-cm-Im-c-kz-cq-]-ns ]c-{_--]Hmw imnx ! imnx ! imnx !!! c- am-m-hns \nKp- W-\n-cm-Imc \nhn- ti- j-cq-]- amb \memCXns Aw Cu D]-\n-j-ns Bcw-`-n as ]mZ-tm-Sp kaXzw Fp `mhw. bmsXmcp a\pjy Cu hn[w HmwIm-chpw ]c-am-m-hns GI-X-bpsS sImSp-n-p-v.

Iujo-XIn {_-tWm-]-\n-jv3 1
imn-]mTw
Hmw. hmMv ta a\kn {]Xn-jvTn-Xm. at\m ta hmNn {]Xn- j v T n- X - a m- h n- c m- a . G[n thZky a AWox {ipXw ta am {]lm-ko-c-t\-\m-[otX \mtlm-cm-{XmXv kwZ-[m-an. EXw hZn-jyman kXyw hZn-jym-an. Xm-a-hXp. XZv hm-ca-hXp. AhXp - amw. AhXp hmcw Hmw. imnx imnx imnx

96

Hmw. Fs hmv a\-n nc-am-bn-cn--s. hmn a\v nc-am-bn-cn--s. kzbw {]Im-im-m-th, Av Fs apn {]Xy--am-Ip-I. tl hmWn, tl a\-t, \n cp-t]cpw Fs thZ-m-\n\v B[m-c-amIp-p. AXn-\m Fs thZm-[ym-b-\s XS-b-cp-tX. Cu thZm-[y-b\s XS-b-cp-tX. Cu thZm-[y-b-\-n Rm cm{Xnbpw ]Iepw Nne-h-gn- p- p. Rm EXw ]dbpw kXyw ]dbpw Fs cn-mepw hm-hns\ cnmepw Fs cn-m-epw.

Dm-e-I m\-Xr-jW-tbmsS Nn{Xs ASp-p-sNv v ]dp: "m\mP-\-n-\mWv Rm\n- hnsS hXv'. Dme-Is Dtiyw AXm-sW-Xn Nn{X\v kwi-b-ap-mbn-cp-n-.

Hmw A[ymbw
1. Nnt{Xm l ssh KmKym-b-Wn by-amW BcpWnw ht{h. k l ]p{Xw tizX-tIXpw {]Pn{Lm-b. bmP-tb-Xn. Xm lmko\w ]{]- . KuXaky ]p{Xm-kvXn. kwhrXw temtI bkvan am [mky tlm thmN-Z[zm temtI bmky-ko-Xn. kl ]nX-c-am-kmZy ]{]-t-Xo-Xn. am {]moXv IYw {]Xn-{_-hm-Wo-Xn. k tlm hmN. Al-a -t]y-XXv \ thZ. k Z tky h hbw kzm[ym-b-a-[oXy lcm atl b ]tc-Z-ltXy ln D`u Kan-jymh CXn. k l kanX ]mWnx Nn{Xw KmKym-bWow {]Xn N{Ia D]m-bm-\ o-X n. Xw tlmhm-N -{_- mtLm kn KuX-atbm \ am\-ap-]mtKm Ghn thyh Xzm m]-bn-jym-ao-X n.
aljn-bmb Nn{X Ks ]p{Xs ]p{X-\m-bn-cpp. Atlw bw sN-W-sa-p-t-inv AcpW ]p{X\mb Dm-e-Is\ {][m\ EXzn-m-n. Fm Dm-e-I B b-n\p t]mImsX ]p{X-\mb tizX-tI-Xp-hn\v thn Nn{X-ns b-n\p t]mbn. AXv thhn[w ]cy-h-km-\n-n-m \ntiw sImSp-p. \ntim-\p-k-cWw tizX-tI-Xp-b--n ]p-sImv Hcp Db ]oT-n-en-cp-p. At-ls Iv alm-m-hmb Nn{X Cs\ tNmZnp: ""Fs {]Xn-jvTn-m Cu temI-n Bh-c-W-tmSp IqSnb Hcp m\-aptm? AtXm `n-amb Bh-c-W-cln-X-amb m\-m-bn-cnptam Fs {]Xn-jvTn-pI?'' CXp-tIv tizX-tIXp ]dp. ""F\nv CXn-s\-n Hcp Adn-hp-an-. Fs ]nXmhv imkv{X-c- l -k y- Adn-b p- -h \pw AX- \ p- k -cnv {]hn- p--h-\p-am-W v. A-bpsS tNmZy-s- n Rm At-ltmSv ]dbmw.'' ]ns tizX-tIXp ]nXmhns ASpp sNv Nn{X tNmZn kwibw hy-amn. Dm-e-I ]dp: ""F\npw Cu tNmZy-n-\pcw \n-b-an-. alm-m-hmb Nn{Xs b imebn-sen XXzm- [ym- b-\-m m\w t\Smw. A\ys-t]mse \appw Nn{X-\n\nv [\w e`n-pw. AXn\m Atm-p-t]m-hp-I.'' As\ kanXn ]mWn-bmbn

2. ktlm-hmN tb ssh tI N Akvamtm ImXv {]bn N{-a-k-tah tX kth K-n. tXjmw {]mssWx ]qh ] B]ym-b-tX. Xm\]-c -] -tW {]P-\ -b-Xn. GX-ssZz-kz-ky-temIky Zzmcw b-{-amkvXw bXv {]Xym-lX aXn {kP-tX. b G\w {]Xym-l-X-anl hyjvSn `qXzm hjXn X Cl IotSm hm ]XwtKm hm iIp-\n hm imZqtem hm knwtlm hm atym hm ]cizm hm ]pcptjm hm t\ym ssh tXjp mt\jp {]Xym-Pm-btX bYm Ia bYm hnZypx Xam-KXm ]rXn tIm koXw Xw {]Xn {_qbmXv hnNWm ZrXthm tcX A`qXw ]-Z-imXv {]kqXmXv l{Xy-hkvXmam-]pwkn I-tcy-cb [zw. ]pwkm I{Xm amX-cn-am-\n-j-IXm kPmb D]-Pmb-amt\m ZzmZ-i{X-tbm-Zi D]-amtkm ZzmZi {Xtbm Zti\ l{Xm kw ZtZztZ {]Xn ZZzntZ lw Xa EXthm AaXyh B`c [zw. tX\ ktXy\ tX\ X]km EXp-c-kvaymthm kvan tIm kvan XzakvaoXn Xa-Xnkva PtX.
]ns Atlw ]dp: "tl Dm-e-I, Fs-tmse \nm-c-\mb Hcp hyn-bpsS ASp- Cs\ hcm Imc-Wsav? kzw alXzw icn--dn-n--tm. Av Fm {_m-W-cnepw shv ]qP-\o-b\pw {_-hn-Zym-[nIm-cn-bp-am-Wv. Rm tNmZn tNmZys kw_-nv Atbvv bYm m\w \Imw. b-Im-hmb Nn{X ]dp: "apt\, bmZn-I-fmb Da If\p-jvTn-n-p hnZzm-m Cu temIw hnv t]mIp-tm kzw {]m]n-p-p. Fm IrjvW-]-n N{\v Pohn-Iv Xr]vXn sImSpm Ign-hn-. kz-n-te-bvp IhmSw N{ F t]cn-\m {]kn--am-W.v kz-n-\[n-Im-cn-I-fm-b-h Nnn-p-Xv kz-n\nv Ipsd Ign-bp-tm Xmsg ]Xn-t-nh-cp-sapw A-s\-bp kzw \nc-am-sW-p-amWv. \njvIm-a-InIfmbn N{-temIw shSn-bp--h ip`I-mepw ZrV-\n--b-mepw kz-tem-I-n\pw apI- fn- ep {_-tem- Is {]m]n- p-p. kpJw sImXnv kz-nse kpJ-n Xs apgpIn Ign-bp- -h ]pWy--b-tmsS Xmtgmp ]Xn-p-p. Cs\ temI-nse kz-\-cI {]m]vXn-I- c-amb KXn a\-n-em-p injy hnc-\mbn Pnm-k-tbmsS kZvKp-cp-hns\ icWw {]m]n-p-tm Kpcp injy-t\mSv tNmZn--Ww. "\o BcmWv?'

97

B tNmZy-n\v injy C-s\-bmWv Dcw ]dtb-Xv: "tZh-m-sc, ]Xn-\p Ie-ItfmSp IqSn-bXpw ip- Ir-jvW- ]- - v Imc- W-`q- Xhpw {i- tbmsS {]Xy-s-Sp ]nXr-temIw \Ip--h\pw hn`n t`mK-Zmb-I\pw Bb N{s kao-]p \npw Dmbn {i, tkma, hjw Aw Fn-hbpsS {]`m-h-m kwPmX-am-b-h\pw hocy-ns cq]-n ]cn-h\w sNs-h\pw Poh Dsm-p--Xp-amb Fs Av kwtbm-K -I may aptJ\ ]pcp-j -\n m]n-p-Ibpw ]noSv B ]pcp-j aptJ\ Fs K`-n [mcWw sNn- n-p- Ibpw Dm-bn. Gsd hj--fmbn Rm anYymm\w {]m]-nI {`aw hnIm-c- Fn- h-bnepw {_m\ Pnm-k-bnepw Ign-p-Iq-Sp-p. C\n F\nv Av Aa-cXzw ssI hcp-p-hm t]m {_-m\w e`n-m DX-I--hn[w Btcm-Kyhpw ZoLm-bppw Xcp-I. Fs-m {_-km-m-Xvmcw e`n-p-Xphsc Pohn-n-cn-t-Xp-v. Rm kqNn-n kXyhpw X]-kybpw \nanw Rm EX-am-Ip-p. Ap XsbmtWm Rms\pw bYm-n Rm Bcm-sWpw F\nv ]dp Xc-Ww.' Ahs hmp tIv kZvKpcp B injys\ kwkm-cs `b-s-Sp--h-\m-sWp Iv. {_-hnZy D]-tZ-in-p. Ahs\ kwkm-c-_\n - - \npw hnSn kIe ]m]--fn\npw hnap-\mt--Xp-.v

A\-cw "Cf' Fp t]cp Cey hrw ImWmw. ]noSv ]e tZh-mcpw Xma-kn-p \K-c-am-Wv. AhnsS ]qtm-, \Zn-I, ktcm-hc-, InW-dp-I Chbp-v. \K-cns Hcp `mKv [\p-ns BIr-Xn-bnep Hcp {]tIm-jvT-ap-v. AXpw IS-p-t]m-bm "A]cm-PnX' Fp hnim-e-amb m\-am-W.v AhnsS {_mhv Xma-kn-p-p. kqcy-tX-Ppw Bpw XIm Ignbm--Xp-am-I-bm A]-cm-PnX F t]cv AXn\p Inn. {_m-hns B `h-\-ns Zzmc-]m-e-I-m taL-fpw b-ns {]Xo-I--fmb hmbphpw BIm-i-cq-]n-bmb C{-\p-sa-t{X. "hn`q-{]-aXn' F Hcp k`m-aWvU]w AhnsSbpv. AXns a[y-n "hnN-W' F thZn A`p-X-I-cam-Wv. in-tb-dn-bXpw "Aan-XuPm' Fp t]cp--Xpamb {]mW Xs-bmWv {_m-hns knwlm-k-\w. {]IrXn cq]n-Wn-bmb At-l-ns {]nb a\-ns\ lcnp-hfm-I-bm "am\kn' F t]cn Adn-b-s-Sp-p. - AXns Ombm-aqn "Npjn' bmWv tXP-t-dnb AXns Ae-m-cm-Zn-I tXtPm-a-b--fm-Ip-p. {]]w \mep-hn-[-n-ep Pohn-I-fm ]q-amWv Pcm-bp-Pw, AWvU-Pw, tkzZ-Pw, DZv`n-Pw, {]]--nse kIe PU-tN-X \ hkvXp-fpw {_m-hns DZym-\nse ]pjv]--fm-Wv. Ah-bpsS [uXw D-co-bmZn hkv{X--fm-Wv. Ahn-sS-bp A]vk-c-p-Isf "Aw_m' Fpw "Aw_m-bhn' Fpw ]d-bp-p. Aw_-bn P\\o-`m-hhpw Aw_m-b-hn-bn _pn-`m-h-hp-am-Ip-p. {_m\w \Ip Aw_bm F \Zn AhnsS Hgp-Ipp. m\n-bmb ]pcp-j\v AhnsS sNs-m Ignbp- p. hnPcm F \Zn-b p-s S kao-] -p-Iq-Sn-b mWv Atmp t]mtI--X.v AhnsS Fp--hv hmIy _m[-bp-m-hp-I-bn- .

4. Xmw ]-i-Xm\n A]vk-ckmw {]Xn-bn iXw ]q lkvXmx iXw iXw hmtkm-lkvXmx iXw ^e-k-lkvXm iX-am-RvP\ lkvXm iXw amey lkvXmx Xw {_mew ImtcW Aew Iphn. k {_m-e-m-tc-Wm-ew-IrtXm {_ hnZzm {_m-`n-ss{]Xn k AK--Xzmcw {lZw Xw a\-kmCuiz-tcm- ]m- k\ sNp- -h tZh- bm- \-am-nIqSn tXyXn XanXzm k{kXn hntZm a-n. k BKBZyw An-tem-I-n-se-p-p. ]ns hmbp-temIw; Xn alqm tkyjvSn lmw kvtX kvamZv {]ZAhnsS \nv kqcy-temIw; ]ns hcp-W-temIw; A\hn k BK-Xn hnPcmw \Zow Xmw a\ssk cw C{-temIw; A\-cw {]Pm-]-Xn-temIw; XpSv hmtXy-Xn. XXv kpIrX ZpjvIrtX [p\p-tX. Xky{_-temIw; {_-tem-I-n {]th-in-p- hm-\p am{] nbm mX bx k p I r - X - a p - ] - b p {] nbm n "Bc' Fp t]cp hen-sbmcp Pem-i-b-apv ZpjvIrXw XZyYm ctY\ [mh-b cY Nt{I ]cyAXp ISv Ima-t{Im-[m-Zn-Ifm {_-temI {]m]vXnth- -X, Gh atlm-cmt{X ]cy-th- -X. Ghw p km[-\-b-m-Zn-I-fm {_-temI {]m]vXn-p kpIrX ZpjvIrtX khmWn N Zzzm\n k Gj km[-\b-m-Zn-]pWy I- Ch \in-n-p hnkp-IrtXm hnZp-jvIrtXm {_ hnZzm {_ss "tbjvSn l' F `mKw ISv "hncPm' \Zn-bn-se-mw. hm`n-ss{]-X n.
AXns Zi-\m Xs hmIyw \jvS-am-Ip-p. -

3. k Xw tZh-bm\w ]m\w B]Zy An temI-am-KXn. hmbp-temIw k hcp-W-temIw k - BZnXy temIw k C{-t emIw k {]Pm-] Xn temIw k {_ temIw. Xky lhm GXky {_ - t e m- I k y B tc m- { l tZ m ap l q t m tbjv Snlm hnPcm \Zoteym hrx kmePyw kwm-\-a-]-cm-Pn-X-amb X\-an{ {]Pm-]Xo Zzmc tKm]u. hn`q-{]-anXw hnN--Wm. Bk-an-XuPmx ]cyx {]nbm N am\ko {]Xn-cq]m NNm-jo ]pjv]m-Wym-h-bXu ssh N PKmXyw _mmw-_mh-b-ho-m-]vk-ckx Aw_bm \Zyx Xnanw hnZm KXn Xw {_m lm`n-[m-hX aa bikm hnPcmw hm Abw \Zow {]m]-hm Abw Pc-bn-jy-Xo-Xn.

98

s]sp Xs {_m-h ns \nt-i m-\p-k-cWw Aqdp A]vk-cp-I Ahn-sS-sb-nb {_-m\nsb kzmKXw sNm HmSn-h-cpw. Ah-cn Aq-dpt] tIkcw Ippaw a Fn-hb psS Nqw ssIbn-se-Sp-n-cn-pw. Aq-dp-t]v hnhn[ hkv{X Dv. \qdp A]vk-c-p- I ssIbn ]e-hn[w AwKcm-K hln-n-cn-pw. Fm-hcpw IqSn B alm-mhns\ Ae--cnv {_-kz-cq-]n-bm-n-opw. AtXmsS Abm "Ac' Fp t]cp Pem-i-b-n-\-Spv \bn-sSpw; AhnsS Ba-\w sN-s-Spw. kev]w aptJ\ AXns\ XcWw sNp {_-m\n ]ns "tbjvSnl' bpsS kao-]-sapw tZh-m Ahs {_ tXP-ns apn Dd-p-\nm-\m-ImsX HmSn- tm-tIn hcp-p. m\n "hncmPm' \Zn-bpsS Xoc-sn ]m] ]pWy- AhnsS Dt]-nv Xs am\-knI k-ev]m Xs AXns Ac IS-p-p. B m\nsb tZzjn- p- -h v Ah ssIhn ]m]w e`npw; Fm Ahs\ kvt\ln-p IpSpw-_n-I Ahs ]pWymw-i-n ]m-fn-I-fm-Ip-p. tXcn k-cn-p hyn cYw \nb-{n-p-tm AXnse N{I--fpsS ]rYzn-bp-am-bp kwtbm-K-hn-tbm-K-f-dn-bp-n-. AXpt]mse {_-m-\n-bmb hyn cm-I ]m]-]p-Wya-b--fmb ]e Zriy-fpw ImWp-p-s-nepw Ah-bpambn _n-p-n-. ]m]-]p-Wy- Ahs\ _m[n-pn- . {_-m-\-m Ah {_-s-s {]m]np- p.

5. k BK- -X oeyw hrw Xw {_-K x {]hniXn. k BK-Xn kmePyw kwm-\w. Xw {_-c kx {]hn-i-Xn, k BK- Xn A]-cm-P nXw Bb X\w Xw {_-tXPx {]hn-iXn B K-Xn. C{-{]-Pm-]Xo Zzmc-tKm]u Xmh-kvam-Z-]-{Z-hXx k BK-Xn hn`q-{]-anXw Xw {_ tXPx {]hn-iXn k BK-Xn hne--Wm-am-kow _rl-{ZYw Xtc kma\n ]qhu-]mZu ssyX \u[tk Nm]-cuh-ssh-cq] sshcmtP A\q-NytX imIz-c-ssc-htX Xoco km{]m {]bm ln hn]-iyXn k BK-Xn AanXu Pkw ]cyw k {]mW-kvXky `qXw N `hnjyw N ]qhu ]mZu-{io-t-cm-Nm-]c, {_lv{ZY w Xtc B \qtNy `{Z- b - mb botb iojtWy EN kmam\n N {]mNo\m-Xm-\m\n bpwjn Xnc-o-\m\n tkmamw-ihx D]-kvX-cW apZvKoYx D]{iox {iocp]_lWw Xkvan {_mkvtX Xanw hnXv]m-tZ-ss\-hm{K Btcm-lXn. Xw {_m ]rXn tImkoXn. Xw {]Xn {_qbm-Xv.
{_-m-\n-bpsS \mkn-Ibn Cey hr-ns ASp-s-nb DS-s\-Xs {_-Kw {]th-in-p-p. ]ns Ah "kmePy' sap t]cp \K-c-n-\-Sp-spw. AhnsS Ahs\ Znhy-amb {_-ckw {]m]n-p-

p. CXn\p apv Ah\v C{Xbpw B\w Dm-bn-p-mhn-. AXn-\p-tijw Ah {_m-hns "A]-cm-PnX' F `h-\-n-\Sp-s-pw. AtXmsS Ah-\n {_tX-Pv \nd-bp-p. ]ns `h-\-Zzm-c-kw-c--I-m-cmb C{sbpw {]Pm-]Xn-bp-sSbpw kao]w {]m]n-p-p. amw ImWn- -s v aptmp t]mbn "hn`p- {]-a nX' F k`maWvU]-n-se-pw. {_-b-ip tNv Ah _rl-spw cY--c-km- a-sapw t]cp cp-apIm tNXpw ssiyXw, \u[-k-kmaw F ]nIm-ep-I tNXpw sshcq]w sshcm-P-kmaw Cu Zn-tWm-c ]mZ- tNXpw imIz-cw, ssch-Xkmaw F ]qh ]na ]mZ- tNXpw Bb hnN- -W-s bp thZnp kao]w Fpw. _pn-cq-]n-Wnbpw al-Xz cq]n-Wn-bp-ambn B thZn {_-m-\nv Znhy ZrjvSn \Ipw. ]ns {]mW-kz-cq-]amb "AanXu Pm' F knwlm-k-\-n-\-Spv Fpw. AXns aph-i-p cp Imep-I `qX-`-hn-jy-p--fm-Wv. ]nn-ep ImepI {iotZ-hnbpw `qao-tZ-hn-bpw. A\qNy F cp ZoL JSzmw-K AXns D-c-Z-nW ]mZ--fm-Wv. Ah _rlpw cY-c kma-hp-sa-t{X. `{Z-sapw bm-bo-b-sapw t]cp kma-cq-]-n-ep cp sNdnb JSzmw-K- ]qh-]-na `mKs ]mZ--fm-Ip-p. Ahbn incpw ]mZhpw hbvp-p. Ingp ]Sn-m-dmb hmSn-I EtKz-Z-km-a-th-Z--fpsS kzc-`q-X-am-Wv. hS-p-sXmbn hfp ]pf-p-ap hmSn-I bPpth-Z{]-XoI--fm-Ip-p. N{-c-ivan-I AhnsS tIma-f-i--t]mse hncn-n-cn-p-p. DZvKoYw AXn hncn-n-p ]pX-mWv evan-bm-Ip Xe-bW Ahn-sS-bp-v. An-s\-bp B Znhy-knw-lm-k\w {_m-hn\v hncm-Pn-m thnbp--Xm-Wv. Cu XXzw {Kln-n-p {_-m\n B knwlm- k-\-n Imep-shv tIdp-p. Atm {_mhv Ah-t\mSv tNmZn-pw. "\o Bcv?' At-l-ns tNmZyn\v C{]-Imcw adp-]Sn sImSp-Ww. -

6. EXp-c -kvaymthm kva ymImim-tZymt\x kw`qtXm `mcym GXXv kwh--c ky tXtPm-`qXky `qX-kymm Xzam-mkn bkvXz-akn tkm lakva oXn Xam-l tIm la- k va oXn kXy-a nXn {_qbmXv Iow XZyXv kXy-anXn bZ-\yXv tZth-`y {]mtW-`y XXv kZY bZv tZhm {]mWm-XXzw XtZ-Xbm hmNm `nhym{ln-btX kXy-antXy Xmh- Z nZw kh- a nZw ka- k n. CssXy- s sh\w XZman XtZ-XZyIv tmtI-\m-`yp-w. bPq-Zcx kma-incm Akm-hy-Mvaqn chybx k{_tXn k hnP-ob Ejn {_-atbm alm-\n-Xn. Xaml tI\ ta ]uwkym\n \mam\n B]vt\mjn CXn {]mtWt\Xn {_qbm-Xv.

tI\ kv{Xo\m-am-\oXn hmtNXn tI\ \]pw-kIm-\oXn a\-tkXn tI\ Kmm-\nXn {]mW-t\-

99

I tXyh {_qbmXv tI\ cq]m-WoXn Np-tjXn

-I. a\v ZqX-\m-Ip-p. kth-{n-b-fpw Ah-bpsS tI\ i_vZm \nXn Pnlz-tbXn tI\ A ckm A`n-am-\n-I-fmb tZh-X-am aptJ\ Bh-iy-s-SmsX Xs \nXn Pnlz-tbXn tI\ Iam-WoXn lkvXm-`ym- {]mW-\m-Ip {_-n\v D]-lmc cq]-n \I-sanXn tI\ kpJ-ZpxJ CXn icn-tc-tW-Xn-tI-\\w n-cn-p-p. Cu clkyw Adn-bp-- h\v bmNn-msX Xs cXnw {]Pm-Zn-an-Xy-]-t-t\-Xn. tIt\Xzm CXn ]mZm- kh-Ncm-Nc-fpw D]-lmcw kan-p-p. Hcp bmN`ym-an-Xn, tI\-[ntbm hnw Xhyw Imam-\nXn I Hcp {Kma-n t]mbn `n bmNnv Hpw InmsX {]-tbXn {_qbm-a m-l. Bt]m ssh Jep \ncm-i-\mbn B {Kma-hm-kn-I sImSp-mepw Am-Zntaly-km-hbw tX temI-C -Xn-kmbm {_tWm I kzoI-cn- p-I -b n-s p \n-b n- p- -X p-t]mse PnXn bm hyjvSn kvXmw PnXn PbXn Xmw hyjvSnw {]mWs\ D]m-kn-p km[-I BtcmSpw bmsXmpw hyiv\ ptX b Ghw thZ b Ghw thZ. CXn bmNn-m ]mSn-s-Xv Xs ]mh-\-I-hy-sav IcpXp-p. Ah Xs \n-b-n ZrV-Nn--\m-bn-cn-p{]Ytam [ymbx p. Fs-m bmN-I-\n ssZ\y-`mhw kzm`m-hn-I-am""Rm kzbw-`qhpw kzbw {]Im-ihpw hniz-n-s\mw Wv. Cu ssZ\y-`mhw sImmWv Ah\v `n-In-p--Xv. ImcW `qX\pw Bb Cuiz-c-\n \npw D-hn--h-\mIqSmsX Bfp-I Ahs\ hnfnv "\n\v `n-Xcmw' Wv. Rm `qX-s- m-a-Xo- X\pw `qX-smw ImcFp ]d-bpp AXpw Ah-\nsb Zo\-`mhw \nan-amW-am-bn-p--h\pw PU-tN-X-\-b-amb `qX-cq-]amb kwhW-tm. -c-ns tXPx-kz-cq-]n-bm-Wv. Rm EXs kw_n-p--h-\mWv; EX-hp-am- W.v Rm Bm-hm-Wv. Apw 2. {]mtWm {_tXn l kv a ml ss]wKyBm-hm-Wv. Av FmtWm AXp-X-s-bmWv Rm\pw. kv X ky l hm GXky {]mWky {_tWm Cu hn[- n- e p Dcw tIv {_mhv hopw hmIv ]c-k vX- -p-c m-c pt Npx ]c-k vXmXv tNmZnpw "Rm BcmWv?' AXn\v {_-m\n t{im{X-am-cpt t{im{Xw ]c-kXmXv a\ Bcpt v Cs\ Dcw sImSp--Ww. "Av kmmXv kXy- -am- a\x ]c-k vX mXv {]mW Bcpt Xkvs sa hm Wv.' CXp-tI {_mhv hopw tNmZnpw "kXy-sap GXkvssa {]mWmb {_W GXmx khm-tZ]d-bp-Xp bYm-n FmWv?' AXn\v C{]-Im-c- h X m A bm- N - a m- \ mb _e nw lc n XtY m amWv adp-]Sn sImSp-t--Xv. "GsXm-mtWm Znhy-Xz- Ghmkvssa khmWn `qXm\n Bbm-Nam\mssbh n \npw {]mW-\n \npw `nhpw Ap-Xhpw _enw-l - c n b Ghw thZ Xtkym-] \n j Bbn-p-Xv AXp Xs-bmWv kXyw. Znhyhpw A\-iz- bmtN-ZnXn XZyYm {Kmaw `nnXzm Ae-_vt[zm-]chpw GsXm-mtWm AXpXsbmWv kXyw. A-bn hn-ti- m-l-a -t Xm-Z - -a-i v\ o-bm-a n-X nb Gssh\w khhpw AS-n-bn-cn-p-p. AXn-\m Av kXy- ]pc-kvX mZv {]Xym No-c mkvX Gssh\ ap]-aam-Wv.' {-bt ZZma CtXyj [tm-bm-NntXm `h-Xy-

\y-XkvXp Gssh\ ap]-a-{-bt ZZma X CXn.

cmw Aymbw
1. {]mtWm {_tXn l kvaml Iujo-XInkv X ky l hm GXky {]mWky {_tWm at\m`qXw hmIv] -c n-t h- j v S o. Np tKm]v X rt{im{Xw {imh- b nXp Xkv s sa hm GXkv s sa {]mWmb {_tW GXmx khm tZhXm BbmN-am-\mb _enw lcn XtYm Ghmkvssa khmWn `qXm\n AbmN am\m-ssbh _enw lcn b Ghw thZ Xtkym-] -\ n-j - -bm-tN- Z nXn XZyYm {Kmaw `nnXzm Ae-_vt [zm-]hn tim-latXm Z-a-iv\o-bm-an-Xn. b Gssh\w ]pc-kvXmXv {]XymN-ocw kvX Gssh-\ap-]-a-{-bt ZZm-aX CXn. Gj [tm bmNntXm `h-Xn. A\y-X-kvtXz-ssh\-ap-]-a-{-bt ZZma X CXn.
Iujo-XIn aljn ]d-bp-Xv {]mW XsbmWv {_-sa-m-Wv. Cu {]mW-\m-Ip {_s cmPm-hns\-tmse Icp-X-Ww. hmv AXns cmn-bm- W.v sNhn ktiw tIn-p Zzmc-]m-e-I\m-Wv. t\{Xw AwK-c-

{]mW Xs-bmWv {_-sav ss]wKy-a-ljnbpw ]d-bp-p. {_w \nanw hmn\pw AXo-X-ambn t\t{X{nbw `hn-p-p. {_w t\t{X-{n-bs Fm-`m-Kp \npw Bh-cWw sNbvXn-pv t{imt{X-{n-b- n\pw AXoX-ambn a\-pv a\-p-ap-tJ\ t{imt{X-{nbw Fm `mKp-\npw Bh-cWw sNbvXn-cn-p-p. {]mW XsbmWv {_w kh-tZ-h-X-Ifpw B {]mW-\m-Ip {_n\v bmNn-msX Xs D]-lmcw \Ip-p. AXv BtcmSpw Hpw bmNn-p-I-bn-. Hcn- Hcp bmN-I Hcp {Kma-n t]mbn `n bmNn-p-p. `n Inm ]w \ncm-i-\mbn Ah C\n Rm Hcm-tfmSpw `n tNmZn-p-I-bn-sv i]Yw sNp-p. Ahs B ZrV \nbw Iv apv `n sImSp-p-I-bn-sv ]d-h Xs hnfnp hcpn \n\v `n-Xcmw Fv ]dbp-p.

3. AYm-XI GI [\m-htcm-[\w btZ-I-[\w A`n-[ym-bmXv ]u-amkyw hm Aam-hm-kymbmw hm ip-]t hm ]ptWy \t{X Anw D]-

100

I k-am-[mb ]cn kaqly ]cn-kvXocy ]cyp-tymXv


]qbb ZnWw PmmNy {kpthW hm Na-tk\ hm Iwtk\ sshXm BPym- l p- X n PptlmXn hmMv\ma tZhXm Ah-tcm-[n\o kmta Aap-jvamZnZw Ah-cpmw Xssky kzmlm. {]mtWm \ma tZhXm Ah-tcm-[n-\okm ta Aap-jvam-ZnZw Ahcpmw Xssky kzmlm. Np \ma tZhXm Ahtcm-[n\o km ta Aap-jvam-ZnZw Ahp-cmw Xssky kzmlm. t{imXw \ma tZhXm Ah-tcm[n \o kmta Aap-jvam-ZnZw Ah-cpmw Xssky kzmlm. at\m \ma tZhXm Ah-tcm-[n\o km ta Aap-jvam-ZnZw Ah-cpmw Xssky kzmlm. {]m \ma tZhXm Ah-tcm-[n\o kmta Aap-jv a m-ZnZw Ah-c pmw Xssky kzmlm CXyY [qa-K w {]Pn-{Lmb BPy-te-t]\ AwKm\n A\p-hn-arPy hmNw btam A`n {]{hPy Aw {_hoX `qXw hm {]lnWp-bmXv e`tX sslh.
A\-cw [\ \ntcm-[\s-n ]d-bp-p. ]q- am-kn-bntem Aam-hm-kn-bntem at-sX-nepw ]pWy-XnYnbpw \-{Xhpw hcp Znh-ktam [\w B{K-ln-p hyn An m]nv Ipi-hn-cnv a{w sImv hnip-amb Pew Xfnv ]m{X-n shp-s\pw ipo-Icnv bYm-hn[n BlpXn kan--Ww. "hmWo tZhn' B{Kl--sfmw km[n-n-p--h-fm-W.v tZhn {]mtWm-]m-k\ sNp-h\v CXn-\m Cn [\w ssI hcp-s' Cs\ sNmn BlpXn sNp-I. {]mW-tZ-hX A`ojvT-knn \Ip-Xm-Wv. {]mtWm-]m-k-I-\mb F\nv [\w ssI hcp--s. Fp sNmn BlpXn An-pI. Np-mb tZhn Ima\ km[n-n-p--h-fm-Wv. tZhn{]m-tWm-]m-k-I-\mb F\nv Cn--[\w ssI hcp-s. t{im{Xw F tZhn A`ojvS ^f-Zm-bn-\n-bm-Wv. {]mW {_tm-]m-k-I-\mb F\nv tZhn Cn [\w ssIh-cp-s. Ahmbn BlpXn kan-p-p. a\-m-Ip C{nbw A`o-jvS-^ew \Ip--Xm-Wv. {]mtWm-]m-k-I\mb F\nv AXv Cn [\w ssI hcp--s. Cs\ Blp-Xn-I sImSp--Xn\p tijw [qKw {LmWn-pIbpw lh-\m-in-jvS-amb LrXw ]pc-p-Ibpw au\w hcnv [\m-[n-]s\ kao-]nv [\w Bh-iy-sav ]d-bp-Ibpw sNp-I. B hyn Zqsc-sb-h n-sS-sb-n-ep-am-sW-n ZqX aptJ\ kt-i-a-b-bvmw. Cu Iw B{K-ln ^ew \Ipw.

kzmlm. {]mw tX abn Pqtlm-ayku kzmlm. CXyY [qa- K w {]Xn- { Lmb B Py- t e- t ]\ AwKm\n A\p-hn-arPy hmNw-btam A`n-{]-{h-Py-kwkv]iw PnK-antj ]nhmXm Zzm kw`m-j-W-amWx XnjvtTXv {]ntbm-sslh `hXn kvacn sslhmkvam-X v.

A\-cw hmMvaqew kn-am-Ip A`o-jvS-]qn-sbn ]d-bp-p. D]m-k-I Bs-nepw {]nbw-Ic-\m-IW-sav B{K-ln-p ]w Ah hmKmZn tZh-XIv {]nb-\m-I-Ww. AXn\v GsX-nepw ]pWy-Xn-Ynbn bYm-hn[n tlmam-Nm-c--sfmw \nh-lnv LrXmlpXn kan--Ww. "Rm \ns hmm-Ip C{nbs Fn lh\w sNp-I. Fs Imcyw km[n-pam-dm-I-Ww. Cu BlpXn An-s Rm Fs {]mWs\ Fn lh\w sNp-p. F\nv Imcy knnbp-m-I-s. Cu BlpXn kan-p-p. Rm \ns t\{Xsf Fn lh\w sNp-p. "Fs Imcyw km[n--s. Cu BlpXn kzoI-cn-p-I. Rm \ns t{im{Xsf Fn lh\w sNp-p. Fs Imcyw km[n-p-am-dm-I-s. Cu BlpXn ssIsm-p-I. Rm \ns a\-ns\ Fn lh\w sNp-p. Fs Imcyw km[n-s. Cu BlpXn kzoI-cn-pI; Blp-Xn-Ip tijw [qa-Kw Gv tlmamnX LrXw AwK--fn ]pcn au\-a-h-ew-_nv B{K-ln hynsb kao-]n-Ww. ]ns hmbv i_vZw CnX hyn hsc Fn-p-Xn klm-b-I-amb m\v \np-sImv ]d-bWw AtXmsS B hyn {]nbw-Ic-\m-bn-o-cpw. IqSmsX m\w hn-Xn-\p-ti-jhpw Abm Hmn-pw.

5. AYmXx kmwb-a \w {]mXZ-\ -a m- -c -a n tlm{Xw CXn N BN-tX bmhssZz ]pcp-tjm`mjtX \ XmhXv {]mWnXyw iIvt\mXn {]mWw XZm hmNn PqtlmXn bmhssZz ]pcptjm {]mWnXn \ XmhXv `mjnXpw iIvt\mXn hmNw XZm {]mtW Pptlm-Xn. GtX A\t Aar-Xm-lpXo Pm{K kz]v\w k-Xa-hy-h-n\w Pqtlm-Xy-Ybm A\ym Blp-Xtbm A-hXv bkvXmx Ia atm ln `hn GX ssh ]qth hnZzmwtkm Antlm{Xw \ Pplphmw N{Ipx
A\-cw Znthm-Zmk ]p{X-\mb {]X-\ A\p jvTn kmwb-a\w F An-tlm-{X-s-n ]d-bp-p. a\p-jy\v kwkm-cn-p-sIm-n-cns ]q-co-Xn-bn izknm km[y-a-. B Ln {]mWs\ hmWn-bm-Ip An-bn lh\w sN-Ww. hmpw {]mWm-lp-Xn-Ifpw Hcn-epw Ah-km-\n-m--Xm-W.v Ah Aa-c--fm-Ip-p. DWn-cn-ptmgpw Dd-p-tmgpw Pohn-I Cu BlpXn-I tlmanp sImp Xs-bn-cn--Ww. hmn\pw {]mWm-lp-Xn-Ipw `n-amb Ah-m-hn-ti-j--fm-Wv. {Zhy- sImp Blp-Xn-I ]q-sav ]d-bm

4. AYmtXm ssZhx kvatcm bky {]ntbm-_p`q- t j- Z yssky hm Gjmw ssh tXjm- a ssh Ikva n ]hWn Anw D]-k-a m-[ mb GXbm Gh BhrssXy Xm BPym-l p- X n PqtlmXn hmNw tX abn Pqtlm-a yku kzmlm. {]mWw tXabn Pqtlm-a yku kzmlm. Np-k vtX- a bn Pqtlm-ayku kzmlm. t{im{XwtX abn Pqtlm ayku kzml. a\kv t X abn Pqtlm- a yku

101

I \nhr-n-bn-. {]mNo-\Im-es m\n-I AX-dn-ncp-p. Ah tIhew I ab-amb Blp-Xn-Iv Gsd {]m[m\yw sImSp-n-cp-n-.

5. AYmXx kh-PnXx Iujo-X-tIxkv {XoWn D]m-k-\m\n `h-n. btm]-hoXw IrXzm A] BNay {XncpZ ]m{Xw {]knNy DZy-am-Zn-Xy-ap-]Xn-jvT-tX. htmkn ]m]-am\w ta hrMv[otXy Xss b- h m- h rXm at[y k- a p- Z ztm Akn ]m]v a m\w a DZv h rMv [ o tXyX ssbhm- h rXm AkvX w bw kwhtm kn ]m]va m\w ta kwhrMv [oXn bZ-tlm-cm-{Xm`ymw ]m]w ItcmXn k XZv h rMv tX AY amkn- a m-k y-a m- h m-k ymbmw ]m- - { - a kw Zriy am\- a p- ] - X n- j v t T- s sXX ssbhm-hrtXm lcnX XrWm`ymw hmIv {]Xy-bky-Xn-bt kpkoaw lrZ-b-a[n {inXw tX\ arXXztky imt\ am lw ]u{X-a Lw cpZ-a nXn \ lmkvamXv ]qhmx {]Pmx ss{]XoXn \p PmX-]p{]mW-s \- -s -b mWv alm- m-h mb ipjvI `rw {Xky AY APmX ]p{Xky A]ym-b-kz-k-taXp Kmc\pw {_-sap ]d-bp--Xv. DIvY cq]- n-e p tX kw tX ]bmwkn kap-bp hmPm bam-ZnXym {]mWs\ EIv Fv IcpXn D]m-kn-p-I. {]mW cq]Awip-am-]y-bn tXyXmkvXn {k EtNm P]nXzm n-ep DIvYs EIv Fv Adn-bp m\nsb am AkvamIw {]mtW\ {]Pbm ]ip`n cm]ym-btemI-nse alXzw B{K-ln-p kIe Pohn-Ifpw bnjvTm tbm Akvam tZzjvSn bw N hbw Zznjva ]qPn-p-p. D-n bPp _pn-tN D]m-k-Is\ kvXky-{]m-tW\ {]Pbm ]ip`n cm]ymb tkzXn al-Xz-Imw-n-I klm-bn-pp DIvY-n kma-_pn ssZho-a m-h rX amh BZn-X y-k ym-h rX a\zmtN km[-Is\ DXvItj-p- \a-kvI-cn-p-p. h CXn ZnWw _mlp-a-\zm-h-tX.
DIvYs {io`m-th\ D]m-kn-mw. AXn btim-`mhw Dv. tXPv F \ne-bnepw AXv D]m-kn-mw. t{ijvTamb [\pv in khpw Gsd tXtPm-a-bhpw Bbncn-p-Xp-t]mse Cu cl-ky-a-dn-bp-h t{ijvT\pw bi-kznbpw {iok---\p-am-Ip-p. Iujo-XIn aljnv aqp Xh-W-bp-mb A\p`qX D]m-k-\sb-n-bmWv C\n ]d-bp--Xv. CS-p-`m-Kn-cpv BN-an-pI; ]ns ]m{Xw hnip \ne Pew sImv aqp-{]m-hiyw \nd-bvp-I. ]ns DZb kqcy\v ALyw sImSpv ]d-bWw "{]]-s XrW CjvSn-Im-c-Nn-X- amb thZn-bn knX I- bp- -amb Xpeyw XyPn-p-Ibm Asb hw Fv ]d-bp-p. {]mWm-nsb B kzcq-]n kzoI-cn-p. EXznv Fs ]m]w \in-n-p-I. ]ns a[ym--n kqcys\ B-kw- kvImcw sN-Ww. bpth-Z-hn-[n- {]- Imcw kn\a-kvI-cnv ]d-bpI' "Asb DZzw Fv ]d-bp-p. amb I- A\p-jvTn--Ww. bpth-Zob IFs ]m]w \in-np. kym-Im-epw Cs\ ]d-fn EtKz-Zkn--I-sf tbmPn-n-p-Ibpw kmabWw: Asb kwhw Fp ]d-bp-p. Fs ]m]th-Zm-\p-kr-X --fmb A\p-j vTm-\- kap-N n-X -ambn sf AI-p-I, Cu D]m-k-\bpsS ]cn-Wn-X^-eambn tbmPn-n-p-Ibpw sNp-tm ]q-amb ^e-kn-n-bpa\p-jy-a\v ]cn-ip--am-Ip-p. Ah cm{Xntbm ]Item m-Ip-p. aqp thZ-hn-Zy-bp-tSbpw Bmhv A[z-cy-amHcn-epw ]m]w sNp-n-. cm-as D]m-k\ ]dIp {]mW-\m-Wv. {]mW Xs-bmWv Cu hnZy-bpsS bmw. Hmtcm amk-nepw Aam-hmky Znh-kw kqcy-a-WvUBm-h.v {]mW-s\-n Cs\ Adn-bp hyn kzbw e-ns ]Sn-mdv `mKv nXn-sN-p kpjpav\m {]mW-k-am-\-\m- Ip-p. civan-bn N{ nXn- sN-p-Xv ImWmw. B L-n CjvSn-Im-c-Nn-X- amb thZn-bn knX I- bp- -amb kqcys\ ]qPn-Ww. ALy-n-\p Pe-]m-{X-n {]mWm-nsb B-kz-cq-]-n kzoI-cn-p. EXznv cp-]--]p-ns apf-shp {]mn--Ww. "N{-a-WvUB-kw-kvImcw sN-Ww. bpthZ hn[n-{]-Imcw e-ns A[n-jvTm-{Xn-bmb tZhn kpc `mh\ Ie kn-amb I- A\p-jvTn--Ww. bpth-Zob `h-Xn-bpsS lrZbw N{-aWvU-e-n hncm-Pn-p-p. I--fn EtKz-Z-kn-I-sf tbmPn-n-p-Ibpw AXp aptJ\ tZhn Ah-\m-i-]-Zm-[n-Im-cn-Wn-bm-Wv. Rm -

6. Dw {_tXn l kvaml ipjvI `rwKmcx XZr-K n-Xyp-]m-koX khmWn lmkvssa `qXm\n t{ijvTym bm`yNyt XXv bp-cn-Xyp-]m-koX k h mW n l m k vs s a `qX m\ n s s {i jvT y m bpPyt XXv k{io-c n- a -X yp-] m-k oX khmWn lmkvssa `qXm\n ss{ijvTymb kw\-at XXv {iocn-Xyp-] m-koX XZyi CXyp-]m-koX XtP CXyp-]m-ko-X. XZyssY XXv imkv{XmWmw {ioa- a w. bi-k zn-X aw tXP- k zn\w XtYm Gssh hnZzm kthjmw `qXm\mw {iotam bikzo Xax tXPkzo Xtam `h-X n. XtaX ssajvSIw I abmXv am\w A[zcypx kwkv I - t cmXn Xkvan, bp abw {]h-bXn bPpab EIv abw tlmXm EIv a tb kma- a - b - a p- Z v K mXm k Gj khssky {Xb hnZymbm Bssj D Ghm kymm GX Zmm `hXn b Ghw thZ.

kma-th-Zm-\p-kr-X--fmb A\p-jvTm-\- kap-Nn-X-ambn tbmPn-n-p-Ibpw sNp-tm ]q-amb ^e-kn-n-bpm-Ip-p. aqp thZ-hn-Zy-bp-sSbpw Bmhv A[z-cy-amIp {]mW-\m-Wv. {]mW Xs-bmWv Cu hnZy-bpsS Bm-h.v {]mW-s\-n Cs\ Adn-bp hyn kzbw {]mW-am-\-\m-Ip-p.

102

I ]p{X-tim-I-m Hcn-epw ZpxJnv Ic-bm-Xn-cn-m


Fn Zb sNp-I.' Cs\ D]m-kn-p--h ]p{Xhm-\m-sW-n Ahs ]p{X Abm-fpsS ac-Wn\p apv acn-n-. ]p{X-lo-\-\m-sW-n apn-e-s-tmse Xmsg kqNn-n-p a{w P]n-Ww. "tl \mco-cq-]bmb tkma, \o ]pcpj cq]n-bmb kqcys tXPv kzoIcnv {]hr-am-p-I. DXv]-nv Imc-W`q-X-amb hocyamb tXPv \nn nXn sN-s . \o A-{]m]vXnpw tlXp-hm-Ip-I. tkma, \o kuay-Kp-Whm-\m-Wv. \ns t{ijvT ckw ]pcp-jv D]-Imcw sNp-Xpw in-Zm-b-Ihpw i{Xp-sf ]cm-Pb-s-Sp-m kahp-am-Wv. B ckw Pohn-Iv A\m-bm-k-ambn e`n-pam-dm-I-s. \o tXtPm-ab\mbn Rv Aa-cXzw ssIhcp-p-I. kz-n t{ijvT-amb biv {]Xn-jvTn-p-I.

kv{Xo cq]-amb tkmas Zzm-Zim-Zn-Xy-m-cmb ]pcpj-m X-fpsS hocy-am-Ip tXP-p-sImv B\-nn-p-p. Ab _e-ap tkmaw ]m\w sNp-p. tkma-Xw-cw-K-fm ss{XtemIy kwc--I\mb hcpW\pw _rl-kv]Xnbpw Rv _ehpw B\-hpw \Ip-am-cm-I-s. tl tkma, \o R-fpsS Poh {]PI arK- Fn-h-bn \ns hniv ian-n-cp-Xv. Fm R-tfmSv sshc-ap--htcm Rv sshc-ap-htcm Bb-h-cpsS Poh kXn arK- Fn-hbn \o kwXr-]X\m-I-Ww. Rm Cu a{-ns A[nv ]-\mb tZh-X-sbbpw \ns k-b-\-{In-bsbbpw A\phn- p-- h-\m-Wv.' Cs\ Ens ]mT- klnXw Cs\ tkmas\ ]qPn--Xn-\p-tijw ]Xv\n-bpsS he-Xp-`pPw A\zm-h\w sNp-I. amhnSw kv]inv Ah-fpsS ASp-n-cpv Cs\ ]d6. AY ]q-amkymw ]pc-kvXmXv N{-a kw bWw: "t{ijvT-Im-a-\-ItfmSp IqSn-b-h-sf, \o tkma-cq-]nZriy-am\w D]-Xn-jvtTX GX-ssb-hm-hrXm tkmtam Wn-bm-Wv. \ns lrZbw {]P-Isf t]mjn-n-p--Xm-Wv. cmPm kn hnN-Wx ]-aptJm kn {]Pm-]Xn AXn nXn sNp tkma-a-WvUe k-Zr-i-amb {_m-WkvX GIw apJw tX\ aptJ\ cmtm AarXw F\n--dn-bmw. Cu kXy-I-Y-\-m ]p{X-timkvan tX\ aptJ\ amw AmZw Ipcp. cmPm X I- m F\n-s m-cn- epw ZpxJn- m-\ n- S-b m- I -cp- X v. GIw apJw tX\ aptJ\ hntimXv kntX\ aptJ\ Cs\ sNmn-bm km[-Is km-\ Ah-\papv arXn-b-S-bp-I-bn-. amw AmZw Ipcp. tiy\kvXp GIw tX\ aptJ\

{]Xy--s-Sp-tm N{s\ \a-kvI-cnv Xmsg sImSpp a{w D-cn-Ww. "Atbm tkma, Av temInse {]IrXn cq]n-Wn-bmb Da-tbm-Sp-Iq-Snb tkma-s\p t]cp cmPm-hm-Wv. Av kh-Im-cy-Ip-i-e\pw ]-apJ-\p-amb {]Pm-]-Xn-bm-Wv. {_m-W A-bpsS Hcp apJ-am-W.v B apJw sImv Av {Xnb cmPm--msc `n-p-p. B apJw sImp-Xs Fs Aw `np--Xn\pw Zl-\-n\pw i-\m-pw. {Xn-b AbpsS Hcp apJ-am-Wv. AXp-sImv Av sshiy-msc `n-p-p. AtX-apJw sImv Av Fs A `W-n\pw Zl-\-n\pw i-\m-p-I. tiy\w A-bpsS Hcp apJ-am-Wv. AXp-sImv Av ]n-Isf `n-pp. B apJw sImv Ap Fs A `-Wn\pw Zl-\-n\pw ka-\m-p-I. An A-bpsS Hcp apJ-am-W.v AXp-sImv Av Cu {]]-s `np-p. B apJw sImv Av Fs A `-I\mp-I. A-bpsS Am-as apJw sImv Av kh{]m-Wn-I-sfbpw `n-p-p. AXp-sImv Av Fs A-t`m-Pn-bm-p-I. Av Fs {]mW {]P arK- Fnh Hn-s\bpw \in-n-cp-Xv. R-fpsS i{Xp-fpsS {]mW-s\bpw {]P-I-sfbpw arK--sfbpw \in-n-pI. Rm a{m- [n- ]- Xn- bmb tZh-X- sbbpw A-bpsS kc- W -{ In- b - s bbpw A\p-h n- p Iq- n- e m-W v .' Cs\ at{m-m-c-W-tmsS hes `pPw A\zmh\w sNp-I.

]n-tWmn tX\ aptJ\ am AmZw IphnjvS GIw apJw tX\ aptJ\ Caw temI-an tX\ aptJ\ ama-mZw Ipcp Xzbn ]aw apJw tX\ aptJ\ khmWn `qXm-\ykvXn tX\ aptJ\ ama-mZw Ipcp. am kvamcw {]mtW\ {]Pbm ]ip`n-cht-]jvSm tbm kvam tZzjvSn bw Nhbw - Zznjva-kvX ky {]mtW\ {]Pbm ]ip-`n-c]ob - tkzXn ssZho-am-hrXm amhr BZn-Xykym hrXa-\zm-h CXn `nWw _lp-am-\zm-h - -tX. AY kwth-iy Pmbssb lrZ-b-a-`n-ar-ti-Zyt kpkota lrZtb lnX ax {]Pm-]Xu at\ylw amw XZv hnZzmwkw tX\ am lw ]u{X-alw cpZanXn \lm-kvamXv ]qhmx {]Pmx ss{]Xo-Xn.
A\-cw hyXy-kvXamb Hcp D]m-k-\sbnbmWv ]d-bp--Xv. ]uan Znhkw kybvv Ingp Znn

7. AY t{]mjym-b ]p{Xky aq[m-\a -`n-arti-Xv. AwKm-Zw-KmXv kw`-hkn lrZ-bm-Z-[n-Pm-btk Bm Xzw ]p{X-am-hn[ k Poh icZx iX-a-kmhnXn \mamky KrlvWm-Xn. Aivam `h ]c-ip `h. lnc-Wy-a-kvXyXw `h. tXtPm ssh]p-{X-\mamkn k Poh icZx iX- a m-k m-h nXn \mamky KrlvWmXn tb\ {]Pm-]Xnx {]Pmx ]cy-Kr-lvWmXv AcnjvssSy tX\ Xzm ]cn-Kr-lvW may kmhn{Xn \mamky KrlvWmXn AYmky ZntW It P]Xy kvssa {]bn aL-hp Pohn-jn-n-Xo{ t{ijvTm\n {Zhn-Wm\n tZloXn kthy amnm am hyYnjvSm iXw icZ Bbptjm Poh-]p{X tX \mav\m ap[m \a-h-Pn-{Lm-hy-km-hn-X n-{Xnap[m\-a-hPn-t{LXv Khmw Xzm lnm-tc-Wm-`nlnw ItcmaoXn {Xn aq[m\ a`n lnw Ipcym-Xv.

103

A\y tZi-p-\npw Xncn-s-nb ]nXmhv Xs ]p{Xs inc-n {LmWnv Cs\ ]d-bWw: AwKn\npw lrZ-b-n \npw Dm-b-h\m-Wv. \o Fs \c-I-n \nv cn-p. \o \qdp-hjw Pohnn-cn-p-I. \o hwi-]c--csb hnn--am-n-o-cp-Xv. a\km hmNm ico-tcW \o Hcn-epw ]oUn-X\mbn Xoccp-Xv. ]ip AXns InSm-hns\ hnfn-m i_vZap-mp-Xp-t]mse Rm\pw \ns kvt\l-]qhw hnfn-pI-bm-Wv. Cs\ ]dv kqNn-n--s-n-p a{- bYm-hn[n sNm-Ww.

{]mW--fn-se-p-p. hopw {]mW--fn \npw Cu kh in-Ifpw Bhn`-hn-p-p. Cu hn]-cn-Wm-a-s-n-bp m\w knn hyn-bpsS B ]h-Xn- \ p- t ]mepw A\m- Z - cn- m km[y- a - . Ahs\ FXnp-- hv \mi-amWv ]cn- Wm-aw. Cu hn[w ImWpIbpw Nnn-p-Ibpw tIp-Ibpw apw sNp inip Xs-bmWv {]mW.

Hcn- hmv Npv t{im{Xw a\v FnhbpsS tZh-X-am Al-m-cn-I-fmbn X-fpsS t{ijvTXzw m]np--Xn-\mbn {]mW-t\m-sSmw ico-c-n \npw ]pdp-t]m-bn. AXn-\p-tijw Cu C{n-b--fpsS tZh-X-am Hmtcm-cp--cmbn ico-c-n {]th-in-p. As\ {]thin--tXmsS icocw kwkm-cn-p--Xn\pw ImWp--Xn\pw tIp--Xn\pw Nnn-p--Xn\pw B-cw-`-am-bn. Fm {]mW Cm-Xn-cp--Xp-sImv th hn[-n Imcy-aX {]Zin-n-m Ahv Ign-n-. AtXmsS kIe C{n-b-pw {]mWs alXzw AwKo-IcnmsX Xc-an-sp hp. {]mW-\mWv kthm-]cn alXz-sa-Xv Ah-scmw k-Xn-p. BImi kzcq-]-fmbn tZh-]-cn-k-c-s--n-bmWv C\n ]d-bp--Xv. Cu euIn- Ah kz-n-senx Aar-X-Xzhpw ssI hcn-p. Imn ian-p-tm AXm-bXv acn-p-tm AXns 10. AYmXx ]nXm ]p{Xobw kw {]Zm-\anXn N tXPv kqcy-\n-tebvv t]mIp-p. kqcy ad-bp-tm BN--tX. ]nXm ]p{Xw t{]jvT -m-l z-bXn \ AXns tXPv N{-\n-tebvv t]mIp-p. AXp-t]mse N{s tXPv hnZyp-nepw hnZyp-n-sXv hmbp-hnepw sshXr-ssW-cw-Kmcw kwkvXocy Anw D]m-k-am{]th-i n-p-p. AtX {]Im-c-n Xs a\p-j y [mb DZ-I pw`w k{]m-{X-a p-] - \ n-[ mb Bl-t X\ hmp aptJ\ FmtWm? kwkm-cn-p-Xv AXv {_- hmkkm kw{]-x kzbw tiyX GXy ]p{X\ cq]w Xs-bm-Wv. hmv Ah-km-\n-p-tm AXns D]-cn-jvSm-Z-`n-\ n-] -Zy-tX. C{n-s sb-c -tky-{n-bmWn tXPv Np- n {]th-in- p-p. Npv AS- bp-tm kwkv ] r- i y m]n hm A`n- a p- J X Gh m k oX AXns in ImXp-Ifn {]th-in-p-p. ImXns AYmkvssa kw{]-b-Xn hmNw ta Xzbn Z[m-\oXn in Ah-km-\n-p-tm AXv a\-n sNs-p- ]nXm hmNw tX abn Z[ CXn ]p{Xx {]mWw p. a\v \njv{In-b-am-bn-o-cp-tm AXns tXPv taXzbn Z[m-\oXn ]nXm {]mWw tX abn Z[ CXn

8. AYmtXm tZhx ]cn-kcx GXssZz {_m-Zn]ytX bZ- n PzeXn X{n-btX b PzeXn Xkym-ZnXy tah tXmtPm KXn hmbpw {]mWx GXssZz {_ Zo]ytX bZm- Z ntXy ZriytX AssY-X-{n-btX X Zriy tX Xky N{-amk tah tXtPm KXn hmbpw {]mWx GXssZz {_Zo-]ytX XZv hnZyp-tZym-XtX AssYX {nbXv b hntZym-XtX Xky hmbp-tah tXtPm KXn hmbpw {]mWx Xm hmw GXmx khmx tZhXm hmbp-tah {]hniy hmbu arXm-\-NvOt Xkvam-ssh ]p\cp-`o-cX CXyZn ssZh-Xw. AYm-[ymw GXssZz {_ Zo]ytX bZzm-Nm-b-ZXy ssYX-{an-btX b hZXn Xky {_-Z o-]ytX b- pjm ]iyXn GX-Xvv#n-btX b ]iyXn Xky t{im{X tah tXmtPm KXn {]mWw {]mWx GXssZz {_-Zo]ytX b-\ km [ymbXy ssYX-{n-btX b [ymbXn Xky {]mW-tah tXtPm-KXn. {]mWx - Xm Gh GXm khmx tZhXmx {]mW-tah {]hniy {]mW-n]vXm \ aqOt Xkvam ssZzh ]p\-cpZo-c-tX. ZXy-Znl hm Ghw hnZzmw k D`u ]h-Xmh`n {]ht-bmXmw XpkvXqj-amWm `n-Wtm--c \ssl-ssh\w kvXrWzo-bmXmw AY b G\w Zznjn bmw kzbw tZzjvSn X G\w kth ]cn- {an-b - t. irWz a\km [ymb inipx Gh AssY-\Xv at\m {]hn-thi XZv hm Nmh- Z pjm. ]iyXv t{imt{XW irWz a\km [ymb inipx Ghm-ssY-\Xv {]mW.

9. AYmtXm \nx t{ib-km-Zm\w khm l ssh tZhXm Alw t{ibtk hnh-Z-am\mx AkvamZv icocmXv D-{Iapx Xm-cp-`qXw intcm ssY\Xv hmv {]hn-thi XZzmNm hZ-nipx Gh AssY-\-px {]hn-thi XZzmNm Ah-Z - p jm ]iy-nipx Ghm ssY\Xv {]mWx {]hn-thi XZzm-N m-h-Z -pjm ]iyXv t{imt{XW irWz a\-km-[ymb inip Ghm ssY\Xv {]mWx {]hn-th-iXX - Gh kap-u tXtZhm {]mtW \nt{i-bkw hnZnXzw {]mW-tah {]m-m\w A`nkw `qb ksslssXx kssh-c-kvamXv temImXv D-{Iapx tX hmbp {]XnjvT m BIm-i m- m\x kzco- bpkvXYm Gsshhw hnZzm kthjmw `qXm\mw {]mW-tah {]m-m\ a`n kw`qb ksslXx kssh-c-kvamXv ico-cmXv DXv{Im-aXn k hmbp {]Xnjv T BIm- i m- m- k z- t cXn k XZv `hXn Xss{XtX tZhmk XXv {]m]y XZ-artXm `hXn bZ-arXmx tZhmx

104

I ]p{Xx Np ta Xzbn Z[m-\oXn ]nXm. NpkvtX-abn Z[ CXn ]p{Xx t{im{Xw ta Xzbn Z[m\oXn ]nXm t{km{Xw ta abn Z[ CXn ]p{Xx Am-c-kmXv ta Xzbn Z[m-\o-Xn. ]nXm A ckmw kvtX abn Z[ CXn ]p{Xx ImWn ta Xzbn Z[m-\o-Xn. ]nXm ImWn ta abn Z[ CXn. ]p{Xx kpJ ZpxtJ ta Xzbn Z[m-\ o- X n. ]nXm kpJ ZpxJtX abn Z[ CXn. ]p{Xx B\w cXnw {]PmXow tX abn Z[ CXn. ]p{X CXymta Xzbn Z[m-\oXn ]nXm CXymkvtX abn Z[ CXn ]p{Xx [ntbm hnm-Xhyw Imam ta Xzbn ZnZm-\oXn ]nXm [ntbm hnm-Xhyw Imamw kvtX abn Z[ CXn ]p{Xx AY ZnWm hpXv {]mMp ]\n jv{IaXnXw ]nXm \p a{-btX btim {_ h ka-mZyw Ion kvXzmpj Xman-XytY Xcx khyw ka-\z-t]-tX ]mWn\m A [mb hk\m-t\ hm{]-mZy kzmXv temImXv I Imam \m]v\ p loXn kbcy KZx kymXv ]p{XssWy iztcy ]nXm- k - h - t kXv ]cn- h m- t P- Z yZyp ssh t{]bmZy tZssh\w kam-]-bmXn XYm. kam-]bn Xthym `hXn XYm kam-]-bn-Xthym `h-Xn. CXn ZznXo-tbm-[ym-bx

b. kXyw lo{x ktlm-hm-N. am tah hnPm-\oln GX-tZ-h mlw a\p-jymb lnX-Xaw at\y-bamw hnPm-\o-bm-Xv. {Xn{io-iojmWmw Xzmjv{S-a-l-\-acpap-Jm-\y-Xo kmem-hr-tI`yx {]mbw hox kw[m AXn-{Iay Znhn {]mZo bm\-XrW al-a-cot ]utem-am ]rYnhymw Ime-Jm-\-Pm. Xky ta X{X \ tema N am aob-tX. ktbm amw hnPm-\o-bm-mky tI\ N IWm temtIm aobtX. \ amXr-ht[\ \ ]nXr-h-t[\ \ kvtXtb\ \ {`qW-lXybm \mky ]m]w N\-N-Irtjm apJmoew th XoXn.

Znthm-Zm-ks ]p{X-\mb {]X-\ Hcn- kzn t]mbn. At-l-ns bp NmXp-cyhpw ]pcpjmhpw Iv C{ hfsc kp-jvS-\mbn Cs\ ]dp: "Rm Abvv Fp hcw XcWw?' {]X\ ]dp: "tZh-cm-P, Av GsXmcp hkvXp-hmtWm a\pjy PmXnv awK-f-Im-cn-sbp a\-n-em-p-Xv AXv Xcq. hcw Ap-Xs Xnc-s-Sp- p- I.'AXp- tIv C{ ]dp: "hcw Bcpw A\yp-thn tNmZn-m-dn-.' AXn- \m A-bvs-m- h-iytam AXv tNmZn-mw. {]Z\ ]d-p. A-s\-sb-n F\nv Hcp hchpw tNmZnm-\n-. C{ GXm-bmepw hmn \nv ]nam-dn-bnXs Ay-Imew kao-]n-p-shv t_m[yw hm . kXy-kz-cq-]\mb C{ ]dp: "{]X-\, Av ]nXm-hn\v ]p{Xs\ hnfnv Xs {]mW-i-nsb Ah- Fs a\-n-em-p-I. a\p-jy-Pm-Xnv Fs \-t]mse \n {]Xn-jvTn- m-hp-- Xm-Wv. AXn-\mbn Abm ]p{Xs a\-n-em-p-XmWv awK-fI-cw.' khmw-K-fpw kv]inv Xs hmv, {]mW {LmWw {]Pm- ]-Xn-bpsS ]p{X-\mb hniz-cq-]-s\ {Xnin-c-ns\ Npv t{im{Xw A-ckw Iw kpJ ZpxJ- Rm h{Pm-bp-[-m l\n-p. B{i-a{`-jvS-cmb k\ymkm-t\m-Xv]m-Z\ in km-c-in _pn apX-emkn-amsc AwK-`wKw hcpn Ipdp-\cn-Iv sImSp-p. bh Ah\v {]Zm\w sNmw. ]p{X\v Ah kzoI-cn-m-hp{]mZ ]cn-Nm-c-Icmb cm-kamsc sImpw {]tem- Xm-W.v AXn- \p- tijw ]nXmhv Pohn-n-cn- p- I-bm-sW-n am-kp-cs ]cn-Nm-I-scbpw Ime-Im-iy-sc ssZXy-scbpw ]p{Xs\ B{i-bnv Ign-p-Iq-Sp-Itbm k\ymkw kzoIsImsm-Sp-n. AXp-sIm-smpw F\nv oWw `hncnv Krlw ssI shSn-bp-Itbm Bhmw. As\ ]p{X\v n-. Cs\ Fs a\-n-em-n-bm Abm-fpsS ]pWy]nXm-hns kh inIfpw ssI hcn-m Ignbpw temIw Ap-am-bn-cn-pw. Fs bYm kzcq]w AtXmsS ]p{X ]nXm-hns bYm A\-cm-hIm{Kln--hs\ Hcp ]m]hpw D]-{Z-hn-n-. Ah Hcp ]m]in-bmbn `hn-p-p. nepw ]m-fn-bm-In-. ]m]-{]-hrn Pm{K-m-bmepw ]p{X-t\mSv ]nXmhv ]d-bp-Xpw ]p{X {]Xyp--c- Ahs apJv \oe-a-bp-m-hn-. ambn ]d-bp-Xp-amb hmIy--fmWv aqe-n Dsm2. k tlm hmN {]mtWm kvan {]m-mXw p- -Xv.

aqmw Aymbw
1. {]XZt\m l ssZthm-Zm-kn-cn-{ky {]nbw [mtam-] -P -K m-a . bpt\ N ]ucp-tjW N Xw tl{x DhmNx {]XZ-\ , hcw tX ZZm \nXn. ktlm-hmN {]XZ\x Xztah hrWojz bw Xzw a\p-jymb lnX-Xaw a\yk CXn Xw tl{ DhmNb \ ssh htcm Ah-ckvssa hrWo-tX. Xztah hrWo-tjy-tXyh ahtcm ssh Ine CXn tlm hmN. {]ZZ\x AY Jep C{x kXym-tZh t\\m-

amam-bp-c-ar-Xan-Xyp-]m-kzm. Bbpx {]mWx {]mtWm hm Bbpx {]mW Ghm arXw bmhXv ln Akan icotc {]mtWm hkXn Xmh Zmbpx {]mtW\ ln Gh Akvan temtI AarX Xzam-]vt\m-Xn. {]tbm kXyw kev]w k tbm aam-bp-car-X-an-Xyp-]mkvtX kh-am-bp-c-kvan temI bGXn. B]vt \mXn Aar-X Xzw AnXnw kzttemtI XssI Blp-tcI `qbw ssh {]mWm K-o-Xn. \ ln I\ iIv\p bmXv kIr-ZzmNm \ma-{]-m-]bnXpw Npjm cq]w t{imt{XW i_vZw a\-km-[ymXpw CXn GI-`qbw ssh{]mWmx

105

I GssI-I-ta-Xm-\n. khm-tWym-h-{]-m-]-bn
hmNw hZn kth {]mWm A\p-h-Z-n. Npx ]iyXv kth {]mWmx A\p-] -i yn t{im{Xw irWzXv kth {]mWm A\p-ir-W z-n. {]mWw {]mWmw kth {]mWmx A\p- {]m- W - o-X n. Gh apssl-X-Z nXn tl{ DhmN AkvX n-tXzh {]mWm\mw \nx t{ib-k-an-Xn.
hopw C{ ]d-p. "Rm {]- bpsS kmmXv cq]-amb {]mW-\m-Wv. B {]mW\pw {]m-cq-]amb Bm-thmSp IqSn-b-hs\pw Adn-n-p C{-\mb Fs Bbp-m-sWpw Aar-X-am-sWpw IcpXn D]mkn-p-I. {]mW Aar-X-am-Ip-p. AXp-Xs Bbp-pw. Bbp-p-Xs {]mW. Cu tZl-n {]mW Dn-Stmfw am{Xta Bbp-p-q. Fm {]mW-cq-]n-bmb Pohn ]c-tem-Ip t]mbn Aar-X-ns B\w A\p`-hn-p-p. {] aptJ-\ -bmWv kXym-k -Xy--fpsS \n-bw. C{-\mb Fs Bbp-spw Aar-X-sapw IcpXn D]m-kn-p--h temI-n ]qm-bp-p-hsc Pohn-n-cpv kz {]m]vXn-p-tijw Hcn-epw \jvSam-I m Aar- X - X z- ns B\w A\p-` - h n- pw. {]mWs\ kw_-n-n-S-tmfw Nne ]WvUn-Xm ]dbp-Xv Fm {]mW-fpw Htc `mhw tN-Xm-sW-mWv. Hcmpw ImXp-sImv tIm\pw a\-p-sIm-v Nnn-m\pw Ip-sImv ImWm\pw hmp-sImv ]dbm\pw Hcp-anv km[y-a-. Ah-sb-sm-p A\p-`hw {]tXyIw {]tXyIw ka- b-m-Wv. a\p Nnn-p Ln asm {]mW-fpw AXp-ambn kl-Icnv Nnma-b-am-Ip-p. t\{Xw Fs-nepw ImWp-tm ap {]mW AXns\ A\p-k-cn-p-p. hmv Fs-nepw ]dbp-tm ap {]mW- AXns klm-bn-I-fm-Ip-p. ImXp tIp- tmgpw A-s\--s. {][m\ {]mWs Imcy-n ap {]mW- kl-I-cn- p- p. C{ ]dp: ""Fm {]mW-fpw Hp-Xs. Cu ]-{]mW-fpw IeymW kzcq-]n-I-fmWv F Imcyw bYma-s{X.''

Xkvam-t Z-X-tZh D]m-ko-X . tbm ssh {]mWx km {]m bm hm {]m k {]mWx k ln GXm-h -k va n icotc hkXx ktlmXv {Ima-X kvXssky Gjm Gh ZrjvSnx GXXv hnm-\w. b{X GXXv ]pcpjx kp]vXx kz]v\w \ I\ ]iy- X yYmkv a n {]mW Gh GIYm `h- n. XssZ\w hmIv kssh\m- a `nx klm- t ]yXn t{im{Xw ksshx i_vssZx ktlm-]ytX a\x ksshx [ymss\x klm-t]yXn k kZm {]Xn_p-[ytX bYm-t Pze\x khm-Zntim hniv]penwKm hn{]-Xn-jvtT-c-th ta Ghw Xkvam Zm\x {]mWm bYm bX\w hn{]-Xn-jvTt {]mtWt`ym tZhm tZtht`ym temIm. Xky Gjm Gh knnx GXZv hnm\w. bss{X-XXv ]pcpj Btm acn-j y- m-_ eyw t\yXy ktmlw t\yX-a-X ` lpx DZ-{I-a o- nw \ irtWmXn \ ]iyXn \ hmNm hZXn \ [ymb-Xy-Ym-kvan {]mW Gssh IYm `hXn XssZ\w hmIv kssh \ma`nx klmt]yXn t{im{Xw ksshx i_vssZx ktlm-t]yXn a\x ksshx [ymss\x klm-t]yXn bZm {]Xn_p-[ytX bYm-t PzetXm hnkv^p-enwKm hn{]Xn-jvtT-c-t-h-ta-sshX kvamZm-\x {]mWm bYmb-X \w hn{]-Xn-jvTt {]mtWt`ym tZhm tZth t`ym temImx

3. PohXn hmK-t]tXm aqIm ln ]iymtam Pohn-Xn. Np ct] tXm Am ln ]iymtam PohXn t{im{Xm t]tXm _[n-cm ln ]iymtam Poh-Xn. at\m t]tXm _mem ln ]iymtam PohXn. _mlp-ntm Poh-Xyp-cp-n CXnx Ghw ln ]iyma CXn. AY Jep {]mW Gh {]mXv taZw icocw ]cn-Kr-tlym-m-]-b-Xn.
hmv Cs-nepw a\p-jy Pohn-n-cn-p-p. aqI-\mb hyn CXn-p-Zm-l-cWam-W-tm. A\pw Pohn-n-cn- pp. _[n-c\pw acn-p-n-. a\- n-bn-s-nepw inip- Pohn-n-cn-p-p. ssIIm-ep-Itfm av AwKtfm \jvS-s--hcpw Pohn-n-cn-p-pv Fm {]mW\n- m ]w bmsXm-cmpw Hcn-epw Pohn-n-cn- m Ign-bp-n-.

AXn-\m AXn-s\-s D]m-kn-p-I. {Inbm-i-nbpsS t_m[-ap-m-p {]mW Xs-bmWv m\n {]hn-p {]m--I-amb Bm-hv. AXpX-s-bmWv tZls Fm `mK- p-\ npw {Klnv hyXykvX I- sNn- p-- Xv. AXn-\m Cu {]mWs\-s DIvY-sap IcpXn D]m-kn--Ww. {]mW-cq-]n {]kn-am-bn-pXpXs {]. {]bpw {]mW\pw ico-c- n Hcp-anv Ign-bp- p. {]mW-ab {_s kw_-n m\w CXm-Wv. Pohn-I apJy {]mW-\n GIo-`-hn-p-tm kz]v\w ImWp-I-bn-. B nXn-bn Pohn-I Xs \ma--tfmSpw t\{XmZn C{nb-- a\v Fnh-tbm-Sp-samv apJy {]mW-\n ebnp-p. Fcn-bp Xobn \nv Xosm-cn-I \mep-]mSpw NnX-dp-p. AXp-t]mse a\p-jy m\w t\Snb tijw {]mW-\m-Ip Bm-hn \npw hmv apX-emb Fm {]mW-fpw ]pd-sv AXm-Xns m\--fn {Klnp-p. ]noSv Ah-bn \npw An XpS-nb tZhm {]Xy-sv hn`n {]h-\ \S-m-\p Imc-W-ambnocp-p. {]mW-cq-]amb Bm-hns knn-sb--n-bm-sW-n a\p- jy tcmKn-bmbn acn-m XpS- p- tm Ah in lo\\pw sslX\y cln-X\p-am-Ip-p. Atm Ah\v ]cn-N-b- m-sctbm {]nb P\--sftbm Xncn- -dn- bm inbn-. B Ah-bvv {]mtWm-Xv{I-aWw Fp ]d-bpp. B L-n Ah Fs-nepw ]d-bp-Itbm

106

I tIp-Itbm a\-n-em-p-Itbm sNp-n-. tIhew


{]mW--fn ebn-n-cn-p-p. Atm \ma, cq], i_vZ Nnm-Zn-I {]mW-\n ebn-p-p. Fm ac-Wm-\cw Ah ]p\Pw kzoI-cn-ptm Pzen-p An-bn Xosm-cn-I ]pd-s-Sp--Xp-t]mse {]mW-cq]n-bmb Bm-hn \npw ]-{]m-W-fpw ]pd-sv Ah-cpsS m\w kzoI-cn-p-p. Ah-bpsS A[n-jvTmXm-hmb An apX-emb tZh-X-I {]Xy--sv temIw \maw XpS-n-b-hsb bYm-tbmKyw ssIsm-p-p.

4. k bZm Akv a mXv ico- c mXv DXv{ Im-a Xn kssl ssh ssXx kssh- c p-X v{ Im- a Xn hmKkvamXv khmWn \mam\n A`n-hn-kr-P-tX. hmNm khmWn \mam\n B]vt\m-Xn. {]mtWm kvam khm Km B]v t \m- X n. Np- c - k v a mXv khmWn cq]mWn A`n- h n- k r- P - tX. Npjm khmWn cq]mWn B]vt \m-Xn. t{imX-a-kva mXv khm i_vZ m A`n-hn-kr-P-tX. at\m-kvamXv khmWn [ym\m\n A`n- h n- k r- P - t X. a\km khmWn [ym\m\n B]vt\m-Xn. sskjm {]mtW khm]vXnx tbm ssh {]mWx km {]m bm hm {]m k {]mWx kl- t ]yXm hkv a n icotc hkXx ktlmXv {Ima-Xx. AY Jep bYm Assky {]mssb khmWn `qXm\n GIw `h-Xn. XZv hymJym kymax
icocw hnp-t]m-Ip Pohn DXv{I-an-p L-n AXv Fm C{n-b-fpw tNmWv DXv{I-an-p--Xv. Atm hmv kIe \ma- - sfbpw XyPn-p-p. {LmtW{nbw K-c-ln-X-am-bn-o-cp-p. t\{X- bmsXmpw ImWm in-bn-m--h-bmbn `hn-p-p. sNhn khi-_vZ-sfbpw shSn-bp-p. a\v Nnn-m-\p-X-Ip kIe hnj-b--sfbpw ]cn-Xy-Pn-p-p. Cs\ {]mWcq-]n-bmb Bm-hn kIe C{n-b-fpw kan--sSp-p. Ah X-fpsS hnj-b-sf ]q-ambpw ]cn-XyPn-p-I- bm-W.v {] Fv ]d-b p- Xp Xs-b mWv {]mW. {]mW Xs {]. cpw tZl-n tNv Ign-bpp. Hcp-anp Xs cpw DXv{I-an-p-p. {]-bn C-s\-bmWv kh-`q-X-fpw GIo-`-hn-p-Xv Fv hniZo-I-cn-mw.

thhmkym GI-a m-{X-a p-Z q-V w. Xtbm I ]ckvXmXv {]Xn-hn-lnXm `qX-am-{Xm. ico-c-ta-hmkym GI awK-ap-ZqVw Xky kpJ ZpxtJ ]c-kvXmXv {]Xn hnlnXm `qX-am-{Xm. D] Ghmkym GI awK-ap-ZqVw Xkym-\tm cXnx {]PmXnx ]c-kvXmXv {]Xn-h n-lnXm `qX-am-{Xm. ]mZm-th-hmkym GIaw Kap-Zq-Vw. Xtbm-c nXym ]c-kvXmXv {]Xn-hn-ln-Xm`qX am{Xm {]t - h mky GI - a w- K - a p - Z qVw Xssky [ntbm. hnm-Xmhyw Imam ]c-kvXmXv {]Xn-hn-lnXw `qX-am-{Xm.

hmv {]-bpsS Hcw-K-ns ]qo-I-cWw \nhln-p-p. B C{nbw AXns hnj-b-n-\\p-cq-]-ambn ]pd-tbvv Bi-b- hnSp-p. AXp-t]mse {]bpsS Hcp AwK-ns ]qo-IcWw {LmtW-{nbw \nh-ln-p-p. AXns hnj-b-n-\-\p-k-c-Wambn K I-dn-bp-p. t\{Xw {]-bpsS asmcp AwKs ]pjv Sn-s-Sp-p-p. AXns hnj-b-n-\-\p-cq-]-am-bn-pXv cq]-am-Wv. t{imt{X-{nbw {]-bpsS asm-cw-Ks ]q-am-p-p. AXn-\-\p-cq-]amb hnjbw i_vZam-Wv. \mpw {]-bpsS Hcw-Ks ]q-am-p-p. AXns kz`mhw kzmZv Xncn--dn-bp-I-bm-Wv. ssIIfpw {]-bpsS asm-cw-Ks ]pjvSn-s-Sp-p-p. AXns {]h\ aWvUew I-am-Wv. tZlhpw {]-bpsS Hcw-Ks ]pjvSn-s-Sp-p-p. AXns {]h\ aWvUew Iam-Wv. tZlhpw {]-bpsS Hcw-Ks ]pjvSn-s-Sp-pp. AXns hnj-b-n-\\p-cq-]-am-bn-p-Xv kpJ-Zpx-J-fm-Wv. D]-hpw {]-bpsS Hcw-Ks ]cn-]p-jvSam-p-p. AXns {]h\ aWvUew I-am-Wv. tZlhpw {]-bpsS Hcw-Ks ]pjvSn-s-Sp- p-p. AXns hnj-b-n-\-\p-cq-]-am-bn-p-Xv kpJ-Zpx-J--fmWv. D]-hpw {]-bpsS Hcw-Ks ]cn-]p-jvS-am-pp. AXns _mly-hn-j-b- cXnbpw km-t\m-ev]mZ-\hp-amWv. Imep-Ifpw {]-bpsS cwKs ]q-amp-p. AXns _mly-hn-jbw \S-p-Ibpw k-cn-pI-bp-am-Wv. {]-bpsS Hcw-Ks {] Xs ]qam-pp. AXns _mly-h n-j -b- _pn-ap-tJ\ A\p-`-hn-m Ign hkvXp-fpw a\p-jys Hmtcm B{K-l--fp-am-Ip-p.

5. hmtK hmkym GI-aw-K-ap-ZrVw Xky \ma ]c-k vX mXv {]Xn-h n- l n-X m-` q- X - a m-{ Xm. {LmWta hmkym GI-aw-K-ap-ZqVw Xky Kx ]c-kvXmXv {]Xn-hn-lnXm `qX-am-{Xm. Np-tc-hmkym GIaw Kap-ZqVw Xky cq]w ]c-kvXmXv {]Xn-hn-lnXm `qXam{Xm t{km{X-ta-hmkym GI-awKw kpZrVw Xky i_vZx ]c-kvXmXv {]Xn-hn-lnXm `qX-am{Xm Pnsslhmkym GI-a w- K w. apZqUw Xkym- - c kx ]ck v X mXv {] Xn- h n- l n- X m. `qX - a m{Xm l k v X m

6. {]bm hmNw kam-cply hmNm khmWn \mam-\ ym-] vt\m-X n. {]bm {]Ww kam-c q]y {]mtW\ khm Km B]vt\m-Xn. {]bm Npx kam-cply Npjm khmWn cq]mWn B ]v t \ m- X n. {] bm t{im{Xw kam- c ply t{imt{XW k hm i _v Z m B ]v t \m- X n. {]bm Pnlzmw kam-cp]y Pnlzbm lnkhm A-c-km B]vt\m-Xn. {]bm lkvXu kamcply lkvXm`ymw khmWn IamWn B]vt\mXn. {]bm icocw kam-cply ico-tcW kpJ ZpxtJ B]vt\m-Xn. {]bm D]w kam-cply

107

I D]-t\ B\w cXnw {]PmZnw B]vt\m-Xn.

{]m t]Xm lkvXu In\ {]m ]tb\ {]bm ]mZu kam-c ply ]mZm`ymw khm- \m a\y-{Xta at\m `qZn-Xym-l. \ml-ta-XXv I CXym B]vt\m-Xn. {]-ssb-h[nbw kam-cply {]m- k n- j - a nXn \ln {]m- t]Xw icocw {]-ssbh [ntbm hnm-Xhyw Imam-\m-]vt\m- kpJw ZpxJw In\ {]m-] tb Z\y{X ta Xn. at\m `qZnXym l. \ml taXXv kpJ- Z pxtJ {]m-kn-j -a n-Xn. \ ln {]m-t]Xu ]mZma\p-jy hmv hiw hZ-amn {]-ap-tJ\ XshnXym Im\ {]m-]tb-Xm-a-\y{X ta at\m bmWv \ma-sf {Kln-p-- X.v {]- ap-tJ\ Xs-bmWv `qZn-X ym-l . \ml-ta-X m-anXmw {]m-k n-j -a n-Xn. {]mW-\n A[n-Imcw sNepn Fm-hn-[-n-ep-ap \ln {]m-t]-X[ox ImN\ knty {]mK--sfbpw {Kl-p--Xv. {] aptJ\ XsbmWv Xhyw {]m-b-tX.
t{im{X- i_vZ-sf {Kln-p--Xv. As\ {ihW {Inb kw`-hn-p-p. {] aptJ\ Xs-bmWv \mv A-ckw {Klnv hn`n {]Im-c-n-ep kzmZv Adnbp--Xv. ssII hnhn[ I-mbn {]hn-pXpw {Inbm-io-e-am- Ip-Xpw {] aptJ-\-bm-Wv. icocw hnhn-[--fmb kpJ ZpxJ--f-\p-`-hn-p-Xpw {]bm Xs. D]w t`mKm--I-amb {]P-\\-{Inb sNpXpw {]-bm Xs. Imep-I Ka-\m-Ka\ I sNp- Xpw {]-b m Xs. {]-bm {]-bn A[n-Imcw m]n-mWv a\p-jy ]e hn[n-ep B{K-l km[n-p--Xv. -

7. \ln {] m- t ]Xm hmMv \ ma In \ {] m- ] - t bXv A\y{X ta at\m A]- ` q- Z nXyml\ml- t a- X - ma {]m- k n- j -a n-X n. \ln {]m-\m-t]Xx {]mtWm Kw I\ {]m]tb Z\y{X ta at\m `qZnXym l \ml-taXw Kw {]m knj anXn. \ln {]m t]Xw Np-cq]w In\ {]m-]tb Z\y-{X. ta at\m `qZnXym-l. \ml-ta-XZv cq]w {]mkn j anXn. \ln {]m t]Xw Np-cq]w In\ {]m]tb Z\y-{X. ta at\m `qZn Xyml. \ml-ta-XZv cq]w {]mkn j anXn. \ {] m- t ]Xw t{im{Xw i_vZw I\ {]m ]tb-Z\y{X ta at\m-`q-Zn-Xyml \ml-taXw i_vZw {]m knj anXn. \ln {]m t]Xm Pnlzm A ckw I\ {]m-]tb Z\y{X ta at\m`qZnXym-l. \ml- t aXw A- c kw {] m- k n- j - a n- X n, \ {]m t]Xm lkvXu In\ {]m ]tb\ \m a\y-{Xta at\m `qZn- X ym- l \mltaX- ma {]m-kn-j-an-Xn. \ln {]m-\m-t]Xx {]mtWm Kw I\ {]m- ] tb Z\y{X ta at\m `qZnXym l \ml-taXw Kw {]m knj anXn. \ln {]m t]Xw Np-cq]w In\ {]m]tb Z\y-{X. ta at\m `qZnXym-l. \ml-ta-X Zv cq]w {]mkn j anXn. \ {] m- t ]Xw t{im{Xw i_vZ w I\ {]m-]-tb-Z-\y{X ta at\m-`q-Zn-Xyml \ml-taXw i_vZw {]m knj anXn. \ln {]m t]Xm Pnlzm A ckw I\ {]m-]tb Z\y{X ta at\m `qZnXyml. \ml-taXw A-ckw {]m-knj anXn, \

{]-tbmSp IqSm--Xm-sW-n Hcp hmpw Hcp \ma-n-sbpw t_m[w Df-hm-p-Ibn-. Cu Ah-bn Fs a\v C `mK-m-bn-cp-p. "F\nv B Imcyw a\-n-em-m Ign-n' Fsmw ]d-bp-tm {]m- lo-\-amb C{nb {]h-\-sa- n Imcy- t_m[w Dm-hp-n-. {]m-lo- \-amb C{nb {]h-\-sa- n Imcy-t_m[w Dm-hp-n-. {]m-lo-\-amb t\{X-n\v cq]w I-dn-bm km[y-a-. {]m lo\-amb t{im{Xw bmsXmcp i_vZsbpw tIm i-a. {]m lo\-amb \mhn\v A ckm-kzm-Z\w km[y-a-. {]bn-m ]w ssIIv Hcp {]hr-n-sb--n-bp-ap m\w e`n-n-. {]m-lo-\-amb tZlw Hcp hn[n-ep kpJ-Zpx-J-fpw Adn-bp-I-bn-. {]m-lo-\amb D]w {]P-\\{Inbm ka-a-. {]m-c-ln-X- amb ]mZ-v t]mImt\m ]cmt\m Hpw th hn[n km[y-a-. _un-I -amb bmsXmcp Imcyhpw {]-bn-s-n th-hn[w \S-p-I-bn-.

8. \ Nmbw hnPnm koX hmcw hnZym. \ Kw hnPn- m- k oX cq]- h nZym hnZym- X v . \ i_vZw hnPn-m-koX Imcw hnZym kpJ ZpxtJ hnPn-m-koX kpJ-Zpx-Jtbm hnPn-mXmcw hnZym-Xv. \m\w cXow \ {]PmXow hnPnm-koX B\-ky ctXx {]Pm tX hnmXmcw hnZym-Xv. t\Xymw hnPn-mko ssXXmcw hnZym-X v. Xm hm GXm-Z -ssih `qX-a m{Xm A[n]w Zi {]m-am{Xm A[n `qXw. bn `qXam- { Xm- \ - k yp \ {]m am{Xm kyq bZzm {]m am{Xm \ kyp \`qX am{Xm kypx
hmv Adn-bp-Xp-sIm-p-am{Xw Hcp {]tbm-P-\hp-an. hmns\ t{]cn-n-p Bm-hns\ a\-n-em-Ww. Ks am{Xw Adn-bm {ian--Xp-sIm-m-bn-. Ks {Kln- p Bm-h ns\ Adn-b-Ww. cq]w am{Xw Adn-bp-hm-\p {kaw shdp-sX-bm- W.v cq]--\mb Bm-hn-s\-bmWv Adn-tb--Xv. i_vZw Adn-bm am{Xw {ian--Xp-sIm-m-bn-. i_vZw {ihn-p Bm-hns\ Adn-tb-Xp-v. A-ck-s-n-bp m\w e`np-sa B{Klw shdp-sX-bm-Wv. AXm-Xns Imhmb Bm-hns\ Adn-tb--Xp-.v kpJ ZpxJ-s-n Adn-bp--h\pw A\p-`-hn-p--h\p-amb Bm-h n-s \-

108

I bmWv a\-n-em-t--X.v {]P-\\ Ihpw AXns B\hpw Adn-Xp-sIm-p-am-{X-am-bn-. {]tPm-ev]-n-sbn Adn-hp Bm-hns\ a\-n-em--Ww. Kam-\Ka\ {Inb-I-sf-n am{Xw Adn-Xp-sIm-m-bn-. Kam-\K-a\v kmn-bm-bn-cn-p Bm-hns\ a\-n- em--Ww. a\-n-s\-n Adn-m am{Xw t]mcm a\\ ioe-amb Bm-hns\ Adn-b-Ww. {]-bn nXnsN-p \mamZn hnj-b- Cu ]p `qX-am-{X-Ifpw `qX--fn nXn-sN-p hmv apX-emb C{n-b- Dsmp ]v {]m am{X-I-fp-am-Ip-p. `qX-am{X-I-fn-s-n {]m-am-{X-I-fpsS AnXzw km[y-a. Ch cn Hn-s\bpw X\nsb Xs GsX- nepw hnjb hntij knnv ka-ambn Icp-Xm ]mSn-. AXp-sIm-v, `qX-am-{X-Ifpw {]m-am-{X-Ifpw Bh-iyam-Ip-p.

k atyjp Ipcp ]mm-tejp Imio-h n-tZtljp CX k l APmX i{Xpx Imiy taXy Dhm- N . {_tX {_hm- W oXn Xw tlmhmN APmX i{Xpx kl{kw XZva kvX CtXy-Xkymw hmNn P\tIm P\I CXn hm D P\m [mh-o-Xn.

9. \ln A\y-X-ctXm cq]w In\ knty-Xv, t\m GX- m- \ m, XZy- Y m- c - Y - k ym- t cjp t\an cntXm \m`m-hcm An-Xm. Gh-ta-ssh-Xmx-`qX-am{Xmx {]m-a m-{X-k znXm {]m-am-{Xmx{]mtW nXmx k Gj {]mW Gh {]mm-\m-\t Ptcm arXw \ km[p\m IaWm `qbmtm Ghm km[p\m I\o-bm. Gjtly ssh\w km[p Ia Imc-bXn Xw b tat`ym temtI `yx Dn-\o-jX Gj D Gssh\ a km[p Ia Imc-bXn Xta-t`ym-tem-tI`yx Dn-\o-jktX. Gj - temI-]mex Gj temIm-[n-]Xn tcY kthix k a BtXn hnZymXv k a BtXn hnZym-Xv. CXn XrXo-tbm-ymbx
bYm-n {]m-am-{X-bp-sSbpw `qX-am-{X-bpsSbpw kzcq-]-n am-an-. cY-t\an Ac--fnepw Ac cY-\ m-` n- b nepw kam-{i-b n- n-cn- p- -X p-t ]mse `qX {]m-am-{X-I-fnepw {]m-am-{X-I {]mW\nepw nXn-sN-p-p. Cu {]mW AP-chpw Aa-chpw kpJ-a-bhpw {]m-m-hp-am-Wv. Cu {]mW Da I--fm Db {]m]n-p-Ibpw \oN-I--fm Db {]m]n-p-Ibpw \oN-I--fm bw {]m]np-Ibpw sNp-n-. apI-fn-se-m B{K-ln-p a\pjy-s\-smv ip`-I- sNn-p-Xpw A[x-]Xnm-\m-{K-ln-p--h-s\-smv ZpjvI- sNn-pXpw {]m-cq-]nepw {]mW-cq-]-nepw Cuiz-c Xs-bm-Wv. Cu Bmhv kh-tem-Ipw A[oi\pw temI kwc--I\pw kI-e-n\pw A[n-]-Xn-bpam-Ip-p. Cu KpW- tN {]mW Xs-bmWv Bm-shv a\-n-em-p-I.

K-hw-i-n ]nd KmKy Fsmcp {_-W Dm-bn. At-l-ns ]nXm-hns t]cv _emI Fmbn-cp-p. thZw \-hw A`y-kn--h-\m-Wv. IqSmsX thZsf A[n-I-cnv {]h-N-\-fpw \S-n-bn-cp-p. As\ Ion t\Snb Dio-\c-tZ-k-hm-kn-bm-bn-cpp At-lw. Xs hk-Xn-bn Xs nc-ambn Xma-kn-msX ]etZ-ipw ]cy-S\w \S-n. As\ Nne Znhkw Iminbnepw Nne Znhkw Ipcp-t-{X-nepw ]ns ]mme tZi-nepw Nne-tm ay-tZ-i - nepw Nne-tm anYnem cmPypw Xma-kn-p. Hcp Znhkw Atlw Imiocm-Pm-hmb APmX i{Xp-hn-t\mSn KmKy Al-m-ctmsS ]d-p. "Rm \nv {_- m-t\m- ]- tZiw sNmw.' AXp-t Iv cmPmhv ]dp: "{_, Cu Ir]bvv Rm Abvv Bbncw ]ip- sf Xcmw. Cmev B {]P-I P\-I P\-I Fp ]d-p-sImv P\-Is ASp-tbvv HmSn-s-p-I-bm-Wv.

2. ktlm hmN _emInx b Gsshj BZntXy ]pcpj- k vX -ta-h m- l -a p-] mk CX. Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-ZbnjvTmx _rlXv ]m-c - h mkm AXnjvT x kthjmw `qXm\mw aqt[Xn hm Al-t a- X - a p-] mk CXn k tbm s s l X tah ap ] mk vtX X nj v T mx kthjmw `qXm \mw aq[m `hXn
B KmKy ]d-p kqcy-a--en hncm-Pnp Cuiz-cs\-bmWv Rm {_m-_p-[ym-km-[\w sNp-Xv? APm-X-i{Xp ]d-p Av Cu hnj-b-sn Hpw ]d-b-cpXv B ip`-hkv{X-[m-cn-bmWv Ghpw henb alm. AXv Fm-n-s\bpw AXn-{I-anv Fmn\pw apI-fn \ne-sIm-p-p. AXp Xs Fm-nsbpw inc-v. Rm AXns\ AtX-{]-Imcw D]m-kn-pp. kqcy-a-WvU-ehn-bmb B ]pcp-js\ Cs\ D]m-kn-p a\p-jy Fm-n-s\bpw ISv Ghpw Db m\-s-p-p. Ah kh-Po-hn-Ifp-sSbpw incv t]mse `hn-p-p.

\memw A[ymbw
1. AY KmtKym l ssh _mem Inc-\q-Nn\x kwkv]rjv S Bk. tkm hZZp-io-\-tcjp kh-

3. k tlmhmN _memInx b Gsshj N{akn ]pcp- j - Y - k v X - t a- h mlw D]mk CXn Xw tlmhmNm PmX-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-ZbnjvT mx tkmtam-c mPm A-k y. BtXn hm Al-ta-X-ap-]mtk CXn k tbm tah-ap-] m-ktX Aky Bm `hXn
KmKy ]d-p. Rm N{-a-WU-e-n {]Xn-jvTnv n--s-n-cn-p A-cym-an-bmb Cuiz-cs\bmWv D]mkn-p-Xv. AXp Xs {_w AXp-tIv APm-X-i{Xp -

109

I ]d-p ""Av Am-cysn Hpw ]d-b-cp-Xv. Cu


N{ kI-e-n\pw cmPm-hm-Wv. A- ns {]mW-\mb AXns\ Rm CtX-hn[w D]m-kn-p-p. N{a--en {]Xn-j vTn--s -n-cn-p ]pcp-js\ {_-cq-]n D]m-kn-p a\p-jy Xo-bmbpw A-ns Bm-hmbn `hn-p-p.

\--fmepw arK--fmepw k--\m-Ip-p. Ahs km\- AIm-e-ar-Xyp-hn\v Cc-bm-In-.

4. ktlm- h mN _memI nx tbm Gs shj hnZypXn ]pcpjx GXta hmlw {_tm-]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kahm-Z -bnjvT mx tXP-k ym- tXn hml-ta-X -a p-] mk CX k tbm sslX-ta-h-ap-]mkvtX tXPkx Bm`hXn
KmKy ]d-p hnZyp--WvU-e-n AK-Xambn A-cm-an-bm-bn-cn-p {_s Rm D]m-knp-p. AXp-tIv APm-X-i{Xp ]d-p. Av CXn-s\n Hpw ]d-b-. Rm tXP-ns Bm-shp IcpXn-bmWv CXns\ D]m-kn-p--Xv. hnZyp--e-n {]Xn-jvTn-Xam-bn-cn-p {_s Cu \ne-bn D]mkn-p--h tXP-ns Bm-hm-bn-o-cpw.

7. ktlm-hmN _memInx b Gsshj hmbu]p- c p-j - k vX -t a-h m- l -a p-] mk CXn Xw tlmhmN i{Xp am am GX-kva n kwhm-Z-bnjv T m Ct{m sshIpWvTx A]-cm-Pn-X m-tk-t\Xn hm Al-taX ap]mk CXn k tbm sslX- t a- h - a p- ] mkv t X PnjvW pl-hm-] -cm-Pn-jv Wp-c-\p-kvXym-Pmb `hXn
XpSv KmKy ]d-p hmbp aWvU-e-n nXn-sN-p A-cym- an- bmb ]pcp-js\ Rm {_s\ \ne-bn D]m-kn-p-p. Atm APm-X-i{Xp ]d-p Av CXn-s\-n Hpw ]d-b-cp-Xv. CXv C{-\m-Wv. CXp Xs sshIp-WTw. CXp Xs Hcn-epw tXmm v hoc-tk-\. Rm AXns\ CtX \ne-bn D]m-kn-pp. AXns\ Cs\ D]m-kn-p hyn Hcn-epw ]cm-P- b-s-Sp-n-. Ah kZm-i-{Xp-hn hnPbw t\Sp-p.

5. ktlm-hmN _memInx b Gsshj kvX\bn\vXu ]pcp-j-kvXtahm l ap]mk CXn XwtlmhmN APm-X - i {Xpx am am GX-k va n kwhm-Z bnjvTm i_vZ-kym-tXn hm Al-ta-X-ap-]mk CXn k tbm sslX-ta-hm-ap]m kvtX i_vZ-kymm `hXn
XpSv KmKy ]d-p taL-ae-n {]XnjvTn--s-n-cn-p A-cym-an-bmb Cuiz-cs\ Rm {_-sap IcpXn D]m-kn-p-p. APm-X-i{Xp ]d-p-Av AXn-s\-n Hpw ]d-b-cp-Xv. Rm AXns\ i_vZns Bmhv Fp Icp-Xn-bmWv D]m-kn-p- X v . As\ taL-a - -e - n nXn- s N- p {_s i_vZns Bm-hm-sWp IcpXn D]mkn-p-h i_vZns Bm-hmbn `hn-p-p. -

8. k tlmhmN _mem-Inxb Gsshj Au ]pcp,-kvX-ta-hm-lap-]mk CXn Xw tlmhmN APmX-i{Xpx am am GX-kvan ka-hm-Z-bnjvTm hnjmk-ln-cnXn hm Al-ta-X-ap-]mk CXn ktbm-sslX-ta-h-ap-]mkvtX hnjm-k-lnhm Gj `hXn
]ns KmKy ]d-p An a-e-n nXnsN-p A-cym-an-bmb ]pcp-js\ Rm {_-sa \ne-bn D]m-kn-p-p. Atm APm-X-i{Xp ]d-p. Av Cu hnj-b-s-n Hpw ]d-b-. CXv hnjm-kln-bmWv Rm AXns\ AtX `mh-n D]m-knp-p. An a-en nXn-sN-p ]pcp-js\ Cu `mh-n D]m-kn-p--h A\y-cpsS B{I-aWw sNdpm ka-\m-Ip-p.

6. ktlm-hmN _mem-Inxb Gsshj BIm-ti]p- c p-j - k vX -t a-h m- l -a p-] mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-ZbnjvTmx ]qW-a-{]-hrn {_tXn hm Al-ta-Xap-]mk CXn k tbm sslX- t a- h - a p- ] mkvt X ]qcytX {]Pbm ]ip`nx t\m Gh kzbw \mky {]Pm-]pcm ImemXv {]h-tX.
A\-cw KmKy ]d-p BIm-iae-n - nXn-sN-p A-cym-an-bmb ]pcp-js\ Rm {_cq-]-n D]m-kn-p-p. Atm APm-X-i{Xp ]d-p-Av AXn-s\-n Hpw ]d-b-. CXv {]hr-n-iq\yhpw {_-hp-am-Wv. B \ne-bn Rm\-Xns\ D]m-knp- p. BIm- i - a - - e - n nXn- s N- p B {_s Cu `mh-\-tbmsS D]m-kn-p hyn km-

9. k tlmhmN _memInx bx Gssh-j-a]vkp ]pcp-j - k vX - ta-h m-l -a p-] mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-ZbnjvTmx \mav \ m AtXn hm Al- t a- X p- a p- ] mk CXn tbmssl-X - ta-h -a p-] mkvtX \mav\ Bm-`-h Xn CXn A[n-ssZ-hXw AYm [ymw
XpSv KmKy ]d-p. Rm Pe-n nXnsN-p A-cym-an-bmb ]pcp-js\ {_-sa \ne-bn D]m-kn-p-p. APm-Xi{Xp ]d-p. Av CXn-s\-n Hpw ]d-b-cp-Xv. CXv \ma-[m-cn-I-fmb Pohn-I-fpsS BmhmWv Fp a\-n-emn Rm D]m-kn-p-p. Cs\ D]m-kn-p--h \ma-[m-cn-I-fmb Pohn-I-fpsS Bm-hmbn- o-cp- p. C{Xbpw A[n-ssZ-hn-Iamb D]m-k -\sb kw_-n-X.v C\n B[ym-n-tIm-]m-k-\sb-n ]d-bmw. -

10. k tl mhmN _memInx b G ss hj BZti ]pcp-j -kvXtahm l ap]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-

110

I Z-bnjvTm {]Xn-cq] CXn hm Al-ta-X-ap-]mk CXn


k tbm s sl X- t a- h - a p- ] mk v t X {]X n- c qt]m sslhmky {]Pm-bm-am-Pm-btX \m{]-Xn-cq]x
XpSv KmKy ]d-p Z-W nXn-sNp Cu ]pcp-js\ Rm {_-sa \ne-bn D]mkn-p-p. Atm APm-Xi{Xp ]d-p Av CXns\-n Hpw ]d-tb-. Rm CXns\ {]Xn-cq-]`m-th\ D]m-kn-p-p. Z-Wn nXn-sN-pp ]pcp-js\ Cu `mh-\tbmsS D]m-kn-ph {]Xn-cq-]Kp-hm-\m-bno-cp Ahs km-\- Ahv Xpey-cm-Ip-p.

i{Xp ]d-p. Av Cu hnj-b-s-n Hpw ]d-b-cpXv. Cu Omb arXyp-cq-]n-bm-Wv. Rm AXns\ CtX `mh\-tbmsS D]m-kn-p-p. AXns\ Cu cq]-n D]m-knp-h AIm-eNc-an\v ]m{X-am-Ip-n-. Ahs - - km-\-pw AIm-eN-caw Dm-hn. -

14. k tlmhmN _memInx b Gsshj icocx ]pcp-j -kvX-t a-h ml ap]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-Z-bnjvT m {]Pm- ] - X n- c nXn hm Al- t a- X - a p- ] mk CXn k tbmssl-Xap-]mkvtX {]Pm-btX {]Pbm ]ip`nx A\-cw KmKy ]d-p ]pcp-j-i-co-c-n D ]pcp-js\ Rm {_-s ap IcpXn D]m-kn-p- p. Atm APm-Xi{Xp ]d-p Av Cu hnj-b-sn Hpw ]d-b-. CXv {]Pm-]-Xn-bmWv Rm CXns\ CtX cq]-n-emWv D]m-kn-p--X.v ico-c-n \nh-knp ]pcp-js\ {]Pm-]Xn F `mth\ D]m-kn-p-h km-\--fmepw arK--fmepw karn t\Sp-p.

11. ktlm-hmN _memInx b Gsshj {]Xn{ip-XvImbmw ]pcp-j-kvXta-hm-l-ap-]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhmZ-bnjvTm ZzoXn tbm\-]K CXn hm Al-ta-Xap-]mk CXn k tbm sslX-ta-\ap-]mkvtX hntX AZznXo-b-hm `hXn
]nsbpw KmKy ]d-p Rm {]Xn-[z\n \nlnX-\m-bn-cn-p ]pcp-js\ {_-sap IcpXn D]m-knp-p. CXp-tIv AXm-P-i{Xp ]dp Av CXn-s\n Hpw ]d-tb-. Rm AXns\ ZznXo-b-sbpw A\p]-Ksbpw IcpXn D]m-kn-p-p. [z\n-bn nXn-sNp ]pcp-js\ Cu `mh-\-tbmSp IqSn D]m-kn-p a\pjy AZzn-Xo-b-\mbn `hn-p-p.

12. k tlmhmN _memInx b Gsshj i_vZx ]pcp-j-a-t\zXn Xta-hm-l-ap-]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kw hmZ bnjvTmx Akp- c nXn hm Al- t a- X - a p- ] mk CXn- k tbm sslX-ap-]mkvtX t\m Gh kzbw \mky {]Pm]p-cm-Im-emXv kwtam-l-taXn
]ns KmKy ]d-p Ka-\-io-e-\mb hynbpsS ]pdsI [z\n-tbmSp IqSn ]mZ-[z\n tIp-p. AXnep {_-s-bmWv Rm D]m-kn-p--Xv. Atm APm-Xi{Xp ]d-p Av CXns\ kw_-nv Hpw ]d-b-cp-Xv. Rm AXns\ {]mW-cq-]-n-emWv D]m-knp--X.v Atm AXns\ A{]-Imcw D]m-kn-p a\pjy ]qm-bp-p--h-\m-bn-o-cp-p. Ahs km\-fpw ]qm-bp-n-se-msX arXn-b-S-bp-n-.

15. ktlm-hmN _memInx b Gsshj {]m Bm tb\ GXXv ]pcpjx kp]vXx kz]v\-bm-NcXn Xtahm lap-]mk CXn Xw tlmhmN APmX-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-Z-bnjvTm btamcm-tPXn hm Al-ta-X-ap-]mk CXn k tbm sslXap- ] mkv t X khw {]Pm- b tX lmkv a m CZw t{ijvTymb baytX
]ns KmKy ]d-p {]-hm\pw {]mW-cq-]nbp-amb Bm-hn-t\mSv kwbp-\mb ]pcp-j kpjp]vXm-h-bn kz]v\am-n IqSn k-cn-p-p. Rm AXn-s\--s-bmWv {_-sap IcpXn D]m-knp--X.v CXp-tIv APm-X-i{Xp ]d-p Av AXns\ kw_-nv Hpw ]d-b-cp-Xv. Rm CXns\ ba-cq-]-nemWv D]m-kn-p--Xv. AXns\ C{]-Imcw D]m-kn-p a\p- jys\ t{ijvT-\mbn IcpXn am\n- m Fm temIhpw Ahs apn \a-kvI-cn-p-p.

13. ktlm-hmN _memInx b Gsshj Ombm ]pcpj k Xta-hm-lap-]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx am am GX-kvan kwhm-Z-bnjvT m arXyp-c nXn hm Al-ta-X -a p-] mk CXn k tbm sslX- ta-h -a p-] mkvtX t\m Gh kzbw \mky {]Pm-]p-cm-Im- emXv {]ao-btX
XpSv KmKy ]dp Hcp hyn-tbm-sSmw ImWp Ahs Ombsb AXm-bXv Ombm-]p-cp-js\ Rm {_-cq-]n D]m-kn-p-p. Atm APm-X-

16. ktlm-hmN _memInx bx Gsshj ZntW- ]pcp-jkvX tahmlw D]mk CXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xp am am GX-kvan kwhm-ZbnjvT m \mav\ Bm At-c mm tPymXnj Bt- X nhm Al- t a- X - a p- ] mk CXn k tbm sslX-tah ap]mkvtX GtXjmw kth-jm-amm `hXn
A\-cw KmKy ]d-p Rm Cu he-Xp-I-n nXn-sN-p ]pcp-js\ {_-sa \ne-bn D]m-knp-p. CXp-tIv APm-X-i{Xp ]d-p Av Cu hnjbs kw_-nv Hpw ]d-b-cp-X.v Rm CXns\ \maw An tPymXnv Fn-hsb Bm-shp Icp-Xn-bmWv D]m-kn-p--Xv. AXns\ B \ne-bn D]m-kn-p hyn Fm-n-sbpw B-cq-]ambn Xocp-p. -

111

17. k tl mhmN _memInx b G ss hj kthy ]pcp-j-kvtXta hml-ap-] mk CXn Xw tlmhmN APm-X -i {Xpx am am GX-k v a n kwhm- Z - b njv T mx kXy- k ymm hnZyp- X - B m tXPk BtXn hm Al-ta-X-ap-]mk CXn k tbm sslX-tah ap]mkvtX GtXjmw kthjm amm `hXn
KmKy hopw ]d-p Cu CSXp In nXnsN-p ]pcp-js\ {_-cq-]n Rm D]m-kn-pp. AXp-tIv APm-X-i{Xp ]d-p Av Cu hnj-bs-n kwkm-cn-t-. CXv kXy-n-sbpw tXP-nsbpw hnZyp-n-sbpw Bm-hm-Wv. AXns\ Rm AtX amXr-I-bn D]m-kn-p-p. Cs\ D]m-kn-p a\p-jy Fm-hcp-sSbpw Bm-hm-bn-o-cp-p. -

p. tl, cmPm-hmb tkma, tl _rl, tl ip{`-h-kv{X[mco Cs\ At\Iw {]mhiyw hnfn-npw B hyn DWn-. AXn-\p-tijw cmPmhv Ahs ta Nqc sImv \ ASn sImSp-p. ASn-sIm DS Xs B a\p-jy DWs-gp-t-p. Atm APm-X-i{Xp KmKyt\mSv ]d-p Cu ]pcp-j ssNX-\y-lo-\\mbn FhnsS-bmWv Dd-n-sm-n-cp-Xv? GXv tZi-mWv Dd-nsm-n-cp-Xv? Ctm DWv Fhn-sS-\npw hn-cnpp?

18. XX Dl _memInx Xpjv W o- a mk Xw tlmhm N APm-X-i{Xp GXm-]p _memIm Cu CtXy XmhXv [oXn tlmhmN _memInx Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx arjm ssh Ine am kwhmZ-bnjvTm {_ tX {_hm-WoXn k tlmhmN tbm ssh_m- e mI GtXjmw ]pcp- j mWmw Im bky ssh kvXXv Ia k ssh thZn-Xhy CXn XX Dl _memInx kanXv ]mWnx {]Xn-N{Iw D]mbm-\oXn Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx {]Xn-tema cq]-ta-hh XXv kymXv {Xntbm {_m-W-ap-]\-tbXv Gln thyh Xzm m]-bn-jym-aoXn Xw l ]mWm-hm-`n-]Zy {]h-{hmP Xu l kp]vXw ]pcpj- a m- P - - X pkv X w l APm- X - i - { Xp-c m- a - { bmw Nt{I-_r-l _m-c-hmkx tkma-cm-PnXn k D l XpjvWo-tah intiy XX Dssl\w bjvSymhnNn t] k XX Gh kap-u Xw tlm hmN APm-X-i{Xpx ssIzj GX-Zv_m-emtI ]pcptjmibnjvS Iz GXXv A`qXv IpX GX ZmKm CXn XX D l _memIn \ hnPt
AsX-p-Sv KmKy bmsXmpw ]d-n-. AXpIv APm-Xi{Xp ]d-p A-bpsS {_-m\w C{Xtb Dtm? KmKy ]d- p C{Xtb Dq. Atm APm-Xi{Xp ]d-p B \ne-bn Av {_tm-]-tZiw Xcm-sap ]d-Xv shdp- sX-bm-bn. Ap ]d Cu Fm hyn-I-fp-sSbpw Im-hn-s\-bmWv Adn-tb--X.v AXv tI-Xn-s\-p-Sv KmKy kan-X]mv Wn-bmbn Pnm-k-tbmsS APm-X-i{Xp-hns\ kao-]nv Cs\ ]d-p Asb Kpcp-hmbn kzoI-cn-m-\mWv Rm h-Xv. AXp-tIv cmPmhv ]d-p. {Xn-b {_m-Ws\ injy-\mbn kzoI-cn-p-Xv temIm-Nm-c-hncp--amWv AXn-\m Av Fs IqsS hcp-I. Rm Abvv {_-m\w ssIh-cp-n--cmw. AXn-s\p-Sv cmPmhv KmKys ssIbvp ]nSnv Ipsd \Sv Dd-p Hcp hyn-bpsS hon sNv Abmsf hnfn-

19. Xw tlmhmN APm-X-i{Xpx bss{Xj GXZv _memtI ]pcptjm Ai-bnjvS bss{X-XZ`q-ZyX - GX-Zm-Km-ZnXn lnXm \ma lrZ-bky \mtUym lrZbmXv ]pco-X-X-a-`n-{h-X-\zn XZv bYm kl-{k[m tItim hn]m-SnX kvXmh-ZWzx ]nwK-eky AWnav \ m- X n- j v T n ipky Irjv W ky ]oXky temln-X-tkyXn Xmkp XZm `hXn bZm kp]vXx kz]v\w \ IwN\ ]iyXn AY Akvan {]mW Gssh-IYm `hXn XssZ\w hmIv ksshx \ma`nx klm-t]yXn Npx ksshx cqss]x klm-t]yXn t{im{Xw ksshx i_vs sZx klm-thyXn a\x ksshx [ymss\x klm-thyXn k bZm {]Xn-_p[ytX bYm AtPz-eX khm Zntim hnkv^penwKm hn{]- X n-j vtT-c -s s-h -tah Xkva m-Z m- \ {]mWm bYm-b-X\w hn{]-Xn-jvTt {]mtW-t`ymtZhm tZtht`ym temImx XZyYm pc pc [mtc h lnXx kymXv hnizw-`tcm hm hnizw-`c-Ip-emb Gh tasshj {]m BtZw ico-c-am-m-\-a\p-{]-hnjvS Btem-a`yx B\-tJ`yx
KmKy B tNmZy-v Dcw ]d-bm i-\mbn-. Atlw Cu cl-ky-a-dn-bm Ai-\m-bn-cp-p. Atm APm-Xi{Xp hopw ]dp Ch Fhn-sSbmWv Dd-n-sm-n-cn-p--sXpw Fhn-sS-bmWv InSn-cp--sXpw FhnsS \npw DWp-shpw m\ta-sXpw Rm ]d-p-X-cmw. lrZ-b-Iaes kw_- n-p lnX Fp t]cp At\Iw \mUn-I Dv. Ah lrZ-b-n \npw ]pd-sv icocw apgp-h hym]nn-cn-p-p. Ah-bpsS henw Hcp Xe-apSn \mcns Aw Bbncambn Awin-m-ep--Xnepw kqva-am-W.v B \mUnI ]e-hn-[-n-ep kqvakm-c-m ]cn-]q-amWv. Ah-bn shfp-v, a, Nph-v, Idpv Fo Fm \nd-fpw Dv. Ddp Ah--bn hyn Cu \mUnI-fn ebn-n-cn-p-p. kpjp-]vXn-bpsS Ah-bnepw a\p-jy kz]v\w ImWm-Xn-cn-p-tm {]mW-\n ebnn-cn-pw. Atm hmv AXns kh-\m-a klnXhpw t\{X- kh-cq-] kln-Xhpw sNhn khi-_vZ- kln-Xhpw a\v kh-Nn--\o-b-hn-j-b- kln- Xhpw {]mW-\n Xs-bmWv nXn-sN-p--X.v a\pjy DW-cp-tm In-sb-cn-bp Xobn \npw Fmbn-Spw Xosm-cn-I ]c-p--Xp-t]mse {]mW-\m-Ip

112

I Bm-hn \npw kth-{n-b-fpw Ah-b-h-bpsS


m\--fn-tebvv Kan-p-p. Atm Ah-bpsS A[njvTm- Xm- hmb An apX- emb tZh-X-I {]mW--fn\np {]Xy--sv \mamZn kh hnj-b--sfbpw {]I-S-am-pp. pc-I Xs In Xs s]n-bn AS-p-sh-ncn-p--Xp-t]mse tZl-n nXn-sN-p lrZ-b-n s]cp-hn-c hen--n ]pcp-jm-Ir-Xn-bn Cuiz-c \nhkn-p-p. Ac-Wn-bn An \nKqVw hkn-p-Xpt]mse Cu ico-c-n Bm-hp \J-in-Jmw kh{X A{]-Xy--cq-]-n \ne-sIm-p-p.

b Ghw thZ b Ghw thZ CXn Nptm [ymbx

20. Xta- X -a m- m- \ - t a- X - a m- -t \m\z]iyn bYm N t{ijvTn\w kzmx XZyYm t{ijvTo-kz`pMv t bYm hm kzmx t{ijvTn\w `pRvPty-h-tasshj {]m-ssX-cm-`n `pMvt Ghw ssh Xam-m-\taX Bm-t\m-`p-RvP-nk bmh-hm C{ GX-am-m\w \ hnP-t-Xm-h-tZ-\a-kpcm A `n- _ - ` p h p x k bZ m h nP t Y l X zm kpcm hnPnXy kthjmw tZhm\mw ss{ijvTyw kzcm-Pn-am-[n-]Xyw ]cn-bmb XtYm Gsshw hnZzm k h m ] m] vat\ m A ] - l X y k th j mw `qXm\mw ss{ijvTyw kzcm-Py-am-[n-]Xyw ]tcyXn

hf-sc-tbsd KpW-ap Hcp [\-hms B{in-Xm Abmsf A\p-k -cn- p- -X p-t ]mse hmv apX-e mb kth-{n-b - -f m-I p {]mW tZl- n nXn sNp Bm-hns\ A\p-Kan-p-p. Hcp-[-\n-I Xs ]cn-P-\--tfm-sSmw kpJ- A\p-`-hn-p-Ibpw ]cn-P\- B [\n-Is [\s A\p-`-hn-p-Ibpw sNptm Ah [\n-I-s\--s-bm-W-\p-`-hn-p--Xv. AXpt]mse Bmhv hmv apX-em-b-h-tbm-sSmw Ah-bpsS {]h-\- A\p-`-hn-p-Ibpw AXp-t]mse hmp apX-em-bh Bm-hns\ A\p-`-hn-p-Ibpw sNp-p. tZhcm-Pm-hmb C{ Bm-hns\ Adn-bp-Xp hsc ssZXym-cn \np ]cm-Pb-n-\n-c-bm-bn-cp-p. Fm Bm-hns\ Adn-- tXmsS Atlw ssZXy-msc kwlcn- p- I bpw kz-c mPyw hos- S pv tZh- m- cn t{ijvTXzw t\Sp-Ibpw sNbvXp. AXp-t]mse Bm-hns\-n Adn-bp m\n Xs kh-]m-]fpw \innv kIe Pohn-I-fnepw t{ijvT-\mbn khm-[n-]-Xn-bmbn `hn-p- p. Cs\ Adn-bphv apv kqNn-n Fm ^e-fpw e`n-m-\n-S-bm-Ip-p. Iujo-X{Io-{_m-tWm-]-\n-jv Ah-km-\n-p. -

ssXn-cotbm]-\n-jv
Hmw imnx! imnx!! imnx!!!

Cu D]-\n-jv IrjvW-b-Pq thZo-bssX-o-cnb imJbpsS AK-X -amb ssXo-cn-bm-c-Wy-I-ns AwK-am-I p-p. ssXn-c o-b m-c-Wy-I-n\v ]-Zv[ ymfpv. Ah-bn Ggv, Fv, H]Xv Cu Aym-b-sf ssXn-co-bp-]-\n-jv Fp ]d-bp-p.

CXns Aw {]Y-am-\p-hm-I-n-BZyw sImSp-ncn- p- p.

inm- h n
{]Yam\phmIw Hmw iw t\m an{Xx iw hcpWx iw t\m `h-Xzcy amw iw \ Ct{m _rl-k]Xnx iw t\m hnjvWp-cpv c p- { Iax \ tam {_ - t W. \ akvtX hmtbm. Xzmtah{]Xyw {_lvam-kn. Xzmtah {]Xyw {_lva hZn-jym-an. EXw hZn-jym-an. kXyw hZn-jyman. Xm-h-Xp. XZz-m-c-a-h-Xp. Ah-Xpamw AhXp hm- cw. Hmw imnx! imnx!! imnx!!!

imn- ] mTw
Hmw iw t\m an{Xx iw hcpWx iw t\m `hXzcy amw iw \ Ct{m _rl-k v] Xnx iw t\m hnjv W p-c pcp{Iax \tam {_lva m- tW. \akv tX hmtbm. Xzta- h - { ]- X yw {_lv amkn. Xzmtah {]Xyw {_ hZn-jym-an. EXw hZn-jym-an. kXyw hZn-jym-an. Xm-h-Xp. XZz-m-c-a-h-Xp. AhXp amw. AhXp hm-cw.

113

Cu {]Y-am-\p-hm-I-n `n-`n in- I-fpsS A[njvTm-Xm-hmb ]c-{_lva ]c-ta-iz-cs\`n--fmb \ma-fnepw cq]--fnepw kvXpXn-p-s Imv At-l-tmSp {]mn-ppx B[n-ssZ-hn-Ihpw Bym- n-Ihpw Bymn-Ihpw B[n-`u-Xn-I-hp-amb in-bpsS cq]-nepw AtX- t]mse Ah-bpsS A[n-jvTm-Xm--fmb an{X, hcpW apX-emb tZh-X-IfpsS cq]-nepw bmsXmv AJne- n- t bpw Bmhv A- c ym- a n-b mb ]c- ta- i z- c \mbncnppthm Atlw Fm {]Im-c-nepw \app Iym-W-a-b\m-bn-cn--tW. \psS D-Xn-bpsS am-fn bmsXmcp hn[-n-ep hnLv\ fpw kw`-hn-phm A\p-h-Zn-m-Xn-cn--tW. Fm-n- tbpw A-cyman-bmb B {_s \a-kv-cn-p-p.

Cu a{- n thtZm-m-c -W -ns \nb-a- sf hn-p--Xn\p {]Xn sNbvXp-sImv Ah-bpsS ktX am{Xsb Ipdn-p-p. Am-ev GsX-nepw injy ]c-am-m-hns cl-ky-hn-Zy-bpsS Pnm-kp-hmbn-o-cp-I-bm-sW-n Ah Cu \nb-a-sf t\c-tXs ]q-ambpw {Kln-n-cn-p--h-\m-bn-cn--Ww. AXn\m Ahs\ {im-ep-hm-p--Xn\v AS-bmf {]I-S-\- Xs Bh-iy-am-bn-cp-p. a\p-jyv Hmtcm hmp-IfptSbpw Dm-c-W-n {i-tbm-Sp-IqSn kwkm-cn-p--Xn\p A`ymkw knn-Ww Fp--XmWv Cu kt-X-fpsS `mhw Fp {]Xo-X-am-Ip-p. Fm euIn-I-i_vZ--fn \nb-a-sf ]men-p-hm Ign-bp-n-s-n Ipd--]w thZ-a-{- -fpsS Dm-c-W-sa-nepw Ahiyw in-W-a-\p-k-cn-m-bn-cn--Ww. I, J apX-emb hyRvP-\C{]-Imcw ]c-am-m-hn-t\mSp imn-mbn {]mn-nv h--fnepw A, B apX-emb kzc-h-fpw kv]jvSkq{Xm-mhv {]mWs cq]-n ka-kvX-Po-hn-I-fnepw am-bn-s D- cn- -Ww. Zy-amb "k' bpsS m\-n hym]n-n-cn-p B ]c-ta-iz-cs\ hmbp-hns \ma-tmXme-hy-amb "i' AYhm "j' bpsS Dm-cWw \S-p-hm Sp-IqSn kvXpXn-p-p. tlk-i-n-am\pw AJn-e-n]mSn-. "h' bpsS m\v "_' Fpw D-cn- p- hm ]mSntbpw {]mW-kz-cq-]\pw hmbp-a-b-\p-amb ]ctaizcm, . C{]-Imcw Xs ap h--fpsS Dm-c-W-nepw Asb \a-k-cn-p-p. ApXs Fm-{]m-Wn-I-fpv {]tXy-Iamb {i ]Xn-n-n-cn--Ww. CXp-t]m-seXs tSbpw {]mW-kz-cq-]-amb {]Xy--{_ BIp-p. AXnkwkm-cn-p ka-bw, GXp-hs GXp m\v \m Rm Asb {]Xy--{_--ns \ma-n Fp `mhw {]I-Sn-n- p- - Xn\v D-kz-c-n D- cn-p-Xv hnfnpw; "EX' \ma-nepw Rm\-sb kwt_m-[\ DNn-X-am-bn-cn-ptam GXns\ a[y-kz-cnepw GXns\ sNpw. Fp-sIm-s-m Fm {]mWn-I-tfbpw kw_\nav\-kz-c-nepw D-cn-p-Xv DNn-X-am-bn-cn-ptam nv AXv awK-f-Im-cn-bmb \nb-a-am-Ip-p. As\-bp AsXmw ]q-ambn {inv btYmNn-X-amb kzc-n \nb-a-cq-]-amb EX-ns A[n-jvTm\w Ap X-bm-Wkwkm-cn--Ww. thZ-a-{--fpsS Dm-c-W-n DZm-tm. AXp-t]mse Rm Asb "kXy' a-t]-cnepw -fmb kzc-sf {]tXyIw {in- p-Ibpw FhnsS GXpkwt_m-[\ sNpw. Fp-sIm- s- m kXy (b-Ymkzcw thWtam AXn- s\--n-bp bYm- m\w Dm`m-j-Ww) ns A[n-jTm\ tZh-Xbpw Ap-X-s-bmv bn-cn-p-Ibpw sNt-Xpw Bhiyam-W.v Fp-sIm-sW-sm. k-hym- ]nbpw A-cym-an-bp-amb B ]c-ta-iz-c m a{- -fn kzc-hy-Xymkw Dm-Ip--Xn\npw F\np kZm-N-c-Whpw AXp-t]mse kXv `mj-Whpw kZv Ah-bpsS Aw amdn-h-cpw. AXp-t]mse Aip--kz-chnZy {Kln-p--Xn-\p inbpw {]Zm\w sNbvXv Cu sf D-cn-p--h\v A\n-jvS-Xsb kzoI-cn-t-- Xmbpw P\-\a-c-Wcq-]-am-Ip kwkm-cN{I-n \npw Fs- hcp-p. {lkzw, ZoLw, ]vfpXw C{]-Imcw am{X-I-fpsS c-n--s. IqSm-sX, Fs BNm-cy\v Ch-sbmw D]-tZhyXymkw a\-n-emn btYm-NnXw Dm-cWw \S--Ww. in-p-sIm-Spv Fm-bn-Spw B kXys {]N-cn-n-pFp-sIm-s- m {lkz-ns m\v ZoLhpw -Xn-\p in {]Zm\w sNbvXv At-ls cn-ZoL- ns m\p {lkz-hp-amn D-cn-p--Xps. "ChnsS Fs cn-s' "hm-hns\ cn-s' sImv A-n hep-Xmb Acw kw`-hn-p-p. Fo hmIy-sf Bhnp ]d-bp-Xv imn-]m-T"knX' bpw "koX' bpw t]mse-X-s. _e-ns Aw ns kam-]Xnsb kqNn-n-p-p. v {]b-Xv\w, h-sf D-cn-ptm AXns [z\nsb Hmw imnx, imnx, imnx C{]-Imcw aqp-hw ]d- hy-am-p--Xn Dm-Ip {]bm-ks {]bXv\w bp--Xn-\p ImcWw B[n-`u-XnIw, B[n-s sZ-hnIw Fp ]d-bp- p. {]bXv\w cp- hn-[-n- epv; B`y- - chpw Bym-nIw Fo aqp {]Im-c-nepw kw`-hn-m- _mly-hpw. B`y--c-n\v Apw _mly-n\v ]Xnhp Fm hnLv\--fp-tSbpw k-\miw kw`-hn-s s\mpw t`Z--fp-s v AwKo-I-cn--s -n-c n- p- p. FpXmWv. `K-hm imn-kz- cq-]-\m-Ip-p. AXn-\m kv]rjvSw, Cuj-v]r-jvSw, hnhr-Xw, CujXv hnhr-Xw, At-l-ns kvac-W-am-{X-bns Fm {]Im-c-n- kwhrXw Ch B`y--c--fmb {]b- Xv\- - fm-Ip- p. hnhmep-ap imn \nn-X-am-Ip-p. c, kwhm-c, izmk, \mZ, tLmj, AtLm-j, Aev]-{]m-W, alm-{]m-W, DZm-, A\p-Zm-, kzcn-X- _mly-{]-bZznXo-b m-\ p- h mIw Xv\-fpw BIp-p. DZm-l-c-W-n\p "I' apX "a' hscinmw hymJym-kym-ax, hx kzcx. am{Xm bp A-c--fpsS B`y--c-{]-bXv\w kv]rjvSw BIp_ew. kma kwXm-\x. CXypx inm-[ym-bx. p. Fp-sIm-s- m IWvTw BZn-bmb m\--fn

114

I {]mW-hm-bp-hns kv]i-\w-sImpw Ch-bpsS Dm-cWw


kw`- hn-p- p. "I' bpsS _mly-{]-bXv\w hnhm- cw, izmkw, AtLm-jw, Aev]-{]mWw Ch-bm-Wv. Cu hnj-b-ns hni-Z-m-\-n\v hymI-cWw t\m-Ww. h--fpsS ka-hr- n-tbm-Sp-Iq-Snb Dm-cWw AYhm kma-Km-\ ns coXn-Xs kmaw BIp-p. AXn-s\--n-bp Adnhpw XZ-\p-k-c-W-amb Dm-c-Whpw AXyw Bh-iyam-Ip-p. kwXm-\-ns Aw kwlnX Fm-Wv. kn, kzcw, hy-\w, hnkw, A\p-kzmcw apX-embh AXm-Xns ]c-hn-I-fmb h--fpsS kwtbmKw- sImv ]e-bn-S--fnepw \qX-\-cq]w {]m]n-p-p. Cu kwtbm-K-P-\n-X--fmb hnIr-Xn-`m-hsf "kn' Fp ]d-bp-p. GsX- nepw {]tXyI m\- n kn {]tbmKn- n-p-s-n AhnsS h-h n-Imcw Dm-Ip- n-. Fn AXns\ {]Ir-Xn-`m-hw Fp ]d-bp-p. Npcp-n h--fp- sS Dm- c- W- n ta- d Bdp \nba--tfbpw ]men--Ww.

fn kn Zin--Sp-pthm A-s\-Xs Cu temImZn-I- fnepw kwln-Xm-ZrjvSn shbv-W-sap Xmev]-cyw. AXv F{]-Im-c- amtWm A{]-Imcw Cmcyw a\-n-em--s-S- Ww. Hmtcm knpw \mep- `m- K- hoX-apv ]q- hw, ]c- hw, cn-sbpw IqSn- bp cq]w XYm cn-sbpw kwtbm-P-I\nb-aw. CXp-t]m-se-Xs bmsXmcp temIw BZn-b n kwln-X m-Zr-j vS n-sb- n ImWn- p-X - pthm AXn\pw \mep hn`m-K- DmIpw; ]q-cq-]w, D-ccq-]w, kn (c-pw-IqSn tNcp-tm-gp-m-Ip cq]w) kw[m\w (kw-tbm-P-Iw). Cu a{-n temI-hn-j-b-I-amb kwln-Xm-Zr-jvSnbpsS \ncq-]Ww \S--s-n-cn-p-p. ]rYzn AXm-bXv Cu temIw Xs ]q-cq-]-am-Ip-p. temI-hn-j-b-I-amb almkw-ln-X-bn ]q h-ns m\v ]rYznsb ImWWw Fp-X m-ev]-cyw. CXp-t]m-se-Xs khpw kwln-X-bpsS D-c-cq]w (]-c-hw) BIp-p. BImiw (A--co-w) Xs. Cu cn-sbpw knbpw hmbp Ch-bpsS km-\hpw (kw- tbm-P-Iw) BIp-p. Fs\ ]qhpw D-c-hp-amb h- kn-bn tNv Hmbn-o-cp-pthm A-s\-Xs {]mW-hm-bp-aqew ]q-h-m-\o-b-amb Cu `qX- e-nse {]mWn D-ch-m-\o-b-amb kz-tem-I-hp-ambn tN-s-Spp (kw-_-- s-Sp-p-p).

XrXo- b m- \ p-hmIw
kw_w C\n BNm-cy Xsbpw injy-sbpw A`ypZ-bs {]I-S-am-n-smv kwlnXm hnj-b-I-amb D]mk-\m-hn[n Bcw-`n-pp

kl \u bix. kl \u {_- h - k w. AYmXx kwln-Xmbm D]-\n-jZw hymJym-kym-ax. ]-kz- [n-I-c-tW-jp. A[n-tem-I -a-[n-tPym-X nja[nhn-Zy-a[n {]P-a-ym-w. Xm alm-kw-lnXm CXymN- -t X. AYm[n-t em-I w. ]rYnho ]q-c q- ] w. Zyucp--c-cq-]w. BImix knx. hmbpx km\w. CXy-[n-tem-Iw.

C u h - \ - b n C jv S - a p t em I - n s {]m]vXnsbn ]d-n-cn-p-p. Fp-sIm- s- m ^e{ip-Xn-bn Cu hnZy Adn-bp--Xp-sIm-p ^ew kztem-I-hp-ambn _-s-p-t]m-hpI Fp ]d-n-cn-p-p. Fm Cu hnZy-b psS ]c- c \jvS -s -p-t]m-bXp ImcWw BwKy-cq-]-n-ep h-\-I-fn\npw F{]Cu Aym-b-n BZy-ambn ka-Zin-bmb BNm- Imcw GXp-tem-Is {]m]n-p-hm Ignbpw Fp a\cy hgn X\np thnbpw injy-\p-th-nbpw bi-n- n-em-p-hm km[y-a Fv Hc-\p-am\w ChnsS Dm-Iptbpw tXP-n-tbpw hrn-p Dt-i-tm-Sp-IqSn p. temI--fpsS {]m]vXn-bn {]mW\p {]m[m-\y-apip`m- Imw {]I- Sn- n- p- p. \appw \psS {im- ephpw sp am{Xw a\-n-em-Ip-p. {]mW hgn-bm-bn-s hn\-bhm-\p-amb injy\pw m\-n\npw D]m-k-\- a\-tmSpw C{nbtfm-Spw-IqSn Pohm-m-hns {]tXy-Ibn \npw e`y-am-Ip bipw {_-tX- Px-{]m-]vXnbpw temIfn-te-p Ka\w \S-p-p. Cmcyw D]-\n-jDm-I-s. AXn-\p-tijw kwln-Xm-hn-j-b-Iambn D]-\n-j- p-I-fn ]e-bn-Spw ]d-n-cn-p-p. Fm ]rYzn ns\ hymJym-\n-p--Xn\p {]Xn sNbvXp-sImv BZy h-sapw ZyptemIw cm-as h-sapw AXns\ \ncq-]Ww sNp- p. h- -fn-ep- m-Ip AXp-t]mse BImiw kn (C-hbpsS kwbp--cq-]w) knsb "kwlnX' Fp ]d-bp-p. B kwln-X-Xs Fpw ChnsS ]d-b-s-n-cn-p-p. (Cu IY-\-ns icnhym]-I-cq]w [cnv temIw apX-em-b-hsb kzw hnj-b- bmb Bibw Fm-sWp a\-n-em-Ip-n-.) -fm-ptm AXns\ "alm-kw-lnX' Fp ]d-bp-p. AYm-[n-Pyu-Xn-jw. Anx ]q-cq-]w. BZnXy kwlnX AYhm kn Ap-{]-Im-c-n-epv kzcw, D-c-cq-] w. B]x knx sshZypXx km\w. hyRvP-\w, kzmZn, hnkw, A\p-kzm-cw. Ch-Xs knCXy-[n-Pyu-X n-jw. bpsS A[n-jvTm-\- am-Ip--X p-sImv ]-k-n-sb- -t]cn {]kn--am-bn-on-cn-p-p. Cu kn-Iv An Cu `qX-e-n kpe-`-am-Wv. AXn-\m AXns\ Av B{i-b--fp-s-Xv Hcp hkvXp-X- bm-Wv. CXp-t]m- kwln-X- bpsS ]q-h-sap Icp-Xp-p. kqcy se- Xs ]qtm--amb alm- kw- ln-Xbvpw AYhm alm- Zyptem-I-n {]Im-in-p-p. AXn-\m AXns\ D-cknpw Av B{i-b--fpv AXv temIw, tPymXn- cq] (]-c-h) sap ]d-bp-p. Ch cn \npw Dv, hnZy, {]Pm, Bmhv Ch-bm-Ip-p. Fs\ h-- hn-Xp-Im-cWw taLw Xs knbpw AXp-t]mse -

115

I sshZyp-X-i-n-Xs tlXphpw (k-m-\w) Bbn ]d-b-sSp-p. Cu a{-n tPymXnhn-j-bI kwln-Xsb hnnv tPymXn-p-I-fpsS kwtbm-K-n\npw \m\m-{]-Imc-n-ep `uXnI hkvXp--fpsS {]Im-i-\fpw AhbpsS hnm\ cl-kyhpw a\-n-em-p-p. B tPymXnp-I-fpsS kw_--n \npw D-hn-n-p t`mKy-]Zm-v Pe-ns \maw sImSp--s-Sp-Ibpw Ahsb-m-n-tbpw D-n- bn hnZyp-ns\ kwtbm-PI-sap ]d-b-s-Sp-Ibpw sNp-p. Fp-sImsm Cm-e-p sshm-\n-I sshZypXn kw_- - n \npw \m\m- hn-[- n- ep `uXn- I-hn-Im-k- {]I- S-am-nm-Wn-p-p. thZ--fn Cu `uXn-tIm--Xn-m-bp km[-\bpw \m-bp-]tZ-in--s-n-cn-pp Fv CXn \npw hy-am-Ipp; Fm ]c-c \in-p-t]m-b-XpIm-cWw AXns\ {Kln-n-p--h-cpw, {Kln-n-p-hm Ignhp--hcpw Zp-`-am-bn-on-cn-p-p.

Im-e-n imkv{X-hn-[n- b-\p-k-cnp btYm-NnXw \nb-a-]c- ambn amXm-]n-Xm- km- t\m-ev]m- Z-t\m- t-i- tm-Sp-IqSn \S-- s-Sp kl-hmkw Xs km\w (k-m-t\mn-bpsS Imc-Ww) BIp-p. bmsXm-cp- Cu clkyw a\- n- emn km- t\m- n-bpsS Dt- i- tm-Sp-IqSn EXpIm-e-n [-bp--ambn kv{Xok-l-hmkw \S-ppthm Ah \n-b-ambpw Xs Cm-\p-k-c-Wap t{ijvT km-\s {]m]n-p-p.

AYm-ym-w. A[cm l\px ]qh-cq-]w. D-cml-\ p-cp--c-cq-]w. hmIvk- nx. Pnlzm km-\w. CXy-[ ym-w.

Cu a{-n ico-chn-j-b-I-amb kwlnXm hoWs D]-tZ-in-n-cn-p-p. ico-cns {][m-\-amb AwKw apJ-am-Ip-p. AXn-\m apJ-ns Ah-b-hfnXs kwln-X-bpsS hn`m-K- ImWn--s-Sp-p. apIfnse XpS-sbp ]c-hhpw Xmgs XmSn-sbp kwln-X-bpsS ]q-hhpw BIp-p. Cu cn-sbpw AYm-[n-hn-Zyw. BNmcyx ]q-cq-]w. At- hm-kyp-- kwtbm-K-n\nv Ch-bpsS ay-`m-K-n A`n-hy-c-cq-]w. hnZymx knx. {]h-N\w km-\w. CXy[n hnZyw. am-Ip hmWn-Xs knbpw Pnlzm km-\hpw (hmWo- c p-] - a m-I kn-b psS {]I-S - a m-I p Imc- W w) Cu a{-n hnZysb kw_-np kwlnXm hoXsbmIp-p. Fp- sIm- s- m Pnlz-sb- q- SmsX a\pW-n-ep D]-tZiw sImSp--s-n-cn-p-p. CXp-h-gnjyp bmsXmcp hmpw D- cn-p-hm kmy- a-. hmWnbmbn hnZym-{]m-]Xn-p clkyw a\-n-em--s-Sp-p. v bn Akm- [m-c-W-amb in nXn-sN- p- p. hmWo-Zzmcm F{]-Imcw h-k-n-bn Hv ]q-hhpw asmv {]m\ \Sn a\p-jyp ico-c-ns t]mj-Whpw ]c-h-hp-am-bn-cn-p-pthm AXp-t]mse Xs ChnsS AXns\ t{ijvT-am-p- -Xn-\p Fm kma-{KnIfpw {]m]nhnZym-cq-]-kw-ln-X-bn Kpcp-hm-Is ]q hhpw `np-hm km[n-p-p. HmwIm-c-kz-cq-]amb ]c-ta-iz-cs hn-\b-tm-Sp-IqSn Kpcp-hns\ tkhn-p hnZym-`n-em-jn\ma-P-]-n\npw ]c-am-m-hn-t\bpw {]m]n-p-hm bmb injy ]c-h-hp-am-Ip-p. AXp-t]mse knkm[n-p-p. C{]-Imcw hmWn-bn imco-cn-Ihpw Bbn cp- h- - fpsS kwtbm-Kw- sImv Fns\ aqmhn-jb-I-hp-amb cp-X-c-n-ep DXn kwPm-X-am-pa-Xmbn Hcp ]pXnb h-ap-m-Ip-pthm AtX-{]-Imcw -Xn-\p Ignhp \nd-p-\np-p. Cu cl-kys Kpcp-hn-tbpw injy-tbpw kw_--n \np--hna\-n-emn bmsXmcp a\p-jy Xs hmWnsb bYmp hnZy m\w-Xs ChnsS kn- bm-Ip-p. Cu tbmKyw D]-tbm-Kn- p-pthm Ah hmIvin {]m]n-nv hnZym-cq-]-kn {]I-S-am-Ip--Xn-\p Imc-W-amWp {]h-NAXp-h-gn-bmbn A`o-jS- ^-es {]m]n-p--Xn kav \w. Kpcp-hns D]-tZ- ihpw injys {im-]q- ap {ih\mbn `hn-p-p. Whpw {Kl-Whpw Xs km\w BIp-p. bmsXm-cp Cu clkyw a\-n-emn hnZzm-\mb Kpcp-hns\ CXoam alm kwlnXm b Gh-taXm alm-kwtkhn-p-pthm Ah Xo-bmbpw hnZysb {]m]n-nv lnXm hymJymXm thZ. kw[o-btX {]Pbm ]ipm\n-bm-bn- o-cp-p. `nx. {_-h-tk-\m-m-tZy\ kphtW temtICu a{-n Ap-{]-Im-c-n ]d-n-cn-p alm- kw-ln- X-I-fpsS bYm-m-\-^ew ]d-b-s-n-cn-pCu a{- n kwln-Xm-cq-]-n {]Pm-h\w \Sp. Chsb Adn-bp--h\p Xs C--\p-Iq-e- amb kmn-bnv km-\-{]m-]vXn-p clkyw a\-n-em-p-p. \s {]m]n-p-hm Ignbp-Ibpw hnZy-h-gn-bmbn {_ Cu {]Pm-hn-j- b- kw- ln- X-bn amXm- hm- Is ]q-hhpw tXP----\mbn `hn-p-Ibpw sNp-p. Xs Cm-\p]nXmhv ]c-h-hp-am-Ip-p. cp h--fpsS knk-c-Wambn \m\m-{]-Im-c-n-ep arK--tfbpw Aw bn\npw Hcp ]pXnb hw Dm-Ip--Xp-t]mse amXmapX-emb t`mKy-]-Zmtfbpw km-Zn-p-hm Ign-bphn-sbpw ]nXm-hn-sbpw kwtbm-K-n \npw D-hnp. C{X-am-{X-a-, Ah\p kz-tem-I-{]m-]Xnbpw Dm-Ipv p km-\w-Xs Cu kwln-X-bn cn-sbpw p. Ch-aqew temI-hn-j-b-amb kwln-X-bpsS m\kn (kw-bp kzcq-]w) BIp-p. AXp-t]mse EXp-

AYm-[n-{]-Pw. amXm ]q-cq-]w, ]ntXm--c-cq-]w. {]Pm knx. {]P-\\w km-\w. CXy-[n-{]-Pw.

\.

116

I m kzmZn D-a-temIfpw tPymXnhn-j-b-I-amb

Xm-X vkw-_-`q-h. k tat{m-ta-[bm kv]rtWm-X p. Aar-X ky tZh [mctWm `qbm-k w. icocw ta hnNjWw. Pnlzm ta a[p-a-am. Im`ymw `qcn hn{ip-hw. {_Wx tImtimkn ta[bm ]nln-Xx. {ipXw ta tKm]m-b.

awK-e-a-b-amb hf-sc-b-[nIw hmp-Isf {ihn-p-sIm-nm\-m \m\mhn-[-n-ep `uXn-Ih-kvXp-fpw cn--tW. AXm-bXv Fs I--fn BNm-cy-\m {]Pm-hn-j-b-Ik-n-bpsS m\-m km-\-fpw hn--s cl-kys ]q-ambn {ihn-p--Xn-\p hnZym- hn-j-b-I-kw- ln-X-bpsS m\-m hnZybpw {_- in-bp-m--tW. F\nv A-bpsS awK-f-a-b-amb tX- Pv Bym-nI kwlnX Ch-bpsS hnm-\-m bip {ihn-p--Xn-\p Ah-kcw e`y-am-tW. tl HmwIm-cta! \o ]c-ta-iz-cs \n[n-bm-Ip-p. AXm-bXv B hmIvi-n-{]m-]vXnbpw DmIpw Fp a\-n-em--Ww. ]q-{_ ]c-ta-iz-c \nn \nd-n-cn-pp; Fp{ipXn-bn Fm kwln-X-I-fp-tSbpw m\-ns sIm-s-m \man-\m-a-s-s B{i-bn-n-cn-p-p. kmaq-ln-I-amb ^esf ]d-n-cn-p-p. {ipXn CuizCs\ Bbn-cp-npw \o a\pjycpsS euInI _pncs hmWn-bm-Ip-p. AXn-\m CXns clkyw a\-nbm s]mXn-b-spw Ccn-p-p. euIn-Iamb X-emn {i-tbmSpw hnizm-k-tm-Spw-IqSn D]-cyp--amb fm A\p- km\w sN-s-Sp-- h-cpsS _pn- bn \ns D]m-k-\-Isf A\p-jTn-m \n-t-lambpw Fm ^ev {]`mhw hy-am-bn-cn-p-n-. tl tZhm, \o tI-s -tfbpw {]m]n-p-hm km[yam-Ip-p. D]-tZ-is cn-q. AXm-bXv F\nv bmsXm-cp-]-tZiw {ihn-p--Xn-\p km[n-pthm AXns\ Rm kvacn-pNXpm-\ p-hmIw sImv AX-\p-k-cnv Fs PohnXw Bhn-jv-cn-p-bivO--km-ar-j-t`m-hn-iz-cq-]x. Otmt`ym[yarXn\p Ir]-sN-p. kw _ w C\n sFi z- c ys A`n- e - j n- p- hpthn lh\w \S-p--Xn-\p a{s Bcw-`npp

Cu \mem-a-\p-hm-I-n ta{ipXw tKm]mb Cu hmIyw hsc ]c-{_ ]c-am-m-hns {]m]n-m-h-iy-amb _pn-_-ehpw imco-cn-I-_-ehpw {]m]n-p--Xn-\p Dtiy-tm-Sp-IqSn ]c-ta-iz-c-t\mSv At-l-ns \ma-amb HmwIm-c- ]mcm {]mn-p--Xn-\p {]I-c-W- \ntin--s-n-cn-p-p. Hmw F-Xv, thtZm---fmbn ]c-taiz-c-\p \ma--fn-semw t{ijvThpw k-cq-]-hp-am-Ipp. Fp-sImsm Hmtcm a{- n-tbpw BZn- bn HmwImcw D-cn--s-Sp-Ibpw HmwIm-c-ns Dm-cWw kq thZ--fpsS Dm-c-W-^ew {]m]vXam-p-Ibpw sNp- p. AXp-t]mse Ahn-\m-in-bmb thZ--tfmSpw Cu HmwImcw {][m-\-cq-]n {]I-S-am-bn-cn-p-Ibpw sNpp. HmwImcw \mahpw ]c- ta- iz-c \manbpw BIp-p. AXn\m cpw ]c-kv]cw A`n--am-Wv. {]W-h-cq-]amb B ]c-a m- mhv AJn-e - n-tbpw ]c-ta-i z-c BbXp ImcWw ""C{'' F t]cn {]kn--\m-bn-cn-p-p. B C{ Fs ta[min-bm k--am--s. "[o[m-cWm-hXo ta[m' F tImi-hm-Iy-a-\p-k-cnv [mcWm inbm k--amb _pn-bpsS \maw "ta[m' Fm-W.v ]cam-mhv Fs ]Tn-Xpw {Kln--Xp-amb `mh-sf hlnp--Xn-\p in-bm k--\m-tW Fp Xmcyw. tl tZh, Rm A-bpsS Assl-XpIo Ir]-bm B Aar-X- amb kzcq-]s kzw lrZ-b-n hln-p-h-\m-bn-o-c-s. A-bpsS D]m-k-\-bn bmsXm-cp-hn[-amb hnLv\fpw kw`-hn-m-Xn-cn-p--Xn\v Fs icocw tcmK-c-ln-X- am-n-o-tW. Fs Pnlz ApX-I-c-amb a[p-c-hm-Wn-bm A-bpsS a[p-c-\m-a--tfbpw KpW--tfbpw Ionv Ah-bpsS a[p-c-ckw Bkz-Znp- -Xmbn `hn--tW. Rm Fs cp I- hgn

Bh-lo hnX-\zm\m Ihm-Wm-No-c-am--\x. hmkmwkn aa Kmh-. A-]mt\ N. k-Zm. XtXm. ta {inbam-h-l. temaimw ]ip`nx kl kzmlm.
\mem-a-\p-hm-I-nse D]-cyp--amb Cu Awi-n sFizcys Imwn-p kIm-c-a-cmb a\p-jypthn ]c-ta-iz-c-t\mSp {]mn-p-sImv AKv\n-bnev BlqXn \Ip coXn- sb-n ]d-bp- p. "Atbm AKv\nbpsS A[n-jvTm-Xm-hmb ]c-ta-izc, Fs kz- am-bn-p Bh-iy-n\p thn-h-m hnew_w IqSmsX \m\m-{]Im-c-n-ep-ff hkv{Xfpw tKmfpw `n-p--Xn-\p Fm hkvXp-fpw Ftmgpw Zm\w sNp- I, Ahsb A`nhr-n-s-Sp-p-I, AXp-t]mse Ahsb \hq-\-am-n--cnI. \q F\n-p-thn BSv apX-embn tcma--tfm-Sp-Iq-Sn-bhbpw ap Xc-n-ep-ap-f-Af arK-k-ln-X-amb sFiz-cytbpw {]Zm-\w-sN-q. AXm-bXv Fm t`mK-km-a-{K-ln-Ifp-tSbpw km[-\m-cq-]-amb [\s \o F\n-mbn Zm\w sNpI F- XmWv {]m- \- bpsS Bi- bw. Cu a{s D-c n- nv "kzmlm' F hmtm-Sp-IqSn AKv\n-b n BlpXn sN-Ww. CXv sFiz-cy-{]-]vXn-p km[-\-bmIp-p. kw_- w- -B-Nm-cy {_-Nm-cn-bpsS lnXmw F{]Imcw lh\w \S-Ww? CXns hn[n-I ]d-bp-p.

B ambp {_-Nm-cnWx kzmlm. hnam-bp {_-Nm-cnWx kzmlmx {]am-bp {_lva-Nm-cnWx kzmlm. Za-bp {_lva-Nm-cnWx kzmlm. iam-bp {_lvam-Nm-cnWx kzmlm.

117

\mem-a-\p-hm-I-ns Cu Awi-n injy-ln-X-n\mbn BNm-cy GsXmw a{-Zzmcm lh\w sNWtam Ahsb hn-n-cn-p-p. BNm-cy "D-a-{_lva-Nm- cn-I Fs-b-Sp- hnZy-b-`y-kn-p--Xn\p hcs' Fp Dt-iy-tm-Sp-IqSn a{w sNmn "kzmlm' F Dm-c-W-tm-sS BZym-lpXn \Is; "Fs {_-Nmcn Im]-Sy-iq-\y-\m-bn-cn-s' F Dt-i-tmsS a{w sNmn "kzmlm' F Dm-c-W-tm-Sp-IqSn cm-as BlpXn kan--s. ""{_lva-Nm-cn-I C{n-bsf Aa-h-cp- n-b-h-cm-bn-o-cs' Cu Dt-i-tm-Sp-IqSn \mem-as BlpXn kan--s. AXp-t]mse ""{_lvaNm-cn-I a\-kkns\ kzm[o-\-n-em-n-b-h-cm-bn-cn-s'' v Cu Dt-i-tm-Sp-IqSn at{m-m-c-W-]qIw"kzmlm' i_vZ-tmsS Am-as BlpXn kan-s. kw_- w- -B-Nm-cy Xs euIn-Ihpw ]mc-eu-In-I-hpamb lnX-p-thn F{]-Imcw lh\w \S-Ww? AXns hn[nIsfn ]d-bp-p.

"F{]-Imcw kakvX Pe {]hm-l-fpw Xmgv `mK-tbvsm-gpIn kap-{Z-n tNcppthm F{]-Imcw amk-Zn\- -fpsS Ayw kwh-- c-cq-]-am- Ip Ime-n sNp tNcp-pthm tl hn[m-Xm. A{]-Imcw Fs ASp- Fm `mK-p-\npw {_-Nm-cn-I hcp-Ibpw Rm Ahp hnZy-bp-]tZ-in-nv awK-f-Im-cn-I-fmb D]-tZ-ifpw \In Fs I-hy- tbpw AXp- t]mse AbpsS B-tbbpw ]men-p-sImv Pohn-s' Cu Dti-tm-Sp- IqSn a{-ap- - cnv "kzmlm' i_vZ- tm- Sp-ISn Bdmas BlpXn An-bn An--Ww. "tl ]c-am-! Av AJn-e-n-tbpw hn{i-am-\-am-Ip-p. Ctm F\n-p-thn A-bpsS Znhy-kz-cq-]s {]Im-in-n-pX-cn- Ibpw Fs kzoI-cn-bpw sNbvXm-epw. Cu Dt-itmsS a{-ap-cnv "kzmlm i_vZ-tm-Sp-IqSn Ggmw BlpXn An-bn CS-Ww. C{]-Imcw Cu temI-n-sbpw ]c-tem-I-n-sbpw D-Xn-p ]c-am-m-hn-t\m-Sp {]m-\bpw AtXm-SpIq-Sn-bp lh-\-hp-am-sWp ]d-b-s-n-cn-p-p.

`q`phx kph-cnXn hm GXm-kvXnkvtdm hymlrX-bx. Xmkmap l kvssaXmw NXpYow amlm-N\mem-a-ym-b- ns Cu Awi-n BNm-cy Xs akyx {]th-Z-b-tX. al CXn. XZv{_-. k Bm. lnX-n-\p-thn sN-s-tS lh-\s hn- n- cn-p- AMvKm\y\ym tZh-Xmx. `qcnXn hm Abw temIx. p. "Bfp- I-fn Rm bi- kzn-bm-I-s. temI-n Fs `ph CXy- -c n- w. kph- c n-X yku temIx. al bi-ns kuc`yw k{X hym]n- -s. Fs bi-n\p CXym-Zn-Xyx. BZn-tXy\ hmh kth temIm aloIf--ta- BN-c-W--sfmpw Fn\npw b-t .
Dm- Im-Xn- cn-s' Cu Dt- iy-tmsS "btim Pt\ km\n' F a{s D-cn-p-sImv "kzmlm' ]Z-tm-Sp-IqSn BZym-lpXn An- -Ww. "alm-[-\n-I- \-msc At]-np Rm AXy-[nIw k--\mbn `hn-s' Cu Dt-is ap \n n a{ s D- c n- p- s Im v "kzmlm' i_vZtmsS cm-as BlpXn An-bn An-Ww. "tl `K-h, Rm A-bpsS Znhy kzcq-]-n {]th- i n- s' Cu Dt- i - t msS a{ w D- c nv "kzmlm'i_vZ-tmsS aqm- a- s BlpXn An- bn- en- Ww. "tl `K-h A-bpsS Znhy- kz-cq]w Fn {]hnjvS-am-bn-o-cs' , Fs a\-n nXn-sN-s'Cu Dt- i-tm- Sp-Iq-Snb at{m-m-cW klnXw "kzmlm' i_vZtmsS \mem-as BlpXn An-bn kan--Ww. "tl `K-h, Bbn-c--W-n\p imJ-I-tfm-Sp-Iq-Snb AbpsS B Znhy-cq-]-n [ym\-\n-a--\mbn Rm kzmbam-bn-s hnip--\m-bn-o-cs' Cu Dt-i-tm-Sp-IqSn at{m-m-c-W-]qw "kzmlm' i_vZ-tm-Sp-IqSn Amas BlpXn An-bn Hgn--Ww. Cu Am-as A\p-hm- I-n `qx, `phx, kzx, alx Cu \mep hymlr-Xn- I- fpsS (a-{- -fp- sS) D]m-k-\m- c- lkyw ]d-nv AXns ^es hn-p-p. BZy-ambn `qx, `phx, kzmx Cu aqp hymlr-Xn-I {]kn---sf Imcyw ]d-n-cn-p-p. Fm Ch-sb-q-SmsX \memas hymlr-Xn-bmb "alx' F-Xns D]m- k\m clkyw hfsc apt] Xs alm-N-a-ks ]p{X {Kln-n-cp-p. Cu \mep hymlr-Xn-I-sfbpw \mep {]Im-c--fn {]tbmKnv D]m-kn-p--Xn-\p hn[n-I app-]-d-np B Imew apX {]N-cn-p-sIm-n-cn-p-p. CXn-\p-tijw Cu \mep hymlr-Xn-I-fn F{]-Im-c-n-ep `mh-\ItfmSp-IqSnb D]m-k\ \S-Ww Fp CXv a\-n-em-p-p. Cu \mep hymlr-Xn-I-fn F{]-Im-c-n-ep `mh-\-I-tfm-Sp-IqSnb D]m-k\ \S-Ww Fp CXv a\-n-em-p-p. Cu \mep hymlr-Xn-I-fn \mem- a-t-Xmb "alx' Ghpw {][m\-s--Xm-Ip-p. AXn-\m D]mky tZh-X-I-fn "alx' hymlr-Xnsb {_-ns kzcq-]-sap a\-n-em--Ww \mem-as hymlr-Xn-bmb "alx' {_-ns \ma-amb-Xp-sImv {_w-X-s-bm-Ip-p. Fp-s Im-s- m {_w Fm-n-sbpw Bm-hm-Ip-p, k-kz-cq-]-amIp-p. ap Fm tZh-X-I AXns AwK--fp-am-Ipp. AXn-\m GsX- nepw Hcp tZhX Cu hymlr-XnIfm

bti m Pt\k m\ n k zml m. t{i bm hkytkmkm\n kzmlm. Xw Xzm `K {]hn-im\n kzmlm. k am `K {]hni kzmlm. Xkvan klkvdimtJ \n `Kmlw Xzbn artP kzmlm. -

]-am- \ p- h mIw

bYm]x {]hXm bn bYm amkm AlPcw. Ghw amw {_-]m-cn-tW-[m-Xcm-b-p-k-Xxkzm-lm. {]Xn-thtimkn{] am `mhn {] am ]Zy-kz.

118

I D]m-kn- -s -Sp-p-s h-n AXv k-kz-cq-]-\mb


]ctaizcs Xs D]m-k\ F Imcyw ad-p-t]m-IcpXv. Fm tZh-X- Ifpw At-l-ns Xs AwKfm-bXp-sImv ap tZh-X-I-fpsS D]m-k-\bpw At-lns Xs-bm-Ip-p. AXn-\p-tijw Cu hymlr-Xn-Ifn temI-sf-n Nnn-p--Xn-\p hn[nbpw C{]-Imcw ]d-ncn-p-p. "`qx' CXv ]rYzn-sb-p-dn-p-p. "`qhx' A-co-t-bpw, "kzx' kp{]-kn--amb kz-tem-I-t-bpw, "alx' CXv kqcy-t\bpw Ipdn-p-p. Fp-sImsm kqcy-\n\npw Fm temI-fpw alnam\znX-am-bn-smn-cn-p-p. `qx, `phx, kzx Cu aqp hymlr-Xn-Ifpw B ]c-ta-iz-cs hncmSv ico-ccq-]-am-Ip Cu qe {_m- WvUs Ipdn- p- p AXm- bXv ]c- ta- iz- cs AwKns \mahpw AXp-t]mse "alx' F \mem-as hymlrXn Cu hncmSv ico-cs {]Im-in-n-p AXns B-kz-cq-]-am-Ipp ]c-ta-iz-cs\ Ipdn-p--Xp-am-Ip-p. "alx' CXp kqcys \maw BIp-p. kqcys Bmhpw ]c-ta-iz-c Xs-bm-Ip-p. AXn-\m kqcy-cq-]-n \nv Fm temI--tfbpw At-lw-Xs {]Im-in-n-psIm-n-cn-p-p. AXp-sImv ChnsS kqcys D]-e-W-n\npw Cu hncmSv ico-cs {]Im-in-n-p-sImn-cn-p CXns B-cq-]amb ]a-tc-iz-c-s\-s D]m-k- \-bpsS ey-am-n-bn-cn-p-p.

-Xn-\m Xs ka-kvtX-{n-b-fpw kz-amb hnj-bsf {]Im-in-n-p-hm Ihn-hp--Xm-bn-o-cp-p. a\-ns\-q-SmsX Hpw kmy-a-. AXn-\m Fm tPymXn-pI-fnepw {][m\w N{-s\pw a\-n-s\-s "alx' hymlrXn cq]w Fpw Adn-bWw. Fp-sIm-s-m N{-\n\npw AXm-bXp a\-n \np-Xs Fm tPymXncq-t]-{n-b-fpw aln-a m-\zn-X-am-bn-sm-n-cn-pp. C{]-Imcw a\-ns cq]-n ]c-ta-iz-cs\ D]m-knp--Xn-\p hn[n hy-am--s-n-cn-p-p. CXp-t]mse Xs thZ--fpsS hnj-b-nepw hymlr-Xn-I-fpsS {]tbmKw-aq-e-ap ]c-ta-iz-tcm-]m- k-\-bpsS {]Im-c- \nt-in-s-n-cn-p-p. CXm-W-Xns `mhw. "`qx' CXv EtKz-Z-am-Ip-p. "`phx' kma-th-Zhpw "kzx' bPpth-Zhpw "alx' {_hpw BIp-p. Fp-sIm-sm {_-n\npw Fm thZ-fpw aln-am-bp-am-bn-cn-p-p. Fm thZ--fnepw hn-n-p kakvX m\-fpw ]c-{_--]-c-ta-iz- c-\n\n-p-Xs {]I-Shpw At-l-n\n-p-Xs hym]vX-hp-am-Ip-p. AXp-t]mse B ]c-ta-iz- cs XXz--fpsS h\w Cu thZ--fn ImWp-Ibpw sNpp; AXn- \m CXv At- l-ns alnX-s-bm-Ip-p. C{]-Imcw thZ--fnse Cu hymlr-Xn-IfpsS {]tbm-Kw-sImv D]m-k\ sN-Ww.

`qcnXn hm Anx. `ph CXn hmbpx. kph-cnXym ZnXyx. al CXn N{-amx. N{-akm hmh khmWn tPymXowjn alo-b-t. `qcnXn hm ENx. `ph CXn kmam-\ n. kph- c nXn bPpw- j n. al CXn-{ _- . {_Wm hmh kth thZm alo-b-t.
CXp-t]mse Xs hopw tPymXn- p-I-fn Cu hymlrXn-IZzmcm ]c-ta-iz-cs D]m-k-\m-{]-Im-c- \nt- in- s-Sp-p. "`px' F hymlrXn An-bpsS \ma-am-b-Xn-\m An Xs-bm- Ipp Fp `mhw. An-tZ-hX hmWn- bpsS A[n-jvTm-\- tZ- h-Xbpw hmWn Hmtcm hnj- b--tfbpw hyamn {]Im-in-n-p--Xp-Im-cWw tPymXnpw BIp-p. AXn-\m AXpw tPymXn-p-IfpsS D]m-k-\-bn "`qx' Fp tXmp-am-dm-Ip-p. "`phx' CXv hmbp-hm-Ip-p. hmbptZ-hX XzKn-{n-b-ns A[n-j vTm-Xmhpw XzKn-{nbw kv]i-\s {]Im-in-n-p--Xp-amb tPymXn-p-am-Ip-p. AXn-\m tPymXn-hn-j-b-I-amb D]m-k-\-Ifn hmbp-hnt\bpw Xzn-t\bpw "`phx' cq]-n a\-n-em--Ww. "kzx' CXv kqcy-\m-Ip-p. kqcy t\t{X- {n- b--fpsS A[njvTm-Xm-hm-Ip-p. t\t{X-{n-bhpw kqcys klm-b-tmSp-IqSn cq]s {]Im-in-n-p tPymXn-m-Ip-p. AXn\m tPymXnhn-j-b-I-amb D]m-k-\-I-fn kqcy-t\bpw t\t{X-{n-bbpw "kzx' F hymlrXn cq]-n a\n-em--Ww. "alx' F \mem-as hymlrXn N{-\msWp tXmp-p. N{ a\-ns A[n-jTm-\-tZ-h-X-bmv Ip-p. a\-ns klm-bm a\-tm-sSm-p-h-kn-p-

`qcnXn ssh {]mWx. `ph CXy-]m-\x. kph-cnXn hym\x. al CXy-w. At\ hmh kt {]mWm alo-b-t. Xm hm GXm--X-kvd--Xp[m. NX-kvd-X kvtdm hymlr-X-bx. Xm tbm thZ. k thZ {_. kthkvssa tZhm _en-am-h-l-n.
A X n- \ p - t i j w { ] mW s hn j - b - n C u hymlrXnIfpsS {]tbm-Kw-sIm-p {]Im-c-sf {Klnn-p-p. "`qx' {]mW\pw "`phx' A]m-\\pw "kzx' hym\\pw BIp-p. Cs\ PKZv hym]n-bmb kakvX {]mWXs-bmWv Cu aqp hymlr-Xn-I-fpw. Aw "alx' cq]-amIp \memas hymlr-Xn-bm-W.v Fp-sIm- s-m F{]-Imcw hymlr-Xn-Ifn "alx' {][m-\-am-bn-cn--pthm AtX-{]-Imcw Xs Fm {]mWtbpw t]mjWw \Sn Ah-bpsS aln-asb \ne-\np-Ibpw hfp-Ibpw sNp--Xp-Im-cWw Ahsb At]-nv Aw {][m-\-s-Xm-Ip-p. AXn-\m {]mWs A-cym-an-bmb ]ctaizcs D]m-k\ A-ns cq]-n \S--s-S-Ww. C{]-Imcw \mep hymlr-XnItfbpw \mep {]Im-c-n {]bp- - amn D]m-kn- p-- Xn-\p coXnsb ]d-nv AXv {Klnv D]m- kn-p--Xp-sIm- p- m-Ip ^esf-p-dnp ]d-bp-p. \mep {]Im-c-W-fn-embn {]bp--amb Cu \mep hymlr-Xn-I-fp-sSbpw D]m-k- \-I-fpsS clkyw bmsXmcp- Adn-bp-pthm AXm-bXv a\-n-em-n-bnv AXn-\\p-k-c-W-ambn ]c-{_ ]c-am-m-hns\ D]m-kn-p-pthm Ah {_s Adn-b p-Ibpw ka-kvX -tZ-h -X -I fpw

119

I Ah\p ImgvN kan-p-Ibpw

p. Ay-Im-ev B alm-]p-cp-j B am-nIqSn ico-cns shfn-bn ISv "`px' Fp ]d-bs-Sp An-bn nXn-sN-p-p. {_- m\n {_-tem-I-ntep t]mIp-tm Ah BZy-ambn tPymXna-bnbpw jjvTm-\ p- h mIw A`n-am-\n-bp-amb An-tZ-hX- bpsS A[n-Im-c-n hpk b Gtjmlr-Zb BIm-ix. Xkvan-bw tN-cp-p. A\-cw hmbp-hn nXn-sN-p-p. AXm-bXv ]pcptjm at\m-a-bx. AartXm lnc--bx. `qan-ap-X kqcy-tem-Iw-h-sc-bp Fm BIm-i--fnepw Cu A\p-hm-I-n \mep-kw-K-Xn-I ]d-n-cn-p- bmsXm- cp-s A[n- Imcw \ne-\np- pthm bmsXmv v p. Ah-bpsS kw_w ]qm-\p-hm-I-n ]d-n- Fpw k-cn-p hmbp-hns A[n-jTm-\-tZ-h-X-bm-bnp D]-tZifn\npw hyXy-kvX-hp-am-Ip-p. B D]- cn-p-pthm bmsXmv "`phx' F t]cn Am-a-ymb-n hn--s-n-cn-p-pthm AXns Xs A[ntZifpsS ]qo-I-c-W-n- \mbn CXv Bcw-`n-p-p. Im-c-n Ah sNp-tN-cp-p. B tZhX Ahs\ "kzx' ]qm- \p-hm-I-n a\- ns A[n-jvTm\ tZh-X-bmb F t]cn hn--s-Sp kqcy-tem-I-n FnN{s\ C{n-b--fpsS A[n-jvTm\ tZh-X-I-fpsS {]Im-i- p-Ibpw ]noSv AhnsS \npw "alx' F t]cn hnfnI Fp hnti-jn- n-n-cn-p-p. Ah-bpsS {_-cq-]-n- -s-Sp "{_' n nXn sNn-p-Ibpw sNpep D]m-k\ sNp--Xn-\p bpnbpw a\-n-em-- p. sp Ign-n-cn-p-p. B at\m-ab ]c-{_w AJn-eB]vt\mXn kzmcm-Pyw. B]vt\mXn a\-k-kv]n-tbpw A-cym-an-bmb ]pcp-j Fhn-sS-bm-Ipp; Xnw. hmIv]-Xn-p-jv]-Xnx. t{im{X-]-Xnhn-mAt-l-ns D]-e_v[n FhnsS \np-ap-m-Ipp \-]-Xnx. GX-tXm `h-Xn. Cmcyw Cu A[ymb-ns BZymw-i--fn D]-tZ-inn-cn-p-p. Aym-b-nse Cu Awi-ns Bibw {_-tem-I-n {]Xn-jvTn-X-\mb B alm-]p-cp-j ap]- d - -X p-t]mse bmsXmv Cu lrZ-b - ns GX-h- -bn-em-Ipp F Imcyw Cu A\p-hm-Ins A`m-Kv AwKp-jT- am-{X-amb ]cn-Wm-a-tm-Sp-Iq-Snb aqm-aw-i-n ]dpI-gn-p. A\p-hm-I-nse Cu v BImiw Dm- bn-cn-p-pthm AXns Cu hnip Awi-ns Bibw Ah kzcm-m-bn-o-cpp Fm{]Im-i-kz-cq-]\pw Ahn-\m-inbpw at\m-a-b\pw A-cym-an- Wv. AXm-bXv apIfn {]Ir-Xn-bpsS A[n-Imcw \nebp-amb ]c-ta-iz-c hncm-Pn-p-p. CXp-Xs At-l- \np-n-. Fnepw AXp kzbw Xs {]Ir-Xn-bpsS ns kmm- Xvm-c- am- Ip-Xv AXns\ {]m]n-p- -Xn\p A[n-jvTm-Xm-h m-bn-o-cp-p, Fp-s Im-s-m a\ap e--fn-tepw t]mtI--Xmbn hcp-n-. ns ka-kvXm-x-I-c-W-k-ap-Zm-b--fpsS kzman-bmb A-tcW Xmep-tI. b Gj kvX\ Chm-h-ew- ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-p. AXn-\m hmWn, Np-v, _- t X. tk {- t bm- \ nx. b{Xmku tIimtm t{im{Xw, BZn-bmb ka-kvtX-{n-b-fpw Ah-bpsS tZhhnh- t X. hyt]mly ioj- I - ] m- t e. `qcn- X-Ifpw AXp-t]mse hnm-\- kz-cq-]-amb _pn-bp-sSbpw Xyu {]Xn-Xn-jvT -X n. `ph CXn hmbu. kph-c n- kzman-bm-bn-o-cp-p. AXm-bXv Ch-sbmw Ah--[o-\am-bn-o-cp-p. BZyw ]d-n-cn-p B km[-\-bn Xym-Zn-tXy. al CXn {_-Wn. \npw D]-cyp--amb ^ew e`n-p-p. B ]c-{_-]-c-ta-iz-cs\ Xs lrZ-b-n {]Xy-BIm-i-icocw {_. kXym {]mWm-cmaw a\ am-bn--p-sIm-n-cn-p alm-]p-cp-j Cu ico-cs B\- w. imn kar--a-ar-Xw. CXn {]mNo-\-tbmXyPn-p-t]m-Ip-tm F{]-Imcw GXp amw shfn-bn-en-dn, GXp {Ia-tm-Sp-IqSn `qx, `phx, kzx cq]--fmb ka- tKym-]m- z. kvX-tem- I--fn ]cn-]q-ambn AJn- e-n-tbpw BAh {]m]n-p {_w F-s\-bp--Xm-Ipp? kz-cq-]-am-Ip ]c-ta-iz-c\n hnebw {]m]n-pp Cu AXns\ F{]-I mcw Nnn- p-I bpw [ym\n- p-I bpw Imcyw Cu A\p-hm-I-ns cm-as Awi-n sNWw? B {_w BIm-iw-t]mse \ncm-Im-chpw kshfn-s-Sp-n-bn-cn- p- p. a\p- jy- cpsS hmbn Xmep-hns hym-]nbpw AXyw kqva-i-co-c-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xp-am- IpCS-bn-embn apesRns BIm-c- n Xqn-n-S-p p. GI-am-{X-k-m-cq-]-hp-am-Wv. Fm C{n-bpw amwk-]nWvUw (A- Xns\ kwkm-c-`m-j-bn Ipdp- \m-sp hn{iaw \Ip-Xpw a\-n\v ]c-am-\-Zm-b-I-hp-am-Wv. ]d-bp-p). AXn\p apIfn tIifpsS aqe-m-\-amb AJ-WvU-im-n-bpsS `WvUm-chpw kYm Ahn-\m-in-bp{_-c vd w AhnsS lrZ-b - n \npw ]pd-sv am-Wv. D-ahn-izm-k-tm-Sp-IqSn C{]-Imcw IcpXn km[Ipdp\mns DnIqSn ISv cp It]metfbpw I At-ls {]m]n-p-Xn-\p-thn At-l-ns t`Znp s]mbvsm-n-cn-p kpjpav\ F t]cn Nn-bnepw [ym\-nepw X-c-X-tbm-Sp-IqSn hym]r-X- cm{]kn--amb \mUn, AXp-Xs C{-\m-a-n kwt_m- bn-o-c-Ww. Cu `mhs ImWn-p--Xn-\p-thn Ah[\ sN-s-Sp ]c-ta-iz-cs {]m]vXn-p hmXn-em-Ip- km\w {ipXn-bpsS hmWn-bn Ejn Xs injy-t\mSp ]dsNp-p. Ahs\ ]cta-iz-cs {]nb Fp IcpXn BZ-cn-p-Ibpw kcn-p-Ibpw sNp-p.

120

I bpp "tl {]mNo\ tbmKy, \o B {_ kzcq-]s


C{]-Imcw IcpXn AXns D]m-k\ \Sq!'

sNp- p.

k]vX - am-\ p- h mIw

Hm-as B[n-`u-XnI temI-kw-_-n-bmb ]wntbmSp \mem-as {]mW-k-ap-Zm-b-am-Ip Bym-n-I-]wnp kw_--apv; Fp-sIm-s-m Hcp temI]rYn-hy-cnw ZuZntimhm-c-Zn-ix. AKv n \np asmcp temI-n-tebvp _w ]pep\nhm-bp-cm-Zn-Xy--{am \-{Xm-Wn. B] Huj-Xn {]mW-\mWp {]m[m-\y-ap--Xv. Cu kwKXn kwln[tbm h\-kv]-Xb BImi Bm. CXym-[n-`q-Xw. Xm-{ ]- I - c - W - n BZyta ]d- n- c n- p- p. cmAYm-ym-w. {]mtWm hymt\m]m\ DZm\x kamasXmb tPymXn hnj-bIamb B[n-`u-XnI ]wn- \x. Npx t{im{Xw at\m hmIv XzIv. N amwkw tbmSv Am-as IcW kap-Zmb cq]-am-Ip Bymkv\mhm-n-a-m. GX-Z-[n-hn-[mb Ejn-c-thm-N-Xv. nI ]wnp _-ap-v. Fs- m B[n-`u-Xn-I-] mMv w hm C Zw k hw. ] mMv t s s\ h fmb B tPymXn- p- I Cu Bym- nI tPymXn- p- I-fpsS ]mMvw kv]rtWm-Xo-Xn. klm-b n- I - f m- I p- p. Cmcyw imkv{ X- -f n ]e Cu A\p-hm-I-n\p cp `mK- Dv. BZy-`m-K- epw ]d-n-p-v. CXp-t]m-se-Xs aqm-as n AXn-ap-Jy--fmb B[n- `u-Xn-I-h- kXp-sf temIw, qe ]Zm--fpsS B[n-`u-XnI ]wn Bdm-as v tPymXn-v, kvYq-e-]Zm- Fo aqp ]wn-Ifn- ico-c-K-X- [m-Xp--fpsS Bym-nI ]wn-bp-ambn _embn hn`-Pn-nv Ahsb hn-p-Ibpw cm-as `mK- s-n-cn-p-p. Fp-sIm-s- m Huj-[n-cq-]nIfpw h\n apJy--fmb Bym-nI (i-co-c-n-Xw) ]Zm- kv]-Xn-cq-]n-I-fp-amb A- n\npw amwk-a-m-Zn-I sf {]mW, Ic-Ww, [mXp Fo aqp ]wn-I- fn- embn ]pjvSn-s-Sp-Ibpw A`n-hr-n-s-Sp-Ibpw sNpp FXp hn`-Pnv Ahsb hn-p-Ibpw sNp-p. Ah-km\w {]Xy--a m-W-sm. C{]-Imcw qe-k q-va -X -Xz-sf Ahsb D]-tbm-Kn-p--Xn-\p bpnbpw ]d-n-cn-p- {]tXyIw {]tXyIw \-Xp-t]mse a\-n-emn Ah-bpsS p. D]-tbmKw bYm-tbmKyw \nh-ln-p-p-sh-n a\p]rYzo-tem-Iw, A- co--tem-Iw, kz-tem-Iw, ]q jyv Fm {]Im-c-n-ep-ap D-Xnsb {]m]n-p-hm ]namZn Znp-I, Btb ss\cr- XymXn Ahm-c Znp- Ign-bp-p. I Ch temI-ns B[n`uXnI ]wn-I, An, AjvT-am-\ p-h mIw hmbp, kqcy, N{, \-{X- Ch tPymXn-p-IHmanXn {_. Hman-XoZw kw Hman-tXy-X-Z-\pfpsS B[n-`u-XnI ]wn, AXp-t]mse Pew, Huj-[nI, Ir-Xnl kva hm At]ym {imh-tb-Xym-{im-h-b-n. h\-kv]-Xn, BIm-iw, ]m-`u-Xn-I-q-e-i-cocw Ch Hm anXn kmam\n Kmb-n. Hmw timan-Xn. ikv{XmWn qe-P-U-]-Zm--fpsS B[n-`u-Xn-I]w- n-bm-Ip-p. iwk- n. HmanXy[zcypx {]Xn-Kcw {]Xn-Kr-W m-Xn. Cs\ Ch-sbmw IqSn-t-Xns\ B[n-`u-Xn-I-]wn HmanXn {_m {]ku-Xn. Hman-Xy-n-tlm-{X-a-\p-PmAXm-bXv `uXn-I-]wn kaqlw Fp ]d-bp-p. CXp\m-Xn. HmanXn {_mWx {]h- y-ml {_tmt]m- se-Xs app ]d-n- p Bym-nI ico- c- ns ]m]v\ hm\o-Xn. {_ss-thm-]m-]vt\m-Xn. Dn hkn-p ]wn-I; CXn {]mW, A]m-\, hym\, DZm-\, kam-\ Ch {]mWs ]wnbpw Cu A\phm-I-n ]c-ta-iz-cs "Hmw' F \mat\{Xw, a\-v, hmWn, Xzv Ch Ic-W-kap-Zm-b--fpsS tmSp a\p-jyp {ibpw `nbpw Dm-pXn\p]wnbpw Nw, amwkw, \mUn, An, a Ch ico- thn HmwIm-c-ns aln-asb hn-p-p. "Hmw' c-KX [mXp--fpsS ]wnbpw BIp-p. C{]-Imcw {][m- FXv ]c-{_- -] -c-a m- m-h ns \ma-a m-b -X p-sImp \- -fmb B[n-`u-Xn- Ihpw Bym-n-I-hp-amb ]Zm- - kmm {_w Xs-bm- Ip- p. Fp- sIm- s- m `KfpsS {Xnhn-[-]w-n-I Na-p-hn-p-Xv ChnsS D]- hms \mahpw `K-hkz-cq]w Xs- bm-Ip-p. Cu ImWe--W-cq-]-n-em-Ip-p. AXn-\m _mn hkvXp- s-Sp Fm temI-fpw "Hmw' F B {_-ns Ch-bn AK-X-sap [cn-psImWw. C{]-Imcw Xs qe- cq-]- am- W.v "Hmw' FXv A\p-{I-Xn-bpsS A\phn-nv {ipXn ]d-bpp: Cu ]wn-I-fn-embn hn`- tam-Z\-ns kqN-\-bm-Ip-p. Ftm GsX-nepw Pnp hn-n-p ]Zm- -sfmw Xs ]wn-I-fpsS kwK-Xnsb A\p-tam-Zn-p-pthm Atm t{ijvT-]p-cp-jHcp kap-Zm-b-am-Ip-p. Chbvp ]c-kv]cw L\n-jT- amb \mb ]c-ta-iz-cs \ma-kz-cq-]amb Cu HmwIm-cs Dv kw_- -ap-v. Cu clkyw a\-n-emn AXm-bXv B[n- cnv BwKy-tmsS AXns\ A\p-tam-Zn-p-p. av A`u-XnI ]Zm- tm-Sp-IqSn Bym- nI ]Zmv c-ln-X- -fmb ]Z D-cn--s-Sp-n- . Cmcyw {]knFp _-am-Wp-Xv? F Imcyw \-Xp-t]mse a\-n- - am-Wv. injy Xs Kpcp- hn- t\mSpw AXp- t]mse t{imXmhv emn a\p-j y Bym-n-I-i - n-bnIqSn `uXnI GsX-nepw ]WvUn-X- t\mSpw D]-tZ-is A`yn- p]Zm--fpsS hnImkw kwkn--am-p-Ibpw `uXn-I-]- tm Kpcphpw hmhpw "Hmw' Fp ]d-p-sIm-pZm--fnqSn Bym- nI insb hfp-Ibpw Xs D]-tZ-in-p-hm Bcw-`n-p-p. kma-thZw ]mSp--

121

I hcpw "Hmw' F {io]-c-ta-iz-cs \maw \mbn D-cn-nv

Kt`m-ev]m-Z\w \S-epw EXp-Im-en \nb-a-{]-Imcw kma-th-Z-nse Km\- ]mSp-p. b-I-- fn kv{Xokw-t`mKw \S-epw AXp-t]mse IpSpw-_s ikvXiw-k-\m-Iw \S-p imkvXm Fp t]cp hfp- -Xn-\p D]m-b- \S-epw Cs\ Fm v EXznp "Hmw timw' Fp ]dv imkv{X- -fpsS AXm- t{ijvT-I--fp-tSbpw A\p- jTm-\- \S-n-smp bXv XZznjbI-a-{--fpsS ]mT- Dcp-hn-Sp-p. b- Pohn-Ww Fv ChnsS kqNn- n-p-p. Aym-]-I-t\bpw I- \S-n- p A[zcy Fp-t]-cp EXznpw D]-tZ-i-I-t\bpw kw_-n-n-S-tmfw Cu Fm I"Hmw' F ]c-ta-iz-cs \mas D-cn-n-p-Xs {]Xn-K- hy- - f p- s Sbpw kap-N n-X -a mb ]me\w {]tXy- I npw c-a-{s D-cn-p-p. {_mhv (\memw EXzn-v) "Hmw' BhiyamWv; Fp- sIm- s-m Ah-cpsS BZi-sf Fv ]c-{_ ]c-am \mas D-cn-p-sImp b- hnZymXvYnIfpw t{imXm-fpw A\p-I-cn-p-p. cYo-XIw \S-p--Xn\v A\p-h-Zn- p-p. AXp-t]mse "Hmw' cs ]p{X kXy-hNv aljn ]d-bp-Xv ""Cu Fm Fp ]d- p-sIm-p- Xs An- tlm{Xw \S- p--Xn\pw I--fnepw kXyw Xs k-t{i-jvT-am-Ipp; FpA\p-h-Zn-p-p. Ay-b\w \S-p--Xn-\p-Zyp--cmb sIm-s-m Hmtcm Ihpw kXy-`m-j-W-tm-Sbpw {_mW {_-N m-cn-Ifpw "Hmw' F ]c-ta-i z-cs kXy-`m-h-tm-Spw- IqSn sN-s-m am{Xta bYm-cq\mas BZy-am-bp--cn-p-sImv "F\np thZw \-Xp- ]-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-bn-o-cppq'' Fm-Wv. ]pcp-in-jvSt]mse ]Tn-p-hm Ign-bs' Fp ]d-bp-p. AXm-bXv ]p-{X- \mb Xt]m-\n-Xy-a-ljn ]d-bp-Xv ""X]--cy-Xs v Hmw Imcw bmsXm-cp-s \maw BIp-pthm B ]c-ta- k- t{i- jT-am- Ip- p. Fp-sIm-s- m X]- n \npiz-c-t\mSv Hmm-cs D-cn-p-sImv Cu {]m\ \S- Xs kXy-`m-j-WmZn kakvX [--fp-tSbpw ]me\w p- p. "Rm thZs sshZn-I-m- \s {]m]n- pw. \S-p--Xn\pw Ah-bn Dd-p-\np--Xn\pw D AXn-\p _pn \In-bm-epw, CXns ^e-kz-cq-]-ambn in Dm-Ipp' FmWv apZvK-e-Is ]p{X \mI-apv Ah thZ-s \n-t-l-ambpw {]m]n-p-p. C{]-Imcw \n-bpsS A`n-{]m-bw, "thZ-fpw [-im-k{X-fpw ]TnCu a{- n Hmmc-ns aln-asb hn- n-cn-p-p. epw ]Tn-n-epw Xs k-t{i-jvT-am-Ip-p. FpsIm-s-m AXp-Xs X]-m-Ip-p. AXm-bXv Ch\h- am-\ p- h mIw bn \np-X-s- bmWp X]p apX-embn Fm [-EXw N kzm[ymb {]h- N t\ N. kXyw N fp-tSbpw m\w Dm-Ip-Xv'' Fm-Ip-p. Cu Fm kzm[ym-b-{]-h-Nt\ N. X] kzm[ym-b-{]-h-Nt\ aljn-amcpw ]d-bp-Xv bYm-am-Wv. Ah-cpsS IY-\N. Za kzm[ymb {]h-Nt\ N. A-b kzm[ym- sf D-cn-p-sImv Hmtcm I-nepw Cu aqs-b-{ ]-h-N t\ N. An-tlm{Xw N kzm[ymb {]h- n\pw {]m[m-\y-ap-s `mhw ImWn--s-n-cn-p-p. Nt\ N AXn- Y - b kzm[ym- b - { ]- h - N t\ N. bmsXmcp Iw sN-s-Sp-p-hthm AXv ]T-\-]mTam\pjw N kzm[ymb {]h- N t\ N. {]Pm N fn \npw D]-e-_v[-amb imkv{X-m-\-n-\-\p-Iq-e-amkzm[ym-b -{]-h -N t\ N. {]P-\ - -k zm-[ ymb {]h- bn-cn--Ww. F{X-am{Xw hnLv\- Dm-bn-sm--s, Nt\ N. {]Pm-Xn kzm[ym-b-{]-h-Nt\ N. kXy- kzw I-hy- ]m-e-\-X-]-n kZm Dd-p-Xs \npanXn kXy-h Nm cmYo-X-c x. X] CXn Xt]m-\nXyx Ibpw Hmtcm {Inb-bnepw kXy-`m- hhpw kXy-`m-j-W- ]- c-amb ]ucp-in-jvSnx. kzm[ymb {]h-Nt\ GthXn \mtIm hntij {ibpw Dm-bn-cn-p-Ibpw thWw.

auZvK-eyx. Xn X]-kvXn X]x.


Cu A\p-hm-In Ay-b-\hpw Aym-]-\hpw \Sp--hsc imkv{X--fn \nt-in-n-cn-p amnqSn kzbw \o-W-sa Imcyw Hm-s-Sp-pp. CtX-Imcyw D]-tZ-i-I\pw D]-tZiw {ihn-p--h\pw a\- n-em- -W w. Ay-b -\ hpw Aym-] -\ hpw cpw hfsc D]-tbm-K-{]-Z-am-Wv. imkv{X--fpsS Ay-b\w sImp-Xs a\p-jyp kzw I-hy--fp-tSbpw Ah-bpsS hn[n-I-fp-tSbpw ^efp-tSbpw m\w DmIp- p. AXn-\m CX- \p-jvTn-p- sIm-p-Xs AtXm-Sp-IqSn bYmtbm-Ky-amb kZm-Nm-c-]m-e\hpw kXy- `m-jW hpw kz[ ]me-\- n kw`-hn- m-h p IjvS XIfpw C{nbsf kzm[o-\n-epw a\-ns\ \nb-{n-epw An-tlm-{X-n-\m-bp Ansb Pzen-n-epw AXn lh\w \S- epw AXn-Yn-tk- h\w sNepw Fm- h-tcmSpw a\p-tjym-Nn-X-ambn s]cp-am-depw im-kv{X-hn-[n-{]-Im-c-ap

Zi-am- \ p-h mIw


Alw hrky tccn-hm. Ionx ]rjvSw Kntccn-h . Du[z-] - h nt{Xm hmPn- \ oh kzar- X -a -k va n. {ZhnWw k-kw. kpta[m Aar-tXm-nXx CXn{X-t i-tmth-Zm-\ p-h-N- \w.
{Xnip Fp-t]-cp aljn ]c-am-m-hns\ {]m]nnv X\n-p-mb A\p-`-hs hnh-cn-p-p. AXn-s\s ChnsS D-cn- n-cn- p-p. {Xni- p-hns hmn{]Imcw kzw Ax-Ic-W-n Nnn-p--Xp-Xs ]cam {]m]vXn-p km[-\-bm-Ip-p. CXp ]d-bp--Xn-\pXs Cu A\p-hm-I-ns Bcw`w D]-tbm-Kn-p-p. {ipXn-bpsS `mhmw CXm-W.v ""Rm {]hm-l-cq-]-n A\m-Zn-Imew apX \ne-\n-p-t]m-cp Cu P\\ ac- W-amIp kwkmc hr-ns Dq-e\miw hcp-p--h\mIp-p. CXv Fs Ah-km-\s P-am-Ip-p. CXn-\p-

122

I tijw F\np ]p\w Dm-Ip-n-. Fs Ion-

tbm-Sp-IqSn Krl-m-{i-a-n {]th-inp kz[-sf ]- X - i n- J - c w- t ]mse D - X hpw hni m- e - h p- a m- W v . ]men- p- sImv km\ ]c-- c-Isf kwc-n- p- I. CXn\p Atmm-Z-\- i-n-bm bp-amb kqcy-\n Fs\ tem]w hcp- -c p-X v. AXm-b Xv imkv{X-h n-[n-{]-Imcw D-a-amb AarXw \nh-kn-p-pthm A{]-Imcw Rm\pw hnhmlw Ign [-]- Xv\n- tbm-Sp-IqSn EXp- Im-e- n \nbv hnip cmK-tZm-jm-ZnIfm kYm ap\pw Aa-c-kz- a-{]-Im-c-ap kl-hmkw A\p-jTnp km-t\mm-Z-\cq-]-\p-am-Ip-p. CXp IqSmsX Rm {]Im-i-bp--[-\- Iw A\m-k-n-]qw \S-p-I. \o Hcn-epw kXyns `WvUm-Km-chpw ]c-am-\-- cq-]-am- Ip Aar- X-n n\npw hyXn-N-en--cpXv; AXm-bXv Ifn-X- am-i-bnepw \na-\pw t{ijvT-amb [mc-Wm-bp--_p-n-bm k- hy-amb Imcy--fnepw hmWn-bpsS insb \jvS-s\pw BIp-p.'' CXv {Xni-p-a-ljn-bpsS thZm-\p-hN-\- Sp--cp-Xv. ]cn-lm-k-sa \mSy-n Hcn-epw Ifhp ]d-fm-Ip-p. AXm-bXv m\-{]m-]vXn-p-tijw hy-am- b- cp- Xv. C{]-Imcw Xs [-]m-e-\- -fn sXp {]hn-cpXv; AXm-bXv Fs-nepw \mSy-ntem Ae-k-X-s Bm-hns DZvKm-c-am-Ip-p. bmtem [s Ah- t l- f n- - c p- X v . euIn- I hpw a\p-jy GXp {]Im-c-n- ep `mh\ sNp-pthm imkv{Xohpw Bbn I-hy-cq-]-n e`y-am-Ip F{XAXp `mh-\-b-\p-k-cnp kw`-hn-p-p. Ahs kev]sb{X ip`-I--fptm Ahsb Hcn-epw XyPn-pn CXv A]qhpw B-cy-P-\-I-hp-amb in-bm-IpItbm Ah-bn Dt] hnNm-cn-p-Itbm sN-cp-Xv. adnv p. AXn-\m bmsXmcp a\p-jy Xns D]-cypbYm-tbmKyw Ahsb A\p-jvTn- p-sIm-p-Po-hn--Ww. [\-amb `mh- \-bpsS A`ymkw \S-p-pthm Ah \nk-p hn-n-p-h euIn-tIm--Xn-I-fpsS km[-\b-ambpw A-s\-X- s-bm-bn-o-cpw. Fm Cu km[Isf kw_-npw DZm-ko\ at\m-`mhw kzoI-cn--cp-Xv. \-bn ]q-amb {i-bpsS Bhiyap-v. `mh-\--\pCXn-\p-th-nbpw hm-{i-am-\p-Iq-e--fmb {]h-\k-c -W -amb KpWw hcmsX Almcw hp `hn- A\p-jvTn--Ww. apJy hnjbfmb ]Tnepw ]TnbmsWn \miw-Xs kw`-hn-p-p. Cu thZ-h-N-\-n-epw Ahsb Hcn-epw Ah-tl-fn-p- Itbm aSn-sImfpsS cl- kys icnpw a\-n-emn AXns\ Nnn-ppt]np-Itbm sN-cp-X.v C{]-Im-cw-Xs An-tlmI-bm-sW-n Almc-s--n-bp Bi-bvt Ah{Xhpw bm-Zn-I-fpsS A\p-jTm-\-cq-]--fmb tZh-Im-cyv Im- i-an-. fpw {im X-WmZn ]nXr-Im-cy-fpw \S-p--Xn GIm-Z-i m-\ p-h mIw Be-kytam Ah-tl-f-\m-]-c-amb {]am-Ztam kw`-hn--cp-X.v

thZ-a-\ q-Nym-Nmtcymthm-k n\ a\p-im-kvXn. kXyw hZ. [w Nc. kzm[ym-bmm {]a-Zx. BNmcymb {]nbw [\-am-lrXy {]Pm-Xpw am hyh-tox. kXym {]a-Zn-X-hyw. [m {]a-Zn-X-hyw. Ipi-e m {]a-Zn-X -h yw. `pssXy \ {]a-Zn-X -h yw. kzm[ym-b-{]-h -N\m`ymw \ {]a-Zn-Xhyw. tZh-]n-XrIm-cym`ymw \ {]a-Zn-X-hyw.
Krl- Xs PohnXw Fs\ Bhn-j v -c nWw; Cmcyw {Kln-n-p--Xn\p thn Cu A\phmIw Bcw-`n-p-p. BNm-cy injys\ thZ-ns Ay- b \w \- X p- t ]mse \S- np kam- h \ kwkvm-c-k-abw Krl-m-{i-a-n {]th-in-nv Krl- [-sf ]men-p-- Xn- \p hnZy \Ipp ]p{X, \o Ftmgpw kXyw kwkm-cn--Ww, B]p kw`-hnmtmepw Is Hcn-epw icWw {]m]n--cp-Xv. Xs hm-{i-a-n- \-\p-Iq-eambn imkv{X-k--X--fmb [-sf A\p-jTn-p-I. kzm-[ym-btmsS AXm-bXv v thZm-`ym-ktm-Sp-IqSn kym-h-\hpw Kmb-{Xo-P-]hpw `K-h-ma KpW-Io-\-fpw \Sn \nXy-Ifn Hcn-epw {]amZw hcp-m-Xn-cn-pI AXm-bXv Hcn-epw Ahsb A\m-Zc-thm-Sp-IqSn \S-m-Xn-cn-p-I. Be-kywaqew \S-m-cn-p-Ibpw sN-cp-Xv. Kpcp-hn\p Zn- Wm-cq]- n At-l-ns cpNn--\p-k-c-W-amb [\w sImp hv t{]a-]qw \evIp-I. ]ns At-l-ns B-

amXr-tZthm `h. ]nXr-tZthm `h. BNm-cy-tZthm `h. AXn-Yn-tZthm `h. bm\y-\h-Zym\n IamWn Xm\n tkhn-Xhym-\n. t\m CX-cm-Wn. bm\y-kvamIw kpN-cnXm\n Xm\n Xztbm-]m-ky-\m-\n. t\m CX-cmWn. tb tI Nmkva- vtd-b mwtkm {_m-t Wmx. tXjmw Xzbmkt\\ {]iz-kn-Xhyw. {itbm tZbw. A{i--bm-tZ-bw. {inbm tZbw. lvdnbm-tZ-bw. `nbm tZbw. kwhnZm tZbw.
]p{X, \o amXm-hn-t\bpw ]nXm-hn-t\bpw Kpcp-hn-t\bpw AXn-Yn-tbbpw tZh-Xpeyw IcpXWw. Cu \mep-t]-tcbpw Cuiz-cs {]Xn-aqn-sbp IcpXn {i-tbmSpw `ntbmSpw Ch-cpsS Bsb ]menpw \a-k-cnpw Pohnv p-I. Chsc Ftmgpw Xs hn\-b]q-amb \S-]-Sn-Ifm {]k--cm-n-op-I. temI-n-ep \ntm-j-fmb Fm I--tfbpw \o tkhn--Ww. Ah-bn \npw hncp--ambn tZmj-bp--fpw \njn---fp-amb I-sf ad-nv kz]v\-ntmepw Ahsb BNcn--cp-Xv. \psS kzw-Kpcp P\--fpsS BNm-c-hy-h-lmc--fn D-a-fpw alm-m--fm A\p-tam-Zn--s-np--h-bp-amb BN-c-W-sf kw_- nv bmsXm-cp-hn-[n-ep- ap i-In- S-an-m--hsb \n A\p-I-cn-Ww. bmsXm-ns\ kw_-nv Aev]-sa-nepw i-bp-mIp-pthm AXns\ Hcn-epw A\p-I-cn-p-hm ]mSn-. bmsXm-cp- Bsc-nepw t{ijvT hb-nepw hnZy-

123

I bnepw X]-nepw BN-c-W-fnepw D-X Bbn-p--

-h\pw Fm-h-tcmSpw kvt\l-a-bamb s]cp-am--tm-Sph XYm {_m-WmZn ]qPy, hon BK-X- \m-Ip-I-bm- Iq-Sn-b-h\pw AXp-t]mse GI-am-{X-amb [-]m-e-\-n sW- n B Bfns\ ]mZyw ALyw Bk\w apX-em-bh B{K-l-aph\p-amb hnZzm-\p-amb {_m-W F{]-Imcw \In Fm {]Im-c-nepw _lp-am-\n-p-Ibpw bYm- C- s\-bp Imcy- {]hn- p-pthm AXp-t]m-setbmKyw tkh\w sNp-Ibpw thWw. Xs in--\p- Xs \nfpw BN-cn--Ww. A-s\-bp Ah-k-ck-c- W-amb Zm\w sNp-- Xn\pw \n DZm-c-]q-I- ambn n At-l-ns D]-tZ-i-a-\p-k-cnpw At-l-ns X-c-cm-bn-cn--Ww. Fs-nepw \Ip-I-bm-sW-n BZi- a -\ p-k -c npw Ahsb A\p-K -a n- -W w. CXp AXv _lp-am-\-tm-Sp-Iq-Sn-bm-bn-cn--Ww. {im-]q-a- IqSmsX Hcp-h GsX-nepw tZmj-m If--s-p-t]mmsX bmsXmpw \Ip-hm ]mSn- . Fp- sIm-s- m sb-n Ah-t\mSv Fs\ s]cp-am-dWw F hnj-bA{i--tbmsS \I-s-Sp Zm\m-Zn-I- Ak- nepw \nv Hcp hnj- am- h Dm-Ip-I-bm-sW-n mbn ]cn- K - W n- - s - S p- p. hn\-b - t msS Zm\w \nv kzw _pn-bm Hcp Xocp-am-\-n-se-psNWw; AXm-bXv Fm k-p-Ifpw `K-hm-t-Xm-Ip- hm km[n-p-nsn apI-fn ]d-n-cn-p hn[p. Rm\-Xns\ Ft- sXp Icp-Xpp Fn AXv AXy- n- ep alm- m-cmb BfpI Ah-t\mSp Fns\ s]cp[nIw A]-cm-[-am-Ip-p. AXns\ Fm Pohn-I-fp-tSbpw am-dp-thm A-s\-Xs \nfpw {]hn--Ww. AhlrZ-b-n nXn-sN-p `K-hms tkh-\-n-\mbn cpsS \S-]-Sn-I Cm-cy-n {]am-W-am-Ip-p. Nne-h-gn-t-Xv Fs I- hy-am-Ip-p. Rms\-p- am{Xw imkv{X- ns B- -imkv{Xw ]ngn- s- Sp kv sImSp-mepw AXv Aev]-am- {Xta BIp-p-q. C{]-Imcw CXp-X-s-bm-Ip-p. Kpcp--mcpw amXm-]n-Xm-fpw XNnnp hfsc Ffn-a-tbm-Sp-IqSn \I-Ww. a\-n Zm\nfpsS i njy- mpw km- \ - pw \Ip bm- sW Al-mcw hcp-hm-\-\p-h-Zn--cp-X.v Fm- bn-Spw D]tZi Fm thZ- -fp- sSbpw cl- ky-amb CXp-X- sFm-nepw `K-hm nXn-sN-p-p. AXn-\m Zm\w bm-I p- p. am{X- a - , \nb- a hpw CXp-X -s -b m-I p- p. kzoI-cn-p--Xp-Xs At-l-ns Ir]-sbm-p-am{Xw Cuizcs Bbpw ]c--cm-K-X-amb D]-tZ-i--fpsS Fp hnNm-cnp `K-hm-t\mSp `bm-\zn-X-\mbn Zm\w \I\mahpw Cu \nbaw Xs-bm-Ip-p. AXn-\m \n Ww. ""R Nnesmw D]-Imcw sNpp'' Fp CXp-t]m- se-bp I-hy-fpw kZm-Nm-c-fpw ]men-p`mh-tm-Sp-I q-Sn, Al-m-tm-Sp-Iq-Sn, Ahn-\-b-ambn sIm- - Ww. bmsXmcp Zm\hpw sN-cp-X.v Fm bmsXmv \mw Zm\cq-]-n \Ip-pthm AXp hnth-I-tmSpw AXns ZzmZ- im- \ p-h mIw ]cn-Wm-as a\-n-em-nbpw \njvm-a-`-h-tm-Sp-Iq-Snb iw t\m an{Xx iw hcp-Wx. iw t\m `h-Xz-cy-am. I-hy-sap Icp-Xnbpw Bbn-cn--Ww. C{]-Imcw \evI- iw \ Ct{m _rl-kv]Xnx. iw t\m hnjvWp-cp-cps-Sp Zm\w `K-h{]o-Xn-mbn awK-f-ns km[-\-bm- {I-ax. \tam {_-tW. \akvtX hmtbm. Xztah bn-o-cp-hm CS-bm-Ip-p. AXp-Xs A-b-^-es {]Xyw {_m-kn. Xzmtah {]Xyw {_m-hm{]Zm\w sNp--Xm-Ip-p. Zn-jw. EX-a-hm-Zn-jw. kXy-a-hmZnjw. Xm-am-ho-Xv.

AY bZn tX I-hn-Nn-Inm hm hr-hn-NnInm hm kymXv tb X{X {_mWmx kin\x. bpm Bbp-mx. Aepm [-Imamx kyp; bYm tX X{X h-tc. XYm X{X htYmx. AYm`ymJymtXjp. tb X{X {_Wmx kin\x. bpm Bbpmx Aepm [-Imamx kypx, bYm tX tXjp-h-tcx XYm tXj-ht-Ymx. Gj BtZix. Gj D]-tZix Gjm thtZ-]-\n-jXv. GX-Z\pimk-\ w. Gh-ap-] m-k n-X hyw! Ghap ssNX-Zp- ]m-k yw.

XZz-m-c-am-ho-Xv. Bho-mw. Bho-Zz-m-cw. Hmw imnx ! imnx !! imnx !!!


inm-hn-bpsS Cu An-am-\p-hm-I-n `n-`n-i-nIfpsS A[n-jvTm-Xm-hmb ]c-ta-iz-c-t\mSp `n`n-\m-a-nepw cq]-nepw At-ls kvXpXn-p-sImv {]m-\m-]qw \n {]I-Sn-n-p-p. B[n-ssZ-hn-Ihpw Bym-n-Ihpw B[n-`u-Xn-I-hp-amb in-I-fpsS cq]nepw AXp-t]mse Ah-bpsS A[n-jvTm-\-tZ-hX-I-fmb an{X hcp- W apX- emb tZh- X-I- fpsS cq]-nepw bmsXmcp- AJn- en- tbpw Bmhpw A-cym-an-bp-am-bncn-p ]c-ta-iz-c-\m-bn-cn-p-pthm Atlw Fm-{]-Imc- nepw \app Ieym- W-a-b-\mbn `hn-s \psS DXn-bpsS am-n bmsXm-cp-hn-[-n-ep hnLv\ kw`-hn-p-hm A\p-h-Zn-m-Xn-cn--s. \nJn-e-nsbpw A-cym-an-bmb {_s \a-k-cn-p-p. v

Ch-sbmw sNbvXp-sIm-n-cp-npw \nv GsXnepw Hc-h- k-c-n kz I-hys \n-bn- pXn\v hnjaw t\cn-Sp-Itbm kzw _pn-bn Hcp Xocp-am-\-nse-p--Xn\p km[n-msX hcn-Itbm \n InwIhy-hn-aq-V-\m-bn-o-cp-Itbm BsW-n A-s\- bp Ah--bn \ Nnm-K-Xn-tbm-Sp-Iq-Sn-bh\pw DNn-X-C{]-Imcw imn-p-thn ]c-am-m-hn-t\mSp {]mnfmb \ D]-tZ-i- \Ip--h\pw k--fnepw np kq{Xm-m-hmbn {]mW-cq-]-n Fm Pohn-I-fnepw kZm-Nm-c--fnepw X-c-X-tbm-Sp-IqSn hym]r-X-\m-bn-cn-p-

124

I hym]n-n-cn-p ]c-ta-iz-cs\ hmbp-hns \ma-n


kvXpXn-pp ""tl k-i-n-am, Fmntbpw {]mW-cq-]amb hmbp-ab ]c-ta-iz-c, Asb \akv-cnp-p. Ap-Xs Fm {]mWn-I-fp-tSbpw {]mW-kz-cq]-amb {]Xy {_-am-Ip-p. AXn-\m Rm A-sbs {]Xy--ssZ-ha-sap ]dp hnfn-p-p. Rm EXw F \ma-nepw Asb hnfn-p-p. Fp-sIms-m Fm Pohn-Ip-ambn bmsXmv Ieym-W-Imcn-bmb \nb-a-am-bn-cn-p-pthm B \nb-a-cq-]amb EX (Cuizc-\n-b-a)ns A[n-jvTm-Xmhpw Ap Xs-bmIp-p. am{X-a-, Rm kXyw F t]cnepw Asb kwt_m-[\w sNpp; Fp-sIm-s-m, "kXy' (bYm-`m-j-W)-ns A[n-jTm-\-tZ-h-Xbpw Ap-X-sv bm-Ip-p-h-sm. k-hym-]nbpw A-cym-an-bp-amb ]c-taiz-c kZm-Nm-chpw kXy-`m-j-Whpw kZvhnZy {]m]n-p-Xn-\p in F\nv {]Zm\w sNbvXv P\-\a-c-W-amIp Cu kwkm- c-N-{I-n\npw Fs cn-p-Ibpw AXp-t]mse Fs BNm-cy\v Fm D]-tZ-i-fpw \In Fm-bn-Spw B kXys {]N-cn-n-p--Xn-\p in {]Zm\w sNbvXv At-ls cn-p-Ibpw sNbvXn-cn-pp. ChnsS "Fs cn-n-cn-p-p, Fs BNm-cys\ cn-n-cn-pp' Cu hmIy--fpsS Bh-\-ns Bi-bw-in-m-h-n-bpsS kam-]Xnsb kqNn-n-p-p. v

{]Y-am- \ p-hmIw
{_-hn-Zm-]vt\mXn ]cw. XtZ-jm-`yp-m.

{_ m\n-bmb alm-mhv ]c-{_-s {]m]npp; Cmcyw Adn-bn- p- -Xn\pw apn hcp {ipXn ]d-b-s- Sp-p.

kXyw m\-a-\w {_. tbm thZ \nlnXw Kplmbmw ]cta thyma. tkmiv\ptX khm Imam kl {_mWm hn]-n-tX-Xn.

Cu a{- n ]c- {_ ]c- am- m-hns kzcq] t_m[I- amb e- W-sf ]d-nv At-l-ns {]m]vXn-m\s hnv At- l- ns {]m]vXn- sIm- p ^ehpw hnh-cn-p- p. ]c-{_ ]c-am- mhpw kXy-kz-cq-]-\m-sWv Bi-bw. "kXy' i_vZw ChnsS \nXy-X-bpsS t_m[s Df-hm-p-p. AXm-bXv B ]c-{_w \nXy kv BIpp. bmsXmcp Ime-nepw AXn\v A`mhw Dm-Ip-n-. AXp-t]mse Atlw m\-kz-cq-]\pw BIp-p. Atl- n Am\w eh-teiw t]mepw C. Atlw A\- am-Ip-p. AXm-bXv tZi-n\pw Ime-n\pw AXo-X- \mIpp ko amc-ln-X-\m-Ip-p. B {_w AXn-hn-ip-amb BIm-i-n hkn-p-sIm-n-cp-npw Fm-h-cptSbpw lrZ-bKp-l-I-fn Hfn-n-cn-p-Ibpw sNp-p. B ]c-{_ ]c-am-m-hns\ bmsXmcp km[-I XXz-tmHmw imnx imnx imnx C{]- Imcw aqp {]mhiyw Sp-IqSn a\-n-em-p-pthm Ah Fm-tbpw \m-b"imn' ]Zs D-cn-p--Xns `mhmw B[n-`u- dn-bp--h-\mb B {_-tm-Sp-IqSn hkn-p-sImv Fm Xn-Ihpw B[n-ssZ-hn-Ihpw Bym-n-I-hp-ambn aqp hn[- {]Im-c-n-ep-ap t`mK-sf Aeu-In-I-am-b-co-Xn-bn n-ep hnLv\v kYm D]-i-a\w Dm-Is A\p-` -h n- p-Ibpw sNp-p. Cu {_m-WvU-n F- Xm-Wv. `K-hm imn- kz-cq- ]-\mIpp. AXn- \m At- bmsXmv PU-tN-X-\m-cq-]-amb PK- m-bn-cn-p-pthm l-ns kvac-W-bn \npw Fm {]Im-c-n-epap AXv Cuiz-c-\m ]cn-]q-am-bn-cn-p-p. B Cuiz-cs\ imn kp\nnX-am-Ip-p. Xns hkn-n- p-sImv AXm-b Xv \nc-cw Nnnp sImp-Xs hkn-n-p-sImv AXm-bXv \nc{_m-\ - - h n cw Nnn-p-sIm-p-Xs XymK-]qw Ah-iy-hn-j-bimn- ] mTw sf tkh\w sN-Ww. bmsXm-cp-]tZiw km[-I\pthn \I-s-n-cn-p-pthm Amcyw Xs ChnsS Hmw kl \mh-h-Xp. kl \u `p\pw klhocyw Ic-hm-h-ssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am kn-m-cmb alm-m--fpsS nXn-sb-n ]d-bp--Xn\v {]tbm-Kn-n-cn-p-p. "Ah {_-tm-Sp-IqSn Fm hnZznjm hssl. t`mKfpw A\p-`- hn-pp' ]c- am-m- hns\ {]m]n knHmw imnx ! imnx !! imnx !!! cmb ]pcp-j-m C{n-b- hgn-bmbn _mly- hn- j- b- sf tl ]c-a m- , Ap Kpcp-i n-j y-c mb Rsf A\p-`-hn-p-sImv kzbw ]c-am-m-hnXs nXn-sNFtmgpw Fm {]Imc-nepw cn-mepw! Rsf p-p. Ahs a\-,v _pn, C{n-b--fpsS {]h-\Ftmgpw kap-N n-X -amb cq]- n ]cn-] m-e n- m-e pw. Ch apJm-n-c-ap-m-Ip Fm tNjvS-Ifpw ]c-amRv Fm-hn[ in-Ifpw {]Zm\w sNbvXm-epw. m-hn nXn-s N-b vXp-sIm- p-X s kw`-h n- p- p. R A`y-kn hnZy tXPx-]q-am-bn-cn--tW. Hcn- BfpIfpsS ImgvN-bn Bh-iy-a-\p-k-cnv bYm-tbmKyw epw BtcmSpw hnZy-bn Rp ]cm-Pbw kw`-hn- hnjbsf C{n-b-Zzmcm A\p-`-hn-p ka-bpw m-Xn-cn--tW. R Pohn-X-Imew ]cm-Pbw kw`-hn-m- Ah ]c-am-m-hn\npw Hcp W-t\-c-t-bvpXn-cn--tW. R Pohn-X-Imew apgp-h ]c-kv]cw t]mepw thhn-p-\np- n-. AXn-\m kZm Fm Ikvt\l-kq-{X-m _-cm-bn-cn--tW. R-fpsS Dn -fn\npw \nte-]-ambn hkn-p-p. Cu `mhw ImWnHcn-epw ]c-kv]-c-hn-tZzjw Dm-Im-Xn-cn--tW. tl ]c- p--Xn-\p-thn "hn]-nXm {_mWm kl km Imam Aiv\ptX' Fp ]d-bs-Sp-p. C{]-Imcw Cu am-. aqp Xm]-pw \nhr-n-bp-m--W-ta.

125

I {ipXn ]c-{_--ns kzcq-]hpw AXp-t]mse AXns

Aw- sIm-p-Xs Ah-bpsS ]me-\hpw t]mj-Whpw \Sp-p. AXn-\m Aw-sIm-p-Xs Ah Pohn-pp. m\-ns aln-abpw Adn-bn-p--Xm-Ip-p. ]noSv Ah-km\w Cu A-ns As kw_w B ]c-{_--]-c-am-mhv F{]-Imcw Fs\D- hn-n-p `qan-bnXs hneo-\- am-bn-o-cp- p. Fm bp Kpl-bn Hfn-n-cn-pp; At-ls Fs\ Pohn-I-fp-tSbpw P\-\hpw Pohn-Xhpw ac-Whpw qe-iXncn--dn-bWw Cu B{K-l-\n-hr-n-p-thn ASp co-c-ns kw_--n \npw D-hn-p-p. Aw{]I-cWw Bcw-`n-p-p. sImp Pohn- p-p. AXp- t]mse A- ns D- h- mXkvamZzm GX-kvam-Zm-\ BImix kw`q-X x. \-amb `qan-bn hnebpw {]m]n-p-Ibpw sNp-p. CXmBIm-im-Zzm-bpx. hmtbm-c-nx. At-cm-]x. AZv`yx Wn-Xns Xm-cyw. B ico-cn hkn-p Pohm]rYn-h n. ]rYnhym Hmj-[ -b x. Hmj-[ ot`ymw. mhv A-n ebn-p-tN-cp-n; Ah-sb-m-am-Is Am-Xv]p-cp-jx. k hm Gj ]pcptjmc ka- arXyp-Im-e-n {]mW-t\m-Sp-IqSn Cu ico-c-n \npw bx. Xtkym-Zta-h-in-cx. Abw-Z-nWx ]x. Ab- ]pd- sp ap ico- c- n-tep amdn-tm-Ip- p. C{]-Imcw Cu ap--cx-]-x. Ab-am-m. CZw ]pw {]Xn-jvTm. Aw Fm PohnIfptSbpw D-hns Imc-W-am-IpXZ-t]yj tmtIm `h-Xn. p. CXn Fmw ASnbn-cn-p-p. BI-bm CXpCu a{-n a\p-jy-lr-Z-b-am-Ip Kplsb hn- Xs Fm-nepw t{ijvTw. AXn-\m CXp ku-j[ p- -Xn- \p Dt-i-tm- Sp- IqSn BZyw a\p- jy- i- co- c- ns cq]-sap ]d-b-s-Spp; Fp-sIm-s-m CXn D-n-{I-as kwt- ]-ambn ]d-nv AXns Ah- PohnIfpsS p[m-P-\ y-a mb km]w \in- p- p. b-h-sf ]n-IfpsS AwK--fmbn hn`m-h\w sNp-p. bmsXmcp km[-I Cu As {_-cq-]-n D]mAJn-e-n-tbpw Bmhv A-cym-an-bmb ]c-am-m- hn kn- p-pthm Ah kakvX A-tbpw {]m]n-p- p. \npw BZy-ambn BIm-i-X-Xz-n D-hnp Fp Ah\v CjvSw-t]mse Aw e`y- am-Ip-p. AXns A`mhw kmcw. BIm-i - n \npw hmbp-X - X zhpw hmbp- Hcn-epw Dm-Ip-n-. Cu Aw Xs Fm `qX-hn\npw An-X- Xzhpw An-bn \npw Pe-X-Xzhpw fnepw k-t{i-jvT-am-Ip-p. AXn-\m CXv ku-j-[-aPe-n\npw ]rYznbpw D-hn-p. ]rYzn-bn\npw b-sap ]d-bs-Sp-Xp kYm kXyw Xs-bm-Ip-p. Fm Pohn-Ifpw A-n\npw D-hn-p-Ibpw Aw\m\m-{]-Im-c-n-ep Hmj-[n-Ifpw [m\y-s-Sn-Ifpw Ahbn \npw a\p-jyp Blm-chpw D-hn-p. B sImp hf-cp-Ibpw Ah-bpsS Ah-b-h-]pjvSn AwA- n\npw Cu qe-a-\p-jy-i-coc ]pcp-j\pw sImp kw`-hn-p-Ibpw sNp-p. Fm Pohn-Ifpw Dm-bn. A-c-k-n \npw Dmb a\pjy-i-co-c-[m- CXns\ `n-p-Ibpw AXp-t]mse Fm Pohn-I-tfbpw cn-bmb ]pcp-js\ ]n-bpsS cq]-tm-Sp-]-an-n-cn-p-p. CXp `n-p-Ibpw sNbvXv Xn-te-bvp-Xs hen-s-SpCXns inc-ns\ ]n- bpsS inc- tmSpw CS-p-`p-Ps p-Ibpw sNp-p. AXn-\m ""AZy-tX, An N CXn CS-p-] -tmSpw D]-an-p-p. he-Xp-`pPw he-Xp-]- Aw'' F hypev] - n-b -\ p-k -c nv CXns \maw hpw ico-c-ns a[y-`mKw ]n-bpsS ico-cns Asambn-cn-p-p. a[y-`m-Khpw BIp-p. cp-]m-Z-fpw ]n-bpsS ImepXkv a mZzm GX- k v a m- Z- - c - k - a - b m-Z t\ymc am-Ip-p. A-ns aln-asb hn-p-sImpXm- Bm {]mW-a-bx. tXss\j ]qx. k hm Gj Ipp ASp a{w. ]pcp-j-hn[ Gh. Xky ]pcp-j-hn-[-Xm-a-\zbw ]pcp-

ZznXo-b m-\ p- h mIw


A ms sZz {] Pmx {]Pm- b - t .bmx Im ]rYnhow {ioXmx. AtYm At-s s\h Poh-n. AssY\- Z - ] n- b - y- - X x. Aw ln `qXm\mw tPyjvTw. Xkvam-hu-j-[-ap-Ny-tX. kw ssh tXam-]v\p-h- ntbw {_tm-]m-k-tX. Aw ln `qXm\mw tPyjvTw. Xkvam-hu-j-[-ap-Ny-tX. Am-Zv`q-Xm\n Pmb-t. PmXm-\y-t\ h[-t. AZytXn N `qXm-\n. Xkvam-Zm\w XZp-NyX CXn.

j-hn-[x. Xky {]mW Gh incx. hymt\m Zn-Wx ]x. A]m\ Dcx ]x. BImi Bm. ]rYnho ]pw {]Xn-jvTm. XZ-t]yj tmtIm `hXn.

ZznXo-bm-\p-hm-I-nse Cu cmw Awi-n {]mWa-b-amb ico-cs hn-n-cn-p-p. ]qtm--amb A- c-k-n \npw D-hn-n-p qe ico-c- n \npw `n-ambn AXns Dn nXn-sN-p asmcp ico-c-ap-v. AXns t] "{]mW-abw' Fm-Ip-p. {]mWa-b-t-m A-a-bi-cocw ]q-am-Ip-p. A-a-bCu a{- n A- ns alna hn- -s-n-cn- p- amb qe ico-c- s- m kqva-am- b-Xp-Im-cWw {]mWp. Cu ]rYzn-bn F{Xtbm Pohn-I hkn-p-p. Ah- ab icocw CXns AwK-{]-Xyw-K--fn hym]n-n-cn-psbmw A-n \npw D-hn-n-cn-p-p. A- p. Cu {]mW-a-b-i-co-chpw ]pcp-jm-Im-c-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xns ]cn-Wm-a-cq-]amb cP- n\npw hocy-n t{X. A- ab ico-c-ns ]pcp-jm-Im-cXzw {]kn--am-W.v \npw Ah-bpsS icocw Dm-bn- cn-p-p. AXn\p tijw AXn A\p-K-X-am-bXn-\ms Cu {]mW-a-b-ico-

126

I chpw ]pcp-jm-Im-c-sap ]d-bs-Sp-p. AXns\ ]nbpsS cq]-n hn`m-h\w sNp--Xn-{]-Im-c-am-Ipp {]mWXs AXns incv; Fp-sIm-s- m icoc-ns Ah-b-h-b--fn akvXIw F{]-Imcw t{ijvTam-bn-cn-p-pthm AXp-t]m-se-Xs ]-{]m-W--fn apJy-{]m-W Xs k-t{i-jvTam-bn-cn-p-p. hym\ he-Xp-Nn-dIpw A]m-\ CS-Xp-Nn-dIpw BIp-p. BImis AXm-bXv A-co--n hym]n-p-In-S-p hmbp-hn-s\-tmse k-i-co-c-hym-]n-bmb "kam-\-hmbp' Bm-hm-Ipp; Fp-sIm-s-m AXp-Xs icocw apgp-h kam\ cq]-n ckw Fnv Fm {]mW-ab ico-c--tfbpw ]pjvSn-s-Sp-p-p. CXns m\w icoc-ns a[y-`m-K-am-Wv. AXp-t]mse CXn\v _mlym-Im-ihp-ambn kw_-- ap-v. Cu {]mWs aln-am-hn-j-I-ambn ]d-bs-Sp a{amWv C\n-bp--Xv.

kmtam-cx ]x. BtZi Bm. AYhm-MvKnckx ]pw {]Xn-jvTm. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.

XrXo- b m- \ p-hmIw
{]mWw tZhm A\p {]mW-n. a\pjymx ]ih tb. {]mtWm ln `qXm-\ m-a m-b px. Xkv amhm-bp-j -ap-Ny-tX. k-tah X Bbpbn tb {]mWw {_tm-]m-k-tX. {]mtWm ln `qXm-\mam-bpx. Xkvam-hm-bp-j-ap-Ny-X CXn. Xsskyj Gh imcoc Bm bx ]q-ky.
aqm-a-\p-hm-I-nse Cu BZymwin {]mWs aln-a sb hn- p {ipXnsb Dt-J \w sNbvX Xn\ptijw Cu {]mW-a-b- i-co-c-nse A- cym-an- bmb ]cta-iz-cs\ ey-am-n-bn-cn-p-p. F{X-am{Xw tZh-X-Ifpw a\p-jycpw arK--fp-ambn ico-c-[m-cn-I-fmb Pohn-I-fptm Ah-sbmw {]mWs klm-bw-sImp am{Xw Pohn-pp. {]mW-s\-q-SmsX bmsXm-n-tbpw icocw \ne\np-n-. Fp-sIm-s-m, {]mWXs Fm Pohn-I-fp-tSbpw Bbpv Poh BIp-p. AXn-\m Cu {]mWs\ "khmbpjw' Fp hnfn-p-p. bmsXmcp km[- I "CXp Pohn-I-fpsS Bbp-m- Ip- p, AXn-\m CXv Fm-h-cp-tSbpw Poh As-n Bbpv Fp ]d-bs-Spp' Fp hniz-knv Cu {]mWs\ _mly-cq-]-n D]m-k\ sNp-pthm Ah ]q-amb Bbp-ns\ {]m]n-p-p. bmsXmcp km-m-hmb ]c-ta-iz-c Ans ck- m Dm- - s qe- i-co-c-[m-cn- bmb ]pcpjs A-cm-m-hm- bn-cn-p- pthm Atlw Xs {]mWa-b-\mb ]pcp-js ico-cm-hnbpw A-cym-an-bpamb Bm-hm-bn-cn-p-p.

ChnsS at\m-a-b]pcpjs\ hn-n-cn-p-p. BZyw ]d {]mW-ab ]pcp-j-\n\npw `nhpw AXn-s\m kqvahpw Bb-Xp-Im-cWw AXns Dn hknp-Xp asmcp ]pcp-j-\m-Ip-p. AXns \ma-am-Ipp ""at\m-a-b''. B at\m-a-b-\m Cu {]mW-ab icocw ]q-am-Ip-p. AXm-bXv AXv Cu {]mW-ab ico-c-n k{X hym]n-n-cn-p-p. B at\m-ab ico-chpw ]pcpjs BIm-c-tm-Sp-Iq-Sn- b-Xm-Ip-p. {]mW- a-b- ]p-cp-j- \n A\p-K-X-\m-b-Xn-\ms Cu at\m-ab icocw ]pcp-jk-am-\-amb BIm-c- tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-Ip-p. AXns\ ]nbpsS cq]-n C{]-Imcw hn`m-h\w sNpp B at\mab ]pcp-js incv bPpth-Z-am-Ip-p. EtKzZw heXp NndIpw kma-thZw CSXp Nnd-Ip-am-Ip-p. BtZiw (hn-[nhm-Iyw) ico-cns a[y-`m-Khpw AXp-t]mse AYmhv, AwKn-cv Fo aljn-am-cm Zin--s AYth-Z-a-{w-Xs hmepw B[m-chpw BIp-p. bm-Zn-I--fn bPpth-Z-nse a{-p {]m[m- \y-ap-v. CXp IqSmsX bmsXm- nse A- c-v bmsXmcp n]vX-kw-Jybpw Cm-Xn-cn-p-pthm bmsXmns ]mZ-]qnp bmsXmcp \nn-X-\n-ba--fp-an-mXn-cn- p-pthm A-s\- bp a{- sf "bPpthZ' On AK-X-am-bn--cp-Xp-p. Cu \nbaw A\p-k-cnv GsX- n-e p-samcp sshZn-I -h m-Iytam AYhm a{tam ""kzmlm'' ]Zw Ay-n tNv An-bn BlpXn kan-m B hmIy-ttbm a{-ttbm bPpv Fp ]d-bpw. C{]-Imcw bPpa-{-Zzm-cm-Xs Anv lhnv An--s-Sp--Xn-\m AhnsS bPpv {][m-\am-Ip-p. AwK--fn incpw {]m[m-\y-aln-p--Xpt]mse bPpth-Zs incpw Fp ]d-bp-XpNnX- ambn-cn-p-p. thZ-a-{--fpsS hw, ]Zw, hmIyw apXem-bhbpsS Dm-c-W-n\v BZyw a\-ns k- ev]-ap-W-cp-p. AXn-\m k-ev]m--I-hr-n-Zzmcm at\mab ]pcp-j-t\m-Sp-Iq-Snb thZ-a-{-p L\n-jvT-amb kw_- - ap-v. Chbvv at\m-ab ]pcp-js Ah-b-hfnXs m\w \I-s -n-cn- p- p. ico-c- n bmsXmcp m\w \I-s -n-c n-p- p. ico-c - n bmsXmcp m\w cp `pPp-m-bn-cn-p-pthm B kvYm\w Xs-bmWp at\m- ab ]pcp-js AwK--fn EtKz-Z-n\pw kma-th- Z-n-\p-ap--Xv. b-bm-Km-Zn-I-fn Ch-bpsS a{- Zzmcm kvXh-\hpw Io-\hpw \S-p-p. AXn-\m bPpth-Z-a-{-sf At]-nv Ch A{]-[m\--fm-Ip-p. Fn-cp-mepw `pP--sf-tmse b-fn {][m\ klm-b-I-fpw BIp-p. AXn-\m Chbvv `pP--fpsS cq]w \I-s-n-cn-p-p. BtZi (hn-[n) hmIyw thZ--fpsS Dn-em-Ip-p. AXn-\m Ah-Xp-Xs at\m-ab ]pcp-js AwK--fpsS a[y-`m-K-ambn ]d-bs-

Xkv a mZzm GX- k v a m- X v {]m-W - a -b m-Z t\ymc Bm at\m-a-bx. tXss\j ]qx. k hm Gj ]pcp-j-hn[ Gh. Xky ]pcp-j-hn-[-Xm-a-\zbw ]pcpj-hn-[x. Xky bPp-tch incx. EKvZ-nWx ]x.

127

I Sp-p. AYh-th-Z-n imnIw ]ujvSnIw BZn-bmb

hym]vX-am-bn-cn-p-Ibpw at\m-abw Xt-m app I- -fpsS km[-Ia-{-am-Ipp {]Xn-jvT-bpsS Imc-W- {]mW-a-bhpw A- a-b-hp-amb ico-c--fn hym]-I-am-bnam-bn-cn-p--Xv. AXn-\m AXns\ ]p-sapw {]Xn-jT- cn-p-Ibpw sNp-p. AXn- \m Cu hnPvRm\-amb Pohmv sbpw ]d-bp-Xv kYm bpn-kw-K-X-am-bn-cn-p-p. mhv icocw apgp-h hym]n-n-cn-p-p. Pohm--kz-cq-]k-ev]m-I hrn-Zzmcm at\m-ab ]pcp-js \nXy-kw- \mb t{X- ico- c-cq-]-am-Ip t{X- n k{X _w Ch-sb-m-n-t\m-Spw-Iq-Sn-bp-v. AXn-\m thZ-a- nXn-sN-p-p. Cu hn-\-am-b-amb Bmhpw \n{- AXns AwK-ambn ]d-bs-Sp-p. Cu Imcyw b-am-bn-s ]pcp-jm-Im-c-tm-Sp-Iq-Sn-bX m-Ip-p. B at\m-ab ]pcp-j-\n hym]n-n- cn-p-- Xn-\ms AXv Ftmgpw kvac-W- bn-ep-m-bn- cn--Ww. ]pcp-jm-Im-c-ambn ]d-b-s-Sp-p. B hnm-\-a-b-s ]n-bpsS cq]-n C{]-Imcw hn`m-h\w sNp-p. NXpYm-\ p-h mIw _pn-b psS \nn-X -h n-izm-k -c q-]-a mb hrnsb B btXm hmtNm \nh-t. A{]m]y a\km hnm-\m-m-hns ico-cns {][m\ AwK-cq-]-amb kl. B\w {_tWm hnZzm. \ _nt`Xn IZm- inc-mbn Iev]n-pp. Fp-sIm-s-m Cu ZrV-hnN-t\-Xn. Xsskyj Gh imcoc Bm bx ]q- izm-kw-Xs Hmtcm hnj-b-nepw D-Xn-bpsS Imc-W-amky. Ip-p. ]c-am--{]m-]vXn-bn-em-Is G-hp-amZyw CXns Cu a{- n {_m-\-s {Kln-n-p hnZzmam- Bhiyap- m-Ip-p. kZm-Nm-c-\n-bw CXns heXp cpsS aln-a-tbm-Sp-IqSn Ah-cpsS at\m-a-b-i-co-c-ns NndIpw kXy-`m- j-W- \n-bw CXns CS- Xp-]-hpw BIpamlm-y-tbpw {]I-Sn-n-p-p. ]c-{_ ]c-am-m- p. kXy`mj-W-\n-bw CXns CS-Xp-]-hpw BIphns bmsXmv kzcq-]-`q-X-am-bn-cn-p ]c-am-\--am-bn-cn- p. [ym\-Zzmcm ]c-am-m-hp-ambn kwbp--am-IpI Xs p-pthm Ahn-Sw-hsc a\- pw, hmWn BZn-bm-bp C{n- hnm-\-ab ico- c- ns a[y- `m- K- hpw. ""alv'' F \mab--fpsS kap-Zmb cq]-am-Ip at\m-ab ico-cn\v n {]kn--amb ]c-am-mhv hmepw B[m-chpw BIpFn-t-cp-hm Ign-bp-n-. Fm {_s {]m]n- p. Fp-sIm- s-m ]c- am- m-hp- Xs Pohm- m-hns p-- Xn\v km[-\-b-\p-jvTn-p a\p-jy\v CXv {_-tm- ]c-a-amb B{i-b-am-Ip-p. S-Sp-p--Xn\p {]tXyIw klm-bIam-Ip-p. Cu a\-pw, - C\n-bp a{--fn Cu hnm-\m-m-hns alnhmWn apX-em-bh km[-\m-]cm-b-W-]p-cp-js\ B ]c-{_- asb hn-n-cn-p-p. -ns hmXnhsc Fn-p-Ibpw AXn-s\-A-hnsS hnnv kzbw aS-n-hcn-Ibpw B km[-I At-ls ]-am- \ p- h mIw {]m]n-p-Ibpw sNp-p. {_-ns B\-a-b-kz-cq]s Adn-n-p m\nI Hcn-epw `b-`o-X-cm-Iphn m\ w b w X \ p- t X . I mW n n-. X\ptX]nN. hnm\w tZhmx kth. {_ at\m-ab ico-cnse A-cym-an-bmb Bmhpw Xkvam-t {]am-Zy-Xn. icotc ]m]vat\m lnXzm. ]qtm--amb A- c-k-a-b-i-co-c-n-tebpw {]mW-a-b-ikm Imam ka-iv\pX CXn. Xsskyj Gh co-c-n-sebpw A-cym-an-bmb Bmhpw B ]c-am-micoc Bm bx ]q-ky. hp- X-s-bm- Ip- p. Cu a{- n hnm-\-m-hns aln-am-h-\hpw Xkv a mZzm GX- k v a m- - t \m- a - b m- Z t\ymc {_-cq-]tm-Sp-Iq-Snb AXns D]m-k-\-bpsS ^ehpw Bm-h n- m-\ -a-b-k vtX-ss\j ]qx k hm ]d-bp-p. hnm-\-cq-]amb AXm-bXv _pn-tbm-Sp-IqSn Gj ]pcpj hn[ Gh. Xky ]pcp-j-hn-[-b-Xm-aX{Zp-]-amb Pohm-m-hp-Xs b-ns ip`-I-cq-]\zbw ]pcp-j -hn-[ x. Xky {issh incx. EXw amb ]pWy-sf hnkvXr-X-am-p-Xpw At\ym-\y-eu-InI ZnWx ]x. kXy-ap-cx ]x. tbmK Bm. I-sf A`n-hr-n-s-Sp-p-Xpw BIp-p. AXm-bXv alx ]pw {]Xn-jvTm. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn. Pohm-m-hn \np-Xs Fm I-pw t{]c-WChnsS hnm-\-a-b]p-cp-js AXm-bXv hnm-\- e- `n-p-p. Fm C{n- b-fpw at\m-cq- ]-am-Ip tZh-Xbpw amb ico-c- ns A[n-jvTm- Xm- hmb Pohm-m-hns h- k- t{i- jT-amb {_- cq-]-n Cu hnm\ ab Pohmv \m-Ip-p. BZyw ]d-n-p at\m-ab ico-c-s- mfpw m-hn-s\-s tkh sNp-Ibpw AXm-Xp-I-fpsS {]hrCXp kqva-am-bn-cn-p-Xp ImcWw CXns Dn n-I hgn-bmbn CXn\p kpJw Fn-p-sIm-Sp-p-Ibpw hkn-p Bmhv A\y-am-Ip-p. hnm-\-amb ]pcp- sNp-p. GsX-nepw km[-I Cu hnm-\cq-]-amb j AXm-Ip-p. Cu at\m-ab icocw ]q-am-bn-cn-p- Bm-hn-s\-s {_-sap [cn-p-Ibpw Cu [mc-Wp. AXm-bXv Cu at\m-ab ico-cn AXp hym]vX- am- bn \npw sXn amdm-XncnpIbpw AXm-bXv B [mcbn-cn-p-p. AXm-bXv Cu at\m-ab ico-cn AXp W-bn sXp-m-Im-Xn-cn-p-Ibpw AYhm ico-cm-Zn-Ifn -

tPyjv T - a p- ] m- k - t X. hnm\w {_ tNtZz- Z .

128

I nX-am-bn-cn-p GI-tZ-io-bhpw AXp-t]mse _-kzcq-] -hp-amb {_s sXn- -c n-m-sX-bn-c n-p-Ibpw sNpp Fn Ah\v At\-I-P---fn-embn km-Znn-cn-p ]m]-k--bcq-]-amb ico-cs Dt]-n-nv Fm Znhy-t`m- K--tfbpw A\p-`-hn-p-hm Ign-bp-p. B hnm-\ - a - b -c q-] - n A- c ym-a n-b - b m- b n- c n- p Bmhv BZyw ]d-n-p A-c-k-a-b-q-e-i-co-cnepw {]mW-a-bcq-]-i-co-c-nepw at\m-ab cq] ico-cnepw nXn-sN-p B ]c-{_ ]c-ta-iz-c Xsbm-Ip-p.

jjvTm-\ p- h mIw

Akth k `h-X n. AkZv {_tXn thZ tNXv. AkvXn {_tXn tNtZz-Z. k-ta\w XtXm hnZp-cn-X n.
Cu a{ - n {_- ns k sb am\npXpsImpw am\n- m-Xn-cn-p--Xp-sImpw Df- hmIp ^ew hnh-cn-p-p. GsX-nepw a\p-jy {_w Ak-m-Ip-p, AXm-bXv {_lvatam Cuiz-ct\m C Fp \n-bn-p-I-bm-sW- n Ah km-c-ln-X-\mbn `hn-pp; AXm-bXv tkzm-Nm-cn-bmbn kZm-Nm-c-n \np {`jvS\pw \oN-{]-Ir-Xn-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-\p-am-bn-o-cpp. GsX- nepw a\p- j y {_- ns bYm XXzs {Kln-msX {_-ap-sp kwi-b-c-ln-X-ambn hniz-kn-p-Ibpw AXm-bXv imkv{X--fnepw alm-m-\nI-fnepw ZrV-hn-izm-kap-Xp ImcWw Ahs lrZ-bn Cuiz-cs k-bn-t ]q-hn-izmkw DmIp-Ibpw sNp-p. Fn A-s\-bp a\p-jys\ m\n-bmbpw kXv]p-cp-j-\mbpw AwKo-I-cn- p-p. FpsIm-s-m ]c-a m-m- hn-s\-p-dn-p XXz-m-\ns BZy-]Sn At-l-ns k-bn-ep hnizm-kwX-s- bm-Ip-p. ]c-am-m-hns k-bn hniz-kn-p-sImn-cn-p-sa-n GsX-nepw Hcp kabw GsX-nepw alm]p-cp-js Ir]-bm km[-\-bn apgpIn a\p-jy\v Atls {]m]n-p-hm Ignbp-p.

XkvamZzm GX-k va m-Zzn- m-\ -a-b m-Zt\ymc Bm\-a-bx. tXss\j ]qx. khm Gj ]pcp-j-hn[ Gh. Xky ]pcp-j-hn-[-Xm-a-\zbw ]pcpj-hn-[x. Xky {]nb-t ah incx. tamtZm ZnWx ]x. {]tamZ D-cx-]-x. B\ Bm. {_ ]pw {]Xn-jvTm. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.
ChnsS B\--a-b\mb ]c-a-]p-cp-js\ hn-n-cn-pp. BZymw-i-n ]d-n- cn- p hnm-\-a- b- Po-hm- mhn \npw `n- ambn AXns Dn hkn- p thsdmcp Bm-hpv; B\--a-b]-c-am-mhv AXm-Ip-p. AXn-t\m-Sp-IqSn Cu hnm\ ab-]p-cp-j hym]n-n-cn-pp. AXm-bXv AXv CXns ]cn-]q-am- bn- cn- p-p. hmkvX-h-n At-lw-Xs kakvX ]pcp-j-m-cnepw D-a- \m-b- Xp- Im- cWw "]pcpj' F hmns\ A\zam- n-bn- cn-p-p. Atlw hnm-\-]p- cp-j-\p-Xpeyw BImc-tm-Sp-Iq-Sn-b-h\pw BIp-p. B hnm\ ab ]pcp-j\n hym]vX- am-bXp ImcWw Atlw ]pcp-jm-Im-c\mbn ]d-b-s-Sp-p. ]n-bpsS cq]-I-n B B\--ab ]cta-iz-cs AwK--sf C{]-Imcw hn-n-cn-p-p. {]nb`mhw At-l-ns inc-m-Ip-p. B\--a-b-\mb ]c-ammhv Fm-hpw {]nb-\m-Ip-p. Fm Pohn-Ifpw B\s t{]an-pp; Fm-hcpw B\w B{K-ln-p-p. Fm Adn-p-Iq-Sm-Xp ImcWw {]m]n-p-hm Ignbp-n-. Cu "{]nb-`mhw' B\--a-b-\mb ]c-am-m-hns Hcp {][m-\mw-i-am-Ip-p. AXn-\m CXp-Xs At-lns {][m-\mw-K-amb inc-m-Ip-p. tamZw he-tXpw {]tamZw CS-tXpw Nnd-Ip-Ifm-Ip-p. B\-w-Xs ]cammhns a[ymw- Khpw AXp-t]mse {_w- Xs CXns hmepw B[m-chpw BIp-p. ]c-am-mhp Ah-bhc-ln-X- \m-bXp ImcWw At-l-ns cq]-tbpw AwK-tfbpw bYm-cq-]-n hnh-cn-p-hm km[n-p--X. Cu {]I-c-W-n hnm-\-a-b-n-\w Pohm-mshpw B\--a-b-n-\w ]c-am-mshpw AwKo-Icn--Ww. ASp A\p-hm-Inse a{- Cu B\--a-b-]c-am-m-hns hnj-bs hn-p--hbm-Ip-p. -

Xsskyj Gh imcoc Bmx b ]qh-ky.


ChnsS aph-a-\p-k-cnv B\-a-bs A-cmmhv kzbw B\--a-b-s\p ]d-b-s-Sp-p. Atlw B B\--ab {_-ns kzbw-i-co-c-hn- bmb A- cmm-hm-Ip-p. Fp-sIm-s-m At-l-n ico-cn\pw ssNX-\ y- n\pw bmsXmcp hyXym-k -h p-an bmsXmv t\ct ]d-n- cp A-c- k-a- bmZn Fm- ntbpw A-c ym-a n-b mb ]c- a m- m-h m-b n-c n- p- pth Atlw kzbw Xt-Xs A-cym-an-bm-Ipp; At-lns A-c yman am-c p-a m-I p- n- . CXn-\ m ap bmsXmpw ]d- bmsX B h-\m- ]-c--csb Chn- sS- s Ah- km-\n-n- p- p. kw_w apI-fn ]d- n-c n- p Awi- n {_s "AkXv' Fpw "kXv' Fpw am\n- p- - Xp- sImp ^ew ]d-p-I-gn-n-cn-p-p, AXns\ {ihn Hmtcm a\p-jytbpw a\-n bmsXmcp {]iv\w DZnppthm B {]iv\s \n-bn-nv B {_-ns k-bpsS {]Xn-]m-Z\w \S-p--Xn-\p-thn {ipXn kzbam-bn-s {]iv\w Ah-X-cn-n-p-p.

AYmtXm\p {]iv\mx. DXm-hn-Zzm-\apw temIw t{]Xy-I- \ K-Xo. Btlm hnZzm-\ apw temIw t{]Xy-I - n--a-i v\p-X m-D .

129

C\n ChnsS \npw D]-tNm-Zy- Bcw-`n-p-p. AXn BZy {]iv\w Fs-m {_w Dsn AXns\ Adn-bm Bsc-nepw acnp ]c-tem-I-n t]mIp-ptm Ctbm? cm-as {]iv\w {_s Adn-bp GsX-nepw m\n ac-Wm-\cw ]c-temIw {]m]n-p-ptm Ctbm? B hnZzm-mcpw {]m]n-p-n. AXn-\m Cu aqm-as {]iv\w hnZzm-m (m-\nI) {_s A\p-`hn-p-ptm Ctbm? Ch-bpsS adp- ]-Sn-bmbn {_s krjvSn-bpsS Imc- W-ambn ]d-psImv AXns k-sb, BkvXn-Iy-s, hy-am-pp. ]ns "XXvkXyw CXym-N-tX...' Cu hmIy-Zmcm {ipXn kv]jvS-kz-cq-]-n At- l-ns ksb {]Xn]m-Zn-p-p. Ggmw A\p-hm-Iy-n Hp-IqSn kv]jvSamb hN-\ e`n-pp "tIm tlyhm-\yX? Ix {]mWymXv? btZj BImi B\t\m \ kymXv.' AXm-bXv CXv BIm-i-a-b-\mb ]c-am-m-hm- bn-cn-p- n-s-n Bcp Pohn- pp? Bp {]hn-p-hm Ignbpp? AXmbXv Pohn-I-fpsS {]mW\pw Ne-\hpw ]c-am-m-hns\ B{ibn-n-cn-p-p. cm-as {]iv\-n-\p--c-ambn Ggmw A\p-hm-Iy-n Cmcyw hym-n-bn-cn-p-p, a\pjy ]c-am-m-hns\ ]q-ambn Adn-bm-Xn-cn-p-pthm At-ls Aev]-X-am-{X-am- bn-tmepw kwi-bn-p-pthm AXp-hsc Ah P\-\-a-c-W--fn\npw tamNn--s-Spn-. aqm-as {]iv\-n- \p--c-ambn Fmw A\p-hmI-ns D]-kw-lm-c-n {ipXn kzbw ]d-bpp: "k b Ghw hnXv... B\--a-b-am-m-\-ap-]-kw-{Im-aXn' AXm-bXv "bmsXm-cp- C{]-Imcw ]c-am-m-hns\ Adn-bp-p-thm Ah {Ia-ambn A-a-bw, {]mW-abw BZn-bm-b-hsb {]m]n-p-sImv Ah-km\w B\--a-b-\mb ]ctaizcs\ {]m]n-p-p.' kw_- w Cu {]iv\--fpsS D-c-ambn {ipXn {_ns kzcq-]hpw inbpw hn-nv BZys A\phm-I-n bmsXmv kwt-]ambn krjvSn-bpsS D{I-as hnh-cn-pthm AXn-t\bpw hni-Z-ambn {Kln-n-pp.

tIp-Xpw Bb Fm PU-tN-X-\m-ab PK-ns\ krjvSn-p. AXm-bXv CXns k-e]-a-b-amb cq]w \nnv p. AXn\ptijw kzbw AXn {]th-in- p. Xn\npw D--amb Cu PK-n B ]c-ta-iz-c apt-Xs {]hn-jS- \m-bn-cp-p. Cu PKv At-l-n-s- Xs kzcqv ]-am-bn-cp--tm AXn Atlw {]hn-jS-am-I-W-am-bn-cpv n-. Fn-cp-mepw PU-tN-X-\m-a-b-amb PK-n Bkz-cq-]-m ]cn-]q-amb B ]c-{_ ]c-ta-iz-cs hnti-j-kz-cq]w At-l-ns A-cym-an-bmb kzcq-]ns AS- bmfw kv]jvS-am-p--Xn-\p-thn "Cu PKns\ krjvSn-nv Atlw AXn kzbw IpSn-sImpp' Fp Imcyw ]d-n-cn-p-p. {]hn-jS-am-b-Xnv \p-tijw Atlw aqhpw Aaq-hp-amb cq]-n AXm-bXv ImW-s-Sp ]rYzn, Pew, tXPv Fo `qX-fpsS cq]- nepw AXp-t]mse hmbp, BImiw Cs\ ImW-s-Sm `qX--fpsS cq]-nepw {]Xy--s-p. ]noSp hn--s-Sp-hm Ign-bp hn[-nepw hn-s- Sp-hm Ign-bm--hn-[-nepw hnhn[ hkvXp--fmbn cq]m--c-s-p. CXp-t]m-se-Xs B{ibw \evIp-Xpw \I-s-Sm--Xp-ambn tNX-\bpw PUhpw Cs\ Fm cq]-nepw GI- \mb kXy- kz-cq] ]c- ta- iz-c Xs ]e \ma--tfbpw cq]--tfbpw kzoI-cnp {]Xy--am-bn. B GI-\mb ]c-am-m-hp-Xs \bpw Xnbpw Bb Fm cq]-n- ep-am-bn-op. AXp-Im-cWw PvRm\n-I ]d-bpp "Cu ImWp-Ibpw tIp-Ibpw {Kln-p-Ibpw sNp Fm-nepw kXy- kz-cq-]-\mb ]c- am-m-hp-Xs nXn-sN-pp' Fv.

k]vX - am-\ p- h mIw


AkZzm CZ-a{K Bko-Xv. XtXm ssh kZ-Pm-bX. XZm- m\w kzb-a-Ip-c p-X . Xkvam--p-Ir-X ap-NyX CXn.
kqva-q-e-cq]fn {]I-S-am-Ip--Xn\p apv Cu PU-tN-X-\m-a-bamb PKv AkXv AXm-bXv Ahy--cq]-n Bbn-cp-p, B Ahy-m-h- -bn \np-Xs kXv AXm-bXv \ma-cq-]a-bhpw PU-tN-X-\m--Ihp-amb {]Xy PKv D- hn- p. ]c-am- mhv Xs-s kzbw Cu PU-tN-X-\m--Iamb PK-ns cq]-n Bn-bncn-p-p. AXn-\m At-lns \maw "kpIrXw' (X-ms\ Dm-b-Xv) Fm-bn-op.

tkmIma-b-X. _lp kymw {]Pm-tb-tb-Xn. k X t]mX]y-X. k X]-kvXz]vXm CZw kh-a-krPX bZnZw InwN. XXvkrjvSzm XtZ-hm-\p-{]m-hn-iXv. XZ-\p-{]-hniy k Xym-`hXv. \ncpw Nm\ncp- w. N. \ne-b\w Nm\n-e-b-\w N. hnm\w Nmhn-m\w N. kXyw Nm\rXw N kXy-a-`h-Xv. bZnZw Iow N. X-Xy-anXym N-tX. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.

Rm \m\m cq]- n P\np hf- s c- b - [ n- I ambnocpw Fv Bcw-`-n ]c-{_--]-c- ta-iz-c hnNmap]-d h-\-n "kpIrX' \ma-n ]d-bcn- n-cp-p. Cu hnNm- c-tm-Sp- IqSn Atlw X]-p-sN-bvXp. s B ]c- {_ ]c- am-mhv hmkvX- h- n ck-kz- cq] AXm-bXv Pohn-IfpsS I-a-\p-k-cnv krjvSn \S--Wsapw k-ev]n-p. C{]-Imcw k-ev]nv Cm-Wp-Xpw (B-\-a-b) BIp-p. Ct-lw-Xs hmkvX-hn-I-amb

bssZz Xp-IrXw ctkm ssh kx. ckw-tlhmbw e_v[zm\o `h-Xn. tIm tlyhm-\ym-Ix {]mWymZv btZj BImi B\tm \ kymXv. Gj tly hm\-bm-Xn. -

130

I B\w

BIp-p. Fp-sIm-s-m A\m-Zn-Imew apX P\-\-a-c-W--fm-Ip tLmc-Zpx-J-sf A\p-`-hn-ph-cp Cu Pohm-mhv Cu ck-ab {_s {]m]n-pXs B\- -bp--am-bn- o-cp-p. Cu ]c-am-\-\-- a-b-\mb ]c-ta- iz-c-t\mSv CXns kwtbmKw \S-m-Xn- cn-p- - Xp-hsc CXn\p bmsXmcp hn[-nepw ]qm-\-w, \nXym-\-w, AJ-WvUm-\-w, A\-m-\w Ch {]m]n-p-hm km[np-n- . CXp-sIm-p-Xs B hmkvX-hnI B\-- kz-cq] ]c-am-m-hns AkvXn-Xzs kt-lc-ln-X-ambn {Klnp-hm Ign-bpp; Fp-sIm-s- m Ctlw BImi-t-tmse hym]-I- \mb B\--]-c-a m-m-hm-Ip-n-sn Bv Pohn-p-hm Ign-bpp; GXp {]mW\p Nenp-hm Ign-bp-p. am{X-a AJn-e-ntbpw PohnXw \n-ln-p--Xn-\p Fm hyh- Ifpw sNbvXn-cn-pXv Atlw Xs-bm-Ip-p. IqSm-sX, Cu PK-ns Fm `uXn-I-{In-b-Ifpw \nb-an-Xhpw hyh-n-X-hp-amb coXn- bn \S-p- Xv Fs\ km[n- pp? AXn- \m a\pjy CXv ZrV-X- tbm-Sp-IqSn hniz-kn--Ww. Cu PK-n\v {kjvSmhpw cn-Xm-hp-ambn ]c-{_-]-c-ta-iz-c \nbambpw thWw. AXp-t]mse kt-i-cln-X-ambn Cu ]c{_ ]c-am-mhv Fm-hpw B\w {]Zm-\w-sN-p-p. B\- -kz-cq-]\pw GI-a m-{X-\p-amb ]c-am-m-hp--tm amv B\w {]Zm\w sNp-hm Ignbpw?

hn ]q-nXn {]m]n-m kabw hsc, `K-hms\ \nc-cw kvacn-m-Xn-cn-p--Xp-hsc Cu ]p\--`bw P\-\-a-c-W-`bw Fm-hp-ap-m-Ipw. Hcp-h henb hnZzmt\m imkv{X-t\m kzbw henb m\nsbm ]WvUn-Xt\m BIp-n-. Fp-sIm-s-m B ]c-taiz-c Fm-h-cpsS taepw `cWw \S-pp; At-lns `c-W-i-n-sImp temI-nse Fm hyh-Ifpw \nb-an-X-cq-]n Nen-p-sIm-n-cn-p-p. -

AjvT-am-\ p-h mIw


kw_w Ign A\p-hm-I-n ]d-n-p a{-fpsS eys Dt- J\w sNp-p.

`ojm-k vam-ZzmXx ]h-t X. `otjm-t ZXn kqcyx `ojm- k v am-Z - n-t - {- . arXyp[m- h Xn ]a CXn.

Cu ]c-{_ ]c-ta-iz-c-t\m-Sp `bw-sImp ]h-\ \nb-a m-\p-k-cWw Nen-p-p. At-l-tm-Sp `bwsImp kqcy IrXy-k-a-bp DZn-p-Ibpw IrXy-kabv AkvX-an-p-Ibpw sNp-p. AXp-t]mse At-ltm-Sp `bw-sImv An, C{, Am-as arXyp Ch-sbmw Ah-c-hcpsS Imcy- \nb-a-]qw kphyh-n-Xambn sNbvXp-sIm-n-cn-p-p. Ch-bp-sS-sbmw bZm-tly-s shj GX- k va n- Zrtiy\mty hyh--I sNp--Xmbn Ch-bvsmw t{]c-I-ambn \ncpt\ne-bt\`bw {]XnjvTmw hn-tX. AY Bscnep-an-s-n Cu PK-ns Imcy- Fs\ tkm`bw KtXm-`h-Xn. \S-pw. Ch-sbmw krjvSn--h\pw Fm-tbpw bYmB ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p- -Xn-\-`n-e-jn-p-- tbmKyw \nb-aa\pk-cnv shp-sIm-n-cn- p--h-\p-amb h Hcn-epw ImW-s-Sm-, hnh-cn-p-hm kmyam- GtXm Hcp kXy-m-\m-\--kz-cq-]-]-c-{_-, ]c-am-mhv , Bscbpw B{ibn-m-, ico-c-c-ln-X-\mb ]c-{_ \n-b-ambpw Dspw At-ls a\p-jy\p \n-b]c-am-m-hn \n`b (A-hn-N-e) nXn-{]m-]n-p-p. B ambpw {]m]n-p-hm Ign-bp-sapw CXn\npw kv]jvSkabw Ah \n`-b-]-Zs {]m]n-p-p. Fs-t-p- am-Ip-p. ambn `b-n\npw timI-n \npw ap-cm-bn-o- kw_w B\--kz-cq-]-\mb B ]c-{_-]-c-am-mcp-p. hns Cu B\w F{X-bp-v, F-s\-bpv? Cu B{K-

bZm tlysshj GX-kvan-p-Z-c-a-cw Ipcp-tX. AY Xky `bw `h-Xn. Xtzh `bw hnZptjm a\zm-\-ky. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.
Cu Pohm-mhv B ]c-{_ ]c-am-m-hn \npw Aev]-amb A-c-tm-Sp-IqSn Ftm apX hkn-ppthm AXm-bXv At-l-n ]q-nXn {]m]n-mXn-cn-p-Ibpw At-ls \nc-cw kvacn-m-Xn-cn-pIbpw At-ls Aev]-t\-c-t-bvp-am-{X-sa-nepw adp-t]m-Ip-Ibpw sNp-pthm AXp-hsc Ahs\ kw_n-n-S-tmfw `bw AXm-bXv Ahs ]p\Pw Xobmbpw Dm-Ipw. Fp-sIm-s-m Ah ]c-am-mhn nX-\m-Im-Xn-cn-p-Ibpw Ah `K-hms\ adp Pohn-p-Ibpw sNp-tm Ahs acWw kw`-hn-p-Ibm-sW-n ]ns Ahs An-a-kw-kvIm-ca-\p-k-cnp P\\w Dm-Ip-sa-p-Xp \n-b-am-W.v ]c-am-m-

l-\n-hr-nv B\-hn-j-b-Iamb Nn Bcw-`n-pp -

sskjm\ky aoamwkm `hXn. bphm kymm-[ p-bp-hm-[ ym-b I BinjvtTm {ZVnjv tTm _en-j v T-k vX -tkybw ]rYnho khm hnky ]qm kymXv. k GtIm-am-\pj B\-x.
Cu h-\-bn B B\-ns N-bm-cw-`n-p-Xn-\p kqN\ \In-bnv k-{]-Y-a-ambn a\p-jy-temI-ns t`mK--fn\npw e`n-p-hm kmy-X-bp Ghpw D-X-amb B\-s hn`mh\w sNp-p. Hcp bphm-h mb a\p-jy, AXpw A--s \-bn--s\-b p km[m-cW bphm-hm-cn-p-n-. kZm-Nm-cnbpw kkz-`mhnbpw D-X-Ip-ene P\n-h\p-am-bn-cn--s, Ah - Fm thZ--fp-tSbpw hnZy e`n-n-p--h\pw AXp-t]mse in-W-n {_-Nm-cn- Iv D]-tZiw \Ip-- Xn Ipi-e\pw Bbn-cn--s, Ah-s Fm AwK-fpw

131

I C\v{Zn-b-fpw tcmK-c-ln-X-fpw Ign-hp-Xpw kpZr-Vhpw

cp-\v AXns Bh-iy-I-X-bn-m-Xn-cn-p-pthm B Fm {]Im- nepw in- k---hp-am-bn- cn- - s. ]ns [\- t{im{Xn-b\v thZ-c-lkyw {Kln-n-p hnc-\v B k--m \nd-bs Cu ]q-amb PKv Ahs B\w kzm`m-hn-I-ambpw e`n-p-p. A[o-\-n- em-hp-Ibpw BsW-n B a\p-jys kpJw tX tb iXw ]nXrWmw Nnc-tem-I-tem-I m\m Ghpw hep-Xm-Ip-p. CXp am\-h-tem-I-ns Ghpw am\-mx. k GI B Pm\-Pm\mw tZhm-\m-am-\-x. henb B\-am-Ip-p. -

t{im{Xnb ky NmIm-a-l-X-ky.

Cu h-\-bn Nnc-m-bn-bmb temI-n hknp Znhy-m-cmb ]nXr--fpsS B\-s At]-nv "BPm-\P' F t]cn- e- dn- b-s- Sp tZh- m- cpsS B\- s a\pjy tbm\n-bn D-a-I- -f-\p-jTnv K- \qdn-c-n-bmbn ]d-n-cn-p-p. apI-fn hn-n-cn-p v `m-hs {]m]n--hs\ ""a\p- jy-K-'' Fp ]d- bp-p. Nnc-m-bn-bmb temI-n hkn-p ]nXr--fpsS ChnsS Chs B\w apI-fn ]d-n-cn-p a\p- B\w \qsdw Hn-p- Iq-Sp A{Xbpw "BPm-\P' F jys B\-t- m \qdn-c-n-sbp ]d-b-s-Sp-p. tZh-m-cpsS B\--n\v hnIm-k-ap-m-Ip-p. tZh-tem-IbmsXmcp a\p-jy-kw-_- n-bmb B\-s BZyw hn- se Hcp {]tXyI m\-ns \ma-amWv "BPm-\-P.' pthm As\ Hcp \qsdw Hnp IqSp Iqs Ahn-Sps tZh-I kvarXn-I-fn {]Xn-]m-Zn--s-n-cna\p- jy-K-s B\- - tmSv Xpey-s- Sp-mw. Fm p GtXm ]pWy-I- ImcWw AhnsS krjvSnBZyw ]d a\p-jy-tem-Ins t`mK- apX -s-n-cn-p-p. Ahsc BPm-\-P-m Fp ]d-bp-p. K-tem-I-ns t`mK- hsc-bp Zpjn B{K- bmsXm-cp- Cu temIw-h-sc- bp t`mKfn Bkl--fn\np hnc--amWv t{im{Xn-b AYhm thZ- -\m-Im-sX-bn-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXm-cp- Cu . B t{im{Xn-b\v thZ--]p-cp-j-\,v kzm`m-hn-Iam- B\-s Xp-am-bn--cpXn AXn-t\mSv hnc--\m-bn-cn-ppthm B thZ-m-\n-bmb hnc-s\ kw_-n-n-Sbn-s B\w e`n-p-p. tmfw B B\w kz`m-h-kn--am-Ip-p.

tX tb iXw am\pjm B\- mx. k GtIm a\pjy Km-Wm-am-\- x. t{im{Xn-bky NmIma-l -X -k y.

tX tb iXw a\p-jy-K-hm-Wm-am-\-mx. k GtIm tZh- K - hm- W m- a m- \ x t{im{Xn- b ky NmIm-a-l -X -ky.

Cu h- \ - b n BZyw ]d- n- p a\pjy Ks\ At]-nv tZh-K-s B\-s \qdncn Fp ]d-n-cn-p-p. bmsXmcp a\p-jy-K-s B\-s apI-fn hn- n-c n-p-pthm As\ \qsdw Hn-p-Iq-Sp B\--n\p Xpey-amWv krjvSnbpsS Bcw`w apXep tZh-Pm-Xob K-cq-]n P\n-n-p Hcp Pohn-p--Xv. AXp-t]mse bmsXmcp a\pjy Cu B\-m- `n- em- j-m tamln- X-\m-bn- cn- p- pthm AXm-bXv bmsXm-cp-\v CXns Bhiyw Cm-Xn-cn-ppthm bmsXm-cp- thZ-- fnse D]-tZ-i-sf lrZ- bwK- a-ambn kzoI- cn-n-cn-p- pthm A-s\- bp hnZzm\v Cu B\w kzm`m-hn-I-ambn e`n-p-p.

tX tb iX-am-Pm-\-Pm\mw tZhmx \mam-\-mx. k GI I tZhm\mw tZhm- \ m- a m- \ - x. tb IWm tZhm-\-]n-b-n. t{im-{Xn-bky NmIm-a-lX-k y.


Cu h-\-bn BPm-\-P-tZ-h-m-cpsS B\-tm I-tZ-h-XIfpsS B\-s \qdn-c- n-bmbn ]d-ncn- p-p. apIfn hn-n- cn-p BPm-\-P-tZ-h-XIfpsS B\--s-m \qdn-cn aln-atbm-Sp-Iq-Sn-b-XmWv thtZm--fmb I- hgn a\p-jy-tbm-\n-bn \npw tZh`mhw {]m]n- n-p B I- tZ-h- XIfpsS B\-w. bmsXmcp- B I- tZ-h-X-I- hsc-bp B\-s A`n-ejn-m-sX-bn-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXm-cp-\v tZhtemIw hsc-bp t`mK- Bhiyan-m-Xn-cn-p-pthm thZ-c-l-kys {Kln-n-p B hnc--]p-cp-js\ kw_n-n-S-tmfw B B\w P-kn--am-Ip-p.

tX tb iXw tZh-K-m-Wm-am-\mx k GIx ]nXrWmw Nnc-tem-I-tem-Im-\m-am-\-x. t{im{Xn-bky NmIm-a-l -X -ky.


Cu h-\-bn tZh-K--m-cpsS B\-s At]- np Nnc-m-bn-bmb ]nXr-tem-Is {]m]np Znhy-m- cmb ]nXr--fpsS B\-s \qdn- c- n-bmbn ]d-ncn-p-p. apI-fn hn-n-cn-p tZh-K--m-cpsS B\--ns \qdn-c-n-bm-bn-cn-p-p. Nnc-m-bn-bmb ]nXr-tem-I-se Znhy-m-cmb ]nXr--fpsS B\--ns cq]w. AXp-t]mse bmsXm-cp- B temI-ns A`nem- j-m tamln-X-\m- Im-Xn-cn-p- pthm AXm-bXv bmsXm-

tX tb iXw I-tZ-h\mw tZhm-\ m-am-\- mx. k GtIm tZh-\m-am-\-x. t{im{Xn-bky NmIm-a-lX-k y.


Cu h-\-bn I- tZ-hs\ At]-nv krjvSn-Ime- n mbo-`m-htm-Sp-IqSn krjvSn--s-n-p--hcpsS, kzm`m-hn-I-amb tZh`mh-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-cp-sS, B\s \qdn-c- n-bmbn ]d- bp-p. apIfn hn-- s-np I-tZ-h-m-cpsS B\--t-m \qdp-aSmWv kz`m-hkn--cmb tZh-X-IfpsS B\-w. bmsXm-cp- kz`mh kn-cmb tZh-XIfpsS t`mKm-\-s B{K- ln-m-Xn-cn-p-

132

I pthm AXm-bXv bmsXm-cp- AXn-s\bpw teiw-

G-hp-am-Zy-am-bp--hn lnc-Wy-K`-{_-m-hns Hcm-\-w. t]mepw A`n-e-jn- m- Xn-cn- p-p- thm, thZ- c- l- kys {Kln- AXp-t]mse bmsXmcp a\p-jy B {_m-hns ]Zn- p B \njvma hnc-s\ kw_-n- n-S-tmfw B n\npw e`y-am-Im-hp t`mK-kp-J--fpsS B{K-l-anB\w P-kn--am-Ipp. m- - h- \m-bn- cn-p- pthm bmsXm- cp- Ah A\n-Xyhpw Xphpw Fp IcpXn AXn-t\mSp hnc--\m-bn-o-cptX tb iXw tZhm-\ m-am-\-mx. k GI C{pthm bmsXm- cp-\v ]c-am- \-- kz-cq-]-\mb ]c-{_- s kym-\-x. t{im{Xn-bky NmIm-a-l-X -ky. {]m]n-p--Xn\v DXv-S-amb A`nemjw Dm-Ip-pthm Cu h-\-bn ap]-d kz`mh kn-cmb tZh- thZ-c-l-kys {Kln-n-p B hnc--]p-cp-j\v B X-I-fpsS B\-ns \qdn-cn-bmWv C{s B\w B\w kzXx-kn--am-Wv. Fp ]d-b-s-Sp-p. apI-fn hnh-cn-n-cn-p tZh-X-IC{]-Imcw Hn-\p-ta asm-m-bn-p B\--ns fpsS B\w As\ \qsdw Hn-p-Iq-Sn-bm Dn-SB[n-Iys hnp hnv Ghpw D]-cn-bmb lnctm-f-amWv C{-`m-hs {]m]n-n-p tZh-X-I-fpsS HcmWy-K`-ns B\-s hnh-cn-p-sImv Cu temI\-w. bmsXm-cp- Cu C{-t`m-Km-\-s B{K-ln-mn GsXmw B\-- Zin-p--Xn\pw {ihn-pXn-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXm-cp- Cu C{-kp-J-Xn\pw Bkz-Zn-p--Xn-\p-am-bn-ptm Ah F{X-am{Xw t-tmepw Imwn- m-Xn-cn-p-p-thm AXns\ Xp-amta-tb-dn-b-Xm-bn-cn--s, Ah-sb-mw-X-s, B ]qm-\bn--cpXn AXn-t\mSv hnc--\m-bn-o-cp-pthm thZ-c- kz- cq- ]-\mb ]c-am-m-hns B\- -tmSp Xpe\w sNpl-kys {Kln-n-p B \njvIm-a-]p-cp-j\m-Is B tm tIhew Xp-am-sW `mhw kv]jvS-am-Ip-p. B\w kzXx-kn--am-Wv.

tX tb iX-an-{-kym-\ - mx. k GtIm _rlkv]-tX-cm-\- x. t{im{Xn-bky NmIm-a-l-Xky. Cu h-\-bn C{s B\-s-m \qdn-cnbmWp _rl-kv]-Xn-bpsS B\w Fp ]d-bp-p. apIfn hn-n-cn-p C{s B\w \qsdw HnpIq-Sp--Xn\p Xpey-amWv _rl-k]-Xn-bpsS ]Z-hnsb {]m]nv n-p tZh-X-bpsS B\-w. Fm bmsXmcp a\p-jy _rl-kv]-Xn-bpsS t`mKm-\-tbpw Cn-m-Xn-cn-ppthm B t`mKm-\- -tbpw A\n-Xy-am- b-Xp-Im-cWw Xpam-bn--cpXn AXn-t\mSp hnc--\m-bn-o-cp-pthm thZ-cl-kys {Kln-n-cn-p B \njvm-a-a-\p-jy\v B B\w P- {]m-]vX-am-W.v

kb- mbw ]pcptj bm- k m- h m- Z ntXy k GIx. k b Ghw hnZ-kvam-t-mIm-Xvt{]-Xy. GX-a-a-b-am-m-\-ap-]-kw-{Im-a-Xn. GXw {]mW-a-b-amXv am\-ap-]-kw-{Im-a-Xn. GXw at\m-a-b-am-m-\-ap-]-kw{Im-a-X n. GXw hnm-\ -a-b-am- m-\-ap-]-kw-{Im-aXn. GX-am-\--a-b-am-m-\-ap-]-kw-{Im-a-Xn. XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.

apI-fn ]d-n-cn-p Fm B\---fp-tSbpw GIam{Xm tI{w ]c-am-\--kz-cq-]-\mb ]c-{_-]-c-am-m-hpX-s. AJn-e-n-sbpw A-cym-an-bm-bn-cn-p a\p-jycn nXn-sN-p ]c-am-m-hp-Xs kqcy-\nepw nXnsN-p-p. Atlw Fm- n-tbpw A-cym-an-b mb GI Xs-bm-Ip-p. bmsXm-cp- C{]-Imcw {Kln-ntX tb iXw _rl-k v]-tX-cm-\- mx. k GIx cn-p-pthm ac-Wm-\-cw Ah Cu a\p-jy-i- cocw Dt]{]Pm-]-tX-cm-\-x. t{im{Xn-bky NmIm-a-l-X-ky. nv aphn-n-p A-a-b, {]mW-a-b, at\m-a-b, - Cu h-\-bn _rl-k]-Xn-bpsS B\--t-m hnm-\-a-b, B\-a-bamb Bm-hns\ {]m]n-p-p. v \qdn-cn hep-XmWv {]Pm-]- Xn-bpsS B\w Fp ]d- bp-p. AXm-bXv Ch-bpw GXm-mhpw BcpsS kzcq-]-hp-amapI-fn hn-n-cn-p _rl-kv]-Xn-bpsS B\--t- Ip- pthm B ]c-{_--]- c-am-m-hns\ {]m]n-pp Fp tmse \qsdw Hnp IqSp--Xn\p Xpey-amWp {]Pm-]- Xmev]-cyw. BZy-ambn Cu An-t\bpw hn kabw Xn-bpsS m\-s- p tZh-X-bpsS B\-w. Fm AJn-en-tbpw ico-cm-hn-bmb Bmhv AbmsXmcp a\p-jy Cu {]Pm-]-Xn-bpsS B\-s B{K- cym-an-bmb ]c-ta-iz-cs\ ]d-n-cp-p. X^-e-ambn Atln-m-Xn-cn-p-pthm AXn\npw hnc--\m-bn--gn-bp- l-ns {]m]vXn-bp-m-Ip-p. Atlw Xs {_-amp-thm, thZ-c- l-kys Adn-bp B \njvm-a-a-\p-jy- Ip-p. CXp a\-n-em-p--Xn-\p-thn ChnsS As-tbpw {Ia-{]-Imcw {]m]n-t Imcyw ]d-n- cn- p-p. \m-Is Cu B\w kzm`m-hn-I-ambpw {]m]vX-am-Ip-p. hmkvX-h- n Cu {Ia-{]-Imcw {]m]n- - W- sap ]d- Xv tX tb iXw {]Pm-] -tX-c m-\ - mx. k GtIm icn-b-. Fp-sIm-s-m A-a-b-amb ico-c-s-bm{_W B\x t{im{Xn-bky NmIm-a-l-X-ky. Is Ah t\c-t-Xs {]m]n-pIgnn-cn-p-p. Cu h-\-bn {]Pm-]-Xn-bpsS B\-s-mfpw AXns\ Dt]-np t]mb-Xn-\p-tijw {]m]n-p ^ew lnc-Wy-K`-{_-m-hns B\-s \qdn-c-n-bmbn hn- ]c-am-m-hp-X-s-bm-Ipp; ico-c-am-Ip-n- . ChnsS Ap-p. apI-fn hn-n-cn-p {]Pm-]-Xn-bpsS B\-- a-bm-Zn-I-fpsS A-cym-an-bmb ]c-am-m-hns {]m]vXn-sbt-m \qdn-cn hep-XmWv krjvSn-bpsS Bcw-`-n -n-s ]d-bp-p. Ah-sb-m-nepw ]cn-]q\pw

133

I k-kz-cq-]\pw AJn-e-n-tbpw Bmhpw ]c-am-\-\h-am-\ p-hmIw

N. Aw {]mWw Npx t{im{Xw at\m hmN-ankz-cq-]hpw Bb ]c-{_-s {]m]n-pI Fp--XmWv Xn. Xw tlmhm- N . btXm hm Cam\n `qXm\n Cu ^e-{ip-Xn-bpsS Xmev]-cyw. ASp A\p-hm-Z-I-n Pmbt tb\ PmXm\n Poh-n. bXv {]b-y-`nCu hnjbw {]Xn-]m-Zn-p-p. kw-hn-i-n. XZznPn mk-kz. XZv {_t-Xn. k Xt]mX]y-X. k X]-kvX-]vXzm.

hcp-Ws ]p{X- \mbn `rKp F \ma-tm- Sp-IqSn {]kn-\mb Hcp aljn Dm-bn- cp-p. At-l-ns a\-n btXm hmtNm \nht A{]m]y ]c-am- m-hns\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn-\p-ap a\km kl. D- S-amb A`n-emjw Dm-bn. Atm Atlw Xs B\w {_tWm hnZzm \ ]nXm-hmb hcp-Ws ASp- sNp. At-l-ns _nt`Xn IpXt\-Xn. ]nXm-hmb hcp-W thZ-sf {Kln-n-p-h\pw {_- m-\nbpamb alm-]p- cp- j- \m-bn-cp- p. AXn-\m `rKp- hn\v Cu a{-n ]c-{_--]-c-am-m-hns ]c-am-\--kzcq-]s Adn-bp--Xp-sIm-p-m-Ip ^f- s- n ]d-bp- asmcp BNm-cys ASp- t]mtI Bh-iy-an-m-bn. a\-pssSbp Fm C{n-b-fpw AXns\ {]m]n- cp-p. hcp- Ws kao]w sNv `rKp C{]- Imcw {]mnp msX Ahn-sS-\npw aS-n-h-cp-p. bmsXmcp {_m-\- "`K- h, Rm {_s Adn- bp-hm- \m-{K- ln-pp; BIs Adn-bp--Xn\p in Cu C{n-bpw a\- bm Zbhpmbn Av {_-XXzw Fs {Kln-n-mn\pw Cm-Xn-cn- p-pthm B ]c- {_- - ]- c-am- m- hns B epw. Atm hcp-W `rKp-hn-t\mSp ]dp "{]nbm B\-s {Kln-n-p m\n-I-fmb alm-]p-cp-j-m Aw, {]mW, t\{Xw, t{im{Xw, a\-v, hmWn Ch- sbmw Hcn-epw Btcbpw `b-s-Sp-n-. Ah Ftmgpw \n`- Xs {_-ns D]-e-_v[n-p hmXn-ep-I-fm-Ip-p. Ch-sb-m-nepw {_-ns k kv^pcn-p-sIm-nb- cm-bn- cn-p-p. cn-p-p. ""{]Xy--ambn ImW-s-Sp Fm Pohn-Ifpw GXw l hmh \ X]-Xn. Inalw km[p \mI-c- bmsXm-cp--\n\npw D-hn-pthm D-hn-nv bmsXmhw. Inalw ]m]-a-I-c-h-a n-Xn. k b Ghw hnZzm- cp-s kl-tbm-K-tm-Sp-Iq-Sn, bmsXm-cp-s _ew t\tX B m\w kv] rWp-tX. Dt` tlysshj {]m]n-p-sImv Pohn-p-p-hthm Poh-t\m-]-tbmK IGtX Bm\w kv]rWp-tX. b Ghw thZ. CXyp- \S-p--Xn ka-cm-bn-cn-p-Ibpw alm-{]-f-b]-\n-j -X v. Im- e- n bmsXm- cp--\n hnebw {]m]n-p- Ibpw sNpm\nIfmb alm-]p-cp-j-mp bmsXmcp hn[-n- pthm At-ls icnv Adn-bp--Xn\v B{K-ln-q.'' ep-ap timI-fpw Dm-Ip-n-sv Cu h-\-bn C{Xbpw IqSn ]d-p- sIm- Sp-p. ""Atlw Xs- bm-Ipp hy-am- n-bn-cn-p- p. apI-fn ]d-n-cn-p--X -\p-k- {_w'' C{]-Imcw ]nXm-hns D]-tZiw kzoI-cn-p-sImv cnv ]c-am-m-hns\ Adn-n-cn-p hnZzm-m m\n- `rKp-ap\n {_- N-cy- tbpw ia-Z- amZn \nb-a--tfbpw ]menI Hcn-epw Hcp {]Im-c-nepw ""Fp-sImp Rm p-sImpw AXp-t]mse Fm t`mK-kp-J--fnepw XymKt{ijvT I--f-\p-jvTn-n-, As-n Rm ]m]- Iw ]q-I-amb kwb-a-tm-Sp-IqSn hkn-p-sImpw ]nXmFn\p sNbvXp?'' Fp Nnnv ZpxJ-a-\p-`hn-p-n-. hns D]-tZ- i- s-n Nnn- p. CXpXsbm- bn-cp- p Atv Ahs a\-n ]pWy-I--fpsS ^e-kz-cq-]-amb l-ns X]-.v C{]-Imcw X]-a-\p-jTn-nv At-l-sa-psNbvXp? Cmcyw ASp A\p-hm- I-n hnh-cn-p- p. D- a-temI {]m]vXn-p B{K- l-an-. ]m]-P-\n- X-amb \cI-s--n-bp `bhpw D]-{Z-hn-p-n-. tem`-n \npw `b-P-\n- X-amb km-]-n\npw Ah Dbp- ZznXo-b m-\ p- h mIw \np-p. ap]d m\n-I Bk-n-tbm-Sp-IqSn Aw {_tXn hyPm-\m-Xv. Am-tyh JeznsNp ]pWyhpw ]m]hpw cp {]Im-c--fn-ep-ap am\n `qXm\n Pmb-t. At\ PmXm\n Poh-n. I-sf P\-\-a- cW km-]-ns Imc-W- Fp IcpXn cmK-tZz-j-tm-Sp-IqSn Ah-bn\npw XnIpw hn- Aw {]b-y-`n-kw-hn-i-o-Xn. XZzn-mb ]p\Ip ]c-am-m-hns Nn-bn hym]r-X-cmbn hkn-p- tch hcpWw ]nX-c -ap-] -k -k m-c . A[o-l n-` -K thm {_t-Xn. Xwtlm-hm-N. X]km {_ hnPn-msImv Bm-hns kwc-Ww \n-ln-p-p.

`rKp- h n
{]Y-am-\p-hmIw
`rKpssh hmcp-Wnx, hcpWw ]nX-c-ap-]-kkmc A[nln `Kthm {_t-Xn. Xkvam GXXv t{]mhm-

k-k z. Xt]m-{_-t-X n. k Xt]mX]yX. kX]kv X- ]vXzm.

]nXm-hns D]-tZiw A\p-k-cnv AwXs {_sav `rKp \n-bn-p. Fp-s Im-s - m ]nXmhp ]d {_-ns Fm e-W-fpw A-n ImW-s-Sp-p. Fm Pohn- Ifpw A-n \npw A-

134

I ns ]cn-Wma `qX-amb hocy-n \npw D-hn-pp. Aw-sIm-p-Xs Ah-bpsS PohnXw kpc-n-Xambn \ne-\npp; ac-Wm-\-cw A-kz-cq-]-amb Cu ]rYzn-bnXs {]hn-jvS-am-Ip-p. C{]-Imcw \n-bn-nv Atlw hopw ]nXm-hmb hcp-Ws ASp- hp. hnp Xs \n-b-a-\p-k-cn-p--sXmw Atlw Adnbn- p. ]nXm-hmb hcp-W bmsXmcp adp-]-Snbpw ]dn-. Atlw Nnnp ""Ch Ctm {_-ns qecq-]s am{Xw a\-n-em-n-bn-cn-p-p. hmkvX-hnI cq]w hsc Chs _pn-sN-n-n-. AXn-\m Ch\v C\nbpw X]-p-sImv Ipsd-qSn Nnn-t Bhiyw Dv. Fm Ah Aev]sanepw a\-n-em-n-bXp Xp-amn-m-Wnv Ahs _pnsb \ncp-m-l-s-Sp-p-Xv DNn-X-am-bn-cn--bn-. AXn-\m CXn\p adp-]Sn ]d-bm-Xn-cnp--Xm-bn-cnpw D-aw.'' ]nXm-hn-t\mSp Xm ]d Imcyw AwKo- I-cn-p-sIm-p B e`n- m- -Xn-\m `rKp hopw A`ynp "`K-h, Rm a\-n-em-nbXp icn-bm-bn-cn-p-n-s-n Av F\nv {_-XXzw icn-bmbn D]-tZ-in-p-X-cq.'' Atm hcp-W ]dp "\o X]-p-h-gn-bmbn {_-X-Xzs {Kln-p-hm- ]cn-{i-an-q. Cu X]-p-Xs {_ kzcq-]-am-Ip-p. AXn-\m CXv At-l-ns t_m[w \Ip--Xn kYm Ign-hp-Xm- bn-cn-p- p.' C{]-Imcw ]nXm- hns B e`n-nv `rKpa- ljn hopw BZy- t- tmse Xs Xt]m-ab PohnXw \bn-p-sImv ]nXm-hn\npw BZyw e`y-amb D]-tZiw A\p-k-cnv {_-kz-cq-]s \n-bn-p--Xn\p Nnn-phm XpS-n. C{]-Imcw X]--\p-jvTnv Atlw FpsNbvXp? Cmcyw ASp A\p-hm-I-n ]d-n- cn-pp.

A-{K-lWw \S--s-Sm-Xn-cp-m, AXp-t]mse Ackw ico-cns Fm `mK--fnepw Fn-t-cm-Xn-cpm bmsXmcp Pohnpw Pohn-n-cn-phm km[y-a-. ac-Wm-\-cw Fmw {]mW-\nXs {]th-in- p-p. arXi-co-c- {]mW \ne-\np-n-s-p-Xv {]Xy-ambn ImW-s-Sp-p. AXn-\m {]mW Xs {_-sap--Xn\v bmsXmcp kwi-b-hp-an-. C{]-Imcw \nbw sNbvXp-sImv Atlw hopw ]nXm-hns ASp- sNp. t\c-t-bp-- Xp- t]m-se-Xs Xs A\p- `hsf Adn-bn-p. ]nXmhv B ka-bpw bmsXmcp adp-]-Snbpw sImSp-n-. Ch ap]n-e-t-m Ipsd-qSn kqvaX-bn-se-n-bn-cn-pp; Fm C\nbpw hf-sc-b-[nIw {Kln-p-hm InS-p-p. AXn-\m adp-]Sn sImSp-m-Xncp-m Ahs Pnm-kbvv Hp-IqSn _e-ap-m-Ipw. AXp-sImp adp-]Sn ]d-bm-Xn-cn-p-Xp icnbm-bn-cn-psap Atlw hnNm-cn- p. Xm ]d Imcy-n\p ]nXmhn\npw bmsXmcp adp-]-Snbpw e`n- m-Xn-cp- -Xp-Im- cWw `rKp hopw At-l-tm-S-t]-np "`K-h, Ctmgpw icn- b Rm a\- n-em- n-bsXn Av Ir]-tbm-Sp- IqSn F\nv {_- XXzw D]- tZ- in-p- X- m- epw.' Atm hcp-W hopw ]g-b-Xp-t]mse ]dp ""\o X]-p-hgn-bmbn {_s {Kln-p--Xn\p ]cn-{i-an-q. Cu X]w Xs {_-am- Ip-p. AXm-bXv {_- X- Xzs {Kln- p--Xn- \p {][m\ km[- \-b-Ip-p.'' C{]- Imcw ]nXm-hns B e`nnv `rKp-a-ljn hopw AtX {]Im-c-nXs X]p-jvTn- p- sImv ]nXm-hns D]tZis-n Nnn-p-sImn-cp-p. X]--\p-jTn-n-sImv Atlw Fp-sNbvXp? v CXv ASp A\p-hm-I-n ]d-bp-p.

NXpYm-\ p-h mIw


at\m {_tXn hyPm- \ m-X v. a\tkm tlyh Jezn am\n `qXm\n Pmb-t. a\km PmXm\n Pohn. a\x {]b`nkwhnio-Xn. XZzn-mb ]p\tch hcpw ]nXc ap]-k -km-c . A[oln `Kthm {_t-Xn. Xw tlmhm-N. X]km {_ hnPn-mk-kz. Xt]m {_t-Xn. k Xt]mX]y-X. k X]kv X- ]vXzm.

XrXob A\p-hmIw
{]mtWm {_tXn hyPm-\m-X v. {]mtWm-tyh Jezn-am\n `qXm\n Pmb-t. {]mtW\ PmXm\n Pohn. {]mWw {]b-y-`n-kw-hn-i-o-Xn. XZzn-mb ]p\- t ch hcWw ]nX- c - a p- ] - k - k m- c . A[oln `Kthm {_t-Xn. Xwtlm-hm-N. X]km {_ hnPnm-k-kz. Xt]m {_t-Xn. k Xt]mX]y-X. k X]-k vX -] vX zm.

C-hW ]nXm-hns D]-tZ-i-a-\p-k-cnv a\-p-X-sbmWv {_- sap `rKp \n-bn- p. Atlw Nnn- p, ]nXmhn-\m ]d-b-s {_-ns Fm e-W-fpw a\]nXm-hns D]-tZ-im-\p-k-cWw `rKp X]-p-h-gn-bmbn n ImW-s-Sp-p. a\-n\n-p-Xs Fm Pohn-Ifpw {]mWXs {_w Fp Xocp-am\w sNbvXp. Atlw D-hn-p-p. kv{Xobp-sSbpw ]pcp-j-sbpw am\-kn-INnn-p. ]nXm-hn-\m ]d-b-s {_-ns Fm eamb t{]a-]q-kw-tbm-K-n \npw Pohn _oP-cq-]W-fpw {]mW- \n ]q-ambn ImW- s-Sp- p. Fm Pohntm-Sp-IqSn amXm-hns K`-nhv D-hn-p-Ibpw Ifpw {]mW-\n \npw D-hn-p-p. AXm-bXv PohnD-hn-nv a\-tm-Sp-Iq-Sn-s C{n-bhgn Fm p Hcp {]mWn-bn \npw AXn\p kZr-i-ambn asmPnhn-tXm-]-tbm-Kn-I-fmb hkvXp-sf D]t`mKw sNbvXp p-- hn-p-Xv {]Xy-- ambn ImW-s-Sp-p. AXp- t]mse Pohn-p-Ibpw ac-Wm-\-cw a\-n-te-bvp-Xs {]th-inFmw {]mW-\mXs Pohn-p-Ibpw sNp-p. izmkp-I bpw sNp-p. ac-W m-\ -cw Cu icoc- n ns t]mp-h-chp \np-t]m-bm, {]mW aqe-ap

135

I {]mW\pw C{n-bfpw \ne-\np-n-. AXn-\m a\-

m-hp-Xs {_-am-Ip-p. C{]-Imcw \n-bn--X n-\pp-Xs {_-am-Ip-p. C{]-Imcw \n-bn-p-sImv tijw Atlw BZy-t-Xp-t]m-se-Xs ]nXm-hmb hcpAtlw hopw ]g-Xp-t]mse ]nXm-hmb hcp-Ws ASp- Ws ASp- sNp. Atlw Xs Xocp-am\w sNv Xs A\p-`hsf ]nXm-hns\ Adn-bn-p. ]nXmhns\ Adn-bn-p. C{]m-h-iyhpw hcp-W bmsXmcp Cu {]mhiyhpw ]nXm-hn\npw bmsXmcp adp-]-Snbpw adp]-Snbpw ]dn-. Atlw Nnn-p. C{]mhiyw Ch e`n-n-. "Ch apn-e-t-m F{Xtbm Bg-n-te-n- hf- scb[nIw {_- tm-S- Sp-n-cn-- p. Chs Nn-I d-n-s-n-cn-p-p. Fm C\nbpw Ch Iptd-qSn qehpw kqvahpw Bb cp-X-c-n-ep PU-X-XzX]--\p-jTn--Ww. AXn-\m adp-]Sn ]d-bm-Xn-cn-p-Xp -fn\npw Dbv tNX-\-Po-hm-mhntemfw Fnv Xs DNn-X-am-bn-cn-pw.' Fv hcp-W Nnn-p. ]nXm- bn-cn-p-p. Fm {_ kzcq-]-am-Is CXn-s\-m hn\npw Xs Imcy-n\v bmsXmcp adp-]-Snbpw e`nm- Hsbpw t{ijvT-am-bn-cn-p-p. At-l-am-Is \nXym-\--Xp-I m-cWw `rKp hopw apn-e -t-tm-se-X s kz-cq-]\pw AZzn- Xo-b\p-amb ]c-am-m-hm-Ip-p. Ch A`ynp ""`K-h, Rm {Kln-n-cn-p-Xp icn-bm- C\nbpw Iptd-qSn X]--\p-jvTn-t-n-bn-cn-p-p. AXnbn-cn-p-n-s-n Av, Ir]-bp-mbn {_-c-lkyw \m adp-]Sn ]d-bm-Xn-cn-p--Xmbncnpw icn.'' C{]-Imcw F\n-p-]-tZ-in-p-X-m-epw.'' Atm hcp-W hopw XpS-b mbn ]nXm-hn\npw bmsXmcp adp-]-Snbpw AtX adp-]Sn Xs ]dp ""\o X]-p-hgn-bmbn e`nm-Xn-cp-- Xp- Im- cWw `rKp lXm-it\m \ncm-it\m Bbn{_XXzs Adn-bp--Xn-\m-{K-ln-q, AXm-bXv X]-p- . Atlw ap]n-e-t-tmse hopw AtX {]m\ sN-bvXp-sImv Fs D]-tZ-i-s- n hopw Nnn-q. Xs \S-n. ""`K-h, Rm icn-b {Kln-n-cn-p-Cu Xt]m-c q-]-a m-Ip km[\ Xs {_-am-I p-p. sX-n Av Ir]-tbm-Sp-IqSn {_-c-lkyw F\n-p-]{_s {Kln-p--Xn\v CXn-\p-]-cn-bmbn ap bmsXm-cp- tZ- in-p-X-m-epw. Atm hcp-W hopw AtX Dcw ]m- b- fpw C.'' C{]-Imcw ]nXm-hns B e`np `rKp Xs \In ""\o X]-p-h- gn-bm-bn- -s {_-X-Xzs hopw apt-tmse kwb-a-\-tm-Sp-IqSn Pohnv ]nXm- {Kln- p-hm-\ m-{K-l n- q. AXm-b Xv X]-kym-] qIw hns D]-tZ-i-s-n Nnn-p. Nnn-nv Atlw Fp- AXns ]q-amb IY IYm-\p-k-cWw Nnn-q. X]w sNbvXp F Imcyw ASp A\p-hm-I-n hnh-cn- Xs {_-am-Ip-p.'' C{]-Im-c-ap ]nXm-hns B e`n-nv `rKp hopw ap]n-et-tmse kwb-a-\-tmp-p. Sp-IqSn Pohn-p-sImv ]nXm-hns D]-tZ-i-{]-Imcw Nnnp. Nnn- -Xn-\p-tijw Atlw Fp-sN-bvXp. CXp ]-am- \ p- h mIw XpSp ]d-bp-p.

B\tm {_tXn hyPm-\m-X v. B\-m-ty-hJ-ezn-am\n `qXm\n Pmbm-t. B\-t\ PmXm\ Poh-n. B\w {]b-y-`n-kw-hn-i-o-Xn. sskjm `mho hmcpWo hnZym ]cta thyma {]Xn-jvTnXm. k b Ghw thZ {]Xn-X n-j vT -Xn. A-hm-\ C{]m-hiyw `rKp ]nXm-hns D]-tZ- i-a-\p- k-cnv hnmmtZm `h-Xn. alm `hXn {]Pbm ]ip-`n{_-\-kz-cq-]-tN-X- \-bmb Pohm-m-hp-X s {_-a m-sWp h-tk-\. alm Ioym.
\n-bn-p. Atlw Nnnp {_-ns eW--sfn ]nXmhp ]d-n-cn-p--sXmw ]q-ambpw CXn ImW-s-Sp-p. Cu Fm {]mWn- Ifpw Pohm-m-hn \npXs D-hn- p- p. kPo-h-tN-X-\- bn \np- Xs {]mWnI-fpsS Dev]n {]Xy-- ambpw ImW-s-Sp-p. D-hn-nv Cu hnm-\-kz-cq-]-amb Pohm-m-hn-\ms Pohnp-p. Pohm-mhp \ne-\n-evp-n-s-n a\-,v C{nb- , {]mW apX- emb bmsXm- n\pw Pohn-p- hm Ignbp-n- . bmsXm-n\pw AXn-t-Xmb tPmenI \n-lnp-hm km[n-p-n-. AXp-t]mse ac-Wm-\-cw a\v apX-em-b -h-sbmw Pohm- m-hnXs hne-b n-p-p. Poh t]mb- Xn- \p-ti-jap arX- i-co-c- n Ch- sbmpw ImW-s-Sp-n-. AXn-\m hnm\ kzcq-]-amb PohmC-hW `rKp ]nXm-hns D]-tZ-is-n AKm-[ambn Nnn-nv B\w {_w Xs F Xocp-am-\-nse-n. ""Cu B\--a-b-\mb ]c-am-m-hp-X- s- bmWv Aa-bm-Zn-I-fmb Fm-n-sbpw A-cm-m-hm-Ip--Xv. Ahsb-mw-Xs At-l-ns qe-cq-]--fm-Ip-p. Cu Imc-Ww-sIm-p-X s Ah-bn {_-_p-n-bp- m-IpIbpw {_-ns Bwin-IeWw {]I-S-am-hp-Ibpw - sNp-p. Fm kt-iz-cs\ At]-np {_ns eWw B\--n ImW-s-Sp-p. Fp-sIms-m, Cu Pohn-I-sfmw B\--kz-cq-]-\mb ]c-{_-]-c-am-m-hn\n-p-Xs krjvSn-bpsS Bcw-`-n D-hn-n-cn-p-p. Ch-sb-m- n-sbpw BZn-Im-cWw

hnm\w {_tXn hyPm-\ m-X v. hnm-\ mtyh Jezn-am\n `qXm\n Pmb-t. hnm-t\\ PmXm\n Poh-n. hnm\w {]b-y-`n-kw-hn-i-oXn. XZzn- mb ]p\-tch hcpWw ]nX-c-ap-] m-kkm-c. A[o-ln-`-Kthm {_t-Xn. Xw tlm hmN. X]km {_ hnPn-m-kkz. Xt]m-{_-t-Xn. k Xt]mX]y-X. k X]-kvX-]vXzm.

jjvTm-\ p- h mIw

136

I t]mepw Atlw Xs-bm-Ip-p. AXp-t]mse Cu B-abs B\-ns teiw e`n-n-p-Xs Cu {]mWnIsfmw Pohn-p-sIm-n-cn-p-p. Bcpw ZpxJ-tm-Sp-IqSn Pohn-p-hm-\n-jS-s-Sp-n-. am{X-hp-a-, B\--a-b- \mb B v km--cym-an-bmb ]c-am-m-hns ANn-y-i-n-bpsS t{]c-W-tbm-Sp-Iq-Sn-s Cu temI-nse Fm Pohn-Ifp-sSbpw Fm {]h-\-fpw \S-p-sIm-n-cn-p-p. At-l-ns `c-W-n Ign-bp kqcym-Zn-I AXmXp-I-fpsS tPmen-I \n-ln-m-Xn- cn- p-I-bm- sW-n Hcp W-t\cw t]mepw bmsXmcp {]mWnpw Pohn-n-cn-phm km[n- p- - X-. AJn- e-n-tbpw Pohm-[mcw hmkvXh-n B\--kz-cq-]-\mb B ]c-am-m-hmIpp. AXpt]mse Fm Pohn-I-fmepw \nd-bs Cu {_mWvUw {]f-bIm-e-n At-l ns eo\-am-Ip-Ibpw sNp-p. Atlw Xs Fm {]Im-c-nepw kZm AJn-e-n-tbpw B{i-b-am-Ip-p. C{]-Im-c-ap A\p-`h-a p- m-b -t m `rKp-h n\p ]c- {_- -s - - nbp bYm m\w Dm-bn. ]noSv At-l- n\p bmsXmcp-hn[amb Pnm-kbpw Ahtijn-n-. {ipXn-kz-b-ambn B hnZy-bpsS alna Adn-bn-p--Xn-\p-thn ]d-bpp AXp-Xs hcp-W-\m ]d-b-s-Xpw `rKp-hn\p e`y-am-bXp-amb {_-hnZy ({_--c-lkyw shfn-s-Sp-p hnZy). Cu hnZy hnip BIm-i-kz-cq-]am-Ip ]c-{_ ]c-amm-hn nXn-sN-p-p. Atlw Xs Cu hnZy-bptSbpw B[m-cw. bmsXm-cp- `rKp-hn-s\-tmse X]-kym]qw CXn-s\-n Nnn-nv ]c-am-\-kz-cq-]-\mb ]c-amm-hns\ Xncn--dn-bp-pthm Ah\pw Ahn-ip--]-c-am-\ ]c-am-m-hn nX- \m-bn-o-cp-p. C{]-Imcw Cu hnZybpsS hmkvX-hn-I-^ew ]d-nv a\pjysc B km[-\bpsS t\tc Xncn-p-hn-Sp--Xn\v D]-cyp--amb coXn-bn A {]mWmZn kakvX XXzfp-tSbpw cl-ky-hn-m\ ]q-I-amb {_s Adnbp m\n-I-fpsS ico-cepw Ax-Ic-W-nepw kzm`m-hn-Iam-bp--hn-p Akm-[m-c-W-amb in- sbn {ipXn ]d-bpp Ah \m\m {]Im- c - n- e p- a p Poh- \ - b - t {Xm- ] - t bm- K n- I t`mKfn k--\m-bn-o-cp-Ibpw Ah-sb- m-nt\bpw tkhn-p--Xn-\p kmayw Ah-\n h-tNcp-Ibpw sNp-p. AXm-bXv Ahs a\-,v C{n-b-, icocw Ch \nhn-Im-chpw \otcm-Khpw Bbn-o-cp-p. am{X-hp-a-, Ah km-\-, arK-, {_-tX-Pv henb Ion Ch-bm kar- -\m-bnv temI-n kt{i-jT-\mbn am\n--s-Sp-p. v

]m-b-aptm? CXn\p adp-]-Sn-bmbn Ch-sbmw {]m]n-p-Xn-\p ap-]m-b- ]d-bpp

Aw \ \nym- X v . XZv { h- X w, {]mtWm hm Aw. ico-c-a-m-Zw, {]mtW icocw {]Xn-jvTn-Xw. icotc {]mWx {]Xn-jvTn-Xx. XtZ-X-Z--at {]XnjvTn-Xw. k b GX-Z--at {]Xn-jvTnXw thZ {]XnXn-jvT-Xn. A-hm-\ -mtZm `h-X n. alm `hXn {]Pbm ]ip-`n_v-h-tk\ alm Ioym.

ChnsS A-ns al-Xzs hnh-cn-nv AXv Adnbp--Xp-sIm-p-m-Ip ^es Adn-bn-p-p. AXmbXv bmsXmcp a\p-jy Am-Zn-I-fm k--\m-Ip-hm B{K- ln-p-pthm Ah Ghpw BZy-ambn "Rm Hcnepw As \nn-p-I-bn' Fp {hXw AwKo-Icn--Ww. GsX-nepw Hcp hkvXp-hns\ e`n-p-hm a\pjy-\m-{K-ln-p-pthm AXns\ kw_-n Hcp al-Xz-_pn-bp-m-bn-cn--W-sa-Xv Hcp km[m-cW \nbaw am{X-amIp-p. Atm AXv Ah-\p-th-nbpw {]b-X\n-pw. Hcpv \v GsX-nepw Hn hnc-k-_p-n-bmWv tXmp--sXn Ahs t\sc AXp Ip-Xp-d-p-t\m-p-I-t]mepw sNp-I-bn-. As \nn- p-I-b n-s - p {hXw kzoI-cn--Ww. Aw Xs {]mW\pw {]mW Xs Ahpw BIp- p. Fp- sIm-s- m A-n \npXs {]mW-_ew Dm-hp-Ibpw {]mW-i-n-bn \npXs A-a-b-i -co-c- n Poh-i- n-b p- m-Ip-Ibpw sNpp Fp A-ns al-Xzs a\-n-em-Ww. ico-cn A-c-ks k{X hym]n-n-p-Xp-sImv ChnsS {]mWs\ A-sap ]d-n-cn-p-p. icocw {]mWs B[m-c-n Dd- p-\n- evp-p. AXn-\m AXv {]mW-cq-]-amb A- ns t`mm-hm-Ip-p. icocw {]mW-\n nXn-sN-p- p. AXm-bXv ico- c- ns nXn {]mWm-[o-\m-bn-cn-p-Ibpw {]mW ico-c-n nX-ambn-cn- p- Ibpw sNp-p. {]mWs B[mcw ico-c-am-Ipp. Cmcyw {]Xy- - am- W-sm. C{]-Imcw Cu A- a- b-i-cocw A-am- Ip-p. {]mW\v Blmcw e`y- am-Im-Xn-cp- m AXp ico-c-nse [mXp--sf-s DW-n--f-bp-sa-p-Xv A\p-`-h-kn--amb hnj-ba m-Wv. Atm ico-c-ns nXn {]mW[o\- am- b- Xp- Im-cWw {]mW\pw Aw-X-sbm-Ip-p. AXn-\m ico-c-n\pw {]mW\pw ]c-k]-cm-{iv b-_-- ap--Xn-\m A- ns Aw nXn-sNpp Fp ]d-b-s-Sp-p. bmsXm-cp- Cu clkyw a\-n-em-p-pthm Ah-\p-Xs ico-chpw {]mW\pw cn-tbpw D]-tbmKw icn-bmbn \S-p-hm Ign-bp-p. AXn-\m ico-c-n- sbpw {]mW-sbpw hnm-\-n k]vX - am-\ p- h mIw ]mc-MvK-X-\m-bp--h Cu hnm-\-ns ^e-kz-cq-]kw_w {_lva-m\n Aw, {]P (km\w) apX- ambn Fm {]Im-c - n-e p- a p t`mK-h -k vX p- -f m em-b-h-bm k--\m-bn-o-cp-sa Imcyw ]d-p-I-gn- bp\pw Ahsb D]-tbm-K- n sImp-h-cp--Xn-\p p. Atm Hcp kwi- b-ap-m-Ip-Xv Cu Fm knn- in-bn k-- \p-am-bn- o-cp-sap ]d-b-s-n-cn-p-p. Ifpw {_-km-m-Xvmcw {]m]n--Xn-\p-ta am{Xta e`y- IqSmsX Ah km-\-, \m\m-hn[ arK, {_am-I-bptm AYhm Ch-sbmw {]m]n-p--Xn-\p ap- tX- P-v Ch-bm k--\mbn alm-\m-b n-o-c p-p.

137

I Ion, biv Ch temI-n hym]n-p-Ibpw XZzmcm


Ah temI-n alm-\m-bn-o-cp-Ibpw sNp-p.

AjvS-am-\ p- h mIw
Aw \ ]cnNoX. XZv {hXw. Bt]m hm Aw. tPymXn-cm-Zw. A]vkp tPymXnx {]Xn-jvTnXw. tPymXn-j ym]x {]Xn-jvTn-Xmx. XtZ-X-Z- -at {]Xn-jvTn-Xw. k b GX-Z--at {]Xn-jvTnXw thZ {]Xn-Xn-j vT -X n. A hm\- mtZm `h-X n. alm `hXn {]Pbm ]ip-` n{_- -h N-tk- \ . alm Ioym.

\n]p-W-\mbn `hn-p-p. Fp-sIm-s-m Ah\v Cu cn-sbpw icn-bmb D]-tbmKw \S-p-hm Ign-bp-p. CXns ^e-ambn Ah Fm-hn[ t`mK-km-a-{Kn- Ifm k-\pw Ah-sbmw bYm-tbmKyw D]-t`mKw \S-p-Xn Ign-hp-h\pw Bbn-o-cp-p. AXp-Im-cWw Ah km-\fmepw \m\m-hn[ arK--fmepw {_-tXP-n-\mepw k--\mbn alm-\m-bn-o-cp-p. Ah bikznbpw Xm-c-W-m alm-\p-am-bn-o-cp-p.

\h- am-\ p- h mIw

Aw _lp Iho-X. XZv {hXw. ]rYnho hm Aw. BImtimmZx. ]rYn-hym-am-I mix {]XnChnsS Pe-tbpw tPymXn-n-t\bpw A-cq-]ambn jvTn-Xx. BImti ]rYnho {]Xn-jvTn-Xm. XtZ-X-Z-]d-p-sImv Ahsb Adn-bp--Xn \np-m-Ip at {]Xn-jvTn-Xw. k b GX-Z--at {]Xn-jvTnXw ^ew ]d- bp-p. bmsXmcp a\p-jy\v Aw apX-em- b-h-bm thZ {]Xn-Xn-jvT-Xn. A-hm-\-mtZm `h-Xn. alm k--\ m-I -W -s av B{K-l -ap- m-I p- pthm Ah `hXn {]Pbm ]ip-` n{_- -h -tk- \ . alm ""Rms\m- c n- epw As Ah- t l- f n- p- I - b n- , Ioym.
As Zpcp-]-tbm-K-s-Sp-p-Itbm AXns\ Fn-ens cq]-n Dt]-np If-bp-I-tbm-bn'' Fp \nbaw Ahiyw ]men-n-cn--Ww. Hcp- GsX-nepw hkvXphns\ A\m-Z-cn--bm-sW-n AXn-t\mSv Dt]-m-_pn kzoI-cn-p-p-sh-n B hkvXp Ahs\ Hcn-epw hcnp-I-bn Fp-Xv km[m-cW \nbaw am{X-ta-bm-Ip-pq. GsX-nepw hkvXp-hns\ {]m]n--Wsa-n AXnt\mSv BZ-c-_pn {]I-Sn-n-t-Xv ]c-a-amb I-hy-amIp-p. Hcp-\v Hcp hkvXp-hn BZ-c-hn-t-Xmb at\m`mhw Dm-Ip-n- s-n Ah AXns\ {]m]n--W-sav Fn-\m- {K- ln- pp? Pew Xs A- am-Ip-p. Fp-sIms-m Fm-bn-\-n-ep-ap Aw, `y-]Zm, Pe-n\n-p-Xs D-hn-p-Ibpw tPymXn-v, tXP-v, Xs Cu Pe-cq-]am-Ip As `n-pIbpw sNp-p. C{]-Imcw As Ah-tl-fn--bn-sp {hXw kzoI-cn-p-sImv apI-fn ]d-n-cn-p A-ns Cu XXzs \mbn a\-n-em-p-Ibpw thWw. Anbpw kqcy-c-ivan-Ifpw F{]-Imcw Pe-I-Wsf timjn-np If-bp-pthm AtX {]Imcw ico-c-nep PT-cmn ico-cnse Pemw-i-X-Xz-sf timjn-np- p. Pe-n tPymXnv {]Xn-jvTn-X-am-bn- cn-p-p. CXpt]mse tXP-nepw Pew nXn-sN-pp Fp-Xp \app {]Xy--ambn ImWp-hm Ign-bp-p. Fp-sIms- m kqcys {]Jc Inc-W--fn nXn-sN-p Pew Xs \psS apn hrjvSn-bmbn hjn--s-Spp. C{]-Imcw Pehpw tXPpw At\ym-\ym-{i-b--fm-bncn-p-Xp ImcWw A- cq-]-amb Fm `y-]-Zm-fp-tSbpw Imc-W-am- Ip- p; Bb- Xn-\m Ch- Xs Ah- bpsS cq]-n ]cn-W-an-n-cn-p-p. AXn-\m cpw Aw Xs-bm-Ip-p. Cs\ Aw Xs A-n {]XnjvTn-X- am-bn-cn-p-p. bmsXmcp a\p-jy Cu XXzw a\-nem-p-pthm Ah Cu cn-sbpw hnm-\n ChnsS BIm-i-tbpw `qan-tbbpw A-cq-]ambn ]dv Ah-b psS XXzs Adn-b p--X p-s Im- p ^es hnh-cn-p-p. bmsXmcp a\p-jy\p `y-[m-\y kar-n-bm-bp-m-Ip--Xn-\p A`n-emjw Dm-Ipp-thm, Ah BZy-ambn Cu {hX-n An ZrVamb Hcp k-e v]-n Fn-b n-c n-Ww "Rm As hf-sc-b-[n-I-ambn hn-npw' Fv. GsXnepw hkvXp-hn-t\m-Sp Aan-X-amb A`yp-Zbw Xs AXns\ hf-W-sa-p A`n-emjw Xs, AXns\ BIjn-p--Xn-\p Ghpw t{ijvT-amb D]m-b-am-Ipp. bmsXm-cp- GsX-n-ep-samcp hkvXp-hns\ Ae-yambn ssIImcyw sNp-Ibm-sW-n B hkvXp-hns\ Ah\v Hcn-epw {]m]n-p-hm km[n-p-n AYhm e`yam-Ip-Ibm-sW-n Xs AXp \ne-\np-p-an-. CXn\ptijw ]rYzn Xs A-am-sW- p A- ns XXzw icn-bmbn a\-n-em- -Ww. F{X- sbmw A- aptm Ah-sbmw ]rYzn-bn\n-p-Xs Dm-Ip-Ibpw Cu ]rYznsb Xn-tev BIjn- p-sIm-n- cn-p--Xns B [mc-`q-X-amb BImiw Cu A- ns t`mhpw BIpp. `qan-bn BImiw nXn-sN-p-p, Fp-sIm-sm AXv k-hym-]n-bm-Ipp; BIm-i-n ]rYzn nXn-sN-pp Fp Imcyhpw {]Xy--am-Ip-p. Ch cpw Hp asm-n-m-[m-c-am-bn-cn-p--Xp-Im-cWw Akz-cq-]-am-Ip-p. ]-a-lm-`q-X--fn BImiw BZytXpw `qan Ah-km-\-t-Xp-amb XXz--fm-Ip-p. CSbvp aqp XXz-fpw Ch-bn AK-X--fm-Wv. kakvX t`mKy-]Zm-cq-]-amb Aw Cu ]-a-lm_qXfpsS {]h-\-am-Wv. AXn-\m Chbpw Ans cq]-n nXn-sN-p-p. CXp-sImv An Xs Aw {]Xn-jTn--s-n-cn-p-p. bmsXm-cpv Cu Imcyw XmXzn-I-ambn {Kln-p-pthm ]rYzo-cq-

138

I ]-amb A-n BIm-i-cq-]-am-Ip Ahpw BIm-i-

"R-fpsS lrZ-bn \np \Ip--Xn\p \ cq-]-am-Ip A-n ]rYzo-cq-]-am-Ip Ahpw {]Xn- `- Wtam Xma- kn- p- -Xn\p etam C' Fv Atlw jvTn-X- a-mbn-cn-pp Fv Ah\v BIm-im-Zn-bmb ]- Hcn-epw ]d-bp-I-bn-. bmsXm-cp- Xs Krl-n-em`q-X- sf bYmtbmKyw D]-tbm-Kn-p-hm Ign- bp- p. AXn- K-X-\m-Ip AXn-Ynsb AXy-[n-I-amb BZ-c-km-c\m Ah Cu hnj-b-n ka-\mbpw `hn-p-p. ]qw D- a-`m-h-tm-Sp-IqSn \ hkvXp-- fm tkh\w Cu hnm-\-ns ^e-ambn Ah Fm {]Im-c--fn- sNp-pthm Ahs\ {i-tbm-Sp-IqSn Dm-n-bn-p ep-ap t`mKy-h-kvXpfmepw Ahsb D]t`mKn-p--Xn- t`mP-\-h-kvXp--fm Xr]vX-\m--s-Sp-pthm Ah\pw \p in-bmepw k--\m-bn-o-cp-p. AXn-\m D-a-`m-K-n Aw e`y-am-Ip-p. AXm-bXv Ah\p A h k m\- - f m , \m\m- { ]- I m- c - - f n- e p t`mKy-]-Zm--f psS k-m Z-\ -n IjvS -s -tS arKfm, hnZy-bpsS tXP-n-\m ka\pw alm-\p- Bhiyw Dm-Ip-n-. AXnYn tkh-\ns {]`m-ham-bn-o-cp-p. Ah-s biv temIw apgp-h hym]n- n \npw Ah\p bmsXm-n-tbpw Ipd-hp-m-Ip-np-p. AXn-\m Bbp-p-hgn-bm-bnpw Ah alm-\m- . Abm-fpsS Fm Bhiyfpw A\m-bm-k-a mbn ]qo-IcnsSp-p. Ah hon hcp AXn-Ynsb bn- o-cp-p. a[y`mh-tm-Sp-Iq-Sn-bmWp k-cn-p--sX-n, AXmbXp km[m- c - W - c o- X n- b n ` Ww \ Ip- I bpw Zi-am- \ p-h mIw {]tXyIamb _lp-am-\-sampw {]I-Sn-n-m-Xn-cn-p-I-bp\ IwN\ hkXu {]Xym-N-o-X. XXv{h-Xw. X am-sW-n Ah\pw km[m-c-W-co-Xn-bn Aw e`y-am-IpkvamZybm Ibm N hn[bm _lzmw {]m]v\p-bm- p. AXm-bXv A-h-k{Xm-Zn-I-fpsS kw`-c-W-n km[mv Xv . Bcm- ykva m A-an-X ymNtX. GXssZz c-W-bn Ihnv _pn-ap-t--Xmbn hcp-p. GXp `mhapJtXmw cmw. apJXmkvam Aw cm[y-tX. tm-Sp-IqSn Ah AXn-Ynp \Ip-pthm AtX-`m-hGXssZz a[ytXmwcm-w. a[ytXmkvam Aw tm- Sp- IqSn A{Xbpw Ipd-hmb BZ- c- thm-Sp-IqSn B hkvXpc m[ y- t X . G X Zzm A tX m w c m- w . e`n-p-p. CXp-t]m-se- Xs An-a- `m-h-tm-Sp-IqSn AtXmkvam Aw cm[y-tX. b Ghw thZ. AXm-bXv bmsXm-cp-hn-[-amb BZ-chpw {]I-Sn-n-msX Cu A\p-hm-I-n AXn-Yn-tk-hbpsS al-Xzhpw \nm-c-`m-h-n `mc- -]am-bn--cpXn AXn-Yn-tk-h\w \Sp- I-bm-sW- n Ah \nIrjvS`mh-tm-Sp-IqSn A{i^ehpw ]d-n-cn-p-p. bmsXm-cp- AXn-Yn-tk-h-\ns ]q-amb ^ew In-Wsam{K-ln-p-pthm -ambn Xm-dm--s `Ww \In k- cn-p-I-bmAh BZy-ambn Xs hon GsXnepw AXnYn B{i- sW-n Ah\pw AtX-co- Xn-bn-ep ]Zm- AtX bs B{K-lnp hcp-s-n Xm Hcn-epw tami- amb `mh-tm-Sp-IqSn e`n-p-p. AXm-bXv Ahsb {]m]n-padp-]Sn ]dp aSn Ab-bvp-I-bn F \nbaw -Xn\v Ah hf-scb[nIw IjvS-s-tS-- Xmbn hcp-p. v kzoI-cn--Ww. "AXnYn tZthm `h' AXn-Ynsb tZh-_p- Bfp-Isf apJ-kXp-Xn-bm ktm-jn-n-t-- Xmbn hcpn-tbm-Sp-IqSn tkhn-pI F D]-tZiw Kpcp apJ-p- p. bmsXm-cp- C{]-Imcw Cu cl-kys {Kln-p\npw thZm-y-b\w \S-n-bn-p injy\p sImSpp pthm Ah D-a- amb coX-bn hnip-- amb `mh-tmIgn- n-p--Xm-Wv. C{]-Im-c-ap \nbaw ]men- m Sp-IqSn AXn- Yn-tk-h\w \Sn ktm--a-amb ^ew {]mam{Xta AXn-Yn-tk-h\w kmy-am-Ip-Ibp-q. Cu {hXw ]n-p-p. kzoI-cnv AXns\ ]men-p--Xn-\p-thn Xsbpw IpSpw- kw_w C\n ]c-am-m-hns hn`q-Xn-cq-]-tm-Sp-IqSn _-n-sbpw Bhiyn-\p-thn am{X-a-msX GsX- k{X Nnn-t-- Xmb hn[s \nt-in-p-p. nepw \ymtbm-Nn-X-amb am-nqSn hfscb[nIw ta CXn hmNn. tbmKta CXn {]mWm-]mAw D]mn--Ww. [\w, k-v, Aw Cs\ \-tbmx. ItXn lkvXtbmx. KXn-cnXn ]mZ-tbmx. ico-c- t]m-j-W-n-\p-th-n- bp kma-{Kn-Isf km- Zn-phnap-n-c nXn ]mbu. CXn am\p-jox. kam- mx. -Xn\v F{Xtbm \ymtbm-Nn-X-amb amfp-tm, AXpAX ssZhox. Xr]vXn-cn-Xn. hrjvSu. _e-anXn hnZypt]mse Ign A\p- hm-I--fn-embn GsXmw D]m- b- Xn. bi CXn ]ip-jp. tPymXn-cnXn \t{X-j p. ]d-n-ptm Ah GsX-nepw aptJ\ hf-sc-b-[nIw {] Pm- X n- c - a r - X - a m- \ C X yp- ] - t . k - a nBlm-c-h-kvXp- km-Zn- -Ww. AXm-bXv AXnYn tkhXymImti. \-n-\mbn Ah-iy-hkvXp- A[n-Iam-{X-bn kw`-cn-Ww. Fp-sIm-s- m AXn-Yn-tk-h\w Krtlm-Nn-XChnsS ]c-ta-iz-c s hn`q-Xn-I sf kwt- ]-ambn amb kZm-Nm-c-ns Hgn-p-Iq-Sm ]mSn-m AwK-am-Ip- hn-n-cn-p-p. kXy-kz- cq-]-amb hmWn-bn Biohmp. am\y\pw tbmKy-\p-amb a\p-jy hon hcp AXn- Zm-ZnIaqew c \Ip--Xn-\p in {]Xo- X-am-Ip-pYn-tbmSv C{]-Imcw ]d-bpp "hcp, hcp, Ccn-p, `Ww thm, AXns cq]-n AhnsS ]c-am-m-hns nXnXm-dm-b n-cn-p-p. `Ww Ignm-epw.' Fn--s\. bp-m-Ip-p. {]mW-\nepw A]m-\-\nepw Poh-t\m-]-tbm-Kn-

139

I bmb hkvXp-sf BIjn-p--Xn\pw Pohs\ cnp-Xn-\p-ap GsXmcp in-bp-m-bn-cn-p-pthm AXpw ]c-am-m-hns Awi-am-Ip-p. AtX-{]-Imcw ssIIfn {]hn-p--Xn-\p inbpw ]mZ--fn Nen-p-Xn-\p inbpw ae-Zzm-c-n ae-hn-k-\-n-\p inbpw ]c-am-m-hn-t-Xm-Ip-p. Cu Fm iIvXnIfpw ]ctaizcs in-bpsS Hcwiw Xs-bm-Wv. CsXmw ImWp a\p-jy ]c-ta-iz-cs k-bn hniz-kn-pI Xs thWw. CXv am\p-jn-Iamb aln-a-bm-Wv. AXm-bXv a\p-jys ico-cn {]Xo-X-am-Ip ]c-am-m-hns in-bpsS kwt-]n ZnKvZi\w sN-s-Sp-p. CXns\ Bym-n-I-amb (i-co-c- kw-_-n) D]m-k- \-sbp ]d-bp-p. CXp-t]mse Xs ssZhn- I-]-Zm--fn {]Xy-ambn ImW-s -Sp insb hn- p-p. CXv ssZhnI (B[nssZ-hnI) amb D]m-k-\-bm-W.v hrjvSn-bn bmsXm-cp-hn-[-amb Am-ZnIsf D-hn-n-p--Xn\pw Pe{]-Zm\w aqew AJn-e-tbpw Xr]vXn-s-Sp-p--Xn-\p inbpw \{X--fn AXm-bXv kqcy, N{, XmcmK-W- Ch-bn ImW- s- Sp {]Imifpw enwK- n \ne-\np km-t\m- e]m-Z-\-i- nbpw hocy-cq-]-n v cbpw B\-hpw \Ip--Xn-\p inbpw AXpt]mse BIm-i-n Fm-n-s\bpw \ne-\np inbpw k hym]-IXz-n-sbpw As\ Fm {]Im-c-n-ep-ap inbpw ]c-ta-iz-cs ANn-yhpw A]m-chp-amb in-bpsS GtXm Hcw-i-ns {]kv^pcWw am{X-am-Ip-p. Ch-sbmw Iv a\p-jy k{X GI-\mb ]c-am-m-hns hym]-I-X-bpsS clkyw a\-nem- -Ww. kw_\v[w C\n hnhn[ `mh--tfm-Sp-IqSn \S--s-Sp D]m-k-\IfpsS ^e-k-ln-X-amb h\w \S--s-Sp-p

XXv {]Xn-jvtT-Xyp-]m-ko-X. {]Xn-jvTm-h m `hXn. Xl CXyp-] m- k o-X . alm `h- X n. X\ CXyp-]mkoX . am\-hm `h-X n. Xa CXyp-] mko-X. \aytkvs sa Imamx. XZv {_t-Xyp-]mko-X. {_-hm `h-Xn. XZv {_Wx ]cn-ac CXyp]m-ko-X. ]tcyWw {anbt Zznjx k]Xv\mx. ]cn tb{]nbm {`mXr-hymx.
Cu a{n kIm-tam-]m- k-\-bpsS `n--fmb ^esf hnh-cn-p-p. {]XnjvT B{K-ln-p ]pcp-j Xs D]m-ky-tZ-hs {]Xn-jvT-bpsS cq]-n D]m-k\ \S--s. AXm-bXv "B D]m-ky-tZ-h Xs Fm-nsbpw {]XnjvT AJn-e-n-sbpw B[mcw' BIp-p. Cu `mh\tbm- Sp-Iq-Sn At-ls Nnn--s. temI- n A-s\-bp D]m-k-I\v {]XnjvT e`n-p-p. alXzw {]m]n-p--Xn-\p-thn Xs D]m-ky-tZ-hs\ "alm' Fp IcpXn At-ls D]m-kn-pp Fn Ah alm-\m-bn-o-cp-p, al-Xzs {]m]n-p-p. Xs D]mky-tZ-hs\ alm a\kzn Fp IcpXn a\\in {]m]n-

p--Xn-\p-thn AXns\ D]m-kn-pp Fn B D]mk-I \\w sNp--Xn-\p hnti-j-i-nsb {]m]n-pp. C{]-Imcw bmsXm-cp- Xs D]m-ky-tZ-h-Xsb \akvm-c-tbm-Ky-\mb inim-en-bmbncpXn A-s\bp in {]m]n-p--Xn-\p-thn At-ls D]m-knpp Fn Ah kzbw \a-km-c-tbm-Ky-\m-bn-ov cp-p. Fm A`nemjfpw ssIIqn Ahs apn \np-p. Fm t`mKfpw kzb-ambn Ahs Nc-W-fn ]Xn-p-p. A\m-bm-k-am-bn-s Fm t`mK-hkvXp- fpw Ah\p e`y-am-Ip-p. bmsXm- cp- Xs D]mky-tZ-hs\ Ghpw henb km-[m-c-amb {_w Fp IcpXn AXns\ {]m]n- p- - Xn-\p-thn D]m- k\ \S-pp Fn Ah {_-m-\n-bm-bn-o-cp-p, AXm-bXv k-i-n-am-\mb ]c-ta-iz-c Ahs kz-am-bn-o-cpp. Ah--[o- \- ambn `hn- p-p. bmsXmcp Xs D]mky-tZ-h-Xsb {_w-h-gn-bmbn Fm-n-t\bpw kwl-cn-W-sap \n- bn--s A[n- Im-cn- tZ- h Fp IcpXn D]mkn-p-I-bm-sW-n Ah-t\mSp hntZz-j-ap Fm i{Xpfpw kzbw \in-p-p. AXp-t]mse bmsXm-cp- Ahs A]-Im-cn-Ifpw A{]n-bcp-amb _p- Bbncn-p-p-htem Ahcpw \in-p-t]m-Ip-p. hmkvX-hn GsX-nepw cq]-n GsX-nepw D]m-ky-tZ-h-Xsb D]mkn-p-Ibm-sW-n AXv {]Im-cm--c-ambn ]c-{_ ]cta-iz-cs D]m-k-\-X-s-bm-Ip-p. Fm kIm-a-cmb a\p-jy Am-\him Cu clkyw {Kln-m-Xn-cn-p-Xp-Im-cWw `n-`n--i-n-I-fm bp-amb `n `n tZh-X-I-fpsS `n-`n A`n-em-j-fp-sS-kn-n-p-th-n D]m-k \ \Snsmn-c n- p- p. AXn-\ m Ah bYm-Kp-W- -fm hn- X-cm-bn-o-cp-p. AXp- sImv a\p-jy Cu clkyw \mbn {Klnv AJn-e-tZ-h-m-cptSbpw tZh-\mb k-i-n-am-\mb ]c-am-m-hns D]mk\ At-ls s {]m]n-p-- Xn-\p-thn sN-s. At-l-n\npw asmpw B{K-ln--cp-Xv. kw_w GI\mb ]c-am-mhv k{X ]cn-]q-\mIp-p. Cmcyw {Klnv At-ls {]m]n-p--Xp-sImp ^ehpw {]m]n-p--h-cpsS nXnbpw hn-pp.

k bmbw ]pcptj bm-k m- h m-ZntXy k GIx. k b Ghw-hn-Xv. Akvam-tm-I m-X vt{]-Xy. GXa a-b -am- m\ap]-k w-{I-ay. GXw {]mW-ab-XvZ-a-\-ap-]-kw-{I-ay. GXw at\m-a-b-am-m\ ap]kw-{I-ay. GXw hnm- \ -a -b - am- m\ ap]wkw {Iay. GX-am-\--ab amm\ ap]-kw-{I-ay. Camwtm-ImIm-amo Ima-cq]y \pkw-Nc. GXvkmXa Kmb-m-kvtX.
GsXmcp ]c-am-m-hns\ krjvSn-nXn kwlm-c-fpsS Imc-W-ambn apt hnp Ign-n-cn-p-pthm bmsXm-c p- ]c- a m- \ - -k z- c q- ] -\ m-b n-c n- p- p-thm,

140

I Atlw Cu ]pcp-j-\n AXm-bXv a\p-jy-cnepw kqcy-

amb Ahybw BIp-p. B alm-]p-cp-j ]d-bp-p. CXp v \nepw Hp-X- s- bm-Ip-p. AXm-bXv Fm Pohn-I-fnepw hfsc B-cy-I- c- amb kwK- Xn- bm- Ip-p. Fm t`mK- h- kXpA- cym- an- bmbn hncm- Pn-p- Xv Htc Hcp ]c- am-mhp Xs- fpw Ahsb A\p-`-hn-p Pohm-mhpw Ch cnbm-Ip-p. hnhn-[-cq-]--fn At-lns {]Im-i\w t\bpw kwtbm-Pn-n-p ]c-ta-iz-c\pw Rm Xs-bmkw`-hn-p-sIm-n-cn-p-p. bmsXmcp a\p-jy Cu XXzw Ip-p. Rm Xs Cu {]Xy--ambn ImW-s-Sp PK\mbn {Kln- p- pthm Ah h-am\ ico- cs Dt]- n tZh-X-Ipw apmbn Fm-nepw {][m-\-ambn n-p--Xn-\p-ta, A-ab Bm-hv, {]mW-a-b-B-m- {]Xyamb {_hpw BIp-p. ]c-am-\-kz-cq-]-amb hv, at\m-ab Bm-hv, hnm-\ab B-hv, B\-ab A ar- X - ns tI{- a mb ]c- { _- - ] - c - t ai zc\pw Bmhv Fo \ma--fm B ]c-am-\--kz-cq-]-amb ]c- Fn\npw `n- \m-bn-cn-p- n-. AXn-\m At-lhpw {_-s {]m]n-p-p. Ch-sbmw {]m]n-nv AXm-bXv Rm Xs-bm-Ip-p. bmsXm-cp- GsX-nepw hkvXpqe-kq-va-t`-Z--tfm-Sp-IqSn bmsXmv Hns A- hns cq]-n Fs Bs-nepw {]Zm\w sNpcm-m-hm-bnv \m\m-cq-]-n nXn-sN-p-Ibpw AJn- e- pthm Ah Fs sImSp-p-sIm-p-Xs Fs n- sbpw A-cym-an-bmbn ]a-cm-\--kz-cq-]a m-bn-cn-p- cn-p-p. AXm-bXv k ]m{X- n-ep t`mKy-]-Zmpthm At-ls {]m]n-nv a\p- jy ]cym-]vX-amb t`mK- - fpsS Zm\w- Xs At-ls cn-p- hm\p ktmkm- a-{Kn-I-fm bpcpw Cm-\p-k-c-W- ap cq]-sf [cn- -a-amb amw CXn\p hn]-co-X-ambn bmsXm-cp- X\np--Xn-\p in-bm k-cpw Bbn-o-cp-p. p-th-n-s A- cq-]--fmb Fm hkvXp--tfbpw AtXm-Sp-Iq-Sn-s Cu temI--fn Npn--cn-p- A\p`hnp-p-hthm Ahs\ Rm A-cq-]-am-bnp hngpsImv ka-Xm-bp--amb `mhtfm-Sp-Iq-Snb kma-Km\w p-p. AXm-bXv Ahs hn\mi kw`-h n- pp Ahs t`mK- h- kvXp- \ne- \np- n- . Rm kakvX Be-]n-p-sImp hkn-p-p. {_m-WvU-tbpw Xnc-kvIcn-p--h-\m-Ip-p. Fs kw_w Ahs B\--a--amb a\-n bmsXmv aln-a-bpsS Xpe-\n Ch-sbmw Xp--fm-Ip-p. ka-X-bp-tSbpw k-cq-]-X-bp-tSbpw `mhw DWn-smFs {]Im-i-ns tei-am-{X-amb Hcp _np kqcy\p n-cn-p-pthm AXns\ hn-p-p. Xpey-am-Ip-p. AXm-bXv {]]--n {]Im-i-bp--lmhp lmhp lmhp. Al-a--a-l-a--a-l-a-w. fmb F{Xtbm hkvXp--fp-v. Ah-sbmw Xs Fs Al-a-mtZmla-mtZmlav\m-Zx. Alw tmI- tXP-ns Awi-am-Ip-p. bmsXm-cp C{]-Imcw ]cIr-Zlw tmI-Ir-Zlw tmI-Ir-Xv. Al-akvan {]Y- am-- X-Xzs {Kln-p-pthm Ah\pw CtX nXn-Xs aPm EXmky. ]qw tZtht`ymarXky \m`m-bn. {]m]n-p-p.

tbm am ZZmXn k CtZ-h-am-hmx. Al-a--a aZ-am-Zva n. Alw hnizw `ph\ a`y-` -hmw. kph tPymXox. b Ghw thZw CXyp-]-\n-j-Xv.
B alm-]p-cp-js nXn ico-c-n- em-bn-cn-p-n- . Ah ico-c-n \npw Ghpw apI-fn-em-bp-bv ]cam-m-hns\ {]m]n-p-p. Cmcyw BZy-ambn ]d-nv AXn- \ p- t ijw Cu kma- K m- \ s hn- p- p. CXn\npw ]c-am-m-hn-t\m-Sp-IqSn sFIyw {]m]n-p-Ign alm-]p-cp-js Cu ]mh-t\m-ZvKmcw Ahs hnip-amb Ax-Ic-W-n \npw ]pd-s-n-cn-p-Xpw AXns Aeu-InI aln-asb kqNn-n-p- -X p-amWv FXv {]I-S-am-Ip-p. "lmhp' F ]Zw B-cy-tZym-X- I-

imn-] mTw
Hmw iw t\m an{Xx iw hcp-Wx. iw t\m `h-Xzcy-am. iw \ Ct{m _rl-kv]-Xnx. iw t\m hnjvWpcp- c p- { I- a x. \tam {_- t W. \akv t X hmtbm Xzmtah {]Xyw {_m-hm-Zn-j w. EX-a-hmZnjw. kXy-a-h m-Zn-j w. Xm-am-h o-X v. XZz- mc amho-X v. Bhomw Bho-Zz-m-cw. Hmw imnx! imnx !! imnx !!!
CXns Aw inm-h-n-bpsS ZzmZ- im- \p- hm- I-n sImSp-n-p-v.

Q
N P

141

I
1
imn-] mTw

tizXm-iz-Xtcm-]\n-jv -

K
3

Hmw kl \mh-h-Xp. kl \u `p\-p. kl hocyw Ic-hm-h-ssl. tXP-kzn-\m-h-[o-X-a-kvXp. am hnZznjm hssl. Hmw imnx ! imnx !! imnx !!!
tl ]c-am-! Kpcp-in-j y- m-c mb R cpt]pw Fm-{]-Im-c-n-e p-ap kwc-Ww Ap \In-bm-epw. R cp-t]-cp-tSbpw ]cn-]m-e\w Ap kap-Nn-X-a mb coXn-bn \S-n- bm-epw. R cpt]pw Fm-hn-[-n-ep-ap _ew kwkn--am-I-tW. Ay-b\w \S-n-bn-p R-fpsS hnZy tXPx-]qambn `hn--tW. Hcn-epw BtcmSpw hnZy-bn ]cm-Pn-Xcm-Im-sXbpw Pohn-X-Imew apgp-h ]c-k]-c-kt\-l-kq-{Xv v m _n- X- cmbpw R hkn--tW. Rp ]ckv]-ctam A\y-cm-bn-p--h-tcmtSm Hcn-epw hntZzjw Dm-Im-Xn-cn--tW. tl ]c-am-. aqp-Xm-]-pw imn-bp-m-tW!

nXn-sN-bXn-cpp? \psS ]c-a-amb B{ibw BcmWv? v AXp-t]mse \psS A[n-jvTm-Xmhv \app hyhIsfmw sNbvXp-sIm-n-cn-p-Xv Bcv? bmsXm-cp-\m cNn--s hyh-If\p-k-cnv \sfmw kpJ-ZpxJf-\p-`hn-p-sIm-n-cn-p-p. As\ Cu kq PK-ns kphy-h-I sNbvXp-sImv CXns\ \bn- p-s Im- n-c n- p CXns bP-a m- \ BcmWv?

2. Imex kz`mthm \nb-Xnb-Zrm `qXm\n tbm\nx ]pcpj CXn Nnym kwtbmK Gjmw \ Xzm `mhm Zmm-]y-\oix kpJZpxJ-tl-tXmx.

thZ-im-k{X- -fn At\Iw Imc-W- hn-n-cnv pp Fv Ah ]d-bp-hm XpS- n. Nne-bn-Sv Imes Imc-W-ambn ]d-n-cn-p-p. Fp-sIm-sm Hmtcmtcm ka-b--fn-embn hkvXp--fpsS Dhs Ip- sIm- n- cn-p- p. Nne- bn-Sv kz`mhs ImcW-ambn ]d-bpp; Fp-sIm-s-m _oP-n-\-\p-k-cW-am-b n- s hr- ns D- n-b p- m-Ip-p. {]Y-a m- ymbw bmsXmcp hkvXp-hn bmsXmv kzm`m-hn-I-i-n-bm-bn-cnp-pthm AXn\npw AXns Imcyhpw D-hn-plcnx Hmw {_-hm-Znt\m hZ-n -Xm-bn--p-h-cp-p. AXn-\m hkvXp-K-X-amb in1. Inw ImcWw {_ IpXxkva PmXm cq]w bmsXmcp kz`m-h-am-bn-cn-p-pthm AXp-Im-c-WamPohma tI\ Iz N kw{]-XnjvTmx Ipp Fv hy-am-Ip-p. Nne-bn-Sp Is ImcW-ambn ]d-bp-p. Fp-sIm-s-m Im-\p-k-c-W-amA[n-jvTnXmx tI\ kptJ-X-tc-jp bn-s Pohn-I `n--fmb tbm\nIfn `n- -fmb hm-atl {_-hntZm hyhmw. kz`m-hm-Zn-I-fm bp-cmbn P\n-p-p. Nne-bn-Sv BI"lcnx Hmw' C{]-Imcw ]c-am-m-hns \mtam-m-c-W- kvanI kw`-h-sf AXm-bXp hn[nsb Imc-W-ambn ]dtmSpw B ]c-{_--]c-ta-iz-cs kvac-W-tbmSpw IqSn n-cn-p-p. Nne-bn-Sp ]-a-lm-`qXtfbpw Nne-bnD]-\n-jv Bcw-`n-pp Sp Pohm-m-hn-s\bpw PK-ns Imc-W-ambn hn]c-{_ ]c-am-m-hns\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p-- n-cn-p-p. AXn-\m CXns ImcWw BcmWv Fp Xn-\pw-thn At- l- s- n N sNbvXp-sIm- n-cn-p \app Nnn--Ww. Nnn-- Xn\npw a\-n-em-p-hm Ipdp PnPvRmkp- ]c-k]cw ]d-bp-hm XpSn: "" km[n- p- Xv Imew apX ]- a- lm-`q- X- hsc ]d- nv Atbm thZ--cmb aljn-am-tc, Cu kakvX PK-n- cn-p PU-]-Zm--sfmpw PK-ns Imc-W-am-Ipsbpw ImcWw {_-amsWn B {_lvaw GXmWv? n-s-m-Wv. Ahp {]tXyIw {]tXy-Iamtbm Iqamtbm PK-ns Imc-W-am-Ip-hm km[y-a-. Fp-sIm\-s fmw Bcn\npw DXv` hnp? \psS aqew FmWv? BcpsS {]`mhw sImv \mw Pohn-n-cn-pp? s-m Ch-sbmw PU-h-kvXp--fm-b-Xp-aqew tNX\psS Pohs B[mcw Bcm-Ipp? \psS ]q- \[o\-am-Ip-p. Ch-bn kzX-{- ambn {]hn- p-- v nXn Fn-emWv? AXm-bXv \mw Pohn-p--Xn-\p-apv Xn-\p in-bn-. bmsXmcp PU-hkXpfpsS kwtbmK-n\npw ]pXn-b-Xmbn Hcp hkvXp Dm-Ip-pthm `qX-Im-en D-hn--Xn-\p-tijw h-am-\-Im-enepw AXn-\p-ti-jhpw {]f-b-Im-e -n Bcn AXv AXns km-e-I-tN-\-X- bmb Bm-hns Xs

142

K I A[o-\-n-ep-Xpw A\p-`-hn-m-\p--Xp-am-Ip-p. CXn-s\- aqetam B[m-ctam BIp-p. N{I-ns kpcnX-Xz-n\p-thn AXn-t teml-h-fbw Dd-n-n-cn-p--Xpt]mse Cu Ahy--{]-Ir-Xn-cq-]-am-Ip hf-b-n-t kXzw, cPv Xav Cu aqp KpW- Xs aqp hf-b--f m-bn-cn-p-p. `K-hms ANn-y-in aqp KpW--fm ad- bv-s-n- cn- pp Fv t\cs ]d-pI-gn-n-cn-p-p. N{I-ns hfbw {]tXyIw {]tXyIw kw_w C{]- Imcw Nnn-nv Ah Fp-Xo-cp-am- \np? `mK--fmbn tN-s-n-cn-p--Xp-t]m-se-Xs kwkm-cCtX-n ]d-bpp cq]am-Ip N{I-ns {]Ir-Xn-cq-]-am-Ip hf-b-n 3. tX [ym\-tbm-Km-\p-KXm A]-iy a\-v, _pn, Almcw, AXp-t]mse BIm-iw, hmbp, tXP-v, Pew, `qan Fo Fp kqva-X-Xz-fpw ChtZhm--inw kzKp-ssW \nKpVmw bp-sS-Xs Fp qe-cq-]-fpw C{]-Imcw ]Xn-\m-dp-`mbx Imc-Wm\n \nJn-em\n Xm\n K--fp-v. AXp-t]m-se-Xs F{]-Imcw N{I-n ImepImem- bpm\y[nXn-j vT-tXy-Ix. I LSn-n-n-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXmv Hcp `mKC{]-Imcw Nnn-Xn-\p-ti-jhpw bpn-bmepw A\p- p-\nv hf-b-ns Hcp `mKp LSn-n-p-Ibpw adpam-\-mepw Ahv Hcp Xocp-am-\n-se-n--cp-hm `mKw N{I-ns IpS-n LSn-n-p-Ibpw sNbvXn-cnkm[n-msX h-tm Ah-scmw [ym\-tbm-K-n p-p-hthm AtX- {]-Im-cw-Xs Cu kwkm-c-N-{I-n nX-cmbn AXm-bXv X-fpsS a\-n-t\bpw C{n-b- Ax-Ic-W-ns hrn- I- fm-Ip A]-Xn-\-p tfbpw _mly-hn-j-b--fn \npw ]nmn ]c-{_-s A]Xp Imep-I-fpsS m\-fpw ]-a-lm-`q-X--fpsS Adn-bp--Xn\v At-l-s- s Nnn-n-cn-p--Xn Imcyw ]n-{n-b-fpw ]hn-j-b-fpw ]{]mX- c-cm- bn- op. [ym\np [ym\nv Ahv ]c-am-m- W\pw Cu Ccp-]Xp klm-b-Im-ep-IfpsS m\-fpw hns aln-a-bpsS A\p-`hw Dm-bn. Ah ]c-a-tZ-h-\mb BIp-p. Cu N{I-n Fsp hoX-ap km[-\--tfm]c-{_ ]c-ta-iz-cs kzcq-]-`q-X-amb ANn-y-Znhyin- Sp-Iq-Snb Bdp kaq-l- Ah-b-h-cq-]-n hncm-Pn-pbpsS kmm-Xvmcw {]m]n-p. bmsXmv XtdXmb p. Ch Bsdv F t]cn hnfn--s-Sp-p. Pohn-Isf KpW--fm kXz-c-Pkv Xa-p-I-fm ad-bs-n-cn-p- Cu N{I-n _n-n-Sp--Xmbn At\-Icq-]-n {]Ipthm AXm-bXv ImgvNbvp {XnKp-Wam-bn-m-sWnepw S-am-Ip Bk-n-cq-]-n- ep Hcp Xqp-a-c-ap-v. tZhhmkvX-h-n {XnKp-Wpw AXo-X-am-bn-cn-p-p. bm- \w, ]nXr-bm- \w, Cu temI-n Hcp tbm\nbn \npw Atm Ah Imew apX Bm-hp-hsc F{Xtbm Imc- asmcp tbm\n-bn-tep t]mIp--Xn-\p amw C{]-Im-cW- ap]p ]d-n-cp-p-thm, B Fm Imc-W--fp- ap aqp-am--fp-v. ]pWy-I-fpw ]m]-ItSbpw A[n-jvTm- Xmhp bmsXm-cp--\m-Ip-pthm AXm-bXv fpw Cu Pohn-Isf Cu N{Itm-Sp-IqSn Id-p--XnAh- sbmw BcpsS Bbpw t{]c- Wbpw aqew bmsXm- \p \nan--fpw AXn Imep-I Dd-p-\np cp-s in-bpsS GtXm Aev]mwiw sImv Xmm- \m`n AYhm IpSw Am-\hpw BIp-p. Cu IpSw N{I-fpsS I- -sf A\p-jTn-p--Xn ka-cm-bn-cn- ns tI{-am-bn-cn-p--Xp-t]m-se-Xs Am\w Cu v p-pthm B GI-k-i-n-am-\mb ]c-ta-iz-cXs temI-ns tI{hpw BIp-p. Cu PK-ns hmkvX-hnI Imc-W-am-Ip-p. ap bmsXm5. ]-kvtdmtXmw_pw ]-tbm-\y-{K-h{Imw cp--\p-a Fp Xocp-am-\-n Ah-sc-n-tp. q-SmsX ]pcp-j AXm-bXv Pohm-mhv PK-ns ImcW-am-Ip-n- . Fp-sIm-s-m AXp kpJ-Zpx-J--fpsS tlXp-`q-X-- fmb {]mc- _v[[o- \- am- Wv. AXn\pw kzX{-ambn Hpw sNp-hm Ign-bp-n-. AXn-\m ImcW-XXzw astm BWv.

Cu a{-n kwkm-cs \Zn-bpsS cq]-n hn-n- cn-p-p. {_- m-\n-I-fmb B aljn-am ]dCu a{-n hnizs N{I-cq-]n hn-n-cn- bpp Ap mt\-{n-b-fm-Ip t{kmX-tm-Sp-Iqp-p. ]c-{_--]-c-ta-iz-cs kzcq-]-`q-X- amb ANn-y-i- Snb \Znsb R Ip- sIm- n-cn-p-p. {]]--ns nsb Zin-n-p Ejn-am ]d-bpp R Hcp h-f- PvRm\w Ap mt\-{nb h-gn-bmbn Rp b-n Dd-n-n-cn-p N{Is Ip. Cu hf-b-n e`n-p-p. Ch-bnIq-Sn-s {]]w {]h-ln-p-sImB N{I- ns Imep-I fw IShpw Dd- n- p-h m\pw n-cn-p-p. AXn-\m C{nbsf ChnsS t{kmXv N{Is bYm-m-\p LSn-n-p-hm\pw km[n-p-p. Fp ]d-bp-p. Cu C{-b Ap kqva`qX-ChnsS Ahy- {]Ir-Xnsb hfbw Fp ]d-bpp; Fp- fm \nn--s--h-bm-Wv. CXn-\m Cu \Znv Av sIm-s- m AXp-Xs Cu hy-amb {]]--ns DZvK-a-m-\- Dsp Icp-X-s-Sp-p. Cu \Zn-bpsS

4. Xta-I-t\aow {XnhrXw tjmUimw iXm[mcw hnwi-Xn-{]-Xy-cm-`nx. AjvS ssIx jUv`nhn-iz-cq-ss]-I]miw {XnamK-t`Zw Zzna-\n-an-ss-I-tam-lw.

]-{]m-tWmanw ]-_p-ym-Zn-aqemw ]m-hmw ]-Z px-Ju-L-thKmw ]m-iZvt`Zmw ]]m-a-[o-ax.

143

I {]hmlw hfsc `b--c-am-Ip-p. Cu {]hm-ln ]Xn-

\p-k-c- W- ambn B ]c- am- m- hn-\m Id- - s- p- sImp--Xp-sImp IqsS-qsS P\-\-a-c-W-t-i-sf A\p- n- cn-p--Xp-am-Ip-p. Cu Pohm-mhv Xs km-e- I\p `-hn-tn hcp-p. temI-ns KXn Ghpw h{I-X-tbm- a\-n-emn At-l-ns Ir]m-]m-{X-am-bn-o-cm-Xn-cn-pSp-Iq-Sn-b-XmWv; Im]-Sy- \ndXm-Wv. CXn\npw -Xp-hscbpw Xs-s At-l-ns {]nb-\m-nc-s-SpI hfsc {]bm-k-ta-dnb Imcy-am-Wv. AXn-\m op--Xp-h-scbpw CXn\v Cu N{I-n \npw Cu kwkm-c-cq-]am-Ip \Znsb h{IX Fp ]d-bp-p. tamN\w t\Sp-h m km[- p- n- . Cu Pohm- mhv {]]--Po-hn-I-fn kw`-hn-p-sIm-n-cn- tNjvSIfpw Xsbpw Fm-n-tbpw t{]c-I-\mb ]c-am-mhns\ Ne-\ - fpw {]mWaqew kw`-hn-p- p. AXn-\m \mbpw {]tXyIw {]tXy- I-ambpw a\-n-em- p- Ibpw At- {]mWs\ `h-k-cn-ns Xcw-K-am-e-I-tfm-Sp-]- an-n-cn-p-p. l-ns Id-sImv Rm Cu kwkm-cN{I-n \Zn-bnse tImfn-fw Xcw-K--fm kw`-hn-p-p. ]- Id-n-sm-n-cn-pp Fpw At-l-ns Ir]-bm m-t\-{nbZzmcm kw`-hn- p NmpjmZn Ap Xs tamNn--s-Sp-hm km[n-p-sapw a\-n-em-p{]Imcfn-ep m\--fp-tSbpw BZn-Im-cWw a\-m- Ibpw sNptm ]c-ta-iz-cs {]nb-\m-bnv At-lIp-p. Fm m\-fpw a\-ns hrn-I Xs- m kzoIm- cy- \mbn `hn-p-p. ]ns Aa- c- Xzs {]m]nbm-Ip-p. a\-p-m-bn-cn-p-n-s-n C{-b- F{X- p-I bpw P\-\-a -c -W-c q-] -am-Ip kwkm-c-N -{I-n v am{Xw {ian-mepw bmsXm-cp- hn-[-n- ep-ap m\w {]m]n- \npw Fs-t-bp-ambn tamN\w t\Sp-Ibpw ]caim p-hm km[n-p--X- . Cu a\v kwkm-c-cq-]-am-Ip n-tbbpw AXp-t]m-s e-X s k\m-X -\ -Zn-hy-]-c-a -[ m-a\Zn-bpsS aqe-am-Ip-p. a\v imn-bSm \in- sbpw {]m]n-p-Ibpw sNp-p. pIgnm Cu {]]ns AkvXnXzw Cu cq]7. DZvKo-X-ta-XXv ]caw Xp {_ n \ne-\np-n-. a\v \ne-\np--Xp-hsc Xkvanw kv{Xbw kp{]-Xn-jvTm-cw N. kwkm-c-N{Ihpw \ne-\np-p. C{n-b-fpsS i_vZw, A{Xm-cw {_-hntZm hnZnXzm kv]iw apX-emb Ap-hn-j-b-Xs Cu kwkm-ccq-]-am-Ip \Zn-bnse Npgn-I-fm-Ip-p. CXn AI-sv eo\m {_Wn XXv]cm tbm\n-apmx Pohn-I P\-\a-cW N{I-n ]Xn-p-p. K`-th-Z-\, bmsXm-nsd alna thZfn Km\w sN-s-n-cnP\-\Zpx-Jw, hmy-Iy-ns thZ-\, tcmKw-aq-eap p-pthm bmsXmcp ]c-{_ ]c-am- mhv AJn-e ZpJw, ac-W-`bw Cu An-\n- ep ZpxJ-Xs nsbpw ktm--a-amb B{ib-am-bn-cn-p-pthm Cu \Zn-bnse {]hm-l-ns thK-X-bm-Ip-p. Ch-bpsS At-l-ns {XntemIfp-tSbpw kap-Zm-b-cq-]-amXtem-SsImv Pohn-I hymIp-e-cm-Ip-Ibpw Cu tbm\nIp kakvX hnizhpw kvYnXn-sN-p-p. Atlw Xs bn\nv asmcp tbm\n-bn-tev Ae-p-\-S-p-Ibpw apI-fn ]d-n-cn-p kI-e-n-sbpw t{]c-I\pw HcnsNp-p. Am-\w, Almcw, cmKw, tZzjw, arXypepw \mi-an-m ]c-am-- c\pw ]c-a-tZ-h\pw BIp-p. `bw Cu Ap-hn-[-n-ep ti- Cu kwkm-c-cqbmsXm-cp- [ym\-tbm-K- n nX- cm-bnp ]c-am-m]-\-Zn-bpsS Ap-hn-`m-K- -fm-Ip-p. CXp-t]mse Xs hns Znhyinsb Zin-p- Ibpw thZ-c-l-kys {KlnAp-hn-`m-K--fn-embn Cu {]]-hpw hn`-Pn--s-n-cnp-I bpw sNbvX n-c p- pthm B aljn-a m Fmp-p. Cu An-sbpw Iqw-Xs kwkm-c-ns nsdbpw t{]c- I- \mb B ]c-am- m- hns\ XfpsS lrZkzcq-]hpw Ax-Ic-W-ns A\-]Xp-hr-n-I Cu b--fn A-cym-an-bmb cq]-tm-Sp-IqSn hncm-Pn-pp \Zn- b psS A]Xp cq]- fpw BIp- p. Ax- I Fp a\-n-em-n, At-l-n Bk--cmb At-lcWns hrn-Isf FSp-p-sIm-p-Xs kwkm-cn eo\-cmbn Fs-tbvpw P-a-c-W tbm\n-Ins t`Z-sf a\-n-em-p-p. fn\npw ap-cm-bn-o-cp-p. Ah-cpsS ams A\p6. khm-Pot k-kwt _rlt I-cnv \ap-s-m-hpw Ah-sc-tmse P\-\a -c-Wfn\np tamN\w {]m]n-nv ]c- am-m-hn eo\- cm- Ip-hm Akvan lwtkm {`maytX {_-Nt{I Ign-bp-p. ]rY-Km-m\w t{]cn-Xmcw N aXzm

PpjvS -kvX -X -k vtX-\ m-ar-X-Xz-ta-X n.


bmsXm- ns\ t\cs hn- p- I - g n- pthm bmsXmv AJn- en- sbpw Poh-\-\n-l-W-ns tlXp-hm-bn-cn-p-pthm bmsXmv kakvX Pohn-I-fpsSbpw B{i-b-am-bn-cn-p-p-thm. A-s\-bp P-KZv cq]am-Ip {_-N-{I-n ]c-{_--]-c-am-m-hn-\m \S-s-Sp-Xpw ]c-am-m-hns Xs-bmb hncmSv icoc-cq-]am-Ip kwkm-c-N-{I-n Cu Pohm-mhv Xs I-

kw_w C\n B ]c-am-m-hns kzcq-]s hnnv At-ls Adn-bp--Xp-sIm-p-m-Ip ^ew hnhcn-pp

8. kwbp--ta-XXv c-a-cw N hym-hyw `ctX hniz-aoix A\oimm _[ytX t`mr-`m-hm-Pv mXzm tZhw apNytX k-]m-ssix.

144

hn\mi kz`m- h- tm- S Iq-Snb PU-hw `K- hms A]pcm-{]-Ir-Xn-sbpw c-X-Xz-sapw ]d-bs-Sp-Ibpw `Khms ]cm-{]-Ir-Xn-cq-]-amb Poh-k-ap-Zmbw A-c-X-Xzns \ma-tm-Sp-IqSn hnfn--s-Sp-Ibpw sNp-p. Ch cntbpw kwtbm-K-n\n-p-mb {]I-Shpw (qew) A{]-I-S-hpw (kq-vaw)-amb cq]-n nX- amb Cu PK-ns\ B ]c-{_ ]pcp-tjm--a Xs ]cn-]m-enp--h\pw kzmanbpw t{]c-I\pw AXp-t]mse Fm-ns\bpw bYmtbmKyw Nen-n-p--h\pw \nb-{n-p--h\p-amb ]c-ta-iz-c-\m-Ip-p. Pohm-mhv Cu PK-ns hnj-b--fpsS t`mm-hm-bn-cn---Xp-Im-cWw {]Ir-Xn-[o-\-amb CXns taml-Pm-e--fn Ipcp-n--gn-bp-Ibpw ]c-a-tZ-h-\mb ]c-am-m-hns t\tc ZrjvSn-bp-bm-sXbn-cn-p-Ibpw sNpp. Hcp-h B k kplr-mb ]c-am-m-hns Assl-Xp-I-amb Zb-bm alm-]p-cp-j-mcpsS _w e`n-nv At-ls Adn-bp--Xn-\p A`nem-j-tm-Sp-IqSn ]q-ambn ]cn-{i-an-ptm B ]c-atZ-h -\ mb ]c-t a- i z- c s\ Adn- nv Fm _- fn\npw \nXy-ambn cs-Sp-p. kw_w hopw Pohm-mhv, ]c-am-m-hv, {]IrXn Cu aqnsdbpw kzcq-]s {]tXyIw {]tXyIw hn-nv, Cu XXzs {Klnv D]m-kn-p--Xp-sImp ^ew ASp cp a{--fn-embn hnh-cn-p-p.

{Kln-p-tm, Fm _--fn\npwAh hnap-\m-bn-o-cp- p.

kw_w ap]-d-n-cn-p a{- -fnse aqp XXz-fp-tSbpw hni-Zo-I-cWw ASp a{- n hy-am-nbn-cn-p-p.

10. cw {][m-\-a-ar-Xm-cw lcx cm-m-\m-ho-itX tZh GIx. Xkym-`n-[ym-\mZv tbmP-\mXv XXz-`m-hmZv `qb-mt hniz-am-bm-\n-hr-nx.
{]Ir-Xn-bm-Is cw AXm-bXv ]cn-h-\-tm- Sp-IqSn- bXpw hn\m- i-kz-`m-h-tm- Sp-Iq-Sn-bXpw BIp-p. CXns t`mm-hmb Poh-k-ap-Zmbw Ahn-\m-ikz`mh-tm-Sp-IqSnb A-c-X-Xz-hp-am-Ip-p. Cu chpw A-chpw (PU-{]-Ir-Xnbpw tNX-\m-Po-h-k-ap-Zm-b-hpw), cn-s\bpw XXzn GI-\mb ]c-a-tZ-h-\mb ]c-ta-iz-c `cWw \S-pp. Atlw Xs {]m]n-p--Xn\pw Adn-bp--Xn\pw tbmKy-\m-Ip-p. At-ls XXz-tm-Sp-Iq-Sbn {KlnWw C{]-Imcw ZrV-\n-bw sNbvXnv B ]c-am-mhns\ \nc- cw [ym\n- p- -Xp-sIm-v, cmhpw ]Iepw Atl-nXs kwe--ambn hkn-p--Xp-sIm-v, At-lns X-bo- `-hn- p-- Xp-sIm-v, Ah-km\w Atl- s - s {]m]n- p- p. ]ns CXns Fm ambIpw ]q-amb \nhr-n-bp-m-Ip-p. AXm-bXv ambm-a-bamb Cu PK-n\npw CXns kw_w ]q-ambpw hnt-Zn--s-Sp-p. kw_w ]c-{_-s Adn-bp--Xp-sIm-p ^ew hopw hnh-cn-p-p.

9. mu Zzmhm-ho-i-\o-im hPm tlyIm t`mr-t`m-Kym-bp-m. A\mm hniz-cqt]m lyIm {Xbw bZm-hn-tX {_-ta-XXv. Cuiz-c k-\pw k-i-n-am\pw BIpp; Pohn-I Aev]-cpw Aev]in-tbm-Sp-Iq-Sn-bhcpw BIp-p, Ch cpw AP-m--fm-Wv. Ch-sb-q-SmsX aqm-a-sXmcp inbpw AP-m-hm-bp-v. AXns\ {]IrXn- sbp ]d-bp- p. CXv t`mm-hmb Pohm-m- hn-\p- th Fm t`mKy-]-Zm--tfbpw Xm- dm-n-sm-n-cn- p-p. Cu aqpw AP-m--fm-bn--s-bn-cn-pp; A\m-Zn-bmbn-cn-p-p. Fn-cp-mepw Cuiz-c ap cp XXz-tf-bpw-Im t{ijvT-\m-Ip-p; Fp-sIm-s-m B ]cam-mhv A- c- ln- X-\m-p-p. ]q-amb Cu hnizw Atl-ns kzcq]w Xs- bmWv; hncmSv icocw Xs- bm-Ipp. Atlw Fmw {]hn-p-sImv ]q-P-K-ns cN-\bpw ]me-\hpw kwlm-chpw \S-p-p. Fm hmkv X - h - n Hpw Xs sNp- n- . F psImsm Atlw Imhv F Al- m- c n\npw cln-X-\m-Ip-p. a\p-jy C{]-Imcw Cu aqn-sbpw Akm-[m-c-W-Xz-tbpw hn`n--X- tbbpw a\n-em-n-s At-ls {_-cq- ]-n {]m]nv Cu {]Ir-Xnbpw Pohn-Ifpw Cu ]c-ta-iz-cs {]Ir-Xnbpw ]cta-iz-c Ch-bpsS bP-am-\\pw BsWv {]Xy--ambn

11. mXzm tZhw k-]m-im-]-lm\nx ossWx tssiP--arXyp {]lmWnx Xkym`n[ym\mXv XrXobw tZlt`tZ hnssizizcyw tIhe B]vXIm-ax. ]c-a-]p-cp-j-\mb ]c-am- m-hns\ [ym\np [ym\np km[-I B ]c-a-tZ-hs\ a\-n-em-ptm Ahs kakvX _-\fpw \nXy-ambn kYm \in-p-t]mIpp; Fp-sIm-s-m Ahn-Zy, cmKw, Al-m-cw, tZzjw-, ac-W-`bw Cu Apt-i--fp-tSbpw hn\miw kw`-h n- p- -X p-I m-c Ww Ahs P\-\ -a -c -W - -f psS A`mhw F- tbvpw kw`-hn-p-p. AXn-\m Ah ]no-sSm-cn-epw Cu _-\--fn AI-s-Sp-n-. Cu ico-cns \miw kw`-hn-p-I-gn-m Ah XrXo-btem-Ins AXm-bXv kz-ns Ghpw Db m\-a mb {_-temIw hsc-b p Ghpw henb sFizcy-sf XyPn-nv {]Ir-Xn-bn\npw hnbp-hpw kYm hnip--hp-amb ssIh-ey-]-Zs {]m]nv ]qIm-a-\m-bn-o-cp-p. Ah\p bmsXm-cp-hn- [-n-ep-ap A`n-

145

I em-j- Dm-Ip-n-. Fp-sIm--m Ah Fm s


A`n-em-j--fp-tSbpw ^ew {]m]n-p-I-gn-n-cn-p-p. kw_w Adn-bp-hm tbmKy-amb XXzs hopw hn-p-p.

14. kztZ-l-a-cWnw IrXzm {]Whw tNm-cm-c- Wnw. [ym\-\na-Y-\m-`ym-kmZv tZhw ]tiy-n-Kq-V-h-Xv.

12. GXPv PvtRbw \nXy-ta-hm--kww \mXx ]cw thZn-Xhyw ln InwNn-Xv. t`mm t`mKyw t{]cn-Xmcw N aXzm kw t{]mw {Xnhn[w {_-ta-XXv. -

Cu ]c-{_ ]pcp-tjm--a Xs Xs lrZ-bn A-cym-an-bmb cq]-n hkn-p-p. CXns\ Adn-bp--Xn\v shfn-bn-sepw t]mtI--Xmb Bhiyan. Ct-ls Adn-bp--Xn\v Ftmgpw ]cn-{i-an--Ww. Fp-sIm-s-m Ct-l-n-\p-]-cn-bmbn Adn-bp--Xn\p asmcp hkvXp-hp-an-. Cu GIs Adn-bp--XpsIm-p-Xs Fm m\fpw Dm-Ip-p. Ctlw Xs Fm-n-sbpw Imc- Whpw ]c- am- [m-chpw BIp-p. 15. Xntejp ssXew Z[-\oh kn a\p- jy t`mmhpw (Po- hm- m-hv) t`mKy (P-U-h-kvXp)hpw cm]x kvtdmXx kzc-Wojp Nmnx BIp-p. Cu cn-sbpw t{]c-I\mb Cuiz-cs\ Adnbptm Fmw a\-n-em-p- p. ]ns bmsXmpw AdnGh-a mm\n KrlytXku tb--Xm-bn--h-ti-jn-p-n-. bmsXm-cp-s Cu aqp ktXy-ss\\w X]km tbm\p ]iy-Xn. t`Z--tfbpw hnh-cn- n-cn-p-pthm Ah Xs ka-{K-amb F{]-Imcw Fn Fbpw ssXcn shbpw DW{_-am-Ip-p. AXm-bXv PU-{]-Ir-Xnbpw tNX-\m-mhpw n-hc \Zn-bpsS Dn-ep Dd-hn Pehpw Ac-Wn-Ah cnsbpw B[m-chpw \nbm-a -I-\p-amb ]c-amSn-bn Anbpw Hfnn- cn-p-pthm AtX- {]-Imcw Xs mhpw Ch aqpw {_-ns cq]- Xs- bm- Ip-p. ]c-am-mhv \psS lrZ-b-cq-]-am-Ip Kpl-bn Hfnnkw_w ]d-b-s tb- X- Xzs Adn- bpXn\p cn-p-p. F{]-Imcw AXm-Xp-m-\--fn Hfn-n-cnD]m-bs hnh-cn-pp p ssXem-Zn- Isf Ah-bvp- ]-d-n-p D]m-b- -fm D]-e_v[-am-p-hm Ign-bp-pthm AtX-{]-Imcw GsX13. hlvt\bYm tbm\n-K-Xky aqn nepw km[-I hnj-b-fn hnc--\m-bnv kZm-Nm-c\ ZriytX ss\h N enMvK-\mix \n-c-X-\m-bn, kXy-`m-j-Ww, kZm-Nmcw Fo X]-ky-h-gnk `qb Gth--\-tbm\n Krly bmbn km[-\I A\p-jvTn-p-sImv apI-fn ]d-np coXn-bn At-ls \nc-cw [ym\n-p-sImp kvXtZzm-`bw ssh {]W-th\ tZtl. hkn-p-p. Ah hgn-bmbn Ah\p ]c-am-m-hns\ {]m]nF{]-Imcw Xs tbm\n AXm-bXv {]I-S-am-bn-p p-hm Ign-bp-p. m\-hn-ti-j-amb C-\-fn nXn-sN-p An16. k-hym-]n-\-am-m\w otc bpsS cq]w-t]mse ImW-s-Sp-n-. Fm Cm-c-Wkn-cn-hmnXw m An-bn-sp Icp-Xp-n-. Fm Cm-c-Wm An-bnsp Icp-Xp-n-. Xo-bmbpw AXpB-hn-Zym-X-t]m-aqew XZv {_tm] sp AwKo- I-cn-p- sImv AcWn (D-cp Xobp- m- p \njXv ]cw. XSn--j-W-) aY\w sNbvXp-Ign-bptm C-\-cq-]XZv{_-tm-]-\n-jXv ]cw. am-Ip Xs m\-p-\nv AXn\p hopw Pzen-p-bB- hn-Zybpw X]hpw At-ls {]m]n- p--Xn- \p cp-hm Ign-bp-p. AXp-t]m-se-Xs D]-cy--amb Pohmaqekm[-\-bm-Ip-p. bmsXmv ]men ss\bvp-Xpeyw mhpw ]c-am- mhpw lrZ-b-c q-]-am-Ipp. XfpsS m\v Hfnp-h -k n- nv {]Xy- -s-S m-X n-c n- p- p. k{X ]cn-]q-am-bn-cn-p-pthm km-- cym-an-bmb Fm "Hmw' Fp P]w hgn-bmbn km[\ sNbvXp-I- B ]c-am-m-hns\ apIfn ]d-n-cn-p B km[-I gn-m icoc-ns CXns kmm-Xvmcw a\- n-e m- p- p. "Atlw Xs-b m- I pp D]- \ n-j pfn hn--s-n-cn-p ]ca XXz-amb {_w Dm-Ip-p.

Ansb {]I-S-am-p--Xn\p cv Ac-Wn--Sn-Isf Iqn-bp-c-bp--Xp-t]m-se-Xs Xs ico-c-n ]c-a-]pv cp- j-\mb ]c- am-m-hns\ {]m]n-p- -Xn-\p- thn ico- cs ASn-bn shbv-s-Sp XSn-bmn amp-Ibpw Hmmcs apI-fnse XSn-bmbn amp-Ibpw thWw. AXm-bXv ico-cs ASn-- Sn-bmbn kz`m-h-tm-Sp-IqSn \n-e-am- nsmp apI-fn-es XSn-p-Xpeyw HmwIm-cs i_vZw hgn-bmbn P]n- p-Ibpw a\-m AXns A- cq-]- amb ]a-cm-m-hns\ \nc-cw Nnn-p-Ibpw thWw. C{]-Im-cap Cu aY-\cq-]-am-Ip [ym\-kz-cq-]m-`ym-k-m km[I hnd-In Hfnn-cn-p An-p-Xpeyw Xs lrZ-b-n Hfnn-c n- p ]c-a -tZh ]c-ta-iz-c s\ HmWw {]Xy--am--Ww.

146

I An-a-hm-Iys ]\-cm-hn-p-Xv Aym-b-ns


kam-]Xnsb kqNn-n-p- -Xn-\p-th-n-bm-Ip-p. v

ZznXo-bm- ymbw
kw_w BZys A[ym-b-n ]c-a-tZ-h-\mb ]cam-m-hns kmm-Xvm-c-n-\p {][m-t\-]m- b-ambn [ym\s hnti-jn-n-n-cn-p-p. B [ym\- ns {]{Inb a\-n-em-p--Xn\v Cu cm-aX-ymbw Bcw-`n-p-p. CXn BZy-ambn [ym\-ns knn-p-th-n-bp Ap a{--fn ]c-ta-iz-c-t\mSp {]mn-t {]Imc-sf hnh-cn-pp.

pXn\p [ym\-n ka-cm-bn- o- cp- p. \psS a\pw _pnbpw C{n-bfpw {]Imiw hym]n-np sImn-cn-pw. \n{Z, Ae-k-X, AI-WyX apX-emb tZmj- \psS [ym\-n hnLv\w Dm-m-Xn-cn --s.

4. bpRvPtX a\ DX bpRvPtX [ntbm hn{]m hn{]ky _rltXm hn]-nXx hntlm{Xm Zt[ hbp-\m-hn-tZI Clo tZhky khnXpx ]cn-jvSp-Xnx.
t{ijvT-_p-n-tbm-Sp-Iq-Snb {_m-Wm-Zn-I-fmb A[n-Imcn- I X- fpsS a\- ns\ bmsXmcp ]c-{_- - ]- c- am-m- hn tNp-pthm AXp-t]mse X-fpsS Fm {]Im-c-nep-ap _pn-bpsS BkvXn-Iys \nbp--am-p-phthm bmsXm-cp- An tlm{Xm-Zn-ip-`-I- -fpsS hn[m\w sNp-pthm bmsXm-cp- PK-ns hnNm-csf Adn-bp--h\pw GI\pw AZzn-Xo-b\pw Bbn-cn-ppthm A-s\-bp alm\pw k-hym-]nbpw k\pw AJn- en- sbpw Dm-Z-I-\p-amb ]c-a-tZ-h-]-cta-iz-cs\ \mw Ahiyw ]cn-]q-ambn kvXpXn--Ww.

1. bpRvPm\x {]Yaw a\-kvXXzmb khnXm [nbx At tPymXn\n-Nm ]rYnhym A[ym-`c-X. AJn-e -tbpw krjvSn ]c-a m-mhv BZy-ambn \psS a\-n-tbpw _pn-bp-tSbpw hrn- IfpsS XXz{]m-]Xn-p-thn Xt-Xmb Znhy-kz-cq-]-n cq]-s-Spv p-Ibpw An apX-emb C{n-bm-`n-am-\n-I-fmb tZhXIsf hnj-bsf {]Im-in-n-p--Xn-\p kmay s ZrjvSn- bn Ip- sImv _mly- hn-j-b--fn \npw ]nh-env \psS C{n-b--fpsS {]Imiw _mly-ambn \jvS-s-SmsX _pnpw a\-n\pw klm-b-I-am-bn-cn-p-Xn\v C{n-b--fn \nt-]n-p.

5. bptP hmw {_ ]qhyw \tam-`n hn tmI GXp ]tYyh kqtcx. irWzp hntiz Aar-Xky ]p{Xm B tb [mam\n Znhym\n Xpx.

Atbm a\-t, _pn, Rm \n cp t]cptSbpw kzmanbpw AJn-e-P-K- ns BZn-Im- c-W-hp-amb ]c{_ ]c-am-m-hns\ XpS-bmbn \a-kvI-cn-p-sImv kpht-b mb iym. hn\-b-]qw At-l-ns ic-W-n sNv At-l\-sfmw AJn-e-tbpw krjvSn ]c- a-tZ-h-\mb ]c- n kwe--\m-bn-o-cp-p. Fm Km\w sN-s a-tZ-hs Bcm[\m-cq-]-amb b-n apgp-Inb a\-p- ]c-ta-iz-cs aln-am-h\w hnZzm-m-cpsS Ion-ph-gn-bmbn ]c-am-\--{]m-]vXn-p-thn ]q-i-n-tbmsS Xpeyw temI-n hym]n--s. AXns\ Znhy-tem-I- -fn {]b-Xv\n--Ww. AXm-bXv \psS a\v \nc-cw `K-h-Zm- \nh-kn-p Ahn-\m-in-bmb ]c-am-m-hns Fm ]p{Xcm-[- \-bn apgp-Ip-bpw \mw `K-hXv {]m]vXn-bn\npw P\y- mcpw \-Xp-t]mse {ihn--s. am- Ip ]c-am-\- -ns A\p- `q-Xn- p-thn ]qin kw_w [ym\- n-\p- thn ]c- am- m-hn- t\mSp {]mntbm-Sp-IqSn {]b-n-p-Ibpw sN-Ww. p--Xn-\p {]Im-c-sf ]d--tijw C\n Bdmw-a-{3. bpzmb a\km tZhm kph-cytXm n B [ym\-ns nXnsb hn-p-Ibpw Ggmw [nbm Znhw a{-n a\p-jys\ B [ym\-n hym]r-X-\m-p-Xn\p \ntiw \Ip-Ibpw sNp-p. _rl-tymXnx Icn-jyXx khnXm

2. bpt\ a\km hbw tZhky khnXpx kth.

{]kp-hmXn Xm.
A J n- e - n- s bpw {kjv S m- h m- b n - c n- p B ]ctaizc a\-n-sbpw C{n-b-fp-sSbpw A[n-jvTm\-tZ-h-X-Isfbpw kzm-Zn-temIfnepw BIm-i- nepw k-cn-p henb {]Imiw hym]n-n-p--h-tbbpw \psS a\-tmSpw _pn-tbmSpw kwbp--am-n-bnv \app {]Imiw {]Zm\w sNp--Xn\p t{]cW \In. Xm-cWw sImp \mw ]c-ta-iz-cs\ kmm-Xv-cn-

6. Anb-{Xm-`n-a-YytX hmbpb-{Xm-[ncp[ytX tkmtam b{Xm-Xn-cn-NytX X{X kwPm-btX a\x.


bmsXm-cp-h--bn An-bp- m-p- -X n-\p-thn Ac-Wn--Sn-Iaqew aY\w \S-p--Xp-t]mse Anm-\o- b- amb ]c- am-m-hns\ {]m]n-p- - Xn-\p-thn BZya-{- - fn ]d-n- cn- p coXn- tbm- Sp- IqSn ico- cs ASnbn-es Ac-Wn--Sn-bmbpw HmwIm-cs apI-fn-es Ac-W n-bmbpw I]n- nv AXns P]hpw AXns

147

I A-cq-]-amb ]c-am-m-hns \nc--c-am-bp Nnm-cq]hpw sImv aY\w \S--s-Sp-p. FhnsS {]mW-hm-bphns\ hn[n-]qw \m-bnv \ntcm-[n-p-pthm FhnsS B\-cq-]-amb tkma-ckw AXy-[n-I-ambn {]I-S-am-ppthm B [ym\m-h--bn a\p-jys a\v kYm hnip-- am-bn-o-cp- p.

p. Ch-sb-m-n-s\bpw XyPn-nv Fs-t-bvp-ambp Aa-c-]-Zs {]m]n--Ww.

7. khn{Xm {]k-th\ PqtjX {_ ]qhyw. X{X tbm\nw IrW-htk \ ln tX ]q-a- n-]- Xv.

9. {]mWm {]]o-tUyl kwbp--tNjvSx otW {]mtW \mkn-I-tbm-z-ko-X. ZrjvSm-iz-bp--anh hml-ta\w hnZzm at\m [mc-tb-Xm-{]-a-x.

hnZzm-\mb km[-I Cu m\-tbmK km[-\-bvpthn Blm-cm-Zn-I-fmb Fm {]hr-n-I-tfbpw bYmtbmKyw sNbvXp-sIm- n-cn-- Ww. Ahsb [ym\-tbm-K-nAtbm km[-I, AJne {_m-WvU-ns Dev]m-Z- \p-]-bp-- - fm- n-o-Ww. tbmK-im- k{X- ns hn[nv I\pw km--cym-an-bp-amb ]ctaiz-cs t{]c-W-bm {]-Imcw {]mW-bmaw sNbvXp-sNbvXv {]mW AXyw AXm-bXv apI-fn ]d-n-cn-p coXn-bn At-ls kqva-am-bn-o-cp-tm \mkn-I- fnqSn AXns\ shfnkvXpXn-p-sImv At-l-n\nv A\p-aXn {]m]n-p- bn-tep Xn--f-b-Ww. AXn\ptijw ZpjvSm-iz--fm sImv \n B BZn-]-c-{_-a-]-c-am-m-hns\s ]q-s cYs ka-\mb kmcYn F{]-Imcw AXntkh\w (k-am-cm-[-\) sN-Ww. B ]c-ta-iz-c-\ns {i-- tbm-Sp-IqSn \bn-p-sImp kpc- n- X-am-nqSn B{ibw {]m]n--Ww. At-l-n ic-Ww-{]m-]n-nv sImp-t]m-Ip-pthm AXp- t]m-se-Xs km[- I\pw Xs At-l-ns kzbw hneo-\-am-bn-o-c-Ww. C{]- a\-ns\ {i-tbm-Sp-IqSn Xs kzm[o-\-h-e-b-n kpcImcw {]hn- m, \n ap]p- ap-Xte sN-s- n-p n- X- amn \n-Ww. A-s\-bm-sW-n tbmK-km-[Fm kn-X-I- fpw hnLv\-Im-cn-bm- bn-o-cp- n-, \-bn bmsXm-cp-hn-[amb hnLv\fpw kw`-hn-msX _-\-cq-]-am-bn- o-cp-n-. Ah ]c-am-m-hns {]Xn-cq-]-e-y-n Fp-Ibpw kw_w [ym\-tbm-K-ns km[\ A\p-jTn-p-- sNpw. v h F{]-Imcw Ccn--Ww, Fs\ [ym\n-- Ww. Cu hnj- kw_w ]c-{_ ]c-am-m-hn a\-ns\ ebn-n-pb-s-n {]Xn-]m-Zn-pp -Xn\v F-s\-bp m\v F-s\-bp `qan-bn

8. {Xncp-Xw m]y kaw icocw lrZo-{n-bmWn a\km kw\n-th-iy. {_tm-Up-t]\ {]X-tcX hnZzm t{kmXmwkn kmWn `bm-h-lm-\n.
bmsXm-cp- [ym\-tbm-K-ns km[\ A\p-jvTnp-pthm B _pn-am-\mb km[-I inc-v, Kfw, amnSw Chsb Dbn-\n-s, AXp-t]mse icocs t\scbpw nc-ambpw hbv-s. Fp-sIm-sm ico-cs t\scbpw nc-ambpw hbv-s. FpsIm-s- m ico-cs t\scbpw nc-ambpw \nmsXbpw incpw Kfhpw h--ehpw Dbm-sXbpw Ccp-m Be-kyhpw \n{Zbpw ap-am-bp hnLv\- hp`-hn-p-p. AXn-\m Cu hnLv\-- fn\npw cs]-Sp--Xn\p tad {]Im-c-n Ccn--Ww. CXn-\ptijw Fm C{n-b--tfbpw _mly-hn-j- b--fn\npw amn-bnv a\-n-\m Ahsb lrZ-bn \ntcm-[np \n-Ww. ]ns HmwIm-c-cq-]-am-Ip \uI-bpsS B{ib-tm-Sp-IqSn AXm-bXv HmwIm-c-ns P]-tmSpw AXns hmNy-amb ]c-{_ ]c-am-m-hns [ym\-tmSpw-IqSn Fm `bm-\-I--fmb {]hm-l--tfbpw XcWw sNbvXv Asc Fn-t-c- Ww. \m\m-tbm-\n- I-fn \npw km-Zn-n-p F{Xtbm hmk-\-Ifp-v. Ah-sbmw P\\-a-cW cq]--fm-Ip `bw P\n-n-p {]hm-l--fm-Ip-

Ccpp km[\ \S-Ww F-Xns\ hnh-cn-p-p.

10. kta ipNu i-cm-h-n-hm-epIm hnhntX i_vZ-P-em-{i-bm-Zn-`nx. at\m\pIqte \ Xp Np-]o-Ut\ Kplm-\n-hm-Xm-{i-btW {]tbm-P-tb-Xv.
ChnsS [ym\-tbm-K -n-\p-] -bp--amb m\s hn-p- p. [ym\-tbm-K- ns km[-\-b\pjvTnp km[-I ka-\n-ctm-Sp-Iq-Snb `qanbpw \navt\mX--fmXpw hf-hp-Xn-cn-hn-m-Xpw Fm {]Im-c-nepw hrn-bp-Xpw kzm`m-hn-I-ambn ]hn-{X-X-tbm-Sp-Iq-Sn-bXpw tZhm-e-bw, Xo-m\w BZn-bm-b-h-t]mse Np-N-hdpw NcpIfpw Cm- Xpw An-b p-tSbpw shbn-ensbpw NqSn- m-Xpw a\-ns\ Cf-p i_vZ-tIm-eml-e--fn-m-Xpw tImem-l-e-ns ]q-amb A`m-hap-m-bn-cn-p-Xpw Bh-iy-n\p Pew e`n-p-Xpw Fm hf-sc-b-[nIw Bfp-I hcn-Ibpw t]mIbpw sNp Pem-i-bw-t]mse Am-Xn-cn-p-Xpw ico-c-c-bvp-]- bp- - amb B{i- b-tm- Sp-Iq-Sn-bXpw Fm [im-e-t]mse AkwJyw Bfp-I hcn-Ibpw t]mIbpw sNm-Xn-cn-p--Xp-amb CSw Bbn-cn-Ww km[\ sNp-Xn\p sXc-s-Sp-t-- Xv. kw_w tbmKm-`ymkw \S-p km[-Is km[\

148

I icntbm sXtm F-dn-bp--Xn-\p D]mbw ]d-bp-p.


11. \olm-c[p amm-\n-em-\em\mw JtZym-X -hn-Zyp-Xvk v^ -Sn-I -i-ko-\mw. GXm\n cq]mWn ]pc--cmWn {_-Wy-`n-hy-n-I-cmWn tbmtK.
km[-I ]c-{_ ]c-am-m-hns {]m]vXn-p-thn [ym\-tbm-K-ns km[-\-bm-cw-`n-ptm Ah\v Xs apn Nne-tm aqSa-n\p Xpey-amb cp]w A\p-`h-s-Sp-p. Nne-tm ]pI-t]mse ImW-s-Sp-p. Nnetm kqcy-s\-tmse {]Imiw k{X ]cn-]q-ambn ImW-s-Sp-p. Nne-tm \n-e-amb hmbp-hn-s\-tmse \ncm-Im-c-cq]w A\p-`-h-n hcp-p. Nne-tm Anp kZr-i-amb tXP-tm-Sp-IqSn ImW-s-Sp-p. Nne kabw anm-an-\p-n\p kZriw ann-an-n-am-bp--Xmbn tXmpp. Nne-tm CSn-a n--e n-\ p-Xpeyw I-n-n- p {]Imiw P\n-n-p--Xmbn ZrjvSn-tKm-N-c-am-Ip-p. Nnetm kv^Sn-I-a-Wnp kZr-i-amb Dz-e-cq]w ImgvNbns-Sp-p. Nne- tm N{-\p-Xpeyw ioX-f- {]-Imiw {]kcn-n-p-sIm-n-cn-p--Xmbn ImW-s-Sp-p. Chbpw AXpt]mse a-t\Iw Zriy-fpw tbmK-km-[-\- bpsS D-Xnsb tZymXn-n-p--hbm-Ip- p. Ch-bn\npw km[-Is [ym\w icn-bm-bn-cn-pp Fp a\-n-em-p-p.

\otcm-K-\m-bn--gn-bp-p. Ah\v Hcn-epw bmsXmcp tcmKhp-a p- m-Ip- n- . `uXnI hkvX p- -fn-e p Ahs Bkn \jvS-am-bn-o-cp-p. GsX-nepw `uXnI hkvXp Ahs apn hmepw Ahs a\pw C{n-bfpw AXn-\m BIjn--s-Sp-n- . Ahs ico-c-ns hw Dz-eam-bn-o-cp-p. kzcw AXyw a[p-chpw kv]jvS-hp-am-bn-o-cp-p. ico-cn \npw hfsc \ kpKw ]pd-sv \mep-]mSpw {]k-cn-p-p. aehpw aq{Xhpw hfsc kzev]-amb am{X-bn BIp-hm XpS-pp. Ch-sbmw tbmK-am-ns {]mcw-`kn-n-I-fm-Ipp. Cs\ tbmKn-I ]d-bp-p.

14. bssYh hnw_w arZ-tbm-]-en]vXw tXtPm-abw {`mPtX XXv kp[m-w. XZzmXXzw {]k-aoy tZlo GIx IrXmtYm `htX hoX-timIx.
GsX- nepw tXtPm-a-b-am- b-cXv\w an ]pX-p- t]mb-Xp-Im-caw F{]-Imcw Hfnn-cn-p-pthm AXns Ak cq]- n {]I-S-am-Im-Xn-cn-p-pthm AXns\ av apX-em-bh amw sNbvXp Igp-In-p-Sv hrn- bm-n-sbSp- p-tm AXv Akcq-]- n {]Im-in-p-hm XpSp-p. AtX-{]-Imcw Cu Pohm-m-hns hmkvX-hnI kzcq]w AXy--kz--am- bn--gn-mepw A\--P---fn sN-s I--fpsS kwkvm-c--fm aen-\am-bn-cnp-Xp ImcWw {]Xy--ambn {]I-S-am-Ip-n-. Fm [ym\-tbm-K- ns km[-\-h-gn-bmbn Fm Agp-p-Itfbpw Igp-In-bnv Bm-hns bYm kzcq-]s \Xp-t]mse {]kv]-jS-am-p-tm AXv Akw-K-am- bn-o-cpv p. AXm-bXv Ah\v PU-]-Zm--fp-ambn bmsXmcp kwtbm-K-ap-m-bn-cp-p-thm, AsXmw \in-nv Ah ssIh-eym-h-sb {]m]n-p-p. AXp-t]mse Ahs Fm-{]-Imcfn-ep-ap ZpxJ--fpsS Ah-km\w kw`-hnnv Ah XnIpw IrX-Ir-Xy-\m-bn-o-cp-p. Ahs a\p-jy-Pw km-Iambn `hn-p-p. -

12. ]rYzy]vtXtPm\netJ kap-ntX ]m-tI tbmK-KptW {]hrt \ Xky tcmtKm \ Pcm \ arXypx {]m]vXky tbmKm-n-abw ico-cw.
[ym\-tbm-K-ns km[\ sNbvXp-sNbvXv ]rYzn, Pew, tXP-v, hmbp, BImiw Fo ]-a-lm-`q-X--fpsS Dm\w kw`-hn-p-tm AXm-bXv Cu km[- I ]-alm-`q-X--fp-sS-ta A[n-Imcw {]m]n-p-I-gnbp-tm Cu ]-a-lm-`q-X--fp-ambn kw_w ]pep tbmK-hnj-b--fmb Ap-kn-n-Ifpw {]I-S-am-hp-Ibpw sNptm tbmKm-n-a-b-amb ico-cs {]m]n-n-p B tbmKn-bpsS ico-c-n tcmK-ap-m-Ip-n-, hm-Iy-hpap-m-Ip-n-. Ah\p arXyp-hp-ap-m-Ip-n-. Ahs Cp hncp--ambn Ahs icocw \in-p-n-.

15. bZmX-tXz\ Xp {_-XXzw Zot]m-]-ta-t\l bpx {]]-tiy-Xv. APw {[phw kh-XssXzhn-ipw mXzm tZhw apNytX kh-]m-ssix.

]noSv BtbmKn CtX nXn-bn Zo]-Zzmcm {_-X-Xz-kZr-ihpw \n-e-{]-Im-i-a-b-hp-ambn ]qtm--amb BXXzw icn-bmbn Zin-ptm AXm-bXv B ]c-{_--]-cam- m-hns\ {]Xy- - am- p-tm Pm-Zn- I- fnse Fm hnImc--fn\npw cln-X\pw AN-e\pw \nn-X\pw AXp`qXfp-sS-ta hnPbw ssIh-cn-n-p tbmKn-I-fn t]mse ka-kX- X-Xz--tfmSpw Akw- K\pw kYm hnipv ]qh-h-thm--i-nIsfq-SmsX ap in-Ifpw hp-\p-amb ]c-a-tZ-h-\mb ]c-am-m-hns\ XXz-tm-Sp-IqSn tN-cp-p. DZm-l-c-W-ambn: Ahs icocw emL-h-tm-SpAdn-nv Fm-hn-[-amb _- \--fn\npw \nXy-ambn Iq-Sn-b-Xm-bn-o-cp-p, ico-c-n `mc-n- stbm AYhm tamNn--s-Sp- p. Be-ky-n-stbm `mhw \ne-\np-n-. Ah kZm

13. eLp-Xz-am-tcm-Ky-a-tem-ep-]Xzw h-{]-kmZw kzc-ku-jvThw N. Kx ipt`m aq{X-]p-co-j-aev]w tbmK-{]-hrnw {]Yamw hZ-n.

149

I Cu a{-n B-X-Xz-nqSn {_-X-Xzs Adn-

bmsXm- cp- AZzn-Xob ]c- am-mhv Pes krjvSnbp--Xn-\p amw ]d-nv ]c-am-m-hns kmm- nv Xs kzcq-]-`q-X-amb imk-\m-in hgn-bmbn AXnXvmcw a\-,v _pn, C{n-b hgn kw`-hn-p-hm t `cWw \S- n- sm- n-cn- p-pthm AXp- t]mse hnhnkmy-a-s-p `mhw {]I-S-am-p- p. Ch- sbmw AhnSw [--fmb B imk-\m-i-n-Ih-gn-bmbn Fm temI-hsc Fp-n-. GI-am-{X-amb B B-X-Xz-Zzmcm Xs tfbpw temI-]m-em-tcbpw bYm-tbmKyw km-e\w Atlw {]Xy--am-Ip-p. sNbvXp-sIm-n-cn-p-pthm bmsXm-c-s `c-W- n Ch-sbmw Xmm--fpsS I-hy-sf \nb-a-]qw 16. Gj l tZhx {]Zntjm\ khmx ]men-p-sIm-n-cn-p-p-thm, AXp-t]mse bmsXm-cp- ]pthm l PmXx k D Kt` Ax X\n-tb-Xs am-cp-tSbpw klmbw IqSmsX AJn-e-temk Gh PmXx k P\n-jy-amWx I--sbpw D-n-bnepw AXns\ hfp--Xnepw ka-\p-am-bn-cn-p-pthm B ]c-{_--]c-ta-iz-c s\ {]Xy-MvP -\mw-kvXn-jvTXn ktXm-ap-Jx. bmsXmcp alm-]p-cp-j XXz-tm-Sp-IqSn {Kln-p-pthm Cu ]c-a-tZ-h-\mb {_w Fm Znp-I-fnepw Ahm-Atlw Aa-c-\m-bn-o-cpp P\-\-a-c-W-h-e-bn\npw c-Zn- p-I -fnepw hym]n-n-c n-pp; AXm-b Xv Fpw \nXy-ambn tamNn--s-Sp-p. Atlw ]cn-] q-\m-Ip-p. {]]-- n Atlw 2. GtIm ln cpt{Zm \ ZznXo-bmb Xp Cm bmsXmcp m\hpw C. {]kn--amb ]c-{_-]-c-am-m-hmbn Ghpw BZy-ambn lnc-Wy-K`-cq-]-n b Camw temIm-\o-iX Cui-\o`nx {]Xy--am-bn- cp- p. Atlw Xs Cu {_- cq-]-amb K`{]Xy-MvP-\mw-kvXn-jvTXn kp-tIm-Nm--Imte n A-cym-an-bmbn nXn-sN-p-p. At-lw-Xs kwkrPy hnizm `ph-\m\n tKm]mx Cu kabw PK-ns cq]-n {]I-S-am-Ip-Ibpw `mhnbn AXm-bXv {]f-b-n-\p-ti-j-ap krjvSn-Im-en bmsXm-cp- Xs kzcq-]-`q-X--fmb hnhn-[-im-khopw {]I-S-am-Ip-hm t]mIp-Ibpw sNp-p. Atlw \-i-n-I hgn-bmbn Fm temI--fp-sS-taepw `cWw Fm Pohn-I- fp-tSbpw Dn A- cyman cq]-n nXn- \S-p-pthm Ahsb \nb-am-\p-k-caw \nb-{n-p-sImsNpw AXp-t]mse Fm `mK-tbvpw apJ-tm-Sp-Iq- n-cn-p-p-hthm B cp{Z-cq-]-\mb ]c-ta-iz-c GIXSnbpw AXm-bXv Fm-n-s\bpw Fm-`m-K-p-\npw s-bm-Ip-p. AXm-bXv Cu hnizs \nb-{n-p Ip-sImpw Ccn-p--h-\m-Ip-p. in- I At\Iw Dm-bn-cp-mepw Ah-sbmw Htc ]cta-iz-cs Xs-bm-Ip-p, Fm At-ln\npw 17. tbm tZthm Au tbm A]vkp A`n-- am-Ip- p. Cu Imc- Ww-sIm- p-Xs m\nI PKtbm hnizw `ph-\-am-hn-thi ns Imc-Ws \n-bnp kabw ap bmsXmcp XXzb Hmjm-[ojp tbm h\-kv]-Xnjp tbpw B{i-bn-m-Xn-cp-p, GI-]-c-{_w Xs-bmWv PK-ns Imc-W-sav Fm-hcpw Htc kzc-n \nXkvssa tZhmb \tam \ax. bn-p-IsXs sNbvXp. B ]c-am-mhv Fm Pnhn-I-fpbmsXmcp k-i-n-am-\mb ]c-{_ ]c-a-tZ-h tSbpw Dn A-cym-an-cq- ]-n nXn-sN-p- p. Fm An-bn Bbn-cn-p-pthm bmsXmv Pe-n BIptemI--tfbpw krjvSnv Ahsb cn-p- sIm-n-cn- p pthm, bmsXmp ka- kX-tem-I- -fnepw A- cym-an-bmb v ]a-tc-iz-c {]f-b- Im- e- kz- am- bn-s Ch- sbmw cq]-tm-Sp-I q-S n {]hn-j vS-a m-b n-s m- n-c n- p- pthm Hn-p-tNp-p. AXm-bXv Xn-te-p-Xs hneo-\-ambmsXmv Huj-[nIfnepw h\-kv]-Xn-I-fnepw Bbn-cn-pp-p. B kabw At-l-ns `n-`n--cq-]--fn-ep pthm AXm-bXv bmsXmp k{X ]cn-]q-am-bn-cncq]sfmpw Dm-bn-cn-p-I-bn-. p-pthm bmsXm-ns\ At\-I-{]-Im-c- t\cs 3. hnkz-X--p-cpX hniz-tXm-aptJm hn-n-cn-p-pthm B ]c-a-tZ-h-\mb ]c-ta-iz-cs\ \akv-cn-p-p. Aym-b-ns kam-]Xnsb kqNn-n-pv hniz-tXm-_m-lp-cpX hniz-X-kv]mXv -Xn\v \a-kIm-c-]-Zs Bhn-n-cn--pp. v kw _mlp`ymw [aXn kw ]X-ss{X

Zymh-`qan P\-b tZh GIx.

XrXo-b m-ymbw
1. b GtIm Pme-hm-\o-iX Cui-\o`nx khmw-tem-Im-\o-iX Cui-\o`nx b GsshI Dth kw`th N b GX-Zzn-Zp-c-ar-XmkvtX `h-n.

]c-a-tZ-h-\mb B ]c-ta-iz-c GI-\m-Ipp; Fncp mepw At-l-ns Ip-I Fm-bn-S--fn-ep-ap-v. ssIIfpw ]mZ-fpw Dv. Atlw Fm temI--fnepw Fm-bn-S--fnepw nXn-sN-p ka-kvX-Po-hn-I-fpsS I--tfbpw hnNm-c--tfbpw Fm kw`-h--tfbpw Xs Znhy-i-n-h-gn-bmbn \nc-cw Zin-p-sIm-n-cn-p-

150

I p. bmsXmcp Imcy-fpw At-l-n\npw Hfn-ncn-p-n-. At-l-ns ` At-l-n\v FhnsSsbnepw t`mP-\-tbm-Ky- amb hkvXp kan- p-pthm Atlw AXns\ Ahn-sS-sh-p-Xs A\p-`-hn-p-p. Atlw Fm epw Fm hkvXp--tfbpw Hmbn kzoI- cn- p- - Xnepw Xs `-P-\--fpsS k-S- sf \innv Ahsc cn-p--Xnepw ka-\m-Ip-p. AXpt]mse FhnsS \ns- nepw At-l-ns `- m Atls hnfn-p-hm-\m{Klnp-pthm Ahn-sS-s Atlw AtX-k-abw Fn-t-cp-Ibpw sNp-p. temIn Hcp m\hpw At-l-ns in- bm hncm-Pn- n- m- - X mbn ImW-s - S p- n- . BImiwap-X `qtemIw hsc-bp Fm temI--tfbpw krjvSnn-cnp GI-\mb ]c-ta-iz-c a\p-jymZn Pohn-Isf Cu cp `pP-fmepw ]n-Isf Nnd-IpIfmepw bp-am-nbn-cn-p-p. Atlw Fm PohnItfbpw Bh-iym-\p-k-cW-amb `n-`n in-I-fmepw km[-\--fnepw k-am-n-bn-cn-p-p. ChnsS `pPfp-tSbpw Nnd-Ip-I-fp-tSbpw IY\w D]eWw am{X- am-Ip-p. CXn\npw kakvX {]mWn-I-fn-ep-ap Fm in-Ifpw ]c-am-m-hn-\m \I-s--Xm-sWp a\-n-em--Ww.

6. bmanjpw Kncn-i lkvtX _n`jykvXth inhmw Kncn-{XXm Ipcp am lnwkox ]pcpjw PK-Xv.

tl Kncni, ssIem-k-hm-kn-bpw, kpJ-Zm-b-I-\p-amb ]c-ta-iz-cm, bmsXmcp _mWs Fdn-bp--Xn-\p-thn Av ssIbn FSp-n-cn- pp? tl Kncn-cm-P-\mb lname-b-ns cn-Xm-th, Av B _mWs awK-f-a-bamn amn-bm-epw. AXns {Iqc-Xsb \in-nv AXns\ im- am-n-bm-epw, Pohn-I-fm \nd-b-sp Cu PK-ns\ \in- n-m-Xn-cp-mepw. CXns\ IjvS-s-Sp-m- Xncp-m- epw.

7. XXx ]cw {_-]cw _rlw bYm-\n-Imbw k-`q-tXjp KqVw hniz-sskyIw ]cn-th-jvS n-Xm-c aoiw Xw mXzm-arXm `h-n.
bmsXm-cp- ap]p ]d-n-cn-p Pohn-k-ap-Zm-bcq-] -am-Ip PK-nepw lnc-Wy-K`-\m-a-{_- nepw kYm t{ijvT-\m-bn-cn-p-pthm Fm Pohn-I-fnepw Ah-bpsS ico-c-n-\-\pcq]-ambn Hfn-n-cn-p-pthm Fm temI-tbpw Fm `mKfn IqSnbpw hebw sN-s-n-cn-p-pthm AXp-t]mse k{X hym]vXhpw alpw Bbn-cn- p-pthm A-s\-bp GI-am-{X-\mb B ]c-ta-iz-cs\ Adn-nv m\nI Fs-t-bpv am-bp Ac-Xzs {]m]n-p-p. ]noSv Ahp P\-\a-c-W- Dm-Ip-n-.

4. tbm tZhm\mw {]`-h-tm-Zv`h hnizm-[nt]m cpt{Zm aljnx lnc-Wy-K`w P\-bm-amk ]qhw k t\m _pym ip`bm kwbp-\-p.

AJn-e-tbpw Xs `c-W-n shp-sIm-n-cn- kw_ w C\n m\nIfmb alm- mfpsS p cp{Z- c q- ] - \ mb ]c- ta-i z- c C{m-Z n-t Z- h - I sf A\p`hsf ]dnv ]c-a- m- \-^-e- ns ZrV-Xsb krjvSnpw cn-pw- sIm- n- cn- pp. AXp- t]mse bmsXm- {]kv]-jS- am-p-p. v cp- Fm-n-s-bpw A[n-]-Xnbpw alm-m-\nbpw 8. thZm-l-taXw ]pcpjw alm- k--\p-am-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp- krjvS namZn-Xy-hw Xakx ]c-kvXm-Xv. bpsS Bcw-`- n lnc-Wy- K`s krjvSn- pthm B ]ca-tZ-h -\mb ]c-am-mhv \s-s bmw k_p-n-bm Xtah hnZn-XzmXn arXyp-taXn kwbp--am--tW.

\m\yx ]m hnZytXb\mb

m\n-bmb Hcp alm ]d-bpp Cu alm-m-scmfpw alm-\mb ]ca ]pcp-tjm--as\ Rm\-dn-bp-p. Atlw Ahn-Zym-cq-]-am-Ip A- Im-c-n\pw kYm Xbm \kvX\phm i-abm AXo-X-\m-W.v AtX-t]mse kqcy\p Xpeyw kzbw-{]-Im-iKncn-i-m-`n-Nm-I-io-ln. cq-]-\m-Ip-p. At-ls Adn-bp--Xp-sIm-p-Xs a\ptl cp{Z- tZ-h, `bm-\-I-X-bn\nv iq\yhpw ]pWy- Ijy arXyp-hns\ DwL\w sNp--Xn Cu P\-\-a-c-fm {]Im-in-p-sIm-n-cn-p--Xp-amb A- bpsS awKW--fpsS _-\-fn\nv kzmX{yw {]m]n-p-f-a-bn-bmb kuay-aqnsb Zin-np a\p-jy ]c-am-\Xn Ign-hp--h-\m-bn-o-cp-p. ]ca ]Zs {]m]n-p-\n-a--\m-bn-o-cp-p. tl Kncn-i-, ]-X- n hkn-Xn\v CX-msX ap bmsXm-cp-]m-b-hp-an-. p-s Imv kakvX temI-pIw kpJw {]Zm\w 9. bkvamXv ]cw \m]-c-akvXn InwNnZv sNp ]c-ta-iz-cm, ]c- a-im aqn-bm-bn-cp-p-sIm-pXs Ir]-tbm-Sp-IqSn R-fpsS t\tc t\mn-bm-epw. bkvam-m-Wotbm \ PymtbmkvXn In-Xv. A-bpsS Ir]m-Zr-jvSn-bpsS ]X- \w-sIm- p-Xs R hr Ch kvX_vt[m Znhn XnjvS-tXy-I kYm ]cn-ip--cmbn Asb {]m]n-p--Xn\p tbmKykvtXt\Zw ]qw ]pcp-tjW kw. X-bp- -h-cm-bn-o- c-tW.

5. bm tX cp{Z inhm X\qctLmcm-]m-]-Im-in-\o.

151

B ]ca tZh-\mb ]c- ta- iz- c- s\- m t{ijvT-\mbn am cp-an-. Atlw k-t{ijvT\m-Ip-p. F{Xtbm kqvaX- Xz-- fptm Ah-sb- m- n-s\-mfpw Atlw kqvaw Xs- bm-Wv. At-l-s-m A[nIw kqva-ambn ap bmsXm-p-an-. CXn-\mX-s Atlw Ghpw sNdnb Pohn-I-fpsS ico-c-n {]th-inp nXn-sN-p-p. CXpt]mse F{Xtbm alpw hym]-I-hp-amb XXz--fp-v. Ah-sb-m-n-s\mfpw alpw hym]-I-hp-amWv B ]c{_-w. AXn-s\-m alpw hym]-I-hp-ambn asm-pwX-s-bn-. CXn-\m {]f-b-Im-e-n Cu kq {_m-WUs Atlw Xsbpn hneo-\-am-p-p. v bmsXmp X\n-tb-Xs hr-n\p Xpeyw \n-e-`m-htm-Sp-IqSn ]c-a-[m-a-cq-]hpw {]Im-i-a-b-hp-amb Znhym-Imi-n nXn-sN-p-pthm B ]c-{_ ]c-am-m-hn Cu kakvX PKpw hym]n-p-In-S-p-p. ]c-a-]p-cp-j\mb B ]c-ta-iz-cXs \ncm-Im-c-cq-]-tm-Sp-IqSn Cu hnizw apgp-h hym]n-n-cn-p-p.

12. alm {]`pssh-]p-cpjx kXz-s skyh {]h-Ix. kp\n-em-anamw {]m]vXn-ao-imt\m tPymXn-c -hy-bx.

\n-b-ambn Ctlw Fm-n- t\bpw `cn-p--h\pw alm\pw {]`phpw AXp-t]mse Ahn-\m-inbpw {]Im-k-kzcq] ]c-a-]p-cp-j-]p-cp-tjm-a\pam-W.v t\ct ]d-n-cnp Cu ]ca \n-e-`m-hns AXm-bXv Xs B\- a-b- amb hnip--cq-]- ns {]m]vXn-p-thn a\p-jys Ax-Ic-Ws t{]cn-n-p-sIm-n-cn-p-p. Hmtcm a\pjy-t\bpw Ctlw Xn-te-bvm- Ijn-p-sIm-n-cn-p-p. Fn-cp- mepw Am-\n-I-fm-bp- -h Fm-{]- Im-c-n- epap ku`m-Ky- {]m]n-npw At-l-ns t{]W-{]Imcw At-ls {]m]n-p- - Xn-\p-thn {]hn- p-n. Cu ImcWwsIm-p-Xs Ah AepXn-cnp \Sp-p.

10. XtXm bZp--cXcw XZ-cq-]-a-\m-a-bw. b GX-Zzn-Zp-car XmkvtX `hytYXtc ZpxJ-ta-hm-]n-b-n.


apt hn- n- p B lnc-W y-K `-t - m bmsXmv Fm {]Im-c-nepw AXyw DIr-jS-am-bnv cn-p-pthm B ]c-{_ ]c-am-mhv BIm-c-c-ln-X\pw Fm hnIm-c--fmepw iq\y-\p-am-Ip-p. bmsXmcp alm-]pcp-j Cu ]c-{_ ]c-am-m-hns\ Adn-bp- pthm Atlw Aa-c-\mbn `hn-pp \nXy-ambn P\-\-acWfn \npw ap-\m-Ip-p. Fm bmsXm-cp- Ctls Adn-bm-Xn-cn-p-pthm An-s\-bp--h-scmw \n-b-ambpw IqsS-qsS ZpxJ-sf A\p-`-hn-p-sIm-ncn-p-p. AXn-\m a\p-jy \nXy-ambn ZpxJ--fn \npw tamNn--s-Sp--Xn\pw ]c-am-\--kz-cq-]-\mb ]c-amm-hns\ {]m]n-p--Xn-\p-ambn At-ls Adn-b-Ww.

13. AMvKp-jvT-am{Xx ]pcptjmcmm kZm P\m\mw lrZtb kn-hnjvSx lrZm a\zotim a\-km-`n\p]vtXm b GXZv hnZp-c-ar-XmkvtX `h-n.
AwKp-jvT- am-{X-amb ]cn-am-W-tm-Sp-IqSn A-cym-anbmbr ]c-ta-iz-c Ftmgpw a\p-jy-cpsS lrZ-b--fn kay-mb coXn-bn nXn-sN-p-Ibpw a\-ns kzmanbm-bn-cn-p-Ibpw sNp-p. AXp-t]mse \n-elr-Zbhpw hnip--a-\pw hgn-bmbn [ym\-n sImp-hnp {]Xyam-Ip-p. bmsXmcp km[-I Cu ]c-{_ ]c- ta-iz-cs\ Adn-bp-p- hthm Atlw Aa-c- \mbn `hnpp. AXm-b Xv Fs- t-b v p- a mbn P\- \ -a -c -W - fn\npw ap-\m-bn-o- cpp; Aar-X-cq-]-\m-bn-o-cpp. a\p-jys lrZbw AwKpjvTns Af-thm-Sp-Iq-Snb-Xm-Ip-p. AXp-Xs ]c-am-m-hns D]-e-_[n-p-v m-\hpw AXn-\m ChnsS ]c-am-m-hns\ AMvKp-jvTam-{X- amb ]cn-Wm-a-tm-Sp-Iq-Sn-b-h Fp hn-p-p.

11. km-\\-in-tcm-{Kohx k-`q-X-Kplmibx. k-hym]o k `K-hmw-kvX-kvamXv kh-KXx inhx.


Fm m\-fpw kt-iz-c-\mb B `K-hms apJam-Ip-p. Fm m\-fpw incpw Kfhpw BIp-p. Hmtcm m\pw Hmtcm Ah-b-h-hgn \S- - s-tS Imcy- \S- p-- Xn Atlw ka-\m- W.v Atlw Fm Pohn-I-fp-tSbpw lrZb cq]-am-Ip Iym-W-kz-cq-]\mb B ]c-ta-iz-c Fm m\--fnepw Fn-smn-cn-p-p. km[-I At-ls GXp-k-abw Fhn-sS, GXp- cq-]-n {]Xy- - ambn ImWp-hm-\m-{K- ln-p-pthm AtX- k-abw AtX- -ev AtX- cq-]- n At-l- n\p {]Xy--s-Sp-hm Ign-bp-p.

14. kl-{k-iojm ]pcpjx kl-{kmx kl-{k- ]mXv k `qanw hniztXm hrXzm-Xy-Xn-jvT--im-MvKp-ew.


B ]c-a-]p-cp-j-]-c-ta-iz-c\v Bbn-c--W-n\p inc-pIfpw Bbn-c--W- n- \p Ip-Ifpw Bbn- c- -W-n\p ]mZ-fp-ap-v. AXm-bXv Fm Ah-bhfn\npw cln-X\m-bn-cp-npw At-l-n\p inc-,v Ip-I, ]mZ- BZn-bmb Fm Ah-bhfpw A\-hpw Akw-Jy-hpambn Dv. k-i-n-am-\mb B ]c-ta-iz-c Fm temI-tfbpw Fm `mK--fn\npw hebw sNbvXp-sImv kh{X hym]vX-ambn \m`n-bn\npw ]w-Kpew apI-fnem- bnv lrZ- bm-Im-i-n hkn-p-p. Atlw k-hym]nbpw alm\pw Bbn-s lrZ-bcq-]-am-Ip GI--

152

I ep nXn-sN-p-p. Atlw At\Iw hpcp [-fpsS B{i-b-am-Ip-p.

15. ]pcpj GthZw kw bZv`qXw b `hyw DXm-ar-X-Xz-t ky-imt\m bZ-t-\m-Xn-tcm-l-Xn.

bmsXmv `qX- I m-e- n kw`-hn-p-I -g n- n-cn-ppthm bmsXmv `mhn-bn kw`-hn-m-\n-cn-p-pthm bmsXm-p ham\-Im-e-n Aw hgn-bmbn AXmbXv `-W-]-Zm- hgn-bmbn hfp-sIm-n-cn-pp- thm, B ]q- amb PKp ]c- a-]p-cp- j-\mb ]c-am- m18. \h-Zzmtc ]ptc tZlo lwtkm hns Xs kzcq-]-am-Ip-p. Atlw kzb-am-bn-s teem-btX _lnx Xs kzcq-]-`q-X- amb ANn-y-in-tbm-Sp-IqSn Cu cq]hio kky temIky mh-cky n {]Xy--am-Ip-p. AXp-t]mse Atlw Aar-X- kzNcky N. cq-]-am-Ip tam- ns bP-am-\-\m-Ip-p. AXm-bXv Pohn-Isf kwkm-c-_\-fn\npw tamNn-nv Xs mh-c-Pw-K-a--fmb Fm Pohn-I-fp-tSbpw kapZmb {]m]n-p--h-cm-n-op-p. AXn-\m At-ls cq]-am-Ip Cu {]]-s Xs A[o-\-n shp{]m]n-p--Xn- -`nejnp- p. km[-I- m At-l-ns sIm-n-cn-p B {]Im-i-a-b-\mb ]c-ta-iz-c\v cp ic-W-n sNp-tN-c-Ww. I-fpw cp \mkn-Im-Zzm-cfpw Hcp apJhpw Hcp KpZhpw Hcp enwKhpw Dv. C{]-Imcw H]-Xp-hm-Xn-ep-I16. kXx ]mWn-]mZw XXv tfm-Sp-Iq-Snb a\p-jy-i-co-c-cq-]-am-Ip \K-c-n Atlw khtXmnintcm apJw A-cym-an- cq-]-tm-Sp-IqSn nXn-sN-p-p. At-lw-Xs kXx {ipXn-a-tmtI k-am-h rXy Cu _mly-{]-]-nepw eoe-I \S-n-sm-n-cnXnjvT -X n. pp CsXmw a\-n-emn a\-ns\ Fhn-Sw-hsc kpKB ]c-am-m-hns Im, ssI, inc-v, apJw, sNhn a- ambn nc-s-Sp-p-hm km[n- ptam Ahn-Sw-hsc AtFmw m\--fm-Ip-p. B Fm m\fpw Fm ls [ym\n-p-sIm-n-cn--Ww. in- tbm-Spw-IqSn {]hn-p--Xn ka--fm-bn-cnp-p. Atlw Fm-m-\pw Xs `-msc cnp--Xn\pw AXp-t]mse Ahsc Xntep kzoI-cn-p-Xn\pw Ic \on-sm-n-cn-p-p. At-lns `-m At-ls FhnsS B{K-ln-p-pthm AhnsS-s Atlw Fn- bn-cn-p-- Xmbn ImW-s- Sp-p. Atlw Fm--epw Fm Pohn-Ifpw hgn \S--sSp I-sf Ip-sIm-n-cn-p-p. At-l-ns `-m FhnsS At-ls {]W-an-p-pthm (F- m-bnSpw hym]vX-am-bn-cn-p--Xp-Im-c-Ww) Ahn-sS- s At-l-ns Nc-W-fpw incpw nXn-sN-p-p. Xs `-m-cpsS {]m-\I tIp--Xn-\p-thn At-l- ns I- Fpw Dm-bn-cn- p-p. Xs `-m-cm AWw sN-s-Sp hkvXpsf A\p-`hn-p--Xn\v At-l-ns apJw Fm-bn-Spw Xmdmbpw Ccn-p-p. B ]c-ta-iz-c Cu {_m-WU-n v Fm-n- s\bpw Fm `mK--fn\npw hebw sNbvXp nXn-sN-p-p. Cu Imcy--sfmw hniz-knv a\p-jy At-l-ns tkh-\-n hym]r-X-cm-bn-cn--Ww. kw_w Atlw ka-ktX- {nbfm cln-X-\m-bnv cp-npw Fm C{n-b-fp-tSbpw hnj-bsf Adn-bpp. CXp IqSp-X kv]jvS-am-p-p.

k-i-n-am-\mb ]c-a-]p-cp-j-\-]-c-am-mhv ka-ktXv {n-b-c-ln-X-\m-Wv. tZtl-{n-bmZn t`Z--fm iq\y-\m-bn-cpnpw Fm C{nbhnj-b--tfbpw Adn-bp-p. AXpt]mse Fm-n-sbpw kzmanbpw ]c-a-k-a\pw Fmn- s \bpw `cn- p- -h \pw Pohn-I sf kw_\v[ nnStmfw Ghpw henb B{i-bhpw BIp-p. a\p-jy Fm `mh--tfm-Spw-IqSn At-l-ns icWw {]m]n--Ww. a\p-jy-i-co-cw-sIm-p G-hpw henb D]tbmKw CXm-Ip-p.

19. A]m-Wn-]mtZm Pht\m {KloXm ]iy-Xy-Npx k irtWm-Xy-Ix k thn thZyw \ N XkymkvXn thm Xam-lp-c{Kyw ]pcpjw alm-w.
bmsXm-cp-s {]I-c-W- \S- p-sIm-n-cn-ppthm B ]c- {_ ]c- am- mhv lkvX- c-ln-X-\mbncpnpw Fm m\pw Fm hkvXp-- tfbpw ]nSn-s-Sp-p-p. AXp-t]mse ]mZ-c-ln-X- \m-bn-cp-npw AXn-thKw C-m-\pk-c-W-ambn Fpw Ka-\m-K- a-\- \S-p-p. \b-\-c-lnX-\m-bn-cp-npw Fm m\pw Fmw Ip-sIm-n-cnp-p. I-c-ln-X-\m-bn- cpnpw Fm m\- p-\npw Fmw {ihn-p-p. Atlw {Kmly-tbm-Ky--fmb PUtN-X-\hkvXp-sf \mbn Adn-bpp; Fm At- ls Adn-bp--h-cmbn Bcpw-Xs C. bmsXm-cp- Fm-n-s\bpw Adn-bp--h-\m-bn-cn-p-pthm At-ls B-dn-bm km[n-pp? At-l-ns hnj-b-n m\n-I-fmb alm-m ]d-bp-Xv Atlw AJn- en-sbpw BZnbpw ]pcm-X\pw alm-]p-cp-j\pw BIpp Fm-W.v

17. kt-{ n-b-Kp-Wm-`mkw kt-{n-b-hnhnXw kky {]`p-aoim\w kky icWw _rl-Xv.

153

20. AtWm-cWo-bm altXm alo-bm \mm Kplmbmw \nlntXmky Ptmx. Xa-{IXpw ]iyXn hoX-timtIm [mXpx {]km-Zm--ln-am-\-ao-iw.
kqva-s- m AXn-kq-vahpw qe-s-m A-Xn-q-ehpw Bb B ]c-{_ ]c-am-mhv Cu PohnI-fpsS lrZ-bcq-]-am-Ip Kpl-bn Hfnp-h-kn-p-p. Fm-sbpw krjvSn-n-cn-p B ]c-ta-iz-cs Ir]bms a\p- jyv kzmkev] cln-X\pw Ir]mI-c\pw ]c-a-kp-lr-p-amb ]c-ta-iz-c-s \bpw At-lns aln-a-tbbpw {Kln-p-hm km[n-p-p. B ]ca-Z-bm-ep-hmb ]c-ta-iz-cs Cu kmm-Xvmcw Dm-Iptm Fs-t-bvp-ambn Fm {]Im-c-n-ep-ap ZpxJ-fn\npw ap-\mbn ]c-am-\ kzcq-]-\mb ]c-ta-izcs\ {]m]n-p-p.

m-Ip--Xn\p thn-am{Xw Ah-bpsS Im-\p-k-c-W- ambn Cu \m\m-h-cq-]--tfm-Sp-Iq-Snb PK-ns cN-\bpw ]me-\phw kwlm-chpw \S-p-I-bpw Imem-Im-e--fn Bh-iy-a-\p-k-cnv At\I cq]--fn {]Xy--am-hp-Ibpw sNpp B ]c-a-tZ-h\mb ]c-ta-iz-c hmkvX-h-n GI\pw AZzn-Xo-b-\p-am-Ip-p. At-ln\npw AXncn--ambn Hpw Xs- bn-. Atlw \apv k_pn {]Zm\w sNp-am-dm-I-tW. kw_w C{]-Imcw {]mn-t--hn[w ]d-p-I-gnp. C\n aqp a{- hgnbmbn ]c-ta-iz-cs\ PKns cq]-n Nnn-p-sImv At- ls kvXpXn-p-Xn-\p hn[- \nt-in-n-cn-p-p.

2. XtZ-hm-n-kXZm-Zn-Xy-kvX-ZzmbpkvXZp N{amx v XtZh ip{Iw XZv {_ XZm-]kvXXv {]Pm-] -X nx.

An, Pew, kqcy, hmbp, N{, ap {]Im-inp Fm \{X--fpw, {]Pm-]-Xn-I, {_mhv Chsbmw ]c{_w Xs-bm-Ip-p. Ch-sbmw GI\pw AZzn-Xo-b-\p-amb ]c-{_ ]c-ta-iz-cs hn`q-Xn-I Xsbm- I p- p. Ch- s b- m- n- s bpw A - c ym- a n- b mb thZ- c- l- ky-sf hn- p alm- ]p-cp- j- m bmsXm- Bmhpw Atlw Xs-bm-Ip-p. AXn- \m Ch- sbmw cp-s\ P-c-ln-X- \mbpw AXp-t]mse \nXy-\mbpw hnh- At-l-ns cq]-am-Ip-p. C{]-Imcw ]q-amb PKcn-p-pthm Atlw hym]-I-\m-bn-cn-p--Xp-Im-cWw ns cq]-n B ]c-am-m-hn-s\-n Nnn--Ww. Fpw hncm-Pn-p-sIm-n-c n-p- p. bmsXm-cp--\m 3. Xzw kv{Xo Xzw ]pam-\kn Ipam-ckv Xzw bmsXm-cp- m-\hpw iq\y-am-Im-Xn-cn-p-pthm bmsXm-cpDX hm Ipamco Pc, arXyp apX-emb Fm hnIm-c--fnepw \np kYm c lnX\pw k-n-sbpw BZn-]p-cm-W]p-cpXzw Potm ZWvtU\ hkn Xzw PmtXm `hkn hniz-tXm-ap-Jx. j\pw Bbn-cn-p-pthm kI-e-n-sbpw Bmhpw A-cym-an-bp-am-bn-cn-p-pthm B ]c-ta-iz-c s\ Rm tl kth-iz-cm, Av kv{Xo, ]pcp-j, Ipam-c, Adn-bpp Fv ]c-am-m-hns\ {]m]np alm-m- Ipamcn BZn-bmbn At\Iw cq]--tfm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ip-p. ]dbp- p. AXm-bXv Ch-sb-m-n-sbpw cq]-n Ap {]I-Sam-bn-sm-n-cn-p-p. Ap-Xs hr-\m-bnv hSn-bpsS klm-b-m \S-pp; AXm-bXv Ap-Xs hr-cqNXpYm- ymbw ]-n {]Xy--s-Sp-p. tl ]c-am--, Ap-Xs 1. b GtImhtm _lp[m in-tbm-KmZv hncmSv cq]-n {]Xy--am-bnv Fm `mK-tbvpw apJw Xncn-p-sIm-n-cn-p; AXm-bXv ]q-amb Cu hm-\-t\-Im \nln-XmtYm Z[mXn PKv A-bp-sS-kz-cq]w Xs-bm-Ip-p. temI-n hn ssNXn Nmt hniz-amZu k tZhx F{Xtbm apJ- ImW-s- Spp. Ah- sbmw A-bpsS k t\m _pym ip`bm kwbp-\-p. Xs-bm-Ip-p. bmsXmcp ]c-{_--]-c-am-mhp \ncm-Im-c-kz-cq-]-n 4. \oex ]XMvtKm lcntXm temln-Xm- cp]-hmZn cln-X-\m-bn-cp-npw krjvSn-bpsS Bcw-`kvXUn-ZvK` EXhx kap{Zmx n GtXm cl-ky-]q-amb Dtiw ImcWw Xs A\m-Zn-aXzw hn`p-tXz\ htk kzcq]`qX--fmb \m\m-{]-Im-c-n-ep in-I-fpsS kw_--tm-Sp-IqSn At\I--fmb cq]-hm-Zn-Isf btXm PmXm\n `ph-\m\n hnizm. [mcWw sNp-p. AXp-t]mse Ah-km\w Cu ]q`K-hm-t\, k-t- cym-an-bmb Ap \oe-h-tmamb PKv bmsXm-cp--\n hneo-\-am-Ipp AXm-bXv Sp-Iq-Snb Nn{X-i -e-` hpw AXp-t]mse lcn-X-hhpw Xs {]tbm-P-\-n-\m-bn--msX Pohn-Ip ku`m-Ky-apNph IpIfpap ]nbpw BIpp; Ap-Xs

21. thZm-l-ta-X-a-Pcw ]pcmWw km-m\w k-KXw hn`p-Xzm-Xv. P\ntcm[w {]h-Zn bky {_-hm-Znt\m ln {]h-Zn \nXyw.

154

I hnZy-n-\m bp-amb taL-am-Ip-p. hk-m-ZnIfmb


Fm EXp-fpw k]vX-k-ap-{Z-fpw A-bpsS cq]w-X-sbm-Ip-p. AXm-bXv Cu \m\m-{]-Im-c-n-ep hcq]tfm-Sp-Iq-Snb Fm PU-tN-X-\-hkvXp--fpsS cq]n Rm Asbs Zin-p-sIm-n-cn-p-p. Fp- sIm-s- m An \np-Xs Cu Fm temIfpw Ah-bn hkn-p Fm Poh-Pm-e-fpw Dhn-n-cn-p-p. hym]-I-amb cq]-n Ap-Xs Fmnepw hncm-Pn-p-p. AXp-t]mse Ahy-hpw Poh-cq]hpw Bb A\mZn {]Ir-Xn-bpsS (C-h-]cm, A]cm F t]cn hnfn--s-Sp-p) bP-am-\\pw Ap-Xs BIpp. AXn-\m GI- am-{X-\mb Asbs Rm Fmn- sbpw cq]-n Zin-p-p.

kw_w ]cm-{]-Ir-Xn-cq-]-amb B Poh-k-ap-Zm-b-n\v Ftm Fs\ hnap--am-Ip-hm Ign-bpp Fp ASp cp a{--fn-embn ]d-bpp

6. Zzm kp]m kbpPm kJmbm kam\w hrw ]cn-j-kz-PmtX Xtbm-c\yx ]new kzmZz-Xy \iv\-t\ym A`n-Nm-I -io-Xn.

Cu a{- n ico-cs Aiz--hr--nsbpw Pohm-m-hn-sbpw ]c-am-m-hn-sbpw ]nIfpsSbpw cq]-n hn-n-cn-p-p. CXp-t]m-se-Xs ItTm-]-\nj-n Pohm-m-hn-s\bpw ]c-am-m-hn-s\bpw Kpl-bn {]hn-jvS-amb \ng- en-sbpw {]Im-i-n-sbpw cq]-n kw_w ]q-a-{-n ]c-{_--]-c-ta-iz-cs\ cp hn-n-cn-p-p. cp m\--fp-tSbpw `mhw Hp-X{]Ir-Xn-I-fpsS kzman-sbp ]d-n-cn-p-p. B cv s. a{-ns kmcmwiw a\p-jy-i-cocw Bhr-A\m-Zn-{]-Ir-Xn-I GsXmw? CXns\ hni-Zo-I-cn-pp n\p ka-am-Ipp Fm-W.v Cuiz-c\pw Pohm-mhpw Ch cpw Hnp hkn-p cp ]n-Isf-tm-se5. APm-taImw temlnX ipIrjvWmw bp an{X--fm-Ip-p. Ch c pw Cu ico-c-cq-]-am-Ip hox {]Pmx krP-am\mw kcq]mx hr- n Hnv Htc lrZ-b-cq-]-am-Ip amf-n \nhAtPm tlytIm Ppj-amtWm\ptitX kn-p-p. ico-c-n hkn-p-sImv {]mcm-_v[-\p-k-c-W- ambn Cu hr-ns ^e-tfm Fp tXmpPlm-tXy\mw `pt`mKm-a tPm\yx. amdv kpJ-ZpxJ cq]--fmb I- ^-e-sf {]m]n-p-p. Ign a{-n kqNn-n cp {]Ir-XnIfn Cu ^e-sf Pohm--cq-]-am-Ip ]n AXn-kzm-tZm-SpHm-Is KoX-bn hn-n-cn-pp A]-c-bm-Ip-p. IqSn `pPn-p-p. AXm-bXv lj-tim-I-sf A\p-`-hn-pAXn\v Fp t`Z-fpw ]d-n-cn-p-p. CXv Xs A[nsImp I-^-es t`mKn-p-p. cm-as Cuiz-cjvTm-Xm-hmb ]c-a-tZ-h-]-c-ta-iz-cs kmn-[y-n Xtcq-]-am-Ip ]n Cu ^e-sf `n-p-n-. Ip-sImXs kmZr- i y- n AXm- b Xv {Xnp- K p- a -b - a mb p-am{Xw Ccn-p-p. AXm-bXv Cu ico-c-m {]m]vXAkwJyw Poh-tZlsf krjvSn- n-cn-p. {XnKp-W-ambn -fmb kpJ-Zpx-J-sf AXv Bkz-Zn-p-n; Ah-bpsS AYhm {XnKp-Wm-- I- am-b-Xn-\m CXns\ {Xnh--tfmkmn- am-{X-am- bn-o-cp- -tX-bp-q. ]c-am- m-hn-s\- tmse Sp-Iq-Sn-bXv Fp ]d-bp-p. kXzw, cP-,v Xav Cu aqp Pohm-mhpw Zi- I am{X- am- bn-cn-p-I-bmsWn ]ns KpW- Xs CXns aqp-h--fm-Ip-p. kXzCXn\v Ah-tbmSp bmsXmcp kw_-hpw Ah-ti-jn-pKpWw \n-ehpw AXp-t]mse {]Im-i-I-hp-am-b-Xn-\m n-. Cs\ Xs Pohm-m-hns kw_--nepw AXns\ tizX-sap Icp-Xp-p. ctPm-KpWw cmKm--I-amapa- {--fn ]d- n-cn- p--Xp- t]mse AXp {]Ir-Xnsb Ip-p. AXn-\m AXns hw Nph-mbn Icp-Xp-p. A\p`hn-Xn-\p-tijw AXns\ \nm-c-ambn ]cn-K-Wnv AX-t]mse Xtam-KpWw Am-\-cq-]ns Bh-cW]cn-Xy-Pn-p-p. AXn\npw apJs ]nn-cn-p-p. tm-Sp- Iq-Sn-b-Xm-I- bm IrjvW-h-ambn ]d-b-s-Sp-p. AXns\ kw_- n-n-S-tmfw ]noSv {]Ir-Xn-bpsS AXmCu aqp KpW--tfm-Spw-IqSn {]Ir-Xnsb shfp-v, NphbXv PK-ns k Xs Cm-Xm-bn-o-cp-p. ]nsv, Idpv Fo h--fn ]d-b-s-Sp-p. cm-a-tXv bm-Is AXpw AXns an{Xhpw Ch-cpw am{Xw Poh-cq-]-amb ]c AYhm tNX-\m-{]-Ir-Xn-bpsS \ma-m Ahtijn-p-Ibpw ]c-k]cw an{X-X-bpsS B\w A\pv t{X F t]cnepw AXp-t]mse A-c-]p- cp-js `-hn-p-Ibpw sNp-p. \ma- nepw h\w sN-s-n- cn- p-p. AXn\v cp `mK- fp-.v Hm-a-tXv A]cm {]Ir- Xn-bn Bk-- \m-bnv 7. kamt\ hrt ]pcptjm \na-tm AXn-t\mSv sFIyw {]m]nv AXns hnNn-{X- -fmb t`mK\oibm timNXn aply-am\x sf X-fpsS I--\p-k-cW-am-b-\p-`-hn-p PqjvSw bZm ]iy-Xy-\y-ao-i Pohn-I, cm-a-tXv bmsXm-cp- Cu t`mKsfmw aky aln-am-\-anXn hoXtimIx. A\p-`-hn-nv Chsb \nmcfpw W-`w-Kpcfp-am-bn-cpXn ]cn-]q-ambpw ]cn-Xy-Pn-p m\n-I-fmb Cu ico-c-cq-]-am-Ip Htc hr-n lrZ-b-cq-]-amalm-]p-cp-jm-cpsS kaq-lw. Cu cn-\-nepw s]n-p- Ip IqSn-\p- n ]c- am-m- hn- t\m- sSmp Ign-p- Iq-Sp -h AP-m-fpw A\m-Zn-I- fp-am-Ip- p. CXn-\m Chsc Cu Pohm-mhv Xtm-Sp-IqSn hkn-p ]ca kplr"AP-m' Fp hnfn-p-p.*

155

I mb ]c-ta-iz-cs t\sc ZrjvSn-I-fp-bmsX Cu ico-

fn\npw cNn-n-cn--p. C{]-Imcw cNn--s-n-cn- c-ns Bk--am-bnv taml--fn \na--ambn Cu PK-n ap-h AXm-bXv t\cs hn-n-p ico-ctmSv AXyw aaX ]pen-smv AXp-hgn- m\n-I-fmb alm-]p-cp-j-m-cn\npw `n-ambn Pohbmbn t`mK-sf D]t`mKn-p- -Xn X-c-X-tbm-Sp-IqSn k-ap-Zm-bam-Ip--am-b-bn _n--s-n-cn-p-p. Xshknv Ak-a-X-bmepw Zo\-X-bmepw tamln-X-ambn kzm-an-bmb ]c-{_--]-c- ta-iz-cs\ kmm-XvI-cn-m-Xn-cn- p\m\m- {]-Im-c- -f n-e p-a p ZpxJ- sf A\p-` -hn-p-sIm- -Xp-hsc Ah\v Cu {]Ir-Xn-bn\npw tamN\w t\SppIgnbp-p. Ftm-sg-nepw Ch-s-ta `K-hms Zb- hm km[n-p-n- . AXn-\m a\p-jyv B ]c-am-mbp-m-Ip-tm Ch Xn\npw `nhpw Xtm- hns\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn-\p-ap D- S-amb sSmp hkn-p--Xp-amb ]c-a-{]n-b-\mb `K-hms\ Xncn- A`n-emjw Dm-bn-cn--Ww. -dn-bp-p. bmsXm- cp- `-P-\--fm \nc-cw tkhn10. ambmw Xp {]IrXnw hnZym-m-bn\w Xp X-\m-bn-cn-p B ]c-ta-iz-c-s\bpw AXp-t]mse At-latl- izcw ns B-cy-a-bn-bmb aln-a-tbbpw PK-n `n-`nXkym-h-b -h-` q-s sX-k vX p- hym]vX w -{]-Im-c--fn {]I-S-am-bn-sm-n-cn-p--Xns\ Zinp k-anZw PK-Xv. Ign-bp-tms Ah kYm timI-c-ln-X-\m-bnocpp. Cu {]I-c-W-n bmsXm-ns\ amb-bpsS \ma- n

8. EtNm Atc ]cta thyma bkvan tZhm A[n hntiz \ntjZpx bkvXw \ thZ InarNm Icn-jyXn b CXv XZv hnZpkvX Cta kam-k-tX.
]c-{_-]-c-ta-iz-cs BIm-i-kz-cq-]-am-Ip ]c-a-[ma-n ka-kvX-tZ-h-K-W- AXm-bXv B ]c-am-mhns ]mj-Z-K-W- B ]c-ta-iz-cs\ tkhn- p-sImp \nh-kn-p-p. Ahn-sS-s ka-kX- th-Z- fpw ]mjv Z-m-cpsS cq]-n aqn-amb `K-hmsd tkh-\-a\p-jvTn-p-p. bmsXmcp a\p-jy B ]c-a-[m-a-n hknp ]c-{_ ]pcptjm-as\ Adn-bm-Xn-cn-p-pthm ka-kvX-thZfpw At-l-n\v tkh-\-a-\pjvT np At-l-ns Xs AwK- `q-X-am- Ip ]mj- Zvam- sc clkys Adn-bm-Xn-cn-p-p-thm, Ah thZ- hgnbmbn Fp {]tbm-P\w t\Spw? AXm- bXv bmsXmpw t\Sphm km[n-p-I-bn-. Fm bmsXm-cp- B ]c-amm-hns\ XmXzn-I-ambn {Kln-p-p-hthm Ah-\m-Is B ]c-a -[m-a-nXs kay-m-b-hn-[-n nXn-sN- pp. AXm-bXv Ahn-sS-\npw Hcn-epw Xncn-p-t]m-cp -n-.

hn-n-cn-p-pthm AXm-Is `K-hms in-cq-]-{]-IrXnbpw B ambm-\m-a-m Adn-b-s-Sp in- cq-]-{]-IrXn-bpsS A[n-]Xn ]c-{_--]-c-ta-iz-c-\mb atlizc-\p-am-Ipp. Cs\ Ch cn-t\bpw {]tXyIw {]tXy-I-ambn a\n-em-- Ww. B ]c-ta-iz-cs in- cq- ]-{]-Ir-Xn-bp-sS-X- s AwK-`q-X-amb Imc-W-Imcy kap-Zm-b-m Cu kqP-Kp hym]vX-am-bn-sm-n-cn-p-p.

11. tbm tbm\nw tbm\n-a-[n-Xn-jvT-tXytIm bkvan-nZw k N hn ssNXn khw Xaoim\w hcZw tZh-aoUyw \nNm-tamw imn-a-Xy--ta-Xn.
]c-{_ ]c-ta-iz-c Hmtcm tbm\n-bp-tSbpw GI-\mb Ay-- \m-Ip-p. Atlw temI-n F{X {]Im-c-fn-ep Imc-W- AwKo-I-cn--s-n-cn-p-pthm AhbpsS Fmw A[n-jTm-Xm-hm-Ipp. Ah-bn GsX-nepw v Imcys D-hn-n-p- -Xn-\p in k-Im- c-W- \mb B ]c-am-m-hntdXm-Wv. At-l-ns tat\m--n Xs Ah B Imcy--sfmw Dev]--am-p-p. B ]cta-iz-c Xs Ah-bpsS Fmw ta`-cWw \Sp-p. Ah-bpsS Fm hyh-Ifpw bYm-tbmKyw \S--s-SpIbpw sNp-p. Cu Fm temI-fpw {]f-b-Im-ev At-l-ns hneo-\-am-Ip-Ibpw AXp-t]mse hop-ap-m-Ip krjvSn-Im-e- At-l-n\n-pXs hnhn[ cq]--fn D- hn-p-Ibpw sNp-p. k\n-b-a-mhpw hc-Zm-b-I\pw GI-am-{X-kvX p-Xn-tbm-Ky\pw k-kp-lrpw Bb ]ctaizc-]-cam-m-hns\ Adnnv Cu Pohn-I \nc-cw kw`-hn-p-sIm-n-cn-p ]c-a-\nm-W-cq-]-amb imnsb {]m]n-p-p.

9. Omwkn bmx {IXth {hXm\n `qXw `hyw b thZm hZn bkvam-mbo krPtX hniz-ta-X-Xv. Xkvanw mt\ym ambbm kw\n-cp-x.
ka-kX-th-Z-cq-]amb O-p-I, b-, {IXpv AXm-bXv tPymXn-jvtSm-amZn hntij b-, \m\m-{]-Im-c-n-ep {hX-, k-, kZm-Nmc-, Ah-bpsS \nb-a- AXp-t]mse ap--`q-Xw, h-am-\w, `mhn ]Zm- Ch-bpsS h\w thZ-fn ImW-s-Sp-p. Ch-sb-m-n-t\bpw {]Ir-Xn-bpsS A[n-jTn-Xm-hmb ]c-ta-iz-cXs Xs Awi-`q-X-ambn v t\ct ]d-n-cn-p-p. ]-`q-XmZn XXz-k-ap-Zm-b--

12. tbm tZhm\mw {]`-h-tm-h hniz-[nt]m cpt{Zm aljnx lnc-Wy-K`w ]iyX Pmb-am-\w k t\m _pym ip`bm kwbp-\-p.

156

AJn-e-tbpw Xt-Xmb `c-W-n hp-sIm-n-cnp cp{Z-cq- ]- tm- Sp-Iq- Snb ]c- ta-iz- c C{mZn Fm tZhX-I-tfbpw krjvSn-p-Ibpw hfp-Ibpw sNp-p. AXp-t]mse Fm-nsbpw A[n-]-Xnbpw alm-m-\k--\pw Bbn-cn-p-p. bmsXm-cp- krjvSn-bpsS Bcw-`-n G-hp-am-Zy-ambn D-hn lnc-Wy-K`s In-cp-pthm AXm-bXv bmsXmv {_m-hns ]qhn-bm-bn-cp-pthm B ]c-a-tZ-h-\mb ]c-am-mhv \apsmw k_pn {]Zm\w sNtW. B k_pn Pohn-Isf Ieym-W-cq-]-\mb ]c-am-m-hn-tep tNp-Xn-\p--Xm-Ip-p. Kmb-{Xo-a-{- nepw CtX _pn-p-thn-s {]m\ \S-p- p. Cu D]- \n-j-ns Bcw`-n Cu a{w hp-I-gn-n-p-v.

\ne-\n-evp-Xpw Ako-ahpw Ahn\minbpw AXn-i-btm-Sp-Iq-Sn-bXp-amb imnsb {]m]n-p-p. Fp-sIms-m B alm-]p-cp-j Cu Aim-amb PK-Xv {]]tmSp kYm kw_- - c-ln-X\pw hnc--\p-amIp-p.

15. k Gh Imte `ph-\ky tKm]vXm hnizm-[n]x k-`qtXjp KqVmx. bkvan bpm {_jtbm tZh-Xm Xtahw mXzm arXyp-]mimwivOn\-n.

bmsXm-cp-s h\w IqsS-qsS sN-s-n-cn-ppthm B ]c-a-tZh ]c-ta-iz-c Xs ka-b-n\v AXmbXv h- am-\-Im-e- kIe {_m- WvU- tbpw kwc13. tbm tZh-\m-a-[nt]m bkvanw-tmIm A[n-{in-Xmx. n-p--Xp-t]mse Atlw ]q PK-ns A[n-]b Cuti Aky Zzn]-Z--Xp-jv]Zx Ikvssa tZhmb Xnbpw Fm Pohn-I-fnepw A-cym-an-bmb cq]-n Hfnlhnjm hnt[-a. n-cn-p--h-\p-am-Ip-p. At-l-ns thZ-c- lbmsXmcp k- \n- b-m-hmb ]c-ta-iz-c kakvX tZh- ky-sf Adn-n-cn-p aljn-K-W-fpw Fm tZhI-fp-tSbpw A[n-]Xn-bm-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp--\n X-Ifpw [ym\w hgn-bmbn kmyw {]m]n-n-cn-p-p. Fmka-kX- tem-I-fpw Fm {]Im-c-nepw B{in-X-am-bn-cn- hcpw At-ls kvacn-p-Ibpw Nnn-p-Ibpw sNbvXpv p-pthm bmsXmp qehpw kqvahpw Ahy-- sImv At-l-ns ]n-tn-cn-p-p. C{]amb Ah--b nXs Fm-hn-[- nepw Fm-n- Imcw ]c-a-tZ-h\mb B ]ctaizcs\ Adn-nv a\p-jy ba-cm-Ps Fm ]mitfbpw AXm-bXp P\-\-a-c-W-Imsbpw B{i-b-am-bn-cn-p-pthm bmsXmv cp ]mZ-tfmSpw \mep-]m-Z--tfmSpw IqSn-bhbp-sS-ta AXm-bXv c-W-`q-X--fmb Fm _\v[-\-tfbpw apdnp-I-f-bp-p. - Fm Poh-k-ap-Zm-b--fp-tS-bpw- ta Xs ANn-y-i-n- ]noSv Ah Hcn-epw {]Ir-Xn-bpsS _-\-n AIv Zzmcm `cWw \S-p-pthm B B\--cq-]\pw km-[m- s-Sp-n; Fs-t- bp-ambn kYm ap-\m-bn-ocp-p. c\pw k-i-n-am\pw Bb ]c-ta-iz-cs\ \apv {im`-n-]qw lhncq-]-am-Ip ImgvN kaWw sNbvXp16. LrXm-Xv]cw aWvU-an-hm-Xn-kqvaw sImv ]qPn- mw. AXm- b Xv Fmw At-l - n\p mXzm inhw k-`qtXjp KqVw. kaWw sNbvXp-sImv At-l-n-t-Xp-X-s-bm-nhniz-sskyIw ]cn-th-jvS n-Xmcw omw. CXp-Xs At-ls {]m]n-p--Xn-\p mXzm tZhw apNytX k-]mssix. kl-P-amb D]m-bw.

14. kqvam-Xn-kqvaw Ien-eky at[y hnizky {kjv Sm-a-t\-I-cq]w hniz-sskyIw ]cn-th-jvS n-Xmcw mXzm inhw imn-a-y--ta-Xn.

bmsXmcp ]c-{_--]-c-am- mhv kqv at-m AXyw kqvam-bn-cn-p-pthm AXm-bXp bmsXmv At-l-ns Ir] IqSmsX {Kln- -s -Sp- n-tbm bmsXmv kI-e-Xnsbpw lrZ-bKp-lm-cq-]-am-Ip cl17. Gj tZthm hniz-Im almm kyktX-n nXn-sN-ppthm bmsXmv \tmSv kZm P\m\m lrZtb knhnjvSx Ghpw ASp-n-cn-p-pthm bmsXmv AJn-e-tem-IlrZm a\ojm a\-km-`n-n]vtXm tbpw krjvSn-p-pthm AXp-t]mse kzbw hniz-cq-]b GXZv hnZp-c-ar-XmkvtX `h-n. ambn At\-I -c q-] - sf [cn- p-s Im- n-c n- p- pthm bmsXmp \ncm-Im-c-cq-]-tm-Sp-IqSn kakvX temI-{]]-s krjvS n Cu alm-mhv AXm-bXv tfbpw Fm `mK--fn\npw he-bw-sNbvXp hkn-p- kin-am\pw k-hym-]nbpw Bb Cu ]ctaizc pthm Ah- bs- m-ap- ]-cn- bmbn GI\pw AZzn- Xob Ieym- kZm-k-a-bhpw Fm a\p-jy-cp-tSbpw lrZ-b-fn kayv W-kz-cq-]\p-amb atlizc\ Adn-nv a\p-jy \nXyw mb hn[-n nXn-sN-p-p. At-l-ns KpW-

sh-bpsS apI`mK-p kmcmw-i-s-t mse bmsXmv Fm- nsdbpw kmchpw AXp-t]mse kqvahpw BIp-pthm Ieym-W-kz-cq-]\pw GI-am-{X- \pamb B ]c-a-tZh ]c-ta-iz-cs\ Fm Pohn-I-fnepw Hfnn-cn-p--h-\mbpw AXp-t]mse AJn- eP-K-n-sbpw Fm`mKfn\npw he-bw-sNbvXv AXns\ hym]vX-amp--h-\p-ambn Adn-np a\p-jy Fm _-\--fn \npw tamN\w {]m]n-p-p.

157

I {]-`mhsf {ihn-np {Zhn-Xhpw hnip--hp-amb \n-e-

ikvkv' BIp-pthm bmsXm-ns alm-b-iv k{X lr-Z-b-tmSpw \n-ebp--amb _pn-tbmSpw AXp- {]kn--am- bn- cn-p- pthm B ]cm-]- c- {_--n\p bmsXmcp t]mse GIm-{K-amb a\-p-h-gn-bmbpw \nc-- c-ambn [ym\n- D]-a-Ifpw {Kln-p--Xn\pw {Kln-n-p--Xn\pw km[y-amm am{Xta B ]c- am-mhp {]Xy- - am-I-bp-q. Cu cl- I- --hn-[- n ImW- s- Sp- n- . AXn-\m a\pjy B ky-sf {Kln- n-p km[-I At- ls {]m]nv Aar- ]c-a-amb XXzs Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn\pw A`nX-kz-cq-]-\m-bn-o-cpp; Fstbvp-ambn P\-\-a-c-W- em-j-ap-- h- cm- bn- cn-- Ww. Fp- sIm-s- m a\p-jyv AXp e`n-p--Xm-sW-n \ap-p-aXp e`n--Ww. -fn \npw ap-\m-Ip-p.

18. bZm Xa-kvX Znhm \ cm{Xn \ k Nmk-RvOnh Gh tIhex XZ-cw X-hn-Xph-tcWyw {]m N XkvamXv {]krXm ]pcm-Wo.
bmsXm-cp-k-a bw Am-X- c q-]-am- Ip A-Im-cns A`mhw Dm-bn-cn-p-pthm B kabw {]Xy-am-Ip XXzw ]Iepw cm{Xnbpw BIp-n-. AXm-bXv AXns\ ]It]mse {]Im-i-a-bambpw cm{Xn-p-Xpeyw AIm-c-ambpw ]d-bp-hm kmy-a- . Fp-sIm-sm AXv cn-s\-mfpw Akm-[m-c-Wm-Ip-p. AhnsS m\m-m-\--fpsS t`Ztm Iev]-\-Itm m\-an-. AXv kpw Akpw BIp-n- . AXns\ kspw Ak-spw ]d-tb {]iv\ta DZn-p-n. Fp-sIm-s-m AXv kspw Ak-s-pap \ma--fm Adn-b- s- Sp Fm hkvXp--tf-mfpw A p- X - I - c - a m- W v . GI- a m{X Ieym- W - k z- c q- ] - \ mb inhXs B XXz-am-Ip-p. Atlw kYm Ahn-\min-bm-Ip-p. kqcym-Zn-I-fmb Fm tZh-I-fp-tSbpw D]m-kytZ-h-\m-Ip-p. At-l-n\n-p-Xs BZn apX \ne\nph-cp Cu A\m-Zn-bmb m\w hnImkw {]m]n-psIm-n-cn-p- p. AXm-bXv ]c- am- m- hns\ Adn-bp-- Xn\pw {]m]n- p- -Xn-\pw-th-n-bp km[\ A[n- Im- cn-I-fpsS ]c-c-bn\npw {]m]vX- ambn \ne-\n-p-h-cp-p.

20. \ kwZrti XnjvTXn cq]-aky \Npjm ]iyXn I-ss\-\w. lrZm lrZnw a\km b G\ tahw hnZp-c-ar-XmkvtX `h-n.
bmsXm-ns {]I- cWw \S- p-sIm-n- cn-p- pthm B ]ca {]m]y-\mb ]c-am-m-hns kzcq]w ZrjvSn-]-Y-n \np- n- . km[- I a\- phgnbmbn At- ls Nnnp-tm hnip--amb Ax-I-c-W-n Hmtcmc ka-bmbn B\--a-b-\mb ]c-ta-iz-cs kzcq-]-ns anna-d-b Dm-Ip-p. Fm AXv \n-e-am-bn-m-W-sSp-n-. Cu ]c-am-m-hns\ Bpw {]mIr-X- -fmb t\{X hgn-bmbn Zin-p-hm km[n-p-n-. bmsXm-cp\v Cu ]c-am-mhv kzbw Ir]-tbm-Sp-IqSn Znhy-ZrjvSn {]Zm\w sNbvXn-cn-p-pthm Ah\p am{Xw At-ls Znhy-t\-{X--fm Zin-p-hm Ign-bp-p. bmsXmcp km[I C{]-Imcw Cu clkyw a\-n-emn Xs lrZb-n nXn-sN-p-p. Cu A-cym-an-bmb ]c-am-mhns\ At-l-s KpWw, {]`mhw Chsb {ihn-nv `n-`m- h-m {Zhn-X-amb lrZ-bw- h-gn-bmbpw \n-e- amb a\-p-h-gn-bmbpw \nc-cw At-ls Nnn-p-sImp a\-n-em-p-pthm Ah Aa-c-\m-bn-o-cpp \nXyambn P\-\-a-c-W--fn \npw ap-\m-bn-o-cp-p. kw_w C{]-Imcw ]c-ta- iz-cs kzcq-]-tbpw Atl-ns {]m]vXn-bpsS ^e-tbpw hnh-cn-nv C\n cp a{- - fn-embn BZyw apn-p-th- nbpw ]noSv kmwkmcn-I-fmb `b--fn \np c- bvp-th-nbpw B ]c- ta-iz-c-t\mSp {]mn- p-- Xn-\p {]Im-c-sf \ntin-p-p.

19. ss\\-aq[zw \ Xncyw \ at[y ]cn- {P-{K- `Xv \ Xky {]Xnam AkvXn bky \ma al-Zy-ix.
]e a{--fn-embn bmsXm-ns h\w \S--sn-c n-p-p-hthm ]ca {]m]y-a mb B ]c-{_-s bmsXmcp a\p-jy\pw apI-fn \ntm Xmsg-\ntm CSbvp-\ntm as-hnsS \nptam Ic- -am-p-hm km[np-n-. Fp-sIm-s- m AXp kYm A{Km-ly-amIpp ]nSn-bn-sem-Xp-p-n-. CXns\ Adn-bp-Ibpw {]m]np-Ibpw sNt--Xmb Imcyw imkv{X--fn ImW-sSp-p. Ahsb {]m]n-n-p-hp am{Xta AXns clkyw a\-n- em-p-hm km[n- p-p-q. AXpw hmpI-fm hy-am-p-hm Ign-bp-n-. Fp-sIm-s- m hmp-Ifpw a\pw Ahn-Sw-hsc Fp-n-. AXv Adnbp--Xn\pw Adn-bn-p- -Xn\pw ]p Fm hkvXppw AXo-X-am-Ip-p. bmsXm-ns \maw "alm-b-

21. APmX CtXyhw InZv `ocpx {]]-ZytX cp{Z-bt ZnWw apJw tX\ amw ]mln \nXyw.
tl cp{Zm, kI-en-sbpw kwlm-c-I-\mb ]c-ta-izcm, Av kzbw AP-m-hm-Ip-p. AXn-\m ap--htcbpw P\- \-a-c-W-- fn\np ap-cm-p-Xv A-bpsS kz`m-h-am-Wtm? CXp-hn-Nm-cnv P\-\a-c-W-sf `b-sp- sIm- n-cn-p km[I Cu kwkm- c-N- {I-n\npw tamN\w t\Sp- -Xn- \p- thn Asb icWw {]m]n- pp. Rm\pw Cu kmwkm-cnI N{I-n\npw tamN\w t\Sp-Xn-\p-thn Asb icWw {]m]n-pp. AXn-\m

158

I bmsXmv A-bpsS he-Xp-ap-J-am-Ip-pthm AXm-bXv


bmsXmv A-bpsS Ieym-W-a-b-amb kzcq-]-am-bn-cn-ppthm AXp-h-gn-bmbn Av Fs Cu P\-\a-c-Wcq-]amb alm-`-b-n\npw Fs-t-bp-ambn cn-mv epw. Fs \nXy-ambn Cu `b-n\npw ap-am-nbm- epw.

22. am \kvtXmtI X\tb am \ Bbpjn am t\m tKjp am t\m Atizjp cocn-jx. hocmm t\m cp{Z `man tXm h[o lhn-jvax kZ-anXzm lhm-a-tl.
kI-e-tbpw kwl-cn-p--h-\mb tl cp{Z-tZ-hm, R \m\m- {]-Im- c-n- ep ImgvN-I kan-p-sImv Ftmgpw Asb hnfn-p-sImp hkn-p-p. ApXs Rsf cn-p--Xn kU-Ym ka-\m-Ipp. AXn-\m Av R-fp-sS-ta Hcn-epw Ip]n-X- \mIm-Xn-cn-q. AXp-t]mse Ip]n-X-\m-bnv R-fpsS ]p{X-]u{X- mpw RfpsS Bbp-n\pw IpXnc apX-emb arKpw Hcn-epw bmsXmcp hn[-n-ep-ap Xw Gev]n- m-Xn-cn--tW. R-fpsS hoc- m-cmb ]pcp- j-msc \in-n- m- Xn- cn-- tW. AXm- bXv Fm {]Im-c-nepw Rtfbpw R-fpsS [\-tbpw P\--tfbpw cn-m-epw.

B Ahn-\m-in-Iq-S--XXzw (Po-h-k-ap-Zm-bw) hnZy F t]cn hnfn--s-Sp-p. Fp-sIm-s- m AXv tNX-\bm-Ip-p. hnm-\-a-b-am-Ip-p. bmsXm-cp- Cu hnZysbpw Ahn-Zy-sb-p-ap t]cn hnfn--s-Sp cn- sbpw A-c- n-sbpw ta `cWw \S- p-pthm cn-sbpw kzman-bm-bn-cn-p-pthm cpw bmsXm-cps inbpw {]Ir-Xnbpw Bbn-cn-p-pthm B ]cta-iz-c Cu cn-s\-mfpw A\y\pw XnIpw km[m-cW-\p-am-Ip- p.

2. tbm tbm\nw tbm\n-a-[n-Xn-jvT-tXytIm hnizm\n cq]mWn tbm-\o kmx Ejnw {]kqXw I]new bkvXat{K mss\_n-`n Pmb-am\w N ]tiy-Xv.
Cu {]]-.-n tZh-I, a\p-jy, arK-, ]nI, IoS, Nn{X-i-e`- apX-embn F{Xtbm tbm\nI ImW-s-Sp-p. AXp-t]mse Hmtcm-n\pw `n-- fmb cq]--fp-apv. Ah-sb-m-n-sbpw Ah-bp-sS Imc-Wcq-]--fmb ]-a-l-`q-Xm-Zn-bmb Fm XXz--fp-tSbpw A[n-]-Xn-bm-bn-cn-p-Xp bmsXm-cp-t\m AXm-bXv Chsbmw bmsXm-cp-s A[o-\-n-em-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp- G-hp-amZyw P-sa-Sp I]ne aljnsb AXm-bXv lnc-Wy-K`-\mb {_m-hns\ Hmtcm k-nsbpw BZn-bn Fm {]Im-c- n-ep-ap m\-- fm ]cn-]p-jS-am-p-Ibpw Fm {]Im-c-n-ep-ap m\v m k--amn krjvSn-p-Ibpw AXp-t]me bmsXmcp- Ghpw BZy- ambn D- hn- nv B lnc- Wy- K`s Zin-p-Ibpw sNbvXpthm Atlw Xs-bm-Ip-p. k- i-n-am\pw km-[m-chpw AJn-e-n-tbpw kzmanbp-amb ]c-{_ ]pcp-tjm--a.

]-a m- ymbw
1. tZz Atc {_-]tc Xz\t hnZym-hntZy \nlntX b{X KqtV cw XzhnZym lyarXw Xp hnZym hnZym-hntZ CuitX bkvXp tkm\yx.
bmsXmcp ]c-ta-iz-c {_-s-mfpw AXyw t{ijvT-\m- bn- cn- p- pthm Xs amb- bpsS ad-bn Hfn-ncn-p- pthm koam-c-ln-X\pw Ahn\min-bp-am-bn-cn-ppthm AXm-b Xv bmsXm-cp- tZi-Im-e- p khvYm AXo-X-\m-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp-\v Hcnepw Hcp {]Im-c-nepw hn\miw kw`-hn- p-hm km[ya-m-Xn-cn-p-pthm A{]-Im-c-ap ]c-am-m-hn hnZybpw Ahn-Zybpw hncm-Pn-p-sIm-n-cn-p-p. AXm-bXv cpw bmsXm-cp- s B[m-c - n-t Dd- n-c n-p-pthm Atlw ]q-{_-] p-cp-tjm- -a Xs-bm-Ip-p. ChnsS ]cn-h-\-ioew IqSp-Ibpw Ipd- bp-Ibpw sNbvXpsIm-n-cn-p Dn hn\mikoec-X- X zs AhnZy F t]cn ]d- n-cn-p- p. Fp-sIm-s- m AXv PUw BIp-p. AXn hnZy-bp-sS, m\-ns, kYm A`mhw Dm-bn-cn-p-p. AXn-\p-hn-cp- -ambn bmsXmp P\-\a-c -W--fn cln-X-am-bn-cn-p-pthm bmsXmv IqSp-Ibpw Ipd-bp-Ibpw sNm-Xn-cn-p-pthm

3. GssIIw Pmew _lp[m hnIph kvan tt{X kwl-c-tXyj tZhx `qbx krjvSzm ]X-b-kvX-tYix khm[n-]Xyw IpcptX alm-m.
bmsXm-cp-s {]I-c-W- XpSp-sIm-n-cn-ppthm ]c-a-tZ-h-\mb B ]c-ta-iz-c Cu {]]--cq-]-amIp t{X-n krjvSnIm-e-n Hmtcmtcm kaq-lsf AXm-bXv _pn apX- em-bhbpw BIm-im-Zn-I-fmb Xs {]Ir- Xn-Isf ]e-{]-Im-c- n hn`-Pn- nv Hmtcm-n\pw `n-`n--amb cq]hpw \mahpw inbpw \In Ahsb hnI-k n- n-p-I bpw kzbw sXs {]f-b -I m-e- n Ahsb Fmw kwl-cn-p- Ipbw sNbvXp-sIm-n-cn-p- p. alm-m-hmb B ]c-ta-iz-c krjvSn-Im-en, ap {]mh-iy-s-tm-se-Xs ka-kvX-tem-I--tfbpw AhbpsS A[n-]m-scbpw krjvSnnv kzbw Ah-sb-m-nsbpw A[njvTmXm-hmbn Ah-bp-sS-ta `cWw \S-pp. At-l-ns eoe ANn-y--fm-Ip-p. Nnn-p-

159

I -Xp-sImv At-l-ns cl-ky- a\-n-em-p-hm

B ]c-{_-]-c-am-m-hns\ thZfpsS cl-ky-hn-Zymkm[n-p--Xp-a-. At-l-ns `-mXs B eoe- cq-]-amb D]-\n-j-p--fn Hfn-n-cn-p-p. AXm-bXv I-fpsS cl-kys am{Xta Aev]-ambn a\-n-em-p- At-l-ns kzcq-]-h\w D]- \n- j-p--fn cl-kyp-q. ambn sN-s-n-cn-p- p. thZw ]pd-s-Xpw At-ln\n- pXsbm- I p- p. C{]- I mcw thZ- -f n 4. khm Zni Du[za-[ XncyIv adncn-p--h\pw thZ--fpsS {]mI-Sy- m-\-hp-amb B {]Im-i-b {`mPtX bZz-\-Uvhm ]c-ta-iz-cs\ {_mhv Adn-bp-p. At-lsqSmsX Ghw k tZh `K-hm htctWym as-{Xtbm ]q-hn-I-fmb tZh-Ifpw Ejn-amcpw Atls Adn- n-c n- p- pthm Ah- s cmw At- l tbm\nkz`mhm\ [n XnjvT-tXy-Ix. ns hneo-\-cmbn B\--kz-cq-]-a-m-cm-bn- o-cpF{]-Imcw Cu kqcy Cu {]]-s Fm `mK-p. AXn-\m k-i-n-am\pw km-[m-chpw AJn- efn \npw {]Im-in-n-p-sImp hncm- Pn-p- pthm AtXn-sbpw A[oi\p- amb ]c-am-m-hns\ apIfn ]d {]-Imcw B `K-hm k-hn[ sFizcyfm k{]Im-c-n AwKo-I-cn-nv At-ls Adn-bp--Xn\pw \pw Fm-h-cmepw `P-\-tbm-Ky-\p-amb ]c-a-tZ-h-]-c-ta-iz{]m]n-p--Xn\pw a\p-jy X-c-cm-bn-o-c-Ww. c GI-\m-bn-s ka-kvXIm-c-W-cq-]--fmb Xs `n-`nin-I-fpsS A[n-jvTm-Xm-hmbn Ah-s b-sbmw kw_w ]c-ta-iz-c Fm Pnhn-Itfbpw Ah-bpsS Im-\p-kr-X-amb KpW- -tfm-Sp-IqSn kwtbm-Pn-n-n-cn-p\bn-p-sIm-n-cn-p-p. Fm-n\pw AXm-XpIfptS-Xmb Imcy- \S-p--Xn-\p kmayw \In bYm- p. AXn-\m Pohm-m-hnsd kzcq-]hpw \m\m-tbm-\nI-fnqSn Ncn-p-\-\-Xn-\p Imc-Whpw ]d-bp--Xn-\ptbmKyw {]h-\--fn hym]r-X-\m-bn-cn-p-p. thn {]tXyI {]I-c-W- Bcw-`n-p-p. kw_w apI-fn ]-d-n-cn-p Imcy-n\v C\n 7. KpWm-\zmtbm bx ^e-I-Im kv]jvSoI-cWw \Ip-p.

Cu a{- n {]I-cWw Bcw-`n-p--Xp-Xs Pohmm-hn\p "KpWm-\zb' hnti-j-Ww-sIm-m-Wv. bmsXmv bmsXmv Cu kq-hn-iz-ns Imc-W-am-IpPoh-Kp-W- -fm _n--s {]Ir-Xn-bn nXn-sN-ppthm AXm-bXv bmsXm-n\p ap bmsXmcp Imc-Whpw -Xm-bn-cn-p-pthm AXv P\-\-a-c-W-am-Ip Cu kwkmCm-Xn-cn-p-p-thm, PK-ns Imc-W-cq-]--fmbn ]d-bc-N-{I-n Id-n-smncn-p-p. bmsXmv KpWm-Xos-Sp Fm XXz--fp-tSbpw in-cq] kz`m-hs X-am-bn-cn-p-pthm AXp Id-p-n-. bmsXmcp PohmbmsXm-cp- Xs k-ev]-cq-]-am-Ip X]-m ]mImhv kXzw, cP-v, Xav Fo {XnKp-W--fm _ns- Sp-p-pthm AXm- bXv BIm-im- Zn-I- fmb Fm XXz--s-n-cn-p-pthm AXp \m\m-{]-Im-c--fn-ep Ifp-tSbpw `n- -fmb in- I {]f-b-Im-e-n ep]vX^-e-cq]fmb t`mKfpsS {]m]vXn- p-thn \m\m-{]- Imam-bn-Xo-cp-p-thm, Ahsb Xs k-ev]Zzmcm hopw c-n-ep-ap I- sNp-Ipbw Xm sN-s {]Xy- - s-Sp- p-Ibpw {]Xy- - am--s in- Isf \m\mB I--fpsS ^ew A\p-`-hn-p--Xn-\p-thn hnhn-[cq-]--fn ]cn-h-\-s-Spn Cu hnNn-{Xamb PKtbm-\nIfn P-sa-Spp hn`n--cq-]--fn {]Xy-- sns\ krjvSn-p-Ibpw sNp-p. AXp-t]mse kXzmZn Sp-Ibpw Fhn-sS-bm-bn-cp-mepw {XnKp-W--fm bp-am{XnKp-W--fp-tSbpw Ah-bn\n- p--hn-n-p hkvXpbn- cn-p-Ibpw sNp- p. IvJ-fpsS Pohn-Itfm-Sp-Iq-Sn-bp Ah-bpsS Im-\p-krX-amb kw_tbpw bYm-tbmKyw m]n-p-sIm-n- kw_w Pohm-m-hns kzcq]w F-s\-bp--Xmcn-p-p. C{]-Imcw bmsXm-cp- X\n-sb-Xs Cu Ipp F tNmZy-n\p adp-]Sn ]d-bp-p. kq-P-K-ns Fm-hy-h-Ifpw \Sn CXn-s8. AMvKp-jvT-amt{Xm chn-Xp-ey-cq]x ta `cWw \S-p-pthm Atlw k-i-n-am-\mb kwI-ev]mlw Imc-ka-\zntXm bx. ]c-{_--]-c-ta- iz-c-\m-Ip-p.

5. b kz`mhw ]NXn hniz-tbm\nx ]mNymw khm ]cn-Wm-a-tbZv bx kh-ta-X Zv hniz-a-[n-X n-jvT-tXytIm KpWmw khm hn\n-tbm-P-tbZv bx.

IrX-ky-X-sskyh k tNm]-t`m-m. k hniz-c q-]-k v{XnKp-W-kv{Xn-hm {]mWm-[n]x kwN-cXn kzI-`nx.

6. XZv thZ-Kp-tlym-]-\n-jp KpVw XZv {_m thZtX {_-tbm\nw tb ]q-tZhm Ej-b XZzn-Zp kvtX Xbm AarXm ssh _`p-hpx.

_ptKp-tW-\m- -Kp-tW\ ssNh cm{K-amt{Xm Bly-]tcm]n ZrjvSx.


a\p-jy-lr-Zbw AwKp-jT- ns Af-hn IW-m-v s-Sp-Ibpw B lrZ-b-ns Pohm-mhp hkn-pIbpw sNp-p. AXn-\m AXns\ AwKpjvTam{Xw (Aw-

160

I Kp-jvT-ns Af-thm-Sp-Iq-Sn-b-Xv) Fp ]d-bp-p.

km[n-p-pthm A{Xbpw Pohm-mhp XS-bp-n-. tNXAXns hmkvX-hn-I-kz- cq]w kqcy-t\-tmse {]Im-i-abw \m-kq-va -hk vXp-p PU- q-e- tZ-i-tm-Sp-IqSn (hn- m-\-abw) BIp-p. AXns\ Am-\-cq-]-am-Ip _-s-Sp-hm km[y-a-. AXn-kq-va-am-sW-n-cn-nepw A-Imcw kv]in-p--tX-bn-. AXv k-ev]-mepw q-e-hkvXp-fn k{X hym]vX-a m-b n-c n- p-h m Al-m-c-mepw bp-am- -s- n- cn-p-p. AXn- \m k- km[n-p-p. CtX `mh-s-Xs {Kln-n-p-Xn-\pev]cq-]-am-Ip _pn-bpsS KpW-m Al-bpw aa- thn Ah-km-\-n C{]-Imcw ]d-bp-p. CXv C{Xbpw Xbpw kw_--am-bn-cn-p--Xp-Im-cWw kqNn-ap-\-t]mse kqva-am-sW-n-cn-nepw A\-`m-h-m bp-am-bnAXyw kqva m-I m-c -tm-S p- I q-S n- b Xpw ]c-a m- m- cn-p--Xn AXm-bXv Ako-a-am-IpXn ka-am-Iphn\np `n-hp-am-Ip-p. Pohmmhns XXzs Adn- p. AXv PU-P-K-n Fpw \nd-n-cn-p-p. n-p m\n-Ifmb ]pcp-j-m KpW--fm bp10. ss\h kv{Xo \ ]pam-t\jp ss]hmbw amb Pohm-m-hns kzcq-]s Cs\ Xs In-cn\]pw-k -Ix. p-p. Bm-hns kzqcq]w hmkvX- hn AXyw bZv b-co-c-am-Zt tX\ tX\ k bqPy-tX. kqv a-am-Ip-p. AXn-kq-va--fmb PU-h-kvXp- AXns Xpe-\-n qe--fm-bn-cn-p-p. AXns Pohm-mhv hmkvX-h-n kv{Xobp-a-, ]pcp-j-\p-a-. kqva-X-Xzs bmsXmcp PU-h-kvXp--fp-tSbpw Af-hn- \]pw- k-I-hp-a-. AXv Hcp ico-cn {]th-in-p-tm \m Af--s-Sp-hm km[y-a-. AXns eyw a\-n- AXp-ambn kwbp--sv As\-Xs Bbn-o-cp-p. em-p- -Xn-\p- thn am{Xw AXns\ kw_-- h-kXp-hns Cv kv{Xobm-bn-cn-p Pohm-mhv ASp P-n v BIm- c- tm-Sp- IqSn hnti- jn-n-p- p. lrZ-b- tZ-ip hkn- ]pcp-j- \m-Ip-p. bmsXmv ]pcp-j-\m-bn-cn-p-pthm AXv p--Xp-Im- cWw AXns\ AwKp- jvT-am- {X-]- cn-am-W-sap ]d- kv{Xobmbpw `hn-p-p. kv{Xo]p- cp- j-\-]pw-k-ImZnt`Z bp-Ibpw _pn-Kp-W-n-sbpw AXp-t]mse B- Kp-W- ico-cs kzoI-cn-Xn-\p-ta Dm-Ip--Xm-Ipp Fp n-sbpw kw_- - n\npw AXns\ kqNn- ap- \-bpsS `mhw. Pohm-mhv k-t`-Z-iq-\y-am-Ip-p. Fm D]m-[n- IBIm-c- tm-Sp-Iq-SnbsXp ]d-bp-Ibpw sNp-p. _pn fn \npw cln-Xam-Ip-p. apX-em-b-hsb kqNn-ap-\tbm-Sp-]an-p-p. CXp-sIm- p11. kwI-ev]-\-kv]i-\-Zr-jvSn-tam-ssl Xs Pohm-m-hns\ ChnsS kqNn-ap-\bvp kZr-i-ambn {Kmkmw-_phrjvSym Nm-hn-hr-zn-P ]d- n-cn-p- p. kw_w ]q-a-{-n bmsXmcp Pohm-m-hns kzcq- ]s kqNn- ap- \bvp kZriw kqva- sap ]d-ncn-p-pthm AXns\ hopw kv]jvS-am-pp

Im-\pKm-\ y-\ p-{I-taW tZlo mt\jp cq]m-W y-` n-k w-{]-]-Zy-tX.

k-e]w, kv]i-\w, ZrjvSn, tamlw, t`mP-\w, Pe-]mv \w, hrjvSn Ch-sb-mw-sImp kPo-h-amb ico-c-ns hrnbpw Phpw Dm-Ip-p. kv{Xo ]pcp-j-m-cpsS ]c`mtKm Pohx k hntbx k kv]-c-tam-l]q-I-amb kev]w, kv]i-\w, hoWw Nm\-ymb Iev]-tX. Ch hgn-bm-bp kl-hmkw Dm-bn--gn-m Pohm]q-a-{-n Pohm-m-hns kzcq]w kqNn-ap- mhv K`-n hcpp. FmWv CXn `mhw. ]noSv \bvpkZriw kqva-sap ]d-n-cn-p-p. AXp amXm- hns t`mP- \w- sImpw Pe- ]m-\w-sImpw Dm- Ip {Kln-p--Xn {`aw kw`-hn-p-hm km[y-X-bp-v. AXn- t]mj-Imw-i- hgn-bmbn AXns hfbpw P\-\hpw \m \-Xp-t]mse {Kln-p--Xn\v hopw C{]-Imcw ]d- \S-p-p. cm-as Bibw (`m-hw) `n-`n--tbm-\n-Ibp-p. [m\y-a-Wn-bpsS ap\sb \apv Hcp \qd-I-j-W- fn Pohs D-nbpw hfbpw `n-`n--{]-Im-c-fm-mw. ]ns Ah-bn\npw Hsc- -sa- S-nv AXns\ fn-em-Ipp Fm-Wv. Nne tbm\n-I-fn-em-Is Ba-ap-hopw \qdm-bnv Ij-Wn-mw. Ah-bn Hcp Ij- W-n\v bn\n-s-- t]mse k-ev]- am- {X- bns Pohn-I-fpsS F{X-am{Xw kqva-am-Ip-hm Ign-bptam AXm-bXv [m\y- t]mjWw \S- p-sIm- n-cn-p-p. Nne tbm\n- I-fn ]na-Wn-bpsS ap\sb ]Xn-\m-bn-c-amn Ij-Wn-m AXn bpsS ap-bn\n-s--t]mse Bk-n-tbm-Sp-I q-S nb Hcp `mK-n\v F{X-am{Xw kqva-am-Ip-hm km[n-ptam kv]i-\w- sImp kw`-hn-p-p. Nne tbm\n- I-fn ayAXn\p kam-\-amWv Pohm-m-hns kzcq]w Fp a\- apX- em-b- h-bn- se-tmse Bk-n-tbm-Sp-Iq-Snb t\mwn-em--Ww. Cu hnh-cWw AXns kqva-Xsb ey- sIm-p-Xs kw`-hn-p-p. ap Nne tbm\n-I-fn a\pam-p--Xn-\p-th-n-am-{X- am-Wv. hmkvX- h-n tNX-\bp- jy-cnepw arK--fn-epw-t]mse A- `-Ww sImpw PesSbpw kqva-hkvXp--fp-sSbpw kzcq]w PU-q-e-h- ]m-\w-sImpw kw`-hn-p-p. Nne tbm\n-I-fn hr-ekvXp- -fpsS D]-a-bm a\-n-em- p-hm km[y-a-. Fp- Xm-ZnIsftmse hrjvSn-bp-m-Ip am{X-bn kw`-hn-psIm- s- m [m\y- a-Wn-bpsS ap\-bpsS ]Xn-\m-bn-c-n p. C{]-Imcw \m\m-{]-Im-c--fn kPoh ico-c--fpsS Hcp `mK-n\v BIm-i-n F{X-tZ-i-sf XS-bp-hm kwc-- Whpw XpjvSn-]p-jSn-cq-]-hr-nbpw Phpw Dmv

9. hmem-{K-i-X-`m-Kky iX[m Iev]n-Xky N

161

I Ip-p. Pohm-mhv Xs I--\p-k-c-W-ambn Ah-

n-cn-p-Ibpw sNp-pthm bmsXm-cp--\v BZn-bp-a-- hpbpsS ^e-sf A\p-`-hn- p--Xn-\p-thn C{]-Imcw hn`n- an-m-Xn-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXmv Dev]-n, hn\m--fmb temI--fnqSn Ka-\w-sN-bvXp-sImv Hn- iw, hrn-bw apX- emb hnIm-c--fm kYm iq\y\p-tijw Hs {Ia-n \m\m-i-co-c-sf XpS- \m-bn-cn- p- pthm kZm GI- c-k-\m-bn- cn- p- pthm bmsXmcp- Fm temI--tfbpw krjvSn- nv hnhn-[-cq-]bmbn kzoI-cn-p-sIm-n-cn-p-p. fn {]Xy--s-Sp-Ibpw Cu temIs apgp-h Fm-`mkw_w CXns \m\m-tbm-\n-IfnqSn XpS-bmK- p- \npw hebw sNbvXn- cn-p-Ibpw sNp-pthm GIbp Ka-\m-K-a\w Fp-sImp kw`-hn-pp? CXn am-{X\pw km-[m-c\pw k-i-n-am\pw Fm- n- s\bpw s\n hnh-cn-pp `cn-p--h\pw kt-iz-c-\p-amb B ]c-{_ ]pcp-tjm12. qem\n kqvamWn _lq\n ssNh -as\ Adn-p-sImv Cu Pohm- mhv Fs-t-bpv ambn Fm _-\--fn\npw XnIpw tamN\w {]m]ncq]mWn tZlo kzKp-ssWhr-tWm-Xn. p-p. {Inbm-Kp-ssW-cm--Kp-ssW tXjmw

kwtbm-K-tl-Xp-c-]tcm]n ZrjvSx.
Pohm- mhp Xm sN- s I- - fpsS kwkvmc--fmepw _pn, a\-,v C{n-b- CXp-t]mse ]-`qX- Fn-h-bpsS kapZmb cq]-am-Ip ico-c-ns [-- fmepw bp-am-bn- cn-p-- Xp-Im-cWw Al-, aaX apX-emb KpW-p hio`qX-ambn At\-I-a-t\Iw icoc-sf {]m]n-p-p. AXm-bXv ico-c-ns [--fn Al-bpw aa-Xbpw `mhn-nv XZv cq]-am-bn-cn-p \m\m {]Im-c--fn-ep-ap qehpw kqva-hp-amb cq]sf kzoI-cn-p-p. kzw Im-\p-kr-X-ambn `n-`n--tbm\n-I-fn Pw kzoI-cn-p-p. Fm C{]-Imcw P-saSp-p--Xn CXv kzX-{-m-cm-bn-cn-pn. AXn-\m k-e]hpw I-fpw A\p- k-cnv AXmXp tbm\nIfn v CXns\ _n- n- p- Xp amscm BIp- p. Atlw ap]d ]c-ta-iz-c-\m-Ip-p, XXz-m-\n-I Zin-p-Xpw At-l-s- -s-bm-Wv. Ah Cu cl-ky-sf hfsc \mbn {Kln-n-cn-p-p. ChnsS I--fpsS kwkvmc-\maw {Inbm-KpWw Fm-Ip-p. Fm XXz--fp-tSbpw kap-Zmb cq]-am-Ip icocs ImWp-I, {ihn-pI apXemb in-I-fpsS \maw B-KpWw Fm-Ip-p. ChbpsS kw_-- m Pohm-m-hn hp- `-hn-p Al, aa-X, Bkn apX-em-b-h-bpsS \maw kzKpWw Fpam-Ip-p. kw_w A\m-Zn-Im-ew-ap-X \ne-\n-p-h-cp Cu P\\-a-c-W-cq-]-am-Ip _-n\npw tamN\w {]m]n-p-Xn-\p D]mbw FmWv? CXns\ hnh-cn-p-p.

kw_w C\n D]-kw-lm-c-ambn apI-fn ]d-n-p Imcy- sf Hp-IqSn hy-am-n- smp ]c- am {]m]vXnp D]m-bs hnh-cn-p-p.

14. `mh-{Km-lya\oUmJyw `mhm-`m-h-Icw inhw. Iem-k-Icw tZhw tb hnZpkvtX Plp-k vX -\ pw.


B ]c-{_ ]c-ta-iz-c B{i-bc-ln-X AXm-bXv ico-cc-ln-X BIp-p. AXp-t]mse PK-ns Dnbpw kwlm- chpw \S-p--h\pw ]Xn-\mdp Ie-I- tfbpw krjvSn-- h- \p-am-Ip- p. C- s\-sbm- s-bm-sW- nepw IeymW-kz-cq-]\pw B\-a-b-\p-amb B ]c-ta-iz-cs\ {i, `n, t{]a-`mhw Ch-bm {Kln-p-hm Ign-bp-p. bmsXmcp a\p-jy ]c-a-tZ-h-\mb B ]c-ta-iz-cs\ Adnbp- pthm Ah ico-c-tm-Sp Xs _s Fstbvp-ambn Dt]- n- p-p. AXm-bXv Cu kwkmc-N- {I-n\npw Fs-t-bp- ambn tamNn--s-Sp-p. v Cu clkyw a\-n-emn a\p-jy Ign-bp-Xpw thKn ]ca klr-Z-b\pw ]c-a-Z-bm-ephpw ]c-a-t{]-anbpw k-i-n-am\pw km-[m-c\pw kt-iz-c-\p-amb B ]cam-m-hns\ Adn-bp-n-X\pw {]m]n-p--Xn\pw hy{K-cmbn {i-tbmSpw `n-`m-h-tmSpw At-lns Bcm-[-\bn hym]r-X-cm-bn-cn--Ww.

jjvTm- ymbw
1. kz`m-h-tatI Ihtbm hZn Imew XYmt\y ]cn-ap-ly-am\mx tZh-sskyj alnam Xp temtI tbt\Zw {`maytX {_-N-{Iw.
Cu PK-ns ImcWw kzm`m-hn-I-am-bXm-sWv F{Xtbm Bfp-I ]d-n-cn-p-p. ]Zm--fn bmsXmcp kzm`m-hn-Iamb in-bp-m-bn-cn-p-p. Anbn Cu PK-ns Imc-W-am-Ip-p. ap-Nn-e ]d-bp-Xv Ime-amWv Cu PK-nsd Imc-W-am- Ip- -sX-m-Wv. FpsIm-s- m Hmtcmtcm Ime--fnepw hkvXp-K-X-amb

13. A\m-Zy-\w Ien-eky-at[y hnizky {kjv Sm-c-a-t\-I-c q]w hniz-sskyIw ]cn-th-jvS n-Xmcw mXzm tZhw apNytX k-]m-ssi.
]q-a-{- n bmsXm- cp-s\ Pohm-m- hns \m\mtbm-\n-I-tfmSpw kw_-- s-Sp-p--h-\mbn ]d-n-cn-ppthm bmsXm-cp- A-cym-an-cq-]-n a\p-jy-cpsS lrZ-bcq-]am-Ip Kpl-bn nXn-sN-p-Ibpw AXpt]mse \ncm-Im- c-cq-]-tm-Sp-IqSnb temIw apgp-h hym]n-

162

I in {]I-S-am-bn-sm-n-cn-p-p. Fm sshm-\nI {`a--fn AI-s-n-cn-pp. AXn-\m Chv Cu PK-ns hmkvX-hn-I-amb ImcWw Adn-bp-hm Ign-bpn-. hmkvX-h-n CXv ]c-a-tZ-h\pw k-i-n-am-\pamb ]c-ta-iz-cs aln-a-X- s-bm-Ip-p. PK-ns hnNn{X-amb cN\ Ipw Nnnpw Ign-m At-l-ns alXzw {]I-S-am-Ipw. Atlw Imepw kz`m-hmZnIfmb Fm Imc-W-pw A[n-]-Xn-bm-Wv. Atlw hgnbmbn Cu kwkm-c-N{Iw Id--s-Sp-Ibpw sNp-p. Cu clkyw a\-n-emn Cu N{I-n\npw tamN\w t\Sp--Xn-\p-thn At-ls icWw {]m]n--Ww.

hmbp, BImiw Cu Fp {]Ir-Xn-t`-Z- Ch-sb-mn\pw ]pdta Al-, aa-X, Bkn apX-embn B kw_-n-I-fmb kqva KpW--tfm-Sp-IqSn Pohm-mhns\ _-s-Sp-n-bnv Cu PK-ns\ krjvSnp Fp a\-n-em--Ww. Cu cp h-\-I-fp-sSbpw Xmcyw Hp-X- s- bm-Ip-p.

kw_w Cu cl-ky-sf a\-n-em-n-bnv km[-I Fp-sN-Ww Fp ]d-bp-p.

bmsXmcp I-tbmKn kXzw, cP- ,v Xav Fo KpW-fm hy]vX-amb Xs hw, B{i-aw, ]cn-X-nXn Ch-b-\p- Iq-e-ambn I-hy-I-sf Bcw-`n-nv Ahv bmsXmcp PKnb-mhpw PK-Zm-[m-chpw Bb ]c-tatbbpw Xs Fm-hn-[-n- ep- ap Al- , aa-X, Bkn iz-c-\m ]q-amb Cu PKv Ftmgpw Fm AhapX-emb `mh--tfbpw B ]c-{_ ]c-ta-iz-c-\nt# -I-fnepw hym]-X-am-bn-c-p-pthm bmsXm-cp- Imekan-mepw B ka-W-m B I--tfm-Sp-Iqn-sbpw alm-Im-e-\m-bn-cn-p-pthm AXm-bXv bmsXmSn-bp km[-Is kw_w Ah-ti-jn-p-n-m--Xpcp- m\-kz-c q-] \pw Nn- -b \pw ]c-a m- mhpw Im-cWw Ah Ah\p ^ew \Ip-n-. C{]-Imcw Ahkplrpw kakvX Znhy-Kp-W--fm \nXy-k-\pw bpsS A`mhw Dm-Ip--Xn\p ap]mbn sN-s-n-p Bbn-cn-p-p-hthm Fm KpW-fpw bmsXm-cp-s kn-X- -fmb I-kw-km-c- -fpsS Dq-e-\miw kw`v kzcq-]-`q-Xhpw m\-hp-am-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp-X- X hn-p-p. C{]-Imcw I--fpsS \miw kw`-hn-p--XpkakvX {_m-WU-tbpw \m-b-dn-n-cn-p-pthm v Im-cWw Ah AXn-thKw ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-p. At-l-ms \S--s-Sp Cu PKNv N{Iw \nbFp-sIm-s- m hmkvX-h-n Cu Pohm-mhv PUa-]q-Iam-bn- s Nen-p-sIm-n-cn-p-p. Atlw X-Xz-k-ap-Zm-b--fn \npw k-Ym-`n-hpw AXp-t]mse ]rYzn, Pew, tXP-v, hmbp, BImiw Fo ]-a-lm-`qAkm-[m-c-W-hp-a-Ip-p. Ah-tbm-Sp-Iq-Sn-bp CXns X-- fp- sS-ta `cWw \S-n-smv Chsb Xmm-- fpsS _w Al-, aa-X, apX-em-bh aqe-ap-m-bn-p--Xm-W.v Imcy- {]hn- p--Xn\p in-{]-Zm\w sNbvXp kzm`m-hn-I-am-bn-p- -X-. {]hn-n-p-sIm-n-cn-p-p. At-l-ns in-tbmSp-Iq-Sn-bmsX Chbvv Hpw sNp-hm km[n-p-n- kw_w I-tbm-Ks hn-nv C\n D]m-k-\m-cq. Cu clkyw a\-n-em-n-bnv a\p-jy k-i-n-am- ]-amb cm-as km[-\sb hn-p-p. \mb B ]c- ta-iz- cs\ D]-cyp--amb `mh-tm-Sp- IqSn Nnn5. BZnx k kwtbm-K-\n-an--tlXpx - Ww.

2. tb\m-hrXw \nXy-anZw ln khw x Ime-Imtem KpWo-k-hnZyx tXt\-inXw I hnhtX l ]rYz]vtX tPm\neJm\n Nnyw.

4. Bc`y ImWn KpWm-\zn-Xm\n `mhmw km hn\n-tbm-P-tbZv bx tXjm-a-`mth IrX-I-\mix I-tb bmXn kX-XztXm\yx.

kakvX PK-n-sbpw BZn-Im-c-W\pw k-i-nam-\p-amb B ]c- ta- iz- c {XnImepw kYm AXo]c-ta- iz-cXs Xs in`qX- amb aqe- {]-Ir- Xn-bm X-\m-Ip-p. At-l-n Ime-n-t-Xmb bmsXmcp t`Z]-qe alm-`q-Xn-I-fpsS cN-\m-Iw \n-ln-nv fpw C. `qX-Im-ehpw `mhn-Im-ehpw At-l-ns Ahsb \nco- np ]noSp PU-X -X z- -tfm- S p-I qSn ZrjvSn-bn h-am- \-Imew Xs- bm-Ip-p. Atlw ]XntNX\mX-Xzs kwbp--am-n-bnv \m\m-cq-]-fn \mdp Ie-I-fn\npw cln-X -\m-b npw temI-tmSp A\p-`-h-tbm-Ky-amb hnNn{X {]]s krjvSnp. AXm- kYm kw_-- c-ln-X-\m-bn-cp-npw {]Ir-Xn-tbm-Sp-IqSn bXv Ahn-Zy. ]pWyhpw ]m]hpw IqSnb knX-I Pohs\ kwtbm-Pn-n-p Imc-W-n-sbpw Imc-W-\mkwkvm-cw, kXzw cPv Xav Fo aqp KpW-. Ip- p. Cmcyw Cu cl-kys Adn-n-cn-p Imew, a\-v, _pn, Almcw, ]rYzn, Pew, tXPv, m\nIfmb alm-m-hgn ImW-s-Sp-p. B ]c-ta-

3. XXvI IrXzm hn\n-hy `qb kvXzky Xtz\ ktaXy tbmKw FtI\ Zzm`ymw {Xn`n-cjvS-`nhm Imte\ ssNhm--Kp-ssW kqvssax.

]c-kv{Xo-Imem ZItem]n ZrjvSx Xw hniz-cq]w `h-`q-X-aoUyw tZhw kzNn--kY ap]mky ]qw.

163

I iz-c Xs GI-am-{X-kvXp-Xnv tbmKy-\m-Ip-p. Atls At\z-jnp ap Zqscsbpw t]mtI-. Bh-iyan-. Atlw \psS lrZ-bns nXn-sN-pp. Cmcyw ZrV-ambn hniz-kn-nv Fm {]Im-c--fn-epap cq]w [cn-p--h-h\pw PK-ns cq]-n {]I-Sam-bn-p--h\pw km[mc\pw k-i-n-am\pw ]c-a-tZh\pw Bb ]c-ta-iz-cs D]m-k\ \Sn At-ls {]m]n- -Ww. kw_w C\n m\-tbm-K-cq- ]-amb aqm-as km[\sb hnh-cn- p-p.

mt{ijvT-\mbn amcpw C. Atlw Xs Cu PKns k-t{i-jT- amb Imc-W-\m- Ip-p. Atlw kv cq-] -tm-S p-I q-S n-b -h -\m-bn-cp- npw Fm- n\npw kYm thdn-p-\np-p.

8. \ Xky Imcyw IcWw N hnZytX \ Xam`y[nI Zriy-tX. ]cmky inhn-hn-ss[h {ipbtX kzm`m-hn-Io-m-\-_-e-{Inbm N.
Pohn-I-sf-tmse B ]c-{_ ]c-am-m-hn\v Imcy-Imc-W- ico-chpw C{nbfpw C AXm-bXv Atl-n tZl-ntdbpw C{n-b-fp-tSbpw t`Z- C. Atlw C{n-b- IqSm-sX-Xs Fm C{n-b-fnepw {]h\w \S-p-p. At-l-t-m hen-b-h\mbpw kam-\-\mbpw amcpw ImW-s-Sp-n-. hmkvX-hn At-l-n\npw `n- ambn bmsXmpw Xsbn-. B ]c-ta-iz-cs m\w, _ew, {Inbm-cq-]-kz-cq-]`q-X-amb Znhyin Ch \m\m-{]-Im-c--fn tI-s-Spp.

6. k hr-Im-em-Ir-Xn`nx ]tcmt\ym bkvamXv {]]x ]cn-htXbw [mhlw ]m]-\pZw `tKiw mXzm---a-arXw hniz-[m-aw.
bmsXm-cp-s ANny in-bpsS {]`m-h-m Cu {]]cq-]-am-Ip kwkmcw \nc- cw Id-n-sm-ncn-p-pthm B ]c-am-mhv Cu kwkm-c-am-Ip hrw, Imew, BIrXn Ch-bsmw AXo-X\pw `n\pw BIpv p. AXm-bXv Atlw {]]-- tmSp kYm kw_-c-ln-X\pw Ime-t-tmepw {Kkn-p--h\pw AXp-t]mse BIm-c -c-ln-X\pw BIp-p. Fn- cp-mepw Atlw [s hfp--h\pw ]m]s \in-n-p--h\pw Fm sFiz-cy--fp-tSbpw A[n-]Xnbpw ka-kX-P-K-nv tbpw B[m-c- hp-am-Ip-p. Cu kq-amb hnizw Atl-s- s B{i- bn-n-cn- p-p. At-l-nsd kbm Xs Dd-p-\n-evp-p. B-cym-an-bmbn Atlw \psS lrZbfnepw Dv. C{]-Imcw At-ls Adn nv m\- t bm- K n- I A ar- X - k z- c q- ] - \ mb B ]ctaizcs\ {]m]n-p-p.

9. \ Xky InXv ]Xn-ckvXn temtI \ tNinXm ss\h N Xky enMvKw kIm-cWw Ic-Wm-[n]m[nt]m \ Nmky In--\nXm \ Nm[n-]x.

PK-n ]c-am-m-hns kzman-bm-bnv Bcpw C. Fmw At-l-ns Zmk-mcpw tkh-I- mcpw BIp- p. At-l-ns A[n-Im-cn-bmbpw At-l-ns ta `cWw \S-p--h-\mbpw Bcp-an-. Fmw At-lns Bbpw t{]c-Wbpw A\p-k-cn-p-sImv Atl- ns \nb-{-W- n Ign-b p-p. At-l- n\v kw_w BZys Aym- b-X-n bmsXm- cp--cpsS bmsXmcp Nn-hn-ti-j-fpw C; Fp-sIm-s-m h\w hn- cp-pthm Ah [ym\w hgn-bmbn ]c-am-m- Atlw k{X ]cn-]q-\m-Ip-p. \ncm-Im-c\pw AXphns\ {]Xy-- am-nb alm-m- Fp ]d-b-s-Sp-p. t]mse ]c-a-Im-c-W-\pw, Imc-W--fpsS Imc-W-hpw, Fm Ax-I-c-W--fp-tSbpw C{n-b--fp-tSbpw A[n-jTm-\-tZv 7. Xao-iz-cmWmw ]caw atl-izcw h-X-bp-sSbpw A[n-]-Xnbpw `c-Wm-[n-Im-cnbpw BIp-p. Cu ]c-{_ ]c-ta-iz-c\v bmsXmcp P\-I-\p-an-. Ctlw Xw tZh-Xm\mw ]caw N ssZh-Xw. AP-mhpw k\mX\pw BIp-p. ]Xnw ]Xn\mw ]caw ]c-kvXmZv

hnZma tZhw `pht\iao-Uyw.


B ]c-{_ ]pcptjm-a Fm Cuizc- m-cp-sSbpw temI-]m-e-I-m-cp-sSbpw alm-\mb `c-Wm-[n-Im-cn-bm-Ip-p. AXm- bXv Ah- scmw At-l-n- - [o- \- cm-bnv {]]-s `cn-p-sIm-n-cn-p- p. Atlw Fm tZh- X-I-fp- tSbpw ]cam-cm-[y-\mIpp. Fm ]Xn-Ifp-tSbpw c- Im-cp-sSbpw ]c-a-]Xnbpw AXp-t]mse Fm {_m-WvU--fp-tSbpw kzmanbpw BIp-p. kvXpXn--s-Sp- hm tbmKy\pw {]Imi-kz-cq-]\pw ]c-a-tZ-h-\p-amb B ]c-am-m-hns\ \sfmw Fm-n-ep-ap-]-cn-bmbn Adn-bp-p. At-l-t-

10. bkvXp-\m` Ch Xp`nx {][m-\ssPx kz`mh tXm tZh GIx kzmam-hr-tWm-Xv. kt\m Z[m-Zv{_-m-]y-bw.
F{]-Imcw Nnen Xm {]I-S-am--s Xp-Pm-e- fm kzbw BOm-Zn-X-am-bn-cn- p- p-hthm AtX- {]- Imcw GI-tZ-h\mb ]c-a-]p-cp-j-]-c-ta-iz-c Xs kzcq-]-`q-X-amb, apJyhpw Znhyhpw Bb, ANn-y-i-n-bm Dev]-amb A\---fmb Imcy--fnqSn kzm`m-hn-I-am-bns kzbw BOm-Zn-X -am-n-sh-p-sIm-n-cn-p-p. Xm- c- W- m temI-Po- hn-Iv At- l- s Zin- p-

164

I hm km[n-p-n-. k-i-n-am\pw km-[m-c-amb B


]c-am-mhv \t-sbmw AJn- en-tbpw ]c-am-{i-b-`qX-amb Xs ]c-{_--kz-cq-]n {]Xn-jvTn--s. -

11. GtIm tZhx k-`q-tXjp KqVx k-h ym]o kh-`q-Xm--c m- m. Im-[ yx kh-`q-Xm-[ n-hmkx kmo tNXm tIhtem \nKp-W-.
GI-\mb B ]c-a-tZh ]c-ta-iz-c Pohn-I-fpsS lrZb-cq-]-am-Ip Kpl-I-fn Hfn- p-hkn-p-p. Atlw k-hym-]nbpw Fm PohnIfptSbpw A-cym-an-bmb ]cam-mhpw BIp-p. Atlw Xs Fm I--fptSbpw A[n-jTm-Xmhpw Ahbvv Im-\p-kr-X--fmb v ^e-sf \Ip--h\pw kakvX Pohn-I-fpsS \nhm-km-\hpw B{i-bhpw BIp-p. AXp-t]mse Atlw Xs Fm-n- sbpw kmnbpw ip`m-ip-`-I-sf Ip-sIm-n-cn-p--h\pw ]c-a-tN-X-\m-kz-cq-]\pw AJne-n\pw ssNX-\ys {]Zm\w sNp--h\pw kYm hnip-\pw AXm-bXv \nw-K\pw {]mIr-Xn-I-K-W-U-Xo-X-\p-am-Ip-p.

Cu hnNn-{X-amb PK-ns\ krjvSn-nv Fm Poh-k-apZmbpw thn Ah- bpsS Im- \p-kr- X- - fmb ^et`m- K- hy- h-- I \S- n- sm- n- cn- p- pthm At- ls {]m]n- p- - Xn\v cp km[- \-I Dv Hv m\- tbmKw; cv I-tbm-Kw. `n cnepw A\p-kyq-X-am-Ip-p. Cm-c-W-m Ahsb {]tXyIw {]tXyIw hn-phm km[y-a-. B m\-tbm-Khpw I-tbm-Khpw hgnbmbn {]m]n--s-Sp-hm tbmKy-\mb AJn-e-Im-c-W-kz-cq]-\mb ]c-a-tZh ]c-ta-iz-cs\ Adn-nv a\p-jy Fm _- \ --f n\npw kYm ap-c m-bn- o-c p- p. bmsXm-cp- At-ls Adn-bp-pthm {]m]n-ppthm Ah Hcn-epw bmsXmcp Imc-W-h-imepw P\-\a-c-W_--\--fn ]Xn-p-n-. AXn-\m a\p-jyv k-i-n-am\pw km-[m-c-hp-amb B ]c-am-m-hns\ {]m]n-p--Xn\v X-fpsS tbmKy-Xbpw cpNnbpw A\p-kcnv m\-tbm-Ktam I-tbm-Ktam GsX-nepw Hcp km[-\-bn Xmev]-cy-]qw hym]r-X- cm-bn-cn--Ww.

12. GtIm hio \njv{In-bmWmw _lp \m taIw _oPw _lp[m b Itcm-Xn. Xam-w tb\p]-iyn [ocm kvtXjmw kJw imizXw t\X-tc-jmw.
bmsXmv hnip--tN-X-\m-kz-cq-]-amb ]a-tc-iz-cs Awiw Bb-Xp-Im-cWw hmkvX-h-n \njv{In-b-am-cn-bnp-pthm A- s\-bp A\- - - fmb Pohm-m- - fpsS bmsXm-cp- \nb-mhpw I-^-e-sf \Ip--h-\pam-bn-cn-p-pthm bmsXm-cp- GI-{]-Ir-Xn-cq-]-a mb _oPs At\Iw {]Im-c--fn krjvSn-nv Cu hnNn{X-P-K-ns cq]-n Bn- opthm lrZ-bnX-\mb B ]c-a-i-n-am-\mb ]c-ta-iz-c\ bmsXmcp [oc-]pcp-j \nc-cw Zin-p-sIm-n-cn-p-pthm \nc-cw At- l- n X- b- ambn hkn- p-pthm Ahv Fpw \ne-\np ]c-am-\w {]m]vX-am- Ip-p. ap--hv AXm-bXv bmsXm-cp- C{]-Imcw At-ls \nc-cw Nnn-m-Xn-cn-p-pthm Ahv B ]c-am-\w e`y-amIp-n. Ah AXn\npw hn-X-cmbn hkn-p-p.

14. \ X{X kqtcym `mXn \ N{-Xm-cIw t\am-hn-ZyptXm `mn ItXmba-nx. Xtah `m-a-\p-`mXn khw Xky-`mkm kh-anZw hn`m-Xn.
]c-am-\ kzcq-]-\-\mb B ]c-ta-iz-cs kao-]w Cu kqcy\v Xs {]Imiw ]c-p-hm Ign-bp-n-. kqtcymZ-b-n anm-an-\p-ns {]Imiw e]vX- am-bn-tm-Ip-Xp- t]mse kqcys tXPpw AhnsS ep]vX-am-bn- cn-p- p. N{, \-{X-, CSn-an- Chbvpw AhnsS ChbpsS {]Imiw {]k-cn-n-p-hm Ign-bp-n-. ]ns Cu temI-nse An-bpsS Imcyw Fn\p ]d-bpp? FpsIm-s-m Cu temI- {]Im-in-p Fm-X-Xzfpw ]ca {]Im-i-kz-cq-]-\mb ]c-{_ ]c-am-m-hns {]Im-i-i- n-bpsS GtXm Aev]mw-is {]m]n- np {]Imin-p-sIm-n-cn-p-p. ]ns Ahbvv X-fpsS {]Im-iIs kao]w Fs\ {]Im-in-p-hm Ignbpw? AXn\m Cu kq-amb PKv PK-Zm-m-hmb B ]pcptjm--as {]Im-i- n\npw {]Im-in- p-sIm- n-cnpp Fp-Xs a\-n-em--Ww.

Cu temI-n {]Im-i-kz-cq-]-\mb ]c-{_--]-c-ta-izc k{X ]cn-]q-\m-bn-cn-p-p. Atlw Pe-n nXn-sN-p-p. An-bm-bn-cn-p-p. ioXf kz`m-h-tm\nXy-tN-X-\-tbm-Sp-Iq-Sn-bXpw k-i-n-am\pw kmSp- Iq-Snb Pe-n DjvW-kz-`m-h-tm-Sp-Iq- Snb An-bpsS [m-c-hp-amb ]c-am-mhv X\n-tb-Xs hf-sc-b-[nIw \nXy`mhw km[m-cW ZrjvSnp a\-n-em-p-hm Ign-bp-ntN-X-\-tbm-Sp-Iq-Snb Pohm-m--fpsS I ^em-\p-`-h-. Fp-sIm-s-m cn-sbpw kz`m-h ]cfpsS hn[m\w \S- n-sm-n-cn-p-pthm bmsXm-cp-

13. \ntXym \nXym\mw tNX-\-t-X-\m-\m tatIm _lp\mw tbm hnZ-[mXn Imam XXv ImcWw kmwJy-tbm-Km[n Kayw mXzm tZhw apNytX kh-]m-ssix.

15. GtIm lwtkm `ph-\-kymky at[y k Ghmnx kente kw\n-hnjvSx Xtah hnZn-XzmXn arXyp-taXn \m\yx ]m hnZytXb\m-b.

165

I kv]cw hn`n---fm-Wv. Fn-cp-mepw AXns clkys {Kln-n-p sshm-\n-I-mv CXv {]Xy-ambn ImW-s-Sp-p. C{]-Imcw ]c-am-mhv Cu PU PKn\npw kzm`m-hn-I-ambpw Akm-[ m-c-W-am-Ip- p. Fp-sIm-s-m Atlw ssNX-\y-hm\pw m\-kzcq-]\pw k-\pw BIp-p. AXp-t]mse Cu PKv PU-hp-am-Ip-p. C{]-Imcw PK-n\p hncp--ambn ImWs-Sp-Xp ImcWw km[m-cW ZrjvSnv Atlw CXn {]Imcw hym]vX- \m-bn-cn-pp Fp Imcyw a\-n-emIp-n-. Fm bmsXm- cp- B ]c-{_--ns ANnyhpw Ap-X-Ic-hp-amb in- bpsS cl-kys Adnbp- pthm Ah\v CXv {]Xy- - ambn k{X ]cn-]qhpw Fm-n-tbpw GI-am-{X-hp-amb Imc-Whpw F {]XoXn-bp-f-hm-p-p. k-i-n-am\pw km-[m-c-hp-amb B ]c-am-m-hns\ Adn-p-Xs a\p-jy Cu arXyp-cq-]-amIp kwkm-c-k-ap-{Z-ns A-c-IS-I-p-p Fst-b v p-ambn P\-\ -a-c -W --f n\npw ]q-a mbn tamN\w t\Sp-p. At-l-ns Znhy-[m-a-{]m-]vXn-pthn ap bmsXmcp am--fp-an-. AXn-\m \apv B ]c-am-m-hns Pnm-kp-fm-bnv At-ls Adn-bp-Xn-\p {]h-\--fn hym]r-X-cm-I-Ww.

fp-sS) kzman-bm-Ip-p. AXp-t]mse Imcy-Im-cW cq]-fn nX-am-bn-cn-p kXz-c- P-kvXtam KpW--fpsS \nb{-Whpw bYm-tbmKyw \S-p-p. Atlw Xs Cu P-ar-Xyp-cq-]-am-Ip kwkm-c-N{I-n Pohn-Isf AhbpsS Im-\p-kr-X-ambn _n-n-Spp; Ahsb kwcn- p-Ibpw Cu _-\-n\npw Ahsb ap-cmp- Ibpw sNp-p. At-l-ns Ir]-tbm-Sp-Iq-Sn- s Pohn-I apn-p km[-\-I-fn apgp-In-bnv km[-\bpsS ]cn-]m-I-am-Ip--tXm-Sp-IqSn ap-cm-Ip-p.

17. k Xtbm lyarX Cui-kwtm x ktKm `ph-\-kymky tKm]vXm. b Cuti Aky PKtXm \nXy-tah \mt\ym tlXphn-ZyX Cui-\m-b.

]c-{_ ]c-ta-i z-c Cu PK- ns cq]-n nX\pw Aar-X-kz-cq-]\pw GI-c-k-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\p-amIp-p. Cu PK-ns D-n-hn-\m-k-Ikz-cq-]--fmIp ]cn-h -\ - -tfm-S p-I qSn At-l - ns ]cnh\w kw`- hn-p-n-. Atlw Fm Cuiz- c-m-cnepw Fm temItfbpw ]cn-]m-en-p--Xn\v \nbp--cm-nbn-p temI-]m-e-I-m-cn-epw, A-cym-an-cq-]-n nXnkw_w bmsXm-cp-s\ Adn-bp--Xp-sImv P\-\-a- sN-p-p. k-\pw k{X ]cn-]q-\p-amb B ]cc-W--fn\npw H-gn-hm-Ipp F Imcyw ]d-n-cn-p- ta-iz-c Xs Cu alm {_m-WvUs kwc-n-pp, B ]c-ta-iz-c F-s\-bp--Xm-Ipp? Cm-cy- p. Atlw Xs Cu ]q-P-K-ns\ Ftmgpw bYmn At-l-ns kzcq]w hn--s-Sp-p. tbmKyw \nb-{n-p-sImp \bnpp. ap bmsXm-nt\bpw Cu PK-n-s-ta `cWw \S-p--Xn\v D]-bp16. k hniz-IrZv hniz-hn-Zm--tbm-\n -tl-Xp-hmbn {]Xo-X-a m-Ip-n-. Fp-sIm-s- m x Ime Imtem KpWo k-hnZv bx. ampw-Xs Fm-ns taepw `cWw \S-p-hm {][m\ t{X--]-XnKp-tWix Ignbp-n- .

kwkm-c-tam-- nXn _-tl-Xpx.


bmsXm-c p- s {]I-cWw XpSp-s Im- n-c n-ppthm m\ kzcq-]-\mb B ]c-{_ ]pcp-tjm--a AJn-e-P-K-n-sbpw cN-bn-Xmhpw k-\pw Xss {]I-S-am-p--Xn kzbw tlXp-hp-am-Ip-p. Atls {]Xy--am-p ap bmsXmcp Imc-W-hp-an-. Atlw Ime-sbpw alm-Im-e-\ m-Ip-p. Ime-n-\pt]mepw At-l- nhsc Fp-hm Ign-b p- n- . Atlw Imem-Xo-X-\m-Wv. k-i-n-am-\mb B ]c-ta-izc kulmw, t{]aw, Zb apX-emb Fm awK-f-a-b-fmb Znhy-Kp- W--fm k--\m-Ip- p. temI- n F{Xam{Xw ip`-Kp-W- Ip-hcp-pthm Ah-sbmw B Znhy-Kp-W--fpsS GsXnepw Aev]mw-i- ns Hcp Xnfw am{X- am-Ip-p. Atlw Fm Pohn-I-tfbpw AhbpsS I-- tfbpw A\-- amb {_m-WvU-n-\p-n aqp-Im-e -fnepw kw`-hn-p-s Im-n-cn- p Ghpw sNdn-bXpw Ghpw hen-bXp-amb kw`-h-sf \-Xpt]mse Adn-p-sIm- n-cn-p-p. Atlw {]Ir-Xn-bptSbpw Poh-k-ap-Zm-b-n-tbpw (Xs ]cm-]-c-{]-Ir-Xn-I-

kw_w D]-cyp--amb ]c-ta-iz-cs\ Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn\pw km[-Is cq]-n At-l-ss icWw {]m]n-t {]Im-cs ]d-bp-p.

18. tbm {_mWw hnZ[mXn ]qw tbm ssh th Zmw {]ln-tWmXn Xkvssa Xw l tZh-am--_p-n-{]-Imiw aap-pssh ic-W-alw {]]-tZy.
B ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p--Xn-\p km-`u-ahpw kpK-a-hp-amb D]mbw k-`m-h--tfm-Spw-IqSn \n`-c-ambn At-l-ns Xs ic-W-n Fn- t-cpIp Fp - X m- W v . A Xn- \ m km[ - I \v a\- p- h - g n- b mbn Xmsgdbp `mhs Nnn- p-sImv ]c-am-m-hns icW-n sNp-tN-c-Ww. bmsXmcp ]c-ta-iz-cXs Ghpw BZy-ambn Xs \m`n-I-a-e-n\npw {_mhns\ D-hn-n-pthm D-hn-n-- Xn-\p-tijw At- l-n\v Fm thZ--fp-tSbpw m\w {]mZ\w sNbvXp-thm, AXpt]mse bmsXm-cp- Xs kzcq-]- ns m\w {Klnn-p--Xn-\p-thn Xs `-m-cpsS lrZ-bfn

166

I XZ\pcq-]-amb hnip _pn {]I-S-am-p-pthm B k-

tizXm-iz-X-c-a-ljn kzX-]ns {]`m-h-m kai-n-am\pw {]kn--tZ-h-\p-amb ]c-{_ ]pcp-tjm--a- kvX-hn-j-bkpJ--tfbpw ]cn-Xy- Pnv kwb-a-tm-Sp-Iq- Snb \n Rm tamm-`n-em,-m bp-\mbn icWw {]m]n- PohnXw \bnv \nc-cw ]c-am Nn-bn ebnv B p-p. Atlw Xs Cu kwkm-c-N-{I-n\npw ]c-a-tZ-h-\mb ]c-ta-iz-cs Assl-Xp-In-bmb Zb-bm Fs tamNn-n--s. At-ls Adn-n-cp-p. ]noSv Ejn-am-cm tkhn-X\mbn Ah-cpsS ]c-a-e-y-amb Cu ]c-a-]-hn-{X-amb {_19. \njvIew \njv{Inbw imw \nc-hZyw X-Xzm-{i-a-ns Al-m-c-n\pw kYm AXo-X-\mbn \nc-Rv P \w tZlm-`n-am-\-iq-\y-cmb A[n-Im-cn-Isf \-Xp-t]mse D]-tZAar-Xky ]cw tkXpw PKvt[--\-an-hm-\-ew. in-p-sIm-n-cp-p. CXn\npw tZlm-`n-am\iq\y-\mb \nKp-Whpw \ncm-Im-c-hp-amb ]c-am-m-hns\ D]m-k\ km[-IXs {_-X- Xz-ns D]-tZiw {ihn-p--Xn\S-p km[-I\v C{]-Im-c-ap `mh-\- -fp-m-bn-cn--Ww. \p bYmm-h-Im-in-sbv Cu a{- n sXfn-bn-AXm-b Xv ]Xn\mdp Ie-I-tfm-Sp-Iq-Sn-bh \pw kwkm-c- s- n-cn-p- p. ns _--fm cln-X\pw XnIpw {Inbm-iq-\y\pw 22. thZmt ]caw Kplyw ]pc-Ievt] ]c-a-im-\pw kIe tZmjfm cln-X-\p-am-bn-cn--Ww. {]tNm-Zn-X w. bmsXmv Aar-X-kz-cq-]-amb tam-ns tkXp-hm-bn\m{]-im-mb ZmXhyw \m]p-{Xmcn-p-pthm AXm-bXv bmsXm-ns\ B{i-bn-n-p-a-\pbm-in-jymb hm]p\x jyv AXyw kpK-a-Xm-]qw Cu kwkmc kap-{Zns Ac IS-p--Xn\p km[n-p-pthm bmsXmcp Cu ]ca cl-ky-amb m\s ]q-Ie]-nepw - v XSn-b sS ]mn-h -a mb Awiw Ingn-Xns thZ-ns Ana `mK--fmb D]-\n-j-pfnepw \tijw Pzen- p-sIm-n-c n- pp I\-e p-I p-X peyw Xp- t]mse hn-n- p-m-bn-cp-p. Cu m\-nsd ]ckYm \nhn-Im-c\pw \n-e\pw {]Im-i-kz-cq-]\pw c Iev]-Iev]m--c-ambn XpSp-hcp-p. CXp ]pXnb m\-kz-cq-]\pw ]c-a-ssN- X-\y-tm-Sp-Iq-Sn-b-h- \p-amb B Imcy-sam-p-a Fp kmcw. CXns D]-tZiw Bp \nKp-W- \n-cm-Imc ]c-am-m-hns\ XmXzn-I-ambn Adn-bp-ISp- -s-p, Bp sImSp- -s-n-, C- s\-bp kwiXn\v At-l-s- s ey- amn Nnn-p-sIm-n- cn-pb-n\p adp-]Sn ]d-bp-p. ""bmsXm-cp-s Ax-I-cWw p. hnj-bkpJ- fm iq\y-ambn kYm im- am-Im-Xn-cnkw_w Cu kwkm-c_---fn \npw tamN\w p-pthm A-s\-bp a\p-jy\v Cu clkyw D]-tZt\Sp-- Xn\v t\ct ]d-n- p kwK- Xn-I- f-\p-k-cnv ]c- in-p-sIm-Sp-phm ]mSn; AXp-t]mse bmsXm-cp- am-m-hns\ Adn-bp-I-b-msX ap bmsXmcp]mb--fp-an-. Xs ]p{Xt\m AYhm injyt\m Am-Xn-cn-p-p-thm, AXns\ Hp-IqSn Zr-V-s-Sp--p. Ah\pw AXns\ Zm\w sNp-hm ]mSn-.'' kmcw Fsm HpIn im- Nn--\m-bn-p Ah-Im-inp 20. bZm N-h-Zm-Imiw thjvS-bn-jyn \IWw As-n kzw ]p{Xt\m injyt\m \Iam\hmx Ww. FpsImsm ]p{X-m-scbpw injy-m-scbpw XZm tZh-a-hn-mb ZpxJkytm `hn-jy-Xn. Ah-Im-in-I- fm-n-ot-Xp ]nXm--m-cp- sSbpw KpcpF{X-tmfw XpI-en\p Xpeyw Npcp-p-hm a\p-jysc - m-cp-sSbpw tPmen-bm-Ip- p. AXn- \m Ah t\c- tkw_-n- n-S-tmfw BIm-is Akw-`-hy- am-Ip-pthm Xs Ah-Im-in-bm-bn-cn--W-sa \nb-a-sampw C. Fm a\p-jycpw Hn- p-Iq-Sn-bmepw Cmcyw km[y-am-Ip23. bky tZth ]cm `nbYm tZth n- tbm AtX-{]-Imcw Xs ]c-am-m-hns\ Adn-bmsX XYm Kpcu Bpw Cu ZpxJ-k-ap-{Z-ns A-sc-sb-p-hm XsskytX IYnXm lyYmx km[y-a-. AXn-\m a\p-jyp ZpxJ--fn \npw \nXy-ambn tamN\w t\Sp--Xn\pw ]c-am-\-s {]m]n-p{]Im-it alm -Xn\pw thn asm `mK--fn\npw a\-ns\ amn\x. {]Im-it alm--\x. bnv GI-am-{X-\mb At-ls Adn-bp--Xn-\p km[bmsXmcp km[-I\v ]ca tZh-\mb ]c-ta-iz-c-\n ]c-a\Ifn Xo{h-amb Bi-tbm-Sp-IqSn hym]r-X-cm-bn-cn--Ww. amb `n-bp-m-Ip-pthm IqSmsX F{]-Imcw ]c-ta-iz-c21. X]x-{]-`m-hmZv tZh-{]-km-Zm {_ \n k-\m-bn-cn-p-pthm A{]-Imcw Xs Xs Kpcpl tizXm-iz-XtcmY hnZzm hnepw BIp-p. B alm-m-hmb ]pcp-js lrZ-bAXym-{i-an`yx ]caw ]hn{Xw nXs Cu hn- -s -n-p cl-k y-a -b -amb Aw {]Im-in-p-sIm-n-cn-p-p. AXn-\m Pnmt{]mhmN kay-Kr-j n-kw-L -Pq-jvSw.

167

I kp- ]q-{i-m-ep-fpw `mcpw Bbn-cn--Ww.


bmsXm-cp-\p ]q-amb {ibpw `nbpw Dm-bn-cnp-pthm B alm-m-hns lrZ-b-n Cu KqVm-ib- {]Im-in-p-p. {Kns ]cn-kam-]vXnsb kqNn-n-p--Xn-\p-thn Cu a{-nse An-a -hmIys ]p\-cm-hn- n-cn-p-p.

imn-] mTw
Hmw kl \mh-h-Xp. kl \u `p\-p. kl hocyw Ic-hm-h-ssl. tXPkzn \mh-[o-X -a-kvXp. am hnZznjm hssl. Hmw imnx ! imnx !! imnx !!!
CXns Aw Bcw-`-n sImSp-n-p-v.

sFXtctbm-]-\n-jv3 1
imn- ] mTw
Hmw hmMvta a\kn {]Xn-jvTn-Xm. at\m ta hmNn {] X n- j vTn- X - a m- h n- c - h o a. G [ n. thZk y a BWox {ipXw ta am {]lm-kox. At\-\m-[otX- \ m- tlm- c m- {Xm kwZ [man- E Xw hZn-j ym- an. kXyw hZn- j yman Xm- a - h - X p. XZz- m- c - a - h Xp AhXp ama-hXp hm-c-a-hXp hm-cw. Hmw imnx ! imnx !! imnx !!!
EtKz-Zob sFX-tc-bm-c-Wy-I-n cmw Bc-Wy-Ins \mepw Apw Bdpw Aym-b-sf sFX-tc-tbm]-\n-jv F t]cn Adn-bp-p. Cu aq-ym-b--fnembn {_-hn-Zy-bpsS {]m[m-\ys hnh-cn-p-p. CXpsImv CXns\ D]-\n-j-mbn Icp-Xp-p. Cu imn-]m-T- n Fm {]Im-c-n-ep-ap hnLv\sf ]cn-l-cn-p--Xn\v ]c-ta-iz-c-t\mSp {]mn-p-p. "tl kn-Zm-\ kzcq-]-\mb ]c-am-m-th, Fs a\v hmWn-bn nX-ambn \ntW hmWn a\-n nXam-bn-cn--tW. AXm-bXv Fs a\pw hmWnbpw Hmbn {]hn--tW. Rm hmWn-bm Hcp ]mTw ]Tn-pIbpw a\v asm-ns\ Nnn-p-Ibpw sNm-Xn-cn--tW. AYhm a\-n-sempw hmWn-bn asmpw Nnn-pIbpw ]d-bp-Ibpw sNm-Xn- cn--sW. Fs k-e]-fpw v hN-\-fpw hnip--am-bnv GI-`m-h-ap--Xm-bn-o-ctW! tl {]Imi kzcq-]-\mb ]c-ta-iz-cm, Av F\n-p-thn {]Xy--s-m-epw. A-bpsS tbmK-am-b-bpsS ad Fs lrZ-bn\npw amn-bm-epw. (C-{]-Imcw ]c-am-m-hnt\mSp {]mn-nv D]m-k-I Xs a\-n-t\mSpw hmWntbmSpw ]dbp-p) Atbm a\-t, hmWo, \n cpw F\nv thZ-kw-_-- amb m\-{]m-]vXn-bp-m-p--hcm-bn-o-cq. \n-fpsS klm-b-m F\nv thZ-hn-jb-I-amb m\w {]m]n-p-hm Ign-bp-p. Kpcp-ap-J-p\npw tIn-p-Xpw Fs A\p-`-hn hn-p-Xpamb m\w Fs XyPn-m-Xn-cn--tW. AXm-bXv Ah Ftmgpw Fs kvac-W-bn \ne-\n-tW. Rm Ahsb Hcn-epw ad-m-Xn-cn--tW. Fs Ay-b\w hgn cmhpw ]Iepw Hm-n-op-hm Rm\m-{K-ln-pp. AXm-bXv cmhpw ]Iepw XpS-bmbn {_-hnZy ]Tnp--Xn\pw AtX-n Nnn-p--Xn\pw km[n--tW. Fs ka-b-ns Hcw-iw-t]mepw hy-ambn \jvS-sSm-Xn-cn--tW. Rms\s hmp-IsImv kYm Dahpw bmsXm-cp-X-c-n-ep-ap tZmj--fn-m-Xpw kXyw Xpfp-n-\np--Xp-amb Dm-cWw \S-mw. ImWp-Xpw tIp-Xpw a\-n-em-p-Xpw Bb `mh-sf AtXco-Xn-bns {]I-Sn-n-mw. AXn bmsXmcp hyXymkhpw hcp-p-I-bn-. (C-{]-Imcw Xs hmWn-tbbpw a\n-t\bpw ZrV-h-m-n-bnv hopw ]c-am-m-hn-t\mSv {]mn-p- p) B ]c-{_ ]c-am- mhv Fs cn-ttW. B ]c-ta-iz-c {_-hnZy ]Tn-n-p Fs BNmcys\ cn- -tW. Fs Ay-b\ -n bmsXmcp hnLv\fpw Dm-Im-Xn-cn-p--Xn\v Fsbpw Fs BNm-cy-t\bpw B ]c-am-mhv cn--tW. B[n-`u-XnIhpw B[n-ssZ-hn-Ihpw Bym-n-Ihp-amb hnLv\--

168

I fpsS \nhr-n-mbn aqp-{]m-hiyw "imn' ]Zs D-

C{]-Imcw Cu Fm temI--tfbpw krjvSn-nv ]ccn-p-p. `K-hm imn-kz-cq-]-\m-Wv. AXn-\m At-l- ta-iz-c Nnn-p. Xm temI-kr-jSn-sNbvXp Ign-n-cnv ns kvac-W-sImv imn \n-b-ambpw e`n-p-p. p-p. C\n temI-sf kwc-n-p--Xn-\p temI-]me-I- -msc krjvS n-t--Xm-hi y-am-Wv. A\yYm kwcWw IqSmsX Fm temI- pw kpc- n- X-ambn \ne{]Y-am- ymbw \np-hm km[y-a-. C{]-Imcw hnNm-cnv Atlw Pen\npw AXm-bXv Pew apX-emb kqva alm-`q-X{]Y-a-J Wv Uw -fn\npw lnc-Wy-amb ]pcp-j s\ ]pd-s -Spv 1. Hmw Bm hm CZ-taI Ghm{K Bko-Xv. \m\y- AXns\ AwtKm-]mw-K-- fm bp-am-n-bnv {]Xnam cq]XvInw-N\ anj-Xv. k CuX temImp krPm n-em-n-op. ChnsS "]pcpj' ]Z-n\npw CXn. krjvSn-Im-en Ghpw BZyw {]Xy--\mb {_mhns\ hn- n-cn-p-p. Fp-sIm-s -m {_mCu a{-n ]c-am-m-hnt krjvSn cN\m hnj- b-I-amb BZy k-ev]s hn-p-p. ImWp-Ibpw hn\n-p-Xs Fm temI-]m-eIm-cp-tSbpw {]P-Isf tIp-Ibpw {Kln-p-Ibpw sNp PU-tN-\m-a-b-amb hn-n-p {]Pm-]-Xn-I-fp-tSbpw Dhw Dm-bn-cn-pCu PKv Cu cq]-n-em-Ip--Xn\p ap]v Imc-Wm-h- - p. bn GI-am-{X-\mb ]c- am-mhp am{Xta Dm-bn- cp-p- q. 4. Xa-` y-X -] - -k ym-` n-X -] vX ky apJw \nc-` n- ZyX B kabw CXn `n-- fmb \ma-cq-]- - tfm-Sp-Iq-Snb A`n- bYmWvUw apJm-ZzmKv hmtNmn\m-kntI \nchy-n-Isfm-p-an- m-bn-cp-p. B kabw ]c-{_ ]c-am- `n-t ZyXmw \mkn-I m`ymw {]mWx {]mWm- Zzm-b p- c m-hns\ IqSmsX amcpw {]hn-p--h-cm-bn-m-bn-cp- nWo \nc- ` n- t ZyX an`ymw Nppj p. krjvSn-bpsS Bcw-`n B ]c-a-]p-cp-j-\mb ]c- BZnXyx Iu \nc-`n-tZyXmw Im`yw t{im{Xw am-mhp Nnnpw ""Pohn-I-fpsS I-^ew A\p-`-hn-p- t{im{Xm-n-i -kvXzMv \nc-` n-ZyX Xz tNm temam\n - X n - \ p - t h n `n - - f mb t em I - s f Rm tema`y HmjZn h\-kv]-Xtbm lrZbw \nc-`n-ZyX krjvSnpw'' Fv. lrZ-bm-t\m a\-k{am \m`n\n-c`n-ZyX \m`ym -

C{]-Imcw lnc-Wy-K`-]p-cp-js\ krjvSn-nv AXns AwtKm-]mw-K-sf k-ev]-cq-]-amb X]-p-sN-bvXtm Cs\ hnNm-cn-nv ]c-{_ ]c-ta-iz-c Aw`-,v aco- B X]- ns ^e- kz-cq- ]- ambn lnc-Wy- K` ]pcp-js icoNn, ac, Pew Cu temI-sf krjvSn-p. Cu hmp- c-n k-{]-Y-a-ambn AWvUw-t]mse s]mn apJhpw Isf kv]jvS- am-p- - Xn\p apn {ipXn ]d- bpp kz- hmbpw Dm-b n. apJ- n\npw hmKn- { n- b hpw n\pw apI-fn-embn ImW-s-Sp alx, P\x X]x, kXy AXn\npw AXns A[n-jvTm-\-tZ-h-X-bmb Anbpw temI-fpw Ah-bpsS B[m-c-amb Zyptem-Ihpw Cu D-hn-p. ]ns \mkn-I-bpsS cp-Zzm-c- Dm-bn. Ap temI--tfbpw ChnsS Aw`v F t]cn ]d- Ah- bnqSn {]mW-hmbp ]pd-s- p. B {]mW-\n\npw bp-p. AXns Xmsg A-co--temIw nXn-sN-p-p. hmbp-`-K- hm Dm-bn. ChnsS {]mtW- {n-bs {]tXyIw AXn kqcy\pw N{\pw Xmc-K-W-fpw Ch-sbmw hn-p-n; AXn-\m {]mtW-{n-bhpw AXns tZhInc-W--tfm-Sp-Iq-Snb temI-am-Ip-p. CXp acoNn F X-bmb Aizn-\o-Ip-am-c\pw \mkn-I-bn \npw D-hn-p. t]cn hn--s-Sp-p. AXn\pw Xmsg-bmbn ImW-s- C{]-Imcw a\-n-em-Ww CXp-t]m-se-Xs ck-t\-{nSp ]rYzo-tem-Is arXyp-temIw Fp ]d-bpp; AXp b-n-tbpw AXns tZh-X-bp-tSbpw D-n-bp-m-bn. ChnsS "acw' F t]cn hnfn--s-Sp-p. AXn\pw Xmsg ]ns cp Ip-I {]I-S-ambn Ah-bn\np t\t{XAXm-bXv ]rYzn-bpsS ASn-bn-em-bn-p-Xp ]mXm-f-tem-I-- {n-bhpw t\t{X-{n-bn\n-pw, AXnt tZh-X-bmb kqcy\pw D-hn-p. AXn-\p-tijw I--fpsS cp fm-Ip-p. Ah "B]x' F t]cn-\m Adn-b- s-Sp-p. PKn F{Xtbm temI- {Xntem-Iw, NXpZ-i-`p-h\w, Zzmc- -f p- m-b n. Ah-b n\npw t{imt{X-{n-b hpw k]vX-temIw Fo t]cp-I-fn {]kn--am-bn-cn-p-pthm AXn\np AXnsd tZh-X-Ifmb Znp-Ifpw P\n-p. A\-cw Xzv (Nw) Dm-bn. Xzn\npw tcma-B temI-sfsbmw ]c-am-mhp krjvSn-p. fp-m-bn. tcma--fn\nv Hmj[nIfpw h\-k]-Xn-Ifpw v 3. k CutX ta \p temIm temI-] m-e mp Dm-bn. ]ns lrZbw Dm-bn. AXn\npw a\pw krPm CXn tkmZv`y Gh ]pcpjw kap-r-Xym- a\-n\npw AXns A[n-jTm-\-tZ-h-X-bmb N{\pw v aqO-b-Xv. D-hn-p. ]ns \m`n {]I-S-am-bn. \m`n-bn\npw A]m-

2. k Camw-tm-I m-\ -k r-P-X . Awt`m aco-N oa-c amt]mtZmw`x ]tcW Znhw Zyux {]Xn-j vTm- cow aco-Nbx ]rYoho atcm bm A[-kvXmm B]x.

A]mt\m]m\m-rXypx iniv\w \nc-`n-ZyX iniv\mt{ZtXm tcXk B]x.

169

I \-hm-bphpw A]m-\hm-bp-hn\np KptZ-{n-b-ns -

3. Xm`y ]pcp-j -am-\-b m A{_p-h kpIrXw A[n-jvTn-Xm-hmb arXyp-tZ-h-Xbpw D-hn-p. \m`n-bpsS D- _tX-Xn. ]pcptjm hmh kpIr-Xw. Xm A{_-hoh-tm-Sp-IqSns KpZ-n-{Zhpw KptZ-{n-bhpw Dmbn Zy-Ym-b-X\w {]hn-i-tX-Xn.
Fpw a\-n-em-p-I. ChnsS A]m-\-hmbp ae-hn-k\-tl-Xphpw AXns m\w \m`n-bp-am-bXp ImcWw AXn\v apJy- amb m\w Iev]n-n- cn-p- p. Fm arXyp A]m-\s A[n-jTm-Xm-hm-Ip-p. AXp-Im-cWw D]-e-v W-tm-Sp-IqSn KptZ-{n-b-ns h-\hpw CXn AK-X-am-bn-cn-pp Fp Icp-Xp-Xv DNn-X-am-Wv. ]ns enwKw {]Xy--a m-bn. AXn\npw hocyhpw AXn\npw Pehpw Dm-bn. ChnsS enwK-ns Dev]n-bn \npw D]-t-{n-bhpw AXns tZh-X-bmb {]Pm-]-Xnbpw Dev]--am-Ip-p.

C{]-Imcw IpXn-cbpw ]iphpw Ahp lnX-I-casp a\-n-em-b-tm ]c-ta-iz-c Ahp-thn a\pjy-i-co-cs krjvSn-p-Ibpw Ahsc ImWn-p-Ibpw sNbvXp. AXns\ I-tms Fm tZh-X-Ifpw AXyw {]k--cm-bn. A\-cw Ah ]dp ""CXp Rsf kw_-n-n-S-tmfw hfsc kp-c-amb \nhmk-m-\-am-Wv. CXn Rp hfsc kpJ-ambn \nhkn-p-h m Ign-bpw. R-fpsS Fm Bh-iy-fpw \mbn \nd-th-p-hm\pw Ign-bpw.'' hmkvX-h-n a\p-jyi-cocw ]c-am-m-hns kp-c-amb krjvSn-X-s-bm-Wv. AXn-\m CXp tZh-Zp-`-sap Icp-Xp-Ibpw imkv{X- fn ]e-bn-Spw CXns aln-asb ]mSn-p-Igvp-Ibpw ZznXo- b -J WvU w sNp-p. Fp-sIm-s- m CtX-co-Xn-bn Poh\v ]c1. Xm GXm tZhXmx krjv S m Akv a n al- am-m-hns B-b-\p-k-cnv bYm-tbmKyw km[-\-I Xyth {]m]-Xw-k vXa-i-\mbm ]n]m-k m-`ym-a-\z- A\p-jTnv A-t-ls {]m]n-p-hm Ign-bp-p. Fm v hmPXv Xm G\-a-{_p-h-m-b-X\w \x {]Pm-\oln tZh-X-Ipw B icocw CjvS-am-sWp I-tm ]cbkvan {]Xn-jvTnXm A-a-Zm-ta-Xn. ta- iz-c Ah- tcmSp ]dp ""\n Ah-c-hp tbmKy]c-am-m-hn-\m krjvSn--s B C{n-b-fpsS ambn m\- t\mn Cu ico- c- n {]th-inp hknA[n-jSm-\-tZ-h-X-am-cmb An apX-emb Fm-tZ-h-X-Ifpw p-sIm-p-hn.'' v kwkm-ccq-]-am-Ip Cu alm-k-ap-{Z-n hp-tNp. 4. AnhmKv`qXzm apJw {]mhn-i-Zzmbpx {]mtWmAXm-bXv lnc-Wy-K`-]p-cp-js ico-c-n \npw P\n- `qXzm \mkntI {]mhn-i-Zm-Zn-Xy--p`q-Xzm-n-Wo-Xn-\p-tijw Ahv \nn-jvS-amb bmsXmcp m\hpw {]m- h n-i - nix t{im{Xw `qXzm Iu {]mhn-i e`n-n-cp-n-. Xm-c-Wm Ah B ka-jvSn-i-co-c- tmj [nh-\ -k v] -X tbm temam\n `qXzm XzNw ns hkn-p. Atm ]c-am-mhv B tZh-Xm-k- {]mhniw {am at\m-`qXzm lrZbw {]mhn-i-raq- l-n\p hnipw Zmlhpw Dm-n. AXn-\m hnipw Xyp-c -]mt\m `qXzm \m`nw {]mhn-i-Zmt]m tctXm Zmlhpw sImv ]oUn-X-cmbn An apX-emb Fm tZh- `qXzm iniv\w {]mhn-i. X- Ifpw Xsf krjvSn ]c- am-m-hn-t\mSp ]dp ""`KkrjvSn-Im-hmb ]c-ta-iz-cs B-b\p-k-cnv h, Rv Ahpw `-Whpw aXn-bm-thmfw e`np An-tZ-hX hmKn-{nb cq]w [cnv a\p-jy-i-co-c-ns kpJ-ambn Pohn- p--Xn\v DX-I - - -h n-[-ap Hcp hmbn {]th-inv Pnlzsb Xs B{i-bm-\-am-n. m\w Rmbn hyh sNbvXp-X- c-Ww.'' ChnsS hcp-W-tZ-h\pw ck-t\-{n-b-am-bnv hmbn {]th2 . X mt` ym Kmam- \ - b m A {_ p- h s s h inp ]ns hmbp-tZ-hX {]mW-\m-bnv \mkn-I-bpsS Zzmct\mbae anXn Xmt`ymizam-\-bm A{_p-h -fnqSn {]th-in-p. Aizn-\o-Ip-am-c\pw {]mtW-{n-bssh t\mba-e-an-Xn. cq]w [cn-np \mkn-Ibn {]hn-jvS-am-bn. AXn-\p-tijw kqcy-tZ-h t\t{X-{n-bam-bnp Ip-I-fn {]th-in-p. C{]-Im-c-ap Ah-cpsS {]m-\-tIv krjvSn-Imhmb ]c-ta-iz-c Ahsmw hkn-p--Xn-\mbn Hcp Huj-[n-I-fp-tSbpw h\-kv]-X n-I-fp-tSbpw Al-m-cn-bmb ]ip-hns ico-c-ap-m-n Ah-sc-m-Wn-p. AXp-I-nv tZhX tcma-cq-]-tm-Sp-IqSn Xzn {]th-in-p. AXpAh ]dp "`K-h, CXp Rp ]cym-]vX-am-Ip- t]mse N{ a\-ns cq]w [cnp lrZ-b- nepw arXypv n- . CXn\np R-fpsS Imcy-- sfmpw kpK-a-ambn tZ-hX A]m-\-cq]w [cnp \m`n-bnepw {]hn-jS-am-bn. Pe\S-p-hm km[y-a-. AXp-sImv CXn-s\-m t{ijvT- ns A[n-jvTm\ tZhX hocy-amb enwK-nepw {]thamb asmcp icocw krjvSn-p-X-m-epw.'' Atm ]c-am- in-p. C{]-Imcw Fm tZh-X- Ifpw C{n-b-cq]w [cn-v Ahv mhv Ahmbn Hcp IpXn-c-bpsS icocw \nn-nv c-hp-]-bp--amb m\--fn D]-hn-jS-cmbn nXnsN-bvXp. Ahsc ImWn-p. AXp Iv Ah hopw ]dp ""`K-h, CXpw Rv Bh-iyn\pX-Ip-- X-. Av aqm- a-Xmbn asmcp icocw Dmn Rp Xm- epw.''

5. Xa-i -\ mbm ]n]mtk A{_q-X m-am-h m-` yma`n-{]Pm\o loXn. tX A{_-ho-tZ-Xm-tkzh hmw tZh-Xm-

170

I kzm-`-Pmtay Xmkp `mKn\yu Itcm-ao-Xn. XkvamZyssky Issky N tZh-Xmssb lhnKr-lytX `mKn-\ym-th-hm-kym-a-i-\ m-bm-]n-]mtk `h-Xx.
Atm hnipw Zmlhpw IqSn ]c-ta-iz-c-t\m-Sp-IqSn ]d-bp-hm XpSn "`K-h' Chsmw hkn-p--Xn\p m\w Ap \n-bn-p-sIm-Sp-n-cn-p-p-. C\n Rm-bnpw GsX-nepw m\w Ip-]n-Snv AXn Rsf m]n-mepw! Ah C{]-Imcw ]d-tm krjvSn-Im-hmb ]c-ta-iz-c Ah-tcmSp ]dp ""\np cp-t]pw {]tXy-Iamb m\--fpsS Bh-iy-an-. \n cp-t]pw Cu tZh-X-I-fpsS m\--fn Rm Ah-Imiw \Ipw. Cu tZh-X-I-fpsS Blm-c-n \n cp-t]-tcbpw Rm ]p-Im-cm-nopw. krjvSn-bpsS Bcw-`-ns ]c-ta-iz-c Cs\ Hcp \nbaw \n-bn-n-cp-p. AXn-\m Ftm-sgnepw GsXmcp tZh-X- bm-bnp sImSp-p-- Xn\v C{nbw v hgn-bmbn hnjbt`mKsf hln-p- sImp t]mIp- pthm B tZh-X-bpsS `mK-n Cu hnipw Zmlhpw ]p-Imcmbn `mhn-pp; AXm-bXv B C{n-bns A`n-am-\nbmb tZh-X-bpsS Xr]vXn-tbm-Sp-IqSn pXv]n-]m- k-Ipw imn-e-`n-p-p.

temI--fp-tSbpw temI-]m-e-I-m-cp-tSbpw Blm-c-kw_-n-bmb Bh-iy-sf ]qo-I-cn- p--Xn\v D-am--s-n-cn-p Aw ""CXv Fs `nv Fs \miw hcp-p--Xm-I-bm AXn\npw tamN\w t\SWw'' Fp IcpXn ]nXn-cn-tm-Sp-hm XpS-n. Atm B a\p-jy-cq-]-n krjvSn--s Pohm-mhv As hmp-I apJm-ncw ]nSn-p-hm-\m-{K-lnp; Fm AXn\p hmWo- Zzmcm As ]nSn-p-hm Ign- n- . B ]pcpj\p hmWo-Zzmcm As ]nSnp \np- hm Ignn-cpp Fn a\p-jy Ctmgpw As hmWoZzmcm Dm-c-Ww-sImp AXm-bXv A-ns \mtam-mc-W-am-{X-bn, hbdp \nd-bp-am-bn-cp-p. Fm As\ kw`-hn-n- .

4 . X X v{] m- t W - \ mPnL r - - m- i - I vt\ mX v {]mtW\ {KloXpw k bss-\ Xv {]mtW-\ m-{Kssl-jy-Z-`n-{]m-W y-ssl-hm a{X-]v ky-Xv.
Atm B ]pcp-j As {]mW aqew AXmbXv {]mtW-{n-b-Zzmcm ]nSn-p-hm B{K-lnp; Fm AXn\p {LmtW-{nbw hgn AXns\ ]nSn-p-hm km[nn-. Cu As {LmtW-{n-bw-sImp ]nSn-p-hm Ign-n-cpp Fn Ctmgpw Bfp-Iv `Ww aWp-sImp Xr]vXn-s-Sp-hm Ign-bp-am-bn-cp-p. Fm A-s\bpw kw`-hn-n-.

XrXob JWvU w
1. k Cu-tXta \p temIm temI-]m-em-m-ta`yx krPm CXn.
Chsb Fmw krjvS n--Xn-\p-tijw ]c-ta-iz-c hopw Nnnp "Cu temItfbpw temI-]m-e-I-mscbpw krjvSn- n-cn-pp ChnsS cN-\m-kw-_--amb Fm-m-cy-fpw ]qn-bm-bn-cn-p-p. C\n Chp Pohn-p--Xn-\p `Ww Dm-Ww t`mK-h-kvXp-fp- m--Ww. Fp-sIm-s- m Ch-tbm-Sp-IqSn hnipw Zmlhpw tN-s -n-cn- p-p. AXn-\ m As krjvSn-mw.

5. X- p jmPn-L r- - - m-i -Ivt\m- - pjm {KloXpw k bss-\p-jm-{K-ssl-jyZv ZrjvSzm - sslhm- -a-{ X-] vk y-Xv.
]ns B ]pcp-j As Ip-IsImp ]nSnp-hm Binp; Fm Ah\v AXn\p Ign-n-. Ah\p Ip-IsImv As ]nSn-p-hm Ign-ncp- s- n Xo-bmbpw Cpw Bfp-I As Ip Xr]vXn-s-Sp-am-bn-cp-p. Fm As\ kw`-hn-n-.

2. tkmt]m`yX-]-mt`ym`nX-]vXmt`ym aqnc-Pm-b-X. bm ssh km aqn-c-Pm-b-Xmw ssh XXv .

6. X-t dm-t {X- W m-P n- - L r- - m-i -I vt \mv tdm t{XW-{K-loXpw k bss-\ -v-tdm-t{X-Wm-{K-ssljy- vdpXzm sslhm--a-{X-]vky-Xv.
]ns B ]pcp- j As I-Zzmcm ]nSn- p- hm B{K- l n- p. Fm B {iahpw ^en- n- . IsImv AXns\ ]nSn-n-cpp Fn Cpw a\pjyv A- ns \ma-{i-hW-am-{X-bns Xr]vXns-Sm-am-bn-cp-p. Fm A-s\bpw Ign-n-.

apI-fn ]d--hn[w Nnn-np ]c-ta-iz-c Pes AXm-bXv Ap kqva alm-`q-X-sf X]n-np Xs k-ev]-tm-Sp-Iq-Snb {Inbsb AXn \S-n. ]c-am-mhns k-e]-tm-Sp-IqSn km-en-X-amb B kqva-av 7. Xzm- ] m- P n- L r- - - m- i - I v t \m- \ - zNm lm-`q-X- - fn\npw aqn {]Xy- - ambn; AXm-bXv Ah{KloXpw k bss-\-z-Nm-{K-ssl-jy-v]rjvSzm bpsS qe-cq]w D--am-bn. B Aw Xs tZh-Xsslhm- -a-{ X-] vk y-Xv. Ip t`mKy-am-bn-cn-p-p. Atm B ]pcp- j As Xzp-sImv ]nSn-p3. XtZ-\Xv krjvSw ]cm-M-Xy-Pn-Lmw-k--Zzm-NmPn hm-\m-in-p. Fm Ah\v AXns\ Xzp-aq-ehpw ]nSnLrIv \m-i-tm-ZzmNm {Klo-Xpw. bss-\p-hm Ign-n-. As\ kw`-hn-n-cp-p-sh-n Zzm- N m- { K- s sl- j y- Z - ` n- h ym- l rXy sslhm- - a - { X Xo-bmbpw a\p-jy As kv]in-p-Xs Xr]vX-

-]vky-Xv .

171

I cm-Ip-am-bn-cp-p. Fm A-s\bpw kw`-hn-n-.


8. X- \ - k mPo L r- - m- i - I v t \m- - \ km {KloXpw k bss-\- -\-k m-{K-s sl-j y- ymXzm sslhm- -a-{ X-] vk y-Xv.
]ns B ]pcp-j As a\-p-sImp hio-Icn-p--Xn-m-{K-ln-p. Fm Ah\v AXns\ a\-psImp hi-m-p-hm Ign-n-. Ah\v AXns\ a\p-sImp ]nSn-p-hm km[n-n-cp-p-sh-n Xo-bmbpw Cpw a\p-jy As Nnn-p-sImp Xr]vXns-Sp-am-bn-cp-p. ]s A-s\bpw ImWp-hm Ignn-.

9. Xn-ivt\-\m-Pn-Lr- -- m-iIvt\m nivt\-\{K-loXpw k bss\ n ivt\\m-{K-s sl-j y-ZznkrPy sslhm--a-{X-]vky-Xv.


]noSv B ]pcp-j As D]w (enw-Kw) sImp ]nSn-p-hm B{K-lnp; Fm Ah\v D]-Zzmcm As ]nSn-p-hm Ign-n-. Ah\v D]-Zzmcm ]nSn-p-hm Ign-n-cpp Fn Xo-bmbpw Cpw As Dt]-np Xr]vXn-s-Sp-hm Ign-bp-ambn-cp-p. Fm As\ kw`-hn-n-.

v, Ahs- m- a p Blm-c hpw krjvS nv XYm a\pjyico-c-[m-cn-bmb ]pcp-j Blm-cs {Kln-p-Xn\pw ]Tn-p-I-gn--tm B k-{k-jvSm-hmb ]c-taiz-c hopw Nnnp ""Cu a\p-jy-cq-]-tm-Sp-Iq-Snb ]pcpj Fs-q-SmsX Fs\ Pohnpw? Cu Pohmm-hn-t\m-Sp-IqSn Fs kl-tbmKw Dm-Ip-n-s-n AXp X\nsb F{]-Imcw Dd-p-\npw? AXp-t]mse Fs kl-tbmKw IqSmsX Cu ]pcp-j hmWo-Zzmcm kwkm-cn-p-hm ]Tn-p, {LmtW-{nbw hgn aW-p-Xn\p ]Tn-p. {]mWhgn hmbp-hns\ Dn-tebvpw ]pdtbvpw hen-p-Ibpw hnSp-Ibpw sNp {Inbbpw ]Tn-n-cn-p-p. Ip-IsImp ImWp-p, {ih-tW-{nb-sImp tIp-p, XzKn-{nbw hgn-bmbn kv]i\kpJw Adn-bp- p, a\-p- sImp a\\w sNp- p, A]m\-Zzmcm Aw hngp-p-p, P\-t\-{n-b-Zzmcm aq{Xhpw hocyhpw hnkn-p--Xn-\m \n]p-W\pw IqSn-bmIp p Fn ]ns F s- s mv Ah- s \m Imcyw''AXm-bXv Fs- q-SmsX Cu Fm C{n-b-fpw hgn-bmbn {]h-\-k- --\m- Ip- -Xn\v Chs\ kw_-nn- S-tmfw Akw-`-hy-am- W.v '' C{Xbpw Nnn-nv Rm Cu a\pjy ico-cn ]mZ-fpw akvX-Ihpw Cu cn GXp-am-ambn {]th-inpw Fpw hnNm-cn-p.

12. k GX-a th koam\w hnZm-s scy-X bm Zzmcm {]m]-Zy-X. sskjm hnZr-Xn\ma ZzmkvX-tZ-X mAh-km\w B ]pcp-j As apJ-ns Zzmc- -\w. Xky {Xb Bh-k-Ym-kv{Xbx kz]v\mx, AbnqSn A]m-\-hm-bp-Zzmcm {Kln-p--Xn\v B{K-ln- p. am-h- ktYmbam-hm-k tYmbam-h-kY CXn.
AXm- bXv A]m- \-hm-bp- Zzmcm apJ-nqSn ico-c- ns Dn-tep {]th-in-n-p--Xn\p {]hn- p. Atm Ah\v As Xs ico-c-ns Dn sImp-t]mIp-hm Ign-p. bmsXmcp A]m-\-hmbp shfn-bn \npw ico-cns Dn-tebvp izmtkm-zm-k-cq-]n ISpt]m-Ip-pthm AXp-X-s-bm-Ipp Ans {Kml-I. AXns\ ]nSn--h; AXm-bXv Dntep sImp-t]m-Ip--h. {]mW-hm-bp-hns\ kw_-nv, Cu Aw apJm-ncw Pohs kwc-Ww \n-lnp-sIm-n-cn-p--Xp-sImv CXp kmm Bbp-pXs BIpp FXv {]kn--am-Ip-p. AXv Cu A]m-\hm- bp-hns\ Iqn-sm-p-Xs {]mWmZn Ap t`Z- - fn hn`--ambncnp apJy-{]m-Ws Hcw-i-am-Ip-p. AXn\m {]mW Xs a\p-jys Poh-\m-Ipp Fv CXn\npw hy-am-Ip-p. ]c-am-mhv Cu a\p-jy-i-co-c-ns koasb "aqmhns\' AXm- bXv {_- c- vds ]nfnv AXp-am-ambn B kPoh a\p-jy-i-co-c-n {]th-in-p. Cu Zzmcw hnZrXn (hn-Zo-am--s--Zzm-cw) F t]cn {]kn--ambn-op. AXp-Xs Cu hnZrXn Fp t]cp--Zzmcw ({_-- vdw) B\--{]-Zm-b-I-am-b n-cn-pp; AXm-b Xv B\ kzcq-]-\mb ]c-am-m- hns {]m]vXn \Ip-p. ]cta-iz-cs {]m]vXn-p m\- aqm-Ip-p. kz]v\fpw aqv. BZy-t-Xmb lrZ-bm-Imiw At-l-ns D]-e-_v[n-m-\-am-Ip-p. cm-a-tXv hnip-m-Im-i-cq-]]-c-a-[maw. AXv kXy-tem-Iw, tKmtem-Iw, {_-tem-Iw, kmtI-X-tem-Iw, ssIemkw BZn-bmb At\Iw t]cp-Ifm Adn-b-s-Sp-p. aqm-a-tXv Cu kq-amb {_m- W v U - a m- I p- p. AXp- t]mse Cu PK- ns qehpw kqva hpw Imc-W -cq-]-hp-amb aq-h-IXs CXns aqp kz]v\-fpw BIp-p.

10. XZ-]m-t\-\m-Pn-Lr---Zm-h-bXv ssktjm ky {Ktlm bZzm-bp-c-m-bphm Gj bZzmbpx

11. k CuX IYw \znZw aZrtX kymZnXn k CutX IX-tcW {]]Zym CXn. k CuX bZn hmNm `nhym-lrXw bZn {]mtWm-\m-`n-{]m-WnXw bZn Npjm ZrjvSw bZn t{imt{X-W-ivdpXw bZn XzNm kv]rjvSw bZn a\km [ymXw bZy-]m-t\-\m-`y-]m\nXw bZn inivt\\ hnkr-jvSaY tImlan-Xn.

13. k PmtXm `qXm-\ y-`n-s shy-J yXv Inan-l m\yw hmh-Zn-j-Zn-Xn. k GX-tah ]pcpjw {_ XX-a-a]-iy-Xv. CZ-a-Zi-an-Xo.

a\p-jy-cq-]-n D-hn ]pcp-j Cu `uXn-IP-Kns hnNn-{X- c-N-\sb hfsc B-cy-tm-Sp-IqSn \mepC{]- Imcw temI-tbpw temI- ]m- e- I- m- tcbpw krjvSn- `m-K--fn t\mp-Ibpw a\-n C{]-Imcw ]d-bp-Ibpw

172

I sNbvXp ""Cu hnNn{X PK-ns\ krjvSn-Xv ChnsS amcmWv? Fp-sIm-s- m CXv Fm krjvSn--s-tX-b-. Imcy-a p- Xp ImcWw Xo-bmbpw CXns krjvSm-hmbn Bsc-nepw Dm-bn-cn--Ww.'' C{]-Imcw hnNm-cn-nv B km[-I Xs lrZ-bn A-cym-anbmbn hncm-Pn-p ]pcp-j-s\-s Cu kq PKn hym]n-n-cn-p ]c-{_-ns cq]-n, {]Xy- am-n. Atm Ah B\- -\n-a--\mbn Dn C{]Imcw ]d-bp-hm XpSn ""Atlm ku`m-Kyw, Rm ]c{_--]-c-ta-iz-cs\ In-cn-p-p, kmm-Xvmcw {]m]nn-cn-p-p.''

1. ]pcptj l hm Ab-am-ZntXm Kt`m `h-Xn. btZX t{ZXx XtZ-XXv ktht`ymMv tK`y-kvtXPx kw`qX-am--t\y-hm-m\w _n`n XZyZm kv{Xnbmw kn-Xy-ssY-\--\-bXn XZky {]Yaw P.

Cu PK-ns hnNn{X cN-\-sb-v CXns {kjvSmhmb ]c- am-m-hns k-bn hniz-knv a\p-jy Atls Adn-bp--Xn\pw {]m]n-p--Xn\pw Dp-I-\mbn At-l--s B{i-bnv {]hn-pp Fn Xo-bmbpw B ]cm-]-cs\ Adn- bp-hm Ign- bp-sa `mhw 2. Xkv{Xnbm B-`qXw i-Xn. bYm kzaw KwXChnsS {]I-S-am--s-n-cn-p-p. ]c-am-m-hns\ Adn-bpYm. Xkvam-tZ\mw \ ln\-kvXn. kmsskyX amm-Xn\pw {]m]n-p--Xn-\p-ap {]hrn Cu a\p-jy-i-co\-a-{X-KXw `mh-b-Xn. c-n\npw am{Xta km[y-am-I-bp-q. ap ico-c--fn B kv{Xo (am-Xm-h) bpsS ico-c-n hp-tN B v km[y-a-. K`w ]nXm-hp-h-gn-bmbn m]n-X-amb tXPv B 14. Xkvam-Zn-Zt{m \mta-Zt{m l ssh \ma Xankv{XobpsS B-`m-hs {]m]n-p-p. AXm-bXv AhZ{w k-an{ CXym-NtX ]tcm-t-W. ]tcmfpsS aw-K- t]mse-Xs CXpw Ah-fpsS Hc-h-b-h-{]-nbm Ch ln tZhmx ]tcm--{]nbm Ch ln ambn ]cn-W-an-p-p. AXp-Im-cWw B K`w Ah-fpsS tZhmx DZ-c-n InS-npw bmsXm- cp-hn-[-amb ]oU-Ifpw Ahsf ]c-{_ ]c-am-m-hns\ B a\p-jy-i-co-c-n D- _m[n-m-sX-bn-cn-p-p. AsXmcp `mc-am-bn-tmepw A\phn ]pcp-j ]qtm--amb coXn-bn Ip; Cu Imc- `-hs-Sp-n-. B kv{Xo Xs ico-cn hp-tN Ww-sIm-p-Xs ]c-am-m-hns \maw "CZ{' Fm-bn- Xs ]Xn-bpsS B-cq-]-amb Cu K`s Xs Hc-h-bop. AXm-bXv ""CZw {Z Chs\ Rm BZyw In-cn- hw-t]m-se-Xs `-W-km-[-\-sImp ]cn-t]m-jn-np-p.'' Cu hypXv]-n-b-\p-k-cnv At-l-ns \maw p-Ibpw as-m--c-n-ep-ap AXym-hiy \nb-a-]m-e""CZ{'' Fm-bn. C{]-Imcw B ]c-am-m-hns \maw \-sImp ]cn-]m-env AXns\ \-Xp- t]mse cn- p"CZ{' Fp Xs-bm-Ipp Fncp-mepw Bfp-I Ibpw sNp-p. CXns\ ]tcm-- `m-h-n "C{' Fp ]dp hnfn-p3. km `mh-bn{Xo `mh-bn-Xhym `h-Xn. Xw kv{Xo p. Fp-sIm-s-m tZh-K-W-fpw cl-ky-am-bn-sK ` w _ n` n. tk m{K G h Ipamc w -t]mse Aev]w ]d-bp-hm-\n-jvS-s-Sp-p. ""]tcm--{]nbm P t\ mt{K[ n` m- h - b - X n. k bX vIp- a mc w Ch ln tZhmx'' Cu An-a-hm-Iys hopw D-cn-pPt\mt{K[n`m- h -b - X ym- m- \ -t ah Xm-h -b sImv Cu JWvU-ns kam-]vXnsb kqNn-n-p-p.

Cu temI-Pohn BZyw ]pcp-j-i-co-c-n (]n-Xm-hns ico-c-n) hocy-cq-]-tm-Sp-IqSn K`-am-Ip-p. ]pcp-js ico-cn- ep Cu hocyw Fm AwK--fn\npw ]pds-p-mb tXPv (km-cw) BWv. Cu ]nXmhv Xs kzcq]-`q-X -amb hocy-c q-]-tX-P-ns\ BZyw kzw ico-cns [cn-p-Ibpw ]cn-t]m-jn-n-p-Ibpw sNpp. {_-N-cyw-hgn AXns\ hfn ]pjvSn-s-Sp-p-p. ]noSv Ah AXns\ kv{XobpsS K`m- i- b- n m]np-p. Atm AXns\ K`-cq-]-n D-hn-n-p-p. AXp amXm-hns ico-c-n {]th-in-p--Xp-Xs AXns BZy P-am-Ip-p.

tXyjmw temIm\mw kwX- X ym. Ghw kwXXm lota temIm-kvXZky ZznXobw P. -

ZznXo-bm- ymbw

kzw `m-hns B-kz-cq-]amb B K`s Fm hn[- nepw kwc-n-p-sIm-n-cn-p B K`nWn {]Y-a-I mWvU w hon-ep Bfp-Ifmepw {]tXy-Inv Ah-fpsS `m-hnkw_w {]Y-am-ym-b-n krjvSn- bpsS D-n- \mepw ]cn-]m-en--s-Sp-hm tbmKy-bm-bn- o-cp-p. AXm{I-a-tbpw a\p-jy-i-co- c-ns al-z- tbpw ]dp bXp honeph-cp-tSbpw `m-h n-tbpw ]c-a-amb Ign-p. Pohm-m-hn\v Cu ico-c-n ]c-am-m-hns\ I-hy-amWv Ahp `- W-{I-a-fpw Pohn-X-kuAdnp IrX-Ir-Xy-am-bn-o-cp-hm km[n-p-sa- p I-cy- fpw sNbvXp-sIm-Spv Ahsf kwc-n-pI FpImcyhpw kmt-Xn-Iambn ]d-n-cn-p-p. Ctm Cu -Xv. B K`s {]k-hn-p--Xp-hsc kv{Xo (am-Xm-hv) ico-cns A\n-Xy-Xsb ImWnv sshcmKyw Dm-Ip- Xs ico-c-n hln-p-sIm-n-cn-p-p. ]ns P\n--Xn-\p-thn Cu Aym-b-n a\p-jy-i-co-c-ns Xn-\p-tijw P\n-m-ep-SXs AXns ]nXmhp PmXD-nsb hn-pp

173

I ImZn NS-p-Ifmepw ap \m\m {]Im-c-n-ep D]-Nm-

kw_-w--C-{]-Imcw IqS-qsS P\n-p-Ibpw acn-pc-sImpw B Ipam-cs\ AZyp-Zb ioe-\m-p-Ibpw Ibpw sNp-Xv Hcp `b--c-amb bmX-\bm-Ip-p. Cu P\\w apX Ah kYm tbmKy- \m-bn- o-cp- - Xp-hsc Pohn Cu cl-kys {Klnv Cu ico-ccq-]-am-Ip Fm-{]-Im-c-n-ep-ap ]cn-]m-e-\-fpw \m\m-hn-[-n-ep- IqSns\ XIv CXn\np XnIpw ths]-Sp- -Xp- hsc ap hnZy-Ifpw {]Zm-\w-sNbvXv Fm {]Im-c-nepw D- B P-bm-X-\bvp arXy-cq-]-am-b-bn\npw Hcn-epw X-\m-n-op-Ibpw sNp-p. Ipn-bpsS P\-\m\cw tamN-\-ap-m-Ip-n-. Cu Bibw ASp cp a{-B ]nXm-h,v Ah Ign-hp--h-\m-bn-o-cp--Xn-\p-thn fn hma-tZ-h-a-ljn-bpsS ZrjvSm--nqSn a\-n-emAh\p hnZym-`ym-khpw kwc--Whpw \In tbmKy-\m- -s-Sp-p. n- opp; Fp-sIm-s-m C{]-Im-cw-X s 5. XZp--ar-jn-Wm--Kt` \pk--t\z-jm-a-th-Z-alw Hmtcm-cp--c n\npw D-h nv Ch-s bmw a\p-jytZhm\mw P\n-am\n hnizm. iXw am ]pc Bb-kohs hnkvXo-am-n-op-p. Hcp Poh _mec-c - - [x tiyt\m Phkm \nc-Zo-b -an-X n. K` I-cq-]-n K`-n \npw shfn-bn-tebvp hcp-Xv GsshX bmt\m hmta-Zh Gh-ap-]m-N. Ahs cm-as P-am-Ip-p. ap]-d \mep a{- -fnepw hnh-cn-n- cn-p ImcyCu hnh-c -W-nIqSn ]nXm-hn\pw ]p{X- \p-ap -fpsS clkyw ChnsS Ejn-Zzmcm ]d-bs-n-cn-p-p. I-hy-ns inWw \I-s-n-cn-p-p. amXm-]nK`m-h--bns AXm-bXp K`w shfn-bn hcpXm--tfmSp ]p{X- mv `mcn Npa- X-e- I Dsv Ah -Xn\p apm-bn-s hma-tZ-h-a-ljnp bYma\-n-em--Ww. AXn-\m Ah F{X-am{Xw tkh\w m\w e`n-n-cp-p. AXn-\m Atlw amXm-hns DZ-cA\p-jvTn-mepw Ah XnIpw Aev]w-am-{Xta BIp-p-q. n InS-p- sIm- p- Xs ]dp ""Atlm alm-`m- Kyw, AXp- t]mse ]nXmhpw Nnn-t--Xpv; Rm\n- h\p hfsc K`-n hkn-p-sIm-p-Xs Rm Cu Ax-Ic-WD]-Im-c--sfms sNbvXn-cn-pp Fsmpw Al--cn-fp-tSbpw C{n-b --fp-tSbpw tZh-X-If psS At\I p-hm ]mSn; adnv Rm Fs-s A`n-hr-n-sP- fn-embn kw`-hn-n-p cl-ky-sf \-Xp-t]mse Spn kzw I-hys ]men-n-cn-pp Fv ]nXm{Kln-n-cn-p-p. AXv Fsm-cm--cy-am-bn-cn-p-p. AXm Nnn--Ww. bXv P\\w apX-em-bh hmkvX-h-n Cu Ax-Ic-W4. tkmkymb- a mm ]ptWy`yx {]Xn- [ o- b - tX. n-tbpw C{n-b-fp-tSbpw am{X-am-Wv, Bm-hns AYm-kym-b-an-Xc Bm IrX-IrtXym htbm-KXx A F Imcyw Rm XnIpw {Kln-p-I-gn-n-cn-pss{]Xn. k CXx {]b-th ]p\Pm-btX XZky p. Cu clkyw {Kln-p--Xn\p apv At\Iw temlk-am-\-I-tTm-c--fmb ico-c-]-RP-c--fn F\nv _v XrXobw P. \-a \p`hn-t- -X mbn hn-p- v. Ah-b n \npw ap]-d {]Imcw ]nXm-hn-s-Xs B-cq-]-amb tamN\w t\Sp-Xv Fs kw_-n-n-S-tmfw Akm-[y]p{X Imcy \S- p--Xn\v tbmKy-\m-bn- o- cptm am-sWp Hcp ZrV-hn-izm-khpw F\n-p-m-bn-cp-p. B ]nXmhv Ahs\ Xs {]Xn-\n-[n-bm-p-p. An-tlmCtm Rm Igp-I-s\-tmse m\-cq-]-am-Ip in{Xw, tZh-]q-P, AXn-Yn-tkh apX-embn sshZn-Ihpw euIntb-d nb thK-tm-Sp-IqSn Ah-sbmw XIv AhI-hp-amb F{X- am{Xw ip`-I--fptm Ah-sb-m-nbn\npw thdn-p-I-gn-n-cn-p-p. B ico-ccq-]--fmsbpw `mcw ]p{Xs\ Gn-p-p. Krl-s Fm Ip ]RvP-c--fp-ambn F\np bmsXmcp kw_-hpw D-c-hm-Zn-Xz-fpw ]p{X-\n Npan IrX-Ir-Xy-\m- bn-oAh-ti-jn-p-n- . Rm F-t-bvp-ambn B ico-ccp-p. AXm-bXv Xs-s ]nXr-_m-y-X-bn\npw -f psS Al-m-c-n\npw ap-\m-b n--g n-n-cnap-\m-bn-op-p. AXn-\p-tijw Cu ico-c-ns p-p. Bbpv ]q-am-Ip- -tXm-Sp-IqSn Abm (]n-Xm-h v) AXns\ Dt]-n-nv ChnsS \npw bm{X ]d-bp-p. 6. k Ghw hnZzm-\-kvam-co-c-t`-Zm-Zq[z DXv{I-aymAtm ChnsS \npw t]mbn ap-tem-In Im-\p- ap-jva n kztK temtI kmIm-a m-\ m-]vX zmk-cWw FhnsS GXp-tbm-\n-bn P\n-p-pthm AXv arXx ka-`m-hXv ka-`h-Xv. Ahs aqm-as P-am-Ip-p. Cs\ Cu P- P-mC{]-Imcw P-P-m--c--fm-bp XXz-sf Adn- c-ns ]c-c XpSp-sIm-t-bn-cn-p-p. np AXm-bXv Poh Cu ico-ctm-Sp-IqSn Hmbn P\-\a-c-W--fpsS alm-I-jS-XIsf Nnnv AXn hkn-p-Ibpw ico-cs-s Xs kzcq-]-sap Icpv \npw tamN\w t\Sp--Xn\p Pohm-mhv a\pjyico-c-n- Xp-Ibpw sNp--Xp-hsc Ch\p P\-\-a-c-W--fn \npw en-cpp {]hn-m-Xn-cn-p--Xp-hsc Cu ]c-c XI-cp- tamN\w e`n-p-t- bn-. Ch\v IqsS-qsS \m\m-tbm-\nn-. AXn- \m CXn- \p- thn a\p-jy Ahiyw {]hn- I-fn Pw FSp- nv \m\m-hn- [- n- ep IjvS-X- I A\p-Ww. CXp-Xs Cu {]I-c-W-ns Dtiw Fp `-hn-t--Xm-bn-h-cpp Cu cl-kys {Kln-n-p t_my-am-Ip- p.

174

I m\n-bmb hma-tZ-h-a-ljn K`-n\npw shfn-

Xs BZyw ]d--Xmb a\-.v kay-mbn Fmw {Klnbn hv Ah-km\w ico-c-\miw kw`-hn--tm temI- p--Xn-\p ImgvN-bn\np hcp-p. in AXm-bXv n \npw apIfnte-bvp-I-bcp-Ibpw AXp-t]mse ap--hsc BPvRm-Zzmcm `cn-p- - Xn-\p in, ]ZmDu[z-K-Xn-Zzmcm `K-hms ]c-a-[m-a- n Fn Ahn-Ssb sf {]tXyIw hnth-Nn-dn-bp--Xn-\p in, ImWpFm A`n-em-j-fpw {]m]nv AXm-bXv kYm B]vX- Ibpw tIp-Ibpw sNp--hsb a\-kvkn-em-p--XnIm-a-\m-bnv Aa-c-\m-bn-o-cp-Ibpw sNbvXp. As\ P\- \p in, A\p-`-h-sf [cn-p--Xn-\p in, Zi\-a-c-W-N-{I-n\npw \nXy-ambn tamN\w {]m]n-p. "ka- \-i-n, ss[cyw AXm- bXv hyXn-N-en-m-Xn- cn-p- -Xn- \p `-hXv' F ]Zs Bhn-p-sImv ChnsS Aym-b- in, _pn AXm-bXv \n-bn-p--Xn-\p in, a\ns kam-]Xnsb kqNn-n-n-cn-p-p. v \w-sN-p--Xn-\p in, thKw--- W-t\- cw-sImv FhnsS-bp-sa-p--Xn-\p in, kvac-W-i-n, k-ev]in, at\m-c-Y-i-n, {]mWi-n, A`nemji-n, {ko klXrXo-b m-ymbw hmkw apX-emb A`n-em-j-C-{]-Im-c-ap Cu inI-sfmw B kz- m-\-kz-cq- ]-\mb ]c-am-Xvam- hns \ma{]Y-a-J Wv Uw -f m- I p- p. AXm-b Xv At- l - ns k- b psS 1. tImbam- tXn hb-ap-] m- k va -t l. IXcx k t_m[s kv]jvS-am-p e-W--em-Ip-p. ChBm. tb\ hm ]iyXn tb\ hm irtWmXn tb\ sbmw Inv Ch-bpsS cNn-Xmhpw km-e-I\pw chm Km-\mPn{LXn tb\ hm hmNw hymIp-tcmXn \p-ambhs k-hym-]-I-amb k-bpsS PvRm\w Dmtb\ hm kzmZp NmkzmZp N hnPm-\m-Xn. Ip-p. Cu D]-\n-jns Hpw cpw Aym-b--fn-embn cm-m--fpsS h-\w-hp Hv ]c-am-m-h,v Fmn-t\bpw krjvSn-p-Ibpw kPoh ]pcp-js\ {]Xy-amn AXn\p kl-tbmKw \evIp--Xn\p kzbw AXn {]th-in-p-Ibpw sNp ]c-am-m-h.v cv Pohm-m-h.v bmsXm-ns\ kPo-h-]p-cp-j-cq-]n ]c-am-mhv {]I-Sam-p-Ibpw P-P-m--cfpsS ]c--c-bn K`-n XpS-n-a-cWw hsc Dm-bn- cn-p-Ibpw sNp Pohm-mhv. Ch-cn D]m-kn--s-tS tZh Bcv? AXv F-s\bp--XmWv? AXns\ Fs\ Xncn--dn-bpp? Cu Imcysf \n-bn-p--Xn\v Cu Aymbw {]tbm-P-\-s-Sppp. B D]m-ky-tZ-h-\mb ]c-am-m-hns XXzs {Kln-p--Xn-\p-p-I-cmb Ipd-m-fp-I ]c-kv]cw Nnnp-hm XpS-n. ""bmsXm-ns\ \mw D]m-kn-p-pthm AXm-bXv bmsXm-ns\ D]m-kn-nv AXns\ \mw {]m]n-Wtam B Bmhv Bcv? cm-as hmn bmsXmns kl-tbmKw sImv a\p-jy t\{X-Zzmcm kakvX Zriy--tfbpw ImWp-pthm bmsXm-n-\m I- tI-s-Sp- pthm bmsXm- n-\m {LmtW{nbw \m\mhn- [-n- ep Ksf {LmWn--dn- bp-pthm bmsXm- n\m ck-t\- {nbw kzmZp-tXm Cm- tXm Fp hkvXpsf {]tXyIw {]tXyIw Xncn-dn-bp-pthm AXv ap]d cv Bm--fn GXmWv?

3. Gj {_ssj C{ Gj {]Pm- ] - X n-t ctX kth-tZhm Cam\n N ]-a-lm-`q-Xm\n ]rYn ho hmbp-cm-Imi Bt]m tPymXowjotXy-Xm-\o-am\n N p{Z- a n- { im- W o- h - _ o- P m- \ o- X - c mWn tNX- c mWn Nm-Pm\n N Pmcp-Pm\n N tkzZ-Pm\n tNmZv`n\n Nmizm Kmhx ]pcpjm lkvXnt\m bXvInwtNZw {]mWn PwKaw N ]X{Xn N bp-m-hcw khw XXv{]-PvRm-t\{Xw {]PvRmt\ {]Xn-jvTnXw {] PvR m- t \ - t {X m- t e mIx {] PvR m- { ] - X nj vTm {]m\w {_.
C{]-Imcw Btem-Nn-nv Atlw AJn-e-tbpw krjvSnv Fm {]Im-c-n-ep in {]Zm-\w-sNbvXv Ahsb kwc-n-p kz-PRm-\- kz-cq-]-\mb ]c- am-Xvamv hp-Xs D]m-ky-tZ-h-s\p Xocp-am-\np. Ct-lw-Xs {_lm-amhpw BZys Aym-b-n hn-n-p C{\pw BIp- p. Ct- l w- X s Fm- n- tbpw krjvSnbpw ]me-\hpw-\-S-p--h\pw kIe {]P-IfptSbpw kzman-bp-amb {]Pm-]-Xn-bm-Ip-p. Fm C{m-Zn-tZh-Ifp-tSbpw ]rYn, BIm-iw, hmbp, Pew, tXPv Cu cq]- -e n {]I-S-am-bn-c n- p-p. ]-a-l m-`q-X - fpw sNdnb sNdnb _oP-cq-]--fn nX-am-bn-cn-p Fm PohnIfpw AXp-t]mse Ah-bn \npw `n--fmbn ap-hbpw AXm-bXv A--fn \np-m-Ip-Xpw `qan ]nfp-m-Ip-Xpw adp-]n-n-bn \np-m-Ip- Xpw hnbn \np-m-Ip-Xpw AXm-bXp a\p-jy-i-co-cnse Agp-n\n-p-m-Ip-Xpw IpXn-c, B\, ]ip, a\p-jy Ch-sb-mw-Iq-Snb PKpw ]dp \S-p-Xpw nc-am-bn-cn-p-Xpamb Poh-k-ap-Zm-b--fpw Cu Fm {]mWn-Ifpw {]PvRm-\-kz-cq-]\mb ]c-Xvam-hn\npw in- {]m-]nv Xmm-- fpsS {]hr-n-I-fn ka- cmbn

2. btZ-X-r-Zbw a\-ss-X-X.v kwm-\-am-m\w hnm\w {]m-\w ta[m ZrjvSn[r-Xna-Xna\ojm PqXnx kvarXnx kev]x {IXp-ckpx Imtam hi CXn khm-tWy-ssh-Xm\n {]m-\ky \mat[-bm\n `h-n.
C{]-Im-c-ap hnNm-c-sf Ah-X-cn-n-nv Atlw Btem-Nn-p-Cu lrZbw AXm-bXv AxIcWw CXp-

175

I hn-p-Ibpw B {]PvRm-kz-cq] ]c-am-m-hn nX-

Sp-IqSn kqhpw Znhyhpw Aeu-In-Ihpw Bb t`mKam-bn-c n-p-I bpw sNp- p. Cu AJne {_mw cq-]-am-Ip ]c-am-\-s {]m]n-nv Aa-c-\m-bnocppx {]PvRm-\-i-n-bp--am-bn-cn-p-p. CXns nXn-bpsS AXmbXv \nXy-ambn P\\ ac-W--fn\npw tamNn-B[mcw {]PvRm-\-kz- cq-]-\mb ]c-am- Xvam-hp- X-s-bm- Ip-p. s-Sp-p. "ka-`-hXv' (Bbn-op) Cu ]Z-ns ]p\AXn-\m bmsXmcp- t\cs C{s\pw {]Pm-]- cpn D]-\n-j-ns kam-]vX nsb kqNn-n-p--Xn-\pXn-sb-pap \ma-m ]d-bs-pthm bmsXm-cp- thn {]tbm-Kn-n-cn-p-p. Fm-n-tbpw cN-\bpw cbpw \Ip-Ibpw Fmn\pw Fm-hn-[-n-ep-ap in {]Zm\w sNp {]PvRm\ kzcq-]-\mb ]c-am-Xvam-hm-bn-cn-p-pthm At- imn-] mTw lw-Xs \psS D]m-ky-tZ-h-\m-bn-cn-p {_w B Hmw hmMvta a\kn {]Xn-jvTn-Xm. at\m ta hmNn Ip-p. {] X n- j vTn- X - a m- h n- c - h o a. G [ n. thZk y a

4. k GtX\ {]PvtR-\m-Xva-\m-kvam-tm-Im-Zp-Xm{I aymap-jvankztK temtI khm Ima-\m-]vXzmarXx ka-`-h--a-` -h-Xv.

bmsXm-cp- C{]-Imcw {]PvRm-\-kz-cq-]-\mb ]c-taiz- cs\ Adn-bp-pthm Ah Cu temI- n\npw apI- Hmw imnx ! imnx !! imnx !!! fn-te-bvp-bv AXm-bXv ico-cs XyPnv ]c-am-\--aCXns Aw Cu D]-\n-j-ns Bcw-`-n b-amb ]c-a-[m-a-n {]PvRm\ kzcq-]-\mb {_lva-tm- sImSp-n-p-v.

BWox {ipXw ta am {]lm-kox. At\-\m-[otX- \ m- tlm- c m- {Xm kwZ [man- E Xw hZn-j ym- an. kXyw hZn- j yman Xm- a - h - X p. XZz- m- c - a - h Xp AhXp ama-hXp hm-c-a-hXp hm-cw.

{]ivt\m-]-\n-jv

{]ivt\m-]-\n-jv AY-th-Z-n ]n-emZ imJbpsS {_mW `mK-n\n-p--Xm-Wv. Cu D]-\n-jn ]n-emZ aljn kptI-im-Zn-I-fmb Bdp aljnam-cpsS Bdp tNmZy-v {Ia-{]-Imcw Dcw ]d-bp-p. AXn-\m CXns t]cv {]ivt\m-]-\n-jv Fm-bnop.

kzkvXn\ \ Ct{m hr-{ihmx kzkvX n \x ]pjm hniz-thZm: kzkvXn \ kvXmtym Acn-jvS-t\an: kzkvXn t\m _rl-kv]XnZ-[m-Xp. Hmw imnx imnx imnx
Kpcp-Ip-e--fn Ay-b\w sNp injy-m XfpsS Kpcp-hn\pw kl-]m-Tn-Ipw XYm am\-h-k-aq-ln\pw awKfw Dm-Ip--Xn\mbn tZh-X-I-tfmSp {]mnp-p. ""tl tZh-m-tc, R R-fpsS ImXp-I-fn ip`aw-K-f-I-c--fmb hN-\ am{Xw tI-s. \n, Bt- ]w, Ak`yw AXp-t]mse ap ]m]- P-\n-X--fmb Imcy- Ch R-fpsS ImXp-I-fn ]Xn-m-Xn-cn--s.

imn-] mTw
Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiytam `ncy-P{Xm:
nssc cMvssK-kvXpjvSp hmwk-kvX-\q-`n hytia tZh-lnXw bZmbp:

176

I R-fpsS kzw PohnXw `P-\]m-cm-b-Wm-Zn-I-fm kZm `K-hms Bcm-[-\-I-fn hym]r-X-am-bn-cn--s. I-fnqSn {ihn-p-I-am{Xw sNmsX t\{X sImpw R kZm awK- fs Zin--s. GsX-nepw Aaw-K-fIm-cntbm AYhm \mi-n- tebvp \on-sm-n-cn-ptXm Bb ImgvNIsf R-fpsS ZrjvSn BIjn-mXn-cn- -s. R-fpsS ico-cw, Hmtcm Ah-b- h-hpw, `K-hms\ kvXpXn-p-sIm-n-cn-p--Xn\p kpZr-Vhpw kp]p-jS-hp-amv bn-o-c-s. R-fpsS Bbqv t`mK-hn-em-k--fn apgpIn--gn-bm-Xn-cn-s; `K-hm\p {]tbm-P-\-s-Sp hn[-nep Bbpv Rp e`n--s. (tZ-h-I R-fpsS Hmtcm C{n-b--fnepw A[n-h-knv Ahsb kwc-n-pIbpw {]hn- n-p-Ibpw sNp-p. Ah-\p-Iq-e-ambn-cn-p--Xp-sImv R-fpsS C{n-b- kpK-a-ambn km- n XpSp-sIm- n- cn-p-p. AXp-sImv AhtcmSpw {]mn-p-Xv DNn-X-am-Ip-p) Fm Znp-I-fnepw kpb-itm-Sp-Iq-Sn-bhcmb tZh-cm-P C{, k-- \mb ]qjm-h,v Acn- jS- \n-hm-c-I- \mb Xmy (K- cp-U), v _pn-bpsS kzman-bmb _rl-k]Xn Ctlw Fm tZhv m-cp-tSbpw hn`q-Xn-bm-Ipp Ch kZm R-fpsS awKfs ]cnt]mjnn--s. Ch-cpsS Ir]-bm R-tfmsSm-p Fm Pohn-Ipw awKfw Dm-bn-sm-n-cn-s. Bym-n-Ihpw B[n-ssZ- hn-Ihpw B[n `uXn-Ihpw Bb Fm Xm]-pw imn-bp-m-Is!

2. Xml k Ejn-cp-hmN `qb Gh X]km {_ NtcyW {ibm kwh- cw kwh- yY bYmImaw {] i v\ m ] r - X bZn hn m- k ymax khwl thmh-yma CXn.

ta-d Bdp aljn-amcpw ]c-{_--] -c-amb Pnm- k- bm Xs-b-Sp- hXp Inv aljn ]nem-Z Ah-tcmSp ]dp \n X]-kzn-Ifm-W-tm. \n {_-N-cys ]men-p-sImp kmwtKm-]mw- K-thZhpw ]Tn-n-cn-p-p. Fn-cp-mepw Fs B{i-a-n hkn-p- sImv hopw Hcp kwh--c-mew {im-]qw {_-N-cys A\p-jvTn-p-sImv X]--cy-bn Ign-bphn. AXn-\p-tijw \n Fm-{K-ln-p-pthm AXv FtmSp tNmZn-p-sIm-p-I. \n tNmZn-p tNmZy F\n--dn-hp-Xm-sW-n \n-tlw \nv Fm-m-cy-fpw \mbn a\-n-em-I---hn[w ]d-pX-cmw. kw_w aljn-bpsS B-{]-Imcw Fm-hcpw {i, {_-N-cyw, X]ky Chsb hn[n-]qw \n-lnp-sImv Hcp kwh-cw AhnsS hkn-p.

3. AY I_o ImXym-b\ Dt]Xy ]{] `K-h ItXm l hm Camx {]Pmx {]Pm-b CXn.
]n-em-Za-ljn-bpsS B-{]-Imcw Ah {im]qw {_-Ncyw ]men-p-sImv AhsS X]-cy A\pjvTn-p-hm XpS-n. aljn-bpsS kwc-- W-bn kwba- tm-Sp-IqSn Pohnv Hcp hjw hsc Ah XymK- a-b-ambn PohnXw Ign-p. AXn-\p-tijw Ah-scmw hopw ]nemZ aljn-bpsS kao]w sNp. Ah- cn k- {]-Y- a\pw IXy-a-ljn-bpsS {]]u-{X-\p-amb I_n `n-tbmSpw hn\-b- tm- Spw- IqSn tNmZn-p. ""`K- h, bmsXm-n \npw Cu kq-N-cm-N-c-Po-hnI \m\m-cq-]-fn Dev]-am-bn-cn-p-pthm bmsXmv CXns kp\n-n-X-amb ]ca-Im-c-W-am-Ip-pthm AXv Fm-Ipp?

{]Y-a -{]iv \ w
1. Hmw kptIim N `mc-ZzmPx ssihyx kXy-Imax kucym-bWo N KmKyx Iuk-e y-m-iz-em-bt\m `mthm sshZ`nx I_o ImXym- b -\ kv tX ssltX {_-]cm {_-\njvTmx ]cw {_m-t\zjamWm Gj l ssh Xw hy-Xo-XntX l kan-Xv]m-Wtbm `K-hw ]n-em-Z-ap-]-kmx
HmwIm-c -kz-cq-]-amb kn-Zm-\-\vL-\-]-c-am- m-hns kvac-W-tbm-Sp-IqSn D]-\n-jv Bcw-`n-p-p. `c-Zzm-Ps ]p{X kptI-im, in_n-Ip-am-c kXy-Im-a, K-tKm-{Xn ]nd kucym-b-Wn, tImk-e-tZi \nhm-kn-bmb Biz-em-b-\, hnZ`-tZ-is `m-h, IXys {]]u{X I_n Ch {]kn--m-cm-Ip-p. Ch thZm-`ym-k]-cm-b-Wcpw {_-\njvT ({i-Z-[m-]qw thZm-\p-Iq-e-amb BN-c-Ww) \S-p--hcpw Bbn-cp-p. Hcn- Cu Bdp aljn-amcpw ]c-{_--]ctaiz-c-hn-j-b-Iamb Pnm-kbm Hn-p-]p-d-s-p. ]n-emZ aljnv Cu hnjbw \m-bn--dn-bm-sav Ah tIn- cp- p. AXn-\m "{_s kw_-nv \mw Adn-bp-hm-\m-{K-ln-p--sXmw Atlw \app ]d-p-Xcpw' Fp hnNm-cnv Ah Pnm-kp-fpsS thj-ne ssIbn kanpw FSpp ]n-emZ-a-ljn-bpsS ASp- sNp.

4. Xkvssa k tlmhmN {]Pm-Imtam ssh {]Pm] Xnx k Xt]mX]yX k X]-kvX]vXzm k anYp-\apXv ]mZ-b-tX. cbnw N {]mWw tNtXyXu ta _lp[m-{]Pmx Icn-jyX CXn.
I_-n- a-ljn- bpsS Cu tNmZyw {ihnv aljn ]nem-Z ]dp tl ImXym-b-\, AJne Pohn-I-fp-tSbpw kzman-bmb ]c-ta-iz-c\v krjvSn-bpsS Bcw- `-n {]Psb Dev]m-Zn-n-p-hm C-bp-m-b-tm Atlw kev] cq]-amb X]--\p-jvTn-p. Cu kwKXn thZ--fn {]kn-am-Wtm! X]-n\npw Atlw k-{]-Y-a-ambn cbnbpw {]mW-\pw, Ch cn-t\-bpw, Hcp tPmUn-bmbn krjvSn-p. AXns\ krjvSn--Xns Dtiw Ch cpwIqSntv F\n- p-thn \m\m-{]-Im-c - -fn-ep-ap

177

I krjvSn-Isf Dev]m-Zn-n-p--Xn-\m-bn-cp-p. Cu a{-n

kqcy-In-c-W--fp-ambn _-s-nv Ahbvp \ho-\-amb Fm-n\pw Poh {]Zm\w sNp-Xv GsXmcp ka-jSn- kv^pn e`y-am-Ip-p. AXp-t]mse Xs GsXmw kav Po-h- \-i-n-bm- Ip- pthm AXns\ ""{]mW'' F t]cn b--fn Fhn-sS-hn-sS-sbmw kqcy Xs {]Imiw ]chnfn-p- p. Cu Poh-\-i- n-bn\n-p-Xs {]Ir-Xn-bpsS p-pthm Ahn-S-hn-sS-bp Pohn-Iv kv^pn qe-kz-c q-]-n kakvX hkvX p--fnepw Poh, \In-s m-t-b n-c n- p- p. AXn-\ m kqcy Cu nXn Ch-bpsS bYm-tbm-Ky-am-bp kma-RvPkyw kw`- kakvX PK-n- tbpw {]mW-\mIpp. hn-p- I- bm qe-`qX kap-Zm- b- ns \maw "cbn' Fp 7. k Gj sshizm-\tcm hniz-cq]x {]mtWmncphnfn--s-p. AXp {]mW-cq-]-amb Poh-\-i-n-bm A\pZ-b-tX. XtZ-X-Zr-Nm-`yp-w. {]m-Wn- X-ambn Imcya- am-Ip-p. {]mW tNX-\-bm-Ip- p. Pohn-I-fpsS ico-cn nXn-sN-p sshizm-\-ccbn in-bpw BIr-Xnbpw BIp-p. {]mW-tbpw cbnP-T- cm-n-bm `Ww Zln-p-p. AXv kqcys Xs bp-tSbpw kwtbm-K-n \np Xs krjvSn-bpsS kakvX-Im-cy-fpw ]qn-bm--s-Sp-p. Ch-Xs A\y{X Awi-am-Ipp; AXn-\m kqcy Xs-bm-Ip-p. AXpt]mse {]mW, A]m-\, kam-\, hym\, DZm- \ Cu Anbpw tkma\pw F-t]-cn ]d-b-s-n-cn-p-p. Ap-cq-]--fnepw {]mW hn`--am-bn-cn-p-p. AXpw 5. BZntXym l ssh {]mtWm cbn-tch B DZ-b-kq-cys Awi-am-Wv. AXn-\m kqcy Xs N{am cbn BIpp Cu Imcyw Xs ASp EIvhmcm hy-am-s-Sp-p. hm GXXv kw bqw Nmaqw

N Xkvam-qn-tch cbnx
Cu a{- n {]mW-tbpw cbn-b p-tSbpw kzcq]s hnh-cn-p-p. ]n-em-Z ]dp Cu ImW-sSp kq-P-Kv {]mW\pw cbnbpw Fo cp-X-Xz-fp-tSbpw kwtbm-K-n \ntm kn-{i-W-n \ntm Dm-bn-cn-p-p. AXn-\m Chsb {]tXyIw {]tXyIw FSp-p-]-d-bp-hm km[y-a-. Fn-cp-mepw \mw {]Xy--am-bn-m-Wp Cu kqcyXs {]mW-\mIp-p. Fm CXns AJn-e-n\pw Poh {]Zm\w sNp tNX-\m-i-n-bpsS {][m-\-Xbpw A[n-IXbpw nXn-sN-p-p. Cu kqcy B kqva-Po-h\-in- bpsS L\o-`q- X-amb kzcq-]- am-Ip-p. AXp-t]m-se- Xs Cu N{ cbn-bm-Ip-p. Fp-sIm-s-m CXn qe-X-Xz-sf ]pjvS n-s-Sp-p `qX-X-m-{X-I-fpsS B[nIyw \ne-\np-p. kakvX Pohn-I-fp-tSbpw qei-co-c--fpsS t]mjWw Cu N{s inb {]m]n-np kw`-hn-p-p. \psS ico-c-n Ch cn-tbpw inI {]tXyIw AwK-{]-Xyw-K--fn hym]vX-am-bn-cn-p-p. Ah-bn Poh\ inbp-am-bp kw_w kqcy-\n \npw amwkw, taZv apX-e mb qe-X -X z- -f psS kw_w N{-\n \np-am-Ip-p.

8. hniz-cq]w lcnWw PmX-th-Zkw ]cm-bWw tPymXn-tcIw X]w kl-{k-civanx iX[m h-am\x {]mWx {]Pm-\ m-ap-Z-b-tXyj kqcyx.
Cu IncW Pme- - f m aWv U n- X hpw {]Im- i ]qhpw X]n-p-sIm-n-cn-p--Xp-amb kqcy hnizns kakvX cq]--fp-tSbpw tI{-am-sWv AXns XXzw Adn-bp--h ]d-bp-p. Fm cq]-fpw (\n-dhpw BIr-Xn-bpw) kqcy-\n\npw D-hn-p-Ibpw {]Im-inp-Ibpw sNp-p. Cu kqcyXs AJn-e-n-tbpw D]-n-m-\hpw Poh tPymXn-ns aqe-t{km-Xpw BIp-p. CXp k-hpw km-[m-chpw BIp-p. sshizm-\-cm-KX\n {]mW-i-n-bpsS cq]-n Fm-bnv Spw hym]n-n-cn-p-Ibpw Fm-n-t\bpw hln-p-sImn-cn-p-Ibpw sNp-p. kakvX PK-n- tbpw {]mWcq]w kqcy Xs-bm-Wv. CXn\p Xpey-ambn Cu PKn ap bmsXmcp Poh-\-i-nbpw C. Cu kl-{k-Inc- W-\mb kqcy \psS Fm {]h-\-- fp-tSbpw XpSw-Ip-dn-p-sImv DZn-p-p. {]]--n NqSpw {]Imihpw ]c-p-I, AJn- e-n\pw Poh- \- in {]Zm\w sNpI, EXp-sf ]cn-h-\-s-Sp-pI apX-embn \psS AkwJyw Bh-iy-sf ]qo-Icn-p-sImv Fm krjvSn-I-fp-tSbpw Poh-Zm-Xm-hmb {]mWXs kqcys cq]-n DZn-p-sIm-n-cn-p-p. kw_w k-i-n-am-\mb ]c-{_ ]c-ta-iz-c-\n \np-Xs At-l-ns kev]w hgn {]mW-tbpw cbn-bp-tSbpw kwtbm-K-n\npw Cu {]]--ns Dev]n apX-em-bh kw`-hnp Fv ImXym-b-\ I_n-bpsS tNmZy-n\p kwt-]ambn Dcw ]d-p. C\n Cu {]mW-i-n-bp-tSbpw cbn-i-n-bp-tSbpw kw_-

6. AYm-ZnXy DZ-bbXv {]mNow Zniw {]hn-i-XntX\ {]mNym {]mWm civanjp kn-[ -t. b- nWmw bXv {]XoNow bZp- Z oNow bZt[m bZq[zw bZ- -c m-Zntim bw {]Im-i -b Xn tX\ khm {]mWm civanjp kn-[-t.
Cu a{-n Fm Pohn-Ifn-ep-ap Poh\ intbmSv kqcy-\p kw_-s ImWn-p-p. cm{Xn-ptijw kqcy ]q-Zn-n DZnv Xs {]Imiw hym]nn- p-tm Ahn- sS-bp Pohn-I-fpsS {]mWs\ Xs IncW--fm [cn-p-p. AXm-bXv Ah-bpsS Poh\ in

178

I -tm-Sp-IqSn ]c-ta-iz-cs\ D]m-kn-m-\p coXn-Ifpw

D]-cyp kIm-tam-]m-k-I-m-cn\npw `n-ambn AXns ^e-fpw ]d- bp- - Xn- \p- thn ASp {]I-cWw Ieym-W-Im-an-I-fm-bn-p km[-I-m Cu kmwkm-cn-I-t`mBcw-`n-pp K--fpsS A\n-Xy-X- tbbpw ZpxJ-kz-cq-]-tbpw a\-n-emn-bnv Ah-bn \npw XnIpw hnc--cm-bn-o-cp-p. 9. kwh- tcm ssh {]Pm- ] - X n- k v X - k ym- b t\ Ah {i-tbm-Sp-IqSn XymK-a-bamb PohnXw \bn-pZnWw tNmcw N. XtZy l ssh XZn-jvSmIbpw Bym-nI hnZy-h-gn-bm-bn, AXm-bXv ]c-am-]qt IrX- an-X yp-] m- k tX tX Nm{- a- k - tah {]m]vXn e`y-am-p--Xn-\\p-Iq-e-amb GsX-nepw km[\temI-a-`n-P-b-t. X Gh ]p\-cm-ht Xkvamh-gn-bm-bn, AJn-e-n-tbpw B-kz-cq-]amb ]c-{_-tZX Ejbx {]Pm-Imam ZnWw {]Xn-]-Zyt Gj ]p-cp-tjm- -as\ \njvm-a- ambn D]m-kn-p-p. CXp kwhl ssh cbnbx ]nXr-bm-Wx. -c-cq-]-am-Ip {]Pm-]-Xn-bpsS D-cmw- K-ns D]m-kCu a{-n kwh--cs ]c-am-m-hns {]Xo- \-X-s-bm-Ip-p. CXns\ Cutimhm-tkym-]-\n-j n I- am-n- bnv AXns AwK-cq- ]-c-bn- m- \ob t`mKy-]-Zm- kw`q-Xn-bpsS D]m-k-\sbp ]d-n-cn-p-p. CXns -fpsS Dt-i-tm-Sp-IqSn \S--s-Sp D]m-k-\bpw D]m-k -I D-cm-b -W -am- nqSn kqcy-tem-I AXns ^ehpw ]d-bp-p. `mhw Fs-m, ]{-p- nsNp kqcys B-kz-cq-]-amb ]c-{_--]-c-ta-izam-k--tfm-Sp-Iq-Snb kwh--c-cq-]-am-Ip Imew Xs. cs\ {]m]n-p-p. kakvX PK-n-tbpw {]mW-tI{w krjvSn-bpsS kzman-bmb ]c-ta-iz-cs kzcq-]-am-Ip-p. Cu kqcyX-s- bm-Ip-p. CXp-Xs Aa-c-Xzhpw AhnCXn\v cv Ab-\--fpv; Zn-Whpw D-c-hpw. Zn- \m-inbpw \n`-b-]-Zhpw BIpp; CXp-Xs ]c-a-K-Xn-bmWm-b-\nse Bdp amk--fn kqcy sXtm-mbn Ip-p. CXns\ {]m]n-p alm-m- aS-n-h-cp-n-. AXns Zn-Wmw-K-sa--t]mse Id-p-p. D-cm-b-\- CXv ]q-P-s XS-bp BXy-n-I-{]-f-bam-Wv. Cu nse Bdp- am- k- AXns D- cmw-K-hp-am-Ip- p. Ah- a{-n kqcys\ ]c-ta-iz-cs kzcq-]-am-bw-Ko-I-cn-pbn D{XmwKw {]mW-\m-Ipp; AXv Cu hniz-ns sIm-p-Xs D]-cyp--a-lna ]d-bs-n-cn-p-p. CtX B-kz-cq-]-amb B ]ctaizcs km-- cym-an-kz-cq-]- kwKXn Xs ASp a{-n Hp-IqSn kv]jvS-amam-W.v Zn- WmwKw cbn AXm-bXv AXns _mly-t`m-Ky- p-p. kz-cq-]-am-Ip-p. Cu temI-n km-t\-Nvip--fmb 11. ]-]mZw ]nXcw ZzmZimIrXnw Znh Blpx ]tc Ejn-I kzmZn kmwkm-cn-I-t`m-K--fn Bk--cm-bnAt ]pco-jn-Ww. AtXta A\y D ]tc hnNcn-p-p. Ah bm-Zn-I hgn-bmbn tZh-X-Isf ]qPnWw k]vXNt{I jUtc Blp-cn-Xan-Xn. p- I , {_m- W mZn t{ijv T mp [\m- Z n- I - f m kmcw \S-p-I, ZpxJn- Xp tkh\w A\p-jvTn-pI ]c-{_ ]c-ta-iz-c s ZrjvSn-tKm-N-c-cq-]-amb Cu apX-em-b- hbpw AXp- t]mse Ipfw, InW, ]qtm-w, Bip- kqcy\v Ap-]m-Z--fp-sv F{Xtbm XXz-th-m- ]-{Xn, A\m-Ym-ebw, ]pkvX-Im-ebw apX- embn temtIm-]- ]d-bp-p. AXm-bXv Bcp EXp--fn \npw tla-hpw Im-c-{]-Z-- fmb Nnc-mbn kvamc-I- m]n-pI apX- inin-chpw Cu cv EXp-sf Hm-n-bnv ]-EXpemb [mn-I-Ir-Xy-sf X-fpsS DIrjv-S-I-hy- sf Ah Cu kqcys Ap-N-c-W--fmbn hnh-n-fm-bn--cp-Xp-p. X^-eambn Cu temI-nepw ]c- p- p. AXp-t]mse ]{- p-am-k-sf CXns ]{- mtem-In-epap t`mK-sf Dt-inv Ch-bpsS D]m-k-\- Ir-Xn-Ifmbpw AXm-bXv ]{p ico-c-ambpw ]d-bp-p. Isf A\p-jvTn-p-Ibpw sNp-p. CXv B kwh--c-cq- CXns m\w kz-tem-I-nepw D-X-am-Ip-p. kz]-\mb ]c-ta-iz-cs Zn-Wmw-Ks Dt-inp D]m-k- temIw t]mepw CXns {]Im-iw- sImp tim`n- p-p. Cu \-bm-Ip-p. CXn-s\-s Cuim-hm-tkym-]-\n- j-n temI- n hjn- -s -S p Pe- ns Dn Akw-`q-Xn-bpsS D]m-k\m \ma-n tZhI, ]nXr-, CXn\n-p-X-s- bm-Ip-p. AXn-\m AJn-e-n\pw Pea\p-jy BZn-bmb ico-c- -fpsS tkh-ambn ]d-bs-n-cn- cq- ]-Po-h {]Zm\w sNp- -Xp-sImv CXv Fmhcp-tSbpw p-p. CXns {]`m-h-m Ah N{-temIw {]m]n-p- ]nXm-hm-bn-cn-p-p. ap m\n-I-fm-bp--h ]d-bp--X,v Ibpw AhnsS Ah X- fpsS I-^-e A\p-`hn- Nphp a apX-embn k]vX-h-In-c-W-bp-hpw XYm np hopw Cu temI-n-tep Xncn-p-h-cn-Ibpw sNp- hk-m-Zn-I-fmb Bdv EXp--fp-tSbpw tlXp `qX-hp-amb p. CXp Xs ]nXr-bm-W-amw BIp-p. Cu hnip--{]-Im-i-a-bamb kqcy-a-WvU-e-n Ggp N{I-fpw Bdv Bc-m-ep-Ifp-ap cY-n nXn10. AtYm--tcyW X]km {_-N-tcyW {i sN-p-p. CXns B kzcq] Fm-hpw \m-b-dnbm hnZymbmm\-a-\zn-jym-Zn-Xy-a-`n-P-b-t. GX- bm-hp k--\mb ]c-ta-iz-c, Xs D]m-ky-\m-IpssZz-{]m-Wm-\m-am-b-X-\-ta-XZ-ar-X-a-`b-ta-XXv ]cm-b- p. \psS qe-t\-{X-v ImW-s-Sp kqcy-aW-ta-X-kvam ]p\-cm-h CtXyj \ntcm-[- WvUew AXns ico-c-am-Ip-p. AXn-\m CXv AXns kvXtZj tmIx. Xs-bmb aln-a-bm-Ip-p.

179

I 12. amtkm ssh {]Pm-]-Xn-kvXky IrjvW-]


Gh-cbnx ipIvfx {]mW-kvX-kvam-tZX Ejbx ip CjvSw Iph-o-Xc CX-c-kvan.
Cu a{-n amk-p {]Pm-]Xn ]c-ta-iz-cs cq]w sImSp-np I- hgn AXns\ D]m-kn-p-Xn\p clkyw ]d-b-s-n- cn-p-p. Hmtcm amkhpw {]Pm]-Xn-sb-tmse Fp `mhn-p-p. AXn IrjvW-]-nse ]Xn-\- p-Zn-h-k- B ]c-am-m-hns Zn-WmwK- am-Wv. CXn- s\- Xn-cmbn (q-e-`q-XkapZm-b-ns ImcWw Fp a\-n-em--Ww. CXv B ]c-ta-iz-cs in- kz-cq]-amb t`mK-ab cq]-am-Ip-p. C\n ip-]--nse ]Xn\p Znh-k- D-cmw-K-am-Wv. CXp-Xs {]mW-\m-Ipp. Fm-n\pw Poh{]-Zm\w sNp ]c-am-m-hns km--cy-an-bmb Ejn-bm-bn-c n- p- pthm AXm-b Xv bmsXmcp cbn m\ob t`mK-hkvXp--fn\npw hnc--\m-bnv {]mW-m-\ob km cq]-amb ]c-{_s B{K- ln- p- pthm Ah Xs kakvX ip`- Isf ip-]--n A\p-jTn-pp; AXm-bXv ip-]v - m-\o-b-\mb {]mWm-[mc ]c-{_--]-c-ta-iz-c -\mbn AWw sNp-p. kzbw AXns bmsXm-cp-^-ehpw Cn-p-n-. Ch-bn\npw hn`n--ambn t`mKm-k--cmbn-p--h IrjvW-]n AXm-bXv IrjvW] m\o-b-amb qe-]-Zm--fpsS {]m]vXn-p-thn Fm-hn[ I-fpw A\p-jTn-p-p. v

]I kv{XokwKw \S-m-Xn-cn-p--Xn\pw hnln-X-amb cm{Xn-Im-e-fn imkv{Xm-\p-k-cWw \nb-an- Xhpw kwban-Xhpw Bb cq]-n km-t\m-ev]m-Z-t\--tbm-Sp-IqSn am{Xw kv{Xo kl-hmkw sNp--Xn\pw D]-tZ-in--s-ncn-p-p. Atm Ah\p {_-Nm-cn-I-fpsS KW-\-bn hcp-hm Ign-bp-p.

14. Aw ssh {]Pm-]-Xn-kvXtXm l ssh Xt{ZX kvXkvam-Znax {]Pmx {]Pm-b CXn.


Cu a{-n As (`--Ww) {]Pm-]-Xn-bpsS cq]-n hn`m-h\w sNbvXnv AXns aln- asb ]d-bpp AJne Poh-Pm-e--fp-tSbpw Blm-c-cq-]amb Aw Xs {] Pm- ] - X n - b m- I p- p. F p- s Im- s - m CXn\npw hocy-ap-m-Ip-Ibpw B hocy-n\npw kakvX Pohn-Ifpw D-hn-p-Ibpw sNp-p. Cm-c-Wm Cu A- tbpw {]Pm-]-Xn-sbp KWn-p-p. kw_w C\n t\cs ]d-n-p cp {]Im-c-fn-ep-ap km[-Im-scbpw tbmPnnp {]tXyIw {]tXyIw ^e-sf hn-pp

15. XtZy l ssh XXv{]-Pm-]-Xn-{hXw cNn tX anYp-\-ap-Xv]m-Z-b-t. tXjm-ta-sshj {_-tem-tImtbjmw Xt]m {_-Ncyw tbjp kXyw {]Xn-jvTnXw.

bmsXm-cp- km-t\mn cq]-amb {]Pm]XnbpsS {hXw A\p-jTn-p-pthm AXm-bXv kzm-Znv tem-I--fnse t`mK- {]m- Xn- p- thn imkv{X-hn-ln-X- -fmb I-sf BN-cn-p-sImv \nb-am-\p-krXw kv{XokwKw apX-emb t`mK-sf D]-t`m-Kn-p-p-hthm Ah ]p{Xmtcbpw ]p{Xn-I-tfbpw Dev]m-Zn-np {]P-Isf hn-nCu a{-n cm{Xn-bp-tSbpw ]I-en-tbpw cq]-amb p-p. bmsXm-cp- CXn\npw `n-\m-bn-cn-pCcp-]- n- \mep aWn-q Ime- cq- ]-n ]c-ta-iz-cs cq]pthm bmsXm-cp--\n {_-N-cyhpw X]pw \nd-nI-ev]\ \S-n-bnv Poh-t\m-]-tbm-Kn-bmb I--fpsS cn-p-pthm bmsXm-cp-s PohnXw kXy-a-bhpw XYm clkyw {Kln---s-Sp-p. Cu cmhpw ]Iepw IqSn-t-cpkXy-kz-cq-]-\mb ]c-ta-iz-cs\ Xs lrZ-b-n \nXy Xp ]c-ta-iz-cs ]q-cq-]-sa-mWp `mhw. Znhkw hpw nX- \mbn Ip-sIm-n-cn-p-pthm Ah-\p-am{Xw AJn-e-n\pw Poh {]Zm-\w-sN-p At-l-ns B {_-temIw (]-c- a-]-Zw, ]c-a- K-Xn) e`n-pp; ampw {]Im-i-ab hnip--cq-]hpw cm{Xn t`mK-cq-]-amb cbnbpw e`n- p-n-. BIp-p. AXp-Im-cWw bmsXm-cp- ]Ik-abw kv{XokwKw sNp- pthm AXm-b Xv ]c-a m- m-hns 16. tXjm-aku hnctPm {_-temtIm \ tbjp hnip kzcq-]s {]m]n-p--Xn-\p C-tbmSp IqSn Pn-a-\rXw \ ambm tNXn. {]Im-i-a-b-amb am-nqSn Nen-p-hm Bcw-`nbmsXm-cp--\n IpSn-eX eh-teiw t]mep-an-m-Xn-cnnpw kv{XokwKw apX-emb t`mK-hn-em-k--fn Bk-- p-pthm bmsXm-cp- kz]v\-nt]mepw anYym-`m\m-bn-cn-p-pthm Ah Xs ey-n-se-msX Cu jWw sNm-Xn-cn-p-Ibpw Ak-Xy-a-b-amb BN-c-W-Aaqey Pohn-X t hy-ambn \jvS-s -S p-p-p. fn \nv AI-p-\np-Ibpw sNp-pthm bmsXm-cpCXn\npw `n-ambn bmsXm-cp- kmwkm-cn-Iamb -\n cmK-tZz-jm-Zn-hn-Imc kYm Cm-Xn-cn-pDXn B{K-ln- p-pthm Ah imkv{X \nb-aa\pk- cnv pthm bmsXm-cp- Fm-{]-Im-c-n-ep-ap h-\, EXp- I m- e - n cm{Xn- k - a bw \nb- a m- \ p- k r- X - a mbn Im]Syw XpSnb-h-bn \np cln-X-\m-bn-cn-p-pthm kv{XokwKw \S-pp Fn Ah imkv{X-ns Ah-\p-am{Xw B hnIm-c-c-ln-X-amb {_-temIw e`n-pB-I ]men-p--Xp-sImv {_-Nm-cnp Xpey-\m- p. CXn\p hn]-co-X-amb e-W--tfm-Sp-Iq-Sn-b-hv bn-o-cp-p. Cu a{-n Krl--m Hcn-epw AXp e`n-p-n-.

13. Atlm-cmt{Xm ssh {]Pm-]-Xn-kvXkym-l -tch {]mtWm cm{Xn-tch cbnx {]mWw hm GtX {]kv-ntb Znhm cXym kwbp-Pyt {_-N-cy-tah XZzm-{Zm{Xu cXym kwPy-t.

180

I ZznXo-b -{]iv\w
1. AY ssl\w `mthm sshZ`nx ]{]-. `Kh ItXyh tZhmx {]Pmw hn[m-c -b t IXc GXXv {]Im-i-bt Ix ]p\-tcjmw hcnjvT CXn.
Cu a{-n `m-h-a-ljn ]n-em-Zt\mSv aqp kwK-Xn-I tNmZn-p-p. 1. Poho-I-fpsS ico-cs hlnp-sIm-n-cn-p-Xv BsI F{X tZh-X-I-fmWv? 2. Ahbn GsXmw CXns\ {]Im-in-n-pp? 3. Chcn AXyw t{ijvT-\m-bn-p-Xv Bcv?

4. tkm`nam- \ -Zq[z-a p-X v{I-aX Ch Xkvan- pXv {Ima-Xy-tY-Xtc kh Gthm-Xv{Im-at Xkvanw {]Xn-j vT-a mt\ k Gh {]mXn-jvT-t. XZyYm anIm a[p-I-c-cm-Pm-\-ap-Xv{Im-aw khm GthmXv{Im-a Xkva nw {]Xn-jvT -amt\ khm Gh {]mXn-jvT Ghw hmMva-\-px t{im{Xw N tX {]oXmx {]mWw kvXp\z-n.

Atm Ahsc Xs {]`mhw ImWnv HXp-p--Xn\p- thn k- t{i- jvT-\mb {]mW A`n- am-\-n\p apdnhp Xn-b-Xp-sImv cpjvS-\mbn ico-c-n \npw shfn-bn 2. Xkv s sa k tlmhm-N m- I mtim l hm Gj t]mIp--Xn\p apIfnte-bvp-b-cp-hm XpS-n. Fm-tZ-htZthm hmbp-c - n-c m]x ]rYznho hmMva -\-px X-Ifpw hnh-i-cmbn {]mW-t\m-sSmp she-bn-tev Cdt{im{Xw N, tX {]Im-iy-`n-h-Zn hb-ta-XZv_m-W- p- hm-\m-cw- `n-p. Hn\pw nc- ambn \ne- \n-evp-hm Igna-hjvS`y hn[m-c-bmax. n-. {]mW kzm-\v nc-ambn \n-tm apC{]-Im-c-ap `m-hs tNmZy-n\p aljn-]n--em- -hpw nc-ambn \np-hm Ign-p. tX\o--IZ adp-]Sn ]d-p. ChnsS cp {]iv\-fpsS Dcw fpsS cmn kzm\w hnp ]d- p-t]m- Iptm ap tX\oHm-bn-sIm-Sp-p-p. Atlw ]dpx AJn-e-n-tbpw Ifpw ]dp t]mIp-Ibpw Xncnp hn-cn-p-tm apB[mcw BIm-i-cq-]-am-I tZh-\m-Wv. AXn\npw - h bpw hn- c n- p- I bpw sNp- -X p-t]m-s e-b p DXv`hn hmbp, An, Pew, ]rYzn Cu \mep alm-`q-X- Ah Cu tZh-X-Ipw kw`-hn-p. CXp-Ip hmWn, fpw ico-cs hln-p-sIm-n-cn-p-p. Cu qe-i- Npv, t{im{Xw BZn-bmb Fm C{n-b-pw a\v cocw Ch-bn\n-p-m-bn-p--Xm-Ip-p. AXn-\m Ch apX-emb Ax-I-c-W-pw X- fn Ghpw t{ijvT [mc-I-tZ- h-X-I- fm-bn- cn-p-p. hmWn apX-emb Ap-It- {]mW-\m-sWp hnizmkw hp. AXn-\m Ah-scmw {n-b-fpw t\{Xw, t{im{Xw BZn-bmb Ap mt\- {]k--cmbn hnhn-[-co-Xn-Ifn {]mWs\ kvXpXn-p-hm XpS-n. {n-b-fpw AXp-t]mse a\v XpS-n-bmb \me-x-IcW-fpw Cu ]Xn-\mep tZh-X-I ico-cs {]Im-in-n- kw_w {]mW-s\- s ]c-{_ ]c-ta- iz- cs kzcqp--h-cm-Ip-p. Cu tZh-X-I ico-cs hln-p-Ibpw ]-sap IcpXn D]m-kn-p--Xn\v AXns km cq]{]Im-in-n-p-Ibpw sNp-p. CXp-sImv Ch [mc-I- tm-Sp-Iq-Snb al-Xzs hnh-cn-p-p. mcpw {]Im-i-I-m-cp-amb tZh-XI Fp hnfn--s-Sp5 . G tj m Kv\ n k vX ] - t X yj k qc y G j p. Ch Cu tZls {]Im-in-n-p-sImv ]c-k]cw v ]t\ym aL-hm-t\jp hmbpx Ie-ln-p-I-bpw. ""\mw Cu ico-cn\v B{ibw \In \ne-\npp'' Fv Al-m-c-]qw ]c-kv]cw ]d-bp- Gj ]rYzn-h-c-bnthx kZ-k-m-arXw N bXv. Ibpw sNp-p. hmWn apX-emb Fm tZh-XIfpw kvXpXn-p-sImp ]dp Cu {]mWXs An-cq]w [cnp Pzen-pp. CXp-Xs kqcy-\m-Ip-p. CXp-Xs taLhpw; CXpXs C{\pw hmbphpw; CXp-Xs tZh\pw ]rYznbpw cbnbpw (`q-X -k-ap-Zm-bw) BIp-p. AXp-t]m-se-Xs C{]- Imcw kq alm-`q- X- , C{n- b-fpw Ax- kpw Akpw BIp-p. Ch-sb-m-nepw t{ijvTI-c-W-cq-]hp-amb tZh-X-I ]c-kv]cw hmZ-{]-Xn-hmZw \S- \mb Aa-c-kz-cq-] ]c-am-mhpw Cu {]mWX-s-bmn-b -tm, k-t{i-jvT -\ mb {]mW Ah-tcmSp Ip-p. ]dp ""\n Adn-hn-m- - h- tc- tmse C{]-Imcw hmZ{]- Xn-hmZw \S-m-Xn- cn-q. \n Bcnepw Cu ico- cs 6. Acm Ch cY-\m`u {]mtW khw {]Xn-jvTnXw! hln-p--Xnt\m kpc-n-X-ambn \ne \np--Xnt\m EtNm bPpwjn kmam\n bx-{Xw {_ N. D in-bn-. Rm Fss ({]m-W, A]m-\, F{]-Imcw cY-N-{I-ns IpS-n LSn-n-n-cn-p kam-\, hym\, DZm-\) Ambn hn`-Pnv B{ibw Imep-I B IpS-s-s B{i-bn-n-cn-p-pthm \In CXns\ hln-p-sIm-n-cn-pp; Fms A{]-Imcw Xs EtKz- Zw, bPpthZw Ch- bnse Fm a{CXv kpc-n-X -ambn \ne-\np-p.'' {]mWs Cu fpw kma-thZw apgp-h\pw Ah hgn-bmbn \S--s-Sp hmpI tInv B tZh-X-I AXp hniz-kn-n-. Ah bmZn ip`-I- fpw B I- \S-p {_mAhn-izm-knIfmbn-s Ign-p. W, {Xn-b apX-emb A[n-Im-cn-h-fpw Ch-sbmw

3. Xmh-cnjvTx {]mW Dhm-N. am taml-am-]-ZyYm lta-ssh-X -Xv ]-[mm\w {]hn-` -s sPy-X-Zv_ mW-a-hjvS`y hn[m-c-bm-aoXn tX{i[m\m _`phpx

181

I {]mWs B[m-c-n Dd-p-\np-p. Fm-n-tbpw


B{ibw {]mWX-s-bm-Ip-p. kw_w C{]-Imcw {]mWs alXzw ]d-nv C\n AXns\ kvXpXn-pp

7. {]Pm-]-Xn-ckn Kt` Xztah {]Xn-Pm-b-tk. Xp`yw {]mW {]Pm-kvXznam _enw lcn bx {]mssWx {]Xn-Xn-jvTkn

tl {]mW, \o Xs {]Pm-]Xn (Po-hn-I-fpsS Cuizc) BIp-p. K`-n {]th-inv amXm-]n-Xm--\pcq-]-amb km-\-cq-]-n P-sa-Sp-p-Xpw \o Xs. Fm Pohn- Ifpw \n\-p- Xs ImgvN-k- an-p-p. \ns Xr]vXn-p-th-n-s `Ww Ign-pp Fp `mhn- 12. bm tX X\qhmNn {]Xn-jvTnXm bm t{imt{X bm N Npjn p-p. \oXs A]m-\mZn Fm {]mWn-I-tfmSpw IqSn Fm-h-c p-tSbpw ico-c -n nXn-sN-bvXp-sIm-n-cnbm N a\kn kXm inhmw Xmw p-p. Ipcp tamXv{Iaox

tl {]mW! kwkvm-c-c-ln-X- \m-bn-cp-npw k-t{ijvS-\mb Ejn-bm-Ip-p. \o kzm`m-hn-I-ambn ip Xs. AXn-\m \n\pw kwkvm-cw-h-gn-bm-bp ipn-bpsS Bh-iyta C. {]XypX \o Xs AJn- e-tbpw ]hn-{XoI-cn- p GI- am-{X\pw k- t{i- jvT- \p- amb aljn Fp Xm-cyw. R (Fm C{n-b- a\v XpS-n-b-h) \n\-m-bn-smv \m\m-{]-Im-c-n-ep t`mPy-]-Zm AWw sNp--hcpw \o Ahsb `pPn-p--h\pw BIp-p. \o Xs AJne {_m-WU-n-tbpw D-av \mb kzman. BIm-i-Nm-cnbpw ka-jvSn-hm-bp-hkz-cq-]-\pamb {]mW, \o R-fpsS ]nXm- hm- Ip- p. Fp-sIm-sm \nn\n-p-Xs R-sfmw D-hn-n-cn-p-p.

8. tZhm-\m-akn hn-Xax ]nXrWmw {]Y-am-kz-[m. EjoWmw NcnXw kXy-a-YmMvKnc-km-a-kn.


tl {]mW, tZhIpthn lhnv Fn-p-sImSp- p D-a-amb An \o Xs-bm-Ip- p. ]nXrp BZy- {im- hpw \oX-s. AYmw- Kn-cp apXemb aljn-am-cm BN-cn-X-amb kXyhpw \oX-s-bmIp-p.

tl {]mW! \ns bmsXmcp kzcq]w hmWn, t{im{Xw, Npv apX-emb ka-kvtX-{nbfnepw a\v apX-emb Ax-I-c-W--fpsS hrn-I-fnepw hym]n-n-cn-p-pthm AXns\ \o awK-f-a-b-am-n-ot-W-ta. AXm-bXv \nn bmsXmv Rp {im-e p--fm-bn-cn- p-h m Bthiw \Intbm AXns\ \o im- am-n-bm-epw. \o ico-cn \npw Dbp shfn-bn t]mIm-Xn-cn-q. CXp R-fpsS {]m-\-bm-Ip-p.

9. C{kvXzw {]mW tXPkm cpt{Zmkn ]cn-c- nXm Xza--cnt Nckn kqcykvXzw tPymXn-jmw-] -X n.
tl {]mW! \o Fm hn[-n-epap tXP-tm-Sp-IqSnb (i-n) {XntemI kzman-bmb C{-\m-Ip-p. \o Xs {]f-b-Im-e-n Fmnt\bpw kwl-cn-p cp{Z\pw Fm-n- t\bpw bYm-tbmKyw kwc-n-p--h\pw BIp-p. A-co- -n hnl-cn-p hmbphpw AXp-t]mse An, N{, \-{X- apX-emb tPymXnK-W--fpsS kzman-bmb kqcy\pw \oX- s-bm-Ip-p.

13. {]mW-tkyZw hti khw {XnZnth bXv{]-Xn-j vTnXw amtXh ]p{Xm ckz {io {]mw N hnt[ ln \ CXn.
F{Xtbm hkvXp- kz- nepw `qan- bnepw kv]jvSambn ImW-s-Sp-p. Ah-sb-mw-Xs Cu Pohn-I[o- \-am-bn- cn-p-p. CsXmw Nnnv C{mZn tZh- m Ahkm\w {]mW-t\mSp {]mn-pp ""tl {]mW, Hcp amXmhp Xs Ipns\ F{]-Imcw kwc-n-ppthm AtX-{]-Imcw \o Rsf cn-p-Ibpw Rv sFiz-cyhpw Imnbpw AXm-bXv {]h-\-i-nbpw m\hpw {]Zm\w sNp-Ibpw sN-tW. C{]-Imcw Cu {]I-c-W-n `mh aljn-bpsS aqp tNmZy- pw adp-] -Sn-b mbn ]n-em-Z-a-ljn kakvX Pohn-Ipw ico-c-pw kzmyw \In B-c-ambpw _mly-ambpw \ne-\np-Xv BIm-i-X-Xzam-Ipp F Imcyw Ahsc {Kln-n- p. AtXm-Sp- IqSn icocm-hbhsf ]qo-I-cn-p-Xp hmbp, An, Pew, `qan Fn-s\ \mep XXz-- fm-Ip-p. ]v C{n- b-fpw Ax- I - c -W hpw Cu XXz- v {]Imiw \In {]h\ k-am- p-- h-bm- W.v Ch-bn-semw t{ijvSbam-bn-p-Xp {]mW BIp- p. AXn-\m {]mW Xs

10. bZm Xza-`n-hjkytYamx {]mW tX {]Pmx B\- -cq-]m-kvXn-j vTn Imam-bm- w-`-hn-jy-Xo-Xn.
tl {]mW! \o taL-cq-]-ambn ]rYzn-bn Fm-bnSpw ag-s]-n-p- tm \ns Cu {]P-I- sfmw ""\psS Pohn-X-\n-l-W-n\p [mcmfw [m\yw Dev]-amIpw'' Fp Bi-bn B\ \na--cm-bn-o-cp-p.

11. {hmXykvXzw {]mssW-Ijn-cm hnizky kXv]Xnx hb-am-Zyky ZmXm-cx-]n-XmXzw amX-cniz \x

182

I hmkvX-hn Cu ico-cs hln-p-sIm-n-cn-p-p. -

{]mW ]c-am-m-hn \npw D-hn-n-p--Xm-Ip-p. B {]mW- s\- q- SmsX Cu ico-cs hln-p--Xn-\p in ]c-{_ ]c-ta-iz-cXs D]m-Zm-\-Im-c-Whpw Ah asm-n\pw Xs-bn-. asm C{n-bm-Zn-I-fnepw CXns Xs CXns cN-bn-Xmhpw BIp-p. AXn-\m CXns Xs in A\p-kyqXw {]h-ln-p-sIm-n-cn-p-p. nXn B alm-m-hmb ]c-ta-iz-c\v A[o-\-am-Ip-p. a\pCXns Xs in e`n-nv Ah ico-cs hln-p-sIm- jys Omb Ah--[o-\-am-bn-cn-p--Xp-t]m-se-X-s- bmn-cn-p- p. Wn-Xv. CXm-Ipp BZys {]iv\ns D-cw. C\n cm-as tNmZy-ns Dcw a\-p-hgn kw`-hnp k-e]-n\npw {]mW ico-c-n {]th-inv XrXo- b -{]iv\ w p-p. acn-p kabw Pohn-I-fpsS a\-n AXns 1. AY ssl\w Iuk-eymizem-b\x ]{] `K- I-a-\p-k-cn-p Fsmw k-ev]--fptm Ah\v h IpX Gj {]mtWm PmbtX IY- am- b m-X y- A-s \-X -s -b p icocw e`n- p- p. AXn-\ m kvan icoc Bm\w hm {]hn-`Py IYw {]mXn- {]mWs ico-cn-te-p {]th-i\w a\-ns kev]-n\n-p-m-Ip-p. jvTtX tIt\m-Xv{I-atX IYw _mly-a-`n-[t IYa-ym- -an-X n. kw_w C\n Biz-em-b-\s aqm-as tNmZy-nCu a{- n Biz- em-b\ ap\n ]n-em-Z-a-ljn- tbmSv \p adp-]Sn Bcw-`n-p-p. BsI Bdp kwK-Xn-I tNmZn-p-p. 1. Ap hn {]mW Bcn\npw D- hnp? 2. AXv Cu a\p-jy-i-co-c-n Fs\ {]th-in-pp? 3. Xms\ hn`-Pn--sv F{]-Imcw ico-c-n nXn-sNpp? 4. Hcp ico-cs Dt]-n-np asmcp ico-c-ntep t]mIp kabw BZy-ico-c-n \npw F{]Imcw ]pd- s-Spp? 5. Cu _mly (]m`uXn- I) PK- ns\ F{]-Imcw hln-pp? 6. a\v C{n-b, apX-em-bh Bymn (B--cn-I) PK-ns\ F{]-Imcw hln-pp? ChnsS {]mWs hnj-bn, BZyw sImSp adp-]-Snbn hcm D-c--fpsS tNmZy--fmWp tNmZn-n-cn-p- Xv. Ah BZys Dc tIp {]k-- cm-bn-cp-p. AXn-\m tNmtZym- -c-th- f-bn kptI-imZn Bdp aljnamcpw Hn-n-cp-n-cpp Fp kv]jvS-am-Ip-p.

4. bYm k{am-tU-hm-[n-Ir-Xm \nbpMvt GXm {Kmam-t\-Xm{Km-am-\-[n XnjvT-tkz-tXy-h-ta-sshj {]mW CXcm {]mWm ]rYIv ]rY-tKh kn-[-t.
ChnsS aljn DZm-l-c-W-k-lnXw aqm-as {]iv\n\p adp-]Sn ]d-bpp F{]-Imcw `qa-WvU-e-ns N{I-hn-am {Kma- pw \K-c-pw P\-] -Zpw {]tXyIw {]tXy-Iambn A[n-Im-cn-Isf \nb-anp-pthm Ah-bpsS A[n-Im-c- hoXn-p-sIm-Sp-ppthm AtX-{ ]-I m-c w-X s Cu k-t {i-j vT -\ mb {]mW\pw kzw AwK-cq-]-amb A]m-\, hym\ apXemb ap {]mW-\p-Isf ico-c-ns {]tXyIw {]tXyIw `mK--fn {]tXyIw {]tXyIw Imcy-mbn \ntbmKn- p- p. kw_w C\n apJy-{]m-W, A]m-\, kam-\ Ch aqn-sbpw hmk-m- \hpw {]hr-n- Ifpw hnh-cn-p-p.

2. Xkvssa k tlmhm-Nm-Xn-{]-iv\m ]rkn {_njvtTmkoXn Xkvatlw {_ho-an.


Cu a{-n ]n-emZ aljn Biz-em-b-\s tNmZyw ITn-\-am-sWp ]dbp-Ibpw At-l-ns _pna--tbbpw X-io-e-tbpw {]iw-kn-p-Ibpw sNpp. AtXm-Sp-IqSn ""\o tNmZn coXn Inv AXn\p adp]Sn Xtc--bm-hiy-hp-an-. Fm \o X _pn-tbmSp-Iq-Sn-b tNmZn-sXp Rm a\-n-em- p-p. \o {imephpw thZ--fn \njvWm-X\pw BIp-p. AXn\m Rm \ns tNmZy-p adp-]Sn ]d-bmw.'' F `mhhpw {]I-Sn-n-p-p.

5. ]mbq- ] t]m\w Npx- t {imt{X apJ-\ mknIm`ymw {]mWx kzbw {]mXn-jvTtX at[y Xp kam-\x. Gj tlyX-p-X-aw kaw \bXn XkvamtZXmx k]vXmntjm `h-n.
CXp kzbw apJpw \mkm-Zzm-cnepw IqSn kcnv t\{X--fnepw t{im{X--fnepw nXn-sN-p-Ibpw AXp-t]mse KpZ-nepw D]--nepw A]m- \s\ m]np-Ibpw sNp- p. AXns tPmen-I ae-aq-{X-sf icoc-n\npw ]pd-t-bvpXpIbpw cP-v, hocyw, K`w Chsb shfn- bn-tebvp Xn-hn-Sp-Ibp-am-Wv. icoc-ns a[y-`m-K-v, \m`n-bn, kam-\s\ m]n-p-p. Cu kam-\-hm-bp-hn-s\-s {]mW-cq-]-am-Ip Anbn lh\w sNbvXp- sImv DZ- c- n hp hogp As, AXm-bXp kmcmw-is ico-c-ns Fm AwK{]-Xyw-K--fn bYm-tbmKyw ka-`m-hn Fn-p-sIm-

3. B\ Gj {]mtWm PmbtX bssYjm ]pcptj Omssb-X-kvan-t-XZm-XXw at\m-Ir-tX-\mbm-Xy-kvan ico-tc.


ChnsS aljn ]n-em- Z Biz-em- b- \s cp tNmZyp {Ia-{]-Imcw adp-]Sn ]d-bp-p. bmsXm-ns {]IcWw \S-p-sIm-n-cn-p-pthm B k-t{i-jS-\mb v

183

I Sp-p-p. B A-ns kmc-`q-X-amb ck-n \npw


Xs Cu ico- c-n Ggp Pzme- I AXm- bXv Fm hnjb--tfbpw {]Im-in-n-p cp t\{X-. cp sNhnI, cp \mkm-Zzm-c-, Hcp apJw (c-k-\) Cu Ggp Zzmc- D--am-bn-cn-p-p. B ck-n \npw ]pjvSn {]m]n-nv Ch Xmm- - fpsS {]hr-n-I kaambn sNp-p. kw_w C\n hym\s KXn hn-pp

(Hcp ico-c-n\npw ]pd-sv apJy {]mW DZm-\t\bpw Iqn AXp- hgn ap ico- c-n-tebvp t]mIptm Xs AwK-`q-X-amb kam-\mZn {]mW--tfbpw C{n-bw, a\v Ch-tbbpw Iqn-sm-p-t]m-Ip-p. Ch-sb-m-ntbpw kzman-bmb Pohm- mhpw AXn-t\m- Sp- Iq- Sn- tm-Ip-p. Cu Imcyw ChnsS ]d-tb--Xp-v.) kw_w C\n cp a{--fn-embn Bizemb\s Apw Bdpw tNmZy--fpsS Dcw sImSp-p-sImv Pohm- mhp {]mtW-{n-b --tfm-S p-I qSnb Hcp ico-c n\npw asmcp ico-c-n-tep t]mIp-Xp kw_- amb Imcyw kv]jvS-am-p-p.

6. l rZn tl yj B m A ss {X - X - t Z- I - i X w \mUo\mw Xmkmw iXw iX-ta-ssI-Ikymw Zzmk]vX -XnZzm-k-]vXXnx {]Xn-i m-Jm-\m-Uo-k-l-{kmWn `h-ymkp hym\- -c-Xn.
Cu ico-cn Po-hm-m-hns \nhmk m\-amb lrZ-b-n Hcp-\qdp {][m\ \mUn-Ifpw Ah-bn Hmtcm \mUn-Ipw \qdp-hoXw imJm \mUn-Ifpw Ah-bn Hmtcm \mUn-Ipw \qdphoXw imJm \mUn-Ifpw Dv. Cu Hmtcm imJm-\m-Unpw Fgp-]-o-cm-bncw {]Xn-imJm \mUn-Ifpw Dv. C{]-Imcw ico-c-n BsI Fgp-]-nc- p-tImSn \mUn-I-fp-- Xn Fmw Cu hym\-hmbp kcn- p-sIm-n-cn-p- p.

8. BZntXym l ssh _mlyx {]mW DZ-tXyj tly \w Nmpjw {]mW-a-\p-{K-lvWm\x ]rYznhyw bm tZh Xmsskjm ]pcp,-kym-]m-\a-h-jvS-`ym-cm bZmImix k kamt\m hmbhym-\x.

kqcy Xs Fm- n- tbpw _mly- {]m- W BIpp Fv ]q-ambn {Kln--Ww. Cu apJy-{]m-W kqcy-cq-]-n DZnv ico-c-ns AwK-{]-Xyw-K-sf ]pjvSn-s-Sp-p-Ibpw t\t{X-{n-bsf A\p-{K-ln-pIbpw sNp-p. AXn\v ImgvNin AYhm {]Imiw \Ip-p. ]rYzn-bnep tZhX AXm-bXv A]m\ hmbpkw_w C\n DZm-\-hm-bp-hns m\hpw {]hhns in AXv a\p-jy-cpsS Dn hkn-p A]m-\\-fpw ]d-bp--tXm-Sp-IqSn Biz-em-b-\sd \mem-as hm-bp-hn\v B{ibw \Ip-p. Cu A]m-\-hm-bp-hns tNmZyns D-chpw \I-s-Spp in KpZpw, Kp]vt\-{n-b- Chsb klm-bn-p-Ibpw 7. AssY- I - tbm[z DZzm\x ]ptWy\ ]pWyw Ch-bpsS _mly-amb kvYqem-Im-cs hln-p-Ibpw temIw \bXn ]mt]\ ]m]-ap-`m-Pym-tah a\p-jy- sNp-p. kz-n\pw `qanpw CS-p BImiw tem-Iw. Xs kam-\-hm-bp-hns _mly-kzcq-]-am-Ip-p. AXv Cu apI-fn ]d-n-p Fgp-]-n-c-p-tImSn \mUn-I- ico- c-ns _mly-- fmb AwK- {]-Xyw-K-p hn{iaw fn \npw `n-ambn asmcp \mUn-Iq-Sn-bp-v. AXns\ \In Ahsb ]c-c-n-p-Ibpw ico-c-n-\p-n-ep kpjpav\ Fp ]d-bp-p. AXv lrZ-b-n\npw ]pd- kam-\-hm-bp-hn\v AXn k-cn-p--Xn\p kuIcyw sp apI-fn akv X-I-n-te-bv p t]mIp- p. AXp- sImSp-p-Ibpw sNp-p. CXns klm-b-m Ihgnbmbn DZm-\-hmbp ico-c- ns apI `mK-tbvp p {ihn-p-hm Ign-bp-p. BIm-i-n Ncn-pk-cn-p-p. (C-{]-Imcw Aiz-em-b-\s aqm-as sIm-n-cn-p hmbp-Xs hym\-hm-bp-hns _mly-cq-]{]iv\ns kam-[m\w ]d-nv aljn ]n-em-Z am-Ip-p. AXv Cu ico-c-ns _mly-am-bp AwK-{]Abm-fpsS \mem-as {]iv\-ns Dcw kwt]- Xyw-K-sf {]h-\-k--am-n-op-Ibpw imn am-bn--d-bp-p.) bmsXm-cp- ]pWy-i o-e-\m-bn- cn-p- {]Zm\w sNp-Ibpw sNpp; Dnse hym\-hm-bp-hns\ pthm bmsXm-cp-s k--fpsS ^ew A\p-`- \mUn-IfnqSn \bn-p-Ibpw XzKn-{n-b-n\v kv]ihn-t ka-b- am-bn-cn-p- pthm Ahs\ Cu DZm\ hmbp- \-m\w Dm-p--Xn klm-bn-p-Ibpw sN-pp. Xs ap {]mWn-I-tfmSpw C{n-b--tfmSpw IqSn h- 9. tXtPm l hm DZm-\ -kvXk vam-Zp- ]-i m--tXPmx am\ ico-cn\npw ]pd-sp ]pWy-tem-I-n ]p\`h an{n-ssba-\kn k-Zy-am-ss\x. kzmZn D- X- tem-I--fn-tebvp sImp-t]m- Ip-p. ]m]kqcy-s bpw An-bp-s Sbpw _mly-amb tXPv I--tfm-Sp-Iq-Snb a\p-jysc iqIc IqI-cmZn ]m]-tbmDjvW-Xzw, AXp-Xs DZm-\-hm-bp-hns _mly-kz-cq-]w. \n-Ifnepw cuc-hm-Zn-\n-c-I--fnepw sImp-t]m-Ip-Ibpw AXp ico-c ns _mly-am-bp AwK-{]-Xyw-K-sf AXp-t]mse bmsXm-cp- ]m]-]p-Wy-I--fpsS a{inXWp-n-p-hm A\p-hZn-p-n-. IqSmsX ico-c-ns X-^ ew A\p-`hn-p--Xn\p A`n-ap-J-am-bn-cn-p-pthm B- cn-tIm-jam-hns\ nc- s-Spn \np-Ibpw sNpv Ahs\ a\p-jy-i-co-c-n-tebvv sImp-t]m-Ibpw sN p. Hcp-s ico-cn \npw DZm-\-hmbp amdn--gnp-p. m Ahs icocw NqSm-bn- cn-p-n-. AXn-\m ico-

184

I c-n\v NqSn-m-Xmbn AXn \nh-kn-p Pohm-mhv a\n hneo-\-ambn C{n-b-sf tNp-sImv DZm-\-hmbp-hn-t\m-Sp-IqSn ap ico-c-n-tep amdn-tm-Ip-p. kw_w C\n Biz-em-b-\s \mem-as tNmZynse AXm-bXv {]mW Hcp ico-c-n \np ]pd-sv ap ico-cntem temI-ntem {]th-in-p Imcywhopw kv]jvS-am-p-p.

12. DXv]-n-am-bXnw m\w hn`pXzw ssNh ][m

Aymw ssNh {]mWky hnm-bm-ar-Xa-i v\ p-tX. hnm-b m-ar-Xaiv\pX CXn.


D]-cyp hnth-N\--f-\p-k-cn-v bmsXmcp a\p-jy {]mWs D-hs AXm-b Xv CXv Fn\nv Fs\ Dm- Ipp F cl- kys {Kln-p-pthm ico-c-n AXns hym]vX n-sb--n-bp m\hpw {Kln- p- pthm bmsXm- cp- {]mWs nXnsb AXmbXv AIpw ]pdpw Fhn-sS-hn-sS-sbmw AXp hknpp Fp cl-kys AXns _mlyhpw Bcn-Ihpw Bb B[n-`u-Xn-Ihpw Bym-n-I-hp-amb Ap cl-ky-sf \mbn {Kln-p-pthm Ah AarX- kz-cq-]-\mb ]c-am-\--ab ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ {]m]np-Ibpw B B\--a-bs kwtbm-K-kp-Js \nc-cw A\p- `-hn- p-sIm-n-cn-p- Ibpw sNp- p.

10. bn--kvtX-ss\j {]mW-am-bmXn {]mWkvtX Pkm bpx klm-\m bYm-k--ev]nXw temIw \b-Xn.
acn-p kabw Cu Bm-hn\v GsXmw k-ev]-fp-m-Ip-pthm AXns a\v An-a-\n-an-j-n GXp `mh-\-I Nnn-n-cp-pthm B k-e]-tm-Sp-Iqv Snb a\-v, C{n-bsf Iqn-smv apJy {]mW-\n nXn-sN-p-p. B apJy {]mW DZm-\-hm-bp-hp-am-bntv Xtm-sSmv a\pw C{n-bfpw Hn-p Pohm- m- hns\ B Ana k-ev]-a-\p-k- cnv bYm-tbmKyw `n `n temIfntem AYhm tbm\n-I-fntem B\-bnp-p. AXn-\m Xs a\- n \nc-cw `K- hms\ Nnnp-sIm-n-c n-p-Xv AXyw DNn-X-am-bn-c n-pw. ap kev]- Hpw hcp-hm-\-\p-h-Zn--cp-X.v Fp-sIm-sm PohnXw Aev]hpw A\n-Xy-hp-am-Ip-p. A{]-Xo-nX- ambn Cu ico-c- ns Ayw Ftm kw`-hn-p-sav Fs\ Adnbpw? B kabw `K-h-XvNn Dm- ImsX ap k-ev]- BWp-m-Ip--sX-n km[m-c-W-t]mse F]-n-\m-epew tbm\n-I-fn Ae-p-Xn-cn-tb-Xmbn hcp-p. kw_w C\n {]mW-hn-j-b-Iamb m\-ns kmwkm-cn-Ihpw ]mc-eu-In-Ihp-amb ^es hnh-cn-pp.

NXp {]iv\ w
1. BY ssl\w kucym-bWo KmKyx ]{] `Kht Xkvan ]pcptj Im\n kz]n Im\ykvan RvP m{KXn IXc Gj tZhx kz]v\ m]- i yXn Issky-XpJw `hXn Ikv anp kth k{Zn-jvTnXm `h-o-Xn.
ChnsS KmKy-ap\n ]n-em-Zt\mSv Ap-Im-cy- tNmZn-p-p. 1. KmV-\n-{Zm-k-abw Cu a\p-jy-i-co-c-n A[n-h-kn-p ap]-d tZh-X-I-fn Bscmw Ddpp? 2. Bscmw DWn-cn-pp? 3. kz]v\m-hbn Ch-cn GXp-tZ-hX kz]v\-kw-`-h- Ip-sIm- ncn-pp? 4. \n{Zm-h-bnse kpJm-\p-`hw Bp-mIpp? 5. Cu Fm tZh-X-Ifpw k-`m-h-tm-Spw-IqSn Fn nXn-sN-pp? AXm-bXv Bsc B{i-bn-n-cnpp? Cs\ KmKy-ap\n Pohm-m- hn-tbpw ]c- am-mhn-tbpw ]q-amb XXz- tNmZn-n-cn-p-p.

11. b Ghw hnZzm {]mWw thZ \ lmky {] Pm lo-btXartXm `hXn XtZj tmIx
GsX-nepw hnZzm C{]-Imcw Cu {]mWs clkyw a\- n- em- p- Ibpw {]mWs al-Xzs {Klnv Fm {]Imc--fnepw AXns\ kpc-n-X-amn \ne-\np-Ibpw AXns\ Hcn-epw Ah-tl-fn-m-Xn-cn-p-Ibpw sNppthm Ahs km-\-]-c-c Hcn-epw \in-p-t]m-Ipn-. Fp-sIm-s-m Ahs hocyw Atam-Lhpw Ap-Xhpw in-k---hp-am-Ip-p. Ah AXns Bym-nI cl-kys {Kln-np Xs Pohn-Xs km-I-am-n-op-Ibpw Hcp Ww-t]mepw `K-hXv Nn-I-fm iq\y-am-m-Xn-cn- bpw sNp-p. Fn A\- Im-e-t-bp-ambn Aa-c-\m-bn-o-cpp; AXm-bXv P\v \-a-c-W-cq-]-am-Ip {]]--n\npw ap-\m-bn-o-cpp.

2. Xkvssa k tlmhmN bYm KmKy aco-Ntbm kymkvXw KXx khm GX-kvanw-kvtXtPm aWvUe GIo-`-h-n. Xmx ]p\x ]p\-cp-Z-bXx {]Ncty hw l ssh Xhw ]tc tZth a\tkyIo-`-h-Xn. tX\ Xtlyj ]pcptjm \ irtWmXn \ ]iyXn \ Pn{LXn \ ck-btX \ kv]ritX \m`n-h -ZtX \mZt \m\- -b tX \ hnkr-P tX t\bm-btX kz]n-Xo-Xym-N- -tX.
Cu a{- n ]n- em-Z-a-ljn KmKys BZy-{]-iv\n\v C{]- Imcw adp- ]Sn ]dp ""KmKym, kqcy AkvXan- p-tm B kabw Fm `mKfn-tebvpw hym]n-

185

I p-In-S-n-cp {]Imi Inc-W- F{]-Imcw B {]Im-i]p-RP-n ebnv Hm-bn-o-cp-pthm XnIpw AtX v coXn-bns KmV-\n-{Zm-k-a-bv \ns tNmZy-{]-Im-cap Fm tZh-X-I-fpw, Fm C{n-b-fpw, Ah-bnse k-t{i-jvT-amb h\-cq-]-tZ-h-Xbpw AXn hneo-\-ambn X{Zq-]-am-bn-o-cp-p. AXn-\m B kabw Cu Pohmmhv {ihn-p-n-, ImWp-n-, {LmWn-p-n-, kzZnp-n-, izkn-p-n-, kv]in-p-n-, kwkm-cn-p-n, {Kln-p-n-, Nen-p-n-. ae-aq-{X-hn-k\w \Sp-n-, ssaYp-\-kpJw A\p-`-hn-p-n-. AXm-bXv B kabw ]n-{n-b--fp-tSbpw {]h-\- kYm \ne-n-cn-pw. Cu kabw Cu ]pcp-j am{Xw Dd-pp Fp km[m-cW Bfp-I ]d- bp-p. kqtcym- Z-b- n IncW- hopw Fm `mKfn-tebvpw hym]n-p--Xpt]mse Xs Ah DWp-I-gn-m ]noSv Fm C{n-bfpw a\-n\npw ths]v AXm-Xp-I-fpsS I--fn hym]r-X- cm-bn-o-cp-p. kw_w C\n KmKys {]iv\-n\p kwt- ]-ambn D-cw- sIm- Sp- nv cp a{- hgn Fm C{n- b-fpw ebn-p--Xn-\p-ta a\-ns nXn Fm-bn-o-cpp Fp hnh-cn-p-p.

3. {]mWm-b Gssh-X-kvan]ptc Pm{K-Xn. Kml]tXym l hm Gtjm]mt\m hymt\m\zmlmcy ]Nt\m bZv Kml-]-XymXv {]Wo-btX {]W-b-\ mZml h\obx {]mW.
B kabw Cu a\p- jy-i-co- c-am-Ip \K- c-n Ap{]m-W-c q-] - -fmb An-I DWn-c n- p- p. CXv KmKys cm-as {]iv\-ns kwt- ]-amb Dc-am-W.v ChnsS \n{Zbvp b-cq]w \Ip--Xn\v ]{]m-W -sf An cq]-n hnti-j n- n- n-c n- p- p. b-n Anbvv {]m[m\yw Iev]n-n-cn-pp; AXn\m ChnsS kwt- ]- ambn {]mW-am-{Xsb An- bpsS \man ]d-bp-p. Fm aptmv Cu b-ns cq]I- n GXp {]mW-hr- nsb GXns m\-n hn`mh\w sN-W-sa--Xns\ kv]jvS-am-p-p. ico-cn bmsXmv {]mWs A]m- \- hr- n- bm- Ip-p-thm, CXp- Xs B b-ns ""Kml-]-Xymn Fp tXmp-p. hym\ Zn- Wm-n-bm-Ip-p. Kml-]-Xym-n-cq-]-amb A]m-\-\n\npw {]mW DW-cp-p. Cu Imc-W-m apJy-{]m-WXs Cu b-ns Iev]-\-bn Blh-\o-bm-n-bm-Ip--Xv. Fp-sIm-s- m b-n Bl-h-\o-bmn Kmly-]-Xy-n\npw Dbn-smp-hcp-p. BZys aqmw {]iv\-ns hni-Zo-I-c-Wnepw {]mWs A-cq-]m-lpXn AXn lh\w sNs-Sp-p, Cu hypev]-n-h-gn-bmbn Bl-h-\o-bm-n-Xs Fp ]d-bp-p.

bmsXmv apJy-{]m- Ws izmtkm-zm- k-cq-]-n icoc-n\p shfn-bn t]mhp-Ibpw Dn-tebvp aS-n-h-cpIpbpw sNp-pthm AXp-Xs Cu b-n BlpXn-bmbn hogp-p. Cu Blp-Xn-I hgn bmsXmcp t]mjI-X-Xz- ico-cn- tebvp {]th-in-n-p-sIm-n-cn-ppthm Ah Xs tlma-{Z-hy- am-Ip-p. B tlma- {Z- hys ico-c-ns Fm `mK--fnepw Bh-iym-\p-k-cWw ka`m-hn Fn-p--Xn-\p Npa-Xe kmam-\y-hm-bp-hnt-Xm-Wv. AXn-\m AXns\ kam-\-hmbp Fp ]d-bpp. AXp-Xs Cu cq]-In "tlmXm' lh\w \Sp EXznv BIp-p. An-cq-]-\m-bn-cp-npw BlpXn-I Fn-p IrXyw \n-ln-p--Xn-\m CXns\ "tlmXm' shp hnfn-p- p. BZyw ]d- b-s a\p Xs bP-am-\\pw DZm-\-hm-bp-Xs B bP-am-\s A`o-jvS-^ehpw BIpp; Fp-sIm-s-m, F{]-Imcw tlmaw \S-p bP-am-\s\ AXns A`o-jS-^ew Xn-te-mv Ijnv I-^ew A\p-`-hn-p--Xn\p Im-\p-kr-Xambn kzmZn temI--fn-tebvp sImp-t]m-Ip-pthm AtX-{]-Imcw Xs Cu DZm-\-hmbp a\-ns\ Znh-kwtXmdpw \n{Zm-ka-bv AXns I^e-ns t`mK kzcq- ]-amb {_-tem-I-n ]c-am-m-hns \nhm- k-m\-cq-]amb lrZb Kpl-bn-te-bp Iqn-smp t]mIpp. AhnsS Cu a\-p-hgn Pohm-mhpw \n{Zm-P-\n-X-amb hn{i- a-kpJw A\p-`-hn-pp; Fs-m Pohm-m-hns \nhm-km-\hpw AXp-X-s- bm-Ip-p. ChnsS "{_ KabXn' F-Xp-sImv \n{Zm-P-\n-X-amb kpJw {_-{]m]vXn sImp-m- Ip kpJ-ns bmsXm-cw-i-nepw Xpe\w sNp-hm Ign-bp-sap a\-n-em--cp-Xv. Fp-sIm-sm CXm-Is Xma-k-kp-J-am-Wv. Fm ]c-{_-]-cta-iz-cs {]m]vXn-sIm-p-m-Ip kpJw aqp KpWpw AXo-X-am-Ip-p. kw_w C\n aqm-as {]iv\-ns D-cw.

5. Ass{Xj tZhx kz]vt\ aln-am-\-a-\p-`h-Xn. bZv ZrjvSw ZrjvS-a-\p-]-iyXn {ipXw {ipX-ta-hm-a\p-ir-tWm-Xn. tZi-Zn-K--ssc {]Xy-\p-`qXw ]p\x ]p\x {]Xy-\ p-` -hXn ZrjvSw NmZrjvSw N {ipXw Nm{ipXw Nm\p-`qXw Nm\-\ p-` qXw N km-k kw ]iyXn kx ]iy-Xn.
GXp tZhX kz]v\s hon-p-sIm-n-cn-pp Fp KmKy-ap-\n-bpsS aqm-as tNmZy-n\v ]nem-Z C{]-Imcw adp-]Sn ]d-p. Cu kz]v\ m-h--bn Pohm- m-hp-X s a\pw kqvta-{n-b-fpw hgn Xs hn`q-XnIsf A\p-`-hn-pp. CXn\p ap]v Anp IXpw tIXpw A\p-`hnXpsamw Xs kz]v\-n IqsS-qsS ImWp-Ibpw tIp-Ibpw A\p-`hn-p-Ibpw sNp-p. Fm Pm{K-Z-h--bn Ah F{]-Imcw GXp coXn-bn GXp ev GXp-kw-`-hs ImWp-Itbm tIp-Itbm

4. bZp-zm-k\n-zm-km-th-Xm-hm-lp-XoXn kaw \bXo kk-am-\. at\m lhmJ bP-am-\x. CjvS-^-eta-thmZm-\x. k G\w bPm-\-a-l-cl {_ Ka-b-Xn, -

186

I A\p-`-hn-p-Itbm sNbvXn-ptm AtX-{]-Imcw Xs

N hmIvN hhyw N lkvXu NmZm-Xhyw tNm]AXp kz]v\-nepw A\p-`-hn-Ww Fp \nb-a-sam-p- -m-\-bn-Xhyw N Nbq hnk-bn-Xhyw an-. Fnepw kz]v\-n Pm{K-Z-h- -bnse GsX-nepw N ]mZu N Khyw N a\-a-hyw N _pn kw`-h-ns GsXnepw Awiw at-sXnepw kw`-h- t_mhyw Nml-m-c-mlw Ihyw N Nnw ns Awi-hp-am-bn-tv Hcp ]pXnb cq]-n A\p- N tNX-bn-Xhyw N tXP hntZym-X-b n-X hyw N `-h-s-Sp-p. AXn-\m kz]v\-Im-e-n IXpw ImWm- {]mW hn[m-c-bn-Xhyw N.
Xpw ImWp-p. tIXpw tIm-Xpw tIpp, A\p-`-hn-Xpw A\p`hn-m-Xpw A\p-`-hn-pp Fp ]d-b-s-Sp-p. DXpw Cm--Xp-amb hkvXp--sfbpw kz]v\-n Zin-p-p. C{]-Imcw kz]v\-n hnNn{X- co-Xn-bn kw`-h-sf IqsS-qsS A\p-`-hn-p-sIm-ncn-p-Ibpw kzbw Xs Fm-am-bnv ImWp-Ibpw sNpp. B kabw Pohm-m-hns\ IqSmsX asm-p-ap-m-bncn-p-n- .

qe-kqva ] alm-`q-X-, ]n-{n-b-fpw Ah-bpsS hnj-b--fpw, \mep {]Im-c-n-ep Ax-I-cW-fpw Ah-bpsS hnj-b-fpw AXp-t]mse Ap-X-cns {]mW-hm-bp Ch-sbmw ]c-am-m-hns\ B{i-bn-n-cn-p-p. qe-amb ]rYznbpw AXns ImcW-amb K-hpw, qe-P-e-X- Xzhpw AXns Imc-W-amb ck-am-{X-bpw, qe-tX- P-kX- Xzhpw AXns Imc-W-amb v cq]-hpw, qe-hmbp XXzhpw AXns Imc-W -amb 6. k bZm tXP-k m-`n-`qtXm `h-X y-ss{Xj tZhx kv]i-\-hpw, qem-Im- ihpw AXns Imc-W-amb i_vZk z] v\ m ] i y- X yY X s s Z- X - k van i c oc hpw, C{]-Imcw X-fpsS Imc-W-k-ln-X-amb ]-`q-X-fpw, t\t{X-{n-bhpw AXp-hgn-bmbn ImW-s-Sp hkvXpGXpJw `h-Xn. -fpw, t{imt{X-{n-bhpw AXp-hgn Bkz-Zn--s-Sp KmKy-ap\n \mem-as tNmZyw C{]-Imcw tNmZn-p]pfnpw a[p-chpw Bb Fm ck--fpw, XzKn-{n-bhpw p. ""\n{Z-bn kpJns A\p-`hw Bp- m-Ipp?'' AXp-hgn kv]in--s-Sp Fm ]Zm--fpw, hmKnAXn\p ]n-em-Z adp]Sn ]d-bpp \n{Zm-k-a-bv Cu {n-bhpw AXp-h-gn-bmbn D-cn--s-Sp Fm i_vZ-hpw, a\v DZm-\-hm-bp-hn--[o-\-ambn `hn-p-tm AXm-b-Xv. cp-I-c-fpw AXp-hgn ]nSn--s-Sp Fm hkvXp-DZm-\-hmbp Cu a\-ns\ Pohm-m-hns hmk-m- \-amb fpw, cp-]m-Z-fpw AXns {]m]y- m-\--fpw. Kp]vtXlrZ-b-n Fnv taml-hn-h-i-am-p-tm, B \n{Zm{n-b-fpw ssaYp-\-kp-J-hpw, KptZ-{n-bhpw AXp-hgn h--bn Pohm-mhv a\p hgn-bm-bp kz]v\-kwhnkn--s-Sp ae-hpw, a\pw AXp-hgn a\\w `hsf ImWp-n- . B kabw \n{Zm-P-\n-X-amb kpJmsN-s-Sp Fm hkvXp--fpw, _pnbpw AXp-hgn \p-`hw Pohm-m-hn\p Xs Dm-Ip-p. Cu ico-c-n {Kln--s- Sp Fm km[- \--fpw, Al-m- chpw AXns kpJ-Zpx-J-sf A\p-`hn-p-Xv {]tXy-Im-h-bn hnjbfpw, Nnhpw AXp-hgn Nn--s-Sp Fm {]Ir-Xn--]p-cp-j Pohm-m-hp-X-s- bm-Ip-p. kwK-Xn-I-fpw, {]`m-hhpw AXn \np {]`m-hn-X-am-Ip 7. k bYm tkmay hbmwkn hmtkm-hrw kw hkv X pfpw Cs\ ]- h r- n- I - t fmSp IqSnb {]Xn-jvTt Ghw l ssh XXv khw ]c B- {]mW\pw AXp-hgn-bmb Poh ]Ip hln--sp \n-k w-{]-X n- jvT -t X. sImn-cn-p Fm ico-c-fpw Fmw CXns Imc-WKmKy-ap-\n-bpsS Am-as tNmZyw ""Cu a\-v, `q-X-\mb ]c-ta-iz-s\-s B{i-bn-n-cn-p-p. _pn, C{n-b-, {]mW Fmw Fn nXn-sN- 9. Gj ln {ZjvSm kv{]jvSm t{imXm {LmXm ckpp? Bsc B{i-bn-n-cn-p-p.'' AXn\v C{]-Imcw bnXm am t_mm Im hn m- \ mm aljn adp-]Sn ]d-bp-p. ]pcpjx k]tc c B\n kw{]-Xn-jvT-tX. {]nb-s KmKy, BIm-i-n ]dp k-cn-p ]n-K-W- kmbw- Imew aSn X-fpsS \nhm-k- m\p kpJ-ambn tNt-dp--Xp-t]m-s e, ]rYzn-ap-X {]mWh-sc-bp XXz--f-{Xbpw ]c-{_-]p-cp-tjm--a\n AJn-e-n-tbpw Bm- hm- bn- p- - Xn B{ibw tXSp-p. Fp-sIm-s- m Ch-sb-m-ntbpw GIamb B{ibw Atlw Xs-bm-Ip-p. ImWp- Xpw kv ] in- p- Xpw {ihn- p- Xpw LvdmWn-p-Xpw a\\w sNp-Xpw {Kln-p--Xp-amb Fm kqt-{n-b-fpw, a\v hgn-bmbn kakvX I-fpw sNp hnm-\-kz-cq-]-]p-cp-j Pohmmhv BIp-p. Cu ]ca Ahn-\m-inbpw AJn-e-ntbpw Bm-hp-a mb ]c-{_-p-]p-cp-tjm--a Xs Fm-nepw nXn-sN-p-p. At-ls {]m]n-p--Xnt\m-Sp-IqSn hmkvX- hn-I-amb imn e`n-pp; AXn-\m CXn-sbpw ]c-a-amb B{ibw B ]c-ta-iz-c Xs-bmIp-p.

8. ]rYnho N ]rYn-ho-am{Xm Nm]-m-t]m-am{Xm N tXP tXtPm-am{Xm N hmbp hmbp am{Xm NmIm-i- m-Im-i-am{Xm N Np {ZjvShyw N t{im{Xw N t{imXhyw N LvdmWw N LvdmXhyw N ck ck-bnXhyw N XzIvN kv]i-bn-Xhyw

10. ]c-ta-hm-cw {]Xn-]-ZytX ktbm l sshX-Zm- b -a -i - c o- c - a -t em- l nXw ip{`-a - cw thZ- b tX

187

I bkvXp tkmay. k kx ktm `h-Xn.


XtZj tmIx.
bmsXm-cp- Ombm-c-ln-X \pw Nphpw abpw Bbp Fm h--fn \npw cln-X\pw Bb hnip\pw Ahn-\m-in-bp-amb ]c-ta-iz- cs\ Adn-bp- pthm; Ah B ]c-am-c ]c-a-m-hn-s\-s {]m]n-p-p. CXn Aev] w-t]mepw kwi-b - n-\ -h-I m-i -an- . tl tkmay, bmsXm-cp- C-s\-bm-Ip-pthm AXm-bXv Bsc-nepw B ]c-{_ ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-p-pthm Ah k- \pw k-c q-]\pw Bbn-o-cp-p. ASp a{w Cu hnj-bs kw_-n-p--Xm-Ip-p.

11. hnm-\mm kl tZssh kssx {]mWm `qXm\n kw{]-Xn-jvTn b{X. XZ-cw thZ-btX bkvXp tkmay k k---ta-hm-hn-th-ti-X n.
AJn- en-tbpw ]c-a-Im- c-W-\mb ]c-ta-iz-c-\n kakvX {]mW\pw ]-a-lm-`q-X-fpw kakvtX{nb-tfmSpw Ax-I-c-W--tfmSpw IqSnb Pohm-mhpw Fmw B{ibw {]m]n-p-p. B ]c-am--c-amb Ahn-\m-in-]-cam-m-hns\ bmsXm-cp- Xncn--dn-bp-pthm Ah k--\m-Ip-p, AXp-t]mse k-cq-]-\mb ]c-ta-izc-\n {]hn-jvS-\m-bn-o-cp-p. C{]-Imcw Cu NXp{]iv\w kam-]n-n-cn-p-p.

BIpp; A]-c-{_--am-Ip-p. Cu Htc HmwIm-c-ns P]w, kvac-Ww, Nn\w Ch-s Imp am{Xw X-fpsS A`ojvS-kn-nsb B{K-ln-p hnm-\-k---m-cmb a\pjy At-ls {]m]n-p-p. AXm-bXv bmsXmcp ]c-ta-iz-cs hncmSv kzcq-]-s, Cu PK-ns sFizcy-a-b-amb GsX-nepw AwKs {]m]n-p--Xn-\p Ctbm-Sp-IqSn HmwIm- c-s, D]m-kn-p-pthm Ah kzw `mh-\-bv-\p-k-c-W-ambn hncmSv kzcq-]-amb ]c-ta-iz-cs GsX-nepw AwKs {]m]n-p-Ibpw sNp-p. bmsXmcp- CXns A- cym-anbpw Bm-hp-amb ]q-{_ ]pcp-tjm--as\ {]m]n-pXn\p \njvm-a-`m-htm-SpIqSn D]m-k\ \S-p-pthm Ah ]c-{_ ]pcp-tjm-as\ {]m]n-p-p.

3. k btZy-I-am-{X-`n-[ym-boX k tXss\h kwthZn-Zn-X-kvXq-tah PK-Xym-a-`n-kw-]-Zy-tX, XartNm a\p-jy-tem-I-ap-]-\bt k X{X X]km {_-NtcyW {ibm ktm aln-am-\-a-\p-`h-Xn. HmwIm-c-s-n Nnn-p-sIm-n-cn-p a\p-jy hncmSv ]c-ta-iz-cs `qx, `phx, kzx Cu aqp-cq-]fn\npw `qtem-I-ns sFiz-cy- n Bk- -\m-bnv AXns {]m]vXn- mbn HmwIm-cs D]m- kn-pp Fn ac-Wm-\- cw Ah Xs {]m]- Wo- b-amb sFizcy-m t{]cn-X-\mbn Xmew `qtem-In hp-tN-cp-p. HmwIm-c-ns BZy-am{X EtKz-Z-kz-cq-]-am-Ip-p. AXn\p `qtem-Ihp-ambn _-ap-v. AXn-\m AXns NnIsImp km[-I\v EtKz-Z-a-{- hopw a\p-jy-ico-c- n {]th-in-n-p-hm Ign-bp-p. Ah B ]pXnb a\p-jy-P--n X]w, {_-N-cyw, `n-k---amb Dam-Nm-c- W- Ch-tbm-Sp-Iq-Snb t{ijvT-a- \p-jy-\mbn ApX- I-c-amb sFizcy-sf A\p- `-hn-p-p. Ah\p \oN-tbm\n-I-fn Ae-tbXmbn hcp-n-. Ah ac-Wm-\-cw a\p-jy-\mbn hopw ip`-I- A\p-jvTn-p--Xn ka-\m-bn-o-cp-Ibpw AhnsS \m\m-{]-Im-c-n-ep kpJ-sf A\p-`hn-p-Ibpw sNp-p. -

]-a -{ ]iv \w
1. AY ssl\w ssi_yx kXy-Imax ]{]-. k tbm l ssh XZv`-K-h--\p-tjyjp {]mb-Wm tamm-c-a-`n-[ym-bo-X. XIaw hmh k tX\ temIw Pb-X o-X n.

Cu a{-n HmwIm-c-ns D]m-k-\sb kw_nv kXy-Im-a tNmZyw sNp-p. bmsXmcp a\p-jy BPo-h- \mw HmwIm-cs icn-bmb coXn- bn D]m- kn-p- 4 . AY bZn Zznam- t {X W a\ k n kw ] - Z ytX Ibpw Ah\v B D]m-k-\-hgn GXp temIhpw {]m]n-p- tkmcnw bPp`n-cp-o-btX tkma-tem-Iw. k hm Ign-bp-Ibpw Ah\v Fp ^ew-In-p-Ibpw sNp- tkma-temtI hn`q-Xn-a-\p-`qb ]p\-cm-h-tX. sa- p--Xn Ah Pnm-kp-hm-bn-cn-pw. km[-I HmwIm- c- ns cp-am-{X- Isf D]m- kn- pp; 2. Xkvssa k tlmhmN GXssZz kXy-Ima ]cw AXm-bXv B hncmSv kzcq-]-\mb ]c-ta-iz-cs AwK-`q-XN Nm]cw {_ btZm- m-c x. Xkva m-Zzn-Zzm-t\tX amb `qx (a-\p-jy-tem-Iw) `phx (kz-tem-Iw) Ch cnss\hm-b- Xt\-ss\-I-Xc at\z-Xn. tbpw sFiz-cy-n Bk- n-tbm-Sp-IqSn AXn-s \CXns D-c-ambn aljn ]n-em-Z ""Hmw'' F s ey-amn Hmm-cs D]m-kn-ppshn A-cs AXns ey-`q-X- amb ]pcp-tjm--a-t\m-Sp- Ah at\m-a-b- amb N{-tem-Is {]m]n-pp; Ahs\ IqSn GIo-I-cn-p-sImp ]d-bpp kXy-Im-a, Cu ""Hmw'' bPpth-Z-ns a{w A-co-- n apI`m-Kp D-sm, AXv Xs ey- `q- X- amb ]c- {_ ]c- ta-iz-c-\n N{-tem-I-n Fn-p-p. B hn\m-i-kz-cq-]-tm-Sp\npw `n-am-Ip-n-. AXn-\m CXp-Xs ]c-{_-hpw Iq-Snb kz-tem-I-n \m\m {]Im-c--fn-ep sFizB ]c-{_-n\npw {]I-S-am-Ip hncmSvUv cq]hpw cy-sf D]-t`mKw sNbvXn-v, Xs D]m-k-\-bpsS ]pWyw -

188

I bn-p-Xo-cp-tm hopw arXyp-tem-I-n-te-bp-Xs v

N-{I-n\npw tamNn--s-bp-n-. CXns Hcw-K-amb hp-tN-cp-p. ChnsS Ah\p Xs ]q-Im-\p-kr-X- ]rYn-tem-Itsbm AYhm A-co--t-bptam Asambn a\p- j y-i -c o-c tam AYhm AXnepw \oN-a mb n aq-tem-I-- fps ka-kvX- P-K- n- t-bpt\m A`nem-j-tm-Sp-IqSn bmsXm-cp- D]m-k\ \S-p-pthm tbm\ntbm e`n-p-p. bmsXm-cp-s eyw Cu PK-ns B-kz-cq-]-amb 5. bx ]p\-tcXw {Xnam-t{X-tWm-an-tXy-tX-ss\-hm-]c-ta-iz-c-\n-tebvvmXncn-p-p-thm, adnv bmsXm-cp-cptcW ]cw ]pcp-j-a-`n-[ym-boX k tXPkn kqtcy PK-ns _mly-cq-]-n \m{Xw Bk--\m-bnk. bYm ]mtZm-Z-c-kvXzNm hn\nap-NyX Ghw o-cp-pthm Ah At-ls {]]n-p-n-. AXp-Iml ssh k ]m]va\m hn\napx k kma-`n-cp-ocaw IqsS-qsS P\n-p-Ibpw acn-p-Ibpw sNbvXpsIm btX {_ temIw k GX-kvam-o-h-L-\mXv ]cmn- cn-p-p. bmsXm-cp- Xsc ico- c-ns Dnepw Xv]cw ]pcn-ibw ]pcp-j-ao-tX XtZXu tmIu ]pdpw a[y-`m-Kpw At-ls {]m]n-p--Xn-\p `hXx. A`n-em-j-tm-Sp-IqSn Hmmcs P]n-p-Ibpw kvacn-pCu a{- n "]p\x' i_vZ-{]-tbm-K-n \npw Cu Ibpw Nnn-p-Ibpw sNp-pthm B km[-I am{Xw Hcp- Imcyw kqNn-n-n-cn- pp D]- cyp--amb IY\w A\p- PvRm\ kzcq-]-\mb ]c-ta-iz-cs\ ]ns Hcn-epw Xs k- cnv Cu temI-n-tbpw kz-tem- I-n-tbpw sFiz- Ah-- bn\npw hyXn-N-en-p-n-. cys A`n-e-jn-p-sImv B ]c-{_-s ey-amn 7. EKv`n-tcXw bPq`n-c--cnw HmwIm-cs D]m-kn-p km[-Im-cn Akm-[m-cW kma-`nbXv XXvI-htbm th-Z-bt km[-I s\ ChnsS hn- n-c n- p- p. D]m-k-\ -b psS ktm- - a- amb coXn CXp- X- s-bm- Ipp Cu `mhw {]IXtam-m-tc-ssW-hm-b-X-t\-\m-t\zXn hnZzm Sn-n-p--Xn\v Cu a{- n "Fn' F ]Zw {]tbmb-NvOm--a-Pc aar-X-a-`bw ]cw tNXn. Kn--s-Sp-n-. Fp-sIm-s- m CXn bmsXmcp hnIHcw-K-s- am{Xw ey-amn D]m-k\ \S-p km[ev]hp-an-. HmwImcw B ]c-{_--ns \ma-am-Ipp; Is\ EtKz-Z-nse a- d- a\p- jy-tem-I-n sImpAXp- hgn ]c-{_--]-c- ta-iz-c D]m-kn--s-Spp Fv Cu a{-n kv]jvS-am-bp-]-tZ-in- n-cn-p- p. bmsXmcp km[- h-m-p-p. cp-am-{X-Isf D]m-kn-p--hs\ AXm-bXv I aqp-am-{X- I-tfm-Sp-Iq-Snb HmwIm-c-kz-cq-]-amb A-c- PK-ns Ghpw D-X-amb kzo-ssb-iz-cy-sf Zzmcm ]c-{_--]-c-ta-iz-c s\ D]m-kn-p-p-thm, Ah ey-amn HmwIm-cs D]m-kn-p--hs\ bPqth-Zkw ]S-hp-ambn _w-hnp t]mIp--Xp-t]m-se-Xs nse avd- N{-tem-I-n-tebvp sImp-t]m-IpFm I- _---fn \npw tamN\w {]m]nv kYm p.-bm-sXm-cp- Ch-bn-semw ]cn-]q\pw Fm-n\nhn-Im-c-\m-bn-o-cp-p. Ahs\ kma-th-Z-ns a{w tbpw B-kz-cq- ]- hp- amb ]c- ta- iz- cs HmwIm-c-Zzmcm D]mtXtPm-a-ba-Zb kqcy-a-WvU-e-nqSn sImp-t]mbn k\ \S-p-pthm, Ahs\ kma-th-Z-nse avd- ktm-]-cn-bmbn {_-tem-I-n Fn- p-p. AhnsS alm-PvRm- \n-I-fm \m{Xw Adn-b-s- Sp {_- tem- I- n Ah Poh-k-ap-Zm-b-cq-]\pw tNX-\m-X-Xz-m AXyw Fn- p-p. kw]qcl- ky-s- {K-ln-n- p _pn-amt{ijvT -\p-am-b-]-c-{ _--]p-cp-tjm--a s\ {]m]n-p-p. \mb a\p-jy _mly-P-K-n Bk--\m-ImsX HmwImAtlw kw]q PK-ns\ Xs in-bpsS Aev]mw- c-ns D]m-k-\-h-gn-bmbn kakvX PK-n-tbpw AXva iw-sImp hln-p-sIm-n-cn-p-Ibpw {]]w apgp-h kzcq-]-\mb B ]c-a-im-\pw Fm-{]-Im-c--fn-ep-ap hm]n- n-c n- p-Ibpw A-cym-a n-c q-] - n AJn-e - n- hnIm-c-fm cln-X\pw BIp-p. Ahn-sS hm-Iyan, tbpw lrZ-b-fn hncm-Pn-p-Ibpw sNp-p. C\n- ac- W-an-, `b-an-. Ah Aa-c\pw \n`-b\pw AXp-t]mse bp cp tmI- Cu hnj-bs kv]jvS-am-p- p. {ijvT-\mb ]c-a-]p-cp-tjm--a\pw BIp-p.

6. Xnkvtdm am{Xm avdpXyp-aXyx {]bpm At\ym-\y-km A\-hn-{]-bp-mx. {Inbmkp _mlym-`ym-c ay-amkp kayIv {]bp-mkp \ Iw]tX x!!
Cu ImWp-Xpw tIp-Xpw A\p- `- hn- p-- Xp-amb HmwImc ]c-{_ ]c-ta-iz-cs PKXv kzcq-]-amb hncmSv kzcq-]w. At-lns hmkvX-hn-Ihpw ]c-am-hn-\m-in-bpamb cq]ta BIp-n-; CXv ]cn-h-\-kz-`m-h-tm-Sp-IqSn-b-Xm-W.v AXn-\m CXn Pohn-p--h Aa-c-cm-bn-ocp- n-. F{X-am{Xw D-X-m- cm-sW- ntmepw P\-\-a-c-W-

jjv T -{]iv\w
1. AY ssl\w kptIim `mc-ZzmPx ]{]---`-K-hm, lnc-Wy-\m`x Iukteym cmP-]pt{Xm amap-t]-ssXyXw- {]iv \ a]ypX. tjmU- i - I - e w `mc- Z zmP ]pcpjw th. X-alw Iam-c-a-{_phw \ml-anaw thZ bZy-l-an-aa thZnjw IYw tX \mhm-y-anXn kaqtem hm Gj ]cn-iqjyXn tbm\rX-a-`n-h-ZXn Xkvam- mlm-ay-\rXw hIvXpw. kXpjv Wow cYam-cply {]h-{hm-Px Xw Xzm ]rman Izmku-]p-cpj CXn.

189

]c-{_ ]ctaiz-c BZy-ambn AJn-e-nsbpw {]mW-cq- ]-amb km lncWy K`s krjvSnp. A\cw ip`-I- sf {]hn-n-p `n BkvXnIy-_pn sb {]I-S-am-n-bnv {Ia-ambn ico-c-ns D]mZm-\-`q-X--fmb BIm-iw, hmbp, tXP-v, Pew, ]vdpYzn Fo ]-a-lm-`q-X--fp-tSbpw krjvSn \S-n. Cu ] alm- `q-X-- fpsS {]h\w Xs- bmWv Cu Zriy- am- \- amb kq {_m-WUw. ]-alm `qX-p-tijw ]cv ta-iz-c a\-,v _pn, Nnw, Al-mcw Fo \mep kaq-lcq-]-amb Ax-Ic-Ws cNn-p. ]noSv hnj-b-fpsS m\-n\pw {]h-\-n-\pw-thn Ap mt\-{n-b--tfbpw XYm Ap It-{n-b--tfbpw krjvSn-p. AXn-\p-tijw Pohn-I-fpsS ico-cn-Xn-pthn A-tbpw AXns ]cn-]mIw hgn-bmbn intbbpw krjvSn-p. AXn\pw tijw Ax- I-c- W-n-tbpw 2. Xkvs sa k tlmhm- N . Cssl- h m- x-i - c otc C{n-b--fp-tSbpw kwb-a-cq-]-amb X]-ns\ Bhn`-hntkmay k ]pcptjm bkvan-tXmx tjmUi Iemx n-p. D]m-k-\-bvp-thn `n--fmb a{--tfbpw {]`-h - o-Xn. Iev]n-p. Ax-I-c-W-ns kwtbm-K-tm-Sp-IqSn C{n]Xn-\m-dp-I-eItfmSp IqSnb ]pcp-js\ ey-am- {X-ambn b- hgn \S- -s-Sp I-sf \nn-p. Ah- bpsS Ah-X- cn-n-n-cn-p-p. ]n-emZ aljn ]d- p. "{]nb-s hnhn-[--fmb ^e-cq-]-tm-Sp-IqSnb temI-sf krjvSnkptI-im, GsXmcp ]c-{_ ]c-ta-iz-c-\n \npw ]Xn- p-Ibpw Ah-bpsS Fm-n-tbpw \ma-cq-]--tfbpw \mdp Iem kaql kq PKZv cq]-am-Ip At-l- cNn-p-Ibpw sNbvXp.-C-s\ ]Xn-\mdp Ie-I-fm bpns hncmSv icocw D--am-bn-cn-p-pthm B ]ca amb Cu {_m-WvUs krjvSn-nv Pohm-m- hp- k-lnXw ]pcp-j \psS Cu ico-c-ns Dn Xs hncm-Pn- ]c-ta-iz-c kzbw CXn {]th-inp; AXn-\m Atlw p-s Im-n-cn-p-p. At-ls At\z-j nv A\y{X ]Xn-\mdp IeItfmSp-Iq-Snb ]pcp-j Fp hnfn--s-Spt]mtI bmsXm-cm-hiy-hp-an-. a\p-jys lrZ-b-n p. \psS Cu a\p-jy-i-co-chpw {_m-WvU-ns ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-Xn-\p Xo{h-amb A`n-emjw Xs Ghpw sNdnb Hcp amXr-I-bm-Wv. AXn-\m ]c-taPm{K-m-Ip-tm Ah AXns\ Xs lrZ-bn iz-c F{]-Imcw Cu {_m-WvU-n nXn-sN-ppthm AtX {]Imcw Xs Atlw \psS Cu ico-cXs Ip-ap-p-p. nepw nXn-sN-p-p. Cu ico-cnepw B ]Xn-\mdp kw_w B ]c-{_ ]pcptjm-as XXzs a\Ie-Ifpw \ne\np-p. B lrZ-b--\mb ]c-a-tZ-h-]pn-em-p--Xn\v kwt-]ambn krjvSn-{I-as hncp-tjm--as\ Adn-bp--Xp-X- s- bmWv B ]Xn-\mdp Iepp I-tfm-Sp-Iq-Snb ]pcp-js\ Adn-bp--Xv.

kptIi aljn Xs Aev]-PvR-Xbpw kXy-`m-j-Wns al-Xzhpw {]I-Sn-n-p-sImv ]Xn-\mdp Ie-I-tfmSp- Iq-Snb ]pcp-js\ kw_-n tNmZyw tNmZn-p. Atlw ]d-p"`K-h', Hcn- tImk-e-cm-Py-nse cmP-Ip-amc lnc-Wy-\m-` Fs ASp- hn-cp-p. Ah FtmSp tNmZnp "`c- Zzm- P, ]Xn-\mdp Ie- I-tfmSpw IqSnb ]pcp-js\ \n-dn-bmtam?' Rm Abm-tfmSp kv]jvSambn ]dp ""ktlm-Z- c, Rm\Xv Adn-bp-n; Adn-bpam- bn- cp- s- n Xo-bmbpw \n\p Rm\Xp ]dp Xcpam-bn-cp-p. ]d-bm-Xn-cn-p--Xn\v bmsXmcp Imc-W-hp-ansm? ]dp Xcp--Xn-\p CjvS-an-m-bva-sIm-mWv {]iv\s Rm \ntj-[np If--sXp \n a\n hnNm-cn--cpXv; Fp- sIm- s- m Rms\m- cn-epw Ifhp ]d-bp-I-bn-. Ifhp ]d-bphs hwi-hn-tZw kw`-hn-p-p. Ah\v Cu temI-ntem ]c-tem-I-ntem bmsXmcp am\y-Xbpw e`n-p-n-. CXp-tIv cmP-Ip-am-c \n-_vZ-\mbn cY-n Ib-dn, hXp-t]m-se-Xs Xncnp-t]m-bn. Ctm A-bn\npw B ]Xn-\mdp Ie-ItfmSp IqSnb ]pcp-j-X- Xzs Adn-bp--Xn\v Rm B{Kln-p-p. Zb-hp-sN-bvXv, Ah Fhn-sS-bm-av, Ahs kzcq]w Fm- W,v Fp Imcy- ]d-p-X-mepw!''

bmsXmv Dm-bn-cn-p-tm Fs k kv]jvS-am-IpIbpw sN---hn[w GsXmcp XXz-amWv AXn \nt]n-t-- Xv.

4. k {]mW-a-kvdp-PX {]mWmvdmw Jw hmbp tPymXn-c m]x ]rYn-ho-{nbw at\ma- m-Zzocyw Xt]m-a{mx I temIm temtIjp N \ma N.

3. k Cu mwN- t {I. Ikv a n- - l - a p- X v { Im DXv{Imtm `hn-j yman Ikvanhm {]Xn-j vTntX {]Xn-jvTn-k ym-ao-Xn.
alm-k- ns BZn-bn PK- ns cN\ \S-nb ]c-a-]p-cp-j ]c-ta-iz-c Nnnp "Rm GsXmcp {_m-WvUs cNn-p-hm-\m-{K-ln-p-pthm AXn bmsXm-n-m-Xn-cn-p-tm F\nv kzb-ambn AXn hkn-p-hm Ign-bm--hn[w AXm-bXv Fs k kv ] jv S -c q- ] - t m- S p-I qSn hy-a m- I m- X n- c n- p- I bpw

kw_w k-ns Bcw-`s hn-nv ]c-{_- ns eys {Kln- n- p. C\n {]f-b - ns eys hn-pp

5. k btYam \Zyx ky- am\mx kap-{ Zm- b Wmx kap{Zw {]m]ymkvXw Kn `ntZytX Xmkmw \macqt] kap{Z CtXyhw t{]mNy-tX. Gh-tahm ky ]cn- { Z- j vS p-c namx tjmUi Iemx- ] p- c p- j m- b Wmx ]pcpjw {]m]ymkvXw Kn `ntZy-tX-Nmkmw \ma-

190

I c qt]

] pc pj C tX yhw t{] mN ytX GtjmItemartXm `hXn XtZj tmI.

7. Xmtlm-hm-ssN-Xm-h-tZ-hm-l-ta-XXv ]cw {_ thZ. \mXx ]c-a-kvXo-Xn.

hnhn[ \ma--tfmSpw cq]--tfmSpw IqSn \nc-h[n \ZnI F{]-Imcw X-fpsS DZvK-a-m-\-amb kap-{Z-n`nap-J-ambn ]mv B kap-{Z-n-sen AXn hneo-\-ambn-o-cp-pthm Ahbvp kap-{Z-n \np {]tXy-Iamb \ma-cq-]- Cm-Xp- pthm Ah kap{Zw Xs Bbno-cp-pthm AtX-{]-Imcw Xs k-km-nbpw kIe-n-tbpw B-kz-cq-]-hp-amb ]c-am-m-hn\nv Dhn ]Xn-\mdp IeIfpw (Cu ]q {_m-WUw) {]f-bv Im-e- n X-fpsS ]c-am-[m-c- amb ]c-a- ]p-cp-j- \n sNv AXns hneo-\-am-bn-o-cp-p. ]ns Chbvsm n\pw {]tXy-I-amb \ma-cq-]- tijn-p-n-. GI-am{X-\mb ]c-a -]p-cpj ]c-ta-iz-cs kzcq-]- n Ch XmZmyw {]m]n-p-p. AXn-\m At-l-ns \man, At- l - ns h- \ - b n Ch- b p- t Sbpw h\w Ds- Sp-p. B kabw ]c-am-m-hn bmsXmcp Xc-n-ep-ap k-ev] Ahtijn-p-n-. AXn\m Atlw Iem-c-ln-X\pw Aar-X-kz-cq-]\pw BIpp Fp ]d- b-s-Sp-p. Cu XXz-sf {Kln- p a\p- jy\pw B ]c- am-m- hns\ {]m]n- nv Iem-c-ln-X\pw Aa-c\pw Bbn `hn-p-p.

C{Xbpw D]-tZ-in- - Xn\p tijw aljn ]n- em-Z ]ca `mKy-hm- m- cmb kptI- imZn Bdp aljn-am- scbpw kwt_m[\ sNbvXp-sImv ]dp ""Ejn-amtc!, Cu ]c-{_ ]c-ta-iz-cs hnj-b-n Rm C{X am{Xta Adn-bp-pq. CXn-\p-]-cn-bmbn ap bmsXm-p-an-. Rm \n-tfmSv At-l-ns hnj-bn Fsmw ]d-bW-am-bn-cppthm AsXmw ]dp Ign-ncnp-p.'' kw_w Ah-km\w IrX-X {]I-Sn-n-p-sImv kptI-imZn ap\n-KWw aljnsb ]e-hpcp {]Wmaw sNbvXp-sImp ]d-bpp

8. tX Xa-b-kvXzw ln\x ]nXm tbmkvam Iahn-Zymbmx ]cw ]mcw Xmc-b-koXn \ax ]ca Ejn t`ym \ax ]c-a-Ejn`yx C{]-Imcw ]n-em-Zm-Nm-cy-\n\npw {_tm-]-tZiw kzoI-cn-p-sImv Bdp aljn-amcpw At-ls ]qPnp-sImv ]dp ""`K-hm-t\, Ap Xs R-fpsS bYm ]nXm-hm-Ipp; Ap Xs Rsf Cu kwkmc kmK-c-ns Asc Fn-n-cn-p-p. Cs\-b p Kpcp-hn-t\-m D]-cn-b mbn thsdmcmv Fs\ Kpcp-hm-Im Ignbpw? Ap ]c-a-E-jnbpw m\ kzcq-]-\p- am-Ip-p. Asb R \a-kI-cn-pv p. hopw hopw \a-kv-cn-p-p. "Ana hmIyns ]p\-cm-hrn {K-ns kam-]Xnsb kqNn-nv --Xn-\p-th-n-bm-Ip-p.

6. Acm Ch cY-\m`u Iem bkvan {]Xn-jvTnXmx Xw thZyw ]pcpjw thZ bYm am thm arXypx ]cnhyYm CXn.
Cu a{-n km-[m-c-amb ]c-ta-iz-cs\ Adn-bp-Xn\p t{]cn- n-p-sImv AXns ^ew P\-\-a-cW cmlnXy-am-sWp ]d-bp-p. thZ- `-K- hm a\p-jy-tcmSp ]dp F{]-Imcw cY-ns N{I-n LSn-n-n-cn- p Fm IW-m-ep-Ifpw B N{I-ns a[y--amb IS-ns Dn {]th-in-p- pthm Ah-bpsS Fmw B[mcw ISwX- s-bm-Wv. IpS-s-q- SmsX Ah- bvp- dp \nphm Ign-bp-n-. AtX-{]-Imcw Xs apI-fn-d {]mWmZn ]Xn-\mdp Ie-Ipw bmsXmv B[m-c-am-bn-cn-p-pthm Cu Fm Ie-Ifpw bmsXm-ns\ B{i-bn-n-cn-p-pthm bmsXm-n \np--hn-p-Ibpw bmsXm-n hneo-\-amIp-Ibpw sNp-p-thm, Atlw Xs Adn-b-s-Sp-hm tbmKy-\mb ]c-{_ ]c- ta-iz-c. B km-[m-c-\mb ]cam-m-hns\ a\-n {Kln--Ww. At-ls a\-nemngn- m \n ac- Ws `b-s-Sp-Ibn-, ]noSv arXyp-hn\p \nsf P\-\-a-cW kwkm-c-nsSpn ZpxJn-n-p-hm km[n-p--X-. \n Fs-tbvp-ambn Ac-\m-bn-o-cpw.

imn-] mTw
Hmw `{Zw It`nx {iWp-bma tZhm `{Zw ]tiy amm-`n-cy-P{Xmx ns sc - c - M vss K- k vXp- j vSphmw k kvX- \ q`nhytia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz-thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvXn t\m _rl-kvX-]nZ-[m-Xp. Hmw imnx ! imnx ! imnx !!!
CXns Aw Cu D]-\n-j-ns Bcw-`-n sImSpn- p- v.

Q
N P

191

OmtmtKym]\n-jv 3 1
Hmw Jw
Hman-tXyX Zc apZvKoY ap]m-knX; Hman Xn lyqZvKm-bXn; Xtkym-]hym-Jym\w DXvKoYsap ]d- bp "Hmw' Fp A- cs D]mkn-- Ww. ""Hmw'' Fp DZvKoXw sNp-p. AXns "B' A-c-ns D]-hym-Jym\w Bcw-`n-p-p. "Ev' Fp ]d-bp-Xv hmp-X-s-bm- Ip- p. "kmaw' FXv {]mW-\m-Ip-p. DZvKoYw "Hmw' Fp A-c-amWv. hmpw {]mW\pw Epw kmahpw GXmtWm AXv "anYp\'amIp-p.

XtZXnYp\ tamantXy Xkvan---tc kwkr-PytX; bZm ssh anYp\u kam-K-X B]-btXm ssh Xm] t\ym\yky Imaw.
An-s\-bp Cu anYp\w "Hmw' Fp A-cn tNn-cn-p-p. Gtm-gmtWm anYp- \- kwtbmPn-p- Xv Atm Ah ]c-kv]cw Imtam-p- I- cm- bn-ocpp FXv {]kn--am-W.v

D] Gjmw `qXm\mw ]rYnhn ckx ]rYnhym B t]mck:, A]m-tam-j-[tbm ck, Huj-[o\mw ]pcp-tjm-ckx ]pcp-jky hm{K-tkm, hmN E{K-k, ENx kma-ckx kmav\ DZvKotYm ckx
Cu `qX--fpsS ckw ]rYn-hn-bm-Ip-p. ]rYn-hn-bpsS ckw Ap-Ifm-Ip-p. Ap-IfpsS ckw Huj-[n-I-fm-Ipp. Huj-[n-I- fpsS ckw ]pcp-j-\m-hp-p. ]pcp-js ckw hmmIpp. hmns ckw Em-Ip-p. Ens ckw kma-am-Ip-p. kma-ns ckw DZvKo-Y-am-hp-p.

B]-bnXm l ssh Imam\mw `hXn b GX-tZhw hnZym-\--c-ap-ZvKo-Yap ]mkvtX


BcmtWm C{]-Imcw Adnv Cu A-c-am-Ip DZvKo-Ys D]m-kn-p-Xv Ah Ima-\-Isf ssIh-cnm {]m]vX-\m-Ipw.

k Gj ck\mw ck-Xax ]cax ]cm-tym f- tam f bZp-ZvKoY:


GXmtWm DZvKoYw An-s\-bp Fm-a-t-Xmb Cu HmwImcw At As ck-h pw, ]c- a - h pw, t{ijvThpw, ]c-am-m-sh-p m\-n\v Al-hp-amIp-p.

XZzm GX-Z-\p-m-cw; bnIn nZ-\p-Pm-\m-tXym-antXy hX-Zml; G tjm Gh kar-n-Z-\pm; ka bnXm ssh Imam\mw `h-Xnb GX tZhw hnZzm-\-c apZvKoY ap]mkvtX
An-s\-bp Cu HmwImcw A\p-m-cq-]-amb A-c-am-Ip-p. GXmtWm GsX-n-ep-sam-ns\ A\p-hZn-p-Xv AXns\ Hmw Fp-Xs ]d-bp-p. GXmtWm A\p AXp Xs kar-n-bm- Ip-p. bmsXm-cp-h C{]Im-c-a-dnv Cu A-c-am-Ip DZvKo-Ys D]m-kn-ppthm Ah Ima--fn ka-\m-bn-Xo-cp-p.

IX-am-I-X-aIv IX-aXv IX-aXv kma, IXax IXa DZvKoY CXn-hn-arw


Ev GXmWv? kmaw GXmWv! DZvKoYw GXmWv Fv hnain--s-n-p-v.

hmtK-hIv {]mWx ktam-antXy XZc aZvKoY: XZzm GX-n-Yp-\w, bZzmv N {]mW-Iv N kma N.

192

tXt\bw {Xbo hnZym-h-tX, HmanXym {im]-b-tXym-anXn iwktXym anXypZv KmbtXy Xssky-hm--c-kym]-NnssXy alnav\m ctk\
{]Ir-X-amb Hmw F A- cw-sImp Cu {Xbo-hnZy \S-p-p. Hmw Fv B{im-hWw sNp-p. Hmw Fp iwkn-p- p. Hmw Fv DZvKm\w sNp-p. AXv Cu Ac- ns Xs A]-NnXn (]q-P)-bm-bn-pw, aln-a- sImpw v ckw sImp-am-Ip-p.

Xkvam-tbm `bw hZXn kXyw Nm \rXw N; ]m]va\m tljm-hn-m, AYl N{ip-cp-ZvKoY ap]mkmw N{Iotc; Xm-kpcx ]m]va\m hnhn[p- kvXkvam-tt\m `bw ]iyXn Zi-\o- bwN, ]m]va-\m-tly-X-Zzn-w. AYl t{im{X-ap-ZvKoY a]mkmw N{Iotc; Xm-kpcx ]m]va\m hnhn[p Xkvam-tt\m `bw irtWmXn {ih-Wobw N ]m]vat\m tlyX Zznw. AYl a\ DZvKoY ap]mkmw N{Iotc; Xm-kpcx ]m]va\m hnhn[px Xkvam-tt\m `bw k-ev]-btX k-ev]-\obw Nm k-ev]-\obw N; ]m]va\m tlyX-Zzn-w.

tX t\m Zu Ipcp-tXm bssX tZhw thZ, b \ th-Z, \m\m XphnZym NmhnZym N; btZh hnZybm ItcmXn {i-tbm-]-\n-j-Zm, XtZh ho-h-cw `hXn CXn-Jtez Xssky hm c-tkym-]-hym-Jym\w `hXn
BcmtWm CXns\ C{]-Imcw Adn-bp-Xv Ah-\pw, Bcv Adn-bp-n-tbm Ah-\pw, cp-t]cpw Cu Acw sImv Iw sNp-p. Fm hnZy-bpw, Ahn-Zybpw `n--fm-Ip-p. GXn-s-bmtWm hnZy-tbm-Sp-Iq-Sn-bpw, {i-tbm-Sp-Iq-S nbpw A[nIw hocy-ap-X m-bn-o-cp- p. Cns\ hn[n-Xv Cu A-c-n-s-Xs D]-hym-Jym-\am-Ip-p.

A\-cw hmmbn DZvKo-Ys D]m-kn-v, hmns\ Akp- c-m ]m]w- sImv th[np! Am- c- W-m hmp]-tbm-Knv kXy-tbpw Ak-Xy-tbpw temI ]dbpp! Fs- m CXv ]m]-m hn-bm-Ip-p. A\-cw Np-mb DZvKo-Ys D]m-knv Npns\ Akp-c-m ]m]w-sImp th[n-p. AXn-\m Np-p-sImv ImWm sImm-hp--Xn-t\-bpw, Im Wm sImm- -Xn- t\bpw temIw ImWp- p. Fs- m Npv ]m]-m th[n--s-n-cn-p-p. A\- cw t{im{X-ambn DZvKo-Ys D]m-kn-p. AXns\ Akp-c- -\m ]m]w sImv th[n-p. AXn-\m t{im{Xw sImv tIm sImm-hp--Xn-t\-bpw, tIm sIm- cp-Xm- - Xn- t\-bpw, temIw tIpp. Fs- m t{im{Xw ]m]-m th[n--s-n-cn-p-p. A\-cw a\-mbn DZvKoYs D]m-kn-p. a\-ns\ Akp-c-m ]m]w-sImv th[n-p. AXn-\m a\-psImp k-ev]n-m sImm-hp--Xn-t\bpw k-ev]nm sIm-cp-Xm--Xn-t\bpw temIw k-ev]n-p-p. Fs-m a\v ]m]-m th[n--s-n-cn-p-p. apJy-{]m-W D]m-ky-\m-sWv ImWn-p--Xn-\m-bn, AXns hnip-Xzw t_my-s-Sp-p-hm-\m-bn, {ipXn Cu hnNm-cW Bcw-`n-p. AXp-sImv Npv apX-emb tZhX-Isf {ItaW hnNm-cW sNbvXv ]m]-m hn-I-fmWv Iv Xn-bn-cn-p-p. ""AY-l-hw, Npxt{im{Xw, a\x'' CXymZn ap--sXmw ap]p ]d--Xn-t\mSp Xpey-am-Ipp. ChnsS ]d-n-nm Xzv, ck\ apX- emb tZh- X-Ifpw CXp- t]mse Xs-

cmw Jw
tZh-kp-cl ssh b{X kwtb-Xnc D`tb {]mPm-]-Xym-kvXtZhm DZvKoY - amP{lp c t\s\ \m\m`n `hn-jyma CXn.
{]Pm-]-Xn-bpsS ]p{X-cmb tZh-mcpw Akp-c-m-cpw, Xn GXp hnj-bn ]p bpw sNbvXp-thm, AXn tZh-m CXp sImp Akp-c-msc \app tXmev]nmw Fp hnNm-cnv DZvKo-Ys Bl-cnp!

tX l \mknIyw {]mW-ar-ZvKoY ap]mkmw N{Insc; Xw lm kpcx ]m]vav\m hnhn[p; kvXkvam-t- t\m`bw Pn{LXn kpc`n N Zpn N; ]m]va-\m tly j hnx
Ah \mkn-Ibn-ep {]mW-\mbn, DZvKo-Ys D]mkn-p. B {]mWs\ Akp-c-m ]m]w sImp th[n-p. AXn-\m {]mWs\ ({Lm-Ww) sImv kuc-`y-ap--Xnt\bpw Zp--ap- - Xn-t\- bpw, {LmWn- p-p. Fs-m Cu {]mW ]m]-m th[n--s-p.

AYl hmN apZvKoY ap]mkmw N{Iotc; Xmwlm-kpcx ]m]va\ hnhn[px,

193

I bm-Ip-p. CXn-\-\p-Iq-eambn ""Gh-ap-J-teXm tZh Xmx ]m]va`nx'' Fp _rl-Zm-c-WyI {ipXn-bp-ap-v.

AY-lb Ghmbw apJyx {]mW-kvX arKvZo-Yap-]mkmw N{Intc; Xwlm-kpc EXzm hnZ[zw kpYm ivam\ amJ-W arXzmh [zw tkXx

tX\ Xwl _rl-kv]-Xn-cp-ZvKoY ap]m-kmw-Nt{I; GXap Gh _rl-kv]Xn a\yt hmKvLn _rl-Xo, Xky Gj-]Xnx tX\ Xw lm ff bmky DZvKo-Y-ap-]m-kmw Nt{I; GXap Gh ff bmkyw a\y Bkym-Zym-b-tX.

AXp-sImv _rl-k]Xn B {]mW-\mb DZvKo-Ys v A\-cw Cu apJ- n- ep ""{]mW'' GtXm AXmbn D]m-kn-p. Cu {]m-W- s\-s _rl-kv]-Zn-sbv hnNmDZvKo-Ys D]m-kn-p. Akp-c-m Ahs\ {]m]n-v, B JW- amb Bivas {]m]nv \in-p- -Xp- t]mse \in- p. cn-p-p. _rlXn Fp ]d-bp-Xv hmm-Ip-p. B hmn\v {]mW ]Xn-bm-Ip-p.

Ghw bYm f iva\-am-J-W-arXzm hn[zw kX Ghw sslh khn[zw ktX b Ghw hnZn ]m]w Ima-btX bss \a`n Zmk-Xn-k Gtjm f ivamJWx

tXX\w l _tIm Zmevt`ym hnZmw NImc; k l ss\an-io-bm\m apZvKXm _`qh; k l kvssa`yx Imam\m Kmb-Xn.

AXp-sImv B {]mWs\ Z`ys ]p{X-\mb _I C{]-Im- c- a- dn-bp- - h- \n, Bcv ]m]s Iman- p-pthm Adn-p. Ah ss\an-im-cWy-n-ep-hcpsS DZvK-Xm- Ah Cs\ BJ-- amb Aivas (in- e- sb) {]m]nv hmbn `hn-p. Ah Ahm-bn, Ima-sf BKm\w F{]-Im-c-amtWm \in-p--Xv, A{]-Imcw Xs \insNbvXp! pp! {]mW-hn-ns\ Bcv lnwkn- p-pthm Ah\pw BKmXm l ssh Imam\mw `h-Xn, Cns\ \in- pw. An-s\-b p Cu {]mW-h nv ""Aivam-J-W-am-Ip-p.'' b GX-tZhw hnZym-\--c-ap-ZvKoY

BJWx = Ipgn-m _pn-ap-p ss\ sshtX-\kp-c-`n, \Zpn hnPm \mXy-]-l -X-]m-]vam-tlyj t\X-b -Z-iv\ mXn bXv ]n _Xn tXt\ Xcm {]mWm-\-hXn GXap Ghm-tXm hntm {Iam Xn, hymZZmtXy hmX CXn.

ap]mkvtX; CXy-[ym-w.
bmsXm-cp-h-\mtWm C{]-Im-c-a-dn-v, Cu Ac-amIp DZvKo-Ys D]m-kn- p- Xv Ah Ima--sf BKm\w sNp--h-\mbn `hn-p-p. B-hn-j-b-amb DZvKoXw D]m-k-\-bm-Ip-p.

Cu apJy-{]m-W- s\-smv kuc-`y-ap--Xns\ Adn-bpAYm[n ssZhXw: b Ghmku X]-Xn, n; Zp--ap-- Xn-s\bpw temIw Adn-bp-n- . FsXap-ZvKo-Y-ap-]m-k oX; DZyhm Gj-{] m Cu apJy-{]m-W ]m]w \on-bh-\m-Ipp! Ahs\-sImv Fv Bin- p-p-thm, Fv ]m\w sNp-pPm`ym DZvKm-bXn; DZyw-kvXtam `ba thm, AXp-sImv {LmWw apX- em-b, ap {]mWsf cn]ln; A]-lm ssh `bky p-p. Ah-km-\-Im-e-n Cu apJy-{]m-W- s\, apJy-{]mXatkm `hXn b Ghw thZ W- hr-n-bmb A-]m-\-sf e`n-m--Xp- sIm- p-Xs {LmWw apX-emb {]mW--fpsS kap-Zmbw icocw hnpC\n tZh- Xm-hn- j- b- amb DZvKo-tYm-]m- k- \- s-p- dnv ]dt]m-hp-p. ac-W-Im-e-n hmbv ]nfpp F-XmWv bp-p. BcmtWm B X]n-p-Xv Ah Xs DZvKoAS-bm-fw. Ys D]m- kn- - Ww. Ch DZn-p--h-\m-bn- v, {]P-Ipthn DZvKm\w sNp-p. DZnv Xa-n-t\bpw `b-nXw lyvKncm DZvKo-Ym-ap-]mkmw Nt{I; t\bpw \in-n-p-p. bmsXm- cp-h C{]-Im- c-a-dn-bp- p-thm, GXap Ghmffv Knckw a\yt f vKm Ah `b-n-tbpw Xa-n-tbpw \mi-I-\mbn `hn\mw b{Zkx pp! B apJy-{]m-W- \mbn DZvKo-Ys Av Kncv D]m-knp. Cu apJy-{]m-W-s\-s BvKn-c-ksav hnNm-cnp-p. Fp-sIm-s-m AwK-fpsS ck-am-Ip-p. AwK-v {]mW-s\ \ne-bn ck-am-bn-cn-p--XpsIm-mWv BvKnc-k-sav ]d-b-s-Sp--Xv. m\- t`- Z-m {]mW- \pw, BZn- Xy\pw thsd- thsd Ft]mse ImW-s- Spp Fnepw Ahv kzcq- ]- t`- Z-an.

aqmw Jw

kam\ D Ghmbw Nm ku tNmjvtWmf bapjvtWmf ku, kzc-C-Xo-aam NtX

194

kzc CXn {]Xym-kzc CXy-apw, XkvamZzm GX ana aapw tNmZvKo-Yap-]m-ko-X. {]mW-\pw, BZn-Xy\pw KpWw sImv Hcp-t]m- se-bm- W.v {]mW DjvW-\m- Ip-p. kqcy\pw DjvW- \m-Ip- p. kzc Fv {]mWs\ ]d-bp-p. kzc Fpw {]Xym-kz-c Fp BZn-Xys\ ]d-bp-p. AXp-sImv {]mW-\pw, BZnXy-\p-amb Cu DZvKo-Ys D]m-kn--Ww.

AY-J-eq-ZvKo-Ym--cm-Wyp-] m-k otXm ZvKoY CXn; {]mW Gthm-Xv, {]mtW-\ -lyp-n-j vT-Xn, hmox hmtNm-l-Knc CXym-N-tX, A-sY, Atlo Zwkhw nXw.

AY-Jep hym\-ta-thm-ZvKoY

ap]m-koX;

bssZz-{]m-WnXn k{]mtWm; bZ-]m-\n Xntkmf ]m\x AYbx {]mWm-]m-\tbmx knx khym\x tbmhym\x km hmIv Xkvam-Z-{]m-W\-]m-\ hmN-a`n hyml-c-Xn. C\n hym\-\mbn DZvKo-Ys D]m-kn--Ww. {]mW\w sNp-Xv GtXm, AXp {]mW-\m-sWp ]d-bp-p. A]am-\n-p-Xv GtXm B hrn hntijw A]m-\-\m-Ip-p. {]mW-hr- n-b p-tS-b pw, A]m-\-hr-n- bp-tSbpw kn GXm-tWm, AXv hym\ BIp-p. hym\ GtXm AXp hmm-Ip-p. AXn-\m {]mWn-m-sX-bpw, A]-am-\n-msXbpw hmv D-cn-p-p.

C\n DZvKoYw Fp DZvKo-Ym-- c-sf D]m-kn-Ww. {]mW Xs DX F A-c-am-Ip-p. {]mW-s\sImp Fmw Dm\w sNbvXn-cn-p-p. hmv Knx F A-c-am-Ip-p. hmp-Isf, Kocp-I Fv ]d-bm-dp-v. Y F A-cs A- ambn ImW-Ww. CsXmw An nXn-sN-p-p.

Zyutc-thm, Z-cow Kox ]rYn-hoYw; BZnXy Gthm, Zzmbpo, cn-w; kma-thZ Gthm Zyqth-tZm-Ko, cytKz-Zw; ZpKvt kvssa, hmKvtZmlw tbm hmtNm tZmtlmf ]m-\-mtZm `hXn b GXm-t\yhw hnZzm-\p-Zn-K o-Y m-c-Wyp-]mkvX DZv-KoY CXn.
tZymhv DXv F A-c-am-Ip-p. B Imcw Ko F A-c-am- Ip-p. ]rYnhn Y F A-c-am-Ip- p. DXv F Acw BZn-Xy-\m-Ip-p. hmbp Ko F A-c-am-Ip-p. An Y F A-c-hp-am-Ip-p. kma-thZw DXv F A-c-am-Ip-p. bPqthZw Ko F A-c-am-Ip-p. EtKzZw Y F A-c-am-Ip-p. bmsXm-cp-h C{]-Im-c-adnv DZvKoY Fp A-c-sf D]m-kn-p-p-thm, Ah- m-bn- p hmv bmsXm-m-tWm, hmntm tZmlw B tZmls tZml\w sNp-p. am{X-a-, Ah hfsc A-ap-h-\mbpw As B{K-l n-p--h -\mbpw Xocp- p.

bmhmIv kIv, Xkvam-Z-{]m-W\ ]m\-\r-Na-`n-hym-l-c-Xn, bIv, Xm-a, Xkvam-Z-{]m-W -\-]m-\ kma-Km-bXn bm ak DZvKoY kvXkvamZ {]mW--\-]m-\-p-ZvKm-b -Xn.
hmv GXmtWm AXmWv Ev. AXn-\m {]mW-hym]mcw sNm-sX-bpw, A]m-\-hym-]mcw sNm-sX- bpw, EIv D-cn-p-p. Ev GXmtWm AXp kma-am-Ip-p. AXn\m {]mWn-m-sX-bpw, A]-am-\n-m-sX-bpw, kmas Km\w sNp-p. kmaw GtXm AXp- Xs DZvKo-Y-am-Ip-p. AXn-\m {]mWn-m-sXbpw A]m-\n-m-sXbpw DZvKm\w sNp- p.

AY-Jezmiox karn cp]-k-c-Wm-\oXyp hmko-X, tb \ kmav\m kvtXmjy kym Xv kmtam-]-[m-th-Xv.


C\n Ima--fpsS karn Fns\ DmIpw? AXns\-n ]d-bp-p. D]-an-t--hsb [ym\n-t--hsb, Fns\ D]m-kn-Ww? GXp {]tXyI kmaw sImv kvXpXn-p-hm t]mIp-pthm B kmas D]-[m-h\w sN-Ww.

AtXm bm\y-\ym\n ho-hn ImWn bYm-t-\-amtPx kcWw Zr[-\y-[-\pj Bb-a-\a {]mW--\-]m\w kvXm\o-I-tcmXn; GX-ky-tltXm hym\ tathm-ZvKoY ap]m-k n-X .
AXn-\m Ansb IS-s-Sp-p-I, Hcp m\p \nv a-cn-tm-Sp-I, Dd-p hnp hen-p-I, XpS-nb I-, {]mWm-]m\ hrn-I IqSmsX temIw sNpp. AXn-\m hym\ Xs-bmb DZvKo-Ys D]m-kn --Ww.

bky-arNn Xmar-Nw, bZmtjbw Xarjow bmw tZh-Xm-a`n tmjy kymXv Xmw tZh-X m-ap-] -[ m-th-Xv.
GXp En-em-tWm, B En-t\bpw GXp Ejnsb kw_- n-mtWm B Ejn-tb-bpw, GXp tZh-Xsb kvXpXnp-h m t]mIp- pthm B tZh-X -tbbpw D]-[ m\w sN-Ww.

195

tb\ Okm kvtXmjy kymX-X D][m thXv, tb\-kvtXm-ta-\-kvtXmjy amWx kymw kvtXma-ap-]-[m-thXv
GXp Op- p- sImv kvXpXn- p- hm t]mIp- pthm B O-ns\ Nnn--Ww. GXp kvtXmaw-sImv kvXpXn-phm t]mIp-pthm B kvtXmas Nnn-bpw thWw.

bZv hm EN-am]vt\m tXymantXy hmXn kzc-tXyhw km ssahw bPq-tcj D kztcm btZ-X-c taX-Z-arX `bw XXv {]hniy tZhm AarXm A`b A`-h

bmw Znia`n-tmkymw Zni-ap-]-[m-thXv


GXp Znns\ A`n-hym-]nv kvXpXn-p-hm t]mIppthm B Znns\ Nnn--Ww.

B-\-a-X D]-krXy kvXphoX Imaw [ymb {]atmf `ytiml bZwkvssa k Imax kar-t[yX bImax kvXpho-X.
HSp-hn Xs- s Nnnv Imaw [ym\n-p-sIm-v, {]amZw hcmsX kvXpXn--Ww. bmsXmcp I-n, bmsXmcp Ima-tm-Sp-IqSn kvXpXn-p-p-thm, B In, B Imaw AXn-thKw karn {]m]n-pw.

Ftm Ens\ Aym-b-\w-sImp {]m]n-p-tm, Atm "Hmw' Fp BZ-c-thmSp IqSn D-c n--Ww. Cns\ kmas {]m]n-p-tmgpw bPq-ns\ {]m]n-ptm-gpw, Cu Acw GXm-tWm, AXv kzc-am-Ipp. CXv Aar-X- hpw, A`-b-hp-am-Ip-p. CXns\ {]m]nn-v, tZh-m Aar-X-m-cm-bpw, A`-b-m-cmbpw Xop.

kb GX tZhw hnZzm-\-cw {]Wu tXyX tZhm-cw kzc-a-ar-Xa-`bw {]hn-iyXn; XXv {]hn-iy, bZ-arXm tZh-kvX-Z-artXm `hXn
tZh-m-sc-tm-se, bmsXm-cp-h Cu Acw Aar-Xsa-pw, A`-b-sa-p-ap KpW-tmSp IqSn Adnv kvXpXn-p-p-thm, Ah kzchpw Aar-Xhpw A`-b-hpamb Cu A- c- ns {]th-in-p-p. CXn {]thin-nv tZh-m, GXv Aar-X-Xz-tmSp IqSn-b-h-cmbn `hnp-p-thm, AtX Aar-X-Xz-tmSp IqSn-b-h-\m-bn-ocp-p.

\memw Jw
Hman-tXyX Z-c-ap-ZvKo-Y-ap-]m-knX; HmanXn lypZvKm-bXn Xtkym] hymJym\w
Hman-tXyX Fp XpSn {]Ir-X-amb A-cs hopw FSpp ]d-n-cn-p-p. CXv DXvKo-Ym- cw apXem-bhbpsS D]m-k-\-n, CSp apSw h-Xp-sIm- mWv (""Hm anXym-XXv'' CXymZn Hmw J-ns BZnbn hymJym-\n-n-p-v.)

Amw Jw
{]mWm- ZnXy Zrn- tbmSp IqSnb DZvKo- Y-ns D]m- k\ ]d-Xp A\p-h-Znv {]W-h-tbpw DZvKo-Y-tbpw Hmn AXn {]mW--fp-tSbpw civan-I-fp-tSbpw t`Zam-Ip KpW-ap Zrn-tbmSp IqSn-bXpw [mcmfw ]p{Xm-cp-m-IpI F ^e-tm-Sp-Iq-Sn-bXpw Bb A-cns D]m-k\ ]d-bp--Xn-\mbn D-c-{Kw Bcw-`np-p.

tZhm ssh artXym_n-`y-X-kv{Xbnw hnZym.. {]mhn-i; tX Otm-`n-c-m-Z-b; btZ`n cm-Zbw kvX-kmw O-kvXzw.
tZh-m, amc-I-amb Akp-c- ]m-]s `b-s-p-sIm-v, {Xbo-hn-ln-X-amb Iw Bcw-`n-p. Ah O-p-sImv AXns\ ad-p. OmZ\w sNp-Xv bmsXm-mtWm AXv, O-p-I-fpsS O-m-bn-cn-p Ah--bm-Ip-p.

AY-Jep b DZvKoYx k {]Whx k DZv KoY CXyku hm BZnXy DZvKoY Gj {]Wh HmanXn tlj-kz-c-tXn
GXmtWm DZvKo-Y-sap ]d-bp-Xv AXv {]W-h-am-Ipp. AXmtWm {]Whw Fp ]d-bp-Xv AXv DZvKo-Y-amIp-p. CXv {]kn--am-Wtm? Cu BZn-Xy DZvKo-Y-am-Ipp. Ch {]W-h-am- Ip- p. Fp-sIm-s- m Ch Hmw Fp-cn-p-sImp Kan-p-p. -

Xm\p X{X arXypYm ay-ap-ZtI ]cn-]tiy tZhw ]-]-iy-Zr-Nn-kmav\n bPqjn; tX\p hntzmzm ENx kmavt\m bPqjx kzc-tah {]mhn-i
B tZh-m-sc, sshZoI Iw Bcp-`n-n-pw, arXyp DZI-n ay-s, GXp {]Im-c-n-emtWm ImWp--Xv, A{]-Imcw Enepw kma-nepw bPq-nepw ImWp-p. Ah AX-dn-n- v, En\n- pw, kma- n \npw, bPqn\npw hymhr--m- cm-bn-v, kzc-sap ]d-bp Ac-n Xs {]th-in-p.

GXap Ghml a`y-Km-kn-jw, Xkvam-a XztatIm f koXnl Iujo-XInx ]p{Xap hmN; civaowkvXzw ]m-h--bmZv _lpthm sshtX `hn-jyo Xy[n ssZhX

196

Cu BZn-Xy-cq-]amb DZm-KoYw Xas Rm B`n-apJy-tmsS Km\w sNp-p. AXn-\m F\n-v, \o Hcph am{Xw Dm-bn-cp-p. \o civan-I-fm t`Z-tmSp IqSn [ym\n-p-p. \n\v hfsc ]p{X-m Dm-Ipw. CXv AXnssZ-hX-amb D]m-k-\-bm-W.v -

A-cow Em-Ip-p. hmbp kma-am-Ip-p. Ans\-bp Cu kmaw, Cu En A[yp-V-am-Ip-p. AXn\m kmaw En A[yp-V-ambn Km\w sN-s-Sp-p. A-cow ""km'' F A-c-am-Ip-p. A-co-hpw hmbphpw tNXv kma- am-Ip-p.

AYm-[ymw b Ghmbw apJyx {]mWkvX apZvKoY ap]m-koX; Hman-Xn-tlyj kzc-tXn


C\n A[ym {]mW-Zr-n-tbm-Sp-Iq-Sn-bp DZvKo-tYm]m-k-\sb ]d-bp-p. Cu apJ-n-ep {]mW GtXm, AXmbn Xs DZvKo-Ys D]m-kn--Ww. Cu {]mW ""Hmw'' Fv D-cn-p-sIm-m-Wtm t]mIp--Xv.

Zutc hm-ZnXyx kma; XtZX tZXkym ar Ny [yqVw kma, Xkvam ZrNy [yqVw kma-Ko-b-tX, Zyutc-hkm ZntXym f akvXXv kma.
tZymhv Em-Ip-p. AZn-Xy kma-am-Ip-p. An-s\bp Cu kmaw, Cu Ens tase-bmbn nXn sNpp. AXp-sImp kmaw En A[yq-V-ambn Km\w sNs-Sp-p. tZymhp ""km'' F A-c-am-Ip-p. BZn-Xy ""Ba'' F A-c-am-Ip-p. tZymhpw BZn-Xy\pw IqSn-bXv kma-am- Ip- p.

GXap Ghm-l-a-`y-Km-knjw Xkvam a-Xz-tatIm f koXnl Iujn-XInx ]p{X-ap-hmN; {]mWmw kvXzw `qam\ a`n-Km-b-XmZv _lthm sshta `hnjyo-Xn.
Cu {]W-\m- Ip DZm- Ko- Y- s- s Rm A`n-Km\w sNbvXp. AXn- \m F\nv \o Hcp- h am{Xsa Dp Fv, Ipjo-X-Is ]p{X-t\mSp Rm ]dp. F\np hfsc ]p{X- m Dm-Is Fp A`n-{]m-b-tmSp IqSn, \o _lp-Xz-tm-Sp-Iq-Snb DZvKo-Ys {]mW--fmbn A`nKm\w sNq.

\-{Xm-tWy-hIv N{am: kma XtZ XtZ Xkym ar Ny [yqVw kma Xkvam ZrNy [yqVw kma KobtX; \-{Xm-tWy-h-kmN {am Aa-kvX kma A[yqV kar-n-bp-, Ib-dp
\-{X- Em-Ip-p. N{ kma-am-Ip-p. Ans\-bp Cu kmaw, Cu Ens tase-bmbn nXn sNp-p. AXn-\m kmaw En A[yq-V-ambn Km\w sN-s-Sp-p. \-{X- ""km'' F A-c-am-Ip-p. \-{X- fpw N{\pw IqSn-bXv kma-am-Ip-p.

AY-Jep, b DZvKoYx k {]Wthmbx {]Whx k DZvKoY CXn tlmXrj Z\msshm]n Zpcp-ZvKoX a\p kam-lc Xo Xy\p kam-l-c-XoXn
DZvKoYw GtXm AXv {]W-h-am-Ip-p. {]Whw GtXm AXv DZvKo- Y-am- Ip- p.- tlm-Xm- hns m\p \nv, sXmb DZvKoYw Xncp-n, icn-bm-m-sav Xo-bm-W.v

Bdmw Jw
Cbta hnx kma; XtZ XtZ-Xky arNy [yqUw kma; Xkvam-Zr-Ny-[ypVw kma-Ko-btX; Cb-ta-h -km- n-c- a-kvX-X-kma
Cu hrYzn Em-Ip-p. An kma-am-Ip-p. An-s\bp Cu kmaw, Cu hrYn-hn-bm-Ip En, D]-cn-`m-hn Ccn-p--Xm-bn, Km\w sN-s-Sp-p. Cu hrYnhn km F A-c-am-Ip-p. An Aa-bm-Ip-p. hrYnhnbpw Anbpw tNXv kma-am-Ip-p.

AYb tZXZm ZnXy-ky-iqw `mx sskh KY boew ]cx IrjvWw XXv kma; XtZ XtZ Xkym arNy [yqVw kma; Xkvam ZrNy [yqVw kma-Ko-btX; AY-btZ sshXZm ZnXyky ipw `x sskhkm f Yb-oew ]cw IrjvWw XZ akvXXv kma.
AXp-t]mse BZn-Xys ip-amb Zzo]vXn Em-Ip-p. \oe-ambn Ghpw \mbn ImWp Idpv GtXm AXv kma-am-Ip-p. An-s\-bp kmaw, Cu En AXypV-am-Ip-p. AXp-sImv kmaw En AXyp-V-ambn Km\w sN-s-Sp-p. C\n BZn-Xys ip-amb Zo]vXn GXmtWm AXv ""km'' F A-c-am-Ip-p. \oe-ambn AXn-i-b-I-c-am-bp ""IrjvW-hw'' GtXm AXv ""Aa'' F i_vZ-am-Ip-p. ip-amb Zo]vXnbpw \oe-amb Idppw tNXv kma-am-Ip-p.

A-co ahKzmbpx kma; XtZX tZXkym ar Ny [yqVw kma; Xkvam ZrNy [yqVw kma-Ko btX; A-co--tah km hmbp-c-a kvXXv kma.

AYb Gtjm f cm-ZntXy lnc-bx ]pcptjm ZriytX lnc-Wyiva {ipln-cWy

197

tIi B {]W-JmXv k Gh kphx Xky-bYm I]ymkw ]p-co-I-tah an-Wo, Xtkym-ZnXn \ma, k Gj kt`yx ]m]va`y DZnXx DtZXn l ssh kt`yx ]m]va t`ymb Ghw thZ
BZn-Xys ay-n, lnc-- b-\m-b, bmsXmcp ]pcpjs\ ImWp-p-tm, Ah lnc-Wym-iva-{ip-hpw, lnc-WytI-i- \pw, \hm{Kw apX apgp-h\pw kph-\p-am-Ip-p. Ahs An-I, I]n-bpsS ]r-ns Xmsg Aw t]mse-bm-Ip-p. Xma-c-qhv Fn-s\-tbm, An-s\-bm-Ipp. Ahs \maw Ds Fm- Ip-p. An- s\-bp Cu tZh Fm ]m]- - fn \npw Db- h- \m- Ip- p. bmsXmcp-h C{]-Imcw Adn-bp-p-thm, Ah Fm hn[ ]m]-fn \npw Db-cp-p.

kmaw En A[yq- V-ambn Km\w sN- s- Sp- p. Npv "km' F A-c-am-Ip-p. Bmhv "Aa' F i_vZ-amIp-p. Nppw Bmhpw tNXv kma-am-Ip-p.

t{im{X-ta-hv a\x kma; XtZ XtZ-kym-ar-Ny-[yqVw kma; Xkvam-ZrNy [ypVw kma-Ko-btX; t{im{X-ta-hkm at\m f akvXXv kma.
t{im{Xw Em-Ip-p. a\v kma-am-Ip-p. An-s\bp kmaw Cu Ens taem-Ip-p. AXp-sImv kmaw En A[yq-V-am- Ibn Km\w sN- s- Sp-p. t{im{Xw "km' F A-c-am-Ip-p. t{im{Xhpw a\pw IqSn-bXv kmaam-Ip-p.

XkyIv N kma N tKjvWu Xkvam-Zp-Zn-KoY kvXkvamtz thmZvKm ssXX-ky-ln-KmXm k Gj tb Nmap-jvaXv ]cm-tmtem ImkvtXjmw tNt tZh-Im-am\mw tN Xy[n ssZhXw
Ah\v Epw, kma-hpw, app-I-fm-Ip-p. AXn-\m B tZh DZvKo-Y-sap ]d-bs-Sp- p. AXp-sIm- p-Xs Ds \ma-tm-Sp-Iq-Snb Cu tZhs KmXmhv Dns\ Km\w sNp- -h-\m- Ip-p. An- s\-bp Ds- p-t]-tcmSp-Iq- Snb Cu tZh, BZn- Xy\p taep temI- bmsXmm-tWm, Ah-pw, tZh-Im-a-pw Cui-\m-Ip-p.

AY btZ-X-ZvWx ipw `x sskh KY-b-oew ]cw IrjvWw XXv kma; XtZ XtZ Xkym arNy [yqVw kma Xkvam-ZrNy [yqVx kma-Ko-btX; AY-b-tZ-sshX ZvWx ipw `mx sskhkm f Yb-o ew ]cx IrjvWw XZ-a-kvXXv kma.
AXp-t]mse An-bpsS Cu ip-amb Zzo]vXn GtXm AXv Em-Ip-p. \o-e-ambpw Ghpw IrjvW-am-bp-Xv GtXm AXv kma-am-Ip-p. An-s\-bp Cu kmaw Cu En A[yq-V -am-b n-c n-p-p. AXp-sImp kmaw En\v taem-bn-cn-p-p. kmaw En\p taembn Km\w sN-s-Sp-p. C\n An-bpsS Cu ip-amb Zo]vXn GtXm AXv "km' F-Xm-Ip-p. \o-e-ambpw Ghpw IrjvW-am-bp-Xpw GtXm AXv "Aa' F i_vZ-am-Ipp. AXv iphpw Irjvahpw Bb Zo]vXn-I IqSnb kmaam-Ip-p.

Ggmw Jw
hm tKhIv {]mWx kma; XtZ XtZ Xkym arNyp [yqVw kma; Xkvam ZrNy [yqVw kma-Ko-b-tX, hmtK-hkm; {]mtWmax Xma
C\n A[ym-- amb kzcq]w ]d-bp-p. hmv Em-Ipp. {]mW kma-am-Ip-p. A-s\-bp Cu kmaw Cu En\p taem-bn-cn-p-p. AXp-sImp kmaw En\v taembn Km\w sN-s-Sp-p. hmv ""km'' F A-cam-Ip-p. {]mW ""Aa'' Fp i_vZ-am-Ip-p. hmpw {]mW\pw IqSn-bXv kma-am-Ip-p.

AYb Gtjm f c-nWn ]pcptjm ZriytX sskhIv Xm-a, XZp-IvYw, XZy PqkvXZv {_ Xssky Xky XtZh cq]w bZ-ap-jy-cq-]w, bmh-ap-jy, tKjvWu-Xu-tK-jvWu, bm-aX ma.
In-\p-n GXp ]pcp-j-\mtWm ImW- s-Sp-Xv AXv Em-Ip-p. AXv kma-am-Ip-p. AXv DIvY-am-Ip-p. AXv bPq-m-Ip-p, AXv {_-am-Ip-p, AXv aqp thZ-fpw BIp-p. Ah-s, B BZnXy ]pcp-js cq]w GtXm, AXp Xs Cu Nmp-j-tbpw cq]-am-Ip-p. BZn-Xy-]pcp-js ]- Gh-bmtWm Ah Ch-tbpw tKj-W- fm-Ip- p. BZn-Xy-]p- cp-js \ma- ta- tXm, AXv Cu Nmpjs \ma-am-Ip-p.

Np-tc-h Kmm-kma; XtZ XtZ Xky-arNy [ypVw kma; Xkvam Zr Ny [yqVw kma KobtX; Nptc hkm ff f akvXXv kma
Npv Em-Ip-p. Bmhv kma-am-Ip-p. Ans\-bp Cu kmaw Ens taem-bn-cn-p-p. AXn-\m

Nmpjw Bdm-as a\p

198

k Gj tb ssNX kvamZhm-tm-temIm kvtXjmw tNt, a\p-jy-Im-am\mw tNXn, XZy Cta hoWmbmw Kmb-tyXw tX Kmbn Xkvamt [\-k-\bx
C-s \-b p Cu Nmp-j-\ mb ]pcp-j , Cu Aym-n-I-amb Bm-hn \nv, Cp-d-ap temI- GXmtWm Ahbvpw a\pjyIma-pw Cui-\m-Ipp. AXn-\m, GXp Kmb-I hoW-bn Km\w sNppthm Ah Chs\ Km\w sNp- p. AXn-\m Ah, [\-hm-\m-Ip-p.

cm-Wsm? \n A\p-h-Zn-p ]w, \apv DZvKoYs kw_-nv Nnn-mw.

XtYXn l kap-]-hn-hnipx k l {]hm-ltWm ssPh-en-cp-hmN `mK-hm ht{i-h-ZXmw; {_m-W -tbm-ZtXm hmNw t{imjym-anXn
An-s\-bm- Is Fv ]dv Ah Ccp- p. B Pohe-]p-{X-\mb {]hm-lW ]d-p. `K-hm BZyw hZnmepw. hmZn-p {_m-W- cmb \n-fpsS hmp Rm tImw.

B ime-hms ]p{X ine-I NnIn-Xm- b\ ]p{X-\mb bmsXm-cp- C{]-Im-c-a-dn-p-sIm-v, kmaw Km\w Zmev`y-t\mSv ]d-p. ""Av A\p-h-Zn-p ]w AsNp- p- thm, Ah B BZn-Xy-\n IqSn BZn-Xy-\n-ep tbmSv Rm tNmZn-mw.'' CXp tIv at-bm ""tNmZnp tZh-\m-bn-on-v, Ah-\n \nv taep temI- sImpI'' Fp-cw ]d-p. GtXm Ah-tb-bpw, tZh-Im-a--tfbpw {]m]n-p-p.

AYb GX-tZhw hnZym kma-Kmb Xyp`u kKm-bXn; tkm f apss\h k Gj tbNm apjvamXv ]cmtm tem ImkvXmw m f ]vt\mXn tZh-Im-amw-.

k l ineIx imem-h-Xy-ss-InXm b\w Zmev`y aphmN l Xzm _rm-\o-Xn, ]rtXn tlm hmN

AYmt\ ss\h tb ssNX-kvam-Zhtm temIkvXmw m ff ]vt\mXn a\p-jy-Im-amw XkvamZp sslhw hnZp-ZvKmXm {_qbm-Xv. Iw tX Ima amKm-bm-\oXn; Gj-tlyh Imam-Km-\-tky-tb Ghw hnZzm kma-Km-bXn kma-Km-bXn
AXp-t]mse Cu Nmp-j-\n IqSn, Ch-\n \npw Ap-d-ap temI- Fh-bmtWm Ah-bpw, a\p-jy-Ima-sf {]m]n-pp. AXn-\m C{]-Im-c-a-dn-bph\mb DZvKm-Xmhv tNmZn-p-p. ""\n\v GXp Imas Rm BKm\w sNWw?'' Fs-m bmsXm-cp- Cu {]Im- c-a-dnp kmaw Km\w sNp- pthm Ah Ima-sf B Km\w sNp--Xn-\v, Cui-\mbn `hn-p-p.

Imkmavt\m KXn-cnXn kzc-C-XntlmhmN kzc-ky-Im-K-Xn-cn-Xn, {]mW CXn-tlm-hmN {]mW-kyIm KXn-cn-Xn, A-anXn tlm hmN Aky Im KXn-cnXn B] CXn-tlm-hm-N

kma-n\v B{ibw FmWv? Fv ine-I tNmZnp. Zmev`y kma-n\p KXn kzc-am-sWv Dcw ]dp. kzc-n\p KXn Fm-sWv tNmZn-p. {]mW Fp-cw ]d-p. {]mW-\p- KXn FmWv Fp tNmZnp. A-sa-p-cw ]d-p. A-n\p KXn FmsWv tNmZn-p. AXn\v Ap-I Fv Dcw ]d-p. A- ap-m-Ip--X,v Ap-I \nan--am-Wtm?

Fmw Jw
{Xtbm tlmZv KotY Ipiem _`qhpx ineIx imem-h-Xy, ssIn-Xm-bt\m Zmev`yx, {]hm-ltWm ssPh-en-cnXn tXmtlmNp cpZvKKIotY ssh Ipiex kvtam ltmZv KotY IYmw hZma CXn.
iem-hms ]p{X-\mb ine-I, NnIn-Xm-b-\s ]p{X\mb `mev`y, Poh-es ]p{X-\mb {]hm-l-W, Cs\ aqp-t] DZvKo-Y-n Ipi-e-m-cm-bn-p- m-bn-cp- p. Ah ]dp \mw DZvKo-Y-n Ipi-e-m-scp {]kn--

A]mw Im KXn-cnXn; Aku-temI CXn tlmhmN Aap-jy-tem-I-kyIm KXn-cnXn; \ kzw temI-a-Xn-\tb ZnXn tlmhmN; kzKw hbw temIw kmam-`n-kw-m-]-bmax, kzK kwkvXmhw ln kma CXn.
Ap-Iv FmWv KXn-sbp tNmZn-p. AttemIw Fp ]d-p. At-tem-In\v FmWp KXn Fp tNmZn-p. Zmev`y AXn-\p-cw ]d-p. kz-amIp temIw IS-n-sImp t]mI-bn Fm-Wv. AXn\m \ kmas kz-tem-In A`n-kw-m-]nmw. kmaw kz-sa \ne-bn kvXpXn--s-Sp--Xm-W.v

Xw l ineIx ime-h-Xy-ss-In-Xm-b\w Zmev`y aphmNx A{]-Xn-nXw Ine tX Zmev`y-kma; bkvtXz-Xln {_qbm aq mtX hn]n-Xn-jy-co-Xn, aqmtX hn]tX ZnXn.

199

C{]-Imcw ]d NnIn-Xm-b-\-]p-{X-\mb Zmev`y-t\mSv imem-h-Xy-\mb ine-I ]dp: Atbm Zmev`y, \ns A`n-{]m-b-n kmaw A{]-Xn-n-X-am-bn-cn-p-p. Bscnepw Hcp-h Ctm \ns aqmhv hn]-Xnpw Fv ]d-Ibm-sW-n \ns aqmhv hn]-Xn-ptam?'' -

{]Xn-jvT-am-Ip-p. aqp Ime- n-epw, `qX--fp Dn sS nXn-e-b- BIm-i- n-em-Ip-p.

A-s\-bp Cu DZvKoYw ]c\pw ]tcm-h-co-b-\p-amIp-p. An-s\-bp Cu DZvKoYw A\--am-Ip-p. Bcv C{]-Im-c-a-dnv ]tcm-h-co-b-\mb Cu DZvKo-Ys D]m-knAv A\p- h-Zn-p-I-bm-sW-n CXv Rm ]qPy-\mb p-pthm Ah\p D-tcm-cw hnin--X-c-amb Poh\w At- bpsS ASp- \nv Adn-bp-hm B{K- ln-pp Dm-Ip- p. Ah D-tcm-cw hnin- - X- c- - fmb temIFv Zmev`y ]d-p. Adn- p-sIm-pI Fv ine-I Pbn-p-p. D-chpw ]d-p. At temIn-\p -KXn FmWv? Xw ssl XaXn[\zm iu\I DZc imn Fp tNmZnp. Cu temIw Fv Dcw ]d-p. {]Xneymtbm-tzm-hmN bmhXv X G\w jvT-bmb Cu temIs IS- n-sIm-p-t]m- I-bn- . Fpw {]Pmbm apZvKoYw thZn-jy-t, ]tcm-hco Dcw ]d- p. \appw kmaw {]Xn-jT-amb temI- n v tbm ssl`y-kvXm-h-Z-kvan tmI Poh\w A`n-kw-m-]n-mw. Fs-m kmaw {]Xn-jvT-bmbn kvXpXn--s-Sp--Xm-W-tm. `hn-jy-X n.

lm lta-XZv `K-htXm thZm-\nXn; hnnXn tlmhmN Aapjy temIky ImK-Xn-cnXn; \{] Xnmw temI-a-Xn-\tb ZnXn-tlm-hmN {]Xnmw hbw temIw kmam-`n-kw-m-]-bmax {]Xnm kwkvXm-hwln kmtaXn

k Gj ]tcm-hco bm\p-ZvKoYx k Gtjm \x, ]c-h-cotbm lmky `hXn; ]tcm hco-btkm l temIm PbXn b GX tahw hnZzm ]tcm-h-co-bmw-kap-ZvKoY ap]mkvtX

Xwl {]hm-ltWm ssPh-en-cp-hm-N, Ah ssZzIn-etX imem-h-Xy, kma, bkvtXz Xln {_qbm-ptX hn]-Xnjy XoXn aqmtX hn]tX ZnXn lml taXXv `htXm thZm-\oXn hnoXn tlmhmN

An-s\-bp Cu DZvKo-Ys ip\Is ]p{X- \mb AXn [\zmhv DZ-c-im-n- ey\v ]dp sImSp-nv ]d- p. \ns k-Xn-I-fn bmsXm-cp- Ah-km\w hsc Cu DZvKoYw Adn-bp-tam, Ah hscpw Ch temI-n D-tcm-cw hnin--amb Poh\w e`n-p--Xm-W.v

XYm apjvan temICXn kb GX-tahw

Ah-t\mSv Poh-e-] p-{X-\mb {]hm-l-W ]d-p. hnZzm-\p-]mkvtX ]tcm-h-cob Gh Atbm imem-h-Xym, \ns A`n-{]m-b-n kmaw Almkym-k va n ap- -Xm-Wtm? Bsc- nepw \ns aqmhv hn]- Xn- p- sav temtI Poh\w `hXn XYm f apjvan temtI Cu k`-n ]d-bp ]w \ns aqmhv hn]-XntemI CXn temtI temI CXn ptam? Ahn-Ss A\p-hm- Z-ap ]w Rm CXv am\y\mb Ahn-Ss ASp- \nv Adn-bp-hm B{K-lnAXp-t]mse ]c-tem-I-n ]tcm-h-co-b-amb temIw pp Fv ine-I ]d-p. AXn\v Adn-p-sImI knn-pw. imn-ey-t\mSv iu\-I ]d-p. Bcv C{]Fv {]hm-l-W Dcw ]d-p. Im- c-a-dnv DZvKoYw D]m-kn-p-p- thm, Ah\p Cu temIn D-tcm-cw hnin--X-c-am-bn-- t-bp Poh\w Dm-Ip-p. A{]-Imcw ]c-tem-I-n temIw knn-pH]Xmw Jw p. temtI-temI CXn Fp cp {]mhiyw ]d-n-cnp-Xv DZvKo-tYm-]m-k\w kam-]X-ambn Fp ImWn-pv Aky-tem-Iky Im KXn-cnXn; BImi CXn -Xn-\m-W.v tlmhm-N, khmWn lhm Cam\n `qXm\ym

Imim-tZh kap]-Zyt; BImiw {] XykvXw bn; BIm-tim-tlym-ssh-t`ymPym bm; BImix ]cm-bWw


Cu temI-n\v KXn Fsp tNmZn-p. BIm-isap ]d-p. Cu `qX--sfmw BIm-i- p-\n-p-Xs Dm-Ip-p. BIm-i- n AkvX-an-p-p. BImiw Cu `qX-sf Fm-n-t\bpw Im al--c-am-W.v BImiw

]mw Jw
aS Nol-tXjp Ipcp-jzm-SnIym kl-Pmb tbmj-kvXnl Nm{Im-bW C`y-{Kmta {]m {ZmWI Dhm-k.
Ipcp-tZ-i-p kky- CSn-o- sIm p \in-n- s--tm C`y-{Km- a- n N{Is ]p{X- \mb DjkvXn F

200

I B kv{Xoe--W- apgp-h hp XnI-n-n-m


`mcy-tbmSp IqSn, Aw e`n-m-bvI-bm I-n-Xn-bnembngn-p-h- p.

Xw Pmtbm hmNx l! ]X Ca Gh Ipevamjm CXn; Xm JmZnXzm f apw bw hnX-X -ta-bmb

kwtl`yw Ipevam-jm JmZw _n`n-tXw tlmhmN: t\tXm f t\y hnZyt; ba Ca D]-\n-lnXm CXn.
Ah Ipn-X--fmb amj-sf `n-p-sIm-n-cnp C`y-t\mSv `n tNmZn-p. Dj-kvXn-tbmSv C`y ]dp. Fs ASp- ]m{X-n-en-n-p Cu Ipevam-j (Hcp hI [m\yw) Gh-bmtWm Ah-b-msX thsd C. Rm FmWp sNpI?

Dj-kvXn-tbmSv `mcy ]dp: `mth An-s\-bmsW- n Cu Ipevam- j- Xsbp- tm. DjkvXn Ah `n-nv hnkvXm-c-ap B bs {]m]n-p.

Xt{Xm-Zv-KmXr \mkvXm thkvtXmjy-am-W\pt]m hhn-thi kl {]-kvtXm-Xmc aphmN


(A-h) bmK--ev sNp. kvXpXn-p eamb BkvXm-h-n kvXpXn-p-hm t]mIp DZvKm-Xm-fmb Bfp-IfpsS ASp- Ccp-p. Ah {]kvXm-hnt\mSp ]dp

GtXjmw tatZ-lnXn tlmhmN; Xm\kvssa {]Z-sZu; lm\p ]m\-anXn; Dnw sshta ]oXw kymZnXn tlmhmN
C`y ]d-- Xp-tIv Ch F\np Xcq Fv DjkvXn ]d-p. Ah Dj-kvXnv sImSp-p. A\-cw ASp-ncn-p Pew Nqn CXm A\p- ]m\w Fv C`y ]d-p. Rm IpSn-p-Xv Dn-jT-am-bn-cn-p-atm F DjkvXn v ]d-p.

{]kvtXm Xm tZhXm {]-kvXm-h-a\zm bm Xmw tNZ hnZzm {]kvtX jykn aqmtX hn]-Xn-jy-Xo-Xn.
{]kvtXm-Xmth! GXp tZh-X-bmtWm {]kvXm-h-n A\p-K-X-bm-bn-cn-p-- Xv, AXv Adn-bmsX \o {]m-hn-phm t]mhp-I-bm-sW-n, \ns aqmhv hoWp-t]mhpw Fv ]d-n-cn-p-p.

\ kzntZtX ]pnm CXn \hm A Pohn-jy-an-am\ JmZ-nXn tlmhmN Imtama DZI ]m\-anXn
Cu Ipevam-j-fpw Dn---fmtWm C`y tNmZn-p. Cu Ipevam-j- `- C- m-Xn-cp- m Rm Pohn--bn Fp shw IpSn-p-Xv Fs C-amWv Fpw DjkvXn ]d-p.

k l JmZnXzm f Xnti-jm Pmbmbm BP lmc; km f {KX Gh kp`n-m-_-`qh; Xm {]Xn-Krly \nZ[u


Ah `n-n-v, an-ap Ipjva-j-sf `mcyv sImp-sNp sImSp-p. Ahp AXn\p ap]m-bns \ `n e`n-n-cp-p. AXn-\m Dj-kXn-sIm-pv sN Ipjvam-jsf hmn, kqn-p-hp. -

Ghta thmZvKm-c-ap-hmN DZvKm-Xw tZhtXm ZvKoY a\zm-b-m, XmwtNZ hnZzm-\p-ZvKmky kn aqmtX hn]-Xn-jy-XoXn Gh-tah {]Xn-lmc aphmN {]Xn lm tZhXm {]Xn-lmc a\zm-b-m, Xmw tNZ-hn-Zzm {]Xn-l-cn-jykn aqm-tX, hn]-Xn-jy-XoXn tXl kam-cXm kvXpjvWo amkmw N{Intc
DZvKm-Xm-hn-t\mSv Cs\ ]dp: DXvKm-Xmth GXp tZh-X-bmtWm DZvKo-Y-n A\p-K-X- bm-bn-cn-p-Xv B tZh-Xtb Adn-bmsX \o ZvKo\w sNm t]mhp-I-bm-sWn \ns aqmhv hn]-Xnpw Cns\ {]Xn-lmhn-t\mSp ]d- p. {]Xn- lmth GXp tZh- X-bmtWm {]Xnlm-cn A\p-K-X-bm-bn-cn-p--Xv, B tZh-Xsb Adnbm-sX, \o {]Xn-l-cn-p-hm t]mIp-I-bm-sW-n, \ns aqmhv hn]-Xn-pw. Ah I- -fn \np-a-S-n-bh-cm-bnv Nm{I-b-Hm-W--`n-ap-J-am-bnv anm-sX-bn-cp-p.

k l {]mXx kwPn-lm\ DhmN: bZv _Xm--ky-et`-a-ln, et`-a-ln-[\ am{Xmw; cmPm f kub--tX, kam kssh cmn-ssP hrWo-tX-Xn.
DjkvXn cmhnse \n{Z shSn--tm ]d-p. Fp sNmw? Aev]w Aw \app e`n-s-n, Aev]w [\w \apv Inp-am-bn-cp-p. CXm cmPmhv bmKw sNp-hm t]mIp-p. Ah Fm-h-Ibpw e`n-p EXzn-p-IfpsS I-mbn Fs hcn-p-am-bn-cp-p.

]Xn- s \mmw Jw
AY ssl\w bP-am\ DhmN:- `K-hw hm Alw hn hnZn-jmWn Xn Dj-kvXn-ckvan Nm{Im-bW CXn-tlm-hm-N.
Dj-kvXn- tbmSv bmKw sNp cmPmhv ]dp `K- hmt\ Rm Adn- bp- - Xn-\m-{K- ln- p- p. Rm N{Is ]p{X- \mb

201

I Dj-kvXn-bm-Ip-p. Fv Nm{Im-b-W Dcw ]d-p.


ktlm-hmN: `K-hw hm Al-ta`nx kss-cmzn ssPyx ssjnjw, `K htXmhm Al-a-hnym f \y\-hr-jn. `Khmw kvtXzhta kss-cmzn ssPycnXn XtY-Xn. AY-XtlyX Gh ka-Xn-krm: kvX phXmw bmh-t-t`ym-[\w ZZym-kvXm-h--a-ZZym CXn. XtY Xnl-b-P-am\ DhmN
bP-am-\ ]dp: Rm Cu Fm EXzn-p-I-fpsS I-m-bpw, `K-hms\ At\z-jn-p. `K-hms\ Inm-Xp-sIm-mWv Rm thsd Bfp-Isf hcn--Xv. Fs Fm EXzn-I-pw C\n `K- hm Xs thWw. A{]Imcw BIs Fv DjkvXn k-Xn-p. A-s\-bm-sWn Ap-apt hcn-n-p--h-sc--s, Fm A\ph-Zn--s--h-cm-bnv kvXpXn--s. Ahv F{X-[\w \o sImSp-p-pthm A{Xbpw F\npw Xc-Ww. An-s\bm-Is Fv bP-am-\ ]d-p.

\pZv Kmky-kn, aqmtX hn]-Xnjy XoXn am `K-hm-\thm NXv, IX-amkm tZhXm CXn.

DZvKm-Xmhv Dj-kvXnsb hn\-b-tm-Sp-IqSn D]-K-an-p. DZvKm-Xm-th, GXp tZh-X-bmtWm DZvKo-Y-n A\p-K-Xbm-bn-cn-p-Xv B tZh-Xsb Adn-bmsX \o DZvKm\w sNp-Ibm-sW-n \ns aqmhv hn]-Xnpw Fv FtmSv `hm ]d-p-h- tm. DZvKoY `n-bn A\pK-X- bmb B tZhX GXmWv?

BZnXy CXn tlmhmN: khmWn hm Cam\n `qXm-\ym-ZnXy apssx kw-Km-bn; sskjm tZh-tXm-XvKoY a\zm-b-m, Xmw tNX hnZzm\p ZKm-tkym, aqmtX hy]-Xn-jyXv XtYm- -k y- a-tb-X n.
BZn-Xy Fp ]dp Cu `qX--sfmw apI-fn nXn-sN-p BZn-Xys\ Km\w sNp-p. DZvKo-Y-`-nbn A\p-K-X-bmb tZhX CXm-Ip-p. B tZh-Xtb AdnbmsX \o DZvKm\w sNbvXn-cpp Fn C{]-Imcw ]d-bs \ns aqmhv ]Xn-p-am-bn-cp-p.

AY ssl\w {]kvtXm-tXm-]-k-km-Z-{]kvtXm Xm-tZ-hXmw {]kvXm-h-a-\zm-b-mXmw tNZ hnZzm {]kvtXm-jykn; antX hn]-Xn-jyXn Xnam `K-hm-\-thm-NXv IXam km tZhXm CXn.

AY ssl\w {]Xn-ltm-h-k-kmZ: {]Xn lm tZhXm {]Xn-lmc a\zm-b-m, Xmw tNZ-hn-Zzm {]Xn-l-cn-jy-kn, aqm

hop {]kvtXm-Xmhv Dj-kXnsb hn\-b-tmSp IqSn v tX hn]-Xn-jy-XoXn am `K-hm\ thmNXv; D]-K-an-p. {]kvtXm-Xmth GXp tZh-X-bmtWm {]kvXm-h-`IXam km tZhXm CXn. n-bn A\p-K-X-bm-bn-cn-p-Xv B tZh-Xsb Adn-bmsX {]kvXm-hn-p-hm t]mhp-I-bm-sW-n, \ns aqmhv A\-cw {]Xn-lmhv Dj-kXntb D]-k-Zn-p. {]Xnv hn]-Xn-pw. Fv FtmSv `K-hm ]d-p-htm? B lm-th, GXp tZh-X-bmtWm {]Xn-lm-c-n A\p-KtZhX GXmWv? X- bm-bn-cn-p--Xv, B tZh-Xtb Adn-bmsX \o {]Xn-l-cn{]mW CXn tlmhmN khmWn lhm Cam\n -bm-sW-n \ns aqmhv hn]-Xnpw Fv FtmSv `hm ]d-p-htm? B tZhX GXmW?

`qXm\n {]mW-ta-hm-`n-kw-hn-in; {]mW-a`yp nltX; sskjm tZhXm {]kvXm-h -a-\zm-b-m, Xmw tNZ-hn-Zzm {]kvtXmtjym aqmtX hy] XnjyXv XtYm- -ky-a-tb-Xn.

D]-kZv ip{iq-jn-p-I, Acn-I-n-cn-p-I. A-anXn tlmhmN; khmWnl hm Cam\n `qXm-\y- -tah {]Xn-l-cam-W m\n Pohn sskjm tZhXm {]Xn-lm-c-a-\zm-bm; Xmw tNZ hnZzm {]Xy-lcn-tjym, aqmtX hy]-Xn-jyXv -

{]mW Fp ]d-p. Cu `qX--sfmw {]mW-s\XtYm-ky atb-Xn, XtYm-ky-a-tbXn s A`n-kw-th-in-p-p. {]mWs\ A`n-e-`n-nv DZvKan-p-p. An-s\-bp CXv {]kvXm-h`-n-bn, A\pA- sav ]dp Cu `qX--sfmw A- s- Xs K-X-bmb tZh-Xsb Adn-bmsX \o {]kvXm-hn-n-cp-s-n {]Xn-l-cn-p-sImv Pohn-p-p. {]Xn-lm-c-`-n-bn A\pA{]-Imcw ]d-b-s \ns aqmhv hn]-Xn-p-am-bn-cp-p. K-X-bmb tZhX A-am-Ip-p. B tZh-Xsb Adn-bmsX AY ssl\-ap-ZvKtXm ]k-kmZ DZvKmX \o {]Xn-l-cn-n-cpp Fn A{]-Imcw ]d-b-s \ns aqmhv ]Xn-p-am-bn-cp-p. mtZ-h-tXm-XvKoY a\zm-bm Xmw tNZ-hnZzm

202

I ]{mw Jw
AYmXx iuh DZvKoYx X-_tIm Zmevt`ym mthm hm ssat{Xbx kzm[ymb apZz {]mP
C\n CXp apX izm-fm Ip-]n-Sn--s DZvKm-\amb kmaw ]d-bs-Sp-p. AXn Zs ]p{X-\m-b, _It\m an{X-bpsS ]p{X-\mb mht\m kzm[ymbw sNp-Xn-\mbn DZv{hPn-p. {Kma-n\p shfn-bn-ep hnP-\-e-p Pe-k-ao-]v Fn-Im-n-cp-p.

kma-ns asmcp `mK-amb kvtXmZm--c-sf kw_n--hbpw Hcp-anp Xs A\p-jvTn-t--Xp-amb D]mk-\--sf-n C\n ]d-bp-p.)

Abw hmh-temtIm lm DImtcm hmbp lmC-Imw, {am Al-Imcx, Bt lIm tcm f nco-Imcx
""lmD'' F i_vZw Cu temI-am-Ip-p. lmC F i_vZw hmbp-hm-Ipp AY F kvtXm`w N{-\m-Ip-p. Cl F i_vZw Bm- hm- Ip-p. Cu F i_vZw Anbm-Ip-p.

Xkvssa iztizXx {]mZp_-`qh; Xa-t\ym-izm\ D]-k-tatXym Np Aw t\m `K-hm\m Kmb Xzi-\m-b-ahm CXn.
B Ejnv shfp \nd-ap izmhv {]Xy--am-bn. AXns ASp- sNv ap- izm- ]d-p. `K-hm- \mb Av Rv As B Km\w sImp-m-n-cq. Rv hni-p-p.

BZnXy DuIm-tcm, \nlh GImtcm hntiz-tZhm Hu tlmbn-Imcx, {]Pm-] -Xnlnw-Imcx {]mWx kztcm, f w bm, hmKzn-cmSv
DuImcw BZn-Xy- \m-Ip- p. GImcw Blzm\w BIp-p. Hmtlmbn F kvtXm`w hniz-tZ-hm-cm-Ip-p. lnwImcw {]Pm-]-Xn-bm-Ip-p. kzc-sa kvtXm`w {]mW-\m-Ip-p. b F kvtXm`w A- am- Ip-p. hmIv F kvtXm`w hncm-mIp-p.

Xm tlmhmN: Cssl-ham {]mX-cq-]-kaobm tXXn X _tIm Zmevt`ym mthm hm ssat{Xbx {]Xn-]m-ebmw NImc
B, izm-tfmSv ]dp cmhnse Chn-sS, Fs ASp hcp-hn. AhnsS Zev`-]p- {X-\mb _It\m an{X-bpsS ]p{X-\mb mht\m Imn- cp-p.

A\n-cq--kv{X-tbm-Zix kvtXm`x kwN


tcmlpw Imcx lpw Imc-sa ]Xn-aq-m-as kvtXm`w C-sXp \nh-Nn--s-Sp-hm Ign-bm-Xpw hnI-ev]n-s-Sp kzcq-]-tm-Sp-Iq-Sn-bXpw BIp-p.

tX l bssY thl _ln-jv]-h-am-t\\ kvtXmjy-amWmx kwc_v[mx k-o-tXymh amk-k r-]p- kvt\l kap-] -hn-iy-lnw-N{Ipx
F {]- I mcw I- n _ln- j v ] - h - a m- \ - s a kvtXm{XwsImv kvXpXn-p-hm t]mIp-- h At\ym\yw tNv h- n Npptm C{]- Imcw Biy- h-n Npn Ccp-nv lnw F i_vZw ]pd-s-Sp-hn-p.

ZpKvt f kvssa hmKvtZmlx, tbm hm tNmtZm lx, A-hm-\-mtZm `hXn; b GXm-tah kmav\m ap]-\n-jZw thtZ-]-\n-jZw thZ
Bcv C{]-Imcw Cu kma--fpsS D]-\n-j-ns\ Adnbp-pthm B km[-I\v hmv, hmns tZmlw Fp ]d-bp tZmls tZml\w sNp-p. Ah A-ap-h-\mbpw A- sf AZn-p--h-\mbpw `hn-p-p.

Hm3 aZm3 tamw]n_m3 tamw3 tZth-h-cpWx {]Pm-]Xnx khn-\m2 f anlm2 ff lc--]tXm 3f -an-lm2 ff lcm 2 ff ltcm 3 anXn.
Hmw R `n-p-am-dm-I-s, Hmw R ]m\w sNp- am-dm-Is; Hmw tZymX\w sNp--Xn-\m tZh\pw PKn\p hrn \evIp--Xn-\m hcp-W\pw {]P-Isf ]me\w sNp--Xn-\m {]Pm-]-Xn-bpw, k-tbpw {]k-hn-p-Xn-\m khn-Xm-hpw, Bb BZn-Xy Rv Aw Xc-s. Fm A-n\p ]Xn-bm-bn-p--ht\ ChnsS Rp Aw Xcq. As Bl-cn Hmw

Aymbw cv
Hmw Jw
(Fm kma-n-epw, Fm kma-tbpw kw_-n D]m-k-\--sf--n-bmWv C\n ]d-bp--Xv.)

Hmw ka-kvX\y Jep kmav\ D]m-k\w km[p; bX Jep km[p-XXv kmtaXym N-tX; bZ km[p-XZ kmta-Xn.
Fm Ah-b-h-tfmSpw IqSnb kma-ns D]m-k\ km[p-hm-Ip-p. GXmtWm km[p-hm-bn-p-Xv AXns\ kmaw Fv _pn-amm ]d-bp-p.

]Xn-aqmw Jw
(`-n-hn-jb-amb D]m-k-\-amWm CXp-hsc ]d--Xv. -

203

XZp-Xm-]ymlpx kmavss\-ap-]m-Km-Zn-X n, km[p ss\\-ap-]m-Km-Zn-tXy-hX Zmlpx Akmav ss\\-ap-]m-Km-ZnXn Akm-[p-ss\\ ap]m KmZn-tXy-hX Zmlpx
B hnj-bn kma-am-bnp CXp-am-{X-a D-Xv. Chs\ D]-Kanp Fp ]d-bp-p. AhnsS tim`-\-ambn Chs\ D]-Kanp Fp ]d-bp-p. Akm-a-ambn Chs\ D]-K-anp Fp ]d-bp-p. AhnsS Atim-`-\-ambn #nhs\ D]-K-anp Fp Xs ]d-bp-p.

C\n apI-fn\np Iogvt]m-p temI--sf-p ZrjvTn-tbm-Sp-Iq-Sn, Ap-hn-[-n- ep kma-ns D]mk\ ]d-bp-p. tZymhv lnwIm-c-am-Ip-p. BZn-Xy {]kvXmh-am-Ip-p. A-cow DZm-Ko-Y-am-Ip-p. An {]Xn-lm-cam-Ip-p. ]rYn hn\n-[-am-Ip-p.

Iev]t lmkvssa-tem-Im-Dum- ff -hrm b GX-tZhw hnZzm temtI-jvT-] hn[w kmtam-]mkvtX


Bcv C{]-Im-c-a-dnv temI--fmbn Cu Ap hn[n-ep-ap kmas D]m-kn-p-pthm Cu D]m-k-I\v Xmtg- \np taevt]m-p--hbpw apI-fn \np Iogvt]m-p-hbpw Bb temI- t`mKy--fmbn knn-p-p.

AtYm-Xm-]ymlpx kma-t\m-_-tX-Xn, bXv km[p `h-X n, km[p-_-tX-tXy-h-XZmlpx Akm-[ pt\m _tXXn; bZ km[p-`-hXy km[p _tX-tXy-hX Zmlpx
AXp-t]mse C\n-bp-ap-v. ktmjw \apv kma-ambn-cn-pp Fp ]d-bm-dp-v. AhnsS GXmtWm km[phmbn kw`- hn-p-Xv km[p-hm-bn-cn-pp; ktm-j-am-bncn-p-p. Iw \apv Akm-a-am-bn-cn-pp Fp ]dbm-dp-v. AhnsS km[p-hmbn kw`-hn-p-Xv GtXm AXv Akm-[p-hm-bn-cn-pp; I-am-bn- cn-p-p.

aqmw Jw
hru ]-hn[w ktam-]m-koX: ]ptcm-htXm lnwImtcm tatLm PmbtX k {]kvXmhx hjXn k DZvKo-tYm, hntZym-XtX kvX\-bXn k{] Xnlmcx DZvKr-lvWmXn Xn-[\w
hrn-bmbn Ap-hn-[-n-ep kmas D]m-kn-Ww. Ing- Imv lnwIm-c-am-Ip-p. taLw Dm-Ip-Xv {]kvXm-h- am-Ip-p. hjn-p-Xv DZvKo- Y-am-Ip-p. ananp--Xpw, CSn shp-Xpw {]Xn-lm-c-am-Ip-p. ag AS-pXv \n[-\-am-Ip-p.

kb Ghw hnZzm km[p kmta-Xyp-]mkvtX f `ymtim-lb tZ\w km[thm [w B NKt bpcq-]-N\-tabpx Bcv kmaw km[p-sh--dnv D]m-kn-p-p-thm, Ahs\ icn-bmb [- BK-an-p-I-bpw, t`mKy-fm-bn-o-cp-Ibpw sNpw. thK-n ip`-^-e- A\p`-hn-p-am-dm-Ipw.

hjXn-lmkvssa hj-bXn lb GX tZhw hnZzm hru-]--hn[w kmtam-hmkvtX


Bcv Cs\ Adnv hrn- bmbn Ap- hn-[-n- ep kams D]m-kn-p-pthm Ah-\mbn hjn-p-p. Ah hjn-n-bpw sNp-p.

cmw Jw
temtIjvT ]-hn[w ktam-]-koX: {]Ynhn lnwImtcm f nx {]kvXmthm co--ap-KvZoY BZnXyx {]Xn-lmtcm Zyun-[-\-an-Xyptjp
temI--fmbn Ap-hn-[-amb kmaw D]m-kn--Ww. ]rYnhn lnw Imc-am-h p-p. An {]kvXm-ham-Ip-p. BImiw DZvKo-Y-am-Ip-p. BZn-Xy {]Xn-lm-c-am-Ip-p. tZymhv\n-[- \-am-Ip-p. Duz-K- X--fm-b, temI- -sf-p Zrn-tbm-Sp-I q-Snb kmtam-]m-k -\ w, C-s \-b m-Ip- p. hmkv X-h-n-ep--h-bm-bn-cp- m-epw, Aim-kv{Xo-b-amb [--sf, D]m-kn--Xp-sImv ^e-an-.

\memw Jw
khm-k z]vkp ]-hn[w kmtam-hm-koX: taLm bXv kw-htX klnw-Im-tcm, bZzjXn k{] kvXmthm, bmx {]mNyx kyt k DZvKo-tYm, bmx {]NoNyxk {]Xn-lmcx kapt{Zm \n[-\w.
Fm Ap-I-fp- ambn Ap-hn- [-n- ep kmas D]mkn-Ww. taLw Db-cp-Xv lnwIm-c-am-Ip-p. hjn-pXv {]kvXm- h-am- Ip- p. Ing- tm- sm- gp- Ip \Zn- I Ghtbm AXv DZvKo-Y-am-Ip-p. ]Sn-m-tdmv Hgp-Ip \Zn-I Ghtbm Ah {]Xn-lm-c-am-Ip-p. kap{Zw \n[-\-am-Ip. p-

AYm ffhrtjvTx Zyulnw-Im-c, BZnXyx {]kvXmthm f co--ap-ZvKo-tYm, f nx {]Xn-lmcx ]rYn-h n-\ n-[ \w

204

\ lm]v kp ss{]Xy-]vkp-am `hXn b GX-tZhw hnZzm khm-kz]vkp ]-hn[w kmam-] kvtX


Bcp C{]-Im-c-a-dnv Fm Ap-I-fp-am-bn, Ap-hn[-amb kmas D]m-kn-p-p-thm, Ah Ap-Ifn acn--bn-. Ap-I-fp--h-\m-bn-o-cp-Ibpw sNpw.

Ggmw Jw

{]mtWjvT ]-hn[w ]tcm-h-cobx kmtam-]m-koX:- - {]mtWm lnw Imtcm, hmIv {]kvXm-h, p-c p-ZvKoYx t{im{Xw {]Xn-lm-tcm, at\m-\n-[\w; ]tcm-h -cobmw knhm GXm\n
{]mW--fm-bn, Ap-hn-[-n-ep ]tcm-h-co-b-mb kmas D]m-kn--Ww. {]mW lnwIm-c-am-Ip-p. hmv {]kvXm-h-am- Ip-p. Npv DZvKo-Y-am- Ip-p. t{im{Xw {]Xnlm-cam-Ip-p. a\v \n[-\-am-Ip-p. Ch D-tcm-cw hnin--X-c--fm-Ip- p.

Amw Jw
EXp jp ]-hn[w kmtam-]m-knXx hktm lnwImtcm {Kojvax {]kvXmthm hjm DZvKoYmx icXv {]Xn-lmtcm tla-tm-\n-[\w
EXp--fmbn Ap-hn-[-n-ep kmas D]m-kn-Ww. hkw lnwIm- c-am-Ip- p. {Kojvaw {]kvXmham-Ip- p. hjw DZvKo- Y-am-Ip-p. icv {]Xn- lm- c-am-Ip-p. tlaw \n[-\-am-Ip-p.

]tcm-h-cotbm lmky `hXn ]tcm-h-co-btkm l temIm PbXn b GX-tZhw hnZzm {]mtWjvT ]-hn[w ]tcm-h-cobx kmtam hmkvX CXn ]-hn-[ky

C{]-Imcw Adnv {]mW--fmbn Ap- hn-[-n- ep ]tcm-h-co-bmb Cu kmas Bcv D]m-kn-p-p-thm, GX-tZhw hnZzm-\r-XpjvT ]-hn[w ktamAh\p D-tcm-cw hnin--X-c-amb Poh\w Dm-Ipw. ]mkvtX Ah ]tcm-h-co-b-p-Ifmb temI-sf Pbn-pw. C{]Bcv C{]-Im-c-a-dnv EXp--fmbn Ap-hn-[-n-ep Imcw Ap-hn-[-n-ep kma-ns D]m-k\w ]dp Cu kmas D]m- kn-p-p-thm, B D]m-k-I-\v, EXp- Ign-p. EXp- hy-h--I-\p-cq-]-am-bn, t`mKy--fm-bn-o-cp-p. Ah EXp--fp--h-\m-bn-o-cp-Ibpw sNp-p.

Iev]t lmkvam EXh EXp-am `h-Xnb

Fmw Jw

Bdmw Jw
]ipjvT ]-hn[w kmtam-]m-koX: BPm-lnwItcm f hbw {]kvXm-thm, Kmh DZvKotYm f izmx {]Xnlmcx ]pcp-tjm-\n-[\w
]ip-mbn Ap-hn-[- n- ep kmas D]m-kn-Ww. tImem-Sp-I lnwIm-c -am-Ip-p. Ipdn-bm-Sp-I {]kvXm-ham-Ip-p. tKm DZvKo-Y-am-Ip-p. Aiz- {]Xn-lm-c-am-Ip-p. ]pcp-j \n[-\-am-Ip-p.

AY k]vX hn[ky: hmNn k]vXhn[w kmtam-] m-k oXx bXv Inw N hmtNm lpa-Xn, klnw Imtcm, bXv t{]Xn k {]kvXm-thm, btZXn k BZnx
C\n Ggp hn[-n-ep kma-ns D]m-k\w ]dbpp: hmmbn Ggp-hn-[-n-ep kmas D]m-kn-Ww. lpw Fp hmns hntijw GtXm AXv lnw Imc-am-Ip-p. {] Fp hntijw GtXm, AXv {]kvXmh-am-Ip-p. B F tXtXm AXv BZn-bm-Ip-p.

`hn lmky ]ihx ]ip-am `hXn b GX tZhw hnZzm ]ipjp ]-hn[w kmtam-] mkvtX
Bcv C{]-Imcw Adnv ]ip--fmbn Cu Ap-hn-[n- ep kmas D]m-kn-p-pthm Ah\v ]ip- Dm- Ipw. ]ip--sf-sIm- p t`mKw,- XymKw apX-emb ^e D-h-\m-bn-o-cp-Ibpw sNpw.

bZp-ZnXn k DZvKo-tYm, XXv{]-XoXn k{]-Xo-lm-tcm, bZp t]Xn k D]-{Z-thm, bo-Xn-X-n-[-\w.


DXv Fp tXtXm, AXv DZvKo-Y-am-Ip-p. {]Xn FtXtXm AXv {]Xn-lm-c-am-Ip-p. D] F-tXtXm AXv D]{Z-h-am-Ip-p. \n F tXtXm AXp \n[-\-am-Ip-p.

ZpKvt f kvssa hmKvtZmlw tbmhm-tNm-tZmtlm hm-\-mtZm `h-Xnb GX-tZhw hnZzm hmNn k]vXhn[w kmtam-]m-kvtX. -

205

C-s\-b -dnv hmmbn Ggp-hn-[-n-ep Cu bmsXm-cm-ew-_hpw IqSm-sX, (X-sf Dbn-sm-pw) kmas Bcv D]m- kn-p- p-thm, Ah\v hmv GXm- tWm, k-cn-p-p. Fs-m Cu BZn-Xy-\m-Ip kmahmns tZmlw Fp ]d-bp- - Xv, B tZmls tZml\w ns BZn-`n `Pn-p--h-bm-Ip-p. sNp- p. A-ap--h-\mbpw As `n-p--hAY bXv kw{]Xn a[yw-Znt\ k \mbpw Zo]m-n-bmbpw `hn-pw.

H]Xmw Jw
AY Jez-ap-am-ZnXyw k]vXhn[w kmtam-]m-koX; kh Zmka kvt\\-kma; amw {]Xnamw {]XoXn kthW ka, kvtX\-km-a.

DZvK oYkv Xtky tZhm A\zm-b-mkvX kvamt kamx {]mPm-]-Xym-\ m-ap-ZvKoY `mPn-t\m-tly Xky kmav\x

EPq-hmb a[ym--n Cu BZn-Xys cq]-ta-tXm, AXv DZvKo- Y- am- Ip- p. Ahs B cq]-n tZh- m A\pK-X-cm-bn-cn-p- p. AXn-\m tZh-m {]Pm-]-Xn-bpsS A]C\n B BZn- Xy-\mbn Ggp-hn- [- n- ep kmas D]m- Xy--fn hv t{ijvT-m-cm-Ip-p. Fp-sIm-s-m kn--Ww. BZn-Xy Fm-bt]mgpw Htc \ne-bn Ccn-p- Cu BZn-Xy-\m-Ip kma-ns DZvKoYw `Pn-p--h-cmv p. AXp-sImv kma-am-Ip-p. Fm-hpw ka-\m-Ip- Ip-p. -Xn-\m kma-am-Ip-p.

Xkvan- n-am\n khm-Wn-`q-Xm-\y-\ z-b-m-\ oXn hnZymXv; Xky-bXv ]ptcm-Z-bmXv k lnwImcx XZky ]ithm f \zmb-mkvX kvamt lnw Iphn; lnw Imc `mPn-t\m-tly-Xky kmav\x
B BZn-Xy-\n Cu `qX- -sfmw A\p-K-X- -fm-bn-cnpp Fp a\-n-em--Ww. DZ-b-n\p ap]v Chs cq]w GXmtWm AXv lnwIm-cam-Ip-p. BZn-Xy-\m-Ip kma-ns B cq]-n, ]ip- A\p-K-X--fm-bn-cnp-p. AXn-\m ]ip- lnw F i_vZw ]pd-s-Sphn-p-p. Cu BZn-Xy-s\p ]d-bp kma-ns lnw Imcw `Pn-p ioe-ap--Xm-Ip-p.

AY b Zqzw a[yw Zn\mXv {]mK-]-cm-lvWmXv k {]Xn-lmcx XZ-ky-K`m A\zm-b-mkvXkvam t {]Xn-lrXm \mh-]-Zy-t, {]Xn-lmc `mPn-t \m-tly-Xky kmav\x

D-p-ta A]-cm-- n\p ap]v, Chs cq]- tatXm AXv {]Xn-lm-c- am- Ip- p. Cu BZn- Xy- cq- ]-amb kmaw B cq]n K`- - A\p-K- X--fm-bn-cn-p-p. AXn- \m K` ]ntmw apI-fn-tep ]nSn--s--h-\m-bn-cn-p-Xp-sIm-v, Iogvt]mp hoWp-t]m-hp-n-. Cu BZn-Xy-\mIp kma-ns {]Xn-lm-c-`n `Pn-p--hbm-Ip-p. -

AX-bXv {]Y-tam-ZntX k{]-kvXmhx XZ-k y-a-\ pjym A\zm-b-mkvX kvamt {]kvXpXn Imamx {]m-h-`m-Pnt\m tlyX-ky-k mav \x
AXp-t]mse BZyw DZn-p-tm D Ahs cq]w GtXm AXv {]m-hy- am-Ip-p. Ahs B cq]n a\pjy A\p-K-X-cm-bn-cn-p-p. AXn-\m Ah kvXpXn B{K-ln-p--h-cmbpw {]iwk B{K-ln-p--h-cmbpw Ccnp-p. Fs-m Ah Cu BZn-Xy-\m-Ip kmans {]kvXmhw `Pn-p--h-cm-Ip-p.

AYb Zqz-a-]-cm-lvWm-Xv, {]mK-kvX-a-bm-Xv, k D]-{Zh kvXZky ff cWy A\zm-bm kvXkvamt ]pcpjw Zrzm Iw iz{`-an-Xyp-]-{Z-hn; D]-{Zh `mPn-t\m-tly-X-k y-kmav\x
A]-c m- - n\p ta AkvX - a - b - n\p ap]v bmsXmcp cq]-aptm AXv D]-{Z-h-am-Ip-p. Ahs B cq]s Ac-Wy-n-ep Pp-p, A\zm-b--fm-bn-cn-p-p. AXn-\m Ah ]pcp-js\ Inv A`-bm-\-sap hnNm-cnv ImSns\ D]- K- an- p-p. Fs-m kq- cq-]-amb kma-ns D]-{Zhw `Pn- p--h-bm- Ip-p.

AY-bXv kwK-h-th-embmw k BZnx XZky hbmwky \zmb-m\n Xkvam-m-\y --co-tf \m cw_-Wm-\ym-Zmbm ff m\w ]cn-]-Xn; BZn-` m-Po\n tlyX-ky-k mav\x
civan-I Hcp-anp IqSp ka-bw, Ahs cq]-tatXm AXv BZn-bm-Ip- p. Ahs B cq]-n ]n- I A\pK-X - -fm-b n-c n-p-p. AXn-\ m Ah BIm-i-n

AY bX {]Y-am-kvX-antX Xn-[\w XZky]n-Xtcm f \zmb--kvam-m-n-Z-[Xn; \n[\ `mPn-t\m-tlyX ky kmav\x, Ghw Jez-ap-am-ZnXyw k]vX hn[w kmtam-]mkvtX
AkvX-an-m XpS-p-tm GXp cq]-amtWm DXv, AXv \n[-\-am-Ip-p. BZn-Xy-cq-]amb kma-ns B -

206

I cq]-n ]nXr- A\p-K-X-cm-bn-cn-p-p. AXn-\m

BZn-Xy Chn-sS-\nn Ccp-]-sm- m-a-t-Xm-Ip-p. Ccp]nXr-sf \n[m\w sNp-p. Fs- m Cu BZn-Xy-cq- ]-n-c-m-a-t-Xp-sImv BZn-Xy-\-p-d-ap-Xp {]m]n-p]-amb kma-ns \n[-\-`n `Pn-p--Xm-Ip-p. C{]- p. BZn-X y-\-p-dap-Xv kpJ-am-bn-p--Xm-Ip-p. AXv Imcw B, BZn- Xy-\mbn Ggp-hn- [-n- ep kmaw Bcv D]m- timI-an-m--Xm-Ip-p. kn- p-pthm Ah\v B BZn-Xy-\m-bn-o-cpI F ^ew Bkvtvm]n lm ff ZnXyky Pbw ]tcm knn-p-p.

]mw Jw
Atlm-cm{Xw apX-emb Ime-m PK-ns\ \in-np--Xp-sImv BZn-Xy arXyp-hm-Ip-p. B arXyp-hns\ IS-bp--Xn-\p kmtam-]m-k\ Cu J-n-ep-v.

lmkym ff ZnXy ky Pbm-tbm `hXn; b GX-tZhw hnZzm-\m--kw-an-X-aXn arXyp k]vXhn[w ktam-]mkvtX ktam ]mkvtX

AY-J -ezm- -kw-an- XaXn arXyp-k]vX hn[w kmtam-]m-koX lnw Imc CXn {Xycw {]kvXmh CXn-Xy-cw XXv kaw.
C\n Bm-hn-t\mSp Xpey-ambn Adn-b-s-n-p-Xpw, arXyp-hns\ AXn-{I-an-n-p-Xpw Bb Ggp-hn-[-n-ep kmas D]m-kn--Ww. lnwImcw Fp-Xv aq--cap `n \ma-am-Ip-p. {]kvXmhw Fp-Xp aq-c-ap--Xm-Ip-p. AXv apn-e-t-Xn-t\mSp Xpey-am-Ip-p.

C{]-Im-c-a-dnv arXyp-hns\ IS-, Ggp-hn-[-n-ep Cu kmaw, Bcv D]m-kn-p-pthm Ah BZn-Xys Pbw {]m]n-p-p. Ch\v BZn-Xys Pb-n\nv ]c-aamb Pbw Dm-Ipw.

]Xn- s \mmw Jw
at\m lnw Imtcm, hmIv{]-kvXm-h, p cpZvKoYx t{im{Xw {]Xn-lmcx {]mtWm \n[-\-ta-XZvKm-b{Xw {]mtWjp t{]mXw. a\v lnwIm-c-am-Ip-p. hmv {]kvXm-ha m-Ip-p. Npv DZvKo-Y-am-Ip-p. t{im{Xw {]Xn-lm-c-am-Ip-p. {]mW \n[-\-am-Ip-p. Cu Kmb{Xw kmaw, hmv apXem-bhbn {]Xn-jvTn-X- am-bn-cn-p-p. - -

BZn-cnXn Zz-cw, {]Xn-lm-c-C-Xn-N-Xp-c-c XX C sslIw, X-aw.


BZn F `n-\maw c--c-ap--Xm-Ip-p. {]Xnlmcw FXv \me--c-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-Wv. {]Xn-lmcw F-Xn \nv Hc-cw BZn F c--c--fn tN-s-Sp-p. AXp kma-am-Ip-p.

DZvKoY CXn-{Xy--cap-]-{Zh CXn NXp ccw; {Xn`n-kv{Xn`nx kaw `h-Xn, A c-a-h-in-jytX {Xycw X-aw.

kb Gh-ta-XZv Kmb{Xw {]mtW-jp-t{]mXw thZ, {]mWn-`hXn kh-am-bp-tcXn tPymKv Poh-Xn-a-lm {]P-bm-] -ip-Zn-`h Xna-lm Ioym, alm-a\mx kyXv X{Z -Xw.

DZvKoY saXv aq--c-ap--Xm-Ip- p. D]- {Zhw FXv C{]-Imcw {]mW--fn {]Xn-jvTn-X-amb Cu Kmb-{X\me-- c-ap--Xm-W.v apq--- c-- sImv C{X `n amb kmaw Bcv Adn-bp-p-thm, Ah {]mW--fp--h\ma- cpw ka-am-bn-o-cp-p. Hc-cw A[nIw hcp- \m-bn-o-cpw. Fm Bbppw {]m]npw; Dz-e-amb hn[p. aq-- c--tfmSp IqSn-b-Xm-I-bm AXv ka-am-Ip-p. n Pohn-pw. Ah {]P-sb-sm-pw, ]ip--sfsImpw alm-\ m-b n-o-c p- p. Ion-sImv alm\n[-\-an-Xn-{Xy-cw XXv ka-tah `hXn \mbnocp-p. alm-a-\m-bn-cn-Ww FXv Kmb-t{XmXm\n-lhm GXm\n Zzm hnwKXn ccmWn. ]m-k-Is {hX-am-Ip-p. \n[\w FXv aq--c-ap--Xm-Ip-p. AXv kaw Xs- bm-Ip-p. A-s\-bp Cu A-c- Ccp-]-n]{mw Jw c-m-Ip-p.

GI hnwiXym ff ZnXy-am-]vt\m-t\yI hnwtimhm CtXm f kmhm-ZntXym Zzmhnw-ti-\-] -c-am-Zn-Xym- -b-X n, XmIw XZzn timIw.
Ccp-]sm-p-sImv BZn-Xys\ {]m]n-p-p. Cu -

A`n-a--Xn-k-lnw-I-tcm, [qtam PmbtX k{]-kvXm-thm, Pze-Xnk DZvKotYm f v Kmcm-`-hn k {]Xn-lm-c, D] imay-Xn-X-n-[ -\w, kwim-ay-Xn-X- n-[\w GX-{ZYw Xc-au t{]mXw.

207

aY\w sNpI F-tXtXm AXv lnwIm-cam-Ip-p. \m-bn-o-cp-p. Xs InS- -b hcp Hcp-h-tfbpw Dt]n [qaw Dm- IpI F-tX-tXm, AXp {]kvXm- h- am- Ip- p. Pzen- n- -cpXv AXp {hX-am-Ip-p. pI F-tXtXm AXv DZvKo-Y-am-Ip-p. I\-ep-I-fm-bn-ocp-I-sb--tXtXm AXp {]Xn-lm-c-am-Ip- p. D]-i-an FtX-tXm, AXp \n[-\-am-Ip-p. kwi-an F-tXtXm AXv ]Xn- memw Jw \n[-\-am-Ip-p. Cu cYw Xcw An-bn {]Xn-jvTn-X-amDZy lnwImc DZnXx {]kvXm-thm, a[yw-Zn\ Ip-p. DZvKotYm f ]cmlvWx {]Xn-lmtcm f kvXw

k b Gh-ta-X-{ZYw Xc-au t{]mXw thZ, {_-h-ky-mtZm `hXn kh-am-bp-tcXn tPymKv Poh-Xn, alm {]Pbm ]ip`n `hXn alm Ioym \ {]Xy An-amNm ta \n jvTothXvXZv{hXw
An-bn {]Xn-jTn-X-amb Cu cYw Xcs Bcv Adnv bp-pthm Ah {_-h-a-Zp--h\mbpw A- Zm-\\mbpw `hn-p-p. Fm Bbp-n-t\bpw {]m]n- p- p. DPze-ambn Pohn-p-p. {]P-sb-sm-pw, ]ip- -sf-sImpw alm-\m-bn-o-cp-p. Ion-sImv alm-\m-bn-o-cp-p. Anv A`n-ap-J-ambncpv Hpw `n--cp-Xv. Imdn-p-cp-Xv. CXp {hX-am-Ip-p.

bn-[\w GXZv _rl-Zm-ZntXy t{]mXw.


DZn-p-hcp BZn-Xy lnwIm-c-am-Ip-p. DZn-Xns tij-ap BZn-Xy {]kvXm-h-\-am-Ip-p. a[yw-Zn\w DZvKoY-am-Ip-p. A]-cmlvWw {]Xn-lm-c-am-Ip-p. AkvX-a-\-ntep Kan-p BZn-Xy \n[-\-am-Ip-p. Cu _rls kmaw BZn-Xy-\n {]Xn-jTn-X-am-bn-cn-p-p. v

kb Gh-ta-XZv _rl-Zm-ZntXy t{]mXw thZ tXP-kzymtZm `hXn kham-bp-tcXn tPymKvPo-h-Xn, alm {]Pbm ]ip-`n `hXn alm Ioym, X]w \\n-tXv XZv{hXw
C{]-Imcw BZn-Xy-\n {]Xn-jvTn-X-amb Cu _rls kma-s, Bcv Adn-bp-pthm Ah tXP-p-h-\m-bpw, As AZn-p--h-\mbpw Xocp-p. Ah apgp-h Bbp-n-t\bpw {]m]n-p-p. DPz-e-ambn Pohnp-p. Ah {]P-sb-sm-pw, ]ip--sf-smpw alm-\m-bn-o-cp-p, Ion-sImv alm-\m-bn-o-cp-p. X]n-p BZn-Xys\ \nn--cp-Xv. AXv {hX-am-Ip-p.

]Xn-aqmw Jw
D]-a-{-btX klnw-Im-tcm, ]-btXk {]kvXmhx kv{Xobm-kl titXk DZvKoYx {]Xnkv{Xow kl-titX k{]-Xn-lmcx Imew-K-Xn Xn-[\w ]cw-K-Xn Xn-[-\-taX Zzma-tZhyw anYp-t\-t{]mXw
D]-a-{n-pI FtXtXm, AXp {]kvXm-ham-Ip-p. ktm-jn-n-pI F tXtXm AXp {]kvXm-h-am-Ip-p. kv{Xotbm-Sp-IqSn ibn F-tXtXm AXv {]Xn-lm-c-am-Ipp. ssaYp\w sImp Imew Ign-bp--tXtXm AXv AXp \n[-\-am-Ip-p. Cu hma-tZ-hy-sa kmaw anYp-\-n {]Xn-jvTn-X-am-Ip-p.

]Xn-\ mw Jw
A{`mWn kw-ht klnw-Im-tcm, ta LmPm-bt k{]-kvXm-thm, hjXn k DZvKo-tYm, hntZym-XtX kvX\-bXn k {]Xn-lm-c, DZvKr-lvWmXn Xn-[\w GXZv ssh cq]w hPt\y t{]mXw.
A{`- Db-cp-p. AXv lnw Imc-am-Ip-p. taLw Dm-Ip-p. AXp {]kvXm-h-am-Ip-p. hjn-p-p. AXv DZvKo-Y-am-Ip-p. an anp-Ibpw CSn-sh-p-Ibpw sNpp. AXp {]Xn-lm-c-am-Ip-p. ag s]p-p. AXp \n[-\-amIp-p. Cu sshcp-]-sa kmaw ]P-\y-n {]Xn-jvTnX-am-Ip- p.

kb Gh-taX Zzma-tZhyw anYp-t\-t{]mXw thZ anYp\o `hXn anYp-\m-n-Yp-\m {]Pm-btX kh-am-bp-tcXn tPymKv Poh Xn, alm {]Pb ]ip`n `h-Xn, alm Ioym, \Iw-N\ ]cn-l-tc-Xv.
C{]-Imcw anYp-\-n {]Xn-jvTn-X- amb Cu hma-tZ-hyamb kmas Bcv Adn-bp-p-thm, Ah anYp-\-ap--h\m-bn-o-cp-p. Ah Hmtcm anYp-\-n\npw km\-cq-]-n P\n-p-p. Ah apgp-h Bbppw {]m]np-p. Dz-e-ambn Pohn-p-p. {]P-sb-smpw ]ip- sfsmpw alm-\m-bn-o-cp- p, Ion-sImp alm-

kb Gh-taX ssZzcq]w ]P-t\y-t{]mXw thZ hncq]mw kp-c]mw ]iq-\-hcp t; kh-am-bp-tcXn; tPymKvP o-hXn; alm {]Pbm ]ip-`n`-hXn; alm Ioym; hjw \n-t-Xv\-Zv{h-Xw.

208

]-\y-n {]Xn-jvTn-X-amb Cu sshcq-]amb kmas Bcv Adn-bp-pthm Ah\v kzcq-]--fm-bpw, hncq-]-fmbpw D ]ip-sf e`n-p-p. Ah apgph Bbp-n-t\bpw {]m]n-p-p. Dz-e-ambn Pohn-pp. Ah {]P-sb-sm-pw, ]ip--sf-smpw alm\m-bn-o-cp- p. Ion-sImp alm-\m-bn- o-cp-p. hjn-p taLs \nn--cp-Xv. AXp {hX-am-Ip-p.

temI--fn {]Xn-jTn-X- amb Cu iIz-cn-I Fp ]dv bp kma-hn-ti- js Bcv Adn-bp- p- thm, Ah temIap--h-\m-bn-o-cp-p. Ah apgp-h Bbp-nt\ {]m]np-p. Dz-e-ambn Pohn-p-p. {]P-sb-smpw ]ip- sf-smpw alm- \m- bn- o-cp-p. Ion-sImp alm\m-bn-o-cp-p. temI- sf \nn-- cp- Xv. AXv {hX-am-Ip-p.

]Xn-s\mw Jw ]Xn-\ mdmw Jw


hktm lnwIm-tcm, {Kojvax {]kvXm-thm, hj DZvKoYx icXv {]Xn-lm-tcm, tla-tm-\ n-[-\ -taX ssZzcm-P-arXpjpt{]mXw
hkw lnwIm-c-am-Ip-p. {Kojvaw {]kvXm-h-am-Ip-p. hj EXp DZvKo-Y-am-Ip-p. icv {]Xn-lm-c-am-Ip-p. tlaw \n[-\-am-Ip-p. Cu sshcm-P-amb kmaw EXp-fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-p.

APm lnwImtcm f hbx {]kvXmthm Kmh DZvKotYm f izmx {]Xn-lmcx ]pcptjm \n[-\-taXm tchXyx ]ip-jvT-t{]mXmx
AP- lnwIm-c-am-Ip-p. Ipdn-bm-Sp-I {]kvXm-h-amIp-p. tKm DZvKo-Y-am-Ip-p. Aiz- {]Xn-lm-c-amIp-p. tch-Xn-I Fp ]d-bp kma-hn-ti-jw, ]ip-fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-p.

k b Gh taX ssZzcm-P-ar-Xp-jp-t{]mXw thZ hnc-PXn {]-Pbm ]ip-`n {_ h-tk\ kh-am-bp-tcXn tPymKv Poh-Xn-a-lm {]Pbm ]ip-`n `hXn alm Ioyp \n\n-tXv XXv{hXw
Cns\ EXp-- fn {]Xn-jTn-X-amb Cu sshcm-P-amb v kmas Bcv Adn-bp-pthm Ah {]P-sb-sImpw ]ip--sf- smpw {_-hkw sImpw tim`n- p-p. apgp-h Bbp-nt\ e`n-p-p. Dz-e-ambn Pohn-p-p. {]P-sb- smpw ]ip--sf- smpw alm-\m- bn-o- cp-p. EXp-sf \nn--cp-Xv. AXv {hX-am-Ip-p.

kb Gh-taXm tchXymx ]ip-jpt{]m Xm thZ ]ip-am `hXn kh-am-bp-tcXn tPymKvPo-hXn alm {]Pbm ]ip `n`-hXn alm Ioym ]iq \ \ntXv XZv{h-Xw.
C{]-Imcw ]ip--fn {]Xn-jTn-X-amb Cu tch-Xn-I v Fp ]d-bp-, kma-hn-ti-js Bcp Adn-bp-p-thm, Ah ]ip--fp--h-\m-bn-o-cp-p. Ah apgp-h Bbppw {]m]n- p- p. Dz-e - a mbn Pohn- p- p. {]Psbsmpw ]ip--sf-smpw alm-\m- bn-o- cpp. ]ip-sf \nn--cp-Xv. AXp {hX-am-Ip-p.

]sm]Xmw Jw ]Xn-t\gmw Jw
]rYnho lnwImtcm f cow {]kvXm-thm, ZyuX-ZvKotYm Znix {]Xn lmcx, k apt{Zm \n[-\-tatXx iIztmtem tIjp t{]mXmx
]rYnhn lnwIm-cam-Ip-p. A-cow {]-kXm-h-am-Ipv p. tZymhv DZvKo-Y-am-Ip-p. Zop-I {]Xn-lm-cam-Ip-p. kap{Zw \n[- \- am-Ip-p. Cu iIz-cn- I Fp ]d- bp kmahn-tijw temI--fn {]Xn-jTn-X-am-bn-cn-p-p. v

tema lnwIm-c, kvXIv {]kvXmthm amwk apZvKo-tYm, f n {]Xn lmtcm, am-\n-[\ taX-Zy-b-o-b-av tKjvT t{]mXw temaw lnwIm-c-am-Ip-p. XzIv {]kvXm-ha m-Ip- p. amwkw DZvKo-Y-am-Ip-p. An {]Xn-lm-c-am-Ip-p. a \n[-\-am-Ip-p. Cu bm-b-o-b-sa kmaw tZlm-hb-h--fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-p.

k b Gh taXmx iIztm temtIjp t{]mXm thZ temIo `hXn kh-ambp tcXn tPymKvPo-hXn alm {]Pbm ]ip-`n`-hXn alm Ioym-tem-Im \ \ntXv XZv{hXw

k b Gh taXy-Zy-m-b-o-b-aw-tKjp t{]mXw thZmwKo `h-Xn\mw tK\ hnlq-Xn, kh-am-bp-tc-Xn, tPymKv Poh-Xn, alm {]Pbm ]ip-`n`-hXn alm Ioym-kw-h-cw aPvtm \miv\n-bmXv XZv{h-Xw, aPvtm\wiv\obm ZnXn-hm

209

C{]-Imcw tZhm-h-b-h--fn {]Xn-n-X-am-b, bmb-o-b-sa Cu kmas Bcv Adn-bp-p-thm, Ah Fm Ah-b -h-epw XnI--h-\m-b n-o-cpw. Ah AvK w- s Imv IpSn- e -\ m- b n- o-c p- I - b n- . apgp- h Bbppw {]m]npw; Dz-e-ambn Pohn-pw. {]P-sbsmpw ]ip-sf sImpw alm-\m- bn-o-cpw. IonsImp alm-\m-Ipw. Hcp kwh--c-tv amwkw `n-cp-Xv. AXp {hX-am-Wv. (H-cn-epw `n--cpXv Fpam-Imw.)

Ip-p. k-, Kh-m, ]n-Xr- Ch \n[-\amIp-p. Cu kma-k-ap-Zmbw kh-nepw {]Xn-jvTn-X- am-bncn- p- p.

k b Gh-ta-XXv kma kh-kvan t{]mXw thZ kw l `hXn


C{]-Imcw kh-nepw {]Xn-jTn-X-amb Cu kmas v Bcp Adn-bp-p-thm, Ah k-hp-am-bn-o-cp-p.

XtZ-j-tmIx
B A- n Xmsg--d-bp a{hpw Dv.

Ccp-] Xmw Jw
An lnw Imtcm, hmbpx {]kvXm-h, B ZnXy DZvKo-tYm, \-{XmWn {]Xn-lm-c, {-am-\n-[ -\-ta-X -{Zm-P\w tZhXm kpt{]m-Xw.

bm\n ]-[ m-{Xo-Wn-{Xo-Wn-tX-t`ym\ Pymbx ]c-a-\y-ZkvXn; bkvXtZzZ k thZ khw khm Zntim _en-akvssalcn

Ap hn[-n aqq-mbn GXmtWm ]d-b-s--Xv, An lnwIm-c-am-Ip-p. hmbp {]kvXm-h-am-Ip-p. BZnAh-sb-m al--chpw `n-ambpw thsdmcp hkvXp Xy DZvKo-Y-am-Ip-p. \-{X- {]Xn-lm-c-am-Ip-p. C. khm--I-amb Cu kmas Bcv Adn-bp-p-thm, N{ \n[-\-am-Ip-p. Cu cmP-sa kmaw tZh-X-I-fn Ah\v Fm Znp-I-fn D- hcpw _en-sIm-Sp-p-p. {]Xn-jTn-X- am-bn-cn-p- p. v

k b Gh taX-{Z-P\w tZh-Xmkp t{]mXw th ssZh-Xmkm tah tZh Xm\mw ktemI Xmw knXmw kmbqPyw KXn kh-am-bp-tcXn tPmKv Poh-Xn, alm {]Pbm ]ip `n `hXn alm Ioym {_m-W \ \ntXv XZv{h-Xw.
Cs\ tZh-X-I-fn {]Xn-jTn-X-amb Cu tcmP-\-sa v kmas Bcv Adn-bp-p-thm, Ah Cu tZh-X-I-fpsS kmtem-Iy-t-tbm, kam-\-amb sFiz-cy-tmSp IqSn-tbmbn-cn-p Ah--tb-tbm, kmbq-Py-t-tbm, {]m]n-pp. apgp-h Bbp-nt\ {]m]n-p-p. Dzeambn Pohnp- p. {]P- I-sf- smpw ]ip-- sf-smpw alm-\m- bno-cp-p. {_m-Wsc \nn--cp-Xv. AXp {hX-am-Ip-p.

kh-a-kvao-Xyp-]m-koX; XZv {hXw XXv {hXw


Rm kh- hp- am-Ipp Fp D]m-kn--Ww. AXv {hXam-Ip-p.

Ccp-] - n-c mw Jw
hn\n kmavt\m hrtW ]i-hy-an-Xyt cpZv KotYm f \ncpx {]Pm-]-tX, ncpx tkma-ky, arZp--jWw hmtbmx jvWw _e-h-Zn-{-ky, {Iuw _rl-kv]tX, c]-[zmw hcp-Wky; Xm khm-t\thm ]tk thX; hmcpWw tXzh h-tb-Xv.
hn\-tm-Sp-Iq-S n-bXpw, ]ip-v lnX-hp-amb kmas kw_- n Km\w Rm {]mn-p-p. CXv An-tZ-h\m-bn-p DZvKo-Y-am-Ip-p. {]Pm-]Xn tZh-\m-bnp DZvKoYw GXp-{]-Imcw BtWm, AXp-t]mse Fp \nh-Nn--s-Sm--Xm-Ip- p. tkma tZh-X-bm-bn-p DZvKoYw kv]jvT-am-bn-p--X m-Ip-p. hmbp tZh-X-bm-bnp Km\w arZphpw a[p-c-am-bn-p-Xpw BIp-p. C{ tZh-X-bm-bn-p Km\w vWhpw _e-ap-Xpw BIpp. _rl-k]Xn tZh-\m-bn-p Km\w {Iu-]-n-bpsS v \mZ-n\p ka-am-Ip-p. hcp-W tZh-\m-bn-p Km\w, s]mnb Hmns kzc-n\p ka-am-Ip-p. Ah-sbmw Xs {]tbm-Kn--Ww. Fm hcp-W tZh-\m-bn-p-Xns\ am{Xw hn--Ww.

Ccp- ] - s mmw Jw
{Xbo-hn-Zym-lnw-Im-c, kv{Xb Cta temIx k{]-kvXmthm f n hmbq-cm-ZnXyx k DZvKo-tYm, \-{XmWn hbmwkn aco-Nbx k{]-Xn-lmcx, km Khx ]nXc kv\n-[-\ta-XXv kma khkvan t{]mXw.
{Xbo hnZy lnwIm- c- am-Ip-p. Cu aqp temI- AXv {]kvXm-hn-p-p. An, hmbp, BZn-Xy Ch DZvKo-Y-amIp-p. \-{X-, ]n-I, civan-I Ch {]Xn-lm-c-am-

210

Rm C{-\n _ew sImSppw Fp-hv Fm kzcfpw apg--ap-hbm-bpw, _e-ap--h-bmbpw D-cn-- s-tS--h-bm-Ip-p. Rm {]Pm-]-Xn-v, Ah-\-hs\ Zm\w sNs Fp hnNm-cn-v, Fm Dujvam-fpw Dn {]th-in-n--s-Sm--h-bm-bpw, shfn-bn X-s-Sm-Rm tZh-mv Aar-XXzw km[n-p- sIm- Sp--s. ]nXr- h-bmbpw hnhrX {]b-Xv\-tm-Sp-Iq-Snbpw ]d-b-s-tS--hv D kz[ Rm BKm\w sN-s. a\p-jyv bm-Ip-p. arXyp- hn \nv Ah- \-hs\ Rm ]cn- l-cn-s Bisb B Km\w sN-s. ]ip- v ]ppw shhpw Fp hnNm-cn-v, Fm kv]i--fpw, kmh-[m-\-n BKm\w sN-s. bP-am-\\v kz-tem-Is BKm\w asmcp h-tmSp Ie-cm--h-bm-bn, D-cn--s-tS-sN-s. bP-am-\\v kz-tem-Is BKm\w sN-s. h-bm-Ip-p. Ahsb D-cn-p-tm Rm Pem-Zn-Ifn F\nv As BKm\w sN-s. Cs\ Ch a\-p- \np _me-msc F-Xp-t]m-se, arXyp-hn\nv BmsImv [ym\np {]am-Zw IqSmsX kvXpXn-p-p. hns\ ]cn-l-cn-s Fv [ym\n-p-Ibpw thWw.

Aar-XXzw tZth`y BKm-bm-\oXv XymKm-tb-Xv, kz[mw ]nXr`y Bimw a\p-tj`y kv XrtWm-ZIw ]ip`yx kzw temIw bP-am-\m-bm-am \ BKmbm \ntXy-Xm\n a\m [ymb {]Wx kvXphoX

\`n lnXm-h-hy artXym-cm-m\w ]cn-l-c m-WoXn

kth-kzc C{ky ff m\x kh Du jvaWmx {]Pm-]tX cmm\x kth kv]iw artXym-cm-m-\kvXw bZn kztc jq ]me-t`-tX{w icWw {]]tm f `qhw kXzm {]Xn-h-y-Xo-tXy\w {_qbm-Xv.

Ccp-] - n- aqmw Jw
{Xtbm [-kvI-m, btm f [yb\w Zm\-anXn {]Y-a, kvX] Gh ZznXo-tbm, {_-Nm N Ipe-hmko XrXob f Xy-am-m-\am N-Ipte ff hkmZ b, kh GtX ]pWy-temIm `hn; {_-kwtm f arX-Xz-ta-Xn.

Fm kzc-fpw _ew \Ip {]mWs Bm-fm-Ip-p. Fm Dujvam-fpw {]Pm-]-Xn-bpsS Bm--fmIp-p. Fm kv]i- fpw arXyp- hns Bm--fm- Ip-p. C{]- Im-c-a-dn-bp DZvKm-Xm-hns\ kzc- sf kw_-nv Ips-Sp-p-Ibm-sW-n Rm C{s\ icWw {]m]n-n-p[-kI-- aqm-Ip-p. Ah bw, A[y-bv v. C{ \ntmSv Dcw ]d-bpw. Fv Ip-s-Sp-n-b- \w, Zm\w Fn-h-bm-Ip- p. Hm- a- tXp kvIhpw cmh-t\mSv ]d-b-Ww. a-tXv X]pw BIp-p. aqm-a-t-Xv, BNm-cy-Ip-en hkn-p ioe-ap--h\pw, Ah-km-\w-htc BmAY btZy\ aqjvakq ]me-t`-X, {]Pm hns\ BN-cy-Ip-e- n oWn- n-p--h\pw Bb, {_]Xnw icWw {]]tm f `qhw kXzm Nm-cn-bm-Ip-p. Ch-scmw ]pWy-tem-I-fp--h-cm-Ip-p. {]Xn-t]-jy-Xo-tXy\w {_qbmXv; AY {_-n {]hn- p--h Aar-XXzw {]m]n-p-p.

btZy\w kv]tijp ]me-t`-X, arXypw icWw {]]tm f `qhw kXzm {] Xn[-y-X o-tXy\w {_qbm-Xv.
AXp-t]mse Xs, Dm-Xm-hn-s\, Dujvam-sf kw_nv Ip-s-Sp-p-Ibm-sW-n, Rm {]Pm-]-Xnsb icWw {]m]n-n-p-v. B tZh \ns kwNq\w sNpw Fv Ch-t\mSp ]d-bWw. AXp-t]mse DZvKm-Xmhns kv]i-\--sf, kw_-nv Ip-s-Sp-p-I-bm-sWn, Rm arXyp-hns\ icWw {]m]n-n-p-v. B tZh \ns Zln-npw Fv Ip-s-Sp-p--ht\mSv ]d-b-Ww. -

{]Pm]Xn tmIm-\-`y-X-]Xv tXt`ym f ZnX ]vtX`y-kv{Xbo hnZymkw {]m{k-hXv; Xma-`y-X-]Xv Xkym A`n-X-]vXmbm GXm-\y--cmWn kw{]m-{k-hX `q `hx kzcnXn
{]Pm-]-Xn, temI-sf DtZ-inv [ym\-cq-]-amb X]p sNbvXp. A`n-X- ]vX- -fmb Btem-I-- fn \nv {Xbo- hnZy hp. B, {Xbo-hn-Zysb Dt-inv A`n-X-]n-p. A`n-X-]vXamb B {Xbo-hn-Zy-bn \nv `qx `qhx kzx Fo A-c e`n-p.

kth k cmtLm-j-htm _e-htm hhym Ct{-_ew ZZm-\oXn; kh DujvWmtWm f {KkvXm A\n-ckvXm hnhrXm h hyx {]Pm-]tX cmm\w ]cn-`Zm \oXn; kth-kv]im-te-ti\m

Xm\y-`y-X]Xv; tXt`ym f `nX-]vtX`y HmwImcx kw{]-{k-hXv; XZyYm ip\m khmWn ]m\n kwXr-m-t\yh taw ItcW khm hmIv kwXrm Hmw Imw Gth Zw khw

211

Ahsb A`n-X-]np. A`n-X-]X--fm-b, B A-c-v fn \nv, Hmw Imcw {]{k-hn-p. B HmwIm-c-cq-]amb {_w Fn-s\-bp-sX-m, Fm Ce-Ifpw Ce-n-\m hym]vX- Bbn-cn-p-p-thm, AXp-t]mse Fm hmpw HmwIm-c -m hym]vX- a m-bn-cn-p-p. CsXmw HmwImcw Xs-bm-Ip-p.

CXv bP-am-\-\mb Fs temI-am-W.v bP-am-\-\mb Rm, Pohn-Xm-Imew Ignv, Cu temI- n Kan-p-am-dm-I-tW. kzml! temI-Zzm-c-ns A-f-s, \o-tW. Cs\ ]dp Fgp- tp- p. B bP-am-\\v hkp- , {]mXx kh-\-tmSp kw_- n temIw, sImSp-p-p.

Ccp-] - n- \ memw Jw
{_ hmZn-t\m-h-Zn bZv hkq\mw {]mXx kh\w cq{ZmWmw am[yw Zn\w kh\ am`n Xym\mw N hntiz jmw N tZhm\mw XrZo-b -k-Z\w

]pcm-am[yw Zn\ky kh-\-tkym-]m-I-cWm L-t\\ ff o{[n-b-tkym-Z-vapJ D] hniy kpcu{Zw kam`nKm-bXn tem 3 I Zzmc-a-]mh 3 Wq ]tiy aXzm hbw sshcm 33333 lp 3 av B 33 tPym 3 tbm 3 B 32 CXn.

am[yw Zn\-amb kh- \-ns Bcw-`- n-\p-ap]v, ZnWm-n-bpsS ]nd-In, hS-tmp apJ-ambn Ccp-n- v, bP{_-hm-Zn-I ]d-bpp: {]mXx kh-\-sap {]kn-am-bn-p tXtXm, AXv hkp--fpsS hI-bm-Ip-p. a[ym- am- \, cp{Z tZh-X- bm-bn-p kmas A`n-Km\w sNp- n-ep kh\w cp{Z-m- cpsS hI-bm- Ip-p. aqm-as p. temI- ns Zzmcw Xpd--tW. \mw sshcm- Py- n-\mbn kh\w BZn-Xy-m-cp-tSbpw hniz-tZ-h-m-cp-tSbpw BIp-p. At ImW-s.

Iz Xln bP-am-\ky temI-CXn kb-kvXwX hnZym-XvIYw IpmXv? AY hnZzm IpXv


Atm bP-am-\\v temIw FhnsS? CspXpsImv temIw hmn-p-hm- \p D]mbw Bcv Adn-bm-Xncn-p-p-thm, Ah Fns\ bw sNpw? AXn-\m Adn-n-p--h sN-Ww.

]pcm {]mX-c\p hmI tkym]m-I-c-Wm-L t\\ Kml-]-Xy-tkym-Zv apJ D]-hniy khm-khw kmam-`n-Km-bXn: tem 3 I Zzmc-a-]mhm 3 Wq 33 ]tiy a Xzm hbw cm 33333 lp 3 av B 33 Pym 3 tbm 3 B 32 CXn.
{]X-c\p hmI-ns Bcw-`-n\p ap]v Kml-]-Xymn-bpsS ]nd-In Bbnv hS-tmp apJ-ambn Ccp-v, bPam-\ hkp- tZh- X-bm-bn-p kmaw A`n-Km\w sNpp. temI-Zzmcw Xpd-q. \mw cmPy-n-\mbn Atb ImW-t.

AY-Pq-tlmXn: \tam hmb-th f --co ntX temI ntX, temIw ta bPam\mb h; Gj ssh bP-am\m kytemIx, GXm-kvay{X bP-am\x ]c kvXmZmbpjx kzmlm f ]Pln ]cnL anXyp-tzm-n-jvTXn; X kvssacp{Zm am[yw Zn\w kh\w kw{]-b--n.
A\-cw tlman-p-p. A-co temI-n hknp-- h-\mb hmbp-hn\v \a-kIm-cw. bP-am- \-\mb F\n-pv thn temIs e`n--tW. CXv bP-am-\s temI-am-Ipp. bP-am-\\mb Rm, Bbp-p-I-gnp Cu temIn Kan-p-am-dm-I-tW. kzml, temI-Zzm-c-n-ep hnep-XSn \op-p Fp ]d-nv Ah Dm\w sNpp. Ah\v cq{Zm a[yw Zn\-n-ep kh\w \evIp-p.

AY-Pq-tlmXn \tam f tb ]rYn-ho-n tX, temI-ntX temIw ta bP am\mb hnssj sshb-P-am-\ky temI GX-kvay{X bP-am\x ]c-kvXm-Zmbpjx kzml f- ]-Pln ]cn-L-an-Xyp-tz-n-jXn Xkvssa-h-khx {]mXx kh\w kw{]bn
A\-cw Xmsg--dbp a{w- sImv tlman-p-p. hrYnhn temI-n hkn-p-p. An-bm-b, Atv \a-kIm-cw. Pb-am-\-\mb F\n-mbn temIw e`n--tW. v

]pcm XrXo-b-k-h\ tkym]m-I-cWm -L-t \\m f lh-\ob kymZ-vapJ D]-hn[y k BZnXyw k sshiz-tZhw kam-`n-Km-bXn: tem 3 I Zzmc-a-]mhm Z Wq 33 ]tiy-aXzm hbw kzmcm 33333 lp 3 av B 33 Pym 3 tbm B 32''' CXym-ZnXyw; AY sshiz-tZhw: tem 3 I Zzmc am]mhm 3 Wq 33 ]tiy aXzm-]bw kzcm 33333 lp 3 av B 33 Pym 3 tbm 3 B 32 ''' CXn 13
aqm-as kh-\-ns Bcw-`n\p ap]v, Blh-\o-bm-n-bpsS ]nd-In hS-tmp apJ-am-bn-n-cp-v, bP-

212

I am-\, BZn-Xy tZh-\m-bn-p kma-t-bpw, hniz-tZ-hm tZh-X-bm-bn-p kma-tbpw A`n-Km\w sNp-p. temI-Zzmcw Xpd-p-I, \mw kzcm-Py-n-\mbn Asb ImWs Fv BZn-Xy tZh-X-bm-bn-p kmaw sNmpp. hopw hniz-tZ-hm tZh-X-bm-bn-p kmaw sNpp. temI-Zzm-cs A]m-h-cWw sNbvI. \mw kzcm-Py-n\mbn Km\w sNp-p.

Cu BZn-Xy tZh-mv a[p-hm-Ip-p. Ba-[p-hn\v tZymhp Xs, Ipdp-sI-bp apf-bm-Ip-p. BImiw a[z]q-]-am-Ip-p. civan-I `qa--fpsS Ipn-I-fm-Ip-p.

Xky tb {]mtm-civa-bkvXm Ghmky {]mtNym-a-[p-\mUyx EN Gh a[p-IrX EtKzZ Gh ]pjv]w, Xm AarXm B]x


B BZn-Xys Ing-tm-p civan-I GXm-tWm, AXp-Xs Cu a[p-hns Ing-tm-p \mUn-I-fm-Ip-p. EXp- Xs a[p-Ir-p-I BIp-p. EtKzZw Xs ]qhv BIp-p. tkmaw, BPyw apX-em-bh ]pjv]--fnep Ap-I-fm-Ip-p. EtKzZw F i_vZw-sIm-p-t-inp--Xv, EtKz-Z-m-ep Iw BIp-p.

AY-Pq-tlmXn \a BZn-tXy-`y hntez-`ykvO tZth t`ym Znhn nZvt`ym temI-nZvt`ym temIw ta bP am\mb hnX 14 Gj ss] bP am\ky temI GXm-kvay{X ]c-kvXm-Zmbp jx kzmlm f ]lX ]cn-L-anXyp tzmn- jvTXn.

CXn-\p-tijw tlman-p-p. Zyp temI-n hkn-p-hcmb BZn-Xy-mm-bpw, hniz-tZ-hmmbpw \aAn-s\-bp Cu Ep-I Cu EtKz-Zs A`n-Xkv-cn-p-p. bP-am-\-\mb F\n-p-thn temIw e`n]n-p. A`n-X-]n--s AXn\v Ion-bpw, tZl-Zo-]vXn-bpw, tW. CXv bP-am- \s temI- am- Ip-p. bP-am- \-\mb Rm C{n-b-hpw, ho- hpw, BIp ckw Dm-bn. I-n Bbpp Ign-v, Chn-sSv Kan-p-am-dm-I-tW. kzml \np-m-Ip ckw ]d-n-cn-p-p. AK-fs A]-l-\n-s Fp ]d-nv Dm\w sNpXZzyc--Zm-ZnXym a`ntXm f {ibXv; p.

Xmhm GXm EN GX-ar-tKzZ a`yX ]wkvX-kym-`n-X]vXkyb ikvtXP C{nbw - ho-a-mZyw ctkm f PmbX

Xkvam BZn-Xym hntKz-NtZhm kvXrXobw kh\w kw{]-b-n; Gj l ssh b kymam{Xmw thZ, b Ghw thZ b Ghw thZ.
B bP-am-\\v BZn-Xy-mcpw hniz-tZ-h-mcpw aqmas kh\w \Ip-p. Bcv C{]-Imcw Adn-bp-p-thm, B bP-am-\ b-ns alm-ys Adn-bp-p. b Ghw thZ Fp cp-{]m-hiyw ]d-n-cn-p-Xv Cu Aymbw Ah-km-\np Fv ImWn-m-\m-Wv.

XZzm GXZy tZX-Zm-ZnXy kytcmlnXw cq]w


bip apX AmZyw hsc- bp-Xv Kan-p. AXv BZnXys Hcp hiv B{i-bn-p. BZn-Xys XpSp Cu cq]w GXmtWm AXv CXm-Ip-p.

cmw Jw
AYtb f ky Zn-Wm-c-iva-bkvXm Ghmky ZnWm a[p\m tUymbPqw tjyh a[pIr tXm bqthZ Gh ]pjv]w Xm AarXm B]x

Hmw Jw

]ns Chs sXtm- p civan-I GXm-tWm, AXp Xs BZn-Xy-\m-Ip a[p-hns sXtm-p a[p-\m-Un(hn-i n- -^ -e -{ ]m-] vX n- mbn b hnj- b - fpw bm-Ip-p. bPq-p-I Xs a[p-Ir-p-I BIp-p. bmwK `qX--fp-am- b, kma- tlm-a-a- t{m-m-\-fpw D]- bPqtZw Xs ]pjv]w BIp-p. B Aar-X- AptZ-inp Ign-p. kh-b--fp-tSbpw ^e-cq-]-\mb I BIp-p. kqcy al-mb {iotbm-Sp-IqSn AXyw Pzen-p-sImXm\nhm GXm-\n-bPqw tjyXw bPqth n-cn-p-p. kh-{]m-Wn-Ifp-tSbpw I- -fpsS ^e-amZa-`y-X]; Xkym-` n-X]vXky bi-kvtXP bn-cn-p Cu BZn-Xy-s\, {]Xy--ambn Fm-hcpw D]C{nbw ho-a-mZyw ctkm f PmbX Po- hn- p-p.)

aqmw Aymbw

Hmw Aku hm BZntXym tZh-a[p; Xky Zyu tch-Xnc o\-hw-tim f-cn a-]q-t]m, aco-Nbx ]p{Xmx

2 XZzyc ZmZn-Xy-a-`ntXm f {ipbXv; XZzm GX-Zy-tZX ZmZn-Xyky ipw cq]w

Cu bPq-p-I bPqth-Z-hn-ln-X-amb Iw A`n-X]n-p. A`n-X-]n--s AXn\v bipw tXPpw C{n-

213

I bhpw hohpw Am-Zy-hp-am-Ip ckw P\n-p. B I-

Zn-I Ap-I-fm-Ip-p. A-s\-bp Cu AYhmw-Kn-c^- e- am-Ip ckw Kanp; AXv BZn- Xys Hcp hiv B{i- p-I Cu CXn-lm-k-]p-cm-Ws A`n-X-]n-n-p. A`n-Xbn-p. BZn-Xys Cu ip-amb cq]w GtXm AXv Cu ]n--s CXn-lm-k- ]p-cm-W-n\v bi-pw, tXPpw C{nbhpw hohpw Am-Zyhpw ck-ambn P\n-p. AXp Kana[p-hm-Ip-p. p. AXv BZn-Xys Hcp hiv B{i-bn-p. BZn-Xys AY-tb fky {]Xy-tm-c-ivab kvXm Ghmky Cu Ghpw Idp cq]w GtXm AXv B ckw Xs {]Xy-tm-a-[ p-\mUyx kmam-t \yh a[p-IrXx -bm-Wv.

kma thZ Gh ]pjv]w Xm AarXm B]x Xm\nhm GXm\n kmam-t\yXw kma-thZ a`y X], Xkym-`n-X-]vXky bikvtX P C{nbw ho amZyw ctkm f PmbtX XZz--cXv XZm-Zn-Xy-a-`ntXm f {ibXv; XZzm GXZv btZ-X-Zm-ZnXy ky IrjvWw cq]w.
Cu BZn- Xys ]Sn- m- tdmp t]mIp civanI GXmtWm, AXv Cu a[p-hns {]Xy-p-Ifmb a[p-\m-Un-I BIp-p. kma- Xs {`a-c- BIp-p. kma-th-Zm hn[n--s-Sp Iw ]pjv]w BIp-p. B AarX- Ap-Ifm-Ip-p. A-s\-bp Cu kma-, kma-th-Z-n hn[n-n-p Iw A`n-X-]n-n-p. A`n-X]n- - s AXn\v bi- pw, tXP- pw, C{n-b -h pw, hohpw Am-Zy-hp-am-Ip ckw P\n-n-p. B ckw Kan- p. AXv BZn- Xys Hcp hiv B{i-bn- p. BZn- Xys Cu IrjvW-amb cq]w GtXm, AXv Cu I-^-e-amb a[p-hm-Ip-p.

Amw Jw
AYtb f tkymm-c-iva-bkvXm Ghmtkym zm a[p-\mtUym Kplym Gh ff tZim a[p-IrtXm {_ssh ]pjv]w Xm A arXm B]x tXhm GtX Kplym BtZim GX Xv{_m`y X]; Xkym`n X]vkky bi-kvtXP C{nbw ho-a-mZyw ctkm f PmbX XZz--cmXv XZm-ZnXy a`ntXm f {ibXv XZzm GXZ btZX ZmZn-Xy-ky-at[y tm`X Ch.
]ns Chs tatm-p civan- I GXmtWm AXv Cu a[p-hns taevt]m-p a[p-\m-Un-I BIp-p. clkr--fmb D]-tZ-i- Xs a[p-Ir-p-Ifm-Ip-p. {_w Xs ]pjv]-am-Ip-p. Btkm-am-Zn-I Ap-IfmIp-p. A-s\-bp Cu Kply--fmb D]-tZ-i- Cu {_s A`n-X-]n-n-p. A`n-X-]n--s {_-n\v bipw tXPpw C{n-bhpw hohpw Am-Zyhpw ckambn Dm- bn. B ckw Kan- p. AXv BZn-Xys\ Hcp hiv B{i-bn-p. BZn-Xys ay-n GXmtWm Cu tm`np--Xp-t]mse Ccn-p-Xv AXp Cu ck-am-Ip-p.

\memw Jw
AY-tb-tky-Z-tm-civab kvXm Ghmtkym ZotNym a[p-\mUyx AY-hmv Kn ck Gh a[p-IrX CXn-lmk ]pcmWw ]pjv]w, Xm AarXm B]x tXhm GtXm f Yhmv Kock GX-ZnXn lmk ]pcm-W-a-`y-X-] Xkym-`n-X]vX ky bi-kvtXP C{nbw ho-a-mZyw ctkm f PmbX XZvhy--cXv XZm-Zn-Xy-a-`ntXm f {ibXv XZzm GXXv btZX ZmZnXy ky]cw IrjvWw cq]w.
Chs hS-tm-p civan-I GXmtWm Ah Xs Cu a[p-h ns hS-tm-p a[p \mUn-I -f m-I p- p. AYhm-hn-\mepw Av Koc-n-\mepw Ip-]n-Sn--s-np a{- Xs {`a-c--fm-Ip-p. CXn-lm-khpw ]pcmWhpw ]pjv]-am- Ip-p. I-n {]tbm-Kn- p tkmam-

tXhm GtX ckm\mw ckx thZmln ckm kvtXjm-tatX ckmx Xm\n hm GXm-\y-arXm \ma-ar-Xm\n; thZmly arXm-kvtX-jmta Xm\y-ar-Xm-\n.
ta]-d {]Im-c-ap tcmln-Xm-Zn-cq-]hn-ti-j- ck--fpsS ck--fm-Ip-p. thZ- ck--fm-Ip-p. tcmln-Xm-Zn-cq- ]-hn-ti-j- , B thZ- -fp-tSbpw AXyw kmc-`q-X- -fpw BIp-p. An-s\-bp Ch Aar-X-fp-tSbpw Aar-X- -fm-Ip-p. Fs-m thZ- AarX- -fm-Ip-p. Cu tcmln-Xm-Zn-cq-]- Ahbvpw AarX-- fm-Ip- p.

214

I Bdmw Jw
XZyXv {]Y-a-a-arXw XZz-k-h-D-]-Po-hy n \map-tJ\; \ ssh tZhm Aiv\n \ ]n_-tyX tZhm-arXw Zrzm Xr ]yn.

Ah-bn Hm-as AarXw GtXm AXns\ hkp An-bm-Ip apJw sImv D]- Po- hn-p- p. tZh-m C{]-Imcw Cu AarXw Bcv Adn-bp- pthm Ah cp{ZAin-p-n-. ]m\w sNp-n-. Aar-Xs Fm Ic-W- m-cn Hcp- h- s\- tmse Bbn-onv C{-\m-Ip apJw-sf-sImpw A\p-`hn-nv Xr]vX- cm-Ip-p. sImv CtX AarXw Zinp Xr]vX-\m- Ip-p. Ah CtX cq]w t\mn-bn-cn-p-p. Cu cq]-ns t`mK-n-\mbn X GX tZh cq] a`n-kw-hn-ity X Dm-l-ap--h-\m-bn-o-cp-p.

k b GX tZh-a-arXw thZ cp{ZmWm ansshtIm `qtXzt{ ssWh aptJssX tZhm-arXw Zrzm Xr]yXn; k GX tZh cq] a`n kwhn-itXy Xkvam {Zp]m ZptZ-X n.

kvam {Zp]m Zp Zyn

Ah Cu cq]w Xs t\mn-bn-cn-p-p. Cu cq]w A\p-`hn-p--Xn-\mbn Dm- l-ap--h-cm-bn-o-cp-p. -

k b GX-tZ-h-a-arXw thZ hkv{X-\m-an-sshtIm `qXzm f n ss\h aptJm ss\ XtZ-hm-arXw Zrzm Xr]y Xn. k GX tZh cq] a`n kwhni tXy Xkvam {Zp]m-Zp-t`-Xn.
Cu AarXw Bcv Adn-bp-pthm Ah hkp--fn Hcp-h-s\-tmse Bbn-onv An-bm-I p apJwsImv Cu tcmln-X-cq-]am-Ip AarXw Zinp Xr]vX\m-bn- o-cp-p. Ah Cu cq]w t\mn-sm-n-cn- p-p. Cu cq]w A\p-`hn-p-hm-\mbn Dm-lap--h-\m-bn-ocp-p.

k bmh ZmZnXyx ]pc-kvXm-Zp-tZXm ]m-Z-kvX-taXm ZznkvXm-hZv Zn WX DtZ-tXm--ctXm f kvXta-Xmcp {ZmWm tah-Xm-h-Zm-[n-]Xyw kzmcmPyw ]t-X m.
F{X-Im-etmfw BZn-Xy Ingv DZn--bpw, ]Snmdv AkvX-an--bpw sNp-p-thm, AXns Cc-n-mew sXp- Zn-n DZn- p- Ibpw hS- p- Zn- n AkvX-an- p- Ibpw sNp-p. A{X- tm- fw- Imew hnZzm cp{Z- m- cpsS B[n-]-Xytbpw kzcm-Py-tbpw Fm- bn- Spw {]m]n-pw .

Fmw Jw
AY-bXv XrXo-b-a-arXw X`m-ZnXym D] Pohn hcp-tW\ aptJ\; \ ssh tZhm Aiv\n \ ]n_-tyX tZhm arXw Zrzm Xr]y-n.
aqm-as AarXw GtXm AXns\ BZn-Xy-m hcpWs\ apJ-amn D]-Po-hn-p-p. tZh-m `n-p-n-. ]m\w sNp-n-. Cu cq]-am-Ip Aar-Xs Zinp Xr]vX-cm-Ip-p.

k bmh-Zm-ZnXyx ]pc-kvXm-Zp-tZXm ]m ZkvXta Xm hkv{X\m tah Xmh-Zm[n ]Xyw kzmcmPyw ]tXm


B hnZzm BZn-Xy Ing-t Znn DZn-bpw ]Snmtd Znn AkvX-an-p-Ibpw sNp-n-S-tmfw Imew hkp--fpsS B[n-]Xy-t-bpw, kzcm-Py-tbpw Fm-bn-Spw {]m]n-p-p.

Ggmw Jw
AY-bZv ZznXo-b-a-arXw X{Zp{Zm D]Po ho-t{W aptJ\; \ sshtZhm A iv\n X]n _ty X tZhm-arXw Zr zmXr-]yn X GX-tZh cq]-a`n kw hnity Xkvam {Zp]m-Zp-Zy-n.

X GX-tZh cq] a`n kwhn-i-ty Xkvam-{Zp]m ZpZyn


Ah Cu cq]w t\mn-sm-n-cn-p-p. Cu cq]w A\p-`hn-p--Xn-\mbn Dm- l-ap--h-cm-bn-o-cp-p. -

cm- as AarXw GtXm AXv cp{Z-m C{-\m-Ip apJw-sImv D]- Po-hn- p-p. tZh- m Ain- p-n; ]m\w sNp-n; Cu AarXw Zin-nv Xr]vX-cm-Ip-p. Ah Cu AarXw Bcv Adn-bp-p-thm, Ah BZn-Xy-mCtX cq]w t\mn-sImv kzkvX-cm-bn-cn-p-p. Cu cq]cn Hcp- h-s\- tmse Bbn- on- v, hcp- Ws\s apJns t`mK-n- \mbn Dm-l-ap--h-cm-bn-o-cp-p.

k b GX-tZ-h-a-arXw thZf ZnXym \manssh tIm `qXzm hcptW ss\h aptJss\ XtZ-hm-arXw Zrzm-Xr-]y-Xn k GX-tZh cq]-a`n kwhn-itXy Xkvam tZh cq]m Zp t`Xn

215

I amn CtX AarXw Zin-nv Xr]vX-\m-Ip-p. Ah CtX


cq]w t\mn-sm-n-cn-p-p. Cu cq]w A\p-`-hn-p-Xn-\p-thn Dm-l-ap--h-\m-bn-o-cp-p.

AkvX-an-p-Ibpw sNp-p. Cu Imew B hnZzm acpp-I p-X -s - b p B[n-] -X y-t bpw kzcm-P ytbpw Fm-bn-Spw {]m]n-pw.

k bmh ZmZntXym Zn-WX DtZtXm ctXm f kvXta Xm Zzn kvXmhXv ]ivOmZp t`Xm ]pc-kvXtaXm ff ZnXym-\m-ta-h Xm hZm-[n-]Xyw kzmcmPyw ]tXm
F{X-Imew BZn-Xy sXt Znn DZn- bpw hS-tZn-n AkvXan-p-Ibpw sNp-pthm AXns cpKpWw Imew ]Sn-m- dp-Zn-bpw Ingv AkvX-an-p-Ibpw sNp-p. A{X-tmfw Imew Ah BZn-Xyam-cpsS B[n-]-Xy-sbpw kzcm-Py-tbpw Fm-bn-Spw {]m]np-p.

]mw Jw
AY-bXv ]-a-a-arXw Xm-[ym-D -]-Po-hn {_Wm aptJ-\, \ ssh tZhm Aiv\n \]n _tyX tZhm-arXw Zrzm Xr]y-n; X GX-tZh cq]-a-`n-kw-hn-ity Xkvam-{Zq]m Zp Zyn. k b GX tZh-a-arXw thZ km[ym\ ansshtIm `qXzm {_-ssWh aptJ ss\X tZhm-arXw Zr-]m-Xr-]y-Xn, k GX tZh cq]-a-`n-kw-hn-itXy Xkvam {Zp]m-Zp-tZ-Xn. kbmh ZmZnXy D-cX DtZXm Zn WtXm f kvXta Xm ZznkvXm hZqz DtZXm fhm-kvXtaXm km[ym-\m-ta-h-Xmh Zm[n-]Xyw kzmcmPyw ]tXm;
Amas Aar-X-tatXm AXns\ km[y-m {_s, {_m-hns\ apJ-amn D]-Po-hn-p-p. tZh-m Ain-p-n-. ]m\w sNp-n-. Cu AarXw Zin-nv Xr]vX- cm-Ip-p. Cu AarXw Bcp Adn-bp-p-thm, Ah km[y-m-cn Hcp-h-s\-tmse Bbn-on-p, {_m-hpXs bmb apJwsImv CtX AarXw Zin-nv Xr]vX\m-bn-o-cp-p. Ah CtX cq]s t\mn Ccn-p-p. Cu cq]s A\p-`-hn-p--Xn-\mbn Dm-l-ap--h-\m-bno-cp-p. BZn-Xy F{X-Imew hSv DZn--bpw, sXv AkvX-an-p-Ibpw sNp-p-thm, AXns Cc-n-Imew Duz-`m-K-n DZn-bpw Xmsg AkvX- an-bpw sNpp. A{X-tmfw Imew Ah kmy-mp-Xmb B[n-]Xy-tbpw kzmcm-Py-tbpw ]cn-K-an-pw. -

H]Xmw Jw
AY-b- -Xp-a-arXw X-cpX D]-Po-hn tkmta\ aptJ\; \ sshtZhm Aiv \n\ ]n_-tyX tZhm-arXw Zrm Xr]ynw X GX tZh-cq-]-a-`nkw hnityXkvam-{Zp-] m-Zp-Zyn k b GX tZh-a-arXw thZ acpXm ansshtIm `qXzm tkm ta ss\h-aptJ ss\X tZhm arXw Zrzm Xr]yXn; k GX tZh cq]-a`n kwhn-itXy Xkva m-{Zp-]m-Zp-tZ-X n. kbm-h-Zm-ZnXyx ]m-Zp-t`Xm ]pckvXm ZkvXtaXm ZznkvXm-h-Zp--cX Dt`Xm Zn-WtXm f kvXtaXm acp Xmh Zm[n ]Xyw kzcmPyw ]t-Xm.

\mem-as Aar-X-ta-tXm, AXns\ acp-p-I tkma s\ apJ-amn D]-Po-hn-p-p. tZh-m Bin-p-n-. ]m\w sNp-n-. Ah AarXv Zin-nv Xr]vX-m-cm-Ip]Xn- s \mmw Jw p. Ah CtX cq]s t\mn-sm-n-cn-p-p. Cu AY XX Duz DtZXy ss\ thm cq]s A\p-`-hn-m-\mbn Dm-l-ap--h-cm-bn-o-cp-p. Cu AarXw Bcp Adn-bp-pthm Ah acp-p-I-fn tZXm \mkvXta-Xm, GIe Gh Hcp-h-s\- tmse Bbn-onv tkma Xs- bmb apJwaty mXm; XtZj tmIx sImp CtX AarXw Zin-nv Xr]vX-\m-bn-o-cp-p. AXn-\p-tijw {_-am-bn- ov Dbnv DZn-m-Ah CtX cq]w t\mn- sm-n- cn- p- p. Cu cq]w A\ph-\mbpw AkvXas {]m]n-m--h-\m-bnpw GI-e-am`-hn-m-\mbn Dm-l-ap-h-\m-bn-o-cp-p. F{X- Imew bnp Xns nXn-s Npw B B \n BZn-Xy ]Sn-mdv DZn-bpw Ingv AkvX-an-bpw sNp-pthm AXns KpWw hS- p-Zn-bpw sXv CutmIw IqSn Dv.

216

\ ssh X{X, \ \ntmN t\mZn-bmb IZm-N\ tZhm-kvtX-\mlw ktXy\ am hncm-[njn {_-tW-Xn.


B {_-tem-I-n \o tNmZn-p-Xv C. Hcn-epw kqcy AkvX-an-n-n-. DZn-n-n-. Atbm tZh-mtc! Rm {_-kz-cq-]- amb B kXy-tmSp hncp--\m-h-cp-tX.

sImp-h-p-sIm-Sp-p. DjvWn-v, A\p-jSpv apX- emb v ap N- p-I- fpsS A-c-kw- Jy-I-fn Kmb- {Xn-bpsS Ac-kwJy AS-n-bn-cn-p-p. Cm-c-W--fm-semw Kmb{Xnv b-n {]m[m-\y-ap-v. AXn-\m Kmb{Xn hgnbmbn {_w ]d-bp-p.)

\ lhm Akvam DtZXn \ \ntm-NXn kIrXv Zn hm ssl hmkvssa `hXn b GXm tahw {_tm-]-\n-jZw thZ.
C{]Imcw Cu {_tm-]-\n-jns\ Bcv Adn-bp-pthm, Ah DZn- p- n- . AkvX -an- p- n-. Chv Ftmgpw ]I Xs.

Kmb{Xo hm CZw khw `qXw bZnZw InwN; hmssKz Kmb-{Xo, hmKzm CZw khw `qXw Kmb-Xn-{Xm-b-tXN
Cu PK-m-bn-cn-p-Xv GsX-m-tam, B `qX-samw Kmb-{Xn-bm-Ip-p. Kmb{Xn FXv hmm-Ip-p. hmv Cu `qXs Km\w sNbvIbpw {XmWw sNbvIbpw sNp-p.

Xss-XZv {_m {]Pm-]-Xb DhmN {]Pm-]-Xn-\th a\px {]Pm`yx Xss XZp-m-e-Imbm f cpWtb tPyjvT- fb]p {Xmb ]nXm {_-t{]m-hmN
An-s\-bp Cu a[p m\s lnc-Wy-K` {]Pm-]-Xnv ]d-p-sIm-Sp-p. {]Pm-]Xn a\p-hn-\pw, a\p {]P-Ipw Cu {_-m\w tPyjvT-]p-{X-\mb AcpWs A]-Xy-amb Dm-e-I\v ]nXmhv ]dp sImSp-p.

bm ssh km Kmb-{Xn, Cbw hmh km, tbbw ]rYnhn; Akymw loZw khw `qXw {]Xn jvTnXw; GXm tah XmXn iob-tX.
Cu Kmb{Xn GXmtWm AXv CXp-X-s-bm-Ip-p. Cu {]nYnhn GtXm AXp Kmb-{Xn- bm-Ip-p. Cu `qX-samw Cu {]nYn-hn-bn {]Xn-jTn-X-am-bn-cn-p-p. AXns\ AXn-i-bnv p- n-.

CZw hmh XPv tPymb ]p{Xmb ]nXm {_ {]{_q-bmXv; {]mWmbymb hmft-hm-knt\; \m\y-kvssaI kvssa N\
A-s\- bp Cu {_-s-n ]nXm- h,v tPyjvT-\mb ]p{X-t\m, tbmKy-\mb injyt\m ]d-p-sIm-Sp--Ww. A\y\v Hcp-\pw D]-tZ-in--cp-Xv.

bm sshkm ]rYn-hn, Cbw hmhkm bZn Za-kvan ]pcptj ico-cw, Akvan lota {]mWx {]Xn-jvTnXmx G \tZh \mXn-io-b-t.
C{]-Im-c-ap ]rYnhn GXmtWm AXv CXm-Ip-p. Cu icocw GtXm AXv CXm-Ip-p. Fs-m Cu {]mW Cu ico-c-n {]Xn-jTn-X-fm- bn-cn-p-p. CXns\ v AXn-i-bn- p-n-.

bZy-]ykvam Cam-aZv`nx ]cn-Kr-loXmw [\ky ]qmw ZZym tZX tZhX tXm`qb CtXyX tZh-X-tXm-`qb CXn.
Cu hnZym-Zm-Xm-hn\v Pe-m Np-s--Xpw, [\wsImp ]qhpw Bb, Cu ]rYnsb sImSp- p-I-bm- sWn t]mepw Cu a[p hnZym-Zm\w sNp- Xv AXn- s\-m A[n-I-am-bn-p--Xm-Ip- p.

b ssZzXXv ]pcptj icoc anZw hmh-X-Xv, bZn-Z-ax ]pcp-tj-lr-Zbw; Akvan lota-{]mWmx {]Xn-jvTnXmx GX-tZh \mXn- io-b -t.
]pcp- j-\n-ep B icocw GtXm AXv ]pcp- js Dnep Cu lrZ-bam-Ip-p. Fs-m Cu {]mW- Cu lrZ-bn {]Xn-jvTn-X--fm-bn-cn-p-p. CXv AXn{I-an-p-n-.

]{mw Jw

(]e O-p-I-fp--tm, Kmb-{Xnsbs {_An-s\-bp Cu Kmb{Xo \mep-]m-Z-tfm-Sp-Iq-Snm-\-n\v Zzmc-ambn FSp--Xv, Kmb- {Xn- p {]m[m\yw bXpw Bdp-hn-[-n-ep--Xp-am-Ip-p. Cu Kmb{Xo Fp sImm-W.v kmas sImp-h-cp-Xv Kmb-{Xo-O--n-ep, Ep-I sImm-W.v kma-s- sIm-p-h- cp--Xn- \mbn ]d-bp {_w En-\m {]Im-in-n--s-n-cn-p-p. tZh-m Kmb- {Xn, {Xnp-v, PKXn Chsb \ntbm-Kn-- tm, Xmhm-\ky alnam XtXm Pymbmw PK-Xnbpw {Xnvpw, Xp in-bn-m--Xn-\m, ]pcpjx ]tZmfky khm-`q-Xm\n ]IpXn hgn-p-hv aS-n-t]m-bn. Kmb{Xn tkma-ns {Xn]m-Z-kym-arXw Znhn. ASp--se-n. Imhmsc tXmev]nv AXv tZh-mv

sskjm NXp-jv]Zm jUzn-[m Kmb{Xo XtZX ZrNm f `y\qw

217

CXv Kmb{Xn Fp ]d-bp-Xv {_-ns aln-abm- Imcw Bcp Adn-bp-pthm Ah {iobph\mbpw biIp- p. ]pcp- j AXn- t\-m al--c-\m-Ip- p. Fm `qX- p--h-\mbpw Xocp-p. fpw Chs \men-semcp `mK-am-Ip-p. Chs aqp-]mAY tbm fky {]Xyv kpjnx tkmf]m\x Z--tfm-Sp-Iq-Snb AarXw tZymhn-em-Ip-p.

bssZz XZv {_t-XoZw hmh-X-Xv, tbm bw _lnm ]pcp-jm-ZmImix, tbm ssh k_ lnm ]pcpjm ZmImtimf bw hmh ktbf bax ]pcpj BImix, tbm ssh tkmf x ]pcpj BImtim f bw hmh-ktbm f b a lrZb BImix, XtZ-XXv ]q a {]hn ]qm-a-{]-hn\ow {inbw e`ytX b Ghw thZ.
B {_- sap ]d- Xv GtXm, AXv CXm-Ip- p. ]pcpj-\n \np shfn-p Cu BImiw GtXm AXv CXmIp-p. ]pcp-j\p shfnp BImiw GtXm AXv CXmIp-p. ]pcp-js Dn-ep Cu BImiw GtXm AXv CXm-Ip-p. ]pcp-js Dn-ep Cu BImiw GtXm AXv CXm-Ip-p. lrZ-bn-\p-n-ep Cu BImiw GtXm AXv CXm-Ip-p. A-s\-bp lrZ- bm-Im-i- sap ]d-bp Cu {_w ]qhpw {]hn-p ioe-an-mXpw BIp-p. C{]-Imcw Bcp Adn-bp-p-thm, Ah\v ]qhpw \mi-an-m--Xp-amb {io e`n-p-p.

km hmIv tkm fn, kvXtZ-XZv {_h k-a-mZy anXyp ]mkoX; {_-h kym-tZm-`-h-Xnb Ghw thZ.

Cu lrZ-bns ]Sn-m-dp-h-i-ap Zzmcw GtXm AXv A]m- \-\ BIp- p. AXp hmm-Ip-p. AXp Anbm-Ip-p. An-s\-bp CXv {_-h-k-sapw AmZy-sapw hv D]m-kn--Ww. C{]-Imcw Bcp Adn-bppthm Ah {_-h-k-ap--h\mbpw A\m-Z-\mbpw `hn-p-p.

AYtbm f tkymZv kpjnx k kam-\, kvX\x, k]-\y-kvX-tZ-XXv Ion hypjvTn-t-Xyp-]m-koX; Ion-am hypn-am `hXn b Ghw thZ.
Cu lrZ- b-ns hS- tm-p Zzmcw GtXm AXv kam\ BIp-p. AXv a\-m-Ip-p. ]P-\y AXm-Ip-p. An-s\-bp CXns\ Ion-sbpw hypjvTn-sbpw hv D]m-kn--Ww. Bcv C{]-Imcw D]m-kn-p-pthm Ah Ion-bp-h\mbpw hypn-bp--h\mbpw `hn- pw.

]Xn-aqmw Jw
Xky lhm GXky lrZ-bky ]-tZ-h -kp-j bx, ktbm fky {]mv kpjnx k {]mW, kvX px, k BZn-Xy, kvXtZ-X-ttPmf mZy-anXyp ]mknX; tXPkzymtZm `hXn b Ghw thZw.
Cu {]Ir- X-amb lrZ-b-n\v Ap tZh-Zz-c- Dv. lrZ-b-ns B Ing-p Zzmcw GtXm AXv {]mW-\mIp-p. AXp Np-m-Ip-p. AXv BZn-Xy-\m-Ip-p. Cu {]mW-s\p ]d-bp {_s tXPpw Am-Zyhpw Fp-hv D]m-kn--Ww.

AYtbm ftkym zx kpjnx k DZm\x, k hmbpx k BImi tZX tZmP al tXyp ]mkoX; HmPkzo alkzo ` hXnb Ghw thZ.
lrZ-b-ns taevt]m-p Zzmcw GtXm AXv DZm-\ BIpp; hmbp AXm-Ip-p. An-s\-bp CXns\ HmPspw al- spw IcpXn D]m- kn--Ww. C{]-Imcw Bcp Adn-bp-pthm Ah HmP-kzn-bmbpw al-kzn-bmbpw Xocpp.

AY tbm fky ZnWx kpjnx khy-\, kvXNvt{im-{Xw, k N{-amkvX tZX Nv Ovdo bi-t-Xyp-]m-koX; {ioam b i kzo `hXn b Gh thZ.
Cu lrZ- b-ns he-Xp-h-i-p Zzmcw GtXm AXv hym\-\m-Ip-p. AXv t{im{X- am-Ip-p. AXv N{-a-\-m-Ipp. A-s\-b p hym\-s \p ]d-bp {_s {iosbpw bi-spw hnNm-cnv D]m-kn--Ww. C{]-

tX hm GtX ]-{_ ]pcpjmx kzKky temIky Zzmc]mx, kb GXm-t\hw ]-{_ ]pcp-jm kzKky temIky Zzmc-]m thZmky Ipte hotcm Pmb tX {]Xn-]-ZytX kzw temIw b GXm-t\hw ]-]p-cp-jm kzKky temIky Zzmc-]m thZ
Cu Ap {_-]p-cp-j-m kz-am-Ip temIns Zzmc-]m-e-I-cm-Ip-p. kz-am-Ip temI-ns Zzmc-]m-e-m-cmb Cu Ap ]pcp-j- msc Bcp D]m-kn- ppthm Ahs Ipe-n hoc-\mb ]p{X P\n-pw. kz- am-Ip temI-ns Zzmc-]m-e-m-cmb Ap {_-

218

I ]p-cp-j-msc Bcv D]m-kn-p-pthm Ah kz-am-Ip


temIw {]m]n-pw.

lrZ-b-]p--coI a[y-n-ep-, Fs Cu Bmhv at\m-a-b\pw {]mW-\m-Ip ico-c-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\pw, ssNX-\y-e--W-amb cq]-tmSp IqSn- b-h-\pw, kXy-fmb k-e]- -tfmSp IqSn- b-h-\pw, BImiw t]mse-bp v kzcq-]-tmSp IqSn-b-h\pw, kh-e-P-K-p-am-Ip Itm-Sp-Iq-Snbh\pw tZmj-c- ln-X--fm-b, Fm Ima--tfmSp-Iq-Sn-b-h-\pw, kpJ-Ic--fmb Fm K--tfm-Sp-Iq-Snb-h-\pw, kzmZp--fmb Fm ck--tfmSpw IqSn-b-h\pw Cu PK-ns\ Fmw A`n-hym-]n-n-cn-p--h-\pw, hmv{ZnBZyp-tem-I-n \np ]c-am-bn, hniz-n\pw ]rjvT- b-an-m--h-\pw, kw{`-a-an-m--h\pw BIp-p. Ah n, AXm-bXv kh-n\pw apI-fn D-a--fmb {holn-sb-mfpw bh-s-mfpw ISp-In-s\-mfpw NmatemI- - fn bmsXmcp tPymXnv Zo]n-p-- Xp- t]mse Ccn- sb-m-fpw, Nma-b-cn-sb-mfpw AWp-X-c-\m-Ipp! lrZ-bp-pthm AXv CXm-Ip-p. Ftm ico-c-kw-k]iw a-y-n-ep Fs Cu Bmhv ]rYn-hn-sb-m alv sImv NqSns\ Adn-bp-pthm Atm AXv ]pcp-js -c-\m-Ipp; A-co--t-m al--c-\m-Ipp; ay-n-en-cn-p tPymXn-ns Zi-t\m-]m-b-am-Ip-p. tZymhn-t\-m al--c-\m-Ip-p. Cu temI--sf-m Ftm C{]-Imcw I- sf AS-nv cY-tLmjw al-- c-\m-Ip- p. t]mse-bp i_vZw t]msebpw Pzen-p An-bpsS kh-Im kh-Imax kh-Kx i_vZw t]msebpw tIp-pthm Atm CXv AXns {ih-tWm-]m-b-am-Ip-p. An-s\-bp Cu tPymXn-ns\ kh-ckx kh-an-Z-a-`ymtm fhmIy Zr-sapw {ipX-sapw IcpXn D]m-kn--Ww. Cs\ \mZc Gja Bm flr-Zb Bcv D]m-kn-p-pthm Ah Zi-\o-b-\mbpw hn{ip-XGXZv {_ss XanXx t{]Xym`n \mbpw Xocp-p.

AY bZXx ]tcm Znthm tPymXnZo ]ytX hnizXx ]rjvtTjp khXx ]rjvtT-j z-\p--ta-jvT--tajp temtI jznZw hmh-XZv bZn-Z-ax ]pcptj tPymXnkvX ssky jmZr-n ss{X XZkvan RvOcotc kw kv]ti-t\mjvWn am\w hn Pm\mXn; X ssky jm {ipXn ss{X-XXv Im-h]n Krly \n\-Z-an-h-\-ZYq-cnhm tcn hPz-eX D]-ir-tWmXn XtZ Xrw N{ipXw tNXyp-]m-koX Npjyx {iptXm `hXn b Ghw thZ.

Bm flr-Ztb fWobm {hotlm bhm Zzm k-]mZzm imam-ImZzm iymam IX-p-emZzm; Gja Bm f lrZtb Pymbm ]rYnhy Pymbm-\n cnm-ym-b Znthm Pym bmt\ t`ym temtI`yx

]Xn- memw Jw
X-em\w CZw-khw Jep {_-CXn-imx D]m-koX kx {IXpw IphoX AY Jep ]pcpjx {IXp-abx ]pcpjx Akvantem tI bYm-{IXpx CXx t{]Xy-X-Ym-`-h-Xn.
B {_-n \np P\n-p--Xpw, AXn Xs ebn-p--Xpw, AXn tNjvTn-p-Xpw Bb Cu PKsmw {_s cmK-tZz-jmZn tZmj- IqSmsX D]mkn--Ww. Ah C-s\-bm-Wv, asmcp hn[-n-e Fp \nbw sN-Ww. Poh A[y-hkm-b-kz-cq-]\m-Ip-p. ]pcp-j Cu temI-n GXp hn[-n-ep A[y-h-km-b-tm-Sp-Iq- Sn-b- h-\m- bn-cn-p- pthm Ah Cu tZlw acn-nv An- s\-bm-bn-o-cp-p.

kw`-hn-Xm-kvaoXn bky kym Zm \ hnNn-Inm fkvXnXn lkvam ffl im neyx imneyx

lrZ-b-a - y- n-e p Fs Cu Bmhv khImhpw kh-Im-a\pw kh-K-\pw kh-c-k-\pw, Cu PK-ns\ Fmw A`n hym]n-n-cn-p--h\pw, hmn-m-h\pw kw{`-a-an-m--h\pw BIp-p. CXp {_-am-Ipp. Cu tZl-n \nv hnp t]mbnv Rm Bm-hmbn-o-cpw. CXv \n-b-am-W.v CXv Bv kXy-ambn Dmbn-cn-p-p-thm, kwibw Dm-bn-cn-p-n- tbm Ah AXp-t]m-se-Xs Cuiz-c-`m-hs {]m]n-pw. Cs\ imn-ey F Ejn ]d-n-cn-p-p.

]Xn-\ mw Jw
A-co-tm-Zcx tImtim `qan-_pvt\m \ Po-Xn, Zntim lyky-{k-tbm Zyuc-tkym-cw hnew; k Gj tImi h kp[m\ kvXkvan hniz-anZw {inXw.

at\m-abx {]mW-i-cotcm `mcp]x k Xyk-ev] BIm-imm kh-Im kh-Imamx kh-Kx kh-ckx kh-an-Z-a-`ymtm fhmIy \mZw Gja

219

A-co-- am-Ip DZ-c-tmSp IqSn-b-Xpw, `qan-bm-Ip Cu PK-m-bn-cn-p-Xv GsX-mtam A-s\-bp aqe-tmSp IqSn-bXpw, Bb `m-c-sn \in-p-n-. Cu `qX- sa- mw {]mW BIp- p. AXn- \m {]mW {]]tZy Cu tImi-ns tImW- Znp-I-fm-Ip-p. CXns Fv hm- hmb Rm ]d-Xp GtXm AXp- sImv B apI-fn-es kpjncw tZymhm-Ip-p. Cn-s\-bp Cu {]mW-s\-s Rm icWw {]m]n- n-cn-p- p. tImiw [\w hbvp--Xm-Ip-p. BtIm-i-n-\p-n, AY bZ-thmNw `qx {]]Zy CXn, ]rYnhow {]mWn-I-fpsS I- ^-e-samw nXn sNp-p.

Xky {]mNo-ZnKv Pqlqma kl-am\ \ma Zn-Wm, cmn, \ma {]Xo-No, kp`qXm \mtam ZoNn; Xmwtkm hmbphwx, kb GX-tahw hmbpw Znimw hw thZ \ ]p{Xtcm Zw tcmZnXn; tkm flta Xtahw hmbpw Znimw hw thZ; am ]p{X-tcmZw cpZw

{]]tZy fcow {]]tZy Znhw {]] tZy CtXyh XZ thmNw

`qx {]]tZy Fv Rm ]d-tXtXm AXpsImv ]rYn-hnsb Rm icWw {]m]n-p-p. A-co-s icWw {]m]n-pp Fpw tZymhns\ icWw {]m]npp Fpw Xs BWv Rm ]d--Xv.

B tImi-ns Ingt Znv Pqlp Fp t]cp-Xm-Ip-p. sXt Znv kl-am-\, Fp t]cp--Xm-Ipp. ]Sn-m-sd-Znv cmPn Fp t]cp--Xm-Ip-p. hSt ]ns `qhx {]]tZy Fv Rm ]d--tXtXm AXpZnv kp`qX Fp t]cp-- Xm- Ip- p. hmbp BZn-p-I-fpsS sImv Ansb icWw {]m]n-pp Fpw hmbp-hns\ hkvX-\m-Ip-p. Cu hmbp-hns\ Znp-I-fpsS h-\mbn ]p{X\v ZoL-Po-hn-X- am-{K-ln-p--Xmbn Bc-dn-bp-pthm icWw {]m]n-pp Fpw, BZn-Xys\ icWw {]m]nAh ]p{X \nan--ap tcmZ\w tcmZn--bn-. As\ pp Fpw Xs- bmWv Rm ]d--Xv. ]p{X\p ZoL-Po-hn-X-an-n-p Rm Cu hmbp-hns\ AY bZ-thmNw kzx {]]Zy CXyr tKzZw Znp-I-fpsS hkvX-s\v Adn-bp-p. Rm]p-{X \nan-{]]tZy bPqthZw {]]tZy kma-thZw ap tcmZ-\w-sImp tcmZn--cp-X.v

AY bZ thmNw `phx {]]Zy CXynw {]]tZy hmbpw {]]Zy BZnXyw {]]Zy CtXyh XZ-thm-N w.

Acnw tImiw {]]tZy ap\m fap\m fap\m, {]mWw {]]tZyf ap\m fap\m fap\m, `qx {]]tZy fap\m fap\m fap\m, `qhx {]]tZy fap\m fap\m fap\m, kzx {]]tZy fap\m fap\m fap\m
]p{X\v ZoLm-bpv B{K-ln-p--h, ss{XtemIys Hcp `m-c-s-n-bmbpw {]tXyI \ma--tfm-Sp-IqSnb AXns \mep-Zn-p-Isfbpw kv{XoI-fmbn k-e]nv v B Znp-I-fp-am-bp kw_--m hmbp-hn-s\, B Znp-I-fpsS ac-W-an-m h-\mbn Nnn--W-sa-pXv {]Y-tam-]m-k-\-am-Ip-p. ChnsS AXns Bva-bamb P]s ImWn- p- p. ]p{Xs \mas aqp XhW ]pd-bp--Xm-Wv. Aap-\m, Aap-\m, A ap\m F-Xv. Rm C ]p{X\v ZoLm-bp- p- m-Ip-hm thn, \mi-an-m tImis icWw {]m]n-p-p. Cu ]p{X-\p-thn {]mWs\ icWw {]m]n- p-p. Cu ]p{X-\p-thn `qtemIs icWw {]m]n-p-p. Cu ]p{X-\p-thn kztemIs icWw {]m]n-p-p. Fm-bn-Spw ap{- ap-\- \maw aqp XhW ]d-bpp.

{]]Zy CtXyh XZ-thmNw


""kzx {]]tZy'' Fv Rm ]d--tXtXm AXp-sImv ""EtKz-Zs'' Rm icWw {]]n-p-p. ""bPqth-Zs'' Rm icWw {]m]n-p-p. ""kma- th-Zs'' Rm icWw {]m]n-p-p. Rm ]d-Xv CXm-W.v

]Xn-\ mdmw Jw
]p{Xs Bbp-n-\p-th-n-bp D]m-k-\hpw P]-hpamWv CXp-hsc ]d--Xv. C\n X\np Xs ZoL-Po-hnX-n-\p-th-n-bp D]m-k-\bpw P]hpw ]d-bp-p. Pohnn-cp-m-et ]p{X apX-emb ^e- A\p-`hn-m Ign-b q.

]pcptjm hmh bx Xky bm\n NXphnw-iXn hjmWn XXv {]mXx kh\w NXp hnwiXy cm Kmb-{Xo, Kmb-{Xw, {]mXx kh-\w, XZky hkthm \zm bmx {]mWm hmh hkh GtX loZw khw hmk-bn
]pcp-j Xs b-am-Ip-p. Ahs BZys Ccp-]n-\mep hj- GXmtWm AXv {]mXx kh-\am-Ip-p. Kmb{Xn Ccp-]-n-\m-e-- c-ap--Xm-Ip-p. {]mXx

k bZ thmNw {]mWw {]]Zy CXn, {]mtWm hm CZw khw `qXw bZnZw Inw N Xtah XXv {]m]n.

220

I kh\w Kmb{Xn O-m-bn-p--Xm-W.v Cu ]pcp-j-\m-Ip


b-ns B{]mXx kh-\s hkp- A\p-K-X-cmbn-cn- p-p. hkp- {]mW- Xs- bm-Wv. Cu {]mW CXns\ Fmw hkn-n-p-p.

AXn\n-v, B D]-Xm-]-n \nv Db-cp-p. AK-Z-\mbn-o-cp-p. CXv Xo-bm-Wv.

\mev]-sp hj- GXmtWm AXv XrXo-bk-h\-am- Ip-p. PKXn F Ov \mev]- s--- c- ap aqmas kh\w PK-Xnsb kw_-n-Xm-Wv. Cu ]pcp-j-b-ns B XrXo-b-k-h\w BZn-Xy-m A\p-K-X-cm-bnb-ambn km-Zn--s-n-cn-p B ]pcp-js\ {]mXx kh-\-ambn k--am-bn-cn-p hb-n ac-W-i- cn- p- p. BZn- Xy- m {]mW Xs- bm- Wv. Fs- m m-Im-c-W-amb hym[n apX-emb Fs- nepw D]-X- ]n--bm- Cu {]mW- CXns\ Fmw BZm\w sNp-p. sW-n, bkw]m-Zn-bmb ]pcp-j P]n- -W w. Xw tNtZ-X-kvan hbkn Inw NnZp] Atbm {]mW--fm-Ip hkp-sf CXv Fs {]mXx Xt]Xv k {_qbmXv: {]mWm B kh-\-am-Ip-p. am[yw Zn\-amb kh-\s A\p-k-m\w ZnXym CZw ta XrXob kh-\-am-bpc sNp-hn. b-amb Rm {]mW--fm-Ip hkp-fpsS \Sp- hn hv hntem-]n-- cp- Xv. B D]-Xm-]-n \nv \p kw X\p-tX-Xn. am flw {]mWm\m DZvK-an-p-p. tcmK-hn-ap--\m-bn-o-cp-p. CXv Xo-bmamZnXym \mw at[y btm hntem]vko Wv.

Xw tNtZ-X-kvan hbkn Inw NnZp-]Xv t]Xv, k{_q-bmXv {]mWm hkh CZw ta {]mXx kh\w am[yw Zn\w kh\ a\pkw X\p-tXXn; am f lw {]mWm\w hkq\mw aty btm hntem-]vko-tbXn; Dss-h-XX GXy-KtZm l `h-Xn.

AY-bm-\ym NXzm-cnwi ZzjmWn XXv XrXob kh\w Am-N-Xzmcnwi Z cm PKXo; PmKXw XrXob kh\w; XZky ffZnXym A\zm-bmx {]mWm hmh ffZnXym GtX loZw kh-am-Z-Z-tX.

tbXn; Dssh XX GXy-KtZm l `h-Xn.

AY-bm\n NXp-kvO-Xzmcnw iZzjm-Wn, X m[yw Zn\w kh\w; NXp--Xzm-cnwi Z-cm-{Xn-p]v; ss{Xp` am[yw Zn\w kh\w; XZky cp{Zm A\zm-bmx, {]mWm hmh cp{Zmx, GtX lnZw khw tcmZ-b-n.
\mev]Xp hj- Ghtbm AXv a[yw Zn\-amb kh\-am-Ip-p. {Xnnv F Ov \mev]-n-\m-e- c-ap-Xm-Ip-p. Cu ]pcp-j-b--ns kh-\s cp{Z-m A\p-K-X-cm-bn-cn-p-p. cp{Z-m {]mW- Xs-bm-W.v Cu {]mW- Cu {]mWnPmXs Ic-bn-p-p.

B ]pcp-js\ HSp-hn-es \mev]-s-p-hj-n hym[n apX-emb Fs-nepw D]-X-]n-n--bm-sW-n Ah P]n--Ww. {]mW--fm-Ip BZn-Xy-msc Fs Cu aqm-as kh-\am-Ip Bbp apgp-h-\m-q. b-amb Rm {]mW--fm-Ip BZn-Xy-m-cpsS a[ynhv hntem-]n--cp-Xv. Ah B D]-Xm-]-n \nv Db-cp-p. Ah tcmK-hn-ap--\m-bn-o-cp-p.

Xw tNZ-kvan hbkn InwNn-`p-]-X-t]Xv k{_q-bmXv: {]mWm cp{Zm CZw ta amyw Zn\w kh\w XrXob kh\ a\pkw X\p-tX-Xn, am flw {]mWm\mw cp{ZmWmw at[y btm hntem]vko tbXn; Dssh XX GXy-KtZm l `h-Xn.
b-ambn km-Zn--s-n-cn-p ]pcp-js\ aywZn\ kh-\-Im-e-n, hym[n apX-emb Fs- nepw D]-X]n-n--bm-sW-n Ah P]n--Ww. {]mW--em-Ip cp{Z-msc CXv Fs am[yw-Zn-\-amb kh-\-am-Ip- p. XrXob kh-\s A\p-k--]n-q. b-amb Rm {]mW-fm-Ip cp{Z-m-cpsS a[y-n hv hntem-]n--cp-Xv.

GX kva XZzn-Zzm-\ml aln-Zmk sFX-tcbx, k Inw a GX-Zp] X]kn tbm fla t\\ \ t{]jym aoXn; kl-tjm-Uiw hj iXa PohXv; {]ml, tjmUiw hj-iXw PohXn b Ghw thZ
An-s\-bp Cu b-Zi-\s Adn-n-p CX-c-bpsS ]p{X-\mb aln-Zm-k ]dp: Rm \o sNp D]-Xm-]w-sImv acn--b n-. An-s \-bp F\nv \o Fn\p D]- {Zhw Dm- pp. aln- Zm- k \qn- Xn- \m- dp- hjw Pohn- p. C{]- Imcw b- kw- ]m- Z-\s Adnbp ap- -h\pw Cns\ \qn--Xn- \mdp hjw Pohn-w. p

]Xn-t\gmw Jw
k bZ iojXn bXv ]n]m-kXn b catX Xm Bky Zomx

221

B ]pcp-j Ain-p-hm-\n-n-pp F-tX-tXm, ]m\w sNbzm-\n-n-pp F-tX-tXm, can-m-Xn-cn-p-tX- tXm, Ah Chs Zo-bm-Ip-p.

AY bZ-iv\mXn bXv ]n_Xo b{Z-atX XZp-]k ssZtcXn


Ain-p-Xp bmsXm-mtWm can-p-Xv bmsXm-mtWm AXv D]-k-p--tfmSv kam-\X {]m]n-p-p.

DZzbw Xa-kkv]-cn-tPymXnx ]iy-D cw kzx ]iy Dcw tZhw tZh{Xm kqcy-a-K tPymXn-cp-a anXn tPymXn-cp- -a-an-Xn.

AY b-kXn b-Xn bssYp \w NcXn kvXpX-ikv{X tch XtZXn.


lkn-p-Xp bmsXm-tm, `n-p-Xv bmsXm-tm ssaYp\w sNp-Xv bmsXm-tm AXv kvXpX ikv{X-tfmSp kmayw {]m]n-p-p.

Am-\ -e--W -amb Xa- n-\ - p-d w, BZn-X y-\n nXn-sN-p-, tPymXn-ns\ Ip-sImv ap tPymXnp-Isf Dt]-nv DIrXc-amb \psS lrZ-bnep tPymXn-ns\ Ip-sImv Fm tZh-m-cnepw tZh\pw tPymXn-p-Ifn hp--a-\p-amb kqcys\ \mw {]m]n-n-cn- p- p.

]Xn-s\mw Jw
at\m {_t-Xyp-]m-kosX Xy[ymw AYm\n ssZhX amImtim {_tXn D`-b-am-Znw `h-Xy-[ymw Nm[n ssZh-aXw
a\v {_-am- Ip- p. Fp IcpXn D]m- kn--Ww. Bhn-j-b- I-amb Zi-\w, tZh-Xm-hn-j- b-amb Zi-\w, ]d-bm t]mIp-p. BImiw {_-am-Ipp Fp hnNm-cnv D]mkn--Ww. C{]-Imcw A[ym- hpw A[n-ssZ-h-Xhpw cpw D]-tZ-in--s- n-cn-p-p.

AY-bXv Xt]m-Zm\ amP-h-a-lnwkm kXy-h-N-\an-XnXm Aky ZnWmx X]-,v Zm\w, EPq-Xzw, Alnw-k, kXyw ]d-bp-I, Fp-tXtXm Ah Cu ]pcp-j-b--ns Zn-W -I fm-Ip-p.

Xkvam-Zmlqx tkmjy-Xy-tkm-tXn; ]p \cp ]mZ\ tahm kyXXv; acWtahm ]ZrYx


AXp-sImp khnpw Fpw khnp Fp ]d-bpp. AXv Cu ]pcp-j-b--ns ]p\-cp]m-Z\w Xsbm-Ip-p. acWw Xs b-]-cn-k-am-]Xn-bm-Ip-p. v

An-s\-bp Cu {_w \mep-]m-Z--tfm-Sp-Iq-Sn-b-XmIp-p. Cu ]mZw hmm-hp-p. Hcp ]mZw {]mW-\m-Ip-p. Cu b-Zi-\s Av Knc-ns tKm{X-n- Hcp ]mZw Np-m-Ip-p. Hcp ]mZw t{im{X-am-Ip-p. C\n ep tLmc tZh-Io-]p-{X-\mb IrjvW\v ]d-p-sIm-Sp- A[n-ssZ-hXw ]d-bm t]mIp-p. Hcp ]mZw An-bm-Ipn- p-v. IrjvW ]n]mk Cm--h-\mbn `hn-p. C{]- p. Hcp ]mZw hmbp-hm-Ip-p. Hcp ]mZw BZn-Xy-\m-Ip-p. Im-c-ap bw Adn-bp--h ac-W-Im-e-n Cu Hcp ]mZw Znp-I-fm-Ip-p. Cns\ A[ym-hpw A[naqp a{hpw P]n-Ww: \o AnXw BIp-p. \o ssZ-h-Xhpw cp hn[-nepw NXp-jv]m-mb {_t kzcq-]-n\p \mi- an-m- -Xm-Ip-p. \o {]mW\pw kqva- D]-tZ-in-p-p. X-z-hp-am-Ip-p. Cu A-n Xmsg--d-bp cv hmtKh {_W Xp ]mZ Ep-I Dv.

Xss-XZv tLmc Bv Knckx Ir-jvWmb tZhIo ]p{Xmtbm tzm hmN; A]n-]mk Gh k _`qhm; tkm fth-em-bmta XXv{Xbw {]Xn-]tZy X: An-X -a-ky-Nyp-X-akn {]m-Wkwin Xa-koXn; Xss{XtX tZz ENu `hXx

XtZX Xp-jv]mZv {_, hmIv, ]mZx {]mWx ]mZ-px ]mZx t{im{Xw ]mZ CXy-[ymw AYm[n ssZhXw: Anx ]mtZm hmbpx ]m Z, BZnXyx ]mtZm Znix ]mZ CXyp `b-tahm ffZnw `hXy [ymw ssN hm[n ssZhXw N.

BZnXv {]Xv\ky tcXkx ]iyn hmkcw ]tcm bZn-[y-tX-Znhn

{]Xv\-amb PK- Zv_o- P-ns ]It]m-se- bp tPymXnns\ {_-hn-p-I Fm-bn-Spw ImWp-p. B a\-m-Ip {_-ns \mem-as ]mZw hmp-XtPymXnv ]c-ambn tZymX-\ap ]c-{_--n {]Im-ins-bm-Ip-p. B ]mZw An-bm-Ip tPymXn-p-sImv p-p.

tkm fn\m tPymXnjm `mXn N Xh\n N `mXn N X]-XnN Io ym bikm {_-htk \b Ghw thZ.

222

I {]Im-in-p-Ibpw Xm]s Dm-p-Ibpw sNp-p. C{]Imcw Bcv Adn-bp-pthm Ah Ion-sImpw bip-sImpw {_-h--kw sImpw Zo]n-bpw X]n-pIbpw sNp-p.

{]mW Gh {_-W--Xpx ]mZx khm-bp\m tPymXn `mXnN X]-Xn-N, `mXn-N, X]-XnN Ioym bikm {_ h k\ b Ghw thZ
a\-m-Ip {_-ns \mep ]mZ-- fn Hv {]mW\m-Ip-p. B hmZw hmbp-hm-Ip tPymXn-p-sImv Zo]nbpw X]n-bpw sNp-p. C{]-Imcw Bcp Adn-bppthm Ah Ion- sIm-pw, bi-p-sImpw {_h-kw-sIm-pw, Zo]n-p-Ibpw X-]n-p-Ibpw sNp-p.

BZn- Xy {_- a Ipp Fv D]- tZ-in-p-p. B BZnmXys\ D]-hym-Jym\w sNp-p. CuP-K-smw D]np ap]v Ak-p-t]mse Xs Bbn-cp-p. AXv km-bn-op. AXp kw`-hn-p. AXv A-am-bnop. B Aw Hcp kwh--c-tm-f-ap Imew InS-p. s]mn ap-tm-Sp-I cP-Xhpw kph-hp-am-bnXop.

XZy{Z PXw tkbw ]rYn-hn, bXv kphw km Zux b-cmbp tX ]hXmx bZpev_w k tatLm \olmtcm; bm [a\ bkvXm \ tZym; bZzm-kvtXb apZIw k kap{Zx
bmsXmcp I]mew cP-X-am-bn-opthm AXv Cu ]rYn-h n- b m-I p- p. bmsXmcp I]mew kphm-b nopthm AXv tZymhm-Ip-p. K`-ns pe-amb Bh-c-W-tatXm AXp ]h-X-- em-bn- op. Dev_- sap ]d-bp K`-th--tatXm AXv taL--tfm-Sp-Iq-Snb ambn- op. K`- ns tZl- n-e p Rc- p-I GXmtWm Ah \Zn-I-fm-bn-op. K`-ns hkvXnbn-ep Pew GtXm AXv kap-{Z-am-bn-op.

Np-tch {_-W--Xpx ]mZx k BZn-tXy\ tPymXnjm `mXnN X]Xn N; `mXn N X]Xn N Ioym bikm {_-h-tk-\b Ghw thZ.
{_- ns \mep- ]m- Z--fn Hv Np-m-Ip-p. B ]mZw BZn-Xy-\m-Ip tPymXn-p-sImv Zo]n-bpw X]nbpw sNp-p.

AY bXv XZ PmbX tkmfkm-h m-Zn-Xy, kvXw Pmb-am\w tLmjm Dep-Jthm \qZ-Xn-jvT khmWn N `qXm\n kthN Imamx, Xkvam--tkym-Zbw {]Xn {]Xym b\w {]Xn-tLmjm Deqthm fnjvT n khmWn `qXm\n kthN Imamx
B A-n GsXm- mtWm P\n- Xv AXv B BZnXy-\m-Ip-p. P\n-p Ahs ]nmse henb i_vZtm-Sp-Iq-Snb tLmj-fpw Fm `qX-fpw Fm Imafpw Dm\w sNbvXp. AXn-\m B BZn-Xys DZbw \nan--ambpw Akvabw \nan--ambpw hopw hopap {]Xym-Ka\w \nan--ambpw Deq-e--fmb tLmjfpw Fm `qX-epw Fm Ima-fpw Am\w sNp- p.

t{im{X-tah {_-W--Xpx ]mZx, kZn KvZn tPym Xnjm `mXn N X]Xn N; `mXn N ]X]n N Ioym-b-im {_-h tk\ b Ghw thZ.
a\-m- Ip {_-ns \mep- ]m-Z-- fn Hv t{im{Xam-Ip-p. B ]mZw Znp-I-fm-Ip tPymXn-p-sImv Zo]nbpw X]n-bpw sNp-p. C{]-Imcw Bcp Adn-bppthm Ah Ion-sImpw bi-p-sImpw {_h-ckw sImpw Zo]n-bpw X]n-bpw sNp-p. hnZym-^ew Fm-bn-Spw Xpey-am-Ip-p. AZr--^ew {_-kw-]n- bm-Wv. -

]sm]Xmw Jw
BZntXym {_tXym tZix Xtkym] hymJym\wx Ak tZth Z a{K AkoXv; XXv kZm-koXv; XXv ka-`hXv; XZmw \nc hX; XXv kwh kcky am{Xm-a-ibX; Xn c`n-ZyX; X BI ]mte cPXw N kphw Nm`-h-Xmw.

k b GX-tahw hnZzm-\m-ZnXyw {_t Xyp]mkvtX f`ymtim l btZ\w km[thm tLmjm BN-K-tbp cq]-N\n t{atU-c \nt{a-t U-c
C{]-Imcw Adnp Cu BZn-Xys\ {_-sa-p-hv Bcv D]m-kn-p-p-thm, Chs\ \ntm-j--fmb tLmj BK-an-bpw kpJn-n-bpw sNpw. CXv io{Lw kw`-hn-pw.

223

I \mem-a-ymbw
Hmw Jw
hmbphpw {]mW\pw kmm {_-sa \ne-bn D]m-ky--em-sWv hn[n- p-- Xn- \mbn D-c-{Kw Bcw`n-pp. IYmhnjb-{K-lWw Ffp--am-p--Xn\pw hnZy \Ip--Xn\pw {Kln-p--Xn-\p-ap hn[n ImWn-p-p. {i, A- Zm-\w, A\p--XXzw apX- em-bh IqSn hnZym-{]m]vXn-km-[-\--fm-Wv Cu Aym-b-n ]d-bp-p.

InwN {]Pmx km[p Iph-n, bkvXtZz Z bXv k thZ k a ssb XZp CXn.

Hmw PmK-{ip-Xnl ]u{Xm-bWx {im tZ tbm _lp-Zmbo _lp-hmIy Bk, k, l khX Bh-m am]bmw Nt{I, k hX Gh tafy-oXn
{i-tbm-Sp-IqSn sImSp-p- -h-\pw, hf-sc-sIm-Sp-phpw hfsc Aw ]mIw sNbvI FXv Xs Krln-ep--h\ p-ambn ]p{Xs ]u{X-\ mb P\-{ip-X s A]Xyw Dm-bn-cp-p. ]u{Xm-b-W-\mb Pm\-{ipXn Fmbn-Spw hmk-`-h-\sf Dm-n-p. Fm-bn-Spw Fs Aw \evIpw F-bm ]d-p.

GXp {]Im-c-amtWm NqXn \mev Aw-sImp Pbn-h-\v, AXn-\p-X m-sg-b p- -t{X-X , Zzm]-c w, Ien Fp t]cp aqpw, cpw, Hpw A- A`-hn-pXv A{]-Imcw {]P-I Fsmw km[p-hm-bn-p-Xp sNp-pthm AsXmw Cu sscIz-\n A`-hn-p- p. B sscIz Fns\ Adn-bp-p-thm, AXns\ Bcp Adnbp-pthm Ah C{]-Imcw Adn-bp-p.

XZpl Pm\-{ipXnx ]u{Xm-bW D] iq{imh; k l kwPn lm\ Gh mc aphmN: Av Kmtc lk bpKzm-\-anh sscIz amt-Xn, tbm\p IYw kbpKzm sscIz CXn. bYm IrXm b hnPn-Xm-bm-[-tcbmx kwb-ty-hta \w khw X Z`n ktaXn bXv Inw N {]Pmx km[p Ihn; bkvXtZzZ bXv k thZ, k a ssbX-Zp CXn.
B lwk--fpsS hN-\s ]u{XmbW\mb Pm\{ipXn D]-{i-hnp. Ah ib-\s hnSp Ah-k-c-XXns m-hn-t\mSv ]d-p. FtSm hm, kbpizm-hmb sscIy-s\-tmse ]d-bp-pthm A-n kbpizm-hmb sscIz-t\mSp ]d-bpI Fv ]d-bp-p. kbp-izmhmb sscIz Fp ]d-bp B Fn- s\-bp- - h\mWv? mhp tNmZn-p. F{]-Imcw IrX-sap ]d-bp Bbw sImp t\Sn-b-h\v Xmsg-bp t{XX, Zzm]cw Ien Fo Bb- A`-hn-p--Xp-t]mse F{]-Im-cw, {]P-I Fsmw sNptm AsXmw Cu sscIzs\ A`n-kw-Kan-p- p. Ah Fp Adn- bp- p-thm, AXns\ BcmtWm a\-n-em-p-Xv Ah\pw C{]-Imcw ]d-bp-p. P\-{ipXn ]d-p.

AY l lwkm \nim-bm-aXn t]Xpx Xssh lw tkm lwk-a-`yp-hmZ tlm tlmbn! `m! Pm\-{iptXx ]u{Xm-b-Wky kaw Znhm tPymXncm XXw, Xm {]kmvo kvXzm am {][m-o-cn-Xn.
An-s\-bn-cn-p-tm Hcn- cm{Xn-bn lwk cmPm- h n\p ImW- - - h w IS- p- t ]m- b n. Atms B Iq-n Hcp lwkw asmcp lwktmSv ]d-p. Atbm `mm!, `mm!, ]u{Xm-b-W\mb Pm\-{ip-Xn-bpsS tPymXn-v, tZymhn-t\mSv Xpey-ambn hym]vX-am-bn-cn-p-p. B tPymXn-ns\ {]k-n--cp-Xv. B tPymXnv \ns Zln-n-pw.

Xapl ]cx {]Xyp-hmNx Iazc G\ taXXv kw k bpKzm\ anhssc Izamt Xntbm\p IYw kbpKzm sscIz CXn.
Ans\ ]d lwk-tmSv at lwkw adp-]Sn ]dp: FtSm Cu PmK-{ip-Xnp Fp amlm-y-ap--Xn\m-emWv iI-S-tm-Sp-Iq-Snb sscIzs\ F-t]mse \o Cns\ ]d-bp--Xv. kmbp-Kzm-hmb sscIz Fp ]dbp-Xv Fn-s\-bp--h-\mWv Fv BZyw ]d lwkw tNmZn-p.

k l m f\znjy, \mhn-Z-anXn {] tXybmb; Xwtlm hmN: b{Xmtc! {_m-Wkym-t\z-jWm X tZ\ at-Xn. B mhv At\z-jn-nv Rm Adn-n Fpw ]dv Xncn-p-h-p. Ah-t\mSp cmPmhv ]dp: FtSm {_m-W s At\z-j Ww Fhn-s S-b mtWm AhnsS sscIzs\ At\z-jn-q.

bYm IrXmb hnPnXm bm[-tcbmx kwb tyh ta\w khw X``n kta-Xn, bXv

tkm f[kvXm ISky ]mam\w Ij-amW apt]m ]hn-th-i, \ lm`yp-hmZx Xzw \p `Khx kbp-kzm-sscIz CXn Alw lycm3 CXn l {]Xn Pt, kl m fhnZ-anXn {]tXy-bmb

224

Ah iI-S-ns ASn-bn ]mam-hns\ sNmdn-psIm-n-cn- p Hcp- hs ASp- sNn- cp-p. B sscIzt\mSv ]d- p. `K- h m-t\, kzbp-i zm- h mb sscIz AmtWm Rm Xs- bmWv Fv sscIz ]d-p. B mhv Rm sscIzs\ Adnp Fp ]dp {]XymK-an-p.

Xkym l apJ apt]mZv KrlvWp hmN:- BP-lm-tcamx iq{Zm t\ ss\h aptJ\m ffem]-bn-jyYm CXn tX ssltX ssc Iz ]m \ma alm-hr-tjjp b{Xmkvam Dhmk Xkvssa tlmhmN

cmw Jw
XZpl Pm\-{ipXnx ]u{Xm-bWx jSv iXm\n Khmw, \njvI, aiz-X-co-cYw X Zm Zmb {]Xn-N{Ita ]u{Xm-b-W-\mb Pm\-{ipXn Adp-\qdp ]ip-tf Igpn-en-Sp lmc-t-bpw, s]tIm-h Igp-X-I henp Hcp cY-t-bpw, FSp-p-sImv sscIzs ASp-tep sNp.

B cmP-]p-{Xn-sb-X- s, hnZym-Zm-\-n-\p Zzmc-sav Adn-p-sImv sscIz ]d-p. Atbm iq{Zm, Cu ]ip--tfbpw apw \o sImp- h-tm \m-bn. Cu apJwsIm-p-Xs Fs-smp \o ]d-bn-p-p. An-s\bp Cu {Kma-, alm-hr-- Fp ]d- bp tZi sscIz-h- Fp {]kn- - - fm- Ip-p. B {Kma-fn sscIz hkn-n-cp-p. B {Kma- sscIz\v cmPmhp sImSp-- Xm-Wv. Cs\ [\w sImSp cmPm- hn\v sscIz hnZysb ]dp-sIm-Sp-p.

Xw lm`yp-hmZ: ssctIz-am-\n-jSv iXm\n Khm, abw \njvtImfb aiz Xco-ctYm f\pa GXmw `Kthm tZ hXmw im[n, bmw tZhXm ap]m CXn.

aqmw Jw
hmbphmh kwhx bZm hm An-cp-Zzm-bXn hmbp-tahm t]yXn; bZm kqtm fkvXta-Xn, hmbp-tahm t]yXn; bZm Nt{m fkvXta-Xn, hmbp-tahm t]yXn

sscIz-t\mSp ]dp: Atbm sscIz CXm Adp-\q-dp]-ip- ; CXm I-lm-cw, CXm Aiz- sf ]qnb cYw. _mly-amb hmbp kw{K-l-W-kz-`m-ha p--Xm-Ip-p. A-tbm, `K-hmt\ Av GXv tZh- Xtb D]m-kn- p-pthm An Ftm DZzm- ks {]m]n- p- pthm Atm hmbpCu tZh-Xsb F\nv ]d-p-X-cq. hns kz`mhw {]m]n-p-p. kqcy Ftm AkvX-anp-pthm Atm hmbp-hnXs ebn-p-p. N{ Xapl ]cx {]Xyp-hm-Nml ltcXzm Ftm AkvX-an-p-pthm Atm hmbp-hns iq{Z, Xsshh kl tKm`n-ckvXznXn; ebn- p-p.

XZpl ]p\-tch Pm\-{ipXnx ]u{Xm bWx kl{kw Khmw, \njvI, aiz-Xcn cYw, Zpln-Xcw, XZm-Zmb {]Xn-N{Ita -

bZmf] DNviq-jyn hmbp-ta-hm]n bn; hmbptly ssh Xm khm kw]rvt CXym-[n-ssZ-hXw

Pm\-{i-Xn-tbmSv sscIz Dcw ]d-p. FSm iq{ZAp-I Ftm hp- pthm Atm hmbplm- c-tm-Sp-Iq-Snb iInSn ]ip- -tfm-Sp-IqsS \n\-p- Xs hns ebn-p-p. hmbp An apX-em-bh sb Ccn--s. AXn-\p-tijw hopw ]u{Xm-b-W\mb Pm\Fmw kw{K-kn-p-p. Cs\ tZh-X-I-fn-ep kwh{ipXn Bbncw ]ip--tfbpw IWvT-lm-c-tbpw Aiz-XZi\w Dm-Ip-p. co-c-Ytbpw Xs ]p{Xn-tbbpw Iqn, A[-\hp-ambn sscIys ASp--tep sNp. AYm-[ymw: {]mtWm hmh kwhx

Xw lm`yp-hmZ: ssctIzZw kl{kw Khm, abw \njvtIm fba izX-co-cY, Cbw, Pmbm fbw {Kmtam bkvan-mtf t\zham `Khx im[oXn
sscIz-t\mSv ]dp Atbm sscIzm, CXm Bbncw ]ip-, CXm IWvT-lm-cw, CXm Aiz-X-co-c-Yw, CXm Atp `mcy, CXm Av Ccn-p {Kmaw. Atbm `K-hm-t\, Fs A\p-im-kn--tW.

k bZm kz]nXn {]mW-tah hmK-t]yXn; {]mWw Npx {]mWw t{im{Xw, {]mWw a\x, {]mtWm tlyssh Xm khm kw hrv CXn.
C\n B-hn-j-b-I-amb kwh-Zi\w ]d-bp-hm t]mIp-p. apJy-{]m-W kwh-am-Ip- p. ]pcp-j Ftm Dd-p-pthm Atm hmv{Znbw {]mW-\n ebn-p-p. {]mW hmKm-Zn-Isf Fmw kw{K-kn-p-p.

225

Xu hm GXu Zzu kwhu hmbp tch tZth-jp, {]mWx {]mtW-jvT.


An- s\-bp-h Ch cpw Xs-bm-Wv. P\-Kp-W-aph tZh-m-cn hmbp- X-s, hmKm- Zn-I- fmb {]mW-- fn apJy {]mW-\m-Ip-p.

Xkvam D l `Zpx tXhm GtX ] mt\y, ]m-t\y, Zi-k--kvXXv IrXw `h-Xn, XkvamXv khmkp Zn z-tah Zi IrXw, sskjm hn cmk-m-Zo, XtbZw khw Zrw, kh atkyZw Zrw `h-Xy-mtZm `hXn b Ghw thZb Ghw thZ.

AY l iu\Iw N Imt]-b, a`n {]Xm-coWw N Imtk \nw ]cn hnjy-amWu {_-Nmco _n`nt;

B {_-Nm-cnv `rXy-m `n-sIm-Sp-p. A-s\bp Cu Av thsd, Av thsd BsI ]m-bnv Xkvam Dl\ ZZ-Xpw. app ]d IrX- am-hp-p. AXn-\m Fm Znp-I-fnepw C\n Hcp sFXn-ly-ap-Xp ]d-bmw. ]cn-th-jWw sNIrX-amb AymZn ZiIw A-am-Ip-p. A-s\-bp s- Sp-- h-cmb I]n- tKm-{X-P-X-\mb ip\- I-]p- {X-t\mSpw ICu hncmZv Am-Zn-\n-bm-Ip-p. B hncm-n-\m Cu PKtk-\s A]-Xy-amb A`n-{]-Xm-cn-tbmSpw Hcp {_-Nm-cnsmw ImWp-p. C{]-Imcw Bcp Adn-bp-tm, Ah\v `n tNmZnp Ah-v `n sImSp-n-. Cu PK-smw Zr-am-bn-o-cp-p. Ah Am-Z-\mbn ktlm-hmN: alm \ Xptcm tZh Xocp- p.

GIx Ix k PKmc `qh-\ky tKm]mx Xw Imt] b \m`n ]iyn aym A `n{]-Xm-cn _lp[m hkw; b kvssa hm GX-Z-w, Xkvam G XZ-an-Xn.

\memw Jw
kXy Imtaml Pm_m-tem, P_memw amXc ama-{bmw Nt{I: {_-Ncyw `h-Xn, hnh-ym-an, Inw tKmt{Xm \z

B {_-Nmcn ]dp: \mep alm-m-sf `qh-\ns cn-Xm-hmb B {]Pm-]-Xn-bm-Ip Hcp tZh lakvan? CXn. {Kkn-p. Atbm Imt]-bm, A`n-{]m-Xm-cn, ]e {]Im-cPm_m-e-bpsS ]p{X-\mb kXy-Im-a-s\ Hcp-h Xs n hknp B {]Pm-]-Xnsb aym-m Adn-bpn- . Cu Aw Bm- bn-p--XmtWm Ah\v sImSp- p- amXm-hmb Pm_m-e-tbmSv bm{X ]d-p. Atbm `hXn Rm {_-Ncyw BN-cn-p-hm t]mIp-p. Rm GXp n-. tKm{X-m-c-\m-sWp ]d-m-epw.

XZpl iu\Ix Iwt]bx {]Xn-a\zm \x {]tXy-bmb; Bm-tZ-hm\mw

km ssl\-ap-hmN: \ml-ta-XZv thZ XmX, bZv tKm{XkvXz-akn;_lzlw ]cn-Ncn ]cn-Nm-cnWo buht\ Xzmae t`m km flta X-th-Z-bZv tKm{X kvXzakn; P_mem Xp \mam l akvan, kXy-Imtam \ma Xzakn; k kXy Ima Gh Pm_mtem {_phoYmx CXn
B P_me kXy-Im-a-t\mSv ]d-p: FtSm, \o GXp tKm{X- m- c- \m- W-p- Xv F\n--dnp IqSm, Rm hfsc ]cn- N - c n- p- s Imv ]cn- W - i n-e - b m- b n- c p- p. bu- \ ns \ns e`n-p. A-s\-bp F\np \o GXp tKm{X-n-ep--h-\m-sWv Adn-bm km[y-an-. Fm Rm P_me Fp t]cp--h- fm-Ip-p. \o kXyIm-a Fp t]cp--h-\m-Ip-p. A-s\-bp \o P_me-bpsS ]p{X-\mb kXy-Im-a-\m-Wp BNm-cy-t\mSp ]db-W w.

P\nXm {]Pm\mw lnc-Wy-Zwm _`tkm f\kp-cn lm-a-ky-aln am\-amlpx, A\-Zy-amt\m bZ-\-a oXn sshhbw {_-Nm-cn-t-Z. ap]m-kva-tl, Zm- kvssa-`n-m-anXn
B {_-Nm-cn-bpsS hN\w Btem-Nn-p-sImv Imt]b- \mb iu\- I {_-Nm- cn-bpsS ASp- hp ]dp: Ah mh-c-Pw-K-a--fpsS Bmhpw Aym-Zn-I-fptSbpw {]P-I-fp-tSbpw P\-bn-Xm-hpw, Hcn-epw \in-m Zw-ItfmSp IqSn-b-h-\pw, `-W-io-e\pw ta[mhn Bbnp--h\pw BIp-p. Xm A\y-cm `n--s-SmsX A-a-m An-hmv apX- em-bXns\ A`n-h-Zn-pp Fp--Xn-\m, Ahs aln-am-hns\ al-sp ]d-bpp. Atbm {_-Nm- cn \mw ta-d ey- - tfmSp IqSnb {_s Fm-bn- Spw D]m-kn-p-p. Cu {_Nm-cnv `n sImSp-q.

226

k l lmcn-{Zp-aXw KuX-a-ta-tXym-hmN: {_-Ncyw `K-hXn hym-ayp-t]bw `hX an-Xn.


B kXy-Im- a lcn-{Zp- hs ]p{X-\mb KuX-as ASpp-sNp ]dp: `K-hmt\ A-bpsS ASp- {_N-cy-ambn hkn--W-sap Rm\m-{K-ln-p-p. `K-hms\ injy-s\-p \ne-bn F\nv D]-K-an--Ww.

bm-n-sImp kXy-Im-a ]dp: Bbncw XnI-bmsX Rm Xncnp hcn- I-bn-. B kXy-Im-a hfsc hj- Ign-bp--Xp-hsc Kpcp kn-[n-bn hcmsX Imn Xs Ign-p. Atm B ]ip- Bbn-c-am-bn-op.

Amw Jw
AY ssl\ arjt`m f`yphmZ kXyIm a3 CXn, `Kh CXnl {]Xnip {imh; {]m]vXmx tkmay, kl{kw kvax {]m]b \ BNm-cy-Ipew
]ns kXy-Im-as\ Hcp Imf hnfn-p. kXy-Ima `Khms\ kXy-Im-a hnfn tIp. Atbm kuaym, R Bbncw F kwJy {]m]n-n-cn-p-p. Rsf BNm-cyIp-e-n sImp sNp hnSq.

Xw tlm hmN: Inw tKm{Xm\p tkymaym koXn; k tlmhmN: \m lta-XZv thZ t`m bZv tKmt{Xm fl akvan, A]r w amX-cw, kmam {]Xy-{_-hoXv {_ lzlw Nco ]cn-Nm-cnWo buht\ Xzm aet`; km flta X thZ bZv tKm{X kvXzakn; Pq_me Xp \maml akvan, kXy-Imtam \ma Xza-ko-Xn, tkm flw kXy Imtam Pm_mtem fkvant`mx CXn.
B kXy-Im-a-t\mSv BNm-cy tNmZnp: Atbm kuaym, \o GXp tKm{X- m-c-\mWv? kXy-Im- a ]d- p. Rm GXp tKm{X- m-c-\m- sWv F\n- - dn-p- Iq-Sm. Rm AtbmSp tNmZn-p. A ]dp: Rm hfsc ]cn-N-cn-psImv ]cn-N-c-W- io- e-bm-bn-cp-p. buh-\-n \ns e`np. As\bp Rm \o GXp tKm{X- m-c-\m-sWv Adn-bp-Ibn-. Fm Rm Pm_me Fp t]cp--hfm-W.v \o kXy-hm Fp t]cp--h-\p-am-Ip-p. Atbm `K-hm, A-s\-bp Rm Pm_m-e-bpsS ]p{X\mb kXy-Im-a-\m-Ip-p.

{_-W tX ]mZw {_hm-WoXn; {_ho-Xpta `K-h-m\n-Xn, Xkvssatlm hmN: {]mNn ZnIvIem, {]XoNo Zn-em, Zn-Wm-ZnIv ItemZo NoZnIv Iem, Gjssh tkmay, NXp-jvIex ]mtZm {_Wx {]Imihm \ma.
\n\v {_-ns \men-sem-cp `mKw ]d-p-X-c-t. B Ej`w XpSp tNmZn-p. `K-h F\np ]dp Xmepw kXy-Im-a ]d-p. Ah ]dp: Ingt Znv {_-sa ]mZ-ns \men-sem-m-Ip-p. ]Snmsd Znv Hcp Ie-bm-Ip-p. sXt Znv Hcp Ie-bmIp-p. hSt Znv Hcp Ie-bm-Ip-p. Atbm kuaym, \mep Ie-I-tfmSp IqSn-b, {_-ns Cu ]mZw {]Im-ihm Fp t]cp--Xm-Ip-p.

Xw tlmhmN: ss\XZ {_mtWm hn thp al-Xn, kan[w tkmaym fflc, D]Xzm t\tjy, \ kXym-ZKmx CXn. Xap-]-\ob Irim\m a _em\w NXpxi Xm Km \ncm-IrtXym hm tNamx tkm aym\p kw{h-tPXn Xm A`n-{]-m-]b p hmNm \mk-lt{kWm ffht-tbXn k l hj KWw t{]mhm-k, XmbZm kl{kw kw t] Zpx
B kXy-Im-a-t\mSv KuX-a ]dp: Cu hN-\s {_m-W -\m--h ]d-bp-hm \ymb-an-. Atbm kuaym, Na-X-sImp hcq. \ns Rm D]-\-bn-mw. kXy-n \nv \o sXn-bn-n-. Ahs\ D]-\-bn-nv Irifpw A_-e-I-fpamb \m\qdp ]ip-sf ]ip-q--n \np thXn-cn-p-\nn- bnv ]dp: Atbm kuay Cu tKmsf A\p-K-an-pI. B tKmsf Imn-tep bm{X-

k b GX-tZhw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_Wx {]Im-i-hm-\nXyp ]mkvtX, {] Imi-hm-\-kvan temtI `h-Xn, {]Im ihtXm l temIm-RvP-b-Xn, b GX tahw hnZzm--Xp-jvIew ]mZw {_Wx {]Imi hm\n-X yp-]mkvtX
Cs\ Adn-p-sImv Cu \mep-I-e-I-tfmSp IqSnb {_-ns ]mZw {]Im-i-hm F KpW-tm-Sp-IqSn Bcv D]m-kn-p-p-thm, Ah Cu temI-n {]hn-JymX-\m-bn-o-cpw. C{]-Im-c-a-dn-p-sImv \mep Ie-I-tfm-SpIq-Snb Cu {_-ns ]mZs {]Imi-hm Fphv Bcv D]m-kn-p-p-thm, Ah {]Im-i-ap temI- {]m]n-pw.

227

I Bdmw Jw
Ant ]mZw htXn k l tizm `qtX Km A `n{]-m-hbmw NImc; Xm b{Xm Znkmbw _`qhp kvX{Xm-Km\n ap]-kam[mb Km D]-cp[y kao-[-am-\mb ]m-Ztx {]mp-t]m-]-hn-th-i.
An \n\v {_-ns Hcp ]mZw ]d-p-Xcpw Fp ]dv Ej`w \ndp-n. kXy-Im-a ]nt Znhkw ]ip--sf-sImv BNm-cy-Ip-e-n-tep Xncn-p. B ]ip ky-bm-b-tm GXp tZip sNp-thm, AhnsS Xo Iqn, ]ip-sf Fmw XSpp \nn, kan-Zm-[\w sNbvXv An-bpsS ]nd-In Ing-tmp apJ-ambn Ccp-p.

Ggmw Jw
lwkkvtX ]mZw htXn k l tiz`q tX Km A`n-{]-m-]bmw NImc; Xm b{XmZn kmbw _`q-hr, kvX{Xmn ap] k am[m-bKm D]-cp[y kan-[-am-[mb ] mZtx {]mp-t]m] hnthi

lwkw \n\v Hcp ]mZs ]d-p-X-cpw. Fp ]dp An hnc-an-p. Ah ]nt Znh-k- am-b- tm ]ipsf bm{X-bm-n. B ]ip- ky-bm-b-tm GXp e-mtbm AhnsS Xo Iqn ]ip-sf XSp-p- \nn. kan-Zm-[m\w sNbvXv An-bpsS ]Sn- m- dp-hiw Ing-tmv apJ-ambn ASp- Ccp-p.

Xan c`yp-hmZ kXy-Ima3 CXn `Kh CXn l {]Xn ip{imh


kXy-Im-a-t\mSv An kXy-Imam Fp hnfn-p. `Khmt\ kXy-Ima hnfn-tI-p.

Xw lwk D]-\n-]-Xym-`yp-hmZ: kXy Ima3 CXn `Kh CXn l {]Xn ip{im-h .


lwkw ASp- hv Ahs\ hnfnp:- kXy-Imam Fp hnfn-p. `K-hmt\ kXy-Im-a hnfn-tI-p.

{_Wx tkmay, tX ]mZw {_hm-WoXn; {_ho-Xpta `K-hm-\n-Xn, Xkvssa tlmhm N:]r-Ynho Iem--cow Iem, Zyux Iem kap{Zx Iem, Gj ssh tkmay, NXp-jvIex ]mtZm {_tWm fhm \ma-3
Atbm kuaym, \n\v {_-ns ]mZs Rm ]d-p-X-cs An ]d-p. `K-h F\np ]d-p-Xmepw Fv kXy-Im-a Dcw ]d-p. Ah\v An-]d-p-sIm-Sp-p. ]rYnhn Hcp Ie-bm-Ip-p. Acow Hcp Ie-bm-Ip-p. tZymhv Hcp Ie-bm-Ip-p. kap{Zw Hcp Ie-bm-Ip-p. Atbm kuaym, \mep Ie-I-tfm-Sp-Iq-Snb {_-ns Cu ]mZw A\--hm Fp t]cp-XmIp-p.

{_Wx tkmay! tX ]mZw {_hmWo Xn; {_ho-Xpta `K-hm-\nXn; Xkvssa tlmhmN: Anx Iem, kqx Iem N{x Iem hnZyp-XvIem; Gj ssh tkmay, NXp-jvIex ]mtZm {_tWm tPymXn-jvam \ma.
Atbm kuaym, \n\p {_- ns ]mZs Rm ]dp Xc- s. Fp lwkw tNmZn-p. `K-hm F\np ]dp Xmepw Fp kXy-Im-a Dcw ]d-p. Ah\p lwkw ]dp sImSp-p. An Hcp Ie-bm-Ipp. kqcy Hcp Ie-bm-Ip-p. N{ Hcp Ie-bm-Ip-p. hnZypv Hcp Ie-bm-Ip-p. kuaym, Cu \mep-I-e-ItfmSp IqSnb {_-ns ]mZw tPymXn-jvam Fp t]cp-Xm-Ip-p.

k b GX-tahw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_tWm f\-hm-\n-Xyp-]mkvtX f\ hm\-kvan temtI `hXy \-htXm ltem Im Pb-Xnb GX-tahw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_tWm f\-hm- \n-X yp-] m- kvtX.
C{]-Imcw Adnv \mep-I-e-I-tfmSp IqSnb Cu {_]m-Z-ns A\-Xzw F Kpa-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xmbn Bcv D]m-kn-p-p-thm Ah Cu temI-n km-\-hn-tZ-an-m--h\m-bn-o-cpw. C{]-Im-c-a-dn-p-sImv \mep-Ie- I-tfm-Sp-Iq-Snb Cu {_- ns ]mZw A\- - hm Fp Nnnv Bcp D]m-kn-p-pthm Ah b-an-m temI- {]m]n-pw.

k b Ghw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_tWm tPymXn-jvam-\ n-Xyp-]mkvtX tPymXn-jvam-\-kvan temtI `hXn tPymXnjvatXm l temIm PbXn b GX-tahw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_tWm tPymXn-jvam-\ n-Xyp-]mkvtX
Cns\ Adnv Cu \mep-I-e-I-tfmSp IqSnb {_ns ]mZw tPymXn-jvam Fp-hv Bcv D]m-kn-ppthm Ah Cu temI-n Zo]vXnbph-\m-bn-ocpw. CXv Adnv Cu \mep Ie-Isf tPymXn-jam Fpv hv Bcp-]m-kn-p-pthm Ah tPymXn-p temI {]m]n-pw.

228

I Fmw Jw
aZv Kpt ]mZw htXn; kl tizm`qtX Km A`n-{]-m-]bmw NIm-c, Xm b{Xm`n kmbw _`qhp kvX{Xmn ap]-k-am-[mb Km D]-cp[ym; kan-[-am-[mb, ]m-Ztx {]mp t]m]-hn-th-i .
ImcWw \n\v {_-ns Hcp ]mZs ]d-pXcpw Fp ]d-p-sImv lwkw hnc-an-p. Ah ]ntp ]ip--fp-ambn \S-p. B ]ip- ky-bm-btm FhnStbm AhnsS Xo Iqn ]ip-sf XSpv Hcpan-m-n. kan-Zm-[m\w sNbvXv An-bpsS ]Sn-m-dp-`mKv Ing-tm-p-ap-J-ambn Ccp-p.

H]Xmw Jw

{]mhlm ffNm-Ipew Xam-Nmtm f`yphm Z; kXy-Imam3 CXn `Kh CXnl {]Xn-ip-{imh


kXy-Im-a {_-hn-m\w t\Sn BNm-cy-Ip-es {]m]n-p. BNm-cy kXy-Im-ammm Fp hnfn-p. `K-hmt\ Fp kXy-Im-a hnfn-tI-p.

{_ hnZnh tkmay `mkn, tIm\p Xzm f\p iim-tk-Xn, At\y a\p-tjy`y CXn l {]Xn-Pt; `Khmw kvtXhta Imta {_pbm.
Atbm kuaym, \o {_-hn-n-s\-tmse tim`n-pp. \ns BcmWv A\p-im-kn--Xv. BNm-cy tNmZnp: a\p-jy-cn \nv A\y-cm-bn-p--h-cm-W.v kXy-Im-a {]Xn-sN-bvXp. `K-hm Xs F\nv C-bp-Xv Ctm ]d-p-X-c-Ww.

Xw aZv Kpcp ]\n-]-Xym-`yp-hmZ kXy Ima3 CXn `Kh CXn.


\otmgn (Im- c- Ww) ASp- hv kXy- Im- a- t\m-Smbn "kXy-Im-ammm' Fp hnfn-p. "`K-hmt\' Fv Ah hnfntI-p.

{_Wx tkmay, tX ]mZw {_hm WoXn, {_ho-Xpta `K-h-\n-Xn, Xkvssa tlmhmN: {]mWx Iem N{ipx Iem, t{im{Xw Iem a\x Iem, Gj ssh tkmay NXp-jvIex ]mtZm {_W Bb X\-hm \ma.
Atbm tkmay \n\p Rm {_- ns Hcp ]mZw ]d-p-X-c-ttbm Imc-Ww tNmZn-p. `K-hm F\np ]dp-X-mepw. kXy-Im-a Dcw ]d-p. Ah-t\mSp ImcWw ]d-p. {]mW Hcp Ie-bm-Ip-p. Npv Hcp Ie-bm-Ip-p. t{im{Xw Hcp Ie-bm-Ip-p. a\v Hcp Iebm-Ip-p. Atbm tkmaym, \mep Ie-J-tfm-Sp-Iq-Snb Cu {_-ns ]mZw Bb X\- hm Fp t]cp-- Xm- Ip-p.

{ipXw tlyhta `K-hZv Zrti`y B Nmm-ssh hnZym hnZnXm km[nw {]m]Xo Xn. Xkvssa-sslX tZthm hmNm{X l\ InwN\ hnbm tbXn, ]nbm-tb-Xn.
`K-hm-s\-tm-ep Bfp-Ifn \nv Rm tIn-pv; hnZy BNm-cy-\n\nv Xs Adn-b-s-mse km[p-X-aXzs {]m]n- -bp-p. kXy-Im- a\v tZh-X-I ]d-p-sImSp hnZy-sb-s BNm-cy ]dp sImSp-p. bmsXmpw hnp-t]m-bn-.

]mw Jw
D]-tIm-ktem lssh Ima-em-b\x kXy Imta Pm_mte {_-N-ap-hmk; Xky l ZzmZ-i-hjm-Wy-o ]cn-NNmc; k lkvam-\y-\t hmkn\x kam-hbw kvXnwl ssh\ kam-h-b-Xn.
Ia-es ]p{X-\mb D]-tIm-k-e P_m-ebpsS ]p{X\mb kXy-Im-as ASp- {_-N-cy-tmsS ]mp. ]{- p-hjw Ahs An-Isf ]cn-N-cn-p. Ah apin-jy-msc kzm[ymbw {Kln-p-Xn-cn--b-npw D]-tIm-kes\ kam-hn- n-n-.

k b GX-tahw hnZzmw--Xp-jvIew ]mZw {_W Bb X\-hm\n Xyp]mkvtX Bb X\-hm-\-kvan temtI `hXn; Bb X\-htXm ltem-Im- Pb-Xn, b GX tahw hZzmw Xp-jvIew ]mZw {_ W Bb X\ hm\n-Xyp-]m-kvtX.
Cns\ a\-n-emn \mep Ie-I-tfm-Sp-Iq-Snb Cu {_- ]mZw Bb X\- hm Fp- hv Bcv D]m- kn- p- pthm Ah Cu temI-n Bb-X-\-ap-h\m-bn-o-cp-p. - C{]-Im-c-a-dnv \mep-I-e-I-tfm-Sp-Iq-Snb Cu {_-ns ]mZs Bb-X-\-hm Fphv B D]m-kn-p-pthm Ah [mcmfw CS-ap temI-sf {]m]n-p-p.

Xw Ptbm hmNm: X]vtXm {_-Nmcn Ipi-ea-n ]cn-Nm-co amXzmf bx ]cn-t{]m-N; {]{_q-lykvam CXn Xkvssalm t{]m ssNyh {]hmkmw Nt{I.

229

B BNm-cy-t\mSv `mcy ]d-p. Cu {_-Nmcn hfsc tinv th-hn-[-n An-Isf ]cn-N-cn-p. Av An-Isf \nn--cp-Xv. Cu {_-Nm-cnv hnZy ]dp sImSp-q. Fv `mcy ]d-npw BNm-cy B injy\v Hpw ]d-p-sIm-Sp-msX Xom-S-\-n\p t]mbn.

Gj BZntXy ]pcptjm Zriy-tX, tkm flakvXn k Ghm l akvan; CXn

k l hym[n\m \inXpw Zt{[; Xam-Nm Pmtbm hmN: {_ Nmcn-m-im-\, Inw \p \miv\m-koXn ktlm-hmN _lp h Cta fkvan ]pcp-tj-Im-am-\m-\mXy bmx hym[n`nx {]Xn-]qtm-kvan, \m injyman CXn.
B {_-Nmcn at\mZpxJw \nanw A\-i\w A\pjvTn-p--Xn\v \n-bn-p. Ah-t\mSv BNm-cys `mcy ]dp: Atbm {_-N m-c o, `Ww Ign-q. \o FmWv `Ww Ign-m-Xv? AXn\v B {_- Nmcn ]dp. Cu ]pcp-j-\n C-I hf-sc-b-[nIw Dv. AXv ]e hgnp ISp-t]m-hp hym[n-I-fm-bn-on-cn-pp. hym[n-I-fm Rm {]Xn-]q-\m-bn-cn-p-p. Rm `Ww Ign--bn-.

]ns Cu D]-tIm-k-es\ Kml-]Xy An A\p-imkn-p. ]rYn-hn, An, Aw BZn-Xy Fnh Fs X\p--fm-Ip-p. BZn-Xy-\n GXp ]pcp-js\ BtWm ImWp-Xv B ]pcp-j Rm BIp-p. Rm Ah Xs-bm-Ip-p.

k b GX-tahw hnZzm-\p-]mkvtX f]l tX ]mh-IrXymw temIo `h-Xn, kh ambp-tc-Xn, tPymKv Poh-Xn, \mkym-hc ]pcp-jmx obt; D] hbw Xw `q RvPmtam fkvanw temtI apjvanw b GXta hw hnZzm-\p-]m-kvtX.
Cu Kml-]-Xym- nsb Bcp D]m-kn-p- pthm Ah ]m]-I-- \in-n-p- p. temI-ap- -h- \m-bn-o-cp- p. apgp-h Bbp-nt\ {]m]n-p- p. DPz-e-ambn Pohn-p-p. Chs ]nm-e-ap- -h bn- -b n- . Cu temInepw ]c-tem-I-nepw Ahs\ R ]men-p-p. C{]-Imcw Adn-p-sImv Cu Kml-]-Xym-nsb Bcp D]m-kn-p-pthm Ah\v Cu ^ew knn-pw.

AY ^m bx kap-Zntc: X]vtXm {_ Nmcn Ipiew \x ]-Nm-co-Xv, lmkvssa {]{_-hm-taXn, Xkvssa tlmNpx: {]mtWm {_Iw Jw{_ CXn.
An-I Hcp-anp tNp Ah-t\mSp ]dp: {_Nmcn X]vX-\m-bnv \sf th-hn-[-n ]cn-N-cn-p. Ctm Ah\v \mw thXp ]d-p-sIm-Sp--Ww. B {_- Nm-cnv An-I ]d-p-sIm-Sp-p. {]mW {_am-Ip-p. Iw{_--am-Ip-p. Jw {_-am-Ip-p.

]{mw Jw
AY ssl\-a-\zm-lmcy NNt\m f\pi-imk: Bt]m-Zntim \-{Xm-Wn, N{am CXn; b Gj N{-akn ]pcptjm ZriytX tkm la-kvan, k Ghm la-kvaoXn
A\-cw Chs\ Zn- Wmn A\p-im-kn-p. Ap-I, Znp-I, \-{X-, N{ Fn-s\ F\np \mep ico-c- Dv. N{- a- n GXp ]pcp- j- s\- bmtWm ImWpXv Ah Rm\m-Ip-p. Rm Ah Xs- bm-Ip-p.

k tlm hmN: hnPm-\m-aylw bXv {]mtWm {_, Iw, NXpJw N\ hn Pm\m-ao-Xn, tXtlmNpx: bZzm-h-Iw, XtZh Jw btZ-h-Iw, XtZ-h-I-an-Xn, {]mWw N lmkvssa XZm-Imiw tNmNpx
D]-tIm-k-e ]dp {]mW {_-am-Ipp FXv GXmtWm AXp Rm Adn-bp-p. Fm I tbpw J tbpw Rm Adn-bp-n-. An-I ]dp Iw Fp ]d-Xv GtXm AXv Xs Jw Fp ]d-bp-p. Jw GXmtWm AXp-Xs Iw Fp ]d-bp-p. Chv {]mW-t\-bpw, {]mWs lrZ-bm-Im-i-tbpw ]dp sImSp-p.

k b Gh-taXw hnZzm-\p-]kvtX f]ltX ]m]-Ir-Xymw, temIo-`-h-Xn, kh-am-bp-tc-Xn, tPymKvPo-hXn; \mkym-h-c-]p-cpjmx o bt; D]-hbw Xw `qPmtam/kvanw temtI/ apjvanw b GX-tahw hnZzm \phmkvtX
(C-Xns hymJym\w ]Xn-s\mmw J-ns Ahkm-\-n- ep--Xp-X-s- bm-W.v )

]Xn- s \mmw Jw
AY ssl\w Kml-]tXym f\piim k: ]rYnhy n c amZnXy CXn; b

]Xn-aqmw Jw
AY ssl\ aml-h-\o-tbm-f\p-i-imk: {]mW BImtim Zyuhn-Zyp-ZnXn; b

230

Gj hnZypXn ]pcptjm ZriytX tkm flakvan; k Ghml akvaoXn


A\-cw Al-h -\ o-b Ahs\ A\p-im-k np: {]mW, BIm-iw, tZymhv, hnZypv Fn-s\ \mep X\p F\npv. hnZyp-n GXp ]pcp-j ImW-sSptm B ]pcp-j Rm\m-Ip-p.

CZ-anXn l {]Xn-Pt temIm hmh-Ine tkmaytX fthmN; Alw Xp tXX-Zzm-yman bYm ]pjvIc]emi Bt]m-\-n-jy Gh tahw hnZn ]m]w I-\-n-jytX CXn {_ho-Xpta `Kh \nXn Xkvssa tlmhm-N.

k b GX-tahw hnZzm\p ]mkvtX f]ltX ]m]-IrXymw temIo-`-hXn kh-am-bp-tc-Xn, tPymKv PohXn; \mkym-h-c-]p-cpjmx ob t, D]-hbw `qRvPmtam fkva nw temtI/ apjvanw b GX-tahw hnZzm \p]kvtX
(C-Xns hymJym-\hpw ]Xn-s\mmw J-ns Ah-km- \-n-ep--Xm-W.v )

injy Cs\ Fp ]dp: Atbm kuaym, Ah temI-sf am{X-amWv ]d- p- X-Xv Fm Rm \n\v {_-s- n ]d-p-X-cmw. GXp-{]-Imcw Xma-c-bne-bn Pew ]p-n--tbm, A{]-Imcw {_s Rm ]d-bm t]mIp--Xp-t]mse Adn-bp--h-\n ]m]-Iw ]p-I-bn-. BNm-cy ]dp: `K-h F\np ]dp Xmepw injy ]d-p. Ah\v BNm-cy ]dp sImSp-p.

]Xn-\mw Jw
b Gtjm fnWn ]pcptjm Zriy-X, Gj Bt-Xntlm hmssN-X-Z-ar-X-`-b-taX Z {_tXn; XZy-Zy-]y-kvan kntm-ZIw hm knXn h\o Gh K-Xn.
Io In GXp ]pcp-j-\mtWm ImW-s-Sp-Xv B ]pcp-j Bm-hm-Ipp Fp ]d-p-sIm-Sp-p. Rm ]d Cu B-XXzw \in-m-Xpw `b-an-m-Xp-am-Ip-p. CXv {_-am-Ip-p. ]pcpjs m\-amb Cu An-bn kn-t\-tbm, DZ-I-ttbm tkN\w sNq. Ch Ca-I-sf-s Kan-p-p. ]pcp-js \nc-RvP-\Xzw hn-p-p.

]Xn- memw Jw
tX tlm Npcp] tImk-sse-jm-skuaytX kvaZzn-Zymff--hn-ZymNm ffNm kvXptX KXnwh tXn BP-Km-alm ffNmcy-kvXam-Nmtm fZyphm-tZm-]tIm ke3 CXn.
B An-I ]dp: Atbm kuay-\mb D]-tImke CXm \n\v R-fpsS hnZybpw A-hn-Zybpw ]dp-X-n-cn-p-p. BNmcy-\m-Is \n\p KXnsb ]dp-X-cpw. Chs BNm-cy hp. Ahs\ BNm-cy D]-tIm-kew Fp hnfn-p.

`Kh CXn-l. {]Xn-iq-{imh {_-hnZ Ch-tkym-ay, tX apJw-`mXn; tIm\p-Xzmf\p iimk CXn. tIm\p-am-a-\p-in-jymZvt`m CXn-lm-t]h \np-tX. Cta \q\-an-Zrim A\ym-Zrim CXn-lm-o-\-`yptZ Inw\p tkmay InetX fthmN Xn.

GXw kw bZzma CXym N-tX, GXw ln khmWn hmam-\y-`n-kw-bn; khmtWy \w hmam-\y`n kwb-nb Ghw thZ
Cu ]pcp-js\ kwb-Zzm-a Fp ]d-bp-p. Fsm tim`-\-am-bn-p--h-sbmw Cu ]pcp-js\ A`n-kwK-an-p-p. Cs\ Bcv Adn-bp-pthm Ahs\ tim`-\-fm-bn-p--h-sbmw A`n-kw-K-an- p-p.

`K-hmt\ Fv D]-tIm-ke hnfn-tI-p. Atbm kuay \ns apJw {_-ns F-t]mse hnf-p-p. \ns Bcp A\p-im-kn-p. BNm-cy tNmZn-p. Atbm Cu ]pcp-j Xt hma-\o-bam-Ip-p. Fs-m O`- K-hms\ Bcm-Wv Fs A\p-iw- kn- p- Xv Fv BIp- Ch Fm hma-- tfbpw \bn- p- p. C{]- Imcw Bcp Adn-Xp-t]mse D]-tIm-k-e ]d-p. apt thsd hn[-n- bp-pthm Ah hma--fm-bn-p--sXmw \bn-p-p. en-cp--hcpw Ctm Cu hn[-n-en-cn-p--hcp-amb Cu Gj D Gh `man\o tcj ln kthjp An-I Xs Fs D]-tZ-in-p. Ah An-Isf temtIjp `mXn. kthjp temtIjp `mXn Nqn--d-p. Atbm kuaym, \n\v FmWv Ah b Ghw thZ ]d-p-X-Xv? BNm-cy tNmZn-p.

Gj D Gh hma-\o-tcj khmWn hmam\n \bXn; khmWn hmam\n \bXn b Ghw thZ

231

Ch Xs `man- \n- bm- Ip- p.Fs- m Ch Fm temIfnepw tim`n-p-p. C{]-Imcw Bcp Adn-bp-pthm, Ah Fm temI--fnepw hnf-p-p.

\yXcmw; kb t{Xm ]mIrtX {]mX-c\p hmtI ]pcm-]-cn-[m-\o-bmb {_m hyh-h-Z-Xn, A\y-X -cm-tah h\nw kwkvI-tcmXn lobtX f\yXcm

AY bZp ssNhm-kvan ihyw Ipn, bZn-N\m, j tahmZn kw`-h-n, A ntjm flm, c B ]q-am-W-] am]q amW-]-m-Zym jkp-c-tXn amwkmw kvXm, amtk`yx kwh--cw, kwh-cm ZmZn-Xy, amZn-Xym-{-a-kw, N{-atkm hnZyp-Xw, XXv ]pcptjmf am\hx k G\m {_-K-a-bXn; Gj tZh ]tYm {_l ]Yx, GtX\ {]Xn ]Zy-am\m Caw am\-h-am-hw \mff h-t-\ff ht
Chs hnj-bn ii-hIw sNp-s-nepw sNp-n-s-nepw An-c-`n-am-\n-bmb tZh-sX-tb-s {]m]n-p-p. A-n \nv Al-c-`n-am-\n-bmb tZh-Xtb-bpw Al-n\nv ip-]- tZ-h-X-tbbpw ip-]-tZ-h-X-bn \nv D-cm-bW tZh-X-tbbpw B amk-fn \nv kwh--c-tZ-h-X-tbbpw kwh--c-n \nv BZn-Xy-t\bpw BZn-Xy-\n\nv N{-a-n-t\bpw N{-an \nv hnZyp-n-t\bpw {]m]n-p-p. AhnsS a\p-jy\- m ]pcp-j hcp- p. Ah Chsc {_s {]m]nn-p-p. CXv tZh ]Yhpw {_-]-Yhpw BIp- p. CXnIqSn t]mIp--h Cu a\p-hns krn-cq-]amb Bhs Bhn-p-n- . Bh-sa-p-]-d-bpXv P\-\-a-c-W--fpsS XpS-bm-Ip N{I-nsp Id-p--Xn-s\-bm-W.v

B cp h- \n-I-fn Hns\ {_-sap ]d-bp EXznv a\- p- sImv kwkvI- cn- p- p. asm- ns\ tlmXmhpw, A[z-hpw, DZvKm-Xmhpw hmp-sImv kwkvI-cnp-p. Fhn-sS, ikv{Xw Bcw- `n-n-cn-p-tm ]cn- [m-\ob Fp ]d-bp En-\,v apv B {_mhv au\s Dt]n-p-p-thm, AhnsS Hns\ am{Xsa kwkvIcn-p-Ibp-p. asmv \-s-Sp-p.

k b ssY Iw]m-Zv{h-P, ctYmssh tI\ Nt{IW h-amt\m cnjytXy ha kybtm cnjyXn; bw cnjyw bP-amt\m/\pcn-jyXn; k Czm ]m]o-bm `hXn
GXp {]Im-c-amtWm Hcp ]mZ-tmSp IqSn-b-h hgnt]m-Ip-tm \in-p-Xv A-n H-{Iw sImv hn-p cYw k-cn-p-tm \in-p-Xv A{]Imcw Cu bP-am\s B bw \in-p-p. \in-p bs bP-am-\ A\p-\in-p-p. B bP-am-\ bmKw sNbvXv IqSp-X ]m]-ap--h\m-bn-o-cp-p. -

AY bt{Xm-]m-IrtX {]mX-c\p-hmtI \ ]pcm ]cn-[m-\o-bmbm {_m-hy-h-hZ XyptZ Gh h\o kwkvI-ho \lo btX f\yXcm
FhnsS {]mX-c-\p-hmIw Bcw-`n--Xns tijw, ]cn-[m\o-b-Xp ap]v {_mhv au\s Dt]-n-p-n-tbm AhnsS cp h-\n-I-tfbpw kwkvI-cn-p-p. cn Hpw \jvS-s-Sp-n-.

]Xn-\ mdmw Jw
Gj l ssh btm tbm fbw ]h-tX, Gj lb-nZw khw ]p\m-Xn, btZ j bn-Zw, khw ]p\m-Xn, XkvamtZ j Gh-b-, kvXky a\ hmIv N h-\o.
GsXmcp hmbp-hmtWm ipo-Icn-p-Xv A-s\bp hmbp b-am-sWp {]kn--am-Ip-p. Cu hmbp Kan-p-sImv Cu PK-n- s\-sbmw ip-am-p-p. Cu hmbp k-cn-p-sImv Cu PK-ns\ Fmw ip-ampp Fp-tXtXm AXp-sIm-p-Xs Cu hmbp b-am-Ip-p. B b-ns am- a\pw hmp-am-Ip- p.

k btYm-`b ]mZv{h-P, ctYm-t]mZm `ymw N{Im`ymw h-am\x {]Xn-XnjvT tXy ha-ky-bx {]Xn-Xn-Xn; bw {]Xn-Xn-w bP-amt\m f\p{]-XnXn jvTXn; k Czm-t{i-bm `hXn
F{]-Imcw cp Imep-I-tfm-Sp-Iq-Snb ]pcp-j hgn-t]mIp-tm \in-m-Xn-cn-ptm As-n cp N{I-sf-sImv hn-p cYw \in-m-Xn-cn-ptm A{]Imcw Cub-P-am- \s B bw \in-m-Xn-cn-p-p. {]XnnXn sNp bs bP-am-\ A\p-{h-Xn-nXn sNpp B bP-am-\ bmKw sNbvXv t{ijvT-\m-bn-ocp-p.

Xtbm-cky Xcmw a\km kwkvI-tcmXn {_m hmNm-tlmX f[-cp-Zv KmXmf

232

I ]Xn-t\gmw Jw
{]Pm-]-Xntm-Im-\-` y-X-] Xv; tXjmw X]y-am-\m\mw ckm {]mhr-lXv; A nw ]rYn-hy, hmbp-a--co-m, ZmZnXy Znhx

I-fpsS HmP-p-sIm-pw, bPq-p-I-fpsS b-ns X-cq-]-amb hntZw Iqn-tp icn-bm-p-p.

{]Pm- ]Xn temI-sf A`n-X- ]n- n- p. X]n-- s- Sp B temI- -fpsS ck-sf FSpp ]rYn-hn-bn \nv Antbbpw A-co--n \nv hmbp-hn-t\-bpw, tZymhn kma- \nanw bw Xw {]m]n-p-Ibm-sW\nv BZn-Xy-t\bpw n kzxkzmlm Fv Bl-h-\o- b- \n tlman--Ww. AXv kma--epsS Xs ckw-sIm-pw, kma--fpsS hocywk GXm-kvXnt{km tZhXm A`y-X]Xv; sImpw kma-sf kw_- n b-ns X-cq-]Xm kmw X]y-am-\m\mw ckm {]m amb hntZw km\w sNp-p.

AY bZn kmatXm cnjyXv kzx kzmtl Xym lh-\otb Pqlp-bmXv; kmav\m ta hX-{Z-tk-\, kmav\mw hotW kmav\mw bky hncnw k-[m-Xn.

hrlXv; Bt XrtNm-hm-tbm-Pqw-jn, kmam-\ ym-Zn-X ym-X v.

{]Pm-]Xn Cu aqp tZh-X-Isf A`n-X-]n-n-p. X]n-s-Sp Ah-cpsS kmc-sf D-cn-p. An-bn \nv Ep-Isfbpw hmbp-hn\nv bPq-p-I-sfbpw BZn-Xy\n \nv kma--sfbpw

k GXmw {Xbnw hnZym-a-`y-X]-Xv, Xkym kvX]y-am-\mbm ckm- {]mhr-lXv, {`cnXy `rKvt`ym, `qh-cn-Xnb Pq`yx kzcnXn kzcnXn kma`yx
{]Pm-]Xn Cu {Xbo-hn-Zysb A`n-X- ]n-n-p. X]n--sSp AXns ck-sf D-cn-p. Ep-I-fn \nv `qx Fpw bPq-p-I-fn \nv `qh Fpw kma--fn \nv kzx Fp {Kln-p. AXn-\m Ch temI--fp-tSbpw tZhm-c p-tS-b pw, thZ- -fp-tSbpw cmk- -fmb alm-hymlrXnIfm- Ip- p.

XZyYm eh-tW\ kphw k-[ym-Xv, kpht\ cP-Xw, cP-tX\ {X]p{X ]p-Wm-ko-kw, kotk\ temlw, temtl \ Zmcp, Zmcp N-Ww, Gh-tajmw temIm \mamkmw tZhXm \ma-kymkv{X m hnZymbm hotW bky hncn w k-[mXn, t`j-P-IrtXm l hm Gj btm bss{Xhw hnZv {_ m `h-Xn.
AXv Fns\ Fm s]mImcw apX-em-bmcw sImv kz-t-bpw, kph-sImv shn-tb-bpw, cPXw sImv XI-c-t-bpw, XI-cw-sImv Cub-t-bpw, Cubw-sImv teml-t- bpw, temlw sImv XSn-tbbpw XpIsImv XSn- tbbpw km\w sNp--sX- n-t\tbm A{]-Imcw Cu teml--fp-tSbpw Cu tZh-X-I-fp-tSbpw Cu {Xbo-hn-Zy-bp-tSbpw how-sImv b-ns Xw km\w sNp-p. GXp b-n {_mhv C{]- Im-c-a- dn-bp--h Bbn-cn-p-pthm Cu bw t`jP-m kwkvI-cn-- s--Xm-bn-Xo-cp-p.

XZy Zrtm cntjy-Zv, `qx kzmtlXn Kml-]tXy Pqlp-bmXv; ENm-tah X{Z-tk\ mw hotW mw bky hncnw kwZ-[mXn
B b- n Ep-I \nanw b- n\p tISp hcn-I-bm- sW-n `qx kzmlm Fv Kmly- ]- Xy-\n tlman-Ww. AXv Ep-I-fpsS Xs ckw-sIm-pw, Ep-IfpsS hocyw-sImpw Ep-IfpsS b-ns X-cq]-amb hntZw Iqn-tNp-p.

AY bZn bPq-tm-cn-tjyZv `qhx kzm tlXn Zn-Wmu Pqlp-bmXv; bPqjm ta h X{Z-tk-\, bPqjmw hotW bPqjmw bky hncnw k-[m-Xn.
bPqp- I \nanw bw Xw {]m]n-p- I- bm-sWn `qhxkzmlm Fp a{- m Zn-W-B-n- bn tlman--Ww. AXv bPq-p-IfpsS ckw-sIm-pw, bPq-p-

Gj l hm DZIv {]htWm btm bss{Xhw hnZv {_m `hXn; Ghw hnZw lhm Gjm {_lv-amW a\p-KmYm btXm bX BhtX XXv XZv KXn; am\thm {_ss-sshI EXznIv Ipcp-Xizm f`nc-Xn G hw hnssh {_m bw bP am\w kmw-ntPm f`nc-Xn Xkvam-tZhw hnZ-tah {_mWw Ipho-X, \mt\hw hnZw.
GXp b-n {_mhv C{]-Im-c-a-dn-bp--h-\m-bncn-ptm B bw hS-tmp Ncn--Xm-Ip-p. C{]Im-c-a-dn-bp {_m-hn-s\-p-dnv Cu A\p-Km-Y-{]-kn--am-

233

I Ipp: FhnsS AhnsS sNp m\-hm-\mb {_mhm-Ip Htc EXznIv s]Ip-Xnc F-t]mse Imsf A`n-c - n-p- p. CX- dn-b p {_mhv btbpw bP-am-\-t\bpw Fm EXzn-p-I-tfbpw A`n-c-npp. AXn-\m Cs\ Adn-bp--hs\ {_m-hm-Ww. C{]-Imcw Adn-bm--hs\ {_m-hm--cp-Xv.

k-ns\ bmsXm- cp- Adn- bp- pthm Ah\v tZh kw_- n-I-fpw, a\p-jy-kw-_-n-I-fp-amb Ima- k--fm- Ipw. k- sp ]d-bp-Xv t{im{Xw Xs-bm- W.v

tbm l hm Bb-X\w thZm ffbX\w l kzm \mw `hXn; at\m lhm Bb-X-\w.
Bb-X-\s Bcp Adn-bp-pthm Ah mXn Iv B{i-b- am-bn-Xo- cp-p. Bb-X-\-sa- Xv a\-m-Ip- p.

Am- a-ymbw
Hmw Jw
kKpW {_-hn-Zy-bpsS D-c-KXn CXp-hsc ]d-p. ]m-n-hn-mb Krl--\pw, ap-hn-Zy-Isf ioen-p {im-ep--fmb Duz-tc-X-p-Ipw, AtX KXn-sbs A\p-h-Zn-p. tIhe [n-Iv Zn-W-Zn-ns\ kw_-n--Xpw, [qam-Zn-e--W-hpw, ]p\-cm-hn-cp-]hpamb thsd KXn-bpw, aqm-a- Xm-bn, sshcmKyw hcp--Xn-mbn, hnZym-I- c-ln-X- mv, AXn-s\-m IjvS-X- c-amb kwkm- c- KXn ]d-bm-\mbn Bcw-`n-p- p. {]mWx t{imjvtTm hmKm- Zn`yx {]mtWm hmh kw hx XpSn ]e-bn-S--fnepw Ign Aym- b- - fn {]mW-s\-n ]d- n-p- v. Fmw Hcp- t]mse Hcp- anp tNp {]hn- p- sIm- n- cn- p- tm, B {]mW hmp apX-em-b-hbpsS Iq-n t{ijvT-\mIp-- sX- ns\ Fpw B {]mWs\ D]m-kn- t- Xv Fns\-bm-Wpw ImWn-p--Xn- \,v B {]mWs t{ijvT-XzmZn KpW-sf hn[n--W-sav ImWn-p-.p

AY l {]mW Alw t{ibkn hyqZntcf lw t{ibm\ kvaylw t{ibm-\-kvaoXn


]ns {]mW- Rm t{ijvT-\m-I p-p. Rm t{ijvT- \m-Ipp Alw t{ib-ns\ kw_-np hgp Iqn.

tXl {]mWmx {]Pm-]Xnw ]nXc tatXymNpx: `K-h tIm \x t{i jvTx CXn Xm tlmhmN: bkvan h D{Imt icocw ]m]n-jvT-Xc anh-Zr-tiyX k hx t{ijvTx CXn
B {]mW- ]nXm-hmb {]Pm-]-Xn-bpsS ASp- sNv tNmZn-p. `K-hm-t\, R-fn t{ijvT BcmWv? Ah- tcmSv {]Pm-]Xn ]d- p. \n- fpsS Iq- n Bcv icocw hnp-t]m-hp-tm icocw Ghpw ]m]n-jT- sa--t]mse v ImW-s-Sp-tam, Ah \n-fn t{ijvT- \m-Ip-p.

Hm, tbm l ssh tPyjvTw Nt{ijvTw N thZ, tPyjvT l ssh t{ijvT `hXn; {]mtWm-hmh tPyjvT t{ijvT.
tPyjvT-t\-bpw, t{ijvT-t\bpw Bcv Adn-bp-p-thm, Ah tPyjvT-\m-bpw, t{ijvT-\mbpw `hn-p-p. tPyjvT\pw, t{ijvT\pw {]mW Xs-bm-Wv.

tbm l ssh hknw thZ, hkn jvtTm lkzm \mw `hXn hmKzmhhknjvTx
hkn-jvTs\, [\w D-h-s\, Bcv Adn-bp-pthm Ah mXn-Iv hkn-n-p--h-\mbn `hn-p-p. hkn-jvT Fp ]d-bp-Xv hmp-X-s- bm-hp-p.

kml hmKp--{Ima; km kwh-cw t{]mjy ]ttXym hmN: IY aiI Xt ao-hnXp anXn. bYm Iem Ah-Zx {]mWx {]mtW-\, ]iy -p-jm-ir-Wzx t{imt{X-W, [ymbtm a\-sskh anXn. {]hnth i l hmIv
B hmIv icocw hnp-t]m-bn, B hmv Hcp kwh--cmew {]kn-nv Xncn-p-hv ap {]mW--tfmSpw tNmZnp: Fs IqSmsX Pohn- p--X n\v GXp {]Im-c - n \nv Ign-p. aqI-m-sc-tmse Hpw ]d-bmsX {]mW-s\-smp {]mWn-pw, Np-p-sImv Ipw, t{im{Xw sImp-tI-pw, a\-p-sImv [ym\n-pw, Cs\ R Pohn-p. B {]mW- Dcw ]d-p. hmv kz hym]m-c-n {]th-in-p.

tbm l ssh {]XnjvTmw thZ, {]Xn l XnjvT Xy kvanw temtI fapjvanw NphmI {]XnjvTm
{]Xn-jvTtb Bcp Adn-bp-p-thm, Ah Cu temInepw ]c-tem-I-nepw {]Xn-jvTn-X-\m-Ip-p. {]XnjvT Fp ]d-bp-Xv Np-p-X-s.

tbm l ssh kZw thZ kwlm kvssa Imamx ]Zyt ssZhm am\p-jm; t{im{Xw hmh k-Zv.

Nptlm--{Ima; XXv kwh-cw t{]mjy ]t-tXym-hmN: IY-a-iI Xt ao-hnXp anXn. bYm fm A]iyx {]mWx {]mtW-\, hZ tm hmNm irWzx t{imt{X-W,

234

[ymbtm a\ sskhanXn {]hn-thi lNpx


Npv D{Ianp AXv Hcp kwh--c-tv Xs hym]mcw hnv \nnv aS-n-hp tNmZnp: GXp-hn[w F IqSmsX Pohn-p--Xn\v \np Ignp? Am-sc- tmse ImWmsX {]mW- s\- sImp {]mWnpw hmpsImp hZnpw t{im{Xw-sImp {ihn-pw, a\-p-sImp [ym\npw R Pohn-p. ap {]mW- Dcw ]d-p. Npv kzhym-]m-c-n {]hn- p.

A\-cw B {]mW D{I-an-p-hm-\n-nv GXp-{]Im-c-amtWm \ IpXnc Xs Imep-I sIn-bn-p IpnI-s f, Cf-n-n-gp-Xp-Xv A{]-Imcw ap {]mW-se ]ngpXp. B apJy- {]m- Ws ASp- sNv ap-{]m-W- ]dp: Atbm `K-hms\ R-fpsS kzman-bm-bn-cn-q. Av R-fn t{ijvT- \m-Ip-p. Cu ico-c-n \nv hnp-t]m-I-cp-Xv.

t{im{Xw tlm-{Ima XXv kwh-cw t{]mjy ]t-tXym-hmN: IYa iI Xt-a-o-hn-Xp-a-Xn. bYm _[ncm Air-Wzx {]mWx {]mtW-\, hZtm hmNm, ]iy p-jm, [ymbtm a\-ssk-h-anXn {]hnth i l t{im{Xw.
t{im{Xw DXv{I-an-p. AXv Hcp kwh--c-m-e-tp Xs hym]m-c-n \np ]namdn \nnv aS-n-h-p. ap {]mW--tfmSp tNmZnp: Fs IqSmsX Pohn-p-Xn\v Fns\ \np Ignp? _[n-c-m-sc-tmse tIm- sX, {]mW-s\- smp {]mWn- pw, hmp-sImp hZn-pw, Np-p-sImp Zinpw a\-p-sImp [ym \npw R Pohn-p. ap {]mW- ]dp: t{im{Xw kzhym-]m-c-n {]hn-p.

AY ssl\w hmKp-hmN: bZlw hknjvtTm fkvan Xzw XZz-knjvtTmf koXn AY-ssl\w Np-cp-hmNx bZlw {]XnjvTm fkvan, Xzw XXv {]Xn jvTmko-X n. AY ssl\w t{im{X-ap-hmN: bZlw kw]-Z-kvanXzw XXv kw] ZkoXn AY ssl\w a\ DhmNx bZ-l-amb X\-a-kvXn, Xzw XZmb X\- a-k o-Xn.
hmv Cu apJy-{]m-Wt\mSv ]dp: Rm hkn-jTv \m-Ipp FXv GtXm B hkn-jT \obm-Ip-p. A\v cw Npv apJy-{]m-W-t\mSv ]dp: Rm {]Xn-jTv bm- IptXtXm B {]XnjvT \obm- Ip- p. A\-cw t{im{Xw Cu apJy-{]m- W-t\mSv ]dp: Rm GXp k-m-Ip-pthm, B kv \o BIp-p. a\v apJy-{]m-W-t\mSp ]dp: Rm GXm-b-X-\-am-Ip-p-thm, B Bb-X\w \obm-Ip-p.

at\m tlm-{Ima; XXv kwh-cw t{]mjy-]ttXym hmN:IY a iI Xt ao-hnXp anXn, bYm _me A a\kx {]mWx {]mtW-\, hZ tm hmNm, ]iy---p-jm, irWz x t{imt{X-ssW-h-anXn {]hn-thi la\x
a\v D{I-an-p. AXv Hcp kwh--c-m-e-tv {]h-kn-nv aS-n-hp tNmZn-p. Fs-q-SmsX Pohn-p- Xn\v F{]- Imcw \np Ignp? _me- m- sc- tmse a\-n\p Xt-S-an-m-sX, {]mW-s\-smp {]mWnpw hmp-sImp hZnpw Np-p-sImv Zinpw t{im{Xw sImv {ihnpw Cs\ R Pohn-p. ap {]mW ]dp: a\v kzhym-]m-c-n {]hn-p.

\ ssh hmtNm, \N-qw-jn, \t{im {XmWn, \ a\mw koXym NtX; {]m Wm CtXyhm NtX; {]mtWm tlyssh-Xm\n khmWn `h-n.
hmp-I Fp ]d-bp-n; Np-p-I Fp ]dbp-n; t{im{X- Fp ]d-bp-n; a\-p-I Fp ]d- bp- n; {]mW- Fp Xs ]d- bp-p. Fs- m Cu hmKm-Zn-I-sfmw {]mW Xs- bm-Ip-p.

cmw Jw
ktlm-hmN Inwta fw `hn-jy-Xo-Xn-bXv Inn-Zn-Zam iz`y B iIp-\n`y CXntlm Npx, XZzm GX-Z\ kym, at\m-lssh \ma {]Xyw \ l hm Ghw hnZn In-\m-\w `h-XoXn
apJy-{]m- W tNmZnp: F\nv Aw Fm- bn- cnpw? izm apX iIp-\n-I hsc Cu temI-p--sX-mw.

AY l {]mW Dn-{I-an-j, k bYm kplbx ]Uzoi iq kwJntZ tZh-an-X-cm {]mWm ka-Jn-ZXv Xw lm`n-k-tatXym Npx: `K-h-t[n Xzw \x t{ijvtTm fkn tam {Ian-cn-Xn.

235

I hmKm-Zn-I Dcw ]d-p. A-s\-bp CsXmw


{]mWs A-am-Ip-p. A\ Fp-Xv {]Xy--amb \ma-am-Ip-p. C{]-Imcw Adn- bp- -h- \n bmsXmpw Aa-m--Xmbn `hn--bn-.

ah \tbXv; Bb-X-\mb kztl-Xym hmPyky lpXzm at km-X-a-h-\-tb-Xv.

ktlm-hmN:- Inw ta hmtkm `hnjy XoXn; B] CXn tlmNpx XkvamZzm GX-Z-in-jyx ]pc-kvXmtm ]cnjvTm mnx ]cn-Z-[-Xn-e-av`qtIm l hmtkm `h-Xy-\tm `h-Xn.
{]mW ]ntbpw tNmZnp: F\nv hkv{Xw Fmbn-cnpw? Ap-I hmKmZnI ]d-p. Ain-p-hm t]mIp--h t`mP-\-n\p ap]n-epw, t`mP\w Ignpw Ap-I-sfsImv apJy-{]m-Ws\ DSp-n-p-p. Cs\ sNp-Xv Ap-I {]mWs hkv{X- am-b-Xp-sIm-m-W.v a\-ns\ e`n-p--h-\m-bn `hn-pw. D-co-b-ap--h-\mbn- o-cpw.

hknjvTmb kzmlw Fv An- bn BPys tlmannv kav]m-Xs a-n hogv-Ww. {]Xn-jTmssb v kzmlm Fv An-bn BPys tlman-nv kav]mZs a- n hogv- Ww. kmtZ kzmlm Fv Anbn BPys tlman- nv km-Zs a- n hogvWw. Bb-X-\mb kzmlm Fv An-bn BPys tlman-nv km-Zs a-n hogv-Ww.

AY {]Xn-kr-]ym-RvPeu a-am-Zmb P]Xn:- Atam-\m-amkn; Aamln tX kh-anZw; kln tPyjvTx t{i jvtTm cmP / [n]Xnx, kam-ssPy-jvTyw ss{ijvTyw cmPy-am-[n-]Xyw Ka-bXp; A ltath XXv kh-a-km-\n.
A\-cw Aev]w AIse amdn sXmgp-s sI-b n as FSpp Xmtg-]dbp a{w P]n-Ww: \o - Aa Fp t]cp-h\m-Ip-p. Fs-m Cu PK- smw \ns IqsS-bm-Ip-p. {]mW-`5#q-X-amb aw tPyjvT\pw t{ijvT-\pw, Zo]vXn-am-\pw, A[n-jTnXn sNbvXp v ]men-p--h\pw BIp-p. B aw Fs tPjvT-Xztbpw t{ijvT-X- tbbpw cmPy-tbpw B[n-]-Xy- tbpw {]m]n-pw. Rm Xs Cu PK-s- m-ambn Xocpw.

Xss-XXv kXy-Imtam Pm_mtem tKm{ip-Xtb sshbm {] ]Zymtbm tzmhmN: bZyt]y XNv NvXp-jvImb mWth {_pbm-m-tb-ct hmkvan RvimJmx, {]mtcm-tlbpx ]emim\oXn.
C-s\-bp Cu {]mW-Zi-\s Pm_m-ebpsS ]p{X-\mb kXy-Im-a hym{L-]-ns ]p{X-\mb tKm{ipXnv ]dp sImSp- nv ]d- p. CXns\ ipjvI-amb Ipnp-t]mepw ]d-p-sIm-Sp-p-Ibm-sW-n, Cu mWphn imJ-I Dm-hpw. Ce-I apf-p-Ibpw sNpw.

AY Jtez Xbm ] BNm aXn XXv khn-XphrWn al CXym Nm aXn; hbw tZhky t`mP-\-anXym NmaXn; t{ijvTw kh-[m-Xa-anXym NmaXn; Xpcw `Kky [oa-loXn khw ]n_Xn, \nWnPy Iwkw Nakw hm ]m-Ztx kwhn-iXn NWn h-nte hm hm Nw bax A{] kmlx kb-Zn-{knbw ]tiyXv kar w ItXn hnZym-Xv.
A\- cw Xmtg ]d- bp Ep-sImv Htcm ]mZw hoXambn BN-an--Ww. XXv khn-Xphr-Wo-atl Fv BNan-Ww hbw tZhky t`mP\w Fv BN-an--Ww. t{ijvTw kh-[m-Xaw Fv BN-an-Ww Xpcw-`-Kky [oaln Fv apgp-h\pw ]m\w sN-Ww.

AY bZn aln Kan-tj, Zam-hmkym bmw ZonXzm ]uamkymw cm {Xu khu j[ky aw Z[n-a-[pt\m cp]-a-Yy, tPyjvTmb t{ijvTmb kzm tlXy mhm-Pyky lpXzm at kw]m-X -a-h-\ -tb-Xv.
A\-cw al-Xzs Kan-p-hm Cn-p-I-bm-sWn Idp--hm-hp-m Zon-nv shfp--hm-hp-m cm{Xn-bn Fm Huj-[n-tbpw ]ns ssXcpw tX\pw Iqn-b-Xn Ie-n-bnv An-bn tPyjvTmb t{ijvTmb kzmlw Fv BPys tlman- nv kw]m- Zs an hogv-Ww.

hkn-mb kzmtl-Xym hmPyky lpXzm at kw]mX ah-\-tbXv; {]Xn-jvTmssb kzmtl-Xym hmPyky lpXz at kav]m-X-a-h-\-tb-Xv, ktZ kzmtlXy m hmPyky lpXzm at kmX

BN-a-\-n-\p Ens kzcq]w: Xhn Xphr-Wo-atl hbw tZhky t`mP\w t{ijvTw kh[m Xaw Xpcw `Kky [oalo Fm-Wv.

236

R khn-Xm-hmb tZhs Fm A- - tfmfpw t{ijvThpw Fm PK-n-t\bpw Ghpw [mcWw sNpp-Xw, Fm P\-n-t\bpw AXn-i-tb\ hn[m\w sNp-Xp- amb B t`mP- \s hcn- p-p. khn- Xm-hmb tZhs kzcq-]s thK-n R [ym\n-p-I-bm-W.v Iwkttbm Na-k-ttbm Igp-In-bnp An-bpsS ]Sn-mdp-hiw XpI-entem shdpw Xd-bntem hmNw ba-\m-bnp Dd-Ww. Ah A\n--kz-]\-Zi\w sImpw Cf-ImsX v a\-p-d-np kv{Xotb ImWp-I-bm-W-n (kz-]\-n) v Iw kar--am-Wv Adn-p-sIm--Ww.

th bYm fkutemtIm \ kw]qX CXn; \ `Kh CXn. th bYm ] aym-am-lq-Xm-hm]x ]pcp-j-h-Ntkm `h-oXn. ss\ `Kh CXn.

XtZj tmIx bZm Ikp Imtay jpkv{Xnbw kz]vt\jp ]iy-Xn, kar nw X{X Pm\n-bmXv Xkvan kz]v\ \nZit\ Xkvan kz]v\-\n-Zit\
B A-n Xmsg--d-bp tmI-ap-v. Ftm Imay- -fmb I-fn kz]v\w ImWp-tm kv{Xotb ImWp-pthm An- s\-bp ]w AhnsS I- - fpsS ^e-{]m-]Xn-bp-sp Adn-b-Ww. v

]c-temIw Fp-Im-c-Wm \nd-bmsX Ccn-p-sXv \n\v Adn- bmtam? Fv {]hm- l-W tNmZn-p. Adnp-IqSm `K-hmt\ Fp--chpw ]d-p. GXp-{]-Imcw Am-as Blp-Xn-bn, B lpXn km[-\- -fmb ApI ]pcp-j Fp hN-tmSp IqSn-b-h\mbn `hn-p-sXv \n\--dn-bmtam? {]hm-l-W tNmZn-p. `K-hms\ Xosc Adn-p-IqSm tizX-tIXp ]dp.

AY\p Ina\p intm fthm NYx tbm loam\n \ hnZymXv IYw tkm f\p intm {_qhnX? CXn. klmff bkvXx ]nXp-c-ta-bmb Xw tlmhm-N A\-\p-injy hmham `K-hm\ {_ho-Z\p Xzm finjy-anXn
A\p- im-kn- -s-n-p-sv \o ]d--sX-mWv? Bcv Cu tNmZn kwK-Xn-Isf Adn-bp-I-bn-tbm Ah A\pim- kn--s- -hs\v Fns\ ]dbpw? Fp {]hm-l-W tNmZn-p. tizX-tIXp hfsc hnj-anv ]nXm-hns m\n BK-an-p. ]nXm-hn-t\mSv ]d-p. A\p-im- kn-msX Xs `K- hm Rm A\p- im-knp Ign-n- cn- p-p Fv FtmSv ]d- p.

aqmw Jw
tizX-tI-XplmfcptWbx ]m-em\mw kanXo tabmb Xw l {]hm-ltWm ssPh-en-cp-hmNx Ipam-cm-\pXzm injXv ]ntXXn A\p ln `Kh CXn.
Bcp-Wn-bpsS ]p{X-\mb tizX tIXp ]m-e- Fp ]d- bp P\- ]- Z--fpsS kan-Xn-bn sNp. BtizX tIXp-hn-t\mSv Poh-es ]p{X- \mb {]hm-l-W ]dp Atbm Ipam-cm, ]nXmhv \ns A\p-im-kn-n-p-v. tizXtIXp Dcw ]d-p.

th bZntXm f[n {]Pmx {]b-oXn \ `Kh CXn. th bYm ]p\cm h CXn. \ `Kh CXn. th ]tYmt-h-bm-\ky ]nXr-bm-Wkyp N hymh-\-an-Xn. \ `Kh CXn.
{]P-I Cu temI-n \nv apI-fn Ftmp Kanp-p-thm, AXp \n\v Adn-bmtam? {]hm-l-W tNmZnp. Adn-p-IqSm `K-hmt\ tizX-tIXp adp-]Sn ]d-p. F{]-Imcw Xncn-p-t]m-cpp Fp \n\v Adn-bmtam? Fp {]hm-l-W tNmZn- p. Atbm `K-hm-t\, Adn-pIqSm Fv tizX-tIXp Dcw ]d-p. tZh-bm-\-n- tbpw, ]nXr-bm-\n-tbpw hgn-I-fpsS ]c-kv]c hntbm-Km-\s \n\v Adn-bmtam? Fp hopw tNmZn-p. Adn-p-IqSm `K-hmt\ Fp Dcw ]d-p.

]am cmPkr _px f{]iv\m\ {]mo-Xv, tXjmw ss\Iw N\m-iIw hnh-p-anXn; k tlmhmN: bYm am Xzw XssZ-Xm-\h tZm bYm fl tatXjmw ss\Iw N\-thZ; bZy lan-am\ t]Zn-jyw, IYw tX \mhyanXn.
{X-_p FtmSv Ap tNmZy- tNmZn-p. B tNmZy--fn Hp-t]mepw hnti-jnp \n-bn-p--Xn\v Rm i-\m-bn-. ]nXmhv ]d-p. \o h DSs\ FtmSv Cu {]iv\--sf-n Fns\ ]d-pthm AXpt]mse Xs Adn-p-sIm-q. Rm Cu {]iv\--fn Hn-t\bpw Adn-bp-n-. Rm Chsb Adn-n-cpp Fn \n\v ]d-p-X-cm-Xn-cn-p-am-bn-cp-pthm?

k l KuXtam cmtm fta-bmb; Xkvssa l {]m]vXm bmlmw NImc; k l {]mXx k`mK DtZ-bmb; Xw tlmhmN: am\p-jky `K-h KuXa hnky hcw hrWnYm CXn. ktlmhm N: Xsshh cmP! am\pjw hnw

237

Wv. Ahp kam-[m-\hpw ]d-bp-p. A]q-cq-]--fmb BMq-Xn-I D{I-an-p bP-am-\s\, ]cn-th-jvT\w sNbvXv D{I-an-p-p. bP-am-\ [qam-Zn-bn IqSn Aco--n {]th-in- p-tm Ahs\ B{i-bn-n-cn-p B KuX-a, cmPm-hns ASpp sNp. Xs Blq-Xn-Ifpw A-co--n {]th-in-p-p. AhnsS ASp h B KuX-as\ ]qPn-p. KuX-a cmhnse nXn-sN-p bP-am-\-\v, kpJ-I-c-ambn Chbpw AhnsS cmP-k-`bn h-tm At-l-ns ASp- Ib-dn- nXn-sN-bvXp-sImv A-co-s Bl-h\o-b-s\sp KuX-a-t\mSv cmPmhv ]d-p. Atbm ]qPy-\mb tmse Bp- p. Blq-Xnv A[n-I-c-W-am-bn- p- Xv BlKuX-am, a\p-jy-kw-_-n-bmb hns kw_-nv h-\o-b-\m-Ip-p. AXv hmbp-hns\ kan-p-t]mse BpAtv C-ap-Xp Ap hcn-p-sIm-p. KuX-a ]d- p. hmbp-hn-s\-sImv A-cow Zo]n-p-p. aco-Nn-Ip. Atbm cmPm-th, am\p-j-amb hnw Atp sf-s ip-amb Blp-Xn-bm-Ip civan- I, A-coXs Ccn- - s. Fs Ipam- cs ASp- GXp hmns\ - n hym]vX--fm- Wtm? Ans\ A-co-- n Ap ]d- p- thm, AXv F\n- p ]dp Xcq. B cmPmhv nXn-sN-bvXp-sIm-v, AhnsS nXn-sN-p bP-am-\ZpxJap--h-\mbn `hn-p. s\, ^tem-p-J-\m- n- op-p. ]ns bP- am-\, AXw l Nncw htk-Xym-m-]bmw NImc; co--n \nv, IqsS IqsS D{I-an-p-tm Ahbpw IqsS D{I-an-p-p. bP-am-\ Zyptem-I-n {]th-inXw tlmhmN; bYm-amXzw KuX-amh p-tm Ah Zyptem-I-n {]th-in-p-p. AhnsS tZm btY bw \ {]mIv Xzx ]pcm {]th-inv BZyp-tem- I-s- s Bl-h-\o-b-\m-n, BZnhnZym {_-Wm KXn XkvamZp kth Xys\ kan-mn Xop-p. ap]v A-co--n jp temtIjp {X sskyh {]im-k\ nXn-sN-p bP-am-\s\ XWw sNpp Fp ]da`q-ZnXn Xkvssa tlmhmN -Xp-t]m-se, B Blq-Xn-I Zyptem-I-n nXn-sNAh-t\mSv hfsc \m Ahn- sS- s Xma- kn-q Fv p bP-am-\t\bpw ^e-Zm\w sImv kpJn-n-p-p. A\-cw B Blq-Xn-I bnp XpS-p-Ibpw bP-amcmPmhv Bm-]n-p. B KuX-a-t\mSv cmPmhp ]d-p. Atbm KuX-am, Av FtmSv GXp {]Im-c-n ]d- \ Zyptem-I-n \nv ]rYn-hn-bn {]th-in-bpw pthm AXp ]d-bm-\p-v. F{]-Imcw Cu hnZy, \n\p sNp-tm Ahbpw Ap-I-fm-bn-op. IqsS Xncnp ap]v, {_m-Wsc Kan-n-n--tbm, A{]-Imcw temI-n t]mcp-p. ]ns Ah ]rYn-hn-bn {]th-inv X-fpsS {]kn--am-Ip-p. AXp-sImv ]v Fm temI--fnepw B{i- bs {hoXn apX- em-b- h- tbmSp tNv B{ib Zzmtc{Xnb PmXnp am{Xsa injy-msc Cu hnZy-sIm-v, W, tcX-ns\ \ntj-N\w sNp ]pcp-j-\n {]th-inA\p-im-kn-pI Fp-Xv Dm-bn-cp-pp Fp ]d- p-p. B ]pcp-j-\n \nv kv{Xobn {]th-in-,v K`am-bn-ov X-fpsS B{i-b-s, Im-\p-jTm- \p-tbmv nv KuX-a\v hnZysb D]-tZ-in-p-sIm-Sp-p. Ky-amb temI-n- se-p-b-cp--h-\m-bn-o-cp-p. C-s\sbmw P\-I, ta- d tNmZy-p-cw ]dp. \memw Jw Fm AXn An tNm{Xm-lq-Xn-I-fpsS Im-cw`w Am-as Blp-Xn-bn Ap-Ip ]pcp-j am{Xw C-hn-[-n- ep-m-Ipp Ft ]d-R-A-Rn-p-p. F t]cp ]d-bm-hp--sX-s\ Fp tNmZyn\v CXn-em-Is An-tlm-{Xm-lq-Xn-I-fpsS ]cn-Wm-a-cq-]-amb BZy-ambn kam-[m\w ]d-bp-p. AXn\p kam-[m\w ]d- Imm-cw-`s Ambn hn`-Pnv D-c-am-{]m-]vXnv p-I- gn-m ]ns a-tNm-Zy-v kam-[m\w ]d-bp- km[-\-am-bn, An-I-sf \ne-bn Ah-bpsS D]m-k\ hn[n-phm\nn-p-sImp ]d-bp-p. -Xn\v Ffp--am-Ip-p. hmP-k- t\-b-I-n An tlm{X- lq-Xn-I Ah-bpsS ^es Bcw-`n-p--Xn-s\-n bm-hy, P\-It\mSv tNmZn-p--h-bmbn Bdp tNmZy- Dv. Ah cmhn-sebpw sshInpw tlman--s-Sp-, An tlm{X-lqXn-I Cu temI-n\nv D{I-an- p-Xv D{I-an-Xns tijw Ah, X-fpsS B{i-b\v Xr]vXnsb kmZn-p-sIm-Sp-p--Xv, Xr]vXnsb km-Znp sImSp-p-sImn-cp-nv Ah Cu temI-n-tev Xncn- p- t]m-cp-- Xv, A\cw Ahbvv B{i-b-amb ]pcp-j ]c-tem-I-n-tev Dm-\-io-e-\m-bn-o-cp--Xv, Ch-sb-m-sa-ns\? F-Xm-

bmtah Ipamc kymt hmNa ` jYm, kvXmta hta {_qloXn kl IrOvdo _`q-h.

Aku hmh temtIm KuX-am-n kvXky ffZnXy Gh kan-Zv, civatbm [qam flcn {am Avcm, \{XmWn hnkv^p-envKmx
A-tbm, KuX-am, At temIw Xs An-bm-Ipp. Zyp temI-sap ]d-bp Anv BZn-Xy Xs kan-m-Ip-p. civan-I [qa-am-Ip-p. ]I Pzme-bm-Ipp. N{-av AMvKm-c--fm-Ip-p. \-{X- Xosm-cnI-fm-Ip-p.

238

Xkvant Xkvan-u tZhx {imwPq lzXn, Xkym BlqtXx tkmam cmP kw`-h-Xn.
An-s\-bp Cu An-bn Aym-Zn-I {isbp ]d-bs-Sp Ap-Isf tlman-p-p. B BlpXn-I-bn \nv tkma-\m-Ip cmPmhv Dm-Ip-p.

Ggmw Jw
]pcptjm hmh KuX-am-n, kvXky hmtK h kan-Xv, {]mtWm [qtam, Pnlzmf n-p-cv Kmcmx t{im{Xw hn kv ]penvKmx

Amw Jw
(c-m-as tlmas kw_-n cm-as ]cymb-ns As Adn-bp--Xn-\mbn B ]cymbw FSpp-p.)

Atbm KuX- am, ]pcp-j An-bm-Ip-p. B ]pcpj-\m-Ip Anv kanv hmm-Ip-p. {]mW [qa-amIp-p. Pnlz Anm-Ip-p. Npv AvKmc--fm-Ipp. t{im{Xw Xosm-cn-I-fm-Ip-p.

Xkvant Xkvan u tZhm Aw PqlzXn Xkym B lqtX-tcXx kw`h-Xn


An-s\-bp Cu ]pcp-j-\m-Ip Anbn tZhm {holn apX- em-bh sImp-m- -s- Sp Aw tlmanp-p. B Blq-Xn-bn \nv tcXkv Dm-Ip-p.

]Pt\ym hmh KuX-amn kvXky hmbp-tch kan-Zv, A{`w [qtam, hn ZypZn, ci\n cwKm-cm, {lm Z\tbm hnkv^p-enwKmx
Atbm KuX-am, hrjvTn-tZ-h-X- Xs An-bm-Ip-p. B ]-P-\-\ym-Ip Anv hnd-I,v hmbp Xs- bm-Ipp. taLw [qaa-am-Ip-p. hnZypv An-m-Ip-p. CSno I\-epIfm-Ip-p. Kn-X-i-_vZ- Xosm-cn-I-fm-Ip-p.

Fmw Jw
tbmjm hmh KuX-am-n, kvXkym D] Gh kan, ZypZp-]-a-{-btX k [qtam, tbm\n-c-n, Zx ItcmXn tX fv Kmcm.
Atbm KuX-am, kv{Xo An-bm-Ip-p. Btbm-jmnv kanv D]--am-Ip-p. ]Xps h-am\w ]dbp-Xv [qa-am-Ip-p. tbm\n An-m-Ip-p. AI-m-pXv AvKm-c--fm-Ip-p. sNdnb kpJ- Xosm-cn-Ifm-Ip-p.

Xkvant Xkvan-u tZhx tkmaw cmPm\w PqlzX Xkym Blq-tXh jw kw`-h-Xn.


An-s\-bp Cu ]Py\y-\m-Ip An-bn tZhm tkma-\m- Ip cmPm-hns\ tlman-p-p. B Blq-XnXn-bn \nv ag-bp-m-Ip-p.

Bdmw Jw
]rYho hmh KuX-amn kvXkymx kwh-c Gh k an Zm Imtim [qtam, cm{Xn-cn, ntimw Kmcm, Ahm-c Zntim hnkv^p-enwKmx
Atbm KuX-am, ]rYn-hn-Xs An-bm-Ip-p. B ]rYnhn Fp ]d-bp Anv kanv kwh--c-am-Ipp. BImiw [qa-am-Ip-p. cm{Xn An-m-Ip-p. ZnpI AwKmc--fm-Ip-p. -CSZn-p-I Xosm-cn-I-fm-Ip-p.

Xkvan-tX kvanu tZhm tctXm Pqlz-Xn, Xkym, Blp-tX K`x kw`-h-Xn.


An-s\-bp Cu tbmjm-n-bn tZh-m tcXns\ tlman-p-p. B Blq-Xn-bn \nv K`w DmIp-p.

H]Xmw Jw
CXn Xp ]aym amlp Xm hmhx ]pcp jh-Ntkm `h-oXn k Dev_mhr tXm Kt`m Zihm \h hm amkm-\x ibnXzm bmhZzm fY Pmb-tX.
Cs\ Am- as Blq- Xn-bn Ap-I ]pcp-j Fp t]cp--h-bm-bn-o-cp-p. B K`w, Pcmbp Fp ]d-bp K`-th-j vT -\ - m Bhr-X -am-bn-v, ]tm H]tXm amk-mew A-n AXn-eev]w IqSntbm Ipdtm D Imew Dn InS-nv P\n-p-p.

Xkvant Xkvan u tZhm hjw Pqlz-Xn, Xkym Blq-tX-cw kw`-hXn


An-s\-bp Cu {]Yn-hn-bm-Ip An-bn, tZhm hjs tlman-p-p. B Blq-Xn-bn Aw Dm-Ip-p.

239

kPmtbm bmhZm bpjw Poh-Xn, Xw t{]Xw Zn-antXm f b Gh, lc-n-bX Gt] tXm bXx kw `qtXm `h-Xn.
B P\n-h Bbp-p-n-S-tmfw Imew Pohn-pp. ]tc-X-\mb Ahs\ ]c-tem-Is Dt-inv Cu {Kman \nv Ah GXv An-bn \np hp-thm, Ah GXv An-bn\npm-bn-cn- p-p-thm, B Anbn-te-p-Xs sImp-t]m-hp-p.

amtk`yx ]nXr-temIw ]nXr-temIm ZmIm-i, amIm-im--{-akw; Gj tkmtam cmPX tZhm-\m-a-w, Xw, tZhm `-b-Xn.

amk--fn \np ]nXr-tem-I-t-bpw, ]nXr-tem-In \nv BIm-i-t-bpw, BIm-i-n \nv N{-an-t\-bpw, {]m]n-p-p. Cu N{-av {_m-W-cpsS cmPmhmb tkma-\m-Ip-p. tZh-m-cpsS Aw AXm-Ip-p. B A- amb N{-a-ns\ tZh-m `n-p-p.

]mw Jw
XZy Cw hnZpx, tb tNta fctWy {im X] CXyp-]m-k-tX, tXfnj a`n kw`-hn; Antjm flc B]q-amW ] am ]q-am-W-]m Zym jU ZtXn amkmw kvXm
]c-tem-I-n-tep D[zm\w sNp A[n-Ir-X-cmb Krl--m-cn bmsXm-cp- Cns\ Adn-bp-p-thm, bmsXm- cp- Ac-Wy-n {i X]v XpS-n-bh D]mkn-p-p-thm, Ah An-c`n-am-\n-\n-bmb tZh-Xsb {]m]n-p-p. An-n \nv Al-c-`n-am-\n-\n-bmb tZhX- tbbpw Al-n \nv, ip-]-m-`n-am-\n-\n-bmb tZhX-tb-bpw, A]q-cy-am-bW ]-n\nv kqcy hStmp t]mhp-p-thm, B amk--fmb D-cm-bW tZhX-tb-bpw, D-cm-bW tZh-X-bn \nv kwh--cm-`n-am\n-bmb tZh-X-tb-bpw, kwh--c-n \nv BZn-Xyt\bpw BZn-Xy-\n \nv N{- t\-bpw, N{-\n\nv hnZypn- t\bpw {]m]n-p-p. AhnsS Aam-\-h-\mb ]pcp-j {_-tem-I-n\nv hcp-p. B ]pcp-j {_s {]m]n-p-p. CXv tZh-bm-\-sap ]d-bp am-am-hp-p.

Xkvan bmhw ]mX-ap-jnXzmf ssYX-ta-hm[zm Xw ]p\n-h t XtY-X, amIm-i, amImim Zzm bpw, hmbp`qXzm [qtam `h-Xn, [qtam `qXzm f{Zw `h-Xn. A{`w `qXzm tatLm `hXn; tatLm `qXzm {]hjXn; X Cl {holn-b-hm, Huj-[n-h-\-kv]-X-b, kvXne-amjm CXn Pmbt AtXm ssh Jep Zpnjv{] ]X-cw, bmtbm ly-a-n, tbm tc Xx kn-Xn, XZv`qb Gh `h-Xn.
B N{-a--e - n I- -b w-h sc hkn- n-v , ASpp ]d-hm t]mIp hgn-p- Xs t]mb-Xp-t]m-se, hopw Xncn-p-t]m-cp-p. BIm-i-tbpw BIm-i- n \np hmbp-hn-t\bpw {]m]n-p-p. hmbp-hm-bn-onv [qa-ambn ]cn-W-an-p-p. [qa-am-bn-onv hj-ambn ]Xn-p-p. Ah ChnsS {holn-Ifpw bh-fpw Huj[n-I-fpw, hr-fpw Xne-fpw amj-fpw ap-ambn P\np-p. Cm-c-W-m \njv{I-an-p-hm hfsc {]bmk-am-Wv. Bscmw B As `n-p-p-thm, anhmdpw AXns Fmw Ah-b-h--tfmSpw BIr-Xn-tbmSpw IqSn- b-h-\m-bn-Xo-cp- p.

AY b Cta-{Kma Cm ]q Z anXyp-]m-ktX, tX [pa a`n kw`-hn; [qam-{Zm{Xnw cmt{X c]-c]-, a]c ]m-Zym jUvZ-n-ssW-Xnamw kmw kvXm, ss\tX kwh--c-a`n {]m]v\ p-h- n.

{Kma-n, Chpw ]q-hp-amb Zm\w XmXv]-cytm-Sp-IqSn sNp-Xv BcmtWm Ah [qam-`n-am-\n-bmb tZh- Xsb {]]n-p-p. [qa-n\nv cm{Xym- `n- am-\n-\n-bmb tZh-X-tb-bpw, cm{Xn-bn \nv IrjvW-]-m-`n-am-\n-bmb B A\p-i-bn-I-fn BcmtWm Cu temI-n tim`tZh-X-tb-bpw, A]-c-]-- n\nv kqcy Zn-W-Zn-n\-amb ioe-tmSp IqSn-b-h-cm-bn-cn-p-Xv Ah tim`-\tep t]mIp Bdp-am- k- ns A`n-am\n tZh- X- I- tfbpw amb tbm\nsb AXm-bXv {_-W-tbm-\n-tbtbm {Xn-b{]m]n-p-p. Ch kwh--cm-`n-am-\n-\n-bmb tZh-Xsb tbm-\n-tbtbm sshiy-tbm-\n-tbtbm thKw {]m]n-p-p. {]m]n-p-n-.

XZy Cl ca-Wob Nc-Wm, A`ymtim l bt ca-Wobmw tbm\n-am-]-tZy-c; {_mW tbm\nw hm {Xnb tbm\nw hm sshiy-tbm\nw hm AYb Cl I]q b Nc-Wm, A`ymtim l bt I]qbmw tbm\n am]-tZy-c, iztbm\nw hm kq Ic-tbm\nw hm Nm etbm\nw hm

240

I bmsXm-cp- Cu temI-n Atim-`\-io-e-m-cm-bn-cnp-p-thm, Ah Atim-`\-amb tbm\nsb AXm-bXv iztbm-\n-tb-tbm, kqIc tbm\n-tbtbm Nm-etbm-\ntbtbm thK-n {]m]n-pw.

AssY-Xtbmx ]tYm IX-tcW N\, Xm\o-am\n p{ZmWy kIrZm ho\n `qXm\n `hn; Pmb-kz-{an-b-tkztXy XXv XrI-Xobw m\w tX\m ku temtI \ kw]qtX; Xkvam-q-Kp]vtk X; XtZj tmIx
]ns GXp `qX- C-d cp am-fn Hnepw IqSn t]mIp-n--tbm, A-s\-bp Cu `qX ]e {]mhiyw Bhn-p Cu, sImXp- I,v ]pgp apX- emb p{Z--fmbn `hn-p-p. P\n-epw acn-epw aqm-as m\-am-Ip-p. AXp-sImv ]c-temIw \ndbp-n-. AXn-\m kwkm-c-KXn shdp--Ww.

henb b- im-en- I- tfmSp IqSn-b-hcpw henb kvtXm{Xnb-m-cp-amb D]-a-\yp-hns ]p{X-\mb {]mNo-\-im-e ]peqjs ]p{X\m kXy-b- Zm-hn-bpsS ]p{X-\mb C{Zyp-av\, i-cm-s ]p{X-\mb _pUn-e Ch HcnSv Hcp-an-q-In-Sn. Bm-thXv {_ GXv Fv hnNm-c-WsN-bvXp.

tX l km-Zbmw N{I-cp-m-etIm sse `K-htm fb amcpWnx k{_-Xn-aam m\w sshiz-\-c-a-t[yXn; Xw lm`y Km-taXn Xw lm`ym Ppx
]qPy-m-cmb Ah Xv D]-tZ-m-hns\ BtemNn-p. Acp-Ws ]p{X-\mb Cu Dm-e-I sshiz-\-c-\mIp Cu-m-hns\ th hn[-n Adn-b p- p. Ctm Chs\ \apv A`ym-K-an-mw. Cs\ \n-bnv Dm-e-Is\ A`ym-K-an-p. -

kvtXt\m lnc-Wyky kpcmw ]n_w Kp tcmkvXev] am\-k {_lm N GtX ]Xn NXzmcx ]-am ffNcw kvs sXcnXn

k l km-Zbmw NImc {]yn amanta alm-imem alm-t{im{Xn bmkvtXt`ym \ kh-anh {]Xn-]t; lm la-\y-a-`y\p imkm-\ oXn

B BcpWn hnNmcnp: henb b-im-en-I-tfm-SpIq-Sn-b-hcpw alm t{im{Xn-b-m-cpsS Ch, FtmSp tNmZnkzw tamn-p-hpw, aZy-]m\w sNp--h-\pw, pw. Ahv Ah tNmZn-p--sXmw ]dp sImSpKpcp-Zm-c-sf ]cn-{K-ln-p--h-\pw, {_-Ws\ sImp-- p-hm Rm\p-m-ln-p-n-. Ctm Rm thsdmcp h\pw Cu \mep-t]-cpw Ah-tcm-Sp-IqSn {]hn-p D]-tZ-m-hns\ A`y-\p-im-kn-mw. Am-a-t-h\pw ]Xn-p-p.

AY lb GXm ]m-o thZ, \ k l ssXc ]ymN-c ]m]va \m en]ytX ipx ]qXx ]pWytem tIm `hXn b Ghw thZ, b Ghw thZ
Bcv Cu ]m- n-Isf Cs\ Adn-b p-p-thm, Ah ta-d alm-]m-X-In-I-tfm-Sp-IqSn {]-hn-mepw, ]m]-m en]v\m-I-bn-. Cs\ Bcp Adn-bp-pthm, Ah ip-\mbpw ip-am--s--h\mbpw ]pWyamb temI-ap--h-\mbpw Xocp-p.

Xm tlmhm-Nm-iz-]Xnssh `K-htmf bw ssI tI bx kw {]Xo-a-am-m\w ss]izm \c-a-t[y-XnXw lm-`y-Km taXn Xw lm`y-Ppx

Ah-tcmSp ]dp: Atbm `K-hm-mtc! tItI-bs ]p{X- \mb Cu Aiz- ]Xn F cmPmhv th- hn-[-n Cu sshizm- \- c- s\ Bm- hns\ Adn- bp-p. Ahs\ Ctm \apv A`ym-K-an-mw. Fp \n-bnv Aizm-]-Xnsb A`ym-K-an-p.

]Xn- s \mmw Jw
{]mNo-\-i me Hu]-a-\yhx kXy-bx ]uepjn, cn{ Zypavt\m `m-th-tbm, P\x im-cm-tm, _Une Aiz Xcm-iznkvtX ssltX alm-imem alm t{im{Xnbmx ktaXy aoamwkm N{Iqx tIm\ Bm, Inw {_tXn

tXt`ym l {]m]vtX `yx ]rY KlmWn Imcbmw NImc k l {]mXx kwPn lm\ DhmN: \ ta kvtXt\m P\-]-tZ, \ IZtm \ aZyt]m \m\m-lnXm nm-hn-Zzm, \ sskzco sskzcn-Wo, IptXm, by-amtWm ssh `K-htmf la-kvan, bmhtZ ssIIkvam EXzn tP [\w Zmkyman XmhZv `K-hZv t`ym Zmkym-an, h CXn.

241

{]m]vX-cmb Ahp {]tXyIw km-c- sNnp. B cmPmhv {]mXx Ime-n hn\-btm-Sp-IqSn ]dp: Fs \mn I-\n-. Ir]-W C. aZy-]\n. Aym-[m\w sNm--h\n-. hnZzm-m-tc-bp-p. ]c-Zmc-K-a\w sNp--h-\n-. Zp-N-c n-Wn-bmb kv{XoI-fn-. Atbm `K-hm-m-tc, Rm bmKw sNm t]mI-bm-Wv. Htcm EXzn-n\pw Fp-am{Xw [\w Rm sImSp-ptam A{Xbpw `K-hm-m-cmb \nv Xcp-p-v. `K-hm-m ChnsS hkn-p-hn.

Ayw ]iy-kn-{]n-bw, Ayw ]iyXn {]nbw, `hXyky {_-hkw Ipte b GX tah-am-m\w sshizm-\c ap]m-kvtX, aqmtXzj Bm\ CXn tlmhmN; aq mtX hy]-Xn-jyZy mw\ fKanjy CXn

tX tNmNpt\ sslhm-t\ ]pcpj tc-Xv, Xw sslh htZ-Xv, Bm\ ta thaw sshizm-\cw kw{]-Xy-t[yjn; Xtah t\m {_qlo-Xn.
Ah ]dp: GXp {]tbm- P-\s D-t-inv ]pcp- j Hcm-fpsS ASp- sNp-p-thm, AXp-Xs ]d-p sImSp--Ww. Bm-hp-X- s- bmb Cu sshiz-\-cs\ icnbmbn Av Adn-bp-p. B sshizm-\-c-s\-s R v ]d-p-X-cq.

\o As `n-p-p. {]nbs ImWp-p. Bcv C{]-Imcw Cu sshiz-\-c-\mb Bm-hns\ D]m-kn-p-pthm, Ah Aw `n- pw. {]nbw ImWpw. Chs Ipen {_-hkw Dm-hpw. Fm CXv Bm-hns aqm-hm-Ip-p Fp ]d-p. Fs ASp- Ap hn-m-bn-cpp Fn, At apmhv hoWp-t]m-Ip-ambn-cp-p Fp IqSn--d-p.

]Xn-aqmw Jw
AY tlmhmN kXy-bw ]uepjnx: No\-tbm-Ky, Iw Xzam-m\ ap]m CXn BZn-Xy-ta-h. `Kthm cmP-nXn tlmhmN; Gjssh hniz-cq] Bm-ssh-iz\ tcm bw Xzmam-m-\-ap-]mt; Xkvam h hniz-cq]w Ipte ZriytX

]pep-js ]p{X-\mb kXy-b--t\mSv ]d-p. Atbm, {]mNo\-tbmKym, Av GXns\ Bm-hmbn D]m-knAh-tcmSv Aiz-]Xn ]d-p. cmhnse \np {]Xypcw \Imw. Ah ssII-fn kan-p-Itfm-Sq-InS pp? ]qPy-\mb cmPmth BZn-Xy-s\-s Fp ]qhm-- n cmPmhns ASp-sN-p. Ahsc D]- Ah ]d-p. Av GXn-s\-bmtWm Bm-hmbn D]m\- bnmsX Xs Xmsg- - d- bp sshizm- \- c- hnm\w ]d- kn-p--Xv, AXv hniz-cq-] Fp {]kn--\mb sshizm\-c\mb Bm-hm-Ip-p. AXn-\m \ns Ipe-n p-sIm-Sp-p. hfsc Cl- ]- c-tem-I-p- th- n-bp D]-I-cWw ImWpp.

Xm tlmhmN {]mXhx {]Xnh m kvaoXn, tX kanXv ]m-Wbx ]qhm lvtW {]Xn-N{I-antc; Xm lm\p ]\ossb sshX-Zp-hmN

]{mw Jw
Hu]-a-\y-h, Iw Xzam-m-\-hp-]m CXn; Znh-tah `Kthm cmP-nXn tlmhm N; Gj ssh kpX Pm Bm sshizm-\-tcmbw Xzam-m\ ap]mt Xkvam hkpXw {]kp-X, amkpXw Ipte Zriy-tX.
D]-a\yp ]p{Xm, Av GXv Bm-hns\ D]m-kn- pp Fp cmPmhp tNmZn-p. ]qPy-\mb cmPm-th, tZymhn-s\s Fv alm-im-e adp-]Sn ]d-p. Av D]m-knp-Xv kptX-P-sp ]d-bp sshizm-\-c-\mb Bmhm-Ip-p. B Bm-hns\ \o D]m-kn-pp. AXn-\m \ns Ipe-n kpXhpw {]kq-X-hpw, Akq-Xhpw ImWs-Sp-p. (A-Xm-bXv \ns Ipe-n-ep--h Iw sNp-h-cm- sW-w)

{]hrtm fizX-co-ctYm Zmko-\njvtImf yw ]iy-kn-{]nbw Ayw ]iy Xn {]nbw, Zh-ky {_-hkw Ipte, b GX tah-am-m\w sshizm \c-ap-]mkvtX! Np-jvtTz-X-Zm-\ CXn tlm hmN tm f`hntjym bZn amw\m ffKanjy CXn.
Aiz-X-c n-I sf sIn-bn-p cY-hpw, Zm-kn-ItfmSp IqSnb lmc-hpw, \n\-p-]-tbm-K-s-Sp-p. \o As `n- p-p. \o {]nbw ImWp- p. BcmtWm C{]-Imcw Cu sshizm\-c-\m-Ip Bm-hns\ D]m-kn-p-Xv Ah Aw `n-p-p. {]nbw ImWp-p. Chs Ipe-n hrm- y-b-\- k-arn Dm-hp-p. CXv Bm- hns Npm-Ip-p. Av Fs ASp- hn-cp-n--n A\m-bn-o-cp-am-bn-cpp Fpw ]d-p.

242

I ]Xn- memw Jw
AY tlmhm-tN-{-Zypav\w `m-thbw: sshbm{L ]ZyIw Xzam-m-\-ap]m t CXn. hmbp tah `Kthm cmP nXn tlmhmN Gj ssh ]rY-Kz m ffm sshizm-Xtcmbw Xzamm \ ap]mt; XkvamXv Xzmw ]rYKv _ eb Bbn ]rY-{KY t{iWtbmf \pbn

{]P-sb-smpw [\w-sImpw kar--\m-bn-cn-p-p.

Ay-w, ]iykn {]nb-a-yw ]iy Xn {]nbw; `h-Xyky {_-hkw Ipteb GX-tah amm\w sshizm-\-c-ap-]m-kvtX, kwtZ-l-kvtXzj Bm\ CXn tlmhmN kt-lkvtX hyio-Zymw \m ffKan jy CXn.

Av Aw `n-p-p. {]nbw ImWp-p. Bcv Cu `m-hn-bpsS ]p{X-\mb C{-Zyp-av\-t\mSv tNmZnp: A- sshizm-\-c\m-Ip Bm-hns\ Cs\ D]m-kn-ppthm Ah Aw `n-pw. {]nbw ImWpw. Chs tbm, hy{L-h-ns ]p{Xm, Av Fn-s\-bmWv Bmhmbn D]m-kn-p-Xv? ]qPy-\mb cmPmth hmbp-hn-s\- Ipe-n {_-hkw Dm-Ipw. Fm CXv sshizms Fp ]d- p. Av GXn-s\- bmtWm Bm-hmbn \-cs a[y-a-i-co-c-am-Ip-p. Av Fs Acn-In hnD]m-kn-p-Xv AXv hmbp ]rY-Kzm-shp t]cp m-bn-cpp Fn At-bpsS icocw hnio-am-bn-oBm-hmb sshizm- \- c- \m-Ip-p. ]rY-Kzm-sh Bm- cp-am-bn-cp-p. hns\ D]m- kn-p- - Xn-\m thsdthsd D]- lm-c- AbpsS ASp- hcp- p. thsd thsd tX\n- c- I Asb ]Xn-\ mdmw Jw A\p-K-an-p-p.

Ay-w, ]iykn {]nbw; Ayw ]iyXn {]nbw `h-Xyky {_-hkw Ipte b GX-tah amm\w sshizm \c ap]mkvtX; {]mW-kvtXzj Bm\ CXntlmhmN; {]mWkvX DZ-{In-anjy Zv bmw \ ffKanjy CXn
Av Aw `n-p-p. {]nbw ImWp-p. BcmtWm Cu sshizm-\-c-\m-Ip Bm-hns\ D]m-kn-p--Xv, Ah Aw ImWpw. Chs Ipe-n {_-hkw Dm- Ipw. Fm CXv sshizm- \-cs {]mW- \m- Ip- p Fv ]d-p. Av Fs ASp- hn-m-bn-cpp Fn A-bpsS {]mW D{I-an-p-I-am-bn-cpp Fpw ]dp.

AY tlmhmN _pUn-eam-iz-X-cmiznw: sshbm {]]-ZyIw Xzam-m-\-ap-]m CXn. A] Gh `Kthm cmP-nXn tlm hmN. Gj sshc-bn-cmm sshizm\ tcm bw Xzam-m\ ap]mt; XkvamXv Xzw cbn-am ]pjvTn-am-\kn
Aiz-X-cm-izs ]p{X-\mb _pn-et\mSv ]dp: Atbm hy{L-]-ns ]p{Xm, Av GXns\ sshizm-\c-\mbn D]m-kn-pp Fv tNmZn-p. A-tbm, ]qPy-\mb cmPmth Ap-I-sf- -s -bm-I pp Fv _pn-e Dcw ]d-p. Av GXns\bmtWm Bm-hmbn D]mkn-p-Xv CXv cbn Fp {]kn--\mb Bm-hmb sshiz-c-\-c-\m-Ip-p. AXn-\m Av [\-ap--h-\mbpw ]pn-bp--h-\mbpw Ccn-p-p.

]Xn-\ mw Jw
AY tlmhmN P\w: im-cm-y, Iw Xzam-m\ ap]m CXn. BImi ta h `Kthm cP-nXn tlmhm-N. Gj ssh _lpe Bm-ssh-izm-\tcm bw Xzam-m\ ap]mt; XkvamXv Xzw _lp tem fkn {]Pbm N [t\\ N.

Ay-w, ]iykn {]nbw, AXyw ]iy Xn {]nbw `h-Xyky {_-hkw Ipte, b GX-tah amm\w sshizm-\c ap]mkvtX; hkvXn-kvtXzj Bm\ CXn tlmhmN; hkvXnkvtX hyt`-y-`ymw \m ffKan-jyXn

Av Aw `n-p-p. {]nbw ImWp-p. Bcv C{]Imcw Cu sshizm-\-c-\m- Ipp Bm-hns\ D]m-kn-p- pP\-t\mSv ]d-p. Atbm, i-cm-- ]p-{Xm, Av thm, Ah Aw `n- pw. {]nbw ImWpw. Chs IpeFns\ Bm-hmbn D]m-kn-p-p. ]qPy-\mb cmPm-th, n {_-h-ckw Dm-Ipw. Fm CXv BmBIm-i-s--s Fp-cw ]d-p. Av GXn-t\- hns hkvXn-bm-Ip-p Fp ]d-p. Av Fs ASpbmtWm Bm-hmbn D]m- kn- p-Xv AXv _lp-e Fp hcm-Xn-cpp Fn At-bpsS hkvXn-sm-n-tmt]cp Bm-hmb sshizm- \- c- \m-Ip- p. AXn- \m Av Ip-am-bn-cpp Fp-IqSn ]d-p.

243

I ]Xn-t\gmw Jw
AY tlmhm-tNm-m-eI-am-cpWnw: KuX a, Iw Xzam-m\ ap]m CXn. ]rYnhn tah `Kthm cmP-n-Xn-tlm-hmN Gj ssh {]XnjvTm ffm sshizm-\tcm bw Xzam-m\ ap]mt XkvamXv Xzw {]Xn-jvTntXm fkn{]-bmP N hip-`n-. Ayw ]iykn-{]nbw; AXyw ]iyXn {]nbw `h-Xyky {_-hkw Ipteb GX-tah amm\w sshizm-\-cap]m kvtX; ]mZu-tXzXm hm\ CXn tlm hmN: ]mZu tX hym-tkyXmw bmw \m ffKanjy CXn

-fnepw Fm Bm--fnepw Aw `n-p-p.''

Xky l hm G Xkyff t\m sshizm\ cky-aqssh kptX-Pm, phn-izcp ], {]mWx ]rY-Kzm-m, kt-tlm, _lp-tem, hkvXn-tc-h-cbnx ]rYn thyh ]mZm, hpc Gh thZn, tmam \n_ln, lrZbw Kml-tXym, at\mf \zm lm-]-N\ Bky aml-h-\obx
A-s\-bp Cu sshizm-\-c-\m-Ip Bm-hn\v ZyptemIw aqm-hm-Ip-p. BZn-Xy Np-m-Ip-p. hmbp {]mW-\m-Ip-p. BImiw ico-c-am-Ip-p. A- Im-cW-amb Ap-I aq{Xm-i-b-am-Ip-p. ]rYnhn ]mZ--fm-Ipp. sshizm-\-cm--I-\mb t`mm-hns Dcv kwkvI-cn-s Xd-bm-Ip-p. tcma- Z`--fm-Ip-p. lrZbw Kml- ]-Xy- \m- Ip- p. a\v A\zm- lm- h- N-\m- Ip- p. hmbp Bl-\-h-\o-b-\m-Ipp.

AcpW ]p{X-\mb Dm-eIt\mSv ]d-p. A-tbm, - KuX-am, Av GXv Bm-hns\ D]m-kn-pp? Fp tNmZn- p. `K-hm- \mb cmPmth ]rYnhn Xs- bm-Ipp Fv Dm-eI ]d-p. Av GXv Bm-hn-s\-bmtWm D]m- ]sm]Xmw Jw kn-p-Xv CXv {]XnjvT Fp ]d-bp Bm-hmb XZyZv `w {]Y-a-am-K-tXv Xtm sshizm-\-c-\m-Ip-p. AXn-\m Av {]P-I-sf-sm-pw, aobw, kbmw {]Y-am-am-lpXnw Pqlpbm ]ip-- sf-smpw {]Xn- jTn-X- \m- bn-cn-p-p. Aw `nv Xv Xmw Pqlp-bmXv {]mWmb kzm p-p. {]nbw ImWp-p. BcmtWm Cu Bm-hmb tlXn, {]mW kv Xr]y-Xn. sshizm-\-cs\ D]m-kn-p-Xv Ah Aw `npw {]nbw ImWpw. Chs Ipe-n {_-hkw DmAns\ Ccns GXv A- amtWm Hm-a-Xmbn hcphpw. Fm Ch Bm-hns ]mZ--fm-Ipp Fv Xv AXv tlman-p-hm-\p km[-\-am-Ip-p. GXv tlmancmPmhv ]d-p. Av Fs ASp- BK-an-n-m-bn- ptm AXns\ {]mWm-b-kzmlm Fv tlman--Ww. cpp Fn At-bpsS ]mZ- Xfp-t]m-Ip-am-bn- {]mW Xr]vX-\m-Ipw. cpp Fp-IqSn ]d-p.

]Xn-s\mw Jw
Xm tlmhmN: GtX ssh Jep-bqbw ]rY Knth aam-m\w sshizm-\cw hnZzmwtkm fa; bkvtXzX tajw {]m tZi am{X-a-Zn-hn-am-\-am-m\w sshizm\ \p]mkvtX; k kthjp temtIjp kthjp `qtXjp kth-jzm--k z--a-n.
cmPmhv ]d-p. ""\n Cu Bm-hmb sshizm-\cs\ thsd thsd F- t]mse hnNm-cn- p-sIm- mWv Aw `n-p--Xv. Fm Bcm-tWm, C{]-Imcw {]mtZ-i-am{X\pw A`n-hn-am-\\pw Bb sshiz-\-c- \mb Bm-hns\ D]m-kn-p-p-Xv, Ah Fm temI--fnepw Fm `qX-

{]tW Xr]yXn Np-kvXr-]y-Xn, Np jn Xr]y-Xym-ZnXy kvXr]yXn BZntXy Xr]yXn Zyu kvXr]y-Xn, Znhn Xr]yymw bXv In Zyu ffZnXy m[nXn jvT XkvXXv Xr]y-Xn, Xkym\p Xr]vXnw Xr]y Xn {]P-bm, ]ip-`n, cm-tZy\ tXP km {_-h-tk-t\-Xn.

{]mW Xr]vX-\m-Ip-tm Npp Xr]vXn-s-Sp-p. Npp Xr]vXn-s-Sp-tm BZn-Xy Xr]vXn-s-Sp-p. BZn-Xy Xr]vXn-s-Sp-tm tZymhp Xr]vXn-s-Sp-p. tZymhp Xr]vXn-s-Sp-tm tZymhpw BZn-Xy\pw GXn- s\bmtWm A[n-jvT n-X- am- p- Xv AXv Xr]vXn-s -Sp- p. AXns Xr]vXnsb XpSv {]P-sb-smpw ]ip--sfsmpw Aw apX-em-b-Xp-sImpw tXP-p-sImpw {_-hkw sImpw Xm\pw Xr]vX-\m-bn-o-cp-p.

244

I Ccp-]Xmw Jw
AY bmw ZznXobmw Pqlp-bmmw Pqlpbm Zvhym\m-bb kzmtlXn; hym\kv Xr]y-Xn. hymt\ Xr]y-Xn-t{im{Xw Xr]yXn; t{im{X Xr]yXn N{-am-kvXr-]yXn; N{-akn Xr]yXn Znikv Xr]yn `np Xrhyo jp bXv Inw N Znix t{im{Xw Nm[nXn jvTn XXv Xr]yXn; Xkym-\p-Xr]vXnw Xr]y Xn {]Pbm ]ip-`n-cmtZy \ tXPkm {_-h -tk-t \Xn

kamt\ Xr]yXn a\kv Xr]yXn; a\kn Xr]yXn ]P\y kvXr]yXn; ]Pt\y Xr]y Xn hnZyp-r-]yXn; hnZypXn Xr]yymw bXv Inw hNn-Zyp ]P-\y-ivOm-[n-Xn-jvTX kvXXv Xr]yXn; Xky\p Xr]vXnw Xr]yXn {]Pbm ]ip-`n-cm-tZy\ tXPkm {_-h tkt\- Xn.

\mem- as BlqXn GXmtWm tlman- p- Xv AXns\ kam-\mb kzmlm Fv tlman--Ww. kam-\ Xr]vX-\mIpw. kam-\ Xr]vX-\m-Ip-tm a\p Xr]vX-am-Ipw. a\p Xr]vX-am- Ip- tm ]P- \y Xr]vX-\m- Ipw. ]P- \y cm- as BlqXn GXmtWm tlman- p-Xv AXns\ Xr]vX-\m-Ip-tm hnZypv Xr]vX- bm-Ipw. hnZypXv Xr]vXhym\mb kzml Fv tlman--Ww. hym\ Xr]vX-\m-Ip- bm-Ip-tm hnZyp-pw, ]P-\y\pw bmsXm-ns\ A[nv tm t{im{Xw Xr]vX-\m- Ip-p. t{im{Xw Xr]vX-\m- Ip- tm Xn-jTn-X-am-ptm AXp Xr]vX-am-Ipw. N{- Xr]vX- \m-Ipw. N{ Xr]vX-\m-Ip-tm Znp-I Xr]vX- -fm-Ipw. Znp-I Xr]vX-\m-Ip-tm Znp-Ifpw N{- apw bmsXm-n- s\-bmtWm A[n- jvTn-X-am- p-Xv AXv Ccp-] - n- aqmw Jw Xr]vX-am-Ipw. AXns Xr]vXnsb XpSv {]P-sb-smAY bmw ]ao Pqlp-bmXv Xmw pw, ]ip--sf-smpw Aw apX-em-b-Xp-sIm-pw, Pqlp-bm-Zp-Zm-\mb kzmtl-Xn, DZm-\kv tXP-p-sIm-pw, {_-h-kw-sImpw Xm\pw Xr]vXXr]y-Xn. \m-bn-o-cp- p.

Ccp-] n Hmw Jw
AY bmw XrXobmw Pqlp-bmXv Xmw Pqlp bmZ ]m\mb kzmtlXn; Ahm-\kvXr]yXn A]mt\ Xr]yXn hmr-]yXn; hmNn Xr]yym ankv Xr]yXn; Au Xr ]yXn ]rYnhn Xr]yXn; ]rYnhymw Xr]y m b Inw N ]rYn-ho-Nmn m[nXn jvTX-kvXXv Xr]y-Xn, Xkym\p Xr]vXnw Xr ]yXn {]Pbm ]ip`n cm-tZy\ tXP km {_-h-tkm-t\-Xn.
aqm-as BlqXn bmsXmp tlman-ptm B Blp-Xnsb A]m-\mb kzmlm Fv tlman--Ww. A]m\ Xr]vX-\m-Ipw. A]m-\ Xr]vX-\m-Ip-tm hmIp Xr]vX-am-Ipw. hmIp Xr]vX-am-hp-tm An Xr]vX-am-hpw. An Xr]vX-\m-hp-tm ]rYnhn Xr]vX-bm-Ipw. {]Ynhn Xr]vX-bm-Ip-tm ]rYn-hnbpw Anbpw bmsXm-nt\ A[n-jTn-X-am-ptm AXp Xr]vX-am-Ipw. v

DZmt\ Xr]yXn XzIv Xr]yXn; XzNn Xy]yymw hmbp kvXr]yXn; hm bu Xr]y Xym Imi-kvXr-]yXn BImti Xr]yXn bXv Inw N hmbp m ffImi m[nXn jvTX-kvXXv Xr]y-Xn, Xkym\p Xr]vXnw Xr]y Xn {]Pbm ]ip-`n-cm-tZy\ tXPkm {_-h t-k -t\-Xn.

Am-a s BlqXn GXmtWm tlman- p- Xv AXns\ DZm-\mb kzmlm Fv tlman- -Ww. DZm-\ Zr]vX\m-Ipw. DZm- \ Xr]vX- \m-Ip- tm Xzp Xr]vX- am-Ipw. XzIv Xr]vX-am-Ip-tm hmbp Xr]vX- am-Ipw. hmbp Xr]vX-\m-Iptm BImiw Xr]vX-\m- Ipw. BImiw Xr]vX- am-Ip- tm hmbphpw BIm-ihpw GsXm-n- s\-bmtWm A[n-jTn-X-amv p-Xv AXp Xr]vX-am-Ipw.

Ccp-] - n- \ memw Jw
k b CZa hnZym-\n tlm{Xw Pqtlm-Xn, bYm fv Kmcm-\-t]mly `kva\n Pqlpbm Xv XmZrIv XXv kymXv
BcmtWm Cu sshizm-\c Zi\w Adn-bmsX Antlm-{Xs tlman- p- Xv Ahs B An- tlm{Xw F{]Imcw, I\- ep-I \on-bnv Nm-en tlman-ptm AXpt]m- se-bm-bn-o-cpw.

Ccp-] - n-c mw Jw
AYbmw NXpnw Pqlp-bmXv Xmw Pqlp bmXv kam-\mb kzmtlXn; kam-\kvXr]yXn

245

smw Xr]vX- am-Ipw. AXv Fm `pX- -fnepw nXn-sNp Bmhv Hm-sW- nse D]- ]- - am-I-bp- p. Bmhv thsd thsd Ccn-p ]w AXv A\p-]-]--am-Ip-p. AXn-\m Bm-hns GIXzw Fn-s\-bm-Wv ImWnBcmtWm C{]- Imcw Adnv An-tlm{Xw tlman- p- mw. AsXms Cu Aym-bn ]d-bp-p. A-tXv Ahs An-tlm{Xw Fm temI--fn-epw, Fm bpw, a\-Itbpw IY CXn ]d-bp-Xv hnZy Ghpw `qX-- fn-epw, Fm Bm--fnepw tlman- -s--Xm- bn-o- t{ijvT-am-Wp ImWn-p-p. cp-p.

AY b GX-tZhw hnZzm-\ntlm{Xw Pq]p-Xn, Xky, kthjp temtIjp k thjp `qtXjp kth-jzm--kp-lpXw `hXn.

XZy-tY-jn-Im-Xp-e-a-su t{]mXw {] Zqtb-ssXhw lmky kth ]m]vam\x {]Zq-bt b GX-tZhw hnZzm-\n tlm{Xw Pqtl-Xn.
BcmtWm Cu sshizm-\c Zi\w Adnv AntKm{Xw tlman-p--Xv, Ahs Fm ]m]-fpw Anbn {]n-]X- amb CjoI Fp ]d-bp XrW-hn-ti-jv ns ]n An-bn {]n-]vX-am-bm Fn-s\bmtWm Zln-p--X,v Ans\ Zln-p-p.

tizX-tI-Xplm fcptWb Bk; Xw l ]ntXm-hmN- - tizX-tI-tXm, hk {_-N-cyw, \ sshtkmaym kva Ipeot\m \\qNy {_-_p cnh `h-coXn

Acp-Ws ]u{X-\mbn tizX-tIXp Fsm-cm Dmbn-cp-p. Ah-t\mSp ]nXmhp ]d-p. Atbm tizX-tIXp, \o {_- Ncyw ]men- q. Atbm kuaym, \psS Ipen-ep--h Ay-b\w sNmsX {_-_-p-hn-s\tmse Bbn-o-cm ]mSn-.

XkvamZp sslhw hn`yp-Zy]n Nmem tbmnw {]b-t-Zm-ln sslhm ky XssZz-izm-\tc lpXw ky ZnXn, X tZj-tmIx,
C{]-Imcw Adn- bp--h Nm-e\v Dnw sImSp-mepw, Chs B Dn-jvT-Zm\w sshizm-\-c-\mb Bmhv tlman--s- -Xm-bn- o-cpw. B hnj-b-n Xmsg- -d- bp tmIw Dv.

k l ZzmZi hj Dt]-Xy, NXphnw-iXn hjx khm thZm-\-[oXy alm-a\m B \qNm-\-am-\o-kvX_v[ Gbmb Xw l ]ntXm-hmN: tizX-tI-tXm, b\p tkmtayZw alm-am\m A\q-Nm-\am\o kvX_vt[mkn? DX X amtZi a{]m tym, tb\m-{ipXw {ipXw `hXy aXw aX-a-hn-mXw hnm-X -an-Xn.
tizX-tIXp ]{p hb-m-b-tm BNm-cys ASp sNp. Ccp-]n- \mep hb-m-b-tm- Fm tZhfpw ]Tnv al-mb a\-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mbpw Xm kmvK-amb thZw ]Tn-p-I-gn--h-\m-W-p A`n-am-\tmSp IqSn-b-h-\mbpw hW--an-m--h-\mbpw Krln Ign-p-Iq-Sn. Ah-t\mSv ]nXmhv ]d-p. Atbm tizX-tI-Xp, kuaym, \o Cs\ alm-a-\-m-bpw, Xm A-Nm- \-\m- sWp hnNm-cn-p- - h-\m- bpw, hW--an-m- h- \mbpw Ccn- p-p. AXp- sImv GXv BtZ-i-m {ihn-s- Sm- Xv {ihn- - s- -Xm- bpw, Duln- -s-Sm- Xv Duln-s--Xmbpw \n-bn--s-Sm-Xv \n-bn--s--Xmbpw Xocp-pthm B BtZ-is imkv{X-Nm-tcym-]-tZ-i--sfsmv Adn-b-s-tS hkvXp-hns\ \o Fp-sImp tNmZn-n?

btY l p[nXm _mem amXcw ]p ]mkX Ghw khmWn `qXm-\yn tlm{X ap]m-kX CXn. An tlm{X ap]m-kX CXn.
GXp-{]-Imcw Cu temI-n hni-p _me-m amXm-hns\ Npn-q-Spt\m, AXp-t]mse Fm `qX-fpw An-tlm{Xw D]m-kn-p-p. (hn-Zzms t`mP-\-m temIw apgp- h Xr]v X - a m- b n- o- c p- s av kmcw.) Antlm{X-ap-]m-kX CXn Fp cp {]mhiyw ]d-ncn-p-Xv Aymbw Ah-km-\np Fp ImWn-m-\m-Wv.

Bdmw Aymbw
Hmw Jw
Cu PK-smw {_-n\nv P\n-p- Xpw {_nXs ebn-p-Xpw {_-m Pohn-p-Xpw BsWp aqmw Aym-b-n ]d-n-p-v. {_n \np PK-p-m-hp-Xpw AXns ebn-pXpw AXp-sIm-p-Xs Pohn-p-Xpw Fns\ Fp XpSp ]d-bp-p. Hcp hnZzm t`mP\w sNbvXm PK-

IYw \p `Khx k BtZtim `h-XoXn


Atbm `K-hmt\ B BtZiw GXp-{]-Im-c-n-ep-Xm-Wv. tizX-tIXp tNmZn-p.

bYm tkmssay-tI\ ar]n-t-\-hw hrbw hnmXw kyZzmNm fcw`Ww hnImtcm \ma-t[bw; an tItXyh kXyw

246

bYm tkmssay-tI\ teml-a-Wn\m khw teml abw hnmXw kyZzm-Nm- ffcw` Ww hnImtcm \ma-t[bw; teml-antXy hkXyw bYm tkmssay-tI\ \J \nIrt \khw ImjvWm-bkw hnmXw kymZzmNm ffcw `Ww hnImtcm \ma-t[-bw, teml-an-tXy, h kXyw. bYm tkmssay-tI\ \J Irt t\\ khw ImjvWm-bkw hnmXw ky ffcw`-cWw hnImtcm \ma-t[-bw, IrjvWm bk-an-tXyh kXyw Ghw tkmay k BtZim `h-XoXn
Atbm kuaym, GXp {]Im-c-sa-m Hcp ar]n w sImv arns hnIm-c-am-bn-p--sXmw Adn-b-s-Xm-bn-o-cp-p. hnIm-c-sap ]d-bp-Xv hmns\ B{ibn-p \ma-t[bw am{X-am-bn-cn-p-p. arnI Fp-Xp-Xs kXy-am-bn-p--Xm-Ip-p. Atbm kuaym, Hcp kph-]nw sImv kph-am-bn-p--sXmw Adnb-s--Xm-bn-o-cpw. hnIm-c-sa-p-Xv hmns\ B{i-bnn-cn-p-p. kphw Fp--Xp-Xs kXy-am-bn-p-Xm-Ip-p. Atbm kuaym Fns\ Fm Hcp \Jw hmn-smv Imcn-cp-p-sIm-p--sXmw Adn-b-s--Xmbn-o-cp- p. hnIm-c-sa- p-Xv hmns\ B{i-bn-p \ma-t[-b-am-Ip-p. Imcn-cp-s-pXp kXy-am-bn-p-Xp Xs- bm-bn-cp-p. Atbm kuaym, B BtZiw C-s\bm-Ip-p.

Atbm kuaym, CXv apv kPm-Xo-b-ambn thsd Hnm-Xpw hnPm-Xo-b- ambn thsdm- n-m-Xpw Bb kpam{Xw Bbn-cp-p. Bhn-j-bn Hcp Iq ]d-bp-p. CXv ap]v GIw-am-{X-am-bn-p-Xpw AZzn-Xo-b-hp-amb Akp-X- s- bm-Ip-p. B Ak-n \nv kv Dm-bn.

IpXkvXp Jep tkmssayhw kyZnXn tlmhmN; IY akXx kn-tb-tX-Xn, ktzh tkmtay-Z-a{K Bko-tZI tahm-Zzn-Xo- bw.
Atbm kuaym, GXp {]am-W-n \nmWv C{]Imcw kw`-hn-p-Xv? BNm-cy tNmZn-p. Ak-n \nv kv Fn- s\-bp- mIpw? Fpw ]d-p. Atbm kuaym, Cu PK-vapv GIw Xs-bm-bp--Xpw, AZznXo-bhpw Bb kp-am-{X-am-bn-cp-p.

XssZ X _lpkymw {]Pm-tb-tb-Xn, X-tPm-fkr-PX XXv tXP sFXv _lp kymw {]Pm-tb-tbXn; XZt]m fkr PX, Xkvam-Zy-{X-IzN timNXn tkzZtX hm ]pcp-j-kvtX-Pk Gh XZ-[ymt]m Pmbt
B kv F\np ]e-Xm-IWw F\np {]P-\n-- Ww. Fv Zi\w sNbvXp. B kv tXP-ns\ krjvSn-p. B tXPv F\np ]e-Xm-bn- o-cWw; {]P-\n-Ww Fns\ Zi\w sNbvXp. B tXPv Ap-Isf krjvTn-p. AXn-\m Ftm-gmtWm ]pcp-j kwX-]n- p-I-tbm, tkzZntbm sNp-Xv Atm tXP-n \np-Xs ApI P\n-p-p.

\ ssh \q\w `K-h-kvX G XZ-thZn jpx btZy XZ thZn-jy IYw taXm hy-n-Xn, `Khmw kvtXzh-ta-XZv {_ho-Xzn-Xn, XYm tkmtayXn tlmhmN
`K-hm-m-cmb Fs Kpcp- Ap ]d Cu hkvXp-hs\ Adn-n-n-. Fs-m CXp Adn-n-pm-bn- cpp Fn F\np ]d- p-X-cm- Xn- cp--sX- n-s\bmWv? `K-hm Xs F\nv AXp ]d-p-X-m-epw. Fv tizX-tIXp ]d-p. Atbm ku-\ym, An-s\-bmIs Fv ]nXmhv ]d-p.

Xm B] sF _lzyx kyma {]Pmtb alo-Xn, Xm A-a-kr-P-, Xkvam-Zy-{X-Iz-jN hj-Xn, XtZh `qbn-jvT-aw `hXn BZv`y Gh XZ-[y-mZyw Pmb-tX.
B Ap-I \apv ]e-Xm-I-Ww, {]P-\n-Ww Fv Cun-p. Ah {]Yn-ho-cp-]-amb Aw krn-p. AXv Fhn-sS-bmtWm hjn-p-Xv Ahn-sS-s A[n-I-amb Aw Dm-Ip-p. B AmZyw Ap-I-fn \np-Xs Dm-Ip-p.

cmw Jw
kztZh tkmtay Za{K Bko-tZI tahm ZznXobw; XssI Blpc k tZthZ a{K Bko-tZI tahm-Zzn-Xobw; XkvamZ kXx km-bX

aqmw Jw
tXjmw J tezjmw `qXm\mw {XotWyh _oPm\n `h-y-Pw PohP apZv `n-an-Xn.

247

Cu `qX-v A-n \np P\n- -X,v Poh- \n \np P\n--Xv, DZv`n-n \np P\n-Xv Cs\ aqp am{Xsa _nP--fp-q.

tkbw tZh-ssX-X lm-lan amkvXnt{km tZhXm At\\ Poh t\m ff\m \p{]-hniy \ma-cpt] hymI-c -hm-Wn- Xn.
Cu tZhX Rm Cu aqp tZh-X-I-fn Cu Poh-\mIp Bm-hp-sImv A\p-{]-hn-in-nv \ma-tbpw cq]tbpw hymI-cnmw Fv Cun-p.

bZm-Zn-Xyky tcmlnXw cq]w, tXP kkvX{Zp]w; bq-w, XZ-]mw, bXv IrjvWw XZ-ky; A]m-KmZm ZnXyXzw; hmNm ffcw`Ww hnImtcm \ma-t[-bw, {XoWn cp]m-WotXy hkXyw b-{-atkm tcmlnXw cq]w, tXP kkvX{Zp]w; bqw XZ-]mw, b rjvWw XZ-ky; A]m-Km--{--{Xzw hmNm ffcw`Ww hnImtcm \ma-t[-bw, {XoWn cp]m-W o-tXy-h-k-Xyw. b ZznZyptXm tcmlnXw cq]w, tXP-kkvX {Zp]w bbvOqw XZ ]mw bIrjvWw X Z-ky, A]m-Km-Zzn-ZyptXm hnZypzw hmNm ffcw`Ww hnImtcm \ma- -t[bw {XoWn-c p-]m-Wo-tXyh kXyw

Xmkmw {XhrXw {Xnhr-Xta-ssIImw Ic-hm-Wo-Xn, tkbw tZhtX amkvXn t{km tZhXm At\-ss\h Poth\m ff\m f\p{]-hniy \ma-cpt] hymItcmXv
B tZh-X-I-fn Hmtcm-n-t\bpw apq-p-]n-W-bp-Xmmw Fv Cun-nv An-s\-bp kZm-n-I-bmb Cu tZhX tXP-p-ap-X-emb Cu aqp tZh-X-I-fn, Cu Poh-\m-Ip Bm-hp-sIm-p-Xs A\p-{]-th-inv \macq-]- shfn-s-Sp-n.

N{s Nph cq]w GtXm AXv tXP-ns cq]-amIpp. ip-am-bn-p--tXtXm AXv Ap-I-fpsS cq]-am-IpB tXPp apX-emb tZh-X-I-fn Htcm-n-t\bpw apn- p. Ir-jWam-bn-p--tXtXm AXv A- ns cq]-am-Ipv Wn-bm-n-Xop. Atbm kuaym, Fm F-s\- p. N{-\n \nv N{Xzw t]mIp-p. hnIm-c-sa-Xv bmtWm Cu aqp tZh-X-I Hmtcmpw apn-Wn-bmbn Ccn- hmns\ B{i-bn-p \ma-t[-b- am-Ip- p. aqp cq]- pXv A{]-Imcw Fs ASp- \nv Adn-p- sIm- p. Fp-Xv am{Xw kXy-am-bn-p--Xm-Ip-p. Fv BcpWn ]d-p. hnZyp-ns tcmln-X-amb cq]w GtXm AXv tXPns cq]-am- Ip-p. ip-amb cq]-tatXm AXv Ap-I-fpsS cq]-am-Ip-p. IrjvW-amb cq]-tatXm AXv A-ns \memw Jw cq]-am-Ip-p. hnZyp-s-p cq]w A]-K-an-p. hnIm-c-sabZ-t-tcm-lnXp cp]w tXP-k-kvX-{Zp]w; Xv hmns\ B{i-bn-p \ma-t[-b-am- Ip-p. aqp cq]bqw XZ ]mw; bXv IrjvWw XZ Fp-Xv am{Xw kXy-am-bn-p--Xm-Ip-p.

Xmkmw {XnhrXw {Xnhr-Xta ssI Ima Itcm-Xv, bYm Xp Jep tkmtay am tZhXm kv{Xn hr{n hrtZ ssIIm-`hXn Xt hnPm\o loXn. -

BZn-Xys tcmln-X-amb cq]w GtXm AXv tXP-ns cq]-am-Ipp. ip-amb cq]-tatXm AXv Ap-IfpsS cq]am-Ip-p. IrjvWamb cq]-tatXm AXv A-ns cq]am-Ip-p. BZn-Xy-\n \nv BZn-XyXzw t]mbn. hmns\ B{i-bn- p \ma-t[-b-am- Ip- p. aqp cq]- Fp- Xv kXy-am-bn-p-Xv am{X-am-Ip-p.

ky, A]m-Km-Z-t-c-nXzw hmNm ffcw`Ww hnImtcm \ma-t[bw {Xo Wncp-]m-Wo-tXyh kXyw


An-bpsS tcmln-X-amb cq]w GtXm AXv tXP-ns cq]-am-Ip-p. ip-amb cq]w GtXm AXv Ap-I-fpsS cq]am-Ip-p. IrjvWmb cq]-tatXm AXv A- ns cq]-amIp- p. An- b n \nv An Fp Ah s]mbvtm-Ipp. hnIm-c-sa-Xv hmns\ B{i-bn-p \ma-t[-b-am-Ip-p. aqp-cq-]- Fp--Xp-am{Xw kXyam-bn-p-- Xm-Ip- p.

GX-kva-ssh-X-Zzn-Zzmwk Blpx ]qth alm-imem alm t{im{Xnbm \t\mf Zy Im\m {ipX aa-X-ahn mX apZm lcn-jy-XoXn tlymt`ym hnZmw N{Ipx
A-s\-bp Cu {Xnhr-c-Ws Adn-n-p Ign-p-t]mb alm-im-en-Ifmb alm-t{im-{Xn-b-m ]dn-p-v. Ctm \psS Ipe-n Hcp-ht]mepw {ihn--s-Sm--Xn-t\-tbm, a\\w sN-s-Sm--Xn-t\tbm

248

I DZm-l-cn--bn-. Fs-m tcmln-XmZn cq]--fn\nv


Ah AXv Adn-p.

bZp tcmln X anhm-`q-Zn-Xn, tXP-k-kX {Zp]-anXn XZzn Zmw N{Ipx bZp ip anhm-`q-Zn-Xy]mw cq]-anXn XZznZmw N{Ipx bZp-IrjvW anhm-`q-Zn-Xy--ky-cq] anXn XZznXmw N{Ipx bZz hnm-Xan-hm-`q-Zn-tXy-Xm-k mta h tZh Xm\mw kamk CXn XZznZmw N{Ipx bYm Jep \p tkmtay-amkvXn t{km tZhXmx ]pcpjw {]m]y-{Xn-hrXv {XnhrtZ ssIIm `hXn Xw hnPm \o loXn
GXp cq]-amtWm tcmlnXw t]mse tXmn-bXv AXv tXP-ns cq]-am-Ipp Fv Ah Adn-p. GXmtWm ip-sa--t]mse Ahv tXmn-bXv AXv Ap-IfpsS cq]-sav Ah Adn-p. GsXmcp cq]-amtWm IrjvWw t]mse tXmn-bXv AXv A-ns cq]- sav Ah Adnp. GXmtWm C-sXp Xncn--dn-bm ]mSn-m--Xpt]mse tXmn-b-Xv, AXv Cu tZh-X-IfpsS kap-Zm-b-sav Adn-p. Atbm kuaym, GXp-{]-Im-c-amtWm Cu aqp tZh-X-I ]pcp-js\ {]]n-nv Htcmpw apq-w-i-ap-Xmbn Xocp-Xv AXv Fs ASp- \n-dn-p-sImp-I.

tXtPm-inXw t{X[m hn[o-b-tX, Xky bx hnjvtTm [m XpkvXZ n`-hXn-, tbm a[yax ka-m, tbm fWnjvT x kmhm-I v.

`n--s tXPv aqp-{]-Im-c-n hn`--am-bno- c p- p. tXP- ns Ghpw eq-a mb Awiw GXmtWm AXv An-bm-bn-o-cp-p. a[y-a-amb Awiw GtXm AXp a BIp-p. Ghpw AWp-hm-bn-p-tXtXm AXp hmm-Ip-p.

A-abw ln tkmay-a-\, Bt]m abx {]mW-kvtX-tPm-abo hmK-Xn, `qb Gham `K-hm hnm-]b XznXn, XYm, tkmtayXn tlm hmN
Atbm kuaym, a\v A- a-b-am-Ip-p. {]mW Pea-b-am-Ip-p. hmv tXtPm-a-bn-bm-Ip-p. Fv BcpWn ]dp. `K-hm-\mb Av hopw F\nv a\-n-em-n-cn-I. Fv tizX-tIXp At]-np. Atbm kuaym As\-bm-Is Fp ]nXmhv ]d-p.

Bdmw Jw
Z[v\x tkmay, aYy am\ky tbmfWnam k Duzx kapZojXn; XXv kn`hXn
Atbm kuaym, aYn--s-Sp Z[n-bpsS AWp-hmb Awiw GtXm AXv tatm-mbn Hp tNv s]mpp. AXv kn-m-bn-o-cp-p.

Amw Jw
A-a-inXw t{X[m-hn-[n-btX; Xkybx ]njvtTm [mXp kvXXv ]pcojw `hXn tbm ay-a-kvX-mw-kw, tbmfWnjvTkvX \x

Gh-tah Jep tkmaym-ky iyam-\ky tbm fWnamk Duzx kap-Zn-j-Xn, Xt\m `h-Xn.

Atbm kuaym, Cs\ Xs Ain- - s- Sp Ans Aap-hmb Awiw GtXm AXv taevt]mv Hcp-anp `n- -s Aw aqp {]Im- c- n Bbn- o-cp-p. AXns Ghpw e-amb Awiw GtXm AXv ]pco-j-am- s]mp-p. AXp a\-m-bn-o-cp-p. bn-o-cp-p. a[y-a-amb Awiw GtXm AXp amwk-am-bnA]mw tkmay, ]ob-am-\m\mw tbmf o-cp-p. Ghpw sNdnb Awiw GtXm AXv a\-m-bnWnam k Duzx kap-Zo-j-Xn, k o-cp- p.

{]mtWm `h-Xn.

B]x ]oXm kvt{X[m hn[o-b-t, XmUmw bw hnjvtTm [mXp-kvXq{Xw `hXn; tbm a[y-a-kvX-mw-kw, tbm fWnjvTx k {]mWx

Atbm kuaym, ]m\w sN-s-Sp Ap-IfpsS AWp-hmb Awiw GtXm AXv tat]mp s]mp-p. AXp {]mW-\m-bn-o-cp-p.

]m\w sN-s Ap-I aqp hn[-n Bbn-ocp-p. Ah-bpsS Ghpw qe-amb Awiw GtXm AXv Atbm kuaym, Ain--s-Sp tXP-ns AWpaq{X-am- bn-o-cp-p. Ghpw sNdp-Xm-bn- p Awiw GtXm hmb Awiw GtXm AXv tat]mp s]mp-p. AXv AXv {]mW-\m-bn-o-cp-p. hmm-bn- o-cp-p.

tXPkx tkmay-iy-am-\ky tbmfWnam k Duzx kap-Zo-jXn; kmhmKv `h-Xn.

249

A-abw ln tkmay a\, Bt]m-abx {]mW, kvtXtPm-abo hmKnXn; `qb Gh am `K-hm hnm-]-b-XznXn; XYm tkmtayXn tlmhmN
Atbm kuaym, a\v A-a-b-am-Ip- p. {]mW Pea- b-\m-Ip- p. hmv tXtPm-a-bn- bm-Ip-p. Fv BcpWn ]dp. `K-hm-\mb Av hopw F\np a\-n-em-n-cq. Fp tizX-tIXp At]-n-p. Atbm kuay Ans\- bm-I-s .

sNdnb I\sImv AXn-t\-m IqSp-X-embn Zln-mXv Fn-s\-bmtWm AXp-t]mse \ns ]Xn-\mdp IeI- fn Hv tijn-n-cn- pw. B Ie- sImv Ctm \o thZ Adn-bp-n-. \o `Ww Ign-q. ]ns Fs hmn \nv \n\v a\-n-em-mw.

k lm ffimY ssl\ ap] kmZ Xw l bXv InwN ]{]-, kh l {]Xnt] tZ


tizX-tIXp `Ww Ign-p. A\-cw ]nXm- hns ASp sNv Ah-t\mSv Fsmw ]nXmhv tNmZn-pthm AXns\ Fmw Ah Adn-n-cp-p.

Ggmw Jw
tjmU iIex tkmay ]pcpjx, ] Z-im-lm-\nam fiox Ima-a]x ]n_mff-t]m-abx {]mtWm \ ]n _tXm hntyX CXn.
Atbm kuaym, ]pcp-j ]Xn-\mdp Ie-I-tfmSp IqSnb-h-\m-Ip-p. ]Xn-\p Znh- ktv \o `Ww Ign- mXn-cn-q. C-t]mse Pew ]m\w sNbvXp-sIm-q. ]m\w sNm--h\v Pe-a-b\mb {]mW hntZw {]m]npw Fv ]nXmhv ]d-p.

bYm tkmay altXmf `ymlnX sskyI avKmcw JtZym-X-am{Xw ]cn-inw Xw XrssW-cp] kam-[mb {]mPze tbXv tX\ XtXmf ]n _ lpZtl tZhw tkmay, tX tjmUim \mw Iem-\m-taIm Iem fXninm f `q Xv; km f t t\m] kam-lnXm {]m Pzeo-Xv. Xssb Xln thZ-\-\p-`hkn.
Atbm kuaym, GXp {]Im-c -a mtWm hnd-I np hfn- bn-p henb XobpsS tijn-n-p anm-an-\pn-t\m-f-ap Hcp I\]p-p-I Iqn {]Pz-en-nv ap]nes Ag-en \np IqSp-X-embn Zln-n-p--Xp-t]mse \ns ]Xn-\mdp Ie-I-fn Hcp Ie Ah-ti-jn-n-cp-p. B Ie A-m- hfn {]Pz-en-n-q. B Ie-sImv Ctm \o thZ-sf A\p-`-hn-p-p.

k l ]-Zim-lm\n \m ffi; AY ssl\ ap]m-k-kmZ: Inw{_-hoan t`m CXn; ENx tkmay-b-Pqwjn kmam \oXn ktlm-hm-b, \ ssh am {]Xn-`mn t`m CXn.
Ah ]Xn-\p Znh-k-tbvp `Ww Ign-n. ]nXm-hns ASp- sNp. ""Atbm ]nXmth Rm Fp ]d-bWw'' Fp tNmZnp ""EXp--tfbpw, bPq-pI-tf-bpw, kma--tfbpw'' Fp ]nXmhp ]d-p. AXptIv tizX-tIXp ""Atbm ]nXmth F\np tXmp-n'' Fp ]d-p.

A abw ln tkmay, a\, Bt]m abx {]mW-kvtXtPm abo-hm-KnXn Xmky hnP-m-hn-X n, hnPmhnXn.
Atbm kuaym, a\v A- a-bsav kn-am-b-tm. {]mW Pe-a-b\m-Ip-p. hmv tXtPm-a-bn-bm-Ip-p. ]nXmhv ]d-p. ]nXm-hns B hN\w tizX-tIXp a\-nem-n.

Xw tlm hmN: bYm tkmay, al tXm f`ymln Xssky tIm fvKm cx JtZym Xam{Xx ]cn-inx kym Xv, tX\ XtXm ]n\ _lp-Z-tlXv Ghw tkmay, tX tjmU-im\mw Iem \mtaIm Iem fXnin-jvTm-kymXv; Xssb Xln-th-Zm \m\p `hkn; Aim-\m, Y ta hnmky koXn.
tizX-tI-Xp-hn- t\mSv ]nXmhp ]dp: Atbm kuaym, Fns\ al-mb hnd-Inp hf-nb An-bpsS anman-\p-n-t\m-f-ap Hcp I\ ]cn-in--am-bn-cn-ptm B

Fmw Jw
Dm-etIm lm ffcpWnx tizX-tIXpw ]p{X-ap-hmN, kz]v\mw ta tkmaym, hnPm-\o-loXn b ss{X Xcv ]pcpjx kz]nXn \ma kXm tkmay XZm k tm `h-Xn, kza-]otXm `h-Xn, X kvamtZ\w kz]n-XoXym N-tX, kzwly ]otXm `h-Xn.

250

Acp-W]p-{X-\mb Dm-eI ]p{X-\mb tizX-tI-Xp-hnt\mSp ]d-p. Atbm kuaym, Fs hN- \- n \np kz]v\m-s Adnbq Fp ]d-p. Atbm kuaym, GXp Ime-n ]pcp-j kz]n-p-p. F t]cp--XmIp-tm, Atm ksp ]d-bp tZh-X-tbmSv GIo-`qX-\mbn `hn-p-p. kz- cq-]s XncnsI {]m]n--h-\mbn `hn- p- p. AXn-\m Ch- s\-n kz]n- pp Fp euInI-m ]d-bp- p. Fp-s Im-s-m kz-cq-]s XncnsI {]m]n-h\m-bn-o-cp-p. - -

; kqemx tkmtayamx {]Px kZm-b-X\mx kXv{]-X njvTmx

k bYm, iIpXnx kqt{XW {]_-tm, Zniw Zniw, ]XnXzm f\y{Xm ffbX\ ae _v[zm _ \tathm ]{i-bX Gh-tah Jep tkmay, Xt\m Zn iw Zniw ]Xn-Xzm-f\y{Xm ffbX-\a e_v[zm, {]mW-tathm ]{i-btX; {]mW-_-\w ln tkmay a\ CXn.

B ico-c-n\v Aw Hgnv aqew FhnsS DmIpw? kuaym, Cs\ A-am-Ip iqKvw sImv Ans aqe-amb Ap-Ise a\-n-em-q. kuaym, ApI-fm-Ip iqKvw sImv aqe-amb tXPv Adn-bq. kuaym, tXP- m- Ip iqKvw sImv aqe-amb kns\ Adn-bq. Atbm kuaym, Cu {]P-Isfmw km-Ip aqe-tmSp IqSn-bhbpw km-Ip Bb-X- \-tm-Sp-IqSn-b-hbpw km-Ip {]Xn-jT-tbm-Sp-Iq-Sn-bhpw BIp-p. v

AY bss{X-XXv ]pcpjx ]n]m-kXn \ma, tXP Gh-X-Xv]oXw \btX; XZy-Ym, tKm\mtbm fiz\mbx ]pcp-j\m b CtXyhw XtP BN DZ t\yXn, Xss{X-XtZh ipvK ap] XnXw tkmay hnPm-\o-ln, t\Z-a-aqew

GXp {]Im-c-amtWm Nc-Sp-sImv _n--s ]n, `hn-jy-X o-Xn. Htcm Znnepw NmSn-tmbn asm-cn-Sv hn{i-a-m\w e`nm-sX, _-\-\-s-Xs B{i-bn-p-tm, AXpFtm-gmtWm ]pcp-j ]m\w sNm Cn-p-Xv t]mse B a\v Htcm Znnepw NmSn-tmbn ad-sdm-cn-Sv B ]pcp- j ]m\w sNbzm Cn- pp Fp ]d- bm-dpv. hn{i- a-m\w e`n-msX {]mW-s\-Xs hv B{i-bn-p- ]m\w sN- s--Xns\ tXPp \bn- p- p. AXn-\m GXp p. Fp-sIm-s- m Atbm kuaym, a\v {]mW{]Im-c-n tKm\m- b ]pcp-j Fp ]d-bptm A{]\m-Ip _-\-m-\-tmSp IqSn-b-Xm-Ip-p. Imcw tXP-ns\ DZ\y Fv temIw ]d-bp-p. An-s\Ai-\m]n ]mtkta tkmay hnPm\o bn-cns Atbm skuaym, Cu ico-cw-Xs DZvK-an-np Awp-c-sav Adnbq. CXv aqe-an-m--Xmbn `hn-loXn bss{X XXv ]pcptjm finin-jXn bn- . \mam ff] Gh XZ-inXw \b-t, X

ZyYm tKm\mtbm fizm\mbx ]pcp-j\m b CtXyhw XZ] BN-tX i\m tbXn Xss{X-XOqvK ap]-XnXw tkmay, hnPm-\oln t\Z-a-aqew `hnjyXo-Xn.
Atbm kuaym, Fs hN-\n \np Aitbpw ]n]m-k-tbbpw Adn-bp. Fv Dm-e-I ]d-p. Ftm-gmtWm ]pcp-j Ain-p-hm Cn-pp Fp ]d- bp- - Xv, Atm Ain- -s- -Xns\ Ap- I Xs \bnp-p. GXp-{]-Imcw tKm\m-b, Aiz-\m-b, ]pcp-j-\mb Fp ]d-bptm A{]-Imcw Atm Ap- Isf Ai\mb Fp euIo-I-m ]d-bp-p. An-s\-bn-cn--bm DZvK-X-am-bn-cn-p Cu ico-c-am-Ip Ap-c-s, kuaym, \o Adn-bq. Cu icocw aqe-an-m--Xmbn `hn--bn-.

Xky Iz aqew kymZ-\y-{Xm-Zn-t`ymfZv`nx tkmay; ipvtK\ tXtPm aqe-a-\zn-, tXPkm tkmay, ipvtK\ kqe a\zn; kqemx tkmtayamx khx {]Px kam-b-X\mx k{]-XnjvTmx b Ym\p Jep tkymtay-am-kvXnt{km tZhXmx ]pcpjw {]m]y-{Xn-hrXv {Xnhr-tZ-s sIIm `hXn XZpw ]pckvXm tZh `h-Xn, Aky tkmay, ]pcp-jky {]b-tXm-hmv a\kn k-Zy-tX, a\x {]mW-kvtX-Pkn tXPx ]ckymw tZh Xmbmw
B ico-c-n\v Ap-I-f-msX aqew FhnsS Dm-Ipw. kuaym, Ap-I-fm-Ip irvKw sImv aqe-amb tXPv Adn-bq. kuaym, tXP-m-Ip ipvKw sImv aqe-amb kns\ Adn-bq. Atbm kuaym, Cu {]P-Isfmw km-Ip aqe-tm-Sp-Iq-Sn-b-hbpw km-Ip Bb-X\-tmSp IqSn-bhbpw km-Ip {]Xn-jvT-tbmSp IqSn-

Xky Iz aqew kymZ--{Xm-m? Gh tah Jep tkmay t \iq-vtK\m t]m aqe a\zn; AZv`nx tkmay, ipvtK\ tXtPm-aqe a\zn-, tX Pkm tkmay ipv tK\ kq-e-a\zn

251

I bhpw BIp-p. kuaym, GXp {]Im-c-amtWm tXPp apXemb Cu aqp tZh-X-I Hmscmpw ]pcp-js\ {]m]nv apq-p-hn-[-ambn Xocp--sXv t\cs ]dnp-v. kuaym-tZlw hnp-t]m- Ip Cu ]pcp-js hmv a\-n GIo-`-hn-p-p. a\v {]mW-\n GIo-`-hn-p-p. tXPp-]c-bmb tZh-X-bn GIo-`-hn-p-p. -

k b Gtjm fWnssa, XmZm--anZw khw XXv, kXyw k Bm XXv Xz akn tizX tItXm CXn-`qb Gh, am `K-hm hnm-]-b-XznXn XYm tkmtay Xntlm hmN

k b Gtjm Wnssa-X-Zmy anZw khx X-Xyw, k Bm, XXv Xzakn tizX tItXm CXn. `qb Gh am `K-hm hnm-\-]b-XznXn bYm-tkmtay XntlmhmN. PK-ns aqe-amb AWpXzw GtXm AXv Cu PKs-m-am-Ipp Bm-thm-Sp-Iq-Snb Ah-bm-Ip-p. AXp-Xs kXy-am-bn-p--Xm-I p- p. AXp-X s PKns Bm-hm-Ip-p. Atbm tizX-tI-tXm, AXv \obmIpp Fv BcpWn ]d-p. ]qPy-\mb Av hopw F\np a\-n-em-n--cq. tizX-tIXp At]-np. skuaym, A-s\-bm-Is Fv Dm-e-I ]d-p.

PK-ns aqe-amb Cu AWpXzw GtXm, Cu PKsmw AXm- Ip Bm-thm- Sp-Iq-Snb Ah--bm-Ip-p. AXp- Xs kXy-am- bn-p--Xm- Ip-p. AXp- Xs PK- ns Bm- hm-Ip-p. Atbm tizX-tI-tXm, AXp \obm-Ip-p. Fv BcpWn ]d-p. ]qPy-\mb Av hopw F\np a\-n-em-n- -cnI Fv tizX-tIXp At]-n-p. kuaym, A-s\- bm- Is Fv Dm-e- I ]d-p.

]mw Jw
Camx tkmay, \`yx ]pc-kvXm {]mNyx kyt; ]mXv {]mXoNyx Xmx kap-{ZmXv kap-{Z-ta-hm-]n-bn; k k ap{Z Gh `hXn Xm bYm X{X \ hnZp-cnb al-a-kvaob al-a-kvXoXn Gh-tah Jep tkmtayamx khmx {]Pmx kX BKay \ hnZpx k X BK-m-al CXn
Atbm kuaym, Cu Ing-tmp t]mIp \Zn-I Ingt Znn-tev Hgp-Ip-p. ]Sn-m-tdmp t]mIp-h ]Sn-m-tdmv Hgp-Ip-p. Ah kap-{Z-n \np-mbn kap-{Z-ns ebn-p-p. AXv kap{Zw Xs- bm-bno-cp-p. B \Zn-I Fn-s\-bmtWm Rm C \Znbm-Ipp Rm C-\-Zn-bm-Ipp Fv Ah Adn-bp-nm. Cu {]P-I-sfmw kn \np hnv \mw kn \np hcpp Fv Adn-bp-n-.

H]Xmw Jw
bYm tkmay a[p a[p IrtXm \nkvXnjvT n \m\m-Xy-bm\mw hrmWmw c km ka-h-lmc ta IrXmw ckm Ka-bn; tX bYm X{X\ hnthIw e` t apjymlw hr-ky-ktcm fkvanXn; Gh-tah Jep-tkm-ayamx khmx {]Pmx kXn kZy \ hnZpx kXn kZy al CXn.
Atbm kuaym, tX\o- - I a[p Xm]- c ytmSpIqSn \njv]m-Znp \m\m-K-Xn-I-fmb hr--fpsS ck-sf GIo-Icn-nv Hs-p Ah {]m]n-nptm A{]-Imcw B ck- B a[p-hn Rm C hr- ns ck-am-Ip- p. hnth-N n-n-p m\w e`np-n-. kuaym, C-s\-Xs Cu {]P-Isfmw kn GIo-`-hnp kn GIo-`-hn-pp Fv \mw Adn-bp- n- .

X C l hymt{Lm hm knwtlm hm hrtIm hm hcmtlm hm IotSm hm ]Xw ftKm hm aitIm hm bZyZv `hn XZm-`-hn k b Gtjm f Wn ssaX-Zm-y-anZw khw XXv kXyw k Bm XXv Xzakn tizX tItXm CXn `qb Gh am `K-hm hnm-]mb XznXn XYm tkymtayXn tlmhmN
X Cl hymt{Lmhm CXym-Xn-bpsS hymJym\w apn-et-tmse Xs-bm-Ip-p. ]nXm-hs hN\w tI-Xn-\p-

X Cl hymt{Lm-hmknw tlm hm hrtIm hm hcmtlm hmIo tSm hm ]Xw tKm hm Zwtim hm aitIm hm bZy Zv`n XZm-`-hn
Ah Cu temI-n hym{Lm-tam, lwk-tam, sNmtbm, hcm-ltam, IoStam ]mtbm Cu-tbm, sImXp-tIm, GsXmw Bbn- o-cp-pthm Xncn-p- hv AsXmw Xsbm-bn-o-cp-p.

252

I tijw tizX-tIXp ]d-p, temI-n, Pe-n, hoNnX-cw-Kw, t^\w, _pZv_pZw apX-em-bh Dm-Ip-Ibpw ImcW-cq]w {]m]np \in-p-Ibpw sNp-p. Fm Poh Znhkw tXmdpw kpjp-]vXn-bn-epw, ac-W-n-epw, {]fb-nepw AXns Imc-W-ns Ah-sb {]m]n-psIm- n-c p-npw \in- m-Xn-c n- p--X -n-s \-b m-W v Zrmw sImv F\np ImWn-p-X-cWw CXp tIp ]nXmhv As\ BIs Fp k-Xn-p.

p. PK-ns aqe-amb ksp ]d-bp AWp-`m-hta-tXm, AXp Cu PK-ns Fmw Bm-hm- bn-cn-p-p. AXp kXy-am-bn-cn-p-p. Atbm tizX-tI-tXm, AXp \o Xs-bm-Ip- p. ]nXmhv ]d- -Xp-tI tizX-tIXp ]d-p. AXy-- q-ehpw \ma-cq-]--tfm-Sp-Iq-Sn-b-Xpamb PKv AXyw kqva-hpw \ma-cq] cln- -hp-amb kn \nv Dm-Ip--sX-n-s\-sbv F\np a\-n-em-n--c-Ww. An-s\-bm-Is Fv Dm-e-I ]d-p.

]Xn- s \mmw Jw
Aky tkmay altXm hrky tbm aqte f`yml-\ym-o-h {kth-Xv, tbmat[y f`yml-\ym-o-h {kth-Xv, tbm ft{K f`ym l\ym-o-h {kth-Xv, k Gj Poh\m ff\m f\p {]`qXx t]]o-b-amt\m tamZ-amt\m kvXnjvTXn
Atbm kuaym, Cu al-mb hr-ns aqen Bsc-nepw shp-I-bm-W-n Pohn-n-cp Id Henpw. Bsc-nepw a[y-n shp-I-bm-W-n Pohn-ncpv Id H-enpw. Bsc-nepw Av shp-I-bm-W-n Pohn-n-cpp Id Hen-pw. A-s\-bp Cu hrw Poh-\m-Ip Bm-hn-\m A\p-hym-]vX-am-bnv ]m\w sNbvXp-sImv tamZn-p-\n-evp-p.

]{mw Jw
\yt{Km-[-^-e-aX Bl-tc-Xn. CZw `K h CXn. `nv[oXn `nw `Kh CXn Ina{X ]iy koXn. AWzy Cth am [m\m `Kh CXn. Bkmaw ssKImw `nMv[o-Xn. `nw `Kh CXn. Ina{X ]iy-koXn \Inw N \ `Kh CXn
\y t{Im[-ns (t]-cm-en-s) Hcp ^ew sImp-h-cq. Fv Dm-e-I ]d-p. AXp s]mnp ]nXmhv Bh-iys-p. AXp s]mn-p. `K-hm-t\, Atm ChnsS \o FpIm-Wpp? Fp ]nXmhv tNmZn-p. hfsc sNdnb _oP ImWpp Fv ]p{X Dcw ]d-p. FtSm Chbn Hp s]mnq Fp ]nXmhp ]d-p. s]mn-p. `Khmt\ Fp--chpw ]d-p. CXn FmWp ImWp-sX Dm- e- I tNmZn-p. Hpw ImWp- n `K- hmt\ Fv Dcw ]d-p.

Aky-b-tZImw imJmw Pothm Plm XyY km ipjyXn; ZznXobmw PlmXy Y km ipjyXn; XrXobmw Clm-XyY kmip-jyXn; khw PlmXn khx ipjyXn
Cu hr-ns Hcp imJ Poh Ftmhn-Sppthm Atm B imJ DW-p-p. cm-as imJsb Ftm hnSp-pthm Atm AXv DW-p-p. apgp-h hr- s-s Ftm hnSp- pthm Atm apgp-h hrhpw DW-n-tm-Ip-p.

Xw tlmhmN: bw ssh tkmssay X aWn-am\w \ \n `me-bk GXky ss]tkm ssay tjm fWnav\ Ghw alm \yt{Km[ kvXnjvTXn; {i z tkmtay-Xn.
Btiz-X- tI-Xp-hn-t\mSv ]nXmhp ]dp: \o GX-Wn-amhn-s\-bmtWm ImWm-Xn-cn-p-Xv kuaym, Cu AWn-amhns Imcy-ambn Cu hep-Xmb t]cm acw Dm-bn-\nevp-p. A-tbm, kuaym, {in-q.

Gh-tah Jep tkmay, hnoXn tlm hmN Pohm-t]Xw hmh InteZw {anb-tX, \ Pothm {]nbX CXn. k b Gtjmf Wnssa XZmy anZw khw X-Xyw, k Bm, XXv Xzakn tizX-tI-tXm, CXn `qb Gh am `K-hm hnm-]-b-XznXn XYm tkmayXn tlmhmN
Atbm tkmaym, CXp-t]m-se-Xs Poh- \m hnap-amb Cu icocw Xs acn-p-p. Po-h acn-p-p-. Fv Adnbq Fv Dm-e-I ]d-p. Poh \nXy-am-Ip-

k b Gtjm fWn ssa, XZm-y-anZw khw, XXyw k Bm, Xz-akn tizX tItXm CXn, `qb Gh am `K-hm hnm-]-b-XznXn XYm tkmtayXn tlm hmN.
PK-ns aqe-amb Cu AWpXzw GtXm AXv Cu PK-smw Bm-thmSp IqSn-b-Xns Ah- -bm-Ip-p. AXv kXy-am-bn-p--Xm-Ip-p. AXp PK-ns Bm-hmIp-p. AXv \obm-Ip-p. ]qPy-\mb Av hopw F\np a\-n-em-n--cq. kmWv PK-ns aqe-sa-n {]Xy- ambn Adn- bm-Xv Fp-sIm-m v? kuaym, Ans\ W BIs Fv ]nXmhv ]d-p.

253

I ]Xn-aqmw Jw
eh-W-ta-X-Zp-Z-tIy-h[m bY am {]mXcp ]ko-ZYm CXn kXYm NImc Xw tlmhmN btmjm ehW apZtI? hm[m AvK XZm-ltcXn Xm-h-ar iy \ hnthZ bYm; hneo-\-tah
Cu eh- Ws sh-n Cnv cmhnse Fs ASpp-h-cq. Fp ]nXmhp ]d- p. tizX-tIXp AXp-t]mse sNbvXp. Ah-t\mSp ]nXmhv ]d-p. cm{Xn-bn GXp ehWw \o sh-n Cp-thm, AXv FSp-p-sIm-phcq Fv B eh-Ws t\mn ]d- p. AXv apv Fns\-bn-cp-pthm Ans\ In-. AXv sh-n Aenp-t]m-bn-cp-p.

em-n--cpI Fv tizX-tIXp At]-n-p. kuaym, As\ BIs Fv Dm-e-I A\p-h-Zn-p.

]Xn- memw Jw
bYm tkmay, ]pcpjw Km-tc-t`ymf`n \m--am-\ob Xw XtXm fXnPt\ hnkr-tPXv; k bYm X{X {]mv thm Zv hm f[cmv hm {]Xyv hm {] [vambo-Xm-`n-\m B\otXm fZn\ mtm hnkrx Xky bYm f`n\-l\w {]apNy {]{_q-bm, tZXmw Zniw Kmcm GXmw Zniw {]tPXn k{Km-amZv {Kmaw ]r ]ntXm ta[mho Km-cmt\ thm]-k-tZyX; Gh-ta-t]lm ffNm-hm ]pcptjm thZ; Xky Xmh-tZh Nncw bmh hntamtyf Y kXv kty CXn.
Atbm kuaym, F{]-Imcw Hcp ]pcp-js\ Km-c-tZi-n\nv A`n-\-m-- \m-bn-sImv hp Ahs\ P\-fn-m-n-Sp hnp. Ah Ing-tmv apJ-amtbm hStmv apJ-amtbm sXtmp apJ- amtbm ]Sn-m-tdmp apJamtbm Rm Ip-sI-n-b-h-\m-bn-sIm-p-h-p. Ip-I sIn-b- h-\mbn hnkn- -s- p. i_vZ-ap-m--s-Sp- Xv Fn-s\-bm-tWm, Ahs Ip sIn-bXp hnSn-bnv Cu Znn-emWv Kmm-c-tZ-iw, Cu Znn-tep t]mhpI Fp ]d-p-sIm-Sp-p-Ibpw sNp-p. ]n-X\pw, _pn-am\w Bb Ah tNmZnv Hcp {Kma-n\npw asmcp {Kma-n-sen Kmm-c-tZ-ip Xs sNp-tNcpw. CXp-t]mse ChnsS BNm-cy-\p ]pcp-j Adn-bpp. Ah Ftm hsc, Ahs ico-cs hnSp--tbm, AXp-hsc am{Xta Xma-k-ap-q. icocw hnSp-tm kn GIo-`-hn-p-p.

AvKm-kym-m-Zm-Nm-taXn IY-anXn eh-W-anXn a[ym-Zm-Nm-taXn IY-anXn Am-Zm-Nm-taXn IY-anXn eh-W-anXn A`n-{]m-ssky-X-ZY tam]-ko-ZYm CXn X XYm NImc X-izXv kwh tX Xw tlmhmN A{X-hmh Ine k Xv tkmay \ \n`m-ebtk? ss{Xh-In-te-Xn. Atbm hm, Cu Pe-ns apI`m-Kp \nv BN-an-q. Fp ]nXmhv ]d-p. Fns\ Ccn-pp Fp tNmZn-p. Dp- c-k-apv Fv ]p{X adp-]Sn ]d-p. a[y-n\nv BN-anq Fp ]d-p. Fn-s\-bn-cnpp Fp tNmZn- p. Dp-c- k-apv adp-]Sn ]d-p. ASnbn\n-m-N-anq CXn-\p- tisj Fn-s\-bn-cn-pp Fp ]nXmhp tNmZn--tm Dp ck-apv Fp ]p{X Dcw ]d-p. Cu ehWw If-nv Fs Acn-In hcq. Fp ]nXmhv ]d-p. ]nXmhp ]d-Xpt]mse tizX-tIXp sNbvXp B ehWw Fm-bvt]mgpw D-Xmbn Ccn-pp Fp ]d-p. Ah-t\mSp ]nXmhv ]d-p. kubm C-s \-X s Cu ico-c - n-s -b p kns\ \o ImWp-n-. Cu ico-cns thsd D]mbw sImv AXns\ \n\p {]Xy--am-mw.

k b Gtjm fWn ssa XZm-y-anZw khw XXv kXyw, k Bm, XXv Xzakn tizX-tI-tXm, CXn. `qb Gham `K-hm hnm-h-b-XznXn
PK-ns aqe-amb Cu AWp-Xzw, Cu PK-smw CXm-Ip Bm-thm-Sp-Iq-Sn-b-Xns Ah--bm-Ip-p. AXp-Xs kXy-am-b npXm-I p-p. AXp-Xs PKns Bmhv BIp-p. Atbm tizX-tIXp AXp \o Xs-bm-Ip-p. ]qPy-\mb Av hopw F\nv a\-n-

k b Gtjm fWnssa XZm-y-anZw khw XXv kXyw k Bm XXv Xzakn tizX tItXm, CXn `qb Gh am `K-hm hnm-]-b-XznXn XYm tkmtayXn tlmhmN
PK-ns aqeamb AWpXzw Bm-thmSp IqSn-bXns Ah--bm-Ip-p. AXp-Xs kXy-am-bn-p--Xm-Ipp. AXp- Xs PK- ns Bm-hm-Ip- p. Atbm tizXtIXm AXp \o Xs-bm-Ip-p. ]qPy-\mb Av hopw F\np ]d- p- X-m- epw. kuaym, As\ BIs Fv Dm-e-I ]d-p.

254

I ]Xn-\mw Jw
]pcpjw tkmtaym ]Xm-]n\w mXbx ]-]m-ktX Pm\mkn amw, Pm\m kn aman-Xn, Xky bmh hmv a\kn kZy tX, a\x {]mtW, {]mWpkvtX Pkn, tXPx ]ckymw tZh-Xm-bmw, Xmh-m-\m-Xn.
Atbm kuaym, Pzcw apX-emb kpJ- -tSp ]nSnp acn-p-hm t]mIp ]pcp-js\ _p- Fs Adnbp-tm, Fs Adn-bptm Fp tNmZnp sImv Npnq-Sp-p. GXp-hsc Ahs hmv a\- n- epw, a\v {]mW\n-epw, {]mW tXP-nepw tXPp]c-bmb tZh-X-bnepw GIo-`hn-p-n-tbm AXp-hsc Ah Adn-bp-p. -

Atbm kuaym, Hcp ]pcp-js\ _-l-kvX-\mbn cmP]p-{X- m sImp- h-p. Ch [\w A]-l-cn-p. tamjWw sNbvXp. Ch-\p-thn agp ]gp-n-p-hn Fp ]d-p. Ah tamjW Im- hm-Ipp Fn AXn-\m Xs Ah- \ - h Ak-X y-\ m- p- p. A\r- X - \ mb A`n-k ntbmSpIq-Snb Ah, A\rXw sImv Ah-\-hs\ adnnv ]gp agp-hm-p-p. Ah Zln-p-p. Atm l\n--s-Sp-p.

AY bZn Xkym Im `h-Xn, XX Gh kXyam m\w Icp-tX, kk Xym`n-kx ktXy\m ffm\ a mtb ]cipw X]vXw {]Xn KrlvWm Xn, k\ ZlytX f Y apNytX
Ah B tamj-W-ns AIm-hmWv Fn AXn-\ms Ah-\-hs\ kXy-ap- - h- \mn sNp- p. kXy-amb A`n-k-n-tbm-Sp-Iq-Snb Ah kXyw sImv Ah-\-hs\ adn-nv ]gp agp hmp-p. Ah thhpn- . A\-cw tamNn-n--s-Sp-p. ]gp agp- h n\pw ssI- e - n\pw Xn- e p kwtbmKw cp t]pw Xpey-am-W-nepw tamn--hs ssI thhp-Ibpw at-hs ssI thhm-Xn-cn-p-Ibpw sN p-p.

AY Zm fky hmv a\kn kw]Zy tX, a\x {]mtW {]mW-kvtX-P-kn, tX Px ]ckymw tZh-Xmb aY \ Pm\mXn.
Ftm Cu acn-p-hm InS-p--hs hmv a\nepw a\v {]mW-\n-epw, {]mW tXP-nepw tXPv ]c-bmb tZh-X-bn-epw, GIo-`-hn-p-pthm Atm Adnbp-n- .

k b Gtjm fWnssaX-Zmy anZw khw, XXv kXyw k Bm, XXv Xzakn tizX-tItXm CXn `qb Gh am `K-hm hnm-]b XznXn XYm tkmtay-Xn tlmhmN
PK-ns aqe-amb AWpXzw BmthmSpIq-Sn-bXns Ah--bm-Ip-p. AXp-Xs kXy-am-bn-p-Xv BIp- p. AXp-s Xs PK- ns Bm-h m-I p- p. Atbm tizX tItXm, AXv \o Xs-bm-Ip-p. ]qPy-\mb Av hopw F\nv a\-n-em- n-cq Fv tizX-tIXp At]-np kuaym As\ BIs Dm-e-I ]d-p.

k bYm X{X \mZm tlyX, sFXZm y anZw khw XXv kXyw k Bm, XXv Xzakn tizX-tI-tXm, CXn X mky hnP-m-hn-Xn, hnPmhnXn.
kXy-n A`n-k-n-b p- -h F{]-Im-c -amtWm X]vX-]-c-ip- {K-lWw sNp- tm Zln-m- Xn-cn- p--Xv, AXv C-s\-bm-Ip-p. Bm-thmSp IqSn-b-Xns Ah PKns aqeamb Aap-Xz-am-Ip-p. AXp-Xs PK-ns Bm-hm-Ip-p. AXp-Xs kXy-am-bn-p- -Xm-Ip- p. Atbm tizX-tI- tXm, AXp \o Xs- bm- hp-p. ]nXm-hns Cu hN\w tizX-tIXp a\-n-em-n. hnIm- cq-]-amb A\r- X- n D A`n- k- n-bm DmIp Pohm-- hn-m-\s \nh-n-n-p--Xm-Wv XXv Xzakn Fp hmIyw. AXns hni-Zo-I-cWw Cu Aym-b-n-epsm- p-p.

]Xn-\ mdmw Jw
]pcpjw tkmtaymX lkvX KrloX am\-by hlmjnXv kvtXb-a-Imjo-Xv, ]c-ipa kvssa X]-tX-Xn. k bZn Xky Im `hXn XX Ghm-\r-Xam m\w Ipcp-tX, tkm f\rXm`n ktm f\rtX \m ffm\-a-mb ]cipw X]vXw {]Xn-Kr-lvWmXn k ZlytXfY l\ytX

Ggmw Aymbw
Hmw Jw
Aioln `Kh CXn tlm]-k-km-Z-k\ Ipamcw \mcZx Xw tlmhmN: btZz tX\ tam]-ko-Z, XXkvX Duw hymaoXn

255

\mc-Z `K-hmt\ Ay-b\w sNn-mepw Fp a{w sImv k\Ip-am-cs\ D]-k-Znp. At-l-tmSp k\ Ipam-c ]d- p. Atv F- dn- bm- tam, AXns\ shfn-s-Sp-n-smv Fs D]-k-Zn-q. AXn-\p-ta Rm ]d-p-Xm-cw.

ktlm-hmN: EtKzZw `K-thm-ft[yan; bPqth-Zw, kma-th-Z-am-YhWw NXp , anXn-lmk ]pcm-Ww, ]-aw, th Zm\mw thZw, ]n{Xyw, cminw, ssZhw, \n[nw, hm tIm hmIy, taIm-b\w, tZ h hnZymw, {_ hnZymw, {X-hnZymw, \-{X-hnZymw, k-tZ-h-\-hnZym taXXv `Kthm ft[yan
\mc-Z ]d-p. `K-hms\ EtKzZw F\n--dn-bmw. bPqth-Zw, kma-th-Zw, \mem-a-t thZ-amb AYhw, CXn-lmk ]pcm- W- Am-as thZ-amb `mcXw thZ-fpsS thZ-amb hymI-c-Ww, {i-Iev]w KWn-Xw, D]mX- m\w \n[n-im-kv{Xw, X-imkv{Xw \oXn-imkv{Xw \ncp-w, in, Iev]w, O-n-Xn, `qX-X{w [\pthZw PyuXn-jw, k-hn-Zy, tZh- P\ hnZy CsXmw `K-hms\ F\n--dn-bmw.

EtKzZw \ma-a m- I p- p. bPqth-Z w, kma- t h-Z w, AYhWsa \me-ams thZw CXn-lm-k]p-cmWw Am-as thZ-amb `mc- Xw, thZ- -fpsS thZ-amb hymIcWw {im-I-ev]w, KWn-Xw, D]m-Z-imkv{Xw, \n[n-imkv{Xw, X-im-kv{Xw, \oXn-im-kv{Xw, \ncp-w, in, Iev]w O-n-Xn, `pX-X{w [\pthZw PyuXn-jw, khn-Zy, tZh- P-\-hnZy CsXmw \maw Xs-bm-Ip- p. \mas D]m-kn-q.

k tbm \ma {_t-Xyp-]m-kvtX, bmhm avt\m KXw X {Xmky bYm Ima Ntcm `hXn tbtma {_t-Xyp]m kvtX, BkvXn `Kthm \mavt\m `qb CXn. \mavt\m hmh `qtbm fkvXoXn, Xt `K-hm {_ho-XznXn
BcmtWm \mas {_-sa-p-shv D]m-kn-p-Xv Ah\v GXp-hsc \ma-ns tKmN-c-aptm AhnSw hsc Cw t]mse-bp kmcw knn-p-p. `K-hmt\ \mat-m IqSn-bXv Fs-n-ep-aptm Fp \mc-Z tNmZn-p. \ma-t-m IqSp-bXv Dv Fp k\Ip-amc ]d-p. AXp `K-hm F\np ]dp Xmepw Fp \mc-Z At]-n- p.

tkm flw `K-thm, a{-hn-tZhm kvan; \m ffhnXv; {ipXw tlyh ta `K-hZv Kr-ti`y kvXcXn timI-am hnZnXn; tkm flw `Khx timNman; Xw am `K-hm timIky ]mcw Xmc-b-XznXn Xw tlmhmN: bssZz Inw ssN XZ[y KojvTm-\mssa ssh XXv
Atbm `K-hm-t\, As\ D Rm a{- hn-p-am{Xsa BIp-p-p. B-hn--\-. Fs-m Bhnv timIs XcWw sNp-p. `K-hm-s\-tm-se-bphcn \nv tI- dnhv F\nv Xo- bm-bp-ap- v. `Km-ht\ A-s\-bp Rm timNn-p-p. As\ D Fs `K-hm timI-ns Ac IS-n-bm-epw. At-ltmSp k\ Ipam-c ]d-p. Av Cu ]Tn-n-p-Xv GsX-mtam CXv \maw am{X- am-Ip-p.

cmw Jw
hmKzm h\mavt\m `qb-ko, hmKzm EtKzZw hnm-]-b-Xn, bPqth-Zw, kma-th-Z, aYhWw NXp, anXn-lmk ]p cmWw, ]-aw, thZm-\mw, thZw, ]n{Xyw, cminw, ssZhw, \n[nw, hmtIm hmIy, ta Imb-\w, tZh-hn-Zymw, {_-hnZymw `qX-hnZymw {X-hn-Zymw, \-{X-hn-Zymw, ktZ-h-P-\hn-Zymw, Znhw N, ]rYnhow N, hmbqw Nff Imiw Nm ] tXP-, tZhmw-, a\p jymw, ]ipw hbmw-kn-N, XrW-h-\kv] XoRv; izm]-Zm\ym IoS-]n-]o-en-Iw, [w Nm [w N, kXyw Nm \rXw N, km[p Nm km[p-N, lrZ-bw Nm lrZ-b-w N, bssZz-hmv \m`-hn-jy [tm, \[ tm hym-]-bn-jy kXyw \m\r-Xw, \ km[p, \m km[p \ \ lrZ-btm \m lrZ-b-tm, hmtK ss]XXv khw hnm-] -bXn hmN-ap-]m-tzXn

\ma hm EtKz-tZm, bPqthZx kmath Z, AYh-W-ip-XpXvj CXn-lmk ]pcm Wx ]-tam, thZm\mw thZx, ]n t{Xym cmin, ssthm, \n[n, hmtIm hmIy, taIm-b-\w, tZh-hn-Zym, {_hn Zym, `qX-hnZym Xv {Xhn-Zym, \{X hnZym, k-tZh P\ hnZym \m ssa sshXXv; \mtam ]mtzXn

256

hmKn-{nbw \ma-t-m A[n-IX-c-am-Ip-p. hmm Wv EtKz-Z-tbpw bPq-th-Z-tbp kma-th-Ztbpw AYh-W-sap ]d-bp \mem-as thZ-tbpw CXnlmk ]pcm-Wt-bpw, Am-as thZ-amb `mc-Xtbpw thZ--fpsS thZ-amb hymI-c-Wt-bpw, {imI-ev]-t-bpw, KWn-X-tbpw D]m-X-im-kv{X-t-bpw, \n[n imkv{X-t-bpw, X- im-kv{X- t- bpw, \oXn-im- k{Xv t-bpw, \ncp--t- bpw, in, Iev]w, O-nXn Chtbbpw `qX-X-{-tbpw [\pth-Z-tbpw tPymXn-jtbpw k-hn- Zy, thZ-P-\-hnZy Ch-tbbpw tZymhn-t\bpw ]r-Yn-hn-tbbpw hmbp-hn-t\bpw BIm-i-tbpw Ap-Itf-bpw, tXP-n-t\-bpw, tZh-m-tcbpw a\p-jy-tcbpw ]ip-tf-bpw, ]n-Itf-bpw, irW--tf-bpw, hr-- tfbpw IoS- ]XwK-, ]n]o-en-II Ch-h-tc-bp-Xn-t\bpw, [-t- bpw, A[-t- bpw, kXy-t-bpw, AkXy-tbpw km[p-hm-bn-pXnt\bpw Akm-[p-hm-bn-p-Xn-t\-bpw, lrZ-b-{]n-b-am-bp--Xn-t\bpw Am--Xn-t\bpw Adn-bn-p-Xv hmv Dm-bn-cp-n-s-n [-hpw, A[-hpw, kXyhpw Ak-Xyhpw km[phpw Akm- [p-hpw, lrZ-b-{]n-b-am-bn-p-Xpw Am-Xpw Adn-bn--s-Sp-I-bnm-bn-cp-p. hmp-X s CXn-s \-sbmw Adn-b p-p. hmns\ D]m-kn-q.

tX at\m-lym-m, at\m lntem tIm at\m ln {_, a\ D]m-tzXn

a\v hmn-t\-m A[n-I-X-c-am-Ip-p. F{]-Im-camtWm cp s\n- m-tb- tbm, cp Xmn- -tb- tbm, Npcpnb ssI A\p-`-hn-p-Xv C{]-Imcw hmn-t\bpw \matbpw a\p hym]n-p-p. ]pcp-j Ftm F\np a{sf Aym-b\w sN-W-sav a\-p-sImv hnhn-p-p-thm, Atm Ay-b\w sNp-p. Ftm F\nv I- sN-W-sav a\-p-sImv sNm-\nn-p-p-thm, Atm sNp-p. ]p{X-m-sc-bpw, ]ip-tfbpw Cn--W-sav a\-p-sImv Ftm hnNm-cnp-p-thm, Atm Cn-p-p. Cu temI-tbpw ]ctem-- tXbpw Cn-- W-sav Ftm hnNm-cn-p- p-thm, Atm Cn-p-p. Bmhv a\-m-W.v temIw a\-mWv. {_ a\-m-Wv, a\-ns\ D]m-kn--Ww.

ktbm hmNw {_tXyp ]mkvtX, bmh ZzmtNm-KXw X{Xmky bYm Ima Nmtcm `h-Xn. tbmhmNw {_t Xyp]m-kvtX, BkvXn-`-Kthm hmtNm `qb CXn. hmtNm hmh `qtbmf kvXnXn Xt `K-hm {_ho-XznXn
As\ BcmtWm hmns\ {_-sa-p-hv D]m-knp-Xv Ah\p GXp-hsc hmn\p Ka-\-am-bn-ptm AhnsS-hsc Cw t]mse-bp kmcw knn-p-p. `K-hmt\, hmn-t\-m A[n-I-X-c-am-bn-p-Xv Dtm? Fp \mc-Z tNmZn-p. hmn-t\-m A[n-I-X-c-am-bn-p-Xv Dv. Fv k\Ip-am-c Dcw ]d-p. AXns\ F\n p `Km-h ]d-p-X-mepw Fv \mc-Z At]-n-p.

ktbm at\m {_t-Xyp-]mkvtX bmh \ tkm KXw X{Xmky bYm Ima Nmtcm `h-Xn, tbm at\m {_tXyp ]mkvtX AkvXn `Kthm a\tm `qb CXn a\tkm hmh-`qtbm fkvXnXn-Xt `K-hm {_ho-XznXn
a\-ns\ {_-sap hv Bcp D]m-kn-ppthm Ah\p GXp-hsc a\-n\v Ka- \-aptm Ahn-sS-hsc kzmX{yw knn-p-p. `K-hmt\ a\-n-s\-m A[nI-X-c-am-bn-p-Xv Dtm Fp \mc-Z tNmZn-p. a\-nt\-m A[n-IX- c-am-bn-p-Xv Xo-bmbpw Dv Fv k\Ip-am-c ]d-p.

\memw Jw
kevt]m hmh a\tkm `qbm, bZm ssh k-ev]-btXm fY a\-ky-XyY hmN-ao-c-b-Xn, Xmap-\m-av\o-c-bXn; \mav\n a{m GIw `hn; at{jp Im-W n.
kev]w a\-n-t\-m A[n-I-X-c-am-Ip-p. FtmgmtWm k-e]n-p--Xv, A\-cw a\-ky\w F Ax v IcW hym]m-c s sNp- p. A\- cw hmns\ t{]cWw sNp-p. hmns\ \ma-ns hnj-bn t{]cWw sNp-p. \ma-n a{- AS- n-bn-cn-pp. a{--fn I- A`-hn-p-p.

aqmw Jw
at\m hmh hmtNm `qtbm, bYm ssh tZzhm ffae tItZz-hm-tIm-te, Zz\ hm u apn-c\p `h-tXyhw hmNw N \ma N at\mf\p `hXn; kb Zma \km a\-kyXn a{-m\-[o-bo-tb-Xy-YmYo tX; ImWn Iphotb XyY IpcptX; ]p{Xmw ]ipw-tt tbXy-tY-tX, Caw N temI aapw tNt-tb-XytY

Xm\n l hm GXm\n k-evss]-Imb \m\n, k-ev]m--Im-\n, kevt] {] XnjvTn-Xm-\n. ka-Iv\p-]Xmw Zyhm]r Ynho, k--evt]Xmw hmbpm ffIm

257

Nnw, k-ev]t-m IqSn-b-Xm-Ip-p. FtmCu a\p apX-em-bh k-e]-am- Ip- p. Htc KXn-tbmSp gmtWm tNX-\-sbp ]d-bp hym]mcw Dm-Ip-Xv v v IqSn-b- hbpw k-e]-kz-cp-]-fpw k-e]-n {]Xn-jTn- Atm k-e]n-p-p. A\-cw a\-ky\w Fp ]dv v v X- - f p-a m-I p- p. tZymhpw ]rYn-h nbpw k-e v ] n- p. bp hym]mcw sNp-p. AXn-\p-tijw hmns\ Cu hmbphpw BIm-ihpw k-ev]n-p. Ap-Ifpw tXPpw cWw sNp-p. B hmns\ \ma-n t{]cWw sNpk-ev]n-p. Zyphm-]r-Yn-hym-Zn-I-fpsS kev]w \nanw p. \ma-n a{- Hm-bn-o-cp-p. a{--fn hjw k-e]n-p-p. hj-ns kev]w \nanw I- Hm-bn-o-cp-p. v Aw ka-am-bn-o-cp-p. A-ns kev]w Xm\n l hm GXm\n Nnss ImbX \nanw {]mW- ka--fm-b-o-cp-p. {]mW-\m\n Nnm-m\n Nnt {]Xn-jvTnXm fpsS kev]w \nanw a{- ka--fm-bn-o-cp\n; Xkvam-Zy-Zy]n _lp-hn-Z-Nntm `h-Xn, p. a{--fpsS kev]w \nanw I- ka-e m-bn- o-c p- p. I- -fpsS kev] w \nanw \mb-a-kvXotXy ssh\-amlpx bZbw thZ temIw ka-am-bn-o-cp-p. temI-ns kev]w bZzm Abw hnZzm t\ a Nnx \nanw PKp apgp-h ka-am-bn-o-cp-p. Cu kymZnXn AY bZym-ev]-hn-n--hm `h-Xn, kev]w A-s\- bp--Xm- Wv. AXn- \m k-ev]t D]mXkvam Gthm \ ip{iq-j-t. Nnw kn--Ww. C\n k-evt]m-]m-k-I\v knn-p ^ew ]dtly sshjm-taIm bX-\w, Nn-am-m, bp-p.

iw N k-ev]m ff] tXP; tXjmw kwIv\p]vssXy hjw kev] tX hjky kw Iv\p ]vXym Aw k ev] tX Aky kwIv\p]v ssX {]m Wmx k-ev]t; {]mWm\mw kwIv\p ss]vXy a{mx k-ev]t; a{mWmw kwIv\p ]vssXy ImWn k-ev]t\; I Wmw kwIv\p]vssXy temIx k ev]tX; temIky kwIv\p ]vssXy khw k-ev]-tX, k Gj kev]x, kev ]ap-] m-tz-Xn.

ev]-t-m IqSn-bXv Xo-bmbpw Dv. AXns\ `K-hm\mb Av F\np ]d-p-X-m-epw. Fp \mc- Z At]n-p.

Amw Jw
Nnw hmh k-ev]mZv `qtbm, bZmssh tNX-btX fY k-ev]-b-tX; AY-a-\ky Xn; AYhm Nao-c-bXn; Xmap-\mav\o cbXn; \ma \na{m GIw `h; at{jp Im-Wn.

kbx kev]w {_t-Xyp-]m-kvtX, Iv\p ]vXm ssh ktem-Im {[phm {[phx {]Xn-jvTn-Xm {]Xn-jvTntXm fhyY-am\m \ hyY-amt\m f`nkn-yXn bmh ev]ky KXw X{Xmky bYm-Ima Ntcm `hXn bx kev]w {_t-Xyp-]mkvtX AkvXn `Khx k-ev]mZv `qb CXn. kev]m Zzmh `qtbm fkvXoXn. Xt `K-hm {_ho-XznXn
Ans\ BcmtWm k- e]s {_-sa-p-hv D]mv kn-p--Xv, Ah Iev]n--s--h-bmb \nXy-fpw D]I- c-W-k- --fpw i{Xp- `bw apX-em-bh Cm-- h-bp-amb temI- \nXy-\m-bnpw Bo- tbm- ]-I-c-W- XnI-h-\mbpw hy[n-m- -h-\mbpw {]m]n-p-p. k-ev]ns tKmNcw GXp-h-s c-bm-tWm, AhnsS Ah\v kzmX{yw knn-p-p. `K- hm-t\, k-ev]-t-m IqSnb-Xmbn Fs-n-ep-aptm Fv \mc-Z tNmZn-p. k-

Nnw {]XnjvTm Nn ap]m-t-Xn.


kev]w apX I- ^-ew-h-sc- bp--h-sbmw Nnw Fp-Xs Bb-X-am-bn-p-h-bpw, Nnm--I-epw Nn-n {]Xn-jvTn-X- -fp-am-Ip-p. hfsc Adn-hp--h\m-W-nepw Nn-an-m--h-\m-bn-cn-pp Fn, Ah C Fp Xs Chs\ ]d-bp-p. Ch Adn-bp-p-n-tem, Adn-n-p--h-\m-sW-ntem C{]-Imcw Nn-an-m-h-\mbn `h--bn--sbpw ]d-bp-p. ]ns Aev]w Adn-hp--h-\m-bn-cn-pp Fn Ah ]d-bp kwKXn-I-sf-s {ihn-p-hm Cn-p-p. Cu k-ev]m-ZnbpsS Htc Bb-X\w Nn-am-Ip-p. Bmhp Nn-am-Ipp. {]XnjvT Nn-am-Ip-p. Nns D]m-kn--Ww.

k bnw {_t-Xyp-]mkvtX Nnm ssh ktem-Im {[phm {[phx {]Xn jvTnXm {]Xn-jvTntXm fhyY-am-\m\hy Yamt\m f`n knXn bmh-n-ky KXw X{Xmky bYm Ima-Nmtcm `h-Xn, bn w {_tXyp ]mkvtX. AkvXn `K-hn

258

Ans\ Bcm-tWm, [ym\s {_-sap IcpXn D]mkn-p--Xv, Ah\v GXp-h-sc-bmtWm [ym\-n\p tKmN-cam-bn-p-Xv AhnsS hsc kzmX{yw knn-p-p. `KAs\ Bcm-tWm, Nns {_-sap hv D]m- hms\ [ym\-s-m IqSn-b-Xmbn Fs-n-ep-aptm kn-p-Xv B Nntm-]m-k-I _pn-ams KpW-- Fv \mc-Z tNmZn-p. [ym\-t-m IqSn-b-Xmbn Xofm, kar--fpw \nXy-fpw kthm-]-I-c-W-k---- bmbpw Dv Fv k\Ip- am- c Dcw ]d- p. AXns\ fpw, hyY-bn-m--hb p-a mb temI-se \nXy-\mbpw `K- hm F\np ]dp Xcq. Fv \mc-Z At]n- p. Bo-tbm-]-I-cW k--\mbpw hyY-bn-m--h-\mbpw {]m]n-p-p. GXp-h-sc- bmtWm Nn-n\p tKmN-c-am-bnp-Xv AhnsS Ch\v kzmX{yw Dm-Ip-p. `K-hms\ Ggmw Jw Nn-t-m A[n-I-X-c-am-bnp-Xv Fs- n-ep-aptm hnm\w hmh [ym\m-Zv`q-tbm, hnm Fv \mc-Z tNmZn-p. Nn-t-m IqSn-bXv Xot\\ hm EtKzZw hnPm-\mXn bPqth bmbpw Dv Fv k\Ip-am-c ]d-p. AXp F\np ]d-p-Xcq Fp \mc-Z At]-n-p. Zw, kma-th-Z, aYhWw NXp anXn

mZv`qb CXn Nnm-Zzmh `qtbmf kvXoXn Xt `K-hm {_ho-XznXn

Bdmw Jw
[ym\w hmh Nnm-Zv`q-tbm, [ymb-Xoh ]rYn-ho, [ymb Xohm--co-w, [ymbXo hZyu, [yb-ohm fft]m, [ymb-oh ]h-Xm, [ymb-oh tZh-a-\pjym: kvX kvamZy Cl a\p-jymWmw almw {]m ]v\ph-n, [ym\m-]m-Zmwim C ssh h tX `hn; AY tb f ev]mx Ie-lo\x ]nip\m D]-hm-Zn-\-kvtX, AYtb {] `thm [ym\m-]mZmw im Csslh tX `hn [ym\-ap-]m-tzXn k tbm [ym\w {_tXyp-]mkvtX bmhZv [ym\-\y-KXw X{Xmky bYm Ima Ntcm `hXn tbm [ym\w {_t-Xyp]mkvtX AkvXn `Kthm [ym\mZv `qb CXn [ym\m Zzmh. `qtbm f kvXXn Xt `K-hm {_ho-XznXn

lmk-]p-cmWw ]aw, thZm\mw thZw ]n{Xw, cminw, ssZhw, \n[nx, hmtImhm Iy, taIm-b-\w, tZh hnZymw, {_-hnZym `qX-hnZymw {X-hn-Zymw, \-{X-hnZymw k-tZ-h-P-\-hnZymw Znhw-N, hmbpw N ffImiw N ff], tXP tZhmw-, a\p-jymw-, ]ipw-, hbm-knwN XrW h\-]vX-Xo, izm]-Zw, \ymIo-Sh XwK ]n]o-eIw [wNm [w N, kXyw N, km[pNm km[p-Nm, \rXw N, lrZ-bw Nm lrZ-bw Nm, w Nckw tNaw N temI-aapw N hnmt\ ss\h hnPm\mXn hnm-\ -ap-] m-tzXn

imkv{Xm hnj-b-I-amb m\w [ym\-t-m IqSn- b-Xm-Ip-p. hnm\w sImmWv EtKz-Zs Adnbp--Xv. bPqth-Z-tbpw kma-th-Z-tbpw AYh-Wsap ]d-bp \mem-as thZ-t-bpw, CXn-lm-k-]p-cmW--tf-bpw, Am-as thZ-amb `mc-X-t-bpw, thZ[ym\w Nn-t-m IqSn-b-Xm-Ip-p. ]rYnhn [ym\n- -fpsS thZ-amb hymI-c-W-t-bpw, {km-I-e]-t-bpw, v p--Xp-t]mse Ccn-p-p. A-cow [ym\n-p--Xp- KWn-X-im-k{X-tbpw D]m-X- im-k{X-t-bpw, \n[n-imv v t]mse Ccn-p-p. tZymhv [ym\n-p--Xp-t]mse Ccn-p- kv{X-t-bpw, X-im-kv{X-t-bpw, \oXn-im-kv{X-tp. Ap-I [ym\n-p--Xp-t]mse Ccn-p-p. ]h-X- bpw, \ncp--t-bpw, in, Iev]w, O-n-Xn, Ch [ym\n-p--Xp-t]mse Ccn-p-p. tZh-mcpw a\p- tbbpw `qX-X-{-t-bpw, [\pth-Z-t-bpw, tPymXn-jjycpw [ym\w sNp--Xp-t]mse Ccn-p-p. AXn-\m tbpw Kmcp-Uw, K-bp-n, \r-Ko-X-hm-Zy-in-ev]mZn Cu temI-n, a\p-jy-cn BcmtWm al-Xzs {]m]n- hnm-\- Ch-tbbpw tZymhn-t\bpw ]rYn-hn-tbbpw p-Xv Ah [ym\-ns ^ew e`n--Xns Ie-tbmSp hmbp-hn-t\bpw BIm-i-t- bpw, Ap-Itfbpw tXP-nIqSn-b-h-sc-tmse Xs `hn-p-p. ]ns BcmtWm t\-bpw, tZh-m-tcbpw a\p-jy-tc-bpw, ]iptfbpw ]nAev]- m-c-bn-cn-p--Xv, Ah Ie-l-io-e-m- cm-bpw, ]c-tZm- I-tfbpw XrW--tfbpw hr--tfbpw hym{Lm-Zn-Ij-sf shfn-s-Sp-p--h-cm-bpw, tNcp hn[-n ]c- tfbpw IoS- ]Xw-K- apX-em-bh XpSn ]n]o-en-ItZmjw ]d-bp--h-cmbpw Ccn-p-p. {]`p--fm-bn-p--h h-sc- bphtb-bpw, [-tbpw A[-t-bpw, kXyBtcm Ah [ym\-^ew Inn-bXns Ie-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h- t-b pw, Ak-Xy-tbpw km[p-hm-b n-p--X n-t\-bpw, sc-tmse Xs Ccn-p- p. [ym\s D]m-k n-q. Akm-[p-hm-bn-p--Xn-t\bpw lrZ-b-{]n-b-am-bn-p--Xn-t\-

259

I bpw, Am--Xn-t\bpw A-t-bpw, ck-tbpw Cu

Atm] tbmKw sImp-m- Ip a\xin hnmtemI-tbpw ]c-tem-I- tbpw hnm\w sImp-Xs \-t- m IqSn-b-Xm-Ip-p. _e-hm-\mb Hcp-h \qdp-hnAdn-bp-p. hnm-\s D]m-kn-q. m-\- hm-m-sc-tmepw In-n-p-p. ]pcp-j Ftm _e- ap-- h-\m- bn-o-cp-pthm Atm Dm\w sNp-k tbm hnm\w {_t-Xyp-]mkvtX h-\m-bn- o-cp-p. Dm\w sNp--h\m-bn-cn-p-tm, hnm-\-htXm sshk temIm ]cn-N-cn-p- -hm-bn- o-cp-p. ]cn-Ncn-p--hm-bn-cn-pm\-htXm f`nkn-[y-Xn, bmh-Zznm tm D]-k- Z-Pn-p--h-\m-bn-o-cp-p. A]-k-Zn-p--hmbn-cn-p-tm, {Zm-hm-bn- o-cp-p. t{imXm-hm-bn- o\ky KXw X{Xmky bYm Ima Nmtcm cpp; a\\w sNp-- h-\m- bn- o- cpp; t_m[-hm-\m-bn-o`hXn tbm hnm\w {_t-Xyp-]mkvtX cp-p. Im-hm-bn-o-cp-p. ^ew A\p-`-hn-p--h-\mAkvXn-`-Kthm hnm-\m-Zv`qb CXn bn-o-cp-p. ]rYnhn _ew sImmWv \nevp--Xv. Ahnm-\m-Zzm-h-`qtbm fkvXoXn Xt cow _ew sImmWv \nevp-- Xv. tZymhv _ew-sImp `K-hm {_ho-XznXn nXn sNp-p. ]h- X- _ew-sImp nXn sNpD]m-kn-p--h hnm-\-a p--hbpw m\-ap-- p. tZh-mcpw a\p-jycpw _ew sImp nXn sNphbpw Bb temI-sf {]m]n-p-p. GXp-hsc-bmtWm p. ]ip-fpw ]n-fpw XrW-fpw hr-fpw hnm-\- n\v tKmN-c-am-bn-cn- p--Xv, Ahn- sS-hsc Chv hym{LmZn {Iqc-P-p-fpw IoS- ]Xw-K apX- embh XpSn ]nho-en-I-I hf-sc-bp--hbpw _ew-sImp kzmX{yw Dm-Ipw. `K-hmt\ hnm-\-t-m IqSnb-Xmbn Fs-n-ep-aptm? Fp \mc-Z tNmZn-p. nXn-sN-p-p. temIw _ew-sImp nXn-sN-p-p. hnm-\t-m IqSn-bXv Xo-bm-bp-apv Fp _es D]m-kn-q. Ans\ BcmtWm _es {_k\Ip- am- c ]d-p. AXns\ `K- hm F\np ]dp sa- p-hv D]m-kn-p--Xv, Ah\v GXp-h-sc-bmtWm _en\v hnj-b-am-bn-p--Xv, A{X- tmfw kzmX{yw knnXcnI Fp \mc-Z At]-n-p. p-p. BcmtWm _es {_-sa-p-hv D]m-kn-p-Xv, Ah\v GXp-h-sc-bmtWm _e-n\p tKmN-c-am-bn-p-Xv, Ahn-sS-hsc kzmX{yw e`n-p-p. `K-hms\ _eFmw Jw t-m IqSn-b- Xmbn Fs-n-ep-aptm? _e-t-m _ew hmh hnm-\m-Zv`qbx A]n IqSn-bXmbn Xo-bmbpw Dv. Fv k\Ip-am-c ]dl iXw hnm\ hXm tatIm _e p. AXp `hm F\np ]d-p-X-cnI Fv \mc-Z hm \mI-av]-btX; k bZm _eo ]d-p.

`hXy tYmmXm `hXn; DnjvT ]cn-NcnXm `hXn; ]cn-Ncp ] km `hXn; D]-ko-Z {`jvTm-`-hXn; t{imXm `h-Xn, am `h-Xn, t_mm `h-Xn, Im-`-h-Xn, hnmX `h-Xn, _te\ ssh ]rYnho XnjvTXn _te\m cow _te\ Zyu, te\ ] hXm, _te\ tZh a\p-jym, _te\ ]i h hbmw-kn-N, XrW-h-\-kv]-Xbx, izm]-Zm\ym IoS-]-XwK ]n]o-en-Iw, _te\ temI-kvXn-jvTXn; _e-ap]mtXn. ktbm _ew {_tXyp ]mkvtX, bmhZv _eky KXw X{Xmky bYm ImaNm tcm `hXn tbm _ew {_t-Xyp-]mkvtX AkvXn `Kthm _emZv `qb CXn _ emZzmh `qtbm fkvXoXn. Xt `K-hm {_ho-XznXn

H]Xmw Jw
Aw hmh _emZv `qbkvX kvamZyZ ]n Zi-cm-{Xomiv \nbm, ZyZypl Poth ZYhm f{Zjv Tm ft{imXm fam t_mm Im fhnm-Xm-`hXn AYm-kym fssb {Zm-`-hXn am `h-Xn, t_mm `h-Xn, Im `h-Xn, hnmXm `hXn A-a p]mtzXn
Aw _e- s- m IqSn- b- Xm- Ip- p. AXn- \m ]p \mtf- p-t]mepwAin- m- Xn- cn-p-- Xm- bm, Hcp-thf Pohnn-cn-p ]w, Zin-m Ign-bm--h\m-bpw, {ihnp-hm km[n-m--h-\mbpw a\\w sNm in-bnm--h-\m-bpw, t_m[n-p--Xn\v kmay-an-m--h-\mbpw, A\p-jTn-m Ign-hn-m--h\m-bpw, hnm-\-an-mv -h-\mbpw `hn-p-p. ]ns Aw e`n-p--h {Zmhm-bn-o-cp-p. a\\w sNp--h-\m-bn-o-cp-p. t_mmhm-\m-bn-o-cp-p. A\p-jTn-p-h\mbn-o-cp-p. A\pv

260

I jvTm-\-^ew A\p-`-hn-p--h-\m-bn-o-cp-p. As
D]m-kn-q.

Nk tbm fw {_tXyp ]mkvtX fhtXm ssh k temIm ]m\-htXm f`n kn[yXn bmh-Z-ky KXw X{Xmky bYm-Ima Nmtcm `hXn tbmfw {_ tXyp-]mkvtX AkvXn `Kthm fmZ `qb CXn A-Zzmh `qtbm fkvXoXn Xt `K-hm {_ho-XznXn
As\ BcmtWm As {_-sa-p-hv D]m-knp--Xv, Ah A-ap-hbpw, ]m\-ap--hbpw Bb - temI-sf {]m]n-p-p. A-n\p tKmN-c-am-bn-p-Xv GXp- hscbmtWm AhnsS Ch\v kzmX{yw knn-p-p. AXn-\m As {_-sav shv AXns\ D]m-knq. `K-hms\ A-t-m IqSn-b-Xmbn Fs-n-epaptm? A-s-m IqSn-bXmbn Xo-bmbpw Dv Fv k\Ip-am-c ]d-p. AXp `K-hm F\np ]dp-X-m-epw. \mc-Z ]d-p.

k tbm ft]m {_-Xyp-]mkvX B]vt\mXn khm Imamw kvXr]vXn-am `hXn; bmh-Z-]mw-KXw X{Xmky bYm Ima Nmtcm `hXn tbm ft]m {_t-Xyp-]mkvtX AkvXn `Kthm ftZ`ym `qb CXn A tZ`ymhm-h-`qtbm kvXoXn Xt `Khm {_ho-XznXn

BcmtWm Ap-Isf {_-sa-p-hv D]m-kn-p-Xv Ah Fm Ima--tfbpw {]m]n-pp. Xr]vXn-bp--h\m-bn-o-cp-p. GXp-hsc Ap-Ip Ka- \-ap-tm, AhnsS hsc Ch\v kzX- {- k-mcw knn-p-p. ApIsf {_-sap IcpXn D]m-kn-q. BcmtWm Ans\ D]m-kn-p--Xv, Ah\v Ahn-sS-hsc kzmX{yw knn-pp. `K-hms\ Ap-Isf-m hen-bXmbn Fs-n-epaptm Fv \mc-Z tNmZn-p. Xo-bmbpw Dv Fv k\Ip-am-c Dcw ]d-p. AXns\ `K-hm F\np-]-tZ-in-p-X-cnI Fp \mc-Z At]-n- p.

]Xn- s \mmw Jw
tXtPm hmhmZv t`ym`qbx XZzm G X Zzmbpam Krlym ffia`n X]Xn; X Zmlpn-tim-N-Xn, \nX-]-Xn, hjn-jyXn hm CXn. tXP Gh XXv ]qhw Zi bnXzm fYm]x krPtX; XtZX Zqzm `n Xnc-n-`n hnZypZv`n cm{lm Zm-cn; Xkvam-Zm-lq hntZym-XtX kvX\-bXn hjn-jyXn hm CXn; tXP Gh XXv ]qhw Zi-bn-Xzm-Ym]x kr PtX, tXP D]m-tzXn

]mw Jw
Bt]m hmhm-mZv `qb-ky, kvXkvam-ZyZm kphr-np `h-Xn, hym[o-bt {]mW Aw I\otbm `hn-jy-Xo-Xn. AYb Zm khr-jvTn `h-Xym-\p-n\w {]mWm `h-yw _lp `hn-jy-XoXn B] G th am aqm tbbw ]rYn-ho, bZ cow bZv Zyu Xv ]hXm b th a\p-jym, bXv ]i-h hbmw-kn-N, Xr Wh-\-kv]Xbx izm]-Zm\y IoS ]XwK -

tXPv Ap- I-sf- m IqSn- b- Xm-Ip- p. A- s\-bp Cu tXPv hmbp-hns\ \n-e-am-n-bnv BIm-is A`n]n]o-enI am] Gth am aqm, A] hym-]np X]n-n-p-p. Atm thhn-p-p, ]gp-n-pD]m-tzXn p. ag s]pw Fv euIn-I-m ]d- bp-p. tXPp Xs Ap- I A- s-m IqSn-b-h-bm-Ip-p. AXn-\m As\ BZyw X-m shfn-s-Sp-n-bnv Ap-Isf Ftm kphrn Dm-Ip-n-tbm Atm Aw Ipd- krn-p-p. AXp-sImv tatmp t]mIp--hbpw hnehm-bn-o-cp-sap hnNm-cn-p, {]mWn-I ZpxJnp-p. -n t]mIp--h-bp-amb hnZyp-p-I-tfmSp IqSn CSnFtm kphrjvTn Dm- Ip- p- thm, Atm Aw hfsc \m-Z- k-cn-p-p. AXn-\m an apg-pp; Dm-Ip-sap hnNm-cnv {]mW- B\-ap-h-bm-bn- hjap-mhpw Fv Bfp-I ]d-bp-p. tXP-ns\ o-cp-p. Cu ]rYnhn GtXm, A-co-w GtXm, tZymhv {_-sa-p-hv D]m-kn-q. GtXm, ]h- X- Ghtbm tZh- mcpw a\p-jycpw Btcm, k bkvtXtPm {_t-jp-Xyp-]mkvtX ]ip-fpw ]n-Ifpw XrW-fpw hr-fpw hym{LmtXPkzo ssh k tXP kztXm Zn-Zp--ar-K--fpw, IoS-, ]m-I ]o]o-en-I Ch-h-tctemIm `mkztXm f] lX XakvIm bp--hbpw GXmtWm Ah aq--fmb Ap-I \`n-kn-[y-Xn. bmht Ptkm KXw BWv. Ap-Isf {_-sa- zv D]m-kn-q.

261

X{Xmky bYm-Im-a-Nmtcm `h-Xn. b kvtXtPm {_t-Xyp-]m-kvtX. AkvXn `Kh thm tXPtkm `qb CXn. tXPtkm hmh `qtbm fkvXnXn Xt `K-hm {_ho-Xzn-Xn.
Ans\ BcmtWm tXP-ns\ {_-sa- p-hv D]mkn-p-Xv Ah tXP-kzn-bm-bn-o-cp-p. tXP-p-hbpw {]Im-i-ap--hbpw _mlyhpw B`y--c-hp-amb Xap \on-bn-p--hbp-amb temI- {]m]n-p-p. tXP-ns tKmNcw GXp-h-sc-bm-tWm, AXp-hsc Ch\v km-c-kzm-X{yw Dm-Ip- p. tXP-ns\ {_- ambn D]mkn-q. `K-hmt\ tXP-n-t\-m IqSn- b-Xmbn Fs-nep-aptm Fv \mc-Z tNmZn-p. Xo-bm-bp-apv Fv k\Ip-am-c ]d-p. Fm `K-h AXp F\np ]d-p-XctW \mc-Z At]-n-p.

{]m]n-p-p. BIm-i- n\p hnj-b-am-bn-p-Xv GXp hscbmtWm AhnsS hsc Ah\p km-c-kzm-X{yw knnp-p. Ans\ BcmtWm BIm-is {_-sap IcpXn D]m-kn-p-Xv Ah\v GXp-hsc BImiw tKmN-cam-bn-cn-ptm AhnsS hsc kzmX{yw knn-p-p. BImit-m Ihn- -Xmbn Fs-n-ep-aptm F tNmZy-n\v Xo-bmbpw Dv Fv k\Ip-am-c ]dp. `K-hm AXns\ F\n-p-]-tZ-in-m-epw.

]Xn-aqmw Jw
kvatcm hmh ffImimZv `qb-kvamZy Zy]n _lh Ako-c \ kvac tm ss\h tX IwN\ irWp bp a\zo-c \ hnPm-\o-c; b Zmhm-htX kvatc-bp-cY irWp bpcY a\zo-c-Y hoPm-\o-c kvatcW ssh ]p{Xm hnPm-\mXn; kvatcW ]iq kvac-ap-]m-tz-Xn. k bx kvacw {_t-Xyp-]m-kvtX, bmhXv kvacky KXw X {Xmky bYm Ima Nmtcm `hXn bx kvacw {_t-Xyp]m kvtX AkvXn `Khx kvacmZv `qb CXn kvacmZv hmh `qtbm fkv\oXn Xt `K-hm {_o XznXn
kvac-W-sa A-I-cW [w BIm-i-t-m IqSn-b- Xm- Ip-p. hfsc Bfp-I Hcn- Sv Ccp- mepw kvacnm--h-cm-bn-cp-m Ah Hcp i_vZ-tbpw tIpn-. a\\w sNbvI-bn-. Adn-Ibn-. Ftm-gmtWm Ah kvacn-p-Xv Atm {ihnpw; Atm a\\w sNpw. Atm Adnbpw; Atm kvacw sImv ]p{X- msc Adnbpw, kvacw sImmWv ]ip-sf Adnbpw. kvacw D-]mkn-q. Ans\ BcmtWm kvacs {_-sap hv D]m-kn- ptm Ah\v kvac-n- \p- hn- j-b-am-bn-p-Xv FXph-sc-bmtWm AXp-hsc km-c-kzm-X{yw knn-p-p. Atbm `K-hmt\ kvac- t- m IqSn-b-Xmbn Fs- nep-aptm Fv \mc-Z tNmZn-p. Xo-bm-bp-apv Fv Dcw ]d-p. `K-h F\nv AXns\ D]-tZ-in-p-Xmepw Fv \mc-Z ]d-p.

]{mw Jw
BImtim hmh tXPtkm `qbm; BImti ssh kqcym N{a kmhp `u hnZyp---{Xm-Wy-n-cm-Im-ti\m lzb XymIm-ti\ irtWm-Xym-Im-ti\ {] Xn{ip-tWmXym Imti caX BImti \ caX BImti PmbX BImi a`n-P-btX; BIm-i-ap-] m-tz-Xn.
BImiw tXP-n-s\-m IqSn-b-Xm-Ip-p. kqcy-N-{m cp-t]cpw hnZyppw \- {X- fpw Anbpw BImi-n BIp-p. BIm-i-nIqSn Blzm\w sNpp. BIm-i-n-eqsS tIp-p. BImiw hgn-bmbn hopw tIp-p. BIm-i-n can-p-p. BIm-in can-m-Xn-cn- pp. BIm-i-n P\n-p-p. BImi-n- tev P\n-p-p. BI-mis D]m-kn-q.

k b BImiw {_t-Xyp-]mkvtX BIm-i-htXm ssh ktem-Im {]Im-i-htXm kw_m-[m\p cpKmb htXm f`nkn-[yXn; bmhZm Imiky KXw X{Xmky bYm-Im-a-Nmtcm `h-Xn, b BImiw {_t-Xyp-]mkvtX AkvXn `Kh BIm-imZn `qb CXn BIm-im-Zzmh `qtbm kvXoXn Xt `K-hm {_ho-XznXn
Cs\ Bcp BIm-is {_-sa-p-hv D]m-knptm Ah- BIm-i-aphbpw {]Im-i-ap--hbpw sRcp--an-m--hbpw hnkvXo-K-Xn-Ifpw Bb temIw

]Xn- memw Jw
Bim hmh kvacm-Zv`q-bkn; Atitm ssh kvatcm a{m-\-[o-tX, ImWn

262

Icp-tX, ]p{Xmw ]iq-t--X, Caw Ntem Iaapw tN-tX, Bim-ap]mtXn.


e`n-n-n-m B hkvXp-hn-s\-p-dn-p B{Klw kvac- t- m IqSp- b-Xm- Ip- p. Bi- bm hn- n- - s kvac-W-bp-- h a{-sf A[ym-b\w sNp-p. I sNp-p. ]p{X-m-tcbpw ]ip--tfbpw Cn-p-p. Cu temI-tbpw ]c-tem-I-tbpw Cn-p-p. Bi D]m-kn-q.

k b Bimw {_t-Xyp-]mkvtX B ibm fky kth-Imamx kar-[yn; AtamLm lmkym ffintjm `hn; bmh-Zm-imb KXw X{Xmky bYm Ima Nmtcm `h-Xn, b Bimw {_tXyp ]mkvtX, AkvXn `Kh Bimb `qb CXn Bimbm hmh `qtbm fkvXoXn Xt `K-hm {_ho-Xzn-Xn.
As\ BcmtWm Bisb {_-sap hv D]m-knp-Xv Ahs Fm Ima-fpw Bi-bm kar--fm-bn-o-cp-p. Bi-bpsS hnjbw F{X- bptm AXn Ch\v km-c-kzm-X{yw knn-p-p. Bi-b-m henb-sX-s-n-ep-aptm Fv tNmZn-p. Xo-bm-bp- ap-tm Fp-cw ]d-p. Atbm `K-hmt\ Ahsb F\np D]-tZ-in-p-X-mepw Fv \mc-Z At]-n-p. Ans\ BIs Fp--chpw ]d-p.

kbZn ]nXcw hm, amX\w hm, {`mXcw hm, kzkmcw hm ffNmcyw hm, {_mWw hm Inw NnZv `ri anh {]Xym-l, [nIv Xzm fkvXntXy, ss]\ amlpx ]nXrlm ssh Xzakn amXr-lmssh Xza-kn, {`mXrlm ssh Xza-kn, kzkrlm sshXy-akym Nmcy lmssh Xza-kn, {_mW lmssh Xza-k o-Xn.

GsX-nepw ]pcp-j ]nXm-hn-t\m-tSm, amXm-hn-t\m-tSm, `qXm-hn-t\m-tSm, kzkm-hn-t\mtSm BNm-cy-t\m-tSm, {_mW-t\m-tSm, Aev]w IS hn[-n Dcw ]d-bp-p, Fn Chs\ \o \ny-\mWv Fpw \o ]nXm-hns\ l\n-h-\m-Ip-p. \o amXm-hns\ l\n--h-\m-Ip-p. \o {`mXmhns\ l\n--h-\m-Ip-p. \o kzkm- hns\ l\n--h-\m-Ip- p. \o BNm-cys\ l\n-h-\m-Ip-p. \o {_m-Ws\ l\n-h-\m-Ipp Fp-Xs ]d-bp-p.

AY bZy-t]y-\m\p {Im {]mWm Rvipte\ kamkw h]y-Xnjw Ztl, ss ssh\w {_qbx ]nXr-lm-ko-Xn, \ amXrlm fkoXn \ {`mXrlmf koXn, \ kzkrlm fkoXn, ffNm, lm fkoXn, \ {_mW lm fkoXn.
{]mW t]mbn-cn-p Chsc iqew- sImv tXmnIq-n, Ah-b-h-sf thsd thsd-bmn Zln-n-mepw Chs\ \o ]nXm-hns\ l\n-h\m-Wv Xo-bmbpw ]d- bp-I-bn-. \o amXm-hns\ sIm-h-\m-Wpw ]d-I-bn-. \o {`mXm-hns\ h[n--h-\m-Wpw ]d-I-bn-. \o kzkm-hns\ sIm-h-\m-sWpw ]d-I- bn-. \o BNm-cys\ sIm-h-\msWpw ]d- I-bn-. \o {_-Ws\ sIm-h- \m- sWpw ]dI-bn- .

]Xn-\ mw Jw
{]mtWm hm Bimb `qbm, bYm hm Acm \m `u kan-Xm, Gh akvan {]mtW khw kanZw {]mWx {]mtW-\-bmXn; {]mWx {] Ww Z`m-Xn, {]mWm-b-Z-ZmXn; {]mtWm l ]nXm; {]mtWm amXm, {]mtWm `qXm; {]mWx kzkm {]mW B Nmx {]mtWm {_mWx
{]mW Bi-sb-m IqSn-b-Xm-Ip-p. GXp {]Im-camtWm Bc-m-ep-I cY-N{I-ns IpS-n kan-s-n-cn-p--Xv, AXp-t]mse Cu {]mW-\n Fmw kan--s-n-cn-p-p. {]mW {]mWs\smp Kanp-p. {]mW {]mWs\ Zm\w sNp-p. {]mW\p Zm\w sNp-p. ]nXmhv {]mW-\m-Ip-p. amXmhv {]mW-\m-Ip-p. {`mXmhv {]mW- \m-Ip-p. tkmZcn {]mW- \m-Ip- p. BNm- cy {]mW-\m-Ip-p. {_m-W {]mW-\m-Ip-p.

{]mtWm tly sshXm\n khmWn `hXn; k hm Gj Ghw ]iy thw a\zm\ Ghw hnPm-\ Xn hmZo `hXn; Xw tNZv {_qbp-cXn hmZy-ko, XyXn-hmZy kvaoXn-{_q-bmXv; \mh p hoX
ta-d ]nXmhv apX- em-b-h-scmw {]mW Xsbm-Ip-p. A-s\-bp {]mWs\ Adn-bp--h Cs\ Ipw a\\w sNbvXp \n-bnpw ISp ]d-bp--h\mbn-o-cp-p. Ah-t\mSv \o AXn-hm-Zn-bm-Wv Bsc-nepw ]d-I-bm-W-n Rm AXn-hm-Zn-bmWv Fp ]dbpw; adbvp-I-bn- .

263

I ]Xn-\mdmw Jw
GjXp hm AXn-hm-ZXn bx ktXy\m Xn hZXn tkmlw `Khx ktXy-\mXn hZm-\oXn kXyw tXzh hnPnm knX hyan-Xn. kXyw `Kthm hnPn mk CXn.
BcmtWm ]c-am-amb kXyw Adn-bp--Xp-sImv AXn-h-Zn-p-Xv Ah Ch-\m-Wv. A-bpsS ASp- hn-cn-p Rm kXyw-sImv AXn-h-Zn-p-hm Cnpp Fv \mc-Z At]-n-p. A-s\-bm-Wn kXyw Xs Adn-bp-hm B{K-ln-Ww. k\Ip-am-c adp-]Sn ]d-p. Atbm `K-hms\ Rm kXys Adnbp-hm B{K- ln-pp Fp \mc-Z ]d-p.

]sm]Xmw Jw
bZm ssh {i-[m-XyY a\p-tX, \m{i [-\p-tX, {i-[-tZ-h-a-\ptX {imf tXzh hnPn-ZvRm-knX thyXn. {imw `Kthm hnPn-mk CXn.

Ftm-gmtWm {in- p-Xv Atm a\\w sNp- p. {in-m--h a\\w sNp-n-. {in-p-h am{Xta a\\w sNp-p-q. {i-Xs- bmWv Adn-bp-hm B{Kln--s-tS-Xv Fp k\Ip-am-c ]d-p. Atbm `K- hms\ Rm {isb Adn- bp- hm B{K- ln- pp Fv \mc-Z ]d-p.

Ccp-] Xmw Jw
bZm ssh \nkvXn-jvT-XyY {iZp-[mXn \m \nkvXn-jvT-RvOvd--[mXn; \nkvXn-jvT-th {i-[mXn; \njvTn-tXzh hnPn-mko X thyXn \njvTmw `Kthm hnPn-mk CXn.

]Xn-t\gmw Jw
b Zm ssh hnPm-\m-XyY kXyw hZXn \mhn-Pm-\ kXyw hZXn. hnPm\ th kXyw hZXn hnm\w tXzh hnPn-m-knX hyan-Xn. hn

Ftm-gmtWm \njvT-bp--h-\m-bn-cn-p-Xv Atm {in- p-p. \njvT-bn-m--h {in- p-n-. \njvT- bpm\w `Kthm hnPn-mk CXn. -h am{Xsa {i-bp--h-\m-bn-cn-p-I-bp-p. \njvT Ftm- gmtWm kXy- t- p- dnp hnm- \-ap--h-\m-bn- Xs Adn-bp-hm B{K-ln-p-p. Fp k\Ip-am-c o-cp--Xv, A\-cw kXys hZn-p-p. kXy-s- p- ]d-p. Atbm `K-hms\ Rm \njvTtb Adn-bp-hm dnp hnm-\-an-m--h kXys hZn--bn- . hnm- B{K-ln-pp Fv \mc-Z ]d-p. \-ap--h kXyta ]d-bp-I-bp-q. hnm\w Xs Adnbp- hm B{K- ln--s- tS-- Xm-Ipp Fp k\Ip- am-c ]d-p. Atbm `K-hms\ hnm-\s Adn-bp-hm Ccp- ] - s mmw Jw Rm B{K-ln-pp Fv \mc-Z Adn-bn-p. bZm ssh Itcm-XyY \nkvXn-jvTXn; \mIr

]Xn-s\mw Jw
bZm ssh a\ptX fY hnPm-\m-Xn; \maXzm hnPm-\mXn; assXzh hn Pm\mXn aXn-kvtXzh hnPn-mkn Xthy-Xn. aXnw `Kthm hnPn-mk CXn.
Ftm-gmtWm a\\w sNp-Xv AXn-\p- tijw hnm\-ap--h-\m-bn-o-cp-p. a\\w sNmsX hnm-\-ap-h-\m-bn-o-cp-I-bn-. a\\w sNbvXm am{Xsa hnm-\ap--h-\m-bn-o-cp-I-bp-p. a\\w Xs Adn-bp-hm B{K-ln- -s-tS--Xm-Ip- p. Fp k\Ip-am-c ]dp. `K-hm-s\, aXntb Rm Adn-bp-hm B{K-ln-pp Fv \mc- Z ]d-p.

Xzm \nkvXn-jvTXn; IrssXzh \nkvXn-jvTXn; IrXnkvtX h hnPn-m-kn-X-thy-Xn. IrXnw `Kthm hnPn-mk CXn.
Ftm-gmtWm IrXn-bp--h-\m-bn-cn-p-Xv Atm \njvT-bp-h-\m-bn-o-cp-p. IrXn-bn-msX Ccp- m \njvT -bp--h-\m-bn-cn--bn-. IrXn-tbmSp IqSn-bn-cp- np Xs \njvS-bp-- h\m-bn-cn-p-p. IrXn Xs Adn-b-stS--XmWv Fp k\Ip-am-c ]d-p. `K-hms\ IrXnsb Rm Adn-bp-hm B{K- ln-pp Fp \mcZ Adn-bn-p.

Ccp-] n cmw Jw
bZm ssh kpJw e`-tX-fY-I-tcmXn; \m kpJw e_v[zm Itcm-Xn, kpJ-tah

264

e_v[zm ItcmXn kpJw tXzh hnPn mkn Xhy-an-Xn. kpJw `Kthm hnPn mk CXn.
Ftm-gmtWm kpJw e`n-p-Xv Atm IrXn-bp-h-\m-bn-o-cp-p. kpJw e`n-msX IrXn-bp--h-\m-bn-cnp-Ibn-. kpJw e`nm am{Xsa IrXn-bp-h\m-bn-cn- p-I-b p-p. kpJw Adn-bp-hm B{K-ln--s-S-Ww. Fp k\Ip-am-c ]d-p. `K-hmt\ kpJs Adnbp-hm Rm B{K-ln-pp \mc-Z ]d-p.

tKm-tfbpw Aiz--tfbpw KP--tfbpw kztbpw Zmk-m- tcbpw `mcy-am-tcbpw hb-ep- I-tfbpw hoSpI-tfbpw C-s\-bp-h Cu temI-n aln-am-shv ]d-bp- p. asm-m-Wtm asm- n {]Xn-jvTn-X-am-bn- cn-pXv Fp- -X p-s Imv Rm Cns\ ]d-b p- n-. Fm C{]- Imcw ]d-bpp Fv k\Ip- am- c ]d- p.

Ccp-] - mw Jw
k Ghm-[-kvXm-Xv, k D]-cn-m-Xv, k ] mXv, k ]pc-kvXm-Xv, k Zn-WXx k D-cXx k GthZw kh-an-Xn, AYmtXm flwImc tZi Gh l tahm A[-kvXm-Zl ap]-cnm Zlw ]m-Zlw ]pc-kvXm-Zlw ZoW tXmf lap--ctXm flta thZw kh-an-Xn.
Xmsg B `qam-hp-X-s-bm-Wv. apI-fnepw ]Sn-mdpw Ingpw hSpw `qam-hp-X-s-bm-Wv. PK-smw AXp-Xs-bm-Ip- p. C\n Alw Imcm-tZiw ]d-b-s- Sp- p. At[m`m-K-n Xs-bm-Wv. ]Sn-mdp Rm Xs-bmWv Ingp Rm Xs-bm-Wv. sXpw Ingpw Rm Xsbm-Wv. Cu PK-smw Rm Xs-bm-W.v

Ccp-] - n- aqmw Jw
tbm ssh `qam XXv kpJw; \evt] kpJ-akvXn; `q ssah kpJw; `qamtXz h hnPn-m-kn-Xhy CXn; `qam\w `Kthm hnPn-mk CXn.
GXmtWm alp AXmWv kpJw. Aev]-n kpJan-. kpJw `qam-hp-X- s- bmWv `qam-hp-Xs Adn-bp-hm B{K-ln-Ww Fp k\Ip-am-c ]d-p. Atbm `K-hms\ `qam-hns\ Adn-bp-hm Rm B{K-ln-pp Fv \mc-Z At]-n-p.

Ccp-] - n- \ memw Jw
b{X \m\yXv ]iy-Xn, \m\y-y-tWmXn; \m\y ZznPm-\mXn k`q-am, AY b{Xm-\y ]iy-Xy-\y-ytWm Xy\yZzn Pm\m-Xn, XZ ev]w. tbm ssh `qam XZ-arXw AY-b-Zev]w Xyw k `Khx Ikvan {]Xn-jvTnX CXn. tkza-lnav\n; bZn hm\ aln-av\o-Xn.
GsXmcp XXz- n- emtWm asm- ns\ ImWm- - Xv, asmns\ tIm-Xv asm-ns\ Adn-bm--Xv AXv `qamhm-Ip-p. GsXm-n-emtWm asm-ns\ ImWp--Xv, asmns\ tIp-Xv asm-ns\ Adn-bp-Xv AXv Aev]am-Ip- p. GXmtWm `qamhv AXv Aar- X- am- Ip-p. GXmtWm Aev]-am-bn-p-Xv AXv ay-am-Ip-p. `K-hms\ Cu `qamhv Fn-emWv {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-Xv? Fp \mcZ tNmZn-p. kz-amb aln-am-hn {]Xn-jvTn-X- am-bn-cn-pp. A-n aln-am-hnepw {]Xn-jvTn-X-a-.

AYmX Bm-tZi Ghm ffsshm [kvXm, Zmtm ]cn-m, Zmm ]m, Zmm-]p-c-kvXm, Zmm-Z-n-WX, B tm-cX Bss-thZw kh-anXn khm Gj Ghw ]iy-thw a\zm\ Ghw hnPm-\-m cXn-cm--{IoU B anYp\ Bm-\x k kzcmUv `h-Xn. Xky kthjp temtIjp Ima-Nmtcm `hXn AYtb f\yYm ftXm hnZp-c\y cmPm \kvtX temIm `hn tXjmw kthjp temtIjz Ima-Nmtcm `h-Xn.
A\-cw Bm-tZiw ]d-bp-p. At[m-`m-K-n Bm-hp-X-s- bm-W.v D]-cn-`m-K-n Bmhp Xs-bmWv. ]mXv `mKv Bm-hp-X-s-bm-Wv. ]ptcm `mKnepw Bmhp Xs-bm-Wv. Zn-W, hma-`m-K--fnepw Bm-hp-X -s-bm-Wv. C{]-Imcw Adn-bp--h Bmhns can-p--h-\mbpw Bm-hns {IoVnp--h-\m-bpw, Bm-hp-sImp Xs Zzz-kpJw A\p`- hn-p--h-\m-bpw, Bm-hn- s\- sm- p- Xs Bn-p- h-\mbpw Ccn-p-p. Ah kzcm-m-bn-o-cp-p. Ah\v Fm temI--fnepw Ima-Nmcw knn-p-p. BcmtWm CXn\p hn]-co-X- ambn Adn-bp--Xv, Ah thsd kzman-bp-

tKm Aiz-anl aln taXym NtX lkvXn-ln-cWyw Zmk `mcyw t{Xm Wym bX-\m-\o-Xn. \ml tahw {_hoan; {_ hoao-Xntlm hmNmt\ym ly\y-kvan {]XnjvTnX C\n.

265

I -h-cmbpw b-ap temI--tfmSp IqSn-b-h-cmbpw Xocpp. Ahv Fm temI--fnepw Ima-Nm-c-an-m-bIbpw v hp IqSp-p.

Ccp-] - mdmw Jw
Xky l hm GX-sskyhw ]iyX Ghw a\zm\ sskyhw hnPm-\Xm BXx {]mW, B-X, Bimff Xx kvac, BX BIm-iw, B mX-kvtX-P, BX B] BX Bhn`m-h-Xntcm `mhm, hmtXm f amtXm _e, amtXm hnm-\, amtXm [ym\ am-X-n amXx kev] BtXm a\ BtXm hmKm-tXm \ma fftXm a{m B \x Im-Wym-X GthZw kanXn.
Cs\ ImWp--h\pw Cs\ a\\w sNp--h\pw Cs\ Adn-bp--h-\p-amb B hnZzm\v {]mW Bmhn \nm-Ip-p. Bi Bm-hn \nm-Ip-p. kvarXn Bm-hn \nm-Ip-p. BImiw Bm-hn \nm-Ipp. tXPv Bm-hn \nm-Ip- p. Ap-I Bm- hn \nm-Ip-p. D-nbpw {]f-bhpw Bm-hn \nmIp-p. Aw Bm-hn \nm-Ip-p. _ew Bm-hn \nm-Ip-p. hnm\w Bm-hn \nm-Ip-p. [ym\w Bm-hn\n-m-Ip-p. Nnw Bm-hn \nm-Ip-p. kev]w Bm- hn \nm- Ip- p. hmv Bm- hn \nmIp-p. \maw Bm-hn \nm-Ip-p. a{- Bmhn \nm-Ip-p. I- Am- hn \nm-Ip-p. Cu PKsmw Bm-hn \nm-Ip-p.

B A- n Cu a{w Dv. bYms ImWp--h ac- Ws ImWp-n- . tcmKt ImWp-n. ZpxJ `mht ImWp-n-. bYm Zkn khtbpw ImWp-p. Fm {]Im-c-nepw khs {]m]np-p. B hnZzm Hcp hn[- n Ccn-p-p. aqp {]Imc- nepw Ap {]Im-c-n-epw, Bbn-o- cp- p. Ggp {]Imc-n-epw, H]Xp hn[- nepw ]n--Xn-s\m-m-bnpw \qn-Xn-s\m-m- bnpw Bbn- c-n- cq-]-Xm-bn-pw, `hn-p- p. hnjbm-\p-`-h-cq-]amb hnm-\-n\p ipn-bp-m-Ip-tm AxIc-W-ipn Dm-Ip-p. kXz ipn-bp-m-Ip- tm Ahn-n--bmb kvarXn Dm-Ip-p. kvarXn-sb-e-`n-m Fm lrZ-b{K-n-I-fptSbpw hn\miw Dm-Ipp. cmKtZz-jmZn cq]-amb Id Igp-In--f-n-p B\m-c-Zv `hm\mb k\Ip-am-c Ahn-Zym-cp-]-amb X]-n-n-p-d-ap ]c-am-X- Xzs ImWn-p-sIm-Sp-p. At-ls (k\Ip-am-cs\) kvI Fp ]d-bp-p.

Fmw Aymbw
Hmw Jw
Znv tZiw Imew apX- em-bhbpsS t`Z--sfm-p-an-m- Xpw kh-P-K-Zm--Ihpw GIhpw AZzn-Xo-b-hp-amb BXm-am-hmWv {_-sav ap]n ]dp Ignp. Fnepw hnm-\n-I-f-m--hv {_s Adn-bp-Xn-\mbn lrZ-b-]p--co- Is Dt]-Z-in-t--Xm- h- iy- am-Wv. {_-hn-p-I-v kv{XoI BZn-bmb hnj-b-fn \nv X\nsb \nhrn Dm- Ip-sa-nepw km[m-c-W- mv hnj-bXr-jva-bn \np tamN\w Ffp--a-. AXn\v {_-Ncyw XpS-nb km[-\-hn-ti-j- IqSntb Xocq. Znv tZi, KpWw, KXn, ^ew apX-em-b-h-bpsS t`Z-an-mXpw ]c-am-k-pw, AZz-b-hp-amb {_ a-_p-nIv Ak-s--t]mse tXmp-I-bp-p. BZyw Ah t\h-gn-p-hc-s, ]ns kmh-[m\w Ahv ]c-amk-n-t\bpw {Klnnp sImSpmw Fp {ipXn hnNm-cnp-p.

XtZj tmI \ ]tiym arXypw ]iyXn \tcm-Kw, t\m X Zpx JXmw, khw l ]iyx ]iyXn khw {]m]vt\mXn khi CXn. k GI-ss[h `h-Xn, {Xn[m ` hXn ][m k]vX[m \h[m ssNh ]p\ ssIm-Zix kvarXx iXw N Zi ssNI kl-{km-WnN hnwiXnx Blmcw ipu kXz-ipnx kXz-ipu {[phm kvarXnx kvarXn eavt` kh{K o\mw hn{]-tam--kvXkvssa arZn-XI jmbmb Xa-kkv]mcw Zi-bXn `K-hm k\Ip-am-ckvXw kvI CXym N-tX, XwkvI CXym-N-tX. -

lcnx Hmw AY bZn-Z-a-kvan {_-]ptc Zlcw ]p-coIw thiva Zltcm fkvan cw Imi kvXkvan bZ kvXZ-t\zjvT hyw, XZzm-h-h n-Pn-m-knX hyan-Xn.
Cu ico-cn sNdp-Xmb Cu lrZ-b]p--co-I-amIp Krlw GtXm Cu Krl-ns Dn sNdp-Xmb BImiw Dv. AXn-\p-n GXmtWm DXv AXv At\zjn--s-tS--Xm-Ip-p. AXv Adn-b-s-tS--Xm-Ip-p.

Xw tNZv {_qbpZn Za-kvan {_ ]ptc Zlcw ]p-coIw thiva Zltcm kvan--cm-Imix Inw XZ{X

266

Cu icocns Pc-sImv Cu A-cm-Im-i-sap ]d-bp {_w Pcsb {]m]n--bn-. Cu ico-cns h[-m l\n--s-Sp-I-bn-. kXy-amb {_-]pcw CXmCu {_-]p-c-n sNdp-X mb ]pWvZ-co-I-am-Ip Wv. CXn Fm Ima-fpw nXn-sN-p-p. CXv BmKrlw GtXm, CXns Dn D BImiw AXnepw hm-Ip-p. [m-Z-cq-]amb ]m]w Cm-Xm-p-p. PcsNdp-Xm-Ip-p. CXn GXmtWm At\z-jn--s-tS--Xv, bn-m--Xpw, arXyp-hn-m--Xpw, timI-an-m--Xpw, hniGXmtWm Adn-b-s-tS-Xv An-s\-bp FmWv n-m--X-Xpw, Zml-an-m-Xpw k^-e--fmb Ima--tfmDXv? BNm- cy- t\mSv injy-m tNmZn--bm-W-n Ah Sp-Iq-Sn-bXpw kXy--fmb kXy--fmb k-ev]-tfmSp ]d-b-Ww. IqSn-bXpw BIp-p. GXp {]Imcw Cu temI-n {]Pbmhm hm Ab-am-Imi kvXmhmt\ I X-fpsS kzman-I-fpsS A\p-im-k\w A\p-k-cnv tjm lrZb BImix Dt` A\p-hn-p-p. GtXXp tZi-tbpw GXp P\-]Ztbpw GXp t{X-`m-K-tbpw B{K-ln-p--hcm-bnAkvan tZymhm ]rYnho A-tch cn-p-pthm AXm-Xn-s\-s D]-Po-hn-p-p. kam-ln-tX, D`m-h-n hmbp "kq

hnZytX bZ-t\z hyw bZzmh hnPn mknX hyanXn; k {_qbmXv

mN-{-a-kmhp Zu' hnZyp---{Xm-Wn, bm-tky-lm-kvXn-b-\mkvXn khw XZ kvan kam-lnX anXn.


Cu `uXn-Im-Imiw F{X-tm-f-ap--XmtWm Cu lrZb-n- ep BImiw A{X-tm-f-ap--Xm-W.v Zymhm ]rYnhn-I cpw CXn-\ p-ns nXn-s N- p- p. Anbpw hmbphpw F cpw, kqcy-N{-m cpw hnZyppw \-{X-fpw Cu tZlnv Cu temI-n Dtm AXp GXv Ctbm AXp Fmw Cu lrZ-bm-Im-in nXn-sN-p-p.

XZytY l I PntXm temIx o bX Gh-ta-hm-ap-{X-] pWy PotXm temIx obtX XZy Clm f /m \a-\-\p-hnZy {hPty Xmw k-Xym Imamw kvtXjmw kthjp temtIjz Imam-Nmtcm `hXn; AY b Clm f f m \ a\p-hnZy {hP-tyXmw Imamw kvtX jmw kthjp temtIjp Ima-Nmtcm `h-Xn.
GsXmcp {]Im-c-n Cu temI-n tkhm-Zn-Im km-Zn--s-Sp temIw bn-p-p. C{]-Imcw Xs ]c-tem-I-n ]pWy-m km-Zn--s-Sp temIw bn-p-p. AXn-\m BcmtWm Cu temIn Bm-hn-t\bpw Fm Ima--tfbpw Adn-bmsX icocw hnp-t]m-hp-Xv Ahv Fm temI--fnepw Akzm-X{yw Dm-hp-p. Fm BcmtWm Cu temIn Bm-hns\ Adn-nv icocw hnp-t]m-hp-Xv Ahv Fm temI--fnepw kzmX{yw knn-p-p.

Xw tNZ {_qbp, ckvanw tZv {_]p tc khw kam-ln-Xw, khmWn N `qXm-\n, kth NIm-am, bssZ-X cm f hm]vt\mXn {][zw-ktX hm, Inw XmtXm f Xnin-jyX CXn. k{_q-bmXv
Cu {_-]p-c-n Fm `qX-fpw Fm Ima-fpw khhpw kam-l n-X- a m-b n-cn- p- p. Fn Ftm CXns\ Pc {]m]n-tbm AXp \in-tbm sNp-pthm Atm AXn\nv A\ya-ambn Fv A[n-I-ambn tijnpw? ANm-cy-t\mSv tNmZn--bm-W-n Ah ]db-a w. Fns\ Fm-

cmw Jw
k bZn ]nXr temI-Imtam `hXn k-ev]m-tZ-hmky ]nXcx kap-njvT n tX\ ]nXr-tem-tI\ ktm alo-b-tX.
Bm-hns\ Adn- bp--h ]nXr-tem-Is B{K-ln- p - h - \ m bn `hn - p p F n Chs k - e v ]ms ]nXm- Ah- t\mSv kw_-n- phcm-bno-cp-p. B ]nXr-tem-I-m kar--\m-bnv almyw A\p-`- hn- p-p.

\mky Pc-ssb-X -oXn; \ht[ \mky l\ytX; GXXv kXyw {_ ]p-c, akvan Imamx kam-lnXmx, Gj Bm f ]lX ]m]va hnP tcm hnar-Xyphn-timtIm hnPn-Ltmf ]n]mkx kXy-Imax kXy-k-ev]x bYm tlythl {]Pm At\zm-hn-i-n, bw ba--a`n Imam `hn bw P\-]Zw bw t{X `mKw \tathm ] Pohn

AY bZn amXr-temI Imtam `hXn kev]m tZhmky amXcx kap-n-jvT-n, tXX amXr-tem-tI\ ktm alobtX

267

]ns amXr-tem-IIm-a-\m-bn-cn-pp Fn Chs k- ev]-ms amXm- kap- m\w sNp-p. B amXr-tem-I-m kar--\m-bnv amlmyw {]m]n-p-p.

AY bZn {`mXr-temI Imtam `h-Xn, k-ev]m-tZ-hmky {`mXcx kap-njvT n; tX\ {`mXr temtI\ ktm alo-b-tX.
{`mXr-tem-Is Iman-p--h-\m-Wn Chs kev]ms {`m-Xm- kap-m\w sNp-p. B `rXr-tem-I-m k--\m-bnv Ah amlm-ys A\p-`- hn- p-p.

AY bZo-KoX hmZnX temIIm tam `h-Xn, k-ev]m-tZ-hky KoX hmZntX kap-n-jvTXx tX\ KoX hmZn-Xtem-tI\ ktm alobtX -

KoX hmZn-X--fpsS temI-sf B{K-ln-p--h-\m-Wn Chs k-ev]-ms KoX-hm-Zn-X- Aht\mSp kw_-n-p-p. B KoX-hm-ZnX temI-m k-\m-bnv almyw A\p-`-hn-p-p.

AY bZn kv{XotemI Imtam `hXn kev]m tZhky kv{Xobx kap-njvT n; tX\ kv{Xotem-tI\ ktm alo-btX
kv{Xotem- Is B{K-ln-p--h-\m-bn- cp- m, Chs k- ev]-m-s, kv{XoI kap-m\w sNp- p. B kv{Xotem- I-m kar- - \m-bnv almyw A\p-`-hn-p- p.

AY bZn kzkr-temI Imtam `h-Xn, kev]m tZhmky kzkmcx kapn jvTn, tX\ kzkr-tem-tI\ ktm alo-b-tX.
ktlm-Z-cn-I-fpsS temIs B{K-lnI-p--h-\m-bn-cnpp Fn, Chs k- e]-ms kzmkm- v Ah-t\mSp kw_-n-p-p. B kzkr-tem-I-m kar-\m-bnv Ah amlmyw A\p-`hn-p-p. -

bw ba--a-`n-Imtam `h-Xn, bw Imaw Ima-btX tkmfky kev]m tZh kap-n-jvTXn; tX\ ktm alo-btX
GtXXp tZiw B{K-ln- p--h-\m- bn-cn- p-p- thm, GXp Imas Iman- p- p- t hm, AXv Chs k- e v ] ms Ah-t\mSp kw_-n-p-p. AXn-\m kar--\m-bnv almyw A\p-`-hn-p-p.

AY bZn kJn-temI Imtam `hXn kev]m tZhky kJm bx kapn jvTn; tX\ kJn temtI\ ktm alo-btX
kJn temIs B{K- ln- p- -h-\m-bn-cp- m Chs k-ev]-m- s, kJm- Ah-t\mSp kw_- n-pp. B kJn-tem-I-m kar--\m-bnv amlmyw A\p`-hn-p- p.

aqmw Jw
X Cta kXymx Imam A\r-Xm-]n-[m\mx tXjmw kXym \mw kXm-a-\r-X-a-]n-[m\w; tbm lytkyXx ss{]Xn \ Xanl Zi-\mb e`tX
An-s\-bp Cu kXy--fmb Ima- A\r-X- amIp A]n-[m-\-tm-Sp-Iq-Sn-bhbm-Ip-p. kXy--fm-bn-cn- p Ahbvv A\rXw ad-hm- Ip-p. Cu Pp-hn\v BcmcmtWm Cu temI-n \np acn-p-Xv Ahs\ Cu temI-n hopw ImWp--Xn\v e`n-p-n-.

AY bZn K-am-ey-temI Imtam `hXn kev]m tZhmky K amtey kap-n-jvTXx tX\ K amey temtI\ ktm alo-btX
K- a m-e y-tem-I s B{K-l n- p- -h -\ m-s W-n Chs k-ev]-ms K-am-ey- kap- m\w sNp- p. B K-a m-e y-tem-I - m kar--\ m-bnv amlmyw A\p-`-hn-p-p.

AY[ bZy ]m\ temI Imtam `h-Xn, kev]m tZhm-kym ]mt\ kap-n-jvTXx tX\m--]m\ temtI\ ktm alobtX
A-]m\ temIs Iman-p- - h- \m-sW- n Ahs k- ev]- ms A-]m- \- kap- m\w sNp- p. B A- ]m\ temI-m kar-- \m-bnv amlmyw A\p`-hn-p- p.

AYtb Nmtky l Pohmtb Nm t{]Xm-b-m-\y-Zn- \e-`-tX, khw XZ{X KXzm hn-tX. A{X lyssky tX kXymx Imam A\r-Xm-hn-[m\mx XZyYm f ]n lnc-Wy-\n[nw \nln-X-a-t{X mD-]p-]cn k-ctm \ hnt bp, tc hta th amx khmx {]Pm Al-c-l-y GXw {_-temIw \ hny \rtX\ ln {]XyqUx

268

Cu Pp-hn\v Cu temI--fn BcmtWm Pohn-n-cnp--h-cmbn DXv BcmtWm t{]X-cm-bn-p-Xv thsd Ftm-mtWm Cn-nv e`n-m-Xn-cn-p-Xv AXns\ Fmw lrZ-bm-Im-i-sap ]d-bp Cu {_-n Kanm e`n-p- p. Fm ChnsS Chs Fm Ima- fpw A\r-X-am-Ip ad-thmSp IqSn nXn-sN-p-p. AXn\p Zrmw ]d-bmw. GXp {]Im-c-amtWm `qan-bn Ipgn-n-np kz-\n-[n-bpsS ASp-p-ap-I-fn k-cn-p-sImn-cn-p--h-cm-bn-cp-mepw \n[n-t-{Xs Adn-bm-hv e`n-m-Xn-cn-p-Xv C{]-Imcw Xs Cu {]P-Isfmw Cu {_-am-Ip temIs Znh-kw-tXmdpw Kanp--h-cm-bn-cp-npw e`n-p-n-. Fs-m A\r-Xm Ah kzcq-]-n\nv A]-l- cn--s- n-cn-p-p.

-tXtXm cn-t\bpw Iqn-s-p-p. CXp sImv cnt\bpw \nb-an-pp Fp--Xn-\m ""bav'' Fp ]d-bs-Sp-p. C{]-Imcw Adn-bp--h Znhkw tXmdpw kzam-Ip temIs {]m]n-p-p.

\memw Jw
AY b Bm ktk-Xp, hn[rXn tc jmw temIm-\m-akw t`Zmb; ss\ Xw tkXp atlm cmt{X Xc-tXm, \ Pcm, \ar-Xyp, timtIm \kp-IrXw \ ZpjvIr-Xw, kth ]m]vamt\mf tXmXn-ht; A] lX ]m]v amtlyj {_-temIx

Bm-shp ]d--tXtXm AXv Cu temI-v hn\miw hcm-Xn-cn-p-n-\m-bp th-hn-[-n \ne\np--Xmb tkXp BIp-p. Cu tkXp-hns\ AtlmAn-s\-bp {]Ir-X-amb Cu Bm-hmWv lrZ-bcm-{X- ]cn-tO-Zn-p-n-. Pc {]m]n-p-n-. arXyp n-ep--Xv. A-s\-bp Cu lrZ-b-n\v lrZ-b-n {]m]n-p-n-. timIw {]m]n-p-n-. kpIrXw {]m]n-pCXm Bmhp nXn sNpp Fp--Xp-Xs \nhn- . ZpjvI rXw {]m]n- p- n- . Fm ]m]- fpw N-\-am- Ip-p. AXp-sImv lrZ- b- sap ]d- bp-p. C{]-Imcw CXn\np \nhn- p-p. Fp-sIm-s-m Cu Adn-bp--h Znhkw tXmdpw kz-temIw {]m]n-p-p. {_-am-Ip temIw ]pWy-]m-]- Cm--Xm-W.v

k hm Gj Bm lrZn; Xssky XtZh \ncpw lrZy-b-anXn; Xkvam yZbw; Al-c-lm Ghw hnXv kzw temI-ta-Xn.

AY b Gj k{-kmtZm f kvam cocmXv kap-mb ]cw tPymXn-cp] kw]-Zy-tk\ cqt]-W-` n-\n-j v]-ZytX; Gj Bt-Xntlm hm ssNX arX -a-`b taXZv {_tXn Xky l hm GXky {_tWm \ma-k-Xy-an-Xn.
Cu kz-tem-Is {]m]n-p-sap ]d hnZzm Btcm Ah icocw Bm-sh-p `mh-\sb Dt]-nn-v, ]c-amb tPymXn-ns\ {]m]np kz- cq-]-n Bbno-cp-p. CXp Bmhv Fv BNm-cy ]d-p. CXv Ahn-\m-inbpw `b-an-m-- Xp-am-Ip-p. CXv {_-am-Ipp Fp ]d-p. A-s\-bp Cu {_-ns \maw kXy- am-Ip- p.

XkvamZzm GXw tkXpw Xozmf x kX tm `hXn; hnx k-hntm `hXn; D]-Xm]n k\p ]Xm]o `hXn XkvamZzm GXw tkXpw Xozm f ]n\--a-l-tc-hm`n \njv]-ZytX kIr-Zzn-`m-tXmtly sshj {_-temIx
AXp-sImv Cu tkXp-hns\ XcWw sNbvXnv A\m-bn-cp--h A-\-m--h-\m-bn-o-cp-p. ZpxJmZn-kw_-- ap--h-\m-bn-cp--h ZpxJmZn-kw-_--an-m--h-\mbn-o-cp-p. tcmKm-Zyp-]-Xm-]--tfm-Sp-Iq-Sn-bn-cp--h D]Xm-]--fn-m--h-\m-bn-o-cp-p. AXp-sImv Cu tkXphns\ XcWw sNbvXnv cm{Xnbpw ]Iepw Bbn-o-cp-p. Cu {_-temIw Ftmgpw Htc cq]-n {]Im-in-p-sImn-cn-p--Xm-Ip-p.

Xm\n lhm GXm\n {XnWy--cmWn kXo-b-anXn XZyXv kXv XZ-arX aY bXv Xn Xy, aY bZyw tXt\m t` bXn; bZt\ t\t\m-t`-b-Xn XkvamZyw Al-c-lhm Ghw hnXv kzw temI taXn.
Ah ""kXobw'' Fv aqp A-c-am-Ip-p. Ah-bn ""kX'' Fp-Xv GtXm AXv Aar-X-am-Ip-p. ]ns Xn Fp--tXtXm AXp ay-am-Ip-p. ]ns ba Fp-

XZy G ssh Xw {_-temIw {_-Nt-Wm-\p-hn--n, tXjm ta sshj {_-tem-I, kvtXjmw kt jp temtIjp Imam-Nm-tcm-`h-Xn. AXn-\m BcmtWm Cu {_-tem-Is {_NcywsImv e`n-p--Xv, Cu {_-temIw Ahp Xs- bm-Ip-p. Ahv Fm temI--fnepw kzmX{yw knn-p-p.

269

I Amw Jw
AY bZy CXym N-tX, {_ N-ta-h-XXv {_-NtW tlyhtbm mXw Xw hntX AY bZn anXym-N-tX {_-N-tah XXv {_ NtW tlythzm ff m\-a\p hntX
GsXm-n-s\-bmtWm bw Fv in-m ]d-bpXv AXv {_-Ncyw Xs-bm-Ip-p. Fs-m {_N-cyw-sIm-p-Xs mXm-hm-bn-p--h\p {_-temIw e`n-p-p. ]ns GXns\ C-sap ]d-bptm AXv {_-N cyw Xs-b m-I p- p. Fs- m {_-N cyw sImp-Xs Cuiz-cs\ ]qPn-nv AYhm Bm-hns\ GjW sNbvXnv Bm-hns\ e`n-p-p.

kcv Dv. AhnsS tkma-h-\-sap t]cp As-n AarXv Dudp Ac-bm Dv. AhnsS A]-cm-PnX Fp t]cp {_-n ]pcn Dv. {]`q-hmb {_-m hnti-jn-p-m--s kz-am-b-amb a]w Dv.

XZy G ssh Xmhcw NWyw Nm hu {_-temtI {_-Nt-Wm\p hn-n, tXjmta sshj {_tem IkvtXjmw kthjp temtIjp Ima Nmtcm-`-h-Xn.
B {_-tem-I -n BcmtWm Cu Ac-sapw ]pWysap ]d-bp A-h-sf {_-N-cyw-sImv e`n-p-Xv Cu {_-temIw Ahv am{XamWv Ahv Fm temI--fnepw kzmX{yw knn-p-p.

AY bXv k{m-bW anXym N tXXv; {_-NtW tlyh kX Bm\-kv{XmWw hntX; AYb u\-an-Xym-N-tX {_-N-tah XXv, {_-NtW lymm-\-a\p hnZy-a-\ p-tX.
GXns\ BtWm kXv{Xm-bWw Fp ]d-bp-Xv AXv {_-N cyw Xs-b m-I p- p. Fs- m {_-N cyw sImp-Xs kn\nv Xs cWw e`n-p-p. GsXm-ns\ BtWm au\w Fp ]d-bp-Xv AXv {_Ncyw BIp-p. Fs-m {_-N-cyw-sIm-p-Xs Bm-hns\ Adn-nv a\\w sNp-p.

Bdmw Jw
{_-N-cymZn km[-\- XnI-pw, _mly-hn-j-b-fm-Ip A\r-X--fn-ep XrjvWtb shSnpw BcmtWm, lrZ-b-]p--co-I-n-ep-Xpw ta-d KpW-tfm-Sp-Iq-Sn-b-Xp-amb {_s D]m-kn-p-Xv Ah\v aqm-hn-ep \mUn-bn IqSn-bp KXn-hn-h-cn-m \mVo-J--s- -n-bmWv C\n ]d-bp--X.v

AY bm GXm lrZ-bky \mUy, kvXmx ]nv Ke-kym-Wnav\ kvXnjvT-n, ip ky, \oe-ky, ]oX-ky, temln-X-tkyXn Aku hm BZnXyx ]nvK-e, Gj ip Gj \oe Gj ]oX Gj temlnXx
Cu lrZ-bs kw_-n \mVn- I Ghtbm Ah ]nvKe hhpw temln-X-h-hp-amb AWn-am-hpsImp \ndv nXn-sN-p-p. B BZn-Xy Xs ]nwK-e-h-tmSp IqSn-bn-cn-p-p. Cu BZn-Xy iph-tmSpw IqSn-bn-cn-p-p. Cu BZn-Xy \oe \ndtm-Sp-Iq-Sn-bn-cn-p-p. Cu BZn-Xy ]oX-h-tm-SpIq-Sn-bn-cn-p-p. Cu BZn-Xy temln-X- htm-Sp-IqSn-bn-cn-p- p.

AY bZ-\m-i-Im-b-\-anXym NtX {_-N-t a-h-X Xv; Gj-lym-m\ \iyXn bw {_-Nt-Wm-\p-hn-tX AY bZ-c-Wym-b\ anXym NtX {_ N-ta-h-XXv; XZ-c lsshWy mW hu {_-tem-tI, XrXob kym antXm Znhn, XssZcw aZobw kcx XZ-izx tkma-k-h\x XZ-]-cmPn Xm ]q{_-Wx {]`q-hn-anXw lncbw.

GXns\ BtWm A\m-i-Im- b\w Fp ]d-bp-- Xv, AXv {_-Ncyw Xs-bm-Ip-p. GXv Bm-hn-s\-bmtWm {_-N-cyw-sImv e`n-p-Xv B Bmhv \in-p-n-. ]ns GXn-s\-bmtWm Ac-Wym-b\w Fp ]d-bp-Xv AXp {_-Ncyw-X-s-bm-Ip-p. Cu temI-n\n-v, aqm-as tZymhmb B {_-tem-In Ac-sapw ]pWysa-pw, {]kn--amb kap-{Z- Dv. AhnsS B hnjb-n\v Zrmw ]d-bmw. GXp {]ImcsFcw \nd-Xpw D]- tbm-Kn- p--hv aZ- P-\-Ihpw Bb nemtWm hym]vX-amb al-mb Hcp amw ASp-p-

XZyYm alm-]Y BXX D`u {Kmsau K-Xoaw Nmapw ssNhta sshXw BZn-Xyky civab D`u temIu Ko aw Nmapw Nm apjvam-ZmXym Xv {]Xm-bt; Xm Bkp-\m-Uojp kr]vXm Bt`ym-\m-Vo`yx {]Xm-bt tX f apjvan-m-ZntXy kr]vXmx

270

I -Xpw, AI--Xp-amb cp {Kma-tf tNp--Xv, A{]Imcw Cu BZn-Xys civan-I CXpw AXp-amb cp temI--fn Kan-p- p. BZnXy-a- -e - n \nv XpS-bmbn ]c-p-p. Ah-\m-Un-I-fn {]th-in-n-cnpp; \mUn-I-fn \nv XpS-bmbn ]pd-s-Sp-p. Ah B BZn-Xy-\n {]th-in-p-p.

(a-{w) iYw ssN ImN lrZ-bky \mUy: kvXmkmw aqm-\-a-`n\nx krssXIm Xtbmzm-am-b arX-Xz-taXn hnjz \ym D{I-atW `h-yp{IatW `hn

XZy ss{XXXv kp]vXx kakvXx kw{]-k x kz]v\w \hn-Pm-\m-Xymkp kZm \mUojp kr]vtXm `hXn Xw \ I\ ]m]vam-kv]r-iXn; tXPkm ln XZm ktm `hXn
As\ Ccn- s, Ftm Cu kz]v\s kz]n-p Poh kh- I-c-W-hym-]m-c-tf D]-kw-l- cn-pw, \- hw {]km-Z-ap--h-\m-bpw, kz]v\s Adn-bm-Xn-cn-p-p-thm, Atm Cu \mVn-I-fn {]th-i n--h-\m-bn-Xo-cp-p. Ahs\ Hcp ]m]hpw kzin-p-n-. Atm tXP-n\m hym]vX-\m-bn-`hn-p-p. -

lrZ-bs kw_-nv \qsmv \mUn-I Dv. Ah aqm-hn IqSn shfn-bn hn-cn-p-p. AXnIqSn taevt]mp t]mIp--h Aar-X- Xzs {]m]n-p-p. ]e hgn-p ap \mUn-I D{I-a-W-n\p am{Xw D]-tbmK-s-Sp--h-bm-Ip- p.

Ggmw Jw
b Bm f ] lX ]m]vam hnPtcm hnar-Xyp-h n-timtIm hnPn-Ltmy f]n ]mkx kXy-Imax kXy-k-ev]x tkm f t\zhyx knhn-Pn- m-kn-Xhyx, kh hmw temIm-\m-]vt\mXn khmw Imam bkvXam-m\ a\znjy hnPm\m XoXnl {]Pm-]Xn cp]m-N.
GsXm-cm-m-hm- tWm, [m- [-cq-]-amb ]m]-an-m- Xpw, Pc-bn-m- -Xpw, arXyp-hn-m- -Xpw, timI-an-m--Xpw, `n-p--Xn\v B{K-l-an-m--Xpw, ]n]m-k-bn-m--Xpw, kXy--fmb Ima--tfmSp IqSn-bXpw, kXy--fmb kev]--tfmSp IqSn-b-Xpw, Bbn-cn-ptm AXv At\z-jn-s-tS-- Xm-Ip-p, Adn-bm B{K-ln--s-tS-- Xm-Ip-p. BcmtWm B Bm-hns\ At\z-jn-,v Ah-\-h\v A\p-`h-ap \ne-bn-em-p-Xv Ah, Fm temI--tfbpw Fm Ima--tfbpw {]m]n-p-p.

AY b ss{X XZ _en-am\w \o tXm `hXn Xa-`nX Bko\m Blp Pm\m-knamw Pm\m-kn-am-anXn bmh Zkvam-co-cm-Z-\p{Im `hXn Xmh m\m- Xn.
A\-cw GXp Imev B _e-Xzs {]m]n--s-h-\m-bn-Xo-cp-p-thm, Atm Ah\p Nppw Ako-\-m-cmbnv Fs Adn-bp-p-thm, Fs Adn-bp-pthm Fv mXn- I ]d- bp-p. B acn-m t]mIp--h Ftm Cu ico-c-n \np D{I-an-m--h-\mbn `hn-p-pthm, AXp-hsc Adn-bp-p.

AY b ss{XX-Z-kvam-cn-cm-Zp {Ima-XyssY ssX tch civanZn cp am{I-atX k Hman-Xnhm tlm Zzm anbtX kbm-hXv nt]y--\, kvXm hZm-ZnXyw KXn; GX-ssZz-J-ep-temI Zzmcw hnZpjmw {]m]-Z\w \ntcmt[mf hnZpjmw
Ftm C{]-Imcw Cu ico- c-n \np D{I-an-ppthm AXn-\p-tijw CtX civan-I-fn IqSn apI-fn-tep t]mIp-p. Ah Hmw Fp [ym\n-p-s Im-p-Xs tat]mp Kan-p-p. Ah F{X kabw sImmtWm a\-ns\ t]n-p--Xv, A{Xbpw ka-bw-sImv BZnXys\ Kan-p-p. {_-tem-Ins Zzmcw CXm-W.v hnZzmmv {_-tem-Is {]m]n-p-hm-\p hgn CXm-Wv. Ahn-Zzm-mp \ntcm-[-m-\hpw CXm-W.v

Xtm-`tb tZhm-kpcm A\p-_p-_p[n tc; tX tlmNqx l! Xam-m\ a\zn- mtam bam-m-\-a-\zn-jy-khmw tem-Im-\m-]vt\mXn kmw- -Im-a m-\nXn Ct{m sslh tZhm\m a`n-{]-h-{hmP; hntcm-Nt\m f kpcmWmw; Xu lmkw hn `m\m thh kan ]mWo {]Pm-]Xn kIm-i -am-P -Xpx
{]Pm-] -X n-bpsS hN-\s tZhm-k p-X-c-m cp Iqcpw A\p-t_m-[n-p. Cu tZhm-kp-c-m ]d-p. GXv Bm-hns\ At\z-jn-n-mtWm Fm temI--tf-bpw, Fm Ima- - tfbpw {]m]n- p- Xv B Bm- hns\ Ctm \apv At\z-jn-mw. tZh-m-cn C{ Xs {]Pm-]-XnbpsS ASp--tep t]mbn. Akp-c-m-cn hntcm-N\ t]mbn. Ah ]c- k]cw ssa{Xn sNm-sX-X- s, ssIn v kan-tm-Sp-Iq-Sn {]Pm-]-Xn-bpsS kao-]v Fn.

XtZ-jtmIx
ta-d A-n Xmsg-]d-bp tmIw Dv. v

271

DZIw \nd Nn-bn, Bm-hns\ Bth-Ww sNbvXnv FmtWm Bm- hns\ kw_- nv \n Adnbm-Xv AXns\ FtmSp ]d-bp-hn. Fv {]Pm-]Xn ]dp. Ah DZIw \nd icm-h-n (N-n-bn) t\mn. Ah-tcmSv {]Pm-]Xn tNmZnp: \n Fp ImWpp? Ah ]dp `K-hms\ R apgp-h Bm-hn-t\bpw AXm- bXv tcma- apX \J hscAh ap- n- cp hj- mew {_- N-cy- tmSp hkn- bp {]Xn-cq-]s ImWp-p. p. Ah- tcmSv {]Pm- ]Xn \n Fns\ Cn- p-sIm-mWv Xu l {]Pm-]-Xn-cq-hmN "km[zew hkn-Xv? Fp tNmZn-p. GXv Bm-hmtWm ]m]-an-mIrXu kph k\u ]cn-jvIrXu `qtXz Xpw Pc-bn-m-Xpw arXyp-hn-m--Xpw, timI-an-mZi-cmthft]t-Ym-an-Xn. Xu l Xpw Bin- m C-bn-m-Xpw ]n]m-k-bn-m-Xpw kXy--fmb ImatfmSp IqSn- bXpw kXy--fmb kkm[zew IrXu kph-k\u ]cnjv ev]-tfm-Sp-Iq-Sn-bXpw Bbn-p--Xv, B Bmhv At\zIrXu `qtXzm Zi-cmth f thmw jn--s-tS-Xpw kmm- cn--s-tS-avSXpw BIp-p. N{Im-sX. Xu l {]Pm-]Xn cphmN:- BcmtWm Bm-hns\ imkv{Xm-N m-tcym-]-tZ-i- -s fInw ]iyY' CXn. smv Adnv A\p-`-h-s-Sp-p-Xv Ah Fm temI--tfbpw Fm Ima--tf-bpw, {]m]n-p-p. C{]Ah-tcmSv {]Pm-]Xn ]dp ""\-hw Bew-Ir-XIm- c-ap `K- hms hmp in- m Adn-bp- p. B Bm- mcpw, \ hkv{X--tfm-Sp-Iq-Sn-b-hcpw, ]cn-jIr-X-m-cpv hns\ Adn-hm Cn-p-sImp R {_-Ncy-n am-bnv DZ- i- cm- h- n t\mp-hn''. Ah \-hw Bewhkn-p. Ir-X-mcpw ]cn-jIr-Xcpw Bbn-onv DZ-i-cm-hn v -

Xu l Zzm{Xnw iXw hjmWn {_N aq-jXpx, Xul {]Pm-]-Xn-cp-hm-N Inan-m-h-hm-kvXanXn Xu tlmNXpx b Bmy f]l-X-]m]vam hnPtcm hnar-X yp hntimtImfhnPn- Ltmf ]n]mkx kXy-Imax kXy-k-ev]x tkmft\zhyx, k hnPn- m-k n-Xhyx khmw temIm\m ]vt\mXn khmw Imam, bkvXam-m-\-a-\znjy hnPm\m XoXn `K-htXm htNm thZ-b-t. X an-m-h-hm-k vX-a n-X n.

{_qX-an-Xn. Xutlm icm-thyth mw N{Im-tX. Xul {]Pm-]Xn cphm-N, Inw ]iyY CXn Xu tlm NXpx kh-ta-thZw `Kh Bm\w ]iymh Btem-a`y A\-t`Jyw {]Xn cp]-an-Xn.

Xu l {]Pm-]-Xn-cp-hm-Nb Gtjm f nWn ]pcptjm ZriyX Gj Bt Xn tlmhmssNXZ arX-a-`b taX Zv{_t-Xn. AY tbm f bw `Kthm f ]vkp ]cn-Jym-b-tX, b mb-am-Zi IXa Gj CXn. Gj D G sshjvT kth-jz-tjvT ]cn-Jym-bX CXntlm hmN.
Ah-tcmSv {]Pm-]Xn ]d-p: An-bn GXp ]pcp-j\mtWm Cu ImW- s-Sp-Xv AXv Bmhv BIp-p. AXv ac-W-an-m-Xpw `b-an-m-Xpw BIp-p. AXv {_-amIp-p. Fpw {]Pm-]Xn ]d-p. `K-hmt\ GXmtWm Ap-I-fn Cu Adn-b-s-Sp--X,v GXmtWm ]ns ImSn-bn Cu Adn-b -s -Sp- -X v, Cu Bmhv AXn GXmWv? Fv C{, hotcm-N-\m tNmZn-p. Cu ]pcpj Xs Cu ay--fn-semw Adn-b-s-Sp-p.

t\mn. Ah-tcmSv ""\n Fp ImWpp?'' Fv {]Pm]-Xn tNmZn-p.

Xu tlmNXpx bssY thZ amhmw `Khx km[zmewIrXu kph-k\u ]cn-jvIrXu kzx, Gh tath au `Khx km[zew IrXu kph k\u ]cn-jvIrXm hnXn. Gj BtXn tlm hm ssNX Zar-Xa `b taXZv {_tXn. Xu l im lrZbu {]h-{h-P-Xvx
Ah ]dp "" `K-hmt\ GXp-{]-Im-c-n-emtWm R Cs\ \-hw Bew-Ir-X-mcpw \ hk-\tm-Sp- Iq-Sn-b- hcpw, ]cn-jIr-X- mcpw Bbn-cn- p-Xv A{]v Imcw Xs `K-hm-t\, Cu "Ombm-m-' thhn[w Bew-Ir-X-m-cmbpw, \ hkv{X--tfmSp IqSn-b-h-cpw, ]cnjvIr- X- cp-am-bn-cn-p-p.

Fmw Jw
DZ-i-cmh Bm-\-a-thy bZm t\m \ hnPm-\oY kvXt{]

Xu lm\zoy {]Pm-]-Xn-cp-hmN:A\p-]-e`ym f f m\ a\-\ p-hnZy {hP-tXm, bXc GX-Zp-c-]n-jtXm `hn-jyn tZ hm hm f kpcm-hm, tX ]cm-`-hn-jy-oXn

272

k l im lrZb Gh hntcm-Nt\m f kpcm PKma tXt`ym sslXm-ap-]\n jZw t{]mhmNm f f ss th l al-, Bm ]cn-N Bm\ tathl al bm-m\w ]cn-Ncp `u temImh hm]vt\m-Xoaw Nmapw tNXn.
As\ t]mIp C{-hn-tcm-N-\msc Inv {]Pm]Xn ]dp: Bm-hns\ Adn-bm-sX-bpw, A\p-`h-s-Spm-sXbpw Ch t]mIp-p. tZh-mtcm Akp-c-mtcm BcmtWm Ch B{K-ln-n-p--Xp-t]mse Bm-hn-Zysb {Kln-hcmbn Xocm t]mIp-Xv Ah t{itbm-am- n \np sXn-tm-Ipw. B hntcm-N-\ im lrZ-b\mbn Akp-c- m-cpsS ASp--tep t]mbn. Ahv Cu D]- \n- jp ]dp sImSp-p. Cu temI- n Bmhp Xs ]qPn--s-tS-- Xm-W.v Bm-hmWv ]cn- N-cn--s-tS-X v. Cu temI- n Bm-h n-s\- -s , ]qPn-psImpw Bm-hns\ ]cn-N-cn-p-sImpw Ccn-p--h, cp temI- -tfbpw AXm-bXv Cu temI-tbpw ]c-temI-tbpw {]m]n-p-p.

C{ tZh-msc {]m]npw ap]p-Xs Xmsg--dbp `bw Ip. GXp {]Im-c-n-emtWm Cu Ombmmhv Cu icocw th-hn-[-n Aew-Ir-X-am-bn-cn-ptm th hn[w Ae--cn--s--Xmbpw \ hkv{XtmSp IqSn-b-Xm-bn-cn-p-tm \ hkv{X- tmSp IqSnb-Xmbpw \J-tcm-am-Zn-I Cm-Xn-cn-p-tm ]cn-jvIr-Xambpw `hn-p--Xv, CXp-t]m- se-Xs Cu Ombm- m-hv, Cu icocw A-am-bn- cp-m A-am- bpw, Itm aqtm Henp- -Xm-bn-c p-m Itm aqtm Hen- p--Xm-bpw, ssItbm Imtem apdn--Xm-bn-cp-m ssItbm Imtem apdn--Xmbpw Xocp-p. Cu ico-cns Xs \miw A\p-k-cnv CXpw \in-pw.

Xkvam-Z-]tZy lmZ Zm\-a-{i--[m-\-ab Pam\ amlp-cm-kptcm _tXXn; Akp cmtWm, tlytjm-]-\n-jXv t{]Xky icocw `n-bm-h-kt\ \mew Imtc tWXn kwkvp-h-n. GtX\ lypapw temIw tPyjytm a\y-t.
AXn-\m Ftmgpw Cu temI-n Zm\w sNm-hpw, {i-bn-m--h-\pw, bPn--io-e-an-m--h\pw Bbnp--hs\ Ah Akp- c-kz-`m- h-ap--XmWv Fv in-m ]d-bp-p. Fs- m Cu D]-\n-jv Akp-c- mp-Xm-Wv. arXs ico-cs K-am-eym-Zn-I sImpw hkv{Xw-sImpw Ae-m-cw- sImpw apw kwkvI-cn-pp. Cu ih-kw-kvImcw sImv ]c-tem-Is Pbn-msav Ah hnNm-cn-p-p.

\ml a{X t`mKyw ]iym-ao-Xn. k k an ]mWnx ]p\tc bmb; Xw l {]Pm-]Xn cphmN:- aL-h, bm- lrZbx {]m{hmPox kmw hntcm Nt\\ Inan- ]p\-cm-Ka CXn. ktlm-hmNx b ssYh Jezbw `Kthm f kvan icotc km[z-ew-IrtX km[z ewIrtXm `h-Xn, kph-kt\ kph-k\x ]cn-jvIrtX ]cn-jvIrX; Ghta hmb akvan-t f tm `h-Xn, {kmta-{kmax ]cn-hrIvtW ]cn-hrIv Wx Asskyh ico-cky \mi-a-t\zj \iyXn; \ml a{X t`mKyw ]iyman CXn.
Ombm Zi- \-n in- amb ^es Rm ImWpn-. Fv C{ ssIbn kan-p-I-tfm-Sp-IqSn hopw Kan-p. Ah-t\mSp {]Pm-]Xn tNmZnp: aL-hm, \o imlr-Z-b-\m-bnv hntcm-N-\-\p-sam-cp-an-v, kzKr-l-n- tep t]mb-Xn\p tijw Fv Cnv \o XncnsI hp? Ah ]d-p. `K-hms\ GXp {]Im-c-n-emtWm Cu Ombmmhv Cu icocw thpw-hw Aew-Ir-X-am-bn-cn-ptm, \ hkv{X-tmSp IqSn-bn-cn-p-tm \ hkv{Xtm-Sp-Iq-Sn-b- Xmbpw ]cn-jIr-X-am-bn-cn-p-tm ]cn- jIrv v X-ambpw `hn-ptm AXp-t]mse Cu Nmbm-mhv Cu icocw A- am-bn- cn- p- tm A- am- bpw, Itm aqtm Hen- p-- Xm- bn- cn- p-tm Itm aqtm Hen-p--Xmbpw ssItbm Imtem apdn- - Xm- bn- cn- p-tm ssItbm Imtem apdn-- Xmbpw `hn- pw. Cu ico-c-ns Xs \mis A\p-k-cnv Cu Ombm-mhpw \in-pw. Cu Ombm Zi-\-n KpjvT- ^ew Rm ImWp-n-.

H]Xmw Jw
AY tlt{m f {]mss]yh tZhmt\ XZv `bw ZZi: b ssYh Jezb akvan-RvO-cotc km[z-ew-IrtX km[zew IrtXm `hXn kpJ kt\ kpJ k\x ]cn-jvIrtX ]cn-jvIr-X, Gh-ta-hmb akvan-t f tm `h-Xn, {kmta {km ax ]cn-hrIvtW ]cn-hrIvtWm f ssky h ico-c-\m-i-a-t\zj \iy-Xn.

Gh ta sshj aL-h-nXn tlmhm ssNXw tXzh tX `qtbm f \phymJym kyman; hkm-]-cmWn Zzm{Xnw iXw

273

hjm-Wo-Xn. klm-]-cmWn Zzm{Xnw iXw hjm-Wyp-hmk Xkvssa tlmhmN.


aL- hmt\ Cu Ombm-mhv Cs\ Xs Fp {]Pm]Xn ]dp. {]Ir-X-amb Cu Bm-hn- s\-s \n\- phopw hymJym-\n-p-X- cmw. thsd Hcp ap-n- cp hjmew IqSn {_-N-cy-n-en-q. C{ thsd Hcp apn-cp hj-mew IqSn {_-N -cy-n hkn-p. Ah\v {]Pm-]Xn ]dp sImSp-p.

Xy\x k `h-Xn, bZn-{kma a{km tam ss\sshtjm f ky tZmtjW ZpjyXn

C{ ]mWn-bn kan-p-Itfm-Sp-IqSn hopw hp. Ah-t\mSv {]Pm-]Xn tNmZn-p. aL-hm, \o km-lr-Z-b\mbn {]{h-Pn-nv Fns\ Cnp-hopw hn-cn-pp? Ah ]d- p. `K-hms\ Cu icocw A-am-bn-cp- m-epw, B kz]v\m-mhv A-a-m--Xm-bn-cn-p-p. Cu icocw {ka-am-bn-cp-mepw kz]v\m-m-hv A{km-a-am-bn-cn-p-p. Cu kz]v\m-m-hv, Cu ico-cns tZmj-m Xobmbpw Zpjn-p-n-.

]mw Jw
b Gj kz]vt\ alob am\--c-tXyj BtXn tlmhm-ssN-XZ arX-a-`b taXZv {_tXn kl-im lrZbx {]h-{hmP. k lm {]mss]y h tZhm t\XZv `bw ZZi XZv bZy ]nZ ico-c-aw `h-Xyx k `h-Xn, bZn {kmaa {kmtam, ss\ ssh tjm f kytZm-tjW ZpjyXn

GXm-m- tWm, kz]v\-n ]qPn- - s-Sp- - Xmbn kcn- p-Xv AXv Bm-hm-Ip- p. AXv Aar-Xhpw A`-bhpw Cu ico-cns {kmam-h-bm {kma-am-bn-cn-pBIp- p. AXp {_-am-Ip-p. Cs\ {]Pm-]Xn ]d- p. n-. Fm Cu kz]v\m-mhns\ l\n-p--Xp-t]m-seAh km-lr-Z-b\m-bnv kzKr-l-n-tep t]mbn. bn-cn-pp; HmSn-p--Xp-t]m-se-bn-cnp-p, Cu kz]v\mAh tZh-msc {]m]n-p--Xn\p ap]p-Xs Xmsg--dmhv A{]nbw Adn-bp--Xp-t]m-bn-cn-p-p. Ic-bp--Xpbp tZmjw Ip. Cu icocw A-am-bn-cp-m-epw, B t]mse Ccn- p-p, Rm Cu kz]v\m Zi\n Ckz]v\m-mhv A-a-m-Xv Bbn-cn-p-p. icocw {kma^ew ImWp-n-. aL-hm, Cn-s\- X-s- bmWv Fv {]Pmam-bn- cp- mepw kz]v\m- mhv {kma- a- m-- Xm- bn- cn- p- p. Cu ]Xn ]d-p. Fm CXn-s\--s, \n\v hopw kz]v\m-mhv Cu ico-c- ns tZmj-m Zpjn- p- n- . hymJym-\n-p-X-cmw. thsd Hcp ap-n-cp hjw-IqSn \ ht[ \mky-l-\ytX; \mky-{kmtay {_-Ncyw A\p-jTn-q Fp ]dp. Ah thsd Hcp v ap-n-c-p-hjw IqSn {_-Ncyw A\p-jTnp. Ah\v v W {kmax; Lv\ntXz ssh\w hnm {]Pm-]Xn ]dp sImSp-p. Zbo hm{]nb thth `hXn; A

\ ht[ \mky l\ytX; \mky {kmtay W {kmax, Lv\ntXz ssh\w hn mZ-b-o-hm, {]nbth th `hXy ]ntcm-Zn-Xoh; \ml a{X-t`mKyw ]iym aoXn. Ghta sshj al-h-nXn tlmhm ssNXw tXzhtX `qtbm f \p hymJym-kyman; hkm ]cm-WnZzm {XnwiXw hj-Wo-Xn. klm-]cm Wn-Zzm{Xnw iXw hjm-Wyp-hmk Xkvssa tlmhm-N.

]n tcmZn-Xoh; \m{X t`mKy ]iymaoXn.


Cu ico-c- ns h[-m, kz]v\m-mhp l\n- -sSp-n-. Cu ico-c-ns {kmam-h- -bm kz]v\m-mhv {kma-am-bn-o-cp-n-. Fm Cu kz]v\m-zns\ l\np--Xp-t]msebncn-p-p. HmSn-p--Xp-t]mse Ccn-pp. A{]n-bs A\p-`-hn-p--Xp-t]mse Ccn-p-p. Icbp--Xp-t]mse Ccn-p-p. Rm Cu kz]v\m Zi-\n C-amb ^ew ImWp-n- .

]Xn- s \mmw Jw
XZy ss{XXXv kp]vXx ka]vXx kw{] kx kz]v\w \ hnPm-\m-tXyj B tXn tlmhm-ssNX Zar-X-a-`b-taX Zv {_t-Xn, k l im lrZbx {]h-{hmP; k lm {]mss]yh tZhm t\XZv `bw ZZi:- \ml Jezb tahw kw{]-Xym-m\w P\m-Xyb al-a-kvaoXn; t\m Gth-am\n `qXm \n; hn\m-i-tahm ]otXm `h-Xn, \m la{X t`mKyw ]iym-anXn

k kan ]mWnx ]p\-tc-bmbv; Xw l {]Pm-]-Xn-cp-hmN:- aL-h b m-lr-Zbx {]m{hmPox Inan ]p\-cm-Ka CXn. ktlm-hm-N XZyZy ]oZw `Khx ico-c-aw `h

274

B hnj-b-n Bcm-tWm, kI-eIc-W-hym-]m-c-- tfbpw D]-kw-l- cn-,v Cu kv]\w kzhn-p--h-\m-bpw, \v hw {]k- -\mbpw kz]v\s Adn-bm-Xn-cn-p--Xv, AXv Bm-hm-Ip-p. CXn Aar-Xhpw A`-b-hp-am-Ip-p. CXv {_-am-Ip-p. Cs\ ]d-p. C{ im lrZ-b\mbnv t]mbn. B C{ tZh-m-cpsS ASp- Fp-Xn\p apm-bn-s Cu `bw Ip. Cu kpjp-]vXm-h-bn D Bmhv CXv Rm BIpp Fn-s\ Ah-\-hs\ thpw hw Xo-bmbpw Adn-bp-n-, Cu `qX-tf Adn-bp-n-, hn\m-is {]m]n--Xp-t]mse Bbn- o-cp- p. Rm Cu kpjp-]vXm Zi-\-n Camb ^ew ImWp-n- . B C{ In kan-p-I-tfmSp-IqSn hopw {]Pm]Xn- bpsS ASp- sNp. Ah-t\mSp {]Pm-]Xn ]d-p, amL-hm, \o im- lr-Z-b-\m-bnp t]mbXns tijw Fv Cn-mWv hopw hn-cn-pXv? C{ ]d- p. `K- hmt\ Cu kpjp-]vXm-mhv CXp Rm\mImWpp Fn-s\ Ah-\-hs\ Adn-bp- nt? Cu `qX-tfbpw Adn-bp-nt? hn\m-is {]m]n--h-s\-tmse Bbn-o-cptm? Rm Cu kpjp-]vXm Zk-\-n C-amb ^ew ImWp-n-. Bm-hn-\p-hn-\miw hcpp Fv tXmp-n-.

kXx{]nbm {]nb-tbm-c-] -l-Xn-ckvXn; A icocw hmh-kw \ {]nbm-{]ntb kv]riXx

amL-hm, Cu icocw \in-p kz`m-h-ap--Xpw, arXyphn-\m {KkvXhpw BIp-p. B idocw Aar-Xhpw ico-can-m-Xpw Bb Cu Bm-hns A[n-jTm-\-am-W.v kiv co- c-\m- bn-cn-p- tm, {]nbm-{]n-b-- fm {KkvX-\m-bn-cn- pp. FXv {]kn- -am-Wv. k ico- c-\m-bn-cn- p-tm {]nbm{]n- b- v apSw C. Ai-co-c-\m- bn- cn-p--hs\ {]nbm{]n-b- kv]in-p-n-.

Gh ta sshj aL-h-nXn tlmhm ssNXw tXz htX `qtbm f \phymJym kyw an t\m sFhm-\yss{X Xkvam-Xv, hkm-]-cman ] hjm-WoXn klm-]-cmWn ] hjmWyp-hmk Xmt\y-I-iXw kwt]Zpx GXXv XXv bZm-lptc iXw l ssh hjm Wn aL-hm {]Pm-]Xu {_-Ncy aphmk Xkvssa tlmhmN
amLhm, Cu kpjvT- ]Xm-mhv As\ Xs Fv v {]Pm-]Xn ]d-p. Fm AXp \n\v hymJym-\n-p-Xcmw. CX-msX thsd Hpw AX- . Hcp Ap hjw IqSn {_-Ncyw A\p-jvTnq Fpw ]d-p. C{ thsd Ap-hjw-IqSn {_-Ncyw A\p-jvTn-p. C{ {_Ncyw A\p- jvTnp \qsmp XnIp. amL- hm \qsmp hjw {]Pm-]-Xn-bpsS ASp- {_-N-cy-tmsS hknp. Fp ]d-bm-dp-Xv CXp-sIm-m-W.v C{-t\mSv {]Pm]Xn ]d-p.

A icotcm hmbq-c{`w hnZyqXv kvX\ bnXv\pc ico-cm-tWyXm \n; XZyssY Xm\y apjvam-Zm-Im-imXv kap-mb ]cw tPymXn-cp-]-kw-]Zy tkz\ cp t]Wm`n \njv]-Zyt Gh ta ssh jkw- {]-kmtZm f kvam-c o-cmXv kap mb ]cw tPymXn-cp-]-kw-]Zy tkz \ cpt]-Wm-`n-\n-jv]-ZytX; k Da ]pcpjx; k X{X ]tXn P ca-am\x kv{Xo`nhm bm ss\ hm mXn `nhw t\m] P\w kvacnZw icocw
hmbp ico-can-m--Xm-Ip-p. hjn-p-Xv hnZypXv BWv . apg- p taLw Ch Ai- c ocfm- I p- p. Ans\ Ccns GXp {]Im-c-n-emtWm Ch B BImi-n \nv kap-m\w sNbvXn-v, kqcy-kw-_nbmb {]IrjvT-amb tPymXnv Gn-v, kz- cq-]-n A`n-\n-j]v -- fm-Ip-pthm C{]-Imcw Cu kw{]km-Z Cu ico-cn \nv kap-m\w sNbvXn-v, ]c-a-amb tPymXnp {]m]n-n-v, kzcq-]-n A`n-\n-j]--\m-Ip-p. Ans\ v Bbn-o-h Da ]pcp-j-\m-Ip-p. Ah B kzmm-hn lkn-p-sIm-pw, `n-p-sImpw kv{XoIsf- s mtm hml- \ - -s f-s m-t m, mXn-I - s fsmtm {IoUn-p-sIm- pw, kv{Xo]p-cp-j-m-cpsS At\ymt\ym-]-Kaw sImp-m-Ip Bm-sh-p \ne-bn, Bm-hns kmao-]y-tmSp IqSn P\n-p Cu icocs kvacn-msX Npn k-cn-p-p. C\n Ai-co-c-kz-cq-]\pw A]-l-X-]m-]va-Xzm`n e-W-tfm-Sp IqSn-b-h-\p-amb B ]pcp-js\ An-bn Cu ImW-s-Spp Fv {]Pm-]Xn ]d--sX-n-s\-bmWv? Fp Nnn- p-p. B ]pcp-j An-bn {]Xy-- ambn ImW-s-Sp--sX-n-s\-sbv ]d-bp-p. Np-n Zi\-n\v tlXp Fm-sWv ]d-bp-p.

]{mw Jw
aL-h, ayw hm CZw ico-c-amw arXyp\m XZ-kym-ar-Xky ico-c -kym-t\m f [njvTm\w; Btm ssh k icocx {]nbm-{]nbm `ymw \ ssh k ico-cky

k bYm {]tbmKy BN-c-tW-bp-, Gh ta hmb akvanRvOcotc {]mtWm bpx

275

B Zrm- - sa-ns\ FmGXp {]Im- c- n- em-tWm, IpXnc, Imf apX-em-bXv k-cW km[-\-amb cY-i-I-Sm-Znbn tN-s-Sp--Xv, A{]-Imcw Xs Cu ico-c-n Cu {]mW tN-s-n-cn-p-p.

AY bss{X-X-Imi a\p-\n-jw Npx kN-pjx ]pcpjx Zi \mb Npx AYtbm thZ Zw Pn{Lm-WoXn k Bm; Kmb {LmWw AYtbm thtZ-a`n hymlcm Wo Xn k Bm; A`n hymlm-cmbhm v; AYtbm thZZw irW-hm-\oXn k Bm; {ih-Wm-b-t{im{Xw; AY tbm thZZw t\z\oXn k Bm; at\m f kyssZhw Npx k hm G j GtX\ tZssh\ Npjm a\ sskXm Imam- ]iy catX b GtX {_-temtI
tZl-O n-{Z- n A\p-j -amb Np Fhn-s SbmtWm AhnsS {]Ir-\mb Aico-c-\mb Bmhv Npn-ep ]pcp-j BIp-p. Npv Zi- \-n-\p IcW-am-Ip-p. CXns\ Rm {LmWn-s Fv BcmtWm Adn-bp--Xv, AXv Bm-hm-Ip-p. {LmtW-{nbw K-{Kl-W-n-\p Ic-W-am-Ip-p. ]ns CXns\ Rm A`nhym-lcn-s Fv Adn-bp-Xv Bm-hm-Ip-p. hmKn{nbw A`n-hym-lm-c-n-\ p Ic-W-am-Ip-p. CXns\ Rm tIs Fv Adn-bp--Xm-tcm, AXv Bm-hmIp-p. a\v Cu Bm-hns ssZh-amb Np-m-Ip-p. A-s\-bp ap Cu ssZh-am-b, Np-mb a\p-sImv {_-tem-I-n-ep-h Ghtbm B Ima-sf Ip-sImv can-p-p.

AXp-hgn tZh-mpw B- m\w e`y-am-bn. a\p-jy Aev]m-bp-m-W-n- epw, C{m-Zn-I-sf-tmse Bm-hns\ Adn-bm {ian-p-I-bm-sW-n, Fm Ima--tf-bpw, Fm temI- - tfbpw {]m]n- m km[npXm- Wv. bkvXam- m- \- a- \p- hn- Zy-hn-Pm- \mXn Fv s]mXp-hm- bn- m- Wtm {]Pm]Xn ]dncnp--X v. AXn-\ m B- m-\ hpw AXns ^e-{]m-]vXnbpw Ghpw Xpey-am-Wv.

]Xn-aqmw Jw
iymam--_ew {]]tZy; i_-emym aw {]]tZy; Aiz C h tcmamWn hn[qb ]m]w, N{ Ch cmtlm pJmXv {]apNy [qXzm ico-c, aIrXw IrXmm {_-tem-I-a-Zn-kw-`-hm-ao-Xn.
Rm iyma-sap ]d-bp lm-amb {_-n \nv, i_-e-sap ]d-bp {_-tem-Is {]m]n-p-amdm-I-s. Rm {_--tem-I-n \nv iymas {]m]n-ncn- p-I -b m-W v. Rm Aizw-tcm-a - sf F-t]m-se, ]m]s IpS-p-I-f-nv cmlp-hns apJ-n \nv ap- \m- bn- X- Xon-v, N{ F- t]mse icocw shSn-,v IrX-Ir-Xy-\m-bnv \nXy-amb {_-temIw {]m]n-p-am-dm-Is. A`n-kw-`-hman Fv cp {]mhiyw ]d-n-cn-p-Xv a{w Ah-km-\np Fp ImWn-m-\m-Wv.

]Xn-\ memw Jw
BImtim ssh \ma \ma-cq-]tbm nh-lnXm; tX bZ--cm-c-{_-, XZ-arXw k Bm {]Pm-]tXx k`mw thiva {]]tZy; btim f lw `hman {_m-Wm-\mw. btim, cm mw, btim-hn-imw, btim f la {]m]n; klmlw bikmw bix, tiyX aZXv IaZ XvIw tiyXw enp am f `nKmw enp am f `nKmw

BImi-sap {ipXn-I-fn {]kn-a-am-bn-p Bmhv, \ma-n-sbpw cq]-n-sbpw hymIm-hm-Ip-p. B \ma- cq- ]- GXns a[y- n- em- Ip- p- thm, AXp {_am-Ip- p. As-n B \ma-cq-] - -fpsS a[y-n GXmtWm D-Xv, AXp {_-am-Ip-p. AXv Aar-X-am-IpAn-s\-bp Cu Bm-hns\ tZh-m D]m-kn-p- p, AXv Bm-hm-Ip-p. Rm {]Pm-]-Xn-bpsS k`-bmb p. AXn-\m Ahv Fm temI-fpw Fm Ima- Krls {]m]n-p-am-dm-I-s, Rm {_m-W-cpsS bifpw {]m]vX- fm- bn-cn- p-p. BcmtWm B Bm- hns\ mbn `hn-p- am-dm-I- s, cmPm- -m- cpsS bi- mbn `hn- pimkv{Xm-Nmtm-]-tZ-i- sImv Adn-nv A\p-`h- am-dm-I-s, sshiy-cpsS bi-mbn `hn-p-am-dm-I-s, Rm s-Sp--Xv, Ah Fm temI--tfbpw Fm Ima-- ta ]d--h-cpsS bi-ns\ A\p-{]m-]n-p-\-\-Xn\v Cnp-p. A-s\-bp Rm, tZtl-{n-b-at\m _pn-cq-]tfbpw {]m]n-pp Fp {]Pm-]Xn ]d-bp-p. -fmb bi-p-I-fpsS Bm-hm-Ip-p. Rm tcmln-XC{ A\p-jvTn {_-N- cy-ns ^e-ambn C{\pw h-hpw, Z-lo-\-hpw, `n-p-Xpw Bb tcmln-X-

Xw hm GXw tZhm Bm\ ap]m-ktX; Xkva mtX; Xkvam-XtX jmw kth N temIw Bmx kth N Imamx, k khmw temIm-\m-]vt\m-Xn, khmw Imam, bkvX-am-m\ a\p-hnZy hnPm-\m-XoXn l {]Pm-]-Xn-cp-hmN {]Pm-]-Xncp hmN

276

I h-amb ]nne hkvXp-hn-s\, A`n-K-an--cp-Xv.


Bm-s hp ]d- b p- Xv Fm Pp- pw, Am-anbpw ssNX-\y-kz-cq-] hpw Ah-\- h\p-X s A\p-`-h-ap--Xp-am-W.v Aico-c\pw BIm-iw-t]mse khK-X\pw Bb Bmhv {_-am-W.v B Bm-hmb {_w AXm-b-Xv, ac-W-an- m kz`m-h-tm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-Ip-p. NXpp-J-\mb {]Pm-]-Xn-bpsS k`-bn {]m]n-p-am-dmIs FXpsImp- t- in- p- Xv A\- - amb Bm- hns eb-am-Wv. {]Pm-]-Xn-bpsS k`bw {]m]n-p--sX-n-\m-Wv hni-Zo-I-cn-p-p- v. e-m-t]mse tcmln-X-h-hpw, Z- c-ln-X-hpw, Fm `n-p- -Xp-amb (A- Xns\ tkhnp--h-cpsS hohpw _ehpw tXPpw \in-n-p-Xn-\m `n-p Fp ]d- n-cn-p-- Xv) tbm\n Fp ]d-bp kv{XoI-fpsS {]P- t\- {-am- Ip hkvXphns\ Rm {]m]n-p-hm CS-hc-cpXv F-X p-sIm-p-t-in-pXv ]p\P--ap-m-I-cp-sX--Xm-Wv. enpam `nKmw Fp cp f XhW ]d-n-cn-p--Xv, AXyw A\-am-sWv ImWn-m-\m-Wv.

c, Imiy-h F {]Pm-]-Xnv CXv D]-tZ-inp sImSpp. Iiy-] Xs ]p{X-\mb a\p-hn-\pw, a\p Xs {]PIpw D]-tZ-in-p. Kpcp injy-]-c--c-bmbn D]-\n-jm\w hnZzm-m-cn-tev ]I-cp-p.

]Xn-\ mw Jw
Xss-XZv {_m {]Pm-]-Xb Dhm N, {]Pm-]-Xn-\th, a\px {]mPm `yx BNmcy Ipem-tZz-Z-a-[oXy bYm-hn-[m\w Kptcmx ImXn titj WmZn kam-hr-Xn, IpSpwt_ ipsNu tZti kzm[ymb a[n-bmt\m [n-Im hnZ-[-Zm-\n kth-{n-bmWn kw{] XnjvTm]ym lnwk kh-`q-Xm-\y-\y{X Xot`yx kJ-tezhw h-b bmh-Zm-bpjw {_-tem-I-aZn kw ]Zy-tX, \ N ]p\-cm-h-tX, \N ]p\-c m-h -tX.
Cu B- m- \ s lncWy K` AYhm lncWyK` hgn ]c- ta- iz-c {]Pm-]-Xnv ]dp sImSpp. BNm-cy-Ip-en \nv hn[n A\p-k-cnv Kpcp-hn\p-thn Iw sNbvXnv _mn-bp kabw sImv thZm-y-b\w sNbvXn-v, A`n-k-am-h\w sNbvXv, IpSpw_-n nXn-sN-bvXv, ipNn-bmb tZi-n Ccp-v, kzm[ym-bw, A[y-b\w Ch sNbvXp-sImpw [mn-Imcmb ]p{X-msc P\n-n--bpw, injysc km-Zn--bpw, sNbvXp-sImpw Fmw C{n-b--tfbpw Bm-hn D]kw- l-c n-pw, imkv{X- n hn[n- n-p-nS-sm-g nsI bmsXmcp `qX--tfbpw lnwkn-m-sX-bpw, Bbp-p-n-Stmfw Imew Cs\ hn-p A[n-Im-cn, {_temIw {]m]n-p-p. hopw Bhn--bn-. {_mhv AXm-bXp lnc-Wy-K` hgn-bmbn ]c-ta-iz-

CXn Bdp apX-ep aqv Aym-b--fn D B hnZy k^-eam-Wv Adn-bp-n-S-tm-fw, I- se-sImv bmsXmcp {]tbm-P-\-hp-an--p-hp IqSp-p. Ans\ I-n\v A\Iyw hcp--Xns\ ]cn-l-cnp--Xn-\,v A\p- j-vTn--s-Sp I-n\v ^e-ap- -Xmbn ]d-bp-p-v. Kpcp-hn-\p-thn sNt tPmen-I sNbvXp Xo-\n-\p- ti-j-ap kabw sImv thZm- y-b\w sNW-sap ]d-n-cn-p- p. \nb-a--tfm-Sp-IqSn Aym-b\w sNp thZw am{Xsa I-m-\m--I-^-e- knnp--Xm-Iq. BNm-cy-Ip-en \np Xncnp h-Xn-\ptijw Krl-m- {i-anp hn[n-n- p I- A\p-jvTnm ]d-n-cn-p-p. Kmly-hn-[n-{]-Im-c-ap I-fn kzm[ym-b-n\v IqSp-X {]m[m\yw Dv. Ah-km\-n bYm-Im-ew, ]p{X- msc P\n-n-v, injysc kmZn-v, Fm C{n-b-tfbpw Bm-hn D]-kw-l-cn-v, imkv{X-n hn[n-n-psXmgnsI ap bmsXmcp `qX-tfbpw lnwkn-msX Bbp-p-n-S-tmfw Imew Pohnm D]-tZ-in-n-cn-p-p. An-s\-bp--hv tam{]m]vXn Dm-Ipw.

imn- ] mTw
Hmw Bhym-bp aam-vKm-\n, hmIv, {]m W, px t{im{X atYm _e, an{n bmWn N khmWn khw {_u-]\n jZw am f lw {_-\n-cm-Ipcymw amam {_\n-cm-I-tcmXv; A\n- cm-I-cW akvXz-\n-cm-I-cWw ta f kvXp; XZm-\n \nctb b D]-\n-jkp, [mkvtX abn kp tX abn kp.
Fs AwK--fpw, hmpw, {]mW\pw Np-pw, t{im{X-hpw, _ehpw Fm C{n-bepw Cu D]-\n-jns A[y-b-n- \pw, AXn hn[n-n-p D]-k-\m-Zn-IfpsS A\p-jvTm-\-n-\pw, a\-\m-Zn-Ipw D]-bp--amb hn[-n ]q--fm-I-tW. khhpw D]-\n-j-n {]Xn-]m-Zn-n-p {_-am-Ip-p. Rm {_s \ncm-Icn-m-Xn-cn--tW. Fs {_w \ncm-I-cn-m-Xn-cn--tW. B D]-\n-j-n {]Xn-]m-Zn-n-p {_w Xs Bbn-p-h-\pw, AXns\ Adn-bp--Xnepw A\p-`h-s-Sp--Xn-epw, XmXv]-cy-ap--h-\p-amb Fn, D]-\n-j-p--fn {_n- \p-- Xm-bn--d-bp [- Dm-bn-cn--s.

Hmw imnx, Hmw imnx, Hmw imnx

277

_rl-Zm-cWytIm]\n-jv 3

amb Aiz-ns Bmhv icocw kwh--c-am-Ip-p. ]rjvTw tZymhm-Ip-p. DZcw A- co--am-Ip-p. ]mZ-k-\Hmw ]qW-aZx ]qW-anZw ]qWmXv m\w ]rYn-hn-bm-Ip-p. ]miz- hi- Znp]qW-aq-Z -Ny-tX, I-fm-Ip-p. ]ip- hmcn-sb-p-I Ahm-- c-Zn-p-Ifm- Ip-p. AwK- Ah-b-h- EXp--fm-Ip- p. ]]qWky ]qW-am-Zky kn-I amk- fpw A- am- k- fpw BIp-p. ]qW-ta-hm-h m-i n-j ytX {]Xn-jT-I ]mZ- Atlm-cm-{X--fm-Ip-p. Anv Hmw Ah (]-c-am-m-hv) ]q-\m-Ip-p. Ch (Im- I \-{X--fm- Ip-p. amwk- \`-m- Ipp \`- ncy-{_-w) ]q-\m-Ip-p. Fp-sIm-s-m ]qX- ep taL-- fm-Ip-p. Duh[yw hb- n-ep Zln- m bn \np am{Xta ]qX Dm-Ip-Ibp-p. {]f-b-Im-e- Blm-c- km-[\w knI-X-I-fm-Ipp aW-ep-I BIp-p. n Imcy-{_-- ns ]q-Xz-ap- mbn (X- n Xs KpZ- \mUn-I knp- - fm- Ipp \Zn- I-fm-Ip-p. eo\-\m-bn) ]q-\mbn ]c-{_--ambn Ah-ti-jn-p-p. bIrpw tmahpw ]-X--fm-Ip-p. tcma- Hmj{Xnhn[ ]m]--fn \npw imn-bp-m-I-tW. [n-Ifpw hr--fp-am-Ip-p. ]qmw DZn-p BZnXy-\m-Ip-p. ]n]-IpXn AkvX- an-p BZn-Xy-\m-Ipp hn{Prw-`n-p-Xv tImp-hm-bn-Sp-Xv an anp--XmIp-p. icocw IpS-bp-Xv CSn-ap-g-p-- Xm-Ip-p. taml\w Hmw {_mWw sNp-Xp hjn-p--Xm- Ip-p. Cu Aiz-ns hmp 1. D]- Hmw. Djm hm Aizky tat[y-ky-in-c, i_vZw hmp- X-s-bm-Ip-p.

imn-] mTw

Hmw Aymbw

kqcy-phmX; {]mtWm, hym-a-nsshizm- \ c; kwh- c Bm - f iz- k y-ta-[ y- k y. Zyu: ]rjvT, a-co--ap-Z-cw, ]rYn-ho-]m-P-kyw. Zni: ]mtiz-A-hm--c-Zni: ]mizh EX-thm f MvKm\n, amkm-m-am-km ]hm-Wy-tlmcm-{XmWn {]Xn-jvTm, \-{Xm-Wy-n\-n, \t`m amwkm\n, Duh[yw knIXm: kn thm KpZm, bIr tmam-\--]-Xm, Hmj-[-b--h-\-kv]X-b tem am\yp-Zy ]qm-tm, \ntmN PL-\mtm bZzn-Prw-`tX XZv hntZym-XtX, bZzn[q-\ptX XXv kvX\-bXn bt-lXn XZznjXn hmtK-h mky hmIv.
ta[y-amb ]cn-ip--amb b-n-\p Aizns incv Dj-m-Ipp {_m-ap-lq-am-Ip-p. Npv kqcy-\m-Ip-p. {]mW hmX-am-Ip-p. Xpd hmbv sshizm-\-c Fp ]d-bp An-bm-Ip-p. ta[y-

2. D] Alm, Aizw ]pc-k vX m- -l nam -f \zPm-bX;Xky ]qt kap-t{Zm-tbm\o; cm{Xntc\w ]m- -l nam -f \zPm-b X; Xky. ]tc kap-t{Z-tbm\n:, GXu hm Aizw aln-am\m h\zZnX: kw_`qhXp:; ltbm-` qXzm tZhm-\ -h -l ZzmPo Km\m -f kpcm-\-tizm-a-\p-jym, kap{Z Ghmky _; kap-{Z-tbm\n:
Al-mb aln-amhv Aiz-ns apn Aizs eo-Icnv P\n-p. B Al-mb aln-am-hns m\w Ing-t-k-ap-{Z-am-Ip-p. Cu Aiz-ns ]nn cm{Xnbmb aln-amhv A\p-P-\n-p. B cm{Xn-bmb aln-am-hns\ m]n-p m\w A]-c-k- ap- {Z- am- Ip- p. Cu aln-am- Aiz-ns Ccp-h-ipw Bbn kw`-hn-p. lb-am-bnov tZh-msc hln-p. hmPn-bm-bn-op Kmsc hlnp. Am-hm-bn-onv Akp-c-msc hlnp. Aiz-am-bn-onv a\p-jy-sc hln-p. Cu Aiz-

278

I ns _-\-m\w kap{Zw Xs-bm-Ip-p. D-n-

Ah- -A-s\ P\n {]Pm-]Xn aqmbn Xs-Xs hn`-Pn-p. aqm-a-Xmbn BZn-Xy-s\bpw aqm-a-Xmbn hmbpIm-cWw kap-{Z-am-Ip-p. hn-t\bpw sNbvXp. k-`q-Xm-m-hmb Cu {]mW cmw {_mWw Cs\ aqmbn hn`-Pn--s-n-cn-p-p. A-s\-bp 3. D ] - - s s \ - t hhml Inw N - \ m{K B k oX v; Aiz-ta-t[m-]-tbm-Kn-I-amb An-v, Ing-p-Znv inc-marXypss\thZ-am-h r-X-am-ko, Zi-\m-bbm; Ai- Ip-p. AXp AXpw--A-n-tImWpw im\-tImWpw Cu\mbm ln arXyp: Xt\m -f IcpXm f \zo -fm-Ip-p--_-mlp--fm-Ip-p. ]ns Cu An-v, ]SnkymanXn; tkm NcXv; XkymX At]m mtd Znv ]p-a m-IppD-S-ens ]n`m-K-am-Ip-p. -f Pmb; AtXsshta Ia-` q-Z nXn; XtZ- AXpw AXpw--hm-bp-tImWpw \ncy-Xn-tImWpw kIvYn-I hm-kymXzw; Iwlhm Akvs sa `h-Xn, BIp- p. sXt-Znpw hS-t- Znpw cp-h-i--fm- Ip-p. tZymhv ]rjvT- am-Ip-p--ap-Xp-Im-Ip-p. BImiw DZ-c-am-Ipb Gh-ta-X-Z-kymXzw thZ. p. CXv-Cu ]rYnhn Dc-m-Ip-p. A-s\-bp Cu Cu kwkm- c-a--e-n apv a\v apX- embXpm- An Ap-I-fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-p. C{]-Imcw AdnIp--Xn-\p-apv bmsXmpw Dm-bn-cp-n-. Cu Imcy-`q-X- bp--h FhnsS t]mbmepw Ahn-sS-s {]Xn-jvTsb amb PKv Ai-\mb (hn-i-v) BIp arXyp- hn- \m Xs {]m]n-p-XmWv. Bhr-X-am-bn-cp-p. hniv arXyp-hm-sWp {]kn--am-Wtm. Ah-B arXyp, F\nv Bm-hp--h-\m-bn-o-c- 6. D]- tkm - f Ima- b X ZznXotbm a B m PmtbtX Xn k a\km hmNw, anYp\w ka-`hW-sap hnNm- cnv B a\- ns\ Dm-n. Ah- B {]PmZ- i \mbmarXypx; Xt{ZX Bk- oXv; k kwh]-Xn, An-p-sImv Ah-\-hs\-s ]qPn-p-sImv tcm -f `hXv ; \ l -] p- c m- X Xx kwh- c k-cn-p. Atlw An-p-sIm-n-cn-p-tm ApBk; Xta Xmhw Ime- a- _ nt`m bmhm I Dm-bn. ""An-p-sIm-n-cn-p F\n-p-thn kwh- cx, XtaXm hXx Imeky ]c-k vXm-ZPew Dmbn'' Fv arXyp hnNm-cn-p. AXp-X-s-bmWv kr-P-X, XwPm-X-a-`nhymZZm-Xv, k `mW-I-tcmXv; A-\v--A-iz-ta-[-{I-Xp-hn\v D]-tbm-Kn-p Anv sskh hmK-`-h-Xv. A-Xz-n\p tlXp. C{]-Imcw Cu An-bpsS AAh-B arXyp ""F\nv cm-a-sXmcp icocw DmXzs B Adn- bp- pthm Chv kpJw, As- n Pew I-Ww'' Fv Iman-p. B Ai-\m-b-bm-Ip arXyp a\-nXo-bmbpw Dm-Ipw. t\mSv hmns\ anYp-\-am-n--C-W-tNp. AXn--A4. D]--Bt]m hm A, kvXZy-Z-]mw-ic BkoXv s\ CW tN-Xn GXp tcX-mtWm Dm- bXv AXv X X v k a- l - \ yX ; k m ] r Y n- h y- ` - h X v; kwh--c-am-bn-op-- kw-h--c-\nm-Xm-hmb {]Pm-]Xkyma{imayXv ; Xky- { im- ky X]v X ky Xn-bm-bn-op. B {]Pm-]-Xnbvp apv kwh-cw tXtPm-c tkm\nc-h -Xmnx Fp ]d-bp Imew Dm-bn-cp-n-. Ahs\B kwhA Fp ]d-bp-Xv Ap-I BWv. AXn -c-Im-e-\nm-Xm-hmb {]Pm-]-Xn-sb, kwh-cw Fp Ap- Iv GXp icw Dm-tbm GXp Z[n-aw t]mse- ]d-bp Imew F{X-tm-f-amtWm A{X-tmfw Imew, bp hkvXp Dmtbm AXp kwl-X-am-bn-ocpp. Hcp- `cn- p- - K `- n- \ p- n arXyp `cn- p. A{Xbpw anp tNv In-bm-bn-ocpp. AXp ]rYnhn Bbn- Imenstijw Ah-s\-B {]Pm-]-Xnsb krn-p. ocpp. B ]rYn- hn- bn-B ]rYnhnsb Dev]m-Zn--tm P\n Ahs t\sc hm ]nf-v `n-m-\mbn arXyp hm {]Pm-]Xn {im-\m-bn-ocpp. {im\pw X]vX-\pw- -Jn- ]nfp. Ah "`m' F i_vZs Dmn AXp\pw Bb Ahs {]Pm-]-Xn-bpsS tXP-m-Ip ckw Xs hmm-bn-op. An-bm-bn--hn-cm-mbn \nhn-p--{]-Pm-]Xn ico-c-n 7. D ] - k s F - X . b- Z nhm C a- a - ` n- a w tk y \nv \njv{I-an-ncnpp. I\otbm -f w Icn-jy-C -X n. k Xbm hmNm

5. D]k-t{X[m f f m\w hymIp-cpX; BZnXyw XrXobw, hmbpw XrXobw; k Gj- { ]m- W kvt {X[m hnlnXx; Xky {]mNo ZnIv incx, Asku Nmku tNsu; AYmky {]Xo NnZnIv ]pw; Aku Nm sku Nm kIvYyu; ZnWm tNmZoNo N]mtiz Zyux ]rjvTw; A-cn--ap-Zcw; Cb-apcx, k Gtjm -f ]v kp {]Xn- j v T nXx b{XIzssN- - X n- t Zh {]Xn- X n- j ptXyhw hnZzm

tX\m -f t\Zw kh-a-k r-P -X , bZnZw Inw N tm, bPqw j n, k mam- \ n, O mw - k n, bm, {]Pmx, ]iqk bZy-tZ-hm-kr-PX X-Z-p-a-{[n-b X; khw hm BoXn XZ`ntX cZn-XXzw, kh sskyX-kymm `h-Xn, kh-a-kym-wZ `hXn b Gh-taX Z ZntX-c-ZnXnXzw thZ.
Ah--ar-Xyp, ""Cu Ipam-cs\ lnkn--bm-sW-n, Rm As A]-amn sNpw'' Fv Cunp--

279

I hn-Nm-cn-p. Ah--arXyp B hmp-sImpwapp ]d

Aizs Ah-tcm-[n-m-sX-X-s--X-Sp-m-sX-Xs {]Pm{Xbo-cq-]amb hmp-sImpw B a\-p-sImpw Cu ]Xn Nnn-p. Hcp kwh--c-n-\p-tijw B Aizs kh-amb mh-chpw PwK-a-h p-amb Cu PK- ns\ X\n- p-thn Bew- ` \w sNbvX v-- h -[ n- v- -ap tZh-X Fmw, AXm-b-Xv, Ep-I-tfbpw bp-p-I-sfbpw kma- Imbn ap ]ip-sf _en-sIm-Sp-p. AXn-\m--{]-sfbpw Kmb{Xn apX-emb O-p-I-sfbpw b-- Pm-]Xn C{]-Imcw Nnn--Xn-\m BWv Fm tZh-X-Isfbpw {]P-I-sfbpw ]ip-sfbpw krn-p. Ah-- B sfbpw kw_-n-Xpw t{]mWw sN-s-Xpw Bb arXyp GXns\ Fmw krn-pthm AXns\ Hs `n- {]Pm-]Xn tZh-X-bm-bn-p ]ip-hns\ Bew-`\w sNp-p- -Xn\v Hcpn Fm- n- s\bpw `n- pp Fp- Xp Xv--bm-n-Im h[n-p--Xv. Cu X]n-p--Xmtcm AXv GtXm CXmWp AZn- Xn- bpsS AZn-Xn-Xzw. C{]- Imcw Cu AZn- Aiz-ta-[-am-Ip-p. Ahv kwh-cw Fp ]d-bp Xn- bpsS AZn-Xn-Xzs Bcv Adn-bp-pthm Ah Cu PK- Imew Bm-hm-Ip-p--i-co-c-am-Ip-p. Cu An--]mnns Fmw khm-m-hm-bn-o-cpXmWv. Ahv hmn A-\m-Ip-p. Cu An-bm-Ip A\v Cu aqp temI- Bm--fm-Ip-p--i-co-cm-h-b-h--fm-IpFmw A- am-bn-o-cp-Ibpw sNpXmWv. p. A-s\-bp Cu Am-iz-ta-[- ]nsbpw 8. D]-tkm f Ima-b-X, `qbkm bt-\-`qtbm arXyp-hm-Ip B tZhX Xs Bbn-o-cp-p. C{]-Imcw btP-tb-Xn, tkm -f {imayXv; kXt]m f X]yX; Bcv Adn-b p-pthm Ah hop-ap arXyp-hns\ Xky {imky X]vX -ky-b tim hocy-ap-Z-{ImtXmev]n-p-XmWv. Ahs\ arXyp {]m]n-p-I-bn-. arXyp aXv; {]mWmssh btim hocyw; XXv {]mtW Ahs Bm- hm-bn-o- cp-p. Cu tZh- X- Iv GI-\mb jqXv {Imtjp icocw izbnXp a{[n-bX; Xky Bm-hmbpw Ah\m-bnocp-p.

icoc Gh-a\ Bko-Xv.

Ah- B {]Pm-] -X n, ""hep-X mb bw-s Imv hopw F\nv bPn-Ww'' Cs\ Imanp Ah {im- \m-bn. Ah X]-ns\ X]n-p. {im\pw X]vX-\pamb Ahs bipw hocyhpw DXv{I-an-p. bipw hocyhpw {]mW--fm-bn. AXn-\m {]mW- DXv{Im--fm-b-tm icocw honpSn. Fnpw Ahs a\v ico-c-nXs Ddn-cp-p.

aqmw {_mWw
10. D]-Zzmbm l {]mPm-]-Xym, tZhmm kpcm; XXx Im\o-bkm Gh-tZhm Pymbkm Akpcmx, X Gjp temtIjy kv]; tX l tZh DuNplm kpcm- \ y DZv K o- t Y- \ mXy bmtaXn.
{]Pm-]-Xn-bpsS A]-Xy- tZh-mcpw Akp-c-mcpw cp Iq BIp-p. Ah-cn tZh-m Aev]-m XsbmIp-p. Akp-c-m A[n-I-m BIp-p. Ah B Akp-c- mcpw tZh-mcpw Cu temI- \nan--ambn Xn Xn kv]n- p. B tZh-m ]d-p.- -""C- tm b-n Akp-c- msc DZvKo-Yw-sImv \apv AXn-Kanmw''.

9. D]-tkm f Ima-b-X, ta[yw a CZw kym Zm \zyt\\ kyman-Xn, XtXm -f izx ka-`h-Xv, bZizXv Xt-[y-a-`q-ZnXn XtZ-hm-iz-ta[ ky iz ta[Xzw. Gj l hm Aiz-ta[w thZ b G\ tahwthZ Xa-\ -h -c pss[y hma-\ y-X , Xw kwh- cky ]c-kvXm-Zm-\ Be-`X ]iq tZhXm`yx {]Xyu-lXv; XkvamXv kh tZhXyw t{]mjnXw {]mP-m]Xy ame-`t; Gj l hm Aiz-tat[m b Gj-X -]Xn; Xky-k w-h-c Bm -f ban-c-kvX-tkyta temIm Bm\x Xm thXmhmiz ta[u. tkm ]p\-tc-ssIh tZhXm `hXn arXyp- t ch; A]- ] p- \ r- X ypw- P - b Xn ss\\w arXyp-c-kymm `h-tXyXm kmw tZhXm\m tatIm-`-h-Xn. b Ghw thZ.
""Fs Cu icocw ta[y-am-bn-o-c-tW. Cu ico-cwsImv F\nv Bm-hp--h\m-bn-o-c-tW.'' Fv B {]Pm-] Xn B{Klnp. AXn-\ m Aiz- am-bn-op. GXmtWm izbn-Xv AXv ta[y-am-bn-op. Fp--XpX-s- bm-Wv Aiz-ta- [-n-\p Aiz-ta-[Xzw F [w. Ch-s\- Cu Aiz-tbpw ta]- d {]Im-c-ap Ancq-]-\mb kqcyt\bpw C-s\--ta-em Npcp--n ImWn-p-hm t]mIp hnti-j-W-tm-Sp-IqSn Bcv Adnbp-pthm Ah Aiz-ta-[s Adn-bp-p. AXn-s\-B

11. D] tX l hmN-aq-NpkvXzw \ DZvKm-tb-Xn. X tYXn tX t`ym hm KpZ-Km-bXv; tbm hm Nn t`mKkvXw tZth`y B KmbXv; bXv IeymWw hZXn XZm- - t \, tX hnZp- c t\ ss\h \ DZvKm{Xm -f tXyjy-oXn; Xa-`n-{ZpXy ]m]va\m -f hn[y; k bx k]m]va m btZ-th-Za {]Xncq]w hZXn; k Gh k ]m]vam. h.
Ah--tZ-h-m hmn-t\m-S-v- hm-K-`n-am-\n-\n-bmb tZh-XtbmSv ""\o Rp-thn DZvKm\w sNpI'' Fv ]dp. ""A-s\-bm-Is''Fv hmKvtZ-hX Ahp-thn DZvKm\w sNbvXp. hmp-\n-an--ambn D t`mKw GtXm B t`mKs tZh-mmbn BKm\w sNbvXp Ieym-Wam-bn-h-Zn- pI FXp GtXm AXns\ X\n-b vmbn BKm\w sNbvXp. Ah--A-kp-c-m ""Cu DZvKm-Xm-hn-s\-sImv \sf tZh-m AXn-K-anpw'' Fv Adn-p. B DZvKm-Xm-hns\

280

I A`n-K-an-np ]m]vam-hp-sImp th[n-p--Xm-Un-p. B


]m]vamhv GtXm AXv GXp \nan--amtWm Cu A{]-Xn-cq]-ambn ]d-bp-Xv AXp Xs-bm-Ip-p. B ]m]vam-hpA-{]-Xn-cq]ambn ]d-bp--Xn\p \nan--amb B ]m]vamhv {]Pm-]-Xn-bpsS hmn D-Xp-X-s- bm-Ip-p.

t`mKkvXw tZth`y BKm-bXv; bXv IeymWw irtWmXn XZm- -t\, tX hn Zpct\ ssh\ DZvKm{Xm f tXjy-o-Xn. Xa-`n-{ZpXy ]m]va\m f hn[y kbx k ]m] v a m b tZth- Z a {]Xncq]w irwtWmXn; k Gh k ]m]vam

12. D]- -A -Y l {]mW-ap-N pkvX zw \ DZvKm-tbXn XtYXn tX`yx {]mW DZvKm-b -Xv. bx {]mtW t`mKkvXw tZth`y BKm-bXv; bXv Ieym-Ww Pn{LXn XZm- -t \. tX hnZp- c - t \\ ssh\ DZvKm{Xm f tXyjy-o-Xn, Xa-`n-{Zyp-Xy-]m-]va\m -f hn[y; k bx k ]m]v a m b tZ thZa {]Xncq]w Pn{LXn; k Gh k ]m]vam

A\-cw {]mW-t\m-Sv, ""\o Rp-th-n, DKvZm\w sNpI'' Fv tZh-m ]d-p. A-s\-bm-Is Fp ]d- v, {]mW Ahp-thn DZvK m\w sNbvX p. {]mW \nan--ap t`mKw GtXm, AXns\ tZh-mpthn BKm\w sNbv X p. Ieym- W - a m-b n- p- -X ns\ {LmWn FXv GtXm AXns\ X\n-p- thn BKm\w sNbvXp. ""Cu DZvKm-Xm-hn-s\-smv \s tZh-m AXn- 15. D]- -A Y l a\-D u-N pkvX zw \ DZvK m-tb- X n. K-an-pw'' Fv Akp-c- m Adn-p. B DZvKm-Xm-hns XtYXn tXt`ym a\ DZvKm-b -X v . tbm a\kn t\sc sNp ]m]w- sImv B {]mWs\ th[n- p. B ]m]w t`mKkvXw tZth`y BKm-b-Xv. bXv IeymWw GtXm AXv, GXp \nan--amtWm Cu A\p-Nn-X-am-bn-pk ev]bXn XZm--s\. tX hnZp-c-t\\ ssh\ -Xns\ {LmWn-p-Xv AXp Xs. A\p-Nn-X-am-bn-p-DZvKm{Xm f tXyjy-o-Xn. Xa-`n-{ZpXy ]m]va\m Xns\ {LmWn- p--Xp-sImv A\p-an- -s- Sp B ]m]vam-f hn[y. k bx k ]m]vam btZ-thZ a{]-Xnhv, {]Pm-]-Xn-bpsS {]mW-\n-ep--Xp-X-s. cq]w k-e v]-b-Xn. k Gh k ]m]vam. Gh-

A\-cw ""\o Rmbn DZvKm\w sNbvI'' Fv t{im{X-tmSv ]d-p. ""A-s\-bm-Is'' Fp ]d-v, t{im{Xw B tZh- mmbn DZvKm\w sNbvXp. t{im{Xw \nan-ap t`mKw GtXm AXns\ tZh-mmbn BKm\w sNbvXp. Ieym-W-s--tim-`-\-am-bn-p--X ns\ tIp FXv GtXm AXns\ X\n-mbn BKm\w sNbvXp. ""Cu DZvKm-Xm- hn-s\-smv \t tZh-m AXn-K-anpw'' Fv -A-kp-c-m Adn-p. B DZvKm-Xm-hns t\tc sNv ]m]vamhpsImv th[n-p. B ]m]vamhv GtXm AXv, GXp \nan- -amtWm Cu A\p-Nn-X- am-bn-p--Xns\ tIp-Xv AXp-X-sbmWv. A\p-NnX {ih-W- n\p \nan--amb B ]m]v a mhv {]Pm- ] - X n- b psS t{im{X- n D- X p- X sbmIpp.

]ns a\-n-t\mSv ""\o Rp-thn DZvKm\w sNbvI'' Fv tZh- m ]dp. ""As\ BIs'' Fp ]d-v, a\v B tZh-mmbn DZvKm\w sNbvXp. a\p-\n-an--ap t`mKw GtXm AXns\ tZh-mmbn BKm\w sNbvXp. Ieym-W-am-bn-p- -Xns\ k-ev]n-pp Fp-Xv GtXm, AXns\ X\n- p-thn BKm\w A\-cw Np-n-t\m-S v, ""\o Rph-thn sNbvXp. ""Cu DZvKm-Xm-hn-s\-smp \s tZh-m AXnDZvKm\w sNq'' Fv tZh-m ]dp. ""As\ K-an-pw.'' Fv, Akp-c-m Adn-p. B DZvKm-Xm-hns\ BIs'' Fp ]d- v, Npv Ahp-thn DZvKm\w A`n- {Z-hn- v, ]m]vam-hp- sImv th[n- . B ]m]vamhv GtXm sNbvXp. Npv \nan--am-bp t`mKw GtXm AXns\ AXv, GXp \nan--amtWm Cu A\p-Nn-X-am-bn-p--Xns\ tZh-mmbn BKm\w sNbvXp. Ieym-W-am-bn-p- -- Xns\ k-ev]n-p--Xv, AXp-Xs BIp-p. A\p-Nn-X-am-bn-pImWpI Fp- Xp GtXm AXns\ X\n- bvmbn BKm\w -Xns\ k-ev]n-p--Xn\p \nan--amb B ]m]w AXpsNbvXp. ""Cu DZvKm-Xm-hn-s\-smv tZh-m \s AXnXs {]Pm-]-Xn-bpsS a\-n Dm-bn-cp--Xp-X-s. C{]K- anpw'' Fv B Akp- c-m Adnv B DZvKm-Xm-hns\ Imcw Cu tZh-X-Isf ]m]vam-hp-sImv th[np; AXm-bA`n-{Z-hn-nv ]m]vam-hn-s\-smv th[n-p. B ]m]vamhp Xp, hmKm-Zn-Isf ]m]vam-thmSp tbmPn-n-Xp-t]m-se-Xs GtXm AXv bmsXmp \nan--amtWm Cu A\p-Nn-X-amCu XzKmZn tZh-X-Isf ]m]vam--tfmSp tbmPn-n-p. bn-p--Xns\ ImWp-Xv AXp-X- s-bm-Wv. A\p-Nn-X-am-bnp--Xns\ ImWp--Xn\p \nan--amb B ]m]vamhp {]Pm- 16. D]-AY tla-am-k\yw {]mW-aq-NpkvXzw \ DZv ]-Xn-bpsS Np-n Akp-c-m tN-Xp-X-sbmWv. Kmtb-Xn; XtYXn tX`y Gj-{]m-W-D-ZvKm-bXv; tX

13. D]-AY l Np cqNp kvXzw \ DZvKm-tbXn; XtYXn tX`ym- - p-cp-Z-Km-b-Xv. b pjn t`mKkvXw tZth`y BKm-bXv; bXv IeymWw ]iyXn XZm-t\. tX hnZp-c-t\\ ssh \ DZvKm {XmtXy jyoXn; Xa-`n-{Zp-Xy-]m-]va\m f hn[y. k bx k ]m]vam b tZth-Z-a-{]-Xn-cq]w ]iyXn k Gh k ]m]vam

ta\mx ]m]va\m -f hn[y Gh a JtezXm tZhXmx tZhXmx ]m]va-`n-cp-]m-kr-P.

14. D]-AY l t{im{X aq NpkvXzw \ DZvKmtbXn. XtYXn tX`yx t{im{X apZ-Km-b-Xv. bx t{imt{X

hnZp-c-t\\ ssh \ DZvKm{Xm f tXyjy-o\nXa`n- { `yp- X y- ] m- ] va \m - f hnhy- ; k bYm - f ivam\ arXzm temtm hn[zw-tk-ssXhw sslh

281

hn[zw kam\m hnjztm hnt\ipx XtXm tZhm A` h]cm -f kpcmx; `h-Xym--\m, ]cm -f kyZzn j{`m-Xrthym `h-Xn, tb Ghw thZ.
A\- cw Cu Aky-n-e p {]mW-t\m-S v, ""\o, Rp-thn DZvKm\w sNbvI'' Fv tZh- m ]d- p. ""As\ BIs'' Fp ]d-v, {]mW Ahmbn DZvKm\w sNbvXp. ""Cu DZvKm-Xm-hn-s\-smv \s tZhm AXn-K-anpw'' Fv B Akp-c-m Adn-p. Ahs t\tc sNnp ]m]vam-hn- s\- smv th[n- p- hm Cn-p. AXv Fs\ Fm, F{]-Imcw temw (a-m-) ]mjm-Ws {]m]n-nv hn[zw-kn-p-tam, C{]-Im-cwXs hnti-jnp [zkvX-cm-bn-v, \m\m-K-Xn-I-fmbn hn\mis {]m]n-p. A\-cw tZh-m, {]Ir-X- cmb hmKm-ZnI Aym-Zym--Ia mb kz cq]-n-em-bn- op. Akp-c- m ]cm-`q-X-cm-bn- op, hn\--cm-bn- op. BcmtWm C{]-Imcw Adn-bp-Xv Ah Xm\m-bn-o-cpw. Chs i{Xp-hmb {`mXr-hy ]cm-`q-X-\m-Ipw.

20. D]-km hm Gjm tZh-ssX-Xmkmw tZh-Xm\mw ]m]v a m\w arXyp- a - ] - l - X ym- s sY\m arXyp- a XyhlXv.

A-s\-bp Cu {]mW-tZ-hX Cu hmKmZn tZh-X-IfpsS ]m]vam-hm-Ip arXyp-hns\ A]-l-\n-n-v Cu tZh-XIsf arXyp-hns\ IS-n-hnv kzcq-]s {]m]n-n-p.

21. D]-k ssh hmN-tah {]Y-am-a-Xy-h-lXv; km f bZm arXyp-a-Xy-ap-NyX tkm -f nc-`hXv tkm -f banx ]tcW f arXyp aXn-{Imtm Zo]ytX B {]mW {]Y-a-bm- b--{]-[m-\- bm-b--hm-ns\s IS-n-hn-p. B hmv Ftm arXyp-hns\ AXn-{I-an- p ap-bmtbm Atm AXv An-bm-bn-ocpp. IS-pt]mb Cu An arXyp-hn\v Apdw Zo]n-p-p--{]-Im-inp-XmWv.

]ns {]mW-s\--{Lm-W-s--I-S-n-hn-p. AXv-B {]mW--F-tm arXyp-hns\ AXn-{I-anp ap-\mtbm Ah- -{]- Pm- ]- Xn-bpsS {]mW- - - ]-dp: ""BcmtWm Atm AXp hmbp-hm-bn-op. arXyp-hns\ AXn-{I\t C{]-Imcw tZh-`m-h-tmSp tN-Xv, Ah FhnsS an Cu hmbp arXyp-hn\v Apdw ]h\w sNp-p. Ccp-pthm?'' Fv, ""CXm hmbpsS \Sp- hn.'' Fv Ah 23. D]- -A -Y-N-p-c-Xy-h-lXv; XZyZm arXyp-a-Xyap Ip-]n-Sn- p. B {]mW, Abm-ky\pw BMvKn-c-k-\p-amNyX, k BZntXym -f `hXv; tkm f km hmZn Xyx ]tcW arXyp-aXn {Im-kvX-]Xn Ip-p. Fs- m Ah BMvK--fp-sS--Im-cy-I-c- Wm-I--fmb AMvK--fp-sS-- c-k-am-Ip-p, kmc-am-Ip-p. ]ns Np-ns\ IS-n-hn-p. B Npv Ftm 18. D]-km hm Gjm tZhXm Zqma; Zqcw ly arXyp-hns\ AXn-{I-anv ap-amtbm Atm AXv BZnkymarXypx; Zqcw l hm Akvamar-Xyp`-hXn Xy-\m-bn-op. arXyp-hns\ AXn-{I-an A-s\-bp B BZn-Xy arXyp-hn\v Apdw X]n-p-p. b Ghw thZ

17. D]-tX-tlmNpx, Iz\p-tkm-`q-Zv, tbm \ Ca kt-Xn. Ab-amtky -f cnXn; tkm f bmky BMv Knctkm f MvKm\mw lnckx -

22. D]-AY {]mW-a-Xy-h-lXv k bZm arXyp-aXy apNy- X , khm- b p- c - ` -h Xv ; tkm - f bw hmbpx ]tcW arXyp-a-Xn-{Imx ]h-tX.

A-s\-bp Cu {]mW-tZ-hX "Zq' Fp {]kn-n- 24. D]-AY t{im{X-a-Xy-h-lXv; XZy-Zm-arXyp aXyap NyX, XmZntim f `h; Xm CamZnix ]tcW bp--Xm-Ip-p. Fs-m, Cu tZh-X-bn \nv arXyp arXyp aXn-{Immx Zqc-n-em-W.v C{]- Imcw B Adn-bp- p-thm, Ch-\n\nv arXyp Zqc-n- em-bn-o-cp-p. ]ns t{im{Xs IS-n-hn-p. AXv B t{im{Xw Ftm arXyp-hns\ ISp ap-am-tbm, Atm Ah 19. D]-km hm Gjm tZh-ssX-Xmkmw tZh-Xm\mw ]m]vam\w arXyp-a-]-l-Xy, b{Xm -f f kmw Znima Znp-I-fm-bn-op. arXyp-hns\ AXn-{I-an A-s\ kvX - Z vK- a bmw N Imc; X Zmk mw ] m]va- bp Znp-I arXyp-hn-\-pdw nXn sNp-p. 25. D]- -A Y at\m -f Xyh-l Xv; XZy-Zm-ar-X yp-a-Zy apNyX, k N{am A`-h-Xv. tkm f ku N{x ]tcW arXyp-a-Xn-{Itm `mXn; Ghw l hm As\ D {]mW Fp ]d-bp Cu tZhX Cu G\ta jm tZh-Xm-ar-Xyp-a-Xn-h-l-Xn, b Ghw hmKmZn tZh-X-I-fpsS ]m]vam-hm-Ip arXyp-hns\ A]lthZ. \n-nv Fhn- sS-bmtWm Cu Znp-I-fpsS Ah-km\w AhnsS
Kan-n-p. AhnsS Cu tZh-X-I-fpsS ]m]vam-sf ]e hn[A\-cw a\-ns\ IS-n-hn-p. AXp Ftm arXypn AS- n-h- p. AXn-\m, ""]m]vam- hm- Ip arXyp- hns\ hns\ ISp ap-am-bn-opthm Atm AXp N{Rm {]m]n--cp-X.v Atm!'' Fv hnNm-cn-,v P\s Kan- \m-bn-op. arXyp-hns\ AXn-{I-an A-s\-bp B N{ arXyp-hn\v Apdw tim`n-p-p. C{]-Imcw B -cp-Xv. A-s--Zn-p-I-fpsS A-s--K-an--cp-Xv.

t\mhn\yZ-[mXv; Xkvam P\-an-bm-m--an-bmtXv ]m]vam\w arXyp-a-\z-hm-bm-\o-Xn.

282

I Adn-bp-p-thm, Chs\ Cu {]W-tZ-hX arXyp-hns\ ISn-hn- Sp-p.

Ikvam-m-MvKmXv {]mW DXv{Im-aXn XtZh XpjyXn; Gj lnhm AMvKm\mw ckx.

""tkm -f bmky BMvKn-ctkm -f MvKm\mw ln ckx'' Fp--Xn-\m {]mW AwK--fpsS ckamsWp ]dn-p-- tm. {]mW AwK--fpsS ck-am-sW-p-Xp A\- cw X\n- p-thn Am-Zys BKm\w {]kn- -am-Wv. GXv AwK-n\n-p-amtWm {]mW DXv{IsNbvXp. Fs- m GsXmw Aw AZn- -s-Sp- an- p--Xv-- am-dp- Xv AtmXs AXv-B AwKw--tim-jnpthm AXv {]mW-s\-sm-p-X-s-bmWv AZn- -s-Sp- - p-p. AXn-\m Cu {]mW AwK--fpsS ck-sap {]kn--am-bn-cn-p-p. Xv. Cu Am-Zy-n {]mW {]Xn-jvTnXn sNp-p.

26. D]-AY f -f t\ f mZy-am-Km-b-Xv. bnInw N m - a - Z ytX - f t\ s s\ h- X - Z - Z y- t X . C l {]XnXnjvT Xn.

27. D]- tX tZhm A{_p- h : GXm-h Zzm CZw khw bZw XZm-\ BKmkox; A\pt\m f kvan B`-Pkz CXn. tXssham -f `nkwhni tXXn. XtYXn Xw kaw ]cn-Wy-hn-i-. Xkvam-Zy-Zt\ \m-a-ntX ss\Xm-kvXr-]y-n. Ghw l hm G\w kzm A`n-kw-hn-in; `m kzm\mw t{ijvTx ]pc GXm `h-X ymtZm -f [n]-Xncy Ghw thZ. b D sslhw-hnZw tkzjp{]Xn {]Xnq-`q-j-Xn, \ sslhmew `mtcy-t`ym`-h-Xn. AY b Gssh-X-a-\p-`-h-Xn, tbm sshXa-\p-`m-cym _p`q-jXn, kssl-hmew `mtcy-t`ym`- h-Xn.

29. D] f Gj D Gh _rl-kv]Xnx; hmssKz _r lXo: Xkym Gj-]Xnx; Xkvam-Zp-_r-l-kv]Xnx.


Cu {]Ir-X-amb BMvKn-c-kXs _rl-k]-Xnbpw v BIp-p. _rlXo Fp ]d-bp-Xv hmm-Ip-p-h-tm. AXn\v Cu {]mW ]Xn-bm-Ip-p. AXn-\m _rl-kv]Xn-bp-am-Ip-p.

30. D]Gj D Gh {_- W -k v ] Xnx; hmssKz {_; Xkym Gj- ] Xnx; Xkv amZp {_W kv ]Xnx.
Cu {]mWXs {_-kv]-Xnbpw BIp-p, {_w hmm-Ip-p. AXn-\-vB hmn-\-vCu {]mW ]Xn-bm-Ipp. AXn-\m {_-W-k]Xn BWv. v

B hmKm- Zn- I -f mb tZh- m ]dp: ""Aw bmsXmtm AXv Fmw C{X-bpta Dp-htm; AXns\ 31. D]Gj D Gh kma; hmssKzkm f ssaj, km Nma-tXn XXv kmav\x kmaXzw; btZzh X\n-p-thn \o BK-a\w sNbvXp. C\n Cu A- n kax pjn-Wm, ktam ai-tI-\, ktam \mtK\, Rsf B`- Pn- n- p- I - - ] - p- - h -c m- p- I .'' Fv ka G`n-k v{Xn-ZntmssIx, kax ktW; "Amn-I-fm-sW-n \n Fs Nppw A`n-ap-JX mk vam- t Zz- h - k ma; A i v\ ptX k mav\ x ambn nXn sNp-hn!' Fp {]mW ]d-p. ""AkmbqPyw ktem IXmw, b G h taX Xv s\-bm-Is'' Fp ]d-v, B {]mW\v Nppw \nhn--cmkmathZ. bn. AXn-\m Cu {]mW-s\-smv bmsXmcp As Cu {]mW Xs kma-hp-am-Ip-p. "km' FXv temIw AZn-p-p-thm, B Aw-sImv Cu hmKm-Zn-I hmm-Ip-p. "Aa' F i_vZw Cu {]mW-\m-Ip-p. "k' Xr]vXn-s-Spp C{]-Imcw B Adn-bp-p-thm, Chs\ kzw Bfp-I--m-Xn-I C{]-Imcw A`n-ap-Jo-I-cnp FXpw "Aa' FXpw AXmWv kma-n- \p kmaXzw Nppw Ccn-p-p. Ch mXn-Iv `c-W-Im- Fp Imc-W-m-em- tWm. pjn- tbm-Sv--]p-n- Im-i- co-c- tmhmbpw t{ijvT - \ mbpw apn \S- p- - h -\ m- b pw, Sp--k-a-\mbpw sImXp-In-t\mSp ka-\m-bpw, \mK-tmSp ka\mbpw Cu aqp temI--tfmSpw ka-\mbpw kAs `n-p--h-\m-bpw Atcm-K-\mbpw taem-hm-bntmSpw ka-\mbpw Ccn-p- -Xv, AXp-sImpw {]mWs\ cpv ]men-p--h-\mbpw `hn-p-p. kzw Bfp-I-fn kma-sap ]d-bmw. Bcm-tWm, C{]-Imcw kmas AdnBcmtWm C{]-Imcw Adn-bp--h-s\-p-dnv {]Xn-Iq-e-\mbp--Xv, Ah kman-s-- {]m-Ws kmbq-Py-stbm bn, kv]n-p--h\ mbn `hn-p-hm Cn-p--X v, ktem-I-X-tbtbm {]m]n-p-p. Ah `c-Wo-b-mv aXn-bm-b-h-\mbn `hn--bn--X-s. ]ns BcmtWm Ch-s\-- C-{]-Imcw Adn-bp--h-s\--A-\p- 32. D]- - G - j - D hm DZv K oYx; {]mtWm hm DXv ; {]mtW\ loZw kh-ap- _v [ wx hm tKh K-X- \mbn `hn-p--Xv, BcmtWm Chs\ A\p-hn-pKoYm; D-KoYm tNXn k DZ-KoYmx. sImv `mcy- m- sc- -`-c- Wo- b-m-sc--`- cn- p- hm Cn-p-Xv Ah am{Xta `c-Wo-b-mp aXn-bmhpI-bp-q. Cu {]mW DZvKo-Y-hp-am-Ip-p. DXv FXv {]mW-\m-

28. D]-""tkm f bmky BMvK n-c tkm -f MvKm\mw lnckx'' {]mtWm hm AMvKm\mw ckx, {]mtWmlnhm AMvKm\mw ckx; XkvamZw bkvam

Ip-p. Fs-m Cu PK-smw {]mW-\m BWv D-_v[-am- bn-cn-p- - Xv--Xmn \ndp- - s-n-cn- p--Xv. KoY Fp ]d-bp-Xv hmp-Xs BIp-p. Dw-Ko-Ybpw

283

I Fp-Xp tNp-]-d-bp--XmWv DZvKo-Yw.


33. D]-Xm]n {_-Z-t InXmt\m cmPm\w - `-b-p-hmN: Abw Xyky cmPm aqm\w hn]m-X-b-Xm-Zv, bZntXm -f bmky BMvKnctkm f t\yt\m- Z - K m- b - Z n- X n. hmNm N tlyh k {]mtW\ tNmZ-Km-b-Zn-Xn.
B hnj-b-nepw Hcp BJym-bnI tIn-p-v. ssNInXm- \s bphm- ]- Xy-amb {_- Z- cmPm-hn- s\- - tkm- a- s- `- n-p- sImv ]dp: ""Abm-ky- \mb BMvKn-c-k Cu hmIvkw- bp-- \mb {]mW-\n\nv asmcp tZh- X- sb- smmWv DZvKm\w sNbvX-sX-n, Cu Fm `n--sSp tkmaw Ah-s--A-\r-X-hm-Zn-bmb Fs--aqm-hns\-- in-c-ns\ hn]-Xn- n- s'' Fv. Ah--A- bm-ky-\mb BMvKn-c-k hmp-sImpw {]mW-s\-smpw XsbmWv DXvKm\w sNbvXXv Fv CXp-sImp Xo-bm-W.v

A-s\-bp Cu kma-ns {]Xn-jvTsb B Adnbp-p-thm, Ah {]Xn-jvTnXn sNp-p. B kma-n\v {]XnjvT hmp-X-s- bm-Ip-p. Fs- m Cu {]mW hmn {]Xn-jTn-X- \m-bn-m-Wtm Cu KoXn-bm-bn-o-cpv -Xv. A-n {]Xn-jvTn-X-\m-bn-m-Wp KoXn `mhs {]m]n-p--sXv ap Nne ]d-bp-p.

34. D] Xky sslXky kmtav\m bx kzw thZ, `hXn lmky ssh kzc Gh kzw Xkv amZmXznPyw Icn-jy hmNn kzc-an-t-X. Xbm hmNm kzk- - bm - f - f XznPyw Ipcym- X v . Xkvam-Zyt kzc-hw ZnZr- Gh; AtYm bkykzw `h-X n. `hXn lmkykzw b Gh tatXXv kmav\x kzw thZ.
A--s\-bp Cu kma-ns [\s B Adn-bppthm Ahv [\w Dm-Ipw. B kma-n\v [\w kzcwX-s-bmWv. AXn-\m BXznPyw sNbvhm t]mIp-h hmn kzcs Cn--Ww. kzc-k---bmb B hmp-sImv BXzn-Pys sN-Ww. BmtWm [\w D- Xv, Aht\ ImWp-hm B{K-ln-p- Xp F{]-Im-ctam AXp-t]m-se, bn kzc-ap--hs\ ImWp-hm P\ B{K-ln-p-I-Xs sNp-p. BcmtWm C{]-Imcw Cu kma-ns kzns\ Adn-bp- Xv Ahv [\w DmIpXmWv.

37. D] AYmXx ]h-am-\m-\m-ta-hm-`ym-tcmlx; k ssh Jep {]kvtXmXm kma {]kvXuXn; k b{X {]kvXp-bmXv XtZ-Xm-\n-P-t]Xv; AktXm am kZv K - b abm; Xa- t km am tPmXnK- a b; artXymm -f arXw-K- a-b . CXn. k bZm- l mktXm am\z-ZvK-a-tb-Xn, arXyphm Ak-Xv, kZar X w ; ar tX ym m - f ar X w Ka- b m- a r X w amIphntXy sshX-Zml; Xatkm am tPymXn Ka-t bXn: arXypsshXtam, tPymXn- c - arXw artXymm -f arXw Ka- b m- a rXw amIphntXyssh XZml; artXymm -f arXw Ka-tbXn \m{X Xntcm-ln-X-an-hm-kvXn. AYbm \oX-cmWn kvtXm{XmWn tXjzm-t\ -f m`yamKmtb-Xv. XkvamZp tXjp-h cw hrWo-X bw Imaw ImatbX Xw; k Ghw hnZp- Z v KmXm - f - f t\ hmbP-am-\mb h bw Imaw Ima-btX XamKm bXnsXs-X -tm-I -P n-tZh: \ sslhm-tem-I yXmbm Bim f kvXn, b Gh-ta-XXv kma thZ. A\-cw CXn-\m GXp hnm-\-ap--h-\mtWm P]I- n A[n-Im-cw, B hnm\w ]d-p-I-gn--Xn\m ]h-am-\-p am{X-ap A`ymtcmlw Fp ]dbp P]-Iw hn[n--s-Spp: B {]kvtXm-Xmhv kmas {]kvX-hn-p-a-tm. B {]kvtXm-Xmhv GXp Imen {]kvX-hn-p-tam-- {]m-cw-`n-ptam Atm Ch-sb-Xmsg ]d-bp a{- sf P]n--Ww. ""AktXm am kZvKabm'' ""Xatkm am tPymXnK-a-b.'' ""artXymm f arXw Ka-b,'' Fv. B a{w ""AktXm am kZvK-abm'' Fv GXns\ ]d-bp-p-thm, AXn Akv Fp ]d-bp-Xv arXyp BIp-p. kv FXv Aar-X-am-Ip-p. Fs arXyp-hn\nv Aar-X s {]m]n-n-p-I. AXm-bXv; Fs Aar-X-\m-pI Fp-X-s-bmWv Cu ]d-bp--Xv. Xav FXv arXyp BIp-p. arXyp-hn\nv Fs AarXs {]m]n-n-p-I. AXm-bXv Fs Aar-X-\m-pI Fp-X-s-bmWv C-d-bp--Xv. artXymm f arXw- K-ab Fp-- Xn XntcmlnXsa- -t]mse D Akzcq]w C. A\-cw ap kvtXm{X- Ghtbm Ah-bn X\nmbn Am-Zys BKm\w sN-Ww. GXp Imc-W-memtWm C{]- Imcw Adn-bp-- -{]m- W-hn- m- b- Cu DZv- Km- Xmhv X\n-mtbm bP-am-\mtbm GXp Imas Iman-ppthm AXns\ BKm\w sNp--Xv, AXn-\m B kvtXm{X- {]tbm-Kn--s-Sp-tm GXp Ima-sbmtWm Iman-p--Xv, B Imas hc-ambn hcn--Ww.

35. D]- -X ky sslXky kmav t\mbx kphw thZ, `hXn lmky kphw; Xky ssh kzc Gh kphw; `hXn lmky kphw b Ghw ta-XXv kmav\x kphw thZ.
A-s\-bp Cu kma-ns kphs B Adn- bp-pthm Ahv kphw Dm- Ipw. B kma- n\v kphw kzcw-X-s-bm-Ip-p. C{]-Imcw Cu kmans kphs B Adn-b p- pthm Ahv kphw Dm-IpXmWv.

36. D] Xky sslXky kmavt\m bx {]XnjvTmw thZ, {]Xn lXn-jvTXn; Xky ssh hm tKh {]XnjvTm; hm Nn ln Jtezj GXXv {]mWx {]Xn-jvTntXm KobtX; A CXyp-sslI B lpx.

284

I A-s\-bp Cu {]mhn-m\w temI-sf Pbn-p-Xp-X-s. BcmtWm Cu \mas Adn-bp-Xv Ahv temIml-Xz-`m-h-s-n Awiw-k\w Dm-IpX-.

]Xv\o Nm`-h-Xmw. Xkvam-Zn-Z-a _rK-f-anh kz CXnl kva m -ff lbm- -hevIyx; Xkvam-Z-bamImix kv{Xnbm ]qcyX Gh. \mw ka-`hXv; XtXm a\pjym APm-b-.

\memw {_mWw

Ah B {]Pm-]Xn can-n- cXnsb {]m]n-n-. AXn\m GIm-In-bm-bn-p--h can-p-n- . Ah, cm-asXmcp hkvXp-hn- s\-kv{Xn hkvXp-hns\ Cn- p. Ah ]ckv]cw Benw- K\w sNbvXn-cn-p kv{Xo ]pcp- j- m Fs\-tbm--GXp ]cn-am-W-tmSp IqSn-bn-cn-ptam A{Xbpw ]cn-am-W-ap-- h Bbn-op. Ah Cu Bm-hn-s\s cp {]Im-c-n ]Xn-n-p. AXn-\m ]Xnbpw ]Xv\nbpw Dm-bn. AXn-\m Cu icocw Xn-ep-- -Xs A-`mKw t]mte-bn-cn-pp Fv bm-h-evIy ]dn-p-v. AXn-\m BIm-i- am-b--k{Xo-bm-Ip---]-Ip-Xnv bn-m Cu ]pcp-jmw kv{Xobm ]qcn-n--s-Sp-Iap icocw Dm-Ip- -Xn\p apv CXv ]e amXn-cn- bn- ep Xs sNp-p. Ah-sf--]Xv\n-bmbn Iev]n--s-p. iXico-c-sa-mw--B- m-hp-Xs Bbn- cp-p. ]pcp-j- s\-tmse cq] F B ]p{Xnsb {]Pm-]Xn D]-K-an-p. AXn\nv incv ]mWn-I apX-em-b-h-tbm-Sp-Iq-Snb B hncmv A\pa\p-jy Dm-bn. ho- Ww sNbvXn- v-- A-\zm-tem-N\w sNbvXn- v--X-n\np thtd- bmb Hn-t\bpw In- . Ah apt "Rm\m- Ipp' 41. D] tkmtl-b-ao-mw-N-t{I--I-Yw-\pam ff \ Gh P\-bnXzm kw`-hXn? l! Xntcm f km F A-n "Alw Akvan' Fv hyml-cn-p-- ]-d\oXn; km Kuc-`hXv; Ej-`-CXcx; Xmw kta-hmp. AXn-\m "Alw' Fp t]cp-h\m-bn-Xop. - `-hXv; XtXm Kmthm -f Pmb; _Uth Xcm AXn-\m Ctmgpw B a{Ww sN-s--h-"\o Bcv?' f `hXv; Aiz hrj CXcx; K`o-X-cm, K` Fp tNmZn- m Hcp- h- - B-Zyw- -"Rm BWv' Fp-Xs CXcx; Xmw kta-hm-`hXv; X X GIi ^a-Pm]d-n-v, B thtd-bp \mas ]d-bp-p. B {]Pm-]Xn bX; AtP-Xcm f `hXv; hkvX-CXcx; Ahncn-XCu {]Pm-]-Xn-Xzs {]m]n-p-hm-\n-n-p--h-cpsS kapcm, taj- C -X cx; Xmw kta-h m-` -h Xv; XtXm f Zm- b-s- m-sfmw ]q-\m-bn- v--ap--\m-bn-v--Fm ]m]vamPmhtbm -f Pmb; Gh-tah bZnZw InwN anYp-tfbpw Zln-np Fp-Xv GtXm, AXn-\m ]pcp-j\-am]n ]oen-Xm-`y-kvXXv; kh akr-P-X. \m- Ip-p. C{]-Imcw B Adn-bp- pthm Ah, BcmtWm Ch-s\-m ap-\mbn `hn-p-hm Cn-p-Xv Ahs\ B Ch B iX-cq] Cun-p. Btem-Nn-p. Zln-n- pXmWv. ""Fs Xn\np Xs P\n- n-n- v, F- s\-bmWv kw`39. D]- tkm f _nt`Xv; Xkvam-tZ-ImIo _nt`Xn; hn- p-Xv?- D]- K- an-p- Xv? Ctm Rm ad- p-I-fbmw'' k l mb- a o- mw- N - t {I, b- Z - \ y- m- k vXn, Fv, Ah B iX-cq] tKmhm-bn-op. at B Ikv a mp _nt`- a oXn; XX Ghmky `bw a\p Ej`w Bbn. Ahsf D]-K-an--Xs sNbvX p. AXn\nv tKm P\n-p. at-h--i-X-cq-]--s]c-Iphobmb; Ikvam-y-t`-yXv? ZznXobm ssZz `bw Xn-c-bm-bn-op. at-h--a\pBIp-Xn-c-bm-bn. iX`h-Xn. cq] s]I-gp- X- bm-bn. at B BI- gp-X-bm- bn. Ahsf AhB {]Pm-]Xn `b-s-p, AXn-\m H-bm-bp-- D]-K-an--Xs sNbvXp. AXn\nv H-p-f-p C\w h `b-s-Sp-p. As\ `b-s Cu {]Pm-]Xn Cu Dm-bn. iX-cq] s]tIm-em-Sm-bn. at B-a-\p-- tImWs sNbvXp--hn-Nm-cn--dn-p. ""bmsXmcp Imc-W- em-Sm-bn. AXp-t]mse iX-cq] s]Ip-dn-bmSpw a\p m Fn\nv A\y-am- bn-p hkvXp C- tm, AXn- BIp-dn-bm-Sp-ambn Ahsf D]-Kan--Xs sNbvXp. \m GXn\n-mWv Rm `b-s-Sp-Xv?'' Fv. AXn- AXn\nv tImem-Sp-Ifpw Ipdn-bm-Sp-Ifpw Dm-bn. C{]\mXs Ch-s Cu {]Pm-]-Xn-bpsS `bw Xosc \on. Imcw Xs ]n]o-en-I-Ihsc GsXmw anYp-\-amtWm GXn \nmWv `b-s-Xv? cm-a-sXm-n \nm-Wtm temI-n DXv AXns\ Fmw krn-p. `b-ap-m-Ip- -Xv.

38. D]-B-ss-th-Z-a{K BkoXv; ]pcp-j-hn[x tkm f \p hoy-\ m-\ y-Zm- t\m - f ]iyXv; tkm -f l akvao Xyt{K hyml-c-Xv. XtXm -f lw \mam`-hXv: Xkvam-Z-t]y-Xlym-a-{ntXm -f la-b-antXy-hm{K Dzm -f Ym\y- ma {]{_q-tX, bZky-` -h - X n. k bXv ]qtm - f kv amXv kkvamXv km ]m]va \ Huj- X v, Xkv amXv ]pcpjx HmjXn l ssh k Xw tbm f kvamXv ]qtm _p`q-jXn b Ghw thZ.

40. D] k ssh ss\h tcta; Xkvam-tZ-Im-Io\ catX. k ZznXo-b-ssa-Xv; k sslXm-hm-\m-k, bYm kv{Xo]pamw ku kw]-cn-ju; k Ca tahm ff m\wtZz[m -f ]mX-bXv; XXx ]Xn -

42. D] tkm -f thZlw hmh krn-c - k vaylw loZw kha kro-X n, XXx krn-c -` -h Xv krymw lmssky-Xkymw `h-Xn, b Ghw thZ.

Ah B {]Pm-]Xn hnNm-cnp: ""krn--kr-n-- s PK-v--Rm Xs- bm-Ip- p. Fs-m CXns\ Fmw

285

I Rm\mWp'' krn-Xv Fv. AXn-\m krn Fp t]cp-h-\m-bn-op. C{]- Imcw B Adn-bp-p-thm, Ah Chs Cu {]Pm-]-Xn-bp-sS-Cu krn-bn--kr-n-bmb Cu PK-n {km-hm-bn-o-cp-p.

43. D]- - A - t Y- X y- ` - a - Xv ; kap- J m- - t bm- t \l kvXm`ymw Nmn-a-kr-PX; Xkva-tZ-X-Zp-`-b-atem aI-a--cX;x Atem-a-I ml tbm\n-c--cXx XZy `nZam lpcapw bPmapw b tPtXy-ssIIw tZh, taX- s skyh km hnkrnx; Gj Dtlya kthtZhmx AY- b Xv Int-Z -am{Zw Xt{ZXtkm f krPX; XZp-tkmax; GXm-h Zzm CZw kh-aw Nmm-Z; tkma Ghmw; Anc- mZx; sskjm {_tWm - f Xnkrnx; bvtdbtkm tZhm-\ -k r-P -X , AY-b - yx k-ar-X m-\ -k r-P -X, Xkvam-Z-X n-k rnx AXnkrymw lmsskyXkymw `hXn b Ghw thZ.
A\-cw C{]-Imcw A`n-ap-tJy\ aY\w sNbvXp. B {]Pm- ]Xn apJ-am-Ip tbm\n-bn\npw lkvX- -fm-Ip tbm\n-I-fn\npw Ansb krn-p. AXn-\m CXpcpw AIv tcma-an-m--Xm-bn-cn-p-p. tbm\n AIp-h-iv tcma-an-m--Xm-W-tm. AXn--I-{]-I-c-Wn, Hmtcm tZh-s\bpw C-tZ-hs\ bPn-p-I, C-tZhs\ bPn-pI Fv C-d-bm-dp-Xv GtXm B hnhn-[amb krn Cu {]Pm-]-Xn-bpsS Xs- bm-Ip-p. Fm tZhmcpw Cu {]Pm-]Xn Xs BIp-p. A\-cw temIn GsX-m-amtWm B{Z-am-bn-pXv Ahsb tcXn\nv krn-p. AXv tkmaw Xs- bm-Ip-p. Cu PKsmw C{X-tmfw am{X-am-Ip-p. Ahpw Am-Z\pw am{X- am-Ip-p. Aw-X- s-bmWv tkmaw Am-Z Xs An. Xs- m t{ijvT-cmb tZh- msc krnp FXv GtXm, CXv {_m-hns{]-Pm- ]-Xn-bp-sS--X-s- m IqSnb-X-c-n-ep krn-bm-Ip-p. ay-\m-bn-cp-p-sImv ac-W- an- m-- hsc krnp FXv GtXm AXn- \m AXnkr- n-bm-Ip-p. C{]- Imcw B Adn-bp-pthm Ah Chs-Cu {]Pm-]-Xn-bp-sS-Cu AXn-kr-n-bn {]Pm-]-Xn-sbtmse Xs krm-hm-bn-o-cpXmWv.

`hXn; Bt-tXythm ]mkoX; A{X tlytX k GIw `h- n, XtZ-X Xv ]Z\o baky k-ky, bZ-b-amm; At\\ tlyXXv kw thZ. bYm l ssh]- t Z- \ m- \ p- h n- t , tZhw Ionw, tmIw hn-tX, bGhw thZ.

44. D]- - X - tZw Xly-h ym- I r- X - am- k oXv; Xma cq]m-` ym-tah hym{In-b -X m-k u-\ mam -f banZw cq] CXn; XZn-Z-a-t]y-X ln \ma-cq-]m-` ym-tah hym{In-b tX -f ku \mam-b -ZnZwcq] CXn. k Gj Cl {]hn B -f \Jm-t{K-t`ym, bYm pcx pc-[mt\ -f hlnXx kymXv hnizw`tcm hm hnizw-`-c-Ip-emtb; Xw \ ]iy-n. AIrt \mln kx; {]mW-th {]mtWm-\ ma `hXn; hZ hmIv; ]iyw-px irWzRv t{im{Xw, a\zm-t\m-a\ kvXm\y-ssky-Xm-\n-I \mam-t\yh. k tbm f X GssI Iap-]mkvtXm \ k thZ; AIr-tv\mtly jx; AX GssItI \

_oPm-h --bn-em-bn-cp PK- v, Atm-- D ]np apv--A-hym-Ir-X- am-bn-cp-p. AXv--A-hym-Ir-X-am-bncp PK-v ""Ch C t]cp--h-\m-Ip-p. C cq]tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ip-p,'' Fv \maw-sImpw cq]wsImpw Xs hymI-cn-p. A-s\-bp Bhym-Ir-Xamb hkvXp Cm-e-pw, ""Ch C-t]-cp- -h-\m-Ipp; C cq]-ap--h-\m-Ip-p.'' Fv \maw-sImpw cq]wsImpw Xs hymI- cn- p-p. Ah B ]c-\mb Bmhv, pcw--I-n- -I-n-q-n Ah-ln- X-am-bn-cn-p-Xpw {]th-in-n--s-n- cn-p--Xpw, hnizw- `-c- -A-n-- hn-izw-`cs Ipem-b-n--A-hln-X-\m-bn-cn-p-Xpw GXp {]Imc-tam, A{]-Imcw Cu tZl--fn \Jm-{K-hsc {]hn-\mbn Ahs\ Im-Wp-n-. Fs- m, Ah-- {]m-W\m-Zn-{In-b-tbm-Sp-Iq-Snb Bmhv AIr-v\-\m-Ip-p. Aka-kvX-\m-Ip-p. {]mW-\-{In-bsb sNbvXp-sIm-n-cn-ptm am{Xsa {]mW Fp t]cp- - h- \m-bn- cn-p- p-q. hZn-p-tm am{Xta hmv Fp t]cp--h-\m-bn-cn-pp-q. Zin-p-tm am{Xta Npv Fp t]cp--h\m-bn-cn-p-p-q. {ihn-p-tm am{Xta t{im{X- sap t]cp--h-\m-bn-cn-p-p-q. a\\w sNp-tm am{Xta a\-sp t]cp--h-\m-bn-cn-p-pq. Cu Bm-hns A-s\- bp Cu {]mWm- Zn-\m-a- Iw- sIm- p-mb \ma- am{X- am- W.v BcmtWm CXn\n-v {]mW-\m-Zn-{Inbm-k-ap-Zm-b-n\np Hmtcm-ns\ D]m- kn-p-,v Ah {_s Adn-bp-n-. Fs-m, Cu Bm-hv, Cu {]mW-\mZn kap-Zm-b-n Hmtcm-mbn \nevp-tm AIr-v\- \m- Ip- p- -A-k- a-kvX-\m-Ip-p. Bm- sh- p- h-pXs D]m-kn-Ww Fs-m Cu Bmhv FXv GtXm, {]Ir- X-amb Cu Xzam-W,v CXn Fm-n-epw-hp {]m]n--s-tS-- Xv. Fs-m CXp-sIm-v-Cu B-Xzs Adn-bp--Xp-sIm-p, CXns\ FmwBm-h-m-Xns\ Fmw Adn-bp-p. BcmtWm C{]-Imcw Adn-bp-Xp, Ah, GXp {]Im-c-amtWm ]Zw-sIm-v--Np-h-Sbmfw sImv e`n-p-hm-\p-t-in-p ]ip-hns\ e`n-pXv A{]-Imcw Ion- sbbpw tmI-sbpw Inp-p.

45. D] XtZ-XXv t{]bx ]p{Xm-Xv, t{]tbm-hnmXv, t{]tbm -f \y kvamXv kh-kvam, Z-c-Xcw b Zb-ammx ktbm-\y-am-\x {]nbw {_phmWw {_qbm-X v, {]nbw tcmy-X o-X n. Cuiztcml; XssYh kymXv; Bm-\-tah {]nb-ap]mknX; k b BX-vam-\-tah {]nb-ap-]m-kvtX, \ lmky {]nbw {]am-bpIw `h-Xn.
Cu Bm-sh-Xv GtXm, CXv ]p{X-s\-m t{]b-

286

I m-Ip-p--{]n-b-X-c-am-Ip-p. hn-t-m--kzw,
cXv\w apX-em-b-Xn-s\-m {]nb-X-c-am- Ip-p. as- m-n- s\mfpw {]nb-X-c-am-Ip-p. Ghpw Dn-ep--Xm-Ip-p. Btcm- tWm,--GXp {]mW-{]n- b- hmZn BtWm, Bm- h- m asm-ns\ Bm-hn-s\-m {]nb-sap ]d-bp--h-t\mSv, ""\n\v A`n-a-X-amb ]p{Xm-Zn-cq- ]-amb hkvXp tcm[n-pw-{]mW kwtcm-[-\s {]m]n-pw--\- in-pw.'' Fv ]d-bp-Xv, Ah Cuiz-cX-s--As\ ]d-bp--Xn\p aXnbm-b-hX-s. Ah ]d-Xp-t]m-se-Xs kw`-hnpw. Bm-hn-s\- s {]nb-s av D]m-k n- -Ww. As\ BcmtWm Bm-hn-s\-s {]nb-sav D]mkn-p--Xv, Chs {]nbw {]a-c-W-io-eam-bn--\-in-p kz`m-h-ap-Xmbn `hn-p-X-- .

46. D]-XZmlpxbZv {_-hn-Zybm kw `hnjy - tm a\p-jym-a-\ yt; Inap XZv {_m-th-Xv bkvamXv XXv k-a-`-hXv? CXn.

AXn- s\ ASp hmIy-mtZym-Xn-n-p- -Xn-s\- -]d-bpp: \nc-Xn-i-b-amb t{ib-ns\ {]m]n-p-hm-\n-np {_m-W ]d-bpp ""a\p-jy {_-hn-Zy-sImv 48. D] {_hm CZ-a{K Bko-tZ-Ita-h, X hy`Xp Fm-am-bn- o-cm- sav hnNm-cn- pp Fp- Xv h-X Xvtd-tbm-cq-]-a-Xy-kr-P-X-vdw, bmt\yGtXm, AXns\ kw_-np \mw tNmZn-pp GXns X m\ n tZh- { X m- - vdm- W ot{ m hc pW x, m\-m AXv-B {_w Fm-am-bn-op-thm, tkmtam-cp{Zx ]P-t\ym-btam arXyp-co-im\ CXn. As\bp Fn- s\- bm- Wv, B {_w Adn- Xv?'' F v.

bp Cu {_s "Rm\m-Ipp' Fp Iv, hma-tZh F Ejn "Rm a\p-hmbn; kqcy\pw Bbn' Fp {]Xn-]-Zn-p-- km--`m-hs {]m]n-p-h-t{X. A-s\bp Cu {_-s, "Cm-epw Rm {_-am-Ip-p.' Fn-s\ B Adn-bp-p-thm, Ah CXp Fm-am-bno-cpw. Ahs {_-`mh {]m]vXn-tbbpw k `mh-{]m]vXn-tbbpw Cm-Xm-p--Xn\v tZh-mt]m-epw, C, Cuicm-I-bn-. Fs-m, Ah--{_--hn-v-Cu tZh-mcpsS Bm-hm-bn-o-cp-p. ]ns BcmtWm "Ah thtd-bm-Ipp; Rm thtd-bm-Ipp' Fp hnNm-cn-v, Xn\np thtd-bmb Hcp tZh-Xsb D]m-kn-p--Xv, Ah Xzs Adn-bp-n-. Ah tZh-mv ]kp F-s\tbm A-s\-bm-Ip-p. GXp {]Im-c-n-emtWm hfsc ]iq- a\p-jys\ ]men-p--Xv, C{]-Imcw AhnZzm- \mb Hmtcm ]pcp- j-\pw tZh-msc ]men-p- p. Hcp ]ipXs FSp- - s-Sp-tm A{]nbw Dm-Ip-p. hfsc ]ip FSp- - s-Sp- tm, D A{]nbw ]d-tb- Wtam? AXn\m a\p-jy CXn-s\-Cu {_m--X-Xzs Adn-bp-Xv, Cu tZh-mv {]nb-Ica-.

47. D] {_ hm CZ-a{K BkoXv; XZm- m-\ta hm thZlw {_m-kvaoXn; XkvamXv XXv k a`-hXv; XtZym tbm tZhm\mw {]Xy-_p-[y-X, k Gh-X-Z-`-hXv; XYjoWmw; XYm a\p-jymWmw Xss-XXv ]iy-r-jnhm-a-tZhx {]Xn-t]tZ f lwa-\p-c-`hw kqcy-tXn; XZn-Za t]yXln, b Ghw thZmlw {_m-kvao-Xn, k CZw khw `h-Xn. Xky l \ tZhm \m`qXym CuitX; Bm-tlyjmw k `h-X n. AY tbm -f \ymw tZh- X m- a p- ] mk vtX - f t\ ymk m ht\ ym - f lakvXo Xn, \ kthZ; bYm ]ip-tchw ktZhm-\mw, bYm l ssh _lhx]ithm a\pjyw `qRvP yp, tc hta-s sII ]pcptjm tZhm `q\n GI kvanth ]im-h m-Zo-b -amt\ -f {]nbw `h-Xn. Inap_ lpjp? Xkvam tZjmwX {]nbw btZ-X--\pjym hnZypx
CXv Cu ico-cn nXn sNp--Xmbn {Kln-s-Sp-Xv appw--{]-Xn-t_m-[-n\p appw--{_-w-Xs Bbn-cp-p. AXv-B {_w Xs-m-t, ""Rm {_am-Ipp'' Fv Adn-p. AXn-\m AXv k-hp-am-bnop. B hnj-b - n tZh- m-c psS Iq- n BcmtWm {]Xn-t_m-[n-Xv,--B-m-hns\ ta]-d--{]Imcw Adn--Xv, AhX-s- B {]Xn-_p--\mb Bmhv-- am{Xw AXm-bn-op. AXp-t]mse EjnI-fpsS Iqnepw; AXp-t]mse a\p-jy-cpsS Iq-n-epw. A-s\-

Xkv a m- X v - v d m- X v ] cw \mkv X n, Xkv a mZv {_mWx {Xnb a[-k v X m-Zp-] mkvt X cmPkqtb; vd Gh-XZy timZ-[mXn sskjmvd kytbm-\n-cyZv {_. XkvamZv bZy]n cm Pm ]c-a-X mw-K- -Xn, {_ss-hm-X D]\n {ibXn kzmw tbm\nw. b D G\w ln\-kvXn, kzmw k tbm\n-ar-Xn; k ]m]o-bm `h-Xn, bYm-t{ibmw kwlnw knXzm.

BZyw CXv-Cu vdm- Zn-Pm- Xn-sbmw Hp- X- s-bmb {_-wXs Bbn-cp-p. AXv B {_w H-bm-bn-cpv -Xp-sImv hnZ-hn-n- i-am-bn-. AXv- B {_w {]i-kX- cq-]amb vds vdnb PmXnsb AXnv kr-n-p AXn-i-tb\ krn-p. tZh-m-cn vd-sfp {]kn---fmb C{; hcp-W, tkma, cp{Z, ]P-\y, ba, arXyp, Cuim-\ Fnh Fhtbm AhbmWv B vdw. AXn-\m--{_--m AXn-i-tb\ krn--s--Xn-\m, vd-s-m IqSn-bXv C. AXn-\m cmP-kq-bn {_m-W Xmsg Ccp-psImv vdn-bs\ D]m-kn-p-p. vd-nXs B bi-n-s\ {_m-sa-p Jym-Xnsb m]n-p-p. {_-sap ]d-bp-Xv GtXm, AXv Cu {]{I-X-bmb vd-ns tbm\n-X- s-bm-Ip-p. AXn-\m cmPmhv ]c-a-X-sb {_m-Ws\ At]-nv DIjs Kanpp Fnepw HSp-hn Iw Ah-km-\n-p-tm-Xs tbm-\n-bmb {_s Xs {_m-W-Pm-Xn-sb-B- {i-bn-p- p. BcmtWm Ch-s\- - {_m--Ws\ lnwkn-p-

287

I -Xv--Xmgvn hnNm-cn-p--Xp-hgn Ah Xs tbm\n-sb-Xs {]k-hs hnt-Zn-n- p-p--\-in-n-p-p. Ah Iptd-qSn ]m]n-bm-bn-o-cp-p. {]i-kvX-X-c-\m-bn-p-hs\ lnwkn-nv GXp-{]-Im-c-amtWm ]m]n-bm-bn-o- cp-Xv AXp-t]mse Ah ]m]n-bm-bn-o-cp-p.

49. D] k ss\h hy`- h Xv ; khn- i a krPX; bmt\yXm \ntZh PmXm-Xn-K-W-i -B-Jym-b -t, hkthm cp{Zm BZnXym hntiz-tZhm acpX CXn.
Ah, {_m-Wm-`n-am-\n-bmb ]pcp-j Fnpw Iw sNp--Xn\p Ign-hp--h\m-bn-. Ah hnns\ (ssh-iy-sc) krn-p. GXp tZh-Pm-Xn-I-fmtWm hkp- cp{Z-m BZn-Xy-m hntiz-tZ-h-m acp-p-I Fns\ Iqw-Iq--ambn ]d-b-s-Sp-Xv Ah-bmWv B hnpI.

tbm l hm Akvamtm ImXv kzwtem-I-a-Zrzm ss{]Xn k G\ahnZntXm \ `q\- n, bYm thZm hm f-f \\p tm -f \yZzm Im -f IrXw. bZnl hm A]yt\ hwhn--l-Xv]pWyw I- I -tcm- X n, XmkymXx obX Gh. Bm-\ -tah temI-ap]mkoX kb Bm-\ tah temI-ap-]m-kvtX, \ lmky I obtX. Akvam-tyhm ff t\mbZypXv Ima-btX XXv krP-tX.

50. D] k ss\h hy`-hXv; k iu{Zw h-akr PX ]qj-Ww. Cbw ssh ]qjm. Cbw loZw khw ]pjyXn bZnZw Inw N.
Ah Fnpw Iw sNp--Xn\p i-\m-bn-. Ah ]qjm-hm-Ip ip{`-hs krjvSn-p. ]qjmshp ]d-bp-Xv Cu ]rYnhn BIp-p. Cu ]rYn-hn-bmWtm Cu PK-ns\ Fmw t]mjn-n- p--Xv.

51. D] k ss\h hy`-hXv; Xvt{itbm cq] aXykr- P - X - [ w; XtZ- X Xv {- k y{w bx Xkvam-mev]cw \mkvXn; AtYm A_-eo-bm- _enbmw kamiw ktX [tW bYm-cm-sshw tbm ssh k [x kXyw ssh XXv; XkvamXv kXyw hZ-am lqw hZ-X oXn; [w hm hZw kXyw hZ-Xo-X n. GX-ty-ssh-X-Zp-`bw `h-Xn.
Ah Fnpw Iw sNp--Xn\p i-\m-bn-. AXp--{_w {]i-kvX-cq-]amb [s AXn-i-tb\ krn-p. [-sap ]d-bp-Xp GtXm CXp {X- nsbpw {X-am-Ip-p. AXn-\m [t-m IqSn-bXmbn bmsXm-p-an-. Zp_e-X-c t]mepw, cmPm-hn-s\smp F{]-Im- ctam C{]- Imcw [w- sImp _e-h-cs\ Pbn-p-hm-\m-{K-ln-p-p. B [w GtXm AXv kXy-am-I p- p. AXn-\m kXy-s--d-bp--h-s\- n [sXXv ]d- b p- p. [s ]dp-b p- -h - s \- n kXys ]d-bpp Fpw ]d-bp-p. Fs- m [hpw kXyhpw Hp-Xs BIp-p.

B krn--s NmXphyw {_w, {Xw, hnSv, ip{Z CXm-Ip-p. AXv B {km-hmb {_w An-bmbn-p-X-s- -A-n-cq-]-ns tZh-m-cpsS Iq-n {_- am-bn- -{_m--W -Pm-Xn-bm-bn- op. a\p-jy-c n {_m-W-\m-bn-op. C{m-Zy-[n-jTn-X-ambn {Xn-b-Pmv Xn-bm-bn-op. ]qjm-[n-jvT n-X-ambn iq{Z-Pm-Xn-bm-bnop. AXn- \m tZh-m-cpsS Iq-n An-bns, An-tbmSp kw_-n Iw sNbvXnv temI-s, I-^-e-s, Cn-p-p. a\p-jy-cpsS Iq-n {_mW-\n I^-es Cn-p-p. Fs-m kmmXv{_w Cu {_m-Wmn cq]--fn-em-Wtm Bbno-Xv. ]ns BcmtWm Bm-shp ]d-bp kzamb temIs Zin-msX Cu kmwkm-cn-I-amb temIn \nv {]K-an-p-thm, acn-p-pthm Ahs\, Adnb-sSm AXv-B kztem-Iw, A[y-b\w sN-s-Sm thZ-tam, sN-s-Sm-sX-bp thsd Itam F{]-Imctam A{]-Im-cw, `pPn-p-I-bn-. Cu kwkm-c-n C{]-Imcw kz-tem-Is Adn-bm--h hfsc hen-b-Xm-bn-p ]pWy-Is sNp--Xm-bn-cp-mepw Ahs B Iw HSp-hn bn-p-I-Xs sNp-p. kztem-Is- s D]m-kn--Ww. As\ BcmtWm kz- temIs D]m-kn-p--Xv, Ahs Iw bn--bn-. GtX-Xns\ Iman-p- pthm AXm-Xns\ Cu Bm- hn\np-Xs krn-p-XmWv.

52. D] XtZ-XXv {_, {Xw, hnSv, iq{Zx XZ-nss\h tZthjp {_m-`-hXv; {_mtWm a\ptjyjp; {Xn-tbW -f {Xn-tbm, sshtiy\ sshiyx iqt{ZW iq{Zx Xkv am Zm- t hh tZthjp temI-an-t; {_mtW a\p-tjyjp; GXm`ymw ln cq]m`ymw {_m -f `h-X v. AY

53. D] AtYm Abw hm Bm kthjm `qXm\mw temIx, k bp-tlm-X n, bZy-P-tX tX\ tZhm\mw temIx AY bZ-\p-{_qtX tX\ EjoWmw; AY bXv ]nXrt`ym \n]r-Wm-Xn, bXv {] Pm- a n- - t X , tX\ ]nXr Wmw ; A Y b \pjym hmk-b-tX, btZt`ym -f i\w ZZm-Xn, tX\ a\p-j ymWmw; AY bXv ]ip- ` ykv X r tWmZIw hn-Xn, tX\ ]iq\mw; bZ-ky-Krtl jp izm]-Zm, hbmw-kym-IoS ]n]o-e n-Im`y D]Po-h-n, tX\ tXjmw temIx: bYm l ssh kzmb temIm-bm-cn-n-an-t, tZhw sslhw hntZ khmWn `qXm-\y-cn--an-n; XZzm GX ZznXnXw aoamw-kn-X w.
Cu Bm-hv, {]Ir-X- \mb Ahn-Zzm Fm `qXpw, tZh-m apX ]n]o-en-I-I hsc-bp `qX-

288

I s-mw, temI-am-Ip-p. t`mKy-am-Ip-p. Ah tlman-

cn-p-p. Ah-\v, As\ hnNm-cn-p--h\v Irv\X p- -tX- tXm, bPn-p--tX-tXm, AXp-sImv tZh-mp Xmsg--d-bp hn[-n Dm-Ip-p. Chv Bmhv a\temI-am-Ip-p. ]ns, kzm[ym-bs Ay-b-\w-sN-p-- p-X-s. Pmb hmm-Ip-p. {]P {]mW-\m-Ip-p. am\p-jtXtXm AXp-sImp Ejn-Ip temI-am-Ip-p. ]ns, amb hnw Np-m-Ip-p. Fs-m, Np-p-sXm]nXr-mbn ]nw DZIw apX-bXp sImSp-p--tX- m-Wtm AXn-s\, am\p-j-hn--amb tKmhp apX-em-btXm, {]Psb Cn-p--tXtXm AXp-sImv ]nXr- p Xns\ Adn-bp-Xv ssZh-amb hnw t{im{X-am-Ip-p. temI-am-Ip-p. ]ns, a\p-jysc hkn-n-p--tX-tXm, Fs-m, t{im{Xw sImm-Wtm AXn-s\ ssZh-amAhv Ai-\s Zm\w sNp--tXtXm AXp-sImv b hn-amb hnm-\s {ihn-p--Xv. Chv Iw a\p-jyv temI-am-Ip-p, ]ns, ]ip-v ]ppw Bm-hp-X-s, icocw Xs. Fs-m ico- cw-sIm-mshhpw e`n-n- p- Xp GtXm, AXp-sImv ]ip- p Wtm Is sNp--Xv. CXv ]mvX-am-b-A-ptemI-am-Ip-p. Chs Krl--fn izm]-Z-fpw ]n- sImp \S-p b-am-Ip-p. tKmhp apX-em-bXv Ifpw IoS-fpw ]n]o-en-I-Ifpw hsc-bp Pp-fpw D]- ]mvXam-Ip-p. ]pcp-j ]mvX- \m-Ip-p. CXv, I- kmPo-hn- pp Fp-- tXtXm AXp- sImv Ahp temI- [- \hpw ^ehpw GsX-mtam CsXmw ]mvX- am-Ip- p. C{]am-Ip-p. F{]-Im-c-amtWm Xs temI-n\v hn\m-i-an-m- Imcw B Adn-bp-p-thm, Ah-\-hs\ ]mvX-am-Ip bvasb Cn-p--Xv, A{]-Im-cw, Fm `qX-fpw Xm b- am-bn- m-Wp--Xm-tcm, Ah Cu PK- ns\ Fmw k`qX-pw t`mKy-\m-sWv hnNm-cn- p- -h\v Acn- Bm-sh \ne-bn {]m]n-p-XmWv. n-sb--hn-\m- i-an-m-ba-sb-- C-n-p-p. CXv, ta]-d v I- Bhiyw sNt- - h-bm-sW-p-- Xv, hnZn-X-hpw, Amw {_mWw ]-a-lm-b--{]-Ic-W-n Adn-b-s-n-p--Xpw, Ah 55. D]-a-{- bXv k]vXm-m\n ta[bm X] Zm\-{]-I-c-W-n hnNm-cW sN-s-n-p--Xp-am-W.v km -f P\-b Xv ]nXm; GI- aky km[m-c Ww;

54. D]--B-s s-th-Z-a{K Ako-tZI Gh; tkm f Ima-b-X, Pmbmta kymXv; AY {]Pm-tbb; AY hnwta kymXv; AY I Iphob CXn GXm-hm sshImax; t\w \mtXm`qtbm hnt-Xv. Xkvam-Z-t]y-Xtly ImIo Ima-b -tX, Pmbm ta kym ZY-{]-Pm-tb-b, hnw ta kym, ZY-I-Ipho.-tb-Xn. k bmhZt]y-tXjm ta ssIIw \ {]m]vt\m-\ y-I rv\ Gh Xmh- \ytX Xtkym Irv\Xm; a\ Ghmkym -f -f m; hmKvPmbm; {]mWx {]Pm; Npm-\pjw hnw; Np jm ln X ZzntX; t{im{Xw ssZhw; t{imt{XW ln XrtWmXn; Bsshm-ky-I; B-\m-ln-IItcmXn; k Gj ]mvtXm-bx ]mvXx ]ipx ]mvXx ]pcpjx ]mvXanZw khw bZnZw InwNx XZnZw kham]vt\mXn, b Ghw thZ.

tZz tZhm-\ -` m-P -b Xv; {XoWym-t\ -f IpcpX; ]ip`y GIw {]mb-Xv; Xkvan kw {]XnjvTn-Xw, b {]mWnXn b \. IkvamZv Xm\n\n obt -f Zyam-\m\n kZm? tbm ssh\ma-nXw thZ tkm -f an {]Xo-tI\; k tZhm-\ -] nKXn; k Du-ap-] -Po-h-Xn. CXntmImx
]nXmhv k]vXm-- sf ta[-sIm-pw-- m-\w-s Impw, X]-p-sIm-pw--Iw-sIm-pw, P\n-np FXv bpw- X-s. Ahsb shfn-s-Sp-p-hm t]mIp-p. Ahbn B A--fn Hns\ Cu PK-n\p s]mXp-hmbn-p--Xm-n. cv A-sf tZh-msc `Pn-n-p. tZhmp \In. aqv A- sf X\n-bvmbn Iev]n-p. Hcp As ]ip-mbn \In. AXn B ]ipmbn \Inb A-n, {]mW\w sNp--Xpw, {]mW- tN- -tbmSp IqSm- Xpw Fmw {]Xn-jvTn-X- am-bn-cn-pp. Ftmgpw AZn--s-Sp B A- Fp-sImmWv bn-m-Xn-cn-p-Xv? BcmtWm Cu A- b-n\p Imc-Ws Adn-b p- -X v, Ah {]m[m-t\y\ As AZn-p-p, Ah tZh-msc A]n-K-an-p-p- tZ-hm-- `m-hs {]m]n-p-p. Ah Du-s-- Aar-X- s- -D-]-Po-hn-p-p. Fv tmI---a-{- --]-dbp-p.

BZyw, Zmc-kw-_-- n\p apv CXv Bmhp am{Xw Bbn-cp-p, Ah GI am{X-am-bn-cp-p. B Bmhv Imanp: ""F\nv Pmb-bp-m-I-Ww, ]ns F\np {]P\n- Ww; ]ns F\np hn-ap- m-I -Ww, ]ns F\np Iw sNWw'' Fv Imaw C{Xbpta Dq. C, Cn-m-epw, CXn-t\-m IqSp-X-embn e`n-p-I-bn-. AXp-sImv B hnZzm\pw Iman-bp-amb Bmhp app Iman--Xp-s Imv Cm-epw GIm-In-bm-bn-p--h 56. D] ""bXv k]v X m- m- \ n- t a- [ bm X]km -f "F\np Pmb-bp-m-IWw; ]ns F\np {]P-\n-Ww; P\bXv ]ntX'' Xn-ta-[ bm ln X]km f P\]ns F\np hn-ap-m-IWw; ]ns F\np Iw bXv ]nXm. ""GI-aky km[m-cW anXn CZta sN-Ww.' Fv Iman-p-p. Ah FXp-hsc Ch-bn, hmky XXv km[m-c-W-a-w bZn-Z-a-ZytX; k f ta]-d Pmbm-Zn-I-fn, Hmtcm-n-s\-tmepw {]m]n-mb GX-Zp-] mkv tX \ k ]m]va t\m hymh Xn- cn-p- pthm AXp-hsc Xm AIr-v\-\m-sWv hnNm-

289

tX; an{kw tlyXXv ""tZztZ-hm-\-`m-Pb'' ZnXn-lpXw N {]lpXw N. XkvamZv tZtht`ym Pq lzXn N {]NPq lzXn. AtYm BlqZi ]q- a mkm hnXn. Xkv a m- t - n- b m- P qIw kymXv. ""]ip`y GIw {]mb'' ZnXn-XXv ]bx. Xtbm tly amt{K a\p-jym ]i-h-tm-]Pohn; XkvamXv Ipam-cw-PmXw JrXw sshhmt{K {]Xn-telbn; kvX \w hm - f \p[m-] -b - n. AY-hw PmXamlpc XrWmZ CXn. ""Xkvan kw {]Xn-jvTnXw b {]mWnXn bt\'' Xn]-bkn lZw khw {]Xn-jvTnXw b {]mWnXn b \. XZyZnZamlpx kwh-cw ]bkm PqlzZ] ]p\rXypw Pb-Xo-Xn, \ XYm h ZymXv; bZ-l-tc-hq tlmXn, XZlx ]p\r-Xyp-a-]P-b-tXyhw hnZzm; kw ln tZtht`ym -f mZyw {]b-Xn. ""IkvamXv Xm\n \o-bt f Zyam- \ m\ n k ttZ X n ] pc ptj m hm AnXnx klo-Z-aw [nbm [nbm P\-btX In`nxN bss-X IcymXv otbX l ""tkm - f a n {] X otIt\ '' X n - a pJ w {]XoIw; aptJ-t\-tXy-XXv ""ktZhm-\-]n-K-Xn; k DuP-ap-]-Po-hXn Xn {]iw-km.
b-]vXm. ]nXm. Fp a{-n ]d-n-cn-p-Xns\ hymJym-\n-pp: ]nXmhv ta[-sImpw X]-psImpw BWtm P\n-n--Xv. ""GI-a-ky-km-[m-cWw'' F-Xns Aw ]d-bpp: GXmtWm Cu AZn-s-Sp--Xv, CXp-X-s- bm-Wv, Cu PK-n\v s]mXp-hmb B Aw. BcmtWm Cu s]mXp-hmb As D]m-kn-pXv Ah ]m]vam-hn\nv \nhn--bn-. Fsm Cu Aw an{i-amIpp Ahn-`--am-Ip-p. tZz tZ hm\-`m-P-bX F-Xn ]d cv A- lpXhpw {]lp-X-hp- am-Ip- p. AXn- \m tZh- mmbn tlman- bpw {]tlm-an-bpw sNp-p. ]ns tZh-mp sImSp A- Zi-]qam-k--fm-sWv Nne ]d-bp-p. AXn- \m Imay- - fmb Cn-I-sf-smp bPn- p ioeap--h\mbn Ccn--cp-Xv. ]ip-mbn Hcp As \In Fp ]d-p-htm: AXp ]b-m-Ip-p. Fsm, a\p-jycpw ]ip-fpw BZyw ]b-n-s\-s D]Po- h n- p- p. AXn- \ m , P\n Ipam- c s\ BZyw LrXss {]Xn-te-l\w sNn- bpw ]noSp kvX\s ]m\w sNn-bpw sNp-p. ]ns P\n hs {]mb-s-n ]pp XnpXpS-m--sXv ]d-bpp, ""bkvan khw.... b\'' F a{-]-Z-ns hymJym-\ w-G -X mtWm {]mW\w sNp- Xv AXpw GXmtWm {]mW\w sNm-Xv AXpw CsXmw ]b-nem-Wtm {]Xn-jTn-X- am-bn-cnpXv. AXn-\m ""Hcp kwhv cw ]b- p- sImv tlman-p- sIm-n-cp-m, ]p\ar- Xyphns\ Pbn-p-p.'' Fn-s\ ]d-bp--Xns\ A{]-Imcw [cncp-Xv. ]ns-tbm, GXp Znh-k-n-emtWm tlman-p-

Xv B Znh-kw-Xs C{]-Imcw Adn-bp--h ]p\arXyp-hns\ Pbn-p-p. Fs-m tZh-mmbn Fm Am-Zy-tbpw As\ tlman-p--h \Ip-p. Ftmgpw AZn--s-Sp B A- bn-m-Xv Fp- sIm- m-sWp tNmZn- -Xn- \p-cw ]d- bpp: Aw bn-m--Xn\p ImcWw ]pcp-j-\m-Ip-p. Fs- m Ah-\mWv Cu As hopw hopw P\n-n-p--Xv. ""tbm ssh\m-a-nX thZ'' Fp ]d--Xn An-Xn-Aw bn-m- -Xn\p ImcWw ]pcp-j-\m-Ip-p. Fsm Ah-\mWv Cu As Atm-g- tm Dm-Ip {]-sImpw I--sf-smpw P\n-n- p-- Xv. CXns\- Cu Atm-ev]m- Z-\s Ah sNm-Xn- cn-p- - ]w Aw bn-pw. ""tkm f a-n-{]-Xn-tI\'' Fp ]d- Xn {]XoIsaXv apJ-am-Ip- p. {]Xo- IwsImv FXns Aw apJw-sImv Fm-Wv. Ah tZh-msc A]n-K- an-p-sapw Ah Aar-Xs D]-Po-hn-p-sapw ]d-Xv {]iw-k-bm-Ip-p.

57. D] ""{XoWym-t\ -f IcptX'' Xn, at\m, hmNw, {]mWw, Xm\ym- t\ - f Icp- X . A\y{Xa\m A`q-h w. \ml-a- Ziw; A\y- {X-a\m A`q-h w, \ml- a - { iu- j - a n- X n. a\km tlyh ]iyXn; a\ k m i r tW m- X n. Imax, k - e vt] m, hnNnInm, {im -f {im, [rXn, c[r-Xn, ldo o, `ocn-tXy-XXv khw a\ Gh. XkvamZ]n ]rjvTX D]-k v] rtm a\km hnPm\mXn bx I i_vtZm-hm-tKh km. Gj ly-ambm; Gjm lnX, {]mtWm -f ]mt\m, hym\, DZm\x, kamt\m f \ CtXy-XXv khw {]mW Gh. GX-tbm hm Ab-am- m, hmMva tbm, at\mabx {]mW-abx
""{XoWym-t\ f IcpX'' F-Xn, aq-- sf Bm-hn-\mbn Iev]np Fp ]d-bp-Xv a\-n-t\-bpw, hmn-\-bpw, {]mW-t\-bp-am-Ip-p. Ah-sb-B at\m-hmIv {]mW-- sf--B-m-hn-\mbn ]nXmhp Iev]n-p. Rm asmn {]th-in a\-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-bn-cp-p: ""Rm In'' Fp ]d-bm-dp-v. a\-p-sIm-p-X-s-bmWv ImWp-Xv: a\-p-sIm-mWv tIp--Xv. Imaw--kv{Xokw-k-n-\p A`n-em-jw, k-e]w--A-dn-hns]-Sp v hnj-b-sf ip-\o-em-Zn-t`-tZ\ hnI-ev]n-, hnNn-In--kw-i-b-cq-]-amb m\w, {i--A-Zr--{]-tbm-P-\--fmb I--fn-epw, tZh-Xm-Zn-I-fn-ep-ap BkvXn-Iy-_p-n--A{i---{i-bvp hn]- co- X-amb _pn, [rXw--[m-c-W-- i-cocw apX-em-bXv Xf-cp-tm Xmn-\np-I, [rXn-bn-mbva lvdo-e-, [o-{]-, `o- `-bw, Fn-s\ D-sXmw a\-p-X-s--a -\-ns cq]-t`-Z- X-s . AXn-\ m ]nh-iv kv]in--s--h-\m-bn- cp- mepw a\-p-sImv Adn-bp-p. GXp i_vZ-am-bn-cp-mepw AXp hmp-X-s. Cu hmv A-s--A-\n-bs Bb--bm-bncn- p-p- -A-\p-K-an-p-- Xm-bn- cn-p- p. Cu hmv asm- n-

290

I \m {]Im-in-n--s-Sp--X-. {]mW, A]m-\, hym\,


DZm-\, kam-\, A\ Fn-sXmw {]mWX-s. Cu Bm-hv--A-hn-th-In-I Bm-sh--`n-am-\np-, ImcyI-c-W-k-MvLm-X-cq-]-amb Cu ]nw Ch-bpsS B[n-Iyap-Xm-Ip-p. hmMva-bhpw at\m-a-bhpw {]mW-a-b-hp-amIp-XmWv.

-s-Sp--Xm-Ip-p. a\v B Adn-bp-hm-\n-n--s-Sp hkvXp-hm-bn-ov B at\m-hn-`q-Xnsb Adn-bp--hs\ cn-p-p.

64. D] bXv InwNm hnmXw {]mWky X{Zq]w; {]mtWmly hnmXx: {]mW G\w XXv `qXm -f hXn.
GsX-m-amtWm Adn-b-s-Sm--Xm-bn-cn-p-Xv Ah {]mWs cq]-am-Ip-p. Fs- m {]mW Adn-b-s-Sm-Xm-Ip-p. {]mW B Ahn-m-X-am-bn-ov Chs\, Cu {]mW-hn-`q-Xnsb Adn-bp--h-s\, cn-p-p.

58. D] {Xtbm temIm X Gh. hmtK- h mbw temtIm at\m--cn--temIx, {]mtWm f sku temIx
aqp temI---`q, `qh kz Fo aqp temI Ch-X-s-Cu hmMva\x {]mW- Xs. Cu temIw hmp-X -s bmIpp. Cu temIw hmp-X sbmWv. a\v A-co--tem-I-am-Ip-XmWv. {]mW At-tem-I-am-Ip-XmWv.

65. D ] X s s k y hmN x ] r Y nho i c o- c w , tPymXoc q] - a - b - a nx; XZym- h - t X yh hmIv XmhXo ]rYnho; Xmhm \b-anx.
B hmn\v icocw ]rYn-hn-bm- Ip- p. {]Im-im--I-amb ImcWw ]mn-h-amb An-bm-Ip-p. AXn hmv F{X-tm-f-aptm ]rYn-hnbpw A{X-tmfw Xs- bp-v. Cu ]mn- hm-nbpw A{X- tm-f-ap-v.

59. D] {Xtbm-thZm GX Gh; hmtK-htKztZm, at\m bPqthZx, {]mWx kma-thZx


aqp thZ- Cu hmMva\x {]mW- X-s. hmpXs EtKz-Zw. a\v bPqth-Z-am-Ip-p. {]mW kmath-Z-am-Ip-p.

60. D]--tZhmx, ]nX-tcm, a\pjym GX Gh, hmtKh tZh, \x ]nXcx {]mtWm a\pjymx
tZh-mcpw ]nXr-fpw a\p-jycpw Cu hmMva\x {]mW Xs. hmp-Xs tZh-m. a\p ]nXr--fm-Ipp. {]mW a\p-jy-\m-Ip-p.

66. D]-A-ssY-Xky a\tkm Zyu; icocw; tPymXo cq- ] - a -k m-h m- Z nXpx XZym- h -t Zh a\- k v X m- h Xo Zyux; Xmam-\ -k m-h m-ZnXyx Xu anYp\w kssa Xmw; XXx{]mtWm -f Pm bX: k C{x; k Gtjm -f k]Xv\x; ZznXo tbm ssh k]Xvt\ `h-Xn. \mky-k-]Xvt\m `hXn b Ghw thZ.
]ns Cu a\-ns icocw tZymhm-Ip-p. {]Im-im- I-amb IcWw B BZn-Xy-\m-Ip-p. AXn a\v F{Xtm-f-ap-tm, tZymhpw A{X-tm-fw-X-s-bp-v. B BZnXy\pw A{Xtmf-ap-v. Ah--A-ym-Zn-Xy- m-cm-Ip hmpw a\pw anYp-\-s- -]-c-k]-c-kw-ks {]m]nv p. AXn\nv {]mW Dm-bn. Ah--B {]mW C{-\m-Ip-p, ]c-ta-iz-c-\m-Ip-p. Ch Ak-]-Xv\-am-Ipp--F-Xn-cmbn Bcpw Cm--h BIp-p. k]-Xv\ cm-a-sXm-cp--\m-W-tm. BcmtWm C{]-Imcw Adn-bpXv Chv k]-Xv\-- F- Xn-cmfn Dm-I-bn-.

61. D] ]nXm, amXm, {]ssPX Gh: a\ Gh ]nXm, hmMvam-X m, {]mWx{]Pm


]nXmhpw amXmhpw {]Pbpw Cu hmMva\x {]mW-Xs. a\-p-Xs ]nXm-hv. hmp amXm-hm-Ip-p. {]mW {]P-bm-Ip-p.

67. D] AssY- X ky {]mWkym -f f ]x icocw; tPymXo cq]a ku N{x; XZym-am-t\-h-{]mW Adn-bs-Sp--Xpw, Adn-bp-hm-\n-n--s-Sp-Xpw AdnkvXmhXy B]x; Xmhm\ ku N{x; X GtX b- s- Sm--Xpw, Ch- X-s Cu at\m- hm- I{]m- W-X-s. v k Gh kamx; kt -f \mx. k tbm GsX- m-am-tWm, Adn-b-s--Xm-bn-c n-p-Xv AsXmw s s l X m- \ hX D ] mk vtX - f h w hmns cq]-am-Ip-p. Fs-m hmv Adn-b-s--XmktemIw Pb-X n. AY tbm sslXm-\ - - \ pIp-p. hmv B Adn-b-s hkvXp-hm-bn-ov, Ch-s\]mkvtX -f \w ktemIw Pb-Xn. Cu hmKzn-`q-Xnsb Adn-bp--hs\ cn-p-p.
]ns, Cu {]Ir-X-amb {]mPm-]Xy--amb {]mW\v icocw Ap-I-fm-Ip-p. tZymXn-cq-]-amb IcWw B N{\m-Ip-p. AXn, {]mW F{X ]cn-am-W-ap-Xm-Ippthm Ap-Ifpw A{Xbpw ]cn-am-W-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-bmGsX-m-amtWm Adn-bp-hm Cn--s- Sp-Xv AXv a\- Ip-p. B N{\pw A{Xbpw ]cn-am-W-tmSp IqSn-b-Xmns cq]-am-Ip-p. Fs- m a\v Adn-bp-hm Cn- Ip-p. Ch Fmw ka--fm-Ip-p. Fmw A\---fm-

62. D] hnm- \ w, hnPn- m-k y, ahn- mX taX Gh; bXv Inw N hnmXw hmN-kvX{Zq ]w; hmKvL n-hn-m-X m, hmtK\w XZv` qXzm -f h-X n.

63. D] bXv InwN hnPn-mkyw a\-k -k vX {Zq ]w at\mln hnPn-mkyw; a\ G\w XZv`q Xzm f h-X n. -

291

I Ip-p. BcmtWm Chsb Aap--h-bmbn D]m-kn-p-Xv, Ah A-ap temIs Pbn-p-p. ]ns BcmtWm Chsb A\-- -fmbn D]m-kn-p--Xv, Ah A\--amb temIs Pbn-p-p.

temIx tZhtemtIm ssh tem Im\mw t{ijvTx; Xkvam-ZznZymw {]iw-kn. -

71. D]- - A - Y mXx kw{]nx- bZm ss{]jy a\ ytX - f Y ] p{X - a ml X zw {_ , X zw bmkvXzw temI CXn. k ]p{Xx {]Xym-lm, A-s\bp Cu {]Pm- ]Xn ]Xn-\mdp Ie- -tbm-Sp-Iq-Snb lw {_m, lw btm f lw temI CXn kwh--c-am-Ip-p. Ahs ]Xn-\p Ie-I cm{Xn-I bssZz Inw Nm\qw, Xky kky {_tXs BIp-p. Cu kwh--cm--I-\mb {]Pm]-Xn-bpsS tXy-I-Xm. tb ssh tIN bm, kvtXjmw ]Xn-\m-dm-as Ie \nXy-X-s-bm-Ip-p. Ah cm{Xn-Ikthjmw b CtXy IXm; tb ssh tI sf-smp Xs B]q- \m-hp-Ibpw bn-p-t]m- Ibpw N temIm, kvtXjmw kthjmw temI-CtXysNp-p. Ah--Im-em-m-hmb B {]Pm-]Xn Idp IXm; GXm-hZzm CZw khw; GXm khw hmhp-m cm{Xnbn Cu {]mWn-h-I-Isf Fmw A\pk-b-antXm f `p\-P -Zn-Xn. XkvamXv ]p{X-a\p{]-th-in-n-v, A\-cw ASp Znhkw cmhnse P\n-pinw temIy-amlpx; Xkvam-tZ\ a\p imk-Xn. p. AXn-\m, Cu cm{Xn-bn, Cu tkma-tZ- h-X- bp- sS-Xs k b ssZhw hnZ-kvam-tm-ImXv ss{]XyssY-`n]qP-bvmbn {]mWn-bp-sS-- Hcp {]mWn-bp-sSbpw Hmns tch {]mssWx kl ]p{X-am-hn-i-Xn. AY bZyt]mepw--{]m-Ws\ hnt-Zn--cp-Xv--\-in-n--cp-Xv. t\-\ -I nw-N n-Z-v W bm -f IrXw `h-X n, XkvamtZ\w kh-kvamXv ]pt{Xm-ap- Xn; Xkva mXv 69. D]-tbm ssh k kwh-cx {]Pm-]Xnx tjm ]pt{Xm \ma kx. ]pt{X-ssW-hm-kvan temI U i - I te m - f btah k tbm - f bta hw {]XnXn-jvT-Xn, AssY\ tatX ssZhmx {]mWm hnXv] pcpjx; Xky hn-tah ]-Z-i -I emx AarXm Bhn-i-n. Bss hmky- t jm- U io Iem; k hnt ss\hm -ff N ]qcytX f ] N nb-tX. XtZ CXn-\p-ta k{n F Iw ]d-bs-Sp-p. X`yw bZ-b amm; {][nnw; Xkvam-Zy- Ftm- gmtWm acn-p- hm t]mIp--h-\mbn hnNm- cn-p- Xv Zy]n k-Pym\nw Pob-X, B\m tN oh- Atm ]p{X-t\mSv ]d-bp-p ""\o {_-amWv; \o bXn, {][n\m -f KmZn tXyhm -ff lpx amWv \o temI-amWv'' Fv. B ]p{X Dcw ]d-bp-p
]Xn-\mdp Ie- I-tfm- Sp-Iq-Snb B kwh--c- am- Ip {]Pm]Xn BcmtWm Ah ChX-s-bm-Wv, C{]-Imcw Adnbp Cu ]pcp-j Btcm Ah, Ahv ]Xn-\p IeI hnw-X-s-bm-Ip-p. Ahv ]Xn-\m-dm-as Ie ico- cw Xs. Ah hnw-sIm-p- Xs B]q-\m-hpIbpw bnp t]mIbpw sNp-p. Cu ico-csa-Xp GtXm CXv \m`n- bpsS m\- p--Xm-Ip- p. tKm apXem-bXp cY-N-{I-ns t\an-bpsS m\-p-Xm-Wv. AXn-\m Fmw bn-mepw, ico-cw-sImp Pohn-p ]w ""_mly-amb ]cn-hmcw sImt oWn-n-pq'' Fp ]d-bp-p. ""Rm {_-am-Wv. Rm b-amWvb Rm temI-amWv'' Fv. A[y-b\w Fs-m-amtWm AXn\v Fmn\pw {_-sa-p ]Z-n GIXzw hnh-n--sn-cn-p-p. b- Fh-sb-m-amtWm Ah-b-s-mn\pw b-sa-p ]Z-n GIXzw hnh-n--sn-cn-p-p. temI- Fh-sb-m-amtWm Ah-bvsmw temIw Fp ]Z-n GIXzw hnh-n--s-n-cn-pp. ""CsX-mw-- Kr-l- sNt--sXmw C{X-tmfw am{Xta Dq. Cu ]p{X CsX-m-am-bnv Fs Cu temIn \nv ]menpw'' FmWv ]nXm-hns A`n-{]m-bw. AXn-\m A\p-im-kn--s-n-p ]p{Xs\ temIy-s\v ]d-bp-p. AXn-\m Chs\ ]p{Xs\ A\p-im-kn-p-p. C{]-Imcw Adn-bp--kw-{]-nsb sNbvXn-p Ah-]n-Xmhv Ftm Cu temI-n\nv Kan-p-p-thm, acn-p-p-thm, Atm CtX-{]m-W- -tem-Sp-Iq-sS-s ]p{Xs\ Bth-in-p-p. Ch-\m Fs-nepw Hcp aqe-

68. D]-k Gj kwh-cx {]Pm-]Xnx tjmUi Iex, Xky cm{Xb Gh ]-Zi-Iemx; {[pssh hmky tjmU-i o-I em; k cm{Xn-`n-tchm ff N ]qcytX f ] N ob-tX. tkm f amhmkymw cm{Xn taXbm tjmUiym Iebm k-anZw {]mW-` r-Z\p {]hniy XXx {]mX PmbtXy Xkvam tZXmw cm{Xnw {]mW-`rXx {]mWw \ hnnym-Z]n IrIemk ssk Xkym Gh tZh-Xmbm A]- N n-s sXy.

a\p-jy-tem-Iw, ]nXr-tem-Iw, tZh-temIw Fv temI aqp- X- s. Cu a\p- jy- temIw ]p{X- s\- sm-p- Xs Pbn- -s-tS- - Xm-Ip- p, km[n- - s- tS-- Xm- Ip-p. asmp-sIm-pw, AXm-bXp Iw sImtm hnZy-sIm-tm, Pbn--s-Sm-hp--X-. ]nXr-temIw Iw-sImp Pbn-s-tS-- Xm-Ip-p. tZh-temIw hnZy-sImp Pbn--s-tS- Xm-W.v temI--fn hv t{ijvT- am-bn-p-Xv tZh-temI-am-Ip-p. AXn-\m hnZysb {]iw-kn-p-p.

70. D]-A-Y, {Xtbm hmh temIm, a\pjy-temIx, ]nXr- t emIm tZh- t emIm CXn. tkm - f bw a\pjy temIx ]p{X-s sW-h -P -tm, \mt\y\ IWm; IWm ]nXr-tem-Im, hnZy-bm-tZ-h-

292

I bn D Hcp sNdnb ]gp-tXm-f-sa-nepw AIr-X-am-bn--

sN--s-Sm--Xmbn Dm-bn-cp-m, AXn\m Fmnepw \nv Ch-s\-Cu ]nXm-hns\ B ]p{X tamNn-np-p. AXn-\m BWv ]p{X Fp t]cp-- h-\m-bn-cnp--Xv. Ah ]p{X-s\-smp Xs Cu temI-n 75. D]- -A -Y mtXm {hX- ao- amw-k m- -{ ]-P m-] -X nln {]Xn-jvTsb {]m]n-p-p. A\-- cw-- kw-{]-n-p-tijw ImWn k krtP; Xm\n krm-\yt\ymt\y Cu ]nXm-hns\ ac-W-kz-`m-han-m, tZh-kw-_-n-Ifm\m - f kv] . hZn- j ymtay hml- a nX n b--ln-c-Wy-K`s\ kw_- n--Cu {]mW- Bth-inhmKvZt{[ ; {Z ymay l - a nX n N px; p-p.

s tNn-cn-p-p. Ah-s\--{]-P-m-]-Xy-amb ]Z-n hn- p B {Xymm- -Zinsb ]pWyw am{Xta {]m]n-bpp; tZh-msc ]m]w- -]m-]-^- eamb ZpxJw {]m]n-bn--X-s.

72. D]- -] r-Y nsshy ssN\-a- t ssZho hmKm hni-Xn. km ssh ssZho-hm-Kv, bbm bZy-tZh hZ-Xn, XXv XXv `h-Xn.
]rYn-hn-bn \npw An-bn\npw ssZhn-bmb hmv Ch-s\--kpw{]-nsb sNbvXn-cn-p--h-s\-- B-thin-p-p. GXp hmp-sImv ]d-bp--sXmw A-s\Xs `hn-p-pthm B hmmWv ssZhn-bm-bn-p--Xv.

73. D] Znh-ss-\ -am-Zn-X ym ssZhw a\ Bhn iXn; XssZz ssZhw at\m, tb\m ff \tyh `h-XytYm \ timN-Xn.
tZymhn\npw BZn-Xy-\n\npw ssZh-amb a\v Ahs\ Bth-in-p-p. GXp a\-p-sIm- mtWm B\-ap-hXs Bbn-cn-p-Ibpw timNn-m-Xn-cn-bpw sNp-Xp AXp-X-s-bmWv ssZh-amb a\-.v

t{imjymay lanXn t{im{Xw; Gh- a - \ ym\n ImWn bYm-I Xm\n arXypx {itam `qtXzm]-tbta; Xm\ym]vt\mXv; Xm\ym]vXzm arXyp-hmcp- . Xkv a m- v d may tXyh- h mIv ; {ima- y Xn Npx; {imayXn t{im{Xw. AtY-a-tah \m -f-f ]v t \m, tZym - f bw a[ yax {] mWx. Xm\n mXpw c{[n-tc. Abw ssh \x t{i, jvtTm, bx k-cw-mkcwm \ hyY tX f tYm \cn-j y-X n. lm-s skyh kt-c q-] -a- ` -h . Xkvam-tZX GtX\m f-f Jymbt {]mWm CXn. tX\ l hmh X Ipem-am-N--tX, bkvan Ipte- `-hXn b Ghw thZ. b D sslhw hnZm kv]tX f \p ipjyXn; A\p-ipjy sslh -f tXm-{an-b-tX. CXy-[ym-w.

A\-cw {hX-ao-amwk ]d-b-s-Sp-p--{]-Pm-]-Xn, {]PI-f psS {kmhv I- - s f-h m- K m- Zn- I - f mb I74. D] AZv`y-ss\w N{-a-k ssZhx {]mW p Ic-W--sf--kr-n-p. krn--s Ah Bhn-i-Xn. k sshssZhx {]mtWm, bx kcw Xn kv]n-p--a--cn-p. ""Rm hZn-p-I-Xs mk-cw \ hyYtX -f tYm \ cnjy-Xn. sNpw'' Fv hmv {hXw ]nSn-p. ""Rm Zinpw'' k Ghw-hnXv kthjmw `qXm-\m-amm `hXn; Fp Npp hmin ]nSn-p. ""Rm {ihnpw'' Fp b Ghw-hnXv kthjmw `qXm-\m-amm `hXn; t{im{Xw {hXw [cn-p. Cs\ ap I- fpw AXm- Xns b ss Y j m tZh- s s X hw k x. bs s YX mw I-n-\-\p-k-cnp {hXw ]nSn-p. Ahsb arXyp {ia-amtZhX mw k hmW n ` qX m- \ y- h - t yhw bn-op D]-b-an-p, kw{K-ln-p. B hmKm-Zn-Isf arXyp sslhwhnZw khmWn `qXm-\y-h-n. bZp-Inw- {]m]n-p. Ahsb {]m]n-nv arXyp Ah-tcm-[n-p. Ahsb tNamx {]Pmx timN- y- s sahm -f f kmw XZv kz I--fn \np sXn-p. AXn-\m, hmv Xf-cp-I`hXn ]pWytahmapw K-Xn. \ l ssh tZhm Xs sNp- p- kz I- - f n\np sXpp. Nppw Xf-cp-p. t{im{Xhpw {im-am-bn-o-cp-p. ]m]w K-Xn. Fm, Cu a[y-a-\mb {]mW GtXm Chs\ am{Xw Ap-I-fn\npw N{-a-\ -n\npw ssZh-amb arXyp {]m]n-n-. B hmKm-Zn-I-fmb ap Ic-W- Adn{]mW Chs\ Bth- in- p- p. GXp {]mW- \mtWm k- bp- -Xn-\v--apJy {]mWs\ Adn-bp--Xn\v a\-p-h -p. cn-p-- Xm- bmepw k-cn-m-Xn-cn-p--Xm-bmepw hyYn-m- ""BcmtWm k-cn-p--h\m-bmepw k-cn-m-Xn-cn-pXn-cn-bpw hn\m-is {]m]n-m-Xn-cn-bpw sNp--Xv, -h-\m-bmepw hyYn-m-Xn-cn-p-Ibpw \in-m-Xn-cn-pAXmWv ssZh- amb {]mW. B {Xymm-- Zi- \s Adn- Ibpw sNp--Xv, A-s\-bp Cu apJy {]mW Xsbp-h--h Fm `qX--fp-sSbpw Bm-hm-bn-o-cp-p. bmWv \-fpsS Iq-n t{ijvT. Ctm \ Cu lnc-Wy-K`-tZ-h X GXp-{]-Im-c -tam, Ah-\ pw-B Chs cq]w Xs Bbn-o-c-Ww.'' Cs\ \n-bn-n{Xymm- -Zi-\ -th-Zn-b pw- -C -{]-ImcwXs. F{]-I m-c- v, Ah Fmw, hmKm-Zn-I Fmw Cu apJy-{]m-Ws amtWm Cu lnc- Wy- K`- tZ-h-Xsb Fm `qX- epw Ah\w Xs cq]w Bbn-op. AXn-\m, Cu hmKm- Zn-I Cu sNp--Xv- -]m-en-p--X v--]q-Pn-p--Xv, C{]-Imcw Cu {]mW-s\-sIm-v, {]mW- Fv A`n-[m\w sN-s-Sp{Xymm--Zis Adn-bp--h-t\bpw Fm `qX-fpw p. BcmtWm C{]-Imcw Adn-bp--Xv, Ah, B hnZzm, ]qPn-p-p. Cu {]P-I Fn-s\--n-bmtWm timNn-p- GXp Ipe-n P\n-n-cn- p-pthm B Ipes Ahs\ -Xp, AXv--tim-Im-Zn-\n-an--amb ZpxJw Ch-cpsS IqsS- sImp-Xs Bfp-I ]d-bp-p. BcmtWm C{]-Imcw

293

I Adn-bp--h-t\mSv kv]n-p-Xv Ah timjs {]m]n-

ym-Zn-Ifpw hmKm-Zn-Ifpw Am-ev GXv hmbp-{h-Xp-p. A\p-tim-jn-n-p- Xs HSp- hn acn-p-p. Cs\ tbpw {]mW-{h-X-t-bp-amtWm [cn-Xv CXn-s\-s Ctmgpw sNp-p. AXn-\m Hcp {hX-s- s A\pB[ym-- amb {]mWm-- Zi\w ]d-b-s-p. jvTn-- Ww. {]mWn-- bpw- -{]m-W- \-hym-]m-cs sNbvI-bpw76. D]- - A -Y m\n ssZh-X w- - P z- e njym tayhm-l an -A-]m- \n-bpw sNWw. ""]m]vam-hmb arXyp Fs {]m]nXynZt{[; \]vkym-ay-l-an-Xym-Zn-tXym, `mkym -cptX!'' Fp `b-sv B Hcp {hX-s--s, {]mWayl-anXn N{amx Gh-a\ym tZhXm bYmssZ {h-Xs Xs A\p-jTn--Ww. A\p-jTn-p-Xp-S-p-I-bmv v hXw. k bssYjmw {]mWm\mw a[yax {]W, sW-n kam-]n-p-hm Cn--Ww. B {hXm-\p-jvTm-\wGh-taXm \mw tZh-Xm\mw hmbpx. tmNn sIm-v, Cu tZh-X-bp-sS-Cu {]mW-tZ-h-X-bpsS kmbq-Pyly\ym tZh-X m, \ hmbpx sskjm -f \kvX t-t bm-- G-Im--`m- ht-t bm, kam-\-tem-IXz-ttbm anXm tZhXm bZzmbpx, {]m]n-p-p. A\-cw tZh-Xm-hn-j- b-amb Zi\w ]d- bpp:- ""Rm Pzen-p-sIm-p-Xs Ccnpw'' Fv, An {hXw ]nSn- Bdmw {_m- W w p. ""Rm X]npw'' Fp BZn-Xy-\pw, ""Rm {]Im79. D] {Xbw hm CZw, \ma, cq]w, I; tXjmw inpw'' Fp N{\pw {]Imcw AXmXp tZh-X-Ip \mav\ mw hmKntXy-X -t Z-j m-apIvY w; AtXmln X-hw hnZypp apX-emb ap tZh-X-Ifpw hmin-]n-SnkhmWn \mam-\yp-n-jvTn; GX-tZ-jmw-kma; p. Cu hmKm-Zn-Ifmb {]mW--fpsS Iq-n B a[y-aGX- n- k sshm- a `nx kaw; GX- t Zjmw \mb {]mW F{]-Im-ctam C{]-Im-c-am-Wv, Cu AymZn {_; GXn khmWn \mam\n _n`n. tZh-X-I-fpsS Iq-n hmbp Fs-m ap-tZ-hI CsXmw \maw, cq]w, Iw Fv aqp-X-s. AhAkvXs {]m]n-p-p. hmbp AkvXs {]m]n-p-nbn Cu \ma-hn-ti-j-v hmv Fp i_vZ-km-am. hmbp F-tXtXm B tZhX AkvX-an-m--Xm-Ip-p. \y-amWv D]m-Zm-\-Im-c-Ww. CXn \nm-Wtm Fm \ma77. D] AssYj tmtIm `h-Xn fpw Dm\w sNp--Xv Dm-Ip--Xv. CXv Cu hmv C\n Cu tmIw Dv. Fp-Xv Cu \ma-hn-ti-j--fpsS kma-am-Ip-p-- km-am\y-am-Ip-p. Cu i_vZ-km-am-\yw Fm \ma--tfmSpw katm bX-tm-tZXn kqcyx AkvXw b{X N KXn am-Ip-p. Cu i_vZ-km-am\yw Cu \ma-hn-ti-j--fpsS {_- am- Ip- p Bm- hm- Ip-p. Fs- m CXv Fm \maXw tZhm--{Intc [w; k GhmZy k D izx CXn. -tfbpw `cn-p-p. bmsXmcp hmbp-hn\np {]mW-\n\nv kqcy 80. D] AY cq]m-W mw- - N - p- c n- tXy-X -t Z-j map IvYw; AtXmln khmWncq]m-Wyp-n-jvT-n. Npv DZn-bpw bmsXmcp hmbn-hn, {]mW-\n, GX- tZjmw kma; GXn kssh cqss]x AkvXs {]m]n-bpw sNp-pthm B [- s B kaw; GX-t Zjmw {_; GXn khmWn hmbp-{h-X-s, {]mW-{h-X-s, tZh-m Aym-Zn-I, cq]mWn _n`n. hmKm-Zn-I sNbvXp. B [w-Xs Cpw tZh- m-cm A\p- hn- - s- Sp-p. AXp- Xs \msfbpw A\p-hnC\n cq] hnti-j- p cq]-km-am-\y- n A`m-s-Spw. hs ]d-bpp: Cu cq]-p Np-s-p cq]78. D] ""bX-tm-tZXn kqtcym -f kvXw b{X N km-am-\y-amWv D]m-Zm-\-Im-c-Ww. Fs-m, CXn\nK Xn'' CXn. {]mWmZzm Gj DtZ-Xn; {]mtW - mWv Fm cq]-epw Dm-Ip--Xv. CXv Cu cq]-kmf kv X taXn. Xw tZhm- - { Intc [w k am\yw Cu cq]-hn-ti-j-fpsS kma- am-Ip- p. Fs-m GhmZy k D izx. CXn bZzm GtX -f aply- CXv Fm cq]--tfmSpw ka-am-Ip-p. Cu cq]-km-am\yw {[o-b-, XtZhm-]yZy Iph-n. Xkvam-tZ-I-tah Cu cq]-hn-ti-j--fpsS {_-am-Ip-p--B-m-hm-Ip-p. {hXw NtcXv; {]mWym-ss-hm-]m-\ym; t\m Fs-m CXv Fm cq]--tfbpw `cn-p-p.

]m]vamarXyp cm]v\p hZn-Xn. bZyp Ntc-Xv, XXv kam]n]- b n- t j- X v . tXt\m GXssky tZhXmssb kmbqPyw ktem-IXmw Pb-Xn.
""bX-tm........-Xn'' F-Xns\ Npcp--n hymJym\n-p-p-Cu kqcy {]mW-\n \nmWv DZn-p--Xv. {]mW-\n-emWv AkvXs {]m]n-p--Xv. ""Xw tZhmizx'' F-Xns Asasp ]d-bp-p-Cu tZh-m--A-

81. D]- - A Y Im- W mw- - B - t - t XyX tZjmapIvYw; AtXmln kwWn Im-Wyp-n-jvTn. GX-tZjmw kma; GXn k sshx I`nx kaw. GX-t Zjmw {_; GXn khmWn ImWn _n`n, XtZ-X-{bw ktZI abam-m. Btm GIx kt-XXv {Xbw XtZX-ZarXw ktXy\ w. {]mtWm hm AarXw; \ma-

294

cmPm-hpw--Zo]vXn KptWm-t]-X-\pw, Fp hnti-j--tfmSp-IqSn Rm Chs\ D]m-kn-pp'' Fv. ""BcmtWm C\n I- hn-ti-j - p I kmam-\y- n Chs\ C{]-Imcw D]m-kn-p--Xv, Ah AXn-jT-\m-bpw, v A`m-hs ]d-bpp: Cu I-hn-ti-jv Fm `qX--fp-sSbpw aqm-hmbpw cmPm-hmbpw `hn-pBmhv Fp ]d-bp I-km-am-\y-amWv D]m-Zm-\-Im-cp.'' Ww. Fs- m CXn\n-mWv Fm I-fpw DmIp--Xv. Cu I-km-am-\y-amWv Cu I-hn-ti-j--fpsS 3. D] k tlmhmN KmtKym, b Ghmku Nt{ kmaw. Fs-m CXv Fm I-hn-ti-j-tfmSpw ka]pcp-j, GX-ta-hmlw {_tm-] mk CXn. k am-Ip-p. Cu I-km-am\yw Cu I-hn-ti-j--fpsS tlm hmNm-Pm-Xi-{Xp, m, ssaX-kvan kwhn{_-am-Ip-p--B-m-hm-Ip-p. Fs-m CXv Fm ZnjvTmx; _rl, ]m-c-hmkmx, tkmam cmtPI-hn-ti-j-tfbpw `cn-p-p. A-s\-bp Cu Xnhm Al-ta-Xap-]mk CXn. k b GXtah-ap\maw, cq]w, Iw F aqpw Hm-bnp Cu Bm-hm]mkvtX -f lc-l l kpXx, {]kp- tXm, `h Ipp Imcy IcW kMvLm-X-cq-]-amb Cu ]n-am-Ip-p. Xn, \mkymw ob-tX. GI-am-bn-cn-p Cu Imcy-IcW kMvLmXw Cu \maB KmKy ]dp- ""N{- \n- ep B ]pcp- j Btcm cq] I- aqpw Xs Cu AarXw kXy-m adAh-s\-s Rm {_-ambn D]m- kn- pp'' Fv. B bv- s- n-cn-p-p. Aar-X-sap ]d-bp-Xv {]mW-\m-Ip-p. APm-X-i{Xp ]dp: ""th Cu {_-ns hnj-bkXy-sav ]d-bp-Xv \ma-cq-]-f-s{X. Ah-bm Cu n Ap kwh-Zn-t; alm-\pw, ]-c-amb hmk{]mW ad--s-n-cn-p-p. tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\pw, cmPmhpw Bb tkma Fp hnNmcnp Rm Cu ]pcp- j s\ D]m-k n- pp'' Fv. ""BcmtWm Chs\ C{]-Imcw D]m-kn-p-Xv Ahv Znhkw-tXmdpw b-n tkmaw A`n-jTX- ambpw hnIr-Xnv Hmw {_mWw I-fn {]kp-X-ambpw `hn-pw. Ch\v Aw bn--bn1. D]-Hmw Zr]vX _mem-In lm\q-Nmt\m KmKy .''

cqt] kXyw; Xm`ym-abw {]mWivOx

cm-a-ymbw

Bk. ktlm-hm-Nm-PmX i{Xpw Imiyw, {_ tX {_mhm-W o-X n. k tlm hmNm-P m-X -i {Xpx kl{k taXkymw hmNn ZZvtam, P\tIm P\I CXn ssh P\m-[m-h-o-Xn.
A\phN-\-k-a-\pw- -hm-n-bpw, Zr-]vX\pw _em-IbpsS ]p{X\pw Bb KmKy Fv tKm{X- \m-a-ap Hcp {_m-W Dm-bn-cp-p-t]m. Ah Imin-cm-P-\mb APmX i{Xp-hn-t\m-Sv, ""Atbvv Rm {_s ]dp-Xcmw'' Fp ]d-p-h-t{X. B APm-X-i{Xp ]d-pt]m: ""Cu hmp \nanw Bbncw ]ip-sf \mw Xcpp-v. P\- I P\- I (Zm- Xmhpw t{imXm- hpw) Fm- Wtm P\- HmXp- -Xv'' Fv.

4. D]-k tlmhm-NKmtKym, b Ghku hnZypXn ]pcpj GX-ta-h mlw {_tm-] mk CXn k tlmhmNm PmX-i-{Xp, m, ssaX-kvan kwhZn jvTmx; tXP-kzoXn hm Atl-ta-X-ap-]mk CXn. k b GX-ta-h-ap-]m-kvtX, tXPkzo l `hXn; tXP-k zn-\o-Nmky {]Pm-`h Xn B KmKy ]dp: ""hnZyp-n D B ]pcp-j Btcm Ah-t\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' Fv. B APm-X-i{Xp ]dp: ""th Cu {_-ns hnj-bn kwh-Zn-t-; tXPkzn Fv Rm Cu ]pcp-js\ D]m-kn-pp'' Fv. ""BcmtWm Chs\ C{]Imcw D]m-kn-p-Xv Ah tXP-kzn-bmbn `hn-p-p. Chs {]P tXP-kzn-\n-bm-bn-o-cp-p.''

2. D] k tlmhmN KmKyx b Ghmkm hmZn tXy ]pcpj GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm-Nm-Pm-Xi{Xpx amssa-X-kvan kwhZnjv T mx; AXnjv T mx kthjmw `qXm \mw aqm cmtP-Xnhm Alta Xap-]mk CXn. k b GX-ta-h-ap-]mkvtX -f XnjvTmx ktjmw `qXm\mw aqm, cmPm `h-Xn.
B KmKy ]dp: ""BZn-Xy-\n D B ]pcp-j Btcm Ch-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-p-p.'' B APm-X-i{Xp ]dp: ""thm, Cu {_-ns hnjb-n kwhm-Zn-bvt-- - A-p kwhm-Zs sNt-. AXn-jvT-\pw--Fm `qX--sfbpw AXn-{I-anp nXn sNp--h-\pw,--Fm `qX--fp-tSbpw aqm-hpw-- in-c-pw,

5. D]-k tlmhmN KmtKym, b Ghm-b-amImti ]pcpj GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm- N m- P m- X - i - { X p, m s saX - k van kwhZnjvTmx, ]q-a-{]-hoXn hm Al-taX- a p]mk CXn. k b GX- t a- h - ap- ] mkv t Xx ]qcytX {]Pbm ]ip-`n, mky-kvamtm ImXv {]tPm-Z ztX.
B KmKy ]dp: ""BIm-i-n D ]pcp-j Btcm Ch-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-p-p.'' Fv B APm- X-i{Xp ]dp: ""th, Cu {_-ns hnj-b-n kwh-Zn-t-. ]q-hpw, {]hn- m-Xpw--{In-b-bn-m-pw--Fv Rm Chs\ D]m-kn-pp''

295

I Fv. ""BcmtWm Chs\ C{]-Imcw D]m-kn-p-Xv Ah


{]P-bmepw ]ip--fmepw ]q-\m-bn-o-cp-p. Chs {]P Cu temI-n\nv DZzn--bn--- A-p-t]m-Ibn. Ah\v km-\-\miw hcn-I-bn-.''

p--Xp-Xs A\p-K-an-p-p--{]m-]n-p-p. A\p-cq-]-a-mXv {]m]n-p-n-. Ch-\n\np A\p-cq-]-am-bn-p--XpXs Dm-Ip-Ibpw sNp-p.''

6. D ]- k tl mhmN KmtKym, b G hmbw hmsbu ]pcp-j, GX-ta-h mlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm-Nm-PmX i{Xpm ssaX-kvan kwhZnjvTmx. Ct{m-ssh-IpWvtTm f ]cm-P nXm tkt\Xnhm Al-ta-Xap-]mk CXn. k b GXta-h-ap]mkvtX, PojvWplm-]-am-Pn-jvWp`-hXy\y XkvXyPmbo.
B KmKy ]dp: ""hmbphn D Cu ]pcp-j Btcm Ch-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' Fv. B APm-X- i{Xp ]dp: ""C{-\pw--]-c-ta-iz-c-\pw, sshIp-WvT-\pw--A-{]-k-ly\pw A]-cm-Pn-X-bmb tk\bpw Fv, Rm Chs\ D]m- kn- pp Fv. BcmtWm Chs\ C{]-Imcw D]m-kn-p-Xv Ah PnjvWp-hm-bpw--P-bioe-\mbpw tXmm--h-\mbpw k]-Xv\-mtc Pbn-p ioe-ap--h-\mbpw Xocp-p.''

9. D]-k tlmhmN KmtKym, b Ghmb amZ ti ]pcpj GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhmNm PmX-i-{Xp, m, ssaX-k van kwhZnjvTmx tcmNn-jvWp-cnXn hm Al-ta-\-ap]mk CXn. k b Gh-ta-X -ap-] m-kvtX, tcmNnjvW pl `hXn; tcmNn-j vW plmky {]Pm-` hXn; AtYm ssbx kw\n-K-Xn khmw-kvXm-\Xntcm NtX.
B KmKy ]dp: ""BZi-n (I-m-Sn-bn) D Cu ]pcp-j Btcm Ch- s\-s Rm {_- ambn D]m-kn-pp'' Fv. APm-X-i{Xp ]d-p. ""thm, Cu {_-ns hnj-b-n kwhmZw sNt- . tcmNnjvWp (Zo-]vXn-kz- `m- hw) F hnti- j- W- tm-Sp- Iq- Sn, Rm Chs\ D]m-kn-pp'' Fv. ""Chs\ C{]-Imcw B D]m-kn-pp-thm, Ah tcmNn-jWp-hm-bn-o-cp-p. Chs {]Pv tcm-Nn-jvWp-hm-bn-o-cp-p. Fp am{X-a-, BtcmSp ASpp-pthm Ahsc Fm-h-tcbpw AXn-{I-anp {]Im-inbpw sNpw.''

7. D]- k tlmhmN KmtKym, b Ghm-b-au ]pcpj GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm-Nm-PmX i{Xpm, ssaX-kvan kwhZn jvT mx hnjm- k -l n-c nXn hm Al- ta-X -ap- ] mk CXn. k b GX-ta-h-ap-]mkvtX hnjm-k-lnl` hXn; hnjm-k-lnlmky {]Pm-`h-Xn. B KmKy ]dp: ""An-bn-ep Cu ]pcp-j Btcm Ch-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' Fv. B APm-X-i{Xp ]dp:- ""th, Cu {_-ns hnj-bn kwh-Zn-t; hnjm-kln--C-Sp lhnns\ kln-p--h Fv Rm Cu ]pcp-js\ D]m-knpp'' Fv ""BcmtWm Chs\ C{]- Imcw D]m-kn-p- Xv Ah hnjm-k-ln-bm-bn-- A-\y-msc kln-p- -h-\mbn Xocp-p. Chs {]P hnjm-k-ln-bm-bn-o-cp-p.''

10. D]-k tlmhmN KmtKym b Ghmbw bXv\w ]mm-_vtZm f \qtZ,--tXy-X-ta-hmlw {_tm ]mk CXn. k tlmhm-Nm-Pm-Xi-{Xp, m, ssa Xkvan kwh-ZnjvTmx; Akp-cnXn hm Al-taX ap]mk CXn. k b GX-ta-h-ap-]m-kvtX, khw sslhm-kvan temI Abp-tcXn ss\Xw ]pcm ImemXv {]mtWm Plm-Xn.
B KmKy ]dp: ""t]mIp--hs ]nmse GsXmcp i_v-amtWm DZn-p-Xv AXn-s\-s Rm {_- ambn D]m- kn- pp'' Fv. B APm- X-i{Xp ]dp: ""th, Cu {_-ns hnj-bn kwhmZw sNt, Akp--Po-h\tlXp-hmb {]mW--F hnti-j-Wtm-Sp-IqSn Rm CXns\ D]m-kn-pp'' Fv. CXns\ C{]-Imcw Bdv D]m- kn-p-p-thm, Ah Cu temI-n apgp-h Bbp- n-s\bpw Xs {]m]n-p-p. Chs\ Imen\p apv {]mW Dt]-n--bn-.

8. D]- k tlmhmN KmtKym, b Ghm-b-a]vkp ]pcpj GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm-Nm-Pm-X-i-{Xp, m, ssaX-kvan kwhZn jvTmx, {]Xn-cq] CXn hm Al-ta-\-ap-]mk CXn; k b GX-ta-h-ap-]m-kvtX, {]Xn-cq]w sslssh \a-\p-K--Xn, \m {]Xn-cq-]w, AtYm {]Xncqt]m -f kvamm- tb-X .

B KmKy ]dp: ""Ap-I-fn D Cu ]pcp-j Btcm Ch-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' Fv. B APm-X-i{Xp ]dp: ""th, Cu {_-ns hnj-b-n kwh-Zn-t-; {]Xn-cq-]-- A-\p-cq-]-- {ipB KmKy ]dp: ""Znp-I-fn-ep Cu ]pcp-j Xn-kar-Xn-Ip A-{]-Xn-Iq-e Fp hnti-j-W-tm- Btcm, Ah-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' v Sp-IqSn Rm Chs\ D]m-kn-pp'' Fv. ""Chs\ Fv. B APm- X- i{Xp ]dp: ""th, Cu {_- ns C{]Imcw B D]m-kn-p-pthm Ahs\ A\p-cq-]-am-bn- hnj-bn kwhmZw sNt-. ZznXo-b, A\-]K -

11. D]-k tlmhmN KmtKym, b Ghmbw `np ]pcp-j, GX-ta-hmlw {_tm-] mk CXn. k tlmhm-N m-Pm-X-i -{Xp,m ssaX-kv an kwh ZnjvTmx ZznXotbm -f \]K CXn hm Al-ta-Xap ]mk CXn, k b GX-ta-h-ap-]m-kvtX, ZznXob hm l `h-Xn, Xmkvam-ZvK-W-ivOn-Zy-tX.

296

I F hnti-j-W--tfm-Sp-IqSn Rm Chs\ D]m-kn-pp''


Fv. ""Chs\ C{]-Imcw B D]m-kn-p-pthm Ah klm-b-m D-h-\m-bn-ocpw Ch-\n\nv Iq-m ]ncn-p-t]m-Ibn-.'' -

12. D]- k tlmhmN KmtKym b Ghmbw Om bmabx ]pcp- j , GX-t a-h mbw {_tm-] mk CXn. k tlmhm-Nm-Pm-Xi-{Xpm, ssaX-kvan kwh-ZnjvTmx; arXyp-cnXn hm Al-ta-Xap]mk CXn. k b GX-ta-h-ap-]mkvtX khw sslhmkvan temI Bbp-tcXn; ss\\w ]pcmImemr-Xyp-c m-K-Xn.

]mWm- h m-Z m- t bm u Xu l ]pcpjm kp]vX -am-P- Xpx; Xta-s sXm-` n-c m-a-{bmw Nt{I_r-l, ]m-c-hmkx, tkma, cmPn Xn. kt\m- - u. Xw ]mWn\m -f f t]jw t_m[bmw NImc; ktlm-u

B KmKy ]dp: ""Cu Ombm-a-b\mb ]pcp-j GtXm Ah-s\-s Rm {_-ambn D]m-kn-pp'' Fv. B APm- X- i{Xp ]dp: ""th, Cu {_- ns hnj-bn kwhmZw sNt-. arXyp F hnti-j-Wtm-Sp-IqSn Rm Chs\ D]m-kn-pp'' Fv. ""Chs\ 16. D] k tlmhm-Nm-Pm-Xi-{Xp, cyss{X j GXXv C{]-Imcw B D]m-kn- p-pthm Ah Cu temI- n kp]vtXm -f `qZy Gj hnm-\-abx]pcpjx apgp-h Bbp-n-s\- s {]m]n-p-p. Ime-n- \p-apv ssIzj XZm f `qXv?IpX GX-` m-KmXv? CXn. Chs\ arXyp {]m]n--bn-.'' XZpl \ tat\ KmKyx.

B APm-X- i{Xp ]dp: ""{_m-W, F\np {_s ]d-p-Xcpw'' Fp hnNm-cnv {Xn-bs\ D]K-an-pI Fp-Xp GtXm CXv hn]-co-X-hp-am-W.v ""Rm At hnm-]n-n--Xs sNmw'' Fv. At-ls ssIbvp ]nSn-p-sImv cmPmhp Fgp-t-p. Ah cpt]cpw Dd-n- n-S ]pcp-js ASp- sNp. B ]pcpjs\ "_rl--m-bn-p--ht\' "]m-c-hm-t' "tkma' "cmPmth' F \ma--sf-smp Ba-{Ww sNbvXp-hn-fn-p. Ah Fgp-t-n-. Ahs\ ssIsImp Bt]Ww sNbvXp sNbvXv DWn Ah Fgp-t-p.

17. D]-k tlmhm-Nm-Pm-Xi-{Xp, cyss{Xj GXXv kp]vtXm f `qZy Gj hnm-\-abx ]pcpj B KmKy ]dp: ""Bm-hn (-{]-Pm-]Xn-bn) kvXtZjmw {]mWm\mw hnm-t\\ hnmD Cu ]pcp-j Btcm, Ch- s\- s Rm {_-ambn \-am-Zm-b, b Gtjm f lr-Zb BIm-i-kvXD]m-kn-pp'' Fv. B APm-i-i{Xp ]dp: ""th, kvan-RvtOtX Xm \nbZm KrlvWm-XyY sslXXv Cu {_X-ns hnj-bn kwhmZw sNt; ]pcpjx kz]nXn \ma,x XZv , KrloX Gh Bm- thm- Sp-IqSnbh F hnti- j- W-tm-Sp- IqSn Rm {]mtWm `hXn; KrloXw hmKv, KrloXw Np, Chs\ D]m-kn- pp'' Fv, ""BcmtWm Chs\ C{]-Imcw KrloXw t{im{Xw, KrloXw a\x.
D]m-k n- p- Xv Ah Bm-h p- -h - \ m-b n- o-c pw. Ahs {]P B- \zn- \n-bmbpw Xocpw.'' B KmKy anmXn- cp- p. B APm- X- i{Xp ]dp: ""Cu hnm- \- a-b-\mb ]pcpj Btcm Ch Ftm Cu kz]v\s kz]n-n-cppthm Atm, hnm-\w-sIm- v-- AxIc-W-n-ep A`n-hy--am-b, hnti-j-hn-m\wsImv Cu hmKm-Zn-Ifmb {]mW--f psS hnm- \-s-- kz-hn-j-b--fn-ep- kmays FSp-n-v, lrZ-bm-`m-K-n-ep Cu {]Imiw GtXm AXn ibn-p-p. Ah-sb--hm-Km-Zn-IfpsS hnm-\-sf Ftm {Kln-p-pthm Atm ]pcp-j Cu kz]v\s kz]n-pp'' Fp ]d-bp-p. Atm-B kzm]-Im-e-n {]mW--{Lm-tW-{nbw {Kln-- s--Xm-bn--D- ]- kw- l- cn-- s--Xm-bn-o-cpp. hmp {Kln-- s--Xm-bn-o- cp- p. Npv {Kln- - s--Xm-bn-ocp-p, a\p {Kln--s--Xm-bn-o-cp-p.

13. D] k tlmhmN KmtKym, b Ghm-b-am \n ]pcpj, GX-ta-hmlw {_tm-]mk CXn. k tlmhm-Nm-Pm-Xi-{Xpm ssaX-kvan kwhZnjvTmx B-\zocn hm Al- -ta-Xap-]mk CXn. k b GX-ta-h-ap-] mkvX B\zo l `h-X n. B-\zo\n lmky-{]Pm `h-Xn. k l XpjvWn amk KmKyx.

B APm-X-i{Xp ]dp: ""Cu hnm-\-a-b- \mb ]pcpj Btcm Ch Ctm Cu kz]v\s kz]n-n-cppthm Atm Ch FhnsS Bbn-cpp? Fhn-sS-\nv CXn-s\--B-K-a-\-s- -B-K-anp?'' Fv. AXns\ KmKy Adn-n-.

14. D]-k tlm hmNm-Pm-Xi{Xp; tcXm-hq? CXn. GXm-h-o-Xn. ss\Xm-hXm hnZnXw `h-Xo-Xn. k tlmhmN KmKy D]Xzm bm \oXn.
B APm-X- i{Xp ""C{X-bpta Dtm?'' Fp ]d-p. ""C{X-b pta Dq'' Fp KmKy adp-] Sn ]dp. ""C{Xbpw am{Xw-sImv {_w Adn-b-s--Xm-I-bn-.'' Fv APm-X-i{Xp ]nsbpw ]d-p, ""At Rm D]-Kanpp'' Fv KmKy ]d-p.

15. D] k tlmhm-Nm-Pm-Xi{Xp; {]Xn-temaw ssN XZv, bZv {_mWx {Xn-b-ap-t]-bmZv {_lv a ta hy-XoXn; thyhXzm ]-bn-jymaoXn. Xw

18. D] k bss{X-XXv kz]v\ybm Nc-Xn, tX lm kytemImx; XZp-tXh alm-cmtPm `hXn; DtXh

297

alm-{_m- Wx; DtX-thm-m-h Nw \nK--Xn. k bYm alm-cmtPm Pm\ ]Zm KrloXzm tkzP\ ]tZ bYm-Imaw ]cn-ht ssXh-ta-sshj G XXv {]mW KrloXzm tkzi-cotc bYm-Imaw ]cn-h-tX.
Ah {]Ir-X-\mb Bmhv Ftm BtWm kz]v\hr-n-sImv C{]-Imcw Ncn-p- -Xv, Atm Ah Chs temI--fm- Ip-p- --I-^-e--fm-Ip-p. Ah-bn, ]t alm-cm-Pm-hn-s\-tm-se-bpw, ]t alm-{_m--W-s\tm-sebpw Bbn-o-cp-p. D-ambpw (D-bpw) Ah-Nambpw (Xm- gvpw) F-t]mse \nK-an-bpw sNp- p. AXv Fs\ Fm--GXp {]Im-c-amtWm alm- cm-Pmhv P\-]-Zn (\m-n) D- hsc Iqn- smv kzw P\-]-Z-n Cwt]mse Npn-\S-p--X,v C{]-Im-cw-Xs Ch-Cu Bmhv C{]-Imcw {]mWsf {Kln-nv kzw ico-cn Cw-t]mse Npn-\-S-p-p.

hn-hn-[-ambn DZvK-an- p-p. B Bmhns D]-\n-j-v-A-Sp- Fn-p i_vZw kXy-ns kXyw FXm-Ip-p. kXy-sap ]d-bp-Xv {]mW- BIp-p. Ahbvp kXyw Cu Bm-hm-Ip-p.

cmw {_mWw
21. D] tbm l ssh inipw km[m\w k{]Xym [m\w kqWw kZmaw thZ, k]vX l Zznj tXm {`mXr-hym-\-h-cp-W-n. Abw hm h inip tcym -f bw a[yax {]mWx, Xtky-Z-ta-hm-[m\ anZw {]Xym-[m-\w, {]mWx qWm f w Zma BcmtWm B[m- c-tm-Sp- Iq-Sn-bXpw {]Xym-[m-\- tm- SpIq-Sn-bXpw qW-tbm-Sp(-_-- \-kXw-`w) IqSn-b-Xpw, Zma(v ]m-iw)-tm-Sp-Iq-Sn-bXpw Bb inip-hns\ Adn-bp-Xv Ah, tZzjn-p--h-cmb Ggp {`mXr-hy-msc Ah-tcm-[np-p. Cu a[y-a-\mb {]mW GtXm CXp-X-s-bmWv inip Fp ]d-bp-- Xv. B {]mW- \m-Ip inip-hn\p A[njvTm\w CXv (i-co-cw)- X- s. {]tXy- I- ap A[n- jvTm\w CXm (in-c-) Ipp. _-\-kXw`w {]mW-\m-Ip-p--_-e-am-Ipv v p. Zmaw--_-- \-c-q, A-am-Ip-p.

22. D] XtaXmx k]vXm-n-Xb D]-\n-jvT-t. XZy Cam A temlnt\ym cmP-b-k vXm-`n-tc\w cpt{Zm -f \zmbx; AY bm A-m-]-kvXm`n; ]ns Ftm- gmtWm kpjp- ]X-\m-bn-o-cp--Xv, Ftmv ]\yx; bm I\o-\Im Xbm f -f ZnXyx; bXv gmtWm Hn-t\bpw Adn-bm-Xn-cn-p--Xv, Atm, lnXIrjvW w tX\mnx; bpw tXt\{x; A[ I Fp ]d-bp Fgp-]-o-cm-bncw \mUn-I lrZ-bc s s b\ w h \ ym ] r Y n- h y- \ zm- b m; n\np ]qcn-X-ns\ A`n-ap-Jo-I-cnp Kan-p-p. Zyucpcbm. \mkymw obtX b Ghw Ah-bnIqSn {]Xy-hkWw sNbvXn-v-- ]nh-en-nv thZ ]pco-X-n ibn-p-p. AXv Fs\ Fm, F{]Im- c-am- tWm, Ipam- c-t\mAXy _me-t\m,--a- lm-cm-Pm-thm, Ahs\B {]mW-s\, CuXm-sg--d-bp-, Ggp Analm-{_m--Wt\m B\-ns AXn-Lv\n-sb--AXn-i- Xn-I An-Xn- tl-Xp-, D]-m\w sNp-p. AXn tb\ ZpxJs l\n-p Ah- -sb--{]m-]n- nv ibn- p- An-bn Cu Nph-p-\n-d-n-ep cmPn-I-- tc-JI, -Xv, A{]-Im-cw-X-s, Ch Cs\ ibn-p-p. Gh-tbm, Ah-bnIqSn cp{Z Cu a[y-a-\mb {]mWs\ 20. D]-k btYm-\m-`n-kvXp-t\m--tc-Zv, bYm A\zm-b--\m-bn-cn-p-p--A-\p-K-X-\m-bn-cn-p-p. ]ns f txp{Zm- h n- k v^ p- e nw-K m-h yq- - c -t y- h - ta- An-bn-ep Ap-I Fhtbm Ah-bnIqSn ]PhmkvamZm\x kth-{]mWmx kth temImx \y Cu apJy-{]m-Ws\ A\p-K-X-\m-bn-cnp-p. Zi-\k t tZhmx khmWn `qXm\n hyp-cn; in GtXm AXnIqSn BZn-Xy Chs\ A\p-K-X-\mX tkym]-\n-j v kXy-k y-k-Xy-an-Xn. {]mWm bn-cn-p-p. In-ep Idp--`mKw GtXm AXnIqSn An Chs\ A\p- K-X- \m- bn- cn-p-p. shfp `mKw GtXm ssh kXyw; tXjm-ta-j-kXyw AXnIqSn C{ Chs\ A\p-K-X-\m-bn-cn-p-p. XmgAXv-F- s\ Fm F{]-Im-c-amtWm Du-\m-`n-t-Xmb h-\n-bnIqSn ]rYnhn Chs\ A\p-K-X-\mNn- e-n- -X-p-sIm-v,--\q- ep-sImv D-cn-p--Xv--D-ZvK-an- pbn-cn-p-p. apI-fn-es It]m-f-b nIqSn tZymhv -Xv, F{]-Im-c-amtWm An-bn\nv p{Z--fm-b-- sNChs\ A\zm-b--bm-bn-cn-p-p. C{]-Imcw B Adn-bpdnb hnkv^p-enw-K---Xo-sm-cn-I--hyp--cn-p--Xv-]e pthm Ah\v Aw bn--bn-. hn[n, As-n ]e-Xmbn DZvK-an-p-Xv C{]-Im-cwXs Cu Bm- hn\n- v DW- cp- - Xn\p app hnm- 23. D] XtZj tmtIm `h-Xn, \- a- bs kzcq-]-n\nv Fm {]mW- fpw Fm temIB A-n Xmsg--d-bp tmIw Dv. fpw Fm tZh-mcpw Fm `qX-fpw hyp-cn-p-p--

19. D] AY bZm kpjp]vtXm `h-Xn, bZm \ Iky N\ thZ, lnXm\mw \mtUym Zzm k]vXXnx k l{kmWn lrZ-bmXv ]pco-X-X-a-`n-{]-Xn-j vT -t, Xm`nx {]Xy-h-kr]y ]pco-XXn titX. k bYm Ipamtcm hm alm-c mtPm hm alm-{_- tWm hm -f XnLv\ o-am- ky KXzmi bo ssXhta sshj GX-ttX

a{w ""Ahm-Kzn-e --a k Du[z-_ p- v\ -k vX -

298

I kvan itbm \nlnXw hniz-cq]w; Xkym f-

-f kX-E -j bx k]v X Xotc; hmK- ao {_Wm'' kwhn-Zm\m CXn.

K
aqmw {_mWw
26. D]-tZz hmh {_mtWm cqt], aqw ssN

Iogv `mKv hne-tm-Sp-Iq-Sn- bXpw ASn-`mKw tahhm aqw N, ayw NmarXw N, nXw N i-m-bn-p-Xpw Bb Nakw (tkm-a-ckw {Kln-p-b, k Xyw N. Xn-\p Hcp ]m{Xw) Dv. B ]m{Xn hnizcq]-am-b-{_-ns cq]- aqhpw Aaqhpw cp\m-\m-cq-]-am-b--b-iv \nln-X-am-bn-cn-p-p. AXns Xocn Ggv Ejn-I Ccn-p-p. {_-tm-Sv--i-_vZ-cm-in- X-s. B aqm-aq-cq-]- ayhpw Aar-X-hpw, nXhpw bpw kpw Xyhpw BIp-p. tbm-S-v- kw-hm-Zs sNp hmv Fm-a-t-Xm-Ip-p.

hmbp-hn\npw A-co--n\npw A\y-am-bpXv GtXm AXmWv aqw. CXmWp ayw; CXmWp nXw; CXmWp kv. A-s\-bp Cu aq-n""Ahm...vdx'' F-Xns hymJym\w ]d-bpp: s, Cu ay-n-s, Cu nX-n-s, Cu kns CXv--C-Xn ]d-bpp Na-kw--I-c-Wm--I-\mb apJy-{]m- ck- amWv Cu X]n-p-- Xv. Ch Cu khn-Xmhv kns Ws {]Xym- [m- \-amb inc-m-Ip-p. CXv Iogvhip Ipgn- ck-am-W-tm. bp-Xpw Nph-Sp-`mKw tah-i-m-bn-p--Xp-amb Na-k- 28. D] AYm-aqw hmbp-m--cow N. GXZ am-W-tm. ""Xkvan..-cq-]w.'' F-Xns Aw ]d-bp-parX. taX-Zy, tZX-yw. Xssky Xkym aq -\m-\m-cq-]-amb biv {]mW--fm-Ip-p. ta]-d ssky Xkym arXsskyXky bX GXky Xy ""Xkvan'' CXymZn hmIyw {]mW--se--d-bp-p. ""Xkym-sskyj-c-tkm, b Gj GX-kvan--te ]pcp Xosc'' Fp--Xns\ hymJym-\n-p-p Ejn-I Fp jx. Xyky-tlyj ckx CXy-[n-ssZ-h-Xw. ]d-bp-Xv {]mW--fm-Ip-p. Cu hmIyw {]mW--sf--dC\n Aaq-sap ]d-bp-Xv hmbphpw A- co-bp-p. ""hmK---Zm\m'' F-Xns Aw ]d-bp-p--F- mhp-am-Ip-p. CXmWv AarXw; CXmWv bv, CXmWv Xyw. a-t-Xmb hmv {_-tm-Sv--i-_vZ-cm-in-tbm-Sv--kw-hmA-s\-bp Cu Aaq-ns Asn Cu AarZs sNp-p--tm. X- n-s, As-n Cu bns, As-n Cu 25. D]- - C - a m- t hh tKmX- a - ` cZzmsPu; Ab- t ah Xyns ck-am-Wv, Cu a-e- n-ep ]pcp- j Btcm tKmXax; Ab-tah `c-ZzmPxC-am-thh hnizm Ch. Cu ]pcp-j Xyns ck-am-W-tm. Cs\ an{X Pa-Zn; Ab-t ah hnizm-an{Xx; Abw P A[n-ssZ-h-Xw.

24. D]-""-Am-Kzn-e--ak Duz-]pvd'' CXn-CZw Xncx, Gj-lym-Kzn-e--ak Du[z-\ _p[v\x. Xkvan btim \nlnXw hnizcq] anXn. -{]mWm ssh btim hniz-c q]w {]mWm-t\X Zml ""Xky f -f kX Ejbx k]vX Xotc'' CXn.--{ ]mWm hm Ejbx. {]mWmt\ XZm-l . ""hmK- ao {_ Wm kw hn- Z m\m'' CXn. hmKvLy-ao {_-W m-kw-hn-t.

27. D]--X -tZX qm, bZ-kyZv hmtbmmcn m, GX-y, taXXv nX, taXXv kXv. Xssky Xky aqssky Xky ay ssky Xky nXs skyXky kX Gj ctkm, b Gj-X-]Xn; ktXm tlyj ckx

aZnx. Cam-thh hknjvT Iiy]u; Ab-tah hknjv T x; Abw Iiy]x, hmtK hmv d nx; hmNm ly-a-Zy-tX. Anl ssh \mssa XZv bZ- vd n- c n- X n. kh- k ym- m- ` - h - X n. kha kymw `h-Xn, b Ghw thZ.

Ch Xs tKmX-a- `-c- Zzm-P-m. Ch Xt tKmX- a. Ch `c-Zzm-P-\m-Ip-p. ChXs hnizm-an-{X\pw Pa-Znbpw AhXt hnizm-an-{X. Ch Pa-Z-n-bm-Ip-p. Ch Xs hkn-jvT\pw Iiy-]\pw. Ch Xs hknjvT. Ch Iiy-]-\m-Ip-p. hmp-Xs A{n. hmn\m Xs-bm-Wtm Aw AZn--s-Sp--Xv. A{n Fp ]d-bp-Xp GtXm CXv An FXp Xs-bm-Ipp. C{]-Imcw B Adn-bp-pthm Ah Fm A- nsbpw Am-hm-bn-ocpw Chv Fmw A-am-bno-cpw.

29. D]--A-Y m- -[ym-w-CZ-ta-h-aqw bZ-XXv {]m - Wm; bm-b-a--cm--m-Imix GX-y, taX- vY n- X , taX- -X v. Xssk Xky-aq sskyXky aysskyXky- n- X -s skyX kyX Gj-c-tkm-b-px ktXm-tlyj ckx
A\-cw A[ym--ap aqm-aq--fpsS hn`mKs ]d-bpp:- {]mW-\n\n- pw, Bm- hns Dn-ep ico-c-n- \p-n-ep Cu BImiw GtXm AXn \npw A\y-am-bp-Xv GtXm CXp-X-s- bmWv aq-amb {_ns cq]w. CXmWp ayw; CXmWp nXw; CXmWv kv. A-s\-bp Cu aq-ns As-n Cu ay-ns As-n Cu nX-ns As-n Cu kns ck-am-Wv, Np-sp ]d-bp--Xv. CXv kns ck-am-W-tm.

299

I 30. D] AYm-aqw, {]mW-, bm-b-a--cm


mImix. GX-Z-ar-X w, GX-Zy, tZX-XvX yw. X sskyX-k ym-ar-X -s sky-X ky bX GXky Xy sskyj-c -tkm, tbm - f bw ZntW f ]pcp jx Xyky tlyj ckx
C\n {]mW\pw ico-c-n-\p-n Cu BImiw GtXm AXpw Aaq-am-Ipp CXmWv Aar-Xw, CXm-Wv bp; CXmWv Xyw. A-s\-bp Cu Aaq-n- s, Asn Cu Aar-X-ns As-n Cu bn-s, Asn Cu Xyns ck-am-Wv, Zn-W-amb An-bn Cu ]pcp-j Btcm, Ah CXv Xyns ck-am-W-tm.

34. D] k tlmhmN ssat{X-bn ""bp a Cbw `tKmx khm-]r-Yn-ho-hn-t\ ]qWm kymXv IYw tX\m-arXm kym'' anXn. t\ Xntlm hmN bm- h ev t Iym ""bssY- t hm- ] - I - c - W hXmw PohnXw XssYh tX PohnXw kymXv, AarXXky Xp \m f f imkvXn hntt\'' Xn - -

31. D] Xky sslXky ]pcp-jky cq]w bYm alm-c-P\w hmtkm, bYm-]m-zm-hn-Iw, btY {tKm-t]m, bXm-yn, cyY ]p-co-Iw, bYm kIr-Zzn-Zypw kIr-Zzn-Zyp-th lhm Aky {io`-h-Xn, b Ghw thZ
A-s\-bp Cu enMvKm-- I-\mb ]pcp-js cq]w, a-m-b-n aqnb hkv{Xw- t]m-sebpw ]mp- hamb Bntcm-aw-sIm-p hkv{Xw-t]m-sebpw C{-tKm]w-t]m-sebpw An-Pzm-e-t]m-se-bpw, shfp Xma-c-q-hpt]m-sebpw BIp-p. C{]-Imcw Bcv Adn- bp-pthm Chv Hcn- an ann-bXp-t]m-se-bp {io (Jym-Xn) D m-Ipw.

B ssat{Xbn ]dp: ""Atbm `K-hmt\! F\nv Cu ]rYnhn apgp-h hnw-sIm ]q-bm-bn-XocpIbm-sW-n AXp-sImv Rm Aar-X-bm-bn-o-cptam?''. bm-h-eIy ""C'' Fp ]d-nv ]dp: ""D]-I-cv W- D- h-cpsS PohnXw F{]- Im-c-am-bn-cn-p-tam, AXpt]mse Xs \ns Pohn-Xhpw Bbn-cn-pw. hnw- sImv--hn--km-y-amb Iw-sIm-v--A-ar-X-Xz-k-m-Z-\-n\m-Is Bi-t]m-ep-an''.

35. D]- -k m-tlm- h mN ssat{X-b n- ""-tb-\ mlw \m arXm kymw, Inalw tX\- I pcymw? btZh `Khm thZ, XtZh ta {]{_qlo'' Xn
B ssat{Xbn ]dp: ""GXp-sImv Rm Aar-Xbm-bn-o-cp-I-bn--tbm, AXp-sIm-v-B hnw-sImv Rm Fp-sNpw? GXn-s\-bmtWm `K-h Adn-bp-Xv AXn-s\-s F\np ]d-p-X-cnI'' Fv.

B bm-hm-eIy ]dp: ""Atbm ssat{X-bo, v \o \app {]nb-bm-bn-cp-p. {]nb-am-bn-p--Xn-s\--Nn-m\p-Iq-e-am-bn-p--Xns\ `mjWw sNp- p. hcnI; Ccn-pI; A\-cw BtZ-iw--{_--ns \nt-iw--""C-{]-Im-c- \n\p hymJym-\n-p- X-cmw--]- d- p- X- cmw. Fm hymJymap--X C{]-Im-c-ap--X'' F-Xm-Ip-p. ""C{]-Im-c-ap-- \n-p Fs hmIy-sf \o \nZn-[ym-k\w sNbvXp-sImX Fp- - Xn- s\-m IqSp- X- emb thsd \nt- i\w C- Ww; AXm-bXv A- \n-bw hcpn [ym\n-p-hm tm. C\n, {_-ns \ma-t[bw kXy-ns kXyw,'' Cnp sIm-Ww.'' F-Xm-Ip-p. kXy-sap ]d-bp-Xv {]mW--fm-Ip-p. 37. D] ktlm-hm-N\ hm Atc, ]Xypx Imamb B {]mW-p kXy-am-bn-p-Xv CXm-Ip-p. ]Xnx {]ntbm `hXn; B-\kvX p Imamb ]

32. D] AYmX BtZtim t\Xn, t\Xn. \tly Xkvam-Zn-Xnt\ Xy\yXv ]c-a-kvXn. AY \mat[ bw kXyky kXy-ao-X n. {]mWm ssh kXyw tXjm-taj kXyw

36. D] tlmhmN bm-hevIyx {]nbm _ Xmtc, \x kXo {]nbw `mj-k , Glymz: hymJymkym-antX; hymN-m-Wky Xp ta \n Zn[ym-ktkz-X n.

\memw {_mWw
33. D] ""ssat{Xbn'' Xntlm-hmN bmhmevIy ""DtZym-k y hm Atc - f la-k va mXv m\mZkvan; l tX -f \bm Im Xym b\ym -f w Ic-hmWo'' Xn
bm-h- eIy ""Atbm ssat{Xbn!'' Fp hnfn-nv v ]dp: ""tl! Rm Cu m\p \nv Cu Kmlym-{i-a-n\nv apI-fn t]mIp--Xn\v B{K-l-ap-h-\m-bn-cn-p-p. Ctm \n\p Cu ImXym-b-\n-tbmSv A-s--kw-_-- hn-t-Zs sN hm'' t]mIpp. p-

Xnx {]ntbm `h-X n, \ hm Atc, Pmbm ssb Imamb Pmbm {]nbm `hXn; B-\kvXp Imam b Pmbm-{]nbm `h-Xn. \hm Atc, ]p{XmWmw Imamb ]p{Xmx {]nbm `hn; B-\ kv X p Imamb ]p{Xmx {]nbm `h- n. \ hm Atc, hnky Imamb hnw {]nbw `hXn; B\kvX p Imamb hnw {]nbw `h-Xn. \ hm Atc {_Wx Imamb {_ {]nbw `hXn; B-\ kvX p Imamb {_ {]nbw `h-X n. \ hm Atc, vdky Imamb vdw {]nbw `h-Xn. B\kvX p Imamb vd w {]nbw `h-Xn. \ hm Atc, temIm\mw Imamb temImx {]nbm `hn; B\kvX p Imamb temImx

300

BcmtWm Bm-hn\nv A\y- ambn {_-s--{_mW PmXn-sb--A-dn-bp--Xv, Ahs\ {_--{_m--W-Pm-XnB bm-h-evIy ]dp: ""Abtbm ssat{Xbn: ]Xn-bpsS Ima-n- \m-bn-v-- {]-tbm-P-\-n-\m-bnv Atm - ]p-cp-jm-n\nv AI- pw. BcmtWm Bm]Xn {]nb-\m-bn-cnp--Xv. ]nstbm Xs {]tbm-P-\-n- hn\np thsd-bmbn {Xn-b-Pm-Xnsb Adn-b p- Xv \m-bn-mWv ]Xn {]nb-\m-bn-cn-p--Xv. Abtbm ssat{X- Ahs\ Xv{Xnb-PmXn ]cm-I-cn-pw--A-I-pw. BcmtWm bn, Pmb-bpsS {]tbm-P-\-n-\m-bnv Atm Pmb {]nb- Bm-hn\np thsd-bmbn temI-sf Adn-bp- -Xv, Ahs\ temI- ]cm-I-cn-pw. BcmtWm Bmbm-bn- cn-p-Xv; ]nstbm Xs {]tbm-P-\-n-\m-bn-mWv hn\nv A\y-cmbn tZh-msc Adn-bp--Xv, Ahs\ tZhPmb {]nb-bm-bn-cp--Xv. Atbm ssat{X-bn, ]p{X-m-cpsS m ]cm-Icn-pw. BcmtWm Bm-hn\nv A\y-{]tbm-P-\-n-\m-bnv A-tm, ]p{X- m {]n-b- m- cm- bn-cn-pfmbn `qX-sf Adn-bp-Xv Ahs\ `qX- ssIh-eyXv; ]nstbm Xs {]tbm-P\-n-\m-bn-mWv ]p{X-m n\nv AI-pw. BcmtWm Bm-hn\nv A\y{]nb-m-cm-bn-cn-p--Xv. Atbm ssat{Xbn hn-ns ambn k-tbpw Adn-bp--Xv, Ahs\ khpw ]pcp{]tbm-P-\n-\m-bn--tm hnw {]nb-am-bn-cn-pXv; jmn\nv AI-pw. Cu {_m-W-Pm-Xnbpw Cu ]nstbm Bm-hns {]tbm-P-\-n- \m-bn-mWv hnw Xv{Xnb PmXnbpw Cu temI-epw Cu tZh-m-cpw, Cu {]nb-am-bn-cn-p--Xv. Atbm ssat{X-bn, {_m-W-Pm-Xn`qX--fpw, Cu k-hpw, Cu Bmhv GtXm CXp-XbpsS {]tbm-P-\-n-\m-bn--tm {_-PmXn {]nb-am-bn-cnsbmWv. p- Xv; ]ns-tbm, Bm-hns {]tbm-P-\-n-\m- bn-mWv {_m-W- PmXn {]nb-am-bn-cn-p--Xv. Atbm ssat{X-bn, 39. D]-k bYmZp-p-t`l-\y-am-\ky \ _mlym Rv K_vZ mRv iIv\ p- b mZv {Kl-W mb; Zppvdnb PmXn-bpsS {]tbm-P\-n-\m-bn--tm vdnt`kv X p {Kl- t W- \ , Zpp- ` ym- L m- X ky hm b-PmXn {]nb-am-bn-cn-pXv; Bm-hns {]tbm-P-\ni_vtZm KrloXx. \m-bn-mWv vdn-b-PmXn {]nb-am-bn-cn-p--Xv. Atbm ssat{X-bn, temI--fpsS {]tbm-P-\-n-\m-bn--tm temIB Zrmw Fs\ Fm,l-\y- am-\-am-b- -Zw {]nb-Ifm-bn-cn-p-Xv ; ]nstbm Bm-hns apX-em-b-Xp-sIm-pw ASn--s-Sp--Zp-p-`n-bpsS s]cp-{]tbm-P-\-n-\m-bn-mWv temI- {]nbfm-bn-cn-p-- d-bp-sS--_m-ly-- fmb i_vZ-- sf- - _-ln`q-X-- fmb i_vZXv. Atbm ssat{X-bn, tZh-m-cpsS {]tbm-P-\-n-\m-bn-- hn-ti-j-sf {Kln-p--Xn\v Ign-I-bn-. ]ns- tbm, Zpptm tZh-m {]nb-m-cm-bn-cn- p-Xv; ]ns- tbm, Bm- `n-bp-tS-tbm--Zp-p-`n-i-_vZ-km-am-\y-n-s-tbm, Zpp-`n-bpsS hns {]-tbm-P-\n-\m-bn-mWv tZh-m {]nb-m-cm-bn-cn- BLm-X-n-stbm {Kl- W-m i_vZw-- i-_vZ-hn-tijw p-Xv. Atbm ssat{X-bn, `qX--fpsS {]tbm-P-\-n- {Kln--s--Xm-bn-o- cp-p. \m-bn--tm `qX- {]nb--fm-bn-cn-p-Xp ]nstbm 40. D] k bYm iMvJky [vamb-am-\ky \ _m Bm- hns {]tbm-P-\-n-\m- bn-mWv `qX- {]nb--fmlymRv i_vZmRv iIv\p-bmZv {Kl-Wmb; iMv bn-cn-p-v. Atbm ssat{X- bn, k-n-sbpw {]tbmJky Xp {Kl-tW\ iMvJ-[vaky hm i_vtZm P-\ - n-\ m-b n-- tm khhpw {]nb-a m-b n-c n- p- Xv; KrloXx ]nstbm Bm- h ns {]tbm- P - \ - n- \ m- b n- mWv B Zrmw Fs\ Fm, DuX- s- Sp iMvJns khpw {]nb-am-bn-cn-p- Xv . Atbm ssat{X-bn, Bmhp Zin- -s-tS-- Xpw, {ihn--s-tS- - Xpw, a\\w _mly--fmb i_vZ-sf _ln`q-X--fmb i_vZ-hn-tisN-s-tS--Xpw, \nZn-[ym-k\w sN-s-tS- Xpw BIp- j-sf {Kln-p--Xn\v Ign-I-bn-. ]ns- tbm, iMvJn-tp. Atbm ssat{X-bn, B-mhns Zi-\w-sIm-pw, tbm, iMvJ i_vZ-km-am-\y-n-s-tbm, iMvJw DuXp-{ih-Ww-sIm- pw, hnm-\w-sIm-pw, a\-\w- sImpw Xn-s tbm {Kl-W-m i_vZw, iwJ-i-_v Z-ns CsXmw hnZn-X- am-bn-o-cpp. Adn-b-s--Xm-bn-o-cp-p. hntijw {Kln--s--Xm-bn-o-cp-p. -

{]nbm `h-n. \ hm Atc, tZhm\mw Imamb tZhmx {]nbm `hn; B - \ k vX p Imamb tZhmx {]nbm `hn. \ hm Atc `qXm\mw Imamb `qXm\n {]nbmWn `hn; B-\kvXp Imamb `qXm\n {]nbmWn `hn. \ hm Atc, khky Imamb khw {]nbw `hXn; B\kvX p Imamb khw {]nbw `h-Xn. Bm hm Atc {Zhyx t{imXthym athym \nZn[ym-knX thym ssat{Xbn. Bt\m hm Atc Zi-t\\ {ih-t W\ aXym hnmt\-t\Zw khw hnZn-Xw.

38. D] {_ Xw ]cm-Zm-tZym-\y{Xm f-f t\m {_ _-th-Z. {w Xw ]cm-ZmZv tbm f \y{Xm\x Xv{Xw thZ temImkvXw ]cm-Zptcym f \ym{Xm f -f t\m temIm thZ. tZhmkvXw ]cm-Zptcym f \y {Xm ff t\m tZhm thZ. `qXm\n Xw ]cmZptcym - f \y{Xm - f-f t\m `qXm\n thZ. khw Xw ]cm-ZmZv tbm -f \y{Xm -f-f \x khw thZ. CZw {_tZw Xv{X anta temIm Cta tZhm Cam\n _qXm-\ oZw khw bZ-am-m.

301

I 41. D]-k bYm--ho-Wmssb hmZy-am-\m-ssb \


_mlymRv i_vZmRv iIv\ p-bmZv {Kl-W mb. hoWmssb Xp{K-l-tW-\, hoWm-hm-Zky hm i _vtZm KrloXx
AXp Fs\ Fm, hmZ\w sN-s-Sp hoWbpsS _ln`q-X- -fmb i_vZ-hn-ti-j-sf {Kln-p-Xn\v Ign-bp-I-bn-. ]nstbm, hoW-bp-sStbm hoWm-hm-Z\-n-stbm {Kl-W-m i_vZw, hoWm-i-_vZ-hn-tijw {Kln--s--Xm-bn-o- cp-p.

42. D]- k bYm -f -f ss{Z [mt-c -` ym-l n-X mXv ]rYKv [qam hn\n-m-c-tyhw hm Atc f ky altXm `qXky \niz-kn-X -ta-XZv bZr-tKz-tZm, bPq tZx, kma-thtZm - f Ymw MvK nc-k , CXnlm kx, ]pcm- W w, hnZym, D]- \ n- j Zx, tmImx, kq{Xm-Wy.\p hymJym-\m-\n, hymJym\m-\yssky sshXm\n \niz-kn-Xm\n

B Zrmw Fs\ Fm, Iq-s-n-cn-p ]hn-d-tIm-Sp-Iq-Snb An-bn \nv ]e {]Im-c-n [qa Fs\ ]pd-s-Sp-p-thm, C{]-Imcw Xs Atbm ssat{X- bn, Cu al-mb `qX-ns \niz-kn- X-am- Wv, EtKz- 44. D] k bYm ssk-h-Jney DZtI {]mkvX Z-sa-pw, bPqt- Z-sa-pw, kma-th-Z-sa-pw, AYm-MKnv DZ-I-ta-hm-\p-hn-e o-tbX; \lm-tkymZv {KlWm c-k-sa-pw, CXn-lm-k-sa-pw, ]pcm-Wsa- pw, hnZy-I-sfbkym- X v , btXm- b - X - k v X zm- Z - Z oX eh- W - t ah pw, D]-\n-jp-Isf-pw, tmI--sf-pw, kq{X- -sfGhw hm Ac CZw alZv `qX- a - \ - -a - ] mcw pw, A\p-hym-Jym-\--sf-pw, hymJym-\--sfpw Dhn m- \ - L \ G h, G tX t` ym ` qtX ` yx Xv, Ch Cu al-mb `qX-n-s-Xs \niz-kn-X--fmkapmb Xmt\y-hm\p hn\-iyXn; \ t{]XyIp-p. kwm -f kvX oXytc {_ho-aoXn tlmhmN

GIm-b-\am-Ip-p. C{]-Imcw Fm ck-pw Pnlz-Pn-tlz-{nb hnjb kmam-\yw, GIm-b- \-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm cq]-pw Np-v-- N-p-hn- j-b- km-am-\yw, GImb-\-am- Ip- p. C{]-Imcw Fm i_vZ-pw t{im{Xw- -t{im{X-hn-j-b-km-am-\yw, GIm-b-\-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm k-e]-pw a\--v-a-t\m-hn-j-b-km-am-\yw, GIm-b-\v am-Ip-p. C{]-Imcw Fm hnZy-Ipw lrZbw _pn-hnj-b-km-am-\yw, GIm-b-\-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm BZm-\hn-ti-j-pw lkvX---l-kX-hn-j-b-km-am-\y-amb v BZm\ kmam-\yw, GIm-b-\-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm hnZyIpw lrZbw _pn-hn-j-b-km-am-\yw. GIm-b-\am-Ipp. C{]-Imcw Fm BZmb hnti- j- pw lkvX-l-kvXhn-j-b-km-am-\y-amb BZmb kmam-\yw, GImb\am-Ip-p. C{]-Imcw Fm B\--pw D]-w-- B-\-km-am\yw GIm-b-\-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm hnkKpw ]mbp hnkK-km-am-\yw, GIm-b-\-am-Ip-p. C{]-Imcw Fm Ka-\-pw ]mZ---K-a-\-km-am-\yw, GIm- b- \- am-Ip- p. C{]-Imcw Fm thZ-pw--Fm hZ\-hn-ti-j-pw hmv --hZ-\km-am-\yw, GIm-b\-am- Ip-p.

43. D] k bYm--k-k m-a]mw kap{Z GImb \tahw kjmw kv]im\mw XztK-Im-b \w; Ghw ktjmw Km\mw \mkntI GIm-b\w; Ghw ktjmw ckm\mw Pnsslz-Im-b\w; Ghw ktjmw cq]mWmw Np-cm-Im-b\w; Ghw ktjmw f_vZm\mw t{im{X-ta-Im-b\w; Ghw ktjmw k-ev]m\mw a\ GIm-bm\w; Ghw kmkw hnZym\mw lrZ-b-ta-Im-b\w; Ghw ktjmw IWmw lkvXm-th-Im-b\w; Ghw kt-j m-am-\ -m-\m-ap-] GIm-b \w; Ghw ktjmw hnkmWmw ]mbp-tc-Imb \w Ghw kth-jm-a-[z\mw ]mZm-th-Im-b\w; Ghw Zkthjmw thZm\mw hmtK-Im-b\w

bmhevyx
AXv Fs\ Fm ""Pe-n {]mkvX-am-b-- {]-n]vX-am-b, ssk- h-Jn-eyw Dp-I-jWw DZ- I-ns ]nmse-Xs hne-bn-p-p. Cu ssk-h-Jn-ey-ns DZv{Kl-W-n- \vap-t-bp nXn-bn-ep {Kl-W-n-\-v- H-cph\pw i-\m-I-bn-. Fm FhnsS FhnsS \nv BZm\w sNp-p-thm-F- S pp cqNn-p-t\m-p-pthm, Ahn-sS-b-hnsS Dp-Xs Bbn-cn-pw. C{]-Imcw Xs, Atbm ssat{X-bn, Cu al-mb `qXw, A\-hpw B]m-chpw Bb hnm-\-L\w Xs Cu `qX- - fn#-\nv kap-m\w sNbvXn-v, Ah-bpsS ]nm-se-Xs hn\mis {]m]n-p-p. t{]X-\m-b-Xns tijw kw--hnti-j- W-kw C. Fv Atbm ssat{X-bn, Rm ]dbp-p.'' Fv bm-h-evy ]d-p.

45. D] kmtlm-hmN ssat{X-bo ""Ass{X-ham `K-

hm-\-aq-ap-l t{]Xy-kwm -f kvXoXn.'' k {]fb {]Zi-\-n-\m-bp Zrmw ]d-bp-p. GXp tlmhm-N ""\ hm Ac Alw tamlw {_hoan. {]Im-c-amtWm Fm Ap-Ipw kap-{Zw, Pekmam\yw Aew hm Ac CZw hnm-\mb'' GIm-b-\-am-bn-cn-p--Xv-Htc Hcp {]f-b-m-\-am-bn-cn-p-X,v A{]-Imcw Fm kv]i-pw, Xzv--Xz-Kzn-j-bssat{Xbn ]dp:- acn--Xn-tijw hnm-\L-\amb kv]i-\km-am-\yw, GIm-b-\am-Ip-p. C{]-Imcw amb CXnXs kw C, Fp ]dv `K-hm Fm K-pw \mkn-I-- {Lm-W-hn-j-b-km-am-\yw, Fs tamln-n-n-cn-p-p. bm-evy ]dp:

302

I ""Atbm ssat{X-bo, Rm taml-s--tam-l-P-\-I-amb


hmIys ]d-bp-n- , Cu al- mb `qXw hnm-\-n\v aXn-bm-Ipw.''

46. D] b{X ln ssZzX-anh `hXn XZn-Xc PXcw Pn{LXn XZn-Xc-C-Xcw ]iy-Xn, XZn-Xc -C Xcw irtWm-Xn, XZn-X-c-C-X-c-a-`o-h-ZXn XZn-Xc CXcw a\p-tX, XZn-X-c-C-Xcw hnPm-\m-Zn. b{Xhm Aky kh-am-sshm `qXv, XXv. tI\Iw Pnt{LXv?, XXv tI\Iw ]tiyXv XXv tI\Iw irWp-bmXv? XXv tI\-I-`n-h-tZXv? XXv tI\Iw a\zoX? XXv tI\Iw hnPm-\o-bmXv? tb t\Zw khw hnPm\mXn Xw tI\ hnPm\nbmXv? hnm-Xm-c-atc tI\ hnPm-\o-bmXv? CXn.
GXp Jney-`m-h-n, GXp Imc-W-m ssZzXwt]mse Dm-bn-cn-p-p-thm--Im-W-s-Sp-p-thm BJn-ey`m-h-n B Imc- W-m, CX-c-\m-b-{Lm- Xmhv CX- c-amb {LmW-hn-j- bs {LmWn- p- p. B Jney- `m-h- n CXc-\mb {`mhv CX-c-amb Np-hn-j-bs ImWp-p. B Jney- `m-h-n CX-c-\mb t{imXmhv CX-c-amb i_vZs {ihn-p-p. B Jney-`m-hn CX-c-\mb hmhv CX-camb h-hys A`n-h-Zn-p-p. B Jney-`m-h-n CXc-\mb amhv CX-c-amb a-hys a\\w sNp-p. B Jney-` m-h - n CX-c -\ mb hnm-X mhp CX-c -a mb hnt-bs Adn- bp-p. Ftm-gmtWm Ch-\v-Cu {_hn-n-\v-- Fmw Bm-hp-X-s-bmbn Xocp-Xv Atm GXp Ic-Ww-sImv GXp hnj-b s {LmWnpw? Atm GXp Ic-Ww- sImv GXp hnj- bs Zinpw? Atm GXp Ic-Ww-sImv GXp hnj- bs {ihnpw? Atm GXp Ic-Ww-sImv GXp hnj-bs A`n-hZnpw? Atm GXp Ic-Ww-sImv GXp hnj-bs a\\w sNpw? Atm GXp Ic-Ww- sImv GXp hnjbs Adnbpw? GXp IqS--t_m-Z-m hym]vX-am-bnp Cu k-tbpw Adn-bp-p-thm, B kmnsb GXp Ic-Ww-sImv Adnbpw? Atbm ssat{X-bn, hnm-Xmhns\ GXp Ic-Ww- sImv Adnbpw?

ico-cn nXn-sN-p--h\pw tXtPm-a-b\pw Aar-X-ab-\p-amb Cu ]pcp-j GtXm Ah\pw Fm `qX-fptSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX-fpw Ch-sbpw a[p-hmIp-p. Cu Bm-sh-Xv GtXm AXv CXp-X-s. Aar-Xsap ]d-Xv Aar-X-Xz-km-[-\-amb B-hn-m\w CXm-Ip-p. {_-sa-Xv CXm-Wv. khm-]Xn-km-[-\-amb v {_-hn-m\w CXm-Ip-p.

48. D] Cam B]x kthjmw `qXm\mw a[p. Bkm-a]mw khmWn `qXm-\n-a[p bmb am kz]v k p tXtPm- a tbm - f arX- a bx ]pcpjx bmb aymw sscX-k -k vtX-tPm-atbm f arX-abx ]pcp jx; Ab-ta-h-ktbm -f bamm; CZ-a-arXw; CZw {_; CZw khw
Cu Ap-I Fm `qX- -fp- tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu Ap-I-fpsS a[p-hm-Ip-p. Cu Ap-I-fn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\pw Bb Cu ]pcp-j Btcm, Ah\pw Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qXfpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn tcX-n nXn-sN-p--h\pw tXtPm-a-b\pw Aar-X- a-b-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ipp. Fm `qX-fpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv CXp-Xs BIp-p. Aar-Xw- - A-arX-Xz-km-[-\-a mb B-hn-m-\w- -C-Xm-Wv. {_-sa-Xv CXm-W.v kw--km-]Xn-km-[-\-amb {_-hn-m-\w-v C-Xm-Ip-p.

49. D]--A-b-anx kthjmw `qXm\mw a[p. A kymtx khmWn `qXm\n a[p. bm-b-akvan u tXtPm- a tbm - f arX- a bx ]pcp- t jm, bmb a[ymw hmMva- b -k v tX-t Pm-a tbm f arX-abx ]pcp jx. Ab-ta-h k tbm -f bamm, CZ-a-ar-Xw, CZw {_, CZw kw.
Cu An Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu An-bpsS a[p-hm-Ip-p. Cu An-bn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qXfpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn hmMva-b\pw, tXtPm-a-b-\pw, Aar-X-a-b\pw Bb Cu ]pcp-j Btcm Ah-\pw Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p.-Fm `qX-fpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv CXp- X-s. Aar-X-Xz-km-[-\- amb B-hn- m\w CXmIp-p. {_w CXm-Ip-p. km-]vXn-km-[-\-amb {_hn-m\w CXm-Ip-p.

Amw {_mWw
47. D] Cbw ]rYnho kthjmw `qXm\mw [p; Assky ]rYnsshy khmWn `qXm\n a[p; b mb-akymw ]rYnhymw tXtPm-atbm f arXabx ]pcp-tjm, bm-a - ymw imco- c -k vtXtPmatbm -f arX-abx ]pcptjm -f btah k tbm f bam t Za-ar-X, anZw {_t, Zw khw Cu ]rYnh Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Cu ]rYn-hn-bn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\pw Bb Cu ]pcpj Btcm Ah\pw Fm `qX--fp-sSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qXfpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn

50. D]- -Abw hmbpx ktjmw `qXm\mw a[p. Akyhmtbmx khmWn `qXm\n a[p. bmba [ymw {]mW-kv tX-tPm-atbm f arX- abx ]pcpjx, Ab-tah k tbm -f bamm; CZ-aarXw; CZw{_ ; CZw kw

303

Cu hmbp Fm `qX--fp-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu hmbp-hns a[p-hm-Ip-p. Cu hmbp-hn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX--ep-tSbpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qXfpw Ch-sbpw a[p-hm-Ip-p. Aym--ambn {]mW-\mbn-cn-p tXtPm-a-b-\pw, Aar-X-a-b-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Ch\pw a[p-hm-Ip-p. Cu Bhv GtXm AXv CXp-Xs; Cu \membn ]d--Xp-Xs; BIp-p. AarX-Xz-tl-Xp-hmb B-hn-m-\w, {_w, Cu \mep-hn-[n- ep Iev]-\bvp A[n-jvTm-\-am-bn-p--Xm-Ip-p. km-]X- km-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-Ip-p. v

53. D]- -A bw N{x ktjmw `qXm\mw a[p; Aky N{ky kmWn `qXm\n a[p; bmb-akva nwt{ tXtPm-atbm -f arX-abx ]pcptjm, bmb a[ymw am\-k-kvtX-tPm-atbm f arX-abx ]pcpjx, Ab-tah ktbm -f bamm, CZ-a-ar-Xw, CZw {_, CZw kw.

54. D]--Cbw hnZypXv kthjmw `qXm\mw a[px Cu BZn-Xy Fm `qX- -pw a[p-hm-Ip-p. Fm Assky hnZypXx khmWn `qXm\n a[p. `qX-fpw Cu BZn-Xy\pw a[p-hm-Ip-p. Cu BZn-Xy-\n bmb-akymw hnZypXn tXtPm-atbm -f arX-abx tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-ba-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm ] pc ptj m, bi vN mb a[ ym w s s X P- k Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw kvtXtPmatbm f arX-abx ]pcpjx; Ab-ta-hk Chpw a[p-hm-Ip-p. A[ym-- ambn Np-n nXn tbm -f bamm; CZ-a-a rXw; CZw-{_; CZw sNp-, tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\pw Bb Cu ]pcp-j khw
Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm Cu hnZypv Fm `qX- pw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Chpw a[p-hm- Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv `qX- fpw Cu hnZyp-n\p a[p-hm-Ip-p. Cu hnZyp-n CXp-X-s. Aar-Xw--A-ar-X-Xz-km-[-\-amb B-hn-m\w tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm CXm-Ip- p. {_w CXm-Ip- p. km-]vXn-km-[-\-amb Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw {_-hn-m\w CXm-W.v Ch\pw a[p-hm-Ip- p. A[ym--ambn Xzn-ep tXP-n 52. D] Cam Znix kth-hjmw `qXm\mw a[p; B nXn-sN-p tXtPm-abpw Aar-X-a-b-\p-amb Cu ]pcpkmw Znimw kmWn `qXm\n a[p; bm-bam j Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. kpZnp tXtPm-atbm -f arX-abx ]pcptjm b Fm `qX-fpw Chpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv mb a[ymw {iu{Xx {]Xn-{ip-XvI-kvtX-tPm- GtXm AXv Aar-X-Xz-km-[-\amb B-hn-m\w BIpatbm -f arXabx ]pcpjx; Ab-ta-h -ktbm -f p. {_w CXm-Ip-p. km]vXn km[-\-amb {_-hnm\w CXm-W.v bamm; CZ aarXw; CZw {_; CZw kw Cu Znp-I Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX-fpw Cu Znp-Ipw a[p-hm-Ip-p. Cu Znp-Ifn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a- b-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm, Ah\pw Fm `qX-pa a[p- hm- Ip- p. Fm `qX- epw Chpw a[p-hm- Ip- p. A[ym- - ambn t{im{X- n kvXnXnsN-p--h-\pw, {]mXn-{ip-Xn-I\pw- -{]-Xn-{ip-Xn-I-bn, AXmbXv {]Xn-{i-h-W-th-f-bn, hnti-jnp kn-ln-X-\m-bn-cnp--h-\pw--Bb tXtPm-a-b-\pw, Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ipp. Fm `qX-fpw Chpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv Xs-bm-Wv, Aar-X-Xz-km-[\-amb B-hnm\w. {_w CXm-Ipp? km-]vXn-km- [-\-amb {_hn-m\w CXm-Ip-p.

51. D]- -A -b -am-ZnXyx ktjmw `qXm\mw a[px Akym f -f ZnXy ky khmWn `qXm\n a[p. b mb-a-kvan-m-ZntXy tXtPm-atb f arX-abx ]pcp tjm, bm-b-a-[ymw Np-j-kvtX-tPmatbm -f arXabx ]pcpjx Ab-tah k tbm -f bamm; CZ-aarX; CZw {_; CZw kw.

Cu N{ Fm `qX-pw a[p-hm-Ip- p. Fm `qX-fpw Cu N{\p a[p-hm-Ip-p. Cu N{-\n tXtPm-ab\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p- hm-Ip- p. Fm `qX- fpw Chpw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn a\-n nXn-sN-p-, tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw Chpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv CXp-Xs. Aar-X-km-[-\ -amb B-hn-m\w CXm-Ip-p. {_w CXm-Wv. km]vXn km[-\-amb {_- hn-m- \hpw CXp-X-s.

55. D] Abw kvX\-bnXv\px kthjmw `qXm\mw a[p; Aky kvX\-bnXvt\m; khmWn `qXm\n a[ p b mb ak van k vX \ - b nX v\ u tXtPmatbm -f arX-abx ]pcp-tjm, bm-b-a[ymw im_vZx kuh-ckvtXtPmatbm f arXabx ]pcpjx Ab-tah k tbm -f bmam- m, CZ-a-ar-Xw, CZw {_, CZw khw
Cu kvX \-bnXv\ p AYhm ]P-\ y Fm `qXpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu Cu kvX\bn-Xv\p-hnv a[p-hm-Ip-p. Cu kvX\-bn-Xv\p-hn tXtPma-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p- hm-Ip-p. Fm `qX-fpw Ch\pw

304

I a[p-hm-Ip-p. A[ym-X-va-ambn kzc-n hnti-jnv kn-

Chpw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn kXy-n nXnln-X-\m-bpw, i_vZ-n nXn-sN-p--X-h-\mbpw Ccn- sN-p tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j p tXtPm-a-b\pw Aar- X- a-b-\p-amb Cu ]pcp- j Btcm Btcm Ahpw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw `qX-fpw Ch\pw a[p- hm- Ip- p. Cu Bmhv GtXm AXv, Ch\pw a[p-hm-Ipp. Cu Bm-hv, Aar-X-Xz-km-[-\-amb Aar- X- z-km-[-\-amb B- hn- m\w BWv. {_w CXmB-hn-m-\w, CXm-Ip-p. {_w CXm-Ip-p. km- Ip-p. khm-]vXn-km-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-W.v ]vXn-km-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-Ip-p.

Cu a\p-jm-Zn-PmXn Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu am\p-jm-Zn-Pm-Xnv a[p-hm-Ip-p. Cu Cu BImiw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Fm am\p-jm-Zn-Pm-Xn-bn tXtPm-a-b\pw Aar-X- a-b-\p-amb Cu `qX--fpw Cu BIm-i-n\pw a[p-hm-Ip-p. Cu BIm-i- ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ipn D tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b-\p-amb Cu ]pcp-j p. Fm `qX-fpw Ch\pw a[p-hm-Ip-p. A[ym--ambn Btcm Ah-\pw, A[ym--ambn lrZ-bn-ep BIm-i- tXtPm-a-b-\pw, Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm amb tXtPm-a-b-\pw, Aar- X-a- b-\p- amb Cu ]pcpj Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw Ah-\pw, Cu Bmhv GtXm AXv CXp-X-s. Aar-X-Xz- Ch\pw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv Aar-X-Xz-km-[-\amb v km-[-\amb B-hn-m\w CXm-W.v {_w CXm-Ip-p. B-hn-m\w BIp-p. {_w CXm-Ip-p. khm-]Xnkm-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-W.v khm-]Xn-km-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-Ip-p. v

56. D] Ab-am-Imix kthjmw `qXm\mw a[p;, Akym f f Imiky khmWn `qXm\n a[p; - b mb-a-kvan-m-Imti tXtPm-atbm -f arXabx ]p cptjm, bm-b-a-[ymw lrZym-Im-ikvtX-tPma tbm -f arX-abx ]pcpj Ab-ta-hktbm -f bam m; CZ-a-arXw; CZw {_ CZw khw

59. D]--CZw am\pjw kthjmw `qXm\mw a[p. Aky am\p- j ky khmWn `qXm\n a[p. bmb-a-kvan am\ptj tXtPm-atbm f arXabx ]pcptjm-b-m-b-a-[ymw tXtPm-atbm f arX-abx ]pcpj; Ab-tah k tbm f bamm; CZ-a-arXw; CZw {_ CZw khw

57. D]- -A bw [x kthjmw `qXm\mw a[px Aky-[ky khmWn `qXm\n a[p bm ba- k v a n [t tXtPm- a tbm - f arX- a bx ]pcptjm, bm- b - a -[ ymw [- k v t X- t Pmatbm -f arXabx ]pcpjx, Ab-tah ktbm -f bamm: CZaarXw; CZw-{_; CZw khw
Cu [w Fm `qX- pw a[p- hm-Ip- p. Fm `qXfpw Cu [-n\pw a[p-hm-Ip-p. Cu [-n tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw, A[ym--ambn [-n nXn-sN-p tXtPm-ab\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p- hm-Ip- p. Fm `qX- fpw Chpw a[p-hm-Ip-p. Cu Bmhv GtXm AXv CXp-Xs BIpp. Aar-X- Xz-km-[-\-amb B-hn- m\w CXm-W.v {_w CXm-W.v km]vXn km[-\-amb {_-hn-m\w CXm-W.v

60. D]- - A - b - a mm kthjmw `qXm\mw a[p Akym -f -f \x khmWn `qXm\n a[p. b mb-a -kvan-m-m\n tXtPm-atbm -f arX-abx ]p tcmtjm; bm-b-amm tXtPm-atbm -f arXabx ]pcpjx; Ab-tah k tbm f bamm; CZa-arXw; CZw {_ CZw khw
Cu Bmhv Fm `qXpw a[p-hm-Ip-p. Fm `qX- fpw Cu Bm- hnpw a[p- hm-Ip- p. Cu Bm-hn tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\pw Bb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw Ch\pw a[p-hm-Ip-p. Bm-hmb tXtPm-a-b\pw Aar-X- ab-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX-pw a[p-hm-Ip-p. Cu Amhv GXv, AXv, Aar-X-Xz-km-[\amb Bm- hn-m\w BIp- p, {_w CXm- Ip- p. khm]vXn-km-[-\-amb {_-hn-m\w CXm-Ip-p.

58. D] CZx kXyw kthjmw `qXm\mw a[p. A k y k X yk y k hmW n ` qX m\ n a[ p. bmba-kvan ktXy tXtPm-atbm f Aar-Xabx ]pcptjm bm-b-a-[ ymw kmXy-k vtXtPm-atbm -f arX-abx ]pcpjx Ab-tah k tbm f bamm CZ-a-arX; anZw {_t, Zw khw Cu kXyw Fm `qX- pw a[p- hm-Ip-p. Fm `qXfpw Cu kXy-n\p a[p-hm-Ip-p. Cu kXy-n tXtPm-a-b\pw Aar-X-a-b\p-amb Cu ]pcp-j Btcm Ah\pw Fm `qX- pw a[p-hm- Ip-p. Fm `qX- fpw

61. D] k hm Ab-amm kthjmw `qXm-\ma [n]Xnx, ktjmw `qXm-\mw-cmPm XZy-Ym--cY \m`u N cY-t\-au-N mcmx kth ka]nXmx Gh- t a- h m- k v a n- m- \n khmWn `qXm- \ n, kth tZhmx, kth-temImx kth {]mWmx; kh GX Bm\x ka]nXmx.
C-s\-bp Cu Bmhv Fm `qX- -fp-tSbpw A[n]-Xn-bpw, Fm `qX--fp-sSbpw cmPmhpw BIp-p. AXv Fns\ Fm, cY-N-{I-ns \m`nbnepw cY-N-{Ins t\a-bnepw Bc-m-ep-I-sfmw kan--s-n-cn-

305

I p-p-tm; A{]-Imcw Xs Cu Bm-hn Fm `qX-fpw, Fm tZh-m-cpw, Fm temI--fpw, Fm {]mW-fpw, Fm Bm-fpw kan--s-n-cn-p-p.

65. D] CZw ssh X[p Z[y- m- Y htWm -f izn`ym-ap-hm-N. XtZ-X-Zrnx ]iy--thm-NXv cq]w cq]w {]Xn-cqt]m _`q-h. XZ-ky-cq]w {]Xn NWm-b . Ct{m ambm`nx ]pc- p cq] CubtX; bpm-lyky lcbx iXm Zi CXn. Abw ssh A-s\-bp Cu a[p-hns\ Z[yv F BYW lcbx Abw ssh ZiN kl-{kmWn _lq\n {_-W Aizn-Iv ]d-p- sIm- Sp-p. Cu Is Nm\-m\n N, XtZ-XZv {_m]qh a\p-]-c-a-\Ip-sImv Ejn--a-{w--]-d-p-""-A-tbm \c-mtc! - a - _ m- l yw . A bam m {_ - k hm\ p \cm-Im-c-m-cmb Aizn-X-Isf! \n-fpsS em`-n-\p-th-n`qcntXy XZ-\p-im- -k-\.

62. D] CZw ssh Xm[p Z[y-Mvm-YhtWm f izn`y- ap- h mN XtZ-X -Z rnx ]iy- thm NXv XZzmw \cm k\tb Zwk D{K-am. hnjvIrtWman X\y-Xp-hrnw Z[yMv l [-[ zm-Y htWm hma-izky iojvWm {]b-Zo-ap-hmN CXn.

]pcp-j Fm ]pc--fnepw ]pc-n ibn-p--h-\m-bXp-sImv ]pcp-j Fp ]d-bs-Sp-p. Ch-\m BhcWw sN- s- Sm- -Xmbn Hpw C. Ch-\m Dn AS-s-Sm--Xmbn Hp-an-.''

bp D{K-am-b-A-Xn-{Iq-c-am-b, BZw-k-n-s\ B Is--AXm-b-Xv--Z-[yp F AYh-W Aiz- ns A-s\-bp Cu a[p-hns\ Z[y--sep ]d-bp inc-p- sImv GXp a[p- hns\ \nv ]d-p- X- pthm AYh-a Aizn-Iv ]d-p-sIm-Sp-p. CXp-IpAXn-s\, ]P-\y hrjvSnsb F-t]mse Rm shfn- sImv Ejn ]d-p Cu Bm-hns {]m-\-L-\s-Sp-n-tb-mw.'' Fv sap ]d-bp cq]s shfn-s-Sp-pXn\mbn Hmtcm cq]-nepw {]Xn-cq-]\m-bn--]Imb asmcp cq]-am-bn, 63. D] CZw ssh XmZp Z[y-m-YhtWm f izn As-n A\p-cq-]\mbn `hn-p. C{, ]c-ta-iz-c `ymap-hm-NXtZ-XZrnx ]iy--thm-NXv. BY - - ambm-I-fm ({]--Ifm As-n \ma-cq-]--fm) hW m- i m- i zn- \ m- Z [ o tN - f i zr w i nc x Dm--s-Sp anYym-`n-am-\--em _lp-cq-]-\mbn Adn{]ssXycbXw. k hmw a[p {]thmN ZrXm-bb-s-Sp-p. Fs-m Ch\v iX--fpw, ]v C{n-bzmw bZv Z{km-h]n Iyw hman-Xn. tXcn IpXn-c-I-sf--t]mse tN-s-n-p-v. lcnA-s\-bp Cu a[p-hns\ Z[yv Fp t]cp I--Ip-Xn-c-I-fpsS m\w hln-p C{n-b- Ch BYh-W Aizn-I v ]d- p-s Im-Sp-p. A- Xs-b m-W v. ]pw At\-I m-b n-c hpw A\- - fpw s\bp Cu Is Ip-sImv Ejn (a-{w) ]d- ChX-s. A-s\-bp Bm-hmb CXm-Wv, app p--A-tbm Aizn-I-tf, \n Z[yv Fp t]cp asm-n-m- -Xpw- -Im-c- W-an-m-Xpw ]np asm-n-m-AYh-W\v Aiz-ns hI-bmb inc-ns\ {]Xn-K-ann- Xpw--Im-cy-an-m-Xpw CSbvp thsdm-n-m-Xpw ]pd-anp--]-Icw hp. Ah Xs {]Xn-sb ]cn-]m-en-p- m-Xpw Bb {_w. {_w, khm-m-hmbn khm Cn- p- sImv \nv Xzm-hns\ kw_-n a[p sbpw A\p-`-hn-p--Xmb Cu Bm-hm-Ip-p. CGtXm AXns\ ]d-p-X-p. Atbm Z{k-msc! i{Xp- s\-bmWv Fm thZm-- -fp-sSbpw D]-tZ-iw. -fpsS _es bn-n-p--h-tc, As-n i{Xpsf lnwkn-p--htc! cl-ky-am-bn-p-Xv GtXm B B-m-\-cq-]-amb a[p-hn-t\bpw \np ]d-p- Bdmw {_mWw X- p.

2. KuXa Bn- t hiym Zmn- t hiyx imn eymm \`n-m-Xm-, \`n-mX B\-`n-m-Xm, Zm \`nmX B\- ` n- m- X m, Zm\- ` n- mtXm KuX- a m- Z v , A-s\-bp Cu a[p-hns\ Z[yv Fp ]d-bp Ku X ax s s k X - h - { ] m- N o- \ - t bm- K ym- ` ymw , AYh- - W AiznIp ]d- p- s Im-S p- p. Cu sskXh{]m-No-\-tbmKyu ]mcm-i -c ym-Xv. ]mcmIs Ip-sImv Ejn ]dp: ""cp Imep itcym `mc-Zzm-Pm-Zv, `mc-ZzmtPm `mc-Zzm-Pm KuX]pc-sf Dm-n. \mep- Im- ep ]pc- sf Dm-n, ]pcam KuXtam `mc-Zzm-Pm-Z,v `mc-ZzmPx ]mcm-i-cymXv Dm- n- b- Xn-\p-tijw BZy-am- bn, B Cuiz-c ]n ]mcm-i tcym ss_P-h m- ] m- b -\ m-Z v , ss_Phm Bbn- on- v, ]pc-- fn {]th-in-p. A-s\-bp Cu ]mb\x Iuin-Im-bt\x

64. D] CZw ssh X[p Z[y- m- Y htWm f izn`ym-ap-hm-N. XtZ-XZrnx ]iy--thm-NXv ]pct{I Zzn]Zx ]pc-t{I NXp-jv]Zx; ]pcx k ]o `qXzm ]pcx ]pcpj Bhni ZnXn. k hm Abw ]pcpjx khm- k p- ] qi ]pcn- i bx; ss\t\\ InwN\m-\ m-h rXw; ss\t\ InwN\m kwhr-X w.

65. D] 1. AY hwix ]uXn-amtjym Ku]h\mZv, Ku]-h\x ]uXn-am-jym-Xv, ]uXn-amtjym Ku]h-\m-Zv, Ku]-h\x Iuin-Im-Xv, IuinIx Iun\ym- X v , Iun\yx imneym. mneyx Iuin-Im KuX-am-.

306

I 3.

Iuin-Im-b-\ nLrX Iuin-I m-Zv, LrX-I uin Ix ]mcm-i-cym-b-Wm-Xv, ]mcm-i-cym-bWx ]mcmicym-Xv, ]cm-itcym PmXq-IWym-Zv, PmXq-IWy Bkp-c m-b-W m bmkvI mm - f -f kpcm-b W kv s s{Xh- t W, k v s s{Xh- W n- c u- ] - P - - t \, cu]P\n-cm-k p-tc, cmkp-cn`m-cZzm-Pm-Zv, `mcZzmP Bt{X-bm, `mt{X-tbm-am-t, mnKuXamZv, KuXtam KuX-am-Zv, KuX-tam-hm-ym-Zv, hmyx imn-eym-X v, imneyx ssItim cymXv Im]ymXv ssItimcyx Im]yx Ipamc lmcn-Xm-Xv, Ipam-c-lm-cntXm Kme-hm-Zv, Kme thm hnZ`o-Iu-n-\ym-Zv, hnZ`n-Iunt\ym h\-]mtXm _m{`-hm-Zv, h-\-]mZv _m{`hx ]Yx ku`-cmXv ]mx ku`tcm -f bmkym-Zm-MvKn-ckm-Z,v Abmky BMvKn-ck B`q-tXkv Xzm{mZv, B`q-XnkvX zm tdm hniz-c q-] m- z- v-dm, hniz-cq-] kvXzmvtdm - f izn`ym, aizn-\ u-Z-[oN AYhmWmZv, Z[y-m-YhtWm f YhtWm ssZhm, ZYhssZthm artXymx {]m[zw k\m, arXypx {]m[zw k\x {][zw-k-\m-X v, {][z-k\ GItj, tcIjnhn- { ]- N n- t , n{]- N nnhy-t, ymnx k\mtcmx, k\mcpx k\mX-\m-Xv, k\mX\x k\-Km-Xv, k\Kx ]c-ta-n\: ]ctajvTn{_--tWm, {_ kzbw`qx {_tW \ax

\n\n-pw, imn-ey ssItim-cy-\mb Im]y-\n\npw, ssItim-cy-\mb Im]y Ipam-c-lm-cn-X- \n\n-pw, Ipam-c-lm-cn-X Kme-h-\n\n-pw, Kme-h hnZ`n-Iun-\y- \n\npw hnZ`n Iun-\y _m{`-h-\mb h\-]m-n\n-pw, _m{`-h-\mb h-\-]mv ku`-c-\mb ]m-hn\n-pw, kuc-`\mb ]mhv BMvKn-c-k-\mb Bbm-ky-\n\npw BMvKn-c-k-\mb Bbm-ky Xzm{\mb B`q-Xn-bn\n-pw, Xzm{-\mb B`qXn Xzm{-\mb hniz-cq-]-\n\npw Xzm{-\mb hniz-cq- ] Aizn-I-fn\npw, Aizn- I Z[yMv F BY- W- \n\n- pw, Z[yv F BY-W ssZh-amb AYm-hn\n-pw, ssZhamb AYmhv {]m[zw-k-\-\mb arXyp-hn\n-pw, {]m[zwk-\-\ mb arXyp {][zw-k -\ -\ n\n- pw, {][zw-k-\ GIjn-bn\n-p-w, GIjn hn{]-Nn-n-bn \npw, hn{]-Nnn hrn-bn\n-pw, hyn k\m-cp-hn \npw, k\mcp k\m-X-\-\n\npw k\m- X-\ k\-K-\n\n-pw, k\- K ]c- t a- n- b n \n pw ]c- t ajv T n {_n\npw PmX-\m-bn. {_w kzbw-`q-h-\m-Ip-p. {_n\p \a-kvIm-cw.

aqmw Aymbw
Hmw {_mWw 1. D] Hmw P\tIm l sshtZtlm _lp-Zn tW\ bt-t\-tP. X{Xl Ipcp-]-m-em\mw {_Wm A`n-k-taXm _`qhpx. Xkyl P\Iky sshtZ- l ky hnm- k m- _ - ` q- h , Ix kzntZ-tXjmw {_m-W\ma B Nm\-Xa CXn. k l Khmw kl-{k-a-h-cp-tcm-[. Zi-Zi ]mZm GssI-Ikymx irMvK-tbm-cm-_m _`qhpx.
hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I hfsc Zn-W-bp-, Asn _lp-Z-n-W-sap t]cp- bw-sImv bPn-p. B b-n Ipcp-tZ-ipw ]mm-e-tZ-i-p-ap {_m-W hp-Iq-Sn. B P\-I\v ""Ch-cn Ghpw ]Tnp--h BcmWv?'' Fv Pnmk Dmbn Atlw Bbncw ]ip-sf Ah-tcm-[np; sXmgp-p-c-bn tiJ-cnn-p. Hmtcm ]ip-hn-sbpw cp cp sImp-I- fn-epw-IqSn ]Xp-p Im ]ew (c--c--ew) kzw sI-s-n -cp-p.

A\-cw {_-hn-Zy-bpsS BNm-cy-]c-c ]d-b-sSpp:- ]uXn-am-jy Ku]-h\-\-\n \npw Ku]-h-\ ]uXn-am-j y-\ n\n-pw, ]uXn-a m-j y Ku]-h -\ -\ n \npw, Ku]-h - \ Iuin- I -\ n\n- pw, Iuin-I Iun-\y-\n\n- pw, Iun-\y imn-ey-\n\npw, imn-ey sIuinI-\n\npw KuX-a-\n\n-pw, KuX-a Bn-th-iy-\n\n-pw, Bn-th-iy imney-\n\npw A\-`n-m-X-\n\n-pw, A\-`n-m-X B\`n-m-X-\n\n-pw, B\-`n-m-X B\-`n-m-X-\n\n-pw, B\-`n-m-X KuX-a-\n\n-pw, KuX-a sskX-h-\n\npw {]mNo-\-tbm-Ky-\n\n-pw, sskX-h\pw {]mNo-\-tbmKy\pw ]mcm-i-cy-\n\n-pw, ]mcm-i-cy `mc-Zzm-P-\n\npw, `mc-Zzm-P `mc-Zzm-P-\n\npw KuX-a-\n\n-pw, KuX-a `mc-Zzm-P-\n\npw `mc-Zzm-P ]mcm-i-cy-\n\npw, ]mcm-i-cy ss_P- hm-]m-b-\n\n-pw, ss_P-hm-]mb-\ Iuin-Im-b-\n\n-pw, Iuin-Im-b-\n-Lr-X-Iu-inI ]mcm-i-cym-b-W-\n\n-pw, ]mcm-i-cym-b-W ]mcm-icy-\n\n-pw, ]mcm-i-cy PmXq-IWy-\n\n-pw, PmXqIWy Bkp-cm-b-W-\n\npw bmkvX- \n\n-pw, Bkp-cm-b-W ss{Xh-Wn-bn\n-pw, ss{XhWn Hu]-P-\ n-b n\n- pw, Hu]-P- \n Bkp-c n-b n\n- pw, Bkpcn `mc-Zzm-P-\n\npw, `mc-Zzm-P- Bt{X-b.-\n\npw, Bt{X-b amn-bn\n-pw, amn KuX-a-\n\npw, KuX-a hmy-\n\n-pw, hmy imn-ey-

2. D] Xm tlmhmN- ""{_mWm `Khtm, tbm thm {_njvTx k GXm Km DZP Xm'' anXn. tXl {_mWm \ Z[rjv Tx. AYl bm-hevIyx kztah {_-Nm-cn-WaphmssN Xmx tkmtaym-ZP kma-{i-hm CXn. XmtlmZmN-Im-c. tX l {_m-Wm-p-{Ip[px ""IYw t\m {_njvtTm {_hoX?'' CXn. AYl P\-Iky sshtZ- l ky tlmXm - f iztem _`qh, k ssl\w ] {] ""Xzw \p t\m bmhevIy

307

{_njvtTm knx'' CXn. k tlm hmN:""\tam hbw {_n-j vTmb Iptm tKmImam Gh hbw kvax'' CXn. Xw l XX Gh {]pw Zt{[ tlmXm -f izex
B {_m-W-tcmSv P\-I ]dp: ""`K-hm-m-cmb {_m-W-tc, \n-fn Ghpw {_m-hm-bn-cn-p--h Btcm Atlw Cu tKmsf sXfn-p- sIm--s-kz Krln-tep ASn-p-sImp s]mbvsm-s'' Fv. B {_m-W AXn\v ss[cy-s-n-. A\-cw bm-hevIy kzw {_-Nm-cn-tbm-Sp-Xs ]d-p. A-tbm, kuay, kma-th-Zs {ihn-p--h-t\, Cu ]ip-sf sXfn- p-sImp t]mhpI Fv. B ]ip-sf B {_Nmcn BNmcy Krl-n-tep sXfn-p-sIm-p-t]m-bn. B {_m-W t{Im[n-p--F- s\ \psS Iq-n {_njvT Fv Hcp-h ]dbpw? A\--cw, hntZ-lm-[n-]-\mb P\-Is tlmXm-hm-bn--E-Xzn-mbn Aiz- e Fsm-cm Dm-bn-cp-p. Ah bm-h-evIy-t\mSp tNmZnp: Atbm bm-hevIy \obmtWm \psS Iq-n {_n-jT? bm-h-eIy ]dp: \mw {_n-jT\v v v v \a-kvImcw sNp-p. \mw tKmsf B{K- ln-p--h am{X-am-Ip-p. DS Xs tlmXm-hmb Aiz-e B bmm-h-evIy-t\mSp tNmZn-m \n-bn-p.

b- - k ym[zcyx; XZy- Z nXw Npx tkm - f kmhm-ZnXyx; tkm f [zcyx; kapnx; km -f Xn apnx.

""b-h-eIy.'' Fp kwt_m-[\ sNbvXnv Aiz-e v ]dp: ""Cubp--sXmw Atlm-cm-{X- -fm hym]vXam- Ip-p. Fm Atlm-cm-{X--fm A`n-]- -am-bn-cn-pp (h-io-I-cn- -s-n- cn--s-n-cn- p-p.) GXp Zi-\w-sIm-mWv, bP-am-\ Atlm- cm-{X--fpsS B]vXn-sb, hym]vXnsb AXn-{I-anv ap-\m-bn-o-cp-Xv? A[z-cy-shp EXznpw, Nppw Bb BZn-Xy-s\-smv'' Fv bmhIy ]d-p-Xp-S-n. ""bP-am-\s Np-p-X-s-bmWv. A[zcyp AXn Cu Npv GtXm AXmWv B BZnXy. B BZn-Xy A[z-cyp-hm-Ip-p. B A[zcyp apnbm-Ip-p-- apn km[-\-am-Ip-p. B apn AXn-ap-n-bmIp-p.

3. D] bm- h tIy- X n- t lm- h m- N ""bZnZw kw arXyp\m -f -f ]vXw; kw arXyp\m f `n]w; tI\ bP-am-t\m-a r-tXym-cm-]vXn-a-Xn-apNytX?'' CXn. tlm{XXznPm - f n\m hmNm. hmssKz bky tlmXm; XtZybw hmIvtkm f banx; k tlmXm; kapnx km f Xnapnx ""Atbm bm-hIy'' Fp kwt_m-[\ sNbvXnv, ]dp: ""Cu I-ns km[-\-amb EXznp apXem-b-sXmw arXyp-hn-\m kzm`m-hn-I-amb B kwK-tmSp-Iq-Snb I-cq-]amb arXyp-hn-\m, B]vX-am-Ip-p, hym]vX-am-Ip-p. Fmw arXyp-hn-\m hio-Icn--s-n-cnbpw sNp-p. GXp Zji- \-cq-]- amb km[\w sImmWv, bP-am-\ arXyp-hns hym]vXnsb AXn-{I-anv ap\m-bn-o-cp-Xv?'' ""tlmXm-hmb EXznpw An-bp-amb hmp-sIm-v.'' Fp bmhIy ]d-p. CXns Aw ]d-bpp: bP- am-\s hmp-X-s-bmWv tlmXmhv. AXn Cu hmv GtXm AXmWv AXns A[n-ssZh-X-amb An. B An tlmXm-hm-Ip-p. B tlmXm-h,v An-cq-]-n Zin--s-Sp B tlmXm-hv, apn-bmIpp; bP-am-\\p apn-km-[-\am-Ipp. B apn AXnap-n-bm-Ipp; AXn-apn km[-\-am-Ip-p.

5. D] ""bm-htIyXn'' tlmhm-N ""bZnZw khw ]q- ] m ] c- ] - m- ` ym- a m]v X w; khw ]q- ] - m- ] - c - ] - m- ` ym- a - ` n- ] - w; tI\bP-am\x ]qh-]-m-]-c-]--tbm-cm-]vXn-aXn-apNytX?'' CXn DZvK m-{X. XznPm hmbp\m {]mtW\. {]mtWm ssh b-tkym-ZvKmXm; XZvtbm -f bw {]mWx k hmbpx; k DZvKmXm; kapnx; km f Xnapnx. ""bm-hIy'' Fp kwt_m-[\ sNbvXv Aiz- e ]dp: ""Ch-sbmw ]qh-]-mepw A]c ]mepw hym]vX-am-Ip-p. Fmw ]qh-]--mepw A]c-]-- mepw hio-I-cn- -s-n-cn-p-p. GXp Zi-\w-sImm-Wv, bP-am-\ ]qh ]qh-]-n-tbpw A]-c-]-n-sbpw hym]vXnsb AXn-{I-anp ap-\m-bn-o-cpXv?'' ""DZvKmXmsh EXznpw hmbphpw Bb {]mW-s\sm-v. b-ns (b-P-am-\s) {]mWX- -s- bmWv DZvKm-Xm-hv. AXn Cu {]mW GtXm AXp hmbp-hm-Ipp. B hmbp DZvKm-Xm-hm-Ip-p. B DZvKm-Xmhv apn-bmIpp (ap-n-km-[-\-am-Ip-p.) B apn AXn-apn km[\-am-Ip-p.''

6. D] bm-h-evtIyXn tlmhmN: ""bZnZ acn--a-\m-ca _W-anh; tI\ -f f {ItaW bPam\x kzw temI-am-{I-atX?'' CXn. ""{_WXzn-Pm-a-\-km-N-t{-W. at\m sshbky {_m; XZy-`nZw a\x, tkm -f kuN{x; k{_, kapnx km -f Xnapnx
""b-hevIy'' Fp kwt_m-[-\-sNbvXv Aiz-e ]d-p: ""Cu A-cow Bew-_- \- an-m--Xp-t]mse Ccnpp Fsmcp Ah-w-`w-sIm-m-W,v bP-am-\ kztem-Is B{I-an-p-Xv? {]m]n-p-Xv? {_m-sh EXznpw a\pw Bb N{-s\-smv b-ns (bP-am-\-s) a\- p-X- s- bmWv {_m-sh EXzn-v, AXn

4. D] ""bm-hevtIy'' Xn tlmhmN ""bZnZw k-a-tlm-c m-{Xm-` ym-am-] vX , kh-a-tlmcm{Xm ` ym- a - ` n- ] w ; tI\ - b - P - a mt\ m - f tl mc m{Xtbmcm]v X n- a - X n- a p- N ytX?'' CXn. ""A[z- pWXznPm Npjm -f -f ZntXy\; Npssh-

308

I Cu a\-s-Xv B N{-\m-Ip-p. B N{ {_m-sh


EXzn-m-Ip-p. B {_mhv apn-km-[\-am-Ip-p. B apn AXn-ap-n-km-[-\am-Ip-p.'' Cs\ AXn-tam-.

bmtWm tlman--s-m `qan-bn t]mbn-n-S-p-Xv Ah- sb-smv a\p-jy-tem-I-s-s Pbn-pp a\pjy-temIw Xmsg nXn sNp--t]m- se-bm-Wtm Ccn-p-Xv.

7. D] AY kZx
A\-cw k-p-I ]d-b-s-Sp-p.

8. D] bm-h-evtIyXn tlmhm-N ""IXn`nc-ba-ZyKv`ntlmXm -f kvan bt IcnjyXo'' Xn. ""Xnkr`n'' cnXn. ""IX-amkvXmkvXn{k'' CXn. ""]ptcm-\p-hm-IymN bmPymN isskyh XrXobm.'' ""Inw Xm`nP-bXn'' Xn ""bXv Inw tNZw {]mW`r'' ZnXn.
""bm-hevIy'' Fp kwt_m-[\ sNbvXv Aiz-e ]dp: ""Cv, Cu b-n tlmXmhv F{X-Xcw EpI-sf-sm-mWv ikv{Xs iwkn-p-Xv? aqp-Xcw Ep-I-sf-v'' Fp bm-h-eIy Dcw ]d-p. v ""B aqv GsXmw?'' Fp Aize tNmZn-p. ""]ptcm-\phm-Iy-bpw-bm-Py-bpw, ikybpw Xs.'' Fv bm-hevIy adp-]Sn ]d-p. ""B Ep-I-sf-smv Fns\ Pbn-pp?'' Fv Aiz-e tNmZn-p. {]mW-\p-Xv GsXmtam AXns\ Fmw'' Fp bm-h-eIy adp-]Sn ]dv p.

10. D] bm-h-evtIyXn tlmhmN IXn`n cbaZy {_m- b - w- Z - n- W tXm tZh- X m- ` n tKm]m-b Xo Xn. GImtb Xn. IXam ssktI Xn. a\ Gth Xn. A\w sshat\m f \m hntiz tZhm, A\--tah ktX\ temIw PbXn.
bm-h evI y Fp hnfnv Aiz-e ]dp: Ctm Cu {_m-hv, {_m-sh EXznv he-p-hiv Ccp- p- s Imv F{X- t Z- h - X - I - s f- s m- mWv bs cn-p-Xv? Hcp tZh- X-sb-smv Fp- cw, B Hcp tZhX GXv? Fp tNmZyw. a\-p-Xs Fp- cw. a\p A\-- sap {]kn- -am-W- tm. hniz- -tZ-h-m A\--m Fp ]kn--am-Wv. AXp-sIm-v, a\-ns\ hniz-tZ-h-m-cm-bn-m-Wp--Xp-sImv Ah (D-]m-k-I) A\--amb temI-s-s Pbn-p-p.

bm-h evI y Fp hnfnv Aiz-e ]dp: Ctm Cu b-n Cu DZvKm-Xmhp F{X kvtXm{Xnb-Isf kvX pXn- pp? aqv Fp--c w. B aqv GsXmw? Fp ]nsbpw tNmZyw. ]ptcm-\p-hmIybpw b-hevIy Fp kwt_m-[\ sNbvXv Aiz-e bmPybpw; aqm-a-tXv iky-Xs Fp--cw. Aym]dp: Cv Cu b-n Cu A[zcyp F{X Blq- -ambn Ah GsXmw? Fp tNmZyw. ]ptcm-\p-hmIy Xn-Isf tlman-pp? aqv Fp bm-hevIy ]d- {]mWX-s. bmPy A]m-\-\m-Ip-p. iky hym\-\mWv p. B aqv GsXmw? Fv Aiz- e tNmZn-p. Gh- Fp--cw. Ah-sb-smv Fns\ Pbn-pp? Fp bmtWm lqX-I-fm-bnp Dz-en-p-Xv Ah-bpw, Gh- tNmZyw. ]ptcm-\p-hm- Iy-sImp ]rYn-ho- tem- Is Pbn- pbmtWm lpX-I-fm-bnv Dzen-p-Xv Ah-bpw, Gh- p. bmPy-sImp A- co--tem- Is Pbn-p- p. ikybmtWm lpX- I- fm-bnv Ghpw i_vZn- p-Xv Ahbpw Gh- sImv Zyptem-Is Pbn- pp bm-h- eIy Dcw v bmtWm tlman--s-m Iogvt]m-p-t]mbn `qan-bn InS- \In. A\-cw tlmXm- hmb Aiz- e D]-c- an-p-- A-S- n. p-Xv Ahbpw Fv Dcw ]d-p. B Blq-Xn-I-sfsmv Fns\ Pnb-pp? Fp tNmZyw. Gh-bmtWm tlman- - s- m Dz-en- p-Xv Ah-sb-smv tZh- tem- cmw {_mWw Is Pbn-p-p. tZh-temIw {]Im-in-p-- Xp-t]m-se-bp12. D] AY ssl\w Pmc-XvIm-ch B-`mKx -XmW-tm. Gh-bmtWm tlman--s-m A[nI i_vZn] {] ; bm - h tIyX n tl mhmN -s-Sp-Xv Ah-sb-mv ]nXr-tem-I-s-s PbnIXn{Klmx? IpXy- X n- { Klmx? CXn. Au p-p. ]nXr-temIw Ghpw i_vZn-p--Xm-Wtm. Gh-

9. D] bm-h-evtIyXn tlmhmN IXybaZym[z-c y- c - k v an bB- l q- X otlm-j yXoXn. Xn{k CXn. IX-am-kvXm-kvXn{k CXnbmlpXm Dz-e- n, bm lqXm AXn-t\-ZtbmlqXm AXn-ti-c-tX. Inw Xm`n-bXoXn. bm lqXm Dze-n, tZh-tem-I-ta-h-Xm-`n PbXn; Zo]yX Ch ln tZh-temIx bm lqXm AXn-tX-Zt ]nXr-tem-I-tah Xm`nP-b-Xn. AXoh ln ]nXrtemIx bm lqXm A[n-ti-ctX a\p-jy-tem-Itah Xm`nP-b-Xn. A[ Ch lna\p-jy-temIx

11. D] bm-h-e vtIyXn tlmhmN: IXy batZym- KvZmXm f kvan bt kvt Xm{Xnbmx kv t XmjyXo Xn. Xn{k C Xn IX - a mk v X m kvXn{k CXn. ]ptcm -f \phmIym N bmPym N isskyh XrXo-bm. IX-amkvXm bm A[ym anXn. {]mW Gh ]ptcm\p hmIym; A]mt\m bmPym; hym\x ikym. Inw Xm`nPbXo Xn. ]rYn-ho-tem-I-tah ]ptcm-\ p-hm-Iymbm PbXn; A-co- -temIw bmPy-bm, ZyptemIw ikybm. XtXm l tlmXm -f ize D]-c-cma

309

{Klmx Am-h-Xn-{Klmx CXn. tb tX f u {Klm Am-h-Xn-{Klmx ImXta tX? CXn.


A\--cw, Aiz-e hnc-an- Xns tijw, Ch-t\m-Sv, bm-hIy-t\mSv Pcm-cp-hns tKm{X-n P\n B-`m-K, EX-`m- Ks ]p{X tNmZn-p-t]m. bmhevIy Fp kwt_m-[\ sNbvXv Abm ]dp: {Kl F{X? AXn-{K-l- F{X? Fv. {Kl- Fv AXn-{K-l- Fv Fp D-cw. B Fp {Kl-fpw Fv AXn-{K-l-fpw GsXmw? Fv B-`m-K-h hopw tNmZn-p.

lkvX- {Kl- am-Ip- p. B {Klw I-am-Ip AXn{K-l-m {Kln--s-n-cn-p-p. lkvXwsIm-m-Wtm Is sNp--Xv. Xzv {Kl-am-Ip-p. B {Klw kv]iam-Ip AXn-{Kl-m {Kln--s- n-cn-p-p. Xzp-sIm- m-Wtm kv]i-sf a\-n-emp--Xv. Ch-bmWv Fv {Kl- epw Fp AXn-{K-l--fpw.

bm - h ev I y F p hnfnp B- ` m- K - h tNmZnp: Cu hymIy-X-amb PKv apgp-h arXyp-hn\p {]mW {Kl-am-Ip-p. B {]mW-\m-Ip {Klw A]m- A- am-Ip-p. GXp tZh-X-bmtWm arXyp A- am-bn-cnv \ BIp AXn-{K-l- m {Kln-- s- n- cn- p- p. A]m- p--Xv, B tZhX GXm-bn-cnpw? An arXyp-hm-W-tm. \s\ Im-Wtm K-sf temIw {LWn-p--Xv. B An Ap-Iv A- am-bn-cn-p-p. arXyp-hn-s\-bmIs ]pcp-j-{]-b-Xv\-m Pbn-mw.

13. D] {]mtWm ssh {Klx, tkm f ]mt\ \mXn {KtlW KrloXx; A]m-t\\ ln Km Pn {LXn.

15. D] bm - h - e v t IyXn tlmhm- N bZnZw khw artXym- c w; ImkzXv km tZhXm bkym arXyp-c w? CXn. Anssh-arXypx; tkm -f ]maw; A]-]p-\rXypw PbXn

14. D] hmssKz {Klx; k \mav\m f Xn {KmtlW KrloXx; hmNm ln \mam-\ yp-` n-h -Z-Xn. Pnlzm ssh {Klx; k ctk\ -f Xn{Km-tlW KrloXx; Pnlzbm ln ckm hnPm-\ mXn Npssh {Klx; k cqt]- W mXn {KmtlW KrloXx; Npjm ln cq]mWn ]iyXn t{im{Xw ssh {Klx; k i_vtZm-\ mXn {KmtlW KrloXx; t{imt{XW ln i_vZmRv ir tWmXn. at\m ssh {Klx; k Imta-\mXn {KmtlW KrloXx; a\- k mln Imam Ima-b -tX. lkvX u ssh {Klx; k IWm - f Xn{Km-tlW KrloXx; lkvXm`ymw ln I Itcm-Xn. XzssKz {Klx; k kv]ti-\m-Xn-{Km-tlW KrloXx; Xz Nm ln kv]im thZ-b-tX. CtXytX -f u {Klmx; BhXn {Klmx.

16. D]--bm--h-etIyXn tlmhm-N b{Xm-bw ]pcpv tjm- { an- b X DZ- k v a mXv {]mWmx {Imaym tlmZ\? CXn. t\ Xn tlmhm-Nbm-hevIyx. Ass{X-h-k-a-h-\ o-b-t, k D zbXzm-[ va m-bXym-[vamtXm arXx titX.
bm hev I y F p hnfnp B - ` m- K - h tNmZnp: Ftm-gmtWm Cu {_-hn-mb ]pcp-j acnp-Xv Atm Ch-\n\np {]mW- D{I-an-pptm? AtXm Ctbm? C Fp bm-h-evIy ]dp. Chn-sS-s Hmbn tNcp-p. ]c-am-m-hn-t\mSp tNp ebn-p-p. Ah hop-p. Imp-sImp \ndbp-p. Imv Ib-dn-\n-dp \nt--\m-bn-n-S-p-p.

hmv {Kl-am-Ip-p. B {Klw \ma-am-Ip AXn-{K-lm {Kln--s-n-cn-p-p. hmp-sIm-m-Wtm \masf ]d-bp--Xv. Pnlz {Kl-am-Ip-p. B {Klw ck-am-Ip AXn-{K-lm {Kln--s-n-cn-p-p. Pnlz-sIm-m-Wtm cksf ]d-bp--Xv. Npv {Kl-am-Ip-p. B {Klw cq]am-Ip AXn-{Kl-m {Kln--s-n-cn-p-p. Npp-sIm-m-Wtm cq]sf ]d-bp--Xv.

17. D] bm-h-evtIy-Xn-tlm-hm-N b{Xmbw ]pcptjm-{an-b -tX IntaXw \ Plm-X oXn\mta-X n. A\w ssh \mam-\-m-hntiztZhmx A\-tah ktX\ temIw PbXn
bm-hevIy Fp hnfnv B-`m-K-h tNmZnp: ""Cu ]pcp-j acn-p-tm Chs\ hnp-]n-cn-bm-Xn-cnpXv FmWv?'' ""\maw'' Fp bm-h-eIy ]d-p. v \maw B\--am-Ip-p. hntiz-tZ-h-m A\-- m-cm-Ip-p. AXp- sImv hntiz-tZ-h-msc Xm\mbn ImWp--Xp-sImv Ah A\--amb temI-sXs Pbn-p-p.

18. D] bm-h tIyXn tlmhm-N b{Xmky ]pcpj kyarX kymnhmK- t ]y- X n, hmXw {]mW, p-cm-Zn-Xyw, a\--{w, Znix t{im{Xw, ]rYnhow ico-c, amIm-i-amu j[otemam\n, h\- k v ] - X o- tImix, A]v k p- t em- l nXw N a\p {Kl-am-Ip-p. B {Klw Ima-am-Ip AXn-{K-ltcX \n[o-btX; Izmbw XZm ]pcp-tjm`hXn? m {Kln--s-n-cn-p-p. a\psIm-m-Wtm ImaCXn. Blc tkmay, lkvXam`mKm, -f f t{im{Xw {Kl-am-Ip-p. B {Klw i_vZam-Ip AXn{K-l- m {Kln--s-n-cn- p-p. t{im{Xw-sIm-m-Wtm i_vZ-sf ]d-bp--Xv. sf ]d-bp--Xv.

310

hmta- s sh-X ky thZn- j ym-t hm, \ \mthXXv kP\ CXn. Xu tlmXv{I-ay a{bmw N {ImtX. Xu lb-Zq-NXpx I sslh-XZq-NXpx; AY bXv { ]- i - i w- k Xpx I sslh XXv {]i iwkXpx ]ptWym ssh ]ptWy\ IWm `hXn, ]m]x ]mt]-t\-Xn. XtXml Pmc-XvIm-ch B-`mK D]-c-cm-a.
bm-hIy F hnfnv B-`m-K- h tNmZnp: Ftm-gmtWm arX-\mb Cu ]pcp-js hmv Ansb A]n-K-an- p--Xv, An-bn ebn-p--Xv, {]mW hmXsbpw Npv BZn-Xy-s \bpw a\p N{-s\bpw t{im{Xw Znp-I-sfbpw icocw ]rYn-hn-sbbpw Bmhv BIm-i-sbpw tcma- Hmj-[n-I-sfbpw tIi- hr--sfbpw A]-K-an-p--Xv, chpw iphpw ApI-fn \nt- ]n--s-Sp--Xv, Atm Cu ]pcp-j FhnsS- b m-I pp? Fns\ B{i- b nn- c n- pp? Fv . skuay\mb B-`m-K, ssIX-cnI! \mw cp-t]cpw am{Xw CXns\ kw_- nv \ncq-]Ww sNmw. \apv CXv P\- Dn-S-p-hv ]mSn-. F bm-hIy ]dp. Ah D{I-an-n-v, Bfp ep \nv t]mbnv a{n-p. Ah Fp-]-d-pthm AXns\ tIp! Is--s-bmWv Ah AhnsS ]d-Xv. A\-cw GXns\ {]iw-kn-pthm AXp tIpI! I-s-s- bmWv Ah AhnsS {]iw-kn-Xv. ]pWy-amb IwsImv ]pWy-\m-bn-o-cp-p. ]m]-amb Iw-sImp ]m]\m-bn-o-cp- p. A\-cw Pc-XvIm-cp-tKm-{X-P-\mb B-`m-K- D]-c-an-p--hn-c-an-p.

tKm{X-n BMvKn-c-k-\mb kp[-\zmhp Fv ]d-p. Ah-t\mSv temI--fpsS AXn-cp-Isf tNmZn-tm Iqn ]mcn-n- X- m Fhn-sS-bm-bn-cpp? Fv R tNmZn-p. ]mcn-n- X-m Fhn-sS-bm-bn-cpp Fv Ah Rp ]d-p-X-p. Atbm bm-hevIy B Rm \ntmSp tNmZn-p-p, ]mcn-n-X-m Fhn-sS-bmbn- cpp?

20. D] ktlm-hm-Nm DhmN ssh tkm -f K ssh tX XZv bm{Xm-iz-ta-[m-bmPn t\mK-oXn Zzm{Xnw-i Xw ssh tZh-c-Ym-y-m\ybw temIx Xw kaw ]rYnho ZznkvXm-hXv ]tcy-Xn. Xmw kaw ]rYnhow ZznkvXm-hXv kap{Zx ]tcyXn. \`ym-hXo pcky [mcm bmhZzm anImbmx ] {X w X mhm- \ - - t c W - f Imi x X m\ n{Zx kp]tm `qXzm hmbth {]mb- Xv Xm hmbpcm\n [nXzm X{Xm-K-a-b Zv b{Xm-iz-ta[ bmPnt\m -f `hn tXyh-anh ssh k hmbp tah {]iiw-k. Xkvam-Zzm-bp-tch hynhbpx kanx. A]- ] p- \ rXypw PbXn b Ghw thZXtXml `qPypem-lym-b-\n-cp-] -c-cm-a.
b-h-evIy ]dp: B K ]d-Xv, Ah ]mcn- n-X- m, Fhn-sS-bm- tWm, Aiz-ta-[w-sImp bPn-p--h t]mIp-Xv AhnsS t]mbn. Fm-Wv. Aizta-[w- sImp bPnp- - h Fhn- sS-bmWp t]mIp- - sXp ]d-bmw. Cu temIw ap-n-cv tZh-c-Ym-y- BWv. B temI-n\p Nppw AXns cp-a-Sp ]cn- am-W-n ]rYnhn InS-p-p. B ]rYn-hnp Nppw B ]rYnhn-bpsS ]cn-am-W-ns cn-cn hen--n kap{Zw InSp-p. ]ns, I-n-bpsS hmbve F{X ]cn-am-W-ap--Xm-tWm, As-n Cu-bpsS NndIv GXp ]cn-am-W-ap--XmtWm A{X-bpw, As-n AtX ]cn-am-W-ap--XmWv a[y-nep BIm-iw. B Aiz-ta-[-bm-Pn-I-sf, C{, ]c-ta-izc, Aiz-ta-[ - n Nbn- -s An ]n-b m-bnonv hmbp-hns ] Gev]n-p. hmbp Ahsc Xs cq]-n-em-n-bnv ap]p t]mb Aiz-ta-[-bm-Pn-I Fhn-sS-bmtWm Ccp-n-p--Xv, AhnsS Fn-p. Cs\ B Kh hmbp-hns\ {]iw-kn-p. AXn-\m hmbp Xs-bmWv ]e {]Im-c-n hym]n-n-cn-pXv; hmbphmWv tIh-e-amb kq{Xmm-hmbn nXn sNp--Xv. BcmtWm Cs\ Adn-bp-Xv Ah hop-ap acWs A]-P-bn-p-p. A\-cw emlys A]-Xy-amb `qPyp AS-n.

aqmw {_mWw
19. D] Ah ssl\w `qPypem-lym-b\nx ]{]- bm-hevtIy Xn tlm hmN at{Zjp NcImx ] c y- { h- P m- a . tX ] X - e k y Im] yk y Krlmss\-a. Xky -f -f koZv ZplnXm KhKrloXm. Xa ]rma tIm - f ko Xn. tkm -f {_hoXv kp[\zm -f f MvKnck CXn. Xw bZm temIm\ma- m\ ]rm- a m- s sY- \ a ]rma Iz]mcnnXm A`-h-n-Xn. Iz]m-cn-nXm A`h? k Xzm ]rman bm-h-evIy, Iz ]mcnnXm A`-h-nXn

A\-cw ely-s A]-Xy-amb emlys A]-Xy-amb `qPyp F B bmh-evIy-t\mSv tNmZn-p. bmhevIy Fp kwt_m-[\ sNbvXnv Ab ]dp: a{ZtZ-i--fn Nc-I-m-cm-bnv (E-Xzn-p-I Bbn-v) R \memw {_mWw k-cn-n-cp-p. As\ k-cn-p-sIm-n-cp R I]n-tKm-{X-Pm-X-\mb ]X--es Krl-n t]mbn-cp-p. 21. D] AY ssl\-ap-j-kvXm-{Im-bWx ]{] Ahs ]p{Xn Hcp Kh-\m {Kln--s-n-cp-p. B bm-h - e vtIyXn tlmhmN: bm- m- Z] Kh-t\mSv \o BcmWv? Fv R tNmZn-p. Ah, tcmmZv {_, b Bm-khm--ckvXw ta

311

23. D] AY ssl\w Itlmex Iujo-X -tIbx ]{]; bm-h -e vt IyXn tlmhm- N . btZh A\-cw N{Is A]-Xy-amb Dj-kvX bm-hkmm-Z-]-tcm-mZv {_b Bm kmevIyt\mSp tNmZnp: bm-hevIy Fp hnf-Cv Ah ckv X w ta hymNtz Xn. Gj X Bm ]dp: GXmtWm kmm-m-bpw, asm-n-\m {`mkhm- cx IXtam bm- h ev I y, khmhn\npw ad-bv-s-Sm--Xm-bpw, KuW-a-m--Xmbpw tc? tbm -f i\m-bm-]n-]m-tk, timIw, tamlw, D {_w, GXmtWm Fm- n- \p- ap Bm- hv, AXns\ Pcmw arXyp-a-tXy-X n. GXw ssh Xamm\w F\np kv]- ambn ]d-p-X-cn-I. \ns Imcy-Im-c-W-kwhnZnXzm {_Wmx ]pss{X-jWmbm hnssL-ns Cu Bm-hmWv k-n\pw Dn-ep-Xv j-Wm-bm temssI-j-Wmbm hypm-bmY Fp bm-h-eIy ]d-p. bm-hevIym GXmWv v `nm-Ncyw Nc-n. b tlyh ]pss{X-jWm km Fm-n\pw Dn-ep--Xv. Dj-kX ]nsbpw tNmZnp: v hnss-j-Wm, bm hnssjWm km temssIGXmtWm {]mW-s\-smv {]mW-tN-jvSsb sNp--Xv, jWm; Dt` tlytX GjtW Gh `hXx. B Bm-hmWv km--c-am-bn-p--Xv. GXmtWm A]mXkv a mZv {_mWx ]m nXyw \nhnZy \-s\-smv A]m-\n-p-Xv B Bm-hmWv km-- c_mtey\ XnjvTm-tkXv; _meyw N ]mnXyw am-bn-p--Xv. GXmtWm hym\-s\-smp hym\n-p-Xv N \nn-Zym-Yap\n; Aau\w N au\w N \nhnB Bm-hmWv km-- c-am-bn-p--Xv. GXmtWm DZm-\ZymY {_mWx k{_- m Wx tI\ kymXv s\-smv DZm-\n-p-Xv B Bm-hmWv km--c-amtb\kymt-t\-Zri Gh AtXm -f \y`mw bn-p-Xv. A-s\-bp \ns Bm-hm-W,v Imcy-Im-cXtXm, l Itlmex IujoX tIb D]-c-cm-a. W-k-MLmX-ns Bm-hmWv khm-- c-am-bn-p--Xv. v
A\-cw bm-h-eIy-t\mSv Ipjn-X-Is ]p{X-\mb v Itlm-e F {_mlm-a-W tNmZn-p. bm-h-evIy, Fp hnfnp Abm ]dp: GXp-X-s- bmtWm {Zmhn \nv Ahy-h-ln-X-ambpw apJy-am-bp-ap {_w, GXmtWm kh-n\pw Dn-ep Bm-h,v B Bmhns\ F\np hymJym-\n- p-X-cn-I. Cu \ns Bm-hmWv km-- c-am-bn-p-Xv? Fp bmh-evIy ]d-p. Atbm bm-h-eIym, GXmWv km--c-am-bn-p-Xv v Fp ]nsbpw Itlm-e tNmZn-p. GXm-m-hmtWm Ai-\m-i-tb-bpw, ]n]m-k-tb-bpw, timI-t-bpw, Ima-tbpw, taml-t-bpw, {`a-t-bpw, Pc-tbbpw Imcy-Ic-Wk-MvLm-X-ns hn]-cn-Wm-a-tbpw arXyp-hn-t\bpw N{Is ]p{X-\mb Dj-kvX ]dp: F{]-Im-c- Imcy-Im-cW kMvLm-X- ns hnt-Z-tbpw AXn-{I-anamtWm AXmWv Imf AXmWv IpXnc Fv amn--d-bp-- p--Xv, Ah-\mWv km--c-\mb Bm-hv. A-s\Xv, An-s\-X-s-bmWv Cu {_w hy]-tZ-in--s--Xv. bp Cu Bm-hns\ Adn-nv {_m-W ]pss{X- jGXmtWm kmm-mbpw A]-tcm-- am-bp-ap {_w, W-bn\npw hnss-jW-bn\npw temssI-j-WGXmtWm km--c-amb Bmhv AXns\ F\np bn \npw hypm\w sNbvXn-v--]nXn-cn-n-v--`n-mhymJym-\n-p-X-cn-I. Cu \ns Bm-hmWv km--c-am- N-cys Ncn--Ww. ]pss{X-jW GXmtWm AXp-X-sbn-p- Xv Fp bm- h- evIy ]d- p. Atbm bm- bmWv hnss-jW; hnss-jW GtXm AXmWv hevIy GXmWv km--c-am-bn-p-Xv? Fp Dj-kvX temssI-j-W. km[y-sapw km[-\-sap ]d-bp Ch hopw tNmZnp: Zrn-bp-sS, euIn-In-bmb Zrn-bpsS cpw Gj-W-I Xs BIp- p. AXn-\m {_m-W {Zm-hns\ \o ImWp-I-bn-. {ipXn-bp-sS, {ih-Wns ]mn-Xy-s--{_--hn-m-\-s, \ntjw Adnnv, t{imXm-hn-s\, \o {ihn--bn-. aXn-bpsS am-hns\ \o km-Zn-n-v, _e-`m-h-tm-Sp-IqSn nXn-sN-m Cn-a\\w sNp-Ibn-. hnm-Xn-bpsS hnm-\ns Ww. _e-`m-h-tbpw ]mn-Xy-sbpw \ntjw kmhnm-Xm-hns\ \o Adn-bp-I-bn-. Cu \ns Bm-hmWv Zn-nv ap\n-bm-bn-Xo-cp-p. Aau-\-tbpw au\-tbpw

hymNz CXn. Gj X Bm khmcx, IX tam bm - h - e v y, k c x? bx {]mtW\ {]mWnXn k X Bm khm--tcm, tbm -f ]mt\-\m-]m-\oXn k X Bm khm-tcm, tbm hymt\\ hym\oXn k X Bm khm--tcm, b DZm-t\-t\m-Zm\nXn k X Bm khm-cx; Gj X Bm khm-cx.

km--c-am-bn-p--Xv. CsXm-gnp ap-Xv B-am-Ipp, hn\m-in-bm-Ipp Fv bm-h-evIy ]d-p. A\cw Nm{Im-b-W-\mb Dj-kvX D]-c-an-p, AS-n.

Amw {_mWw

22. D] ktlm-hm-tNm-j-k vXm-{Im-btWm bYm hn{_ qbm Zk u Ku c - k m- h i z C tX y- h tasshXZv hy]-Znw `h-Xn. btZh km mZ]tcmmZv {_ b Bm khm--ckvXw ta hymNz CXn. Gj X Bm khm-cx IX tam bm - h - e v y, k hm- c x? \Zrt{Z-mcw ]tiyx; \ {iptXx t{imXmcw irWpbmx; \ atX-mcw a\zoYmx; \ hnmtX hnm-Xmcw hnPm-\obmx Gj X Bmk hm c x; A tX m - f \ yZm w X tX m tlmjkvX m{Im-b W D]-c-cm-a.

312

I \ntjw km-Zn-nv {_m-W-\m-bn-o-cp-p. Ah


Fp kam-Nm-c-tm-Sp-IqSn {_m-Wm-bn-ocpw? Fp tNmZyw. GXp kam-Nm-c-tm-Sp-Iq-Sn-bn-cn-p-pthm B kam-Nm-c-tm-Sp-IqSn {_m-W-\m-bn-ocpw. Cu {_mWym-h-m-\-n\n-v, A\y-am-bn-p-Xv B-am-Ipp--hn-\m-in-bm-Ip-p. A\-cw Ipjn-X-Is ]p{X-\mb Itlm-e hnc-an-p.

Bdmw {_mWw
24. D]--AY ssl\w KmKo htN-Iv\ho ]{]. bm-h -e v tIyXn tlmhm- N .- -b -ZnZw kha]vtkzmXw N t{]mXw N; Ikvan \p Jezm] HmXm t{]mXmt Xn. hmbu KmoXn. Ikvan \pJep hmbp-t cm-X t{]mXtXn. A-cn--tem-tIjp KmKo Xn. Imkvan \p Jey- -c n- -temIm HmXm t{]mXmt Xn. Kh-tem-tIjp KmKo Xn. Ikvan \p Jep Kh- t emIm HmXm t{]m Xmt Xn. BZnXy temtIjp KmKo Xn. Ikvan \p Jeym-Zn-Xy-temIm HmXm t{]mXmt Xn. N{tem-tIjp KmKo Xn. Ikvan \p Jep N{te mIm HmX m t{] mX mt X n. \ {X temtIjp KmKo Xn. Ikvan\p Jep \-{XtemIm HmXm t{]mXmtXn. tZh-tem-tIjp KmKo Xn. Ikv a n \p Jep tZh- t emIm HmXm t{]mXmt Xn. C{-tem-tIjp KmKo Xn. Ik v a n \p Je zn{- t e mIm HmX m t{]mXmt Xn. {]Pm-]Xn temtIjp KmKo Xn. Ikv an\p Jep {]Pm-] Xn temIm HmXm t{]mXmtXn. {_- t em- t Ijp KmKo Xn. Ik van \ p J e p {_ - t e mIm HmX m t{]mXmt Xn.
A\-cw Cu bm-hIy-t\mSv hN-Iv\p-hns ]p{Xn- bmbn KmKn tNmZnp: bm-hIy Fp kwt_m[\ sNbvXv Ah ]dp: Cm-Wp ]mn-h-am-bp-sXmw Ap- I-fn HmX-ambpw t{]mX-ambpw (A-Xm-bXp s\Sp-Ibpw Ipdp-sIbpw ]nW-v) Ccn-p-p. Ap-I GsXm- n-emWv HmX- -fmbpw t{]mX-- fmbpw Ccn- p-Xv? Fv tNmZn-p. Atbm KmKn, hmbp-hn-em-Ipp'' Fv bm-hIy Dcw ]d-p. ""hmbp GsXm-n- emWv HmX-ambpw t{]mX-ambpw Ccn-p-Xv?'' Fp tNmZn-p. "" Atbm KmKn, A-co--tem-I-fn-em-Ipp F Dcw \In. A-co-- tem-I- GsXm- n-emWv HmXfpw t{]mX--fp- am-bn-cn- p-Xv? Fp tNmZyw. Atbm KmKn K-tem-I--fn-em-Ipp Fp--cw. Ktem-I GsXm-n-emWv HmX-fpw t{]mX--fp-am-bn-cnp-Xv Fp tNmZyw. Atbm KmKn, BZnXytem-Ifnem-Ipp Fp- -cw. BZn-Xytem- I- GXn-emWv HmX-

fpw t{]mX--fp- am-bn-cn- p-Xv? Fp tNmZyw. Atbm KmKn N{-tem-I--f n-em-Ipp Fp--cw. N{-tem-I Fn-emWv HmX--fmbpw t{]mX--fm-bp-an-cn-bvpXv? Fp tNmZyw Atbm KmKn, \-{X-tem-I--fnem-Ipp Fp--cw. \-{X-tem-I- GsXm-n-em-W,v HmX-fpw t{]mX--fp-am-bn-c n-pXv Fp tNmZyw. Atbm KmKn, tZh-tem-I--fn Fp-cw tZh-temI- GsXm-n- emWv HmX- fpw t{]mX--fp-am-bn-cn-pXv? Fp tNmZyw Atbm KmKn, C{-tem-I--fn Fp- -cw. C{-tem-I- Fn- emWv HmX-fpw t{]mX-fp-am-bn-cn-p-Xv? Fp tNmZyw Atbm KmKn, {]Pm]Xn temI--fn Fp--cw. {]Pm-]-Xn-tem-I- FnemWv HmX--fpw - t{]m-X--fp-am- bn-cn- pXv? Fp tNmZyw. Atbm KmKn, {_-tem-I--fn Fv D-cw. {_tem-I- Fn-emWv HmX- fpw t{]mX--fp-am-bn-cn-pXv? Fp tNmZyw. bm-h-evIy ]dp: Atbm KmKn, AXn-{]iv\w sNm-Xn-cn-p-I. \ns aqmhv hn]Xn-bvm-Xn-cn-b-s. AXn {]iv\-n\v hnj-b-a-m tZhv X-sb-p-dn-mWv \o AXn-{]iv\w sNp-Xv. Atbm KmKn sNm-Xn-cn-p-I. A\-cw hN-Iv\p-hns ]p{Xnbmb KmKn AS-n.

Ggmw {_mWw
25. D] AY ssl\-a p- m- e I BcpWnx ]{]; bmhtIyXn tlmhm-N at{Z-jz-h-kma]X-eky Im]yky Krtljp b a[obm\mx; Xkym -f -f koZv `mcym Kh-Kr-lnX; Xa]rma tIm f ko Xn; tkm -f {_hoXv I_ BYhW CXn. tkm -f {_hoXv ]Xew Im]yw bmn-Imw- th \p Xzw Im]y, XXv kq{Xw, tb\mbw N temIx ]civN temIx khmWn N `qXm\n ky-_v[m\n `ho Xn. tkm -f {_hoXv ]X-ex Imt]ym\mlw XZv `K-h, thtZ Xn. tkm -f {_hoXv. ]X-ew Im]yw-bm--nImw th\pXzw Im]ym Xa-cym-an-Ww, b Caw N temIw ]cw NtemIw khmWn N `qXm\ntbm -f tcm ba-bXo Xn. tkm f {_hoXv ]Xex Imt]ym \mlw Xw `K-h, thtZ Xn. tkm f {_hoXv ]X- ew Im]yw bmnImw tbm ssh XXv Im]ym kq{Xw hnZymXv Xw Nm-cy, anW-an-Xn, k {_hn-Xv, k temI-hn-Xv, k tZhn-Xv, k thZ-hn-Xv, k`qXzn-X v, k B-hn-X v, k kh-hnZv CXn. tX`ym - f {_hoZv ; XZlw thZ; Xtzw bm-h Iy, kq{X-a-h n-Zzmwkv X w Nmcym anW w {_ - K - h o- - Z - P - t k, aq w tX hn ]XnjyXo Xn. thZhm Alw KuX- a , XXv kq{Xw Xw Nm-c ym-anW anXn tbmhm CZw

313

B bm-hIy ]dp: Atbm KuX-a, B kq{Xw hmbp-hm-Ip-p. KuX-a, hmbp-hm-Ip kq{X-met{X Cu temIhpw ]c-tem-Ihpw Fm `qX-fpw sIKmKn AS-n- b-Xns tijw bm- h- eIy- t\mSv Acp- s- n-cn-p--Xv. AXp-sIm-m-Wv, acn ]pcp- j-m-sc- p-dnv v Ws ]p{X- \mb Dm-e-I tNmZn-p. bm-hevIy Fv Chs Ah-b-h Abpt]mbn Fv ]d-bm-dp-kwt_m-[\ sNbvXv Abm ]dp: a{Z- tZ-i-v, I]n- tKm- Xv. KuX-a, AXn-\m hmbp-hm-Ip kq{X-m BWv {X- Pm-X- \mb ]X--es Krl-n, b-im-k{Xs sI-s-n-cn-p--Xv. Atbm bm-hIy, CXv C-s\v Ay-b\w sNbvXp-sImv \mw ]mn-cp-p. Ahs Xs A-cym-an-sb-p-dnp ]d-bp-I. Fp KuX-a ]d`mcy Hcp K- \m {Kln- - s--h Bbn-op. B p. K-t\mSv Av BcmWv? Fv R tNmZn-p. B K AYm- hns ]p{X- \mb I_- - \m- Ipp Fv 27. D] bx ]rYnhymw XnjvT ]rYnhym A-tcm, bw ]rYnho \ thZ, bky ]rYnho ico-cw, bx ]d- p. B K Im]y- \mb ]X- - e- t\mSpw bw ]rYn- h o- a- tcm b ab tXyjX B - f - f Ay-b\w sNp--h-tcmSp tNmZnp Atbm Im]y, cym ayarXx. GXn-\m-emtWm Cu temIhpw Cu Phpw ]c-tem-Ihpw hcp P-hpw, Fm `qX- epw kr-_v[--fm-bn-cn-pBcmtWm ]rYn-hn-bn nXn-sN-bvXp-sImv ]rYn- Xv, sI- s-n-cn- p--Xv, B kq{Xs \o Adn-bp- pthm? hn-bn\nv Dn-ep--h\m-bn-cn-p--Xv, Bsc-bmtWm B Im]y-\mb ]X--e, `K-hm-t\, B kq{Xs Rm ]rYn-ho-tZ-hX Adn-bm--Xv, BmtWm icocw ]rYn-hnAdn-bp-n Fp ]dp. B K Im]y-\mb ]X- bm-bn-cn-p--Xv, BcmtWm Dn Ccp-p-sImv ]rYn-e-t\mSpw bmn- I- m-tcmSpw tNmZnp: Atbm Im]y, ho-tZ-h-Xsb \nb-an-p--Xv, Ch-\mWv \ns Bm-hp, BcmtWm Cu temItbpw, ]c- tem- I- t- bpw, Fm `qX- Aar-X-\pw, bmsXmcp kwkm-c-[-hp-an-m-- h\p-amb -tfbpw Dn Ccp-p-sImv ban-p-Xv (\n-b-{n-p- A-cym-an. Ch-s\--n-bmWv \o tNmZn--Xv. -Xv) B A-cym-ansb \o Adn- bp-pthm? B Im]y-\mb ]X--e, `K-hm-t\, B A-cym-ansb Rm Adn- bp-n 28. D] tbm - f ]v k p Xnjv T - Zv t `ym - f tcm, bamt]m\ hnZp, cy kym - f - f ]x ico- c w, Fp ]d-p. B K Im]y-\mb ]X--e-t\mSpw tbmt]m f tcmba-b-tXyj X Bm -f cym bmn-I-m-tcmSpw ]dp: Atbm Im]y, BcmtWm ayarXx B kq{X-tbpw B A-cym-an-tbbpw C{]-Imcw Adnbp--Xv, Ah {_s Adn-bp--h-\m-Ip-p. Ah Bcv Ap-I - f n nXn-s N-b vX p-s Imv Ap-I temI-sf Adn-bp--h-\m-Ip-p. Ah tZh-msc Adn- fn\nv Dn-ep-h\m-bn-cn-p-p-thm, Bsc Ap-I- bp--h\m-Ip-p-. Ah thZ-sf Adn-bp--h\m-Ip-p. fpsS tZhX Adn-bp-n- -tbm, Bv Ap-I ico-camAh `qX-sf Adn-bp- - h- \m-Ip- p. Ah Bm- hns\ Ip-p-thm, Bcv Dn Ccp-p-sImv Ap-I-fpsS tZhAdn-bp--h-\m-Ip-p. B Rv Ah kq{Xm--cym- Xsb kz hym]m- c-n \nb- an-p- pthm Ch-\mWv \ns an-Isf kw_-n hnm-\ s ]d-p-X-cn-Ibpw Bmhpw bmsXmcp kwkm-c-[-hp-an-m--h-\p-amb sNbvXp. B hnm-sX Rm Adn-bp-p. Atbm A-cym-an. bm-hevIy, B kq{X-tbpw B Abm-an-tbbpw 29. tbm -f u XnjvT- -t-c - -tcm, ba- n Ad-bm-sX-bm-Wv, \o {_-- m-cpsS kzmb tKmsf thZ, bkymnx ico-cw, tbm -f na-tcmbasXfn- p-sIm-p-t]m-Ip- - sX- n \ns Xe sXdn- p-t]mIpw b, tXyj X Bm f cym-ay-a rXx. Fv. Atbm KuX-a, B kq{X-tbpw B A-cym-anBcv An-bn nXn sNbvXp-sImv An-bn\nv tbbpw F\nv Adn-bm-atm Fv bm-h-evIy ]dDn-em-bn-cn-p-p-thm, Bsc An tZhX Adn-bp-np. CXv F\nv Adnbmw Adn-bm-sav GsXm-cp-h\pw ]d-bmw. \o Adn-bp-Xp t]mse ]d-bpI Fv Dm-e-I tbm Bv An ico-c-am-bn-cn-p-p-thm, Bcv Dn Ccp-p-sImv An tZh-Xsb kz hym]m-c-n \nb-an]d-p. p-p-thm, Ah-\m-Wv, \ns Bmhp Aar-X -h pw, 26. D]- k tlmhm- N hmbpss KuX- a , X bmsXmcp kwkmc-[-hp-an-m--h\p-amb A-cym-an. -

{_qbmZv thZ thtZXn; bYm th XYm{_qlo Xn.

q{Xw; hmbp\m ssh KuX-a, kqt{X-Wmbw N temIx ]c temIx khmWn N `qXm\n kr-_v[m\n `hn; XkvamssZz KuXa ]pcpjw t{]X- a m- l q hy{kw- k n-j - X m-k ymMvK m\oXn. hmbp\m ln KuX-a, kqt{XW kr_v[m\n `ho Xn. Ghta sshXZv bmh-evIym-cym-anWw {_qln Xn.

30. D] tbm -f cot XnjvT---cn-m-Z--tcm. ba-cnw \ thZ, bkym--cnw ico-c w, tbm -f cn--a--tcm-a-b, tXyj X Bm f cymay arXx.
Bcv A-co--n nXn-sN-bvXp-sImv A-co- n\np Dn-em-bn-cn-p-p-thm, Bsc A-co--

314

I tZ-hX Adn-bp-n-tbm, Bv A-cow ico-c-am-bn-cn-

h\pw N{-t\-mfpw \-{X- -sf-mfpw Dn-ep--h-\pp- p-thm, Bcv Dn-cp- p-sImv A-co- - tZ-h-Xsb kz am-bn-cn-p-Xv Bsc-bmtWm N{-sbpw \-{X--fphym]m- c - n \nb-a n- p- p-t hm, Ch-\ m-W v , \ns sSbpw tZhX Adn-bm--Xv, BmtWm N{\pw \-{XBmhpw Aar-X- hp-amb A-cym-an. fpw ico- c- am-bn-cn- p-- Xv, BcmtWm Dn-en- cp-p-sImv N{-sbpw \-{X- -fp-sSbpw tZh-Xsb \nb-an-p-Xv, 31. D] tbm hmbu XnjvT hmtbm-c--tcm, bw Ch-\m-Wv, \ns Bmhpw Aar-X- \p-amb A-cym-an.

36. b BIm-ti-Xn-jvT-m-Im-im-Z--tcm, bam-Imti \ thZ, bkym f -f Imix ico-cw, b BIm-iBcv hmbp- hn nXn-sN-p-- h\pw hmbp- hn- t\-m a tcm ba-b , tXj X Bm -f cym-ayDn-ep--h-\p-am-bn-cn-p-p-thm, Bsc hmbp-tZ-hX AdnarXx

hmbp-th-Z, bky hmbpx ico-cw. tbm hmbpatcm ba-b, tXyj X Bm f cym-ay-a rXx. -

bp-n-tbm Bv hmbp ico-c-am-bn-cn-p-p-thm, Bcv BcmtWm BIm-i- n nXn-sN-p--h-\pw, BImDn-en- cp-p-sImv hmbp-tZ-h- sXb \nb-an-p-p-thm, Ch\mWv \ns Bmhpw Aar-X-\p-amb A-cym-an. i- t- m Dn- ep- - h\pw Bbn- cn- p-- Xv, Bsc- bmtWm BIm-i- tZ-hX Adn-bm--Xv, BmtWm BImiw ico-c32. D] tbm Znhn XnjvT Znthm f tcm, bw am-bn-cn-p--Xv, BcmtWm Dn-en-cp-p-sImv BIm-i- tZZru thZ, bky Zyux ico-cw, tbm Znh-ah-Xsb \nb-an-p--Xv, Ch-\m-Wv, \ns Bmhpw Aartcm bab, tXyj X Bm f cym-ayarXx. X-\p-amb A-cym-an. Bcv tZymhn Ccn-p--h\pw tZymhn-t\-m Dn37. D] bkvXakn XnjvTw-kvX-atkm f tcm, bw ep--h-\p-am-bn-cn-p-p-thm, Bsc tZymhv,--Zyp-tZ-hX AdnXtam \ thZ, bky Xax ico-cw, bkvXtam f bp-n- -tbm, Bv tZymhp ico-c-am-bn-cn-p-p-thm, Bcv tcm ba-b, tXj X Bm -f cym-ay-arXx Dn-en-cp-p-sImv tZymhn-s\--Zyp-tZ-h-X sb \nb-anppthm Ch- \mWv \ns Bmhp Aar- X-\p- amb Acyman. BcmtWm Xa-n--B-h-c-Wm--I-amb _mly-X-an nXn-sN-p--h\pw Xa-n-s\-m Dn-ep--h33. D] b BZntXy XnjvT-m-Zn-Xym-Z--tcm, bam \p-am-bn-cn-p--Xv, Bsc-bmtWm Xa-,v Xtam-tZ-h-X, AdnZntXym \ thZ bkym -f -f ZnXyx icocw b B bp-n-m-Xv BmtWm Xav ico-c-am-bn-cn-p--Xv, ZnXy-a-tcm ba-b, tXyj X Bm f cymay BcmtWm Dn-en-cp-psImv Xa-n-s\, Xtam-tZ-h-X-sb, arXx \nb-an-p--Xv, Ch-\m-Wv, \ns Bmhpw Aar-X-\p-amb Bcv BZn-Xy-\n nXn-sN- p-- h\pw BZn- Xy-t\- m A-cym-an. Dn-ep--h-\p-am-bn-cn-p-pthm Bsc BZn-Xy-tZ-hX Adn38. D]-b-kvtX-Pkn XnjvTw-kvtXtkm -f tcm, bw bp-n--tbm, Bv BZn-Xy ico-cam-bn-cn-p-p-thm, tXtPm \ thZ bky tXPx ico-cw, bkvtXtPm Bcv Dn Ccp-p-sImv BZn-Xy-tZ-h-Xsb \nb-an-p-f tc, ba-b, tXyj X Bm f cym- ayp-thm, Ch-\mWv \ns Bmhp Aar-X-\p-amb AarXx CXy [nssZ-h-Xw. cym-an. BcmtWm tXP-n {]Im-i-km-am-\y-n--n-Xn34. D] tbm `np XnjvS ZnKvt`ym f tcm bw sN-p--h-\pw, tXP-n-s\-m Dn D-h\p-am-bn-cnZntim \ hnZp, cyky Znix ico-cw, tbm Zntim p--Xv, Bsc-bmtWm tXP--v-tX-tPm-tZ-h-X--A-dn-bp--Xnf tcm ba-b , tXyj X Bm -f cymay m- -Xv, BcmtWm Df-fn Ccp- p- sImv tXtPm-tZ-h-Xsb arXx. \nb-an-p--Xv, Ch-\m-Wv \ns Bmhpw Aar-X-\p-amb BcmtWm Znp-I-fn nXn-sN-p--h\pw Znp-I- A-cym-an. C-s\-bmWv A- cym-antb kw_-n A[nfn\nv Dn-ep--h-\p-am-bn-cn-p--Xv, Bsc-bmtWm ssZ-h-X-amb Zi-\w. Znp-I, ZnKvtZ-hX-I Adn-bm--Xv, BmtWm Znp39. D]- - A - Y m- [ n- ` q- X w- bx kthjp `qtXjp I ico-c-am-bn-cn-p--Xv, BcmtWm Dn-en-cp-p-sImv XnjvT ktht`ym `qtXt`ym -f tcm, bw Znp-I-sf--Zn-KvtZ-h-X-Isf \nb-an-p--X,v Ch-\mWv \ns khmWn `qXm\n \hn-Zp, cyky khmWn Bmhpw Aar-X-\p-amb A-cym-an.

35. D] b-{-Xm-ctI XnjvTw {-Xm-c-Im-Z--tcm, bw N{-Xm-cIw \ thZ, bky N{-Xm-cIw icocw, b- { - X m- c - I - a - tcm bab tXyjy X Bm f cym-ay-arXx. BcmtWm N{-\nepw \-{X--fnepw nXn-sN-p--

`qXm\n icocw, bx khmWn `qXm-\y- tcm bab tXyj X Bm -f cym-ay-arXx CXy-[n`qXw

A\-cw `qX--fn A-cym-ansb kw_-n-p Zi-\-s- - d-bpp: BcmtWm Fm `qX- -fnepw nXn sNp--h\pw Fm `qX--sf-mfpw Dn-ep--h-\p-am-bn-

315

I cn-p-Xv Bsc-bmtWm Fm `qX-fpw Adn-bm-Xn-cn-pcym-an. Cs\ `qX--fn A-cym-ansb kw_-n-p Zi-\w.

44. D] tbm a\kn XnjvT a\tkm -f tcm, Xv, BmtWm Fm `qX-fpw ico-c-am-bn-cn-p--Xv, bw at\m \ thZ, bky a\x ico-cw, tbm at\m BcmtWm Fm `qX--tebpw Dn-en-cp-p-sImv \nb-f tcm bab tXyj X Bm -f cym-a yan-p--Xv, Ch-\mWv \ns Bmhpw Aar- X-\p-amb AarXx

40. D] AYm-[ymw bx {]mtW XnjvT {]mWm Z- t cm, bw {]mtWm- \ - t h- Z , bky {]mWx icocw, bx {]mW-a-scm ba-b-tXjy X B -f cym-ay-arXx

BcmtWm a\-n nXn-sN-p--h\pw a\-n-t\m Dn-ep--h-\p-am-bn-cn-p--Xv, Bsc a\v Adn-bpn--tbm, Bv a\v ico-c-am-Ip-p-thm, Bcv a\-ns\ Dn Ccp-p-sImv \nb-an-p-p-thm, Ch-\m-W,v \ns Bmhpw Aar-X-\p-amb A-cym-an.

A\-cw Bm-hn A-cym-ansb kw_-n-p Zi\w ]d-bpp:- BcmtWm {]mW-\n nXn-sN-p-h\pw {]mW-t\-m Dn-ep-- h-\p-am-bn- cn-p--Xv, BscBcmtWm Xzn nXn-sN-p--h\pw Xzn-s\bmtWm {]mW Adn-bm-X n-c n-p- -X v, BmtWm m Dn D-h-\p-am-bn-cn-p--Xv, Bsc Xzv Adn{]mW ico-ca m-bn-cn-p--Xv, BcmtWm Dn-en-cp-pbp- n- -tbm, Bv Xzv ico-c -am-I p- p-thm, Bcv sImv {]mWs\ \nb-a n- p- -X v. Ch- \ mWv \ns Xzns\ Dn-en-cpp \nb-an-p-p-thm, Ch-\mWv \ns Bmhpw Aar-X-\p-amb A-cym-an. Bmhpw Aar-X-\p-amb A-cym-an.

45. D] bkzNn Xnjv Tw kvXztNm -f tcm, bw XzMv\ thZ, bky XzIv ico-c w, bkvX z-N -atcm ba-b-tXyj X Bm f cym-ay-arXx -

41. D] tbm hmNn XnjvT hmtNm f tcm, bw hmMv \ thZ, bk y hmIv i c oc w tbm hmNatcm ba-b-tXyj X Bm f cym-ayarXx

46. D] tbm hnmt\ XnjvT hnm-\m-Z tcm, bw hnm-\w \ thZ, bky hnm\w ico-cw, tbm hnm-\ -a- -tcm-b-a-b-tXyj X Bm -f cym-ay-arXx

BcmtWm hmn nXn sNp--h\pw hmn-t\Bcv hnm-\-n nXn-sN-p--h\pw hnm-\m Dn- ep- - h\pw Bbn-cn- p- -Xv, Bsc-bmtWm hmv s-m Dn-ep-h\pw Bbn-cn-p-p-thm, Bsc Adn-bm-Xn-cn-p--X,v BmtWm hmv ico-c-am-bn-cn-phnm\w Adn-bp-n--tbm, Bp hnm\w ico-c-am-Xv, BcmtWm hmns# Dn-en-cp-p-sImv \nb-an-pIp-p-thm, Bcv Dn-en-cp-p-sImv hnm-\s \nb-Xv, Ch-\mWv \ns Bmhpw Aar-X-\p- amb A-cym-an . an- p- p- thm, C-s\-bp \ns Bm-hmWv Aar-X-\mb 42. D] b-pjn XnjvTw-ptjm f tcm, A-cym-an. -

47. D] tbm tcX-kn-Xn-jvT tcXtkm -f tcm, bw tcmtXm XthZ bky tcXx ico-cw, tbm tcmtXm -f tcm ba-b-tXyj X Bm -f XcymBcmtWm Np-n nXn sNp--h\pw Np-nay-artXm f rtm {Zw -f {ipXx t{imXm, f t\-m Dn-ep--h\pw Bbn-cn-p-Xv, Bsc Npv atXm am f hnmtXm hnm-X-\mt\ym Adn-bp-n--tbm, Bv Npv ico-c-am- bn-cn-p-p-thm, f tXm -f kvX n{Z- m, \mt\ym -f tXm -f kv X n Bcv Np-ns\ Dn-en-cp-p-sImv \nb-an-p-p-thm, t{imXm, \mt\ym -f tXm -f kvXnaw \mt\ym Ch-\mWv \ns Bmhp Aar-X-\p-amb A-cym-an. f tXm - f kv X n hnm- s sXj X Bm - f cymay-artXm f tXym\y-Zmw. XtXm tlmm43. D] bx t{imt{X-Xn-jvT t{im{Xm-Z-tcm, bw eI Bcp-Wn-c p-]-c-cm-a. t{im{Xw \th-Z, bky t{im{Xw ico-c w, bx t{im{X- a - tcm ba- b - t Xyjy X Bm - f BcmtWm tcX- n nXn sNp--h\pw tcX-n-s\cymayarXx m Dn D- h\pw Bbn- cn-p-- Xv, tcXv Btc AdnBcmtWm t{im{X- n nXn sNp- -h\pw t{im{Xs- m Dn-ep--h-\p-am-bn-cn-p--Xv, Bsc t{im{Xw Adn-bp-n-- tbm, BmtWm t{im{Xw ico-c-am-bn-cn-p-Xv, BcmtWm t{imXs Dn-en-cp-p-sImp \nb-anp--Xv, Ch-\mWv \ns Bmhpw Aar-X- \p-amb Acym-an. bp-n-tbm Bv tcXp ico-c-am-b n-c n-p-pthm BcmtWm Dn Ccp-p-sImv tcX-ns\ \nb-{n-pXv A-s\-bp \ns Bm-hmWv Aar-X\pw Zi\ hnj-b- am-Imh\pw Zin-p--h\pw {ih-W- n hnjb-am-Im--h\pw Fm {ihn-p--h\pw a\---ev]n\p hnj-b-am-Im- -h\pw Fm a\\w sNp-- h\pw hnm-\-n\p hnj-bam-Im--h\pw Fm hnm-

bw Np thZ bky Npx ico-cw, b pc-tcm ba-b-tXyj X Bm f cym-ayarXx

316

I Xmhpw Bb A-cym-an. Ch-\n\np A\y-\mbn


p). A\-cw Bcp-Wn-bmb Dm-eI AS- n. -

51. D] ktlm-hm-N. b-Zqzw KmKn Znthm bZZrmthm t{imXmthm amthm hnm-Xmthm C. Chm-Iv]r-Yn-hym, bZ--cm-Zym-hm-]r-Ynho Cta, bZv s\-bp \ns Bm-hmWv A-cym-anbpw Aar-X\pw `qXw N `h `hn-jy-t-Xym-N X BImti Bbn-cn-p--Xv. ap-h B-am-pp (hn-\m-in-bm-IpXtZmXw N t{]mXw tN

Fmw {_mWw
48. D] AY l hmN-Iv\-hyp-hm-N--{_m-Wm `Khtm, lm-l-an-awZzu {]iv\u {]yman; Xu tNt hy-Xn, \PmXp bpjvamI anawInZv {_tmZyw tPtX Xn. ]r Kmlo. Xn.
A\-cw hN-I\p-hns ]p{Xn ]dp: `K-hm-m-cmb v {_m-W-sc, Ctm Rm Ch-t\mSp cp {]iv\-sf tNmZn-mw. Ah-bpsS Dcw FtmSv ]d-bp--]w \n-fn Hcp-h\pw Chs\ {_-hm-Zs kw_-nv Pbn-p-hm-\mbn Dm-Ip-I-bn-. Fv. Atbm KmKn, tNmZn-p-sImI Fv B {_m-W A\p-h-Zn-p.

Ah ]dp: KmKo, GXn-s\-bmtWm tZymhn\p apIen-epw, GXn-s\-bmtWm ]rYn-hnp Xmtgbpw GXn-s\bmtWm Cu Zymhm-]r-Yn-hnp a[y-nepw DXv Fpw GXn-s\-bmtWm `qX-sap h-am-\-sapw `hn-jy-spw ]d-bp--Xv, AXp-B kq{Xw BIm-i-n- emWv HmXam-bpw t{]mX-am-bp-an-cn-p-Xv Fv.

52. D] km tlmhm-N \akvtX -f kvXp bh evI y, tbm a GXw hythmtNm -f ]ckvs sa [mc btkz Xn. ]r KmKo Xn
Ah ]dp: bm-h-eIy, Fs Cu {]iv\s v \-hw ]d Atbvv \a-kImcw! asmcp {]iv\v n\v Xm-dm-bn-smI. KmKo, tNmZn-p-sImI Fp bm-hIy ]d-p.

54. D] ktlm-hm-N bZqzw KmKn Znthm, bZhmIv ]rYn-hym, bZ-cm Zymhm-]r-Ynho Cta, bZv `qXw N`- h `hn- j y- t Xym NtX Ah ]dp: Atbm bm-h Iy Rm BImi Gh XtZmXw Nt{hmXw tN Xn. \ntmSv cp tNmZyw tNmZn-m t]mIp-p. F{]-Im-cIkvan \p JezmImi HmX t{]mXt Xn. amtWm Imiy- t\m--Im-in-cm-Pm-thm--D-{K-]p-{X-\m-b--iq-c-hw-in P\n---hn-tZ-l- cm-Pmthm Rm Agn-p-I-f-n- p [\p-ns\ Rm sIn-b-Xm-n-bnv _mW--tfmSp IqSnb-hbpw i{Xp-sf Ghpw ]oUn-n-p--hbpw Bb cp ic-sf ssIbn hln-p-sImv ASp- Fgpt-ep--Xv, C{]-Im-cw-Xs Rm cp {]iv\--tfm-Spv IqSn \ns ASp- Fgp-t-n-cn- p- p. Ahbvv FtmSv Dcw ]d-bp-I. KmKn tNmZn-p-sImI. F b-hIy adp-]Sn ]d-p.

49. D] ktlm-N Alw ssh Xzm bmhevIy, bYm Imtiym hm sshtZtlm thm{K]p{X Dyw [\p-c-[nPyw IrXzm Zzu _mW-hu k ] - X v\ m- X n- h ym- [ n\ u l k vtX Ir tX zm t]mnjvtTm tZh-ta-hmlw Xzm Zzm`ymw {]iv\m`ymapt]mZ- mw. Xu ta {_qln CXn. {] KmKn CXn.

53. D] km tlmhm-N bZqzw bm-hIy, Znthm, bZ- h mIv ]rYn- h ym, bZ- cm Zymhm ]rYnho Cta, Zv `qXw N `h `hn-jytXymN-tX, Ikvanw kvXtZmXw t{]mXw tNXn.
(C-Xns A\zbw 50-m-a-t-Xn D-Xp-X-s)

(b-Zqzw apX BN-tX hsc apv ]d-Xp-t]m- se.)


AXv BIm-i-n Xs-bmWv HmXhpw t{]mX-hp-ambn-cn-p--Xv. Fv bm-h-evIy ]d-p. Fn-em-Wv BImiw HmXhpw t{]mX-hp-am-bn-cn-p-Xv? Fp KmKn hopw tNmZn-p.

50. D] kmtlm-hm-N bZqzw bm-h-e vI y, Znth, bZ-hm-Iv]r-Yn-hym, bZ-cm Zymhm-]rYnho Cta, bZv`qXw N`-h `hn-jy-tXym NtXm Ikvanw kvXtZmXw t{]mXw tN Xn.
Ah ]dp: bm-h-eIy, GsXm-n-s\-bmtWm v tZymhn\n-v--ap-I-fn-es A-I-]m-e-n\nv apIfnepw GsXm- n- s\- bmtWm Xmgs A- I- ]m- e-n\v ASnbnepw GsXm-n-s\-bmtWm CuZym hm ]rY-hn-I-fpsS CSbvpw DXv Fpw GXn-s\-bmtWm `qX- sapw ham-\-sap `hn- jy- spw BK-a-hn- p- I ]d- bp-Xv, B kq{Xw Fn-emWv HmXhpw t{]mX- hp-am- bn-cn- Xv? p-

55. D] ktlm-h m-N GXssZz XZ-cw KmKn {_mWm A`n- h - Z - y- q- e , a\- - { l- k z, aZoL, atem-ln-X, akvt\-l, am-b, aXtam f hm, bz\m-Im-i , ak-MvK , ac-k , aK aN pjvI , at{im{X aam, Kat\m -f tXP-k vI , a{]mWaap-J, aam-{X, a\--c, a_mlyw; \X-Ziv\mXnInwN-\, \ XZviv\mXn I\
Ah ]dp: KmKo, \o tNmZn-Xv CXmWv: A-csa-p- - - cn-m--sX- v--{_m- - W ]d- bp- p. AXv qea-m--Xpw-- h-ep-X-m--Xpw--AWp Am--Xpw, {lkz-am--Xpw, ZoL-a-m--Xpw, Nph--m--Xpw, kvt\lsa Ap-I-fpsS KpW-a-m--Xpw, Omb-b-m--Xpw, Xa-m-- Xpw, hmbp-h-m--Xpw, BIm-i- a-m--Xpw, Ac-

317

I p-t]mse kwKm--I-a-m--Xpw, ck-a-m-pw, K-a-m-Xpw, Np-n-m--Xpw, t{im{X-an-m--Xpw, hmn-m-Xpw--hm-Kn-{n-b-an-m--Xpw, a\-n-m--Xpw, tXP-nm--Xpw, {]mW Cm--Xpw, apJ-an-m--Xpw, am{X Am-Xpw Acw Cm--Xpw, _ln`m-K-an-m-Xpw BIp-p. AXv Hn-t\-bpw `n- p-n-. AXns\ Bcpw `n- p-n-.

n\np ]c-tem-I-tp t]mIp--Xv, Ah Ir]-W\m-Ip-p. ]ns BcmtWm KmKo, Cu A-cs Adnnv Cu temI-n\nv ]c-tem-I-n-tep t]mIp-Xv, Ah {_m-W-\m-Ip-p.

56. D] GXky hm A-cky {]im-kt\ Km Kn, kqcym- N - { - a - s ku hn[rXu Xnjv T Xx GXky hm A- c ky {]im- k t\ KmKn, Zymhm-]rYn shyu hn[rtX XnjvTXx GXky hm A-c ky {]im-k t\ KmKn, \ntajm aplqm, Atlm cm{Xm, A-am-km, EXhx kwh-cm CXn hn[r-Xm-kvXn-jvT-n. GXky hm A-cky {]imkt\ KmKn, {]mtNym f \ym \Zyx kyt tiztX`yx ]-tX`yx, {]XotNym -f \ym bmw bmw N Zni-a-\p. GXkyhm A-c ky {]im-kt\ KmKn, ZZtXm a\pjym {]iw-kn; bP-am\mw tZhm Zow ]nXmtcm f \zmbmx Atbm KmKn, Cu A-c-ns {]im-k\-n-emWv--B--bn-em-W,v kqcy\w N{\pw hn[m-cWw sN-s-h-cm-bn--\n-e-bvp-\n-s--h-cmbn nXn-sN-p--Xv. KmKo, Cu A-c-ns {]im-k\-n-emWv tZymhpw ]rYn-hnbpw hn[r-X--fmbn nXn-sN-p--Xv. KmKo, Cu A-c-ns {]im-k-\-n-emWv \nta-j- aplq Atlm-cm- {X- , A-am- k-- - ]-IpXn amk-, amk-, kwh--c- C-s\-bp Imem-h- b-h- hn[m-cWw sN-sp nXn-sN-p--Xv. KmKo, Cu Ac-ns {]im-k- \-n- em-Wv, tizX--fm-b-- sh-fp- --]X--fn\nv {]mNn- I-fm-b--In-g-tm-sm-gp-Ip---thsd \ZnI- fpw, ]Sn-m- tdm- sm- gp-Ip thsd \Zn- Ifpw AXmXp Znntev Hgp-Ip--Xv. KmKo, Cu A-c-ns {]im-k-\n-em- W,v Zm\w-sN-p-h- -hsc a\p- jy {]iw-kn-p-Xpw tZh-m bP-am-\t\bpw ]nXr- Zo-tlm-a-tbpw A\zm-b--cm-bn-cn- p--Xpw--A-\p-K-X- cm-bn-cn-p--Xpw.

58. D] XZzm GX-Z-cw KmKy-Zrw {Z-{ipXw t{im{X aXw a,{ hnm-Xw hnmXr: \m \ yZtX m - f k vX n{Z- j vSr , \ m\ y- Z tX m - f kvXnt{imXr \m\y-ZtXm -f kvXnar \m\y-ZtXm -f kvXn hn mXr GX-kvan \p Jeez-tc KmKym-Imi HmX t{]mX CXn.
Atbm KmKo, A-s\-bp Cu A-cw, Zin-s-Sm-Xpw Fm {Zm-hp-a m-Ip-p-- Zi-\-{Inbm Im-hpam-Ip-p. {ihn--s-Sm-Xpw t{imXm-hp-am-Ipp. {ih-W-Im-hp-am-Ip-p. a\\w sN-s-Sm-Xpw a{m-hp-am-Ip-p--a-\-\-{In-bm-Im-hp-am-Ip-p. \n-b-cq]-n Adn-b-s-Sm--Xpw, hnm-\-{In-bm-Im-hp-amIp- p. CXn\nv A\y-ambn {Zm-hn- . CXn\nv A\yambn t{imXm-hn-. CXn\nv A\y-ambn am-hn-. CXn\np A\y-ambn hnm-Xm-hn-. Atbm KmKn, Cu A-c-n-emWv BImiw HmXhpw t{]mX-hp-am-bn-cnp--Xv.

59. D] km tlmhm-N {_mWm `K-hkvXtZh _ l p- a m- t \ y[ zw bZ- k vam- - a - k vIm- t c WaptNy[zw; \ ssh PmXp bpjv a m- I - a naw I nZv {_tmZyw tPXm CXn XtXm l hmNIv\ hyp-] -c -c m-a.
bm-hevIy-h-N\w tIv KmKn ]dp: `K-hm-mcmb {_m-W-tc, Ct-l-n\nv \a-kvIm-cw-sImp tamN\w Inp- -X n-s \- s hep- X mbn hnNm-c n- psImhn. \n-fn Hcp-h\pw Ct-ls {_-hm-Zn Pbn-p--h-\mbn Hcn--ep-an-. A\-cw hmNIv\hn AS-n.

H]Xmw {_mWw

60. D] AY ssl\w hnZKvx imIeyx ] {] IXn tZhm bm-hevIy CXn. ksslX-ssbh \nhnZm {]Xn-t]-tZ... bmhtm sshiz-tZ-hky \nhn- Z yp-N y- t . {Xb{Xo N iXm {X-b {XoNk- l {km CXn. Hm anXn tlm hmN. ItXyhm tZhm bmhevIy CXn. {Xb-kv{XnwiXv CXn. Hm anXn tl hmN. ItXy-h -tZhm bmhevtIy Xn. j UnXn. Hm anXntlmhmKmKo, BcmtWm Cu temI-n, Cu A-cs N. ItXyh tZhm bm-hevtIyXn. {Xb CXn. Adn-bmsX At\-Im-bncw hjw Xs Bbmepw tlmanHm anXn tlmhm- N . ItXyh tZhm bmtbm bPn- tbm X]p sNbvItbm sNp--Xv, Chs hevtIy Xn. Zzmhn-Xn. Hm anXn-tlm-hm-N. ItXyh B I--fpsS ^ew Ah- km-\-ap-Xv BIp-p. KmKo, tZhm bmhevtIy Xn. A[y CXn Hm BcmtWm Cu A- c s Adn- b msX Cu temI-

57. D] tbm hm GX- Z- cw KmKy- h n-ZnXzm f kvan temtI Pq tlmXn, bP-tX, X]-k vX ]ytX _lqXn hj- k - l - { km, Wy- h - t Zhmky XZv`h Xn; tbm hm GX-Z-cw KmKy hnZnXzm -f kvamtm-ImXv ss{]Xn, Ir]Wx AY b GXZcw KmKn, hnZznXzm -f kvamtm ImXv ss{]Xn k {_mWx.

318

anXntlm hmN ItXyh tZh bm-hevtIyXn. GI CXn Hm anXn tlmhm-N. IXta tX. {Xb{Xo NiXm {Xb {XoN klt{k Xn.
A\-cw bm-hevIy-t\mSv iI-es A]-Xy-amb hnZ-Kv[ F {_m-W tNmZnp: bm-hevIy tZhm F{X? bm-h-evIy Cu \nhn-p-sIm-p-Xs Dcw ]dp: sshiz-tZ-h-ns \nhn ]d-bp-Xp F{Xtbm A{X- bpw; AXm-bXv: aqpw aqp-\qdpw aqpw aqhm-bn-chpw Fv. imI- ey icn Fp ]d-p. bmhevIy ]c- am- n tZh- m F{X? Fv hopw imIey tNmZn-p. ap-n-aqv Fp bm-h-evI Dcw ]d-p. icn Fp imI-ey k-Xn-p. bm-hevIy, tZh-m F{Xtb Dq Fp hopw tNmZn- p. Bdv Fp bm-hevIy Dcw ]d-p. icn Fp Imk-ey k-Xn-p. bm-hevIy, tZh-m Xo-bmbn F{X? Fp hopw tNmZyw. aqv Fp--cw. icn Fp imIey ]d-p. bm-hevIy tZh-m- F{X-am-{X-amWv? Fp ]nsbpw tNmZyw. cv Fp-cw icn Fp kmIey ]d-p. bm-hevIy tZh-m F{X-am{Xw? Fp ]nsbpw tNmZyw A[yw (H--c) Fp-cw icn Fp imI-ey ]dp. bm-heIy, tZh-m F{X- v am{Xw? Fp ]nsbpw tNmZyw Hv Fv D-cw. icn Fp imI-ey ]d-p. B aqpw apqdpw aqpw aqhmbn-chpw FsXmw? Fp ]nsbpw imI-ey tNmZn-p.

63. D] IXta cp{Zm CXn Zita ]pcptj {]mWm B s s - I m- Z i x tX bZm - f k vam - c ndmymZpXv {Ima-yY tcmZ-b-n. XZy-t{ZmZ-b-n, Xkvam-{Zp{Zm CXn

cp{Z-m GsXmw? Fp tNmZyw. ]pcp-j-\n-ep Cu {]mW- ]pw, ]Xn-s\m-m-a-Xmbn Bmhpw Ah Ftm ay-am-b--\-iz-c-amb ico-c-n\nv DXv{I-anp-pthm Atm tcmZn-n-p-p--]-tc-Xs kw_- nIsf Ic-bn-p-p. Atm tcmZn-n-p-- Xn- \m cp{Z-m Fp ]d-b-s-Spp Fp bm-h-eIy ]d-p. v

64. D] IXa BZnXym CXn. ZzmZi ssham kmx kwh--cky GX BZnXymx GtXloZw kham-Z-Zm\m bn. tX bZnZw khamZ-Zm-\m-bn Xkvam-Zm-ZnXy CXn.
BZn-Xy-m GsXmw? Fp tNmZyw. Hcp kwh--cn\v ]{p amk--fm-Wtm D- Xv. Ch-cmWv BZn-Xym. Ch-cm-Wtm CXns\ Fmw--{]m-Wn-I-fpsS Bbp-nt\bpw {I-^-e-tbpw FSp-p-sImv t]mIp--Xv. Ah bmsXmcp Imc-W-m CXns\ Fmw BZm\w sNbvXp-sImv t]mIp-pthm AXn-\m BZn-Xy-m Fp ]d-b-s-Sp-p. Fv.

61. D] k tlmhm-Na-ln-am\ Gssh-jmta tX; - {Xbkv {Xnw itzh tZhm CXn. IXtatX {Xb-kv{Xn-Cwi ZnXn. Auh kh, GImZicp{Zm, ZzmZi m - f- f ZnX ymk vX G I- { X nw - i , Zn{ssivNh {]Pm-]-Xn-{X bkv{Xnwim hnXn.
bm-h- eIy ]d-p ta]-d aqhm-bn-c- n-apv q-mdp tZh-m ap-n- aqp tZh-m-cpsS aln-am-hp-I am{X-am- W.v hmkvX-h-n-ep tZh-m-cm-Is ap-n-aq- tbpq Fv. B ap-n-aqv GsXmw? Fp hopw imI-eys tNmZyw Fp hkp-, ]Xn-s\mpw cp{Z-m, ]{p BZn-Xy-m Ah ap-smv; C{\pw {]Pm-]Xnbpw ap-n-aqp XnI-bvp--h Fv bm-hevIys D-cw.

65. D] IXa C{x? IXax {]Pm-]Xn cnXnkvX\bn-Xv\ptc tht{m b-{]-Pm-] XcnXn. IXa kvX\-bnXv\p cnXn. Ai\n cnXn IXtam b CXn. ]ih CXn.
C{ GXv? {]Pm-]Xn GXv? Fp tNmZyw. C{ kvX\-bn-Xv\p-X-s. {]Pm-]Xn b-am-Ip-p. Fp--cw. kvX\-bnXv\p GXmWv? Fp tNmZyw. Ai\n Fp-cw b-taXv? Fp tNmZyw ]ip- Fp-cw.

66. D] IX-ta-jvUnXn An ]rYn-hoN hmbpm-cow Nm f -f ZnXy ZyusstXjSv. GtX loZw khw GtX-jSv CXn.
Bdp tZh-m GXv? Fp tNmZyw Anbpw ]rYnhnbpw hmbphpw A-co-hpw BZn-Xy\pw tZymhpw; ChcmWv Bdv. Cu PK-smw Ch-cm-dp-am-Wtm Fp- cw.

62. D] IXta hkh CXn, An ]rYnhoN hmbp-m--cnw Nm -f -f ZnXyZyu N{am \-{ XmWn ssNtX-h khx; GtXjp loZw kw lnX-an-Xn, X kvamZzkh CXn.
hkp- Bscmw? Fp tNmZyw. Anbpw ]rYnhnbpw hmbp-hpw A-co-hpw BZn-Xy\pw tZymhpw N{apw \-{X-fpw Ch-cmWv hkp-.- C-h-cn-em-Wtm Cu PKv Fmw hbv-s-n-cn-p-Xv; Fv AXn-\m hkp- Fp ]d-b-s-Sp-p.

67. D] IXta tX {Xtbm tZhm CXn. Ca Gh{Xtbm temImx Gjp lnta kth tZhm CXn. IXau Xu Zzu tZhm hnXn. Aw ssNh-{]mWt Xn. IXtam f [y CXn tbm -f bw ]hX CXn.
B aqp tZh- m Bscmw? Fp tNmZyw. Cu aqp temI-X-s. Cu aqp temIfn-em-Wtm Cu tZhmcpw Fp--cw. B cp tZh- -m Bscmw? Fp tNmZyw. Ahpw {]mW\pw Xs- - F-p-- cw. Hcw GXv

319

I Fp tNmZyw BcmtWm Cu ]h\w sNp--Xv, Ah


hmbp Fv D-cw.

68. D]--X -Zmlp cyZ-b-taI Csshh ]htX -f Y IY-a-[yy CXn. bZ-kvan-nZw kh-a-[ym[v t\mXv, tX\m-[ yx IXa GtIm-tZh CXn. {]mW CXn. k{_-, XyZ-XymNtX
B hnj-b-n Nne tNmZn-p-p bmsXmcp ImcW-m Cu hmbp Hm-bn-p-Xs ]h\w sNp-pthm AXn-\ m F-s\-b mWv A[y-a m-I p- Xv? Fv bmsXmcp Imc- W- m Cu hmbp-hn CsXmw A[n-jvTnX-am-bnv Ensb {]m]n-p-pthm AXn-\m A\y Fp ]d-b-s-Spp Fp--cw. Hcp tZh Bcv? Fp tNmZyw. {]mW Fp-- cw. AXv {_-am-Ip- p. AXns\ XyXv Fpw ]d-bp-p.

hp--h BI-bp-p, Fp imI-ey ]d-p. Bsc Fm Bm- hn\pw ]cm- b-W- ambn \o ]d- bp- p-thm, B ]pcpjs\ Rm Adn-bp-p-- tm. Cu Ima-a-b-\mb ]pcp-j Btcm, Ah BWv Ch. imI-ey, C\nbpw tNmZn-psImpI Fp bm- h- eIy adp- ]Sn ]d-p. B Imav a-b-\mb ]pcp-j\v tZhX GXv? Fp imI-ey tNmZn-p. kv{XoI Fp bmh-eIy ]d-p. v

71. D] cq]m-tWyh bkym -f f bX-\w, Np temtIm, at\m-tPym-Xn, tcym ssh Xw ]pcpjw hnZymXv khkym -f -f \x ]cm-bWw k ssh thZnXm kymZym- m-h -e vI y. thZ hm Alw Xw ]pcpjw kkym -f f \x ]cmbWw bam-, b Ghm-km-hmZn tXy ]pcpjx k Gjx h ssZh imIey Xky Im tZhtXXn. kXy anXn tlm hmN

Bv ip-Ir-jvWmZn cq]- Xs B{i-b-am-Ippthm Npp temI-am-Ip-pthm a\p tPymXn-m-Ippthm B ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]cm-b-W-ambn B Adn-bp-p-thm, Ah am{Xta Atbm bm-hevIy, Adn-bp--h-\m-I-bpp Fp imI-ey ]d-p. GXp ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]cm-b-W-ambn \o ]dbp-p-thm, B ]pcp-js\ Rm Adn-bp-p-v. B, BZnXy-\n-ep ]pcp-j Btcm Ah-\mWv Ch. imI-ey, v Bv, B{i-bw ]rYn-hn-Xs BIp-p-thm, temIw- C\nbpw tNmZn-p-Itb thp. Fp bm- h- eIy adp-tem-I-\-km-[-\w-- A-n- bm-Ip-p- thm, tPym-Xn- -v-k-- e]- hn- ]Sn ]d-p. B tZh\v tZhX GXmWv? Fp imI-ey v I-ev]mZn Imcyw--a-\m-Ip-p-thm, B ]pcp-js\ Fm tNmZn-p. kXy-am-Ipp Fp bm-h-evIy Dcw ]dBm-hn\pw ]c-amb Ab-\-ambn BcmtWm Adn-bp--X,v p. Ah am{Xta Atbm bm-h-evIy, Adn-hp--h-\m-I72. D] BImi Gh-bkym -f f bX-\w, t{im{Xw bp-q. Fp imI-ey ]d-p. GXp ]pcp-js\ Fm te-mtIm, at\m tPymXntcym ssh Xw ]pcpjw Bm-hn\pw ]cm-b-W-ambn \o ]d-bp-p-thm, B ]pcp-jhnZymXv kkym -f -f \x ]cm-b-W w, k s\, F\np Adn-bm-atm. Cu ico-c-n-ep ]pcp-j ssh thZnXm kym ZymPvR -h evI y thZ hm Xs-bmWv Ch. Atbm imI-ey, C\nbpw tNmZn-pAlw Xw ]pcpjw k-kym f f \x ]cm- sIm-p-I. Fp bm-h-eIy adp-]Sn ]d-p. Ah-\vv bWw bam; b Ghmbw {iu{Xx {]mXnB imco-c- \mb ]pcp-j\v tZhX GXv? Fp imI-eys {ipXvI x ]pcpjx k Gjx. h ssZh-im-I-e y. tNmZyw. AarXw Fv bm-h-evIy Dcw ]d-p. Xky Im tZhtX Xn. Zni CXn tlmhmN GXp ]pcp-j-\,v BIm-iw-Xs Bb-X-\-am-Ip-p-thm, t{im{Xw temI-am-Ip-p-thm, a\v tPymXn-m-Ip-p-thm, B ]pcp- js\ Fm Bm- hn\pw ]cm-b-W-ambn BcmtWm Adn-bp-Xv Ah am{Xta bm-hevIym! Adn-bp--h BI- bp-q. Fp imI-ey ]d-p. Bsc Fm Bmhn\pw ]cm- b- W- ambn \o ]d-bp- p- thm, B ]pcp- js\ Rm Adn-bp-p. t{im{X-n-ep--h\pw {]Xn-{i-hW-th-f-bn hnti-jnv Zm\w sNp--h-\p-amb Cu ]pcp-j Btcm, Bv Imaw Xs Bb- X\w (B- {i- bw) BIp-p-thm, Ah-\mWv Ch, imI-eym, tNmZn-p-sIm-p-Itb thp lrZbw temI-am- Ip-p- thm, a\vkkp tPymXn-m-Ip-pthm Fp bm-hevIy Dcw ]d-p. Ah\p tZhX GXv? Fp imI-ey tNmZn- p. Znp-I Fv bm-hB ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]c-amb B{i-bambn Bcv Adn-bp-pthm Ah am{Xta bm-h-eIym, Adn- evIy adp-]Sn ]d-p. v

69. D] ]rYzn-thyh bkym f -f bX-\, antm tIm, at\m- t Pym- X n, tcymssh Xw ]pcpjw hnZymXv khkym -f -f \x ]cm-b-W w, k sshthZnXm kymZym- m-X-h -e vIy. thZ hm Alw Xw ]pcpjw khkym -f f \x ]cmbWw bam; b Ghmbw imcocx ]pcpjx k Gjx hssZh i Iey. Xky ImtZ-htX Xn. AarX anXn tlmhmN

70. D]-Im-a-Gh bkym -f -f bX-\w, lrZbw tem tIm, at\m tPymXntcym ssh Xw ]pcpjw hn tZymXv kh kym -f -f \x ]cm-b-W w, k ssh thZnXm kymZym- -h - e v I y. thZ- h m- Alw Xw ]pcpjw khkymm f -f \x ]cmbWw bam; b Ghmbw Ima-abx ]pcpjx, k Gjw h ssZh imI-ey. Xky Im tZhtX Xn kv{Xnb CXn tlm hmN.

320

I 73. D] Xa Gh bkym f-

-f bX-\w, lrZbw tem tIm, at\m tPymXn, tcym ssh Xw ]pc-pjw hnZymXv khkym -f -f \x ]cm-b-W w, k sshthZnXm kymZym--h-evIy. thZ hm Al, Xw ]pcpjw khkym -f f \x ]cmbWw bam; b Ghmbw Ombm-abx ]pcpjx k Gjx hssZh imI-ey. Xky Im tZhtX Xn. arXyp cnXn tlmhmN

GXp ]pcp-j-\v, Xa-p-Xs Bb-X-\-am-Ip-p-thm, lrZbw temI-am-Ip-p-thm, a\p tPymXn-m-Ip-p-thm, B ]pcp- j s\ Fm Bm- h n\pw ]cm- b - W -s av BtcmtWm Adn-bp--Xv, Ah am{X- ta, bm-h-evIym, Adp-b-h-\m-I-bpq Fp imI-ey ]d-p. Bsc Fm Bm-hn\pw ]c-amb B{i-b-ambn \o ]d-bp-p- thm, B ]pcp-js\ Rm Adn-bp-p. Cu Ombm-a-b-\mb ]pcpj BcmtWm Ah Xs-bmWv Ch. imIey C\nbpw tNmZn-p-sIm-ptb thq Fp bm-hevIy ]d- p. Ahv tZhX GXv Fp imI- ey tNmZnp. arXyp Fp bm-h-eIy Dcw ]d-p. v

B ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]cm-b- W-sav B Adncv bp-pthm Ah am{Xta bm-h-evIy, Adn-bp--h\mI-bpp Fp imI- ey ]d- p. GXp ]pcp- j- s\- bmtWm Fm Bm-hn\pw ]c-amb B{i-b-a-ambn \o ]d-bp--Xv, B ]pcp- js\ Rm Adn-bp- p. Ap- I- fn D Cu ]pcpj Btcm Ah-\mWv Ch. imI-ey, C\nbpw tNmZn-psIm-p-Itb thq. Ahs tZhX GXv? Fp imIey tNmZnp. hcp-W Fv bm-h-eIy adp-]Sn ]dv p.

76. D] tcX Gh bkym f -f bX-\w, lrZbw temtIm at\m tPymXntcym ssh Xw ]pcpjw hn ZymXv khkym f -f \x ]cm-bWw k sshthZnXm kymZym--hevIy thZ hm Alw Xw ]pcpjw khkym f -f \x ]cm-bWw bam- . b Ghmbw ]p{X- a bx ]pcpjx k Gjx. hssZh imIey XkyIm tZhtX Xn. {]Pm]Xn cnXn tlmhmN.
GXp ]pcp-j-\v, tcX-p-Xs Bb-X-\-am-Ip-p-thm, lrZbw temI-am-Ip-p-thm, a\p tPymXn-m-Ip-p-thm, B ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]c-ambn Ab-\-ambn BcmtWm Adn-bp--Xv, Ah am{X-ta, bm-hevIym, Adn-hp-h\m-Ibpq Fp imI-ey ]d-p. GXp - ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]cm-b-W-ambn \o ]d-bp-pthm, B ]pcp-js\ F\np Adn-bmw. ]p{X-cq-]-n-ep Cu ]pcp-j Btcm Ah XsbmWv Ch. imIey C\nbpw tNmZnp sImp-I-Xs Fp bm-h-eIy v adp-]Sn ]d-p. B ]pcp-jp tZhX GXv? Fp imIey tNmZn- p. {]Pm-]Xn Fv bm-h-evIy adp-]Sn ]dp.

74. D] cq]m-tWyh bky f -f bX-\ w, Nq temtIm, at\m-tPym-Xn, tcym ssh Xw ]pcpjw hnZymXv khkym -f -f \x ]cm-b-W w, k ssa thZnXm kymZym--hevIy thZ hm Alw Xw ]pcpjw khkym -f f \x ]cmbWw bam; b Ghm-b-am-Zti ]pcpjx k Gjx. hssZh imIey Xky Im tZhtXXn. Akp cnXn tlmhmN
GXp ]pcp-j\v cq]-Xs B{i-bam-Ip-p-thm, Npp temI-am-Ip-p-thm, a\p tPmXn-m-Ip-p-thm, B ]pcp-js\ Fm Bm-hn\pw ]c-amb B{i-bambn BcmtWm Adn-bp--Xv, Ah am{X-ta, bmhevIy, Adn-bp--h-\m-I-bp-q. Fp imI-ey ]d-p. BscbmtWm Fm Bm-hn\pw ]c-amb B{ib-ambn \o ]dbp-p-Xv, B ]pcp-js\ Rm Adn-bp-p. BZi-n D Cu ]pcp-j GtXm, Ah Xs-bmWv Ch. imIey, C\nbpw tNmZn-p-sIm-p-I. Fp bm-hevIy ]dp. B ]pcp-js tZhX GXv? Fp imI-ey tNmZnp. Akp Fp bm-h-evIy Dcw ]d-p.

77. D] imItey Xntlm- h mN bm- h ev I y kvXzmw kznZnta {_mWm AMvKm-cm-h-bWa{IXmx CXn


iIeym Fp hnfn-v, bm-h-evIy ]d-p: Cu {_m-W \ns I\ tImcn-bmn sNbvXpthm?

75. D] B] Gh bkym -f -f bX-\ w, lrZbw temtIm, at\m-tPym-Xn, tcymssh Xw ]pcpjw hnZymXv khkym - f - f \x ]cm-b Ww k ssh thZnXm kymZym- - h ev I y thZ hm Alw Xw ]pcp- j w, khkym - f - f \x ]cmbWw bam; b Ghm-b-a]vkp ]pcpjx k Gjx hssZh imIey Xky Im tZhtX Xn. hcpW CXn tlmhmN
GXp ]pcp-j\v Ap-IXs Bb-X-\-am-Ip-p-thm, lrZbw temI-am-Ip-p-thm, a\p tPymXn-m-Ip-p-thm,

78. D] bm-hevtIy Xn tlmhm-Nm-im-I- teym bZnZw Ipcp ]mm-em\mw {_mWm\Xy-hmZnx Inw {_ hnZym \nXn. Zntim thZ ktZhmx k{]-XnjvTm CXn. bntimth--k-tZhmx k{]XnjvTmx
bm-hevIy! Fp hnfn-v, imI-ey ]d-p Cs\ Ipcp-cm- Pypw ]m-e-cm- Py- p-ap {_m- Wsc \o A[n-t-]n-Xv {_s Adn-bp--h-\m-bn-mtWm? tZh-m-tcm-Sp-Iq-Sn-h-bpw {]Xn-jvT-Itfm-Sp-Iq-Sn-b-h-bp-amb Znp-Isf Rm Adn- bpp Fp bm-h-evIy adp]Sn ]d-p. tZh-m-tcm-Sp-Iq-Sn-b-hbpw {]Xn-jT-I-tfm-Sp-Iq-Sn-bv h-bp-amb Znp-Isf \o Adn-bpp Fn

321

I 79. D] InwtZ-htXm -f kymw {]mNymw ZniykoXn.


BZn-Xy-tZ-hX CXn. k BZnXyx Ikvan {]Xnj vTnX C X n. N pj o X n. Ik van \ p Npx{]Xn-jvTnX anXn. cqt]jznXn. Np-jmln cq]mWn ]iy-Xn. Ikvan \p cq]mWn {]XnjvTnXm Xo Xn. lr Zb CXn-tlm-hmN lrZ-tb\ lncq-]mWn Pm\mXn. lrZtb tlyh cq]mWn {]Xn-jvTn-Xm\n `ho Xn. Gh-ta-ssh-X-Zym-hevI y.
Cu Ing- t-Zn-n \o GXp tZh-X-bp--h\m-Ipp? Fp imI-ey tNmZn-p. BZn-Xy-\m-Ip tZh-X-tbm-Sp-IqSn-b-h- \m-Ipp Fp bm-h- evIy Dcw ]d-p. B BZn-Xy Fn {]Xn-j vTn-X -\ m-b n-c n- pp? Fp hopw imI-eys tNmZyw. Np-n. Fp bm-hevIys D-cw. Npv Fn-emWv {]Xn-jvTn-X-am-bn-cnp-Xv? Fp hopw tNmZyw. cq]--fn Fp--cw. Np-p-sIm-m-Wsm cq]-sf ImWp--Xv. cq]- Fn-emWv {]Xn-jTn-X--fm-bn-cn-p--Xv Fp ]nsbpw v tNmZyw. lrZ-bn Fp ]d-np bmhevIy ]dp: lrZbw sImm-Wtm cq]-sf Adn-bp--Xv lrZ-b-n Xs-bmWv cq]- {]Xn-jvTn-X--fm-bn-cnp-Xp bmhevIym, CXv C-s\-X- s, Fp imIey k-Xn-p.

bn-cn-p-Xv Fp ]d-p. bm-h-evIy, CXv C-s\Xs Fp imI-ey ]d-p.

81. D] Inw tZhtXm -f kymw {]XnNymw Zniy ko Xn. hcp-W-tZ-hX CXn. k hcpWx Ikvan {]XnjvTnX CXn. A]vkznXn. Ikvan Xz ]x {]XnjvTnXm CXn. tcXko Xn. Ikvan\p-tcXx {]XnjvTnX anXn. lrZb CXn. Xkvam-Z]n {]Xn-cq]w PmXamlpx lrZ-bm-Znh kp]vtXm lrZ-bm-Znh \nnX CXn. lrZtb tlyh-tcXx {]Xn-jvTnXw `hXoXn. Ghta sshX-Zym-evIy.
Cu ]Sn-msd Znn \o GXp tZh-X-tbmSp IqSn-bh- \m- Ipp? Fp imI-ey tNmZn-p. hcp-W- \m- Ip tZhX-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ipp Fp bm-h-eIy ]d-p. v B hcp-W Fn {]Xn-jvTn-X-\m-bn-cn-pp? Fp tNmZn-p. Ap-I-fn Fp--cw. Ap-I Fn {]XnjvTn-X-am-bn-cn-pp? Fp ]nsbpw tNmZyw. tcX-n Fp--cw. tcXv Fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-pp? Fp tNmZyw lrZ-bn Fp--cw. AXp-sIm-p-Xs- bmWv PmX-s\--P-\n Ipn-sb, {]Xn-cq-]-sa-v--]-Isv, euIn-I-m ]d-bm-dp--Xv. lrZ-b-n\nv ]pd-s-h-s\-tm-sebpw lrZ-b-n\nv Dm--s--h-s\-tmse-bp-amWv ]p{X Ccn-p--Xv. lrZ-b- n Xs- bmWp tcXp {]Xn-jTn-X-am-bn-cn-p-Xv Fp bm-hIy v ]d-p. bm-hevIym CXv Cs\ Xs Fp imIey ]d-p.

80. D] Inw tZhtXm f kymw Zn-Wmbmw Zniy ko Xn. ba-tZ-hX CXn. kbax Ikvan {]XnjvTnX CXn. b CXn. Ikvan \p bx {]Xn-jvTnX CXn. Zn-WmbmanXn. Ikvan \p ZnWm {]Xn-jvTntX Xn. {imbm anXn. bZmtl yh {i t - f Y Z nW mw ZZm- X n, {imbmw tlyh ZnWm {]Xn-j vTntX Xn, Ikvan \p {im-{]-XnjvTtX Xn lrZb CXntlm-hmN lrZtb \ln {imw P\m-Xn. lrZtbtly h {im-{]-XnjvTnX, `h-Xo-Xn. Ghta sshXZv bm-hevIy.
Cu sXt-Zn-n \o GXp tZh-X-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mIpp? Fp imI-ey tNmZn-p. ba-\m-Ip tZh-X-tbmSp-Iq- Sn- b-h- \m- Ipp Fp b-h-evIy Dcw ]d-p. B ba Fn {]Xn-j vTn-X- \ m-b n-cn-pp? Fp tNmZyw. b-n Fp-cw bw Fn-emWp {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-p-Xv? Fp tNmZyw. Zn-W-bn Fp--cw. ZnW Fn {]Xn-jvTn-Xambncnpp? Fp tNmZyw. {i-bn Fp- -cw. Ftm-gmtWm {inp--Xv. Atm Zn- Wsb Zm\w sNp-p. {i-bnXs-b mWv ZnW {]Xn-jvTn-X-bm-bn-cn-pXv? Fp bm-h-eIy ]d-p. {i Fn-emWv {]Xn-jTn-X-bmv v bn-cn-p-Xv Fp imI-ey tNmZn-p. lrZ-b-n Fv bm-h-eIy ]d-p. lrZ-bw-sIm-m-Wtm {isb v Adn-bp--Xv. lrZ-b-n Xs- bmWv {i {]Xn-jTn-X-bmv

82. D] Inw tZhtXm -f kymap-ZoNymw ZniykoXn. tkma-t Z- h X CXn. ktkmax Ikva n {]XnjvTnX CXn. Zombm anXn. Ikvan \p Zom {]Xn-jvTntX Xn. kXy CXn. Xkvam-Z]n Zon-Xamlpx kXyw htZXn. ktXy tlyh Zom {]Xn-jvTntX Xn. Ikvan\p kXyw {]-Xn-jvTnX anXn. lrZb CXn-tlm-hm-N. lrZ-tb\ lnkXyw Pm\m-Xn. lrZtb tlyh kXyw {]Xn-j vT nXw `hXo Xn Ghta sshX Zym-hevIy.
Cu hSt Znn \o GXp tZh-X-tbm-Sp-Iq-Snbh\mIpp? Fp imI-ey tNmZn-p. tkma-\m-Ip tZh-Xtbm-Sp-Iq- Sn-h-b- h Fp bm-h-eIy adp- ]Sn ]d-p. v B tkma Fn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-pp? Fp ]nsbpw tNmZyw, Zo-bn Fp--cw. Zo Fn {]Xn-jvTn-X-bm-bn-cn-pp? Fp tNmZyw. kXy-n Fp--cw. AXp-sImp Xs-b mWv Zon-X-t\m-S v, kXys ]d-bpI Fv ]d-bm-dp-Xv kXy-n XsbmWv Zo {]Xn- j v T n- X - b m- b n- c n- p- Xv F pw bmhevIy ]d-p. kXyw Fn-emWv {]Xn-jTn-amv bn-cn-p-Xv? Fp tNmZyw. lrZ-b-n Fp bmh- e vI y Dcw ]d- p. lrZ- b w- s Im- m-W tm kXys Adn-bp--Xv. lrZ-bn Xs-bmWv kXyw {]Xn-jvTn-X -am-bn-c n-p-Xv Fpw ]d-p. Atbm

322

I bm-hevIym CXv Cs\ Xs Fp imI-ey ]dp.

83. D ] Inw tZhtX m - f k ymw {[ phmbmw Zniyko''Xn. ""An-tZ-hX'' CXn. ""tkm -f nx Ik v a n {] X nj vTnX '' CX n. ""hmN o'' X n ""Ikvan \p hmIv {]Xn-jvTntX'' Xn. ""lrZb'' CXn. ""Ikvan \p lrZbw {]Xn-jvTnX'' anXn.
Cu {[ph-Zn-n \o GXp tZh-X-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mIpp? Fp imI-ey tNmZn-p. An-bm-Ipp tZh-Xtbm-Sp-Iq-Sn-hb Fp b-hm-eIy Dcw ]d-p. v B An Fn {]Xn-j vT n-X -\ m-b n-cn- pp? Fp tNmZyw. hmn Fp--cw. hmv Fn-emWv {]Xn-jTnv X-bm-bn-cn-pvX? Fp tNmZyw. lrZ-bn Fp-cw. lrZbw Fn-emWv {]Xn-jTn-X- am-bn-cn-p-Xv? Fp v iI-ey tNmZnp

84. D] Al-ntI Xn tlmhmN bm-h tIym bss{XX Z\y{Xm kvam-\ym-ssk, bty XZ\y{Xm-k vaXv kymzmt\m ssh\-Z -Z yphbmw knssh-\Zv hna-Yv\oc nXn
Al-nI Fp kwt_m-[\ sNbvXp-sImv bmh-evIy ]d-p. GXp Ime- n Cu lrZ-b s \n\np asm-cn-Sp hn-p--Xmbn \o hnNm-cnp-p-thm, Atm Cu lrZbw \n \np thsdm-cnSp Bbn- cn-p--]w CXn- s\ Cu ico-cs izm `n--tbm, CXns\ hb-p-I--I-gpIp apX-emb ]nI hna-Yn-tbm sNpw.

{]Xn- jTn-X- \m- bn- cn-p-Xv? Fp tNmZyw hym\-\n Fpv -cw. hym\ Fn-emWp {]Xn-jvTn-X-\m-bn-cn-p-Xv Fp tNmZyw. DZm-\-\n Fv D-cw. DZm-\ FnemWp {]Xn-jvTn-X-\m-bn-cn-pXv? Fp tNmZyw. kam-\\n Fp--cw. t\Xn, t\Xn Fp a[p-Im--n \nt-in--s-Xv CXm-Ip-p. Cu Bmhv {Kln--s-Sphm Ign-bm--Xm-Ip-p. Fs- m, {Kln--s-Sp-n-. ioW-am-hm--Xp-am-Wv. Fs-m, ioW-a m-Ip-n-. kMvK-an-m--Xm-Wv. Fs- m k-am-Ip-n-. _n-s-Sm--Xm-Wv. AXn-\m hyYn-p-n-. AXn-\m lnwk-bn AI-s-Sp-n-. Ch-bmWv Fv Bb-X-\-epw Fp temI-epw Fp tZh-mcpw Fp ]pcp-j-m-cpw, GsXm-cp-h-\mtWm B ]pcp-j-msc \nh-ln-n-v \n-bambn Kan-n-nv {]Xn-hln-n-v-- D-]-kw-l-cn-nv AXn-{I-an-ncn- p--Xv--D-]m-[n- [- s- - S-ncnp-Xv, B Hu]-\n-jZ-\mb ]pcp-j-s\-- \n-tmSp Rm tNmZn-p-p. Ahs\ FtmSp \o hnkv]--ambn ]d-bm-Xn-cn--bm-sW-n \ns aqmhv sXdn- p-t]mIpw Fp bm-h-eIy ]dv p. B Hu]-\n-jZ-\mb ]pcp-js\ imI-ey Adn-n. Ahs aqmhv hn]-Xn-p-- sX-dn-p-t]m-bn. Fp am{Xa-, ]cn-tam-jn-I--X-kvI-c-m thsd [\-sap hnNm-cnp. Cu imI-eys An-Isf A]-l-cn-p.

86. D] AY tlmhm-N {_mWm `K-htmtbm hx Ima- b tX k am ] r X px k thhm am]rX; tbmhx Ima-btX Xw hx ]rm-an. km hm hx ]rman Xn. tX l {_mWm\ Z[rjpx
A\-cw bm-h-eIy ]d-p `K-hm-m-cm-b--]qv Py-cmb {_m-W-tc, \n-fpsS Iq-n Bcv B{K- lnp-pthm Ah FtmSp tNmZn--s. As-n \nse-m-hcpw-Xs FtmSp tNmZn-p-sImhn! \n-fn Bcv B{K-ln-p- pthm Ah- t\mSv Rm tNmZn- mw. Asn \n-tfm-sS- m-h-tcmSpw Rm tNmZnmw Fv. B {_m-W ss[cy-s-n-.

85. D] Ikvan \p Xzw Nm f -f m N {]Xnjv TnXu CXn. {]mW CXn. Ikv an \p {]mWx {]X-jvTnX CXn. A]m\ CXn. Ikvan \z]m\x {]Xn-jvTnX CXn hym\ CXn. Ikvan \p hym\x {]Xn-jvTnX CXn. DZm\ CXn Ikvan \qZm\x {]Xn-jvTnX CXn. kam\ CXn. k Gj t\Xn, t\Xymm -f Krtlym \ln KrlytX f iotcym \ln iocytXy - f kMv t Km- \ln ktX f kntXm \ hyYtX \cn-jy-Xn. GXm\y- , hmb- X - \ m, \ysu temIm Asu ]pcpjmx kb- k v X m ]pcp- j m \ncply {]Xyp-lymXy {ImaXv Xw Xzu]-\n-jZw ]pcpjw ]rm-an. Xw tNt\ hnh-ykn aqm-tXhn ]Xn-jyXo Xn. Xw l\ tat\ imIeyx, Xkyl aqm-hn-]-]mX A]n lmky ]cntam-tWm f o\y ]P {lpc-\y--\y-am\mx.
\obpw Bm-hpw ico-chpw lrZ-bhpw Fn-emWv {]Xn-jvTn-X-cm-bn-cn-p-Xv? Fp imI-ey tNmZnp: {]mW-\n Fp bm-h-evI y Dcw ]d-p. {]mW Fn-emWp {]Xn-jvTn-X-\m-bn-cn-p-Xv Fp tNmZyw. A]m-\-\n Fp-cw A]m-\- Fn-emWp

87. D] Xm sslssX tmssI ]{]


bm- h - e v I y Ah- tcmSp Xmsg ]d-b p tmI- tNmZnp: tm: bYm hrtm h\-kv]-Xn, kvXssY-h ]pcptjm f arjm; Xky temam\n ]Wm\n XzK-tkym ]mSnIm _lnx
h\-kv]-Xn-bm-b--h-\-ns ]Xn-bmb hrw F{]-Imctam AXp-t]m-se-X-s-bmWv ]pcp-j. CXp kXy-am-Ipp. Ahs]p-cp-j-s--tem-a- -- tcm-a- ]W-- fmIp-p--hr--ns Ce-Ip Xpey--fm-Ip-p. ]pcpjs ]pd-ta-bp Xzv hr- ns ]pdw ]-bm-Ip-p.

323

I 88. D] XzN Ghmky cp[ncw {]ky-n. XzN


DZv]Sx Xkva mXv XZm-Xr- mXv ss{]Xn ctkm hrm-Znhm f -f lXmXv -

[\w Zm\w sNp- -hsbpw AXns nXn sNp, AXns\ Adn-bp--hsbpw ]c-bmbn KXn.

Chs Xzn\np cw Hgp-Ip--Xmbncnp-p. Xzn\np D]-S-hpw--I-d-bpw. AXn-\m hr- n\pw ]pcp-j\pw Fmw Xpey- am-b-Xn-\m, Bl- X- am-b-- On--amb Hmw {_mWw hr- n\nv Id F-t]m-se, lnwkn--s--]p-cp-j- 1. D] Hmw P\tIm l sshtZl Bkmw Nt{I \n\nv cp[ncw ]pd-s-Sp-p. AY l bm-hevIy Bh-{hm-P. Xw tlmhm-

\mem-a-ymbw

hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I Xs-m-Wm-\m-h-iy-ap-hp ImWp--Xn-\mbn Ccp-n-cp-p. Atm bm-hChs amwk- hr-ns iI-e-fm-Ip-p. In\m-Sw--X-Sn-tbmSp tNn- cn-p sXmen-t]m-ep hkvXp- evIy sNp. At-l-n-t\mSp P\-I tNmZn-p tl bm-h-eIy. Fn-\m-bn-mWv Ap hXv? ]ip-sf v -]p-cp-js kv\mhm-Ip-p (amwk-t]- in-bm-Ip-p.) In\mSw Cn-n-mtam? kqva-hkvXp \n-b-n Ah-km-\namwk-t]-in-t]mse Dd-p--Xm-W-tm. Dn-ep XSn-I p {]iv\-sf Cn-ntm? Fv. cpw Cn-p-Xs ]pcp-js An-Ifm-Ip-p. a abvv D]-a-bmbn k{amt! Fp bm-h-eIy adp-]Sn ]d-p. v sN-s-n-cn-p-p.

89. D] amwkm-\yky iI-cmWn; In\mSw kv\mh; XXv n-cw. Ao-\y- -ctXm ZmcpWn; am atm-]am IrXm

Nbm-h-evIy, Ina-a-Nmcox? ]iq \n Wzmm \nXn. D`-b-tah k{am UnXn tlm hmN

2. D] bXv tX In-Z- {_- h o- - r-W -h mtaXn. A{_-ho-t-PnXzm ssien-\nhmssKz {_t-Xn. bYm amXr-am ]nXr-am-\m-Nmcyhm {_qbm-Xv, XYm-X - s s- e n-\ nc {_hoZv hmssKz-{_- t-X n. hrIvW -am-b-- tO-Zn--s hrw aqe-n\nv Ah-ZtXm ln Inw kymXv? CXn. A{_-h oXv hopw Iptd-qSn ]p-\m-bnv apf-bvpp Fn, XptX Xkym -f -f bX\w {]XnjvT? \ tay {_ho ZnXn. GI]m Zzm GXXv k{am UnXn. k arXyp-h n-\m On-\ mb ay GXp aqe- n ssh t\m {_qln bmPvhevIy hm tKh f -f \nmWv apf-bp-Xv? v bX-\, amImix {]Xn-jvTm, {]t-tXy-\p-]m91. D] tcXk CXn am thmNX; Pohn-X -k vX Xv kn- X . Im{]Xm bm-h ev I y? hmtKh {]Pm- b - t X. [\m- c p- l Ch ssh hrt - f k{aUnXn- t lm- h m- N . hmNm ssh k{am- U v , RvPkm t{]Xy kw`hx. _px {]m-b tX; EtKz-tZm, bPqthZx, kmat- t Zm, - f Y hm- M v K n- c - k , CXn- l mk x, tcX-n\n-m-sWv \n ]d-tb-. AXv--tc-Xv ]pcmWw, hnZym, D]-\n-jZx, tmImx, kq{XmPohn-n-cn-p--Xn \nmWv Dm-Ip--Xv. hrw [m\Wy\p hymJym-\m-\ n, hymJym-\ m\ow lpX, bn (_o-P-n) \np apf-bvp--Xm-bp-ap-v. acn-aminXw ]mbn-X, abw N temIx, ]c--temIx, Xns tijw kw`-hn-pI Fp-Xv {]Xy-- am-W.v k mW n N ` qX m\ n hs sN h k{am- U v, 92. D] bXv kaq-eam-hr-tl-bp hrw \ ]p\mbs hmssKz k{am-U v, ]caw {_. cm`thX v a yx kzn r- X yp\ m hr IvWx ss\\w hmKvP-lm-Xn, khm-tWy\w `qXm-\y-`nIkvamqemXv {]tcm-lXn? c--n, tZthm-`qXzm tZhm-\-t]yXn, b Ghw hnZzmt\ XZp-]m-k vtX. lkvXy-j `w kl{kw hrs aqe-tm-Sp- IqSn ]ngp-Xp-I-f-bp- I-bm-sW-n ZZmao Xn tlmhm-NP-\tIm sshtZlx ktlmhop Dm-Ibn-. arXyp-hn-\m On-\mb ay hmN bmhevIyx ]nXmta f a\yX \m\hopw Dm-Ibn-. arXyp-hn-\m On-\mb ay \p-in-jy- l-tc-tX-Xn. GXp aqe-n \nmWp apf-bvp-Xv? 90. D]--bZv hrtm hrIvtWm tcmlXn aqem hXcx ]p\x ayx kznr-Xyp\m hrIvWx I kvamq-emXv {]tcm-lXn? 93. D] PmX Gh, \; PmbtX; tImt\z\w P\tbX v ] p\ x? hn m- \ - a m- \ w {_ , cmXnmXpx ]cm-bWw XnjvT-am\ kyX ZznZx
P\n-h Xs-bm-Wtm Fm-sW-n A-s\-b, ]nsbpw P\n-p-p-v. Chs\ BcmWv hopw P\nn-p-Xv/ hnm-\hpw B\-hpw Bb {_w BWv. GXmtWm \n\v Hcm--Hcp BNm-cy--]-d-p-X-np-Xv AXv \mw tIs Fp bm-hevIy ]dp. inen-\ s ]p{X-\ mb PnXzm-s h BNm-c y hmmWv {_w Fv F\nv ]d-p-X-n-pv Fp P\-I ]d-p. F{]-Im-c-amtWm amXm-hp--h\pw ]nXmhp-- h\pw BNm-cy-\p--h\pw ]d-bp-Xv A{]-Im-c-amWv As\ ssien\n hmmWv {_-sap ]d-bp--Xv.

324

I kwkm-cn-m--h\v FmWv Dm-bn-cn-p-Xv? Fv


bm-hevIy ]d-p. Fm AXn-s-B hmmIp {_-ns Bb-X-\-s- bpw-- i-co-c-tbpw {]XnjvT-tbbpw Atv ]d-p-Xtm? Fv bm-hevIy tNmZn-p. F\np ]dp Xn Fp P\-I ]d-p. Atbm k{am-t, CXv- Cu {_w Hcp Imep-am{X-ap- - Xm-Wtm Fp bm- h- evIy ]d-p. Atbm bm-h-evIym, CsXmw Adn-bm- hp Ap- Xs \apv ]d-p-X-cnI Fp P\-I At]-n-p. hmm-Ip {_-ns icocw hmp-X- s. BIm-i-amWv {]Xn-jvT. {] Fp-hv CXn-s\-Cu {_s D]m-kn-Ww Fp bm-h-eIy ]d-p. tl bm-h-eIy, GXp v v {]-bmWv? Fp P\-I tNmZn-p. Atbm k{am-t, hmp-Xs {]bm-Ipp Fp bm-h-evIy ]dp. hmp-sIm-m-Wtm _p Adn-b-s-Sp--Xv. EtKzZhpw bPqth-Zhpw kma-th-Zhpw AYm-MvKn-c-khpw CXn-lm-khpw ]pcm-Whpw hnZy-Ifpw D]-\n-j-p-Ifpw tmI-fpw kq{X-fpw A\p-hym-Jm-\-epw hymJym-\epw bmKw-sIm-p-m-Ip ]pWyhpw tlmaw \nan-ap ]pWyhpw A- Zm-\-m-ep-m-Ip ]pWyhpw ]m\Zm\w sImp knn-p ]pWyhpw Cu temI-hpw Cu Phpw ]c-a-amb temIhpw--C-\n-bp Phpw Fm `qXfpw hmp-sIm-p-X-s-bm-Wv. k{am-t, hmp-X-sbmWv ]c-a-amb {_w. BcmtWm C{]-Imcw Adn-psImn CXn-s\ Cu hmm-Ip {_s D]m-kn-p-Xv, Chs\ hmv Dt]- n- -bn- . Fm `qX-fpw Chs\ A`n--cn-p-p--k-tm-jn-n-p-p. tZh-\m-bn-onv Ch tZh- msc A]n-K-an- pw- - tZ-h-m- cn ebnpw Fp bm-h-eIy XpSp ]d-p. B\-sb-tm-se-bp-v Hcp Imf-tbm-Sp-Iq-Snb Bbncw ]ip-sf Atbvp Rm Xcpp Fv hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I ]d-p. bm-h-evIy ]dp: A\p-im-kn-m-sX--in-jys\ IrXm-\m-msX injy-\n\np [\w kzoI-cn-m ]mSn Fv Fs ]nXmhv hnNm-cn-n-cp-p.

{_. ss\\w {]mtWm-P-lm-Xn, khm-tWy\w `qXm-\y-`n--c-n, tZthm-`qXzm tZhm-\-t]y-Xn, b Ghw hnZzm-t\-X -Zp-] m-k vtX. lkvX y-j Zw k l{kw ZZmao Xntlm-hmN \tIm sshtZlx k tlmhmN bm- h ev I yx ]nXmta - f a\yX \m\\p injy-l-tc-tX-Xn.

3. D] btZ-htX In-Z-{_-hoXv Xr-Wh ta Xn A{_- h o DZ x i ue v _ m- b \ x {]mtWm ssh{_-tXn bYm-am-Xr-am, ]nXram, \m Nmcyh {_qbmXv XYm-Xuev_mbt\m f {_hoXv {]mtWm ssh{_-t-Xn. A{]mWtXm ln Inw kymXv? CXn. A{_-h oXv Xp tX Xky -f -f bX\w {]Xnjv Tmw? \ta - f {_ho ZnX GI]mZzm GXXvk{am, UnXn, k ssh t\ {_qln bm-hevIy {]mW-Ghm -f f bI-\m-am-I mix {]Xn-jvTm, {]nb antXy-X-Zp-]m-kn-X. Im{]n-bXm bm-hevIy {]mW Gh k{am UnXn-tlm-hmN. {]mWky ssh k{am-Sv, Imam-bm-bmPyw bmPbXy {]Xn-Kr-lyky {]Xn \rlvWm-Xy-]n. X{Xh[miw `hXn bmw Zni-ta-Xn. {]mW-sskyh k{amSv Imamb. {]mtWm ssh k{amSv ]caw

GXmtWm Atbvv Hcp BNm-cy ]d-p-X-n-pXv AXv \mw tIs Fp bm-h-evIy ]d-p. iqev_s ]p{X-\mb DZ- {]mW-\mWv {_-sav F\np ]d-p-X-n-pv Fp P\-I ]d-p. F{]Im-c-am-tWm, amXm-hp-h\pw ]nXm-hp--h\pw BNm-cy-\p-h\pw Bbn-cn-p--h ]d-p-X-cp--Xv, A{]-Im-c-amWv, {]mW-\mWv {_-sav iuev_m-b\ ]d-p-X-Xv. {]mWn-bm--h\v {]m-W-\n-m-- h\v FmWv Dmv bn-cn-p-Xv? Fp ]d-nv bm-h-evIy tNmZn-p. Fm AXn-s-B {]mW- \m-Ip {_-ns Bb-X\-tbpw {]Xn-jvT-tb-bpw- -aq-p-Im-e-n- ep-ap B{i-btbpw B BNm-cy Atbvp ]dp-X-pthm? F\nv ]d-p-X-n-n Fp P\-I ]d-p. k{am-t, CXp-Cu {_w Hcp Imep-am-{X-ap--Xm-Wtm Fp bm-h -e vI y ]d- p. Atbm bm-h ev I ym CsXmw Adnb-m-hp Ap-Xs \app ]d-p-X-cnI Fp P\-I At]- n-p. {]mWX-s-bmWv Cu {_ns ico-cw. BImiw BWv aqp Ime-n-ep-ap B{ibw CXns\ {]nbw Fp-hv D]m-kn-Ww Fp bm-h-evIy ]d-p. tl bm-h-evIy, CXn-\p {]nbXw FmWv? Fp tNmZyw. k{am-t, {]mWXs {]nb-amWv Fp bm-h-eIy adp]Sn ]d-p. k{amv t, {]mW\p thn-bm-Wtm bPn-n-p-hm ]mSn-m-hs\ bPn-n-bpw Zm\w hmm ]mSn-m--hs Zm\w hmp-Ibpwt]mepw sNp--Xv. GXp Znn t]mIppthm AhnsS h[m-i--bp-m-Ip-p. k{am-t, CsXmw {]mW {]nb- \m- b- Xp-sIm- p-X- s. k{am- t, {]mWX-sbmWv ]c-a-amb {_w. BcmtWm C{]-Imcw Adn-psImv CXns\ D]m-kn-p-Xv Chs\ {]mW Dt]-np-I-bn-. Fm `qX- fpw D]-lmcw apX-em-bXp \In Ahs\ ktm-jn-npw. tZh-\m-bn-ov tZh-msc A]n-K-anpw Fp bm-hevIy XpSp ]d-p. lkvXn-tb- tm-ep Ej- `- tm-Sp- Iq-Snb Bbncw ]ip- sf Rm Abvp Xcpp Fv hntZ-lm-[n- ]-\mb P\-I ]d-p. AXp-tI bm-hevIy ]dp: injys\ A\p-im-knv IrXm-\m-msX injy-\n\np [\w hm-cp-sXv Fs ]nXmhv hnNm-cn-n-cp-p.

4. D] btZh tX InZ {_hoXv Xr-Whm taXn. A{_- h o- t - _ phmjv W pssh {_t-Xn. bYm-am-Xr-am ]nXr-am-Xm-Nmcyhm {_qbmXv X Ym X Zzm jvtW m - f {_ ho- pssh {_t-Xn. A]-iytXm ln Inw kymZnXn. A{_- h oXv Xp tX Xkym - f - f bX\w

325

5. D] btZh tX InZ {_hoXv Xy-Whm ta Xn A{_-h ot KZ`o- h n- ] otXm `mcZzm Px t{im{Xw ssh{_-t-Xn, bYm amXr-am ]nXram-\m-Nm-cy-hm {_q-bmXv XYm-XZv `mcZzmtPm f {_ho-t-Xm{Xw ssh {_t-Xn. AirWzmtXm ln Inw kymZnXn A{_-hoXv XptX Xky f -f b X\w {]XnjvTmw? \ ta -f {_ho XnXn GI]mZzm GXXv k{am UnXn k ssh t\m {_qln bm-hevIy t{im{Xtahm -f -f bX-\, amImix {]Xnjv T m - f \ CtXy\ Zp]m- k nX I - f \Xm bm-hevIy? Zni Gh k{am, UnXn tlm hmN. Xk-avmssZz k{am, U]nbmw Imw N Zniw KXn ss\hmkym Aw KXn A\m ln Zntim, Zntim ssh k{am- S v , t{im{Xm, t{im{Xw Plm-Xn, khm-tWy\mw `qXm\y `nGXmtWm Atbvv Hcp BNm-cy ]d-p-X- -pcn; tZthm `qXzm tZhm- \ - t ]y- X nb Ghw Xv AXp \mw tI- s. Fp bm- h-evIy ]d-p. hnZzmt\ XZp-] mkvt XlkvXyr j`w kl{kw hrjvWs ]p{X-\mb _p F BNm-cy NpZZmao Xn tlmhmN P\tIm sshtZlx ktlmmWv {_-sav F\np ]d-p-X-n-p-v Fp P\hmN bm-hevIyx]nXmta f a\yX \m\-\pI ]d-p. F{]-Im-c-amtWm amXm-hp--h\pw ]nXm-hpinjy ltc tXXn.
- h\pw BN-cy- \p-- h\pw Bbn- p--h ]d- bp-Xv A{]Im-c-amWv hrjvWs ]p{X Np-mWv {_-sav ]dp- X- Xv Fs- m Ip ImWm- - h\v Fm- Wp- mbn-c n- m- h p- Xv ? Fp bm- h -e v I y ]d- p. ]nsbpw tNmZnp- Fm, B {_-ns B bX-\t-bpw--i-co-c-sbpw {]Xn-jT-tb-bpw--aqp Ime-n-epv ap B{i-b-tbpw Atbvv ]d-p-X-n-ptm? F\np ]d-p-X-n-n Fp P\-I ]d-p. k{amt, CXv-Cu {_w Hcp Imep am{X- ap--Xm-Wtm Fp b-hvey ]d-p. Atbm bm-hevIy, Adn-bmhp Ap-Xs \app ]d-p-X-cnI Fp P\-I At]-n-p. B bX-\m--i-c-cw- -Np-p-X-s. {]Xn-jT-v aqp Ime-n-ep-ap B{i-bw--B-Imi-am-Ip-p. kXyw Fp-hv CXns\ D]m-kn-Ww Fp bm-h-evIy ]d-p. Atbm bm-hevIy Fp kXy-amWv CXn-\pXv? Fp P\-I tNmZn-p. Atbm k{am-t, Npp-Xs kXy-am-Ipp Fp-]-dnv bm-hevIy ]dp: Np-p-sIm- p ImWp--h-t\mSv \o Ipthm? Fp tNmZn-m-dp--tm. Ah Rm Ip Fp ]dbp-p. AXp kXyw-Xs BIp-p. k{am-t, Np-p-Xs-bmWv ]c- a-amb {_w. BcmtWm C{]-Imcw Adn-psImv CXns\ D]m-kn-p--Xv, Chs\ Npv Dt]-n-bn-. Fm `qX- fpw Chs\ D]-lm-cm-Zn-IsImp ktm-jn-n-pw. Ah tZh-\m-bn-ov tZh-m-cn ebn-pw. lkv Xn-sb-tm-se-bp Ej-`-tm-Sp-Iq-S nb Bbncw tKmsf Rm Atbvp Xcpp Fv hntZlm-[n-]-\mb P\-I ]d-p. bm-hevIy AXn-\pcw ]dp: injys\ A\p-im-knp IrXm-\mmsX injy-\n\np [\w hmn-qSm Fv Fs ]nXmhp hnNm-cn-n-cp-p.

{]XnjvT mw? \ta -f {_ho ZnXn. GI ]mZzm GXX v k{am U nXn. kss h t\ m {_ qln bmh-evIy. Np-tchm -f f bX\ amImix {]XnjvTm, kXyan tXy\-Zp-]m-ko-X. Im kXyXm bm - h e vIy? N p- t c h k {am U nX n tlmhmN Np-jmssh k{am-Sv, ]iy-amlp c{Zmo cnXn. k Blm-{Zm--an-Xn. XXv kXyw `h-Xn. Npssh k{am-Sv, ]caw {_ ss\\w NpP-l mXn; khmtWy\w `qXm-\ y-` n- cn; tZthm `qXzm tZhm\t]yXn b Ghw hnZymt\-XZp ]mkvtX. lkvXyrj`w kl{kw ZZmao Xn tlmhmN P\tIm, ssh tZlx. ktlm hmN bm-hevIyx ]nXmta -f a\yX \m\-\p-injy ltc tXXn.

GXmtWm Atbvv Hcp BNm-cy ]d-p-X-n-p- Xv, AXp \mw tIs Fp bm- h-evIy ]d-p. `c-Zzm-Ps ]p{X-\mb KZ-`o-hn-]o-X F BNm-cy t{im{Xw Xs-bmWv {_w Fv F\np ]dp-X-np-v. Fp P\-I ]d-p. F{]-Im-c-amtWm amXm-hp-h\pw ]nXm-hp--h\pw BNm-cy-\p--h\pw Bbn-p--h ]d-p- X- cp-Xv A{]- Im-c-am- Wv, t{im{Xw Xs-bmWv {_sav `c- Zzm- Ps ]p{X ]d- -Xv. Fs-m, tIm km[n-m--h\v Fm-Wp-m-bn- cn-pI? Fp ]d- nv bm-h-evIy tNmZnp: Fm B t{im{X-am-Ip {_-ns Bb-X-\-t-bpw-- i-co-c-sbpw {]Xn-jT-tbv bpw- B-{i-b -t bpw ]d- p-X - n- ptm? F\nv ]dp Xn-n Fp P\-I adp-]Sn ]d-p. k{am-t, CXv-Cu ]d-p- X {_w Hcp Imep am{X- ap--Xm- Wtm Fp bm-heIy ]d-p. Atbm bmhevIym - v Ap-Xs \app ]d-p-X-cnI Fp P\-I At]n- p. icocw t{im{Xw Xs-bm-W.v B{ibw BIm-i- amIp A\w Fp-hv CXns\ D]m-kn--Ww. Fp bm-h-evIy ]d-p. Atbm bm-h-evIym, CXn\p A\-X GXmWv? Fp P\-I tNmZn-p. k{amt, Znp- I Xs- bmWv A\-X Fp ]d- nv bmh-evIy ]dp: AXn-\m BWv k{am-t, GXp Znntebvp t]mbmepw CXns Ah-km-\s Xobmbpw {]m]n-m--Xv. Znp-I A\---fm-Wtm. Znp-I Xs- bm-W,v k{am- t, t{im{Xw. t{im{Xw Xs- bm-Wv, k{amt, ]c- a-amb {_w. BcmtWm C{]-Imcw Adn-p- sImWv CXns\ D]m-kn-p--Xv, Chs\ t{im{Xw Dt]-n--bn-. Fm `qX-fpw Chs\ D]-lm-cmZn ka-Ww-sImp ktm- jn- npw. Ah tZh- \m- bn- ov tZh- msc A]n-

326

I K-an-pw--tZ-h-m-cn ebn-pw. lkvXn-sb-tm-se-bp


Ej-`-tm- Sp-Iq- Snb Bbncw tKmsf Rm Xcp-p. Fv hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I ]d-p. bm-hevIy ]dp. injys\ A\p-im-knp IrXm-\m-msX injyt\mSp [\w hmn-qSm Fp Fs ]nXmhv hnNm-cn-ncp-p.

7. D] btZh tX In-Z-{_-hoXv Xr-WhmtaXn. A{_hot hnZKvx imIteym lrZbw ssh {_tXn. bYm-am-Xr-am ]nXram\mNm-cy-hm {_qbmXv XYm Xm-I teym -f {_oZv [rXbw ssh {_t-Xn. A{_hoXv Xp tX Xkym f-fb X-\w, {]XnjvTmw? \ta f {_ho ZnXn GI-]mZv hm GXXv k{am, UnXn. k ssh tXm {_qln bmhevIy lrZ-b-tahm -f f bX-\, amImix {] Xnj v T m, nXn- c n- t Xy\ Zp]m- k oX Im nXnXm bm-h evI y lrZb tah k{am, U nX n. tl mhmN l r Zbw s s h k {amSv kthjmw `qXm-\ m- am-b -X \w lrZbw ssh k{amSv kthjmw `qXm\mw {]Xn-jvTm-lr-Ztb tlyh k{amSv khmWn `qXm\n {]Xn-jvTn-Xm\n `hn lrZbw ssh k{amSv ]caw {_. ss\\w lrZbw PlmXn; khm-tWy\w `qXm-\y-`n-cn; tZthm `qXzm tZhm-\ -t ]yXn; b Ghw GXmtWm Atbvv Hcp BNm-cy ]d-p-X-n-phnZzmt\X-Zp-]m-kvtX. lkvXyr j`w kl{kw - Xv, AXp \mw tIs Fp bm- h-evIy ]d-p. ZZmaoXntlm hmN P\tIm ssh tZlx ktlmP_m-e-bpsS ]p{X-\mb kXy-Im-a, a\-mWp {_-sav hmNbm-hevIyx: ]nXm ta -f a\yX \m\F\np ]dp-X- n-pv Fp P\-I adp-]Sn ]d- p. \pinjy ltc-tX-Xn.
F{]-Im-c-am-tWm, amXm-hp--h\pw ]nXm-hp--h\pw BNmcy-\p--h\pw Bbn-p--h ]d-p-sIm-Sp-p--Xv, A{]Im-c-am-Wv, P_m-ebpsS ]p{X a\-mWv {_w Fv ]d-Xv. Fs- m, a\-n-m--h\v Fm-Wp-m-bncn-m-hp-Xv? Fp ]d-nv bm-h-evIy tNmZn-p. Fm Atbvv B a\m-Ip {_s Bb-X-\t-bpw- -i-co-c-t-bpw, {]-Xn-jT- tb-bpw--B-{i-b-tbpw v ]d-p-X-n-ptm? F\np ]d-R- Rp-X- n-n Fp P\I ]d-p. k{am-t, Cu {_w Hcp ]mZw am{X- ap--XmWtm Fp bm-h-eIy ]d-p. Atbm bmv h-eIy, A-s\-bp Ap-Xs \ap-p-]-tZ-in-p-X-cnI v Fp P\-I At]-n-p. icocw a\-p-X- s. {]Xn-jvT-B-{i-bw, BIm-i- am-Ip-p. B\--sa-p-hv CXns\ D]mkn--Ww. F\v\p bm-hevIy ]d-p-sIm-Sp-p. bm-h-eIy, CXn-\p B\-Xw FmWv? Fp P\v I tNmZn-p. k{am-t, a\-p-Xs B\--am-Ipp Fp ]d-nv bm-h-evIy ]dp: k{am-t, a\-p-sImm-Wtm kv{Xosb {]mn-p--Xv. Ah-fn A\p-cq-]\mb ]p{X P\n-p-p. Ah-B ]p{X--B-\--am-IpGXmtWm Atbvv Hcp BNm-cy ]dpX-n-p- Xv, AXv \mw tIs Fp bm- h- evIy ]d-p. iI-es ]p{X- \mb hnZ-Kv, lrZ-b-amWv {_w Fv F\np ]dvRp-X-n- pv Fp P\-I Dcw ]d-p. F{]-Im-c-amtWm amXm-hp-h\pw ]nXm-hp--h\pw BNmcy-\p--h\pw Bbn-p-h ]d-p-X-cp--Xv, A{]-Im-camWv imI-ey As\ lrZ-b- amWv {_- sap ]d- pX--Xv. Fs- m, lrZ-b-an-m-- X- h\v FmWv Dmbn-c n- m- h p- Xv ? Fp ]dnp bmhev I tNmZnp: Fm Atbvv AXn-s B {_ns Bb-X-\t-bpw--i-co-c-tbpw {]Xn-jT-tb-bpwv -B-{i-b-tbpw ]d-p-X-n-ptm? F\nv ]d-p-Xn- n Fp P\-I adp-]Sn ]d- p. k{am- t, Cu {_w Hcp ]mZw a{X-ap-Xm-Wtm Fp bm-h-evIy ]dp. Atbm bm-hevIy Ap-Xs \apv ]d-pX-cnI Fp P\-I At]-n-p. icocw lrZ-bw-Xs {]Xn-jvT B{ibw BIm-i-am-Ip-p. nXn Fp-hv CXns\ D]m-kn-Ww Fp bm-hevIy ]d-p. Atbm bm-hevIy, CXn-\p nXnX FmWv? -

6. D] btZh tX In-Z-{_-ho-Xv, Xr-WhmtaXn. A{_-hot kXy-Imtam Pm_mtemat\m ssh {_t-Xn. bY amXr-am ]nXram\m-Nm-cy-hm {_qbm-Xv, XYm Xm_mtem -f {_ho- t\m ssh {_tXn Aa-\tkmln Inw kymXv? CXn. A{_-hoXv Xp tXXkym -f-f bX\w {]XnjvTmw/ \ta -f {_hoZnXn. GI-] mZzm GXXv k{am UnXn. kssh t\m {_qln bm-h-evIy. a\ Ghm -f f bX-\, amImix {]XnjvTm -f f \ CtXy- \ Zp]mko- X . Im - f- f \ Xm bm hevIy? a\ Gh k{am-UnXn tlmhmN a\km ssh k{amSv kv{Xnb-a-`n-lm-cy-tX, Xkymw {]Xncq]x ]pt{Xm PmbtX; k B\x at\m ssh k{amSv ]caw {_; ss\\w at\m Plm-X n, khmtWy\w `qXm-\y-`n--c-n, tZthm `qXzm tZhm\t]yXn b Ghw hnZzm-t\-X -Zp-] m-k vtX. lkvX yrj`w kl{kw ZZmao Xn tlmhmN P\tIm ss htZl x. k tlm- h mN bm hevIyx ]nXmta -f a\yX Xm\-\p-injy ltctXXn

p--B-\--tl-Xp-hm-Ip-p. k{am-t, a\-p-X- bmWv ]csa- amb {_w. BcmtWm Cs\ Adn- p-sImv CXns\ D]m-kn- p-Xv Chs\ a\v Dt]- n--bn- . Chs\ Fm `qX-fpw D]-lm-c- kan-pw apw ktm-jn-n-pw. Ah tZh-\m-bn-onv tZh-m-cn ebn-pw. lkvXnsb-tm- ep Ej- `- tm-Sp- Iq- Snb Bbncw ]ip- sf Rm Xcpp Fv hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I ]d-p. B bm-h-evIy ]dp: injys\ A\p-im-kn-msX injy-\n\np [\w kzoI-cn-p-IqSm Fv Fs ]nXmhv hnNm-cn-n-cp-p.

327

I Fp P\-I tNmZn-p. k{am-t, lrZ-bw-Xs nXn-bm-

Ipp Fp ]d-nv bm-h-evIy ]dp: k{amt, lrZ-b-amWv Fm `qX-pw Bb-X- \. k{am-t, lrZb-amWv Fm `qX- pw {]Xn-jT. Fs-m, k{amv t, lrZ-b-n Xs-bmWv Fm `qX- epw {]Xn-jvTn-X-fm-bn-cn-p--Xv. k{am-t, lrZ-b-amWv ]c-a-amb {_w. 10. D] Ass[-X-Zzmta -f Wo ]pcp-j-cq-]ta jm BcmtWm C{]-Imcw Adn-p-sImv CXns\ D]m-kn-p-f ky ]Xv\o hncmSv; Xtbm-tcj kwkvXmthm -Xv, Chs\ lrZbw Dt]-n--bn Chs\ Fm `qXb Gtjm -f lrZb BImix AssY-\ fpw D-]lm-cmZnIsImp ktm-jn-npw, Ah tbmtc X Zw, b Gtjm -f lrZtb tZh-\m-bn-onp tZh-m-cn ebn-pw. lkvXn-sb-tmtemln-X-] nx. XssY \tbmtc XXv {]mhe-bp Ej-`-tm-Sp-Iq-Snb Bbncw tKmsf Rm cWw btZ-X-Z- lrZ tbPm-eI-an-h. AssYXcpp Fv hntZ-lm-[n-]\mb P\-I ]d-p. bm\- t bmtc jmkrXn; k cnWo, ssbjm h-evIy ]dp: injys\ A\p-im-kn-msX injylrZbm Zqzm \mUyp--cXn. bYm tIix kl\n\npw [\w hm-cp-sXv Fs ]nXmhv hnNm-cn-n{k[m `n Gh-a-sskyXmlnXm \m a\mtkym cp-p.

Zn-W-amb An-bn D Cu ]pcp-j C Fp t]cp--h-\m-Ip-p. C- \m-bn-cn-p Ch- s\-bmWv ]tcm-- am-bnv C{ Fv ]d- bp--Xv. Fs-m ]tcm-{]n-b-m- cmb tZh- m {]Xy--ambn t]cp ]d- bp--Xns\ shdp- p--h-cm-Ip-p.

cmw {_mWw
8. D] P\tIm l sshtZlx Ipm-Zp-]m-k hm N \akv t X - f kv X p bm- h - e v I ym\p amim[o Xn, ktlm-hm-N bYm ssh k{am alm--a-[zm\ tajy cYw hm \mhw hm kamZZo ssXhta sshXm-`n-c p-]-\ n-jZv` ox kam-lnXmm f kn. Ghw hrm-cI BVyx k[oX-thZ Dtm-]-\n-jXvI CtXm hnapNyam\x Iz Kan-jyko Xn. \mlw XZv `Kh thZ-b{X Kanjymao Xn AY sshtX -f lw XZv hyman b{X Kan-jyko Xn. {_hoXp Khm \nXn.

-f lrZtb {]XnjvTnXm `hn GXm`nm GX-Zm-{kh Zm{k-hXn Xkvam-tZj {]hnhn-m-lm-c-Xc Csshh `hXykvammco cmZm\x

]ns CS-p-In D Cu ]pcp-j-cq]w Cu C{s ]Xv\n-bmb hncm-m-Ip-p. lrZ-b-a-y-n D Cu BImiw GtXm CXv Ah-cp-sS-B C{-sbpw C{mWn-bp-sSbpw kwkvXm-h-am-Ip-p. ]ns, lrZ-bm-`m-Kn- ep ]nm-Ir-Xnsb {]m]n-n-cn-p cw GtXm CXv Ah-cpsS A- am-Ip-p. ]ns lrZ-bm-`m-K-n Cu he-t]m-se-bp-Xv GtXm CXv Ch-cpsS {]mh-c-W-amIp-p. ]ns lrZ-bn \nv Duzm-`n-ap-Jn-bmbn hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I Iq-sa Hcp-Xcw Bk-\- GXp \mUn-bmtWm t]mIp-Xv CXv Ch-cpsS k-cn-pn\nv ASp- Cd-n-s-nv ]dp: Atbm -Xn-\p krXn-bm-Ip-p. Bbn-c-am-bnp t`Zn--s bm-h- eIy-- A-tbvp \a-kvImcw Fs A\p- im-kn- tIjw--X-e\mcv GXp {]Im-ctam C{]-Im-c-ap lnX-I v mepw! Fv. bm-h-eIy ]dp: k{amt F{]-Im- Fv t] ]d-bp Cu tZl-ns \mUn-I lrZ-bmv c-amtWm Hcp ZoL-amb A[zm-hns\ Kan-p-hm t]mIp- `m-K-n Dd-n--s-n-cn-p-p. Ah-bn IqSn-bmWv -h cY-stbm \uhn-t\tbm FSp-p--Xv, C{]-Imcw Hen-p-t]m-Ip Cu Aw t]mIp--Xv. AXn-\m Cu Xs Av Cu D]-\n-j-p-I-sf-smv kwbp-m-m- enwKm-mhv Cu ico-c-am-Ip Bm-hn-t\-m kqvahm-bn--H-cp-- samw ]qn-bm-b-h- \mbn Ccn-vIp-p. C{]- X-c-amb Blm-c-tm-Sp-Iq-bnh Xs BIp-p. Imcw hrm-I-c-\pw- - ]q-Py\pw [\-hm\pw thZ-sf A[yb\w sNbvXn-p--h\pw BNm-cy-m-cm D]-\n-j-p-I 11. D] Xky {]mNo-ZnIv {]mx {]mWm, ZnWm ZnKvZ- ntW {]mWmx, {]Xo-N o-Z nIv {]Xyx D]-tZ-in--s--h\pw BsW-n Av CXn\n-v- Cu {]mWm, DZoNo ZnKp- Z x {]mWm Duz tZl-n\nv hnp-t]m-Ip-tm FhnsS t]mIpw? `KZnKqzmx {]mWm, AhmNo ZnK-hmx {]mWmx, hmt\, Rm Fhn- sS-bmtWm t]mIp-hm t]mIp--Xv, AXv khm-Znix kth {]mWmx k Gj t\Xn-t\Xn Rm Adn-bp-n Fp P\-I ]d-p. A-s\-bmBm -f Krtlym \ ln KrlytX -f iotcym \ sW-n Fp Fhn-sS-bmtWm t]mIp-hm t]mIp--Xv, ln iocytX -f kMv t Km \ ln kPytX - f AXv Atbvv Rm ]d-p-Xcmw Fp bm-hkntXm \ hyYtX \ cnjyXn A`bw ssh evIy ]d-p. `K-hm ]d-p-X-mepw! Fp P\-I ]d-p. P\I {]m]vt Xm - f kn Xntlm- h mN bm-

9. D]-Ctm l ssh \mssaj tbm f bw Zn tW f ]pcpjx Xw hm GX-anw kan{ CXym-N -W tX ]tcm-t -W -s sh. ]tcm{]nbm Ch ln tZhmx {]Xy--Zznjx

hIyx k tlmhmN P\ tIm sshtZ tlm f `bw Xzm K-XmZv bm-hevIy tbm t\m `Kh--`bw thZ-btk; \akvtX f kvXnta hntZ lm Ab-a-l-akvXn

328

B hnZzm\v Ing-t-Znv Ing-p {]mW--fm-Ip-p. sXt-Znp sXp {]mW-- fm-Ip-p. ]Sn-m-td-Znp ]Sn-m-dp {]mW--fm-Ip-p. hS-p-Znp hS-p {]mW--fm-Ip-p. apI-fn-ep Znp apI-fn-ep {]mW-fm-Ip-p. Xmg-bp Znp Xmsg-bp {]mW--fm-Ipp. Fm {]m-W-fp-am-Ip-p. CXmWv t\Xn-t\Xn Fp a[p-Im--n \nt-in--s-n-p Bm-hv. Cu Bmhv {Kln--s-Sp-hm Ign-bm--Xm-Ip-p. Fsm, AXp {Kln--s-Sp-h- n-. s]mSn-p-t]m-ImXmIp-p. Fs- m s]mSn-p-t]m-Ip-n-. kMvK-an-m-Xm-Ip-p. Fs- m kwKs {]m]n-p- n-. _n-s-Sm--Xm-Ip-p. Fs-m hyYn-p-n-. AXn-\m lnwksb {]m]n-p-n-. \in-p-n-. Atbm P\-I, A`-bs Av {]m]vX-\m-bn-cn-pp Fp bm-hevIy ]d-p. B hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I ]dp: Atbm bm- hevIy `K- hmt\ F\np A`- bs Adnbn-p-X-cp Atbpw A`-bw--A-iq-\y-am-bn-p-Xv {]m]n--s. Atbvv \a-kvmcw! hntZ-l- CXm! Rm CXm!

14. D] AkvXanX BZntXy bm-hevI y Inw tPymXn-tc-hmbw ]qcpj CXn N{am Ghmky tPymXn`-h-XoXn N{-a-ssk-hmbw tPymXnjm kvtX ]ey-btX Ia IpcptX hn]-tey-Xo-tXyh tassh-XZv bm-h-e vIy,

tl bm-h- eIym, BZn-Xy AkvX-an-p-tm Cu v ]pcp-j GXn tPymXn-p--h-\mIpw? bm-h-evI ]d-p. Cu ka-bv N{-\n Ahs tPymXn-p-mIpw, N{s cq]-n- ep tPymXn-p-hgn Ch Ccn-pIbpw Atmpw Ctmpw t]mIp-Ibpw Iw sNpIbpw Xncn-p-t]m-Ip-Ibpw sNp-p. P\-I tNmZn-p. tl bm-h-eIym, Cu Imcyw C-s\-X-s- bmtWm v

15. D]--A -k vX -anX BZntXy bm-hevI y N{ aky- k vX -a ntX Inw tPymXn-tc-h mbw ]pcpj CXy ntc- h mky tPmXn`- h - X o- X y- n- t c- \ hmbw tPymXn-jmkvtX ]ey-btX Ia IcptX hn]teyXo-tXy-h-t a-ssh-X Zv bm-hevI y.
P\-I tNmZnp tl bm- h-evIym, BZn-Xy AkvXan-p-t]mbn I-gn-npw Cu ]pcp-j GXn tPymXn-p-h-\m-Ipw. bm-h-eIy ]d-p. Ahs tPymXnv v An-bn-em-Ip-p. Ah An cq]-tPym-Xn-p-hgn Ccnp-Ibpw Atm- p- an-tmpw k-cn-p-Ibpw I- sNp-I bpw Is hcn- p-Ibpw sNp-p. tl bm-hevIym! Cu Imcyw A-s\-bmtWm.

aqmw {_mWw 12. D] P\Iw l sshtZlw bm-hevIym PKma ktat\ \ hZnjy CXn. AY l b-\-I sshtZtlm bm- h - e v I y- mn tlmt{X kaqZm tX. Xkvssal bm-htIym hcw ZZu k l Ima-{]-iv\-tah ht{h Xw l kvssa ZZu. Xw l k{am-tUh ]qw ]{]

16. D]. AkvXanX BZntXy bm-hevIy N{ aky-k vX -antX imt -f u Inw tPymXn-tchntZ- lm- [n- ]-\mb P\- Is ASp- bm- hIy hmbw ]pcpj CXn-hmtK hmky tPymXn`-hsNp. At-lw--bm--hIy cmPm-hn\p Rm Hpw Xo-Xn, hmssN-hmbw tPymXn-jmkvtX ]ey-btX ]d-p-sIm-Sp-p-I-bn Fv hnNm-cn-n-cp-p. Fm Ia IpcptX ]n]- t ey- X oXn Xkv a mZv ssh Ftm hntZ-lm-[n-]-\mb P\-I\pw bm-hIy\pw k{amU]n b{X kzx ]mn\ hn\nm-btX An-tlm-{X-hn-j-b-n kwhmZw sNbvX n-cp-pthm -f Y b{X hmKp--c-Xyp-ss]h X{X tPymXn-tXyAtm At-l-n- \-v-P-\-I-\-v-bm-- hIy hcw-sImhta sshXZv bm-hevIy.

Sp-p. AtlwP- \-I--C-w-t]mse tNmZn- p- hm- \p-- Atl bm-heIy, BZn-Xy AkvX-an-p-Ign-bp-tm- v \p-hmZw hcnp: B hcs At-l-n-\-v- P-\-I-\v--sIm-Spp-Ibpw sNbvXp. bm-h Iy-t\mSv k{am-p-Xs gpw, N{ AkvX-an-p-I-gn-bp-tm-gpw, An im-am-bn-gn-bp-tmgpw Cu ]pcp-j GXn tPymXn-tm-Sp-Iq-SnBZyw tNmZnp: b-hm-\-Ipp? bm-h-evIy ]d-p. hmp-Xs 13. D] bm-h-evIy, Inw tPymXn-cbw ]pcpj Chs tPymXn-m-bn-o-cp-p. Ch hm{Kq-]-am-Ip CXn. BZn-Xy-tPymXnx k{am, UnXn tlm hmN: BZntXy ss\hmbw tPymXnjm f-f kvtX, ]ey- tPymXnv hgn-bm-bn-Xs Ccn-p-I-bpw, Ans\ hopw b-tX, I-Ip-cp-tX, hn]tey XoXn Gh-tassh k-cn-p-I-bpw, Iw A\p-jvTn-p-I-bpw, aS-n-hcnIbpw sNp-p. tl k{am-v, FhnsS A-bpsS Ic- XZv bm-hIy. Fn-s-Sp-n--tbm, AhnsS B \nan-j-n hmWn Dbm-hIy, Cu ]pcp-j Fp tPymXn-tm-Sp-Iq- cn--s-Spbpw IS-p-t]m-Ip-Ibpw sNp-p. tl bmSn-b-h-\mWv Fp cmPmhp tNmZn-p. k{am-t, BZn-Xy-\m- hevIy Cmcyw An- s\-X-s-bmtWm? Ipp tPymXn-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ipp Fp ]d-nv bm-hIy XpSp. Cu ]pcp-j BZn-Xy-\m-Ip 17. D] AkvXanX BZntXy bm-hevIy N{a-ky-kvX-antX imt f u imbmw hmNn tPymXn- p- sIm-p-X-s-bm-Wv, Ccn-p- Xpw, t]mIp-- Xpw, Inw tPymXn-tc-hmbw ]pcpj CXy-ss-hmky tPmen sNp--Xpw.

329

tbpw hon-p-p. Cu ]pcp-j ]c-tem-I- m-\-n\p-thn F{]-Imcw km[-\-I-fm k--\m-bn-cn-p-pthm, Ahsb B{i-bnv Ch ]m]-tbpw (Zpx Jw) B\tl bmh- eIy, BZn-Xy AkvX- an- -Xn-\p-ti-j-hpw, v -t-bpw--c-n-t\bpw ImWp-p. Ch Dd-p kabw N{ AkvX-an- -Xn\p tijhpw An im-am-Xn\p tijCu k-kz-amb temI-ns am{Xsb FSp-v, kzbhpw, hmv im- am-b-Xn-\p-ti-jhpw Cu ]pcp-j GXn am-bn-s Cu qe-i-co-cs \nt--am-n, AXptPymXn-tm-Sp-IqSn hkn-pp? bm-h-eIy ]dp v t]mse kzb-ambn Xs hmk-\m-a-bamb tZls cNnBm-hp-X-s- bmWv Chs tPymXn-m- bn-o-cp- -Xv. Cu v, Xs {]Im-i-tm-Sp-IqSn BbXv Xs tPymXn-kz-cq-]Bm-hm-Ip tPymXnv hgn-bmbn Xs Ah Ccn-ptm-Sp-IqSn ibn-pp; Cu Ah- -bn Cu ]pcp-j I-bpw, Anp k-cn-p-I-bpw, Iw sNp-Ibpw kzbw tPymXn-kz-cq-]-\m-bn-o-cp-p. ]noSv aS-n-h-cn- Ibpw sNp-p.

tPymXn`-h-Xo-Xy--ss\-hmbw tPymXn-jmkvtX ]ey-btX Ia IpcptX hn]-tey-Xo-Xn.

18. D] IXa BtXn tbm -f Yw hnm-\a bx {]mtWjp lrZy- tPymXnx ]pcpjx k kam\x kp`u temIm-h\p k-cXn [ymbXoh teem-b -X oh k ln kz]vt\m `qtXzaw temIaXn{Im-aXn artXym cq]m-Wn.
Bmhv Fm-Ipp? bm-h -evIy ]d- p. bmsXmv {]mW--en _pn- hr-n- Ip-n hkn-pXpw hnm-\-a-b-hpw, tPymXn-kz-cq-]-\p-amb ]pcp-j-\mbn-cn-p-p-thm, AXpw kam-\-ambn (_p-n-hr-n- Ip kZr-iw) Cl-tem-I-n-epw, ]c-tem-I-nepw cnepw k-cn-p-p. AXv (_p-n-hr-n-I-\p-k-cn-v) Nnnp--Xp-t]m-se-bpw, {]hn-p--Xp-t]m-sebpw BIpp. AXp-Xs kz]v\-ambn Cu temI-t-bpw, arXyp-cq]--tfbpw AXn-{I-aWw sNp-p.

21. D]x \ X{X cYm \ cY-tbmKm \ ]mt\m `h-\yY cYm cY-tbm-Km ]Yx krPtX \ X{Xm- \ m apZx {]aptZm `h- y-Y m-\ - m- pZx {]apZx kpP- tX, \ X{X thimmx ]pjvI cnWyx {khtym `h-yY thim-m ]pjvIcnWox {khox krPtX k ln IXm
B Ah--bn cY-an-, cY-n ]qp-h (A-iz)-bn-, am-an-. Fm Ah cY-hpw, cY-n ]qp--h-bpw, hgn-Ifpw krn-p-p. B Ah--bn B\-w, tamZw, {]tamZw Ch-sbmpw Cm-Ip-n-. Fm Ah B\-w, tamZw, {]tamZw Chsb krnp-p. AhnsS sNdnb sNdnb If-fpw, kc-p-I-fpw, \Zn-Ifpw Dm-bn-cn-p-n; Ah Ipf--fpw, kc-pI-fpw, \Zn-Ifpw krn-p-p AhXs Ah-bpsS IXm-hm- Ip-p.

19. D] k hm Abw ]pcptjm Pmb-km\x icoc a`n kw]-Zy-am\x ]m]va`nx k Hm krPytX k DXv{Im-a {hnb-amWx ]m]vat\m hnPlmXn.
AXv Cu ]pcpj Pw kzoI-cn- p kabw ico-cs B-`m-htm-Sp-IqSn kznI-cn-p-sImv ]m]-fp-ambn IqSn-t-cp-I-bpw, acn-p ka-bv-D-Xv{I-aW ka-bv- -]m-]sf Dt]-n-p-Ibpw sNp-p. -

22. D]x XtZtX tmIm `h-n, kz]vt\\ imcoc a`n- {]- l Xym kp]v X x kp]v X m- \ - ` n- N m-I -i o-X n, ip{I amZmb ]p\-sscXn m\-Hmw-ln-cWy-abx ]pcp j GI-l-Hmwkx.
Cu hnjbw kw_-n-p--XmWv Cu tmI---Bmhv kz]v\w hgn-bmbn ico-cs \nt--am-n-bnv kzbw Dd-msX \n{Z-bn-em Fm hkvXp--tfbpw {]Imin-n-p-p. Ah ip-amb C{nb am{Xm-cq-]s kzoIcnv hopw PmK-cnX m\p hp-tN-cp-\v#p. lncWy (tPym-Xn-kz-cq-]0 ]pcp-j GI-\m-bn-s k-cn-p-p.

20. D]: Xky hm GXky ]pcp-j ky th Gh mt\ `hX CZw N ]c- tem- I - m\w N km[yw XrXobw kz]v \ - m\w Xkv a n kwt[y mt\ XnjvT- ttX Dt` mt\ ]iy-XoZw N ]c-tem-I-m\w N, AY bYm{Itam -f b]c temI- mt\ `hXn Xam-{Ia am{Itaym `bm ]m]v a \ B\m Hmw ]iyXn k b{X {]kz]n- X yky temIky km-h tXm am{Xm-a]mZmb kzbw hnlXy kzbw \namb tkz\`mkm tkz\ tPymXnjm {]kz-]nXy {Xmbw ]pcpjx kzbw tPymXn`-h- Xn.
AXv Cu ]pcp-js Cl-tem-I-m\w ]c-tem-Im\w F cv m\--fm-Ip- p. Chs aqm-as m\w kz]v\-m-\-amb kym-m-\-am-Ip- p. B kym- m-\p nXn-sN-bvXp-sImv Ch Cu temIcq-]-am-Ip m\-tbpw ]c-tem-I-cq-]-amb m\-

23. D]x {]mtW\ c-W -hcw Ipembw _lnjv Irem-bm-Z-ar-X-cn-Xzm, k Cub-tX-S-hrtXm b{X Ima-Hmw-ln-c-Wy-abx ]pcpj GI-l-Hmwkx.
Cu \nIr--amb imco-cn-I-{]m-W- \n\npw c- s]-psImv Ah Aar-X-[m- hmb ico-c-tmSp IqSn shfnbn kcn-p-p. B GI-\mbn k-cn-p lnc-b-\mb Aar-X-]p-cp-j FhnsS hmk-\-bp-m-Ip-p-thm, Atmp ISp t]mIp-p.

24. D]x kz]v\ m Dm-h -N -ao-b -amt\m cq]mWn tZhx IpcptX _lq-\n, DtXh kv{Xo`nx kl tamZ-amt\m P-Zp-tX-hm]n `bm\n ]iy

330

{]Xn- \ ymbw {]Xn- t bm- \ ym- { Z- h Xn _pmm B tZh kz]v\- m-\-n D-\o- N- `m-h- se {]m]np-sImv hn`n cq]- kzoI-cn-p-p. CXp-t]m-sessbh. Xs kv{XoI-tfm- Sp-IqSn B\--a-\p-`-hn-p-p. (an-{X--tfmB ]pcp-j Cu Pm{K-Zm-h--bn can-p-Ibpw hnlSq-Iq-Sn) Nncn-p-Ifn-p-p. (hym-{Lm-Zn-I-sf) `bp Pohncn-p-Ibpw sNbvXv, ]pWy-]m-]sf Iv, F{]-Imcw p-p. hn-cp-p-thm, AtX am-nqSn bYm-m-\amb 25. D]x Bcm-a-aky ]iyn \ Xw ]iyXn I kz]v\-m-\-t-p-Xs aSn t]mIp-p. t\Xn, Xw \mbXw t_m[-tb-Zn-X ymlpx, `n jPy Hmw lmkvs sa `hXn btaj \ {]Xn]ZytX, AtYm Jezm-lqPm-K-c n-X-tZi Ghm sskyj CXn bm\n tlyh Pm{KXv ]iyXnXm\n kp]vX CXy-{Xmbw ]pcpjx kzbw tPymXn `hXn tkm f lw `K-htX kl{kw ZZm-ayX Du[z hntam-mb {_qlo-Xn.
Fm a\p-jycpw Ahs kpJs ({Io-Um-km-a-{KnI-sf) am{Xw ImWp-p, Ahs\ Bcpw ImWp-n-. B Ddn--gn-bp Bm-hns\ s]sv DW-cpXv Fv (ssh-Zy-m) ]d-bp-p. bmsXm-cn-{n-b-{]- tZ-iv Ch Ddn--gn-bp--h-\m-bn-cn-p-p-thm, AXn C{n-b-se {]m]n-m--Xn-\m Ahs icocw Zpn-In-ym-am-bn-ocp-p. AXp ImcWw ]ecpw C{]-Imcw Bhiyw ]d-bm-dpv. CXv (kz-]v\-m-\w) Chs PmK-cnX tZiw XsbmWv; Fp-sIm-s-m Ah DWp Ign-bp- bmsXmcp hkvXp-X-Isf Zin-p-p-thm, Ah-I-sf-s \n{Zm-h- -bnepw Ah Zin-p-p. (F- m AXp icnb-) P\-I ]d-p: P\-I-\mb Rm {ioam\v Bbncw ap{Z \Ip-p,--C\n F\nv tams D]-tZ-in-p-X-mepw.

28. D] XZv bYm alm-ay Dt`-Iqte A\pkw NcXn ]qh Nm]cw ssNh-ta-hmbw ]pcpj GXmhp `mh-m-h-\p-kw-Nc Xn kz]v \mw N _pmw N.
F{]-Imcw GsX-nepw hen-b-Xpw, `mcn-Xp-amb ay \Zn-bpsS Ingpw ]nS-mdpw Xnc--fnqSn {Iaambn k-cn-p-p-thm, A{]-ImcwXs Cu ]pcp-j kv]v\m-\-pw, PmKcn-X-m-\pw cp m\-fnepw {Ia-ambn k-cn-p-p.

29. D] XZv bYm- k v a n- W m- I mti tiyt\m hm kq]tWm hm hn]-cn-]Xy {imx k Hmwl Xy ]u kwe-bm-ssbh {[nbX Gh-tahmbw ] pc pj G X - k vam- A - mb [ mhX n b{X kp]vtXm \ I\ Imaw Ima-btX \ I\ kz]v\w ]iy-Xn.
Fns\ BIm-i-n ]cpv Fm `mKpw AXnth-K-n ]dp k-cn-nv oWn Nnd-Ip-I hncnv AXns Iqn-tev t]mIp-p-thm, AXp-t]mse Cu ]pcpj bmsXm-cn-Sv Dd- p-tm bmsXmcp t`mKs Cnm-Xn-cn-p-Ibpw bmsXmcp kz]v\w ImWm-Xn-cn-p-Ibpw sNp-pthm B m\-tp ]mp-t]m-Ip-p.

30. D] Xm hm AsskyXm lnXm \ma \mt[ym bYm tIix kl-{k[m `n-kvXm-h-Xm-Wnav\m Xn jvTXn ipky \oeky ]nMv K-e ky lcnXky temln- X ky ]qWm AY bss{X\w [v \ oh Pn\oh lkv X nh hnOm- b - b Xn KX-anh ]XXn tZh Pm{K-Zv`bw ]iyXn XZ{Xm-hn-Zybm hbytX f Y b{X tZh Ch-cm-tPhm- l -t a- th- ZHmw ktm - f kv a oXn a\ytX Cu Bmhv Cu kz]v\-m-\n can-p-Ibpw, tkm -f ky ]ctam temIx hnl- cn- p- Ibpw sNbvXv, ]pWy- ]m- ]-sf Ip F{]-Imcw
hn-cp-p-thm, Fhn-sS-\npw hn-cp-p-thm, B PmK-cnX- m-\-t-bvp-Xs Xncn-p-t]m-Ip-p; AXv AhnsS bmsXm-p] Zin-p-p-thm, AXn \npw AIp Ignbpp; Fp-sIm-s-m Cu ]pcp-j \nkw-K-\m-Ipp. P\-I ]d-p. tl bm-h-eIy, Cm-cyw Anv s\-bmtWm? Rm {ioam\v Bbncw kzw ImgvN- h-bvpp. CXn\p tij-ap tams kw_-n-p Imcy Ap-]-tZ-in-m-epw. Ahs lnXm \ma-tm-Sp- Iq- Snb Cu \mUn-I tIiw Bbncw `mK--fmbn hn`-Pn--s-n-cn-p--Xp-t]mse AXn kqva-am-bn-cn-p-p. Ah ipw, \oew ]oXw, lcnXw, Nphv Fo h--fm ]q-am-bn-cn-p-p. AXv Cu ]pcp-js\ sImp-I-tbm, hi-m-p-I-tbm, Ipgn-bn hognp-I-tbm, B\-`-b-s-Sp-p hn[-n Pm{K-Zm-h- -bnep- m-Im-hp `bw A\p-`-ham-p-Itbm sNp-pthm Ahsb Cu kz]v\m-h--bn hnZym-iq-\y-X-bmbn IcpXp-p. FhnsS Ch tZhXp Xpeyw, cmPm-hn\p Xpeyw BIp-p-thm, Fmw Rm Xs Fp Icp-Xp-Ibpw sNp-pthm AhnSw Ah\p ]c-a-[m-a-am-Ip-p.

26. D] k hm Gj GX-kvan kw{]-kmtZ cXzm NcnXzm Zrsszh ]pWyw N ]m]w N ]p\x {]Xn-\ymbw {]Xn-tbm-\ym-{Z-hXn kz]v\m ssbh k b{X InnXv ]iy-Xy-\-Xzm-KX kvtX\ `h-Xy-kMvtKm lybw ]pcpj CtXyh tasshX Zv bm - h e vIy tk m - f l w ` K- h tX kl{kw ZZ- a yX Du[z hntam- m- s sbh {_qlo-Xn.

27. D] k hm Gj GX-kvan kz]vt\ cXzm NcnXzm Zrsszh ]pWyw N ]m]w N ]p\x

331

I 31. D] XZv hm AsskyXZXn Om A]-l-X]m


mZ-bHmw cq]w, XZv bYm-{]n-bbm kv{Xnbm kw]cn-jztm \ _mlyw In\ thZ \cta-hta-hmbw ]pcpjx {]mt-\ m- \m kw]jz tm \ _mlyw In\ thZ \mcw XZvhm Assky-X -Zm-] vX -I m-a-a m- -I m-a- a-I ma Hmwcq] Hmwtim-Im- cw
Ah CXns Ima-c-ln-X-hpw, ]m]-c-ln-X-hpw, A`-bcq- ]-hp-am-Ip-p. hymh-lm-cn-I-ambn Xs {]nb-s `mcysb Benw-K\w sNp ]pcp-j\v _mly-ambpw B-cn-Iambpw bmsXmcp t_m[hpw Cm-Xn-cn-p--Xp-t]m-se, Cu ]pcp-j {]m-m-hp-ambn Benw- K-\-_--am-Ip-tm _mly-hn-j-bnepw bmsXm-c-dnhpw Dm-Ip-n-. CXv AXns B]vX-Im-aw, B-Im-aw, BIm-aw, timI-iq\yw Ch-bpsS cq]-am-Ip-p.

Ah bmsXmp aW-p-n--tbm, AXv aW-p-sImn-cn-p-tmXs aW-- s-Sm-Xn-cn-p-p. aW-p- h-hs K-{K-l-Win Ati-jhpw tem]n-p-p-an-. Fp-sIm-s-m Ah Ahn-\m-in-bm-Ip-p. B Ah-bn aW-p--Xn-\mbn Ah-\n\np `n-ambn ap bmsXmcp hkvXp-fpw C-X-s. Ah-s\-s {LmWnq.

35. D] bZv ssh X ck-btX ck-bsshX ck- b tX \ ln ck- b nXq ck- b -t Xhn]cntemt]m hnZytX -f hn\m-in-X zmW Xp XZvZznbakvXn XtXm f \yZv hn`w bZv ck-tbXv Ah bmsXmp cpNn-p-n--tbm, AXv cpNn-p-sImn-cn-p-tmgpw cpNn--s-Sp-n-. ckm-kzm-Z-Is ck{K-l-W-in Hcn-epw tem]n-p-t]m-Ip-n-, Fp-sIms-m Ah Ahn-\m-in-bm-Ip-p. B Ah--bn ckw {Kln- p--Xn\v Ah-\n\npw `n-ambn ap bmsXmcp ]ZmYhpw C Xs.

32. D] A{X ]nXm-]nXm `hXn amXm-amXm temIm AtemIm tZhm AtZhm thZm AthZmx A{X kvtXt\m f kvtXt\m `hXn {`qW-lm{`q-Wlm Nmtem -f Nmex ]uevItkm -f ]uevI kx {iatWm f {ia-tWm-kvX]tkm -f Xm]tkm -f \ \zmKXw ]pW-A-tb-\m-\-\zm-KXw ]mt]\ XotWm ln XZm km- R vtOm- I m lrZbky `h-Xn.

36. D] bZv ssh X hZXn hZ ssh X hZXn \ ln hph-tmhn-]-cn-temt]mhnZytX -f hn\m-i n-X zm Xp XZv ZznXo-b -akvX n XtXm -f \yZv hn`w bZv htZ-Xv.
Ah bmsXmp kwkm-cn-p-n--tbm, AXv kwkmcn-p-sIm-n-cn-p-tmXs kwkm-cn--s-Sm-Xn-cn-pp hm-hns hN-\in Hcn-epw tem]n-p-n FpsIm-s-m Ah Ahn-\m-in-bm-Ip-p. B Ah-bn GXn-s\-p-dn-s-nepw kwkm-cn--W-sa-n AXn\v Ah-\n\npw `n-ambn ap bmsXmpw Xs C.

Cu kpjp-]Xm-h- -bn ]nXmhv A]n-Xm-hm-bn-o-cpv p, amXmhv Aam-Xm-hm-bn-o-cpp; temIw Atem-Iam-bno-cp-p, tZh AtZ-h-\m-bn-o-cp-p, thZw Ath-Z-ambn-o-cp-p, ChnsS tNmc AtNm-c-\m-Ip-p, {`qW-lXy \S- p--h A{`q-W-hm- \m- Ip-p, AXp-t]mse Nm-e 37. D] bZv ssh X irtWmXn irWz ssh AN-m-e-\ pw, ]uIkv A]u-kpw, {ia-W X irtWmXn \ ln t{imXpx irtXhn-]co A{i-a-W-\pw, Xm]-k AXm-]-k-\p-am-bn-o-cp-p. B temt]m hnZytX -f hn\m-in-Xzm Xp XZvZznXoka-bv Cu ]pcpj ]pWy- tmSv Akw-_- -\pw, AXpb-akvXn XtXm f \yZ hn`w bOrWpbmXv t]mse ]m]-tmSv Akw-_--\p-am-Ip-p. lrZ-bnse Ah bmsXmp {ihn-m-Xn- cn-p-p-thm, AXv {ihnFm timI--tfbpw AXn-Po-hn-p-p. p-tmXs {ihn--s-Sm-Xn-cn-p-p. t{imXm-hs 33. D] bZv ssh X ]iyXn ]iy ssh X {ih-WiIvXn Hcn-epw tem]n-p-n; Fp-sIm-s]iyXn \ ln {ZpZp- t hn- ] - c n- t emt]m m Ah Ahn-\ m-i n-b m-Ip- p. B Ah--b n hnZytX -f hn\m-in-Xzm-Xv. \ Xp Xzn-Xn-bakvXn bmsXmp {ihn--Wtam AXv Ah-\n\np `n-ambn XtXm f \yZv hn`w bXv ]tiyXv. ImW-s-S p-n-.

Ah bmsXmp ImWm-Xn-cn-p-pthm AXv Ip- 38. D]x bZv ssh X a\ptX a\zmt\m sshX a\ptX \ ln aph- t Xhn- ] - c n- t emt]m sIm-n-cn-p-tmgpw ImW-s-Sp-n; {Zm- hns Zrn HcnhnZytX -f hn\m-in-X zm Xp XZvZznXo-b-akvXn epw tem]n-p-n-, Fp-sIm-s-m Ah AhnXt\m -f \yZ hn`w b-\zo-X. \m-in-bm-Ip-p. B kabw Ah-\n\npw `n-ambn ap bmsXmcp hkvXp-fpw C. Ah-s\-Xs t\mq. Ah bmsXmp a\\w sNm-Xn-cn-p-pthm AXv 34. D] bZv ssh X Pn{LXn Pn{L sshX a\\w sNbvXp-sIm-n-cn-p-tm Xs a\\w sN--SmPn{LXn \ ln {LmXp{Lm-tXhn-]-cntem t]m Xn-cn-p-p. a\\w sNp--hs a\-\-in Hcn-epw hnZytX -f hn\m-in-Xzm Xp XZ-Zzo-X o-b akvXn tem]n-p-n; Fp-sIm-s-m Ah Ahn-\m-in-bmIp-p. B Ah--bn a\\w sN-W-sa-n AhXtXm f \yZv hn`w bn-t{LXv -

332

I \n\npw `nambn ap bmsXmcp hkvXp-fpw C-Xs.

39. D]x bZv ssh X kv]riXn kv]ri ssh X kv]riXn \ ln kv{]px kv]rt hn]cn-temt]m hnZytX -f hn\m-in-Xzm- Xp. XZvZznXob-akvXn XtXm -f \yZ hn`w bXvkv]rti-Xv.
Ah bmsXmp kv]in-m-Xn-cn-p-pthm AXv kv]in-p-sIm-ncn-p-tmXs kv]in-s-Sm-Xn-cnp-p. kv]in-p--hs kv]i-\in Hcn-epw tem]n-p-n- . Fp-sIm-s- m Ah Ahn-\m-in-bmIp-p. B Ah- -bn Ah-\n\np `n- ambn kv]in-s-Sm ap bmsXmcp ]Zm-fpw C-X-s.

bm-Ipp {_- tem-Iw. C{]-Imcw bm-h- eIy P\-I\v v D]-tZiw \In. Ch CXns (]p-cp-j) ]c-a-K-Xn-bmIp-p, Ch CXns ]c-a-k--m-Ip-p. CXv Chs ]c- tem-I-am-Ip-p. CXv Chs ]c-am-\--am- Ip-p. Cu B\-ns am{Xsb B{i-bn-p-Xs ap Pohn-I Poh-km-cWw sNp-p.

43. D] k tbm a\p-jym-Wm-Hmw-cmx kartm `h Xymt\y-jm-a-[n-]Xnx kssham-\p-jy-ssIt` ssKx kav ] - - X ax k a\p- j ymWmw ]ca B\tm -f Y tb iXw a\p-j ym-W m-am-\ mx k GIx ]nXrWmw PnX-t em-I m-\m-am-\ tm f Y tbiXw ]nXrWmw PnX-tem-Im-\m-am-\mx k GtIm K-temI B\tm -f Y tb iXw 40. D]x bZv ssh X hnPm-\mXn hnPm-\ ss] Kh-temI B\m k GIx I-tZ-hm\m X hnPm-\mXn \ ln hnm-Xphn-m-tX am\tm tb IWm tZh-Xz-a-`n-{]-av]Zyt f hn]-cn-temt]m hnZytX -f hn\m-in-Xzm XpXznY tb iXw I-tZ-h m- \ m-a m-\ mx k GI Xo-b-akvXn Xtm -f \yZv hn`w bZv hnPm-\oBPm-\ -tZ-h m-\ m-am-\ tm b t{im{Xntbm f bm-Xv. hrPnt\m f Ima-ltXm -f Y tb iX-am-Pm-\-tZhm- \ mam \ mx k GIx {]Pm- ] - X n- t emI Ah bmsXm--dn- bm-Xn- cn-p- p-thm, Adn- psIm- nB\tm b t{im{Xntbm -f hrPnt\m Imacn- p-tmXs AXv Adn-b-s-Sm-Xn-cn- p-p. hnm- XmltXm -f Y ssbiXw {]Pm-]-Xn-temI B\mx hns hnm-\in Hcn-epw tem]n-p-n-. Fpk G tIm {_ - t e mI B \ t m b sIms-m Ah Ahn-\m-in-bm-Ip-p. B Ah-t{im{Xntbm f hrPnt\m f Ima-ltXm -f ssYj bn {]tXy-I-ambn Adn-bm Ah-\n\npw `n-ambn Gh ]ca B\ Gj {_-temIx k{am-UnXn ap bmsXmcp ]Zmhpw C-X-s. tlmhmN bm hevIyx tkm -f lw `K-htX 41. D]x b{X hm A\y-Znh kymXvX{mt\ym f Xv kl{kw ZZm- ayX Du[z hntam- m- s sbh ]tiy-Zt\ym -f \yn-t{L-Zt\ym f \yZv cktb {_qlo-Xy{X l bm-h evtIym _n`m-bm-Zt\ym f \yZv ]tZ-Zt\ym -f \yOr-Wp-bm-Zt\ym Imc ta[mho cmPm ktht`ym amt`y DZ-f \y-\ zo-X mt\ym - f \yXv kv] rti-Zt\ym -f cu-o-ZnXn \yZv hoPm-\o-bm-Xv.
bmsXm-cn-Sv (Pm-{K-Zm-h--bn-tem, kz]v\m-h-bntem) Bm-hn\npw `n-ambn asm-p-m-bn-cn-ppthm AhnsS A\y-n\v A\ys Zin-p-hm Ignbp-p, A\y-n\v A\ys aW-p-hm Ign-bp-p, A\y-n\v A\ys cpNn-p-hm Ign-bp- p, A\y-n\v A\ys kwkmcnp-h m Ign-bp- p, A\y- n\v A\ys {ihn-p-hm Ign- bp-p, A\y-n\v A\ys a\\w sNp-hm Ign-bp- p, A\y- n\v A\ys kv]in-p-hm Ign-bp-p, A\y-n\v A\ys Adnbp-hm Ihn-bp-p.

42. D]x kene GtIm {Zm-s sZztXm _tXyj {_-temIx k{am-UnXn ssl\-a-\p-i-imk bm hIy Gjmky ]cam KXn- t c- j mky ]cam kav]-tZtjm -f ky ]ctam temI Gtjm -f ky ]ca B\ GXsskyhm\--kym-\ym\n `qXm\n am{Xm-ap-]-Po-hn
Pe-n F-Xp-t]m-se-Xs kpjp-]vXn-bn GIamb AssZzXw {Zm-hm-Ip-p. tl km{amv! CXp Xs-

bmsXmv a\p-jy-cn Fm Ah-b-h--tfmSpw IqSn ]q-k-ar--hpw, ap--h-bpsS A[n-]-Xn-bpw, a\p-jy-kw_-n-bmb kq-t`mK kma-{Kn-I hgn-bmbn Ghpw A[nIw k--ambpw Ccn-p-p-thm, AXv a\p-jy-cpsS ]c-a-amb B\-am-Ip-p. Ctm a\p-jy-cpsS \qdv B\-am-bn-cn-p- Xv ]nXr-tem-Is Iog-S-n-bn-cn-p ]nXrK-W-ns Hcp B\--am-Ip-p. ]nXr-tem-Is Iog-S-nbn-cn-p ]nXr--fpsS \qdm-\w IqSp-Xv Kh-temI-ns Hcm-\-am-Ip-p. AXp-t]mse Kh-tem-Ins \qdm-\-am-bn-cn-p--Xv, I- tZ-h-m-cp-sS--Ihgn tZhXzw {]m]n--h-- H-cm-\--am-Ip-p. I- tZ-hm-cpsS \qdm\w IqSpXv BPm-\-tZ-h-m-cpsS Hcm-\-am-Ip-p. bmsXmv B Pm\-tZ-h-m-cpsS \qdm-\--am-bn-cnp-pthm AXv {]Pm-]Xn temI-nse Hcm-\--am-bn-cn-pp. {]Pm-]Xn temI-nse \qdm-\w IqSp-Xv {_-temI- nse Hcm- \--am-Ip-p. bmsXmv \njv]m- ]-hpw, \njvImahpw t{im{Xn-b-hp-am-bn-cn- p-pthm Ahbv pw B B\w kn-am-Ip-p. AXp-t]mse CXpXs ]c-am-\-hp-am-Ip-p. tl km{amv! CXm-Ipp {_-tem-Iw. Fns\ bm-h-evIy ]d-p. P\-I ]dp: Rm

333

I {ioam-\mb Atbvv Bbncw tKmsf \Ip-p, C\n

]dv {]Xo- n- n-cn-vIp- pthm: AtX- {]-Imcw Cu Iaptmv tam-n-\p-thn Ap-]-tZ-in-m-epw. CXp-tIv th-m-hns Fm `qX-fpw Cu {_w hcp-p, Cu bm- h-evIy, _pn-am-\mb cmPmhp Xs Fm {]iv\- {_w hcpp Fp ]dv {]Xo-n-p-p. -tfbpw \n-b-]-cy-w, Dcw \Ip--Xn\v _n48. D]- - X Zv bYm cPm\w {]bn- b m- k - - a p{Kx n-cn-pp Fv `b-s-p.

44. D]-k hm Gj GX-kvan kz]v\t cXzm N cnXzm Zrssz h ]pWyw N ]m]w N ]p\x {] Xn\ymbw {]Xn- tbm- \ ym- {Z- h Xn _pm- ssbh
Cu ]pcp-j Cu kz]v\m--n can-p-Ibpw hnlcn-p-Ibpw sNbvXv ]pWy- tbpw ]m]- tbpw Ip-sIm p- X s hopw t]mb am- n q- S - n - X s bYmkvYm\-amb Pm{K-Zm-h- -bn-te-p-Xs aS-n-h-p.

{]tXy\kx kq{X-{Km-a tWym f `nk-am-b -t-bh- tath aam- m-\ -a- - I mte kt {]mWm A`n-kambn bss{X-X-Zqt[zm-Ozmko `h-Xn. -

bm{Xbvp Xm- dm- bn-cn-p cmPm-hn--`n- ap- J- ambn D{KIn-I-fpw, ]m]-I-p \nbp--cmb kqX-m-cpw, {Kma-nse t\Xm--mcpw t]mIp--Xp-t]m-se, Hcm-mhv Du[z-izmkw hen-p-hm XpS-p-tm Ah-km-\-\n-anj-n Fm {]mW\pw Cu Bm-hn--`n-ap-J-ambn AXnt\m-Sp-IqSn t]mIp-p.

49. D] k b{Xm-b -a m- -_ eyw t\yXy ktm lanh t\XyssY-\-tatX {]mWm A`n-k-ambn temI-n F{]-Imcw hf-sc-b-[nIw `mchpw hln-pk G X m- k vtX - t Pm- a m{X x k a- ` zm- Z - Z mt\ m sImv N- Sm- hn i_vZw ]pd- s-Sp-hnp sImp t]mIplrZbtah \zh-{Im-aXn k bss{Xj Nmpjx p-thm, AXp-t]m-s e-X s tZl-tm-S p-I q-S nb Cu ]pcpjx ]cmMv ]bmhXtX -f Ymcq-]tm Bmhv Adn-hp Bm-thm-Sp-IqSn B[n-jvTn-X-ambn `hXn
Duz-izmkw hen-p--Xp-t]mse i_vZn-p-sIm-p-t]mIp-p. Cu Bmhv Zp-e-Xsb {]m]n-p ka-bw, AXmbXv ktm-ls {]m]n-p-tm Cu hmKm-Zn-I-fmb {]mW CXn-\p-thn A`n-ap-J-ambn hcp-p. AXv Cu {]mWs tXtPm-am-{X-Isf kay-mb coXn-bn kzoI- cnv lrZ-b-n A\p-{I (A-`n-hy m\-hm-\m-bn)-am-bno-cp-p. Cu Nmp-j]p-cp-j Fm `mKpw hymhr-\m-Ip B ka-bv ac-Wm-k cq]-m-\-lo-\\m-bn-o-cp- p.

45. D] XZv bYm\x kpk-am-ln-X-ap-PZv bmbm tZh-ta-hmbw imcoc Bm {]t-\m- \m \zmcqV DP bmXn b ss{XX-Zqt[zmO hmko `h-Xn.

\memw {_mWw

46. D] k b{Xm-b-a-Wn-am\w t\yXn Pcbm thm ]X- ] Xm hmWn- a m\w \nK- Xn XZv bYm{aw thmZp- a v _ c w hm ] n e w hm _ - \ mX v {]]pNyX Gh- t a- h mbw ]pcpj Gt`ym - f MvtK`yx kav{]-apNy ]p\x {]Xn-\ ymbw {]Xntbm-\ym{ZhXn {]mWm-ssbh
Cu icocw GXp ka-bv Iri-Xzs {]m]n-p-pthm, hrm-h--bmtem As-n Pzcm-Zn-tcm- ImcWtam Iri-am-bn-o-cp-pthm B kabw amm, An-gw, apX-em-bh _w hnp-t]m-Ip--Xp-t]mse Cu ]pcpj Cu Ah-b -h-se Dt]- nv GsXmcp amnqSn hn-cp-p-thm, AXnq-S-Xs {]tXy-Iamb tbm\n-I-fn {]mWs {]tXy-Iamb A`n-hy-n-Xzn- \p-thn {]bmWw sNp-p.

47. D] XZv bYm cmPm-\-am-bm--ap{Km {]tXy-\kx kqX-{Km-atWym - f ssx ]mss\-c m-h-k ssYx {] XnI-e v] t - f bam-b m-X y- b -a m- K- O -X o- tXyhHmw ssl hwhn-ZvHmw kmWn kqXm\n {]XnI-ev]x CZw {_m-bm-Xo-Z-am-K-O-XoXn
F{]-Imcw BK-X-\m-Ip cmPm-hns\ D{K-Im-fpw ]m]-Ip-thn \nbp--am--s kqX-m-cpw, {Kma-ap-Jy-m-cpw-IqSn Aw, ]m\w, \nhm-km\w apXem-bh Xm-dm-n, Atlw hp, Atlw hp Fp

50. D]x GIo-`-hXn \ ]iy-Xo-Xym-lp-tc-Io-`-hXn\ Pn{L - X o- X ym- l p- t c Io ` hX n \ c k - b X CXymlqtc-Io-`-hXn \ hZ-\o-Xym-lp-tc-Io-`-hXn \ irtWmXo-Xym-lp-tc-Io-`-hXn \ a\pX CXymlp-tcIo`hXn \ kv]ri-Xo-Xym-lp-tc-Io-` -hXn \ hnPm\mXo-Xym-lp-kvXky Xssl-Xky lrZb-kym{Kw {]tZym-XtX tX\ {]tZym-tX-ss\j Bm \njv{ ImaXn Nptm hm aq[t\m hmt\ymt`ym hm ico-c-tZ-ti-`y-kvX-ap-XvIm-aw {]mtWmXv{ImaXn {]mW-a-cp-Xv{Im-aw kth {]mWm B\qXv{Iman khn-mt\m `hXn khn- m\ tahm- \ z- h - { Im- a Xn Xm hnZzmIaWo ka\zmtZtX ]qh-{]m N
(N-p- cn-{nbw enwKm-m-thm-Sq-Iq-Sn) GI-cq-]-ambn `hnp-p, Atm Bfp-I ImWp-n Fp ]d-bpp ({Lm-tW-{n.-bw) GI-cq-]am-bn-o-cp-p, Atm izknp-n Fp ]d-bp-p, hmKv-C-{nbw GI-cq-]am-bn-o-

334

I cp-p, Atm kwkm-cn-p-n Fp ]d-bp-p(ck-t\{n-bw) GI-cq-]am-bn-o-cpp Atm cpNn-p-n Fp ]d-bp-p. (t{im-t{X- {n-bw) GI-cq-]-am-bn-o-cpp Atm tIp-n Fp ]d-bp-p, (a-\-v) GI-cq-]amb-bn-X- Xo-cpp Atm a\\w sNpn Fp ]d-bpp. (Xz- n-{n-bw) GI- cq-]-am- bn-o- cpp Atm kv]inp-n Fp ]d-bp-p. (_p-n-enw-Km-m-thm-Sp-Iq-Sn) GIcq-]-am-bn-o-cp-tm Adn-bpn Fp ]d-bp-p. AXv Cu lrZ-b-ns A{K-`m-Kv (sh-f n-bn-te-b v p amw) A Xy w {]Im- i n- p- h m XpS- p- p. AXn\npw Cu Bmhv t\{X--fn-q-Sn, aqzmhnq-Sn, As-n ico-cns at-sX-nepw `mK-fnqSn ]pd- tbvp IS- p-t]m-Ip- p. AXv DXv{I- aWw sNp-tm AXn-t\m-sSm-w-Xs {]mW\pw DXv{I-an-pp. {]mW DXv{I-anp Ign-m Fm {]mW\pw (C{n-b-hw) DXv{I-an-p-p. B ka-bv Cu Bmhv {]tXyIw hnm-\-hm-\m-bn-o-cp-Ibpw hnm-\-bp-amb {]tZ-i-s-Xs {]m]n-p-Ibpw sNp-p. B kabw AXns\ m\-hpw, I-hpw, ]q-{]-bpw A\p-K-an-p-p.

Ima-abx t{Im[-atbm -f t{Im[-atbm [-atbm -f [-abx kh-a-b-kvXXv btZ-XZn-Z-a-atbm f tZmab CXn bYm-Imco bYm-Nmco XYm `hXn km[pImco km[p`-h Xn ]m]-I mco ]mt]m `hXn ]pWyx ]ptWy\ Ia-Wm `hXn ]m]x ]mt]\x, AtYm Jezmlpx Ima-ab Ghmbw ]pcpj CXn k bYm-Imtam `hXn XXv{I-Xp `hXn bXv{I-Xp`-hXn XXv Ia IcptX bXv Ia IcptX XZ-] n-k-av]-Zy-tX.

51. D]x XZv bYm XrW-P-e m-bpIm XrW-k ymw KXzm-\y-am-{I-a-am-{I-aym- -\-ap-]-k w-l -c -tXy-hta hmb-am-tZ Hmw icocw \nl-X ym-hnZymw Ka YnXzm-\y-am-{I-am-{I-aym- m-\-ap-]k Hmw lc-Xn.
F{]-Imcw \oc Hcp XrW-ns A{K-n-en asmcp XrW-cq-]-amb B{i-bs ]nSnv kzbw Npcp-pp-thm, AXp-t]m-se-Xs Cu B-ahv Cu ico-cs h[nv Ahn-Zysb (\n-t-m-h-sb) {]m]nv am-[mcs B{i-b-amn kzb D]-kw-l-cn-p-p.

Cu Bmhv B ]c-{_w Xs-bm-Ip-p. CXp hnm-\-a-bhpw, at\m-a-bhpw, {]mWa-b-hpw, Npa-bhpw, t{im{X-a-b-hpw, ]rYzo-a-b-hpw, Pe-a-bhpw, hmbqabhpw, BIm-i-a-b-hpw, tXtPm-a-b-hpw, AtX-tPm-a-bhpw, Ima-a-bhpw, AIm-a-a-b-hpw, t{Im[-a-b-hpw, At{Im-[a-bhpw, [a-a-b-hpw, A[a-a-bhpw, kh-a-b-hp-am-Ip-p. bmsXmv {]Xy--hpw, ]tcm--hp-am-Ip-pthm AXpw AXp-X-s-bm-Ip-p. AXv F{]-Imcw sNp-Ibpw BN-cnp-Ibpw sNp-pthm An-s\-X-s-bm-bn- o-cp-p. k- sNp-tm kn-bmbpw ]m]I- sNp-tm kXvIn- bmbpw ]m]- I- sNp-tm ]m]nbmbpw Xocp-p. Cu ]pcp-j ]pWyI--fm ]pWym-m-hmbpw ]m]-I--fm ]m]mm- hmbpw `hn-p-p. Cu ]pcp-j Ima- a-bXs Fv ]ecpw ]d-bp-p. F{]-Imcw k-ev]n-p-pthm AXpt]mse Iw A\p-jTn-p- I-bpw, B I-- \p-krv X- amb ^ew {]m]n-p-Ibpw sNp-p.

52. D] XZv bYm t]i-kvImco t]itkm am{Xm a]m-Zm-bm-\y--h-Xcw Ieym-W-Xcw cq]w X\pX Gh-ta-hm-b-am-tZ Hmw icocw \nl-Xym-hnZymw Ka-b n- X zm-\ y- -h -X cw Ieym- W -X c Hmw cq]w IcptX ]n{Xymw hm Kmh hm ssZhw hm {] Pm- ] X yw hm {_m w hmt\ yj mw hm `qXm\mw
kz--Wn-m-c F{]-Imcw kz-ns Aev]amb `mKw FSpv asmcp ]pXn-bXpw A[nIw at\m-l-chp-amb cq]s krn-p-p-thm, AXp-t]m-se-Xs Cu Bmhv Cu ico-cs \in-nv AtN-X-\m-hsb {]m]nv ap ]nXr-, K-m, tZh-m, {]Pm-]-Xn, {_m-h,v ap `qX- ap-Xem-b-hbpsS \ho-\-hpw, kpc-hp-amb cq]s cNn-p-p.

54. D] XtZj tmtIm `h-Xn, XtZh kx kl Ia-ssWXn enwMvKw at\m b{X \nja-ky, {]m]ymw Ia-W-kvXky bXvIntl ItcmXy- b w , Xkvam- t m- I mXv ] p\- t c- X ykv s sa temImb IaW CXn \p Ima-b-amt\m f Ym Ima-b -amt\m tbm -f Imtam \njvIma B]v XIma B-Imtam \ Xky {]mWm DXv{Im-an {_ssh k {_m-t]yXn.
B hnj-bs kw_-n-p--XmWv Cu a{w--CXns enwKw AXm-bXv a\v bmsXm-n- AXy-[nIw Bk--am-Ip-p-thm, AtX ^es A`n-e-jnv Ik-lnXw {]m]n-p-p. Cu temI-n CXv bmsXmp sNp-p-thm, B I-ns ^ew {]m]nv B temIn\nv I- sNp-- Xn-\mbn hopw Cu temInhp tNcp-p. Xo-bmbpw A`n-em-tj-Op-hmb ]pcp-j C{]-Imcw Xs sNp-p. C\n A`n-te-tj-Oph-m ]pcp-j-s\-n ]d-bp-p. bmsXm-cp- AIm-aw, \njvIm-aw, B]vX-Im-aw, B-Imaw Ch-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mbn-cn-p-p-thm, Ahs {]mW DXv{I-aWw sNp-n; Ah {_-ambn hkn-p-sImv {_s {]m]n-p- p.

53. D] k hm Ab-amm {_ hnm-\-atbm at\m-abx {]mW-a-b - - pabx t{im{X-abx ]rYzn- a b Bt]m- a tbm hmbp- a b BIm- i abkvtXtPm-atbm - f tXtPm-abx Ima-atbm -f

55. D] XtZj tmtIm `h-Xn, bZm kth {]ap N yt Imam tb - f k y l r Zn {i nX mx,

335

AYatXym -f artXm `h-Xy{X {_ ka-iv\pX CXn, XZy- Y m- l n- \ nez- b Xo hev a otI arXm {]XykvXm ibo-ssX-h-ta-thZ Hmw icoc Hmw titX - f Ymb- a - i - c otcm - f arXx {]mtWm {_ss h tXP Gh tkm - f lw `K-h tX kl{kw ZZmaoXn tlmhmN P\tIm thtZlx.
GsX-nepw ka-bv Chs lrZ-bn B{i-b-fmb kIe A`n-em-j--fp-tSbpw \miw kw`-hn-ptm Cu ac-W-[mhv Aa-c-\m-bn-o-cp-Ibpw ChnsS Cu ico-c-n\n-p-Xs Ah\v {_-{]m]vXn Dm-IpIbpw sNp-p. CXn-s\mcp Zrm-w--]m-ns ]Sw NnXp-n\p apI-fn arXhpw ]mn-\m ]cn-Xy--hpamb InS-p--Xp-t]mse Cu icocw InSp-p. Cu icoc-c-ln-X-amb Aar-X-{]m-W- \m-Is {_w-X-s-bm-Ip-p tXPv Xs-bm- Ip- p. Atm hntZ-l-cm-Pm- hmb P\- I ]dp- ""Rm\m-Ip P\-I {ioam\v Bbncw tKmsf \Ip-p.''

n {]thinp-Ibpw sNp-p.

59. D]-B-\m \ma tX temIm At\ Xakm hrXmx, XmHmwkvtX t{]Xym-`n-K-O-y-hn-ZzmHmw tkm -f _pt[m P\mx
A\-(- A- kp-J) F temIw A-X-a- n-\m hym]vXam-Ip-p. Ahn-Zzm-mcpw Am-\n-I-fp-amb Bfp-I acWm-\-cw Ah-sb-Xs {]m]n-p-p.

60. D] Bm\w tNZv hnPm-\ o-b m-Z-b - a-k va oXn ]qcpjx, Inan-O Iky Imamb ico-c-a-\pkw Pztc-X v.
]pcp-j Bm-hns\ CXv Rm Xs sbv hntij-cq-]n Adn-bp-I-bm-W-n ]ns-sb-mWv? A`nem-j - -tfm-S p-I q-S n, {Kl- -tfm-S p-I qSn ico-c - ns ]nmse Fn\v k-]X-\m-Ipp? v

56. D] XtZtX tmIm `h-n, AWpx ]m hn XXx ]pcmtWm am Hmw kv]rtm -f \phntm a ssbh, tX\ [ocm A]n-b n {_-h nZx kzK temI-anX Du[z hnaqmx
Cu m\-amw kqva-hpw, hnim-e-hpw, ]pcm-X-\hp-am-Ip-p. AXv Fs kv]in-n-cn-p-p. Rm Xs AXns ^e-amb km[-I-m\w {]m]n-n-cn-p-p. [oc {_-th-m-hmb ]pcp-j Cu temI-n Pohn-p-sImp-Xs ap-\mbn ico-c-Xym-K-n-\p-tijw AtX-amnqSn kz-tem-Is AXm-bXv tams {]m]np-p.

61. D] bkym-\p-hnx {]Xn-_p Bm-kvan kwtZtlm Klt\ {]hnx, k hniz-IrXv kln kky IXm Xky temIx k D temI Gh.
Cu At\Iw A\--fm ]qhpw hnth-I-hnm-\-hn-tcm-[n-bp-amb hnj-a-i-co-c-n {]hn--amb Bmhv bmsXmcp {_-Ws Adn-bp-I-bpw, {]m]n-pIbpw sNp- pthm Ah hniz-Ir-m-bn-o-cpp; Ah AJn-e - n-tbpw Im-h mbn `hn- p- p. Bmhv Ah-t-Xp-X-t-bm-Ipp; AhXs kzbw Bm-hm-bn- o-cp-p.

57. D] Xkvan-RvOp--apX \oe-amlpx ]nMvKeHmw lcnXw temlnXw Nm Gj ]m {_Wm lm\p-hn kvtXss\Xn {_-hnXv ]pWyIrss- P -k
Cu ams kw_-n--A-`n-{]m-b-hy-Xymkw Dv. v Nne AXn ip-hhpw Nne \oe-hhpw hnp-p. AXp-t]mse Nne ]nwK-ehavW-hpw, Nne lcnX-h-hpw, Nne temln-X-h-hp-am-sWv ]d-bp-p. Fm Cu amw kmm {_-m A\p-`q-X-amIp-p. B amnqSn ]pWy-I--f\p-n-p ]c-am tXP-kz-cq-]-cmb {_-th-m- am{Xw IS-pt]m-Ip-p.

62. D] Csslh ktm -f Y hnZva-kvX-Zzbw \ tNZ- t h- Z n a- l X o hn\ nx, tb X Zzn- Z p- c arXmkvtX `h-y-tY-Xtc ZpxJta-hm-]n-b-n.
\mw Cu ico-c-n hkn-p-sImp Xs AXns\ Adn- b p-s - n IrXm-c m- b n- o-c p- p. Fm AXns\ {Kln-m-Xn-cn-p- Xv hfsc lm\n-I-c-am-W v. bmsXm-cp- AXns\ {Kln-p-p-thm, Ah Aa-c\mbn `hn-p-p. Fm ap-- h ZpxJs {]m]n-pp.

63. D] bssZ-X-a-\p-]-iym-Xym-m\w tZh-a-RvP-km, Cuim\w `qX-`hyky \ XtX hnPq-Kp-]vk-tX, `q-X-n-tbpw `mhn-bp-sSbpw \mY-\mb Cu {]Im-iam- \- amb AYhm I-^-e-Zm-Xm-hmb Bm- hns\ a\p- jy {]Xy--n a\-n-em-p-I-bm-sW-n AXn\npw Xs cn-p-hm-\m-{K-ln-p-n- .

58. D] Aw Xax {]hn-in tb f hnZym-ap]m ktX XtXm `qb Ch tX Xtam b D hnZymb Hmw cXmx.

64. D]x bkvam-Zhm-h-kw-h-tcm -f tlmZn ]cnhXtX, Xthm tPymXnjw tPymXn-cm-bqtlm ]mktX -f arXw bmsXm-cp- Ahn-Zysb (Iw) D]m-kn-p-p-thm,

Ah Am-\m--Im-c- n {]th-in-p-I-bpw, bmsXmbmsXm-n- \-Sn-bn-embn kwh--c-N{Iw Atlm-cm-{XmZn cp- hnZy-bn (I-Im--cq-]-{X-bo-hn-Zy) \nc-X- \m-bnAh-b-h--tfm-Sp-IqSn Id-n-sm-n-cn-p-p-thm, B cn-p-p-thm, Ah a-Xn-t\-m tLmc-amb A-Im-c-

336

I BZn-XymZn tPymXn-p-IfpsS tPymXn-kz-cq-]-\mb AarXs tZh- KW Bbpkv F {]Im- c- n D]m-kn-pp

65. D]x bkvan] ]-P\m BIm-i {]Xn jv TnXx, Xtah a\y Bm\w hnZzm {_m artXm f arXw bmsXm-n ]-P-\--fpw, BIm-ihpw {]Xn-jTn-Xv am-bn-cn-p-p-thm, B Bm-hn-s\-s Aar-X-{_--ambn, Rm AwKo-I-cn-p-p. B {_s Adn-bp--h\mb Rm Aa-cX-s-bm-Ip-p.

66. D]x {]mWky {]mW-apX Np-j - - p-cpX t{imXky t{im{Xw a\tkm tb at\m hnZpx tX \nNn-Iyp{_ ]pcm-W-a{Kyw
bmsXm-cp- AXns\ {]mWs {]mW-\mbpw t{im{Xns t{im{X- am-bpw, a\-ns a\-m-bpw, {Kln-p-pthm, Ah ]pcm-X-\hpw A{Ky-hp-amb B {_s Adnbp-p.

km-\ m-i tIss\X- tah hnZnXzm ap\n`-h -X n, GX-tah {]{]mPnt\m temI-hn-O x {]{]-P n, GX kva ssh XXv] qth hnZzm-Hmwk {]Pmw \ Imabt Inw {]Pbm Icn-jymtam tbjmw t\m f bam-mbw temI CXn tX l kv a ]pss{X-j Wmb hnss- j - W m- b temssI-j -Wm-b hypm-b mY `nm-Nb Ncn bm tlyh ]pss{X-jWm km hnssjWm bm hnssjWm km temssI- j tWmt` tlytX GjtW Gh `hXx k Gj t\Xn t\Xymm Krtlym \ ln KrlytX f iotbm \ ln iobtX -f kMvtKm \ ln kPytX -f kntXm \ hyYtX \ cnjy-tXy-Xap sslsshtX \ XcX CXypXx ]m]-a-I-c -h-anXyXx Ieym-W -a-I -c -hanXypt` D sslsshj GtX XcXn ss\\w IrXmIrtX X]Xx

67. D]x a\-ssk-hm-\p-{Z-hyw t\l \m\mkvXn In\, artXym k arXyp-am-]vt\mXn b Cl \mt\h ]iy-Xn.
{_s BNm-tcym-]-tZ-i -] qw hon- -Ww. CXn \m\mXzw bmsXm-p-an-. bmsXm-cp- CXn \m\m-Xz-n\v Xpey-ambn ImWp-p-thm, Ah arXyphnqSn arXyp-hns\ {]m]n-p-p.

68. D]x GI-ss[-hm-\p-{Z--hy-ta-XZ-{]-tabw [rhw hncPx ]c BImimZP Bm alm {[phx


B {_s BNm-tcym-]-tZ-i-n-\p-tijw Htc coXnbnXs hon- -Ww. Cu {_w A{]-ta-bhpw, AhnN-en-Xhpw, \n-e-hpw, BIm-i-t-mfpw kqva-hpw, AP-m-hpw, alpw Ahn-\m-inbpw BIp-p.

69. D] Xtah [otcm hnmb {]w Ipho X {_Wx, \m\p-[ym-bmZv _lpWvO_vZm hmtNm hnm-]\ Hmw ln XZnXn
_pn-am-\ mb {_m-W AXn-s\-Xs Adnv AXn\np Adnhp km-Zn--Ww. hf-sc-b-[nIw hmpI Dcp-hn-Sm-Xn-cn--s. AXv hmp-IfpsS {]I-S\w am{Xam-Ip-p.

70. D] k hm Gj alm-\P Bm tbm f bw hnm-\-abx {]mtWjp b Gtjm -f lrZb BIm-i-kvX-a-kvan-RvtOtX khky hio kh tkyim\x kh- k ym- [ n- ] Xnx k \ km[p\m IaWm `qbmtm Ghm-k m-[ p\m I\o-bm-t\j kthizc Gj `qXm-[n-]Xn-tcj `qX-]me Gj tkXphn-[-cW Gjmw temIm\m- a kv a t`Zmb XtaXw thZm- \ p- h - N - t \\ {_mWm hnhn-Zn-j n bt\ Zt\\ X]-

Cu alm AP-m-hmb Bm-hv, AXm-bXv {]mW\n hnm-\-a-b-am-bn-cn-p-Xv lrZ-b-am-Ip BIm-in hkn-p-p. AXv Fm-n-t\bpw Iogvs-Sp-p-Xpw, Fm-n-sbpw A[n-]-Xnbpw BIp-p. AXv ip`I- -fm hf-c p-Itbm, Aip-`-I--fm Xf-cpItbm sNp-n- . AXv kt-iz-c-\m-Ipp; `qX--fpsS A[n-]-Xn-bpw, `qX-sf ]men-p--h\p-am-Ip-p. Cu temI--epsS acymZ `wK-s-Sm-Xn-cn--s Cu Dt-i-tmSp-IqSn AXv Chsb hln-p-sIm-ncnp tkXp-hm-Ipp. (D-]-\n-j-p-I-fn CXns kzcq-]s hnh-cn-p-pv) AXv Cu Bm-hns\ {_m-W-th-Z--fpsS kzm[ymbw, bw, Zm\w, \njvIm-a-X]w Ch-I Zzmcm Adn-hm\m- {K-ln- p-p. CXn-s\-Xs Adn-p-sImv aljn-bmbn-o- cp-p. Cu B- tem-Is Imwn- p-sImv XymKnbmb ]pcp-j Fm-ap-t]-nv IS-p-t]m-Ip-p. (k-\ymkn-bm-bn-o-cp-p) Cu k\ym-kns ImcWw ]qh-n-bmb m\n-I km-\-sf B{K-ln-n-cp-n-. (A-h Nnn-n-cp--Xv) \apv {]P-Ifn\npw Fp Inpp? \psS B{Klw Cu B-temIw Xs-bm-Ipp. AXn-\m Ah ]pt{X-O-bn\n-pw, hnt-Obn\n-pw, temtI-O-bn\npw Dm\w sNbvXv `nmNcy A\p-jvTn-n-cp-p. bmsXm-cp- ]pt{X-Op-hm-Ippthm Ah hnt-Op-hpw. bmsXm-cp- hnt-Ophm-Ip-pthm Ah temtI-Op-hm-Ip-Ibpw sNp-p. Ch cpw A`n-em-j--fm-Ip-p. Ah Cu t\Xn-t\Xn Fp P]n--s-Sp Bmhv AKr-ly-am-Ip-p. Ah {Kln-s-Sp-n- , AXv Aio-cy-am-Ip-p, AXn\p \miw kw`hn-p-n, AXv Akw-K-am-Ip-p, AXv Hcn-epw Ak-am-Ip-n, AXv _n--s-Sp-n-. AXn-\m hyYnX-am-Ip-n. AXp-t]m-se-Xs AXn\p bw kw`-hn-pn. Cu Bm-hns\ Ch cpw (]m-]-]pWy kw_-nbmb timIhpw ljhpw) {]m]n-p-n-. AXn-\m, Cm-c-W-m, Rm ]m]w sNbvXn-cn-pp (C-s\

337

I ]m-m-]-hpw) Cm-c-W-m Rm ]pWyw sNbvXn-

Cu alm\pw AP-m-hp-amb Bm- hp-Xs AP-c- hpw, cn-pp (C-{]-Imcw ktm-jn-p-I-bpw) Cu cn-t\bpw Aa-c-hpw, Aar-X-hpw, A`-b-{_-m-hp-am-Ip-p. A`-bwAXp IS-p-t]m-Ip-p. Cs\ sN-s--Xpw, sN-s-Sm- Xs {_-am-Ip-p. bmsXm-cp- C{]-Imcw {Kln-p- Xp-amb \nXy-I- (^- e-{]-Zm-\hpw {]Xy- hm- b-hhpw p-thm, Ah B A`-b-{_ Xs Bbn-o-cp-p. hgn) X]n-n-p-n-.

71. D] XtZX ZrNm-`yp-w, Gj \ntXym alnam {_ m - W k y \ h [ tX I aW m t\ m I\ obm , X s s k yh k ymX v ] Z- h n w hnZnXzm\ en]ytX IaWm ]m]- t I- t \- X n, Xkv a mtZhw hnOmtm Zm D]- c - X - k v X nXnpx kamlntXm `qXzm- - t \y- h m- m\w ]iyXn khamm\w ]iyXn ss\\w ]m]vam XcXn kh ]m]vam\w XcXn ss\\w ]m]vam X]Xn kh ]m]v a m\w X]Xn hn]mt]m hnctPm f hnNn-Intm {_mtWm `h-tXyj {_ te mIx k {am- t U \ w {] m] ntX m - f koXntlmhmN bm-hevIyx tkm f lw `KhtX hntZ- l m ZZman amw N m] n k l ZmkymtbXn.
Cu Imcyw-Xs a{- hgn-bmbpw ]d-b-s-n-cn-pp. CXv {_-th-m-hns \nXy-amb aln-a-bm-Ip-p. AXv I-m IqSp-p-an-, Ipd-bp-p-an-. B aln-abpsS kzcq- ]s Adn-bp- -h-cm-bn-cn--Ww. AXv Adn-psImv ]m]-I--fp-ambn Aen-p-tN-cp-n-. AXn\m C{]-Imcw Adn-bp--h im-cpw, Zm-cpw, D]-cXcpw, XnXn-p--fpw, kam-ln-X-cp-ambn Bm-hnXs Bm-hns\ Zin- p-p. Fm- n-t\bpw Bmhp Zinp-p. AXn\v ]m]-]p-Wy--fpsS {]m]vXn-bp-m-Ip-n-, CXv Fm ]m]--f p-tSbpw adp-Ic IS- p-t]m-Ipp. ]m]hpw ]pWyhpw CXns\ kao-]n- p-n- , CXv Fm ]m]-tfbpw k-]X- am-p-p. CXv ]m]-c-ln-Xhpw \njvI-av hpw, \nw-i-b-hpw, {_m-W-hp-ambn `hn-p-p. tl km{amv! CXm-Ipp {_-tem-Iw. An CXns\ kao-]nn-cnp-p. C{]-Imcw bm-h-eIy ]d-p. Atm v P\-I ]d-p, CXm Rm {ioa\v hntZ-l-cmPyw \evIpp, AtXm-Sp-IqSn Atbvp tkh-sN-p-hm kzbw kan-p-Ibpw sNp-p.

Amw {_mWw
74. D]x AY l bm-h-evIyky tZz `mtcy _`q hXpssa-t{Xbo N ImXym-b \o N Xtbml ssat{Xbo {_- h m- Z n\o _`qh kv { Xo{]t h X ln ImXym- b - \ yY l bm hev tIym -f \yZv hr-ap-] m-I-cn-j y
bm-h-eIy\v ssat{Xbn Fpw ImXym-b\n Fpw v cp `mcy-am-cp-m-bn-cpp FXv {]kn--am-W-tm. Ahcn ssat{Xbn {_-hm-Zn-\nbpw ImXym-b\n km[m-cW kv{XoI-fpsS _pn-tbm-Sp-Iq-Sn-bhfp-am-bn-cp-p. Atm - bm-h-evIy kym-k-Ncy Bcw-`n-p-hm-\p B{Kl-tm-Sp-IqSn ]dp.

75. D] ssat{X- b oXn tlmhmN bm-h ev I y {]{h-Pn-jy hm Atc -f la-k va mXv m\mZkv a n l tX - f \bm ImXym- b - \ ymw IchmWoXn.
bmhevIy ]dp: Atbm ssat{Xbo! Rm\oKr-l-m-{i-a-ns k-kzhpw Dt]-nv t]mIp-hm XpS-p-p, AXm-bXv k\ymkw kzoI-cn-p-hm hnNm-cnp-p. Rm \ns A\p-aXn Bh-iy-s-Sp-Ibpw B{Kln-p-Ibpw sNp-p. AXn-\m Cu ImXym-b-\n-tbm-SpIqSn \n\-n--am-sW-n hkn-mw.

76. D]-km tlmhmN ssat{Xbo bp a Cbw `tKmx khm ]rYnho hnt\ ]qWmkymXv kymw \zlw tX\m-arXm -f tlm t\Xnt\Xn tlmhmN bm-hevtIym bssYthm]I-c-W{XXmw PohnXw XssYh tX Pohn-XHmwkymZar-X-Xzky Xp \mimkvXn hnt-t\-Xn.
ssat{Xbn ]d-p `K-hm! Cu [\-m k-bmb `qan apgp-h Ft-Xm-bn- o- cp-I-bm-sW- n F\nv AtXm-S p-I qSn Aa- c -b m-b n- o-c p- h m km[n- p-tam, Ctbm? bm-h-eIy ]dpkm-[y-a; t`mK-km-av {Kn-I-fm k--am-bXv a\p-jy-cp-tS-Xp-t]m-ep Pohn-X-amIp-p, \ns Pohn-Xhpw AXp-t]mse Bbn-cn-pw. [\nqSn Aa-c-Xzs Bin-tb th.

72. D]x k hm Gj alm-\P Am-mtZm hkp Zmt\m hncptX hkpb Ghw thZ
Cu alm\pw AP-m-hp-amb Bmhv Aw `n-pI-bpw, I-^ew \Ip-Ibpw sNp-p. bmsXmcp C{]- Imcw {Kln-p-p-thm, Ahs\ Fm I-^-e- fpw {]m]n-p-p.

73. D]x k hm Gj alm-\P Bm-Ptcm f atcm f artXm -f `tbm {_m-`bw ssh {_m-`b Hmw ln ssh {_ `hXn b Ghw thZ.

77. D]-km tlmhmN ssat{Xbo tb\mlw \marXm kymw Inalw tX\ Ipbm btZh `Kh thZ XtZ-hta {_qlo-Xn.
ssat{Xbn ]dp: bmsXm-p-sImv F\nv AacXzw {]m]n-p-hm km[y-a-tbm AXp kzoI-cn-p- sImv

338

I Rms\p sNpw? {ioam! At-bv-dn-hp Aar-XXz-km-[-Isf F\n-p-]-tZ-inp Xm-epw.

78. D]-k tlmhmN bm-hevIyx {]nbm th Jep t\m `hXn kXo {]nb-a-hr-[- Xln `h-tXy-XZv hymJym-kyman tX hymN mWky Xp ta \nZn-[ym-k-tkzXn
bm-hIy ]d-p. Xo-bm-bpw. \o ]p-apXte \psS {]nb-bm-bn-cpp; Cu ka-bpw \o \psS ktm-js hfp-p. AXn-\m tl tZho! Rm ktm-j-tm-Sp-IqSn \n\-p-thn CXns\ hymJym-\nmw. Rm hymJym-\n-p hnj-b-sf-n \o Nnn- Ww.

bmsXm-cp- {_m-W-Pm-Xnsb Bm-hn \npw `n-ambn Icp-Xp-p-thm, Ahs\ {_m-W-PmXn ]cm-P-bs-Sp-p-p. Bcv {Xn-bPm-Xnsb Bm-hn\npw Atlw ]d-p Atbm ssat{Xbo ]Xn-bpsS `n-ambn Icp-Xp-p-thm, Ahs\ {Xn-b-PmXn ]cm-P-b{]tbm-P-\-n-\p-thn ]Xn {]nb-s--h-\m-Ip-n-, Xt- s- Sp-p-p. Bcv temIs Bm-hn\npw `n-ambn Xmb {]tbm-P\-n-\p-thn ]Xn {]nb-s--h\m-bn-o-cp- Icp-Xp-p-thm, Ahs\ temIw ]cm-P-b-s-Sp-p-p. Bcv p, `mcy-bpsS {]tbm-P-\-n\p thn `mcy {]nb--cn-bm- tZh-X-Isf Bm-hn-\npw `n-ambn Icp-Xp-p-thm, Ip-n-, kz- amb {]tbm-P-\-n-\p-thn `mcy {]nb-s- Ahs\ tZh-X- I ]cm-P-b-s-Sp-p-p. Bcv thZ-sf -h-fm-Ip-p, ]p{Xs {]tbm-P-\-n-\p- thn ]p{X {]nb- Bm-hn\npw `n-ambn Icp-Xp-p-thm, Ahs\ thZs--h\m-Ip-n- , kzw {]tbm-P-\-n-\p-thn ]p{X ]cm-P-b -s - S p- p- p. Bcv `qX- sf Bm{]nb-s--h-\m-bn- o-cp-p, [\-ns {]tbm-P-\-n- \p- hn\np `n- ambn Icp-Xp-p-thm, Ahs\ `qX- ]cm-

79. D] k tlmhmN \ hm Atc ]Xypx Imamb ]Xnx {]ntbm `h-Xy--\kvXp Imamb ]Xnx {]n tbm `h-X n, \ hm Atc Pmbmssb Imamb Pmbm {]nbm `h-X ym--\ kvXp Imamb Pmbm {]nbm `h-Xn, \ hm Atc ]p{XmWmw Imamb ]p{Xmx {]nbm `h-y--\kvXp Imamb ]p{Xmx {]nbm `h-n, \ hm Atc hnky Imamb hnw {]nbw `h-Xy--\kvXp Imamb hnw {]nbw `h-X n, \ hm Atc ]iq\mw Imamb ]izx {]nbm `h-ym--\kvXp Imamb ]ihx {]nb `hn, \ hm Atc {_Wx Imamb {_{]nbw `h- X ym- -\ kv X p Imamb {_ {]nbw `h-X n, \ hm Atc {Xky Imamb {Xw {]nbw `h-Xym--\kvXp Imamb {Xw {]nb `hXn, \ hm Atc temIm\mw Imamb temImx {]nbm `h-y--\kvXp Imamb temImx {]nb `hn, \ hm Atc tZhm\mw Imamb tZhmx {]nbm`h- y- -\kvX p Imamb tZhmx {]nbm `h- n, \hm Atc thZm\mw Imamb thZmx {]nbm `h-ym-\kvX Imamb thZmx {]nbm `hv , \ hm Atc `qXm\mw Imamb `qXm\n {]nbmWn `hym- -\ kvX p Imamb `qXm\n {]nbmWn `h-n, \ hm Atc kky Imab k-{]nbw `hy-\ kvX p Imamb kh {]nbw `h-Xn. Bm hm Atc {Zhyx t{imXthym athym \ nZn[ ym- k n- X thym ssat{X- b m- \n JeztcZrt {iptX atX hnmX CZ Hmw kh hnZnXw.

thn [\w {]nb-s--h\m-Ip-n-, Xt-Xmb {]tbm-P-\n-\p-thn [\w {]nb-s--Xm-bn-o-cp-p. arK--fpsS {]tbm-P-\-n-\p-thn arK- {]nb-s--h-bm-Ip-n- . kzw {]tbm-P\-n-\p-thn arK- {]nb-s--h-bm-bno-cp-p, {_m-Ws {]tbm-P-\-n-\p-thn {_mW {]nb-s--h-\m-Ip- n-. kzw {]tbm-P- \-n- \p-thn {_m-W {]nb-s--h- \m-bn-o-cp-p. {Xn-bs {]tbmP-\-n-\p-thn {Xn-b {]nb- \m-Ip-n-, kzw {]tbmP-\-n-\p-thn {Xn-b {]nb-s--h-\m-bn-o-cp-p. temI-ns {]tbm-P-\-n-\mbn temIw {]nb-s--Xm-Ipn-, kzw {]tbm-P-\-n-\mbn temIw {]nb-s--Xm-bno-cp-p, tZh-m-cpsS {]tbm-P-\n-\p-thn tZh-m {]nb-s--h-cm-Ip-n-, kzw {]tbm-P-\-n-\p-thn tZhm {]nb- s--h-cm-bn-o- cp-p. thZ- -fpsS {]tbm-P-\- n\p-thn thZ- {]nb-s--h-bm-Ip-n-. kzw {]tbmP-\- n-\p-thn thZ- {]nb- s--h-bm-bn-o-cp-p. `qX-fpsS {]tbm-P-\-n-\p-thn `qX- {]nb-s--h-cm-Ipn-. kzw {]tbm-P-\-n-\p-thn `qX- {]nb-s-h-cm-bn-o-cp-p. Fmhcp-tSbpw {]tbm-P-\-n-\p-thn Fm-hcpw {]nb-s--h-cm-Ip-n-, kzw {]tbm-P-\-n-\pthn Fmhcpw {]nb-s--h-cm-bn-o-cp-p. AXn-\m Atbm ssat{Xbo! Bm-hp-Xs Zi-\o-b-hpw, {ihWo-b -h pw, a\-\ o-b-h pw, [ym\-tbm-Ky-h p-am-I p-p. tl ssat{Xbo! Xo-bmbpw B-Zi-\hpw, {ih-Whpw, a\\-hpw, hnm-\hpw Dm-bn--gn-m Ch-sb-m-nsbpw m\w Dm-Ip-p.

80. D]x {_Xw ]cm- ZmZv tbm -f \y{Xm- t\m {_ thZ {X w X ] c m- Z mZv tbm - f \y{Xm\x {Xw thZ temImkv X w ]cmZptc ym - f \ y{X m t\ m te mIm thZ thZmkvXw ]cm-Zptcym f \y{Xmt\m tZhm thZ thZmkvX w ]cm-Zptcym -f \y{Xm- t\m thZm thZ `qXm\n Xw ]cmZp tcym f \y{Xt\m thZm thZ `qXm\n Xw ]cm-Zptcym f \y{Xm- t\m `qXm\n thZ khXw ]cm-ZmZv tbm -f \y{Xm- \x kh thtZZw {_tZw {X-anta temIm Cta tZhm CtathZm Cam\n `qXm-\oZ Hmw kh bZ-b-am-m

339

I P-b-s-Sp-p-p. Bcv Fm-h-tcbpw Bm-hn\npw


`n-ambn Icp-Xp-p-thm, Ahs\ Fm-hcpw ]cm-P-b-sSp-p-p. Cu {_m-W-Pm-Xn, Cu {Xn-bPm-Xn, Cu temIw, Cu tZh-m, Cu thZ-, Cu `qX-, Cu Fm-hcpw, IqSmsX as-s-m-ap-tm, Ah-sbmw Bmhp- X-s-bm- Ip- p.

tmI-fpw ({_m- - W-a-{w) kq{X- epw (ssh-ZI- h- kvXp-o kw-{K-l-hm-Iyw) kq{X--fpsS hymJym-\-hpw, a{-fpsS hymJym-\-hpw, b-fpw lh-\-hpw, Bin-X- hpw, ]mbnX-hpw, Cu temI-hpw, ]c-tem-Ihpw, kq-`q-X- fpw Fmw CXns \nizm-k-X-s- bm-Ip-p.

85. D] k bYm khm-km-a]m Hmw kap{Z GIm b\-tah Hmw kthjm Hmw kv]im\mw XztK 81. D]x k bYm Zpp-t`l-\y-am-\ky \ _mlym Imb- \ - t ah Hmw k thj mw K m\ mw RvO_vZm-RvO-Iv\p-bmZv {Kl-Wmb Zpp-t`kvXp \mkntI GIm-b -\ -tah Hmw kthjmw Hmw {KltW\ Zpp- ` ym- L m- X ky hm i_v t Zm ckm\mw Pnsslz Imb-\-tah Hmw kthjm KrloXx Hmw c q] mW mw N p- t c - I m- b - \ - t ah Hmw Hcp Zpp-`n-bpsS ta hSn apX-em-b-h-sImv BLm-Xkthjm Hmw i_vZm\m Hmw t{im{X-ta-Im-btan--s-Sp-p, B Zpp-`n-bpsS _mly-i-_vZ-sf \-tah Hmw kthjm Hmw k-e v]m\mw a\ Bpw Hcp hn[-nepw {Kln-p-hm km[n-p-n-, GIm-b-\ -tah Hmw khmkmw hnZym\m Hmw Fm Zpp-`n-tbtbm AYhm AXns BLm- X-ttbm lrZ-bta Imb-\-tah Hmw kthjm I-aWm {Kln-p--tXm-Sp-IqSn AXns i_vZhpw {Kln--s--XmHmw lkvXm-ta-Im-b-\-tah Hmw kth-jm-am-\bn- o-cp-p. mk-ap] GIm-b -\ -tah Hmw kthjmw hnkKmWmw ]mbp-tc-Im-b-\-tah Hmw kth82. D]x k bYm iMv J ky [v a mb- a m- \ ky \ jm-a-[z\mw ]mZm-th-Im-b-\-tah Hmw kthjmw _mlym-RvO-_vZm-RvO-Iv\p-bmZv {Kl-Wmb iMv thZm\mw hmtK-Im-b\w Jky Xp {Kl-tW\ iMvJ-[vaky hm i_vtZm Krlo-X. kap{Zw Fns\ Fm Pe-pw Ab\w ({]-f-bm-\w) BIptm AXp- t]mse Fm kv]i-\-pw sXmen Hcp Ab-\-am-Ip-p, Fm K-pw cp \mknI Hcp Ab- \-am- Ip-p, Fm ck-pw Pnlz Hcp Ab-\-am-Ip-p, Fm cq]-pw Npv Hcp Ab-\am-Ip-p, Fm i_vZ-pw t{im{Xw Hcp Ab-\-am-Ip83. D]x k bYm hoWmssb hmZy-am-\ mssb \ p, Fm k-ev]pw a\v Hcp Ab-\-am-Ip-p, hmZym-R v O - _ v Zm- R vO - p- \ p- b mZv {Kl- W mb Fm hnZy-Ipw lrZbw Hcp Ab-\-am-Ip-p, kakvX hoWm ssb Xp {Kl-tW\ hoWm-hm-Zky hm I-pw ssI Hcp Ab-\-am-Ip-p, Fm B\-i_vtZm KrloXx pw D]w Hcp Ab-\-am-Ip-p, Fm hnkhmbn- - s- Sp hoW-bpsS, _mly-i-_vZs {Kln- p- pw KpZw Hcp Ab- \- am-Ip-p, ka- kvX- am-pw -Xn Bcpw ka-cm-Ip-n-, Fm hoWtbm cp Nc-W Hcp Ab-\-am-Ip-p. CXp-t]mse Xs AXnsc hmbn--en-t\tbm {Kln-pXnt\m-Sp-IqSn B Fm thZ-pw hmv Hcp Ab-\-am-Ip-p. i_vZhpw Krlo-X-am-bn-o-cp-p. 86. D] k bYm ssk-h -[ t\m -f \tcm -f hmbnh-q-Xp iwJns i_vZw {Kln-pXn Bcpw ka-cm- Ip-n-, Fm iwJns DuX {Klnp--tXm-Sp-IqSn AXns i_vZhpw {Kln- -s--Xm-bn-ocp-p.

84. D]-k bYm -ff ss{Z[m-t-c-`ym-ln-Xky ]rY Kv [ qam hn\n- - c - t yhw hm Atc - f ky altXm `qXky \niz-k n-X -ta-X Zv bZr-tKztZm bPqthZx kma-thtZm -f [hm-MvK n-ck CXnlmkx ]pcmWw hnZym D]-\ n-j Zx tmImx kq{XmWy\phym-Jym-\m\n hymJym-\m-\n Hmw lpX- a minXw ]mbn-X - a bw N temIx ]c temIx khmWn N `qXm-\ y-ssky-ssh-X m\n khmWn \niz-kn-Xm\n
\\-p-Ip-Xn hndIp Ipp--Xn\npw {]tXyI- a mb coXn-b n- e p [qaw Db- c p- -X p- t]mse tl ssat{Xbo! Cu EtKz-Z-hpw, kma-th-Z-hpw,AYh-th- Z-hpw, CXn-lm-k-hpw, ]pcm-Whpw, hnZy-bpw, D]-\n-j-p--fpw, -

_mlyx Irvt\m-c-k[\ Gssh-hw hm Atc -f bam-\-tcm f _mlyx Irv\x {]m\- [ \ Gssh- t Xt`ym `qtX`yx kap- mb Xmt\y-hm\p hn\-iyXn \ t{]Xy kwm-kvXoXytc {_ho aoXn tlmhmN bm-hevIyx
F{]- Imcw Dns Hcp IjWw _mlym- - c-t`- Z-an- msX ck- k-q-am- bn-cn-p-p-thm, tl ssat{X-bn, A{]-Imcw Xs Cu Bmhp _mlym-- c-t`-Z-c-ln-X-ambn kqamb {]m-[-\-tm-Sp-IqSn \ne-\np-p. CXv Cu `qX-tfm-Sq-IqSn Dn-X-am-Ip-Ibpw Ah-tbm-Sp-IqSn Xs \inp-Ibpw sNp-p. C{]-Imcw ac-W-tm-Sp-IqSn AXv \mam-h- ti-j-am-bn-o-cp-p. tl ssat{Xbo! Rm-\n- {]-Imcw ]d-bp-p. Cns\ bm-h-evIy ]d-p.

340

I 87. D] km tlmhmN ssat{X--ss{Xh am `K


hm tamlm- - a m- ] o- ] n- b hm Al- a naw hnPm\m-aoXn k tlmhmN \ hm Atc f lw tamlw {_ho- a y- h n- \ mio hm Atc - f bamm\pOnn-[ am
ssat{Xbn ]dp {ioam Av Fs C-hn-sS-Xs taml-n ]Xn-n-n-cn-p-p. CXn hnti-j-hn-[n-bmbn F\n-smpw Xs a\-kn-em-bn-n-. Atlw ]dp: Atbm ssat{Xbo ! Rm taml- k w- _ - - a mbn bmsXmpw Xs ]d-n-n-. Cu Bmhv \nbambpw Ahn-\m-in-bpw, A\p-tO-Z-cq-]-tm- Sp-Iq-Sn-b-Xp-am-Ip-p.

AXv hyYn-X-hpw, oWn-X-hp-am-Ip-n- , tl ssat{Xbo! hnm-Xm-hns\ GXp am-nqSn {Kln-m Ignbp-Xv? C{]-Imcw \n\-p-]-tZiw \I-s-n-cn-p-p. ssat{Xbn! a\-n-emq; Aar-XXzw C{Xbpw am{Xta Dq. C{]-Imcw ]d-p-sImv bm-h-eIy ]cn-{h-PI (kv \ym-kn) \mbn-op.

Bdmw {_mWw
89. D]x AY h Hmwix ]uXn-amtjym Ku]-h-\mZv Km]-h\x ]uXn-am-jymXv ]uXn-amtjym Ku] h\mZv Ku]-h\x Iuin-ImXv IuinIx Iun \yXv Iu n\ yx im n- e ym- O m- ne yx IuinI KuX-am KuXax.
C\v bm-h-evIy-Im- ns hwi- ]- c- c ]d-bp- p-]u-Xn-am-jy Ku]-h\-\n\n-pw, Ku]-h-\ ]uXn-amjy-\n\n-pw, ]uXn-am-jy Ku]-h-\-\n\n-pw, Ku]h-\ Iuin-I-\n\n-pw, Iuin-I Iun-\y-\n\npw, Iun-\y imn-ey-\n\n- pw, imn-ey Iuin-I-\n\n-pw, KuX-a KuX-a-\n\npw

88. D] b{X ln ssZzX-anh `hXn XZn-Xc CXcw ]iyXn XZn-Xc CXcw Pn{LXn XZn-X c CXc Hmx ckbtX XZn-Xc CX-c-a-`n-h-ZXn XZn-Xc CXc Hmw irtWmXn XZn-Xc CXcw a\ptX XZnXc CXc Hmw kv]riXn XZn-Xc CXcw hnPm\mXn b{X Xzky kh-am-ssXvahm-`qXv XXv tI\ Iw ]tiyXv XXv tI\ Iw Pnt{LXv XXv tI\ \ Hmw ck-tbXv XXv tI\ Ia-`n-h-tZXv XXv tI\ I Hmw irWp-bmXv XXv tI\ Iw a\zoX XXv tI\ I Hmw kv]rtiyXv XXv tI\ Iw hnPm- -\obmXv tbt\Z Hmw kh hn Pm\mXn Xw tI\ hnPm-\o-bmXv k Gj t\Xn t\Xym-m-Krtlym \ ln KrlytX - f iotcym \ ln iocytX -f kMvtKm \ ln kPytX -f kntXm \ hyYtX \ cnjyXn hnm-Xm-c-atc tI\ hnPm-\o-bm-ZnXyp- m- \ p- i m- k - \ mkn ssat{XtXmh- Z tc Jevh ar-X -X z-a nXn tlmzm bmhevtIym hnP-lmc
FhnsS (A-hn-Zym-hm-\-n) ssZzX-ap-m-bn-cn-pp-thm, AhnsS A\yw A\ys Zin-p-p. A\yw A\ys izkn-p-p, A\yw A\ys Bkz-Zn-p-p, A\yw A\ys A`n- hm-Z\w sNp-p, A\yw A\ys {ihn-p-p, A\yw A\ys a\\w sNp-p. A\yw A\ys kv]in-p-p, A\yw A\ys hnti-j-hn[n-bmbn {Kln-p-p. Fm FhnsS CXn- \p- thn Fm Bm-fpw Bbn-o-cp-p-thm, AhnsS GXnqSn GXns\ Zinpw? FnqSn Fns\ izknpw? FnqSn Fns ckw Bkz-Znpw? FnqSn Fns\ Bkz-Znpw? FnqSn Fns\ {ihnpw? BcnqSn Bsc A`n-hm-Z\w sNpw? FnqSn F ns\ a\\w sNpw? F n qSn F ns\ kv]inpw? BcnqSn Bsc Adnbpw? bmsXm-p-hgn-bmbn ]pcp-j Ch-sbmw Adn-bp-p-thm, AXns\ GXp km[-\-bm Adn-bpw? t\Xn-t\Xn C{]-Imcw \ntin--s-Sp Bmhv AKr-ly-am-Ip-p- -A-X-dn-b-s-Spn; Aio-cy-am-Ip-p--A-Xn\p hn\miw kw`-hn-p-n; Akw-K-am- Ip-p--A-Xm-k--am-Ip-n; A_--am-Ip-p--

90. D]: An- t h- i ym- Z m- n- t htiym KmKymZv KmtKym KmKymZv KmtKym KuX-amZv KuXax sskX- h mXv sskXhx ]mcm- i - c ym- b - W mXv ]mcmi-cym-btWm KmKym-b-WmZv KmKym-bW D m- e - I m- b - \ m- Z p- m- e - I m- b t\m Pmhm- e m- b \mmhmem-bt\m am[y- n-\ m-b-\m- -[y-n-\mb\x kuI-c m-b-WmXv kuI-cm-bWx Imjm-bWmXv Imjm-bWx kmb-Im-b-\mXv kmb-Im-b\x IuinIm-bt\; Iuin-Im-b\nx
(Ku-X-a) An-th-i y-\n\n-pw, An-th-iy KuKy-\n-e-\n-pw, KmKy KuX-a-\n\n-pw, KuX-a sskX-h-\n\n-pw, sskX-h ]mcm-i-cy-b-W-\n\npw, ]mcm-i-cy-b-W KZmKym-b-W-\n\n-pw, KmKymb-W Dm-e-Im-b- \n\n-pw, Dm- e-Im- b-\ Pm_m-em-b-\\n\n- pw, Pm_m- em- b- \ am[y- n- \m-b-\- \n\n- pw, am[yn-\m-b-\ kuI-cm-b-W-\n\n-pw, kuI-cm-b-W Imjm-b-W-\n\n-pw, Imjm-b-W kmb-Im-b-\-\n\npw, kmb-Im-b-\ Iuin-Im-b-\n\n-pw, Iuin-Im- b-\n .

91. D] LrX-Iu-in-ImZv LrX-Iu-inIx ]mcm-icym bW mX v ] mc m- i - c ym- b W x ] mc m- i - c ymX v ]cmitcym PmXq-IWym-m-Xq-IWy Bkpcm-b-W m bmkvIm- m-kp-cm-b-W -kvss{X-h-tWkvs s{X-h-Wn-c u-] Pt\-c u-]-P- -\ n-cm-k p-tccm- k p- c o`m- c - Z zm- P mZv `mcZzmP Bt{X- b m- Z mt{Xtbm amtam-n KuX-amZv KuXtam KuXam-Zv KuXtam hmXvkymZv hmyx imn-eymO m- ne yx s s Iti m- c ymX v ImW ymX v ssItimcyx ImWywx Ipam-c-lm-cn-XmXv Ipam-c-

341

BImiw {_-amb HmwIm-c-am- Ip-p. BImiw (C- hnsS PUw Dm-bn-cn-p-n- ) k\m-X-\( ]c-am-m-hv)amIp-p. AXn hmbp hkn-pp; B BImiw Xs Jw (Hcp a{w) BIp-p. C{]-Imcw Iuc-hym-b-Wo-]p-{X ]d-ncn-p-p. CXv HmwIm-c-amb thZ-am-Ip-p--C-{]-Imcw {_mW a\-n-em-p-p. Fp-sIm-s-m bmsXmv LrX-Iu-in-I-\n\n-pw, LrX-Iu-in-I ]mcm-im-cymm\-hy-am-bn-c n-p-pthm AXn \npw CXns b-W-\n\n-pw, ]mcm- im-cym-b-W ]mcm-i-cy-bn\n-pw, m\w Dm-Ip-p. ]mcm-icy PmXq-IWy-bn\n-pw, PmXq-IWy Bkp-cmb-W-\n\n-pw, Bkp-c m-b -W bmkvI-\n\n-pw, Bkp-cm-b-W ss{Xhn-bn\n-pw, ss{Xhn Hu]- cmw {_Ww P-n-\n-bn\n-pw, Hu]-P-n\n Bkq-cn-bn\n-pw, Bkqcn `mc-Zzm-P-\n\n-pw, `mc-Zzm-P At{X-b\n\n- 3. D] {Xbmx {]mP-] Xymx {]Pm- ] Xu ]nXcn pw, At{X-b amn-bn\n-pw, amn KuX-a-\n\n- {_-Nb-`q-jptZhm a\pjzm Akpcm Djn Xzm pw, KuX-a KuX-a-\n\n- pw, KuX-a hmym-\n\n- {_-Nb tZhm DuNp{_-hoXp t\m `hm-\ nXn pw, hmym imn-e y-\ n\n-pw, imn-e y tXt`ym sslX-Z--c-ap-hmN Z CXn hymm-knm ssItim-cy-Im-]y-bn\n-pw, ssItim-c-Im]y Ipam-c-lm-cn- CXn hymm-k n-j vtaXn tlmNpZm-a y-tXXn \ X-\n\n-pw, Ipam-c-lm-cn-X Kme-h-\n\n-pw, Kme-h Bt-tXym-anXn tlm hmN hymm-kn-t-Xn. hnZ`o-Iu-n-\y-\n\n-pw, hnZ_o-Iu-n-\y htZh-m, a\p-jy, Akp-c, {]Pm-]-Xn-bpsS Cu ]p{X\-]m-Z-_m-`q-h\n\n-pw, h-\-]m-Z-_m-`q-h ]m-ku- m ]nXm-hmb {]Pm-]-Xn-bpsS ASp- {_-Ncy A\p`-c-\n\n-pw, ]m-ku-`-c AbmkyAwKn-c-n\n- jvTn-p. {_-N-cym-{hXw Ign--tm tZh-m ]d-p pw, Bbmky AwKo-cv B`q-Xn-Xz--\n\n-pw, B`q- Av Rp-]-tZiw \In-bmepw {]Pm- ]Xn Ah-tcmSv Xn-Xz- hniz-cq-]-Xz--\n\npw hniz-cq-]-Xz- Ain- Z F Acw ]d-p-sImv tNmZnp a\-nemtbm? hn-\n-Ip-am-c-m-cn\n-pw, Aizn-\n-Ip-am-c-m Z[y-m- AXn-\-h adp-]Sn ]d-p a\-n-em-bn, Av R-tfmSv YhW\n\n-pw, Z[y-m-YhW AYhm-tZ-h- Za\w sNp FmWv ]d-Xv Atm {]Pm-]-Xn, icn \n\n-pw, AYhm-tZ-h arXyp-{]m-[zw-k-\-\n\n-pw, \n {Kln-n-cn-pp Fp ]d-R-A-Rp . arXyp-{]m-[zw-k-\ {]m[zw-k-\ -n\npw, {]m[zw-k 4. D] AY ssl\w a\pjym DuNp{_-h oXp GIjn-bn\n-pw, GIjn hn{]-Nn-n-bn\n- pw, t\m `hm-\nXn tXt`ym sslX-tZ-hm--c-ap-hmN hn{]-Nnn Xymn-bn\n-pw, Xvbn k\m-cp-hn\n-pw, v Z CXn hy-knm CXn hy-k n-jvtaXn k\mcp k\m-X- \- \n\n-pw, k\m-X-\ k\- K-\n\n- pw, tlmNpZ-tXn \ Bt-t Xym-anXn tlmhm k\-K ]c-ta-n-bn\n-pw, ]c-tan {_m-hn\npw NX hym-kn-tXn Cu hnZy {]m]n-p. {_mhv kzbw-`q-hm-Ip-p, {_mhns\ \a-kI-cn-p-p. v A\-cw {]Pm-]-Xn-tbmSv a\p-jy ]dp: Av Rp-]-tZiw \In-bmepw Ah-tcmSv {]Pm-]Xn Z F Acw Xs ]d-p-sImv tNmZnp Fm a\n-emtbm? a\p-jy adp-]Sn ]d-p Av R-tfmSv Zm\w sNp-hm ]d-n-cn-p-p. icn \n a\-n-emHmw {_mWw n-bn-cn-pp Fv {]Pm-]Xn ]d-p.

lm-cntXm Kme-hmZvKmethm hnZ`n-Iu-n-\ymZv hnZ`n-Iunt\ym h-\-]mtXm _m{`-hmZv h-\ -]mZv {_m`qhx ]Yx ku`-cmXv ]mw tkm`tcm f bmkym-Z-MvK n-c-km-Z-bmky AMv Knck B`qtXkvXzm-m-Zm-`q-Xn-kvXzmtm hniz-cq]mXv Xzm mZv hniz-cq-]-kvXz-m-izn-`ym-aizn\u Z[oN BYh- W mZv Z[yMv M mYhtWm - f YhtWm ssZhm-Z - Y hm ssZthm artXymx {] m[ z- H mw - k \ r X ypx {] m[ z- H mw - k \ x {]m[zxHmwk-\mXv {]m[z Hmwk\ GItj-tcIjn-{]-N n-thn-{]Nn nthy-thynx k\mtcmx k\mcpx k\m X\mXv k\m-X\x k\KmX k\Kx ]c-tajvTn\x ]c-tajvTn {_tWm {_ kzbw`q {_tW \ax.

CXv (]-c-{_w ]q-am-Ip-p. AXv (tkm-]m-[n-I-amb {_-hpw) ]q-am-Ip-p. Cu (Im-cym--I-amb ]q-X(Im-c-Wm-- I-am-b) ]q-X- bn\n-p-Xs D-hn-p-p. Cu ]q-Xz-ns ]qX (A-hn-Zym-Ir-X-amb A\y-Xzm`m-kw) amn--g- m ]q-X- Xs Ah-ti-jn-p-p.

2. D] Hmw Jw {_ Jw ]pcmWw hmbpcw JanXn l kvaml Iuc-hym-b-Wo-]pt{Xm thtZm -f bw {_Wm hnZpth-ssZ-t\\ bZv thZnXhyw

Am- a-ymbw

1.

D]- Hmw ]qW- a Zx ]qW- a nZw ]qWmXv ]qW- a p- Z - N y- t X, ]qWky ]qW- a m- Z mb ]qW-tahm hinjytX.

5. D] AY ssl\-a-kpcm DuNp{_-hoXp t\m `hm-\nXn tXt`ym sslX-tZ-hm- -c -ap-hmN Z

342

CXn hy m- k nm CXn hy mkntjy XntlmNpZ- b [z- a nXn \ Bt- t Xym- a nXn tlmhmN hym-kn-tXn XtZ-X -tZ-s shjm ssZho hmK-\-h-ZXn kvX\-bn-Xv\pZ Z Z CXn ZmayX Z Zb- [ z- a nXn XtZ- X Xv {XbHmw intaw Zm\w Zbm-an-Xn.
]noSv Akp-c-m {]Pm-]-Xn-tbmSv ]d-p Av Rp-]-tZiw \In-bm-epw. Ah-tcmSpw Z F Acw ]d- p-sImv {]Pm-]Xn tNmZnp a\-n-emtbm? Fv. Rp a\n-embn Ah ]d-p, Ap RtfmSp Zb-hp-h-cm-Ip-hm ]d-n-cn-p-p. Atm {]Pm- ]Xn \n {Kln-n-cn-p-p Fv ]d- p. B {]Pm]XnbpsS A\p-i m-k -\ s taL-K -\ -c q-] n-b mb hmKvtZhn Cp Z Z Z Fv ]cn-`m-j-s-Sp-n-sm-n-cnp-p. AXm-bXv Za\w sNq, Zm\w sNq, Zb sNq Fv. AXn-\m Zam, Zm\w, Zb Cu aqpw A`y-kn-phn.

Ah AkXv (A- `m- h-`q-Xw) Bbn ]cn- W-an-p-p. bmsXmcp- Cu al-mb b-s\, (]q-Pv\o-b) {]Y-a-ambn D-hn--hs\ kXy-{_-s C{]-Imcw a\-n-em-p-pthm, Ah\v D]-tcm- -- fmb ^e- e`y- am- Ip-p. FpsIm-s- m {_w kXyw Xs-bm-Ip-p.

Amw {_mWw
8. D]x B] Gth-Z-a{K Bkq-cXm B]x kXya krP kXyw {_ {]P-m]Xnw {]Pm-] -Xn tZhHmw kvtX tZhm kXy-tathm ]mktX XtZ XXv {Xy-c -Hmw-k -Xy-anXn k CtXy-I -a-cw XotXy-I-a--cw ban-tXy-I-a-cw {]Y-tam-ta Atc kXyw a[ytXm -f \rXw XtZ-X-Z-\r-Xap` bXx ktXy\ ]cn-Kr-l oX Hmw kXy-` q-btah `hXn ss\hw hnZzm Hmw ka-\ rX Hmw ln\-k vX n.

Cu hy-amb PKv BZyw Pew-Xs Bbn-cp-p. B Pew kXys krn-p. AXn-\m kXyw {_-amaqmw {_mWw Ip-p. {_w {]Pm-]Xn-tb-bpw, {]Pm-]Xn tZh-Itfbpw krn-p. B tZh-KWw kXy-s-Xs D]m-kn-p-p. 6. D]x Gj {]Pm-]-XnbZv lrZ-b-ta-XZv {_ss XXv kh XtZ-XXv {Xy-c-Hmw-lr-Zb-anXn lr Cu kXyw aq--c--tfm-Sp-Iq-Sn-b-Xm-Wv. "k' Hc--cw, CtXy-I-a--c-a-`n-l-cykvssa kzmmt\y Nb "Xo' Hc--cw, "bw' CXv Hc-wcw Ch- bn {]Y- ahpw AnGhw thZ Z CtXy-I-a-cw ZZ-Xykvssa kzm a-hp-amb A-c- kXyhpw a[y-n-teXv A\r-X-hp-amt\y N b Ghw thZ ban-tXy-I-a--c-taXn Ip-p. AXv, Cu A\rXw cp `mK-p-\npw kXym ]cn-Kr-lo-X- am-Ip-p. AXn-\m CXv kXy-_- lpew kzK temIw b Ghw thZ Xs-bm-Ip-p. C{]-Imcw Adn-bp--hs\ A\r-Xw(-A-kbmsXmv lrZ-b- am-Ip- p-thm, AXv {]Pm- ]-Xn- bm-Ip- p. Xyw)-sIm- p-n-. CXp {_-am-Ip-p, CXv k-hp-am-Ip-p. Cu lrZbw aq--c--tfm-Sp-Iq-Snb \ma-am-Ip-p. lr CXv Hc- -cw. 9. D] XZv bXv kXy-aku k BZntXym b Gj GX-kvan ate ]pcptjm bmbw bmsXm-cp- C{]-Imcw a\-n-em-p-p-thm, Ah-\pZntW -f ]pcp-j-kvXm-th-Xm-h-t\ym\y thn kz P\--fpw, ap P\-fpw _en-kan-p-p. kv a n {]Xn- j v T nXu civ a n- ` n- t c- t jm- k v a n Z CXv Hc-- cw. bmsXm-cp- C{]-Imcw {Kln-p- pthm {]Xnjv T nx {]mssW- c - b - a p- j v a n k btZmAh\v kz P\-epw ap--hcpw _en kan-p-p. bw Xv { Ianjy `hXn ip- t a- s sh- X - - ew CXv aqm-as A-c-am-Ip-p. bmsXm-cp- C{]- Imcw ]iyXn ss\\-tatX civabx {]Xym-bn {Kln-p-p-thm, Ah kz-tem-I-n-tep t]mIp- p. bmsXmp kXy-am-bn-cn-p-p-thm, AXv Cu BZn-Xy\m-Ip-p. bmsXm-v Cu BZn-Xy-a--en ]pcp-j-\mbn-cn-p-p-thm, bmsXmv Zn-W-t\-{X- n ]pcp-j-\mbn-cn-p-p-thm, Ah Cu cp ]cp-jmcpw Hv a-smn {]Xn-jvTn-am-Ip-p. BZn-Xy civan-I hgn-bmbn Nmpj-]p-cp-j-\n {]Xn-jvT n-X -\pw,-Nm- p-j-]p-cp-j {]mWh-gn-bmbn AXn {]Xn-jvTn-X\pw BIp-Ibpw sNp-p. bmsXmcp kabw Ch (Nm-p-j]p-cp-j) DXv{I- aWw sNp- hm XpS- p- pthm Atm Ah Cu a-es ip-am-bn-Xs hon-p-p. ]noSv Cu civan-I Chs ASp--tev Xncn-p-h-cp-n-.

\memw {_mWw
7. D]x XZv ssh XtZ-X-tZh XZmk kXy-tah k tbm sslXw alZv bw {]Y-aPw thZkXyw {_tXn Pb-Xo-amw-tm-Im-RvPnX Czm-km-hZy Gh- ta-X - -l Zv bw {]Y-aPw thZ kXyw {_tXn kXy Hmw tlyh-{_

bmsXmv kXyw Xs-bm-Ip-p-thm, B lrZ-b-amb {_w-Xs kXy-am-Ip-p. Bcv Cu al-mb (]q-Py) b-s\, {]Y-a-ambn D-hn--hs\ CXp kXy-{_--amIpp Fv a\-n-em-p-p-t]m, Ah Cu temI-sf 10. D] b Gj GX- k v a n ate ]pcp- j kvXky `qcnXn inc GIHmw inc GI-ta-X-ZIog-S-p-p. Ahs i{Xp- Ah-\-[o-\-am-bn-o-cp-p.

343

cw `ph CXn _mlq Zzu _mlq tZz GtX Atc kzcnXn {]XnjvTm tZz {]XnjvtT tZz GtX A tc Xtkym-]-\ n-j -Z-l-cnXn ln ]m]vam\w PlmXn N b Ghw thZ
Cu a-e-n bmsXm-cp- Cu ]pcp-j-\m-bn-cnp-p-thm, Ahs `q Cu icn-m-Ipp; incv GI-amIpp; Cu A-chpw GI-am-Ip-p. `qh CXv `qP-am-Ipp, `qP- cm-Ipp Cu A-c-epw cm-Ip-p. kzx CXv {]XnjvT (N-cWw)-bm-Ip-p. {]XnjvT (N-cWw) cm-Ip-p, Cu A-c-fpw cm-Ip-p. Alc CXhs D]-\n-jm (Kq-V-\m- aw) Ipp. bmsXm-cp- C{]Imcw a\-n-em-p-p-thm, Ah ]m]s sImp-I-bpw, AXns\ XyPn-p-Ibpw sNp-p.

hnZypXv {_-am-Ipp Fv ]d-b-s-Sp-p. hnZm\w (J-\tam hn\m-i-tam) \S-p-Xp ImcWw hnZyp-m-bncn-p-p. bmsXm-cp-h hnZypv {_-am-Ipp Fv a\n-em-p-p-thm, Ah Cu Bm-hns {]Xn-Iq-e`q-Xamb ]m]-sf \in-n-p-p, Fp-sIm-s-m hnZypp-Xs {_-am-Ip-p.

Fmw {_mWw
14. D] hmNw t[\p- a p-j m- k oX Xky- - X zmcx kvX\mx kzmlm-Imtcm hj-SvImtcm l-Imcx kz[m-Im-c-kvXssky Zzu kvX\u tZhm D]-Pohn kzmlm-Imcw N hj-SvImcw N l-Imcw a\p jymx kz[m-Imcw ]nX-c-k vXkym {]mW Ejt`m at\m hx
hmIvcq-]-amb t[\p-hns\ D]m-kn--s. AXn\v kzmlmImcw hj-SvImcw l- Im- cw, kzm[m-Imcw Fn-s\ \mep kvX\-fp-v. AXns cp kvX\--fmb kzmlm-Im-cn-tbpw hj-SvIm-c-n-tbpw D]-Po-hn-I tZh-K-W-fm-Ip-p. l-Im-c-ns D]-Po-hn- a\p-jy-cpw, kzm[m-Imc- ns ]nXr- -fp-am-Ip- p. B t[\p-hns {]mW hrj`-hpw, a\v hhpw BIp-p.

11. D] tbm -f bw ZntW - f ]pcp- j kvXky `qcnXn inc GIHmw inc GI-ta-X-Zcw `ph CXn _mlq Zzu _mlq tZz GtX Atc kzcnXn {]XnjvTm tZz {]Xn-jvtT tZz GtX Atc Xtkym-] -\ n-j -Z-l -anXn ln ]m]vam\w PlmXn N b Ghw thZ.
bmsXm-cp- Cu Zn- W-t\-{X-ns ]pcp-j-\m-bno-cp-p-thm, Ahs `qx Cu inc-m-Ip-p, incv GIam-Ipp Cu A-chpw GI-am-Ip-p. `qhx CXv `pP-amIp-p. `pP- cm-Ip-p, Cu A-c-epw cm-Ipp. kz CXv {]Xn-jvT-bm-Ip-p, {]XnjvT (N-c-Ww) cmIp-p, Cu A-c-fp cm-Ip-p. Alw CXv Ahs D]-\n-j-m(-Kq-V-\m-aw)-Ipp; bmsXm-cp- C{]-Imcw a\-n-em-p-p-thm, Ah ]m]s \in-n-p-p. AXns\ Dt]-n-p-p.

H]Xmw {_mWw
15. D] Ab-a- nssh-i zm-\ tcm tbm -f bax ]pcptj tbt\-Z-aw ]NytX bZn-Z-a-ZytX X sskyj tLmtjm `hXn bta-XXv IWmh hn[mb irtWmXn k btZm-Xv{I-an-jy `h-Xn ss\\w tLmj Hmw irtWm-Xn.
bmsXmv Cu ]pcp-js Dn nX-sN-p-pthm AXv sshizm-\-cm-n- bm- Ip-p. Xaqew Ch Aw `np-I-bpw, ]mI-s-Sp-p-Ibpw sNp-p. Cu Dd i_vZw AXn-t-Xm-Ip-p. AXns\ ]pcp-j sNhn-b-Sp {ihn-pp. ]pcp-j DXv{I-aWw sNp ka-bv Cu tLmjw {ihn-- s-Sp-n-.

Bdmw {_mWw
12. D] at\m- a tbm - f bw ]pcptjm `mxkXykvXkvanlr-Ztb bYm {holnhm bthm hm k Gj kh-tky-im\x kh-kym-[n-]Xnx kh anZw {]imkvXn bZnZw In

bmsXm-cp- s kXyw (kz-cq-]w) {]Imcw Xs- bm- bmIp-p-thm, An-s\-bp Cu ]pcp-j at\m-a-b-\m-Ipp. Ah B Alr-Z-b-n [m\ytambhtam BIp]mw {_mWw p, A{X henb Af-thm-Sp-Iq-Sn-b-h-\m-Ip-p. Ah Fmn-tbpw A[n-]-Xn-bpw, kzman-bp-am-Ip-p, AXp-t]m-se- 16. D] bZm ssh ]pcptjm -f kvamtm-ImXv t{] Xs Fs-m-aptm Ah-sb-m-n- t\-bpw DjXn k hmbp-am-K-OXn Xkvssa k X{X hnPn tm-Sp-IqSn `cn-p-Ibpw sNp-p. lotX XYm cY-N-{Iky Jw tX\ k Du[z

Ggmw {_mWw
13. D] hnZypZv {_t-X ym-l phn-Zm-\mZv hnZypZv hnZy-tXy\w ]m]va t\m b Ghw thZ hnZypZv {_tXn hnZypZvt`y h {_

B{IatX k BZn- X y-a m-\ -O Xn Xkvs sa k X{X hnPn-lotX bYm eav_-cky J tX\ k Du[z B{I-atX k N{-a-k-am-K-OXn Xkvssa kX{X hnPn-lotX bYm Zppt`x Jw tX\ k Du[z B{I-atX k temI-am-K-O -X y-tim-I -alnaw Xkvan hkXn imizXo; kamx.

344

Cu ]pcp-j Cu temI-n\npw acn-p-t]m-Ip kabw AXv hmbp-hns\ {]m]n-pp. AhnsS B hmbp Ah-\p-thn On{Z-bp-Iam-bn-o-cp-p--h-gn-am-dn-sm-Sp-pv p. AXv F-s\-sb-m cY-N-{I--fpsS Zzmcw-t]m-seX-s-bm-Ip-p. AXp-hgn-bmbn Ah apI-fn-te-bvp-bcp- p. Ah kqcytem-I -n Fp-p. AhnsS kqcy Ah-\mbn apt]m-se-bp On{Z-cp-]-amb amw \Ip-p. AXv ew_cw F hmZy-ns Zzmcw-t]m-sebp-- Xm-Ip-p. AXnqSn Ah Du[z-`m-K-t-bvpb-cp-p. Ah N{-tem-I-n-se-p-p. AhnsS N{\pw Ah-\p-thn On{Z-bp--amb amw \Ip-p. AXv GXmv Zpp-`n-bpsS Zzmcw-t]m-ep-Xm-Ip-p. AXp-h-gnbmbn Ah apI-fn-tebvp Ib-dp-p. Ah timI-cln-X-\mb imco-cnI ZpxJc-ln-X-amb temI-n FpIbpw AhnsS \nXy-ambn B\-hj-- hsc, AXmbXv At\Iw {_-I- hsc hkn-p-p.

loam\n khmWn `qXm \n hnm\n canXn {]mtWm ssh cw {]mtW loam\n khmWn `qXm\n cat khmWn l hm Akv an `qXm\n hnin khmWn `qXm \n cat b Ghw thZ

]Xn-s\mmw {_mWw
17. D]x GXZv ssh ]caw Xt]m b{Z hymln-XkvX ]ytX ]ca Hmw sslh temIw PbXn b Ghw thssZ-XZv ssh ]caw Xt]m bw t{]X-a-cWy Hmw lcn ]c-a-Hmw-sslh temIw PbXn b G hw ths sZ- X Zv s sh ]c aw X t] m bw t{]Xamh-`ym-Z-aXn ]ca Hmw sslh temIw PbXn b Ghw thZ.
hym[n-{K-kvX\mb ]pcp-j\v bmsXmcp Xm]w Dm-Ipp-thm, AXv \n-b-ambpw ]c-a-amb X]-am-Ipp; Bcv C{]-Imcw a\-n-em- p-p-thm, Ah ]c-a-tem- Is IogS-pp. arX-]p-cp-js\ Bcv h\-n-tebvp sImp-t]mIp-p-thm, AXv \n-b-ambpw ]c-a-X-]am-Ip-p. bmsXmcp- C{]-Imcw Adn-bp-p-thm, Ah ]c-tem-I-sXs Pbn-p-p. acn a\p-jys\ GsXmw {]I-c-n Hcp- An-bn hbvp-p-thm, AXv \n-b-ambpw ]c-a-X-]-am-Ip-p. C{]-Imcw {Kln-p-hs ]c-a-temIs Xs hnP-bn-p-p.

Aw {_-am-sWv Nne ]d-bp-p, Fm AXp icn-b; Fp-sIm-s- m {]mW\n-s-n Aw AgpIn-tm-Ip-p. {]mW {_-am-Ipp Fv Nne ]d-bpp, Fm AXpw icn-b-, Fp-sIm-s-m Aan-s- n {]mW ipjvIn-p- t]m- Ip-p. Fm Cu cp tZh-Ifpw GI-cq-]s {]m]nv ]c-a-`m-hn-se-p-p. C{]-Imcw \n-bnp sImv {]mXr-Z-a-ljn Xs ]nXmhn-t\mSv ]d-p C{]-Imcw {Kln-n-cn-p--hv Rm ip`w sN-W-tam, AYhm Aip`w sN-Wtam? (F-psIm-s-m, IrX- Ir- Xy- \m- bXp ImcWw Bpw Ah ip`hpw Aip-`hpw sNp-hm km[n-p-n-) ]nXmhp ]dp: {]mXrZ! Ans\ ]d-b-cp-Xv. Cu cntcbpw GI- ]-cq- ]s {]m]n- nv BcmWv ]c- a-Xzs {]m]n- p- Xv? AXn- \m Ah-t\mSv Atlw (]n- Xm-h) hn Fp ]d-p. v hn Xs A-am- Ip-p. hn-cq- ]-amb A- nXs Cu Fm `qX-fpw {]hn--am-Ip-p. cw CXv {]mW-\m-Ip-p, Fp-sIm-s-m cw AXm-bXv {]mW-\n Xs Cu Fm `qX-fpw can-p-p. Bcv C{]-Imcw a\-n-em-ppthm Ah-\n Cu Fm `qX-epw {]hn--am-Ip-I-bpw, Fm `qX- fpw Ah-\n can-p-Ibpw sNpp.

]Xn-aqmw {_mWw
19. D] DIvvYw {]mtWm hm DIvvYw {]mtWm loZ Hmw kh- a p- m- ] - b - X yp- m- k v a m- Z p- I v Y - h nZv hockvX njpXyp-I vY ky kmbqPy Hmw ktemIXmw PbXn b Ghw thZP
DIvYw C{]- Imcw {]mWs\ D]m- kn- - s. {]mW Xs DIvY-am-Ip-p. Fp-sIm-s-m {]mW Xs Cu Fm-n-t\bpw Dm\w sNn-p-p. Cu D]m-k-I\n\npw DIvY-th-m-hmb ]p{X P\n-p-p. bmsXmcp- C{]-I mcw D]m-k \ \Spp-thm, Ah {]mWs kmbq-Pyhpw kmtem-Iyhpw {]m]n-p-p.

]{mw {_mWw
18. D]x Aw {_- t XyI Alp- k v X XYm ]qbXn hm A-artX {]mWmXv {]mtWm {_ tXyI Blp- k v X XYm ipjyXn ssh {]mW EtX f mtZtX l tXzh tZhtX GI[m-`qbw `qXzm ]c-aXmw KO-X-kvX kvaml {]mXrZx ]n Xcw In Hmw kzntZ-sshhw hnZptj km[p Ipbm Ita-h mkvam Akm[p IpbmanXn k l kvaml ]mWn\m am {]mXrZ IkvtXz\-tbm-tc-I -[ m-` qbw `qXm ]c-aXmw KO-X oXn Xkvam D sslX-Zp-hmN hoXyw ssh hyt

20. D] bPqx {]mtWm ssh bPqx {]tWm loam \n khmWn `qXm\n bpPyt bpPyt lm kvssa khmWn `qXm\n ss{ijvTymb bPpjx kmbqPy Hmw ktem-IXmw PbXn b Ghw thZ.
bPq C{]-Imcw {]mWs\ D]m-kn--s. {]mW Xs bPq-km-Ip-p, Fp-sIm- s- m {]mW-\n Xs Cu Fm `qX-fpw kt-fn-p-p. Fm `qX-epw CXn t{ijvT-Xz-m CXp-ambn kwbp--am-Ip-p. C{]-Imcw D]m-k\ \S-p--h bPq-kns kmbq-Pyhpw kmtemIzhpw {]m]n-p-p.

345

I 21. D] kma {]mtWm ssh kma {]mtW loam


\ n k hmW n `qX m\ n k ay n kay n lmkv s sa khmWn `qXm\n ss{ijv T ymb Iev]t kmav\x kmbqPy Hmw ktem-Iw PbXn b Ghw thZ.
- kmaw C{]-Imcw {]mWs\ D]m-kn- - s. {]mW Xs kma-am-Ipp; Fp-sIm-sm {]mW-\n Xs Cu Fm `qX-fpw kpkw-K-X-am-bn-cn- p-p. Fm `qX-epw AXn-\p-thn kpkw-K-X-am-Ipp. Fm `qX-fpw A-Xn\p-thn kpkw-K-X-am-Ip-Ibpw AXns t{ijvT-X-bpv thn ka- - f m-I p-I bpw sNp- p. C{]- I mcw kmas D]m-kn-p--h AXns kmbq-Py-t-bpw, kmtem-Iy-tbpw {]m]n-p-p.

p. Bcv C{]-Imcw CXns Cu ]mZs Adn-bp-p-thm, Ah {Xbo-hnZy Fp-am{Xw Dtm (A-Xm-bXv {Xbo-hnZyv Fp-am{Xw ^e-ap-tm) Ahsb Fmw Pbn-s-Spp-p.

22. D] {Xw {]mtWm ssh {Xw {]mtWm ln s s h {X w {X mbtX s s l \ w {] mW x IWntXmx {] {-a-{X-am-]vt\mXn Xv{Xky kmbqPy Hmw ktem-IXmw PbXn b Ghw thZ
{]mW {Xn-b-am-Ip-p. C{]-Imcw {]mWs\ D]m-knq. {]mW {X-am-Ip-p. {]mWXs {X-am-Ipp FXv {]kn- -a m-I p- p. {]mW Cu tZh- ns\ ikv{XmZn P\n-X--fmb X--fn\npw cn-p-p. A{X--a-m-cn\npw {XmW\w e`n-m {Xw ({]mW)s {]m]n-p-p. Bcv C{]-Imcw D]m-k\ \S-pp-thm, Ah {X-ns kmbq-Pyhpw kmtem-Iyhpw {]m]n-p-p.

25. D] {]mtWm -f ]mt\m hym\ CXy-m-h-cm ym-cHmw l hm GIw Kmbss{Xy ]Zta X Zp s s l hmk y G X X v k bmh- Z nZw {]mWnXmh PbXn tbm -f kym GX-tZhw ]Zw thZmYmky GX-tZh Xpcobw Zi\w ]Zw ]tcm-cPmb Gj X]Xn bZv ssh NXpY XXv Xpcobw Zi\w ]Z-a nXn ZZri Ch tlyj ]tcm-c Pm CXn khap tlysshj cP D]cyp-] cn X]tXyh Hmwsslh {iobm bikm X]Xn tbm -f ky GX-tZhw ]Zw thZ.
{]mW, A]m-\, hym\ Ch F- - c--fm-Ipp F-- c--tfm-Ip-Sq-In-S-bmWv Kmb-{Xn-bpsS Hcp (Xr-Xo-b) ]mZw. Kmb-{Xn-bpsS XrXo-b]mZw Cu {]mWm-Zn-IX-sbm-Ip-p. Bcv Kmb-{Xn-bpsS Cu ]mZs C{]-Imcw a\n-em-p- pthm Ah Fm Poh-Pm-e- -sfbpw Iog-Sn `cn-p- p. AXp-t]mse bmsXmv X]np ({]-Im-i np)sImn-cn-p-p-thm, AXp-Xs Chs Xpco-b-hp, Zi-Xhpw ]tcm-c-P-]-Zhpw BIp-p. GXv NXpY-am-Ip-pthm, AXn-s\-Xs Xpco-b-sap hnfn--s-Sp-p. ZiXw ]Zw CXns Aw-(Cu BZn-Xy-a--e-]p-cp-j) ImW-s-Sp--Xp-t]mse (]-tcm-cPm CXns Aw) Cu Fm cPp (A-Xm-bXv Fm temI--ep-tS-bpw) apI-fn hkn-p-sImv {]Im-in-X-am- Ip-p. bmsXm-cp- Kmb-{XnbpsS \memw-]Zs Adn-bp-p-h-\m-bn-cn-p-p-thm,- Ah C{]-ImcwXs tim`-bmepw Ion- bm-epw {]Im-inX-\mbn `hn-p-p.

]Xn-memw {_mWw
23. D] `qan-c - -anw `ucn-Xy-m-h- -c m-Wzm c- H mwl h GIw Kmbss{Xy ]Z- t a- X Zp sslhm ky GXXv k bmh- t Zjp {Xnjp temtIjp Xm h PbXn tbm -f kym GXtZhw ]Zw thZ
`qan, A-co-w, tZymhv Ch F--c--fm-Wv. F- c--tfm-Sp-Iq-Sn-bXp Xs-bmWv Kmb-{Xn-bpsS Hcp ({]Y-a) ]mZw. CXp-Xs (`qan apX- em-b-h) Cu Kmb-{Xn-bpsS {]Y-a-]m-Z-am-Ip-p. C{]-Imcw CXns Cu ]Zs Bc-dnbp-p-thm, Ah Cu {Xntem-I-fn Fsmw Dtm Ahsb Fmw Iog- S-p-p.

24. D]- -E tNm bPqwjn kmam-\ o- X y- m-h - cm Wy--cHmw l hm GIw Kmbss{Xy ]Z-taX Zp s s l hmk ym G X X v k bmh- X obw {XbohnZym Xmh PbXn tbm -f kym GXtZhw ]Zw thZ.

ENm, bPqw-jn, kmam-\n Ch F--c- -fm-Ip-p. FCu Kmb{Xn Cu NXpY-Zi-X-]-tcm-cPm ]Z-n - c--tem-Iq-Sn-bn-XmWv Kmb-{Xn-bpsS Hcp (Zzn-Xo-b) ]mZw. {]Xn-jvTn-am-Ipp Cu ]Zw kXy-n {]Xn-jvTn-am-Ip-p. CXp (E-m-Zn) Xs Cu Kmb-{Xn-bpsS ZznXob ]mZ-am-Ip-

26. D] sskjm Kmbt{XyXkvan Hmw kvXpcntb ZitX ]tZ ]tcm- c - P kn {]Xn- j v T nXm XZv sshXXv ktXy {]Xn-jvTnXw Npssh kXyw Nln ssh kXyw Xkv a mZv bZn- Z m\ow Zzuhnh-Z -am-\ m-th-b m-X m-a-l -a-Zi-a-l - a-i zu-j anXnb Ghw {_qbm-Z-l-h-Zi-anXn Xkvam Gh {i - [ yma X Zv s s h X X v k X yw _ te {]XnjvTnXw {]mtWm ssh _ew XXv {]mtW {]XnjvT nXw Xkva m-Zm-lp_-e Hmw kXym-t`mKob CtXyhw thjm Kmb-{Xy-[ ymw {]XnjvTnXm kmssljm Kbm-Hmw-kvXt{X {]mWm ssh KbmkvX Xv {]mWm-Hmw-k vXt{X XZv bZv Kbm Hmw kvX t{XXkvamZv Kmb{Xo \ma k bmta-hm-apHmw kmhn{X-a-\zmssl sshj km k bkvam A\zm l Xky {XmWm Hmw kv{XmbtX.

346

I Npv Xs kXy-am-Ip-p. Np-p-Xs kXy-am-

Ipp Fp {]kn--am-Ip-p. AXn-\m cp ]pcp-j- m Rm Ip Rm tIp Fn-{]-Imcw hnhmZw \S-p-Ibm-sW-n, Ah-cn Bcw Rm In-cnpp Fp ]d-bp-I-bm-sW-n Ah-s\-Xs \app hniz-kn-mw. B Xpco-b]m-Z-ns B{i-b-`qXw kXy-_-en {]XnjvTn-X-am-Ip-p. {]mW Xs _eamIpp; B kXyw {]mW-\n {]Xn-jTn-am-Ip-p. AXn-\m kXys At]v 29. D]--Xkym D]- m\w Kmb-{Xym-tky-I-]-ZoZzn nv _ew HmP-kzn-bm-sWp ]d-bp-p. C{]-Imcw Cu ]Zo-{Xn-] Zo NXp-j v] - Zy-] -Zkn \ ln ]Zytk Kmb{Xn Aym- -{]m-W -\ n {]Xn-jvTn-am-Ip- p. Cu \akvtX Xpco-bmb Zi-Xmb {]Zmb ]tcm-cKmb{Xn hmKmZn {]mWs\ {XmWs\ sNbvXn-cpp; AXnPtk f kmhtZm am {]m]-ZnXn bw Zznjym-Z-km\m CXns\ Kmb{Xn F t]cp-mbn. BNm-cy Fp hkva Imtam am kar- oXn hm \ sslhm hjs hSp ({_--Nm-cn) hn\p-th-n-bp D]-\-b-\-kkvssa k Imax kar-[ytX bkvam Gh-ap-]-Xna-bv GsXmcp kmhn-{Xn-bpsS D]-tZiw \In-bn-cp-pjvTtX f laZx {]]-anXn hm. thm, AXv ChX-s-bm-bn-cp-p, GsXmw {_-Nm-cnB Kmb-{Xn-bpsS D]-m-\w tl Kmb{Xo! \o (ss{XIv CXns D]-tZiw \Ip-p-thm, CXv Ah-cp-sStem-Iy-cq-]-amb {]Y-a-]m-Zm) GI-]-Znbpw (aqp thZsbmw {]mWs\ cn-p-p. cq-]-amb ZznXob ]mZ-n) Zzn]m-Zbpw ({]m-W, A]m27. D] Xm HmwsslXmtatI kmhn-{Xo-a-\p-p-`a \, hym\ Cu aqp ]mX--fm) {Xn]-Znbpw (Xr-Xo-b\zmlphm-K-\ p-p-t_-X Zv hmN-a-\ p-{_qa CXn ]m- Z-m NXp-jv]-Znbpw (C- h-bvsmw hncp--ambn \ncp\ XYm IpbmZv Kmb- { Xo- t ah kmhn- { Xo- a ]m-[nI kzcq-]m \o) A]-Zbpw BIpp; Fp-sIm\p{_qbmZv bZn l hm At]yhm hnZv hlznh s-m \o Adn-b-s-Sp- n-. AXn-\m hyh-lm-c{]XnKr-lvWmXn \ sslh XZv Kmb{Xym GIw ns Ahn-jb-`q-Xhpw AXp-t]mse kakvX temI-N\ ]Zw {]Xn. fn\npw D]-cn-bmbn hncm-Pn-p \ns Zi-\o-ba- amb v Nne imJ-Itfm-Sp-Iqbn Cu A\p-jvSpv O-tkm-Sp- Xpco-b-]-Zs \a-k-cn-p-p. Cu ]m]-cq-]n-bmb i{Xp Iq- Snb kmhn-{Xnsb D]-tZ-in-p-p. (Km-b{Xo O-kn- ep (hn-Lv\m-N-c-W-cq-]-am-b) Cu Imcy-n k^-eX {]m]nkmhn-{Xnsb D]-tZ-in-msX A\p-p-]vO--kn-ep kmhn- m- Xn- cn- - s. C{]-Im-cw Ch (hn-Zzm) bmsXm-s\ hntZz{Xnsb D]-tZ-in-p-p.) hmv A\p-jvSp-m-Ip-p. AXn- jn- p-pthm Ahs B{K-l- ]q- am-Im- Xn-cn- s \m R hmns\ Xs D]-tZ-in-pp Fv Ah C{]-Imcw ]d-p-sImv D]-m\w sN-s. Bp]d-bp-p. Fm Ans\ sNphm ]mSn-. Kmb{Xo thn C{]-Imcw D]-m\w sN-s-Sp-pthm Ahs O-n-ep kmhn-{Xnsb D]-tZ-in-s C{]-Im-cw Adn- A`n-em-j- ]q-am-Ip-n-. As-n Rm\o hkvXpbp--h A[nIw {]Xn-{K-ln-bm-Ip-sa-n Ah Kmb- hns\ {]m]npw F B{K-l-tm-Sp-IqSn D]-m\w {Xn- bpsS Hcp ]mZ-n\p Xpeyt]m-ep-am-Ip-hm km[n-p- sN-s. n-.

p-I bpw F{X-a m{Xw Pohn-I -f p- m-b n-c n- p- pthm Ahsb bmsXm-cp- {]Xn-{K-ln- p- pthm AXv CXns Cu aqm-as ]mZs hym]vX- am-p-I-bpw, CXp-Xs CXns Xpco- b-Zi-Xhpw ]tcm-c-P-]-Z-hp-am- Ip-p. AXv X]np-p. AXv Hn-\mepw {]m]y-am-Ip-n-. Fp-sIm-sm C{]bpw {]Xn-{K-lWw Bv Fhn-sS-\npw kzoIcn-p-hm Ignbpw?

hntZ-l-P-\-I _pUn-e-A-iz- X-cm- izn-tbmSp tNmZn-p. \o Bcv Cu aqp ]q-tem-I--tebpw {]Xn-{K-ln-p- kzbw Kmb-{Xo-X-Xz-th-m-shp ]d-n-cp-p. ]ns(-{]pthm Ahs AXv ({]-Xn-{K-lw) Cu Kmb-{Xn-bpsS Cu Xn-{K-l-tZm-j-m) B\-bm-bnv `mcw-h-en-p--sX-p{]Ya ]Zs hym]vX-am-p-Ibpw F{X-am{Xw CXp {Xbo- sImv? AXn\v Ah adp- ]Sn ]dp. tl k{amt! Rm hn- Zy-bm-bn-cn-p-pthm AXns\ Bcv {]Xn-{K- ln-p-pthm AXns apJw Adn-n- cp-n-. Atm P\-I ]dp: AXv ({]-Xn-{K-lw) CXns Cu ZznXo-b-]m-Zs hym]vX-am- CXns apJw An-bm-Ip-p. Bfp-I An-bn IW-

28. D] k b CamHmw kv{Xwtm-Im ]qWm {]XnKr-lvWo-bmXv tkm -f kym GXXv {]Yaw ]Z am]v\p-bmY bmh-Xobw {Xbo-hnZym bkvXmhXv {]Xn-Kr-lvW o-b mXv tkm -f kym GXZv ZznXobw ]Z-a m-] v\ p- b m- ZY bmh- ZoZw {]mWn bkvXmhXv {]Xn-Kr-lvWo-bmXv tkm f kym GXXobw ]Z- a m- ] v \ p- b m- Z - Y mk ym GX- t Zh Xpcobw ZiXw ]Zw ]tcm-cPm b Gj X]Xn ss\h tI\N-\ m]yw IrX D GXm-hXv {]XnKrlvWobmXv.

30. D]x GX ssh X-\tIm sshtZtlm _pn eam-iz-Xm-cm-izn-ap-hmN bp tlm XZv Kmb{Xo hnZ-{aqYm IY-Hmw-l-kvXo-`qtXm hl-koXn apJ Hmw lykymx k{am]v\ hnZmw-N -Im-tcXn tlm hmN Xkymx An-tch apJw bZn l hm A]n _ l zn- h m- m- h - ` ym- Z - [ X n k - t ah X X v kwZltXy- h Hmw sslssh- h w- h nZv bZy]n _ l znh] m] w Ipc ptX k - t ah X X v kw]vk mb ip - f ]qtXm - f Ptcm - f arXx kw`-h-X n.

347

I n-msX C\w CSp-I-bm-sW-nepw AXv Ah-sbmw


`kva-am-p-p. CXp-t]mse Cu Imcyw Adn-bp--h hfsc-b[nIw ]m]w sNp-Ibm-sW-n-epw, AXv Ah-sbsbmw `-W-amn ip-hpw, ]hn-{X-hpw, AP-c-hpw, Aachpw Bbn-o-cp-p.

thZ tPyjv T t{ijv T kzm\mw `hXn {]mtWm ssh t{ijvT tPyjvT t{ijvT tPyjvT kzm\mw `h-y]n N tbjmw _p`qjXnb Ghw thZ.

]Xn-\mw {_mWw
31. D]x lnc--tb\ ]mt{XW kXy-kym-]n-lnXw apJw, XXzw ]qj- -] m-h rWp kXy-[ mb Zr tb, ]qj-t-Itj ba kqcy {]mPm-]Xy hyql civa n, kaq-l -t XtPm bt cq]w Ieym-W-Xaw Xt ]iym-an, tbm -f kmhku ]pcpjx tkm f la-k van, hmbp-c-\n-e-a-a r-X-atYZw `kvam--Hmw-ico cw, Hmw {ItXm kvac IrXHmw kvac IrtXm kvac IrX Hmw kvac, At \b kp]Ym cmtb A kvam hnizm\n tZh hbp-\ m\n hnZzm bptbm-[y-k va-q-l pcm-Wtat\m `qanmw tX \a-Dnw hnt[-a. kXy-kwPvRI-amb {_-ns apJw tPymXn-bamb ]m{X-m BOm-Zn-X- am-Ip-p. tl temI-c-- I-\mb kqcy-tZhm! \o AXn-s\, Rm\m-Ip kXy-[-n-\pthn AXns\ Zin-p-hm ]ngp-Xp-am-q. tl ]qj! tl Gtjm! tl bam tl kqcym! tl {]Pm-]Xn! AbpsS Inc-W-sf amp-Ibpw, tXP-ns\ HXp-p-Ibpw sN-W-ta, A-bpsS bmsXmcp cq]w AXyw Ieym-Wa- b -a m-b n-c n- p- pthm AXns\ Rm Zin- pp. GsXmcp BZn- Xy-a--e- - ]p-cp-j-\m- bn-cnp-p- thm, Rm\m-Ip AhXs Aar-X-kz-cq-]-\m-Ip-p. Rm\mIp Aar-Xhpw AXp-t]mse kXy-kz-cq-]-hp-amb Bmhns ico-c-]mXw Dm-Ip--Xn-\p-ta Cu ico-c-ns Dnep {]mW-hmbp Cu _mly-hm-bp-hns\ {]m]n-tW. AXp-t]mse Cu icocw `kvam-hti-j-ambn `qansb {]m]n--tW. tl {]mW- cq- ]\pw at\m- a-b-{I-Xp- cq- ]\pw Bb An-tZhm! bmsXmp kvacWm tbmKy-am-Ip-pthm AXns\ kvacn--tW. Rm Fp sNbvXpthm AXns\ kvacn--tW. sNbvXn-p--hsb kvacn--tW. tl Ao! I-^-e-{]m-]Xn-mbn \o Rsf ip`-am-nqSn v AXm-bXv tZh-bm-\-am-nqSn sImp-t]m-Iq. tl tZhm Fm Pohn-I-fp-sSbpw Fm m\-tbpw Adnbp- -h -\m-Ip-p. R-fpsS IpSn-e -]m-]- sf Rfn\npw AI-n--f-bq. R Asb At\Iw {]mhiyw \a-kIcn-p-p. v -

bmsXm-cp- tPyjvT- t\bpw t{ijvT-t\bpw Adn-bp-h -\ m-b n-cn- p- p-t hm, Ah kzPmXn P\--f n tPyjvT\pw t{ijvT\pw BIp-p. {]mWXs tPyjvThpw, t{ijvT- hp-am-Ip-p. Bcv C{]-Imcw D]m-k\ \S-pp-thm, Ah Xs PmXn-I-fn-epw, ap P\--fnepw tPyjvT\pw t{ijvT-\p-am-bn-o-cp-p.

2. D] tbm l ssh hknjvTmw thZ hknjvTx kzm\mw `hXn hmKv ssh hknjvTm hknjvTx kzm\mw `h-Xy]n N tbjmw _p`q-jXn b Ghw thZ
bmsXm-cp- hkn-jvTmsb (hm-Wn) Adn-bp-pthm Ah kzP-\--fn hkn-jv-T-\m- bn-o-cp-p. hmWn Xs hkn-jvT -bm-Ip-p. Bcv C{]-Imcw D]m-kn-p-p-thm, Ah kzP-\--fnepw CXv B{K-ln-p-s-n ap--hcnepw hkn- jT- \m-bn-o-cp-p. v

3. D] tbm l ssh {]XnjvTmw thZ {]Xn-X njvTXnkta {]Xn-X n-jvTXn ZptK Npssh {]XnjvTm Npjm ln kta N ZptK N {]XnXnjvT Xn {]Xn-X n-j -v T Xn kta {]Xn- X n- j v TXn ZptK b Ghw thZ
bmsXm-cp- {]Xn-jvTsb Adn-bp-p-thm, Ah kam\ tZi-Im-e--fnepw Zp-a-tZ-i--fnepw {]Xn-jvTn-X\m-bn-o-cp-p. {]XnjvT Npp Xs- bm-Ip-p. NpmXs kam-\hpw Zp- a-hp- amb tZi- Im-e-- fn {]XnjvT-bpm-Ip-p. Bcv C{]-Imcw D]m-k\ \S-p-p-thm, Ah kam-\--fnepw Zp-a--fnepw {]Xn-jvTn-X-\mbn `hn-p-p.

4. D] tbm l ssh kw]Zw thZ k Hmw lmkvssa ]ZytX bw Imaw Ima-btX t{im{Xw ssh kw]-tmt{X lota kth thZm A`nkw-]mx k Hmw lmkvssa ]ZytX bw Imaw Ima-btX b Ghw thZ
bmsXm-cp- k-ns\ Adn-bp-p-thm, Ah GXp t`mKs C-s- Sp-p-thm, AXp- Xs Ahs\ kaym-b- hn[w {]m]n- p- p. kv t{im{Xw Xs-bm-Ip-p. t{im{X- - fnq- Sn-Xs Cu Fm thZ-epw Fm {]Imc-nepw \njv]--am-Ip-p. Bcv C{]-Imcw D]m-kn-p-pthm, Ah GXp t`mKs Cn-p-p-thm, AXv kzbw Ahs\ kay-m-b-hn[w {]m]n-p-p.

Bdma- ymbw
Hmw {_mWw
1. D] Hmw tbm l ssh tPyjvTw N t{ijvTw N

5. D] tbm l hm Bb-X\w thZm-b-X\w kzm \mw `h-X ym-b-X\w P\m\mw at\m hm BbX\ amb- X \ Hmw kzm\mw `h- X ym- b - X \w P\m\mw b Ghw thZ.

348

bmsXm-cp- Bb-X-\s Adn-bp-p-thm, Ah kzP-\--fpsS Bb-X-\- am-bn-o-cpp; AXp-t]mse ap-h-cp-tS-bpw, a\-kp-Xs Bb-X-\-am-Ip-p. Bcv C{]-Imcw D]m-kn-p-pthm; Ah kzP-\--fp-tSbpw ap-h-cptSbpw Bb-X-\ambn `hn-p-p. -

6. D]x tbm l ssl {]PmXnw thZ {]Pm-btX l {]Pbm ]ip`n tctXm ssh {]PmXnx {]Pm-btX l {]Pbm ]ip-`ncy Ghw thZ
bmsXm-cp- {]Pm-]-Xnsb Adn-bp-p-thm, Ah {]P-I-fm-epw, arK-fmepw A`n-hr-n-{]m-]n-p-p. tcXv Xs {]Pm-]-Xn-bm-Ip-p. Bcv C{]-Imcw Adn-bp-pthm Ah {]P-Ifmepw arK--fmepw {]PmX (A-`n-hr-n)-\mIp-p.

Npv DXv{I-aWw sNbvXp. AXv Hcp hjw ]pdp Ign-p-Iq-Snb tijw Xncn-p-hp tNmZn-p. \nv Fs IqSmsX Fns\ Pohn-p-hm Ignp? Ah ]d- p F{]-I mcw Aa- - m Ip- I sImv ImWmsX {]mW-\m {]mW-{Inb \S-nbpw hmWn-bm kwkm-cnpw t{im{X--em {ihnpw a\- p-sImv {Klnpw tcX-kp-sImv Dev]m-Z\w \S-nbpw Pohn-ppthm AtX-{]-Im-cw-Xs Rfpw Pohn-n-cp-p. CXptI Npv Dn {]th-in-p.

7. D]x tX tlta {]mWm Al Hmw t{ibtk hnhZam\m {_ Pp--tmNpx tIm t\m hknjvT CXn Xtm-hmN bkvan h DXv{Im CZ- H mw - i - c ocw ]m] ntbm a\ytX k thm hknjvT CXn.
Ah Cu {]mW Rm t{ijvT, Rm t{ijvT Fp hmZn-p-sImv {_m- hns ASp- sNp Atl- tmSp ]dp: R-f n BcmWv hkn-j v T {_mhp ]dp: \n-fn\npw BcpsS DXv{I-aWw (i-co-cn\n-p th]m-Sv) Ign-bp--Xn-\p-ta Cu icocw kzbw A[nIw ]m]n-bmbn IW-m-p-p-thm, AhX-s-bmWv \n-fn hkn-jT. v

10. D]- -t{im-{XHmw tlm-{Ima XXv kwh- cw t{]mjym-Ktbm hmN IY-a-i-IX aZrtX PohnXp anXn tX tlmNp-c yYm _[ncm Air-W zx t{imt{XW {]mWx {]mtW\ hZtm hmNm ]iy---pjm hnhm-Hmwtkm a\km {]Pmb am\m tcX-ssk-h-a-Po-hn-j vtaXn {]hn-thi l t{i{Xw.
t{im{Xw DXv{I-aWw sNbvXp. AXv Hcp hjw-sh-fnbn Ign tijw Xncn-p-hp tNmZn-p Fs-q-SmsX \ns-s\ Pohn-n-cn-p-hm Ignp? Ah ]dp F{]-Imcw _[n-c sNhn-IsImv {ihn-msX {]mW- \m {]mW-{Inb \S-nbpw hmWn- bm kwkm-cnp t\{X--em Zinpw a\-p-sIm {Klnpw tcX-psImv {]tPm-ev]Z\w \S-nbpw Pohn-n-cn-p-pthm AtX{]-Imcw Xs Rfpw Pohn-n-cn-p-p. CXp-tIp t{im{Xw Dn {]th-in-p.

8. D]x hmKvt[m-{Ima km kwh-cw t{]mjym KtXym-h mN IY-a-i-IX aZrtX PoXp-anXn tX tlmNp-cy-Ym-Iem Ah-Ztm hmNm {]mWmx {] mtW \ ] i y- - - pj m i r W z x t{imt{XW hnZzmtkm a\km {]Pm-b-am\m tcXssk-ha Pohn-jvtaXn {]hn-thi l hmIv
BZyw hmIv DXv{I-aWw sNbvXp. AXv Hcp hjw-hsc shfn-bn hkn-nv Xncn-p-hp ]dp: Fs IqSmsX \nv Fs\ Pohn-n-cn- p-hm Ignp? CXp-tIv Ah ]d-p: F{]-Imcw aqI-\mb ]pcp-j hmWn-bm kwkm-cn-msX {]mW\m {]mW-{Inb \S-nbpw t\{X-fm Zinpw I--fm tIpw a\- p-sIm- -dnp tcX-km krn-\-S-nbpw Pohn-p-pthm AXp-t]mse Rfpw Pohn-p. Cu adp-]-Sn-tIv hmv ico-c-n-\p- n {]th-i n-p.

11. D] at\m tlm-{Ima XXv kwh-cw t{]m jymK-tXym-hmN IY-a-i-IX aZrtX Pohn-Xp-anXn tX tlmNp-cyYm apKv[m Ahn-Zzm-Hmwtkm a\km {]mWx {]mtW\ hZtm hmNm ]iypjm irWzx t{imt{XW {]Pm-b-am\m tcXssk-h-a-Po-hn-jvt]Xn {]hn-thi l a\x
a\v DXv{I-aWw sNbvXp. AXv Hcp kwh-cw shfnbn Ign-p-Iq-nb tijw aS-n-hp tNmZnp: Fsq-SmsX \ns-s\ Pohn-n-cn-p-hm km[np? Ah ]d-p F{]-Imcw apKv[-\mb a\p-jy a\psImv bmsXmpw {Kln-msX {]mW-\m {]mW-{Inb \S- n-b pw, hmWn-b m kwkm-c npw t\{X- -f m Zinpw I--fm {ihnp tcX-m {]tPm-e]n v \Snbpw Pohn-p-pthm AXp-t]m-se-Xs Rfpw Pohn-n-cp-p. CXp-tIp a\v ico-c-n {]th-in-p.

9. D]x Nptlm--{Ia XXv kwh-cw t{]m jymK-tXym-hmN IY-a-i-IX aZrtX Pohn-Xp-anXn tX tl mN - c y- Y mm A ]- i y- - - pj m {]mWx {]mtW\ hZtm hmNm irWzx t{imt{XW hnZzm-Hmwtkm a\km {]Pm-b-am\m tcX sskh-a-Po-Jn-jvtaXn {]hn-thi l Npx

12. D] tctXm tlm-{Ima XXv kwh-cw t{]m jymK-tXym-hmN IY-a-i-IX aZrtX Pohn-XpanXn tX tlmNy-cyYm o_m A{]-Pm-b-am\mtcXkm {]mWx {]mtW\x hZtm hmNm ]iy-pjm irWzx t{imt{XW hnZzmHmw tkm a\-ssk-h-Po-hn-jvtaXn {]hn-thi ltcXx.

349

tcXv DXv{I-aWw sNbvXp. AXv Hcp kwh-cw shfnbn Ihn- p-Iq-n- b- tijw Xncn-p-hp tNmZn- p \nv Fs-q-SmsX Fns\ Pohn-n-cn-p-hm km[np Ah ]dp: F{]- Imcw \]pw-k-I- tcX-km {]tPmev]n \S-msX {]mW-\m {]mW\w sNbvXp hmWnbm kwkm-cnpw t\{X--fm Zinpw t{im{X--fm {ihnpw a\-p-sImv {Klnpw Pohn-p-p-thm, AXpt]mse Xs Rfpw Pohn-n-cpp. CXp {ihn hocyw ico-c-n- \p-n {]th-in-p.

]d-p. ]n-I, Iran-I, IoS-]-Xw-K- XpSn Fsm-ap-tm, Ah-sbmw \ns A-hpw, Pe-hpw, hkv{Xhp-am- Ip-p. bmsXm-cp- C{]-Imcw {]mWs As Adn-bp-pthm Ah\v CXp-hgn A`-y-`-Ww D-ImXn-cn-p-Ibpw A`-y-s {]Xn-{Klw Dm-Im-Xn-cn-pIbpw sNp- p. C{]-Imcw Adn-bp t{im{Xo-b t`mP\w Ign-p--Xn\p AXn-\p-ti-jhpw BN-a\w \S-p-p. CXns\ Ah {]mWs\ A\--\m-p--Xmbn Icp-Xpp.

13. D]x AY l {]mW DXv{I-an-jy bXm alm kplbx sskhx ]Uzo- i - i - q kwhr tltZhw sslth-am {]mWm kwh-hl tX tlmNpam `Kh DXv{I-ao\ ssh iy-akvXz ZrtX Pohn-Xp-anXn Xtkym ta _enw Icp-tXXn XtY- Xn.
]noSv {]mW DXv {I-aWw sNm Bcw-` n-p. Fns\ knp-tZ-is alm-\mb Aizw -Im-ep-sI-m\p Ipn ]ngp-Xp-am-p-tm AXp-t]mse AXv Fm {]mW-t\bpw m\-{`--\m-m XpS-n. Ah ]dp: `K-h, Av DXv{I-aWw sNm-Xn-cn--W-sa. A-sbq-SmsX Rp Pohn-n-cn-p-hm km[y- a-. {]mW ]dp: sImmw Fn F\np _en-k-an-p-hn. ap C{n-b- ]dp: hfsc ktm-jw.

cmw {_mWw
15. D]--tiz-X-tI-X pl hm Bcp-tW[x ]mem \mw ]cn-jZ amP-Kma k BP-Kma ssPhenw {]hm-lWw ]cn-Nm-c-b-amW Xap-Zo-y-m`yp-hmZ Ipamcm CXn k t`m CXn {]Xnip{im- h m\pintm \]kn ]nt{X-tXym-anXn tlmhmN.
Bc-Wn-Is ]p{X- \mb tizX-tIXp ]mm-es k`bn hn-cpp FXv {]kn--am-Wv. Abm Poh-es ]p{X-\mb {]hm-lW s ASp- sNp. Atm Abm tkh-I m-cm ]cn-N-cn-- s-Sp-I-bm-bn-cp-p. Abmsf Ip-sImv {]hm-l- W ]dp- ""Hm- Ip- amcm'' Abm ]d-p ""Mm'' {]hm-l- W tNmZnp:- ""\ns ]nXmhv \ns hnZy A`y-kn-n-n-ptm?'' Atm tizXtIXp Dv Fp adp-]Sn \In.

14. D]x km l hmKp-hmN bZv hm Alw hknjvTm kvan Xzw XZz-knjvtTm -f koXn bZv hm Alw {]Xn- j v T mkv a n Xzw XXv { ]-X njv t Tm - f koXn NpcyZv hm Al Hmw kw]-Zkvan Xzw XXv kw]ZkoXn t{im{Xw bZv hm Al-am- b -X -\ akvanXzw XZm-b-X-\-a-koXn at\m bZv hm Alw {] Pm- X n- c k van X zw X X v{] - P m- X n- c - k oX n tcXkvXtkym ta Inaw Inw hmk Xn bZnZw Inm- i z`y B Iran`y B IoS- ] - X - M v t K`ykvXt f amt]m hmk CXn \ l hm Akym\w PKv[ w `hXn \m\w {]Xn-KrloXw b Fh-ta-X-Z-\kymWw thZ XZznZzmw kx t{im{Xnbm Ain-j y BNm-a-y-i n-X zm-N m-at-bX tah XZ-\-a-\w Iphtm a\y-t.
B hmKn-{n-b- ]d-p. Rm bmsXmcp hkn-jTv Kp- W-tm- Sp-Iq- Sn-b-h-\m-Ip-pthm B KpW-m \n bp-cm-Ipw. F\np bmsXmcp {]Xn-jT-X-bptm AXv v \npw Dm-Ipw. C{]-Imcw t\{Xw ]dp. F\nv bmsXmcp k-ptm B k- m bp- cmIpw C{]Imcw t{im{Xw ]d-p. F\nv bmsXmcp Bb-X-\- aptm AXp-t]mse \npw Bb-X-\-ap-m-Ipw. C{]-Imcw a\p ]dp. Rm bmsXmcp {]Pm-]-Xn-bm-Ip-p-thm, \nfpw B {]Pm-] -Xn-b m bp-c m-Ipw. C{]-Imcw tcXp ]d-p. {]mW ]d-p. Fm Cu KpW-fp Fs Ahpw hkv{Xhpw FmWv? hmKm-Zn-I

16. D] th btYamx {]Pmx {]btXym hn{]Xn]Zy CXn t\Xn tlmhmN thtm btYaw temIw ]p\-c m-] -Zym CXn t\Xn sslthm hmN thtm bYmku temI Ghw _lp`nx ]p\x ]p\x {]b-Zv`n\ kw]p-cymXm CXn t\Xn sslthm hmN thtm bXn-Yym-am-lpXym Hmw lpXm- b m- a m]x ]pcp- j - h mtNm `qXzm kap mbhZ o C Xn t\ X n s s l thm hmN thtm tZh-bm-\ky hm ]Yx {]Xn-]Zw ]nXrbm-Wkyhm bXv IrXzm tZh-bm\ hm ]m\w {] X n] Zyt ] nX r - b mW w hm] n l n \ EtjhNx irtX tZz krXo Air-Whw ]nXrWm-alw tZhm\mapX aXym\mw Xm`ym-anZw hniz-ta-P Xv ktaXn bZ- cm ]nXcw amXcw tNXn \ml-aX GI-\ thtZXn tlmhmN.
ac-Wm-\cw Cu {]PI hn`n--am--fnqSn t]mIp-p ""AsX-p-sIm-sv \n\--dn-bmtam?'' tizXtIXp ]d-p ""C.'' cmPm-h- ""-A-h hopw temI-nv tep hcp- p. AsX-ns\sbv \n\- -dn-bmtam?'' ""C'' tizX-tIXp Dcw \In. cmPm-hv-- ""C-{]-Imcw ]px ]p\x At\-I acnpsNnpw B temIw \nd-bm-Xn-cn-p--sXpsImv? AXv \n\-- dn-bm-tam?'' ""C'' Abm ]d- p. cmPm-hv ""F{X F{Xtbm {]mhiyw BlqXn lh\w sNbvXnpw Bhv (P-ew) ]pcp-j-i-_vZ-hm-Ny-am-bp-bv

350

I kwkm-cn-p-hm XpS-pp Fv \n-dn-bm-tam?'' ""C''


tizX-tIXp adp-]Sn ]d-p. ""\o tZh-bm-\-am-n-tep I-cq-]--amb km[\ AYhm ]nXr-bm-\-ns I-cq- ]-amb km[\ Adn-bp-p-tm?, AX-\p-jvSnv BfpI tZh-bm-\-ams {]m]n-p-p, AYhm ]nXr-bm\s {]m]n-p-p. \mam-Is Cu a{- hN\w tIn-cn-pp--Rm ]nXr--fp-tSbpw tZh-I-fp-tSbpw C{]-Im-c-ap cp am--sf- n tIn-cn-pp; Ch cpw a\p-jy-cpambn _-s-n-p am---Zyp-tem-Iw-- ]r-Yzn-- F amXm-]n-Xm--fpsS CS-m-Iptm?'' CXn\v tizX-tI-Xp- ""Rm CXn-sem-p-t]mepw Adn-bp-n'' Fp adp-]Sn \In.

19. D] k tlmhmN {]Xn-mtXm a Gjhtcm bmw Xp Ipam-c-kymt hmN-a-`m-j-YmkvXmw ta {_qloXn

Abm ]d-p ""Xm F\np hcw \Im-sap {]Xn sNbvXn-cn-p-p. AX-\p-k-cn-v, Xm Ipam-ct\mSv tNmZn-n-cp tNmZy- F\np ]d-mepw.''

20. D] k tlmhmN ssZthjp ssh KuXa XZv htcjp am\p-jmWmw {_qlo-Xn.


Abm ]d-p ""KuXa! B hc-am-Is ssZh-hcfns--Xm-Wv. Av a\p-jy-kw- _- n- bmb GsX-nepw hcw tNmZn-q.''

17. D] AssY\ hk- t Xym- ] - a - { - b m- t{I -f \mZrXy hkXnw Ipamcx {]Zp-{Zmh k BPKma ]nXc X Hmw tlmhm-tNXn ]mh Ine t\m Zhm ]pcm-\ p-i n- m-\ -thmN CXn IY Hmwkp-ta[ CXn ] am {]iv\m cmPm-\y-_pc{]mo tX ms s\ - I m- N \ thtZX n IpXta X CXoa CXn l {]Xo-Im-\yp-Zm-P-lm-c.
]noSv cmPmhv tizX-tI-Xp-hn-t\mSv AhnsS Xma-kn-phm-\`yn-p. Fm Ipam-c AXp hI-h-bvmsX Ahn-sS-\np ]pd- s- p. Ah Xs ]nXm- hns ASp- sNv C{]- Imcw ]d- p ""Av ]d- n-cp- p- htm Fs Fm hnj-b-fpw kw_-n- p hnZy-I A`y-kn-np Fv?'' ]nXmhp ]d-p ""tl \ _pn-i-n-bp--ht\! Fp kw`- hnp?'' ]p{X ""Hcp {Xn- b FtmSv Ap tNmZy- tNmZn-n-cn-p-p, Ah-bn Hp-t]mepw F\n-dn-bm h.'' ]nXm-hv- ""-Ah Fs-m-am-bn-cpp?'' ]p{X ""Ah CXmWv'' Fp ]dv aptNm- Zy- Adnbn- p.

21. D] k tlmhmN hnm-btX lmkvXn lnc Wy kym]mw tKm Aizm\mw Zmko\mw {] hmcmWmw ]cn-Zm-\ky am t\m `hm _tlmc \ky]cy--kym-`ym-h-Zmt\ym `qZnXn k ssh KuXa XotY-t\- mkm CXyp-ss]-aylw `h anXn hmNm l kvss]h ]qh D]-bn k tlm]m-b-\-I otXym- hmk
KuX-a ]dp: ""Ah-sbmw F\n-p-sv Adn-bp-p-tm? F\nv kzw, tKm, Aiz-, Zmkn-I, ]cn-hm-c-, ]cn-[m-\- Fmw Dv. Ap al-pw, A\--hpw, \nko-ahpw Bb [\-Zm-Xm-hm-bn-cpnpw Fs Imcy-n AZm-Xm-hm-I-cp-tX.'' cmPm-hv ""Fn KuXam! \n imkvt{Xm--amb hn[n-{]-Imcw AXns\ {]m]n-p-hm Xm-dm-bn-sm-q.'' KuX-a- ""icn, Rm A-bp-sS injyXzw kzoI-cn-p-p.'' ]v {_m-W hmmXs {Xn-bm-Zn-Isf kzoI-cn-n-cpp. C{]-Imcw AwKo-I-cn-p-sImp ]d am{X-bn KuX-a AhnsS hkn-p-hm XpSn; (tk-hm-Zn-I-tfm-SpIq-Sn-bm-bn-cp-n-.)

18. D] k tlmhmN XYm \kvXzw XmX Pm\oYm bYm bZlw In thZ kh-alw Xp-`ya thmNw t{]ln Xp X{X {]XoXy {_-Ncy hXv kymh CXn `hm-t\\ KO-XznXn k BP Kma KuXtam b{X {]hm-l-Wky ssPh-te-cmk X kvam Bk-\-am-lr-tXym-Z-I-am-lm-cbm Im-cmY lmkvam ALy NImc XHmw tlmhmN hcw `K htX KuX-amb ZZva CXn.
B ]nXmhp ]dp: ""tl XmX? Rm ]d-bp-Xp \o {in-q, F\n--dn-bm-am-bn-cp--sXmw \n\p ]d-pX-n-cp-p. C\n \app cp-t]pw-IqSn Ahn-sS-t]mImw, {_-Ncyw ]menv AhnsS hkn-mw.'' ]p{X ]dp-- ""A-v Xs s]mbvsmq.'' Atm B KuXa {]hm-l-Ws Bm-\-s-n. Abmp-thn cmPmhv Bk-\w- sImphcp-hnv BLym-Zm-\w-sImv ]qPn-p. ]noSv ]d-p ""Rm ]qPy-\mb KuX- a\p hcw \Ip-p.''

22. D] k tlmhmN XYm \kvXzw KuXa hm]cm [mkv X h N ]nXm- a lm btYbw hntZyXx ]qh\ Ikvan-Hmw- \ {_W Dhmk Xmw Xzlw Xp`yw hyman tIm ln ssXzhw {_qh-alXn {]Xym-Jym-Xp-an-Xn.
cmPmhp ]d- p ""KuXam! F{]- Imcw \n- fpsS ]nXma- l- m R-fpsS ]q- P-m- cpsS A]- cm-[- an-mXn-cp-p-thm, AXp-t]m-se-Xs \nfpw RfpsS sXpI an--cp-X.v CXn-\p-ap]v Cu hnZy Hcp {_m-Ws ASp-epw Dm-bn-cp-n-. AXns\ \nmbn Rm\p]-tZ-in-p-p. sImmw, C{]-Imcw hn\-b-]qw kwkmcn- p \nv AXp \ntj-[n-p--Xn Bcv ka\mIpw?''

23. D] Aku ssh temtIm -f nKu-Xa Xkym ZnXy Gh kan{Z iv a tbm [qtam - f lc NnZntim -f Mv Kmcm Ahm--c -Zntim hnkv^ p-

351

tl KuXam! kv{XoXs An-bm-Ip-p. Kp]vtX-{nbw AXns C-\-am-Ip-p, tcmaw [qa-am-Ip-p, tbm\n Pzmebm-Ip-p, Dn-tebvp (ssa-Yp-\hym-]m-cw) IS-p-Xv Xo--bm- Ip-p, B\w kv^penw-K--fm- Ip-p. Cu Antl KuXam! Cu temIw (Zyp-tem-Iw) Xs An-bmbn tZh-KWw hocys tlman-p-p. Cu Blq-XnIp-p. BZn-XyXs AXns C-\-am-Ipp; Inc-W [qa-am-Ip-p, Znhkw Pzme-bm-Ip-p, Znp-I Xo- bn\npw ]pcp-j D-hn-p-p. Ah Pohn-p-p, -I- fm-Ip-p, Ahm--c-Zn-p-I kv^penw-K--fm-Ip-p. B {]hn- p-hm Ign-bp--Xp-hsc Pohn-p-Ibpw ]ns An-bn tZh-KWw `nsb lh\w sNpp; Cu acn-p-Ibpw sNp-p. Blp-Xn-bm tkmaw cmPm-hm-Ip-p. 28. D] AssY- \ - a - tb lcn Xkym- ntc

enMv K m kv X kv a n- t - X - k v a n- u tlhmx {imw PqlzXn Xkym BlqssXy tkmtam cmPm kw`-h-Xn.

24. D] ]Pt\ym hm AnKu-Xa Xky kwh c Gh kuan-Z-{`mWn [qtam hnZyp-ZNn-ci \nc- M vK m- c m- { ]m- Z p- \ tbm hnkv ^ p- e n-M v K mkv X kvantX kvanu tZhm tkmaHmw cmPm\w PqlzXn Xkym BlpssXy hrnx kw`-hXn.
tl KXam! taLw-Xs AnbmIp-p. kwh-cw AXns hnd-Im-Ip-p. taLw [qa-am-Ip-p, hnZypXv Pzmebm-I p- p. Ai\n (C-{s h{Pw) Xo--bm-I p- p; taLK\w kv^penw-K--fm-Ip-p. B An-bn tZhKWw tkma-cm-Ps\ lh\w sNp-p. Cu Blq-Xn-bn \npw hrn-bp-m-Ip-p.

hmn`- h Xn kanXv kanZv [qtam [qtam NncNn- c - M v K mcm AMv K mcm hnkv ^ penwKm hnkv^p-en-MvKm-kvXkvan-t-X-kvanu tZhmx ]pcpjw PqlzXn Xkym BlqssXy ]pcptjm `mkz-c-hWx kw`-h-Xn
Atm Ahs\ An-bpsS ASp--tebvp sImpt]m-Ip-p. Ahs AnXs An-bmbn ]cn-W-an-pp, C\w C-\-am-bn-o-cpp; [qaw [qa-am-bn-o-cpp, Pzme Pzme-bm-bn-o-cp-p, Xo Xo--bm-bn-o-cpp, kv^penw-K- kv^penw-K--fm-bn-o-cp-p. Cu An-bn tZh-KWw ]pcp-js\ tlman-p-p. B BlqXn-bm ]pcp-j AXyw Zo]vXn-am-\m-bn-o-cp-p.

29. D] tXb Gh-ta-XZv hnZptcy Nman ActWy {im Hmwk-Xy-ap-]m-ktX tX -f Nnc`n kw`h- yNntjm -f lc B]q-c y-am-W -] - am ] qc y- a m- W - ] - mZv bm j am- k m- \ pZvmZnXy GXn-am-tkt`ym tZh-temIw tZhtl KuXam! Cu temIw-Xs An-bm-Ipp; ]rYzn tem- I mZmZnXy- a m- Z n- X ymZv sshZypXw Xm AXns C\w-X-s-bm-Ip-p, An [qa- am-Ip-p, cm{Xn sshZyp-Xm ]pcptjm am\k GXy {_-temPzme-bpw, N{ Xo--bp-am-Ip-p, \- kv^penwIm Ka-bXn tXtXjp {_-tem-tIjp ]cmx K--fm-Ip-p. Cu An-bn tZh-X-I hrnsb tlman]cm-htXm hkntXjmw \ ]p\-cm-hrnx
p-p. Cu Blq-Xn-bn\npw A- ap-m-Ip-p. bmsXm-cp- (Kr-l-) C{]-Imcw CXn(]-m-nhn-Zv)s\ Adn-bp-pthm AXp-t]mse bmsXm-cp- (kym-kn) h\-n `n-bp--\mbn kXys ({_w AXm-bXv lnc-Wy-K`w) D]m-kn-p-pthm Ah tPymXnns A[n- jTm\ tZh-X- Isf {]m]n-p-p, tPymXn- kns v A[n-jTm\ tZh-I-fn\npw Znh-k-ns A[n-jTm\ v v tl KuXam! ]pcp-jXs An-bm-Ip-p. Ahs tZh-X-bn\npw ip-]-m-[n-j-vTm\ tZh-X-tb-bpw, ipXpd-n-cn-p apJ-wXs C\am-Ip-p, {]mW [pa- ]-m-[n-jvTm\ tZh-X- bn\n-pw, D-cm-b-\- ns Bdpam-Ip-p, hmv Pzme-bm- Ip-p, t\{X- Xo--bm-Ip-p, am-k--fpsS A[n-jvTm\ tZh-X-I-sfbpw Ahn-sS-\npw t{im{X- kv^penw-K-- fm-Ip-p. Cu An-bn tZh- tZh-tem-I-tbpw tZh-tem-I-p-\npw BZn-Xy-tem-II As tlman-p-p. Cu Alq-Xn-bn\npw tbpw BZn-Xy\n\npw hnZyp-w-_-n-Ifmb tZhhocyw Dm-Ip-p. X-Isf {]m]n-p-p. B hnZypXv tZh-I-fpsS ASp- Hcp 27. D] tbmjm hm AnKu-Xa Xkym D] am\-k-]p- cp- j hv Chsc {_-tem- I-n-tep sImpGh kan-tmam \n [qtam tbm\n-cNn-cy-Zx t]m-Ip-p. Ah B {_-tem-In A\--kw-h--c]-cyw hkn-p-p. Ahv ]p\P-w Dm-Ip-n-. ItcmXn tX -f Mv Kmcm A`n-\ m hnkv^ pen

25. D] Abw ssh temtIm -f nKu-Xa Xky ]rYzn-thyh kan-Z-n[qtam cm{Xn-cNn{am AMvKmc \- { X mWn hnkv^p- e n- M v K kv X kva nt- X - k va n- Ku tZhm hrnw PqlzXn Xkym BlqXym AHmw kw`-h-Xn.

26. D] ]cptjm hm AnKuXa Xky hym tah kanXv {]mtWm [qtam hmKNn- p cMvKmcmx t{im{Xw hnkv^p-enw-KmkvX kvant Xkvan-u tZhm Aw PqlzXn Xkym B lqssXy tcXx kw`-hXn

MvK mkvX - k van- t-X -k van- u tZhm tctXm PqlzXn Xkym BlqssXy ]pcpjx kw`-hXn PohXn bmh-o-h-XyY bZm {anbtX

30. D] AY tb bt\ Zmt\\ X]km tem IRvP-bn tX [qa-a-_n-kw-`-hn [qam-{Zm{Xn Hmw cmt{X- c - ] - o- b - a m- W - ] - a ]o- b - a m-

352

Rm alXzw {]m]npw Fv bmsXm-cp- B{Kln-p-p-thm, Ah D-cm-b-\-n ip-]--ns ]pWy-Xn-Yn-I-fn ]Xn-aqp Znhkw D]-k-Zv{hXn (]-tbm{h-Xn)-bmbn Ac-bm XSn-bn-ep ]m{X-ntem Na-kntem ku-j-[-hpw, ]g-epw ap kma-{Kn- Ifpw tiJcnv (l-h\w \S-t m\-v)-Ip-i-hn-cn-pw, NmW-Ishw Xfnpw Ansb m]n-p-Ibpw ]ns Anp-Nppw Ipi-hn-cnv Krly-kq-t{Xm--hn-[n-I-tfm-Sp-IqSn LrX-kw-kvImcw \Sn bmsXm-ns \maw ]pnw-K-ambn- cn-p- p-thm, B \- {X-n ans\ (X-\npw AnbmsXm-cp- bw, Zm\w, X]v XpS-n-bh hgn- pw) CS-bnshv lh\w sNp-p-""-bm-htm'' CXymZn bmbn temI-se Iog-S-p-pthm Ah [qas ([q-a- {]Y-a-a-{--fpsS Aw-tl PmX-thZx! \ns hins A[n- j vT m- \ - t Z- h - X - s b) {]m]n- p- p. [qa- hn-I-fmbn F{X tZh-X-I h{I-a-Xn-I-fmbn ]pcp-js n\npw cm{Xn-tbbpw cm{Xn-bn\npw A]-o-b-am- A`n-em-jv {]Xn-_-w sNp-pthm Ahsc DtW-]-tbpw (Ir-jW-]-m-[n-jvTm-\-tZ-h-X) A]-o- in-p-sImv Cu BZy-`mKw Rm \nn lh\w sNpv b-amW ]-n\npw kqcys Zn-Wm-b\ Ime- p. Ah Xr]vX-cmbn Fs Fm A`n-em-j--fmepw ns Bdp-am-k--fpsS A[n-jTm\ tZh-X-I- tfbpw Ahn- Xr]vX\m--s--kzm-lm "bmXn-co' CXymZn ZznXo-b-a-{v sS-\npw ]nXr-tem-Ipw ]nXr-tem-I-p-\npw N{- ns Aw--Rm Fm-n-tbpw arXyp-hns\ hlnt\bpw {]m]n-p-p. N{-\n Fn-bnv Ah A-am- p--h\m-Ipp. C{]-Imcw hnNm-cn-p-sImv bmsXmcp bn- o-cp-p. AhnsS EXzn- p-I tkma-c m-Pm-h ns\ IpSn-e-a-Xn-bmb tZhX \ns B{i-bnp Ign-bp-pthm "A]ymb kz A]-o-bkz' C{]-Imcw ]d-p-sImv Na- km-km-[- \- I-tfbpw ]qo-I- cn- p B tZh- X-Ipn \ndv ]m\w sNp-- Xp- t]mse Chsc tZh- KWw `- thn Rm LrXs [mc-t]mse bP\w sNp-p W- am-p-p. Ah-cpsS I- oWn-p-tm Ah kzmlm Cu BIm-is {]m]n-p-p. BIm-i-p-\npw hmbp32. D]x tPyjvTmb kzmlm t{ijvTmb kzmtlXy hn-t\-bpw hmbp-hn\npw hrn-tbbpw hrn-bnqSn u lpXzm at k Hmw{k- h - a - h - \ - b Xn ]rYzn-tbbpw {]m]n-p-p. ]rYznsb {]m]n--Xn-\p-tijw {]mWmb hmlm hnkn-j v Tmssb kzmtl- X yAh Am-am-bn-o-cp-p. ]ns Ah ]pcp-j-cq-]-amKv\ulpXzm at k Hmw{k-h-a-h-\-bXn hmtN Ip An-bn lh\w sN-s-Sp-p. AXn\npw kzmlm {]Xn-jvTmssb kzmtl-X yu lpXzm Ah temI- n- \p-thn Dm\w sNp--h-cmbn kv{XocqatkHmw-{k-h -a-h -\ -b Xn Nptj kzmlm ]-am-Ip An-bn D-hn-p-p. C{]-Imcw Ah kav]tZ kzmtl-Xyu lpXzm at k Hmw{khopw hopw ]cn-h\w {]m]n-p-sIm-n-cn-p-p. hah\ - b X n t{i m{X mb k zml m- b - X - \ mb Cu cp am-fpw Adn-bm--h IoS-]-X- MvKmZn \nIrkzmtlXyu lpXzm at k Hmw{k-h-a-h-\-Po-hn-I-fmbn `hn-p-p.

W]mZv bm jam-k m Zn-W m-ZnXy GXn amtky`yx ]nXr-temIw ]nXr-tem-I-{w tX N{w {]m]ymw `hn Xm HmwkvX {X tZhm bYm tkmaHmw cmPm-\-am-]ym-b-kzm-]-ob-tkztXy hta-\m-Hmw-kvX{X `-bn tXjmw bZv XXv ]cyssh-Xy-tY-a-ta-hm-Im-i-a-` n-\ n-j v] Zy BImimZv hmbpw hmtbhrnw hrtx ]rYnhow tX ]rYnhow {]m]ymw `hn tX ]p\x ]pcp-jmKv \u lqbt XtXm tbmjm u Pmbt temIm {]Xyp- m- b n-\ kv X Gh- t a- h m\p ]cn- h Xt AY h GXu ]m\u \ hnZpkvtX IoSmx ]XMvKm bZnZw Z-i qIw

kvX]-bp kzmlm, bm Xnco \n]-ZytX f lw hn[-cWo CXn Xmw Xzm LrXky [mcbm btP kHmw-cm-[-\o-al Hmw kzmlm.

aqmw {_mWw
31. D]x k bx Ima-tbX alXv {]m]v\p-bm-an-XypZ Kb\ B]q-cy-am-W-]-ky ]pWymtl ZzmZim lap- ] - k - Z v { hXo `qXzu- Z p- a v _ tc IHmwtk Natk hm khu-j[w ^em-\ oXn kw`rXy ]cn-k-aqly ]cn-en-]ym-n-ap-]-k-am-[m\ ]cn-kvXocym-hrXm PyHmw kHmw-kvIrXy ]pHmwkm \t{XW a Hmwkw-\ob Pqtlm-Xn, bmhtm tZh-kvXzYn PmX-th-Z-kvXnhtm [v\n ]pcpjk y Imam tXt`ym - f lw ` mK- t [bw Pqtlman tX am Xr]vX mx ksshx Imssa-

bXn a\tk kzmlm {]PmssXy kzmtl-Xyu lpXzmat k Hmw{k- h -a -h -\ - b Xn tcXtk kzmtlXyu lpXzm at k Hmw {kh-a-h\- b-Xn.

""tPyjvTmb kzmlm t{ijvTm-b-kzmlm'' Cu a{- tmSp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv krh-n _mn-hcp LrXs an-sem-gn-p- I-f- bp-p. ""{]mWm-b- kzm- lm, hkn-jvTm-b-kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv krh-n _mn-hcp LrXs an Hgn-p-If-bp-p. ""hm tNmkzmlm {]Xn-jTm-ssbv kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv krh-n _mn-bm-Ip LrXw an-sem-gn-p-p. ""Np-tj-kzmlm kav]-tZ-kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn

353

I An-bn lh-\w sNbvXv krh-n _mn-bm-hp


LrXw an-sem-gn-p-p. ""t{im{Xm-b-kzmlm Bb-X-\mb kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv krh-n _mn-h-cp LrXw an-sem-gn-p-p. ""a\tk-kzmlm {]Pm- ssXy-kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn Anbn lh\w sNbvXv krh-n _mn-bm-Ip LrXw an-sem-gn-p-p. ""tcX-tk-kzmlm'' Cu a{-tm-SpIqSn lh-\w-sNbvXv krh-n _mn-bm-Ip LrXw ansem-gn-p- p.

tm-Sp- IqSn An- bn lh\w sNbvXv kw{k-hs ansem-gn-p-p.

34. D] AssY-\-a-`n-ar-iXn `qa-`kn Pze-Zkn ]qWakn {]kvX-_v[-a-tky-I-k-`hkn lnMvIrXakn lnMv{Inb-am-W-a-kyp-ZvKo-Ya-kyp-ZvKob am\-akn {imhn-X-akn {]Xym-{im-hn-Xa-kymt{Z kwZn-] vXakn hn`q-ckn {]`q-c-ky--akn tPymXnckn \n[\-akn kwhtKm -f koXn.
CXn-\p-tijw ""`qa-Zkn'' CXymZn a{--tfmSp IqSn ans\ kv]in-p-p. (a--{Z-hy-ns A[n-jvTm\ tZhX {]mW-\m-Ip-p. AXn-\m {]mW-\nqSn GI-cq]-am-Ip-Xp ImcWw AXv km-- I-am-Ip-p.) ""`qa-Zkn'' CXymZn a{--fpsS Aw C{]-Im-c-am-Ip-p. \o ({]mW-cq-]-tm-Sp-IqSn icocw apgp-h) {`a-tm-Sp-Iq-Sn-b-h-\mIp-p. (An cq]tm-Sp-IqSn kh-{X) Nen-p--h-\mIp-p; ({_--cq-]m) ]q-\m-Ip-p. BIm-i-cq-]tm-Sp-IqSn ) AXyw kvX_v[-am-Ipp (F- m-n- t\mSpw Ahn-tcm-[n-bm-b-Xp-Im-c-Ww) \o Cu PK-{Zq-]-amb GI k`b-vp kam-\-\m-Ip-p. \oXs (b--ns Bc-n {]tZym-X hgn-bm-bn) lnMvIrX- am-Ip-p. AXp-t]mse \o Xs lnMv {Inb-am-\-\p-am-Ip, (b-m-cw-`-n DZvKmXm-Zzm-cm) \o Xs D-kz-c- tm- Sp-IqSn Km\w sN-s- Sp DZvKo-Xhpw (b--ns a[y-n AXp-hgn-bm-bn) \oXs DZvKo-b-am-\\pw BIpp; \o Xs (A-[z-cyp-fm) {imhn-Xhpw (A- n- {[w-Zzm-cm) {]Xym-{im- hn- Xhpw BIpp. B{Z (ta-Lw)-n kay-mw-hn[w Zo]vXam-Ip-p. \o hn`q(-hn-hn-[-cq-]--tfm-Sp-Iq-Sn-b)-hm-Ip-p. {]`phpw (ka) BIp-p. \o (t`m-m-hmb An-cq-]-tm-Sp-IqSn) tPymXn- m- I p- p. (Im- c - W - c q- ] - t m- S p- I q- S n) Fmntbpw {]f-b - m-\ -a m-I p- p. AXp-t]mse (Fmw kwl-cn-p--h-\m-bn-cn-p--Xn-\m) kwh-hpam-Ip-p.

33. D] Atb kzmtl- X yu lpXzm at kHmw {kh-a-h-\-bXn tkmamb kzmtl-Xyu lpXzm at kHmw {kh-a-h-\-bXn `qx kzmtl Xyu lqXzm at kHmw {kh-a -h - \ -b Xn ` qhx k zmtl - X y u l qX zm at k Hmw{khah-\-bXn kzx kzmtl-Xyu lpXzm atkHmw {kh- a - h - \ - b Xn `q `phx kzx kzmtlXyu lpXzm at kHmw {kh-a-h-\bXn {_tW kzmtl-Xyu lpXzm at k Hmw {kh-a-h -\ -b Xn {Xmb kzmtl-X yu lqXzm at kHmw {kh- a-h -\ - b Xn `qXmb kzmtl- X yu lqXzm at kHmw {khah\bXn `hn-jytc kzmtl-Xyu lpXzmat kHmw {kh-a-h-\-bXn hnizmb kzmtlXyu lpXzm at k Hmw {kh-a-h-\-bXn khmb kzmtl-Xyu lpXzm at kHmw {kh-a-h-\bXn {]Pm-]-Xtb kmtlym-Xyu lqXzm at kHmw {kh-a -h-\-b-X n.
""A-tb-kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs ({k-h-n _mn-bp-mIp LrXw) an-sem-gn-p-p. ""tkmamb-kzmlm'' Cu a{- tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""`q-kzmlm'' Cu a{- tm-Sp-IqSn Anbn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""`qhx -kzmlm'' Cu a{- tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""kz-kzmlm'' Cu a{- tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""`q`phx kzm -kzmlm'' Cu a{- tmSp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-semgn-p-p. ""{_tW kzmlm'' Cu a{- tm-Sp-IqSn Anbn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""Xv{Xmb-k zmlm'' Cu a{-t m-Sp-I qSn An-bn lh\w sNbv X v kw{k- h s an- s em- g n- p- p. ""`qXmbkzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sN bv X v kw{ k- h s a n- s e m- g n - p- p. ""`h njytXkzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{k-hs an-sem-gn-p-p. ""hnizmb-kzmlm'' Cu a{-tm-Sp-IqSn An-bn lh\w sNbvXv kw{khs an-sem-gn-p-p. ""khmb-kzmlm'' Cu a{-

35. D] AssY-\-ap-Zy-O-Xym-aHmw kyma-Hmwln tX aln k ln cmtP-imt\m -f [n]Xnx kamHmw cm tPimt\m f [n]Xnw Itcm-XznXn ]noSv ""Bawkn Bawkn'' CXymZn a{--tfm-Sp-IqSn CXns\ apI- f n- t e- p- b p- p.- Cu a{- ns Aw ""Bawkn'' \o Fm Adn-bp-p. ""B aln- tX-aln'' Rm \ns aln-asb \-Xp-t]mse Adn-bp- p. B {]mW cmPm-hpw, Cuim-\-\pw, A[n-]Xn-bp-am-Ip-p. Ah Fs cmPm-hpw, Cuim\-\pw, A[n-]-Xnbpw BtW.

36. D] AssY- \ -a m-N -aXn X-h n-X ph-t c-W yw a[p hmXm EXm-btX a[p cn knhx, am[zo\x ktzm-j [ox `qx kzmlm, `tKm tZhky [oaln a[p \-ap-tXm-j tkm a[paXv ]mYnh Hmw cPx, a[p ZyuckvXp \x ]nXm,

354

`qhx kzmlm, [ntbm tbm \x {]tNm-Z-bm-Xv, a[pamtm h\-kv]-Xna-[p-amHmw AkvXp kqcyx, am[zoI- Kmthm `hp \, kzx kzmtl- X n, khm N kmhn-{Xo-a-\zml khm a[p-a-Xocltath-ZHmw kh `qbmkw `q`qhx kzx kzmtlXyX BNay ]mWo {]mey PLt\-\mnw {]Ivincmx kwhn-iXn {]mX-cm-Zn-X yap-]-XnjvTtX Znim-ta-I-]p--co-I-a-kylw a\pjym-W mtaI]p- -c oIw `qbm-k-anXn btY-X taXy PLt\\mn-am-knt\m hHmwiw P]-Xn.
CXn-\p-tijw ""X-hn-Xph-tcWyw'' CXymZn a{-tfm-Sp-IqSn Cu ans\ `n-p-p ""X-hnXp'' CXymZn a{--fpsS Aw X-hn-Xph-tcWyw kqcys htc-Wy-hpw, t{ijvT-hp-amb ]Zs Rm [ym\n-p-p. ""hXm-a-[p-E-Xm-b-tX-''- hmbp a[p-c-amb a-K- Xn-tbm-Sp-IqSn {]h-ln-p-p. ""knhx a[p--c- n'' \Zn-I a[p- c-ckw Hgp- n-s m- n-c np- p. ""\mHm-j [ox am[zo-xkp'' Rp- thn Huj-[n- I a[p-c-X-c-am- I- s. ""`qkzmlmx'' (C-{Xbpw A- -tfm-Sp-IqSn a{--tfm-Sp-IqSn ans BZys Dcpf `n--s) ""tZh-ky-ZKx[oaln'' R khn-Xm- tZ-hs tXP- ns\ [ym\n- p-p. ""\-apX Djkx a[p''--cm-{Xnbpw ]Iepw kpJ-I-c-am-I-s. ""]mYn-h-cPx a[pa-Xv''--`q- an-epsS [qfn-IWw DtZz-K-ap-m- p--h-bm-Im-Xn- cns. ""Zyux ]nXm-\-a-[p-A-kvXp-''-]n-Xmb ZyptemIw \app kpJ-I -c -a m-I -s . ""`qh-k zmlm'' (C-{Xbpw A- tfmSpIqSn a{p-tijw cm-as Dcp-fbpw `n-s) ""bx \x [nbm {]tNm-Z-bmXv'' khn-Xm-tZ-h \psS _pnsb t{]cn-X-am-p-p. ""\mh-\-k]Xnx a[p-am'' \apv p-thn h\-kv]Xn (tkm-aw) a[p-c-c-k-a-b-am-I tW. ""kpcy a[p-am AkvXp-''-kq-cy \ap-p-thn am[p-cyhm-\m-ItW. Kmhx \ am[zo-`-h-p--In-cW- AYhm Znp-I \app kpJ-Ic--fm-ItW. ""kzkzmlm'' (C{Xbpw A-- tfm-Sp-Iq-Snb a{-p-tijw aqmas Dcp-fbpw `n--s. CXn-\p-tijw kq-amb kmhn{Xn (Km-b- {Xo-a- {w) ""a[p- hm- XmE-Xm-btX'' CXymZn kakvX-a-[p-a-Xo-a-{-fpw ""Al-ta-thZw kh-`q-bmkw'' (CsXmw Rm\m-bn-o-cpw) ""`q`qhmx kzmlm'' C{]-Imcw ]dp-sImv Ah-km\w apgp-h apw `n-nv Ic cpw ip-amn An-bpsS ]-a-`m-Kv ]qm`n-ap-J\mbn Ccn-p-p. {]`m-X-n ""Znim-ta-I]p--coI-a-ky-lw.... `qbmkw'' Cu a{w hgn-bmbn BZn-Xys\ \a-kI-cn- p-p. A\-cw t]mb am-nIqSn aS-nv hv An-bpsS ]n-a -`m-K-n- cpv (C\n ]d-bp-) hwis P]n-p-p.

Dm- eI BcpWn Xs injy-\mb hmP- k- t\b bmh- eIy\v an-s\- n D]-tZ-in-p-sImp ]d-n-cp-p--""Bv sc-nepw Cu av DW--a-c-n-sem-gn-p-Ibm-W-n AXn\nv imJ-Ifpw, Ce-Ifpw ]pd-p-h-cpw.'' -

38. D] GXap sslh hmP-k-t\tbm bm-hev tIym a[p-Imb ss]Mv Kym-bm-t-hm-k n\ DIv tXzmhm-Nm]n b G\ HmwipjvtI mWu \n j nt PvPmtb- c - R vi mJ mx {] tc m- t l bpx ]emim\o-X n.
hmP-k-t\b bm-h-eIy Xs injy-\mb a[p-Iv ss]-MKy\v Cu an-t\-n D]-tZiw \In-smp ]dv p, ""Bsc-nepw CXns\ imJ-I apdn DW--a-c-nt Hgn-p-I-bm-W-n AXn imJ-I-fpw, Ce- Ifpw apfp-h-cpw.''

39. D] GXap sslh a[pIx ss]MvKy-qem b `mK-hn-tb f thm-kn\ Dtzm-hmNm]n b G\-Hmw-ipjvtI mWu \njn-tm tbcRvimJmx {]tcm-tlbpx ]em-im-\o-Xn.
a[p-Iss]-MKy Xs injy-\mb Nqe-hn-nv Cu v an-s\-n D]-tZiw \In-smv ]d-n-cpp ""Bscnepw CXv imJ-I apdn DW--a-c-n-t Hgn-p-Ibm-sW-n AXn imJ-Ifpw Ce-Ifpw apf-p-hcpw.'' -

40. D] GXap sslh Nqtem `mK-hn-nPm-\I b Bb-kvXq-Wm-b--hm-kn\ Dtzm-hmNm]n b G\- Hmw-i pjvtI mWu \njn-tm tbc-RvimJm {]tcm-tlbpx ]em-im-\oXn
Nqe-`m-K-hnn Xs injy-\mb Pm\In Bb- q-W\v Cu an-s\-n D]-tZ-in-p-sImp ]d-n-cp-p. ""Bscnepw CXns\ imJ-I apdn DW--a-c-n-t Hgn-pI-bm-sW-n AXn\npw imJ-Ifpw Ce-Ifpw s]mnh-f -cpw.''

41. D] GXap sslh Pm\-Io-cmb qWx kXy Imamb Pmhm- e m- b m- t - h m- k n\ D t zhmNm]nb G\-Hmw-ipjvtI mWu \njn-tPmtb cRvimJmx {]tcm-tlbpx ]em-im-\o-Xn.
Pm\In BbqW Xs injy-\mb Pmhm-et\mSv Cu an-t\-n D]-tZ-in-p-sImv ]d-n-cpp ""Bscnepw CXns\ imJ-I apdn DW--a-c-n-t Hgn-pI- b m-s W- n AXn\npw imJ- I - f pw, Ce- I fpw s]mSnp hf-cpw.''

37. D] XHmw- tl- X -a pZv Z meI Bcp- W nhm-P k t\bmb bm-h-evIym-bm-t-hm-kn\ Dtzm hmNm]n b G\-Hmw-ipjvtI mWu \njn tm- tb-c - R v i mJmx {]tc- tlbpx ]emi \oXn.

42. D] GXap sslh kXy-Imtam Pmhmtem f t hm- k n`y D tzm- h m- N m]n b G\ - H mw ipjvtI mWu \njn-t-m-tb-c-RvimJmx {] tcmtlbpx ]em-im-\oXn XtaXw \m]p-{Xmb hm \t-hm-knt\ hm {_qbmXv

355

kXy-Im-a-Pm-_m-e Xs injy-mv Cu an-s\- 46. D] Xkym thZn-c q-]tm temam\n _ln n D]tZiw \Insmv ]d-n-cp-p. ""Bsc-nepw am- [ n- j - h tW k ant m a[ y- X k vX u apjvIu k bmhm l ssh hmP-t]-tb\ bPCXns\ inJ-c- apdn DW--a-c-n-t Hgn-p-I-bmam\ ky temtIm `hXn Xmhm-Kky temtIm sW-n AXn\npw imJ-Ifpw Ce-Ifpw Infn-p-h`hXnb Ghw hnZzm-\ - t [m- ] - l mkw Nc- X ymcpw.'' ]p{X-mtcm injy-mtcm Cm-- hv Cu an-s\kHmw kv{XoWmHmw kpIrXw hrvtX -f Y b n D]-tZiw \Im-Xn-cn--s.

43. D] NXp-c u-Zp-av_ tcm `h-X yu-Zp-av_cx D[va HuZp- a v_cym D]- a - \yu Zi {KmaymWn [m\ym\n `hn {holn- b - h m- k v X n- e - a mjm AWphnbMv K thm tKm[q- h m akq- c m Jezm Jiv I - e m Xm ]njv T m Z[\n a[p\n LrX D]-kn--Xym-Pyky Pqtlm-Xn.
Cu a Iw \mev An--Sn-I tNp-mpp. An--Sn-sIm-p {khw, An--Sn-sImp Na-,v An--Sn-sIm-p C[vaw, An--SnsIm-p cv ssXew Ch-bm-Ip-p. CXn [ym\w, bhw, Fv, Dgp-v, ISp-Iv, Xn\, tKmX-v, ]b-dv, IXn-cp, apXnc Cu ]p {KmaoW [m\y- D]-bp--am-p-p. Ch s]mSnv ssXcv, a[p, LrXw Ch-bn Ipgv LrXtm-Sp-IqSn lh\w sNp-p.

Cta-h nZzm\t[m-] -l mkw Nc-X ymky kv{Xnbx kpIrXw hrPvP tX.


kv{Xov D]-t{nb thZn-bp-v, Ahn-sS-bp tcma Ipi-p-p-I-fm-Ip-p. tbm\n-bpsS a[y-`mKw InPz-en-p An-bm-Ip-p. tbm\n-bpsS ]miz-`m-K-n D cp ItTm-c- amw-k-J--sf apjvIw Fp ]d-bpp. B cp apjv-fpw "A[n-j-hWw' F t]cn {]kn--amb N-ab tkma-^-e-I-fm-Ip-p. hmP-t]mb- bw \S-p--Xp- sImv bP-am-\\v F{X-am{Xw ]pWytemIw e`n-p-pthm AXp-t]m-se-Xs CXn\pw {]m]vXam-Ip-p. Bsc-nepw Adn-p-sImv ssaYp-\m-N-cWw \S-p-p-thm, Ah Cu kv{XoI-fp-sS- ]p-Wys Ahcp--am-p-p. bmsXm-cp- CX-dn-bp-n--tbm, Ah ssaYp\w \S-p-I-bm-sW-n kv{XoIXs Ahs ]pWys Ah-cp--am-p-p.

\memw {_m-Ww. 44. D]x- Gjmw ssh `qXm\mw ]rYnho ckx ]rYnhym Bt]m - f ]mtam-j-[b Hmj-[ o\mw ]p jv]mWn ]pjv] mWmw ^em\n ^em\mw ]pcpjx ]pcp-jky tcXx
Cu `qX--fpsS ckw `qan-bm-Ipp; `qan-bpsS ckw Pe-am-Ip-p, Pe-ns ckw Huj-[n-I-fm-Ipp; Huj[n-I-fpsS ckw ]pjv]-am-Ipp; ]pjv]--fpsS ckw ^e-fm-Ipp; ^e--fpsS ckw (A-[m-cw) ]pcp-j-\m-Ip-p, ]pcp-js ckw ip-am-Ip-p.

47. D] FX kva ssh hnZzm-\p-`m-eI BcpWn cmssl-X kva ssh XZzn-Zzm-mtIm auZvKey Bssl-Xkva ssh XZzn-Zzm Ipam-c-lm-cnX Bl _lthm acym {_-Wm-b\m \ncn{nbm hnkp- I rtXm - f kv a mtm- I mXv {]bn b CZahnZzm Hmw tkm -f t[m]-lmkw Nc-oXn _lphm CZ-Hmw-k p-] vXky hm Pm{KtXm hm tcXx kvI-Xn.
\n-b-ambpw Cu ssaYp-\-Iw hmP-t]-b-b--kam\w k--am-sWv Adn-hp--h-\mb Acp-W\--\-\pm-e-I ]d-bp-p. CXns\ B cq]-n Adn-bp hrZvKe- ]p- {X \mI\pw AXp-Xs ]d- bp- p. AXp-t]mse ta]d cq]-n Adn-bp--h-\mb Ipam-c-knw-l-ap-\nbpw ]d-bp-p. ac-W-[m--fmb \ma-am-{X-{ _m--W-cp- v. Ch \nc-{n-bcpw kpIr-X-lo-\cpw ssaYp-\-hn-m-\n A]-cn-Nn-X-cp-am-bn-cp-npw ssaYp-\-I- n Bk-n-]qw {]hn-p-p, Ch ]c-tem-I-{`--cmbn-o-cp-p. `mcy EXp-a-Xn-bm-Ip--Xn\p apt-Xs Cu {]mtWm-]m-k-Is hocyw A[n-I-am-tbm, Aev]-amtbm Dd- ntem AYhm Pm{K- ntem hoWp-t]m-Ip-p. (F- n Ah Xmsg-]-d-bp {]mb-nw A\p-jTn--Ww) v

45. -D-] k l {]Pm-]-Xn-co-mw-Nt{I lmkvssa {] Xnj vTm Ie v ] - b m- \ oX n k k v { X nbHmw kkrtP XmHmw-k rzm[ D]mkvX XkvamXv kv{Xnb-a[ D]m koX k GXw {]mw {KmhmW-am-\ Gh kap-Z-]m-c-b-t-ss\-\m-a-`y-krPX

Cu hocys m]n-p--Xn-\p-thn Hcp tbmKyamb m\s Rm krnpw Fv kp{]-kn--\mb {]Pm]Xn hnNm-cn-p. AXn-\m kv{XnbpsS krn \S-n. 48. D] XZ-`n-ar-ti-Z\p hm a{-tbX btZy tcXx Ahsf krn-nv Atlw Ah-fpsS At[m-`m-Kv D]m]rYn-ho-a -k vIm- oZv btZm-] -[ o-c-] y-k-c ZvbZ]x k\ \S-n. (ssa-Yp-\I- n-\p kwhn-[m-\w)-A-XnCZ-alw Xt{ZX BZtZ ]p\am-s saXzn{nbw \m kv{XobpsS At[m-`m-Ks D]m-kn--s. {]Pm-]Xn ]p\xkv tXPx ]p\`-K x, ]p\- c - n[njybm DXvIr--K-Xn-io-e- amb {]kvX-c-J--k-Zr-i-amb inivt\- {nbYm- m\w Iev] - m- an-X y- \ m-an-I m-MvKpjvTm bs (kr-n-n-v) kv{XobpsS (tbm-\n-bp-sS) t\sc t{]cnZzmam- Z m- b m- - t cW kv X \u hm {`qhu hm n-p. AXp-sIm-v Cu kv{Xobp-ambn kw \S-n. \narPymXv.

356

B hocys Icw-sImp kv]inv A`n-a-{Ww sN-Ww--kv]in-p ka-bv C{]-Imcw ]d-bWw-""Cv Fs hocyw kvJen-X-amb `qan-bn ]Xn-n-cn-pp; AXv ]v Nne-tm A- nepw ]Xn-n-cpp; AXv Penepw ]Xn- n-cp- p. Cu hocys Rm kzoI-cn-p-p.'' C{]-Imcw ]dv A\m-an-IsImtm AwKp-jT-sImtm v B hocys kzoI-cnv m\--fntem AYhm ]pcn-I-fpsS a[y-ntem tN-Ww. Cs\ tNp kabw C{]-Imcw ]d-b-Ww. ""kvIen-X-amb Fs C{nbw hopw Fn-tep Xncn-p-h-c-tW. F\np hopw tXPpw ku`m-Ky-{]m-]vXnbpw Dm-ItW. An-Xs bmsXm-ns m\-am-bn-cn-p-p-thm, B tZh-KWw Fs ico-cn B hocys bYm-m-\v m]n-tW.''

im]w \In--gn-m Ah Ab-i-kz\n (h-ytbm Zp`-K-tbm) Bhp-I-Xs sNp-p.

51. D] km tNZkvssa ZZym-Zn-{n-tbW tX bi km bi BZ-[m-aoXn bi-kzn-\m-th] `hXnx


B ]Xv\n B ]Xnv ssaYp-\-n-\p Ah-kcw \Ip-I-bm-sW-n Ahsf Bioh-Zn-p-sImv C{]Imcw ]d-bWw- ""Rm Fs btim-cq-]-amb C{nbw hgnbmbn \nn bi-n-s\-Xs m]n-p-p'', Atm B Z-Xn-I bi-kzn-I-fm-bn-o-cp-p.

49. D] AY bZyp-ZI Bm\w ]tiy--Z-`n-a{ tbX abn tXP C{nbw btim {Zhn-W-Hmw-kpIr XanXn {iol hm Gjm kv{XoWmw b-temZzm km]v X - k v a m- - t em- Z zm- k kw bi- k zo- \ o- a - ` n{Ithym ]a-{ -t bX
Ftm-sg-nepw A_-- n hocyw Pe-n kvJenp-ho-gp ka-bw, AhnsS Xs Ombsb t\mp-tm, B Pes C{]-Imcw A`n-a-{Ww sNWw- ""tZh-KWw Fn tXP-n-t\-bpw, C{n-btbpw b-n-t\-bpw, [\-t-bpw, kXvI- tbpw m]n--sW.'' (A-Xn-\ptijw Ah-cpsS K`-n ]p{X P\n--W-tam, B ]Xv\nsb C{]-Imcw kvXpXn--Ww) ""Fs Cu ]Xv\n temI-nse Fm kv{XoI-fn-epw-hv evao-kz-cq-]-bm-Ipp, Fp-sIm-s-m Ch-fpsS hkv{X- n cP-kz-ens Nnw kv]-ambn ImW-s-Sp-p.'' A\-cw cPkzbpw bi-kz-\n-bp-amb ]Xv\n(aqp cm{Xn-Ip-tijw kv\m\w Ign-bp-tm)bpsS ASp-sNp ]d-b-Ww (Cp \app cp-t]pw ]pt{Xm-n-p Iw A\p- jTn-mw.) v

52. D] k bman-tXv Ima-tbX taXn X kymaY \ nj vTmb aptJ \ apJ Hmw k w [ mtbm - f ] ak ym A` n- a r iy Pt]- Z - M v K - Z - P vKmXv kw`hkn lrZ- b m- Z -[ n-P m-b - t k, k Xza- M vK Ijmtbm f kn ZnKv[-hn-m-anh amZ-tb-am-aapw abo- Xn.
B ]pcp- j Xs ]Xv\nsb kw_-nv Ah Xs AXy-[n-I-ambn C-s-SWw Fm-{K-ln-p-s-n AhfpsS tbm\n- bn Xs P\-t\- {nbw IS-n-bnv Xs apJtmSv Ah-fpsS apJs tNv Ah-fpsS D]--`mKs kv]in- psImv C{]-Imcw a{w P]n- - Ww- ""tl hocyta! \o Fs {]tXy-I-amb Ah-b-h-nIqSn {]Xy-am-Iq. hnti-jnpw lrZ-b-n\npw \mUn-I hgnbmbn \ns {]mZp`mhw Dm-Ip-p. \o Fs Ah-b-hns ck-am-Ip-p. hnjw-]p-c-nb Ap-sIm-p apdnth lcnWn aqOn-X-bm-bn-o-cp--Xp-t]mse \o Fs Cu ]Xv\nsb F\n-p-thn D--bm-q. Chsf F\n-[o-\-bm-q.''

53. D] AY bman-t K` Z[n-tXXn X kymaY \njvTmb aptJ\ apJHmw kw[m-bman {]mWym]m-\ym-Zn-{n-tbW tX tcXkm tcX BZZ CXytcXm Gh `hXn.
Xs `mcy-bpsS hnj-b-n Ah K`w [cn-m-Xncn-s Fm-{K-ln-p-p-s- n AhfpsS tbm\n-bn Xs P\-t\-{n-bs IS-n-bnv Ah-fpsS apJ-tmSv Xs apJhpw tNp A`n-{]m-W-\-Iw \S-n-bnv A]m-\-\-{Inb \S--Ww. A\-cw C{]-Imcw ]d-bWw: ""C{n-b-cq-]-amb hocyw-h-gn-bmbn Rm \ns tcX-ns\ kzoI-cn-p-p.'' Ans\ sNbvXm Ah tctXm lo\bmbn `hn-p-p--K`n-Wn-bm-Ip-n-.

50. D] km tNZkvssa \ ZZymXv Ima-ta-\m-a] IoWn-bmXv km tNZkvssa ss\h ZZymXv Im ata\mw bym hm ]mWn\m thm]-l -X ymXn {Imta-Zn-{n-tbW tX bikm bi BZZ CXy bim Gh `h-Xn.
`mcy `m-hns\ ssaYp\w \S-p-hm A\p-h-Zn-pn-s-n, ]Xn Ahsf Ahn--ap hkv{X- -fpw, B`-c-W-fpw \In Ah-tfm-Sp t{]aw {]I-S-am--Ww. CXp-sImpw Ah Ah\v ssaYp-\-n Ah-kcw \Ip-n-s-n B ]Xn Ahsf Zn-p-sap `b-sSpn Ah-fp-ambn _emk-am-Kaw \S--Ww. AXpw kw`- h y- a - s - n Rm \ns i ]nv Zp`K(hy)bmpw Fp ]dv Ah-fpsS ASp-sNv ""Rm Fs bi-kz-cq-]amb C{n-bm \ns bins\ Xn-sb-Sp-pp'' Cu a{w D-cn--s. C{]-Imcw

54. D] AY bman- t Zv Z[o- t XXn Xkym- a Y \njvTmb aptJ\ apJHmw kw[m-bm-]m-\ym-`n{]m WymZn-{n-tbW tX tcXkm tcX AZ-[ m-aoXn K`n-tWyh `h-Xn.
]pcp-j Xs ]Xv\n K`-hXn-bm-IWw Fm-{K-lnp-tm Ah Ah- fpsS tbm\n- bn Xs P\- t\-{nbw IS-n-bnv Ah-fpsS apJ-tmSp apJw tNv BZyw

357

I A]m-\-\-{Inb \S-n-bXn-\p-tijw A`n-{]m-W\-Iw sNbvXnp ]d-bWw ""Rm C{n-bcq-]-am-Ip hocyw-h-gnbmbn \ns tcX-ns\ B[mcw sNp-p.'' C{]-Imcw sNp--Xp-sImv Ah K`-h-Xn-bm-Ip-p. ]pcp-j Xs inivt\-{nbw hgn kv{XobpsS tbm\n-bn bmsXmcp hmbp-hns\ {]hn--am- ptm AXns\ A`n-{]m-W\ Iw Fp ]d-bp-p. Ah kzw inivt\-{n-bs ]pdv sImp-hv B hmbp-hns\ ]pd-tp If-bp--Xns\ A]m-\-\-Iw Fp ]d-bp-p.

55. D] AY bky Pmbmssb Pmcx kymw tNZv Zznjym-Zm-a-amt{X -f nap-]-kam-[mb {]Xn-tema Hmw ic-_-ln-kvXoXzm Xkvan-tXmx ic-`rox {] X o- t e mamx k hn- j m m Pql pbm a kant -f lujox {]mWm-] m\u X BZtZ f kmhnXn aa kant - f lujox ]p{X- ] - i qHmwkvX BZtZ f kmhnXn aa kant -f lujocnm kpIrtX - f X BZtZ - f kmhnXn aa kant f lujocm-im-]-cm-Imiu X BZtZ f kmhnXn k hm Gj \ncn-{ntbm hnkp-IrtXm -f kvatm-ImXv ss{]Xn btah hnZv {_mWx i]Xn Xkva mtZhwhnt{m- {Xn- b ky ZmtcW t\m]-lm-kantZpX tlymhw-hnXv ]tcm `hXn.
GsXmcp Krl--hn-Zzms ]Xv\nv GsX-nepw Pmc]p-cp- j-\pam kw_--ap-tm, B ]Xn B Pmcs\ tZzj-`mh-tm-Sp-IqSn Zn-p-hm-\m-{K-ln-pp Fn Ah ]-bmb a]m-{X-n (]--`q-kw-kvIm-c-]q-Iw) Ansb m]nv hn]- co-X- {I-a- tm-Sp- IqSn AXm-bXv ZnWm-{K-`m-h- tmtSm ]n- am- {K- `m- h-tmtSmIqSn thgm-pp hncnv Ah-bpsS _mWm-Im-c-amb ap\-I s\n apn Ah-bpsS A{K-`m-Ks hn]- coX Znp- I-fn- tebvphv B An-bn \mem-lq-Xn-I \S--Ww-B Blq-Xn-I-fpsS a{w C{]-Im-c-am-Ip-p ""aa-k-antf- lu jnx {]mWm-]m\uX BZtZ'' ""tl! bu- \m- Zn-I- fm {]Im- in- X- bmb Fs ]Xv\o-cq-]-amb Ip A-bn \o hocys BlqXn sNbvXn-cn-pp; AXn-\m Rm \obm-Ip A]-cm-[bpsS {]mW-t\-bpw, A]m-\- t\bpw hen-s- Sp-p-p.'' \mep a{- -fp-tSbpw Aw Hp-X-s. BZy-t-Xn i{Xphns {]mW-t\-bpw A]m-\-t\bpw cm-a-t-Xn ]p{Xm-scbpw arK--tf-bpw aqm-a-t-Xn b-tbpw ]pWy-tbpw \mem-a-t-Xn {]m-\-tbbpw {]Xnm-]qn-bpsS {]Xo--tbbpw A]-l-cn-p Imcyw ]d-bs-n-cn-p-p. (Cu a{w ]d-nv "^Sv' Fp i_vZnv BZym-lpXn \Is (B-lq-Xn-bpsS Ah-km-\w) ""Aku aa i{Xpx'' C{]-Imcw ]dv i{Xp-hns t]cp-cn--Ww. ]g-b-Xp-t]mse ""aa-k-hntf - lujnx ]p{XmiqkvX- B-ZtZ'' Cu a{w Dcp-hnv cm- as BlqXn \IpIbpw Ah-km\w "Aku' Fp--cnv i{Xp-hns \maw ]d-bWw. CXp-t]mse Xs ""aa-k-ant f lujn-cnm kpIr-tXX BZtZ'' Cu a{w D-cn-p-sImv \mem-as

BlpXn \S-p-Ibpw Ah-km-\n "Aku' Fp-cnv i{Xp-hns \maw ]d- bp- Ibpw AXp-t]mse ""aa- k-ant f lujo-cm-im-]-cm-Imiu X AZtZ'' Cu a{w D-cn-psImv \mem-am-lpXn \Ip-Ibpw apt]mse "Aku' Fp--cn tijw i{Xp-hns \maw ]d-b-Ww. C{]-Imcw a-Is Adn-bp--h-\mb {]mW-Zin-bmb hnZzm {_-W Bsc i]n-p-pthm Ah C{n-b-c- ln-X\pw ]pWy-lo-\-\p-ambn Cu temI- tmSp bm{X- ]-d-bp-p. AXn\m ]c-k{Xo-K-a-\-ns `b--c-amb Cu ]cn-Wm-as v Adn-bp ]pcp-j bmsXmcp t{im{Xo- bs ]Xv\n-bp-ambn kam-K-an-p kwKXn Xs Fv? ]cn-lm-ks Cnm-Xn-cn-- s. Fp-sIm-s- m ta-d B`n-Nm-cIs Adn-bp t{im{Xo- b Ahs i{Xp-hm-bn-ocp-p.

56. D] AY IHmwtk hrjtem B]veqXy

bky Pmbm-amXhw hntXv Xylw \ ]nt_- Z - l X- h mkm ss\\mw \ hrj-e yp-] -l -\ ymXv {Xocm-{Xm {holo-\-h-[ m-X -tbXv

bmsXm-cp-s ]Xv\nsb EXp-hm-Ip-pthm Ah aqp Znhkw hsc Hmp- ]m-{X--fn `n-m-Xn-cn- p- Ibpw \memw Znhkw kv\m\w \S-n-b- tijw Iodm-Xpw iphp-amb hkv{Xw [cn-p-Ibpw sN-Ww. Ahsf GsXnepw iq{Z-Pm-Xn-bns kv{Xotbm ]pcp-jt\m kv]inm-Xn-cn--Ww. cP-kz-e-bmb B \mcn aqp Znhkw Ignv kv\m\w Ignphcp- tm Ahsf [m\yw s]mSnp tPmen-bn Gs-Sp--Ww.

57. D] k b CtXv ]pt{Xm ta iptm PmtbX thZ- a - \ p- { _ p- h oX k h- a m- b p- c n- b m- Z nX n ocuZ\w ]m]-bnXzm k]n-]va--a-iv\o-bm-Xmaoizcu P\-bn-Xssh.
Fs ]p{X iq-h-tm-Sp-Iq- Sn-b-h-\m-Issbv bmsXm-cp- B{K-ln- p-pthm Ah Hcp thZw Ayb\w sNp-Ibpw \qdp hjw hsc Pohn-n-cp-mepw B Imev B cv `mcym-`m--mcpw ]mepw Acn-bpwIqSn ]mI-s-Sp-nb ]mb-k -ap-m-pIbpw AXn s\bvtNv `n-p-Ibpw sN-Ww. CXn-\m Ah D]-cyp--amb tbmKy-X-tbm-Sp-Iq-Snb ]p{Xs\ Dm-Zn-np-Xn ka-cm-Ip-p.

58. D] AY b CtX v ]pt{Xm ta I] nex ]nMv K tem PmtbX Zzu thZm- h - \ p- { _q-h oX kh ambp-c n-b m- ZnXn Zt[ym-ZXw ]mN- b nXzm k]njvam-a-iv\o-bm-Xm-ho-izcu P\-bn-Xssh.
bmsXm-cp- Xs ]p{X I]n-eh-tmtSm ]nMvK- e-h- tmtSm IqSn-b- h-\m-IWw Fv B{K- ln-ps-n Ah cp thZ- Ay-b\w sNp-Ibpw ]q- ambn \qdp kwh-cw hsc Pohn-n-cp-mepw Ah ssXcn tNmdp ]mIw-sNbvXv AXn s\v tNv `n-

358

I -Ww. AtXm-Sp-IqSn A{]-Im-c-ap ]p{Xs\ P\n-n-p-Xn Ah ka-cm-bn-o-cp-p.

hnizmtkm f \yman {]]qhy kw Pmbmw ]Xym ktlXn.

AXn-\p-tijw \memw-Zn-hkw {]`m-nXs (kymZn Im-\p-jTm-\- \S- n-bn-v) ]Xv\n CSn-p-s]mv Sn Acn-sImv meo-]m-I-hn-[n-bm s\bvsImv kwkvI-cn Nmcp-]mIw sNbvXp kwkvI-cnv meo-]mIm-W-n\npw Aev]m-ev]-ambn FSpv {][m\ BlqXs ]p{X iyma-h-\pw, Acp-W\-b-\\pw BIXn-I \I-Ww. Ah-bpsS a{- C{]-Im-c-am-Wv W-sav bmsXm-cp--X B{K-ln- p-p-thm, Ah aqp""An-tb-kzm-lm, A\p-a-X-tb-kzmlm tZhmb khnt{X th-Z- Ay-b\w sNp-I-bpw, ]qamb \qdp kwhkXy-{]-k-hmb kzmlm'' C{]-Imcw BlqXn \In-bnv -c-mew Pohn-p-I-bm-sW-nepw Ah\pw Ahs ""kzn-IrXv'' tlmaw \Sn men- bn _mn-bp Nmcp`mcybpw Pe-n am{Xw Acn ]mIw sNbvXv tNmdmn hns\ Hcp ]m{X-n-emn AXn s\pw tNv BZyw AXn s\v tNv `n--Ww. AXp-sImv D-tbm]Xn AXp `n-p-p. A\-cw AXnse DOn-s Ky-X- Itfm-Sp-IqSn ]p{X-msc Dev]m-Zn-n-p--Xn Ah Xs ]Xv\np \Ip-p. XZ-\-cw Imepw ssIpw ka-cm-bn-o-cpw. IgpIn ip-amn Pe-]m{Xw \ndv B Pe-m Xs 60. D] AY N CtOZv ZplnXm ta ]mnXm Pm ]Xv\nsb aqp {]mhiyw A`n-tjIw sN-Ww. A`n-tjtbX kh-am-bp-cn-bm-ZnXn Xneu-Z\w ]m]-bnXzm I-a{w C{]-Im-c-am-Ip-p- ""-D-n-jvTm-tXm-hn-]m-htkm -f k]n-jva--a-iv\o-bm-\m-ao-izcu P\-bnX ssh. \yman-{]-hqhym-kw-Pmbmw ]Xym-kl.'' Xs ]p{Xn hnZp-jn-bpw, ]qambn \qdp kwh--cwhsc Pohn-p--h-fp-am-IWw Fv bmsXm-cp- B{Kln-p-p- thm, Ah\pw Ahs `mcybpw Fpw, Acnbpw Iqn Jncn ]mIw sNbvXv AXn s\pw tNp `n-Ww. AtXm-Sp-IqSn Ah D-tbm-Ky-X-I-tfm-Sp-Iq-Snb I\y-Ibvv Pw \Ip-hm ka-cm-bn-o-cp-p.

59. D] AY b CtXv ]pt{Xm ta iymtam tem l nX mt m PmtbX {Xo thZ- \ - \ p- { _phoXkh-am-b p- c n-b m-Zn-X yp-Zu- Z\w ]mN- b nXzm k]njva -iv\o-bm-Xm- ao-izcu P\-bn-Xssh.

63. D] AssY-\ m-a-` n-] -ZytX -f taml-akvan km Xz Hmw km Xza-k ytam -f lw kmam-l -akva n EIv Xzw Zyuclw ]rYnho Xzw Xmthln kHmwt`m hssl kl tctXm Z[m- h ssl ]pHmwtk ]p{Xm b hnX CXnx

XZ-\ - cw ]Xn Xs Cm-\ p-k -c Ww ]Xv\ nsb ]mbkw apX-emb t`mP-\ Ign-nv ib-\-Im-e-n ""Atam -f lakv]n'' CXymZn a{- Dcp-hnpsImv Ahsf Benw-K\w sNWw (B a{-ns Bi-bw ""tZho Rm {]mW-\m-Ipp \o hmm-Ip-p, \o hmmIp-p, Rm {]mW-\m-Ipp; Rm kma-am-Ip-p, \o EXam-Ip-p, Rm BIm-i-am-Ip-p, \o ]rYzn-bm-Ipp; AXnXs ]p{X {]Jym-X- ]-n-X-\pw, hnZzk-Z-p-I-fn \m hcq, Z-Xn-I-fmb \app ]c-kv]cw Benw-K\w \n`bw {]th-in-p--h-\pw, {ih-W-a-[p-c- amb i_vZ-tm- sNmw, Hcp ka-bv tcX-kns\ [mcWw sNmw, Xqew Sp-Iq- bn-h-\p- am-bn-cn-Ww Fv bmsXm-cp- B{K-ln- p- \apv ]pcp- j- Xz- m hnin- -\mb ]p{X-em`w Dm- I- s.'') pthm Ah\v Fm thZ- fpw Ay-b\w sNbvXp- sImv 64. D] AYmkym Ducp ]nlm-]-bXn hnPnloYmw ]q-ambn \qdp kwh-cw hsc Pohn-n-cn-p-Ibpw Zymhm- ] r- Y nho CXn Xkym- a Y \njv T mb sNbvXv B ]pcp-j\pw Ahs ]Xv\nbpw Huj-[n-I-fpsS aptJ\ apJ-Hmw-kw-[mb {Xntc-\m-a-\p-tem-am-a-\psImgppw Acnbpw IqSn ]mIw sNbvXv AXn s\pw amnhn-jvWtcym\nw Iev]-b-Xp-Xzm cq]mWn tNv `n--Ww. AXp-sImv ta]-d tbmKy-X]nHmwi-X p, Bkn- Xp {]Pm-]-Xn-[mXm K` I-tfm-Sp-Iq-Snb ]p{X-mv Pw \Ip--Xn Ah Z[mXp tX, K` t[ln kn\o- h men K` ka-cm-bn-o-cp-p. t[ln]rYp-p-tI, K` tX Aizn\u tZhm-hm-

61. D] AY b CtXv ]pt{Xm ta ]ntXm hnloXx kan-Xnw-Kax ip{iq-jnXw hmNw `mjnXm PmtbX khm thZm-\-\p-{_p-hoX kh-ambp-cn-bm-ZnXn aHmw kuZ\w ]mN-bnXzm k]nj va- - a - i v\ o- b m- X m- a o- i zc u P\ - b n- X hm HutW hmj-t`W hm.

62. D] AYm-`n-{]m-X-tch meo-]m-Im-hr-XmPyw tNnXzm meo-]m-I-tkym-]-[mXw PqtlmXy tb k zmlm- \ p- a - X tb k zml m tZhmb khnt{X kXy-{]-k -h mb kzmtlXn lqtXzm rXy {]miv\ mXn {]mtiy-X -c kymx {]b- Xn {] me y ] mW o D Z- ] m{X w ] pc - b nX zm tX s s \ \ mw {X nc - ` yp- - X yp- n- j vTmtX m

[mw ]pjvI c-{k-Pu.


AXn-\p-tijw ]Xv\n-bpsS XpS-Isf ]c-kv]cw AI-s. (B kabw Cu a{w Dcp-hn-S-Ww) ""hnPn-lo-Ymw-Zymhm- ]r-Ynho CXn'' (tl Ducp- kz-cq- ]-amb BIm-ita! `qantb \n cpw AIpXcp-hn) CXn\p tijw ]Xv\n- bpsS tbm\n-bn Xs P\-t\-{nbw IS-n-bnv Ah-fpsS apJtmSv apJw tNv A\p-tema {Ia-n Ah-fpsS

359

I icocw apgph aqp-hw Xtem-S-s. Xtem-Sp kabw


""hnjvWtbm\n Iev]-bXp'' CXymZn a{- Dcp-hn-S-s-A-Xns Bibw "{]ntb! kh hym]n-bmb `K-hm hnjvWp \ns P\-t\-{n-bs ]pt{Xm-ev]-nbvv ka-am- -s. `K-hm kqcy \ns AwK-hn- `m-K- sf ]phpw Zi-\o-b- hp-am--s. hncmSv ]pcp-j- \mb {]Pm- ]Xn Ftm-Sp-IqSn A_n--cq-]-n nXn sNbvXv \nn hocys B[m\w sN-s. `K-hm [mXmhv Ftm-SpIqSn A`n--`m-hn nX-\mbn \ns K`s [mcWhpw t]mj-Whpw sN-s. tZho, bmsXm-cpn ]cn]qW-ambn kvXpXn--s-Sp-p-thm, B kn\o-hmen(A-amhm-ky)\obm-Ip-p. \o Cu K`w [mcWw sNq, [mcWw sNq. tZh-m- cmb Aizn-\n-Ip-am-c-m (kq-cy\pw N{-\pw) X-fpsS Inc-W- cq-]-am-Ip Ia-e-am-e-[- cnv Ftm-Sp-IqSn A`n--cq-]-n nX-cmbn \nn K`s B[m\w sN-s.'

tkym] LmXw Pqtlm- X y- k v a n kl{kw ]pjym- k -ta[ am\x tkz Krtl, Atkym- ] kymw am ssOoXv {]Pbm N ]ip-` n k zmlm abn{] mW m Hmw kvX zbn a\k m Pqtlman kzmlmbXv IWm Xyco-cnNw bZv hm \yq\- a nlmIcw, An- j q- k v X zn- - I rZv hnZzm kzn Hmw kplpXw ItcmXp \x kzmtlXn.

65. D]- - l n- c - bo AcWo b`ymw \na- Xm ai zn\ u X w tX K ` l hm- a tl Zi ta hmknkqX- tb, bYm- n-K `m ]rYnho bYm Zyucnt{W K`n-Wo, hmbpZnimw XYm K` Ghw K` Z[man tX -f kmhnXn.
{]mNo-\-Im-ev tPymXna-bn-bmb AcpWn Dm-bn-cpp, AXp-sImv Aizn-\n-Ip-am-c-m aY\w \S-n. B aY-\-n\npw Aar-X-cq-]-amb K`w {]I-S-am-bn. AtX Aar-X-cq-]-amb K`s \mw \ns Ipn-bn m]np-p. AXn-\m \o AXns\ ]mw-am-k-n {]k-hn-s, F{]-Imcw `qan-bpsS K`w An-bm-Ip-p-thm, F{]Imcw kzo-b-`qan C{-\m K`-h-Xn-bm-Ip-p-thm, F{]Imcw Znp-I-fpsS K`w hmbp-hm- Ip-p-thm, AtX-{]-Imcw Rm \nn ]p{X-cq-]-amb K`s m]n-p-p.

]p{X P\n- p-I-gn-b p-tm ]nXmhv Ahs\ aSnbnshv Ansb {]Xn-jvTnv Hmp-]m-{X-n ssXcp tN s\smgnv AXns Aev]m-ev]amb Awiw FSpv ""A-kvan kl{kw'' CXymZn a{--tfm-Sp-IqSn An-bn BlqXn \I-s. B a{mw--"Fs Cu `h-\-n ]p{X-cq-]-tm-Sp-IqSn hrnsb {]m]nv Rm kl{kw a\p-jy-cpsS GI-am{X-amb t]mj-W-Im-hmbn-o-c-s. Fs Cu ]p-{Xs k-Xn-Iv {]P-I-tfmSpw, arK- -tfmSpw IqSn k-ns Ipdhv Hcn- epw DmIm-Xn-c n--s--kzm-lm. Rm\m-Ip ]nXm-hn bmsXmcp {]mW Dtm, B {]mWs\ \obm-Ip ]p{X- \n ]pa-\-tm- Sp-IqSn Rm tlman- p-p--kzm-lm. Rm sNbvXncn-p {][m\ ItfmSp-IqSn bmsXmv A[n-I- ambn sNbvXn-cn-p-p-thm, Bh-iy-amb I--fn bmsXmv Ipdhv hcp-n-bn-cp-p-thm, R-fpsS B Is m\n-bmb An-tZ-h ]cn-l-cn--s kzmlm.'

68. D] AYmky ZnWw IW-a-`n-\n-[mb hmKv hmKnXn {XncY Z[n a[p LrX-Hmw-kw\obm\ln-tX\ PmX-c q-t]W {]mi-b-X n, `qkvtX Z[man `phkvtX Z[man kzkvtX Z[man `q`qhx kzx kh Xzbn Z[m-ao-Xn.
tlmam-\-cw ]nXmhv inip-hns he-p-sNhn Xs apJ-tm-Sp-tNv "hmIv, hmIv, hmIv' C{]-Imcw aqp {]mhiyw ]d-b-s. AXn-\p-tijw ssXcv, tX, s\v Ch Hmn hnip--amb kz--bn-en tImcn-sb-Spv _me-Is\ cpNn-n-s (B kabw Cu \mep a{- fpw Dcp-hn-S-s) ""`qkvtX-Z-[m-an, `qh-kvtX-Z-[m-an, kzt-Z-[m-an, `q`qhx kzx kh-Xzbo Z[man.''

66. D] tkmjy- o-a-Zv` n-c -` yp- -X n, bYm hmbp ]pjvI-c -WoHmw kan-MvK-bXn khXx, Ghm tX K` GPXp klm-sshXp Pcm-bp-Wm, C{kymbw {]Px IrXx kmKex k]-cn-{ibx, Xan{ \nPln Kt`W kmh-cHmw ktl-Xn.
{]k-h-Im-e-n {]k-hn-p kv{Xobp-sS-ta ""bYmhmbpx....'' CXymZn a{w Dcp-h nv Pew Xfn-- s. a{mw--hmbp Ipf-nse Pes Fm `mK- p-\npw N-e-am-p- -Xp-t]mse \ns K`w AXns m\-p\np Nen-p-Ibpw Pcm-bp-hn-t\m-Sp-IqSn shfn-bn hcnI-bpw sN-s. {]kvXpXn hmbp-hn-\p-thn Cu tbm\ocq-]-amb amw \nan--am-Ip-p. AXv K`-th-jT- \-tmv Sp-Iq-Sn-bn-cn-p-p. C{! ({]k-hhmbp!) B am-n Fn K`-tmSpw amwk-t]-in-tbm-Sp-IqSn ]pd-tbvp hm-epw.

69. D] AYmky \ma ItcmXn thtZm -f koXn XZky XZ Kply-tah \ma `hXn.
AXn-\p-tijw _me\p \ma-IcWw sN-s. "\o thZam-Ip-p.' thZw Xs Cu _me-Is Kp]vX- \m-a-am-bn-oc-s.

67. D] PmtX f nap-]-kam-[m-bmMvI B[m-bI Hmwtk ]rj- Z m- P yHmw kw\ob ]rj- Z m- P y-

70. D] AssY\w amt{X {]Zmb kvX\w {]b-OXn bkv tX kvX \x iitbm tbm atbm-a qtcym cXv\[m hkp-hnZyx kpZ{Xx tb\ hnizm -]pjyknhmcymWn kc-kzXn Xanl [mXth IcnXn.

360

AXn-\p-tijw Cu _me-Is\ amXm-hns aSn-bn ISn-bnv ""bkvtX-kX\x'' CXymZn a{- P]n-p-sIm-v v ape-bq--s. a{-ns Bi-bw-tl kc-kzXn! \ns oc-ns `m-c-amb Cu kvX\w A-b-hpw, t]mjWm-[m-c-hp-am-Ipp; AXv cXv\--fpsS J\n-bpw, kqamb [\-cm-in- bpsS mXm-hpw, DZm-c-amb Zm\nbpw BIpp. AXp-t]mse bmsXm- p-h- gn-bmbn \o ka-kvX-h-c- Wob ]Zm--tfbpw t]mjn-n-p-p-thm, Cu k]p-{Xs Poh-k-m- c-Wmw B kvX\s tZhn Fs `mcy-bpsS ico-c-n {]Xn-jTnv B inip-hns hmbn sImSp-pv hm-\-\p-h-Zn-tW.

kz-kXo-]p-{X- \n\n-pw, Hu]-kz-kXo-]p-{X ]cm-i-co-]pv v {X-\n\n- pw, ]mcm-i-co-]p-{X ImXym-b-\o-]p-{X-\n\npw, ImXym-b\o-]p-{X Iuin-I-]p-{X-\n\n-pw, IuinI- ]p-{X Bew- _o- ]p-{X-\n \npw, sshbm-{L-]- Zo- ]p-{X IWzo-]p-{X-\n\npw, IWzo-]p-{X Im]o-]p-{X-\n\npw, Im]o-]p-{X.

73. D] Bt{X-bo-]p-{Xm-Zm-t{X-bo-]pt{Xm KuX-ao]p {XmZv KuX-ao-]pt{Xm `mc-Zzm-Po-]p-{XmZv `mc-ZzmPo ]p{Xx ]mcm- i - c o- ] p- { XmZv ]mcm- i - c o- ] pt{Xm hmo ]p{XmZv hmo-]p{Xx ]mcm-i-co-]p-{XmZv ]mcm-i-co- ]pt{Xm hmIm-cp-Wo-]p-{XmXv hmIm71. D] AYmky amX- c - a -` n- a - {- b - tX, Cemkn cp-Wo-]pt{Xm hmIm-cp-W o-] p-{ Xm-XzmIm-cp-W ossa{Xm-h -cpWo hotc hoc-a-Po-P-\-Xv, km Xzw ]p{Xx BX`m Ko]p- { Xm- Z mX- ` mKo ]p{Xx hoc-hXo `h bmkvam hoc-htXm f Ic-Zn-Xn, iuwKo-] p-{Xm- u-MvKo]p {Xx kmwkvI r-X o-] pXw hm GX-am-l p-c -X n-] nXm hmXm-` q-c -X n-] n-X m{XmXv kmwkvIr-Xo-]p{Xw Beav _mb-\o-]p{Xm atlm hmXm`qx ]camw _X ImjvTmw {]m]Zme-a v_ m-b - \ o-] p{X Beav_ o]p{Xm- Zm-e - av_ oOnbm bikm {_-hN-tk\ b Ghm-hntZm ]pt{Xm Pmb-o-]p-{Xm-m-bo]pt{Xm amq{_mWky ]pt{Xm PmbX CXn. Im-b-\ o-]p-{Xm-- q-Imb\o]pt{Xm amq-Io]p-{Xm-m- p-I n-]p{Xximneo-]p-{Xm-Om- nAXn- \p-tijw _mes amXm-hns\ C{]-Imcw "Cemkn' eo-] pt{Xm cmYo-X co]p{XmZv cmYo-X -c o-] pt{Xm CXymZn a{- fm A`n-a-{n-X-bm--s. Cu a{- ns `mep- I o- ] p- { XmZv `mepIo]p{Xx {Iu- I o-] pBi-bw-tl tZho! \o Xs kvXpXyl-bpw, ssa{Xm-h-cp{Xm`ymw {Iu-I o-] p{Xu sshZ`rXo-] p-{XmZv Wnbpw (A-cp--Xn) BIp-p. hotc \o hoc-]p-{X\p Pw sshZ-`r-Xo-]p{Xx Imi-tI-bo-]p{XmXv Imi-tI\In \s hoc-]p-{Xs ]nXm-hm-n-bn-cn-pp; AXnbo-] p{Xx {]mNo-t\m-b-Ko-]p-{XmXv {]mNo-\ -tbm\m \o hc-h-Xn-bm-bn-cn-p-p. Cu _mes\ t\mn apKn-]p{Xx kmRvPo-ho-]p-{XmXv kmRvPoho-]p{Xx -h ""\o hmkvX-h-n ]nXm-hn-t\-m aptmp {]miv\ o-] p-{Xm-Zm-k p-c o-h m-k n\x {]miv\ o-] p{X t]mIWw'' Fp ]d- b- Ww. \o \n- t-l-ambn kzw ]nXmBkp-cm-b-Wm-b-Zm-kp-cm-b W Bkptccmkpcnx
Bt{X- bo-]p-{X-\n\n-pw, Bt{X-bo-]p-{X KuX-ao-]p{X-\n\npw KuX- ao- ]p-{X `mc- Zzm-Po- ]p- {X- \n\npw `mcZzm-Po-]p-{X ]mcm-i-co-]p-{X-\n\npw ]mcm-i-co-]p-{X hmo-]p-{X-\n\n-pw, hmo-]p-{X ]mcm-i-co-]p-{X\n\npw, ]mcm- i- co-]p-{X hmIm- cp-Wo- ]p-{X-\n\npw, hmIm-cp-W- ]p-{X hmIm-cp-Wo-]p-{X-\n\n-pw, hmImAmw {_mWw cp-Wo-]p-{X B-Xm-`m-Ko-]p-{X-\n\n-pw, BXm-`mKo 72. D] AY hHmw-iw, ]uXn-amjo ]p{Xx ImXym ]p{X iuMv-Ko-]p-{X-\n\n-pw, iuMvKo-]p-{X kmwIrb\o-]p-{XmXv ImXym-b-\o-]pt{Xm KuX-ao-]p-{XmZv Xo-]p-{X-\n\n-pw, kmwIr-Xo-]p-{X Bew-_m-b\o ]p{XKuX-ao-]pt{Xm `mc-Zzm-Po-]p-{XmZv `mc-Zzm-Po-]p{Xx \n\n-pw, Bew-_mb\o-]p-{X Pmb-o-]p-{X-\n\n]mcm-i-co-]p-{XmXv ]cm-i-co-]p{X Hu]-kz-kvXo]p pw, Pmb-o-]p-{X amq-Im-b\o ]p{X-\n\npw, {XmZu- ] - k z- k v X o- ] p{Xx ]mcm- i - c o- ] p- { XmXv amq- Im-b\o ]p{X amq-In-]p-{X-\n\npw, amW-[q]mcmi co]p{Xx ImXym-b-\o-]p-{XmXv ImXym-b- In-]p-{X imn-eo-]p-{X-\n\n- pw,- im-n-eo-]p-{X \o-]p{Xx Iui-Io-]p-{XmXv Iuin-Io-]p{X Be- cmYo-X-co-]p-{X-\n\n-pw, cmYo-X-co-]p-{X `mep-Io-]p-{Xav_ o]p{Xm sshbm-{L-]-Zo-]p-{Xm sshbm- \n\n-pw, `mep-Io-]p-{X cp {Iun-Io- ]p-{X- m-cn\n{L- ] - Z o]p{Xx IWzo- ] p- { Xm Im]o- ] p- { Xm pw, cp {Iu-Io-]p-{X-m thZ-`r-Xo-]p-{X-\n\n-pw, thZ-`r- Xo-]p-{X Imi-tI-bo-]p-{X-\n\n-pw, Imi-tI- boIm]o- ] p{Xx ]p-{X {]mN\ tbmKo-]p-{X-\n\npw {]mNo-\-tbm-Ko-]phwiw hn--s-Sp-p. ]uXn-am-jo-]p-{X ImXym- {X kmohn ]p{X- \n\n-pw, kmo-hn-]p-{X Bkpb\o ]p{X-\n\n-pw, ImXym-b-\o-]p-{X KuXao ]p{X- co-hm-kn-{]m-iv\o-]p-{X-\n\n-pw, {]miv\o-]p-{X Bkp-cm\n\n-pw, KuX-ao-]p-{X `mc- Zzm-Po-]p-{X- \n \npw, Zzmc- b-W-\n\n- pw, Bkp-cm-b-W Bkp-cn-bn\n-pw, Zzm- Po- ]p- {X ]cm- ico ]p{X- \n\n- pw, ]cm-i-co- ]p- {X Hu]- Bkp-cn. a-l-t\- mfpw t{ijvT-\m- I-Ww. \o evan-bpw, Ionbpw AXp-t]mse {_-tX-Ppw hgn-bmbn D-Xn-bpsS ]c-ako-a-bn-se-Ww C{]-Imcw hninjvS m\-k---\mb ]p{X bmsXmcp {_-W\v P\n-p-p-thm, B ]nXmhpw CXp-t]m-se-Xs kvXpXyl-\m-Ip-p.

361

I 74. D] bm-h-evIymZv bm-hevIy DmeImZpm-e tIm -f cpWm-Z-c pW D]-t h-ti-c q-] -thinx Ipt{ix Ip{inhm-P-{i-htkm hmP-{ihm Pnlzm htXm _mt[ym-Km-n-l zm-hm hmt[ymtKm f knXmZv hmj-K-Wm-Z-kntXm hmj-KtWm lcnXmXv Iiy-]m-cnXx Iiy]x inev]mXv Iiy-]nev] x Iiy]x Iiv] m-t-{[qthx Iiyt]m ss\{[p-h nhmtNm hmK-av`nWym Aav `n-Wym-ZnXym-Zm-Zn-Xym-\n-am\n ipm\n bPq Hmwjn hmPk-t\-b \ bm-hevtIy\mJymbt.
bm-h-evIy-\n\n-pw, bm-hIy Dm-e-I\n\n-pw, Dm-eI Acp-W-\n\npw Acp-W D]th-in-bn\npw D]-thin Ip{in-bn \npw Ip{in hmP{i-h-n\n-pw, hmP-{i-hv Pnlzm-hm-\n\n-pw, Pnlzmhm _mt[ym-K-\n\n-pw, _mt[ym-Ky Akn-X-hmjK-W-\n\n-pw, Akn-X-hmj-K-W lcn-X-I-iy-]-\n\npw, lcn-X-I-iy- ] inI-iy-]-\n\n-pw, in-I-iy] Iiy-]-ss\-[r-hn\n-pw, Iiy-]-ss\-[rhv hmIn\npw, hmIpw Aav`n-Wn-bn\n- pw, Aav`nWn BZn-Xy- \n\npw Dmbn BZn-Xy-\n\npw {]m]vX-amb Cu ipbpx {ipXn-I hmP-k-t\b bm-hIy hgn-bmbn hfsc {]kn--am-bn-op.

75. D] kam-\ am kmwPo-h o-] p-{XmXv kmwPoho ]pt{Xm amq-Im-b-t\am-q-Im-b-\nam hymm-hyx IumXv Iutm amln-t amln- nhm-a-I - m-b -W mZv hma-I - m-b Wx imn- e ym- m- n- t eym- h m- v X mZv hmyx Ipt{ix Ip{in-cy--h-Ntkm cmP-k v -_m-b\mZv b-hmNm cmP-kvX -av_m-b-\ -kvX p-c mXv ImhtjbmXv Xpcx Imh- t bjx {]Pm- ] tX {]Pm]Xn{_-tWm {_ kzbav`p {_tW \ax

kRvPo-ho-]p-{X-]-c yw Hcp hwiw-X -s-b m-Ip-p. kRvPo-hn-]p-{X aq-Im-b-\n\n-pw, amq-Im-b\n am-h y-\n\n-pw, am-hy Iu-b n\n-pw, Iu amln-n-bn\n-pw, tamlnn hma-I-m-b-Wbn\n- pw, hma- I - m-b W imn-e y- b n\npw imney hmy-bn-\n-pw, hmy Ip{in-bn-\n-pw, Ip{in b-h-Nm-cm-P-kvX-av_m-b-\-bn\n-pw, b-hNm-cm-P-kX-av_m-b\ Xpc-Im-h-tj-b-bn\n-pw, Xpc-Im-hv tjb {]Pm-]-Xn-bn\npw {]Pm-]Xn {_m-hn\npw Dmbn {_w kzbw `qhm-Ip-p. kzbw `qhm-Ip {_s \a-kI-cn- p-p. v

ip`w

362

Ayp]-\n-jv

imn- ] mTw
Hmw kl-\ m-h-h Xp kl \u `p\p kl hocyw Ichm hssl tXP-kzn-\m-h-[o-X-akvXp am hnZzn-jm-hssl Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w R cp-t]- scbpw Hcp-anv cn--tW. AXv R cp-t]-scbpw Hcp-anv ]cn-]m-en--tW. R cp-t]cpw Hcp-anv Ign-hp-I t\S-tW. R- fpsS A[y-b\w tXP-kzn-bm-bn-o-c-tW. R ]c-kv]cw hntZzjw hln-m-Xn-cn-tW.

{]Y-a-Jw
lcnx Hmw AY l kmwIr-X n`-K-hm-\ m-ZnXy temIw PKma | Xam-ZnXyw \Xym Nmp-j vaXo hnZybm Xa-kvXp-hXv Hmw \tam `K-hmtX {iokqcym-bm-n-tX-P tk \ax Hmw tJN-cmb \ax Hmw cPtk \ax Hmw kXzmb \ax Hmw Ak-tXmam kXv Kab Xatkm am tPymXnK-ab artXymam AarXw Kab | DjvtWm `K-hm ipNn-cq]x {]Xn-cq] hnizcq]w LrWn\w PmX-th-Zkw lnc- bw tPymXncq]w X]w kl-{k-civanx iXYm h-am\x ]pcpjx {]Pm-\m-ap-Z-b-tXyj kqcyx | Hmw \tam `K- h tX {iokq- c ym- b m- Z n- X ym- b m- n- t XP tkzm tlm fhmlnt\ hmln\n kzmtlXn Ghw Nmpv a - X o- h n- h n- Z ybm kv X pXx | kqcy- \ m-c m- b Wx kp{]otXm f {_ho- m- p- j v a Xo hnZy- { io- b mw {_mtWm tbm \nXy-a-[otX \X-kym-n-tcmtlm `hXn \ Xky Ipte f tm `hXn Au {_mWm {Kml-bnXzm f Y hnZym-ko-n`-hXn b Ghw thZ k alm `hXn.
`K-hm kmwIrXn BZn-Xy-tem-Ip t]mbn AhnsS Atlw `K-hm kqcys\ \a- kvI-cnp NmpjvaXn hnZybm kvXpXn sNbvXp Hmw Np-cn-{nbw {]Im-in-n-p `K-hm kqcy\v \a-kvImcw BIm-i-Nm-cn-bmb `K-hm

kqcy\v \a-kImcw. alm-tk-\-\mb {io kqcy\v \a-kImv v cw. Xtam KpW-cq-]-\mb kqcy\v \a-kIm-cw. ctPm-Kp-W- cqv ]-\mb kqcy\v \a-kIm-cw. kXzKpW-cq- ]-\mb kqcy\v \av kvImcw. `K-hms\ Fs Ak-n \nv kn-tev \bn-m-epw. A-Im-c-n \nv {]Im-i-n-tev \bnm-epw. arXyp-hn \nv Aar-X-n-tev \bn-m-epw. B kqcy-\m-bm-c-W ]cn-ip-\pw {]Xn-cq-]- \p-am- W.v kq cq]-[m-cnbpw civa n amenIman- X\pw PmXn-th-Zpw kz-k-am\ {]Im-i-ap--h\pw tPymXn-kz-cq-]\pw Xm]bp--\p-amb kqcy-\m-cm-b-Ws\ R kvacn-p-p. kl-{k-c-ivanbpw ]e-hn-[-n hn- p--h-\p-amb kqcy Fm Pohn-I-fp-sSbpw apn DZbw sNp-p. R-fpsS Ip-Iv {]Im-i-cq-]\pw AZnXn ]p{X-\p-amb kqcy\v \a- kvIm- cw. hnizw [cn- p kqcy\v R RfpsS kh-kzhpw kan-p-p. Cu Nmp-jaXo hnZyv bm kvXpXn- - s- -tm kqcy- \m- cm- b- W Ghpw kp-\mbn ]d-p. ""Cu Nmp-jaXo hnZy \nXyhpw ]mcmv bWw sNp {_m-W\v t\{X-tcmKw Dm-Ip-n-. Ahs hwi-n Bcpw A-\m- In- . Fp {_m-Wsc Cu hnZy ]Tn-n-m Cu hnZyv knn-bp-mIpw CXv Adn-bp hyn alm-\m-bn-o-cpw.''

ZznXob Jw
AY l kmwIr-Xn-cm-ZnXyw ]{] `K-h {_hnZymw ta {_ploXn Xam-ZntXym tlmhmN:
A\-cw kmwIrXn kqcy-t\mSv ]d-p. ""`K-hms\ F\nv {_- hnZy D]- tZ-inpXctW.'' AXp-tIv BZn-Xy ]dp:

1. kmwIrtX irWp hyan | XXz m\w kpZpe`w | tb\ hnm-X-am-t{XW | Poh-ptm `hn-jykn ||

363

I 2. kh-ta-I-aPw imw A\w {[ph-a-hybw |


]iy `qXm Nn{Zq]w | im Akz bYm kpJw || 3. Ath-Z\w hnZp tbmKw | Nn--ba Ir{Xnaw | tbmKx Ipcp ImWn | \octkm hm Y am Ipcp || 4. hncm-K-ap-]-bm-Xy- hmk-\m-kz-\ p-h m-kcw | {Inbm-kq-Zm-c- cq-]mkp | {IatX tamZ-X-\zlw || 5. {Kmaymkp PU-tN-mkp | kXXw hnNn-In-tX | t\mZm-l-cXn amWn | ]pWy-ImWn tkhtX ||
kmwIr-Xn, Rm \nv Ghpw Zpe-`-amb XXzm\w D]-tZin-mw. AXv Adn-m-ep-SXs Poh-p-\m-Ipw. \n Fm-{]m-Wn-Ipw GI\pw AP\pw im\pw Ahy-b\pw A\-\pw {[ph\pw Nn{Zq-]-\p-amb {_s Iv bYm-kpJw hkn-p-I. Bm-hn-sbpw ]c-am-m-hn-s-bp-a-msX asm-n- sbpw {]XoXn Dm-Icp-Xv. Cu Ah--bn-emWv tbmK-sav ]d-bp--Xv. AXn\m tbmK--\mbn Iw sNp-I. tbmK-\ncXs AxIcWw ssZhn-Ihm-k-\-I-fn \n-Iep-p. km[I DZm-c-I-- fn-tesv {]k-X A\p-`hn-p-p. Am-\n-IfpsS PU-{]-hr-n-I-fn Ah\v tbmPn-n-. Ah Ftmgpw t{ijvTI- am{Xta sNp-Ibpq.

Ghw hnNm-chm bx kymXv | kwkm-tcm-m-cWw {]Xn || 10. k `qan-Im-hm-\n-Xypx | tij-kvXzmcy CXn kvarXx | hnNm-c-\m-av\o-an-Xcm | amKtXm tbmK-`q-anImw ||

Pohn-I A\p-tZzKIc-fpw kuay-ep-amb I- sNp- p. kZm ]m]w `b- s -S p- p. t`mKm-t] IqSm-sX-bn-cn-p-p. Ah kvt\l K`-fpw at\m-l-c - -fp-amb hmp-I ]d-bpp. tZi-Im-em-\p-kr-X-amtb kwkm-cn-p-I-bpq. a\km hmNm IWm k-\-kw-kw sNpw kZv{K- hmbn-pw. kwkmc kmKcw XcWw sN-Wsa-m-{K-ln-p--h apv kqNn-n Imcy-f n eo\-N n- -c m-b n-c n- pw. Ahs\ "`qan-I mhm' Fv ]d-bp-p. hnNm-csa ZznXo-b-`q-an-ItbmSpIqSn-b-hs eWw ]d-bmw. 11. {ipXn kvarXn kZm-Nmc [mc-Wm-[ym\ IWx | apJymbm hymJybm JymXm | {ibXn t{ijvT-]-n-Xm || 12. ]Zm {]hn-`m-Kx | Imcym-Imcy hn\nbw | Pm\m-Xy-[n-K -Xmt\ym | Krlw Krl-]-Xn-cyYm || 13. aZm-`n-am-\-am- cy tem` tamlm-Xn-im-bnXmw | _ln-c-]ym-n-Xm-\ p-t Zm-j m apPy-Xy-ln-cnh XzNx || 14. Cw `qX-]Xnx imkv{X Kpcp-k--\-tk-h bm | k cl-ky-a-ti-tjW | bYm-h-Z[o KXn ||
{ipXn, kvarXn, kZm-Nm-cw, [mc-Ww, [ym\w Fn-hbpsS Da hymJym-Xm-sf Abm B{i-bn-p-p. imkv{Xm\-amn-p--Xn-\m Ihy \nbw sNm ka-\m-Ip-p. ]Z-]-Zm-hn-`mKw icnv a\n-em-pw. aZm-`n-am-\-tam-l--fpsS B[nIyw Ahs Nns Iep-jn-X-am-p-I-bn-. Ah\v Hcp _mly-nXn-bp-.v kw AXns ]pdw N Dt]-n-p--Xp-t]mse Ah _mly tZmj-- Dt]-n-p-p. C-s\-bp km[-I bYm-hn[n imkv{Xw, Kpcp Fn-h-cpsS Ir]-bm kIe Imcy-fpw {Kln-p-p.

6. A\-t\ym-tZz-K -Im-cnWo | arZp ImWn tkhtX | ]m]m-Zzn-t`Xn kXXw | \ N t`mK-a-t]-tX | 7. kvt\l {]Wb K`mWn | t]i-em\yp NnXm\n N | tZi-Im-tem-]-]-m\n | hN-\m\y`n`m-jtX || 8. a\km IWm hmNm | k-\m-\p] tkhtX | bXx IpX-n-Zm-\ob | \nXyw imkv{XmWy t]tX || 9. XZm f ku {]Y-am-taImw | {]m]vtXm `hXn `qanImw |

364

I 15.
16.

17.

18.

19.

kmam-\y-sapw t{ijvT-sapw Akw-kw cp-hn[- apv. Rm Imthm t`mmthm _m[y- t\m _m[It\m Hp-a-. Cu hn[-n hnjb--fn-ep A\m-ktbmK-ns XrXob `qanI Akw- k-n {]th-`m-h-amWv kmam\yw Cu P-n Fs-m-amtWm in-p-sIm-m-Wv. imkv{X--fn Fp-]-d-bptm Ah\psS apn- ep-Xv AsXmw ]q-P I ^e-am- W.v bn Ahn-N-e-amb _pn sNepn Xt]m-\n-jT-cmb ap\nv AXp-sImv kpJtam ZpxJtam BIs AXn Rms\p am-cpsS B{i-a--fn Xma-knv imkv{X- N-I sNbvXv sNm- \mWv? t`mKw tcmK- Im- c-W- am- Wv. ssh`- h- B]- p]md-p-dv InSv AhnsS Ccpv Imew Ign-p- p. Nnv Imc-W- am-Wv. Fm kwtbm-K-fpw hntbm-K- Im-cn- Iimn ssIh- -Xn- \m \oX- - m Imn Ignv hnjfm-W.v am\-kn-I-Nn-- I Am\nIv hym[nv Xpeybm-kn ssIhnv kzm`m-hn-I-ambn e`n-p kpJw A\pam-Ip-p. kI-eXpw \in-p--Xm-W.v Fs- m Ime `-hn-p-p. ]pWy-I--fmepw D-a -im-kv{Xm-`ymkw Ahsb {Kmk-am-p-p. imkvt{Xm-]-tZ-i- a\-nsImpw bmYmyw ImWm-\p Pohn-I- fpsS Zrn kzemnbm Ah- bn A\m-- bp- m- Ip- p. a\- n A`mambn Xocp-p. Cu XrXob `qanI ssIh-m km[-I h-`m-h-\bpw Dm-Ipw. CXmWv kmam-\y-amb Akw-kw. kzbw _p-\m-Ipw. Rm Im-h-. Fs ]qh-P--amWv Im-h.v As20. Zzn{]-I m-c-a-kw-kw | n ]c- am- m- hmWv C- s\- bp Nn- I \ntjw \innXkym-t`-ZanZw irWp | -Xn-\p- tijw ssIh-cp a\-\w, Bk- \w, im- `mhw Fnh- bmWv DXvIr-- amb Akw- k-sav ]d-bw. m Zznhnt[m f ba-kw-kx | 27. ktm-jm-tam-Z-a-[pcm | kmam\yx t{ijvT Gh N ||

Akw-km-Zn-[m-a\zmw | XrXobmw tbmK `qanImw | XXx hni-Xy-sku Imx | ]pjv]-i-m-an-hm-aemw || bYm-h-m-i m-kv {X-hm-Iymt | aXn-am-[m-b-\n-emw | Xm]-km-{i-a- hn- {imss c[ym--I-Y-{Issax || inem-i-m-k-\m-kot\m | Pc-b-Xym-b p-cm-XXw | h\m-h-\n-hn-lm-tcW | Nntm-]-ia tim`n\m || Akw-K-kp-J-ku-tJy\ | Imew \bXn \oXn-am | A`ym-kmXv km[p-im-kv{XmWmw | Ic-WmXv ]pWy-IWmw || Ptmb-Ym-h-tZ-thbw | hkvXp Zrnx {]ko-ZXn | XrXobmw `qanImw {]m]y | _ptm f \p `hXn kzbw ||

23 t`m-Km-t`mKm alm-tcmKmx | kZx ]c-am-]Zx | hntbm-Km-ssbh kwtbmKmx | B[-tbm-hy-[tbm [nbmw || 24. Imem Ie-t\m-Zypx kh-`m-hm-\\m cXw | A\m-m-tbXn `mhm\mw | bZ `mhm-\-am-cw || 25. hmIym-e-_ v[-a-\kx | kmamt\ym kmh kwKax | At\\ {Ia-tbm-tK\ | kwtbm-tK\ alm-\mw || 26. \mlw It-izcx Im | I hm {]m\w aa | IrXzm Zqc-Xtc \q\ anXn i_vZm `mh\m | b-t\m-\-am-k\w imw | XXv t{ijvTm-kwK DNytX ||

21. \mlw Im \ t`mm N | \N _mt[ym \ _m[Ix | CXy-k-RvP -\-at f jp kmam\ym kwK \maIw || 22. {]-\nnXw kh-ao-iz-cm-[o-\-tah hm kpJw hm bZn hm ZpxJw | ssIhm{X Xh IrXm ||

{]Y-tam-tZXn `qanIm | `qhn t{]mZn-Xamt{Xm f car-Xm-p-cn-tIh km || 28. Gjm ln ]cn-ar-mx c\ymkm {]k-ssh-I`px | ZzXobmw N XrXobmw N | `qanImw {]]v\p-bm-Xx ||

365

I 29. t{ijvTm-kh-Xm-tlyjm |

36. kpjp-]vX-a\ GhmkvtX | XrXobm `qan-Im{X ln | ]aow `qanImw KXx | `hn t{]mPvQnXm tij Aap-J-Xbm XnjvT | k-ev]-I-e\mw ]qam || _lnhrn ]tcm]n k || 30. `qan-Im-{in-X -bm- `ymkm 37. ]cn-{im--Xbm \nXyw | Zmt\ bam KtX | \n{Zm-ep-cnh eytX | kaw kh{X ]iyn | Iph- -`ym-k-ta-X kymw | NXpow `qanImw KXm || `qan-Imbmw hnhm-k\x || 31. AssZztX sscy-am-btX | 38. jjvTow Xpcym-`n-[m-a\ymw | ssZztX N {]iaw KtX | {IamXv ]XXn `qanImw | ]iyn kz]v\-h-tmIw NXpn `qanImw b{X \mk--k-{Zpt]m | KXmx || \mlw \m]y-\lw IrXnx || 32. `qan-Im-{Xn-Xbw Pm{K 39. tIhew oW-a-\-\ NXpo kz]v\ DNytX amkvtX f ssZztX f Xn\n`-b x | \n{Knx im-k-ttlm | {]Ya `qanI ktm-jm-\-a-[p-c-ambn AxIc-W-cqPohptm hn`m-h\x || ]-n-ep ]rYzn-bn Aar-Xm-pcw s]mn-p-d-s-Sp--Xpt]mse {]I-S-am-bn-o-cp-p. Cu `qanI Zriy-am-Ip-tm 40. A\nhmtWm f ]n\nhmW ap `qan-Ifpw {]I-S-am-Ip-p. AXn-\m Ax IcWw Hcp n{X-Zo] Ch nXx | t{X-am-bn-o-cp-p. ]ns km[-I\v cm-a-sbpw jjvTymw `qam-hku nXzm | aqm-a-sbpw `qan-I-I ssIh-cp-p. apnepw shv k]vXaow `qan-am-]v\p-bmXv || aqm- asXmWv kthm- - aw. Fp-sIm- s-m AXv
{]I-S -a-mbn- -gn-m k-ev] -n \np- m-Ip kIe hrn-Ifpw \in-p-p. aqp `qan-I-Ifpw A`ykn-p km[- I Am\w \in--Xn- s\- p-Sv \memas `qan-Isb {]th-inv kh{X kaZin-bm-Ip-p. B ka-bv ssZzX-`mhw kzbw tem]np t]mI--hn[w AssZzX `mh\ ZrV-X-c-am-Ip-p. Cs\ \memw `qan-I-bn-se-nb km[-I Cu temIs kz]v\-satmWw PmK- c- W- cq-]- n-ep- - Xm-sWpw \mem-as `qanI -kz-]\-am-sWpw ]d-bp-p. v

33. Nnw Xp ic-ZY-{`mwi hnebw {]ho-en-btX | kXzm-h-tij GhmkvtX | ]aow `qanImw KXmx || 34. PK-Zzn-Ievt]m t\mtZXn Nn{X-kym-{Xhn-tem-]-\mXv | ]aow `qan-Im-taXy | kpjp]vX ]Z-\m-anImw || 35. imm-ti-j-h n-ti-jmwi kvXnjvTXy ssZzX-am-{XIx | Kfn-XssZz-X-\n`mtkm | apZntXm f x {]t_m-[-hm ||

km[-Is a\v ]-`q-anI ssIh-cp-tm icXv Ime-n taL- BIm-i- n ebn-p--Xp-t]mse hnebw {]m]n-p-p. AtXmsS kXzw am{Xw Ah-ti-jnpw. Cu Ah--bn kmwkm-cnI hnI-e]- DZn-pv n- . Cu `qan-I -tbm-Sp-I qSn km[-I s kIe t`Z _pnbpw im-a mbn Abm AssZz-X m-h - -b n Fpp. ssZzX-`m-h-\m-i-m kpjp-]vX-]Zw Fp t]cp ]-`q-an-Isb B-m-\n-bmb km[-I him-p-p. Ah _mly- hy- h-lm- c-tm- Sp- Iq- Sn- b- h-\m-sWn- epw Aap-J- \mbpw kZm oW--h- s\-tm-sebpw Ddp--hs\-tm-sebpw ImW-s-Spw. Cu `qanI knn--Xn\p-tijw hmk-\m-c-ln-X-\mb km[-I Bdmw `qan-I-bn {]thinp-p. AhnsS kv, Ak-v, Al-m-cw, A\l-mcw, a\-\m--I-hrn CsXmpw Dm-hn-. Ahs lrZ-b-{K-n-I Xpd- -s-Sp-tm kh kt-l- \n- hr- \m-bn-o-cp- p. Atm Ah `mh-iq-\y-\m-bn-cn-pw. Ah \nhmW ]Zw {]m]n-msX Xs XmZr- i- amb Ah-bn-sen Poh-p--\m-Ip-p. Atm-gs Ah Nn{X-Zo-]k-Zr-i-am-Wv. Cu Bdmw `qan-I-p-tijw Ggmw `qan-I-bn-se-pw.

41. hntZl ap Xm f t{Xmm | k]vXao-tbmK `qanIm | AKaym hm-Nkmw imm | km koam kh-`q-anjp |

366

I 42. temIm-\p-h\w Xyzm |


Xyzm tZlm-\p-h\w | imkv{Xm-\p-h \w Xyzm | km[ymkm ]\bw Ipcp || 43. HmwIm-c-am-{X-a-Jnew | hniz-{]m-mZn eWw | hmNy-hm-N-I-Xm-t`Zm | t`tZ-\m\p ]e-_v[nXx || 44. AIm-c-am{Xw hnizx kymZpIm-c-kvssX-Pkx kvarXx | {]mtm aImc CtXyhw | ]cn-]-tiyXv {ItaW Xp || 45. kam-[n-Im-emXv {]tKh | hnNn-ymXn {]b-Xv\Xx | qe kqva-{I-amXv khw | NnZm-\n hntem-]-tbXv || 46. NnZm-m\w \nXy-ip _pZ-[-ap kZ-Zzbx | ]c-am-\--kw-ttlm | hmkp-tZ-thm-l-tam-anXn || 47. BZn-a-[ym-h -km-t\jp | ZpxJw kh-anZw bXx | XkvamXv khw ]cn-XyPy | XXz-XnjvtTm `hm-\L ||

48. Ahn-`ym-Xn-an-cm-XoXw | khm-`m-k-hn-hPnXw | B\--a-aew ipw | at\m-hm-Nm-a-tKm-Ncw || 49. {]m-\-L-\-am-\w | {_m-kvaoXn hn`m-h-tbXv | CXyp-]- \ n-jXv

k]vX-a-`q-an-I-bn hntZ-l-ap-n-bpsS Ah ssIhcp-p. B `qanI F{Xbpw im-amWv hmNm-a-tKm-N-c-am-W.v Fm `qan- II-fp-sSbpw An-a-ko-a-bmb ChnsS kh-`qan-I-Ifpw Ah-km-\n-p-p. CXn temIm-Nm-chpw tZlmNm-c hpw imkv{Xm-N m-c hpw XyPn- -s -S p- p. hnizw, {]mw, ssXPkw apX- emb cq]--fn Cu kq {]]-hpw HmwImcw Xs. AXn hmNy-hm-N-I-t`-Z-an-. t`Z-ap-s-n AXv {]m]n-m\pw km[y-a-. HmwIm-cns {]Y-a-am-{X-bmb AImcw hnizhpw DImcw ssXPkhpw aImcw {]m-hp-am-Ip-p. kam-[np app Xs ITn\ {]b- Xv\-m CXn-s\-n Nnn-- Ww. kqvaqe-{I-a-n khhpw NnZm-m-hn ebn-n--Ww. NnZmm-hns\ kzkz-cq-]-sap IcpXn Rm Xs-b mWv \nXy\pw ip\pw AZzn-Xo-b\pw ]c-am-\--a-b\pw hmkptZ-h\pw {]W-h-kz-cq-]-\p-sa- p ZrV-`m-h\-tbm-sS-bn-cn-Ww. Cu {]]--amsI BZn-a-[ym cq]-n ZpxJab-am-W.v AXn-\m kh-Xym-Kn-bmbn XXzw tXSp-I. Rm B\-cq-]\pw \n-e\pw {]m-L-\\p-amb {_-amsWv Nnn--Ww. CXp-Xs D]-\n-j-{Zp-]-amb clkyw.

Ayp-]-\n-jv kam-]n-p. - - - -----

A-]q-tPm-]-\n-jv 3 1
Hmw. Xky \nn- \w [ym\w. kh-I \ncm-Ic-Wam-hm-l\w. kh I \ncm-Ic-Wamhm-l\w. \n-e-m-\-am-k-\w. ktZmapJ-`mhx ]mZyw kZm-a-\kvI aLyw. ko]vXn cmN-a-\obw hcm-I p-X -{]-h rXnx kv\ m\w khm- -I -X z-Z riy hnetbm Kx Zrizn-in-jvS-am-\x AXx NnZmZo]vXnx ]pjv]w. kqcym-IXzw Zo]x ]cn-]q N{m-arX cssk-Io-I-cWw ss\th-Zyw. \n-eXzw {]Z-n-Ww. tkml-`mthm \a-kvI mcx ]c-ta-i zc kvX pXn au\w kZm ktmtjm hnkP-\ w. Ghw ]cn-]q cmP-tbm-Kn\x khm-I ]qtPm-

]-Nmcx kymXv. khm-Iky Bm-temtcm `hXn. kh-\n-cm-ab ]cn-]qtmlakvao-Xn. apappWmw tamssI knn `h-Xn.

CXyp-]-\n-jXv
[ym\w FXv B Bm-hns \nc--c-amb Nn\w Xs-bmWv. Fm I--fp-sSbpw XymKw Bhm-l\sa-v Adn-b-s-Spp. nc-m\w Xs-bmWv Bk\w. AXns t\tc Ftmgpw Dp-J-\m-Ip--XmWv ]mZyw. AXn\p t\v a\v XnIpw hym]-c n- p--X mWv ALyw FXv. Ftmgpw Bm-cm-as Zo]vXn Xs-

367

I bmWv BN-a-\o-bamWv. A Xns {]m]vXn Xs


kv\m\hpw. khm--Iamb Zriy-ns hne-b-amWv Kw F-Xp-sIm-p-t-in-p-Xv. Am\ NpmWv A-Xw. NnXv {]Imiw Xs-bmWv ]pjv]hpw. kqcym--I Xs-bmWv Zo]vXw. ]cn-]q N{s AarX ck-ns GIo-I-c-W-amWv ss\th-Zyw. nc-XbmWv {]Z-n-Ww. "tkmlw' F `mh-amWv \a-kvIm-cw. au\w FXv ]c-ta-iz-c\p t\p kvXpXn XsbmWv. kZm kp-jvS-\m-bn-cn-p-I-sb-XmWv hnkP\w. C{]-Imcw ]cn-]q cmP-tbm-Kn-bpsS khm-I

cq]- amb ]qPbpw D]- Nm-chpw khm--I- Xbpw Xs- bmWv Bm-hn\v B[m-cam-Ip-Xv. Cu `mh\ tamw Cnp-hcpsS tam-ns knn-bm-Ip-p. AXm-bXv - km[m-cW ]qPsb kw_-n-n-S-tmfw [ym\w, Bhml\w, Kw, ss\thZyw BZn-bm-bh Bh-iy-apXmIpp. AXp-t]mse Xs B-]q-Pbvv Hmtcm-m-hiy-am-Wv. AXm-bXv As\sbms sNbvXm am{Xta Bm-hns kap-NnXamb ]qP-bm-Ipp-q.

A-]q-tPm-]\n-jv kam-]n-p. -

A[ym-t-m]-\n-jv 3 1
imn- ] mTw
Hmw ] q - a Zx ] q - a nZw ] q mX v ]qapZNytX ]qky ]q-am-Zmb ]qtahm hinjytX
Cu ]c-{_w ]q-am-Wv. Cu PKpw ]q-amWv. Cu ]q {_-n \npw ]q PK-v- D-e]-v am-Ip-p. Cu ]q {_-n\npw ]q-P-Kv FSp-mepw ]q-{_w Xs Ah-ti-jn-p-p.

icocw tbm arXyp-a- tc k-c \yw arXyp\ thZ k Gj kh-`q-Xm--cmm f ]l-X-]m]va m Znthym tZh GtIm \mcm-bWx 1. Alw ataXn tbm `mthm I tZlm-m-`m-h-\m-\n I A[ym-tkmbw \nc-kvXthym I hnZqjm {_-\n-jvTbm II
lcn Hmw ico-c-ns Dn lrZ-b-K-lz-c-n P\\-an-m Hv \nXyw hkn-p-p. AXns icocw ]rYznbm-Wv. AXv ]rYzn-p-n hkn-p-p-sh-nepw ]rYzn AX-dn-bp-n-. Pew AXns ico-c-am-Wv. AXv Pe-n-\pn hkn-p-p-sh-nepw Pew AX-dn-bp-n-. AXns icocw tXP-m-Wv. AXv tXP-n-\p-n hkn-p-p-shnepw tXPv AX-dn-bp-n-. AXns icocw hmbp-hmWv. AXv hmbp-hn-\p-n Xma-kn-p-p-sh-nepw hmbp AXv Adn-bp-n-. BImiw AXns ico-cam-Wv. AXv BIm-i- n- \p-n hkn-p-p-sh-nepw BImiw AXdn-bp-n-. AXns icocw a\-m-Wv. AXv a\-n-\p-nemWv hkn-p--sX-nepw a\v AX-dn-bp-n-. _pn AXns ico-c-am-W.v AXv _pn-p-n hkn-p-p-shnepw _pn AXns\ Adn-bp-n-. AXns icocw Alm-c-am-Wv. AXv Al-m-c-n-\p-n-em-Wv hkn-p--sXnepw Al-mcw AXv Adn-bp-n-. Nnw AXns icoc-am-Wv. AXv Nn-n-\p-n-em-sW-nepw Nnw AX-dnbp-n-. AXns icocw Ahy--am-Wv. AXv Ahy--

lcn Hmw Ax icotc \nlntXm Kplm-bm-aP GtIm ln \nXy-aky ]rYnho icocw bx ]rYnho atc k- c \yw ]rYnho \ thZ bkym]x icocw tbm At]m f tc k-c -\ y-amt]m \ hnZpx bky tXPx icocw bkvtX tPm f tc k-c\yw tXtPm \ thZx bky hmbpx icocw tbm hmbpatc k-c \yw hmbp\ thZ b kymImi icocw bB-Imix atc k-c-\y-amImtim \thZ bky a\x icocw tbm at\m f tc kc\yw at\m \ thZ bky _pnx icocw tbm _pn-a- tc k-c \yw _pn\ thZ bkymlmcx icocw tbm f lwIm-c-a-tc k-c\yw Al-mtcm \ thZ. bkyky Nnw icocw bna-tc k-c\yw Nnw \ thZ bkym hyw icocw tbmhy- -a- tc kc \yahyw \ thZ bkym- cw icocw tbm f catc k-c-\y-a-cw \ thZ | bky arXyp

368

I ns Dn-emWv hkn-p--sX-nepw Ahyw AXns\

7. LSm-Imiw alm-Imi I Adn-bp-n-. AXns icocw A-c-am-Wv. AXv A-cChm-m\w NnZm-\n n-\p-n-emWv hkn-p--sX-nepw Acw AX- dn-bp-nhnem-]ym-J--`m-th\ I
. AXns icocw arXyp-hm-W.v AXv arXyp-hn-p-n-emWv hkn-p--sX-nepw arXyp AXns\ Adn-bp-n-. AXp Xs- bmWv Cm-Wp kh-`q-X--fp-sSbpw A- cm-m- 8. hv. AXns ]m]- \inp t]mbn-cn-p-p. AXp-Xs GI\pw Znhy-\p-amb \mcm-bW. tZtl-{n-bmZn A\m-]-Zm-fpw AXn-\p-ap-]cn Rms\pw FtXv Fpw D `mhhpw Dv. AXv {`aw am{Xw. AXp-sImv Adnhph {_-\n-jvT-bm Cu A[ymkw AI-se-bm-9. Ww.

XqjvWow `h kZm apt\ II kz{]-Im-i-a-[njvTm\w I kzbw `qb kZm-\m I {_m-a]n ]nmw I XyPyXmw ae-`m--hXv II NnZm-\n kZm-\t I tZl-cq-Vm-alw [nbw I \nth-iy-e nw-K-ap-r-Py -tI-htem `h khZm II

2. mXzm Xw {]Xy-Km-m\w I _pn XZv hrn-km-nWw I tkml-an-tXyh XZv hrXym I kzm\y-{Xm--aXnw XytPXv II 3. temIm-\p-h\w Xyzm I Xyzm tZlm-\p-h\w I imkv{Xm-\p-h\w Xrzm I kzm[ym-km-]-\bw Ipcp II 4. kzm-t\yh kZm nXzm at\m \iyXn tbmKn\x I bpym {ipXzm kzm\p-`qXym I mXzm khm-y-am-\x II 5. \n{Zmbmx temI-hmmbm I i_vZm-tZ-cm hnkvartXx I IzNn-m-h-kcw ZXzm I Nn-bm-m-\-am-\n II
{]Xy-Km-m-hmWv kzbw _pnpw AXns hrnpw kmn F-dnv AXv Rm\mWv F Nn-tbmsS Xms\m-gnsI asm ]Zm--sfbpw Dt]-np-I. temIm- \p-h-\hpw tZlm-\p-h-\hpw imkv{Xm-\ph-\hpw XyPnv Bm-hn-ep A[ym-k-hpw Dt]-np-I. B-n-X-\mbn bpn, {ih-Ww, kzm\p-`qXn Fnh aptJ\ kzbw kI-e-Xn-sbpw B-cq-]am-sW-dnp Ign-bp-tm tbmKn-bpsS a\v \in-p-p. Ddw, temI-hm-I, i_vZm-Zn-hn-j-b- B-hn-kXv cWw Fn-hv Hcn-Spw CSw \ImsX Bm-hn Xs Bm-hns\ hnNn-\w sNp-I.

10. bss{Xj PK-Zm-`mtkm I Z-Wm--]pcw bYm I XZv {_m-l-an-Xn-mXzm I IrX-Ir-tXym- `-hm-\ L


Cu icocw amXm-]n-Xm- - m-cpsS ae- n \np Dmbn-p- Xpw ae-a mw-k -a-b -hp-amWv AXn-\ m AXns\ Nm-f-s\-tme IcpXn {_-kz-cq-]\pw IrX-Ir-Xy-\pambn `hn-p-I. altj, alm-Im-i-n LSm-Im-i-sa-t]mse ]c-am-m-hn Bm-hns\ ebn-nv AJ--`mh-tmsS aqI-\m-bn-cn-p-I. kzbw {]Im-im-- Ihpw A[njvT m\ {_-c q-] -h p-ambn Xov {_m--sbpw ]nm--sbpw ae- ]m-{X-sa t]mse ]cn-Xy-Pn-t- Xm-W.v ico-c-n cqV-aq-e-amb Al-m-c-_p-nsb kZm B\-cq-]-amb NnZm-m-hn Dd-nv enwK-i-cocw XyPnv kZm tIh-em--kz-cq-]-\mbn `hn-p-I. A\-L, Im-Snbn Hcp \Kcw ImW-s-Sp--Xp-t]mse GsXm-n-emtWm Cu PK-ns {]Xo-Xn-bp-m-Ip-Xv B {_w Rm Xs-bm-Wv. Fp a\-n-emn \o IrX-Ir-Xy-\mbn `hnm- epw.

11. Al-mc {Klm-px I kzcq-] -ap-]-]-ZytX I N{-h-Zzn-aex ]qx I kZm-\x kzbw {]`x II 12. {Inbm-\mti `th-nm I \mtim f kvamZv hmk-\bx I hmk-\m-{]- -bm-tmx I km Poh-p-n-cp-NytX II 13. kh{X khXx kh {_ am{Xm-h-tem-I\w I

6. amXm-]n-tXma-tem-Zv`qXm I ae-amw-k-abw h]px I Xyzm Nm-e-hn-XvZqcw I {_-`qb IrXo-`h II

369

kZv`m-h-`m-h-\m-ZmVymZv I hmk-\m-e-b-a -iv\ ptX II 14. {]amtZm {_-\n-jvTmbmw I \ Ihyx IZm-N\ I {]mtamtZm arXyp-cn-Xymlp I hnZymbmw {_-hm-Zn\ II

20. kzbw {_m kzbw hnjvWpx I kzb-an{x kzbw inhx I kzbw hniz-anZw khw I kzkvam-Z\yw \ In\ II

Bv Pohn-n-cn-p-tm Xs ssIheyw e`n- m Ign-bp-tm Ah tZl-c-ln-X-\m-bn-oXn\p tijhpw {_-kz- cq-]-\m-bn-o-cpw. AXn-\m A\-L, \o kam-[n-\n15. bYm-]-Irw ssihmew I jvT-\mbn hnIev] clo-X-\m-bn-`hn-p-I. \nhn-Iev] kamW-am{Xw \ XnjvTXn [n-bm B-Zi\w km[n-m lrZ-b- nse Am\ Bhr-tWmXn XYm ambm I {Kn-I Ap-t]m-Ip-p. Bm-hn B-`mhw Dd-nv Al-m- cm- Zn- I-fn- ep B- `mhw shSn- bp- I. hkv{Xw, ]m{Xw, {]mw hm]n ]cm-MvapJw II apX-em-b-h-bn DZm-ko\ `mhw hln- p--Xp-t]mse Xs B kzcq]w {]m]n-p-hm Al-m-c-n \nv Al-m-cm-Zn-I-fnepw DZm-ko\ `mh-tmsS Pohn--Ww. hnap- -\mb hynp am{Xta km[n-p-I- bp- q. AXn\p {_w apX ]psmSn hsc-bp Fm D]m-[n- Ifpw tijw N{-s\-tmWw \n-e-\mbn kZm B\--kz-cq-]- anYy- bm- W.v AXn-\m kzcq-]- n nXn-sN-p ]qn kzbw {]Im-in-X-\m-bn-o-cp-p. {Iobm-\m-i-n amb Bm-h n-s \-Xs kI-e-bn-Spw Zin--Ww. Nnm- \m- ihpw Nnm-\m-i- n hmk-\m-\m-ihpw Dm-Ip- {_mhpw hnjvWphpw C{\pw inh\pw PKpw F p. hmk-\m-\miw Xs tamw. AXp Xs- bmWv Poh- Cu ImWp kI- eXpw Rm Xs. Fn \npw `np-n, kh{X kI-e-`m-Kpw Fm-n-s\bpw tIh-e{_- ambn Hp-an F Nnm-KXn DmIWw. -kz-cq-]-ambn ImWpI Fp kZv`m-h\ ZrV-am-bn-o21. kzm-Xym-tcm-]n-Xm-tijm I cp-tm hmk-\m-\miw kw`-hn-p-p. {_-\n-jvT-bn `mk hkvXp-\n-cm-kXx I Hcp Imc-W-h-imepw {]amZw ImWn--cp-Xv. Fp-sIm-skzb-tah ]cw {_ I m AXp Xs- bmWv acWw Fv thZm-n-I ]d-bpp. ]mb sh-n \nv Aev]w sXn amdn-bmepw ]q-a-Zz-b-a-{Inbw II AXv hopw shs Bh-cWw sNm-Xn-cn-p-n-. 22. AkXv Ievt]m hnI-evt]mbw I AXp-t]mse _pn-am-\mb hynbpw {_-\n-jvT-bn hniz-an-tXy- I-h -kvX p\m I \nv sXn-am-dn-bm amb Ahs\ Bh-cWw sNm-Xn-cn\nhn-Imtc \ncm-Imtc I p-I-bn- . 16. PohtXm bky ssIheywI

hntZtlm f ]n k tIhex I kam-[n-\n-jvT-Xm-taXy I \nhn-Ievt]m `hm-\L II 17. Am-\-lr-Zb {Kt \nxtij-hn-e-b-kvXZm I kam-[n\m hnI-evt]\ I bZm-ssZz-Xm--Zi\w II 18. X{Xm-Xzw ZrVo-Iph\ I Aam-Znjp kwXy-P I DZm-ko-\Xbm tXjp I XnjvtTXv LS-]-Sm-Zn-hXv II 19. {_m-Zn-kvXw_ ]cyw I arjm-am{Xm D]m-[bx I XXx ]qw kzam-m\w I ]tiy-tZ-Im-\m nXx II

\nhn-titj `nZm IpXx II 23. Zr-Zi-\-Zr-iym-Zn `mh-iqt\y \ncm-atb I Iev]mh Chm-Xyw I ]cn-]qt NnZm-\m II 24. tXP-koh Xtam b{X I hneo\w {`mn ImcWw I AZzn-Xotb ]tc XtXz I \nhn-tij `nZm-IpXx II 25. GIm-tI ]tc XtXz I t`Z-Im IYw htkXv I kpjp]vXu kpJ-am-{Xmbmw I t`Zx I\m-h-tem-InXx II
kzIo-bamb Bm-hn Xs kIe hkvXp--fpsSbpw {]XoXn tIhew Btcm-]n-X-am-Ip-p. AXv Zpco-I-cnm kzbw ]qhpw AssZz-Xhpw {Inbm-iq-\y-hp-amb ]c- {_- - am- Im km[n- pw. Htc B- cq- ]- n- ep hkvXp-

370

I hn PK-{Zq-]-amb hnIev]w tXmp-Xv anYy-bm-W.v Fs-

31. Bew-_-\Xbm `mXn I m \nhn-Im-chpw \ncm-Im-chpw Ah-b-h-c-ln-X- hp-amb tbm f kvaXv {]Xy-b-i-_vZtbmx I hkvXp-hn F-s\-bmWv t`Zw kw`-hn-pI? NnZm-mhv AxIc-W- kw-`n- {Zmhv Zi\w Zriyw Fo `mh--fn-m-Xpw \ntmt_m[x kXyw ]Zm`n[x II jhpw {]f-bk-ap{Zw t]mse ]cn-]q-hp-am-W-Xv. BImi-n A-Imcw hnebw {]m]n-p--Xp-t]mse ]c-a-X- 32. ambm-hntZy hnlm-ssbh I Xz-n {`a-ns ImcWw hnebw {]m]n-p-p. AXv D]m-[n-]-c-Po-htbmx I Ah- b- h- c- ln-X-amWv AXn-\m AXn Fs\ t`Zw DmAJw kn-Zm-\w I Im-\mWv? kpjp-]vXn-kp-J-cq-]am-Wv. AXn Bcv t`Zw ]cw {_ hne-ytX II ImWpp? 33. Cw hmssIy-kvX-Ymm-\p 26. Nn-aqtem hnI-evt]mbw I km\w {ihWw `thXv I Nnm-`mth \I-\ I bpym kw`m-hn-X-Xzm-\p AX-nw klm-t[ln I km\mw a\\w Xp XXv II {]Xy-{Kqt] ]cm-\n II 34. Xm`ymw \nhn-Nn-In-tyt I 27. AJ-m-\--am-m\w I tNXkx m]n-Xky bXv I hnmb kzkz-cq-]Xx I GI-Xm-\-Xz-ta-Xn I _ln-cx kZm-\ I \nZn-[ym-k-\-ap-NytX II ckm-kzm-Z-\-am-\n II 35. [ymXr-[ymt\ ]cn-XyPy I 28. sshcm-Kyky ^ew t_mt[m I {IamXv t[yssbI tKmNcw I t_m[-tkym-]-cXnx ^ew I \nhm-X-Zo-]-h- nw I kzm\-m-\p-`-hmXv imn I kam-[n-c-`n-[o-btX I tcssj-thm-]-ctX ^ew II 29. bZyp-tcm- -cm-`mth I ]qh-cq]w Xp \njv^ew I \nhr-nx ]cam Xr]vXn I cm\-tm- f \p-]axkzXx II 30. amtbm-]m-[n PK-tZym\nx I kh--Xzm-Zn-e-Wx I ]mtcm-y-i-_ex kXym Zym-I-kvXZv ]Zm`n[x II

Nn-amWv Cu hnI-ev]-n\v aqe-Im-c-Ww. Nn-ans-n bmsXmcp hn[ hn-e]-hp-an-. AXn-\m \o {]Xyv Kvkz-cq-]-amb ]c-am-m-hn Nns GIm-{K-am-p-I. AJ-m-\ kzcq-]-amb Bmhv kzkz-cq-]-am-sW-dnv Cu Bm-hn Xs _mlym-`y- - c- ambn Ftmgpw 36. hr-bkvXp XZm-\oa I B\--c- k-am- kz- Zn-p-I. sshcm-Ky- ns ^ew m\hpw ]ymXm B-tKm-Ncm I m\-ns ^ew D]-cXn-bp-am-Wv. Bm-\-\p-`q-Xnbm knn-p imn-bmWv D]-c-Xn-bpsS ^ew apn kvac-Wm-Z-\p-ao-b t I kqNn-n--h-bn D-tcm--c-ambn Hp-an-s-n BZyhyn-Xky kap- nXm II h-kvXp-\n-jv^-e-am-Wv. hnj-b--fn \nv hnapn t\Sp- Xn-emWv ]c-a- Xr]vXn Bm- \w Aap- ]- a-am-Ip- p. amtbm- 37. A\m-Zm-hnl kwkmtc I knXm I tImSbx I ]m-[n-tbm-Sp-I q-Sn-bXpw PK-ns Dev]-n- m-\hpw kh-m-XzmZn e-W-bp-nhpw ]mtcmy i_-fhpw At\\ hnebw bmn I kXym-Zn-kz-cq-]-h-p-amb ]c-am-mhp Xs-bmWv XXv iptm [tm hnhtX II F i_vZ-m Adn-b-s-Sp--Xv.

Xs kw_-n-p A\p-`-hhpw i_vZm-{i-bhpw AxIcW kw`n m\- tm-Sp- Iq-SnbXpamb Pohs\ "Xzw' F \ne-bn hn--s-Sp ]c-am-m-hn\v "amb' Fpw Poh\v "AhnZy' Fpw cv D]m-[n-I-fp-v. Ch ssIhn-m AJ--k-n-Zm-\--abm ]c-{_w eo-I-cnpw. Cs\ XXv Xzakn Fo hmIy--fm Poh-{_ss-Iy-cq-]-n-ep Advw A\p-k-m\w sNp-XmWv {iWw. tI-Xns Aw bpn-]qw Nnn-p-XmWv a\-\w. {ih-Wa-\-\-fm kwi- b-cln-X-ambn knn A-n Nnw m]n-p-d-n-p--XmWv \nZn-[ym-k-\w. [ymXm-hn-s\bpw [ym\-sbpw Dt]-nv Nnw tIhew t[yb-s-s hnj-b-cq-]-ambn Icp-XWw. ]ns Imn-m m\v m]n Zo]w t]mse \n-am-bn-cn-Ww. AXv kam-[n-bm-Wv.

371

I 38. [ taL-anaw {]mlp I


kam[nx tbmK-hn-ax I hj-tXyj bYm [m I arX-[mcm kl-{kix II 39. Aap\m hmk-\m-Pmte I \nxtijw {]hn-eo-btX I kaq-tem-q-entXm ]pWy I ]m]mtJy I-k-tb II 40. hmIy-a-{]-Xn-_w kXv I {]mIv ]tcm-m-h-Zm-ktX I Icm-a-eI-hXv t_m[ I a]-tcmw {]kq-btX II
kam-[n-bn hrn-I B cq]-hn-bp---fm-Wv. AXp-sImv Hpw tXmp-n-. Fm kam-[n-bn \np-W hyn-bpsS Dm-]n-X-hr-n-I kvac-WsImv A\p-am-\n-mw. Cu A\m-Zn-{]-]--n tImSn-W-n\v I- kn-X- am-Wv. Fm Cu kam[n aptJ\ Ah-sbmw \-am-bn-tm-Ip-p. ip-[- hn-p-p. D-a-tbm-K-th-m- kam-[nsb [ta-L-sav ]d-bp-p. ImcWw AXv taL-sa-tmWw At\Iw kl{kw [mc-I-tfmsS hjn-p-p. kam-[n- bn hmk-\m-kaq-l- ]q-ambpw hnebw {]m]n-p-p. ]m]-]p-Wy-I-k-aq-l \in-n--s-Sp-tm B Xz-akn F hmIyw BZyw ]tcm--m-\-cq-]-n {]Im-in-p-p. ]ns ssIbnse s\n--sb-tmse \njv{]bmkw A]-tcm m\w e`n-p-p.

45. tZtl-{n-t b-jz-lw-`mhx I CZw-`m-h-kvXZ-\ytI I bky t\m `hXx Izm]n I k Poh-px DNytX II

t`mKy]Zm- - fn Xmev]cyw Dm- I- cp-Xv. As\ Xmev]cyw Dm-Im-Xn-cp-m sshcm-Ky-am-bn. Alw-`mhw Dm-Im ]mSn-. Alw-`mhw Xosc-bn-m-Xm-bm AXv m\-ns ]cm ImjvT-b m-Wv. AXp-t]mse ebw {]m]n hrn-I hopw Dm-I-cp-Xv. AXv D]-c-Xn-bpsS Ah-[n-bm-W.v As\ nX-{]--\mb bXn B\--a-\p`-hn-p-p. {_-n a\v ebn-h \nhn-Im-c\pw \njv{In-b-\p-am-bn-cn-pw. {_hpw Poh\pw tim[n--sv cn-sbpw GIo-`m-h-n eo\-amb hrn-hn-Iev] clnXhpw ssNX-\y-cq-]-hp-am-Ip-p. Atm AXv {] Fv ]d-bs-Sp-p. Bcn-emtWm Cu {] khZm DXv Ah Poh-p--\m-Wv. tZtl-{n-bm-Zn-I-fn Alw-`m-han-m--h\pw CX-msX A\y-]-Zm--fn CXv FsXm-Wv F `mh-an-m--h\pw Poh-p--\m-Ip-p.

46. \ {]XyKv {_-tWm t`Zw I IZm]n {_-ktbmx I {]bm tbm hnPm-\mXn I k Poh-p CjytX II 47. km[p`nx ]qPy-amt\ f kvan I ]oUy-am-t\ f ]n ZpPss\x I ka-`mthm `th-Zyky I k Poh-p CjytX II 48. hnmX {_ XXzky I bYm-]qhw \ kwkrXnx I AkvXn tN k hnmXx I {_ `mthm _ln apJx II 49. kpJm-Zy-\p-`thm bmh I mhXv {]mc-_v[-an-jytX I ^tem-Zbx {Inbm-]qthm I \njv{Intbm \ln Ip{X-NnXv II 50. Alw {_tXn hnm-\mXv Iev]-tImSn iXmnXw I knXw hnebw bmXn I {]t_m-[mXv kz]v\-I-hXv II
Pohm-]c-am- m- Hm-sWpw {_-n\p krnpw Xn t`Z-an-spw _pn-sImv Adn-bp-h-\mWv Poh-p-. k-\-M-A-M ]qPn-mepw ZpP-

41. hmk-\m-\p-Ztbm t`mtKy I sshcm-Kyky XZm-h[n I Alw-`m-thm-Zbm `mthm I t_m[ky ]c-am-h[nx II 42. eo\-hr-t-c-\p-ev] -n I acym-tZm-]-c-tXkvXp km I nX-{]tm bXn-cbw I bx kZm-\-a-iv\ptX II 43. {_-tWyh hneo-\mm I \nhn-Imtcm hn\n-jv{Inbx II 44. \nhn-Iev]m N Nnm-{X hrnx {]tXn IYytX I km khZm `th-Zyky k I Poh-p CjytX II

372

I \- ]oUn-n-mepw kZm kI-e-tcmSpw ka-`m-h\

mt\m-Z-b-n-\p-ti-jhpw ^ew \Ip-p. Rm AP]pep-- h- \mWv Poh-p- . {_ XXzw {Kln--hs c-\m-W,v Rm Aa-c-\m-Wv, F \ne ssIh--h BZrn-bn {]]w app I-Xp-t]m-se-b ImW-s-Sp- cq-]-\m-Ip-p. Ah\v {]mc_v[ I k-ev]- FhnI. Ah app-I-- Xp-t]mse Xs- bmWv {]]w ImWp- sS-bmWv? m\nv {]mc_v[ I--fp- ambn _w C -sX- n Ah {_-`mhw Adn- n-n- . tIhew Xs. _lnap-J-\m-W-h. kpJm-Zy-\p-`q-Xn-I Dn-S-tmfw 56. {]mc_v[w knyXn XZm I {]mc_v[ Ihpw Dv. ImcWw Hmtcm ^tem- Z-bhpw kw`bZv tZlm-\m nXnx I hn-p- -X v {Inbm-] qh-amWv. {Inb-Iq-SmsX ^e-an- . tZlm--`mthm ss\thw I DW-Xn-\p-tijw kz]v\-nse {Inb Ah-km-\n-p-Xp-t]mse ""Rm {_-am-Wv. F t_m[w P\n-p-I-gn{]mc_v[w XyPy-Xm-aXx II m tImSn--W-n\v PwsImv Bn kn-X57. {]mc_v[ Iev]-\m-]yky I I-fpw \in-p-t]m-Ip-p.

51. kza-kw-K-ap-Zm-ko\w I ]cn-mb \t`m bYm I \ n-jytX bXnx InnXv I IZm-NnXv `mhn I`nx II 52. \ \t`m LS-tbm-tK\ I kpcm-K-t\ en]ytX I XYm f tm]m[n tbmtK\ I Xtm ss\h en]ytX II 53. mt\m-Z-bm-Xv]p-cm-c_v[w I I m\m\n \iyXn I AZXzm kz^ew ey I apn-tiym-r--_-W-hXv II 54. hym{Lm-_pym hn\naptm _mWx]mp tKmaXu I \ XnjvTXn `n\-tXyh I eyw thtK\ \n`cw II 55. AP-t cm-kva y-a-tcm-kvaoXn I b Bm\w {]]-ZytX I XZm-\m XnjvT-tXmky IpXx I {]mc-_v[-I -ev]\m II

tZhky {`mn-tch ln II 58. A[y-kvXky IpX-kvX Xz I ak-Xyky IptXm-P\nx I APm-Xky IptXm \mix I {]c-_v[-a-kXx IpXx II 59. mt\\ m\-Im-cyky I kaq-eky etbm bZn I XnjvT-Xybw IYw tZl I CXn i-htXm PUm II
{]mc_v[w Dmbn-cn-p-Xv tZl-n B-_p-nbp--tm-fm-W.v Fm ico-c- n B-`mhw k-e]nv pI Hcn-epw {]nb-a-. AXn-\m tZl-nse B_pn XyPnv {]mc-_v[- Iw XyPn- p- I. tZl-{`mn PohnI-fpsS {]mc-_v[-I-k-ev]w am{X-am-W.v Fm {`mnbm k-n- -s-Xv kXy-am-Ip- -sX-s\? kXy-a-m- Xn\v P-sa-hnsS? P-an-m-- Xn\v \mi-sa- hnsS? Cs\ Akpw AhkvXp cq]hpw Bb Hn\v Fhn-sS-bmWv {]mc_v[ Iw? icocw Am-\Im-cy-amWv? m\m AXv kaqew \-am-bm ]ns tZl-ns \ne\nsv? Cns\ kwi-bn-p m\n-Iv kam[m- \-am-bn-p {ipXn _mly-Zrym {]mc-_v[-s- n {]kvXmhn-n-p-v .

60. kam-[mXpw _mly-Zrym I Xm BIm-i-sa- tmWw Akw-K-\m- sWv \- t]mse {]mc_v[w hZ-Xn-{ipXnx I {Klnv tbmKn `mhn-I--fn Aev]hpw en]vX-\m-Ip\Xp tZlmZn kXyXz I n-. aZy-Ipw-`-n ImW-s-Sp BImiw aZy-K-t_m[-\mb hn]-nXmw II m en]vX-am-Ip-n-. AXp-t]mse D]m[n tbmK-m Bmhv AXns [-- fm en]vX-\m-In-. eyw ap 61. ]cn-]q-a -\m-Zy I \nn hn-_ mWw eyw t`Zn- pw. AXp-t]mse a{]-ta-b-a-hn-{Inbw I mt\m-Z-b-n\p apv sN-s I- mt\m-ZkZvL\w NnZvL\w \nXy I b-n-\p-tijw ^ew \Ipw. sNbvX- Xns ^ew Fmam\ L\-a-hybw II bmepw A\p-`-hn-Ww. m\w sImv I-\miw kw`hn-p-n-. ISp-hsb Dt-inv Ab Av ]ip-hn-emWv sIm- sXv t_m[yw hmepw XS-bm km[y- a-. _mWw eyw XIpw, AXp- t ]mse sN- s Iw

62. \n KpWw \njv{Inbw kqvaw I \nhn-Iev]w \nc-RvP\w I

373

AXn-cq-]y-kz-cq]w b at\m hmNm atKm-Ncw II 63. kXv karw kzXx knw I ipw _p at\m Zriw I GI-ta-hm-Zzbw {_ I t\l \m\mkvXn In\ II 64. kzm\p-`qXym kzbw mXzm I kzam-m-\-a-J-nXw I kknx kkpJw XnjvT I \nhn-I-ev]m--\m-\n II 65. Iz KXw tI\ hm \oXw I Ip{X eo\-anZw PKXv I A[p-ss\h abm Zrw I \mkvXn Inw al-Z-Zv`pXw II 66. Inw tlbw Inap-]m-tZbw I Ina-\yXv Inw hne-Ww I AJ-m-\-- ]o-bp-j ]q {_ almth
_mly-Zrym tZlm-Zn-I kXy-amWv Fv m\nIsf Xr]vXn-s-Sp-m ]d-bp-p-. hmkvX-h-n ]cn]qhpw A\m-Zy-hpw A{]-ta-bhpw Ahn-{I-bhpw kZvL-\hpw NnZvL-\hpw \nXyhpw B\-L-\hpw Ahybhpw GI-c-khpw ]qhpw A\-hpw kh-tXm-apJhpw Atl-bhpw A\p-]m-tZ-bhpw A\m-t[-bhpw A\m{i-bhpw \nKp-Whpw \njv{In-bhpw kqvahpw BWv {_w. Cs\ kzm\p-`q-Xn-bn kzbw kzmm-hns\ AJ- n-X-sap IcpXn knn {]m]nv \nhn-Iev] kzcq]-amb Bm- hn kpJ- ]qhw nXn sNp Kpcp-hns D]-tZiw tIv injy m\n-bm-bn-ov ]d-p. Cu temIs Rm Ctm I- Xm-Wv. AXv Fhn- sS- tmbn? AXns\ Bsc-Spp? AsX-s\ hnebw {]m]np? AXnmsX t]mbXv ApXw Xs. AJ--amb B\-m-ar-X-

m ]q-amb Cu {_-am-Ip kap-{Z-n F\nv FmWv XyPn-m-\p-Xv? FmWv kzoI-cn-m-\p-Xv thsd-m-Wp-Xv? hne W-am-bn-p--sX-mWv?

68. \ Inn-Z{X ]iyman I \ irtWman \th-Zvaylw I kzm-ss\h kZm-\ I cqt]-Wmkvan kze-Wx II 69. Akw-tKm f la\w tKm f l aenwtKm f l alw lcnx I {]imtm f la-\-tmlw I ]cn-]q-n-c-\x II 70. AIm f la-t`m-m-l ahn-I mtcm f la-h ybx I iptm t_m[ kzcqt]m f lw I tIhtem f lw kZm-inhx II 71. GXmw hnZymw A]m--c-X-amb ZZu. A]m--cXtam {_tW ZZu. {_m-tLm-cmw-Kn-ctk ZZu. tLmcmw-Kncmx sscIzmb ZZu. ssctIzm-cm-amb ZZu. cmax ktht`ymx `qtXt`ym ZZm-hn-tXy-X-nhm-Wm\p-im-k\w thZm-\p-im-k\w thZm-\p-im-k-\-an-Xyp]-\ n-j-v.
Rm ChnsS Hpw Adn-bp-n-. tIp-n-. ImcWw Rm kZm B\--kz-cq-]-amb kzm-cq-]-n Xs-bmWv Rm kzbw kze--W-bp-X-\m-Wv. Rm Akw-K\pw Ai-co-c\pw Aenw-K\pw lcn-bp-amWv Rm F{Xbpw im\pw A\-\pw Nnc--\-\p-am-Wv. Rm Im-h-. t`mm-h. Rm \nhn-Im-c\pw Ahn-\minbpw ip\pw m\-kz-cq-]-\p-am-Ip-p. Rm tIhew kZm-in-h-\m-W.v Cu hnZy Kpcp injy-\mb A]m-- c-X- a\v sImSp-p. A]m--c-X-a {_m-hn\pw {_mhv tLmcmwKn-c-n\pw tLmcmw-Kn- cv sscIz\pw sscIz cma\pw cma kakvX {]mWn-Ipw \In. As\ CXv \nhm-Wm\p-im- k-\- am-Wv. thZm- \p-im-k- \-am-W,v thZm-\p-im- k-\- am-Wv. Aym-tm-]-\n-jv kam-]n-p.

374

I
1
imn-]mTw

AZz-b-Xm-c-tIm-]-\n-jv3

Hmw. ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qap-Z-Nyp-tX. ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hmh injytX Hmw imnx imnx imnx
Cu ]c-{_w ]q-am-Wv. Cu {]]w ]q-amWv. ]q-{_-n \npw ]q-{]-]w Dm-bn. ]q- n \nv ]qs FSp-mepw ]qw Xs Ah-ti-jn-p-p. Hmw imnx imnx imnx

aptm `h-Xn. ^mtem[z Kf-e -emS hnti-j -aWvUte \nc-cw tXP-kvXm-cItbmK hnkv^p-c- tW\ ]iyXn tNXv kntm `h- X n. XP- \ yt{Kmao-enX I c{-Zztb X{X-^ qXv Imc i_vtZm Pmb-tX. X{X-ntX a\kn Np a[yKX \oe-tPymXnx ew hntem-Iym- ZrjvSym \nc-Xn-ib kpJw {]m]vt\m-Xn. Ghw lrZtb ]iA-b-Xn. Gh-a-q eWw apapp `ncq-]m-kyw.
tZl-ns a[y-n kpjpav\ F {_-\mUn ]q-N-{-s\-tmWw {]Im-i-bp--ambn nXn-sN-pp. AXv aqem-[m-c-n \nm-cw-`nv {_-c{w hsc t]mIp-p. Cu \mUn-bp-sS a[y-n tImSn an ]nWcn\p Xpey-ambn Imn-tbmSp IqSn-bXpw Xmac hfbw t]mse kqva-hp-amb {]i-kvX-amb IpWvU-en\o in nXn-sN-p-p. a\km AXv Zin-m a\p-jy ]m]hn-ap--\mbn Xocp-p. s\n-bpsS apI-fn Hcp hnti-ja-WU- e-n kv^pcn-p-sIm-n-cn-p tXP-ns\ Xmcv I-tbm-K-kv^p-c-W-m Im Ah kn-\m-bn-ocpw. cp sNhn-bpsS Zzmc-fpw Nqp-hn-cens A{Kw sImv AS-m Hcp ^pXvIm-c-i_vZw tImw. AXn a\-p-dnpw Ip-IfpsS a[y-n-ep \oe tPymXn m\s AZrjvSym ImWp ]w At As kpJw e`n-p-p. A{]-Imcw lrZ-b-n Zinm Ignbpw C-s\-bp Ae--Ws tamw Cn-p--h D]m-kn-t--Xm-W.v

1. AYm tXm Zzb Xmc-tIm-]\n-jZw hymJym-kymtam bXtb PntX-{n-bmb ia-ZamZn jUv KpW-]qm-b. 2. NnXvkz-cqt]m lanXn kZm `mhbv kayMv \nao-e n-X mx Inn-Zp- o-en-X mtm hm ZrjvSym {`qZ-lcm-Zp-] co kn-Zm-\ tXPx IpScq]w ]cw {_-htem-Ibw kvX{Zpt]m `h-Xn. 3. K`-P-Pcm-aW kwkm-ca-lZv `bmXv kwXm-c- bXn XXvkm Xmc-I -an-Xn. Poth-izcu ambnIu h n mb k h - h n- t i j w t\ Xn t\ XoX n hnlmb bZ-h-in-jytX XZ-Zzbw {_. 4. Xssy ey {Xbm\p km\x Ihyx
A\-cw AZz-b-Xm-c-tIm-]-\n-j-n-s\-n hni-Zo-Icn-mw. AXv PntX-{n-b-mcpw ia-ZamZn jUvKp-Wbp-cp-am-bn-p kw\ym-kn-Iv thn-bp--Xm-Wv. IpI AStm ]IpXn AStm B-cZr-jvSn-sImv ]pcnI-v apI-fn- ep m\v "Rm NnXvkz-cq-]- \mWv' Fv \nc-cw Nnn-p-sImv kn-Zm-\ tXPx kzcq]-amb ]c-{_- s Zin-m X{Zq]w e`n- p-p. GsXmcp a{w K`-P Pcm-a-cW kwkm-cmZn alm-]m-]-fn \npw XcWw sNn-n-p-Xv AXv Xmc-I-{_-sav ]d-b-s-Sp-p. Poth-iz-cm ambn-I-am-sW-dnv ap--sXmw "t\Xn' "t\Xn' Fp ]d-p-sImv tijn-p-sX-mtWm AXmWv {_w. AZzb {_kn- np aqp ey- A\p-k - m\w sNt- Xp- v.

5. tZl-at[y {_-\mUo kpjpav\m kqcy-cq-]nWo ]q N{m`m h-tX. km Xp aqem-[m-cm-Zmc`y {_-c { Kman\o `h-X n. Xt[y XSnXv tI mSn- k - a m\ I m y m ar W m- f - k q- { X - h X v kqvamwKo IpWvU-en-\oXn {]kn-m-kvXn. Xmw ZrjvS zm a\- s skh \cx kh-] m-h n-] -\ m-i -Z zmc

6. AY _lney eWw \mkn-Im-t{K-NXp`nx jUv `nc-jvS-`n Zi-`n ZzmZ-i`n: {IamZw Kpemt \oe-ZypXn iymaXz kZrKv c `wKo-kv^p-cXv ]oXip--h Ztbm t]X thyma-bZn-]iyXn k Xp - tbmKn `h-Xn. Ne-ZrjvSym thyma-`mK honXpx ]pcp-jky ZrjvSyt{K tPymXna-bqJmx h-t. Xi-t\\ tbmKo `h-Xn. X]vX Im\ kmi tPymXna-bpJm A]mw Kmt `qau hm ]iy-Xn. XZvZrjvSnx ncm `h-Xn. iotjm ]cn ZzmZ-imwKpe kao- n- X p- c - a r- X Xzw `h- X n. b{X Ip{X kvYnXky inckn thyma tPymXn ZrjvSw tNXv kXp-tbmKo `h-Xn.
_mly e-W-sf-n ]d-bp-p. aqns A{K`m-K-p-\npw bYm-{Iaw \mev, Bdv, Fv, ]v, ]{v AwKpew AI-e-n Idppw \oebpw hw t]mepXpw Npa hns \ndw IeXpw AtXm-sSmw a, shfpv Cu \ndw tXmn-p--Xp-amb {]Imiw

375

I BIm-in ImWp-h tbmKn-bm-bn-o-cpw. N-eZrjvS ym BIm-i - p-t \m-n-bm {]Im-i -In-c-W- ImWmw. AXp ImWp-h tbmKn-bm-Ipw. ZrjvSn-bpsS A{K-`m-Kv Npp-]-gp-n kz-n-s\m tPymXnabqJ ImWp-tm B ZrjvSn nc-am-Ip- p. Xebvv apI-fn ]{-w-Kpew AsIe tPymXnns\ ImWp-h Aar-XXzw {]m]n-p-p. FhnsS \nmepw sImmw. Xe-bvp apI-fn thyma-tPym-Xnp ImWp--h tbmKnbmbn `hn-p-p.

chop aWvU -ae Zzntb akvXoXn \nn-X y-X m-cIm`ymw Xi\ am{X-a m-W yp` ssbIy- Z rjvSym at\m-bpw [ymtb-Xv. XtZymKm `mth C{n-b-{]ht-c-\-h-Im-im-Xv. Xkvam-Z-ZrjvS ym XmcI Ghm\p ktbx

7. AY a[y ey- e - - W w. {]mXn {XmZn hm JWvU kqcy-N-{I-hZv hn Pzmem heoh Zznlo-\m- -co--a-Xv. ]iyXn XZm-I m-c m-I mcn-Xbm Ah-XjvT-Xn. XXv `qtbm Zi-t\\ KpWc-ln-Xm-Imiw `h-Xn. hnkv^p-c-m-c-Im-Imc kwZo]y-am-\m-KmV Xtam-]aw ]c-am-Imiw `h-Xn. Imem\-e-k-a-tZym-X-am\w alm-Imiw `h-Xn. kthm-XvIrjv S-]c -a-ZypXn {]tZym-X-am\w XXzm-I miw `h-Xn. tImSn-kq-cy-{]-Imi ssh`h kmiw kqcym-Imiw `hXn. Ghw _mlym-`y- -c - -thyma ]Iw XmcI eyw. Xio hnap--^-ekXm-Zr-Kvthyma - v kamt\m `h-Xn. Xkva m- m-c I Gh ey aa \kv I ^e- { ]Zw `h- X n. Xm- c Iw Zznhn[w ]qhm[ XmcIw D-cm[w AW-\kvIc tNXn. XtZj tmtIm `h-Xn. 8. XtZymKw NZzn[m hnn-]qthm-cw hn[m-\Xx ]qhw Xp XmcIw hnZym Z a\kvIw XZp--canXn.
a[y-ey e-W {]`m-X-Im-ev Nn{Xm-Znh-bp-amb AJWvU kqcy N{Iw t]msebpw An Pzme-t]m-sebpw Ah-bn-msX BIm-i-n\p Xpeyambpw ImW-s-Spw. B `mh-n nc-ambn \nevmw. AXns Ii-\-m hopw \nKp-Wm-Im-c-ambn Xocpp. Xnf-p \{Xw t]mse {]Im-in-Xhpw {]`m-Xnse Ccp-p-t]m-se-bp-amWv Nc-am-Im-iw. alm- Im- i-am-Is Imem-\-e-s\mw {]Im-i-am-\- am-Wv. XXzm-Imiw DXvIrjvS {]Im-i-amXpw {]J-c-tPym-Xnv tN-Xp-am-Ip-p. kqcym-Imiw tImSm-\p-tImSn kqcy-m-cpsS {]Im-in\v Xpey-am-Wv. Cs\ ]pdpw AI-p-ap Cu ]mIm-i-fpw Xmc-I-e-y-am-Wv. CX-\p-k-cnv BIm-is ImWp-h AXn-s\-tmse _-\-ap--\m-bn-o-cpw. Cs\ Cu Xmc-I-tbmKw cp-hn-[-ap-v. ]qhmsapw D-cm-sa-pw, CXn-s\-p-dn-p tmI- Cu tbmKw ]qh-sapw D-csapw cp-hn-[-am-Wv. ]qhs Xmc-I-sapw D-cs Aa-\-kvI-sapw ]dbp-p.

Ip-I-fpsS IrjvWaWn-bm \mw kqcy-N-{-msc - ImWp-p-v. Ip-I- fm \mw _mly-{_- lvam-WvU- nse kqcy-N-{-msc Zin-p--Xp-t]mse Xs inc-m-Ip {_m-WvU-ns a[y-n nXn-sN-p kqcy-N-{msc \n-bnv Ahsb Zin-p-Ibpw cpw Hp-Xs-bm-sWp IcpXn a\km Ahsb [ym\n-p-Ibpw thWw. Fs-m a\-ns\ Cs\ `mh-\bp--ambn t\mn-bn-s-n C{n-b- hnj-b--fn {]hnp XpS-pw. AXn-\m km[-I AZrjvSym Xmc-I-ss A\p-k-m\w sNt--Xp-v. 10. Xm-c Iw Zznhn-[ w. aqn Xmc-I -a -a qn XmcIw tNXn. b{Zn- {n-b mw XXv aq- naXv bZ{Zp bpKm-X oXw XZ-a qn-a Xv kh-{ Xmx ]Zm hnth-Nt\ at\m bpm-`ymk CjytX Xmc-bm`ymw kZp[z kX-Xz-Zi-\m at\m bpt- \ m cotW kn- X m- \ kzcq]w {_sshx Xkva mXv ip-tX-tPm-abw {_tXn knw XZv {_ a\x kl-I mcn Np-j m- ZrjvSym thZyw `h-Xn. Gh-a-aqn-Xm-cIa-hn-a-t\m- bp-t\ Nqssjh `l-Zm-cm-ZnIw thZyw `hXn. cq]-{K-lW {]tbm-P\ky a\-pc Zo\-XzmXv. _mly-h -Zm-tc ]ym a\ p ktbmtK-ss\h cq]-{K-lW-Im-tcym-Zbm-Xv. Xkvam-t\mbp-m-Zr-jvSn-kvXm-cI {]Imtim `h-Xn. aq-sapw Aaq-sapw XmcIw cp-hn-[-nep-v. C{n-b--fpsS A-c-n-ep-Xv aqn-Xm-c-I-hpw, cp-]q-cn-I-pw shfn-bn-embn ImWp-Xv AaqnXm-c-Ihp-am-Wv. Fm-bn-Spw Dnse ]Zm--fpsS hnth-N-\-m at\m-bp--amb A`ymkw Bh-iy-am-W.v kXy-Zi-\m--I-amb a\-n-\m A\n-co- Ww sNbvXm cp Xmc-I--fp-sSbpw apI-fn kn-Zm-\-kz-cq-]amb {_s Zin-mw. AXn\npw {_lvaw iphpw tXtPm-a-bhp-am-sWv kn-am-bn. B {_s at\m-bp--ambn Np-p-IfpsS AZrjvSym I-dnb-Ww. Aaqn-Xm-c-Ihpw CtX-hn[w at\m-t\-{X--fm Adn-tb-Xp-v. cq]-Zi-\-hn-j-b-n a\v Np-pIv A[o-\-am-Wv. shfn-bn-ep--Xp-t]mse AIpw cq]-{K-l -W -Im-cy- \S-p- p. AXn-\ m at\m-b p-a mb Np-pIfn Xs-bmWv Xmc-I-{]-Im-i-sap ]d-bmw.

9. Ay--kvXm-c-I-tbm-{ kqcy {]Xn-^-e\w `h-Xn. Xmcm`yw kqcy-N{ aWvUe Zi\w {_mWvU - a nh ]nWv U mWv U intcm- a -[ y- m- I mti

11. {`qbp-Ka-[y-_nte ZrjvSnw XZzm-tcm[z-n-tXtXP Bhn`qXw Xmc-ItbmtKm `h-Xn. tX\ kla-t\m-bpw XmcIw kpkw-tbmPy {]b-X vt \\

376

I {`qbpw kmh-[m-\-Xbm InwNn-Zq[z-ap-Xt-]tbv Xv. CXn ]qh-`mKo Xmc-I-tbmKx Dcw Xzaqn aZ-a-\kvX aZ-a-\kvX CXyp-Ny-tX. Xmep-aq-tem[z`mtK alm tPymXn abptJm h-tX. XZvtbmKn-`nt[ybw Xkvam-ZWn amZn knn `h-Xn. 15.

cp ]pcn-I--fp-sSbpw a[y-m-\-n\p apI-fn-em- 16. bn-p--tX-P-ns\ Zin-p--XmWv Xmc-Itbm-K-e-yw. kln-X-a-\km Xmc-Is kwtbm-Pn-nv bXv\-]qhw cp ]pcn-I- - sfbpw Aev]w Db-Ww. apI `mKs 17. AXm-bXv Aaqn-aXv `mKs Aa-\-kvI-sav ]d-bpp. Xmep-aq-e-ns Du[z-`m-K-n alm-tPym-Xn-ns Inc-W-a-WvUew hn-p-p. AXmWv tbmKn-Iv 18. t[yb-am-bn-p--X.v CXn-\m AWn-am-Zn-kn-n-Ifpw ssIhcp-p. 12. A _mly-e-tym-ZrjvSu \ntatjm tjhPn-Xmbmw kXymw imw`-ho-ap{Zm `h-Xn. Xq-{ZmcqV m\m-\n-hm-kmZv `qanx ]hn{Xm `h-Xn. XZv ZrjvSzm kth temImx ]hn-{Xm. `h-n. XmZri ]c-a-tbm-Kn-]qP bky e`tX tkm ]n aptm `h-Xn.

19.

bYm-n Kpcp-kZv Kpcp Fp ]d-bp-Xv thZk---X, hnjvWp-`-n, hna--c-Xzw, tbmK--X, tbmK\n-jvT-X, tbmKm--I-X, ]cn-ip-n, Kpcp-`-n, ]c-am-mhn {i, Ch tN-h-\m-W.v Kp i_vZ-ns Aw _mlym-`ym-c eyw ImWp-hm-\p km[-Is A-Im-c-sa-m-Wv. "cp' F-Xn\v tcm[n-p-Xv Fpw. ZrjvSn nc-am-Ip-tm imw`ho ap{Z kw`-hn-p-p. Cu AXm-bXv A-Im-cs AI-p--h-\mWv Kpcp. Kpcp ap{Z tN m\n-bpsS \nhm-k-`qan ]cn-ip--sav Icp- Xs-bmWv {_w. ]c-aamb KXn Kpcp-hm-W.v Kpcp Xs X-s-Sp-p. Ahs\ ImWp--Xp-sIm-p-Xs kI-ecpw ]c-aKXn; ]cm-hn-Zybpw Kpcp-hm-Wv. ]mcm-b-Wtbm-Ky\pw ]cn-ip--cm-Ip-p. C-s\-bp tbmKnsb ]qPn-p--h Kpcp-hm-Wv. ]c-Im-jvT, ]c-a[\w Chbpw Kpcp-hm-Ip-p. apn--[o-\-\m-Ipw. ]c-a-Kp-cp-hns D]-tZ-i-m kl- Kpcp t{ijvT-cn t{ijvT-\m-Wv. Hcn--se-nepw AXp-{k-Zf Ia-en tjmU-i-Ie A ey-am-Ip-p. cn-m kwkm-c-tam-N\w e`n-pw. kIe P--fn-sebpw D-am-Nm-cy-\n-eq-sStbm CXv ImWm km[n-q. ]m]- \in-pw. kIe Ima-\-Ifpw knn-pw. kIe ]pcp-jm-fpw ssIhcpw Cs\ Adn-bp-h\mWv - 14. BNmtcym thZ-ktm-hn-jvWp-`tm - D]-\n-j-Zvm\n Fv Cu D]-\n-jv ]d-bp-p. hna-cx | AZz-b-Xm-c-tIm-]\n-jv kam-]n-p. -

13. A ey-Pe-tPymXn kzcq]w `h-Xn. ]c-aKp-cp-]-tZ-ti\ kl-{kmtc Pe-tPym-Xn hm _pnKp-lm-\n-lnX tPymXn tPymXn hm tjmU-im Xpcob ssNX\yw hmeyw `h- n. Xi\w kZm-Nm-cy-aqew

tbmKtm tbmK-\n-jvT--k-Zm-tbm-Km--IxipNnx Kpcp-`n kam-bpx ]pcpj tm hnti-j Xx | Ghw e-W-k --tm-Kp-cp-cp-Xy-`n-[o-btX Kpi_vZ kvX-Imcx tkymXvcp k_vZkvX-n-tcm-[Ix | A-Imc \ntcm-[-Xzm-ZvKp-cp-cp-Xy-`n-[o-btX Kpcp-tch ]cw {_-Kp-cp-tc-hh ]cm-KXnx | Kpcp-tch ]cm-hn-Zym-Kp-cp-tch ]cm-bWw Kpcp-tch ]cm-Im-jvTm-Kp-cp-tch ]cw [\w | bkvamXv XZp-]tZ-jvSm-ku-XkvamZv Kpcp-Xtcm Kpcp CXn. bx kIr-Zp-m-cbXn Xky kwkmc tamN\w `h-Xn. | kh P-IrXw ]m]w XXv Wm tZh \iy-Xn. | khm Imam\ hm]vt\m-Xn. kh ]pcpjm knn | `h-Xnb Ghw thtZ-Xyp-]-\n-jXv

377

I
1
imn- ]mTw

AYh-in-tcm-]-\n-jv 3

tZh-m cp{Z temI-n-sen `K-hm cp{Z-t\mSv tNmZnp: Av BcmWv? cp{Z ]d-p. Rm GI-\mWv Hmw`Z{Zmw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw Rm `qX- `mhn h-am- \-Im- e--fn- ep- apv Rm\-msX Hcn]ty-am--`nb-P {Xmx nssc-c-ssK-kvXp--hmwSpw Hp-an-. Dns Dn nXn sNp-Xpw k-kvX-\q-`n hytia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXnx kh-Zn-nepw hym]n-n-cn-p-Xpw Rm Xs \nXyhpw \x Ct{m hr-{ihmx kzkv Xn \x ]qjm hnizA\n-X y- h pw. hyhpw Ahy- hpw Rm Xs. thZmx kzkvX n \ kvX mtym Acn t\anx {_hpw A{_-hpw Ingv ]Sn-mdv hSv sXv kzkvXn t\m _rl-kv]Xn Z[mXp apI`mKw Xmsg-`mKw hnZn-p-I ]pcp-j ]pcp-j-\-mtZh-m-sc, R ImXp- I sImv awKfw {ihn-m- Xv kv{Xo Fmw Rm Xs-bm-Wv. Kmb-{Xn, kmhn-{Xn, \n-S-h-c-tW. Ip-I sImv awKfw ImWm-\n-S-hc-tW. A\p-p-],v PK-Xn, {Xnmhv XpS-nb O-p-Ifpw KmlkpZr-V--fmb AwK--f mepw tZl-mepw \nsf ]-Xym-n, Zn-Wm-n, Bl-h-\o-bmn Chbpw kXyw, kvXpXn-p-sImv tZh-m \n-bn-n-p Bbpp apgp- ]ip Kuco-cq-]w, EIv, bPp-,v kmaw, AYhw Fo thZh\pw R A\p-`-hn-p-am-dm- ItW. alm-Io-am-\mb Ch-sbmw Rm\m-Ip-p. AwKn-c-kv, tPymjvT, C{ Rv awKfw Acp-f tW. kh--\mb t{ijvT, hcn-jvT, Pew, tXP-v, irw]y, Ac-Wy, ]qjzmhv Rv awKfw \I-tW. A{]-Xn-tcm-[y-K-Xn- A-cw, cw, ]pjvI-cw, ]]n-{Xw, A{Kw, a[yw, _mlyw bmb Kcp-U Rv awKfw \I-tW. _rl-kv]Xn ]ptcm-`m-Kw, tPymXn-cq-]w, khhpw Rm\m-Ip-p. Rm Rv awKfw \ItW. Hmw imnx imnx imnx kh hym]n-bm-Wv. Fs Adn-bp--h kh-tZ-h-mscbpw thZ-- sfbpw thZmw-K--sfbpw Adn-bp-p. Rm 1. tZhm l ssh kzw temI-am-bwkvtX cp{Z {_m-Ws\ {_m-W-s\-smpw arKs arK-sa]r--tIm `hm-\n-Xn. tkm f {_ho-Z-l-taIx {]Ysmpw lhn-ns\ lhn-p-sImpw Bbp-jys a-am-k n-Zyman N \m\yx Inatm hyXnBbpjyw sImpw kXys kXyw sImpw [s cnx CXn. tkm f cm-Z-cw {]mhn-iyXv Zntim [w sImpw Xr]vXn-s-Sp-p-p. tZh-m im-Ip-ehycw {]mhn- i - X v . tkm f lw \nXym- \ ntXym cmbn At-l s t\mn [ym\np AXn-\ p-tijw hym hytm- { _- mlw {_mlw {]mx Dbnb ssII-tfmsS Ah kvXpXn-p.

{]Xytm f lw Zn-W DZtm f lw A[ tm[zw Nmlw Zni {]Xn-Zn-imlw ]pam-\]p-am kv{Xnb-i--lw. Kmb-{Xylw kmhn-{Xyplw {Xn]v PK- X y- \ p- j v S p]v Nmlw Otm f lw KmltXym Zn- W mn cml- h - \ otbm f lw ktXym f lw Kuclw Kucy-l-ar-Klw bPq-clw kmam- l - Y hmw- K n- c - t kmlw tPymjv t Tm f lw t{ijv t Tm f lw hcnjv t Tm f lw Bt]mlw tXtPm f l Krtlym f la-ctWym f lw A-calw c-alw ]p]vI-c-alw ]hn-{X-alw A{Kw N a[yw N _ln ]pc-k v X mXv tPymXn cl-tah kth thyma-tah k kth kam tbm amw thZ k tZhm thZ k khmw thZm kmwKm\]n {_ {_m-ssW Kmw tKm`n {_m-Wm {_m- t Wy- \ , lhnl- h n- j m, Bbp- c m- b p- j m, ktXy\ kXyw, [tWm [w, X- b m-a n. tkz\ tXPkm XtXm ] ssh tX tZhm cp{Z-a-]r tX tZhm cp{Z-] -i y tX tZhm cp{Z-a-[ ymiwkvtX tZhm Du[z _mlthm cp{Zw kvXp\z-n.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Hmw tbm ssh cp{Zx k `K-hm b {_m Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm b hnjvWpkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm b kvIkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cpt{Zm k `K-hm b C{kvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cpt{Zm k `K-hm bmnkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cpt{Zm k `K-hm b hmbp kvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm b kqcy kvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm b tkmakvX kvssa ssh \tam \ax

378

I 9.
10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

tbm ssh cp{Zx k `K-hm bmu{Klmx \kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hmt\y Nmu {]Xn{KlmkvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y `qkvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ym N`phkvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm bm N kzkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y al kvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ym N ]rYnho Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ym--cow Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ym N ZyukvX kvssah \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ymm ]x Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-h\y tXPkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-h\y-m-Imiw Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y ImekvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y bakvXkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y arXypkvX kvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\ym arXw Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y hnizw ssh Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y qew Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y kqvaw Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y ipw Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y IrjvWw Xkvssa ssh \tam \ax tbm ssh cp{Zx k `K-h\y Irv\w Xkvssa ssh \tam \ax

31. tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y kXyw Xkvssa ssh \tam \ax 32. tbm ssh cp{Zx k `K-hm\y khw Xkvssa ssh \tam \ax

cp{Z-\mb bmsXmcp `K-hm-\mb Av {_m-hm-Wv. A-s\-bp Av \a-kvImcw \a-kvIm-cw. Av hnjvWp-cq-]-\m-W.v Abvv \a-kIm-cw. Av kvI-cqv ]\pw C{-cq-]\pw An-cq-]\pw hmbp-cq-]\pw kqcy-cq]\pw tkma-cq-]\pw A-{K-l-cq-]\pw {]Xn-{K-l-cq-]\pw `qcq-]\pw `phcq-]\pw kzcq-]\pw alcq-]\pw ]rYzocq-]\pw A-co--cq-]\pw Zyucq-]\pw Pe-cq-]\pw tXtPmcq-]\pw Ime-cq-]\pw ba-cq-]\pw arXyp-cq-]\pw Aar-X- cq]\pw BIm-i- cq-]\pw hniz-cq-]\pw qe-cq-]\pw kqvacq-]\pw IrjvW-cq-]\pw ip-cq-]\pw kXy-cq-]\pw khcq-]\pw BWv Av. A- s\- bp Abvv \a- kvImcw \a- kIm-cw. v

3. `qkvtX BZna[yw `qhkvtX kzkvtX iojw hniz-cqt]m f kn, {_ss-I -k -X zw, Zzn[m-{Xn[m _-kvXzw, imn-kvXzw, ]pn-kvXzw, lqXp-ap-lpXw, Z-a-Z-w, kh-a-khw, hniz-a-hn-izw, IrXa-Ir-Xw, ]c-a-]-c-]-cm-b-Ww, N Xzw, A]m-a-tkm-a-aarXm A`q-am-K tPymXn-c-hn-Zma tZhm Ina-kvam XrW-h-Z-c mXnx Inap [on carXw ayw N tkma-kqcyx ]pc-kvXmXv kqvax ]pcpjx khw PK- nXw hm GX- Z - cw {]Pm- ] Xyw kuayw ]pcpjw {Kmly-a-{Km-tlyW `mhw `th-\, kuayw kutay-\, kqva w kqvta-W, hmbhyw hmbthy-\, {KkXn Akvssa alm-{K-kmb ssh \tam \ax lrZnmx ssZhXm khm lrZn {]mtW {]XnjvTnXmx lrZn Xzakn tbm \nXyw Xnt{km am{Xmx ]ckvX p kx Xtkym- -c Xx intcm, Zn- W Xx ]mZu b D-c X k Hmmcmx, b Hmmc k {]Whx bx {]Whx k kh-hym]o bx khym]o tkm f \tm tbm f \-k vX -mcw bmcw XXv ipw bZv ipw XXv kqvaw bXv kqvaw XZv sshZypXw bZv sshZypXw XXv ]c-{_ bXv ]cw {_k GIx k GIx k cpt{Zm tbm cp{Zx k Cuimt\m b Cuimt\m k `K-hm atl-izcx
atl-iz- \mb `K-hm-s\, `qtemIw A-bpsS Xmgs `mKhpw `qh temIw a[yhpw kztemIw intcm-`m-Khpw BIp- p. Av hniz- cq- ]- n {_-cq- ]-am- Ip-p. ap hn[n-ep--h-s\v tXm-sSpw Av hrn-cq-]\pw imncq-]\pw lpX-cq-]\pw Alp-X-cq-]\pw Z-cq-]\pw AZ-cq-]\pw kh-cq-]\pw Akh-cq-]\pw hniz-cq-]\pw Ahniz-cq-]\pw IrXm-Ir-X-P-]\pw ]cm-]-c-cq-]-\pw ]cm-b-W-cq-]\p-am-W.v Av Rv tkma-cq]amb AarXw \In Rsf Aar-X-cq-]cm-n. R tPymXnx kzcq-]-cmbn -

379

I i{Xp-v Rsf ]oUn-n-m km[y-a-. AarX


kzcq-]-\m-W-v. kqcy-kz-cq-]-\m-Wv. Ap Xs PKXv Ieym-W-Im-cnbmIpp. Ap-Xs kz t{]c-W-bm {Klys {Kmly- mepw `mhs `mh- mepw kuays kuay-mepw hmbp-hns\ hmbp-hn-\mepw {Kkn- n- cn- p--Xv. Cs\ alm{Kkn- bmb Atbvv \akvIm-cw. kI-e-Xn-sbpw lrZ-b-n A-bpsS hmkap-v. aqp am{X-Ifpw Ahbvv AXo-X-am-Wv. hSv AXns incpw sXv ]mZhpw nXn-sN-p-p. hSv HmwIm-c-cq-]-am-Wv. Hmw Imcw {]W-ham-Wv. {]Whw XsbmWv B kh-hym]n. kh-hym-]n-bmWv A\-; A\ Xs Xmc-Icq]w; Xmc-Icq]w Xs kqva-cq]w kqva-cq]w Xs ipw; ipw Xs hnZypXv cq]w; hnZypXv cq]w Xs B ]c-{_-w. ]c-{_cq]w Xs GI-cq- ]w. GI cq]w Xs-bmWv cp{Z-cq-]w. cp{Z- cq]w XsbmWv Cuim- \- cq-]w. Cuim- \cq]w Xs-bmWv B `K- hm atl-iz-c.

`K-hm atl-izcx, bkvamZv `m mt\\ `PXy-\p-Kr-lvWmXn NhmNw kwkr-PXn hnkr-PXn N khm `mhm ] cn- X yPy B - m- t \\ tbmssKiz tcyW alXn alo-btX Xkvam-Zp-NytX `K-hm atl-izcx XtZ-XZv cp{Z Ncn-Xw.

4. AY Ikvam-Zp-NytX Hmmtcm bkvam-Zp-m-cyamW Gh {]mWm-\ q[z apXv {Ima-bXn Xkva m ZpNytX HmwImcx AY Ikvam-Zp-N ytX {]Whx bkv a p- Z p- m- c y- a mW Gh EKyPqx kmam- Y hmMvctkm {_ {_m-tW`yx {]Wm-a-bXn \mabXn N Xkva m-Zp-N ytX {]Whx AY Ikvam- pNytX kh-hym]n Xkvam Zpm-cy-amW Gh bYm ]e-e-]o-WA-[-anh im-cq] tam Xt{]m-X-a-\p-{]m]vtXm, hyXn-kr- Xkvam-Zp-NytX khym-]n. AY Ikvam-Zp-NytX A\tm bkvam-Zp-m-cy-amW Gh Xncy-Kq[z-a-[ -k vXm Akymtm t\m]-e `ytX Xkvam ZpNytX f \x AY Ikvam-Zp-NytX Xmcw bkvam Zpm-cy-amW Gh K`-P--hym-[n-Pcm-a-c -W -k w-km-c -a-l m-` -b m- m-c-b Xn {XmbtX N Xkvam ZpNytX Xmcw. AY-I-kvam-Zp-NytX ipw bkv am Zpm- c y-a mW Gh Zt ma-b tX N Xk v a m- Z p- N ytX ipw . AY Ikvam- Z p- N ytX kqvaw. bkvam-Zp-m-cy-amW Gh kqvaw `qXzm ico-cm-Wy-[n-Xn-jvTXn khmWn NmwK-\y`n ariXn Xkvam-Zp-NytX kqvaw. AY-Ikvam ZpNytX ]cw {_w bkvamXv XXv]-c-a-]cw ]cm-bWw N _rlXv _rlXym _rwl-bXn Xkvam ZpNytX ]cw {_. AY Ikvam-Zp-NytX GtIm bx khm {]Wm kw`y kw`--tW-\mP kwkr-PXn hnkr-PXn N. Xo-tatI {hPn Xo-tatI ZnWmx {]Xy DZ- - { ]mtm f `n{h- P tm tXjmw kthjm anl-kw-KXnx kmIw k GtIm `qX-cXn {]Pm-\m-kvXkvam ZpNytX GIx AY Ikvam`p-NytX cp{Zx bkvam-Zr-jn`nx \mss\y`ssx E Xaky cq]-ap-] -e`ytX Xkvam-Zp-NytX cp{Zx AY Ikvam-Zp-NytX Cuim\x, bx AY Ikvam-Zp-NytX

Hmw Imc-sa- p--cn--s-Sp--sX-p-sImv? ImcWw AXp-cn-p--Xn\v {]mWs\ apI-fn-temv hen-tn hcpp; {]Whw Fp ]d-bm Imc-W-sav? AXp--cnp-tm EIn, bPp- ,v kmaw, AYhw Fo \mep thZ-sfbpw AwKn-cv, {_w, {_m-W Fn-h-tbbpw \a-kvIcn-tn hcp-p. AXp-sImv {]Whw Fp t]cp-hp; kh-hym]n Fp ]d- b-s-Sp--sX-p-sImv? Fn F-sb--t]mse A{]-Xy--ambn kh-N-cm-Nc- -f nepw hkn- p- p. D-c n- p-t m apI- f ntem Xmsgtbm Xncy-p-Ifntem Aw ImWm km[n-m-Xn- \m A\- Fp ]d- b-s-Spp; K`w, Pw, hym[n, Pc, acWw Fnh he-bvp kwkm-c-a-lm-`b-n \npw XcWw sNn-p--Xn-\m XmcIw Fp ]d-b-sSpp; D-cn-p-tm tZw AXm-bXv Bbmkw Dm-Ip-Xn-\m ipw Fp ]d-bs-Spp; D-cn-p-tm kqva cq]-tmSpIqSnb mh-cm-Zn-I-fmb kh-nsbpw ico-cs A[o-\am-p--Xp-sImv kqvaw Fp ]d-b-s-Sp-p; D- cn--s-Sp-tm qe-amb Xtamh- - bn {]Imiw Dm-Ip- -Xp-sImv sshZypXw Fp ]d-bs-Spp; ]cm-]-c-sbpw ]cm-b-W-sbpw _rlmb hoW-bm mX-am-p--Xn-\m ]c-{_-sav ]d-bs-Sp-p; Fm {]mW--sfbpw `nv AP-cq-]tmsS Dev]n kwlm-cmZnI sNp--Xp-sImv GIs\v ]d-b-s-Sp-p; sXpw ]Sn-mdp hSpw Ingpw D kIe Xo-- fnepw kv\m\w sNp--hcp-sSbpw kXvKXn CXp Xs-bmIpp; kIe Pohn-I-fp- sSbpw IqsS GI cq]-n hkn-p--Xn-\m GI-s\p ]d-b-s-Spp. kzcq-]-sa-sv ap\n-amp am{Xta Adn-bm-\m-hpIbpq. ap--hv km[y-a-m--Xn-\m cp{Z-s\p ]db-s- Sp-p. Cuim- \o, P\\o in- I- fm thZ-sf kzm[o\-n shn-cn-p-XpsImv Cuim-\ Fp ]d-bs-Sp-p. iqc-\mb Asb R ]men\p thn ]iphns\ {]km-Zn-n-p--Xp-t]mse kvXpXn-p-p. C{-cq-]n Ap Xs- bmWv {]]- - n\v Cui\pw Znhy- Zi\-bp-\pw. AXn-\m Av Cuim-\ Fv ]d-b-s-Spp. kIe `mh-fpw ssIhnv B-m\w sImpw tbmssK-izcyw sImpw Xs aln-a-bm nXn sNp-Xn-\m Av atl-iz-c F-dn-b-s-Sp-p. CXv cp{Z-Ncn-XamIpp.

5. Gtjm l tZhx {]Zntim \p khmx ]pthm l PmXx k D Kt` Ax k Gh PmXx k P\njyamWx {]XyMv P\m-kvXn-jvTXn khtXm apJw GtIm cpt{Zm \ ZznXob bkvX kvssa b Cam

380

I temIm-\o-iX Cuim-\n`nx {]Xy-MvP-\m-kvXm-jvTXn


kwNp-tIm-Nmx Imte kwkr-Py-hnizm `qh-\m\n tKm]v X m tbm \nw tbm\n- a - [ nXn jv T tXytIm tbt\Zw k- c Xn hnN- c Xn khw Xao- i m\w hcZw tZh-aoUyw \nNm-tcyamw imn aXy--taXn amw lnXzm tlXp Pmeky aqew _pymkp NnXw m]bn Xzm Xp cpt{Z cp{Zta IXz-amlpx. imizXw ssh ]pcmW anl aqtP\ ]ithm f \p \ma-bw arXyp ]mim XtZ-tX-\. B-ttX-\m NXp amt{XW imnw kwkr-PXn ]mihn tamWw km bm {]Yam am{Xm {_-tZh-Xym-cm ht\ bkvXmw [ymbtX \nXyw k KtXv {_mw ]Zw bm km ZznXobm am{Xm hnjv W p tZhXym Irjv W m ht\ bkv X w [ymbtX \nXyw k KtXv sshjvWhw ]Zw bm km XrXobm am{Xm Cuim\ tZhXym I]nem ht\ bkvXmw [ymbtX \nXyw k KtssZ im\w ]Zw bm km AZ-Pv[-N-Xpo am{Xm khtZ-h Xm f hyo-`qXm Jw hnN-cXn ip kv^Sn-Ik-n-`m-ht\ bkvXmw [ymbtXm \nXyw kwKtbv ]Z-a-\m-aIw XtZX ap]m-koX ap\tbm hmKzZn \ Xky {KlW abw ]m hnlnX DtcW tb\ tZhm bmn tb\ ]nXtcm tb\ Ejbx ]c-a-]Zw ]mcm-bWw tNXn hmam-{K-am{Xw lrZ-bky at[y hnizw tZhw PmX-cq]w htcWyw Xam- w tb \p ]iyn [ocm kv t Xjmw imn`-hXn t\X-tcjmw bkvan t{Im[w bm N XrjvWm amw N XrjvWmw lnXzm tlXp-Pm-eky aqew _pym kwNnXw kvXm]-bnXzm Xp apt{Z cp{Zta-I-Xz-amlpx apt{Zm ln imiz-tXh ssh ]pcm-tWt\j aqtPW X]km \nb-m. An-cnXn `kva, hmbp-cnXn `kva , Pe-anXn `kva , Pe-anXn `kva , e-anXn `kva, thymtaXn `kva, khw lhm CZw `kva-a\ GXm\n Npjn bkva m-{Z-X -anZw ]mip-]Xw bZv `kva-\mw-Km\n kwkv]r-ti--kvamZv {_-X-tZ-XXv ]mip-]Xw ]ip-]mi hntam--Wm.

]pcp-j\pw B inbm Am-Zn-I {]Zm\w sNbvXv Pohn-Isf arXyp-hn \npw cn-p-Xv B B- m\ {]Z Xs. A NXpam-{X-bm imn {]Zm\w sNbvXv Atlw _-n \nv tamN\w \Ip-p. cp{Zs {]Y-a-am{X {_m-hns c h-n-s-Xm-W.v tht]mse [ym\n-m {_- ]Zw e`n- p- p. cm- as am{X hnjvWp- hns IrjvW-h- n-s-Xm-W.v AXv kZm [ym\n-p-- h hnjvWp ]Zs {]m]n- p- p. aqm- as am{X Cuim\ tZhs ]oX h- n- s-Xm-Wv. AXv [ym\np--h Cuim\ ]Zw {]m]n-p-p. A {]Xy am{X kh thZ kzcq-]-ambn Ahy--ambn BIm-i-n k-cn-p-p. AXns \ndw ip kv^SnI Xpey-amWv AXns\ [ym\n-p--h apn {]m]n-p-p. A-am{X am{Xw D]m-kn-m aXn FmWv ap\n-am-cpsS aXw. Cu D]m-k-\-bm I-_w tOZn--s-Sp-p. CtX Dc am-n-eq-sS-bmWv tZh-mcpw ]nXr-fpw aljn-amcpw Kan-p--Xv. CXp Xs ]cm-]-chpw ]mcm-bW-hp-amb amw Xe-ap-Sn-bpsS A{Kw t]mse AXn-kq-va-n-ep lrZ-b-n \nh-kn-p hniz-cq-]\pw tZh-cq-]\pw Bb ]c- am-m-hns\ Xs lrZ- bm- `mKp ImWp m\nI- fmWv imnsb {]m]n- p--Xv. ap- - h- c- . t{Im[-Xr- jvWIv Imc-W`qX-amb aqew XyPnv knX I- _pn-] qhw cp{Z-\ n kan- m At-l -h p-ambn XmZmyw {]m]n-p-p. imiz-X\pw ]pcm-W-]p-cp-j\pw cp{Z Xs. AXn-\m kzi-n-bmepw X]-n-\mepw Atlw temIw \nb-{n-p-p. An hmbp Pew ew Fnh thyma-m `kva-cq-]-am-Ip-p. C-s\-bp `Khm ]ip-]-Xn-bpsS `kvaw BcpsS ico-c-n ]Xn-ppthm Ah\pw `kvas t]mse- bm-bn- o- cp-p. Cs\ ]ip-]-Xn-bpsS {_-cq-]-amb `kvaw Pohn-I-fpsS _-\hn-tO-Z-\-n\v Imc-W-ambn `hn-p-p.

6. tbmu cpt{Zm tbm]vkz-cy Hmj-[o hncp[ Bhn- t hi b Cam hnizm `qh- \ m\n Nmnth Xkvssa cp{Zmb \tam-kvXz-tb tbm cpt{Zmu tbm cp{Z Hmj-[ o hocp[ Bhn-th-i tbm cp{Z Cam hnizm `qh-\ m\n Nmth Xkvs sa cp{Zmb ssh \tam \ax tbm cp t{Zm f ]vk p tbmcp{Z kIe Znp-I-fnepw hkn-p-Xv Htc Hcp tZh Hmj- [ ojp tbm cpt{Zm h\ kv ] Xnjp tb\ Xs; Atlw BZyw P\n- p. a[y-nepw Atlw Xs. cpt{ZW PK-Zp[z-[m-cnXw ]rYnho Zzn[m-{Xn-[m taen P\n-p-Xpw Atlw Xs. Atlw Hmtcm [mcnXm \mKm tb f cot Xkvssa cp{Zmb {]mWn-bnepw hym]n-n-cn-pp; temIw apgp-h \nb-{n- ssh \tam \ax. aq[m-\ -aky kwko-h ym-[ hm p-p. CsXmw Htc Hcp cp{Z Xs. HSp-hn Fmw lrZbw N bXv akvXnjvIm Zq[zx ss{]c-bXv ]hAt-l-n ebn-pw. hnizs krn-p-Xpw kwlamt\m f [n iojXx XZzm AYhWx intcm tZhcn-p-Xpw B cp{Z Xs. kh Pohn-I-fp-sSbpw tImix kap-nXx XXv {]mtWm f `nc-Xn intcm A`m-Kv hkn-p-p. Cu Cuim-\s\ [ym\n-m f atYm a\x\ N Znthm tZh Pt\\ Kp]vXm am{Xta a\p-jy\v ]c-a-amb imn e`n-m km[n-q. \hm--c o-mWn \h-`qa Cam-b-kvan-n-Zw khkh-X npw Ifw tNp Am\w XyPnv tam-X-t{]mXw b kvamZ-\y--]cw In\m kvXn \ knX I- _pn- bm cp{Z-\n Xs An- m XkvamXv ]qhw \ ]cw XZkvXn \ `qXw \tXm ]c- am- m- hp- ambp sFIyw ssIh- cpw. imiz-X\pw ]pcmW `hyw bZm-koXv kl-{k-]m-tZI aq[m hym]vXw

381

I k G thZ-am-]-co-hn `qXw A-cmXv kwPmbtX Imex ImemZv hym]I DNytX hym]tIm ln `K-hm cptZm `mKm bamt\m bZm titX cp{Z kvXZm kwl-ctX {]Pmx Dn-kotX Xtam `hXn Xak Bt]m-]vkzw-Kpeym aYntX aYnXw inintc inincw aYy-am\w t^t\m-`-hXn t^\m Zw `hXy-WA-[mXv hmbp {_m-`-h-Xn. {_tWm hmbpx hmtbm-cmw-Imcx Hmwm-cmXv kmhn{Xo kmhn{Xym Kmb-{Xn, Kmb{Xym temIm `hn A-bn X]x kXyw A[y--cn bZv {[phw GXn ]caw X]x Bt]m tPymXn ctkm f arXw {_ `q`phx kztcmw \a CXn.

\nv temI--fpw D-hn-p-p. Atlw X]p sNptm kXyw Dm-Ip-p. XpSv AarX {]hmlw DmIp-p. B {]hmlw imiz-Xam-Ip-p. AXv ]c-a-amb ]Xm-Wv. AXv Pew, tPymXn-v, ckw, Aar-Xw, {_w `qx `hx kzx Fn-h-bmbn ]cn-W-an-p-p.

7. b CZ- a - Y h intcm {_mtWm f [otX At{im-{Xnbx t{im{Xntbm `h-Xn. A\p-]-\oXx D]\otXm `hXn tkm f n ]qtXm `g-Xn. k hmbp ]qtXm `h-X n. k kqcy-] qtXm `h-X n. k tkma]qtXm `h-X n. k kXy-] qtXm `h-X n. k kh ]qtXm `h- X n. k ksshtZsshx mtXm `hXn k ksshx tZsshx mtX `h-Xn. k An- b nepw Pe- nepw IpSn-s Im- p cp{Z kssh thssZ-c-\p-[ymtXm `h-Xn. k kthjp XsbmWv sNSnI-fnepw hr--fnepw D-Xv. kakvX Xotjp kv\mtXm `h-Xn. tX\ ksshx {IXphnizhpw krn-n-p B An-cq-]-\mb cp{Z\v \a-kIm- `n- c nw `hXn Kmb{Xymx jjv S n kl- { kmWn v cw. sNSn-I-fnepw hr- -fnepw An-bnepw nXn sNp- P]vXm\n `h-n. CXn-lm-k-]p-cm-Wm\mw cp{ZmWmw -h\pw kIe hniz-ns {km-hp-amb cp{Z\v \a-kIm- KX-k -l - { kmWn P]vX m\n `h- n. {]W-h m-\ m- a v cw. hr--fnepw sNSn-I-fnepw Pe-nepw hkn-p-- bpXw P]vXw `h-Xn. B Npjx ]wnw ]p\mh\pw Cu hnizs [cn-n-cn-p--h\pw cp {]Im-c- \n. B k]vXamXv ]pcp-j-bp-Km ]p\m-Xo-Xyml nepw (in-h in) aqp {]Im-c-nepw (kXz cP- `K-hm-\ -Yh-i ncx kIrXv P]vs sXzh ipNnx kx kvXapI) `qansb \bn-p--h\pw k-[m-cn-bp-amb ]qXx ItWym `h-Xn. ZznXobw P]vXzm KWm-[ncp{Z `K-hm\v \a-kIm-cw. cp{Zs {]W- h-kz-cq- ]-amb aq[m- ]-Xym-a-hm-]vt\m-Xn. XrXobw P]vXzm Gh-tah A\pv hns\ D]m-kn-m inhs DX nXn ssIh- cp- p. D]m- {]-hn-itXymw kXytamw kXyw
kn-m--]w A[x]X-\-am-Wv. Fm tZh-m-cp-sSbpw kmaq-lnI cq]w cp{Zs akvXIamWv. AXns {]mW\pw a\pw intcm- c--I- am-Wv. tZh-mv X\nsb `qan-sbtbm BIm-i-stbm kz-stbm Hn-s\bpw cn-m in-bn-. kI-eXpw cp{Z-\n AS-p-p. At-l-n- \pdw bmsXm-p-an-. aqp `qX-`-hnjy Ime--fnepw Hpw Dm-bn-n-. kl{k ]mZ\pw kl{k inc-p-h-\p-amWvAt-l w. kh`qX hym]vX- \m-W-t -l w. Ime-ns D]n A-c-n \np-am-Wv. Imew hym]-Iam-Wv. hym]-I\pw t`mKmbam\-\p-amb cp{Z ibn-m kIe Pohn-I-fp-sSbpw Ayw kw`-hn-p-XmWv. ]ns Atl-ns izmkwsImv Xapw aX-n \nv Pehpw Dm- Ip- p. B Pew hnc-ep-I-fm aYn--s-Sp-tm inincp-hnse t]mse ap-m-Ip-p. AXns\ aY\w sNp-tm \pcbpw, \pc-bn \nv Ahpw An \nv {_hpw Dm-Ip-p. {_mhn \nv hmbphpw hmbp-hn \nv Hmwm-chpw Hmm-c- n \nv kmhn- {Xnbpw kmhn-{Xn-bn \nv Kmb-{Xnbpw Kmb-{Xn-bn Cu AYh-in-tcm-]-\n-jv hmbn-p {_m-W thZ--\-s- nepw thZ--\m-bn-o-cpp. A\p-]-\o-X\m-sW-nepw D]-\o-X\v Xpey-\m-Ip-p. An, hmbp, kqcy, tkma, kXyw Fn-h-sb-tmse Ah ]cnip--\m-bn-o-cp-p. Ah kh{X hnip--\m-Ipp. Ah ssZh- \pw thZ-PvV\pw kh-Xo-k\m-\-]pv Wy-hm\pw Bbn-o-cp-p. Fm b-fpw sNbvXmep ^ehpw Ah\v Inp- p. CXn- lm-k-]p-cm-W- A[yb\w sNbvXv ^ehpw Hcp ew cp{Z-\ma P]-ns ^ehpw ]Xn-\m-bncw {]Whw P]n ^ehpw Ah\v Inpp. Ahs\ ImWp--Xp-sImv Xs Bfp-I ]cn-ip-cm-IpXmWv. Ah Xs Ggp Xe-ap-dIsf ]cn-ip--amp-sav ]d-n-p-v. Cu AYh intcm-]-\n-jv Hcn P]n-m Ah ]cn-ip-\pw Im-[n-Im-cn-bp-amIp-w. cm-aXv P]n-m KWm-[n-]-Xn-bmIpw aqp-hw P]nm kXy-kz-cq-]-amb Hmm-c-n {]th-in-p-p. AYh-in-tcm-]\n-jv kam-]n-p. -

Q
N P

382

Aar-X-\m-tZm-]-\njv3 1
imn- ] mTw
Hmw. kl-\ m-h-h-X p. kl\u `p\-p. klhocyw Ic-hm-hssl tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZzn-jmh ssl. Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w \s cp-t]-scbpw cn-tW. \s cp-t]-scbpw Hcp-anv ]cn-]m-en--tW. \ cp-t]cpw Hcp-anv Ign-hp-I hf- tW. \psS A[y-b\w tXtPma-ba m-bn-o-c tW. \mw ]c-kv] cw hntZzjw ImWn-mXn-cn-tW. -

Nn-tb-Zm-t\m civao | {]Xym-lmcx k DNytX || 6. {]Xym-lm-c-kvXYm [ym\w | {]mWmbm tam f Y [mcWm | X-ssh kam[n | jUwtKm tbmK DNytX ||
{]W-h-ns BImcmZnam-{X-I Ah-bpsS enwK-`q-Xamb ]Z- B{i- b-`q- X- amb hnizwhncmSv Fn- hsb hnv , kzc- lo- \-amb aIm- c-ns hmN- I-amb Cuis\ [ym\n- m km[- I\v Xpco-b-X-Xz- n-se-mw. B Xzw kh-{]-]-n\pw hnZq-c- amWv. i_vZ-kzimZn hnj-b-epw Ahsb {Kln-p C{nbfpw a\pw kqcy-c-ivan-sb-tmse Bm-hn ImW-Ww. As\ A\m--hn-j-b--fn \npw a\-ns\ \nhn-nv B-Nn sN-Ww. Cu B-hn-Nn-- \-amWv {]Xym-lmcw tbmK-ns Bdv AwK-fmb {]mWm-bm- aw, [ym\w, [mc-Ww, Xw, am[n, Fnh- tbm- sSmw {]Xym-lm-chpw {][m-\- am-Wv.

1.

imkv{Xm-Wy-[oXy ssa[mho | A`yky N ]p\x ]p\x | ]caw {_-hn-Zymbm | Devm-h- m-\y-tYm-p-tPXv ||

imkv{X- ]Tnv _pn hnI- kn-nv hopw hopw A`y-knv ]c-a-amb {_hnZy-t\-Sp-I. Dev-t]mse Ne-amb Pohn-Xs ]mgm-m-Xn-cn-p-I.

2. Hmmcw cY-am-cply | hnjvWpw IrXzmY kmcYnw | {_-temI ]Ym-t\zjn | cp{Zm-cm-[\ XXv]cx ||


Hmwm-c-am-Ip cY-n Ibdn hnjvWp-hns\ kmcYnb-bmn bYm {_-temIw At\z-jn-p-sImv cp{Zs D]m-k-\-bn Xm]cyw hln--Ww.

7. bYm ]hX [mXp\mw | Zlyt [a-\m-emx | ZtY-{n-b-IrXmx tZmjm | ZMyt {]mW-\n-{K-lmXv ||


]-X-nse kzw XpS-nb [mXp- NqSp]nSnnv aen-\X Zqsc-bm-p--Xp-t]mse C{n-b-P-\y--fmb tZmj- {]mWm-bmaw sImv Zqsc-bm-mw.

3. Xmh-{Z-tY\ Khyw | bmh-{ZY ]Yn-nXx | nXzm cY ]Yx m\w | cY-apXv krPy-K-Xn ||


cY-amw Ah-km-\n-p--Xp-hsc cY-n k-cnmw. amw Ah-km-\n-m cYw hnv aptmp t]mImw.

8. {]mWm-bmssax Ztl-tm-jm | [mc-Wm-`n Inev_njw | {]Xym-lm-tcW kwkm | [yt\-\m-\n-iz-c KpWm || 9. Inev_njw ln bw \oXzm | cpNncw ssNh Nn-tbXv ||
{]mWm-bmaw sImv tZmj--sfbpw [mc-WsImv ]m]--sfbpw Zln-n-p-I. Cs\ ]m]--sfbpw AhbpsS AwK--sfbpw \in-nv tZhs\ kzkz-cq-]-n [ym\n-p- I.

4. am{Xm enwK-]Zw Xyzm | i_vZ-hy-RvP\ hPnXw Akz-tcW aIm-tcW | ]Zw krvaw N KXn || 5. i_vZmZn hnjbmx ] | t\{X-ss-hmXn New |

383

I 10. cpNntc tcNIw ssNh |


hmtbm-cm-I-jWw XYm | {]mWm-bm-am-kv{Xbx t{]mm | tcN ]pc-I-Ipw-`Imx || 11. khym-lrXnx k{]-Whmw | Kmb-{Xnw inckm kl | {Xnx ]tT-Zm-b-X-{]mWx | {]mWm-bmax k DNytX ||
Dn hmbp-hns\ nc-ambn \ndp-p-Ibpw shfnbn-tev hnSp-Ibpw AI-tmSp hnen-p-Ibpw sN-Ww. hymlrXn Hmwmcw Ch-tbm-Sp-IqSn Kmb{Xn aqp-X-hW sNmn tcN-Iw, ]qc-Iw, Ipw`Iw Fo {Inb-I sNp-Xn\v {]mWm-bm-a-sav ]d-bp-p.

A-s\-tmse Hpw ImWm-Xn-cn-p-Ibpw _[n-c-s\tmse tInpw tIm-Xn- cn-p- Ibpw tZlw shdpw ac Sn-t]mse Icp-Xm-\n-S-bm-Ip--Xp-am-W v {]im-s e-Ww.

16. a\x k-ev]Iw [ymXzm | kwn-]ym-\n _pn-am | [mcbn Xzm XYm-m\w | [mcWm ]cn IonXm ||
a\v k-e]m--I-sav IcpXn AXns\ Bm-hn v ebn-nv ]c-am-m-hns\ Nnn-p-I-bmWv [mc-W-sb {]mW-bm-aw.

17. BK-a-kym-hn-tcm-t[\ | Dul\w X DNytX | bw e_v[zm-]yh at\yX | kx kam[n {]IonXm ||


X-sa-Xv imkv{Xhn[nb-\p-k-cn-p Nn- bm-Wv. bmsXmp e`n-m-emWv ap e`n- t hkvXp- Xp- sfp tXmp-Xv AXmWv {]mWm-bm-amw- K-amb kam- [.n

12. DXvn]y hmbp-am-Imiw | iq\yw IrXzm \ncm-Iw | iq\y-`m-th\ bpRvPo-bm t{ZNI tkyXn e-Ww. ||
{]mW- h m-b p-h ns\ BIm-i - n DXvt - ] Ww sNbvXp. lrZ-bs hmbp iq\y-am-n-opXmWv tcN-I-{]-Wm-bm-a w.

18. `qan-`mtK kta ctay | kh-tZmj hnhPntX | IrXzm at\m-abnw cmw | P]vXzm ssN hmY ate || 19. ]Iw kzkvXnIw hm]n | `{Zm-k-\a-Ym]n hm | _zm tbmKm-k\w kayIv | D-cm-`n-ap-J-nXx ||
kh tZmj hnap-hpw kahpw kp-c-hp-amb `q`mKv ]m-k-\-ntem kzkvXn-Im-k-\-ntem `{Zm-k-\ntem CS-hn-SmsX D-cm-`n-ap-J-am-bn-cpv a\-ns\ Ddnv aew P]n--Ww.

13. t\m ztk-m-\p-z-tk-ssh | Km{XmWn Nme-tbXv | Ghw hmbp{K-lX hyx | ]qc-I-tkyXn eWw ||
izkn-p-Itbm Dz-kn- p-Itbm sNm- sXbpw icocw Nen-n-m-sXbpw Ccp-p-sImv {]mW-hm-bp-hns\ \ntcm[n-p--Xn\p ]qc-I-{]m-Wm-bm-a-sav ]d-bp-p.

14. ht{-tWm-Xv]-e-\m-tfW | hmbw IrXzm \ncm-{ibw | Ghw hmbp {Klo-Xhyx | Iw`-I-tkyXn eWw ||
hmbn-eq-sS-bpw Ia-e-\m-f-n-eq-sSbpw shw hen-sSp-p- - Xp- t]mse kmh-[m\w hmbp- hns\ AI-tv henp-Xv Ipw`-I-{]m-Wm-bm-a-am-Ip-p.

20. \mkn-Im-]p-S-aw-Kp-eym | ]n[mssb tI\ amcpXw | BIrjy [mc-tb-Zow | i_vZ-ta-hm`n Nn-tbXv || 21. Hman-tXy-Im-cw {_ | Hman-tXy-tI\ tcN-tbXv | Znhy-a-t{W _lpix | Ipcym-Zm--a-e-NypXnx ||
Hcp hncsImv Hcp \mknImZzmcw ASv Xpd

15. A-hXv ]iy cq]mWn | irWp i_vZ aI-hXv | ImjvT-hXv ]iytX tZlw | {]im tkyXn e-Ww ||

384

I \mkZzmc-n IqSn hmbp AI-tv hen-p-I. ]ns


cp Zzmc-epw ASv hmbp-hns\ \ntcm-[n--Ww. ]ns GIm-c i_vZ-cq-]hpw tXtPm-a-b-hp-amb {]Wh i_vZw Nnnv hmbp kmh-[m\w shfn-bn hnSp-I. Cs\ {]hm--I-amb a{w At\Iw {]mhiyw {]tbm-Knv Nn-am-en\y-a-I-p-I.

27. lrZzmcw hmbp-Zzmcw N | Du[z-Zzm-c-aXx ]cw | tam-Zzmcw _new ssNh | kpjncw aew hnZpx ||

22. ]zm-ym-tbX ]qthmw | {Iatim a{ \nn-tiXv | qem-Xn-q-e-am-{Xmbw | \mXn aq[z-a-Xn-{Iax ||


aqv kqNn-nhn[w {]Whw Nnn-p-I. {]W-h-KZnX-amb {]mWm-bmaw Hcp ka-bv qem-Xn-q-e-am-{Xbn A[nIw sNm ]mSn-.

GXp- am-n IqSn tbmKn t\mp- p-thm B amn IqSn {]mW a\-ns\ A\pKanpp {]mW D- a- am- - n-eqsS t]mIp--Xn- \m \nc--cm- `ymkw Bhiy- am-Wv. lrZ- b- n IqSn {]mW kpjpav\m am- n {]th-in-p-p. apI-fn Du[z-K-a\ amhpw {_-c{hpw nXn sNp-p. tbmKn-I CXns\ kqcy-a--esav Icp-Xp-p. AXns\ t`Znv {]mW shSn-m apn knn-pw.

28. `bw t{Im[-a-Ym-eky | aXn kz]v\mXn PmKcw | AXym-lm-c-a-\m-lmcw | \nXyw tbmKo hnhP-tbXv ||
`bw t{Im[w Bekyw AXn-\n{Z Gsd DWn- cn- pI AanX t`mP\w \ncm-lmcw Fnh tbmKn Hgn-hm--Ww.

23. Xncy-Kp[z-at[m Zrow | hn\nmcy alm-aXn | ncx mbo-hn-\n-jvIXz | XZm tbmKw ka-`y-tkXv ||
Iv apnepw apI-fnepw Xmsgbpw nco-Icnv CfImsX Ccp-p-sImv tbmKm-`ymkw sNp-I.

29. At\ hn[n\m karIv | \nXy-a-`y-kXm {IamXx | kzb-ap-Xv]-ZytX m\w | {Xn`oam ssk\ kwibx || 30. NXp`nx ]iytX tZhm | ]-`n-kvXpey hn{Iamx | Cm-bm-]vt\mXn ssIheyw | jjvtT amkn \ kwibx ||

24. Xmem-am{Xm bYm tbmtKm | [mcWm tbmP\w XYm | ZzmZi amt{Xm tbmKkvXp | ImetXm \nbXx kvarXx ||
tbmK-`ymkw \nnX ]-Xn-b\p-k-cnv sNp-I. ZzmZi-am-{X-amb tbmKw Ime-m- \nb-X-am-Ip-p.

25. AtLm-j-a-hy--\-a-kzcw N | AIWvT Xtezmjp a\m-knIw N |

Cs\ \nb-a-{]-Imcw \nXyhpw tbmK-N -c y-bn s]Sp tbmKn kzbw m\w t\Sp-p. \mep amkw Atcj PmX-ap-`-tbmjvT hPnXw | sImv Ah\v tZh-Zi\w e`n-p-p. Ap-am-k-n-\pbZ-cw \ ctX IZm-NnXv || n tZh- Xp-ey-amb kmayw Inp-p. Bdp- am-k-n _mly- {]-b-Xv\-m D- cn--s- Sm-hp- - X {]W-h-\m- Poh-p-m-hbpw Inpw. Zw. AXv hyRvP-\tam kzctam A. IWvTw Xmep HmjvTw 31. ]mnhx ] am{XmWn | \mknI Ch-sImtm hy-am-m-hp--X-. aq[m-hpNXpam-{XmWn hmcpWx | sImpw Zw sImpw D-cnm-\m-hn-. AXn\v \mi-anBt-bkvXp {Xnam-{XmWn | . {]mWm-bma cq]-n A`yknp-Ibpw a\-ns\ \mZcq-]-n \nc-cw ebn-n-p-Ibpw sNt-- Xm-W-Xv.

hmbhy kvXpZzn-am-{XIx || 32. GI-am-{X-kvXYm-I mtim | lr-am{Xw Xp Nn-tbXv | knnw IrXzm Xp a\km | Nntb Zm-\m-\n ||

26. tb\mku ]iytX amw | {]mW-kvtX\ ln KXn | AX--a-`y-tk-nXyw | km-a-\mb ssh ||

385

]mnh XXzw [cn-p-tm {]W-h-nse Ap am{X-I Nnn--Ww. Pe-X-Xz-am-Ip-tm \mev, An-am{X-bm-Ip-tm aqv, hmbp XXz-am- Ip-tm cv, Cu \nebn Nnn-pI BImi XXzw [cn-p-tm {]W-hns GI am{XIw {]W- hs Nnn-ptm AXns Du[zam{X -am-{Xhpw Nnn--Ww. am\-knI [mc-W-bm kzi-co-c -n Xs ]`qX-kn-nbpw Nn- \ bpw thWw. Cs\ sNbvXm ]-`q-X- fpw hin-Ir-X-fm-Ip-p.

AY hmkvXp ]m\mw | {]mWm-Zo-\m-a-\p-{I-amXv ||

lrZ- b- amWv {]mWm- Zn-I-fpsS \nhm- k- m\w. A]m- \ KpZ-nepw kam-\ \m`n-tZ-ipw DZm-\ IWvT-nepw hym\ khmw-K-- fnepw k-cn- p-p. {]mWm-Zn-I- fpsS hw ]d-bmw.

37. c-h-aWn {]Jyx | {]mtWm hmbpx {]IonXx | A]m-\-kvXky at[yXp | C{ tKm]-k-a{]`x || 38. kam-\-kvXky at[y Xp | tKmo-c-[hf {]`x | A]m-pc DZm-\ | hymt\m lrn ka-{]`x ||
Nph cXv\-ns \nd-tmSp IqSn- b-XmWv {]mW. A]m-\\v C{-tKm-]ns \nd-am-Wv. kam-\ ]ip-hn ]men\p Xpeyw shfp--Xm-Wv. DZm-\\v [qkc h-am-Ipp. hym\ An Pme-bpsS \ndw Ie-Xt{X. -

33. {XnwiXv ]hmw Kpex {]mtWm | b{X {]mWx {]Xn-jvTnXx | Gj {]mW CXn JymtXm | _mly {]mWx ktKm-Ncx || 34. AioXnx jSviXw ssNh | kl-{kmWn {Xtbm Zi | e sstIm]n | \nxizmk Atlm-cm{X {]am-WXx ||

apXv AwKpew \nf-ap izkw nXn-sN-p-Xv {]mW- hm- bp-hns B{i-b-cq-]-am- Wv. CXp- XsbmWv. {]mWs\ t]cn {]kn--am-bn-p--Xv. C{nb tKmN-c-amb 39. bsskyj aew `nXzm | {]mW- \ n HcpenXn-a q-h m-b n-c n Aqn amcptXm bmXn aqZ-[\n | F]Xv izk-\-{Inb Atlm-cm-{Xw \S-p-p-v. b{X X{X {antb-Zzm]n | 35. {]W BtZym lrZn mt\ | \ k `qtbm`n PmbtX |

A]m\ kvXp ]p\ KptZ | kamt\m \m`n tZtiXp | DZm\x I-am-{inXx || 36. hym\x kthjp NmwtKjp | kZm hym]r-Xy-Xn-jvTXn |

\ k `qtbm`n PmKtX || CXyp-]- \ n-jXv


bmsXmcp km[-Is {]mW Cu aew t`Znp sImv apm-hn-se-p-tm Ah FhnsS shv acnmepw ]p\ Pw {]m]n-p-n-. Ah\v ]p\ P-an-. Aar-X- \m-tZm-]-\n-jv kam-]n-p.

386

Ah-[q-tXm-]-\n-jv 3 1
imn- ] mTw
Hmw kl \mh-hXp kl \u `p\p kl hocyw Ic- h m-h ssl tXPkzn \mh-[ o- X - akvX p amhn-Zzn-jm-hssl Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w Kpcp-in-jy-m-cmb R cp-t]-tcbpw Hcp-anv kwc-n--tW. Rsf cp-t]-tcbpw Hcp-anv ]men-tW. R cp-t]-tcbpw Hcp-anv kmayw {]m]n--tW. R-fpsS A[ym-b\w tXP-mbn-cn-tW. R hntZzjw ]pem-Xn-cn--tW. Hmw imnx imnx imnx.

5.

tKmhm-ek-Zriw iotj | \m]n at[y \ Nm]y[x {_ ]pw {]Xn-jvtTXn | ]p-Im-tcW Imc-tbXv || Ghw NXp-jv]Yw IrXzm | tX bmn ]camw KXnw | \ IWm \ {]Pbm | [t\\ XymtK-ss\tX | Aar-X-Xz-am-\ipx ||

6.

{]nb-X-c-amb {_w BcpsS akvXIw, tamZw, ZnW-]-w, {]tam-Zw, D-c-]w Cu \ne-b n-em-I p-p Ahs KXn tKmjv]-Zam-bn-o-cp-p. ]ip-hns hm t]mse apI-fnepw \Sppw Xmsgbpw Cm-Xv bmsXmmtWm AXv kh {]Xn-jvT-cq-]-amb {_w ]pw Fv kmwIrXn `K-hm Zm-t{X-bs\ kao-]nv Cs\ ]d-bs-Sp-p. AXn-\m AXns\ ]p-Im-c-n- em-Ww tNmZnp: ""`K-hm-s\, A]-[q-X- \m-cmWv? Ahs Ah-- Cs\ Ah-[q-X-m \mep-am--fn IqSn ]c-a-KXn sbv? Ahs Nn-sav? Ahs kwk- c-W-sa-mWv?'' {]m]n-p-p. hnhn[ I--fmtem {]P-bmtem [\CXp-tIv ]c- a-Im- cp- Wn-I-\mb `K-hm Zm-t{X-b kmwIr- mtem Aa-cXzw {]m]n-m km[y-a-. XymKw sImp am{Xta Aa-cXzw {]m]n-m\mIq. Xn-tbmSv ]d-p.

1. AY l kmwIr-Xn`-K-hw Zm-t{Xbw ]cn-ktaXy ]{]- - - ` - K -h tIm f h[q- X - k vX -k yIm nXnx, Inw eyw, Inw kwk- c - W - a nXn Xw tlmhmN `Kthm Zm-t{Xbx ]ca Imcp-WnIx

2.

A-c -Xzm-Zz-tc-Wy-Xzm qX-kw-kmc _-\mXv | XXz-a-kym-Z n-e - yXzm Zh-[qX CXn-cytX ||

3.

tbm hnew-Lym-{i-am hm \m-t\yh nXx kZm | AXn hm-{iao tbmKo Ah-[qXx k IYytX ||

7. sskzcw sskzc-h n-l -c Ww XXv kwk-c Ww kmw_cm hm ZnKw-_ cm hm \ tXjmw [m [u \ ta[m-b-ta[yu kmw{K-l-tWy--m-bm-izta [a--bmKw bPtX. 8. k almtJm alm-tbmKx Irv\ -ta-X n{Xw Ia sskzcw \ hnKm-tb---lm-{hXw \ k ZrVhn-n-]ytX |
Ah-cpsS {]]w kzw C-a-\p-k-cn-p sskzchn-lm-c-am-Wv. Ah-cn \-cmtbm hkv{X-bp--cmtbm ImW-s-Sp-p. Ahv [m-[-tfm ta[ym-ta-[ytfm C. Ah a\km Aiz-ta[w sNbvX-h-cm-W.v AXpXs Ah-cpsS alm-bhpw almtbm-Khpw Ah-cpsS Ncn-{X-samw B-cy-I-c-am-Wv. tkzm-\p-kr-X-amb AhcpsS Cu {]hr-n-I \nn--cp-Xv. Fs-m CXp Xs-bm-Wv Ah-cpsS alm-{hXw Ah ZrV-sc-tmse ]m]]pWy--fn en]vX-a-.

Ahn-\ m-i nXzw sImpw htc-W yXzw sImpw kmwkvIm-cnI _-\n \npw hnap--\mbh\pw XXz-akn XpS-nb alm-hm-Iy--fpsS eym cq]-ambn-p--h\p-amWv Ah-[p-X-. hm-{ia [--sfmw ssIhnv Bm-hn Xs nXn sNp hm-{i-a-cln-X-\mb tbmKn-bmWv Ah-[q-X.

4.

Xky {]nbw incx IrXzm | tamtZm ZnWm ]Ix | {]tamZ Dcx ]x | B\tm tKmjv] ZmbtX ||

9.

bYm chnx kh-c-km {]`pMvt | lpXm-i-\m]n ln kh-`x | XssYh tbmKo hnj-bm {]`p-Mnt | \ en]ytX ]pWy-]m-ss] ipx

387

I 10.

B]q-cy-am-W-a-Nex {]XnjvTw | kap-{Z-am]x {]hn-in kth | XZy-XvIm-ambw {]hn-in kth | k imn-am-]vt\mXn \ Ima-Imao |

tem-I-n-sbpw Bm-hm-W,v kh-tem-I-a-b\m-Wv. B nXnv Rms\-n\v Iw sNpp? CXn A[n-Imcn-I-fm-b-h thW-sa-n {]h-N-\tam thZm-[y-b-\tam \Sn-sm- -s.

kqcy kh-c-k-fpw {Kln-p-Xp t]msebpw An khXpw `n- p-Xp t]msebpw tbmKn-hn-j-bt`m-m-hm-sW-nepw ip-\m-I-bm ]m]-]p-Wy--fm en]vX-\m-Ip-n-. Fpw \nd-p AN-e-n-Xn-Ifp kap-{Z-n Pew {]th-in-p--Xp-t]mse tbmKn-bn kh-hn-j-b-kp-J-fpw {]th-in-p-p. Fnepw Ah AN--e\m-Wv. AXn-\m Ah imn {]m]n-p-p. F m hnj-bm-k--cmb Iman-I B in t\Sp-n-.

16. tb f {Xm[m-Im-cntWm ta Xp | \m[n-I mtcm f {Inb-XzXx | \n{Zm-`nt kv\m\ iutN | t\man \ Itcman N || 17. {Zm-c-tXv Iev]-bp | Inw ta kymZ\y Iev]-\mXv | KpWvPm-]p-RvPmZn ZtlyX | \m\ym tcm]nX hn\m \m\ym-tcm-]nX kwkm-c [m ss\h-alw `tP || 18. irWz-z-m-XX-XzmkvtX | Pm\ IkvamXv irtWm-arlw | a\ymw kwi-bm-]m | \ at\y f la-kw-ibx 19. hn]-cykvtXm \nZn-[ymtk | Inw [ym\-a-hn-]-cytb | tZlm--Xz-hn-]-cymkw | \ IZm-NnXv `Pm-arlw | 20. Alw a\pjy CXymZn | hyh-lmtcm hn\m-]yapw | hn]-cymk Nncm`ykvX hmk-\mtXm f hI-e v]tX

11.

\ \ntcmt[m \ tNmXv]nx | \ _tm \ N km[Ix | \ apap-p \ ssh apx | CtXyjm ]c-amXx ||

12. sFln-Im-ap-jvanI {hmX | knssy apt kntb | _lp-IrXyw ]pcm kymt | XXv kh-a-[p\m IrXw || 13. XtZh IrX-Ir-XyXzw | {]Xn-tbm-Kn-]p-c-cw | ZpxJnt\m f x kwk-cp | Imaw ]p{Xm-Zy-t]-bm || 14. ]cam\--]qtmlw | kwk-cman Inan-bm | A\p-Xn-jvTp ImWn | ]c-tem-I-bnbm khx ||

A[n-Im-c-ap--h {]-h-N\w \S-p-Itbm thZw ]Tnn-p-Itbm sNbvXpsIm-s. {Inbm-c-ln-X -\m-Ibm 15. kh-tem-Im- Iw Ikvam F\nv AXn-\ -[ n-I m-c -an-. Rm \n{Ztbm `ntbm Z\p XnjvTman Inw IYw | kv\m\tam iuNtam B{K-ln-p- n-. ImgvN-m ap hn[n NnnpsIm-s. F\nv ap {]Im-c-n Nnnhymh-Xmw tX ikv{XmWn n-sp Imcyw? ap--h am- Sn-p- cp-hn An BtcmthZm-\-[ym-] -bp hm ]n-tm-s. AXp-sImv am-Sn-pcp Ip-I-bn-. Fs Bpw ebtam Dev]-ntbm C. Bcpw _\pw Dn {]m]-n-I- I--fpsS Btcm-]-an-. XXzw {Klnkm[-I\p-a-. apap-p-hp-an-, ap-\p-an-, Cl-]-c-temI m--h tIpsIm-s. Rm XXzw {Klnp Ign-p. I-kn-nv A{]-Imcw apn-e-`n-m apv hf-sc- kwi- bm-ep- a\\w sN-s. hn]-co-X-]-cn-K-W\ Dsbms sNt--Xp-m-bn-cp-p. Ctm AsXmw h thW-sa-n \nZn[ymkw sNbvXp-sIm-- s. Fm ]qn- bm-bn. Av Hmtcm tbmK-sbpw apJy-ambn A\p- hn]-cymkw Cm-n-Sv [ym\-ns Bh-iy-sav? k-m\w sNbvXv Ah-[q-X AXn kwXr-]X\pw IrX- tZls Bm- shp am\n- p hn]- cymkw F\nv C. v Ir-Xy-\p-am-Ip-p. Am-\n-I ]p{Xm-Zn-Ip thn AXn-\m F\nv \nZn-[ym-k-ns Bh-iy-hp-an- . Rm ZpxJn IpSp-p-p. Fm Rm ]c-am-\--]q- a\p-jy-\mWv F Nnm-K-Xnbpw hn]-cymkw IqSmsX \m-W.v ]c- tem- I-{]m-]vXn-bn B{K-l-ap- -h thW-sa- n Dm-Ip-n-. Cu hn]-cym-khpw ZoL-Im-em-`ym-k-m B B{K-l-v {]hn--s. ]t, Rm kh- hmk\ sImmWv kw`-hn-p--Xv.

388

I 21.

Bc_v[ IWn otW | hyh-lmtcm \nhtX | I-tb Xzku ss\h | imtay-ym\ kl-{kXx |

28. hnjvWpw [ymbXp [ocyZzm | {_m-\t hneo-bXmw || 29. IrX-Ir-Xy-Xbm Xr]vXmx | {]m]vX-{]m-]y-Xbm ]p\x | Xr]y-thw kza-\km | a\ytX f ku \nc-cw ||

22. hnc-fXzw hyh-lrtX | cnw tNym\ akvXp tX | _mly-I-hy-h -l rXnw ]iy [ymbm-arlw IpXx 23. hntt]m \mknX bkvamt \ kam[n kvXtXm aa I hntt]m hm kam-[nhm | a\kx kymZzn-Im-cnWx | \nXym-\ p-` -h-cq-]ky tIm ta f {Xm\p-`hx ]rYnIv || 24. IrXw IrXy {]m]-Wobw | {]m]vXn-an-tXyh \nXyix | hyh-lmtcm euIntIm hm | imkv{Xotbm hm f \yYm]n hm | 25. aam-I p-c -te-] ky bYm-c_v[w {]htX ||

AYhm Rm IrX-Ir-Xy-\m-sW-nepw temIm-\p-{K-ln\v imkvt{Xm--hn-[n-b-\p-k-cnv \S-p-s- n F\ns-mWv lm\n? tZh-]qPmkv\m\w, iuNw, `n Fnhbn icocw hym]-cn--s. hmv HmwImcw P]n--s. D]-\n-j-p- ]Tn--s. _pn hnjvWp[ym\-\n-c-X-amI-s. As- n {_m-\- - n ebn- -s . Rm tIhew kmn am{Xw. Cu Imcy--sfm-pw Rm sNpn-. sNn- p- p-an-. IrX-Ir-Xy-\m-s W- -Xn Rm Xr]vX -\ mWv. {]m]n-t- Xv Rm {]m]np Ign- p. AXp-sImv Rm Xr]vX- \m-Ip-p. Cs\ Rm Nnnp- p.

30. [t\ym f lw [t\ym f lw | \nXyw kzmm\ aRvPkm thZvan | [t\ym f lw [t\ym f lw | {_m-\tm hn`mXn ta kv]w || 31. [t\ym f lw [t\ym f lw | ZpxJw kmwkm-cnIw \ hnty f Zy | [t\ym f lw [t\ym f lw | kzky-m\w ]em-bnXw Izm]n ||

{_m_v[--fmb I- v bw kw`-hn-mte Cu hyh-lmcw Ah-km-\n-p-I-bp-q. B \ne-b n {]mc_v[ Iw Ah-km-\n-m-Xn-cn-p-n- S-tmfw F{Xtbsd [ym\w sNbvXmepw Cu hyh-lmcw ian- p-I-bn-. hyh-lmcw Ipd-bW-sa-p-s-n [ym\np sImq. 32. [t\ym f lw [t\ym f lw | Fm Fs Zrn-bn hyh-lm-cta C. B \ne-bn Ihyw ta \ hnZytX InnXv | Rm Fn\v [ym\n-Ww? F\nv hnt-]-an-. kam[t\ym f lw [t\ym f lw | [n-bn-en-cn-t Bh-iy-hp-an-. a\v hnIm-c-bp-hpw hnt- ]-bp--hp-am-Wv. Atm-gmWv kam[n th-Xv. Rm {]m]vXhyw kh{X kw]w || \nXym-\p-`-h-cq-]-\mWv F\nv kam[n sImv F-\p-`hw DmIpw? Rm sNt-Xv sNbvXp Ign-p. t\Sm-\p- 33. [t\ym f lw [t\ym f lw | Xv t\Sn. AXn- \m F\nv euIn- I-amtbm Am-sXtbm [t\ym [\yx ]p\]p-\[\yx | Hcp hyh-lm-chpw A\p- jTn-t-- Xm-bn-n-. Rm Imv [t\ym f lw [t\ym f lw | h-. tIhew {]mc_v[ Im-\p-kr- X-amb {]h-\- Xr]vXnta tIm]mam `th-tmtI \S-s.

26. AYhm IrX-Ir-tXym]n | temIm-\p-{Kl Imaybm | imkv{Xn-tb-ssWh amtW | htlw aa Im Xnx || 27. tZhm-\-kv\m\ iuN -`n-mZu hXmw h]px | Xmcw P]Xp hmIv XZzXv | ]T-Xzm-av\mb akvXIw ||

34. Atlm ]pWy-atlm ]pWyw | ^enXw ^enXw ZrVw | Aky ]pWyky ktx | Atlm hb atlm hbw || 35. Atlm m\-atlm m\ atlm kpJ-atlm kpJw | Atlm imkv{X-atlm | imkv{X-atlm Kpcp-ctlm Kpcpx ||

389

I 36.

CXn b CZ a[otXtkm f ]n IrX-I rtXym `h-Xn. kpcm-]m-\mXv ]qtXm _h-Xn. kz-kvtXbmXv ]qtXm `h-X n. {_-l-XymXv ]qtXm-`-h-Xn. IrXym-Ir-XymXv ]qtXm `h-Xn. Ghw hnZn-Xzm-tkzm-Nm-c-]tcm `qbmtZmw kXy-an-Xyp-]-\n-j-Xv.

ChnsS km-Zn-t-Xv km-Znp. Rm [\y-[-\y-\m-Wv, Fs- m Fs Xr]vXnv temI-n Hcp D]-a-bn-. Rm [\y-[-\y-\m-Wv. AXn-]pWyw Cu ]pWy kv ZrV-ambn ^en-p. R [\y-[-\y-cm-W.v m\w kpJw imkv{Xw Kpcp Fm-hcpw [\y-cm-Ip-p.

Rm [\y-\mWv, Rm [\y-\m-Wv. FpsImsm Rm {]bmkw IqSmsX Bm-hns\ Adn-bp-p. Rm [\y- \m-Wv, [\y-\m- W.v ImcWw Fn {_m-\w {]Im-in- p-p. Rm [\y- [-\y-\mWv Fp-sIm-s- m Rm Ctm kmwkm-cnI ZpxJa-\p-`-hn-p-n-. Rm [\y-[-\y-\m-Wv. ImcWw Fs Am\w \-am-bn-cn-pp. Rm [\y-[-\y-\m-W.v ImcWw F\nv sNt--Xmbn- smpw Xs- bn- . Rm [\y- [- \y- \m-Wv. ImcWw Rm

C{]-Imcw D]-\n-jv A[y-b\w sNp hyn IrX- Ir-Xy-\m-bn-o-cp-p. aZy-]m-\n-bm-sW-nepw ]cn-ip-\m-bn-o-cpw. kz-tam-m-hm-sW-nepw {_-l-Xy-mc-\m-sW-nepw ]cn-ip--\m-Ip-p. Imcy-Im-cy- sNbvXh-s\nepw hnip--\m-Ip-p. C-s\-bp m\w e`n-Xn-\p-tijw Bm-\p-Iq-e -ambn {]hnmw Hmw kXyw. Ah-[q-tXm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn-]mTw

Btm-]-\n-jv

Hmw. `{Zw It`nx irWp-bma tZhmx `{Zw ]tiy-am- -`nb-P {Xmx nssc-cw-ssKkvX pjvSp hmw- k - k v X - \ q- ` n hytia tZh- l nXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hrizmx hm kzkvXn \x]qjm hniz-tZhmx kzkvXn \ kvXmty Acn-jvS-t\anx kzkvXn t\m _rl-kv]-Xn Z[m-Xp. Hmw imnx imnx imnx
tZh-m-sc, R-fpsS I- awKfw {ihn-pam-dm-I-s. Ip-I-fm awKfw ImWp-am-dm-I-s. Btcm-KZr-V-i-co-c-cmbn R \nsf kvXpXn-m-\n-S-h-cp-Ibpw tZhm Rv \In-bn-p-n-S-tmfw Bbpv awKf-ambn ]cn-Wan-n-p-Ibpw sNp-am-dm-Is alm-Ionam-\mb C{ Rv awK-facp-ftW. hniz-th-m- - hmbm ]qjmhv Rv awK-f-a-cp-ftW. A{]-Xn-tcm-[y-KXn- bmb Kcp-U Rv awKfw \I-tW. _rl-kzXn Rv awKfw \I-tW. Hmw. imnx imnx imnx

1. lcnx Hmw. AYmw-Kncm kv{Xnhn[ ]pcp-j-kvXZyYm-_m-lym A-cmm ]c-amm tNXn. 2. XzIv N amwk-tcm-amw-Kp-jvTm-Kpeyx ]rjvT-hwi-\JKp-evt^m-Zc \m^n ta{U ISyp. cp It]me - t{im{X {`qe- e mS _mlp- ] miz intcm- [ - a \n ImoW n `hn PmbtX {InbX CtXyj _mlymm 3. AYm--cmm \ma ]rYn hym]-kvtX-tPm-hm-bpcm-Im-ti-m-tZz-j-kp-JZpxJ Ima-taml hnI-ev]-\mZn`nx kvarXn-enwK DZm-m\p Zm {lkz-ZoLp-X-kvJ-en-X-KPn-X-kv^p-SnX apZnX \rKoX hmZn{X {]f-b-hn-Prw-`n-Xm-Zn`nx t{imXm {LmXm ckbnXm am t_mm Im- h n- m- \ m- m, ]pcpjx ]pcm-W-\ym-b-aowamw km [ imkv{XmWoXn {ihW {LmWm- I jW I hntijWw Itcym-tXy-tjm-cmm \ma. -

390

AwKn-cv F ]c-am-m-hv, Bmhv A-cm-mhv, ]c-am-m-hv, Fo aqp-hn-[-n Dm-bn. ico-cnse sXmen, Nw, amwkw, apSn, AwKpjvTw, hnc-epI, \sv, \Jw, IW-m, hb-dv, \m`n, aqt{X-{nbw, ISn {]tZiw, PwL, Igp-v, sNhn, ]pcn-Iw, s\n, _mlp]mizw, inc-v, [a-\n- I, Ip-I Ch-bmWv As ZrjvSn- bn Bm-hns kzcq-]w. Ah Xs- bmWv Bmshpw Ah-bpsS D`-hhpw \mihpw Dm-Ip--XpsImv Bmhpw P\-\-a-cW kz`m-h-tm-Sp-Iq-Sn-b-XmsWpw [cn-p-p. Cs\ A-cm-mhpw ]rYzn, Pew, tXPv, hmbp, BImiw XpS- nb {Zhy- fpw CmtZzjkp- J- Zpx-JmZn KpW- fpw Imaw, tamlw, Xw, hnXw , kvarXn, enwKw, DZmw, A\p-Zmw, {lkzw, ZoLw, pXw XpS-nb kzc-t`-Z-fpw kvJenXw, KPnXw, kv^p SnXw, arZnXw, \rXyw, KoXw, hmZn{Xw XpS-nb [z\n kzcq-]-fpw {]f-b-hn- Prw- `- Wm-Zn-I-fm t{imXmhv {LmXmhv ck-bn-Xmhv t\Xmhv Imhv hnm-\m-mhv ]pcm-W]p-cp-j \ymbw aoamwk XpS-nb [ imkv{X-fpw Ah-b n-s emw A-cym-a n-b mbn {ihWw {LmW\w BIjWw Fn-hbpw I- hn-tijW-fpw Cu Acm-mhv A\p-jvTn-p-p.

A]-hn-{X-hp-am-b-Xns\ iphpw ]hn-{X-hp-am-Ip-p. AXn\v kmwkm-cnI _-\an-. -

1. B-kwx inhx ipx | GI Ghm-Zzbx kZm | {_-cq-]Xbm {_ | tIhew {]Xn-`m-ktX | 2. PKXvcq]-X-bm-t]y-XXv | {_ss h {]Xn `mktX | hnZym hnZym-Zzn-t`-tZ\ | `mhm-`m-hm-Zn-t`-ZXp | | 3. Kpcp-in-jym-Zn-t`-tZ\ | {_ssh tIh-ew-ipw | hnZytX XXz Zit\ | | \ N hnZym \ NmhnZym | \ PK \ Nm]cw kXy-tXz\ PKZv `m\w | kwkm-cky {]hIw | Ak-Xy-tXz\ `m\w Xq | kwkm-cky \nhIw | LtSm b anXn hnmXpw | \nbax tIm\z-t]--tX. | |
Bmhv inhhpw iphpw GIhpw AZz-bhpw {_kz-cq- ]hpw Bb-Xp- sImv tIhe {_- kz-cq-]-n {]Xn`m-kn-p-p. PK-{Zq-]nepw {_w Xs-bmWv {]Xn-`mkn-p--X.v hnZy, Ahn-Zy, `mhw, A`mhw Cu t`Z-tmsS {]Xn-`m-kn-p-Xpw {_w Xs. Kpcp-in-jy Cu t`Zn ImW-s-Sp-Xpw {_w Xs. XXz Zi-\-n kh-{X {]Xn-`m-kn-p-Xv {_-am-Ip- p. bYm-n hnZy-bnm Ahn-Zy-bn-. PK-p-an asmpw Xs kXyhp-a-. kXy-tmsS PK-Zv`m\w Xs-bmWv CXns {]h-I. Ak-Xy-tXz\ {]]-s {]Xn `mkn-np-Xv, CXns \nh-I-\m-Ip-p. \psS apn Ccn-p IpSw IpS-sa--dn- bp-hm {]tXyI \nb-a-sampw B{i-bn-t--Xn--tm.

4. AY ]c-amm \ma bYm-cw D]m-k-\obx k N {]mWm-bm-a -{]-X ym-l m-cm-[ m-c -W m-[ym-\ -k-a m-[ntbm-Km-\p-am-\m-[ymNn-Iw hS-I-Wn-Imhm iymamI-X -WvU ptem hm _mem-{K-i-Xk-l{k hnI-e v]\m`nx k e`ytX t\m]- e -`ytX \ PmbtX \ {anbtX \ ipjyXn \ nZytX \ ZlyXn \ I tX \ `nZ y tX \ O nZ y tX \ n K p - W x kmo`qXx iptm \nc- h - b - h mm tIhex kqvtam-\n-jvItem \nc-RvPt\m \nhn-Im-c x-i_vZk v]i-c q-] -c-kK --hPntXm \nhn-I evt ]m \ncm- I mw x k h- h y m]o tkm N nt ym \nhWy ]p\m-Xy-ip-m-\y-]q-Xm\n \njv{Inb kvXky kwkmtcm \mkvXo-Xn.

]c-am-mhv tImSn-I-W-n\v Pohn-Ifm Cuiz-c-cq]-n Bcm-[n--s-Sp--Xn-\m Dm-Ip-Xp-t]mse Cu ]c-am-c ]c-am-mhpw {]mWm-bmaw {]Xym-lmcw [mcW [ym\w kam[n tbmKw A\p-am\w B-hn-Nn6. hn\m-{]-am-W-kp-jvSpXzw | \w apX-em-bh aptJ\ Ghpw kqvahpw Hcp Xebkvan kXn ]Zm[o | ap- S n- b psS A- ns Bbn- c - n- s em- n- s \- m Ab-amm \nXy-knx | kqvahpw "B ]c-{_w Rm\m-Ipp' F Nnm-KXn-bm e`n-p-Itbm e`n-m-Xn-cn-p-Itbm sNp--Xp{]amtW kXn `mktX | | am-Ip-p. AXv Hcn-epw P\n-p-n-, hnd-bvp-n-. s]mp-n-. tOZn-s-Sp-n-. AXv \nKp-Whpw kh- 7. \ tZiw \m]n Imew hm | \ipow hm]y-t]-tX | {]-am-W-`q-Xhpw ip-kz-cq-]hpw \n-e\pw \nc-RvP-\\pw hnIm-c-lo-\\pw i_vZcq-]-c-k-lo-\\pw m\-c-ln-X\pw tZh-Ztm lan-tXy-XXv | \nhn-I-ev]\pw BImw--bn-m--h\pw kh-hym-]nbpw hnm\w \nc-t]-Iw. | | ANn-y\pw hm-\m-Xo-X-\p-am-Ipp AXv. Aip-hpw

XZv {_-hn-tZym]y |

391

ky{_-m-l-anXn thZ\w | `m\p-t\h PKZv khw | `mkytX bky tXPkm | A\m-I ak-pw | Inw \p Xkyh `mkIw | thZ-imkv{X ]pcm-Wm\n | `qXm\n kI-em-\y]n | 10. tb\m-hn Xw Inw \p | hnm-Xmcw {]Im-itbXv | p[mw tZl-hyYmw Xyzm | _mex {IoUXn hkvXp\n | | 11. XssYh hnZzm catX | \nta \nclw kpJo | Imam \njvIm acq-]okw | Nc-tXyI Ntcm ap\nx | |
{]amWw IqSmsX Xs apn-en-cn-p Hmtcm ]Zm- n-sbpw m\w knn- p- p- v. AXp t]mse \nXy-kn-amb Cu Bmhv {]Xy--{]-am-Wn\p tij-amWv {]Xn-`m-kn-p-Xv. Hmtcm hkvXphpw {_ kzcq-]-am-b-Xn-\m {]am-Wsampamh-iy-an-. DZml-c-Wn\v tZh-Z- F Hcp hyn-bpsS \ma-sa-Spp-I. AXns m\w \nc-t]--am-Wv. AXn\v tZi Imem-Zn-I \nc-t]--am-Wv. {_- m- \n- bpsS ""Rm {_- amWv'' F t_m[w Xs-bmWv {] kmm-Xvm-cw. kIe PKpw kqcy\m {]Im-in-X-am-bn-cn-p-Xp-t]mse AJWvU {]WvUhpw AXns tXP-p-sImp Xs {]Im-in-p-p. AXns {]Xy knn-bn asmcp {]amWw tXSp-Isb-Xv A\m--Ihpw Akm-chpw Xp-hp-am-Wv. thZw imkv{Xw ]pcmWw hnhn[ Pohn-I Fnh Bcp aqeamtWm kmIam-bn-cn-p-Xv hnm-Xm-hmb B {_s GsX-nepw {]am-Wn\v {]am-Wo-I-cn-m km[y-amtWm? hnipw thZ-\bpw adv _me-I Ifnbn apgp-In-bn-cn-p--Xp-t]mse m\n aa-Xm-lo-\\pw Al-m-c-lo-\\pw kpJnam\pambn {_-n B\-np-sIm-n-cn-p-p. ap\n Ima-\I-sfm-p-an-msX kpJtmsS GIm-In-bmbn hnN-cn-p-p.

Iph-]n \ Iphm-W mt`mm ^e-t`ym-Ky]n | | 14. ico-cy-]y-ico-tcyj | ]cn-ntm ]n khKx | Ai-cocw kZm k anZw {_-anZw IzNnXv | | 15. {]nbm-{]ntb \ kv]piXx | kvXssYh N. ip`m-ip`x | Xa-km-{K-kvX -h-Zv`m-\ m Z{Kkvt Xm ]n chnss\x

kzw Bm-hn Ftmgpw kp-jvS\pw kzbw kh-KX\pw BsWp Nnnp \n[-\s\-nepw kpjv S-\m-b n, \n-l m-b -s\- nepw _e-h m-\ mbn Blm-csampw Ign-n-s-nepw kwXr-]vX-\mbn Ak-a-\m-sWnepw ka-Zin-bm-bn, Im-hm-sW-nepw AImhmbn ^e-t`m-m-hm-sW-nepw At`m-m-hmbn ico-cnbm- sW-nepw ico- c-lo-\-\mbn ]cn-n-- \m-sW-nepw khhym-]n-bmbn ImW-s-Sp {_-m-\nsb Hcn-Spw {]nbm-{]n-b- kv]in-p-n-. Ah Hcmsf {]nbs\tm thmsdm-cp-s\ A{]n-b-s\tm Icp-Xp-n-. AXp-t]mse ip`m-ip`fpw Ahs\ kv]in-p-n-. Ahs ZrjvSn-bn kI-eXpw Xpey-am-Wv. kqcy Ccpn ad-sp tXmp-sa-nepw ad-n-n-.

16. {KkvX CXyp NyptX {`mym hymXzm hkvXpeWw | XZz-t-lm-Zn-_-tt`ym | hnapw {_-hn-aw 17. ]iy-n tZln-hqVm | ico-cm-_m-k-Zi\mXv | Aln-\nez-b-\o-hmbw | ap-tZl kvXpXn-jvTXn | | 18. CX-kvXX mey-amt\m | bXv InnXv {]mW-hm-bp\m | t{kmXkm \obtX Zmcp | bYm \navt\m-Xew | | - 19. ssZth\ \nbtX tZtlm XYm Imtem ]n-]vXnjp eym-ey KXnw Xyzm | bkvXn-jvtTXv tIh-em-\m | | 20. inh Gh kzbw kmm Zbw {_ hnZp-ax |

12. kzm-ss\h kZm-XpjvSx | kzbw khm-\m nXx | \n[t\m ]n kZm XpjvtSm | ]y klmtbm alm _ex | | 13. \nXyx Xr]vtXm ]y`p-RvPm-t\m ]ykax ka-Zi\x |

392

Poh-th kZm apx | IrXmtm {_ hnax | |

hkvXpX a\-n-em-msX {`mn-aqew kqcy Ccpn ad-p-shv Nnn--s-Sp-p. AXp-t]mse tZlmZn _--fn \npw ap-\mb {_-m-\nsb ico-cm`m-k-m Adn-hn-m Bfp-I tZl-tmSp IqSn-bh-s\v a\-n-em-p-p. ]mv ]Sw s]mgn-p-Xn-t\mSv CXns\ Xmc-Xay-s-Sp-mw. ]mns ]Sw ]mm-Ip-Inb--tm. \Zn-bn XSn-I Hgp-In-tm-Ip--Xp-t]mse `mKyn tZlhpw Ime-ns {]hm-ln Hmtcm Znn- 26. Aapjy {_-`q-X-Xz-amXv | tev \bn-s-Sp-p. C-s\-bm-sW-nepw eym-e{_mWx IpX Dhx | y-KXn ssIhnv tIh-em-m-hn Xs kpn-X\mambm n]vXu _-tamu | bn-cn-p--h {_-m-\n-I-fn t{ijvT\pw kmm \ kvXx kzm\n hkvXpXx || inh\pw inh-kz-cq-]-\p-am-Ip-p. IrXm-\mb {_m\n Poh-p-\pw imiz-X\p-am-Wv. 27. bYm cu \njv{In-bmbmw |

{]m]n--X n-\p-tijw {_- m\n {_-k z-cq-]-a m-bns `hn-p-p. ]men ]mepw F-bn Fbpw Pe-n Pehpw tNm Ah Hm-bn-o-cp--Xp-t]mse-bmWv B-m-\n-bmb ap\n-bp-sSbpw Bm-hnsbpw nXn hntZl ssIhey {]m]vXn-p-tijw km{Xhpw AJWvU hn{K-l-hp-amb {_ `mhs {]m]nv bXn ]noSv kwkmc N{I-n s]v Bh {]{In-bn s]Sp-n-. Fs-m kZm--IXz hnm-\m Ahs hnZybpw Ahn-Zybpw Fmw \in-p-p.

21. D]m-[n-\m-imXv {_ssh | kZv {_m-t]yXn \nZzbw | ssieqtjm thj kZv`mhm `mh-tbm bYm ]pam || 22. XssYh {_-hnXv t{ijvTx | kZm {_ss h \m]cx | LtS \jvtS bYm thyma | thymssah `hXn kzbw || 23. XssY-thm-]m[n hnetb | {_ssh {_-hnXv kzbw | ocw otc bYm n]vXw | ssXew ssXte Pew Pte | 24. kwbp taIXmw bmXn | XYm--\ym hnp\nx | Ghw hntZl ssIheyw | km-{X-Xz-a-J-WvUnXw || 25. {_-`mhw {]]-ssZyj | bXn \mh tX ]p\x | kZm-IXz hnm-\ ZKv[m hnZymZn hjvaWx ||
m\n D]m[n \mi-m {_ kzcq-]\mbn {_-lo-\-\mbn `hn-p-p. AXv \nen-b-am-Wv. \S cwK- n ]e-t h-j - nepw {]Xy- -s -Sm-s a- nepw bYm-ap Hcp hyn-bm-W-tm. AXp-t]mse {_m-\nbpw {_w Xs-bm-Wv. IpSw DS-p-t]m-bm IpS-ns Dn-ep-m-bn-cp BImiw BIm-iam-bns Ah-ti-jn-p-p. AXp-t]mse D]m[n hnebw

km-`m-k-hn-\n au | BhrtXm kZ-kXzm`ymw | hthy _-tam-tW || 28. \mhr-Xn{_ ImNn Z[ym-`-hm-`-h\m hrXw | AkvXoXn {]Xytbm b | b \mkvXoXn hkvXp\n || 29. _pt-tch KpWm-t]Xu | \ Xp \nXyky hkvXp\x | AXkvXu ambbm n]vXu | _-tamu \ Nm\n || 30. \njvIte \njv{Intb imt | \nc-htZy \nc-RvPt\ | AZzn-Xotb ]tc XtXz | thyma-hXv Iev]\m IpXx | 31. \ \ntcmt[m \ tNmXv]n \ _tm \ N km[Ix | \ apap-p\ sshapx | CtXy-jm, ]c-amXm | CXyp-]-\ n-j- Xv.
bXn {_-cq-]-am-b-Xn-\p-tijw B {_-n\v Fs\-bmWv Dev]n? ambm \nn-X-amb _-tam-- bYm-n {_-n-\n-. {Inbm-ln-\-amb Ib-dn k-{`mn Dm-b-Xn-\p-tijw AXv Ah-km-\np Ignm ]ns tIhew Ib am{X-sa t_m[w hcpp. AXp-t]mse Xs kZ-k-Zv`m-hm Bm-hn _-tam- -ap-f-hm-p--Xpw, Cm-Xm-Ip- Xpw {_-n\v

393

I Bhr-n-bn-. AXv Bhr-Xhpw A\m-hr-Xhp-am-sWv tXmpw. ambm-P-\n-X-amb _-tam-- Bm-hn-\n. \njv I-fhpw \njv{In-bhpw imhpw \nc-h-Zyhpw \nRvP-\hpw AZzn-Xo-b-hp-amb ]c-a-X-Xz-n LSm-Imiw aTm-Imiw XpS-nb `mh-\Iv Xpeyw hn`n-X Iev]n-

m Fs\ Ignbpw? bYm-n {_-n\v \ntcm-[an-, P-an-, AXv _-a km[-I-\p-a, apapp-h-, ap-\p-a Fv D]-\n-jv hy-am-p-p.

Btm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn- ] mTw

B-{]-t_m-t[m-]-\nv 3
tbmKn kmwkvIm-cnI _- \-n \n apI- X-\mbn Xocpp. iwJ-N-{I-[m-cn-bmb \mcm-bW\v \a-kvImcw AXpsImv Hmw \tam \mcm-b-Wmb \ax F a{w D]m-knp--h sshIpWvT temIw {]m]n-p-p.

Hmw hmMvta a\kn {]Xn-jvTnXm at\m ta hmNn {]Xn-jvTn-Xam-hn-cm-hoa G[n th[-kya BWox {ipXw taam-{]-hm-koc t\\m-[o-tX\m tlmcm-{XmXv kwZ-[man EXw hZn-jym-an. kXyw hZn-jym-an. Xma-h-Xp. XZz-m-c-a-h-Xp. A]-Xp-amw. Ah-Xp-h-m-ca-hXp hm-cw. Hmw imnx imnx imnx
Hmw. Fs hmv a\-n nc-am-bn-cn-tW. a\v hmn nc-am-bn-cn-tW. tl kzbw {]Im-im-m-th, Av Fs apn {]Xy--am-I-tW. hmMv a\-p-Isf, \n Fs thZ-m-\-n-\m-[m-c-am-Wv. AXn-\m Fs thZm-[y-b\s \in-n--cp-Xv. Cu thZm-[y-b\n Xs-bmWv Rm cmhp ]Iepw Nne-hgn-p-Xv. Rm am\-kn-I-ambpw hmNn- I-ambpw kXyw ]dbpw Fs cn-p-I. hm-hns\ cn-p-I. Fs cn-p-I. hm-hns\ cn-p-I. Hmw imnx imnx imnx

2. AY bZnZw {_-]pcw ]p-coIw Xkvam-Un-Zm` am{Xw Zo]-hXv {]Imiw


Cu lrZ-bIaew {_-]p-c-am-Wv. AXv Xs-bmWv - hnZyp-n\p Xpey-amb Zo]-k-am-\-ambn {]Im-in-p-sIm-ncn-p--Xv.

3. {_tWym tZh-Io-]p{Xm {_tWym a[p kqZ\x {_Wyx ]p-co-Imtm {_tWym hnjvWp-c-NypXx


tZh-Io-]p-{X {_-kz-cq-]-\m-Wv. a[p-kq-Z-\ {_kz-cq-]-\m-W.v ]p-co-Im- {_-kz-cq-]-\m-W.v ANypX-\mb hnjvWp {_m-- I\m-Wv. -

1. Hmw {]Xy-Km-\w {_-]p-cpjw {]W-h-kz-cq]w BImc DIm-c-a-Imc CXn {Xycw {]Whw XtZ XtZm-anXn bap-zm-ap-NytX tbmKn P-kw-km-c_-\mXv \tam Hmw \tam \mcm-b-Wmb iwJ {IKZm-[ -c mb XkvamXv Hmw \tam \mcm-bWm tbXn at{m-]mkvtIm sshIpWvT `ph\w Kan-jyXn

4. kh-`q-X--taIw \mcm-bWw Imc-W-]p-cp-ja-Im-cWw ]cw-{_ Hmw.


kh-`q-Xm-- cm- m-hmbn GI-\mb \mcm- b-W Xsbm-W v. ImcW ]pcp-j Atlw Imc-W -c -l n-X\pw {_hpw Hmw Imc-hp-am-Ip-p.

{]Xy- Km- \- -amb {_- ]p- cp- j AImcw DImcw aImcw Fo aqv A-c--tfmSp IqSnb {]W-h-kz-cq-]-\m-Wv. 5. timI- tam-l -h n-\ naptm hnjvW p-[ ym- b AXp {]W-h-sa Hmm-cw Xs-bmWv. AXp P]n-m koZ-Xn. ssZzXm-ssZz-X-abw `hXn artXymxk arXyp-

am-]vt\mXn b Cl \mt\h ]iy-Xn.

394

alm-hn-jvWp-hns\ [ym\n-p--h timI-tam-lhn\np--\mbn `hn-p-p. Ah\v Xf-bp-m-Ip-n- . Ah ssZzX-ssZzX kzcq-]\pw A`-b-kz-cq-]-\p-am-W.v Cu {_-n t`Zw ImWp--h arXyp-hn\v tijhpw arXyphn-s\-s {]m]n-p-p.

Rm kmnbpw \nc-t]-- \p-am-Wv. Rm kza-ln-abn nXn sNp- -h\pw AN-e-\p-am-Wv. Rm AP-c\pw Ahy-b\pw ]-hn-]-mZn t`Z-an-m--h-\p-am-W.v

6. lrXv] - -at[y khw b Xv {]mt\ {]Xn- j v T nXw {]m- t \t{Xm temIx {]m {]XnjvTm {]m\w {_ 7. k GtX\ {]t- \ m- - \ m- k v a m- t m- I mXv DXv{Iay Aap-jvan kzt temtI khmImam-\m-]vXzm-arXx ka-`h ZarXx ka-`hXv 8. b{X tPymX-c-P{kw bkvan temtI f `ylnXw Xkvan amw tZln kzam \artX temtI AtX ANyptX temtI AtX Aar-XXzw NK-tXymw \ax
lrXv ]-a-[y-n nXn sNp kh kzcq-]amb {_w Xs- bmWv {]m-\-n {]Xn-jvTn-X-am-bncn-p--Xv. temIw {]-bm-Ip t\{X-tmSp IqSn-b-XmWv. {]-{]-XnjvT {]m]n-p-p. {_w {]m-\-kz-cq-]am- W.v Bm\n DXvIr--amb m\m-- I-amb B- kzcq-]-n Cu temI-n \npw DXv{I-anv kz-n kh-B{K-lfpw km[nv Aa-c-\mbn `hn-p. FhnsS \nXyhpw tPymXn-p-v, GXp temIv Fm `mK-p\np ]qP \S-pp B Aa-c-tem-Iv Av F\nv kzam\w {]Zm\w sNp-I. A\-iz-chpw A-b-hp-amb B temI-n Ah Kan-p-p.

4. Ah-t _m-ss[-I-ctkm f lw tamm-\-ss-Ikn-kp-tc-hm-lw, kqvtaml f atcm f lw hnKfnX KpW-Pmem tIh-em-lw


Rm Ah-t_m-ss[-I-c-k\pw tamm-\-ss-I-km-Kchpw kqvahpw A-chpw KpW-Pm-eap--amb tIhem-m-hp-am-W.v

5. \nkv s s{X-Kp- W y-] tZm f lw Ipn- m-t \Item II- e - t \mlw IqS- - t N- X t\m f lw \njv{In-b -[mam f la-{]-XtIymlw
Rm \nkvss{X-Kp-Wy-h-Z\pw At\I temI-sf Ipn- bn-sem-Xn-n-b-h\pw IqS--tN-X\pw \njv{I-b-[mamhpw A{]-XIy-\p-am-W.v

6. GtIm f la-hn-Item f lw \n-e\nhm-Waqn-tc-h mlw \nc-] -b thm f latPym f lw tIhe km-{X-km-c-`qtXm f lw


Rm GI\pw Ahn-I - e \pw \n- e -\ nhm-W aqnbpw \nIr-h-b-hw AP\pw tIhe km-{X-km-c\p-am-W.v

7. \nc-h -[n-\n-P-t_mt[m f lw ip`-X-c-`mthm f la-{]t` tZym f lw hn`q-c-la-\-htZym f lw \nc-h[n \noa XXz-amt{Xm f lw


Rm \nc-h-[n-t_m[w tN-h\pw ip`-X-c-`m-h\pw A{]-t`-Zy\pw hn`phpw A\-h-Zy\pw At As A\-X-X z-hp-am- W.v

cmw Jw
1. {]K-fnX \nP amtbm f lw \nkvXp-e-Zr-in-cq] hkv Xp-amt{Xm f lw. AkvXan-Xm-ltm lw {]KfnX PK-Zoi Poh-t`tZm f lw
Rm ambm-ap--\m-Ip-p. \nkvXpey Zi\ kzcq-]hkvXp am{X- am-W v. Rm Al \in--h-\m-I p-p. Poh\pw ]c-am-mhpw Xn t`Zw AkvX-an--h-\m-Ip-p.

8. thtZym f lam-K-am-ss-cm-cm[yx kI-e-`q-h-\lrtZym f lw. ]c-am-\-Lt\m f lw ]c-am-\-ssI- Zq-a -cq-t]mlw


Rm thZ--fm Adn-b-s-tS--h\pw Bcm-[y\pw kI-e-`p-h-\-lr-Zy\pw ]c-am-\-- kz-cq-]\pw ]c-am-\-ssI kmm-Xvm-c-hp-am-W.v

2. {]Xy-K-`n- -]tcm f lw hn[z-kvXm-ti-j-hn-[nXn tjt[m f lw, kap-Z-kvXm-{i-antXm f lw {]hnX kpJ ]q kwhn-tZ-hmlw

9. iptm f la-Zz-tbmlw k-X-`mthm f lamZn iqt\ym f lw. ian-Xmx {XnXtbm f lw.

Rm {]Xy-Km-m-hn \nv A`n--amb ]c-am-m-hm_ptm-a p-tm-l-a -p-Xm- mlw Wv. Fm hn[n-\n-tj-[-fpw F\nv Cm-Xmbn. Rm B{i-a-[-amsI ssIhnp Rm kpJ-k-q\pw Rm ip\pw B-c\pw imiz-X-hn-m-\-k-a-cm\-kz-cq-] -\p-am-W.v k\pw tim[nX ]c- X-Xz\pw t_m[m- \- ss-I- aqn-bp-am-Wv.

3. kmy-\-t]tm f lw \nP-a-lnav\n kwtm f la-N tem f lw. APtcm f la-hytbm f lw ]- hn-]-m-Zn-t`-Z-hn-[p-tcmlw

10. iptZ[m f lam- tcm f lw imiz-X-hn-P-R m\- k - a - c - k m- m- l w. tim[n- X - ] - c X tXzm f lw. t_m[m-\ -ss-I-aqn-tc-hmlw

395

I 11.

hnth-I-bpn _pymlw Pm\m-ay-m-\-a-Zzbw XYm]n _-tam-mZn hyh-lmcx {]Xo-btX

jy hnjw XyPn-p--Xp-t]mse Rm\pw Bm-hns\ Inv A\m-m-hns\ XyPn-p-p.

hnth-I-bpn Ie _pn-bm Bmhv AssZzX-sa--dn-bp-p-sh-nepw F\nv _tam mZn hyh-lmc-ns {]Xo-X-bp-m-Ip-p.

18. LS-h-`mkvtIm `m\p LS-\mti \ \iyXn tZlm-h-`m-kIx kmo tZl-\mti \ \iy-Xn.


LSw {]Im-in-n-p kqcy LS-n\v \miw kw`hn-mepw \in-p-n-. AXp-t]mse icocw {]Im-in-np kmn tZl-\miw kw`-hn-mepw \in-p-n-.

12. \nhr-tm]n f {]]tm ta kXy-hZv `mXn khZm kmZu cp-k-th {_-k-ssh tIhew
Fs Zrn-bn \npw {]]w hfsc Zqsc-bm-sWnepw AXv kXy-sa t]mse tXmp-p. km-Zn-Ifn cp-J--ns k D- Xp-t]mse Xs- bmWv {]]-ns AkvXn-Xzw.

19. \ta _tm \ta-ap-n \ta imkv{Xw \ta Kpcp ambm-am{X hnIm-k-Xzm-m-bm-XotXm f l aZzbx
F\nv _-\-an-. tam-hp-an-. F\nv imkv{Xan Kpcp-hp- an-. Fs- m CsXmw amb-bpsS hnImkw am{X-am-W.v

13. {]]- m-[ mc cqt]W htX f tXm PK l n btY - I pj c k - k w - h y] vX m i c m htX XYm

20. {]mWm-ep Xss Imssahm l\yXmw a\x B\--_pn ]q-ky-aa ZpxJw IYw `thXv

{_- k am{X- amWv {]]- - n- \m- [mcw PKv A. {]mW s]mbvsm--s. a\v kz[--tfmSpw ]-kmc Icn-ns ck-m hym]vX- am-sW-- Xp- t]m-se- Ima-\-I-tfm-Sp-samw \in-p-sIm--s. B\--k-q-\mbm-W- Xv. I-bm F\n-s-s\ ZpxJap-m-Ipw.

14. AZzb {_-cq-t]W hym]vtXm f lw ssh P-K -{Xbw {_mZn IoS ]cym {]mWnt\m abn Iev]nXmx
AssZzX {_-cq-]n Rm {Xn`p-h-\-fnepw hym]n-n-cn-p-p. {_w apX IoSw hsc-bp--sXmw Fn HXp-p-p.

21. Bm-\-a-RvPkm thZvan Izm]y-m\w ]em-bnXw IXr-Xz-aZy ta \w Ihyw hm]n \ IzNnX


Bm-h ns\ A\m- b mkw Rm\- d n-b p- p. Fs Am\w FhnsS t]msb-s- \n--dn-p-IqSm. Ctm Fs Ihyw \-am-bn. F\nv Ihyw Hp-an-.

15. _pZv_p-ZmZn hnIm-cm--kvX-cmKm kmKtc bYm Xcw-Kw {Zhw knp\ hmwRvO-cXn bYm XYm hnj-bm-\ hmRvOm ta amq-Zm-\ cq]Xx

22. {_Wyw Ipe-tKmt{X N \ma-ku-cy PmXbx qe-tZ-l-KXm GtX qemXv `nky ta \ ln

kap-{Z-m Ipanf apX Xnc-am-ehsc-bp cq]- {_Wyw Ipew tKm{Xw \maw kucyw PmXn Ch ]n-X-am- bn-cn-p--Xp-t]mse Fs Dn {_mZn qe-tZ- l- K- X- - fm-Wv. Rm qe-cq- ]- n \npw `nIoS- ]- cy- - ap Fm Pohn-Ifpw Iev]n- X- am-Wv. kap{Zw Xcw- \m-I-bm F\nv Ah-bp-ambn _-an-. K-nse Pew {Kln-m--Xp-t]mse tIh-em-\ kzcq-]23. pXv]n-]m-km-y-_m-[ncy Ima-t{Im[m Ztbm \m-I-bm F\nv hnj-bm-\--n Xmev]-cy-an-.

16. Zmcn- {Zy-im- bYm \mkvXn kwk-]-Xn ky XYm aa {_m-\t \na-ky hnj-bmim \ XZv `thXv

f Jnem enwK tZl KXm GtX lyenw-Kky \ kn ln

pv ]n]mk AX _m[ncyw Imaw t{Im[w Fo [\-hm\v Zmcn-{Zy-s--n-bp Bi-v km[y-X-bn-mFm [- epw enwK ico- c-n nXn- sN- p- Rm p. -Xp-t]mse {_m-\--n \na--\mb F\nv hn{`enwK ico-c-a-m--Xp-sImv Fn Ah-sbm-p-an-. bmian.

17. hnjw Zrzm f arXw Zrzm-hnjw XyPnXn _pn-am Bm-\-a]n Zrzmlm a\m-m\w XyPm-arlw
hnjw AarXw Fnh ImWp- tm _p-am- \mb a\p-

24. PU-Xz-{]-b -tam-ZXz [m ImcW tZl-Km\ kn aa \nXyky \nhn-Imc kzcq-]nWx


PUXzw {]nb-tam-ZXzw Fnh ImcW ico-c-[-fm-Wv. \nXy\pw \nhn-Im-c-kz-cq-]-\p-am-I-bm Cu [ Fs _m[n-n-.

396

I 25. Deq-Iky bYm `m\p c-Imcx {]Xo-btX


kz{]-Imti ]cm-\t Xtam aqVky PmbtX

n\p \n_n-m- - Im-c- am-Ip Am\w \in- n- m Ignbp-p.

aqv kqcy A-Im-c-a-b-am-bn- Im-Wp--Xp-t]mse 29. Ime {Xtb bYm ktm cu-\mkvXn Am-\nv kzbw {]Im-i-amb ]cam-\--n AmXYm abn \ta ImWm km[n-p-p-q. Al-m-cmZn tZlmw PK-m-kvXy-la-Zzbx -

26. NXp Zrn-\n-tcmt[ f ss{`kqtcym \mkvXoXn a\ytX XYm-m-\m-hrtXm tZlo {_-\m-kvXoXn a\ytX
\mep-`m-K-p-\npw taL- Zrn \ntcm-[n-ptm kqcy-\n-sv Bfp-Iv tXmp--Xp-t]mse Am-\m-hr-X-\mb Pohn {_w Csv Icp-Xp-p.

{XnIm-e-fnepw Ib-dn k-an-m-Xp-t]mse Al- mcw apX taml-]-cy-- ap PK-v. Fs Dn {XnIm-e--fnepw C.

30. Nn-{Zq-a-Xzm ta PmUyw kXy-Xzmm \rXw aa B\--Xzm ta ZpxJa-m-\mZv `mXn \nXy-h Xv


Nn{Zq-]-Xz-m F\nv PmUy-an-. kXy-Xz-m A\r- X - a n- . B\- - X z- m ZpxJan- . Am\w sImmWv anYybm PKv kXy-ambn tXmp--Xv.

27. bYm-arXw hnjmZv `nw hnj-tZm-ssj \ en]ytX \ kv]riman PUmXv `ntm PU-tZm-`m-{]Im-iXx
AarXw hnj-n \nv `n-am-I-bm AXv hnjtZm-j-m `qjn-X- am-Im-Xp t]mse Rm PU-n \npw `n-am-I-bm Fs PU-tZmjw kv]in-p-n-.

31. B-{]-t_m-t[m-] -\n-j-p-l q ap]m koXzm \k ]p\-cm-htX \ k ]p\cm htX CXyp]- \n-j Xv
Cu B-{]-t_m-t[m-]-\n-jv Aev]-t\-c-sa-nepw D]m-kn-p a\p-jy hopw {]]--n P\n-m-\n-Sh-cp-n-. hopw P\n-m-\n-S-h-cp-n-. B {]t_m-t[m-]-\n-jv kam-]n-p.-

28. kzev]m]n Zo]-I-WnIm _lpew \mi-tb-ax kzevt]m f ]n t_mt[m \n_nw _lpfw \mitb-ax
Zo]-ns sNdnb {]Im-i-n\pw \n_n-m-- Imcw \in-nm Ign-bp-p. AXp-t]mse Aev]-amb m\-

B-t_mt[m-]-\n-jv 3 1
imn]mTw
Hmw hmMv ta a\kn{]XnjvTnXm at\m ta hmNn {] X n j vT nX amh nc mh o a G [ n th Z k y a B W o x {i p X w ta am {] l mk o c X t\ \ mU o tX \ m tl m c m{X mX v k wZ [ man E X w hZnjyman kXyw hZnjyman XmahXp XZv hcahXp AhXpamw AhXphmcw AhXp hmcw Hmw imnx imnx imnx
Fs hmv a\n ncambncns. a\v hmn ncamIs. kzbw {]Imimmth, Fs apn Av {]Xy\mItW hmMv a\pIsf, \n cp t]cpw Fs thZm\n\v B[mcamIp XmWv. Fs thZm`ymks \inncptX. Rm thZm`ymkm Xs cmhpw ]Iepw apgpInbncnp h\m-Ipp. Rm am\knIambpw hmNnIambpw kXyw ]dbpp. Fs cntW. hmhns\ cntW.

397

I Fs cntW. Fs cntW hmhns\ cn


tW. Hmw imnx imnx imnx

Hmw {]XyKm\ {_ ]pcpjw {]Wh kzcq]w AImtc DImtcm aImc CXn XyEcw {]Whw XtZX tZmanXn bapzm apNytX tbmKo P kwkmc_\mXv Hmw \tam \mcmbWm tbX n at{ m] mk tI m s s h I p W vT `h \ w KanjyXn 2. AY bZnZw {_]pcw ]pcoIw Xkvam [oZmZam{Xw Zo]hXv {]Imiw 3. {_tWym tZhIo ]pt{Xmx | {_tWym a[p kqZ\x | {_Wyx ]pcoImtmx | {_tWym hnjvWp cNypXx 4. kh`qX taIw \mcmbWw ImcW ]pcpjaImcWw ]cw {_ Hmw 5. timItamlhn\napw hnjvWpw [ymb ssZzXm ssZzXa`bw `hXn artXym k arXyp am]v t\mXn b Cl \m t\h ]iyXn 6. KrXv ] aty khw b | Xv {]mt\ {]XnjvT nXw | {]m t\{X temIx | {]m {]XnjvTm {]m\w {_ | 7. k GtX\ {]m\m\m AkvamtmImZp Xv{Iay Aapjvan kztemI khm Imam B]vt Xm AarXka`hZarXx ka`hXv 8. b{X tPymXncP{kw | bkva n temI `ynXw | Xkva n am tZlo kz am | \artX temtI AtX | ANyptX temtI AtX | AarXXzw N Ktym \ax
Hmtcmnepw {]tXyIw {]tXyIw hym]nnpffXpw B\cq]hpw BWv {_]pcpj. AImcw DImcw aImcwCu aqv ActmSpIqSnb {]Wh kzcq]amWv {_w. Hmw FmWv {]Whw AXp P]np ]w tbmKn kmwkmcnI_\fn \nv ap\mbnocpp. iwJ N{I KZm[mcnbmb \mcmbW\v \akvImcw. As\ Hmw \tam \mcmbWmb \ax F a{ m D]mknp Bcm[I sshIpWv T [mansepp. Cu lrZb Iaew {_]pcamWv. AXv anept]m sebpw {]Imiam\amIpp. tZhIo ]p{X {_m

1.

\nIfpsS lnssXjnbmWv Iae t\{X\mb hnjvWp {_ m\nIfpsS lnX NnI\mIpp. Ahn\mipw ]cammhpamb Atlw {_mW{]nb\mWv. kIe `qXfnepw \nhknp GIam{X\mb \mcmbW XsbmWv ImcW]pcpj. Atlw AtXmsSmw ImcWclnX\pw ]c{_hpamIpp. AXp t]mse Hmmc cq]\pw As\bpff hnjvWphns\ [ym\nph timIn \npw tamln \npw tamln \npw ap\mbn ZpxJ clnX\mIpp. ssZzXhpw AssZzXw Xs. AXv bYmn D`b cq]amIpp. {_n t`Zw ImWph acWs XpSv acWw {]m]npp. lrZb Iaens a[yn bmsXmcp khkzcq]amb {_w `hnpp. AXv XsbmWv {]m\ n {]Xnj v T nXambnpffXv . temIw {]mm\cq]amb t\{Xw tNXmIpp. {] {]Xnjv T t\SnbncnpXmWv . {_w {]m\ kzcq]amWv. bYm m\n B DXvI rjvS m\ bpIvXamb Bmhns cq]n Cu temIn \nv DXv { Ia nv Dbv k ztemI nep ff k Ie Ima\Isfbpw AXn{Ianv Aac\mbnocpp. AhnsS \nXytPymXnv {]Iminpp. AhnsS Fmhn[n epapff ]qP e`npp. Av F\nv Cu Aac temIn m\w \Inbmepw. B Ahn\minbmb temIn c[clnXamb temIn B Ab temIn As\bpff m\n sNsp p. {]Yam[ymbw kam]np.

ZznXobm[ymbw
1. {]KfnX\nPamtbm lw \nkvXpe Zrin cq]hkvXp amt{Xm lw AkvX anXmltmlw {]KfnX PKZoi Poht`tZm lw {]XyK`n ]tcm lw hn[zmkvXmtij hn[n \ntjt[m lw kapZkvXm{iantImlw {]hnXX kpJ ]q kwhntZhmlw kmy\ t]tm lw \nP | alnav \nkwntXmlaNtemlw | APtcm lahytbm lw | ]an]mZn t`Zhn[ptcmlw | Aht_mss[Itkm lw | tam\ss I knptchm lw | kqvtam latcmlw | anKfnX KpWPme tIhemlw | \nkvs s{XKpWy ]tZm lw | Ipnmt\I temIIet\mlw |

2.

3.

4.

5.

398

IqS tNXt\m lw | \njv{Inj [maml a{hXtIymlw |


1. Fs ambmtamlw ianncnpp. Rm AXpe Zi\k zcq] hkv X p am{XamWv . F s Al \inncnpp. Cuizc PohtemIw XpSnb Fs t`Z _pnsbmw \jvSsncnpp. 2. Rm {]XyKmmhn \nv A`n\mb ]camm hmWv Fs kw_nnStmfw kIehn[n \ntj[ fpw AkvXanp. Rm B{ia [ hens dnp. hnime kpJab\p m\ kzcq]\pamWv Rm. 3. Rm kmnbmWv F\nv Hpambpw _an. kzw alnabn Rm Ignbpp. Rm ANe\pw APc\pw Aac\pw Ahyb\pamIpp. 4. Rm Aht_mss[Ick\mWv, tamm\ns kap{ZamWv Rm kqvaamWv; AcamWv. KpW ssIhnv tIhemmhmWv Rm. 5. \nkvss{XKpWy]Z\mWv, Rm IqS tNX\mWv. \njv{Inb [mamhpw A{]XIy\pamWv Rm.

7. Rm \nch[n \nPt_m[\pw kXzam{X kzcq]\pw hn`phpw A\h\y\pw kv Xh amss{XI\pamIpp.

8. Rm thZhZy\pw Bcm[y\pw kIe `ph\ lrZy\pw ]cam\[\\pw ]cam\kzcq]\pamWv . 9. Rm ip\pw A`b BZn iq\y\pw ianXmx {InbX\pw _p\pw ap\pw ApXmmhpaIpp. 10. Rm ip\pw Bc\pw imizXhnm\ [\\pw ]cXXzw tim[\ sNbvXh\pw t_m[m\ kzcq]\p amWv.

11.

12.

13.

GtImlahnItemlw | \ne\nhmWaqntchmlw | \nchthm ltatPm lw | tIhew km{Xkmc `qtXm lw | 7. \nch[n \nPt_mt[m lw | ip`Xc`mthm la{]t`tZym lw | hn`pcla\htZym lw | \nch[n \nxoa XXz amt{Xmlw | 8. thtZymlamKamss | cmcmt[ym lw kIe`ph\lrtZym lw | ]cam\ [t\m lw | ]cam\ssI `qacqt]m lw | 9. iptm laZztbm lw | kX `mthm lamZn iqt\ymlw | ianXmx {XnXtbm lw | _ptmaptm l aZv`qXmlw | 10. iptmlamtcmlw | imizXhnm\ kackmmlw | tim[nX ]cXtXzm lw | t_m[m\ssIaqntchmlw | 6.
6. Rm GI\pw, AhnIe\pw, \ne\nhmWaq nbpw, \ncbh\pw, AP\pw tIhe km{Xkmc`qX \pamWv.

14.

15.

hnthI _pnbpn_py | Pm\maymm\aZhybw | XYm]n_tammZn | hyhlmcx{]XobtX | \nhrtm ]n {]]tmta | kXyhZv `mXn khZm | kZu cpkth | {_kssh tIhew | {]]m[mc cqt]W | htXtXm PKln | btYpckkwhy]v Xm | icmhtX XYm | AZzbm{_ cqt]W | hym]vtXm lw sshPK{bw | {_mZnIoS]cym {]mWnt\m abnIev]nXm _pZv _pZnhnImcm | kvXcwKm kmKc bYm | XcwKw {Zhm knp | \hmRvOXn bYmXYm | hnjbm\ hmcmta | hm`qZm\ cq]Xx |

11. Rm hnhI _pnbm Bmhns\ AssZzXsav a\nempp.Fnp _ tammZn hyhlmcn s]Spp. 12. Fs ZrjvSnbn \nv {]]w ZqcnemWv. Ans\ Ftmgpw AXv kXysav tXmpp. hmkvX hn kmZnIfn Ibdns Akv X nXzapffXp t]msebmWv {]]ns AkvXnXzw. 13. {]]ns B[mcambn hnpXv. {_k bmWv PKv bYmn C. Icnn ]kmc DS\ofw Ahy cq]n hnpXpt]mse {]]n {_ns AkvXnXzw \ne\npp.

399

I 14. kap{Zn ]Xbpw \pcbpw sXmv XcwK hscbp


ffh Iev]nXamsWXp t]mse Fs Dffn {_w sXmv IoS hscbpffh Iev]nXam{XamIpp. 15. XncameI Xpfffp Pens Xmev] cyw kap{Zw ]cnKWnmXp t]mse tIhew B\kzcq]\m Ibm F\nv hnjbfpsS B\ns Cbn. 16.

AXns [tfmSpw Ima\tImSpw IqSn AXv \inpsImffs. B\m\]\mIbm F\nv Fs\ ZpxJapmIm\mWv?

17.

18.

19.

20.

Zmcn{ZymimbYm \mkvXn | kky bYm aa | _m\t \nalrky | hnjbmim \ XZv `thZv | hnjw ZrjvS m arXw ZrjvS zm | hnjw XyPXn_pnam | Bm\a]n ZrjvS zml | a\mm\w XyPmaylw | LS\mh`mktIm `m\p | LS\mti \ \iyXn | tZlm hZmkIx kmo | tZl\mti \ \iyXn | \ta _tm \ ta apn | \ ta imkv{Xw \ ta Kpcpx | ambmam{XhnImkXzm | mbm XotXmllaZzbwx | {]mWmepXss | Imssa hm l\yXmw a\x | A\ _n]qky | aa ZpxJw IYw `thXv |

21. Bm\aRvPkmthZva n | Izm]yPvRm\w ]embnXw | IrXzaZyta \jvSw | Ihyw hm]n \ IzNnXv | 22. {_mWyw Ipe tKmt{XN | \ma kucyPmXbx | qemXv `nky ta \ln | 23. pXv ]n]mkmy_m[nXy | Ima t{Im[mZtbm Jnem | enwKtZlKXm GtX | ly enwKky \ knln | 24. PUXz{]nb tamZXz | [mx ImcW tZlKm \ kn aa \nXyky \nhnImc kzcq]nWx | 25. DeqIky bYm`m\p | cImcx {]XobtX | kz{]Imti ]c\t | Xtam aqVkyPmbtX |
21. Bmhns\ {]bmkw IqSmsX R Adnbpp. Fs Am\w FhnsS t]msbmfntm?C\n F\nv Hpw sNtXmbnn. 22. {_mWXzw, Ipew, tKm{Xw, \maw, kucyw, PmXn, CXnssbmw AkvXnXzw qe tZlnemWv. Rm qe cq]n \npw `n\mWv. AXn\m F\nv AhtbmsSmpambn _an. 23. hniv, Zmlw, AXzw, _[ncXzw, Imaw, t{Im[w, XpSnb kakvX [fnepw enwK tZlnemWv. Rm enwK tZl clnX\mIpp. Fn Ahsbmpw Xsbn. 24. PUX, {]nbX, B\n XpSnbh ImcW tZlns [fmWv. Rm \nXy\pw \nhnImc kzcq]\pamIpp. AXn\m Cu [ FtX. 25. aqbvv kqcy AImcabambn ImWsSpXp t]mse Am\nIv imizXamb ]cam\nepw Am\w am{Xta ImWm Ignbppffq.

k\v Zmcn{Zy ZpxJn\nSbnmXp t]mse {_m\n a\mb F\nv hnjbm`nemjn sImXnbpmhm\nSbn. 17. _pnam\mb hyn hnjsbpw AarXsbpw ImWptm hnjw ssIshSnv AarXw kzoIcnp Xpt]mse Rm\pw Bmhns\ Inv A\mmhns\ ssIshSnbpIbmWv. 18. IpSw Ccnppsp ImWnpsImSpp kqcy B IpSw s]mntmsbv shv \inmXpt]mse icocns kmnbmb Bmhn\v icocw \inp shv \miw DmIpn. 19. F\nv _\an, F\nv taman, F\nv imkv{ Xan, F\nv Kpcphn ImcWw CsXmw ambbpsS hnImkw am{XamWv Rm ambbvpdv AssZzXkzcq]amIpp. 20. {]mW t]mIpsn s]mbvs mffs, a\v

26. NXpZrjvSn \ntcm[m{`w | kqtcym \mkvXoXn a\ytX | XYm m\hrtXm tZlo | {_mh\mkvX oXn a\ytX |

400

I 27.
28.

29.

30.

31.

bYmarXw hnjmZv `nw | hnjtZmssj\ en]ytX | \ kv]riman PUmXv `ntm | PUtZmjm {]ImiX | kzev] m]n Zo] IWnIm | _lpew \mitbax | kzevt ]m]n t_mt[m | \n_nUw _lpfw \mitbax | Ime{Xtb bYm ktm | c\ \mkvXn XYm abn | AlmcmZntZlmw | PKmkvXyl aZzbx | Nn{Zq]Xzmta PmUyw | kXyXzmm\rXw aa | B\Xzm ta ZpxJ | am\mXv `mXn kXyhXv | B{]t_mt[m]\njXv | aplq ap]mknXzm \ k | ]p\cmhtX \ k | ]p\cmhtX CXyp]\njXv |

Xn\m kqcy C Fv P\ sXncnpXp t]mse Am\m hebw sNs Pohn {_ Csv Nnnpp. 27. AarXw hnjn \nv `namIbm hnjbns tZmjm AXv aen\amImXp t]mse Rm PUn \nv hyXykvX \mWv. AXn\m PUXz ns tZmjw Fs kv]inpIbn. 28. hnfns sNdnb {]` Xsbpw AImcs \innpXpt]mse sNdnb m\w Xsbpw KmVmImc cq]amb Am\s \innpp. 29. Ibdn ham\Imenembmepw `qX\Ime nembmepw `mhnbnembmepw kan, AXpt]mse Xs AImcw sXmv tZlw hsc kwkmcw aqp Imenepw Fnen. Rm tIhew AssZzXw am{X amIpp. 30. Rm ssNX\y kzcq]\mWv. AXn\m Fn PUXbn. Rm kXykzcq]\mWv. AXn\m Fn AkXyan. Rm B\ cq]\mWv. AXn\m F\nv ZpxJan. CsXms Am\mepff tXmemWv. 31. Cu B {]t_m[ D]\njv cp \mgnIsb nepw A[yb\w sNp a\pjy\v cmaX `qanbn ]ndtnhcpIbn FpffXv Adntb clkyamWv. Bt_mt[m]\njXv kam]np.

26. taL ImcWw \mephipw ZrjvSn XSbs-

Bcp-Wn-tIm-]-\n-jv3 1
imn- ] mTw
Hmw B]y-bp aamw-Km\n hmIv {]mW-px t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn khw {_tm-] -\n-jZw amlw {_ \ncm-Ipcymw amam {_ \ncm-Itcm Z \ncm-I-c-WakvXp \ncm-I-cWw tak vX p X Zm- \ n \ nc tX b D ] - \ n- j p [mkvtX abn kp tX abn kp Hmw imnx imnx imnx
]c-{_-ta, Fs kIe AwK-fpw hmv {]mW t\{Xw t{im{Xw Fn-hbpw inbpw C{n-b-fpw ]cn]p- -am-ItW. Rm \ncm-I -cn- m-\n-S-h-cm-Xn-cn- -tW. {_w Fs ]c-Xy-Pn-m-Xn-cn--s. F\npw ]c-{_-n\pw Xn At`-Zy-amb _w Dm-I-tW. {_-\n-cX-\mb Fn D]-\n-j-Zp---fmb [- nXn sN-tW. Hmw imnx imnx imnx

1. Hmw BcpWnx {]Pm-]-tX temIw PKma Xw KtXzm- h mN tI\ `K- h Ia- W w- b - t i- j tXm hnkr-P m-\ oXn Xw tlmhm-N -{]-P m-] Xn kvX ]-] p{Xm {ZmXr _zm-Zo inJmw bmtm-]-hoXw NbmKw N kq{Xw N kzm[ymbw N qtem-I-`q-

401

I h temI kz temI-a-ltemI P\-temI Xt]mtemI kXy-temIw NmXe ]mXmf hnXe krXe c k m- X e X e m- X e al m- X e {_ m w N hnkPtb Z-am-m-Z\w ssNh Iu]o\w N ]cn{K-tlXv tijw hnkrtPZnXn
AcpW ]p{X-\mb BcpWn {_-tem-In Atls Iv ]d-p. Rm F-s\-bmWv kh-Ifpw Dt]-n-t-Xv? Amcyw F\nv ]dp XcWw. {_mhv ]d-p. BZy-ambn ]p{X-m-scbpw _p-sfbpw apw Dt]- n- -W w. AXn-\ ptijw inJ btm-]hoXw tbmKw kq{Xw kzm[ymbw Ch ssIshSn-b -Ww. ]ns `qtem-Iw, `qhtem-Iw, kXy-tem-Iw, altem-Iw, P\-tem-Iw, Xt]m-tem-Iw, kXy-tem-Iw, AXew, ]mXm-fw, hnX-ew, kpX-ew, ckm-Xe Xem-Xew almXew Fq#o ]Xn-m-ep-tem-ItmSp IqSnb {_ms Dt]-n--Ww. AXm-bXv Ah-bn Hn-s\-nbpw B{Klw tXm-cp-X.v Zw Iu]o\w icocw ad-phm AXym-hiyw th hkv{Xw Fn-h-am-{Xhpw ssIhihpw Dm-bn-cn-m-hq. ap kI-eXpw ssIsh-Sn-bWw. -

Iu]o\w ]cn-{Ktl Huj[ hZ-i-\-am-N-tc-Zuj Zh Zi-\-am-N -tcXv {_-N-cy-a-l nwkm Nm]cn {Klw N kXyw N bXvt\\ tl ctXm tl ctXm tl cX CXn.

]ns {_-kq{Xw Rm Xs-bmWv F \n-bZmVy-tmsS btm-]-hoXw Dt]-n--Ww. Cs\ sNbvXv Rm k\ymkw kzoI-cn-p. Rm k\ymkw kzoI-cn-p. Rm k\ymkw kzoI-cn-p. Fv aqp XhW ]d-bWw. A`bw kh-`q-tXt`ymx F a{-m A`na-{n-X -amb apf-h -S nbpw Iu]o-\ hpw kzoI-c n- -W w. Huj[w F t]mse Inp--X-am{Xw `nv kwXr-]vX\m-IWw. tl BcpWo k\ymkn Bb-Xn-\p-tijw {_Ncyw Alnwk A]-cn-Krlw kXyw Fnh ]cn-]m-en-Ww. {]bm-k-spw Ah ]pe-Ww.

2. Krltm {_-Nmco hm\-{]tm hm euInIm- n-\ p-Z-c mu kam-c m-t]m-tbXv Kmb{Xow k kzhm-Nmu kam-tcm-]tb Zp]-hoXw `qam-h]vkp hm hnkr-tPXv IpSo-Ntcm {_-N mco IpSpw_w hnkr-tPXv ]m{Xw hnkr-tPXv ]hn{Xw hnkr-tPXv Zmw eu InIm-ow hnkr-tP-ZnXn tlmhmN AX Du[z-K-a\w hnkr-tP-{n-k-ym-Zb kv\m\am- N - t c X v k n k am- [ m- h m \ ymN - t c X v kthjp thtZjp BcWy Iam-h-tb-Zp-]-\njZ amh-tb-Zp-]-\n-j-Z-am-h -tb-ZnXn.
Krl-m-{i-antbm {_-Nm-cntbm hm\-{]-t\m Bbmepw X-fpsS btm-]ho-Xs `qan-bntem Pentem Dt]-n- -Ww. euIn-Im- n-Isf Pcm-n-bn- ebnnv Xs hmm-Ip An-bn Kmb{Xn tN-Ww. B{i-a-hm-kn-bmb {_-Nmcn IpSpw-_s ]m{X-tmsSmv Dt]-n--Ww. ]hn{Xw Ifv Zhpw euInIm-nbpw ssIhn- SWw ]ns a{-lo-\-s\-tmWw Ccpv Du[z-tem-I-{]m-]vXn-sb--n-bp Nnbpw ssIsh-Sn-bWw. {Xnk-y-I-fnepw kv\m\w sNp-Ibpw ky-I-fn kam-[n-m-\m-hp-Ibpw thWw. Fm thZ-fpw D]-\n-jp-Ifpw A[y-b\w sN-Ww.

4. AYmX ]c-a-lw-k-]-cn-{hm-P-Im-\m- am-k-\-i-b -\mZnIw `qau {_-Nm-cnWmw arXv]m{Xw hm f em_p]m{Xw Zmcp-]m{Xw hm Ima-t{Im[ lj-tcm-j-tem`-taml ZwZw Zm-kqbm aa-Xymlw Imcm-Zo-\]n XrtPXv hjmkp {[ph-iotem f u amkm-t\ImIo bXn--tXXv Zzmthh hm NtcXv Zzm thhhm Ntc-Z nXn.
]c-a-lw-k-]-cn-{h-P-I-\m-bn-o-Xn\p tijw InS-pXpw Ccn-p-Xpw \ne- m-bn-cn--Ww. {_-Ncyw ]men-Ww. a]m-{Xtam Npc-m- tmtSm ac-m-{Xtam kqnmw. Imaw t{Im[w tcmjw tem`w tamlw ZwZw Zw ]c\n C-a-aX Al-mcw ljw Fnh ]q-ambpw ]cnXy-Pn--Ww. hj-Im-ev Hcn-Sp Xs Xma-kn-mw. k-cn-t-. Fp-amkw GIm-In-bmtbm Hcm-fpsS klmb-tm-Sp-Iq-Sntbm k-cn--Ip.

5. Jep thZmw tbm hnZzm tkm]m-\ b \mq[z-ta-Xm\n {]mKzm-Xy-tPXv ]nXcw ]p{X-a-yp]- h oXw I If{Xw N m\ y- Z - h o- l - b - X tbm `nmw {Kmaw {]hn-iXn ]mWn-]m-{X-ap-Z-c-]m{Xw hm Hmw ln Hmw ln tXyX-Zp-]-\n-jZw hn\y-tkXv Jtez-X-Z p-]-\ n-jZw hnZzm b Ghw thZ-X -Zzn-j AtWm ]c-aw-]-Zw-kZm ]iyn kqcbx ZnZo-]-Np-cm-XXw XZzn {]mtkm hn]-Xythm PmKp-hmwk kan- tX hnjvtWmcyXv ]caw ]Z-anXn Ghw \nhm-W-\p-im-k\w thZm-\p-im-k\w thZm-\p-imk-\ -a nXn.
Cu hn[w Adn-bp--h D]-\-b\-kw-kvIm-c-n\p aptm ]ntm amXm-]n-Xm--sfbpw ]p{X- I-f-{Xm-Zn-I-sfbpw D]-hoXw An Fn-h-sbbpw kI-eI--sfbpw ]cnXy-Pn--Ww. ssII `nm ]m{X-amn `n-q. {Kman t]mbn Hmw ln Hmw ln Hmw ln Fv aqp {]mhiyw D-cn--Ww. Cu D]-\n-jv Adnv sImv AXn B-bp hyn m\n-sbv ]d-bs-Sp-p. miv -

3. Jezlw {_-kq{Xw kqN-\mXv kq{Xw {_kq-{X-a-l-tah hnZzmw kv{XohrXv kq{Xw XytP-ZznZzm\y Ghw thZ kXykvX w abm kw\rkvX w abm kw\rkvXw atbXn f {Xn IrXzm-`bw kh`q-tXt`ym ax khw {]htX kJm amtKm] m- b - \ Px k J mtbm f k o{ k y ht{Pm f knhm{XLv\w i ta `h-bXv ]m]w Xn-hm-ctbXn At\\ at{-W -IrXw sshWhw Zw

402

I Iqhfw Fn-h-bpsS Zav[w tXmev taJe ]qWq Fnh- sbbpw Dt]-nv AXn- s\-n ]q-amb m\w t\Sp-XmWv D-a. `K-hm hnjvWp-hns ]c-a-[maw BImi-n {]Im-inp sImn-cn-p kqcy-s\-tmse Nnbs {]Im-i-m ]c-a-thym-a-n hym]n-n-cn-p m\n-bmb D]m-k-I kZm B ]c-a-[m-as Zkn-pp. Ima-\m-c-ln- X- cmb D]m- k- I- m km[-\-bn Xs apgp-

In-b-Xn-\p-tijw AhnsS Fn-t-cp-p. Ah AhnsS IqSp-X tXtPm-a-b-am-p-p. Ima-\m-lo-\cmb D]m-k-Imp am{Xta B ]c-a-[maw e`n-p-Ibp-q. CX-dn-bp-h apn kqNn-n ^ew A\p-`-hn-p-p. CXmWv thZm- \p-im-k- \w. Bcp-Wn-tIm-]-\n-jv kam-]n-p.

EtKzZob kc-kzXyp-]-\n-jv3 1
imn]mTw
Hmw hmMv ta a\kn {]XnjvTnXm at\m ta hmNn {]XnjvTnXamhncm hota G[n thZky a BWn kwZ[maypXw hZnjyman kXyw hZnjyman XmahXp XZzmchXp AhXpama hXphmcahXp hmcw Hmw imnx imnx imnx
(Hmw Fs hmv a\n ncambncntW. a\v hmn ncambncntW. tl kzbw {]Imim mthm Av Fs apn {]XyamItW. hmMva\ pIsf, \n Fs thZm\n\m[mcamWv. AXn\m Fs thZm[yb\s \inncptX. Cu thZm[ymb\n XsbmWv Rm cmhpw ]Iepw NnehgnpXv Rm am\knIambpw hmNnIambpw kXyw ]dbpw. Fs cntW. hIvXmhns\ cn tW. Hmw. imnx imnx imnx lcn Hmw. Hcp Ln EjnI `Khm Btizm embs\ hn[n]qhw ]qPnv tNmZnpx"" `Khmt\, bmsXmp sImv "XXv' F ]Zns A`qXamb ]cammhns t_m[w DmIpw? B PvR m\w GXp D]mbm {]m]nm Ignbpw? GXp tZhXsb D]mknv Atbv v XXzm\apmbn? Imcyw F\nv ]dp XctW.'' `Khm BizembW ]dp..."" ap\nhcmsc, _oPa{w tNv ]v EXptfmSpIqSn kckzXo Zitbm Io alma{m kvX pXnbpw P]hpw \SnbnmWv F\nv ]cmknn e`nXv.'' EjnI tNmZnp. "" Da{hX[mcnbmb apt\, Fp{hXw A\pjv TnmWv, GXp {]Imcnepff [ym\memWv Atbv v kmckzXa{w e`nXv? Fp sNbvXm `KhXn alm kckzXn {]kbmIpw? B D]mbw FtmSv ]dpXctW'' Atm Bizmem b\ ap\n ]dp.

Aky {iokckzXo ZitmIoalma{ky Alamiz emb\ Ejnx A\pjvSphv Ox {io hmKoizco tZhXm tZhoXn IoeIw hn\ntbmK kvXXv {]oXyt {im ta[m {]PvRm [mcWw h mK v t Zh X, al m kc kzXo ta[m {] m [mcWw hmKv t ZhX, alm kckzXot\yssXcwK\ymkx
(Cu kckzXo ZitmIo alm a{ns Ejn Bizmeb\\mb Rm Xs. Ov A\pjvS hv. {io hmKoizco tZhX. ""bZzmKv'' FXv _oPw ""tZhow hmNw'' FXv in. ""{]tWm tZhn FXv IoeIw. ]mKoizco tZhXsb {]oXnsSppXn\v hn\ntbmKw. {i, ta[, {], [mcW, hmKvtZhX, almkckzXnCu \amaa{fm AwK\ymkw sNWw. Fs\sbm

Hmw {imssb \tam lrZbmb \ax Hmw ta[mssb \ax inctk kzmlm Hmw {]mssb \ax inJmssb hjSv Hmw [mcWmssb \ax IhNmsb lpw Hmw hmKv t ZhXmssb \tam t\{X{Xbmb hujSv Hmw almkckzssXy \ax A{Xmb^Sv. [ym\w \olmclmcL\kmckp[mIcm`mw IeymWZmw I\INI `mhZqjmw

403

DpwK]o\ IpNIpw` at\mlcmwKow hmWow \aman a\km hNkm hn`pssXy.


(lnaw apm lmcw Iqcw AXpt]mse N{s B`bvsm ip{`Imn Ch tN hPw IeymWZm bn\nbpw kph kZriyhpw, hoXhpamb sNI ]pjv]fpsS amemb tim`nXbpw Db IpNIpw` fm at\mlcamb AwKw tNhfpamb kckzXo tZhnsb Rm hn`qXnmbn a\psImpw hNp sImpw \akvIcnpp.)

bmsXmcm bYmn hw ]Zw hmIyw AhbpsS A w ChbpsS cq] n k h{X hym]vX bmWv, bmsXmcp tZhn AZyclnXbmWv, A\cq]hXnbmWv, B kckzXotZho Rsf cns.

{iow ]mhIm \x kckzXo hmtP`nhm Pn\ohXnx bw hjvSp [nbm hkp


bmsXmcph khscbpw ]cnipcmphfpw Am kbpw In {]m]n [\ns D]e_v[nv ImcWamIpp. B kckzXotZhn R fpsS bn ]psImffm Xmev]cyw ImWnp amdmIs.

1. Hmw {]tWm tZho Cu a{ns Ejn `cZzmP; Ov Kmb{Xn, tZhX kckzXn. Hmw \ax CXv _oPw in IneIw Ch aqpw CjvSknnmWv CXns hn\ntbmKw a{m AwK\ymkw sNpI. bYmn thZm imkv{X ns A kp ZqXh mb {_ XX zw Xs kzcq]ambnpffhfpw ]e{]Imcnepapff \macq]fm {]ikvXXbpamb kckzXo tZhn Fs cns. Hmw {]tWm tZho kckzXo hmtP`nhmPn\n hXo [o\mahn{XhXp
(Hmw. Zm\m tim`hlnphfpw Am kbpw kvXpXnp D]mkImsc cnph fpamb kckzXotZhn Rsf Am kpcnXcm tW. (Rv karbmbn Aw XcpamdmItW.)

4. "tNZbn{Xo' Cu a{ns Ejn a[p BWv Ov Kmb{Xn. tZhX kckzXn


"pw' FpffXv _oPhpw IoeIhpamIpp. A`njvSmknnv hn\ntbmKa{m AwK\ymkw sNpI. bmsXmcph A [ymA [ntZh cq]bmWv , tZhmcpsS CuizcnbmWv, RfpsS Dffn a[yahm WnbpsS cq]n \nesImffphfmWv B kckzXo tZhn Fs cnpamdmIs.

4.

pw tNmZbn{Xo kq\rXm\mw tNXo kpaXo\mw bw Zt[ kckzXo

2. ""B t\m Znh..........'' Cu a{ns Ejn A{XnbmWv: Nmv {XnjvSphv; tZhXkckzXo:


{lo Fv _oPw in IoeIw A`ojvS{]tbmP\ ns knnbmWv hn\ntbmKw. Cu a{w sImv AwK\ymkw sNWw.

pw bmsXmcph {]nbhpw kXyhpamb ]dbp Xn t{]cW\Iphfpw Da _pntNhcpw {Inbm ]cmbWcpamb ]pcpjmv Ihyw t_m[ sSpphfmWv. As\bpff kckzXo tZhn Cu bs [mcWw sNbvXncnpp.

2.

{low B t\m Znthm l _rlX. ]hXmZm kckzXo bPXm Kp bw lhw tZho PqPpjmWm LrXmNo imw t\m ]mNapiXo irtWmXp

5.

{low Rfm bjvShybmb kckzXo tZho {]Imiabamb {ZyptemIn \nv Xmsgsbn. alpw ]hXmImchpamb taLnSbvp \nv RfpsS bn ]psImffs. RfpsS bn ]psImffs. RfpsS kvXpXnbm {]k bmbn B tZhn tkzm]qhw RfpsS kqkpJIcamb kvtXm{X tIpamdmIs.

""atlm AWx'' Cu a{ns Ejn Nv BWv Okv Kmb{Xnx tZhX kckzXnbpw ""ku'' CXp _oPhpw inbpw IoeIhpamIpp. a{m \ymkw A\pjvTnpI ""bmsXmcph Acyman F cq]n kakvX {XntkmInbpsSbpw \nb{Ww hlnpp, cp{Z BZnXy XpSnb kckzXo tZhn Rsf cns.

5. ""kux'' atlm AWx kckzXo {] tNXbXn tIXp\m [ntbm hnizm hn cmPXn


""ku'' ( Cu a{n \Zo cq]bmb kckzXnbpsS kvXpXnbmWv) \Zo cq]n {]ISbmb kckzXo tZhn Xs {]hmlcq]amb Im Xs AKm[Pecmin ]cnNbsSpnsmv kIecpsSbpw _pnsb Do]nnpp.

3.

]mhIm ""\x'' Cu a{ns Ejna[pNvi mWv, Ov Kmb{Xn; tZhX kckzXo; {io FXv _oPhpw inbpw IoeIhpw, CjvSm knnmWv Cu a{ns hn\ntbmKw. a{m AwK\ymkw sNpI.

6.

""NXzmcn hmIv'' Cu a{ns Ejn DNYy]p{X\mb ZoLXamWv. Ov {XnjvSphv tZhXkckzXn-

404

I bpw "" sFw'' FXv. _oPhpw inbpw IoeIhpamIpp. CjvSknnmbn hn\ntbmKw. a{m \ymkw sNpI. bmsXmcph AZrjvSnbpff PohnIv \m\mcq]fn hybmbnXov kh{X GIam{X bmb m\ kzcq]ambn t_m[kzcq]ambn ]cnekn pp. B kckzXo tZhn Rsf cnpamdmIs.

8.

ku tZhow hmNaP\bt tZhmkvXmw hnizcq]mx ]ithm hZn km t\m at{jaqPw Zplm\m t[\phmKkvam \p] krjvSpssXXp

6.

"sF' NXzmcn hmv ]cnanXm ]Zm\n Xm\n hnZp{_mWm tb a\ojnWx Kplm {XoWn \nlnXm t\wKbn Xqcntb hmtNm a\pjym hZn

ku {]mWcq]mcmb tZhm {]Imiam\bmb sshJcohmWntZhnsb P\nnp. AXns\ ]ehn[n epff hynI kwkmcnpp. tZhn Imat[\phns\ tmse B\ZmbnIbpw, Ahpw, _ehpw \Ip hfpw hm{Kp]nWnbpw Bb `KhXn kckzXnbmWv. tZhn DanekvXpXnbm kpjvS\mbn RfpsS ASpss.

sFw hmWnMv \mep]Z Dv AXmbXv hmWnbmsI \mep`mKambn hn`Pnsncnp ]iyn a[ya, sshJcn, Chsb Adnhpff {_mW a\nempp. ChbnemWv. AXn\m Ah ]pdv ImWsSpn. \memasXmb sshJcna\pjy kwkmcnpp (C s\bpff hmWo cq] n kckzXnsb kvXpXnpI.)

9.

DXXz Cu a{ns Ejn _rlkv] XnbmWv.

Ov {XnjvSpv. tZhX kckzXn. kw FXv _oPw in, IoeIw Ch aqpamIpp. (hn\ntbmKw ap sse a{w sImp A\pjvTnpI. bmsXmcptZhnsb {_hnZymcq]bambn a\n emn tbmKnI kIe _t\m]mbfpw ssIhnSp p. ]ca]Zs {]m]npp. B kckzXotZhn Fs cnpamdmIs.

7. ""bZzm KzZn' Cu a{ns Ejn `mh\mWv Ov {XnjvTphv, tZhXkckzXnbpw; ow FXmWv _oPhpw inbpw IoeIhpw, a{wsImv \ymkw sNpI.
""bmsXmv \maw PmXn BZnbmb t`Zm Fp hn[ n hnIk nXambncn pp A tXmsSmw \nhnIev] cq]n hyambnsmncnpp, B kckzXo tZhn Fs cnpamdmIs.

9.

kw DX Xz ]iy ZZi hmN arX Xz irWz \ irtWmtXy\mw DtXm Xzkvssa Xw hnkt{k Pmtbh ]Xy XpiXox kphmkmx

7.

""ow'' bZzmKzmZy hn tNXm\n cmjvS o tZhm\mw \njkmZ a{m NX{k DuP ZpZptl ]bmwkn Iz kznZkymx ]caw PKma

k w ]e pw tZhnsb ImWpps nepw ImWm Ignbpn ]ecpw tInpw tIm icm Ipn. Fm Nnesc kw_nnStmfw hmKvtZhn Xs kzcq]s, ]Xnsb t{]anp kpcnbpw hkv{X `qjnXbpw Bb ]Xv\n ]XnbpsS apn A\mhrX cq]ambn kao]npXpt]mse tZhn ASpspp.

"ow' cmjv{So AXmbXv Znhy`mhs {]Iminnp hfpw tZhmsc B\ abmphfpw Bb tZhnbmb hmWn bmsXmcp Ln Am\nIv m\w ]Ip sImv bn hncmPnpp. B k abw \mep Zn pIfnepw A nsbpw Pensbpw tZml\w \Spp. B a[yam hmn t{ijvTambnpffXv FhnsS t]mIpp?

10. Aw_nXta Cu a{ns Ejn KpaZ\mWv


Ov A\pjvShv, tZhXkckzXn sF FXv _oPhpw inbpw IoeIhpamIpp. a{m hn\ntbmKw

10. sFw Aw_nXta \ZoXta tZhnXta kckzXn A{]kvXm Ch kvakn {]ikvX naw` kkv Ir[n
sFw (]caIeymWabn) amXmfn kh t{ijvT bpw, \ZnIfn kht{ijv Tbpw tZhnIfn kht{ijvTbpamb kckzXo tZhn. [\m`mhw \nanw R \nnXsctmsebmWv . At, Rv {]ikvXnbpw [\karnbpw XcpI.

8.

tZhow hmNw Cu a{ns Ejn `mh\mWv

Ov {XnjvSmhv, tZhX kckzXn. kux CXv _oPhpw inbpw IoeIhpw. a{w sImv \ymkw sNpI. hyhpw Ahyhpamb hmWntbmSpIqSnb tZhmZnkakvX {]mWnIfpw bmsXmcp tZhnsb hnp p. bmsXmcm kIe A`ojvSfpamIp ZpKv[w Idp sImSpp Imat[\phmWv B kckzXn tZhn Rsf cnpamdmIs.

1.

NXpapJapJmwt`mPh\lwkah[qa am\tk caXmw \nXyw khipm kckzXo

405

(bmsXmcptZhn {_mhns apJamIp Iae h\n kcnp cmPlwknbmIpp; Fmbn Spw ip{`Imn]cphfmWv. As\bpff kc kzXn RfpsS a\mIp am\kn \nXyhpw hnlcnpamdmIs.

8.

Xsskyhw kvXphtXm \nXyw ka`yNy kckzXow `n{im `nbp jamkmXv {]Xytbm`thXv

2.

\akvtX imctZ tZhn Imivaoc]pchmkn\n Xzmalw {]mtb \nXyw hnZymZm\w N tZln ta

(`ntbmSpw {itbmSpw IqSn kckzXo tZhnsb hn[n]qhw AnXn\ptijw kv XpXnp `\v Bdpamkn\pffn tZhnbpsS Ir]bpsS{]XoXn DmIpp)

Atbm Imivaoc]pcn \nhknp imcZm tZhn, tZhnv \akv Imcw, Rm \nXyw tZhnsb {]m npp. F\nv hnZy {]Zm\w sNbvXmepw.

9.

3.

Akq{Xmpi[mcm ]mi ]pkvXI [mcnWo aplmckambpm hmNn XnjvTXp ta kZm Xs \mepssIbpIfn Akq{Xw Apiw,

XXx {]htX hmWo tkzbm efnXmcm KZy]ZymssIx i_vs sZc{]tassb hnhnssXx

(AtX pSv AbmfpsS apJn \nv A\p]ahpw A{Kabhpamb KZy]ZymI i_vZfpsS cq]n efnXmbnc \nd hmWn kzbw ]pd sSm XpSpp.

]miw, ]pkvXw Ch [cnphfpw appamebn kptim`nXbpamb kckzXo tZhn Fs hmWnbn kZm hknpamdmIs.

4.

Iw_pIWvTo kpXm t{]mjvTo khm`cW `qjnXm almkckzXotZho Pnlzmt{K knhniyXmw

10. A{iptXm _p[ytX {Kx {]mbx kmckzXx Ihnx CtXyJw \nbw hn{]mx km tlmhmN kckzXo
({]mtbW kckzXnbpsS `Ihn asmcm ]dptImsX Xs {Kfnse Bibw a\nempp. {_mWmsc, C{]Imcapff \nbw kckzXo tZhn Xs {ioapJp \nv {]ISamn bnpv.)

(iwJn\p Xpeyw kpcamb IWvThpw kpcamb Npa Nppw khhn[ B`cWfmepw BIjnI Xzhpw XnI kpJambn hncmPnpamdmIs.)

5.

bm {im [mcWm ta[m hmKvtZho hn[nh`m `m Pnlzm{KkZ\m iamZnKpWZmbn\o.

11.

({_mhns {]nbXabmb kckzXotZhn {im [mcW ta[m kzcq]bmWv tZhn `mcpsS Pnlzm{K n hknpsImv iaZamZn KpWsf {]Zm\w sNpp.

BhnZym abm e_v[m {_vssWh k\mX\o {_Xzw ta kZm \nXyw knZm\ cq]Xx

({_mhn \np XsbmWv Rm k\mX\mb {_hnZy t\SnbXv. knZm\n \nv F\nv \nXyamb {_Xzhpw e`np.

6.

\hman bman\o\mYteJmwewIrX Ipfmw `hm\ow `hkm] \nhm]W kp[m \Zow

(bmsXmcp tZhnbpsS tIi]miw N{IesImv AewIrXamIpp, `hkm]w iannp AarX\Zn bmIpp, As\bpff kckzXo cq]bmb `hm\nsb Rm \akvIcnpp.

12. {]IrXnXzw XXx krjvSw kXzm`n KpWkmayXx kXyam`mXn Nnmbm Z]tW {]Xn_nw_hXv
(AXn\ptijw kXzw cPv, Xav Cu aqpKp WfpsS kmaym {]IrXnbpsS krjvS n`hnp. ImSnbn {]Xn_nw_sat]mse {]IrXnbn \ne sImffp tNX\bpsS Omb Xs kXyambn {]Xn`m knpp)

7.

bm IhnXzw \ncmXw `napIvXo N hmwXn tkm `yss\mw ZitbmIym `ym kvXuXn kckzXo.

(IhnXzw, \n`bX, t`mKw, apn Chbn Bcm tWm B{Klw hinpXv Abm Cu ]pa{ fm kckzXo tZhnsb A\sNbvXv kvXpXns.)

13. tX\ NnXv{]Xn_nwt_\ {Xnhn[m `mXn km ]p\x {]IrXyhnXbm ]pcpjXzw ]p\ tX

406

(B tNX\bpsS Ombbm {]IrXn aqphn[n {]XoIamIpp. {]IrXnbm AhnambXp ImcWw \nv PohXzm e`nncnpp)

cmaXv Hcp BhcWinsImv AXv ZrjvSmhv Zriyw ChbpsS t`Zsbpw {_w krjvS n ChbpsS t`Zsbpw BhcWw sNpp.

14. ipkXz{][m\mbmw ambmbmw _n_ntXmlyP. kXz {][m\m {]IrXnamtbXn {]Xn]mZytX


(ip kXz {][m\amb {]IrXn ambsbv ]db sSpp. B ip kXz{][m\amb ambbn {]Xn _nw_nXamb tNXm Xs B ip kXz{][m\amb ambbn {]Xn_nw_nXamb tNX\ XsbmWv AP ({_w) Fv ]dbsSpXv. Bamb kh\mb Cuizcs B[o\nepff D]m[nbmWv.

20. NnXnNvimbmkamthimXv Pohx kymZv hyhlmcnIx Aky PohXzmamtcm]mXv kmnWy hy]`mktX 21. BhrXu Xp hn\jvSmbm t`Z `mtX {]bmXn XXv XYm kK{_Wm t`tZamhrXy XnjvTXn 22. bm inkvXZzimZv {_ ]nXrXtXz\ `mktX A{XmlymhrXn \mti\ hn`mXn {_ kKtbmx 23. t`ZkvXtbm hnImcx kymXv ktK \ {_Wn XzNnXv AkvX n `mXn {]nbw \p[w \ma tNXywi ]Iw. 24. BZy{Xbw {_cq]w PKcq]w XtXm Zzbw At]y \macqt] tZz knZm\XXv]cx
(ImcWcq]amb {]IrXnbn tNX\ ns OmbbpsS kamthiw kw`hnpXn\m hyhlmcnI PKn Imcyw sNp Poh {]ISambnocpp. AXns B PohXzw Btcm]him kmnbnepw B`mknXambnocpp. BhcWin \jvSambno m t`Zns kv ]jvSamb {]XoXnbpmIpp. PohXzw AkvXanpp. bmsXmcp in krjvSnbpw {_hpw X nepff t`Zs BhcWw sNbv X v \nesImffpp. AXn\m hio`qXamb {_w hnImcw {]m]nXpt]mse `mknXhpambn `hnpp. AhnsSbpw BhcWw \jv SambnocpXn\m {_nsbpw krjvSnbpsSbpw t`Zw kv] jvSambn sXfnbpp. CXp c nepw k rj v S nbn a m{XamWv hnI mc ns nXnbpffXv. {_n AXn. AkvXn (Dv) `mXn ({]XoXamIpp) {]nbamWv; cq]w, \mawCs\ Av Awi D v . Chbn A kv X n, `mXn, {]nbw CXpaqpw {_ns kzcq]fmWv. \mw, cq]w, Chc pw PK ns k zcq] fmIpp. C u c p \macq]fpsS kw_m XsbmWv knZm\ ]c{_w PKns cq]n DZv`mknpXv.

15. km abm kztim]m[n kh tkycky ln ]iyambXztaIXzw khXzw


(B mb kh\mb C uizcs kzw A[o\nepff D]m[nbmWv. ambsb hiampI, FIambnocpI (AZznXobw) khXzw Ch Cuizcs eWamIpp.

16. kmXznIXzmXv kajvSnXzmXv kmnXzm KXma]n PKXv IXpaIXpw hm Nm\yYm IXp anitX
(kmnIw kajv S ncq]w, khtemIn\pw kmnbmbnhnpI Chbm Cuizc PKv krjvSnpXn\pw krjvSnm XncnpXn\pw A\yYm sNpXn\pw ka\mIpp.)

17. bx k Cuizc CXypx khXzmZn `nKpssWx inZzbm ln ambmbm hnt]mhrXn cq]Iw


(C{]Imcw khXzmZn KpWtfmSv tNv B tNX\s Cuizcs\v ]dbpp. ambbvv cp inIfpv hnt]hpw BhcWhpw.)

18. hnt]inenwKmZn {_mWvUmw PKXv krtPXv AZrKvZriytbmt`Zw _ln {_ kKtbmx.


hnt] icocw enwKicocw apX {_mWvUw hscbpff PKns krjvSn sNpp. ambv cp inIfpv. hnt] inbpw BhcW inbpw

19. BhrtWmXy ]cm inx km kwkmcky ImcWw kmnWx hrctXm `mXw enwKtZtl\ kwbpXw

25. kam[n khZm IpcymXv lrZtbm hmYhm _lnx khnIevt]m \nhnIev] x kam[nZzn hnt[m lrZn

407

(lrZbs ap \nntbm _ln`mKs tI{oIcntm Fmtmgpw kam[nbn apgpIpI. lrZbm\_nbmb kam[n khnIev]sapw \nhn Iev]sapw cp hn[nemWv.

33. abn PohXzaoiXzw Iev] nXw hkvX ptXm \ ln

CXn bkvXp hnPm\mXn kaptm \m{X kwibx Hmw hmMv ta a\koXn imnx
(CXv Zriym\phn khnIev] kam[nbmIpp. Rm AkwK\pw knZm\\pw kzbw {]Imihpw AssZzX kzcq]hpamIpp. Cs\bpff khnIev] kam[n i_vZm\p]nsav ]dbsSpp. Bm\p`qXn ck ns B th i w \na n w Z ri y ns bp w i_vZnsbpw Dt] ssIsmffp km[Is lrZbn \nhnIev ] kma[n kw`hnpp. B L n t bm Knb ps S nXnh mb p i q\ y am b {]tZin sh hnfst]mse AhnNeambn `hnpp. CXv lrZbn DmIp \nhnIev]hpw khnIev]hpamb kam[nbmIpp. C{]Imcw _mlytZinepw GsXnepw hkvXphns\ eyamn Nnw GIm{Kambnocpp. AXn kam[n Ddbv pp. BZys kam[n {Zjv Smhnsbpw, Zriynsbpw hnthIm kw`hnpp; cmas kam[nbn {]tXyI hkvXphnepw AXns \macq]sf shtsd shtsd Iv AXns AXnjvTm\`qXamb tNX\bpsS Nn\w \Spp. aqmas kam[nbpw GItZiw apnestmse Xs AXn kh{X hym]Iambn ssNX\yw ckm\p`qXn P\nXamb Bthim kv X _v [ Xbv v hnjbambn `hnpp. C s\ BZ{]Imcnepff kam[nIfpsS km[\bn Xs \nccw Xs kabw NnehgnWw. tZlm`nam\w CmXmIpXn\pw ]cam\w DmIpXn\pw CSbmbm a\v FhnsSsbms t]mbmepw AhnsS sbms ]caamb AarXXzns A\p`hapmIpp. lrZbns {KnI inYneambnocpp; kIehpamb {_ns kmmXvmcapmIptXmsS hnZzm\mb ]pcpjs kakv X Ifpw oWambnocpp. Fn Dff PohXzhpw CuizcXzpw Iev ] nXamWv ; hmk v X hnIa C Xv Adnbph ap\mbnocpp AXn bmsXmcp kwibhpan. EtKzZob kckzXyp]\njv Ahkm\np.

26. Zriy i_vZm\ptZtZ\ khnIev]x ]p\Zzn[m ImamZynKm ZriymkvXXv kmntXz\ tNX\w


(khnIev] kam[n) cp hn[nemWv Hv Zrim\phnw, atXv i_vZ m\p hnw. Nnn DmIp Bmhv AXnhnImc ZriyamIpp. tNX\amb Bmhv AXns kmnbmWv. Cu hn[n [ym\nWw.

27. [ymtb ``riym\p hnt[m bw kam[nx k hnIev]Ix AkMvKx knZm\x kz{]t`m ssZzX hPnXx 28. AkvanXn i_vZhntm bw kam[nx klIev ]Ix kzm\p`qXn ckmthkmriy i_vZmZy t]nXpx 29. \nhnIev]x kam[nx kymnhmXnX Zo]hXv lrZobw _mlytZiy ]n bkvan Inw hkv Xp\n 30. kam[ncmZyZrMvam{Xm \ma cq] ]rYrXn kvX_v[o`mthm ckm kzmZmXv XrXobx ]qhhXx 31. GssIx kam[n`nx jUv`n\tbXv Imew \nccw tZlm`n[mt\ KfntX hnmtX ]camm\n b{X b{X at\m bmXn X{X X{X ]cmarXw 32. `nZytX KrZb{KnnZyt khkwibmx obt NmkyIamWn Xkvan ZrjvtS ]cmhtc

Q
N P

408

I
1
imn-] mTw
Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy am- ` n- c y- P {Xmx nssc- c w- s sK- k v X p- phmw kkvX\q-`n hytia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn\ ]qjm hniz-thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn--t\anx kzkvXn t\m _rl-kv]XnZ-[mXp Hmw imnx imnx imnx -

B{itam]-\n-jv

bn-cn-p--h\pw {]mPm-]-Xy Fv ]d-b-s-Sp-p. Asn Ccp-]-n-\mep hjw Kpcp-Ip-ehm-k-a-\p-jvTn-p {_m-W\pw \mev]-n-sb-p-hjw hsc C{]-Imcw A\pjvTm-\-n hn- p--h\pw {]mPm-]-Xy-\mWv acWw hsc Kpcp-hns\ Dt]-n-m-Xn-cn-p ss\jvTnI {_Nmcn _rlm F \ma-m Adn-b-s-Sp-p.

2. Krlm A]n NXphn[m `hn hmm-Ihr-b imeo-\hrtbm bmbm-h-c-tLm-c-kw-\ymtZh-m-sc, R sNhn- I sImv awKfw {ihn-mkn-Im-tXn X{X hmmI hrbx Irjn-tKm\n-S-h-c-tW. Ip-I sImv awKfw ImWm-\n-S-hc-tW. c- -hm-Wn-Py-a-Kln-X -ap-]-b p-Rv Pm\mx iX-kw-hkpZr-i--fmb AwK- sImpw icocw sImpw -cmZnx {Inbm`nx bP Bm\w {]m-bt \nsf kvXpXnp sImv tZh-m \n-bn-n-p imeo- \ - h r- tbm bPtm \ bmP- b tm f Bbpv A\p-`-hn-p-am-dm-I-tW. alm-Ion-im-en-bmb [obm\m \m[ym-]-btm ZZtXm \ {]Xn-Kr-lvWx C{ Rv \ sNp-am-dm-I-Ww. kh\mb iX- k w- h - - c m`nx {Inbm- ` nb- P Bm\w ]qjmhv Rv awKfw \I-tW. A{]-Xn-tcm-[y-K-Xn{]m-b-t. tLmc-k\ym-knIm Dr-X-]-cn-]q-Xmbmb Kcp-U Rv awKfw \ItW. Hmw imnx `n-cZv`nx Imcyw Iphx {]Xn Znh-k-am-lp-tXmRvO imnx imnx hrn-cq-]-bp-RvPm\mx iX-kw-h--cm`nx {Inbm`nx lcn Hmw AYm-X - -Xzmc B{iamx tjmU-i- bP Bm\w {]m-bt t`Zm `hn X{X {_-Nm-cn-WXphn[m `hn - Krl-- mcpw \mep-hn- [-am-Wv- -hmm-I-hr- n, Kmbt{Xm {_mWx {]mPm-]tXym _rl-nXn b imeo-\-hr-n, bmbm-hm, tLmc-k\ym-kn-I Cs\ D]-\-b-\m-Zp[zw {Xncm-{X-a-m-c-eh-Wmio Kmb{Xo Ch-cn hmm-I-hrn IrjntKm kwc-Ww apX-emat{ k Kmb{Xx, tbm f mN-Xzm-cnw-iXv hjmWn bh sNbvXp A\n-n-X-amb hmWn-Pym-Zn-I sNbvXp Gsd thZ {_ Ncyw NtcXv {]Xn-thZw ZzmZi hm bmhZv hj- bw sNbvXp Gsd hj- bw {Kl-Wmw hm thZky k {_mWx kzZm-c-\nsNbvXp Bm-hns\ D]m-kn- p- p. imeo\ hrn kzbw cXx EXp-Im-em`n Kmao kZm ]c-Zm-chPo {]mPmbw sNp-p. Fm bw sNn-p-n-. ]Tn]Xyx, AYhm NXphnw-iXn hjmWn Kpcp-Ip-ep-p, Fm ]Tn-n- p- n-. Zm\w sImSp-pp hmko {_mtWm Am NXzm-cnw-iXv hj-hmko F Zm\w hmp-n-. Cs\ sNbvXv Bm-hns\ N {]m-Pm-]Xyw B {]mb-W mZv Kptcm-c-]-cn-XymKo D]m-kn-p-p. bmb-h-c bw sNp-Ibpw sNn-pss\jvTntIm _rl-nXn.
lcn Hmw B{i-a-- \mep-hn-[-am-Wv. Ahbvv ]Xn\mdv hn`m-K--fp-ap-v. {_-Nm-cn-I \mep hn`m-K-n s]Spw. Kmb-{X {_m-W {]mPm-] -Xy _rl. btm-]-hoXw [cn--Xn-\p-tijw aqp cm{Xn Dn-m Blmcw Ignv Kmb{Xn P]n-p--hs\ Kmb-{X Fp ]d- bp- p. \mev]-n- sbp hjw thZm- [ym- b- \mw {_Ncyw A\p-jTn-p-Itbm Hmtcm thZhpw ]{p hjw v hoXw Nne-h-gnv ]Tn-p-Itbm \-Xp-s]e thZ-m\w knn-p--Xp-hsc ba-\n-b-am-Zn-I ]c-]m-en-p-Itbm sNp--h {_-W-s\v ]d- b-s-Sp-p. kzZm-X-\n- c-X\pw EIm-em-`n-Km-an-bp-am-bn-p--h kZm-]-c-k{Xn-]-cmMv apJ-\mv

I-bpw sNp-p. ]Tn-p-Ibpw ]Tn-n-p- -Ibpw sNp-p. Zm\w sImSp-p-I-bpw Zm\w tamln-p-Ibpw sNp-p. C{]Imcw Abm Gsd hj- b---f- \p- jvTnv Bm-hns\ D]m-kn-p-p. tLmc-k-\ym-kn-I Xt]m-\n-c-X- cm-bn-cpv Gsd- mew bm- Zn-I sNbvXpsImv D]m- kn-p- Ibpw {]mn-p-Ibpw sNp-p.

3. hm\-{]m A]n NXphn[m `hn sshJm\km DZpw-_cm _me-Jneym t^\]m tXn X{X sshJm-\-km-A-Ir--]-Nyu-j -[n-h-\-k v]-Xn-`n{Km-a_-ln-jvIr-Xm`nn ]cn-NcWw IrXzm ]-a-lm-b- { Inbmw \nh- b Bm\w {]m-

409

I bt DZpw _cm {]mX-cp-mb bmw Zni-a-`n-t{]-

km[p-hr-tjp {_m-tW-Ip-tejp ss`m-Ncyw t XmZm-lr-tXm-Zpw-_c-_-Zc-\o-hmc iymam-ssI- Ncx #mm\w {]m-bt lwkm GI-Z-c- n-] -c n-N -c Ww IrXzm ]- a- l m-b - - {Inbmw [cmx inJm-hPnXm btm-]-ho-X-[m-cnWx inIy\nh- b Bm\w {]m-b t _me- I-a--ep-lkvXm {Kmssa-I-cm-{Xn-hm-knt\m \Ktc Jneym PSm- [ - c m- o- c - N - h - X v e ]cn- { hXmx Xotjp ]-cm{Xw hk GI cm{X Zzncm{X ImnIymw ]uamkymw ]pjv] -^ -e -ap- y- Ir{ Nm{.-WmZn Nc Bm\w {]m-bt Px tijm-\u amkm hrXyp-a-]mP\w IrXzm ]c-a-lwkm \Z--[mcmx apW-A[mx Im-Iu-]oAn-] -c n-N -cWw IrXzm ]-a-lm-b - -{Inbmw \ - h m- k tk m f hy - e nw Km \ ` - [ c m \nh-bt Bm\w {]m-b t^\]m apBX Ahy-m-Nmcmx A\p-m D-hD-Imx io-]-^-e-t`m-Pnt\m b{X Y{Y Zm-N -c--k v{Xn-Z- -I-a-ep inIy-] Pe-] -hnhktm An ]cn- N - c Ww IrXzm ]- a - l m- {X-] m{X ]mZp-I m-k -\ - i nJm btm-] -h o-X m\mw b {Inbmw \nh-b Bm\w {]m- XymKn\x iq\ym-Km-c-tZ-h-Kr-l-hm-knt\m \ tXjmw bt! [tm\m[tm \ Nm\rXw khw-klm khkamx ka- t emjvT m iva Im- \mx btYm- ] -] sshJm-\-k-m, _me-Jn-ey-m, DZpw-_-c-m, t^\NmXphWy ss`m- N cyw Ncx Bm\w ]-m F \mep hn`mKw hm\-{]--m- cn-ep- v. Ah-cn tam b CXn
sshJm-\-k kzbw apf-Xpw ]Nn-m-Xpw {Kmao-Wcm Dt]-n--s--h-bp-amb sNSn-Ifn \np hr- fn \npw Inp--hsb An ]cn-N-cWw sNbvXv ]a-lm-bw sNbvXp-sImv Bm-hns\ D]m-kn-p-p. DZpw-_-c {]`m-X-n Xs Fgp-tv FhnsS \nsnepw _Zmw, hcn- s\v Xp-Sn-bh tiJ-cnv An-tlm{Xw sNbvXv ] alm-b--n\p tijw Bm-hns\ D]mkn-p-p. _e-Jn-ey PSm-[n-cbpw Po-h-kv{Xw, ac- hpcn Ch-tbmsS Imn-I ]uan Znhkw ]pjv]-^e- shSnv NmXpmkyw Hgnv Fp-am-khpw Ign-p-IqSm thXp t\Sn An ]cn-N-c-Whpw ] alm-bhpw \nh-lnv Bm-hns\ D]m-kn-p-p. D--s\-tmse t^\-] s]mgnp hoW Cebpw Imbpw apw FhnsS Inp-pthm AhnsS Xma-knp Aym-[ym\w sNbvXv ]-a-lm-b--a-\p-jvTnv Bmhns\ {]mnp Ign-bp-p.

4. ]cn-{hm-PIx A]n-NXp-hn[mx `hn IpSo-Ncm, _lq-Z-Im, lwkm, ]c-a-lw-km, tXn X{X IpSoNcm kz]p-{X-Kr-tljp `nm-Ncyw Nc Bm\w {]m- b t _lq- Z - I m- k v { Xn- Z - - I - a - ep inIy-] - - P - e - ] -h n- { X- ] m- {X]m ZpIm- k \ inJm btm- ] - h o- X - I u- ] o- \ - I m- j m- b - t h- j - [ m- c nWx

k\ym-kn-am, IpSo-N-c, _lq-Z-I, lwk, ]c-alw-k Fv \mep-hn-[-ap-v. Ch-bn IpSo-N-c Xs ]p{Xm-Zn-I-fpsS Krl--fn \npw `n kzoI-cnv Bhn-Nn-\w sNp-p. _lq-Z-I {XnZ-w, Ia--ep, inIy-]-w, Pe-]m-{Xw, ]mZp-Iw, Bk-\w, inJ, btm]-ho- Xw, Ijmb hkv{Xw Fnh [cnpw k-cnpw B[ym-\-\n-c-X-\mbn Ign-p-Iq-Sp-p. lwk GI-Zw [cnpw inJ IqSm-sXbpw btm-]-ho-X-tm-Sp-IqSn inIyw Ia-ep Ch FSpv {Kma-n Hcp cm{Xnbpw hknpw Htm ctm aqtm cm{Xn Ir{-Nm-{m-b-Wm-ZnI kzoI-cnpw B-hn-Nn-\ X]-c-cmbn Ignp IqSp-p. ]c-a-lw-k Z-anmsX Xe-sam--b-Snv IIu- ]o-\-[m- cn- bmbn Ahy Nn- tmsS [oc- \mbpw im\mbpw D--\-s-nepw D--s\p tXmn-p atmsS {XnZ-w, Ia--epw, inIy-]-w, Pew, ]hn-{Xw, ]m{Xw, ]mZp-Iw, Bk-\w, inJ, btm-]-hoXw Fn-h Dt]-nv Po-Kr-l-- fntem t{X- -entem Ign-bp-p. Ahv [m-[m-hn-Nn-tbm kXym-k- Xy-hn-th-N-\tam C. Ah Fpw kln-m Ign-hp--hcpw kl-ZinIfpw NmXph-Wy--fn \nv Inp `n kzoI-cnv tam-km-[\ sNp--hcm-W.v B{i-tam-]-\n-jv kam-]n-p.

Q
N P

410

1 GIm--tcm-]-\n-jv
imn-]mTw
Hmw. kl-\m-hhXp. kl\u `p\-p. k_ hocyw Ic-hm-hssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZznjm hssl. Hmw imnx imnx imnx.
]c-{_ Rsf cp-t]-scbpw Hcp-anv cn-s. R cp t]cpw Hcp-anv ]cn-]m-en-s R cp- t]- c pw Hcp- a nv Ign- h pIt\Ss. R At\ym\yw hntZzjw ]pem-Xn-cn--s.

K
3

1. lcnx Hmw GIm-cw Xztcy{XmkvXn tkmta kpjp-av\bmw tNl ZrVo k GIx Xzw hniz-`q `pX- ] Xnx ]pcmWx ]P\y GtIm `ph \ky tKm]vXm 2. hntiz \na--]-Zhox Iho\mw | Xzw PmX-thtZm `ph-\ky \mYx | APm-X-at{K k lncWy tcXm | bkvXz tasshI hn`qx ]qcmWx 3. {]mWx {]kq-Xn `ph\ ky tbm\n | hym]vXw Xzbm GI-]tZ\ hnizw | Xzw hniz-tbm\n ]cm kzKt` | Ipamc GtIm hninJx kp[m 4. hnX-Xy-_mWw Xcp-Wm-hw | thymam-tc `mkn lnc-Wy-K`x | `mkm-Xzbm thymav\n IrXx kpXmy | kvXzw ssh Ipam-c-kvXz-a-cn-jvS-t\anx 5. Xzw h{P`r-Zv`qX]Xn-kvXz-tah | Imax {]Pm\mw \nltXmkntkmta | kzmlm-kzm-[m-b hjvS-ItcmXn | cp{Zm ]iq\mw Kpl-bm-\n-a-w.
Atbm `K-hm-s\, A-c-\mb Av tkmas cq]nepw kpjp-av\m-am-n IqSnbpw Cu kl-{km-c-]-n [ym\n-m km-am-{X-n \ne-sIm-p Htc ]c-aX-Xz-am-Ip-p. GIm--c-n Ah-ti-jn-p-p. `K-hm-s\, GIm--c-amb ]c-{-a--kz-cq-] Ap-Xsbm-Wv. {]]--Im-c-W-kz-cq-]\pw ]pcm-W-]p-cp-j\pw ApX-s. Av PmX-th-Zpw `ph-\ns \mY-\p-am-Wv. lnc-Wy-tc-Xpw b-kz-cq-]\p-am-Wv. `ph-\Im-c-Wambn hn-p-Xv Am-Wv. A-bpsS GI- ]m-Z- n hniz-samw hym]n-n-cn-p-p. {]]--ns \nb-m-

sh-\n-e-bn Ipam-c-kz-cq-]\pw hnm-fnbpw Ap-Xs A-bpsS {]Imiw sImp-Xs kqcy BIm-i-n {]Im-inp sImn-cn-p-p. Imn-tI-b-cq-]-n-ep tZh-ssk-\ym-[n-]\pw AcnjvS t\anbpw Am-W.v C{cq-]-n Av h{Pw [cn-p-p. Xp{Z-cq-]-n kI-ePo-hn-I- fp-sSbpw kzman-bmbn hn-p-Xv Am- W.v N{tem-I-n ]nXr--fpsS Ima-cq-]hpw thsd-bm-cp-a. tZhm-cp-sSbpw ]nXr--fp-sSbpw Xr]vXn-p-thn b-{im-Z n-I -fn sN-s -Sp kzmlbpw kz[bpw hjSv Imchpw Ap-X-s-bm-Ip-p. Pohn-I-fpsS lrZ-b--fn hym]n-n-cn-p-Xv Am-Ip-p.

6. [mXm-hn-[mXm ]h\x kp]tm | hnjvWp hcmtlm cP-\o-c-l | `qXw `hn-jyXv {]`hx {Inbm | Imex {IamkvXzw ]c-am-cw N 7. EtNm bPqwjn {]k-hn h{mXv | kmam\n k{am-Uz-ky-c-cow | Xzw b-t\Xm lpX-`pKv hn`q | cp{Z-kvXYm ssZXy-K-Wm-hkp 8. k Gj tZthm _c-K Nt{I | At\ym`yXnjvtTX Xtam-\n-cp | lnc-bx bky hn`mXn khw | thymam-tc civan-an-aw-kp-\m`nx 9. kh-thm `ph-\ky tKm]vXm | Xm`nx {]Pm\mw \nlnXm P\m\mw | t{]Xm XztaXm hnNnXw {IamWmw | {]Pm-]Xnx O-atbm hnK` 10. kmssan Ztm hnc-P-_mlp | lnc-bw thZ-anZmw hcnjvTw | ba-[ztc {_-hnZx kvXphn | kmssa-cp-p`nx-{IXp `nkvXz-tah
Av {]mW-cq-]-n [mXmhpw krjvSn-Imhp sa \ne-bn tim`n-p-p. hn[m-Xmhpw ]h-\\pw KcpU\pw hnjvWphpw hcm-lhpw cm{Xnbpw ]Iepw `qX-`-hnjy-Zz-am-\fpw Ap-X-s. kIe {Inb-Ifpw ImeK-Xnbpw Ap-Xs. BcpsS apJ-n \nmtWm EtKzZw bPpthZw kma-thZw Fnh D-hn--Xv. B {]Im-i-kz-cq-]\pw Am-Wv. GIm-Z-i-cp-{Z-m, ssZXy-

411

I m, hncmSv kzcq-], kqcym-Zn-Ifn Xnf-p civanI, A-cyman kI-eXpw Am-W.v lnc--b\pw thZhn-p-Ifn hcn-jvT\pw Bb Asb thZ-hn-p-I kvXpXn-p-p. kma-, bPp-p-I, Ep-I Ch-bmsemw kvXpXn--s-Sp-Xpw Am-Ip-p.

11. Xzw kv{Xo ]pamwkvXzw N Ipamc GI | kvXzw ssh Ipam-co-hyY `qkvXz-tah | Xztah [mXm hcp-W-cmPm | Xzw htcm nba Gh khw. 12. an{Xx kph-{ Ct{m hcptWm | cp{Z-kvXzjvSm hnjvWpx khnXm tKm]-Xn-kvXzwXzw | hnjvWp`q-Xm\n Xp {Xmkn ssZXymw | kvXztb-hrXw PK-Zp-Zv`-h-K`

13. Xzw `q`p-hkzkvXzw lnkz-bw-`q-cY hniz-tXm-apJx | b Ghw-\nXyw thZ-btX Kplm-ibw | {]`pw ]pcmWw kh-`qXw lnc-bw lnc-Wvabw _pn-atXmw ]cm-KXnw | k_p-n-am _pn-a-XoXy XnjvT-Xo-Xyp]-\n-jv

kv{Xo, ]pcp-j, Ipam-c, Ipam-cn, `qan, [mXm-hv, hcp- W , cmPm- h v , a- c w, A n, ba, an{X, kph, N.-{, C{, hcp-W, cp{Z, XzjvSm-hv, hnjvWp, khn-Xm-hv, tKm]-Xn, PK-y- jvSmhv Fmw ApX-s. Av temI-sf ]men-p-p. `px, `phx, kzx hniz-tXm-ap-J kh-`q-X kI-e-Xn\pw GIm-{ibw Cu \ne-bn-semw hncm-Pn-p-Xpw Ap-Xs. Asb Adn-bp--h AhnZym P\n-X-amb {`a-_pn AkvX-anv Poh-p--\mbn `hn-p-p-shv D]-\n-jv GIm- -tcm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn- ] mTw

IT-cp-t{Zm-]-\n-jv

Hmw kl-\ m-h -h Xp kl\u `q\p klhocyw Ic-hm-ssh. tXP-kzn-\m-h-[oX akvXp, am hnZzn-jm-hssl. Hmw imnx imnx imnx ]c-{_w R cp-t]-scbpw Hcp-anv cn-s. Rsf cp-t]-scbpw Hcp-anv ]cn-]m-e n--s. R Hcp-anv in-{]m-]n--s. R-fpsS hnZy tXPkzn-bm-bn-cn-s. R ]c-k]cw tZzjn-m-Xn-cn-s. v Hmw. imnx imnx imnx

jy ]p{Xw ZrjvSzm Xzw {_mXzw b-Irjy ]p{Xw ZrjvSzm Xzw {_mXzw bkvXzw hjSvI m-c-kvXz-tammckvX zw kzmlmXzw kz[m Xzw [mXm Xzw hn[mXm Xzw {]XnjvTm koX htZ-Xv. AY ]pt{Xm hZ-Xrlw {_mlw btmlw hj-SvIm-tcmltamm-tcmlw kzmlmlw kz[mlw hn[m-Xmlw XzjvSmlw {]Xn-jvTm-kan-Xn. v
{_mhv ]dp: inJ-tbm-sSmw apWvU\w sNbvXv ]qWq Dt]-nv ]p{Xs\ t\mn "\o {_mhpw b-hp-am-Ipp; \o Xs-bmWv hj-Svm-chpw Hmm-chpw. \o Xs-bmWv kzmlmbpw kz[mbpw [mXmhpw hn[m-Xmhpw {]Xn-jvTbpw' Fv ]d-b-Ww. AXn-s\-pSv ]p{X ]d-bWw ""Rm {_mhpw bPvRhpw hj-SvIm-chpw Hmm-chpw kz[mbpw kpJbpw [mXmhpw hn[m-Xmhpw XzjvSmhpw {]Xn-jvTbpw BIpp Fv.

1. tZhm l ssh `K-h-a-{_p-h "A[oln `Kh {_ hnZymw.


Hcp L-n tZh-m-sc-m-hcpw tNv {]Pm-]Xnbmb {_m-hn-t\mSv ]dp: ""`K-hm-t\, Rv {_-hnZy D]-tZ-inp Xcp-I.''

2. k {]Pm-]-X n-c -{_-h o-Xv '' kin-J m tIim \njvI rjy hnkr-P yb btm-]h oXw \njv Ir -

3. Xmt\y-Xm-\y\p {hP-{ip-am-]m-X-tbXv bZ-{ipam- ] m- X - t bXv {]Pmw h nn- ymXv {]Z- n- W -

412

I amhrssyX ssX-m\ th-amWmx {]Xym-

sSmw apWvU \w sNp-t m ]qWp Ducn "Hmw `qkzmlm' Fp-cnv AXv Pe-n-se-dn-b-Ww. ]ns bn kkztm `h-Xn. CjvS- ap tbmK-{Inb sNmw. As\ At\-i-\-mtem ]noSv ]cn-{hm-P-I-\mbn Krlw ssIhnv ]p{X-an-{XmPe-{]-th-i-mtem An-{]-th-i-mtem alm-{]-m-\Zn-I A\p-K-an-p-tm Io-scm-gp--cp-Xv. Fs-m n-eq-sStbm PohnXw Ah-km- \n- n- -Ww. A- n GsXA{ip-]mXw kXn \mi-Im-c-Wam-Wv. ap--h k\ymnepw hr-k-\ym-kn-bpsS B{i-a-n Xma-kn-mw. knsb {]Z-nWw shv Ap-anpw t\mmsX Krl]mtem shtam tNp k\ymkn Fp-I-gn-ptm n-tebvv aS--Ww. C-s\-bp k\ymkn kzw AXp Xs Abm-fpsS lh-\w. Aam-hm-ko-Zn-hkw `n{]m]n-p-p. p Blm-c-n\v Zi-b-sapw ]u-am-kn-bn 4. {_ Nmco thZ-a-[oXy thtZmm NcnX {_- Ign-p Blm-c-n\v ]u-amkn b-sapw ]dN-tcym-Zcm-\m-lrXy ]p{Xm-\pXv ]mZy Xm\-\q-cq-]- bp- p. hk Imev apSnbpw XmSnbpw aoibpw hm-Zn-`n hnX-tXymjvSzm N intXm b ssx apWvU\w sNp-Xv Abm-fpsS An-jvtSm-a-am-Ip-p.

Xky k\ymtkm Kpcp-`n-c -\p- m-X ky _mssh tkmcWyw ]tcXy ZzmZi cm{Xw ]bkmn tlm{Xw Pplp-bm-Xv. ZzmZ-icm{Xw ]mtbm-`m-kym-Xv. ZzmZ-icm-{X-kymt Atb sshizm\- c mb {]Pm- ] - X tb N {]mPm- ] Xyw Ncp- s shjvW hw {Xn]m-e -a nw kwn-Xm\n ]qhmWn Zmcp ]m{Xm- W y- K \u Pplp- b m- X v. ara- bm- \ b]vk p Pqlp-bmXv ssXP-km\n Kpcth ZZym-Xv. amXzw ama-]lmb ]cmKmx \mlw Xzma-]-lmb ]cmKm-a n- X n. Kml-] Xy Zn-W m- m-h m- l - h - \ otb jzcWn tZimZv `kva-apjvSnw ]nt_-Zn-tXy-tI. kinJm tIim \niv I rjz hnkrPy btm- ] hoXw `pxkzm-tl-Xyp]vkp Pplp-bm-Xv. XX Du[za\ i\-a-]mT {]th-ivan {]thiw hocm-[zm\w alm-{]-m\w hrm-{iaw hm Kt-Xv. ]b-kmbw {]miv\o-bmXv tkm ky kmbw tlmax. bXv{]mXx tkmbw {]mX bti Xi-\w. bXv ]uamtky XXv ]u-am-kyw. bZz-kt tIi-iva{i p - t e m- a m- \ - J m\ n h m] - t bX v tk mk m n \njvtSmax

kw\ym-kymnw ]p\-cm-h-tb-r-Xyp Pbam-hlan-Xy-[ym-a-{m ]tT-Xv. kzkvXn kh- Po-th`y CXyp-tmm\a-\-\yw-[ym-b Du[z _mlq hnap amtm `th-Xv. A\n-tI-X-tcXv. `nmio bXv Inn-m-ZymXv esshIw \[mh-tbXv Pp-c-Wmw hhw CXn. XZhn tmImx `hn!
kw\ymkw ssIh-cn-Xn-\p-tijw Aym-[m-\-acp-Xv. B[ym-nI 480 a{- P]n-pI am{Xta sNm-hq. kIe Pohn-Ipw awKfw `hn-s F {]m-\tbm-Sp-IqSn Du[z _mlp-ambn am-n k-cn--Ww. Krlw shSn-bWw; `nmw sImv kwXr-]Xn-b-S-b-Ww. v Hcn-Sv Xs Ign-b-cp-Xv. hj-Im-e--fn Fhn-sS-sbnepw Xma-kn-mw. AXns\ kw_-n-p tmI-. 1. IpWvUImw "Nakw' inIyw {Xnhn-jvS-]ap-]m-

\lu iotXm-]-Lm-Xn\ow Iw Iu]o-\mm Z\w XYm 2. ]hn{Xw kv\m\-imSnw N Dcm kmK-tah N | btm-]hoXw thZmw khw XZv {_-Ncy-a-\p-jvTnv thZm-[y-b\w sNbvXv buh-\hP-tb-ZyXnx n hnhm-ln-X-\mbn ]p{X-m-cp-m-b-Xn-\p-tijw Ahsc ]Tn-nv kptbm-Ky-cmn bYm-in bm-Zn-I- 3. kv\m\w ]m\w XYm iuN-aZv`nx ]qXm-`n-cm-N-tcXv | A\p-jvTn--Ww. ]ns Krl-n-ephtcmSpw Kpcp-P\- tfmSpw A\p- hmZw hmn k\ymkw kzoI- cn-mw. k\ym\Zo-]p-fn\ imbokym thm Kmtcjq hm kzt]Xv kn-bm-bm ]{p cm{Xn h\-n oc-l -h\w 4. \mXyw kpJ-ZpxJm`yw ico-c-ap] sNbvXv ocm-lmcw am{Xw Ign--Ww. ]{p cm{Xn Xm]-tbXv | Ign-m hnjvWp-hn-s\bpw {]Pm-]-Xn-sbbpw kw_-nkvXpb-amt\m \ XpjytX \nntXm \ p Ncp-hns\ sshizm-\-cm- npw {]Pm-]-Xnpw it]-Xv]-cm thn lh\w sN- Ww Cu Ncp aqp aI- - IsImv Xm-dm-mw. ]ns ac-m-{X- An-bn tlmanv 5. {_-NtcyW kwXn-jvtT-Z{]-am-tZ\ akvIco | Zi\w kv]i\w tIfnx Io\m a]m-{X- Pe-n Fdn-b-Ww. kz-m-{X-fpw Kply-`m-jWw apw Kpcp-hn\v Zm\w sNbvXv ]d-bWw: ""Av Fs Dt]-nv Zqsc-sbpw t]mI-cp-X.v Rm\pw Asb hnv 6. kevt]m [yhkm-b {Inbm \nhrn t]mIn-. imkv{X-hn-[n-b-\p-k-cn-p I- A\ptch N | jvTn tijw Kml-]Xym-lh\ob Zn-Wm--nI-fn - GsX-ss-Yp-\-a-jvSmwKw {]h-Zn a\o-jWm
\npw Hcp ]nSn `kvaw FSpv `n-Ww. inJ-tbm-

413

I 7. hn]-coXw {_cy a\p-jvtTbw apapp `n; bKXv `mkIw `m\w \nXyw `mXn kzXx pc-Xv.
Ia-WvU-epw, Na-k-sa b-]m{Xw inIyw {X]nZmw, sNcp-v, I (tIm-WI- n\p aosX [cn-p hkv{Xw) kv\m\ tijw [cn-m-\p hkv{Xw Ipim-k\w, btm-] -h oXw Fn-h bpw thZm-[ y-b \ hpw k\ymkn ssIsh-Sn-b-Ww. kv\m\ ]m\-iu-Nm-Zn-I ipPew sImm-bn-cn--Ww. \Zo-XS--fntem tZhm-e-b-fntem Xma-kn--Ww. A[nIw hn{iaw Acp-Xv. {]iw-knp-tm ktm-jtam \nn-p-tm tIm]tam ]mSn. Bscbpw Ak`yw ]d-b-cp-Xv. Be-kyw hnv {_Ncyw ]men--Ww. kv{XoIsf ImWp-I, Ahsc kv]inp-I, kwkm-cn-p-I, tKm]y-Im-cy- Nnn-p-I, {IoUnp-I, Imtam-o-]I k-e]--fn s]Sp-I. kam-K-a-n\v v {ian-p- I, kam-K-a-n- tes-SpI Cs\ ssaYp\w Fphn-[sav ]WvUn-X-m ]d-bp-p. apap-p--fmb k\ymkn-am ssaYp-\m-Zn-I shSnv ]cn-]q-amb {_Ncyw ssIsm--Ww.

n\pw X\npw t`Z-an-s _pn-tbmsS Am-\n\pw ambbvpw kmn-`q-X-amb {_s Adn-bp m\n {_-ambn `hn-p-p.

18. XXx-{]m-W-atbm lymm hn`n--m--c -nXx | kzbw {]Im-i hpw \nXy- {]-I m- i - k z- cq-] -h p- a mb XtXm hnm\ BmXp XtXm\y Bmhp Xs-bmWv hnizs {]Im-in-n-p--X.v AXpmcx kzXx | Xs kz-k z-cq]n hniz-k m- nbpw khm- m-hpw. 19. B\--ab BmXp XtXm-\y-m--cx-nXx {]m-\-L- \-kz-cq]w Iw sImtm km[\ sImtm a\p-jy\v {_s {]m]n-m km[y-a-. {_w AZzn- tbmba-abx tkmbw ]qx-{]m-W-a-tb\ Xp Xo-bhpw kXy-m-\m-\ kzcq-]hp-am-Wv. B {_w 20. at\m atb\ {]mtWm]n XYm ]qx ]ca thyma-sap t]tcm-Sp-Iq-Snb Xs \nXy-[m-a-n kz`m-hXx | hncm- P n- p- p. m\w- s Imt AXns\ Adn- b q. XYm at\m-atbm lymm ]qtm \ AXns\ Adnbp--hs khm-`n-em-j-fpw km[n-pabu Xp

8. k Gh PKXx kmo khmm hnaem IrXnx | {]XnjvTm kh `qXm\mw {]m-\-L\ eWx 9. \IWm \ {]Pbm \ Nmt\y\ ]n tI\ NnXv | {_-th-Z-\-am-t{XW {_m]vt\m tXyh am\hx 10. XZzn-Zym-hn-jbw {_ kXy-\ kpJm-Zzbw | kwkmtc N Kplm-hmtNy ambu-m-\m`n kwtX 11. \nlnXw {_ tbm thZ ]cta thymav\n kwtX | tkm iv\ptX kI-em Imamk {ItassW h {ZntPm-a 12. {]Xy-Km-\m am\ ambm it kmnWw | GIw {_m-la-kvaoXn {_ssh `hXn kzbw. -

13. {_-`q-Xm-\kvX-kvam-tZX kvamn - an{in-XmXv | A]-o-IrX BImi kw`p-tXm-cp k-h-Xv. 14. BImi hmbp kwkvXp kv]tim]o Ir-Xx-]p\x | hmtbm-cn-kvXYm Nmt-cm-]] AZvt`ym hkp-cm 15. Xm\n-`q-Xm\n kqvamWn ]o-IrtXy izc kvXZm | tX`y Gh hnkrjvSw XXv {_m-WvUmZn inth\ l 16. {_m-WvU-tky-Ztc tZhm Zm\-hhmx b Incmx | a\pjymx ]ip-]-ym-Zym-kvXXv Im-\ p-km-c Xx 17. An-kv\mbv hmZn-cp-t]mbw icocw `mXntZ ln\mw | tbmba-atbm lymm `mXn kh-ico-cnWx hf-p-In-S-p Ib-dp-Im-Wp-tm k-sa {`aw Dm-Ip--Xp-t]m-se- bmWv {_-cq-]amb Cu Bmhn\npw i_vZ-X-m{X Dm-bn-p--Xv. ]ns hmbp-cq]-n-ep A]-o-I r-Xamb Xm{X BIm-i -n \np-ap-m-bn, ]c-am-mhv kqva XXz-sf ]oIcnv Ah aptJ\ {_m-WvUs krjvSn-p. {_mWvU-n Im-\p-k-cWw ssZXy-m, tZh-m, bm, In-c-m, a\p-jy, ]n-ar-Km-ZnI Fo hn`n h--fp-m-bn. amwkm- n- \nnX-amb ico-chpw Im\p-k-cWw. Xs-bmWv krjvSn-s-n-cn-p-Xv. Fm ico-cn-I-fp-sSbpw A-ab-amb Cu qe-tZlw {]Xy-am-bn-m-W-s-Sp-p--tm. AXn \nv `n-ambn {]mWa-bm-mhv Fv Hp-Iq-Sn-bp-sv a\-n-em--Ww.

p. "Rm GI-amb {_- amWv' F `mh- \-tbmsS {_-

414

I 21. B\-t\ kZm ]qx kZm-m-\abx -

28. bZm tlysshj GX-kvan--ev]cw \cx | kpJw | hnPm-\mXn XZm Xky `bw kym m{X kwibx XYm-\--ab m]]n {_tWm t\y\ 29. Assky-hm-\ tImti\ kvXw _mt kmnWx hnjvW p-]qhIm | Bmhv Cu B\- -a -bm-m-h n hkn- p- p. `hn kpJnt\m \nXyw Xmc-Xay {ItaW Xp hnm-\m--Iamb Bm-hn-\p-nepw kqvam-Xn-k q- 30. XXv ]Z-hn-c-ky t{imXn-b-ky va-amb Hcp B\-a-bm-m-hp-v. {]mW-a-b-amb Bm{]km-Zn\x | hn-\m B\--a-b-amb Bmhv ]cn-]q-am-Wv. at\m-akzcq-]`qX B\ kzbw `mXn ]tc bYm bm-mhv hnm-\-a-bm-m-hn-s\-q-SmsX ]q-am-I-bn B\--ab-amb B Bm-hn \npw `n-ambn asm-cm- 31. \nanw Inn-Zm-{inXy Jep i_vZ{]-hsX | mhp IqSn-bp-v. AXv khhym]nbpw khm--cym-anbpw btXm hmtNm \nht \nanw \ma-`m-hXx ]cn-]q-hp-amb {_-am-Ip-p. CXp-Xs B\--a-bmm-hns\ ]q-am-p-Xv. 32. \nhn-tij ]cm-\t IYw i_vZ {]htX | 22. khm--tcW ]q {_ \mt\y\ Xkvam-tZ-X\x kqvaw hym]rXw tI\-NnXv | kh tKmNcw bZnZw {_-]p-mJyw kXy m\m-Zz-bm-Iw {_-n \nv Aev]-sa-nepw AI-se-bm-sWv 23. kmc-tah ckw e_vt[m kmm-tlo Icp-Xp-n-S-tmfw Imew a\p-jy\v \n`-b-\m-bn-cn-m k\m-X\w | km[y-a-. sNdnb ]psImSn apX hnjvWp-]-cy--ap kpJo `hXn kh{X A\yYm kpJXm IpXx kI-ecpw Cu B-tIm-in \npw \nXym-\--a-\p-`24. Ak-Xy-kvan ]mc-\t kzm-`qtX hn- p- p. sFlnI ]mc-{XnI kpJ--f n hncn Jnem\mw | tXmnb {]k--Nn--X-\mb t{im{Xn-b kzcq-]-`q-X-amb tIm PohXn \tcm Pp tImhm \nXyw Cu B\w {]m]n-pp! i_vZw Dm-Ip-Xv GsXhntN-jvStX nepw \nan-s B{i-bn-m-Wv. Fm ]-XXzn \nan-`mhw D-Xn-\m hmv AhnsS t]mbn 25. XkvamXv khm-\m Nnt `mk-amt\m lyku-\cx | aSn hcp kh-hn-j-b-iq-\y-amb ]c-am-\ kzcq-]XXz-n i_vZw Fs\ \nm-\mWv? a\v kqva B\--bXn ZpxJmVyw Pohm-m\w kZm P\x hpw hym]r-Xhpw kh-tKm-Nc-hp-am-Ip-p. 26. bZm-tly-sshj GX-kvan--Zriy XymZn-e-tW | 33. bkvamXv t{im{X-Xz-K-ymZn JmZn It-{nbmWn N hymhr-m\n ]cw {]m]vXpw \ kam \nt`Zw ]cam ssZzXw hntX N alm-b-Xnx \n Xm\n Xp 27. XtZhm _b-a-Xy IeymWw ]c-am-arXw | 34. XZv {_m-\a Zzzw \nKpWw kXy-Nn-ZvL\w k{Zq]w ]caw {_ {Xn]-cn-t-ZhnXw hnZn-Xzm-km cqt]W \ _nt`Xn IpX-\ ]t B {_s ]q-amn \mcp-an-. {_w 35. Ghw bkvXp hnPm-\mXn kzKp-ccq] t`iXx kzbw ]q-am-W.v Cu {_w Xs-bmWv kXy-m-\k km[zkm[p Im`ymw kZm \ X]Xn {]`p.
kz-cq-]hpw khm-{i-b-`q-Xhpw kh-km-chpw ck-a-bhpw BW-Xv. Cu \qX-XXw {]m]nv tZln kI-e-hn-[-nepw kpJn-bmbn Ign-bp-p. ChnsS am{Xta kpJ-ap-q. CXv kh-Po-h n-I -fp-s Sbpw Bm-hm-W v. {_w IqSmsX Bpw Pohn-m km[y-a-. AXv kI-e-cp-sSbpw Nnn khm-cym-an-bmbn IpSn-sIm-p-p. B ]c-a]pcp-j Xs ZpxJmv B\w \Ip-p. B ]ca-X-Xz-n\npw t`Z-c-ln-X-amb ]c-{_m ssZzXw {]m]np m\n alm-tbm-Kn-bmbn Xocp-p. tZi-Im-em-XoXhpw A]n-c-n-hpw kz-cq-]-hp-amb ]c-{_w XsbmWv A`-bhpw ]c-a{_-m-hrX kzcq-]hpw awKf kzcq]-\ pw. AXn-\m Cu a\v kqva-ko-anX in-tbmsS kh{X k-cn-p-p. ImXv, Iv, sXmen XpS-nb C{n-b-fpw i_vZm-kv]iw hmv apX-em-bhpw ]cnanXin-tbmSp IqSn-b-hbm-Wv. AXn-\m A]-cXXz {]m]vXnv Ak-a--fm-W.v Zzzm-Xo-X\pw \nKp-W\pw kXy-kz-cq-]\p-amb B {_-s-s Xs kzcq-]sap `mhn-p km[-Ikh{X `b-c-ln-X- \m-W.v PntX{n-b-\mbn Kpcp-]tZ-i-a-\p-k-cnv {]hnv B-kmm-Xvmcw t\Sn {_-kz-cq-]-amb ]c-am-\--a-dn-bpp hyn D-am-\sWnepw As-nepw kzI--fm Hcn-epw ZpxJ-n-\-Sn-s]-Sp-n-.

415

I 36.-Xm-]y-Xm-]Icq-t]W - -

hnZm-X-a-Jnew PKXv {]Xy-Km-Xbm `mXn m\mZv thZm hmIy-PmXv 37. ip-ao-izc ssNX\yw Poh-ssN-X\y tah N | {]amXm N {]amWw N {]tabw N ^ew XYm 38. CXn k]vXhn[w t{]mw `nZytX hyh-lm-cXx | amtbm]m[nhn \nap-w ipn-aXy `oXn-b-tX. 39. ambm-kw-_ Xttim Pothm hnZym hi-kvXYm Ax-Ic -W-kw-_mXv {]am-W-anXn IYy-tX. 40. XYm XZv hrn kw_-mXv {]am-W-anXn IYytX Am-Xa-]n, ssNX\yw {]ta-b-anXn bYytX 41. XYm-mXw N ssNX\yw ^e-anXy `o [obtX | kthm-]m[n hn\napw kzmm\w `mh-tbXv kp[ox 42. Ghw tbm thZ XtXz\ {_ `qbmb Iev]tX | kh-th-Zm-kn-m kmcw hNvan bYmXx |

kzbw-ar-Xzm-kzbw `qXzmky tahm-hin-jy-tX. CXyp-] -\n-j- v.

hnjbw Xm]-Isapw Nnw Xm]y-sapw Icp-Xs-Sp- p. Nn-h n-j-b - aptJ-\ -b mWv kq temIhpw ]cn-e-n-X-am-Ip--X.v CXv {]Xym-Km-m-hns cq]-n-sev thZm-n-I ]d-bp-p. Xz- Ggp-hn[-n-emWv ipw, Cuizc ssNX-\yw, Poh-ssN-X\yw, {]am-Xm, {]am-Ww, {]ta-bw, ^ew Ch-bmWv Ggp XXz. hyh-lm-c-_pym Chbvv t`Z-ap-v. {_ ip ssNX-\yhpw amtbm-]m[n hn\np--hp-am-Wv. ambm-ab-\m-b-Xp-sImv AXv Cuiz-c\pw Ahn-Zybvv hio-`q-X\m-b-Xp-sImv Poh-\p-am-W.v Ax-I-cW kw_--m AXv mXm-hm-W,v AXp-sIm-p-Xs {]am-Xm-hp-am-Wv. Ahr-n-bn AXpw {]am-Wsapw ]d-b-s-Sp-p. Am-X-am-bn-cn-p--Im-e-tmfw {]ta-b-ap-v. ssNX\ym-m-X-am-Ip-tm AXns\ ^e-sav ]d-bp-p. bYm m\n kthm-]m[n hn\nap--\m-Wv. Cu m\w Cs\ XXz-]-cam-bn--dn-bp-h {_Xzw {]m]n-m Al-\m-Ip-p. Npcp--n Rm khth-Zm--fp-sSbpw kmcw ]d-p. I-a-\p-k-cn-mWv Pohn-I P\n-p-Xpw acn-p-Xpw. CsXmw Bmhns eoe-bm-Ip-p. Fs-m Bm-h-msX asmcp XXz-an Fv D]-\n-jp-I hy-am-p-p. IT-cp-t{Zm-]\n-jv kam-]n-p. -

Ien-k--c-tWm-]-\n-jv 3
s \psS hntZzjw ]pem\nSbmImXncns. Hmw imnx imnx imnx

imn]mTw Hmw kl \mhXp kl \u `p\p kl hocyw Ichmhssl tXP kzn\mh[oXakvXp am hnZznjmhssl Hmw imnx imnx imnx
Kpcp injymcmb \ cpt]tcbpw ]c{_w kwcns. AXv \sf cpt]scbpw ]cn]men s. \ cpt]cpw Hcpanv IgnhpI Bn

1.

lcn Hmw Zzm]cmt \mctZm {_Ww PKmaIYw `Khm tKmw ]cyS Ienw ktcbanXn. ktlmhmN {_m km[p ]rjvtSmkvam kh{ipXn clkyw tKm]yw XrWp tb\ Ienkwkmcw

416

Xcnjykn `KhXx BZn]pcpjky \m cmbWky \mtammcWamt{XW \n [qX Ien `hXn \mcZx ]p\x {]] Xma InanXn k tlmhmN lncWy K`x""ltc cma ltc cma cma cma ltc ltc ltc IrjvW ltc IrjvWm IrjvW IrjvW ltc ltc''
Zzm]cbpKmhkm\n Hcp Znhkw \mcZaljn {_mhns\ kao]nv Cs\ tNmZnp: ""`Khm, `qtemIn kcnptm F\nv Fs\bmWv Ien_m[bn \nv tamN\w t\Sphm km[npXv?'' {]k Nn\mbn {_mhv Cs\ ]dp:-""hm, \o tNmZn tNmZyw F\nv hfsc {]nbsXmWv. kh thZa{fptSbpw \nKqVamb clkyw \n\v Rm D]tZinp Xcmw. IenImense tZmjw ]cnlcnp Xn\v GIamw `Khm BZn\mcmbWs ]cnip\m tammcWamWv.'' B \maw FmsWv \mcZ tNmZn tm {_mhv Cs\ ]dp:

]w {_mW ktemIXmw kao]Xmw kcq]Xmw kmbqPyXmtaXn bZmky tjmUioIky km{XntImSn P]Xn XZm {_lXymw XcXn XcXn hoclXymw kzkvtX bmXv ]qtXm `hXn ]nXrtZha \pjymWma]IcmXv\yptXm `hXn kh[ ]cnXymK]m]mXv. kZy ipNnXmam]v\pbmXv I ktZym apNytX ktZym apNytX CXyp]\njXv lcn Hmw XXv kXv

ltc cma ltc cma cma cma ltc ltc ltc IrjvW ltc IrjvW IrjvW IrjvW ltc ltc 2. CXn tjmUiIw \mav\mw Ien Ieva j \mi\w \mXx ]cXtcm]mbx khthtZjp ZriytX

apIfn sImSp ]Xnmdp\mafpw IenIme s ]m]w \innpp. CXnepw saamb amw thZimkv{XmZnIfn t]mepw ImWsSpn.

3.

CXn tjmUiIemhrXky Pohkym hcW hn\mi\w XXx {]ImitX ]cw {_ taLm]mtb chncivan aeothXn ]p\ \mcZx {]] `Kh tImky hn[ncnXn khm ipNncipNnhm

tjmUiIem kamb Pohs Bhcw Cu \mans klmbm hntZnsSpp. taL fn \nI kqcy A[nIw {]ImitmsS {]tim `npXp t]mse ]c{_ns bYm kzcq]w AtmgmWv kv]jvSambn sXfnbpXv. ]ns \mcZ CXns \macq]hn[nsbmsWp tNmZntm {_mhv adp]Sn ]dp:-""CXn\v hntijnv hn[nsbm pan. ]cniptam A]cniptam Bb GXh bnepw Cu \maw P]nmhpXmWv. Cu \ma cq] ssh`hm kmtemIyw (Cuizcs temIv IqsS ]mpI.) kman]yw (Cuizcs kao]ncnpI.) kmcq]yw (Cuizcs k zcq]w t]mse BIpI.) kmbqPyw (Cuizc\pambn tNv ebnI.) Cu \mep hn[nepff apnbpw ssIhcpp. Cu \ma a{w aqctmSn P]nm km[I {_lXym]m]n \npw \nhr\mIpw; hoclXym ]m]hpw \inpw. kz tamW]m]hpw \inpw. a\pjy, tZhm, ]nXr, ChcpsS t\v sNbvXnpff A]Imcns ]m]n \npw DS tamN\w Inpp. kh[] cnXymK ]m]n\pw AXnthKw ia\w Inpw Fv D]\n jv.'' IenkctWm]\njv kam]np

Q
1

Imem-n-cp-t{Zm-]-\n-jv 3
Kpcp injymcmb R cpt]scbpw cn tW. R cmsfbpw ]cn]mentW. R Hcpanv IgnhpI {]Zinnm\nShctW. RfpsS

Hmw kl\mhhXp kl \u `p\p kl hocyw IhmhssltXPkzn\mh[oXakvX p am hnZznjmhssl Hmw imnx imnx Hmw ]{_w

417

I A[yb\wtXtPmabamItW. R At\ym\w Ieln


m CShcmXncntW.

6.

bmky {]Yam tcJm km Kml]XyImtcm APx kzmm {Inbm inx EtKzZx {]mXx kh\w atlizcotZhtXXn

1. AY Imemncpt{Zm]\njXv kwhtIm f n Ejn\pjvS pv Ox {ioImemn cpt{Zm tZhXm {io Imemn cp{Z {]oXyt Pt] hn\ntbmKx 2. AY Imemncp{Zw `Khw k\XvI pamcx ]{] AYmln `Kh {Xn]pWv{V hn[nw kXXzw Inw {Zhyw InbXv m\w IXn{[amtWm Im tcJmtI a{m Im inx Inw ssZhXw IxIm Inw ^e anXn N 3. Xw tlmhmN `Khm Imemncp{Zx bZv {Zhyw XZmtbw `kv a ktZymPmXmZn ] {_ ass{x ]cnKrlymncnXn `kva hmbpcnXn `kva JanXn `kva PeanXn `kva CXyt\\m`na{y am\kvtXmtI X\b CXn karrXy am t\m almkvtXmtI X\b CXn karrXy am t\m almanXn PteK kwkPy {XnWmbpj Pa Z nc nX n i nt c me e mS h x k vI t j p {Xnbmbpssj kssXyw_ssI kv { Xnin`n kvXncyIv Xn{kmx tcJm {]IphoX {hXtaXXv iw`th kthjp thZhmZn`ncpw XkvamXv kam Ntcpappx \ ]p\`amb
Hcn k\XvIpamc `Khm Imemncp{Zt\mSv tNmZnp. "`Khms\, {Xn]p{[mcWns hn[nXXz]qhIw F\nv ]dp a\nemn XcpI. AsXmWv? AXns m\ GsXsbmWv? AXns Afshv?F{X tcJI thWw? GXv a{w D]tbmKsSpWw? AXns insbv ? tZhX BcmWv? Imhmcv, AXns ^esav ? AXp tIv Imemn cp{Z ]dp {Xn]p{ns {Zhyw Antlm{Xnse `kvaw XsbmWv. B `kvaw "ktZym PXm`nx XpSnb Ap a{ sNmn ssIsmffWw. AncnXn `kv a m, hmbpcnXn `kva , PeanXn`kva , eanXn `k v a , thytaXn`kv a Cu a{ m A`na{nXamWw. "am\kvtXmI F a{w sImv hncenseSppI " am tKm alm F a{w sImv shffsaSpv " {Xnbmbpj F a{m incv, eemSw, hv, kvIw, ChnSfn "{Xbmbpj "{Xyw_I a{ sNmn aqp tcJI tNv sXmSWw. CXns\ imw`h{hXw FmWv ]dbpI. CXns\n kIeth Zhmfpw FSpp]dnpv. ]p\Pw B{Kln m tamNvip CXv [cnt XmWv.

7. bmky ZznXobm tcJm ZnWmcpImc kXyw acmm Cmin bPpthtZm am[y anZw kh\w kZminthm tZhtXXn 8. bmkym XrXobmtcJm kmlh\otbm aImcx kvXa ]camm m\ in kmathZkvXr Xob khu almtZthm tZhtXXn 9. {Xn]p{hn[n `kva\m ItcmXn tbm hnZzm {_Nmcn Krlo hm\{]tm bXnhm kalm ]mXtIm`hmXtI`yx ]qtXm `hXn kthjp Xotjp kv \ mtXm `hXn khm thZm\ [otXm `hXn khm tZhm mtXm `hXn k kXXw kIe cp{Z a{Pm]n `hXn k kIe t`mKm `pMvt tZlw Xyzm inh kmbpPy taXn \ k ]p\cmhtX k \ ]p\cmhtX l kvXml `Khm Imemn cp{Zx 10. bkvtXzXZzm f ZzmA[otX tkm At\y Ghtah `ntXymw kXy anXyp]\njv
C{Xbpw tIv k\XvIpamc tNmZnp {Xn]p{X n aqp tcJI CSpXn\pff ImcWsamWv? Dcw CXmbncpp aqp tcJIfn BZytXv Kml]Xymn cq]hpw ctPmKpWIcp]hpw `qtemI cq]hpw kzmIcq]hpw {Inbmin EtKzZw {]mXkvX h\wChbpsSbpw atlizcsbpw cq]nepffXmIpp. cmas tcJ ZnWmn cq]w, DImccq]w, kzXzcq]w, Acocq]w, Cmincq]w,bPp thZcq]w am[yw Zn\ kh\ cq]w kZminhcq]w Ch tNXmWv. aqmas tcJ Blh\ob cq]w, aImc cq]w, Xtam cq]w, ZyutemI cq]w, ]amcq]w , m\in cq]w, kmathZ cq]w CsXmw tNXmWv IqSmsX XrXob kh\sbpw almtZhs\bpw {]Xn\n[oIcnpp. Cs\ {_Nmcntbm Krlt\m hm\{]t\m hm\{]t\m k\ymkntbm BIs hn[n]qhw {Xn]p{w [cnp ]w Abm alm]m]fn \npw D]]mXIfn \npw ap\mbnocpp. kIe Xofnepw kv\m\w sNbvX ^ew Inpp. kIe tZhXIfpsSbpw PmRmXmhmIpp. kIe kpJfpw A\p`hnv Abm inhtemInsepp. ]ns Abmv ]p\cmhrnbn. Cs\ `Khm Iemncp{Z ]dp. CXv ]Tnph\pw AtX \nebnsepp Fv D]\njv hyampp. Imemn cpt{Zm]\njv kam]np.

4. 5.

AY k\XvIpamcx {]amWaky ]{] {Xn]p{ [mcWky {Xn[m tcJm BeemSmXv Nptjm cm{`pthm[yX

418

I
1
imn-]mTw

Ipn-tIm-]-\n-jv 3

Hmw B]y-bp aaw-Km\n hmIv {]mW-p: t{im{XatYm _e an{n-bmWn N khmWn khw {_tm-]-\n-jZw amlw {_ \ncm-Ip-cymw. am am {_ \ncm-I-c-W -a-kvXz-\n-c m-I-cWw ta AkvXp. XZm\n \nctX b D]-\ n-jXv kp [mkvtX abn-kp Hmw imnx imnx imnx
Hmw Fs AwK- ]pnsb {]m]n--tW. hmv, {]mW, t\{Xw, t{im{Xw Fn-hbpw C{n-b-fpw ]pn {]m]n-tW. CXv D]-\n-j-Zp--am-b{_-am-Wv. Rm AXns\ \ncm-I-cn-m-Xn-cn--tW. {_w Fs ssIsh-Snbm-Xn-cn--tW. F\np {_-n\pw Xn At`Zy _w Dm-Ip-am-dm-I-tW. {_-\n-c-X-\mb Fn D]\n-j-Zp---fmb [- \ne-sIm-tW. Hmw imnx imnx imnx

t]mIm Kpcp-hn \nv A\p-hmZw Inn-bh -\p-amb injys\ B{ian Fv ]d-bp-p. X\n-n-W-nb I\yIsb hnhmlw Ignv bYm-in Aym-[m\w sNbvXv {_-b--n apgp-In-bn-cn-p-I Krl-s IS-a-bmWv. ]ns ]p{X- mv [\w hn`-Pnp sImSpv \mp-Imcy-fpw Ahsc G]nv h\-n t]mIpI. AhnsS ]cn-ip--m-\-n k-cn--Ww. hmbp `-I-\mtbm Ing-pw, Imbpw Xntm icocw kwc-n--Ww. F{X {]bmk-ap-m-bmepw Io s]mgn--cp-Xv. C{X- bp-am-b-XpsIm- p-am{Xw Hcm kw\ym-kn-bm-In- . BZyw kqNn-n-Xv kmam\y \nb-a-am-W.v k\ymkw AXnepw D]-cn-bmb HmIp-p.

lcn Hmw {_-N-cym-{ita otW | Kpcp ip{iq-jtW cXx | thZm-\-[ o-Xym-\p-mX | DNytX Kpcp-Wm-{iao || 2. Zmc-am-lrXy kZri | an-am-[mb inXx | {_o-annw bPmm | kma-tlm-cm-t{XW \nh-t]Xv || 3. kwhn-`Py kpXm-\t | {Kmay-Im-am hnkrPy N | k-c h\ amtW | ipNu tZti ]cn-{`-a || 4. hmbp `tmw f _p`tm hm | hnlnssXx Ip-aq-essIx | kzi-cotc kam-]ymY | ]rYnhymw \m{i-]m-Z-tbXv || 5. kl tXss\h ]pcpjx | IYw kp\ykvX DNytX | k \ma-t[tbm bkvanwkvXp | IYw kw\ykvX DNytX || 1.
thZ- ]Tnv {_-Ncym-{iaw Ah-km-\n-n--Xn-\ptijw Kpcp-ip-{iqjm \nc-X-\m-bn-hn- p--h\pw hnp

6. XkvamXv ^e-hn-ip-mwKo | kw\ymkw kwln-Xm-\mw | An hw hn\n-jv{Iay | hm\-{]w {]]-ZytX || 7. temI-hXv `mcybm f ktm | h\w KXn kwbXx | kwXrzm kwkrXn kpJ- ap\p-Xn-jvTXn Inw ap[m | 8. Inwhm ZpxJa-\p-kvar-Xym t`mKmw-kvXy-P-Xn-tNm-N-{hn-Xm | K`-hm-k-`-bmZv `oXx iotXm-jvWm`yw XssY hN 9. Kplyw {]th-jv-an-man ]cw ]Z-a-\m-abw | CXnx kw\y-kym-{Kn-a-]p-\-cm-h\w b arXypP-b-am-h-lm-ao-Xn. |
Am-cy-n\v ^em-t] IqSmsX k\ym-kbp-\mbn An-sbbpw h-sbpw XyPnv hm\-{]-m{iaw kzoI-cn--Ww. km[m-c-W-m-sc-tmse kv{XokpJw temI-kpJw Fnh shSnv Imn sNp sNp A\p-jvTm- \--fm ^e-an As- n K`-in-tXm-jvW-tim-Zn-I `bv Imn Ign-bp- -X nepw A-an- . bYm hm\-{]-\pw kw\ym-knbpw Krlw shSn-bpXv ]c-a-]-Z-{]m-]Xn-m-W.v ]p\P-mZn ZpxJn \nv v hnSp-X Inm m\n arXyp-RvP-b-amb ]c-{_-s B{i-bn-p-p.

10. AYm-[ym- -a-{m Pt]Xv Zom-ap-t]-b mXv Imjm-b-hmkmx Itm-]--tem-am\n hP-tbXv Du[z-_m-lphn-ap amltm `hXn

419

I 11.

A\n- tI- X - -t cZv `nm- i m- i o- \ n- Z n- [ ym- k \w Z[ym-X v. ]hn{Xw [mc-tb--p-k w-c- -W mw XZ]n tmImx `h-n.
A[ym a{- P]np Imjmb hkv{Xw [cnpw Zo kzoI-cn-t--Xp-v. Iw D]w Fn-h-bnse tcma--sfm-gnsI _mn tcma- hSnp If-b-Ww. Du[z-_m-lp- hmbn tkzm-\p-k-cWw k-cn-p-I. Krlw hnv `nmw sImv ]pe-c-Ww. \nZn-[ym-k\w thWw. Pp--fn \nv kwc--W-n\v ]hn{Xw [cn--Ww. AXns\ kw_-n-p tmI-.

19. \ ta tZtl\ kw_tm | tatL-t\h hnlm-bkx | AXx IptXm ta Xm | Pm{KXv kz]v\ kpjp-]vXnjp ||

]pg-bpsS Xoctm t{X-ns shfn-bntem InS-s. Bh-iy-an-msX ico-cs ]oUn-n--cp-Xv. Ipfnm\pw IpSn-m\pw iuN-n\pw ip-Pew ssIsm-Ww. kvXpXn-bn ktm-jn-p-Itbm \n-bn tIm]n-pItbm Acp-Xv. `nm-]m-{X-hpw shhpw Inp-Xv kzoIcn- -Ww. Cs\ D-a- hr-n-tbmsS kw\ymkn P]-X-ev]12. IpnImw Nakw inIyw | c-\m-I-Ww. BIm-i- n \nv hmbphpw hmbp-hn \nv {Xnhn--]-ap-]m-\lu | tPymXnpw tPymXn-n \nv Pehpw Pe-n \nv ]rYznbpw Cs\ kh-`q-X--fnepw hym]-c-n-cn-p iotXm-]-Lm-Xn\ow Imw | {_s Rm {]m]n-n-cn-p-p. AP-chpw Aa-chpw Iu]o-\m-m-Z\w XYm || A-chpw Ahy-b- hp-amb {_s Rm {]m]n-n-cn-p13. ]hn-{Xw kv\m\-imSnw N D-cm-km-Kta hN | p. AJ kpJ-k-ap-{Z-amb Fn AkwJyw Xnc-amAtXm-Xn-cnw bXv InnXv | e-I ambm-am-cpX hn{`-a-m Dmbn hne-bw-sIm-pkhw XZzmP-tb-ZyXnx || p. BIm-i-n\v taL-hp-ambn _-an-m--Xp-t]mse Ia--ep, ]m{Xw, {Xnhn--]w, sNcn-,v XWpv XS-bm- ico-cs _m[n- p Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXn XpS- nb \p-X-Ip XpWn Iu]o\w Ipfn-m-\p tXmv AwK- {]Xn-`m-k--fp- ambn F\nv bmsXmcp bmsXmcp _hpw hkv{Xw C]-sbm- gn-p- -sXmw kw\ymkn ]cn-Xy-Pn-- Ww. C.

14. \Zo-]p-fn-\-imbo kymXv | tZhm-Km-tc-jp-_m-lyXx | \mXyw kpJ ZpxJm`ymw | ico-c-ap-]-Xm-]-tbXv || 15. kv\m\w ]m\w XYm iuN- aZv`nx ]qXm-`n-cm-NtcXv | kvXqb-amt\m \ XptjyX | \nntXm \ it]Xv ]cm || 16. `nm-Znssh Zew ]m{Xw | kv\m\-{Zhy ahm-cnXw | Ghw hrn-ap-]m-kot\m | btX-{ntbm Pt]Xv kZm || 17. hnizmb a\p-kw-tbmKw | a\km `mh-tbXv kp[ox ||
BIm-imZzm bphPm-tbmtPy-Xn tPymXnj Bt]m, A]v`yx, ]rYn-ho, Gjmw `qXm\mw {_-\-{]-]tZym AP-ca-a-c-- c-a-hybw {]tZym

20. BIm-i-hXv Iev]-hn-Zq-ctKm f l amZn-Xy-hZv `mky-hn-etWm f lw | Blm-c-cy-h-nXy hn\n-tem f l awt`m-[n-hXv ]mc-hn-h-ntXm f lw || 21. \mcm-btWm f lw \c-Im-tIm f lw | ]pcm tIm f lw ]pcptjm f laoix | AJ--t`mt[m f la-ti-j-kmo | \nco-iztcm f lw \nclw N \nax ||
BIm-i-s- tmse Rm Iev]-\m-Xo-X\pw kqcy-s\tmse {]Im-i-ap ]Zm--fn \nv thdn-h\pw ]hXXpeyw AN--e\pw kap{Zw t]mse A]m-chpw BWv Rm. \mcm-bW\pw \c-Im--I\pw ]pcm--I\pw ]pcp-j\pw \nco-iz-c\pw \nc-l-m-c\pw \n- a-\p-am-W.v

18. a-J kpJmw t`m[u | _lp[m hniz-ho-Nbx | DXv]-Zyt hneo-bt | ambm-am-cpX hn{`-amXv ||

22. XZ-`ym-tk\ {]mWm-]m\u kwbay X{X tmIm `hn hrj-Wm-]m-\tbm at[y | ]mWn Bm-b-kw-{i-tbXv | kwZ-iy-i-\-ssI Pnlzmw | bh-amt{X hn\nXmw || 23. amjm-am{Xmw XYm Zrnw t{imt{X m]y-XYm `qhn {ihtW \mkntI Km | bXx kzw \ N kw{i-tbXv |

420

I 24. AY ssih-]Zw b{X |

kmnsb Krl-[-n-s\--t]mse \njv{]-tbm-P-\-ambn-o-cp PU-i-cocw Pe-n ]Xn--s. e-n XZv {_ {_ XXv]cx | ]Xn--s. ssNX\y kzcq-]-amb F\nv IpSw ImcWw XZ-`ym-tk\ et`yX | BIm-i- n\v bmsXmcp hnIr-Xnbpw `hn-m--Xp-t]mse ]qh-P-mPn-XNm--\mw || Hcp hnIr-Xnbpw Dm-Ip-n- . Rm Cu {]m]- n-I-X-bn {]mWm-]m- \--sf- n hrj-W-n\pw KpZ- n\pw at[y ]n-n-Sn--h\m-hn-. cp ssIIfpw shbv-Ww. ]p-IsImv \mv kmh- 29. \njv{Intbm f kva rhn-Imtcm f kva n | [m\w Aan Hcp-bh{]-amWw shfn-bn-tev X-Ww. - \njvI tem f kvan \ncm-IrXnx | Zrn I-nepw ]noSv `qan-bnepw B-Ww. As\ \nhn-It]m f kvan \ntXym f kvan | sNbvXm sNhn-bn i_vZhpw aqn Khpw Fp\ncm-ewt_m f kvan \nZzbx || I-bn-. {_s [ym\n-p--h Xs-bmWv {_w. Ah Xs inh. ]qh-P ]pWy-m a\p-jy\v 30. khm-tIm f lw kthm f lw | {_Xzw {]m]n-m Ign-bpw. khm-XotXm f la-Zzbx |

25. kw`q-ssX hmbp kw{im]y | lrZbw X] DNytX | Du[zw {]]-ZytX tZlmZv | `nXzm aq[m-\-a-hybw || 26. kztZ-lkv Xp aq[m\w | tb {]m]y ]camw KXnw | `qbkvtX \ \nht | ]cm-]-c-hntZm P\mx || 27. \ kmoWw kmy-[mx kwkv]r-in hne-Ww Ahn-Im-c-ap-{Zm-ko\w | Krl [mx {]Zo-]-hXv || 28. Pte hm]n te hm]n | IZ-Im-t]yj PUm-Ix | \mlw hnent]y Xss LS-[ss \t`m bYm ||
lrZ-bns Xm]w Fp ]d-bp-Xv hmbp-hns \mZw Dm-Ip--Xm-Wv. AXv tZlw t`Znp apI-fn-tep t]mbn ic-n-se-p-p. kztZ-l-n \npw aqmhns\ {]m]n-p-I-sb--XmWv ]c-a-K-Xn. AXv {]m]n-p- {_- m-\ n-I ap-c m-I p- p. hnNmc iq\y-\ mb

tIh-em-J t_mt[m f lw | kzm\tm f lw \nc-cx || 31. kztah khXw ]iy | a\y-am\x ka-Zzbw | kzm\--a-\p-`q-RvPmt\m | \nc-hn-Ievt]m `hm arlw || 32. Kwk XnjvTp--]-hn-i | ibmt\m hm f \rYm]n hm | bYvbm htk hnZzm | \mm-cmax kZm ap\nx || CXyp-]-\ n-j v
Rm \njv{In-b\pw \nhn-Im-c\pw \njvI-f\pw \ncmIr-Xnbpw \nhn-I-ev]\pw \nXy\pw \ncm-ew-_-\pw \nZzb\pw khm--I\pw khm-Xo-X\pw AZz-b\pw tIh-emJ t_m[\pw kzm\-\pw kI-eXpw ImWp--h\pw BWv. kzbw AZz-b-s\p a\-n-em-n kzm\p-`q-Xn-bn \nhn-Iey kzcq-]-\m-bn-cn-p-p. \S-p L-nepw Ccn-p-tmgpw \np-tmgpw InS-p-tmgpw GXp-hn-[nepw ap\n-bmb Bmhv C-b- \p-k- cnv Bm-cm-a-\mbn ]c-{_--kz-cq-]-\mbn hkn-p-am-dm-I-s. Ipn-tIm-]-\n-jv kam-]n-p.

Q
1

IrjvtWm-]-\n-jv

imn ]mTw Hmw. `{Zw It`nx irWp-bm-a-tZhm `{Zw

]tiy-am--`nb-P{Xmx nssc-cwssKx kvXpjvSp

421

I hmwk-kvX-\p-_ nhy-tia tZh-lnXw bZmbpx

5. Xmako ssZXy ]tjp ambm t{X[m lypZm-lrXm kzkvXn\ Ct{m-hr {ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz thZmx kzkvX n \ kvX mtym Acnjv S AtPbm sshjvW-ho-ambm Pt]y\ N t\anx kzkvXn t\m _rl kv]Xn Z[m-Xp. kpXm ]pcm Hmw. imnx imnx imnx. 6. tZhIo {_-]p{Xm km bm thssZ cp] KobtX \nKtam hkp-tZthm tbm thZmw Hmw. tZh-m-sc, R I--fm ip`w {ihnIrjvW cmatbmx -s. Ip-I-fm ip`w ImW-s, kpZr-V-fmb AwK-fmepw ico-c-nepw \nsf kvXpXn-p-sIm-n-cn-m- 7. kvXphtX kXXw bkvXp tkm hXot \n-S-h-c-s. tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpv alo-Xte A\p-`hn-m-\n-S-h-c-s. AXn-Ion-bp C{ R ht\-hrm ht\ {IoU tKm] tKm]o v \ sN-s. kh--\mb ]qjzmhv Rv \ kpsscx kl sN-s. A{]-Xn-tcm-[KXn-bmb Kcp-U Rv \ - 8. tKmt]ym Kmh EN-kvXky bjvSnIm Ia-em-k\ sN-s. Hmw. imnx imnx imnx hwi-kkvXp `K-hm cp{Zx irwK-ant{m k 1. lcn Hmw. {ioa-lm-hnjvWp kn-Zm-\ eWw tKmkpcx cma-N{w ZrjvSzm khmw-K-kp-cw ap\tbm h\- 9. tKmIpew h\-ssh-IpWvTw Xm]-km-kvX{X hm-knt\m hnkvanXm _`qhpx Xw tlm Np t\m X{XtX Ah-Zy-a-h-Xm-cm ss\z KW-bt Benw-Kmtam `h{Zpam tem` t{Im[m-Ztbm ssZXym Ien-Im-e-kvXn-an-Xn. `hm-tc IrjvWm-h-Xmtc bqbw tKm]nIm c-kvIrXmx `qXzm amam-enw-K-Y. At\y tb Ah-Xm-cmkvtX ln tZh-m-scmw `K-hms hmp tIv Gsd kptKm]m \ kv{Xo t\m Ipcp. At\ym-\y-hn-{Klw [mcyw Xhmw-K -kv] k-\m-Znl iizXw kv] in- jvS-cm-bn. Ah At\ym\yw ]dp: "Ctm \mw IrXIr-Xy-cm-bn.'' XpSv Ah `K-hms Bm-\p-hnbnXm AkvamIw KrlvWotam Ah-Xm-cm hbw.
alm-hn-jvWphpw kn-Zm- \-- e-- W\pw khmwKkp-c-\p-amb cma-N-{s\ Iv h\-hm-knIfmb ap\n-am hnkvan-Xcm-bn-op. Ah Fm-hcpw IqSn At-ltmSp ]dp: ""A-bpsS Bm-\p-k-cWw R `qan- bn P-sa-Sp-m Xbm-dm-Wv. Fm Av R v tKm]-m-cp-sSbpw tKm]n-Ifp-sSbpw Pw Xc-tW. AhnsS A-bpsS kmn-[yhpw AwK-kw-kv]ihpw e`np-hm-\p Ah-kcw e`n-p-sIm-n-cp-m AsXmcp henb A\p-{K-lam-bn-cn-pXmWv. -

2. cp{Zm-Zo\mw hNx {ipXzm t{]mhmN `K-hm kzbw AwK-kwKw Icn-jyman `h-ZzmIyw Itcm-aylw
cp{Zm-Zn-I-fmb tZh-m-cpsS t{]aw \nd hmp-tIv `K-hm ]dp: "\n-fpsS B{Klw \n-b-ambpw \ndth-dpw. a\p-jy-P--n \nv Fs AwK-kv]in\v Ah-kcw e`n-p--Xm-Wv.

3. tamZn-Xm-kvtX-kp-cm-kth IrX IrXym [p\m hbw tbm \x ]c-am-\tm btimZm apn tKln\o 4. ambm km{Xn hn[m t{]mm kXz cmP kXm-ako t{]mm N kmXzn Iocpt{Z `t {_Wn cmPkn

I-fm-Im Ah-X-cn-p. apn btimZ-bpsS cq]-n P\np. kmXzn-In, cmP-kn, Xmakn Fn-s\ amb aqp-hn[-am-Wv. cp{Z-\n kmXzn-Io-am-bbpw {_m-hn cmP-knam- bbpw ssZXy-m-cn Xma-ko-am-bbpw tNp. Cu aqp hn[-n-ep amb-bn \npw `n-amb sshjvWham- bsb Pbn-pI hfsc {]bm-k-am-Wv. {_-a-bn-bmb sshjvW-hn-am-bsb ]v {_m-hn\p t]mepw Pbn-m Ign- n- . B ambsb tZh- m kv X pXn- p- p. sshjvWho-amb Xs-bmav tZh-In-bmbn P\n--Xv. thZ hkp-tZ-h-\mbn Ah-X-cn-p. thZ--fpsS A-`qX-amb {_w Xs-bmWv IrjvW\pw _e-cm-a-\p-ambn P\n--X.v {ioIr-jvWs tKmfpw tKm]-tKm-]n-Ifp-amWv thZ--fnse Ep-I. hSn-bmbn {_mhpw thWphmbn Ip{Z\pw P\n-p. C{ irwK-am-bn-hXcn-p. C{]-Imcw - - kmm sshIpWvTw Xs-bmWv tKmIp-eambn {]Xy-s--Xv. AhnsS Xm]-k- m-cmb alm-m- hr-fpsS cq]w [cn-p. tem`w t{Im[w XpS-nb hnIm-c- ssZXy-m-cm-bn-op. Cu hnIm-c- Ien-Im-e-n `K-hms \mtam-m-cW am{X-bn Xs \in-p-p.

10. tKm]-cqt]m lcnx kmmXv ambm hn{K-l[mcW Zpt_m[w IplIw Xky-am-bbm tamlnXw PKXv 11. Zpbm km kpssc kssh[rjvSn cqt]m `th-ZznZx cpt{Zm tb\ IrtXm hwikvX ky amb PK-XvI Yw

422

I 12.

_ew m\w kpcmWmw ssh tXjmw m\w lrXw WmXv tij-\mtKm `th-{Zmax IrjvtWm {_ss-hi m-izXw 13. AjvSm-hjvS klt{k tZz iXm-[nIyx kv{XobkvXYm EtNm-]\n-j-ZkvXm ssh {_ cq]mx ENx kv{Xobx 14. tZzj-m-Wq-ca-tmbw htcm apjvSntImx Pbx Zx Iph-e-bm-]otUm Kthm cx JtKm _Ix 15. Zbm km tcmlnWo amXm kXy-`mam [tcXn ssh ALm-kptcm alm-hym[nx Ienx Iwkx k `q]Xnx 16.-itam an{Xx kpZam N kXym {Iqtcm-thm Zax bx iwJ kx kzbw hnjvWp evao cqt]m hyhnXmx 17. ZpKv[kv\o\v[u kap-Xv]m taL-tLm-jkvXp kwkv a rXx ZpKv t m Z[nx IrX- k v t X\ `mImWvtUm Z[n-{Klx 18. {IoUtX _metIm `qXzm Z[n-{Klx ]qh-hXv kpa-tlm-Z[u kwlm-cmw N i{XqWmw cWmb N kwnXx 19. Ir]mt kh-`q-Xm\mw tKm]vXmcm [ amPw bXv {kjv S p- a o- i z- t c- W m- k o N{Iw {_-cq-] -[ r-Iv .

eoe Xs-bm-WXv. oc-Z[n {]hm-lam-Ip ]m-Sen _me-cq-]n `K-hm IrjvW apn-e-stmse {IoUnp sImn-cn-p-p. k-\-]-cn-]m-e-\nepw ZpjvS-\n-{K-l-nepw Atlw kam\ `mh-tmSv IqSn apgp-In-bn-cn-p-p. kI-e-tcbpw A\p-{K-ln-m\pw [-kw-c--W-n-\p-amWv `K-hm IrjvW temIn Ah-Xm-c-sa-Sp--X.v ]c-a-in-h hnjvWp-hn-\p-thn GsXmcp N{Iw \nn-pthm AXp-X-s-bmWv {ioIrjvWs Ic-I-a-e--fn ImW-s-Sp--X.v B N{Iw {_Xp-ey-am-Ip-p.

tKm]s cq]-n eoem-hn-{Kl cq]w [cn-n-cn-p-Xv. `K-hm lcn Xs-bm-Wv. Cu {]]w ambm-tamln-X-am-Wv. AXn-\m Cuiz-co-b-am-b-bpsS clkyw AdnbpI {]bm-k-am-Wv. Fs-m `K-hms amb tZhmp Xsbpw Adn-bm sRcp-w. BcpsS ambm-hnem-k-m {_m-hn\v hSn-bmbpw inh\v thWp-hmbpw P\n-tn hp. B `K-hms amb-sb-{dn km[m-cW P\- Fs\ Adn-bm-\mWv? tZh-m-cpsS m\_ew t]mepw {iol-cn-bpsS amb \njv{]-Zam-n. k\mX\ {_w {ioIr-jvW-s\bpw A\- _e-cm-a\mbpw P\n-p. IrjvWs ]Xn-\m-dm-bn-c-sp ]Xv\n-am thZnse Ep-Ifpw D]-\n-j- p- I-fp-am-Ip-p. IqSmsX {_kz-cq-]n-Wn-I-fmb thZ-nse EpI tKm]n-Iam-cmbn P\n-p. NmWq-c-a- tZzjhpw apjvSn-I a-chpw Iphe-bm-]oUw Z-hp-am-Wv. BIm-i-Nm-cn-bmb _Im-kp-c Kh-amWv; Zb Xs tcmloWo amXmhv; ]rYzo-am- Xm-hmWv kXy-`m-a. alm-hym[n ALm-kp-c-\mbpw Iwk-\mbpw P\np. iaw kpZm-am-hn-sbpw kXyw A{Iq-c-sbpw Zaw Dh-cp-sSbpw `mhw tNp. iwJw hnjvWp Xs-bmWv evanbpsS {`mXm-hm-b -Xp-sImv eva np Xpeyw Xs-bm-W-Xv. {ioIr- jvW ]m, ssXcv XpSnbh \nd IpS- DSv tKmIp-e- n hnl-cn-- tm. ]m-S-ens

20. P b o k w`th m h mbp - - a tc m [ kwnXx bkym-k\ Pze\m `mkx JUvK-cqt]m atl-izcx 21. Iip- t]m-e q-J - e m- J ymtXm cpam-X mZnXn kvXYm N{I iwJw N kwknnx _np N kh aq[\n 22. bmhn tZh-cq-]mWn hZn hn_p[mx P\mx \an tZh cqt]`yx Gh-amZn \ kwibx 23. KZm N ImenIm kmmXv kh i{Xp \n_lnWo [\px imMw kzambm N icX Imex kpt`m-P\x 24. A_vP ImWvUw PKXv _oPx-[rXm ]mWu kzeo-ebm KcptUm hS-`m-WvUocx kpZmam \mctZm ap\nx 25. hrm `nx {Iob-_pnx kh Pp {]Imin\o Xkv a m- - ` nw \m`n- - a m- `n `ntm \ sshhn`px 26. `pam-hp-m-cnXw khw sshIpWvT kz-hmkn\mw kh-Xo ^ew e`tX b Gh thZ tZl _m Zznap-NytX CXyp-]\n-jv lcn Hmw XXv kXv.
hmbp `K-hm ssh Pbn ame-bpsS cq]hpw [w Nma-c-cq-]hpw ssIsmp atl-iz-c DPz-eamb JUvKns cq]hpw Iiy-] tKmIp-e- nse Dc-ens cq]hpw kzoI-cn-p. kh h--fp-sSbpw apI-fn-embn A\pkzmcw Ae- m-c-a m-b n-cn- p- -X p-t ]mse kthm-] cn tim`np BImiw `K-hms IqsS-bm-Wv. hmevaoIn hymk XpS-nb aljn-am tZh-m-cpsS GtX-sXmw cq]- -s fn hn- n- ptm kh {]mWn- I fpw GsXmw cq]- n tZh-msc \a- kvI-cn-p-ptm As\-bp Fm tZh-mcpw {ioIr-jWs tKmIp-e-n v hkn-p-p. `K-hms KZ kmm Imfn kzcq-]am-Wv. AXv kIe i{Xp-sfbpw \in-n-p-hm Ign-hp-XmWv. imMw F [\p-ns cq]-nepw Ime Xsbm-Wv. AXn sXmSp _mW-ns cq]-nepw ImW-

423

I s-Sp-Xv {]]--ns _oP-cq-]-am-Ip Iaew `Khms ssII-fn keoew tim`n-p-p. ZWvUo-c-h-S-hr-ns cq]w Kcp-U\pw kr`m-am-ls cq]w \mc-Z\pw kzoI-cn-p. kmm `n Xs-bmWv hr. _pn Xs `K-hms {Inbm-in. Cs\ tKm]-m tKm]nI XpS-n-b-h Fmw Xs {ioIr-jvW-\n \npw

A`n---fm-Ip-p. B `K-hm Xs-bmWv kz-nsebpw sshIp-WvT-n-sebpw Fm tZh-m-scbpw `qanbn Ah- X- cn- n--Xv. CXv icn- bmbn Adn- bp m\nv kIe Xo- - fnepw kv\m\w sNbvXm- ep ^ew e`n- pw. icoc _w hnv Ah\v apn-t\-Sm\pw km[n- p- .p IrjvtWm-]-\n-jv kam-]n-p.

ssIh-teym-]-\n-jv 3 1
imn-]mTw Hmw kl\m hhXp kl \u `p\p kl-hocyw Ic-hm-hssl tXPkzn \mh-[o-X -akvXp am hnZznjm-hssl Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w R cp-t]-tcbpw cn--s. AXv \s cp-t]-tcbpw ]cn-]m-en--s. R cp-t]cpw Hcp-anv Ign-hp-I t\S-s. \psS A[y-b\w tXtPm-a-bam-bn-cn--s. \mw ]c-k]cw hntZzjw ]pem-Xn-cn--s. v Hmw imnx imnx imnx {_mhv Aizm-em-b-\-t\mSv ]dp; {i `n [ym\w tbmKw Ch-sImv AXv t\Sp-hm {ian-p-I.

3. \ IWm \ {]Pbm [t\\ I XymK-ss\tI Aar-X-Xz-am-\ipx I ]tcW \mIw \nlnXw Kplmbmw I hn{`m-PtX bZy-Xtbm hnin II
[\w sImtm km-\- sImtm I- sImtm B ]c-a-XXzw {Kln- m km[y-a-. XymKw am{XamWv AXn-\p amw. XymK-m-emWv {_- m-\n-I ]c-a-amb Aar-XXzw {]m]n-n-p--Xv. kz-n\pw D]-cnbmbn nXn sNp B {_-tem-I-{]m]vXn kwb-anIpw tbmKn-Ipw am{Xta e`n-q.

1.

Hmw AYm-izm-em-bt\m `K-hw ]c-t a-jvT n-\-ap-]-k-ta-tXym-hmN: A[oln `K-h {_-hnZymw hcnjvTmw I kZm kZv`nx tkhy-am\mw \nKqVmw I bYm f NncmXv kh-]m]w hyt]mly I ]cmXv ]cw ]pcpjw bmXn hnZzm II

Bizm-em-b-\-a-ljn {_ hnZy Adn-b-W-sa-p B{K- l-tm-Sp-IqSn kanXv ]mWn-bmbn {_m-hns\ kao]nv hn\-btmSp IqSn ]dp: `K-hm-s\, GXp amn IqSn-bmtWm alm-m- kZm k- cnp sImncn- p--Xv, GXp hn[- amtWm hnZzm- m ]qh-P-mPn- X- amb ]m]--fn \np tamNnv ]c-{_-s {]m]n-p-Xv tKm]-\o-bhpw AXyw t{ijvT-hp-amb B {_-hnZy Zbhp sNbvXv F\nv D]-tZ-inp Xc-Ww.

4. thZm hnm-\ -kp-\n-n-Xmmx k\ym-k-tbm-Km-Zy-Xbx ip-kXzmx tX {_-tem-tIjp ]cm--Imte ]cm-arXmx ]cn-ap-Nyn kth II
thZm-m-[ym-b-\-m ]c-a-amb hnm-\-amnv {ih-W- a-\\ tbmKm-`ym- km-Zn-I-fm ]c-a-XXz {]m]vXn \nXyam-n. AxKcW ipn hcpn {_-tem-I-{]m-]vXnv {]b-Xv\n- p tbmKn-Iv am{Xw Iev]m Imev AarX-Xz-{]m]vXn e`n-p-p.

2. Xkvssa k tlmhmN ]nXm-alx: {im-`n [ym\-tbm-Km-Z-sshln I

5. hnhn tZti N kpJm-h-\x I ipNnx ka-{Ko-h-iocx icocx I Aym-{i-ax kI-te-{n-bmWn I \ncpym `ym kzKpcpw {]Way

424

I 6.

lrXv ]p-coIw hncPw hnipv[w I hnNny aty hniZw hntimIw I ANn- y-a-hy--a-\--cq]w I inhw {]im--a-arXw {_-tbm\nw II

11. Bm-\-a-cWnw IrXzm I {]mWhw tNm-cm-cnWnw I m\-\n-Y-\m-`ym-kmXv I ]m]w ZlXn ]nXx II

7. Xam-Zn-a-[ym--hn-lo-\-taIw I hn`pw hnZm-\-a-cq-]-a-Zv`pXw I Dam-k-lmbw ]c-ta-izcw {]`pw I {Xntem-N\w \oe-IWvTw {]imw I [ymXzm ap\nK-Xn `qX-tbm\nw I ka-kvXkmnw Xakx ]c-kvXmXv II -

]n- X AxIc- Ws Xmsg-bp Ac-Wn- bmn {]W-hs D-cm-c-Wn-bmn cpw \nc-cw aY\w sNp-p. XXv^-eamb m\m-n-bn Fm ]m]-fpw `kva-amn kwkm-c-_-- -ap--cm-Ip-p.

hcpn GIm m\-n-cpv tbmKn-I Xe Igpv icocw Fnh t\sc-bmn Fm C{n-b-fpw GIm-amn {i-tbmSp `n-tbmSpw Kpcp-hns\ ]qPnv \a-kvIcnv lrZ-b-n \npw ctPm-KpWw AIn ZpxJ timImZn-I shSnv hnip- - `n XXzw a\w sNp-p. Cs\ [ym\-m ap\n-am ANn-y\pw Ahy-\pw A\ kzcq-]nbpw Ieym-W-Im-cnbpw AZzn-Xo-b\pw kh-hym]nbpw Acq-]\pw hne--W-{]-im-m-ar-X-cq-]nbpw {_tbm-\nbpw BZn-a-[ym--lo-\\pw GI\pw hn`phpw NnZm-\\pw Acq-]\pw Ap-X\pw Dam-]-Xnbpw ]c-ta-iz-c\pw {]`phpw {Xnt\-{X\pw \oe-I-WvT\pw {]im-\pw kh-Ncm-N-c -\ m-Y \pw kh-km- nbpw Ahn-Zym-X o-X-\ p-amb {_s [ym\wsImp kmm-XvI-cn-p-p.

12. k Gh ambm-]-cn-tam-ln-Xmm I ico-c-am-mb ItcmXn khw I kv{Xy-]m-\mZn hnNn-{X-t`mssKx I k\ym-km-{i-a-n-en-cpv kv\m\m-Zn-I-fm ico-c-ipn k Gh Pm{KXv ]cn-Xr-]vXtaXn II Ah Xs- ambm-tam-ln-X- Bm-thmsS ico-c-amWv Fm-sap [cnv Fm I-fpw sNp--p. Ah Xs hnj-b-hm-k-\-Ifpw A-]m-\m-Zn-kp-J--sfbpw A\p-`-hnv Pm{K-Z-h--bn kwXr-]vX-\m-Ip-p.

13. kz]vt\ k Pohx kpJ ZpxJ t`mm I kam-b-bm-I-ev]n-X-Po-h-temtI I kpjp-]vXn-Imte kIte hneot\ I Xtam f `n`qXx kpJ-cq-]-taXn II
AtX a\p-jy kzam-bm-I-e]nX temIn imco-cnv I-kp-JZpxJ-f\p-`hn-p-p. kpjp-]Xn-bn ambm-{]-]v -hn-c -X n-b n Xtam-K pW ]cm-Pn-X -\mbn kpJ-a -\ p-` hnp-p.

8. k {_m k inhx tk{x I tkm f cx ]cax kzcmSv I k Gh hnjvWpx k {]mWx I k Imtem f nx k N{amx II 9. k Gh khw bZv `qXw I b `hyw k\m X\w I mXzm Xw arXyp-a-tXyXn I \m\yx ]m-hn-ap-tb II 10. kh-`q-X--a m-m\w I kh-`q-Xm\n Nm\n I kw]-iy {_ ]caw I bmXn \mt\y\ tlXp\m II
{_mhv, inh, C{, A-c-{_-w, {]mW, An, Ime, `qXw, `hyw, k\m-X-\w, Fmw AXp-s-sbp a\-n-em-n- ac-Ws Pbn-m km[n-pp. AmsX tam- n\v thsd hgnbn- . kh`qXfnepw Bm-hn-s\bpw Bm-hns\ kh-`q-X-fnepw ImWp--h ]c-am-m-hns\ {]m]n-p-p.

14. ]p\ Pm--c-I-tbm-KmXv I k Gh Poh kz]nXn {]_px I ]pc-{Xtb PohXn b Pohx I XkvXp PmXw kIew hnNn{Xw I B[m-c-am-\--a-J--t_m[w I bkvan ebw bmXn ]pc-{Xbw N II
]ns Pm-c I-tbm-K-m Ah kpjp-]Xnv bn \nv kz]v\w Pm{K-Z-h--I-fn-se-p-p. kqva-qe-Im-c-Wm-- Iamb aqp ico-c--fnepw Poh B\-a-\p-`-hn-p-p. ambm-{]-]--ns Dhw AXn \np-am-W.v {Xnhn-[-i-co-c- \in-p-tm Poh ambm{]-]-n \npw ap-\mbn AJ--amb B\w A\p-`- hn- p-p.

15. GX-kvam--btX {]mtWm I a\x kth-{n-bmWn N I Jw hmbptPymXn cm]x I ]rYnho hniz-ky-[m-cn-Wo II

425

{]mW\pw a\pw Fm C-{n-b-fpw CXn \np D-hn-p-p. AXn \npw krn--s-Sp ]rYznbmWv BIm-iw, hmbp, An, Pew Fn-h-bpw kh-Ncm-N-c--sfbpw [cn-p--Xv.

amWv. hnNn-{X-amb Cu {]]w Fs kzcq]w Xs. Rm Xs- bmWv ]cm-mhpw hncmSv ]pcp-j-\pw.

16. bXv]cw {_ khmm I hniz-kym-b-X\w alXv I kqvamXv kqva-Xcw \nXyw I Xz-tah Xztah XXv II
GXp ]c-{_--amtWm Hcn-epw \in-m-Xv Bsc kqvam-Xn-kq- va-b-{- pw ImWm-\m-Ipntbm. GXv Fmn\pw B[m-c-am-tWm GXv kh-`q-X--fp-sSbpw Bm-hm- tWm AXp Xs-bmWv \o, AXp Xs-bmWv \o.

21. A]m-Wn-]mtZm f la-Nn- y-inx I ]iymay f Npx k irtWm-Xy-Ix I Alw hnPm-\man hnhn--cqt]m I \ NmkvXn thm aa-NnXv kZmlw II 22. thssZ-c-t\-ssI-c-l-tah thtZym I thZm--IrXv thZ-hn-tZh Nmlw I \ ]pWy-]mt] aa \mkvXn \mtim I \ P tZtl-{nb _pn ckvXn II 23. \ `qan-cmt]m \N hn-ckvXn I \ Nm\ntem ta f kvXn \ Nmw_cw N I Ghw hnZnXzm ]c-am--cq]w I Kplm-ibw \njvI-f-a-Zzn-Xobw II 24. ka-kvXkmnw kZ-k-Zzn-lo\w I {]bmXn ipw ]c-am--cq]w II
ssIIm-ep-I-fn-m-Xpw ANny inbpw Bb ]c{_w Rm Xs. Nnz-cq-]-\mb Fs Bpw Adnbm\pw a\-n-em-m-\p-am-hn-. _pn-Iq-SmsX kI-eXp-a-dnbm, qe-I--en-msX Fmw tIm, t\{X- anmsX khw ImWm F\nv Ign-hp-v. Rm Xs thZw D]-tZ-in-p-p. Rm Xs thZw krn-p. khth-Z-fpw Fs kvXpXn-p-p. Rm P-\m-i-Xo- X-\m- W.v Fs ]m]-]p-Wy- kv]in- p-n-. Rm ico-c-a-t\m-_p-n- I-Xo-X-\m-Wv. F\nv `qantbm Petam Antbm hmbpthm BIm-itam Hp-an-. Cs\ ambmab {]]--- Xo-X- \mbn kh-km-n-bmbn AZzn-Xob-ambn Ic-N-c-W-c-ln-X-ambn _pn-bpsS tImWn-ep ]cam kzcq-]-a-dn-bp--h\v am{Xta ip-amb Fs ]c-am-kz- cq] kmm-XvImcw knn-p-Ibp-q. -

17. Pm{KXv kz]v\-kp-jp-]vXyZn I {]]w bXv {]Im-itX I XZv {_m-l-anXn mXzm I kh _ssx {]ap-NytX II
Pm{KXv kz]v\w kpjp]vXn Fo aqv Ah--Ifnepw Poh ImWp Cu ambm-a-b-{]-]w Rm Xsbm-sWpw {_-kz-cq]w Xs- bm-sWpw a\-n-em-ptm AXv kh hn[ _-\-fn \npw ap-amp-p.

18. {Xnjp [makp bZv t`mKyw I t`mm t`mK bZv `thXv I tXt`ym hne-Wx kmo I Nnt{Xm f lw kZm-inhx
Rm Xs-bmWv aqv Ah--I-fnepw t`mK-t`m-Kyt`m-r-cq-]-n ImW-s-Sp-Xpw, kZm inh\pw ssNX\y-ap-\pw hne--W-km-n-cq-]\pw. khhpw P\nv Pohnv acn-p {_-kz-cq]w Xs-bmWv.

19. ath kIew PmXw I abn khw {]Xn-jvTnXw I abn kh-ebw bmXn I XZv {_Mvam-Zz-b-a-kvarlw II
Fmw Fn P\n-p. Fmw Fn {]Xn-jTn-X- amv bn-cn-p-p. Fmw Ah-km\w Fn ]ebw {]m]n-pp. A-s\-bp AZzb {_-amWv Rm.

25. bx iX-cq-{Zn-b-a-[otX kx An-]qtXm `h-Xn, k hmbp-]qtXm `h-Xn, k B-]qtXm `h-Xn, k kpcm- ] m-\ mXv ]qtXm `h-X n, k {_- l - X ymXv ]qtXm `h-Xn, k kph kvtXbmXv ]qtXm `hXn, k IrXym-Ir-XymXv ]qtXm `h-Xn, Xkvam-Z-hn-ap-am-{intXm `h-Xn, AXym-{iao khZm kIrZzm Pt]Xv
bmsXm-cp-h iX-c p-{Znbw A[y-b\w sNp-tm Ah An, hmbp, Pew, Bmhv Fn-h-sb-tmse ]cn-ip--\m-bn- o-cp-p. aZy-]m\ alm-]m-]n \nv ap-\m-Ip-p, {_-l-Xym-]m-]-n \np kz-]-l-cW-]m-]-n \npw ap-\m-Ip-p, Ah Fm ip`mip-`-I--fn \npw ]cn-ip--\m-Ip-p. `K-hm kZmin-hs Ir]v ]m{X-am-Ip-p. AXp-sImv D-cn--s

20. AtWm-cWo-bm-\-h-tah XZzXv I alm-\-lw-hn-iz-alw hnNn{Xw I ]pcm-Xt\m f lw ]pcptjm f laotim I lnc-tbm f lw inh-cq-]-akvan II
Rm AWp-hnepw AWp-hpw al-nepw al-p-

426

I Poh A]-ca X]-kzn-I-sf-tmse Ftm-gptam Hcp {]mhiytam A[y-b\w sN-Ww.

Xkvam-tZhw hnZn-ssXz\w I ssIheyw ^e-a-iv\ptX II

26. At\\ m\-am-]vt\mXn I kwkm-cmh \mi\w I

AXp-s Imv am{Xta kwkm-c -km-K-cs XcWw sNm km[n-p m\w t\Sm Ign- -bq. A-s\bp Adnhp e`n-m tam--^ew knn-p-p. ssIh-teym-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn a{w

pcp-tIm-]-\n-jv

Hmw. kl-\m-h-h-Xp. kl\u `p\px kl hocyw Ic-hm-hssl. tXP-kzn-\mh [oX-a-kvXp. am hnZzn-jm-hssl. Hmw imnx imnx imnx ]c-{_w Kpcp-in-jy-m-cmb R cp-t]-scbpw Hcp-anv cn--s. Hcp-anv R- PohnXw A\p-`-hn-s. Hcp-anv R apt-d-s. R-fpsS hnZybpw _pnbpw tXtPm-ab-am-Is. R Hcm-sfbpw tZzjnm-\n-Shcm-Xn-cn-s. Hmw. imnx imnx imnx - -

Xp-t]mse a\v _mtly-{n-b--fn \nv hymhnn-Ww. AXn-\p-tijw kmh-[m-\-n ]{p am{X tN {]W-h-m {_m- hn-\m \nt-in--s-n-p hn[w \h-Zzm-c--sfbpw \nb-{nv {]mWm-bmaw sN-Ww. amhnSw apJw \sv Igpv lrZbw Ch Db nXnbn-em-bn- cn-Ww. -

1. pcnImw kw{]-hyman [mcWmw tbmK-kn-tb bmw {]m]y \ ]p\P tbmK-ap-ky \ Pmb-tX.

5. {]mWm kRvPm-c-tbXv Xkvan \mkm-`y-c NmcnWx `qXzm X{Xm-b-X-{]mWx iss\-cp-zmk apm-tkXv


]ns aqn-\-Iv Nen-p {]mWs\ lrZ-bn [cn--Ww. Cs\ Ipw`Iw \nh-lnv kmh-[m\-n tcNIw sN-Ww.

tbmK-kn- n-mbn [mc-Wm-]q-c-amb qcn- Isb AXmtZz Kpt^ {]IphoX PwtL ssNh bXv Insb Rm\n-hnsS hnh-cn-p-p. AXv a\-n-em{Xb-kv{Xbx n-bm tbmK-ap--\m-bn-p--h\v ]p\Pw Dm-hp-I7. Pm\p\o XtYm-cq`ymw tZz\ KptZ\ inivt\\ bn-.

6. nc-amb ZrVw IrXzm AwKp-jvtT\ kam-lnXx

2. thZ-XXzm hnlnXw btYmw l kzbw-`qhm \nxi_vZw tZk-am-mb X{Xm-k-\-k-a-h- -nXx 3. Iqtm vKm\oh kwlrXy at\m lrZn \ncp[y N am{Xm ZzmZ-itbm-tK\ {]W-th\ iss\x iss\x 4. ]qc-tbXv kh-am-m\w kh-Zzmcw \ncpy N Dtcm-ap-J-I-Sn-{Kohw InnXv lrZ-b-ap--Xw.
\n-_vZ-amb \-n DNn-Xamb B kn-encpv Ba ssI, Im, Xe-I Dn-tebvv hen-p--

{XX-b-kv{Xbx hmtbm-cm-bX\w X{X \m`n-tZ-ti\ kam-{i-tbXv C s \ C u A `y m k w nch p w Z r V - h p amno-Xn-\p-tijw hfsc {i-tbmsS Imense s]cp-hn-c apX cp IW-m-en-tepw cv Imapnepw D]w ae- Zzmcw Chn-sSbpw aqp {]mWm- bmaw sNWw. ]ns hmbp-hns m\w \m`n-{]-tZ-i-am--W w.

8. X{X-\-\mUo kpjpav\m Xp \mUn-`nZ-i`n hrXm X{X-\-cm N ]oXm N IrjvWm Xm{am hntem-lnXm

427

I AhnsS kpjpav\ F \mUn-bp-v. AXv ]e \mUnIfpw tN-Xm-W v. Ah-bn ]eXpw kqv afpw Npapw apw Idppw sNp-\n-dnepw apw DXm-W.v

9. AXn-kqvaw N Xo N ipm \mUo\ kam-{i-tbXv X{X km-ctbXv {]mW Du\m `oh-X-p\m


Ch-bn Ghpw kqvahpw t\Xpw shfpXpw Bb-hsb B{i-bn--Ww. Fp-Imen Xs hebn-eqsS btYjvSw k-cn-p-Xp-t]mse tbmKn Cu \mUn-I-fn-eqsS {]mWs\ k-cn-n-Ww. -

10. XtXm-\c-tm-ev]m-`mk lrZ-bm-b-X\w-\a-lXv Zlcw ]pWvU-coIw XXv\th-Zm-tjy\n-K- ZytX

16. kpjpav\ Xp ]tc eo\m hncPm {_-cq-]nWn CUm XnjvTXn hmta\ ]nwKem Zn-tW\ Xp 17. Xtbmat[y ]cw m\w bkvXn thZ k thZ-hnXv Zzmk-]n kl-{kmWn {]Xn-\m-Uo-jvT\ tXXx Xnew 18. OnZytX [ym\-tbm-tK\ kpjp-avss\Im-\-On-ZytX tbmK-\nae [mtcW ptc-Wme hNkm 19. Ot-m-Uo-iXw [ocx {]`-hm-Znl P\n PmXn-]p-jv]-kam tbmKo\ bZm hiyXn ssXXew 20. Ghw ip`m-kp-ss``mhw km \mUoXmw hn`m-h-tbXv XZv`m-hnXm {]]-Zyt ]p\P--hn-hPnXmx

16. kpjpav\ ]c-XXz-n ebn--Xm-Wv. hnc-P{_--amAXn-\p- tijw thZm--n Zl-c-]p-WU- coIsap Ip-p. CU CSp hi-n-cn-p-p. ]nwKf he-Xp-h-iv ]d-bp lrZ-b-ns Npa Xma-cq-hp-t]mse {]Im- m- W.v in-p B m\-ap-tm. 17. Cu cp \mUn-I-fp-sSbpw \Spv D Da m\w 11,12,13,14,15 XZv ZnXzm IWvT -a m-b mXn Xmw a\-n-em--Ww. AXv a\-n-em-n-b-h thZ--\m-Wv. \mUow ]qc-tb-ZnXn a\-kkvXp ]cw-Kplyw kpXo- \mUnIsfmw IqSn Fgp-]n-c-m-bn-cap-v. ssXXn-esa-m-WXns t]cv. 18, 19. [ym\-tbm-Km kI-e-\mWw _pn- \ new ]mZ-t kym- ] cn bma Un-Ifpw tOZn-s-Sp-p. kpjpav\ am{Xw tOZn-m X{Zq]w \ma Nn-tbXv at\m [mtcW Xnt-W\ km[y-a-. hoc-]p-cp-j\v Cu P-n Xs BmtbmK-am-{inXy \nXyix C{ h{P-anXn t{]mw hns {]`m-h-m An- sb-tmse tXP- kzn- bmbpw tbmKaaPw Lm\p-I r- \w XXv [ym\-_-e -tbm-tK\ i-n- bm- Ip In-bm kI- e- \m-Un-I-sfbpw tOZn- m [mc- W - ` n\ n- I r - - t bX v Duthma[y w Xp Ign-hp--h-\mbpw Xocmw. ]n-I-q-hn-s\-tmse tbmKnv kwm]y aa- { ]m- W - h n- t am-N \w NXp- c - ` yky Ftmgpw ssXXnew ImWm Ignbpw 20. Cs\ ip`mtbmtK\ Ont-Z-\-`n-i-nXx XXx IWvTm-tc ip-`-`m-h-tmsS kpjp-a\-\m-Unsb [ym\n--Ww. AXn v tbmKo kaqtl \mUn- k - W ytb GtIm- cw \na--\m-b-h\v ]p\Pan-. {_-{]m-]Xn-bp-ap-m-Ipw. v

\mUn-iXw Xmkmw at[y hcm kvarXm

11,12..... AXns\ t`Znv hmbp B \mUnsb \ndv IWvT-n-se-p-p. AXn-\m tbmKnv _pn-]-c-ambn \n-ehpw AXn XovWhp-amb a\-m-Ip In-sbSpp Imens apI-fn a[y- `m-Kv \ne-sIm-p \maw, cq]w Ch apdnv If-b-Ww. A-s\-bp XovWa\- n-\m \nXyhpw tbmKw A`y-kn--Ww. 13. ]noSv C{-h{Pw Fp t]cp- Xpw IW-m- enepXpamb m\s [ym\-tbm-K-n-sbpw [mc-W-bp-sSbpw _e-m apdn--Ww. 14. ]ns cp XpS-I-fp-sSbpw \Spv {]mWs\ m]nv AXns\ a-`m-Kn sImm-Ww. \mep-{]m-hiyw tbmKm-`ymkw sNbvXv i-sbt\y a-`mKw apdn--Ww. 15. ]ns tbmKn IWvT-ns Dn \mUn-Isf GIoI-cn-p-p. AhnsS \qn-sbmv \mUn-I-fp-v.

21. Xtbm hnPnX NnkvXp \n_vZw tZiam nXx \nxkw-Kz-kw-Ktbm-Ktm \nc-t]x iss\x iss\x 22. ]mim OnXzm bYm lwtkm \nhn-i JapXv {ItaXv On-]m-ikvX-Ym-Pohx kwkmcw XctX kZm 23. bYm \nhmW Imte Xp Zot]m ZKv[zm ebw {]tPXv XYm \khm-Wn-\Iam-Wn\ tbmKo ZKv[zm\ ebw {htPXv 24. {]mWm-bm-akp Xn-tW\ am{Xm [mcW tbmK-hnXv sshcm-tKym-]e-Lr-jvtS\ OnXzm Xpw _[ytX

428

I 25. Aar-XXzw\ kam-]vt\m-Xn-\-bZm ImamXv {]ap-NytX kth-jWm hn\nap--OnXzm Xw\vXpw _[y-tX-C-Xyp-]-\n-jXv


21. X]-n-\m bmsXm-cm Nns Pbn-p, Abm i_vZ-c-ln-Xamb GIm {]tZ-iv Ccpv \nw-K\mbn tbmKw A`y-kn--Ww. ]Xp-s--Xps \nc-t]--\p-ambn-o-c-Ww. 22. lwkw Fs\ iMy-sbt\y BIm-in ]d-pp, AXp-t]mse Cu A`ym-k-m Fm _-\-fpw apdnv _-\ap--\mbn kwkmcw XcWw sNm\pw km[n-pw. 23. hnfp sIp Ign-bp-tm AXnse Fbpw In

\in-p-p. AXp-t]mse Imcy--sfmw \nh-lnp Ignbp-tm hyn-{_--n hnebw {]m]n-p-p.

24. {]mWm-bm-a-n XovW-am-bn-o Hmm-c-cq-]-amb hmbve- bm sshcm- Ky- am-Ip In Dcv aq Iqnb a\-n-\m kwkm-c-am- Ip kq{Xw apdnv tbmK- th-m-hmb a\pjy\v ]noSv _-\n s]Sm-\n-Shcm Ah-- bp-m-Ip-p. 25. Ftm Ah Ima-\-Ifn \nv ap-\m-Ip-p. Gj-Wm-c-ln-X\m-Ip-p. Ftm Aar-XXzw {]m]n-pp. Cs\ kwkm-cs tOZnv Abm _-\c-lnX-\m-Ip-p. Ima-cln-X-\-ambn `hn-p-p. pcn-tIm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn]mTw

KW-]-Xyp-]-\n-jv

Hmw. `{Zw It`nx irWpbmatZhm `{Zw ]iyam`ncyP{Xmx nssccwssKx kvX pjvSp hmw kkv X \q`n hytia tZhlnXw bZmbpx k zk v X n\ C t{ m h r {i h mx k zk v X n\ x ]qjmhnizthZmx kzkvX n\kvXmtym AcnjvS t\anx kzkvX nt\m_rlkv]XnZ[mXp. Hmw imnx imnx imnx
tZhmsc, R ImXpIfm ip`w {ihnpamdmIs. IpI sImv awKf Zins. _enjvTfmb AwKfm \nsf kvXpXnm\nShcs. As\ tZhm Rv \nbnnpff Bbpp apgph\pw R A\p`hns. Ionam\mb C{ Rv awKfacpfs khPvR\mb ]qj Rfv awKfw {]Zm\w sNs. A{]Xntcm[yKXnbmb KcpU Rv awKfw Xcs. _rlkv] Xn Rv \ssIhcps. Hmw imnx imnx imnx

Xztah tIhew [mkn. Xztah tIhew lmkn. Xztah khw JeznZw {_mkn. Xzw kmm Zmmkn. \nXyw EXw, hNvan, kXyw, hNvan.
lcn Hmw `Khm KW]Xnv \akvImcw. ApX sbmWv Imhpw [mhpw Imhpw ApXs bmWv \nXy\pw B kzcq]\pw Rm EXw ]dbpp.

2. Ah Xzw amw, Ah hmcw Ah t{imXmcw. AhZmXmcw, Ah[mXmcw, Ahm\pNm\ahin jyw, Ah ]mmXv, Ah ]pckvXmXv, Ah tNmcm\mXv , Ah ZnWmmXv Ah tNm[zmmXv, Ahm[cmmXv, khtXm amw ]mln, ]mln kamXv.
Av Fs cnmepw hmhns\ cnmepw t{imXmhns\ ZmXmhns\bpw [mXphns\bpw A\qNm\ s\bpw injys\bpw cnmepw ]na `mKp\npw ]qh`mKp\npw Dc `mKp\npw Fs cnpI. apIfn \npw Xmsg\npw Fs cn pI. Fm `mKp\npw Fs cnpI.

1. lcn Hmw \akv t X KW]Xmtb Xztah {]Xyw Xzakn. Xztah tIhew Imkn.

429

I 3.

Xzw hmMvabkvXzw Nnbx Xzam\abkvXzw {_abx Xzw knZm\mZznXotbm f kn Xzw {]Xyw {_mko. Xzw m\atbm hnm\ atbm fkn.

Av hmMvab\pw Nnb\pw B\ab\pw BWv. Av {_abhpw knZm\kzcq]hpw GI\pw AZzn Xob\pamWv. ApXsbmWv m\hnm\ab\pw {]Xyamb {_hpw.

KImcw ]qhcq]hpw AImcw a[yacq]hpw A\p kzmcw Aycq]hpw _np Dccq]hpamIpp. \mZw km\hpw kwlnX knbpamIpp. CXmWv KtWi hnZyp. CXns Ejn KWI\pw Ov \nNrZvKmb{Xnbpw tZhX almKW]XnbpamWv. Hmw KW]Xmtb \a GIZmb hnZvatl h{IXpWvUs\ R [ym\n pp. KPm\\ \apv t{]cWbm \Is CXmWv KtWi Kmb{Xn.

4. khw PKZnZw Xztm PmbtX khw PKZnZw XzkvXnjvTXn. kw CKZnZw Xzbn {]tXyXnx Xzw `qancmt]f\temf\ntem \`xXzyp NXzmcn hmIv ]Zm\nx Xzw KpW{XbmXoXx Xzw I me { X bmX oX x X zw tZ l {X bmX oX x X zw aqe m [ mc nt X m fk n \ n X y w. X zw i n{XbmIx Xzx tbmKnt\m[ymbn \nXyw Xzw {_m, Xzw hnjv W pkvX zw cp{ZkvX an{kv X a nkvXzw hmbpkvXzw kqcykvXzw N{amkvXzw. {_`q`qhkphtcmw.
Cu PKtmmw An \npmIpp. temI samw An nXn sNpp. Cu temIw An hnebw {]m]npp. kIetemIhpw ApXs Ap ]rYnbpw, Pehpw, Anbpw, hmbphpw, BImihpw BWv. \mep hmIv]Zfpw AmWv. Av KpW{Xbm XoX\mWv; Ime{XbmXoX\mWv; Ime{XbmXoX\mWv . tZl{XbmXoX\mWv Fpw Av aqem[mcnX\mbn `hnpp. Av in{XbmI\mWv.tbmKnI \nXyw Asb [ym\npp. Av {_mhpw, hnjvWphpw, cp{Z\pw, C{\pw, Anbpw, hmbphpw, kqcy\pw, N{\pamWv. `px`phx kzx cq]nepff app temIhpw Hmmckzcq]amb ]c{_hpw AmIpp.

7.

8.

GIZw NXplkvXw ]miapi [mcnWw A`bw hcZw lkvssX _n{ZmWw aqjI [zPw cw ewt_mZcw iqkpIw chm kkw cKm\pen]vXmwKwc]pjv ss]x kp]qPnXw `m\pIn\w tZhw PKXv ImcWaNypXw Bhn`qXw N krjvSymZu {]IrtXx ]pcpjmXv]cw Ghw [ymbXn tbm \nXyw k tbmKotbm Kn\mw hc.

GIZ\pw, NXplkvX\p, ]mimpi[mcnbpw, lkvXfn A`bhcap{Z [cnh\pw, ewt_mZc\pw, ch\pw, aqjI [zPapdw t]mse henb sNhnbpffh\pw, cmw_c[mcnbpw, cN\w ]qinbh\pw, c]pjv]fm AewIrX\pw, `m\pInbpw, hnizn\v ImcW`qX\pw, \miclnX\pw krjvSns. Bcw`n Xs Dmbh\pw {]IrXn]pcpjmXoX\pw Bb {ioKtWis\ \nXyw Nnnp tbmKn khtbm KnIfnepw shv t{ijvT\mbnocpp.

5.

KWmZnw ]qh apmcy hmZnw XZ\cw A\pkzmcNx ]cXc AtpeknXw XYm XmtcWbptaXtZh a\pkzcq]w.

BZy "K' Fpcnv "A' FpcnWw. AXn\p tijw A\pkzmcw DcnWw. C{]Imcw A\pkzmc m AewIrXamb "Kw' XsbmWv AbpsS _oPa {kzcq]w. Fsm AN{ cq]n Hmw Imcw AhcpamWtm.

10. Xtam hmX]Xtb \tam KW]Xtb \tam KW]Xtb \ax {]Ya]Xtb \akvtXkvXp ewt_m Zcm ssbIZmb hnLv\ hn\mint\ inhkpXmb {iohcZaqtb \tam \ax
hmX]Xnv \akvImcw KW]Xnv \akvI mcw {]Ya ]Xnv \akvImcw. ewt_mZc\v \akvI mcw GIZ v \ak v I mcw hcZaq nbmb KtWi\v \akvImcw. inh]p{X\v \akvImcw. hcZaqnv \akvImcw.

6. K I mc x ] q h c q] w A I mtc ma[ y ac q] w A\pkzmcmycq]w _npcpccq]w. \mZx km\w kwlnXm knx sskjm KtWio hnZym KWI Ejnx \nNrZvKmb{XoOx {ioalm KW]Xn tZhXm Hmw KwKW]Xmtb \a GI Zmb hnZvatl h{IXpWvUmb [oaln. Xtm Zo {]tNmZbmXv.

11. GXZYhintcm tbm [otX k {_`qbmb I ev] tX .kk h h nL vs s\ . \ _m[ ytX kkhXx kpJta[tX k]alm ]mXtIm] ]mXImXv {]apNytX. kmba[obmt\m cm{Xn IrXw ]m]w \miXn. kmbw {]mXx {]bpRvPmt\, A]mt]m `hXn. [m Imatamw N hnXn.

430

AYh incmWnXv. CXv A[ymb\w sNph {_ {]m]vXnv A[nImcnbmIpp.Ah\v bmsXmcp hn[ambn hnLv\hpw _m[Ia. Ah kh{X kpJn bmIpp. ]alm]mXIfn \npw D]]mXI fn \npw Ah ap\mIpp. sshInv CXv A[yb \w sNbvXm ]Ies ]m]w Xocpw. {]`mXn sNmnbm cm{Xn sNbvX ]m]w \inpw {]`mXnepw kypw P]nm ]m] clnX\mIpw CXp sNmp hp [mImatam \mepw e`npp.

e`tX AjvT \ {_mW karKv{KmlbnXzm kqcyhkzn `hXn kqcy{KtlW alm\Zymw {]Xnam kn[u hm P]vXzmknat{ `hXnx almtZmjXv {]apNytX. khhnZv`hXn. kk hhnZv `hXn. bGhwthtZXy]\njXv. lcn Hmw XXv kXv.

12. CZ aYhiojainjymb \ tZbw tbm bZn tamlmXv ZmkyXn kx]m]obm `hXnx


injy\mh\v Cu AYhintcm a{w Zm\w sNcpXv. Da injyt\ sImSpmhq. tamlmthi m As\ sNph ]m]nbmbnocpp.

13. kl{kmh\mZyw bw Imaa[otX Xw Xat\\ km[tbXv At\\ KW]Xna`njnXn k hmo `hXn, NXpyma\iv\ P]Xn k hnZymhm `hXn. CXyYyma\iv\ P]Xn k h n Z y mh m `h X n. C X y Y h W h mI y w {_mZym NcWw hnZymXv. \ _nt`Xn IZmNt\. tbmZqhmpsscbPXn kssh{ihtWm]tam `hXn. tbmemssPbPXn k btimhm `hXn. kta[mhm `hXn. tbm tamZI kl t{kW bP X n k hm nX X ^ e h mh m] v t \ mX n bx kmPykanZ v ` nbPXn kkhwe`tX. khw

Bbncw Dcp Cu a{w P]np ]w kIe B{Klfpw km[npp. Cu a{m KW]Xnv A`ntjIw sNbvXm Ah hmnbmIpw, NXpo Z nh k w D ]k h k n v C u a { w P ] n p h ]WvUnX\mIpsav AYhWap\n ]dbpp. Cu a{w P]nv X]v sNbvXm Ah\v `bapmIn. IdpI sImv CXp]tbmKnv KW]Xnv bw sNph Ipt_cs\mw [\hm\mIpw emsImv bmKw sNbvXm bikznbmIpw. Bbncw tamZIw sImv tlmaw \Snbm B{Kln Imcyw km[npw. s\pw NaXbpw sImmbm kIeknnbpw DmIpw Fp {_mWsc Cu a{w bYmh[n ]Tnnm Ah kqcyXpeyw tXPkznbmcpw. kqcy{KlW Ln GsXnepw alm\ZnbpsStbm, hn{Klnstbm ASpncpv Cu a{w P]nm a{knn ssIh cpp. C s\ A \pj v T n p km[I F m hnLv \ fn \npw hnap \mIpp. C s\ Adnbph khPvR\mIpp. Cs\ D]\njv. KW]tXym]\njv kam]np.

Q
1
imn- ] mTw Hmw. `{Zw It`nx irW-bma tZhm `{Zw-]tiy- a m- - ` ncy P{Xmx nssc- c w- s sKkv X p jvSphmwk kvX\q-`nhy-tia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]qjm hniz-thZmx kzkvXn-\kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvXnt\m _rl-kv]-XnZ [mXp. Hmw. imnx imnx imnx
tZh-m-sc, R ImXp-IsImv ip`w tIp-

Kcp-tUm-]-\n-jv

am-dm-I-tW. Ip-I sImv awK-fam-b-Xp-Im-Wp-hm-\n-Sh-c-tW. _en-jvT--fmb AwK- sImv \nsf kvXpXnp sImv tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpv A\p-`-hn-m-\n-S-bm-ItW. AXn-Ion-am-\mb C{ Rv \ sN-tW. kh--\mb ]pjmhv Rv \ sN- t W. kh- -\ mb ]pjmhv Rv \ sN- t W. kh- -\ mb ]pjmhv Rv awK-f-a-cp-ftW. A{]-Xn-tcm-[-K-Xn-bmb Kcp-U Rv awKfw {]Zm\w sN-tW. Hmw. imnx imnx imnx

431

1. lcn Hmw. Kcp-U-{_ hnZymw {]h-ym-an. bmw| {_m hnZymw \mc-Zmb t{]mhm-N. \mctZm | _rl-Zvtk-\mb _rlZv tk\x C{mb Ct{m `c-Zzm-Pmb `c-ZzmtPm Poh-XvIm-ta`yx intjy `yx {]mb-Xv!! Akymw {io alm-K-cpU {_-hn Zymbmx {_m Ejnx Kmb{Xo O {io`-K-hm | alm-K-cptUm tZh-Xm. {io alm-K-cpU {]nXyt | aa kIe hnj-hn-\m-i-\mt Pt] hn\n-tbmKx Hmw \tam `K-htX AwKp-jvTm`ymw \ax | {io alm Kcp-Umb X-\o`ymw kzmlw ]o-{mb | a[y-amw`ymw hjvSv, {io hnjvWp h-`mb A\man Im`ymw | lpw, ss{Xtem-Iy-]-cn-]q-Pn-Xmb I\n-jvTn-Im`ymw| hujvSv. D{K-`b-c-Im-em-\e-cq-]mb Ic-Xe-Ic | ]rjvTm-`ymw-^-Sv. Ghw lrZ-bm-Zn-\ymkx | Zp`p-hkztcm anXn ZnKv_x lcn Hmw. Kcp-Us\ kw_-n-p {_ hnZy ]d-bmw. Cu hnZy {_mhv \mc-Z-\pw, \mc-Z _rlXv tk\-\pw, _rlXv tk\ C{-\pw, C{ `c-Zzm-P\pw, `c-Zzm-P Poh-XvIm-am-injympw D]-tZ-inp sImSpp. Cu alm-KcpU {_ hnZy-bpsS Ejn {_mhpw Ov Kmb-{Xn-bp-am-Ip-p. tZhX {io`-K-hm alm-KcpU, Kcp-Us\ {]oXn-p--Xn\v Fs kIe hn[ hni\m-i-n-\mbpw P]n-m\pw hn\n-tbm-Kn-p-p. Xmsg Fgp-Xn-bn-p a{- sImp AwK-\ymk\w sN-Ww.

2. A\tm hma IStIm b-kq{Xw Xp hmkpInx | XIx ISn-kq{X Xp lmcx ImtmS DNytX 3. ]Zvtam ZnW It Xp alm-]-ZkvXp hmatI | iwJx incx {]tZ-iXp Kpfn-IkvXp `pPm-tc 4. {]uU-Im-fn-I\m-Km`ymw Nma-cm`yw kpho-PnXw| Gem-]p-XvI\m-KmssZyx tkhy am\w apZm-\znXw 5. I]n-emw Kpcp-w kph kZri {]`w | ZoL-_mlpw _rlXv kvIw \m`m-cW `qjnXw 6. BPm-\pXx kphm-`-am-IWvtTm kvXpln\x {]Zw | Ipp-am-cpW amIWvTw iX-N-{-\n-`m-\\w 7. \oem-{K-\m-knIm ]{w kap-lmcp IpWvUew | ZwjvS m-Icm-f-h-Z\w Inco-Sa-Ip-tSm-zew 8. Ipp-am-cpW khmwKw It-p-[hfm-\w | - hnjvWp-hm-l\ akvXp`yw taw Ipcp kZm-aa

apI-fn sImSp [ym\-tm-I- Kcp-Us\ [ym\np-sImv {i-tbmsS sNmt--Xm-W.v

9. Ghw [ymtbXv {Xnk-ymkp KcpUw \mK-`q-jWw | hnjw \mi-btX io{Lw Xpe-cm-in-an-hm-\ex


Cs\ aqp kyIfnepw KW `qj-W-\mb KcpUs\ [ym\n-p-I. An-]-n-s-n-s\-sb t]mse AXv kh hnj--tfbpw ian-n-pw.

Hmw \tam `K-htX ........ AwKp-jvTmb \ax {ioa-lm-K-cp-Umb ............. XP-\o`ymw kzmlm. ]o{m ............ a[y-am`ymw hj-Sv. {iohn-jvWp-h-`mb ....... A\m-an-Im-`ymw-lpw. ss{Xtem-Iy-]-cn-]q-Pn-Xmb .... I\n-jvTn-Im`ymw huj-Sv. D{K-`b-c Imem-\e cq]mbx .......... Ic-Xe Ic]r-jvTm`ymw ^Sv
CtX {]Imcw lrZbw incv inJ IhNw t\{Xw Fn-h-bm \ymkw sNbvXv hujSv sN-Ww. `q`q-hkztcmw sImv ZnKv_-\hpw sN-Ww. -

a{w
Hmw \tam `KhtX {ioa-lm-Kcp-Umb ]o{mb hnjvWp-h-`mb ss{Xtem-Iy-]-cn-]q-Pn-Xmb D{K - ` - b - c I me m- \ - e - c q- ] mb h {P - \ - J mb h{PXpWvUmb, h{P-Z m-b, h{P-Zw-jv{Sm-b, h{P]p- m- b , h{P- ] - m- e - n- X - i - c o- c mb Hmao- t Itlyln {ioa lmK-cpUm {]Xn-im-k\m-kvan-m-hni. hni-Zp-jvSm\mw hnjw Zqjb Zqjb kv]rjvSm\mw. \mib \mi-b, Z iq Imw hnjw Xmcb Xmc-b. {]eo\w hnjw {]Wm-i-b, {]Wm-ib, khhnjw \mi-bm, \mi-bm, l\, l\, Zl Zl, ]N ]N `kvao-Ipcp `kvao-Ip-cp, lpw ^Sv, kzmlm. N{a-WvU-ekm-MIm-i, kqcy-a-WvUe apjvSnI ]rYzo aWv Ue ip{`mwK {ioa-lm-K-c p-Umb hnjw lc lc lpw ^Sv kzmlm, Hmw n]-kzmlm Hmw. kNcXn kN-cXn XXvImcn aXvImcn hnjmWmw {]hnj-cq-]nWn hnj-Zq-jnWn hnjtimjnWn, hnj-\m-

[ym\w
1. kzkvXntIm ZnWw ]mZw hma ]mZw Xp IpnXw | {]mRvP-eo-Ir-XtZmbpw KcpUw lcn h`w -

432

I in-\n, hnj-lm-cn-Wn, lXw hnjw \j-ASw hnjax {]eo\w hnjw {]\jvTw hnjw lXw tX {_Wm hnjw lX-an-{ky ht{ZW kzmlm. Hmw \tam `K-htX alm-K -cp-Um-b. hnjvW phm-l\mb ss{XtemIy ]cn-]q-Pn-Xm-b, h{P-\Jh- {P-Xp-WvUmb h{P-]m-ew-IrX ico-cmb Gtjyln, alm-K-cp-U-hnjw Onn, nn, Bth-i-bmth-ib lpw ^Sv kzmlm. kp]tmkn Kcp-Um {Xnhrt intcm- K m- b{Xw Np-k vt Xma Bm kmatX X\q hma-tZhyw _rl-{Z-Ym-tc ]u bm-b-nbw ]pw, Omw-kym-Km-\n, [mjvWnbm i^m bPpwjn \ma; kp]tm kn Kcp-mZn-hw, K-kphx ]X Hmaow, {_ hnZyma-am-hm-kybmw ]uW-am-kym. ]ptcm-hm-N. kN-cXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in-\o, hnj-Zqjn-Wo, hnj-lm-cn-Wo, lXw hnjw \jvSw hnjw {]\jvSw hnjw lX-an-{ky ht{P-W hnjw lXw tX {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzmlm. XX-kv{Xbw bZy-\ IZq-tXm kn bZn-hm\ Ix | kzbw kN-cXn kN-cXn XXv Imco-a-XvImco | hnj-\m-in\n hnj-Zq-jnWo lXw hnjw \jvSw | hnjw lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw tX | {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzml bZn hmkpIn ZqtXm kn bZn hm hmkpIx kzbw | kN-cXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\n | hnj-Zq-jnWo lXw hnjw \jvSw hnjw lX am{ky | ht{PW hnjw lXw tX {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzmlm bZn hm XIx kzbw kN-cXn | kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\o hnj ZqjnWn lXw hnjw \jvSw hnjw lX-an-{ky | ht{PW hnjw lXw {_Wm hnj-an-{Zky ht{PW kzmlm. bZn ]ZvaI `qtXmkn bZn hm ]ZvaIx kzbw | kN-cXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\o | hnj-`q-jnWo lXw hnjw \jvSw hnjw | lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw tX {_Wm | hnjan-{ky ht{PW kzmlm.

bZn-Itm-S-I-ZptXm kn bZn hm Itm-S-Ix-kzbw kN-cXn kN-cXn Xmco aXvImco hnj-\m-in\n hnj-ZqWo lXw hnjw \jvSw hnjw lX-an-{ky hPvtdW hnjw lXw tX {_Wm hnj-an-{ky hPvtdW kzmlm. bZn alm ]ZvaI `qtXm kn bZn hm alm-]-ZvaIx kzbw | k NcXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\o | hnj-Zq-jnWn lXw hnjw \jvSw hnjw | lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw tX {_Wm | hnj an{ky ht{PW kzmlm. bZn iwJ-IZq-tXmkn bZn hm iwJIx kzbw k NcXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\o | hnj-`q-jnWo lXw hnjw \jvSw hnjw lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw tX {_W hnj an{ky ht{PW kzmlm. bZn KpfnI ZqtXmkn bZn hm KpfnIx kzbw | kN-cXn kN-cXn XXvImco aXvImco hnj \min\o | hnj-`q-jnWn hnj-lm-cnWo lXw hnjw \jvSw hnjw lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw tX | {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzmlm. bZn ]uWv{U Imen-IZqtXmkn bZn hm ]uWv {U | ImenIx kzbw kN-cXn k NcXn XXvImco aXvImco hnj-\m-in\o hnj-`q-jnWn hnj lmcnWo lXw | hnjw \jvSw hnjw lX-an-{ky ht{PW hnjw| lXw tX {_lvWm hnj an{ky ht{PW kzmlm. bZn \mKI ZqtXmkn bZn hm \mKIx kzbw | kN-cXn kN-cXn XXvImcn aXvImcn hnj | \min\o hnj-Zq-jnWo hnj-lm-cnWo lXw hnjw | \jvSw hnjw lX-an-{ky ht{PW hnjw lXw| tX {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzmlm. bZn eqXm\mw {]eq-Xm\mw bZn hrn-Im\mw bZn|

433

tLmS\m I\mw bZn mhc PwK-am\mw kN-cXn | kN-cXn XXvImcn aXvImco hnj-\m-in\o hnj ZqjnWo lXw hnjw \jvSw ]nw | lX-an-{-ky- h-t{PW hnjw lXw tX {_Wm | lX-an-{tky ht{ZW kzmlm. A\ hmkpIn XI Imtm-SI ]ZvaI alm-]-Zva-I | iwJI KpfnI ]uWv{U-Im-enI \mKI CtXjmw | Znhym\mw alm-\m-Km\mw alm-\m-KmZn cq]mWmw| hnjXp-WvUm\mw hnj-Z-m\mw hnj Zwjv{Sm-Wmw. hnjmw-Km\mw hnj-]p-m\mw hnizNm-cmWmw | hrn-Im\mw eqXm\mw aqjn-Im-\mw | apjp-ImWmw Krl Kufn-Im\mw Krl-KuWn Im\mw Krl-tlm-[n-Im\mw {LW-km\mw | Krl-Kn-cn-K-K-K-lz-c-Im-em-\e hevao-tImZv `qXm\mw | ]m\mw ImjvS-Zmcp hr-tIm-Sm-cm\w aqe-XvKvZmcp \ncym-k-]{X ]pjv]-^temZv `qXm\mw ZpjvS IoS I]n-izm\ amZ-Pm-c-Ppw-_pI hym{L hcm-l mWmw Pcmbp PmWvU x PmZv` n tkzZPm\mw ikv{X-_mW kvt^mS-{hW alm-{h-W-XrXm\mw Ir{Xn-am-W-am-at\yjmw `qX-th-Xmf IpivamWvU-] n-imN t{]X cmk b `b {]Zm\mw hnj-X pWvU ZwjvSmWmw hnjmw-Km\mw hnj-] p-

m\mw hnjmWmw hnj- c q-] nWo hnj- Z q-j nWn hnjtimjnWo hnj-\m-in\o hnj-lm-cnWo lXw hnjw \jvSw hnjw Ax-{]-eo\w hnjw {]\jvSw hnjw lXw tX {_Wm hnj-an-{ky ht{PW kzmlm.

Fm {]Im-c-n-ep hnj-_m-[bpw AI-m-\p-XIp a{-amWv apI-fn sImSp-n-p--Xv. `n-tbmsS CXp P]nv sh-tamXn Hgp-p-Itbm `kvaw P]nv AXv ]pc-p-Itbm sNmw. efn-X-am-I-bm a{--fpsS Aw {]tXyIw Fgp-Xp-n-.

b Camw {_ hnZym-a-amhm kzmbmw ]tS-rWp| bmZzm bmh-ohw \ lnwkn km. AjvSu | {_m-Wm {KbnXzm XrtW\ tamN-tb-Xv. | iXw {_m-Wm {Kl-bnXzm Npjm tamN-tb-Xv. | kl{kw {_m-Wm {Kml-bnXzm a\km | tamN-tbXv km Pte \ ap-n XrtW \ apn | Imtj-T\ apo XymK `K-hm {_tXyp ]\n-j-Xv. lcn Hmw XXv kXv.
Cu {_ hnZysb Aam-hmkn Znhkw A[y-b\w sNp-hs\ PohnXw apgp-h\pw kw ISn-p-Ibn-. Fp {_m-Wv D]-tZ-in-m XrWw sImpw \qdp {_m-Wsc ]Tn-n-m Ip-I sImpw Bbncw {_m-Wsc ]Tn-n-m a\-p-sImpw hnj-_m-[b-Iphm km[n-pw. Kcp-tUm-]-\n-jv kam-]n-p.

Q
1

Kt`m-]-\n-jv

Hmw. k l\ mh hX p. k l \u `p\ p . klhocyw Ichmhl. tXPkzn\mh[oXakvX p am hnZznjmhssl. Hmw. imnx imnx imnx
]c{_w Rsf cpt]scbpw cns. AXv R cpt]scbpw ]cn]mens. R cpt]cpw IgnhpI t\Ss. RfpsS A[yb\w tXPkznbmIs. Hmw imnx imnx imnx

Hmw. ] m I w ] h am\ w jUm{ibw jUvK pW tbmKbpw. tX k]vX [mXpw {Xnanew Zzntbm\nw NXp hn[mlmcabw i c oc w `h X n. ] m I k anX n. I k vamX v ]rYnhoIm B]xInw tXPx tIm hmbpxInam ImianXy kvan ]mtI icotc X{X bXv ITn\w km ]rYnho b{Zhw Xmx B]x b ZqjvWw

434

I XtPx bXv kcXn k hmbpx bXv kpjnX


XZmImiw CXypNytX. A{X]rYnho [mctW B]x ]nWvU oIctW tXPx {]Imit\ hmbp hyqtl\ BImiahImi {]Zmt\. ]rYKv t{im{X i_vt Zm ]e_v[u XzIvkv]ti Npjo cqt] Polzm ckt\ \mknIm {LmtW D] B\ t\ A]m\x DtK _p[ym _p[yXn a\km k e v ] bX n h m N m h Z X n. j U m {i b anX n Ikva mXv a[pcm ehWXnISp Ijmb ckm hnXoXn. jUvP Ej` Kmmc a[yw ]a s s [ h X \ nj mZ m t X oj v Sm \ nj vS i Z z kwmx {]Wn[m\m Zpihn[ `hn.
Cu icocw ]mIamIpp. Apw hmam\fpw BdmatXv B{ibphpamWv. Bdp KpW Ggp [mXp aqp tZmj cp tbm\nI Ch tN icocw \mep Xcnepff BImcfm ]cn]pjvSamIpp. ]rYnhn, Pew, hmbp, BImiw, tXP, Ch tNcpXn\m ]mIsap ]dbpp. Chbn ITn\XXzamWv ]rYnhn; XcfXXzw Pew, DjvWambXv, tXPv, kcnpXv hmbp, kpjncamXv BImiw, Cu XXzfpsS kz`mhw ]dbmw. [cnpI FXmWv ]rYnhnbpsS XXzw, HcnSmpIbmWv Pew sNpXv; {]Imiw \Ip tXPns [w; ]Zmsf AXmXp \nebn DdnpI, hmbphns [w; CS\IpI BImins [hpw C{nbsf kw_nmsWn sNhn i_vZw {Klnpp; sXmen i_vZw A\p`qXampp; Iv ImWnpXcpp, \mv kzmZdnbnp, aqv aWw \Ipp. KpZw hnk\Iw sNpp. hmKn{nbw kw`mjWw \Spp. a\v Nnnpp. _pn m\w {]Zm\w sNpp. a[pcw, Ibv ] v , F cnhv , ] pfn, Dv , C s\ Bdpck tZlw D]tbmKsSppp. jUvP w, Ej`w, Kmmcw, a[yaw, ss[hXw, \njmZw, Cs\ Ggp kzc, CjvShpw, A\njvShpw {]Wn[mImchpw tafnv i_vZ BIjIamIpp.

Ggp \ndfpv . shfpv, Npav, Idpv, a, I]new, ]mpcw, {[qaw tZhZ Fp t]cpff Hcph\v t`mKyhnjb e`npp. Ah\v Bdp ck B k z Z n m k m [ n p p . h nh n[ ]Zmfm ckw DqXamIpp. ckn \nv cw, cn \nv amwkw, amwkn \nv taZv, taZn \nv kv\mbp, kv \mbphn \nv An, Anbn \nv a, abn \nv ipw Ch DmIpp. a\pjytZlw Cu Ggv [mXpfm cq]wsImffpp. ]pcpjs iphpw kv { XobpsS timWnXhpw tNv K`apmIpp. Cu [mXp sfmw lrZbfmWv. Ah Xs Acmn \nnpp. AnbpsS m\v ]nw \nesImffp p. ]nns m\v hmbp, hmbphn\m lrZbw {]hnsSpp.

3. EXpImte kw{]tbmKm tZIcmt{XmjnXw _pZv_pZw `hXn A amkm`ytc ]ntm `hXn amkm`ytc ITnt\m `hXn am\Zztb\ incx kZytX amk{XtbW ]mZ{]tZtim `hXn AY NXpt am tk Kpev^ PTc ISn {]tZimx `hn ]taamtk ]rjvThwtim `hn jjvtT amtk apJ\mknImn t{im{XmWn `hn AjvSta amtk kheW kqtm `hXn ]nXqtctXmXntcImXv ]pcptjm amXq tctXmXn iImXv kv{ Xo D`tbm_oP XpeyXzm]pwk tIm `hXn hymIpenXa\tkm AmJRv P m I p _ v P m h ma\ m `h n A t\ y m\ y h mbp ]cn]oUnX ip{I ssZzj[ym\p kymtXm bpm {]Pmbt ]mIx kax ka ]mnIm tNXkm _pnKckmZnm \mcmtaImcwNnbXo XnXtZXtZIm cw mXzmjvSu {]rXm tjmUi hnImcm icotc Xsskyh tZln\m AYam{XminX ]oX\mUokq{XKtX\ {]mW B]ymbtX AY \hta amkn kheWm\IcW kw]qtm `hXn ]qhPmXn kvacXn ip`m ip`w N I hnZn
EXp kabv DNnXamb coXnbn K`[m\w \Sm ip timWnX Hcp cm{Xn sImv IeeamIpp. Ggp cm{Xn sImv _pZv_pZamIpp. ]Xn\p Znhkw sImv ]nImcamIpw. Hcp amkw XnIbptm ITn\ambnocpw cpamkw sImv Xebpw aqpamkw sImv Imepw DmIpw. \men appI hbdv Ac ChbpmIpp. An ]pjvTw \sv, Bdn hmbv aqv , sNhn, IpI Ch Ggmw amkn Pohkv]\tmsS ]pjvSnsSpp. Fn ]cn]q icocw cq]wsImffpp. ipns A[nI Xbn kv { Xo{]PbpamIpp. cpw Xpeysan \]pwkIamIpw. kwt`mKmhkcnse at\mhymIpeX

2. iptm cx IrjvtWm {Zqam {]oXx I]ne ]mmc CXn k] v X [mXpI anX n Ik v a mXv bZ mtZ h Z k y {Z h y mZ n] n j bm P mbtX ]ckv]cw kuay KpWXzmXv jUznt[m ctkm ckmtOWnX timWnXmmkw amwktt`m taZ k x k v\ mb h x k v\ mb p t`y m A o\ n A t`yma m a mXx i p{Iw i p{Itim W nX k wtbmK m Z mh tX K t`m l r Z n hyhmw \bXn lrZtbcmn Anm t\ ]nw ]nmt\ hmbp hmbptXm lrZbw {]mPm]XymXv {IamXv

435

I km\w Iq\t\m apSt\m _[nct\m BIm ImcW


amIpp. hmbphn\m ip timWnX t`ZnsSp tm Ccbpw apw DmIpp. {ItaW ]t{nb fpsS hnImkhpw {KlW inbpw iniphn\v e`npp. {]Wh Nn\w km\ns DXnv ImcWambn `hnpp. amXmhv Ignp `Wn \nv cq]w sImv hfcp inip Xr]vXn \Im DXIpp. H] Xmw amkn inip mt\{nbmZnI tNv ]qX {]m]npw. Atm AXn\v ]qh PkvacWbpmIppv . ip`mip`It_m[w iniphn\p DmIppapv.

4. ]qhtbm\n kl{kmWn Zrjv Szm ssNhX tXm abm Blmcm hnhn[ `pm ]oXm \m\mhn [mx kvX\m PmXssh arXssh Phn[mx kvX\mPmXssh P ssNh ]p\x ]p\x bbm ]cnP\kymt IrXw Atlm ZpxtJmZ[u atm\ ]iyman {]Xn{Inbmw Im ip`mip`w GImIo tX\ Zt]ymlw KXmkvtX ^e t`mKn\x bZn tbm\ym {]aptNylw XXv {]]tZy atlizcw XXv {]]tZy \mcmbWw Aip`b Imcmw ^e apn {]ZmbIw bZntbm\ym{]aptNylw XXv kmwJyw tbmKa`ytk Aip` b Imcw ^eapn {]ZmbIw bZntbm\ym {]aptNylw [ymtb {_ k\mX\cx AY tbm\n Zzmcw k w{]m] v t Xm bt{ W m] n[ y amt\ m alX m ZpxtJ\ PmXam{X kvXp sshjvWth\ hmbp\m kwkv]rjvS kvXZm \ kvacXn PacWm\n \ N I ip`mip`w hnXn
B Ln hbdn \np ]pdp hcm XpSp Pohn Xm ]e P hlnXmbpw `n tbm\nIfn s]hcpsS ape IpSnXmbpw kvacnpp. ]e {]hiyw P\np. ]e {]mhiyw acnp. As ]e ip`m ip` Ifpw Hmpp. GXmbmepw Rm\ntm ZpxJkap{Zn BgpIbmWv. CXn \nv IcIbdms\mcp amw ImWpn. hfm F\nv kXv I sNWw. atlizcs\ icWw {]m]n Ww. hnjvWphns\ B{ibnpIbpw kmwJymZn tbmK tXSpIbpw thWw. {_ m\ e_v[ npw {iantXpv. Cs\ ]e Nnbnepw sRcpn inip ]pdp hcpp. Fm `qanbnseptm ambmPmem IgnsXmpw HmbnmXmIpp. Xm K`n InS Imcysa Hpw Hmm Ignbm \nebnemIpp.

5. icoccanXn IkvamXv A tbmly{X {inb t m\mn Zi\mn tImjvTmncnXn X{X tImjvT mn\mam inX ]oXtf ly tNmjyw ]NXn Zi\mo cq]mWmw Zi\w ItcmXn m\mn ip`mip`w N I hnXn {XoWn m\m\n `h n aptJ B lh \obw DZ tc Kml]tXym lrZnZnWmn BmbPat\m at\m {_ tem`mZbx ]ithm [rXn Zom ktmj _po{nbmWn b ]{XmWn lhowjn It{nbmWn incx I]mew tIim Z`mapJa thZn NXpjvI]mew incx tjmUi ]mizZ ]Sem\n k]tXmcw aiXw kmioXn Iw kn iXw k\hIw kv\mbp iXw kv]X incmiXm\n ] am iXm\n Ao\n N l ssh {XoWniXm\n jjvToxkmt{km tcmamWn tImteym lrZbw ]em\yjvSu ZzmZi ]em Pnlzm ]n {]w I^kymipIf IpUp]w taZ{]u Zzmh\nbXw aq{X ]pcojam lmc ]cnamWXv ss]emZw tam imkv{Xw ss]emZw tamimkv{XanXn
Cu tZl]ns icocsav FpsImv ]dbpp?ImcWw, CXn Pv R m\mn, Zi\mn PTcmn Cs\ aqv AnI IpSnsImffpp. tZln AnIp aqp m\ \onsh npv. apJv Blh\obmn DZcn Kml] Xymn lrZbn ZnWmnbpwCu tZlw b kzcq]amIpp CXn BmhmWv bPam\, a\v {_mhv, tem`mZnI _enarK, ss[cyw ktmjw XpSnbh ZoI mt\{nb lhnv, incv, I]mew, tIiw Ch Z`, apJw, AthZn, incv, NXpjvI]mew, Z]wnI tjmUi I]me, \qn F]Xv knI, \qn Ggv a m\, \qn H]Xv kv\mbp, Ggp\qdp RcpI Aq aI, apqn Fv AnI, C{Xbpw icocn epv. tcma \mectmSnbmWv lrZbw Fp]ew, Pnlz ]{p]ew, ]nw, CSgn, I^w \menSgn, ipw \mgn, taZv cnSgn Chbp ]pdsa, Blmcns ]cnWmaa\pk cnv aeaq{X fpw icocnepv. Cu ]cnWmaw A\nbanXamWv. Fm hcnepw Hcpt]mseb, Cu imkv{Xn\v tam imkv{XsamWv t]cv ]nemZ F ap\nbmWv CXv shfnhmnbXv. Kt`m]\njv ]cyhkm\np.

Q
N P

436

I
1
{]Ya JWvUnI

Kmb{Xo D]-\n-jv

K
3

GX-kva GXXv hnZzmw kta-Im-Z-im- cw auev Keyw mthm ssat{Xtbm `ymP-Km-a .


GIm-Z-im auevK-eys ASpv mh-ssa-t{X-b sNp.

bp Jep kuay-a`n: kth thZm apJtXm KrloXm IYw N Gh-am-Nmtcym `mjtX IYw \pa tNXv kuay Zpc-[o-bmt\m `hn-jy-Xn, bB-Nmtcym _me-{_-Nmco {_-Nm-cnWw kmhn{Xo {]ml CXn hy-Xn. kuay: Abm AX-dn-bp-s-n BNm-cy {_Nm-cnv D]-tZ-inp sImSp-p-Xv kmhn-{Xn-bm-Wv. Kmb{Xn-bpsS qe-amb i_vZm-amWv Dcp-hn-Sp-Xv. -

Xw Xkvan {_-Ntcy hk-XoXn hnmtbm-hmN; Inwkzn acym Abw Xu-evKtey t[yXn. bZ-kvan {_-Ntcy hk-Xo-Xn.
auevK-ey {_-Nm-cnsb Iv Abm tI hn[w ]cn-lmk kzc-n ]dp: "auevKey Cu {_-Nm-cnsb FmWv ]Tn-n-p-Xv?'

XXzw {_qbmXv Zpc-[o-bm\w Xw ssh`-hm-uev Key-a-thm-NX kXzmw b {]iv\ -a-{]m-o Xw hymN\x ]pcm kwh--cm-Zm-Xn-hm-cbn-jy-ko-Xn. A-s\-sb-n \n ]d-bWw Xm RfpsS BNm-cy-\mb auevK-eys\ aqV-\m-sWv ]d-p. Xm-tfmSp tNmZn tNmZy-v adp-]Sn ]d-bm Ignbp-n Fn Hcp sIm-n-\Iw {]bm-k-ap-m-Ipw.

Xn auev K -e y- k ym-t -h mkn ip{im-h . k BNm-cy-am-{h-P ym-N -Nt. auevK-eys {_-Nmcn CXp-tIv Xs BNm-cys ASpv sNv ]d-p.

Zp[o-bm\w hm Abw `h athm NtZym ba-Zym-Xn-Yn `h-Xn.


Av AXn-Yn-bm-Wtm Asb Atlw aqV- s\v ]d-p.

injvSm injvtS`y Gh `mtj-c. tb l tb \ alw {]iv\ w ]rman \ Xw hnh- yXn \ tly\ at[y-Xo-Xn.
tl kuaym R Fm thZ-epw ]Tn-n-p-v. B \nebvv \n-fpsS BNm-cy Fs aqV-s\p ]d-bp-sX-mWv? tbmKy-m-tcmSv tbmKy-m Cs\ ]d-bp- Xv DNn- X- amtWm? Rm tNmZn- p tNmZy- v icn-bmb Dcw ]d-bm Ign-bp-n-s-n Atlw ]Tnn-p- n- m-bn-cn-pw.

Inw kuay hnZzm-\ nXn? "Abm hnZzm\mtWm?' auev Key tNmZn-p. "{Xo thZm {_qtX t`m' CXn.
AsX, aqp-th-Z-fpw sNmp--h-\mWv injy ]dp.

Xky kuay tbm hnZzm hn]jvt Sm hnPniotjm t hmko Xw ta Blz-tb-Xn.


kuaym hnZzm\pw kqva-a- dn-bp--h\pw hnPbw B{Kln- p--h -\ p-a mb At-l- ns injy-\ m-s W- n Abmsf Fs ASp-tbvv Iqn-sm-p-hcq.' -

k l auev Keyx kza-t - h m-k n- \ - a p-h mN ]tckn kuay m_ ssat{Xb ap]m-ko-X, A[olt`m kmhn{Xo Kmb{Xo NXphn-iwXn tbm\n ZzmZi anYp\mw bkymw `rKzw-Kn-c-k cykymw kh-anZw {inXw hmw `hm {]m{_q-ho-Zn-Xn.
Atm auevK-ey Xs {_-Nm-cn-tbmSv ]d p:...."kuaym, \o t]mIq. mh-ssa-t{X-bs ASp-psNv ]{p anYp-\fpw Ccp-]-n-\m-ep-tbm-\n-I-fpamXpw `rKphpw AwKn-cpw t\{X- -fm-bn- p- Xpw kIe-Xn\pw B{i-b-hp-amb kmhn-{Xnsb Rsf ]Tn-ntW Fv ]d-bp-I.

XamPp lmh. Xa-`yp-hm-Nm-km-[znXn t`m CXn.


Atm Abm Ahs\ hnfn-p-hcp-n. ]d-p: "Cbm- fmWv?'

ZzoXob JWvUnI k X{X PKma bt{X-Xtcm-h-`q-Xv. Xw l {]{] kl \


auZvKeys injy ssat{X-bs ASp-p-sNv -

Inw kuay tX BNmtcym At[yXn?'


auevK-ey Abm-tfmSv tNmZnp: "kuay, \n-fpsS BNm-cy FmWv ]Sn-n-p-Xv? aqp thZ-fpw sNmpp Fv.

437

I tNmZn--tm At-l- n\v Dcw \Im Ignn-.

Xw tlmhmN Zpc-[o-bm\w Xw ssh `hm auZvKey-a-thm-N kXzmb {]iv\Xo {XXw - hythm Nx ]pcm kwh--cm-Zmn amcn-jy-ko-Xn.
Abm ]dp: "Av auZvK-ey aqV-\m-sWv ]d-p. Atlw Xm-tfmSp tNmZnp; Xmv AXv ]d-bm Ign-n-s-n Hcp sImw hfsc {]bmkw A\p-`-hn-tn hcpw?

Av ]d-Xv A`-bm--Ihpw kXy-hp-am-Wv. Rm Asb tkhn-p--Xn\v kanXv ]mWn-bm-bn-mWv hnp--Xv.'

X lo tX Ymb
(A-tXmsS Atlw hn[n-]qhw D]-Nm-c- sNbvXp.)

tlmt]Xy ] {]O
(A-Spp sNv tNmZn-p)

k l ssat{Xbx kzm\-t-h m-k n\ DhmN bYmw `htm b Krlw bYm at\m hnkr Pymw Zpc-[o-bm\ hm Alw auZvKeya thmNmw k b {]iv\ -a-t{]m-o-\Xw hythmNw Xap-ss]jyman imnw Icn-jym-ao-Xn.
Atm ssat{X-b Xs injvm-tcmSv ]dp "Ctm \n kzw CjvS-{]-Imcw X-fpsS hk-XnI-fn-tebvv Xncnp t]mhp-I. Rm auZvK-ey aqV-\msWv ]d-p. Fm Atlw Fp tNmZnp AXn\p-cw ]d-bm F\nv Ign-hn-. Rm At-l-ns ASp-sn At-ls im-\m-pw.'

Inw hnZm-lpt`m khn-Xp htcWyw `tm tZh kyI-hbx Inamlpx [ntbm hnN bZnXmx {]thXy {]tNm-Z-b khnXm ]tc-Xn.
1. khn-Xm-hns htc-Wy-am-bn-p-Xv Fm-sW-mWv ]d-bp- Xv? 2. B tZhs `w FmWv? 3. Adn-bm-sa-n "[o' F-Xns XXz-sa-m-sWv ]dbp-I. AXns\ t{]cn-np sImm-Wtm khn-Xmhv Ncnp-- Xv. Xkvam GXXv t{]mhmN Atlw Dcw sImSp-p.

k l ssat{X-bx {]mXx kanXv ]mWn auZ Key ap]-kkmZ Aku h Awl t`m ssat{Xb CXn. Ina-an-Xn.
ASp Znhkw {]`m-X-n ssIbn Na-X-bp-ambn ssat{X-b auZvK-ey-ap-\n-bpsS ASp-p-sNp ]dp: "ssat{X- b-\mb Rm Asb kam-{i-bn-m-s\- n-b-XmWv.' "Fn\v?' Atlw tNmZnp

thZm- - mwkn khn- X ph- t cWyw `tm tZhky Ih-tbm--am-lp. ImWn [nb kvXZp tX {_hoan {]tNm-Z-b khnXm bm`n-tc-Xn.
1. thZ-fpw O-p-amWv khn-Xm-hns htc-Wy-am-bnp- -Xv. 2. Adn-hp--h A-s-bmWv tZhs `-sap ]dbp- -Xv. 3. Iw Xs-bmWv B [o XXzw AXn-eqsS t{]cW \In-sm-mWv kqcy Ncn-p--X.v Xap-]-kw-Krly ]{]-m-[oXn t`mx Ix khnXm ImKm-b{Xo-Xn. AXp-tIv hopw Atlw tNmZn-p. khn-Xmhv FmWv? Kmb{Xn Fv?

Zpc-[o-bm\w hm Alw `h--a-thmNw h am b {]iv\a {]moX Xw hythmNw Xzmap-ss]-jyman. imnw Icn-jym-ao-Xn.


ssat{X-b ]dp: Rm Av aqV-\m-sWv ]d-bp-Ibp-m-bn, Av tNmZn--Xn\p adp-]Sn ]d-bm F\nv Ign-n-. Rm A-b psS ASp-s n Ctm Asb kam-[m-\n-n-p-I-bm-Wv.'

XrXob JWvUnI a\ Gh khnXm hmIv kmhn{Xn b{X tlyh a\-kvXZzm-Iv. b{X ssh hmIv X\ CXn GtX th tbm\o GIw anYp-\w.
a\-mWv khn-Xm-h.v hmIv kmhn-{Xn. a\-p-n-Sv hmp-v. hmp-n-Sv a\-p-v. Ah cpw cp tbm\nbpw Hcp anYp-\-hp-am-Wv.

k tlmhmN A{X hm Dt]Xw N khw N IrXw ]m]-tI\ Xzmw bmt\\ Nc-amlpx AtYm h aa Ieym-WkvXw tX ZZman tX\ bmloXn
auXv Key ]dp: "Xm ChnsS hp; BfpI ]d-bp-Xv kua-\ky-tm-Sp-Iq-Sn-b-. An-hnsS h-sX-m-Wv. Fnepw Rm `hy-ambn A-tbmSv s]cpam-dp-p. AXp kzoI-cnv Av Xncnsb t]mhp-I.'

An-tch khnXm ]rYnho kmhn-{Xo. b{Xk tlmhmN GX-tZ-hm-{Xm]n Nm\p-ikyw NbYm tlyj An-kvXXv ]rYn-ho. b{X ssh ]rYnho `hm-\mlw D]-bm-an- tXzh `h--an-Xn. ssat{X-b ]dp: XZ-n-cnXn GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.

438

An khn-Xm-hm-Wv. ]rYzn kmhn-{Xn. An-bp-n-ShnZyp- t Zh khnXm kv X \- b nXv \ px. b{X Xv ]rYzn-bp- v. ]rYzn-bp-n-Sv An-bp-v. AXv cp- sshkvX\bnXv\p-kvXZzn-Zzp-ZnXn GtX tZz tbm\o tbm-\nbpw Hcp anYp-\-hp-am-Wv. GIw anYp-\w.

hmbp-tcJ khn-X m, A-c ow kmhn-{Xo, b{X tlyh hmbp-kvX-Z-cow b{X hm Acow XZzm-bp-cnXn GtX tZz tbm\o GI anYp\w.
hmbp khn-Xm-hm-W v. A-cow kmhn-{Xn-bpw. FhnsS hmbp-hpv AhnsS A-co--ap-.v Ah cpw tbm\nbpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

hnZypv khn-Xm-hm-Ip-p. AXns tLmjw kmhn{Xn-bpw. FhnsS an-epv AhnsS i_vZap-v. FhnsS CSn-ap-g--apv AhnsS an-ep-v. cpw cp tbm\n Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

{]mW Gh khn-Xm. Aw kmhn-{Xn. b{X tlyh-{]m-W-kvXZw. b{Xhm Aw XXv {]mW - CXn. GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
{]mW khn-X m-h m-Ip-p. Aw kmhn-{Xn-bpw. FhnsS {]mW-\pv AhnsS A-ap-v. FhnsS Aapv AhnsS {]mW-\p-v. cpw cp tbm\n-Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

BZnXy Gh khnXm Zyux kmhn{Xo b{X tlyhm-Z nXy kvX kv a mXv Zyux b{X ssh Zyu kvXZm-ZnXy CXn. GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
BZn-Xy khn- Xm-hm-Wv. tZymhv kmhn-{Xn-bpw. FhnsS BZn-Xy-\p-v. AhnsS tZymhp-v. cpw cp tbm\nIfpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

N{am Gh khn-Xm. \-{XmWn kmhn-{Xn. b{X-t lyh N{-am-k vX- - -{Xm-W n. b{X ssh \-{XmWn X-{am CXn GtX tZz tbm\o GI anYp-\w.
N{ khn-Xm-hm-Ip-p. \-{X- kmhn-{Xnbpw. FhnsS N{-\pv AhnsS \{X--fp-v. \-{X- Dn-Sv N{-\p-ap-v. cpw cp tbm\n-Ifpw Hcp anYp\-hp-am-Ip-p.

thZm Gh khnXm Omwkn kmhn{Xn. b{X tlyh thZm-kvX--mw-kn. b{X ssh Omwko XtZzZm CXn. GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
thZ- khn-Xm-hm-Ip-p. AXns tLmjw kmhn{Xn-bpw. FhnsS an-ep-v AhnsS i_vZap-v. FhnsS CSn-ap-g--apv AhnsS an-ep-v. cpw cp tbm\nIfpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

{]mW Gh khn-Xm, Aw kmhn-{Xn. b{X tlyh-{]m-W-kvXZw. b{Xhm Aw XXv {]mW - CXn. GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
{]mW khn-X m-hm-Ip- p. Aw kmhn{Xnbpw. FhnsS {]mW-\pv AhnsS A-ap-v. FhnsS Aapv AhnsS {]mW-\p-v. cpw cp tbm\n-Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

Al Gh khnXm cm{Xnx kmhn{Xn b{X tly hml-kvXZv cm{Xnx b{X ssh cm{Xn-kvX-Z-l-c nXn GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
Znhkw khn-Xm-hm-Ip-p. cm{Xn kmhn-{Xn-bpw. ]Iep-n-Sv cm{Xn-bp-apv; cm{Xn-bp-n-Sv ]I-ep-ap-v. cpw cp-tbm-\n-Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

DjvW -t ah khnXm ioXw kmhn-{Xn. b{X tly thmjvW w XoXw b{X ssh ioXw XZpjvW-anXn GtX tXz tbm\o GIw anYp-\w.
DjvWw khn-X m-h m-I p-p. ioXw kmhn-{Xn-b pw. FhnsS DjvWapv AhnsS ioX-ap-v. FhnsS ioX-apv, AhnsS DjvW-hp-ap-v. cpw cp tbm\n-Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

thZm Gh khnXm Omwkn kmhn-{Xn. b{Xtlyh thZm-kvX--mw-kn. b{X ssh Omwko XtZzZm CXn. GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
thZ- khn-Xm-hm-Ip-p. O-p-I kmhn-{Xnbpw FhnsS thZ--fp-v, AhnsS O-pIfpv. FhnsS O-p-I-fpv Ahn-sS thZ--fpw. cp cp tbm\nIfpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

A{`- t ah khnXm hjw kmhn{Xn b{X tlyhm{`w XZzjw b{X ssh hjw XZ{` anXn GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
taLw khn-X m-h m-I p- p. hjw kmhn-{ Xn-b pw. FhnsS taL-apv AhnsS hj-W-ap-v. FhnsS hjW-apv AhnsS taL-ap-v. cpw cp tbm\n-Ifpw Hcp anYp-\-hp-am-Ip-p.

b Gh khnXm ZnWm kmhn{Xn b{X tlyh b- k v X Zv ZnWm kmhv X nc b{X tlyh bPvR-kvXZv ZnWm b{X ssh ZnWm XZy CXn GtX tZz tbm\o GIw anYp-\w.
bw khn-Xm-hm-Ip-p. ZnW kmhn-{Xn-bpw. FhnsS b-apv AhnsS Zn-Wbp-v. FhnsS ZnW-bpv AhnsS b-hp-ap-v. cpw cp tbm\n-IfmWv; Hcp anYp-\-hpw.

439

kXys; kXy-m {_m-hns\; {_m-hn-\m {_m-Ws\; {_m-W-\m {hXs; {_m-W {hXm Xs XovW\m-bn-o-cp-p. ]q\pw AhnhnZzm\pw ]tcm-]-Im-cn- bp- amb alm-cm- Pm-hmb Asb n-\p-am-bn- o-cp-p. tkhn-p-Xn\v Cu {_-Nmcn hp tNn-cn-p-p. -

s F X - mk vs s a X Z zn- Z zmw- k - t am- ] - I mc o amkkvXp {_-Nmco tX kwnX CXn.

AssYXw B kwkvXp-cm-Nn Gh NntXm_-`qh AtYm-mb {]mhm-Po-Zn-Xn.


Cu {_ Nmcn A-bpsS ASp-sn m\ ]q-\m-bn-on-cn-p-p. AXn-\p-tijw Atlw AhnsS \nv t]mbn.

Ahn- ntm ky Xp- c -h n- nw Poh\w `hXn b Ghw htZXv bsshw hnZzm-t\-htaXw kmhn{Xymx {]Yaw ]mZw hymNjvtS
bmsXm-cm Cu hn[w Adn-bp-p, Adnv AXns\ th hn[-n hymJym-\n-pp; Abm-fpsS hwihpw Pohn-Xhpw Ahn-n--am-bn-o-cp-p.

GXZzm Alw thZ ss\Xmkp tbm\n-tjzX GtXt`ym hm anYp-t\`yx kw`-htXm {_-Nmco aa ]pcp-bpjx t{]bm-Zn-Xn.
]ns Atlw ]dp: "Ctm Rm\Xv a\vkkn-em-n-bn-cn-p-p. Cu tbm\n-Ifntem Cu anYp-\-fntem IS-p-h Fs Hcp {_-Nm-cnbpw Aev]m-bpm-bn-cn-p-I-bn-.

]a IWvUnI `tm tZhky [oa-loXn kmhn{Xymx ZznXobx ]mZx


kmhn-{Xn-bpsS cm-as ]mZw "`tm tZhkym [oaln' Fm-Wv.

NXp JWvUnI {_ tlZw {inb {]Xn-jvTm-am-b-X\ssa-X - X-sskyIm bZn XXv {_qtX ntbXv XXv ktXy {]XyXn-jvT-Xv.
{_ {io{]-Xn-jvTm-b-X\ Ip. X]p sN- Ww. Xt]m-{hXw [cn-p ]w kXy-n\v {]Xn-jvTbp-m- Ipw.

A- c o- t W bPpx ka- Z - [ mXv bPpjm hmbpw hmbp\m A{`w, At{`W hjw htjW Huj[n h\- k v] - X o, Huj[o h\- k v ] -X o`ox ]iq, ]ip`ox I, IWm X]x, X]km kXyw, ktXy\ {_m-W m, {_mWw {_mtW-\, {hXw {htX-\. ssh {_mWx kwintXm `h-Xy-hn-ntm `h-Xn.
A-co--m bpv kpkw-Ln-S-X-am-Ip-p. bpth-Zm hmbp-hns\; hmbp-hn-\m taLs; taL-m hjs; hj-m Huj[n h\-kv]-XnIsf Hmj-Zn-h-\kv]-X-I-em Pp-sf; Pp--fm {]h-\-sf; {]h-\ -fm X]-ns\; X]-n\m kXys; kXy-m {_s; {_-m {_m-Ws\; {_m-W-\m {hXs; {hX-m {_mW XovW\pw Ahn-n-\p-am-bn-o-cp-p. -

k khnXm kmhn{Xym {_mWw krjvSzm XXv kmhnt{Xm ]cy-Z-[m-Xv.


B khn-Xmhv kmhn-{Xn-bn \nv {_m-Ws\ krjvSn-p. kmhn-{Xnsb hf-p.

XXv khn-X q htcWyw CXn kmhn{Xymx {]Yax ]mZx


kmhn-{Xn-bpsS Hm-as ]mZw "XXv khn-X q htcWyw' Fm-Wv.

Ahn-n-tmky Xp-chn-nw Poh\w `hXnb Ghw htZXv bsshw hnZzm- t\-h - taXw kmhn{Xymx {]Yam ]mZw hymN-jvtS.
bmsXm-cm Cs\ CX-dn-bp-p, Adnv Cs\ th-hn[w hymJym-\n-p- p. Abm Xs hwi-sbpw Xsbpw Ahn-n--am-p-p.

]rYnho ENw ka-[m-Xv. ENm Anw, An\m {inbw {inbm kv{Xnbw kv{Xn tbm anYp-\w. anYp-t\\ {]Pmw. {]Pbm I IWm X]x X]km kXyw. ktXy\ {_m {_Wm {_m-Ww. {_m-tW\ hvXcw. {htX \ssh {_mWx kw intXm `h-Xn. Aiqt\ym `h-Xn. Ahn-ntm `h-Xn.
]rYzn-tbm-Sp-IqSn Ens\ tbmPn-np. En-t\mSv An-s b, An-t bmSv {iosb, {iotbmSv kv{Xosb, kv{XotbmSv anYp-\s; anYp-\-tmSv {]P-sb; {]P-bm Is ; I - m X]- ns\; X]- n- \ m

jjvT IWvUnI 1. "[ntbm tbm \x {]tNm-Z-bmXv CXn kmhn{Xymx XrXobx ]mZx


kmhn-{Xn-bpsS aqm-as ]mZw "[ntbm tbm \x {]tNm-Z-bmXv' Fm-Ipp

Znhm kma ka-Z-[m-Xv, kmav\m BZn-Xyw, BZntXy\ civao, civan`nx hjw, htjW Hmj[n

440

I h\-kv]-Xo, Hmj-[n-h-\-kv]-Xn`yx ]iq, ]ip`nx


I IWm X]x, X]-km kXyw, ktXy\ {_, {_Wm {_m-Ww, {_m-tW\ {hXw, {htX\ ssh {_mWx kwintXm `h-Xy-iqt\ym `h-Xy-hn-NvOntm `h-Xn. Ahn-ntm ky Xpa-hn-nw Poh\w `hXn b Ghw thZ bsshw hnZzm- t \- h - t aXw km- h n- X ym- k v X r- X obw ]mZw hymNjvt S
Zyptem-ItmSp IqSn kmas tbmPn-n-p-p. kma-tmSv BZn-Xys\; BZn-Xy-t\mSp civa-Isf; civan-ItfmSv hjs; hj-tmSv Hmj-[n-h-\-k]-Xn-Isf; Hmjv [n-h\kv ]Xn-Isf arK--tfmSv; arK-sf I-tmSv; - Is X]-n-t\mSv; X]- ns\ kXy- tm-Sv; kXys {_-tmSv; {_s {_m-W-t\mSv; {_m-Ws\ {_-{h-XtmSv; {hX-m {_m-W XovW\pw ]q-\p-am-Ip-p. Ahs hwiw Ahn-n--am-Ip-p. CXv a\-n-emn kmhn-{Xn-bpsS XrXob ]mZs hymJym-\np--h Xs hwi Pohn-Xs Ahn-n--am-p-p.

A`n-]-hpw {Kkn-Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-amWv; C{-\m {]mW A`n-]- hpw {Kkn-Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-amWv; {]mW\m a\v A`n-]-\-\hpw a\-n-\m hmv A`n-]hpw {Kkn-Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-am-Ipp; hmn-\m thZ- A`n-]fpw {Kkn-X-fpw ]cm-hr-jS--fp-am-Wv. thZv -fm bw {]m]vXhpw {Kkn-Xhpw ]cm-hr-jvS-hp-amWv. C-s\-bp m\w Dsmp--h-cn ]{p alm-`q-X {]Xn-jvTn-X-am-Ip-p. Ch-bn b-amWv kh-t{i-jvTw.

X l kvssa Xtah hnZzmwkm a\ytX hnssZy\-anXn bYm XYyw hnZzmwkx


Rv b-s-n Adn-bm-sav Nnn-p hnZzmam ]ecpw AX-dn-bp-n-.

k]vX -a-I -W vUnI tX\ lhm Ghw hnZqjm {_m-tW\ {_m`n-]w {KknXw ]cm-ar-jvSw.
kmhn- {Xn-bpsS aqp ]Zfpw Adn-bp {_m-W {_-{]m-]vX\pw {Kkn-X\pw AXn-\m ]cm-ar-jvS-\p-amIp-p.

Abw btm thtZjp {]Xn-jvTnXx thZm hmNn-{]-Xn-jvTn-Xmx, hmMv a\kn {]Xn-jvTn-Xm, a\x {]mtW {]Xn-jvTn-Xw, {]mtWm Au {]Xn-jvTnXx, Aw `qau {]Xn-jvTn-Xw, `qanx c]vkp {]XnjvT n-Xx, Aw `qau {]Xn-jv Tn-Xw, `qanx c]vk p {]Xn-jvTn-Xx, Aw `qau {]Xn-jvTn-Xw, `qanx c]vkp {]Xn- j vT n- X m, Bt]m-t Pym-X njn {]Xn-j vT n-X mx, tPymXnhmbu {]Xn-jvTn-Xm, hmbp-cm-Imti {]Xnjv Tn-Xx, BImiw {_Wn {]Xn-jvTn-Xw, {_ hnZn {]Xn-jvTn-Xw. tbm l hm Ghw hnXv k {_-hn-Xv, ]pWyw NIonw e`- t X, kpc`ow Km. tkm ]lX ]m]va m A\mw {inb am]vt\m-X n. b Ghw thZ bsshw hnZym-t\-h-taXmw thZm\mw amXcw kmhn{Xow k-Z-ap-]\n-jZ ap]mkvX CXn {_m-W w.

Cu bw thZ- n {]Xn-jvT n-X -am-W v. thZw hmn {]Xn-jvTn-Xam-Ip-p. hmv a\-n {]Xn-jvTn-Xam-Wv. a\v {]mW-\n {]Xn-jvTn-X-am-Wv, {]mW An {]Xn-jvTn-Xam-Ipp; Aw `qan-bn {]Xn-jvTn-Xam-Ipp; `qan Pe-n {]Xn-jTn-X-am-W.v Pew tXP-n v {]Xn-jvTn-XamWv; tXPv hmbp-hn {]Xn-jvTn-XamWv; hmbp BIm-i-n {]Xn-jvTn-X-am-Ip-p. BImiw {_n {]Xn-jvTn-XamWv; {_-th-mhv {_m-W-\n {_-m BImiw {]m]vXhpw {Kkn-Xhpw ]cm- {]Xn-jvTn-XamWv; CX-dn-bp {_-m\n ]pWyhpw ar-jvS-hp-am-Ip-p. BIm-im hmbp {]m]vXhpw {Kkn- Ionbpw t\Sp-p. kpc-`ne Kw {]m]n-p-p. B Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-amWv; hmbp-hn-\m tPymXnv A`n-]- hyn ]m]-lo-\-\mbn A\--amb sFiz-cys {]m]nhpw {Kkn-Xhpw ]cm- ar-jvS-hp-amWv; tPymXn-n-\m Pew p- p. {]m]vXhpw {Kkn-Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-amWv; Pe-m ]rYzn Kmb{Xn D]-\n-jv kam-]n-p. {]m]vXhpw {Kkn-Xhpw ]cm-ar-jvS-hp-am-W.v `qan-bm Aw

{_Wm BIm-k - a -`n- ] w {Kkn- X w, ]cmarjvSw BIm-ti\ hmbp-c-`n-]tm {Kkn-Xx, ]cmar-jvSx, hmbp\m tPymXn-c`n-]tm {KknXx ]cmarjvSw `qaym--a-`n-]w {KknXw ]cm-ar-jvSw, ]cmarjv Sx tPymXn-jm-am-t]m-`n-]tm {Kkn-Xx, ]cmarjvSmx AZv`n`qan At\ {]mtWm-` n-] tm {KknXx ]cm- a rjv S x {]mtW\ at\m`n]w {KknXw ]cm-ar-jvSw, a\km hmK-`n-]m {KknXm ]cm-arjvSmx! thssZbtm A`n-hx {KknXx ]cm-arjvSx Xm\n lhm GXm\n Zzm Zi alm `qXmt\yh hnZn {]Xn- j v T n- X m- \ n. tXjmw b kvtXjmw ]cm[yx

Q
N P

441

I
1

Kmb-{Xo-c-l-tkym-]-\n-jv 3

Hmw kzkvXknw Hmw \tam {_tW Hmw \akv I rXy bmhev I yx Ejn kzbw `phw ]cn]rXn\ tl {_, Kmb{Xym DXv] nw t{imXpanman AYmtXm hknjvT x kzbw`phw ]cn]rnXn tbm {_ k {_tmhmN {_ mt\mXv ]t {]IrXnw hymJymkymax tIm \ma kzb`px ]pcpj CXn tX\mwKpeoaYyam\mXv kenea`hXv kenemXv t^\mXv _pZv_pZa`hXv _pZv_pZmZa`hXv AmXv {_m A`hXv {_ tWm hmbp c`hXv h mtbm c nc `h Xv AttcmwImtcm`hXv HmmcmXv hymlrXnc`hXv hymlrXym Kmb{Xym kmhn{Xy `hXv kmhn{Xymx kc kzXy `hX v kc kzX ymx k th thZ mx A`h kth`ymx temtI`yx khm temImx A`h ktht`ym temtI`yx kth {]mWn t\m `hXv
Hmw awKfw `hns. kIepw knnbpmIs. {_mhn\v \akvImcw. bmhevIy kzbw `qhnt\Sv tNmZnpp. Kmb{Xn Fs\bpmbn? Atlw ]dp. ""{_m\ns Dev]nbmWv, {]Ir XnbpsS BZnImcWsav ]dbsSpp.BcmWv kzbw`px? AtX ]pcmW ]pcpj Xs. Atlw hncev IpSv Pes Dev]mZnp. Pen\nv t^\ap mbn.t^\n \nv _pZv_pZw, _pZv_pZn \nv Aw,An \nv {_mhv, {_mhn \nv hmbp,hmbphn \nv An, Anbn \nv Hmmcw, Hmmcn \nv hymlrXn, hymlrXnbn \nv Kmb{Xn, Kmb{Xnbn \nv kmhn{Xn, kmhn{Xnbn \nv kckzXn, kckzXnbn \nv kIe thZfpw, kIe thZfn \npw kIe temInsebpw PohnIfpw Dmbn.

`x tZhky CXot{m tZh tZymXI CXn k C{kv X kv a mXv kh]pcptjm\mXx cpt{Zm [oalnXycmm [nb CXycmm lcx b CXn kZm inh ]pcpjx \x CXy kvamIw kz [t {]tNmZ bmZnXn {]tNmZnX Ima Cam temIm {]Xym{ibtX b ]tcm [ CtXyjm Kmb{Xo
As\ Atln \nmWvKmb{Xnbpw hymlr XnIfpw {]hnIfpw {]hnXambXv. Kmb{Xn FmWv? hymlrXnI GsXmsbmWv? A{]Imcw `px `phx kzx alx P\x X]x kXyw

XXv khnXpx htcWyw `x tZhky[oaln [nbx bx \x {]tNmZbmXv CsXms Fv? ChbpsS kzcq]
sav? Dcw `qx FXv `q temIns hmNIamWv. `ph FXv BImins, kzx kztemIns alx altemI ns P\x P\ temI ns, X]x Xt]mtemIns kXyw kXy temIns XXv FXv tXPkznbmb AntZhs khnXp kqcys, htcWyw {]Pm]Xnbmb {_mhns `w Pens tZhky tXPkznbmb C{s [oaln FXv t{]cW bvpff CbpsS tZymXIamWv. Npcpn Kmb{Xn kIe temInsbpw tZhXIfpsSbpw {]XoIamWv.

AYmtXm Kmb{Xo hymlrIm hymlrXbx Inw `qx Inw `phx Inw al Inw P\x Inw X]x Inw kXyw khnXp Inw htcWyw Inw Z Inw tZhky Inw [oaln Inw [nbx Inw bx Inw {]tNmZ\bmXv Hmw `qcnXn `qthm temIx `phx CXycotemIx kzcnXnkztemIx al CXn altemIx P\ CXn Pt\m temIx X] CXn Xt]mtemIx kXyanXn kXy temIx XZ]n bZ k u tX tP mabx tX tP m f n tZ h X m khnXpcnXn khnXm khnXm kmNn{X amZntXym ssh htcWyan{X {]Pm]Xnx `CXymt]mssh

km N I nwtK m{Xm IXy cm IXn] Zm IXnIpnb Im\n iojmWn kmwJymtKm{Xm km N Xn hnwi Xycm Kmb{Xo {Xn]mZm NXpjv ] mZm ]p\kv X kymXzmc ]mZm jSv IpnIm ] iojmWn `hn tI N ]mZm Im Ipb Im\n iojmWn EtKztZmkymx {]Ya ]mtZm `hXn bqthtZm ZznXobx ]mZx ]qhm ZnIv {]Yam Ipo`hXn ZnWm ZznXob Ipn `hXn ]na XrXobm Ipn `hXn Dcm NXpo Ipn `hXn A[xjjv T o Ipo `hXn hymIctWmky {]Yax iotjm `hXn inm ZznZobx Iev ] kv I rXnbx \ncpXpx tPymXn jmkb\anXn ]ax Ix ZnIv tImhx Inamb X\w Ix kzcx Inw eWwIm\ycssZhXm\n tI Ejbx Im\n Omwkn Im ibx Im\nX Xzm\n tINmhbhmx ]q hmbmw`hXp Kmb{Xo tizXm kmhn{Xo Irjv W m kckzXn ]rYnhycow tZymcmbX\m\n.

442

AXns tKm{XtaXmWv? AXv F{X Acapff XmWv? AXn\v F{X ]mZamWv? F{X Ipnbpv? AXns iojw aq[m\n m\ Ch Gh? Dcw AXv kmwJymb\ tKm{Xn s]XmWv. Ccp] n\mev AcfmWv AXn\pffXv. Kmb{Xn aqp ]mZhpw \mep]mZhpw DffXmWv. \mepw Bdpw Ipn Ifpw Av incpw AXn\p.v ]mZ GXv, IpnI GXv, incv Gh? EtKzZamWv AXns Hmas ]mZw. bpthZw cmasXpw kmathZw aqmasXpw AYhthZw \memasXpw ]mZamWv ]qhZnv Hmas Ipn. ZnW Znv cmas Ipn, DcZnv \memas Ipn, BImiw Amas Ipn, Xmsg `qan Bdmas Ipnbpw hymIcWamWv AXns BZys incv, in cmasXv , Iev]w aqmatXv, \ncpw \mema sXv, tPymXnjw AmasXv. GXv Znn GXp \ndn AXns A[njvTm{Xn Ifmb tZhXI \nfsmffpp? AhbpsS hnkvXmc sav? kzcw eWw Ch GXmWv? BcmWv A[njvTm XtZhn? EjnI Bcv? Ov Fv? inI GsX mw? GXp XXzamWv? Ahbhtfh? Kmb{Xn ]qhZnnsXmWv. \ndw NphmWv, heXp hiv kmhn{Xn AXns \ndw shffbmWv, ]Snmdv kckzXn AXns \ndw Idpv, [ym\amWv A\pjvtTbw ]rYnhnbpw BImihpw kzhpamWv AXns hnkvXmcw \nhmk m\hpw.

bpw {_kzcq]nWnbpamWv. a[yamkym hrj hmln \nbpw ickzcq]nWnbpamWv. kmbwImeo\ ky KcpUmcqVbpw hnjv Wpkzcq]nWnbpw NXp`pPbpw iwJN{ImZn [mcnWnbpamWv

]qhmImenI kybmb Kmb{Xn Ipamcnbpw chbpw Nph amebpw apw [cnhfpw Nph amebpw apw [cnhfpamWv. ]miw, Apiw, Iaep, Aame Ch [cnpp. lwkmcqVbmWv. {_mZn tZhkzcq]nWnbpw EtKzZ klnXbpw kqcyamn kcnphfpw ]rYznbn \nhknphfpamWv. a[ym ImenI kybphXnbpw kzbpw shff \ndapffhfpw shfpN\hpw shfpamebpw [cnphfpw {XnipeUacpI[mcnWnbpw Imfpdv k n phfpw cp{Zm[n tZhXbpw bpthZ kw_n\nbpamWv. kqcyamn kcnpp. BImin \nesImffpp. kmbwImeo\ ky kckzXnbmWv. {]mbw sN hfpw Idpame tNhfpw iwJN{IKmZmZnI [cnv KcpUhmln\nbpambn hncmPnpp. hnjvWphmWv A[n ssZhw. kmathZbpbpw kqcyKman\nbpw kzn \nhknphfpamWv.

A nh mbp k qc y c q] m B l h \ ob Kml]Xy ZnWmn kzcq]m Zq`ph kzcnXn hymlrXncq]m{]mX a[ym XrXob kh\m nIm kXzcPkvXtamKpWnnIm Pm{KXvk z]v\ kpjp]v X cq]m hkpcp{ZmZnXy cq]m Kmb{Xo {XnjvSp]v PKXo cq]m {_ ic hnjvWp. cqt]mPmRm\ incq]m kzcmUv hncmUv {_`hXn {]Yamtbw ZzXobw {]mPm]Xyw XrXobw kuayw NXpmaoim\mw ]aamZn Xyw jjvSw Kmln]Xyw k]vXaw a{ajvSaw `KhssZhXw \haamcyaWw Ziaw kmhn{Xta ImZiw Xzmjv Sw ZzmZiw ]ujvW w {XtbmZi ssa{mw NXp ao\ a\yX ]aw `mhw jjvTw imn eyw k]vXaw temlnX ajvSw sshjvWhw \haw i mX m X ] w Z i a w k \ X vI p amc taI m Z i w ]u{Iw ] ZimXXpw tj mUi w Zi mw Imiy]ajvSma amt{Xb tatIm\ hnwiaume ItaI hniwamwKnkw Zzmhnwiw \ma tIXp auevK eyw NXphnwiamwKnkyw sshizml{X anXm {]XycmWm ZrjvStbm `hn.
Cu Kmb{Xn An hmbp kqcycq]hpw Blh\obw Kml]Xyw `Ww Cu hn cq]hpw Ev bpkv kmaw Cu cq]nepffXpw BWv `qx `phx kz Ch hymlrXncq]hpw {]mXx Imew a[ymw kmbmw Cu

AImtcmImcaImc cqt]mZmmZn kzcm nIm khm kym lwkhmln\o {_o a[ y am h r j `h ml n\ o amtl i zc o ] nam KcpUhmln\o sshjvW ho ]qhmImenIm k y m K mb{X o I p amc o c m c mwK m c h m k n\ o c ame y K m\ p te ] n\ o ]mimpim amemIaep lkvX m lwkm cpVm {_ssZhXym EtKzZ kwlnXm BZn Xy]Y Kman\o `pthm temtI hyhnXm kmbw kym kckzXo hym Irjv W K ameym\pte]\m iwJ N{IKZm`b lkvXm Kcp UmcqVm hnjv W p ssZhXym kma thZ klnXm B ZnXy ]Y Kman\o kz temI hyhnXm
AXv AImc DImc cq]hpw DZmmZnkzcmmI hpamWv. {]mXx Imeo\ kymcq]nWnbpw lwkhmln\n

443

I cq]nepffXpw kXzcPkvXtamKpWsf {]Xn\n


[m\w sNpXpw {_ihnjv Wpamsc eyamn bXpw Kmb{Xn PKXn {XnjvSpv Cu OpI Dsm ffpXpw {_abhpamIpp. Kmb{XnbpsS Hmas Acw AntZhs\bpw, cmasXv {]Pm]Xnsbbpw,apmasXv N{s\bpw, \mev Cuim\s\bpw, Av BZnXys\bpw, Bdv Kml ]Xysbpw, Ggv a{sbpw, Fv `K\bpw, H]Xp Acyamhns\bpw, ]v khnXmhns\bpw, ]Xns\mv XzjvSmhns\bpw,]{v ]qjmhns\bpw, ]Xnaqv C{mnIsfbpw, ]Xnmev hmbphns\bpw, ]Xn\v hmatZhs\bpw, ]Xn\mdv ssa{XmhcpWs\bpw, ]Xnt\gv {`mXrhys\bpw, ]Xns\v hnjvWphns\bpw, ]sm ]Xv hma\s\bpw, Ccp]Xv sshiztZhs\bpw, Ccp] smv cp{Zs\bpw, Ccp]n cv Ipt_cs\bpw, Ccp]naqv Aizn\o Ipamcmscbpw, Ccp]n\mev Ac {_mZntZhs\bpw {]Xn\n[m\w sNpp. Hmw Acns Ejn hknjvT\mWv. cma tXns `cZzP, aqnsXv K, \mensXv D]a\yq.AnsXv `rKp, Bdns imney, Ggns temlnX, Fns hnjvWp, H]Xns imXX], ]ns k\Xv Ipamc, ]Xns\mns thZhymk, ]{ns ipItZh, ]Xnaqns ]mcicy, ]Xn\mens ]u{Iw, ]Xn\ns {IXp, ]Xn\m dns hv, ]Xnt\gns Iiy], ]Xns\ns A{Xn, ]sm]Xns AKkvXy, Ccp]Xns Dme I, Ccp]n Hns BwKncp, Ccp]nns \matIXp Ccp]naqns apZvK e, Ccp]n\m ens BwKnctKm{XP\mb hnizman{X,

KpcplXym ]nXrlXym {]mWnlXym NcmNc lXym`y`WmXn Krl kzI hntZ\ kzm[ymXnlo\ IIcW ]c[\m]lcW ip{Zmt`mP\ i{Xpam]WNmeob Ka \mZn kakvX ]m]]lmcmw kwkva tcXv

Kmb{Xn, {XnjvSp]v, PKXo, A\pjvSp]v, ]wn, _rlXo, DjvWnI Ch aqv BhntbmSp IqSnbXmbn KWn sncnpp. A hbnse C cp]n\mep inI XmsgsImSpphbmWv{]mZn\o, {]Pm hniz`{Zw, hnemkn\o, {]`m, imn, Imn, kv]m, Zp, kckzXn, hncq], hnimemo, imen\o, hym]n\o, hnae, Xtam{]lmcnWo, kqva mhbh, ]meb, hncP, hnizcq], `{Z, Ir], khtXmapJo, ]rYzn, Pew, tXPv, hmbp, BImiw, Kw, ckw, cq]w, kv]iw, i_vZw, hmIyw, ]mZw, aew, aqt{X{nbw, Xzv, Iv, sNhn, \mv, aqv, a\v , _pn, Almcw, Nnw, Ch Kmb{XnbpsS, Hmtcm AcfpsS XXzamIpp. NIw, Aaco, Ippaw, ]nwfw, C{, \oew, An{]`mXw, DZnp kqcy hnmcI, ktcmPw, shfp acXIw, ipw, Iw, Cp, iwJw, ]mp, t\{Xw, \oeIaew, N\w, AIn, Ikv Xqcn, tKmtcm N\, Iqcw, ChtbmsSmw a{nse Hmtcm Ac Dsmffp ]ehn[ ]mXpw D]]mX Ipw ia\w ImWpXn\v A\pkvacntXmWv. GsXmw ]mXIfmsWpw ChnsS kqNnnn pvtKmlXy,{_lXy, {`qWlXy, hoclXy, ]e Pfnepw \Snb ]eXcw lXyI kv{XolXy, KpcplXy, ]nXrlXy, BlXy, Pohnlwk, ` Wn\v D]tbmKsSpm PohnIfpsS lXykz I XymKw, kzman IrXyfn \nv ]nncnbpI. [\m]lcW]m]w, ip{Zm`Ww, NmemZnIfpam bpff tbm\n kw_w.

Kmb{Xn {XnjvSp]v PKXn A\pjvSp]v ]wn _rlXn DjvWnIv BZn {Xncmhrt\ Omwkn {]Xn]Zyt {]mZn\n {]Pm hniz`{Zm hnem kn\o {]`m i mamIm n k v ] im Zp m kckzXo hncq]mhnimemo imen\o hym]n\o hnaem XtamlmcnWo kqv a mhbhm ]Zv a m ebmhncPm hnizcq]m khtXm apJoXm NXp h nwiX n i tbm\nKZ y t ] rY nhy m] v t X tPmhmbzmImi K ckcq] kv ] i i_v Z hmIym\n ]mZ]mbp] XzIvNp {io Pnlzm {LmW at\m _pylwImcNn m\oXn {]XybncmWw XXzm\n {]Xobt I NIm Xko Ippa ]nwKtf{ \oemn {]t`m \yXv kqcyhnZypmcI ktcmP tKmcacIX ip I p t p i mJ ] m p t\ {X \ ote m e v] e N\mKcp IkvXpcm tKmtcmN\ L\kmckn`w {]Xyc a\pkpIrcy kacX ]mX tIm] ]mX h alm]mXImKayKa\ tKmlXy {_lXym

aq[v \ n {_minJmt hnjv W peemS cp {Z p n N{mZnXy u I u ip {I _rlkv]Xo \mkm]ptS Aiz\o ZtmjvTmhpt` kty apJw acpXx kvXt\w hkzmZbm lrZbw ]P\yx DZmcamImtim \m`nxcn ISncn{Xmo kL\w {]mPm]Xyapcq ssIemkw aqePm\p\o hniztZhu PwtL inincx Kpev^ m\n ]rYnho h \ k v] X y mZ o\ n \ J m\ n al X o A o\ n \h{Klm AkrIv t XpamwkarXpkmb ImeZzbame\w kwh tcmXn \ntajmtlm cm{XanXn hmKvtZhnw icWalw {]]tZy b CZw Kmb{Xoclkya[otX tX\ EX kl{kanjvSw `hXn b CZw Kmb{Xo clky a[otX Znhk IrXw ]m]m \mibXn {]mX a[ymtbmx jamkIrXym\n]m]m\n \mi

444

I bXn kmbw {]Xc[obmt\m PIrXw ]m]w\m


ibXn b CZw Kmb{Xnclkyw {_mW ]tTX tX \ K mb{Xy mw jjvTo kl{k emWn P]vX m\n `hn khm thZm[otXm `hXn kthjp Xotjp kv\mtXm `hXn A{_ Nmco {_Nmco `hXnhynjp kl{k]m\mXv ]qtXm `hXn AjvSu {_mWm {KmlbnXzm {_temIw kKXn CXyml `Khm {_m.
bmsXmns incv {_abhpw inJm `mKw hnjvWphpw eemSw cp{Z\pw IpI kqcyN{mcpw sNhn ip{ImNmcy\pw _rlkv]Xnbpw cp t{im{X c{ AizXo Ipamcmcpw ]pw HmjvT fpw kyIfpw apJhpw hmbp kvX \hpw hkp BZn lrZbhpw taLw hbdpw, \m`n AKv\nbpw IWmepw h {]mPm]Xy\pw Ducp ssIemkhpw appI hniztZhmcpw, ininc Kpev^fpw iwJw almb XXzhpw AnI \h{Klfpw IpSepI tIXphpw amwkw EXp knIfpw cpImefpw \ntajhpw Zn\cm{XfpamWv.

Cu Kmb{Xn A[ym\w sNph\v At\Iw b \Snb ^eapmIpp. Kmb{Xo clkyw ]Tnnph ]I sNbvX ]m]sfmw \inpp. Imepw a[ymnepw CXp ]Tnnphs B d pa mk s ] m] \i n p p. \ nX yh pw I m e p w s sh I n p w A [ y b \w s N p h s P]m] \inpp. Kmb{Xoclkyw hmbnp {_mW\v Kmb{Xo a{ w Adp]Xn\mbncw Dcp P]nmes ^ew knnpp. Abm kIe thZ fpw A[yb\w sNbvXh\mbn.Abm kIe Xo fnepw kv \m\w sNbvX ^ew t\Spp. aZy]m\ ]m] n \nv ap\mIpp.A`y`W]m]n tamNnsSpp. {_mNmcnbsnepw {_Nmcn sm tXPv t\Spp. aZy]m\tZmjw \inpp. Fp {_mWsc CXv ]Tnnp ]w {_temI ntev t]mIpp. C{]Imcw {]Pm]Xnbmb {_mhv ]dv a\nemnsmSpp. Kmb{Xocltkym]\njv kam]np.

Q
3 1tKm]me-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv
imn-]mTw Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy am-` n-bP{Xmx nssc-c w-s sK-k vX p-phmwk kv X \q- ` nhy- t ia tZh- l nXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]qjm hniz-thZmx kzkvX n-\ -k vXmtym Acn- -t\anx kzkvX n t\m _rl-k v] - X nZ-[ mXp Hmw imnx imnx imnx
tZh-m- sc, R sNhn- I sImv \Xv tIpam-dm-I- tW. Ip- I sImv \Xv ImWp-am-dm-I-tW. kpZrV--fmb AwK--fmepw ico-c- mepw \nsf kvXpXnv sImn-cn--tW. tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpp apgp-h\pw R A\p-`- hn- -tW. alm Ionam- \mb C{ Rv A{]-Xn-tcm-[y- K-Xn-bmb Kcp-U Rv awK-f-a-cp-f-tW. _rl-k]Xn Rv awK-fv a-c p-f-tW.

1. kn-Zm-\-cq-]mb | IrjvWm-bm-n--Im-cntW | \tam thZm--th-Zymb | Kpcth _pn-km-ntW ||


kn-Zm-\--cq-]\pw An--Im-cnbpw thZm-thZy\pw Kpcphpw _pn-km-n-bp-amb IrjvW\v \a-kIm-cw. v

2. ap\tbm l ssh {_m-WaqNpx Ix ]c-tamtZhx. IptXm arXyp_n-t`-Xn. Iky hnm-t\\ AJnew `mXn. tIt\Zw hnizw kwk-c-Xo-Xn. XZptlm-hmN {_m {ioIrjvtWm ssh ]c-aw-s sZhXw tKmhn-m- rXypx _nt`Xn tKm]o-P -\ -h - -` m-t\\ XXv mXw `h-Xn. kzmtlZw kc-kzXoXn XZp tlmNp. Ix IrjvtWm tKmhn--tIm kmhn{Xn tKm]o- P - \ - h - `x Ix, Im kztlXn Xm\phm {_m, ]m]-ItWm tKm`qan thZ-hn-

445

I ZntXm thZnXm tKm]n-P\m hnZym-Ip-em-t{]-cIx


Xmbm tNXn kIew ]cw {_ss-XtZym-[ym-bXn ckXn `PXn tkm f artXm `hXn tkm f artXm `h-X oXn.

Hcn- {_m-hn-t\mSv ap\n-am tNmZn-p. GXp tZhX-bmWv kh-t{i-jS-am-bn-p-Xv? Bsc-bmWv arXyp `bv s-Sp-Xv? BcpsS XXzw \-t]mse {Kln-m khhpw Xma-c--\pw taLm-`\pw sshZyp-Xmw-_\pw Zzn`pAdn-bm km[n-pp? Cu PKv BcpsS t{]cW P\pw m\-ap-{Zm-Vy\pw h\-am-enbpw Cuiz-c\pw tKm]sImmWv Bhm-K-a--fn Id- -n-sm-n-cn-p-Xv? AXn\v {_mhv Dcw \In kh-t{i-jT- tZ-h {ioIr- tKm-]mw-K-\m-]-co-X\pw Znhym-e-m-c-bp- \pw cXv\-]-- P-a- [yv jvW-\m-Wv. Atlw Xs tKmhn- arXyphpw At- K\pw Imfn-n-bnse ioX-f-hm-X -ta-p--h \pw Bb ls `b-s-Sp-p. tKm]o-P-\-h--`s XXzw {Kln-p-- IrjvWs\ Nnn-p--h kwkmc ZpxJ ap-\m-Ip-p. h\v Adn-p-Iq-Sm--Xmbn Hpw Dm-hn-. kzmlm-cq-]n- 3. Xky ]p\x ck\m `P\ `qan- p- k w- ] mXx Wn-bmb amb-bpsS t{]c-W-bm-emWv Cu PK-smw Imam- Zn-Ir-jvW m-tb-t XyIw ]Zw tKmhnm tbXn, Bhm-K-a\ N{I-n s]v Id-p--Xv. ap\n-am hopw ZznXobw tKmhn-t-t\-X n, XrXobw h-` m-t b-X n, tNmZn-p. IrjvW-\m-cmWv? tKmhn- BcmWv? tKm]o-P- Xpcobw kzmtl-Xn, ]-a-anXn ]-]Zow {]P-] \-h--` BcmWv? kzmlm BcmWv? CsXmw ]- dp Xcp- ]mwKw Znhym-`qan kqcym-N-{-aku kmoX{ZqI. {_mhv ]d-p. {ioIr- jvW ]m]-lm-cn-bm-Wv. tKmhn- ]- X bm {_ kw]-Z ytX {_ k- ZyX CXn m F t]cn Atlw ]ip-, `qan thZ-hmWn XtZj tmIx oan-tXy- h m-Zm-h m-Zmb Irjva mb Fnh Adn-bp--h-s\ \ne-bn {]kn--\m-b-cn-p-p. tbmKw tKmhn-m-bmX N tKm]o-P-\-h--`mb _rlZv tKm]o- P-\-h- -`\pw Ahn- Zym- lm- cnbpw `- I-fmb tKm]n- am- cn L\w iymaw XZ-]yp--tctZym KXnkvX kymkvXn Fmw m\- a-bo- hn- Zy- I-sfbpw Adp- ]-n- \mep Ie- I-sfbpw awp \m\ym KXnx kymZnXn `n-cky `P\w XZn]qo- I-cn- p- - h-\p- am- Wv. At- l-ns ambm- i-n- bmWv lm-a p-t{Xm-] m-[ n-s s\-c m-tiy-s s\-h m- a p-j va n a\x kzmlm. CsXmw Cuiz- cs cq] Xs. Cs\ {ioIr- Iev]-\-ta-X-tZh N ss\jvIyw IrjvWw kw jvW-s\ t]cn ]c-{_w Xs- bmWv hnJym-X-\m-bn-p- hn{]m _lp[m bP-n. tKmhnw kw _lp[m -Xv. At-l-ns cq]w [ym\n-p-Ibpw \maw P]n-p- ck-n. tKm]o-P-\-h-t`m `ph-\m\n Zt{[ kzmlmIbpw sNp-Xv As-n KpW-Io\w sNp-Xv {intXm PK-ssZ-P-bXv kptcXmx hmbp-Xy-ssYtIm `ph\w {]XnjvtTm Pt\y Pt\y ]-cqt]m _`qBcmtWm Ah Aar- X-Xz- n\v Al-\m- Ip- p.

Ah tNmZnp [ym\-tbm-Ky-\mb {ioIr-jvW cq]w F-s \- b mWv? At- l - ns \mam-a r-X -c -k m-b \w Fs\ km[npw? F-s\-bmWv At-ls `Pn-tXv? Rv Cm-c y--s fmw ]d- p-X -c -W w. {_mhp ]dp `K-hms [ym\-tbm-Ky-amb cq]w _mes-Xm-W.v tKm]-th-j-amWv Xcp-W\pw Iev]-hr-m- {in-X-\pam-W.v AsX kw_-n tmI- Dv.

2. tX tlmNpx, Inw X{Zq]w Inw ck\w IYw hm f tlm XZv `P-\ w, XXv khw hnhn-j -Zmam JymloXn XZp tlmhmN sslcmWy tKm]th aja {`m`w XcpWw Iev]-{Zp-am-k -c v# nXw XZnl tmImx `hn kXv ]p-coI \b\w | taLm`w sshZyp-Xmw-_cw | Zzn`pPw m\-ap-{ZmVyw | hm\-am-en-\-ao-izcw | tKm]-tKm-]mw-K-\m-hnXw | kpc-{Zp-a -X-em-{inXw | Znhym-e-m-c-tWm-t]Xw | cXv\ ]-P-a-[yKw Imfn-o-P-eI-tme | kwKo-am-cpX tkhnXw | Nn-b tNXkm IrjvWw | aptm `hXn kwkrtXx |

h. Ir j vW - k vX - s s Y - t Im] n PK- n- X m w i_vtZmku ]-]tZm hn`m-XoXn


BZn-bn ow F Ima-_oPw shv {ioIr-jvWmb, tKmhn-m-b, tKm]o-P-\h-`-m-b. Fo aqp ]Z-- sfbpw kzmlm klnXw D-cn-p D]m-k-I thKw Xs {ioIr-jvW-\p-ambn sFIyw t\Sn apn {]m]n-pw. CXn-\v-CXn \np `n-amb asmcp KXn-bp-an- . Atln-ep `n Xs- bmWv `P- \w. km[-I kh t`mtK-Ifpw ssIhn--a-\pw C{n-b-fpw At-l-n Xs kan-p- -XmWv b`- P\w CXmWv bYm kw\ym- kw. thZ--m ]e-hn-[-n At-ls D]m-kn-p-p. kq PKZv kwc-- I-\mb Atlw Xs tKm]o-P-\h--` Atlw Xs kzmlm-[m-cn-Wn-bmb amb-bpsS in sImv Cu hnizw krn-p. kq {]]-nepw Htc Bmhp Xs. Fm AXv Hmtcm ico-cnepw {]mW XpS-nb Ap cq]--fn can-p-Xp-t]mse {ioIr-jW GI-\m-sW- nepw Cu a{-n v Ap \ma- tN-h-\mbn tXmp-p. a{-n kqNn-n Ap-\m-a-epw Htc IrjvW-s\s {^Xn]m-Zn-p- -Xm-W.v

446

I 4.

tX tlmNpx D]m- k -\ - ta- X ky ]c-am- t\m tKmhn- ky AJn-e m-[ m-c ntWm {_qlo-X v, Xm\phmN {_m, bky ]oTw sslcWy a-]-emi-a w-_ pPw XZ- -c m-a - e m- { k- b pKw XZ- - c m- _ ymhw hnen-JnX IrjvWmb \ax CXn _oPmVyw k{_m-Ww cm[m-bm-\ w-K-a\p Kmb{Xnw bYm-hZvhym-h-Py-`q-a-ew aqe thnXw IrXzmw-K-hm-kptZ-hmZn cpIvan-WymZn kzi-o-{mZn hmkp-tZ-hmZn ]mmZn \n[ym-bnXw btPXv kymky {]Xn-]n-`n-cq-]Nm ssckvtX \mkym-Jnew `h-X y-Jnew `h-X oXn

-h\pw \nXy-cn \nXy\pw ssNX-\y--fn ssNX-\y-\pamb B IrjvWs\ app ]d ]oT- n {]Xn-jvTn-Ww. As\ At-ls An-p--h ]c-a-kn-nv A[n-Im-cn-I-fm-Ip-p. hnjvWp-hns ]c-a-]-Z-cq-]-n-ep Cu a{w \nXyhpw sNmp-Ibpw ]qPn-p-Ibpw sNp-hv tKm]-cq-]n-bmb IrjvW Xs ]c-a-]Zw s]sp Xs Imn-sm-Sp-pw.

ap\nam hopw tNmZnp. hniz-n-s\mw B[m-c-`qX-\mbn IrjvWs\-s\-bmWp ]mkn-t-Xv AXv hnhcn-p-I--A-Xp-tIv {_mhv Irjvas\ hnv ]dp ]oT-n kz Iaew \nn-Ww AXn Fp-Z- f-fp-m-bn-cn--Ww. AXns \Spv cp {XotIm-W- AS-bm-f-s-Sp--Ww. Ah ]c-kv]cw tNn-cn--Ww. Cs\ Bdp-tIm-W \nn-p-I. tImW--en nXn sNp In-Ibn kIe A`o--fpw km[nn-p Ima-_oPw AS-bm-f-s-Sp--Ww ]ns Hmtcm tImWnepw nw _oP-bp--amb IrjvWmb \ax {Ia-ambn Hmtcm A-c-ambn Fgp-XWw {_-a-{hpw Ima-Km-b{Xnbpw FgpXn Fp h{P--fm Bth-n-X-amb ]rYzn aew \nn--Ww. ]ns AwK hmkp-tZ-h cpIvaWn, C{, hkp-tZ-h, ]m, \n[n Fnh Am-hc- W- tNv ]qPn-- Ww. aqp ky- I-fnepw tjmUim-Nmc ]qP-I aptJ\ {ioIr-jvWs\ ]qPn--Ww.

6. tbm {_mWw hnZ-[mXn ]qhw | tbm hnZym-kvXkvssa tbm]-bXn kvaIrjvWx | Xw l tZhm hrn {]Imiw | apap-pssh ic-W-aapw {htPXv | HmwIm-tc-Wm--cnXw tbm P]Xn | tKmhn-ky ]-]Zw a\pw Xw | Xssky-hmku Zitb Zm-cq]w | Xkvam-p-ap-p-c-`y-tk-n-Xy-imssy | GX kvamZ-t\y-]-]Zm-Z-`q-h | tKmhn-ky a\thm am\-hm\mw | Zimm-ZymkvtX A]n kw{I--\mssZy c`y-kt `qan-Im-ssab-Ym-hXv ||
krn-p-apv {_m-hns\ krnv At-l-n\v thZ-m\w \In At-l- s- smv kma-Km\w Be]n-nv kIe Pohn-Ipw _pn-{]-Imiw \In hncmPn-p `K-hm IrjvWs\ apap-p- icWw {]m]np-p. `K-hm tKmhn-s ]-]-Zo-a{w Hmw Imcw tNv P]n-p km[-I\v Xma-kn-bmsX At-l-ns Zi-\-ap-m-Ip-p. AXn-\m kwkm-c-_-- n \nv tamN\w B{K-ln-p km[-I \nXy-im-n-mbn apIfn kqNn-n--a{w Xs P]n--Ww. Cu ]-]Zo-a-{n \np Xs-bmWv Zim-- cmZn ap-a-{- Dmbn-p--Xv. B Fm-a-{-fpw a\p-jyv awKfw ssIhcp- p--h-bmWv sFizcyw B{K- ln- p C{mZn tZh- m B a{- Xs-bmWv P]np sImn-cn-p--X.v

XtZ-Xky kzcq-]mw hmNm thZ-tbXn tX ]{]-p-kvXZp tlmhmN {_mWx A\-h-cXw tbm [ymX-kvXXx ]c-ammt tkm f _p[yX tKm]thtjm ta ]c-kvXm-Zm-hn_-`qh XXx {]WtXm abm A\p- I q- t e\ lrZm aly- a m Zimw kzcq]w krtb ZXzm AlnX CXn ]q\x hnkr- mta {]mZp-c -` q-t-j z- -tcjp `hn-jyZv PK-{Zq]w {]Im-i-bw-kvX-Zm-l, A\p-Iq-te\ lrZm kh-K\pw ]qP-\o-b\pw GI-s\-nepw At\-IYm al y- a - m- Z - i mw k zcq]w kr tb ZX zm {]tim-`n-p--h-\p-amb `K-h-ems\ `Pn-p--hmWv AlnX CXn BIm-i m- Zmt]m PemXv ]rYzn imiz-X-kpJw ap--h-. imiz-X\pw \nXy\pw khm- XtXm f n_n-tm-cnpx XXv km-Zm-Zx CXn -cym-an-bp-amb `K-hms\ bPn-p--hmWv imn ap- owIm- c m-Z -k rPw IrjvW m- Zm-I miw JmZzm- b pcn -h-. Fm km[-I-cp-sSbpw A`n--]qn hcp-p- Xyp-cmXv kpc`n hnZym {]mZp-c m-Ijw XZp--

5. XZnl tmImx `hn GtIm hio khKx IrjvW CuUyx | GtIm]n k _lp[m thm hn`mXn Xw | ]oTw tb f \p`-Pn [ocm | kvtXjmw kpJw imizXw t\X-tcjmw | \ntXym \nXym\mw tNX-\-t-X-\m\mw GtIm _lq\mw tbm hnZ-[mXn Imam | Xw ]oTKw f tb\pb-Pn hn{]m kvtXjmw knnx imizXnx t\X-tcjmw | GXZv hnjvtWmx ]caw ]Zw tb | \ntXym-Zypm kwb-Pt \ ImamXv | tXjm-aku tKm]-cq]x {]b-Xv\mXv | {]Im-i-tb-Zm--]Zw XssZh ||

447

I cmp kv{Xo]p-amZn N CZw kIe anZw kI-e-an-ZanXn GX sskyh bP-t\\ N{ ZztPm KXtam lam-m\w thZ-bntXzmwImcm-c \mfnIw a\p-amh\w kwK- c -l ntXm f Xym]-X - -Z znjv tWm ]caw ]Zw kZm ]iyXn kqcbx ZnZoh Np-cmXXw Xkvam-tZ-X- n-X y-a-` y-tk-ZnXn XZm-l p-tctI bky {]Y-a-]-ZmXv `qanZzm-bp--c-amXv thymtaXn sshjvWhw ] hymlr-Xn-abw a{w IrjvWm h`mkw ssIh-ey-krssXy kXX amh-tb-ZnXn XZ{X KmYm bky ]qh-]-ZmZv `qan ZznXo-bmXv ken-tem-hx | XrXo-bmXv tXP DZv`qXw | NXpmXv K-hm-N\x | ]-am-Zw-_-tcmev]n | Xkvssa-thIw ka-`y-tkXv | N{-[ztPm f Ka-ZznjvtWmx | ]caw ]Z-a-hybw | XtXm hnipw hnaew | hntim-I-a-ti-j-tem-`mZn \nckvX kwKaw bZv | ]Zw ]-]Zw XtZh k | hmkp-tZthm \ btXm-\y-ZkvXn || XtaIw tKmhnw kn-Zm-\ hn{Klw ]]Zw hrm-ht\ kpc-`q-cp-l-X-em-ko\w kXXw kacp-ZvKtWm f lw ]c-abm kvXpXy tXmj-bman
{_mhv ]dp `K-hms\ kvXpXnv Rms\s ]cam-bpv hn\n-tbm-Kn--tm F\nv At-l-ns tKm]th-j-[m-cn-bmb cq]-Zi\w e`n-p. Atlw F\nv AmZ-i m-c a{w D]-tZ-in tijw krnv t{]cW \In. Rm Cu a{-nse "I' F A-c-m Pe-sbpw "e' sImv ]rYzn-sbbpw "Cu' sImv Ansbbpw A\p-kzm-c-m N{-s\bpw "ow' sImv kqcys\bpw krn-p. a{-nse cmw ]Z-amb IrjvWmb FXp sImv BIm-i-sbpw hmbp-hn-s\bpw tKmhnmb F-Xp-sImv Ima-t[-\p-hn-s\bpw thZ--sebpw tKm]o-P-\h-`mb F-Xn-\m kv{Xo ]pcp-j-m-scbpw - krn-p. HSp-hn-es kzmlm F ]Z-m Ncm-N-c-{]]-s krn-p. Cu Am--c-a-{-m-emWv ]v N{-[z-P-cm-Pmhv taml-c-ln-X- \mbn ]q-amb B-m\- n\v A[n- Im- cn- bm- bn- o-Xv. Cu a{-m `K-hm IrjvWs tKmtem-I-[maw {]m]n-m Ign-bpw. Cu a{w-sImp kvXpXn-p-I.

cmw D]-\n-jv
1. Hmw \tam hniz-cq-]mb | hniz-n-Xy tlXth | hntiz-iz-cmb hnizmb | tKmhn-mb \tam \ax ||

hniz-cq- ]\pw hniz-kr-n-n-Xn-kw-lmc tlXp-hp- amb tKmhn-\v \a-kvIm-cw.

2. \tam hnm-\-cq-]mb | ]c-am-\--cq-]ntW | IrjvWmb tKm]o-\m-Ymb | tKmhn-mb \tam \ax ||


hnm-\-cq- ]\pw ]c-am-\--cq-]n-bp-amb tKmhn-\v \akvIm-cw.

3. \ax Ia-et\-{Xmb | \ax Ia-eam-ent\ | \ax Ia-e\m-`mb | Ia-em-]Xtb \ax || Ia- e - t\-{ X\pw Ia- e - a m-e nbpw Ia- e - \ m-` -\ p- a mb IrjvW\v \a-kIm-cw. v

4. _l-]o-Um-`n-cm-amb | cmam-bm-IpWvT ta[tk | cam-am-\-k-lw-kmb | tKmhn-mb \tam \ax ||


abn ]oen-b-Wn--h\pw cam am\-k-lw-k-\p-amb tKmhn-\v \a-kvIm-cw.

5. Iwk-hw-i-hn-\m-imb | tIin-Nm-Wqc LmXnt\ | hrj-Z-`-[z-P-h-ymb | ]m-km-c-Ytb \ax ||


Iwk-tI-in-Nm-Wp-cm-Zn-I-fpsS lmhpw ]m-km-cYn-bp-amb IrjvW\v \a-kIm-cw. v

6. thWp-hm-Z-\-io-emb | tKm]m-em-bm-ln-ant\ | Imfn-o-Ip-e-tem-emb | teme Ip-e-[m-cntW ||


thWp-h m-Z -\ - i o-e \pw Imfno Xoc-i m-e - \ p-a mb IrjvW\v \a-kIm-cw. v

448

I 7. h-ho-\-b\mw t`mP |
ames\ \rXy-im-ent\ | \ax {]W-X-]m-emb | {ioIr-jvWmb \tam \ax ||
{]W-X-]m-e\pw tKm]o at\m-l-c-\p-amb I\v \akvIm-cw.

kwkmc kmKtc aw | amap-c PKZv Kptcm ||

tl cpIvan-Wo-Im-, kwkm-ckm-Kc-a--\mb Fs D-cn--tW.

8. \ax ]m]-{]m-imb tKmh-\[-cmb N | ]qX-\m-Po-hn-Xm-ymb | XrWm-hky lmcntW |


]m] {]Wm-i\pw XrWm-hmZn lm-hp-amb IrjvW\v \a-kIm-cw. v

12. tIih ti-l-cW | \mcm-bW P\m\ | tKmhn ]c-am-\ | amw kap--c-am-[hx ||


ti-l-c-W-\mb P\m-\, am[-h, Fs D-cn-ptW.

9. \njvI-fmb hntam-lmb | ipm-bm-ip sshcntW | AZzn-Xo-bmb altX | {ioIr-jvWmb \tam \ax ||


\njvIf\pw Aip--ssh-cn-bpw-amb {ioIr-jW\v \av kvIm-cw.

10-. {]ko-Z-]-c-am-\ | {]ko-Z-]-c-ta-izc | B[n-hym-[n-`p-Pw-tK\ | Zw amap-c {]t`m ||


{]km-Zn-p-I. B[n-hym-[n-I-fmb k-m ISn-s Fs Dcn-p-I.

AY sslhw kvXpXn-`n-cm-cm-[-bman tX bqbw XYm ]-]Zw P]x {ioIrjvWw [ymbx kw krXnw Xcn- j y- tY- X n. k tlmhmN ssNcWyx Aapw ]-]Zw a{-am-h--tbZyx k bmXy\m bmkXx tIhew XXv At\- P - t ZIw a\tkm Photbm ss\Z-thmx B]v\p-h ]qh-aj-ZnXn XkvamXv IrjvW Gh ]tcm tZhx Xw [ymtbw ctkw `tPm `tP-ZntXymw XXv kZnXn CXyp]-\ n-j-v.
ap\n- t{i- jvT- m- sc, Rm kvXpXn-p- -Xp- t]mse Xs \nfpw Cu a{- m {ioIr- jvWs\ Bcm-[nv kwkmc kmKcw XcWw sNp-hn. Cu a{w P]n-p--h `Kmhs ]c-a-]Zw {]m]n-p-p. tZh-X-amv AhnsS hsc Fm km[n-n-. AXn-\m kZw IrjvW-s\-s [ym\np-hn. a{- P-]-m At-l-ns \mam-ar-X-amkz-Znv hnap--cm-Ip-hn. tKm]m-e-Xm-]n-\yp-]-\n-jv kam-]n-p.

11. {ioIrjvW cpIvan-Wo-Im | tKm]o-P -\-a-t\m-lc |

NXpth-tZm-]-\n-jv 3 1
1. AYmtXm atlm]\njZtah bZml GtIm l s s h \ mc m bW B k oX v \ {_ m \ Cuimt\m \m t]m\mn \ hmbpx t\taZymhm ]rYnho \ \{XmWn \ kqcyx k GImIo \c Gh Xky [ym\mky eemSmXv tkz tZm] f XXv Xmx Camx B]x Xm GtX t\m lncWyab aw X{X {_m NXpaptJm PmbX k]qhm`naptJm `qXzm `qcn Xn hymlrXn Kmb{Xo Ox EtKzZx ] nam`naptJ m `mX zm`qc nXn {XnjvSp`O bpthZ Dm`naptJm `qtXzm `phcnXn hymlrXncm\pjvSp` Otm AYh thZx
CXn\v atlm]\njsp ]dbpp. Ghpw

449

I BZyw GI\mb \mcmbW am{Xta Dmbncppffp.


{_mthm inht\m Hpw Dmbncpn. hmbpthm ]rYnhntbm BImitam \{Xtfm kqcyt\m Hpw Dmbncpn. B GI\mb \c am{Xw. [ym\mhn X\mb Atlns s\nbn \nv hnbsmgpIn. AXmWv CmWp Pecmin. AsXpSv Aap mbn.\mep apJtmSp IqSnb {_mhpmbn. Atlw ]qhm`napJ\mbn; `q F hymlrXn Kmb{Xn Opw bpthZhpw Dmbn. Dm`napJ\mbn. `phx F hymlrXnbpw PKXo Opw kmathZhpw P\np. Ah km\w ZnWm`napJ\mbn PKZv F hylrZnbpw A\ jvSp]v Opw AYh thZhpw Dmbn.

mtXm `hXn kthjp Xotjp kv\mtXm `h X n tX \ k s s h {I X p `nc nj vSw `h X n CXnlmk ]pcmWm\mw kl{]mWm P]vX m\n `h n {] Whm\mabp Xw P] v X w `h Xn B Npjx ]wn ]p\mXn B kv]vX amXv ]pcpjw ]p\mXn Pmt]y\ AayXXzw N KXn Aay XXzw N KXn CXyml `Khm lncWy K`x

1.

kl{k iojw tZhw I kl{kmw hniz kw`hw hnizXx ]caw \nXyw I hnizw \mcmbWw lcnw hniztathZw ]pcpj I Xw hnizap]PohtX I Ejnw hntizizcw tZhw I kap{Zw Xw hnizcq]nWw. ]Zva tImi{]XoImiw I ew_XymImikn`w I lrZtbNm]yt[mapJw I khIrXzmh XnjvTXn Xkyat[y hm\ninJm I AWotbm[zm hyhnX k {_m k inthm hnjvWp I tkmcx ]cax kzcmSv

2.

Cu atlm]\njv sNp {_mW At{im{Xnb\msWn t{im{Xnb I ImWvU ]WvUnX\mbn `hn pp. A\p]\oX\msWn D]\oX\mbn `hnpp. Ah An ]hn{X\pw , hmbp]hn{X\pw, kqcy]hn{X\pw tkma]hn{X\pw, kXy]hn{X\pambn ncpp. Ahs\ kIe tZhmcpadnbpp. Ah kIeXofnepw kv\m\w sNbvX ^eambn. Fm b fpw \S nbXns ^e w Inn. A h Adp]Xn\mbncw Dcp Kmb{Xn P]n ^eambn. Ah CXnlmk ]pcmW At\I {]mhiyw hmbnp Ignp. ]Xn\mbncw Dcp {]Whw P]np. tIhew Zi\w sImv At\ImbncfpsS ]pWyw AIpp. Ggp Xeapdbn s] hsc Ah Dcnpp. \n bamb pw A h A ar XXzw {]m] n ps av lncWyK` ]dp.

3.

4.

Bbncw incpIfpw Bbncw IpIfpw Dffh\pw hnizns Dev ]n ImcWhpw kh{X hym]Ihpw Bb lcn \mcmbW F \man {]kn\mWv. Ejn kzcq]\pw {]]ns Imhpw kap{Zimbn bpamb Atls B{ibnv temIw ]pecpp. Iae tImin\p Xpeyw tim`mbam\hpw At[mapJhpamb AXns a[yn \mep`mKpw hym]np An Pzmebpv. B inJbpsS a[ynemWv ]cammhv \ne sImffpXv. {_mshpw inhs\pw hnjvWpshpw ]dbpsXpw B Hcp ssNX\yamWv. AXv kzbw {]Imihpw kzX{hpw kh ihpamIpp.

6. tZhm l ssh kzw temIambkvtX tZhm Du[z _mlthm cp{Zw kvXphn `qkmhmZn\ [yw `phkvXp kzkvtX iojw hnizcqt]m fkn {_ I k vX zm Z z n[ m {X n [ m i m\ y k vX zw lpXalpXw ZaZw khakhw hniz ahnizw IrXaIrXw ]ca]cw ]mcmbWw N kzw A]ma tkmaahrXm A`qamKtPymXnchn ZmatZhm \a kzma [qt{hXw arXw ayw N tk ma k qc y ] q h w P K nX h m b Z c w {]mPm]Xyw tkmbw kqvaw {Kmlw {KmtlW `mh w `mth \ k uay w k utay \ k q vaw kqv t aW {KknXw Xkv s sa alm{Kmkmb \tam a\x I
tZhm kz temIn \nv hv ssI Dbn cp{Zs\ kvXpXnpsImv ]dp AbpsS BZn `qtemIhpw a[yhpw `qh temIhpw incv kztmIhpamIpp. Av hnizcq]\mWv . Av GIamb {_mamWv. Zznhn[hpw {Xnhn[hpw in lpXhpamb tlma sNbv X p. At\Iw \In, \Inbn. khhpw, Akhhpw, hnizhpw, Ahnizhpw \InbXpw \ImXpw kIeXpwAp Xs. Rv tkmam]m\m AarXXzw e`ns. tZhtZh, Av \akv Imcw. arXw AarXw kXyw AkXyw khhpw Ap Xs. {Kmls {Kmlw sImpw `mhs `mhwsImp kuays kuayw

5. b Camw atlm]\njZw {_tWm f [otX At{im{Xnb t{im{Xntbm `hXn A\p]\oXx D] \ o tX m `h X n tk m n] qtX m `h X n k hmbp]qtXm`hXn k kqcy]qtXm `hXn k tkma ]qtXm `hXn k kXy]qtXm `hXn kh thZ

450

I sImpw kqvas kqaw sImpw B altPv


{KknXampp. alm {Kmksbpw {KknXamp B

]cammhn\v \akvImcw.

NXpthtZm]\njv kam]np.

Nmp-tjm-]-\n-jv

A Y mX N m p a ow ] T nX k n h n Z y mw NptcmKlcmw hymJymkymax bptcmKm kth \iyn Nptjm Zo]vX n `hnjyXn Xkymx Nmpjo hnZymb Aln _p[v\y Ejnx Kmb{Xo Oxkq#v t bm tZhXm NqtcmK\n htb Pt]mhn\ntbmKw Hmw Npx Npx Npx tXPx ntcm `h amw ]mln ]mln.XzcnXw Np tcmKm iab iabX aw PmX cq]w tXtPmZibZib bYm f lw Atm\kymw XYm Iev]b Iev]b IeymWw Ipcp Ipcp bm\n aa ]qhPm tXm]mPnXm\n Npx {]Xntcm [ZpjvI rXm\n khmWn \naqeb \naqeb Xapkv tXtPmZmt{X Znhymb `mkv I cmb Hmw \ax kqcymb Hmw \tam `KhtX kqcym bmn tXPtk \ax Xatk \ax AktXmam kXv K ab Xatkmam tPymXnKabartXymam AarXwKab DjvtWm `Khm ipNncq]x b Camw Npjv]tXmhn Zymw {_tWm \nXy a[otX \ Xkymn tcmtKm \ `hXn \ XkyIpte Atm `hXn AjvSu {_mWm {KmlnbnXzm hnZymknn `hXn
sNmpXpsImp am{Xw ^eknnhcp Nmpjo hnZy hnhcnmw. Cu hnZy t\{X tcmKsf iannpXmWv. t\{XfpsS tXPv hnnm {]tbmP\sSpXpamWv. Aln_p[v\yXmWv. Cu hnZybpsS Ejn, Ov, Kmb{Xn, tZhX, kqcy\pw. CXns hn\ntbmKw t\{XtcmKia\n\mbnmIpp. tl kqcytZh, Ap Npn Npns tXPns ncamtW. Fs cntW. Fs t\{XtcmKw thKn Xs ianntW. Xs kzabamb tXPv F\nv ImnctW. Rm A \mImXncnm th Xv sNtW. awKfw sNtW. Fs Zi\ in \innm\nS hcpnb

GtXsXmw ]m]fptm Ahsbms \inntW. t\{XtXtPm ZmbI\mb `Khm `mkvIc\v \akvImcw. IcpWmab\mb AarXkzcq]\v \akvImcw. kqcytZh\v \akvImcw t\{Xn\v {]Imiw \Ip kqcy\mcmbW\v \akvImcw. IcpWmIc\pw A\rX\pw AntXP pw tJNc\pw kXzcPkvXtamcq]\pamb kqcytZh\v \akvImcw. {]t`m, Fs Akn \nv kntev \bnmepw. arXyphn \nv {]Imintev \bn mepw. arXyphn \nv AarXntev \bnmepw DjvW\mb `Khm ipNnkzq]\pw lwk\mb `Khm ipNn{hXncq]\pamIpp.bmsXmcp {_mW\v Cu NmpjvaX hnZy \nXyhpw A[yb\w sNpp Ah\v An tcmKw DmIpn. Ahs Ipen A\p mIpn. Fp {_mWmsc ]Tnnm hnZymknn `hnpp.

Hmw hnizcq]w LrWn\w PmXthZkw lncWbw ]qcpjw tPymXncq]w X]w hnizky tbm\nw {hX]ap{Kw ]pcx {]Pm\apZbtXyj kpcy Hmw \tam `KhtX BZn Xymb Atlmhm ln\ytlmhml\o kzmlm Hmw hbw kp]m D]tkZpcn{w {]nbta[m Ejtbm \m[am\mx A][zm ]qWw ln ItcmXp Npx tZhw Xzmtah icWyw {]]tZy I ]pWvU coImmb \ax I ]pjvI tcWmb \ax I AateWmb \ax I IateWmb \ax I hnizcq]mb \ax I alm hnjvWpth \ax I

451

`Kh\mb kqcy knZm\ kzcq]\pw hnizm I\p XsInWfm AXyw tim`nX\pw tPymXn kzcq]\pw lncWvab PKns Dev]n m\hpw ]pcpjn Pzenph\pamWv As\bpff tXtPmcq]\mb kqcy\v \akvImcw. Bdp hn[nepff sFizcymepw k\mb `Khm kqcy\v \akvImcw. Atlns {]` Znhkn\v alXzw \Ipp.

kqcy`Khm\v R BlpXnI Ans. EjnI t{ijvT ]fpff ]nIsftmse Atlns ASpsn {]mnpp:- ""`Khms\ Cu AImcs ZqcnempI. Rsfmw Xtamab _\ns]pgepp. Znhy{]Imiw \Inbmepw. ]pWvUcoIm\pw, ]pjvItcW\pw, AateW\pw, Iate W\pw, hnizcq]\pw, almhnjv Wp kzcq]\pamb Av \akvImcw.

Nmptjm]\njv kam]np.

1
imn-]mTw

Pm_m-e-Zi-t\m-]-\n-jv 3

tb\ hnm-X-am-t{XW | Poh-ptm `hm-aylw || Hmw B]ym- b p aamw- K m\n hmIv {]mWpx t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn 4. kmwIrtX irWp hyman | khw {_tm-]-\n-jZw amlw {_ \ncm-Ipcymw tbmKw kmmwK Zi\w | am am {_ \ncm-I-tcm-Z-\n-c-I-c-W-a-kvXz-\n-cm-I-cWw ba \nb-a-ssh | ta f kvXp XZm-\n \nctX b D]-\n-jp [m sshm-k-\tah N || kvtX abn kp tX abn kp Hmw imnx imnx 5. {]mWm-bm-a-kvXYm-{_- | imnx {]Xym-lm-c-kvXXx ]cw | Fs AwK- ]pn {]m]n-tW. hmv {]mW [mcWm N XYm [ym\w | t\{Xw t{im{Xw _ew C{n-b Chbpw ]pn {]m]nkam-[o-m-Iw apt\ || tW. CXv D]-\n-j-Zp--amb {_-am-W.v Rm AXns\ \ncm-I-cn-m-Xn-cn--tW. {_w Fs \ncm-I-cn-m-Xn-cn-- 6. Alnwkm kXy-a-kvtXbw | tW. F\npw {_-n\pw Xn At`-Zy-amb _w {_-Ncyw ZbmPhw | Dm-Ip-am-dm-I-tW. Fn D]-\n-j-Zp---fmb [am [rXnan-Xm-lmcx | \ne-sIm--tW. Hmw imnx imnx imnx iuNw ssNh bamx Zi || 1. Zm-t{Xtbm alm-tbmKo | kIe Pohn-I -fp-sSbpw Dev]npw kwc--W`K-hm `qX-`m-h\x | n\p Imc-W-`q-X\pw NXp_-lp- hp- amb `K- hm hnjvWp NXp`ptPm alm-hn-jvWp | -tbm-Kn-bmb Zm-t{X-b-\mbn Ah-X-cn-p. At-l-ns tbmKn km{am-Pym-Zo-nXx || injy-\mb kmwIrXn aljn Kpcp-`--\m-bn-cp-p. Hcp Znhkw Atlw Zm-t{X-bs\ ]cn-Ncnv ssIIqn Adn2. Xky intjym ap\n-hcx | bn-p. `K- hms\ Fs Amw-K-tbmKw hnkvX-cnv ]dp kmwIr-Xn\ma `n-am | tIn--Ww. AX-dn-m F\nv Poh-p--\m-Im ]{] Kpcp-ta-Imt | km[n-pw. Zm-t{X-b ]d-p. kmwIr-Xn, Rm {]mRvP-en-bn h\n-bm-\znXx || Amw-K-tbmK Zi\w D]-tZ-in-mw. tbmK-n baw, \nb-aw, Bk-\w, {]mWm-bm-aw, {]Xym-lm-cw, [ym\w, [mc3. `K-h {_qln ta bmKw | W, kam[n Fv Fv AwK--fp-v. Ch-bn ba-n\v kmmwKw k {]]-Iw |
]p hn`mKw `hn-p-p. kXyw, Alnw-k, AkvtX-bw,

452

I Zb, BP-hw, {_-N-cyw, a, [rXn, anXm-lm-cw, _mlyhpw, A`y--c-hp-amb iuNw.

7. thtZm-t\ {]Im-tcW | hn\m kXyw Xt]m-[\ | Imtb\ a\km hmNm | lnwkm-lnwkm \ Nm\yYm || 8. Bm kh-KtXm f ttZym | \ {Kmly CXn ta aXnx | km Nmlnwkm hcm t{]mm | apt\ thZm thZn`nx || 9. Np-cm-Zn-{n-ssbZrw | {ipXw {LmXw ap\o-izcm | Xssky-thm-n`-thXv kXyw | hn{] Xm-\yYm `thXv || 10. khw kXyw ]cw {_ | \ Nm\y-ZnXn bm aXnx | X kXyw hcw t{]mw | thZm--m\ ]mcssKx || 11. A\y-Zotb XrtW cXvt\ | Imt\ auntI f ]n N | a\km hn\n-hr-nbm | XZ-kvtXbw hnZp_p[mx || 12. B-\yp-\m--`m-th\ | hyh-lmc hnhPnXw | b-Z-kvtX-b -an-Xyp | am-hn-Z v`na-lm-atX || 13. Imtb\ hmNm a\km | kv{XoWmw ]cn-hn-hP\w | EXu `mcymw XZm kzky | {_-Ncyw XZp-NytX || 14. {_-`mth a\-mcw | {_-Ncyw ]c-] | 15. kzm-hXv kh-`q-tXjp | Imtb\ a\km Kncm | A\pm km Zbm sskh | t{]mm thZm thZn`nx ||
thtZm- - a mb {]Im-c - s am- g nsI a\km hmNm IWm Bsc-sb- nepw D]-{Z-hn-p-Itbm Ahs {]mWsf tZl-n \nv ths]- Sp-p- Itbm sNp ]w

AXp-Xs lnwk. CXn \n `n-ambn asmcp lnwkbn-. Fm-bn-Sp hym]n-n-cn-p Bm-hns\ ikv{Xw sImv apdn-mt\m {Kln-mt\m km[y-a-. thZm-- th-Zy\mb al-p- Cs\ A`n-{]m-b-s-Sp-p. IpI sImp IXpw sNhn sImp tIXpw aW-n-Xpw As-n A\p-`q-X-hp-amb hnj-b-s- n Hfn-msX ]dbp--XmWv kXyw. kXy-kz-cq-]-\mb ]c-am-mhp XsbmWv khm cq]vX- Xn kXyw. ]c-am-m-hn \n `n-ambn Hcp hkvXphpw kXy-am-bn-n-. thZm-- -m kh-t{i-jvT-amb kXyw Fp ]d-n-p-Xpw AXp Xs- bm-W.v A\y-cpsS [\w cXv\w apv ]hngw kzw XpSn sNdpXpw hep-Xp-amb hkvXp--fn a\v {]thin-m-Xn-cn-p--XmWv AkvtX-bw. {]]--nse kIe hyh-lm-c--enepw A\m _pn-tbm-Sp-IqSn Ah Bmhn \npw `n-amWv Fp am\n-p--XmWv AkvtX- bw. Fv m\n-I ]d-bp-p. a\km hmNm IWm \mcokw- K- ]- cn-Xym-Ktam kz]- Xv\n- bn Xs EXp- Im-ep am{Xw. [- _pym kwKw sNp-Itbm BWv {_-N-cyw. Asn Ima-t{Im-[m-Zn-Isf \nb-{nv a\-ns\ ]c-am- [ym-\-n Xs ebn-n-p-I-bmWv kh-t{i-jT-amb v {_- Ncyw Fm Pohn-Ifpw Xs- tm-se-bm-sWp IcpXn a\p sImtm hmp sImtm icocw sImtm AhtbmSv Bo-b-`mhw ImWn-p-I-bmWv Zbbmbn thZm thZn-I ]d-bp--Xv.

16. ]pt{X ant{X Ift{X N | cn]u kzm\n kXw | GI-cq]w apt\ b | ZmPhw t{]mNy tX abm || 17. Imtb\ a\km hmNm | i{Xp`nx ]cn-]o-UntX | _pn-tm-`\n-hnbm | am km ap\n-]pw-Kh || 18. thZm-tZh hn\ntamx | kwkm-cky \ Nm\yYm | CXn hnm-\-\n-jv]-n | [rXn t{]mm ln sshZnssIx | Al-amm \ Nmt\ymkvao | tXyh-a-{]-NypXm aXnx || 19-. Aev]-ar-m-i\m`ymw N | NXpmw-im-h-t i-jIw | Xkvam-tXym-Km-\p-Kp-tWy\ | t`mP\w anX-t`m-P\w ||
]p{X If-{Xw, i{Xp, an{Xw, Fn-h-cnepw kzmmhnepw kam-\-`mhw ImWn-p-I-bmWv BP-hw. i{Xp-

453

I aptJ\ a\-p-sImtm hmp sImtm icocw sImtm

am-m-s\m-p-an-. m\-ns ]cn-ipn ssIsh-Snv Fs-nepw ]oU-\-ap-m-bm Nn-nepw _pn-bnepw _mly-ip-n-bn {`a-p hyn kzw Dt]-nv teiw t]mepw tm`w Dm-Im-Xn-cn-p-I- bmWv a. {]]- aI B{K-ln-p aqV\v Xpey-\m-Wv. m\m-arX -n Pohn-Iv apn knn-p-Xv thZm-\p-Iqeyw Xr]vX-\ mb tbmKnv Cu temI-n Hpw Xs sImm-Wv. CXn \npw `n-ambn ad-A-sdmcp {]Im-c- sNm Ah- ti- jn-n-n- . A-s\-bp tbmKn XXz-mnepw apn Inp-Ib n-s ZrV-\ n- -b-s-bmWv \n-bm-Wv. B-m-\n-I-fmb alm-mv aqp temIm\n- I [rXn Fv ]d-bp--Xv. Xm Bm- hm- sWpw nepw Hpw sNt-- Xm-bn-n-. AXn-\m apt\ Xm Bm-hn \nv A\y-ambn Hp-an-s- p-ap AN-e Alnw-kmZn km[-\-Ifm A\p-`-h-m\w t\Sn Cu hrn- bmWv kthm-XvIr--amb [rXn. kmXzn-Ia mb Bmhv {_-kz-cq-]hpw Ahn- \m- in- bp- am- sWv [cn- p- I. Aw Aev]-am-{X- bn Ign-p-I, hb-dns ]IpXn `mKw Aw sImp Im `mKw Pew sImpw \ndv Im cmw Jw `mKw Hgn-n-Sp--XmWv anXm- lm- cw. tbmKm-\p-Iq-e-am-bXv anXm- 1. X]x ktm-j-am-kvXnIyw | lm-c-am-W.v

20. kztZ-l-a-e-\ntmx | ar-em`ymw alm-apt\ | bZv LuNw `thZv _mlyw | am\kw a\\w hnZx | Alw ip CXn m\w | iuN-am-lpa-\o-jnWx || 21. AXy--a-ent\m tZtlm | tZlo NmXy--\nex | D`-tbm-c-cw mXzm | Xky iuNw hn[o-btX || 22. m\ iuNw ]cn-XyPy | _mtly tbm catX \cx | k aqVx Im\w Xyzm | temjvTw KrlvWmXn kp{hX || 23. m\m-ar-tX\ Xr]vXky | IrX-Ir-Xyky tbmKn\x | \ NmkvXn Inw NnXv Ihy | akvXn tN k XXz-hnZv || 24. temI-{Xtb f ]nIhyw | InwNn-m-kvXy--th-Zn\mw | 25. XkvamXv kh-{]-b-Xvt\\ | apt\ f lnwkm-Zn-km-[ss\x | Bm-\-a--cw {_ | hnn m\mp thZ-\mXv ||

ap-sImtm shw sImtm ico-cw ]cn-ip--amp--XmWv _mly-iu-Nw. kthm-Xv Ir-amb iuNw hnip-m-m-hm-sW `mh\ Dsm-p-I-bm-W.v icocw X]-v, ktm-jw, BkvXn-Iyw, Zm\w, e, aXn _mly-ambpw B-co-Iambpw aen-\-am-Wv. Fm tZlP]w, {hXw, Cuiz-c-]q-P, knm {ihWw Ch-bmWv [m- cn-bmb Bmhv Ghpw ip-am- Wv. tZl- n\pw Bm]p \nb-a- . thZ-hn-X-amb Ir-Nm-{n-b-WmZn {hXhn\pw Dn-ep m\w ssIh-m ]ns ]cn-ip--fm icocw oWn-n-p-Xv X]-m-W.v tam-em-`-

Zm\-ao-izc ]qP\w | knm--{i-hWw ssNh | {loa-Xn Pt]m {hXw || 2. GtX N \nbamx t{]mm | kvXm hyman {IamXv irWp || 3. thtZm-t\ {]Im-tcW | Ir{-Nm-{m-b-Wm-Zn`nx | ico-c-tim-jWw b Xv | X]-an-Xyp-NytX _pss[x || 4. tIm hm tamx IYw tX\ | kwkmcw {]Xn ]-hm | CXym-tem-I-\-a- m kvX]x iwkn ]nXm || 5. bZr-m-em-`tXm \nXyw | {]oXnbm PmbtX \rWmw XXv ktmjw hnZpx {]mm ]cn-m-ss\-I-X-Xv]cmx || 6. {_m-Zn-tem-I-]-cy-mXv | hncym b-t`Zv {]nbw | kh{X hnKX kvt\lx | ktmjw ]caw hnZpx || 7. {iutX N kvamt N hnizmtkm | b ZmkvXn-Iy-ap-NytX | \ymbmPn-X-[\w {imt | {ibm sshZntI Pt\ | A\yZv hm bZv {]Zo-bt | XZv Zm\w t{]mNytX abm ||

454

I s--nbpw Bm-hn\v kwkm-c-_-\w s]Sp--Xn-\p

_n-msX thtZm---fmb D]-tZ-i--fn ]q-{i Imc-W-s- -nbpw Nnn-p-Xv X]-m-Ip-p. Cuiz-tc- Dm-bn-cn-p--Xm-Wv aXn. thtZm--hn-[n-{]-Imcw hop-b-\p-k-cnv Fp-In-n-bmepw AXn ktm-jhpw {]k- ho-p-ap a{-P-]am-Wv. P]w. thZ--se-tmse Xs -Xbpw Dm-Ip-Xv ktm-jw. kI-e-Xnepw A\m-k-- [ imkv{X- - fnepw ]pcmtW-Xn- lm-k--fnepw a\v \nc\mb {_m-Zn-tZ-h-tem-I]-cy-- ap kpJ--fn hnc-n- cw apgp-In-bn-cn-p--XmWv Fs A`n-{]m-b-n P]w. bp-m-hp-Ibpw Fnpw a\v {]k--am-bn-cn-p-Ibpw 13. P]kvXp Zznhn[x t{]mtm | sNp Ah--bmWv t{ijvT-amb ktmjw thZ-hmNntIm am\-k-kvXYm || fnepw kvarXn-I-fnepw ]d-b-s-n- p [-n ZrV-amb Bm-thmsS hn-pI BkvXnIyw [\w XpS-nb 14. hmNn-tIm-]mw-ip-cp-ss | Bh-iy-h-kvXp- ZpxJnX-cmb thZ-tm D-aZznhn[x ]cn-IonXx | mtm sImSp-p-Xv Zm\w. am\tkm a\-\-[ym\ |

1. kzkvXnIw tKmapJw ]Zvaw | hoc-knw-lm-kt\ XYm | `{Zw apm-k\w ssNh | abq-cm-k-\-tah N || 2. kpJm-k-\-k-amJymw N | \haw ap\n-]pw-Kh | hmKvtZmjw Ak-Xy-`m-jWw apX-emb tZmj--fn Pm\qthmc-tc IrXzm | \npw AIv hnip--hmv tcmKm-Zn-hn-ap--amb lrZbw lnwk {IqcX XpS-n-bh Cm--Iw Fn-h-bmWv kayIv ]mZ-Xte Dt` || Cuiz-c-]q-P-\w. Bmhv kXyhpw m\-kz-cq-]hpw 3. ka-{Ko-h-iocx Imbx | kthm-XvIr-hpw \nXyhpw A\-hpw A-cym-an-bp-amkzkvXnIw \nXy-a-`y-tkXv | Wv. Cu knmw \nc-cw {ihnv AXn\p tbmPnv \nekthy Zn-W-Kp^w Xp | bn hniz-kn- p--XmWv knm {ih-Ww. euIn-I-am]rjvT-]mtiz \ntbm-P-tbXv || -fn kh-k--X-amb I- A\p-jvTn-p--Xn kzm`m-hn-I-am-bn- p-m-Ip ktm- N-am- Wv e. Kpcp-- m- 4. Zn-tW]n XYm khyw | cpsS A\p-aXn e`n-mepw thZ-hn-cp--am- Ah-ewtKmapJw XXv {]N-tX |

8. cmKm-Zy-t]Xmw lrZbw | hmK-Zp-m-\r-Xm-Zn\m | lnwkm-hn-c-lnXw I | b-Zo-iz-c-]q-P\w || 9. kXyw m\-a-\w N | ]cm-\w ]cw {[phw | {]Xy-Kn-Xy-h-K- hyw | thZ--{i-hWw _p[mx || 10. thZ-eu-In-I-amtjp | IpnXw I-bZv `thXv | Xkvan `hXn bm em | {lox sskthXn {]IonXm | sshZn-tIjp N kthjp | {im bm km aXn `thXv || 11. KpcpWm tNm]-Zntm f ]n | X{X kw_--h-cn-PnXx | thtZm-t-ss\h amtW | a{m-`ymtkm P]x kvarXx || 12. Iev]-kqt{X XYm thtZ | [-imkvt{X ]pcm-WtI | CXn-lmtk N hrnbm | k P]x t{]mNytX abm ||

t`ZmXv ssZzhn-[y-am-{inXx || 15. DssP-]m-Zp-]mw-ip | kl-{k-Kp-W-a p-NytX | am\-k XtYm-]mwtimx | kl{k KpW-ap-NytX || 16. DssP-] kthjmw | btYm--^-etZm `thXv | \ossNx t{imt{XW tN{ | {ipX-t-n-jv^ew `thXv ||
cp hn[-n- emWv P]w. Hv am\-knI P]w, atXv hmNnI P]w. hmNnI P]hpw cp hn[-ap-v. Hv Dw, atXv D]mw-ip. AXp-t]mse am\-knI cq]hpw cp-hn-[ap-v. H\v\v a\-\w, atXv [ym\w. Db kzc-n sNs-Sp P]-t-m D]mw-ip-P-]-n\v Bbncw aSv t{ijvT- Xz-ap-.v Fm a{- \oN-hy-n-I-fn \nv {ian-m ^e-an-m-Xm-Ipw.

aqmw Jw

455

AwKp-jvTm-h[n KrlvWo-bmXv | lkvXm `ymw hypXv{I-taW Xp || 5. Duthm-cp-]cn hnt]{ | IrXzm ]mZ-Xe-Zzmbw | ]m-k\w `thXv {]m | kch-tcm-K-`Z-bm-]lw || 6. Zn-tW-Xc ]mZw Xp | Zn-tWm-cpWn hn\y-tkXv | EPp-Imb kam-kot\m | hoc-k-\-ap-Zm-lrXw || 7. Kp^u Xp hrj-W-kym[x | kohn\ymx ]miztbmx nt]Xv | ]miz ]mZu N ]mWn`ymw | ZrVw _[zm kp\n-ew | `{Zm-k\w `th-tZ-XZzn-j-tcmKx hn\m-i\w || 8. \n]oUy koh\ow kqvaw | Zn-tW-Xc Kp^Xx | hmaw bmtZy\ Kpt^\ | apm-k\ anZw `thXv || 9. ta{Vm-Zp-]cn \nn]y | khyw Kp^w XtYm-]cn | Kp^m-cw N kwn]y | apm-k\ anZw apt\ || 10. Iq-tct{K ap\n-t{ijvT | \nn-t]-m-`n-]miztbmx | `qaymw ]mWn-Xe Zzzw | \nn-ss]y-Im{K am\kx || 11. kap--Xincx ]mtZm | Z-hXv thymav\n kwnXx | abq-cm-k-\ta-X-ZvkymXv | kh-]m-]-{]-Wm-i\w || 12. tb\ tI\ {]Im-tcW | kpJw ss[cyw N PmbtX | XXv kpJm-k-\-an-Xyp | ai--kvXXv kam-{i-tbXv || 13. Bk\w hnPnXw tb\ | PnXw tX\ PK-{bw | At\\ hn[n-\m-bpw | {]mWm-bmaw kZm Ipcp ||

apt\, Bk-\- H]Xp hn[- am-Wv. kzkvXym-k- \w, tKmap-Jm\w ]Zvam-k-\w, hncm-k-\w, knwlm-k-\w, _{Zmk-\w, apX-m-k-\w, abq-cm-k-\w, kpJm-k\w Ch-bmWv Ah. app-I-fp-sSbpw XpS-I-fp-sSbpw at[y cp Imep-Ifpw icn- bmb coXn-bnshv Igp-v, Xe, tZlw, Fnh kam\- `m- th\ [cn- p- Xv kzkvXn- Im- \w. Cu Bk\w \nXyhpw A`y-kn-m {]bm-k-ap-m-hn-. he-Xp-Im apns\ CSXp-`m-Ks ]rjvT-`mKw hsc sImp-t]m-hp-Ibpw CS-XpIm-ense app-Isf he-Xp-` m-Ks ]rjvT -` mKw hsc sImp-t]m-Ip-Ibpw sNbvXm tKmap-Jm-k-\-am-W.v cp ]mZ-fpw cp XpS-Ifnepw ho]-co-X-K-Xn-bn shv AhbpsS X-hn-c-ep-Isf cp ssII sImavSpw ]nd-In IqSn ]nSnp sImn-cn-p-Xv ]m-k-\-am-W.v CXv khtcm-K-w `bhpw ian-n- p--Xm-Wv. CSXp Im hep XpSbn shv, icocw \nhn-sh-v, Ccn-p--XmWv hocmk-\w. cp app-I-sfbpw taVy-n\p Xmsg-bmbn ]miz-fn shv cp Ic--emepw ]miz-`m-K-sbpw ]mZ-sfbpw ZrV- ambn _nv Ccn-p--XmWv `{Zm-k-\w. CXv hnj-kw-_-n-I-fmb tcmK- \in-n-p--Xm-Wv. koh-\n-bn-ep eLp-hmb tcJsb he-Xp-Im app-sIm- an hes app-sImv CS-s- Xns\ Aap-XmWv apm-k-\w. Dw-ssI-I cpw `qan-bn shv ssIap-p-I-fpsS A{K-`m-K-sf \m`n-bpsS Ccp-]miz-fnepw m]nv incpw Imep-Ifpw s]mn BIm- i-n hSn t]mse nXn-sN-p--XmWv abq-cm-k-\w. CXv kh]m-]-l-c-am-Ip-p. ico-cn\v kpJw e`n-- hn[w ss[cy-ambn Ccn-p--XmWv kpJm-k-\w. Zp_-e-cmb km[m-c-W-mv Cu Bk\w kzoI-cn-mw. Fm Bk\-fpw D-a-amb coXn-bn A\p-jvTn-m Ign-bp-hv {Xntem-I- sbpw Pbn-m Ign-bpw. tbmK-[m-c- Wmbp--\mbn Xm kZm {]mWm-bmaw sNp-I.

\memw Jw
1. icocw Xmh-tZh kymXv | j-h-Xyw-Kp-em-Iw | tZl-at[y inJn-m\w | X]vX-Pmw-_q-\-Z-{]`w || 2. {XntImWw a\p-Pm\mw Xp | kXy-bpw ln kmwIrtX | KpZmp ZzywKpem-Zp[zw | taVymp ZzywKpem-Z[x || 3. tZl-a[yw ap\n-t{]m | a\p-Pm-\oln kmwIrtX | I-m\w ap\n-t{ijvT | aqem-[m-cm--hmw-Kpew ||

456

I 4. NXp-cw-Kp-e-am-bma |
hnkvXmcw ap\n-]pw-Kh | Ipp-S m--k-am-Imcw | `qjnXw Xp XzKm-Zn`nx || 5. Xt[y \m`n-cn-Xypw | tbmK-ssap\n ]pwKh | I-a-[y-nXm \mUo | kpjp-avt\Xn {]IonXm || 6. XnjvTn ]cn-X-kvXky | \mtUym ln ap\n-]pw-Kh | Zznk-]vXXn kl-{kmWn | Xmkmw apJym--XpZi || 7. kpjp-an-\m, ]nwK-fm, XZz | ZnUm, ssNh kc-kzXo | ]qjm, N hcp-Wm, ssNh | lkvXn Pnlzm, bi-kzn\o || 8. Aew-_p-km, Iplq, ssh | hntizm-Z-cn, X]-kzn\o | iwJn\o ssNh Kmmcm | CXn apJym--XpZi || 9. Bkmw apJym-kvXn-{k-kv{Xntjz tIm-tam- am {_-\m-UoXn km t{]mm | apt\ thZm--th-Zn`nx || 10. jjvT-a-[y-n-tX-\mm | hoW-Z-t\ kp{hX | kl akvXI ]cyw | kpjpav\m kp{]-Xn-jvTnXm ||

\n, iwJn-\o, Kmmc Fo ]Xn-mep \mUn-I apJy-amsWv. Cu ]Xn-mep \mUn-I- fn aqsw Fm-nepw apJy-am-W.v Cu aqp \mUn-I-fn kpjpav\ F \mUn kh-t{i-jT-am-W.v apXp-Ins a[y-`m-K-mbn n sNp v tacp Zw An-I-fpsS kaqlw Xs. AXn \npw ]pd-s-Sp kpjpav\m \mUn inc-p-hsc \opIn-S-p--Xm-W.v 11. \m`n-I-m-Z[x m\w |

Ip-eymZzywKpew apt\ | A-{]-Ir-Xn-cq]m km | Ipeo ap\n ka || 12. bYm-h-Zzm-bp-tNmw N | UP-em-m-Zo\n \nXyix | ]cnXx I-]mtizjp | \ncp-ssyh kZm nXm || 13. kzap-tJ\ kam-thy | {_-c{-apJw apt\ | kpjp-av\mbm CUm kthy | ZntW ]nwKem nXm || 14. kc-kzXo Iplq-ssh | kpjpav\m ]miztbm ntX | Kmmtcm lkvXn Pnlzm N | CUmbmx]rjvT -]miztbmx || 15. ]qjm bi-kzn\o ssNh | ]nwKem jjvT-]qhtbmx | Iptlm lkvXn Pnlzmbmx | at[y hntizm-Zco nX ||

a\p-jy-i-c ocw Ah-c-h -cpsS ssIsm--f - m 16. bi-kzn\ym Iptlmat[y | sXmq-mdv AwKp-e-am-W.v ico-c- a-[y-n-emWv An-bpsS hcpWm kp{]-Xn-jvTnXm | m\w AXns \ndw I\-en Imnb kz-Xp-ey-am]pjm-bm kc-kzXym | Wv. {XntIm-Wm-Ir-Xn-bm-W-Xn-\v. Rm ]d-bp-Xv icn-bmIp-p. KpZw apX cw-Kpew Xmsg nXn-sN-p at[y t{]mm bi-kzn\o || `mKs ico- c- ns a[y-`m-K-sap ]d- b-Ww. AXp Xs 17. Kmm-cmbm kc-kzXym | aqem-[m-cw. AhnsS \npw H]-Xw-Kpew apI-fn Iw at[y t{]mm N iwJn\o | \ne-sIm-p-p. AXns \ofhpw hoXnbpw \mew-Kpew Aew-_pkm nXm ]mbp | hoX-amWv AXns BIrXn tImgn-ap--bvp kaw. AXv ]pdsa sXmen sImpw apw s]mXn- n- cn-p-p. I-m]cyw I-a-[ybm || \-n\v \Sp-mWv \m`n. I at[y- nXn sNp 18. ]qh-`mtK kpjp-av\mbmx | \mUnsb kpjpav\m \mUn Fp ]d-bp- p. AXns \mepcmImbmx kwnXm Iplqx | `m-K pw Fgp-]- o-cm-bncw \mUn-If p-v. Ah-b n A[-tm[zw nXm \mUo | kpjp-av\, ]nwK-f, CU, kc-kz-Xn, ]qjm-hcp-W, lkvXn, Pnlz, bi-kzn-\n, Aew-_p-k, Iplp, hntizm-Z-cn, ]b-kznbmay \mkm--an-jytX ||

457

I 19. CUm Xp \hy-\m-kmw |

23. {]mtWm-]m-\-kvXYm hym\x | kam-t\m-Zm\ Gh N || kwnXm ap\n-]pw-Kh | 24. \mKx Ip IrI-tcm | bi-kzn\o N hmaky | tZh-Ztm [\-RvPbx | ]mZmw-Kp-jvT m--a n-jytX || GtX \mUojp khmkp | 20. ]qjm hmam-n-]-cy-m | Ncn Zi hmbhx || ]nwK-em-bmkvXp ]rjvTXx | 25. tXjp {]mWm-Zbx ] | ]b-kzn\o N bmayky Imw t{]mNy-tXapJym ]kp kp{hX | _pss[x {]mW kw-kvXYm-]m\x | 21. kc-kzXo XYm tNm[z | ]qPyx {]mW-kvX-tbmapt\ || KXm Pnlzm XYm apt\ | 26. Bky-\m-kn-I-tbmat[y | lkvXn Pnlzm XYm khy | \m`n-at[y XYm lrZn | ]mZmw-Kp-jvTm anjytX || {]mW-kwPv tVm f \ntem-\nXyw | 22. iwJn\o \ma bm \mUo | htX ap\n-k-a || khy-Im anjytX | 27. A]mt\m htX \nXyw | Kmmcm khy-t\-{Xmm | KpZ-a-[ y-cp-Pm- \pjp | t{]mm thZm thZn`nx | DZtc IIte ISymw | hntizm-Z-cm-Zn[m \mUo I-at[y hyh-nXm || \m`u PwtL N kp{hX || \m`o I-n \nv cw-Kpew Xmsg A-{]-Ir-Xn- 28. hym\x t{im{Xm-n-at[y N | tbmSp IqSnb Ip-en\n nXn sNp-p. AXv hmbp IIpZv`ymw Kp^-tbm-c]n | tN- sbbpw Pem---sfbpw Ah-tcm-[np sImp kZm {]mW-mt\ Ktf ssNh | I-ns cp hi--sf-bpw adv {_-ck apJs hvtX ap\n-]pw-Kh || kzap-J-m adv \ne-sIm-p-p. kpjpav\m \mUn-bpsS CSXp `mKv CUbpw heXp `mKv ]nwK-fbpw kpjp- 29. DZm-\kwtm hntbx | ]mZtbm lkvXtbm-c]n | av\-bpsS cp hi--fnepw kc-kz-Xnbpw Iplphpw \nsImp-p. CU-bpsS ]pd-In Kmm-cbpw ]qh-`m-Kv kam\x kh-tZ-tljp | lkvXn Pnlzbpw Iplp-hn\pw lkvXn Pnlz-pw at[y hym]y-Xn-jvTXy kwibx || hntizm-Z-cnbpw \ne-sIm-p-p. X]-kzn-\npw Iplp-hn\pw 30. \mKmZn hmbhx ] | at[y hcpWm \mUnbpw ]pjm-hn\pw kc-kz-Xnpw at[y XzK-ym-Znjp kwnXx | ]b- kzn-\nbpw Kmmc kc-kzXn Fn-h-bpsS at[y iwJn\nizm-tkm-zm-k-Im-km | \nbpw nXn sNp-p. \m`n-I-ns a[y-`m-Kp \npw KpZw hsc Aew-_pk F \mUn t]mbn-p-v. {]mW-I lnkmw-IrtX | kpjp-av\v cmIm Fp t] Dv AXns ]qh-`m-KA]m-\m-Jyky hmtbmkvXp | mbn Iplp F \mUn Xmsgbpw apI-fnepw nXn hoaq-{XmZn hnk\w ||
sNp-p. AXv hes \mkn-Im-c{w hsc \op InSp-p. CUm \mUn CSs \mknImc{w hsc-bm-Wv. bi- kzn\o \mUn he-Xp-Im-ens X-hn-c hscbpw ]qjm F \mUn ]nwK-f-bpsS ]pd-In IqSn heXp Ip hscbpw hym]n- n-c n- p-p. ]b-k zn\n heXp sNhn hscbpw kc-kzXn apI-fn \mp hscbpw lkvXn Pnlz CSXp Imens X-hn-c hscbpw hym]n-n-cn-p-p. iwJn\n F \mUn CSs Ip hscbpw t]mbn-p-v. hntizm-Z-csa \mUn \m`n I-ns a[y-`m-K-mbn nXn sNp-p.

{]mW, A]m-\, hym\, kam- \, DZm- \, \mKw, Iqw, IrI-cw, tZh- Z-w, [\- RPbw Fo ]p hmbpv kh-\m-Un-I-fnepw k- cnp sImn-cn-p-p. Ahbn {]mW XpS-nb Ap hmbp- {][m\-am-Wv. {]mW\pw A]m-\-\p-amWv IqSp-X al-Xzw. {]mWm-]m-\ apJpw aqns a[y-`m-Kpw \m`n-bnepw lrZ-bnepw kZm Ign-bp-p. A]m-\ KpZw D]w XpS apv DZcw ISn {]tZiw \m`n Fn-h-bn nsN-p-p. hym\ sNhn-I-fnepw Ip-I-fnepw kvI-nepw nXn

458

I sNp-p. DZm-\ icocw apgp-h\pw hym]n-n-cn-p-p.


\mKw XpS-nb Ap hmbp- N-nepw An apX-em-b-hbnepw nXn sNp-p. izmtkm-zm-khpw Imkhpw {]mW-hm-bp-hns I--fm-Wv. ae-aq-{X-hnk-\m-Zn-I A]m-\s {]h-\--fm-W.v

39. hntizm-Z-cm-`n-[m-bmkvXp | `K-hm ]mhIx ]Xn | CUmbmw N{am \nXyw | Nc-tXyh alm-apt\ || 40. ]nwK-fmbmw chn-kvX-ZzXv | apt\ thZ-hnZmw hc | ]nwK-fm-bm-an-Umbmw Xp | hmtbmx kw{I-aWw Xp bXv | 41. XZp--cm-bWw t{]mw | apt\ thZm thZn`nx | CUmbmw ]nwK-embmw Xp | {]mW kw{I-aWw apt\ || 42. Zn-Wm-b-a-\n-Xypw | ]nwK-em-bm-anXn {ipXn | CUm ]nwK-ftbm knw | bZm {]mWx kam-KX || 43. Aam-hmkym XZm t{]mm | tZtl tZl `rXmw hc | aqem-[mcw bZm {]mWx | {]hnx ]n-tXm-a || 44. XZmZyw hnjphw t{]mw | X]-s sk-kvXm-]-tkm-a | {]mW-kw-tm-ap-\n-t {ijvT | aq[m\w {]hn-ti-ZyZm || 45. XZyw hnjphpw t{]mw | Xm]-ssk-kvX-Xz-Nn-ssIx | \nm-tkm-zm-k\w khw | amkm \mw kw{Itam `thXv || 46. CUmbmx Ip-en-m\w | bZm {]mWx kam-KXx | kam-\s IrXyw ico-cw kam-\-\n-ebn \netkma-{K-lW anXypw | \np-I-sb--Xm- W.v DZm-\ kZm apI-fn- temv Kan-p- p. hym\ [z\n hyRvP-I-am-Wv. DZvKm-cmZn KpW- \mK-nXZm XXz hnZmw hc || s-Xm-Wv. [\-RvP-b ico-ctim` hfp-p. Iq- 47. bZm ]nwK-fbm {]mWx | ns t{]c-W-bm-emWv t\t{Xm-o-e\w \S-p--Xv. IrIIp-en-m-\-am-KXx | c-hmbp hnipw Zmlhpw Dm-p-p. tZh-Z--ns XZm XZm `thXv kqcy-{K-lWw ap\n-]pw-Kh || IrXyw Be-ky-am-Wv. kpjpav\m \mUn-bpsS tZhX i-

31. kam\x kh-km-ao]yw | ItcmXn ap\n-]pw-Kh || 32. DZm\x Du[z-K-a\w | Itcm-tXyh \ kwibx | hymt\m hnhmZ IrXv t{]mtm | apt\ thZm thZn`nx || 33. DZvKm-cmZn KpWm t{]mmx | hy\m-Jyky alm-apt\ | [\-RvP-bky tim`mZn | I-t{]mw ln kmwIrtX || 34. \nao-e\m-Zn-Iky | p[m Xp IrI-cky N | tZh-Z-ky hnt{] | X{o-I {]IonXm || 36. kpjp-av\mbm inthm tZhx | CUmbm tZhXm lcnx | ]nwKfmbmx hncnnx kymXv | kc-kzXym hncmSv apt\ || 36. ]pjm-[n-tZ-hXm t{]mm | hcptWm hmbp tZhXm | lkvXn-Pn-lzm-Zn-[m-bmkvXp | hcptam tZhXm `thXn || 37. X]-kzn\ym ap\n t{ijvT | `K-hm `mkvIc kvXYm | Aew-_p-kmbm Aw_mm | hcpWx ]cn-IonXx || 38. Iptlm pt-hXm t{]mm | Kmmco N{-tZ-hXm | imJn-\y-{-am-kvX-ZzXv | ]b-kzn\ymx {]Pm-]Xn ||

c\pw CU-bp-sSXv hncmpw BIp-p. ]qjm-\m-Un-bpsS tZhX ]qjmhv Fp t]cp kqcy\pw hcpW \mUn- bpsS tZhX hmbphpw lkvXn Pnlz-bp-sSXv hcp-W\pw bi-kzn\n- b p- t SXv `mkvI - c \pw Aew- _ - b p- tSXv hcp- W \pw Kmmcnbp-tSXv N3\pw Iplp-hn-sXv ppw iwJn\n-bp-sSXv N{\pw ]b-kzn-\n-bp-sSXv {]Pv]-Xnbpw BWv.

459

An-bmWv hntiz-Zc F \mUn-bpsS tZh-X. CUm\m-Un-bn N{\pw ]nwK-f-bn kqcy\pw \nXyhpw kncvIp-I-p. ]nwKf CUm Fo \mUn-I-fpsS kwh-c kw_- n-bmbv {]mW-a-b-kq-cys kw{I-a-Ws- bmWv thZm-n- I #p-cm-bW-sav ]d-bp-Xv AXp-t]mse CU-bn \npw ]nwK-f-bn-te-p kqcys k{I-aWs Zn-Wm- b-\- sav ]d- bp-p. {]mW, CU, ]nwKf Fn-h-bpsS kn-bn-se-p-tm ico-cn Xs Aam-hmkn hcp-p. {]mW aqe-[m-cn {]th-in-ptm AXv An-a-hn-jp-htbm-K-n nXn sN-pshv ]d-bp-p. Fm Dzmk \nizm- k- fpw amk kw{Imn-bm-sWv ]d-bs-n-cn-p-p. CU aptJ\ {]mW Ip- en\o m\-s- p- tm N{-{K-l- W-k-a-b- sav ]d-s-Sp-p. Fm ]nwK-f-\m-Un-bn \npw {]mW Ip-en-\n-bn hcp-tm AXv kqcy-{K-l-W-am-W.v

55. hnjp-hm-b-\-Im-tejp | {KltW Nmtc kZm | hmcm-Wkym-ZntI mt\ | kv\mXzm iptm `th-cx | 56. m\-tbm-K-]-cmWmw Xp | ]mZ-{]-m-f\w Pew | `mh-ip-y-a-m\w | Xow ap\n-]pw-Kh |

48. {io]hXw incxmt\ | tIZmcw Xp e emStI | hmcm-Wko alm-{]mPvV | {`pthm{Lm-Wky a[yta || 49. Ipcp-t{Xw IpN mt\ | {]mbKw lrXv ktcm-cptl | NnZw-_cw Xp lrt[y | B[mtc Ih-em-ebw || 50. B-Xow kap-rPy | _ln-kvXom\n tbm {htPXv | Icw k alm-cXv\w Xyzm ImNw hnamtX 51. `mh-Xow ]cw Xow | {]amWw kh-Ikp | A\y-Ym-en-KtX Imm | A\y-Ym-enw-KtX kpXm || 52. Xom-\n-tXm-b-]qWm\n | tZhm ImjvTmZn \nn-Xm | tbmKnt\m \ {]]q-Pyt | kzm-{]-Xyb Imc-WmXv || 53. _ln-kvXomXv ]cw Xo | a-kvXow alm-apt\ | B-Xow alm-Xow | A\y-ow \ncIw || 54. Nn-a-KXw ZpjvSvw | Xo-kv\m-ss\\ ipyXn | iX-tim]n Psse[uXw | kpcm-`m--an-hm-ipNn |

inc- n {io ssie-sa Xohpw s\n-bn tIZmc-Xohpw aqn\pw ]pcn-I-pw at[y hmcm-Wknbpw kvX\-Zz-b-m-\v Ipcp-t-{Xhpw lrZb-a-[yn NnZw-_-c-Xohpw aqem-[m-c-n Ih-em-e-bXohpw nXn sNp-p. B-Xow kh-Xonepw t{ijvT-am-Wv. Cu Xo- ssIhnv _mlyXo-- fn Ae-bp a\p-jy ssIbn-en-cn-p cXv\w Ifv ImNw At\z-jn-p--h-\m-Wv. `mh-ab XoamWv kthm-XvIrjvS Xow `mcy-sbbpw ]p{Xnsbbpw Benw-K\w sNp-sa- nepw Benw-K-\-nse `mhn A- c-ap--tm. tbmKn-Iv B- Xo-n hnizm-k-a p- -X p-s Imv Ah Pe-a -b -X o-fn kv\m\w sNp-Itbm Iv, acw, apX-em-bh sImv Xo {]Xn- a-I ]qPn-p-Itbm sNp-n-. B-Xo-ns apn ap Zo- shdp-sX-bm-W.v ico-c- n-\p- nse Zqjn-Nnw _mly-Xo--fn a\w sNbvX-XpsImp am{Xw ip-am-Ip-n-. aZyw \nd IpSw F{X {]mhiyw ]pdsa Igp-In-bmepw ZpK--ap--am-hn-. icoc-n Xs hnjp-h-tbm-Khpw D-cm-b-W-Z-n- Wm-b-\ kqcy-{K-l-Whpw N{-{K-l-Whpw \S-p-p. aqn \pw ]pcn-I-n\pw aty nXn sNp hmcm-Wkn apXemb Xo--fn _mh- \-tbmsS kv\m\w sNbvXm a\pjy\v ]cn-ipn e`n-pw. m\n-I-fpsS AxIcW ipnv m\ tbmK-Xvev]-c-cmb tbmKn-I- fpsS Imep IgnInb shw anI Xo-am-Wv.

57. Xot Zmt\ Xt] bt | ImjvtT ]mjm-WtI kZm | inhw ]iyXn aqVmm | inth-tZtl {]Xn-jvTntX || 58. Aw amw ]cn-XyPy | _lnjvTw bkvXp tkhtX | lkvXw ]n-ap-rtPy | entlXv Iq-c-am-\x || 59. inh-am-\n ]iyn | {]Xn-amky \ tbmKn\x | Am\mw `mh-\mmb | {]Xnam ]cn-I-ev]nXm ||

460

I 60. A]qh-a-]cw {_ |
kzmm\w kXy-a-Zzbw | {]m-\-L-\-am-\-wbx | ]iyXn k ]iyXn || 61. \mUo-]pRvPw kZm-kmcw | \c-`mhw alm-apt\ | kapp Pym-\m-m\ | al-an-tXyh [mcb || 62. Ai-cocw ico-tcjp | almw hn`q-an-izcw | B\--a--cw-km-mXv | aXzm [otcm \p timNXn || 63. hnt`-ZP-\tI mt\ | \t m\ _em-pt\ | Bt\m {_tWm t`Z | akw Inw Icn-jyXn ||
awK-f-cq-]n-bmb Cuiz-c Cu ico-cn Xs nXn-s N-p-p. At-ls Adn-b m Am\n Xow Pew bw hndIv Iv Fn-h-bn ]cm-mhns\ tXSp-p. ]cm-m-hmb Fs hncv tIhew qe]vXn-a-Isf ]qPn-p Poh ssIbn-encnp `Ww ssIhnv ssIap-p-I \p-p. tbmKn-I Xs Bmhn Xs ]c-am-m-hns\ Zkn-p-p. {]Xn-a-I- fn Zinp-n-. hnm-\n-I-fpsS lrZ-bn `K-hms `mh\sb DWn Ah aptJ\ Ahv `K- hm- \n hnizmkw P\n-n-p-I-bmWv hn{K-l-- fpsS eyw `n-Im-cy-Im-c-W Cm-- h\pw {]m- \-L-\-kz-cq-]\pw AZzn-Xo-b\pw kXym-\ kzcq-]-hp-amb {_s kzw Bmhmbn ImWp--h\pw BWv bYm-n ImWp--Xv. a\p-jyi-cocw \mUo-hyqlw am{Xw. AXv kmc-ap--X-. AXn-t\mSp B-`mhw hnv ]cm-mhv Rm Xs. F hnizmk-tmsS ico-cn \nh-kn-p-s-n-epw, AXn \ns mw `n - a mbn al- mWv B m- h v , AXv Fmhpw \mY-\m-Wv. B\ kzcq-]-amb B Aa-c{_s Adn-bp--h\v Hcn-epw ZpxJap-m-hn-. apt\, t`Z-ap-f-hm-p Am\w \in-p-tm GIXp aqV\mWv Bm-hn\p {_-n\p Xn-ep anYym t`Zs ]cn-K-Wn-p-Xv?

2. kmwIrtX irWp hyman | \mUo-ipnw kam-kXx | hn[yp--I kwbpx | Ima-k--ev]-hPnXx || 3. bam-Zr-mw-K-kw-bpx | imx kXy-]-cm-bWw | kzm-\y-h-nXx karKv | m\n-`n kpin-nXx || 4. ]h-Xmt{K \Zo-Xotc | _nez aqte ht\-Yhm | at\m-cta ipNu tZti | aTw IrXzm kam-lnXx || 5. Bc`y Nmk\w ]mXv | {]mMv aptJm-ZMvap tJm ]nhm | ka-{Ko-h-incx Imbx | kwhr-Xmkyx kp\n-ex ||

{_m, \mUo-ipn F-s\-bmWv km[n-t-sXv F\nv ]dp Xcp- I. AX- dn- m F\nv \mUoip-n-ssI-h--Xn-\p-tijw kZm ]c-am-m-hns\ [ym\nv Poh-p- m-h {]m]n-m Ign-bpw. Fv kmwIrXn ]d- tm Zm-t{X-b ]d-p. \mUo-ipn ssIh-cn-tXn-s\-n Rm Npcpn ]d-bmw. imkv{X- thXv hn[n-n-p-v. Im-\p-jvTm\ XXv]-c-ambn _pn hln-pI. Ima-\-I-fp-sSbpw ^e--fp-sSbpw BImw shSn-b Ww. Amw-K-tbmKw ssIh-cnv a\v im-am--Ww. kXyw ]d-bWw. m\n-I-fmb alm-m-sf ]cn-N-cnv Pnm-k-tbmsS Ah-cn \nv m\w t\SWw B hnNn-- \-n ebn--Ww. ]h-tXm-]-cn-`m-Ktm \Zo-Xoctm GIm h\-{]-tZ-itm hr-p-hntem hniphpw ca-Wo-b-hp- amb m\tm B{iaw Xov GIm{K-X-tbmsS AhnsS Ign-b-Ww. ]ns D-cm-`n-ap-J-amtbm Zn- Wm-`n-ap-J-amtbm Ccpv IWvTw incv ico-cw Ch ka-\n-ebn-emn hmb-Sv \n-e\mbn hn--Ww. -

6. \mkmt{K ii-`rXv _nwt_ | _np-at[y Xpco-bIw | {kh aarXw ]tiy | t{Xm`ymw kp kam-lnXx || 7. CUbm {]mW-am-Irjy | ]qc-bn-tXzm-Ztc nXw | XtXm f nw tZl-a-[yw | [ymb Pzmem-h-eo-bpXw ||

Amw Jw
1. kayIv IYb ta {_ | \mUo-ip-Z[nw kam-kXx | bYm ipym kZm [ymb | Poh-ptm `hm-arlw ||

461

I 8. _np-\m-Z-kam-bp | an-_oPw hnNn--tbXv | ]mXv hntc-NbXv kayIv | {]mWw ]nwK-ebm _p[x ||


aqns Av N{-a-ew nXn-sN-p-p. F `mh-\tbmsS AhnsS {]mW-_n- p-hn Xpco-b- cq-]- \mb ]cam-m-hns\ AarX t{kmXv {]h-ln-n-p-sIm-n-cn-p-Xmbn Zin-p-I. ]ns CUm-\m-Un-bm {]mW hmbp Dn-tev henv hb- n \ndv tZl-a -[ y- -a mb Ansb [ym\n--Ww. Dn-temp hen hmbp-hns k-m An-tZ-h Xs Pzme-I-tfmsS {]Zo-]vXam- Ipp Fv [ym\n- -Ww. ]noSv {]W-h-_n-p- hn-s\bpw \mZm--I-amb An _oP-sbpw Nnn--Ww. ]nwKe \mUn-bn IqSn {]mW-hm-bp-hns\ kmh-[m-\n sh-fnbn-tev hnS-Ww.

13. AY sshXXv ]cn-XyPy | kzm-ipnw kam-N-tcXv | Bm ipx kZm \nXyx | kpJ-cq]x kzbw {]`px || 14. Am-\m--ent\m `mXn | m\mXv iptm `h-Xybw | Am\ ae-]w bx | mf-tbXv m\tXm bXx | k Gh khZm iptm | \m\yx I-ctXm ln kx ||

9. ]p\x ]nwK-fbm ]qcy | an-_o-P-a-\p-kva-tcXv | ]p\hn-tc-NtbXv [oam | CU-ssbh iss\x iss\x || 10. {XnN-Xphm-kcw hmY | {XnN-Xp hmc-tah hm | jSv IrXzm hnN-tc-nXyw | cl-tkyhw {Xnk-njp || 11. \mUo-ipn ahm-]vt\mXn | ]rYIv Nntm-]-e-nXx | icoc eLpXm Zo]vXn ht | Pmcw-hn\x || 12. \mZm`n hy-cn-tXyX | Nnw XXv knn kqNIw | bmh-tZ-Xm\n kw]tiy | mh-tZhw kam-N-tcXv ||
]no-Sv ]nwKf \mUn-bn IqSn {]mW-hm-bp-hns\ Dtmv henv ico-cn \nd An _oPs Nnn-Xn-\p-]-tijw C-Um-\mUn aptJ\ AXns\ ]pd-tv hnSp-I. Cu {]{Inb aqtm-\mtem Znhkw \nc-cw sNpItbm \nXyhpw aqp ky- I- fnepw aqtm \mtem Btdm {]mhiyw sNp-Itbm thWw. Cu {Inb-bpsS ^e-ambn \mUn ip-ambn Xocp-p. ^ew {]Xy--n-ep-m-Ipw. icoc emLhw Pwcm-n-bpsS Do-]\w A\m-lX \mZm-Znhyn XpSnb e-W- {]I-S-am-Ipw. Cu A\p-`qXn Dm-Ip--Xp-hsc \nc-cw A`ymkw sNp-I. Dtiw km[n-pw.

Cu hn[w {]hr-n-m ]w B ipn-p A\p-jvTm-\ sN-Ww. Bmhv ip-am-Wv. kzbw {]Im-i-cq-]-am-W.v kpJ kzcq-]-am-W.v CXn amen-\y-ap-sp Btcm- ]Ww Am- \-^-e-amWv. BZyta Xs AXv hnip cq]-n Xs nXn sNp-p. Am-\-amIp amen\yw m\ Pew sImv Igp-Ip--h ip\m-Ip-p. m\w ssIhnv euInI I- -fn apgp-Ip-h ip-\m-hp-n-.

Bdmw Jw
1. {]mWm-bm-a-{Iaw hty | kmwIrtX irWp kmZcw | {]mWm-bma CXn t{]mtm | tcN-]q-cI Ipw`ssIx || 2. h {Xbm-Imx t{]mm | tcN-]q-cI Ipw`Imx | k Gj {]Whx t{]mx | {]mWm-bm-akvXp Xbx || 3. CUbm hmbp amIrjy | ]qc-bn-tXzm-Ztc nXw | iss\x tjmU-i-`namss{X | cImcw X{X kwkva-tcXv || 4. ]qcnXw [mc-tbXv ]mXv | NXpx jjvTym-Xp-am-{Xbm | DIm-c-aqn-a-{Xm]n | kwkva-c {]Whw Pt]Xv || 5. bmhZzm iIytX XmhZv | [mc-tbXv P]-X-Xv]cx | ]qcnXw tcN-tbXv ]m | XzIm-tc-Wm-\new _p[mx ||

462

I 6. iss\x ]nwK-fbm X{X |

tm-Sp-IqSn hmbp-hns\ CU-bn IqSn ]Xps shfn-bntev hnSp-Ibpw thWw. hopw hopw A`y-kn-p-I. Zzm{Xnw-im-{Xbm ]p\x | Cs\ {]mWm-bmaw \nXyhpw A`y- kn-- Ww. Bdp amkw {]mam-bmtam `th-tZhw | Cs\ sNbvXm m\-lo-\ t]mepw m\n- bm- Ipw. XX-sshw ka-`y-tkXv || Hcp sImw km[Iw sNbvXm {_- km-m- XvImcw en{]mWm- bma {Ia- s- n ]d-bmw. {i- tbmsS tIp- p-p. AXp-sIm-mWv \nXyhpw A`y-kn--W-sav ]dI. ]qcI Ipw`-I-tc-NI {Inb-I aptJ\ kwb-an-X-am-Ip bp--Xv. tbmKm-`ymk \nc-X\pw [-\n-c-X-\p-am-b-h {]mW-\mWv {]mWm-bm- aw. Hmm-c-n AImc DImc aIm- {]mWm-bm-a-m m\w t\Sn kmwkvIm-cnI _-\c- Fo aqp h- - - fp- v. Ch-bpsS GIo- `m-h-amWv n \npw hnapn t\Sp-p. {]W-hw. {]mWm-bm-ahpw {]W-hw Xs. CU aptJ\ 12. {]mW kwb-a-t\-ss\h | hmbp-hns\ ]Xps Dn-tep henv DZ-c-n \ndv m\-aptm `hn-jyXn | AhnsS ]Xn-\mdp am{X-I-tfmSp IqSnb AIm-cs [ym\n-Ww. ]ns DZ-c-n \ncp \np hmbp Aev] _mlym-Zm-]q-cWw hmtbm | kabw \ne-\nn Adp-]-n-\mep am{X-I-tfmSp IqSnb cpZtc ]qctIm ln kx || DIm-cs [ym\n-p-sImv {]Whw P]n--Ww. Ign-bp-n13. kq-Ipw-`-Im-Zzmtbm | S- tmfw hmbp- hns\ \ne-\n-dp-- Ww. ]noSv ap-n-cp [mcWw Ipw`tIm `thXv | am{X-tbmSp IqSnb aIm-cs {i- tbmsS ]qcn-X-amb hmbphns\ kmh-[m-\-n ]pdv hnS-Ww. CXv Hcp {]mWm_lnhn-tc-N\w hmtbm | bm-a-ambn. Cs\ \nc-cw A`y-kn-t--Xp-v. cpZ-Im-t{Z-NIw kvarXx ||

7. ]p\x ]nwK-f-bm-]qcy | amss{Xx tjmU-i-`n-kvXYm | BIm-c-aqn-a-{Xm]n | kvatc-tZ-Im{K am\kx || 8. [mc-tbXv ]qcnXw hnZzm | {]Whw kwP-] hio | DIm-c-aqnw k [ymtbXv NXpx | jym Xp am{Xbm || 9. aImcw Xp kvac ]m | t{ZN-tb-Zn-U-bm-\new | Gh-tah ]p\x Ipcym | ZnU-bm-]qcy _pn-am || 10. Ghw ka-`y-tk-nXyw | {]mWm-bmaw ap\n-izc | Gh-a-`ym-ktXm \nXyw | jm-km-Zy-Xv\m-hm `th-Xv || 11. h-cmXv {_-hn-Zzm kym | kvam-nXyw ka-`y-tkXv | tbmKm-`ym-km-ctXm \nXyw | kz[ \nc-X bx ||

14. {]tkz-Z-P-\tIm bkvXp | {]mWm-bm-tajp tkm f [ax | I\z\w a[yaw hnZym | Zpm\w tNmaw hnZp || 15. ]qhw ]qhw {]IphoX | bmh-Zp kw`hx | kw`-h-Xyp-ta {]mx | {]mWm-bmta kpJo `thXv | || 16. {]mWm-bm-ta\ Nnw Xp | ipw `hXn kp{hX | Nnt ipt ipNnx kmmXv | {]XyIv tPymXn hyh-nXn || 17. {]mW-n-t\ kwbpx | ]c-am-\n XnjvTXn | {]mWm-bm-a-]-c-k ymky | ]pcp-jky alm-\x || 18. tZl-tm-n-jvTtX tX\ | InwNnXv m\m-Zzn-ap-Xm | tcNIw ]qcIw apzm Ipw`Iw \nXy-a-`y-tkXv

]ns ]nwK-f-\m-Un-bn-eqsS hmbp a-aw henv ]Xn- 19. kh-]m-]-hn-\napx | \m-dp-am-{X-tbmSp IqSnb BIm-cs GIm-{K-\mbn n-kayIv m\-a-hm-]v\p-bmXv | Ww. hmbp hb-dn \nd-bp-tm a\-n-s\bpw C{n-bat\m Ph-Xz-am-]vt\mXn | -sfbpw ]c-]q-ambpw hi-n-em-n Adp-]-n-\mep ]en-XmZn N \iyXn || am{Xm-hin--amb DIm-cs [ym\n-p-Ibpw {]Wh P]-

463

I 20. {]mWm-bm-ssa-I-\n-jvTky \ InwNn-Z]n |


Zpe`w XkvamXv kh-{]-b-Xvt\\ | {]mWm-bm-am ka-`y-tkXv ||
_mly- hmbp DZ-c-n \nd- p {]{In- bbvv ]qcIw Fp ]d- bp- p. IpSw shw sImv \nd- p\- \-\- Xp- t]mse DZcw hmbp-hn-\m \nd-bvp--XmWv Ipw`-Iw. hmbp- hns\ ]pd-p-hn-Sp- Xv tcN- Iw. {]mWm-bmaw sNp-tm icocn hnbp-m-bm B {]{Inb A[-a-am-Wv. ico-cn hnd-b-ep-m-bm AXv a[y-a-am-W.v {]mWm-bma kabv icocw apI-fn-temv s]mp-Xp t]mse tXmp-Xv Da coXn-bn-ep {]mWm-bm-a-am-W.v Da knn ssIhcp-Xp hsc Xmgv Xc-n-ep-tXm a[ya t{iWn-bn-epfvetXm ]nXp-S-cp-I. Ime-{I-a-n t\sc-bm-bn-sm- pw. D-a-t{i-Wn-bn s]v {]mWm-bmaw km[n-m a\p-jy AXyw kpJn-am-\m-Ip-p. AXn-\m Nnw kwip-am-Ipw. B XXzw kmm-XvI-cn-m km[n-p-p. {]mWm-bmaw km[n--hs {]mW Nn-kw-tbmKw t\Sn ]c-am-m-hp-ambn tNcp-p. B Ah--bn Ahs icocw apI-fn-temv s]mpw. mt\m-Z-b-n\pw tam{]m-]vXnXvIpw CS-h-cp-p. tcN-I-]q-c-I-sf At]-nv Ipw`Iw IqSp-X -e mbn A`y-k n- -Ww. A-s \-b p tbmKnv t{ijvT- m\w e`npw a\v PnX-am-Ip-p. tcmaw \c-p--Xn\p ImcWamb tcmKw \in-p-p. {]mWm-bm-a-n \njvT- bp-h\v Hpw Zpe-`-a-. AXpsImv Fm {]Im-c-nepw {]mWm-bma knn ssIh-cpp-I.

27. CUbm hmbp-am-Irjy `qthmaty \ntcm-[-tbXv | ]n_-Z-ar-X-a-hy{Kw kIew kpJ-am-]v\p-bmXv | 28. CUbm thZ-X--h--kvXYm ]nwK-e-ssb-hN \u`u \ntcm-[-tb-t\ hym[n-`n apNytX \cx 29. amkm-am{Xw {Xnk-ymbmw Pnlz-bm-tcm -]y-am-cpXw | AarXw N ]nt_m-m`u aw aw \ntcm-[-tbXv 30. hmXPmx ]nPm tZmjm \iy-tyh \ kwibx | \mkm`ymw hmbp-am-Irjy t\{X Zztz \ntcm-[-tbXv 31. t\{X-tcm-Km-hn-\-iyn XYm t{im{X-\n-tcm-[-\mXv XYm hmbpw kma-tcm-c]y [mc-tbm-n-c -kn-nXw. intcm tcmKm- h n- \ - i yn kXy- a pw ln kmwIrtX

21. hnt\m-tbm-Km {]h-yan {]mWm-bm-aky kp{]X | ky-tbm {_ Imtem]n a[ym-lmt\ hmf-Yhm kZm | 22. _mlyw {]mWw kam-Irjy]qc-bn-tXzm Z-tcW N | \mkmt{K \m`n-at[y N ]mZm-KpjvtT N [mc-tbXv | 23. kh-tcm-K-h n-\nptm Poth-Zz j-iXw \cx | \mkm{K [mc-Wm-Zzm]o PntXm `hXn kp{hX | 24. kh-tcm-K-\n-hrnx kymm-`n-at[y Xp [mc-WmXv | icoc eLpXm hn{] ]mZmw-KpjvT \ntXm-[-\mXv 25. Pnlzmbm hmbp-am-Irjy bx ]nt_mXv kXXw \cx | {ia-Zm-l-hn-\nptm tbmKo-\o-tcmK Xman-bmXv 26. Pnlzbm hmbp-am-Irjy Pnlzm aqte \ntcm-tbXv ]nw_-Z-ar-Xa-hy{Kw kIew kJ-am-]yp-bmXv | -

{]mWm-bm-a-hn-\n-tbm-Ks ]n C\n ]d-bmw. cp ky-I-fntem {_- ap-lq- ntem a[ym- - k-a-btm _mly-hm-bp-hns\ BIjnv DZ-c-n \ndv \ndp-pIbpw DZ-cw, \mkm-{Kw, B`n-Im-a-[y-`m-Kw, Imens s]cphn-c Fn-h-bn hmbp \ne-\npIbpw sNbvXm kh-tcm-K-hn-ap-n-^-ew. \qdp-h-bv hsc Bbpv Inpw. \mkm-{K-n \nn- bm {]mW- hmbp hiw- hZw BIpw. \m`n-a-y- n-em-bm kh- tcm-K- i-a\w ^ew. ]mZmw-Kp- jTv n hmbp \nn- bm ico-c-em-Lhw Dm-Ipw. \mneqsS hmbp ]m\w sNbvXp-sIm-avSn-cvIp-I hynv oWw, Zmlw Fnh Dm-In-. BtcmKyw e`n-pw. \mn-eqsS hmbp kzoI-cnv Pnlzm-aq-en \ntcm-[nv im-ambn AXv ]m\w sNbvXm Akp-J-samw amdpw. CU-ap-tJs\ hmbp kzmI-cnv AXns\ ]qcnI-ns ayn \ntcm-[nv AXv Aar- X-]m\w Fv `mhn-m khtcm-K-apn ^ew. CU, ]nwKf Ch-bn-eqsS hmbp kzoIcnv \m`n-bn \ntcm-Zn-mepw kh-tcm-K-imn e`n-pw. Hcp amkw kym-h--\-k-a-b--enepw \mn-eqsS hmbp AI-tv henv Aar-X-]m-\`m-h-\-bn-eqsS \m`nbn Ah-tcm[nm kIe tZmj-epw ian-pw. cv \mknIm-c-{--fn-eq-sSbpw hmbp Dn-tev BIjnv cp Ip-I-fnepw \ntcm-[n-m t\{X-tcm-K--sfmw ian-pw. Cns\ hen-s-Sp hmbp-hns\ I--fn \ntcm-[nm Fm I-tcm-K- fpw amdn-n-pw. hmbp henv inckn \ntcm-[n-m Fm-hn[ timtcm-tcm-K-fpw amdn-Inp-p. kmwIr-Xn, Rm ]d--sXmw ]c-am-am-W.v

32. kzkvXn-Im-k-\-am-mb kam-lnX a\mkvm 33. A]m-\-aqzm apm]y {]W-th\ iss\x iss\x lkvXm`ymw [c-tbXv kayIv ImZn Ic-Wm\n N

464

I 34. AwKp-jvTm`ymw apt\ t{imt{X XP-\o`ymw


Xp Npjo \mkm-] p-Sm-h-[m-\m`ymw {]m-Zy-I-c-Wm\n ssh 35. B\-m-hn`thm bmh-m-hm aq[-\n-[ m-c-WmXv {]mWx {]bm-Xy-t\-ss\h {_-c{w alm-apt\ 36. {_-c{w KtX hmbu \mZ-tmXv ]ZytX f \L iwJ-[z-\n-\n-`-mZu at[y taJ-z-\n bYm 37 intcm-a-[y-KtX hmbu Kncn-{]-{k-hWw bYm ]mXv {]otXm alm-{]x kmm-Zmtm ptJm `th-Xv, ]p\-kvX-m-\-\n-jv]-n tbmKmXv kwkm-c-\n-p-Xn.

sSmw KW-]Xn-tbbpw kc-kz-Xn-tbbpw kvacn--Ww. ]ns HmwImcw P]n-p-sImv enwK-\m-f-n IqSn ap`mKv \npw hmbp-hns\ kam-Ijnv AXns\ aqe-[m-cayn m]n--Ww. AhnsS hmbp-hns\ \ntcm-[np-sIm-avSn-cp-m Ahn-Ss An {]Zo-]vX-ambn Ipnen-\n-bn-tev Ib-dp-p. ]ns hmbp An-tbm-Sp-Iq-Sn, kpjva-\-bn IqSn apI-fn-tev t]mIp-p.

43. Gh-a-`y-k-X-kvXky PntXm-hm-bp `thXv `riw {]tkzZx {]Yax ]mXv I\w ap\n-]pw-Kh 44. Dm\w N ico-cky Nn-ta-X-n-tXm-\nte Gh-a-`y-k-XkvXky aqe-tcmtKm hn\-i yXn 45. `K-cw N \w kyh-tcm-Km kmwIrtX ]mX-Im\n hn\-iyn p{ZmWn N alm-an N

kzkvXn-Im-k-\-n-en-cpv GIm-{K-Nn--\mbn HmwIm- 46. \t ]mt] hnipw kymn--Z-Wa-Zv`pXw c-P-]-tmsS A]m-\-hm-bp-hns\ ]Xps apI-fn-temv ]p\{_-mZn t`mtKt`ym sshcmKyw sImv hv Im-Zn-Isf Xs cp ssIsImpw \PmbtX lrZn Xp-t]mse Aa-Ww. Cs\ apI-fnse Fm C{n-b-sebpw Bh-cWw sNbvXv B\-m-\p-`q-Xn-hsc hmbp- 47. hnc-ky Xp kwkm-cm-vRm\w ssIh-eykm-[Iw hns\ Ahn- sS-Xs \ntcm- [n-Ww Atm {]mW {_tX\-]m-]m-]-lm\nx kymmXzm tZhw c-{-n {]th-inpw AtXmsS BZyw iwJ-\m-Zw-t]mkZm-inhw ep #wK-`o-c-[z\n tImw. hmbp intcm-a-[y-n nXn-sN-p-tm ]h-X-n \nv ]Xn-p Acp-hn- 48. m\-ar-X-ctkm tb\ kIr-Zm-kzm-ZntXm bp-tS- Xp-t]mse i_vZw tImw. AtXmsS tbmKnv {]k`thXv X ssIhcpw; B-km-mmcw knnpw kmwkmk kh-Im-cy-ap-rPy Xss{Xh ]cn-[m-hXn cnI _--fn \nv tamN-\hpw e`n-p-p. 38. Zn-tWm--c-Kpt^\ koh\ow ]oU-tbXv ncw 39. kthy-X-cW Kpt^\ ]nU-tbZv _pn-am-cx Pmt\zm-c[xnXmw knw kvarXzm tZhw {Xnbw-_Iw 40. hn\m-bIw N kwkvarXy XYm hmKo-izcow ]p\x enwK-\m-fmXv kamI jy hmbp-a-]y-{KtXm apt\ 41. {]W-th\ \nbp-t\ _np bpt\ _pn-am aqem-[m-cky hnt{]{ at[y Xw Xp \ntcm-[-tbXv 42. \ncp[ym hmbp\m Zo]vtXm hn-cq-lXn Ieow ]p\x kpjp-av\bm hmbp hn\m kl-K--Xn. 49. m\-kz-cq-]-ta-h-d-lp PK-tZ-X-Zzn-eWw A-kz-cq-] -a-m-\m-Xv]-iy-y-t\y-Ip-Zr-bx 50. B-kz-cq] hnm-\m-Zvm-\ky ]cn-bx ntW-mt\ alm-{]m cmKm-Zo\mw ]cn-bx 51. cmKmZy kw`th {]m-]p-Wy-]m] hna\w Xtbm\m-tim-i-co-tcW \w]p\x kw{]-bp-Py tX CXn.

Cs\ \nc--c- amb A`ym-k- m hmbp-hns\ Pbnmw. BZyw hnbp-mIpw; ]ns hnd-b ]ns icoc-n Duz-K-a-\w. Cu e-W--sfmw hmbp-hns\ Pbn-m-\p-hbmWv Cu A`ymkw \nc-cw sNp-- hs tcmK-samw \in-p-p. {]mW-bm-a-m `K-cw XpS-nb tcmK-epw ian-p-p. ]m]\mihpw Dm-hpp. a\v Im-Sn-t]mse ip-am-Ipw. {_m-Zn-tZ-hamKpZ-n\pw D]--n\pw at[y-bp \mUn-bmWv cpsS B\--km-{-amb temIw {]m]n--W-sa Bibpw koh-\n. Fp-sIm-s- m AXmWv ico-c-ns cp ian-pw. t`mK-P-\y-amb kpJ--fn hncn Dm-Ipp. `mK--sfbpw kwtbm-Pn-n-p--Xv. koh-\nsb Xs Ccp- ]c-am t_m[w P\n-p-p. hnj-b- \-s-m h-i--fn-tepw Aan Dd-n-cpv apn-\p-Xm-tg-bp ]m]-]p-Wv Ah-ti-jn-p-n- . AtXmsS ]p\Pa{Xnbw-_Iw F tPmXn- -enw-Ks `mh-\- sN-- Ww. AtXm- sa- Sp-t ImXyhpw Dm-In-.

465

I Ggmw Jw.
1. AYmXx kw{]-h-yman {]Xym-lmcw alm-apt\ C{n-bmWmw hnN-cXmw hnj-tbjp kz`m-hXx 2. _em-Zm-l-cWw tXjmw {]Xym-lcx k DNytX bXv ]iyXn Xp Xkhw {_-]-iy kam-lnXx 3. {]Xym-ltcm `th-tZj {_-hnZv`nx ]ptcm-ZnXx bZyXv ip-am-ipw hm ItcmXym ac-Wm-nIw 4. Xhw {_tW IpcymXv {]Xym-lcx k DNytX AYhm \nXy-ImWn {_m-cm-[\ _pnXx 5. Imaym\n N XYm IpcymXv {]Xym-lmcx k DNytX AYhm hmbp-am-Irjy m\mXv m\w \ntcm-[-tbXv 6. Z-aq-em-Ym IWvtT IWvTm-Zp-c-kn-am-cpXw Dtcm-tZ-imZv kam-Irjy \m`n-tZti \ntcm-[-tbXv 7. \m`n-tZ-imXv kam-Irjy Ipeymw Xp\n-tcm-[-tbXv Ip-eo-tZ-itXm hnZzm aqe-[mtc \ntcm-[-tbXv 8. AYm-]m-\mXv ISn-Zztz XtYmcu N kpa-[yta Xkvam-m-\p-Zztb PwtL ]mZmw-KpjvtT \ntcm-[-tbXv 9. {]Xym-lm-tcmb apkvXp {]Xym-lm-ckvasscx ]pcm Gh-a-`ymk bpky ]pcp-jky alm-\x
alm-ap-t\, C\n Rm {]Xym-lm-c-s-n ]d-bmw. kzm`m-ths\ hnj-b-fn k-cn-p C{nbsf _e-ambn C{n-b- - en \nv {]Xym-l-cn-p-I-bmWv {]Xymlm-cw. a\p-jy ImWp-- sXmw {_- amWv Fp `mh\-tbmsS {_-n Xs a\- ns\ GIm- {K-am-p--Xn\v {]Xym-lmcw Fv ]d-bp-p. acWw hsc a\p-jy sNbvXnp Fm ip`m-ip-`-I-epw Ah ]c-am-m-hn kan--Ww. AXpw {]Xym-lm-c- am-Wv. \nXy-I-epw `K-h-Zn-X- I-epw {]Xym-lm-c-n s]Sp-p. hmbphns\ Hcp m\v \nv BIjnv asmcp m\v Dd-n--Ww. Z-aq-e-n \nv hmbp-hns\ BIjnv lrZ-b-nepw lrZ-b-n \nv \m`n-bn- tepw \m`n- bn \n Ip-en-\n-bn-tepw Ip-en-\n-bn \nv aqem[m-c-n-tepw m]n--Ww. hopw AhnsS\nv amn IvSn{]-tZ-i-ns cv hi--fn-tepw B-Ww. ]ns XpS-I- fpsS ay-`m- Kv m]n--Ww. XpS-I-fn \nv appI-fnepw app-Ifn \nv IWw-Im-ep-I-fnepw IWw-Im-epI-fn \nv Imense s]cp-hn-c-ep-I-fnepw sImp-t]mbn

hmbp-hns\ \ntcm-[n-p-I. {]mNo-\-Imew apX {]Xym-lmc-{]-{In-bbn apgp-In-I-gn alm-m--sfmw CXn-s\bmWv {]Xym-lmcw Fv Nqn-Im-Wn-n-p--Xv.

10. kh-]m-]m\n \iyn `h-tcm-K kp{hX \mkm`ymw hmbp-am-Irjy \nex kzkvXn-Im-k\x 11. ]qc-tb-Z-\n-ew hnZzm-\m-]m-ZXe akvXIw ]m-Xv]m-ZZztb XZzm aqem-[mtc XtYh N. 12. \m`n-It N lrt[y IWvT-aqte N XmeptI {`pthmat[y eemtS N XYm aq[\n [mc-tbXv 13. tZtl kzm-aXnw hnZzm kam-Irjy kam-lnXx B-\m-\n \nZztz \nhn-It] \ntcm-[-tb-Xv. 14. {]Xym-lmcx kam-JymXx kmmXv thZm--th-Zn`nx Gha-`y-kXkvXky \ InNn-Z]n Zpe`w - {]Xym-l mcw ioen-p--hcpsS kI-e]m-]pew kmwkm-cn-IZpxJhpw ian- p-p. nc-Nn--\mbn kzkvXnIm-k-\-n-en-cpv cp \mkn-Im-c-{--fn-ep-sSbpw hmbphns\ BIjnv ]mZw apX inc-p-hsc-bp m\-fn \nd-bvvWw. ]ns cv ]mZ--fnepw aqem-[m-cnepw \m`n-I- -nepw lrZ- b-a-[y- nepw s\n- bnepw incnepw hmbn-hns\ m]n--Ww. hmbp-[m-c-I-amb {]Xymlm-cam-Wn-Xv. GIm-{K-Nn--\mbn B- _pn ]cn-Xy-Nnv \nhn-I-amb Bm-hn B-_pn m]n--Ww. CXp- Xs bYm-amb {]Xym-lm-c-sav thZm- - th-Zn- I ]d-bp-p. Cs\ {]Xym-lmcw A`y-kn-p--h\v temIn- sempw Zpe-`-am-In-.

Fmw Jw
1. AYXx kw{]-h-yman [mcWmx ] kp{hX tZl-a-[y-KtX thymav\n _mlym-Imiw Xp [mc-tbXv 2. {]mtWm _mly-\new XZz-z-et\ Nmn-au-Ztc tXmbw tXmbw-itI `qanw `qan-`mtK alm-apt\ 3. lb-h-c-eIm-cmJymw a{-ap-m-c-tbXv {IamXv [mc-ssWjm ]cm-t{]mm kh-]m] hntim-[n\o 4. Pm\zmw ]rYnho-lywtim ly]mw-]m-bz --ap-NytX lrZ-bmw-ikvX-Y-ymwtim {`qa-[ymtm \nemw-iIx

466

I 5. BIm-imw-i-kvXYm {]m aqmwix


]cn-IonXx {_mWw ]rYn-ho-`mtK hnjvWpw tXmbmw-itI XYm 6. Aywti N atl-im-\ao-kzcw Nm\n-emw-itI BIm-imwti alm-{]m [mc-tbp kZm-inhw 7. AYhm Xh hyman [mcWw ap\n-]pw-Kh ]pcpj kh-im-kvXmcw t_m[m-\--abw inhw. 8. [mc-tbXv _pn-am-nXy kh-]m-]-hn-ip-tb {_m-Zn-Im-cy-cp-]mWn tkz tkz kwlrXy ImcWw 9. kh-Im-c-Wa-hy- -a-\n-cq-] y-a-tN-\ Xw kmm-Zm-\n kw]qt [mc-tbXv {]W-thh Xp C{n-bmWn kam-lrXy a\-km-\n tbmP-tbXv
tlm, kp{h-X, C\n Rm A-tbmSv ]-[m-c-W-Isf- p-d nv ]d-b mw. tkzl- n-X -amb BIm-i - n _mlym-Im-is [cn--Ww. As\ {]mW-\n \nv _mly-hm-bp-hn-s\bpw PT-cm-n-bn \nv _mlym-nsbbpw tZl-P-e-n \nv _mly Pe-sbpw `qhn-`mKv `qan-sbbpw [cn--Ww. Hn-s\bpw [cn-p-tm bYm-{Iaw lw, bw, cw, hw, ew Fo _oP-a-{- Dcn--Ww. Cu [mcWw kh-t{ijvThpw kh-]m-]-l-c-hpam-Wv. ]mZw apX apv hsc-bp `mKw `qan-bpsS Awisapw app-ap-X KpZw hsc-bp `mKw Pemw-i-sapw KpZw apX lrZbw hsc-bp `mKw Aymwiw Fp lrZbw apX {`qa[yw hsc-bp `mKw hmbp-hns Awiw Fp intcm- `mKw BIm-imw- i-sap ]d-b-s-Sp-p. `qan-bpsS Awi-n {_m-hn-s\bpw Pemw-i-n hnjvWp-hn-s\bpw Aymw-i-n atl-iz-c-s\bpw hmbnhns Ai-n Cuiz-c-s\bpw BIm-i- n kZm inhs\bpw [ym\n--Ww. asmcp [mc-Wsbn C\n ]d-bmw. m\n-I kzmm-hn t_m[-a-b\pw B\-a-b\pw Ieym-W-a-b\pw Bb ]c-am-m-hns\ \nXyhpw [cn--Ww. Cs\ sNbvXm kh ]m]-ap-n-\m-Ipw. Imcy-cq-]-fmb {_m-Zn-Ise Ah- cpsS Imc-W-n ebn-nv _pnsmw A\nh-N-\o-b\pw ]c-a-Im-c-W-]p-cp-j\pw Ahy-\p-amb ]c-ta-iz-cs\ kzmm-hn [mc-W-sN-Ww As\ sNp-tm Xs a\-n-e\v kI-e-I-em-bp-amb HmwIm-c-cq-]n-bmb ]c-ta-iz-c-\n kzbw kaWw sN-Ww.

H]Xmw Jw

1. AYmXx kw{]-h-yman [ym\w kwkm-c-\m-i\w EXw, kXyw, ]cw-{_ kh-kw-kmtc t`jPw 2. Duz-tcXw hniz-cq]w hncq-]mw atl-izcw tkml-an-Xym-Z-tc-ssWh [ymtb-tZym-Ko-iz-tc-izcw 3. AY-hm-k -Xy-ao-im\w m\-am-\-a-Zzbw AXy-a-New \nXy-am-Zn-a-ym hnXw 4. XYm f qe-\m-I m-i-a-kw-kv]r-iy- a-Nm- pjw \ ckw \ NK-mJy a{]-ta-b-a-\p-]aw 5. Bm\w kn-Zm-\-aw {_ kp{hX Al-a-kvao-Xy-`v[ ym-tb-ty-bm-X oXw hnap-tb 6. Gh a`ym-k-bp-ky ]pcp-jky alm-\x {Iam-tZz-Zm--hn-m\w hnPm-tbX \ kwibx
C\n kwkm-c -\m-i-I-amb [ym\-s-n ]dbmw. tbmKo-iz-camv Cuiz-c -\m-b -h\pw hncq-]m- \pw Du-tc-Xpw kIe kwkm-cZpxJn\v GI-am-ss{Xj-[hpw hniz-cq-]\pw atl-iz-c\pw kXy-kz-cq-]-\p-amb ]c{_-s B-cq-]n `n]qw [ym\n--Ww. B [ym\w ]c-{_ Rm Xs-bm-sW `mh-\-tbm-Sp-Iq-SnXsbmbn-cn--Ww. [ym\w asm-c p-hn-[-n-ep-am-h mw. kth-iz-c\pw kXy-kz-cq-]\pw B\-a-b\pw AZzn-Xob\pw \na-e\pw m\-kz-cq-]\pw BZy-a- ym--lo-\\pw \nXy\pw Atlm-N-c\pw tZlm-Xo-X-\p-amb ]c-am-m-hns\ Nnn-p-I. _pn-sImv B ]c-{_ Rm Xs-bmsWv `mhn-p-Ibpw thWw. Cu hn[-n-ep Nnbnepw A`ym-k-enepw ebn-n-cn-p alm-m-hns\ thtZm--amb {_-X-Xz-ns kwi-b-c-ln-X-amb hntij-m\w e`n-pw.

]mw Jw
1. AYmXx kw{]-h-yman kam[nw `h-\m-i\w kam[nx kwhn-Zp-Xv]nx ]c-Po-ssh-I-Xmw-{]Xn 2. \nXyx kh-K-tXm-lymm IqStm tZj-hnXx GIx kw`n-ZytX {`mym ambbm \ kzcq-]Xx 3. Xkvam-Z-ssZz-X-ta-hm-kvXn\ {]]tm \ kwkrXnx bYm-Itim LS-Imtim aTm-Imi CXo-cnXx 4. XYm {`mss Zzn[m t{]mm lymm Poth-izcm \m, \mlw tZthm \ N {]mtWm t\{n-bmWn at\m \ln.

467

I 5. kZm kmn kzcq-]-Xzm-nh Ghmkvan tIhex

m `n-am-bn-Im-W-s-Sp-p. bYm-n Pohm-CXn [ocym ap\n-t{ijvT km kam-[n-cn-tlm-NytX ]-c-am-m-v t`Z-an-. AXn-\m AssZz-X-`m-h\-X-sbmWv kXyw. {]]w Fsm-n-. BIm-i-s-Xs 6. kmlw {_ \ kwkmco \ atm f \yx LSm-Im-i-sapw aTm-Im-i -s apw ]d-bp- -Xp-t]mse IZm-N\ Am\nI Hcp Cuiz-c-s\-Xs Poh-s\pw {_bYm t^\-Xcw-KZn kap-{Zm-Zp-n\w ]p\x sapw cp-hn-[- n ImWp-p. Bcv kzbw tZl- sapw 7. kapt{Z eobtX XZz--ka--\p-e-btX {]mW-s\pw C{n-b-s apw a\-spw Icp-X msX kmn-kz-cq-]-n nXn-sN-p Htc-in-h-cq-]-amb ]cXkvam a\x ]rY-Mv\mkvXn PKambm N \mkvXn ln am-mhv Xs-bm-sWv Icp-Xp--Xv, Ah-cpsS Cu hn[8. bsskyhw ]c-am-mbw {]Xyp-Kv`pXx {]Im-inXx ap \n-bm-I _pn-sb-bmWv kam-[n-sbv ]d-bp-Xv. bYm-n Rm Cuiz-c-\m-Wv, kwkm-c-_-k Xp bmXn N ]p`mhw kzbw n AI-s-n-cn-p Pohn-b- , Fn \nv `n-ambn kmm-Xv]-cm-arXw Hcp hkvXp-hn\pw AnXzw C \ncbpw ]Xbpw kap-{Z9. bZm a\kn ssNX\yw `mXn kh-{XKw kZm n \np-mbn kap-{Z-n Xs hnebw sImptbmKnt\m f hyh-[m-t\\ XZm-kw-]-ZytX kzbw - Xp-t]mse Cu PKpw Fn \np Dmbn Fn 10. bZm khmWn `qXm\n kzm-t\yh ln ]iyXn Xs ebn-p-p. AXn-\m krnv Imc-W-`q-X-amb a\pw Fn \nv `n-a-. ]c-am-m-hn\v kzm-cq-]kh-`q-tXjp Nmm\w {_-kw-]-ZytX XZm 11. bZm khmWn `qXm\n kam-[ntm \ ]iyXn n ImWp hyn {_Xzw {]m]n-p-p. m\n kh-Po-hn-I-sfbpw Xn Xs ImWp-Ibpw Fm PohnGIo-`qXx ]tc-Wku XZm `hXn tIhex I-fnepw Xm nXn-sN-p--Xmbn {Kln-p-Ibpw sNp12. bZn ]iyXn Nmm\w tIhew ]c-amXx p. kam-[n- ]c-am-m-hp-ambn XmZmyw {]m]nv ambm-am{Xw PK-ZvIrkv\w XZm `hXn \nhrXnx Xn \nv `n- ambn Hcp {]mWn- tbbpw ImWm-Xn- cn-p 13. Gh-apzm k `K-hm Zm-t{Xtbm alm-ap\nx Ah hcp-tm Ah ]c-am--kz-cq-]n XsbmWv nXn-sN-p--Xv. Xs Bm-hns\ am{Xw kXykmwIrXnx kzkz-cq-t]W kpJ-am-kvtXXn kz-cq-]-n ImWp-Ibpw kh-P-K-n-t\bpw amb-bpsS \n`bx eoem-hn- em-k-sav a\-n- em-p-Ibpw sNp- tm Ah temI-hp-am-bp _-sf hnt-Zn-p kam-[n- ]c-am-\w {]m]n-p-p. Cs\ D]-tZiw \In-b-Xn-\psb-n C\n ]d-bmw. ]c-am-m-hn-sbpw Pohm-m-hn- tijw Zm-t{X-b au\w-`p-Pnp kmwIr-Xn-ap\n B D]sbpw GIo-`m-hs kw_-n-n-p \n-bm--I-amb tZiw {Klnv Xs bYm cq]-n Ccp-p-sImv _pn-b psS {]I-S \w Xs-b mWv kam-[ n. Bmhv `b-c-ln-X\pw B\--a-b\pw Nn-b-kz-cq-]-\p-am-bn. \nXyhpw GI-c-k-bp-hpw kh-hym-]nbpw kh-tZm-jPm_m-e-Zi-t\m-]-\n-jv kam-]n-p. hn-lo-\hp-amWv AXv Hm-sW-nepw ambm-P-\n-X- amb {`a-

1
imn-]mTw

Pm_m-eyp-]-\n-jv

Hmw B]ym-bp aamw-Km\n hmIv {]mWm-p-t{im-{X-atYm _e-an-{n-b mWn N khm-W n. khw {_tm-]-\n-j-Zw. amlw {_ \ncm-Ipcymw amam {_ \ncm-I-tcm-Z-\ncm IcW akvXz-\n-cm-I-

cWw ta AkvX p. XZm--\n-c tX b D]-\ n-j-p[kvtX abn kp tX abn kp. Hmw imnx imnx imnx
Fs Awl- ]pn {]m]n--s. hmv {]ma t\{Xw t{im{Xw _ew C{n-b- Fmw ]pn {]m]n--

468

I s. Fm D]-\n-j-p-Ifpw {_-am-Ip-p. Rm {_sbpw {_w Fsbpw ssIhn-Sm-Xn-cn--s. A-s\bp F\nv D]-\n-j-n {]Xn-]m-Zn--s-n-p [ ssIh-c-s. Ah Fn Dsm--s. Hmw imnx imnx imnx

1. lcn Hmw AY ssl\w `K-hw Pm_menw ss]em`nw ]{] `K-hm ta {_qln ]c-a-XXz clkyw
ss]-em-Zn-`K-hm-\mb Pm_m-en-tbmSv tNmZnp: `Khms\ As-\nv ]c-a-X-Xz-ckyw ]d-p-X-cmtam?

ss]-em-Zn-bm Cs\ tNmZn--sv Pm_men Fmw ]d-p-sIm-Sp-p. Alw-Im-c-bp--\mb ]ip-]Xn Xs-bmWv {]m]-n-I-Po-h-\mb ]ip-hm-bn-o-cp--X v. kh-\pw krn, nXn, kwlm-cw, Xntcm-`m- hw, A\p{Klw Cu Ap IrXy--fn k-\pw kth-iz-c-\pamb Cuiz-c Xs- bmWv ]ip-]-Xn.

12. tI ]ih CXn ]p\x k Xap-hmN Pohm ]ih Dmx XXv]-Xn-XzmXv ]ip-]Xn?
ss]- emZn tNmZnp: ]ip BcmWv? Pm_men ]d- p. Poh Xs-bmWv ]ip. Ah-bpsS ]Xn-bm-b-Xp-sImv At-ls ]ip-]Xn Fp ]d-bp-p.

2. Inw Xzw tIm Pohx Ix ]ipx Ix Cuix tIm tamtm-]mb CXn.


FmWv XXzw? FmWv Poh? FmWv ]ip? BcmWv Cuiz-c? tamtm-]mbw FmWv?

13. k]p-\ kvX w tlm hmN IYw Pohmx ]ih CXn? IYw XXv ]Xn-cnXn?
ss]-emZn hopw At-l-tmSv tNmZnp: Pohs\ ]ip- shv Fp- sImv ]d- bp- p. Fs\ Cuiz-c AhbpsS ]Xn-bm-Ip-p.

3. k Xw tlmhmN km[p ]rw, khw \nth-Zbman bYm mX-an-Xn.


Pm_men ]dp: tNmZyw Ghpw D-a-am-bn-cn-pp. AXn-\m F\n--dn-bm-hp--sXmw Rm ]dp Xcmw.

4. ]p\x k Xap-hm-NIp-X-kvXbm m\-anXn - 5. ]p\x k Xap-hm-NjUm-\-\m-ZnXn - 6. ]p\x k Xap-hm-NtX\mY IptXm mX anXn - 7. ]p\x k Xap-hm-NtXt\-im-\m-ZnXn - 8. ]p\x k Xap-hm-NIYw Xkvam-t\ - mX anXn 9. ]p\x k Xap-hm-NXZp-]m-k-\m-ZnXn - 10. ]p\x k Xap-hm-N`K-h Ir]bm ta kc- lkyw khw \nth-Z-tbXn
ss]n-emZn ]dp: Av Cu ]ca XXz-c-lkyw Fs\ Adnp: Atlw Fhn-sS-\n--dn-p. Rm jap-J-\n \npw Adn-p. Atlw Cuiz-c-\n\ndn-p. Atlw F-s\-bm-W-dn-Xv? Atlw D]m-k\ sIm- dn-p. `K-hms\ Fm B cl- ky--sfmw Zb-hp-sNbvXv F\np ]dp Xcp-I.

14. k X ap hm N bYm Xr Wmint\m hnth-Ilo\mx ]c-t{]jymx Irjym-Zn-I-kp-\n-bpmx kIe ZpxJ k lmx kz kzman-_ -[ y-am\m Khm Zbx ]ihx bYm XXv kzman\x Ch kh Cuix ]ip-]Xnx
Pm_men ]d-p: ]pp- Xn- p- -hbpw hnth-I-an- m- hbpw A\yv Zmkyw sNp- -h bpw Irjn-I m-c ypw apw D]-tbm-K -s-S p- p- -h bpw ]e-h n[ ZpxJepw kln-p--hbpw _-\n Ign-bp--hbp-amb ]ip apX- emb arK- GsX-nepw bP-am-\s A[o- \-X-bn Ign-bp--Xp-t]mse Fm Poh\pw kh- \mb Cuiz-c s A[o-\ -X -b n Ign-b p- -X p-s Imv Cuizc ]ip-]Xn-bm-bn. -

15. XXvm\w tIt\m-]m-tb\ PmbtX? 16. ]p\x k Xap-hm-Nhn-`qXn [mc-Wm-tZ-h. - 17. XXv {]Imcx IY-an-Xn, Ip{X Ip{X [mcym?
ss]-e mZn: B m\w Fs\ t\Smw? Pm_men hn`qXn [mcWw sImv B m\w knn-pp. ss]-emZn: AXns hn[n FmWv? GtX-sXmw m\--fn-emWv AXv [cn-t-Xv?

ktX\ ]rx khw \nth-Z-bm-amk XXzw ]ip-]-Xn-c-lw-Im-cm-hnx kwkmco Poh Gh ]ipx khx ]-Ir-Xy-k-x kth-izc Cuix ]ip-] Xnx

18. ]p\x k Xap-hmN ktZym-Pm-XmZn ]-{_ ass{ `kva kwKrly An-cnXn `kvta \yt\X A`n- a - {y- a m- \ - k v t XmI CXn kar- y- X y- P -t e\ kw krPy {Xymbp- j - a nX n intcm- e - e m- S - h x kv I t- j znXn Xnkr- ` n- k v X ym- b p- s sj- k v { Xbw _ssIx kvXnt{km tcJmx {]Ipho-X-{hX taXXv imw`hw kthjp thtZjp thZ-h m-Zn-` n-c pw

469

I `hXn XXv kam-N-tcXv apap-p\ ]p\`-hmb

AXns {]Y-a-t cJ Kml-]-Xymn ctPm-KpWw AImcw `qtem-Iw, kzmmhv {Inbm-i- n, EtKzZw {]mXx Pm_men ]dp: ktZym PmXmZn ]-{_-a-{kh\w Fn-h-bpsS {]Xo-I-am-W.v AXns tZhX {]Pm-]m `kva-sa-Spv An-cnX `kva F a{-m Xn- bm-Ip-p. AXnse ZznXo-b-tcJ Zn-Wm-n, DImcw kXzAXns\ [cn-p-Ibpw sh-n Ipgv {Xymbpjw F Kp-Ww, A-co temIw, A-cm-mhv Cm-i -n, a{-m Xe, s\n, s\n, tXm Fo `mK--fn bPqthZw am[y-n-\k-h\w Fn-h-bpsS {]Xo-I-am-Wv. {Xmbp- jw, ss{Xyw_Iw Fo a{- -fm aqp tcJ hcAXns tZhX hnjvWp-hm-Ip-p. XrXob tcJ Bl-h-\obvp-Ibpw sNpI F imw`-h-{hXw kIe thZ-bmn aImcw Xtam KpWw ZyptemIw ]c-am-mhv m\fnepw thZ-hm- Zn-I- fmepw ]d-b-s-n-cn- p-p. Cu {hXw BNin kma-thZw XrXob kh\w Fn-h-bpsS {]Xo-I-amcn-m apap-p-v ]p\Pw Dm-hp-I-bn-. Wv. AXns tZh-X-a-lm-tZ-h\m-Ip-p. `kvaw sImmWv 19. AY k\Xv Ipamcx {]amWw ]rXn {Xn]p- {Xp]pw [cn-t--Xv.

{- [ m- c - W ky {Xn[m tcJm Be- e mSm ZmNptjm cm{`p-thma-[y-X


k\-X vI p-a m-c AXn\v {]amWw tNmZn- -tm Pm_men ]dp: inc- n\pw Np- n\pw ]pcn-I pw at[y-bmbn {Xn]p{w [cn--Ww.

20. bm f ky {]Yam tcJm km Kml- ] Xy Imtcm ctPm `qtemIx kzmm {Inbm-i n EtKzZx {]mXx kh\w {]Pm-]-XntZthm tZh-tXXn. bmky ZznXob tcJm km ZnWm ncp-Imcx k z- a - - c o- - a - - c m m tN m i n bPpthtZm am[y- n-\-k -h\w hnjvWp tZthm tZh-tXXn bm f ky XrXob tcJm km f lh\obm aIm-ckvXtam Zyu temIx ]c-amm m\inx kma-th` kv{XoXob kh\w alm-tZthm tZh-tXXn {Xn]p{w `kva\m ItcmXn

21. tbm hnZzm {_-Nmco Krlo hm\-{]tm bXn hm k alm-]m-X-tIm-]-]mX tI`yx ]qtXm `hXn. k khm tZhm t[ymtXm `h-Xn. k kthjp Xotjp kv\mtXm `h-Xn, kI-e-cp{Z-a-{-P]o `h-X n, \ k ]p\-c m-htX \ k ]p\-cm-htX CXn Hmw kZn-Xyp-]-\n-jXv. Cu {Xp]p-{-tc-J-I [cn-p m\n {_-Nmcntbm Krl-t\m hm\-{]-t\m k\ym-kntbm Bcmbmepw Ah alm-]m-X-I- -fn \npw D]-]m-X-I-fn \npw ap-\mbn `hn-p-p. Ah kI-e-tZ-h- m-scbpw [ym\n--h-\m-Ip-p. kh-Xo--fnepw kv\m\w sNbvXh-\mbn Xocp-p. Ah kh-cp-{Z-a-{-fpw P]n--h\pam-bn-o-cp-p. Ah\v ]p\P--an-. CXv kXy-amWv Fv D]-\n- jv Pm_m-eyp-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn-]mTw

Xpco-bm-Xn-tXm-]-\n-jv 3

1. AY Xpco-b m-X o-X m-h -[ q-X m\mw tImbw amHmw. ]q-aZx ]q anZw. ]qmXv ]q- kvtXjmw Im nXn coXn ]nXm-atlm `K-hw ap-Z-N ytXx ]qky ]q-am-Zmb ]q-tahm ]nX-c-am-Zn-\m-cm-bWw ]cn-k-ta-tXym-hmN Xaml `Khm \mcm-b tWm tbm f ba-h -[ q-X-amtm hin-j y-tX. temtI Zpe-`Xtcm \ Xp _mlpteym NtXy tIm Hmw Cu ]c- {_w ]q-am- Wv. Cu {]]- hpw ]q- `hXn k Gh \nXy ]qXx k Gh sshcmKy am-W.v ]q-{_-n \npw ]q-{]-]w Dm-Ip- aqn k Gh m\m-Imc k Gh thZ ]pcpj p. ]q- n \nv ]qw FSp-mepw ]qw Ah- CXn m\nt\m aXyt
ti-jn-p-p.

470

I alm-]pcptjm bkvX-nw atbm hmh-Xn-jvTntX Alw

p-p. Rm Ahs Dn nXn sNp-p. Bcw-`N Xkvan t\m hmh nXntkm f bam`u XmhXv {ItaW n IpSo-N-I-\mbn ]ns Ah _lp-Z-I-t{i-Wn-bn IpSo-NtIm _lp-XXzw {]m]y _lq-ZtIm lwk Xza-h- {]th-in-p-p. AXn \nv lwk-\mbpw lwk-\n ew_y lwkx ]c-a-lwtkm `qXzm kzcq-]m-\p-k-m-t\\ \nv ]c-a-lw-k-\mbpw Xocp-p. Ah B-kz-cq-]kkh-{]-]w hnZnXzm Z-I-a-ep ISn-kq-{X-Iu-]o-\m- m- \-m Fm {]]--c- l-ky-fpw {Klnv Zav[w, Iam-Z\w kz hn[yp {Inbm-ZnIw kh-a]vkp kw\yky -ep, ISn-kq{Xw Iu]o-\w, Bm-Z\-hkv{Xw Fn-hZnKw-_tcm `qXzm hnh-Po-h-evem Pn\ ]cn-{K-l- tbmsS bYm-hn[n A\p-jvTn- t--sXmw sNbvXv Ah Pea]n kwXrPy Xp[z a{ hZm-N-c ucm-`yw-K-kv\m- n-sem-gp-p-p. ]ns ZnKw-_-c-\mbn Pon ht\m[z ]p{m-ZnIw hnlmb euInI sshZnI alyp] em-Pn-\-fpw XyPnv kIe hn[n \ntj[ cmln-Xy- tmsS kwlrXy kh{X ]pWym-]pWy hnhPntXm m\m- Ign-p-Iq-Sp-p. ucw, A`yw-Kw, Du[z, ]p{w m-\-a]n hnlmb iotXmjvW kpJZpxJ am\m-h-am\w CsXmpw Ah ssIsm-p-n-. euInI sshZnI \nPnXy hmk\m {Xb-]qhIw \nm f \nm-Kh ac I--tfbpw Dt]-n-p-p. iotXmjvW kpJZpxJmZn cw` Z tZzj Ima-t{Im[ tem`-tam-ljm-ajm kqbm- Nn-Isfmpw Ah-\n-. hmk\m {Xb-tm-sSmw \n, - kw-c-- Wm-ZnIw Ziv[zm kz h]pxIpW ]mIm-c-an-h-]-iy- A\n-, Khw, a-cw, Zw`w-, tZzjw, Imaw, t{Im[w, \mb tX\m\n bta\ em`m-em`u kau IrXzm tKm ]rXym tem`w, tamlw, ljw, Aajw, Akqb B-kw-c{]mW- kw- c- Ww Iqh bXv {]m]vXw tXss\h \ntem- W `mh-\. Ch-sbmw ssIsh-Sn-bp-p. em`m-em` Nnep]x kh hnZym-]m- nXy {]]w `kvan-IrXy kzcq]w bn-. Inp--Xn Xr]vXn-sp {]mW \ne-\np-p. tKm]-bnXzm tPyjvTm f tPyjvTXzm \ ]mem-]Ix kthmXv \ntem-ep-h-\m-bn-cn-pw. ]mn-Xym-l-m-c-an-. kzcq]w IrjXz khm--IXz ssZzXw Iev]-bnXzm atm hyXn- tKm]\w sNbvXv Ign-bp-p. kthm-XvIr-hpw AssZz-Xcnx In-mt\ym AkvXoXn tZh KplymZn [\ am- hp-amb cq]s k-ev]n-p-p. Rm Xs ]q \y] kwlrXy ZpxtJt\m Zznx kptJ\ \m\ptam ZtIm- {_ Fv Icp-Xp-p. ZpxJm ZpxJnXt\m kpJ-n cmtK \nkv]rlx kh{X ip`m-ip-`tbm c\-`n-kvt\lx {]lr-jvTt\m BIp-n. cmK \nkv]r-l\m-bn-cn-pw. kth-{ntbm ]cax kz]qhm-]m {iam-Nm-c-hnZym [- Ah Xs ]qh-Po-hn-Xm-{iaw hnZy [w {]`mhw {]- `h a\- \p-kvacw kvXy hm-{k- am-Nmcx khZm Znhm- Fnh kvacn-p-I- bn-. ]m-{i-am-Nmcw ]cn- Xy-Pn-p- p. \ ka-tXz-\m- kz]v\x khZmf \qtm _mtem v Ah\v cm{Xnbpw ]Iepw Xpey-am-W.v kZm k-cn-p-sIm]nim-Nh tZImIo k-c-\m-kw-`m-jW ]cx kzcq-]-[ym- n-cn-pw. Pe-\m--ehpw Ah\v Ia--ep-hns {]tbmt\\ \ncm-ew_ ah-ew_y kzm \njvTm- \p-Iq-te\ khw P\w \Ip- p. Dm- Z-an- . ]pdsa _mes\ t]msetbm DhnkvarXy Xpco-bm-XoXm h[qX thtjWm ssZzX \njvTm- -s\-tm-se-tbm, ]nim-Nn-s\-tm-setbm `mhnv GIm-In]c {]W-hm-- I-tXz\ tZl-XymKw ItcmXn bx tkmh-[qX bmbn Pohn-p-p. BtcmSpw kwkm-cn-p- n-. kZm kzcq]-[ym-\-\n-c-X- \m-bn-cn-pw. \ncm-ew-_s Ah-ew-_- amn k IrX- IrtXym `hXo Xyp]-\n-j-Xv. B-\n-jvT-sbm-gnsI asm hn[ [ym\-sbpw ]cn-Xy]nXm-a-l-\mb {_mhv kzhn-Xm-hmb `K-hm \mcmPn-p-p. C{]-Im-c-ap Xpco-bm-XoX thj-[mcn Ftmgpw b-Ws ASp-sn Cs\ ]dp: Xpco-bm-h-[q- Xs AssZz-X- \njvTm ]c-\m-bn-cn-pw. Ah {]mW-hm--I-Xzam-sa-mWv? Ahs nXn Fv? AXp-tIv `K-hm m tZlw shSn-bp-p. A-s\-bp Ah-[q-X IrX\mcm-b-W ]d- p. Ah-[q-X-am-Nm-cn-I Npcp-- am-Wv. Ir-Xy-\m-W.v Fv D]-\n-jv hy-am-p-p. As\ Hcm-sf-n-ep-ap-m-bm Abm \nXy-ip-\pw Xpco-bm-Xo-tXm-]-\n-jv kam-]n-p. sshcm-Ky- a-Xnbpw m\m-Im- chpw thZ-]p-cp-j\pw BIpw. A-s\-bp alm-]p-cp-jm Nnw Fn kan-

Q
1

Xpf-kyp-]-\n-jv

AYXpkyp]\njZw hymJymkymax \mcZx Ejnx AYhmKncx x AarXm Xpfko tZhXm

ap[m _oPw hkpZminx \mcmbWxIenIw iymaw iymah]p[mw EIv kzcq]mw bKpa\mw

471

I {_m\

{]mWmw Iev]IkvXmw ]pcmW] TnXmw AartXmhw AarXck acow A\ mw A\ckt`mKZmw sshjvWhow hnjvWp h `mw ar Xy p P \n_ lnW ow Z i \ mX v ]m]\mio\mw kv]i\mXv ]mhXnw A`nh \mXv tcmK\min\ow tkh\arXyp\min\ow sshIpWv T m\mZv hnhZv l {ow `WmXv hmbp\{]Zmw {]mZnWymXv Zmcn{Z \min\ow tkh\m arXyq\min\ow sshIpWTm\mZv hnhXvl{ow `WmXv hmbp\{]Zmw {]mZn WymXv Zmcn{Z \min\ow aqet]\mXv ]m]` Rv P n\ow {LmWXWmZ\ae\min\ow b Ghw thZ k sshjv W thm `hXn hrYm \ OnymXv, ZrjvSzm {]ZnWw IpcymXv bmw \ kv]rtiXv ]hWn \ hnNnt\zXv bZn hnNnXn k hnjvWp l `hXn {io Xpfssky hnZv atl hnjv W p{]nbmssb [oaln Xtm AarXmw {]tNmZbmXv.

AXpteXzXpembmw ln I lcncmtImkvX n \m\yYm I Xz tah PKXmw [m{Xo I Xz tah hnjvWph`m I Xz tah kpckwtkhym I Xz tah tam Zmbn\o I Xzbmbmw htko I kvXhqte hnjvWp caybx I kam thXmx khm I knNmcW]Km I bqte kh Xom\n I bty {_ tZhXm

C\n Xpfkn D]\njv ]cnNn\ hnjbammw AXns Ejn \mcZ\mWv. Ov AYhmwKncv . AarX XpfknbmWv tZhX kp[ _oPw . hkp[min. \mcmbW IoeIw. IrjvWhbpw IrjvWicocnWn bpw EtKzZ kzcq]bpw bpthZNnmIbpw AYhthZ{]mWbpw thZmwKlkvXbpw AartXmev] bpw AarXckaRvPco kzcq]bpw A\ kpJ{] Zbpw sshjvWhnbpamb Xpfkn hnjvWp{]nbbmIpp. P\\acW\min\nbmWv, ImWpXp sImv Xs ]m]w \innpp. \anm tcmKia\w Dmp XmWv. tkh\m arXyp`bw AIpp. hnjvWp ]qPp]tbmKnm B]pIfIpp, {]mWin \Ipp. {]ZnWm Zmcn{ZyaIpp. hmk\n pXp sImv ZpKaIpp. Cs\ Adnv Xpfknsb Bcm[nph hnjvWp`mcmbnocp p. AXv shdpsX AdpcpXv. Adpm Ah hnjvWp `Khm\v {]nbshfmIpp, AarX kzcq] bmWv. AXns\ \akvcnpI. Cu hnjWp{]nbbmb Xpfknsb \mw [ym\npp. AXn `n hlnpp. A arX k zcq]bmb A X v A arXXz n\v \s t{]cnnpp.

ockap{Zns I\yIbmb Xpfko, \o AarX kzcq]bmIpp. AXn\m \ns "AarX' Fv hnfnpp. \o AarXZmbn\nbmWv. \o Fs Cu k wk mck mKc n \n v D cn pI. e v ao tZhnbpsS tXmgnbmWv \o. B\abnbmWv, hnjvWp hns {]nbbmWv. F\nv hcacpfpI. A`bap{Zmew IrXamb lkvXw tN \o Ir]mZrjvS ntbmsS Fs t\sc t\mpI. sNdpXmsWnepw \o hrw Xs. Fs Am\aIddn Fs ImpI \o Pcm lo\ bmWv. Hnt\mSpw \ns\ D]anm\mhpIbn. Xpe\mlot\, `Khm hnjvWpam{Xta \n\v kam\X hlnppffp. \o hnjv W phns {]nbXabmWv . tZhXI apJmncw F\nv awKfhpw tamhp wAcpfm \o ibmWv. alm evan \ns Ombbn Ignbpp. \ns thcv `Khm hnjvW phns \nhmk m\amWv. Xpfkntmn kIe tZhmcpw kn mcpw NmcWmcpw \mKfpw Ignbpp.kIe Xo fpw Xpfknphn hncmPnpp.XpfknbpsS a[y `mKv {_mhv Dsmffpp.

AartX AarX cq]mkn I AarXz {]Zmbn\ow I Xzm amapc kwkmcmcmXv I oc kmKc I\ytI I {io kJn Xzw kZm\t I apInky kZm {]ntb I hcZm`b lkvXm`yw I kZm aZKeyZmbntI I

bZt{KthZ imkv{XmWn I Xpfkn Xzmw \amaylw I Xpfko {io kJo, ipt` I ]m]lmcnWo, ]pWytZ I \akvtX \mcZipI I hymkmZnap\n hntX I {_m\ {]tZ, tZhn I hrmh\\nhmkn\n I khmhbhkqt I AartXm]\nj{Ztk I Xzw amapc IeymWn I alm]m]mZ_v[oZpkvXcmXv I

472

kthjma]n]m]m\mw I {]mbnwXztah ln I tZhm\mw N EjoWmw I N ]nXrWmw Xzw kZm {]ntb I hn\m]n Xpfkn hn{]mx I tb]n {imw {]IphtX I hrYm `hXnXv {imw I ]nXrWmw t\m]bXn I Xpfkn ]{XaprPy I bZn ]qPmItcmXnbx I Bkpcokm`thXv]qPm I hnjvWp {]oXoIco \ N I bw Zm\w C]w Xow I {immZyw tZhXm\w I XWw amP\ Nm\y I IpcymXv Xpfkow hn\m I Xpfko ZmcpaWn`nx I P]xkhmkm[I I Ghw \ thZb InXv I k hn{]x izbNm[ax I
bmsXmns A{`mKn thZimkv{Xw \nesImffpp,B Xpfknsb Rm {]Wanpp. tl Xpfkn, \o evanbpsS kJnbpw IeymWabnbpw ]m]l{nbpw ]pWyZm{XnbpamWv. hnjvWp{]nbbpw \mcZmcm[nXbpw Bb \o {_mhns B\m{iphn \npmbhfmWv hrmh\hmknbmb \okwhmwK[mcnWnbmWv. Fs

alm]m]amIp kap{Zn\nv Asc ISpI. kIe ]m]n\pw {]mbnw \obmWv tZhEjn ]nXr{]nbbmWv.\o Xpfkn IpSmsX bpff {imw shdpsXbmWv Xpfkn IqSmXbpff ]qP hnjvWphn\v Hpw {]nbamIbn. bw, Zm\w, X]v,Xow,{imw tZhXm]qP\pw XWw amP\w ap [mnI IrXy khhpw XpfkntbmSp IqSmsXsbn \njv^eamIpp. Xpfkname CnX^ew \IpXmWv. Cu XXzw Adnbm {_W NWvU mfs\m \oN\mIpp.

CXyml `Khm {_mWw \mcmbWx {_ m \ mc Z k \ I m`n`y x k \ I mZ mtbm th Zh ymkmb, th Zh ymkx ip Imb, i ptIm h matZ h mb, h ma tZ th m ap \ n`y x ap \ tbm a\ptjy`yx t{]mNpx Ghw thZ kx kv { Xol Xymbmx {]apNytX k alm`bmXv {]apNytX k hoclXymbm {]apNytX k {_lXymbm {] ap N y tX k al m`bmX v {] ap N y tX k almZpxJXv {]apNytX tZlmt sshIpWv T tahm]vt\mXn CXyp]\njXv
CsXmw `Khm \mcmbW {_mhnt\mSpw {_mhv \mcZk\ImZnIpw k\ImZnI thZhym k\pw thZhymk ipI hmatZh\pw hmatZh ipI hmatZh\pw hmatZh ap\nIpw ap\nI a\pjypw ]dp sImSpXmWv. CXv Adnbph kv{XolXybn \npw hoclXybn \npw {_lXy bn \npw alm`bw almZpxJw apXembhbn \npw ap \mb n `hn pp. acWtij w ss hIpWv T {]m]vXnv Alcpambnocpp. Xpfkyp]\njv kam]np.

{XninJn{_m--tWm-]-\n-jv3 1
imn]mTw Hmw ] q aZ x ] q anZ w. ] q mX v ]qapZNytX. ]qky]qamZmb ]q tahmhinjytX. Hmw imnx imnx imnx
B ]c{_w ]qamWv Cu Imcy{_hpw ]qamWv. ]qn \npw ]qapmIpp. ]qn \npw ]qw FSpmepw ]qw Xs Ahtijnpp. Hmw imnx imnx imnx imnx

1. {XninJn {_mWx BZnXytemIw PKma. XwKtXzm hmN""`Khm, Inw tZlx Inw {]mWx, Inw ImcWw, Inw Bm CXn.

473

I 2. ktlmhmNkhanZw inh Gh hnPm\o ln


Inp \nXyiptm \nct\m hn`pcZzbx inh GIx tkz\ `mtkZw khw arjvSym X]vXmbx ]nWv U htZIw `n\\hZh`mktX. XZv `mkIw InanXn tNZpNyptX k_v Z hmNyw AhnZym i_fw{_. 3. {_tWmhyw, AhymlXv, altXmlw Imcx AlmcmXv ]Xm{XmWn ]Xm {X`yx ] alm`qXm\n ]alm`qtX t`ym Jnew PKXv. 4. XZJnew ImanXn. `qX hnImc hn`mKmZncnXn. GIkvan ]nWvtU IYw `qXhnImchn`mK CXn. XXv Imtcy ImcW t`Z cqt]Wmwi XXz hmNI hmNym\t`ZhnjbtZhXm tImi t`Z hn`mKm `hn. 5. AYmImix AxIcWat\m_pn Nnmlw Imcmx hmbp kamt\mZm\hym\m]m\ {]mWmx hnx t{im{XXzIvNpPnlzm {LmWm\n. B]x i_vZ kv]icq]ckKmx ]rYnho hmIv ]mWn ]mZ ]mbq]mx
BZnXy temIp sNv {XninJn {_mW `Khm BZnXyt\mSv tNmZnp:"`Khms\, tZlw FmWv? {]mW FmWv? ImcWw FmWv? Bmhv FmWv? AXptIv BZnXy ]dpx""CsXmw inhabamWv. inh XsbmWv ip\pw \nXy\pw \ncRvP\pw hn`phpw. AZzb\mb inh Xs GIam{X {]Imim Fmw Iv Np teml]nWvUstmse Hns\s At\I cq]fn {]Iminnpp. Cs\ {]IminpsXsp tNmZnm AhnZymbpamb {_amsWv ]dbmw. AXv kXv i_vZns hmbphmWv. {_n \nv Ahyhpw aln \nv Amchpw, Almcn \npw Av Xm{XIfpw, Av Xm{XIfn \npw ]alm`qXfpw, ]alm`qXfn \npw kavX PKpw DmIpp. FmWv Cu kqsap ]dbpXv? CXv `qXfpsS hnImcn \npw DamIpXmWv. `qXfpsS hnImcm Htc ]nWvUns hn`mKw Fs\bmWv kw`hnpsXm hn`nfmb B `qXfpsS ImcyImcW t`Zm Awi XXzw, hmNIhmNyw m\t`Zw, hnjbw, tZhXm tImiw Fo hn`mK DmIpp. AxIcWw a\v , _pn, Almcw, Nnw Ch ]tImifmWv. kam\ DZm\, hym\ A]m\ {]mW Ch Av hmbp fmWv. t{imXw Xzv Pnlz {LmWw Ch Anbn \npw i_vZw kv]iw cq]w ckw Kw Ch Ap Pen \npw DmbXmWv. hmWn, lkvX w, ]mZw, KpZw D]w Ch ]rYznbn \npw DmbhbmIpp.

6. m\ kev] \nbm\p km\m`nam\x BImi Imcymx IcW hnjbmx kaoIctWm b\ {KlW {ihW zmkm hmbp Imcy{]m WmZn hnjbmx i_vZ kv]i cq] ck Kmx A n I mc y mt\{ hnj tbj v T {L mW Xm{X hnjbm A `qXm at\m _pymn lwImcu Nm `qXm. 7. AhImi hn[qX Ziu ]nWvU oIcW [mcWmx kqva Xam ssPhXm{X hnjbmx 8. Ghw ZzmZimw Km\n B[ymnIm\n B[n `uXnIm\ n B [nss ZhnIm\n A{X\nimIc NXpapJZn izmXm hcpWmizot{m t]{ {]Pm]Xnbam CXy[n tZhXm cpss] ZzmZi\m Uyw {]hrmx {]mWm GhmwKm\n AwKm \w XtZhmtXXn.

BImis kw_np Imcyfpw Ax IcW hnj b fpw m\w k ev ] w \nbw A\pkm\w A`nam\w ChbmWv kaoIcWw, t\{X fpsS \naoet\moe\w, {KlWw, {ihWw Dzk\w Ch hmbphns\ kw_np Imcyfpw mt\ {nb hnjbfmIpp. kwkmcw, Zm\w, Ka\w, hnk\w, B\w, Ch ]rYznsb kw_nphbmWv. mt\{nbfpsSbpw It{nbfpsSbpw hnjbn {]mWsbpw Xm{XIfpsSbpw hnjbfpw A`hnncnpp. amP\ Zi\ [mcWI kqva Xm{XIfpsS hnjbfmWv. B[ymnI w B[n`uXoIw B[nssZhnIw, Fo aqp `mKfnembn ]{v AwKfpv. Chbn N{, {_mhv, ZnpI, hmbp, kqcy, hcpW, Aiz\oIpamcm An, C{ Dt]{ {]Pm]Xn ba' Fo ]{v C{nbfpsSbpw A[n tZhXIfpsS cq]n ]{v \mUnIfn nXnsNpp. Ch {]mW Xs. AhbhfpsS m\cq]w Xs mXmhmbn AdnbsSpp.

9. A Y th y ma m\ ne m\ e P e m\ mw ] o IcWanXn mXrXzw kam\tbmtK\ t{im{X Zzmcm i_vZ KptWm hmKv [ njv T nXm BImti XnjvT Xn BImiXnjvT Xn. at\mhym\tbmtK\ XzKv Zzmcm kv]i KpWx ]mWy[njvTnXx hmbu XnjTXn hmbpkvX njTXn _pncpZm\tbmK\ NXpp Zzmcmcq]KpWx ]KpWx XnjvT Xyn kv X njvT Xn Nna]m\tbmtK\ Pn^zm Zzmcm ckKpW. D]m[njvTntXm A]vkpXnjvTn B] kvXjvTn. AlwImcx {]mWtbmtK\x {LmW Zzmcm K KptWmKpZm[njvTnXx ]rYznhymwXn jvTXn ]rYznho XnjvTXn b Ghw thZ.

474

BImiw, hmbp, An, Pew, Aw, FnhbpsS ]oIcWw Cu coXnbnemWv. kam\hmbphns kwtbmKm m\w e`npp. t{im{Xm i_vZw {KlnsSpp. i_vZw BImim[njvTnXamWv. hym\ hmbphns kwtbmKm a\v Xzp aptJ\ kv]iw Adnbpp. _pn DZm\\pambn tNv Npn\m cq] {Klnpp. Nnw A]m\ \pamb tbKm \mp aptJ\ ckw {Klnpp. D]w Pehpambn tNv AXns IrXyw \nhln pp. {]mWhmbphns kwtbmKm Almcw AXns {]h\w \S pp. {LmW KpWw \mknI bpsSXmWv.

Ass{XtX tmIm `hn. 1. ]rYKv `qtX tjmUiIemx kzmt`mKm ]cm{IamXv. Ax IcW hym\mn ck]mbp \`x{IamXv. 2. apJymXv ]qthmssc`mssK `qtX `qtX NXpXpx ]qhamImiam{inXy ]rYnhymZnjp kwnXmx 3. apJymZqt[z]cmtbm \ ]cm\p cm hnZpx Ghawtim`y`qkva mt`ymmw timly `qYm XkvamZt\ym\yam{inXy tlymXw t{]mXa\p {IamXv. ]`qXabo `qanx km tNX\ka\znXm XX Huj[tbm w N XXx ]nWv UmXp hn[mx ckmkrMv amwk tatZm n am ip{ImWn [mXhx
AxIcWw hym\, Npv, ckw, KpZw, hym\ Fnh Hmtcm XXznsbpw ]IpXn `mKtmSpw ap XXzfpsS ]Xn\mdp IeItfmSpw tNXmWv . BImimZnIfmb Hmtcm `qXnsbpw apJy`mKhpw ap `qXfpsS ]nnepff \mep `mKfpw ]`qXfn nXnsNpp. apJy`mKyn\v apIfnepffhsb kqva `qXsapw ]nnepffXns\ qecq]sapw [cnpI. cpw At\ym\yw _nncnpp. ChtbmSv tNv ]m`qXabamb ]rYzn tNX\m XXzw tNXp amWv. ]noSv ]rYznbn \nv sNSnIfpw Ahpw \mep hn[w ]nWvUhpw ckcamwktamZmn amipfmb Ggp [mXpfpw cq]w sImffpp.

7. Akypaty kvXn lrZbw k\mew ]ZvatIm iaXv kXzm hnt\m tZhmx I{Xlmc tNX\x ]Zm[njvTntXm u 8. Aky _oPw Xax ]nWvUhw tamlcq]w PUw [\w htX IWvT am{inXy an{inXy an{io`q XanZwPKXv 9. {]XyKmcq]mm aq[v\n mt\ ]tc ]tZ. A in kwbptm PK{Zqt]W `mktX 10. kh{XhtX Pm{KXv kz]v\w Pm{KXn htX. kpjp]vXw N Xpcobw N \m\yhmkp Ip{XNnXv.
[mXp kwtbmKm NnebnSv ]nWvUfpm Ipp. \m`nm\mWv Aab ]nWvU w. AXns a[yn \mfbp]tImi kZriamb lrZbw nXnsNpp. AXnpffn Irmlmcapff tZhm hknpp. tamlmIamb XtamKpW ]nWv U w FmbnSpw hym]nncnpp. B\ cq]nbmb Hmtcm Bmhpw ]ca]Zamb aq[mhns m\v A\ intbmsS PKXv cq]n {]Imin pp. FhnsSbpw Pm{KZhbpv. kz]v\w Pm{K n nXn sNpp. kpjp]vXn Xpcobw Fo AhI ap AhIfnen.

4.

5.

11.

12.

13.

14. 15.

6. tI Nn tZymKXx ]nWvUmx`qtX`yx kw`mhm IzNnXv. Xkva nabx ]nWvtUm \m`n aWvUe kwnXx

khtZtijz\pkyqXXp cq]x inhmIx bYm alm^te kth ckmx kh {]hImx XssYhm\matb tImi tImimkvXnjvTn Nmtc. bYm tImikvXYm Pothm bYm PohkvXYm inhx khnImckvXYm Pothm \nhnImckvXYm inhx tImimkvXkyhnImckvtX hyhmkp {]hImx bYm ckmitb t^\w aY\m tZh PmbtX at\manaY\mtZh hnIev]m _lhkvXYm IWm htX Io XXv XymKmn am]v\p bmXv, Abt\ ZntW {]m]vtX {]]m`n apJw KXx

475

anI ^efn kh{X ckw hym]nncnp Xpt]mse khm\fnepw inhkzcq]w \mep cq]fn Dv. AhnsS Aab tImin ap tImi tNcpp. tImiw t]mse Xs Poh\pw Pohs\tmse Xs ]cammhpw C{Xtb Acapffq. Poh hnImc klnXhpw ]cammhv hnImcclnXhpam Ipp. tImiw Xs Pohs hnImcw. AXv Fm Ah bnepw {]h\\ncXamWv. ]m ISbptm ]X DIpXpt]mse a\v aZ\w sNptm hnhn[ hnImcfpmIpp. IfpsS AkvXznXzw I memWv. I XymKamWv imnv tlXp. ZnWmb \n {]]m`napJyw DmIpp.

tbvv t]mIpp. {]mWs\ aqmhn [cnv tbmKm`ymk \ncX\mIpp. tbmKm m\hpw m\m tbmKhpw t\Sn \milo\\mIpp. hnImcfnepw Ah {_`mhw hlnpw. hnImcclnX\mbn A\\y`mth\ {_s [ym\npI As\bpff m\tbmKw knnmh\v apn e`npIbn.

22. XkvamZ`ymktbmtK\ a\x{]mWmn tcm[tbXv tbmKo\n inX [mtcW ptctWh \nIr tbXv 23. inJmm\abohrn bamZyjvSmw K km[ss\x m\ tbmKx ItbmKx CtXymtKm Zzn[m aXx 24. {InbmtbmKatYZm\o. irWp {_mW ka AhymIpeky Nnky _\w hnjtbIy NnXv.
Cs\ tbmKm`ymkm {]mWfn \npw a\ns\ tcm[nWw InbpsS hmbvebm AXv tOZnWw. ba\nbamZnIfmb AjvSmwKtbmK km[\ bn \npw m\abnbmb inJ DmIpp. tbmKw m\tbmKsapw ItbmKsapw cmWv. tl {_mW ka, Ctm ItbmKsn ]dbmw AhymIpe\mbh hnjb_fn s]Spn.

16. Almcm`namt\\ Pohx kymn kZminhx kNmhnthI {]IrXn kwKXym X{X apNytX 17. \m\mtbm\niXw KXzm titXku hmk\mhimXv hntammXv kctXyh ayx IqeZzbw bYm 18. XXx ImehimtZh lym m\ hnthIXx Dcm`naptJm `qXzm m\mXvm\mcw {IamXv 19. \m\mtbm\niXw KXzm titXku hmk\mhimXv hntammXv kctXyh ayx IqepZzbw bYm aq[v\ ym[mbm\x {]mW tbmKm`ymkw nXc tbmKmXv kwPmbtX m\w m\mXv tbmKx{]htX 20. tbmKm\]tcm\nXyw k tbmKo \ {]WiyXn hnImcw inhw ]tiyXv hnImc inth\ Xp 21. tbmK {]ImiIw tbmssK [ymtbm\\y `mh\ tbmKmt\ \ hntZytX Xky`mthm \ knyXn
kZminh AXmbXv ]cammhn\v AlmcbpambXn\mPohtImSnbn {]thintn hcpp. AhnthImepw {]IrXn kwtbmKmepw AXn\v taml{KkvXamtIn hcpp. hmkIfn IpSpn ]eXpambn P\ntn hcpw. ayw cp IcIpanSbvs t]mse AetbXmbpw hcpp. ]ns Ime{]`mhm hnthIhpw Bm\hpw t\Sptm Dcm`napJambn Hcp m\p \nv asmcp m\-

25. bXv kwtbmtKm ZznPt{ijvT k N ssZzhn [yaiv\ptX I Ihy anXyth hnlntXjzh Ikp 26. _\w a\tkm \nXyw ItbmK k DNytX bp Nnky kXXat t{ibko _\w 27. m\tbmKx khntbx khknn Icx inhx btkymetW tbmtKm Zznhnt[ ]yhybw a\x 28. kbmXn ]caw t{itbm tam eW aRvPkm tZtl{ntbjp sshcmKyw ba CXypNytX _pss[x 29. A\pcntc Xtz kXXw \nbax kvarX khhkvXpXypZmko\`mham\k apaw.

476

I 30.

PKXv khanZw anYym {]XoXn {]mWkwbax NnkymaptJm`mhx {]Xymlmc kvXp ka.

tl ka, AtX hn[w kwtbmKhpw cphn[ amWv. imkv{Xm\pIqeamb Ifn a\ns\ \n{Klnp sImncnpXmWv. ItbmKw. Nns \nccw Xs \bvv hn\ntbmKnpXmWv m\ tbmKhpw AXp \nanw BXvakw_nIfmb kIe knnIfpw \nhnImc\mbn sNph XmaknbmsX Xs ]cat{ibv t\Spp. kh hn[nepw Zlt\ {nbtfmSpff sshcmKy`mhs baw Fp ]dbpp. ]ca XXztmSv kZm A\pcmKnbmbncnpIsbpff XmWv. \nbaw. PKv, anYysbv t_m[ysSpIbmWv {]mWmbmaw Nnn A apJnbmb hrn {]XymlmcamIpp.

37. GIw NcWa\ykvan Dcmhmtcm]y \nex BkvtXbZnZ tat\mLv\w hocmk\ apZncnXw 38. KpZw \nba Kp^m`yw hypXv {ItaW kamlnXx tbmKmk\w `hvtZX ZnXn tbmKhntZm hnZpx 39. Duthm]co ssh [t bZm ]mZXte Dt` ]mk\w `thtZXXv kh hym[nhn jm]lw 40. hypXv{ItasWh lkvX m`ymw _]mZ amk\w`thXv
hes apv ]rjvT `mKv CSp `mKpw CSs apv hep`mKpw m]nptm tKmapJw t]mencnpXmWv tKmapJmk\w. Hcp ]mZw CSs XpSbnepw atXv hes XpSbnepw shm AXv hocmk\amIpp. heXp Imens Dqnsb KpZns CSp`mKpw CbXp Imens Dqn KpZn heXp `mKpw shncpm AXns\ tbmKmk\sav ]dbp p. cp XpSIfnepw cp ImepIfpsSbpw ]mZ ]mZ shpsImncnpXv ]Zvamk\w. CXv khhym]n lchpw hnjm]lhpamWv. ]mk\n icnncpv heXp ssI sImv CSXp Imense Xffhncens\bpw ]nSnpXv _]mZvamk\amWv.

31. Nnky \neo`mthm [mcWm [mcWw hnZpx tkm lw Nnm{XtathXn Nn\w [ym\apNyXn 32. [ym\ky hnkvarXnx kayIv kam[ncZobtX AlnwkmkXyakvt Xbw {_Ncyw ZbmPhw 33. am [rXn anXmlmcx iuNw NvXn bam Zi X]x kpjvSncmkvXnIyw Zm\amcm[\w ltc 34. thZm{ihWw ssNh {loaXn Pt]m {hX Bk\mZn XZwKm\n kzkvXnImZo\n ssh ZznP 35. hWyt kzkvX nIw ]mZXetbm cp`tbmc]n ]qthmtcPm\p\o tZz IrXzmk\ apZocnXw
Nnw \neamn shbvemWv [mcW. Rm Nn\am{Xm cq]amWv F `mh\bmWv [ym\w. [ym\w ]qambpw hnkvacnpXv kam[n. Alnwk, kXyw, AkvtXbw, {_Ncyw, Zb, BPhw, a, ss[cyw, anXmlmcw, ipNnXzw Fns\ \nba ]phn[ apv. Zm\w, `KhZmcm[\w, thZm, {ihWw {low P]w Fnhsb {hXsav ]dbpp. kzkvXnImZn Bk\ sf kw_nmsWn cp ]mZXesfbpw cpappIfpsSbpw a[yn m]nv CcnpXmWv kzkvXnImk\w.

41. ]Zva mk\wkpkwm]y Pm\qthmctcIcu \nthiy `qamhXnjvtTZv thymax IppSmk\x 42. IppSmk\ _tm t`m`ymw kw_y Icw titX IqhZpm\ GX Zqm\ IqIw 43. ]mZmwKpjvTu Xp ]mWn`ymw KrloXzm {ihWmh[n [\pcmIjIIrjv Sw[\pcmkm\aocnXw 44. koh\ow KptZim`ymw\nhoUy hypXv {ItaW Xp {]kmcy Pm\pt\mkvXmhmk\w knwlcq]Iw 45. Kp^u N hrjWkym[x koh\yp`b ]miztbmx \nthiy `qau lkvX m `ymw _[zm`{Zmk\w `thXv
icnv ]mk\nencpv cp ssIIsfbpw apns XpSIsfbpw a[yn \npw amn `qanbn Ddnv icocs BImin m]nm AXv IppSmk\amWv. IppSm\\mbncpv cp `pP

36. kt]y ZnWKp^w Xp ]rjvT ]mtiz \ntbmPtbXv ZnW ]n XZm khyw tKmapJw tKmapJw bYm

477

I sfbpw cp kvIsfbpw _nv Basbtmse


\nhncnpXv. Dm\Iqmk\w. cp Imen sbpw XffhncepIsf ]nSnv hnns BIrXnbn IXphsc henm AXp [\pcmk\ambn. cp Dqn Ifm kohn\nm\s hnc]oX hn[nbn Aan cp appIsfbpw ssIItfbpw ]cn nXnsNpXv knwlmk\w. koh\nbpsS cp ]mizfnepw cp DqnIsfbpw shv ssIImepI _nncpm AXv `{Zk\amIpw.

CcnppJmk\amWv. IgnhptISpsImv amk\ sNm Ignbmhv CXv kzoIcnmw. Bk\w Pbnh aqp temIhpw Pbnm Ignhp t\Spw.

46. koh\o]miza`bw. Kp^m`ymw hypXv {ItaW Xp \n]oUyk\taX apmk\apZncnXw 47. AhjvS `y[cmw kayIv Xmem`ymw lkvX tbmZztbmx Iqc \m`n ]mtizXp m]bnXzm abqchXv 48. kapXv incx ]mZw abqcmk\anjytX hmtamcpaqte Zmw{Lnw Pmt\z thjv SnXm ]mWm 49. hmta\ hmamwKpjvTw Xp KrloXm ay ]oTIw tbm\ow hmta\ kw]oUy ta{UmZp]cn ZnWw 50. EPpImbx kamko\x knmk\ apZocnXw {]kmcy`qhn ]mZu Xp tZm`ymamKpjvT amZcmXv 51. Pm\q]cn eemSw Xp ]naw Xm\apNytX tbm\tI\{]ImtcW kpJw [mcyw N PmbtX 52. XXv kpJmk\anXyai kvXXv kamNtcXv Bk\w hnPnXw tb\ PnXw tX\ PK{Xbw
cp DqnIfm koh\nbpsS Ccp]miz fpsSbpw hn]coX coXnbn AanshncnpXv apmk\w. cpssIesfbpw `qanbn m]nv cp ssIesfbpw `qanbn m]n v cp ssIappIsfbpw s]mnfns cp ]mizfnepw tNv abnens\tmse icocw apgph\pw s]mn incpw Imepw tatemp s]mn shm AXv abqcm k\amWv. CSXp Imense Dqnsb koh\nbn tNv heXpIm D]n\p apIfn shv icocw \nhn t\scbncnpXmWv knmk\w. cp ImepIsfbpw \nev Ipn cp ssIsImpw ImepIfnse Xffhn cpI ]nSnv incv appIfn tNm AXv ]mtam mk\amWv. kpJhpw ncXbpw e`n hn[w

53. bssa \nbssassh Bkss\ kp kwbXx \mUoipow N IrXzmZu {]mWmbmaw kam NtcXv 54. tZlam\w kzmwKpen`nx jhXpwKp embXw {]mWx icocm[ntIm ZzmZimwKpeam\Xx 55. tZla\new tZlkapZv`qtX\ hn\m \yq\w kaw hm tbmtK\ Iph {_hnZnjytX 56. tZlat[y inJnm\w X]vXPmw_q \Z{]Zw {XntImWw Zzn]Zm a\yXp c{w NXpjv]Zw 57. hrw hnlwKam\mw Xp jU{kw k P\mw AjvSmw{kw tkzZPm\mw Xp Xkvan Zo]h Zpzew Im\w a\pjymWmw tZla[y \mhmw Kpew NXpcwKpeapty[w NXpcwKpewambXw 58. AWvU mIrXnXnXncmw N ZznPm\mw N NXpjv]Zmw Xpa[yw XZnjv Sw ssh X[yw \m`ncnjytX 59. X{X N{Iw ZzmZimcw tXjp hnjvW zmZn aqbx AlwX{X nX{Iw {`mabman kzambbm 60. Atcjp {`atX Pohx {ItaW ZznPka Xp ]RvPca[ym bYm {`aXn eXnIm
ba\nbamk \fn \mbn \mUotim[\ sNbvXv {]mWmbmaw sNWw a\pjy icocns Afhv Xs hncepI sImfm sXmqmdmwKpeamWv. icocsmfpw {]mW ]{wKpew hepXmWv. tZlnXamb hmbphns\ tZlmnbpsS kwtbm Km \yq\tamkatam BpXn\m {_m\w e`npp. a\pjyicoc a[yn X]vX kph {]`amb {XntImWmI Anm\w e`npp. \m menIfn Anm\w NXpjvt mWnemWv. nIfpsSXv Bdp tImWpffXv; tkzZPfpsSXv Fp tImWpffXv a\pjy icocn B m\pw H] XmwKpeapff Zo]{]Imi Xpeyamb Hcp Iw nXnsNpp. \ncypI ]nI \mmenI Fn hbn Cu Iw AWvUImcamWv. AXns a[ym\w

478

I \m`nbmWv. CXn ]{v

Acfpff N{Iapv. AXn hnjvWp XpSnb tZhmcpsS cq]v ImWmw. Cu N{Is {_amb Rm kzambbm Idnsm ncnpp. Cu ]{p Acfnepw PohnI Nnen kzw hebn kcnpXpt]mse kcnpp.

61. {]mWm[ncqVcXn PohkvtX\hn\m \ln Xtbmt[z IpWvUeom\w\mt`kvXncy KtYm [zXx 62. Ajp{]IrXncq]m km NmjvS[m IpWvU eoIrXn bYmhZzmbp kmcw Pe\mZn N \nXy ix 63. ]cnXx I ]mtiz Xp \ncpsshykZm nXm aptJss\h kamthjvSy {_c{apJw XYm 64. tbmKImtem\ acpXm kmn\m t_m[nXm kXo kv^pcnXm lrZbmImti \mKcq]matlmPzem 65. A]m\mzw KpemZq[zat[m ta{Vky XmhXm tZla[yw a\pjymWmw lr[yw Xp NXpjv] Zmw.
{]mWnIfn BcpUambn Pohk Idpp. AXp IqSmsX km[ya. AXn\p apIfn IpWvUen \nbpsS hf DXm\amWv. AXv AjvS{]IrXn cq]Iw Fp hn[w IpWvUeoIrXambn Ips Bh Ww sNbvXpw \nesImffpXmWv. AXv Ahmbp fpsS kmcw XSppp. {_c{ns apJs kzapJm BhcWw sNpp. tbKm`ymk\m IpWvUen\oin hmbphn\m DWs Xo t]mse lrZbmImin \mKcq]n Dzeambn kv^pcn pp. A]m\\n \npw cwKpew apIfn ta{V n\p Xmsg a\pjy icocns a[y`mKamWv . \mevmenIfpsS a[y`mKw AhbpsS lrZbm\amWv.

69. CUm N ]nwKem ssNh XkymxkthXtc ntX CUm kapnXm ImZzma \mkm]pSmhn[n 70. ]nwKem tNmnXm XkvamXv Z\mkm ]pSmh[n Kmmco lkvX Pnlzmb N tZz Nmt\y \mUntIntX 71. ]pcXx ]rjvTXkvXky hmtaXc Zriu {]Xn ]qjmbikzn\o \mUym XkvamtZh kapntX 72. kthyXc{ipXyh[n ]mbpaqemZew_pkm At[mKXm ip`m\mUo ta{Vmmhn[n cmbXm.
ap PohnIfpsS a[y`mKw \m`oa[ynemWv. {]mWm]m\ kwbpamb kpjpav\m \mUn tZln \mep hn[nepv. Ins a[y`mKpff kpjv\ Xmac\q t]mse AXn kqv a amWv. AXv t\sc apIfntemv t]mIpp. _c{w hsc t]mIp Cu sshjvWho {_\mUn an t]mse {]ImiapffXpw \nhmW`hpamWv . AXns cp hipw CUm ]nwKem \mUnIfmWv. CU In \npw ]pdsv CSs aqp hsc t]mbncnpp. ]nwKe hes aqphscbpw t]mbncnpp. ]nwKe hes aqph scbpw KmmclkvXn Pnlz Chbpw IqSmsX cp \mUnIfpw AhnsSbpv . Iphsc Ah \op InSpp. ]qjmbikzn\n Cu \mUnI KpZ aqen \npw ]pdsv CSsbpw hesbpw sNhn hsc t]mbncnpp. Aew_pk F \mUn ta{V m\ ns Ahkm\w hscbmWv.

66. CXtcjmw Xpat[y {]mW]m\kambpXx NXpjv {]Imc_vZ ybptX tZlat[y kpjpav\bm 67. Ia[ynXm \mUo kpjpav\m kp{]Xnjv T nXm ]kq{X {]XImim EqZz {]hn\o 68. {_tWm hnhcw bmhZznZypZm`mk \meIw sshjvWho {_\mUn N \nhmW {]m]vXn]Xnx

73. ]mZmwKpjvTmh[nx ImZt[m bmXm N IuinIo Zi{]Imc`qXmkvXmx IYnXm I kw`hmx 74. Xqemx _lthm \mUyx qe kqvam \mUnImx Zznk]vXXn kl{kmWn qemx kqvam \mUbx 75. kwJymXpw ss\h iIyt qeaqem ]rYKzn[mx bYmizZtf kqvamx qbm hnXXm kvXYm 76. {]mWm ]m\u kam\ DZmt\ hym\ Gh N \mKx Iq IrItcm tZhZtm [\bx 77. Ncn Zi\mUojp Zi{]mWmZn hmbhx {]mWmZn]Iw tXjp {][m\w X{X N Zzbw

479

I 78.

{]mW GhmYhmtPyjvtTm Pohmm\w hn`nxbx Bky\mknItbma[yw lrZbw \m`n aWvUew 79. ]mZmw KpjvTanXn {]mW m\m\n ZznP ka A]m\cXn {_ KpZvta{Vmcp Pm\pjp 80. kam\x khknx ]mZtbm lkvX tbmc]n.

{]mWhmbp {]tXyIambn AXp nXnsNpp. ae aq{X hnkP\ Imcy A]m\ sNpp. hym\ sktbmKtmsSbmWv {]mWm]m\ {]hn pXv. icocamb DZm\ Du[zKmanbmWv . icoct]mjWw AXp aptJ\bmWv. Gw apXembh \mKw F hmbphn\m \Spp. Iqns {]hnbmWv IpI XpdpXpw ASbvpXpw.

IuinIn F \mUn In \npw Imens Xffhnc hsc t]mbnpv . Cs\ Cu \mUnI In \nv ]pdshsbv ]dbsSpp. IqSmsX Gsd kqva \mUnI Dv. AhbpsS kwJy Fgp ]n Cucmbncw hcpw. hepXpw sNdpXpamb Ch F{Xsbv ]dbpI {]bmkw. Acbmen RcpI t]mse Ah icocn hym]nncnpp. {]mW, A]m\, kam\, DZm\, hy\, \mKw, Iqw, IrIcw, tZhXw, [\bw Fo ]p hmbpfpw \mUnIfn IqSn kcnpp. Chbn {]mW XpSnb AsamWv {][m\w. Asn {]mW, A]m\ Cu csw apJyamWv. Poh[mcWamb {]mW\mWv apJyw, {_mW t{ijvTm, {]mWs apJy kvYm\fn AmWvapJw,\mknIbpsS a[y`mKw, lrZbw, \m`naWvU ew, Imense Xffhnc; A]m\ KpZw, ta{Vw, XpS, apv Fnhbn kcnpp. kam \ k hmwKfnepw hy]nncnpp. DZm\ ssIImepIfnepw Fm knm\fnepw BWv.

86. IrIcx p[tbmxImZtm \n{ZmZn IIrXv arXK{Xky tim`mtZ [\RvPb DZmlrXx 87. \mUot`Zw acpXvt`Zw acpXmw m\tah N tNjvSmNhnhn[mkvtXjmw mssXzhw ZznP ka 88. ipubtX \mUo\mw ]qthm m\ kwbpx hnhnw tZiamkmZy khkw_ hPnXx 89. tbmKmwK {Zhykqw X{XZmcpatb ipt` Bkt\ Iev]ntX Z` IpiIrjvWmPn \mZn`nx 90. XmhZmk\aptt[ XmhZvZzbkamb tX D]hniymk\w kayIv kzkvXnImZn bYm cpNn
IrIchmbp hnipmpp. tZhZw \n{ZmZnI [\bs IrXyamWv {_mWhcy, \mZnIfpsSbpw hmbpfpsSbpw {]mWfpsSbpw m\ fpw {InbIfpw hnhn[ coXnbnemWv. Ah a\nemWw. hn[n{]Imcw \mUnI ipoIcnv _ shSnv GIm m\v tbmK[\bvp ]nb km[\fpw acw sImpff IpSnen, Z`Ipi, am tXm sImp ff Bk\w Chbpw XbmdmWw. AwK kam\ fmIpXphsc Bk\ [mcW sNWw. kzkvX nI XpSnb Bk\ cpNn\pkcnv sNpIbpw thWw.

81. hym\x t{imt{XmcpISymw N Kpev^ kvI Ktfjp N \mKmZn hmbhx ]XzKymZnjp kwnXmx 82. XpPeaw N ckmZo\n kaoIrXw Xpa[yKXx {]mWkvX m\n IpcymXv ]rYIv ]rYIv 83. CXyZn tNjv S\w {]mWx ItcmXn N ]rYIv kwnXw A]m\hmbp ap{XmtZxItcmXn N hnkP\w 84. {]mWm]m\mZn tNjvSmZn {InbtX hym\hm bp\m DoctX icocapZmt\\ \`kzXm 85. t]mjWmZnicocky \mKxIqtmmZn \naoen\x
hym\hmbp, sNhn, IWm, Ac, Dqn, tXm, Igpv Fnhbnepw \mKmZnIfmb Ap hmbp Xznepw An apXembhbnepw nXnsNpp. Bamibnse Pew, Aw, ckw apXembhsb

91. _[zm {]mKmk\w hnt{]m EpImbx kamlnXx \mkm{K\ykvX\bt\m ZssZm\ kwk]ri 92. ck\mw Xmeq\n\ky kzNntm \ncmabx BIpnXincx InwNnn_v[tbmKap{Zbm 93. lkvX u btYmhn[n\m {]mWmbmaw kamNtcXv tcN\w ]qcWw hmtbm tim[\w tcN\w XYm

480

I 94.

NXp`nx ti\w htbmx {]mWmbma DZocytX lkvtX\ ZntWss\h ]oUtbmko Im ]pSw. 95. iss\x iss\cY _lnx {]nt]Zv ]nwKem\ne CUbm hmbpam]qcy {_ tjmUi am{Xbm 96. ]qcnXwIpw`tbXv ]mXvN Xpx jjvSymXp am{Xbm Zzm{Xniw am{Xbm kayIv tcNtbXv ]nwKem\new.

BZyw Bk\nencpv icocw t\scbmn \mkm{Kn ZrjvSnbpdnv ]pI Xn kv] inmsX \mv Amn sXmSpn kza\mbn incv Ip\nv tbmKap{Zbn ssIIv _nv hn[n t]mse {]mWmbmaw sNWw. tcNIw ]qcIw hmbp kwtim[\w tcNIw Fnh sNWw. Cs\ \mep {]Imcn hmbphns\ NennpXmWv {]mWmbmaw. hep ssIbm \mkm]pcpw Aan, CSs aqn IqSn hmbphns\ Dffntev hnSWw. ]ns ]Xn\mdp am{XsImv hmbp Dffntev henv Adp]n\mep am{Xbn Ipw`Iw sNbvX v apn cp am{XsImp hmbphns\ ]nwKe \mUn aptJ\ shfnbn tev hnSWw.

101. GImlam{Xw IphmWw. kh]mss] {]apNytX kwhc{Xbm Zq[zw {]mWmban ]tcm \cx 102. tbmK kntm `thtZymKo hmbp PnZznPn tX{nbx Aev] mio kzev] \n{Z tXPkzo _ehm `thXv 103. AarXypaXn {Iay ZoLambpw hm]v\pbmXv {]tkzZP\\w bky {]mWmbm akvXp tkm [x 104. I\w ]pcptjm bky {]mWmbmta jp a[yax Dm\w h]ptjm bky k Da DZmlrXx 105. A[ta hym[n]m]m\mw \mix kym[yta ]p\x ]m] tcmK almhym[n \mix kymZpta ]p\x 106. Aev] aqt{Xm ev]hnjwjeLptZtlm anXmi\x ]Szn{nbx ]SpaXnx Ime{Xb hnZmhm.

97. Ghw ]p\x ]p\x Imcyw hymXv {Iaym\p {ItaW Xp kqIpw`htlw Ipw`tbmXcniz \m 98. ]qcWmmUbxkhmx ]qcbt amXcniv iz\m Ghw IrtX kXn {_i Ncn Zi hmbvhx 99. lrZbmw t`mcplw Nm]n hymtImNw `hXn kv^ pSw X{X ]tiyXv ]cmm\mw hmkptZha Ieva jw. 100. {]mX a[ynt\kmbacmt{X N Ipw `b iss\ cioXn ]cyw NXp hmcw kat`yXv
Cu hn[n hopw hopw {IaamIpw hn]coX {Ianepw A`yknpIbpw Dffn \ndp \np hmbphns\ IpSw t]mse \ntcm[npIbpw thWw, AXpaqew kIe \mUnIfpw hmbphm \ndvAhbneqsSbpff hmbp kmcw {Iam\pKXamIpw. lrZbIaew hnIknpw. `Khm hmkptZhs Zi\w e`npIbpw sNpw.Cu hn[nbn Imepw \pbvpw sshIpt chpw A cm{Xnbnepw \mep XhW Ipw`Iw sNbvXv AXv {ItaW F]Xv am{Xhsc FnWw.

Cu hn[nb\pkcnv Hcp Znhkw A`yknm Xs kIe ]m]fn \npw tamN\w Inpw. aqp hjw Cs\ {]mWmbmaw sNph tbmKkn\mIpw. tbmKn hmbphns\ Pbnh\pw PntX{nb\pw Aev ]mlmcnbpw Aev] \n{Zbpffh\pw tXPkznbpw _ehm\p amIpp. AIme acW`bw Xov ZoLmbpjva m \mIp {]mWmbmaw sNptm hnbpmIpXv A[aamWv. icocn\v hndbpmIpXv a[yaw. icocw taevt]mp s]mnbm Daw A[a {]mWmbmaw sImpw hym[nIfpw ]m]fpw amdpw; Daw sImv Aev] aq{Xhpw Aev] aehpw icocemLhhpw Aev]m lmchpw knnpp. _po{nbXo{hX Inpw. {XnIme m\n\pw D]Icnpw.

107. tcNIw ]qcIw apzm Ipw`oIcWtah bm ItcmXn {Xnjp Imtejp ss\h XkymkvXn Zpe`w 108. \m`n It N \mkmt{K ]mZmwKpjv tT N bXv \hm [mctb\km, {]mW kym Imtejp hm kZm 109. khtcmssK hn\n aptm Poh tZymKo KXax IpntcmKhn\mix kymm`n Itjp [mcWmXv

481

I 110. \mkmt{K [mcWmZv ZoLambpx kymZv


tZlemLhw {_t alpt kw{]m]vtX hmbpamIrjy Pnlzmbm 111. ]nt_X {Xnjp amtkjp hmIvknn alXo `thXv A`ykX jamkm almtcmK hn\mi\w.
tcNIhpw ]qcIhpw IqSmsX Ipw`Iw am{Xw sNph\pw {Xn`qh\nepw Hpw Zp`a. {]bXv\ imenbmb km[I \m`o Inepw \mkm{Knepw Hpw Zp`a. {]bXv\ imenbmb km[I \m`o Inepw \mkm{Knepw ]mZw KpjvTnepw kmZI kymkabw a\km {]mWs\ [mcWw sNWw Cs\bpff km[I k htcmKhnap\mIpw \m`otIn {]mWs\ [mcWw sNbvXm DZctcmKw ianpw. \mkm{Knse ZoLmbpv; {_aqlq n \mneqsS hmbp henv ]m\w sNbvXm aqp amkn\pffn hmIv knn e`npp. Bdpamkw sNbvXm almtcmK hnpamdpw.

118. Xmhw N ]p\x Imew kutay NcXn kXw Cw {ItaW NcXm hmbp\m hmbpPncx 119. Al cm{Xnx ]w N amkarXzmb\mZnIw A aptJm hnPm\obmXv Imt`Zw kamlnXx 120. AwKpjvT mZn kzmhbkv^ pcWmZit\c]n AcnjvssSPohnX kym]n Pm\obmXv bmam\x
Cs\ a\v \nb{nWnembm {]mWhmbp \nb{nXamIpw. \mknIbneqsS {Iam\pkcWw hpw t]mbpancnmw. \mUnI aqmWv. {]mWmbmaw sNp km[Is izmkw \mknIbneqsS {Iam\pKXambn \Spp. {]mWhmbp \nb{nph {]mWPn\m Ipp. ]ns Ah ]I cm{Xn ]w amkw Ab\w FnhbpsS Imet`Zs A apJ\mbn Adnbpp. Xffhnc XpSnb Ahbhfn cKXnsImv \mUnIfnepmIp XpSnv \np ]w AXv PohnXmhkm\sav [cnpI.

112. b{X b{X [rtXm hmbpcmtK tcmKmZn ZqjntX [mcWm tZhacpXkvX ZmtcmKy aiv\ptXx 113. a\tkm [mcWmtZh ]ht\m [mcntXm `thXv a\kx ]t\ tlXpcpNytX ZznP ]pwKh 114. ImcWm\n kamlrXy hnjtb`yx kamlnXx A]m\ aq[zamIrtjy ZpZtcm]cn [mctbXv 115. _ Icm`ymw t{im{XmZnIcWm\n bYmXYw bpm\ky btYmIvtX\ h\m kzhiw a\x
tcmK ]oUnX\mb icocmwKfn hmbphns\ [cnm tcmKw hnpamdpp. a\ns\bpw [cnWw. C{nbsf hnjbfn \nv \nhnnWw. A]m\hmbphns\ apIfntebv mIjnv apIfn [cnWw. ssIsImv t{im{XmZnIcWfpw _n Ww. a\v himhZamIm Cu km[\ D]Icnpw.

121. mXzm btXX ssIhey{]m]vXtb tbmKhnax ]mZmwKpjvtT IcmKpjvtT kv^pcWw bky \ {ipXnx 122. Xky kwh cmZqzw PohnXkytb `thXv aWn_t XYm Kpevt^ kv^ pcWw bky\iyXn. 123. jmkmh[ntcXky PohnXky nXn `thXv Iqtc kv^pcWw bky Xky ss{Xamko ImnXn. 124. Iptal\]mtiz N kv^pcWm\p ]ew`tX amkmh[n PohXky XZ[\y Xp Zit\ 125. B{intX PcZzmtc Zn\m\n Zi PohnXw
tbmKn A\njvS kqN\I Adnv tam km[\bn ebnWw. Imense s]cphnc ssIbnse s]cphnc Chsb kv^pcWw A\p`hsSmXncpm Ah\v Hcp sImn IqSpX PohnXan. ssI bnepw apnepapff kv^ pcWw \nm Ahs PohnXw Bdpamkw am{Xw. ssIapn kv^pcWansn PohnXmh[n aqp amkamWv; hbdv D]w Fnh bnse kv^ pcWw \nem Hcp amkn\pffnepw t\{XfnteXv \nm ]Xnmep Znhkn\Iw acWw kw`hnpw. PtcZzmcn kv^ pcWansn

116. at\m himZv {]mWhmbpx kztim]y tX kZm \mknIm ]pStbmx {]mWmx ]cymtbW {]htX 117. Xn{k \mUnImkvXmkp k bmhw NcXybw imJn\o hnhtc bmtay {]mWm {]mW`rXmw kXmw.

482

I PohnXmh[n ]p ZnhkamWv. tPymXnv anman\p


n\p Xpeyambm PohnXmh[n Ap Znhksav a\nemWw.

126. Pnlzm{Km Zit\ {XoWn Zn\m\n n Xncm\x Pzmembmx Zit\ arXyp ZznZnt\ `hXn {[phw 127. GhamZo\ycnjvS m\n Zrjv Smbpx bImcWw \nxt{ibkmb bpoX P][ym\]cmbWx 128. a\km ]camm\w [ymXzm X{Zq]XmanbmXv bZyjvSmZit`tZjp a mt\jp [mcWw. 129. m\mXv m\w kam Irjy {]Xymlmc kDNytX ]mZmwKpjvTw XYm Kpev^w PwLma[yw XssYhN 130. a[ytam thm aqew hmbp lrZbtah N tal\w tZla[yw N \m`nw N KfIqcw 131. Xmepaqew N aqew N {LmW kym vt Wm aWvUew {`pthma[yw eemSw N aqeaq[zw N Pm\p\n. 132. aqew N Ictbm aqew almt\yXm\n ssh ZznP ]`qXatb tZtl `qtX tjzm tXjp ]kp.
\mns Aw ImWm km[nmsX hm aqp Zkhpw Pzme ImWpXv \npt]mbm cp Znhkhpw Fp [cnWw. cpw kw`hnm acWw \nbw Xs hmbpbamWv. an tcmKn\pw ImcWw AXp a\nemn awKfn\pXIp Ch [ym\]c\mbn {_ssIyn\v thXpw sNWw. icocnse ]Xns\p am\fnepw {]Xymlmcw thWw. Hcp m\p \npw asmcp m\tbvmIjnpI FXmWv {]Xymlmcw. Imense Xffhnc Dqn, XpSbpsS a[y`mKw, Ducphns a[yw KpZmaqew, lrZbw, tZla[yw, \m`n, IWvTw, apv, Xmepaqew \mknImaqew, t\{X aWvUew ]pcnIfpsS a[yw s\n, intcmaqew apns aqewhmkvX aqew ChbmWv. icocnse {][m\s am\.

135. kvahyw ]LSnIm kvX{Xmtcm]y {]`RvPw BPm\pISn]cy a]mw m\w {]IonX 136. A N{kamImcw tizXap\ emnOnXw kvahyaw`x izk\amtcm]y Zi\ \mUnImx 137. BtZla[yISyan\ apZmlrXw X{X knqchtm n Pze\w Zi] N 138. ka thym \mUo Im {]mWm IrXzm Ipwt`XtYcnXw \mt` cp]cn \mkmw hmbp m\w Xp X{X ssh 139. thZnImchXv {[qtam _ehm `qXamcpXx kvahyx Ipw`tIss\h {]mWamtcm]y amcpXw 140. LSnImhnwiXn kvXkvamXv {LmWmXv {_ _nemh[n thymam\w \ `kvX{X `nRvP\ ka{]`w
[mcWsbXv bamZnI aptJ\ a\ns\ [mcWw sNpXmWv. CXns ^eambn a\pjy kwkmc kmKcw IS m i \mIpp. appI apX Imephsc ]rYzom\amWv. ]oX hhpw NXpjvtIm WmIrXnbnepffXpamb ]rYzn h{Pemv OnXbmWv. Ap \nanjtmfw hmbphns\ [cnv ]rYznsb [ym\nWw app apXve ISnhsc Pem\mamWv. Cu Pem\ns BImcw AN{XpeyamWv. \ndw shfpv, CXn ]p \mUnIhsc izmkw \ntcm[nv Pes [ym\nWw. ISn {]tZiw apX icoca[yw hsc Anm\amWv; knqcns \ndamWXn\v; AXn ]Xn\p \nanjw {]mWs\ \ntcm[nv Ansb [ym\nWw. \m`n apX \mknIhsc hmbphns m\amWv thZnp XpeyamWv AXns BImcw. [q{a Xpeyhpw in imenbpamb ]h\s\ Ccp]Xp \nanjw hsc Ipw`Iw aptJ\ hmbphns\ tcm[nv [ym\nWw. \mknIapX {_ c{w hscbpffXmWv BImi m\w. AXns \ndw ARvP\w t]msebpffXmWv.

133. a\tkm [mcWw bZypky N bamZn`nx [mcWm km N kwkmckmKctcmmc ImcWw 134. BPm\p]mZ ]cyw ]rYnhom\ anjytX ]nem NmXpc {km N hkp[m h{Pem vOnXw

141. thymav\namcpXamtcm]y Ipw`tIss\h bXv \hm ]rYznhywti Xp tZ lky NXp_mlpw IncoSn\w 142. A\ncpw lcnw tbmKo btXX `haptb A_wti ]qctbtZymKo \mcmbW ap{Z{K[ox

483

I 143. {]Zypav\au hmbzwti kjW aXx ]cw


thymamwti ]camm\w hmbp tZhwkZm kv atcXv 144. ANncmtZh XXv {]m]vXn bpRvPm \ky \ kwibx _[zm tbmKmk\w ]qhw lrtiw lrZbmRvP en. 145. \mkm{K\ykvX\bt\, Pnlzmw IrXzm N Xmep \n ZssZm\kwkv]yy Du[zImbx kamlnXx 146. kwbtat{nb {Kmaam_pym hnipbm Nn\w hmkptZhky ]cky ]cam\x
]cn{ia ioe\mb km[I Ipw`Iw aptJ\ hmbphns\ BImin \ntcm[nWw. ]ns ]rYznbpsS Awiapff `mKv NXp _mlphpw Inco S[mcnbpw Bbpw A\ncps\p lcnsb [ym\nWw. Xqew km[I\mb tbmKn apnv Al\mIpw. Pemwin \mcmbWs\ [ym\nWw. Ftmgpw Cu A`ymkw sNbvXp sImncnph\v ]cam kmm Xvmcw s]sv e`npp. BZyw tbmKmk\nencpv lrZb{]tZiv lrZbw m]nv \mkm{Kn ZrjvSn Ddnv \mv Amn tNpshv apI fnsebpw Xmsgbpapff ]pIsf ]ckv]cw kv] in msX icocw s]mn kamlnX\mbncpv ipamb B _pn sImv C{nbsf kwbaw sNbvXp hmkptZhs\ NnnWw.

152. kqcytImSnZypXncnYw \ntXymZnX at[mPw lrZbmt`mcplmko\mw [ymtb[zm hnizcq]nWw

Cs\ Xsbpffn hym]nncnp ]cam mhns cq]s [ym\nm tamw knnpw. Hcp bmaw hsc Ipw`Iw sNbvXp. `Khm hmkptZhs\ [ym\nphs Ggp Pn ]m]w \inpp. \m`napX lrZbw hsc Pm{KXv hrnbpsS m\amWv. kz]v\ hrn IWvTn nXnsNpp Xpcobm XoXs m\w {_lmac{n ]c{_n\p t\scbmWv. {_c{hsc Xpcnbmmhv hknpp. AXns\ hnjvWp Fp ]dbpp. km[I \nemImins lrZbIaen Ccnp tImSn kqcy {]`mab\pw \ntXymZbcq]nbpw hnizcq]\pamb alm hnjvWphns\ [ym\nWw.

153. At\ImImcJNnXat\I hZ\m\znXw At\I `pP kwbp at\mImbp[ aWvUnXw 154. \m\mh[cw tZhw im ap{K apZmbp[w At\I \b\m Iow kqcytImSn ka{]`w 155. [ymbtXm tbmKn\x kh at\mhrn hn\iyXn lrZv] pWvUcoI a[yw ssNX\y tPymXnchybw 156. IZw_tKmfImImcw XpcymXoXw ]cmXv]c. A\am\ abw Nnbw `mkvIcw hn`pw 157. \nhmXZo] kZriaIr{Xna aWn{]`w [ymbtXm tbmKn\kvXky apnx IcXte nXm
At\Iw BIrXn tNh\pw At\Iw apJap ffh\pw At\I `pP\pw At\Iw apJapffh\pw At\I `pP\pw At\Imbp[ [mcnbpw At\I t\{X\pw tImSnkqcy ka{]`\pw hnizcq]\pamb hnjvWphns\ [ym\nm tbmKnbpsS kIe at\mhrnbpw ianpw. lrZbIae nX\mb ssNX\y\pw tPymXncq]\pw A hyb\pw IZw_tKmfmImc\pw XpcymXoX\pw ]cmXv ] c\pw A\\pw m\ab\pw Nnb\pw khhym]nbpw \nhmX Zo]kZriy\pw AIr{XnaWn {]`\pamb ]c{_s [ym\nm tamw tbmKnv ssIbnse s\nt]mse A{X kp{KmlnbamIpw.

147. kzcq] hym]vX cq]ky[ym\w ssIhey knnZw baam{Xw hmkptZhw NntbXv Ipw`tI\ bx 148. k]vX PmnXw ]m]w Xky \iyXn tbmKn\x \m`nImXv kamc`y bmhXv lrZb tKmNcw 149. Pm{KXv hrnw hnPm\obmXv IWvTw kz]v\ h\w kpjp]vXw Xmepa[yw Xpcyw {`qa[y kwnXw 150. XpcymXoXw]cw {_{_ct{ Xp etbXv Pm{KXv hrnw kamc`y bmhXv {_ _nemcw 151. X{Xmm{Xmbw Xpcobky Xpcmt hnjvWp cpNytX [ymt\ss\h kambptm thym\n NmXyt \nte

158. hnizcq]kyptZhky cq]w bXv InntZhln hobx kqvaa\yZzm ]iy lrZb ]tP

484

I 159. [ymbtXm tbmKnt\m b kvXp kmmtZh


160. {]ImitX AWnamZn^ew ssNh kptJss\thm ]PmbtX Pohm\x ]ckym]n btZyhap`tbm chn Altah ]cw {_{_mlanXn kwnXnx kam[nx kXp hntbx khhrn hnhPnXx {_ kZytX tbmKo \ `qbmx kwkrXnw {htPXv Ghw hntim[y XXzm\n tbmKo \nkv]rl tNXkm bYm \ncnt\m hnx kzbtahw {]imarXn {Kmlym`mth a\x{]mtWm \nb m\ kwbpXmx ip XtXz ]tc eot\m Pohx sskh ]nWv U hXv. taml PmeIkwLtXm hnizm ]iyXn kz]v\hXv

kpjp]vXn hZycXn kz`mh]cn\nex \nhmW]Zam{inXy tbmKo ssIhey aiv\tX CXyp]\njv

161.

162.

hniz tZhcq]s qetam kqvatam atsX nepw hn[nepfftXm Bb cq]w lrZb Iaen [ym\np tbmKn AXns kmmXv cq]ambn tXmp Ibpw AWnamZn knnI A\mbmkw ssIhcnpIbpw sNpp. Pohm ]camt_m[w t\Sn "Rm Xs {_w F nXn{]m]npIbmWv kam[n. kam [n khhrn hnhPnX\mIpp. Cs\ {_s {]m]n tbmKn hopw kwkmcn IpSp pn. Ah\v ]p\Pn. Ah hndInm An t]mse kzbw im\mIpp. ]ns Ahs\mpw {Kln m\n. Ahs {]mW\pw a\pw Bm\ kwbp amIpp. Pen DpIsbtmWw Ah ]cammhn hnebw {]m]npp. {]]s Ah kz]v\ambn ImWpp. ]qambpw \ne\mbn Ah {_n kpjp]vXn t\Spp. As\ hnip\mb tbmKn \nhmWw ]Zw t\Sn ssIhey ]Zw {]m]npp. Cs\ D]\njv. {XninJn {_mtWm]\njv kam]np.

163.

164.

[ym\-_n-q-]-\n-jv 3 1
imn ]mTw Hmw. kl \mhhXp. kl \u `p\p. klhocyw Ichmhssl. tXPkzn\mh[oXa kv X p. am hnZznjmhssl. Hmw imnx imnx imnx
]c{_w R cpt]scbpw Hcpanv cn tW. cpt]scbpw Hcpanv ]cn]mens. RfpsS hocy tXPkznbmbnoctW. R ]ckv ]cw hntZz jw hlnmXncntW. Hmw imnx imnx imnx

1.

2.

bZn ssiekaw ]m]w hnkvXow _lptbmP\w `nZytX [ym\tbmtK\ \mt\ym \mZw t`Zx IZmN\ _oPmcw ]cw _npw \mZw Xtkym ]cnnXw ki_vZw Nmtc otW \nx i_vZw ]caw ]Zw

485

I 3.
4.

5.

6.

A\mlXw Xp b_vZ Xky i_vZky bXv]cw XXv] cw hntX bkvXp k tbmKo kwibx _mem{KiX kml{kw Xky `mKky `mKn\. Xky `mKky `mKmw XXvtb Xp \ncRvP\w ]pjv ] at[y bYm Kx ]tbm at[y bYm LrXw Xne at[y bYm Kx ]tbm at[y bYm {LrXw Ghw khmWn `qXm\n aWu kq{Xan hm\n nc_pnckwaqtVm {_hnZv {_Wn nXx

]hXw t]mse _lptbmP\ hnkvX oapff ]m]ambmepw Ahsbmw [ym\tbmKm \jvSam Ipp. ]m]w \inm CXmsXmcp aman; _oPmcw ]ca_nphmWv. \mZw AXn\papIfn nXnsNpp. \mZw Acn hnebw {]m]np tm i_vZ clnXamb ]ca]Zw kwPmXamIpp. A\mlX [z\npdw Hcp i_vZapv. AXv km[n mte tbmKnv kwib \nhrn hcpIbpffq. XeapSn \mcns A{Kns \qdn Hcp `mKn Bbncn Hcp `mKhpw AXns A`mKhpw bnptm \ncRv P \w kw`hnpp. ]qhn Kw t]mse, ]men s\vt]mse, Fffn Ft]mse ]mdbn kzw t]mse, aWnbn kq{Xw t]mse, khnepw {_w hym]nncnpp. nc_pnbpw m\nbpamb tbmKn tamlclnX\mbn {_m\w kamPnv {_n ebnpp.

10. AImtc Xp ebw {]m]vtX {]Yt\ {]Whmw itI Acow bp hmbp `pthm hnjvWp P\m\x 11. DImtc Xp ebw {]m]vtX ZznXotb {]WhmwitI Zyukqcy kmathZ kzcntXyh atlizcx 12. aImtc Xp ebw {]m]vtX ZznXotb {]W hmwitI AImcx ]nXhx kym{ZtPm KpW XpocnXx 13. DImcx kmznIx ipx aImcx IrjvW Xmakx AjmwKw N NXpjv]mZm {Xnm\w ]ssZhXw

tamtNvipfmb kIe hynIfpw HmwImc cq]nepapff A c {_s [ym\npp. Hmwmcns {]Yamwiamb AImcn ]rYzn, An, EtKzZw, `qx, ]nXmal Fnh ASpp. ZznXobmwi amb DImcn Acow bPpthZw hmbp `phkp hnjvWp Fnh ASpp. XrXobmwiamb aImcn kqcy kmathZw kztemIw atlizc Fnh tNcpp. AImcw ]oXhhpw ctPmKpWbp hpamWv. DImcw tizXhhpw kXzKpWhpw; aImcw XrjvW hhpw XtamKpWhpw. Cs\ {]Whw AjvSmwKbphpw NXpjv] mZbpXhpw {Xnt\{Xtm SpIqSnbXpw ] tZhXmIhpamWv.

7.

8.

Xnem\mw Xp bYm Xew ]pjvt ] K Chm {inXx ]pcpjky icotc Xp k_mlym`ytc nXx hrw Xp hnZymXv Ombm kIew Xsskyh \njvIem kIte \njvIte `mth kh{Xmm hyhnXx

Fbvv Fffpw kpKn\v ]qhpw B{ib ambncnpXpt]mse {_w icocns Dffnepw ]pdpw nXnsNpp. hrsn Adnm AXns Omb \njvIebmWv. AXpt]mse Bmhv Fm m\pw nXnsNpp.

14. HmwImcw tbm \ Pm\mXn {_tWm \ `thpkx {]Wthm [\px itcm lymm {_ XyapNytX 15. A{]at\ thhyw ichtbm `thXv \nht {Inbmx khmx Xkvan ZrjvtS]cmhtc 16. Hmwmc {]`hm tZhm Hmwmc{]`hm kzcmx Hmwmc {]`hw khw ss{XtemIyw kNcmNcw 17. {ltkzm ZlXn ]m]m\n ZotLm kXv {]tZmhybx Aam{X kambpx {]Wthm tam ZmbIx
HmwImcw Adnbmhs\ {_Ws\v ]dbm ]mSn {]Whw [\ppw Bmhv _mWhpw {_w AXns eyhpamWv. BmhmIp _mWm

9. HmantXyImcw {_ t[ybw khapp `nx ]rYzn hyn EtKztZm `qcntXyh ]nXmalx

486

I kmh[m\w {itbmsS {_amIp eys BZyw


t`ZnpIbpw ]cm]cs\ AdnbpIbpw sNbvXm Fm {InbIfn \npw \nhr\mIpp. Hmwmcn \nv tZhmcpw kzcfpw aqp temIfpw kh NcmNc fpapmbn. AXns {lkzamb Awiw ]m] lcnpp. ZoLw Ahybamb kp \Ipp. Aam{Xmbpamb {]Whw tamw \Ipp.

{Klnv {]Whs DmcWnbmpI. cnsbpw aY\amIp [ym\m`ymk\m KqVXXzw ZinpI. HmwImc[z\nsb \mZklnXw tcNIw sNbvXv \mZebw kw`hnp [ym\w bYmin sNpI. Kam\mKa\ nXhpw Ka\mZniq\yhpw tImSn kqcy{]`hpw khP \mkvYhpw lwkmIhpamb Hmmcs Zinp h ]]hnap\mIpw.

18. ssXe[mcmanhmnw ZoLLm \n\m`thXv AhmNyw {]Whkym{Kw bkvXw thZ k thZhnXv 19. lrXv ]Zva InImaty nc Zo] \n`mIrXnw AwKpjvTam{XaNew [ymtb tZmw Imcaoizcx 20. CUbm hmbpam]qcy ]qcbntXymZc nXw HmwImcw tZla[yw [ymtbzmem heohrXw 21. {_m]qcI CXyptm hnjvWp Ipw`I DNytX tctNm cp{Z CXn t{]mx {]mWmbmaky tZhXmx
CSapdnbm ssXe[mct]msebpw \op \n p aWn\mZw t]msebpw \mZm{Kn {]Whw nXnsNpp. AXv Adnbph\mWv thZ. lrZbIae InIbn Zo]inJt]msebpw AwKpjvT am{XImcambpw Ccnp Hmwmccq]\mb Cuizcs\ [ym\npI. CUbneqsS hmbphns\ DZcn kw`cn pI. tZha[yn Pzmem henIfm BhrXamb Hmmcw [ym\nWw. ]qcIw {_hmsWpw Ipw`Iw hnjvWphmsWpw tcNIw cp{Z\msWpw ]dbs Spp. Ah aqhcpw {]mWmbmans A[njmTm\ tZhmcmWv.

25. b\kv{XnPKrjvS n nXnhyk\ I IrXv Xtbm hnebw bmXnXZzn jv tWmx ]caw ]Zw 26. AjvS]{Xw Xp lrZv ]w Zzn{XnwiXv tIkcmIw Xky at[y ntXm`m\p`m\pa[y KXx iio 27. iin a[yKtXm hn hn a[y KXm {]`m {]`ma[ymKXw ]oXw \m\mcXv\{]thjv SnXw 28. Xky a[yKXw tZhw hmkptZhw \ncRvP\w {ioh IukvX pt`mckvIw arm aWn hn`qjnXw 29. ip kv^SnI kmkw N{ tImSn ka{]`w Ghw [ymtblmhnjvWptahw hm hn\bm nXw 30. AXkv{Xn]pjv ] kmiw \m`nmt\ {]Xnjv TnXw NXp `pPw almhnjvWp ]qctIW hnNntbXv
krjvSn nXn eb ImcWw GsXmmtWm, a\nepffXv FhnsSbmtWm hnebw {]m]npXv, AXmWv hnjvW phns ]ca]Zw. AjvSZftfmSp IqSnbXpw apncp tImitemSp IqSnbXpamb lrZbIaens a[yn kqcy\pw kqcys at[y N{\pw nXnsNpp. N{\p at[y An, Anp at[y {]`, {]`ma[yn \\mcXv\ ]Xn ]oTw, AXns a[yn \ncRvP\\mb `Khm hmkptZh. ipkv^ SnI kmi\pw N{ka{]`\pamb alm hnjvWphns\ hn\btmsS [ym\npI. {Xn]pjv] kmi\pw N{ka{]`\pamb almhnjv W phns\ ]qcIw sNbvXv [ym\npI.

22. Bm\acWnw IrXzm {]Whw tNmcmcWnw [ym\\nY\m `ymkmtZh ]mtiyn KqVhXv 23. Hmmc[z\n\mtZ\ hmtbmx kwlcWmnIw bmhZv _ew kamZ[ymXv kayv \mZtbm h[n 24. KamKaw Ka\mZniq\y tamwImctaIw chntImSnZo]vXnw ]iyn tb khP\mckvYw lwkmIw tX hncPm `hnXm
Xmgs AcWnbpsS cq]n Bmhns\

31. Ipw`tI\ lrZn mt\ NntbXv Iaemk\w {_mWw c Kucm`w NXph{w ]nXmalw 32. tcNtI\Xp hnZym eemSkvXw {XntemN\w ipkv^SnIkmiw \njvIfw ]m]\mi\w

487

I 33.

A_vP ]{Xa[x ]pjv]aq[z \mf at[mapJw IZfo]pjv]kwImiw khthZabw inhw. 34. ]Zvta tkymZvLmS\w IrXzm t_m[ N{mn kqcyIw Xky lrZv_oPamlrXy Bm\w NctX {[phw

\mUnbneqsS hensSpv ISnm\v ebnnWw. ]pcnIfpsS a[yn \mknIbpsS aqe m\amb s\nbn AarXm\w nXnsNpp. {_m\w AXpXs.

Ipw`Iw sNp Ln lrZbm\v Iaemk \\pw shfppw Nphpw \ndapffh\pw NXp`pP\w ]oXmw_c\pamb {_mhns\ [ym\n Ww. tcNIw sNptm ip kv^SnI ka\mb s\nbpffh\pw \njvIf\pw ]m]\miI\pw {XntemN\ \pamb ics\ \mw [ym\nWw. inh kh tZhab\mWv. \qdv Acfpw \qdv ]m{Xfpw hnime tIkchpamb lrZbIaen kqcy, N{ An Fnhsb NnnWw. Iaew hnIknptXmsS kqcyN{mnIfpsS t_m[apmIpp. AhbpsS _oPw kzoIcnptXmsS ncamb Bimn ssIhcpp.

36. {Xnm\w N {Xn]m{Xw N {Xn{_ N{Xbmcw {Xnam{Xa[ am{Xw hm bkvXw thZ k thZhnXv 37. ssXe [mcmanhmn ZoL Lm \n\m `thXv _np \mZIemXoXw bkvXw thZ k thZhnXv bssY thmXv ]e \mtfW tXmb amIj tbcx XssY thmXv Ijtb Zzmbpw tbmKo tbmK ]tYnXx 39. A bm{XmIw IrXzm tImio `qXw Xp ]Pw Ijtbmfamt{XW {`pthm at[y ebw \tbXv 40. {`pthm at[y eemtS Xp \mkn ImbmkvXp aqeXx Pm\obmZarXw m\w XZv {_m bX\w alXv.
aqp m\w aqp ]m{Xw aqp {_mhv aqp cw cpam{X Aam{X Ch Adnbph thZU \mWv. ssXe[mct]mse, Ahnnambn \oa Wn\mZw t]mse _np, Ie, \mZw, FnhbvXoXamb Hns\ Bcdnbpp. Ah thZ\mWv. Iae \mfneqsS tbmKn tbmKkm[\ sNW. kkpSnX Iaes Aam{Xm cq]amn hmbphns\ kpjpav\m

41. Bk\w {]mWkwtcm[x {]Xymlmc [mcWm [ym\w kam[ntcXm\n tbmKwKm\n `hn jSv 42. Bk\m\n NXmhn bmthtym PohPmXbx GtXjm aXpem t`Zm hnPm\mXn atlizcx 43. On{Zw `{Zw XYm knwlw ]w tNXn NXpjvSbw B[mcmtJy KpZmt\ ]Pw bXp Zfw 44. Xty t{]mNytX tbm\nx ImamJym knhnX, tbm\n at[y nXw enwKw ]nam`napJw XYm
Bk\w, {]mWmbmaw, {]Xymlmcw, [mcWw, [ym\w kam[n Fnh tbmKns jUwKfmIpp. temIn F{X PmXn PohnIfptm A{Xbpw C\w Bk\Ifpapv. AhbpsS AkwJy t`Z ]ca inht\ Adnbmhq knmU\w `{Zmk\w, knwlmk\w, ]mk\w, Fv Bk\ {][m\ambn \memWv. {]Ya N{Iw B[mchpw cmaXv kzm[njvTm\hpw BWv. cnsbpw at[y Imacq]amb tbm\n m\w nXn sNpp. KZm\pff B[mc N{In \mep Zfapff Iaeapv. AXns a[yn Ima F tbm\n; AXv knhnXamWv. tbm\n at[y ]nam`napJamb enwKw \nesImffpp.

46. akvX tI aWnhZv `nw tbm Pm\mXn k tbmKhnXv X]vXNmao IcmImcw XUnttJh hnkv^ pcXv 47. NXpc{kap]cyt ct[m ta{VmXv {]Xnjv TnXw kzi_vtZ\ `thXv {]mWx kzm[njv Tm\w XZm{ibw 48. kzm[njvTm\w XX{Iw ta{Vtab \nKZytX aWnhp\m b{X hmbp\m ]qcnXw h]px 49. Xm`n aWvUew N{Iw t{]mNytX aWn ]qcIw ZzmZimcalmNt{I ]pWy ]m]\nb{nXx

488

I 50.

Xmhothm {`atXyhw bmhXzw\ hnXn Du[zw ta{VmZt[m \mt`x Itm tbmSkvXn JKmWv U hXv 51. X{X \mUy kapXv ]mx kl{kmWn Zznk]v XXnx tXjv T \mUoklt{kjv T Zznk]vXXn cp{ZmlrXm.

akvXIn cXv\ w t]mse tim`np hkvXp Adnbph tbmKhn\mWv. I\en Np kz ns \ndtamSpw an t]mse {]Imiam\ambpw Anm\p \npw \mewKpew apIfn {`a{]m \n\p Xmsg kzw i_vZw Iep {]mW kvXnXn sNpp. AXv kzm[njvTm\ N{Is B{ibnncn pp. ta{Vns aqe`mKv kzm[ojvT m\ N{Iw; AhnsS cXv\ Xpt]mse hmbp ]ocnXamb icocw; \m`o aWvU e N{Is aWn]qcIsav ]dbpp. AhnsS ]{v ActfmSp IqSnb alm N{In ]pWy ]m]fpsS \nb{Ww \Spp. Cu XXzw {KlnpXphsc Poh Aetb hcpw; ta{Vn\p apIfn \m`np Xmsg ]nap t]mse Hcp Iapv. AXn \npw Fgp]ncmbncw \mUnI ]pdsSpp. Ahbn Fgp]n csw {][m\sXmWv.

Fgp]n cp \mUnIfpffhbn ]sw {]mWhmln\nIfmWv. Ah CU, ]nwKf, kpjpav\, Kmmcn, lkvXn, Pnlzm]qjm, bikzn\n, Bew_pk, Iplp iwJn\n. Cu \mUoN{Is kw_n m\w tbmKnIv hfsc BhiyamWv. Chbn CU, ]nwKf, kpjpav\ a[yn aqpw {]mWs am kzcq] fmWv. {]mW, A]m\, kam\, DZm\, hym\, \Kw, Iqw, IrIcw, tZhZw, [\RvPbw {]mWmZn Ifmb Apw IrIcmZnIfmb Apw {]knfmb Apw IrIcmZnIfmb Apw {]knfmb hmbp fmWv.

52. {][m\x {]mWhmlnt\ym `qbkvX{X Zi kv arXmx CUm N ]nwKfm ssNh kpjpav \m N XrXobIw 53. Kmmco lkvX nPnlzmN ]qjm ssNh biekzn\n Aew_pkm Iplpc{X iwJn\o ZihnkvarXm 54. Ghw \mUnabw N{Iw hntbw tbmKn\m kZm kXXw {]mWhmln\yx tkma kqcymn tZhXmx 55. CUm]nwKem kpjpav\ mkvX nt{km \mUy {]IonXm CUm hmta nXm `mtK ]nwKeo ZntW nXm 56. kpjpav\m a[ytZti Xp {]mWam kqbxkv arXm {]mtWm ]m\x kam\tmZm\mx hym\ kvXssYhN 57. \mKx Iq IrItcm tZhZtm [\RvPbxctIm {]mWmZymx ]hnJymXm \mKmZym ]ambhx

58. GtX \mUo klt{kjp ht Pohcq]nWx {]mWm]m\htimPothm ly[tm[zw {][mhXn 59. hmaZnWamtW NeXzm ZriytX Bn]vtXm `pPZWvtU\ btYmeXn IpIx 60. {]mWm]m\kamn]vXkvXZz othm \ hn{itaXv A]m\mXv IjXn {]mtWm ]m\x {]mWw NIjXn 61. JKcphZntXyXtZym Pm\mXn k tbmKhnXv lImtcW _lnbmXn kImtcW hntiXv ]p\x 62. lwklwtkXyapw a{w Pothm P]Xn khZm iXm\n jUv Znhmcm{Xw kl{kmtWyI hnwiXnx 63. GXXv kwJym\znXw a{w Pothm P]Xn khZm AP]m \ma Kmb{Xo tbmKn\mw tamZm kZm
Cs\ Cu hmbp Pohcq]n Bbncw \mUnIfpw Dv. {]mWm]m\hicmbn Poh apIfnepw Xmsgbpw hpw t]mbpancnpp. Nnetm CStmpw Nnetm hetmpw AXp t]mIpw. NeamIbm ImWm \nhrnbn. ssIsIm]pt]mse {]mWmhm \mcm FdnbsSpXpsImv Poh\v hn{iaan. {]mWm]m\m At\ym\yw BIjnsSpp. Cu clkyadnbph\mWv tbmKn. {]mW lImc [z\nbn shfnbntebvpw t]mIpp. Poh kZm lwkw F a{w P]npp. Hcp Znhkw Cu P]kwJy Ccp]n Hmcmbncn Adp\qdmWv. CsX{X AP]mKmb{Xn. tbmKnIv CXv tamw \IpXmWv.

489

I 64.
65.

66. 67.

68. 69.

70.

Akymx kev] amt{XW \cx ]mss]x {]apNytX A\bm kZrio hnZym A\bm kZrtim P]x A\bm kZriw ]pWyw \ `qXw \ `hnjyXn tb\ amtW Khyw {_ m\w \ncmabw iptJ\mmZy XZv Zzmcw {]kp]vXm ]ctaizco {]_pm hn tbmtK\ a\km acpXm kl kpNnhZv KpWamZmb {hPXyp[zw kpjpav\bm DZvL mStbXv I]mSw Xp bYm IpnIbm lTmXv IpWv Uen\ym Xbm tbmKo tamZzmcw hnt`ZtbXv IrXzm kw]pSnXm Icu ZrVXcw _[zm ]Zva mk\w KmVw hkn kn[mb Nn_pIw [ym\wN XtXkn ]mcmhmc a]mXaq[za\new t{]mcb ]qcnXw ap {]mW apss]Xn t_m[aXpew in {]`mhmc. ]Zvamk\ ntXm tbmKo \mUo ZzmtcjvT ]qcb amcpXw Ip`bky kvXp k aptm \m{X kwibx

72. {_Nmco anXmlmco tbm\o tbmK ]cmbWx A_vZmZq[zw `thXv kntm \m{X Imcy hnNmcWm

hymbmaw sImpmb hnbv icocn a\w sNbvXp Ibv],v ]pfn, Dv, Fnh Dt]nv ]m IpSnv kpJambncnWw. Cs\ km[\ sNp {_Nm cnbmb tbmKn Hcp hjn\p fffn kn\mIpsa Xn\m kwibnm\n.

73. Itm[zIpWv Ueo imnx k tbmKo knn`mP\w A]m\ {]mWtbmsscIyw bq{X ]pcojtbmx 74. bhm `hXn hrtm ]n kXXw aqe _\mXv ]mjvWn`mtK\ kw]oUy tbm\namIp tbXv KpZw 75. A]m\aq[zapXvIrXy aqe_tm b apNytX DUymWw IpcptX bkvamZhn{im alm JKx 76. DobmWw XtZhkym{X _tm hn[obtX DZtc ]naw XmWw \mt`cq[zw Xp ImctbXv
Ins apIfnepff IpWvU en\nbn tbmKn \nbamIpw kn\mIppw. \nbma\pkrXw aqe_ m`ymkw sNbvX m {]mWmhss\Iyw km[npw; aeaq{X Ipdbpw., hr t]mep bphmhmIpw. Dqnbm tbm\n m\aan KpZw BIpnXamn A]m\s\ apIfntebvmIjnWw. Cu {]{Inbbvv aqe_w Fv ]dbpw. ASXv Dobm\ hn[n. almJKw hn{ianpXpt]mse DZc]na XmWs \m`np apIfn \ndptXpv.

a\pjy Cu AP]m Kmb{Xn a{ P]m Xs ap\mIpw. CXn\p Xpeyamb hnZytbm P]tam ]pWytam thsdbn. Cu a{m A\mbmkw {_m\w {]m]nmw. B amw Xs apJm adv ]ctaizco in Ddpp. AXv hntbmKm DWsSpp. \qens\smv kqNnt]msebpw X m t m s m v h m X n t ] m s e b p w t b m K n IpWvUen\nbm tam Zzmcw Xpdpp. ssII kw]pSnXamn ZrVXtbmsS ]mk\nencpv XmSnsImv amhnSw _eambn Aan a\n {_s [ym\nv A]m\s\ apIfntebv v \bnv BIjns {]mWs\ Xmtgmv \bnv km[I IpWv U en\o inbpsS {]`mhw A\p`hnpp. ]mk\nencpv \mUnIfn hmbp kw`cnv Ipw`Im \ntcm[np tbmKn XnIpw apn t\Spp.

77. DobmtWm ]ybw _tm arXyp amXwK tIkco _[v\mXn ln intcmPmXat[mKman\t`m Pew 78. XtXm Pmecm_ I ZpxJu L \mi\x Pmetc IrtX _t IktmN eWw 79. \ ]obpjw ]XXyu \ N hmbpx {][mhXn I]meIplntc Pnlzm {]hnjvSm hn]coXKm 80. {ZpthmcKXm ZrjvS nap{Zm `hXn tJNco \tcmtKm acWw Xky \n{Zm \ p[m Xrjm

71. AwKm\mw a\w IrXzm {iaPmXt\ hmcnWm ISzehWXymKo oc]m\cXx kpJo

490

acWamIp B\bvv knwln\v XpeyamWv. Cu Dnbm\w ASpXv Pmec _w. Cu Pmec _m intcm tIi Pes apIfn Xs \ntcm [nWw. As\ sNbvXm I _hpw ihpw \ in pw. P m e c_ n I Wv Tk t mN w sNbvXm AarXw Anbn ]Xnn. hmbp HmSp n. ASpXv tJNco ap{Z, \mv aSn I]meIplc n sImpt]mbn. cp ]pcnIfpsSbpw a[yn IqSn ZrjvSn DdnWw. Cu tJNco ap{Zm`ymkm tcmKhpw acW `bhpw DmIpn. Ddw hniv Zmlw FnhbpsS ieyw Dmhn.

hn{Zpa{`pa kmiw tbm\n mt\ nXw cPx

88. iinmt\ htkZv _np kv{XtkymsscIyw XpkpZpe`w _npx inthm cPx in_nqcnp ]nkp ctPm chnx
tJNco ap{Z DffnStmfw hocy]X\apmIn. AYhm hocyw {khnv tbm\nm\v t]mbmepw tbm\n ap{Z aptJ\ AXns\ hopw inbn apIfn tebvmIjnmw. Cu hocyw izX hhpw chpw Fv cp hn[apv. tizX hapffXv ipw; Npa \ndapffXv almcPv; ]hngw t]mse Npa cPv tbmKnbpsS tbm\nm\pw ipw N{\pw nXnsNpp. cnsbpw kwtbmKw Zp`amWv. ipw inhkzcq]hpw, cPvin kzcq]hpamWv. hocyw N{\pw cPv kqcy\pamIpp.

81. \ N aqm `thky tbm ap{Zmw thn tJNcnw ]oUytX \ N tcmtKW en]ytX \a IWm 82. _tX \ N Imte\ bky ap{ZmkvXn tJNco Nnw NcXn tJ bkva mnlzm `hXn tJKXm 83. tXss\jm tJNco \ma ap{Zm kn a\kvIXm tJNcym ap{Zbm bky hnhcw ew_ntIm[zXx 84. _npx cXn t\m bky Iman\ym enwKnX ky N bmhZv _npx nXm tZtl Xmh arXyp `bw IpXx
tamlmeykmtem tcmKmtem tJNco ap{Z Ah\v `oXnbpmhn. Ah\v I_an. tJNco ap{Zm`ymkm Nnw BImin nXn sNpIbpw Pnlz BIiKman\nbmhpIbpw sNph Ime_n s]Spn. AXn\m kn tbmKnI tJNco ap{Z hWpp. AXpaqew \mep Zzmcw ASbvphs hocyw kv{Xobpambpff BenwKnepw {khnn. Dffn hocyw Dfftm acW`bsan\mWv?

89. D`tbmx kwKamtZh {]m]ytX ]caw h]px hmbp\m inNmte\ t{]cnXw tJ bYm cPx 90. chnssWIXzambmXn `thnhyw h]pkvXYm ipw Nt{W kwbpw cPx kqcy kanXw 91. Zztbmx kacko `mhw tbm Pm\mXn k tbmhnXv tim[\w aePmXm\mw LS\w N{ kqcytbmx 92. ckm\mw timjWw kayMvalmap{ZZn [obtX 93. htm\ykvXl\p\nhoUy kpjncw tbmt\hmamw {LnWm lkvXm`yma\p[mcb {]hnXXw ]mZw XYm ZnWw B]mcy izkt\\ IpnbpKfw _[zmi ss\xtcNtb tZjm ]mX\min\o \\p alm ap{Z \rWmw t{]mNytX.
cnsbpw kwtbmKm ]caamb tZlw e`npw. hmbp aptJ\ insb Nennptm cPv BImis {]m]npp. kqcyt\mSv tNcpp. Atm icocw ZnhyamIpp. cnsbpw GIo`mhadnbp h\mWv ASpXv. alm ap{ZbmWv. AXns\n ]dbmw. lrZbw XmSnsIman CSXp Imense DqnsImv tbm\n m\aan \onb atm ]nSnv cp IpnIsfbpw _nv \ndp \ndpnb izmkw kmh[m\w shfnbntebvv hnSWw. Cu ap{Zsb ]m]\min\nbmb almap{Zsbv ]dbpp.

85. bmhZv _m \t`m ap{Zm XmhZv_ np \ KXm KfntXm ]n _npx kw{]m]vtXm tbm\n aWvUte 86. {hPXyq lTmXviym \n_tm tbm\n ap{Zbm k Gh Zznhnt[m _npx ]mWv Utcm telnXkvXYm 87. ]mWv Ucw ip{I anXymlp temlnXm JymwalmcmPx

491

I 94.

AY B \nbw hyJytkylrZnmt\ AjvS Zf ]w htX. Xty tcJm hebw IrXzm Pohmm cq]w tPymXncq]mWp am{Xw htX. Xkvan khw {]Xnjv T nXw `hXn. k h w Pm\ mXn. k h w I tcmX n. k hta XcnXalw Im lw t`mm kpJo ZpJo ImWx JRvtPm _[ntcm aqIx Irix qex At\\ {]ImtcW kzX{hmtZ\ htX. ]qh Ztf hn{iatX ]qhw Zfw tizXhw XZm ` n ]pccw [ aXn`hXn. bYm BtbZtf hn{iatX XZmtbZfw chw XZm \n{ZmekyaXn `hXn. bZm ZnW Ztf hn{iatX XpnW Zfw IrjvW hw XZm tZzj tI m] aX n `h Xn. bZ m ] naZtf hn{iatX XXv ]naZtf hn{iatX XXv ]na Zf, kv^SnI hw XZm {IoUm hnt\mtZ aXn `hXn. bZm hmbhyZtf hn{iatX hmbhy Zfw amWnIyhw XZmKat\ Ne\ sshcmKyaXn `hXn. btZmcZtf hn{iatX XZpc Zfw ]oXhw XZm kpJ irwJmcaXn `hXn. bZm Cuim\ Ztf hn{iatX XZoim\ Zfw sshUqcy hw XZmZm\mXn Ir]m aXn `hXn. bZm knjp ]Xn `hXn. XZm hmX]n tjva alm hym[n {]tImt]m `hXn. bZm at[y XnjvTXn XZm khw Pm\mXn, Kmb{Xn, \rXyXn, B\w, I tc m X n. bZ m t\ {X {i t am `h X n. {i a \nlcWmw {]YatcJm hebw IrXzm at[y \na\w IpcptX. {]Ya tcJm _kqI ]pjv] hw XZm \n{Z hm `hXn. \n{Zmh m at[y kzh\mhm `hXn. kz]v\mhamt[y ZrjvS {ipXm\pam\ kw`hhmm CXymZn Iev]\mw ItcmXn. XZmZn {itam `hXn. {ia\nlc Wmw ZznXob tcJmhebw IrXzm at[y \na\w IpcptX ZznXob tcJm C{ Nm] hw XZm kpjp]vXyhm `hXn. kpjp]vXu tIhe ]ctaizc kw_n \o _pn`hXn. \nXy t_m[ kzcq]m `hXn. XrXob tcJmhebw IrXzm at[y \na\w IpcptX. XrXob tcJm ] c mK h w X Zm X p cobmh m `h Xn. Xpcotb tIhe ]cam kw_n\o `hXn. \nXyt_m[ kzcq] `hXn. XZm iss\x iss\ cq]ctaZv _pym [rXn KrloX amkww a\x IrXzm \ Inw NnZ]n NntbZm {]mWm ]m\tbmsscIyw IrXzm khw hnizamkz cqt]W eyw [mcbXn. bZm XpcnbmXoXhm XZm kthjm am\ kzcqt]m `hXn Zzzm X otX m `h X n bmh tl [ mc W h tX XmhnjvTXn ]mXv ]cam cqt]W {]m]vXn `hXn CXyt\\ {]ImtcW tamtm `hXoZta

hm Zit\m]mbx `hn NXpjv]Ykambp almZzmcK hmbp\m klnX {XntImWm Kat\ ZriytX ANypXx

XpSv Bmhns \nbspdnv ]dbmw. lrZb m\v AjvSZf nXnsNpp. AXn tcJIsf B{ibnv Pohmmhmb tPymXnx kzcq]w AWpam{X cq]n hknpp. kIeXp AXne Spp. AXv kIeXpw Adnbpp. AXpXs Fmw sN pp; Nn n pp R m k Ie ns bpw Imhpw t`mmhpw kpJnbpw ZpxJnbpw JRvP \pw _[nc\pw aqI\pw Iri\pw qe\pw BIpp. Cs\ AXv kzX{ambn s]cpamdpp. B Iaens ]qh Zfw shfpXmWv. AXn hknpXn\m _pn `nbnepw [nepw ]Xnbpp. Btb Znnse tizX Zfn hknptm _pn \n{Zbnepw Bekynepw s]Spp. heXp `mKs IrjvW ZfnemIptm tZmjtIm]mZnIfn s]Spp. ss\IrX Znnepff \oehnemIptm _pn ]m]I nepw lnwk bnepw s]Spp. ]na`mKs kv^ SnI hnemIptm _pn{IoUm ht\mZm ZnIfn s]Spp. hmbhy tImWnepff amWnIy kZriy Zfn hknptm Ne\w sshcmKy `mh\ Fnh bn _pn t]mIpp. hSp `mKs ]oXh Zfn hknptm kuJy irwKmcmZnIfn _pn t]mIpp. Cuim\ tImWnepff sshUqcy cXv\Xp eyamb Zfn hknptm Zm\mZnIfnepw Zbbnepw _pn hy]cnpp. knIfpsS knbn _pn t]mIptm hmXw ]nw I^w Fo almtcmK fpsS tIm]w DmIpp. a[y`mKp \nptm Fmw Adnbm\pw Km\w \rw A[yb\w Chbn s]Sm\pw _pnp Ignbpp. In\v {iaw t\cnSp tm AXv \om {]Ya tcJm a[yn AXv \nh\w sNpp. Xnanw \n{Zmh DmIpp. B {]Ya tcJ sNcnqhns \ndapffXmWv; \n{ZhbpsS a[ynepffXmWv kz]v \ mh. kz]v\n IXpw tIXpw A\pam\nsXpamb Imcy kev]nsSptm {iaw A\p`hsSpp. B {iaw ZqcoIcnphm cmw imJbpsS a[yn a p p p. A Xns \ndw a gh nns\ m Xm Wv . kpjp]vXnbn _pn Cuizc kw_ambpw \nXyt_m [\ kzcq]ambpw Ccnpp. AXpsImv ]noSv Cuizc {]m]vXnbpw DmIpp. ]cmKns \ndap ff cmas imJbpsS a[yn s]Sptm Xpcobmh ssIhcpp. Atm _pn ]cammhp ambn _apffXpw \nXy t_m[kzcq]hpw Bbno cpp. Atm ]XpsXps kIeXnepw \nv `nambn ss[cytmsS a\ns\ Bmhnepdnv A\\y NntbmsSbncnWw. Atm {]mW A]m\\n GIo`hnv kIe hnizsbpw B

492

I kzcq]ambn IcpXn AXns\ eoIcnpp. Xpcobmh


ssIhcptm Fmw B\ kzcq]ambn Zzz `mhw \jvSsSpp. AXn\ptijw t_m[w ]qamIp Xp hsc Poh tZln Xs XpIbpw ]cam XXzn hnebw {]m]npIbpw sNpp. CXp XsbmWv tam{]m]vXnpff hgn, Cu amn IqSns BZi\w e`npp. NXpjv]Zbpan alm Zzmcn t]mIp hmbphns\msSmw hknv A {XntImWn IqSn ANypXs\ ImWm km[npw.

\mknI, sNhn, Imense Xffhnc Fnh kam\s m\fmWv. Cu kam\ hmbp Fgp]ocmbncw \mUnIfnepw icocns tcmaIq]fnepw hknp p. kam\\pw {]mW\pw HpXs. AXpXs GI\mb Poh. a\v thhn[w kamlcnv tcNIw Ipw`Iw ]qcIw aqpw sNtXpv. Fmw kmh[m\w BIjnv lrZbIaen {]mWhmbphns\bpw \ntcm[nv {]Whw DcnWw.

95. ]qthm {XntImW m\m Zp]cn ]rYn hymZn ]hIw t[ybw {]mWm Zn ]hmbp _oPw hw N m\Iw bImcw {]mW _oPw N \oe PoaqX kn`w cImcan _oPw N A]m\mZnXy kn`w. 96. eImcw ]rYznho cq]w hym\w _kqI kn`w hImcw Poh _oPw N DZm\w iwJ hIw 97. lmcw hnbzcq]w N kam\w kv^SnI {]Zw lrm`n \m km Im N ]mZmw Kpjv TmZn kwnXm. 98. Zznk]XXn kl{kmWn \mUnhtjvT htX AjvSm hnwiXn tImSojvT tcmaIpt]jp kwnXm. 99. kam\ {]mW GIkvXp Pohx k GI Gh lnx tcN ImZn{Xbw IpcymXv ZrV Nnx kmalnXx 100. iss\x kakvX amIrjy]rXv ktcmcp hntImStc {]mWm]m \u Xp _[zmXp {]Whth\ kaptcXv.
]qthmamb {XntImW m\n\p apIfnembn Ap htfmSp IqSnb ]rYzn XpSnb XXz [ym\nstShbmWv. bImcw hmbp cq]nepff {]mWs _oPamWv. AXv ImtaL kZriysas{X. "c' Imcw BZnXy cq]nepff hym\\mWv. AXn\v sN cn ]qhns \ndamWv. "h' Imcw iwJhnepff Pecq]amb DZm\s _oPamWv. "l' Imcw kv^ SnI hnepff BImin\pXpeyamWv. lrZbw, \m`n,

101. IWvT ktmN\w IrXzm enwKktmN\w XYm aqem[mc kpjpav\m N ]ZvaXp \n`m ip`m 102. Aaqtm htX \mtZm hoWm ZWvU kapnXx iwJ\mZm`nssh a[ytah [z\ncyYm 103. thymac{KtXm \mtZm ambqcw \mZtah N I]meI ltc at[y NXp Zzmcky a[yta 104. XZmm cmPtX X{X bYm thymav\n ZnhmIcx tImZWvU Zzbat[y Xp {_ct{jp inXx 105. kzmm\w ]pcpjw ]ty\ kvX{X ebw KXw cXv\m\n tPymv\n \mZw Xp _np amtlizcw ]Zw b Ghw thZ ]pcpjx k ssIheyw kaiv\ptX CXyp]\njXv.
IWvThpw enwKhpw ktmNnnv aqem[mcn \npw Xmac\q t]mse ]pdsSp kpjpav \ m \mUnsb ktmNnnWw. Atm hoWbn \npw ]pdsSp Aaq \mZw A\p`hsSpw. AXns a[yn iwJmZn\mZw t]mepff [z\n apgpw. Iamea[y n NXp ZzmcfpsS a[y m\w nXnsNpp. AhnsS BImi c{n IqSn t]mIp \mZw abnens i_vZ n\p XpeyamWv. BImin kqcy {]IminpXpt]mse AhnsS Bmhv tim`npp. {_c{n cphnpIfpsS at[y in tim`npp. AhnsS ]pcpj Xs a\v ebnnv Bmhns\ ImWpI. AhnsS cXv\ tPymXnmIp \mZ_np atlizcs ]ZamWv AXv Adnbph ssIheyw {]m]npp. Fv D]\nj pI hyampp. [ym\_nq]\njv Ahkm\nnp.

493

I
1
imn-]mTw

Zn-Wm-aqyp-]-\n-jv 3

Hmw kl \mh-hXpw kl \u `p\p kl hocyw Ic-hm-h-ssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZzn-jm-hssl. Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w Kpcp injy-m-cmb \ cp-t]-scbpw cn-tW. ]cn-]m-en--s. cp t]cpw Hcp-anp Ign-hpI t\S-tW. R-fpsS A[y-b\w tXtPm-a-b-am-ItW. R ]c-k]cw hntZzjw Ie- cm-Xn-cn-tW. Hmw imnx v imnx imnx

bn-o-cp- Xv AXp-X-s- bmWv ]c-a-c-l-ky-amb inh-X-zm\w

5. bx kthm ]cta Imte khm-\ym--\yp-]kw-lrXym kzmm-\--kptJ tamZtX {]Im-itX hm k tZhx


kI-etem-I-fp-sSbpw Ah-km-\-L--n kh-Ncm-N-c-fpw Xn kam-l-cnv kzbw Bm-\-kp-Jn {]k--Nn--\mbn kzbw {]Im-i-\m-bn-cn-p tZh Xs- bmWv Cu XXz- m- \-e-_v[nv Bcm- [n- t tZh.

1. Hmw {_m-ht alm-`m-o-c-h-S-aqte almk-{Xmb ktaXm aljbx iu\-Im-Zb kvtX l kanXv ]m- b - k v X Xz Pn m- k thm amtbw Nncw-Po-hn\w D]-k-taXy ]{]px tI\Xzw Nncw Poh-kn. tI\ hm B\ a\p-`-hkn CXn.
{_m-h-n alm- `m-o-cw Fp t]cp hShr-- ns Nph-n alpw ZoL-Imew \op \np-- Xp-amb alm- bw \S-m thn iu\- I XpS- nb ap\n-am kt-fn-p. XXz-Pn- m-k-tbmsS kanXv ]mWn-I-fmbn Ah Nncw-Po-hn-bmb am-t- bs\ kao]nv tNmZnp: Av F-s\-bmWv Nnc-RvPo-hn-bm-bXv? Fn-s\-bmWv B\w A\p-`-hn-p-Xv?

6. Ass{XtX a{-c-lky-tmIm `h-n. Aky{in-ta[m Zn-W m-aqn-a-{ky {_m Ejnx Kmb{Xo Ox tZhXm Zn-Wmkyx at{mWmw K\ymkx
ChnsS a{--fpsS clkyw shfn-hm-p tmI CXm-Cu ta[m ZnWm aqn a{-ns Ejn {_m-hpw, Ov Kmb-{Xn-bpw, tZhX Zn- Wm-ap-J-\p-amIp-p. a{w sImv AwK-\ymkw sNp-I.

]c-a-c-l -k y-i o-h- X- z-m-t\-t \Xn k tlm hmN


]c-a-c-l-ky-amb inh-X-z-m-\m-emWv Fv Atlw adp-]Sn \In.

7. Hmw. BZu \ma Dmcy XtXm `K-htX ]Zw Zn- t WXn ]Zw ]m- ptb ]Z- a - - t cXv Akva- -_ vZ-N -X pyw ta[mw {]mw ]Zw htZ-Xv. kap- mcy XtXm hmbp _oPw x XXx ]tTXvx An Pmbmw XX-kvtXmj NXphnwimwtcm a\px
BZyw Hmw \ax Fp-cnv `K-htX Fpw ]noSv ZnWm Fpw ]ns aqtb Fpw ]ns AkvaZv i_vZ-ns NXpn GI-hN\-amb alyw Fpw - ]ns ta[mw {]mw Fo ]Z-fpw D-cn-p-I. {] Fp--cnv hmbp-hns^ _oP-a-{-amb b bpw F i_vZhpw D-cn-p-I. ]noSv An-bpsS ]Xv\n-bmb kzml Fp ]d-bp-I. CXmWv Ccp-]-n-\me A- c-ap a{w. AXm-bXv Hmw \tam `K-htX Zn-Wm-aqtb alyw ta[mw {]w {]b kzml F a{w sNmp-I.

3. Inw XXv ]c-a-c-lky-in-h-Xz-m-\w, X{XtIm tZhx tI a{mx tIm P]x Im ap{Zm Iv \njvTm Inw XXv m\-km-[ \w Ix ]cn-Icx tIm_enx Ix Imex Inw XXv m\-anXn
aljn-am tNmZnp: B ]c-a-c-lky-amb inh-X-Xzm-\-sa-mWv? AXns tZh-\mcv? a{- ta-XmWv? Phw GXmWv? ap{Z GXmWv? m\- e-_v[nv A\p- jTn-t v km[-\-sbv? \njvT-sbv? B Fv? _en FmWv? FXmWv Imew? m\-sav?

8. [ym\w kv^Sn-I-c-P -X-hw aun-Io-a--amem aarX Ie-i-hnZymw m\-ap{Zmw Icmt{K Z[-Xap-c-K-Iw N{-NqUw {Xnt\{Xw hn[rX hnhn-[-`q-jw-Z-n-Wm-aqn-ao-tU.

4. k tlmhmN tb\ Zn-W m-apJx inthm f ]tcm-o-IrtXm `h-Xn, XXv ]ca cl-kyw. inh Xz- m- \w.
am-t-b ]dp: Zn-W m-a p-J Fp t]cp inh GsXmp sImmtWm Zrn tKmN-c-\m-

494

kv^Sn- I-a- Wn-Xp-eyhpw cPXw t]msebpw shfp \ndap--h\pw app-P-]-am-ebpw Icm-{K-n Aar-X-I-e-ihn-Zy-bm-Ip m\ap-{Zbpw [cn-n-cn-p-Xpw In k-sf AWn--h\pw N{--em-[-c\pw ap\pw hnhn-[- `q-j- W- [cn- n-cn-p--h-\p-amb Zn- Wmaqnsb Rm kvXpXn-p-p.

An ]Xv\n-bmb kzmlm Fp D-cn--Ww. AXm-bXv Hmw {_qw \ax {low sFw ZnWm aqtb m\w tZln kzmlm F A-Z-im-c bp-amb a\p a{w D-cn--aw.

at{W \ymkx 9. BZ\ thZmZn apmcy kzcmZyw khn-kIw ]mw XXv DyXy Acw khn-km-Iw At kap--tc-mcw a\p-tcj \hm-cx
a{w sImp \ymkw BZyw thZ-ns BZym- c-amb Hmm-chpw ]noSv kzc--fpsS khn-k-amb BZym-- chpw (A,-D,-a) Hmw F {]W-h-a-{s ]noSv ]mw AXm- bXv ZnWmaqn F i_vZ-sbpw AXn-s\-p-Sv hnk-tmsS Acw i_vZ-sbpw HSp-hn Xmcw AXm-bXv Hmw Fpw D-cn-- Ww. Cu \hm- c-amWv a\p-a{w Fp ]d-bs-Sp--Xv. Hmw Ax ZnWm-aqy-cx Hmwx

13. `kva-hym-]mp cmwKx iin-i-Ie [tcm-m\-ap-{Zm- -amem hoWm ]pkvs sX hncm-P-XvI-c-I-a-e-[tcm tbmK]-m-`n-cmax hmJym-]otT \njtm ap\n-h-c-\n-Isscx tkhy-am\x {]kx khymew Irn hmkmx kX-X-a-h-\ pt\m ZnWm-a qn-c oix
`kva-te-]-\- m shfp ico- c-tmSp IqSn- b-h\pw iin-I-em-[-c\pw Ic-Ia-en m\-ap-{Zbpw cp{Zm-- am-ebpw hoWbpw ]pkvX-Ihpw [cn-n-cn-p--h\pw tbK]--[m-cnbpw hymJym-]o-T-n-X\pw t{ijvT-a p-\n-am-cm tkhy-am-\\pw {]k-\pw k--fm {]tim-`n-X\pw hym{L-N [mcnbpw Bb Zn-Wm-aqn Rsf ]men--s.

10. ap{Zmw `{Zm-Zm{Xow k]-cip-l-cnWw _mlp`n_m-lp-t aIw Pm\zm-kw Z[mt\m `qP-K-_n-e-kam-_-Itym-hSm[x Bko-\--{-NqUx {]Xn-L-Sn-X-PSx c Kuckv{Xn t\t{Xm ZZym-ZmZyw ipIm-ssZy ap\n`n-c`n-hrtXm `mh-ipow `thm \x -

14. at{W \ymkx ({_- jn \ymkw) Xmcw ]cwcam-_ oPw htZ-X v, kmw_-i n-h mb N Xp`yw Nm\-e-Pmbmw N a\pZzm-Z-i-hI
BZyw Hmw {low {iow Fv ]d-bWw. ]ns kmw_in-hmb Fp ]ns Xp`yw Fp HSp-hn kzmlm Fp ]d-bWw. CXv ]{v A-c-ap a\p-a-{-am-Wv. (Hmw {low {iow kmw_ inhmb Xp`ymw kzmlm)

ipI XpS-nb aljn-am-cm tkhn--s-Sp-h\pw Hcp ssIn A`-b-ap{Z at ssIbn ]c-ip, am Fnh [cn-n-p--h\pw Hcp ssI PwL- bn sh-h\pw hS-hr-- Np-h-n Ccn-p--h\pw ]mp- I hnl-cn-p Ic--fm hoWbpw ]pkvX-Ihpw A-c-am-ebpw ico-c-tmSp IqSn-b-h\pw N{--e- bm tim`n-X-amb PSmIWvT - n cp{Zm- -a m-e bpw [cn- n-p- -h \pw Hcp `mcw tN-h\pw ]m t]mse shfp \nd-am-h\pw ssIbn A`-b-Zm-\-ap-{Z-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h\pw Imta-L-k-am{Xnt\-{X\pw BZn-`-K-hm-\p-amb inh \apv `mh-ipn \-amb tImaf IWvT-tmSp IqSn-b-h\pw AXn-t{i-jvT\pw \I-s. k--fm A-ew-Ir-X-i-co-c\pw ipIm-Zn-ap\n hc-m-cm 11. at{mW \ymk: {_jn \ymk: Xmcw ]cn-tk-hn-X\pw hS-hr--Np-h-n hncm-Pn-p--h-\p-amb v {_qw\ax Dmcy ambmw hmKv`-h-tah N ZoWm `K-hm i-cs\ Rm \a-kI-cn-p-p.

15. hoWmw Isscx ]pkvX-I-a--amemw _n{`m-W-a-\{Zm-`-Kfw hcmVyw ^Wo-{-Iyw ap\n`nx ipImssZyx tkhyw hSm[x IrX-\o-U-aotUx

]Z-ap-mcy XXx kymqtb ]Zw 12. m\w tZln ]Zw ]m-Zz-n-Pmbmw XtXm \ymtkXv a\p-c-m-Zimtm-Sbw kh-a-t{jvT tKm]nXw Hmw {_q \ax Fp--cnv amb AXm-bXv {low hmKv `h AXm-bXv sFw Fpw ZnW ]Zw Fp
]dv aqtb Fpw m\w tZln Fpw HSp-hn

16. hnjv W px Ejnx A\p- p- ] v O x tZhXm ZnWmkyx at{-W-\ymkx Xmcw \tam `K-htX Xp`yw hS-]Zw XXx apteXn ]Z-ap-mcy hmknt\ ]Z-ap- -tcXv 17. {]-ta[m ]Zw ]m-Zm-Zn-k now XtXm f htZXv Zmbnt\ ]Z-ap-m-cy-am-bnt\ \a D-tcXv

495

I 18. hmKo-imb XXx ]m


lm-m-\-]Zw XXx hn Pmbmw XX-kvtXzj Zzm{Xnw-iZz tIma\px A\p- pt`m a{-cmPx kh-a- t{m- -tam-aw
BZyw Hmw \tam `Kth Xp`yw Fpw ]noSv hS i_vZhpw ]noSv aqe-i-_vZhpw ]ns hmknt\ Fpw D-cnv {]m-ta-t[m-]Zhpw AXn-\p-tijw BZn-knn Fpw D-cn--Ww. ]ns Zmbnt\ Fv ambnt\ \ax F ]Zhpw tN-Ww. HSp-hn kzmlm Fp-cn-pI. As\ Hmw \tam `K-htX Xp`yw hS-aq-e-hm-knt\ {]m-ta- [mZn knn-Zm-bnt\ ambnt\ \ax hmKo- imb almm-\mb kzmlm CXns Rjn hnjvWphpw Nv A\p-bpw tZhX Zn-Wm-ap-J\pw BWv. Cu a{w Gsd t{ijvT-am-W.v

a{- \nc-cw Dcp-hn-p-sIm-n-cn-p--XmWv m\km-[-\w. Nn-m B ]c-a-X-Xz-n GIm-{K-X-tbmsS [ym\n-p--XmWv ]cn-Icw. AwK-tN--I-fpsS ka--WamWv _en. `K-h-XvIm-cy--fn Ic-W-N-c-Wm-Zn-I Nenn-p--XmWv ]qP. qew kqvaw _oP-cq]w Fo aqp [ma--fmWv Imew. ZzmZ-im--]-Zw. AXm-bXv kl{k-Z-f-I-aew Xs.-bmWv ]cam-m-hns\ {]m]n-m-\p m\w {im-bp- - cmb aljn- am _oPw amtbt\mSv tNmZnp: CXv Fs\ DZbw sNpp? AXns kzcq-]-sav? CXns D]m-k-I-\m-cmWv? amt-b ]dp. sshcm-Ky-am-Ip F-bm \nd `n-bm-Ip-Xn-cn-tbm-Sp-Iq-Snb m\-]m-{X-n ]vXn-bm-Ip Zo]-s-Im-Wp-p. AXm-bXv ssh-cmKy`nbpw m \hpw sImmWv Cuiz-c-Zi\w e`n-p- -Xv . Xs Dnepw Ncm-N-c--fnepw hym]-cn-n-cn-p Cuiz-cs\ Xs Bm-hp-XsbmsWv Icp-Xp--XmWv ]vXn.

21. tamlm--Imtc \nmtc DtZXn kzb-tah ln 19. ap{Zm ]pkvXI-h-n-\mK hne-k-Zv_mlpw sshcm-Ky-a-cWnw IrXzm {]k-m-\\w m\w IrXzm XpNn-{XKpw apm-lm-c-hn-`q-jWw iin-Iem 22. KmV Xman-{k-kw-imssy `mkz-XvIn-co-tSm-Pzew KqV-aw \nth-Z-tbXv Am-\m-]l-am-Zn- am-Zna Kncm-aw `hm-\o-]Xnw taml-`m-\p-P- kw- {Imw \yt{Km-[m--\n-hmkn \w ]c-Kpcpw hnth-ImJyw arI- pPw [ymbmay `nm-]vXtb 23. XXz-hn-Nm-c]m ti\ m\m-`-b-ap-{Z-I ]pkvXIw An, kw, Fn-h_w ssZzX-`bm-Xpcw bm tim`n-p ssII-tfmSp IqSn-b-h\pw apm-lm-c-`qDo-h-b- n-Pm-\ t jn-X\pw N{--em-n-X-amb Inco-S-m tim`n-X\pw kzkz-cq-t]W kwnXx
Am-\-\m-i-I\pw BZn ]pcp-j\pw hmK-Xo-X\pw ]mhXo-Im-\pw kh-Kp-cphpw hS-hr-- aqe hmknbpw Bb inhs\ Rm A`o--kn-n-mbn [ym\n-p-p. kmc-lo-\hpw Am-\I-ev]n-X-hp-amb A-Im-cn B Zo]w kzbw DZbw sNp-p. sshcm-Kys Ac-Wn- bmn Xs m\w aYn-p-hm- \p C-\-am- n Xo-Ww. Am-\m--Im-cw, \in-n-m ]c-a-XXzw {Kln--Ww. A`ym-kw-smt ]c-a-XXzw Zin-m km[n- q. t_m[-iq-\y-Xm-]m-i-m _-amb ssZzX `mh`-b-m hymIp-ehpw taml-arXyp h{-n ]Xnv hnth-I-am-Ip am-t-bs\ Do-hn-nv Bm-cm-aXz-am-Ip ]c-am-\-n AXm-bXv kzkz-cq-]-n nXn sNm Ign-b-Ww.

20. a\- \ - a p{Zm tkm f lanXn bmh- Z m- nXnx k\njvTm `hXn XZ-t`-tZ\ a{m-t{am-U\w m\km-[\w Nnt XtZ-I-Xm-\Xm ]cn-Icx AwK-tNmWw _enx {XoWn [mam\n Imex ZzmZ-im-]Zw m\- a nXn tX l ]p\x {i- [ m-\ mkvX w {]XyqNpx IYw hm f tkymZbxInw kzcq]w tImhm Aky D]m-kI CXn. k tlm hmN sshcmKy-ssXe kqt `n hn ka-\zntX {]t_m-[-] q-]mt{X Xp m]vXn Zo]w hntem-I-tbXv

24. tiapjo ZnWm t{]mm km bkym `otW apJw Zn-Wm-`n-apJx t{]mx inthm f ku {_-hm-Zn`nx

Rm ]c-{_w Xs- bmWv F Nnm-KXn acWw ZnW {_-{]-Im-i-Ihpw XXz-m-\m-- I-hp-amb hsc Dm-bn-cn--Ww. AXp Xs {_-\n-jvT. ]c-{_-- _pn-X-s-bmWv. ]c-a-X- Xzm-`n-e--W-n kmm-XvImn \nv `n-a-sp IcpXn ]q- sav Icp- X-s- Sp cns apJw tNXv Zn-Wm-ap-J Fv {_-hm-Zn-

496

I I ]d-bp-p. inhs\ Dt-inv Cu \maw {]kn--am-bn.


25. km-Zn-Imte `K-hm hncn-n-cp]m ssky\w k-km-ay-am]y XptXmj Nnt hmRvO nXmmw- i e_v [ zm [\yx tkm]m- t Iym- ] mktIm `hXn [mXm
krn-bpsS BZy-L-n `Km-h {_mhv Ctls D]-tbm-K-s-Spn krn-m-\p in t\SpIbpw Xs at\m-cYw km[n--Xn kp-Nn--\m-bno-cp-Ibpw sNbvXp. B {_mhp Xs-bmWv D]m- ky- \mb Zn- Wm- aqn-

bpsS D]m-k-\-I.

26. b Camw ]c-a-cl-ky-in-h-X-Xz-hn-Zym-a-[otX k kh-]m-t]t`ym aptm `hXn b Ghw thZ k ssIh-fy-a-\ p-`-h-Xo-X yp-] -\ n-jXv
hfsc cl-ky-amb Cu inh-XXz hnZy A[y-b\w sNp--h kh-]m-]--fn \npw hnap--\m-Ip-p. CXv th-hn[w a\-n-emn AXv a\\w sNp--h ssIheyw A\p-`-hn-p-p. Zn-Wm-aqyp-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn- ] mTw

tZhyp-]-\n-jv

2. Alw ]-`q-Xm-\ y-] --` q-Xm\n Al-a -Jnew PKXv htZm-l-a-th-tZmlw hnZym-la hnZymlw APmtZh-m-sc, R ImXp-sImv \Xp tIp-aml-a-\Pmlw A[-tm[zw N XncyIv Nmlw Alw dm-I-s. Ip-I sImv \Xp ImWm-\n-S-h-c-s. kpZrcpt{Z- ` nh- k p- ` n- - c m- a y- l - a m- Z n- s sXy- c pX hnizV- - fmb AwK--fmepw tZlw sImpw \nsf kvXpXntZsshx Alw an{Xm-h -c p-Wm-hp`u _n`ay-l-anp-sIm-n-cn--s. As\ tZh-m \n-bn-n-p {mo Al-a-izn-\m-hp`u Alw tkmaw XzjvSmcw Bbp-p-ap-gp-h R A\p-`-hn-s. alm-Ion]qjWw `Kw Z[m-aylw hnjvWpw Dcp-{Iaw {_mam-\mb C{ Rv \-sN--s. ]pjmhv Rv W-apX {]Pm-]Xnw Z[man Alw Z[man {ZhnWw \ sN-s. _rl-kv]Xn Rp \ sN-s. Hmw lhn- j v a tX kp{]mthy bP- a m- \ mb kp\ztX imnx imnx imnx Alw cmjv{So kwK-a\o hkp-\m-alw kpth ]nX1. lcn Hmw kth ssh tZhm Zho-a p-] -Xpx c-aky ap[ aa tbm\nx A]-kz-m-k-apt{Z Ghw Imkn Xzw alm-tZhn km A{_-ho-Zlw {_-kz- thZ k tZho-]Zam-]vt\m-Xn. - cq-]nWo ax {]-Ir-Xn-]p-cp-jm-Iw PKXv iq\yw Rm ]-`q-X-fpw A]--`q-X--fp-am-Wv. Cu Nmiq\yw N Alw B\-m-\m-\mx hnm-\m-hnImWp Zriy-{]-]w apgp-h\pw Rm\m-Wv. hnZybpw mt\ Alw {_m {_Wo thZn- X thy Ahn-Zybpw thZhpw Ath-Zhpw APbpw A\-Pbpw Rm CXymtlm AYhmWo {ipXox
Hcp L-n- tZh-m-sc-m-hcpw IqSn tZhnsb kao]nv Cs\ tNmZnp: "tZhn, Ahn-S-s-p-dnv F\nv

Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy- a m- - ` o- c y- P {Xmx nssc- c w- s s Kkv X p jvSphmw-k -kvX-\ p-`nhy-tia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \ ]pjmhn-iz-thZmx kzkvXn \ kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvX n t\m _rl-k v] -X nZ-[mXp Hmw imnx imnx imnx

]d-p-X-c-Ww. Ahn-Sv BcmWv?' tZhn ]d-p, "Rm {_ kzcq-]n-Wn-bm-Ip-p. Imcy-Im-cW cq]hpw {]Ir-Xn]p-cp-jm--I-hp-amb Cu hnizw Fn \np-amWv Dmbn-p--Xv. Rm B\-cq-]n-Wnbpw B\-c-ln-X-cq-]n-Wnbp-am-Ip-p. Rm hnm-\-abnbpw Ahn-m-\-a-bnbpw BWv. Rm Adn-tb {_hpw {_-n\pw AXo-Xbp-amWv Fv AYhWo {ipXn ]d-bp-p.'

Xs. apI-fnepw Xmsgbpw Rm Xs. Ccphi--fnepw Rm\m-Wv. Rm cp{Z-m-cp-sSbpw hkp--fp-sSbpw cq]n k-cn-p-p. Rm BZnXymcp-sSbpw hniz-tZ-

497

I h-m-cp-sSbpw cq]-n k-cn-p-p. Rm Xs-bmWv


an{Xm-hcp-W m-scbpw C{m-Zn-I-sfbpw Aiz-\o-tZ-hX-Isfbpw kwc- n-p- -Xv. tkma, ]qjm-hv, `K, XzjvSmhv Fn-hsc Rm Xs-bmWv [cn-p-Xv. aqp-tem-Ifpw B{I-an-p-hm Rm ]mZw Nen-n-p-p. Rm hnjvWp-hn-s\bpw {_m-hn-s\bpw {]Pm-]Xn-sbbpw [cnp-p. tZh-mp thn lhnpw tkmam-`n-tj-Ihpw sNp bP-am-\\p thn Rm D]m-k-Iv [\-Zm-bn\n-bm-Wv, m\-a -X nbpw b- -f psS \mbn-Ibpw kq-hn-`-h-n-sbpw A[o-iz-cn-bp-am-Wv. hniz-]n-Xmhmb BIm-is ]c-am-m-hn\pw D]-cn-bmbn {]I-Sn-np-Xv Rm Xs. Fs m\w B-cq-]-[m-cn-Wnbmb _pn-bn-em-Ip-p. kap-{Zhpw Pe-hp-samw Fs kzcq-]-am-Ip-p. CX-dn-bp m\n tZhn-bpsS ]Zs {]m]n-p-p.

thZfm kvXpXn- -s--hfpw Ime-\m-in-\nbpw hnjvWp inbpw kc-kz-Xnbpw kvI-am-Xmhpw AZnXnbpw Z-I\y-I-bmb kXnbpw Ieym-W-a-bnbpw ]m]\m-in-\nbpw Bb `K-hXnsb R \a-kvI-cn-p-p. kh-in k-bmb `K-hXn alm-e-vansb ]cn-Nb-ap R tZhnsb kZm [ym\n-p-p. B tZhn Rv {]tNm-Z\w \I-s.

tl Z-{]-Pm-]tX A-bpsS ]p{Xnsb AZnXn {]k-hn--Xn\p tij-amWv Aar-X-Xz-Kp-W-hn-ti-j-tm-SpIq-Snb tZh-m krjvSn-s--Xv. -

9. Imtam tbm\nx Ima-Iem h{P-]mWn Kplm-lkm amX-c n-izm-{`-an{x ]p\Kplm kI-e m-am-bbm N ]p\x tImim hniz-amXm Znhn tZymw
Imaw, tbm\n, Ie, h{-Kpl, hw, hmbp, A{`w, h{P-]mWn, kIe cq]-h-amb Ch-sbmw B PK--\-\n-bp-sS {_cq]n-Wn-bmb aqe-hn-Zy-bm-Wv.

3. tX tZhm A{_p-h \tam tZsshy alm tZsshy inhmssb kXXw \ax {]Ir- s sXy- ` - { Zmssb \nbXmx {]WXmx kva Xmw
tZh-m ]dp: "tZhnv \a-kvImcw alm-tZhnpw inh\pw Fspw \a-kvI m-cw. {]Ir-X nbpw `{Zbpw awK-f-cq-]n-Wn-bp-amb tZhnv \a-kvIm-cw.'

10. Gjm Bm-inx Gjm hniz-tam-ln\n ]mimp-i-[\p_mW-[cm Gjm {ioalm hnZymb Ghw thZ k timIw XcXn \akvtX AkvXp `K-hXo `hXn amX-ckvam ]mXp khXx tZhn, hniz-tam-ln-\nbpw ]mim-pc [\p _mW-[mcn-Wnbpw Bb ]c-{_--i-n-bm-Ip-p. tZhn Xs-bmWv {io alm-hnZy Cs\ Adn-bp--h timI-k-m-]-n \npw ap-\m-Ip-p. PK-m-Xm-th, Ahn-Stv \akvIm-cw. tZhn, Fm hn[-nepw Rsf cn-m-epw.

4. Xmw An-hmw X]km Pzeow | sshtcm-N\nw I-^tejp PpjvSmw | Zpmw tZhnw ic-W-alw {]]tZy | kpXcmw \mi-btX Xax | 5. tZhnw hmN-a-P-\-b tZhmkvXmw hniz-c q]mx ]ithm hZn kmt\m at{jaqPw Zplm\m t[\phm-K-kvam-\p] kpjvSp-ssXXp 6. Imfn-cm{Xnw {_-kXpXmw sshjvWhow kvIv am-X cw kc- k z-X o-a -Z nXn Z-Z p-l n- X cmw \amax ]mh\mw inhmw. 7. alm-evao hnZvatl kh-kn-n [oaln Xtm tZho {]tNm-Z-bmXv 8. AZn-Xnly-P\njvS Zbm ZplnXm XhXmw tZhm A\z-Pm-b `{Zm Aar-X_hx - An- sb-tmse tXtPm-a-bnbpw m\-m {]Imi-am-\bpw I-^e-kn-n-mbn tkhy-am-\bpw Zo]vXn-abn-bp-amb `K-hXn Zpm-tZ-hnsb R icWw {]m]np- p. ssZXy-\m-in-\n-bmb tZhn, Ahn-S-tv \a-kvIm-cw. tZh-m-cm krjvSn-s sshJ-co-hm-Wn-hn-`n coXnbn-ep {]mWn-I D-cn-p-p. Ima-t[-\p-hn-s\-tmse kpJ-Zm-bn-\nbpw Aw _ew Fn-hsb \Ip--hfpw hmWo-cq-]n-Wn- bp-amb tZhn R-fpsS t{ijvT-amb kvXpXnbm kp-jvS-bmbn R-fpsS apn {]Xy--s-S-s.

11. sskjm AjvSu hkhx sskjm GIm-Zicp- {Zm, sskjm ZzmZ-im-ZnXymx sskjm hniz-tZhmx tkma]m Atkm-a -] m sskjm bmXp [m\m Akpcm cmwkn ]nimN b-Iknm sskjm kXz-c-Px-kvX -amwkn sskjm {]Pm-]-Xo-{-a-\hx sskjm {Klm \{X tPymXnwjo Iem- I mjvTmZn Ime-cq-]nWo Xmalw {]Wuan \nXyw
tZhn Xs-bmWv GIm-Zi cp{Z-mcpw ZzmZ-im-Zn-Xymcpw AjvS-h-kp-fpw tkma-]m-bn-Ifpw hniz-tZ-h-mcpw bmXp-[m-\-mcpw ssZXy-cm- -k-mcpw ]nim-Np-fpw bmcpw kn-m-cpw, tZhn Xs-bm-Wv. hnjvWp kzcq-]nWnbpw cp{Z-cq-]n- Wnbpw kXz-c-PkvXa Iem- Im-jvTmZn klnX-bmb Ime-kz-cq-]n-Wnbpw t`mK-Zm-bn-\nbpw tam-Zm-bn\nbpw ]m]-\m-in-\nbpw hnP-b-ns A[n-jvTm-{Xnbpw A-n--Xo-Xbpw awK-f-kz-cq-]n-Wnbpw tZmj-c-ln-Xbpw R tZhnsb \nXyhpw \a-kvI-cn-p-p.

12. Xm]m-]lm-cnWow tZhnw | `pn apn {]Zm-bn\ow | A\mw hnPbmw ipmw | icWymw inhZmw inhmw ||

498

I 13. hnb-Zo-Im-ckw-bpw | hoXntlm{X-k-a-\znXw | At-q-e-knXw tZhym | _oPw khm km[Im || 14. Gh-ta-Im-cw a{w | bXb ip-tN-Xkx | [ymbn ]c-am-\ | abm m\mw-_p-cm-ibmx || 15. hmMvabx {_-`q-kvXkvamXv | jjvTw h{ ka-\znXw | kqtcym-hma t{im{X _npx | kwbr-Xm-jvS-Xr-Xo-bIx || 16. \mcm-b-tW\ kwbpm | hmbp-m-[c-k-c-bpXx | hnt\hm-tIm-kym al-Zm-\-Zm-bIx || 17. lrXv ]p-co-Ia-[ymw | {]mXx kqcy ka-{]Zmw | ]mim-p-i-[cmw kuaymw | hc-Zm-`b lkvXImw | {Xnt\{Xmw c-h-k\mw `-Im-a-ZpLmw `tP
Xm]- ]-lm-cn-Wnbpw `napn-{]- Zm-b-\nbpw ipbpw ic- Wybpw ]mim-p-i-[- cbpw kuaybpw hc-Zm-b-l-kvXbpw {Xnt\-{Xbpw c-h -k -\ bpw `- m-cpsS B{Klw km[np sImSp-p--h-fp-amb tZhnsb Rm `Pn-p-p.

alm-`-b-hn-\m-in-\nbpw alm-Zpm]i-an-\nbpw alm ImcpWy cq]n-Wn-bp-amb tZhnsb Rm \a-kvI-cn-p-p. A-lo-\ -bm-I -bm A\--s bpw {_m-Zn-Ip t]mepw kzcq]w [cn-m Ign-bm--h-fm-I- bm Atb- sbpw ImWm Ign- bm- -h-fm-I-bm Ae-y- sbpw P\-\-an-m--Xn-\m AP-sbpw Gam-{X-bm-I-bm GIsbpw As\ At-b-bm-bn, A\--bmbn Ae-ybmbn AP-bmbn ss\I-bmbn hncm-Pn-p tZhnv \akvImcw

21. a{mWmw amXrIm tZho | i_vZm\mw m\-cq-]nWo | m\m\mw Nn-bm-Xo-X iq\y\mw iq\y-km-nWo || 22. bkymx ]c-Xcw \mkvXn | sskjm Zpm {]IonXm | Xmw Zpmw Zpamw tZhow Zpcm-Nm-c-hn-Lm-Xn\ow 23. \aman `h-`o-tXmlw | kwkm-cm-h-Xm-cnWow ||
a{--fpsS aqe-m-\o-bbpw m\-cq-]n-Wnbpw Bb tZhn Zp F \ma-n {]kn-bm-W.v kwkmc-km-Kcw Asc IS-p-hfpw Zpcm-Nm-c- \in-np--h-fp-amb Zpsb Rm kvacn-p-p.

18. \aman Xzmalw tZhow | alm-`b-hn-\m-in\ow | alm-Zp-{]-i-an\ow | alm-Im-cp-Wy-cq-]nWow || 19. bkym kzcq]w {_m- Z tbm \ Pm\n XkvamXv DNytX Atbm 20. bkymw Atm \ hnZytX Xkva m-Z p-N ytX \mx bkymx {KlWw t\m]-e -`ytX Xkva m ZpNy-tX-feym bkym P\\w t\m] eytX Xkvam-Zp-NytX APm GssIh kh{X htX Xkva m ZpNy- tX-f -e ym bkym P\\w t\m] eytX Xkvam-Zp-NytX APm GssIh kh{X htX Xkvam ZpNytX GIm GssIh hniz-cq]nWn Xkvam-Zp-NytX GIm GssIh hniz-cq-]nWo Xkvam- Z p- N ytX s s\Im AX Gth m- N yp- t Xtbm A\x Aeym APm GIm ss\Imx

24. CZ-a-Yh-iojw tbm [otX k]-m-Y hj-i oj-P -] -^ -e -a -h m-]vt\mXn CZ-a -Y h-iojw mXzm tbm mw m]-bXn iX-ew {]P]vXzm]n tkm mknnw N hnXn iX-a-j vtSmcw Nmkymx ]pc-cym-hn[nx kvarXx Zi-hmcw ]tT- Z ykv X p kZyx ]mss]x {]ap NytX almZpmWn XcXn alm tZhymx {]km-ZXx
Cu AYh-iojw sNmp-Xn\v Av AYhiojw sNmp ^ew knn- pw. ew XhW A\ sNbvXm A\m knn ssIhcpw \qn Fp-{]m-hiyw P]n-m AXn\v ]pc--cym-hn-[n-sbp t] ]p Znhks P]-m kIe ]m]-apn ^ew. alm-tZhn {]km-Zm ap Zp-fpw XcWw sNp-p. -

{]mX-c-[o-bmt\m cm{Xn-IrXw ]m]w \mi-b-Xnkm-b-a-[o-bmt\m Znh-k-IrXw ]m]w \mi-b-Xn XXv kmbw {]mXx {]bp-RvPmt\m ]mt]m]m t]m `hXn. \niotY Xpcob kymbmw P]vXzm tZhXm kmnyw `h-Xn. {]mW-{]-X n-j vT mbmw P]vX zm {]mWm\mw {]XnjvTm `hXn `uam-izn\ymw almtZhn kn[u P]vXzm alm-arXypw XcXn Ghw thtZ-Xyp-]-\n-jXv
{]`mX-n Cu a{w P]n-m cm{Xn sNbvX

499

I ]m]w \in-pw. sshInv P]n-m ]I sNbvX ]m]w


\in-pw. {]`m- X-nepw kypw P]n-m ]m]- samw AkvX-an-pw. cm{Xnbpw Xpcob ky-bnepw P]n-m ]m]-samw AkvX-an-pw. cm{Xnbpw Xpcob ky-bnepw

P]n-m {]mW-{]-XnjvT e`n-pw. alm-tZhn kn-[nbn `uam-izn\o Znhkw P]n-m alm-ar-Xy-hn \npw tamN\w Inpw Fv D]-\n-jv A\p-im-kn-p-p. tZhyp-]-\n-jv kam-]n-p.

Zztbm-]-\n-jv
5. Kpcptch ]cw {_ Kpcp tch ]cm KXn; Kpcp tch ]cw {_ Kpcp tch ]cw hnZym Kpcp tch ]cw [\w 6. Kpcptch ]cw I Kpcptch ]cmbWw bkva mZp]tZjv Smku Xkva mXv KpcpXctcm Kpcpx

Hmw AYmXx{ioaZv Zztbmev]nx hmtIym ZznXobx jSv ]Zm\yjvSmZi ]hnwiXycmWn ]Zim c]qhw Zimcw ]cw.]qthm \mcmbWx t{]mm\mZn kntm a{cXv\ xkZmNmcyaqew 1. BNmtcym thZ ktm hnjvW p `tm hnacx a{tm a{ ` kZm a{m{ibx ipNn; 2. Kpcp`nkambpx ]pcmWtm hntijhnXv Ghw eW ktm KpcpcnXy`n[obtX. 3. BNnXm\n ln imkv{Xmm \mNmc m]\m Zhn kzbamNctX bkvXp XkvamZmNmcy DNytX 4. Kpi_vZ kvXzImcxkzmXv kvXzImcx kzmXv i_vZ kvXntcm[Ix AImc hntcm[Ix AImc hntcm[nXzmXv KpcpcnXy`n[obtX.

7. bx kpIrZpmcWx kwkmchntamNt\m `hXn.kh ]pcpjmw knn `hXn \ N ]p\cmhtX CXn b Ghw thtZXyp]\njXv.
1.2. C\n {ioaZv Zzbns Dev] n ]dbpp. cmatXv hmIyamWv. jSv]Zw ]Xns\mWv. AXn Ccp]nbv Acapv. BZyw ]Xn\v ]ns ]v . kZmNmcns BZnImcWhpw a{ cXv\ kzcq]hpw A\mZnbpamb `Khm \mcmbW CXv BZyw Xs \ncq]Ww sNbvXnpffXmWv. bmsXmcm imkv {XPvR \pw BNmc k\pw sshjvW h\pw CujymclnX\pw a{ Pv R mXmhpw a{fn {ibpffh\pw a{fpsS Bibw \Iphm\pw hnip\pambncnWw. Kpcp`\pw ]pcmW Adnbph\pw hntij\pambncnWw. CuKpW sfmw XnIh\mWv Kpcphmbn AdnbsSpXv. 3. Kpcpi_vZn Dff "cp' F Acns Aw AImcsav "cp' F Acns Aw AXns\ XSbphs\pw AmXamIp AImcw XSbpXp \nanamWv Kpcp F t] InnbXv.

500

4, 5, 6, 7, Kpcp Xs ]c{_w Kpcp Xs ]caamb KXn; Kpcp Xs DahnZy. bYmn KpcphmWv kthma[\w. 5. Kpcp Xs kthmahpw CnXhpamb hkv Xp. KpcphmWv ]caamb B{ibw. ImcWw ]ctam]tZi \Iph\mWh. B \nebn Kpcp At As Am\\miIamWv. bmsXmcm Hcp {]mhiyw CXpcn pp Ah khYm kwkmca\mIpp. Ah\v

Fm [w, Aw, Imaw, tamw Cu ]pcpjm e`npp. Ah\v hopw Cu kwkmcn hv sRcptXmbn hcpIbnCXv \nnX knmamWv. XnIpw kXyamWv. GsXmcm CXv \nnX knmamWv. XnIpw kXyamWv.GsXmcm CXv icnv a\nemp, CXn {i ImWnpp, Abmp am{Xta CXns em`w knamIq. Zztbm]\njv ]cyhkm\np.

1
imn- ] mTw

\mZ-_n-q-]-\n-jv

15 {]W- h s lwk-a mbn KWn- p ]w AImcw AXns hes Nnd-Im-Wv. DImcw AXns Fs hmWn a\-n nc-am-I-s. a\v hmWnCSs NndIv. aImcw AXns hmem-Ip-p. A-am{X bn nc-am-I-s. tl, kzbw {]Im-iamb Bm-th, inc-p- am-Wv. Atm kXz-KpWw ico-chpw ctPm- Kp-Whpw Fs apn Av {]Xy-o-`-hn-p-I. tl hmWo, tl Xtam KpWhpw cp Imep-Ifpw BIp-p. \m`n-tZ-iv a\-t, \n cp-t]cpw Fs thZm-`ymkw \in-nal temIw; ISn-tZ-i-n kztemIw; app-Ifnepw m-\n-S-bm-I-cp-Xv. Cu thZm-`ym-k-n Xs cm{Xn-bnepw Imep-I-fnepw `phtem-Ihpw `qtem-I-hpw. C{]-Imcw P\]Iepw Rm B-\m-bn-cn-p-p. Rm kZm kXyw temIw Xt]m-tem-Iw, kXy-temIw Ch AXns lrZbw ]dbpw; Fs cn-mepw Fs cn-mepw hmIWvTw eemSw ]pcn-I--fpsS a[y-`mKw Ch-bm-bn-o-cphns\ cn-mepw hm-hns\ cn-mepw. Hmw imnx p. Cu {]W-h-am-Ip lwk-n tIdn AXns a\\ imnx imnx. Nnm-\p-jTm-\m-Zn-I \nh-lnv Bbn-c--W-n\v ]m]v 1. AImtcm ZnWx ] DImc kvXqcx -fn \nv hnap-\mbn tam-]-Zs {]m]n-p-p. -

Hmw hmMvta a\kn {]Xn-jvTtXm at\m ta hmNn {] X n- j vT n- X - a m- h n- c m- h n a G [ n th Z k y a BWox iA-c pXw a{]- l m-k n-c -t\\y A[otX\ Atlm-cm-{XmXv kwZ-[man EXw hZn-jym-an. kXyw hZn- j ym- a n. Xm- a - h -X p-X - Z z- m- c - a -h - X p. AhXp amw AhXp hm-cam-hXp hm-cw. Hmw imnx imnx imnx.

4. P\-tem-IkvXp lrtti ItW-TtemI kvX]-kvXXx {`pthme-em-S-aty Xp kXy-temtIm hyh-nXx 5. kl-{km-a-Xo-hm{X a{ Gh {]ZinXx Gh-taXmw kam-cqtVm lwk tbmK hnN-Wx

kvarX. aImc ]p-an-Xym-lp-c-am{Xm Xp akvXIw. 2. ]mZ-ZnIw KpWm-kvXky icocw XXz apNytX [tmky ZnWw Npc [tm tYm ]cx kvarXx 3. `ptemIx ]mZ-tbm-kvXky `phtemI kvXp Pm\p\n kztem-IkvXp ISo-tZti \m`n-tZti al PKXv

6. \ `nZytX Ia-a-Nmsscx ]m]-tImSn issX-chn

Bt-b-{]-Yam-am{Xm hmb-thyjm XYm-]cm 7. `m\p aWvUe kmim `th-m{Xm XtYm-cm ]caw Nm-am{Xm bm hmcpWow Xmw hnZp_p[mx 8. Ime- {X-t b]n btkyam am{Xm \qXw {]Xnjv TnXmx Gj Hmmc BJymtXm [mc-Wm-`n\n t_m[Xx

501

I 9. tLmjWn {]Yam am{Xm hnZyp-mem XYm ]cm


]X w- K n\ o X rXobm ky mXvN- X p o hmbp thKn\o 10. ]-ao-\m-a-t[bm Xp jjvTo ssN{y`n [obtX k]vXao sshjvWho \ma AjvSao im-coXn 11. \han al-Xo-\ma [rXnkvXp Ziao aXm GIm-Zio `th-mco {_moXp ZzmZ io]cm 12. {]Y-ambmw Xp am{Xmbmw bZn-{]m-ssW hnbqPytX `ctX hj-cm-Pmku kmh-`uax {]Pm-btX 13. ZznXo-bmbmw kapXv {Imtm `th-Zytm alm-h m hnZym-[c-kvar-Xo-bmbmw KhkvXp NXpnIm 14. ]-aym-aY am{Xmbmw bZn {]mssW hnbpPytX DjnXx kl-tZ-hXzw tkma-temtI alo-btX 1 5. j j vT y an{ k y k mbqP y w k ] vX ay mw sshjvWhw ]Zw AjvSaymw {hPtX cp{Zw ]iq\mw N ]Xow XYm 16. \haymw Xp altemIw Ziaymw Xp P\w {htPXv GIm-Ziymw Xt]m-temIw ZzmZiymw {_ imizXw.

hnZym-[-c-\mIpw; \mem-as-Xn-em-sW-n Khs P-amWv e`n- pI; Am- as am{X-bn Djn-X-m-sc tZh-K-W--fp-samv hkn-m tbmK-ap-mIpw; N{-aWvU-e-n Ign-bmw. Bdm-as am{X-bn {]mW ths-Sp ]w C{-tZ-hs kmbqPyw e`n-pw. Ggmas am{X-bn hnjvWp `K-hms ]Zw {]m]n-m-\n-S-hcpw. Fm-as am{X-bn {]mW-hn-tbm-Ka hcp ]w ]c-ain-hs kmao]yw e`n-p-p. H]Xmw am{X-bn-emsW-n altem-I-{]m-]Xn- bm-Wv. ]m-a-s-Xn {[phv temIw; ]Xn-s\m-n Xt]m-tem-Iw. ]{mw am{X-bn {]mW shSn-m km[-I {_-tem- I-n m\w t\Sp-p.

17. XXx ]c-Xcw ipw hym]Iw \new inhw ktZm-ZnXw ]cw {_-tPym-Xn-jm-ap-Ztbm bXx 18. AXo-{nbw KpWm- X oXw at\m eo\w bZm `thXv A\q-]aw inhw imw tbmK-bpw XZm-hn-tiXv 19. XZyp--kvX-tbm-Ppx iss\ap-tXv Itf_cw kwntXm tbmK NtcW kh-kw-Khn hPnXx 20. XtXm hneo-\]mtim ku hnaex Iaem {]`px tXss\h {_-`m-th\ ]c-am-\ aiv\p tX

17-20. ]c-{_-s Adn-bp--Xn\v CXn-s\-m DbXpw t{ijvThpw iphpw Ieym-W-a-b-hp-amb XXzw 616. Hmm-c-ns tZhX An-bm-Ip-p. AXns Dv. AXp-aqew Fm--cn-ep-ap An, kqcy, cq]w An-a-WvUe kam-\am-Wv. AXnse Hm-as N{, BZn tPymXn-p-Ifpw ]pd-s-Sp-p. C{n-b--fn am{X Bt-bn-bm-Ip-p. DIm-cns tZhX hmbp-hm- \npw kXz cP-kvXtam-Kp-W-fn \npw D]-cn-bm-bno-cp-tm km[-Is nXn tbmK-bp--ambn Fp Wv. hmbp aWvU-esa t]mse-bmWv AXns cq]w. AXns cm-as am{X hmb-hy-am-Ip-p. aIm-c-ns ]d-bm km[n-pw. Abm ]c-X-Xz-n eo\-\m-bn-otZhX kqcy-\m-Wv. kqcy-a-WvU-e-Xp-ey-amWv AXns cq]w. cp-p. D]-am-c-ln-X- \p-ambn `hn-p-p. C-s\-bp tbmKaqm-a-sXv D-c-am-{X-bm-Ip-p. \mem-asXv hmcp- am-ns t]mj- I, `K-hm-\n {ibpw Bk- nbpw Wn-b psS tZhX hcp-W -\m-W v. Fm-{]-I m-c-n-ep D ]w `uXn- I-amb kIe BIjW- -sfbpw AXnam{XIpw apqv kp- c-ap-J--fp- v. AXn-\m {]W- {I-anv ]Xp-s-Xps ico-c-n-ep (A-lw) F Nn ssI hntS--X p-v. AXp km[nm Abm hs ZzmZ-i-Iem--I-sav ]d-bp-p. AXv a\-n-emm-\p km[\ [mc-Whpw [ym\hpw kam-[n-bm-Ip-p. kmwkm-cnI _-\-fn \nv ap-\mbn ssIh-ey{]W-h-ns ]{p {]Im-c-n-ep Ie-I-fn am{X- ]Zw {]m]n-p-p. Abm ]c-am kzcq]w Xs-bmbn I-fpsS t]cv Xmsg sImSp-p hn[-n-em-Ip-p. Hm-a- `hn-pp; ]c-aamb B\--tbpw {]m]n-p-p. tXv tLmjnWn; cm-a- tXv hnZyp- me; aqm- a-tXv 21. Bm\w kXXw mXzm Imew \b ]Xw-Kn\n; \mem-a-tXv hmbp-th-Kn\n; Am-a-tXv alm-atX \ma-t[b; Bdm-a-tXv sF{n; Ggm-a-tXv sshjvWhn; {]mc-_v[a-Jnew `pRvPt\m-tZzKw Fm-atXv iwIcn; H]-Xm-atXv alXn; ]m-aIp-alkn tXv [rXn; ]Xn-s\mv au\n; ]{-m-a-tXv {_mn. 22. Dev]t Xz hnmt\ {]mc_v[w BZys am{X-bn km[-Is icocw hnap-am-bm ss\h apXn `mcX N{I-hn-bpsS cq]-n icocw {]m]n-m-\n-Sh-cpw. cm-as am{X-bn icocw XyPn-m bi-kzn- Xy-m-t\m-Z-bm-Zq[zw {]mc_v[w ss\h-hn-ZytX bmb b-\m-bn-o-cpw. aqm-as am{X-bn-emsWn

502

I 23. tZlm-Zo-\m-a-kXzmp bYm kz]vt\ hnt_m-[X I Pm--cobw bXv {]mc-_v[-anXn IonXw 24. Xp Pm--cm-`m-hm-Xv]pwtkm ss\hmkvXn Iln-NnXv kz]v\tZtlm bYm-[y-kvXkvX-ssX-hmbw ln tZlIx 25. A[ykvX ky IptXm P Pm `mhx IpXx nXx D]m-Zm\w {]]-ky arXv`mWvUsskyh ]iyXn 26. Am\w tNXn thZm-ss-kvXa-kvan \jvtSIz hnizXm bYm cqx ]cn-XyPy kw KrlvWmXn ssh {`amXv 27. XZzXv kXya hnmb PKXv ]iyXn aqV [ox cq JWvtU ]cn-mtX k cq]w \ XnjvTXn 28. A[n-jvTmt\ bYm mtX {]]t iq\yXmw KtX tZl-kym]n {]]-XzXv {]mc_v[m hnXnx IpXx 29. Am-\P\t_m-[mw {]mc-_vA-[-anXn - - tNmNytX XXx-Im-ehim-tZh {]mc_vt[ Xp bw KtX - 30. {_ {]W-h-k-m\w \mtZm tPymXn abx inhx kzb amhn `th-Zmm taLm-]mtbw ipam-\nh 31. knm-kt\ ntXm tbmKo ap{Zmw km sshjvW how irWp-bmXv ZntW It \mZ aKXw kZm 32. A`y-ky-amt\m \mtZmbw {_-am-hr-WptX [z\p ] Zzn ] aJnem PnXzm Xpcy-]Zw {]tP-Xv.
21-32. tl _pn-am-\mb ]pcpj, \nv Bmhns kzcq]w Adn-bp--Xn\v Ftmgpw ]cn-{iaw \St-- Xp-v. \n-fpsS hne- tb- dnb kabw AXns Nn\-n Nne-h-gn-p-Ibpw Bh-iy-am-Wv. {]mc_v[ I-f-\p-k-cnv {]bm-k-fpw sRcp--fpw t`mK--fpsS cq]-n ASp-s-p-p. AXn Jn-\m-bn-o-tc-Xn-. Fs-m B m\w Dmbn Ign-m Cu {]mcm-_v[--fn \nv tamN\w e`n-p-sIm-pw. kz]v\n ImW-s-Sp#v-\\ ]Zm- kz]v\-L-n bYm- -sfpw Pm{K-Xh--bn-em-Iptm -

Ak-Xy- sapw tXm-s-Sp- -Xp- t]mse XXz- m-\-ap-mIp-tm m\n-bpsS ZrjvSn-bn {]mcm_v[ I-fpsS bw kw`-hn-p-p. Ign P-n sNbvX I-sf {]mcm_v[ I--sfp ]d-bp-p. m\nbpsS ZrjvSn-bn Pm--c-an-. Abmv {]mcm-_v[-saXpw C. kz]v\w ImWp L-n I-Xmbn tXmp ico-cm-Zn-I bYm-n C. AtX-]Sn Pm{K-Xm-h--bnepw icocw B`m-km-]m-{X-am-Ip-p. shdpw tXm am{X-amb Hn\v Dev]-n-sb-hnsS? Dev]nbn-m--h\v nXn Fs\ kw`-hnpw? av, Iew, IpSw apX-em-b-hbpsS \nm-Wn\v tJXp `qX-ambn Xocp--Xp-t]mse Bmhp Xs-bmWv kIe kmwkmcnI ]Zm-pw Imc-W-ambn hn-p--X.v thZm-ns ZrjvSn-bn Cu kmwkm-cnI {]]--ns B`m- k - n\p ImcWw Am\w am{X- a m- I p- p. Am\w \in-m kwkm-c-n\v kmwkm-cn-I-X-bn-. GXp hn[-n {_ _pn-\n-anw a\p-jy Ibdns\ k-am-sWv [cn-p-pthm AtX {]Im-c-n a\p-jy B-m-\-ns A`m-h-n Cu kmwkmcnI {]]-s kXy-sav Icp-Xp-p. a\p-jy CXv icnpw Adn-bptm BZyw tXmnb k-ns {]XoXn Cm-Xm-bn-o-cp-p. AXp-t]mse Bm-hns bYm m\w Dm-bn-o-cp-tm Cu kmwkm-cnI {]]--n-sbpw bw kw`-hn-p-p. ico-chpw Hcp {]Im-c-n-ep {]]--am-Wv. AXn-\m AXn-sbpw A`m-hns A\p-`-hap-m-Ip-p. Cu Ah--bn-sep-tm km[-Is {]mcm_v[ w Ah-km-\n-p-p. Am-\n-I-tfmSv ]d-bm-\mWv {]mcm-_v[-ns Hmtcm Imcy- hni-Zo-I-cn-p--Xv. taL- AI-ep-tm kqcy sXfnp ImWp--Xp-t]mse {]mcm-_v[ AI-ep-tm Bm-hn-sbpw {_--ns GIX shfnhm-Ip-tm awKf kzcq-]ambn tPymXn kzcq-]amb ]cam-m-hns \mZw kmm-XvI-cn--s-Sp-p. tbmK-kn-mk-\n-en-cn-Ww, sshjvWh ap{Z ssIsm--Ww, CSs sNhn-sImv A\m-l X \mZw tI-Ww. Cs\ tI-s-Spp i_vZw ]pd-sa-bp i_vZ-sf ad-bvp-p. Cs\ AImcw aImcw Cu cp ]-fnepw hnPbw t\Sn kmh-[m-\-n {]W-hs ]qambpw Pbn-p-I. Cs\ sNbvXm km[-I\v kqcy]Zw e`n-m Ign-bpw. AXm-bXv B-km-m-Xvmcw e`n-pw.

33. {ipbtX {]Y-am-`ymtk \mtZm \m\m-hnt[m alm h-amt\m bYm-`ymtk {iqbtX kqva kqvaXx 34. BZu Pe[n Poaq-X-t`co \nQc kw`hx at[y a-fi_vZmt`m Lm-Im-lf-PkvXYm - -

503

I 35. At Xp InWo-hw-iho-Wm-{`-ac \nkz\x CXn-\m-\m-hn[mx \mZmx {iqbt kqva kqvaXx 36. alXn {ipb-amtW Xp alm-t`-cym-Zn-I[z\u X{X kqvaw kqva-Xcw \ma-tah ]cm-ar-tiXv 37. L\-ap-rPy hm kqvta kqva aprPy hm Lt\ ca-am-W-a]n n]vXw at\m \m\y{X emf-tbXv 38. b{X Ip{Xm]n hm \mtZ eKXn {]Yaw a\x X{X b{X nco-`qXzm tX\-kmw hneo-btX 39. hnkvarXy kIew _mlyw \mtZ ZpKv[mw _ph-\x GIo-`q-XzmY klkm NnZm-Imti hneo-btX 40. DZm-ko-\kvXtXm `qXzm kZm-`ym-tk\ kwbao D-\o-Im-cIw ktZym \mZ-ta-hm-h[m-c-tbXv 41. kh-Nn-m. kap-rPy kh tNjvSm hnhnXx \mZ-ta-hm-\p-kw-Z[ymXv \mtZ-Nnw hneo-btX 33-41. BZyw A`y-knp XpS-p-tm Cu \mZw ]e-X-c-n tIp-sh-p-h-cpw. hfsc D-nepw tIs-Spw. Fm A`ymkw XpS-cp-tm Cu i_vZw kmh[m-\n-em-Ipw. BZy-Ln tI-s-Sp i_vZw - s]cp--d, sh-m-w, taL-[z-\n, kap-{Z-nse Xnc-ame-bpsS i_vZw Cu amXn-cn-sbm-s-bm-bn-cn-pw. ]ns Ipsd Ign-bptm i_vZw hv, HmS-p-g, hoW, InnWn Ch-bpsS i_vZtm-sSmw a[p-c-ambn A\p-`h-s-Sp-p. Cu i_vZw hfsc kuay-kz-c-n-em-bn-cn-pw. ]e-Xc-nepw tIp-shv hcpw. s]cp--d-bpsS i_vZw t]mse-bmWv tIp--sX-n arZp-a-[p-c-ambn tIs-S-W-sav Nnn-Ww. a\v AXn ]X-dm ]mSn. a\-ns kz`mhw tIp ioe-ap \mZw tIp-Xn-enjvSw hln-p-I-sb-Xm-Wv. a\v kmwkm-cn-Iamb hkvXp-fn \nsmw hnp-am-dn--gn-bp-tm a\v NnZm-Im-in hneo-\-ambn `hn-p-p. kwb-an-bmb hyn sNt-Xv X\np tIm Ign-bp i_vZn hneo-\-\m-bn-o-cp-I-sb--Xm-W.v \mZ-n Nnw hneo-\-am-bn-o-cp-p. kIe Nn-Ifpw amn \ndpn kIe tNjvS-Ifpw AIn Cu \mZs tXtSXp-v.

at\m-K -tP-{ -ky-hn-j -tbm-Zym-\ -Nm-c nWx 45. \nbm-a\ katmbw \n\mtZm \nin-Xm-pim \mt`m-cw Kkm-cwK _t\ hmKp-cm-btX

42-45. hv F{]-Imcw ]pjv]--fpsS ckw {Kln-psImv Ah-bpsS K-ns Imcy-n Xmev]cyw hln-p-n-. AXp-t]mse \mZ-n Xmev]cyw Imp a\kv hnj-b-hm-k-\-I-fpsS ZpK-- n Xmev]cyw ImpI-bn-. GXp-hn[w kw \mZw tIv aZ-a--am-Ip-p. AXp-t]mse Nnw B \mZ-n Bk--ambn Fm N]-e-X-Ifpw ad-p-p. kwkm-c-nse N]-e-X-I adm Ign-bp-tm a\v A[ym Imcy-n GIm{KX e`n-p-p. a\v AXn-se-bn-Xnse hnjb kpJn\p t\sc ]mbp-I-bp-an-. hnj-b-kp-J-fpsS Imn Id- p a\-m-Ipp B\ \mZm- `ym- k-am- Ip aq- bp Iq tXmn- bm hi-m--s- Sp- p. a\- ns\ amt\mSpw Xnc-tbmSpw D]-an-p ]w \mZw B am\ns\ ]nSn-m\p-X-Ip IpSp-mWv; Xnc-ame XS-bp Xoc-am-W v.

46. A-cwK kap-{Zky tcmt[ them-btX ]n N {_-{]-W-h-kw-e--\mtZm tPymXn abm-Ix 47. a\-kvX{X-ebw bmXn XZznjvtWmx ]caw ]Zw Xmh-Zm-Imi kevt]m bmh-_vZx {]htX 48. \nxi_vZw XXv]cw {_ ]c-amm kao-cytX \mtZm bmh-\kvXm-h-\m-Zm]n Xp at\m-\o - 49. k i`vZm-tc otW \nx i_vZw ]caw ]Zw kZm \mZm-\p-km-\mXv koWm hmk\m Xp bm 50. \nc-RvPt\ hneo-tbtX at\mhm bq \ kwibx \mZ tImSn kl-{kmWn _np-tImSn iXm\n N
\mZs {]W-hn ebn-n-p-Xn-s\-p-Sv AXv tPymXna-b-am-bn-o-cp-p. B Ah-k-cn a\n\v ebw Dm-Ip-p. AXn-s\-bmWv hnjvWp-hns ]ca-]- Z-sav ]d-bp--X.v i_vZhpw kw`m-j- Whpw tIm Ign- bp-tm-gmWv a\-n\v BIm-i- ns kev]w ]qam- Ip-- X.v i_vZ-an-s- n Xsbpw ]c-am-m-hns A\p`q-X n-bp-m-Ip-p. \mZw Dn-St m-f-amWv a\-ns AkvXn-Xzw. \mZw kmh-[m-\-n im-am-Ip-tm-gmWv a\- ns Xo- \ - a mb nXn k wPm- X - a m- I p- - X v . i_vZs kvacn-p \mZw Ac {_-n eo\am-bn-o-cp-p. \mZ-n i_vZ-an-s-nepw CXv ]c-a-]-Zsav a\-m-en-p-I. \mZw tXSptm hnj-b-hm-k-\I In--cn-bp ]w, a\pw {]mW\pw ]c-{_-n ebnp Fp Icp-Xmw. Bbn-c--Wn\v \mZhpw Bbn-c--W-n\v _np-fpw B {_-{]-W-h-\m-Zn hneo-\-am- bn-o-cp-p.

42. aI-cw ]n_`rwtKm Km \m t]tX XYm \mZm-kx kZm-Nnw hnjbw \ln ImwXn 43. _w kp\m-ZKt\ kZyx kwXy Nm]ex - \mZ {KlW Xn--a-cmKw `pPw-Kax 44. hnkvarXy hnti-hta-Im{Kyw Ip{X Nn ln [mhXn

504

I 51. kth-X{X ebw bmn {_-{]-Wh \mZtI


k h m- h m h n\ n ap x k h - N n m hnhnXx 52. arX-hn-jvTtX tbmKo k aptm \m{X kwibx iwJ Zpp`n \mZw N \ irtWmXn IZm-N\ 53. ImjvT-h-Pvm-btX tZlw D\ym hbm {[phx \ P\mXn k iotXmjvWw \ ZpxJw \ kpJw XYm 54. \ am\w \mh-am\w N kwXyzm Xp kam-[n\w Ah-m-{X-b-a-t\zXn \ Nnw tbmKn\x kZm 55. Pm{K-n-{Zm-hn-\npx kzcq-]m-hXm anbmXv 56. ZrjvSnx ncm bky hn\m k Zriyw hmbpx ntcm bky hn\m {]bXv\w Nnw ncw bky hn\m-ehew_w - k{_--Xm-cm--c\mZ cq]x -

CXyp-]-\n-j Xv

51-56. Pm{KXv kz]v\w kpjp]vXn Cu aqv Ah-Ifnepw ]c-aamb Ah-m-hn-tijw {]m]n--h\pw kIe hn[-n-ep kmwkm-cnI Nn-Ifpw ssIhnv ihn-s\m ]cn-Wm-an-se-n-b-h-\p-amb Fm {]Im-cnepw apm-h--bn-se-n-sbv ]d-bmw. Ah iwJn-stbm s]cp--d-bp-sStbm i_vZw Hcn-epw tIpI-bn-. a\-ns\ \nb-{n nXn-bn-em-b-Xn-\m a\v ico-c-n-e m-s W-nepw ac--Sn-t]mse PU-\m-Ip- p. Ah\v XWp-tm, NqtSm, kpJ-tam, am\m-]-am-\tfm Hpw A\p-`-h-s-Sp-n-. kam-[n-bn-en-cpv DZm-ko-\-\mbn Ah Ch-sbmw ssIsh-Sn-bp-p. Ahs Nnw F{Xbpw nc-am-I-bm Pm{KXv kz]v\-kp-jp-]Xy-hv I-fn \nv hnap--\mbn Xs hmkvXhn-Im-h-bn \ne-sIm-p-p. ImW-s-Sm Ign-bm hkvXp--fpsS A`m-h - n bmsXm-cp-h s ZrjvSn ncam-I p- p, tNjvSbpsS A`m-h-n bmsXm-cp-hs hmbp nc-amIp-p, B{i-b-ns A`m-h-n bmXp-scm-hs Nn-n\v ncX `hn-pp B tbmKnv {_-{]-Wh\m- Z-ns Xpco-bm-h--bn Fn-sbv a\-n-em-p-I. \mZ-_n-q-]\n-jv kam-]n-p. -

\mc-Z-]-cn-{hm-P-tIm-]-\n-jv 3
s. _rl-kv]Xn Rv \ sN-s. Hmw imnx imnx imnx

imn- ] mTw Hmw `{Zw It`nx irWp-b m- a - tZhm `{Zw ]tiy-am- -`nb-P{Xmx nssc-cw-ssK-k vX p-jvSphmw- k - k v X - \ q- ` n hytia tZh- l nXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x]pjm hniz-thZmx kzkvXn \ kvXmtym Acn-jvS-t\anx kzkvX n t\m _rl-k v] -Xn [mXp Hmw imnx imnx imnx
kw]q-Py-cmb tZh-m-sc, R ImXp-IsImv \Xv tIp-am-dm-I-s. Ip-IsImv \Xv ImWpam-dm-I-s. kpZr-V-fmb AwK--fmepw tZlw sImpw \nsf kvXpXn-m-\n-S-h-c-s. tZh-m Rv \nbn-n-p Bbpp apgp-h R A\p-`-hn-p-am-dmI-s. Ion-am-\mb C{ Rv \-b-cp-f-s. XShn-m KXn-tbm-Sp-Iq-Snb Kcp-U Rv \ sN-

Hmw D]-tZiw
1. AY IZm-NnXv ]cn-{hm-PIm-`ctWm \mcZx khtemI kmcw Iph- -] qh-]pWy em\n ]pWy Xom\n Xon-Iph-htem IyNn-ipnw {]m]y \nsshcx imtm Zmx khtXm \nth-Z-am-kzmZy kzcq-]\p km-\a\pk-mb \ nb- a m- \ - - h n- t i - j - K W y w ap \ n- P - s s \ - c q] kow. ss\an-jm-cWyw ]pWy-e-a-h-temIy kcn- K - a - ] - [ - \ nk kwss sshcm-K y- t_m- [ Isscx kzc-hn-tkssjx {]m]-nI ]cmMv apssJ lcn-I-Ym-e mss]x mhc PwKa \ma-ssI `KhZv `n hnti-ssj \c-ar-KInw-]p-cp-jm-a-cIn-cm-]vktcm-KWm kwtam-l-b BKXw {_mm-

505

I Pw `K-hZv

`w \mc-Za-htemIy ZzmZ-ihj - k{X- t bm- t Km- ] - n- X mx- { ip- X m-[ y- b\ kmx kh-m-kvXt]m \njvT-]cm m\ sshcmKymZn km iu\-ImZn aljbx {]Xyp-m\w IrXzm \Xzm btYm-NnXm XnYy ]qhIw D]-th-ibnXzm kzbw kth A]yp-]-hnjvSm t`m `K-h {_ - ] p{X I Y w ap y p - ] mb: Ak vamI w hhyx

Kmlyw NXphn[w hm\-{] Zw karK-`yky XZp-NnXw I-khw \nhXy km[\ NXp-jvSb kx kh-k w-km-tcm-]c n-a-t\m-hmmb I-`n bYm-im-\n-hr--kvXYm hmk-ss\j-tW, ]cy-]-\nsshcx imtm-Zmx k\ymko ]c-a-lwkm {itaWm kvJenX kzkz-cq-][ym-t\\ tZl-XymKw Itcm-Xnk kayIv `hXn kaptm `hXn Xyp]-\n-j-Xv.

Hcp L-n ]cn-{]m-PI intcm-aWn-bmb \mc-Z kIe temI--fnepw k-cnp sImn-cns At\Iw ]pWy-m-\fpw Xo-fpw kin-p. Ahn-sSsbmw At-l-ns ]mZ-kv]i-m Gsd ]cn-]q-X-fm-bn. B Xo-m-\--fpsS Zi-\m At-ln\v Nn-ipn ssIh-p. a\v {]im-am-bn. C{nb- hi-n-embn khYm hnc--\mb At-l-n\v bmsXmcp Pohn-bnepw tZzj-`m-hap-m-bn-cp-n. kzcq-][ym-\m-\p-k-m-\n apgpIn Atlw k-cn-p-sImn-cn-th ss\an-jm-cWy-n hp-tNp. kwb-a\n- b-am- -I-amb B\--m asm Xo-- sf-mfpw Cu Xo-n\v sshinjvSyw Dm-bn-cp-p. At\Iw aljn-am AhnsS kt-fn-n-cp ]pWy-kv\m-\-ns Zi-\n \mc-Zs hoW-bn \npw kcn-K-a-]-[\n F sshcm-Kyt_mt[mo-]-Iamb kzc-hn-tijw apg-n. {]m]-n-INn-bn \nsm-gnv \mc-Z `K-hXv IYmckw Bkz-Zn-p-I-bm-bn-cp-p. At-l-ns Km\m-em]w tIv kh-N-cm-Nc-fpw B\--\n-a--cmbn `n-a-b-amb At-l-ns Km\w a\p-jy-sc-bpw, arK--sf-bpw, tZhm-sc-bpw, In-c-m-sc-bpw, Kh-m-sc-bpw, A]vk-cp-Isf-bpw, arK--sfbpw BIjn-p-sIm-n-cp-p. B L-n AhnsS ]{p hjw \op-\np Hcp alm-bw \S-n-cp-p. b-m thZ-\pw X]kznbpw m\-s sh-c mKy k- -\ p-a mb iu\-I - a ljnbpw AXp-t]m-ep--hcpw ]sSp-n-cp-p. {_]p-{X\pw `-hcy-\p-amb \mc-Z hcp--Xp-Iv ap\n-amscmw Fgp-tv \a-kvI-cnv At-l-n\v btYm-NnXw BXnYyw \In. t{ijvT-amb Bk-\-n Ccpn Fmhcpw bYm-m\w Ccp--Xn-s\-p-Sv iu\-Im-Zn-I hn\-b-]qw \mc-Z-t\mSv tNmZn-p. ""`K-h, {_-]p-{Xm, apn-t\-Sp-hm-\p D]mbw FmWv? Rv ]d-pX-mepw''.

CXp-t Iv \mc- Z {]k- -N n- -\ mbn Cs\ ]dp: ""aljnam-sc, kXvIp-e-Pm-X-\mb Hcp a\p-jy D]-\o-X-\m-bn-s-n BZy-ambn Ahs\ D]-\-b\w sNn-Ww. ]ns NXphnw-iXn kwkvm-c-k--\mb Hcp Kpcp-hns B{i-a-n t]mbn Xma-kn--Ww. AhnsS Kpcp-hns\ ip{iq-jnv kzimJ A`y-kn--Ww. ]ns kh hnZy-Ifpw A`y-knv Kpcp ip{iq-jm-\n-c-X-\mbn Ignb-Ww. Cu L-n ]cn-]q {_-Ncyw thWw. ]ns Ccp- ]-n- bp sImw Krl-m- {ia [w ]men-Ww. ]ns 25 hjw hm\-{]-m-{iaw kzoI-cnv AXnse \nb-a- bYm-hn[n ]men--Ww. {_-Ncyw \mep-hn-[-sav m\n-I ]d-bp-p. Kmlyw Bdphn-[w. hm\-{]w \mep-hn-[am-Wv. Ah-sb--n-sbmw bYm-hn[n A`y-knv AXm-Xm-{ia [- \nh-ln-Ww. ]ns km[\ NXp-jvSb k--\mbn euInI Nn shSnv at\m-hm-m-b--fm kh-hn- [-ap BiI-sfbpw Gj-W-- sf-bpw, hmk-\-I-sfbpw khYm shSnb-Ww. BtcmSpw tZzjw hln-msX a\-n-s\bpw C{nb--sfbpw Pbnv k\ym-km-{i-a-n Xs Ahy-b-amb kzkz-cq]w NnnpsIm-n-cn--Ww. Cs\ [ym\-\n-cX-\m-bn-o-cp--Xn-\p-tijw tZl-]p-cn-XymKw sNp--h tamw {]m]n-p-p. CXmWv D]-\n-jns A\p-imk- \w.

cmw D]-tZiw
1. AY ssl\w `K-hw \mcZm kth iu\-ImZtbx {]Nvipx!! t`m `K-h k\ym-k -hn[nw t\m {_plo-X n. Xm\-h -t emIy \mc-Z -k v X Xv kzcq]w k h w ] nX m- a - l - a p - t J - s s \ h mX p - N nX anXypzm k{X-bmK ]qy-\cw ssXx klk- X y- t em-I w- K Xzm hn[n- h Xv {_- \ n- j v T m-] cw ]ctajvTn\w XXzm kvXpXzm btYm-NnXw XZm-bmssXx ktlm-]-hniy \mcZx ]nXm-a-l-ap-h m-N. ""KpcpkvXzw P\-IkvXzw kh hnZym-c-l-kyx kh kvXzatXm atm aZnjvSw cl-ky-taIw hhyw; XZzn-\ m, aZ-` n-a -X -c -l kyw hzw Ix kax? InanXn tNXv ]cn-{hmPy kzcq-] -{Iaw t\m{_q-l oXn \mc-tZ\ {]mnXx ]c-tajvT o khXx khm-\htemIy aplq-am{Xw kam- [n-\n-jvtTm-`qXzm kwkm-cmn \nhr-Xy-t\z-jW

2. CXyp--kvXm ktlm-hmN \mcZx kXvIpe `thm-]\oXx kay-Kp-]-\-b\ ]qhIw NXp--Xzmcnw-iXv kwkvImc kx kzm`n-a-ssXI Kpcp-kaot] kzmim-J m- [ y-b\ ]qhIw kh hnZym`ymkw IrXzm ZzmZ-i-hj ip{iq-jm-]qhIw {_Ncyw ]-hnw-iXn-hcw Kmlyw ]-hnwi- X n-h - cw hm\- {]m{iaw XZzn- [ n-h - X v {I-a mnhXy NXphn[ {_- N cyw jUv h n[w

506

I CXn \nnXy \mc-Za-htemIy Xaml ]nX-alw: - ]pcm-a Xv ]p{X- ] p- c pj kqtm- ] - \ n- j - {Z- l ky {]Imcw \nc- X n- i - b m- I m- c m- h - e w- _ n\m hncmSv ]pcptjtWm-]ZnjvSw clkyw tX hnhn-tNym-NytX XXv{I-a-aXn clkyw _mV-a-h-lntXm `qXzm-{iqb-X mw.''
A\-cw iu\-ImZn aljn-am Fm-hcpw IqSn `K-hm \mc-Zt\mSp ]dp: ""{]t`m Rv k\ymk-hn[n ]dp XcWw''. CXp-tIv \mc-Z kp-jvS\mbn Ir]-tbmsS ]dp: "k\ym-k-ns ]q kzcq]-s-n ]nXm-a-l-\mb {_m-hns apJ-n\npw X\s\ tIp-I-bmWv t{ib-kvI-cw.' ]ns bmK-k-am]vXnptijw Fm-h-scbpw Iqn \mc-Z {_-tem-Ip sNv {_-[ ym-\] -cm-b -W-\m-bn-cp ]c-ta-j vT n-bmb {_m-hns\ \a-kvI-cnv kvXpXn-p. {_mhv Fm-hscbpw bYm-tbmKyw Bk-tm-]-hn-jvT-cm-Im \nt-inp. Atm \mc-Z {_m-hn-t\mSp ]d-p. ""{_, Av R-fpsS Kpcp-hpw, ]nXm-hpw, kh--\pw, khhnZym h-`-\p-am-W-tm. AXn-\m kZbw F\n--dn-tb Hcp clkyw ]d-p-X-cWw. Cu clkyw F\np a\n-empw hn[w ]d-p-X-cm am-cp-an-. Fs B{Klw km[n-n-m ks\n k\ym-k-ns kzcq-]{I-asf ChnsS IqSn-bn-cn-p Rs-m-hpw thn D]-tZ-in-p-I.'' \mc-Zs A`y-\tIv {_mhv Hp ISm-n tijw Aev]k-abw kam-[n--\m-bn-cpp. ]ns P\-\-a-cWcq-]amb Cu {]]-nI ZpxJ-- fn\npw tamN\w t\Sm-\p D]m-b-sa-sv Nnnm XpSn. ]ns Ip-Xp-dv \mc-Zs\ t\mn ]dp: ""\mc-Z, ]v ]pcp-j-kq--nepw D]-\n-jnepw {]Xn-]m-Zn--s-n-cp \nKqV cl-ky--\pIq-e-ambn kh-t{i-jvT\pw Znhy-\p-amb hncmSv ]pcp-j F\nv D]-tZ-inXp Xs Rm \npIw D]-tZinp Xcm-\p-t-in-p-p.''

taI Gh h\tm `qXzm ]pc-{Km-a-{]m-\ kRmcw hnlmb \nInc hnc-ln-XXZm-{inX Itam- NnX IrXyw \nhXy Zrjv S {ihW hnjb s sh X r - j vW y- t aXy N Xzm- c nw- i X v kwk vImckx khtXm hnc- - n ipn-t aXy Bim- k q-tbjym-l w-I mcw `Kv[ zm km[-\ -N Xp jvSb kx k\y-kvXp-al-Xo-Xyp-]-\n-j-Xv.

2. t`m \mc-Z , hn[n-h -Z m-Zm-h -\ p-] -\o-tXm-] -\ -b-\ m\cw XXv kXvIp-e-{]-kqXx ]nXr-amXr hnt[bx ]nXr-k-ao-]m-Z-\yt{X kXv k{-Zmb w {imhw kXvI p-e -` hw t{im{Xn-b w, imkvt{Xm-h meyw KpW-h-a-Ip-Snew kZvKp-cp-am-kmZy \Xzmb- t Ym- ] - t bmK ip{iq- j m- ] qhIw kzm`n- a Xw hnm]y ZzmZ-ihj tkhm-]pcx kcw kh-hnZym-`ymkw IrXzm XZ-\p-bm kzIp-em-\p-c]m-`naX I\ymw hnhmly ]-hnw-iXn hkcw KpcpIp-ehmkw IrXzmY Kph-\p-bm Krl-tmNn-X - I a Iph- n {_mWy \nhr- n-taXy kzhw-i-hr-n-Imax ]p{X-ta-Iam-kmZy Kml-tymNnX ]-hnw-iXn hcw Xozm-XXx ]hnwiXn hc ]cyw {Xnj-h - W - a p- Z -I -k v] i\ ]qhIw NXp-Im-e-ta-I-hm-cam-lm-cam-lcmb-

""\mc-Z, k\ym-k-ns kzcq-]hpw {Iahpw Ghpw cl-ky-am-Wv. Rm AXp ]d-bmw. {i-tbmsS tIpI. DX Ipe-Pm-X\pw amXm-]n-Xm--fpsS Bm-\phn-bp-amb Hcp _me D]-\o-X\m-bn-s-n BZyambn Ahs\ D]-\-b\w sNn--Ww. ]noSv B _me amXm-]n-Xm-sf ]ncnv {im-hm\pw kXvIp-e-Pm-X\pw t{im{Xn-b\pw imkv{X-PvR\pw KpW-hm\pw BP-h_pn-bp-amb Hcp-k-ZvKp-cp-hs\ kao-]nv Kpcp-Ip-e-hm-k-a\pjvTn-- Ww. Kpcp-ip-{iqjm XXv]- c-\mbn At-l-ns ]mZ-fn hoWp \a-kvI-cnv B{Klw At-ls Adn-bn-Ww. ]ns Kpcp-hns Bm-\p-k-cWw shfn-bn ]{p hj-mew Kpcp-ip-{iqj sNbvXv kh hnZyIfpw A`y-kn--Ww. A[y-b\w ]q-am-bm kzIp-en--\p-cq-]bpw a\-n-\n-W-n-b-hfp-amb Hcp I\y-Isb Kpcp-hns Bm\p-k-cWw hnhmlw sNbvXv Ccp-]n-b-p-hjw Krl-m-{i-an-bmbn Ign-b-Ww. kzhw-ihr-nsb am{Xw emmn ]pt{Xm-ev]m-Z\w sN-Ww. Ccp]-n-bp hjw Ign-m hm\-{]w kzoI-cnv AXn Xs Ccp-]-n-bp hjw Nne-hgn--Ww. {Xnk-y- I-fnepw kv\m\w sNp-Ibpw ]I \memw bman Hcn- am{Xw Blmcw IgnpIbpw thWw. {Kmahpw ]-Whpw ]cn-Nb-am-fpw Dt]-nv GImIn-bmbn h\-n Xs Ign-b-Ww. Dgp-Xp-hn-X-bvm {ian-msX Inp Acntbm atm tiJ-cnv AXp-sImp-am{Xw B{i-a-[w \nd-thn sFln-I-]m-c-{Xn-I-fmb kpJ-t`m-K-- fn XnIpw sshcmKyw Iev \mev]Xp-hn[w kwkvImcw ssIsImv Nns khYm ip-amn shbv-Ww. Bi, Akq-b, Cujy, Almcw Ch \ntjw ssIhnp km[-\-N-Xp-jvSb k-\m-b-h-\mWv k\y-kn-p-hm Al-\mbnpXv Fv D]-\n-jv A\p-im-kn-p-p.

aqmw D]-tZiw
1. AY ssl\w \mcZx ]nXm-alw ]{]- ""`Kh, tI\ kwb- \ ym-k m-[ n- I mcn thtXy-] -a mZu kw\ym-k m-[n-Im-cnWw \ncq]y ]mXv k\ymk hn[n-c p-Ny-tX. Ah-lnXx irWpx AY jWvU x ] c ntX m A wK - h n- I e x k vs s {X tW m _ [ ntcm`tXm apIx ]mj-WvU{Io enwKo sshJm\k lc-ZznPu `rX-Im-[ym-]Ix in]n-hnjvtSm A\ntIm sshcm-Ky-h-tm-t]ytX \ kw\ym-kmlx

507

I kw\y-kvXm-b-Zy]n alm-hm-tIym-]-tZ-ti-\m-[n-Im-

7. AIa a{-clnXw \mtXm-a{w ]cn-Xy-tP-Xv. cnWx ]qh kw\ymko ]c-a-lw-km-[n-Imco a{w hn\m Ia IpcymXv `kva-\ym-lpXn hZv`-th-Xv. A\- cw \mc- Z {_m- h n- t \mSp tNmZnp: ""`Kh, k\ymkw kzoI- cn-t--sX--s\-bmWv? AXn\v 8. hn[yp I-kw-t-]mXv kw\ym-kkvXzm Xpcx kvarXx A[n-Imcn BcmWv? Zb-hmbn AXn-s\-n ]d-p Xcq.'' {_mhv ]dp: ""k\ymkw kzoI-cn-m-\p A[n- Xkvam-Zm-Xpc k\ymtk a{m-hrn hn[o pt\
Imcn Bcm-sWv ]d-bmw. AXn-\p-tijw kw\ym-k-hn-[nsb-n Nnn-mw. \]pw-k-I, ]Xn-X, AwK-hn-Ie, kvss{XW, _[n-c, _me-I, aqI, ]mj-WvU, N{In, enwKo-th-X\w ]p A[ym-]I, in]n-hn-jvT, Abm-n-I Fn-h hnc-cm-sW-n Xsbpw k\ym-k-n-\-[n-Im-cn-I-f-. apt Xs k\ym-km-{i-an-\-\p-Iq-e-amb A\p-jvTm\w tN-ht\ AXn {]thin-m tbmKy-X-bp-q.

9. Bln-Xm-nhn-c-tXv tZim-c KtXm-bZn {]mPm-]t{XjvTn a]vtkzh \nhr-ssXy-hmY km\y-tkXv `b-an-m--h Bscbpw `b-s-Sp-m--h A- 10. a\km hmY hn[yp a{m hrXym-Yhm-Pte s\-bp--h-s\-bmWv kvarXn-I ]cn-{hm-P-I-s\p ]d-bp{ipXy-\p-j-Tm-\-amtW Im-\p-jvTm-\-tah hm -Xv. jWvU-\pw, hnI-emw-K\pw, A-\pw, _me-\pw, ]mX-In-bpw, ]Xn-X-\pw, ]c-Zmw-Km-an-bpw, sshJm-\-k-\mb 11. kam]y k\ytk ZznZztm tNXv ]mXn-Xz-am-]v\p-bmXv {_m-W-\pw, N{Inbpw, enwKn-bpw, ]mj-WvU-\pw, in]nhn-jvS-\pw, Abm-n-I-\pw, thX\w ]p A[ym-]I- 12. bZm a\ko kwPmXw sshXrjvWyw \pw, ctm aqtm XhW kw\ymkw kzoI-cnv Ign-kh-h-kvXpjvT h\pw BXp-ck-\ym-kn-I-fmImw Fm Ah {Ia-kXZm k\ym-kan-tX ]XnXx kvamZzn-]cytbm \ym-k- n-\l-c-. 13. hncx {]tP-Xv[o-am kc-kvXp 4.-BXp-cImex IY-am-cy-kXx {]mW-tkymXv Krtl-h-tkXv {Ia-Wm-k kcmtKm \cIw bmXn {]{h-Pln ZznPm-[ax Ime-kvXzm-Xp-c-kw-nIx t\X-c-kvXzm-Xpcx An-tlm-{X-am-N-cn-p--h A\y-tZ-i-K-a\w sNpImtem Ibpw AhnsS shv hnc--\m-p-Ibpw sNbvXm Peapn-am {]hIx n {]mPm-]-tXy-jSn-Iw sNbvXv kw\ymkw kzoIv 5. BXptc A]n N kw\ymtk X-{ cn-mw. Cu {]mPm-]Xy tbmKw a\-p-sImtm bYm-hn]pcx-kcw [n-a{w sImtm thtZm--hn-[n-{]-Im-ctam thWw a{m-hrnw N IrssXzh kw\y-tkXv hn[n Cs\ sNbvX-Xn-\p-tijw am{Xta k\ymkw kzoI-cnhXv _p[x m-hq. Am--]w kz[-n\nv A[x-]-Xn-pp. bYm-amb hncn tXmn- bm am{Xta k\ymkw 6. BXptc Ahn-{Ita hm]n ss{]j-Zt`m \ Ip{X-Nn-Xv. kzoI-cn-m B{Klw {]I-Sn-n-m-hq. AXn\p hn]-coX- a mb {]h \w a\p- j ys\ A[x- ] - X n- n- pw. \ a{w Ia clnXw I a{-a-t]-tX

1. ]tc-ssW-hm-\m]n ]cssky hm\w XYm - A`bw ka-hm-]vt\mXn k ]cn {hmUnXn kvarXnx 2. jWvtUmhnItem-]ytm _me-Im]n ]mXIo ]Xn-X ]c-Zzmco sshJm-\k lc-ZznPu 3. N{In-enw-KoN ]mjWvUo in]n hnjvtSm ]y\nIx Zzn{Xn hmtcW kw\ykvtXm `rX-Im-[ym -]-tIm-]nhm GtX \mln k\ym-kam-Xp-tcW hn\m-{I-aw. -

BXpc k\ym-k-ns ka-b-ta-sXp tNmZn-m ac-W-Im-ev {]mW-{]-bm-W-k-a-b-sav ]d-b-Ww. asmcp ka-bhpw icn-b-. icn-bmb ka-bv BXpc k\ymkw ssIh-m AXp-sIm-p-Xs apn e`n-pw. Cu BXpc k\ymkw {Kln-- W-sa- m-{K-l-ap--h ikvt{Xm-amb a{- D-cnv bYm-hn[n Bh-iy-ap I-f\p-jvTnv a{-]qw k\ymkw kzoI-cn--Ww. BXpc-k-\ym-k-n\pw {Ia-k-\ym-k-n\pw hn[m-\-n aman-. Imc-Ww, Iw a{-t{]-cn-Xam-Wv. Hmtcm a{hpw I-hp-ambn _n--Xm-Wv. ka-{-a-s-n Hcp I hpw bYm-I-am-hn-. AXn-\m a{w ssIhn-S-cpXv. a{w IqSm-sX-bp Iw Xo sXm- Xn-\p-tijw Nmen An-p Blp-Xn-t]m-se-bm-Wv. imkv{X-{]-Im-cap I- kwt-]np sNbvXm BXpc k\ymk-{Inb ]q-am-Ip-p. AXn-\m AXn a{m-hrn Bh- iy-am-Wv.

508

I sshcmKyw hnt k\ymkw kzoI-cn-m-hq. a\-n


cmKw Ah-ti-jn-p-p-sh-n Krl-n Xs Ign-bWw. a\-n cmKw Ahtijnt k\ymkw kzoI-cnp ZnPm-[c \c-I-n ]Xn-p-p. -

14. bssky-Xm\n kpKp-]vXm\n Pntlzm-]tm Zcw Icx k\y-tk-ZIr-tXm-Zzmtlm {_mtWm {_ Ncy-hm. 15. kwkm-ctah \nxkmcw ZrjvSzm kmcZn Zrbm {]{h-P-Xy-Ir-tXm-Zzmlx ]cw sshcm-Ky-am-{inXx 16. {]hrn eWw Ia m\w-k-\ym -k-e-Ww Xkvam-Xm\w ]pc-kvIrXy kw\y-tk-Znl _pn-am.
\mv, D]-w, hb-dv, ssII XpS-nb C{n-bsf Pbn-n-p--h\pw Ahn-hm-l n-X\pw {_l-a-Ncy k- -\p-amb {_m-W kw\ymkw kzoI-cnmw. kwkmcw anYy-sbp IcpXn kmc- h-kvX {Kln-m B{Kl-tmsS PvRm\n-bm-b-h ]q hnc-\mbn Ahnhm-ln-X-\m-bn-cns Xs kw\ymkw kzoI-cn-p-p. Iw {]hr-n-bp-sSbpw m\w k\ym-k-nsbpw {][m\ e-W--fm-W.v AXn-\m _pn-am-\mb hyn PvRm\w ey-am-n-sm-p-thWw k\ymkw kzoI-cnm.

]c-aXm--I-amb k\m-X\ {_-m\w e`n- m GI-Z-WvU-Zm-cn-bmbn ]qWqepw inJbpw ssIsh-Snb-Ww. ]c-am-m-hn A\p-cp-\pw XZv`n--amb kI-eXnepw sshcm-Kyhpw D-h\pw Gj-W-{X-b-cln-X\pw am{Xta `nmw Bin-p-hm Al-X-bp-q. B{]-iwk BZcw Ch-sImpw km[m-cW a\p-jy {]k-\m-Ip-tm XmUn-s-Xn\p tijhpw AXv {]k-Xbvn-S\Ip-s-n am{Xta `nmw Bin-phm Al-X-bp-q. Xm A-c{_w Xs-sbp hniz-kn-m Ign-bp--ht\ `nmw `n-m-\[n-Imc-ap-q. in, {`aw, iaw, iuNw, ktm-jw, kXyw kmcfyw Zw`-an-mbva [\-n A\m-kn Fn-h-tbmSp-Iq-Sn-b-h-\p-am-{Xta k\ym-km-{i-a-{]-th-i\n\v Al- X-bp-q. k\ym-knv a\km hmNm IWm Hn-t\mSpw Cujy Cm-Xn-cn--Ww. C-s\-bp hninjvS at\m`mhw ssIsImv GIm-{K-Nn--\mbn D]-\n-j p-I {ihnv {_-Ncy-a-\p-jvSnv kzm[ymbw sNp Ejn EW-hn-ap--\m-Ip-p. k\ymkw kzoI-cn-t-Xv bm\p-jv Tm-\ - m tZh- m-t cm-S p EW- n \npw ]pt{Xm-Xv]n aptJ\ ]nXr- -tfm- Sp EW-n \npw ap-\m-b-Xn\p tij-am-Wv.

17. bZm Xp hnZnXw XXzw ]cw-{_ k\m-X-\wx XssZ-I-ZWvUw kwKrly tkm]-hoXmw inJmw XytP-Xv. 18. ]c-am-\n tbm cx hnctm ]cam-\n kssh-j -Wm-hn-\napx kss`w t`mp-apl-Xn. 19. ]qPntXm hnXssh kp{]-k tm bYm `thXv XYm-tN-m-Uy-am-\kvXp XZm `hXn ss`-`pv 20. Al-ta-hm-cw {_ hmkp-tZ-hm-Jy-a-Zzbw CXn-`mthm {[pthm bky XZm `hXn ss`-`p-Iv. 21. bmkvan imnx-iax iuNw kXyw ktmj BPhw AInw-N\Zw-` k ssIh-eym-{ita - htkXv 22. bZm \ IcptX `mhw kh-`q-tXjvT ]m]Iw IWm a\km hmN XZm-`-hXn ss`-`pv 23. Zi-e-WIw [-a-\p-Xn-jvT kam-lnXx thZm- hn[n-h-Xv{ipXzm kw\y-tk-Z\ytWm XznPx

24. [rXnx am ZtamkvtXbw iuNan {nb-\n-{Klx [o hnZym kXy-a-t{ImtYm ZiIw [-e-Ww. 25. AXo-Xm \kva-tcZv t`mKm \ XYm \mK-Xm-\]n {]m]vXmw \m`n-\-tZyx k ssIheym {ita htkXv 26. Ax- m-\o-{o-bm-Wy-_-ln-jvT m hnj-bm _lnx iIvt\m-Xnbx kZm Ipw k ssIheym {ita htkXv 27. {]mtW KtX bYm tZlx kpJw ZpxJw \ hnXnXYm-tNXv {]mW-bptm ]n k ssIheym {ita- h-t k-Xv .
[rXn, a, Zaw, AkvtX-bw, iuNw, C{n-b-\n-{Klw, [o hnZy, kXyw, At{Im[w Ch ]mWv [ns e-Ww. Ign Imev A\p-`-hn-n-p t`mK-sf-n Nnn-p-Itbm Ctm A\p-`-hn-p-sIm-n-cnp--hsb kzmKXw sNp-Itbm `mhn-bn e`n-m-\n-Sbp t`mK- B{K-ln-p-Itbm sNm--h-\mWv k\ym-km-{i-an hkn-m tbmKy. Ax-m-\ob- -fmb C{o-b-pw _mlym-- co- I-hn-j-b-pw a\-n m\w sImSp-m-Xn-cn-m Ign-hp--h\mWv k\ym-km-{i-an\v A[n-Im-cn. {]mW shSn ico-cn\v kpJZpxJm\p`hw Dm-Im--Xp-t]mse Xs

509

I {]mW-\n-cn-p-tmgpw kpJ-Zpx-J- _m[n-m--h-\mWv


k\ym-kn-bm-Im tbmKy.

28. Iu]o-\-bp-Kfw Im ZWvU GI ]cn-{Klx btXx ]c-a-lw-kky \m[n Iw Xp hn[o-btX 29. bZn hm IpcptX cmKm-Z[n-Iky ]cn-{Klw cuchw \cIw KXzm Xncy-tKym-\njp PmbtX 30. hnioWm-\y-a-em-t\yh tNem\n {KYn-Xm\n Xp IrXzm I w _lnhmtkm [mc- t b- m- X p- c RvP nXw 31. GI-hmkm Ahmkm hm GI ZrjvSn-ctem-ep]x GI Gh Ntc-nXyw hjm-tkz-I{X kwh-tkXv 32. IpSpw_w ]p{X-Zm-cmw thZmw-Km\n N khix bw btm-]-hoXw N Xyzm KqV- -tcZyXnx
cp Iu]o\w Hcp ]g-pWn Hcp hSn Fnh k\ymkn kzoI-cn--Ww. CXn IqSp-X ]mSn-. AXymi-bm IqSp-X hkvXp- {Kln-m ac-Wm-\cw cuc-h-\-cI-n ]Xn-p. ]ip ]ymZn XncyIv tbm\nI-fn P\n-p-p. ioX hjm-Zn-I-fn\npw tamN-\n\v Pon ip-h-kv{X- Iqn-v hkv{X-am-Ww. ]ns hnP- \--ev Xma-kn--Ww. Bh-iysan Imjm-b-hkv{Xw [cn-mw. GI hkv{X-[m-cn-bmtbm \\mtbm Ign-bmw. Iv Ap-anpw ]mbn-msX Hcn-Spd-n--Ww. a\-n Hcp-hn[ B{K-ln\pw CSsImSp-cp-Xv. GI-\mbn am{Xw k-cn-Ww. kv{Xo, ]pcp-j, IpSpw-_w, thZmw-K{K, bw, btm-]-hoXw Ch khYm shSn-b-Ww. Cs\bp k\ymkn Xs alXzw ]d-p-sImp \S-m-sX bm{X sN-Ww.

38. {ipXzm krjvSmb N `mb ZrjvSm {LmXzm Nb tbm \cx \ hrjyXn mbXn hmk-hn-ttbm-Pn-tX-{nbx 39. bky hmMva-\kn ipt kayIv Kp]vtX N khZm k ssh kh-a-hm-]v]t\mXn thZmtm ]KXw ^ew 40. km-\mZv {_mtWm \nXy apZzn-tPX hnjm Znh Aar-X-tkyh NmImwt `h am\ky khZm

Fm hn[-n-ep aaX k\ymkn ssI shSn-bWw. Imaw, t{Im[w, tem`w, tamlw, Al-m-cw, XpS-nb tZmj- ssI hnS-W w. cmK-t Zz-j m-[ n-I Acp-X v. kzhpw ]md-pw Xpey ZrjvSn-bn ImW-Ww. {]mWn lnwk ]mSn- . \nkvar-l-\m-I-Ww. Zw`w, Al-m-cw, lnwk, ]c-\n Ch-bn \nv ap-\m-I-Ww. Cu KpW--fp k\ym-kn-bmWv tamm-[n-Im-cn. C{o-bm-kn At\Iw tZmjv Imc-W-am-Wv. C{n-b- \nb-{-W-n-embm Ah knn {]Z--fm-Wv. t`mtKm-]-tZmKw sImv Ima-hm-k-\I ian-n-. s\v An-sb-sb-t]mse AXv Ahsb hn-n-p-Itb Dq. ]cp-jtam a[p-ctam Bb hmp tImepw kzmZp-tXm Am-tXm Bb Blm-c-km-[-\- `n-mepw arZpthm ]cp-jtam Bb hkvX p- kv] in- mepw kp-ctam ZpK- tam Gmepw {]k--Xtbm shdptm CmsX Fm-nepw ka-`m-h-\-bp- -h-\mWv PntX-n-b hnip a\pw hnip hmpw tZmj-lo-\-\p-am-bht\ thZm {ihWw sImp ]q ^ew A\p-` -h n- m km[n- q. kvXpXn hnjw t]mse D]-Imcw sNp--Xm-sWpw {_m-W Icp-tX--Xp-v.

33. Imax t{Im[-kvX-Ym-Ztm tem` taml-Z-b-tb XmwkvXp tZmjm ]cn-XyPy ]cn-{hm \ntam `th-Xv. 34. cmK-tZz-j-hn-bp-mm ka-temjvTm iva Im\x {]mWn lnwkm-\n-hr- ap\nx-kymXv kh \nkvarlx 35. `w`m-lmc \naptm lnwkm ss] iqXy hPnXx B-m-\-Kp-tWm-t]tXm bXn tam-a-]m-]v\p-bmXv 36. C{n-bmWmw {]kw-tK\ tZmj-ar-Xy kwibx kw\n-b-ayXp Xmt\yh XXx knnw \nK-Xn 37. \ PmXp-Imax Imam-\m-ap-]-t`m-tK\ imayXn lhnjzm IrjvW-hth `qX Ghm`n htX

41. kpJw lyh-aXx titX kpJw N {]Xn _p[ytX kpJw NcXn temtIy kvanh-am hn\-iyXn 42. AXn-hmZmw kvXnXn tX-\m-h-a-t\yX I\ \tNaw tZl-am-{inXy sshcw Ip]oX tIm\-Nn-Xv. 43. {Ipyw \ {]Xn-{Ip-t[zZv B{IpjvS Ipiew hntZ-Xv k]vXZzmcm hIomw N \ hmN-a-\rXmw htZXv 44. Aym-Xn-cm-kot\m \nc-t]m \ncm-inj B-ss\h klm-tb\ kpJmo hnN-tc-Znl 45. C{n-bmWmw \ntcm-t[\ cmK-tZzj tbW N Alnw-kbm N `qXm-\m-a-ar-X-Xzmb Iev]tX. A]-am-\-n-\n-c-bmb hyn kpJ-ambn Dd-p-Ibpw DW-cp-Ibpw k-cn-p-Ibpw sNp-p. Fm Ahs\ A]-am-\n-h kzbw \in-p-p. Cu icocw \iz-camWv. A-s\-bp ico-c-hp-ambn BtcmSpw i{XpXzw ]mSn. tIm]n-p-hcpsS t\pw tIm]-acp-Xv. Ak`yw - -

510

I ]d-bp--h-tcmSv Bam-Xncn hmp-I ]d-bmsX \ hmv

Al-mcw khYm Dt]-n-pI \ B{K-ln-p--h ]d-bp-I. cp Iv, cv sNhn, cp \mkm-Zzmcw apJw AXn\p ]pdsI t]mI-cp-Xv. {]nb-P-\--fn kpIr-Xhpw Cu Ggp-Zzm- c--fp-ambn hmv _-s-n-cn-p-p. AXns\ i{Xp--fn ZrjvIr-Xhpw ImWp at\m-`mhw shSnv Hcn-epw AkXy `mj-Wn-tev \bn-cp-Xv. kpJ- Ah-cp-ambn _-s-Sm-Xn-cn-p-I. [ym\ \njvT-\mb km[an-n-p--h B[ym-nI Nn hln-p-Ibpw nX- I\v {_s {]m]n-m Ignbp-p. {ItaW kh-hnNn--XtbmsS BtcmSpw Hpw bmNn-m-Xn-cn-p-Ibpw j- b- - fnepw A\m- k- - \mbn C{n- b- - fn \nv tamN\w thWw. a\-n Hcp B{K-lhpw Dm-Im-\nS sImSp-- t\Sn k\ymkn ]c-{_-n ebn-p-p. knn B{Kcp-Xv. Bh-iy-an-msX ap--hcpsS klmbw tXS-cp-Xv. ln-p--h ap--hsc B{i-bn-msX GI-\mbn NcnGI-\mbn k-cn--Ww. C{n-b-sf Pbnv cmK-tZz-jm- -Ww. k\ymkn ap--h-cpsS knn-Iv Xs km[\ Zn-I shSnv Hcp Pohn-sbbpw lnwkn-m-Xn-cn-p-- shSn-bp-Itbm knn lo\-\m-Ip-Itbm sNp-n-. h Aar-XXzw t\Sp-p. 54. I]mew hr-aq-em\n IptN-em\y klm-bXm

46. An-qWw kv\mbp-_w amwk timWn-X-te-]nXw Nm-h-_w ZpKn ]qw aq{X-]q-co-jtbmx 47. Pcm-timI kam-hnjvSw tcmK-bXu amXpcw cP-kz-e-a-\nXyw N `qX-hm-kanaw XytPXv 48. amwkm-krIv ]qb hnaq{X kv\mbp am nkw-lXu tZtl tNXv {]oXn-am aqtUm `hnXm-\-c-tI]n kx 49. km Ime-]p-{X-Zzokm `hnkm alm-hoNn hmKpcm \mkn-]{X-a-\t{iWo bm tZtl laXn kwnXnx 50. km XymPym kh-b-tX\ kh\m ti ]yp ]ntX kv{]jvSyhym km \ `thy\ k izamw tkh ]pevko 51. {]ntbjp tkzjp kpIrX a{]n-tbjp N ZpjvIrXw hnkrPy [ym\-tbm-tK\ {_m-t]yXn k\m-X\w 52. At\\ hn[n\m khmw-kvXyIvXzm kwKm iss\x iss\x kh-Zz-ssz hn\nptm {_mtWy hmh-Xn-jvTtX 53. GI Gh Ntc-nXyw kny ak-lm-bIx knn-ta-Iky ]iy ln \ PlmXn \ lobtX

kaXm ssNh. kh-n-tX apky eWw 55. kh `qX-lnXx im-kv{Xo-Z Wv U o k IaWvUep GIm-cmax ]cn-{hPy `nmw {Kma-amhn-ti-X v. 56. GtIm `npb-tYmx kymZv Zzmthh anYp\w kvarXw. {Xtbm-{Kmax kam-JymX Du[zw Xp \K-cm-b-tX. 57. \Kcw \ln-Ihyw {Kmtam h anYp\w XYm GXXv {Xbm-{]-IphmWx kz[mXv NyhtX bXo 58. cmP-hmmZn tXjmw kymZv `nm-hm ]c-k v]cw kvt\l sshiq-\y-am-cyw kn-I jm--kw-ibx 59. GImIo \nx kv]rl-kvXn-jvtT-l tX\ klm-et]Xv ZZym-m-cm-btW-tXyh {]Xn-hmIyw kZm-bXnx 60. GImIo Nn-tbXv {_ at\m hmmb Ia`nx arXypw N \m `n\-tX PohnXw hm IY-\

IpSn-m I]m-e-sa ac- m-{Xw Xma-kn-m hraqew [cn-m Pon XpWn Ch ssIsm--Ww. GIm-In-bm-bn-gn-bp at\m-`mhw Fm-h-tcmSpw ka-`micocw tcmK-a-b-am-Wv. An-I CXn XqWp-I h\ Ch-bmWv Poh-p--e--Ww. {]im-\pw ZWvU-It]mse kv\mbp- Ib-dn\p kaw. AXv amwk-c-m-Zn- a-WvU-e p-[m-cnbpw Bm-cm-a-\p-am-bn-cn--Ww. k-cnI-fm te]\w sN-sv Nm-hr-X-am-bn. ae-aq-{X-]q-cn- ptmfpw GIm-In-bm-bn-cn--Ww. `nt \Kcfn X-amb AXv ZpK--]q-am-Wv. hmIy timI-k-m- {]th-in-m-hq. k\ym-kn-bm-bm GIm-In-bmbn Ign-b-Ww. ]m-Zn-I-fm BXp-cam-Wn-Xv. cP-kz-eam-bp-Xv \nXy-a GIm-In-bmb k\ym-kntb ^np Fv ]d-bp-p. ASp`qXm-hm-km-amb CXv XyPn-p-I. amwkw cw aew aq{Xw p-h-cm Bsc-bp-a-\p-h-Zn--cp-Xv. b-amtbm {Kma-amtbm a An Ch-bpsS kam-hm-b-amb Cu tZl-n \K-c-amtbm hkn-p k\ymkn kz[-Nyp-X-\m-Ip-p. {]oX-h-ln-p apV \c-I-n\p ]m{X-am-Wv. Al- ]ecpw tNcp-tm ]e-hn-[n-ep Nv CS-h-cpp. AXv kvt\l-tZz-jm-[n-Iv Imc-Wam-Imw. ap-mcw Ime-kq-{X-sa \c-I-ns am-am-W.v alm-hoNn F \c-I-n-se-n-m t]m Hcp he-bm-Wn-Xv. h ]d-bp Imcy-v D-c-ambn ""\mcm-bW'' Fp Akn-]-{X- \-c-I- n Fm-\p tImWn- - Sn-bm- Wn-Xv. Cu am{Xw D-cn--Ww. GIm--hm-kn-bmbn am\-kn-I-hm-NnI Alw`mhw ]n-amwkw Xnp NWvUm- en- \n- bvsm- amWv. ImbnI {Inb-I tIhew {_s am{Xw [ym\n-m-\n-

511

I S-sIm-Sp-p--Xm-h-Ww. ac-W-stbm Pohn-X-stbm A`n\-n-m\pw ]mSn-.

hnj-b --fn A\m-k- -\mb `np apKv[ F t]cn Adn-b-s-Sp-p.

Xs _p- -s ftbm \mS-Im-ZnIsftbm NqXv, bphXn cP-kze Da t`mPyw Ch-tbtbm k\ymkn ac-W-k-abw hsc Imew {]Xo-n-n-cn--Ww. ac-W- t\m-cp-Xv. cmKw, tZzjw, aZw, amb, t{Zmlw, tamlw Cu stbm Pohn-Xstbm {]iw-kn--cp-Xv. `rXy bP- Bdpw ssIsh-Sn-b-Ww. ip{`-hkv{Xw kv{XoIsfn N, C{n-b-en-]vk, ]I-ep-dw a-n-en-cn-p-I, hml-\-ams B-sb-sb t]mse Imes am{Xw A\p-kcn-p-I. \]pw-k-I, A, apS-, _[n-c, apKv[ fn k-cn-pI Fnh k\ym-knv hPy-am-Wv. Fnh-sc-tmse Ignv jUvKp-W-fpw Bnp B Nn-bn apgp-I-Ww. Ign-hXpw Zqc-bm{X Hgn-hmIgn- m apn e`n- pw. Blm-c- n kzmtZm -Ww. D]-\n-jp XpS-nb A[ym-nI {K- ZpkzmtZm ]cn-K-Wn-m--h\pw kXy-am-{X-hm-Zn-bp-amWv A`y-kn- -Ww. A[nIw D]- h-kn- p-Itbm Xom- S\w \SAPo-h. \h-PmX _men-Isbbpw ]Xn-\mdp hb-p-Im- p-Itbm ]mSn-. Gsd ]Tn-p-Itbm ]Tnn-p-Itbm cn-sbbpw \qdp-h-bp Ing-hn-sbbpw ka-`m-h\-tbmsS th k`-I-fn {]`m-j-Ww, ]m]m-Nm-cw, BP-h-I-c-amb Zin-p- -h\pw Ima-p-gn-bn s]Sm-X n-cn- p--hs\ s]cp-amw Ch Hgnhm--Ww. Ba ssIIm-epIsfsb-jWvU -s \p ]d-b p- p. ae-a q- {X- h n-k P- \ - n\pw t]m-se C{n-b-sf hnj-b-n\npw ]nh-en--Ww. hnZymP-\n\pw k-cn-p Znh-k-n Hcp tbmP- B{K-l-fpw ]cn-{K-l-fpw XyPnv ljtim-Im-Zn-I\bne[nIw t]mIm--h-\p-am-b-hs\ ]wKp Fv ]d-bp- fpsS Npgnbn s]Sm-Xn-cn--Ww. \a-kvIm-cm-ZnI th. p. \S-p-tmgpw \np-tmgpw t\{X- \mep AI- aa-Xbvpw Al-m-c-n\pw m\-a-\p- h-Zn--cp- Xv. Hnepw m-Sn IqSp- X HmSn- m--h\pw At[mZr- jvSn-bp- am-b-hs\ Bk-n-b-cp-Xv. \nKz-a\pw Al-m-c-c-ln-X\pw \nc-t]A-s \v ]d-b p- p. lnXm-lnX kpJ-Zpx-J- -fmb \pw \ncm-inpw GIm--hm-knbpw Bbn-cn--Ww. hmp-tI-npw tIn-sp \Snv im-\m-bn-cn-p--h 77. A {] - a x I a- ` - n- m- \ - k - x _[n-cs KW-n s]Sp-p. hnj-b-k-ao-]\w _ew kzXt{m sshcm-Ky-taXy {_-Nmco Krlo hm\C{nb kzX Ch Dm-bnpw Ddp--hs\tmse {]tm hm apJy- h r- nIm tNZv {_- N cyw

61. Ime-tah {]oX-tX bmh-Zmbpx kam-]ytX \m`n-\-tX acWw \m`n-\-tX PohnXw Ime tah {]Xo-tX \ntiw `rXtIm bYm 62. APnlzx jWvUIx ]wKp-ctm _[nc Gh N apKv[ arNytX `np jUv`n-tc-ssX \ kwibx 63. CZ-an-jvS-anZw t\Xn tbm iv\]n \ kXn lnXw kXyw anXw hn Xa-Pnlzw {]N-tX 64. AZy PmXmw bYm \mcow XYm tjmUi hmjnIow iX-hjmw N tbm ZrjvSzm \nhn-Imcx k jWvUIx 65. `nm-a-S\w bky hnaq-{X-I-cWmb N tbmP-\m--]cw bmXn khYm ]wKp-tch kx 66. XnjvTtXm {hPtXm hm]n bky Np \ ZpKw NXp-cypKmw `phw apzm ]cn-{hmSv tkm DNytX 67. lnXm-lnXw at\m-cmaw hNx timIm-hlw Xp bXv {ipXzm ]n \ irtWm-Xoh _[ncx k {]Io nXx 68. kmnty hnj-bmWmw bx katm hnIte-{nbx kp]vXhZztX \nXyw k - `npapKv[ DNy-tX.

69. \Sm-Zn-t{]-jWw ZyqXv {]aZm kplrZw XYm `yw t`mPy-ap-ZIymw N j \ ]tiyXv IZm-N\ 70. cmKw tZzjw aZw ambmw t{Zmlw tamlw ]cm-kq jtU-Xm\n bXn \nXyw a\km \ Nn-tbXv 71. aIw ip]n hkv{Xw N kv{XoIYm eueytah N Znhm-kz]v\w N bm\w N bXo\mw ]mX-\m\njvSv 72. Zqc-bm{Xmw {]b-tX-\\ htb `m NnIx ktZm-]\n-jZw hnZym-a-`y-tk\ apn sslXpIow 73. \ Xo-tk-ho-\nXyw kymtm-]-hm-k]tcm bXnx \ Nm[y-b\ ioex kym hymJym\ ]tcm-`-thXv 74. A]m-]a iTw hr-a-Pnw \nXy-am-NtcXv C{n-bmWn kam-lrXy Iptm Km\oh khix 75. otW-{n-b-a-t\m-hr-n \ncm-io \njv]-cn{Klx \nZztm \n-a-kvImtcm \nx tkz[m-Imc GhN 76. \ntam \nc-lImtcm \nc-t]-m-\n-cm-injx hnhn--tZ-kkw-ktm apNytX \m{X kwibx -

512

I kam]y Krlo `th-Zv. Krlm-Zz\o `qXzm {]{htP


ZyZn thX-cYm {_-Ncym tZh {]{h-tPXv KrlmZzm-h -\zm-Z zmY]\-c -{hXo hm {hXo hm kv\ mXtImhm Akv\m-XtIm thk-m-n-c\n-tImhm - b Zl-tch hnc-tP-Zltch {]{h-tPXv Xss- - tI-{]m-Pm-]-Xym-ta-thjvSnw Iph-y-Yhm \ IpcymZm-t- ym- tah Ipcym-Z - nln-{]mWx {]mWta sshX-bm-I-tcmXn XkvamXv ss{X[m-X-hom tahIp-cym-tZX ssbh {Xtbm [mX-thm-b-`qX kzw cP-kvXa CXn.

hn[n-t]mse bw sNbvXp. at{m-m-c-W-tmsS Ansb {LmWn--Ww. ""AbwtX An''CXmWv a{w. ""At, Cu {]mW aptJ-\-bmWv \o Bhn`-hn--Xv. {]mW kwh--c-_-n-Xamb Ime-am-W.v AXn-\m-emWv \oIm-n-am-\m-b-Xv. P-Im-cW-amb {]mWs\ Adnp \o AXn {]Xn-jvTn-X-\m-Ip-I. R- fpsS m\kv hn-n-p-I. {]mW An-bpsS D-hn\v Imc-Wam-Wv. a{-n {]mW-sbpw An-bpsS GIm-X hy- am-p-p.

Bl-h-\o-bm- n-bn \npw Ansb {Kln- p. A{]-h--\mbn tIhew Bm-hn--[o-\-\mbncpv An-{LmWmw \nh-l n- - W w. Ansb {Kln- p. sshcmKyw D-m-bm Iw `n m\w Fn-h-tbm- Anbns-n Pe-nepw lh\w sNmw. ""tZh-m Sp-Iq-Snb Krl-t\m {_-Nm-cntm hm\-{]-t\m Pe-kz- cq-]-ambncnptm Rm Ahv thn lh\w kw\ymkw {Kln-mw. hnc--\n Fs-nepw \yq\-X- sNp-p. Cu BlpXn Ahv e`n--s.'' Fbp-s-n, B{i-a--fn BImw--bp-s-n {_- n-ep--XmWv a{w. ]ns BN-an--Ww. LrX-bp-Nmcn Xs B{i-am-h[n ]qn-bm-n-bnv Krl-m-{i-a- am-b-Pew Btcm-Ky-tam--{]-Z-am-Wv. ]ns inJ, ]qWpn {]th-in--Xn- \p- tijw hm\-{]-hpw AXn-\p-tijw \q, ]nXm-hv, ]p{X, `mcy, Iw, A[y-b-\w, hn`n k\ym-khpw kzoI-cn- mw. As-n Krl-m-{i-a-n\p a{- CsXms hnp-]n-cn-bmw. Fm am{Xta BXtijw sshcmKyw tXmn-bm k\ym-kn-bm-Imw. {_- a-m-\n-bmb hyn k\ym-kn-bm-Ibp-q. ss{X[m-XNmcn {_-N-cy-c-ln-Xt\m kv\mX-I Akv\m-Xt\m hob a{w tam {]Z-am-Wv. AXn-eqsS {_-m\w An-tlm{Xn A\-n-tlm-{Xntbm Bbmepw sshcmKyw t\Sn {_w, kXyw, m\w Fn-h-tbm-Sp-Iq-Sn-b-XmtXmn-bm Krlw shSnv k\ymkw kzoI-cn-mw. sW k-ev]-m AXns\ D]m-kn-mw. hn-cmb Nne k\ym-kn-am B{i-a-{]-th-i-\-tmsS ]ns \mc-Z {_m-hn-t\mSv tNmZn-p. ""`K-hm, {]Pm-]-tXyjvSn F bw A\p-jvTn-p-p. AXp-Iq- btm-]-hoXw ]cn-Xy-Pn-p {_m-Ws nXn Sm-s X-b p-am-I mw. As- n Btbn F bw FmWv?'' {_mhv ]d-p: ""m\n-bmb ]pcp-j sNmw. An Xs {]mW AXn-\m km[-I CjvSn- incv apWvU \w sNbvX v btm-] -h o-X -cq-] - n bm {]mWs\ ]pjvS-am-p-p. ss{X[m-X-ho-b-sa _mly-i-co-c-n [cn-n-p \q ssIhnv Ahy-b-\mb b-hp-am-Imw. Cu b-n-eqsS kXz-c-PkvXam-- {_w kh-nepw \qens cq]-n hym]n-n-cn-pI--fmb aqp [mXp--sfbpw lh\w sNp-p. p. Fv k-ev]nv A[ym--]c-\m-I-Ww. -

78. Abw tX tbm \n-E-Xzntbm btXm PmtXm Atcm NYmx Xw Pm\- Btcm- l m- [ mt\m hbm cbn-an-Xy-t\\ at{-Wm-n-am-Pn-t{L-tZj hm Attcym \ncyx {]mWx {]mWw K kzmw tbm\nw K kztl-tXy-h-ta-ssh-XZm lh-\obm Zn-am-lrXy ]qh hZ-n-amPn t{LZy-Z ow \ hnt-Z]vkp Pplp-bm-Zm-t]mssh khm tZhXmx khmt`ym tZh- X mt`ym Pptlman kztlXn lqtXzm-rXy XZ-ZIw {]iv\n-bmXv kmPyw lhnc-\m-abw tamZ-an-Xn-inJmw btm-]hoXw ]nX-cw]p{Xw If{Xw I Nm[ym-b\w a{m-cw hkys s P y h ] c n- { h - P - X y m h nt mj as s { kvss{X[m-X -hossb hnt[-kvX -Zv{_ XZp-]m-koX-hyta sshX-ZnXn ]nXm-alw ]p\x-]-{] \mcZx IY-a -b-tm-] -hoXn {_mW CXn-X-a m-l -] n-Xamlx 79. kinJw h]-\w-IrXzm _lnx-kq{Xw XytPXv _p[x bZ-cw ]cw-{_ XXv kq{X-anXn [mc-tb-Xv.

80. kqN-\m-q-{X-an-Xymlpx kq{Xw \ma ]cw-]Zw XXvkq{Xw hnZnXw tb\ k hnt{]m thZ-]m-]cKx 81. tb\ kh-anZw t{]mXw kqt{X aWn KWm Ch bq{Xw [mc-tb-tZym-Kn-tbmK hny Zi\x 82. _lnx kq{Xw XytPXv hnZzm tbmK-ap- -a-a-am-nXx {_ `mh-anZw kq{Xw [mc-tbZyx k tNX\x [mc-Wm-ky kq{X-kyt\m njvtSm \mip Nn `thXv 83. kq{X-a-KXw tbjmw m\ btm ]ho-Xn\x tX ssh kq{X-hntZm temtI tX N btm] hoXn\x m\ tah ]cw tXjmw ]hn{Xw m\-ap-NytX 84. At-cnh inJm-\m\ym bkym m\-abn inJ k inJo-Xyp-NytX hnZzm-t-Xtc tIi-[m-cnWx

513

I 85. Ia-Wy-[n-IrXm tb Xp sshZntI

`qKr-l-I -c -\nXv[c kvXWvUn-tejp ht\ hm ti zX - t I X p E `q\ n Z mL E j ` `p h mk x {_m-W n-Zbx kwhI Z m- t {Xb ssch- X - I - h - Z - h y ssX hn[m-canZw kq{Xw {InbmwKw enwtKm-hym Nmtcm _mtem- ]nim-NhZ\p- - Xnssh kvarXw - tm- hZm-N mcw kv{ Xo ZWvU w inIyw 86. inJm-m-\-abn bky D]-hoXw N Xbw ]m{Xw Ia-WvUepw IpSn-kq{Xw Iu]o\w N XXv {_mWyw kIew Xky CXn {_ hntZm hnZpkhw `qkzmtl Xy]vk p ]cn-XyPy ISn-kq{Xw cnXn N Iu]o\w ZWvUw hkv{Xw Ia-WvUpew ka-]m\-tl-XpIw Xs kq{Xw. AXp-sImv kq{X- k-kr-PymY PmX-cq][c--tc-Xv. Bm\ a\zn-tns Aw ]c-a]-Z-sa-m-Wv. ]c-a-]-Z-am-Ip kq{Xw ZyYm PmX-cq-][tcm \nZz-tzm-\njv ]cn-{K-kvXXz Adn- b p- - h - \ mWv thZ-] - W vU n- X - \ mb {_m- W . {_-amt kayIv kx ip-am-\kx {]mWkq hnizm-hp,. \qena-Wn-I t]mse ]c-am-m- k-mcWmw btYm--Imte Ic-] m-t{X-W mhn tIm-s-n-cn-p-p. tbmK-\pw XXz-Zin-bp- t\y\ ambm-N n-Xm-lm-cam-lc em`m-emt` ktam am-b-h bYm kq{X-amWv [cn-p--Xv. m\n `qX zm \ n ax i p - [ y m\ N c m- b tW m _mly-kq{Xw Dt]-nv {_-am-Ip kq{Xw [cnv [ym\njvTx ip`m-ip-`I \nq-e\ ]cx-kwtbmKs B{i-bn-p-p. A-s\-bp--h\mWv ssNX- \ymky ]qm-\ssI t_m[-kvXZv {_m-la\y. B kq{X-ns [mc-W-m k\ymkn Dn-jt`m- kvaoXn {_-{]-W-ha-\p-kva-c {`ac IoS-\ym-tb\ v mthm A]-cn-i p-t\m BIp-n-. m\-am-Ip ico-c-{X-b-apXv krPy k\ym-tk-ss\h tZl-XymKw bPvtRm-]-ho-Xm k\ym-kn-bpsS lrZbw Aew-Ir-X- ItcmXn kIrX IrtXym `hXo Xyp]-\n-j-Xv. am-W.v Ah-cmWv kq{X-ns bmYmyw Adn-bp--h. k\ym-kn-am-cpsS btm-]-ho-Xhpw inJbpw m\-sas{X. m\-amWv al-mb ]pcp-jmw. AXyw hnip--am-WXv. An-bpsS Pzme AXns kzcq-]am-bn-cnp-Xp-t]mse m\n-bpsS inJ m\-abw Xs. tIi-a-b-amb inJ-b AXv. sshZn-I-I- A[n-Imcn-bmb {_m-W I-ns AwK-am-Ip btm]-hoXw [cn-p-p. m\-ab-amb inJbpw kq{Xhpw [cn-p--hcnepw {_mWyw ]p-ambn nXn sNpp-shv {_--m-\n-I k-Xn-n-p--Xm-Wv.

87. XtZ-XZzn-mb {_m-Wx ]cn-{hPy ]cn-{hmtUI imSo apWvtUm ]cn{Klx icoc ti klnjvW p tZ-Y hm bYm-h n-[ n-t- m-X -c q] [tcm `qXzm k ]p{X an{X-Ifm-{Xm]vX _zm Zo\n k zm[ y mbw k h amW n k \ y m- k y mbw {_mWvUw N khw Iu]\w ZWvUam-m-Z\w N Xyzm Zzz-kln-jvWp \ ioXw \ tNmjvWw kpJw \ ZpxJw \ \n{Zm \ am\h amt\ N jUqnhPn tXm \nm-l-mc acx KhZw t`jym kqtb-m-tZzj kpJ ZpxJ Ima-t{Im-[-tem-`-tam-lmZo hnkrPy kzh]px ihm-I m-c - a nh kparXzm kzhy-Xn-cnw ka-_-ln-ca -\y-am\x Ikym]n h-\-a-IrXzm \ \a-kvImtcm \ kzmlm-Imtcm \ kz[m-Imtcm \ \nmkvXp Xn bmZr-ntIm `thZy-Zr-m-em-`-k-pjv Sx kphm-Zo ]cn-{K-tl-hm-l\w \ hnkP\w \ a{w \ a{w \ [ym\w t\m]m-k\w \neyw \meyw \ ]rYIv \m]rYIv \ Xz\y{X kh- {Xm- \ n-t IXx nc- a Xnx iq\ym Kmc hr-aq-e-tZ-h -K r-l -Xr-W -I q-S-Ip-e me imemn t]m{X imemn ZnK-c \Zo-X-S]p-fn\ -

C-s\-bp XXzw {Klnv k\ymkw kzoI-cn-tXv {_m-Ws I-hy-am-Wv. GI-hkv{X-[m-cn-bmbn intcm-ap-WU\w sNbvXv A]-cn-{Kl \nbaw ]men--Ww. v ico-c-tiw kln- p-hm km[n-m-X n-cp- m Hcp Iu]o\w [cn-p-Itbm \X hcn-p-Itbm BImw. ]p{Xan-{X-_m-- hm-Zn- Isf Dt]-nv kzm[ymb kXvI-fn \nc-X-\m-I-Ww. kI- e-Xp-ambn _w hnv Iu]o\ ZWvU AwK-h-kvX-cm-Zn-I shSn-p. kIe Zzz-`m-Kfpw kln--Ww. kpJ ZpxJ iotXmjvW \n{Zm-`n-am-\mh-am-\--sf-n Nn Acp-Xv. jVqn-hn-hPn-X-\mbn \n, Al-mcw acw Khw ZmZm-Cjy Akqb C tZzjw kpJw ZpxJ Imaw t{Im[w tem`w tamlw Ch shSnp kzio-c-cs ihw t]mse IcpXn B-Nn am{Xw ssIsmv Bscbpw \a-kvI- cn-msX btam {imtam A\pjvTnmsX Bcp-sSbpw kvXpXn \nmZnI KWn-msX Ign-b-Ww. GI-\mbn kzX-{-ambn Nnnv kzbw e`n-p--Xn Xr]vXn-s-S-Ww. {Zhy kw{Kl-a-cp-Xv. Bhm-l-\-hn-k-\m-Zn-I ]mSn-. a{w kzoIcn-p-Itbm [ym\w sNm-sX, Dt]-n-p-Itbm eym ey kwtbmK hntbmK Nn ssIhn-S -W w. Hcp m\p Xs Xma-kn-p-Itbm t]mhp-Itbm ]mSn-. Xt-Xmbn hotSm B{i-atam ]mSn-. nc-_p-n-bm-bn-cn-Ww. iq\y Krlw, hr-aq-ew, tZhm-e-bw, IpSn, Ipihs hoSv, An-tlm{X ew \Zo-Xocw aWn-, ` q Kr - l w, K pl , A cp - h n, D X m\ w, h \ w FhnsSbmbmepw B{ibw Inn-bm Xma-kn-mw. tizX tIXp, E`p, \nZm-L, Zp`m-km-hp, kwh-I, Zmt{X-b, ssch-X-I XpS-n-b-h-sc-tmse {]tXyI Nnan-msX Bcm-s Wv Xncn- -d n-bm Ign-b m- -hn[w _me, D-, ]nim-N Ch-bvsmw s]cp-am-dmw.

514

I ZWvUw, kn, ]m{Xw, Ia-WvU-ew, ISn-kq-{Xw, Iu]o\w, Ch-sbmw "`qkzmlm' Fp- ]- dv Pe-m \nt]n--Ww. ZnKw-_-c\mbn k-cn-mw. Zzz-`mhw shSn-bWw. \nXyw {_-Nm-cnXzw hln-Ww. lrZb ipntbmsS Inp--Xp-am{Xw Ignv em`m-em` Nn-Iq-SmsX B-_w am{Xw ]pen Ignb-Ww. kzbw {_kz-cq] amsWv IcpXn tIhew {_ss Nnnp sImn-cn- - W w. {Xnhn[ imco- cm-l - mcw shSnp khYm {]m]-nI _- hnt-Znv tZlXymKw sN-Ww. Cs\ Ign-bp k\ym-kn-bmWv IrXIr-Xy-s\v D]-\n-jv A\p-im-kn-p-p.

\memw D]-tZiw
1. Xzz temImw thZmw hnj-bm\o {nbmWn N A-t\y-h-ntXm bkvXp k bmXn ]camw KXnw 2. \ma-tKm-{Xm-Zn-hcWw tZiw Imew {ipXw Ipew htbm hrw {hXw ioew hym]tb ssh kZyXnx 3. \ kw`m-tjXv kv{Xnbw ImnXv ]qh ZrjvSmw N \ kvatcXv IYmw N hP-tb-mkmw \ ]tiyn JnXm-a]n 4. GX--Xp-jvSbw tamlmXv kv{XoWm-amN-ctXm btXx Nnw hn{In-b-tXhiyw XZzn-Im-cmXv {]W-ky-Xn.
temI- , thZ-, hnj-b-, C{n-b-kpJw Ch Dt]-nv B-n-X\mb k\ymkn ]c-aKXn {]m]np-p. Xs t]cv, Ipew, tKm{Xw, tZiw, Ah-, ioew, {hXw, imkv{X-m\w Fn-h-sb-p-dnv BtcmSpw ]db-cp-Xv. kv{XoI-fp-ambn kwkm-cn-p-Itbm ]qh-]-cn-Nn-Xbmb kv{Xosb kvacn-p-Itbm kv{XoI-fpsS Nn{X- ImWp-Itbm Ah-cp-a mbn Ntbm ]mSn- . ImcWw kv{Xosb kw_-n-p Nbpw Nnbpw Ah-cp-ambp khpw hnIm-csf Do-]n-n-mw. Abmsf tbmK-{`-jvS-\m-m CsXmw CS-sIm-Sp-p--Xm-Wv.

9. t{]c-tbZzm Xbm `npx kz]vt\ ]n \ IZm-N\ Pmbm {`Xr kpXm-Zo\mw _p\mw N ip`m-ip`w 10. {ipXzm ZrjvSzm \ ItX timI lju XytP-ZyXnx Alnwkm kXy-a-kvtXb {_-Ncym-]-cn-{Klx 11. A\u-Xy-a-Zo-\Xzw {]km-Zx-ss-cy-amPhw Akvt\tlm Kpcp-ip-{iqjm {im ImnZ-ax-iax 12. Dt]m ss[cy-am-[ptcy XnXnm IcpWm XYm lokvXYm m\-hn-mt\ tbmtKm eLy i\w-[rXnx 13. Gj kz[tm hnJymtXm bXo-\m, \nb-Xm--\mw. \nZz-tzm-\nXy kzx kh{X ka-Zi\x

tamlw, aa-X, amb, tem`w, XrjvW, t{Im[w, AkXyw, cmKw, Al-m-cw, B{K-lw, kw{K-lw, ]vkwKw, inev]w, NnIn-, hyh-km-bw, ]c-Kr-lhmkw, {]mb-nw, Huj-[hn-X-cWw, a{-{]-tbmKw hnj-{]-tbm-Kw, [- km-lkw BiohmZw Fnh k\ym- kn-amv \njn-am-Ip-p. AXn\p hn]-co-X-ambn {]hn-p-h kz[-Nyp-X\m-Ipw. tamw B{K-ln-p k\ymkn kplr- p- sf kzmKXw sNp- Itbm _lp- am- \n- p-Itbm IqsS Xma-kn-n-p-Itbm Acp-Xv. Zm\w kzoI-cn-cp-Xv. `mcy-]p-{X ktlm-Z-c XpS-nb {]nb P\--fpsS ip`mip` hm- I tIp-I tbm ImWp- I tbm sNbvXpw Nm-ey- n- \n- S-sIm-Sp-- cp-Xv. lj-tim-Im- Zn- I shSn-b-Ww. Alnw-k, kXyw, AkvtX-bw, {_-Ncyw, A]-cn-{K-lw, AssZ-\yw, imn, {]k--X, nc-X, kcf-X, kvt\lw, Kpcp-ip-{iq-j, {i, a, C{n-b-\n-{Klw, at\m-\n-{K-lw, DZm-ko-\-X, [oc-X, am[p-cyw, klnjvWp-X, Icp-W, e, Aev]m-lm-cw, m\-hn-\ ]cm-b-WX Ch-bn-semw kw\ymkn {]tXyIw {i sNept-- Xm-W.v

5. XrjvWm t{Imt[m \rXw ambm tem` tamlu {]nbm-{]ntb inev]w hymJym\ tbmK Imtam cmK-]cn-{Klx 6. Al-mtcm aaXzw N NnInm [ kmlkw {]mb-nw {]bm-k a{u-j-[-]-cm-injx 7. {]Xn-jn-m\n ssNXm\n tkh-amt\m {htP-Z[x BK K-Xn-jvtTXn kzmKXw krlr-tZm]nhm 8. km-\\w N \ {_qbmXv ap\n tam ]cm-bWx {]Xn-{Klw \ Kr-lvWo-bmXv ss\h Nm\yw {]Zm]- tbXv

14. Xpcobx ]c-tam-lwkx kmmm cmbtWm bXnx GI-cm{Xw htk-Zv{Kmta \Ktc ]-cm-{XIw 15. hjm-t`ym\y{X hjmkp amkmw NXptcm htkXv Zzncm{Xw hm htk-Zn-{Kmta `npbZn htk-Zm 16. cmKm-Zbx {]k-tPycw kvtX\mku \mcIo `thXv {Kmamt \nt\ tZti \nb-Xmm \ntIX\x 17. ]cy-tSXv IoS-hZv `qau hjm-tkzI {X kwh-tkXv

515

I GI-hmkm Ahmkm hm GI. ZrjvSn ctem-ep]x


18. AZq-j-b kXmw amw [ym\ bptm alow NtcXv ipNu tZxi kZm `npx kz[ a\p-]m-e-b 19. ]cy-tSX kZm-tbmKo ho-b hkp-[m-Xew \ cm{Xu \ N a[ym-tl\ ky-tbm ss\h ]cy-S 20. \iqt\y \ N Zpt hm {]mWn _m[m-Itc \ N GI cm{Xw htkZv {Kmta ]t\ Xp Zn\-{Xbw 21. ]ptc Zn\-Zzbw `np \Ktc ]-cm-{XIw hjm-tkz-I{X XnjvtTX mt\ ]pWy-P-em-hrtX 22. B-hXv kh `qXm\n ]iy `np tclow A-hXvPUhssh _[n-tcm- aqI-h-Xv. - - 23. kv\m\w {Xnj-hWw t{]mw _lp-ZI h\-tbmx lwtk Xp kIr-tZ-h-kymXv ]c-lw-tk\ hnZytX
kXz-Kp-W, ka-Zin, Zzzm-Xo-X, Xpcn-bm-{i-a-nX Cu \ne-bn-ep ]c-a-lwkw k\ymkn \mcm-b-Ws kmmXv kzcq]w Xs-bm-Wv. {Kma-n Hcp cm{Xn \K-cn Ap-cm{Xn C{Xtb k\ymkn Xma-kn-mhq. Fm hjImev Cu \nbaw _m[-I-a - . NmXpm-kym-amb Av Htc m\v Xma-kn-mw. Gsd Hcn-Sp Xma-kn-p-tm cmKm-Zn-I Dm-Ipw. AXv \cI {]m]vXnv Imc-Wam-Ipw. {Kma-ns Hcp `mKv X\nsb PntX-{n-b-\mbn Ign-b-Ww. Fp-am-khpw IoS-n-s\mv k-cn--Ww. GI hkv{X-[m-cntbm ZnKw_-ct\m BImw. Nmeyw ]mSn-. hnj-b-Nn-m-cln-X\mbn Zym\\nc-X-\m- I-Ww. At[m-Zr-jvSn-bm-bn-cn-pI cm{Xnbnepw a[ym--nepw ky-I-fnepw bm{X th. iq\y Zp-am-\- ssIshSn-b-Ww. hj-Im-ev hnip-m\w tXS-Ww. kh-`q-X--sfbpw X\nv ka-ambn ImW-Ww. A, _[n-c, aqI, PU, {`m Fnh-sc-t]mse Fm _mly-Zr-iy--fn\npw A\-`n-\m-I-Ww. _lp-Z-I\pw h\-hm-kn-bmb bXnbpw {Xnk-yI-fnepw kv\m\w sNp-p. lwk\n kv\m\w Hcn- aXn. ]c-a-lw-km-h-bn kv\m\m-Zn-I Bh-iy-an-. -

26. XzMv amwk cp[n-ckv\mbp am tatZmn kwlXu hnaq-{X-]qtb caXmw {InaoWmw Inb-Z-ca -

27. Iz ico-c-a-ti-jmWmw tjvam-Zo\mw alm-Nbx Iz NmwK-tkm-`m-ku-`mKy Ia-\obm Ztbm KpWx 28. amwkm-krIv ]qb-hnaq{X kv\mbp-am nkw-lXu tZtl tNXv {]oXn-am aqtVm `hnXm \ctI ]n kx 29. kv{XoWm-a-hmNy tZiky n-\mUo {hWky N AtZtZy ]n at\m-t`-Zm-\x {]mtbW hWy-tX. 30. Na JWvUw Zzn[m-`n-a-]m-t\m-ZvKmc [q]nXw tb can \akvtX`yx kmlkw InaXx ]cw 31. \ Xky hnZytX Imcyw \ enwKm hm hn]-nXx \ntam \n`bx imtm \nZz-tm h t`mP\x 32. ap\nx Iu]o\ hmkmx kytm hm [ym\-Xev]cx Ghw m\-]tcm tbmKo {_ `qbmb Iev]tX. a\-\w, tbmKw, Bk-\w, GIm--tk-h-\w, XnXo \nkv]r-l-X, aa-X, Cu Ggp Imcy- GI-ZWvU-Im-cnI-fmb k\ym-kn-am Xo-bmbpw A\p-jvTn-Ww. ]c-alw-km-h--bn-se-n-b-h\v kv\m\mZn I- A\nhm-cy-a. Ah\v Nn-hrn ]cn-XymKw Xs t{ibkvIcw amwk-c N \mUo-tatZm amn \nnX-amb ico-c-n can-p a\p-jypw ae-aq-{Xm-Zn-Ifn InS-p Iran-Ipw Xn Fp-t`Zw? icocw shdp-p-m-p I^m-Zn- I-fpsS Iqm-c-am-Wv. AXn-sep ku-cy-amWv? hrn-sI ]Zm--fpsS ka-hm-b-amb Cu i-co-cs t{]an-p a\p-jys t{]aw \c-I-nem- Wv. kv{XoI-fpsS Ahm- Ny--fmb AwK-pw Nofn {hW-pw Xn Hcp t`Z-hp-an-s-nepw a\pjy am\-knI hn{`-a-m hn-X-cm-Ip-p. k\ymkn bmsXmcp Nnhpw hln-cp-Xv. Ah\v Hcp Ihpw sNt-Xm-bn-n-. `bw, aa-X, Zzz-Nn Ch hnv im\mbn Ah `-WmZn Nn-Ifn \nv hnap-\m-bncn-p-p. ZnKw-_-c\mtbm Iu]o-\-[m-cn-bmtbm Ah [ym\n-- Ww. Cs\ m\-hr-n-bn apgp-Inb tbmKn {_-`m-h-n\v Al-\m-Ip- p.

24. au\w tbmKm-k\w tbmK-kXnXn ssIm--io-eXm \nx kv]rlXzw kaXzw N kv]ssX Xmt\yI ZWvUn\mw 25. ]c-lw-km-{ia tmln kv\m\m tZc-hn-[m-\Xx Atij Nn hro\mw XymKw tIhe amN-tcXv

33. enwtK kXy-]n-J-ez-kvan m\-tah lnIm-cWw \ntm-m-tbl `qXm\mw enwK-{Kmtam \ncIx

516

I 34. b-kw \ Nmkw \m{ip-Xw\ _lp-{ipXw

kzim-Jm-\p-KXass{ cjvS-{im-m-\yjvS Znt\jp - hm GI-Znt\ hm ]nXr-bm-tKm hn[m-t\\ {_m\ kphrw \Zphrw thZInXv Wm- \ - ` y `pyw bYm- h n[n \nhy k {_mWx ]nWvU{]-Zm-\m\n \nhy ZnWm-Xmw-_qsse 35. Xkvam-Z-enwtKm [tm {_-hrkvtXmj-bnXzm {_m-Wm t{]j-bnXzm Atij -a-\p-{hXw I knyw tIim k{]m-j vS[m ZznPx KqV [m-{intXm hnZzm\ m\ NcnXw kwn]y hm]-tbXv ]qhw tIi-iva-{ip-\-Jm\n Ntc-Xv. N CXn k]vX -t I-i m kwcy Itm-] 36. knKv[x kh-`q-Xm\mw hm-{ia hw uc-]qhIw kv\mXzm kmbw-kym hnhnXx h\w \nhXy kl-{k-lm-b{Xo P]vXzm {_bw \nhXy kzm[o-\mn ap]-m]y kzimA-hUhm]n aqI-h alow NtcXv - - - tJm-]-kw-lcWw IrXzm-X-Zp--{]-Im-tcW BPym37. Xw ZrjvSzm im-a-\kw kv]rl-bo lpXn amPy-`m-Kmw lpXzm-lpXn hn[nw kam]y Znhu-Ikx Bm-Zn-`n-kv{Xn-hmcw kp-{]miv\w IrXzm ANenwKm-`m-hmp ssIh-ey-anXn {_m-\p a-\ -] qh-I -anw kwcy kzb-a-tcp cXx -im-k\w CXn IrjvWm Pnt\m-]cn nXz ]pcmW {ihW ]qhm\w Xs-bmWv k\ym-k-nepw tam-n\v Iw. PmK-cWw IrXzm NXp-bm-amt kv\mXzm Imc-Ww. m\w IqSmsX hn`n Nn- [cn-p- ZIu Ncpw {i]-bnXzm ]pcp-j-kp-t-\m-ky Xv \nc-I-am-W.v {_-m-\n-bm-Is km[p, Akm- tjmU-imlp Xn lpXzm hncPm tlmaw IrXzm [p, aqJ, hnZzm, kphr-, Zphr- Cu t`Z- AYm-N ay kZ- nWw hkv{Xw kph-]m{Xw _p-n-sbm-p-an-m--h-\m-W.v AXn-\m k\ymkn Nn- t[\pw ZXzm-k-am]y {_tm-Zzm-k\w IrXzm kw -sfm-p-an-msX {_-Nn-m-]-c-\m-I-Ww. A\yv amkn-p acpXx kan{x kw_r-l-kv]Xn kw ImW---hn-[-n-em-bn-cn-t Ahs tbmKm-Zr-\p- amb-a nx kn-X zm-bp-j mN [t\\ N _te\ jvTm-\-, hm-{i-a--Xo-X-\m-bn, A-_-[n-c-aq- Nmbp-j va x ItcmXp ta CXn bmt{X At Im-Zn-Ismw Ah k-cn--Ww. Cs\ {]im bnbm X\p kvXtb-lym-tcm-lm-y-\m-m\w Nn-\mb kw\ym-knsb Zin-p tZh-m BPo-hnX Am hkq-\n-Ir-Wz--kta \cym ]pcqWn btm hrn sImXn-p-p. B-`m-h-n \npw `n-ambn `qXzm b-am-koZ kzmw tbm\nw PmX-thtZm `ph Hn\pw AkvXn-Xz-an-s Nn a\-n DZbw sImp- BPm-b-am\x k b G[n-Xy-t\-\mn B-\ymtm ssIheyw knn-p-p. {_-XXzmI-amb D]- tcm]y [ymXzmnw {]Z-nW \a-kvImc ]qh-Iaq-Zzmky {]mXx kym-ap-]mky kl{k Kmb{Xn tZiw CXm-Wv. ]qhIw kqtcym-]m-\w IrXzm \m`n-Z-Lvt\m-Z38. AY \mcZx ]nXm-alw k\ymk hn[n. t\m I-ap-]-hn-hn-iy-jvS-Zn-Iv]m-eImLy ]qhIw Kmb{_qloXn ]{]-. ]nXm-a-l x-X -tYXyw Ko IrXy {Xyp-Zzm-k\w IrXzm kmhn{Xow hym]r-Xnjp {]thBXptc hm {Ita hm]n Xpco- b m-{ ia kzoIm- i-bnXzm Alw hrky tccnhx Ionx ]rjvTw cmw IrNv{] {]mb-n ]qh-IajvS {imw Kntc-cnh Du[z-]hn-t{Xm, hmPn-\o-hkz arX-a-kvan Ipcym-t-hjn Znhy-a-\pjy `qX ]nXr am{Xt {Zhn-Ww. ta kh kwkp-ta[m Aar-tXm-nXx Xyjv S {imm\n IpcymXv {]Ya kXy hkp CXn {Xni-tm thZm\p hN\w b-km-ar-jt`m kw-I m hnizm tZh tZh-{imt {_ hniz-cq] Otm-t`ym[yar XmXv kw_-`ph k ta hnjvWp atl-izcm Ejn {imt tZhjn {Xn- Ct{m ta[bm kv] rtWmXp Aar-X ky tZh-[mbjn a\p-jyjo Znhy-{imt hkp-cp-{`m-Zn-Xy- ctWm `qbmkw icocw ta hnNjWw Znlzm ta cq-]m a\p-jy-{imt kuI-k\\ k\-XvIp-amc a[p-a - -am. Im-`ym-`q-c n-hn-{ihw {_-W x-tI- k\-Xvk p-P m-X `qX-{imt ]rYn hymZn ]-a- timkn ta[-bm]n lnXx {ipXw ta tKm]mb Zmtclm-`q-Xm\n Np-cymZn Ic-Wm\n NXphn-[-`qX j-W m-bm hnt-j Wm bm temtI-j -W m{Kam ]nXr-{im-t, ]nXr-]n-Xm-al {]]n-Xm-a-lm bm hypn-tXm-lw. Hmw `pxk-\ykvXw abmx Hmw amXr {imt amXr ]nXm-alo {]]n-Xm-a-lo-cm-- `phx k\y-kvXw-abm Hmw kphx k\ykvXw abm {imt B ]nXr-]n-Xm-a-l PohXv ]nXr-Iiv Hmw `q`qhx kph k\y-kXw k\ykvXw atbXn tNzXv ]nXcw Xzzm B ]nXm-al {]]n-Xm-a- a{ a[ya Xme P[z-\ n-`n a\-k m-h m-tNm- mcy lm-\nXn kh{X bp IvW p]vX ym {_m-Wm- A`bw kh-` q-tX-t`m-ax khw {]htX \-t b-tZz-Z m-[ zc ]t AjvSm-[ z-c -] t hm kzmtl Xyt\\ Pew {]miy {]mNymw Znin

517

I ]qtm-RvPenw {]n]y Hmw kzmtlXn inJm-

sebpw tcmaw If-b-cp-Xv. ap-I-p-tijw kv\m\w ap-Xv]mZy btm-]hoXw ]caw ]hn{Xw {]Pm-]- sNbvXp kmbwky-bn Bbncw Dcp Kmb{Xn a{w tXb klPw ]pc-kvXmXv Bbp-jy-a{Kyw {]Xn- P]n-Ww. ]ns {_-bmKw sNbvXv An m]\w ap ip{`w btm-]-h oXw _e-akvXp tXPx \nh-ln-Ww. kzw imJ D]-kw-l-cn-p. BZy-`mKw btm- ] - h oX _ln \ \nh- t kkv X z ax hsc LrXm-lpXn thWw. lh\w ]qn-bm-bm hdp {]hniy at[y lyP{kw ]caw ]hn{Xw btim-_ew amhns aqv Dcpf `n-p-Ibpw B Na\w sNbvXv m\-ssh-cmKyw ta[mw {]b-tXn btm-]- An-bn kanv Cv, An-bpsS D-c`m-K-mbn hoXw OnXzm DZ-Im-RvPen\w kl Hmw `qx kap{Zw IrjvW arK-tm-en-en-cpp ]pcmW IYm-{i-hWw \nhK k zml - t K - X y ] v k p P ql p - b mXv Hmw `qx lnv cm{Xn DWn-cn-p-Ibpw thWw. ]ns cm{Xn-bnse k\ykvXw abm. Hmw `qhx k\ykvXw abm. Hmw \mew bma- n kv\m\w sNbvXv AtX An-bn Xs kphx k\ykvXw abm CXn {Xncpzm {Xnhm-ca- Ncp ]mI-s-Spn ]pcpj kq-nse tjmU-i-a-{`n-a{ X-ew {]mm-Nay Hmw `qx kzmtl-Xy]vkp -fm Ncp-hns ]Xn-\mdp Blp-Xn-I \nt-]nv hkv{Xw ISn-kq-{X-a]n hkrPy kh-I -\n-hr- hncP F tlmaw sNbvXv BN-a\w ZnW hkv{Xw, - tImlanXn kva rXzm PmX cq]- [ -t cm-` qXzm kphw, ]m{Xw, ]ip Fnh Zm\w sN-Ww. {_tmkzcq-] m-\ p-k- m-\ -] qh-I -aq[z _mlp-c p-ZoNnw Zzm-k-\-n-\p-tijw An-bpsS B[n-ssZ-hn-I-cq]w Xs Bm-hn {]Xn-jvTn--Ww. ]ns An-[ym\w \aKt-Xv. kvImcw Chbvp tijw Ah An-im-e-bn hkPn]ns \mc-Z hopw {_m-hn-t\mSv tNmZnp: ""`K-Ww. {]mX--y-bn Bbncw Dcp Kmb{Xn P]nv h, k\ym-k-hn-[n-sb-n ]d-p-X-cm Zb-hp-m-IWw'' kqtcym-]m\w sNp-I. \m`n-hsc Pe-n \npAXp-tIv {_mhv ]dp: ""BXp-c-k-\ym-ktam {IasImv AjvS-Zn-I]m-e-mv ALyw \I-Ww. at{mv k-\ym-ktam kzoI-cn-p-Xn\v BZyw {]mb-n--sa m-c-W-n-\p-tijw "A`-bw...' Fp XpS-p a{\ne-bn Ir{m-Zn{hX-f\p-jTn--Ww. ]ns tZh-m, v m BN-a\w sNbvXp ]qhm-`n-ap-J-ambn \nv ARvPaljn-am, Znhy-m, a\p-jy, `qX-, ]nXr-, en-\n-dp Pew t{]mWw sNbvXv "Hmw kzmlm...' FpamXmhv, Bmhv Fn-s\ Fp- t]v thn {imw -cnv inJ-bn tijn-n-p tcma-fpw ]ngp-Xp-Ifb- sN-Ww. kXyw Fpw hkp Fpw t]cp hniz-tZ-hWw. ]ns btm-]-hoXw tOZnp Pem-RvP-en-tbmsS msc Blzm\w sNbvX v tZh-{im- -n {_- mhv Pe-n Hgp-p-I. Hmw `q... XpS-nb a{- aqp hnjvWp atlizc-msc Blzm\w sN-Ww. Ejn {im{]mhiyw D-cnp sImv BN-a\w \S-p-I. Hmw `qx n tZhjn-am a\pjy Ejn-am, cmPjn-am Fnkzmlm' Fp--cnv hkv{Xhpw ISn-kq-{Xhpw Pe-n hsc Blzm\w sN-Ww. Znhy-{im-n AjvS-h-kpDt]-n-p-I. AtXm-sSmw Cs\ Nnn-p-I. ""Rm , GIm-Z-i-cp-{Z- m, ZzmZ-i m-Zn-Xy- m Fn-hsc I--sfmw Dt]-n-n-cn-p-p.'' ]ns ZnKw-_-c-\mbn Blzm\w sN-Ww. am\-h{im--n k\-I, kZm-\B-hn-Nn-\w sNbvXv ssII apI-fn-te-bvmn hS, k\-XvIp-am-c, k\-p-Pm-X Ch-scbpw hnfn-p-Znp t\mn bm{X-sN-p-I. Ww. `qX-{im--n ]rYzn XpSnb ]-`q-X--sfbpw t\{Xm-Zn-I-fmb C{n-b--sfbpw Pcm-bp, PcmZn \mep hn[- 39. ]qhh hZzXv k\ymko tNZv Kptcmx kIm n-ep Pohn-I-sfbpw hnfn--Ww. ]n-{im--n imXv {]Wh hmtIym-]-tZ-iw. {]m]y bYm-kpJw ]nXmhv ]nXm-a-l {]]n-Xm-al F-\-h-scbpw amXr- hnl-c a In-mt\ym hyXn-cn CXn ^e{im--n amXmhv amXm-aln Fn-hscbpw hnfn--Ww. ]-t{Xm-Z-Im-lm-cx ]h-X-h\tZ-h-Xm-e-tbjp k- B-{im--n Xsbpw ]nXm-hn-sbpw ]nXm-a-l- tcXv k\ym-kymY Zn\w-_ cx kIe km-c -I . sbpw {imw sN-Ww. ]nXmhv Pohn-n-cn-p-Ibm-sW- k h - ` m- \ - - k zm- \ p - ` - s s h I ] q l r Z bx n At-l-ns {imw sNmsX Xsbpw ]nXm- ImXn Zqc-e m`x {]mWm-bma ]cm-bWx ^e-cal-sbpw {]]n-Xma-l-sbpw {imw sN-Ww. AjvS- k-XzIv ]{X-aq-tem-ZssIx tammo Kncn I{im-s Htc A\p-jvTm-\-ns AwK-amn Cu cv tcjp hnkr-tP-tlw kvacw kvXmc-Iw. hnhn-Znjzm F {Ia-n {_m-Wsc Wnv Ahsc ]qPn-- k\ymko tN X]Yw KXzm BNm-cym-Zn-`nhn-ss{]Ww. AjvS {im- {]tXyIw {]tXyIw A\p-jvTn- kvXnjv T XnjvT alm-`mK ZWvUw hkv{Xw Iap ]w Xs imJ-bns] a{- aptJ\ Fp Wv U ew KrlmW {]Wh alm hmIy {KlZnh-kw-sImtm Hcp Znhkw sImtm A\p-jvTn-mw. Wmw Kpcp-\n-IS amKt XymNm-sscy ZWvU {_mW ]qP, t`mP\w XpS-nb I--sfmw bYm- ISn kq{X Iu]o\w imSn-taImw Ia-WvUepw ]mZmhn[n ]qn-bmn ]nWvU-Zm\w sN-Ww. XmSn, aoi, Zn-a - k v X I {]am-W -a - {h-W wa kaw kuay- a -I me \Jw Ch Dt]-n--Ww. I-n-sebpw D]--n- ]rjvTwk eWw sshWhw ZWvUtaI amN-a-

518

I \-]qhIw kJm-a m-tKm-] mbu Nx kJm-t b


ko{ky ht{Pmkn hm{XLv\x ia ta `h bXv ]m]w Xn-hm-ctbXn ZWvUw ]cn-{K-tl-K-n-h\w Poh-\m-[m-c`qXw am tX am a{-bkz khZm kh- k u- t ayXn {]W- h - ] qhIw IaWvUepw ]cn-Krly Iu]o-\m-[mcw ISn-kq-{X-tamanXn Kplym-m-ZIw Iu]o-\-tam-anXn ioX-hm-tXmjv W - {Xm-W -I cw tZssl-I -c - - W -t am-a nXn ISn kq{X Iu]o\ hkv{X-am-Na-\]qhIw tbmK-]m- `n-jntm `qXzm IrXmtmlanXn aXzm kzm{iam-Nmc ]tcm-`-th-Zn-Xyp-]\n-j-Xv. m\m-`n-em-j-tmsS k\ymkw kzoI-cnpIgnm \qd-Sn-\-S--Xn-\p-tijw BNm-cym-Zn-IfpsS Wa-\p-k-cnv ZWvUw, Ia-WvU-ep, hkv{Xw, Fnh kzoIcn-p--Xn-\p B sImSp-p--Xn\pw {]W-hm-Zn-a{--fpsS D]-tZiw {ihn-p--Xn\pw Ww Inn-bXns\ XpSv k\ymkn BNm-cys\ kao-]n-p-Ibpw BNm-cy sImSp ZWvUw, Ia-WvU-ep, Iu]o-\w, Acm, Nc-Sv, ]pXv Fnh kzoI-cn-p-Ibpw sNWw. apf-h-Sn-bmWv ZWvU-ambn sImSp-p- Xv. AXv ImapX inc-p-hsc s]m-ap--Xm-bn-cn--Ww. Xpf-bn-msX an\pan\pv t{ijv T - a mb B ZWv U w Idpp\ndapXmIcpXv. CsXmw kzoI-cn--Xn-\p-tijw BN-antXmWv. A\-cw \nn-jvT-a{w D-cnv ZWvUw ssIbn-se-Sp-v DNn-X-amb A\p-jvTm\w \n-ln-Ww. BN-a\w sNbvXv Xm tbmK ]m-`n-jn--\mbn Fv hnNmcnv kzm{i- am-Nmc]c-\mbn Pohn-tXmWv. CXmWv D]-\n-j-ns A\p-im-k-\w.

{]h-\hpw \S-p-p. Fm Pohn-Ifpw Cu \me-h-Isfbpw B{i-bnv Ah-m-\p-Iqew Pohn-p-p. k\ym-ko, {_-Nm-cn, Krl-, hm\-{]- Ch-scsImv tkh-\ob kvam I- \nh-ln-n-pp. AXp-t]mse k\ymk-n-\-\p-Iq-e-ambn {ih-W-a-\\-\ n- Z n-[ ym-k -\ - fpw Bh-i y- a m-W v. B A`n-{ ]m-b memWv k\ymkn B{i-an-\-v A\p-Iq-e-am-bn-s {]hn-p-p-shv ]d-Xv. ""\mc-Z ]d-p. ""`Kh, C\n k\ym-k-ns t`Z--sf--nbpw Ah-bpsS A\p- j vT m- \ - n- e p A- c- -s f- - nbpw ]dp XctW.''

]-tam-]-tZiw
1. AY ssl\w ]nXm-alw \mcZx ]{]-, `K-h kh I \nhIx k\ymk CXn-X zssb thmx ]p\x kzm{i-am-Nm-c]tcm `th-Zn-Xyp-Nyp-tX. XXx ]nXm-al Dhm-N. ico-cky tZlnt\m Pm{KXv kz]v\ -kp-j p]vXn Xpco-bm-hx kn-X-Z[ o\mx Ia-m\ sshcm-Ky-{]-hIm ]pcpjm Ph-kvX-Z\p Ipem-Nmcmx kn-XssYh tNZv `K-h k\ymkmx IXn-t`Zm kvXZ-\p-jvTm-\-t`-Z. IoZr-imkvX X kva mIw hp al-k o-X n. XtY-X ywKo IrXy Xp ]nXm-a-tl\
\mc-Z {_m-hn-t\mSp tNmZn-p. ""`K-h, Av k\ymkw kh-I \nh-I-sapw AtXm-sSmw Xs B{i-a-n-\n-Wnb BNm-c kwc-n-Wsapw ]d- p. AXns hni-Z o-I -cWw \IWw {_mhv ]dp: tZl- [m-cn-bmb Pohnv Pm{K-Xv, kz]v\w kpjp-]vXn, Xpcobw Fo \mev Ah-I-fmWp-Xv. Ch-bn Iw m\w sshcmKyw XpSnb-h-bpsS

27. k\ym- k - t `- s sZ- c m- N m- c - t `- Z . IY- a nX tNz XkvtXzI Gh k\ymkx Am-t\\m-i - n-h -i mXv I-t em-] - - s s{X-h n- [ y- taXp sshcmKy kw\ym-kmZv m\ k\ymtkm m\ sshcmKy k\y-kx Ia k\ym-k-Xn NmXp hn[y-ap-]m-KX kvXZy-tYXn ZpjvT-a-Z-\m-`m-th-tXn hnj-b-ssh-jvWy-taXy {]mIv]pWy I himXv k\ykv X x k sshcmKy k\ymko imkv { X m\mXv ]m]-]pWy temIm-\p-`-h{i-h-WmXv {]]tm-] -cXx t{Imt[jym-kq-bml mcm-`n-a m-\mtI kh-kw-kmcw \nhrXy Zmtc-jWm-[t\j-Wm, temtI-j-Wm-tI tZlhmk\mw imkv{Xhm-k \mw temI-hm-k\mw Xyzm ha-\ m- -anh {]Ir-Xobw kh-anZw tlbw aXzm, km[\ NXpjvSb ktm bx kw\y-kyXn k Gh m\ k\ym-k n. {ItaW kh-a -`ymkn kh-a -\ p-`qb m\ sshcm-Kym`yw kzcq-]m-\p-km-t\\ tZlam-{X-hin-tjSx k\yky PmX-cq-] -[-tcm-`-hXn k m\ sshcmKy k\ymko {_-Ncyw kam]y Krlo `qXzm hm\- { ]- m- { i- t aXp sshcmKy k\ymkn {_-N cyw kam]y Krlo-`qXzm hm\{]-m-{i-tatXy sshcmKy `mth ]ym{ia-{I-a m\p-km-tcW bx k\ym-ky-kw-\ymkm mX-cq-] [tcm sshcm- K y- k - \ ym- k o. hnZzXv k\ymko m\ k\ymko hnhn-Z njm k\ymko I-k\ym-ko.
{_mhv ]dp: Rm C\n k\ym-km-{ia t`Zsfn ]d-bmw. bYm-n k\ymkw Hcp {]Im-cnte Dq. ]t APvRm\w Akm-ayw Item`w Ch-bm AXn\v At\I cq]- Dm-bnpv. sshcmKy k\ym-kw, m\k\ymkw, m\-ssh-cmKy k\ym-kw, I k\ymkw Fns\ \mep-Xc-am-Wv. a\-nse ZpjnX `mh\ amdn hnj-b-hn-cn hv ]qhP--kp-Ir-X-fmb kXvI--fpsS ^e-ambn hnc-ntbmsS k\ymkw kzoI-cn-p--h-\mWv sshcmKy k\ymkn. imkv{ X-m-\-m-t em, A\-`hPvR m\-mtem kzm`m-hn- I-ambpw {]]--tmSp hncn tXmn-b-h-\mWv

519

I m\ k\ym-kn. tIm]w, Cujy, Akq-b, Al-mcw


Fnh tN hnizs AIn kv{Xo[-\JymXn Ima\-I-fn \npw ap-\m-bn-p--h\pw tZlm ImZn-hmk-\ -I XyPn- -h -\ p-amWv m\-k -\ ym-k n. kIe imkv{X-fpw A`y-knv A\p-`-h-m\w t\Sn m\ sshcm-Ky-m B-kz-cq-][ym-\]c-\mbn ZnKw-_-c-\m- bn-cn-p--h sshcm-Ky-k-\ym-kn-bmWv. {_-Ncyw Ahkm-\ n- nv Krl- m-{ iaw ]cn- ] m- e nv hm\-{ ]- n\npw k\ymkw kzoI-cn--h I-k-\ym-kn-bmWv. {_-Ncy-n\p tijw k\ymkw ssIsImv ZnKw_-c-\m-bn-o-cp--h sshcmKy k\ym-kn. hnZzXv k\ymknsb m\ k\ym- kn- sbpw ]d-bpw. hnhn- Znjzm k\ymkn-bpsS asmcp t] I k\ymkn Fm-Wv.

8.17. I- k - \ ym- t km]n Zznhn[x \nan kw\ymtkm A\n-an kw\ym-ktXn \nan-kvX zm-Xp-c x A\n-a n {Ia kw\ymkx BXpcx kh-I tem]x {]mW tkymXv {ItaW Imek-\ymkx k \nan k\ymkx ZrVmwtKm `qXzm khw IrXIw \izcanXn tZlm- Z nIw khw tlbw {]m]y lwkx ipNn- j - Z z- k p- c - - c n ktymXm thZn-j-`-Xn-Yn Zptcm-W-kXv \rj-Zz-ck- Z r- - `- thym- k - Z -_ vP m-t KmPm EXPm A{ZnPm EXw _rlXv {_-hy-Xn-cnw khw \iz-canXn \nn-XymtYm {ItaW bx k\y-kyXn k k\ymtkm\nan kw\ymkx k\ymkx jUv hnt[m `hXn IpSo-NtIm _lqZtIm lwkx ]c-a-lwkx Xpco-bm-Xo-tXmAh[qX-t-Xn. IpSo-N-Ix inJmb tm]-hoXn ZWvUI-a -W vU -e p-[ cm Iu]o- \ -I - m-[ cx ]nXr amXr Kphm-cm-Z-\-]cx ]nT-c-J-\n{X inIymZn a{-km-[\-]c GI-{Xm-m-Z-\-]cx ttXm[z ]pWv{U-[mco {XnZWvUx _lq-ZIx inJmZn Im-[c kv{Xo]pWv{ U-[ mco ISn-N - I -h Xv kh ktam a[p Ic h r X y mj vS I _ fmi o l wtk m P Sm- [ mc o {Xpt{m[z-]p-Wv{U-[mco Akw-Xr]vX a[p-I-cmmio Iu]o\ JWvU[mco ]c-a-lwkx inJm-bb-tm-]hoX clnXx ] Krl-tjzI cm{Xmm-Z\ ]cx Ic-]m{Xn GI-Iu-ho-\-[mco imSo-taIm-taIw sshWhw ZWvU -ta-I -i mSn [tcm hm `kvtam- q\ ]cx kh-X ym-K o. Xpco-bm-X otXm tKmapJx ^em-lmco Am-lmco tNZv Krl-{Xtb tZl- a m-{Xm- h -i njvt Sm ZnKw-_ cx IpW-] -h - -c oc hrnIx Ah-[q-Xk vXz-\n-btam `nikvX-]-X nX h\ ]qhIw kh-htjz PK-c-hr-Xym-lmc-]cx kzcq-]m\p km-\-]cx
\nan k\ym-k-sapw A\n-an kw\ym-k-sapw I kw\ymkw cp-hn-[-n-ep-v. BXpc kw\ymkw

Xs \nan k\ymkw: {Ik-\ymkw A\n-an k\ymkw-am-Wv. tcmK-_m-[n-X\mbn ac-WIm-ev k\ymkw kzoI-cn-p- -X mWv \nan k\ym-k w. as- m-sa- t]mse ico-chpw \iz-cam-sWv km[-I Adn-bp-p. ]c-am-mhv BIm-i-k-m-cn-bmb lwk-am-W.v hkp Aco km-cn-bm-Wv. thZn-bn {]Xn-jvTn-Xamb An AXmWv: tlXmhpw AXp-X-s. Krs AXn-Yn-bmW-Xv. a\p-jy-cnepw AXv Dsm-p-p. kXy-nepw hnin-jvS-h-kvXp--fnepw AXp-v. BIm-inepw Penepw ]rYzn-bnepw hmWn-bnepw ]h-X-n-ep-samw AXv {]I-S-am-Ip-p, AXp Xs-bmWv GIhpw ]c-ahpamb kXy- sav ]d-bmw. Cs\ ]c-{_w am{Xta kXyam-bn-pq Fv IcpXn {_-sam-gn-p--sXmw \iz-csap IcpXn {Ia-ambn k\ym-km-{i-an {]th-in-p-h\mWv A\n-an kw\ym-kn. AXp-t]mse IpSo-NI _lq-ZI lwk, ]c-alw-k, Xpco-bm-Xo-X, Ah-[q-X Cs\ k\ym-kn-am Bdv {]Im-c-n-sev ]d-b- s-Sp-p. inJbpw btm-]-ho-Xhpw ]cn-Xy-Pn-msX ZWvUw Ia-WvU-ep, Iew, Xq, kn Fnh kqn-p-Ibpw a{-kn-n-bn ebn-n-cn-p-Ibpw sNp-h- IpSo-NI k\ym-k nbmWv. AXn\m tizXmz ]pWv{Uhpw {XnZWvUhpw [cn-p-p. Htc m\p \np XsbmWv `Ww Ign-p-Xv. IpSo-N-Is\-tm-se-Xs inJbpw btm-]ho-Xhpw [cnv {Xn]p-W{U-[m-cn-bmbn v ka-Zin-bmbn ]e hoSp-I-fn\npw `-bm-Nnv Ignp-Ibpw Fp-cp-f-am{Xw `n-p-Ibpw sNp-h-\m-Wv _lp-Z-I. PSm-[m-cn-bmb Du[z-]pWv{Uw [cnv Im]o\w XpWn `nm-]m{Xw Fnh kqn-p--h-\mWv lwk F k\ym-kn. inJbpw kq{Xhpw [cn-msX Ap hoSp-I-fn \npw `n-bm-Nnv Hmtcm cm{Xn-bnepw `Ww Ign-p-h-\mWv ]c-alw-k. ]m{X-ns m\v ssI D]tbm-Kn-p-p. AXp-sImv Abmsf Ic-]m{Xn Fp ]d-bm-dp-v. Hcp Iu]o-\w, Hcp ]pX-v, apf-hSn Fnh [cn-pw. kh ]cn-Xym-Kn-bmb Cbm `kva-te-]-\-X-Xv]c-\m-Wv. Inp--sXtm AXp-sImv Xr]vXn-s-Sp--h-\mWv Xqco-bm-XoX k\ym-kn. Abm BtcmSpw Hpw bmNnn-. ^em-lm-cw am{X-a mWv `Ww. aqp hoSp-Ifn\np am{Xw Aw kzoI-cn- pw. ZnwKw-_ -cXzw ssIsm-p-p. bmsXmcp hn[-n-ep _hpw am\nm--h-\mWv Ah-[q-X. If-n-Xcpw ]Xn-X-cp-am-m-h-cn \nv Fp Inptm AXv kzoI-cnv AP-K-chrn-bn AXm-bXv Hcn-Sp InSv ASp-p-hp Inp Cc am{Xw Ign-p s]cp-m-ns kz`m-h-tmsS Ignbp--h-\mWv Ah-[q-X.

520

I 18. BXptcm PohXn tNXv {Ia-k-\ymkx Ihyx


IpSo-N I _lq-ZI-lw-km\mw {_-Ncym {iam-ZnXp-co-bm-{i-a-hXv IpSo-N-Im\mw k\ymk hn[nx ]ca-lw-km-Zn-{Xm-bmWmw \ ISn kq{Xw \ Iu]o\w \ hkv { Xw \ Ia- W v U - e p \ ZWv U x- k h hssI ss`m-S\ ]cXzw PmX-cq-] -[ -c Xyw hn[nx k\ym-kImte ]yew_pn ]cy a[oXy XZ-\-cw ISn-kq{Xw Iu]o\w ZWvUw hkv{Xw Ia-WvUew kh-a]vkp hnkr-PymY PmX-cq-][c- -tc Im-thtim \mt[yX thym \ t{imXhy-a-\yXv InnXv {]W-hm-Z\yw \ Xw ]tT i_vZa]n _rl-_vZm \ A[ym-]-tb alZzmtNm hnm-]\w Kncm-] m-W y-Zn\m kw`m-jWw \m\y-kvamXv hm hnti-tjW \ iq{X-kv{Xo-]XntXm-ZIym kw`m-jWw \ b tX tZh ]qPm-t\m-hZi\w Xo-bm{Xm hrnx tcmKm-\mb hyn k\ymkw ssIh-cn--Xn-\ptijw acn-n-s-n Abm hn[n-{]-Imcw {Ia-kw-\ymkw kzoI-cn-p-Xm-Wp-Nn-Xw. IpSo-N, _lq-Z-I, lwk Fo aqn-hn-`m-K-n s] k\ym-kn-amv {_-Ncyw, Kml-yw, hm\-{]w Fo {Ia-n \memas B{iaw hn[n-n-cn-p-p. ]c-alw-k, Xpco-bmXo-X, Ah- [q-X, Cu aqp Iqv ISn- kq-{Xw, ZWvUw, Ia-WvU-ep, hkv{Xw apX-em-b-hsbmpw Bh-iy-an-. Ahv \-cmbn Ncnv Fm PmXn-bn s]-h-cp-sSbpw Krl-- fn\nv `n bmNn-m kzmX-{y-ap-v. kymkkzo-I- c-W- n B-kw-Xr-]vXn-hsc A[y-b\w XpS-cWw ]ns Iu]o-\hpw IqSn kq{Xhpw Pe-n Fdn-b-Ww. \-s\-n AwK-hkv{Xw ]mSn-. A[y-b\w {]h-N\m-Zn{i-hWw Ch ]mSpX-. {]Whw am{Xw P]n-mw. hrYmem]w ]mSn. lkvX-ap-{Z-bn kw`m-jWhpw A\p-h-Z-\ob-a. cP-kz-e-bp-ambn kw`m-j-W-a-cp-Xv. Xom-S\w tZh]qP D-h-Zi\w Fn-hbpw bXnv \njn--am-Ip-p.

IpSo-NI k\ymkn Hcn-Sp \np am{Xta `nWw kzoI-cn-m-hq. _lp-Zp-I A\n-n-X--fmb Krl-fn\nv Blmcw Ign--Ww. lwk k\ymkn Fp hoSpI-fn\npw Hmtcm Dcp-f-tm-dp am{Xw kzoI-cn-mhpXmWv. ]c-alw-k Ap {Kl--fn \npw AbmfpsS ssIhiw ]m{X-sampw ]mSpX-. ssIXs ]m{Xw. Xpco-bm-Xo-X Inp--sX-m-bmepw kzoI-cnv Xr]vXn-t\-S-Ww. k\ymkn cm{Xn-bn Hcm-fpsS hon Xmakn--cp-X.v Bscbpw \a-kvI-cn-cp-X.v Xpco-bm-Xo-X\nepw Ah-[q-X\nepw hen--s-dp--an-. -

{]mb-n IqSn-b-h\pw hen-bh Xs Bm-\an-m--h\mWv sNdn-b-h. ]pg \on-S-pI ac-n Ib-dp-I, bm{Xbvv hml-\-ap-]-tbm-Kn-p-I, {Ibhn-{IbwsNp-I,- Al--cn-p-I, AkXyw ]d-bpI Chsbmw k\ym-knv tbmPn--X-. a\-\-n-\p-am-{Xta k\ym-kn--[n- Im-c-ap- q.

22. BXpc IpSo-N-I-tbm`q-temtIm _lq-ZIky kz-t emtIm lwkky Xt]m-temIx ]c-a-l wkky kXy- t emIx Xpco- b m- X o- X m- h - [ q- X tbmx kzm-t\yh ssIheyw kzcq-]m-\p-k-m-t\\ {`ac-IoS \ymb-a-hXv. bwbw hm ]n kvac `mhw XyPXyt Itf-_cw XwX-tah kam-]vt\mXn \m\yYm {ipXn-i m- k-\w.
BXpc k\ym-knbpw IpSo-N-Ik-\ym-knbpw `qtemI-sbpw `qhtem-I-sbpw {]m]n-p-XmWv. _lpZ-I\v kz-tem-Iw, lwk\v Xt]m-tem-Iw, ]cm-lw-k kXy- tem-Iw, Xpco- bm-Xo-X\pw Ah- [q-X\pw kzw Bmhn Xs ssIh-ey-{]m-]Xnv A[n-Im-cn-I-fm-Ipp. {`av c-Io-S-n-s\mw kzcq-]m-\p-k-m\w sNp Ch kzcq]-s-s {]m]n-p-XmWv. a\p-jy acn-p-tm GtXXp `mh-s-bmtWm Nnn-p-Xv Ah AtX cqX-s - s {]m]n-p- p-s hv {ipXn imk-\-apmbnpv.

19-21. ]p\b-Xn-hn-tijw IpSo-N-Iky GI{X `nm _lq-Z-I ky Akw-I vW p]vX w am[p-I -cw, lwkky Ajv S-K r-tljp Ajv S-I-hfw ]c-a-lwkky ] - K rtKjp Ic- ] m{Xw ^em- l mtcm tKmapJw Xpco-bm-Xo-Xky Ah-[q-Xky AP-K -c hr-nE kmh-h-tIjp bXn. \ GI-cm{Xw htkXv \ Ikym ]n \ta-Xv. Xpco-bm-XoXm-h-[p-Xtbm \ tPyjv t Tm tbm \ kzcq- ] x k tPyjvtTm ]n I\njvt Tm lkvXm`ymw \Zyp-cWw \ IpcymXv \ hr-am-tcm-tlXv \ bm\-[ncqtUm \ {Ib-hn-{I-b-]tcm \ InnXv hn\n-ab ]tcm \ Zmw`ntIm \m\r-XhmZo \ btXx-InwNnXv I I-hy-akvXn tNXv kmwIcyw Xkvam a\ \mZu k\ymkn \ma-[n-Imcx

23. XtZhw mXzm kzcq-]m-\p-k m\w hn\m A\yYm BN-c-]tcm \`-h-t-Zm-Nm-chim-- tmI {]m]vX nx m\-s sh-cm-K y-k - - -k y-k zkvan-th apn-cnXn \ kh{X BNm-c{]-kn. XZm- N m- c x Pm{KXv Imte hniz kz]v \ Imte ssXPkx kpjp-]vXn-Imte {]mx Ah-m-t`Zm-Zht Cuizc t`Zx Imcy-tZ-ZmXv Imc-W-t`Zx Xmkp NXpZi Imc-Wm\mw _mly-hr-ntbm A h r- bx tXj mw D] m- Z m\ I mc Ww hrbx NXzmcx at\m- _ pn cl- m-c - nw tNXn XZv hrn hym]m-ct`-Z\ ]rY-Km-Nm-c-t`Zx Cs\ [cnv kzcq-]m-\p-k-m\w Dt]-nv ap hnj-b-n hym]-cn--cp-Xv. ]e-hn[ BNm-c-m AX-

521

I \p-k-cnv {]hn-t-n-h-cpw.

m\-ssh-cm-Ky-[\\mb k\ym-kn-bpsS apn Xn XsbmWv. Xs BN-c-Wn \nv hnp-amdn ap-h kzoI-cn-m-Xn-cnp-Xm-Wv- DNn-Xw. Pm{KXv kz]v\kp-jp]vXn aqnepw k\ym-knv kmam-\y-`m-h-ambncnWw AXn-s\-s Pm{K-{Z-h--bn hnizw Fpw kz]v\m-h--bn ssXPk-sapw kpjp-]Xn-bn {]m-sapw ]d-bp-Xv GIv tZiw Hp-X-sbmWv. Imcy-t`Zw Xs-bmWv Imc-W-t`Zw. ]Xn-mep Imc-W-fp _mlyhpw B-co-Ihpamb hrn-Iv ImcWw Hp-Xs bmWv. a\v, _pn, Al-m-cw, Nnw Ch \mepw _mly-hr-n-IfmIpp. Fm hr-n-I-fp-sSbpw kz`m-h-n\p tbmPn BN-c-W-m Hmtcm t`Zw Dm-Ip-p.

25. t\{Xw PmK-cnXw hnZymXv IWvtT-kz]v\w kam-h-]n-i-Xv. kpjp]vXw lrZ-bw Xp Xpcob aq[v\n kwnXw
Pm{K-Z-h--bn hnizw t\{X-nepw kz]v\m-h-bn ssXPkw IWvT - nepw kpjp-] vXm-h- -bn {]mw lrZ-b-nepw Xpcobw apm-hnepw nXn-sNp-XmWv.

Poh- p--s \p IcpXp- p. {ipXn-I-sfmw Ahs apn-sb-n ]d-bp-p. bYm k\ym-knv sFlnI hnj-b-fn B{K-l-an-mh-\mWv. Abm ]mc-{XnI hnj-b-fpw B{K-ln-p-h\-. kzkz-cq-]m-\p-k-m\w shSnv ap imkv{X-. A`y-kn-m Hcp-s-Sp-Xv H-I -ns ]pdv Ipp-a -ns NpaSv tIp- -X pt]mse Xs. k\ymkn tbmK-ntem kmwJy-ntem Hpw hym]-cn-t-Xn-. a{-X{m-Zn-Ifnepw Ah GstS-Xn-. ap imkv{X- k\ym-knsb kw_n-n-S-tmfw ihs B`-c-W-a-Wn-bn-p--Xp-t]m-sebm-Wv. N-Im-c-s\-tmse Zqscbncpv I-hn-Zym-Nm-c-fn \nv hnap-\m-I-Ww. {]Whpw D-n D-cnt-Xn. Xm sNbvX I- Bh-W-s--bnse \pc-t]mse \nm-c-ambn Icp-tXXmWv. B-hn-Nn-\-am-I Ww Ahs ]c-a -e- yw. ZnKw-_ c k\ymkn BZim-\p-cq]w {]hr-nv _me, {`m, ]nimNv Fn-h-sc-tmse Pohn-Xtam ac-Wtam B{K-ln-cp-Xv. `rXy bP-am-\ s B-sb-sb--t]mse Abm Cuiz-tc-bn {i sNepn {]hn-t-XmWv. CXm-bn-cn-Ww D-a-\mb k\ym-kn-bpsS Nnm-K-Xn.

26. Xpcobw A-canXn mXzm PmK-cntX kpjp]vXy-h-m-]\m Ch bZy-Xv{ipXw bZyXv ZrjvSw XXv khw Ahn- m-Xa n-htbm htkXv Xky kz]v\m-hm-bm-a]n XmZr-Kh m `h-Xn. k Pohp CXn hZ-n. kh {ipXyY {]Xn-]m-Z\a]n Xssky-hapn cnXn. `npx \ sFln-Im-apjvan-Im-t]x bZy]n At]-mkvXn XZ-\p-cqt]m `hXn kzcq-]m\p km \ hyXn-cn-m-\y, imkvXcm`ym sskcpjv {Sm Ipp-a-`m-c -hXv hytm \ tbmK imkv { X- { ]- h rn \ kmwJy imkv {Xm`ymtkm \ a{-X { hym]mc; CXc imkv{X {]hrnx btX-c-kvXn-tNXv ihm-emc hXv NImc hZXn hnZq-c-Im-Nmc hnZym Zqtcm \ {]Wh Io-\]tcm bZyXv I ItcmXn XXv ^ea-\ p-` -h Xn GZ-c -W vU-s sX-e -t^\ hZXx khw ]cnXy Py XXv {]kw at\m-ZWvUw Ic-]m{Xw ZnKw-_cw ZrjvSzm ]cn-{h-tPXv `npx _mtem--]n-im-N-h-c-Ww. PohnXw hm\ ImwtX Imetah {]Xn-tX \nt-i-`r-XI -\ym-tb\ ]cn-{hmUn-Xn.
Pm{KXv XpS- nb Ah--I {]Im-in-n- p Xpcob kzcq-]amb A-c{_w Xm Xs-bm-sW-dn-bp--h Pm{K-nepw kpjp-]vXn-bnse {]hrn Xs sNp-p. Abm tIXpw IXpw tIm-Xpw ImWm-Xpw t]mse Icp-Xp-p. kz]v\m-h--bnepw AtX cq]-n Xs C-s\-bp--hs\ m\n-I

27. XnXnm PvRm\ sshcmKy iamZn KpW-hPnXx `nm-am-t{XW Poho-kymXv kb-XnbXn hr-n-lm. 28. \ ZWvU[m-c-tW\ \ apWvU-t\\ \thtj W \ Zw`m-Nm-tc-W-apnx 29. m\-ZWvtUm [rtXm tb\ GI ZWvUo k DNy-tX. ImjvTZWvtUm [rtXm tb\ khmio m\-hPnXx 30. kbmXn \c-Im tLmcm alm-cu-ch kwvRn-Xm {]XnjvTm kpIco hnjvTm kam-[o\ aljn `nx Xkvam-tZ\mw ]cn-XyPy IoS-hXv ]cy-tSXv bXnx 31. Abm-NnXw bYm-em`w t`mP-\m-m-Z\w `thXv ]tc-bm N ZnKzmkm kv\m\w IpcymXv ]tc-bm 32. kz]vt\]n tbm ln bpx kymm {KXo-h-hn-ti-jXx CuZr-IvtNjvSx kvarXx t{ijvtTm hcnjvtTm {_-hm-Zn-\mw. 33. Atemt` \ hnjm-Zo-kymXv emt`-ssNh \lj-tbXv {]mW bm{Xn-Iam{Xx kymm{Xm kwKm-Zzn-\nKXx 34. A`n-]q-PnX emw`mw PqKp-]vtk\ ss\h-khix

522

I A`n-]q-PnX emss`-kvXp-b-Xn

k\ymkn `n kzoI-cn-m-hq. ASp-nse Xo AW-Xn-\p-tijw Fm-h-cp-tSbpw Blmcw Ign--Xn-\p-tijw `n-bm-Nn-mw. PohnX hrnsb Dt-in-p-am-{Xta `n XnXn-, m\w, sshcmKyw iaw Zaw apX-emb tNmZn-m-hq. kzw ssIam{Xw `nm ]m{X-am-Ip t{ijvT KpW- sf k\ymkn ssIsm- -Ww. Ch k\ymkn hopw hopw `n tNmZn-cpXv. Inp-Xv shSnv DZ-c]q-cWn\v `nm-hrn \S-p--h - \np-sImtm \S-p-sImtm `n- mhp-X -mWv. k\ymk hrnsb \in- n- p- p. tIhew intcm ssIbn-en-cn-p Blmcw Xont shw IpSn-mapWvU\w sImtm ZWvU-[m-cn-bm- b-Xp-sImtm tamw hq. kap- {Zstmse k\ymkn [rX-a-cym-Z- \m- tI- XmWv. e`n-n-. m\ ZWvU-ap--h\mWv ZWvUn. a\-n bYm k\ym-kn-I alm-i-b-mcpw BZn-Xy-s\-tmse ]e B{K-l-fpw \nd-n-cn-s, m\-lo- \-X-bn apf\nn-Xam-n k-cn-p--h-cp-am-W.v kIe PohnhSn [cnv \mSyw \Sn-p-h tLmc-\-cI-n\v A[nI-sfbpw kam-\-`m-h-n ImW-Ww. \nn-X-m-cpsS KrlIm-cn-bm-Ip-p. ]n-bpsS ae-sa--t]mse shdp-t--fn \nv `n hm-cp-Xv. hmXn AS-n-n-cn-p XmWv Ion-sbv aljn-am ]d-bp-p. AXn-\m hon `nbvv sN-cp-X.v BUw-_c-an-m Ffnb Hcp k\ym-kn-bpsS Ihyw {]XnjvT Dt]-n-p-IKrl-ntem hr- p- h-ntem Ign- p-Iq- Smhp--XmWv. \sb--Xm-Wv. A`n-am-\-c-ln-X-\mbn IoS-s-tmse ksbpw Xn-sb-p-ap t`Z-_pn ssIhn-tS--Xm-W v. cn-Ww. ZnKw-_c k\ymkn Hcm-tfmSpw Hpw Bh-iys-S-cp-Xv. Inp--Xn kwXr-]vXn-s Ime-bm-]\w sN- 41. b{Xm-kvX-an-X-im-bo-kym-n-c-n-c-\n-tI-X\x Ww. ap--hcpsS \nt-i{]-Imcw Ipfnmw; hkv{Xhpw bYm-e-_t[m-]-Pohn kymp-\n Zmtm PntX-{nbx v [cn-mhp-XmWv. kz]v\nepw Pm{K-Z-h-b n-se-42. \njv{Iay h\-am-mb m\ btm Pntbt]mse s]cp-am-dm Ign-b-Ww. A-s\-bp--h {_{nbmx m-\n-Ifn D-a-scv ]d-b-s-Sp-p. `n Inm-Xncn-p-tm ZpxJn-p-Itbm Inptm ktm-jn-p- Ime-Imwo Nc-th {_-`q-bma Iev]tX Itbm sN-m ]mSn. PohnXw ]pem thn-am{Xw 43. A`bw kh-`q-tXt`ym ZXzm-NcXn tbm ap\nx `n-tX-Smhq. _lp-am\w e`n-p-Xn DZm-ko-\-\m-I- \ Xky kh `qtXt`ym `b-ap-Zv]ZytX IzNnXv Ww. am\m-]-am\ i_vZ-fn Bk--\mb k\ymkn 44. \nm- \ - m- \ - l w- I mtcm \nZz n ap-\m-bmepw _-\n s]Sp-p. kwibx

`qtym]n _[y- tX.

35. {]mW-bm{Xm \nanw N hywKmtc `p-h-t\ Imte-{]-ikvtX hm\mw `nmw ]cy-tSXv Krlm 36. ]mWn-]m-{X--c tbmKo \mk-IrXv ss`-am-N-tcXv XnjvT ]pWvPymXv Nc `pRvPymXv at[y-\m-N-a\w XYm 37. A_v[n-hXv [rX acymZm `hn hni-Zm-ibmx \nbXnw \ hnap-n almtm `mkvIcm bYm 38. Btky\ Xp bZm-lmcw tKmh arK-btX ap\nx XZm kax-kymXv kthjp tkmSar XXzmb Iev]tX 39. A\nyw ssh{h-tPXv tKlw \nyw tKlw Xph-t bXv A\m-hrtX hnti-Zzmcn tKtl ss\hm -hrtX {htPXv 40. ]mwkp\m N {]Xn- iq\ym Kmc {]Xn-{ibx hr-aqe \ntItXm hm Xy-kh {]nbm {]nbx
Da PmXn- bns]--h-cpsS hoSp-I-fn \np am{Xta

ss\h-{Ip-yXn \ tZzjvSn \m\rXw `mj-tX-Kncm 45. ]pWym-b-X\ Nmco N {`mXm\m ahn lnwk Ix Imte {]m]vtX `thZv ss`w Iev]ytX {_`q- b tk 46. hm\-{] Krl- m`ymw \ kwkr tPyX Iln-Nn-Xv. Am-XNcymw e]vtkyX \ ssN\w lj Bhn-tkXv A[zm-kq-tcyW \nnjvSx IoS-hZv hnN-tc low.
FhnsS kqcy AkvX-an-p-p, AhnsS InS-p-d-Ww. kz-ambn Krlm-Zn-I \nn-p-Itbm An kqn-p-Itbm sN-cp-Xv. Fp Inptm AXp `nv kwXr- ]Xn-tbmsS C{n- b- \nb-{nv Ign-b-Ww. Krlw v hnv Imn Ign-tbXmWv. kwb-tX-{n-b-\mbn PvRm\]q-\mbn Imew {]Xo-n-p Ign-b-Ww. A-s\-bp k\ymkn {_-`mhw {]m]n-p-p. kIe Pohn-Ipw A`bw \In Pohn-p--h\v Hcp Pohn-bn \npw `bap-m-In-. {]Xn-jvTbpw Al-m-chpw shSn-p, ZzmzmXo-X-\mbn kIe kwi-b-fpw hnv, t{Im[-tZz-jm-Zn-c-lnX-\m-bn, AkXyw ]d-bm-sX, D-a-am-n k-cnv, Inp--Xn kwXr-]vX\m-bn, Alnwk ]men-p k\ymkn {_-temI-n\v A[n-Im-cn-bm-Ip-p. k\ymknv hm\-{]--t\mSpw Krl-m-{i-an-tbmSpw _w

523

I ]mSpX-. Xs Pohn-XN-cy-I Ign-hXpw cl-ky-amn shbvWw. ljm-th-i-S-an-s-S-cp-Xv. kqcy-\nnjvS-amb am-n-eqsS Hcp IoS-sa hn[w k-cn-Ww.

47. Biop- m\n Im-W n- l n-k m-b p- m\n bm\n N temI-kw-{K-lbp-m\n ss\h Ipcy Imc-tb-Xv. 48. \mkXv imkvt{Xjp ktX t\m] PnthX Pohn-Imw. AXn-hmZmw kvX ytPXv Xm ]w IwN\ \m{i-tbXv 49. \injym-\-\p-_nX {Kmmss hm`y-tkXv _lq. \hym- J ym- a p]bpRv P oX \mcw- ` m\m \mct`Xv IznNnXv 50. Ahy enwtKm hymt ap\n-cp-_m-e -hXv Ihnaq-I-h-Zm-m\w XZv ZrjvSym Zi-tb-rWmw 51. \Ip-c ym--h-tZXv InnXv \[ym-tbXv km[zkm[p hm Bm-cmtam \bm hrym hnN-tc Uh-p\nx 52. GI--tc-lo-taXmw \nx kwKx kwb-tX-nb B-{IoUx B-cXn cm-hm ka-Zi\x 53. _pt[m _me IhXv {IotUXv Ipitem PUh-tc-Xh tZZp--h-Zzn-Zzm tKmNcyw ss\K-a-tc-Xv. 54. n]vtXm ham\ntXm kZv` nx {]ey_vt [m kqbntXm ]nhm XmUn-Xx-kn-cptm hm hrXym hm ]cn-lm-]nXx hnjvTntXm aq{XntXm hmss _lp-ss[hw {]Iev]nXx t{ib-kvImax It-KX B-\m-m-\-ap--tc-Xv.

kXy-c-ln-X-am-n a\v \bn-cp-Xv. {Ib-hn-{Ib hmWnPy hyh-km-bm-Zn-Ifn GsS-cp-Xv. Bh-iy-n-e[nIw kwkm-cn--cp-Xv. injy-msc Gsd km-Zn- p-Itbm Gsd {K- ]Tn-n-ptbm Acp-Xv. Hcp {K-n\pw hymJym-\-sa- gpXn kzaXw m]n--cp- X.v {]kn-nv sRcp-cp-Xv . kzw B{i-a- Hcp hntij Nnhpw m]n--cp-Xv. A\y-cpsS apn D-t\m _met\m Am-\ntbm t]mse s]cp-am-d-Ww. hnZzm-s\-nepw au\hrXw kzoI-cn-Ww. ap--h-cpsS CwKn-XtmSp tNcWw. a\-n \ Xn-Iv CS-sm-Sp--cp-Xv. IgnhXpw GI-\mbn k-cn--Ww. Bscbpw Iqp-Im-c-\m-cp-Xv. thZ-s\-nepw \nn-Im-c-\m-I-Ww. ZpjvS-m \nan--ap-m-Ip anYym-h-tcm-]m-Zn-Isf im-Nn--\mbn kln-Ww. Ah D]-{Z-hn-mepw tm`w ssIsm-cp- X v . Am- \ n- I F{X- a m{Xw A]- a m- \ nmepw AsXms kln-Ww. ZpxJm-h-bn Btm-m-cW-n\v bXv\n--Ww. ap--hcn \np Inp _lpam\w Xt]m-\p-jTm-\-n\v hnLv\sav a\-n-em--Ww. v hn]-coX I--fm k\ymk [-n\v Ifw hcp-cp-Xv. Xm\p-ambn Bfp-I kw XpS-cm-\m-{K-lnp hn[w {]hn- m-Xn-cn- -Ww. hmv, a\-v, Iw, icocw Ch-bm Hcp Pohn-tbmSpw hntZzjw `mhn-cp-Xv. bmsXmcphn[ {]tem-`-\--fnepw s]S-cp-Xv.

56. kwam-\\w ]mcw lm\nw, tbmKt IpcptX bXx Pt\-\m-hatXm tbmKo tbmK knnw N hnXn 57. bYm Ntc-Xssh tbmKo kXmw [ a Zqjb P\m-b-Ym-ha-t\y-c Kt-bp 58. Pcm-bp-Pm-WvUPm-Zo\mw hmMva\x Imb-I`nx bpx Ipho\ \t{Zmlw kh-kw-Kmw-htb-Xv.
Ima\, lnwk, {]m]-nI hkvXp- t\Sm-\p tamlw Chsb kw_-n-p I- kw\ymkn Dt]-n-Ww. ap- -h-sc-smv sNn-pIbp-acp-Xv.

59. Ima-t{Im[u XYm Z tem`-lm-Z-b tb XmwkvXp tZmjm]-cn-XyPy ]cn-{hmUv `b hPnXx 60. ss`m-i\w N au\-\nXzw Xt]m-[ym\w hnti-j Xx kay-Ivm\w N sshcmKyw [tm bw `np-t I-aXx 61. Imjmb hmkx kXXw [ym\-tbmK ]cm-bWx {Kmamt hr-aqte hm hmk-thm etb ]nhm 62. ss`yW h-tb-nXyw ss\I, mio `thXv Iz NnXv Nn ipn `th-Zym-hXv Xmh-nXyw NtcXv kp[ox 63. XXx-{]-{hPy ipmm ktc Zy{X Ip{XNnXv _ln-c kh{X kw]-iy ln P\m-\w. 64. kh{X hnN-c au\o hmbp-hZv hoX Ijx ka ZpxJ-kpI mtm lkvX {]m]vXw N `-tbXv 65. \nssh-tcW kaw ]iy ZznP-tKmiz arKm Znjp `mh-b a\km hnjvWp ]c-amm \an-iz-cw.

524

I 66.

Ah-injvS icocw m\-am-Wv. AXns {]mW sshcm-Ky-hpw. iaw, Zaw Ch t\{X--fn-ep-am-Ip-p. ipamb a\v; apJw; _pn; Ie; Ah-b-h-, Av kw\ymkn Imat{Im[mZn-I ssIhnv \n`-b-\m-I- mt\-{n-b-, Ap It-{n-b- ]-{]m-WWw. `nm-hr-n-sImp e`n-p Blmcw Ign-Ww. Ap hnj-b- \mev Ax-I-c-W- Hcp {]IrX]-v, a\-\m-h-ew-_-\w, m\m-t\z-j-Ww, hncn Ch- Xn. Cs\ BsI Ccp-]-n-bv AwK-. Pm{K-Xv, v bn a\pd-bv-Ww. Ijm-b-hkv{X[mcn-bmbn {Kmam-- kz]v\w, kpjp-]Xn, Xpco-bw, Xpco-bm-XoXw Fo Av c--fntem hr-aq-e-fntem tZhm-e-b--fntem Xma-kn- Ah-I At-l-ns ]-`q-X--fm-Ip-p. Iw, m-hp-XmWv. kabw IqSp-Xepw [ym\-n hn\n-tbm- `n, m\w, sshcm-Kyw, Fo \memWv imJ-I. Kn--Ww. `nm-m Ign-pIqS-Ww. Hcp Krl- ta kqNn-n ]Xn-mep Ic-W- Nfn-bn \n s Krl-n \np-Xs `Ww kzoI-cn--cp-Xv. p _e- an-m XqWp- I t]mse- bm-Wv. ka- \mb B{i-am-\p-Iq-e-am-b-Ncy Ax-I-c-W-ns ipo-I-cWw \mhn-I Nfn-bn Dd \uIsb amn bYm PeCh thWw. kI-e-]m] hnj-b--fn \npw ap-\m- am- n-se- n-p--Xp-t]mse kwkm-c-k m-K-c--fn-pI-Ww. kpJ-Zpx-Jsf ka-ambn Icp-XWw. am-io-e- n ]pX Poh-\m-Ip \uIsb t{ijvT-_p-n- bm \mIWw. {_m-W, ]ip, IpXn-c, Pp- Fmw adp-I-cbvs-n-tXpv. m\-amb icocw e`n Xpey \ne-bn ImW-Ww. Xm {_w Xs-sb `mh- km[-I Xn\npw hyXn-cn--amb Fm hkvXp\-bn Cuiz-cs\ kh-Im-an-\n-hn-ap-\pw Znlw_c\pw fpw Iev]n-X--fm-sWpw A\-iz-c-fm-sWpw a\a\kmhmNmI-Wm, {]]-w kmc-lo-\sav KWn- n-emn XnXs {_-`mhw shbvWw. Bmp--h\pw {`a-c-I o-S-\ym-tb\ kzkz-cq]w Adn-bp- - h-msX asmpw Adn-bm tbmKy-a-sv a\-n-em-h\pamb k\ymkn apn {]m]n-p-XmWv Fv D]-\n- Ww. Xm {_-n \npw `n-\m-sWv hnNm-cncp-Xv. Rm {_m-amWv F `mh\ Fpw thWw. Pm{Kjv A\p-im-kn-p-p. Xv, kz]v\w, kpjp-]vXn, Xpcobw Fo Ah-I Bdmw Aymbw XcWw sNbvXn-p tbmKn Xpco-b-Xo-Xm-h-bn-se-p1. AY \mcZx ]nXm-al aphmN `K-h, XZ-`ymk XmWv.

N n bw ] c - a m- \ w {_ s s - h m- l - a nX n kvacm-ssXzhw at\m-ZWvUw [rXzm Bim\n-hrtm _qXzm Bimw-_c-[tcm `qXzm, khZm-a-t\m-hm- mb Ia`nx kh-kw-km-c -ap- rPy {]]-m-hmMv apJx kzcq-]m-\p-k-m-t\\ {`a-c-IoS h\ym-tb\ `h-Xo-Xyp-]-\n-j-v.

{_tXn hyh- l - tcXv Inp {_m-l -k va o- X zP{kw Pm{KXv kz]v \ kpjp- ] vX njp Xpco- bmhmw {]m]y Xpco-bmXn XXzw {htP-Xv...

himXv {`ac IoS-\ ym-b-h Xv XZ-`ymkx IY-a nXn Xaml ]nXm- a lx kXy hmKv m- \ - s shcm Kym`yw hnin-jvS-tZ-lm-hinjvtSm htk-Xv. ]ns \mc-Z {_m-hn-t\mSv tNmZn-p. `K-h, {`acw IoS-\ym-tb\ kz kzcq]w Adn--Xn\p tijw tamw e`n-p kzcq]w Adn-bm-\p A`ym-k-samWv? {_mhp ]dp: k\ymkn kXyw ]d-b-Ww, PvRm\-ssh-cm-Ky--fm ico-c-n A\m-kn hln-Ww. hnIm-c-ap--amb ico-c-n Ign-b-Ww.

2. m\w icocw sshcmKyw Poh\w hnn imn Zmn t\t{X at\m-apJw _pnx Iem ]-hnwiXn XXzm-\y-h-b-hm, Ahm ]alm-`q-Xm\m Ia-`n m\ sshcmKy imJm Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXn Xpco-bm--XpZi Ic-Wm-\n. ]-kvXw`m-Im-cm-Wn-Xn. Gh-a] \mh-aXn ]w I-[mc Ch bth KPw kz _pym-hio IrXy kzhyXn-cnw khw IrXIw \iz-canXn aXzm hncx ]pcpjx khZm {_ml anXn hyh-lm-cm-m-\yXv InwNnXv thZn- X hyw kzhyXn tctIW Poh aptm htkXv IrX-I rtXym `h-Xn. \ \mlw

3. Znhm Pm{K-w kz]v\ kpjp-]vXa-cm{Xw KX-an-tXy-Im-h -bmw NXt{km Ah- mkvX p GssI-I-I-c-Wm-[o-\m-\mw. NXpZi Ic-Wm\mw hym]mc Np-Tcm-Zo-\mw. Nqtjm cp]-{K-lWw t{im{Xtbmx i_vZ{K-lWw Pnlzmbmx ckm-kzmZ\w {]mWky K - { K- l Ww hNtkm hmKv hym]mcx ]mtW-cm-Zm\w ]mZtbmx kwNmc ]mtbmcpXv k D]--kym-\{K-lWw. XzNx kv]i - {KlWw XZ-[o\m N hnj-b-{K-la _pnx _py _pyXn Nnt\ tNX-bXn Alw-Imtc Wmlw ItcmXn hnkrPy Poh GXm tZlm-`n-a m-t\\ Pothm `h-Xn. Krlm-`n-am-t\\ Krl Ch icotc Pohx kwN-cXn. hmKvZte ]pWym-hrn cmtmw \n{Zm-ekymu Zn-Wmbmw {Iucy-_p-n ss\EXw ]m]-_pnx ]nta {IoUm-cXn hmbhymw Kat\ _pn-c p- tcimn cokmt\ m\w IWn-Imbmw sshcmKyw tIktcjp B-Nn CtXyhw h{w, mXzm.
Pm{K-m-Ip Zn\hpw kz]v\am-Ip cm{Xnbpw kpjp-]vXn-bm-Ip A-cm-{Xnbpw Cu aqp Ah--

525

I Ifpw Xpco-b-\nepw Xpco-bm-Xo-X\nepw nXn-sN-p-p. -

h IqSn-bp-v. hnizw ssXP kw{]mw XSw Fna\-v, _pn, Nnw, Al-mcw Fo \men\pw hi- h-bm Htc Bm-hp-Xs \mep-hn-[-nemIpp. AXnn-ep t\{Xw XpS-nb ]Xn-mev Ic-W--fp-v. \m Htc Hcp {_-sapw kh-km-n-sbpw kXzmt\{Xw cq]s {Kln-p-p. sNhn i_vZs; ssII Zn-Kp-Wsmw AXo-X-s\pw AXns\ Icp-X-Ww. hkvXp-sf FSp-pp; Imep-I sImp \S-p-p; As-n Pm{K-Zm-Zn-\m-e-h-Ipw Dn HmtcmKpZw ae-hn-k\w sNp-p. D]w B\w \Ip- nepw \m-e-h-I Dm-bn-cn-p--Xp-t]mse Xpcop. Xzv kv]i-nepw _pn hnjb {Kl-W-nepw bm-Xo-X-\nepw \me-h--I ImW-p-a-tm. bYm-n hym]r-X-am-Wv. ssNX\yw Nn-n \npw Al Xpco-bmXo X \o KpW-\m-Wv. AXn Ah-m-t`Zw Al-m-c-n\npw Dm-Ip-p. Cu kh-`m-h--fp- C. qe-kqva cq]-n-ep hniz-hpw, ssXP-k-hpw, sSbpw Dev]n aptJ\ tZl-K-X-amb Bm-`n-am-\-m {]m-h pw, {_-a m-W v. Fm Ah--b nepw Htc Poh Xpcob ssNX-\y-am-Ip-p. A-s\-bp Poh- kmn hkn-p-p. XS--\mb Cuiz-c {ZjvSm-h Krlw Xt-sX [mc-W-bn Krl--\m-bn-o-cp--Xp- IXr-Xz-t `m-rXz Al-m-cm-ZnItfmSp-Iq-Snb Poh\pw t]mse k-cn-p-p. tZl-K-Xhpw AjvS-Z-f-I-aem--I- {`jvSm-hn-. tlm`n-am\w \nanw Poh-Xz-sa A`n-am\w hp-amb lrZ-b-n hkn-p Poh Ia-e ns D-Xn-\m Poh\pw Ir-XzmZn kwkv]i-\-n-XoIngs Zf-n {`aWw sNp-tm ]pWym--Im-\p- X-\-. alm- Im-i- n\pw LS-Im-i-n\p Xpey-am-bn- s jvTm-\-n {]hn- p- p. An-tIm-Wn-ep Zf-n ]c-am-m-hn-t\mSv PohXz hyh-[m-\-ap-v. Cm-c-W-mk-cns \n{Z {]amZw Fn- h-bn hym]-cn- p-p. ZnemWv lwk-kz-cq-]n-bmb {]mW Dz- k-\n-izm- k-cq- ]-n W-n-em-Ip-tm {Iqc-kz-`mhw Ie-cp-p. \nIr-Xn-bn tkmlw Fp P]n-p-sImv kzkz-cq-]s At\z-jn]m]-_pn; ]n-a-n {IoUm-\p-cn; hmbp-tIm-Wn p-Xv CXv {Kln-m tZlm-`n-am\w hy-sav [cnkm-cw, Cuim- \-n m\w; Ia-em- In-bn {]thm Ign-bpXmWv. {_-am-I p-hm tZlm-`n-am\w in-p-tm sshcmKyw; Ia-e-ns tIk-c-n {]thssIsh-Snt-bXmWv. in- p- t m B-N n Dm-I p- p. Bm- h n ssNX\yw Xs-bmWv apJ-s-tmse apJyw, AXns 5. Xy-kw-tKm-PoX t{Imt[m eLym-lmtcm PntX-{nbx clkyw Adn-bp m\nv Xpco-bm-Xo-X-h--bn canm km[n-p--XmWv.

]n[mb _pym ZzmcmWn at\m-[ymt\ \nth-itbXv -

4. Poh-Zhw {]Yaw Pm{KXv ZzXobw kz]v\w X r X obw k p j p ] vX w N X p w X p c obw NXp`nhn-c -lnXw Xpco-bm-boXw hniz-ssX-P -k{]m XS t`ssZ-tcI Gh GtIm tZhxkmn \nKp-W-n-XXv {_m-lanXn hyml-tcXv. t\mtNXv Pm{K-Z-h-m-bmw. Pm{K-ZmZn NXt{km hmx kz]vt \ kz]v \ mZn NX- t{kmhm. Xpcotb Xncn-bmZn NX-t{kmh \ tXzhw XpcobmXo Xky \nKp-Wky qe-kqva Imc-Wcq-ss] hniz tXPk {]mt-izssc; khm-hmkp kmn- t XzI Ghm- h - X n- j v T - t X. DX XStm {ZjvSm-X-Stm \ {`jvSm-{Z-jvSy-Xzm {ZjvssSh IrXz t`mr-Xzmlw ImcmZn `nx. krjvtSm Pohx-Po-th-Xtcm \ kv]rjvSx Pothm]n \ kv]pjvSm CXn tN Pohm-`n-a-t\\ t{X-`na\x ico-cm-`n-am-t\\ Poh-Xzw. PohXzw LSm-Im-ia-lm-Im-i-hXv hyh-[m-t\-kvXn. hyh-[m-\-him-tZh lwkx tkmlanXn at{m- m-c W Dm- k \nx izmk hy]-tZti \m\p km\w Itcm-Xn. Ghw hnmb ico-c m-`n-am\w XytP\ kco-cm-`n-am\n `hXn k Gh {_t-Xyp-Ny-tX.
Pm{KXv kz]v\w kpjp]vXn Xpcob Fo \me-h-Ipw D]-cn-bmbn Poh Xpco-bm-XoXw Fsm-c-

6. iqt\y-jz-hm-h-Im-tijp Kplmkp Nh t\jp N \nXy-bp-wx kZm-tbmKo [ym\w kay Kp]-{I-taXv 7. BXnYy {im-b-t-jp-tZh bmt{Xm thjp N alm-Pt\jp knymn \ KtXv DtZym-KhnXv Iz NnXv. 8. bssY\ ah-\yt P\mx ]cn-`-hn N XYm bp--tc-tZymKo kXmw h \ Zpj-tbXv 9. hmKv ZWvUx I ZWvU at\m ZWvU tX {Xb. bsskytX \nbXm ZWvUmx kv{Xo ZWvUo N alm-bXo 10. hn[qta N {]im-u bkvXp am[p Icow NtcXv Krtl N hn{]-ap-Jym\mw bXn kthm-ax kvarXx 11. ZWvU`nmw N b IpcymXv kz[t hyk\w hn\m

526

I bkvXn-jvTXn \ sshcmKyw bmXn


\oN-b-Xn ln kx 12. bkvan Krtl hnti-tj-W-et`Zv `nmw N hmk-\mXv X{X t\m bmXn tbm `qbx k bXn t\Xcx kvarXx 13. bx kco-tc-{n-bm-ZntZym hnlo\w kh-km-nWw. ]mc-amnI hnm\w kpJm-m\w kzbw {]`w 14. ]c-XXzw hnPm-\mXn tkmXn hm {iao-`thXv hm-{i-am-Ztbm tZtl ambbm ]cn-ev]nXw 15. \mt\m t_m[-cq-]ky aa tX kn khZm

n-bn Ign-bp--h tami-s-h\m-Wv. kzbw {]Im- i\pw hnm-\-kz-cq-]\pw kpJ-ab\pw kh-km-nbpw tZtl-{nb cln-X-\p-amb {_s kzcq-]-n ImWp-h-\mWv. hm-{i-tam-Xv]n amb-bn \nm-W.v AXn\m Ah-\-Xn\v AXo-X\m-Wv. -

t_m[-kz-cq-]-\mb Xm hm-{i-am-Xo-X-s\p IcpXp--h-\mWv bYm k\ym-kn. hm-{i-am-Nm-c-sfbpw bYm k\ymkn ssIsm-m-dn-. {_-m\n-Iv hn[ntbm \ntj-Ztam bmsXmpw Xs _m[I-a-. Hcp hkvXp-hns\ kw_-npw XymPy-{Kmly \nbahpw Ahn-. kIe _--fn \npw hnap-cmWv bYm {_-m-\n.

20. hncPy kh-`q-tX`y Bhn-cn-n-]Zm-Z]n LrWmw hn]mZy kh-kvan ]p{X-an-{Xm-Zn-tz]n CXn tbm thZ thZmssx tkmXn 21. {im-epapn amtjp thZm hm-{iao `thXv m\ en]vkbm 16. bky hm {iam-Nmtcm KfnXx kzm - Zi-\mXv D]m-b\Itcm `qXzm Kpcpw {_ hnZw {htPXv 22. tkhm`nx ]ncn-tXm-ssjy\w Nnc-Imew k h-\m-{i-am khm AXoXy kam-lnXx kzm-\n-nXx kZm thZm hmIymw irWp-bm-p-kam-lnXx 17. tbm XoXy kzm{i-am hm-\m-t\yh 23. \natam \nc-lw-Im-c. kh hnhPnXmx nXx ]pam kZm imym-Zn-bpx k\v B-\ymtkmXnhm-{iao t{]mx m-\-ao-tX kth-Zm-th-Zn`nx 24. kwkm-ctZm-j-Zr-jvssSy-hhn-cn 18. Xkvam-Z-\y-{K-Xm-hm B{iam A]n \mcZ PmbtX kZm hnc- -ky-Xp-kw-km-cmXv kw\ymkw B-\ym-tcm-]nXmx kth {`mym kym-kw-ibx tX\m--th-Zn\m 25. apappx ]c-lw-kmJymx kmmXv 19. \ hn[n \ \ntj-[ \htym tamssI km[\w hy Iev]\ A`y-tkXv {_-hn-m\w thZm {ihWmZn\m {_-hn-m-\n-\m-akvXn XYm \m\y \mcZ 26. {_-hn-m\ em`mb ]c-a-lwk kam-lzbx A\m-k-\mbn tIm]w Pbnv Aev]lm-cn-bmbn imn-Zm-ym-Zn`nx ksshx km[ssx k\ymk C{n-b-sf \nb-{n--Ww. C{nb Zzmc- klntXm `thXv Ah-tcm-[nv B-hn-Nn-\w sNp-I- bm- W-bm-fpsS Ihyw. tbmtK-iz-cm-\p-bmbn km[-\n-b Xs XXv]c-\m- 27. thZm-m-`ym-k\n-cXx imtm Zmtm PotX-{nb bn-cnpw Ah. GIm--m-\-n h\-ntem Kplbntem Xma-knv [ym\-n ebn--Ww. {imw, bw, \n`tbm \natam \ntXym \nZztzm \njv]-cn-{Klx AXn-Yn, kXvm-cw, tZh-bm{X apX-emb Hcp D-h-nepw Ah ]s-Sp-t-Xn. Bfp-I-fn \n-I-n-cn-m 28. Po Iu]o-\-hm-kx-kym Bcpw kao-]n-m Bcpw _lp-am-\n-m-s\-m apWvUo-\-tym-Yhm `thXv hn[-n s]cp-am-dWw. hmm-Ip ZWvUw a\-m-Ip {]mtm thZm hnZymKo \ntam ZWvUw I-am-Ip ZWvUw Cu aqp ZWvU--sfbpw \nclw IrXnx \nb-{n-m Ign-n-p--h-\mWv bYm {XnZWvUo k\ym-kn. hoSp-I-fnse ASp-nse Xo sI-Xn-\p-tijw 29. an{Xm-Zn-jvT, ktam ssa{Xx kakvtX tjzh Ppjp `nm-S-\-m `Ww tXSn Ign-bp--h-\mWv t{ijvT\mb bXn. Fm a\-n k\ym-k-an-msX `nm-hr- GtIm m\o {]im-mm k k-cXn t\Xcx

527

{_-{]m]vX n B{K-ln- p--h Hcn- epw Hcp m\hpw B{K-ln--cp-X.v hn[m-Xm-hns ]Z-hn-bm-bmepw Bi Acp-Xv. ]p{X [\w XpS-n-b-h-b A\m-k-\mbn Abm tam-{]m-]vXn-p am-n Bk-\m-IWw. GsX-nepw D]-lm-c-hp-ambn Hcp kZvKp-cphns ASp-sn D]-\n-jvm\w km-Zn-- Ww. {itbmsS Kpcp ]d-bp-Xv tI-Ww. tamlw Al-mcw Ch shSnv Kpcp-ip-{iq-j-bn X]c\m-I-Ww. kI-ehn[ Bk-nbpw ssIsh-Sn-b-Ww. ka-Z-bm-Zn-bp--\mbn Dn Bm-hns\ ImW-Ww. P-P-cm-a-cWm-Zn-I-fpsS Zi\w sshcm-Ky-n\v Imc-Wam-Wv. ]q-ssh-cmKyw hnt k\ymkw kzoI-cn-m-hq. apap-p-hmb ]c-alwk D]-\n-j-pI {ihnv {_-m-\-n-\p- X-Ip- Xv A`y-kn--Ww. aa-Xbpw `bhpw ]cn-Xy-Pn-Ww. ia-Z-amZn-I ioen--Ww km-Zn-m B{Klw ]mSn-. Xesam-b-Snv ]gb hkv{Xhpw Iu]o-\hpw [cn-p-Itbm ZnKw-_-c-\m-bn-cn-p-Itbm Bhmw. aaXzw Al-mcw Ch ssIsh-Sn-b-Ww. i{Xp-hns\ an{X-sbpw Htc coXn-bn ImWm Ign-b-Ww. As\ Ax-I-cWw ip-am-p tbmKn kwkmc kmKcw XcWw sNp-p. Am--h\v Akm- [y-a-.

30. KpcpWmw N lntX-bp kvX{X kwh-cw htkXv \nb-ta-jz-{]-a-kvXp btajp N kZm `thXv 31. {]m]y-Nmt XX-s sh m\ tbmK-a-\paw Ahn-tcm-t[\ [ky kwN-tcXv ]rYzn-ho-anamw 32. XXx-kw-hc-kymt m\ tbmK-a\pa - B{i-a-{Xmb aprPy {]m]vX ]c-am-{iaw 33. A\p- m]y Kpcpw ssh Ntcn ]rYn hoanamw Xy-kwtKm PnX-t{Imt[m eLzm-lmtcm PntX-{nbx
Pnm-kp-hmbn Kpcp ip{iqjm \nc-X\mbn Kpcphns\ kam-{i-bnv Hcp kwh-cw Ign-bWw B{i-a-\nb-a ]men-p-Xn Ae-kXv Acp-Xv. {_-Ncyw, Alnwk Fnh \njvIj-tbmsS ]men--Ww. Cs\-bp km[-\-Ifm tbmKw Bnv [m-\p-Iq-eambn Ign-b-Ww. Cs\ {_-N-cyZym{ia- tkhnv k\ymkn `qan-bn k-cn-Ww. A\m-k--\m-bn-cn-Ww. t{Im[-a-cp-Xv. eLp-hmbn am{Xw Blmcw Ign--Ww. PntX-{n-\mbn hn-Ww. -

36. kw`mjWw kl kv{Xn_n-cm-em]; t{]Ww XYm, \rw Km\w klmkw N ]cn-hm-Zmw h-tb-Xv. 37. \ kv\m\w \ P]x ]qPm \ tlmtam ss\h-km-[\w \mn ImcymZn Imcyw N ss\ XkypkvXo l \mcZ 38. \mN\w ]nXr-Imcyw N Xo-bm{Xm {hXm\n N [am [am-ZnIw \mkvXn \ hn[n euInIo {Inbm 39. kwXy-tPXv kh-ImWn temIm-Nmcw N khix Iran-Io-S-]-Xw-Kmw XYm tbmKo h\-kv]-Xo. 40. \ \mi-tbXv _pt[m Pohm ]c-am aXn-c yXn \nXy-a-pJx kzx {]im-mm kz]q-[o. 41. Ax kwK-]cn-XymKo temtI hnlc \mcZ \ cmPtI P\-]tZ Nc-tXyI Ntcm ap\nx 42. \nx kvXpXn \n\-a-kvImtcm \nx kzm[m-Imcm Gh N Nem-Ne \ntI-X bXnbm-Zr-ntIm `thXv CXyp-]-\n-jXv

I-_ -\mb k\ym-knbpw I-hn-ap--\mb Krl- \pw X-f psS B{i-a - -\ p- I q- e - a mbn {]hn-p-tm am{Xta tim`n-p-I-bp-q. aZyw IpSnmte aZ-ap- m-Iq. Fm bph-Xn-bmb kv{Xosb Im Xs aZm-h-bp-m-Ipw. AXn-\m A-s\-bp kv{Xosb k\ymkn ImWpIbcp-Xv. kv{XoI-fp-samv kwkm-c n-p-I, \rw, Km\w, ]c-\n Fn-h-bn \npw k\ymkn hnp-\ntXmWv. k\ym-k nv kv\m\w, P]-]q-P, tlmaw, tZhm-\, {imw, X-Ww, {hXw, Xo-bm{X Fn-h-sbmpw k\ym-kn-m-h-iy-an. [m-[-tfm temIm-Nm-c-]-cn-]m-e-\tam th. km[m-cW I--sfmw ssIsh-Sn-b-Ww. ]cm-amnI-Im-cy--fnte _pn hn\n-tbm-Kn-m-hq. Hcp Pohn-tbbpw lnwkn--cp-X v. ipn tXS-Ww. im-\mbn _pnsb Bm-\-- n ebn- n- -Ww. Acm-PI {]tZ-ip kcn-cp-Xv. {im X-W-fn \nv Hgn-hm-IWw. Hcmsfbpw kvXpXn--cpXv; \a-kI-cn-t--Xn \nP-\-mv \tm ]hX Kpl-Ifntem Xma-kn--Ww. CjvSm-\p-kcWw k-cn-mw Fv D]-\n-j-v ]d-bp-p.

34. Zzmhnau \ hnc-tPyX hn]-co-tX\ IaWm \ncmcwt`m Krl- Imcyhmw ssh `npIx 35. amZyXn {]aZmw ZrjvSzm kpcmw ]oXzm N amZyXn XkvamZv ZrjvS-hpjmw \mcow ZpcnXx ]cn-hP-tbXv

Ggmw D]-tZiw
1. AY btX\n-b-ax-IY-anXn ]rjvSw \mcZw ]nXmalx ]pc-kvIrXy hncx ktbm hjm-kp-{[ph iotem AjvSu amkn GImIo Ncss I{X \nh-

528

I tkXv `np `bmXv kmcw-KhXv GI{X \Xn-jpXv kzK-a-\-\n-tcm[ {KlWw \ IpcymXv \ hrmtcm-lW-a]n \ tZthm-h Zi\w IpcymXv \ GIm-{Xio \ _mly-tZ-hmN\w Ipcym-Xv. kzhyXn-cnw khw Xyzm a[p-Ic-hrXym Blm-cam-lKc Irtim `qXzm tatZm hrnw AIp-h - \ BPyw cp[n-canh XytP-Xv. GI{X Aw ]eye-anh K-te-]\w Aipn te]-\-anh A`ywKw kv{Xokw-Kan-hh an{Xm-m-ZIw aq{X-anh kv]rlmw tKmamw kanh mX-N-ctZiw NWvUm-f-hm-Sn-Imanh kv{Xobw Aln-anh kphw Imf-Iq-S-anh k`m-ew ivaim-\- -e -anh cmP-[m\ow Ipw`n]m-Ianh ih-]n-WvUhXv GI-{Xmw \ tZlm-c-Z i\w {]]- - h rnw ]cn- X yPy kztZ- i - a p r Py mX - ] - c - t Zi w h nlmb h nk- a r X ]Zmw ]p\x-{]m]vX lj Ch kzam-\--a-\pkva-c kzi-co-cm-`n-am\ tZi-hn-kva-cWw aXzm kzicocw ih-anh tlb-ap-]Ka y-Im-cm-Kr-lhn-\nap - tNmc- h Xv ]p{Xm- ] v X - _ - p- ` - h - ew hnlmb ZqctXm htk-Xv.

2. Ab-tX\ {]m]vX-am-l-c {_-{]-W -hm-\p-km\ ]tcm `qXzm kh- I -\ napx Imat{Im[ tem`-tam-a-Zam-cym-ZnIw ZKv t[zm {XnKpWm-XoX; jVqn-clnXx jUv`m-hhn-Imc iq\yx kXy-hmIv ipNn-c-t{Zmlo {Kma GI-cm{Xw ]t\-]--cm{Xw tt{X ]-cm{Xw; Xot ]cm{Xw A\n-tIXx nc-aXnx \ A\r-X-hmZo Kncn I-tcjp htkXv GI-G-hZzu hmN-tcXv {Kmaw {Xn`n \Kcw NXp`n {Kma antXy-I-tcXv `np. NXpZ-i-I-c-Wm\mw \ X{Xm-h-Imiw ZZym Zhn-n m\mXv sshcmKy k-a-\p-`qb atm \ InXv \m\y hyXn-cn CXn B\n BtemNy k hXx kzc q- ] - t ah ]i y P oh ap nx Ahm]y {]mc_v[ {]Xn `mk-\mi ]cyw NXp hn[w kzcq]w mXzm tZl-]X\ ]cyw kcq]m-\p-km-t\\ htk-Xv. -

hXpw Bh-iy-s-SmsX Inn-bm AXp hmnv kp-jvS-\m-IWw. Isamw ssIhnv {_-{]-Wh [ym\p-k-m\ ]c-\m-Ip-I. Ima-t{Im-[m-Zn-I \ntjw shSnv hnipw Zmlhpw aqew hymIp-eX Ie-cm-sX, ]noSv \mc-Z {_m-hn-t\mSv tNmZnp: `K-h, Pw hrn, Pc Fo hI-bn hymIp-e -s -Sm-s X, k\ym-kn-bpsS \nb-a- Fsm-s-bm-sWv a\-n- \nssh-c-\mbn ico-chpw a\pw ip-amn shbv-Ww. em-n--cp-I, Atm {_mhp ]dp: "sshcmKyw {Kma-n Hcp cm{Xn, \K-c-nepw ]pWy-t-{X-nepw t\Snb k\ymkn Htc m\v hj-Im-e-nse \mep- Xo-m-\--fnepw Apcm{Xn AXn IqSp-X am-k- am{Xta hkn-m-hq. _mn Fp-am-k-fpw Xma-kn--cp-Xv. kz-ambn hoSp-m-cp-Xv. anYym`mjWk-cnp sImn-cn-Ww. Htc-Sv Gsd t\cw X-cp- a-cp-X.v _pnsb kZzn-Nm-c--fn \bnv GI-\mbn kXv. As\ sNbvXm [-{`-jvSm-\m-Im-\n- S-bp-v. Bsc- cn-p-I. Xma-kn-psn AXv ]h-X-Kp-l-bn-em-I-aw. nepw A-s\-sbmcp B{Klw {]I-Sn-n-mepw AXn\v am-cp-samv Xmakw ]mSn-. aqp hyn-IfpsS klhg--cp-Xv. \oZn \on-I-S--cp-Xv. hr-n Ib-dp-Itbm hmkw {Kma-Xp-eyhpw \mep-t]-cm-bm \K-c-Xp-ey-hp-am-W.v tZmthm--h--fntem ap taf-I-fntem ]p-sIm-p-Ibpw C{n-b-v hnj-b- Nnn-m CS-sIm-Sp--cp-Xv. Acp-Xv. Bm-hn-s\-b-msX ap tZh-msc D]m-kn-- Bscbpw `n-cmbn ImW-cp-Xv. As\ k\ymkn kzkzcp-Xv. Htc hon \np Xs `Ww kzoI-cn-cp-Xv. cq]w am{Xw Nnnv Poh-ap--\mbn Ign-b-Ww. acWw N-\mZn kpK- -{Z-hy- XyPn--Ww. mchpw kv]i- hsc kzcq-][ym-\\n-c-X-\m-I-Ww. B-t_m[w km-Zn\-tbm-Ky-a-sv Icp-XWw. Iu]o-\m-Zn-Isf-b-msX ap p-I-sb--XmWv k\ym-kn-bpsS {][m\ Ir-Xyw. hkv{X-sf Fn ]m{Xw t]mse Icp-XWw. F 3. {Xnj-h-Wm-kv\m\w IpSo-NI ky _lq-Z-I ky tXp Ipfn ]mSn-. kvt\ln-X-m-cpsS kl-hmkw HgnZzohmcw lwk-tky-Ihmcw ]c-a-lw-kky am\k hm--Ww. B{K-l- Dm-Im-\nS sImSp--cp-Xv. k`mkv\m\w Xpco-bm-Xo-Xky `kva-kv\m-\-a-h-[q-Xky k-an-Xn-I ivaim-\Xpeyw Icp-Xp-I. kv{Xosb kw hmb- h y- k v \ m\w Du[z- ] pWv {Uw IpSo-N - I ky t]mse `b-c-sav Icp-Xp-I. kzs Imf-Iq-S-hnjw {Xn]pWv { Uw _lq- Z - I ky Duz ]pWv { Uw t]msebpw cmP-[m- \nsb IpZo- ]m-I-\-c-Iw-t]m-sebpw GIm{Xn]pWv{Uw lwkky `kvtam-q-e \w ]c-a-lws arX-I]nWvUw t]msebpw Icp-XWw. tZls kky Xpco-bm-Xo-Xky-Xn-eI]pWv{U ahq-Xky \ - B-`n-ambn Nnn--cpXv; kztZiw ssIhn-S-Ww. ]cnInwNnXv Xpco-bm-Xo-Xm-h-[q-Xtbm. EXp-ucw IpSoNn-Xm-\--fn Gsd X-cp-Xv. kzw IpSpw-_mw-KN-Iky EXp-Zz-bucw _l-lqZ Iky \ ucw fpw ]cn-Nn-Xcpw hkn-p-nSw hnv Zqsc t]mI-. Xs AkvXn-tN-Zb\ ucw. IpSo-N-Iky Imm-am-[pico-cs ihw t]mse Icp-Xp-Ibpw AXn A\m-kIcw _lq-ZIky lwk-]-calw ktbmx-Ic-]m{Xw -\m-Ibpw thWw. k\ymkn `mcy ]p{Xm-Zn-Isf Dt]Xpco-bm-Xo-X ky tKmapJw Ah-[q-X kym PmK-c nv Ahsc ImWm-\n-S-sIm-Sp-msX AIse Ign-tbhrn imSo-Zzbw IpSo-NI ky_-lq-Z-I-ssky-IXmWv.

imSo lwk-ky-JWvUw ZnKw_cw ]c-a-lw-kky

529

I GI-Iu-]o\w hm Xpcobm XoXm h[q-XtbmPmX-cq-] -[-cXzw lwk-] -ca lw ktbm-c-Pn\w \ Xp At\ym-jmw.

aqp ky-I-fnepw IpSo-NI k\ymkn kv\m\w sN-Ww. _lq-ZI\v cp-X-h-W. lwk\v Hcp-X-hW; ]c-alw-k\v am\-knI kv\m\w hn[n-n-cn-pp; Xpcobm-Xo-X\v `kvate-]\w aXn. Ah-[q-X hmbp-kv]im Xs kv\m\-n\pw Xpeyw ip-\m-Ip-p. IpSnN-I s\n-bn Du[z ]pWv{Uhpw _lq-ZI {Xn]pWv{Uhpw [cn--Ww. lwk\v CXn-te-sX-n-ep-sam-m-Imw. Fmw D]-tZiw ]c-alw-k\v tIhew `kvate-]\w aXn. Xpco-bm-Xo-X\v AY ssl\w `K-hw ]c-ta-jvTn\w \mcZx Xne-I-]p-Wv{Uw. Ah-[q-X\v Hcp Nnhpw th... IpSoN-I cp-am-k-n-sem-cn-epw _lq-ZI \mep- am-k- ]{] kwkmc XmcIw {]]tm {_qlnXn n-sem-cn-epw ucw sNmw, lwk\pw ]c-a-lw-k\pw XtYXn ]c-tajvTo hpw D]-N{I-ta, Hmw CXn {_ CXn-hyjvSn kajvSn {]mtIW Im hrjvSn. Bdp-am- k-n-sem-cn-. Ah-[q-X\pw Xpco-bm-Xo-X\pw ucw Bh-iy-an-. IpSo-N-I Htc-Sp \nv Blmcw kzoI-cn-mw. _lqZ-I am[p-Ico-hrn sImsm--Ww. lwk\pw ]c-alw-k\pw ssIIfn `n kzoI-cn-p-I. Xpcn-bm-Xo-X tKmap-J-hr-nbpw Ah-[q-X AP-Kc-h r-n-bp-am-Wv. `W Imcy-n ssIsm-t-Xv IpSo-NI cp hkv{Xhpw _lq-ZI Hcp hkv{Xhpw lwk cp XpWnpw ]c-a-lw-k Hcp Iu]o-\hpw [cn--Ww. Xpcobm-Xo-X\pw Ah-[q-X\pw hkv{Xw [cn-t Bhiyw Xs-b n-.

lwk-]-c-a-lw-k-mv B-cnI {]W-hhpw Xpco-bm-XoXm-h-[q-Xmv {_-{]-W-h-\-amWv hn[n-n-p--X.v IpSoNI _lp-Z-Imv {ih-Whpw lwk-]-c-a-lw-k-mv a\-\hpw Xpcn-bm-Xo-X m-h-[q-X-mIvI \n[n-\ym-bhpw BWv hn[n. Fm-h-cp-sSbpw eyw Bm-\p-k-m-\am-bn-cn--Ww. Fm-hcpw tam-{]m-]Xn-mbn {]b-X\nv v v sImn-cn-p-Ibpw {]m]-nI hnj-b--fn \npw tamN\w t\Sn Poh-p-m-h-bpw ssIh-eym-h-bpw {]m]n-p-hm {ian-p-Ibpw Bh-iy-am-Wv.

Im kajv S nx kwlm- c - { ]- W h; krjv S n- { ]- W h m _ln-t-Z-bm--I-XzmXv Xznhnt[m {_{]-Whx Ax {]Wthm hymh-lm-cnI {]Whx _mly-{]-Whx Bj-{]-Whx DZ-bm-tIm hncmSv {]Whx kwlm-c -{]-W thm {_-{]-Whx A[am{Xw {]Whx
]ns \mc-Z `K-hm {_m-hn-t\mSv XpSv tNmZnp: ""`K-hm-s\, GXp a{-amWv kwkm-c-Xm-cI-ambnpXv. AXv F\np ]dp Xmepw.'' {_mhv ]dp: ""Hmw'' F Xmc-I -a-{- n\p Xs-bmWv AXn\v in- b p- Xv. AXns\ hrjvS n- cq- ] - nepw kajvSn cq]-nepw Nnn-Ww. \mc-Z hrjvSn-sb-nbpw ka-jvSn-sb-nbpw Adn-bm B{Klw {]I-Sn-n-tm {_mhv ]dp: ""\mc-Z, hrjvSnbpw ka-jSnbpw v {_-{]-Wh-ns AwK- Xs GI-amb {_-{]W-hns AwK- Xs GI-amb _{]-{]-Whn\p kwlm-c-{]-W hw krjv Sn-{]-Whw D`-bm- Iw {]Whw Fv aqp t`Z-ap-v. D`-bm-I {]W-hw, _mly{]-W-h-sa-pw. B-cnI {]W-hsapw cp hn[-am-Wv. AXn-\m AXns\ D`-bm-I {]W-b-sav ]d-bp-p. {_-{]-W -h- n\v hymh-lm-cnI {]Whw Fsmcp t`ZhpwIqSnbpv. hrjvSn-{]-W-hs _mly-{]-W-h-sapw ]d-bp-p. Bj-{]-Whw Fpw ]dbmv. D`-bm-I {]W-hs hncmSv {]W-hsapw ]d-bp-p. AIm-cmZn \mep am{X-I-tfmSp IqSn-bXpw qem-`n-t`-X-bp--hp-amb {]W-hs A-am{Xm {]W-h-sapw ]d-bsSp-p.

7. IpSo-N-I-_-lq-ZItbm tZhm\w lwk ]c-a- lw-k-tbmam-\-km\w Xpco-bm-Xo- Xm-h-[q-Xtbmx tkmlw`mh\m IpSo-NI _lq-Zp-I-tbm a{-P]m-[o-Imtcm lwk ]c-a-lwk tbm[ym-\m-[n-Imcx Xpco-bm-Xo-Xmh [qXtbm \h \ym[n Imc Cb-XoXm-hZh[q-X-tbm alm hm Iym[n-Imcx ]c-a-lw- - k- k ym]n IpSo- N I _l p- Z I lwkm- \ mw- \ m\ytkym ]tZim[n- I mcx IpSo- N I _lq- X - I tbmam-\p-j -{]-W hx lwk-]-c-a-lw-k-tbm-cm- c {]W-h-Ip-So-NI _lq-`-Itbmx {ih-Ww. lwk ]ca-lwk tbma-\\w Xpco-bm-XoXw h[q-Xtbm\nZn-[ymkx kth-jm-am-m-\p-km\w hn[n-cn-tXyh apappx kmh-Zm-kw-km-c-Xm-cIw Xmc-I-a-\p-kva-c Poh-ptm htk-Xv. A[n-Im-chn-ti-jW ssIhey-{]m-]vXyp-]m-b-a-\zn-tjy-ZyXnx CXyp-]-\n-j-Xv.
IpSo-N-I-\pw, _lq-Z-I\pw tZhm\ sN-W w. lwk-\pw, ]c-a-lw-k\pw am\-ko-Im-\-bvm-Wm-[n-Imcw. Xpco-bm-Xo-X\pw Ah-[q-X\pw tkmlw AXv Rm\mIpp F `mh\ aXn. IpSo-N-I\pw _lq-Z-I\pw a{w P]n-m\pw lwk\pw ]c-a-lw-k\pw [ym\-n\pw Xpcobm-Xo-X\pw Ah-[q-X\pw alm-hm-tIym-]-tZ-i-n\pw A[nIm- c-ap-v. IpSo-N-I\pw _lp-Z-I\pw km[m-cW {]W-hhpw

2. HmanXn {_. Hman-tXy-I m- -c-a x {]Whw hnn. k NmjvS[m `nZy-t X. AIm-tcm-Im-c-a -Imcm-am{Xm \mZ _np Iem-in tXn X{X NXzmc AIm-c-bp-Xmh hb-hm-\znXx DImcx kl{k m- h - b - h m- \ zntX m aI mc x i X m- h - b th m t]tXmam{X {]W- t hm\mh- b - h m- I mcx kKptWm hncmSv {]Whx kwlmtcm \nKpW

530

I {]Whx DZ-bm- -tIm-Xv]n {]Wthm bYmptXm hncmSv pXx ]v fpX kwlmtcm hncmSv {]Whx tjmU-kam-{Xm-IXzw IY-an-Xyp-Nyp-tX. AImcx {]Y- t am- I m- t cm- Z zn- X o- b m- a - I m- c -k v X r- X obm-am{Xm NXpo \mZx ]ao _npx jjvTo Iem k]vXao Iem-XoX jvSao imn \h hoimy-XoXm Ziao D-t\y-Im-Zio at\m-\o ZzmZio ]pco {Xtbm-Z io a[yam NXp Zio ]iyo ]Zio ]tcmtjmUio ]p\Xpx jjvSn-am{Xm {]IrXn ]pcpj ssZzhn[y amkm-ZrjvSm iXyp-c-t`-Z-am{Xm kzcq-]am-kmZy kKpW \nKp-W-Xz-apt]Xy GtIm]n {_ {]Whx
"Hmw' {_-am-Wv. AXv GIm--c-a-{-am-Wv. AXpXs Aw {]Whw AXv AImcw DImcw aImcw Aam-{X, \mZw, _np, Ie, in Fv Fmbn hn`-Pn-s-n-cn-p-p. \mep-am-{X-tbm-Sp-IqSn ]cn-e-n-X-am-Ip {]W-hns Hmtcm am{Xbvpw At\Iw t`Z--fp-v. AIm-c-am-{Xp Xs ]Xn-\m-bncw Ah-bhapv. DIm-cn\v Bbncw; aIm-c-n\v \qdv; A-am-{Xm-{]-Whhpw A\-hp-amb Ah-bhw tN-XmWv hncmSv {]W-hw. kKp-Whpw kwlm-c-{]-Whw \nKp-W-hp-am-Wv. krjvSn {]Whw kKp-W\nKp-W-fp-ambn _n-n-cn-p-p. hncmSv {]Whw AIm-cm-Zn-\mep am{X-I-fpsS ka-jvSn-tbmSp IqSn-b-Xm-Wv. kwlm-c-{]-Whpw NXpn am{Xm--I-amb A-am-{Xm-cq]w tN-Xm-W.v hncmSv {]Whw ]Xn-\mdp am{X-I AS-nb-Xm-Wv. AXns\ ap-n-bmdp XXzpw D]-cn-bmbn KWn-s-Sp-p. AImcw AXns {]Y-aam-{X-bmWv DIm-cw, aIm-cw, A-am-{X, _np, \mZw, Ie, Iem-Xo-X, imn, imy-Xo-X, D-\n, at\m--\n, ]qcn, a[y-a, ]yn ]cm Fp bYm-{Iaw cm-a-tXn ]Xn-\mdp am{X-I-fmWp-Xv. ]Xn-mdp Ie-I-tfmSp IqSnb Cu {_-{]-Whw Xs-bmWv mXhpw A\pm-Xhpw A\p-bpw. Ahn-Iev]-cq-]-amb Xpco-bn\npw `n-a-mXn\m AXv Adp-]n \mev am{X-I-tfmSp IqSn-b-Xm-bn-Xo-cp-p. {]IrXn ]pcpj cq]n cp hn`m-K-fp-v. As\ \qn Ccp-]-nsbp am{X- I- fm AS-n- bXm-Wv. Cs\ Htc Hcp {_w Xs {]W-h-ns kKpW \nKpW cq]w [cnv ZrjvSnt`-Zm At\-I-cq]w {]m]npp. -

8. k icocw kam-tcm-]y-X-bXzw XtYm-anXn {Xn icocw Xam-m\w ]cw-{_ hn\-n-\p.

{]Wh cq]-amb Cu ]cm-mhv kh-hym-]n-bm-Wv. AXv ]c-a-tPymXn kzcq-]hpw kh-n\pw B{i-b-hp-amWv. tZh-m-scmw AXns cq]w Xs. kq {]]m-[m-chpw khm-c kzcq-]hpw CXpXsbmIpp. Ieym-W-a-bhpw kh-im-kv{X-a-b-hp-am-Wn-X.v {ipXn-I-fnepw X-cq-]- nepw Ct-l ss-bmWv tXtS--Xv. h- a m- \ , `qX, `hn-j yXv Ime- - f psS kmchpw CXpXsbmWv. tamw \Im t]mXv Cu {]W-hsav a\-n-emp-I. {_s Bm-hn GIo-`-hnnv {]W-hss GIhpw Pcm-c-ln-Xhpw Aar-Xcq-]hpw Nn-b-XXzpw Fv Adnb-Ww. hnizs Hmw Fv IcpXn Xs Bm-hns\ {_-sap IcpXn ]cam-m-hn ZrV-ambn XmZmyw {]m]nv Am-hns cq]n-ep {_-s-n kZm Nnn-p-t--Xm-Wv.

4. khm-[mcx ]cw-tPym-Xn-tcj kt-iztcm hn`px kh tZh-abx khx {]]m [mc-K`nXx 5. khm--cabx Imex khm-Ka-abx inhx kh-{ip-Xyp-tam arKymx kI-tem-]\n-j-bx 6. `qXw `hyw `hn-jy-ZyXv {XnIm-tem-ZnX ahybw XZ-t]ymw-Imc tahmbw hnn-tam--{]-Zm-bIw 7. Xta-hm-m-\an-tXy-XZv {_ i_vtZ \ hnX XtZ-I-a-ar-X-a-P -ca-\ p-`qb XtYm-anXn -

9. ]cw {_m-\p-kw-Z[ymXv hnizm-Zo\mw {Iax-{I-amXv qe-XzmXv qe-`p-zm kqva-XzmXv kqva-`pIv ]cw 10. sFIy-Xzm-\ t`mKm tkmb-amm NXp hn[x NXp-jv]mXv PmK-cnXx qex qe {]tm ln hniz `pIv 11. GtIm\ hnwiXn apJw kmjvSmwKx khKx {]`px qe-`pv NXp-cm-mY hntizm sshizm-\cx ]pam 12. hniz-PnXv {]Yax ]mZx kz]v\ m\-KXm, {]`px kqva-{]x kztXm-jvSmwKx GtIm-\m\yx ]cw-X ]x 13. kqva `pv NXp-cm-mY ssXPtkm `qX-cm-Ubw lncWy K`x qtem-S ZzoXob ]mZ DNytX 14. Imaw Imb-atX bmh-Zy{X kp]vtXm \ I\ kz]v\w ]iyXn ss\h-am{X XXv kpjp-]vXa]n pSw 15. GIo `qXx kpjp]vX x {]m\ L\hm kpJo \nXym-\atbm ]ymm kh - Pohm--nXx 16. XYm-]ym-\--_p-IvtNtXm apJx kh-K-tXm-hyb NXp-cm-t-izcm {]m kvXrXnbmx ]mZ-kw-nXx
qe-n-sbpw kqva-n-sbpw t`mm-hm- b-XpsImpw B\-tm-]-t`m-m-h-b-Xp-sImpw Bm-hn\v

531

I \mev hn`m-K-fmWp-Xv. Cu t`Z- ImcWw Bmhv

23. \m {]PvR-a]n {]m-L\w Nm ZrjvS-tah NXp-jv]mv AXm-bXv \mep-Im-ep-I-tfmSp IqSn-b-sXv N XZ-eW a{Kmlyw bZv hyh-lmcyw Ahy-]Adn-b-s-Sp-p. Pm{K-Zhbpw PKpw BcpsS tZl- tZiyw GIm {]Xy-kmcw {]]-tm-]-iaw inhw - am-tWm, BcpsS m\-amtWm Cu {]]--n hym]n- imw AssZzXw NXpw a\yt k {_-{]n-cn-p-Xv Bcv ka-kvX-hn-iz-n-sbpw t`mm-hm-W,v Whx khn-t tbm \m]-c -k vX p-c nbx kh{X BcpsS apJ-amWv Ap It-{n-b- DssS `m\p-h Xv apap- p-W m-a m-[ mcx kzbw tPymXn ]sm]Xv Imc- W--fm-bn-cn-p-Xv `qtem-Iw, `qhtem- {_m-Imcx khZw hncm-PtX ]c-{_-Xzm-Zv--CIw, kztem-Iw, altem-Iw, P\-tem-Iw, Xt]m-tem-Iw, Xyp-]-\ n-j-Xv.
kXy-tem-Iw, ]mXmfw Fo Fp temIfpw BcpsS AwK-amtWm BcpsS A`n-hy-n-bmtWm qe-kqva Imc-Whpw kmn-bp-ambncnp-- X,v kh-hym-]nbpw hnizcq-]-hp-amb B sshizm-\-c Xs-bmIpp. {_- ns {]Y-a -] m-Z w. kz]v\ hpw hniz-h ym- ] vX -a mb {_hpw kqva{]--am-Wv. AXns hnm\w B-cnI PKn hym]-cn-p-XmWv. AXn\v \mep XncnhpI-fp-v. {]Im-im-[n-]Xn-bm-I-bm AXns\ ssXP-k-sap ]dbsSp-p. AXv kh-`q-Xm-[n-]Xnbpw lnc-Wy-K`-hp-amWv. AXn-s\-s ]c-am-m-hns ZzXob ]mZ-sav ]dbsSp-p. kpjp-]vXn-bn a\p-jy kz]v\w ImWm-dn. Nnbpw Atm-gn-. B Ah-bpw AXn IqSn D]-en-Xam-Ip hniz-ns {]f-b-cq-]hpw BcpsS m\-amtWm Bcv A-cym-an-bmbn nXn sNp kzkz-cq-]-ns B\--a-\p-`-hn-p-, Bcv Ahn-\m-inbw {]Im-i n- X - a m-I p apJ- t mSp IqSn- b - h - \ p-a m- I pp mXmhv A\p-m-Xmhv A\p Ahn-Iev]w Fo \mep cq]--fn bmsXmv A`n-hy- -am-I p-p. B {]m Xs-bmWv ]c-am-m-hns XrXob ]mZ-sav Adnbp-I. 17. Gj kth-izcssj khx

kqva -`m-th\ Gtjmcymtayj tbm\nx khky {]`-hm]y bu 18. `qXm\mw {Xb-a-t]y-XXv kthm-]-ca-_m-[Iw XXv kpjp]vXw ln bXv kz]v\w ambm am{Xw {]IonXw 19. NXp-Xp-cm-m]n kn-tZ-Ictkm ]ybw Xpco-bm-h-kn-X-Xzm GssI-I-Xzm\p kmcXx 20. mXm\p m{X-\p-mXr hnIev] m\ km[\w hnI-ev]-{X-b-a-{Xm]n kpjp-]vXw kz]v\-am-cw 21. ambm-am{Xw hnZn-ssXzhw kn-tZI ctkm-lybw hn`tm lyb-am-tZtim \ qe {]-a-\zlw 22. \ kqva a {]-a-Xyw \ {]w \ IzNn-pt\ ss\hm-{]w t\m`-bXx {]w \ {]-am--cw.

Cs\ ]c-am-mhp Xs-bmWv kI-e-Xn\pw \mY\m-bn-p--X.v CXp-Xs Nny-hpw, kqva-cq-]hpw, PKXv Imc-W-`q-X-hpw, PohnIfpsS krjvSn-n-Xn-eb m\-hpw. aqv Ah-I-tfm-Sp-Iq-Snb Cu hnizw kpjp]vXn cq]nem-Wv. CXv kz]v\ kam-\hp-am-Wv. apv a\-n-emnb aqp ]mZ-p ]pdsa \mem-a-sXmcp ]mZw IqSnbp-v. AXv mXw, A\p-m-Xm-h,v A\p-PR-X, Ahnv Iev]w Fo \mep cq]-tmSpIqSn-b-Xm-Ipp. CXns \mep ]mZ- fpw Xpcobw XsbmWv. Hmtcm cq]hpw Xpcob-n hnebw {]m]npp. Xpcob ]mZ-n mXw A\p-m-Xmhv A\p Fo aqp cq]-fpw hnIev]-m-\m--I-am-Ip-p. Ch-sbmw kz]v\ Xpeytam ambtbm BIpp. Cu hnIev]s-m-a-Xo-X-amb ]cam-mhp Xs-bmWv GI- am- mb kn-Zm-\-- cq- ]w. qekq-va--fpsS mXm-h-m-Xpw cn-s\- -nbpw Adnbm-Xpw {]m-\-cq-]-a-m-Xpw Ip-Iv tKmN-ca-m-Xpw Hcp \nh-N-\-nepw HXp-m-Xpw [ym\K-ay-a-m-Xpw {]]-m-Xo-Xhpw AZzn-Xo-bhpw ]c-a-I-eymW-ab-hp-amb B XXzw Xs-bmWv {_-ns \memas ]mZw. AXns\ m\n-I {_-{]-Whw Fp IcpXp-p. AXv {_w Xs kzbw {]Im-i\pw BImi kzcq-]-\p- amIpp.

HXmw D]-tZiw
1. AY {_-kz-cq]w IY-anXn \mcZx ]{]x Xw tlmhm- N - ] nXm alx Inw {_ kzcq- ] - a nXnx At\ymkmht\ym la kva oXn tb hnZpx tX ]ithm \kz `mh ]ihx Xtahw mXzm hnZzm arXyp-a p-J m-X n- { ]- a p- N ytX \m\yx ]vY m hnZytX Ab-\m-b.
]noSv \mc-Z {_-kz-cq]w Fm-sWv tNmZnp. Atm {_mhv ]dp: ""Xs cq]w Xs-bmWv {_w. Xm {_-n \nv `n-am-sWp Icp-Xp-h a\p-jy-\mXmIpp. arK-tbm-\n-bn P\n--Xp-sImp-am{Xw Hcp arK-ns\ arK-sav ]d-bm ]mSn-. bYm m\-an- m--h-\mWv arKw. {_s khmm-hm-bn--cp-Xp m\n arXyp-ap-J-n\nv tamNnpXmWv. tam e_v[n-p GI-amw ]c-am-m\w am{XamsWv Adn-bp-I.

532

I 2. Imex kz`mthm \nb-Xn bZrm


`qXm\n tbm\nx ]pcpj CXn Nnyw kwtbmK Gjmw \ Xzm-`mhm Zmm-ly-\oix kpJ ZpxJ tltXmx 3. tX [ym\-tbm-Km-\p-KXm A]-iy tZhm-inw. kzKssW \nipVmw - bx Imc-Wm\n \nJn-em\n Xm\n Xmem-bp-m-\y-[njvT tXyIx 4. Xta-Ikvanw kv{XnhrXw tjmUm-imw iXm[mcw hnwiXn {]Xym-cm`nx AjvSssIx jUv`n hniz-cq-ss]-I-]mi {Xnam-t`Zw Zzn\n-bn-ssI tamlw 5. ]-t{km-tXm_p ]tbm \yp{K-hy{mw ]-{]m-tWmn ]-_p-[ymZn aqemw ]m hmw ] ZpxJuL-thKmw ]m-iXv t`Zw ] ]hm [oam 6. khm Poth kh kwt _rlt Xkvan lwtkm {`aytX {_ Nt{I ]rY-Km-m\w t{]cn-Xmcw N aXz PqjvS-kvXX kvtX\m arX-Xz-taXn 7. DZvKo-Y-ta-XXv ]caw Xp {_ Xkvanw kv{Xbw kz {]Xn-jvTm-cw N A{Xm-cw thZ-hntZm hnZnXzm eo\m. ]tc {_Wn XXv ]cm-bWmx 8. kwbp--ta-XXv c-a-cw N hym-hyw `ctX hniz-aoi; A\o-imm _[ytX t`mr `mhm 9. mu ZzmhPm hoim\o imh-Pm-tlyIm t`mr t`mKm bpm A\--mm hniz-cq-t]m-ly-Im {Xbw bZm hnptX {_-tly-XXv 10. cw {][m\aar-Xmcw lcx cmXv am\m-ho-itX tZh GIx Xkym-`n[ym\m tZymP-\m-Xz `mhmXv `qbmt hniz-am-bm-\n-hrn
Iew, kz`m-hw, ^e-Im-c-Wamb Iw, BIkvanI kw`-hw, Pohm-mhv Ch hnkz--\p-Im-c-W-amtWm? Ah tNX\mmhns\ Xs B{i- b n- p- -h -b mIpp. kpJZpxJv Imc-Wamb {]mcm-_v[v hiwh-Z -ambn Ign-b p- -P o-hm- mhpw Cu hnizm-k - n\p

ImcWm-c\-. Ch Nnnv APo-m-kp-I [ym\np-Ibpw kzKp-Wm-hr-Xhpw, kzcq-]`q-Xhpw ANn-y-hpamb Bi-nsb kmm-XvI-cn-p-Ibpw sNpp. ]cm-hn-tXpXs-bmWv B Znhy-amb in. Hcp- t-a\nbpw, apv he- b-fpw ]Xn-\m-dp-X-e-bpw AXv Ac-fpw Ccp-]Xv klm-bI Ac-fpw Bcv AjvS-Ifpw Hcp ]mihpw At\-cq-]-fpw aqp-t`-Z--fp-Xpw Hcp \m`ntbm-Sp-Iq-Sn-b-X-amb N{Is Ah Ip. Ap t{kmXp-I- fn \npw D-hn-p hnj-bm--I- P-e-n k-hp-amb \Zn Ap ]h-XtmSp IqSn-bXpw AXp t`X--tfmSp IqSn-bp-apXmIp-p. Fm Pohn-Ipw B{i-b-am-bn-cn-p hnkvXr-X-amb Cu {_-N-{I-n Pohm-mhp {`aWw sNbvXpsIm-n-cnp-p. Pohm-mhv X\npw as-m- hpw t{]cW \Ip ]c-am-m-hns\ \mbn a\-n-em- n- -gn-bp-tm ]c-am- m-hp-ambn XmZmyw {]m]nv Aar-X-Xzs {]m]n-p-XmWv. thZ ]c-am- m- hns alXzw DZvtLm-jn-p-XmWv. kht{i-jvThpw Ahn-\m-inbpw Bbn ]c-{_w ]cn-ekn-pw. thZ--m A-cym-an-bmbn nXn-sN-p B ]cam-m-hns\ Nnn-p-Xs-bmWv AXn hnebw {]m]nn-p--Xv. hym-hy-ambn \ne-sIm-p Cu {]]s [cnp kwc-n-p-Xv B ]c-{_w XsbmIpp. Pohm-mhv kwkm-c-hn-jb-t`m-K A\p-`hn-p--Xm-I-bm {]Ir-Xnv hiw-h-Z-ambn {]]--_-\- n s]p- g-e p- p. Fm ]c-{_- m- -I -a mb m\w t\Sngnm kIe _-\-fn\npw ap-amIp-XmWv. m\n-sbpw Am-\n-sbpw ka-sapw Ak-aXvY-sapw Pohm-m- cp hn[-n-ep-v. Pohn-I-\p-Iq-e-amb t`mKy-h-kvXp- {]Zm\w sNp in Cu {]IrXn XsbmIpp. bYm-n ]c- {_w kq- cq-]- bp-hpw IrXzmZn A`n-am-\-c-ln-X\pw A-c-ln-X\pw BIpp. Cuizc Poh {]IrXn Cu aqn-s\bpw a\p-jy {_ns cq]-n A\p-`-hn-ptm Ahs _-\-sfmw hnt-Zn--s-SpXmWv. {]IrXn \iz-c-am-Ip-p. Fm AXns t`mm-hmb Bmhv Ahn-\m-in-\nbmstmWw. Htcsbmcp Cuiz-c Xs-bm-Wv. \izc- amb Cu {]Ir-Xn-sbbpw Ahn-\m-in-bmb Bm-hn- s\bpw \nb-{n-p-X.v a\-ns\ Cuiz-c-\n ebn-nv Cuizcs\ \nc-cw Nnn-p-sIm-n-cp-m HSp-hn km[I At-l-s-s {]m]n-p-XmWv. B \ne-bnse-p-tm a\p-jy kI-eam-b-I-fn\npw hnap-\m-bn-o-cp-XmWv.

11. mXzm tZhw apNytX kh ]mssix ossWx tsskP--arXyp {]lm-Wn. Xkvam-`n-[ym-\mXv {XnXbw tZl-t`tZ hnssizizcyw tIhe B]vXImax -

533

I 12. GX-Pvtbw \nXy-ta-hm kww \mXx


]cw-th-Zn-Xhyw lnIn-nXv t`mm t`mKyw t{]cn-Xmcw N aXzm khw t{]mw {Xnhn[w {_-tly-XXv 13. B-hn-Zym-Xt]m-aqew XZv{_-tm-]\n-jZv ]cw ]c-am- m-hns\ [ym\nam{X-bn Xs kIe ]m]fn\npw hnap--\m-Ip-XmWv. ti- \in-tijw XrXob temIw hsc A\m-k-\m-bn-cp--XpsImv P-ar-Xyp--fn \n-Iv ]c-a-]Zw {]m]n-p-w. {_w Xn Xs-bm-Wp-Xv. AXn-s\--s-bmWv ]cn-]q-ambn Adn-tb-Xpw. {_-s-mfpw Adn-tb-Xmbn bmsXm-p-ans-pXs Icp-XpI. t`mKy-sapw t{]c-I-sapw Adnp Ign-m Fm-hpw kzbw m\w DZbw sNp-XmWv. aqp hyXykvX hkvXp-fnepw {_w Xs-bmWv hn-p--sX-dn-bpI. AXv ssIh-cn-m-\p aqe-km-[\ X]p B-m\-hp- sav Adnbp-I.

20. tkz\m hrXw kh-anZw {]]w ]m-Iw ]-kp-h-am\w ]o-IXm \ `h-{]-]w ]o-IrX kzmh-b-ssh-c-kw-hr-Xw. 21. ]cm-Xv]cw b-ltXm almw kzcq-]tX-tPm-ab imizXw inhw \mhn-ctXm Zpn-cn-Xm-m-imtm \mk-a-lnXx \mim-a-\tkm hm]n {]m-t\-ss\ -\-am-]v\p-bmXv 22. \mx {]w \_lnx {]w \ qew \mqew \ PvRm\w \mm\w t\m `btXx {]-a-{Km-ly-a-hy-h-lmcyw kzx nXx kzb-ta-thXn b Ghw thZ k aptm `hXn kaptm `h-Xo-Xyl `K-hm ]nXm-alx

14. bx Ghw hnZnXzm kzcq-]ta-hm-\p-Nn--b X{X tIm tamlx Ix timIx GIXz a\p-]iyXx XkvamZv hncmUv `qXw `hyw `hn-jyXv `h-Xy-\-iz-ckz-cq-]w. Cu hn[w a\-n-emn Xs kzcq-]-amb {_-ss [ym\np sImn-cn-p m\nv timI-sahn-sS, taml-sa-hnsS? `qXw h-am\w `mhn Fo {XoImem--I-amb hnizw Ahn-\m-in-bmb {_-ns cq]w XsbmIpp.

15. AtWm-cWo-bm al-tXm-a-lo-bm Bmky Ptm\n-lntXm Kplm-bmw. Xa-{IXpw ]iyXn hoX-timtIm [mXpx {]km-Zm--ln-am-\-aoiw 16. A]m-Wn-]mtZm Pht\m {KloXm ]iy Xy Npxk irtWmXy Ix k thn thZyw \ N XkymkvXn thm-Xam lpc{Kyw ]pcpjw alm-w. 17. AJocw icotcjz\-h-t-jz-h-nXw almw hn`q-am-m\w aXzm [otcm \ timN-Xn. 18. khky [mXm-ca-Nny imnw khm-K-a-m hnti-j-thZyw ]cm-Xv]cw ]caw ]caw thZn-Xhyw khmh kmt\ kIr-tZz-Xn-Xhyw 19. Ihnw-]p-cmWw ]pcp-tjm-tam-aw kth-izcw kh-tZ-ssh-cp-]mkyw A\mZn a[ym--a-\-a-hybw inhm-NypXmw t_mcp-lK` `q[cw -

AWp-hn shv AWphpw al-nepw al-p-amb B {_w Pohn-I-fpsS lrZ-b-t-{X-n tim`n-p-p. AXp-Xs Fm-h-cp-sSbpw P-Zm-Xm-hpw kwc--I\pw AXns Zb-bm a\p-jy ]c-am-m-hns\ kmm-XIv cnv AXns aln-asb Adn-bp-p. AX-dn-bp--h Fm ZpxJ-n \npw ap-\m-Ip-XmWv. B ]c-am-mhv ssIIm-ep-I IqSmsX kh-kvXp--sfbpw {Kln-pXpamWv. AXn-thKw Ncn-p-p. Ip-Iq-SmsX Fmw ImWpIbpw sNpp. ImXp-Iq-SmsX tIp-XpamWv. mX-hy-h-kvXp--fpsSsbmw mXm-hmIpp AXv. ]t Bcpw AXns\ th-X p-t ]mse Adn-b p- nsXmWv kXyw. m\n-I AXns\ ]pcm-W]p-cp-js\v ]d-b-sSpp. AXv Cuizc tZl--fn ico-c-anmsX IpSnsImpXmWv. kI-eXpw t]mjn-n-p ANny in-bm-Ipp A-Xv. kIe imkv{X-fpw AXns k-sb-n {]Xn-]m-Zn-n-n-p-v. ]c-{_--cq-]n Adn-tb-Xv AXp-XsbmIpp. {]]--ns {]f-b-Im-epw Adn-b-s-tS-Xv AXp-X-sbmWv. AXpXs ]pcp-tjm--a\pw {XnIme m\nbpw kth-izc\pw tZh-]q-Pn-X\pw AXv BZn-a-[ymw lnXhpw Ahn\m-i n-b p-a mIpp. {_-a mb AXv hnjvW p, inh, {_mhv Fo-cq-]-n-ep hr-ns Bhn- jvImhm-Ipp. ]-`q-Xm kzmwio-I-cn-n-p-Xv Fnepw ]-` q-X m- - I -a mb {]]- s AhX-s -b mWv kzmwio-I-cn-n-p--X.v LS-I--fm kzbw {]`m-hn-X-\-. AXv kzbw {]Imi-cq-]-amWv; k\m-X\\mWv Ieym-W- kz-cq-]hpw al-p-amWv BNm-c-ip-n-bn-m--h C{nb \n{Klw k m[n- m- - h NeNn C hv {_s {]m]n-p-hm km[yamIpX-. AXv Bcn-Is tbm _mly-stbm DZ-b-_m-lym-`ym--c-sftbm Adn-b p- pan- . AXv qetam kqvatam

534

I m\-kz-cq-]tam Am\ kzcq-]tam A`n-K-ayt\m


AmXmWv. AXv bmsXmcp hn[-amb hyh-lm-c-]-cn-[nbnepw s]Sp-n-. B-cn-I-amb cq]-n AXv kzbw nXn sNp-XmWv. Cs\ B]-c-{_-s-p-dn-dn m\n tamw {]m]n-p-p-shv ]nXm-a-l Acp-fpp.

23. kzkz-cq-]x ]cn-{hmSv ]cn-{hm-tU-ImIo NcXn-`-b-{XkvX kmcw-Kh -n-jvTXn Ka\ hntcmZw \ ItcmXn kzi-coc hyXn-cnw khw Xyzm jSv]-Z-hrXym nXz kzcq-]m-\p-km\w Iph kh-a-\\y _pym, kzkvan-t-haptm `h-Xn. k ]cn-{hmSv kh-{Inbm ImcI \nh-tIm-Kp-cpin- j y- i m- k v {Xm-Z n-h n-\ napx kh kwkmcw hnkrPy Nmtam-lnXx ]cn-{hmSv IYw \n[-\nIx kpJo [\- h m m\m- m- t \m- ` bm XoXx kpJ-Zpx-Jm-XoXx kzbw tPymXn {]Imix khthZyx khx kh knoZx kth-i z- c xtkmlanXn XZv hnjvtWmx ]caw ]Zw b{X KXzm \ \nht tbmKn\x kqtcym \ X{X-` mXn \iim-tm]n \ k ]p\-cm-htX \ k ]p\cm htX XXv ssIh-ey-an-Xyp-]-\n-j-Xv.
kzkz-cq]w Adn k\ymkn GIm-In-bmbn am{Xw k-cn-pp. t]Sn--c-am Hcn-Spw kz-ambn -

\nm-Xp-t]mse Abm Hcn-epw Hcn-Sv nc-ambn hkn-pX-. asm-cn-Sv t]mIWw F Nnbpw Ah\n. Abm kI-eXpw XyPnv `nm-hr-n-sImv hbdp \nd-b v p- XmWv. kZm-kz-cq] [ym\-] -c-\mbn kIe Pohn- I-tfbpw Bm- hn-s\- t]mse Icp-Xp-p. GXmZr-iy-\mb kw\ymkn XnIpw _\ hnap-\m-Wv. {Inbm-I m-c I t`Z-fpw Abm Adn-b p- n- . Kpcp, injy, imkv{Xw Fo _-\--fm Ah\v _-\an- . XymKn- b mb Ah\v ZpxJ- a n- . kmwk-cn-I -a mb sFizcyw XyPn-mte kw\ym-knv kpJw Inp-Ibp-q. Abm m\-n\pw Am-\-n\pw AXo-X-\m-Wv. kpJZpxJm-Zn-I Abmsf _m[n-n-. Bm-hn \nv {]Imiw e`nv Abm Adn-tb- -sXmw Adn- bp-XmWv. kIe knn-Ifpw sImSp-m Ah ka-\m-Ip-p. kth-i z- c\pw kh-i - -\ p- a mbn `hn- pXmWv . Abm Xss {_-sav IcpXpw. `K-h m hnjvWp-hns ]c-a]Zw B ]c-{_w Xs-bmIpp. ]c-{_w {]m]n-m Ign-h\v kwkmc kmK-cn ]Xn-t--Xmbn hcppan-. kqcy-N{-m-cpsS {]Im-in\pw B[m-an-se-m Ign-bn. AhnsS Fn-bh P\-\-ac-W-N-{I-n \npw hnap--\m-Ip-XmWv. Fs-m AXp XsbmWv- ssIheyw ]Zw. C{]-Imcw D]-\n-j-v A\p-im-kn-pp. \mc-Z]cn- {hm-P-tIm-]-\n-jv kam-]n-p. - -

\mcm-b-Wm-Yin-tcm-]-\n-jv3 1
Hmw. kl-\m-h-h-Xp. kl \u `p\p klhocyw Ic-hm-hssl. tXP-kzn-\mh [oX-akvXp am hnZnjm hssl Hmw. imnx imnx imnx.
]c-{_w Kpcp-in-jy-m-cmb \sf cp-t]-scbpw cn--s. cp t]scbpw ]cn-]m-en-s. cp-t]cpw Hcp-a np Ign- h pI t\S- s . R-f psS A[y-b \w tXmtPm-a-b-am-I-s. R ]c-kv]cw hntZzjw hln-mXn-cn-s. Hmw. imnx imnx imnx. -

Pmb-tX, \mcm-b-WmXv cpt{Zm Pmb-tX. \mcm-b-WmZnt{m PmbtX \mcm-b-WmXv {]Pm-]Xnx {]Pm-btX. \mcm- b- W mXv ZzmZ-i m-Z nXym cpt{Zm-h - k hx khmWn Omw-kn. \mcm-b-Wm-tZ-h-k-ap-X]Zy-t. v \mcm-b-WmXv {]h-t. \mcm-btW {]eo-bt. GXZv EtKzm-Zin-tcm[otX. Hmw. ]pcpj kzcq-] -\mb \mcm-b-W {]P-I sf krjvSn- m-\m- {K-ln-p. \mcm-b-W-\n\npw {]mW Dmbn. Fm C{n-b-fpw a\pw At-l-n \np-mbn. BIm-iw, hmbp, tPymXn-v, Pew, ]rYzn Fo hniz[m-cnIfmb ]-`q-X \mcm-b-W-\n \np-Xs-bpm-bn. \mcm-b-W-\n\np Xs {_mhpw cp{Z\pw

1. Hmw. AY-]p-cp-tjml ssh \mcm-b-tWImabX {]Pmx krtP-tb-Xn. \mcm-b-WmXv {]mtWm-Pm-btX a\x kth-{n-bmWn N Jw hmbptPym-Xn-cm]mx ]rYnho hnizmky [mcn-Wo. \mcm-b-WmXv {_m

535

I C{\pw {]Pm-]-Xnbpw ZzmZ-im-Zn-Xy-m-cpw-G-Im-Zi cp{Z-mcpw 4. {]Xy-Km-\w {_]p-cpjw {]Wh kzcq]wK


AjvS-h-kp-fpw kI-e-hn-[-n-ep O-p-Ifpw Dmbn. \mcm-b-W\n \np Xs kIXpw DZv`-hn-p-Ibpw sNp-p. ]WvUn-Xm EtKz-Z-nse {][m-\-s Cu AwKw A[y-b\w sNp-p.

2. AY \ntXym \mcm- bWx {_m- \ m- c m- bWx inh \mcm-bWx i{I \mcm-bWx Ime \mcm-bWx Zni \mcm-bWx hnZn-i-\m-cm-bWx Du[zw N \mcm-bWx A[ \mcm-bWx A _ln \mcm-bWx \mcmbW Gth-Z w. khw bZv `qXw b `hyw \njvI-ftm \nc-RvP t\m \nhn-Ievt]m \ncm-JymXx iptm tZh GtIm-\mcm-btWm \ ZznXotbm kvXn In-Xv. b Ghw thZ k hnjvWp tchh `hXn b GX-Zy-p thZ intcm-[otcm.
\mcm-b-W \nXyhpw {_mhpw inh-\pw ic\pw Ime\pw Znp- Ifpw hnZn-p- Ifpw BIp-p. apI `mKhpw Xmsg `mKhpw Dpw ]pd-sabpw Fmw \mcm-b-W-\m-Ipp. P\n-Xpw taem P\n-m t]mIp-Xpw Fmw \mcm-b-W Xsbm-Ip-p. Cu \mcm-b-W-\-msX cma-sXm-n-. C{]-Imcw Adn-bp--h hnjvWp-kz-cq-]\mbn-o-cp-p. bpth-tZm--amb Cu t{ijvT-XXzs Adn-hp--h A[y-b\w sNp-p.

AImc DImtcm aImc CXn. Xm At\-I[m ka-`h--tZX tZmanXn b apzm-ap-NytX tbmKo Pkw-kmc _-\mXv "Hmw \tam \mcm-b-Wm-tbXn' at{m- ] m- k tIm sshIp- W v T -` p- h \w Kan- j yXn XZnZw ]pWvU-coIw hnm-\-L\w Xkvam-UnZm-`-am-{Xw. {_tWym tZhIo ]pt{Xm {_tWym a[ p - k q- Z t\ m {_ ay x ] p W - U c o I mt m {_tWym hnjv Wp-c -N ypX CXn. kh-`q-X-taIw ssh\m-c m-bWw ImcW ]qcp-j -a-I m-c Ww ]cw {_ Hmw. GX-Z-Yh-in-tcm-tbm-[o-tX.
AIm-cw, DIm-cw, aImcw Ch tNp-mb "Hmw' FXv B\--cq-]hpw {_-]p-cp-jcq-]hpw {]W-hkzcq]hpam-Ip-p. Cu HmwImc P]w sImv tbmKn-I khn-[amb kwkm-c-_-fpw hnt-Znp P\-\ac-W- -fn\nv apn t\Sp-p. Hmw \tam \mcm-b-Wmb F at{m-]m-k\ sNp-h sshIpWvT temIw {]m]n-pp. Cu lrZ-b-I-aew hnm-\-cq-]-am-Ip-p. CXn\nv hnZyp-X{]-`m-]q-c-ap-m-Ip-p. CXn-s\--s-bmWv tZhIo v ]p{X-s\pw a[p-kq-Z-\-s\pw ]pWvU-co-Im--s\pw hnjvWp-shpw ANyp-X-s\pw ]dbp-Xv. kIe PohnI-fnepw Cu \mcm-b-W Xs Xs hkn-p- p. Atlw Imc-W-]p-cp-j-\m-sW-nepw Imc-W-c-ln-X\m-W.v Ctlw Xs ]c-{_w; AYh intcm-`m-K-amb Cu a{w Adn-hp--h A[y-b\w sNp-p.

3. Hman Xyt{K hyml-tcXv \a CXn ]mXv \mcmb-Wm-tbXyp ]cn-jvSmXv Hman-tXy-Im-cw \a CXn tZz Atc \mcm-b-Wm-tbXn ]m- -cmWn GXssZz \mcm-b-W-kym-jvSm-cw ]Zw tbm l ssh \mcm-bW kymjvSm-cw ]Z-a-t[yXn A\-]{_phx kh- a m- b qtc Xn hntX {]mPm-] Xyw cmbkvt ]mjw Ku]Xyw XtXmarXya-i v\ ptX XtXmarXXz aiv \ pX CXn GXXv kma- thZ intcm [otcm.
BZyw "Hmw' Fpw ]ns "\a' Fpw D-cn-Ww. Hmm-c-n Hcp A-chpw \ax FXn c-chpw \mcm-b-Wm-tbXn F-Xn A--chpw Dv. Cs\ AXv \mcm-b-Ws AjvSm--c-a{-am-bn-o-cpp. Cu a{w P]n-m a\p-jy AIme ac-Wn \npw c-{]m-]nv ]qm-bpv A\p-`-hn-p-p. Ah\v kh-hn[ [\-fpw ssIh-cp-p. Ah-km\w Ah AarXs A\p-`-hn-p-p. kma-th-Z-nse AXn-{]-[m-\-amb Cu a{w P\- ]Tn-p-p.

5. {]mX-c -[n-b-amt\m cm{Xn IrXw ]m]w \mi-bXn. kmb-a-[o-bmt\m Znh-k-IrXw ]m]w \mi-bXn. XXv kmbw {]mX-c-[o-b-amtWm A]mt]m `h-Xn. a[yw Zn\-am-Zn-XymZn aptJm A[o-bm\x ]-a-lm]mX tIm]-]m-X-ImXv {]ap-Ny-tX. kh-th-Z-]m-cmbW ]pWyw e`-t X. \mcm-b W kmbq-P y- a - h m]vt\mXn b Ghw thZ.
Cu a{w {]`m-X-n P]n-m cm{Xn-bn sNbvX kIe ]m]-fpw \in-p-t]mIpw. kym Imev P]nm ]I sNbvX ]m]w apgp-h\pw \in-p-p. a[ym-k-abv kqcy\v A`n-ap-J-ambn \np-sImv Cu a{w P]n-m ]-a-lm-]m-XI-fpw D]-]m-X-Ifpw \in-p-p. Ah\v kI-e-th-Z-fpw A[y-b\w sNbvXmep ^ew e`n-p-p. Ah\v {io\m-cm-b-Ws kmbqPy-am-Ip apn e`n-p-p. As\ {io\m-cm-b-Ws kmm-XvImcw e`n-p-p. \mcm-b-Wm-Y h-in-tcm-]\n-jv kam-]n-p. -

Q
N P

536

I
1
imn-]mTw

\ncm-e-tm-]-\n-jv 3
_x. tIm tamx Ix D]mkyx I injymx.

Hmw ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qap-Z-NytX ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hmh injy-tX.


Cu ]c-{_w ]q-am-Ip-p. Cu PKpw ]qam-Ip-p. Cu ]q {_-n \np-amWv Cu ]q {]]w Dm-bn-p--Xv. Cu ]q-{_--n \npw ]q-{]]sa-Sp-mepw ]q-{_w Xs Ah-tijn-p-p. Hmw. imnx imnx imnx

tIm hnZzm tIm aqUx. Inam-kpcw In X]x In ]caw ]Zw. Inw {Kmlyw. Ina-{Km-lyw. Ix k\ymko Xymi-yml {_t-Xn.

{_-sa-m-sev? Cuiz-c Bcv? Poh Fv? {]IrXn FmWv? ]c- am-m- sh-mWv? {_mhv BcmWv? hnjvWp BcmWv? cp{Z BcmWv? C{ Bcv? N{ Bcv? kqcy Bcv? Akp-c-m Bcv? ]nim-Np- Bcv? 1. Hmw. \a-n-hmb Kpcth kn-Zm-\ aqtb a\p-j y Bcv? kv{XoI Bcv? arKm-Z n-I Fv? mhcw Fv? {_m-Wm- Zn- I Bcv? PmXn Fm-sev? \njv{]-]-mb imm-b-\cm-ew-_mb tXPtk 2. \ncm-ew_w kam-{inXy kmew_w hnP-lm-Xnbx I-sav? AI-s av? m\-sav? Am-\sav? kpJ-sav? ZpxJ-sav? kzK-taXv? \c-I-taXv? k k\ymko N tbmKo N ssIheyw F-XmWv _ptamsa-Xv? D]m-k-\m-tbm-Ky-\m-bn]Z-aiv\p tX. p--Xmcv? BcmWv injy? BcmWv hnZzm? BcmWv inh\pw Kpcphpw kn-Zm-\--aqnbpw {]]--c-ln- aqV? Bkp-c-amb sXv? FmWv X]v? FmWv X\pw im\pw BNm-cy-c-ln-X\pw tXtPm-ab\pamb ]c- ]c-a-] Zw? FmWv {Kmlyw? FmWv A{Kmlyw? am- m-hn\v \a-kvIm-cw. \ncm-ew- _-amb ]c-a-X-Xzs B{i- BcmWv kw\ymkn? CsXmw {_-ns cq]--fm-sWbnv kmew-_-amb {]]-s Dt]-n-p--h BWv -dnv ]d-p. k\ym-kn. Ah Xs tbmKn. Ah tamw {]m]n5. k tlmhmN al-Z-l-mc ]rYn-hy]v tXtPm-hmp- p.

bzm-I m-i-tXz\ _rl-Zvc q-t]W AWvU -tIm-ti\ I-m-\m cq]-Xbm `mk-am-\a Zzn Xob-aJn-tem-] m[n hn\napw XXv kI-e-i yp ] _rwlnXw A\m- Z y- \ w ipw inhw imw \nKp-W -a n-X ymZn hmNy-h -\ nhmNyw ssNX\yw Am-\n-Ifmb Pohn-I-fpsS kh-Zpx-J-fpw iann-p--Xn-\mbn GsXm-mtWm Adn-tb-Xv AsXmw {_ Cuizc CXnN {_ssh kz inw {]Ir-Xy-`n-t[-bm-am-{inXy temIm krjvSzm {]hn-iymRm Nnnv ChnsS ]d-bp-p. -cym-an-tXz\ {_m-Zo\mw _po-{nb \nb-{r4. Inw {_ Ix Cuizcx tIm Pohx Im{]-IrXnx X zm- Z o- i z- c . P oh CXn N. {_ Ix ]c-amm tIm {_m. tIm hnjvWpx hnjv W oimt\{mZo\mw \ma-c q-] -Z zmcm qtem tImx cp{Zx lanXm anYym [ ymk- h - i m- ohx tkml tatIm]n tZlm-cw-`I t`Z-himZv _lp-Po-hx-{]-IrI C{x. Ix ia\x Ix kqcymx. I-{x. Xn-cn-XnN {_Wx kIm-im-m\m hnNn{X PKtIkp-cmx. nmW kmay _pn-cq]m {_ in-tctI Akp-cmx. tI ]nimNmx tI a\p-jymx. Imx kv{Xobx. h-{]-IrXnx ]c-am-tXn N tZlmtZx ]c-X-cXzmZv {_ssh ]c-amm k {_m k hnjvWpx k I ]izm-Zbx. Inw mh-cw. tI {_m-Wm-Zbx C { x k i a\ x k x k qc y mx k N { k vtX tIm PmXnx. Inw I, Ina-I. Inw m\w. kpcmkvt X Akp-c mkv t X ]nim- N mkv tX a\pInw m\w. j y mk vX mx k v{X obk vtX ] i zm- Z b k vX X v Inw kpJw Inw ZpxJw. Ix kzx. tIm mhcw tX {_m-Wm-Zbx khw JeznZw {_ \c-Ix. tIm t\l-\m\m kvXn In-\. 3. Gjm am\ Pq-\mw-k-a-kvXmcnjvS imtb bZyZv t_m[-hy-a-Jnew XZm-iy {_ho-aylw

537

N AkXv kwkmc hnjb P\-k w-k Gh \cIx _ CXn N A\mXy hnZym hmk-\bm PmtXm Al-an-XymZn kevt]m _x ]nXr-amXr ktlm- Z c Zmcm- ] Xy Krlm- c ma t{X aaXm kwkmcm hc-W-k-evt]m _x Ir-Xzm-Zylw Imc- k - evt ]m _x AWn- a m- Z y- j vs sS- i zcym imkn kev t]m _x tZh-a -\ p-j ym-Z yp-] mCuiz-cs cq]-am-sW-n Cu ]c-{_w Xs k\m Ima-k-evt]m _x bam-Zy-jvSmwK tbmK Xs {]IrXn Fp t]cp insb B{i-b nv kevt ]m _x hm-{ia [ kevt]m temI krjvSnp-Ibpw A-cym-an-bmbn Ah-bn _x Bm-`b kwi-b m KpW-k- evt]m {]th-inv {_mZn Pohn-I-fpsS _pn C{nbw XpS-n- _x bmK-{h-X-X-t]m-Zm\ hn[n hn[m-\-m\m b-hsb \nb-{n-p-Ibpw sNp-p. Atm-gmWv AXv km`thm _x tIhe tamm-t] kevt]m Cuiz-c-s\v ]d-b-s-Sp--X.v Cu ssNX-\ys {_mhv _x k-ev]am{X kw`thm _x tam CXn N \nXym-\nXyhkvXp hnNm-cm-Z\nXy kwkm-ckpJ hnjvWp, i-c, C{ Fo \mep cq]- aptJ\ ""Rm qe-amWv'' F anYysb tZlm-`n-am\w P\n- ZpxJ hnj- b - k - a - k vX - t {X aa _- tbm ptm AXv Poh Fv ]d- b- s-Sp-p. Cu ssNX\yw tamx
Atlw ]dp: ""al--Xzw, Al-m-cw, ]rYzn, Pew, hmbp, An, hmbp, BImiw Fn-h-bpsS cq]nepw AtX {]Imcw {_m-WvU-cq-]-nepw Im-\m cq]--fnepw {]Im-in-n-cp-npw kthm-]m[n-c-ln-Xhpw AZzn-Xo-bhpw kh-in-apw BZy--cc-ln-Xhpw iphpw imhpw \nKp-Whpw Ah-\ob-hp-amb ssNX-\y-s-bmWv ]c-{_--sap ]d-bp--X.v ""B {_w Rm Xs'' F cq]-n GI-Xzs A\p-`-hn-p-p. Fnepw hn`n--i-co-c--fm AXv Pohcq-]am-bn-o-cp-p. At\I Xc-n-ep hnNn-{X-tem-Isf krjvSn-m Ign-hp--XmWv {]Ir-Xn. {_-ns _pn-i-n-bmWv {]Ir-Xn-sbv ]d-bs-Sp--Xv. tZlm-ZnI-Xo-X-amb {_w Xs-bm-Wv. ]c-am-mhv {_w Xs. {_m-hv, hnjvWp, C{, ba, kqcy, N{, tZh, Akp-c, ]nim-N,v a\p-jy, kv{Xo, ]pcp-j, arKw Fn-h-bpsS cq]--fn {]I-S-am-Ip--X.v CXp XsbmWv mhcw {_m- Wm- Zn- Ifpw kI- e-temI- fpw {_w Xs. {_-n \npw `n-ambn bmsXm-p-an-.

6. PmXn- c n- X n- N , \ NtWm \ cky \ amwkky \ Nmn\x PmXn-cm-t\m PmXn hyhlmc {]I-e v] n-X m, ItXn N {Inbm-am-tW-{nssbx, Im-W y- l w, Itcm-a o-X y-[ ym \njvT Xbm IrXw Issh Ix AItXn N IrXz t`mrXzm Zylw-Im-c-Xbm _-cq]w PmZn ImcWw \nXy-ss\-an-nI bmK-{hX Xt]mZm-\m-Znjw ^em`n km\w b ZI. m\anXn N tZtl-{nb \n{Kl kvXZv Kp cq]m-k\ {ihW a\\ \nZn-[ ymk ss\cy-ZyZv ZrKv Zriy kzcq]w khm- - c w khkaw LS-] -SmZn ]Zm-an-hm-hn-Imcw hnIm-tcjp ssNX\yw hn\mIn-n-m-kvXoXn kmm-XvIm-cm-\p-`thm m\w Am-\-anXn N cu k-{`mn cnhm ZznXotb khm-\p-kyqtX kh-atb {_Wn tZh-Xn-cyMv \c- m-h c kv{Xo]p-c pj hm-{ia _tam tm]m[n \m\m t`Z- I - e v ] nXw m\- a m\ w kp J- a nX n N k n- Z m- \ k zc q] w mXzm \-cq-]bm nXn. sskh-kpJw ZpxJanXn A\m-cqt]m hnjb kev] Gh ZpxJw kz CXn N kXv kwkx kzx \cI CXn

PmXn FXv sXmen- bp- sStbm c- n- stbm amwkn-stbm An-I-fp-sStbm Bm-hn-stbm A. AXv tIhew k-ev]-am-W.v I-ns Aw C{n-b- sNp {Inb-I Fm-Ip-p. ""Rm sNpp'' Fv A[ym--\n- jvT-tbmsS sNp {]hr-nsb am{Xta Isav ]d-bm km[n-q. IrXz t`mrXz P\y-amb A`n-a m\w sImv Cs\ \nXy-ss\-a n- n-I -fpw bw {hXw X]v Zm\w Fn-h-bn ^em- t]tbmsS sN-s-Sp I-fpw AIw Fv Adn-b-s-Sp-p. m\s kw_-n-m-sW-n, krjvSn-bpsS Fm ]cn-h- \m-- I--fmb hkvXp-- fnepw Hmtcm ssNX\y XXzw ImW-s-Sp-p-v. asm-p-a-. {`jvSm-hns cq]ambpw Zriy-cq-]-ambpw Ccn-p-Xv AXp-X-s-bm-W.v Cu ssNX\yw CXv kI-e-cp-sSbpw Dn hkn-p-p. kIe-Xnepw kam-\am-Wn-Xv. hnIm-cc-ln-Xhp-am-Wv. Fnepw IpSw XpWn XpS-nb ]e cq]-nepw AXv ]cn-hnX-am-bn- cn-p-p. Cs\ kmm-XIm-c-ap A\p-`- hs v m\w Fp ]d-bp-p. Cu A\p-`hw tZtl-{n-bm-ZnIsf \nb-{n-p-Xp-sImpw AtXm-sSmw Xs Kpcphns D]m-k-\, {ih-Ww, a\-\w, \nZn-[ym-k\w Fn-hbmepw kw`-hn-p-p. Am-\s kw_-n-m-sWn Ib-dn k-am-sW\v sXn-m-cW Dm-Ip--Xpt]mse kI-e-Xnepw tIm-s-n-cn-p-Xpw kh-cq]hpw GI-am-{X-hp-amb {_-n tZh, ]n, arKw, a\p-jy, mh-cw, kv{Xo, ]pcp-j, hw, B{i-aw, _w, tamw XpS-nb \nc-h[n D]m-[n-I-tfmSp IqSnb A\m hkvXp-v t`Z-ap-sv k-ev]n-p--XmWv Am-\w. kpJ-ns \nh-N-\w kn-Zm-\-m--I-amb ]cam-m-hns kzcq-]-a-dnv B\-m--I-amb GsXm-c-h-bmtWm ssIh-cp-Xv AXmWv kpJw.

538

kw\ymko kapx kx ]qPyx ktbmKo k]-cawltkm Ah-[qXx k {_mW CXn. CZw \ncm\c-Iw--A-k-Xy-tmSpw kmwkm-cn-I-hn-j-b--tfmSpw ew-t _m-] -\ n-j Zw tbm[otX Kph\p {KlXw kwkm-c-_- -cmb P\--tfm- Sp- ap kwkw Xs- bmWv tkmn ]qtXm `hXn k hmbp ]qtXm `hXn k \c-Iw. \ ]p\-cm-htX ]p\\m`n PmbX CXyp-]\n_w A\m-Zn-bmb Am\ hmk-\-bm ""Rm j-X v.
kzw--D--am-cpsS kam-Kaw Xs-bmWv kzw. P\n-pp'' ""Rm acn-pp'' XpSnb Nn-I DmIp-Xp Xs-bmWv _-\w. A, A, ktlm-Zc, `mcy, aI, hoSv, tXmw, t{Xw XpS-n-bh FsXm-sW-p kmwkm-cn-Im-h-cW _-amb Nn-Ifpw _\w Xs. AWn-am-Zn-I-fmb AjvssS-iz-cy- t\SW-sa B{K-lhpw AXns k-e]hpw _-\-am-Ipv p. baw, \nbaw Fo AjvSmw-K-bp--amb tbmK-k-ev]hpw _\w Xs. hm-{ia [ k-ev]hpw _-\-a-s{X. B-`-bw, kwibw Fn-h-bpsS kev]hpw bw, {hXw, X]-v, Zm\w hn[n-hn-[m-\- Ch-sbm-s-s _-\-am-Ip-p. AXp-t]mse Xs tIhew tamss Nnn-p-I-bm-sW-p-Xpw _\w Xs. tamw \nXym-\nXy hkvXp--sf--nbp Nn-bm {]]--nse A\n-Xyhpw kpJ-Zpx-Jm-I-hp- amb Fm hnj- b-- fn \npw aa- X-bm- Ip _\-n\p \miw kw`-hn-p-I-bmWv tam-sav ]d-bm w.

D]m-kym-Zn-I-fpsS \nh-N\w D]m-ky D]m-kn-phm tbmKy-amb GI-hkvXp-hns\ kI-e-ico-c--fnepw Dsm-p ssNX-\y-kz-cq-]-amb {_s {]m]nm klm-bn-p Kpcp-hmWv D]m-ky. inj y m\w e`nv k wk m- c - a m- I p Am\w \inv AKm-[m-\-cq-]-n Ah-ti-jnp {_w GsXm-mtWm AXmWv injy. hnZzm khm-cym-an-bmb Bm-hns m\kz- cq-]- a-dn- bp--h-\mWv hnZzm. aqV Ir-XzmZn Almc`mh-n Bcq-V-\m-b -h-\mWv aqV. Bkp-cn {_mhv hnjvWp atl-iz-c Fn-h-cpsS sFizcyw e`n-Wsa taml-m D]-hm-kw, P]w, An-tlm{Xw Fn-h-bm A-cm-m- hns\ ZpxJn- n-p-Ibpw cmK-tZzj lnwkm Zw`mZn ZpKp-W--tfmsS X]--\p-jvTn-p-Ibpw sNp--hmWv Bkp-cn. X]w ""{_-amWv kXyw, PKv anYy-bmWv'' F m\-m {_m-Zn-IfpsS sFizcyw t\S-Wsa-p kev]w \in-n-p--XmWv X]w. ]c- a-]-Zw {]mW, C{n-bw, a\v Fn- h-bn \nsmw `nhpw kn-Zm-\kz-cq-]hpw \nXy-ap-hp-amb {_- m-\-amWv ]c-a-]-Zw, {Kmlyw, tZiw, Imew, hkvXp ChbpsS ]cn-t-Z-cln-Xamb Nnm-{X-kz-cq-]-amWv {Kmlyw; A{Km-lyw B-kz-cq- ]-n \npw `n-amb amb-bm k-ev]n-Xhpw _pn, C{nbw XpS-n-bh hnj-b-cq-]amb {]]-s kXy-sav Icp-Xp-Xpw, kw\ymkn Fm [--tfm-Sp-samw Al-m-cw, aaX Fnh shSnp {_s icWw {]m]n-p-Ibpw "XXz-akn' "Alw{_mkv a n' khw Jevh nZw {_-t \-l \m \mkvXn In\ Fo alm-XzmIr NXp-jvS-b- aptJ\ \nhn-Iev] kam-[n-bn Ah-n-X-\m-Ip-Ibpw kz-X{-\mb bXn-sb-tmse s]cp-am-dp-Ibpw sNp--h\mWv kw\ym-kn. Ah Xs-bmWv ap. Ah Xs tbmKn. Ah Xs ]c-alw-k\pw Ah-[q-X\pw {_m-\n-bpw. Cu \ncm-ew-t_m-]-\n-jp Kpcp-Ir-]-bm A[yb\w sNp-h An-sb-t]m-sebpw hmbp-hn-s\-tmsebpw ]cn-ip-\m-bn-o-cpp. Ah hopw {]]-n hcp-n-. Ah\v ]p\-cm-h-\an-. Fv D]-\njv A`n-{]m-b-s-Sp-p. \ncm-e w-t_m-]-\n-jv kam-]n-p.

7. D]mky CXn N kh ico-c ssNX\y {_ {]m]tIm Kpcp-cp-]mkyx injy CXn N hnZym-[zkvX {]]-m-h -K m-l nX m\m-h-i njvSw {_ssh injyx hnZzm-\nXn N khm--c-kzkw hn{Zq] hnZzn-hn-Zzm, aqV CXn N Ir XzmZy lwImc `mhm-cqtVm aqVx Bkp-c-anXn N {_ hnjvWzoim-t\-{m-Zo\m ssaizcy Ima-\-bm-\n-ci\ Q]mn tlm{Xn `njz- -cm-m\w km-]bXn NmXyp{K cmK-tZzj hnlnwkm Zw`m-Zy-t]-nXw X] Bkpcw. X] CXn N {_ kXyw PK- n- t YyXy ]tcm m\m- n\m {_mssZy izcym im kn kev] _oP kvXm]w X]x ]caw ]Z-anXn N {]mtW-{n-bm-Zy-x Ica KpWmtZx ]c-Xcw knZm-\ abw \nXy-ap {_-m\w ]caw ]Zw {Kmly-anXn N tZi-Ime hkvXp ]cn-tZ cmlnXy Nnm{X kzcq]w {Kmlyw A{Km-ly-anXn N kz kzcq] hyXn-cn ambm-ab _pn-{nb tKmNc PKXv kXy Xz Nn-\a-{Kmlyw kw\ymkoXn N kh-[m ]cn-XyPy \ntam \nwl-MA-Imc `qXzm {_tjvSw ic-a p-] -K ay XXz-a -kn, Alw {_m- k v a n, khw Jev h nZw {_ t\l- \ m\mkvXn In\ CXymZn alm-hm-Iymm\p `hm-\mXv {_ss hml-a-kvaoXn \nn-Xy-\nhnI e v] k am- [ nX m k zX t{ m bX n- - c X n

539

I
1

\nhm-tWm-]-\n-jv 3

Hmw hmMv ta a\kn {]Xn-jvT nXm at\m ta hmNn {]Xn-jvTn-Xam-hn-cm-hn a G[n thZky h BWomx {ipXw ta am {]lm-k o- c -t \- \ m[n tX\m tlmcm-{Xm-w-Z-[m-an. EXw hZn-jy-man, kXyw hZn-jyman Xm-a-hXp XZz-m-ca-hXp AhXp amw AhXp hmcw Hmw imnx imnx imnx
Fs hmv a\-n kvYnc-am-bn-cn-tW. a\v hmn nc-am-bn-cn-tW. kzbw {]Im-im-m-th, Ap Fs apn {]Xy--am-I-tW. hmMv a\-p-Isf \n cp-t]cpw Fs thZ-m-\n-\m-[m-cam-Wv. AXn-\m Fs thZm-[y-b-\s \in-n-cp-Xv. Fs Zn\-cm-{X- Cu thZm`ym-k-n Nne-hgnsSp-p. Rm am\-kn-I-ambpw hmNn-I- ambpw kXyw ]d-bmw. Fs cn-p-I. hm-hns\ cn-p-I. Hmw imn imn imn

ZzZ-i m- Z n-X y- msc Ah ImWp- p. Ah hnthIw ]pep-p. Ah-cpsS Ifn-I Icp-Wam{Xw Ah-cpsS k` GIm--Xbn DNn-X-amb Bk\w cNn-n-cn-p-I-bmWv. kzbw ]mIw sNmsX `n-bn\npw Inp-Xv `n-p-p. lwkstmse-bmWv Iw. kI-e-{]mWn-I-fp-sSbpw Dnse Bmhp Xs lwkw. ss[cyamWv Ah-cpsS DSp-Xp-Wn-bmb Po-hkv{Xw. Iu]o\w sImv Xr]vXn-s-Sp-p. Nnbpw Z-hpw] ]mZp-Ibpw {_- Zi\w tbmK-]w Ch-bp-amWv k-v. Ah sNcnp-ame t]mse \nm-c-ambn Icp-Xp-p. ]c-am-m-hns C-bmWv Ah-cpsS BN-c-Ww. Ah-cpsS _w Ipen-\n-bm-Wv. ]c-\n-m-c-ln-X\mb tbmKn Poh-p--\m-bno-cp-p. ]cm-Xv]-c-\p-am-bp kmbq-Py-amWv \n{Z. Ah tJN-co-ap{Z hln-p-p. ]c-am-\ ]q-\m-W-h.

2. \n-X-Kp-W-{Xbw hnth-Ie`yw at\m-hm-KtKmNcw A\nXyw PK- -\nXw kz]v\P-K-`-{Z-K-P m-Zn1. AY \nhm-tWm-]\n-jZw hymJym-kymax ]c-aXpeyw XYm tZlm-Zn-kw-LmXw taml-Kp-W-Pm-eIlwtkm lw ]cn-{hm-PImx ]n-a-e nwKmx a-YenXw X{Z-p-k-hXv Iev]nXw hnjvWp-hn-[ymt-{X-]memx KK-\kn-mx Aar-XItm e\Zo Zn-i-Xm-`n-[m-\-eyw Aptim amx iq\yw \ Abw \nc-RvP\w \nw-ib Ejnx \nhmtWm ktXx ]c-ta-izc km kXy-kn--tbmKm aTx, tZhXm \njvIe {]hrnx \njvtI-h-e m\w Aa- c - ] Zw XZv k z- c q]w BZn- { _- kz kwhnXv Du[zm-a v\ mbx \ncm-e w-_ -]oTx kwtbm-K -Z om AP]m Kmb{Xo hnIm-c-Z-tm-t[ybx, at\m-\n-tcmhntbm-K]tZix Zom-ktm-j-]m\w N ZzmZ-im-Zn- [n\n Im tbmtK\ kZm \kzcq]Zi-\w, B\Xym-h-tem-I\w hnth-I -c m Icp-ssWh tIfnx -`n- mio alm-iva -im-t\-]ym-\-x, ht\ hmkx, B\--amem GIm Kplmbmw apm-k-\-kpJ GIm-- m\w B\--aT D-\y-h-m, imc-ZmtKmjvTo AI-ev]nX Znmio lwkm-Nmcx khtNjvSm D\o KXnx \n-e-Km-{Xw, \ncm-ew-_-]oTw `q-Xm-hn lwk CXn {]Xn ]mZ\w ss[cyAa-cItm em\-{Inbm ]m-cKK\w alm-kn- Imw DZm-ko-\sIu]o\w hnNm-cZx {_mmx, ia-Z-amZn Znhy-iym-N-ctW t{X-]m-{Xh-tem-I-tbm-K]x {inbmw ]mZpImx ]tc-m-N-cWw ]-SpXm ]cm-]c-kw-tbmKx Xmc-tIm-]tZix AssZzIp-en-\n-_x ]cm-h-]-hm-Z-aptm Poh-px X-kZm-\tm tZhXm \nbamx kzm-cn-{n-b-\n-{Klx inh-tbmK \n{Zm NtJ-Nco-ap{Zm N ]c-am-\n `b-tam-ltim-I-t{Im[ kvXymKx ]cm-h-ssc-Iy-c-kzmA\-cw \nhm-tWm-] -\n-jv hni-Zo-I -cn-mw. kzm-Z\w AXn-bm-a-I-Xz-\ n-e-inx kz{]-Imi Rm ]c-a-lw-k-\m-Wv. ]cn-{hm-P-I- m ]n-a-enw-K-tmSp {_-XtXz inh in kp-SnX {]]-tO-Z\w tN-hcpw Imaw \ntcm-[n-p--Xn t{X-]m-e-Iv XYm ]{Xm mn-I -a - ep `mhm-` m-h -Z -l \w Xpey-cp-am-Ip-p. Ah-cpsS knmw BIm-i-n-s\mw _n{`-Xym-Im-i-[mcw inhw Xpcobw btm-]hoXw \n-e-am-Wv. B-cq-]-am-Ip-p. Ah-cpsS \Zn A- Xbm inJm Nnbw tNmXv k rjv S n Zw bhpw \nte-]-hp-am-W.v \nw-i-b-amb Bm-hmWv Ah- kXmn Ia-epw I-\nq-e\w Im. cpsS kzcq-]w. kwi-b-c-ln-X-amb Bm-hmWv Ah-cpsS ambm-a-a-Xm-l-mc Zl\w ivaimt\ A\m-lXmwKn hy-\ mb Ejn \nhmWw Xs Ah-cpsS tZh. \nkvss{X-Kp-Wy-kz-cq-]m-\p-k-m\w ka-bx-{`mn m\w kthm-]m-[n-hn-\np-am-Ip-p. D-X-n- lcWw Imam-Zn-hrn Zl\w ImTn\y ZrV-IuXn-p-th-n-bmWv Ah-cpsS A`ym-kw. Ah-cpsS Bk\w ]o\ Nocm-Pn-\-hmkx A\m-lX a{ A{In-ssbh B{i-b-c-ln-X-am-Wv. ]c-am-m-hp-am-b p kmbq-Py-amWv PpjvS w tkzm-N mc kzkz-` mthm tamx ]cw Ah-cpsS Zo. kwkm-c-tam-N\am-Wv D]-tZ-iw. ]T-\sa- {_- -h-Zm-N -cWw {_-N-c y-i mn kw{K-l Ww - Xv Zo kzoI-cnv ktm-jtmsS Ccn-p-Xm-W.v {_- N -c ym-{ ita [oXyhm- \ -{]- m-{i-t a- f -[oXy -

540

I kh-kw-hn-\ymkw kw\ymkw At-{_-m-J-

kzm-Z- \w. XmcI {_tlm- a-]- tZiw sNp-p. AssZzX kZmm-I mcw \nXyw kh-k w- tZ- l -\ m-i -\ w. GX- -\mWv Ah-cpsS tZh. C{nb \n{K-l-amWv \nb-aw. nhm-W-Zi\w injyw ]p{Xw hn\m \ tZbw `b-tam-lm-Zn-I-fpsS XymK-amWv eyw. A\n-bm-a-I-Xz-amWv \n-e-i-n. kzbw {]Im-iamb {_-XXz-n inhCXyp-]-\ n-j- Xv. i-n-bm kv^pSn-Xamb {]]-s Ah tOZn-p{XnKp-W-c-ln-Xhpw hnth-I-e-`y-hp-amWv {_w AXv p. C{nb Zi-\-amWv Ia--ep, `mhm-`m-hs `kvaoat\m-hm-KtKm-N-c-amWv AXn P\n-n-p--h kz]v\-{]I-cn-m BIm-iam-Ip B[mcw [cn-p-p. Xpco-b]w t]msebpw BImi KPs t]msebpw anYy-bm{_--amWv btm-]-ho-Xw. AXp Xs inJ. {]]-Wv. AXp-t]mse Cu tZlm-Zn-I taml-Kp-W-bp--am-IpXym-Kam-Wv. Zw, {_-Zi-\amWv Ia--ep. I p. CsXmw Ib Iv ]mm-sWp sXn--cn-p-\nq-e-\amWv I, amb, aa-X, Al-mcw Fn-hsb Xp-t]mse anYy-bm-Wv. hnjvWp, {_mhp XpS-nb At\`kvao-I-cn-m ivaim-\-n Xpd ico-c-tmsS hknI-iXw \ma--tfm-Sp-Iq-Snb {_-amWv eyw C{n-bm-Znp-I-bmWv Ah-cpsS \nbaw. {XnKpW cln-Xamb kzcqI-fn ISn-m-Wn-Sp-I-bm-Wm-h-iyw. iq\yw F kt-X]s A\p-k-m\w sNp-Xn kabw Nne-h-gn-pa ]c-ta-iz-cs k-bmWv kXyw. kzcq]w k\ym-knp. I-ar-KNw Fo cq]-n-ep hkv{Xw [cnbpsS aThpw Aa-c]Zhp-am-Wv. Rm ]c-{_w Xs - - p-p. A\m-l-X-\m-Zp-cq-]-amb a{w P]n-p-p. tkzmF-XmWv k\ym-kn-bpsS t[ybw. AP-]-bmWv Kmb-{Xn. Nm-c-]-c-amb B-kz-`mhw kwc-n-p-Xv tam-ambn hnIm-c-sf \nb- {n-p- I-bmWv eyw. at\m- \n- {K-l-amWv Icp-Xp-p. {_-Ncy-m imn t\Sp-p. {_-NcyI. k\ym-kn-I tbmK-m Ftmgpw B\--kzn- se--t]mse hm\-{]- m-{i- a-nepw A[y- b\w \nhcq]w Zin-p-p. B\--am-Ip `n `pPn-p-p. almlnv m\-kw-bp-\mbn k\ymkw kzoI-cn-p-iva-im-\-nepw kp-c-h-\-n-se-tmWw hkn-p-p. XmWv icn-bmb k\ym-kw. HSp-hn {_-cq-]n-ep GIm--XbmWv \nhm-k-m-\w. B\w Xs aTw. AJ-m-Im-i-n kvYnXn sNpw. AtXm-sSmw kwiNm-ey-sat\y Iw sNp-p. icocw \n-e-am-Wv. b- AIv \nhmWw {]m]n- p- p. injyt\m \ncm-{i-b-n-Xn-bmWv Bk-\w. B\--amWv {Inb. ]c]p{Xt\m AmsX ampw CXv D]-tZ-in-t--Xn am-m-hmWv Ah-cpsS BImiw. Bm-hp-Xs knmFv Cu D]-\n-jv A\p-im-kn-p-p. w. ia- Z- am- Zn- I- fm- W- h-ew- _w. ]c-{_ kmbq- Py-amWv ckm\nhm-tWm-]-\n-jv kam-]n-p.

\oe-cp-t{Zm-]-\n-jv

A]iywXzmhtcmlw I ZnhnXx ]rYnhoalx I A]iyw bp{Zay I \oe{Knhw inJn\w I Znh Dt{Km{XmcpXv I {]XymXv {`ayma[n I P\mkx hiytXaw I \oe{Knhw hntlmenXw I Gj GXy hoclm I cpt{Zm Pemkt`jPo I {Xnthytmap\o\i I

ZzmZoImtcmt]yXp tX I \akvtX `h`mhmb I \akvtX `h\yh I \akvtX AkvX p _mlp`ym I artXm X Cjth \ax I bmanjp Knci lkvt X I _n`jybw kvXth I inhmw Kncn{X Xmw Ipcp I amlnw ]ox ]pcpjw PKXv I inth\ hNkmXzm I KncnimmhZmakn I

541

bYm\x khanK I Zbva w kpa\m AkXv I bmX Cbpx inhXam I inh _`qh tX [\p I inhm ichymbm Xh I Xbm t\m ar[ Pohtk I bm tX cp{Z inhm[\ I ctLmcm ]m]\min\ow I Xbm\kvXmimX]bm I Kncn imZncm{IiXv I kXbkvXmt{hm AcpW I DX _`p hntemlnXx I tb tN ta cp{Zm A`ntXm I hnp {inXm kl{kmix
tl \oeIWvT, Xs Znhyamb [mam `qae n AhXcnXp \nanw Rv Asb ImWm Ignp. Xs `oIcamb cp{Z cq]tmSp IqSn abn]oenIfpsS IncoSaWn p C u PK n Bhn`qX\mbn; ChnsSbpff ZpjvS msc kwlcnp. Ahn[w Asb Rv ImWm Ignp. P\sf Cu `Khm \oeIWvT\v \ ch amWv. Atls ZinpI. Cu `Khm cp{Z XsbmWv.Pe kfmb Hmj[nIfn \ne sImv tcmKcq]nIfmb ]m]sf \innpXv Ctlw PohnIfpsS {]mW\mIpp. AawKf AIpXn \pw B{KlnXv km[npXn\pw Atlw \nfpsS ASpv {]XysSphm\nSbmIs. `Khm cp{Z, AbpsS t{Im[n\v RfpsS \akvImcw. `Khm\mb `h, AbpsS t{Im[mthin \v \akvI mcw. `Khm\mb \oeIWv T, AbpsS `pP pw `pP fn hncmPnp ic pw \akvImcw ssIemkhmkn\p, Av ]hXnemWv hknpsXnepw kIepw taacpfpp. Av ZpjvS\n{Kln\p]tbmKsSpp _mWw RfpsS awKfn\v DXIpamdmpI. ssIemkhmknbmb ]ctaizc, R Asb k v X pXn s. A s\ sNbv X m temIsamw A\pIqehpw ZpxJhnaphpambnocpw. AbpsS _mW awKfZmbIfmWv. AXpt]mse hnpw RmWpw awKfabamWv. Av Cu _mWfm PohnXw \Ipp. `Khm, cp{Z, Av ]hXn \nhknpp shnepw kIepw awKfw \Ipp. Rv {]Imiw \IpI. Npapw Xm{ahpw I]nehpw Cs\

]eh tN Asb R kvXpXnpp.

ZznXobJWv Uw
A]iyw Xzmhcn l I \oe{Kohw hntemlnXw I DX Xzm tKm]m AZi I pX tXzmZlmcyx I DX Xzm hniz `qXm\n I Xkvs sa ZrjvS mb tX \ax I \tam AkvXp \oeinJ I mb kl{kmmb h{PntW I AtYm tb Aky kXzm\ I tXt`ymlaIcw \ax I Xamwkn X Bbp[ I bm\XXmb [rjvW th I Dam`ymw Xh [nt\ I {]ap [\ kzap`tbm I cm{Xn tbmymw I bmt l Cjh I ]cmXm `Kthm h]px I AhXXy [\pkvX zw I kl{kmm itXjpth I \niocy i[ym\mw kpJo I inthm \x iw`pcm`cx I hnPy [\p inJn\o I hniteym _mWhm DX I At\imtkyjh I B`pcky \njMvK [o I ]cntX [\zt\mtlXn I ckva mkv]rWhXp hnizX I AtYmb Cjp[nkvX hmtc I Akvan \nt[lnXw I bm tX tlXntam Zpjv Sa I l tX _`qh tX [\ I Xbm Xzw hnitXm Akvam I \bva bm ]mcw `pP I \tam AkvXp ktt`ymx I tb tI N ]rYnho a\p I tb Acotb tI N ]rYnhoa\p I tb Aco tb Znhn I tX`yx ktt`ym \ax I

542

tb Nm`ntcmNt\ Znhn tb I N kqcykycivamjp I tbjma]vkp kZkvIrX I tX`yx ktt`ym \ax I bm Cjthm bmXp[m\m\mw I tb hm h\kv]Xo\mw I tb hm AhtSjp tb I tX tXt`ym ktt`ym\ax I
Gsd Nphp \ndapff \oeIWvt Tizc, Av `qanbn AhXcnpXmbn R Ip. AbpsS Cu AhXmcw Ihcn tKm]mcpw tKm]nIfpw s]Sp p. AbpsS Cu AhXmcw Ihcn tKm]nIpw {]bmkamWv. Fm AhXmcw ]qambm kIe pw Asb ImWm km[npw. AbpsS Cu Irjvakzcq]n\v \akvImcw. abn]oen [cnp {]t`m,R Asb \akvIcnpp. Ap Xs bmWv inimenbmb C{ `mv Av kl {km\mbn {]XysSpp. AtbmsSmw hn m tbmPnhcmIpp. {]t`m, AbpsS Bbp[v \akvI mcw. AXnifmbAh Ctm imfmWv. AbpsS [\pn\nXm \akvImcw. Av Xs hnns RmWv i{XpfpsS t\pw{]tbmKnmXncnpI. Av _mW Bh\mgnbnenv F{Xbpw awKfIcamb kuay inh cq]n Rv Zi\w \Inbmepw. tl kl{km, Av \qdp\qdp _mW Htc Ln sXmSpphnSpXn\v i\mWv. _mW aqbpffXmn Av RfpsS awKfn\v thXv sNpI. ]hXfpw s]mSnbmm Ignhpff Xs _mW awKfn\v D]Icns. AbpsS ic RfpsS bvmIs. `qanbn Ignp IqSp kv \akvImcw. B Iminepw kz nepapff k v \akvImcw. kqcys {]Imi civanI ]cp temI nepw Penepw Ignbp kpw \akvImcw. cmkmcpsS _mWcq]fpw amffn Ignbp hbpw h\kv]XnIfn \nhknphcpamb k v \akvImcw.

hm kzP\m lcn I Ieva mj ]p tamjt[ I Pw`tbmXmcpXn I h{`q K{`q I I \oe{Koh bx inh I ithW \oeIWvt T\ I `th\ acpXm knXm I hncq]mtW _{`qWm I hmNw hmZnjytXm lX I kh \oe inJw I hoc IWn IWn I CamXb {]mi Pln tb\Zw I hn`Pmatl \tam `hmb I \a inthXn \ax k`m {]]m I Znt\ bkymizcu Zzn I kcu KZZmhZnXcu I Xkvs sa \oen inJmb \ax II

Atbm Hmj[nIsf bmsXmcp `Khm inh hnizawKfn\p thn hnjw ]m\w sNbvXv \oe IWvT\mbnop bmsXmcm Xs `mcpsS awKfn\mbn lcnbpsS cq]w [cnp, B \oe iva{iphmb tIZmtcizc{]`phn\v, imn kzcq]\mb B tZhtZh\v, ktmjnm thXv sNpI. `Khm inh ]nwKf ham icoctmSpw ItfmSpw IqSnbh\mWv. Atlw \oeIWvT\mWv. k AWnncnpp. hncq]m\mb lc ]escbpw \nl\npIbpmbn. Atls kw_np anYym[mcW AIpI. Cu {]]n ImcW`qX\mb `h\v \akvImcw. kwlmc Imhmb cp{Z\v \akvIm cw. \oeaIpS[mcnbpw tIZmtcizc\pamb `Khm\v \a kvImcw. Z Krlnse a]w kptim`nXamp Ipamc cq]\mb inh\v \akvImcw. bmsXmcp \oe inJm[mcnbn \nmWv IpXnc tImh IgpX XpSnbhsbmw DmbXv Atln\v \akvImcw. Fm aWvU]fpw kptim`nXamp inhcq]\mb kh\mY\v hopw hopw \akvImcw. \oecp{Zm]\njv kam]np.

XrXmbJw bx kzPt\moe{Kothm I

Q
N P

543

3 1 \rknw-l-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv
imn-]mTw

krn--s-p. m\n-I X-fpsS a\-n nX- sNp Bm-hns\ \nco-n-p-p. Ah Ima-tZ-hs\ Hmw `{Zm It`nx irWp-b ma tZhm `{Zw Bm-hns\ _n-p ]mi-am-bn-Im-Wp-p. m\n-I]tiy am-`n-cy-P{Xmx nssc-cw-ssK-kvXp-hmw fpsS A`n-{]m-b{]-Imcw {]Ir-Xn-Im-cy-`q-X-amb a\-n kkvX\q-`nhy-tia tZh-lnXw bmZmbpx kzkvXn Ima DZbw sImpp krnp apv kh{X Pe-am\ Ct{m hr-{ihmx kzkvX n \x ]qjm hnizbn-cp-p. Pew Xs-bmWv Cu hniz-n\v Imc-W-am-bnthZmx kzkvXn \x Xmtym Acn--t\anx kzkvXn o-Xv. Cu hkvXpX Adn-bp m\n Fv B{K-lnt\m _rl-kv]Xn Z[m-Xp. p-pthm AXv t\Sp-p. {]Pm-]Xn X]v sNbvXp. AXptZh-m-sc, R ImXp- I sImv \Xv tIp- ap-tJ\ Atlw A\p-p-vO--n Ah-X-cn \c-kn-lam-dm- I- tW. Ip- I sImv \Xv ImWm- \n-S-h-c-tW. kpZr- a-{-cm-Pm-hns\ {]m]n-p. B a{-ns {]`m-h-m V--fmb AwK-- fmepw tZl-mepw \nsf kvXpXnp Atlw Cu Zriy-{]-]w krn-p. AXn-\m Cu sImv tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpp apgp- {]]w a{-cm-P-\mb A\p-p-va-b-sav ]d-bp-p. Cu h R A\p-`-hn--tW. alm Ion-am-\mb C{ A\p-p-n \nmWv kIe `qX--fp-tSbpw Dev]n. Rv \ ssIh-cp--tW. kh--\mb ]qjmhv A\p-p-ns {]`m-h-m Pohn-I Ignp IqSp-p. Rv awKfw \ItW. A{]- Xn- tcm- [y- K- Xn- am-\mb Kcp- ac-W-tijw Cu temIw shSnp A\p-p-n Xs U Rv awKfw \I- tW. _rl-kv]Xn Rv hnebw {]m]n-p-p. A\p-pv kq temI-sbpw awKfw \I-tW. Hmw imnx imnx imnx krnp-Xm-Wv. hmp-I-fn-eqsS a\p-jy P-a-c-W1. Hmw Bt]m hm CZ- am-k ken- e -t ah k {]m]n- p-p. AXn-\m hmv A\p- pp Xs. Cu {]Pm]Xn- t cIx ]pjv I c ]t ka- ` - h - X v , X A\p- pv Ov ap O-p-I-sf-m al-Xz- ap--Xm-W.v

kmK-c ]h-X- kv]X Zzo]- Fn-htbmSp IqSnb ]rYzn-bmWv hnin a{- ns Hm-as ]mZw Fv a\- n-em-p- I. b-m- cmepw Kh-m- cmepw A]vk-c-p-I-fmepw tkh-Xn-amb A-co--amWv cmBZy-L--n Cu {]]w apgp-h\pw Pe-cq-]-n- as ]mZw. hkp- cp{Z-m BZn-Xy-m apX-emb tZhem-bn-cp-p. Fm-bn-Spw Pew Xs- bm-bn-cp-p. B Pe- m-cm tkhn- X- amb Zyptem-I- amWv aqm- as ]mZw. ambn Hcp Xma- c-bn-e-bn {]Pm-]-Xn-bmb {_mhv {]Xy- tbmSp IqSm-Xpw ]cn-ip-hpw ]c-a-amb thyma-tmSp -s-p. {_m-hn\v temI-kr-n-bn Xmev]-cy-ap-m-bn. tN-Xp-amb {_w Xs-bmWv \mem-as ]mZw. ChAtlw a\p-jy-`m-h-\sb BZyw hmp-sImv ]d-bp-I- sb--n-sbmw Cs\ th hn[w Adn-bp m\n bpw, ]ns- thn-cn ]q-am-p-Ibpw sNbvXp. AXv Aa-c-Xzs {]m]n-p-p. t{ijvT a{- n\v \mev ]mZ-Fm-hpw Adn-bmhpXm-Wv. AXns\ kw_-nv fp-v. imJ-ItfmSpw AwK--tfmSpw IqSn Ev, bPp-v, Cs\ ]d- b- s-n- p-v. ]v krn Dm-b-tm Ima\pw kmaw, AY-hw Fo \mep thZ--fm-Wv. Ah hnin

kyma-\kn Imax ka-hX CZw krtP-b-anXn. XkvamXv XXv ]pcptjm a\km A`n K-Xn, XZzm- N m-h -Z Xn XXv IWm Itcm- X n, XtZ- j m`ypm Ima-k vX -Z t{i ka-h -X m[n a\tkm tcXx {]Yaw bZm-ko-Xv. ktXm _p akvXn \nchn- lrZn-{]-Xojy Ihtbm a\o-tjXn Dss]\w XZp-]-\an-Xn-bXv Imtam `hXn k Xt]m f X]yX kX-]-kvX]vXzm \ GXw a{-cmPw \mc-knw-l-a\p-p-`-a-]-iyXv tXss\h kh-an-Z-a-kr-PX bZnZw InwN Xkv amXv kh anZ-a -\ p- p-an-X ym- N - tX bZnZw Inw N A\pp t`m hm Cam\n `qXm\n Pmbt A\p-p`m PmXm\n Pohn A\p-p`w {]by `nkw hni- nX sskyjm `hXn A\pp]v {]Yam `hXn A\p-p-_p-am `hXn hmKzm A\p- p]v hmssNh {]bn hmssN- thm-Z yn ]cam hm Gjm Okmw bZv A\p-p-_n-Xn.

2. kkm-Kcmw k]-h Xmw k]vX -Zzo]mw hkpcmw XXv kmav\x {]Yaw ]mZw Pm\o-bmXv bK- - h m- ] v k - t cm- K - W - t k- h nX A- c ow XXv kmavt\m ZznXobw ]mZw Pm\o-b m-X v. hkp-c p-{ZmZnssXyx ksshtZsshx tkhnXw Znhw Xmav\-kvXr-Xobw ]mZw Pm\o-bm-Xv. {_-kz-cq]w \ncRv P\w ]c-a-thym-av\ nIpw XXv kmav\ --Xpw ]mZw Pm\o-bmtZym Pm\otX f ku Aar-XXzw N KXn EKyPpx kmam- Y h-W - -X zmtcm thZmx kmwKmx kim-J m- -X zmtcm ]mZmx `h- n. Inw [ym\w Inw ssZhXw Im\yw. Km\n Im\n ssZhXm\n Inw Ox I Ejn-cn-Xn.

544

I a{w [ym\n-t--sX--s\-bmWv? kmwK-fpw kim-J-

inhx klcn tk{x tkm f nx tkmcx ]cax I- fp-amb thZ- -fpsS AwK- tZh-m Ov Ejn- I kzcmSv XXv kmav\ x NXpw ]mZw Pm\o-bmXv Ch Bsc-m-am-sW {]iv\w DZbw sNp-I-bp-m-b n. bx Pm\otX tkm f arX-XzwN KXn Hmw D{K-{]Y akymZyw Pew ZznXo-b-kymZyw \rknwlx XrXob 3. k tlmhmN {]Pm-]Xnx k tbm l ssh XXv kymZyw arXypx NXp kymZyw kma Pm\o-bmXv kmhn-{X-kym- m-cw ]Zw {iobm-` n-jnw XXv b Pm\otX tkm f arXXzw N KXn Xkvam-ZnZw kmavt\mwKw thZ {inbm sslhm-`n-jn-NytX kth kma b{X Ip{X-NnXv \ BNt bZn ZmXp-a-t]thZmx {]W-hm-Zn-ImkvXw {]Whw XXv kmavt\m tX ]p{Xmb ip{iq- j th Zmky- \ ykvssa AwKw thm kkv{Xo temIm PbXn NXphnwinjymb hm tNXn. i-Xy-cm alm-e-vaob-Pp-kvXXv kmavt\miv\w thZ Bbp bix Ion m\ sFiz-cy-hm Cu hnizw apgp-h\pw Fm Pohn-Ifpw Fm thZ`h-X n. Xkvam-ZnZw kmwKw kma-P m-\ o-b mXv tbm fpw An {]mW C{n-b Aw ]ip AarXw Pm\otX tkm f arXXzw N KXn kmhn{Xow k{amSv kzcmPv hncmSv Fn-hbpw a{--fn cmPm-hmb {]Whw bPp evaow kv{Xo ip{Imb t\n kma-ns {]Y-a-]m-Z-am-sW--dn-bWw. Ev bpv N {Xnwi-Zcw kma Pm\o-bm-tZym-Pm-\otX tkm kmaw AYhw Fo cq]-n-ep kqcy Ah-bpsS f arXXzw N K-Xn. kmhn{Xnw eva ow bpx a- e-n nXn sNp lnc- b ]pcp- j Fnh {]Whw bZn Pm\o-bmXv kv{Xo iq{Zx kartXm f kma-ns ZznXob ]mZ--fm-W.v kIe Hmj-[n-Ipw t[m KXn XkvamXv kh-Zm-\m-Nt bZym-Nt Xmcm-K-W-pw \mY-\mb N{s\ kma-ns XrXob-]m-Zsapw {_m-hv, hnjvWp, inh, C{, An, k BNm-cykvtX ss\h kartXm f t[m K-Xn.
{]Pm- ]- Xn-bmb {_mhv ]dp: {io _oP- m A`njn-- amb Kmb{Xn a{sa Am-co-]m-Zs t{ijvT a{-amb kma-ns AwKw Xs-sbp a\-n-em-p-h sFiz-cy-k---\mbn `hn-p-p. kIe thZ-fpsS BZn-bn {]tbm-Kn--s-Sp-Xv {]W-ham-Wv. AXpsImv {]W- hs kma-ns AwKw Xs-sbp IcpXp m\n aqp temI-sbpw Pbn-p--h-\m-bn-ocp-p. Ccp-]- n- \m- e- - c-ap alm-evao a{w bPpthZ-ns kzcq]w Xs. AXns\ kma- ns AwKw Xssbp Icp-Xp m\n bi-v, Ion, m\w, Bbpv sFizcyw Fnh {]m]n-p-p. AwK- kln Xw kma-thZw th-hn[w Adn-bp hyn Aar- X-Xzs {]m]n-p-p. AXn-\m Cu kmaw AwK- klnXw {Kln-t- - Xm-Wv. {]W-hw, Kmb-{Xn, bPpx kzcq- ]- amb almevao a{w Fn-hsb m\n-I A\-[n-Im-cn-Iv ]d- p-sIm-Sp-m-dn- . Fp-sIm-s- m A- s\-bp-h Ah a\-n-em-n-bmepw Ahv D-a-amb KXn e`np-I-bn-. AXn-\m at{m]-tZiw sImSp-p--Xn hfsc {in-t-- Xp-.v A\- [n-Im-cn-Iv at{m- ]-tZiw sImSp-p BNm-cy-mpw At[m-K-Xn-bm-W.v ap-nc---c-ap kmas Adn-b-Ww. kv{XoIpw iq{Zmpw at{m-]-tZiw \I-s-Sm-dn-.

]c-ta-iz-c Fn-h kma-ns NXp ]mZ-sapw a\-n-em-p-I. Cs\ Adn-bp m\n AarXw {]m]np-p. t{ijvT-a-{-amb A\p-p-ns {]Y-a-]m-Z-ns BZymwiw D{Khpw ZznXo-b-]m-Z-ns BZymwiw Pehpw XrXo-b- ns BZymwiw \rknw- lhpw \memw ]mZ- ns BZymwiw arXyp-hp-am-Wv. Cu \mep ]mZ--sfbpw kmans kzcq-]w-sImv a\-n-em--Ww. Cs\ a\-nem-p m\n AarXw {]m]n-p-p. Bsc-sb-nepw Cu a{w D]-tZ-in--W-sa-n AXv kzoI-cn-m Xmev]cy-ap--h\pw tkhm-]-c-\p-amb ]p{Xt\m kZm-Nm-cn-bmb injyt\m Bbn-cn--Ww.

4. k tlmhmN {]Pm-]Xnx Anssh tZhmx CZw khw hnizm\n `qXm\n {]mWm hm C{nbmWn ]ithm A-a-arXw k{amSv kzcmSv hncmSv XXv kmav\ x {]Yaw ]mZw Pm\o-b mXv EKypPpx kmam-Yh cq]x kqtcym f cm-ZntXy lnc-bx ]pcp-j-kvXXv kmavt\m ZznXobw ]mZw Pm\o bmXv b Hmj-[ o\mw {]`-hXn Xmcm-]Xnx tkma-k vX Xx kmav\x XrXobw ]mZw Pm\o-bmXv k {_m k

5. k tlmhmN {]Pm-]Xnx otcm-ZmW-h-imbn\w \rtI-kcnw tbmKn-t[ybw ]caw ]Zw kma Pm\o-b mtZym Pm\otX tkm f arXXzw N KXn hoc w {]Y - a - X ym [ m w "Xw ' "kw ' ZznXob kym[mw lw`o XrXo-b -k ym[mw arXypw NXp-kym[myw kma Pm\o-bmtZym Pm\otX tkm f arXXzw N K-Xn, Xkvam-ZnZw kma tb\ tI\ IZm-cy-ap-tJ\ tbm Pm\otX k tXss\h ico-tcW kwkm-c-p-Ny-tX, amN-bXn apap-p`hXn P]m- t-s s\h ico-t cW tZh- X m- Zi\w ItcmX n Xkvam- - t ah apJyw Zzmc w Ieu \mt\yjmw `hXn Xkvam-ZnZw kmwKw kma Pm\obm-tZym-Pm-\otX k tkm f arX-Xzmb K-Xn.
{]Pm-]Xn ]dp: Cuiz-cs \rknw-l-cq] hn{Klw oc-km-K-c-km-bn-bmbn ImW-s-Sp-Xv ]c-a-Z-cq-]hpw tbmKn-Iv [ym\-tbm-Ky-hp-am-W.v B hn{Klw kma-th-Zns cq]-am-Wv. As\ am\n-p--h Aar-XXzw {]m]n-p- p. t{ijvT -amb A\p-jv Tp-ns BZy-] mZ ]qhm-nse An-a-`mKw hocy-am-Ip-p. ZznXo-bn-

545

I sXv "Xw' "kw' BWv. XrXo-b-n-sXv "lw `o BIp-p.

Xp-kymyw kma Pm\o-bmtXym Pm\ntX tkm NXp-n-sXv arXyp-hm-Wv. CsXmw kmaw Xs. f arXXzw N K-Xn. tbm f ku tkth- Z-b- a nZw Cs\ Adn-bp- -h Aar-XXzw {]m]n-p-p. Cu kmaw Inw Nm\n {_- W ym- \ p- p`w Pm\o- b mtZym GsX-nepw BNm-cy-\n \npw a\-n-emn BN-cn-p- Pm\ntX tkm f arXXzw N K-Xn. kv{Xo ]pcp-j-h Cu P-n Xs kwkm-c-_- \-ap--\m-p- tbmhm Csslh mXp-a-t]--tX. k ksshp, ap-- h-scbpw ap-\m-p-p. {]m]-nI taml-- izcyw ZZmXn b{X Ip{Xm-]n-{an-btX tZlmt tZhx fnepw aa-XIfnepw s]p-g-ep hyn CXp tIp- ]cw {_-Xm-cIw hymNt tb\ Aku AarXo tm tamt-p- hm- Ip- p. a{-cm-P-\mb kma- P]w sImv `qXzm kx Aar-XXzw N KXn Xkvam-ZnZw kma-a`K-hm \c-knw-l-aqn-bpsS Zi-\- ap-m-Ip-p. Ien-bp- [ymKw P]Xn Xkva m-ZnZw kmamwKw {]Pm-] Xnx K- nse apn- p Ffpam- am- Wn- Xv. CXv icop a\- Xkvam-ZnZw kmamwKw ]3-Pm-]Xnx bx Ghw thtZXn n-em-p--h Aar-XXzw {]m]n-p-p. atlm-]m-\n-jXv b GXmw atlm-]-\n-jZw thZ k IrX-]q-cp--c-tWm]n alm-hn-jvWp`-hXn alm-hn6. Hmw EXw kXyw ]cw {_ ]pcpjw kptI jvWp`-h-Xn. CXn. kcn-h n-{Klw IrjvW-]nw-Kfw Duz-tcXw hncq]mw icw \oe-tem-lnXw Dam-]Xnw ]ip-]Xnw hniz-{k-m--fmb {]Pm-]-Xn-IfmWv Cu kmam-I ]n\m-In\w lyar-X-ZypXnw Cuim\x kh hnZym- a{-m kh PKpw krn-Xv. AXn-\m Ahsc \m-ao-i zc kh-` q-Xm\mw {_m-[n-]-Xn {tWm hniz-kr-m--sfv ]d-bp-p. Ah aptJ\ Cu hnizw f [n ]Xnx tbm ssh bPp thZ-hm-NykvXw kma {]I-S-am-bn. Cu cl-ky-a-dn-bp m\n-I {_-tem-IPm\o-bmtZym Pm\otX tkm f arXXzw KXn alm sbpw ]{_--]Z-sbpw {]m]n-p-p. Cu kmas {]Y-am-[-kymZyw jWw XrXo-bm-[-kymZyw AwK-k-lnXw Adn-bWw. CXv Adn-bp--h `h-_--\kma- N - X p [m- k ymZyw kma Pm\obm tZym ap--\mbn Aa-cXzw {]m]n-p-p. Pm\otX tkm f arXXzw N K-Xn.
Cu a{-ns {]Y-am- y-` mKw hnjvWp-hm-W v. ZznXob `mKw apJw, XrXobw `{Zw, NXpw hyqlw Chsbmw kmaw Xs Cs\ Adn-bp--h Aa-cXzw {]m]n-p-p. Cu XXzw Adn-n-p-Xv {]Pm-]XnbmWv. {_- n-X-amb Cu A\p-jvTpv a{w {_--n Xs nXn sNp-p. CX-dn-bp--h Aa-cXzw {]m]n-p-p. Cu PK-n kv{Xo ]pcp-j-m D-am-Nm-c- sNbvXv B\--{]m-]Xn-m-{K-ln-p-p. Ahp `K-hm \rknwv l kssh-iz-cy-epw \Ip-p. Ahsc Aar-X-{]m]vXnv Al-cm-p-p. tamt-N-Op- XmcI a{w P]n--Ww, Cu atlm-]-\n-jv Adn-bp--h IrX-]p-c-cW-\m-sW-nepw alm-hn-jWp-hmbn `hn-p-p. v

\rknw-l A-c ym-a nbpw kh-h ym-]n-b p-amWv Atlw EXhpw kXy-hp-am-W.v a\p-jy-sbpw knwl-nsbpw BIr-Xn-tbmSp IqSn-b-h\pw Idppw abpw Ie \nd-ap--h-\p-am-W.v At-l-ns t\{X- `b-c--fm-Wv. Atlw Xs Ieym-W-Im-cn-bmb inh IWvT- n \oe-\n-dw. apI`mKv temln-X-hw--AXn-\m \oe-tem-ln-X-s\v ]d-bs-Sp-p. B `K-hm \rknwlw Xs. Kncn-Pm-]-Xn, Dam-]-Xn, ]ip-]-Xn, hn\mIn AXyw tXPkzn Atlw kh-hn-Zym-]-Xnbpw kh-`qX--fp-sSbpw kzman-bp-am-Ip-p. thZ-]-Xnbpw {_mhnsbpw kzmanbpw bPpth-Z-ns hmNym-hp-amb B `K-hm \rknw-ls kma-sap ]d-b-Ww. CX-dn-bp-h Aar-XXzw {]m]n-p-p. A\p-jTp-ns {]Y-a-]mv Z-ns D-cm BZy-`mKw alm Fp ZznXo-bNcW - Dm-cm-Zy- `mKw "htXm' Fp XrXo- b- ]mZ D-cmmZy-`mKw "jWw' Fp NXp-]mZ D-cmm-Zy-`mKw \ax Fp-am-Ip-p. CX-dn-bp--h Aar-XXzw {]m]n-pp. Cu kmaw kn-Zm-\ kzcq-]-amb ]c-{_ Xs. AX-dn-bp-- h Cu P- n Xs Aar-XXzw {]m]npw AwK-k-lnXw Cu kmaw Adn-b-Ww. A{]-Imcw Adn-bp-h P\-\-a-c-W-c-ln-X-\mbn Aa-cXzw {]m]n-p-p.

cmw D]-\ n-j v


1. tZh l ssh artXymx ]m]va`yx kwkm-cm-m_n-` -b pkvtX {]Pm-] -X n-ap-] -[ m-h w-k vtX`yx GXw a{-cmPw \mc-knwlw {kw {]mb-t\ ssh tX kth arXyp-a-P-b kth ]m]va-\-kvXc kwkm- c m- m- X - c w- k v X - a m- t Zym- a rtXymx ]m]v a `yx kwkm-cm hn`o-bmXv k Ghw a{-cmPw \mc-knwl-am-\p-`w {]Xn KrlvWo bmXv k arXypw PbXn k ]m]vam\w XcXn k kwkmcw XcXn Xky l ssh {]W-hky bm ]qhm bm{Xm ]rYn-hy-Imcx k EKv`n EtKz-tZm-{_m hkthm Kmb{Xo Kml]Xyxk kmav\x {]Yax ]mtZm `hXn ZznXo-bm-cow k DImcx k bPp`nb- P p thtZm hnjvWp cp{Zmx {Xnp-_vZ-n-Wmnx k kmavt\m ZznXobx ]mtZm `hXn XrXo-bmZyu k aImcx k

7. hniz-krPv GtX\ ssh hniz-anZw Akr-PX bZv hniz-a-kr-PXkvamXv hniz-krPm hniz-ta-\m\y-\p-{]-Pm-btX {_Wx kmbqPyw k temI-Xmb-n. Xkvam-Zn-Zw-kmwKw ka-Pm-\o-bm-tZym-Pm-\otX tkm f arXXzw N KXn hnjvWpw {]Y-a-kymw apJw ZznXo-b-kymw `{Zw XrXo-b-kymw alm-N-

546

I kma`nx kma-th-tZm-cpt{Zm BZnXym PK-Xym-l-h\obx k kmav\-kvXr-Xobx ]mtZm `hXn bm Ahkmt\ f ky NXpy-am{Xm km kma-temI HmwImcx tkm f Yh-s sWa-ss{-c -Y hthZx kwh-\tIm f na-cptXm hncm-tUI Ejn `mkzXo kmkmav\x NXpmx ]mtZm `h-Xn.
acWw ]m]w kwkmcw Chsb `bv Hcn- tZhm HmSn {]Pm-]-Xn-bmb {_m-hns\ icWw {]m]n-p. {_mhv Ahv `K- hm \rknw-l-ns a{- cm-P-\mb A\p-pv D]-tZ-in-p. Cu a{ knn-bm tZh-m acWs Pbn-p. Ah-scmw kh-]m-]-hn-ap--cmbn Fp am{X-a-, kwkm-c-km-K-chpw Ac IS-p. AXn-\m acW- ]m] kwkm-c- `b-s-Sp hyn-I Cu a{s icWw {]m]n-m aXn. Cs\ icWw {]m]n-p--h arXyp ]m]w {]]w Chsb XcWw sNp-p. Cu ]d t{ijvT a{- ns AwKw Xs- bmWv {]W-hhpw {]Y-a-am-{Xm-bp--amb AIm-c-amWv {]W-hw. ]rYzn AXns temI-am-Wv. EKzn-`q-jn-X-amb EtKzZw Xs AXns A[n-jvTm\w tZhX {_m-hv, Ov Kmb-{Xn. AXv hkp-fpw Kmcl-]-Xym-n-bp-amWv {]W-h-ns {]Y-a-am-{X-bn AXv \nn-]vX-am-Wv. AXp Xs kmans {]Y-a-]m-Zw. {]W-h-ns ZznXob ]mZw DIm-c-amWv A-co-w, A-cow bqth-Zw, cp{Z KpW-fpw hnjvWphpw tZh-X-I {Xnp]v O-v. {]W-hns XrXo-bam-{Xa aIm-cam-Wv. ZyptemIw kma-th-Zw, cp{Z-m BZn-Xy-m PKXn a\v Bl-h-\o- bmn Fn-h-sbmw XrXo-b- am-{XmK-X--fm-Ip-p. Cu XrXo-b-am{Xw Xs-bmWv kmans XrXob ]mZw. {]W-h-ns NXp-am-{X-bn \mZm--I-amb A-am-{X-bpsS {]Xo-Xn-bp-m-Ip-p. AXn N{-temIw Hmm-c-hm-Nn-bmb ]c-{_ AYh-thZw kwhIw F An, acp-p-I hncmP Ov Fn-h-bp-v. CXns Ejn {_m-hm-Wv. {_-cq-]-n-em-I-bm AXv AXyw {]Im- i-ap-- Xm- Wv. Cu NXp am{X Xs- bmWv kma-ns \memw-]m-Zw.

jnm hm Cta temImx XkvamZv hyXn-jn-m\n AwKm\n `hn Hmw CXn GXZv A-c-anZw khw XkvamXv {]Xy-cw D`-bXv HmwImtcm `h-Xo-Xy-cmWmw \ymkw D]-Zn-iXn {_-hm-Zn\x

Fv Acfp A\p-pv a{- ns {]Y-a-]mZ-amWv Fv A-c- hoX- ap aqp ]mZ-. \mep ]mZ--enepw IqSn ap-n- cp A-c--fm-Wv. Cu A\pp-n-\m-emWv kh-P-Kpw Dm-bn-p--Xv. kwlm-chpw AXp-sImp Xs. CXns \mev AwK--sfbpw ]n ]dp. {]Whw AXns Am-as AwK-am-Wv. a\pjys ico-c-n Av AwK- D- Xp-t]mse A\pp-n\pw Cs\ Av AwK-fmWv. lrZ-bw, inc-v, inJm, akvX-Iw, _mlp-aqew cn\pw Av AwK- Dtm. a{- ns {]Y-amw-Ks lrZ-b-tmSpw ZznXobmw-Ks inc-n-t\mSp XrXo-bmw-Ks inJ-tbmSpw NXpmw-Kw cp _mlp-aq-e--tfmSpw ]-amwKs akvX-I-tmSpw tbm#n-n-mw. temI-amsI tNncvp-Xp t]mse cns AwK-fpw ]c-kv]-c-_-n-Xam-W.v HmwImcw ka- kX-hnizw Xs A\p-p-ns Hmtcm v A-c-n-sbpw cp hi--enepw Hmw Imcw tNcWw {_m- \n- I Cu a{-nse Hmtcm \ymk-s- - nbpw D]-tZ-in-p-p. 3. Xky l hm D{Kw {]Yaw m\w Pm\o bmtZym Pm\otX tkm f arXXzw N KXn hocw ZznXobw kvXm\w alm- hnjvWpw XrXobw Pzew NXpw kh-tXm- apJw ]aw \rknwlw jjvTw `ojWw k]vXaw `{Z-a-aw arXypw \h-aw-\aman Ziaw Al-anXn GIm-Ziw m\w Pm\o-bmtZym Pm\otX tkm f arXXzw N KXn GIm-Zi ]mZm hm A\p-p]v `h-Xy-\p-p`m kh-an-Z-ap-]-kw-lrXw XkvamXv kh-an-Z-a-\p-`w Pm\o-bmtZym Pm\otX tkm f arXXzw K K-Xn. A\p-p-ns {]Y-a-m\w D{K-am-Wv. CX-dn-bp-- h Aa-c-\mIpw ZznXo-bm\w hocw. XrXobw m\w almhnjvWp NXp-km-Ym\w Pze-w, ]-a-m\w khtXm-ap-Jw, jjvT- m\w \rknw-lw, k]vX-a-m\w `ojWw. A-a-m\w `{Zw. \h-a-m\w arXyp, Zi-a-m\w \aman GIm-Ziw Alw. C{]-Imcw Adn-bp--h AarXXzw {]m]n-p- p. GIm- Z-i- ]- Z-- ep A\p- jvT]v Op aptJ-\-bmWv kq PKpw krn--s-n-p--Xv. kwlm-chpw AXn-\m Xs. kI-eXpw A\p-p-ns aln-am-hn-ti-j-am-W.v C{]-Imcw Adn-bp--h Aar-XXzw e`n-p-p.

2. Am- cx {]Yax ]mtZm `h- X y- m- - c mkv{Xb ]mZm `h-tyhw Zzm{Xnw-iZ--cmWn kZytX Zzm{Xnw-iZ-cm hm A\p-jvSp]v `hXn A\p`m kh-anZw krw A\p-p`m kh-ap-]-kwhrXw Xky ssl Xky ln ]mw-Km\n `hn NXzmcx ]mZm-Xzmcn AwKm\n `hn k {]Whw khw ]aw `hXn Hmw lrZ-b mb \ax Hmw inctk kzmlm inJmssb hjSv Hmw Ih-Nmb lpw Hmw Akv{Xm-b -^ Sv CXn {]Yaw {]Y-ta\ bpPytX ZznXobw ZzoXn-tb-\, XrXobw XrXo-tb-\, NXpw NXpt-\, ]aw ]-ta-\, hyXn-

4. tZhm l s s h {] Pm- ] - X n- a - { _ p- h - Y IkvamZpNyX D{K-anXn k tlmhmN {]Pm-]-Xn bkvamXv kza-lnav\m khm temIm khm tZhm B\x khmWn `qXm\n DZ-Kr-lvWmXn AP{kw krPXn hnkr-PXn hnhmk bXn D{Km-

547

I lyX DZvKr-lytX kvXpln {ipXw KU-X-kZw


bphm\w arKw \ `oaw D]-lXp ap{Kw ZrVm-P-cnt{X knwl-k vX -hmt\m A\yw tX Akvan- n-h -h p tkx Xkva-Zp-NytX D{K-anXn AY-I-kvam-Zyp-NytX hoc-anXn bkvamXv kza-lnav\m khm temIm khm tZhm B\x khmWn `qXm\n hocanXn hocm-a-b-Xy-P{kw krPXn hnkr-PXn hmkbXn btXm hocx IWyx kpc-t-a-bp--{Kmhm PmKtX tZh Imax Xkvam-Zp-NytX hoc-an-Xn.
tZh-m tNmZnp: \rknw-ls D{K-s\p ]d-bp-sX- p-sIm-mWv? DK{]Pm-]Xn ]d-p. `K-h m \rknwlw kza-lnabm kh-tZ-hm-scbpw kh-`q-X-sfbpw khm-m--sfbpw kh-tem-I--sfbpw kap-n-bnemp-p. Atlw Ah-bpsS krn nXn kwlmc-IrXyw \nh-ln-p-p. temIs A\p-{K-ln-p-Ibpw A\p-{K-ln-n-p-Ibpw sNp-p. AXp-sImv At-ls D{K-s\v ]d-bp-p. {ipXn-I Bsc kvXpXn-p-tm B ]c-ta-iz-cs\ kvXpXn-p-w. Atlw lrZ-b-Kp-l-b n nXn sNp-p. Atlw Xmcp-Wy-m kp-c-\m-Wv. knwl- cq-]-n {]Xy--\m- Ip-s- nepw `-mv `oIc-\. kI-e-cnepw Zb ImWn-p-p. Fpw Fp-p. Atlw k- \-{Xm-W\pw Zp- a-I- \p-am-Wv. AXp-sImv D{K Fp t] Inn. ]ns tZh-m tNmZn-p. \c-knwls hoc Fv ]d-bm Imc-W-sav? {_mhp ]dp. `K-hm \rknwlw kzam-b- bm kh-`q-X-- sebpw kh-tem-I-sfbpw ]menv hn`n--eo-eIfm-Sp-p. kI- e-Xnepw hym]n-n-cn-p-p. krn-bpsS kwc--I\pw kwlm-c-I\pw Atlw Xs. kq hnizhpw {]f-bn-\p-tijw At-l-n ebn-p-p. AXn-\m hncs\v ]d-bp-p.

-fnepw hym]n-n-cn-p-p. temIw {]-f-b-Im-ev Atl-n hnebw sImp-p. EtKz-Z-n At-l-ns alna {]Ion- p-p-v. {]P-I-fpsS D]m-ky-tZ-h\m-Wv. tjmU-i-I-em-bp--\mbn {Xnhn[ tXP-p-Ifn khnepw hym]n-n-cn-p--Xn-\m alm-hnjvWp Fv ]dbp-p. At-ls Pzme Fv ]d-bp--sX- s tZhm-cpsS tNmZy-n\v adp-]-Sn-bmbn {_mhv ]d-p. `Khm kza-ln-a-bm khm-m--sfbpw kh-tem-I-sfbpw kh-`q-X--sfbpw kz tXP-n-\m {]Im-inn-pp. EtKz-Zn Cs\ ]d-n-p-v. Atlw khnXmhpw {]k-hn-Xmhpw BWv. {]Im- i-bp-\pw {]Pz-en-X\pw Zo]vX\pw Zo]n-n-p--h\pw Zo]y-am-\\pw Pzen-p- -h\pw Pzen-n-p--h\pw X]n-p--h\pw X]n-n-p--h\pw tcmN-\\pw tcmN-am-\\pw tim`-\\pw tim`-am-\\pw IeymW-Im-cn-bp-am-Wv. AXn-\m At-ls Pzen-p--h Fp hnti-jn-n-n-cn-p-p.

5. AY Ikvam-Zp-NytX kh-tXm-ap-J-anXn bkvamZ-\n-{n-tbm]n khXx ]iyXn khXx irtWmXn khtXm KXn khX BZt k khix khXx XnjvTXn GIx ]pc- k vX mZv BZy CZw _`qh btXm _`qh `qh- \ ky tKm]mx bw At]yXn `ph\w kmw]-cmtb \aman Xalw khtXm-apJw Xkvam-Zp-NytX khtXm apJ-an-Xn.
Atls Fp-sIm-mWv khtXm apJ-s\p ]d-bp- Xv? Fv tZh- m tNmZn- -tm {_mhv ]dp: Atlw C{n-bm-Xo-X-\m-bn-cp-npw kh-Po-hnI-sfbpw Bm-sfbpw tZh-m-scbpw kh-tem-Isebpw kza-ln-a-bm kh{X hon-p-Xp sImpw tIp-Xp sImpw {Kln-p-Xp sImpw Fm `mKpw k-cn-p-Xp sImpw Fm m\pw hym]n-n-cn-p-Xp sImpw At-ls ktXm-p-Js\p ]d-bp-p. EtKz- Z-n At- l- ns alna hnn-p-v. krnp apv GI-\mbn hniz-n PmX-\m-bn. kIe hniz-n-sbpw {km-hm-bn. kwc--I-\m-bn. HSphn Xn Xs ebn-n-p-p. Rm At-ls \akvI-cn-p-p. AXp-sIm-mWv \rknwlw kh-tXm-p-J\m-b- Xv.

AY Ikvam-Zp-N ytX alm hnjvWp-c nXn bx k hm te mIm hym] v t \ mXn hym] - b X n kv t \tlm bYm ]e- e - ] n- - t am- X - t {]m- X - a - \ p{] m] v X w hyXnjvtIm hym] ytX hym] - b tX bkvam PmXx ]tcm f t\ymkvXn b Bhn-th-i`q-h -\ m\n hnizm {]Pm-] Xnx {]Pbm kwhn-Z m-\ kv{XoWn tPymXnjn k l tX tjmU-ioXn XkvamZp-NytX alm-hnjvWp cnXn AY-I-kam-Zp-NytX Pzev -anXn bkvam-Xv. kza-lnav\m khm temIm k hm tZhm k hm- \ m- \ x k hmWn `qXm\n kztX- P km PzeXn Pze- b Xn PzeytX khnXm {]k-h nXm Zo]vtXm Zo]-b Zo]y-am\x Pze PzenXm X] hnX-] kwX-] tcmNt\m tcmN-am\x tim`\x tim`-am\x IeymWx Xkvam-ZpNytX Pze--an-Xn.

tZh- m tNmZnp: alm-hnjvWp Fp ]d-bm Imc\rknwlw Fv ]d-bp--sX-n-\m-W? Fv tZh- m v W-sav? {_mhp ]d-p. `K-hm \c-knwlw kza-ln-abm kI-etZ-h-m-cnepw kI-e-B-m--fnepw kh-`q-X- tNmZn--tm {_mhv ]dp: Fm-Po-hn-I-fnepw shv -

AY Ikva m-Zp-N ytX \rknw-l -anXn bkvamXv kthjmw `qXm\mw k hocy-Xax t{ijvT -X-a k nw tl m hocy- X ax t{i j v T - X - a Xk vamX v \rknwlx BkoXv ]c-ta-iztcm hm PK-nXw hm GXZv cq]-a- cw `hXn {]`-h njvW p kvX htX hocymb artKm \ `oax IpNtcm KcnjvTmx btkym cpjp {Xnjp hn{I-taW jz[n nbn `ph-\m\n hnizm-k vXkvam-Zp-N ytX \rknw-l-an-Xn. -

548

I a\p-jy ]cm-{Iaw {]kn--am-Wtm AXp-t]mse arK--fn

4. AY Ikv a m- Z p- N ytX arXyp- a nXn bkv a mXv knwlhpw ]cm-{I-an-bm-Wv. AXp-sImv \c-sbpw knwl- kzalnav\ m kz`-ym\mw kvarX Gh arXyp-a-]n-sbpw kwbp--cq-]-m ]cm-{I-a-n\v alXzw arXypw N amc-bXn bx BZx _eZx bky hniz IqSpw. AXn-\m-emWv `K-hm B cq]w [cn--Xv. Cu cq]- D]m-ktX {]injyw bky tZhx bky Omb-arXw n hniz- n\v \ sNp- p. At- l- ns cq]w Ahn- tbmar-Xyp-arXypx Ikvssa tZhmb l hnjm hnt[\m-inbpw k\m- X-\-hp-am-W.v thZ-n At-l-ns cq]- a-Xkvam- Zp-NytX arXyp arXyp-an-Xn. s- n ]d-n-pv. hnjvWp `K-hm knwl-cq]w [cnv kvtXmX--fn {]kvXp-X-\mbn hn`n kvtXm{X--fm Atlw kvXpXn--s-Sp knwl-cq-]-[m-cn-bm-sW-nepw Atlw `-mv `b- -c-\- . `qan-bnepw ]h-X-- fnepw kh{X hncm-Pn- p- p. kh-h ym-] n-b mb Atlw kvtXmXm--fpsS hmnepw AS- p-p. aqp ]mZ--fn-epambn {Xn`p-h-\hpw HXp- p-p. AXn-\m \rknw-l F t]cv Inn.

3. AY Ikvam-Zp-NytX `oj-WanXn bkvamZv bky cq]w Zrzm kh-temImx kth tZhmx khmWn `qXm\n `oXym ]em-b-t, kzbw bXx IpX-n _nt`Xn `nb-kvamXv hmXx ]htX `ntbm-t`Xn kqcyx `nbm-Z-kvam-Z- n-t-{ arXyp [mhXn ]ax Xkvam ZpNytX `oj-a-an-Xn.
At-ls `oj-Ws\p ]d-bp--Xn\v Imc-W-sasv tZh-m tNmZn--tm {_mhp ]dp: At-lns `oj-Wcq] Iv Fmhcpw `b-p. -tZ-h-m-cpw kh-Po-hn-Ifpw kh-tem-I-epw At-l-ns `oI-ccq]w Iv `b-sp HmSn ad-bp-p. Fm Atlw Bscbpw `b-s-Sp-n-. thZ-n ]d-n-p-v. Ctls `b-mWv kqcy {]Im-in-p--Xv. hmbp Nen-pv, An Pzen-p--Xv, C{ ag-s]-n-p--Xv. Ctls `b- n- mWv arXyp t]mepw Pohn- Isf tZl- p-\np ap- am-p- Xv AXp-sImv At-ls `oj- W- s\v ]dbp-p.

arXyp arXyp Fp ]d-bm Imc-W-sa-mWv Fv tZh- m tNmZn-p. Atm {_mhv ]dp: `K- hm kzaln-a-bm Xs `-m kvacn-p am{X-bn Xs Ah-cpsS arXyp-hn-s\bpw A]-ar-Xyp-hn-s\bpw ian-n-pp. thZ-n ]d-bp-p. BcpsS Bb\p-k-cn-mtWm tZh-m Xe-Ip-\nv B-]m-en-p--Xv. BcpsS Omb AarX kzcq-]-am-bn-cn-p- tm Bcv Bm-hn-s\bpw intbbpw {]Zms\ sNp-tm Bcv arXyp-hn-sbpw arXyphmtWm A- s\-bp GI\pw AZzn- Xo-b-\p- amb `K-hms apn Bcm-[\ \S-pp Cm-c-W-m `K-hms\ arXyp-arXyp Fv ]d-bp-p.

5. AY Ikv a m- Z p- N ytX \am- a oXn bkv a mZyw kth tZhm \an aap-thm {_m-Zn-\ --{]\q\w {_-k v]-X na{w hZ-X ypIvY w bkvan Ct{m hcptWm ant{Xm Acyam tZhx HmImwkn N{Intc Xkvam-Zp-NytX \am-aoXn
a{-cm-P-\n \aman F ]Zw Fn-\p-]-tbm-Knp Fv tZh-m tNmZn--tm {_mhv ]dp: Fm tZhmcpw {_-hm-Zn-Ifpw tamt- Nip--fmb km[-I-mcpw v \a-kI-cn-p-p. AXn-\m At-ls \a-kI-cn--Ww. v v thZ-n ]d-n-cnp-p. bmsXmcp `K-hms\ eo-Icn-p-sIm-mtWm {_mhv Xs kvXh-n \a-kvI-cnp-Xv B `hm {_m-hn-sbpw thZ--fp-sSbpw kwc-I-\m-Wv. Atlw C{, hcp-W, an{X AXy-amhv XpS-n-b-hv B{i-bamWv AXp-sImv At-l-n-\pthn \aman F ]Zw D]-tbm-Kn-p.

6. AY Ikvam-Zp-NytX Al-anXn Al-akvan {]YaPm EXm-ky-]qhw tZtht`ymx Aar-Xky \m`mbn tbm am ZZmXn k Cu tZh amhmx Al-a--a--a-ZCt-ls `{Z Fp ]d-bp-Xv Fp-sIm-sv - a mZv a nx Alw hnizw `ph\ aXy- ` - h m- k ptZh- m tNmZn- - tm {_mhv ]dp: `{Zw F- Xns htPymXnx b Ghw thZ CXyp-]-\n-j-Xv.
Aw awKfw Fm-Wv. Atlw kzbw Imn-am\pw A\ysc Imn-am-m-cm-p--h\pw BWv. kzbw tim`m-k--\m-bmepw A\ysc tim`m-a-b-cm-p-Xp sImpw Cs\ t] Inn. thZ-n ]d-n-cn-p- p. tZh-msc R bw sNbvXp-sIm-n-cn-p-tm ImXp-I awKfw tIp-am-dm-ItW. Ip-I-fm awKfw Zin-tW. `K-hms\ {]Ion-p-sImv ZrV- -emb AwK-em I- sNbvXv tZh-m Cn-p-n-S-tmfw Bbpv t\S-s. Cs\ hn--s-Sp-I-bm `K-hms\ `{Z-s\p ]d-bp-p. a{-n Alw F ]Zw D]-tbm-Kn-n-cn-p--sXn-\m-sWv tZh-m tNmZn--tm {_mhv ]dp: {ipXn-bn ]d-n-p-v. Rm tZh-mv apv {]I-S-amb-h-\m-W.v Rm\mWv Cu Zriyhpw AZr-iy-hp-amb {]]-n\p app Xs {]I- S-amb Bmhv \n Fs cnn-p-ap-v. Rm A- am-W.v A- `--I-m-cpsS `-I-\pam-bn-on-cn-p-p. kqcy-{]-Im-ihpw Fs {]Im-ins apn \njv{]-`-am-Wv. CXv Adn-bp- -h-\mWv Fs bYm D]m-k-I.

AY Ikvam-Zp-NytX `{Z-anXn bkvamXv kzbw `t{Zm `qXzm khZm `{Zw ZmZmXn tcmNt\m tcmN am\x tim_\x tim`-am\x IeymWw `{Zw It`nx hytih tZh- l nXw bZmbpx Xkv a m- Z p- l ytX `{Z-an-Xn.

549

I aqmw D]-\n-jv
tZhm l ssh {]Pm-] -X n-c -A -{_p-h- -\ p- p-`ky-a-{-c m-P ky \mc-knw-lky inw _oPw N t\m {_qln `Kh CXn k tlmhmN {]Pm ]Xnx ambm hm Gjm \mc-k nwlo kh-anZw krPXn kh-an{Zw cXn kh-anZw kwl-cXn XkvamXv am bmthXmw inw hnZym- c Zy GXmw ambmw inw thZ k ]m]vam\w XcXn tkm f arXXzw N KXn alXow {inb-a-iv\ptX aoamwk t {_hm-Znt\m {lkzm hm ZoLm hm pXm thXn bZn {lkzm `hXn khw ]m]vam\w Zl-Xy-ar-XXzw N KXn bZn ZoLPm `hXn alXow {iob-am-]v\pbmXv Aar-X Xzw N KXn {inb-aiv\ ptX aoamwkt {_-hm-Znt\m {lkzm hm ZoLm hm Xm `hXn m\-hm `hXn Aar-XXzw N KXn XtZXZv Ejn-tWmw \nZi-\w- k C\w ]mln b EPnjn Xcq{X {inbw evanw Hu]-emw-_nImw Kmw jjvTow N bmw C{-tkt\ XypX Blp kvXmw hnZymw {_ tbm\nw k cq]mw Xan-l m-b ptj icWw {]]tZy kthjmw hm GX-Zv` q-X m\mw BImix ]cm-bWw khmWn lhm CW-B-\C `qXm\n BIm- i m- t Zh Pmbt BIm- i m- t Zh PmXm\n Pohn BImiw {]bn A`n-kw-hn-in Xkv a m- Z m- I miw _oPw hnZym- tZ ZXv EjntWmw \nZi\w lwkx ipNn-Zzn-jkypx Aco kmXm thZ-j-Z-XnYnx Zptcm-Wk-r-j-Zz-c-kZpX kZv thyma kZ_vPm tlmPm EXPm A{ZnPm EXw _rlXv b Ghw thtZXn atlm-]-\n-j-Xv.
tZh-m {]Pm-]-Xn-tbmSv ]dp: \c-knw-l-ns t{ijvT -a-{-amb A\p-p-ns in-sb--nbpw _oPs--nbpw D]-tZ-in-m-epw. {_mhv ]dp: Cu hnizns krn nXn eb-Im-cnWn `K-hms in cq]bmb amb-bm-W.v amb-Xs in. ambsb in-cq-]-ne-dn- bp m\n ]m]w \on `h-km- Kcw ISv Aar-XXzw {]m]n-p-p. Ah\v Fpw kpJ-k-arn e`n-p-p.

kh-Po-hn-Ifpw D`-hn-Xv BIm-i- n \nm-W.v Fm-n-sbpw B{i-b-m-\hpw AXm-W.v BIm-i- n \nv Poh [cnv Fmw BIm-i-n hne-bn-p-p. AXn-\m BImiw kh-n-sbpw _oP-am-W.v `K-hm Xs ]c-a-[m-a- n {]Im- in-p-p. Atlw Xs hkp. {Kl--fnse AXn-Yn-Ifpw Atlw Xs. bth- Zn-bn {]Xn-jvTn-X-amb Anbpw At-l- am-Wv. Atlw Xs An-bpw lhnpw tlma-{Z-hy--fpw. Atlw BIm-i-nepw kz-nepw ar-tem-I-nepw kXytem- I- nepw hkn-p-p. ]rYzo, Pew, ]h-X- F kI-eXnepw {]I-S-am-p-Xv ]c-a-amb kXyhpw alm\pw Atlw Xs. C{]-Imcw Adn-bp m\n Fm alXzhpw A\p-`-hn-p-p. CXv atlm-]-\n-j-m-Ip-p.

\memw D]-\ n-j v


1. tZhm l ssh {]Pm-]-Xn-a-{_p-h--\p-p-`kpa-{ -cm-Pky \mc-knw-l-k ymwK a{m-tm-{_qln `Kh CXn k tlmhmN {]Pm- ] Xnx {]Whw kmhn{Xnw bPqevaow \r knwl kmb{Xnw CXn CwKm\n Pm\o-bm-Xv. tbm Pm\otX tkm f arXXzw N KXn Hman-tXy-ZZ--c-anZw khw Xtkym-]hymJym\w `qX `hZv `hn-jyXv CXn khw HmwImc Gh bm-\rXv {XnIm-em-XoXw XZ]n Hmmc Gh khw tly XZv {_m-b-amm {_-tkm-b-amm N Xp- j v]mZv PmK- c n- X - mt\m _l n- { ] x k]v X mwKx GtIm- \ - h nw- i - X n- a pJx qe- ` pIv sshizm-\ cx {]Yax ]mZx kz]v\ - mt\ A{]x kv] XmwK GtIm\ hnwi-Xnapkx {]hnhn `pIv ssXPtkm ZzXobx ]mtZm, b{X kp]vtX \ I\ Imaw Ima-b tX \ I\ kz]v \ w ]iyXn XXv kpjp]vXw kpjp]vX m\ GIo`qXx {]m-\ -L \ Ghm- \ - - a-tbm-] ym-\ - -` pIv tNtXm-apJx {]-kvXr-Xobx ]mZ Gj kthizcx Gj khx Gj A- c ymao Gj tbm\nx khky {]`hm ]ybu ln `qXm\mw \ _ln-{]w \mx{]w \ {]m-\-L-\-a-Zr-hy-h-l m-c -a-{Km-ly-a-e --Wa-enw-K-a-N nv ah-hy-]tZ-iy-ta-I m- -{]-X y-b-kmcw {]]-tm-]-i aw inhs s ZzX w N X p w a\ yt k B m k hntbx

`K-hms ambm-in {lkztam ZoLtam qXtam Fv {_m-Zn-I Nnn-m-dp-v. {lkz-sa-n {lkz-sa-dn-bp-Ibm-sW-n Ah ]m]-ap--\mbn Aar-XXzw {]m]n-p-p. ZoL-am-sW- n AX- dn-bp- -h al-mb {_m-hn-t\mSv tZh-m ]dp: `K-hm-s\, a{-cm-PsFizcyw {]m]nv Aa-c-\m-Ip-p. qX-am-sW-n AX-dn- \mb A\p-p-ns AwK-`q-X- amb a{- Rv bp--h AXyw m\n-bmbn Aar-XXzw t\Sp-p. ]dp Xc-Ww. {_mhv ]dp: {]W-hw, bPpe-van, Cs\ ]d- b-s-Sp ambm-cq-]-amb _np-a-b- kz-c-ta, Kmb-{Xn, \c-knw- l-Km-b{Xn Ch a{- cm-Ps AwK-`q-X-F\nv kwkm-c-km- Kcw XcWw sNm- \m-{K- l- apv AXn\v fmb a{--fm-Wv. AXv Adn-bp--h\v sFiz-cyhpw HSpRm i-cs in-bmb C{-tk-\-sbbpw hnZym-i-n- hn Aa-cXzhpw e`n-pw. sbbpw B{i-bn-p-p. Fm in-I-tfmSpw tNv Fs cn-p-I. Ahn-\m-in-bm-Wv Hmwmcw, kq Zriy-{]-]w AXns aln-a-b m-Wv. `qX-h-am-\`hn-jy--fp-ambn - -

550

I _-s--h-sbmw Hmwm-c-am-Wv. {XnIm-e-n \npw


Ap-d-p-Xpw Hmmcw Xs. AXv `K-hm \r-knw- lam-W.v \mep ]mZ- tN-h-\m-W-t-lw.

(1) Hmw {Kw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZh `Khm-\y hnjvWp-kvXkvssa ssh \tam \ax kz]v\m-h-bpw AXn-\m {]`m-hn-X-hp-amb Cu (2) Hmw how Hmw tbm ssh \rknwtlm tZh `Kkqva-hnizw BcpsS m\- am- Wv. BcpsS B- m\w hm-\r atl-iz-c-kvXkvssa ssh \tam \ax {]]--n hym]n- n-cn-p- p. k]vX- tem- I- epw BcpsS (3) Hmw cw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `KapJ-am-Wv, Bv ]sm]Xv apJ-ap-v, Bcv kqva- hm-\y ]pcpj kvXkvssa ssh \tam \ax {]-]--ns t`mmhpw ]me-I\p-am-W.v A-s\-bp (4) Hmw aw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `KssXP-k-]p-cp-j Xs-bmWv \rknw-l-ns ZznXob hm-\y Cuiz-c-kvXkvssa ssh \tam \ax ]mZw. (5) Hmw lmw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm kpjp-]Xnbpw {]f-bm-h- bpw BcpsS m\-am-W,v `K-hmt\ym kc-kz-cXo Xkvssa ssh \tam \ax v BcpsS cq]w L\o-`q-X-hn-m-\-am-Wv, BcpsS apJw (6) Hmw lw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `KNnb {]Im-i-am-W v, B\- -a-b-am-W v, A-s \-bp hm\yx {iokvXkvssa ssh \tam \ax {]m-]p-cp-j Xs-bmWv \rknw-l-ns XrXob (7) Hmw hnjvWpw tbm ssh \rknwtlm tZthm ]mZw. Cs\ {Xn]m-Zbp--\mb ]c-a-in-h kI-e-cp`K-hm bm Kuco Xkvssa ssh \tam \ax sSbpw kzmanbpw kh- \pw A-cym-anbpw BWv. kIe-Xn- sbpw krn nXn kwlm-c-m- \hpw AXp Xs. (8) Hmw Pzw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm bm {]Ir Xnkvakvssa ssh \tam \ax qe-kq-va-\pw {]m\w L\o-`hn-m-(9) Hmw ew Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Kh\pw AZr-iy\pw \ncm-Im-c\pw Bb ]q-{_ Xshm bm hnZym Xkvssa ssh \tam \ax bmWv `K-h m \c-knw-l- ns NXp-] m-Z-sav m\n-I ]d-bp-p. apv kqNn-n \mep ]mZ--fnepw (10) Hmw Xw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `KBsc--n-bmtWm hn-n-cn-p-Xv AXv `K-hm \c- hm-\y HmwImc kvXkvssa ssh \tam \ax (11) Hmw kw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Kknwlw Xs. At-ls a\-n-em--Ww. hmt\y NX{kx [mkvXmkvXkvssa th \tam 2. AY kmhn{Xo Kmb{Xo bm bPpjm t{]mm\ax Xbm kh-anZw hym]vXw LrWn-cnXn tZz A-tckqcy CXn {XoWn BZnXy CXn {XoWn GXZv ssh (12) Hmw hm Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Kkmhn-{Xm-k ymm- cw ]Zw {inbm-` n-j nw b hm tb N thZmx kmwKmx k imJmkvX kvssa Ghw thZ {inbm sslhm-`n-jn-NytX XtZ-ZXv ENm- ssh \tam \ax `yp- w--EtNm Atc ]cta thymav\ y kvan (13) Hmw tXm Hmw tbm ssh \rknw-tlm-tZthm `KtZhm A[n-hntiz \ntjZpx bkvX thZ-In-arNm hmt\y ]m--b-kvXkvssa ssh \tam \ax Icn-jyXn b CZv hnZpkvX Cta-k-am-kX CXn (14) Hmw apw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `K\ l hm GX \yNm \ bPpjm \ kmav\mtm hm bmx k]vX hymlr-X-b-kvXkvssa ssh \tam f kvXn bx kmhn{Xnw thZ CXn \ax Hmw `q eva o`p-h evaox kphx Ime- (15) Hmw Jw Hmw tbm ssh \rknw-lm-tZthm `KIWo Xtm alm-e vaox {]tNm- Z-b m-Z n- tXym- hm tb Nmu temI-]m-em-kvXkvssa ssh \tam jmssh alm-e- va obPpx Kmb{Xn NXphnw-i- \ax Xy- cm `hXn Kmb{Xn hm CZw khw bZnZw (16) Hmw \pw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `KInw N XkymZy GXmw alm-evaow bmPpjow hm tb Nmu hk-h-kvXkvssa ssh \tam \ax

Pm{K- Z - h - , qe - { ] - ] w C h- b ps S m\hpw _mly-{]-]-m--I-amb m\-ns tI{hpw k]v X - t em- I - - f p- s Sbpw AwKhpw Ap It-{n-b - \mev AxIc-W - Cs\ ]sm]Xp Imcy- apJ-a m-b n- pXpw qe-{]-]-ns t`mmhpw sshizm\-c -s \- -\ n-e -b n {]kn- \pw kh-c q-] -\ p-amb An `K-hm \c-knw-l-ns {]Y-a-]m-Z-am-Ip-p.

thZ alXow {inb-a-iv\ptX Hmw \rknw-lmb hnZvatl-h-{P-\-Jmb [oaln Xtm knwlx {]tNm-ZbmXv CtXyjm ssh \rknw-l-Km-b{Xn thZm\mw tZhm\mw \nZm\w `h-Xn. b Ghw thZ k \nZm-\-hm `hXn tZhm l ssh {]Pm-]-Xn-a-{_p-h-Y ssIass{x tZhx kvXpXyx {]otXm `hXn kzmm\w Zi-bXn Xtm {_qln `Kh CXn k tlmhmN {]Pm-]Xnx Hmw Dw Hmw tbm ssh\r-knwtlm tZthm `K-hm\y {_m Xkvssa ssh \tam \ax

551

I (17) Hmw knw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm


`K-hm tb N cp{Zm-kvXkvssa ssh \tam \ax (18) Hmw lw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm tb N BZn-Xy-kvXkvssa ssh \tam \ax (19) {lnw `ow tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm tb Nmu {Klm-kvXkvssa ssh \tam \ax (20) Hmw jw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm bm\n ]-alm `qXm\n Xkvssa ssh Xtam \ax (21) Hmw Ww Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y Ime-kvXkvssa ssh \tam \ax (22) Hmw `w Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y a\p-kvXkvssa ssh \tam \ax (23) Hmw {Znw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y arXyp-kvXkvssa ssh \tam \ax (24) Hmw apw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y ba-kvXkvssa ssh \tam \ax (25) Hmw Xypw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `K-hm-\yI -kvXkvssa ssh \tam \ax (26) Hmw apw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y {]mW-kvXkvssa ssh \tam \ax (27) Hmw Xypw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `K-hm-\y kqcy-kvXkvssa ssh \tam \ax (28) Hmw \w Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y tkma-kvXkvssa ssh \tam \ax (29) Hmw amw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y hncmSv ]pcpj-kvXkvssa ssh \tam \ax (30) Hmw ap Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y Poh-kvXkvssa ssh \tam \ax (31) Hmw lw Hmw tbm ssh \rknwtlm tZthm `Khm-\y khw Xkvssa ssh \tam \ax (32) CXn Xm {]Pm- ] Xnx A{_- h oXv GssXx Zzm{Xnw-iXv ass{x \nXyw tZhw kvXphtX XtXm tZhx {]otXm `hXn kzm\w Zi-bXn XkvamZy GssXass{x \nXyw tZhw kvXuXn k tZhw ]ivXn k khw ]iyXn tkm f arXXzw N KXn. b Ghw thtZXn atlm-]-\n-j-Xv.
hopw tZh-m {_m-hn-t\mSv tNmZnp: `K-hm-s\, `K-hm \rknw-ls GsX-sX-mw kvtXm{Xw sImp kvXpXn- m-emWv At-l- ns Zi\w e`n-p -X v. {_mhv ]dp: apI-fn ]d-b-s ap-n-cp kwJybp t{ijvT-a -{- ns ap-n-c p a{- -fm Atlw {]k--\m-bn- o-cp-p. Cu a{--fm \nXyhpw At-ls kvXpXn-p-I. As\ sNbvXm At-lns Zi\w e`n-pw. Aar-XXzw {]m]n-m\pw AXv D]-

I-cn-pw. CXv Adn-bp--h\pw ta ]d ^ew knnpw. Cs\ atlm-]-\n-j-v.

Amw D]-\ n-j v


1.tZhm l ssh {]Pm-]-Xn-a-{_p-h alm-N{Iw \maN{Iw t\m {_qln `Kh CXn kh ImanIw tamZzmcw btZym-Kn\ D]-Zn-i-n. k tlmhmN {]t`m ]Xnx jUmcw `hXn jSv ]{Xw N{Iw `hXn jUv hm EXhx EXp`nx kwanXw `hXn a(t[y \m`n`hXn \m`ymw hm GtX Acm {]Xn-jvTnXmx ambbm bm GXXv khw thnXw `hXn \mm\w ambm kv]rKXn XkvamXv ambbm _ln thnXw `hXn AY Amcw A-]Zw N{Iw `h-Xy-m-cm ssh Kmb-{Xo. Kmb{Xym kwanXw `hXn _lnam-bbm thnXw `hXn t{Xw t{Xw hm ambm Gjm kw]-ZytX ZzmZ-imcw ZzmZ-i-]{Xw N{Iw `hXn ZzmZim- cm ssh PKXn PKXym kwanXw `hXn _lnambw thnXw `h-Xn. AY tjmU-imcw tjmU-i-]{Xw N{Iw `hXn tjmUi Item ssh ]pcpjx ]pcpj Gh CZw khw ]pcp- tjW kwanXw `h-Xn. ambm _lnth-nXw `h-Xn. AY Zzm{Xn-i-Zcw Zzm{Xnw kXv ]{Xw N{Iw `h-Xn. Zzm{Xnwi-Z-cm hm A\p-p-_-\ p-p`w kwanXw `h-Xn. _lnam-bbm thnXw `hXn Assc hm GXXv kp_w `hXn thZm hm GtX Acm ]ss{Xhm GXX v k hXx ] cn- { Im- a X n Omwkn ssh ]{XmWn
{_m-hn-t\mSv hopw tZh-m ]dp: `K-hm-s\, A\p-p-`-a-{- cm-Ps alm-N{Iw Fp t]cp N{I-sp-dnv Rv ]dp Xc-Ww. Cu N{Iw tam-{]Zhpw khm-`n--Zm-b-Ihp-sav ]d-b-s-Sp-p. AXp-tIv {_mhv ]dp: \n ]d-Xv icn-bm- W.v kpZi\w FmWv B alm-N-{I-ns t]cv. CXv Bdv A-c- tN-Xm-Wv. CXn Bdv EXp--fp-v. EXp-sf Ac-tfmSv kmZr-iy-s-Sp-n. N{I-ns \m`n-bn Cu Ac- LSn-n-n-cn-p-p. ambv Bm-hns\ kv]inm km[y-a-. AXn-\m amb Cu N{Is shfn-bn \np sImv Bh-cWw sNbvXn-cn- p-p. hopw Fv Acap A-Z-f-N-{I-am-Ip-p. Kmb-{Xnpw Fp A-c-apv. Kmb-{Xn-bp-ambn Cs\ D]-an-p. amb-sh-fn-bn \nv hfbw shn-cn-p-p. ]noSv ]{v Ac--fp N{Iam-Ip-p. ]{v A-c--fp PK-Xn-O--n-t\mSv ZzmZi-Z-f-N-{Is kmZr-iy-s-Sp-n. CXpw amb-bm BhrX-am-Wv. ]Xn-s\p Zf--fp tjmU-imcw Dv. AXv tjmU-i-I-em-bp--am-Wv. \rknw-l-n\pw ]Xn-\mdv IeI-fm-Wv. CXns\ kmm `K-hm-s\v a\-n-em-p-I. ]ns ap-n-cp Ac--fp N{I-am-Ip-p. A\p-pnepw ap-n-cv A-c--fm-W v. CXpw amb-bm

552

I _ln`m-Kp \npw Bth-n-X-am-Wv. thZw Xs-bm-W,v


Cu N{I-ns Ac-. Ov Zf--fpw BWv. Cu Zf--fm-emWv Id-p--Xv.

2. GXXv kpZi\w alm- N {Iw Xky at[y \m`ymw XmcIw `hXn bZ- cw \mc-k nw- l ta Imcw XZv `hXn jSv kp ]t{Xjp jU-cw kpZi\w `h-Xn. Akp ]t{Xjp Am-cw \mcm-bWw `hXn ZzmZ-iky ]t{Xjp ZzmZ-im-cw hmkp-tZhw `hXn tjmU-ikp ]X3-t#jp amXrImZymx k_n- pImx tjmU-iIem `hXn Zzm{Xnw ip-]-t{Xjp Zzm{Xnw-iZ-cw a{-cmPx \mc-knwl-a-\p-p`w `hXn XZv hm GXXv kpZi\w almN {Iw k h- I m- a nIw tam Zzmc - a r Mvabw bPpabw kma-abw {_-abw Aar-X-abw `hXn Xky ]pc-k vXmXv hkhx Bk-tX. cp{Zmx ZnWXx ]mXv hniz-tZhmx D-ctXm {_-hn-jvWpa-tl-izcmx \m`ymw kqcy N{-aku ]miztbmx XtZX ZrNm-`ypw EtNm Atc ]cta thyma\y-kvan tZhm A[n hntiz-\n-tjZpx. bkvXw \ thZ InarNm Icn-jy-Xn. b C-Zzn-ZpkvX Cta kamkX CXn. XtZ-X--lm-N{Iw _mtem hm bphm hm thZ k alm `h-Xn. k Kpcp`-hXn k kth jmw a{mWmw D]-tZm `h-Xy-\p-p`m tlmaw Ipcym-X v-A - \ p- p-` m\w XtZ-X Xv ctmLv\ w arXyp-X m-c Iw KpcptXm e_v[w IWvtT _mlu inJmbmw hm _[v\oXx k]vX Zzo]-hXn `qanx ZnWm- - \ mh Iev ] tX Xkv a mXv {ibm bmw ImwNnXv AZymXv km ZnWm `h-Xn. 3. tZhm l ssh {]Pm-]Xn a{_p-m-\p-p-`ky a{-cm-Pky ^ew t\m {_qln `Kh CXn ktlmhmN {]Pm-]Xnx b GXw N a{-cmPw \mc-knw-la-\ p- p`w \nXy-a-[ otX tkm f n]qtXm `hXn k hmbp-]qtXm `hXn k BZnXy ]qtXm `hXn k tkma-]qtXm `hXn k kXy-]qtXm `hXn k {_-] qtXm `hXn k hnjvWp ]qtXm k cp{Z ]qtXm `hXn k thZ- ] qtXm `hXn k kh ]qtXm `h-Xn.

kpZi\w F t]cn Adn-b-s-Sp alm-N{Iw ap-n-cp Zf--ep Cu N{Iw Xs-bm-Wv. CXns a[y-nse \m`n-bn `K-hm \c-knw-ls kw_-np Xmc-I-a-{- \ymkw sN-Ww. B XmcI a{w GImcw am{Xw tN-Xm-Wv. B Zf--fn Bdv A-c-ap kpZi-\-a-{- \ymkw sN-Ww. Fp Zf--fn F-- cap \mcm-bW-a-{hpw ]{p Zf--fn ZzmZ-im-- cnbmb hmkp-tZ-h-a-{hpw \ymkw sNt-- Xp-.v ]Xn- \mdp Zf--fn ]Xn-\mdv A-c- Dv. ap-n-cp Zf-fn a{- cm-P-\ mb A\p- p-ns\ \ymkw sN-W w. kpZi- \m-`n- [- amb Cu alm- N{Iw hn{ip-X- am-Wv. CXv khm`n--{]-Zhpw apn Zmb-I-hp-am-Ip-p. Ev bp-,v kmaw Fn-h-bpsS kmm cq]hpw Aar-X-a-b-am-Wv. CXns Ingp `mKv A-tZ-h-mcpw sXv GIm-Z-i-cp-{Z-mcpw hkn-p- p. \m`n- bn {_m- hnjvWp atl-iz-c-mcpw Ccp ]miz--fnepw kqcy-N-{-mcpw IpSn sImp-p. En Cs\ {]Xn-]m-Zn-n-cn-p-p. `K-hm \cknwlw ]c-a-thym-a-cq-]nbpw Ahn-\m-in-bp-am-Wv. At-ln kh-th-Z-epw IpSn-sIm-p-p. At-l-n kh-tZ-h-mcpw {]Xn-jTn-X-am-bn-cn-p-p. `K-hm \c-knwv ls Adn-bm--h\v EtKz-Zm-[ym-b\w sImv ^e-an-. `K-hm \c-knw-l-sbpw At-l-ns N{I-sbpw Adn-bp--h ]c-{_--n nXn sNp-p. Cu almN-{Is _met\m bphmthm ]Tn-mepw alm-\m-bn-ocpw. a{-cm-P-\mb A\p-p-n-\m Xs ]qPbpw tlma hpw \S--Ww. alm-N{Iw cm-k-m-cn \np-m-Ip `b-n \nv c \Ip-p. CXv arXyp-hns\ AI-pp. Kpcp-hn \npw CXns\ b{-cq-]-n kzoI-cnv Igpv inJ ssIbv Fn-h-bn [cn-p-I. Cu at{m-]tZiw Xcp Kpcp-hn\v Zn- W-bm-bn, `qan apgp-h sImSpmepw AXv A[n-Ian-. {_m-hn-t\mSv Ah hop tNmZnp: `K-hm-s\, Zbhmbn A\p-p-s hnin--a-{-ns ^e-s-n ]dbp-I. \nXyhpw Cu a{w P]n-p hyn Xobn ]gpn-s-Sp kzw t]mse-bm-bn-o-cp-p. Ah khhn-[-nepw ]cn-ip--\mbn `hn-p-p. \rknw-l-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv kam-]n-p.-

553

I
1

\rknw-l-jvS-N-t{Im-]-\n-jv 3

Hmw. tZhm l ssh kXyw temI-am-bwkvXw {]Pm-]Xn-a-]r- \mc-knw-l-N-{Itm {_qlo-Xn. Xm {]Pm]-Xn\mc-knw-l-N -{I-a-thm-N -Xv. jUv ssh \mc-knw-lm\n N{ImWn `h-n. bXv {]Yaw X-Xp-c-cw, bZzn-Xobw X-Xp-c-cw, br-Xobw XZjvSm-cw, NXv NXpw XXv ]m-cw, bZvjjvTw XZ-j v S m- c w, XtZ- X m\n jtUh \mc- k nw- l m\n N{ImWn `h-n. AX Im\n \mam\n `h-n. bXv {]Yaw XZm N{Iw, bZv ZznXobw XXv kpN-{Iw, br-Xobw Xlm-N{Iw, b-Xpw XXv kI-etemI c-WN-{Iw, bZv ]aw XZyp-X-N-{Iw, bZv jjvTw XZ kpcm- -I -N {Iw XtZ- X m\n jtUh \mc- k nwl N{I-\m-am\n `h-n. AY Im\n {XoWn he- bm\n `h- n. bXv {]Yaw XZm-c-h-ebw `h-Xn, bZzn-Xobw X-[y-hebw `h-Xn, bZv XrXobw XZv _mly-hebw `hXn. XtZ-Xm\n {XotWytX he-bm\n `h-n. bZm btZ-XZv _oP b-[yaw Xmw \mc-knw-ly-Km-b-{Xn, bZv _mlyw X-{w. AY Ina-cw hebw jU--cmWn he-bm\n `h- n. bm- c - k nwlw XXv {]Y- a mX blm eyw, XZv ZznXo-b -k y, bXv kmc- k z-X w. XXv XrXo-b-ky, bky bXv Imaw tZh-X--Xp-c yky bXv {]W-hx XXv ]aky XXv t{Im[ ZP-bXw XXv jjv T ky XtZ- X m\n jmw \mc- k nwl N{ImWmw jU--cmWn he-bm\n `h-n.

p. BZy-tXv A-cw, cm-a-tXv a[y-aw, aqm-atXv _mlyw Cs\ hebw aqm-Wv. CXn a[ya _oPw \mc-knwl Kmb-{Xn-bm-Wv. _mlyw B a{-hpw. B-chebw F{X-bm-sW-m-sW-n Bc he-b- -fpsS kwJy Bdm-Wv. BZy-tXv \mc-knwlw cm-atXv alm-evayw aqm-a-tXv kmc-kzXw \mev {]Whw Av t{Im[w \mc-knw-l-h-eb-v Bdv B-c-h-e-b--fp-ap-v.

AY Inw a[ya hebw jUv ssh a[y-am\n he-bm\n `h-n. bm-c-knw-lmb XXv {]Y-aky bZzn-Za-tl, XZvZzn-Xo-bky bZz-{P\Jmb, XrXo-bky v bo-a-ln, X-Xpky bkvX -kvX -Xv, ]aky bXv knwlx {]tNm-Z-Z-bm-ZnXn XXv jjvTky XtZ-X m\n jmw \mc-knw-l N{ImWmw ja[y-am\n he-bm\n `h-n. AY Inw _mlyw hebw? jUv ssh _mlym\n-he-bm\n `h-n. bZm-N{Iw bZmm XXv {]Y-aky, XXv kpN{Iw bXv {]nbmm XZv ZznXo-b-ky, blm N{Iw, bPvtPym-Xn-cmm XXv XrXo-b-ky, XXv kI-eky temI-cWw N{Iw bm-bm-mX-Xp-k y, bZm{Iw btZym-Kmm XXv ]aky bZ-kp-cm-I N{Iw. bXv kXymm jjvTky. XtZ-Xm\n jmw \mc-knwl N{ImWmw jUv _mlym\n he-bm\n `h-n.

a[ya he-b- F{X-bmWv? B tNmZy-n\pcambn {]Pm-] Xn ]dp: a[y- nse he-b--fpsS kwJybpw Bdm-Wv. Hm-at-Xns "\mc-knw-l- -lmb', cm-a-t-X ns "hnZva tl', aqm-a-t-X ns "h{P tZh-m, kXy-kz-cq-]\pw hym]-I-temI ]nXm-hp- amb \Jmb' \mem-at-Xns "[naln', Ans "X', {]Pm- ]- Xn- tbm-Sv-, Rv \mc- knw-l-N- {I-ns D]-tZiw Bdns "{]tNm-Z-bmXv' Fpw Ch-bmWv \mc-knwl he\I-Wsav ]d-p. Ahv {]Pm-]Xn \mc-knw-l- b-s Bdv N{I-. _mly-h-eb- GsXm-sN{Iw D]-tZ-in-p. AXns Npcpw CXm-Wv. \mc-knwl bm-sW-n BXn\v _mly he-b-fpw Bdm-sWv adpN{Iw Bdp {]Im-c-n-em-Wv. BZys N{Iw \mev Ac- ]Sn sImSp-p. ap--Xm-Wv. cm-a-tXpw \mev Ac-ap--Xm-W.v aqm-aB N{Ihpw Bmhpw Hm-at-Xns: kpNtXv Fv Ac-ap--Xv, \mem-a-tXv Av Ac-ap--Xv. {Ihpw {]nbm-mhpw cm-a-t-Xns: alm-Nv{Ihpw Am-a-t-Xn\pw Av Ac-am-W.v Bdm-a-t-Xn Fp tPymXn-cm-mhpw aqm-a-t-Xns; kIe temI-c-Ww Ac--fp-v. Cs\ \mc-knw-l-N-{I- BdmWv Ahambmm Ch ASp--Xns; Akp-cm--N{Iw kXym-, bpsS t]cv Fm-sW-m-sW-n--{]-Pm-]Xn hni-Zo-I-cnCh ASp--Xns; Cs\ \mc-knwl N{I-n\v Bdv p. Hm-atXv B N{Iw, cm-a-tXv kpN-{Iw, am_mly- h-e-b--fm-W.v a-tXv alm-N{Iw, \mem-a-tXv kIe temI-c--Ww, Am-a-tXv ZyqX- N- {Iw, Bdm-a-tXv Akp- cm- I N{IssIzXm\n \ykm\n? bXv {]Yaw XZvlr-Z-tb, hpw. CXmWv Bdv \mc-knw-l-N-{I-. Ah-bpsS aqp- bZv ZznXobw Xn-ckn, bXv XrXobw XXv inJmh-e-b- GsXp tNmZn--Xn\v Cs\ adp-]Sn sImSp- bmw, bXv NXpw Xhmw-tKjp bXv ]aw

554

I XXv kthjp bXv jjvTw XXv kth-jp-tZ-tijp. GXm\n \mc-knw-lm\n N{ImWn GtXjzw tKjp _n`r-bmXv X kym\p-jvSp]v kny-Xn. Xw `K-h m \rknwlx {]ko-Z Xn Xky ssIheyw kny-Xn. Xky kth temImx knyn Xky kth P\mx kny-n. Xkvam tZXm\n jmw \mc- k nw- l -N - { Im- W yw- t Kjp \ykym\n `h- n. ] h n{X w G X - k y \ y k - \ w. \ y k - \ m \rknwlx B \o `h- X n. ItWym `hXn {_tWy `h-Xn. A\ym-km-\m \rknw lm\Zo `hXn k ItWym `h- X n. Xkv a mtZ XXv ]hn{Xw Xkym-\y-k\w. tbm hm GXw \mc- k nwlw N{I- a - [ otX kkthjp thtZ-j[otXm `h-Xn. kx kthjp btjp bmPtIm `hXn. k kthjp Xo jp kv\mtXm `hXn ktjp at{jp kntm `h-Xn. k kh{X iptm `h-Xn. `qX ]nimN imIn\o t{]X \XmI \mitIm `h-X n. XtZ-X m{i p[m-\ mb {]{_q-bm tZX- m-{i- mb

{]{_q-bm-Zn-Xn.

Ch FhnsS shbvWw? Ch-bpsS \ymkw Fs\ A\p-jvTn-Ww? Cu tNmZy-n\p Dcw \I-sp BZy-sXv lrZ-b-n; cm-a-tXv inc-n; aqma-tXv inJ-bn; \mem-a-tXv Fm AwK--fnepw Cu N{Iw [cn-p-hv A\p-jvSp]v knn-bp-m-Ip-p. Ah-cn `K-hm \rknwlw {]k- -\m-b n-o-cp-p. Ahpw kIe temIhpw kn-am-Ip-p. kI-ecpw Ahsc am\n-p-p. CXv [cn-p--h I-Wy\pw {_m-Xm-hp-ambn `hn-p-p. \mc-knwl N{Iw A[y-b\w sNp-h kIe thZ--fp-sSbpw A[y-b\ Imhm-Ip-p. Abm kIe b--fp-sSbpw bmn-I\mbn KWn--s-Spw. kIe a{--fp-sSbpw knn ssIhcp-p. `qX- t{]X- ]nim-Np- Ch-sbmpw Ahs\ D]-{Z-hn-n-sp Xs-b Ah\v Ahsb AI-m-\p inbpw ssIh-cp- p. Cu \mc-knwl N{Is kw_-n-p D]-tZiw {im-lo-\-mv \I-cp-Xv. \rknwl jSvN-t{Im-]-\n-jv kam-]vXw.

]-{_-tm-]-\n-jv 3 1
imn]mTw Hmw. kl \mhhXp. kl \u `p\p. kl hocyw Ichmhssl tXPkzn\mh[oXakv X p. amhn hnZznjm hssl. Hmw. imnx imnx imnx
]c{_w R cpt]scbpw Hcpanv cn tW. AXv R cpt]scbpw Hcpanv ]cn]men tW. R cpt]cpw Hcpanv IgnhpI t\StW. R ]ckv]cw hntZzjw hlnm CSbmImXncn tW. Hcp Ln imIe ss]emZt\mSv tNmZnp?""`Khms\, BZyw DmbXv FmWv?'' ss]emZ ]dp ""ktZym PmXsa {_amWv BZyapmbXv''. imIe""ap hhcpaptm?'' ss]emZDv hmatZh\v''. AXptIv C{Xbpw t`Zta Dtm Fv imIe tNmZntm "A XXv ]pcpj Fp t]cpff asmcp t`Zapspw ss]emZ ]dp. Atm ""As\ \mep t`ZemWt?'' Fv imIe tNmZnp''. A kIe tZhmpw t{]cIamb Cuim\ Fsmcp t`Zw IqSpbpv CXp XsbmWv Fm `qX`hnjypw kIe tZhtbm\nIpw imkIambncnpXv'. Fv ss]emZ ]dp.

1. lcn Hmw. AY ss]emtZm `Khm t`m Inam Zu Inw PmXanXn. ktZymPmXanXn. Inw `Kh CXn. AtLmc CXn. Inw. `Kh CXn. hmatZh CXn. Inw. hm ]p\cnta `Kh CXn. XXv]pcpj CXn Inw hm ]p\cnta `Kh CXn. kthjmw Znhym\mw t{]cbnXm Cui B\ CXn. Cuimt\m `qX`hy ky kthjmw tZhn tbm\n\mw.

2.

IXn hmx IXnt`Zmx IXnibx bXv khw XZv Kplyw.

555

""CXn\v F{X h Dv? F{X t`Zfpv? F{X inIfpv? CsXmw clkyamWv.

11.

3. 4. 5.

Xkvs sa \tam almtZhmb almcp{Zmb t{]mhmN Xkvssa `Khm atlix tKm]ymZv tKm]yXcw temtI bZykvXn irWp imIe ktZymPmXw alo ]qjm cam {_m {XnhrXv kzcx EtKztZm KmlhXzw N a{mx k]vX kzcmkvXYm hw ]oXw {Inbm inx khm `ojvS ^e{]Zw.

6.

alm cp{Z Fp t]cpff Cu alm tZh\v \a kvImcw. atli ss]emZ\v Cu D]tZi \In. imIe, temIv AXnclkyambXv tIpI. AXv ktZymPmXamWv. AXn\v kIe A`ojvSfpw sImSpp alo]qjm ca {_m {XnhrXv, AImcmZn kzc EtKzZw, Kml]Xymn, \ax inhmb F ]mcw k, cn, K, a, ], [, \n, Fo k]vX kzc ]oX h w {Inbmin Fns\ At\Iw cq] Dv.

{]kw kmathZmJym \m\mjvSI ka\znXm [ockzca[o\, Nm lh\oba\paw 12. m\ kwlmckwbpw in Zzb ka\znXw hw ipw Xtam an{iw ]q t_m[Icw kzbw 13. \a{Xb \nbmcw [ma{Xb ka\znXw khku`mKyZw \rWmw khI ^e{]Zw 14. AjvSmc kambp ajvS ]{Xmc nXw

7.

AtLmcw kenew N{w Kuco thZ ZznXobIw \ocZm`wkzcw km{w ZnWmncpZmlrXw ]miZv h kmbpw nXncnm {Inbm\znXw in cW kwbpw khmLuLhn\mi\w khZpjvS {]ih\w ksshizcy ^e{]Zw

8.

hmatZh\pw almb t_m[w \Iph\pw Ancq]\pw hnZym{]ImibpX\pw \qdptImSn kqcys {]`bpffh\pw kp{]k\pw kmathZsav t]cpff h\pw kmathZ{]Xn]mZnXamb k]vvX kzcfpw `cX. imkv{X\njv]amb KoXnbpw tNh\pw [ockzcm[o \\pw Blh\ob m\w kwlmc in Ch tNh \pw BWv B alm. Atlw shfp \ndapffh\pw XtamKpWbp\pw ]qm\ Imhpw [ma{Xb \nbmhpw [ma{Xbm\znX\pw kh ku`mKyhpw \Iph\pw kIe Ipw ^ew \Iph\pw A, I, N, S, X, ], b,i Cu Ac tNh \pw lrZbnepff AjvSZf Iaen \nhknp h\pamIpp.

9.

AtLmcw Pew Nw Kucn kmathZw \ocZmZw kzcw km{w ZnWmn Fnh AtLmcns kzcq] fmWv. Chbpw AXv ActfmSp IqSnbXpw nXn C {Inbmin FnhtbmSpIqSnbXpw Xs kev] inbpsS kwcWtmSp IqSnbXpamb AtLmc kzcq]w kIe ]m]fpw \innpXpw kIe ZpjvSmscbpw iannpXpw ksshizcyhpw \IpXpamWv.

10. hma tZhw almt_m[ ZmbIw ]mhImIw hnZymtemI kambpaw `m\ptImSn k{a{]`w

15. bXv ]pcpjw t{]mw hmbpaWvU e kwhrXw ]mn\m kambp, a{in \nbmaIw 16. ]mKXv kzc hm hym aYthZ kzcq]Iw tImSn tImSn KWm[yw {_mWv UmJWvU hn{Klw 17. hw cw ImaZw N khym[n hym[n t`jPw krjv Sn nXn ebm Zo\mw ImcWw kh in [rIv 18. Ahm{Xn Xbm XoXw Xpcobw {_ kwnXm {_ hnjvWzmZn`n. tkhyw kthjmw P\Iw ]cw.

556

Rm kqNnn XXv ]pcpj hmbp aWvUe kwhrX\pw ]mnbn kathjvSnX\pw a{insb \nb{nph\pw kzchyRvP \mIamb AXv ActfmSp IqSnbh\pw AYh thZkzcq]\pw tImSm\ptImSn KWv A[y\pw {_mWvUm JWvU hn{Kl\pw Nph \ndapffh\pw Ima ZmXmhpw kIe B[nIfpw hym[nIfpw \innph\pw krjvSn nXn kwlmcImcI\pw kh in [mcnbpw Ahm{XbmXoX\pw Xpcob\pw {_m Fv t]tcmSp IqSnbh\pw {_mhv hnjvWp apXembhcm tkhnsSpXpw kIensbpw ]nXmhpamIpp.

24. \ kmZrti XnjvSXn cq]aky ]cmXv]cw ]pcpjw hniz[ma 25. tb\ {]ImitX hnizw bss{Xh {]hneobtX XZv {_ ]caw imw XZv {_mkvan ]cw ]Zw 26. ] {_ ]cw hnZymXv ktZymPmXmZn ]qhIw ZriytX {iqbtX b ]{_mIw kzbw 27. ][mham\w Xw {_ImcyanXn kvarXw {_ImcyanXn mXzm Cuim\w {]Xn ]ZytX 28. ] {_mIw khw kzm\n {]hnem]y N tkm f l kvaoXn Pm\obXm ZznZzm {_mSartXm `thXv 29. CtXyXXv {_ Pm\obm Zyx k aptm \ kwibx 30. ]mcabw iw`pw ] {_W cq]nWw \ Imcm Znb Imcmw mXzm ]mcw Pt]Xv

19. Cuim\mw ]caw hnZymXv t{]cIw _pn kmnbpw BImimI ahy tamwImckzc `qjnXw 20. khtZhabw imw imyXoXw kzcmZv _lnx AImcm Zn kzcm [y amImiab hn{Klw 21. ] IrXy \nbmcw ]{_mIw _rlXv ]{_tm]kwlmcw IrXzm kzm\n kwnXx 22. kz ambm ssh `hm khm kwlrXy kzm\n nXx ] {_mImXotXm `mktX kzkz tXPkm BZmht N at[y N `mktk \m\y tlXp \m
Cuim\\pw kIecpsSbpw _pn kmnbpw BImi kzcq]\pw Ahy\pw Hmmc kzc`qjnX\pw khtZhab\pw im\pw imnpw AXoX\pw kzcfm AwKhy\pw AImcm Zn kzcsmw A[y\pw krjvSn XpSnb ]IrXyfpsSsbmw \nbmaI\pw khhym]nbpw ] {_ kzcq]\pw ]{_tm]kwlmcw sNbvXv kzmmhn nXnsN ph\pw Xs ambm ssh`hm khhpw kwlcnv kzm nX\mbncnph\pw BZna[ymfnepw asmcp ImcWhimepw `mknXamImh\pw Fm kzbw {]Imi\pw kzbw `qhpamIpp.

23. ambbm tamlnXmx iwt`m alm tZhw PKZv Kpcpw \ Pm\n kpcmx kth khImcW ImcWw

ics ambbm tamlnXcmIbm kIetZh mcpw PKZv Kpcphpw kIe ImcWImcW `qX\pamb almtZhs\ Adnbpn. hniz{]ImiI\mb B ]cmXv]c]pcpjs cq]w IpIv hnjba. Bcp aqeamtWm Cu hnizw {]IminXambXv FhnsSbmtWm hnebw {]m]npXv, B {_w ]caimamWv. Rm B ]ca ]Zkzcq] Xs. ktZymPmXmZnI B {_w Xs. Cu {]]n ImWsSpXpw tI sSpXpsamw ] {_mIw Xs. Ap kzcq]fn hnp AXv {_w Xs. {_ sadnv Cuim\s\ {]m]npI. m\n B ] {_mIs Bmhn hnebnnv Rm B ]c{_w Xs. AXns kzcq]w Rm Xs Fv a\nemnbm {_m\mhrXm kzmZI\mbnocpw. Cs\ {_ kzcq]s Xncndnh ap\mbn `hnpp. ]mcab\pw ]c{_ kzcq]nbpamb iw`phns\ a\nemn \anhmb F a{w P]n pI.

557

I 31.

khw ]mIw hnZymXv ] {_m XXzXx

32. ] {_mInw hnZymw tbm f [otX `n `mhXx k ]mIXm taXy `mktX ][m kzbw 33. Gh apzm almtZthm Kmehky alm\x Ir]mw ]Imc Xss{Xh kzm [o aKhXv kzbw 34. bky {ihW amt{XWm {ipXtah {ipXw `thXv AaXw NaXw mX a hnmXw N imIew 35. GtIss\h Xp ]nWvtU\ hrnImb KuXa hnmXw arabw khw arX`nw ln ImcyIw
m hkv Xpfpw ]{_mIsap IcpXn kh{X {]] {_XXzw ImWWw. `ntbmsS ] {_m I hnZy A`ykn p a\pjy kzbw ]{_ kzcq]\mbn ]{_ kmbqPyw {]m]np p. Cs\ almtZh almmhmb Kmeh\v D]tZ inv Ah\n ZbtXmn B eo\\mbn `hnp. CXns kzcq]alnasbn tIm tImXpw tIXmIpw. AdnbmXpw AdnXpamb Fm hn[m\hpw ssIhcpp. AmXamb knm m\hpw IcKXamIpp. Htc Hcp arXv]nWvUw sImv hrXvJ WvU `nam kIe hkvX pfpsSbpw m\w ssIhcpatm. Imcyw ImcWn \npw A`namWtm. ]{_ m\w sImv kh hkvXpfpsSbpw m\w kwknamIpp.

38. X{Zt]W kZm kXyw t`tZt\mn hrjm Jep X ImcW taIw ln \ `nw t\m `bmIw 39. t`Zx kh{X anssYyh [m t`Z \ncq]WmXv BX ImcWw \nXy taItahm Zzbw Jep 40. A{X ImcWa ssZzXw ip ssNX\y tah ln Akvan {_ ]tc thiy Zlcw b ZnZw apt\ 41. ]pWvU coIw Xp Xt[y BImtim Zltcm f kvXn XXv k inhx knZm\x tkm f t\zjvSthym apapp `ox 42. Abw lrZnnXx kmn kthjma hntijXx tX\mbw lrZbw t{]mx inhx kwkmctamNIx CXyp]\njXv

36. GtI\ temlaWn\m khw temlabw bYm hnmXw kymZssYtI\ \Jm\mw Irt\\ N 37. khw ImjvW ymb kwmXw X Z `nw kz`mhXx ImcWm`n cqt]W Imcy ImcW tah ln

Ccpns Hcp IjWw icnv a\nemnbm av Ccpn ]ZmfpsSbpw tNcph a\nemmw. \Jw apdnp In a\nemnbm Fm InI sfnbpw {Klnmw. cq]w amdnbmepw auenI ]Zm n\v amantm, ImcWn \nv A`namb Imcyw ImcWcq]w XsbmWv hkvXpX cq]sav IcpXnbm AXv AkXyamWv. Fsm khImcyfpsSbpw Imcaw Hp Xs. AXv `ntam D`bmItam A. Fm m\fnepw ImWsSp t_Z{]XoXnp ImcWw [ \ncq]W t`Zw am{Xw. AXn\m bYm n ImcWw Hp XsbmWv. AXv cmasXm Im Xcan. NcmNcmamb Cu hnizn\p ImcWw ipssNX\y kzcq]amb AssZzXw Xs, {_ns \nhmkm\amb icocn ZlZw Fp t]cp lrZb Krln Iaesap ]dbsSp AXn ZlcmImiw nXnsNpp. apappfmb km[Im k nZm \k zcq ]\m b B i nhs \ s bm Wv A\pkm\w sNtXv. inh khZm lrZbn nXnsNp \nhntij cq]n kIen\pw kmnbmWv. AXn\m lrZbss inhkzcq ]sav IcpXpI. Cu lrZbw XsbmWv kwkmctamN Iambn hnpXv. ]{_tm]\njv kam]np.

558

I
1
imn- ] mTw

ss]wK-tem-]-\n-jv

K
3

Hmw ]q-aZx ]q-an-Zw. ]qmXv ]qpZ-Ny-tX. ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hhm h injy-tX.


Cu ]c-{_w ]q-am-Wv. Cu {]]-hpw ]qam- W.v Cu ]q {_-n \npw Cu ]q {]]w Dm-bn. Cu ]q-n \npw ]q-sa-Sp-mepw ]qw Xs Ah-ti-jn-p-p. Hmw. imnx imnx imnx

Hm-a-[ymbw
1. AY l ss]wKtem bm-h-evIy-ap-]ktaXy - ZzmZ-i-hj-ip-{iq-jm-]qhIw ]c-a-c-lky ssIhey-a -\ p-{_p-l oXn ]{]- . k tlmhmN bmhevIyx ktZh tkmtay Za{K Bko-Xv. XnXy ap-a -h n-{Inbw kXy- m-\ m-\ w ]cn-] qw k\m-X-\-ta-Ita-hm-Zzn-Xobw {_ Xkvan acp-ipn-Im-mWp kv^Sn-ImZu Pe-cu-ly-]p-cp-j-tcJm-Zn-htm-lnX ip IrjvW-Kp-W-abo KpW-kmaym-\nhmNym aqe {]Ir-Xn-cm-ko-Xv. XXv {]Xn-_nw_nXw bXv kmn- s sN- X \y amko- X v . km ]p\hn-IrXnw {]m]y ktXzm-{anm hymJymh-c -W-in cmko-Xv. XXv {]Xn-_nw-_nXw b Zoiz-c -ssN-X-\y-a m-ko-Xv. k kzm[o-\-ambx kh x krjvSn-n-Xn-ebm-\m-am-Zn-Im PK-Zw-pc-cqt]m `h-Xn. kzkvan hneo\w kIew Phm-Zmhn`m-hb-Xn. {]mWn-I-hi m-tZj ]tSm bZzXv {]km-cnXx {]mWn-I-bmXv ]p\kvXn tcm`mh-b-Xn. Xkvan-t-hm-Jnew hnizw ktm-NnX ]Sh-Zz-tX. Cuim-[n-jvTn-Xm-h-c-W-i-ntXm ctPm{Znm al-ZzmJym hnt] in-c m-ko-Xv. XXv {] Xn- _ nw- _ nXw b - n- c - W y- K `- s sN - X \y amkoXv k al- -Xzm-`n-a m\o kv]jvS m kv] jvS h]p`-h -X n.
bm-h-evIys ASp-sn ss]wK-e-a-ljn At-ls ]{p sImw ip{iq-jn--Xn-\p-tijw Cs\ ]dp: ""`K-hm-s\, F\nv AXyw cl-kyamb ssIheyw D]-tZ-inp Xcn-I.'' Atm bm-hevIy ]d-p: ""BZy-L--n tIhew kp am{Xta Dm-bn-cp-p-q. \nXyhpw aphpw Al-m-cnbpw kXyw m\w B\w Fn-h-bm ]qhpw k\m-X\hpw -

GIhpw AZzn-X o-b-h p-a mb {_w AXp-X-s -bm-Wv. AXn \npw Im\Pew t]msebpw apn-n-n-bn shn-t]m-sebpw XqWn ]pcp-j-s\-tm-sebpw kv^SnI-n tcJ t]msebpw tim`n-p-, Npapw shfppw Idppw tN KpW-tZm-j-tfmSp IqSnb aqe {]Ir-Xnbp-m-bn. AXn aqp KpW-fpw Xpey-\n-e-bn-em-bn-cpp. AXn {]Xn-_nw-_n-Xp kmn-ssN-X-\y-am-bn. aqe {]IrXn hopw hnIm-c-bp--am-b-tm AXv kXz-Kp-Wbp--amb Bh-cW in-bm-bn. AXns\ Ahy--sav ]d-bp-p. AXn {]Xn-_nw-_n-Xv Cuiz-c-ssN-X\y-ambn-cp-p. Cuiz-c kh-\pw ambsb kzm[o-\-am-nb-h\pw krjvSn-n-Xn-e-bm--I-amb Ihyw P\-n\v \In-b-h\p-am-Wv. Atlw Xs-bmWv Dn \nKq-Vam-bn-cn-p PK-Xv{_-jvSm-hv. Atlw {]mWn-I -fpsS Im-\p-k-cWw hniz-am-Ip Xnc-oe hym]-cn-nv PohnI-fpsS I--bm-\-cw AXns\ Xntcm `hn-n-p-p. Cuiz-c-\n A[n-jvTn-X-amb Bh-cWin-bn \nv - - ctPm-Kp-W-a-bn-bmb hnt-]-in Dm-Ip-p. AXns\ al- s p ]d- b p- p. AXns {]Xn- _ nw- _ s ssNX\yln-cWy-K`-sap ]d-bp-p. Cu al--Xzm-`nam\n kv]jvSm kv]jvSamb BImcw tN-Xm-W.v

2. lncWy K`m-[n-jvTnX hnt] inx XkvX tam{Zn-m-lw-Im-cm-`n[m qe-i-n-cm-ko-Xv. XXv {]Xn-_nw-_nXw b-Zzn-cmSv ssNX-\y-am-ko-X.v kXZ- ` n- a m\o kv ] jv S - h ]px kh- q- e - ] m- e tIm hnjvW p {][m-\-] p-c ptjm `h-X n. Xkva m-Z m- \ BImix kw`q-X x, BIm-i -Zzm-bpx, hmtbm-c - nx, At-c m]x, AZv`yx, ]rYn-ho, Xm\n ] Xm{XmWn {XnKp-Wm\n `h-n. {kpjvSp-Imtam PK-tZym\n-kvX -tam-K p-W-a -[n-j vT mb kqva Xm-{XmWn `qXm\n qen-Ipw tkm Imab-X. krjvtSx ]cn-Jn-Xm\n `qtXm-t\y-I-taIw Zzn[m-hn-[mb ]p\- X pm IrXzm kztkz- X c ZznXo- b mwssix ][m kwtbmPy ]o-IrX `qssX-c-\-tIm-Sn{_- m-W vU m\n X ZWvtUm NnX NXpi `phm-\m\n XZv `ph-t\m-Nn-XtKmf Iqe icocm-Wy-kr-P-Xv. k ]-`q-Xm\mw ctPmwi-Xp[m IrXzm `mK-{X-bmXv ]-hr-Xym-Iw {]mW-a-krP-Xv. k tXjmw CZy-tK\ It-{nb _ykp-PXv. k tXjw kXzmwiw NXp[m IrXvh m `mK{Xb ka- j vSnXw ]-{Inbm hrXym- I ax IcW akr-PXv. k tXjmw kz-Xp-cob `mtK\ -

559

I mt\-{n-bm-Wy-kr-P-Xv. kz-k-a-jvSnX C{nb-]m-e-Im-\-kr-PXv. Xm\n krjvSm \yWvtU {]mNnn-]Xv. XZm-bm ka-jvSyWvUw hym]y Xm\yXn-jvT XZm-bmlw Imc ka-\zntXm hncmSv qem- \ y- c - - X v . lnc- W y- K `- k v X - Z m- bm kqva m-Wy-] m-e-b-Xv.
lncWy K` nX-amb hnt] in-bn \nv Xtam KpW-bp--amb Al-m-csa qe-in DmIp- p. AXn {]Xn-_nw-_ n-X-am-bn-p- -XmWv hncmSv ssNX\yw. AXns A`n-am-\n-kv]jvSm-Imcw tNXpw kIe qe PK-n-sbpw c-I\pw {][m\ ]pcp-j\p-amb hnjvWp-hm-Ip-p. AXns Bm-hn \npw BImiw D-hn-p. BIm-i- n \npw hmbphpw hmbphn \nv Anbpw An-bn\nv Pehpw Pe-n \nv ]rYznbpw Dm-bn. Cu {]] Xm-{X-Ifpw {XnKpWm--I-am-bn. PKXv Imc-W- \mb B hnjvWp-hn\v krjvSnp B{K-l-ap-m-b-tm Atlw Xtam-Kp-W-n A[n-jvTn-X\m-bn. kqva Xm-{X-Isf qe ]-`q-X-fmn amm B{K-ln-p. krjvSn-s `qX--fn \nv Hmtcm-ns\bpw cm-bnpw ]ns `qX- -fn Hmtcmn-s\bpw cm-bnpw ]ns Ah-bn Hmtcmns\bpw \mem-bnpw hn`-Pn-p. Atm Hmtcm `qX-n-sbpw A- `m-K-n A\y-`q- X--fpsS Fm-as Awiw IqntNv kI-e-Xn-s\bpw ]o-I-cn-p. ]o-Ir-X-amb Cu `qX--fn \npw A\ tImSn {_mm-WvU--fpsS krjvSn-bp-m- bn. Ahbvv tbmPn hn[-n ]Xn-mep `qh-\- krjvSn-p. B `qh-\-p tbmPn qe ico- c-fpw krjvSn--s-p. ]-`q-X- -fpsS ctPm-Kp- Wmwis \membn hn`-Pn-p. aqp `mK--fn \nv ]{]m-W--sfbpw krjvSn-p. AXp-t]mse ]-`q-X--fpsS kXz-Kp-Wmw-is \membn hn`-Pnv Ah-bn aqp `mK- fm ]-{In-bm-bp--amb Ax-I- c-Whpw \mem-as `mK-m mt\-{n-b--sfbpw krjvSn-p. ]t-{nb-- fpsS tZh-msc krjvSnv Ahsb {_m-WU-n v m]n-p-Ibpw ]c-am-m-hns Bm-\p-k-cWw tZhm {_m-WU--fn hym]np \nh-kn-p-Ibpw qev P-Kns\ kwc-n-p-Ibpw sNbvXp. lnc-Wy-K`s kqva krjvSnsb kwc-n-p-Ibpw sNbvXp.

lncWy K`-s\-Iq-SmsX {_m-WvU-n nXnsN-p Ahv t\cnb kv]-\-n-t\m tNjvS-Itm km[y-a-. Atlw Ahsb ssNX-\y-h-m-m-\m-{K-lnp-Ibpw kakvX krjvSn-I-fp-sSbpw akvXIw ]nfv {_m-WU-nepw {_-c-{--fnepw {]th-in-p-Ibpw v sNbvXp. Atm PU--fm-bn-cp Ah ssNX-\yhpw Ihpw tN-hcm-bn. kh-\mb Cui ambmbp--\mbn krjvSn-tZ-l-n {]th-inp; taml-him Poh-`m-hs {]m]n-p. ico-c-{Xb XmZm- y-m Irt`m-r-Xz-sf A\p-`-hn-m\pw XpS-n. Pm{KX kz]v\w kpjp-]vXn. aq acWw Fo [-sf {]m]nv Ah DZzo--cmbn LSo-b{w t]mse Ipeme NIp-\ym-tb\ P\npw acnpw PK-n Id-p-p.

cm-a- [ymbw
1. AY ss]wKtem bm-h-evIy-ap-hmN kh temIm\mw krjvSn-n-Xy-Ir-Zzn-`q-coix IYw PohXz-a-K-a-Zn-Xn. k tlmhmN bm hevIyx kqvaq- e - I m- c - W - t Z- t lm- Z v ` - h - ] qhIw Poth- i zc kzcq]w hnhnNy IY-bm-a-hoXn kmh-[m-t\-ss\-Im{K- X bm {ipb- X mw. Cuix ]o- I rX alm- ` qXteim\m-Zmb hyjvS n-k-a-j vSym- -I-qe icocmWn bYm- { I- a - a - I - t cm- X v . I]m- e - N m{m kvX namw-k -\-Jm\n ]rYn hywimx-c --a q-{X-em-emtk z- Z m- Z n- I - a w- _ zmwi mx I ma- t {I m- [ m- Z tbm thymamwimx qXv XrjvtWmjvW taml-ssa-Yp\mZymx Aywimx {]Nm-c-tWm-m-cW-izm-kZnImx hmbvhwimx Ima-t{Im-[m-Ztbm thymawimx GXZv kwLmXw IWn knXw XzKmZn bpw _mem-Zy-h-m-`n-am-\m-k v] Zw _lp-tZmjm{ibw qe-i-cocw `h-Xn.
bm-h-e vI y-t \mSv ss]wKe aljn hopw tNmZnp: ""Fm temI-ns krjvSn-nX kwlmc Im- hmb Cuiz-c F-s\-bmWv Poh-`m-Ks {]m]np-Xv?''. bm-hevIy ]dp: qew kqvaw ImcWw Fv aqp-hn-[-n-ep ico-c-fpsS D-htm-sSmw Poth-izc kzcq-]sf hnth-N\w sNbvXv ]dp Xcmw. Cuiz-c ]o-Ir-X-amb alm-`q-X--fpsS Awi-sa-Spv hyjvSn-bp-sSbpw ka-jvSn-bp-sSbpw qe-ico-c- krjvSn-p. Xe-tbm- n, sXmen, IpS-ep-I, An, amwkw, \Jw Ch-sbmw ]rYzn- bpsS Awifm-W.v cw aq{Xw Dan-\ocv hnbv apX-em-bh Pemw-i--fm-W.v hniv, Zmlw, DjvWw, tamlw, aYp\w Fnh An-bpsS Awi- -fm-W v. \S-p-I , Fgp-tp-I , Ccn-p-I , izmtkm-zmkw sNpI apX-em-bh hmbp-hns Awi-fm- Wv. Ima-t{Im- [m- Zn- I BIm- imwkfm-Wv. Cs\ Cu qe-i-cocw Ch-bp-sS-sbmw kwLmXw sImpw I sImpw \nn-Xam-Wv. Nm-Zn-bp-amb Cu -

3. AWvU-m\n tX\ l\m kv]nXp tNjvSnXpw hm \ tiIpx Xm\n tNX-\o-Ipw tkmImabX {_m-WvU -{_--c-{mWn ka-k vX-hr-jvSn-a-kvXIm hnZmcy XtZ-hm\p {]mhn-iXv. XZm PUm-\y]Xn Xm\n tNX-\hXv kzImWn N{In-tc. khttim ambm-tei ka-\ zntXm hyjvSn-tZlw {]hniy Xbm tamlntXm Poh-Xz-a-Ka-Xv. ico-c-{Xb XmZm-ymXv IXrXz t`mr-Xz-Xm-a-Ka-Xv. Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXn aqm acW I-bptm LSob{ hZp-Zzntm PmtXm arX Ch Ipem-e-N-{I\ym-tb\ ]cn{`a-Xo-Xn.

560

I icocw _meym-h-mZn `mh-\-I-tfmSp IqSn-bXpw At\Iw


tZmj- \nd--Xp-am-Wv.

2. AYm-] -o-IrX alm-`q-X-c -tPmw-i-`m-K-{X-b-k -ajvSn-Xx-{]m-W-a -kr-P-Xv. {]mWm-]m\ hymt\m-Zm\ kam\mx {]mW-hr-bx \mK-I q IrI-ctZ-hZ-[-\RvPbmx D]-{]mWmx lrZm-k\\m`nIWvT - khmw-Km\n m\m\n BIm-imZn ctPm-Kp-W-Xpcob `mtK\ It-{nb akr-P -Xv. hmIv ]mWn ]mZ- h m- b q- ] - m- X v . hrbx hN- \ m- Z m- \ - K - a \ hnkm-\ - m- k v X - Zv hnjbmx Ghw `qX-k Xzmwi`mK-{X-b-k-a -j vSn-tXmxIc-W m-a -kr-P -X v. Ax Ic- a -a -t \m- _ pn Nn- l w. Imcm- k v X Zv hrbx im-\n-b kvac-Wm-`n-am-\m-\p-k-m\m kv X - Z v h n- j bmx Kf-h - Z -\ - \ m-` n- l r- Z - b -{ `q- a [yw m\w `qX-k Xz Xpco-b-`m-tK\ mt\-{n-b-akr-PXv t{im{X Xz NqPn-lzm-{Lm-Wm-kvXZv hrbx i_vZ-kv]i-cq-]c-k-K-m-kvX-Zzn-jbm ZnKv h mX m - { ]- t N - t Xmi zn h o- \ v Z - t c m- t ]{ arXypImx Nt{m hnjvWp Xp h{x iw`p Ic-Wm-[n]mx
]noSv A]-o-Ir-Xamb alm`qXfpsS cPmw-ins aqp `mK- -sf-Spv {]mWs\ krjvSn- p. {]mW A]m-\ hym\ DZm-\ kam-\ Fnh Apw {]am-Wfpw \mKw, Iqw, IrI-cw, tZh-Z-w, [\-RvPbw Fnh D]-{]m-W--fp-am-Ip-p. lrZbw apJw \m`n IWvTw Fo imcocn-Imw-K--sfmw Ah-bpsS m\--fm- W.v BIm- imZn ]- a-lm- `q-X- -fpsS NXp `mK-n \npw hmv, ssIbv, Imev, ae-Zzm-cw, D]w Fo It-{n-b- krjvSn--s-p. hN-\w, Zmlw, Ka-\w, hnk\w, B\w Fnh bYm-{Iaw Ch-bpsS hnj-b--fm-Wv. AXp-t]mse alm-`q-X-fpsS kXzmw-ins aqp `mK--fm Ax-I-cWw krjvSn--s-p. a\v _pn Nnw Al-mcw Ax-I-cWw Fnh Ah-bpsS hrn-Ifm-Ip-p. k-ev]w, \n-bw, kvacW, A`n-am-\w, A\p-k-m\w Fnh Ah-bpsS Imcy-fm-Wv. Igp-v, apJw, s]mn, lrZ-bw, ]pcn-IfpsS a[yw Fnh Ah- bpsS m\-am-Wv. kXzm-i-ns NXp-`mKw sImv sNhn, sXmen, Iv, \mv, aqv Fo mt\- {n-b - krjv Sn- -s - p. i_vZ w, kv]iw, cq]w, ckw, Kw Fnh Ah-bpsS hnjb fmWv. Znp-I, hmbp, kqcy, hcp-W, Aizn\o tZh- m, An, C{, Dt]-{, arXyp, N{, hnjvWp, {_m-hv, iw`p Fn-h Cu C{n-b--fpsS A[n-h-m-cm-Ip-p.

cw. It-{n-ssbx kl {]mWmZn ]Iw {]mWa-b-tIm-iwx mt\-{nssbx kl _pnhn-m\-ab tImix GXZv tImi-{Xbw enwK icocw kzcq]-m-\am-\ab tImix XXv Imc-Wicocw AY - - mt\ - { nb ] Iw It- { nb ] Iw {]mWmZn ]Iw hnP-bm-Zn-]-I-ax IcW NXpjvSbw Ima-I-Xamw-ky-jv S-]p-cw. -

A-a-bw, {]mW-a-bw, hnm-\abw, B\--abw - Fn-h-bmWv ]-tImi. A ck-m ]pjvSn {]m]n-p-Xpw ]rYzn-bn hnebw {]m]n-p--Xp-amWv Aab tImiw. AXp Xs-bmWv qeico-cw. It{Xnb kln-X-amb Ap hn[-n-ep {]mW--fmWv {]mW-ab tImiw. mt\-{nb kln-X-amb a\-mWv at\m-ab tImiw. Cu aqp tImifpw tNp--XmWv enwK ico-cw. kzcq-]m-\-amWv B\--ab tImiw. CXmWv ImcWy ico-cw. C{]-Imcw Av mt\-{n-b-fpw Ap It-{n-b-fpw ]-{]m-W-fpw ]`qX- fpw \mev Ax- I- c-W-fpw Imaw Iw AhnZy Fnhbpw Ds-Sp--XmWv ]pcp-jvSIw Fp ]d-bp-- . Xv

4. Cuim-bm hncmtPm hrjvSn-tZlw {]hn-iy_p-n-a-[ njvTm b hniz-Xz-a-Ka -Xv. hnm-\mm NnZm-`mtkm hntizm hymh-lm-cntIm Pm{KXv qe tZlm-`n-am\o I-`q-cnXn N hniz ky \ma `hXn, Cuim-bm kq{Xmm hyjvSn kqva icocw {]hniy a\ A[n-jv T mb ssXP-k-X z-a -K -a-Xv. ssXPkx {]mXn-`m-k nIx kz]v \ -I -e v ] nX #nXn. ssXP-k ky \ma `h-X n. Cui- bm amtbm ]m[n-c -h y- -k -a - ntXm hyjvSn ImcW icocw {]hniy {]m-Xz-a-K-a-Xv. {]mtmhnnx ]mcamnIx kpjp-]vXy`n am\oXn {]mPvRky \ma `hXn Ahy--te-im-m-\m-m-ZnX ]mc-amnI Pohky XXz-akym Znhm-Iym\n {_-ssW-IXmw. PKpt\-Xc tbmhym-h-lm-cnI {]mXn-`m-kn-Itbmx Ax-Ic -W-{]-Xn-_nw-_ nX ssNX\yw b-tZ-hmh-m-{X-b-`mKv `h-Xn. k Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXy-hmx {]m]y LSob {h ZpZzntm PmtXm arX Ch ntXm `h-Xn.
Cuiz-c-\nt-i-a-\p-k-cnv hyjvSn-bn {]th-in tijw _pn-bn \nh-kn-p-sImv hncmv hniz-ns Ah {]m]n-p. hnm-\m-m-hv, NnZm-`m-kw, hnizw hymh-lm-cn-Iw, Pm{K-Xv, qe tZlm-`n-am\n I `qan Ch-sbmw hniz- ns AwK--fm- Wv. Cuiz-cs Bbm kq{Xm-mhv hyjvSn-bpsS kqva-tZ-l-n {]thinp a\-ns A[njvTm-\-n ssXP-k-am-bn-op. ssXPkw {]mXn-`m-knIw kz]v\ Iev]nXw Fn-h-sbmw ssXP-k-ns \ma--fm-Ip-p. Cuiz-cm--bm ambbpsS D]m-[n-bp-amb Ahyw hrjvSn-bpsS ImcW ico-c-n {]th-inv {]m-ambn {]mw Ahn-n-

3. AYm-m-a-b-{]m-W-a-b-a-t\m-ab hnm-\-a-bm-\-abmx ]-tImimx A{\-tk-ss\h `pXzm A{\tk\ A`n-hrnw {]m]y A-c-k-a-b-]r-Ynhymw bZzn-eo-btX tkm-a-b-tIm-iwx XtZh qe ico-

561

I w, ]mc-amn-Iw, kpjp-]vXn-bpsS A`n-am\n Fnh


{]m- ns \ma- -f m- W v. ]mc-a mnI Poh Ahy cq]-n Am-\m Bhr-X-am-bn-cn-pp. AXv {_-ns Awiw Xs. "Xz-akn' apXemb hmIy--fm AXv kn-am-Wv. Fm hymh-lmcnIw AYhm {]mXn-`m-kn-I- amb Awiw {_- hp-ambn Cs\-bp sFIys {]m]n-p-n-. Ax-I-c-W-n {]Xn-_nw-_n-X-am-bn-cn-p ssNX\yw Xs-bmWv Pm{Kv, kz]v\w, kpjp]vXn Fo aqp Ah-Isfbpw {]m]n-p-Xv ssNX\yw Xs-bm-Wv. Cu aqv Ah-I {]m]nv LSn-b{w t]mse DW-cp-Ibpw arX {]mbam-hp-Ibpw sNp-Xv. -

C{n-b- Ah-bpsS I-]cn-]mSn Ah-km-\n-np-tm Pm{K-Z-h--bnse kwkvIm-c--fn {KmKy-{Kml-I-cq-]-n-ep-m- Ip kv^pc-W- amWv kz]v\m- h-. B Ah-bn hniz-sap t]cp Poh Pm{K-Zh- bnse hyh-lmcw Cm-Xmn \mUo-a[y-n ssXP-k`mhw {]m]n-pp. AXv AXns hmk-\m-\p-k-caw A`ymk-m hnNn-{X-amb Hcp PKv \nnv tkz-b-\pk-cnv AXns\ A\p-`-hn-p kpjp-]vXn-bn Nnw Xs-bmWv Hcp Imc-Ww. ]n ]dv oWnv Nnd-sIm-sam-Xpn Xs Iqn-tev t]mIp--Xp-t]mse Poh Pm{KXv kz]v\ {]]- fm oWnp Am- \-n s]v B\-a-S-bp-p. -

5. AY Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXn aqm ac-WmZy-hm ]-`h -n. X-t-h-Xm-{K-lm-\znssXx t{im{Xm-Zn-m-t\-{nssbx i_vZm-Zy-hn-j-b- {Kl-W-m\w Pm{K-Z-hm `h-Xn. X{X `qa[yw KtXm Pohx B]m-Za-kvXIw hym]y Irjn-{i-hWm ZyJn-e-{In-bm-Im `h-Xn. Xv^e-`pIv N `hXn. temIm- -c -K X; ImPn-X -^ ew k Gh `pMvt, k kmh-`u-a-hXv hyh-lm-cmXv {imtm `h\w {]thjvSpw am-am-{inXy XnjvT-Xn.
Av Ah-I Ds-v ]d-b-s-Sp-p. Ah Pm{K-v, kz]v\w, kpjp-]vXn, aq, acWw Fn-h-bmWv. t{im{Xw t\{Xw XpS-nb mt\-{n-b- AXmXns tZh-m-cpsS in-tbm-Sp-IqSn hnj-b-sf {Klnp Ah-bmWv Pm{K-v. Atm Poh ]pcn-I-fpsS at[y \nh-kn-p-p. Fm Imep apX Xe hsc kIe ico-c-nepw hym]n- n-cn-p-I bpw Irjn apX {ihWw hsc AXm-bXv mt\-{n-b--fp-sSbpw It-{n-b--fp-sSbpw Fm I-fpw sNp-Ibpw Ah-bpsS ^ew A\p-`-hn-p-Ibpw sNp-p. Cu I-fpsS ^ew Ah\v ]c-tem-Ipw A\p-`-hn-tn hcpp-v. Ah Hcp kmh-`u-a-s\-tmse kmwkm-cnI Imcy- sNbvXp oWnv Dn-ep hn{ia m\tp t]mIm B{K-ln-t amw B{i-bnv Ignp-I q-Sp-p.

7. AI-kam-p-ZvKc-Z-WvUm-ss{K-kvXmUn XhXv `bmv m-\ m`ymw C{n-b-k w-L mssXx I\z- n-h -ar-XXpeym aqm `h-Xn. Pm{KXv kz]v\ -kp-jp]vX n aqOm-hm-\m-a\ym B {_m-Zn-kXw-_-]-cyw v kh-Po-h-`-b-{]Zm qe-tZ-l-hn-kP\o ac-W mhm `h-Xn. It-{n-bmWn mt\-{n-bmWn XZv hnj-bm {]mWm kwlrXy Ima-Im\znX Ahn-Zym-`q-Xth-jn-TntXm Pothm tZlm-cw {]m]y-tem-Im-cw K-Xn. {]m-^e ]mtI-\mhm- - c - I o- S - h Zv hn{imnw ss\h- K - - X n. kXvI -] -c n-] m-I tXm _lp\mw P\m at \rWmw tamtm Pmb- t X. XZm kZv Kpcp am{inXy Nnc- I me tkhbm _ w tamw InXv {]bm-Xn. Ahn-Nm-c-IrtXm _tm hnNmcm tamtm `h-Xn. XkvamXv kZm-hn-Nm-ctb-Xv A[ymtcm-]m-] -hm-ZXx kzcq]w \nbo Ipw iIy-tX. XkvamXv kZm hnNm-ctb--K-oh ]cam-t\m Poh`mK-PKZv `mh-_mt[ {]Xy-K-`nw {_ss-hm-in-jyX CXn.
Dt-in- m L-n hSn-sImtm Nm-sImtm ASn-tb hyn-sb- tmse `b-mepw Am-\-mepw BcpsS Fm C{n-b--fp-amtam hnd-p-sIm-n-cn-p-Xv A-s\-bp ac-W-Xp-eym-h-bmWv aq. Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXn aq-Ipw `n-amb Ah--bmWv WcWw AXns\ IoSw apX {_mhp hsc `b-s-Spp. BtXmsS qe-tZ-ln\v \miw kw`-hn-p-p. B L-n It-{n-b- mt\-{n-b- Xm{X-I, {]mW Fn-hsb Fmw k-e]nv Ima-I v ka-\zn-X-amb Poh Ahn-Zy-bm Bth-jvSn-Xambn A\ytZ-ls {]m]nv ]c-tem-I-n-tev t]mIp-p. ]qhP-m PnX--fmb I-^e- A\p-`-hn-p--Xn apgp-In-bn-cn-p-Xp-sImv AXv Npgn-bn s] IoS-stmse imn tNcp-n-. kXvI--fpsS ]cn-]m-Im At\Iw P-ptijw a\p-jy-`m-h\ tam am-n-tev Xncn- bptm GsX-nepw Hcp Da Kpcphns\ B{i-bnv Nnc-Imew At-ls tkhnv _-

6. I c - t W m- ] - c ta P m{K X v k wk vI m- t c m {] t_m[hXv {K mly - { Km- l - I - c q- ] - k v ^ p- c Ww kz]v\mhm `h-Xn. X{X hniz Gh Pm{KXv hyhlmc tem]mmUo a[yw Ncw-kvssX-PkXz-a-hym- ]ym-h m-k -\ m-c q-] Iw PKZv sshNn{Xyw kz`mkm `mk-b btX-]vknXw kzbw `pMvt. NnssI Ic- W m- k p- j p- ] v X y- h m `h- X n. {`ahn{im iIp\nx ]u kwlrXy \oUm-` n- a pJw bYm KXn XYm Pothm ]n Pm{KXv kz]v\ {]]-RAtN hyh- l rXy {imtm- m\w {]hniy kz\w `pMvt.

562

I \-hn-ap-\mbn tamw {]m]n-p-p. Ahn-Nm-cm _hw kphn-Nm-c-m tamhpw e`n-p-p. AXn\m kZm D-a-hn-Nm-c-tmSp IqSn-bn-cn-p-I. A[-bmtcm]w A]-hmZw Fn-h-bm kzcq]w \n-bn-m km[n-pw. Cs\ PKv Poh FnhbpsSbpw Poh Cuiz-c Fn-h-bp-sSbpw Poh-`m-h-sbpw PKXv `mh-sbpw \ncm-I-cn-m Xs {]Xy-Km-m-hn \npw A`n--amb tIh-e-amb {_w am{Xw _mn F \nebn-se- p-p.

h- ssIhnv tIhew a[y-n-ep Nn hrn Imnm-n- Ss Zo]w t]mse nc-am-bn-cn-pw. kam[n F Ah A-s\-bp--Xm-W.v

aqm-a- [ymbw
1. AY ssl\w ss]w Kex ]{]-bm--hevIyw alm- h m- I y- h n-h - c - W - a - \ p- { _q- l o- X n. ktlm- h mN bm-h-evIy-kvXXz-akn Xzw XZkn Xzw {_mkylw {_m-kvao-Xy-\p-k-m\w Ipcym-Xv. X{X ]tcm- y- i - _ ex kh Xzm- Z n- e - tWm amtbm-] m-[ nx kn-Z m-\ etWm PK-t Zym\n kvXXv]ZhmtNym `h-Xn. k Ghmx Ic-Wmkw - `n-t_mt[m kva Xv {]Xym-h-e w-_-\kvXzw ]ZhmtNym `h-Xn. ]c-Po-thm-]m-[n-am-bm-hntZy hnlmb XXzw ]Z-e yw {]Xy-K -`nw {_-X- z-a -k oXylw {_m-kvaoXn hmIym-hn-Nm-cx-{i-hWw `hXn. GIm- t \ {ih- W m m- \ p- k - m\w a\\w `h-Xn. {ihW a\\ \nhn-Nn-In-tt hkvXpt\y IXm-\-h-bm tNXx-m-] \m \nZn[ym-k\w `hXn [ymXr-[ym-t\-hn-lmb \nhm-X-kvXnX- Z o-] -h ty ssbI tKmNcw Nnw kam-[ n `-h- Xn.
bmhevIy-t\mSv hopw ss]K-e tNmZnp: ""F\nv alm hmIy--fpsS `mhmw a\-n-em-n-mepw'', bm-h-evIy ]dp: ""XXz-akn'' AXv \obmWv. "Xzw XZkn' AXv \obm-Wv, "Xzw {_mkn' \o {_-am-Wv, Alw {_mkvan' Rm {_-am-Wv. ChbmWv B alm-hm-Iy-. Ch-sb-n Nnn-t-Xpv. Xz-ako F-Xn "XXv' F ]Zw sImv kh-XmZn e-Wbp-hpw amb-bpsS D]m[n bphpw kn-Zm-\ kzcq-]hpw PK-ns aqe-m-\hpw Ahy-hp-amb Cuiz-cs t_m[w e`n-p-p. Ax-I-cWns D]m-[n-Im-cWw AtX Cuiz-c Xs. `nXm t_m[-m "Xzw' F ]Zw aptJ-\bpw {]I-Sn-n--sSm-hp--Xm-av. Ch Dt]-n-m "XXv' "Xzw' Fo ]Z-fpsS Bibw {]Xy-Km-m-hn \npw A`n--amb {_am-sWv knn- p-p. C{]-Imcw Xz-akn Alw {_mkvan Fn-hbpsS hmIym hnNm-c-{i-hWw \Sp-p. GIm---en-cpv Cu alm-hm-Iy--fpsS Aw Nnn-pI F-XmWv a\-\w. {ihW a\-\sImv A-kz-cq] hkvXp-hn GIm-{K-X-tbm-sS Nnw m]n-p-I-bmWv \nZn-[ym-k-\w. [ymXr-[ym-\`m-

2. XZm- \ o- a m- - t Km- N cm hrbx kap- nXm AmXm `hn Xmx kvac-Wm-Z-\p-ao-bt Clm \mZn kwkmtc kwNnXmx I-t Im-S -t bmt\ ss\h hnebw bmn AtXm`ymk]m- S - h mXv kl{iix kZm Aar-X - [ mcm hj- n. AtXm tbmK- h n- amx kam[nw [- t aLw {]mlpx hmk\m Pmtem \nx tijaap\m {]hn-e m-] ntX I k- tb, ]pWy- ] mt] kap- tem- q-e ntX {]mIv ]tcm-a]n Ic-Xem-a-eIhn-ZzmIy a {]Xn- _- m-]-t cm- kmmXv Imcw {]kq-btX XZm Poh-ptm `h-Xn.
B L-n hrn-I Bm-Im-chpw AtKm-N-chp-am-bn-o-cp-p. kvarXn sImp-am-{Xta Ah-sb-n A\p-am-\n-m km[n-p-I-bp-q. Cu Ah hp tNm temI-n A\m-Zn-Imew apX k-bn-np tImSm-\-tImSn I- \jvS-am-bn-o-cp-p. AXn\p-tijw A`ymk ]mShw t\Sn--gn-m Aar-X- ns kl-{k-[m-c-I hjn-p {]Xo-Xn-bp-m-Ip-p. AXpsIm-mWv tbmK-a-dn-bp--h kam-[nsb [-ta-L-sav ]d-bp--Xv. C-s\-bp kam-[n-bn kIe hmk-\-Ifpw \ntjw \in-p-p. ]m]-I-fpw ]pWy-I-fpw kaqew \jvS-ambn `hn-p-p. Atm Xz-akn F ]Z-ns Bibw Ic-Xew aeIw t]mse \n _m[w kv]jvS-ambn a\-n-em-m Ign-bp-p. AXns ^eambn {_ kmm-Xvmcw e`np tbmKn Poh-p--\mIp-p.

3. ]o-Ir-Xa-lm-`q-X-kw-`h I-k-nX qetZlx I-bmXv kXv I ]cn-]m-ItXm A]o-I-c Ww {]m]y kqvt assW Io`qXzm ImcW-cq-]Xz-am-kmZy XXv IcWw IqSt {]Xym-Km\n hneo-b-t. hniz-ssX-Pk {]mmx kzkz]m-[ n-e -bmXv {]Xy- K m- \n eob-t. AWv U w PvRm\m-n\m ZKv[w ImcssWx kl ]c-am-\n eo\w `h-Xn. XtXm {_mWx kam-lntXm `qXzm XXzw ]ssZ-Iy-tah kZm Ipcym-Xv. XtXm taL]mtb Awip-am-\nh Bm Bhn`-hXn. ]Ir-X -fmb alm `qX--f m \nn-X hpw knX I- e`n qe ico-chpw _-\-Im-cnI-fmb I bnp t]mb-Xp-sImv kXvI ]cn-]mIw sImpw A]-o-Ir-X -ambn kqv an ebnv Imc-Wcq-]s {]m]n-p-p. ]noSv AXv ImcW- n\pw Imc-W-amb IqS--\mb {]Xym-Km- m-hn ebnp-p. hnizw ssXPkw {]mw Fn-hbpw D]m-[n\m-i-m {]Xy-Km-m-hn ebn-p-p. {_mmWvUw

563

I AXns\ Imc-W-am-Ip Ahn-Zy-tbm-sSmw m\m-nbn `kvao-Icnv ]c-am-m-hn ebn-p-p. Cs\ {_-m\n kam-lnX `mth\ kZm XXv Xzw Fo cp ]Z- sf GIo-I-cn-p-sIm-n-cn-W w. Cs\ sNbvXm taL- amdp-tm kqcy {]Im-in-p-Xp-t]mse B kmm-XvImcw e`n-p-p.

5. [ymXzm a[y--am-m\w Ie-im-c Zo]-hXv AwKp-jvT-a m-{X-am-m-\ a[p-a-tPymXn cq]Iw 6. {]Im-i-b a-w-[ym-tbXv IqS--a-hy-bw[ym-\-b-mkvtX ap\n-ss-h-Nmkp ]vtXcm artX kvXp bx 7. Poh-px k hntbx k [\yx IrX-Ir-Xy-hm Poh-p--]Zw Xyzm tkztZtl Ime-kmXv IrtX hni-Xy-t Z-l -ap-Xzw ]ht\m kv]-Xm-anh 8. Ai-_vZkv]i-a-cq-]a -hybw XYm-ckw \nXy-a-K--h-bXv A\mZy-\w alXx ]cw {[phw. XtZh injy-Xy-aew \ncm-abw CXn.
IpS- n-\ -I - n- cn- p hnf- p-t ]mse Dn nXn-sN-p {]Im-ibp-\pw IqS-\pw Ahy-b-\pamb Bm-hns\ Dd-p kabw hscbpw kZm kabpw [ym\n-p m\nsb Poh-p--s\v a\-nem--Ww. Ah [\y-\mWv; IrXr-Iy-\m-Wv. Poh-p-mh e`n-Xn-\p-tijw Ah Cu tZlw shSnv hntZlm-h-sb {]m]n--Ww. ]ns i_vZkv]i cq] ck K-cln-Xhpw Ahy-bhpw \nXy-hp-amb {_w XsbmWv Ah-ti-jn-p--X.v

3. C{n-bmWn lbm \mlp gn,bmw kvtXjp tKmN-cm PwK-am\n hnam-\m\n lrZ-bm\n a\o-jnWx 4. Bt-{n-ba-t\m-bpw t`m-Xym-lp aljbx XtXm \mcm-bWx kmmXv lrZtb kp{]-Xn-jv TnXx

bm hevIy-t\mSv ss]wK-e-a-ljn hopw tNmZnp. ""PvRm\n-I-fpsS I-fpw Ah-cpsS nXnbpw FmWv?'' bm-hevIy adp-]Sn sImSp-p. 4. apap-p- Aam-\n-XzmZn km[\ k-cm-Wv. Ah X-fpsS Ccp-]n Hv Xe-ap-d-Isf XcWw sNn-pp. {_s Adnp Ign-m \qn Hv Xe-ap-dIsf Ac IS-p-p. Cu Bm-hm-Ip cYn ico-cam-Ip cY- n _pn-bm-Ip kmc-Yn-bm a\-m-Ip ISn-m ]nSn-nv C{n-b--em-Ip-p. Aiz-sf ]qn hnj-b-am-Ip am-n IqSn k-cn-p-p. Fm _pn-ams lrZbw Ch-bn \nsmw AIv hnam-\n-s\mw s]mp-p. alm-mfmb aljn-am-cpsS A`n-{]m-b-{]-Imwc Cu Bmhv C{nbw a\v Fn-htbmSp IqSn-bn-cn-p--Xmbn t`mm-hm-bn-o-cp-p. lrZb-n kmm `K-hm \mcm-b-W IpSn-sIm-p-p.

\mem-a-[ymbw
1. AY ssl\w ss]wKex ]{]-. bm-hevIyw m\n\x Inw I; Im N nXn- c n- X . k tlmhmN bm-hevIyx Aam-\n-XzmZn ktm apapp tcI-hnw-iXn Ipew Xmc-b-Xn. {_-hn amt{XW Ipe-ta-tIm-c iXw Xmc-b-Xn. 2. Bm\w cYn\w hnn icocw cY-ta-hN _pnw Xp kmcYnw hnn a\x {]{K-ltah N -

5. {]mc_v[ I ]cy- aln-\ntm-Ih Xv hyh-lm-cXn N{ h-ctX tZlo k ap-m\n tIX\x 6. Xot-iz-]NtK-tlhm - X\pw hnlm-b-bmXn ssIheyw {]mWm-\-hIocy bmXn ssIheyw 7. Xw ]mZv ZnKv_enw Ipcym ZYhm J\\w NtcXv ]pwkx {]{h-P\w t{]mw t\X-cmb IZm-N\ 8. \miuNw \mn-Imcyw N \ ]nWvUw t\mZ-I{Inbm \ IpcymXv ]mh-Wm-Zo\n {_-`q-Xmb `nth 9. ZKv[ky Zl\w \mkvXn ]Izky ]N\w bYm m\m-n- ZKv[-tZ-lky \ N {imw \ N {Inbm

564

]mv ]pd amp--Xp-t]mse Poh {]mc-_v[Iw Ah-km-\n-p-Xp-hsc A\y-tZlw [cn-p-sImn-cn-p-p. Fm N{-s\-tmse I--b -ntep t]mIp-tm Ah ap-m-cmbn Xocp-p. Cs\-bp tbmKn Xo-kv\m-\tm NWvUm-e-Kr-lntem shv acnp sIm-s. Ah kZm tamw {]m]n-p-p. Ahs icocw Imn Dt]-n-p-Itbm an-\-Sn-bn Ipgn-n-Sp-Itbm sNbvXp-sIm--s. Fmw Xpey-am-W.v Cu hn[n k\ym-kn-amv am{X-am-Wv, ap-h-. {_-`q-X\mb k\ym-knv iuNtam An-Imcytam ]nWvU-{In-btbm DZ-I- {In-btbm Nm{m-b-W-{h-Xtam Bh-iy-an-. Zln--Xn\v Zl-\hpw ]mIw h-Xn\v ]gpn-epw A\m-h-iy-am-Wtm AXp-t]mse m\m-nbn Zln tZln-Iv {im I-tfm {Inbm-Itfm Bh-iy-an-.

Iptm, km[-I at\m-_p-n-c-ln-X-amb ssNX-\y-ambn `hn-p-p. AarXw IpSnv Xr]vX\m-b-h\v ]mep-sImv Fp {]tbm-P\w? AXp-t]mse B-m\w ssIhcn--h\v thZ- sImv {]tbm-P\an-. m\m-ar-X- Xr-]X\mb tbmKnv bmsXmcp I-hyhpw Ah-ti-jnv p-n-. Ah-ti-jn-p-s-n Abm ]q m\nb-. Ah Zqsc-bm-sW-nepw kao-]-am-Wv. ]nWvU-n hkn-mepw ]nWvU-n \npw `n-amb kh-hym-]nbmb {]Xym-Km-m-Wv. lrZbw ]cn-ip-amn A\m-ab {_s Nnnv ""Rm Xs-bmWv kh-cq-]amb {_w'' Rm Xs-bmWv ]c-a-kpJ kzcq]w Fv a\n-em--Ww. Pe-n Pew tNmepw s\n s\v tNmepw ]men ]mep tNmepw Ah GI-cq-]am-bn-Xo-cpXp-t]mse Pohm--]-c-am-m--fpsS kwtbmK-n\p tijw Ah Xn bmsXmcp hyXym-khpw C.

10. bmh-tm-]m[n ]cyw XmhXv ip{iq-j-tbXv Kpcpw Kpcp-hXv Kpcp `mcymbmw XXv ]pt{Xjp N h h-\w. ip-am-\kx ip Nn{Zq]x kln-jvWpx tkmlakv a n klnjv W px tkml- a - k v a oXn {]m]v t X mt\\ hnmt\ ttb ]c-am-\n lrZn kwntX tZtl e_v[-imn ]Zw KtX XZm {]_m-a-t\m-_pn iq\yw `h-Xn. Aar-tX\ Xr]vX ky ]bmkm Inw {]tbm-P\w? Ghw kzmm\w mXzm thssZx {]tbm-P\w Inw `hXn? m\marX Xr]vXtbm-Knt\m \ InnXv I-hy-a-kvXn. XZkvXn tN k XXz-h-anZv `h-Xn. Zqc-tm]n \ Zqcx ]nWv U hPnXx ]nWv U - t m {]XymKmm kh-hym]o `h-Xn. 11. lrZbw \new IrXzm Nn-bnXzm ]y\m-abw Al-tah ]cw kh anXn ]tiyXv ]cw kpJw 12. bYm Pte Pew n]vXw otc ocw LrtX LrXw Ahn-titjm `th--Zz nhm ]c-am-mt\mx
{]]n-s-Xmb D]m-[nv \miw kw`-hn-p-Xp-hsc Kpcp-hns\ ip{iq-jn--W w. Kpcp-hns\tmse Xs Kpcp-]-X\n-sbbpw Kpcp-]p-{X-m-scbpw Icp-XWw. v Rm ip-am-\k-\m-Wv. Rm ip ssNX\y kzcq-]\m-W v. Rm kln-j vW p-h m-W v. Rm XsbmWv klnjvW p Fp mt\m-Z bw Dm-I ptm m\m-\p-`-h-m tb-amIp ]c-am-mhv lrZ-bn icnv Bcq-Vam-Ip-tm, icocw imn-bp--am-

13. tZtl mt\\ Zo]ntX _pnc JWvUm-Imc cq]m bZm `hXn XZm hnZzm {_-m-\m-n\m I _w \n ZtlXv 14. XXx ]hn{Xw ]c-ta-iz-cm-Jym-a-ssZz-Xcq]w hna-emw-_-cm`w btYm-ZtI tXmb-a-\p-{]-hn-jvSw XYm cqt]m \ncp-]m-[n-kw-nXx 15. BIm-i-hXv kqva icoc Bm \ ZriytX hmbpx hZ-cmm \ _mly-a-`y-c \njvNemm mt\m-evbm ]iyXn Nm-cmm 16. b{X b{X artXm m\o tb\ hm tI\ arXyp\m bYm kh-KXw thyma X{X X{X ebw KXx 17. LSm-Im-ian-hm-m\w hnebw thn XXzXx k KXn \ncm-ew_w m\m-temIw ka-Xx
m\-m tZlm-`n-am\w \in-p-Ibpw _pn AJ-WvUm-Im-c-am-bn-o-cp-Ibpw sNp-tm _pn-am m\m-n-bm I-_-- `kva-am-p-p. ]ns Ah hnae hkv{Xw t]mse hnip--\mbn AssZzX {_s {]m]nv shw ap sh-hp-ambn tNv A`n--am-Ip--Xp-t]mse kzw kXy-cq-]-n \ne-sImp-p. Bmhv BImiw t]mse kqvahpw hmbpt]mse AZr-iyhpw BWv. AXv _mlym-`y-c \nehpw tIh-e-m-\-am-Ip ^ev-bm am{Xw ImWm

565

I km[n-p--Xp-am-Wv. m\n Fhn-sS-sb-nepw F-s\-

sb- nepw acn- -s, Ah {_m- hp- ambn tNcp- p. BImiw t]mse {_hpw kh hym]n-bm-Wv. LSmImiw BIm-in tNn-cn- p-- Xp-t]mse Xs bYm XXzw a\n-em-p tbmKn Fm `mK-p-\npw \ncm-ew-_hpw m\-kz-cq- ]-hp-amb {_s Ah-ew-_n-p-p . 24. b{X b{X at\m-bmXn

a\tkm lyp-\o-`mth ssZzXw ss\thm] e`ytX bZm bmXyp-\o `mh kvXZm XXv ]caw ]Zw X{X X{X ]cw ]Zw b{X b{X ]cw {_ kh{X ka hnXwx

18. Xt]-Zzj kl-{kmWn GI-]mZ ntXm \cx GXky [ym\tbm Kky Iemw \mln tjmUinw 19. CZw m\-anZw tbw XXv khw mXp-an-Xw A]n hj-k-l{kmbpx imkv{Xmw \m[n-KXn 20. hnt-tbm--cXmt{Xm - PohnXw hmNn Neo hnlmb imkv{X-Pem\n bXyw XZp-]m-kyXmw 21. A\--I iu]N Pt]m b kvXssYh N Xo-b m-{Xm-`n-K -a\w bmh-Xzw \ hnXn

25. l\ym-p-jvSn-`n-cm-Imiw p[mx-J-WvUtb pjw \mlw {_tXn Pm\mXn Xky apn\ PmbtX
_s Fs-sX `mh-\bm; tamw Fs-Xs `mh-\-bm-epw. a\v D\o `mhw {]m]n-p-tm ssZzX-`mhw \in-p-p. D\o `mh {]m]vXn Xs-bmWv ]ca ]Z-{]m-]Xn. B Ah--bn a\v Fhn-sS-bmtWm v hkn-p-Xv AXp Xs ]c-a]Zw. Ahn-sSbpw Chn- sSbpw nc-am-bn-cn-p-Xv ]c-{_w Xs. Hcp- BIm-itp t\mn ssI Npcp-p-Itbm Acn-In-m thn Dan CSn-p-Itbm sNp-Xv shdp-sX-bm-W-tm. AXp-t ]mse {_s Adn-bmsX tam- n-\p bXv\w shdp-sX-bm-Wv.

24. b GX Zq] \njZw \nXy-a-[otX tkmn ]qtXm `h-Xn. k hmbp-]qtXm `h-Xn. k BZnXy 22. Alw {_tXn \nbXw ]qtXm `h-Xn. k {_-]qtXm `h-Xn. k hnjvWp tam tlXp alm-\mw `qtXm `h-Xn. k cp{Z-]qtXm `h-Xn. k {_ `qtXm tZz ]tZ _ tammb `h-Xn. k hnjvWp-]qtXm `h-Xn. k cp{Z ]qtXm \ ataXn ataXn N `h-Xn. k kthjp Xotjp kvXtXm `h-Xn. Hm-e n \np-sImv Hcm Bbncw hjw k kthjvT thtZjp A[otXm `h-Xn. k khX]p sNbvXmepw AXv [ym\-tbm-Kns ]Xn-\m-dn- thZ {hX-N-cymkp NcntXm `h-Xn. tXt\-Xn-lmk semcwin\pw Xpey-am-In-. Hcm kI-e-m-\-t- ]pcm-Wm\mw cp{ZmWmw iX-k-l-{kmWn P]vXm\n b- fpw Adn-b -W -s a- m-{ K-l n- m Bbncw hjw ^em\n `hnx {]W-hm-\m-a-bpXw P]vXw `h-Xn. imkv{Xm-`ymkw sNbvXmepw AXns Ah-km\w ImWm- Zi- ] p-j m Ztim- - c m ]p\m- X n. k ]wn s\m-n-. AXp-sImv Adn-tb-Xv tIhew GIm-c ]mht\m `h-X n. k aml `h-Xn. {_-l-X ym{_w Xs. kXy-sa--XmWv a\pjy PohnXw N-e- kp-c m-] m\ kz-kvt X-b -K p-c p-X -ev]-\ -K -a\ XXv am-W.v AXn-\m imkv{X--fpsS he-bn s]SmsX kXy- kwtbm-Kn-]m-X-tI`yx ]qtXm `h-Xn. XZzn jvtWmx am- bn-pXns\ D]m-kn-p- I-bm- Wmhiyw. ]e-Xcw iuNw, ]caw ]Zw kZm ]iyn kqcbx Zohna Np-cmP]w, bw, Xo-bm{X apX-em-b-hbpw XXz-{]m-]vXn- XXw XZzn {]mtkm hn]-Xythm PmKr-hmwkx kanhsc am{Xta Dq. alm-m--fpsS tam-n-\m-[mcw tX hnjvtWmbXv ]caw ]Zw Hmw kXy-an-Xyp""Rm {_- amWv'' F t_m[w am{Xw _-tam- ]-\n-j-Xv.
p ImcWw cp ]Z--fm-Ip-p. Ft-sXpw FsX-s-pw. Cu D]-\n-jv \nXyhpw hmbn-p--h An, hmbp, k qcy, {_m- h v , hnjv W p, cp{Z Fnhsctmse ]cn-ip--\m-bn-o-cp-p. Ah kh Xo-fnepw kv\m\w sNbvXhs\-tmse Bbn-o-cp-Ibpw - kIe thZ-fpw Adn--h-\m-bn-o-cp-Ibpw sNp-p.

23. ataXn _[ytX Pp\n \ntXn hnap-NytX

566

I Ah\v thZm-\p-Iq-e--fmb Fm {hX--fp-sSbpw ^ew


Inpw. ]pcm-tW-X n-lm-k -] -T-\- ns ^e-hpw ew {]mhiyw cp{Z-\maw P]n-m-ep ^ehpw Inp-p. ]Xn\m-bncw {]Whw P]n-p ^ew e`np-Xp IqSmsX Ahs Ign ]v Xe-ap-d-Ifpw hcm t]mIp ]p Xe-ap-d-Ifpw ip-am-Ip-p. Ah-t\m-sSmw Ccnp--hcpw ip-cm-Ip-p. Ah alm-m-hm-Ip-Xp IqSmsX {_-lXy kpcm-]m-\w, kztamjWw Kpcp-

X-e v]-K -a\w XpS-nb alm-] m-] - sNbvX -h-c psS kwkw sImp-m-Ip ]m]-n\npw hnap-\m-Ip-p. Ip-Ifn BImiw apgp-h ImW-s-Sp-Xp-t]mse B m\n hnjvWp ]mZ-sf kv]jvS-ambn ImWp-p. Ah PmKr-X\mbn hnjvWp ]Zw kvXpXnv AXns\ {]`-a-b-am-p-p. Cu D]-\n-jv kXy-kz-cq-]am-Ip-p.

ss]wK-tem-]-\n-jv kam-]n-p.

]c-a-lw-tkm-]-\n-jv 3 1
imn-]mTw Hmw ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qap-Z-N ytX ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-h mhinjytX. Hmw imnx imnx imnx
CXv (]-c-{_-w) ]q-am-Ip-p. CXv (Cu Zriy-P-Kv) ]q-am-Ip-p. ]q-n \npw ]qap-m-Ipp. ]qn \nv ]qw FSp-epw ]qw Xs Ah-ti-jn-p- p. A[n-I-an-. ]c-a-lw-k-cmb k\ym-kn-am Htm ctm am{Xta ImWp-Ibp-q. Ah AXyw ]cn-ip--cm-Wv. Ah Xs-bmWv thZ ]pcp-j-m. CXv hnZzXv k-X- amWv. C- s\- bp alm-]p- cp- j- m-cpsS Nnw kZm Fn Xs ebn-n-cn-p-p. Rm Ah-cnepw nXn sNp-p. k\ymkw kzoI-cn-h ]p{X- an-{X-I-f-{Xm-Zn-I-sfbpw ]q-Wp\q IpSp-a-th-Z-]T\w ]e-X-c-n-ep ss\jvTnIm-Nm-c Ch-sbmw Dt]-nv Iu]o\w Zw ]pXv Fnh am{Xw ico-c- c-p thnbpw [cn-p- p. AXpw {][m-\-a-. Atm apJy-amb Zo FmWv?

lcn Hmw AY tbmKn\mw ]c- a-l w-k m\mw tImbw amm kvtXjmw Im nXn-cnXn \mctZm `K-h--ap-t]-tXym-hm-N. Xw `K-hm-\m-l, tbmbw ]ca- l w-k - a mtm temtIjp Zpe- ` - X tcm \ Xp _mlpteym btZytIm `hXn k Gh \nXy ]qXx k Gh thZ ]pcpj CXn hnZptjm a\yt alm-]p-cptjm bnw XXv khZm athm-h-Xn-jvTtX Xkvam-Zlw N Xkvan-t-hm-h-obtX Aku kzan- { X- I - f - { X- _ - zm- Z o inJm btm-] -aotX kzm[ymbw N kh IamWn kw\y-kymbw {_mw N lnXzm-Iu-]o\w Zam-m-Z\ N kzi-co-c-t`m-Kmmb N temI-tkym]-Im-cmmb N ]cn {Ktl-Xv. X\ aptJym f kvXn tImbw apJy CXn tNZbw apJyx
\mcZ aljn {_m-hns ASp-sn ]dp: tbmKn-am-cn ]c-a-lwk Zo kzoI-cn-n-p--hs amw FmWv? Ahs nXn s#mWv? CXp tIv `K-hm {_mhv ]dp: ]c-a-lw-k-amw temI-n hfsc Zpe-`-am-W,v ITn-\-hp-am- W.v AXp-sImv Ah kwJy-bn

2. \ Zw \ inJmw \ btm-]-hoXw \Nm m-Z\w NcXn ]c-a-lwtkm \ ioXw \ tNmjvWw \ kpJw \ ZpxJw \ am\m-h-amt\ \ jUqanhPm \nm Kh- a- -c - Z w- ` -Z tm tZzj- k pJZpxJIm-a-t{Im-[-tem-`-tam-l-l jm-kq-b m-l- m-cmZow lnXzm kzh]px IpW-]-anh ZriytX bXkv X - Z z- ] p- c - ] - [ zkv X w kwi- b - h n- ] - c otX anYym m\m\mw tbm tlXp-k vtX\ \nXy-\ nhr kvX n-X y-t_m-[ -k vXXv kzb-ta-h m-h -n-XnkvX w im-a-e-a-Zz-bm-\ hnm \L\ Ghm-kvan-X-tZh a ]c-a-[ma XtZh inJmN XtZ-thm-]-hoXw N ]cam--t\m-tc-I-Xz-m-t\\ Xtbmt`Z Gh hn`x km kym
]c-a-lw-ks apJy Zo-sb-n ]d-bmw. Ah Ztam inJtbm btm]-ho-Xtam GsX-nepw Xcw hkv{Xtam kqn-m ]m-Sn. iotXm-jW-kp-JZpxJamv \m-ham-\m-Zn-I ssIhn-Sp--h-\m-IWw \n, Khw, acw, Zw`w, Zw, C, tZzjw, kpJw, ZpxJw, Imaw, t{Im[w,

567

I tem`w, tamlw, ljw, Akq-b, Al-m-cw Fn-h-bp-

bkvamZv `npln-cWyw ctk\ Zrw N k{_ ambn Ah-s\mcp _hpw ]mSn-. Ah kzi-co-cs alm `th- Z y- k v a mXv `npln- c Wyw ctk\ ihw t]mse Icp-Xpw. Ah\v kwi-btam anYym-m-\tam kv] rw tNXkx ]utkm `thZy kv a mXv C. kXy-m-\-kz-cq-]\m-W-h. {]]--nse Hcp `npln-cWyw ctk\ {Kmlyw N k Blm hkvXp-hn-s\bpw B{i-bn-msX Ah B-kz-cq-]- `th--kvamZv `np lncWyw ctk\ \ Zrw n nXn sNp-p. Ah im\pw AN--e\pw N kv]rw N \ {Kmlyw N kth Imam at\m AZz-bm-\ -\pw hnm\L-\ -k z-cq-]-\p-am-Ip-p. Cu KXm hymht ZpxtJt\m- Z znx kptJ\ kzcq]w Xs-bmWv Fs ]c-a- [m- ahpw inJbpw btm- kv]rlm-XymtKm cmtK kh{X ip`m-ip-`tbm-c-`n]-ho-Xhpw Fmw. Ah kI-eXpw kam\ Zrn-tbmsS kvt \tlm \ tZzn \ tamZw Nkth- jm-an-{nhon-p-p. bmWmw KXn-cq-]-c-atX b B-t\y-hm-h-o-btX bXv ]qm-\-ss-I-t_m-[-k vXZv {_ss-hm-l-a3. khm Imam ]cn-XyPy AssZztX ]c-akvaoXn IrX-IrtXym `hXn IrX-IrtXym `h-Xn. nXn m\-Zm ZrtXm tb\ GI-Zo k DNytX ImjvW -Ztm ZrtXm tb\ khm-i oCu Acw {Kln- -h \v Znp-I Xs-b mWv m-\-hPnXx XnXn-m-m\ sshcm-Ky-i -amZn hkv{Xw. \a-kImcw kzw Zn\-Ncy {]IrXn \n-kXpXn v v KpW-hPnXx `nm-am-t{XW tbm PothXv k]m]o CsXmpw Ah IW-m-p-n-. tkz-t]mse kbXn hrnlm k bmXn \c-Im tLmcm alm- cn-p `np-hm-Ip-p. Bhm-l-\-hn-kP\ a{-Zn-I-sfmp-an-. hn`n--k-am\ kXy-kh-`m-hm-Zn-I kzoI-cn-ncu-c -h-k w-P -\ n-Xm.

]c-a-l w- k-\mb kw\ymkn Fm B{K-lfpw shSnv AssZz-X-amb ]c-{_--kz-cq-]n nXn sNp-p. m\-Z--[-c-\m-b-Xn-\m Abmsf Zn Fv ]d-bp-p. Fm acw-sImph-Sn-bp-ambn kIe-hn[ Bi-Ifpw a\-n tNv PmRm-\-tat\y a m\w sshcmKyw Cu KpW-sam- p-an-msX `n-sImp Pohn-m-\p-t-inp \S-p ]m]n k\ymk [s hy`n-N-cn-n-p-p. C-s\-bp k\ym-kn-\m-a-[m-cn-bmb ]m]n tLmc-amb cuch \c-I-n hogp-p.

4. CZ-a - cw mXzm k ]c- a-l wk Bimw _tcm \ \a-kvImtcm \ kzm[m-Itcm \ \nm \ kv X nXnbm- Zr- ntIm `thZv `npx \mhm-l \w \hnP\w \ a{w \ [ym\w t\mhm-k\w \N eyw \m eyw \ ]rYMv \m]yY Krlw \\Xzw \khw Nm\n-tI-X-n-Xn-tch `npx kuhmZo\mw ss\h ]cn-{K-tlW temIw \mh-temIw N _m[Ix Ix CXn tNZv _m[tIm f kv t Xyh

. Xma-kn-m \nn-X-Kr-l-an-. _pn kpn-c-am-bn-cnpw. Ahv kzm-Zn-I Bh-i y-an-. bmsXmcp hkvXphpw Ah\v BIj-I-ambn tXmn-. Ah\v Hp {]Xn-_--a-. ]c-a-lw-k-\m-bn-o tijw Ah kz-am-{K-ln-m {_-l-Xyp Xpey-amb ]m]-n-\[n-Im-cn-bmIpw kz-n sImXn-bp `np Nmf Xpey-\m-W.v Ah Bm-Lm-Xn-bm-W.v ]c-a-lw-k [\w sXmSpI t]mepw Acp-Xv. C{]- Im- c- ap k\ym-kn- bpsS at\m`n-em-j--sfmw Ah-km-\n-p-p. Ah\v ZpxJn `ban-. kpJ-n Xmev]-cy-an-. cmKw shSnv ip`m-ip-[Nn--bn-msX BtcmSpw tZzjw ]pemsX Bcp-ambpw AXn-kvt\lw hln-msX Ign-bp-p. Ah Ahs Bm-hn Xs nXn sN-Ww. Xm ]qW-A-Wm-\-kz-cq-]-\m-sWp AZzn-Xob {_-am-I-W-sapw Ah Icp-Xp-p. AXp- sImv Ah IrX-Ir-Xy- \mbn Ign-bp-p. Ah XnIpw IrX-Ir-Xy-\mbn Pohn-p-p. ]c-a-lw-tkm-]-\n-jv kam-]n-p.

]c-a-lw-k-]-cn-{hm-P-tIm-]-\n-jv3 1
imn-]mTw Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy-am--`n-cy-P{Xmx nssc-cw-ssK-kvXp-p-hmwk-kvX -\p-`nhy-tia tZh-l nXw bZmbpx kzkv Xn \ Ct{m hr {ihmx kzkvXn \x ]qjm hnizthZmx kzkv X n \kv X mtym Acn- - t \anx

568

I kzkvXn t\m _rl-kv]-Xn Z[mXp Hmw imnx


imnx imnx
tZh-m- sc, R ImXp- I sImv awKfw tIpam-dm-I-tW. Ip-I sImv awKfw ImW-tW. kpZr-V-fmb AwK--fmepw ico-c-mepw \nsf kvXpXnp sImp tZh- m Rv \n- bn- n-p Bbpp apgph\pw A\p-`-hn-s. alm-b-i-kzn-bmb C{ Rv awKfw \I-tW. kh-\mb ]qjm tZh R p awKfw \I-tW. ti \nhm-c-I\ mb Kcp-U Rv awKfw \I-tW. _rl-k]-Xnbpw Rv v awK-f-a -cp-f-tW.

tbm\nbx {]mWw Kkzmw tbm\nw Kkzm tl tltXyh ssa ssh XZml

1. AY ]nXm- alx kz]n-X -c -am- Zn-\ m-c m-b -W -ap-] taXy {]Way ]{]---_-K-h, XzpJm Zzm-{ia-[-{Iaw khw {ipXw hnZn-Xa-h-KXw CZm\ow ]c-a-lw-k-]-cn-{hm-P-I-eWw thZnXp anm-an. Ix ]cn-{h-P-\m-[n-Imco? IoZriw ]cn-{hm-PI e-Ww. Ix ]c-a-lwkx? ]cn-{h-P-IXzw IYw? XXv khw ta {_qloXn k tlmhmN `K-hm-\mZn \mcm-bWx
A\-cw ]nXm-a-l kz]n-Xm-hmb BZn-\m-cm-Ws\ kao-]nv \a-kIcnv tNmZn-p. `K-hm-s\, A-bpsS apJv n \nv hm-{i-a-[-{I-a-samw tIv a\-n-em-n. Ctm ]c-a-lw-k-]-cn-{h-PI eWw tIm-\m-{K-lnp-p. ]cn-{h-P-\m-[n-Imcn BcmWv? ]cn-{h-P-I-e--Wsav? BcmWv ]c-a-lwk ]cn-{hm- P-I AXns Ah Fs\ AsXmw ]d-bpI AXp tIv BZn-\m-cm-W ]dp.

kZvKp-cp-hns kao]w kI-e-hn-Zym-]-cn-{i-a--\mbn `hnv ]n-\m-bn-o hyn Cl-tem-Isbpw ]ctem-I-sbpw {ia-I-c-sap IcpXn hmk-\m-{Xbw GjWm-{Xbw aaX Al-mcw Ch On ]Zm-sa-tmWw \nys- ap IcpXn tam- n\v GI- km- [-\-amb {_N-cys Ah-km-\n-nv Krl-m-{i-an {]th-in-Ww. B B{iaw ]qn-bm-n-b-Xn\p tijw hm\-{]w kzmIn-c--Ww. As-n ap hn[-nepw hm\-{]-n \ntm {_-N-cy-n \ntm k\ymkw kzoI-cnmw. {hXw A\p-jTn-p--ht\m Am--ht\m kv\mXv It\m Akv\m-X-It\m An tlm{Xntbm An-tlm-{Xn-bm- -ht\m sshcmKyw tXmp ]w k\ymkw kzoIcn-mw. {]]--hn-c--\mbn A, A, ]p{X, `mcy. _p- Fn-h- tcmtSm Ah-cn-s-n IqsS hn- cn-p-h-tcmtSm injy-m-tcmtSm kXw hm-Ww. \nXy-ss\ann bm-Zn-I-sfm-p-am-h-iy-an-. tIhew Btbn am{Xw sN-Ww. An Xs {]mW An {]mWs Im-hmWv F a{-m A\p-jvTm\w \nh-ln-Ww. kXz-c-P-kvX- a-kp- aqp [mXp- -fm-Wv. At, Cu {]mW A-bpsS Imc- W- cq-]-am- Wv. AXn {]th- in-pI F Aw hcp \nn- -a -{ - m BlpXn sNmw.

2. kZvKp-c p-k-aot] kIem hnZym-]-cn-{i-atm `qXzm hnZzm kh-ssa-ln-Im-ap-jvanI kpJ-{iaw mXzm GjWm {Xb-h m- k -\ m-{Xb aa-X zmlw Imcm- Z nIw ha- \ m- - a nh tlb-a - [ n-K ay tamamss-I-km-[t\m {_-Ncyw kam]y Krlo-`-thXv, Krlm-Zm-\o-`qXzm {]{h-tP-Xv. bZn thX-cYm {_N-cym-tZh {]{h-tPXv KrlmZzm h\mZzm AY ]p\c-{hX hm {hXohm f kv\mXtIm hm kv\mXtIm hm D-m-n-c\ ntIm hm bZ-l-tch hncm-P- Z- l - tch {]{h-t P- ZnXn _pzm kh-k w- k mtcjp hnctm {_-Nmco Krlo hm\-{]tm hm ]nXcw amXcw If-{X-]p-{X-am-] vX -_-p-hw XZ-`m-th-injyw kl-hm-kn\w hm A\p-tam-Z-bnXzm XZv ss[ytI-{]m-Pm-]-Xym-ta-thnw Iph-n, XZp X Y m \ Ipc ym- X v. B t bm tah Ipc ymX v Anln {]mWm {]mW- t a- s sh- X bm ItcmXn ss{X[m-X -ho-b -tah IpcymXv GX-s sbh {Xtbm [mXthm bZq-X -k Xzw cP-k vX a CXn Abw tX tbm\n EXzn-tPm-btXm PmtXm Atcm-N Ymx Xw Pm\- Btcm-lm[m t\m h[bm cbnw CXy t\\ at{-W m- n- am- P n- t{LXv Gjhm At

3. {KmamXv t{im{Xn-bm-Km-cmXv An-am-lrXy kzhn[yp {ItaW ]qh-h - Zn amPn- t{LXv bZvy Xptcm hmnw \ hnt-Z]vkp Pplq-bmXv Bt]m ssh khmx tZhXmx khm-t `ym-tZ-h -X mt`ym Pptlman kzmtlXn lptXzm-Zr-X y-{]m-i v\ o-b mXv kmPyw lhn-c -\ m- abw Gj hn[n hocm- [ zt\ hm\m-i tI \m kw{]-thti hmn-{]-thti hm alm-{]-mt\ hm, b ZymXpcx kzma-\km hmNm hm k\y-tk-tZj ]cx
{Kma-n An-tlm{Xw sNp--h-cpsS Krl- n \npw An-sImp hv apI-fn kqNn-n hn[w Ansb {LmWn--Ww. tcmKw hm[n-p-Itbm An InmsX hcn-Itbm sNbvXm Pe-n tlma-Iw \Smw. kh-tZ-h-cq- ]-amWv Pew. CXn Fm tZh- mpw thn lh\w sNp-p. Fw hcp \nn a{w hn[n-{]-Imcw lh\w sNbvXv s\v tN lhnv `n--Ww. CXv hoc-am hn[n-bm-Wv. A\-i\w kw{]th-i\w As-n alm-{]-m\w Chp thn-bm-WXv. tcmKn-bm-sW-n a\p sImtm hmp sImtm am{Xw k\ym-khn[n A\p-jvTn-m aXn. -

4. kz {Ita-ssWh tNZm {iw hncmPm tlmaw IrXzm An- a m- - \ y- t cm]y euInI sshZnI kmayw kz NXpZ-iI-cW {]hrnw -

569

I N ]pt{X kam-]-tcm-]nX `mth intjyhx XZ `mth


kz-t\yh hm {_m Xzw b-kvXz-anXn A`na{yw {_ `mh-\ bm [ym-km-ay{io {]thi ]qh-I -a]vk p kh-h n-Zym kzcq]mw {_Wym-[mcw thZ-am-Xcw {Iam-Xvhym-lr-XnjvT {XnjvT {]hn-em-]y-hym-lrXn {Xb-a-I m-tcm-Imc aIm-tcjvT {]hn-tem-] y-X --h -[ m-t\-\ m]x {]miy {]W-th\ inJm arXvI r-jy-b-tm-] -hoXw OnXzm hkv{Xa]n `qau hm A]vkp hm hnkrPy Hmw `qx kzmlm Hmw `phx kzmMm Hmw kphx kzmtM-Xy-t\\ PmXcq-] -[tcm `qXzm kzw cq]w [ymb ]px ]rYIv {]Wh hymlrXn ]qhIw a\km hN- k m]n kw\rkvXw atbXn a{-a[y Xmc-[z\n kv{Xnhm-cX{Xn KpWo-IrX t{]tjm-m-cWw IrXzm {]W-sshI-[ym\ ]cm bWx k-`bw kh-`q-tX-t`ym-ax kzmtl- X yp[z- _ m-l p`qXzm {_m-l -a- k v ] nXn Xp- a- k ymZn hmIym kzcq-] m- \ p-k - m\w Iph-p-ZoNnw Zniw-K-tXv PmX-cq-]-[-c--tcXv Gj kw\ymkx

K-a-\-tatI `nmw lcn-Xy-Py-{Xn-Im-e-kv\m-\-am-N-c thZm- - { i- h - W - ] q hIw {]W - h m- \ p- j vTm\w Iph {_-amt kayIv k kzm`n-a-X-am-\ n-tlm-]-b nXzm \ntam A[ym- \n \njvT Ima-t{Xm-[-tem-`a-Z-am-cy Zw`-Zm-l-m-c-k qbm Kthm tZzj-l jm- aj-a -a -X zm-Zow lnXzm m\-ssh-cm-Ky-bptm hn-kv{Xo-]-cmMv apJx ip-am-\kx kthm-]-\n-j-Z-am-temNy {_N- c y-] -c n-{K- l -a -l nwkm kXyw btcm\ c- I PntX-{ntbm _ln-cx kvt\l-hPntXm ico-ck-m-c-Wmw hm{Znjp htjp A`n-i-]vX]-X nX hPn-tXjp ]iq-c -t{Zmln ssZ-amtWm {_-`q-bmb `hXn kthjp Imtejp em`m-emt`-k -a\ IrXzm-I-c-] m-{X-am-[q-I-tcWw \m aiv\ tatZm-h r- n-I - a- I ph Irio-` qXzm {_m-l -a kvaoXn `mh-b Kphw {Kma- ap-t]Xy {[ph iotemu amtky-ImIn Ntc-Zzmth hmN-tcXv I.

{Kl- A[n-I m-c n- b - m- -] w kI-e -` q- X pw A`bw \In ktJm Fs _ew cn-p-I. kz- Nn--\mbn Ah th-hn[w B- {im- hpw \o arX-l-m-hmb C{s h{P-am-Wv. \o F\nv imn hocPmtlmahpw \S--Ww. Ansb Bm-hn-em-tcm- ]nv Zmb-I-\m-Ip-I. Fs kh-]m-]-fn \npw hnap-Xs Ign-hp-Ifpw ]Xn-mev IcW {]hr-n-Ifpw ]p{X- \m-pI Fw hcp a{w P]nv tZmj-a apf-hSn, \n Btcm-]n--Ww. ]p{X-\n-s-n injy-\ntem injy- ISn-kq-{Xw, Iu]o-\w, Ia--ep, Hcp Imjm-b-hkv{Xw Ch \n-s-n Xs Bm-hntem Btcm-]n--Ww. ]ns tNv kZvKp-cp-hns\ \a-kvIcnv XXz-akn F alm{_mXzw Fp XpS-nb a{w sNmn {]mnv kmhn- Imhyw {]W-h-k-lnXw kzmI-cn--Ww. ]ns ac-hp-cntbm {Xn-bn {]th-in--Ww. thZ-am-Xm-hns\ aqp hymlr-Xn- amtXmtem [cnv Pem-h-X-cWw apI-fn-tev Ib- dp- I. Htc I- fn ebn-nv Pe- ]m\w sNmw. {]W-thm- m- c-W- tmsS Krl- n \np Xs `n kzoI-cn- p-I. Ch ssIhnp v inJ-sbbpw ]qWp-en-s\bpw tOZn--Ww. hkv{X- `qan- aqp t\chpw Ipfnv thZm-[ym-b-\hpw {hXm-\p-jTm-\hpw bntem Pe-ntem \nt- ]nv Hmw kzmlm `qx kzmlm F ssIsm--Ww. B- \n-m- ]- c-\mbn Ima- t{Im-[- \nba{-m \-\mbn kzcq-]-[ym\w sNbvXv {]tXyIw {n--Ww. Akq-b, Khw, tZzjw, Aajw Fnh Dt]{]mW-s\bpw hymlr-Xn-tbmSp IqSn a\\w sNbvXv a\-p- n--Ww. Iman-\o-Im-\ ]cmMv apJ-\m-I-Ww, D]-\n-jsImpw hmp sImpw aqp XhW Rm k\ymkw Zw a\\w sN-Ww. {_-Ncyw A]-cn-{K-lw, AlnwkzoI-cn-p. Fp ]Xps ]dp. {]Wh [ym\w sNbvXv k, kXyw Cbn {i sNep--Ww. ico-c-c--Wmw kI-e-`q-X-pw A`bw \In Du[z _mlp-hmbn \nn-Xcpw ]Xn-X-cp-amb hyn-I-sfm-gnv {Xnh--en Rm {_-am-Wv. AXp-\o-bm-W.v Fo alm-hm-Iy--fps# s] hyn-Ifn \npw arK- t`Z-`mKw IqSmsX (Alw {_m-kvan, XXz-a-kn) Aw Nnnv hS-p-Zn- Blmcw kzoI-cn-p--Xp-t]mse `n kzoI-cn-mw. em` p-t\mn \S--Ww. ip kzcq-]-n k-cn--Ww. \-M-M Xpey-ambn Icp-X-Ww. `nm-hr-nbpw Aev]mlm-chpw F \ne-bn Ign-b-Ww. Fp-amkw {Kma--fn CXmWv k\ym-kw. `nm-S\w sNbvXv GIm-In-bmbn k-cn--Ww.

5. A[n-Imcn \ `th-ZyZn Krl {]m\m ]qh- I - a - ` bw kh- ` q- t Xt`ymx ax khw {]htX kJm am tKm]m-buP kJm tbmko{ky ht{Pmkn hm{XLv\w i ta`h bXv ]m]w Xn hmc tbXy-t \\ at{W {]Wh ]qhIw k eWw sshWhw Zw IpSn kq{Xw Iu]o\w Ia-epw hnh-h-kv{X-taIx ]cn-Krly kZv Kpcp-ap-]-K-ay-\Xzw Kpcp-ap-Jm--Xzh-koXn alm-hmIyw {]W-h-]qh-I-aq-] -e`y AY Po-h-ev-em-Pn\w [rXzmY Pem-h-X-cW aq[z-

6. bZmew _pn `th- -Z m- I p-S o- ] tImw hm _lq-ZtIm hmlwtkm hm ]c-a-lwtkm hm X-{-]qhIw ISn kq{Xw Iu]o\w Zw Iaepw kh-a]vky hnkr-PvamYm PmX-cq-]-[-c-ttcXv {]mssa-I -c m{Xw Xot-{Xn-c m{Xw ]t\ ]-c m{Xw tt{X-k-]vXcm {Xa-\n-tIXx nc-aXn-c-n-tkhn \nhn-Imtcm am`m-em-`\ ka\ IrXzm tKmhrXym ss`y-am-N-c-\p-Z-I-e Ia- -e q-c_m-[-I-c-l-ky--e-hmtkm \ ]p\ em`x ip`m-

570

I ip-`-I-\naq-e-\-]cx kh{X `qXe ib\x


uc-I -] -c n-X y-tm-bp NmXpm-k y-{hX \nb-a-ip--[ym\ ]cm-btWm Akv{Xo ]pcpj ]cm-MvapJx A\p--tm-]y---h-Zm-N-cW hyenw-tKm-] y- m-N mtcm Znhm-\ - -k-a-tXz-\m-kz]v\ x kzcq-]m-\p-k-m\ {_-{hW h[ym-\ -amt-Wmh-lnXw kw\ym-tk\ tZl-X ymKw ItcmXn ]c-alwk ]cn-{hm-PtIm `hXn
m\ e_v[n- p-tijw ISn kq{Xw Iu]o\w Zw Ia-ep Fn-h-sbmw sh-n Fdn-mWv IpSnN-I\m-bn, _lq-Z-I-\m-bn, lwk-\m-bn, ]c-a-lw-k-\m-bn, ZnKw- _- c-\mbn k-cn--Ww. {Kma-n Hcp cm{Xn, Xon aqp cm{Xn, \K-c-n Ap cm{Xn, t- {X-n Ggp cm{Xn, Cu {Ia- n\v Xma-kn-mw. Krl-an-msX ncNn--\mbn An-tlm{Xw sNbvXv \nhn-Im-c-\mbn \nb-a\n-ba ]c-Xym-Kn-bmbn em`m-em-`-Nn IqSmsX {]mW-c- W-n \nv tKmhr-Xym-`n-m-S\w sN-Ww. GIm m\v Xma-kn--Ww. shdpw \nev InS--Ww. ucIw shSn- b-Ww. NmXpamky \nb-a--sebpw {hX-sfbpw ssIhn tIh-e-km-X zn-I-[ym-\]-cm-b-W-\m-IWw [\w kv{Xo ]p{X Ch-sc-n Nnn--cp-Xv. m\w e`nmepw D--s\-tmse s]cp-am-d-Ww. Zn\-cm-{X- Xpeyam-I-bm ]c-a-lw-k Ftmgpw Pm{K-Z-h--bn Xs Ccn-p- p. Cs\ \nc-cw kzcq-]-k-m-\-tmSpw {_- { ]- W - h - [ ym- \ - t mSpw IqSn- b p k\ymkw ssIsmv tZl-XymKw sNp--h ]c-a-lw-k-]-cn-{h-P\m-Ip-p.

]vXymZn \me-h-I Xpco-b-n Xpco-bm-Zn-\m-eh- I Pm{K-Z-h-bn hnizw \mep hn[-am-W.v hniz-ssX-Pkw, hniz-{]mw hniz-Xp-cobw hniz-hnizw kz]v\m-h-bn ssXPkw \mep hn[w. ssXP-k-hn-izw, ssXP-k-ssXPkw ssXP-k-{]mw ssXP-k-Xp-co-bw. kpjp-]Xn-bn v {]mw \mep-hn[w {]m-hnizw {]m-{]mw {]m-Xp-cobw \mep-hn[w Xpco-b-hnizw Xpco-b-ssX-Pkw Xpco-b-{]mw Xpco-b-Xp-cobw Cu {Ia-a-\p-k-cnv {_{]-Whw ]Xn-a-\mdp am{X-bn Bcq-V-am-bn-cn-p-p.

6. BImtc Pm{K-Zzniz DImtc Pm{K-s sX-Ptkm aImtc Pm{KXv {]m A-am-{Xbmw Pm{K-pcotbm _ n u k z] v \ - h ntizm \ mtZ k z] v \ ssXPkx Iembmw kz]v\ {]m Iem-X otX kz]v\ -X p-\ obx imu kpjp-] vX -h nizx imy XotX kpjp]vXm ssXPkx D\ymw kpjp]vX {]mtm at\m-\ymw kpjp]vX Xpcobx Xpcobmbmw Xpcob hntizm aZy-ambmw Xpcob sXPkx ]iyymw Xpcob {]mx ]cmbmw Xpcob Xpcobx Pm{K am{X NXpb aIm-cmwiw kz]v\am{X NXp--b-]p-Im-cmwiw kpjp]vXn am{Xm NXpbw aIm-c mwiw XrXo-b -am{Xm NXp- -h -am{Xmwiw Ab-tah {_-{]-Whx k ]c-a-lw-k-Xpco bmXo-X m-h - [ p-s sX-c p-] m-k y-tX-s s\h {_-{]-I mitX tX\ hntZ-l-apnx
AIm-c-n Pm{KXv hnizhpw DIm-c-n Pm{KXv ssXP-khpw aIm-c-n Pm{KXv {]mhpw A-am-{Xbn Pm{KXv Xpco-b-hp-am-Wv. _np-hn kz]v\hnizw \mZn kz]v\-ssX-Pkw Ie-bn kz]v\{]mw. Iem-XoX- n kz]v\-Xp-co-bw. imn-bn kpjp]vXn hnizhpw imy-Xo-X-n kpjp]vX n ssXP-khpw D-\n-bn kpjp]vXn {]mhpw at\m--\n-bn kpjp]vXn Xpcobhpw Dv. sshJ-co-bn Xpco-b-hn-izhpw a[y-a-bn Xpcob ssXP-khpw ]iy-n-bn Xpcob {]mhpw ]cbn Xpcob Xpco-bhpw Pm{K-ns \mep am{X-Ifpw BIm- -i-n-s-Xm-W.v kz]v\-ns \mep am{X- Ifpw DImcmw-i-bp--am-W.v kpjp-]Xn-bpsS \mep-am-{X-I aIm-cmwv i-bp--am-W.v Xpco-b-ns \mep am{X-I A-am-{Xmwi-bp--am-Ip-p. CXn-s\- -s- bmWv {_-{]-Whw Fv ]d-bp--X.v Xpco-bm-Xo-X ]c-a-lw-k Ah-[q-X Fnh ChnsS D]m-k-I-cmWv {_w. AXn-\m XsbmWv {]Im-in-p--Xv. AXn-\m Xs-bmWv hntZ-l-ap-n-bpw.

7. `K-h IYw Abtm ]ho-Xym-inJo kh I ]cn- X yxIYw {_- \ n- j v T m- ] cx IYw `K-hm-s\, {_-{]-Whw GXp hn[-n-ep-XmWv {_mW CXn {_m ]rXn k tlm hmN Fv {_mhv tNmZn--tm \mcm-b-W ]dp: {_- hnjvWp t`mx t`m A`-b-kym-kvXy-ssZz-Xam-m{]-Whw ]Xn- \mdv am{X-tN-XmWv \me-h--I-fn \mep m\w XtZh btm-] -h oXw Xky [ym\-\nhoXw ]Xn- \mdv hn[-ap- v. Pm{K-Z-h--bn Pm{K- ZmZn \mem- jvssTh inJm XXv I k ]hn{Xw k kh h- - I kz]v\mZn \mem-h-- I kpjp-]vXn- bn kpjp- I IrXv k {_mWx k {_ \njvTm-]cx k

7. `K- h {_ {]Whx IoZr- i oXn {_m ]rXn ktlm-h mN \mcm-b Wx {_ {]Whx tjmU-i-am-{Xm-Ix tkmhm NXp-b NXp-b-tKm-Ncx Pm{K-Z-h -mbmw Pm{K-Zm-Zn-N-X pt{km Ah- m- k z]v t \ kz]v \ mZn NX- t {km- h mx k pj p] vtX m k pj p- ] vX yZn N X - t {k m- h m kvX pcotb Xpco-b mZn NX-t{km-hm `h- oXn Pm{K-Z -h - mbmw hnizky NXphn[ymw hnizhntizm hniz-ssX-Ptkm hniy-{]mtm hniz-Xpc ob C X n k z] v\ m- h - mbmw s s X P- k y NmXphn[yw ssXP-k - h n- i zkvs sX Pkkvs sX Pk- { ]m x {]m - { ] m- - k v X p- c ob CXn Xpcobm hmbmw Xpco-b ky NmXp hn[ymw Xpcob hniz-kvXp-cob ssXP-k-kvXp-cob {]m kvXpcob kvX pcob CXn tX {ItaW tjmU-am{Xm-c q-Vw.

571

I ssZhx k Ejnx k X]kzo k t{ijvTx k Gh


kh tPyjvT x k Gh PKZv Kpcpx k Ghm lwhnn temtI ]c-a-lwk ]cn-{hm-PtIm Zpe-`X-tcm-b-tZy-tImkvXn k Ghx \nXy ]qXx k Gh thZ ]pcptjm alm-]p-cptjm bkvXnw aty hmh-X n-jvTtX Alw NX-k van-t-h m-h - nXxk Gh \nXy-Xr]vXx kx iotXm-jvWkp-JZpx am\mh-am-\ m-hPnX k \nm-aj klnjvW p kjUqn hPnXx jUv` m-h -hn-Imc iq\yx ktPyjv T m- t Pyjv T hyh- [ m\ clnXx k kzhrXn tctIW \m\r-{Zm Bimw _tcm \ \a-kvImtcm \ kzlm Imtcm \ kz[m-Im-c \ hnk\ ]tcm \nm kvXpXn hyXn-cntm \ a{ Xt{m ]mktIm tZhm--c-[ym\ iqt\ym eym-e ym \nhIx kthm-]-cXx k kn-Zm-\m Zzb-NnZvL \x kq-\ss I t_mt[m {_ Gh Alw AkvaoXn A\ hcXw {_ {]W-h m\p k m t\\ bx IrX-IrtXym `hXn k l ]calw k]cn {]mUn-Xyp-]-\n-j-Xv.
`K-hms\ btm-]-hoXw inJ kh-I- Fnh ]cn-Xy-Pn-m Fs\ {_-\n-jvTm-]-c-\mIpw? Fv {_mhv tNmZn--tm hnjvWp ]d-p. A-s\bp--h\v btm-]-hoXw Ahs AssZz-X-bp--amb B-m\w Xs-bm-W.v Ahs inJ [ym\ \njvT-bm-

Wv. kzI--fm Ahs ]cn-ip--\m-Ip-p. Ah kIe I-fpw A\pjvTnp Ign-p. Ah {_mW-\m-Wv. Ah {_m-\n-jvTm-]-cm-b-W -\m-Wv. Ah tZh\pw Ejn-bp-am-Ip-p. X]-kznbpw t{ijvT- \p-am-Ip-p. kh-nepw tPyjvT\pw PK-ZvKp-cp-hp-am-W-h Ah Rm Xs-bm-sWv a\-n-em-p-I. temI-n Cs\-bp ]c-a-lw-k-]cn-{hm-P-Im Zpe-`-am-Wv. Fhn-sSsb- nepw Htm ctm t] Ip- shv hcmw. Ah \nXyip-\pw thZ ]pcp-j\pw hm\ ]pcp-j-\p-am- Ip-p. Ahs Nnw Fnepw Ah Fnepw hkn-p-p. Ah \nXy-Xr-]X-\m-Wv. Ah {iotXmjvW ZpxJkpJ am\m-hv am-\-c-ln-X- \m-Wv. Ah jUqn cln-X\pw jUv`m-h-hnIm-c--Xo-X-\p-am-Ip-p. hen-b-hs\tm sNdn-b-hs\tm D Nn Ah-\n-. Ah Bm-hns\ am{Xw ImWpp asm-n-s\bpw C. Znp-I-fm-W-hs hkv{X. Ah \a-kIm-ctam kzlm-Im-ctam kzm[m-Im-ctam v sNp-n- . Ah \nm-kvXp-Xn-I-Xo-X-\m-Wv. Ah\v a{- X-t{m-]m-k-\-bn-. Ah A\y tZh-msc [ym\n-pn-. eym-ey cln-X-\mbn kh-hn-c--\mbn Ign-bpp. Ah kn-Z m-\ - \pw AZz-b \pw NnZvL -\ \pw kqm-\ t_m[- bp- \pw Rm {_-amWv Fp AJ `mh-\m-bp- -\p-amWv C-s\-bp- -hs\ ]c-a-lwk-]-cn-{h-P-I-s\p ]d-bp-p. Cs\ D]-\n-j-v. ]c-a-lw-k-]-cn-{hm-P-tIm-]\n-jv kam-]n-p. -

1
imn-]mTw

]c-{_-tm-]-\n-jv

Hmw `{Z It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy am- ` nb- P {Xmx nssc- c wssK kv X phmw kkvX-\q-`nhy-tia tZh-l nXw bZmbpx kzkv Xn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvX n \x ]qjm hnizthZmx kzkv X n \kv X mtym Acn- - t \anx kzkvX n t\m _rl-k v]-X nZ-[ m-X p. Hmw imnx imnx imnx
tZh-m-sc, R ImXp-sImv awKfw tIp-amdm-ItW. Ip-IsImv awKfw ImWp-am-dm-ItW. kpZrV--fmb AwK--fmepw tZl-mepw \nsf kvXpXnp-sImWv tZh-m RM-A-Mv \n-b n-n-p

Bbp-p-ap-gp-h\pw R A\p-`-hn-p-am-dm-ItW. almIon-am-\mb C{ Rv awKfw \ItW. kh-\mb ]qjzmhv Rv awK-f-a-cp-f-s. A{]-Xn-tcm[y-K-Xn-bmb Kcp-U Rv awK-f-a-cp-f-tW. _rlkvarXn Rv awKfw \ItW. Hmw. imnx imnx imnx

1. AY ssl\w alm imex iu\tIm BwKn ckw `K-hw ]n-em`w hn[n-h-Zp-]-kw ]{]-Znthy {_-]ptc tI kw{]-Xn-jvTnXm `h-n, IYw krPyt \nXym- \ Gj alnam hn`Py Gj alnam hnZpx I Gjx Xkvssa k tlmhmN GXXv kXyw bXv {_hoan {_- h nZymw hcnjv T mw

572

I tZth`yx

{] mtW `yx ]c- { _ ]ptc hnc Pw \njvIfw ip`-a-cw hncPw hn`m-Xn. k \nb-Xn a[p- I cx tizh hXv ^ - e - a - \ p- ` - h Xo Ia- a mXm I ItcmXn I-a mXzm I IpcymXv tIm Pmew hnn-t]-tZtIm ss\\-a-] IjXy ]Ij-X n.

hnin--\mb iu\-I AwKo-c-hw-i-n ]nd `Khm ]n-em-Zs\ hn[n-]qhw kao-]nv tNmZnp: temIn-ep-mIp ]Zm--semw t\cs Znhy-amb {_-]p-c-n AXm-bXv `K-hm lnc-Wy-K`s lrZbm-Im-i-n hncm-Pn-p-I-bmtWm? B ]Zm-sf hn`m-tK\ hym]-I\pw aln-am-a-b-\p-amb Cuiz-c Xs Dn \npw Fs\ krn- pp? Atlw bYmn BcmWv? ]n-em- Z ]dp: Rm \np ]dp-X- cm t]mIp {_- hnZy kXy- am- W.v Atlw kXykz-cq-]-amb {_-]p-c-n KpW{Xblo-\\mbn hncm-Pnp-p. {]mW apX \maw hsc-bp ]Xn-\mdp Ie-Ifn-m--h\pw Am-c-W-m Ahn-\mio cq]-n nXn-sN-p--h\p-am-W-t-lw. Atlw Poh-m{X kaqls _-tam--v A[n-Imcn F \ne-bn krn-p-p. Cu kzcq-]-n-ep {_-hn-Zyv B[m-c`q-X-hpamb ]c-am-mhv apap-p--fpsS Ahn-Zym-Zn-Isf \nb-{n-p-p. AXns ^e-ambn Ahv ip ssNX\y-{]-XoXn Dm-Ip-p. kzm-\v AI-Wy-s\ \ne-bn Ign-bp Atlw IrX-Ir-Xy-\m-Wv. hn]-coX Zrn-bmb Atlw ]e {]Im-c-n-ep-ap I- sNp--h-\mbpw Ij-Is\-tmse Xs I-n-\-\pk-cnv ^e-a-\p-`-hn-p--h-\mbpw Xocp-p. I-a- a-dnbp hyn Bcm-[\m _pn-tbmsS Iw sNp-p. Fm ]c-{_w Xs- bmWv Xm F-dn-bp--Xn-\m ap {`a--fn \nsmw ap-\m-Im B{K-ln-p-p. ap\n-am-cpsS Ihyw {Klnv \njvIm-a-_p-ym-Iw sNp-p. GI-am-{X- amb {_-n Xs apgp-Inb Hcp k\ym-knbpw A\p-Nn-X--fmb ]e I- sNp-n. \njvIm-a-_p-n-tbmsS Iw sNp--hs\ Ahs I- kmwkm- cn- I-- fmb hnj-b- -fn-tev BIjnm-dn-.

bmXn thZ Gh ]cw tPymXnx tPymXnjm am tPymXn-cm-\--b-tXyh tah. XXv]cw bXv Nnw ]c-am-m-\-am-\--b-Xn. ip`-h-am-Pm-b-tX-iz-cmXv `qb-kvtX-ss\h amtW kz]v\-m\w \nb-Xn Pf-Im-`m-h-h-ZyYm Ima-am-Pm-b-tX-iz-c mXv Xmh-Xmm-\-am-\ bXn ]c-k-o-b-Z-]-c-k-oXn. XXv ]cw \m]cw XyP-Xn. X ssZh I]m-em-Iw kmb b Gj kvX\ Chm-ew-_tX. tk{ tbm\nx k thZtbm \ncnXnx A{X Pm{K-Xn. iq`m-ip-`m-Xn-cnx ip`m-i pss` c]n I-` n\ en]y-tX. k Gj tZthm Xy tZh kykw-{]-kmtZm A-cym-ay-kw-KNn-{ Zp]x ]pcpjx {]W- h - l wkx ]cw {_, \ {]mW lwkx {]Wthm Pohx BZym-tZh Xm\n thZ-b Xn b Ghw thZ XXv IYw \nth-Z-b tX Pohky {_-X z-am-]m-Z-b-Xn.

2. {]W- t Z- h - X m- - X zmcx Xmx khmx \mUyx kpjp-]vX-tiy-\m-Im-i-hXv bYm tiy\xJam-{in-XybmXn Xzebw Bembw Ghw kpjp]vXw {_qX Abw N ]cw N kh{X lnc-Wy-atb ]tc-tImti Aar-Xm-t]yjm \mUo-{Xbw k-cn-Xky {Xn]mZw {_ Gjm t{Xjym XtXm A\p-Xn-jvTXn A\y{X {_qX Abw N ]cw N kh{X lnc-tb ]tc tImti bssYj tZh-Ztm bym N \mUyamt\m ss\th- X n. Gh- anm ]qt Itm ip`m-ip-ss`\ en]ytX bYm-Ip-am-ctIm \njvIma B\- -a-` n-bm-X n, XssYj tZhx kz]v \-am-\ - -a-` n-

kth-iz-c GXp hn[-ap--h-\mWv? Poh {]mWm[mc cq]-n Xpcob t`Z-m \mev {]mW tZh-X-am-cpv. Ahsc {]m]n-p-hm-\p \mUn-Ifpw \mep-hn-[-am-Ipp. ca, Ac-a, C, ]p\`h Ch-bmWv B \mUn-I. Ch-bn ca, Aca Cu cp \mUn-Ifpw tNv BIm-in k-cn-p ]cp-n-s\-tmse Pm{K-Xvkz-]\m-Zn-Iv fm Xfv Dd-n-tm-Ip-p. ]cpv hfsc kabw ]dv Xf-cp-tm Iqn-tev hcp--Xp-t]m-se-s Poh\pw Pm{K- Zm- Zn- I-fm oWnv Xs hn{i- a-m-\v Cu cp \mUn-I-fnepw hn{i-a-n\v Dd-p-p. Dd-p Ah-bn Nne-tm k-cn-p-Ibpw sNp-p. k{X gAb-B-^-J-W-Bb ^d-W-B-Y-A-W-B-gA ME-[-b-B-J-Bi-n camZn aqp \mUn-I-tfbpw B{i-bnv kzkz-cq]s {]m]npw Am-sXbpw Xm-{Xm-cq-]-n Ign-bpp. Dd-p Hcp hynsb hSn-sIm-Sn-m Ah DW-Xn-\p-tijw ]ns Dd-m-Xn-cn-p--X p-t]mse Poh\pw thZ-am-Ip BNm-cy-\n \np thZm--X-Xzw- {Klnv m\-bp--\mbn Xocp-tm hopw Ah- m-{Xb-n ]Xn-p-n-. \Xpw No-bp-amb Ia--fn apgp-Ip--Xp-an- . _me Fnepw Bk-- \-m-- Xn-\m Inp--Xn B\-n- p--Xp-t]mse Poh\pw kz]v\-ntem Pm{K-ntem B\-a-\p-`hn-pp Rm {_-kz-cq]w Xs- bm-Wv. F t_m[-ap- -h B\--a- b-\m-Ip-p. HcpXcw A Hcp ]pn \npw asmcp ]pn-te-s--t]mse m\nbpw PmK-c-Wn sNp ]n ap-h Dt]-np-p. {_-X-e]-c-\mbn AXv Xn \npw `n-a-sv v m\n a\-n-em-p-p. tIhew {ih-Wm-Zn-I-fm {_m\w e`n- p-n- . Iem-]m- Iw AXm- bXv tbmK-ns baw, \nb-aw, Bk-\w, {]mWm-bm-aw, {]Xym-lm-cw, [mcWw, [ym\w kam[n Fo Amw-K- A`y-knv Ahbm lrZ-bs ipo-Icnv {_-m\w t\Sn IrXIr-Xy-\m-tI--Xp- v. tbmK-[ym-\-n-\m-[mcw CXm-Wv. kvX\w t]msetbm hmg-q-p- t]m-setbm s\n Xqnn-S-p AXv tbmK-Im-ev apI-fn-temp s]mn hnI-

573

I kn-p-p. lrZ-b-I-a-en nXn-sN-p Cuiz-cs\ [ym\n- p- -h ip`m- ip` I-smw AXo- X-\mbn -hn-p- p. {]km-Za-b\pw A-cm-anbpw \nw-K\pw Nn{Zq-]\pw {]W-hlw-k-\p-amb cq]-n ]c-{_w kvacn--s-Spp. {]Whw Xs- bmWv Poh. Fs- m AXv Hmmc-ns Ah-b- -h-n BIm-c- m hmNy-am-Wv. HmwImc-ns bYm-cq]w Adn-bp--h\v Poh-{_--]Zw e`nm Ign-b pw. {]W-h m- - I - a mb ]c- {_- - ns [ym\hpw \nZn-[ym-k-\hpw Poh-p-nv hgn-sbm-cp-p- p.

3. kz-a-Ymky ]pcp-jky Ax intJm-] -hoXXzw {_-Wky apap-tm-c intJm-]-ho-X-[mc-Ww, _lne-y-amW inJm-b-tm-]-[m-cWw IntWm Krl-ky A-cq] hoX eWw Xp _ln-kvX -p-h-Z-hy--a kvXXz-ta-f\w
B-cn-Iin-Jbpw btm-]-ho-Xhpw {_-cq-]-a -b\mb Cu ]pcp-js kXyw Xs- bm-Wv, tamw B{K-lnp {_m-W Cu B-co-I-in-J-sbbpw btm-]ho-X-sbpw [cn--Ww. ]pdsa ImWp btm-]-hoXhpw inJbpw In-I-fmb Krl-v thn-bp-Xm-W.v B-cn-I-in-Jbpw btm-]-ho-Xhpw ]pdsa D kq{Xw t]mse hy-a-. Fnepw Ahy-hpw ]c-{_-tmSv tbmPn-n-p--Xp-am-Wv.

\ km-k kZ-kZv `nm-`nw \ tNm `bw \ k`mwKw \ \n`mKw \ Nm]yp-`-b-cq-]Iw {_mss-IXz hnm\w tlybw anYym XzIm-c-WmXv
kXv, Ak-Xv, `nw, A`n-w, D`-bm--Iw, k`m-Kw, \n`m-Kw, DZ-b-kz-cq]w CsXm-p-a Ahn-Zy-bpsS kzcq]w. AXns kzcq]w khYm A\nh-N-\o-b-am-W v. A\nh-N-\ob {_- ns BssI XXz- m\w DmIm-Xn-cn-p Imew AhnZy \ne-\npw Fm {_kz-cq-]-m-\w e`n-m CsXmw ssIhn-tS--XmWv Fpw t_m[y-am-Ipw. Fs- m AsXmw anYy-bm-Ipp.

IrXy kptcy- z- n-I-e m-k z-cq-]-tXz-s s\Io IrXym `ytc XXz-a]n at[y {Xncm-hrXym {_-hn-jvWpa-tl-iz-cXzw a\kn kmb BZy--ta-Io-IrXy NnZv{K-m-h-ssZz-X-{Knw IrXzm-\m-`yZn {_-_ne-{]-am-Ww. ]rYIv ]rYIv k]vXhnw-iXn X]m-kw_w {XnKptWm t]Xw {Xnaqn e-We-nX-a-t]y-I-Xzam D]m-Zy-hm-amw-km-ZmZn Znn-W-I-Syw hn`mhy A`y--{K-l-kt-f-\taIw mXzm aqetaIw kXyw arabw hnmXw kymZzm-N m-cw`Ww hnImtcm \ma-t[bw arn-tI-tXyh kXyw lw tkXn h- Z ztb \mx intJm- ] - h oXzw \nnXy {_-WXzw {_-[ym-\mlXzw bXn Xz aen Xmx intJm ] hoXn-Xz-tahw _ln enXmx intJm-]-ho-Xn-Xz-tahw _ln en-Xmx intJm-]-ho-Xn-Xz-tahw _ln enX I-inJm mt\m-]-hoXw Krl-m-kym-`mk {_m-Xzky tIi-k-aq-l -i nJm {]Xy Im-k-X-p-IrtXm ]oXXzw NXp KpWo-IrXy NXphnw-i Xn XXzm]mZu Xp IrXzw \h-X-Xz-ta-I-tah ]cw {_ XXv {]Xn-kc tbmKy-XzmXv _lp-am-{]-h r-nw, Iev]-b-n. kthjmw {_m-Zo\mw tZhjoWmw a\p-jymWmw aqn tcIm. {_ss-I-ta-h. {_W-X z-ta-I-ta-h. hm-{i-anWm taI-tah hZ-n. lwkx, inJm, {]W-h, ap]-\ o-X w, \mZx, km\w, Gj [tm t\Xtcm [x XXv IY-a nXn {]W-h -l wtkm \mZ-k v{Xn-h rXv kq{Xw kzlrZn ssNXt\y XnjvTXn {Xnhn[w {_ XZv hrn {]m]n-I-in-tJm-t]Xw XytP-Xv.

4. ]-] mXv {_tWm \ In\ XNp-j v] m-Zhnt\m APoh {_-W--Xzm-cn- m\m\n \m`n-l-rZ-b-IWvT aq[kp Pm{KXv kz]v \kp-j p]vX n Xpco-b m-h mx Bl-h - \ ob Kml]Xy ZnW k`ym- n- j p. PmK- c otX {_mkz]v t \ hnjv W p; kpjp]v X u cp{Z- k v X p- c ob acw Nn-bw. Xkvam--Xp-c-hm NXp-cm-Kp-eth-\ -anh j-hXn XXzm\n Xp-hZv hn`-P y-X -ZmlnXw {XnKp-Wo-IrXym Zzm{Xow i-Xz-\n-jvjam- ] mZy m\ - ] qX w {X nKp- W - k z- c q] w {XnaqnXzw ]rYIv hnm\ \h {_m-Jy-\h-Kp-tWm-t]Xw mXzm \h-am-\-an-Xkv{Xn KpWo-

]-]m-Z-{_--n\v Xn \npw hyXy-kX-ambn v Ahn-Zym-cq-]-aptm Ctbm F kwibw Am-\-mWv. hrn, kan cq]-ambn NXpjv]m ZmK-X-ambn Dn \ne-sIm-p Pohn-cq-]n-bmb {_s {]m]nm \mev m\--fp-v. \m`n, lrZ-bw, IWvTw, incv, AXns\ {]m]n-m Pm{K-v, kz]v\w, kpjp]vXn Xpcobw Fo \me-h--Ifp-ap-v. Bl-h\obw Kml]Xyw ZnWw k`yw Fo An-I-fn bYm-tbmKyw Bm-hns\ `mh\ sN-Ww. Pm{K-Z-h- -bn {_mhpw kz]v\-n hnjvWphpw kpjp-]vXn-bn cp{Z\pw Xpcob-n A-chpw Ahn-\m-in-bmb Nn{Zp-]-{_-hpw Bbn-cn--Ww. eyw. k\ymkn {_-a-bamb btm ]ho-Xhpw [cn- m-dp-v. {_s {]m]n-m \mep Ah-I ]cn-K-Wn-- s-n-cn- p-p. AXv \mep hnc-ep-I-fpsS th-\am-W.v AXn sXmq-mdp XXz- AS-n-bn-cnp-p. AXv aqmbn hn`-Pnv apn cp XXz--epsS k\n-jIj amb cq]w km-Znv m\-m hnip-v amb {XnKpW kz`m- h-tmSp IqSn-b-Xm-sWp a\-n-emn kqcy, N{, An Fo Iem-cq-]-hp-ambn GIo-`-hnv {_m-hnjvWp atl-iz-c-msc A\p-k-m\w sNbvXp.

574

I \m`n apX {_ _new hsc-bp hn`n---fmb Ccp-]n-tbgp XXz- sf kw_- n- p kmcw {Klnv GIXzw m]nv CSXp tXm apX hes Ac-sv {]tZiw hsc CXns\ `mhs\ sNbvXm Nn ipn e`n-pw. a]m-{X- ap-am-{X-am-Wv. AXn asmpw Cs-dn-bp--Xp-t]mse {_-\nn-X-amb FmhkvXp-fpw {_-am-sWv a\-n-em--Ww. lwk-sa {_-ns Awiw Xs- bmWv Xm Fp a\-n-emn {_m-W- Xzw, {_ [ym\-tbm-Ky-X-b-XnXzw Ch km[n-mw. Atm am{Xta a\p-jy bYm-n Ax inJ-tbm-Sp-Iq-Snb-h\pw A btm-]-ho-X-[m-cn-bp-am-sWv Icp-X-sSp-Ibp-q. ]pdsa ImWp inJbpw ]qWp-\qepw Krl m- { i - a n- I v th - X m- W v . i nJ bpw ]cp n \qsImp Xo ]qWq-epw {_-W-Xz-ns Asn sshZn-I-Im-\p-jTm-\-n-\p tbmKy-X-bpsS Hcp v Nnw am{X- am-W.v

Xq{Xw [mc-tbZv tbmKo tbmK hnZv {_tWm bXnx 10. {_-kq{Xw XymtPZv hnt{]m tbmK hnm\ XXv]cx {_-`m-h-anZw kq{Xw [mc-tbXv bx kx apn-`mIv \mip-NnXzw \tNm-nw Xky kq{Xky [mc-Wm-Xv.

inJ-sbm- sSmw Xe- apSn apdn- p. _mly- b- tm-]-hoXw Dt]-n- p-Ibpw Ahn-\m-in-bmb ]c- {_--s- s kq{X-cq-]-n [cn-p-Ibpw sNp-I. \nc-cw tamNn hlnv ]n Pw Hgn-hm-m {ian-p-I. kqN-I-amb-Xp- sIm- mWv kq{X- sa t] knn--Xv. bYm kq{Xm\w knn--h-\mWv apap- p. `np-I\pw kZm- Nm- cnbpw {_m-W\pw Ah Xs. AJ {_m-s ]c{_w \qen aWn-I t]mse tImn- cn-p-p. B GXp hn`m-K-m-cp-sS-bm-bmepw apn, {_w {_m- kq{Xw tbmK-\pw bXnbpw {_-W\pw [cn--Ww. WXzw Fn-h-sbmw H- p-X- s-bm-Wv. hm {iam-Nm-c- _mly- kq- {Xs khYm Dt]-n-p-I. {_ `mh- bp- `n--fm-W.v hm-{i-a-hy-h ]men-p--hcpsS amb kq{Xs [cn- p- - h apnv A[n-I m-c ncq]w Hp Xs. tamm-[n-Im-cn-bmb bXn-bpsS inJbpw bmbnocp-p. ImcWw B kq{X-n bmsXmcp hn[btm-]-ho-X-ns BZn Imc-W-amb HmwIm-chpw Hp- n-ep Aip-Nn-Xztam Dn--Xztam A]-hn-{X-Xtbm C. X-s. Ah- cpsS ]c-{_ Xs-bmWv inJ HmwImcw Xs 11. kq{X-a- KXw tbjmw D]-ho-Xw. Ch cn-s\bpw kwtbm-Pn-n-p-Xv \mZw. m\ bPvtVm-]-ho-Xn\mw m\n kza-ln-a-bm B- n-X- \mbn ssNX\y kzcqtb Xp kq{X-hntZm temtI ]-amb lrZ-b- n hkn- p- p. B-kz-c q-] -\mbn kXys Adn-b-W-sa-m-{K-ln-p-p-sh-n B-X- XztX N btm]hoXn \x n \nv `n-ambn Hpw ImWm B{K-ln-p-n-s12. m\ ]qmx m\-\njvTmx n Ah I- a-bhpw {]m]-n-I-hp-amb inJ-sbbpw m\ btm-]-ho-X n\x btm-]-ho-X-sbpw ]cn-Xy-Pn-t--Xp-v.

6. k inJw hN\w IrXzm _lnx kq{Xw XytPXv _p[x b Zcw ]cw {_ XXv kq{X-anXn [mc-tbXv 7. ]p\P--\n-h r-Xzw tamN--kym-l \niw kvatcXv kqN-\m- q{X anXypw kq{Xw \ma ]cw ]Zw 8. aXv kq{Xw hnZnXw tb\ k apap-px k `npIx k thZ-hnXv kZm-Nmcx k hn{]x ]wn ]mh\x 9. tb\ kh anZw t{]mXw kqt{X aWn KWm Ch

m\-tah ]cw tXjmw ]hn{Xw m\-an-coXw 13. At cnh inJm \m\ym Xky m\-abo inJm k inJo-Xyp-NyptX hnZzm t\Xtc tIi [mcnWx 14. I-Wy-[n-IrXm tb Xp sshZntI euIntI ]nhm {_m-Wm-`m-k-am-t{XW Poht Ipn-]q-cImx {hPt \ncbw tX Xp ]p\P-\n P\n 15. hmamw-k-Z ISyw {_-kq{Xw Xq khyXx A _ln-cn-hm-Xyw XXz-Xp ka-\znXw

575

GsXmcp m\-a-b-b-tm- ]-ho-X-[m-cn-bpsS Dn Cu kq{X-ap-v, Ah-\mWv bYm-n kq{X-m-\ap--h\pw bYm btm-]-ho-X-[m-cnbpw m\-bp-amb inJ-tbm-Sp-Iq-Snb m\-\n-jvTpw m\-amIp btm-]-hoXw [cn-p--hpw m\w XsbmWv khhpw. Abm Xs hnZzm\pw inJ-bp--h\pw ap Xc-n \o Xe-apSn Isp shv Ah inJm[m-cn-b-. sshZn-I-eu-In-I-I--fn apgpInbn-cn-p-h {_-Wm-`m-k-m am{Xw. Ah tIhew DZc ]qcWm-cm- Wv. bYm m\n CSs tXm apX hes ISn-{]-tZiw hsc B-co-Ihpw bYmXzp-amb m\w sImv knn ]c-a-X-Xz-am-Ip \qen-\m \nn-X- amb {_-kq-{Xs \m`n-ap-X {_-c{w hsc bYm-{]-amWw [cn-t- -Xp-v.

hn{]x k\y-kvXp-alXn 19. GI-b-tm-]-hoXn Xp ss\h k\ym-k vXp-a-lnXn 20. XkvamXv kh-{]-b-Xvt\\ tamm-t]o `thXv bXnx _lnx kq{Xw ]cn-XyPy kzmx kq{Xw Xp [mc-tbXv

_lnx {]] intJm-]-ho-XnXz a\m-Zr-Xy-{]-Wh-lw-k-in-tJm-]-ho-XnXz ah-ew_y tam-km-[\w Ipcym-Zn-Xyml `K-hm iu\Ix CXyp-]-\n-j-Xv.
Cuhn[w ]c-a-X- Xz-am-Ip Xp-hn-\m \nn--sXpw hnhn[ {Inb-I-fpsS AwK-`q-X-hp-amb Cu kq{Xw [cn-Ww. m\-amb inJbpw m\-a-tbm-]-ho-Xhpw Dh\v Fm hkvXp-fpw {_-am-Wv. asm-p-an-. ]c-a-XXz- kz-cq- ]- amb btm-]-hoXw [cn-p m\n btm]-ho-Xn-bm-bn-o-cp-p. Ah Xs-bmWv tamm-[n-Imcn. B-cn-Ihpw _mly-hp-a m-bp btm-]-ho-Xn-bmbmWv k\ym-k-n-\-[n-Im-cn. tIhew btm- ]-hoXw [cnp--h k\ym-k-n-\-[n-Im-cn-b-, sshcmKyw ssIh-ht\ k\ym-k-n\p A[n-Im-c-ap-q. AXn-\m Hcp bXn kh {]Im-c- nepw apap-p-hm-bn-cn--Ww. Ah _mlykq- { Xs At]- nv B - c - k q{Xw [cn- - W w. _mlyhpw {]]--a-bhp-amb inJ shSnp btm-]hoXw ssIhn-v, Hmw Imc {_-cq-]n-bmb inJ-sbbpw btm-] -h o-X -s bpw ssIsm tam-k m-[ \ sNWw Fv iu\-I Acp-fn-sN-bvXp. ]c-{_--]-\n-jv kam-]n-p.

16. \m`ym-Zn-{_--c-{m {]am-Ww [mc-tbXv kq[o tY`yp [mcy-anZw kq{Xw {InbmwKw Xp \nnXw inJm m\-abo bky D]-hoXw N Xbw 17. {_mWyw kIew Xky t\X-tcjmw XpIn-\ CZw-b-tm-] -hoXw Xp ]c-aw-XXv ]cm-bWw 18. hnZzm btm-]-ho-Xo kw[m-ctbXv bx k apn `mIv _ln-c--tm-]-hoXn

]mip-]-X-{_-tm-]-\n-jv

imn- ] mTw Hmw. `{Zw It`nx irWp-bma tZhmx `{Zw ]ty-a m-`n bP{Xmx nssc-cw-ssK-kvXpjvT hmwk kv X \q- ` nhy- t ia tZh- l nXw bpZmbpx kzkvXnx \x Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]qjm hniz thZmx kzkvXn \kvXmty AcnjvS t\anx

kzkvXn t\m _rl-kv]-Xn Z[m-Xp. Hmw imnx imnx imnx


tZh-m- sc, R ImXp- I sImv \Xp tIpam-dm-I-s. Ip-I sImv \Xv ImWp-hm-\n-Shc-s. - kpZr-V-fmb AwK--fmepw ico-c--fmepw \nsf kvXpXn-p-sImv tZh-m Rv \n-bn-n-p

576

I Bbpp apgp-h\pw A\p-`-hn-m-\n-S-h-c-s. alm-Ionam-\mb C{ Rv \-\evI-s. kh-\mb ]pjmhv Rv \ \I-s. A{]-Xn-tcm-[y-KXn-bmb Kcp-U Rv \-b-cp-f-s. _rl-kv]Xn Rv \-b-cp-fs. Hmw imnx imnx imnx -

ambm cq]-am-Wv. Rm\-msX Hcn-Spw Hp-an-. cp{Z Xtam-a-b-\mb ambm-cp-]hpw hnjvWp kXz-Kp-Wa-b-\mb ambm-cq-]hpw {_mhv ctPm-Kp-Wo-b -ambm cq]-hp-am-Wv. C{m-Zn-tZ-h-m ctPm-Kp- W-Xtam KpW- bp--m- cm-Wv. Ahcn kmXzn-Icm-bn-m-cp-an-. tIhew inh am{X-amWv kh km[m-cW cq]n.

]qh- ImWvU w
AY l ssh kzbw-`q {_m {]Pmx krPm \oXn Ima-Imtam PmbtX Imta-iztcm ssh{i-hWx ssh{i- h tWm {_-] p{Xm _me- J neyx kzbw `phw ]cn-]r-Xn PKXmw Im hnZym Im tZhXm Pm{K-X p-c o-b-t bm-c ky tIm tZthm bm\n Xky him\n Imemx InbXv {]amWmx Ikym-bm chn N{-{l-lm-Ztbm `mkt Iky aln-am-KK\ k zc q] G X - Z l w t{i mX p - a n- man \ mt\ y m Pm\mXnXzw {_qln-{_-. kzbw `qcp-h m-N -I rXvkv\P KXmw amXrIm hnZym Zzn{Xn h-klnXm Zznh-amXm {Xnh klnXm Zznh amXm {Xnh klnXw NXpam{Xm tImw-Imtcm aa {]mWm- nIw tZhXm Al- t ah PK- { Xb sskyIx ]Xnx aa him\n khmWn bpKm-\y-]n. Atlm-cm-{Xm-Ztbm aXv kwhnXmx Imemx aa c p ] m- c th k vtX P N { \ {X {K l tXPmwkn N KKt\m aa {Xnin ambm kzcqt]m. \mt\ym aZ-kvXn. Xtam ambm-tIm cp{Zx kmXzn-Iam-bm-tIm hnjvWpx cmP-kam-bm-tIm {_m. C{m-Z-b-kvXm-a-kcm-P-km-nIm \ kmXzn tIm ]n. AtLmcx kh km[m-cW kzcq]x
kzbw `qhmb {_m-hns a\-n Hcn- {]PIsf krjvSn- -W-s a B{K-l-a p- m-b n. AtXmsS Atlw Ima-\-Isf ]qo-I-cn-p cp{Z- s\bpw ssh{ih-Ws\bpw krjvSn-p. Atm ssh{i-h-W\pw {_]p-{X-\mb _meJney\pw {_m-hn-t\mSv tNmZnp: ""PKn hnZy FmWv?'' Pm{K-p-co-bm-h-bpsS tZh-Xbm-cmWv? B-[o\amWv PmKv? Ime-n\v FmWv {]amWw? kqcy-N{m-Zn-{K-l BcpsS B-bm {]Im-in-pp? Cu Imcy- Adn-bm Rv IuXp-I-ap-v. A-bv-msX ampw CXv \n-b-an. AXp-s Imv AsXmw ]dp Xcp-I . kzbw`q ]dp: ""temI-nse amXr-Im-]-c-amb h-am-e-bmb amXm-hm-W,v hnZy, AXv lwkw Fp cp-h--tfmSp IqSn-b-Xp-am-Ip-p. \mep-am-{X-bp HmwImcw Fs {]mWtZ-hX-bm-W.v aqp temI-n\pw Htc Hcp \mY Rm Xs kIe bpK-fpw Fs hi-hn-I-fm-Ip-p. Fn \npamWv Zn\-cm-{X- XpS-nb Ime- Dm-b-Xv. kqcyt tXPpw N{-\--{X-{K-lm-Zn-Ifnse tPymXnpw Fs {]Whw aqp-h--sfbpw IqSnbXp Xs Cu BImiw Fs aqv in imen-bmb

2. ka-kvXbm-Km\mw cp{Zx ]ip-Im-cp-t{Zm-cpt{Zm bmK- t Zthm hnjv W p- c - Z z- c yptlm- t X- {- t Z-h Xm b-`pKv am\kw {_-am-tl-izcx {_-am-\kw lwkx-tkmlw lwkx CXn. X-b-btm \mZm\p- k - m- \ w. X- b - h n- I m- t cm- P ohx ]c- a mm kzcqt]m lwkx A_-ln--cXn lwkx A KtXm \hIm- i m- KX kph kzcqt]m lwkx j-hXn XXz-Xp-hXv hyw Nnq{Xw {Xb Nn-b-e- Ww \h-X-Xz-{Xn-cm-hrXw {_hn- j v W p- a - t l- i z- c m- - I - a - n- { X- b - I - t em- t ]Xw NnXv{Kn _\w AssZz-X-{Knx b-km-[mc-W mwKw _ln-c-Pz-e \w bmwK eW {_ kzcqt]m lwkx D]-ho-X-e--W-kq-{X-{_-K m-b mx {_w Ke- - W - b pw bkq{Xw XZv {_ kq{Xw b-kq-{X-kw-_ n {_- b x XXv kzcqt]mw Km\nam- { XmWn at\m-b- ky lwtkm- b- -k q- {Xw. {]Whw {_ m - k q{X w {_ - b - - a bw {] W - h mhn lwtkm-{_- -k q{Xw XtZ-h -{ _- -b-abw tam-{Iaw {_-k-ym-{Inbm at\mbmKx kym {Inbm at\m- bm-K ky e- W w. b- k q-{ X- { ]- W - h - {_- - b {Inbm- bptm {_mWx {_-NtcyW Ncn tZhmx lwk-kq{X-Ncym bx lwk{]W-h-tbm-ct`Zx kIe b-fp-sSbpw Imhv ]ip-]-Xn-bmb `K-hm cp{Z-\m- Ip-p. hnjvWp A[z-cyphpw C{ tlmXmhp-am-Wv. inhs am\v {_-b-t`m-m- tZhm-cm-Wv. B am\k {_l-a-ns cq]-amWv lwkw. ""lwkw, tkmlw'' F Xa-bXzw knn-p-hm sNs-Sp b-amWv \mZm-\p-k-m\w X-b-Xz-hn-Imcw Xs Poh. ]c-am kzcq-]-amb Cu lwkw AIpw ]pdpw k-cn-p-p. Dn-se-n-b-Xn-\p-tijw A\h-Im-i-m-\v Cu lwkw kz-cq-]-am-Ip-p. Cuizc sXmq-mdv XXz--fpsS cq]-n hy-am-Ip Nnns {Xnkq-{X--fm H]-Xp-Xp-tfmSv aqn-cn-bm-bXpw {_-hn-jvWp-atl-iz-c-cq-]n-bmb An-{X-b-bp-bmb NnXv {Kn-bp-ambn _-s AssZzX {Knbp--amb b-ns km[m-c-Wamb AwK-cq-]-n AIpw ]pdpw {]Im-i n- p btm-] -h oXw lwkw Xs. Cs\ D]-hoX kq{Xw {_-b--cq-]-am-W.v AXmbXv btm-] -h oXw {_ns {]Xo-I -am-I p-p.

577

I btm-]-hoXw {_-b-hpw Hv asm-ns kzcq]-hp-am-Wv. AXns AwKw am{X-amWv btm-]-hoXw Cu at\m-b-b--ns lwk-amWv {_-b bpamb {]W-hhpw {_-kq{Xw Xs. {]W-hm-hnbmb lwkhpw {_- kq-{X- am-Wv. Cu {_- bw tamkm-[-\-am- Ip- p. {_-k-y-am-\-knI b- ns eW-amWv b- kq{Xw {]Whpw {_- bw Fn-h-bpsS {Inb-I-tfmSp IqSnbh\mWv {_m-W. tZh-m {_N-cy-n hkn-p-p. lwkhpw {]W-hhpw Hm-Wv.

lwks Bcn-Iambn [ym\n-msX tamw \nnp-I-bn-.

lwkky {]m-\mkv{X Imemx {XnImem kv{Xn hmx t{XXm-y-\p-k-mt\m bmKx-t{XXm- ym- - I rXn h HmwImc; lwkm- \ p- k mt\m bmKx Nnz-cq-]h-bw Xpco-b- kz-c q]w A-cm-ZntXy tPymXn kzcq-t]m-l wkx bXv mKw {_-knx {_-{]-hru XXv {]Wh lwk-k q- t{XssW h [ym\ amN-c - n. t{]mhmN ]p\x kzbw `qhw {]Xn-Pm-\otX {_]pt{Xm Ejn _me-Jneymx lwk-kq-{XmWn IXnkw-Jym\n InbZv hm {]amWw lrZym-Zn-Xy-a-co-Nn\mw ] Z w j - h X nx N nX v k q{X {L mW ntbmx kz\nXm {]W-hm-[mcm jUw Kpe Zim-ioXnx hma-_m-lp ZnW ItSym-c--cXn lwkx ]camm {_ Kply {]Imtcm \m\y{X hnZnXx Pm\n tX arX ^eImx kh-Imew lwkw \ {]Im-iIw {]W-h-lw-km-[ym\ {]IrXnw hn\m \ apn.
aqp ka-b- - fn- emWv lwk-ns {]m\ thXv. aqp Ime-nepw aqp h-am-Wp--X.v Cu bw An-{X-b-m-emWv sNt--Xv. aqv An-I, Bmhns BIr-Xn, h-bp--amb Hmm-c-am-Ip lwkw Ch-sb-n Nnn-p-I. B-cnI b-am-Ip-p. Nn{Zq]-hp-amb X-bo-`-hn-p-Xv Xpcob kzcq-]am-Wv. AIp BZn-Xy-\n lwk-ns tPymXn-kz-cq-]-am-Wp-Xv. b-ns Cu AwKw Xs-bmWv {_k v. AXp-sImv {_s {]m]n-p--h {]W-ham-Ip lwks km[\ sNt-Xp-v. {_-]p-{X-\mb _me-Jn-ey hopw kzbw `qhnt\mSv tNmZn-p. ""lwk kq{X--fpsS kwJy F{X-bmWv? AXns {]am-W- F{X-bmWv? Abvv Fmw Adnbm-a-tm. Zb-hp-sNbvXv ]d-p- X-c-Ww.'' AXp-tIv kzbw`q ]dp: ""lrZ-bm-Zn-Xys Inc-W- sXmqn BdmWv. Nnq-{X-{Lm-W-n kzc-k-lnXw \nK-fn-p {]W-h[m-cbvv sXmqn Bdv AwKp-e-am-Wv. CSs `pP- n-\-Spv ISn- {]-tZ-i-ns he-Xp-`m- Kv a[y-n ]c-am-m-hmb lwkw \nh-kn-p-p. Fm \nKq-Vamb Cu hnj-b-s-n Bpw Adn-p-Iq-Sm. AarXXzw e`n--hp-am-{Xta kIe ka-bhpw {]Im-iam-\am-bn-cn-p lwks Adn-bm-\m-hq. {]W-ham-Ip -

\h-kq-{Xm ]cn-Nn-Xm tXy ]nbZv {_N-c-n. A-cm-Zn-tXy\ m\w a\p-jym-Wmw. PKZm-ZntXym tcmNX CXn mXzm tXaXymx hn_p[m-kvX]\{]m-\m-bp BN-cn hmP-t]bx - - A[zcypx ]ip-lm Ct{m-tZ-h Xm Alnwkm [ bmKx ]c-a-lwkx A[zmcyx ]c-am--tZ-hXm ]ip-]Xn {_tm] \nj-i-tZm-{_- . kzmym-bbpm {_m-Wm--cn. Ai-A-h-ta[m alm-b - I Y m X {Z m m {_ - N - c y - a m- N - c - n. Aizta[m alm-b-IYm b{Zmm {_-Ncyam-N-cn. kthjmw ]qthm {_-b-{Iaw apn- {I-a -a n- X n. {_-] p{Xx tlmhmN DZntXm lwk Ejnx kzbw `qkvXn tcmZ-t[. cpt{Zm {_tm]-\ n-jtZm lwk-tPymXn ]ip-]Xnx {]W-hkvXmcIx k Ghw thZx
h-bp-amb H]Xp \qep-I-fp btm-]hoXw [cn-p--h\pw {_-sap Icp-Xn-s AXns\ D]m-kn-p-p. Fm Ahv A-cm-Zn-Xy-{_--s-n-bp m\-an-. kqcy temI-n\v {]Imiw sImSppp Fp a\-n-emn Ah ip-amb _pnpw m\-n-\p-ambn AXns\ {]mn-p-p. hmP-t]b bw ]ip-]Xn cq]-am-Wv. AXns tZhX C{-\m-Ipp. Alnwk ]men-pI Hcp alm-bw Xs. CXn ]c-alwkw F A[z-cyphpw ]c-am-mhv tZh-X-bp-amWv. thZ--fnepw D]-\n-jp-I-fnepw {]Xn-]m-Zn--s-np Cu {_-ss-bmWv kzmym-b-bp-cmb {_-m-\n-I Bcm-[n-p-Xv. Cu alm-b-s-n-bp m\w Xs-bmWv Aiz-ta-[-b-w. CXns\ B{i-bnp am{Xta Chv {_-m\w BN-cn-m km[n-q. apv kqNn-n Fm {_-b-hpw apn \Im t]m-Xm-Wv. {_-]p-{X hopw ]dp: ""F\nv lwk hnj-b-I-amb m\w e`npIgnp'' CXp-tIv kzbw`q A{]-Xy--\m-bn. D]-\n-j-p--fn ]d-bp lwk-tPym-Xnp Xs-bmWv cp{Z. kwkm-cn \npw Dmcw e`n-m-\p {]Whw Xs-bmWv ]ip-]Xn-sbv ]d-bmw. -

D-c-I mWvU w
1. lwkm-am-en-Im-h {_-tIme {]tNm-ZnXx ]c-amm ]pam-\n-X n-{_--k-n-Im-c nWn 2. B[ymt {_ Iev]ky-B-IrXnx IoZrko IYw-{_-m\ {]`m-k-ym-Imtem KXn [oaXmw lwkmtJym tZh-am-m-Jy-am-XXz {]PxIYw

578

I 3. Ax-{]-W-h\m-Zm-tJym-lwkx {]Xyb t_m[Ix A KX-{]am KqVw m\-\mfw hncm-PnXw 4. inh-i-ym-Iw cq]-Nn-bm-\ thZnXw \mZ _np-Iem {XoWn-t\{Xw hniz-hn-tN-jvSn-Xw. 5. {Xnbw-K m\n inJm {XoWn Zzn{XmWmw kmwJy amIrXnx AKp-V-{]am lwkx {]am-Wm-nKXw _lnx
h-{_w lwk-ns P]w Xs-bm-W.v ]c-ammhpw ]pcp- j\pw CXp-X-s. B-m-\-m {_Xp-ey-\m-bn-p--hs\-n Fp-]-dbm-\mWv? m\n-I Ah-cpsS kabw {_-N-bnepw D]m-k-\-bnepw sNeh-gn-p-p. lwk-hpw Bmhpw Hm-sWv m]n-s-- Xn- \p- tijw {]P FhnsS? B-cnI {]W-h-\m- Z-m Adn-b-s-Sp lwkw Xs-bmWv Fm m\hpw \Ip-Xv. B-cn-Im-\p-`q-Xn-bm _mly-m\w e`np-p. inh-in cq]-nepw Nn-bm-\--s\dnb-sSp-Xpw AXp-Xs \mZw, _np, Ie Fo aqp t\{Xfm-emWv PKv tNjvS-bm-bp--ambn cnp--Xv. aqv AwK-fm-epw, aqp inJ-I-fmepw ctm aqtm am{X-I-fmepw AXns BIrXn hy-am-Ip-p. Cs\ Am\w knn-p-tm \nKq-V-amb Cu Bm-\hpw _mly-cq-]-nepw e`y-am-Ipw.

D-cn-p t\{X- ImWp-Xpw sNhn-I tIpXpw A\y--fmb kth-{n-b-fpw X-fpsS I-fn hym]-cn-p-Xpw Fmw amb-bpsS ^e-am-bn-Wv. m-

11. t{im{X am\n Nm[ykvXw kzbw ]ip-]Xnx ]pam A\p-{]-hnky t{im{Xky ZZmXn t{im{X Nmw inhx 12. a\x-km-\n Nm[y-kvXw-{]-hniy ]c-ta-izcx a\kvXzw Xky k-tm-b-ZZmXn \b-ta\ Xp 13. k Gh hnZn-Xm-Z\y kvXssYhm hnZnXm Z]n At\y-jm-an-{n-bmWmw Xp Iev]n-Xm-\m-a]oizcx X-{Zp-]-a-\p-{]m]y ZZmXo \nb-ta\ Xp XX p-hmIv ssNh-a-\-m-\ym-\n-Jm\n N 15. \ KXn kzbw tPymXn kz`mth ]c-am-\o AIr-hn-jb {]Xy-Iv{]-Imiw kzm ss\h Xp 16. hn\m-X {]am-Wm-`ymw-{_ tbm thZ thZkx {]Xyp-Kmm ]cw tPymXnambm km Xp al-ax
t{im{Xw Bm-hns\ B{i-bn-p- p. ]ip-] Xn XsbmWv t{im{X- n {]th-inv AXn\p {ih-W-in \Ip--Xv. a\pw Bm-hn A[y-kvXam-Wv. Cuizc AXn {]th-inv AvhnsS \nesImv AXns\ \nb{nv a\kvXzw \Ip-p. CtX-{]-Imcw B Cui Xs-bmWv kIe C{n-b--sfbpw {]hn-n-p--X.v Fm Bfp-I Nnn-p--Xn \npw Atlw `n\m-Wv. Atlw Xs-bmWv kIe C{n-b-pw ZX\p-Iq-e--fmb cq]w sImSp-p-Xpw \nb-{n-p-Xpw. AXp-sImv t\{Xw hmWn, a\v XpS-nb Fm C{nb-pw ]c-am-m-hns kzbw tPymXn cq]s {]m]nm km[y-a-. ]c-am-mhv Ax-I-cW-hn-jb--fn \nsmw `n-\m-sWpw AXp-sImv Xhpw {]amWhpw IqSmsX AXns\ Xs Bm-hn Adn-bm {ian-Wsapw a\-n-em-p-h\v ]c-am m\w e`npw. Cu Bmhp Xs-bmWv ]ca {]Im-ikz-cq-]w. amb-bm-Is tLmc-amb Xtam-cq-]am-W.v -

6. {_-kq-{X-]Zw-tbw {_w hn[yp eWw-l w- k m {]W-h -[ ym-\ - -a n-X yp- t- m\ kmKtc 7. GX Zznm\ amt{XW m\-km-Kc ]mcKx kzXx-inhx ]ip-]Xnx-kmo khky khZm 8. kthjmw Xp a\-kvtX-\-t{]-cnXw \nb-ta\ Xp hnjtb K-Xn. {]mW-t-jvS-btX hmKzZ Xy]n 9. Npx-]iyXn cq]m-Wn-t{im{Xw khw irtWmXy]n A\ym\n Jm\n khmWn tXss\h t{]cnXm\n Xp 10. kzw kzw hnj-b-ap-n-iy-{]-ht \nc-cw {]h-IXzw Nm]y-ky-am-bbm X kz`m-hXx
PKXv kq{X-cq-]- amb {_-m\w t\Sp- Ibpw lwkcq- ] n-b mb kqcys\ {]W- h - ] qw [ym\n- p-I bpw sNWw Fv m\n-I D]- tZ-in-p-p. C-s\- bp m\ km-Z-\-m m\ kmK-c-ns adp-I-c-bnse-m km[n-pw. kzbw inh\pw ]ip-]-Xnbpw XsbmWv khZm kmn-cq-]-n tim`np--Xv. inh kI-e-cp-sSbpw a\-ns\ t{]cn-n-p-Ibpw \nb-{n-pIbpw sNp-p. At-lns {]`m-h-m a\v hnjb--fn-tev t]mIp-p. {]mW {]hn-p-p. hmWn

17. XYm-kXn IXw amb-kw-`hx {]Xy-Km-\n XkvamXv X-{]-am-Wm-`yw-kzm-\n-`qXym NNnZv Lt\ 18. kz {]Im-ssk-Ikw knt-\mkvXn ambm ]cm-\n hymh-lm-cnI ZpjvtSy-bw-hnZym hnZym \ Nm\yYm 19. Xz ZrjvSym Xp \mkvtXy hX-z-tahm kvXn tIhew hymh-lm-cnI ZrjvSnkvXp {]Imim hy`n-Nm-cXx

579

I 20. {]Imi Gh-k-XXw Xkvam-Z-ssZzX Gh


ln AssZz-X-anXn tNmn {]Im-km-\y-`n-Nm-cXx
AXp \nanw {]Xym-Km-mhpw ambbpw GIo-`-hnp-I-sb-Xv Hcp hn[-nepw kw`-hy-a-. AXp t]mse ssNX\y cq]nbpw kzbw {]Im-ihp-amb ]c-am-m-hn amb C FXv Xw \p`q- Xn-{]-amWw Ch-bm t_m[yam-Ipw. hnZy-bp-sSbpw Ahn-Zy-bp-sSbpw hnj-b- hymhlm-cn-I-am-Wv. Ahbvv ]c-am-m-hp-ambn bmsXmcp kw_-hp-an-. XXz-ZrjvSym Ch-sbmw anYy-bm-Wv. tIhew Hp am{Xta kXy-am-bn-p-q. Fmw AssZzXw Xs-bmsWpw AssZz-Xhpw At`-Z-am-sWpw a\-n-em-p-I .

29. AN-px-t{im-{X-a-Xyw XZ-]mWn ]Zw XY \nXyw hn`pw kh-KXw kpkqvaw N X Zhybw 30. {_ss-th-Za-a-hr-XXv ]pc-kvXmXv {_m-\w ]caw ssNh-]-m-Xv. {_m-\w ]caw ZntW N {_m-\w ]caw tNm-tc-N.

21. {]Imi Gh kXXw Xkvam au\w ln bpPytX Ab-atm almbky kzb-tah {]Im-inXx 22. \ kPothm \ N {_\ Nm\y-Z]n In\ \ Xky hm hnZy-t-\m-{i-am XssYh N 23. \ Xky [tm [m \ \ntjt[m hn[n \ NbZm {_m-Iw khw-hn-`mXn XX Gh Xp 24. XZm ZpxJmZn t`tZm bam`mtkm ]n \`m-k-tX. PK-o-hmZn cqt]-W-]iy-]n ]cm--hnXv 25. \ XXv ]iyXn Nn{Zq-]w-{_-hkvtXzh ]iyXn - [-[mnXz hmm Nt`Z kXn ln`n-Zy-tX.
Cs\ Fmw Htc Hcp {]Imiw am{Xw AXn-s\n Gsd ]d-bp--Xn-s\-m au\-amWv t{ijvTw. Cu al- mb m\w kzbw knn- -h Poh-cp-] tam {_tam at-sX- n-eptam A, Ah\v h- tfm [m[-tfm hn[n \ntj-[-tfm C. khw {_-ambn ImW-s-Sp-tm ZpxJmZn-I-sfmpw A\p-`-h-s-Sp-I-bn-. Cs\ ]c-a{_-m\w knn-h tIhew Nn{Zq-]amb {_-s tb ImWp-I-b p- q. [- n-s bpw [mn-I-Xz-n-sbpw hnj-bt`-Z-ap-s-nepw AXv `nam-Ip-p.

Fpw hncm-Pn-p-Xv Htc Hcp ]c-am-mhv am{Xam- W.v ap Fm t`Zhpw t`Zm- t`Z- fpw Ah- \n Xs hym]n-n-cn-p-p. hkvXp-hmbpw Ah-kvXp-hmbpw Fsm-aptm AsXmw {_w Xs. Cu nXn-bn {_-m-\n-bmb Hcp-hs\ Fns\ {Kln-m-\tam XyPn-mt\m Ignbpw? D]- am-c-ln-X\pw hmn\pw a\-n\pw AtKm-N-c\pw AZr-iy\pw A{Km-ly\pw AtKm-{X\pw Acq]\pw Aar-Xyphpw t\{X t{im{X ]mWn, ]mZ-cln-X\pw, Ahy-b-\p-amb B {_w Xs-bmWv kh-n\pw A[njvTm-\w. Ahs apnepw ]nnepw t{ijvT-amb {_m\w Xs. CSpw hepw B {_m-\w Xs.

31. kzm-t\yh kzbw khw kZm-]-iyXn \n`bx XZm-aptm \ ap--_-sskyh hnap-Xm 32. Ghw cq]m ]cm-hn-Zym-k-tXy\ X]-kmNn N {_-Ncym-Zn-`n[sx e`ym-th-Zm h\m 33. kzi-cotc kzbw tPymXn kzcq]w ]c-a mnImx oW-tZmjm {]]-iy-n-t\-Xtc ambbm hrXmx 34. Ghw kzcq-]hn-m-\w-bky IkymkvXn tbmKn\x Ip{X-NnXv Ka\w \mkvXn Xky kq cq]nWx 35. BImi taIw kqw Ip{X Nnln KXn XZv {_m-hnXv t{ijvTx Ip{X Nnssh K-Xn.
C{]-Im-c-ap km[-I Fm-h-scbpw Fpw Xs Bm-hns Dn Xs ImWp-p. Cu `mh-\m-ap\mb m\n am{X-a, Am-\nbpw ap-\m-Ipp. Cu ]cm-hnZy kXyw X]-v, {_-Ncyw Fn-hbm thZm--amw aptJ\ knn-p-p. ipmx IcW-mcpw oW-tZm-jam-cp-am-bn-p--hp am{Xta ]cam- m-hns\ ImWm km[n-q. amb-bn IpSp- n-b-hv km[y-a-. Cs\ Xs kzcq-]-a-dnp ]q-Xt\-Snb tbmKnv P\-\-a-cW-fn-. kh-hym-]nv Ftmpw - t]mtI--Xn-tm. AXp-t]mse kzbw {_-ambn IcpXn-bn-p--h\v Hcn-Spw htc-Xn-. t]mtI--Xp-an-. -

26. t`Zm-t`-Z-kvXYm t`Zm-t`-Zx-km-mXv ]cm-\x \mkv Xn-kzm- m-Xn-tc-tI-W -kz-bta hmkvXn khZm 27. {_ssh hnZytX kmm-Xvh-kvXptXm hkvXptX ]nN XssYh {_ hnm\o In KrlvWmXn Plm-XnInw 28. A[n-jvTm-\-a-\u-]-ay-a-hm-Mva-\ktKm-Ncw - b-Z-t{Z-iy-a -{Km-ly-A-cq]w tKm{X-hPnXw

36. A`-yky \nhr-Xym-Xp-hn-ipw lrZbw `thXv Blmc ipu Nn-ky-hn-ip-n `hXn kzXx

580

I 37.

Nn-i p-u-{I-amXv m\m-{Xp-`yn {Kbx kv^pSw A`yw {_l-a-h n- m-\-hn-lo\ sskyh tZln\x 38. kay-Ivm-\n-\-kvXZzm-Xvkz-cq]w kIew Jep Al-aw kZm-m-Z-CXn ln {_ thZ\w 39. {_-hnZv {KkXn m\m-Xvkhw {_m ss\h Xp {_--{Xm-ZnIw khw kymkytZmZ\w kZm

40. btkym]m-tk-N\w arXypx-kvXw-m\n XmZrix Jep {_-kz-cq] hnm-\m-XvP-KXv t`mPyw `thXv Jep
Blm-c-n A`-y-am-bn-p-Xv ssIsh-Sn-m a\v ip-am-bn-o-cp-p. Blm-c-ipn Nn ipnv Imc-W-am-W.v Nnw ip-am-bm m\w e`n-pw. {_m-\-lo-\t `ym-`-ym-hn-Nmcw thq. ImcWw kay-Ivm-\n-bpsS kzcq]w Am-\n-sb-tmse t`Zm-\-bp-a. `n-p--h Rm\mWv; `yhpw - Rm\m-W,v Fv m\n--dn-bmw. Fm {_-m\n khw {_-a-b-ambn ImWp-p. AXp-sImv {_m-W-{Xn-bmZn `mh\ Xs Ahs t`mP-\-am-bn-o-cp-p. arXyp-hns\ Blm-c-am-bn--cp-Xp {_- As\-Xs Bbn-o-cp-p. Cu ka-kvX-P-Kpw Ah\v t`mP-\am- W.v -

43. kzkz-cq]w kzbw `pMvt \mkvXn t`mPyw ]rYIv kzXx AkvXn tNmZ-kvanXm cq]w {_ss hmkvXnXz e-Ww 44. AkvXnXm eWm km-km {_ \ Nm]c \mkvXn km-Xntc tIW-\mkvXn ambm N hkvXpXx 45. tbmKn\m am-\n-jvSm-\mw-ambm kzm\n Iev]nXw kmn kv]Xbm `mXn {_-m-t\-\_m-[nX 46. {_-hn-m\ kx {]Xo-Xa-Jew PKZv ]iy ]nkZm ss\h-]-iyXn kzm\x ]rYIv CXyp-]-\n-j-v.

41. PK-Zm-Xbm `mXn bZm-t`mPyw `th-Zm {_-kzm-Xbm \nXyw `nXw kIew XZm 42. bZm-`m-tk\ cqt]-W-PKZv t`mPyw `th-XXXv am\Xx kzm\m `mXw `nXw `hXn {[phw

B-cq-]-n PK-ns\ A\p-`-hn-ptm AXv t`mPy-am-bn-o-cp-p. B-cq-]-n {_w Ftmgpw `n- p-sIm-n-cn-p-p. Bcp-sS B`m-k-am-{X-am-bm Cu PKv t`mPy-am-bn-o-cp-p; Ftm Cu B-cq]w hnZn-X-am-Ip-p, Atm kI-eXpw {_-m `n-s-Sp-p. Cs\ {_w kzkz-cq-]-s-s `np-p. Fs-m `mPy ]Zmw AXn\npw `na-. AXp-t]mse AXv AkvXn-Xz-cq-]-am-sW-nepw {_w Xs. {_-an-msX Hn\pw AkvXn-Xz-an-. k-bpsS eWw AkvXn-Xz-am-Wv. k {_-n \npw `a-. {_-a-msX asmcp k-bn-. amb-bn\nv Hcp bYm hkvXphpw Dm-Ip-n-. tbmKn-I X-fpsS Bm-hns\bmWv amb-bmbn k-ev]n- p--Xv. {_-m\-_m-[n-Xambn AXv Ahv kmn-cq-]-n `mknp-p. Cs\ {_-m-\m-\p-`qXn ssIh m\n Hcp ]t PK-ns\ Xs apn Imepw AXns\ Xn \nv hn`n-ambn Nnn-p-n-. ]mip- ]X{_-tm-]-\n-jv kam-]n-p. - -

Q
1

{]W-thm-]-\n-jv

Hmw kl-\m-h-hXp kl\u `p\p kl-hocyw Ic-hm-hssl tXP-kzn-\m-h-[o-X-akvXp am hnZzn

jm hssl Hmw imnx imnx imnx


]c-{_w R cp t]scbpw cn-p-am-dm-Is. Rsf ]cn-]m-en-s, R Hcp-anv Ign-hp-I -

581

I t\StW, R-fpsS A[y-b\w tXP-kzn-bm-ItW. R


At\ym\yw hntZzjw ]pe imnx imnx imnx m-Xn-cn--tW. Hmw

5. bPpth-Zw, BIm-iw, Zn-Wm-n, tZh-t{i-jvT-\mb `K-hm hnjvWp-hns kzcq]w Ch "D' Imc-n ASp-p.

1. ]pc-kvXmXv {_-W-kvXky hnjvt Wm-c -Zv`p-X -IWx clkyw {_ hnZymbmx LrXmnw kw{]-NtX 2. Hman-tXy-Im-cw {_ bZpw {_-hm-Zn`nx icocw Xky hyman m\w Ime-{Xbw XYm 3. X{X tZhm-kv{Xbx t{]mm temIm thZm-kv{X-tbm-bx Xnt{km am{Xm-am{Xm N {]Xy-ky inhky XXv 4. EtKztZm Kml-]Xyw N ]rYnho {_ Gh N AIm-cky icocw Xp hymJymXw {_ hmZn`nx 5. bp thtZm-cow N Zn-am-n-kvXssYh N hnjvWp `K-hm tZhx DImcx ]cn-IonXzx 6. kma-th-ZkvX-Ym-Zyu Bl-h-\o-b-kvXssYh N Cuizcx ]ctam tZthm aImcx ]cn-Ion-X.
1. B A`p-XI-\mb hnjvWp-hns\ kw_-n {_-hn-Zym-]-c-amb clkyw ChnsS ]d-bm XpS-p-p. 2. {_-th-Zn-I-fmb m\n-I Hmw F GIm-bn-cs {_-sav ]d-n-p-.v AXns ico-cw, m\w, Ime{Xbw Ch \ncq-]Ww sN-s-Sp-I-bm-Wv. 3. B Hmm-c-n aqp tZh-m, aqp temIw, aqp thZ-, aqv An-I Ch Dsmpp-v. AtXmsSmw aqp am{X-Ifpw Hcp A-am-{Xbpw AXn tNn-cn-p-p. AXv ]c-a-in-hXz-ns {]Xo-I-am-Wv. 4. EtKz-Zw, Kml-]Xym-n, ]rYn-hn, Cu aqv An Hmm-c - nse BZym- -c-a mb AIm-c - n Dsm-p-p-shv {_-hm-Zn-I hy-am-n-bn-p-v. AIm-cD-Im-c-a-Im-c tNmWv Hmmcw cq]-s-n-p-Xv.

6. kma-thZw, kzw, Bl-h-\o-bm-n, ]c-ta-iz-c, ChcpsS kzcq]w aIm-c-n AS-p-p.

7. kqcy-a-WvU-e-am-`mXn lyIm-c-{ a[yKx DIm-{ km-i kvXky at[y hyh-nXx 8. aIm-cmn kmtim hn[qtXm hnZyp-tXm-]aw Xnt{km am{Xm-kvXYm-tbm tkma kqcym-n-tX-Pkx 9. inJm N Zo] kmim bkvanwkvXp ]cn-htX A-am{Xw XYm-tbm {]W-h-tkym-]cn nXm 10. \mkmZn kqcy kmiw kqcyw lnXzm XYm-]cw 11. Zznk-]vXXn kl-{kmWn \mUn `n kzm Xp aq\n hcZw kh-`q-Xm\mw khw hymss]yh XnjvTXn 12. Imwky Lm-\n-\m-Zx-kymXv bZm en]yXn imtb Hmm-ckvXp XYm tbmPyx {ipXtb kh-an--Xn. 13. bkvan k eob-tX-i_vZ kvXXv ]cw {_ KobtX tkmarXXzmb Iev]tX tkmar-X-Xzmb Iev]tX
79. AtXm-sSmw "A' F Acw N{ aWvU-ens kao]w \ne-sIm-p--Xm-Wv. kqcy-a-WvU- e- ns kzcq-]-hp-am-W.v N{-kz-cq- ]-amb DIm-cw. Cu Hmm-c-ns a[y-n \ne sImpp. AXp-t]mse An kzcq]hpw (B An-bn ]pIsbXn-) an t]mse {]Im-in-p--Xp-amb "a' Imcw nXn sNp-p. Ahsb N{, kqcy, An Cu aqp am{X-I-sfpw a\-nem-p-I. Zo]-in-J-sb-t]mse CXnepw inJ-bp-v. AXv Hmm-c-ns Ah-km-\`m-Kp A-am-{X-bm-Wv. 10-11 cm-a-sXv Xmac hfbw t]mse Zriy-am-\-am-Wv.

582

I AXv \mkm-c-{-n \nv tXtPm-ab-amb kqcy-a-WvUes t`Znv Fgp-]o-cm-bncw \mUn-Ip apI-fn kIe Pohn-Ipw hc-Zm\w \Ip-amdp \ne-sIm-pp. 12. apapp tam-tm-S-Sp-p-tm Hmp-a-Wn-bn \ns-t]mse Hcp i_vZw apg-p-p. Cu Hmm-c-n\v AXp-t]m-se-sbmcp kzcq-]-am-sWv a\-n-em-p-I. AXv

thZ-kz-cq-]-am-Ip-p. AXv tIm kI-e-cp-am-{K-ln-pp. 13. bmsXm-cp-h\n Cu Hmm-c-i_vZw eo\-am-bn-cnp-p. Abmsf {_-sav ]d-bmw. Abm Aar-X-Xz{]m-]Xn-l-\mWv F Imcy-n kwi-b-n-\-h-Imv i-an-. {]W-thm-]-\n-jv kam-]n-p.

{]mWm-n-tlm-t{Xm-]-\n-jv3 1
imn-]mTw Hmw kl-\ m-h -hXp kl \u `p\p kl hocyw Ic- h m-h ssl tXPkzn \mh-[ o- X - akvX p amhn-Zzn-j m-hssl
]c-{_w R cp-t]-scbpw cn--s. AXv R cp-t]cpw Hcp-anv PohnXw aptmp \bn-m-\nS-h-c-s. R Hcp-anv Ign-hp-I t\Sm-\n-S-hc-s. RfpsS A[y-b\w tXP-kzn-bm-Is. R At\ym\yw tZzjn-m-\n-S-h-cm-Xn-cn--s.

2. bm ^en\ox bm A^em A]pjv]m bm-]pjv]nWox _rl kv]Xn {]kq-XmkvXm t\m ap Xzw lkx
^e-ap-Xpw ^e-an-m-Xpw ]qhp-Xpw ]q-fn-mXpw _rl-kv]Xn {]kq-X-hp-amb Huj-[n-I \s ]m]ap- -cm-- s.

3. Pohemw \hm-cnjmw am tX _[v\m-tay-j-[nwbmX Bbp-cp-]-lcm-Z] cmwkn ]mX-bmXv 4. A-]tX Aky t\ln Zzn]-tZ--Xp-jv]tZ

1. AYmXx kthm-]-\n,-mcw kwkm-c-m-\mXoXw A-kq{Xw imcocw bw hymJym-kymax. Akvan-t-h-] p-cp-j-i -cotc hn\m-]y- n-tlm-t{XW hn\m]n kmwJy-tbm-tK-\-k w-k m-c -h n-ap- n `hXoXn tkz\ hn[n\m Aw `Du-WHu \C-n]y bm Huj[ox tkma cmo-cnXn Xnkr-`n-c--]X CXn Zzm`ymw A\p-a-{-btX bmx Huj-[bx tkmacm- o_lzox iX-h n-N - Wmx _rl-k v] Xnx {]kvXmx t\m ap Xzw lwkx
A\-cw kIe D]-\n-j-p-I-fp-sSbpw kmc-`q-Xhpw kmwkm-cn-Im-\m-Xo-Xhpw A- kq-{Xhpw Bb imco-cnI-b - -s - n ]d-b p- p. Cu ]pcp-j s icocw Adnp Ign-m Antlm{X-hn[n Ah-cpsS hn[n-b\p-k-cnv `qan-bn \nn thZn-bn ]-dn tN Aw \nt-]nv aqe-n kqNn-n aqp a{- sImpw A-]tX XpS-nb cp a{- sImavSpw A`n-a-{n--Ww. {ItaW ta]- d ctm aqtm EpI sImv AXm-bXv _rl-k]Xn {]kq-X--fmb Hujv [n-I \t ]m]-ap--cm-- s. Fw hcp B a{-fm ]qX- am--Ww.

5. bZ--aZv`nx _lp[m hncmw cpss{Zx {]PKv[w bZn hm -] n-i mssNx khw XZo-i mt\m A`bw IrtWmXp inh-ao-im-\mb kzmlm
Poh-emw... Fp XpS-nb a{-mepw A-]tX F a{- mepw A`n-t jIw sN- W w. apI- f n sImSp Ap a{- sImv ]n- n Pe-m A`n-tjIw sNpI. a{w sNmn Aw kv]inv heXpssI-bn Pe-sa-Spv a{-]qhw t{]mWw sNp-I.

6. A- -c kn `qtXjp Kplmbmw hniztXm apJx Xzw bkvX zw {_m Xzw cp{Z kvX zw hnjvW pkvX zw hj-S vImc Bt]m tPymXn-c tkm AarXw {_ `q`phx kphtcmw \ax
kh-hym-]n-bmbn \o Pohn-I-fpsS lrZ-b-K-lz-c-n nXn sNp-p. \o Xs bw, \o Xs {_m-hv, \o Xs cp{Z, \o Xs hnjvWp, \o Xs hj-SvImchpw Pehpw tPymXpw ckhpw Aar-Xhpw {_hpw `q`phx kzx \n\v \a-kvIm-cw.

583

I 7.

1. hntizm f kn sshizm-\tcm hniz-cq]w Xzbm[m-cytX Pmb-am\w hnizw kzmlp-Xbx khm b{X{_m AartXm f kn alm-\thm Zbw ]pcptjm tbm AwKp-j vT t{K {]Xn-j vT nXx XaZv`nx {]Xn-jnman tkm f kymt AarXm bmhr- X tbm f \mhn- tXyjm Ghm- m. [ymbtX f ntlm{Xw Pqtlm- aoXn kth- j m-t ah kp\n`- h Xn AY Peta \o ]rYn-hnsb ip-am- p- I. ]cn-ip-- am- -s b-]-cn-hrX Blp Xo tlma-bXn tkzi-cotc ]rYnhn Fs ]cn-ip--\m--s. {_-W-kv]-Xnbpw ]cn- bw ]cn-h-bm-aoXn
ip--\m--s. {_-`q-X- amb ]rYnhn Fs ]p\o-X-\m-s. Dn-hpw A`-yhpw Zpn-X-hp-am-bn-p Fs kh-kz- sbpw Pew ]cn- ip-- am--s. Fs ]m]w AIse-bm- - s. Cs\ t{]mWw sNbvXv cp XhW A`ntjIw \Sn CXp ssIsImv thZn sXmv he-Xp-ssI-bnse-Spv Aar-X-a-kvX-Xz-ar-tXm-]-kvX-c-Wakn Fp-cnv AXv ]m\w sNbvXv AarX {]mtW tlmay-am-in-jy-tmkn Fv ]dv AarX {]mtW tlmay- am-kn-jy-tmkn Fv ]dv AarX Xpeyhpw tlma-tbm-Ky-hp-amb hkvXp \o Bkz-Zn-n-p-sp IcpXn {]mW-\n BlpXn sNp-I. {]B-W A]m-\, DZm-\, kam-\, hym\ XpS-nb-h Cu Blp-Xn-Isf {]m]n--s. {_-n Fs Bmhv Aar-XXzw Bkz-Zn--s. sNdp-hn-c X-hn-c Ch-bm {]mW-\nepw tamXnc-hn-c A]m-\-\nepw \Sp-hn-c sImv DZm-\-\ nepw NqmWn hnc-em kam-\-\nepw BlpXn sNp--Xmbn k-ev]n--Ww. apJy-amb {]mW, hrn-sbp ka-n-sbp D]m-[nt`-Z-m \o Xs- bmWv hnssiz-iz-\-c \o Xs hnizcq-]s [cn-p-p. {_m-hrX kzcq-]-n \nn \npw Dm-bn-p hnizw Xpco-bm-n-bn kIe BlpXn-I-tfm-Sp- samw hne-bn-p-p. _mlym-mhv tNm-hn-tij-sf sImv Cuh [ym\n--Ww. Cu ]pcp-j Znhkhpw {]mWmn tlmaw sNp- p. ImcWw ]c- am-m- hmb \ns kI-ecpw ]p{X-s\-tmse kwc-n-p-p. AXpsImv \o kI-e-cp- sSbpw ]p{X- \m-Wv. \o \ns Cu temImlp-Xn-Isf tlman-p-p. kzw ico-c-n bs ]cn-h\w sNp-p.

B]x ]q\p ]rYnhow ]rYnho ]qXm-] p\mXp amw ]p\p {_- W -k v] - X n{_- -] qXm ]p\mXp amw bZp-n--a-t`mPyw bZzm Zp-cnXw aa khw ]p\p Xw lymt]m f kXmw N {]Xn {Klw Aar- X - a - k y- a r- t Xm- ] - k v X - c - W - a - k y- a rXw {]mtW Pptlm-X y-am-in-jymtm f kn {]mWmb kzmlm. A]m-\ mb kzmlmw, hym\mb kzmlm kam-\mb kzmlm, DZm-\mb kzmlm, CXn I\n-jvTnImw-Kpeym AwKp-jvtT\ N {]mtW Pptlm-an, A\man-I bm A]mt\ a[y-abm hymt\\ khm-` n-c pZmt\ {]tZ-in\ym kamt\.

\nv A`bw XcWw F\nv Hcn-epw Ah-bn \nv `bw Dm-Im-\n-S-bm-I-cp-Xv.

cmw Jw

2. NXzmtcm f bkvtX Inw \ma-t[bmx X{X kqtcym- n \mw kqcy-a- -em-IrXnx kl {k civan ]cn-hrXx GIjn`qXzm aq[v\n XnjvTXn bkva m- Zpx
ico-c-n AXyw kqva--fmb \mev \nhr-Xyn-I- fpv Ah-sbmw A-am-{X- I am{X-am-Wv. Cu \mev An-Ifnepw kqcymn Fp t]cp kqcy-a--em-IrXn-bn-ep An Gsd tXP-p Bbncw civan-I-tfmSp IqSnb hym]-I-cq-]tmsS inc-n nXn sNp-p. -

8. XqjvWn-ta-Im-taI Ejm PqtlmXn tZz Bl h\otb GImw Zn-Wmu GImw Km l]tXy GImw kh-{]m-b - n- ntb AYm- ] n-[ m-\ - aky arX-Xzm-tbm] kv]riy ]q\-cm-Zmb ]p\-cp-]-kv]rtiXv kthy {]mWm-hmt]m KrloXzm lrZ-b-a-\zme`y Pt]-Xv. {]mtWm f n ]c-amm ]-hm-bp`n-cm-hrXx A`bw kh `qtXt`ymx \ `th-Zlw IZm-N-t\-X n.
au\n- bmbn Hcp BlpXn {]3-Wmb kzmlm F Ep sImpw A]m-\mb kzmlm Fv Cu cv Bl-h-\o-bnepw Hv Zn-Wm-n-bnepw Hv Kml-Xym-n-bnepw Hv kh-{]m-b-n-m-n-bnepw tlman--Ww. Cs\ Av Blp-Xn-Iv tijw \nb-am-\p-kmcw BlpXn inw `nv AY ]pc-kXmZv tlm]-cn-m AZv`nx ]cn-Zv [mXn C {ipXn-b-\p-i-cnv A`n-[m\ kzcq]w Aar-X-n\v kv]inv {Klnv lrZ-b-n-\-Spv ssIshv P]n-p-I. An apJy-{]m-W Xs-bmWv F\nv {]mWn-I-fn

3. Zi-\ m- n \ma NXp-cm-I r-X n-cm-l -h-\ otbm `qXzm aptJ XnjvT-Xn. ico tcm f n \ma Pcm{h-Wp-Zm-l-hn-c-h-kvI-Xn A N{m-IrXn ZmnW-B-L-A\-CdA-R-`qXzm lrZtb XnjvTXn X{X - - tImjvTm-n \mam-inXx ]oX-eo-V-Jm-Zn-Xm\n kayKvhyymw {i]-bnXzm Kml-]tXym `qXzm \m`ymw Xnjv T - X n. {]mb- n- - b - k v X z- [ - k v X m- n- c y- I v Xnt{km lnamwipx {]`m`nx {]P-\-\-Im
Pohm-mhv kh--\mb Cuiz-cs cq]-n ImW-s- Sp-p. Am-c- W-m AXns\ Zi-\mn Fv ]d-bp-p. AXv _oPw hncmSv apX-emb \mev BIr-Xn-tbmSp-Iq-Snb Bl-h-\o-bm-n-bmbn apJv nXn sNp-p. qe-i-co-cs Zln-n-p ico-cmn qe-i-co-cs

584

I B{i-bn-n-cn-p Pcm-Zn-I-fm oWnp t]mIpw. AXv


qe-{]-]--am-Ip lh-ns\ {Kkn-p- p. AXv AN-{m-Ir-Xn-bp Zn- Wm-n-bmbn Fm Pohn-I-fp-sSbpw lrZ-bn nXn sNp-p. tImjvTmn `n-Xpw IpSn-Xpw Bkz-Zn--Xp-amb Fm hkvXp--sfbpw \t]mse ]Nn-nv Kml-]-Xy-cq-]-n \m`n-m-\v \nesIm-p-p. lntm-]m[n kzc-Iq-]-ambn hncSv apX-em-bhp Xmsg-bmbn {]Xn-jTn-X-amb Pm{K-z-]v\-kp-jp-]vXmv h- m- {]-Im-in-X-amb Nn{Zq-]-amb N{ Fm-n\pw {]`phm-W.v kI-e-Xn-sbpw {]P-\\-Im-hp-am-W.v -

aqmw Jw
1. Aky ico-c-b-ky bp]-ci-\m-tim-`n-Xky Xky tIm bP-am\x Im ]Xv\o tI EXznPx tIkZkymx Im\n b-]m-{XmWn Im\n lhowjn Im thZnx tIm-c-thZnx tIm t{ZmW Ieix tImcYx Ix ]ipx tIm f [zcypx tIm tlmXm tIm {_mtWm-w-ko, Ix {]Xn {]mXm Ix {]kvtXmtXm tIm ssa{X-h-cpWx I DZvKmXm Im [mcm-t]mXm tI Z`mx Ix {kphx ImPy-m-eo, Imhm-[m-c m, Imhm- P y- ` mKu tI {] bm- P mtI A \ p- b mPm tIUmIx kq- h mIx Im iwbp- h mIx Im f lnwkm, tI ]Xv\o kwbmPmx tIm bp]x Im ci\m Im Cb Im ZnWm Inw Ah-`r-Yan-Xn. -

kymm bP-am\x _pnx ]Xv\o thZx alXznPx Alw Im tcm f [zcypx Nnw tlmXm {]mtWm {_-W - wkn A]m\x {]Xn {]mXm hym\x {]kv t XmXm kamt\m ssa{Xm hcpWx DZm\x DZvKmXm icocw thZnx \mknIm D-c-thZnx aq[mt{Zm-W-I-eix ]mtZm cYwx ZnW lkvXx {kphx khy-l kv X x BPy- meo t{imt{X B[mcu Npjo BPy-` m-Ku, {Kohm [mcm-t]mXx Xm{XmWn kZkymx alm-` q-X m\n {]bmPx `qXm\y \pbmPmx Pnlzm CUm ZtmjvTu kq{X-hmIx Xmep kpbp-]mIx kvarXn Zbm, mn-c-lnw-km, ]Xv\ o kwtbmPm Hmm-tcm-bp]x Bim cibm at\m cYx Imax ]ipx tImimx Z`mx _p[o-{ nbmWn b-]m-{XmWn It-{n-bmWn lhowjn Alnwkm Cbx XymtKm ZnW Ah-`rYx acWmXv khm-l y-kvan tZh-X m-i-cotc \nx kamlnXm hmcW kymw artXm hm]n Camw hm {_bx ]tcXv GtI\ P\m Pptamw {]m]v\p bmZnXn tamw N {]m]v\p-bm-Zn-Xyp-]-\nj- v.

Bm-hmWv ico-c-b --ns bP-am-\ _pn ]Xv\nbpw thZ- alm-m-cmb EXzn-p-Ifpw Al-m-cXXzw A[z-cyphpw Nnw tlmXmhpw {]mW {_-Ww-knbpw A]m- \ {]Xn-{]-kvtXm-Xmhpw hym\ {]kvtXmbq]-c-i-\m-tim-`n-X- amb Cu ico-c-b-- ns bP- Xmhpw DZm-\ DZvKm-Xmhpw kam-\ ssa{X-h-cp-W-mcpw am-\-\mcv? ]Xv\n EXzn-p-I kZ-ky-m Ch BcmWv? icocw thZnbpw \mknI Ath-Znbpw incv t{ZmtWb-]m-{X- GsXmw? lhn-p-I-sf-smw? thZn I-e-ihpw ]mZw cYhpw he-XpssI {kphhpw CS-pssI GXv? D-c-th-Zn-tbXv? GXmWv t{ZmW-Iiw? FmWv LrX-]m-{Xhpw Iw B[m-chpw Iv BPy-`m-Khpw cYw? GXmWv ]ip? BcmWv A[zcyq? BcmWv tlmXmhv? Igpv [mcbpw Ap Xm-{X-I tlmXmhpw ]-a-lmBcmWv {]kvtXm- Xmhv? BcmWv ssa{X- h-cp-W-m? BcmWv `q-X- kZ-kycpw KpWw {]bm- Phpw A\p- bm-Phpw \mv [mcm-t]mXm? FmWv Z`? FmWv {kphw? FmWv CUbpw ]pw Nppw kq-hmpw Xmep-iw-tbmhmLrX-]m{Xw? Fm-Wm- [mcw? Fm-Wm-Py-`mKw? FmWv Ihpw kvarXn-Zm-bbpw imn Alnw- kbpw ]Xv\n kwbm{]tbmPw? GXmWv hmv? FmWv Alnwk? BcmWv Phpw HmImcw kvXw`hpw Bi-c- i-\bpw a\v cYhpw Imaw ]Xv\n kwtbmPw? FmWv bp]w? FmWv ci\? ]iphpw Imew Z`- Ifpw _po- {n- b- b- ]m- {X-fpw FmWv Cn-I? FmWv ZnW? FmWv Ah-`r-Y- It-{n-b- lhnpw Alnwk Cn-Ibpw XymKw Zn-Wbpw arXyp Ah `rK-k\m-\-hp-am-Ip-p. Imin-bn v kv\m\? shv ico-c-\miw kw`-hn-p-Itbm CXv ]Sn-p-Itbm sNbvXm Htc Hcp Pw sImp Xs Abmv Nn\memw Jw ip-n-I-c-amb m\hpw tamhpw e`n-pw.

Aky icoc bky bp]-c-i\m tim`nX

{]mWm-n-tlm-t{Xm-]-\n-jv kam-]n-p.-

Q
N P

585

I
1
imn-]mTw

_rlvhy-tNm-]-\n-jv 3

h-`m-h-k-bo tZi-Im-ehkvXp A{\-kw-Km alm{Xn-]p-c-kp-co ssh {]XyIv NnXnx


tZhn-sb--s -bmWv A]-cm-i-n-sbp imw`ho hnZy-sbp clkyw cq]nWn Fpw ]d-bp--Xv. tZhn Xs-bmWv {]W- hs {]Xn- ]m-Zn- p A- c- X- Xzw, {]Wh-kz-cq-]n-Wnbpw Fm ]mWn-I-sfbpw hmn HXp-nb-hfpw tZhn-X-s. tZhn Xs-bmWv Pm{KXv kz]v\-kpjy-]vXy--I-amb aqv Ah--bnepw qew kqvaw ImcWw Fo icoc {Xb-nepw hym]nv Ahsb {]Imin-n-p-sIm-n-cn-p--Xv. tZiw Imew hkvXp Fn-hbpsS koa-bvp-n hkn-p-p. alm-{Xn-]p-c-kp--cnbmb tZhn Hmtcm Pohn-bnepw ssNX\yw Acp-fp-p.

Hmw hmMv ta a\kn {]Xn-jvTnXm at\m ta hmNn {]Xn-jvTn-X-am-hn-cm-hoa G[n thZky h BWokyx {ipXw ta am {]lm-ko-c-t\-\m-[ntX \mtlm-cm-{Xm-w-Z[man EXw hZn-jyman I kXyw hZn-jyman I Xm-a-hXp I XZv hm-c-a-hXp I AhXp amw AhXp hm-c-a-hXp hmcw Hmw imnx imnx imnx
Fs hmv a\-n nc-a m-bn-cn--s. a\v hmn nc-am-bn-cn--s. kzbw {]Im-im-m-th, Fs apn Av {]Xy--am-I-W-ta. hmMva-\-p-Isf \n Fs thZ-m\nm-[m-cam-Wv. AXn-\m Fs thZm-[ym-b\w \in-n--cp-Xv. Cu A[y-b-\-n XsbmWv Rm cmhpw ]Iepw Nne-h-gn-p-sIm-n-cn-p--Xv. Rm EXw ]dbpw kXyw ]dbpw Fs cn- p-I. hmhns\ cn-p-I. Hmw imnx imnx imnx

Hmw tZho ln GIm{K AkoXv sskh PK-Z-a-kr-PXv Ima-teXn hnm-btX irwKm-c -IteXn hnm-btX Xkym Gh {_m APo-P \Xv hnjvWp-c-Po-P-\Xv cpt{Zm-Po-P-\Xv kth acpZv KWm APo-P-\Xv Khm-]vk-ckx Inw\cm hmZnX3-hm-Zn\x ka-m-Z-Po-P-\ t`mKy-a-Po-P-\Xv kha- P o- \ - \ Xv khw- i m aPo- P - \ Xv A Pw tkzZPw DZv`nPw Pcm-bpPw bXv Inw ssNXXv {]mWnm-h-c-Pw-Kaw a\p-jy-a-Po-P-\ -X v.
tZhn G-hp-amZyw P\n-p. tZhn Xs PK-Z-s krnp, tZhn-Xs Ima-I-e, irwKmc Ie-sbp {_mhpw hnjvWphpw cp{Z\pw P\n-p. tZhn-bn \npw {]kn-n-bmn-Xpw tZhn-X-s. tZhn-bn \nv kha-cp-p-fpw Kh-mcpw A]vk-c-kp-Ifpw In-cmcpw P\n-p. tZhn Xs-bmWv Fm t`mKkma-{KnIpw Imc-W-`q-X-bm-bn-p-Xv Fmw tZhn-bm krn-s-p. A-Pw, tkzZ-Pw, DZv`n-Pw, Pcm-bp-Pw, ssNX\y-h-mb ka-kvX{]m-Wn-hw, mh-c-Pw-Ka hyqlw, a\p-jy-hw Fm-w tZhn P\n-n-p.

3. sskhmm XtXm f \yZk-Xy-a-\ mm AX Gj {_-kw-hn-n`m-hm-`m-h-Iem hn\napm NnZznZym AZzn-Xo-b-{_--kw-hnnx kn-Zm-\ elco, alm-{Xn-]p-ckp--co, _ln-c--c-\p-{]-hniy kzbta-ssIh hn`mXn bZkvXn km{Xw bZv hn`mXn Nnm{Xw bXv {]nb-am-\ w XtZ-XXv khm-Imcm alm-{Xn-]p-c -kp- co Xzw Nlw N khw hnizw kh tZhXm CX-cXv khw alm {Xn]pc kpco kXy- t aIw efn- X mJyw hkv X pXZ- Z zn- X o- b - a - J mw ]cw-{_-.
tZhnsb Xs-bmWv Bm-shv ]d-bp--Xv. tZhn HgnsI Fmw Ak-Xyhpw A\m--hp-am-Wv. tZhn ]c-{_m-I t_m[w \nn-p hnZym-i-n-bm-Wv. tZhn {_-m\w \evIp-p. tZhn kn-Zm-\ kzcq-]n-Wn-bmWv. tZhn Hmtcm hkvXp-hn-sbpw Dnepw ]pdpw hym]nn-cn- p- p. tZhn-bpsS AkvXn `mXn {]nb Fo aqp cq]epw kn-Zm-\--{]-t_m-[-Iam-Ip-p. Cs\ {Xn]p-c- kp-co-tZhn ka-kvX--e]-Zm--fnepw A[n-jTn-X-bm-bnv cn-p-p. \obpw Rm\pw tZh-mcpw kIe {]]-hpw tij\pw Fmw tZhn XsbmWv. tZhn Xs efn- X- am- {Xw, kXyw tZhn Xs-bmWv ]c-{_-w tZhn-X-s- bm-W v.

4.

]-cq] ]cn-Xym-Km Zkz-cq] {]lm-WXx I A[n-jvTm\mw ]cw XXz taIw kn-jytX alXv II

2. sskjm A]cm inx sskjm Zym, ImZn-hn-tZyXn hm, lmZn-h n-tZyXn hntZyXn hm, clkyw Hmtamw hmNn sskh ]pc-{Xbw ico-c-{Xbw hym]y

imw`-hn-hnhm, kmZn {]Xn-j vTm. _ln-c--c-

AkvXn, `mXn, {]nbw, \maw, cq]w Fo Ap-cq-]-sfbpw ]cn-Xy-Pn-p-Ibpw kzkz-cq-]s shSnbmXn-cnp-Ibpw sNbvXm ]ns Ah-ti- jn- p ksb ]ca-X-Xz-sav ]d-bp-p.

586

I 5.

{]m\w {_t-Xnhm Alw {_m-kvaoXn hm `mjytX Xz-a-ko-tXyh kw`m-jy-tX. Abamm {_tXn hm {_ss-hm-l-a-kvaoXn hm tb f l akv a oXn hm tkm f lakv a nXn hm bm `mjytX sskjm tjmUio {iohnZym ]-Zimco {ioa-lm-{Xn-]p-c-kp-co _memw-_nt-tIX _Kte-Xnhm am XwKoXn kzbw-h-c-I-eym-WoXn `ph-t\iz-coXn Nmap-t-Xn, Nt-Xn, hmcm-lo-Xn, XnckvI -c-WoXn cmP-am-Xmw-Ko-Xn, ipI-i ym-a-tfXn hm, eLp-iym-a-tfXn hm, Aizm-cq-tVXn hm, {]Y-A-bB-L-C-dB [qam-hXn kmhn-{Xo, kc-kzXo {_m\- - I - t e- X n, EtNm Atc ]cta thyma bkvan tZhm A[n-hntiz \ntjZpx bkvX thZ InarNm Icn-jyXn b C-Zzn-ZpkvX Cta kam-ktX CXyp-] -\ n-j Xv.
{]m\w Xs-bmWv {_w, Rm Xs {_w

Fo alm-Im-hy--fm B ]ca XXzw hy-am--s-Spp. AXv, \o, Rm, Fsmw ]d-bp-tm AXn-s\-s- bmWv \mw {]I-S-am- p- -Xv. AXv GXmtWm AXp Xs Rm. AXpw Rm Xs. {_hpw Rm Xs. Bmhpw {_-am-Wv. ]Xn-\v Acw tN B tZhnv _memw-_n-I, _K-f, amXw-Kn, kzbw-h-c-Ieym-Wn, `ph-t\-iz-cn, Nmap- n, N, hmcm-lo, Xnc-kI-cn-Wo, cmPv am-Xw-Kn, ipI-iym-a-f, eLp-iym-a-f, Aizm-cq-V, {]Xyw-Knc, [qam-h-Xn, kmhn- {Xn, kc- kz-Xn, {_m-\--Ie Fo \ma-fp-v. Ahn-\m-in-bmb BIm-i-n kI-etZ-h-mcpw \nh-kn-p-p. B ]c-am-Im-i-n EXp-fpw A[n-h-knp- p. B ]c- am- Im- i-s- n th t]mse [cn- m {ianmh\v tIhew Ep-I ]Tn-p-Xp sImv Hcp {]tbm-P-\-hp-an-. AXv icnv a\-n-em-p--h\v am{Xta ]c-am-Im-i-n imiz-X-\n-hmkw e`n-p-Ibp-q. _lvhrtNm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imna{w

{_-_np]-\n-jv

Hmw. k l \ mh h X p . k l \ u`p \ p . klhocyw Ichmhssl. tXPkzn\mh[oXa kvXp. am hnZznjm hssl. Hmw. imnx imnx imnx.
]c{_w R cpt]scbpw cnpamdmIs. R Hcpanv PohnXn aptmv t]mIpamdmIs. Hcpanv PohnXn aptmp t]mIpamdmIs. Hcpanv DukzeX t\Ss. RfpsS A[yb\w tXtPmab amIs. R At\ym\yw hntZzjw hlnm CSbmIm Xncns. Hmw imnx imnx imnx

3. btXm\nhnjb kymky a\tkmapn cnjytX Xkva mnhnjbw \nXyw a\x Imcyw apappWm 4. \nckvXhnjbmkwKw k\ncpw at\m lrZn bZm bmXyp\o`mhw XZm XXv ]caw ]Zw 5. XmhtZh \ntcmh bmhZv lrZn KXw bw GXZv m\w Ntamw N AtXmt\ym {KhnkvXcw
1......5. ipsapw, Aipsapw, a\v cp {]Imcnepv . hnjbfmepw A`nemjfmepw k ev ] D hn p XmWv a\ v . C I DbcmXncnpXmWv ipmab a\v. _\nepw AXpt]mse Xs tamn\pw ImcWambn hn pXv a\p XsbmWv. hnjbfn Bkamb a\n\m _\w kw`hnpp. hnjbfpsS A`mhamv a\n\v tamw knnpp. hnjb kev] clnXambncnptmgmWv a\ns ebw

1. at\m \n Zznhn[w t{]mw ipw Nmiptah N Aipw Imakev]w ipw ImahnhnXw 2. a\ Gh a\pjymWmw ImcWw _ tamtbmx _mb hnjbmkw apssy \nhnjbw kva rXw

587

I kw`hnpXv AXn\m tamw B{Klnp km[


I hnjbkev] clnX\mbncnWw a\n hnjbm `nemjw CmXncnpAhbmWv ]ca]Zw. AtXmsS a\n kev] hnIev] DbcmXncnpp. lrZ bn hneo\ambncnpXphsc am{Xw a\ns\ \nb{Wnemm {ianWw. AXn\ptija thXv. a\n lrZbw hneo\amIpXphsc am{Xw a\ns\ \nb{Wnemm {ianWw. AXn\p tija thXv. a\n lrZbw hneo\amIpXns\ tamsapw m\sapw ]dbpp. AXn IqSpX ]dbpXv {KhnkvXmcw am{XamIpp.

11. GI Ghmmathym Pm{KXv kz]v\ kpjp]v X njp m\{XbmXv hyXoXw b ]p\ P \ hnZytX

12. GI Gh ln`qXmm `qtX `qtX hyhnXx GI[m _lp[m ssNh ZriytX PeN{hXv. 13. LSkw`qXamImiw eobamt\ LtSbYm LtSm eobtX \mImti XZzothm LtSm]a. 14. LShZv hnhn[mImcw Zayam\w ]p\x ]p\x XXv `w N Pm\mXn k Pm\mXn N \nXyi; 15. i_vZambmhrtXm bmhmanjv TXn ]pjvItc Znt Xakn ssNIXz taItahm\p]iyXn.
11.......15. Pm{Kv, kz]v\w, kpjp]vXn. Cu app Ahsbbpw ISh\pw Htc Hcp Bmhpambn am{Xw _w m]nph\pamb hynv ]p\P an. {]]nse kIe PohnIfnepw Cu Htc Hcp BmhmWpffXv. N{ Htbpffq. Fnepw AXns {]Xn_nw_w ]ebnSpw ]eXnepw ImWm Ignbpp. Htc ]c{_w ]e icocfnepw {]Xn`mknpp. icocw \inmepw Bmhn\v \miapmIpn. aIp S s]mpXpt]msebpw ]nsbpw \nnsSp Xpt]msebpw ]nsbpw \nnsSpXpt]msebpw Dff Hcp Ahm hntijamWnXv. ambbpambn _ sv Pohmmhv Hmtcm icocfn {]Xn`mknpp. Am\amIp AImcw \inv m\amIp {]Imiw {]m]nptm am{Xw Pohmmhpw ]camm hpw Xnepff sFIyw A\p`h tKmNcambnocpp.

6. ss\hNnyw \ NmNnyaNnyw Nnytah N ]]mXhn\npw {_ kZytX XZm 7. kztcW km[tb tZymK a kzcw `mhtbXv ]cw AkztcW ln`mth\ `mhm\m` CjytX 8. XtZh \njvI ew {_ \nhnIev]w \ncRv P\w XZv {_mlanXn mXzm {_ kZytX {[phw 9. \nhnIev] a\w N tlXp ZrjvSm hPnXw A{]taba\mZyw N mXzm N ]caw inhw 10. \ hntcmt[m \ tNmXv] n \ _tm \ Nimk\w \apap \ apn N CtXyjp ]camXx
6......10. Nn\obhpw ANn\obhpw Xn Hcp A\cIcWobhpw CmXncnpIbpw cn Hn sbpw t\v {]tXyI Nmbvhv km[I\v CmXncnp Ibpw sNp Ahkcn {_{]m]vXnpff kabw ASpspp. km[I\v {]WhneqsS Cuizc \pambn sFIyw DmbnocWw. {]Whpambn khm \m CWnb `mh\sImp am{Xw `hkzcq]\mb ]camhns\ {]m]nm Ignbpp. A`mhw sImv AXv km[ya. `mh\bpsS A`mhn kam[n iq\y XbmWv kw`hnpI. B ambmcq]amb a\v iq\yhpw hnIev] hpw AhbhclnXhpw Bb \ncs\sbmWv {_sap ]dbpXv. "B {_w Rm XsbmWv'. F `mh\bpw hnizmkhpw tNh\v {_ {]m]vXn e`npp. iq\yhpw A\mZnbpw A\ hpw A{]]hpw ]ca IembWkzcq]hpamb {_ s AXpambn A\\y`mhw ssIsmffm Ignbp h\v e`npp. k rj v S nbn, ambbn, _a\an, tamm`nemjan. tamhpan F NnmKXnbpw hmkvXhnIm\hpw t\Snbh {_ kmmXvmcw t\Spp.

16. i_vZ mcw ]cw {_ bkvan otWbZcw XZznZzm\cw [ymtbXv bZotXv imnam\x 17. tZzhntZy thZnXthy Xp i_vZ{_ ]cw NbXv i_vZ {_Wn \njvWmX ]cw {_m[n KXn 18. {Ka`yky ta[mho m\hnm\ XXzX ]emeanh[m\ymo Xy tPXv {K atijXx 19. Khmat\Ih\mw. ockymt\I hXm ochXv ]iytX m\w enwKakvXpKhmw bYm 20.LrX anh ]bkn \nKqVw `qtX `qtX N hkXn hnm\w kXXw abnXhyw a\km am\ `qXt\

588

I 21. m\t\{Xw kamZmb Ntc Zzn aX ]cw


\njvIew \new imw XZv{_ml anXn kvarXw 22.kh`qXm[n hmkwN bZv `qtXjp hkXy[n khm\p{KmlItXz\ XZkvaylw hmkptZh XZkvaylw hmkptZh CXn.
16......22. i_vZhpw ]c{_hpw AcamIpp. Cu cn Hn\p bw kw`hnptm atXv Ab amb nXnbn \nesImffpp. CXp XsbmWv hmkvXhnIamb ]c{_w. imn B{Klnp a\p jy\v B Ac {_ssbmWv [ym\ntXv. i_vZ {_sapw ]c{_sapapff cp hn[apff hnZy [cntXpv. Ftm a\pjy i_vZ {_w AXmbXv thZimkv{X icnv a\nempp Atm ]c{_s {Klnm Ignbpp. `Ww tXSp hyn sshtm Ifn Ctijw `W n\v Acnbpw AXp ]mNIw sNbvX Xpw tXSpXp-

t]mse Adnhpffh {Kfn \nv kmcw {Kln tijw {K ssIhnSpp. ]e \ndapff ]ip Dv . Fm AhbpsSsbmw ]m Htc hn[amWv. shfpp \ndamWv. AXpt]mse At\I k{Zmbfpw Nnm[mcIfpw Dsnepw AhbnsemaSp XXzw HmsWv a\nempp. ]pdsa ImWp t`Z`mh\ I \nkmcamWv. BcnIhpw kmh{XnIhpamb XXzw {KlnpI. ]m ssX ISbpXn \nv sh Inpp. Nn\w sImpw a\\w sImpw hnm\ abamb {_w Adnbm Ignbpp. m\ns {]Imiw e`np Ignbptm An kam\amb tXPv Ie {_ns `mh\ A\p`hthZyamIpp. " IemclnXhpw \nehpw imhpamb ]c{_w Rm XsbmIpp' F t_m[w AtXmsS m\npm Ipp. DXmWv icnbmb m\w. kIeXnepw ASp Xpw kakvX `qXm[nhmkhpamb B ]c{_XXzw hmkptZh\mWv F Adnhpw kwPmXamIpp. {__np D]\njv kam]np.

{_-hn-tZym-]-\n-jv 3 1
imn]mTw Hmw k l \ mh h X p k l \u `p \ p klhocyw Ichmhssl tXPkzn\mh[oXakvXp am hnZznjmhssl Hmw imnx imnx imnx
]c{_w R cp t]scbpw cns. AXv R cp t]scbpw ]cn]mens. R cp t]cpw Hcpanv IgnhpI BPns. RfpsS A[yb\w DPzehpw tim`\hpamIs. RfpsS A[y b\w DPzehpw tim`\hpamIs. R ]ckv] cw hntZzjw ]pem\nSbmImXncns.

2. HmanItXyImcw {_ bZpw {_hmZn`x icocw Xky hyman m\w Ime{Xbw XYm 3. X{X tZhmkv { Xbx t{]mm temIm thZw kv{Xtbmbx Xnt{kmam{Xmam{Xm NmXpcky inhky Xp 4. EtKztZm Kml]Xyw N ]rYnho {_ Gh N BImcky icocw Xp hymJymXw {_ hmZn`nx 5. bpthZmcow N ZnWmnkvXssYh N hnjvWp `Khm tZh DImcx ]cnIonXx

AY {_hntZym]\njZpNytX 1. {]kmZmXv {_WkvXky hnjvtWmc`qX IWx clkyw {_ hnZymb {[phmnw kw{]tX

589

A\cw {_tm]\njns\n ]dbpp. A`qXImhpw hnjvWpcq]nbpamb {_ns ImcpWy m {[phmncq]amIp {_hnZymclkys ]dbpp. {_ m\nI GIm ccq] n GsXmcp {_hnZymclkys ]dbpp. {_m \nI GImc cq]n GsXmcp {_sbmtWm ]dnpXv AXns icocw m\w Ime{Xbw Fnhsbn ]dbmw. Hmw Imcn aqp tZhmcpw aqp temIfpw aqp thZfpw aqv AnIfpw Dv. inhcq]nep Acn\v apc am{XbmWv . AImcicocs Kml]Xynsbpw ]rYnhoXXzs {_mshpw {_m\nI ]dbpp. DImcicocw bpthZsapw ZnWmn BImiXXzsapw hnjvWpshpw ]dnpv.

13. bkva n hneobtX i_vZkvXXv]cw {_ KobtX [nbw lneobtX {_ tkm arXXzmb Iev]tX

14. hmbpx {]mWkvXYmImimx {Xnhnt[m Pohkwbx kPohx {]mW CXyptm _mem{KiX Iev ]nXx 15. \m`nt\nXw hnizw ipXXzw kp\new BZnXyanh Zo]yw civan`nmhnew inhw
HmSpsImp Xo aWnbpsS i_vZw imnbn ebnpXp t]mse HmwImc tbmP\bm kh B{K lfpw imamIpw. bmsXmn i_vZw ebnpp AXmWv {_w. GsXmcp _pn{_n ebnpp AXv AarXkzcq]hpw. hmbp tXPv BImiw tIim{K ns \qdnsemcp `mKn\v XpeysamWv kev]w. hnizw ipXXzhpw \nekzcq]hpamb \m`n m\ v \nesImpp. AXv kqcys\mw Fm hnizhpw {]Iminnv awKfacpfpp.

6. kmathZkvXYm Zyumlh\obkvXssYh N Cuizcx ]ctam tZthm aImcx ]cnIonXx 7. kqcyaWvUeaty fY lyImcx iwJa[yKx DImc{kmi kvXkyat[y hyhnXx 8. aImckvXzn kmtim hn[qtam hnZytXm]ax Xnt{km am{XkvXYm tbm tkmakqcyncq]nWx 9. inJm Xp Zo]kmtim Xkvanp]cnhtX Aam{Xm XYm tbm{]Whtkym ]cnnXm 10. ]kq{X \n`m kqva inJm kmZriytX ]cm km \mUo kqcykmim kqcyw `nXzm XYm ]cm 11. Zznk]vXXXnkl{kmWn \mUow `nXzm N aq[\n hcZx kh`qXm\mw khw hym]yhXnjvTXn
aImcns icocw kmathZhpw Blh\obm nbpw kzhpw inh\pamsWv ]dbsSpp. iwJa [ynep AImcw kqcyaWvU en nXnsN pp. N{kam\amb DImcw N{\n \nesImpp. ]pIbnm Ant]msebpw an t]msebpamWv aImcw Cs\ aqpam{XI kqcy N{ An Fo cq]nemWv. Zo]inJZo]ns apIfnse tmWw {]Whns apIfnsetmfw {]Whns apIfn Aam{Xbpv. B inJ Xmac\qens\mXmWv. kqcyXpeyamb B \mUn kqcyt\bpw Fgp]o cmbncw \mUnIsfbpw t`Znv aq[mhn nXn sNp p. AXv kh`qXpw hcw \IpXmWv.

16. kImcw NlImcw N Pothm P]Xn khZ, \m`nc{mZzn\njv{Imw hnjbhym]vXn hPnXw 17. tXt\Zw \njvIew hnZymXv ocmXv kncYm ImtcW\m\mbpx {]mWmbmssa]`nx 18. GXkvan hktX io{Lahn{imw almJKx bmhnizkntXm PohkvXmhnjvIfXmw KXx
Poh Ftmgpw kImcsbpw lImctbpw P]np sImncnpp. \m`nbn \npw ]pdsSp Cu P]w hnjbhmk\ CmXmWv. ]men \npw s\s t]mse Cu XXzw {]mWmbmaw sImdnbWw. IStImem ]m ISbppXpt]mse NXpjvIetN lrZbn nXnsNp XXzw icocn {`aWw sNpp. Atm AXn Poh \nhknp#v\ izmkw \nptm \njvIfXzw {]m]npp. 20. \`w \njvIew [ymXzm aptNyX

`h_\mXv A\mlX[z\nbpXw lwkw tbm thZ lrZKXw 21. kz {]ImiNnZm\w k lwk CXn KobtX tcNIw ]qcIw apzm Ipw`tI\ nXx kp[o

12. Imwky Lm\n\mZkvXp bYm{]obXn imtb HmmckvXpXY tbmPy imtb khanXm

590

I 22.

\m`nIt kau IrXzm {]mWm]m\u kamlnX akvXImarXkzmZw ]oXzm [ymt\\ kmZcw

30. thZkmkv{XmWn Nm\ym\n ]Zamw kpanh XyP Kpcp`nw kZm IpcymXv t{ibtk `qXtb \cx

23. Zo]mImcw almtZhw Pmew \m`n a[yta A`njnNymartXss\h lk lwtkXn tbm Pt]Xv 24. PcmacWtcmKmZn \Xky `qhn hnZytX Ghw Znt\ Znt\ Ipcym ZWnamZnhn`qXtb
tZymhn \nesImp \njvI fXzw [ym\nv hnip t\Sptm kwkmc_wssIhnSpp. CXlrZ bn nXnsNpXpw NnZm\ lwks Adnbp h lwks Adnbpp. lwkw F t]cn Ah AdnbsSpp. tcNIw ]qcIw Fnh Dt]nv Ipw` In ncambncppsImv {]mWt\bpw A]m\ t\bpw GIo`hnnv akvX In nXnsNp AarXw kmZcw [ym\ nX\mbn ]m\w sNbvXv lwk Fv P]np [ym\nv `qanbn Ignbptm Pc acWw tcmKw Ch DmIpn. Fp am{Xa. AWna XpSnb AjvS knnIfpw hn`qXnIfpw e`nm IgnbpIbpw sNbvXp.

lmkXz {]m]npIsb Cu hnZymarXn\p Xpeyw \nXyX {]m]nphm\pXIp Hcp km[\bn. lwkw sNp hynsb kZm `ntbmsS ip{iqjn pI. ip`mip`Nnp Xp\nbmsX Kpcp Fmm]n ppthm AXv AtX]Sn injy A\pkcnWw. Kpcphn \npw Cu hnZy kmZnv Bmhn Bmhns\ kmmXvIcnv \n{_s Adnv hm{iamZnIsfbpw thZ imkv {X imk\Isfbp \ntmNw ]cXyPnv kZm Kpcp ip{iqjbn apgpIWw. AXv t{ibn\v F{Xbpw D]Icnpw.

31. Kpcptch lcn kmmm\y CXy {_hoXv {ipXnx 32. {ipXym b Zpw ]camtah XXv kwitbm \m{X XXx kakvXw {ipXym hntcm[ \ `thXv {]amWw `thZ\mb hn\m {]amWw
kmm lcn Kpcp XsbmWv amcpa Fv thZw ]dbpp. CX{ipXnhmIyw kibclnXambn s ]camamWv. {ipXnv hncpambm ]ns {]am Wan. {]amWclnX ambnpXv A\ImcnbmWv.

25. CuizcXzahm]vt\mXn kZmZymkcXx ]pam _lthm ss\IamtW {]m]vX \nXyXz amKXmx


kZm Cu A`ymkn apgpInbncnpph\v CuizcXzw ssIhcpp. ]ecpw Cu amneqsS \nXy]Zw {]m]np.

33. tZlx kItemttbm \njvItem tZl hPnXx B]vt Xm]tZi Ktaymku khXx kanXx 34. lwk lwtkXn tbm {_qbmwtkm {_m lcnxinhx Kpcph{mpx e`ytX {]Xyw khtXmapJw 35. Xntejp N bYm ssXew ]pjv t]K Chm{inXx ]pcpjky icotcfkvan k _mlym`y tc XYm
tZlnXambXns\ kIfsapw tZhPnXamb Xns\ \njvI fsapw a\nemWw B]vX amb Kpcp{]tZim AdnbsSp\\ Cu XXzw kh{X ka`mh\tbmSpIqSn nXn sNpp. lwkmJy {_mhnjv W p inhkzcq]\mWv . Kpcp]tZim Ah\v khtXmpJamb {_s Adnbm Ignbpw. Fn Fbpw ]qhn kpKhpw nXn sNpXpt]mse Xs ]pcpjicocn AIpw ]pdpw B {_w Xs.

26. lwk hnZymartX temtI \mkvXn\nXyXz km[\w tbm ZZmXn almhnZymw lkmJymw ]mctaizcow 27. Xky Zmkyw kZmIpcymXv {]bm]cbm kl ip`w hmip`a\yXzm b Zpw KpcpWm `phn 28. XXv IpcymZhnNmtcW injyx ktmj kwbpXx lwk hnZymanamw e_v[zm Kpcpip{iqjm\cx 29. Bm\amm\m kmmXv {_ _p[zm kp\new tZl PmXymZnkw_m hm{ia ka\znXm

591

I 36.

DmkvtXm bYm temtI {Zhyam temIyXmwXytPXv. mt\\ tb amtemIy ]mXv m\w]cnXytPXv

44. amt\m]y\y{X \nn]vXw Npc\y{X ]mXnXw XYm]n tbmKn\mw tbm tKm hyhnnx {]htX 45. GXp]caw Kply taXp ]caw ip`w \mX ]cXcw Inn mXmx ]cXcw ip`w.

37. ]pjv ]hZv kIew hnZymXv KkvXky Xp \njvIfx hrkvXp kIew hnZymXv Ombm Xky Xp \njvIem 38. \njvIex kItem `mhx khss{Xh hyhnXx D]mb kIekvXZz Zp t]b ssh \njvIex 39. kIte kItem `mthm \njvIte \njvIe kvXYm GIamt{Xm Zznam{X {Xnam{Xssh t`ZXx 40. Aam{Xm ]cmtbm XX Du[zw ]cmXv ]cw ][m ]ssZhXyw kIew]cn]jytX
Xons {]Imiw sImv ]Zm Ip Ignm ]w Dt]nmw. AXpt]mse m\w sImv mXhyamb hnjbw AdnXn\ptijw m\hpw Dt]nmw. kIfs ]qhmbpw AXns Ks \njvIfambpw IcpXpI. Asn kIfs hrambpw AXns Ombsb \njvIfambpw IcpXWw. Cs\bp kIf \njvI f`mh FmbnSpw ImWmw. Iembpamb hkvXp km[\bpw km[yw IemclnXhpamWv. Iembpamb hkvXphn kh`m hfpapv. Fm IemclnXamb hkvXphn bmsXm cp `mhhpan. Hcp am{X ]cbpapv. AXn\pw apIfn ]cmXv ]camWv. kIfw ]tZhXmbpsapw Av hn[w tNncnpXmsWpw {KlntXpv.

lrZbamWv {_ns m\w. hnjvWp lrZb nepw cp{Z Xmephnepw atlizc s\nbnepw nXnsNpp. \mkm{Kn ANypX nXnsN ppshpw AXns Ahkm\ `mKv ]ca]Zsapw AdnbpI. ]cmXv]cambn asmn. tZlmXoXamb B {_w \mkm{Kn \npw ]{wKpew ZqscbmWv. A Xp XsbmWv A Xns Ahk m\w. A hnsS nXnsNp {]`p kh hym]nbmWv. a\v asmcp m\v s]mbvsms. IpI ashnsSsbnepw t\ms. tbmKpIfpsS tbmKw Ahnnw \Spw. AXv Gsd clkyamWv. ip`Icambnsmpan.

46. ipm\marXw {]m]y ]camc \nbw KplymXv KplyX\w tKm]yw {KlWobw {]bXv\Xx 47. \m ]p{Xmb {]`mXhyw \m injymb IZmN\ KpcptZhmb `mb \nXyw `n]cmb N 48. {]`mXhyanZw imkv{Xw t\Xtc`yx {]Zm]tbXv ZmXm ky \cIw bmXn kn[ytX \ IZmN\ 49. Krltm {_Nmco N hm\{] `npIx b{X X{X ntXm m\o ]camchnXv kZm 50. hnjbohnjbmktm bmXn tZlmtc ip`w m\tZhmky imkv{Xky khmhtm ]nam\hx
ip m\amIp AarXw {]m]nv ]camc XXzw \nbnpIbpw At Aw clkyamb B hkvXp {]bXv\]qhw {KlnpIbpw thWw. Cu hnZy ]p{X\mht\m injy\mht\m sImSpcpXv. bYm Kpcp`\pw `n]c\pta Zm\w sNmhq. ampw Zm\w sNcpXv. CXn\v hncpambn {]hn ph \cIw {]m]npw; Ah\v knnbn. Hcm {_Nmcntbm hm\{]t\m Krlt\m k\ymkn tbm Bbnsms, FhnsSsbnepw Xmakns, ]cam XXzw Adnh am{Xta m\nbmIpIbp

41. {_tWm lrZbm\w IWvt T hnjvW px kam{inXx Xmepat[y ntXm cpt{Zm eemStm atlizcx 42. \mkmt{K ANypXw hnZym XkymtXp ]cw ]Zw ]cXzmp ]cw \mkvXn tXyhw imkv{Xky \nbx 43. tZlmXoXw Xp Xw hnZymmkmt{K ZzmZimwKpew XZw Xw l Pm\obm{Xtm hym]tbXv {]`px

592

I p. Hcph hnjbmk\mbmepw imkv{Xm\w


sImv ip`KXn ssIhcnpp.

51. {_lXymizta[mssZyx ]pWy]mss]\ en]ytX tNmZtIm _m[Issh tamZ]cx kva rXx 52. CtXyjmw {Xn]nt[mtbw BNmcykvXp aloXte tNmZtIm Zitbmw t_m[Ix m\ amNtcXv 53. tamZkvXp ]cw XXzw bPmXz ]caiv \tX {]XybP\w tZtl kmt]mr WKuXa 54. tXt\jvSzm k \tcm bmXn imizXw ]Zahybw kzbtah Xp ktiyttl _npw N\njvIfw 55. Abt\ tZz N hnjpth kZm]iyXn amhnXv IrXzmbmaw ]pcm h tcN ]qcI Ipw`Im
{_lXym ]m]w Aizta[mXn ]pWyw t_m[I tamI Fnh t{ijvTcmsWv IcpXsSpp. BNmcym Cs\ aqphn[apv. t{]cI amw ImWnp sImSppp. t_m[I m\w \ntin pp. tam ZmXmhv B ]ca XXzw Xs. B XXza dnv Ah ]cammhns\ {]m]npp. KuXa, tZlnse {]XybP\w Npcpndbmw. tIp. AX\pjvTnm a\pjy\v imizXhpw Ahybhpamb ]Zw e`npw. IqSmsX icocm`mKv \njvIfamb _np hns\ ImWp cv Ab\fnepw Zn\cm{X Xpeyambncnptmgpw BZyambn tcNIw ]qcIw Ipw`Iw F {]mWmbmaa\pjvTnWw.

59. tbmK[ym\w kZm IrXzm m\w XbXmw {]tPXv m\mXv kzcq]w ]caw lwka{w kaptcXv 60. {]mWn\mw tZlatyXp ntXm lwkx kZmNypXx lwk Gh ]cw kXyw lwk GhXp inIw

cpw Dcnv BZyw bYm{Iaw \akvcnWw. \akvmc tbmKap{ZIfm ]qPnWw. h, kqcy{K lWw {]XybP\amsWp ]dbpp. Pen Pesa t]mse kmbqPy ]Zhpw m\m ssIhcp mw. tbmKm`ymkn\p sNp {iaw hfsc ^ew sNpw AXp aqew khZpxJfpw ianIpw. ZpxJ ZpcoIcnm {ianpI. kZm Cu a{w P]npsImv tbmK[ym\fm m\n XmZmyw {]m]npI. tbmK`ymk {iaw Ghpw KpW{]ZamIpp. m\w sImp am{Xta ]cakzcq]w {]m]nm km[pq. PohnIfpsS icocn ANypX\mIp lwkw kZm hkn pp. lwkw XsbmWv ]cakXyw lwkw Xs in kzcq]sadnbpI.

61. lwk Gh ]cw hmIyw lwk Gh Xp hmZnIw lwk Gh ]tcm cpt{Zm lwk Gh ]cmXv ]cw 62. kh tZhky a[ytm lwk Gh atlizc ]rYnhymZn inhmw Xp AImcmZym ]Imx 63. IqSm lwk GhkymmXrtIXn hyhnXmx amXrImclnXw a{amZnit \ Ip{XNnXv 64. lwk tPymXnc\q]ayw aty tZhw hyhnXw ZnWm apJam{inXy m\ap{Zmw {]Iev]tbXv 65. kZm kam[nw IphoX lwk a{a\pkva c \ne kv^SnImIcw Znhycq]a\q]aw
]caamb hmIyw lwkw Xs kakv X thZfp sSbpw kmcw BWv. lwk ]cacp{ZbmWv. lwkw Xs bmWv ]cmXv]cw kIetZhmcptSbpw a[y\mb lwkw XsbmWv ]ctaizc. ]rYzn apX inh hscbpw AImcw apX hscbpw lwkw XsbmWv

56. ]qhw tNm`mbpapmcy Atbp bYm{Iaw \akvI mtcW tbmtK\ ap{Zbmc`y NmtbXv 57. kqcyky {KlWw h {]XybP\w kva rXw m\mXv kmbqPytathmw tXmtb tXmbwbYmXYm 58. GtX KpWw {]ht tbmKm`ymk IrX{issax bkvamtZymKw kamZmb khZpxJ _lnjv IrXx

593

I am{XIsftmse hyhnXambncnpXv. am{Xm


clnXamb at{m]tZian. lwkns A\p]a tPymXnv tZhmcpsS a[yn nXnsNpp. ZnWm`napJambn m\ap{Z kev]nv kam[nbn lwks kv acnpsImncnpI. \ne SnI cq]amb Znhycq]hpw [ym\np sImWw.

IWw kwIpNy \mUymZu kvXw`ntX tb\ inXx

73. ck\m ]oUyamt\bw tjmUiothm [zKman\o {XnIqSw {Xnhn[m ssNh tKmemJw \nJcw XYm 74. {Xn iwJh{PtamwImc aq[z\mfw {Zpt]mapJw IpWvUeow Nmeb {]mWm t`Zb iinaWvUew 78. km[b h{PIpw`mWn \hZzmcmWn _tbXv kpa\x ]h\mcqVx kcmtKm \nKpWkvXYm
]pcnIfpsS a[yn nXnsNp cp{Z{Kn Achmbp aptJ\ t`ZnsSpp. AImcw {_m hnsbpw DImcw hnjvWphnsbpw aImcw cp{Zsbpw m\amIpp. AXns Ahkm\`mKv ]cmXv]cw nXnsNpp. IWvTw ktmNnnv \mUymZn in sb kvXw`nnWw. ]ns \mv Aan tjmUm im[mcbphpw Du[zKmanbpw {XnIqSbphpw {Xnhn[w {_c{ Kmanbpw kqvahpamb kpjpav\m \mUntbbpw {Xn inJw h{Pw Hmw Imcbpw Du[z \mfw XpSnbh {ZpIpSnbntev t]mIpXpamb IpWvUen\n insbbpw {]mWsfbpw Nennv N{ aWvUew t`Znv \hZzmc _nv h{P Ipw`I km[\ sNpI a\v \nKpWamn {]kXtbmsS ]h\mcqV\pw BIWw.

66. a[ytZti ]cw lwkw m\ ap{Zm cq]Iw {]mtWm]m\x kam\tmZm\ hym\u N hmbhw 67. ] I{nssbcywm {Inbmin _temZyXmx \mKx Iq IrItcm tZhZtm [\bx 68. ] mt\{nssbcywx m\in _temZyXmx ]mhIx in at[yXp \m`nNt{I chnx nXm 69. _ap{Zm IrXmtb\ \mkmt{K Xp kztemNt\ AImtc hncnXymlpcpImtc chnkwnXx 70. aImtc N{`pthat[y {]mWiym {]t_m[tbXv {_{KncImtc N hnjvWp{Kn lr`nnXx
m\ap{Zmcq]tmSpIqSnb ] lwks a[y`mKv [ym\nWw. {]mW A]m\ kam\ DZm\ hym\ Fo Ap hmbpfpw ApI t{nbfpw tN {Inbmin A[nIw _ehm bnocpp. \mKw Iqw IrIcw tZhZw [\bw FnhtbmSpw Av mt\{nbtfmSpw IqSnb m\ in _ehcamIpw. in a[yn Anbpw \m`o{In chnbpw nXnsNpp. BZyw _ap{Z A`yknWw. \mkm{Knepw t\{Xfnepw AImcmnbmWpXv. lrZbm\v DImcnepw ]pcnIfpsS a[ynepw AnbmWv. Ahbn {]mW in ebnnWw. {_{Kn AImcnepw hnjvWp {Kn lrZbnepw nXn sNpp.

76. {_mt\Xp \mZx kymmIn\yarX hjnWn jSvN{IaWvUtemmcw m\Zo]w {]ImitbXv 77. kh`qXnXw tZhw kthiw \nXyatbXv Bcq]w XamtemIy m\cq]w \ncmabw 78. Zriyw Xw Znhy cqt]W khhym]n \ncRvP\w lwk lwkhtZZzmIyw {]mWn\mw tZlam{inXx 79. kl{ktaIw hybpXjv SiXw ssNh khZm Dc ]TntXm lwkx tkmlanXy`n[obtX 80. ]qh`mtKlyt[menwKw inJnXymw ssNh ]naw

71. cp{Z {Kn{`pthm at[y `nZytX chmbp\m AImtc kwntXm {_m DImsc hnjvWp cmnXx 72. aImtc kwntXm cp{Zx XtXm kymm ]cmXv]cx

594

tPymXnenwKw {Zpthmat[y \nXyw [ymtbXv kZmbXnx


As\ Ccnptm, {_m\v \mZw tIpp. am{Xa imnbpsS \mUnbn \npw AarXhrjvSn DmIpp. jSvN{IaWvUew t`Zns SpXpsImv m\amIp Zo]w {]Iminpp. kh `qXfnepw nXn sNp ]catZhs\ Ftmgpw ]qPnWw. Bcq]w AImcs \innpXpw m\kzcq]\pw hym[nclnXhpamIpp. khhym ]nbpw \ncRvP \hpamb B Znhykzcq]s Zinv lwkw, lwkw Fp P]nWw. {]mWnIfpsS icoc n nXnsNp {]mWm]m\{Knsb Acq]w Fp ]dbpp. Cu Acq]a{w, \nXyhpw, Ccp]tm cmbncn Adpqdp XhW P]nm lwkw tkmlw Fp cq]ambnocpp. km[I kZm IpWvUen \nbpsS ]q`mKv At[menwKtbpw inJmm\ v ]naenwKsbpw, {`qIpSnIfpsS ay `mKv tPymXnenwKsbpw [ym\nWw.

X\pw, AZriy\pw, hclnX\pw, AJWvU \pw, ApX\pw, AZriy\pw, hclnX\pw, AJWvU\pw, ApX\pw, A{ipX\pw, AZrjv S\pw, At\zjnt h\pw Aac\pamIpp.

86. Ahmbpc]y\mImtimtXPkvt Imhy`n Nmcylw AatXmlaPmtXmlaXnkqvtam hnImcylw 87. AcPkvtImXakvt Imlakv tzmkv a y KptWmkva ylw Aamtbm\p`hmml\t\ym hnj tbmkva ylw 88. AssZztXmla]qmla_mtlym la\cx t{imXmlaZotLmlahytmla\mabx 89. AZzbm\hnm\Lt\m kvaylahn{Ibx A\ntmlatemt]mlaIm kvaylaZzbx 90. AhnZymImcylot\mlahm{Klk\tKmNcx Aev t]mlatimtImlahnIevt]mkva y hnze
Rm hmbpclnX\pw, BImiclnX\pw, tXtPmc lnX\pw, Ahy`nNmcnbp, Atb\pw, PclnX\pw, AXnkqva\pw AhnImcnbpw kXzcPkvXtamclnX\pw KpWmXoX\pw, ambmclnX\pw, A\y\pw AhnjbI\pw AssZzX\pw, A]q\pw _mlym`yclo\\pw, t{im{XclnX\pw, AZoL\pw, Ahy\pw, hym[nc lnX\pw AhnImcnbpw CmclnX\pw AImhpw Ate]\pw AZzb\pw B\kzcq]\pw hnm\L \\pw AhnImcnbpw CmclnX\pw AImhpw Ate]\pw AZzb\pw AhnZymP\nXImcylo\\pw A\ev]\pw timIclnX\pw \nhnIev]\pw hntijmnclnX\pamIpp.

81. ANyptXmlaNntymlaXtIym latPmkvaylw A{]mtWmlaImtbm la\wtKmkvay `tbmkva ylw 82. Ai_vt Zmlacqt]mlakv] timkva y laZzbx ActkmlaKtmla\mZncartXmkva ylw 83. AtbmlaenwtKmlaPtcmkv ayI temkva ylw A{]mtWmlaaqtIm laNntymkvayIrtXm kvaylw 84. Acymayla{Kmtlym\ntZtiymla eWx AtKmt{Xm laKmt{XmlaNpjvtImkvay hmKlv 85. AZrtiymlahtmlaJWvt Umkva y laZv `qXx A{iptXmlaZrjv tSmlat\zjvS thyma ckv aylw
Rm ANypX\pw, ANny\pw, AXy\pw, PclnX\pw, {]mWclnX\pw, icocclnX\pw, AwKc lnX\pw, `bclnX\pw, i_vZclnX\pw, Acq]\pw, Akv ]i\pw, AZzb\pw, ckhnlo\\pw, Kcln X\pw, A\mZyarXkzcq]\pw, Ab\pw, enwKclnX \pw, Pcmlo\\pw, IemclnX\pw, A{]mW\pw, AaqI \pw, ANny\pw, {InbmclnX\pw BIpp. Rm khmycymanbpw, A{Kmly\pw \ntieWcln

91. BZnaymlot\mlamImikZr timkva ylw BssNX\ycqt]mlalam\NnZvL \x 92. B\marXcqt]m lamkwtmlacx BImtamlamImimXv ]camt iztcmkv aylw 93. Cuimt\mkva ylaotUymlalapa ]pcpjx DXvI rjvtSmlap]{ZjvSmAlapcXtcm kvaylw

595

I 94.

tIhtemlw IhnxImytmlw IcWm[n]x Kplmi bmlwtKm]vXmlw Npjp ckv aylw

]qm\\pw GIt_m[cq]\pw GIckcq]\pam Ipp.

95. NnZm\tmkvaylw tNXm NnZvL\\ntbm kvaylw tPymXntbmkv aylwPmbmtymXnjmw tPymXnckva ylw


Rm BZna[ymclnX\pw, BImikZriy\pw, BssNX\ycq]\pw B\NnZvL\\pw B\marX cq]\pw, BkwnX\pw Ac\pw BIma\pw BImin ]cm]ctaizckzcq]\pw Cuim\\pw ]qPy\pw, Da]pcpj\pw DXvIrjvS\pw D]{ZjvSmhpw ]cmXv] c\pw tIhe\pw Ihnbpw Imym\pw IcWm[n]Xnbpw Kp]vXmib\pw tKm]vXmhpw t\{X p t\{XhpamIpp. Rm NnZm\\pw tNX\sb {]Zm\w sNph\pw NnZvL\\pw Nnb\pw tPymXn b\pw, tPymXnpIfn shv t{ijvTamb tPymXnp amIpp.

101. {]mtXmlw {]imtmlw {]Imix ]ctaizcx GI[m Nnyamt\mlw ssZzXmssZzX hneWx 102. _ptmlw `qX]mtemlw `mcpt]mlw `Khm\lw alttbm alm\mkvan almttbm atlizcx 103. hnaptmlw hn`pclwhtcWymhym ]tImkva ylw sshizm\tcm hmkptZthm hnizX pckva ylw 104. hnizm[ntImlwhnitZm hnjvWphnizIr Zkv aylw iptmkva nip{Ix imtmkva niiztXmkva n inthmkv aylw 105. kh`qXmcmml\\kva nk\mX\x AlwkIrZzn`mtXmkv antkz alnav\n kZmnXx
Rm {]m\\pw, {]im\pw, {]Imicq]\pw, ]ctaizc\pw, ssZzXmssZzXpw `namb GI Nnyam\\pw, _p\pw `qX]meI\pw {]Imikzcq] \pamb `Khm\pw almtb\pw, alm\mb atliz c\pw hnap\pw hn`phpw t{ijv T\pw, sshizm\c\pw hmkptZh\pw, hnizNpkzcq]\pw hnizm[nI\pw hnizImhmb hniZ\pw hnjv W phpw ip\pw imkzcq]\pw, imizX\pw, inh\pw, khm`qXm cmmhpw, kzalnabn nXnsNbv X psImv Ftmgpw {]Imiam\\mbncnph\pamIpp.

96. Xakx kmylw XpcyXptcymlw Xakx ]cx Znthym tZthmkvan ZpZtim ZrjvSm[ymtbm {[pthmkva ylw 97. \ntXymlw \nchtZymlw \njv{Intbmkvan \ncRvP\x \ntem \nhnIevt]mlw \ncmJymtXm kvan\nex 98. \nnImtcm \nXy]qtXm \nptWm \nkv ]rtlmkva ylw \ncn{ntbm \nbmlw \nct]tmkvan \njvIex 99. ]pcpjx ]camlw ]pcmWx ]ctamkvaylw ]cmhtcmkvaylw ]qx {]`pckvan ]pcmX\x ]qm\ssIt_mt[mlw {]XytKIctkmkva ylw
Rm AImcn kmnbpw Xpcynsbpw Xpcy\pw, AImcn\pw ]caamb ZnhytZhkzcq]\pw Zpi\pw ZrjvSnm[mcamb {[ph\pw, \nXy\pw, \ntmj\pw, \njv{Inb\pw, \ncRvP\pw, \ne\pw, \nhnIev]\pw, \ncmJymX\pw \ne\pw, \nhnIm c\pw, kZm]hn{X\pw, \nct]\pw, \njv I f\pw, ]ca]pcpj\pw, ]capcmW\pw, ]cm]c\pw, {]m\pw, {]]tm]ia\pw ]carX\pw ]pcmX\ ]q{]`phpw

106. khmcx kzbw tPymXnx khm[n] Xnckva ylw kh`qXm[nhmtkmlwkhhym ]okzcmUlw 107. kakvX kmo khmm kh`qX Kplmibx kth{nbKpWm`mkx kth{nb hnhnXx 108. m\{XbhyXotXmlwkhm\p {KmltIm kvaylw knZm\]qmm khpt{]am kv ]tZmkv aylw

596

I 109. knZm\amt{Xmlwkz{]Imtim
kvanNnZvLn\x kzkzcq]km{Xknkhm tImkv aylw 110. khm[njvTnXkm{Xx kzm_\ ltcmkva ylw khKymtkmkvaylw kh{ZjvSm kczm\p`qclw Ghw tbm thZ Xtz\ sskh ]pcpj DNytX CXyp]\njXv
Rm khmc\pw tPymXnkzcq]\pw khm[n] Xnbpw kakvX`qXfpw Fn XsbmWv hknp Xv. Rm khym]nbpw, km{ampamIpp. Rm

XsbmWv khn\pw kmn. Rm khmmhpw kh`qXfpsSbpw, Kplymib\pamIpp. Rm kt{nbclnX\pw BIpp. Rm m\{XbmXo X\pw Fmhscbpw A\p{Klnph\pamIpp. Rm XsbmWv FmhcpsSbpw t{]an\v Bkv]Zambncn p knZm\]qmmhv. Rm knZm\am {X\pw kzbw {]Imi\pamb NnZvL \cq]\pamIpp. Rm kXykzcq]\pw, km{X\pw knnbpw khmmhpamIpp. Rm khm[mccq]\pw, kXykzcq]\pw kzmm_\lmhpw BIpp. Rm Fmhtc bpw {Kknph\pw, Fmw ImWph\pw, khm\p` hcq]\pamIpp. C{]Imcw Xzw {Klnph\mWv ]pcpj Fv Cu D]\njp ]dbpp. {_hntZym]\njv kam]np

1
imna{w

{_tm-]-\n-jv
3.

Hmw k l \ mh h X p k l \ u ` p \ p klhocyw Ichmhl tXPkzn\m h[oX akvXp amhnZznjmh ssl Hmw imnx imnximnx
]c{_w Rsf cpt]cpw Hcpanv cns. R cpt]cpw Hcpanv aptmp t]mIs Hcpanv IgnhpI {]Zinns. RfpsS A [yb\w tXPkznbmIs R Ielnm CShcmXncns. Hmw imnx imnx imnx

\ {X tZhm Ejb ]nXcx CtX {]Xn _pkhhntZymXn

4. lrZnmx tZhXm khm lrZn {]mWm {]XnjvTnXm lrZn {]mW tPymXn {XnhrXv kq{Xw N XZznZp ssNXt\y XnjvTXn 5. bt m]h oX w ]c aw ]h n{Xw {]P m] tXbXv klPw ]pckv X mXv Bbpjya{Kyw {]Xnap ip{`w btm]hoXw _eakv X p tXPx
1. icocn \m`n lrZbw IWvTw {_c{w Cu \msew Bmhns hntijm\fmWv. Ahbn \mep NcWfpff {_w {]ImibabamIpp. Pm{KXv, kz]v\w, kpjp]vXn,Xpcobw CXmWv Bmhns \mev AhI. Chbn P{Kn {_cq]nepw kz]v \ n hnjvW p cq]nepw {]Imiabambn `hnpp.Bmhv, a\v C{nb, Imev, ssI Ch sbmpw CmXmWv. AXv {]Imiabambn Adnb sSpp. 2. Cu Bmhv AXmbXv {_w temIn temIkz cq]a. amXmhv amXrcq]ne, `oe `oecq]ne,

1. AYmky ]pcpjky NXzmcn m\m\n `hn \m`nlrZbw IWvTw aq[m N X{X NXpjv]mZw {_ hn`mXn PmKcntX {_m kz]vt\ hnjvWp kpjp]vX u cp{ZkvX pcobacw k BZntXym hnjvWptizc kzbaa\kvIat{im{Xa]mWn ]mZw tPymXn hnZnXw b{X temIm \temIm tZhm \ tZhmthZm \ thZm b\ bm amXm \ amXm ]nXm \ ]nXm kv\pjm \ kv\pjm NWvU tem \ Nmex ]uev kx {iatWm \ {iaWx Xm]tkm \ Xm]kx GItah XXv ]c{_ hn`mXn \nhmWw

597

I k\ymkn k\ymknbpsS cq]ne, hm\{]n hm\{]


nbpsS cq]nepa, Fm Cu {_w kZm Hp Xsbmbn \nhmW kzcq]ambn {]Iminpp. 3. Cu {_n tZhKWtfm EjnItfm ]nXypKWtfm Hcp Ignhpw Dsmffpn. m\w sImp am{Xta AXns\ Adnbm km[nq. AXv hnZymkzcq ]amIpp. 4. Fm PohnIfpsSbpw lrZbn kakvX tZhXIfpw \nesImffpp. lrZbnemWv {]mW. ]cammhv aqp kzcq]n ImWsSpp. Cu XYyw kqNnnp Xn\mbn aqp Cgbpff bkq{Xw AYhm ]qWq [cnpp. AXns XXzadnbph AXv hniZampp. ]cammhv lrZbn ssNX\ykzcq]ambn hkn pp. 5. AXns kqN\ \Ip btm]hoXw Ghpw ]cnipamWv. AXv BZys {]Pm]XntbmsSmw DmbXmWv BbpjvIcamWXv. AXp a\nemn \o Dzehpw Dahpamb btm]hoXw [cnWw. AXv _eZmbIhpamWv.

6. inJtbmsSmw ap\w sNbvXXn\ptijw AXmbXv k\ymknbmbXn\p tijw PmRm\nv {_kq{Xw ssIshSnbmw bmsXmns\ Ahn\minbmb ]c{_ sav ]dbpp. AXp Xs Cu kq{Xns cq]n sep {Klnp. AXns\ lrZbn [cnpI. 7. ]c{_w lrZbn IpSn sImffppshv ]dbp Xv. kq{XsaXns Aw ]ca]ZsamWv. Cu kq{Xns XXzw {Klnh {_mWthZ]mc KmanbmWv.

8. NcSnt Ipcp tImnWpXpt]mse ]c{_n kakvX hnizhpw tImnWsn cnpp. AXpsImASmWv kq{Xsa t] InnbXv. XXz {ZjvSmfpw tbmKthmfpw Bbh CXv amdv [cntXmWv. 9. Da tbmKamw ]npScp m\n ]pdsabpff kq{Xw (]qWq) Dt]np sImffs. {_kzcq]s AdnbpXmWv kq{Xw. Cu kq{Xw [cnph AtX ssNX\y kzcq]w Xs. Cu kq{Xw [cnpXp sImv a\pjy A]hn{X\mIpn. 10. m\amIp btm]hoXw [cnp ]pcpjmcpsS lrZbn {_cq]amb kq{Xw Dv. As\bpffhcmWv kq{Xns hmkvXhnInXn a\nempXv. AhcmWv bYmnepff bm]hoXw [cnph.

6.

k inJw h]\w IrXzm _ln kq{Xw XytPXv _p[x bZcw ]cw {_ XXv kq{X anXn [mctbXv kq\mXvk q{XanXymlp kq{Xw \ma ]cw ]Zw XXv kq{Xw hnZn Xw tb\ k hnt{]mthZ]mcKx tb\ khanZw t{]mXw kqt{X aWnKWm Ch XXv kq{Xw [mctbtZymKo tbmKhnXzZinhm _lnx kq{Xw XytPXv hnZzm \tbmKXzap]mnXx {_ `mhanZw kq{Xw [mctbXv bx ktNX\x

7.

11.

m\ inJnt\m m\\njvTm m\ btm]hoXn\x m\tah ]cw tXjmw ]hn{Xw m\apNytX

8.

12. Atcnh inJm \m\ym bky m\abo inJm k inJoXypNytXhnZzm tXtc tIi [mcnWx 13. IaWy[nIrXm tb Xp sshZnIm {_mWmZbx ssXXc`n[mXyanZw kq{Xw {InbmwKw Xn ssh kvarXw 14. inJm m\abobky D]hoXw N Xbw {_mWyw k^ew Xky CXn {_ hntZm hnZpx

9.

10. [mcWmky kq{Xky t\mnjvtSm \mipNn`thXv kq{X aKXw tbjmw m\btm]hoXn\mw tX ssh kq{XhntZmtemtI tX Xp btm] hoXn\x

598

I 15.

CZw bPvtRm]hoXw Xp ]caw bXv ]mcmbWw k hnZzm btm]hoXn kymXv kXw bn\w hnZpx

20. Du\m`n bYm X\q krtX kwlXy]n Pm{KXv kz]vt\ XYm Pothm KXymKtX ]p\x

11. m\amIp inJ tNhcpw m\n Xs \njvT tNcphcpw BbhcpsS btm]hoXs kw_nmsWn bYm m\amWv Ahsc ]cnipcmpXv. 12. bmsXmcp hynv AninJnsbt]mse m\nsXmb inJtNcpp. Abmv thsdmcp inJ th, Ahs\bmWv bYm inJm[mcnbmbpw m\n bmbpw KWntXv. 13. sshZnIv A[nImcnbmbnpff {_mW ]qWq [cntXpv. FpsImsm AXns\ {InbbpsS AwKambn kzoIcnsncnpp. 14. bmsXmcphs inJ m\abnbmWv AbmfmWv{_thmhv. AXpt]mse m\abamb btm ]hoXapffh\mWv {_mWXzns ]qn tN h. 15. m\w XsbmWv btm]hoXw. AXpXs bmWv kht{ijvTw. AXn\m PvRm\nbmWv bYm n btm]hoXw [cnph. AbmfmWv icn bmb bPzmhv.

16. GI\mb ]cammhv FmPohnIfnepw KqV\pw khhym]nbpw kIe `qXfpsSbpw Acmmhpw kIecpsSbpw Isf \nban _np h\pw kIe PohnIfpsSbpw kmnbpw ssNX\ykzcq ]\pw ip\pw \nKpW\pamIpp. 17. B GI\pw kIeXns\bpw himph\pw kIe`qXfpsSbpw Acmmhpamb bmsXmv Xs GIamb cq]w At\I {]Imcn {]ISampp. AXns\ bmsXmcp _pnam Xn HXpnbncnp Xmbn ImWpp, Ahp am{XamWvimn, A\y. 18. Bmhns\ Xmgs AcWnbmbpw Hmmcs apIfnes AcWnbmbpw Xov [ym\amIp IStIm epsImv ISv A{]ISamb Bmhns\ kmmXvI cnWw. 19. F{]Imcw Fffn Fbpw ssXcn s\pw {]hml n Pehpw hndIn Anbpw A{]IScq]n \nesImffpp. AXpt]mse Bmhpw \psS Dffn \nesImffpp. B Bmh vX]psImpw kXyw sImpw {]ISamIpp. 20. FpImen F{]Imcw \qepI ]pdsSppIbpw Ah Xntev henpIbpw sNpp. AXpt]mse Pohmmhpw Pm{KZhbnepw kz]v\mhbnepw hpw t]mbpancnpp.

16. GtIm tZh kh `qtXjp KqVx khhym]o khhym]o kh`qXmcmm Im[yx kh `qXm[n hmkx kmo tNXm tIhtem \nKpW 17. GtImhio kh`qXmcmm GIw cq]w _lp[m bx ItcmXn Xamw tb\p ]iyn [ocm kvtXjmw imnx imizXo t\Xtcjmw 18. Bm\acWnw IrXzm {]Whw tNmcmcWnw [ym\ \nY\m`ymkm t{Xw ]tiyn KqVhXv 19. Xntejp ssXew Z[\oh kn cw]x t{kmXx kzcWojp Nmn Gham\y]n PmbtX fku ktXyss\\w X]km tb f\p ]iyXn

21. t\{Xw PmKcnXw hnZymXv IWvt T kz]v\ w kamhntiXv kpjp]vXw lrZbkvX w Xp Xpcobw aqZ[v\n kwnXw 22. btXm hmtNm \nht A{]m]y a\km kl kv] taXohky bmXzmapNytX _p[x 23. khhym]n\amm\w otc kncnhnXw BhnZymXt]maqew XZv {_tm]\njXv]Zw XXv{_tm]\njXv ]ZanXn
21. Pm{KZhbnse sshizm\cs\p t]cpff Bmhv t\{Xnencnpp. kz]v\ mhbnse ssXPk

599

I Bmhv lrZbn, \memasXmb Xpcobmh


bn Bmhv {_c{nencnpp Cs\ a\nemtXpv. 22. bmsXmcnSv a\pjys hmWnbpw a\pw sN m km[npn, As\bpff Bmhns

m\s a\nemn m\nbmb hyn ap\m bnocpp. 23. ]men s\st]mse kIeZnnepw hym]vXamb Bmhv X]n\m {]m]nm Ignbpw Cu Bmhv XsbmWv {_w. CXmWv D]\njpIfpsS ]ca]Zw. {_tm]\njv kam]np.

1
imn-]mTw

`np-tIm-]-\n-jv

4. AY lwkm \ma {Kma GI-am{Xw \Ktc ]Cu ]c-{_ ]q-am-Ip-p. Cu {]]-hpw ]q- cm{Xw tt{X k]vXcm{Xw XZp-]cn Xh-tkbpwx am-Ip-p. ]qmb ]c-{_--n \nv ]q-amb Cu tKmaq-{X-tKm-a-bm-lm-cntWm \nXyw Nm{m-b-W-]cm{]]-- ap-m-Ip-p. ]q-n \npw ]qw FSpp bWx tbmtK tam-am-tah {]m-bt
Ign-mepw ]qw Xs Ah-ti-jn-p-p.

Hmw ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qpZ-NytX ]qky ]qm-Zmb ]q-tahm hinjytX

[cnv a[p amwkw Fnh hnv {_jn- am-cpsS Krln \npw Fv Dcp-f-am{Xw Blmcw Ign-p- Ibpw tbmKamw aptJ\ tamw At\z-jn-p-Ibpw sNp-p.

1. AY `nqWmw tammn\x IpSo-N-I-_lp-Z-I-lw-k-]-c-a-lw-tkm-tXn NXzmcx


tamw Imwn-p `np-, IpSo-N-I, _lqZ-I, lwk, ]c-a-lw-k Fo \mep {]Im-c-n-ep-v.

lwk-hn-`m-K-n s]Sp k\ym-kn-am {Kman Hcp cm{Xnbpw \K-c-n Ap cm{Xnbpw t{X-n Ggp cm{Xnbpw am{Xw hkn-p-p. Ah tKmaq-{X-tKm-a-bmlm-cn- Ifpw \nXyhpw Nm{m-bW {hXw A\p-jvTn-p- - hcpw BWv. Ch tbmK-am-n IqSn tamw tXSp-p.

2. IpSo-NnIm \ma KuXa `c-ZzmP bm-hevIy hkn-j v T - { ]- ` r- X tbm AjvS u {Kmkmw- -c tm tbmK amt tam-tah {]m-bt
IpSo-Nn-I F hn`m-K-n s]Sp k\ym-kn-KuX-a `c-Zzm-P bm-hevIy hkn-jvT Fn-h-sctmse Fp Dcp-f-I am{Xw `n-p-sImv tbmK-am-n IqSn tamw tXSp-p.

3. AY _lq-ZtIm \ma {XnZ--I-a-ep inJmb-tm-]-ho-XIm-jmb hkv{X-[m-cntWm {_jnKrtl a[p-amwkw hP-b nXzm AjvTu-{Km-k ss`m-N -cWw IrXzm tbmK-amt tam-tah {]m-bt
_lq-Z-I F hn`m-K-n s]Sp k\ymkn {XnZw Ia-ep inJm kq{Xw Imjm-b-hkv{Xw Fnh

5. AY ]c-a-lwkm \ma kwh-Im-cp-Wn-tizX tIXp PU-`-cX Zm-t{Xb ipI hma-tZh lmcoX-{]-`r-Xtbm Au {Kmkmw--ctm tbmK amt tam-tah {]m-bt hr-aqte iq\y-Krtl ivaim\ hmknt\m hm kmw_ cm hm ZKw-_cm hm \ tXjmw [m-[ em`m-em`u ipm-ipu ssZzX-h PnXm ka-tem-j vS m Im\m khhtjp ss`m-N-cWw IrXzm kh-{Xm-ssthXn ]iyn AY PmX-cq-]-[-cm-\nZzzmx \njv]cn-{Klm ip-[ym\ ]cm-bWm B-\njvTm {]mW km-c-Wmw btYm Imte ss`-am-Ncx iq\ym-Kmc tZh-Kr-l -X r-W-I q-S -h-e vao-I-h r--aqe Ipem-e-i m-em-n-tlm{X imem-\-Zo-]p-fn-\ -Kn-c n-I- -cIp-lc tImSc \nQ-c-nte X{X {_-amt kayIv km ip-am-\kmx ]c-a-lw-k m-

600

I Nc tW\ k\ym-tk\ tZl-XymKw hn tX ]c-

fn \npw `Ww Ign-p-p. kh-`q-X--sfbpw Xsf-tmse ImWp-p. \-mcpw \nZz-z-mcpw A]-cn-{Ka-lwkm \mtaXyp]\n-jXv l-cp-am-W-h. ip-[ym-\-sa tbmK-\n-e-ssI-sm-p-]c-a-lw-k F hn`m- K- n s]Sp k\ym-kn-am hcpw B-\n-jvT-mcpw Pohn-m thn-am{Xw `n kwh-I Bcp-Wn, tizX-tI-Xp, PU-`-c- X, Zm-{XtXSp- - hcpw iq\y- m-\--fntem tZhm- e- b- - entem B{Kb, ipI-tZ-h, hma-tZ-h, lmco-X, Fn-h-sc- tmse a--fntem hmevao- I- ntem hr- p-h-ntem Ipi-h-m- cpsS Fp Dcpf am{Xw `nv tbmK- am- nIqSn tams hoSp-I-fntem b-im-e-I-fntem \Zo Xoc--entem Kncn-KAt\z-jn--p. Cu ]c-a-lw-k-m hr aqe-Ifntem lz-c--fntem Ipntem Ipgn-bntem Acp-hn-Ifntem HmSiq\y Krl--entem ivaim-\m-Zn-I-fntem hkv{Xw [cntm I-fntem Ign-p-Iq-Sn. {_-am-]-cm-b-W-cmbn ip-Nnhkv{Xw [cn-m-sXtbm hkn-p-p. Ahv [m-cmbn ]c-c-a-lw-kv hn[n-n-p BNm-c- A\p[m-Zn-I-sf--ntbm em`m-em-`--sf--ntbm ipm-ip-mjvTnv k\ym-k-m tZl-XymKw sNp--hcpw BWv. Xn-Isf--ntbm Nn- bn-. Ahv ssZzX-`m-h-an-. apw ]c-a-lw-k-m Fp ]d-b-s-Sp Ch hnin--cm-Wv. s]mpw cXv\hpw kam-\-ambn Icp-Xp-p. Fm h-`np-tIm-]-\n-jv kam-]n-p.

aWvU-e-{_m--tWm-]-\n-jv3 1
Hmw. ]q-aZx ]q-an-Zw. ]qmXv ]qap-Z-Ny-tX. ]qky ]q-am-Zmb ]q-tahm hin-jy-tX. Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w ]q-am-Ip-p. Cu PKpw ]q-amIp-p. ]q-amb ]c-{_--n \nv ]q-amb PKv Dev]-am-Ip-p. Cu ]q {_-n \np ]qamb PKv amn-\nn-bmepw ]q-amb {_w Ahti-jn-p-p. Hmw. imnx imnx imnx

NXpx- j jv Sn Zzm{Xnw iXv kwJybm bYm-{Iaw {]mWm-bmax hnj-tb`yx C{n-bmnt`ym at\m\n-tcm-[\ {]Xym-lmcx hnj-hym-h ]qhIw ssNX-t\ym-tN-X-m-]\w [mcWw `h-Xn. khi-co-tcjvS ssNX-ss\y-IXm-\Xm [ym\w. kh-ico-tcjvS ssNX-ss\y-IX\m-\Xm [ym\w. [ym\-hn- kvarXnx kam[nx Ghw kqvam KXnx b Ghw thZ kap-n-`mKv `h-Xn.
alm-ap-\n-bmb bm-hevIy kqcy-tem-I-n t]mbn kqcy-tZ-hs\ \a-kvI-cnv tNmZnp: ""`K-hm-s\, kqcy tZh, Av Fs B-XXzw D]-tZ-in--Ww. AXp-tIv kqcy-\m-cm-b-W ]dp: m\-tmSv tNv bam-Zn-Isf AjvSmw-KtbmKw Fv ]d-bp-p. ioXw, DjvWX, Blm-cw, \n{Z Ch-bn hnPbw kZm imn, \n-eX C{n-b--fn \nb-{Ww Ch-bmWv baw. Kpcp-`-n, kXy-am-n {]oXn Inp--Xn- kwXr-]vXn, A\m-k-n, GIm-hm-kw, a\-ns \nb-{Ww kpJ-ambn Gsd-t\cw Htc \ne-bn Ccn-p-hm Ignhp Ch Bhiyam-Wv. ]Xn-\m-dp-am-{X-bn ]qc-Iw, Adp-]n \mep am{X-bn Ipw`-Iw, ap-n-cp am{X-bn tcN-Iw-C-XmWv {]mWmbm-a-ns kz`mhw. C{n-b-hn-jb--fn\npw a\-

{]Ya {_mWw
1. bm-hevtIym l ssh alm-ap-\n-cm-ZnXy temIw PKm-a. Xam-ZnbvXp \Xzmt`m `K-h-m-Zn-Xym XXza\p {_qlo-Xn. k tlmhmN \mcm-bWx m\ klnX bam-Zy-jvSmwK tbmK DNy-tX. intXm-jvWmlmc \n{Zm-hn-Pbx khZm imn \n-eXz hnjtb-{nb \n{K-lsstX bamx Kpcp- ` nx kXy- a mm-\ p- c - n. apJm- b X hkvX\p `h XZz-kvXm-\p-`th\ XpjvSn\n-kwKXm GIm hmtkm at\m-\ n-h r- n. ^em\ `nemjo sshcmKy `mh \nbamx kpJm- k - \ - h r- n- nc hmk- X - s - h m- k \ \nbtam `h-Xn. ]qcI Ipw`-I-tc-NssIx tjmUi

601

I ns\ ]nh-en-p-Xv {]Xym-lm-c-am-Ip-p. hnj-b-fn \nv ]nn-cn-n a\-ns\ ssNX-\y-n-ep-dnp- -X mWv [mc- W . kI- e - i - co-c - nepw Htc Hcp ssNX\yw am{Xtabpq. B \ne-bn-ep nc-X-bmWv [ym\w. [ym\-s--sbpw hnkva-cn-p--XmWv kam[n. CXmWv {]mWm-bm- a-ns kqvamw-K-. Ch Adnbp-h apnv Al-\m-Ip-p. -

2. tZlky ] tZmjmx `hn Ima- t {Im[ \nizmk `b \n{Zmx Xn-cm-kkvXp, \nx kw-ev]am eLzm lmcm-{]-am-Zm XXztam Z\w. \n{Zm`-b-k-co-kr]w lnwkmZn XcwKw XrjvW, hw Zzmc]w kwkm-c-hm[nw XcnXpw kqvam-ah-e w_y kXzmZn KpWm-\-{Xn-{Iay Xmc-I-a-htemI-tbXx `qa-[y-k-n-Zm-\ tXPx IqS-cq]w XmcIw {_ XZm-]yp-]mbw ev{X-bm-h-tem-I\w. aqem-[m-cm-Zm-{_-c-{-]-cyw kpjp-av \m-kqcym-`m. Xty XSnXv tImSn kam arWm-f-Xp kqvam IpWvU-en-\o. X{X-Xtam \nhrnx XZvZ i-\m kh ]m]-\n-hrnx XP\y t{Kmo-enX I-c -{tb ^qXvIm-c-i-_vtZm-P mbtX X{X- ntX a\kn Npay tPymXnx ]iyXn Ghw lrZ-tb-]n. _ln eyw Xp\mkmt{K NXpx jU-j vS-Z-i -Zzm-Z-i mw-Kp-eo`nx {Iamoe ZypXn iyma Xz l Zr `wKo-p-cXv ]oXh-Zz-tbm-t]Xw thymaXzw ]iyXn k XptbmKo. Ne-\ZrjvSym thyma `mK-ho-nXpx ]pcp-jky ZrjvSy-t{K-tPym-Xn abpJm h-t, XZvZrjvSnx ncm `h-Xn. iotjm-]cn ZzmZ-imw-Kp-e-am-\-tPymXn. ]iyXn XZm arXz taXn. a[y-eyw Xp {]mX-n{Xm Zn h kqcy N{-hn Pzmem heo-h Zznlo-\m--co--h-Xv. ]iy-Xn. XZm Imcm-Imco `h-Xn. A`ym-km-nhnImc KpW-cl n-Xm-Imi `h-Xn. hnkv^p-cm-cImImc KmV-Xtam hiw ]cm-Imiw `h-Xn. kthmXvIrjvS ]c-a-Xzo-Xnb {]tZym-Xvam\ XXzm-Imiw `h-Xn. tImSn kqcy-{]-Im-i-k-miw `h-Xn. Gh-a`ym-km-tbm `h-Xn. b Ghw thZ. 2. Imaw, t{Im[w, \nizm-kw, `bw, \n{Z Ch ico-cns Ap tZmj--fm-Ip-p. k-ev]-c-ln-X-X, a, Aev]mlm-cw, \n`-b-X, XXz-Nn-\w Ch Cu tZmj- AIm D]-Icnpw bmsXm-n \n{Zbpw `bpw k-cq-hamWv; lnwk Xnc-am-e-I-fmWv; XrjvW Npgn-bmWv; kv{Xo Nfn-bm-W v. A-s \-bpevf kwkm-c-k m-K-c- n\nv Ac IS-p--Xn\v kqva-am-a-h-ew-_nv kXzm-ZnKp-W--f-h-ew-_nv Xmc-I-{_-s [ym\n-Ww. cp ]pcn-I --fpsS a[y-n-emWv Xmc-I{_-w. A`ymkw sImv AXv km[n--Ww. AXns D]m-b-sa \ne-bn

aqp ey- ImW-Ww. aqem-[mcw apX {_-c{w hsc kpjpav\ Fp t]cp kqcy-k-am-\amb Hcp \mUn-bp-v. Xma-c-h-fbw t]mse kqva-amb IpWvU-en\n-bp-v. AXn-\m Xtam-KpWw Zqc-n-em-Ip-p. AXns Zi-\m kh-]m-]hpw AI-ep-p. NqmWn hnc sImv cp sNhnbpw AS-m sNhn--I-p-\nv ""`q'' F i_vZw tImw. AXn a\-p-dn-m t\{X a[y-n Hcp-tPym-Xnp ImWm km[n-pw. AXpt]mse lrZ-b-nepw ImWmw. ]pd-sa-bp eyw CXmWv aqn\nv \mev, Bdv, Fv, ]v, ]{v AwKpew Zqc-n {ItaW \oenpw Idppw Npapw a-pw, D \nd--fpsS an{iWw BIm-in-se-t]mse tbmKnv ImWm Ign- bp-p. N-e-Zr-jvSn-tbmsS BIm-ins a[y-`m-Kv t\mp hynv Hcp {]tXyI tXP-In-cWw ImWm Ignbpw AXv nc-ambn \ne-sIm-pw. inc-ns apI-fn ]{v AwKpew \ofap {]Imiw ImWm Ign-bp-tm tbmKnv Aa-cXzw knn-p-p. a[y-eyw CXmWv {]`m-X-n kqcy, N{, An, Pzme Cu amXr-I- bnepw Ah-bn-m Acow t]msebpw Hcp Zriyw ImWm km[n-p-p. Ahkm\w tbmKnv \nhn-Im-chpw KpW-c-ln-X-hp-amb BImi-n\v Xpey-amb Ah `h-np-p. amlm-Im-i-ns Zi-\hpw tbmKnv e`n-pw. alm-Imiw {]Im-iam-\-fmb \-{X- \nd an- ep A-Im-c-]q-sa anepw Zriy-am-Ip-p. {]f-bmn cq]-nepw alm-Imew A\p-`-h-s-Smw. XXz-Imi Zi-\hpw km[n-pw. IqSmsX tImSn-Wn\v kqcy-m DZn-m-se-t]m-ep kqcym- Im-ihpw ZrjvSn tKmN-c-am-Imw. AX-dn-bp--h A`ym-km AXn X-b-\m-Ip-p.

3. XtZymKw N Zzn[m hnn ]qthm-c hn`m-KXx ]qhw Xp XmcIw hnZymXv Aa-\kvIw XZp--c-anXn XmcIw Zznhn-[w. aqn Xmc-Ia-aqn Xmc-I-an-Xn. bZn-{n-bmw Xqn Xmc-Iw. bZv {`qbp-Km-XoXw XXv aqn Xmc-Ian-Xn. D`-b-a]n at\m-bp-a-`y-tk-Xv. at\m-bp-m-c ZrjvSn-kvXm-cI {]Im-imb `h-Xn. {`qbp-Ka-[y-_nte tXPkx Bhn`mhx GXXv ]qh XmcIw Dcw Xza-\kvIw, Xmeq-aq-tem[z-_mtK alm-tPym-Xn hnZy-tX. Xi\m ZWn-amZn knnx

602

ety _mlymbmw ZrjvtSm \nta-tjmt j hPn-Xmbmw N Cbw imw`ho ap{Zm `h-Xn. kh-X t{jp tKm]ym alm-hnZym `h-Xn. XXv mt\\ kw kmc \nhr-n. XXv]q-P\w tam ^e-Zw. A eyw Pe-tPymXnx kzcq]w `h-Xn. aljn thZyw A _mly-an-{n-ssb-c-Zr-iyw.
]qthm-c hn`m-K-fm Cu tbmKw cp hn[n-ep-v. ]qh-hn-`mKw Xmc-I-{_-hpw D-chn-`mKw Aa-\-kvI-hp-am-Ip-p. XmcI {_w cp-hn-[-n-ep-v. aqn Xmc-Ihpw Aaqn Xmc-I-hpw. C{n-b-sf am{Xw kw_-n- Xv aqn Xmc- Iw. cp ]pcnIpw aty-bp-Xv Aaqn-Xm-c-Iw. CXp cn-s\bpw a\km A`y-kn-t--Xp-v. ImcWw at\m-bp-amb A ZrjvSn-bmWv Xmc-I-{_-s ImWp--Xn\v ka-am- p-Xv. AsX-p-Sv cp ]pcn-I--fp-sSbpw at[y-bp Zzmc-n \nv tXP-ns Bhn`m-h-ap-m-Ip-p. CXv ]qh hn`m-K-cq-]-amb Xmc-I-amWv; D-chn-`mKw at\m-cln-X-am-Ip-p. Xmep-hns Nph-nse apI `mKv almtPym-Xn-p-v. AXv Zin-m Ign-m AWn-am-Zn-knn-I e`n-p-p. ey-ns AIpw ]pdpw ZrjvSn \nn-ta-jhpw nc-hp-am-Ip-tm imw`-ho-ap{Z kw`-hn-p-p. CXv Hcp Xm{n-I-amb alm-hn-Zy-bm-Wv. AXv Adn- bm Ign-m {]m]-n-IX AIepw AXns ]qP\w tam-Zm-b-Iam-Wv. A ey-amb Pes tmse AXv tPymXn kzcq-]am-Wv. aljn-amt AXv I-dn-bm km[n-q. _mlyhpw B-cn-Ihp-amb C{nb-v AXv hnj-b-a-.

Im-K-X-amb aWvU-e-ns a[y-n Ap-ap-J-ap-h\pw ]mhXo kln-X-\p-amb i-c AXn-im--amb A ey-am-Ipp Fv ]ecpw Icp-Xp-p. tIhew s]cp-hn-c-temfw t]m ]pcpj Ae-y-amWv Fv Nne Nnn-p-p. Cu tZZ--sfmw Hmtcm Iev]-\-Ifm-Wv. GXp-cq-]-n-em-bmepw ip-amb ]c-{_-s ImWp-- h-\mWv {_-\n-jvT. Poh Ccp-]--m-as XXz-am-Wv. Iev]n-X--fmb Ccp- ]-n- \mep XXz-fpw hniI-e\w sNbvXv ""Rm Ccp-]n Bdm-a-t-Xmb ]c-amm-hm-Ipp'' F `mh\ ]q-ambn `hn-p--h Pohp--\m-bn-o-cpw. Cs\ A ey-ns ZiI Poh-p--\m-Ip-p. Ah kzbw Ae-y-ambn Xov ]c-am-Imi cq]-amb AJ-WvU-aWvUew kzcq-]ambn `hn-p-p. Hmw {_Ww Ign-p.

ZzXob {_mWw
AY l bm hev I y BZn- X y- a - W v U e ]pcpjw ]{]: ""`Kh eym-ZnIw _lpt[mw abm-X--mXx XZv {_qln alyw. XZqtlm-hm-N. ]`qX ImcWw XSn-XvIp-Sm`w XZz-Xp ]oT-w. Xty XXz-{]-Imtim `h-Xn. tkmXn iqtVm hyx Xm\ ]vf_m-[n-cq-t]W tbw. XZv_mlym- `y- c eyw. Xty PK- o\w Xm-Z _np Iem-Xo-X-a-JWvU-ew. XXvk-Kp-W-\nKpW kzcq-]w. XtZzm hnap: BZm-a- n-a-Wv U ew XZp-]cn kqcy-a -W vUew Xt[y kp[m N{-a-WvU-ew. Xty AJ-WvU{_-tX-tPm-a-WvUew. XZv hnZyp-t-Jm-hXv ipZm-kz-cw. X-tZh imw`hn e-Ww. XZv Z i- t \- {X-t bm- Z r-j vS bx Aam {]Xn- ] Xv ]qnam tNXn. \nao-en-XZi-\-am-ZrjvSnx Atmo-enXm {]Xn-]Xv. kthm-o-e\w ]qnam `hXn. Xmkp ]qn-am-`ymkx Ihyx Xyw \mkm{Kw XZm Xmep aqte KmV-Xtam ZriytX X `- ` y m- k m- Z - J - W vU - a - W vU - e m- I m- c - t P y m - X n ZriytX XtZh kn-Zm-\w {_-`-h-Xn. Ghw kl-Pm-\t bZm at\m-e o-btX XZm imw`ho `h-Xn. Xtah tJN-co-am-lp.

XZ- ` ym- k m- \x ss cyw. XtXm hmbp sscyw. Xn-m\n BZu Xmc-IhXv Zriy-tX. XtXm h{P- Z - W w. XXx ]cn- ] q N{- a kl-{km-c-Z-f-n Pe-sa t]mse tPymXnv WvUew XtXm cXv\-{]-`m-a-WvUew. XtXm a[ymAe-y-am-W.v _pn-bm-Ip Kpl-bn khmw-K-kp- m-Imi aWvUew. XtXm hn inJm-a-WvUew -c-\mb ]pcp-js kzcq]w A ey-am-Ip-p. akvX- {IamXv Zriy-tX.

4. kl-{kmtc Pe-tPym-Xn-c-eyw _pn-K plmbmw khmw-K-kp-cw ]pcp-j-cq-]a-e-y-anXy-]-tc. iojm-K-X-a-WvUe-a-[yKw ]-h-{hp-am-klmbw \oe-IWvTw {]im--a-e-y-anXn tINn-Xv. AwKp-jvT -am{Xx ]pcp-tjm- ey-antXy-tI. D hnIev]w kh-am-ss-h. Xyw ipm-ZrjvSym hm bx ]iyXn k Gh {_\njvt Tm `h-X n. Pohw ]-hnw-i Ix kzI-ev] nX NXphnw-iXn XXzw ]cn-Xy-Py-j-Uhnwix ]c-amm v lanXn \n- b m- o- h - ptm _h- X n. Gh a ey Zit\ Pohap-n-Z-im-bmw-kz-b-aftym `qXzm ]c-am-Im-im-J-WvU -a-WvUtem `h-Xn.

603

]ns b-hevIy kqcy-a-WvUe-n Xma-knp ]pcp-j-t\mSv tNmZnp: ""`K-hm-s\, Aeyw XpS-n-bh Av At\I {]Im-c-n ]d-p. F\nXp a\-n-em-bn-. AXv Av IpsdqSn hni-Z-ambn ]dp Xm-epw.'' Atm \mcm-bW ]dp:- ]`q-X-fpsS ImcWw anqw t]mse-bm-W.v AXn Hcp NXpx-] o-T-ap- v. AXns a[y-n XXz-ns {]Imiw `hn-p-p. AXv AXn-Kq-Vhpw Akv]jvS-hp-amWv. m\-am-Ip \uI-bn Ib-dn-b-ht\ AXv a\-nem-m Ign-bq. AXp Xs ]pd-sbpw AI-sbpw eyw. B XXz-n temIw ebn-n-cn-p-p. AXv \mZ_np Ie-bpsS Ap-dv AJWvU aWvU-e-am-Wv. AXv kKpW \nKpW kzcq-]-am-Ip-p. AXv Adn- m apn t\Smw. BZys An aWvU-eam-Wv. AXns apI-fn kqcy-a-WvU-ew. AXns a[y-n AJWvU {_-am-Ip tXtPm-aWvUew `hn-p-p. AXv an ]nWt]mse shfp- Xpw {]Im- i -a m- \ -h p- a m-I p- p. AXmWv imw`-ho-ap-{Z-bpsS e-Ww. AXv Zin-m Ignm aqp aqn-cq]w ZrjvSn-bn s]Spw. Hv Aamhkym cq]w atXv {]Xn-]-Zm-cq]w atXv ]qnam cq]w. \nao-enX ZrjvSn Aam-hmkym cq]-am-Ip-p. A-\n-aoenXw {]Xn-]Zm cq]w; Xpd In-sXv ]u-amko cq]w. ZrjvSn-I-fn \nv ]qnam cq]-amb ZrjvSn-A-`ykn--Ww. AXns eyw \mkm-{K-am-Ip-p. Xmep-aq-en \nv KmV-amb A-Imcw ImW-s-Sp-tm AXns A`ym-k- m AJ-W vU-a-WvU -em-Im-c -amb tPymXn-ns Zi\w e`n-p-p. AXp Xs kn-Zm\ {_w. CXp-t]m-ep kl-Pm-\m--n a\v eo\am-Ip-tm Pohn-Iv imn e`n-p-p. AXns\ tJNco ap{Z-sbv ]d-bp-p. AXns A`ym-k-m a\v Dd-bp-p; XpSv hmbp nc-am-Ip-p. AXns v Nnw C- s\-bmWv BZyw \-{X-s- tmse ImWpw. ]ns h{P-p-t]mse Zriy-am-Ipw. Im-Sn-t]m-sebpw ]q-N-{-s\-tm-sebpw \h-cXv\ {]`-t]m-sebpw aym kqcy- Xp-ey-ambpw An- Pzmem kZr-iy- ambpw AXv Zriyam-Ip-p.

Xky \nnm [ym\w kh I \ncm-IcW amhm-l -\w. \n-b- m-\ -a m-k -\w. D-\ o`mhx ]mZyw kZm a\-kvI-aLyw. kZm-Zo]vXn c]mcm-arX hrnx kv\m\w. kh{X `mh-\m-Km ZrIv kzcq-]m-hm-\-a-Xmx NnZm]vXnx ]pjv]w. NnZn-kz-cq]x [q]x. NnZm-ZnXy kzcq-]]w Zo]x. ]cn]q N{m-a r-X ky GIo- I - c Ww ss\th- Z yw. \n-eXzw {]Z-n-Ww. tkm l`mthm-\-a-kvImcx a\w-k vXpXnx kh-k-tm-tjm-hn-kP-\ -an-Xn. b Ghw thZ.

2. XZm ]n-am-`n-ap-J{]-Imix kv^SnI {[q{a-_np \mZ-Iem \-{X-I-tZym-X-Zo-]-t\{X kph-\-hc-Xv\mZn {]`m Zriyt XtZh {]W-h-cq-]w. {]mWm-] m-\-t bm-s scIyw IrXzm [rX Ipw`tIm-\m-km-{K-Zk\ ZrV-`m-h\bm-Zzo-Icmw Kpen`nx - jap-Jo-Ic-tW\ {]Whm [z\ow \n iay a\kvX{X en\w `h-Xn. Xky \ I-te] cth-cp-Zbm-kvX-a-btbmx Ine I Ihyw Ghw hn]n- Z m- Z n- X y- t k ym- Z - b m- k v X - a b `mhmXv kh I`mhx i_vZ-I m-e -e -tb\ Znhy-c m-{Xyp-XotXm `qXzm kh-] -c n-] q- m-t\\ D-\ y-h - m-h - ti\ {_ss Iyw `h-Xn. D\ym Aa-\kvIw `h-Xn.

B L- n ]Sn- mdp `mKs {]Imiw kv^ SnIw t]mse [q{a-h hpw \mZ-I e \{Xw JtZymXw Zo]Iw \h-cXv\ CtX ap-Xpw Bbn {]Xy--s -Sp- p. AXv {]W-h -ns kzcq-] -am-Wv. {]mWm-hm-\sf tbmPn-nv Ipw`Iw sN-Ww. ]ns ZrjvSn aqns A{K-n tI{o-I-cnv ZrV `mh- \-tbmsS cp ssII-fn-sebpw hnc-epIfm japJo ap{Z-Imn {]Wh \mZw {ihn-p-I. AXn eo\-\m-bm Item]w Dm-hp-I-bn-. kqtcym-Zb-nepw AkvX-a-\nepw Zi\w \S-p-hv ap I- Bh-iyan-. i_vZIm-e--fpsS ebw Dm-hp-I-bm a\p-jy Zn\-cm-{X-cln-X-\m-bn-o-cp-p. kI-e-n-sbpw m\w Dm-hp-I-bm Hcp D-\m-h-bn-se-p-p. AXns ^e-ambn {_-hp-ambn sFIyw e`np-p. D-\m-h at\m-c-ln-X-amb \ne-bm-Wv. \nn-Xm-h [ym\-am-Wv. I-sf ssIsh-Sn-bp- I-bmWv AXns Blzm-\w. \nb- m-\-amWv Bk\w; at\m-c-ln-X-\m-I pI ]mZyw; \nXyhpw at\m-c-ln-X-\m-IpI ALyw; \nXy-{]-Im-ihpw A]mc AarX cq]-amb hrnbpw kv\m\w; {_ kam\-amb `mh\ N\w; Zi\ kzcq-]n \ne-sIm-pXv Acw; ssNX\y cq]-amb kqcys kzcq]w Zo]am-Ip-p. ]cn-]q N{s Aar-X-c-k-hp-ambn GIo-`mhw ss\th-Zy-am- Ip-p. \n-e-X-bmWv {]Z- n-Ww; Rm AXp Xs' Cu `mh-\-bmWv \a-kvImcw; au\w Xs kvXpXn; kh-hn-[n-ep-ap ktmjw hnkP\w; CX-dn-bp-h {_-cq-]-am-bn-o-cp-p.

3. Ghw {Xn]p-Smbw \nc-kvXmbmw \nkvXcwK kap{Z-h - n-h m-X - nX Zo]-hXv Ne-] q-`m-h m-`mh hnlo-\ -s sI-hey tPymXn`-h-X n. Pm{K- n-{`m ]cn- m- t \\ {_ hnZv ` - h - X n. kpj p]v X n kamt[y at\m-e bm hnti-tj]n al-Z -kvX yp-`tbmt`Z kvXa-kn-eo-\-Xzm-apn tlXpXzm `mhm. kam[u arXn Xtam- h n- I m- c ky XZm- I mcm ImcnXm JWvUm-Im-cr-Xym-I kmo ssNXt\y {]]-ebx k-ZytX {]]-ky a\x Iev]nb XzmXv. XtXm-t`-Zm-`m-hmXv IZm-NnXv _ln KtX ]n aYymXz `m\m-Xv. kIr-Z zn-`mX kZm-\-m-\p-`sshI tKmNtcm {_n--tZh `h-Xn. bky-k--

604

I e v] - \ mi x

k y m k y ap n. I tc - n- X m. XkvamXv `mh-`mhu ]cn-Xy-Py ]c-am--[ym-t\\ aptm `h-Xn. ]p\x ]p\x khm-hm-kp-m\-tbu [ym\-t[zbu eym-ety Zriym Zrtiy tNml-t]m-lmZn ]cn-Xy-Py Poh-ptm `hXn. k Ghw thZ.

\nhrym {]m CZm-\ o-a- o-X y-c -taI Ghw m\-t`-Zm-Z-hm t`Zky ]cw Xp \ln aZ-\yZnXn PmX-hn-thIx ipm-ssZzX {_m-lanXn `nZmKw \ncky kzmhn-P rw-`nX `m\p-a -W vU e [ym\-X-Zm-Im-c-cn-ImX ]c-{_--Im-cnX apn-amam-cqVx ]cn-]tIzm `h-Xn.

C{]- Imcw Ftm mXmhv tbw m\-cq]w Cu {Xn]pSn Zqc-n-em-Ip-tm icocw Xcw-K-c-ln-X-amb kap-{Z-n-s\mw hmbp cln-X-amb m\-p-sh hnfn-s\m-]w AN-ehpw A]qhpw `mhm-`m-h-c-ln-Xhpw tIhew tPymXn-cq-]-hp-am-Ip-p, Pm{K-nepw \n{Z-bnepw m\-m {_-th-m-hm-bn- o-cp-p. kpjp-]vXnbnepw kam-[n-bnepw a\-ns ebw kam-\-am-sW-nepw cn\pw hfsc t`Z-ap-v. kpjp-]vXn-bn a\v Am\-n ebn-p--Xn-\m apnv Imc-Wam-bn-o-cpn-. Fm kam-[n-bn Xtam-Kp-Wns hnImcw \jvS-am-Ip-Xn-\m XZm-Im-chpw AJ-WUm-Im-c-hp-ambn v `hn _pn-bpsS cq]-amb kmn ssNX-\y-n {]]-ns ebw kw`-hn-p- p. Fp-sIm-s- m {]]w a\- n-emWv Iev]n-X-am-Ip--Xv. ]ns Hcp t`Zhpw _mn \np-Ibn-. Cu Imc-Wm-emWv At\-I-{]m-hiyw kam-[n-b n \nv Pm{K-X-\m-bmepw {]]w anYy-bmbn Adn-bp--Xv. Hcp {]mhiyw kZm-\s A\p-`-h-ap-m-bm B ]m{Xw Xs apJy-hn-jbam-bn-o-cpw. AtXmsS a\p-jy {_-th-m-hmbn `hnpw. k-ev]-\miw `hn--h\v apn Ic-KXam-Wv. AXn- \m `mhm `mh-sf XyPnv ]c-am-m-hns\ [ym\n-pI. AXp-Xs apn-p D]mbw. hopw hopw Hmtcm Ah--bnepw mb-t-b--fp-sSbpw [ym\-t[y-b-fp-sSbpw eym-e-y--fp-sSbpw Zriym Zriy--fp-sSbpw Dulm-t]m-lm-Zn-I-fp-sSbpw XymKw km[n-m a\p-jy Poh-p--\m-Ipw. AX-dn-bp-h\v {_-km-m-Xvmcw e`n-pw.

k-ev] m-ZnIw at\m-_--tlXp XZzn-bpw at\m-tam- mb `h-Xn. XZzmw--p-c mZn _mly {]]-tm-]-ctXm hnKX {]]-_x kh-PKZm tXz\-] iyw Xzzmlw Itcm {_m-l a kaoXn Nn-b-nZw khw bZ-bam tXaXn `mhbIr-XI rtXym `h-Xn. PKXn kz]vaw kpjp-]vXn, Xpcobw Xpco-bm-XoXw Fn-s\ Av Ah--I-fp-v. Ch-bn Pm{K-Z-h-bn hn-p--h {]hr-n-am-n Bk-\mIp-p. ]m]-^e-amb \c-Km-Zn-I A\p-`-hn-p-p. ip`I ^e-amb kzw F\np In-Ww. Cs\ Cnp hyn sshcmKyw ssIsm-p-p. I-^ens cq]- n P-n\npw kwkm-c-_--\-n \npw Abm ap-\m-bn-o-cp-p. apn-bn B`napJyw ssIsm-p-p. As\ \nhrn amw B{ibn-pw. B \ne-bn kwkm-c-tam-N\n\v Kpcp-hns\ - B{i- bn- p-Ibpw Imam-Zn-I XyPnv thtZm I- sNbvXv \mep km[-\-fn\npw ap-\mbn `hn-pIbpw sNp-p. Cu lrZ-bI-a-e-ns a[y-n GIam-{X-\mb `K-hm km-cp-]amb Aeyw {]m]np-Ibpw kpjp-]vXn-c-ln-X-amb {_m-\w kvacn-,v Xm AZzn-Xo-b-\m-sWv IcpXn CSbvv B-kz-cq]w admepw Pm{K-Zm-h--bnse hmk\ \nanw ""Rm tXPm-Ipp'' F `mh\ Ie-cp-p. As\ Pm{KXv kz]v\m-h--I-fn \nv AIv kpjp-]Xn-bn ""Rm v {]m-\m-Ipp'' Fv Nnn-p-p. AtXm ""Rm GI\m-Ipp'' F A\p-`q-Xnbpw DZn-p-p. Ah-m-\p-t`Z-m-ep hnhn[ `mh-\I-fmWv; hkvXpX Hp-Xs. C- s\-bp hnth-I-ap-m- bm "Rm ip-amb AssZzX-{_w Xs- bmWv' F A\p-`hw Dm-hp-I-bm t`Z`m-h-ns kIe hk-\-Ifpw \in-p-p. Xs Dn {]Im-in-p tXtPm-aWvU-e-ns [ym\-m XZmIm-c-ambnov ]c-{_-kz-cq]w {]m]nv ap-a-amcq-V \pw ]cn-] -I z-\ p-a m-b n- o-cp- p. k-e m-] n-Z -I sf {]m]n a\v tam Imc-Whp-am-Wv. PohnX kzcq-]n tamw {]m]n-p Bmhv Np-cmZn _mly {]]--n \nv hnK-X-\m-Ip-p; Abm-fn {]] _-\-an-. PK- ns\ Abm Bm-h n-s \-tmse ImWp-p. Al-mcw XyPnv ""Rm {_-am-Ipp'' F Nn Iev CsXmw Bm-hmWv F `mh-\-tbmsS IrX-Ir-Xy-\mbn `hn-p-p.

4. ]m-hm Pm{KXv kz]v\-kp-jp]vXn kvXpcobm- X o- X m. Pm{KXn {]hrtm Pohx {]hrn amm-kx ]m]-^-e\c-Im-Zn-amwkvXp ip`-I - kzK ^e akvXp CXn Imw-tX. Ghw k Gh kzoIrX sshcm-KymXv I ^e Pm ew kwkm-c_\ ae-anXn hnap-ym- `n-apJ \nhrn am-{]-hrtm `h-Xn. k Ghw kwkm-c -X m-c - W mb Kpcp-a m-{ inXy ImamZn Xyzm hnln-X-Iam-N-c km[-\NXp-jvS- b-k-tm lrZ-b-Ia-e-at[y `K-hXv km-am-{Xmey cq]-am-kmZy kpjp-]vXy-h-mbm ap {_m-\ kvarXn e_v[zx Gh GtIm-]-a-Zzn-Xobx InwnXv Ime-a-m\ hrXym-hn-kvarX Pm{K-Zzmk \ m\ p - ^ - t e \ s s Z P tk m k vaoX n X Z p - ` b

605

I 5. kh-]-cn-]q Xpco-bm-Xo-X-{_m `qtXm


tbmKo `h-X n. Xw {_tXn kvX ph- n. kh temI-kvXp-Xn-]m{Xw kh-tem-Ik-m-c-ioex ]cam--K-Kt\ _npw \ny]y ipm ssZzXm-PmUy kl-Pm-a-\-kvItbm-K-\n{Zm AJ-WvUm-\ ]Zm-\phrXym Poh-ptm `h-Xn. Xm-\ ap{Zm-amx tbmKn-t\mSx `h-n. XZt]-bm C{m-Zbw kzev]m-\mx Ghw {]m]vXm \x ]c-a-tbmKo `h-Xo-Xyp-]\n-j-Xv. B tbmKn kh-hn-[-nepw ]cn-]q-\mbnov Xpco-bm-XoX {_-kz-cq-]-am-bn-o-cp-p. Ah {_am-Ipp Fv Bfp-I Ahs\ {]iw-kn-p-p. As\ Abm {]iwkm ]m{X-am-Ip-p. km-cn-bmb Ign-bp-p. ]c-amm cq]-amb BIm-in _np m]nv ipmssZzX PU-Xm-cln-X\mbn kl-P-a-\-cln-Xamb nXnsbp ]d-bm-hp tbmK-\n-{Z-bn AJ-WvUm-\--a-\p-`hnv Poh-p--\m-Ip-p. A-s\-bp tbmKn B\-k-ap-{Z-a--\mWv; Cs\ B\w A\p-`-hn--h ]c-atbm-Kn-bm-Ip-p. CXmWv clkyw cmw JWvUw Ign-p.

]cn-]q ]c-am-Im-i-am-\-a\mx {]m]vtXm-\yhx kw\ykvX kth-{nb hw At\-I -PmPnX ]pWy ]pRvP]Iz ssIhey ]tem AJWvU m-\ \nckvX kh-ti Iiva -tem-{_-mkvanXn IrX-IrtXym `h-Xn. Xta-hmlw \ t`tZm kvXn ]qWXm ncam- \x CXyp- -c kam-e nwKym injyw ]vX na \o\-b -Xv .

XrXob {_mWw
bm-he vtIym-a-lm-ap-\na-Wv Ue ]pcpjw ] {] - O - k zm- a n- - a \ k vI e - - W - a p - - a - ] n. hnkva rXw ]p\-kvX -e - Ww {_qloXn XtYXn aWvUe ]pcptjm {_hoXv. CZ-a-a-\kvI-aXn clkyw. bm-t\\ IrXmtm `hXn XnXyw imw`ho ap{Zm nXw. ]c-am--ZrjvSym XXv {]Xyb-e-ymWn ZrjvSzm XZ\p kth-ia {]ta-b-aPw inhw ]cm-Imiw \ncm-ew-_a-Zzbw {_ hnjvWpcp-{Zm-Zo-\m-taI eyw kh-Im-a-cWw ]cw {_m-t\yh ]iy-amt\m Kplm-hn-l-c-W-t ahw \ntb\ mXzm `mhm-`m-hmZn Zzzm-XoXx kphn-Zn-Xa-t\m- -\y-\p-`-h-k vX -Z-\- c aJn-te-{n-b-h-i m-c -a\kvI kpJ-{_-m-\ kapt{Z a\x {]hm-ltbmK- c q] \nhm- X - n- X - Z o- ] - h - Z - N ew ]cw {_ {]m]vt\mXn XXx ipjvI-hr--hXv aqOm-\n-{Zm-ab \nizmtkm-zmkm `mhm-jvS Zzzm kZm Ne Km{Xx ]c-a-imnw kzoIrXy a\x {]Nmc iq\y ]c-am\n eo\w `h-Xn. ]bx {kmhm- \ - cw t[\p- k vX \ oc-a n- h kth-{nb ht ]cn-\jvtS at\m \mix `hXn XtZ-hm-\-a-kvI w. XZ\p \nXy-ipx ]c-am- m-lanXn XXz-akn Xyp ]tZ-ti\ Xzta-hm-la-l-tah XzanXn Xmc- I - t bm- K - a mtW AJ- W v U m- \ ]qx IrXmtm `h-Xn.

alm-ap-\n-bmb bm-h-evIy kqcy aWvU-e-n Xma-kn-p ]pcp-j-t\mSv tNmZnp: ""kzman, Aa-\kvI-n-Xn-bpsS eWw Ap ]d-p. Fm Rm AXv ad-p. AXp-s Imv AXv hopw ]d- m sImmw.'' hfsc \Xv Fp ]dv B aWvUe ]pcpj XpSv Cu Aa-\ kvI nXn-b psS kzcq]w F{Xbpw cl-ky- a-b-amWv AXns m\-ap-m-bm a\pjy IrXm-a-\m-bn-o-cp-p. Ah Ftmgpw imw`ho-ap-{Zm-bp-\m-Ip-p. ]c-am ZrjvSn-bm AXns A\p-`hw km[y-am-Ip eyw I-Xn-\-ptijw kI-ecp-sSbpw Cuiz-c {]am-W-fm Adn-bm Ign-bm-h\pw inh\pw ]c-am-Im-i\pw \ncm-{i-b\pw AssZz-Xhpw {_-hnjvWp cp{ZmZn cq]w IeXpw kI-e-n\pw Imc-W-hp-amb ]c-{_-s Xs Bm-hn ImWp ]pcp-j lrZ-b-am-Ip Kpl-bn At-l-ns hnlmcs \n-b-]qh-ambpw A\p-`-hn-p-p. ]ns kIe C{n-b-fpw \in-p--Xn\v Aa-\-kvI-n-Xn-bpsS kpJcq-]amb {_m-\--ns kap-{Z-n Ahs a\v HgpIn \opp; Bh-iy-n\v hmbp tN Zo]w t]mse AN-e-amb ]c-{_-s {]m]n-p-p. DW-nb hr-s-tmse aq-bpsS \n{Zm-ab nXn-bp-sSbpw Ah--bn izmtkm-zm-khpw Cm-Xm-Ip-p. AtXmsS kpJ ZpxJm-Zn-Zz-z--fpsS \mihpw `hn-p-p. Abm nc Km{X-\mbn `hn-p-Ibpw sNp-p. Cs\ ]c-aimn ssIsmv a\v {]Nmc iq\y-am-Ipp; ]c-amm-hn eo\-\m-Ip-p. ]mev hn-bm-ep ]ip-hns apeI-fpsS Ah- C{n-b--fpsS {]h-\c-ln-X-amb Hcp Ah A\p-`-hs-Sp-p. AXp-X-s-bmWv Aa\-kvIs nXn. AXn-\p-tijw ""\nXy-ip--amb ]c-ammhv Rm Xs-bmWv'' Cs\ "XXz-akn' F hmIyns D]-tZiw {]m]vX-ambn "\o Xs- bmWv Rm; Rm Xs-bmWv \o' Cs\ XmcI {_- cq- ]- amb tbmK-amw Ah-ew-_np hyn IrXm-\m-Ip-p. bmsXm-cp-hs a\v ]cn-]q ]cm-Im-i-n aambn Xocp-p. Ah D-\m-h {]m]n-p-p. Ahs C{n-b--sfmw hnap--am-Ip-p. At\I P--fn {]m]n-m Ign ]pWy kaq-l-m Ahs ssIhey-cq-]amb ^ew ]Iz-am-Ip-p. AJ-WvU-amb B\w -

606

I A\p-`-hn-m Ign-bp--Xn-\m kI-e-ti

cq]-amb ]m]hpw Zqc-n-em-Ip-p. ]ns "Rm {_-am-Ipp' F `mh-m Ah IrX-Ir-Xy-\m-Ip-p. "]c-am-mhv' ]q-am-Ip-p. AXn-\m \o Xs-bmWv Rm Cs\ D-cnv Kpcp injys\ kinv Cu mt\m-]tZiw \nh-ln- p. aqmw {_mWw Ign-p.

NXp {_mWw
1. AY l bm-hevtIym-a-WvUe ]pcpjw ]{] thyma ]-I-e-Ww hnkvXtc-Wm-\p-{_q-lo-Xn. ktlm-hm-Nm-I miw alm-Imiw kqcym-I miw ]cam-Im-i-anXn ]-`hn. k_m-lym-`y--ca-Im- c-a-b-am-Im-iw. k`ym-tc Imem-\-e-k-Zriw ]cmImiw k _mlym-`ym-tc. A]-cn-an-X-Zyp-Xn-\n`w Xzw alm-Im-iw. k_m-lym-`ym- tc kqcy-\n`m-kq-cy-Im-iw. A\nh-N-\ob tPymXn. kh-hym]Iw \nc-Xn-ibm-\ eWw ]c-am-Imiw Gh-a eym-Zi-\m- -{Zq-t]m-`-h -Xn. \ h N{Iw jUm [mcw {Xneyw thyma ]Iw kay-tK-Xm Pm\m Xn k tbmKo \matXm `th-Xv.
]noSv bm-h-evIy kqcy-a-WvU-e-n, hknp ]pcp-j-t\mSv tNmZnp: ""Av BIm-ins eWw Av hnkvX-cnp ]d-bWw'' Atm Atlw ]dp: ""BIm-iw, ]c-am-Im-iw, alm-Im-iw, kqcym-Imiw, ]c-am-Im-iw, Ch-bmWv Av BIm-i-. Dnepw ]pdpw {]f-bm-Im-e-nse An-bvsm--XmWv ]mcmImiw; AIpw ]pdpw A]-cn-an- X-amb Imn-t]m-ep XXz-am-XmWv alm-Imiw; Dnepw ]pdpw kqcys\ t]mse Ah-\o-b-am-b-amWv kqcym-Im-iw, \nc-Xn-i-bamb B\--kz-cq-]-amWv ]c-am-Im-iw, GtXXp cq]-nepw `mh-nepw Zin-p-hm-\m-{K-ln-p-pthm AtX-`m-hnepw cq]-nepw Hmtcmv ImWm Ignbpw; \h-N{Iw, jUm-[m-cw, aqp-ey-, Am-Imiw Ch icn-dn-bm tbmKn tbmKn-sbp ]d-bm Al-\-. Amw {_mWw Ign-p.

A \ m- l - X - k y - i - _ vZ k y X k z i _ vZ k y tbm[z\nx [zt\ cKXw tPymXn tPymXn-c KXw a\x ba \kv{Xn-P -K Xv krjvS n nXn hyk\ I IrXv . Xt\m hnebw bmXn XZznjvtWm ]cam ]Zw. X-bmXv ipm-s sZzX knn t`Zm-`m-h m-X v. GX-tZh ]c-a -X - zw. k Xtm _mtem- ]nim-N-hZv PU hrym temI-am-Ntc-Xv, Gh-a-a-\-kvIm-`ym-tk-ss\h \nXy Xr]vX n- c ev] ap{X ]pco-j -a nX t`mP-\ - Z r-V mwK PmUy-\n-{Zm-Zr-Kvhmbp Ne\m `mh {_ Zi\m mX-kpJ kzcq] knn `h-Xn.

Ghw Nnc kam-[n-P\nX {_m-arX ]m\ ]cmbtWm ku k\ymko ]c-a -lwk Ah-[ qtXm `h-Xn. Xi-t\\ kIew PKXv ]hn{Xw `h-Xn. XXv tkhm- ] tcm Atm]n aptm `h- X n. XXvI p-e-ta-tIm-c-iXw Xmc-b-Xn. Xm-Xr-]n-XrPmbm ]Xyhw N apw `h-Xo-Xyp-]\n-j-Xv. hnj-bm-k--amb a\v _-\-n-\n-cb m-Ip-p. hnj-b-hn-ap--amb a\v apn-n-W-p-p. AXn-\m kakvX PKpw Nn-ns hnj-b-am-Ip-p. AtX Nnw Xs \ncm-{i-b-n\v tbmKy-am-Ipw. Cu ebns ]cn-] q-amb "Fn' A`ymkw sNp-I. ImcWw a\v eb-ns Imc-Wam-Wv. A\-l-Z-i-_vZn-sbpw i_vZ-n-\p-n [z\n-bp-v, AXns Dn tPymXnv hkn-p-p. tPymXn-ns Dn a\v; Cu a\v aqp PK-p--fp-sSbpw Dev]n-nXn kwlmc cq]-amb Iw sNp Cu a\v bmsXm-n hnebw sImp-p. AXp-Xs hnjvWp-hns ]c-a-]-Zw. AXn a\v ebn-p--tXmsS ip AssZz-X-knn kw`-hn-pp. Imc-Ww, AXns ]nn bmsXmcp t`Z-`m-hhpw C. AXp-X s ]c- a -X -X zw. AX-d n-b p ]pcp-j _met\m D-t\m ]nim- Nns\ t]mse PU- hr- n-tbmsS temI-n {]hn-p-p. C-s\-bp A\y-a-\-kvXn-Xn-bpsS A`ym-k-m \nXyhpw Xr]vXn e`n-p-p. Blmcw hfsc Ipd-p-am{Xw aXn-sb \ne-hcp-p. Fmepw icocw _en-jvT-am-Ip-p. PUX Dm-hn-. \n{Ztbm I-S-btem Dm-hn-. {_ Zi-\n-\mbn kpJ-ab-kz-cq] knn-bpsS m\-ap-m-Ip-p. Cs\ Gsd kabw kam[n A`y-kn-pXn\m Dev]-amb {_-cq-]-amb AarXw ]m\w sNp-I-bm k\ym-kn-bmb ]c-a-lw-k Ah-[q-X-\m-Ip-p. Abm-fpsS Zi-\m kakvX PKpw ]cn-ip--am-Ip-p. Abmsf tkhn-m Xev]c-\mb Am-\nbpw ap-\m-Ipw. Abm Xs Ipe- nse \qn-sbmv Xe-ap-dsbbpw ip-am-p-p. Abm-fpsS amXm-]n-Xm--mcpw kv{Xok-m-\-fpw apcm-Ip-p. Cs\ D]-\n-jv kam-]n-p. aWvUe {_mW D]-\n-jv kam-]n-p.

]a {_mWw
1. khn-jbw at\m _mb \nhn-jbw aptb `h-Xn. AXn khw Nn-tKm-Ncw. XtZh Nnw \ncm-{ibw at\m--\y-hm ]cn-]Iz-eb tbmKyw `h-Xn. Xbw ]cn-]qt-abn ka`y tkXv. at\me-b-Im-cW alm-ta-h.

607

I
1
imn-]mTw

a{n-tIm-]-\n-jv
5. Kuc-\m-Zy--h-Xokm P\n{Xo `qX-`m-hn\o knXm-knXm N cm N kh-Ima ZpLm hnt`m

K
3

Hmw ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qap-Z-NytX ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hm-hin-jytX Hmw imnx imnx imnx
B ]c-{_w kh-hn-[-nepw ]q-am-Ip-p. Cu hniz-{]-]w ]q-am-Ip-p. ]q-amb AXn \npamWv Cu ]qw A`n-hy--am-bn-p--Xv. ]q-n \nv ]q-sa- Sp-mepw ]qw Xs Ah-ti-jn-p- p. Hmw imnx imnx imnx

1. AjvS-]mZw ipNnw lwkw {Xnkq-{X-aWp ahybw {Xnhm\w tXPtkm f lw khXx ]iy--]-iyXn


Fp ]mZw tNXpw ipNnbpw DPz-e-kz-cq-]nbpw {Xnkq-{X-k-lnXhpw kpkq-vahpw Ahn-\m-inbpw BbnpXv Rm Xs- bm-Ip-p. tXtPm-cq-]n-bpw kp{]-Im-in-Xhp-amb B Bm-hns\ kh{X ImWp-p-s-nepw ImWp- n-.

A[ymkw sImmWv amb Adn-b - s -S p- Xpw hnkvXmcw {]m]n-p-Xpw t{]cn-n-p--Xpw. Cu lwkw Xs ]pcp-jmw P\n-n-p-p. AXn-\m {]]w A[n-jvTn-X-hp-am- W.v amb ]c- am- m-hn\v Ima-t[- \p- hn\v Xpeyam-W.v AXv BZy-- c-ln-Xhpw kh-am-Xmhpw kh-t]m-jI- hp-am-Wv. AXv Npa-v, shfp- ,v Idp- v, Fo h- -tfmSp IqSn-bXpw Fm A`n-hpw sImSp-p--Xp-am-W.v

6. ]n_-ty-\m-a-hn-j-bm ahn-mXmw Ipam-c Imx GIkvXp ]n_tX tZh kzt f {X him-\pKx


m\-an-m Poh Cu ]ip-hns\ Id-p-p. Fs- m AXv hnj-bhpw Ahn-m-X-hp-am-W.v temIn Htc Hcp ]c-am-mhp am{X- amWv kI-eXpw X\n-[o-\-amn kzw Cu ambsb ]m\w sNp--Xv.

2. `qX-k-tm-lt\ Imte `nt Xakn sshJtc Ax ]iyn kXzm \nKpWw KpW-K-lztc

\nKp-W-am-sW-nepw KpW-am-Ip Kpl-bn {]XnjvTn-X-am-b-Xn-\m Pohn-Isf tamln-n-p Icm-f-tam-lmFmhp-ambn Idp- - hfpw bmn-I-cm Zm\w - Imcw \-am-Ip-tm kXz-Kp-W- n-X-cmb hyn-I sN-s-Sp--hfp-amb Cu tKmhns\ `K-hm [ym\-{In-bmAXns\ AxIc-Wn Zin-p-p. Zn-I-fm A\p-`hn-p-p. -

7. [ym\-{In-bm`ymw `K-hm `pvXtX f ku {]k-l-Zzn`px kh-km-[m-cWow t`m{ow ]ob-am\m Xp bPz`nx

3. AiIyx tkm\y-Ym-{Zp [ymb-am\x Ipam-c ssI hnIm-c -P-\ -\o-a- m a-cq-]m-aPmw {[phmw
hn`n--cq-]-n [ym\n-m Am-\n-Iv AXv ImWm Ignbp-Ibn-. B nXn-bn hnIm-c-P-\-\nbpw Abpw AN--e-bp-amb amb-sb-bmWv Ah [ym\np--Xv.

8. ]iy-ykymw alm-m\x kphw ]n-em-i\w DZm-ko\w {[phw lwkw kv\mX-Im-[z-c ythm PKpx
alm-m kph \nd-ap ]n-e-^ew `n-pIbpw DZm- ko- \hpw Ahn-\m-in-bp-amb lwks amb-bn ImWp-Ibpw sNp-p. AXn-s\--s-bmWv kv\mX-Imcpw A[z-cyp-fpw Km\w sNp--Xv.

4. [ymbtX f [ymknXm tX\ X\ytX t{]cytX ]p\x kqbtX ]pcp-jmw N tXss\ hm[n-jvTn-Xw-P-KXv

9. iwk--a-\p-jw-kn _lzrNmx imkv{X tImhnZmx cY-cw _rlXv kma k]vX sshss[kvXp KobtX

608

imk-{- tIm-hn-Z-mcpw EtKz-Zn-Ifpw kvXpXn-sN-p-h-cp-samv Cu lwks kvXpXn-p-p. AXn-\mbn cYcw Fv t]cp kmas Ggp-{]-Im-c-n Km\w sNp- p.

15. NXphnw-i-Xn-kw-JymXw hy-a-h y--tah N AssZzX ssZzX-an-Xymlp kv{Xn[m Xw ]Ym XYm

10. at{m-]-\n-jZw {_ ]Zy-{I-a-k-a-\ znXm ]wn `m-hm-tlytX lyYhmtWm `rip-amx


{_w a{- -epsS clkyw Xs- bmWv AXn-s\- s-bmWv `m-h-tKm-{X-P-\mb D-a-mcpw AYth-ZnIfpw ]Z-{I-a-tmSp IqSn sNmp--Xv.

]ecpw CXns\ Ccp-]-n-\m-em-as kwJy-sbpw ]ecpw Ahy--sap At\Iw t] hy-sap ssZzXsap ]d-bp- p. AXp- t]mse Nne AXns\ {Xnhn-[-sapw A`n- {]m-b-s-Sp- p.

16. {_mZyw mh-cm-wN ]iyn m\ Npjx Xta-I-tah ]iyn ]cn-ipw`w hn`pw ZznPmx
m\- Zrn tN F{Xtbm ]n-X-m {_mhp apX PU-]-Zmw hsc-bp Fm {]]--sbpw AXn-a-lm-\mb Hcp {]`p-hns cq]-n ImWp-p.

11. k {_-Nm-cn-hr-n kvXwt`m f Y ^en-XkvXYm A\-Uzmtcm-ln-tXm- nx ]iyt _lp-hn-kvXcw

]c-am- mhv {_-N- cy-hr-n-tbmSp IqSn-bXpw kvXw`wt]mse ZrVhpw ^e-bp-hpw Bbn-kw-km-c-i-ISw \nb- 17. bkvan kh-anZw t{]mXw {nv Npa \ndhpw ap-Xpw XyPn--tijw hnim-e-cq-]{_ mhc PwKaw n ImW-s-Sp-p.

12. Imex {]mW `K-hm arXbp ithm atl-izcx Dt{Km `h cp{Z kkpcmx kmkpcm kvXYm
Ime, {]mW, arXyp, ih, atl-iz-c D{K `h cp{Z Fn-h-tcmSpw tZhm-kp-c-m-tcmSpw tNXmWv Cu ]c-am-m-h.v

Xkvan-th ebw bm{n {k-hyx kmKtc bYm

mhc-Pw-K-am--Iamb Cu {]]w GXn-emtWm tIm-s-n-cn-p-Xv AXp XsbmWv {_w. \Zn-I kap-{Z-n hnebw {]m]n-p--Xp-t]mse khhpw Cu {_-n hnebw {]m]n-p-p.

18. bkvan `mhm {]eo-bt eo\m-m-hy-Xmw bbpx ]iyn hyXmw `qtbm Pbt _pZv_pZm Ch
Ipan-f-I Fs\ Pe-n D-hn-p. AXn Xs ebw {]m]n- p-p. AXp-t]mse kI- e-]- Zmfn epw GXn P\nv GXn-emtWm AZr-iy-am-Ip-Xv AXp Xs-bmWv {_w m\n-I B {_s ImWp-p.

13. {]Pm-]-Xn hncmZv ssNh ]pcpjx kene tah N kvXpbtX a{-kw-kvX pssXy cYh-hnZn ssXhn`px
Cu kh-hym-]n-bmb ]pcp-j Xs-bmWv {]Pm-]Xn-bmb hncmSv cq]-ambpw Pe-cq-]ambpw kvXpXyl-\mb AYh thZ-nse {]kn \ma--fm kvXpXn--s-Sp-Xv.

19. t{X-m-[n-jvTnXw ssN hm ImcssWx hnZytX ]p\x Ghw k `K-hm tZhw ]iy-yt\y ]p\x ]p\x
t{X-t-{X cq]- n B {_w khnepw hkn-p-p. Imc-W--fm-emWv AXv Adn-b-s-Sp- Xv. C- s\-bp t{X- - \mb `K-hms\ m\n- I hopw hopw Zin-p-p.

14. Xw jUv hnwiI CtXytX k]vXhnwiw XYm ]tc ]pcpjw \nKpWw kmwJy aYh-in-ctkm hnZpx
Ccp-]n Bdm-as XXz-sapw Ccp-]n Ggmas XXz-sap ]ecpw CXn-s\-n ]d-bp-p. AYh-htZ-nse D]-\n-jp-I CXn-s\--s-bmWv \nKp-Wkmw-Jy-sav ]d-bp--Xv.

609

I 20. {_ {_t-Xy-Ym-bmn
tb hnZp {_m-kvXYm Ass{Xh tX ebw bmn eo\m-m-h y- -im-en\x eo\m-m-hy imen\x CXyp-]-\n-jXv

{_s Adn-bp--h-cmb {_m-W {_s {]m]n- p-p. Ah AXn hnebw {]m]nv Ahy `mhn tim`n-pp Fv D]-\n-jv

a{n-tIm-]-\n-jv kam-]n-p.

alm-\m-cm-b-tWm-]-\n-jv 3
DXvIrjvSamIs. R ]ckv]cw hntZzjw ]pemXncns.) 1.

imn]mTw lcnx Hmw. iw t\man{Xx iw hcpWx iwt\m`hXpcyam. iT \ Ct{m _rlkv] Xnx iw t\m hnjvW pcpcp{Iax at\m {_tW. \akvtX hmtbm. Xztah {]Xyw {_mkn Xzmtah {]Xyw {_ hZnjman. EXw hZnjyman kXyw hZnjyman XmahXp. XZzmcahXp. AhXp amw AhXp hmcw. Hmw imnx imnx imnx
(lcn Hmw an{X hcpW Acyamhv C{ _rlkv] Xn Dcp{Ia\mb hnjvW p Chscmw \apv awKfw sNs. {_n\v \akvImcw. hmbptZhm, Atbvv \akvImcw. ApX {]Xyamb {_w. Asbs {]Xy {_w Fv ]dbpp. Rm EXw ]dbpw. Rm kXyw ]dbpw. hmbpcq]nbmb {_w Fs cns. BNmcys\ cns Fsbpw BNmcys\bpw cns. hnLv\v imnbpmIs.)

Aw`ky]mtc `ph\ky at[y \mIky ]rjvtT altX alobm ipt{IW tPymXowjn ka\p{]hnjvSx {]Pm]XncXn Kt` Ax

(A ]m ca mb A w` nep w `p h \ a[ y ne p w k z ns ]r j v T ne p w h y m] cn ncn p alnepw almb {]Pm]Xn ip{Im (_oPcq]w) tPymXnpIfn A\p{]hnjvS\mbn K`n\pn {]hnpp.PohnIfpsS PmZn]cnWman\p ImcWw ]c{_w Xs)

2.

bkva nnZw kw N hnssNXn kw bkva n tZhm A[n hntiz \ntjZpx XtZh {`pXw XZp `hyam CZw XZtc ]cta thyma.

Hmw kl \mhhXpx kl \u `p\p kl hocyw Ichmhssl. tXPkzn\n \m h[o XakvXp. am hnZznjmhsslx Hmw imnx imnx imnx
(]c{_w Kpcpinjymcb R cpt]scbpw cns. R Hcpanv t]mjWw {]m]ns, Hcpanv IIpieX t\Ss. RfpsS A[yb\w

(CsXmw bmsXmn tNcpIbpw hnebnpIbpw sNpp. Fm 2 tZhmcpw bmsXmn sFizcy tmsS ]pecpp. AXpXs IgnXpw hcm t]mIpXpw Fm CXv A\izcamb ]ca thyman (BImin) \ne\nevpp.

3.

tb\mhrXw Jw N Znhw alow N tb\mZnXykvX ]Xn tXPkm {`mPkm N bax kapt{Z Ihtbm hbn bZtc ]cta {]Pmx
(bmsXmpsImv BImihpw tZymhpw alnbpw

610

I BhrXamWv bmsXmp sImv BZnXy DjvWw


sImpw {]Imiw sImpw X]npp. bmsXmcphs\ IhnI (m\nI lrZb kap{Zn kmmXv cnpp. ]cahpw A\izchpamb bmsXmcp kXyn {]PI ]pecpp. AXmWv ]ca{_w.

9.

Aamkm amkm EXhmx kwh c Iev]mw k A]x {]Zpt[ Dt` Cta Acn atYm kphx

4.

bXx {]kqXm PKXx {]kqXn tXmtb\ Pohm hyNk `yqaymw btZmi[o`yx ]pcpjm ]ipw hnthi {`qXm\n NcmNcmWn.

(bmsXmn \nv Clns {]kqXnbmb {]Ir Xn Dmbn. Pem `qanbn PohnIsf krjvSnp. bmsXmv Huj[nItfmSpIqSn hynIsfbpw, arK sfbpw NcmNc`qXsfbpw Dsmp.

({]Imiam\\mb ]pcpj\n \nv Fm \ntaj fpw Dmbn. IeI, aplq, ImjqI, Atlmcm{X, Aamk, EXp Fmw Iev]nsp. Ah Pe{][m\fmb ]`qXsf bpw ]ns kzw Acow cns\bpw Ids Spp.)

10. ss\\aq[zw\ Xncyw \ aty ]cnP{K`Xv. \ Xtkyti I\ Xky \ma alZyix


(Chs\ tatemv Afv a\nemnbnn. hne s\tbm aytbm C. Bcpw Ahs m\mbnn. Ahs t]cv t{ijvTamb biv FmIpp.

5.

AXx ]cw \m\yZWobkw lo ]cmXv ]cw bltXm almw btZIahya\cq]w hnizw ]pcmWw Xakx ]ckvXmXv

11.

\ krti XnjvTXn cq]aky \ Njm ]iyXn Iss\\w lrZm a\ojm a\km`nIv A]vtXmb GXw hncqZarXmkvtX `hn

(bmsXmv ]csm ]camWv, almbnp Xn \npw almWv. Ahyhpw hnhn[cq]hpw ]pcmX\hpw AImcn\p ]pdpXpw AXnepw ]cambn _rltm, AWptm Bbn bmsXmpan F \nebnepXpw BWv AXmWv ]c{_w.)

6.

XtZhw XZp kXyaml kvXtZh {_ ]caw Iho\mw CjvSw ]qw _lp[m PmXw Pmbam\w hnizw _n`n `ph\ky \m`nx

(Chs cq]w Zi\hniba. Hcmfpw Chs\ NppsImv ImWpn. a\p \nb{np lrZnX_pnbmb Ah A`nn]vX\mIpp. Bcv CXns\ Adnbpp, Ah acWclnXcmIpp.

1.

AZv`yx kw`qXx ]rYnsshy ckm hnizIaWx kahXm[n Xky XzjvSm hnZ[{Zq]taXn XXv]cpjky hnizamPm\at{K
(\mcmbWkqw)

(AXp Xs EXw, AXpXs kXyw, AXpXs m\nIfpsS ]c{_w. {ipXnkva rXn Ifpw AXpXs. `h\ns \m`nbmbn _lphn[n PmXhpw DmIsSpXpw Cu temIs \nb{np Xpw AXpXs. B ]c{_w.

7.

XtZhmnkvXZvh mbpkvX Xv kqcykvXZp N{amx XtZh ip{IaarXw XZv{_ XZm]x k {]Pm]Xnx

(Pen \npw ]rYnhnbpsS ckn \np Dmbn PKZv{kjvSmhn \nv CXn\pta kah np. XzjvSmhv Cu hncmSv ]pcpjs hnizcq]w krjvSmcw`nepmbnpXmWv.

2.

thZmtaXw ]pcpjw alm BZnXyhw Xamkm ]ckvXmXv Xtah hnZnXzmXn arXyptaXn \m\yx ]m hnZytXb\mb
(\mcmbWkqw)

(AXpXs An, hmbp, kqcy, N{, \ {X, AarXw AXv lncayK`\mIpp. AXv Peam Ipp. Ah {]Pm]Xn krjvSn Imhv BIpp.)

8.

kt \ntajm Pntc hnZypXx ]pcpjmZ[n Iem aplqmx ImjvTmmtlmcm {Xm kix

(Xakkns ApdXv BZnXyh\pw alm\pamb Cu ]pcpjs\ Rm Adnbpp. B tZhs\ Adnm am{Xta acWs AXn{IanpIbpffq. ]ca]Z{]m]vXn v asmcp amhpw C.

611

I 3.

{]Pm]XncXn Kt` Ax APmbamt\m _lp[m hnPmbtX Xky [ocmx ]cnPm\n tbm\ow acnNo\mw ]Zann th[kx
(\mcmbW kqw)

GXp tZh\mWv lhnpsImv ]qP sNpI?)

2.

bx {]mWtXm \nanjtXm aln ssXzI CXv cmPmPKtXm _`qh b Cui Aky Zzn]Z Xpjv]Zx Ikvssa tZhmb lhnjm hnt[a.

{]Pm]Xn Dffn K`n (lrZbw) kcnp p. PvRm\nI B th[ns tbm\nsb (Dev] n) Adnbpp. acoNnIfpsS (tPymXnpI) m\s Cnpp.)

(lncWy K`\mb {]Pm]Xn BZyw Dmbn. PmX\mb Ah `qXfpsS ]Xnbmbn `hnp. Ah ]rYnhnsbbbpw tZymhns\bpw [cnp. Atlshnv GXp tZh\mWv lhnpsImv ]qP sNpI?)

4.

tbm tZth`yx BX]Xn tbm tZhm\mw ]ptcmlnXm ]qthm tbm tZtht`ym PmXx \tam cpNmb {_mtb
(\mcmbW kqw)

2.

bx {]mWtXm \nanjtXm aln ssXzI CXv cmPm PKtXm _`qh b Cui Aky Zzn]Z Xpjv]Zx Ikvssa tZhmb lhnjm hnt[a.

(bmsXmcm tZhmmbn Nppw {]Iminpp, bmsXmcm tZhamcpsS apn lnXw sNbph \mWv, bmsXmcm tZhmp anv P\nh\mWv B {]Imiam\\mb {_]p{X\v \akvImcw.

5.

cpNw {_mw Pebx tZhm At{K XZ {_ph bkvssXzhw {_mtWm hnZymXv Xky tZhm Ak hti
(\mcmbW kqw)

bmsXmcm alzm {]mW\pffhcpw {]h Icpw ASnb PKnsGI\mbns cmPm hmbn. bmsXmcm Zzn]Zfpw NZpjv]ZfpaSnb Cu PKns Cui\mbn, B tZh\msX ammWv lhn psImv ]qPsNpI.

3.

b BZm _eZm bky hniz D]mktX {]injw bky tZhmx bkyOmbmarXw bky arXyp Ikvs sa tZhmb lhnjw hnt[a

{_km_nbmb {]Imiw P\nn hcmb tZhm BZyw AXv ]dp. bmsXmcp {_mW C{]Imcadnbpp, Ah\v tZhm hiKcmbnocpp.

6.

{lo tX evao ]Xv\yu Atlm cmt{X]mtiz \{XmWn cq]w Aizn\u hymw CjvSw a\njmW, Aapwa\njmW, khw a\njmW
(\mcmbW kqw)

(bmsXmcm PohnZmXmhpw inZmXmhpw BIpp bmsXmcmsf seIw apgph D]mknpp tZhm bmsXmcphs {]injs (Bm A\pkcnpp, bmsXmcphs \ng AarXamIpp, AXpt]mse acWhpamIpp, B tZh\msX ammWv, ]qPsN pI?

4.

(hnthI _pnbpw ev anbpw AbpsS ]Xv\n amcmIpp; cmhpw ]Iepw ]miz; \{X CnXns\ Xmepw (a\njmW) B ]cam\w Xmepw. khXzhpw Xmepw. Ipdnv. ASp Fp kq KncWyK`kq{XnsebmWv.

btkyta lnahtm alnXzm bky kap{Zm ckbm klmlp btkyx am {]Zntim bky _mlp Ikvssa tZhmb lhnjm hnt[ax

1.

lncWyK`x kahXmt{K `qXky PmXx]XntcI BkoXv k Zm[mc ]rYnhow ZymaptXamw Ikvssa tZhmb lhnjm hnt[a.

(lnahm XpSnb h\ bmsXmcphs alna Impp, kap{Zw \ZnItfmSpIqSn bmsXmcphs almyw ]dbpp. Cu ZnpI bmsXmcphs ssIIfmWv. Atlshnv GXp tZh\mWv lhnpsIv ]qPmhn [nsNpI.

5.

(lncWy K`\mb {]Pm]Xn BZyw Dmbn. PmX\mb Ah `qXfpsS ]Xnbmbn `hnp. Ah Cu ]rXnhnsbbpw tZymhns\bpw [cnp. Atlshnv

bw {Icpko Ahkm XkvX `mt\ Ass`ytXmw a\km tcPamt\ b{Xm[nkqc DZncn\ thyXn Ikvs sa tZhmb lhnjm hnt[a

612

tim`np cWm Fsd sXfnbp {I knI ( BImihpw `qanbpw) a\psImv, bmsXmcp hs\ IavSp bmsXmcnSv kqcy DZbn Npn \opp B ]cammhns\bmsX GXp tZhs\bmWv ]qPnnpI?

(Zymhm ]rYnhnIsf P\nnp P\b tZh GI hniztXm t\{X\pw hniztXm apJ hniztXm lkvX\pw hniztXm]mZ\pw Bb B tZh _mlpfmepw ]X{X fmepw (NndIv) kwanpp ( t{]cnnpp)

6.

tb\ Zyucp{Km ]rYnho N ZrtV tb\ kphx kvX`nXw tb\ \mIx tbm AcotcPtkm hnam\x Ikvs sa tZhmb lhnjmhnt[ax

14. th\kvXXv ]iy hnizm `qh\m\n hnZzm b{X hnizw `htXyI\oUw bkvannZw kwN hn ssNXnx k HmXx t{]mX hn`px {]Pmkp.
(bmsXmn hnizw Hcp \oUw (IqSv) t]mse `hnpp, AXv Adnbh Fm `ph\sfbpw Zinv th\ ({]Imihm) BIpp. bmsXmn Cu temIw Hnp tNcpIbpw th]ncnbpIbpw hne s\bpw hym]nncnpp. 15.

(bmsXmcph\m D{Kamb tZymhpw ]rYnhnbpw ZrVamsp, GsXmcph\m kphw ( kzw) Ddnsp GsXmcph\m Acon cmPk\amsc \nnp B tZhs\bmsX atsXmcmsfbmWv Bcm[npI)

7.

Bt]m l bXohnizambw Zw Z[m\w P\bocnw XtXm tZhm\mw \nchXmkptcIx Ikvs sa tZhmb lhntj hnt[a

{]XtZzmtN AarXw Xp hnZzm Kthm \ma \nlnXw Kplmkp {XoWn ]Zm \nlnXm Kplmkp bkvX Zv thZ kXpx ]nXm kXv

(bmsXmns alXzw Imp ApI (Pew) Ansb P\nnm\m{Klnv Zs [cnv hnizmIm cs {]m]np, ]ns tZhmacpsS GIamb Akp (Poh) \nhnp. B tZh\msX BmWv lhn psImv ]qPsNpI?

8.

bnZmt]m aln\m ]cy]iyXv Zw Z[m\m P\bocnw tbm tZthjz[n tZh GI BkoXv Ikvs sa tZhmb lhnjm hnt[a

KplIfn (lrZbw) \nlnXamb AarXs Adn h\mb Kh ]dp, _pnbn \nlnX fmb aqp ]Zsf (Pm{KXv) kz]v\w kpjp]vXn, Bcv tht]mse Adnbpp. Ah khnXmhns (kqcy) ]nXmhmIpp.

16. k t\m _p P\nXm k hn[mXm [mam\n `ph\m\n hnizm b{X tZhm AarXam\im\mx XrXotb [mam \yss`ycb
(bmsXmcnSv aqmas temIn (ZyptemIw) AarXw A\p`hnphcmb tZhm. \ m\ {]m]np. B tZh \psS _phmIpp. P\I\pw hn[mXmhpw kIe `ph\fpw Adnbph\p am (]c{_w XsbmWv ChnS kqNnnsXv)

bmsXmcph Ansb P\nnmam{Klnv Z s [cn (alXzam) ApIsf kzw alXzm anIv GItZh\mbn, B lncwWy K`cq]\mb tZhs\bmsX amscbmWv lhnpsImv ]qPnpI?

12. Gjm ln tZhx {]Zntim \p kmx ]qtm ln PmXx k D Kt` Ax k hnPmbam\x k P\njyamWx {]XyMv apJmkvXnjvTXn hniztXmapJx
(Cu tZh Xs Fm {]ZnpIfnepw hym]n pp. BZyw P\n Ah Xs ]e hn[n P\n pp. P\nm t]mIpp; {]XyMvapJ\mbn nXn sNpp; Ah hniztXmpJ\mbn nXnsNpp. Ah hniztXmpJ\mbn \nesImffpp.

17. ]cnZymhm]rYnhobn kZyx ]cnt]mIm ]cn Znix ]cn kphx EXky Xpw hnXXw hnNrXy XZhiyXv XZ`hXv {]Pmkp.
(Zymhm ]rYnhnI (`qan, BImiw,) hym]n temIs hym]npp. kzs hym]npp. {]PI fn EXsap ]dbp ]cakXyns hnXXamb Xphns\ (\q) [ym\nv AXv Zinp; AXv AXmbn op.

13. hnizXpcpX hniztXmaptJm hniztXmlkvX DX hnizXkv]mXv kw _mlp`ymw \aXn kw]ss{X Zymh]rYnho P\b tZh GIx

613

I 18.

]coXy temIm ]coXy`qXm\n ]coXy khm {]Zntim Zni {]Pm]Xnx {]YaPm EXkym \m\`nkw_`qh

sbpff tZhs\ R [ym\npp. AXn Zn Rv {]tNmZ\acpfs.)

EXns (]c{_w) {]Ya P\mb {]Pm]nXn temIfn hym]nv, `qXfn hym]np, Fm ZnpIfnepw hnZnpIfnepw hym]nv, Bmhp sImv Bmhns\ t\cnp cnpp.

25. XXv ]pcpjmb hnZvatl N{I XpWvUmb [oaln Xtm Znx {]tSmZbmXv
(]ca]pcpjs\ Adnbm Rfm{Klnpp. N{IXpWvU s\ R [ym\npp. AXn ZntI izc Rv {]tNmZ\acpfs.(Akpcmcpambpff bpn N{Is hmbvsImp]nSnXn\m B t]cv Inn.)

19. kZkkv]XnaZv`pXw {]nban{ky Imayw k\nw ta[mabmknjw


(C{s (Bmhv) {]nb\pw Imay\pw T A`pXkz cq]\pw ta[sb \Iph\pamb kZkv] Xnsb (AhymIrX{_w) {]m]ns Fv {]mnpp.

26. XXv ]pcpjmb hnZvatl almtk\mb [oaln Xtm jpJx {]tNmZbmXv


R B ]ca]pcpjs\ Adnbm\m{Klnpp. AXn\p R almtk\s\ [ym\npp. jpJ Amcyn Rv {]tNmZ\w \Is.

20. Do]ykz PmXthtZm ]Lv\ \nEXnw aa ]iqw alyamhl Poh\w N Zntim Zi


(Fs \nEXnsb (]m]w) \innph\mbn PmX thZ (An) \mb tZh, Do]nmepw, l\nv arKsf Xmepw. ZoLmbppw ZnpIfpw (m\w) XcpI.

21. am t\m lnwkomX thtZm Kmaizw ]pcpjw PKXv A_n{ZZ BKln {inbm am ]cn]mXb
tl, PmXthZ (An) RfpsS tKmsfbpw, Aizsfbpw, ]pcpjmscbpw, PKns\bpw lnwkn cpXv. tl At, A_n{`Xv (RfpsS A]cm[ a\n IcpXmsX) hmepw. Fs sFizcytmsS tNmepw.

27. XXv ]pcpjmb hnZvatl kphW ]mb [oaln Xtm KcpUx {]tNmZbmXv.
(]ca]pcpjs\ Adnbm R B{Klnpp. kph ]s\ AXn\v [ym\npp. AXn\v KcpU Rv {]tNmZ\acpfs.

28. thZm\mb hnZvatl lncWyK`mb [oaln Xtm {_ {]tNmZbmXv


thZmmhmb ]ca]pcpjs\ R Adnbm\m{K lnpp. AXn\v lncWy K`s\ [ym\npp. AXn {_w Rv {]tNmZ\acpfs.

22. ]pcpjky hnZva kl{kmky almtZhky [oaln Xtm cp{Zx {]tNmZbmXv


(]pcpjs\ R Adnbs. AXn\mbn kl{km \mb almtZhs ( almtZhs\) R [ym\np p. cp{Z AXn Rsf t{]cns.)

29. \mcmbWmb hnZvatl hmkptZhmb [oaln Xtm hnjvWpx {]tNmZbmXv.


(R \mcmbWs\ Adnbm B{Klnpp. AXn\v hmkptZhs\ [ym\npp. AXn hnjvWp Rv {]tNmZ\acpfs.

23. XXv ]pcpjmb hnZva tl almtZhmb [oaln Xtm cp{Zx {]tNmZbmXv


XXv ]pcpjs\ ]pcpjs\ (]cammhv) R Adnbs. almtZhs\ R [ym\npp. AXn\v cp{Z Rsf t{]cnns.

30. h{P\Jmb hnZvatl XovW ZwjvSmb [oaln Xtm \mcknwlx {]tNmZbmXv


(R `mkvIcs\ Adnbm\m{Klnpp. alyp XnIcs\ [ym\npp. AXn\v BZnXy {]tNmZ\ acpfs.

24. XXv]pcpjmb hnZvatl h{IXpWvU mb [oaln Xtm Znx {]tamZbmXv


(]cammhns\ R Adnbs. hf Xpn

31. sshizm\cmb hnZvatl emeoemb [oaln Xtm Anx {]tNmZbmXv


(R sshizm\cs\ Adnbm\m{Klnpp.

614

I AXn\v emeoes\ [ym\npp. ( emeob AnbpsS


Hcp ]cymbamWv) AXn\v An {]tNmZ\w \Is.

arntb tZln ta ]pjvS nw Xzbn kw {]XnjvT nXw.

33. ImXymb\mb hnZvatl I\ymIpamcn [oaln Xtm Zpnx {]mtNmZbmXv


R ImXymb\s\ Adnbm\m{Klnpp. AXn\v Ipamcnsb [ym\npp. AXn\v Zpn {]tNmZ\ acpfs. ( Zp Xs Zpn)

(Atbm arntI (`qan) bmsXmcp ZpjvI rX Fm IrXyambn AXv \innmepw. arntI, \o {_ZbmWv, Imiy]\m A`na{nXbmWv. arn tI, F\nv ]pjvSn \IpI. \nn \nv khw {]XnjvTamIpp.

34. kl{k]cam tZho iXaqe iXmpcm kw lcXp ta ]m]w Zpm Zpxkz]v\m \min\o.
(BbncWn\v HuXnjvIrjvSyapffXpw, tZhn bpw At\Iw apcpI tNXpw \qdpIWn\v apfI fpffXpw Zpxkz]v\\min\nbpw Bb IdpIpv Fs Fm ]m]hpw \inns.

40. arntI {]XnjvTntX kw Xt \nWpZ arntI Xzbm ltX\ ]mt]\ Kman ]camw KXnw.
(arntI, {]XnjvTnXbmbhsf, Fs Fm ]m]hpw \innpI. Fm lXamb ]m]m Rm ]caamb KXn {]m]npp.

35. ImWv UmXv ImWvUmXv {]tcmlo ]cpjx ]cpjx]cn Ghm t\m Zpt {]X\p klt{kW itX\ N
( Hmtcm apn \npw karnbmbn hopw apfp hcp IdptI, C{]Imcw Rsfbpw iXambpw kl{k ambpw hnnpI.)

41. bX C{ `bmatl XtXm t\m A`bw Ir[n aLhcKvn Xh X DuXtb hnZzntjm hnart[m Pln.
( tl C{, FhnsS \nv Rv `bapmIpp, AhnsS \nv Rv B`bw sNbvXmepw. aLh, AbpsS `\mb RfpsS ]m]w \innpI. RfpsS DuXnmbn (c) bpnse i{Xpsf \innmepw.)

36. bm itX\ {]Xt\mjn klt{kW hntcmlkn XkymkvtX tZhojvStI hnt[a lhnjm hbw
(Bcm[ybmb tZhn, IdptI, bmsXmv \qdpIWmbn hnpp, BbncIWmbn hfcpp. As\bpff \n\v R lhnpsImv Bcm[\sNpp.)

42. kzkvX nZm hnikv]Xn hr{Xlm hnart[m hio hrtj{x ]pc GXp \x kzkvXnZm A`bcx
(awKfw \Iph\pw hnikv]Xnbpw (P\cI) hr{Xlmhpw ( hr{Xs\ sImh) bpn hnP bnbpw, hjw \Iph\pw, A`bw \Iph\pw Bb C{ RfpsS ]ptcm`mKn hcpamdmIs.

37. Aiz{Imt cY{Imt hnjvWp{Imt hkpcm inckm [mcbnjyman ckz amw ]tZ ]tZ.
Aiz ,NhnnbXpw cY DcpXpw, hnjvWp NhnnbnpffXpamb `qan, incpsImv Rm \ns [cnpp Fs ASnbvSn cnpI.

43. kzkvXn \ Ct{m hr{ihmx kzkvXn \x ]qj hnizthZmx kzkvXn \kvX mtym AcnjvSt\anx kzkvX n t\m _rlkv]XnZ[mXp.
(hr{ihmb (henb Ionam) C{ \ Acpfs. hnizthZmhmb (Fmw Adnbp) kqcy \apv \ \Is. AcnjvSt\anbmb (B]Ip ) KcpU \apv \ \Is. _rlkv]Xn \apv awKfw \Is.

38. {`pant[\p[cWo temI[mcnWo DrXmkn hcmtlW IrjvtW\ iX _mlp\m


(]iphns\tmse ]pjv Sn Zmbn\nbpw, temI[mcn Wnbpw Bb `qan At\Iw ssIItfmSp IqSnb hcml cq]nbmb IrjvW\m \o DcnshfmWv)

39. arntI l\ ta ]m]w bbm Zpjv IrXw arntI {_Zmkn Imiyt]\m`n a{nXm

615

I 44.

B]ma\ykvXr]e {]`tm [p\nx inaohm icpam EPojo tkmtam hnizm\yXkmh\m\n \mmKn{w {]Xnam\m\n t`Zpx

fm N{\pw kpJw \Is.

49. kzkvXn t\m aLhm ItcmXp lp ]m]vam\w tbm kvam tZzjvSn.


C{ Rp \ sNs. Rsf t{Zmln p ]m]nsb \inns.

B]Xa\yphpw (tIm]anm) Xr]e {]`mhpw (aqpineIfm {]lcnp) [p\nbpw (i{Xpkwlmc I) inaohm\pw (Ibp) iXam\pw (Bbp[[mcn) EPojnIw (tkmagnb) Bb tkma AXkmh\sf (hch\) hfpp. {]Xnam\ (FXncfhp I) C{s\ Ahmmbn (Iogvtmv) Xmgvpn.

50. tkmam\w kzcWw IrWpln {_Wkv]tX, Iohw b HuinPw icocw biaew, IpkoZw Xkva n koZXp tbm kvam tZzjvSn.
({_lvWkv ] tX (thZ\mYbp]cammth) tkmackm DmIp Fs Huinns ]p{X\mb Iohm F Ejnsbtmse {]kn\mnXo mepw. Fs icocs tbmKw sNm iampI, bmsXmcph Rsf tZzjnpp. Ah \cInse s.)

45. {_m\w {]Yaw ]pckvX mZzn koaXx kpcptNm th\ Bhx k _p[v\nbmw D]am Aky hnjvTmx kX tbm\nakX hnhx
( apv {_n \nv P\nh\pw, BZyapmb h\pw tim`mhm\pw Bb th\ ( kqcy) AXnn I hsc hntijnv BhcWw sNpp. Ah Aco nepffhbpw BhcWw sNpp. Chs kZri ]Zm hnhn[amWv . A h k nsbpw, Aknsbpw Dhm\hpw hym]vXampp.

51. NcWw ]hn{Xw hnXXcw ]pcmWw tb\ ]qXkvXcXn ZpjvIrXm\n tX\ ]hnt{XW ipt\ ]qXm AXn ]m]vam\acmXnw Xtca.
(hnXXambn (hym]n) ]pcmX\amb ]mZw ]cnip amIpp. bmsXmp sImv ]qX\ambn ZpjvIrXsf XcWw sNpp. ]cniphpw \nehpamb AXpsIm v hnipcmbn ]m]amIp i{Xphns\ AXn{Ianv R XcWw sNs.)

46. tkym\m ]rYnhn `hm \rcm \nthi\o bm \x iaa k{]Yamx


(`qXPmeP\\nbpw AhbYm m\ \nthinnp hfpw {]ikvXbpw Bb `qan, tkym\bmbn (ZpxJ\m in\n) XocpI, Rv kpJw \IpI.

47. KZzmcm Zpcm[jmw \nXy]pjvSmw IcojnWow Cuizcow k {`qXm\mw Xmantlm]lztb {inbw.


KZzmcbpw (Kwhgn AdnbsSph) Zpcm[ jbpw, \nXy]pjvSbpw, IcojnWnbpw (hfw tNh) kh`qXfptSbpw Cuizcnbpw Bb B eva nsb ChnsS Rm Ba{Ww sNpp.

52. ktPmjm C{ kKtWm acpZv`nx tkmaw ]n_ hr{Xl iqc hnZzm Pln i{Xq A] art[m \pZkzm[m`bw IrWplnhniztXm \x
(hrXm\pkmcw sImh\pw, iqc\pw hnZzm\pamb C{m, KWklnX\mbn acpptfmSp IqSn hv kktmjw tkmacks, IpSnpI, i{Xpsf \innpI. bpn\v hnpff i{Xpsfbpw \innpI. ]ns Rv Fm hn[nepw A`bw \IpI.

48. {iota `PXp, Aeva ota \iyXp hnjvWpapJm ssh tZhmivOtm`n cnam temIm\]Pa`yPb alm Ct{m h{Pq_mlpx tjmUio i bXp.
({io Fs `Pns, Aevao F\nv \ins. hnjvWp apXemb tZhm thZhnKnXIfm Cu temIsf aphv Pbnm\mIhn[w Pbnp. h{P_mlphpw, aKm\pamb C{\pw, ]Xn\mdp IeI

53. kpan{X \ B] Huj[b kp Zpan{XmkvXkvssa Zqb kqtmkvam tZzmjvSn bw N hbw Zznjvax


Rv Pehpw, Hmj[nbpw \ an{Xfmbn `hns. bmsXmcph Rsf tZzjnpp. bmsXmcp hs\ R tZzjnpp, Ah\v tZmjw sNp an{X DmIs.)

616

I 54.

Bt]m ln jvTm atbm`phkvXm \ Duw Z[mX\, atlcWmb Ntk. tbm hx inhXtam ckvkvXky `mPbtX l\x DiXocnh amXcx Xkvam Acw Kama thm bky bmb Pn\zY. Bt]m P\bYm N \x

AXymi\mepw, AXn]m\mepw D{Kamb {]Xn{Klmepw bmsXmcp ]m]apmbnptm AXns\ cmPmhmb hcpW ssIsImv AIpamdmIs,

(Atbm ApIsf, \n B\ZmbIsfv {]knamWtm. As\bpff \n Rv in \Inbmepw, alpw tim`\hpamb m\n \mbn, bmsXmptm \nfpsS awKfXcamb ckw, AXn\v ChnsS Rsf `mK`mmnbmepw kvt \ln p Aamsctmse \nfpsS m\tv thK n R t]mImw. Rv ApIsf, P\nn pIbpw sNbvXmepw.

60. tkm la]mt]m hnctPm \nptm apInev _njx \mIky ]rjvTamcply KtZv {_ ktemIXmw.
(As\bpff Rm ]m]anmh\mbn ctPm KpWanmh\mbn \nap\mbn ]m]lo\\mbn kzns D]cntIdn {_ns kmtemIyw {]m]n s.

61. bm]vkp hcpWx k ]p\mXzLajWx


(bmsXmcph\mtWm Pen ]m]\miI\mb hcpW Atlw ipoIcnpamdmIs.

55. lncWyirwKw hcpWw {]]tZy Xow ta tZln bmNnXx bbm `pakm[q\mw ]mt]`y {]Xn{Klx
(kphamb IncoStmSp IqSnb hcpWs\ Rm icWw {]m]npp. bmNnp F\nv Xo Pew Xmepw. Rm ]m]nIfpsS `Ww Ignnpv, ]m]n Ifn \nv km\hpw kzoIcnnpv.

62. Caw ta KwtK bapt\ kckzXn ipXp{Zn kvtXmaw kNXm ]cpjv Wnbm AknIv\nbm acpZzrt[ hnXkvXbm PoIotb irWplym kptjmabm.
(Atbm KwtK, bapt\, kckzXn, ipXp{Zn, hcphrt[, BPnXIotb ]cpjvaWntbmSpw AkvIn\n tbmSpw hnXkvXtbmSpw kptjmatbmSpw IqSn Fs Cu kvtXm{Xw Fmhcpw IqSntv tImepw.

56. bt a\km hmNm IWm hm ZpjvIrXw IrXw X Ct{m hcptWm _rlkvXnx khnXm N ]pp ]p\x ]p\x.
(bmsXmcp ZpjvIrXw Fm a\km hmNm IaWm sNsnptm. AXns\ C{\pw, hcpW\pw, _rl kv]Xnbpw, khnXmhpw hopw hopw ipoIcns.

63. EXw N kXyw Nm`ozm]tkm [yPmbX XtXm cm{XncPmbX XXx kapt{Zm A]hx 64. kap{ZmZhmZ[n kwhtcm APmbX Atlmcm{XmWn hnZ[Zznizky anjtXm hio. 65. kqcymN{aku [mXm bYm]qaIev]bXv Znhw N ]rYnhow NmcnatYm kphx
(\mep]mSpw {]Iminp X]n \nv [hpw kXyhpw Dmbn. AXn \nv Xs Pe]qamb kap{Zw. kap{Zn \nv A\cw kwhcapmbn. ]Iepw cm{Xnbpw \nnp Cuizc Pohnp hnizns \mY\mIpp. hn[mXmhv kqcyN{m scbpw, ]gXpt]mse \nnpw. kzw, `qan, A cow, BImiw Chbpw Iev]np.)

57. \tamtb ]vkpatX \a C{mb \tam hcpWmb \tam hmcpssWy \tamZv`yx.


(Penepff Anpw, C{\pw, hcpW\pw, hmcp Wnpw \akvImcw. ApIv \akvImcw.

58. bZ]mw {Iqcw bZKta[yw bZimw XZ]KXmXv


ApIfpsS bmsXmv {Iqchpw, Aimhpambnp tm AsXmw ZqcnemIs.

59. AXymi\mZXo]m\mXv b D{KmXv {]Xn{KlmXv Xt hcptWm cmPm ]mWn\m lyhaiXp.

66. bXv ]rYnhymw cPx kzamcnt hntcmZko CamwkvXZmt]m hcpWx ]p\mXzLajWx ]p\phkhx ]p\mXp hcpWx ]p\mXzLajWx Gj `qXky at[y `ph\ky tKm]vXm

617

Gj ]pWyIrXmw temImt\j artXym lncbw Zymhm]rYnthymlncbw kw{inXw kphx k\x kphx kwinim[n.
(]rYnhnbnepw, Aconepw, kz`qanIfn epw bmsXmcp kzIob]m]w AXn\nv Cu Rsf ApIfmIp tZhXbpw ]m]\miI\mb hcpW\pw ipoIcns. hkp ipoIcns. hcpW ALajWs\ Ejn, Ch cns. Cu hcpW `qX`mhnIfpsS a[ynepff temIns cI\mWv, Ch ]pWyw sNbvXhv DNnXfmb temI \Ip ]m]nIv bas lncbsa temIw \Ipp. Ah \apv B\acpfs, ]m] apcmn Rsf A\p{Klns.

DXv IrjvS amb lrZbn ]me\w sNbvX v tkma (DamklnX\mb tZh) _rlmbn hfv, kphm \\mbn (IZmXmhv) Cpls\tmse ktmjw \ Ipp. Hmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw cv
1. PmXthZtk kp\hma tkma acmXobtXm \nZlmXn thZx k \x ]jZXn ZpmWn hnizm \mthh knpw ZpcnXmXymnx
(PmXthZn\mbn (An) tkmacks ]ngns Sps. m\m kqNnnsSp An i{Xp fmbXohsc ZlnntW. B An IepsImv knphns\ Ft]mse \psS Fm Zpsfbpw Apdv cntW. ZpcnXsf AIn cn tW

67. B{Zw PzeXn tPymXnclakvan tPymXn PzeXn {_mlkvan tbm lakvan {_mlkvan. Alakvan {_ml akvan Altahmlw amw Pqtlman kzmlm
(\\ hnv apfbvpXpt]mse {]fb Pe n \nv Cu {]]w krjvSnp ]catPymXnp Rm\mWv. Rm XsbmWv {_w. Rm Fs ]catPymXnn tlmanpp.

2.

XmanhWmw X]km Pzeow sshtcmN\ow Ia^tejp PqjvSmw Zpmw tZhow icWalw {]]tZy kpXckn Xctk \ax

68. AImcyImcyhIotm kvtXt\m {`qWlm KpcpXev]Kx hcptWm ]maLajW Xkva mXv ]m]mXv {]apNytX.
AImcyImcn (sNtmXv sNph) Ah Io ({hX`wKwhcpph) kvtX\ (tNmc) {`qWlm (K`]mXw hcpph) KpcpXev]mK (Kpcp]Xv\nsb {]m]nph) Chcpw ]m]apcmIp p. ImcWw PetZhXbmb hcpW ]m]lmcnbmWv)

(Anhbpw X]psImv Pzennphfpw, tim`bam\bpw, Ie tNhfpw Bb ZpmtZ hnsb Rm icWw {]m]npp. Ffpn adpIsc F n p h s f , R s f t h K n A s c FnpI)

3.

At Xzw ]cbm \thym Akvan kzkvX n`ncXn ZpmWn hnizm ]p ]rYzo _lpfmN Do `hmtXmImb X\bmb iwtkmx

69. ctPm{`pankvXzw amw tcmZbkz {]hZn[ocmx


Rm ]m]fpsS ctPm`qanbmWv (m\w) \o Fs Icbnnq Fv [ocm ]dbpp.

(tl At, \hy\mb \o Rsf kzkvXnIfm Fm Zpsfbpw AXn{Ianv adnIcbnsenpI. Nppw `qanbpw Irjnehpw [mcmfapmIs. tXmI n\pw (km\w) X\bpw (IpnI) kpJw tbmPnnph\mbn `hnmepw.)

70. B{Im kap{Zx {]Yta hn[ P\b {]Pm `ph\ky cmPm hrjm ]hnt{X A[n kmt\m Athy _rltmtam hmhrt[ kphm\ Cpx
(kap{Zw (]cammhv) Fmw B{Ianv \nevpp. BZyw [n\\pkcnv {]PIsf P\nnv `ph\ ns cmPmhmbn A`ojvS hjnp ]cnipambn

4.

hnizm\n t\m Zp{Klm PmXthZx knpw \ \mhm ZpcnXmX]jn At A{Xnh\km KrWmt\m kvamIw t_m[yhnXm X\q\mw

(Atbm PmXthZ, B]p\innp `hm RfpsS Fm ZpcnXsfbpw \uIsImv knp hns\tmse AXn{Ianv \innmepw.)

618

I 5.

]rX\mPnXw klam\ap{Ka\nw lptha ]camXv k[mXv k \x ]jZXn ZpKmn hnizm matthm AXn ZpcnXmXynx

A\phmIw \mev
{`pctb ]rYznsshy kzmlm, `qthm hmbth Acomb kzmlm, kphcm ZnXymb Znth kzmlm, \tam tZth`yx, kz[m ]nXrt`ym `{`q`phx kphc Hmw.

(ssk\ysf Pbnh\pw kw klnph\pw `bc\pw Bb Ansb DXvIrjvSamb m\p\nv Rv Blzm\w sNpp. B tZh\hmb An \psSm Zpsfbpw (B]v) AXn{Ianv \inn s, ZpcnXsf AXn{Ianv Atlw cns.)

(`qanpw `qx `ph,x kzx Fo aqp hymlrXnI pI BZnXy\pw tZymhn\pw lhnv kanpp. tZhmv \akv I mcw, ]nXrv kz[. At, Fs AwKoIcnpI. \mew A\phmIw Ignp.

6.

{]Xvt\mjn IaotUym A[ztcjp k\mtlmXm \hy kn Xzmw Nmt X\phw ]n{]bkzm kva`yw N ku`KambPkz.

A\phmIw Av
1. {`qctb N ]rYznsshy N altX N kzmlm, `pthm hmbth Acmb N altX N kzmlm, {`p`phph{atk N \t{X`y ZnKv`y altX N kzmlm, \tam tZth`yx kz[m ]nXrt`ym, `q`phx kphaltcmav.

A[cfn (bmKw) CuUyXmb AnbkpJw Dmpp. appffhhmbn, Ctmgpffh\pambn, bmKfn tlmXmhmbn Av hknpp. tl At, Xs tZlsbpw kpJabampI. Rpw ku`m KyacpfpI.)

7.

tKm`nPpjvSabptPm \njnw Xth{ hnjvt Wmc\pkwNtca \mIky ]rjvTa`nkwhkmt\m sshjvWhow temI ClamZbmw

(`qan, An, ]rYnhn, hmbp, A\cow, `ph temIw, kztemIw, N{, \{X, ZnpI, tZh m, ]nXr Chsmw Rm ]qP Anpp.) Amw A\phmIw Ignp.

tl C{, ]m]lo\\pw khym]nbpw Bb A bpsS tKmfm tkhnsSpXpw AarX[mcbm \\bvsXpamb ]Zs \apv ]cnNcnmw. kz nsepw IgnbptZhm hnjvWp `nsb Cu temIn \In ktmjns. cmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Bdv
1. ]mln t\m At G\tk kzmlm, ]mln t\m hnizthZtk kzlm, bw ]mln hn`mhtkm kzmlm, kw ]mln iX{ItXm kzmlm.

A\phmIw aqv
1. "`qcatb ]rYnsshy kzmlm, `pthmw hmbthcomb kzmlm, kphcamZnXymb Znth kzmlm `q`ph phcw N{amtkm ZnKv`yx kzmlm, \tam tZth`yx kz[m ]nXrt`ym `q`phxkphc tama.

(AtX ]m]n \nv Rsf cnpI. PRm \n\v Rsf cnpI. bPvRs cnpI. \qdp tbmK sNbvX C{m kIeXpw cnpI.) Bdmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Ggv
]mln t\m A GIbm,]mlypX ZznXo bbm,]mly p P wXr X obbm] ml n K o`n Xkr`nhtkm kzmlm.
(AtX Hp sImv Rsf cnpI. cmat XpsImpw aqmatXpsImpw Rsf insb cnpI hkphmb tZhv, Rsf \mepKocpIfm (\mepthZ) ]menpI.)
Ggmw A\phmIw Ign p.

(An\mbn Anpw ]rYnbvpw s\v ka npp. An\mbn hmbphn\pw Acon\pw lhnv Anpp. An\mbn `qan, BImiw, kzw, N{, ZnpI Chv lhnv Anpp. tZhmv \akvImcw. ]nXrv kz[. `qan kzw BImiw Ch Rv Aw \Is.) aqmw A\phmIw Ignp.

619

I A\phmIw Fv
1. bkmarjt`m hnizcq]tm `rivOmwkymhnthi kXmwinIyx t{]mhmtNm]\njZt{m tPyjvT C{nbmb Ejnt`ym \tam tZth`yx kzm[m ]nXrt`ym `q`phhivO Hmav.

bZypth bpth lhmw hnlzbnjyman Iw ]XnjymaotXyhaarXmZmm\w PqKp]vtkXv.

(thZfn shv bmsXmcm t{ijvT\pw thZ fn \nv PmX\pw k\v {]m]Wob\pw t{ijvT\pw Bb C{ aljnamv C{nbPbn\v D]\nj{Zlky hnZysb D]tZinp. As\bpff tZhmv \akvImcw. ]nXrv kz[. `q; `phx) Fmw A\phmIw Ignp.

(\hw ]qp\np hrns Kw Zqctbvv hoipXpt]mse ]pWyIns Zqc tv hoipp. AXpt]mse Ipgnbn sh hmfns hmbve Rm Nhnn \Smw Fp]dv \Sm Ipgnbn hogpw. hnlze\mbnocmsX (amb) knnpX Iphn[w Bmhns\ cnm\m{KlnWw. ]Xns\mmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw ]{v
1. AtWmcWobm altXm alobm Bm Kplmbmw \nlntXm ky Ptm Xa{IXpx ]iyXn hoXtimtIm [mXpx {]kmZmlnam\aoiw

A\phmIw HXv
1. \tam {_tW, [mcWw ta AkvXp \ncmIcWw [mcbnXm {`pbmkw, Itbmx {ipXw amthymVw amamapjy Hmav.

({_n\v \akvImcw. F\nv [mcW imnbp mIs. \ncmIcnmsX kIeXpw Hmph\mIs. sNhn apXemb C{nbfm Adnbm IgnsXmpw \jvSamImXncns.) HXmw A\phmIw Ignp.

(AWphns\m AWphmbnpffXpw alns\ m almbnpffXpamb Bmhv Cu Pphns (Pohn) lrZb Kplbn nXnsNpp. hnjbm`nemjc lnX B alXzapffCuis\ Cuizcs {]kmZm ImWpp. kpJZpxJclnX\mbnocpIbpw sNpp.

2.

A\phmIw ]v
EXw X]x kXyw X]x {ipXw X]x imw Xt]m ZakvXx iakvXt]m Zm\w tXm bw Xt]m {`p`phx kph{_ GXZp]mkz GXx
(a\km kev]nsSp kXyw X]mWv. thZm [yb\w, _mlym`ytc{nbfpsS D]cnXnbmIp imn, X]v, Zm\w, bw, Ch X]Ipp. `q, `phx kpJx "" Cu aqp hymKrXnIfpw {_amIpp. AXns\ D]mknpXpw X]mWv. ]mw A\phmIw Ignp.

kvX {]mWmx {]`hn XkvamXv k]vXmnjx kan[x kvXPnlzmx k]vX Cta temIm tbjv S Ncn {]mWm KplmibmnlnXmx k]vX k]vX. AXx kap{Zm Knc kct kvamyt knhx kcq]mx AX hnizm Hmj[tbm cmkm tbss\j {`pX kvXnjvTXycmm

3.

(Ch\n \nv kIe kap{Zfpw, ]hXfpw DmIpp. Ch\n \np Xs Fm hn[nepff \ZnI HgpIpp. Ch\n \np Xs kIe Hmj [nIfpw [ym\fpw DmIpp. bmsXmn Ch `qXfm Nps Acmmhmbn \nesImffpp. Bckhpw Ah\n \npXs.)

4.

A\phmIw ]Xns\mv
1. bYm hrky kw]pjv] nXky ZqcmXv Ktm hmtXyhw ]pWyky ItWm ZqcmXv Ktm hmXn, bYmkn[mcmw It hlnXmah{Ita

{_m tZhm\mw ]Zhox I\o\mw Ejn hn{]mWmw alntjm arKmWmw tiyt\m Kr{[mWmw kz[nXn h\m\mw tkmax ]hn{XatXyXntc`.

(tZhmcn {_mhpw IhnXIfn ]ZhmIym \nbpw, _pnammcn Ejnbpw arKfn t]mpw IgpImcn ]cppw h\fn ]ciphpw bmKfn tkmambmKhpw ]cnipambn i_vZnpXmbn AXni bnp hn[n {]tim`npp.)

620

I 5.

APmtaImw temlnipIrjvWmw _lzow {]Pmw P\bow kcq]mw AtPm tlytIm PqjamtWm\ptitX PmltXy\mw `qt`mKatPm \yx.

A\pjzYamhl amZbkz kzmlmIrXw hrj` hn lhyw.

(Xpeycq]w Ie At\Iw {]PIsf P\nnp Npav, shfpv, Idpv \ndtmSp IqSn PclnXamb Hcp {]IrXnsb A\p`hnp Hcp PclnX\mb hyn euIoIhnjbfn apgpIngnbpp. Pan m asmcp Poh t`mKsfmw A\p`hnp Xop. Cu ambm {]IrXnsb ]cnXyPnpp. (]cammhpw PohmmhpamWv ChnsS ]cmainsSpXv)

(LrXw tlmanp; LrXamWv Chs tbm\n. (Dhm\w) LrXn B{ibnh\mIpp. LrXmXs Chs [maw. tl At, Hmtcm AW nepw tZhmsc sImphcpI. aZnnpI. t{ijvT \mbhs\, kzmlm Fp ]dv tlmanp tlma {Zhyw hlnpI.

8.

6.

lwkxkpNnjZv hkqccnkZv tlmXm thZnjZXnYn ZqtcmWkXv \rjZzctkZrXkZv thymakZ_vPm tKmPm EXPm A{ZnPm EXw _rlXv.

kap{ZmZqn a[pam DZmc Zq]mwip\m kaarXXzmam\Sv LrXky \ma Kplyw bZkvXn Pnlzm tZhm\maarXky \m`nx

(Ah BImiNmcnbmb lwkhpw (kqcy) A co k mb hk ph pw (hmb p) t hZnb n hknp tlmXmhpw (An) Ieifn hknp AXnYnbpw (tkmackw) \rknepw hckpw (a\pjycnepw tZhmcnepw Ccnp) EXkpw (bmKnX) thymakpw (BIminX) A_vPhpw (shffn P\nXv) tKmPbpw (`qanbn P\nXv EXPbpw (bmKn P\nXv) _rlpw (alpw BIpp.)

(kap{Z hnimeamb krjvSnbn \m`nt]mse {]]w tX t]mse ktmj{]Zambn Dhnp. LrXwt]mse t]mjIamb ]cakXyns\ bmsXmcp Kplyamb \maaptm AXns aamb P]m AarXXzw {]m]npp. AXv {ZhymcpsS PnlzbmIpp. AarXns \m`nbnw ( (tI{w) BIpp.

9.

hbw \am {]{_hmam LrtX\m kvan bt [mcbmam \tam`nx D] {_m irWhkyam\ NXpx irtKm haoZv Kuc GXXv.

6.

bkva mmXm \ ]cm ss\h InwN \mk b Bhnthi `ph\m\n hnizm {]Pm]Xnx {]Pbm kwhnZm\ kv{XoWn tPymXowjn kNtX k tjmUio.

(Cu bn {]Imicq]n R Hmw F \maw Dcns. \akvImctfmsS Hmns. \mep irwJtfmSp IqSnb ikyam\amb (]pIgv sSp) irWh\mb (tIp) Kuc\mb (]cnip ) {_w CXns\ cns.

(P\nnpff bmsXmn \nv A\yfm, Hpw Dmbncpnm bmsXmcph Fm `ph\sfbpw {]thinp. B {]Pm]Xn {]PItfmSv Hnp aqp tPymXnpIfmb Hnp tNcpp. Ah ]XnmdpIe Ifpffh\mWv ({_ns ]Xnmdp IeI {]mW, {i, BImiw, hmbp, An, Pew, `qan, C{nbw, a\v, Aw, hocyw, X]v, a{w, Iw, temI, \ma , ChbmWv)

10. NXzmcn irwKm {Xtbm Aky ]mZm tZz iotj k]vX lkvXmw tkm Aky {Xn[m _tm hrjt`m tcmchoXn atlm tZthm aXym Bhnthi
CXn\v irwJ (sImv) \mseamWv. ]mZ aqmWv. incpI cmWv. CXn\v ssIbpI GgmWv. aqp hn[ n _ambnpff hrj `w (Imf) i_vZ npp. {]mIicq]nbmb tZh a\pjycn {]thinp. (ChnsS Hmmcw, ]c{_w, [w ChbmWv ]cmainsSpXv. ]cm{]IrXnbpw A]cm{]IrXnbpw cp incpI; Ggp temI, ssII, Pm{KXv kz]v\kpjp]vXnI ]mZ)

6.

hn[mcw lhmatl htkmx IphnZv h\mXn \x khnXmcw\rNkw

(temIs [cnph\pw a\pjycpsS NnmZnI Adnbph\pw Bb khnXmhns\ R Blzm\w sNpp. Ah Rp [\w karambn \Is.)

11.

7.

LrXw ananntc LrXaky tbm\n LrtX {inXu LrXaphky [ma

{Xn[m jnXw ]Wn`nKplyam\w KhntZhmtkm LrXa\zhn C{ GIw kqcy GIw PPm\ th\mtZIw kz[bm \njvXpx

621

(tZhkam\cmb an\nam aqp {]Imcn A\p jvTnsXpw BNmcym clkyambn shsXp amb LrX (kzbw {]Imiamb ]cakXyw) hmpIfn {]m]np. C{ Hns\bpw kqcy Hns\bpw P\nnp. B\ kzcq]amb Hn \np Hv kz{] XnjvTnXamb BmhpsImv \njv]ambn.)

X{Xm]nZt{l KK\w hntimIw Xkvan bZkvXZp]mknXhyw

12. tbm tZhm\mw {]Yaw ]pckvXmX hnizm[ntIm cpt{Zm aljn lncWyK`w ]iyX Pmbam\w k t\m tZhx ip`bm kvXpXym kwbp\p
(At Aw DXvI rjvS\pw EjnIamb bmsXmcp cp{Z\n tZhmcn shv Hma\mb lncWyK`\p appXs P\nph\mbn ImWpp, B tZh \sf ip`amb kvarXntbmSp tbmPnns.)

Z{lhpw (Aev]w) hn]m]hpw (]m]anm) hcth iy`qXhpw (Bmhns Ahkm\w) ]pca[ykww (icoca[ynXw) Bb bsXmcp ]pcoIw (lrZbIaew) AhnsSbpw Aev ev timIclnXamb bmsXmcp BXXzw AXv, D]mknstSXmWv.

17. tbm thZmZu kzcx t{]mtm thZmt N {]Xnjv T nXx Xky {]IrXneo\ky bx ]cx k atlizcx
thZn BZnbn bmsXmcp kzcw ]dbsp, thZmnepw Ddnp ]dp. {]IrXnbn ebnp tNcp A Xn\pw Apdv bmsXmcph\mtWm Ah\mWv atlizcCuizc

13. bkva mXv ]cw \m ]cakvXn InnXv bkva mmWotbm \ PymtbmfkvXn InXv hr Ch kvX_vt[m ZnhnXnjvT tXyI kvtXt\Zw ]qWw ]pcptjW khw
(bmsXmn \nv ]cambntm A]cambntm Hpw Zlnpn. bmsXmns\m sNdpXmbntmhepXm bntm Hn. bmsXmcph hrstmse kvX w`n h\mbn GI\mbn tZymhn nXnsNpp B ]pcpj CsXmw ]qamWv.

A\phmIw ]Xnaqv
1. kll{kiojw tZhw hnizmw hniz iw`phw hnizw \mcmbWw tZhacw ]caw ]Zw 2. 3. hnizXx ]caw \nXyw hnizw \mcmbWw lcnw hniztathZw ]pcpjx kvXZznizap]PohXn ]Xnw hnizkymtizcw imizXw inhaNypXw \mcmbWw almtbw hnizmm\w ]cmbWw
(Cu hnizw ]pcpj XsbmWv. AXpsImv Bbncw incpIfpffh\pw {]Imikzcq]\pw At\Iw Ipffh\pw temIawKfZmbI\pw {]] kzcq]I\pw \ckaqlns {]`phpw tZh\pw \mianmh\pw ]ca{]Zambh\pw {]]n\v AXoX\pw \nXy\pw hniz\pw \mcmbW\pw lcnbpw (]m]\miI) hniz\m Y\pw Btizc\pw imizX\pw awKf kzcq]\pw ANyp X\pw \c\mbn AhXcnh\pw almtb\pw hnizm mhpw ]cmbW\pw (DXvIrjvSamb {]m]ym\w) Bb tZhs\ Cu hnizw D]Pohnpp.)

14. \ IWm \ {]Pbm [t\\ XymtKss\tI AarXXzam\ip ]tcW\mIw \nlnXw Kplmbmw hn{`mPtX bZyXtbm hnin
Ime, {]P (kXn) sIm, [\me, XymKw sImmWv Nne tamw {]m]nXv. bmsXmn s\bXnam {]thinpp, AXv kzn\pw Apdv DffXmWv lrZbKplbn AXv {]Iminpp.)

15. thZm hnm\ kp\nnXmmx k\ymktbmKmXv bXbx ipkzmx tX {_temImjp ]cmImte ]cmarXm ]cnapNyn kth
(thZmm\w sImv Aw \nbw hcpnbnpffhcpw k\ymk tbmKm hnipmxIcW mcpw Bb Fm bXnIfpw DXvIrjvShpw acWclnXhp amb {_ambnov Ahkm\Imev {_temI fn ]qambn apmcmbnocpp.

4. \mcmbWx ]cw {_ XXzw \mcmbWx ]cx \mcmbWx ]cw tPymXncmm \mcmbWx ]cx \mcmbWmx ]tcm[ymXm [ym\w \mcmbWmx ]cx
(\mcmbW ]caamb {_mhmIpp; ]caamb XXzamIpp; ]caamb tPymXnmIpp; ]cammhm Ipp. ]caamb [ymXmhpw [ym\hpw Fmw \mcmbW Xs)

16. Z{lw hn]mlw hcthiva`qXw bXv ]pcoIw ]pca[ykww

622

I 5.

b InnXv PKXykvan ZriytX {irbtX]n hm A_ln XXv khw hym]y \mcmbWx nXm

(Cu PKn Fsmw hkvXp ImWsSp p; tIsSpp AsXmw AIpw ]pdpw hym]np \mcmbW \nesImffpp.

bmsXmcp almb An AXv kzamb tZls B]mZNqVw NqSpffXmpp. AXns a[yn AXyw kqva hpw ImtaLfpsS \Sphnepff ansImSnt]mse tim`npXpw hcns\ns ap\ pt]mse Irihpw a\ndnepffXpw AWpXpey hpw Bb hninJ nXnsNpp.

A\yahybw Ihnw kapt{Zw hnizw`phw ]tImi{]XoImiw lrZbw Nm]yt[mapJw.


(Aanmh\pw \mianmh\pw Ihnbpw (kh) hniz iw`ph\pw (temIn\v kpJw \Ipp) Bb \mcmbWs\ [ym\npI Xmacsamn\p Xpeyamb lrZbhpw Xmtgmp apJapffXmbncnpp.

12. Xkymx inJmbm aty ]camm hyhnXx k {_ kinhx (k lcnwx) tk{x tkmcx ]caxkzcmSv
(B inJbpsS ayn ]cammhv \nesImffpp. AXv {_amXpp. AXv inh\mIpp. AXv hnjvWphpw C{\pamIpp. AXv \miclnXhpw DXvIrjvShpw kzbw {]Imicq]hpamIpp.

A\phmIw ]Xnmev
1. BZntXym hm Gj Gaeew X]Xn, X{X Xm EN kvXZrNmaWvUew, k ENmw temtIm Y b Gj GXkvan ate n o]ytX Xm\n kmam\n, k kmav\mw temtIm Y b Gj GXkvan ate njn ]pcpjp kvXm\n bPpwjn k bPpjm aew k bPojmw temIx sskjm {Xth hnZy X]Xn k GtjmcZmtXy lncbx ]pcpjx
(Ch Xobmbpw BZnXy\mWv. Cu aWvUes X]nnpp. AhnsS Ah EXpfmWv. Ah Ep IfmWv. aeamIs EpIfpsS m\amWv. bmsXmcp {]Imiw Cu aWvUen DPzenpp. Ah kma fmIpp. AXv kmafpsS m\amWv . ]ns bmsXmcph Cu aen Dff P]mebn Dtm B ]pcpj bppIfmWv. AXv bPppsImpff aeamWv. Ah bPppIfpsS m\amIpp. B {XbohnZyXs {]IminXamIpp. BZnXys A`mK pff ]pcpj lncb ]pcpj\t{X.

7.

At[m\njvSym hnXkvXymt \m`ymap ]cnXnjvTXn lrZbw XZv hnPm\obmZv hnizkymbX\w alXv

(bmsXmv \njvTnbpsS Xmsg (IWvTIq]n\p Xmsg) hnXkvX ymn (cp{ZNmWns Ahkm\w) \m`npapIfn \npp. Cu lrZbs hnizmm hns almb BbX\ambn (m\w) a\nemWw

8.

kXw Xp kncm`nkvXp ew_Xym tImi kn`w Xkymt kpjncw kqvaw Xkvan khw {]XnjvT nXw

(BImiknZaman (Xmacsamn\p Xpeyamb lrZbw) kncIfmb FmbnSpw hym]nv XqnnS pp. AXns An\v kqvaamb kpjncapv. AXns An\v kqvaamb kpjncapv. AXn Fmw {]XnjvTnXambncnpp.

9.

Xkyatyalm\n hnizmn hniztXmapJx tkm {K `pIvhn`P XnjvTmlmc aPcx Ihnx 10. XncyKq[za[ximbo civabkvXky kXm km]bXn kzw tZlam]mZXe akvXIw 11. \oe tXmbZa[ym hnZyptJh`mkzcm \ohmc iqI]\zo ]oXm`mkzXyWp]cam

A\phmIw ]Xn\v
1. BZntXym ssh tXP HmtPm _ew bipx t{im{Xamm at\m a\ypa\p arXyqx ktXym ant{Xm hmbpcmImix {]mtWm temI]mex IxInw Iw XXyaaartXm Pothm hnizx IXax kzbw`q {_ssXZarX Gj ]pcpj Gj `qXm\m[n]Xn {_Wx kmbpPyw

(AXns a[yn hnizmnpw (FmbnSpw Pzmebpff hniztXmapJambn A{K`pmbn (BZyw `np) Blmcs hn`PnpXmbn nXnsNp Xpw PcbnmXpw Ihnbpw (Fmadnbp) Bb

623

ktemIXmam]vt \mXyXmkmtah tZhXm\mw kmbpPyw kmjvSnXmw kam\temIXm am]vt \mXn b Ghw thtZXyp]\njXv.
(BZnXy XsbmIpp, tXPv, HmPv, _ew, in, biv, Npv, sNhn, icocw, a\v, tIm]w, a\p, arXyp, kXyw, an{X, hmbp, BImiw, {]mW, C{mZnIv]mem, {_mhv, A\nhN\obamb XXzw, kpJw ]cakXyw, {]IrXntamw, Poh, temIw, ]caambkpJw, kzbw `qhmb {_w acWclnX\mb ]pcpj CtlamIs `qXfpsS A[n]XnbmWv. bmsXmcm CXdnbpp, Ah {_mW\mIpp.k Ah {_kmbpPyw {]m]npp. Cu tZhmcpsS kmbqPys AXpt]mse kam\amb temIs {]m]npp Fv D]\njv D]tZinpp.

2.

LrWn kqcy BZntXymabn X]x kXyw a[p cn, XZv {_XZm], Bt]m tPymXn ctkmarXw {_ `q`phx kphtcma

inh\v \akvImcw., 4. kZminhXXzn\v \akvImcw. 5. kzh\mb inh\v \akvI mcw. 6. kz \nnX inhenwKn\v \akvImcw. 7. \ Imnbpff inh\v \akvI mcw. 8. Znhy\mb inhenwKn\v \akv I mcw. 9. kzcq]nbmb inh\v \akvI mcw. 10. AeuInIenwKcq]nbmb inh\v \akvImcw. 11. awKf Imc\mb inh\v \akv Imcw. 12. ih\v \akvImcw,. 14. kh\miI\mb inh\v \akvI mcw 15. awKfkzcq ]nbmb inh\v \akvImcw. 16. awKfmb eWw tN tZh\v \akvImcw. 17. {]Imiam\\v \akvImcw. 18. tPym XnenwK cq]nv \akvImcw. 19. PKns Bmhmb tZh\v \akvImcw. 20. Fm PohnIfpsSbpw lrZbn Dsmffph\v \akvImcw. 21.DXvIrjvS\mb inh\v \akvImcw. 22. tammIenwKcq]nv \akvImcw. Cu a{fm DamklnXw Fmn\pw ImcW`qX\pamb inhs ]cnip {]mWna{cq]\pamb enwKs `m m]npp.

A\phmIw ]Xnt\gv
1.

(LrWn ({]ImiZmXmhv)e kqcy, BZnXy {]WhhmNyamb {_w Chsbmw Xs {_s An pp. X]v, kXyw, a[p (D]mk\bpsS ew) \ Ipp. AXv {_amIpp. AXv Pew t]mse khhym]nbmWv. {]Imikzcq]amWv. ckkzcq]amWv. AarX kzcq]amWv. {_amWv. `qtemIw, `phtemIw, kz temIw Chsbmw Xs {]Whcq]amb {_amIpp.

ktZymPmXIw {]]Zyan ktZym PmXmb ssh \tam \ax `th `th \mXn`th `hkz amw `thmZv`hmb \ax

A\phmIw ]Xn\mdv
1. \n[\]Xtb \ax \n[\XmnImb \ax Du[zmb \ax Du[zenwKmb \ax lncWymb \ax lncWyenwKmb \ax Znhymb \ax ZnhyenwKmb \ax`hmb \ax `henwKmb \ax imb \ax i enwKmb \ax inhmb \ax inhenwKmb \ax Pzmemb \ax PzeenwKamb\ax Bmtb \ax B enwKmtb \ax ]camtb \ax ]caenwKmb \ax GXXv tkmaky kqcyky kenwKw m]bXn ]mWn a{w ]hn{Xw

(ktZymPmXs\ Rm icWw {]m]npp. ktZym PmX\v \akvImcw. hopw hopw Pn\v Fs AbcptX. kwkmcs AXn{Ian tamnte bvv Fs Abmepw. kwkmcns DZv`hm\amb inh\v \akvImcw.)

A\phmIw ]Xns\v
1. hmatZh\mb \tam tPyjvTmb \ax t{ijvTmb \tam cp{Zmb \ax Imemb \ax IehnIcWmb \tam _ehnIcWmb \tam _emb \tam _ep {]aY\mb \ax k `qXZa\mb \tam at\m\mb \ax

(1. \n[]Xnv \akvImcw ({]fbkmn) 2. acW Imhmb ba\v \akvImcw. 3. apIfn \nesImffp

(hmatZh\v \akvI mcw. 2. Ghpw t{ijvT\mb tZh\v \akv I mcw. 3. Ghpw t{ijv T\mb tZh\v \akvImcw. 4. {]fbImev P\sf Icbnnp tZh\v \akvImcw. 5. Imecq]nbmb tZh\v \akv Imcw. 6. {]Ir Xnbn am ap m n o p tZ h\v \akvImcw. 7. _en amapmnop tZh\v \akvImcw. 8. inkzcq]\v \akvImcw. 9. i{XpfpsS i n \ i n n p h \ v \ a k v I m cw. 1 0 . F m `qXfpsSbpw A[n]Xnbmb tZh\v \akvImcw 11. Pohn IfpsS a\ns\ \nb{np tZh\v \akvImcw.

624

I A\phmIw ]sm]Xv
1.

AtLmtct`ym Y tLmtct`ym tLmctLmcXtc`yx kXx iktt`ym \akvtX AkvXp cp{Zcpt]`yx

(EXamb kXyhpw (AXy kXyw) ]camb {_hpw IrjvWhtmSpw ]nwKfhtmSpw tNXpw Du[ztcXpw (tcXns\ {_c{n [cnp (hncq]m\pw ({Xnt\{X) ]pcpj\pw (]pcpjcq]w tNh\pw hnizcq]\pamb tZh\v hopw hopw \akvImcw.

imambnpffh\pw ]ns tLmcfmbhbpw Ghpw tLmcXchpamb kIe cp{ZtfmSpw IqSnb Atbvv tl, inh, kZminh, FmbnSpw \akvIm cw `hns.

A\phmIw Ccp]n\mev
1. ktm ssh cp{Zx Xkvssa cp{Zmb \tam AkvXp]pcptjm ssh cp{Zx ktlm \tam \ax hnizw `qXw `ph\w Nn{Xw _lp[m PmXw Pmbam\w N bXv ktm tlyj cp{ZkvXkvssa cp{Zmb \tam AkvXp
(kIeXpw cp{Z\mIpp. B cp{Z\v \akvImcw `hns. Acymanbmb Bmhpw kmbnpffXpw almtXPpw cp{Z\mWv. cp{Z\v \akvImcw. {]]hpw krjvSns Bmfpw ]e {]Imcn Dmbn pffXpw DmbnsmncnpXpamb hnNn{Xamb `ph\amsI cp{Z\mIpp. B cp{Z\v \akvImcw `hns.

A\phmIw Ccp]Xv
1. XXv ]pcpjmb hnZvatl hmkptZhmb [oaln Xtm cp{Zx {]tNmZtbXv

(XXv ] pcpj s\v (]cammhv ) {]kn\mb ]pcpjs\ R Adnbs. hmbptZhs\ R [ym\npp. AXn\mbn cq{Z Rsf t{]cnns.

A\phmIw Ccp]smv
1. Cuim\x khnZym\maoizcx k `qXm\mw {_m[n]Xn{_tWmXn{_m inthm ta AkvX p kZminthmav

A\phmIw Ccp]nbv
1. p{Zmb {]tNXtk aoUpjvSamb Xhytk thmtNa iaw lrtZ ktmtlyj cp{Z kvXkvssa cp{Zmb \tam AkvXp
({]tNXpw (hninjvSm\bp) aoUnjvThpw (B {Kl k m[nnp sImSp p) Xhy pw (AXninam)lrZ\pw (lrZbn XnsNp) I{ZpZ\v (kvX pl\mb cp{Z) iwXaamb (awKfIcw) kvt Xm{Xw R Km\w sNpp. CsXmw cp{Z\m Ipp. B cp{Z\v \akvImcw `hns.

(kIe hnZyIfpsSbpw \mY\pw kh`qXfp sSbpw \nbmhpw thZns A[n]Xnbpw {_ ns A[ntZh\pw Bb ]cammhv F\nv awKf Imcnbmbn im\mbn `hns. kZminh HmmchmNy amb {_amIpp.

A\phmIw Ccp]ncv
1. \tam lncWymb _mlth lncWyhmb lncWycq]mb lncWy]Xtbw _nIm]Xtb Dam]Xtb ]ip]Xmb \ax

(kzm`cW`qjnXamb ssII tNh\pw kzm\Lfmb thZm c v Dev ] n m\hpw kzcq]\pw (1) kns \mY\pw Aw_nIm\mY\pw Dam]Xnbpw kIe PohnIfpsSbpw \mY\pw Bb kZminh\v \akvImcw.

A\phmIw Ccp]nbmdv
1. bky sshIXyntlm{X lhWo `hn {]XnjvT nXmx {]tXyhmkymlpX bkvXnjvTn AtYm {]XnjvTnssXy
(bmsXmcphs Antlm{XbmKn BPyw tlmanp D]IcWw sshbXIv acw sImpmn bXmtWm Ch BlpXnI {]tXyIw Xs {]XnjvTnXfmbn XnsNpp. ]noSv {]XnjvTnXnv (Nn ipn Zzmcm XXzm\w t\S) `hnpp.

A\phmIw Ccp]naqv
1. EXw kXyw ]cw {_ ]pcpjw IrjvW ]nwKfw DuztcXw hncq]mw hnizcq]mb ssh\tam \ax

625

I A\phmIw Ccp]ntbgv
1.

IrWpjzm ]mP CXn ]

IrWpjzm ]mP Fp XpSp Apa{ m\mP\nse hnLv\ ]cnlcnm\pw i{Xp kwlmcn\pw ]nbhbmWv Fv kqN\ \Ipp.

]p\p {_Wk]vXn {_]qXm ]p\mXpamw kw ]p\p amamt]m kXmw N bZpnjvSat`mPyw bZzm ZpcnXw aa {]Xn{Kmlx kzmlm

A\phmIw Ccp]nsbv
1. AZnXntZhm Km a\pjymx ]oX tcm kpcmkvtXjmw k`qXm\mw amXm taZn \o alXo alo kmhn{Xo Kmb{Xo PKXyp o ]rYzn _lpem hnizm, `qXm IXam Imbm km ktXyXyartXXn hknjvTx

(Pew `q\nnXamb Cu tZls ipams. ipoIcns tZlw Fs ipamIs. bmsXmcp DnjvStam At`mPytam Fs Zpjv{]hrnsImpff ]m]tam ZpjvS mcn \nv Rm Zmlw kzoIcnnp sn AsXmsbpw Pew Fs ipamno s.

A\phmIw apnHv
1. An am a\yp a\yp]Xb a\ypIrtX`yx ]mt]t`ym cmw bZm ]m]aImjw, a\km hmNm lkvXm`ymw ]Zv`ymapZtcW iniv\m, Al kvXZhepp, bXv InZpcnXw abn CZalw amarXtbm\u ktXy tPymXnjn Pptlman kzmlm

(AZnXn (`qan) tZhm, Khm, a\pjym, ]nXr , Akpcm, B kh`qXfpsSbpw amXmhpw taZn\nbpambn almbn ]qP\obambn khnXmhns\ kw_npXmbn kvXpXnp hsc c n phfmbn, Fmn\pw B {ib`qX\mbn, [m\yfm karntNXmbn, hnimeambn [m\yk arbmbn ]`qXmnIbmbn kpJkzcq]nWnbmbn, `qXfpsS icocambn, \nesImffphfmbn, kXykz cq]nWnbmbn, acWanmhfmbn Ah {]tim`np pshv hknjvT ]dp.

A\phmIw Ccp]nsbm]Xv
1. Bt]m hm CSw kw hnizm`qXm\ym ]x {]mWm hm B]x ]ih Bt]m amt]m arXam]x k{amUmt], hncmUm]x kzcmUm]RvO mwkymt]m tPymXowjym t]m bwjym]x kXyam]x km tZhXm Bt]m `q`phx kzcm] Hmw

Anbpw a\yphpw a\p]XnIfmb tZhmcpw Fs tIm]w sImv sNs ]m]fn \nv cnp amdmIs. ]I a\psImv, hmpsImv, ssII sImv, ImepIsImv, hbdpsImv, enwKw sImv, bmsXmcp ]m]w sNbvtXm AXns\ Alc`nam\ntZhX \inns. am{Xa FXn Fsmcp ]m]aptm AsXmw Rm AarXImcWamb kXy{]Imin tlmanpp. kzmlm

A\phmIw apncv
1. kqcy am a\yp a\yp]X a\ypIrtX`yx ]mt]`ymw cmw b{Zm{Xnbm ]m]aImjwa\km hmNm lkvXm`ymw ]Zv`ymapZtcW iniv\ m cm{XnkvXZhep Xp bXv In ZpcnXw abn CZalw amaarXtbm \u kqtcym tPymXnjn Pptlman, kzmlm

CsXmw shffw XsbmIpp. Fm `qXfpw shffamWv. {]mWfpw shffamWv. arKfpw shff amWv. Aw shffamWv, AarXw shffamWv. lncWy K` shffamWv. {]]]pcpj PeamWv. AhymIr Xamb Cuizc\pw shffamWv. Kmb{XymZn OpI shffamWv. tPymXnpI shffamWv. kXyw shffam Wv. khtZhXIfpw shffamWv. `qtemIw, `qhtemIw, kztemIw, Cu aqp temIsf PeamWv. Hmmchm Nyamb shffw XsbmWv kIeXpw.

A\phmIw apXv
1. Bx ]p\p ]rYznhow ]rYznhow ]qXm ]p\mXp amw

(kqcy\pw a\yphpw a\yp]XnIfpw a\ypIrXfmb ]m]fn \nv Fs cns. cm{Xnbn Rm Fp ]m]w sNbvtXm, a\psImtm enwKwsImtm

626

I AsXmw cm{Xn \innpamdmIs. Rm Fsmw


]m]w sNbvXnptm AsXms AarXtbm\nbmbn kqcy\mb tPymXnn Rm tlmanpIbmWv. kzmlm

A\phmIw apnaqv
1. HmantXyImcw {_. AntZhXm {_ CXymjw. Kmb{Xw Ow ]cam kcq]w kmbqPyw hn\ntbmKw
(Hmw F GImcw {_amIpp. AntZhXm bmWv {_amWv. Ejn Kmb{Xn OmIpp. ]cam mhv hnizamIp cq]tmSp IqSnbXmWv. Cuizc \pambn GIo`mhw {]m]npIbmWv D]tbmKw.

napJw {_mintcm hnjvWplrZbx cq{Zx in ]rYznho tbm\ox {]mWm]m\thymt\mZm \kam\m k{]mWm tizXhm kmJymb\k tKmt{XmKmb{Xo NXpnwiXycm {Xn ]ZmjSvIpnx] iotjm ]\bt\ hn\ntbmKx
(Atbm Kmb{Xo, \o HmPmIpp, ss[cyamIp p, _eamIpp, AtNX\ PKmIpp, hnizns \ne\nev]mIpp, FmamIpp, kIecsSbpw Bbpm Ipp, i{Xp\miIamIpp. Rm Kmb{Xnsb Bhmln pp. kmhn{Xnsb Bhmlnpp. kckzXnsb B hmln pp. OpIfpsSbpw EjnIsfbpw Bcm[npp. evansb Bhmlnpp. Kmb{XnbpsS Ov Kmb{XnbmWv. hnizman{X\mWv Ejn. khnXm hmWv tZhX. AnbmWv apJw; {_mhv incv, hnjvWp lrZbw; cp{Z inJ; ]rYnhntbm\n; {]mW A]m\, hym\, DZm\, kam\, F ]{ mW , {]mWhmbpfmWv, shfp \ndapffhbmWv, kmwJy mv B{ibamb ]cammhns tlm{XamWv, Kmb {Xnv Ccp]n\mev AcamWv. aqp ]mZfmWv, AXv Bdp tImi tNXmWv; Av incpff XmW; D]\b\nemWv AXns D]tbmKw.

A\phmIw apn\mev
1. BbmXp hcZm tZho Acw {_kwlnXw Kmb{Xo Okmw amtXZw {_ Pqjkz \x

(hc Zm\w sNp tZhnbmb Kmb{Xn \mianm Xpw thZkXhpw {_XXzw kzcq]nWnbpamWv. AXv {_XXzw kzcq]nWnbpamWv. AXv {_XXzw D]tZinpXn\mbn hcs. OpIfpsS amXmhmb Kmb{Xn Cu {_XXzs Rv ]Tnnpamdm Is.

2.

bZmXv IpcptX ]m]w XZmXv {]XnapNytX b{Zm{XnbmXv IpcptX ]m]w X{Zm{XnbmXv {]XnapNy tX kht almtZhn kymhntZy kckzXn

2.

(kIe Acpw aqeambnpff {]Imikzcq ]nWn kyIfn AdnbsSphsf, kckzXn, ]I kabv GsXmcp ]m]w sNpp AXv ]I Xs \ins. cm{Xnbn bmsXmcp ]m]w sNsSpp AXv cm{Xn Xs \inpamdmIs.

Hmw `qx Hmw `qhx Hmw kphx Hmw alx Hmw P\x HmwX]x Hmw kXyw Hmw XXv khnXq htcWyw `tmtZhky [oaln [ntbm tbm \x {]tNmZbmXv Hmamt]m tPymXn ctkm arXw {_ `q`phx kztcmw.

A\phmIw apnAv
1. HmtPmkn, ktlmkn, _eakn, {`tPmkn, tZhm\mw [mam\makn, hnizakn hnizmbpx k akn kmbpc`n`qtcmw, Kmb{Xoamhm lbman, kmhn {Xoamhmlbman, kckzXoamhmlbman, Ojo \mhmlbman, {inbamhmlbman, Kmb{Xnbmx Kmb{Xo Otm hnizman{X Ejox khnXm tZhXm

(Hmw `qtemIw, `phtemIw, kpIrXnI Xmakn p kphtemIw, alXztadnb altemIw, Iev]m cn ebnpt]mIp P\ ASp Iev] n BZyw sNp Xt]mtemIw kXy\njvTmv B{i bamb kXytemIw Chsb kw_np hymlrXn. {]Imicq]amb khnXmhns htcWyamb (t{ijv Tw) `w (tXPv) R [ym\np bmsXmcphs RfpsS _pnsb t{]cnns. ]rYnhnbnse Pew, BZnXy\nse {]Imiw, ckw, AarXw, Fmw {_ amIpp. `qx `phx kphx Hmw aqp almhymlrXnIfpw {_amIpp.

A\phmIw apnbmdv
1. Dta inJtc tZhn {_mtWt`ym `y\pRvP mXm K tZhn bYmkpJw

627

CXv {InbIfpsS Ahkm\n hnk\w sNp kabv sNmp a{amWv. tZhnbmbKmb{Xn {_mWmbn hopw hopw hcphm kXn shfmbn DXvI rjvSamb sImSpapSnbn, `qanbn, ]hXincn, P\nhfmb tZhn bYmkpJw Kanm epw.

2.

{Xnkp]abmNnXw {_mWmb ZZymXv {_lXymw hm GtX Lv\n tb {_mWm kv{Xnkp]w ]Mvnw ]p\n Hmw

2.

kvXptXm am hcZm thZamXm {]tNmZbo ]ht\ ZznPmXm Bbpx ]rYnhymw {ZhnWw {_hkw alyw ZXzm {]PmXpw {_temIw

(bmNnmsX Xs {Xnkpha{w {_mW\v Zm\w sNWw. Cu a{w P]nph {_lXym ]m]sqSn \innpp. GsXmcp {_mW {Xnkp h a{w P]npp, Ah tkmabmKw sNbvX^ew t\Spp. Bbncwhsc Pesfbpw ipoIcnpp.)

(Fm kvXpXnshfpw hcw Zm\w sNp hfpw thZP\\nbw hmbphns\tmse {]tNmZ\acpfp hfpw cpep P\nhfpamb tZhn, `qanbn F\nv Bbppw [\hpw thZ]T\w sImpff tXP pw \evIn hninjvSamb {_lvatemIntev t]mbm epw.

A\phmIw apnH]Xv
1. 2. {_ ta[bm a[p ta[b, {_tah a[p ta[bm AZymt\m tZh khnXx {]Pmhmhoxku`Kw ]cm Zpxjznbpw kph
({_w _pninsImv {]m]nsSpp. a[p (]cam\w) ta[sImv {]m]nsSpp. khnXm hmb tZh, Cv Rp ]p{Xu{XmZnItfmSp IqSnb ku`mKyw Xmepw, Zpxkz]v\w \innmepw,

A\phmIw apn Ggv


1. LrWnx kqcy BZntXym \ {]`m hmXycw a[p cn cp{Zkw kXyw ssh X{Zkamt]m tPymXo ctkm arXw {_ `q `phx kphtcmav

3.

hnizm\n tZh khnXpZpcXm\n ]cmkph bZv` {Zw X Bkph

LrWn ({]ImiZmXm) kqcy (HmPp\Iph) BZnXy {]fbLn hnizw XneSph, Ac (\milo\) kzw {]`sbtmse kcn pp. AXns Pew tX t]mse a[pcambn HgpIp p. AXns ckw kXyw XsbmWv. Pew, {]Imiw, ckkzcq]w, AarXkzcq]w Cs\bpffXmWv {_w `qx `phx Hmw Cu aqphymlrXnIfpw HmmchmNyamb {_w Xs.

(khnXrtZh Fm ZpcnXfpw \innpI, bmsXmmtWm \aymbnpffXv AXns\ F\nv Xmepw.)

4.

a[phmXm EXmbtX a[p cn knhx am[zo\x ktzmj[ox

(]cakXyw {]m]nm\m{Klnph\v hmbp B\IcfmIpp. \ZnI B\Icambn HgpIpp. \apv Hmj[nI B\abfmbn `hns.)

A\phmIw apnsbv
{_tXp amw a[ptaXp amw {_tah a[ptaXp amw bmkvtX tkma{]Pm htm `n tkm Alw Zpxkz]vt\l Zpcpjv jl bmkvtX tkma {]mWmkvXm Pptlman
({_w Fs {]m]ns. ]cam\w Fs {]m]n s. {_w XsbmIp ]cam\w Fs {]m]n s. tkma (DamklnX\mbn inh) bmsXmcp AbpsS {]PI Ahsc kw_nv B Rm IpnbmIpp. Z p k z ] v \ s f \ i n n p t Z h m , Z p x J \innmepw tl tZhm, AbpsS bmsXmcp {]mW Ahsb Rm Abn tlmanpp.

5.

\[p\aptXmjkn a[paXv]mnhw cPx a[pZyuckvX p \ x ]nXm

(cm{Xnbnepw {]`mXnepw B\w `hns `qanbnepff s]mSnbpw B\ZmbIamIs. ]nXmhmb tZymhv \apv B\w \Is.)

6.

a[pamtm h\kv]Xna[pam AkvXp kqcyx am[zoKmthm `hp \x

(hrw \apv B\Icambnocs. kqcy B\Ic\mIs. tKm B\ZmbnIfmIs.

1.

bmw ta[mw tZhKWmx ]nXm]mktX Xbm amaZy ta[bmt ta[mhn\w Ipcp kzmlm

628

(bmsXmcp _pnsb tZhmcpw ]nXrfpw D]kn pp. AntZh Fs B _pntbmSp tNpI. Fs _pnam\mpI.)

kmbw Imenepw {]`mXnepw Dbvpw B ta[ Fnepmhs. kqcyciva nIfm Rv AXn\v inbpmIs.

2.

ta[mw ta hcpWm ZZmXp ta[manx {]Pm]Xnx ta[man{ hmbp ta[mw [mXm ZZmXp ta kzmlm

A\phmIw \mev]Xv
1. {_ta[hm a[pta[hm {_tha[p ta[hm
{_w _pninbm {]m]nsSpp. ]ca amb B\w _pninsImv e`npp. {_w XsbmWv a[p (]cam\w) AXv _pninsImv {]m]nsSpp.

hcpW\pw {]Pm]Xncq]\pamb Anbpw C{\pw hmbphpw {_mhpw F\nv _pn\IpamdmIs. kzml

3.

Xzw t\m tat[ {]Yam tKm`nctiz`ncmKln Xzw kqcyky civankvXzw t\m Akn bnbm

2.

{_m tZhm\mw ]Zhox Iho\marjn hn{]mWmw alntjm arKmWmw tiyt\m Kr{[mWmw kz[nXn h\m\mw tkmaw ]hn{XatXyXntc`w

Atbm ta[tZhtX, BZyw Rv tKmfpw IpXncIfpw DmIm\\p{KlnpI. kqcycivanIfm Rp bmKw \Sm klmbIambnocpI.

4.

ta[malw {]Yamw {_WzXow {_PpXm arjv SpXmw {]]oXmw {_Nmcn`ntZh\maht\ lpth

(BZyw {_n \nv Dmbhfpw {_m hfshfpw aljnbm kv XpXbpw khhym ]n\nbpw Bb ta[mtZhnsb Rm Blzm\w sNpp. {_NmcnIfmb tZhImcy \nhlWn\v Rm i\mIs.

tZhmcpsS ayn {_hpw IhnIfpsS a[yn ]ZhmIy{]amW\pw _pnammcpsS a[yn Ejnbpw arKfpsS ayn t]mpw IgpImcpsS ayn ]cppw Bbp[fpsS a[yn ]ciphpw bmKfpsS ayn tkmabm Khpw ]cnipambn i_vZ npXmbn kIeXns\bpw AXnibnpp.

3.

lwkxipNnjZzkpccnkZvt lmXm thZnjXYnZptcmWkXv \rjkZv hc kZrXkXvthymakZ_vPm tKmPm EXPm A{ZnPm EXw _rlXv

5.

bmw ta[mar`thm hnZpcymwmw ta[makqcm hnZpx Ejtbm `{Zmw ta[mw bmw hnZpkvXmw am thihnt\m hnZpx

(EXp, tZhm, Akpcm, EjnI Ch A\p`hnp _pnin Fn BthinnpI.)

6.

bmarjtbm `qXIrtXm ta[mw ta[mhnt\m hnZpx Xbm amaZy ta[bmt ta[mhn\pw IrWp

Ah BImin {]tim`np kqcy\pw, A co n Ignbphmbphpw, `qanbnepff Anbpw, IpSfnepff tkmackhpw a\pjycn IpSnsImffph\pw, tZhmcn hnph\pw, bmKfn tNh\pw BImin Dffh\pw shffn P\nh\pw, `qanbn ]ndh\pw bmK n \nv DZv`qXambh\pw ]hXfn P\nh\pw kXyhpw alpamIpp.

(`qXsf \nnphcpw _pnammcpamb ap\nam bmsXmcp ta[mtZhnsb Adnbpp, An tZh, B _pn Fn BthinnpI Fs _pnam\m pI.)

4.

EtN Xzmw cptN Xzm kanXv {khn kcntXm \ t[\mx AnlrZm a\km ]qbam\mx LrXky [mcmw A`nNmIioan

7.

ta[mw kmbw ta[mw {]mXt[mw am[yn\w ]cn ta[mw kqcyky civan`n hNkmthibm atl

EtKzZmZnIfpsS m\n\v Asb EtKzZ cq]nbmbn kev]nv NaXIsf Rm Anbn tlman pp. lrZbns A`mKp \nv a\km tlman s ipoIcn s\ns [mcI henb \ZnIsf sse HgpIpp. F\nv m\w sImv {]Imin m Ignbs.

629

I 5.

lncWytbm thXtkm a[y Bkmw Xkva n kp]tm a[pIrXv Ipembo `PmkvtX a[ptZhXm`yx XkymktX lcbx k]vXXotc kz[mw Zplm\m AarXky [mcmw

tl ta[mtZhn, AhnSps A\p{Klw knnh aljnbmbnocpp. AhnSps A\p{Klw t\Sn bh {_mW\mbn `hnpp. `hXnbm A\pKrlo X sFizcykq\mIpp. `hXnbm A\pKrlo X ]ehn[nepff [\w t\Spp. AhnSpv Rsf [\wsImv A\p{KlnpamdmIWta.

B Blh\obmK\nbn Cu LrX[mcIfpsS a[yn {]Imiam\\pw [\hm\pw I^eZmXmhpw a\pjy lrZbamIp IqSpIfn Ignbph\pamb {Xnkpha{fm kvXpXnsSp ]cammhv tZhXIv a[p (AarXv) hn`Pnp sImv \nesImffp p. A hs k ao]w AarX[mcsb lhnmbn tlmanphcpw ]m]lmcnIfpamb Ggpap\nI \nesImffpp.

A\phmIw \mev]ncv
1. ta[mw a Ct{m ZZmXp ta[mw tZho kckzXo ta[mx a Aizn\mhp`mhm[mw ]pjvIc {kPu
C{ F\nv _pnin \IpamdmIs. tZhnbmb kckzXn ta[( _pnin) \Is. Xmac ameI AWn cv Aizn\o tZhmcpw F\nv _pnhnImkw \Is.

6.

b CZw {Xnkp]abmNnXw {_mWmb ZZymXv hoclXymw hm GtXLv\n tb {_mWmkv{Xnkp]w ]mn tX tkmaw {]m]v\phn Bkl{kmXv ]Mvnw ]p\n Hmw

2.

A]vkcmkp N bm ta[m Ktjp N b\x ssZho ta[m kckzXo amw ta[m kpc`nPpjXmw kzmlm

bmNnmsX Xs {XnkphWa{w {_mW\v Zm\w sNWw. Cu a{w P]nph {_lXym]m] s IqSn XcWw sNpp. CXv sNmp {_mWv tkmabmKw sNbvXXns ^ew e`npp. Hcp ]wn bn Bbncwt]sc Ah ipoIcnpp. a{tZh Xsb kXytmSv Ah sFIyw {]m]npp.

A]vk cpIfn bmsXmcp _pninbptm, Khmcnepw bmsXmcp Nnminbptm thZm[n jvTnXamb kckzXnbmb ta[ (_pnin) bmsXmm tWm B ta[ kuc`y]qambn Fs A\p{Klnp amdmIs. kzmlm \mev]ncmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw \mev]naqv
1. B amw ta[m kpc`nnizcq]m lncWyhm PKXo PKaym DukzXo ]bkm ]n\zam\m kmw amw ta[m kp{]XoIm PpjXmw.

A\phmIw \mev]n Hv
1. ta[mtZho PpjamtWm BKmZv hnizmNo `{Zm kpa\kyam\m Xzbm PpjvSm PpjamWm Zpc _rlZztZl hnZt[ kphocmx

kIeXpw Adnbphfpw awKfkzcq]bpw Da a\pffhfpw tkhnphcn {]kbpamb ta[m tZhn RfpsS ASpp hcs. hcpXn\p apv ZpjvShmpI D]tbmKnncp R \nm A\p{KloXcmbn. m\w t\Sn hocmcmb km\ tfmSpw injymtcmSpw IqSn ]ca kXys ]dbpamdmIWw.

bmsXmcp ta[bmIp tZhn kuc`y]qabpw khcq]fpw tNhfpw kz htmSp IqSnbhfpw temInemsI hym]nhfpw ]mepsImv t]mjnnsSphfpw BWv, Bta[ ktmj ]qhw Fs A\p{KlnpamdmIs, \mev]naqmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw \mev]n\mev
1. abn ta[mw abn {]Pmw ankvt XtPm Z[mXp abn ta[mw abn {]Pmw abo{ C{nbw Z[mXp abn ta[mw abn {]Pmw abn kqtcym {`mtPm Z[mXp.

2.

Xzbm PpjvS Ejn`hXn tZhn Xzbm {_mKX{iocpX Xzbm Xzbm PpjvSn{Xw hntX hkp km t\m Ppjkz {ZhntW\ tat[

630

AntZh Fn ta[sbmw kXv kXn sbbpw, thZ]T\mepff tXPns\bpw \Ipamdm Is, C{ Fn _pninsbbpw Dankm \sfbpw \Is. Fn kqcy _pninbpw ]p{Xkpw i{Xpv `bw \Im t]m HmPns\bpw hnns. \mev]n\memw A\phmIw Ignp.

acWn \nv cnpamdmIs. DPzeamb PohnXw \bnpsImv Rv hmIyImehpw A\p`hnm \nShcs. \mev]ntbgmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw \mev]nsbv
1. Aap{X`qbmZY bZyaky _rlkv] tX A`nikvtXcapx {]XyulXmaizn\m arXypakva tZhm\mat `njPm iNo`nx

A\phmIw \mev]nbv
1. Ass]Xp arXypcarXw \ BK sshhkztXm t\m A`bw IrtWmXp ]w h\kv]tXcnhm`n \x iobXmw cbnx kNXmw \x iNo]Xnx

acWw Zqsc t]mIm\nShcs. acWanm Ah Rv DmIpamdmIs. kqcy]p{X\mb ba \apv A`bacpfs. \psS ]m] hrnse CeIsft]mse Nppw hoWp\inpamdmIs. iNo ]Xnbmb C{ Rv [\w ham\amnsNs. \mev]nbmw A\phmIw Ignp.

Atbm _rlkv ] Xn. (]cammhv ) ba\nev \npff `bn \npw A`nikvXn (A]hmZw) bn \npw ]ns ]ctemIbm{Xbn \npw Rsf tamNnnmepw. tl At tZhmcpsS sshZymcmb Aizn\o tZhI Rfn \nv Ia inbm acWs amn \ns. \mev]nsbmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw \mev]nsbmXv
1. lcnw lcw bn tZhm hniztkyim\w hrj`waXo\mw {_kcq]a\ptaZamKmZb\w am hnh[o n{Iakz

A\phmIw \mev]nbmdv
1. ]cw artXym A\p]tcln ]mw bkvtX kz CXtcm tZhbm\mXv Npjv atX irWztX tX {_hoan am \x {]Pmw cocotjm tamX hocm.

Atbm arXytZh tZhbm\n \nv apff AbpsS bmsXmcp ]mhptm. A\yamb B ]m hneqsS (amw) aSntmbmepw, ImWphm Ignbp h\pw, tIphm Ignbph\pw Bb AtbmSv Rm ]dbpp. RfpsS {]PIsf \innm CSbm IcpXv. hocmcmbhscbpw \innm CSsImSpcpXv. \mev]nbmdmw A\phmIw Ignp

temIns \mY\pw _pnammcnev {]apJ\pw `mcpsS ]m]w A]lcnph\pw Bb lcnsb tZhm A\pKanpp ({_Xpeyw) Cu Ab\s (amw) F\nv A\pKanphm km[npamdmIs. \inncptX. AXn\v Fs klmbnmepw. \mev]smXmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw AXv
1. ievs sIcnanm\ D`u temIu kt\alw D`tbmtemItbm E[zmXn arXypw Xcmaylw.

A\phmIw \mev]ntbgv
1. hmXw {]mWw a\kzm\zc`matl {]Pm]Xnw tbm `ph\ky tKm]mx k t\m artXymkv{XmbXmw ]mXzwltkm tPymKvPohm Pcmaioaln.

ievsfsmv (hndIv) Ansb Cm\\mbn (Pzennph) Rm cp temIsfbpw {]m]n pp. cp temIfpsS En (karn) sImv Rm arXyphns\ AXn{Ianpp. AXw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Ansbmv
1. am OntZm artXym am h[om ta _ew hnhrtlm am {]tamjox {]Pmw amta cocnj Bbpcp{K \rNm hnt[a.

bmsXmcp {]Pm]Xn `ph\ns tKm](c) BWv As\bpff hmXns\mw {]hnp sImncnph\pw {]mWs\tmse BcnIambn \nesImffph\pamb {]Pm]Xn (Cuizc) tbmSv R \nccw {]mnpp. Atlw Rsf

631

D{K\mb artXym(acWta) apdncptX; h[ncptX, Fs _ew \inncptX, FSpv \jvSamcptX, Fs km\sfbpw Bbpns\bpw D]{ZhncpXv. ZrNmb (a\pjysc Fpw t\mnmWpp.) Asb lhnpsImv R tkhns. Asmmw A\phmIw Ignp.

`hntW. R cbnIfpsS (kv) ]XnIfmbn `hn pamdmItW. An\memw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Anbv
1. kzkv XnZm hnikv]XnhrXlm hnart[m hio hrtj{x ]pc GXp \x kzkvX nZm A`bcx

A\phmIw Ancv
1. am t\m alapX am t\m A`Iw am \ DapX am \ DnXw am t\m h[ow ]nXcw tamX amXcw {]nbm am \kvX\pthm cp{Z cocnjx

kzkvXn`mcw (awKfZmbI) hnikv]Xnbpw (P\c I) hrXlmbpw (hrXs\ sImh) hnar[fn (bpw) hinbpw (Pzenph) hrjmhpw (hjw Xcph A`bIc\pw (A`bw \Iph Bb C{ RfpsS apn hcpamdmIs. Anbmw A\phmIw Ignp.

Atbm cp{Z, RfpsS alm\mbhs\ h[ncpXv, am{Xa RfpsS A`Is\ (Ipn) h[ncpXv. Rfnepff Ds\ (bphmhv) h[ncpXv. RfpsS DnXs\ (K`inip) h[ncpXv. RfpsS ]nXmhns\ h[ncpXv. amXmhns\bpw h[ncpXv. RfpsS {]nbs X\phsfbpw (icocw) \inn cpXv. Ancmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Amdv
1. {Xyw_Iw bPmatl kpKnw ]pjvSnh\w DmcpIanh _\mrtXym apob amarXmXv

A\phmIw Anaqv.
1.

am \kvtXmI X\tb am \ Bbpjn am t\m tKmjp am t\m Atizjp cocnjx hocm am t\m cp{Z `mantXm h[o lhnjvStm \akm hnt[a tX.

kpKapffh\pw ]rjvSnh\w Bb {Xyw_I \mb (ap) inh R bPnpp. _\ n \nv shffcnsbt]mse arXyphn \nv R ap\mbnocs. AarXn \nv (tamw) apcmIm\nShccpXv. Amdmw A\phmIw Ignp.

Atbm cp{Z, RfpsS imIfn(a) X\bmcn (afpsS a) \miw sNcpXv. Bbp nepw AcpXv. RfpsS tKmfn, IpXncIfn, \miw sNmXncnpI, `manX\mbn (tIm]nh) RfpS hocmsc h[ncptX, Atbvv lhnv Anphcmbn \akvIcnmw. Anaqmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Antbgv
1. tb tX kl{kabpXw ]mim artXym aymb lth. Xm bky ambbm km\hbPmatl.

A\phmIw An\mev
1. {]Pm]tX \ XztZXm\yt\ym hnizm PmXm\n ]cn Xm _`qh bXv ImamkvtX PqlpakvXtm AkvXp hbw kyma ]Xtbm cboWmw.

arXyp tZth, aysc l\nph\mbn At bv v bmsXmcp Bbnctam, ]Xn\mbnctam ]mi Dtm Ahsbmw bns ambbm R \inn pp. (b w k wkv mcnI ZpxJ AIem\pw tamnap]Icnpp.) Antbgmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Ansbv
1. arXypth kzmlm, arXypth kzmlm
arXyphn\mbn CXv kanpp; arXyphnmbn CXv kanpp. Ansbmw A\phmIw Ignp.

Atbm {]Pm]tX, CmWp P\n Fm ]Zm fpw Abn \nv A\yf. Ah ]cm`hw {]m]np. bmsXmcpImatmSp IqSntbm (B{Klw) Atbvv R tlmaw sNp AXv Rv

632

I A\phmIw AnsbmXv
1. tZhIrXssky\tkm hbP\akn kzmlm. a\pjyIrXssky\tkm hbP\ akn kzmlm. BmIrXssky\tkm hbP \akn kzmlm.BIrXssky\tkm hb P\akn kzmlm. A\yIrXssky\tkm h bPa\kn kzmlm. AkvaXv IrXssky \tkm hbP\akn kzmlm. bnhm N \w ssN\Ira Xky AhbP\akn kzmlm. bXv kz] Pm{KXss\ Ira XkymhbP\akn kzmlm bXv kpjp]vX Pm{KXss\Ira Xkymhb P\akn kzmlm. bZv hnZzmwkm hnZzmwkss\Ira XkymhbP\akn kzmlm. G\k G\tkm hbP\akn kzmlm.

Ah\n \nv B ]m]s amnbmepw,

Adp]Xmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Adp]n Hv
1. Imtam Imjotam \ax Imtam Im joXv, Imax ItcmXn \mlw Imtam Im Im \mlw Im, Imax ImcbnXm \mlw ImcbnXm, Gj tX ImaImamb kzmlm.

ImaamWv sNbvXv. \akvImcw, kakvImcw kIe tZhmpw \akvImcw. Ima sNpp. Rm sNp n. Ima\mWv Imhv. Ima\mWv sNnph. Rm sNnp\h. ImaIma\mb (kpckzcq]) Atbvv CXm BlpXn kanpp. Adp]nsbmmw A\phImw Ignp.

A\phmIw Adp]ncv
1. a\yqcImjotam \ax a\yqcImjoXv a\ypx ItcmXn \mlw Itcman, a\yqx Im \mlw Im,a\yqx ImcbnXm \mlw Imc bnXm, Gj tX at\ym a\yth kzmlm.

tZhmsc DtZinv sNbvXnpff Ifnepm bnpff ]m]ns Ahb P\amWv (\mi) BWv Av, a\pjysc Dtinv sNbvX npffXv, ]nXrsf Dtinpw sNbvXXv. A\ypthn sNbvXv R pthn sNbvXXv. Cu Ifnepff G\ns (]m]w) AhbP\amIpp. (hn\miI) Av ]Iepw cm{Xnbnepw bmsXmcp G\v (]m]w) R sNbvXpthm AXns hn\miI\pamWv. Ddptmgpw DWncn ptmgpw bmsXmcp]m]w R sNbvXnptm, Adnhpffhcmbnpw (AdnpsImtm) Adnhnm hcmbnpw (AdnbmsXtbm) GtXsXmw ]m]w sNbvXn ptm AsXmw \innphm\mWv Av. At bvv kzmlm. (]cammhns\ An kzcq]\mbn Iev]nv bmKm nbn s\v tlmanphm sNmt a{fmWv.)

a\yq (tIm]w) BWv sNbvXXv. \akvI mcw. \a kvImcw, tIm]w sNpp; Rm sNpn. tIm]amWv Imhv; Rm Imh tIm]amWv sNnpXv. Rm\. Atbm tIm]ta, \n\p Rm BlpXn kanpp. Adp]ncmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Adp]naqv
1. 2. 3. Xnem Pqtlman kckm k]njvSm Kmc aaNnt cap kzmlm. Kmthm lncWyw [\a]m\w ktjmw {inbw kzmlm {inbw N eva nw N ]pjvSnwN Ionw Nm\rWyXmw. _mWyw _lp]n{XXmw. {imtat[{]Pmx k ZZmXp kzmlm.

A\phmIw Adp]Xv
1. bZvt hm tZhmIra Pnlzbm Kpcp a\tkm hm {]bpXn tZhtlU\w Acmthm tbm t\m A`n ZpivOp\mbtX Xkvan XtZt\m hkthm \nt[X\ kzmlm.

Atbm tZhmsc, Atbm hkpsf PnlzsIm tm (\mv) a\v sImtm {]bpXn ({]hrn) sImtm \nv bmsXmcp tZhtlU\w (tZhmcpsS t\pff Aham\w) sNbvX nptm bmsXmcm RfpsS t\v i{Xp`mhn D]{Zhw sNpp,

Atbm Kmmc (DaKpW XnI ]cam mth) kckfpw (ckapff) khnjvSfpw (Ac) Bb XneIsf (Fffv) Rm tlmanpp. AbpsS KpW Fs a\n tim`ns. tKm lncWyw (kzw) [\w A]m\ev a nsbbpw ]rjvSnsbbpw Ionsbbpw A\rWyXsbbpw (ISan

633

I m Ah) {_tXPns\bp _lp ]p{XXzs


bpw {isbbpw ta[sbbpw {]PIsfbpw (km\w) A{Zlw (B ]c{_w) \IpamdmIs. Adp]naqmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Adp]nbv
1.

{]mWm]m\hymt\mZm\kam\m ta ip[yw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm

A\phmIw Adp]n\mev
1. Xnemx IrjvWmkvXnemx tizXmkvXnemx tkymaym him\pKmx Xnemx ]p\p ta ]m]w bXv InnXv ZpcnXw abn kzmlm
Xne (Idp Fffv), shfp Fffv, tkma fmb Xne(BtcmKyIcamb Fffv), him\pK fmb Xne (Fs hinepff) Fs ]m]s bpw Fn GXnepw ]m]apsn AXns\bpw Fn Fsnepw ZpcnXapsn AXns\bpw Fn Fsnepw ZpcnXapsn AXns\bpw ipoIcns. (CXv Fffv tlmanptm sNmm\pff a{amWv)

{]mW, A]m\, hym\, DZm\, ka\, Ch AWp {]mWfpw, Fs kw_nnStmfw ip fmbnocs. ]cam henjbIamb {]Imiw Fn DmIpamdmIs.

2.

hmMva\px t{im{XPnlzm{LmWtctXm _pymIqXnx kev]m ta ipymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm

hmv, a\v, Npv, t{im{Xw, Pnlz, {LmWw, tXPv, _pn, BIqXn, (Nn), kev]w Chsbmw ]cnipfmbnocs. Rm ctPmKpWw Cmh \mbn ]m]w Cmh\mbn `hnpamdmIs.

3.

XzIvNmamwkcp[nctatZm amkv\mbthm o\n ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam`qbmkw. kzmlm.

2.

tNmckym\w \h{imw {_lm KpcpXev ]Kx tKmkvtXbw kpcm]m\w {`qWlXym Xnemimnw iabp kzmlm.

Fs sXmen, tXmev, amwkw, cw, ta[v, a, sRcpI, AnI Fmw ipambnocs. Rm ctPmKpWhpw ]m]hpw Cmh\mbn Cuizckmm Xvmcw {]m]npamdmIs.

4.

tNmcs (tamjvSmhv) `Ww IgnXp sImpmb ]m]w, ASp Ln acn hynbpsS {imn, `Ww IgnXp sImpmb ]m]w {_lXy aqew Dmb ]m]w, Kpcphns `mcysb {]m]nXp sImp mb ]m]w, tKmsf tamjvSnXp sImpmb ]m]w, aZyw IgnXpsImpmb ]m]w, {`qWlXy (K` iniphns\ sImXnepff ]m]w) Chbvs mw Cu XneI (Fv) imnbpmpamdmIs.

incx ]mWn]mZ]mizrjvtTmcqZcPwLm inivt\]]mbthm ta iq[ymw tPmXn alw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm

Fs incv, ]mWnI, ]mZ, ]miz, ]rjvT`mKw, Ducp (XpS), PwL (IWm) iniv\w, D]cw, aeZzmcw Chsbmw ipfmbnocs. Rm ctPmKpWhpw ]m]hpw Cmh\mbn ]cam kzcq]amIs.

5.

3.

{io evao ]pjvSn Ionw Nm\rWyXmw {_Wyw _lp]p{XXmw. {imta[ {]m Xp PmXthZx kwZZmXp kzmlm.

DnjvT ]pcpj lcnX ]nwKf temlnXm tZln tZln ZZm]bnXm ta ip[ymw tPymXn clw hncPmhn]m]vam `qbmkw kzmlm

lcnX \ndhpw (]) ]nwKf\ndhpw (a) Dffh \pw, temlnXm\pambiv (NphIpff) ]pcpj Fgptmepw. F\nv hnipn \ItW. F\nv m\ ZmXmhmbn XotW. Adp]nbmw A\phmIw Ignp

{iosbbpw evansbbpw, ]pjvSnsbbpw, Ionsb bpw, EWapmhsbbpw, {_mWysbpw, _lp ]p{XXsbbpw, {iXsbbpw _pnsbbpwPmXthZv (AntZh) \IpamdmIs. Adp]n\memw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Adp]n Bdv


1. ]rYnhy]vtXtPm hmbpcmImim ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm

634

Fs icocn\v tlXp`qXfmb ]rYnhn, ApI, tXPv , hmbp, BImiw, Fnh ]cnip fmIs. Rm ctPmKpWhpw ]m]hpw \inv Cuizc \pambn sFIyw {]m]npamdmIs.

9.

pXv]n]mkmaew tPyjvTmaevao \mibmaylw A{`pXnakrnw N kmnpZ ta ]m]vam\w kzmlm

2.

i_vZ kv]icq]kKm ta iq[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkcw kzmlm

Fs icocn\v tlXp`qXfmb ]`qXfpw i_vZw, kv]iw, cq]w, Kw Fnhbpw ]cnipfpw i_vZw, kv]iw, cq]w, Kw, Fnhbpw, ]cnipfm Is Rm ctPmKpWhpw ]m]hpw \inh\mbn`hnp amdmIs.

hnipw ZmlhpamIp aesbpw tPyjvT F t]cn AdnbsSp Aeva nsbbpw A`qXnsbbpw (sFizcyanmbv a) Akarnsbbpw Fmw \innp p. Fs ]m]s \innmepw

10. Aab {]mWabat\mab hnm\ab am\abamm ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vamam `qbmkw kzmlm
Aabw, {]mWabw, at\mabw, hnm\abw, B\abw F Ap tImitfmSp IqSnb Fs ipambn Rm sFIyw {]m]npamdmIs.

3. at\mhmmbImWn ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm


Fs a\v, hmv icocw Ch sImp sNbvXnpff Isfmw ipambnocs. Rm ]c{_hpambn GIo`hnm\nShcs.

A\phmIw Adp]ntbgv
1. Attb kzmlm. hntizt`ym tZhth`yx kzmlm. {[phmb `qamb kzmlm, {[ph nXtb kzmlm. ANypXnXtb kzmlm, Atb kzjvSIrtX kzmlm. [mb kzmlm, A[mb kzmlm. AZv`yx kzmlm, Hmj[nh\kv]Xn`yx kzmlm. ctmtZhZt\`yx kzmlm. Ahkm\ ]Xn`yx kzmlm. k`qtX`yx kzmlm. Imamb kmlm. Acnmb kzmlm. btZPXn PKXn Acnmb kzmlm. `tKmbw \mavt\ kzmlm. ]rYnsshy kzmlm. Acnmb kzmlm. Znth kzmlm. kqcymb kzmlm. N{atk kzmlm. \t{X`yx kzmlm. C{matk kzmlm. {_lkv]Xtb kzmlm. {]Pm]Xtb kzmlm. {_tW kzmlm.kz[m ]nXr`yx kzmlm. \tam cp{Zmb ]ip]Xtb kzmlm. tZth`yx kzmlm. ]nXr`yx kz[mkvXp `qtX t`ym \ax a\ptjyt`ym lm. {]Pm]Xtb kzmlm. ]ctajvTnt\ kzmlm.

4.

Ahy`msshclmsscx PyXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm.

`Khms\, AbpsS Ir]bm hyamI `mhtfmSpIqSn AlmcmZnIfn \nv hnap\mbn ctPmKpWhpw ]m]hpw \inv Rm ]cammhpambn sFIyw {]m]ns.

5.

Bm ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbkw kzmlm

Fs Bmhv ipambnocs. Rm tPymXn mWv. ctPmKpWclnX\pw ]m]clnX\pambn Rm Xocphm\nShcs.

6. Acmm ta ip[ymw tPymXnclw hncPm hn]m]vam `qbmkw kzmlm


Fs ]cammhv ipoIrXambnocs cmtPmKp Whpw ]m]hpw \inv Rm tPymXnx kzcq]\mb ]cammhn hnebw sImffpamdmIs.

8.

pt[ kzmlm. pXv]n]mkmb kzmlm hnhnssy kzmlm. Kzn[m\mb kzmlm ItjmXvImb kzmlm. (Hmw kzmlm.)

hnins A[jvTm\tZhXbpkzml. hnin sbpw Zmlntbpw A[njvTm\ tZhXIv kzmlm khhym]nbmb ]cammhn\v kzmlm. EpIsf hn[m\m sNbvXnpff tZhXbvv kzmlm. krjvSns hbpsS kwcWn XXv]c\mb tZhXbvv kzmlm.

1. A n, 2. h ni zt Zh m , 3 . im iz Xa mb {[ph\{Xw, 4. alqamhv , 5. {[phm\w, 6. \miclnXamb `qan, 7. BPykanXamb An, 8. [w, 9. A[w, 10 Pew, 11. Hmj[nI, hr, 12. cpI tZhm, 13. KrlINmcnI, 14.

635

I Krl]cn[nbnepff tZhm, 15. B tZhmcpsS


\mbIm, 16. kh`qX, 17. Ima, 18. Acow, 19. temII\maw, 20. ]rYnhn, 21. Acow. 22. BImiw, 23. kqcy, 24. N{, 25. \{X, 26. E, 27. C{, 28. _rlkv]Xn, 29. {]Pm]Xn, 30. {_mhv, 31. ]nXr, 32. ]ip]Xnbmbcp{Z, 33. tZhm, 34. ]nXr, 35. `qX, 36. a\pjy, 37. {]Pm]Xn, 38. ]ctajv Tn Chsmw {]XyIw kzmlm Fp sNmn s\v tlmanpI.

]cammth, Av bamWv, hjvSImcamWv, C{\m Ipp, cp{Z\mIpp, hnjvWphmIpp, {_mhmIpp, {]Pm]XnbmIpp. \ZnIfnse PeamIpp, kap{Znse PeamIpp, kqcy XpSnb tPymXnpIfmIpp, a[pcw apXembh ckamIpp, Av AarXamIpp, thZamIpp, `qtemIhpw `phtemIhpw kphtemIhpw ApXsbmIpp. Adp]nsbmw A\phmIw Ignp.

2.

bYm Iq]x iX[mcx kl{k[mtcm AnXx Ghm ta AkvXp [m\yw kl{k[mc anXw [\[mss\y kzmlm.

A\phmIw Adp]n HXv


1. {imbmw {]mtW \nhnjvtSm arXw Pqtlman. {imbma]mt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman {imbmw hymt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman {imbmapZmt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman {imbmw kamt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman. {_Wn a BmarXXzmb.

\qdpw [mcItfmSpIqSnbXpw Bbncw [mcItfmSp IqSnbXpw, bnmXpamb InWdv F{]Imcw, A{]Imcw F\nv Bbncw [mcItfmSpIqSnbXpw A Xhpamb cm\yw `hns. [\[m\ntZhXv kzmlm.

3.

tb `qXmx {]Ncn Znhm\w _enantm hnXpZky t{]ymx tXt`ym _enw ]pjvSnImtam lcman abn ]pjvSnw ]pjvSn]XnZ[mXpw kzmlm.

hnXpZs (in \Ip cp{Z) t{]ym (`rXym) _ensb B{Klnphcmbn cmhpw ]Iepw kcnpp. Ahp ]pjvSnsb B{Klnp Rm _ensImphcpp ]pjvSn]Xn(]pjvSnbpsS \mY) F\nv ]pjvSn \IpamdmIs. Adp]ntbgmw A\phmIw Ignp.

Rm {ibn {]mW\n AarXw kanpp. Rm {ibn A]m\\n AarXw kanpp. Rm {ibn hym\\n AarXw kanpp. Rm {ibn DZm\\n AarXw kanpp. Rm {i b n k a m \ \ n A a r X w k a n p p . AarXXzn\mbn (tamw) Fs Bmhv {_n GIo`hns.

2.

AartXm]kvX cWakn

A\phmIw Adp]nsbv
1. Hmw XZv {_w Hmw XZv hmbpx Hmw XZmm. Hmw XXv kXyw. XXv kw. Hmw XXv ]ptcm \ax
Hmw AXv {_amIpp. Hmw AXv hmbp]mIpp. Hmw AXv BmhmIpp. Hmw AXv kXyamIpp. Hmw A\y. khamIpp Hmw. B]cammhn\v \akvImcw.

`Ww Bcw`npXn\papv shffsaSpv BNanptm sNmt a{w \o AarXamb A {_n\v hkv{ XamIpp (Pes A{_s aqSp hkv{Xambn kev]nsSpp.)

3.

2.

Hmw AcnXn {`ptXjp Kplmbmw hnizaqnjp Xzw bkvXzw hjvSImckvXzan{kvXzw cp{ZkvXzw hnjvWpkvXzw {]Pm]Xnx Xzw XZm] Bt]m tPymXo ctkm arXw {_`q`phx kphtcm.

Fm aqnItfmSpw IqSnb PohnIfn Hmmccq]n bmb B {_w lrZbm`mKv hnpp.

{ibmw {]mtW \nhnjvtSmarXw Pqtlman inthm am hniz{]Zmlmb, {]m Wmb kzmlm. {imbma]mt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman. inthm am hnim{]Zmlmb. A]m\mb kzmlm. {imbmw hymt\ \nhnjvtSmarXw Pqtlman inthm am hnim {]Zmlmb. hym\mb kzmlm. {imbmw DZmt\ \nhnjvtSmarXw Pqtlman. inthm am hnizm{]Zmlmb DZm\mb kzmlm. {im bmw kamt\ \nhnjvtSm arXw Pqtlman inthm am hnim{]Zmlmb. DZm\mb kzm lm. {imbmw kamt\ \nhnjvtSmarXw Pqtlman. inthm am hniz{]Zmlmb. kam \mb kztlm {_Wn a BarXXzmb.

636

{ibn {]mW\n \nhnjvSambn Aars Rm tlmanpp. awKfambnXov ZlnnpXn\mbn Fntev {]thinmepw. {]mW\mbn kzmlm. A]m\\mbn kzmlm, hym\\\mbn kzmlm. DZm\\mbn kzmlm. kam\\mbn kzmlm. Adp]smXmw A\phmIw Ignp.

D]kmZnp. (kao]np) [ms (Ccpv) Av \inn mepw. Npns\ (m\{]Imis) hnn mepw. \n[ (Ne) sImst]mse _mcmbS (ambbm _ns) Rsf tamNnnmepw Fgp]naqmw A\phmIw Ignp.

A\phmImw Fgp]n\mev A\phmIw Fgp]Xv


1. {imbmw {]mtW\nhniymarXw lpXw {]mWat\m]ymbkz {imbma]mt\ \nhniymarXw hyt\ \nhniymarXw lpXw. hym\at\m]ymbkz {imbm apZmt\ \nhniymarXw lpXw. DZm\at\m ]ymbkz. {ibmw kamt\ \nhniym arXw lpXw. kam\at\m]ymbkz. 1. {]mWm\mw {Knckn cpt{Zm am hnimIx tX\mt\m]ybkz.

Atbm cp{Z, Av {]mWsfbpw C{nbsf bpw Iqn tbmPnnp sImIpp. ZpxJsfmw AIp AI\mbn Fn {]thinmepw Rm Ign `Wm Fs hnnmepw. (lrZbn sXmv ]Xps sNmm\pff a{amWnXv) Fgp]n\memw A\phmIw Ignp.

Rm {itbmSp IqSn {]mW\n AarXcq]amb lhnv Anncnpp. Cu Am Fs {]mW in hnnmepw Rm {ibtbmsS A]m\\n AarXcq]amb lhnv Anp. Cu Am A]m\in Av hnnWw. Rm {itbmsS kam\\n AarXcq]amb lhnv kanncnpp. Cu Aw sImv Fs kam\insb hnnmepw. (Cu a{ `Wn\ptijw Fgptp Xn\p apv ]{]mWtfmSpff {]m\bmbn sNmm \pffXv.

A\phmIw Fgp]nbv
1. \tam cp{Zmb hnjvWpth arXypt ]mln.
cp{Z\v \akv I mcw. hnjv W phn\v \ak v I mcw. arXyphn \nv Fs cnmepw. Fgp]nbmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Fgp]nbmdv
1. Xzat Zyp`nkvXzamipipmWo kvX zaZv`ykvX zaiva\kv]cn Xzw ht\`ykvXztamj[o`ykvXzw \rWmw \r]tX Pmbtk ipNnx

A\phmIw Fgp]n Hv
AwKpjvTam{Xx ]pcptjmwKpjvT w N kam{inXx Cuixkky PKXx {]`px {]oWmXp hniz`pIv
AwKpjTam{X\mb ]pcpj (s]cphnctemfw t]m ]pcpj) AwKpjvTsbpw incns\bpw B{ibnncnpp. khPKnsbpw Cui\pw hniz`ppamb (Fmw A\p`hnph) Fgp]ncmw A\phmIw Ignp

tl At Av Zypfm (bmKZnhksf \an amn) Npp]mw ipipWnbmbn ({]Imiam\\mbn) `hnpp. \cmcpsS a[yn \r]Xnsm (cmPmhv) Av ApIfn \nv (Pew) P\npp. Aizfn \nv (Iv)DmIpp. Av h\fn \nv P\np Av Hmj[nIfn \npmIpp. ipNnsbtmWw (kqcy)]cnip\mbn P\npp. Fgp]nbmdmw A\phmIw Ignp.

A\phmIw Fgp]naqv
1. hbx kp]m D]tkZpcn\{w {]nbta[m Ejtbm \m[am\mx A] [zmaqpln ]qn Npx apapKvykvamn[tbh _m.

A\phmIw Fgp]n Ggv


1. inht\ ta kwXnjvTkz tkymt\\ ta kwXnjvTkz kp`qtX\ ta kwXnjvTkz {_htk\ ta kwXnjvTkz bkyn a\pkwXnjvTkz D] tX bt D] tX \a D] tX \ax

\ hfpff (NndIpI) hbppI (]n I) Ft]mse \mYam\mcpw (bmNnph) {]nb ta[mcpamb (bmKw CjvSsSp) EjnI C{s\

637

tl b kzcq]\mb tZh, AbpsS apn \akvImcw. AbpsS ASpv \akvImcw. AbpsS ASpv \akvImcw. AbpsS ASpv \akvImcw. inhtmSp IqSn (awKfw) Fs ASpv \nesImm epw, tkym\hpw (kpJZmbIw) kp`pXhpamb (kpcw) cq]n {_hktmsS (thZw ]TnhcpsS tXPtmSpIqSn Av tim`npp. Fgp]ntbgmw A\phmIw Ignp.

sImv {ibn B{Klnph Zm\n canpp.

6.

[ CXn [tW kanZw ]cnKrloXw [mXnZpcw Xkva mt cat

tam km[\ambnpffXv [amsWv ]dbpp. [m CsXmw Xs kwcnsSpp. [stmse A\pjvTnphm {]bmktadnbXmbn asmn. AXn\m t{ibv B{Klnph [n canpp.

A\phmIw Fgp]nFv
1. kXyw ]cw ]cw kXyw ktXy\ \ kphmtmIImyht IZmN\ kXmw ln kXyw XkvamXv ktXy cat

7.

{]P\ CXn `qbmwkkvXkva mXv `qbnjvTx {]Pmbt Xkva mXv `qbnjvTmx {]P\t\ cat.

k X y w F {X b p w t {ij v Ta m I p p . G h p w t{ijvTambnpffXv kXyw XsbmIpp. kXyw \nan w kztemIn \nv Hcmp Hcnepw Xmtgmp]XntXmbn hcpn. FpsImsm kXyw k\pffXmWv. AXpsImv kXyn ktmjnpp.

{]P\w (kmt\mev]mZ\w) tam ImcWsapw hfscb[nIw BfpI ]dbppv. AXn\m hfscb [nIw BfpI {]PIsf P\nnpp. As\ ]ecpw kmt\mev]mZ\n ktmjnpp.

8.

Ab CXyml XkvamZb B[mXhymx

2.

X] CXn Xt]m \m\i\mXv]cw bn ]cw X]kvXZv Zp[jw XXv Zpcm[jw XkvamXv X]knca\v tX.

thZ\njvTmcm sshZnIm AnI tamIm cWsav ]dbpp. BbXn\m tamtNvibm Ah Aym[m\w sNpp.

9.

Antlm{XanXyml XkvamZntlm{X cat

Nne X]sv ]dbpp. A\i\n \np ]camb (D]hmkn IqSnb) X]n. bmsXmmtWm DXvIrjvSamb X]v AXv Zp[jamIpp. (ioenp hm {]bmkapffXv) AXv Zpcm[jhpamIpp. (apffhv kao]nm {]bmkapffXv)AXn\m t{ibv B{Klnph X]n ktmjapsm ffpp.

tamImcWamWvAntlm{Xsav Nne ]dbp p. AXpsImv Antlm{Xn ktmjnpp.

10. b CXn bt\ ln tZhm Znhw KXmx XkvamZv bPvtR cat.


Nne ]dbpXv bamWv tamkm[\sa mWv. AXn\m Nne bn ktmjnpp, BWv tamImcWsav m\nI hnNmcnpp. AXn\m m\nI a\v sImpff D]mk\bn am{Xw hnizknpp.

3.

Za CXn \nbXw {_NmcnWkvXkvamZv Zta cat

Zasav (C{nb \n{Klw) {_NmcnI Ftmgpw ]dbpp. AXn\m t{ibv B{Klnph C{nb \n{Kln canpp.

12. am\kanX hpZzmwkx XkvamZv hnZzmwk Gh am\tk cat.


lncWy K` ]dbpXv k\ymkamWv tamIm cWsamWv lncWyK`\mb {_mhv At Alw t{ijv T\mWtm. bYmn CXphsc ]d Fm [fpw A]cfmb (XmW\nebnepff) X]pIfmIpp. \ymkw XsbmWv (k\ymkw) Fmn\pw anIXv. bmsXmcph Cs\ Adnbpp D]\njmIpp (clkythZhnZy) Fgp]nsbmw A\phmIw Ignp.

4.

ia CXyctWy ap\kvXkvamta cat.

iaamsWv (at\m\nb{Ww) BcWynepff (h\w) ap\nI ]dbpp. AXpsImv at\m\nb{W n Ah ktmjnpp.

5.

Zm\anXn kmWn `qXm\n {]iwkn Zm\mmXnZpjvIcw Xkvammt\ cat

Zm\sav Fm `qXfpw (PohnI) {]iwknp p. Zm\sm AXnZpjvI cambn Hpan. AXp

638

I A\phmIw Fgp]n H]Xv


1. {]Pm]tXym lymcpWnx kp]tbx {]P]Xnw ]nXca]kkmc Inw `Khx ]caw hZoXn. Xkvs sa t{]mhmN.
{]Pm]Xy\pw ({]Pm]XnbpsS ]p{X) kphtb \pamb (kphbpsS ]p{X) BcpWn ]nXmhmb {]Pm]Xnsb kao]np. `Khmmcmb aljnam Fn s\ Ghpw DXvI rjvSsav ]dbpp Fv Aht\mSv ]dbpIbpmbn.

iam (at\m\nb{Ww) immcmb ]in hs (awKfw) BNcnpp. ap\nI iaw sImv \mIs (kzw) {]m]np. iaw `qXv (PohnI {]m]nphm hnjapffXmWv kIeXpw ian {]XnjvTambncnpp. AXn\m iaw kht{ijvTsav Adnhpffh ]dbpp.

6.

2.

ktXy\ hmbpcmhmXn ktXy\mZntXym tcmNtX Znhn kXyw hmNx {]XnjvTm ktXy kw {]XnjvT nXw XkvamXv kXyw ]caw hZn

Zm\w bm\mw hcqYw ZnWm, temtI ZmXmcw k `qXm\yp]Pohn, Zmt\\ AcmXoc]m\pZ, Zmt\\ Zznjtm an{Xm `hn, Zmt\ kw {]XnjvTnXw Xkva mm\w ]caw hZn.

kXym Imv hoipp. kXym BZnXy BImin {]Iminpp. hmns {]Xnjv T kXyamIpp. kXyn kIeXpw {]XnjvTnXambn cnpp. AXn\m kXys kthmXvIrjvSsav aljnam ]dbpp.

ZnWbmKfpsS hcqYamb ({][m\w) Zm\am Ip temIn kIe `qXfpw ZmXmhns\ D]Pohn pp. Zm\w sImv AcmXnIsf (i{Xp) CmXm m Ignbpp. Zm\w sImv Zznjp (i{Xp) an{Xfmbn `hnpp. kIeXpw Zm\n {]XnjvTn XamWv. AXp \nanw Zm\w AXyw DXvI rjvSsav Adnhpffh ]dbpp.

7.

3.

X]km tZhm tZhXm{K Bb X]kmjbx kphc\zhn X]km k]Xv\m {]WpZmam cmXokvX]kn kw {]XnjvTnXw Xkva mXv X]x ]caw hZn.

[tm hnizky PKXx {]XnjvTm temtI [njvTw {]Pm D]k]n [tW ]m] a]\pZXn [t kw {]XnjvTnXw Xkvam w ]caw hZn.

BZyw tZhm X]psImv tZhXm`mhw {]m]n p. Ejnam X]psImv kphtemIs {]m]np. X]psImv AcmXnIfmb k]vXmsc (t{ibn\v {]Xn_ambn \np i{Xpsf) \inns. kIeXpw X]nemWv {]XnjvTnXambnpffXv. AXn\m X]v AXyw t{ijvTambn aljnam ]dbpp.

hnizamb PKnsbpw (Fm temIw) {]XnjvT (B{ibw) [amIpp. temIn [njv Ts\ {]PI kao]npp. [m ]m]w \inpp. [m Fmw {]XnjvTnXambncnpp. AXp sImv [w t{ijvTamb t{ibx km[\sav Adn hpffh ]dbpp.

8.

4.

Ztat\ Zmmx Inev_ njah[q\zn Zta\ {_NmcnWx kphcK Ztam `qXm\mw Zcm[jw Zta kw {]XnjvTnXw Xkv amax]cawhZn.

{]P\\w ssh {]XnjvTw temI km[p {]Pmbm kv\pw X\zm\x]nXrWma\rtWm `hXn. XtZh Xkym\rWw XkvamXv {]P\\w ]caw hZn

Zmm (C{nb \n{Klw km[nh) Za\w sImv (C{nb\nb{Ww) Inev_ njs (]mhw) \innpp. Zan {]XnjvTnXambncnpp. AXp sImv Zaw At Aw t{ijvTamsWv Adnhpffh ]dbpp.

k Xypev ] mZ\w temI n \ne\nev ] n\v ImcWamIpp. imkv{X{]Imcw {]PIsf \ne\nev]ns\ sNp ]nXmv ISanmh\mbn`hnpp. AXpXsbmWv Ah\v ISanmXncnp Ah. AXpsImv iXypev]mZ\w F{Xbpw t{ijvTNIsav ]dbpp.

5.

itat\ immx inhamNcn iat\ \mIw ap\tbm \zhn itam `qXm\mw Zpcm[jw ita kw {]XnjvTnXw XkvamXv iax ]caw hZn

9.

Atbm ssh{Xbo hnZym tZhbm\x ]m KmlXy EIv ]rYnho cYca\zmlmcy ]N\x bPqccnw hmatZhyamlh\obx kma kphtm temIm _rlXv Xkva mo ]caw hZo.

639

{Xbo hnZy (aqp thZfn \nv Inp m\w) tZhbm\amb ]mhv(amw) Kml]Xymn, EtKzZw, ]rYnhocphw, cYcsa kma Km\w CsXmss AntZhmXs. A\zmlmcy ]N\sa An bPpthZhpw Acocq]hpw hmhtZhysap ]dbp kmaKm\hpw Blh\obmnbpw kma thZ hpw, kzhpw _rlsp ]dbp kmaKm\hpw Fmw An kzcq]tfm, AnIfm {]m]nsSm IgnbptXm BWv. AXn\m AnIsf t{ijvTsav tZhhnp IcpXpp.

Imekzcq]amb kwhcw B BZnXy\mIpp. BZnXy\n bmsXmcp ]pcpj\ptm Ah ]ctajvTn bpw (lncK`) {_mmhpw (]c{_kzcq]n) BIpp.

10. Antlm{Xw kmbw {]mXKrlmWmw \njvIrXnx kznjvSw kplpXw b{IXq\mw {]mbWw kphky temIky tPymXnx XkvamZntlm{Xw ]caw hZn.
kmbw Imenepw {]mXx Imenepw sNp Antlm{Xw Krlv (hoSpIfn sNp ]m]v) \njvIXnbmIpp. ({]mbnw) kznjvSw (\t]msebPns bmKw) kplpXw. (th hn[w \Snb tlmaw) bfpsSbpw {IXpfpsSbpw {]mbWhpw ({]mcw`w) kztemIns tPymXnpw BIpp. AXpsImv Antlm{Xw Ghpw t{ijvT sav sshZnIm IcpXpp.

15. bm`ncmZnXykvX]Xn civan`nkvXm`nx ]t\ym hjXn ]t\yt\mj[n h\kv]Xbx {]Pmb Hmj[nh\kv]Xn `ncw`hXyt\ {]mWmx {]mssW_ew _te\ X]kvX]km {im {ibm ta[m ta[bm a\ojm a\ojbm at\m a\km imnx imym Nnw Nnt\ kvarXnx kvarXym kvamcw kvamtcW hnm\w hnmt\\mm\w thZbn Xkva mZw ZZ kmtWyXm\n ZZmXymXv {]mWm `hn {`qXm\mw {]mssWt\m a\k hnm\w hnm\mZm\tm {_tbm\nx
GsXmcp civanIsfsmmtWm kqcy NqSpm pXv B civa nIsfsmv h\y (taLw) Bbnov ag s]npp. ]P\y \nanw Hmj[nIfpw h\kv]XnIfpw AapmIpp. (`W km[\) Aw sImv {]mWMAMfpw, {KmW fm _ehpw, _em X]pw, X]psImv {ibpw, {isImv ta[bpw (_pn) ta[sImv a\ojbpw (C{nbkwbaw C{nb kwbaw sImv a\\p inbpw, a\m\n{Klw sImv imnbpw, imnsImv m\Xr]vXamb Nnhpw, NnwsImv Hmin bpw, Hminbm \ncckvacWhpw, \ncckvac Wm hntitjW Dff m\hpw e`npp. hnPRm\w sImv BXv amhns\ Adnbm Ignbpp. AXn\m Aw Zm\w sNph CsXmw \Ipp. An \nv PohnIfpsS {]mWfpmIpp. hnm\m B\w knnpp. AXmIs Fm nsbpw Dhm\amb ]c{_mhv.

12. am\kw ssh {]mP]Xyw ]hn{Xw am\tk\ a\km km[p ]iyXn a\km Ejbx {]Pm AkrP am\tk kw {]XnjTnXw Xkvamm\kw ]caw hZn
am\kw (a\psImpff D]mk\) {]mPm]Xy amWv ({]Pm]Xnsb kw_nXv) AXv ]hn{XamIpp. D]mk\bm GIm{Kamb a\n\m \Xv ImWm Ignbpp. a\psImv ap\nam {]PIsf krjvSnp. a\ns GIm{KXbnemWv kIeXpw {]XnjvTnXambnp ffXv AXn\m am\ks Gddhpw t{ijvT sav Adnhpffh ]dbpp.

13. \ymk CXymlp\ojntWm {_mWmw {_m hnizx IXax kzbw{`qx {]Pm]Xnx kwhc CXn.
a\ojnI (m\nI) \ymbw Fv {_mhns\ ]dbpp. {_w hnizamIpp. IXa (B\kzcq]n) kzbw `q (X\nsb Dmbh) {]Pm]Xn ({]PIfpsS \mY) kwhc (Imekzcq]n) Cs\sbmw {_mhns\n ]dbpp.

14. kwhtcm kmhnZntXym b Gj BZntXy ]pcpjx k ]ctajvTo {_mm

16. k hm Gj ]pcpjx ]mm tb\ kanZw t{]mXw ]rYnho Nmcnw N Zyu ZnimhmcZnim k ssh kanZw PK k `qXw k `hyw PnmkIv\ p]vX EXPm cbnjvTmx {im ktXym ]lkzmatkm ]cnjvSmXv mXzm Xtahw a\km lrZmN `qtbm \ arXypap]bmln hnZzm. XkvamZv\ym ktajmw X]kmaXncnamlpx

640

k\ymkw sImv ]cakXyw kmmXvcnnpff B ]pcpj Ap hn[n Av kz`mhtfmSp IqSnbh\mbnocpp. ]rYnhnbpw Acohpw BIm ihpw Ah Xs. Cu P\sbpw Ah\mWv. Ah `qXImeamWv. Ah `hyamWv. (hcm t]mIpXv) A h PnR v P mkm e y nse nbh\mWv . cbnjvT (Bm\amIp [\amh) hnizmk hpw, kXyhpw ]lkzm\pw (kzmbw {]Imi) BWv Ah Xans D]cn\npp. a\pw sImpw lrZbwsImpw Ahs\ Cs\ a\nemn m\n acWw {]m]npn. AXn\m \ymks (k\ymkw) Cu X]pIfn shv AXncnsav (hninjvSw) ]dbpp.

17. hkpctWzm hn`pckn {]mtW Xzakn kmXm {_ Xzakn hnizkrt tPmZmkXzakytckn htmZmkvXzakn kqcyky Zypavt\mZmkvXzakn N{amk D]bma KrlotXmkn {_tW Xzm altk.
Atbm {_, Av hkpcWz\mIpp. (B m\amIp [\w \Iph) hn`phpamIpp, {]mW\pambn Iqn LSnnpph\mIpp. Av hniz krv BWv (hnizhym]n) Ap N{s Zypavt\mZmhv ({]ImiamIp [\w \Iph) D]bma KrloX\m Wv (D]bmasa ]m{XnseSp tkmackw) ssNX\y kzcq]amb {_ XXzm\n\mbn A sb Rm `Pnpp.

18. HmanXymm\w bpoX GXssZz atlm] \njZw tZhm\w Kplyw b Ghw thZw {_ tWm alnam\am]vt\mXn XkvamXv {_tWm alnam\anXyp]\njXv.
"Hmw' FpcnpsImv Bmhns\ tbmPnn Ww. tZhmpIqSn clkyambnpff hninjvSamb D]\njv CXmIpp. GsXmcph Cs\ {_ ns alXzw Adnbpp, Ah {_ns alXzw {]m]npp. Cs\ D]\njv Fgp]smaXmw A\phmIw Ignp.

Wm hmIvtlmXm {]mW DZvKmXm Npc[zcyp at\m {_m t{im{XaoXv bmhnbtX km Zom bZiv\mXn XhnXv]n_Xn XZky tkma]m\w b{ZatX XZp]ktZm bXv kc Xyp]hniXypnjvTtX N k {]htKymbpJw XZmlh\otbm bm hymlrXncmlpXnZky hnm\w XptlmXn bmbw {]mXcn Xan[w bXv{]mXm[yn\w kmbw N Xm\n kh\m\n tb Atlmcmt{X tX Zi]q amku tb amkm amkm tX NmXpm kym\n tb EXhkvtX ]ip_m tb kwh cm ]cnhcm tXlKWmx kthZ kmw hm GXXvk{Xw bcWw XZh`rYw GX ssZz Pcmaantlm{Xw k{Xw tb Ghw hnZzm \nZKbt\ {]aobtX tZhm\mtah alnam\w KXzmZnXyky kmbpPyw KXyY tbm ZntW {]aobtX ]nXrWmtah alnam\w KXh N{ akxkmbpPyw KtXyXu ssh kqcymN{ atkmlnam\u {_mtWm hnZzm\ `nPbXn Xkva mZv {_tWm alnam\am]vt \mXn Xkva mZv {_tWm alnam\anXyp]\njXv.

A\phmIw F]Xv
1. Xsskyhw hnZptjm bkymm bPam\x {im ]Xv\o icocan[vaaptcm thZntemam\n _lnthZx inJm lrZbw bq]x Ima BPyw a\ypx ]ipkvXt]mnZax iabnXm (Zm\w) Zn

Cu hn[n kXyns kmmXv mcw e`n npff m\nbpsS PohnXw Xs bamWv. PvRm \nbpsS Bmhv B bn bPam\\t{X. bPam\]Xn Atlns {iXs. Atlns {i Xs. Atlns icocw Xs hndImWv. amdnSamWv thZn. tcma Z`ppIfmIpp. thZam Wv inJ, lrZbw, bp]hpw, B{Klw, BPyamIpp. tIm]w tlmanphm\pff arKamWv. X]v AnbmWv. _en \Iph C{nb \n{Klw; hmv tlmXmhv, DZvKmXmsh ]ptcmlnX\pw hmmWv Npv A[zcyw F ]ptcmlnX\t{X. a\v {_amIp ]ptcmlnX; t{im{Xw AoXv F ]ptcmlnX\mWv. Poh F{X

641

I Imew Dtm A{Xbpw Imew ZobmWv. `npXv


lhnv; IpSnpXv tkma]m\w; ktmjnpXv D]kZv F Iw. kcn, Ccn, Fhpt Ch {]hKyw F IamIpp. apJw Blh\o bmK\nbmWv. kwkmcnpXv BlpXn. hnm\w, tlmaw, {]`mXnsebpw sshIptcsbpw `Ww An hndInSpXmWv . {]`mXhpw a[ymhpw kmbm Imehpw kh\fmWv. ]fpw, amk fpw, NXpamky, EXp ]ip_bmKw, kwhcfpw ]cnkwhcfpw AlKW bmK ; Fmw IqSn k\ymknbpsS PohnXw Hcp b

amWv acWw Ah`rY kv\m\amIpp. Cs\ PXacW]cyapff PohnXw Antlm{XamIpp AntKm{Xsa bamIpp. CXdnbph DcmbW Imev tZhmcpsS amlmyw {]m]nv BZnXym Iamb kmbpPyw {]m]npp. kqcysbpw N{sbpw alXzw {]XyIadnbp hn{] Ah cpw kmmXvI cnpp. Fm ]cakXyw kmmXvIcn k\ymkn {_ns amlmyw t\Spp. AXn\m ]c{_ s a\nempXv {ianWw.

alm- \m-cm-b- tWm]\njv kam]np.

Q
1 alm-hm-tIym-]-\n-jv
imn-]mTw
AXn-s\-p-Sv {_mhv A]-tcm-m-\p-`h]-c-amb D]- \n-jv hymJym-\n-m-sav ]d-p. Cu D]-\n-jv {]mIr-X-mv D]-tZ-inp sImSp--cpXv ImcWw CXv F{Xbpw tKm]-\o-b-amWv Fnepw kmXzn-Ihr-n- tbm-SpIq-Sn-bh\pw Aap-J\pw Kpcp ip{iq-j m-]c-\p-amb injy\v D]-tZ-in-mw. AXn-\m kmwkm-cn-I-amb _\-n\pw tam- n\pw Imc-W-`q- X- amb Ahn-Zym-t\- {X- tZh- m- s c, R ImXp-I sImv awKfw D]-kw-l-cnv Am-\m--Im-c-a-In kIm-a-I--fn tItW. Ip-I sImv awKfw ImWtW. Atcm-Khym]r-X-amb temIs XXz-m-\-n-tev \bn-t-Zr-V-Km-{X-cmbn R \nsf kvXpXn--sIm-n-cn--tW. Xm-h-iy-am- W.v Rv \n- bn-n-p Bbpp apgp-h R A\p`-hn--tW. alm-Ion-am-\mb C{ Rv awKfw 2. ss\tjm f Imtcm f bamm hnZym lnIm\I-tW. kh--\mb ]qjmhv Rv awK- f-a-cp-f- m--cm-ZntXym tPym-Xna-ew {Kmlyw \m]cw s. A{]-Xn-l-X-th-K-hm-\mb Kcp-U Rv awKfw Akm-h m-ZntXym {_t-Xy-P-]-tbm-]-lnXw lwkx \ItW. _rl-kv]Xn Rv \-bcp-ftW. Hmw tkm f lw {]mWm-] m-\m`ymw {]Xn-tem-am-\ p-temam`ymw kap-]-e-ss`yhw km Nncw e_v[zm-Xr-hr-Zmimnx imnx imnx

Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy-]-am--`n-cy- Pt{Xx nssc-cw-ssK-kvXp--h mwk-kvX-\q-`n-hy.-tia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \x Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]qjm hniz-thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn--t\anx kzkvXn t\m _rl-kv]Xn Z[mXp Hmw imnx imnx imnx -

1. lcn Hmw AY tlmhmN `K-hm {_ ]tcmm-\p-`-h-]-tcm-]-\n-jZw hymJym-kymax Kply-XvKply-X-c-tajm \ {]mIr-Xmb D]-tZ-hym kmXzn-Imbm- apJmb lcn-i p- {iq-j th AY kwkrXn _-tam- - tbmhn- Zym-h ntZy Npjn D]-k wl r X y hn m- b m- h nZy te mIm- - k vX tam ZrJvXtam ln imco-c-{]-]-am {_ mh-cm-a-m-Jn-em--`qXw \nJne \nKtam ZnX-k-Im-a-I hyh-lmtcm temIx

\n {_-Wy-`n-[ym-b-amt\ kn-Zm-\x ]c-am-mhn`hn


Bmhv A-Im-c-a-b-a-sp kzbw {]Im-i-n \np `n-a-m--Xp-sImv kzbw {]Im-i-cq-]-am-sW-pap m\w e`n-m-Xn-cn-p-n- S-t mfw a\p-j y m\w t\S-Ww. hnZy tPymXnkz-cq-]-am-Wv. Gsd {]bXv\-an- m- sXbpw ti-km-[-\- IqSm- sXbpw {_- {]m]vXn kpe-`-am-Wv. AXns t]cmWv lwkw. Xm\pw {_-ns Hcw-i-sap IcpXn {]mWm-]m\ izmk- aptJ\ CXn-

642

I \p m\-amnv Nnc-km-[\ sNbvXv Cu hnZy


aptJ\ kan hyn XssZIyw Fo aqp cq]-n-ep {_-n [ym\n-m kn-Zm-\ kzcq-]-\mb ]c-am-mhns\ kmm-XvI-cn-mw.

km[yw am{X-am-bn-cp-Xv AhnsS Fn-btm {]Im-icq-]-am-bn. 4. tkm f lax ]cw tPymXn

5. b GXZ Yh-intcm f [otX {]mX-c[n-bm-t\mcm-{Xn-IrXw ]m]w \mi-bXn kmb-a-[o-bmt\m Znhk-IrXw ]m]w \mi-bXn XXv kmbw {]mXx {]bpRvPm\x ]mt]m f A]mt]m `hXn a[yw-Zn-\-am-ZnXXz- m- \hrn Bbncw kqcy- m- cpsS {]Im-i-tm- Xym-`n-aptJm f [obm\x ] alm-]m-X-tIm-]-]m-XSp-Iq-Sn-bXpw {]im-hpw {_-c-k-]q-cn-Xhpw BWv. Cu ImXv {]ap-NytX kh- th-Z-]m-c m-b-W -] pWyw e`hrn kam-[ntbm tbmK-kn-ntbm at\m-ebtam A. tX. {ioa-l m-hnjvWp kmbq-P y-a-hm-] vt\m-Xo-Xyp-]{]Xy--{_-ns GIm kzcq-]-am-W.v BZn-Xy-kz-cq- \n-j-X v. ]-am-Wv. kh-N-cm-N-c-fpw anYy-sbp IcpXn Xs Xm{X kzcq]w {Kln-p--h am{Xw {_-kzq]w {]m]np-p. {_mhpw CXv ]d-n-p-v. Znp-Ifpw D]-Zn-pIfpw {_- m-\n-I-fn apJy-\mb C{\pw CXv ]d-np-v. Cu {_s Cs\ a\-n-em-p hnZzm ]cam--kz-cq-]-\m-bn-o-cp-p. tam- e_v[nv thsd aman-. C{mZn tZh-mcpw m\-bw sImv bPn-pIbpw As\ Poh-p--cm-bn-o-cp-Ibpw sNbvXp. Pohp cq]-n- ep I- -fmWv BZy-ap-m-bXv BZyw Cu AYh-in-cv {]`m-X- n A[y-b\w sNp-h cm{Xn sNbvX ]m]w \in- n- p-p. sshIp-tcw A[yb\w sNp- -h ]I-e s ]m]w \in- n- p- p. Imepw sshInpw A[y-b\w sNp-- h ]m]n-bm-sWnepw ]m]-lo-\-\m-Ip-p. DN-Nv kqcym-`n-ap-J-ambn A[yb\w sNp- -h ]-a-lm- ]m-XI tIm]- n \n ap\m-Ip-p. kh-th-Z-]m-cm-bWw ]pWyw t\Sp-p. {ioa-lmhnjvWp kmbqPyw {]m]n-pp. alm-hm-tIym-]-\n-jv kam-]n-p.

3. kl-{k-` m-\p-a- p-cnXm ]qcnXm ]qcn-X-Xzm-Z-en]ym-]m-c-hm-c-qc Ch ss\jm kam[nx ss\jm-tbmK-knnx ss\jm at\m-ebx {_ssIyw XXv BZnXyhw Xa-k kvX p ]tc khmWn cq]mWn hnNnXy [ocm \mam\n IrXzm f `nh-Z\y ZmkvtX [mXm ]pc-kvXm-Zy-ap-Zm-P-lm-c. i{Ix {]hn-Zzm {]Xni--X{kx Xtahw hnZzm-\-apX Cl `hXn \m\yx ]m Ab-\mb hnZy-tX. bt\ b-a-P-b tZhmx Xm\n [mWn {]Y-am\ym k tX l \mIw aln-am\w kNt b{X ]qth km[ym kn tZhmx

c-tPym-Xn-clw inhx B-tPym-Xn-clw ip{Ix kh-tPym-Xnc kmh-tZmlx


Rm NnZm-Zn-Xy\pw ]cw tPymXn-p-am-Wv, AtX inhX-Xz-am-W,v AtX B-tPym-Xn-mWv kI-eXpw {]Im-in-np B {_-ns kzcq-]hpw AXn \n `n-hpam-Wv.

atlm-]-\n-jv

imn]mTw Hmw B]ybp aamwKm\n hmIv {]mWpx I t{im{XatYm _mean{nbmWn N khmWn.I khw {_tm]\njZw amlw {_ \ncmIpcymw.I am am {_ \ncmItcmZ\ncmIcW akvXz

\ncmIcWw ta AkvXpI XZm\n \nctX b D]\n I jq [mkvtX abn kp tX abn kp I Hmw imnx imnx imnx I
]c{_sa, Fs khmwKfpw hmv, {]mW, t\{Xw, t{im{Xw Fnhbp, inbp C{nbfpw

643

I ]cn]pjvSams. CXv D]\njXvZpamb {_amWv.


Rm CXns\ \ncmIcnpn. {_w Fs \ncmIcn mXncntW. F\npw {_n\pw Xn At`Zy amb _w DmItW. {_\ncX\mb Fn D]\n jZpfmb [ \ne\ntW. Hmw imnx imnx imnx

ky eemSmXvI {nbw bix kXyw {_Ncyw Xt]m sshcmKyw I a\ sFizcyw k{]Whm hymlrXb EKyPpx kmamI

{Xbx iqe]mWnx ]pcptjm PmbtX _n{_I

1. AYmtXm atlm]\njZw hymJymkyma kvXZml p tc t I m l s s h \ mc mbW B k n {_mt\imt\m \mt]m \mKv\otjmau t\ ta Zymhm ]rYnho \ \{XmWn \ kqtcym \ N{am k GImIo\ catX. Xkym[ym\m ky bkvtXmaapNytX.
C\n atlm]\njns\n {]Xn]mZnmw. BZn bn tIhew \mcmbW am{Xta Dmbncppffp. {_mthm cp{Zt\m Petam Antbm hmbpthm BIm itam ]rYzntbm \{Xtfm kqcyt\m Hpw Dm bncpn. GImInbmbncnm Atlw CjvSsn. AXpsImv Atlw kev] [ym\w sNbvX p. B [ym\n\v b kvtXmasav ]dbpp.

YhmwKnckx khmWn Omwkn Xm\ywtK I kam{ioXm\n XkvamZoimt\m almtZthmalmtZhxI


A\cw \mcmbW asmcp kev]tmSp IqSn [ym\n apgpIn. Atm Atlns s\nbn \npw {Xnt\{X\pw {Xniqe]mWnbpamb hninjvS]pcpj\pmbn. biv, kXyw X]v, {_mNcyw, sshcmKyw, \nb{nX a\v, sFizcyw {]Whw tN hymlrXnI, \mep thZ, kqOpI Fnh B kn]pcpjs\ B{ibnncnpp. AXnsImv Atln\v Cuim\s\pw almtZhs\pw t]cpI Dmbn.

2.

Xkvan]pcpjmXpi PmbtX GImI\ym I Zti{nbmWn a\x GImZiw tXPx ZzmZtimf lwImcx I {Xtbm ZiIx{]mWmx NXpi Bm ] Zio I _pnx `qXm\n]Xm{XmWo. ]alm `qXm\n I k GIx ] hnwiXnx ]pcpjx XXv]pcpjw ]qcptjm I \nthiy \mky {][m\ kwhcm Pmbt I kwhmcm Z[n Pmbt I

4.

AY ]p\tch \mcmbWx tkmf\yXv ImtamI a\km A[ymbX. Xkym [ym\m kyI eemSmXv tkymtZmf]XXv. Xmx Camx {]XXmI A]vk xXXkvtXtPm lncbmWvUw X{XI {_m NXpptJm PmbX I

\mcmbW hnpw asmcp kev ] tmsS [ym\np. AtXmsS Atlns s\nbn \nv hnbv s]mSnp. B hnbmWv Pecq]n k h{X hym]nncnpXv. B Pen AWphns BImcn Hcp lncb tKmfw ImWsp. B tXtPmtKmfn \npw NXpapJ\mb {_mhp mbn.

B [ym\^eambn ]Xnmep ]pcpjmcpw Hcp I\yIbpw P\np. ]v C{nbfpw tXPkznbmb a\pw Almchpw {]mW\pw BmhpamWv. B ]Xnmep ]pcpjm. Cu ]Xnmep ]pcp]mp ]pdsa _pnbmIp I\yIbpmbn Chbv pw `nambn kqva`qXtfmSpIqSnb Ap Xm{XIfpw ]alm`pXfpw Dmbn. Cu ]pcpj {]thinp. Fm Ccp]nbp XXztfmSp IqSnb hncmSv ]pcpj\n \npw kwhc DmIpn kwhc ImeamIp kwhcn \npamWpm IpXv.

5. tkmf[ymbXv ]qhm`naptJm `qXzm `qcnXn hymlrXnKmb{XwO EtKztZm AntZhXm. ]nam`naptJm `qXzm `phcnXn hymlrXnkv ss{XjvTp`w Otm bpthtZm hmbp tZhXm Dcm`naptJm `qXzm kzcnXn hym lrXnPmKXw Ox kma thZx kqtcym tZhXm ZnWm`naptJm `qXzm alcnXn hymlrXncm\pjv S p`w NtmAYhthZx tkmtam tZmhXm.
Ingtmp t\mn \nv {_mhv `x Fp cnpsImv Kmb{Xo, Ov, EtKzZw, An Fnh sbbpw ]Snmtdmp t\mn \nv `phx Fpcnv, PKXn Ov kmathZw, kqcy Fnhsbbpw sXtmv t\mn \nv ""al v '' F pcnv A \pj v S p]v

3. AY ]p\tchw \mcmbW. tkm f\yXv ImtamI a\km [ymbXv krXky [ym\mx

644

I AYhthZw tkma Fnhsbbpw [ym\np.


6. 7. kl{kiojw tZhw kl{kmw hniziw`qhw I hnizXx ]caw \nXyw hnizw \mcmbWw lcnwI hniztaZthZw ]pcpjkvXZznizap]PohnXn I ]Xnw hntizizcw tZhw kapt{Z hnizcq]nWw.I

B ]cam\w \nccw BkzZnph\pw alm tXPkznbpamb ap\nbmbncpp ipItZh. P\ntm Xs Atlw kXyXXzm\ Bnp. ]cm{ibw IqSmsX Xs Nnnp. hnthI_pnbm Bkzcq]w FmsWpffXns\n kp\nnX t_m[apsmp

3.

]noSv {_mhv kl{kioj\pw kl{km\pw khawKfkzcq]\pw khhym]nbpw ]cmXXv]c\pw \nXy kzcq]\pamb \mcmbWs\ [ym\np. Atlw B PKoizcs\ ZinXv ockmKcimbnbmbnmWv. I am{Xbn Xs Atlw XsbmWv hnizcq] s\mpw kIe {]]nsbpw Poh Ctls sbmWv B {ibnncn psXpw {_mhn\v t_m[ysp.

A\mJyXzmZKayXzm\xjjvtT{nb ntXx I Nnm{Xtah ammWpcmImimZ]n kqva Ix I NnZtWmx ]cakymx tImSn {_mWvUtcWhx I DXv] nnXn at`yXy eobt in ]cybmXv I BImiw _mlyiq\yXzmZ\mImiw Xp NnXzXx I \ InnZyZ\ntZiyw hkvXp ktXn In\ I

4.

5.

8.

]tImi {]XoImiw ew_Xym tImikn`w I lrZbw Nm]yt[m apJw kwXpkvssXkoXv Imcm`n I 9. Xkyat[y alm\n hnizmn hniztXmapJw I XkyatyhninJm AWotbm[zm hyhnXm I 10. Xkym inJbm at[y]camm hyhnXx I k {_m k Cuim\x tk{ tkmcx ]cax kzcmUnXn atlm]\njXv I
]tImiw t]mse ZoLhpw At[mapJhpamb lrZbn \nv koXvImci_vZw ]pdspsImncn pp. B lrZbns a[yn almb Hcp Pzmebpv. B An PmebpsS. B PzmebmWv Zo]in tJmse ]p Znnepw {]Imiw hnXdn hnizs {]Imiam\ampXv . B An PzmebpsS at[y apIfn sNdnb Hcp An inJbpv. AXns a[ynemWv ]cammhp XsbmWv {_mhpw Cuizc\pw C{\pw Ahn\minbpw Fv atlm]\njv ]dbpp.

A\nhN\obamb Bmhv AKayamIpp. a\mIp Bdmas C{bn CcnpXn\m AXv AWphnmImcamWv. AXv Nnm{Xhpw BImi XX zs m A Xnk q v hp amI pp . C u ]a Nn{Zp]mWphn tImSm\ptImSn {_mWvUtcWp krjvSnnXnebw tNcpp. Bmhv Nn{Zq]ambXn\m BImin \npw `namWv. Fm _mlyiq\yXbm CXns cq]w hnm {]bmkamWv. CXv hkvXpcq]a. Fm k BbXn\m hkvXp cq]hpamIpp.

6. tNXtkmfku {]ImiXtZzZy `mhmn tem]ax I kzm\n thyma\n kztPKZptj Nn{XIrXv I 7. XXv `mam{XanZw hnizanXn \kymXx ]rYIvI PKXv t`tZmf]n XZv`m\anXn t`tZmf]n XbxI 8. khKx khkw_tm KXy`mh\m KXn I \mkv X ykmhm{ibm`mhmXvk {Zq]Xzm XYmkvXnN I 9. hnm\am\w {_cmtX ZmXpx ]cmbWw I kh kev] k\ymk tXkmbXv ]cn{Klx I 10. Pm{KXx {]Xybm`mhw bkymlpx {]Xybw _p[mx I bXv ktmN hnImkm`ymw PKXv {]fb krjvSbx I

cma[ymbw
1. iptIm \maalmtXPmxkzcq]m\XXv] cx I PmXamt{XW ap\ncmUv bXv kXyw XZ hm]vX hmI 2. tX\mku kzhnthtI\ kzbtah alma\mx I {]hnNmcyNncw km[p kzm\nb am]vX hm I

645

I 11. \njvTm thZmhmIym\m aY hmNma


tKmNcx I Alw knXv ]cm\ {_sshmkvXn \ tNXcx I
CXv {]ImimIamIbm ssNX\y kzcq]amWv. Fm thZ\mIamIbm inemcq]hpamWv. Dffn CXv hn`n {]Imcn hntizmtjw hfpp. hnizw AXn \npw `na. Bmhn ImWp hnizt`Zhpw Bmhn \npw `na. kh _I ambXn\m AXv FhnsSbpw Kanpp. Fm AXn KXn kzm`mhanmXn\m kcnpn. \ncm{in XamIbm \mkvXn cq]amWv; XXzcq]amIbm AkvXn cq]tabpffq. [\Zmmhns almb KXn CXpXs GsXmcp {_w B\ hnm\ cq]amWv, GXns\ kzoIcnpIbmtWm am\knI kev]fneqsS XymKw am{XambncnpXv, _pnamm GsXmns t_m[ sbmtWm am\knI kev ] fneqsS XymKw am{XambncnpXv, _pnamm GsXmns t_m[ sbmtWm Pm{KZhbpsS t_m[sbmtWm Pm{KZhbpsS t_m[sap ]dbpXv. GsXmns ktmNw sImmtWm {]fbhpw hnImkw sImv krjv Snbpw kw`hnpXv . GsXmmtWm thZmhmIyfpsS \njvTmcq]hpw hmNmXoXhpambncnpXv. B knZm\ kzcq]amb {_n \npw Rm `n\.

asmns hnizmkhpw Dmbn. [mcmfw ag InnbXn \m ktmjn NmXIns at\mhymIpeX AIe mIpXpt]mse ipItZmhs a\v hn`nt`mK sImp `qhmb Nm]eyn \npw apambn. Aae {]\mb ipI almt]cp]hXn GImamb `mKp Xt]m\njvTbnencnp ]nXmhmb IrjvW ssZz]mb\ ap\ntbmSv tNmZnp:""almapt\, Cu kkmcmUw_cns D`hw Fs\bmWv? CXv FmWv hnebw {]m]nmXv? CsXmWv? BcpsS XmWv? CXv Ftm Dmbn. CsXmw F\nv ]dp XctW''

12. kzssbh kqva bm _p[ymkhw hnmXhmipIx I kzbw {]m]vtX ]tchkvXp\y hn{im a\mx nXxI 13. CZw hkvXznXn hnizmkw \mkmhm \yp]mb I bu tIhew hnccmamky tNtXm hnjb Nm]ew I t`mtKt`ym `qcn `wtKt`ym [mcm`y Ch NmXIx I 14. GIZmftkm ae {]tm tacm thIm kwnXx I ]{] ]nXcw `ym IrjvWssZz]mbm\w ap\nw I 15. kwkmcUw_canZw IYa`ypnXw apt\ I IYw N {]{iaw bmXn Inw bXv Iky IZmN\ I
{ioipI Xs kqv a _pnbm CsXmw a\nemn kzbw e`n ]cam XXzn Atlw eo\Nn\mbn. lrZbn CXpXsbmWv hkvXp F ]cam t_m[hpw CXn \npw `nambn

16. Ghw ]rjvtS\ ap\n\mhymtk\mJn eamtP I bYmhZJnew t{]mw hhyw hnZnXm\m I 17. Amknjw ]qhtahalanXyY XXv ]nXpx I k ipI kzXbm _p[ym\ hmIyw _lp a\ytX I 18. hymtkmf]n `Khm _pzm]p{Xm`n{]mbaoI Zriyw {]XyphmN ]p\x]p{Xw\mlw Pm\man X XzXxI 19. P\tIm \ma `q]mtem hnZytX anYnem ]ptcbYm I hXv thku thZyw XkvamXv kh ahym]vkyknI 20. hn{Im XyIv X x ipIx {]mbmXv k ptatcm hkp[mXew I hntZl\Kcnw {]m] P\tI\m`n]menXmw I
ipIs Pnmk I v B m\nbmb hymk Fm Imcyfpw ]p{X\v ]dpsImSpp. Fm ipI\mIs CsXmw X\nv t\cs AdnbmhpXmsWv Nnnp. ]nXmhp ]dXn A{Xsbmpw {inn. ]p{Xs `mhw a\nemnb hymk Cs\ ]dp:- ""Cu Imcyw Xz]cambn Rm Adnbpn. \n\v Cu Imcyn Xmev] cyapsn anYnem[n]Xnbmb P\IalmcmPmhns\ kao]npI. Atln\v Cu Imcyn Xmev] cyapsn anYnem[n]Xnbmb P\IalmcmPmhns\ kao]npI. Atln\v Cu Imcyn Xmev]cy apsn anYnem[n]Xnbmb P\IalmcmPmhns\ kao]npI. Atln\v Cu Imcyn ]cn]q m\apv. \o B{Klnp Adnhv Atln \nv Inpw.'' ]nXmhv ]dXptIv ipI almtacphn \npw Xmsg Cdn P\IalmcmPmhns anYnem \Kcnbnsen.

646

I 21.
22.

23.

24. 25.

26.

27.

BthZntXmfku bmjvSossIP\Imb almt\I Zzmcn hymkkptXm cmP iptImf{X nXhm\nXnI Pnmkmw ipIkymkmhmkvXm tathXy hI mbm Dzm _`qh P\IkvXpjvWow k]v XZn\m\yY I XXx {]thibmamk P\Ix ipIatW I X{Xmlm\n k kv]ssXh XssYhmhk Zpm\mx I XXx {]thibmamk P\tImx]qcmPntc I cmPm \ ZriytX XmhZnXn kv] vX Zn\m\nXw Xt{Xm Pzem`nx Im`nt`mPss\x t`mK kssbx I P\tImemfbmamkipIw iin \n`m\\w I tX t`mKm kvXm\n t`mPym\nhymk ]p{Xky Xmn\x I \mPlmca]ht\m_]oTanhmNew. I tIhew kpkvax kztm au\o apZnX am\kxI kq Ch ioXmwipcXnjvTZaex ipIx I

30. kwkmcmUw_canZw IYa`ypnXw Kptcm I IYw {]iaambmXn bYmhZv IYbmip ta I

ip\Is\ P\I Cs\ ]conpIbpw Xs ]cobn ]qambn hnPbnncnppshv a\nempIbpw sNbvXtm ASp hnfnv \akvIcnv kuayambn ]dp:- -"" Av AbpsS {]m]nI hnjb Ahkm\nnncnpp. Ctm Av khat\mcYfpw knnh\mbn FmWm{Klsav ]dmepw."" ipI Adnbnp. ""Kpcphc, Cu kmwkvImcnI {]]w Fs\ Dm Ipp? CsXs\ hnebw {]m]npp.? AXns\pdn pff Imcy bYmh ]dbm ZbhpmIWw''.

31. bYmhZJnew t{]mw P\tI\ alm\mI XtZhXXv ]pcmt{]mw Xky ]n{Xm alm[nbm I 32. kzbtah abm ]qha`nPvR mXw hntijXxI GXtZh ln ]rjvtS\ ]n{Xm ta kapZmlrXw I 33. `hXmt]jy Ghmx IYntXm hmKznZmw hc I Gj Gh ln hmIym imkvt{Xjp ]cnZriytX I 34. at\m hnIev] kwPmXw XZznIev] ]conbmXv I obtX ZKv[ kwkmtcm\nmc CXn\nnXx I 35. XXv Inta Xlm`mKkXyw {_qln aam New I Xztm hn{iaam]vt\mantNXkm {`aXm PKXv I
AXv tIXn\ptijw almmhmb P\I ipI t\mSp ]d Imcysfmw Xs Atlns ]nXmhpw ]cam\nbpamb hymk apt Xs ]dp Ignncpp. AXn\m ipI ]dp:-"" CsXmw Rm kzbw a\nemnbhbmWv. A F\nv ]dpXnpapv. Ap ]dXpw AtX Imcy Xs. imkv{Xfpw CXp Xs DZvtLmjn pp. am\knI kev] m {]]tmXv]nbpw B hnI ev ] ns \ mi n {] ] \ mih pw kw`hnpp. {]]w kmclo\amWv. Atm Cu hkv Xp FmWv? AsX\nv tht]mse ]dp XcWw. Fs a\v {]m]nI hnjbfn {`anv sRcppp. AbpsS D]tZimse AXn\v imn e`nq''

Zzmc]mem ipI hXmbdnv P\IalmcmPmhnt\mSv ]dp. ""cmP hymkap\nbpsS ]p{X\mb ipItZh sImmchmXp \npp.'' CXp tIv P\I AhtbmsS ]dp. "" Atlw AhnsS \ns''Ggp Znhkw Atlsn Hpw At\zjnn. Fmw Znhkw sImmcaptp Wnp. hopw Ggp Znhkw AtltmSv kwkmcnn. ]ns A]pcnse aptv Wnp. Fm ]ns bpw Ggp Znhkw P\I ipIs apn hn. As\ Ccp]ncmw Znhkw P\I bphXnIfpw kpcnIfpamb kv{XoItfmSpw hnhn[ t`mP\{Zhy tfmSpIqSn ipIs\ bYmhn[n kcnp. ipI\v Bt`mKhkvXpsfmpw BIjIfmbn tXmnbn. Cfmn\v Dd ]hXs Cfm t]mXmbn. Atlw hnImcclnX\pw {]k Nn\pambn kwKtZm jclnX\mbn ]qN{s\tmse ip{` tXPtmsS AhnsS ImWsp.

28. ]cnmXkz`mhwXw ipIw k P\tIm \r]x I B\ob apZnXmt\ ahtemIy \\ma l I 29. \ntjnX PKXv Imcyx {]m]vX mJne at\mcYx I Inao]vknXw XthXyl IrXkzmKX Bl Xw I

647

I 36.
37. 38.

39.

40.

41.

irWpXmhZnZm\ow Xzw IYyam\anZw abm I {ioipIw m\hnkvXmc _pn kmcmcmcw I bZznm\mXv ]pam ktZymPohp Xzam]v\pbmXv I Zriyw \mkvXoXnw t_mt[\a\tkm ZriyamP\wI kw]w tNXv XZpev] m]cm\nhmW \nhrXn I AtitjW ]cnXymtKymhmkm\mbmw b Dax I tam CXypNytX kZv`nx k Gh hnae {Iax I tb iphmk\m `ptbm \ Pm `mKn\x I mXtbmkvX DNytPohpm alm[nbx I ]Zm`mh\mZmVyw _ CXy`n [obtX hmk\mXm\hw {_tam CXy`n [obtX. I

46. Cu]vkoXm\o]vk otX \ kvtXmbkym hrnZrjv Sp

kpjp]vXnhZycXn k Pohp DNytX 47. A[ymcXncmko\x ]qx ]mh\ am\kx {]m]vXm\pa hn{imn\ InnnlhmRvOXn tbm PohXn KXkvt\lxk Pohp DNytX
kzm`nhnIambns X]p apXemb km[\I IqSmsX {]m]nIt`mKkpJfn hnc\mbh\mWv Pohp. XmmenI kpJtam ZpxJtam GXm bmepw AXn Bk\mImsX kpJn kwXr ]v X t\m ZpxJn hymIpet\m BImh\mWv Pohp. As\bpffh Imat{Im[ lj timImZn hnImcfn \nv apcmbn Almcw AIemIpp. Nnw kZm AapJ ZrjvSntbmSp IqSn Ima\mclnX\mbn Hcp hkvXphnepw Xmev]cytam shdptmqSmsX kpjp]vXnp kaamb Ahbnen cnph\mWv Pohp ipa\tmSpw Beo\ NntmSpw {]im\mbn Ignbph\pw B{Kltam Bkntbm Cmh\pw Ftmgpw DZmko\\pambh\mWv Pohp.

{ioipIs A`y\ tIv P\I ]dp:- C\n Rm Abv v m\sn hnkvX cnv ]dp Xcmw. Cu m\w Fm m\amWv. Cu m\fpsSbpw kmchpw kh clkyhpamWv. Cu m\w e`nph AXnthKw apn {]m]npp. m\e_v[ntbmsS Zriy{]]w {_aamsWdnbpp. a\v ipamIpp. \nhmWabamb imn Xpew e`npp. GsXmcp XymKw sImmtWm hmk\I ]qambpw Ahkm\npXv AXmWv ]cahpw t{ijv Thpamb XymKw. Cu Ahbv v hnZzmm tamw Fp ]dbpp. ipamb Ima\ItfmSpw Aiq\yamb PohnXtmSp IqSn BcmtWm Adntb XXz \t]mse AdnnpffXv Ah XsbmWv Pohp. ]Zm `mh\m ZmVyamWv _\w hmk\m\i\w Xs tamw.

48. kwthtZy\ lrZmImti a\mK]n \ en]ytX bkymkmh PUm kwhnXmk Pohap DNytX 49. cmK tZzju kpJw [m[u ^em ^te bx ItcmXy\ t]ssyhk Pohp DNytX 50. au\hm \nclw`mthm \nmt\m ap ac bx ItcmXn KtXmtZzKx k Pohp DNytX 51. kh{X hnKXkvt\tlm bx kmnhZhnXx \ncntm htX Imcy k Pohp DNytX 52. tb\ [a[w N at\m a\\ aolnXw I khax ]cnXyw k Pohp DNytXI 53. bmhXoZriyIe\mkItebw hntemIytX I kmtb\ kpjvT pkwXym k Pohpm DNytXI 54. ISzehWw XnaarjvSw arjvT tahNm I katah N tbm `pMvtk Pohp, DNytX I

42. X] {]`pXn\mbkvssatlXpss\h hn\m ]p\x t`mKm Cl\ tcmNt k Pohp DNytX 44. ljmaj`bt{Im[ImaImWy ZrjvSn`nx \ ]cmariytX tbmfx k Pohp DNytX 45. Almcabow Xyzmhmk\mw eoessbhbm bx XnjvTXn t[yb kwXymKo k Pohp DNytX

648

I 55.
56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

PcmacWam]ncmPyw Zmcn{Ztah N cayantXyh tbm `pMvtwk Pohp, DNytX [m[u kpJw ZpxJwXYm acW P\oI [nbmtb\ \y kwXywk Pohp DNytX I DtZzKm\ clnXxkabm kzbm [nbm I \ timNXn \ tNmtZXn k Pohp DNytX I kthmx kIemx imx XYm kh \nbmx [nbm tb\ ]cnXymx k Pohp DNytX PnXnhn\mtijptkmZbm kvXatbjv T N katah at\m bky k Pohp DNytX \ In\ tZzjvSn XYm \ Inn Z]nImw Xn `pMvtb {]IrXm t`mKmk Pohp DNytX imkwkmc Ie\xIemhm\]n \njvIfx bx k Nntmf]n \nnk Pohp DNytX bx kakvXm Pmtejphyhlmc]n \nkv ]rlx ]cmtjzn h ]qmm k Pohp DNytX.

Fm ]cnnXnIfnepw kpjv TNn\mbnpffh \mWv Pohp. [m[fnepw kpJ ZpxJ fnepw P\\acWfnepw ktmjtam hnjmZtam {]ISnnm h\mWv Poh p. DtZzKm\ clnX\mbn timIljmZnIfn ka_pnbmbn kzNn tmSp IqSnbncnph\mWv Pohp. kIe hn[nepff CIsfbpw kwibsfbpw Ima\I sfbpw \nbsfbpw ]qambn ]cnXyPnh\mWv Pohp. krjvSn, nXn, ebw, Cu AhIfnepw DXn, Ah\Xn Fnhbnepw kam\Nn\mWv Pohp. Innb kpJw am{Xw A\p`hnph\pw, BImwmclnX\pw Hnepw Cujytbm tZzjtam C m h\ p a m W v P o h p . X e m bp t a m IemclnXtam PohnXw GXphn[ambmepw {]m]nIhn jbNnI ssIshSnh\mWv PohpIv X . Xembptam IemclnXtam PohnXw GXphn[ambmepw {]m ] nIhnj bNn I ssIs hSn h\ mWv Pohp. {]nse kIe [\hpw Npp]mSpap snepw Ahsb ]c[\sat]mse IcpXn \nkv]rl \mbn Ignbph\mWv Poh p B mhn ]qXzm\p`qXn Dsmffp almmhmWv Pohp Bmhn ]qXzm\p`qXn Dsmffp almmhmWv Pohp.

63. Pohp ]Zw Xypzm kztZtl Ime kmXvI rtX hnapNy tZl apXzw ]ht\mfkv]Xmanh
B alm icocw ImekmXvIcnv Pohp ]Zw XyPnv \ne ]h\s\tmse tZlpmhkv Ysb {]m]npp.

Hcp Imcynepw lyZbn BknbnmsX tNX\okwhnXv kzcq]\mb \na {]IrXnbmWv Pohp. Hcp Imcynepw ^emt]IqSmsXbpw cmKtZzj clnX\mbpw \ntc\mbpw [m[ fn \nen]vX \mbh\pamWv Pohp. am\a cmZnI shSnv AlwImcw XyPnv hnImchnap \mbn DtZzKclnX\mbn I \ncX\mbnpffh\mWv Pohp. tamclnX\pw kmnsbtmWw PohnXw \bnph\pw ^emt]IqSmsX Iw sNph\mWv Pohp. [m. [sfbpw {]m]nI hnjbsfbpw ]nbpff Nn shSn h\mWv Pohp. Cu hnimeamb {]]s ]cn]qambpw XyPnh\t{X Pohp. ]qfnv, Ibv],v a[pcw, Dv Fo ckbpfmb ]Zmsf AhbpsS kzmZns\n NnnmsX kzmZmkzmZNn IqSmsX kIe ]Zmfpw Hpt]mse IcpXn Blmcw Ignph\mWv Pohp. hmIyw, acWw B]v, sFizcw, Zmcn{Zw Fo hn`n ZiIfn

64. hntZl aptmt\mtZXm\mkvX taXn \ imayXn I \ kmk Zqctm \ Nmlw \ N t\ Xcx


hntZlapmhbn DXntbmAh\Xntbm ia\tam C. Ahs Ah kXv AkXv Fnh bvpw AXoXamWv. Ah Zqc\ Ah\n Alw`m htam ]cm`htam C.

65. XXx cnXXnX Kw`ocw \ tXtPm \ XakvXXw A\mJya\`n hyw kXv Inn Zh injytX I
hntZlmhbn Kmw`ocyhpw kvX_v[Xbpw \ne sImffpp. AhnsS tXPtm Xatm C. A`nhy amImXpw A\nhN\obhpamb kpam{XamWhnsS.

649

I 66.
67.

68. 69.

70.

71.

72.

73.

\ iq\yw \m]n NmImtcm \ Zriyw \m]n Zi\w I \ N `qX ]ZmuL kZ\Xbm nXw I Ina\y{Xb]tZimm ]qmXv ]qXcm IrXnxI \ kmk kZk `mthm `mh\w \ N I Nnm{Xw ssNXyclnXa\aPcw inhw A\mZn a[y]cyw bZ\mZn \ncmabw I {ZjvSp Zi\ Zriym\mw at[ybi\w kva rXw XmXx ]cXcw Innntbm kvXy]tcm apt\ kzbtah Xzbm mXw KpcpX ]p\x {ipXw kz kev]himZv _tm\nxkev]m ZznapNytX tX\ kzbw Xzbm mXw tbw bkyalm\x t`mtKt`ym lycXnPmXZriymZzm kIemZnl {]m]vXw {]m]vXhyaJnew `hXm ]q tNXkm kzcqt] X]kn {_ apkvXzw {`mnarP AXn_mlyw XYm_mly acm`ycw [nbx ipI ]iy ]tiykvXzw kmo kqtIhexI

Av kzbw a\nemnbnptm. ]qssNX\yw t\Sn Av thXp t\Sngnp. {`aw Dt]nmepw Xt]mcq]n AhnX\mWv. Av AXn\m ap\mWv Av _mlym`yc Zriy Inpw ImWpn. Fsm Av ssIheymhbn tIhe kmn cq]n \nesmffpp.

74. hni{ima ipIkvXpjvWow kzt ]cahkvXp\n hoXtimI `bmbmtkm \ncolx On kwibx 75. PKma ioJcw tatcmx kam[ya JJWvUnXw 76. XXz hj kl{kmW \nhnIev] kam[n\m tZimnXzm iimamkmhm\y kvt\l Zo]hX.v 77. hy]KX Ie\mIf ipx I kzbaaem\n ]mht\ ]tZfku I k e oe I W C h mw _ p [ u hnKfnXhmk\taIXmw PKma I am l m m

Hcp Xcnepff BImchpw AXn\n. AXv iq\ytam AZriytam A. Zriyhpa. `qXm\n ]mZm kaql lo\hpw. k{Zq]amb A\n nXn sNpXpamWv . hnNn{X kXzmIamb AXns\ hnm\mhnym AXns BIrXn ]qsm ]qamWv. AXv knepw Aknepw s]Spn. kwtbm KmXoXhpw `mh\mXoXhqamWv. Nn clnXw, A\w, tNX\mam{Xw hnizcq]w PcmclnXw IeymW Imcn BZna[ym clnXw Cu hn[samapffXmWXv. AXv khtZmjhn\nphpw A\mZnbpamWv. {ZpjvSp Zi\ Zriy cq]n AXv tIhew Zi\ cq]sav ]dbsSpp. ipI, CXns\n C{Xtb ]dbm\pffp. Abvv Cu XXzw Adnbmatm. kev]m Poh _ \ n s]Sppshpw ]nXmhn \npw a\nemnbnptm. k\v {]m]nIamb Zriy{]]tmSv hncn tXmm\nSsImSpp XXzw

{ioipI P\Is Cu D]tZi tIv timI`b kwib {iasfmpw IqSmsX Imalo\\mbn ]caXz cqamb Bmhn nXn sNbvXv almtacp ]hXn tev t]mbn. BtZiamb AhnsS Atlw Bbncw hjwXmaknp. \nhnIev] kam[naptJ\]caKXn {]m]np. shffpffnI ISen ebnv ISembno cpXpt]mse ipItZh\pw kev ] tZmjhn\nap \mbn ipkzcq\mbn hmk\mclnX\mbn ]cammhp ambn ebnp tNp.

aqma[ymbw
1. \nZmtLm \ma ap\ncmSv {]m]v X hnZy _ me I x h nl r X k v X o bm{ X m w ]n{Xm\pmXhm kzbw. 2. k m [ {X ntI mS n X o tX zj p k v\ mX zm Krlap]mKXx tkzmZw IYbmamk E`pw \Xzm almibmx
sNdpnte hnZyIsfmw A`yknp \nZmL F ap\nt{ijvT ]nXmhns A\phmn Xom S\n\v ]pdsp Cu bm{Xbn Atlw aqctmSn Xofn kv\m\w sNbvXncpp.]ns Krlnte p aSn ]nXmhmb E`yaljntbmSv Xs XomS\ IY hnhcnp.

650

I 3.
4.

5.

km[ {XntImSnXotbp kv\m\ ]pWy {]`mhXxI {]m`p`qtXm a\kntahnNmcx tkmfbao Zriyw PmbtX {anbtX temtIm {]nbtX P\\mb N I Ancmxkh Gthta kNcmNc tNjvS nXmx I khmhZmw ]Zw ]m]m `mhm hn`h`qabx I AbxiemImkZrim ]ckv ]cakwKn\x I injyt tIhem `mhm a\xIev] \bmf\bm I

km _nsv Poa\pIv B t_m[w Dmm sRcpw. AhcpsS PohnXw tiImcWambn `hnpp.

11.

12.

13.

A, Rm aqctmSn Xofn kv\ m\w sNbvXp Cu PKv DmIpp. \inpp.At\I Xofn kv \m\w sNbvX Fs a\n Cu Nn Dmbn. DmIm\mbnmWv \inpXv. CcppInI AImWncnpsXnepw ImtmSSpptm ASppp.

14. 15.

6.

`mthjzcXncmbmXm ]Yn Ikyacpjznh imay XoZw IYw ZpxJanXn X]vtXm kvan tNXkm 7. Nnm\nNb N{ImWn \m\w b [\m\n ta k{]kqXIf{XmWn KrlmWyw {Km]Zm hnh 8. Cbakvan ntXm Zmcm kwkmtc]cnt]ehm I {in apt\ ]cntamlmb tkmf]n ss\h\ iZm I 9. Bbpx ]h tImWm{K ew_mw_p W`wKpcw I D Ch kwXyPybmXyImWvtU icocIw I 10. hnjbmio hnjmkwK ]cnPPctNXkmw I A{]uVm hnthIm\ambpcmbmk ImcWw. I
kcnp hyn acq`qanbnseptXmsS Xfcpp. AXpt]mse kmwkmcnIX Ip AXn Rm hnc\mbn. Cu ZpxJn \nv Fs\ tamN\w Inpsa NnbnemWv Rm. [\mIhymtaml P\sf hebvpp. Cu [\ F\np kpJw \Im t]mX.`mcym]p{XmZnI ZpxJtlXpfmWv. evao tZhnbpw _pnamyw DmphfmWv. [\w Bpw kpJw \IpIbn. Ceppff Pe_np t]mse a\pjys PohnXw W`wKpcamWv. AXpsImpXsbmWv Rm AsXmw hnv Ds\tmse bm{X XncnXv. hnjbkpJamIp

16. 17.

19.

20.

bpPytX thjv \w hmtbm cmImiky N JWv U\w {KlWw N XwKmWmhmm\mbpjnbp PytX {]m]yw kw{]m]vtXy tb\`qtbm tb\ \ timNytX ]cmbx \nhrtX m\wbolX apNytX Xcthm ]n ln PohnPohn arK ]nWk PohXnat\mbkya\t\m Pohn. PmXmkvX Gh PKXnPhx km[p PohnXm tb ]p\ t\l Pmbttihm Pcw K`mx `mtcmhnthIn\ximkv{Xw`mtcm m\w NcmKnWx Aimkyat\m `mcxZmtcm\m hnZmw h]px Alwmc himZm ]Zlmcmpcm[bx Alwmc himZolm\mmcmXv]tcmcn]px CXt X kphy{Kwhy tahm `n[mhXn at\mZqcXcw bmXm{Kmta IutebtXmbYm {IqtcW P\Xmw bmXmXrjvWm `mcy\p Kman\m himw Iuteb tIt\h{_ `ptmkvantNXkm A]n kmKc]m\Xv NkptaczmtcmlWm Z]n Ahnhyi\mXv {_hnjan \n{Klx Xkva n otW PKXv oWwXXv NnInyw{]bXmX!

hmbphns\ NpcppXpw BImiw IjWamp Xpw kap{ZXcwK sInsbmXppXpw km[n tmw. Fmepw PohnXn B hlnm F\nv {]bmkamWv. PohnXw Fm {]Imcnepw sRcpw \IpXmWv. PacWN{In InSv sR c m\nShcmXns PohnXamWv t{ij v T w. Bhm NpaSp Nphp hb IgpXbpsS amWv ]ecpsSbpw PohnXw. m\n v imk v { Xw `mcamWv.Bm\lo\\v PohnXw Xs `mcamIpp. AlmcamWv. kIe ZpxJn\pw ImcWw. AXv B]v hcpnopw. a\pjys Ghpw henb

651

I i{XphmWXv AlwImcw \nanw Rm ]e hn[


t`mKfnepw s]p AsXms anYybmbncpp. Almcw \nanw Rm ]e hn[ t`mKfnepw s]p AsXms anYybmbncpp. AlmccmlnXyamWv PohnXns kmIX. {Kma tXmdpw Aep Xncnbp ]nsbtmse ]ecpw t`mK tXSn Aebpp. almtacp ]hXw ]ngpXpampXnepw kap{ZPeamsI IpSnp hnpXnepw {]bmkamWv a\ ns\ \ nb{ n pIsb Xv A nIpSn pI FfpamWv; ]t Nn \n{Klw {]bmkamWv. a\v _mlym`ym cfn Dgepp. Pm{KXv k z]v \ kpjp]vXymIamb PohnXw t{ijvTamm {ianWw. a\ns\ \nb{npIbmWv AXn\v {][m\ambpw Bhiyw.

22. bmw bmalw ap\nt{ijvT kw{ibman KpW{inbw Xmw Xmw IrXnta XrjvWmX{n anh IpaqjnIm 23. ]Zw ItcmXyewt^y ]nXr]vtX ]n^eaohmtX Nncw XnjvTXn ss\I{XXrjvWm N]e aSo 24. WambXn ]mXmfw Ww bmXn \`ew Ww {`aXn ZnpRvtP XrjvWm lrXv NjSv ]Zw 25. khkwkmc ZpxJm\mwXrjvssWh ZoL ZpxZm\mwAx]pca]nbmtbmPb XyXnktS 26. Xrjv WmXn jNnIm a{nm XymtKm kZznP kvtXmtI \m\ ambmXnkvtXmtXm tX\mbmXn tJZmXmw 27. kmkvXn tZh kax timtNym \ \otNm KpW hnX 28. Itfhc almcKrlky almKrlw. EtXz taXp hm sscyw Inat\\ Kpcu aa. 29. ]wn _t{nb ]ipwhevKXrjvWm KrlmWw Nn `rXy P\mIowt\jvSw tZl Krlw aa 30. Pnlzm aSnIm {ImhZ\Zzmc `njWw ZrjvT Zmn Ie\wt\jvT w tZl Krlw aa
apt\, sImffcpXm Fen hoWbpsS In apdnp IfbpXpt]mse XrjvW Fs t{ijv T KpWsf

apdnp IfbpIbmWv. Cu XrjvW Nebmb Hcp s]Ipcp t]msebmWv AXptIdn ieyapmm ean. AXv HcnSw Ignm asmv Cs\ NmSnmSn \Spp. AXv Nnetm BImin Npndpsan Nnetm ]mXmfn Idpp. ]ns hn`n ZniIfnepw ]mbpp. temIn Ghpw ieyapmpXv XrjvWbmWv. layfn kpJnp Ignbphscbpw AXv Xmsg Xffnhnjannpp. XrjvW Hcp almamcnbmsWpw ]dbmw. Nn Hcpanp \nm Ignm kpJw t\Smw. Nn ZpxJIcamWv. Cu tZlstmse Xpambnsmn. Almcsa Krl `cnp hoSmWv Cu tZlw. Cu tZlw Gsdmew \ne\ns. DS Xs \ins. F\nv B Imcyn Nnbn. \mmIp s]Ipcv ISm{Ianp Cu hmbv `oIcw Xs. ]pIfIp An Xnnb Cu tZlamIp Krlw F\nv lrZya.

31. camwkabkymky_mlym`ymtc apt\ \mssiI [ntWm {_plnssIh ImbkycayXm 32. XSnp icZt{`jvTKhw \KtcjvTp N sscyw tb\ hn\iynk hnizkn Xp hn{Ktl 33. ssiith KpcptX `XnamXrXx ]nXrXYm P\tXm tPyjvS hmemssihw `bancw 34. kz Nn _ne kwt\\m\m hn{`a ImcnWm _emXv Ima]nimtN\hnhi ]cn`qbtX 35. Zmkmx ]p{Xm kv{Xosb ssh_m hmx kplrXkvXYm lk yp ahnh\cw _m[IInXw 36. ssZ\ytZmjabo ZoLmhtX hmtI kv] rlm kh]ZmtaI kJolrZn Zml{]Zmbn\o 37. IzNnZzm hnZytX tbjmwkwkmtc kpJ `m th\BlpxkvXw `anhmkmZrImekvXma]n IrXn 38. XrWw ]mwkpw atl{xNkphw tacp kjhw B`ocpXbm kham kmXv IpapZyXx Imtem bw khkwlmcotX\m{Imw PK{Xbw
Cs\bpff tZlamIp Krlw F\nv \mbn tXmpn. Cu tZlw AIpw ]pdpw amwk

652

I cabamWv. Cu \mihmb tZln kucysa


hnsS? an NeXbpw Kh\Kcnbn N]eXbpw Csn am{Xw Cu icocns ncXbn hnizm kanpI. icocnse aqhIfpw `b{]ZamWv. Ipnmen henbhcn \npw amXm]nXmmcn \npw `bw; bu\n Xs Dffn Xsbpff ImaamIp ]nimNn \nv `bw; hmIyn Zp_e\mbn hndbvp kv{XoIfpsSbpw _p, an{X, ]p{Xm, ]p{XnI, them kIecpsSbpw ]cnlmkn\v ]m{XamIpp. IgnhptISp hcptm B{Kl IqSpp. hmIyw k IecpsSbpw B]pIpw ImcWamWv. a\pjy tXSp kpJw FhnsSbmWv? Ime PohnIsf ]pns\mw Acnbpp. Imen\v atl{ ]Xs IpSpm\pw ISpIv almtacphmm\pw Icp pv . AXp kIeXpw XIpp. As\bpff Imew aqptemInepw hym]nncnpp.

47. kthjmw tZmjcXv\m\mkpa apZvKnIb\mbm ZpxJ iywJebm\nXyaeakvXp aa kv{Xnbm 48. bky kv{Xn Xky t`mtKm\nkv{XoI kyIzt`mK`pw kv{ Xobw XyhXm \nXywPKXv Xyzm kpJo`htX
tZlw b{wt]mse NeamWv. Anamwk ]nWvUamb kv{Xo icocn Fp kucyamWncn pXv? Imcyambn HpanmXn tamlnpXn sev Aw? kv {Xo, kptacp inJcn \nsmgp Ip \Znt]mse NeamWv. ]ecpw tamlnp kv{Xo icocw iv a im\n ]nI ISnp henpp. tIi`wKnbpw ARvP\sagpXnb IpIfpsS `wKnbpw {]nbwIcambn tXmmw, ]t Ahkm\w AsXmw hn[mhns ZpaqXnsbp ]dbmw. Ah \cImnbnse C\Xpeysav ]dbmw. AhcpsS kckXbpw \ockXbmbn ]cnWanpp. Ima\mb thImc am\mIp ]pcpjs\ sInbnSm Xo IbdmWvkv{Xo, a\mIp Nfnbn IpSpnb ]pcpj\mIp ays ]nSnm ]nb hebmWv kv{Xo. Cu kap{Zw kIetZmjfpamIp cXv \ \nnpp. kv{XoI ASppffh AhcpsS hnemktNjvSIfn IpSppp. kv {XoI ASpnmhv t`mKemekn Inpn.

39. amwk ]mmen ImbmkvXpa{temew K]Rv Ptc kv\mbzn{Kn imekym; kv{Xnbx Inan]tim`\m 40. XzMv amwkc _mjv]mw_p]rYIv IrXzm hntemNt\ kamtemIb cayw tNXv Inw ap[m]cn aplykn 41. tacpirwKw XtSmmkn KwKm Pectbm]am Zrjv Smbkvan apt\ bpmlmctkym maimenXm 42. ivaimt\jp ZnKtjvTk Gh ee\mkvX\x iz`ncmkzmPytX ImteeLp]nWvUan hmkx 43. tIi km hn[mcntWym Zpkv]item N\{]nbm Zpjv IrXm ninJm \mtcymZln XrW hcw 44. PzeXmaXn Zptc ]mkckm A]n \ockm kv{Xotbm ln\cImo\mhn\w tZmjImcIw. 45. Ima\mav\m IncmtX\hnIomxapKv[tN Xkx\mtIym \chnlwKm\mawK_\ hmKpcmx 46. P ]ev]eam\mw Nn Ia NmcnWmw ]pwkmw Zphmk\m cq\mco _ni]nWv UoIm

kv{Xosb XyPnm Ignh\v temsI XyPnm Ignbpw kmwkvImcnI kpJw XyPnh\mWv kpJnam. AXn\m ZpxJns B Ne s]mnsdntb Xpv.

49. Zntim]n Xln ZriyttZtim ]y tkym ] tZiIrX ssiem A]n hnfocytiocyt XmcIm Ahn 50. ipjyn N kap{Zmep]yt {[ph XmcImx knm A]nhn\iynPocyt Zm\hmZbx 51. ]ctajvSy]n \njvTmhm lnbtX lcnc]yPx `thm ]y `mhambmXnPocytX N ZnKoizcmx 52. {_m hnjvWp cp{Zkhmhm `qb PmXb \mitahm\p `qbtkenem\oh _mUhw 53. B]Zx WambnWambmn kZx Ww PmYacWw khw \izctahXXv 54. AiqtcW lXm icmGtX\ ]n iXw lXx hnjw hnjb sshjayw\ hnjw hnj apNytX

653

I 55.

PmcLv\m hnjbmGIPlcw hnjw CXn ta tZmj Zmhmn ZKt kw{]Xn tNXkn 56. kv^pcn ln \ t`mKmZv arK Xrjv Wm kcxkz]n AtXm amw t_m[bmipXzw XXzmt\\ sshKptcm 57. t\m tN\w kamb \nmt\m KX acx `mhb a\km hnjvWpw en]n ImntXm]ax

Cu PKv \mihmWv. CXv AZriyamIptm ZpIfpw ImWsSn. tZi Imen\pffn Bgpp. ]hX XIcpp. \{X Nnn nXdpp. kap{Zw hpp;{[ph\{Xhpw ep]v Xam Ip p. Zm \h mcpw k n mcpw \m iaSbp p. APmhmb hnjvW phpw Nncmbnbmb {_mhpw IqSn cp{Z\pw Pew _Uhmn eyamn hnebw {] m ] n p k I e X p w h n\ m i n\ p t \ v ]mSppp. B Ln kIe `mhfpw B `mhfmbn ]cnWanpp. B]pI IqSpp; kIe ssh`hfpw ep]v X ampp. Wn Phpw Wn arXyphpw hpIqSpp. Cu PKsmw \inpXmWv . `ocp iqcmsc \innpw. Hcph Xs At\Iw t]sc sImsmSp pp. Cs\ kIe Znnepw {]bmkw ]cpp. hnjbm`nemjamIp hnjw Gsd \miw hnXbvpp. Fs Nnw tZmjamIp ImpXobm Incnp Fmepw arKacoNnIbmIp XSmIn \npIbm sWnepw Rm t`mKm`nfmjn \nv AIsebmWv. Kptcm, F\nv Av XXzm\w \IpI. Asn Rm A`nam\acmZnI ssIhnv au\nbmbn `Khms\ kvacnp Ignbs.

GIkvan hitKbmn NXzmtcm hn ]iwKXmx 4. imkvss{Xx k\ kwk ]qhssI Xt]mZssax BZu kwkmc apyw {]PRmtahm`nhtbXv 5. kzm\p`qtX imkv{Xky Kptcm sssshI, hmIyXm bkym`ymtk\ tX\mm kXXw Nmh temIytX 6. kev]mip km\ hP\w tNXv {]XnWw Itcmjn XZNnXzw {]m]vX Ghmkn ]mh\w 7. tNXtkm bZIrXzw XXv kmam[m\ aocnXw XtZh tIheo`mh km ip`m \nhrXnx]cm 8. tNXkmkw ]cnXyPy kh `mhm `mh\mw bYm XnjvTkn XnjvTXzw aqIm _[ntcm ]ax 9. khw {]imaPtaIa\mZna[y am `mkzc kzZ\am{Xa ssNX\yNnw kh{]imanXn i_vZabo N ZrjvSn t_m[mtah ln apss[h XtZmanXoZw 10. khw InwNnZnZw Zriyw ZriytX tNZv PKZvKXw Nnnjv]mw i am{Xw Xm\yZkvXoXn `mhb 11. \nXy {]_pNnkvXzw Iph hm]n PKXv {Inbmw BssIXzw hnZnXzm Xzw XnjvTp_v[ kap{ZhXv.

NXptmymbw
1. \nZmL Xh\mkvX\yXvtbw m\hXmw hc {]bmXzw hnPm\mkn Cuizcm\p KrloXbm Nnamen\y kwPmXwamPbman {`aw apt\ tamZzmtc Zzmc]memXzmcx ]cn IonXmx itam hnNmcx ktmjXpm km[p kwKax Ghw hm khbXvt\\khaprPy kw{itbXv

2.

\nZmLs Cu hmptIv Ahs ]nXmhmb Ejnhc E`p ]dp:- ""]p{X \o m\nIfn t{ijvT\mWv. C\n \n\v AdntbXmbnsmpan. Cuizc Ir]bm kzbw \o AdnsbsXmw Adnp. Fnepw Nnnepmb aen\XbpsS {`aw Rm AIncmw iaw Nn, B\w, kwKw Ch\m epamWv. tamZzmcns Imhm. AXnsemv himnbm _mnbm _mnbpffsXmw hiambnsmffpw. PKXv ]min \nv apvX\mIm\pff B{Kl apff ]w A[yb\w X]v, Zaw, kwKw Chbm {]sb hfpI. imkv{Xm`ymkw Kpcp]tZiw

3.

654

I \nccm`ymkw. Chbm BNn\w km[yamIpw.


ZrVkev]apff ]w ssIhey{]m]vXn kpe`amWv. Nnns AIrXzw XsbmWv Nnhrn \ntcm[w {]m]nI hkv X pfnse B`mh\ ssIhnSWw. {]m]nI kpJfpsS t\v aqI\pw, A\pw, _[nc\pamIpI. i_v Z Iamb bpn NnsImv ^ean. {]WhamWv ]caamb km[Iw . N n v ] \ ns {] Xn` m k ns k I e X p w NnamWv kIeXpw NnamW kIen\pw B[mcw. kmwkvImcnI Ifn Dsmepw {]_pamb tNX\tbmsS Bmhns GIo`mhn\pXIp PmRm\w t\SpI. almkmKcns\mw Ap_v[Nn \mIpI.

12. XXzm t_m[tahmku hmk\m XrW ]mhIx t{]mwkam[ni_vtZ\,hXpXqjv W oa hnXnx 13. \ncnt kwntX cXvt\ bYm temIx {]htX kmamt{X ]tc XtXz XssYhmbw PKZv KWx 14. AXm\n IrXzw AIrXzw N sshapt\ \ncnXzIm kuIm kn[nam{XXx 15. tX tZz {_mWn hntXIrXm IrtX apt\ bss{Xh sshj NaXvmckvXam{inXy ntcm`h 16. Xkva mnXyaImlanXn`mh\tbbm ]camarX\mav\ o km kassXhmh injytX 17. \nZmL {irWpkXztm PmXm Zphn alm KptWmx tX \nXytahm`ypZnXm apZnXmx N Cthhx
Bm\w t`mKm`nemjamIp ]pv In sbcnbnp AnbmWv. AXpXs kam[n. shdpsX au\ambncpm kam[nbmhn. cXv\w InSpXp Im Bmbmepw AXn\pt\v Xmev] cyw D mIpw. A Xpt]mse ]cmXXzn\p t\ pw hnizsamw BIrjv Sambncnpw. Bmhn IrXzhpw AIrXzhpwapv. Ima\bnm ]w Bmhv AImhmWv, kn[nbm ImhmIpp. {_n IrXznsbpw AIrXznsbpw D]e_v [ nbpv . ""Rm Fpw A I mhmWv ''. A\s `mh\bnmbm ]camarXsa Ah bpmIpp. kXzKpWtmSp tNh\mWv. KpW hm. Ah BImi\mb N{s\tmWw ljn X\mIpp. DXnioe\mbn `hnpp.

18. \m]Zn m\nambn \nintlaw _pPw bYm t\lt {]IrXmZ\y{`at injvSh\n 19. BIrssXyh hncmPt ssa{XymZn KpW hrn`nx kamx kackmx kuaykXXw km[p hrbx 20. A_v[ nhXacymZ `hn hniZmibmx \nbXnw \ hnapnalmtm `mkvIcm Ch 21. tIm lw IYanZw tNXnkwkmc ae amXXw {]hnNmcyw {]btX\\ {]mt\ klmhtkXv {ZjvShyx khkwlm\ arXypctl bm 23. icocan amwkw N Xyzm cmZy tim`\w `qXapmheoXpw Nnm{XahtemItbXv 24. D]mtZbm\p]X\wtlssbIm hnkP\w btZX\tkm cq]w XZv_ mlyw hnn t\XcXv 25. Kpcpimkvt{Xm amtWkzm\p`qXym NNnZv Lt\ {_ss hmlanXn mXzm hoX timtIm`thp\nx b{X \ninXmkn iX]mX\ apev] eXmU\ hXv tkmUhyw An Zmtlm lnatkN\ anh AwKmcmhn\w N\ Nt\h \nch[n\mcm N \n Ic ]mXm \nZmL hnt\mZ[mc. KrlioI c W h j W anh k zi nc t Z x k p J \ n t{Z h aqIoIcW am\\apss{Zh _m[ncyw alm\pNb Ch \mh tl \bm `hnhyw Ghw ZrV sshcm KymXv t_mt[m `hXn. 26. KpcphmIy kap{Z `qXkzm\p`qXymXn ipbm bkym Zymtk tX\mmkXXw Nmh temIytX 27. hn\jvSZnKv{`akym]nbYm]qhw hn`mXn ZnYm hnm\hn[zkvXw PKmkvXoXn `mhb 28. \ [\m\yp] Iphn \ an{XmWn \ _mhmx \ Imbti ssh[pcyw \ Xombcm \m{ibx
tIhew Xat\mam{Xa\t\mkmZytX ]Zw XXzm[n jvTnX\mb hyn cm{XnbmIp hn]n kzm acsbtmse IpWvTnXsSpIbn. X\nv kzm`mhnI ambn InpXnemsX asmnepw Bi hlnm

655

I h\pw imkv{Xm\rXamb Ncybn s]Sph\pw


ssa{Xn, IcpW, kpjvSn apXemb KpWw tNh \pamb hynv am{Xta bYm k\ymknbmIm Ignbq. kap{Zns\mw Kmw`ocytmsS kqcys\tm se \nbX amn Ncnm Abmp Ignbpp. {] krjv Snsbnbpw apw NnnWw. \ncI Imcyfn s]SpItbm ZpjvSkwkw hlnpItbm AcpXv. acWw kIeXns\bpw hngppsatmpI. An amwkmI \izc tZln aaX AIpI. \qen tIm PohPmesf kvacnpI. tlbh kvX p ssIhnv D]mtZb hkvX p {KlnpI. a\v, _mlyamWv; BcnIa, ""Alw {_mkvan F XXztamv timImZnIsf XyPnpI. AZvt_mZ apmbm \qdpIWn\v hm hoiepw Xmachfbpambn A\p`hsSpw. Xobnenp Npmepw XWp shffn hoW{]XoXntb DmIq. Xo\ icocn hogp Xpw N\te]\hpambn A\p`hsSpw aqtbdnb _mW hjnse agpffnIv kam\am bncnpw. Xe shnsbSppXpw im\n{Zv Xpey ambn A\p`hsSpw. aqI\mIpXv au\tmsSm amIpw; sNhn tImXmIpXv imn {]ZamIpw. sshcmKym am{Xta As\sbmcp Ah ssIh cpIbpffq. kZv Kpcphns D]tZiw ]npScpI; am\knIamb ]hn{XX t\SpI. As\bmIptm B kmmXv mcw e`npw. ZnKv{`aapmbmepw icnbmb Znimm\w e`npw. [\nt\m an{X tm _ptm ]p{X]cnhmcmZnItm a\pjy\v bYm D]Imcw sNm\mhn. imcocnI tiw Dmbnsv shtm Xo kv\m\mZnIfn apgpInsbXpsImtm a\pjy\v bYm em`w Dmhn. Nnm{X e_v[ntb Ah\v imizXamb kpJw \IpIbpffq.

34. X]kznjp _lptjp bmPtIjp \rt]jp N _ehp KpWmtVyjp iahmt\h cmPtX 35. ktmjmarX]mt\\ tb imm kvXr]vXn amKmXmx Bmcmam alm\kvtX alm ]Z amKXmx 36. A{]m]vXw ln ]cnXyPy kw{]m]vtX kaXmw KXx AZrjvS tJZ tJtZm [o bx kpjvS CXn IYytX 37. \m`n\Xy kw{]m]vXw{]m]vXw kvtX\ `pvtX btY]vknXw bx k kuaykamNmcx kpjvS CXn XYytX 38. catX [ocyYm {]m]vtX km[zo hmfx ]pcmPntc km Pohptm tZXn kzcq]m\ Zmb\ow 39. bYmWw bYmim{Xw bYmtZiw bYm kpJw bYm kw`hwKanaw tam]ZmIw XmhZznNmctbXv {]mtm bmhZzn{imn am\n 40. Xpcyhn{imnbpky\nhrky `hmhmXv PohtXmfPohXssh Krlkym YhmbtX 41. \mIrtX\ IrtX\mtm \ {ipXn kvarXn hn{`ssax \nc Chmwt`m[n k XnjvTXn bYm nXx
temIn GtXsXmw ZpxJfpw tifpw ZpnIfpaptm Ahsbmw imNn\v kqcyInc Wfn AImcsatmse \jvSamIpp. _me Abn hnizmkanpXpt]mse ia {]IrXn kIeXpw ]cammhn Anpp. imn e`nm DmIp B\w Gsd ]Ww InnbXpsImtm AarX]m\w Xs km[yambXpsImtm Dmhn. ip`w tIv ktmjm[nIytam ZpxJhm tIv hnjmZteitam DmImh\mWv im. N{s\mw ioXfamb a\pffh\pw Dhtam bptam acWtam Fmbmepw ]m] hnjmZmZnI tNcmh\pamWv im. bmNImtcm X]kznItfm cmPmmtcm h\hmknItfm BcpamIs iaamWv Ahsmw tbmKyX \IpXv. ktmjmarXw ]m\w sNbvXv imcmIphcmWv Bmcmacmb almm.

29. bm\n ZpxJm\n bm XrjvWm Zpxklm tb Zpcm[bx imtNXx kpXXvkhw Xtamtjp Ch\iyXn 30. amXcoh ]cw bmn hnjamWn arZq\nN hnizmk anl `qXm\n khmWn iaimen\n 31. \ ckmb\]mt\\ \ evaymenwK\n tX\ N \ XYm kpJam]vt\mXn ita\m bYm P\x 32. {ipXzm kv] rjvSzm N `qzm N ZrjvSzm mXzmip`m ip`w \ lrjyXn mbXn bx k im CXn IYytX 33. XpjmcIc_nw_mw at\m bky \ncmIpew actWmhbptjvT k im CXn IYytX

656

I AhmWv ]ca]Zw InpXv. InnbXn Xr]vXn


sSpI, InmXn \ncmitXmmXncnpI Fnepw kwXr]vXn hlnpI Cs\bpffh\mWv bYm n kpjvS . ]hn{XX Xs KrlmWn Ignp IqSn X\npffXn B\w ImWphcmWv Poh\apm, B kwXr]vXn e`npXp hsc Ime tZimhIf\pkcnp; im{Xm\pIqeI sNbvX pw tamWamsn Nnnpw Ignp IqSWw. Xpcobmhbnse hn{iaw e`nhcpw kwkmc kap{Zn \npw \nhrcpambh Krlt\m k\ymkntbm BIs. kmwkv mcnI _\fn s]p Ign mep w A m \nebnemsW nepw {ipXnkvarXnIfpsS IpSppIfn s]tSXn. Ap _v[amb kap{Zw t]mse \nesImv BnX\mbn Ah\v kIeXpw {]m]nm km[npw.

42. khmthZ\w ipw btZmtZXn XhmIw `mXn {]krXn Znmem_mlyw Nn{Zq] tZlIw 43. Ghamm bYm b{X kapmkap]mKXx XnjvT Xymip XYm X{X X{Zq] hncmPtX 44. bZnZw ZriytX khw PKXvmhc PwKaw XXv kpjp]vX mhnh kz]v\x Iev]mt {]hn\iyXn 45. EXamm ]cm {_ kXyanXymZnIm_pss[x Iev] nXm hyhlmcmw bky kwm alm\x 46. bYm ISI i_vZmx ]rYKv`mthm \ Im\mXv \ tlaISImZzK_vZmXm ]cm 47. tX\ban{Pme {inPKXo {]hnX\ytX {`jvSp Zriyky km_ CXy`n [obtX 48. {ZjvSm ZriyhimZv_vt[m Zzt\zm Zriym`mth hnapNytX PKXzalanXymZnkmm ZriyapNytX 49. a\sskth{Pme {ioPKXo {]hnX\ytX bmhtZXXv kw`hXn Xmhtmtm \ hnZytX 50. {_Wm X\ytX hnizw a\sskh kzbw `qhm at\mabatXm hnizw bma]cnZriytX 51. \ _mtly \m]n lrZtb k{Zq]w hnZytX a\x bZw {]Xn`m\w XXv a\ CXym`n[obtX

52. kev]\w at\m hnn, kev] kvX{X hnZytX b{X kev]\w X{X at\mfkvX oXy hKayXmw 53. kev]a\ko`ntm \ IZmN\ tI\ NnXv kev]PmtX KentX kzcq]ahinjytX 54. Alw Xzw PKZnXym Zu {]imt Zriy kw{`ta kymmZriyio tIheXm Zriykm ap]mKtX 55. alm{]fb ku lykmw kap]mKtX Atij ZrtiykmZu imtahm hinjytX 56. AkvX\kvXantXm `mkzm\tPm tZthm \ncmabx khZm khIrXv khw ]camtXyp ZmlrXx 57. btXm hmtNm\nht tbm apsschKaytX bky NmmZnIx kwmx Iev]nXm \ kz`mhXx

A\ysc Xsftmse ImWp khmIamb NnmKXnbpmIptm ZnmemXnKamb Nn{Zq ]mI `mh\ DZbw sImffpp. Cs\ Bmhv GXp hn[n DkmIpp, AtX cq]n Xs {]Xn`mkoXambn `hnpp. kpjp]vXnbn hneo\mh {]m]n kz]v\sa t]mse Cu kqamb mhc PwKa PKv {]fb Imev \jvSamIpp. m\nI Cu Bmhns\ ]c{_ kXykzcq]ambpw bkzcq]ambpw IcpXpp. hf Fp ]dbptm AXv kzamsW [mcWbpmIpXp t]mse PKv ]c{_w Xs. ]c{_ns BImct`Zw am{XamWv PKv ]cammhv Xs ambbmbn ]cnh\w sNbv Xp Fp am{Xw {`jvS mhv Zriyn A`qXamIptm _\amIpp. Zriym hio`qXambn {`jv S mhv _\n s]Spp. Zriyw CmXncpm tamambn temIn ""FsXv'' ""\nsXv'' Fc `mhamWv. amb a\ns\ \nbWnempp. am\knIamb Cu Iev] \ hnpt]mImsX apnbpsS amw ImWsSpIbn. kzbw `qhmb {_mhv Cu hnizs am\knI Iev] \sImv \nnp. CsXmw at\mabsav a\nempI. hnjbsf kw_n _\wa\v \nnpp. Npcpn a\ns\ kev] sav ]dbmw. kev]sbpw a\ns\bpw thXncnm

657

I Bpw Ignnn. Fm kev]fpw \inm


B kzcq]w shfnhmIp ""Rm'' \o Fpff t`Z_pnbpw kzmNnbpw ssIhnSptmtg ssIheyw A\p`qXamhpIbpffq. alm{]fbImepw k hn\jv SamIpw Atm imamb Bmhp am{Xta AhtijnpIbpffq. BmhmIp kqcy AkvXanpn. Bmhns\ Adnbptm a\pjy ap\mIpp. Bmhnsbpw cq]n cq] clnX {_w Xs ]cammshv ]dbsSpp.

58. NnImiw NnZmImiamImiw N XrXobIw Zzm`ymw iq\yXcw hnn NnZmImiw almapt\ 59. tZimZvtZimc {]m]vtX\ kwhntZmaytahtbXv \ntatjW NnZmImiw XZznn ap\n]pwKh 60. Xkva n \nckvX\nx tij kev] nXn tajn tNXv khmI]Zw imw XZm {]m]vt\mjy kwibx 61. DZnXuZmcykucysshcmKyck K`nWo B\kyn\ossbjm kam[nc`n [obtX 62. Zriymkw`h t_mt[\ cmKtZzjmZn Xm\th cXn_temZnXm bmku kam[nc`n[obtX 63. Zriymkw`h t_mt[mln m\w tbw NnZmIw XtZh tIheo `mhw XtXmf\yIew arjm 64. a sFcmhtXm _x kj]n tImW tImStc aitI\IrXw bnw knwlu ssLcWp tImStc 65. ]Zvamt m]ntXm tacq \nKotWm `rwKkq\p\m \nZmLw hnn XmZrzw PKtZXXv {`amIw 66. Notah ln kwkmtcm cmKmZnti ZqjnXw XtZth ssXhn\napw N `hn CXn IYytX 67. a\km `mhyamt\m ln tZlXmw bmXn tZl Ix tZlhmk\bm aptm tZl[s \ en]ytX 68. Iev]w WoItcmXyxWw \bXn Iev] Xmw at\mhnemkxkwkmc CXn ta \nnXm aXnx

BImiw aqmWv. NnmtImiw, NnZmtImiw, `uXn ImImiw, NnZmImiw CXns\msfmw kqvaXcamWv. Hcp tZin \nv asmcp tZintep t]mIptm a[yn Nnnse hyh[m\ns \ntajs NnZmImisav ]dbpp. B NnZmImin Fm kev] fpw kmlo\amn \nesImffptm khmI ]Zw e`npp. NnZmImin \nsemffp tm DZmcXbpw sshcmKyhpw tN khm\a bamb Ah e`npw. AXn\v kam[nsbv ]dbpp. B Ln Zriy ]ZmfpsS iq\yX t_m[s Spp. cmKtZzjmZnI \inpp. AtXmsS kam[n ]qamIpp GIm{KX ]qambpw B Ln kwPmXamIpp. BssIheyhpw AtXmsS km[np p. B Ahbn \nv `nambsXmw Xs anYy bmWv. sNdnb amfn shv knwltfmSv sImXpIp I sNp bpw t]msebpw aZn sFcmhXs ISpIns Iqmcnepff Zzmcn _npXpt]m sebpw Xmacbv pffn m]n almtacphns\ sNdnb hv hngppXpt]mse shdpw {`aamWv. Cu {]]ns \ne\nev] pw cmKtZzjmZntZmj Xnnb NnamWv kwkmcw B tZmjfn\nv apambm am{Xta tamw knnpIbpffq. a\n\v imcocnI `mh\bpmIptm Bmhv tZlmIambnocpp. tZlamIp hmk\ \inm ]ns tZl[ sfmpw \apv ieyw sNpIbn. a\v Xs bmWv bpKs Wam{Xhpw Wam{Xsb bpKhpam nopXv . AXn\m Cu hnizw a\ns kev]w am{XamsWv Rm hnNmcnpp.

69. \mhnctXm ZpcnXmxm imtm \m kamlnXx \mim a\tkmhm]n {]m t\ss\\ am]v\ pbmXv 70. XZv {_m\ aZzw \nKpWw kXy NnXv L\w hnZnXzm kzmt\m cq]w \ _nt`Xn IZmN\ 71. ]cmXv]cw bltXm almw kzcq]tX tPmabimizXw inhw Ihnw ]pcmWw ]pcpjmk\mX\w kthizcw khtZsshcp]mkyw 72. Alw {_tXn \nbXw tamtlXp alm\mw tZz ]tZ _tammb \ntXn ataXn N ataXn _ytX Cp \ntXn hnapNytX 73. PothizcmZn cqt]W tNX\m tNX\mIw CuWmZn {]thimm krjvSncoti\ Iev]nXm Pm{KZmhntamm kwkmtcm Poh Iev]nXx

658

ZphrnIfn \nv ]nXncnbmh\pw im a\nmh\pw {imlo\\pw ]mWvUnXyw sImv tamw {]m]nm km[ya. \nKpWhpw NnXv kzcq]hpw ZzzmXoXhpw B\abhpamb B {_s Bkzcq]w Xs Fv IcpXph\v Hcnepw `bstSXn."" Fpw tZhmpw D]mky\pw t{ijvTcnepw t{ijvT\pw almmcn alm\pw imiz X\pw IeymWcq]nbpw ]catXtPmab\pw kh\pw k\mX\\pw ]pcmW ]pcpj\pamb {_w XsbmWv Rm.'' F `mh\bmWv tam{]m]vXnv ImcWw. aaX _\w \nnpp. aaXm XymKw Xs tamw. Ch cpw PohnIfpsS _tamn\v ImcWamWv. PothizcmZn `mhn PUw tNX\mI krjvSn\Sn bnpffXv Cuizc XsbmWv Pm{Kp apX tam e_vZnhsc kIe{]]hpw Pohmmhn\m Iev]nX amIpp.

82. `nZytX lrZb{KnnZyt khkwibmx obt Nmky ImWn Xkvan ZrjvtS]cmhtc

74. {XnWmNnImZn tbmKmm Cuizc {`mnam{inXm temImbXmZn kwJymm Pohhn{`m nam{inXmx 75. Xkv ampapp`nss\haXn Pothi hmZtbm Imcym Inp {_XXzw \nte\ hnNmcyXmw 76. AhntitjW khw Xp bx ]iyn NnZ\zbmXv k Gh kmm Zznm\o k inhx k lcn hn[nx 77. Zpet`m hnjb XymtKm Zpe`w XXz Zi\w Zpe`m klPmhm kZvKptcmx IcpWmw hn\m 78. Dev] in t_m[ky Xy \nxtj IWx tbmKn\x klPmhm kzbtathm ] PmbtX 79. bZmtlysshj GXkvanev] a]ycw \cx hnPm\Xn XZm Xky `bwkymm{X kwibx 80. khKw knZm\w m\Np \ncotX Am\Npt\tX `mkzw `m\pahXv 81. {]PvRm\tah XXv {_ kXy {]m\ eWw Ghw {_]cnm\m tZhatymartXm `thXv

{XnWmNntIXmn apX (ItTm]\njXv {]Xn]m ZnXw) tbmK]cyapff m\n (tizXmtizXtcm ]\njXv {]Xn]mZnXw) B]mcw Cuizcob {`mnbmWv NmhmI aXw apX kmwJyknm]cyapff Zmi \nIXzn\v B[mchpw Pohmmhns\nbpff {`mnbmWv . AXn\m ap n B{Kln ph Pohs\nbpw Cuizcs\nbpapff hmZhnjbfn kz _pnsb hym]cnncpXv. {_XXzw Xs a\\w sNpI Cu ImWp kakvX {]]hpw Nn{Zq]sav m\n IcpXpp. {_mhv hnjvWp, inh Hsbpw AXp Xs. hnjb ]cnXymKw t]mse Xs XXz m\ {]m]vXnbpw {]bmkamIpp. kZvK pcphns ImcpWyw IqSmsX ssIheyw e`nm sRcpamWv. t_m[w {]Zm\w sNp in DWn khI fpw ]cnXyPnp tbmKn kzbw klPmh {]m]n pp. CXn `nX tijnpXphsc Ah\v ZbhmWv. knZm\ kzcq]w ZinWsam{Klap sn m\Npp sImv AXns\ ImWm I gnbp w. A \v k q cy s\ Im Wm k m[ n m Xpt]mse m\ Npnmh\v ]c{_ Zi\w kmya. {_w {]mX cq]amWv. kXy ns eWhpw {]m\w Xs. acWapff a\pjy\v {_m\w sImp {ItaW AacXzw t\Sm\mhq. {_ kmmXv mcw e`nmepS Xs khkwibfpw AIepp. kIe Ifpw bnpp. lrZbnse Fm {KnIfpw XIcpp.

83. A\mXmw ]cnXyPy \nhnImtcm PKXv nXu GI\njvTXbmx x kwhnm{X] XXv 84. acp`qau Pew khw Nnm{Xw kz hnNmcX 85. eyeyaXnw Xyzm bkvXnjvtTXv tIhem\m inh Gh kzbw kmmZbw {_ hnZpax 86. A[njvTm\a\u]ayahmMv a\k tKmNcw \nXyw hn`pw khKXw kpkqvaw N X Zhybw 87. khit atlikyhnemtkm ln at\m PKXv kwbamkwbam`ymw N kwkmcx imn a\zKmXv
kmwkvmcnI nXnbn \nhnImc `mhtmsS A\m`mhw ssIhnv B ssNX\yn Xs apgpIpI. {`am acp`qanbn ImWsSp Pew

659

I tIhew qeambn ImWpXpt]mse Pm{KXv kz]v\


kpjp]vXymhI tN Cu kIe hnizmkhpw B hnNn\m Nnbw Xssbv [cnWw. e y m e y _ p n s sI h n v t I h e w B \njvT\mbh\mWv t{ijvT m\nbpw inh kzcq]\pw. kwbaw sImpw AkwbawsImpw kmwkvmcnI {]mWmw imamIpw. ImcWw, hnizw kh i\pw alm\pamb {_ns at\mhnemkw Xs. B {_w A\p]ahpw hmnt\m a\nt\m AtKmNchpw \nXyhpw hn`qhpw khhym]nbpw kqvamXnkqvahpw Ahyb kzcqhpamWv.

88. at\mhymt[nInmap]mbw IY bmantX bZykzm`naXw hkvXp XXv XyP tamaiv\ ptX 89. kzmbtImlnXw tkz]vk nX XymK thZ\w bky ZpjvIcXmw bmXw [nw ]pcpj IoSIw 90. kz ]ucpssjIkmt[y\ tkz]vknX XymKcq]nWm a\x{]iva amt{XW hn\m\mkvXn ip`mKXn. 91. Akevt]\ ikvt{XW Onw NnanZw bZm khw khKXw imw {_ kw]ZytX XZm 92. `h `mh\bm aptm apx ]cabm[nbm [mcbmm\ahyt{Km {KkvXNnw NnXx]Zw
at\mhym[n amm\pff amw Rm ]dpXcmw. GtXXp e`nWsa B{KlnemtWm a\v NeamIpXv B hkvXp ]cnXyPnpIbmWv tam {]m]vXnv Ffpamb amw kzmbh kvXp AXyw lnXIcampIbpw Ah XyPnm\m hmsX hcpIbpw sNp hyn IranXpey\pw \nnX \pamWv . Xs A`ojvS hkv X p kz{]bXv\ m XyPnmepmIp a\x imn sImt ]ca KXn DmIq. kev] cmlnXyamIp imkv{Xw Nns t O Z n p t m k h cq] \ pw A cy m anI am b ]cammhns\ {]m]nmw. AXn\m {]] hmk\ shSnv t{ijvT _pn tNcpI. a\ns\ \nb{nv Nnm{X Nn\mIpI.

95. Abw tkm l anZw X GXmh am{XIw a\x XZ`mh\ amt{XW Zmt{XtWh hneobtX 96. Onm{`aWvUew thymav\n bYm icZn [qbtX hmtX\ Iev]tIss\h XYm ]qbtX a\x 97. Iev] m]h\m hmp bmp ssNIXz ahmx X]p ZzmZimZnXym \mkvan \n\ kXnx 98. Akev]\amss{XI kmt[y kIe knntZ Akev]mZn km{amtPy XnjvTmhjvS_v[ XXv ]Zx 99. \ln NeXmlo\w a\x IzN\ ZriytX NeXzw at\m[tm ht [tm btYmjv WXm 100. Gjm ln Nem kv]iniv NnXz kwnXm Xmw hnn am\kow iow PKZmUw _cmnImw 101. bp NeXmln\mw Xt\m arXaapNytX XtZh N X]x imkv{Xknmttam DNytX 102. Xky NeXmssbjm Xz hnZym hmk\mnIw hmk\m]c\mav\ow Xmw hnNmtcW hn\mib.
Nns ]caamb ]ucpjam{ibnv iq\yXbn epdnv lrZbmImin [ym\npI. m\ N{I ns XovW [mcbn a\ns\ \nb{npI. Atm ImamZnI \ns \nb{nm Ai\mIpw. \ntsXpw FtsXpapff `mh\bmWv a\ns {]IrXn. Cu `mh\ XyPnm a\v kzbw \inpw. icocn Nn`nfmIp taL iIe hmbphns XmU\m BImin hnebw {]m]npXpt]mse a\v iq\yXbn hnebnpp. at\mclnX\mb hynv bmsXmcp lm\nbpan. kap{Z Hnncs, {]fbImehmXw ASns, ZzmZimZnXym Hcpanv I nsbcnbs. a\v ASnbXn\v Hcp XIcmdpan. Fm knnIfpsSbpw DdhnSw kev] iq\yXbmWv. AXn\m kev] lo\\mhpI. AnbpsS [w NeXbmWv. Ne lrZbw ZrjvSnv tKmNcamIpp. Neamb kv] \ i nb m W v N n ns [ w. C u i n

93. ]cw ]ucjam{inXy \oXzm NnaNnmw [ym\tXm lrZbmImti NnXnNn{I[mcbm 94. at\m amcb \nxw Xzmw {]_[v\n \mcmbx

660

I {]ns AUw_camWv. NeXmclnXa\mWv


AarXw. AXp Xs X]v. imkv{Xw AXns\ tam sav ]ddbpp. a\v NmeyamWv. AhnZy hmk\ AXns eWamIpp. Cu hmk\ i{XphmWv. hmk\ \innphm\pff {iaamWv hnNmc ioemcpsS Ihyn {][m\w.

110. Gj Gh at\m\mikvXzhnZym\mi Gh N bXv kwthZytX Inn{Xmm]cn \w A\ssh ln \nhmWw ZpxJamm ]cn{Klx 111. AhnZymhnZyamss\h\jvS {]tmjp ZriytX \mavss\hmwKoIrXmImcmkayIv {]kykmIqXx 112. XmhXv kwkmc `rKpjp kzm\m kltZln\mw

103. ]ucptjW ]mbXvt\\ bkv\ nth ]tZa\x tbmPytX XXv]Zw {]m]y \nhn Ievt]m `hm\L 104. AXx]ucpjam{inXy Nn am{Iay tNXkm hntimIw ]Zamew_y \ncmXxntcm `h 105. a\ Gh kaw ln a\tkm ZrV \n{Ktl AcmPIx kax kym{Zmtm\n{Kl IWn 106. XrjvW m{KmlKrloXm\mwkwkmcm h]mXo\mw Bhscqlyam\m\mw. Zqcw kza\ Gh \u 107. a\sskh a\ivOnXzm ]miw ]ca _\w `hmZpcbmm\w \mkm ht\y\ XmcytX
A\L, GsXmcp m\v a\v ebnnWtam B m\nsem ]ucpjmepw {]bXv\mepw \nhnIev] kam[n {]m]npI, hnjbclnXamb a\mWv at\m\n{Kln\v kaw. Hcp cmPmhnt\ asmcp cmPmhns\ Iogvs Spm Ignbq. Xrjv W bmIp apXebpsS hmbn s]v kwkmc kmKcn\ sc ISm Aka\pw Npgenbn s]v kwkmc kmKcn\sc ISm Aka\pw Npgenbn s]v sRcpph\pw c \Im hnjbhnImc iq\yamb a\pam{XamWv kaw. AXn\pam{Xta A hs\ A scsb nphm Ignbq. C s\ Ignthdnb a\p aptJ\ tLmc_amb am\knI ]mis apdnWw. ]ns Cu kwkmc kmKcn \nv IcIbdpI. ImcWw, thsdmn\pw \ns Cu `h\micn \nv IcIbm\mhn.

BtmfbXn \oc{w ZpxJII imenjp 113. AhnZymbmhZkymkvXp t\mXv ]mbImcnWo kzbammh temtIm taml kwb ImcnWo 114. Akymx ]cw {]]iymymx kzm \mix {]PmbtX Zrjv tS khKtX tamt[ kzbw tlyjm hneobtX 115. Cmam{XahntZybw Xmtcm tam DNytX k Nmkev] amt{XW kntm `hXn sshapt\
AxIcWs adp a\mIp hmk\ D mIptmsgmw Ah XyPn pI _pnams IhyamWv. As\ sNbvX m AhnZybmIp AImcakvXanpw. BZyw t`mKhmk\ ssIshSn bpI. ]ns hmk\Isfbpw. `mhm`mhsfbpw XyPnv hnIev] clnX\mbn kpJnam\mbn XocpI. at\m\miw Xs AhnZym\miw a\km A\p`qX hnjbfn B shSnbpI. Bm ]cnXbmKamWv apn. Bsb B{ibnpI ZpxJIcamWv. m\nbn AhnZymkv]ian. AhnZy Ahcn \nIepp. {]mlo\cnte AXpffq. {]]amIpp. {`aPmew ZpxJIIfm \ndXmWv. AXv \innmsX tamN\an. B kmmXvImtc _ehmIpXp hsc AhnZy icocs {`anemgv pw. ]cXXzw Idnbptm Cu AhnZyambpw khm t_m[\w e`nm AhnZy kzbw ambpp. AhnZym kzcq]amb B{Klw \inpI FXmWv tamw. kev ]\miw kw`hnmte C \inpIbpffq. asmcp hn[nepw Cm\miw kw`hnpn.

108. bm tbmtZXn at\m\mav\n hmk\m hmkoXmcm Xmw Xmw ]cnltcXv {]mkvtXm hnZymtbm`thXv 109. t`mssKIhmk\mw Xyzm XyP Xzw t`Z `mh\mw `mhm`mh\ XXkvXyzm\n hnIev]x kpJo`h

116. a\mK]n at\mthymav \n hmk\m cP\o tb IenIm X\pXmtaXn NnZmZnXy{]Imi\mXv

661

I 117.
118.

119. 120. 121.

122.

ssNXym\p]mXclnXw kmamt\y\ N khKw bnz a\mtJybw k Bm ctaizcx kw N JeznZw {_\nXy NnXv L\ aXw Iev] \m \ym at\m\mav\o hnZytX \ln ImN\ \ PmbtX \{anbtX InnZ{X PK{Xtb \N `mhhnImcmWmw km IzmN\ hnZytX tIhew tIhem`mkwkh kmam\yaXw ssNXm\p]mXclnXw Nnm{Xanl hnZytX XkvanntXyXtX ipt Nnmt{X \ncp]{Zth imt iakt`mtK\nhnImtcNnZm\n ssbjm kz`mhm`naXw kzbw kev]y [mhXn NnssXyw kzbam\w a\\m DNytX AXx kev] kntbw kevt ]ss\ h\iyXn

126. \mlm amwkw \ Nmo\n tZlmZ\yx ]tcmkva ylw CXn \nnX hm\x oW hntZym hnapNytX 127. Iev]ntXbahntZyba\ym `mh\mXv ]cw ]ucpjam{inXy bXv\mXv ]cma bm[nbm t`mtKmw ZqcXkXyzm \nhnIev]x kpJo `h

NnamIp BImin hmk\bmIp cm{Xn IjbnpIbpw tNX\bmIp kqcy {]IminpIbpw sNbvXmte IenbmIp AImcw ianpIbpffq. Nnw hnjbkwKw shSnv khKmanbmbn Xocp tm AXns Ah hyamm sRcpw. AXpXsbmWv Ahybhpw \nXyhpw Nn{Zq]hpamb {_w. {_abamb a\n asmcp kev] hpw DmbncnpIbn. Cu temIn Bcpw P\np n. Bcpw acnppan. CsXmw anYybmWv . khhym]nbmbn, tIheambn Ahybambn B`mknp Xpw Nn hnImcsf A \pKan m Xpamb Nnm{Xmmhn\p am{Xta ChnsS AkvXnXzapffq. Cu NnZmmhv \nXyhpw hym]Ihpw D]{Zh clnXhpw im hpambn \nhnImc`mhn iacq]n \nesImffp p. AXn kz`mhm\pkmtcW kev]nXamb Nnw a\\w sNpXpsImv a\v F t] Inn.

{_ kev]w sImp am{Xta kev] knamb a\v \inpIbpffq.""Rm {_a'' F ZrVk ev]m a\v kwkmcn IpSppp.AXn\p ]Icw ""khw {_w''F kev]w a\ns\ apam pw. icoc NnsImpw {]m]nI Imcyfnse {isImpamWv PohnI _\n s]SpXv. icoc Nnmap\pw {]m]nI hnc\pamb Pohn kZm hnap\mIpp. Xm amwkc \nnXamb ]mhbmsWp IcpXmsX `n `mh\ Iephs AhnZy bnpp. Ah apn {]m]npp. A\m hkvXpfn B`mhw DmbncnpXp XsbmWv AhnZym kev]w. AXn\p hn]coXambn A`ymk sshcmKyfm _pn]qw t`mtK ASn \nhn Iev]\mbn Xocph ]a kpJw {]m]npp.

123. \mlw {_tXn kev]mXv kpZrVmXv _[ytXa\x khw {_tXn kev]mXv kpZrVm pNytX a\x 124. Irtim lw ZpxJ_tm lw lkvX ]mZmZn hm\lw CXn `mhm\pcqt]W hyhlmtcW _[ytX 125. \mlw ZpxJo \ta tZtlm_xtIm kymXv a\nnXx CXn `mhm\p cqt]W hyhlmtcW apNytX

129. aa]pt{Xm aa [\alw tkm b anZw aa CXoban{Pmte\ hmkss\h hnhevKXn 130. am `hmtm`h, kvXzwPln kwkmc `mh\mw A\m\ym `mth\ Ina ChtcmZnjn 131. Ikv X hmbwPtUmaqtImtZtlm amwkatbm ipNnx bZw kpJ ZpxJm`ymahix ]cn`qbtk 132. Atlm\p Nn{Xw bXvk Xyw {_ XZv hnkva rXw\rWmw XnjvT XkvXh Imtcyjp am kvXp cmKm\p cRvP\m 133. Atlm\p Nn{Xw ]Zvtam ss_m kvX p`nc{Zbx AhnZyam\m bm hnZym Xbm hnizw Jneo IrXw CZw XZz{PXmw bmXw XrWam{Xw PK{Xbw
C{Pmemset]mse \sf Fs aI, Fs kzv, Rm, Ah,Ch, FtXv, \ntXv XpSnb NnI \s {`annpp. Am\\m ImsX kwkmcw {Klnv AXv ssI shSnbpI. A\m hkvXpfn B `mhw AXv ssI shSnbpI. A\m

662

I hkvXpfn B `mhw Zinv IcbpXv aqVXz


amWv. Cu PU icocw \ns Bcpa. CsXmcp amwk ]nWvUw am{Xw. A]hn{X\pw aqIhpamb CXn\pthn kpJ ZpxJ N{I N{In s]pgepsXn\v? ]caX Xzamb {_w hnkvXcnv P\ tZlhebn s]pg epXv AZv`pXw! apt\, Xm m\nbmbnocpI. Ihy I\ncX\mbmepw a\ns\ I\ncX\m bmepw a\ns\ I_ IepjamcpXv. Xmac \qepIfm ]hXw XfbvsSpXpt]mse Cm Am\m temIw Xfbvsncnpp. {_ m\w h{Pns\mw inamWv. ]psmSnp kam\amb {]]w XIm AXn\v Hcp {]bmk hpan.

\npw hyXn Nenmhv Am\ P\yfmb cmKtZzjmZn tZmj DmhpIbn. kzcq] hyXnN e\w hv hmkbpsS ]pdsI t]mbn Nnn apgpIp Xn ]cw A[nIamb tamlw DmIm\n. Hcp hnjb n \nv asmntebvv IpXnp a\ns at[y nXn sNpXns\bmWv NnmXoXamb Bkzcq] {]m]vXnsbv ]dbpXv. kev] imambXn\p tijw DmIp ]mdbvsm\ntSmhbmWv Bmhns ]caamb kzcq]nXn. Cu kzcq] nXn tNX\bmbpamWv, t`Z`mhclnXamWv.

8.

Amaymbw
1. E`q: AYm]cw {]hyman irWp XmX bYm XYw Am\ `qx k]vX]Zm `qx k]vX] ssZhln ]ZmcmWykwJym\n {]`hy \yssYXtbmx kzcq]mhnXnapnkvXZv {`wtim lz thZ\w ip km{X kwhnt kzcq]m Nen tb cmKtZzjm Ztbm `mhmkvtXjmw \m Xz kw`hx bx kzcq]]cn{`witXym NnXn a\w GXkvamZ]tcm tamtlm \ `qtXm \ `hnjyXn AmZmcw Nnt bmXn at[y Xp bmnXnx km [zkvXa\\mImcm kzcq]nXn cpNytX kwimkhkev] m bx inemhZh nXnx ]cm Almwti tX imt t`Z \njv] NnXm Almwti tX imt t`Z \njv] NnXm APUm bm {]NeXn XXvk zcq]anXocnXm

9.

10.

2.

11. 12.

3.

13.

4.

14.

5.

_oPPm{KYm Pm{KlmPm{KssYh N Pm{KXv kz]v\ kvXYm kz]v\ kz]v\ Pm{KXv kpjp]vX nIw CXn k]vX hnt[m tamlx ]p\tcj ]ckv]cw njvt Sm `hXyt\Im{Kyw irWp eWaky Xp {]Yaw tNX\w bXv kymZ\mJyw \new NnXnx `hnjyn PohmZn\mai_vZm `mP\w _oP cq]nXw Pm{KXv _oPPm{KXv kwnXnw irWp \h {]kvXpXky ]cmZbw NmlanZw aa CXn bx {]Xybx kz kvXXv Pm{KXv {]mK `mh\mXv Abw tkm lanZw X CXn Pm tcmZnXx ]ohcx {]Xybxt{]mtm alm Pm{KXnXn kv#pSw BcqVaYhmcqVmw khYm XmIw bXv Pm{KtXm at\m cmPyw XXv Pm{KXv kz]v\ DNytX.

6. 7.

E`p ]dp:""]p{X asmv ]dbmw. tIq. m\n\pw Am\n\pw Ggp `qanI hoXapv. Ahp at[y av AkwJyw `qanIfpw Dv. Bm hns kzcq]mhbmWv tamw. AXn \nv sXp XmWv kmwkvImcnI PohnXw. ip {_ kzcq]n

tamlw Ggphn[nepv . 1. _oPPm{KZh. 2. Pm{KZh, 3. almPm{KZh, 4. Pm{KXv kz]v\ h, 6. kz]v\ Pm{KZh, 7. kpjp]vX mh, Ch ]ckv]cw tbmPnv hnhn[ cq]amWv. AhbpsS {]tXyI eWw ]dbmw. _oPPm{KZhsbp ]dbpXv \maclnXhpw, hnImclo\hp, ssNX\ymIhpw, Nnw, Poh XpSnb \ma i_vZ mtfmSp IqSnbXpamb AhbmWv CXv . mXmhns \ho\mhbt{X. ]noSv Pm{KZh P\n DSs\ Xs Hcp hynv Xsbpffn FtsXpw \ntsXpapff `mhw DmIpp. CXv AXncn `mh\Ivapv DmIppv. almPm{KZhbn "" CXv AXmWv '' ""Rm CXIpp'' ""Cu hkvX p FtXmWv'' XpSnb ]qhmPnX kwkvImc ^eamb

663

I `mh\I DmIpp. \mematXv Pm{KXv kz]v\mh


AXns cq] cqVm cqVhpw at\mabhpamb krjvSn bt{X.

hn`nmhIfpsS cq]n [cnpp. m\ kw_nbmb kz]v\mhsbn C\n ]dbmw. AXdn m a\pjy tam]n ]Xnm\nSbn.

15. ZznN{ipnImcq]yarKXrjvW mZn ZZXx A`ymkw {]m]y Pm{KXv kz]vt\m \m\ hnt[m `thXv 16. Aev] Imew abm ZrjvS taXtmtZXnb {X ln ]cmaix {]_pky k kz]v\ CXv IYytX 17. Nncw ki\m`mhmXv A{]^pmw _rlZzNx NncImem\p hrn kvXp kz]vt\m Pm{KZn thmZnXx 18. kz]v\Pm{KZnXn t{]mw Pm{KXy]n ]cnkv^ptcXv jUhm]cnXymtKm PUm Pohky bm nXnx 19. `hnjy ZpxJ t_m[mVym kujp]vXnx tkmNytXKXn PKkymambmakvX akn eobtX 20. k]vX mhm Camx t{]mmabm m\ky sshZznP GssIIm iX kwJym {X \m\mhn`h cq]nWo 21. Camw kp]vX]Zmw m\ `qanamIbm\L \m\bm mXbm `qtbm taml]t \naXn
Hcp N{s m\v cp N{\ps tXm epw, Nnnbn shffnbpsS {]XoXnbp,acoNnIbn Pe{]XoXnbpw DmIpXp t]mse A[ymkm Pm{KXv kz]v\ ]e hn[nepmIpp. Ddn ImWp ImgvN ]ns ImWmXncnpIbpw DW tijw B Zriyns kvarXn am{Xw _mn \np Ibpw sNpIbmsWn AXn\v kz]v\w Fpt]. Gsdt\cw ImWmXn\m sXfnp \nmXpw DWmepw Hmbn Gsd \op \npXpw Pm{KZhbnsetmWw ImWmsSpXns\ kz]v\ Pm{KXv Fp]dbpp. Cu Ggp AhIsfbpw XcWw sNbvXv PUmImhbn ebnv `mhn ZpxJ t_m[ tmsS Poh Ccnp kpjp]vX nbmIp Cu Ahbn hnizw BcnIamb AImcn ebnpp. m\ns Ggp kz]v\ mhIsf nbmWv Rm ]dXv. CXn Hmtcm Ahbpw

22. hZn _lpt`Z\ hmZnt\mtbmK `qanImx aa Xym`naXm \q\manam Gh ip`v {]Zmx 23. Aht_m[w hnZpPRm\w XZnZw km]vX `qanIw apnkvXp tbanXypm `qanIm k]vXImXv]cw 24. m\`qanx ipt`mJym {]Yam kapZm lrXm hnNmcWm ZznXobm Xp XrXobm X\p am\ko 25. kXzm]nx NXpo kymtXm kwkn\manIm ]Zm`mh\m jjvTo k]vXao XpcpKm kvarXm
m\nI ]dbpXv tbmK `qanIv At\Iw t`Z DsmWv. Ahbn k]vX`qanIsf am{XamWv Rm Ghpw awKfImcnIfmbn IcpXpXv. k]vX `qanIfm {]ISamIp Aht_m[w XsbmWv m \sav ]dbsSpXv. Cu `qanIp tijw Dm Ip apnbmWv tbw Fv ]dbsSpXv . Hmas m\`qanbpsS t]cv "ipt`'sbmWv; cmas "hnNmcW;' aqmatXv "X\pam\kn;' \mematXv "kzm]n;' AmatXv Akw kn; BdmatXv ]Z`mh\; GgmatXv XpcyKm FpamIpp.

26. Bkmax nXn apnbkymw `qtbm \ timNXn GXmkmw `qanIm\mw Xzw CZw \nhN\w irWp 27. nXx Inw aqV Ghmkvan t{]t lw imkv{Xkss\ sshcmKy ]qh antXn ipt`tXyp NytX _pss[x 28. imkv{Xk\ksshcmKym `ymk ]qhIw kZmNmc{]hrnbm t{]mNytX km hnNmcWm 29. hnNmcWmipt`m `yman{nbm tjp cXm b{X km X\pXmtaXnt{]mNytX X\pam\ko 30. `qanIm{XnXbm`ymkmXvN ntXp hnctX himXv

664

I
31.

32.

33. 34.

35.

kzm\nntX iptkzm ]ncpZmlrXm Zim NXpjvSbm`ym kmZkwk Iem Xp bm cqVkXzNaXvI mcmt{]mm kwkn \manIm `qanIm ]Im`ymkmXv kzmm cmaXbm ZrVw B`ycmWmw _mlym\mw ]Zm\ma `mh\mXv ]c{]bpt\ {]bXvt\\mh t_m[\w ]Zm`mh\mw \ma jjvT o`hXn `qanIm `qanjSvI Nncm`ymkmXv t`Zkym\p ]ew`\mXv bXv kz`msshI\njvT Xzw km tbm XpcyKmKXn GjmlnPohptjpXpcym htXn hnZytX hntZl apn hnjbw XpcymXoX aXx]cw

36. tb \nZmL alm`mKmx k]vX aow `qan am{inXm Bmcmam almm\akvtX alXv ]ZamKXm 37. Pohpm \ an kpJ ZpxJc k ntX {]IrtX\mY ImtcyW InwNnXv Iphn hm \ hm 38. ]miz _m[nXm kx ]qhmNmc {IamKXw BNmcamNmctyh kp]vX_ph ZpnXmx 39. `qanImk]vXIw ssNXXv[oaXm tah tKmNcw {]m]ym\Zim taXmw ]ip tmZ tbm ]n tb 40. ktZlm hm]ytZlm hm tX apmx \m{X kwibx ]vX n ln {Kn hntZkvXkvan kXn hnapXmx
tl \nZmL, Ggmas XpcyKmh {]m]nm alm `mKyhmmt km[nq. Ah Bmcmamcma mcmWv. kpJ ZpxJm\p`hfn \npw \ntjw AIv Pohpcmb almmcmWv Cu alXv ]Zw {]m]nnpffXv. I\ncXscnepw Ah AXn \nv AIncnpp. kvt\lnXm DWptm a\p jy Ddn FgptpXpt]mse Ah I Xev]ccmIpp. AXnta[mhnIt k]vX `qanIIfpw tKmNcamIq. arKmZnIfpw Cu m\ `qansb {]m]npI bmsWn icoctmSp IqSntbm IqSmsXtbm ap cmbn `hnpp. m\saXv lrZb {KnIfpsS DXv L mS\amWv . m\ e_v [ nbm apnbpsS e_v[nbpw km[npp.

GXn apgpIptm hopw ZpxJntnhcp n.B apn ChbpsS Dffn nXnsNpp. `qanbpsS \nhN\w ]dbmw. sshcmKy[mcWn\p appXs {]m]nIamb ambmPmetmSv sshapJy hpw imkv{XmZnIfn B`napJyhpw t{ijvT Ifn Bknbpw DmIpp. AXns\ m\nI "ipt`' Fp]dbpp. AtXpSv k\ kwkhpw imkv{Xm[ymb\m A`ymk sshcmKytfmSpIqSnb BNcWfp t\sc Xmev] cyhpw DmIpp. AXmWv hnNmcW. Cu Ah bnseptm hnjbmkn Npcppp. Cu Ahbvv X\pam \kn Fp ]dbpp.Cu aqp `qanIfpsSbpw A`ymkw ]qamIptm sshcmKym Nnw ip kXz kzcq]n \nesImffpp. Cu Ahbvv "kXzm ] n' F p]dbpp. Cu `qanIsfmw icn v A`yknXn\p tijw kXzn cqUamb a\v GsXmcp kwklo\amb Iesb {]m]npp. AXpXsbmWv "Akwkn' Cu Ap `qhnI IfpsSbpw A`ymkw ]qambm BcmamXzw {]3]npXn\m _mlym`yc ]ZmfpsS `mh\ \inptm ]c{]bXv \ ]Zmsf `mh\ sNpIbmsWn AXn\v ]Zm `mh\sbv t] ]dbmw. Cu Ap `qanIIfpw A`yknp Ign m t`Z_pn \inpw; km[I B `mhn GI\njvT\mIpw. CXmWv "XpcyKm' F Ah. Cu Ah Pohmt ssIhcpIbpffq. AXn\p tijw hntZl apn F Xpcobmh ssIhcpp.

41. arKXrjvWmw _p_pym`nimn am{XmI kvXzku tbXp Xp tamlmhomkvssXx {]m]vXw ]caw ]Zw 42. tXnXm `qanIm kzmkq kzmem` ]cmbWmx a\x{]iat\m]mtbm tbmK CXy`n[obtX 43. k]vX `qanx k hntbx IYn XmkvX m `qanImx GXmkmw `qanIm\mw Xp Kayw {_m`n[w ]Zw 44. Xzzm lmXzm b{X ]cXm \mkvXn ImN\ \IzNnXv `mhIe\m \ `mhm`mh tKmNcm

665

I 45.

khw imw \ncmew_w thymaw imizXw inhw A\maba\m`k a\maI aImcWw 46. \ kmk a[ymw \ khw kh tah N at\mh tNm`nc{Kmlyw. ]qmXv ]qw kpJmXv kpJw 47. AkwtXZ\amimamthZ\ amXXw km kh ]Zmm\mw \m\ym kwthZ\m ZrtX

iqt\y\ iq\ya]n hn{]bYmw _tcW \neXzapkXn NmcpXXcm`n[m\w 53. kev] kwibhimXv KentXXp Nnt kwkmc tamlanlnIm KfnXm `hn kz hn`mXn icZoh JamKXmbmw Nnm{XtaIaPamZya\ax

t_m[iq\yXbmIp ISen \nv IcIbdnbh p am{Xta ]ca ]Zw e`nq. acoNnIbn Pe {`mn t]mse A\mXXzn B _pnbpmIpp. CXmWv AhnZy. Cu AhnZym\miamWv apn. Bkm mXvImcw e`nm\pff {]bXv\n apgpInbncnp h am{Xta Cu `qanIfn kcnppffq. a\xm npff ]qamamWv tbmKw. tbmKns k]vX `qanII hnhcntm. Cu `qanIIfpsS DtZiw {_]Z{]m]vXnbmWv. {_la]Zn FtXv, \ntXv A\ytXv F t`Zan. Atm `Khnbpw C. `mhmI _pn tijnpn. {]m]nI ]Zm fpsS \ne\nev]v BkwthZ\w am{XamWv. AXn \nv `nambnsmpan. Cuizc imiz\pw, tZmjc lnX\pw, \ncmew_\pw, ImcWclnX\pw, A\nhN\o b\pw, kZkXvhnclnX\pw, a[ym lo\\pw, Akq \pw, kq\pw at\mhmWnIv AKay\pw, ]q im\pw, kpJkzcq]\pw, BkmmXvImc cq]n hym]nncnp ]c{_hpamsWv a\n empI.

Zriyw, ZrjvSmhv FnhtbmSv _sncnpXpw a[y`mKmbn ImWp ZrjvSn kzcq]hpw {ZjvSmhn\pw Zriyn\pw Zi\n\pw `nambn kmmXvImc cq]n \nesImffpXpamWv B ]ca]Zw. HcnSp \npw asmcnStp IpXnp Nnns a[y`m Kv m\cq]amb XXzn\o hnebnpI. k\mX\ {_ns kzcq]w Pm{KXv kz]v\kpjp ]vXnIpw BXoXhpw PUtNX\m iq\yhpamWv. \o AXn eo\\mIpI. PUXzw ]mjmW cq]amWv. AXp XyPnm a\kvI nXn ssIhcnpI. Nns Zqsc ]cnXyPnv e`npXmWv kzoImcyw. AXn Ddp \npI. ]camXXzn \nv BZyw a\pmbn. a\ns hnIev] cq]amWv Cu {]Xy {]]w. {_w iq\ytm iq\yamWv. iq\yamb BImi n \nmWtm at\mlc \oena {]XysSpXv. AXpt]mse {_n \npw NnhrnIfpmIpp.kev] \miw hcptm NnhrnI DcpIpp. AXns ^eambn {]]tamlamIp aqS apw DcpIntmIpp. Atm AXv icXvImeKa nse \nemImiw t]mse PclnXhpw kIe PohnIfpsSbpw BZnbpw Ahpw A\hpamb Nnmbn {]tim`npp.

48. kw_t{ZjvSr Ziym\mw at[y ZrjvSn ln bZz]px {ZjvSr Zi\ ZriymZn hnXw XZnZw ]Zw 49. tZimtiw KtX Nntat[ybt Xtkm h]px APmUy kwhn\\w Xtbm `h khZm 50. APm{Kkz]v\\n{Zky bt cq]w k\mX\w AtNX\w NmPUw N Xtbm `h khZm 51. PUXmwhPbnssXzIm inebm lrZbw ln XXv Aa\kvI kzcq]w btbm `h khZm Nnw Zqtc ]cnXyPy tbm kn tkm kn ntcm`h 52. ]qhw a\x kapZnXw ]camXzm t\mXXw PKZnZw khnIev] Pmew

54. AIrIacwKw N KKt\ Nn{X apnXw A{ZjvSpIw kzm\p`ha\n{Zkz]v\ Zi\w 55. kmo `qtX kta kzt \nhnIevt] NnZm\n \ncnw {]Xn_nw_n PKn apIptc bYm 56. GIw {_ NnZmImiw khmI a JWvU nXw CXn `mhb bt\\ tNXmey imtb 57. tctJm]tcJmhenXm bssYIm ]ohco inem XYm ss{XtemIy henXw {_ssI anl ZriyXmw 58. ZznXobImcWm`mhm Z\pev] anZw PKXv mXw mXhya[p\m ZrjvSw ZrjvS hyapXw 59. hn{imtm kvan Nncw imnm{Xm mkvXnIn\ ]iyhn{im ktlw hnKXmtij IuXpIw

666

AcKwtam AIrIambpw Cm BImin Hcp Nn{Xw Dbcpp. AXv ImWm\mfn. Ddnem bmepw DWhnembmepw AXv ImWm\pw km[ya. AXpt]mse kakz \nhnImc kmn cq]hpw ZWw t]mse \nehpamb NnZmmen aqp temIfpw CmclnXambns {]Xn^enpp. {_w kh cq]hpw NnZmImi kzcq]hpw AJWvUhpw GIhpamWv. XSn inebn tcJI hcncnpXp t]mse {_sbpw ImWpI. Hcp ImcWw ]dbm \nmXn\m Cu {]]n\v Dev]n Dmbnn. Nnm{XamsX thsdsbmpan. Nnm{Xs am{Xw ZinpI. Rm AdntbXv ]dp. ImtWXv Ip. {im\mb Rm C\n hn{ians.

60. \nckvX Iev]\m PmeaNnzXzw ]cw ]Zw X Gh `qXamw {]m]vXmx kwimm tij Inev _njmx 61. alm[nbx im[ntbm tb bmXm hna\kvI Xmw Ptmx IrX hnNmcky hnKeZv hrn tNXkx 62. a\\w XyPtXm \nXyw InnXv ]cnWXw a\x Zriyw kyPtXm tlbap]mtZb apt]bpj 63. {ZjvSmcw ]iytXm \nXyaZrjvSmca ]iyXx hnmXthy ]tc Xtz PmKcpIky PohnXw 64. kp]vX ky L\ktaml atb kwkmc h\n AXy ]Iz sshcmKymZctkjp ctkjz]n 65. kwkmc hmk\mPmte JKPme Chm[p\m t{XmSntX lrZb{Ku ttY sshcmKy cwlkm 66. ImXIw ^eamkmZy bYm hmcn {]koZXn XYm hnm\hiXx kz`mhx kw{]koZXn 67. \ncmKw \ncp]mkwKw \nZzw \ncp]m{ibw hn \ncymXn at\m tamlmZznlwKx ]RvPcm Znh 68. im ktl Zucmyw KXIuXpI hn{`aw ]cn]qmcw tNXx ]qtpcnh hn{`aw ]cn]qmcw tNXx ]qtpcnh cmPtX.
\nckvX Nnamb ]ca]Zw {]m]nhcpw \nckvX kev] cpw Bbh tZmjhnapcmbn {_s {]m]npp. a\kv XymKtmsS hna\kv IcmbhcpsS im Nnw AhcpsS ta[sb {]hrampp.

\jvSamb at\mhrnItfmSp IqSnbhcpw am\knI kev] ]cnXyPnv A`ymkm a\v ]cn]Iz ambhcpw thZm Nn\n \nccw apgpInbhcpw apapp cq]n \npw tZbw, D]mtZbw Fo cphn[nepff ]Zmfpw XyPnhcpw \nXy\pw, {ZjvSmhpw {]]s ImWm A{`jvSmhmbn hn ph\pw Adntb ]caXXzn apgpInbh\pw kck\pw, cklo\hpamb ]Zmfn sshcmKyw ]qv tamlmIamb {]]amn kpjp]vXn tNhcpw sshcmKy_em {]m]nI hmk\I fmIp kph ]miw On `namnbhcpw ssiYn eyw h lrZb {KntbmSpIqSnbhcpw Bb m \nI AhcpsS kz`mhm t\mmcesImv Pew ipamIpXpt]mse ]cnipa\p tNhcp amb Dam ]Rv Pcapcmb ipIsftmse taml]min \nv hnapcmbn A\mkhpw ZzzmXoXhpw \ncmew_hpw cmKclnXhpamb NntmsS hnipcmbnncpp. {]m]nI NnItfmSv hncn tXmnbnpffhcpsS Nnw ]q N{s\tmse Fm hn[nepw tim` tNcpp.

69. \mlw \ Nm\y ZkvXol {_ sshmkvan \ncmabw Cw kZktZm[ymZyx ]iyXn k ]iyXn 70. AbtX\m]\tXjznZrKv Zrtiyjp bYm a\x \ocmKtah ]XXn XZzXv Imtcyjp [oc[o 71. ]cnmtbm]`qtm ln t`mtKm `hXn XpjvStb hnmb tkhnXutcm ssa{XntaXn \ tNmcXmw 72. Ain{Xm]n kw{]m]vXm {Kmabm {Xm Ym zssKx t{]ytX XZzsshss t`mK {io ch temIytX 73. a\tkm \nKrloXky eoemt`mtKm ev] tIm ]n bx Xtahme_v[hnkvXmcw njv SXzmZv _lpam\ytX 74. _aptm alo]mtem {Kkamt{XW XpjyXn ]sscc_tm \m{Imtm, \ cmjv{Sw _lp a\ytX 75. lkvX w lkvtX\ kw]oUy Zss Zm hnNqWy N AwKm\yw ssKcnhmIyay PtbZmZu kzbw a\x

667

I 76.

a\tkm hnPbmm\yp KXnckvXn `hm th alm \cI km{amtPy a ZpjvIrX hmcWmx 77. Bimic iemIVym Zpbm lo{obmcbx

knsbpw Aknsbpw at[y ChnsS Rmt\m asmtm Cspw Rm kZm tZmjclnXamb {_amsWpw ImWph\mWv bYm hkvXpX ImWpXv. {]bmk sat\y hp tNcp Zriyfn Iv cmKcln Xambns apgpIpXpt]mse m\nI Ihy \ncXmcmbnocpp. ASpdn Iff tamjvSm sh \ne ssIhnv kulm `mhw ]pepXp t]mse Nnn\p`hn kpJw kpjvSnv ImcWam Ipp. Hcp {Kman t]mIm B{KlanmXncps nepw bmZrnIambn {Kmaamn hp s]m ]m DZmko\\mbn \SpXpt]mse m\nI tbmKmIamb sFizcy DZmko\XtbmsS A\p` hnpp. kwbXNnm Xp t`mKhpw A[nIsap a\nemn AXp tiIcamIpsav IcpXn AXn \nv hnpamdm\m{Klnpp. A\ycpsS B{IaW n\ncbmbnm cmPmhv Xs cmPynse kh t`mK hkvXpfpw Xpambn IcpXpp. i{Xphns _\ n s]v \cInm hnap\mbXn\ptijw Hcp Dcpftmdpw alcambn IcpXpp. Gsd sRcpnbmsWnepw a\ns\ sshcmKytmsS IogSpI. kwkm ckmKcn a\v \nb{npXn IqSpX D]cn Hpan. tLmc\Kcn ZpjvIamIp aZn B\ kcnpp. BibmIp icfm kpknXcmb C{nbfmIp i{Xpsf PbnpI {]bmkw Xs.

83. kplrjvSx kpZrVxkz kp{Imx kp{] t_m[nXx kz KptWmt\mPntXm `mXnlrZnlrtZym at\maWnx 84. G\w at\maWnw {_ _lp]IfnXw hnthIhmcnWm knssy {]mfym temIhm `h 85. hnthIw ]cam{inXy _pym kXyathy C{nbmco\ew OnXzm Xotm`h `hmhmXv

78. {]oWNnZky \nKrlotX{nb Zznjx ]Zvan\y Ch tlat obt t`mK hmk\mx 79. XmhninhthXmfm hkn lrZn hmk\mx GIXXz ZrVm`ymkmZymh hnPnXw a\x 80. `rtXym `naX IrXzm{n khm ImcWmXv kmat{nbm{Imtat\m at\y hnthIn\x 81. emf\mv \nKv[ ee\m]me\mXv ]meIx ]nXm kplrZpahn\ymkmat\m at\y a\ojnWx 82. kzmtemIXx imkv{X Zrim kz _p[ym kzm\p `mhXx {]bXn]cmwknnw Xyzmm\w a\x ]nXm

Nnnse Almcw HXpn C{nbfmIp i{Xpsf Pbnp IgnhcpsS hnjbm`nemjw apImev Xmacq t]mse \inpp. hmk\bm Ip thXmfs GIm{KXbpsS A`ymkm \nb{nmXncnphsc am{Xta AXv cm{Xnbnse t]mse lrZbn Ddv \npIbpffq. hnthIn Xs a\ns\ `yXys\tmse Bm\phnbmpp. AXv Ahs kIe Imcyfpw a{nsbtmse ]cn]menpp. hnthInbpsS a\v C{nbsf B{IanpXn\m Hcp kmas\tmse s]cpam dpp. Adnhpffhs a\v emf\bm kvt\lapff kv{Xosbtmsebpw ]menpXn\m ]nXmhns\ tmsebpw Ccw Imcy sNpXn\m kplr ns\tmsebpw BWv. imkv{X\pIqeyw A\p`qXn {]Imiw _pn Chbm a\mIp ]nXmhv kzbw adv ]caknn \Ipp. BKpWm tXPp Ie m\cXv\w lrZbn {]tim`npp. AXv ZrVhpw lrjvShpw ssNX\ybphpw \nbnXhpamWv. Nfnbn InSv aen\amb a\mIp cXv\s hnthI Pem IgpIn ]cnipampI AXv \nv tXPv \Ipw. hnthIs B{ibnv _pnbm kXywkmmXvI cnv C{nbfmIp i{Xpsf XIv kwkmckmKcw Ac ISpI.

86. Bmam{Xa\m\mw ZpxJm\mamIcw hnZpx A\mam{Xa`nXx kpJm\mamebw hnZpx 87. hmk\mXp _tm bw temtIm hn]cn htX km {]knmXn ZpxJmb kpJmtbm tZamKXm 88. [otcm]yXn _lptm ]n IpetPm ]n alm\]n Xrjv Wbm _[ytXPpx knwlx irwJebm bYm 89. ]caw ]pcpjw b\mbmZmb kqZyaw bYm imkv{Xa\ptZzK amNc tIm \ knn`mIv

668

I 90.

Alw khanZw hnizw ]camml aNypXx \m\yZkvXoXn kwhnXym ]cam km ly lwIrXnx 91. kh kvamZvh y Xncntm l _mem{KmZhylw Xqx CXn bm kwhntZm {_ ZznXobmlw IrXnx ip`m 92. tammssbjm \ _mb Pohp ky hnZytX 93. ]mWn ]mZmZn amt{Xm b al antXyj \nbx AlmckvXrXotbm kueuInI kvXp Gh kx

Zpcm kz`mhapffh\pw Cu aqmas Alm ctmSp IqSnbh\pamb hyn XsbmWv ZxJabamb kwkmchnjbns thcv. Cu Almcn\Snasv Poh Xmsg AKm[Kn XffsSpw. Cu ZpxJ {]Zamb Almcapt]nv BZys cp hn[n epapff Alw`mhn apgpInb hyn kwbanbmbn apnsb {]m]npp. BZys AeuInIamb clw`mhsfbpw AwKoIcnXn\p tijw aqm as Almcw shSnbpI. ]noSv km[\bpsS in hnptm BZys cv Alw`mhfpw shSn v \nclmc `mhw ssIsImffWw. CXv DXnbntev \bnpw.

BbmWv temIn At\Iw ZpxJv ImcWmambncnpXv. A\m kpJn\v ImcW amWv. hmk\mkq{X_amb Cu temIw amdnamdnp sImncnpp. Cu Imahmk\ Gsd ZpxJIcamWv. AXns \miw kpJacpfpp. [oct\m, ]WvUnXt\m, Ipeo\t\m, almt\m Bbmepw Bcpw Nebm knwlsa t]mse Bim]min _\mIpp. ]ucpjtmsS {]bXv \ nv imkv { Xa`ykn p BmWv knn hcmXv? ""Rm ANypX\mb ]cammhmWv'' ""Fn \npw `nambnsmpan; Cs\bpff m\mIamb Almcw t{ibkvI camWv. Rm XeapSn \mcns\m kqv ahpw Fm n \npw hyXykvX\pamWv F Alw`mhhpw awKfIcamb AlmcamWv. Cu clmchpw _ \w \nnpn. AX tam km[IamWv. ""Rm ssIpw Imepw apapff icocw tNh\mWv'' F aqmas Almcw XpamWv, tIhew euIoI hpamWv.

94. Poh Gh Zpcmmku Ix kwkmc ZpkvXtcmx At\\m`nltXm Ppct[m [x ]cn[mhXn 95. A\bm ZpclwIrXym `hmXv kwXybm Nncw injvSlmchm Ppx iahm bmXn apXmw. 96. {]Yau ZzmhlwImcu AwKoIrXy Xze\InIu XrXobmlw IrXnkvX ymPymeuInIo ZpxJZmbo \o 97. AY tX A]n kwXyPy khmlw IrXn hPnXx k XnjvTXn XYmXyw ss]ctahm[n tcmlXn

98. t`mtKmam{XtIm _kv XymtKm tam DNytX a\tkm `ypZtbm\mtim at\m\mtim atlmZbx 99. at\m \miat`yXn at\mky ln irwJem \m\w \ \ncm\w \ New \mNew ncw \ kmk ssNtXjmw a[yw m\n at\m hnZpx 100. bYmkuvamnZm`mky BImtim t\m] e`ytX XYm\ncwinXv `mhx khtKm ]n \ eytX 101. khkev] lnXmkhkwm hnhPnXm sskjm NnZhn\mimm kzmXv taXymZn IrXm`n[m 102. BImiiX`mKmm tjp \njvf cq]nWo kIemaekwkmckzcqss]Im Zin\o 103. \mkvXtaXn \ tNmZXn t\mnjvTXn \ XnjvTXn \ N bmXn \ NmbmXn \ N t\l \ tNl NnXv sskjm NnZaemImcm \nhIev]m \ncmkv]Zm 104. BZu iaZa{]mssbKpssWx injyw hntim[tbXv ]mXvkhanZw {_ ipkvXzanXn t_m[tbXv.
GXp hn[nepffXmbmepw t`mtK _\amWv. apnsbXv t`mtK]cnXymKw Xs. at\m\miamWv at\mXnv ImcWw. `mKyhmt\ at\m\miw knnq.

669

I m\nIfpsS a\v \inpp. Ah a\ns\


B\satm B\ clnXsatm IcpXpn. Ah AXns\ Ne\satm ANesatm kstm Ak stm IcpXpn. Am\nIfmIs a\ns _\ns]v Dgepp. khkev] mXoXhpw khkwmclnXhpamb Cu NnZmmhns\ Ahn\m insbpw kzmmshpw apw ]dbpp. AXv AJWvU ssNX\yhpw khhym]IhpamWv. ANXv ZrjvSntKm Nca. m\nI GsXmcp NnZmmhns\bmtWm BImismfpw \qdpaSv kzhpw Ahbhcln Xhpambn ImWpXv Bk kq \neamb hnizcq]n tIhew BZiIambnocpp. Bk Hcnepw DZnpItbm Akv XanpItbm sNpn. AXv Ka\mKa\ clnXamWv. AXv Ccnp Itbm \npItbm sNpn. AXv AhnsSbpan, Ahew_lo\hpw hnIev] clnXhpamWv. iaZamZn KpWfm injys AxIcWs ipoIcnt NpaXe Kpcphn\pv. AXns\pSv Cu ImWp kIeXpw \obpw {_kzcq]amsW t_m[w injy\v DmnsImSpWw.

110. hnZym kw{]m]ytX {_ khtZmjm]lmcnWo imayXnlykv{Xakvt {XW amte\ mfytX aew 111. ia hnjw hntjssWXn cp]pWm l\ytX cn]px

CuZrio `qXatbbw bm kzm\ti\ ljZm 112. \ eytX kz`mthm kym hoy amssWh \iyXn \mkv tXjym ]camtt\tXyhw `mh\tb bm 113. khw {_tXn bkym_mh\m km ln apnZm t`ZZrjvSnchntZybw khYm Xmw hnktbXv
kzm\min\v t{ijvTamb AhnZy D]Icnpw. AXpaqew khtZmjIcamb hnZy {]m]nmw. Akv{Xw Akv{Xs apdnpp. aewsImv amen\yw IgpIn fWw. hnjwsImv hnjw lcnmw. i{Xp XsbmWv i{Xphns\ kwlcnpI. AXpt]mse B\miw kpjvSnv ImcWamIpw. AXns kzcq]w ZrjvSntKm Nca. AXv ImgvNbns]Sptm Xs \inpp. AXns\ ambsbp IcpXmsX {_amsWp Icp XmsX {_amsWp IcpXpIbmWv tam{]m]vXn pNnXw. t`Z_pnbmWv AhnZy. AXn\m t`Z_pn ssIshSnm t{ibpmIpw.

105. Akym{]_pkykhw {_tXn tbmhtZXv alm\cIPmtejp k tX\ hn\ntbm PnXx 106. {]_p _ptx {]oW t`mtKky \ncminjx \mkvXy hnZymaeanXn {]mkvXp ]ZntiXv Kpcp 107. kXn Zn] ChmtemI kXy Ch hmkcx kXn ]pjv] ChmtamZnXn kXyw PKYm 108. {]Xn`mkX GthZw \ PKXv ]camXx m\ ZrjvSu {]kmbmw {]t_m[hnX tXmZmbx
""khw {_w'' Fv Am\nbpsSbpw At_m[mcsbpw apn ]dbpXv Ahs\ \cIn XffnbnSpXn\p XpeyWv. t`mtK \inv {]_p\mbh\pam{Xta thZm t_m[\wsImv KpWapffq. Zo]n \nt {]ImiapmIq; ]qhnSpt kuc`y apffq. AXpt]mse NnXv ssNX\ynemWv {]] nXn. bYmn {]]n\v AnXzan. tIhew B`mkam{XamWXv. \ns Iv BhcWclnX amIptm AXn PvR m\{]Imiw \ndbpw Atm Fs D]tZins kmcmwiw \n\p hyamIpw.

109. bYmhRmkykn kztmaZzmKvh rjv Sn _em_ew AhnZyssbthmabmkzm \m timZyambm

114. apt\ \mkmZytX Xn ]ZabapNytX IptXm PmtXbanXn tX ZznP amkvXp hnNmcWm 115. Camw IYalw laotXyjm tX kvXp hnNmcWm AkvX wKXmbmw oWmbmakymw mkykn XXv]Zw 116. bXGjm bYm ssNjmbYm \tXyJnXw XZkymtcmKimembm bXv\w Ipcp NnIn t\ 117. bssYjm PaZpxtJjp \ `qbkvXzmw \ntbmyXn kzm\nkz]cnkv]ssx kv^pcXy ssn Zhx 118. GImIJw XZnXy`mhyXmw ZrVw InnXv p`nXcq]m km knnna bmth

670

I 119. Xassbh kv^pcXym


120.

121.

122. 123. 124.

Xss{Xthm ncn hmth Bt\yhm\mthymav\n bYm kckn amcpXx XssYhmmissyhkzmt\y sshXn temeXmw Ww kv^pcXn km ssZho kh inYbm XYm tZiIme{Inbmin\ bkymx kw{] IjtW kzkz`mhw hnZntXzssc]\y]tZ nXm cq]w ]cnantX\mku `mhbXyhn`mhnXm bssZhw `mhnXw cq]w Xbm ]caImbm XssZssh\ma\pKXm \makwJymZnIm Zrix hnIev]IenXmImcw tZiIme{Inbmkv]Zw NntXm cq]anZw {_ t{X CXn IYytX hmk\mx Iev]btkm ]n bmXylw ImcXmw ]p\x

126. at\mL\hnIev] w Xp KXo {nbXmw iss\x 127. Ghw Pothm ln kev]mhm k\mcp thjvSnXx ZpxJPme]coXmm {IamZmbmXn \oNXmw

]mWn]mZabwtZlan{nbmWn hnZp_p[mx

128. CXn inabw tNtXmL\mlmcXmw KXw tImiImcIrancnh tkzbm bmXn _\w 129. kzbw Iev]nXXam{XmPmem`ym chn]cmw hnhiXmtaXn irwJem_knwlhXv 130. IzNn\x IzNnZv_pnxIzNnvRm\w IzNnXv{Inbm IzNntZXZlwImcx IzNnnanXn kvarXw 131. IzNnXv{]IrXncnXypcvXw IzNnamtbXn Iev ]nXw IzNnaeanXn t{]mw IzNnXvItXnkw kva rXw 132. IzNnZv_ CXn JymXw IzNnXv]pcy jv SIw kvarXw t{]mw IzNnZhntZyXn IzNnZntXn kXw 133. Caw kwkmcaJneamim]mihn[mbIw Z[Zx^sselo\w hS[m\m hSwbYm
DdXpw tZmjw IeXpamb Alw`mhw Xs bmWv _pn. _pn kev] cq]w [cnptm at\m cq]ambnocpp. a\v L\nIev]n ]Xnptm AXv {ItaW C{nbcq]w ssIsmffpp. IcWNc WmZnItfmSpIqSnb tZlsbmWv ]nXm C{nbw Fp]dbpXv. kev] amIp hmk\m]mim _amb Pohn ZpxJamIp hebn s]Sptm At[m KXn {]m]npp. ]]\qpgp tkzbm _n AIsSpXpt]mse inabamb Nnv L\mlmcw {]m]nv _n AIsSpp. Nebn IpSpnb knwlstmse kzIev]nXamb Xm{X3 ]mim Ccpv NnXvin sshiyn\ncbmIpp. Cu Bm hp XsbmWv NnebnSpv AlwImccq]nepw NnebnSv Nnv F t]cnepw AdnbsSpXv. AXp X a\spw NnebnSv _pnbpw m\sapw {Inbsbpw {]IrXnsbpw a\spw ]pcpjv SIw Fpw _\sapw HmtcmLn ]dbsSpXv. CXv NnteSpv CbmsWn asmcnSv AhnZybmWv. ^eclnXambhS_oPw hShrs [cnpXp t]mse CXv Bim]mi_amb PKns\bmsI D smffpp.

e`nmXv Ab]Zsav ]dbsSpp. ambbp mbsXs\sbsmpw Nnnt ambsb Fs\ \innmsap am{Xw Nnnm aXn amb oWnp \inptm \n\v Abamb ]Zs nbpff m\w e`npw. CXv FhnsS\npapm Ipp? CXns kzcq]sav ? CsXs\ \inpp? Fsmw Nnnv CXn\v auenIamb {]Xnhn[n ImW Ww. As\bmbm AXv \ns kwkmcN{In IpgpIbpw IqSmsX NnamIp kap{Zw hn`mknXam IpIbpw sNpw. NnXv k AJcq]mIsav IcpXWw. NnXvin Nnb ka{Zn tm`npsIm ncnpp. kap{Zn \neNnb XcwK s]mpp. GsXmcmiIXnsb Nennm tZiIme {InbminI AkafmtWm B in Dm \nemWv nXnsNpXv. B NnXv in Adnb sSm km[yamImXpsImv ]cnanXnsbtse cq]`mh\bpambnocpp. B ]cminbn cq]`m h\bpmIptm AXns IqsS \makwJymXnI tbmPnpp. NnXvinbpsS B cq]w tZiIme{InbIm[mc`qXambpw hnIev]cq]w [cnpXmbpw Xocp p. AXmWv t{X AXpw ]noSv hmk\mk ev]m Almccq]w {]m]nppapv.

125. Almtcm hn\ntXm Ifo _pncpNytX _pnxkev]nXmImcm {]bmXn a\ kmkv]Zw

671

I 134. Nnm\einJmZKv[w tIm]mPmKcN


135. 136. hnXwNhnXw Imam_v[nItmecXw hnkvarXma ]nXmalw kapc at\m {_amXwKanhIamXv Ghw Pohm{inXm `mhm `h `mh\mbmlnXmx {_mWm Iev] nXmImcme tim]yY tImSoix kwJymXoXmx ]pcm PmXm Pmbt Zym]n NmZnXx DXv]yt]n ssNhmt\y IWuLm Ch \nXv[ cmXv tINnXv{]YaPam\x tINna iXm[nImx tInmkwJymPam\x tINnXvzn{Xn `hmcmx tINnXv IncKhhnZym[catlmcKmx tINnZthcpWmkv{Xmt[m P]Zva Pm tINnZv {_W`q]messhiyiq {ZKWmx nXmx tINnXv XrWuj[o hr^eaqe ]XwKImx tINnXvIZw_Pw_ockmeXmeXameImx tI Nn atl{aebklyactachx tINnXv mtcmZ[n ocLrtXp Pecmibmx tINnZznimemx IpIp`x tINntZym almcbmx hnlmbkypssIx tINnn]X ypXv ]XXn Nx IpIm Ch lkvtX\ arXyp \m hncXw lXm

137.

Ah hn`n\ma cq] tNhbmWv. NneXv kqcy, N{ lcn, inh hcpW, {_mhv XpSnb cq] fnemsWn NneXv b Inc K hmZnIfpsS cq]nemWv NneXv {_mW {Xnb sshiy iq{ZmZn \ma tNhbpamWv. NneXv ]\, ]ne, ISv, \mcIw, ]pv, hrw thcv, Ce, Imbv Fnhbmbnop. NneXv hn`n ]hXfpsS cq]nepamWv. tacp, aebw, acw, atl{w, kly Fo \mafn NneXv AdnbsSpp. NneXv kap{Zcq]nepw NneXv ]mev, s\v Icnn \ocv Fo cq]nepw nXn sNpp. NneXv ZnpIfpsS t] [cnp. NneXv Hgppff \ZnIfpsS th [cnp. ASnp Xmgvnbmepw ]v tatemv s]mpXpt]mse NneXns\ arXyp hopw hopw XmUnpp. F{Xtbm t] BImintepbXn\ptijw Iotgmp ]Xnpp.

138.

139.

140. 141.

142.

143.

`pzm P\v kl{kmWn `qbx kwkmc ktStl {_.


Cu a\v B\ Nfnbn ]pXpt]mbXpt]mse NnamIp AnPzmebn Zlnv tIm]amIp s]cp mn\m hpgpsv ImaamIp kap{Znse Npgnbnsncnpp. AXv Xs ]nXmal\mb Bhns\tmepw hnkva cnp. AXn\m BZyw AXns\ DcnpI. Pohnsb B{ibnp At\Iw `mh esa tImSnWn\v t`Zfn {_m kev]nXmambn DmIpp. AcphnIfn PeIWsftmWw CXv `mhnbnepw DmIpw. Nne `mh At\I iXw XhW Dmbn cpw aqpw XhW P\nhbpw C\n P\nm t]mIphbpw Dv.

144. ]Xn tINnZ _p[mx kw{]m]ym]n hnthIXmw ZnmemZy\hnamXXzw kz in Xx 145. {ioessbh bZmZt ZnmeIenXw h]px XtZh Poh]cymb hmk\mthiXx ]cw 146. a\xkZytX temew Ie\m Iet\mpJw Imeo a\xincmZu `mhbXnWmXv 147. BImi_mh\mamw i_vZ _oP ctkm\apJo XXkvXZvL\Xmw bmXw kv] i_oP ctkmpJw 148. `mhbXy\nekv]w kv] i_oP ctkmpJw Xm`ymamImi hmXm`ymw ZrVm`ymk himXx 149. i_vZ kv]i kzcq]m`yw kwL jm\y tX \ex cq]Xm{X klnXw {Xn`nkvssXx k l knXw 150. a\kvXmZrKv KpW KXw at\m `mhbn WmXv KXm{XtaXkvamZv `qankwthn tXm `thXv 151. XXkvXmZrKv KpW KXw at\m `mhbXn WmXv KXm{XtaXkvamZv `qan kwhntXm `thXv 152. AtYw `qXXm{XthjvSnXw X\pXmw PlXv h]qahn IWmImcw kv^pcnXw thymav\n ]iyXn

672

ZnpI Imew FnhbpsS {]`mhnepw kz insImpw BXXzw tZlw [cnptm AXp Xs hk\mhim kev] fntep t]mIp Ne a\ns cq]w sImpp. kev]bpamb Cu a\xin Wn kzamb BImi `mh\ tbmsS Db \nebnemIpp. AXn i_vZ _oP ns Apcw DmIpp. ]ns a\p XsbmWv L\o`qXambn kz]\{Iam hmbp kv]\ `mh n canpXv. AXn kv]i _oPns Apc apmIpp. ]ns ZrVm`ymkm i_vZkv ]i cq]amb BImihpw hmbp kwLjm Anbpw DIpp. Ancq]w Xm{Xm kwtbmKm {XnKp WmXvaIamIp {XnKpWmIamb a\v ckXm{Xsb `mh\ sNpp. Atm AXv Pens ioXfkz `mhw Nnnv Pehpambn XmZmyw {]m]npp. ]noSv AXv NXpKpWamIpp. K\[ Xm{Xabambn AXv ]rYznsb A\p`hnm XpSpp. Cs\ Av X\am{XItfmSpw IqSn AXv Xs kqva XXzw shSnv BImin An kv^ pnwKfpsS cq]n {]Iminp. icocs Zinpp.

aqibn sh kzw t]mse Xnfpp. AXv apIfn incpt]msebpw Xmsg]mZ t]msebpw ]mizfn `pP t]msebpw a[y`mKv hbdpt]mse bpw Ccnpp. Cs\ AXv ]q icocw {]m]np p. B icocw XsbmWv _pn _ew hocyw Dmlw hnm\w ssh`hw Ch tNv temI]nXmal\mb {_mhmbn cq]w sImffpXv.

153. AlmcIembpw _pn_oP ka\znXw XXv]pcyjvSIanXyw `qXlrZv] jSv]Zw 154. Xkva owkvXp Xo{hkwthKmXv `mh bZv `mkpcw h]px qemtaXn ]mtI\ at\m hnIev]^ew bYm 155. aqjm {ZpXtlam`w kv^pcnXx hnaemw_tc knthi aXmZt Xt Px kz kz`mhnX 156. Du[zw incx]nWvUab a[x ]mZabw XYm ]miztbm lkvX kwm\w at[ytNmZw [nWw 157. Imtem\ kv^pStXmtaXy `hXyae hn{Klw _pnkvz _temmlhnmss\ izcy kwnXx 158. k Gh `Khm {_m khtemI ]nXmalx AhtemIy h]p {_m Imamo b apaw
icocw XsbmWv Almcbphpw _pn_oP bphpamb ]pcyjvSIw Fv ]dbsSpXv. AXv PohnIfpsS lrZb Iaen Idnsmncnp hns\tmsebmWv . thhnptm Iqhfmbv qeambnocpXpt]mse B kqva icocn Xo{hhpw kwth\mIhpamb icoc`mh\bpmbm AXv qeambn Xocpp. B tXPv kzmImin

159. Nnmat`yXy `Khm {XnImemae Zi\x GXkvan ]camImti Nnm ss{XIm cq]nWn 160. AZrjvS]mc]cyt {]Yaw Inw `thZnXn CXn NnnXhm {_m ktZymPm Xmaem \rIv 161. A]iyXv kzhrm\n kaXoXm\y t\Iix kvacXytYm k kIem kh [ KpW {IamXv 162. eoebm Iev]bmamk Nn{Xx kev]nXx {]Pm \m\mNmckamcwt`m Kh \Kcw bYm 163. Xmkw kzm]hmw [ Imam kntb A\m\n hnNn{XmWn imkv{XmWn ka Iev]bXv 164. hncnncq]mkx Iev]nX XzmXv PKXv kvXntXx
Cs {]Xys {_mhv `qX `hnjy Zz am\ {]Xyn ImWph\mWv. Atlw Xs kpccq]w Iv Cu Nnm{XamIp ]camImin\v BZnbpw Ahpw Csv hnNmcnp. CXn BZytXv Fsv Nnntm Atlns B Npv ssNX\yabambn AXoX Ime Zriyambn. At\Iw kz ImWsp. AtXmsS Atln\v kh [fpsSbpw KpWfpsSbpw {Iaw Hmnm Ignp. ]ns ]e hn[nepff {]PIsf krjvSnp. AhcpsS [m Imatam hnNn{X ]Zm sfbpw imkv { Xsfbp kz\cImZnIsfbpw kev] np. Cu a\p XsbmWv {_ cq]w. Fp sImsm `mh\bm {]] nXambXn\m {_mhns PohnXtmsSmw Xs CXns PohnXhpw cq]wsImpw {_mhns PohnXtmsSmw Xs CXns PohnXhpw cq]w sImpw {_mhns Bbpv \inptm a\pw \inpp.

165. \ PmbtX \ {]nbtX Iz NnXv InnXv IZmNu ]camt\ hnt{]anYym khw Xp ZriytX

673

I 166. tImiamim`qPwKm\mw

kwkmcm Uw_cw XyP AktZXZnXn mXzm amXr`mhw \nthib 167. Kh\Kckymt ZqjntX ZqjntX XYm AhnZymw ti kpXm Zuhm Ix {Iamx kpJ ZpxJtbm 168. [\Zmtcjp hrtjp ZxJbpw \ XpjvSXm hrbmw taml ambmbmw Ix kaizmkhm\nlm 169. ssb tch PmbtX cmtKmaq J\ym[nbXmw KssXx ssXtch `mssKx {]mky hncmK D]PmbtX

175. Dssx ]Zmb ]cbm {]bm hmk\m KWmXv XmhXv ncnbwt{]mm Xmti\m iam]v\pbmXv

{_ bYmn Bcpw acnpn. P\nppan. CumWpsXmw anYybmWv. Cu kmcmUw_cw Bim`pPwKfpsS C cnnSamWv . C Xv ssIshSnbpI. CXv AkmWdnv amXE`mhn {]thinpI. K\h\Kcw Fs\sbnepambncn s, AXv \nmcamWv. AXpt]mse AhnZymwKfmb `mcym]p{XmZnIfpw XpSamWv. AXn\m Ahsbn Nnnt. [\w k{Xn Fnhsbmw {]]w Xs. AhbpsS hrn ZpxJIcamWv. CXn ktmjnpXv. \ncas{X. tamlambIfn Bpw kpJtam imntbm Innbn. Am\nI kpJ{]ZsaptXmp hkvXp m\nI shdppp.

AXpsImv \nZmL, XXzm\nbmb \o {]m] nI hyhlmcfn GsXmw \jvSsSppthm Ah B{KlncpXv. kzbw Inph kzoIcnmw. {]m]vX fmb t`mK bYmhn[n kzoIcnmw. A{]m]y B{KlnmXncnpI. CXmWv ]WvU nX eWw kZkpp at[y \nesImffp ip]Zsn Adnhpt\Sn AXv Ahew_npI. _mlym`cZriy XyPnptbm {KlnmXncnpItbm sNpI. shffnse Xmac AXpambn _sSpn. AXp t]mse Cm\nI kam\ambn IcpXn PohnpI. m\nI In en]vXcmbncpn. _pnsb AXn en]vXamn. lrZbn C{nb hn^e kv]npnsn AdntbImcyfdnv kwkmc kmKcw XcWw sNpI. t`mKhnjbfmIp ]q fpsS Kw FSpp IgXn\ptijw AXn \npw Nnhrnsb amn hnm Db ]Zw e`nm Ignbpw.

170. AtXm \nZmL XXz hyhlmtcjvT kwkrtXx \jvSw \jvSapt] kz {]m]vXw {]m]vX ap]mlc 171. A\mKXm\mwt`mKm\mahmRvO\ aIr{Xnaw BKXm\mw N kwt`mK CXn ]WvUnX eWw 172. ipw k Z ktZma[yw ]Zw _p[zmhew_y N \ Xky en]ytX {]m ] ]{X anhmw _p`nx 173. bky tNmXz\nmkymXv ky IWn XnjvTXx \ Xky en]ytX {]m ] ]{X anhmw _pZnx 174. bZntXt\{nbm{io kv] tX lrZn sshZznP XZm hnmX hntbm kapotm `hmhmXv

176. kwkmcmw_p\n[makvan hmk\mw _p]ctX tb {]m \maamcqVmkv t X Xomx ]WvUnXmx]tc 177. \XyPn \ hmRvOn hyhlmcw PKZvKXw khtahm\pht ]cmhc hntZmP\mx 178. A\kym XXzaky km kmam\y cq]nWx Nn{XtXmpJXzw XXv kev]mpcw hnZpx 179. teiXx {]m]vXkmI k Gh J\Xmw iss\x bmXn NnXzam]qcy ZrVm PmUymb taLhXv 180. `mhbn NnXnivs sXyw hyXncn anhm\x kev]Xm anhmbmXn _oPapcXmanh 181. kev]\w ln kev] kzbtah {]PmbtX htX kzbtahmip ZpxJmb \ kpJmb XXv
kwkmcamIp kmKcw t`mtK Pe ]cnXamWv. {]bmIp tXmWnbn Ibdnb ]WvUnXm Cu kmKcw XcWw sNbvXp. {]]sn Adnh {]m]nI hyhlmcfn B{Klw {]ISnnpItbm

674

I Ah ssI hnSpItbm sNpn. Ah kIeXn\pw


A\mkcmbncnpw kev]ns Apcw B XXzssNX\yns hnjbm`napJamb {]bmWamWv. ImcWw kev]w {ItaW ZrVambnocpp. Atm Ahbm adbvsp PUXzw {]m]np _oPw Ap cmhbnsepp; tNX\ hnjbfn \npw`n sap IcpXn kev ] cq]n \nesImffpp. kev]n AXns {]h\w kpJ{]Za; ZpxJw \IpXmWv.

3.

182. am kev]b kev]w am `mhw `mhb nXu kev]\mti\ btXm \ `qtbm\\p KNvOXn 183. `mh\m `mhamt{XW kev]x obtX kzbw kevt ]ss\h kev]w a\sskh at\mapt\ 184. OnXzm kzm\nXnjp Xzw IntaXm hXn ZpjvIcw bssYthZw \`x iq\y PKXv iq\yw XssYh ln 185. X_peyky bYm N bYm Xm{aky Imfnam \iyXn {Inbbm hn{] ]pcpjky XYm aew 186. Pohky XWvUe tkyh aew klPa]yew \iytXyh \ ktlkvX kvam ZptcymKhm `thXv
AXn\m NnnepmIp kev] {Inbsb XSbpI. Hcp ]t kev] w Dmbmepw AXn ]Zm `mh\ AcpXv. ImcWw kev]w \innp hm Ddh AXns\ {InbmIamphm A\p hZnpIbn. `mh\ \inm kev ]hpw \inpw. a\psImv a\ns\ PbnpI. kev ] m kev]s PbnpI. Cs\ Bkzcq]n nXnsNm {ianpI. BImisatmWw Cu {]] hpw iq\yamIpp. sNns mhpw s\ns Danbpw {ianm amm IgnbpXpt]mse a\pjys amen\y tZmj {InbsImv AIm Ignbpw. kwibnm \n. AXn\m kZm bXv\ ]c\mIpI.

tJtZmmk hnemtkjp kzm IrX ssbIbm kzkevt] bw bmtX kassX hm h injytX 4. kaXm kh`mthjp bm ku kXy ]cmnXnx Xkyma\nXw Nnw \ `qtbm P`mKv `thXv 5. AYhm kh IrXz aIrXzw N ssh apt\ khw Xyzm a\x ]oXzm tbm kn tkm kn ntcm`h 6. tijnc kam[mt\m tb\ XyPkn XXv XyP Nn\x Ie\mImcw {]Imi Xnancm ZnIw 7. hmk\mw hmknXmcw N {]im [ox 8. lrZbmXv kw]cnXyPy khhmku ]wbx bkvXnjvTXn KXhy{Kx kapx ]ctaizcx 9. ZrjvS m {`jvShyaJnew {`mw {`mym ZntimZi bpym ssh NctXm ky kwkmtcm ZntimZi bpym h NctXm ky kwkmtcm tKmjv] ZmIrXnx 10. k_mlym`ytc tZtl ly[ Du[zw N `np N CX Bm XtXm ]ym \m kvXy\m abw PKXv.

Bdma[ymbw
1. Acmw ]cnXyPy `mh{inw `mh\mabnw tbm kn.tkm kn. PKXykvan eoebm hnlcm\L kh{Xml aItXn ZrV `mh\bmkva bm ]camarX\mav\o km kassX hm h injytX

2.

tl A\L, Acmh, `mh\mkv Ch ssIhnv Xs bYm cq]n {]]n bm{X XpScpI. kh{X AImhmIpI. Cs\bmbm AarXmIamb kaX t\Smw. tJZw, Dmkw, hnemkw, Ch a\pjy \nnXamWv. CXp a\nemnbm kaXtb AhtijnpIbpffq. kaXbpsS bYmm h {Klnv Ignm P\acWImcWw Xs Ahkm\npp. Ihym Ihy XyPnv a\v ]Tnv bY m cq]n \nesImffpI. Ahkm\w kIeXpw ssIhnv kam[n\mIpI. tNX\ XsbmWv {]Imikzcq]w. AXpXs A ImcambnocpXpw. ImcWw, am\knI kev] w hlnpXv AXmWv. AXn\m t`mtKv ImcWamb hkv X pXI kaqew XyPnv BImistmse k z h p w im h p am b N n t m s S I g nbp I . lrZb]qhw kIe t`mtKIfpw XyPnv a\n

675

I hymIpeXbvnSsImSpmsX IgnbpI. As\bpff


h\mWv ap. ]p ZnpIfnepw Npndn Ah ImtWXp ImWmi\mbn Xop. icocn\I pw ]pdpw Xmsgbpw apIfnepw kh{X Bmhv \ndncnppv. AXn\v Cu hnizw Hcnepw A\mabamIpn. Fnepw {]bXv\nv kZmNmc \ncX\mbn Ignbp m\nI kwkmc kmKcw XcWw sNm Wn tbmKycmbn`hnpp.

11.

12. 13.

14.

15. 16.

17.

19.

20.

21.

\ XZkvXXn \ b X3lw \ XZkvXn \ Xbw Ina\yZ`n hmRvOman khw knbw XXw kakvXw JeznZw {_khamt Z amXXw Ala\y CZw Nm\yZnXn {`mnw XyPm\L XtX{_ Lt\ \ntXykw`hn \ Iev]nXm \ timtIm kvXn \tam tlm kvXn\ PcmkvXn \ P hm bZkvXn l X tZhmkvXn hnPztcm `h khZm bYm {]m]vXm\p`hXxkh{Xm\`n hmRvO\mXv XymKmm\ ]cnXymKo hnPztcm `h khZm btky Zw P ]mmXyw Xamtizh almatX hnin hnZym hnaem apm thWp anthmaw hnca\kmw kayIvkz{]kwKm Zp ZmlrZw {`jvSZi\ Zriym\n Xyzm hmk\bm kl Zi{]Xybm `mk amm\w kap]mkva tl Zztbma[yKXw \nXyakvXn \mkvXoXn ]tbmx {]Imi\w {]Imim\mamm\w ka]mkvat]m kwXyPy lrZvKptlim\w tZha\yw {]bmn tb tX cXv\ ma`nhmRvOnXylkvX IukvXp`x DnXm\pnXm t\yXm\n{nbmco ]p\x]p\x l\ymXv hnthI ZWvt U\ ht{PtWh lcn Knco

BmhmWv. CXv _w XsCXn\p timItam taml tam Pctbm Ptam Hpw Xsbn. \nXy\pw knZm\ L\\pamb Cu ]ctaizc\n Iev]\mabamb `mh v km[yXbn. B XXzn ebnXmsWmw. AXn\m Hpw BinmsX, Ffpn ssIhcpXv A\p`hnpI. XymPy {Kmly Nn IqSmsX hnImc clnX\mbncnpI. C\n PsaSpt Ahbp ffh\n t{ijvSPmXnbn s] apnset]mse kzamb hnZb {]thinpp. {`jvSmhn\v Zrkyw aptJ\ e`np kpJm\p`qXn BXzm Dmb kv]\w XsbmsWpw AXns\ \Xpt]mse D]mknpp shpw sshcmKy Nnm kzw A\p`qXnbm hyamnbnpv . ""Dv'' ""C'' Fnhv cn\pw at[y nXnsNpXpw Fm {]Imifmpw {]Imihpamb Bmhns D]mkImcmWv \. Bmhv \psS lrZbn atlizcs\ \nebn hknpp. B imizXmmhns\ ssIhnv A\yhkvXp v {]bXv\nph ssIbnencnp IukvXp` cXv\w hnv ap cXv\w At\zjnphcmWv. {]_e tfm _elo\tfm BIs. C{nbfmIp i{Xpsf hnthIamIp hSnsImSnv \nb{Ww C{ Xs h{Pmbp[m alm]hXsf shn hogv nbXpt]mse hnthI _pnbm C{nb fmIp i{Xpsf hnhIamIp hSnsImSnv \n{nWw C{ Xs h{Pmbp[m alm]h Xsf shn hogv nbXpt]mse hnthI _pnbm C{nbfmIp i{Xpsf Dbcm CSsImSpm XncnpI.

22. kwkmc cm{Xn Zpxkz]vt\ iqt\y tZlatb {`ta khtahm ]hn{Xw XXv ZrjvSw kwkrXn hn{_aw 23. Amt\m]ltXm _mte buht\ h\nXm lXx titjIf{X Nnmx In ItcmXn \cm[ax 24. ktXm kmnXm ap[v\n ZpxJm\n In taIw kwibm arlw 25. tbjmw \ntajtWmtazju PKXx{]ftbmZbu XmZrim ]pcpjmbmn amZrimw KWss\h Im
Cu kpc icocw kwkmcamIp cm{Xnbn ImWp Zpxkz]v\w t]msebmWv. AXns KXn A]hn {XamIpp. _meyn Am\mKX; bu\n kv{Xohnjb NnI, AyImev `mcym ]p{XmZnIsf kw_n Nn Cs\bpff \cm[a\v Btm Xnv FpsNm Ignbpw? kns ta Ak

\nZmL, ""Rm A\y\msW sXnmcWA ssIshSnbWw. Rm\nm ean. Bkaba m hkvXphpan. CsXmw kpw NnbhpamsW n ]ns Rm Fns\ B{KlnWw? CsXmw

676

I ns hnPbhpw kucynsta sshcq]yns


hnPbhpw kpJns ta ZpxJns hnPbhpw \ S p A h b n X m G X ns \ i cW w {]m]nWw? BcpsS \nthtjmtjmtemtWm kwkmcnse krjvSn nXn ebmZnI \SpXv B ]pcpj t]mepw Imem I_foIrXamIptm Fstmepff \nmcmcpsS Ah FmIpw?

\ndncnpw. XrjvWbmIp Immfn t`mKhmk\ bmIp he hncnncnpp. \o AXn AIsp. acoNnImIamb Cu Pew NnamIp IncWfm kh{X hym]vXamWv. Ipt, Cu ambsb m\ amIp Iq icm sImSpmv taLsfsb t]mse XIv Xs bYm cq]n Ddv \ne sImffpI.

26. kwkmc Gh ZpxJm\mw koam CXn IYytX Xt[y ]XntX tZtl kpJ amkzmZytX IYw? 27. {]_ptm kvan {]_ptm kvan ZpjvStmtcmbam\m at\m \ma \nlktay\w a\km kvan Nncw lrXx 28. amtJZw ZP tltbjpt\m]mtZb ]tcm `h tlbm tZbZriu cyzm tijtx kp ntcm`h 29. \ncmiXm \n`bXm \nXyXm akXm Xm \ncolXm \njv{InbXm kuayXm \nhnIev ]Xm 30. [rXnssa{Xo a\kvXpjvSn arZpXm arZp `mjnXm tltbm ]mtZb \npt t XnjvTy ]hmk\w 31. KrloX XrjvWm i_co hmk\m PmeaXXw kwkmc hmcn {]krXw Nnm Xp`ncm XXw 32. A\bm XojvWbm XmX Onn _pn iemIbm hmXy tbhmw_pZw Pmew OnXzm XnjvT XtX ]tZ
At A\s ZpxJsav IcpXsSp Cu {] n IpSpp tZlw Fs\ kpJw BkzZnm \mWv? Bmhns\ tamjvSn Iff Fs Cu Zpjn Nnw Xs. CXv FtmgmWv Fs tamjvSnsX dnpIqSm. Fm Ctm F\n hyambn. AXn \m Rm AXns\ XIpw? tlb]Zmp thn ZpxJnpXn FmWw? AXpt]mse D]mtZb hkvXpfn Bkn DmIpXp shdp sXbmWv. AXn\m tlbw D]mtZbw FnhbpsS t`Z_pn shSnv apffhbn Ddncn Ww. Fsmev m\nbn \nXyX, A`nX, kaX, \njv{ InbXzw \njvI ma`mh\ kmwkvmcnI hnjb fn hncn \nhnIev]vXzw kuayX, amhw, [rXn ssa{Xn ktmjw, kcf`mjWw Fo KpW

33. a\sskh a\xivOnXzm IpTmtctWh ]mZ]w ]Zw ]mh\amkmZy kZy Gh ntcm `h 34. XnjvT K kz] Pm{K \nhkpXv ]X ]X AktZthZaniyw \nnXymmw ]cnXyQ 35. Zriyam{ibkoZw tNXv kntm kntamhm 36. \mlw t\ZanXn [ymb XnjvT XzaNemNe Bt\m PlXm ZrjvS Zriy Zimtc 37. Zi\mJyw kzamm\w khZm `mhb `h kzmZykzmZI kwXyw kzmZy kzmZI a[yKw
acns IjWw LSnn tImSmensImv acs shn hogv pXpt]mse a\psImv Xs a\ ns\ tOZnv kpnc\mbncnpI. Ccnptmgpw Fgptptmgpw \Sptmgpw Ddptmgpw F Fm AhIfnepw Fmw Ak{Zq]sav IcpXn ZriyhkvX ptfmSpff B ssIhnSpI. ImcWw, Zriyw sImpXs Nnns _\n AIsSpp. Zriyfv ssIshSnm Nn iq\yX sImv \o tam {]m]vXn[nImcnbmIpp. ""temIhp an, Rm\pan F `mh\tbmsS ]hXw t]mse ANe\mhpI. BXvamhn\pw hnizn\pw a[ynepw Zriyns a[ynepw kzbw Zi\amIp Bm hpsv IcpXpI. kzmZpff ]Zmw. AX vBkzZnp h cn\pw at[ybpff AhtbmsS tIhew kzmZns\ am{Xw Nnnp ]cammhn ebnm Xmev]cyw hlnpI.

38. kzZKw tIhew [ymb ]camatbm `h Ahew_y \ncmew_w at[y at[y ntcm `h 39. cq _m hnapNyt XrjvWm _m \ tI\NnXv Xkva mnZmLp XrjvW mw Xzw XyP kev] hP\mXv

677

tIhew kzmZKw [ym\npsImv ]cam]cam hpI. \ncmew_s Ahew_nv a[yn nc\m hpI. IbdpsImv sIsh tamNnsSpp. Fm XrjvWm_m tamNnsSpn. AXn\m \o \nZmL XrjvW ssIhnv kev]sf shSnv ap\mIpI.

kv\mbk tbmKn\m\ Zmu hnn imu ap\oizc

48. Cu]v knXm \o]vkntX \ kvtXmbkym hn ZrjvSnjp kpjp]vX hZycXn k Poh DNytX 49. ljmaj `bt{Im[m ImaImWy ZrjvSn`nx \ lrjXn mbXnbx ]cami hnhPnXx 50. _mlym hmkt\mZv `qXm XrjvWm _tXn IYytX khm hmkt\m`qX XrjvWm aptXn `WytX 51. CZakvXp ata Xy anmw {]m\bm\znXx Xmw XoW irwJemw hnn ZpxJP `b {]Zm 52. XmtaXmw kh`mthjvS kXv kzkp N khZm kwXyPy ]ctamZmcw ]ZaXn alma\mx 53. _mmaY tammnc kpJ ZpxJ Zima]n Xyzm kZkZmkmw Xzw XnjvTm p_v[ alm_v[nhXv
kaXzt_[w Iev t`mtKsb khYm _elo \amn aaXm lo\\mbnocph\v icoc_hpw XyPnmw. AXn\m t`tK \miamWv ]caIhyw AlmcmIhmk\ XyPnv t[yb hkvXphns\bpw XyPnph\mWv Pohp. kev]hmk\ kaqew ssIhnSpIbmWv imn{]Zw. {_m\nt B XymKw km[yamIq. As\bpff {_m\n t{ijvT\m Ipp. Ah {]mnI ZpxJpcmbn {_]Zw {]m]npp. tbmKnI iaZabpcmIbm kpJZpxJ en]vXc, Cm \nmclnX\bn kpjp]vXs\t]mse s]kcpamdph\mWv Pohp. hmk\mclnX Imat{Im[tamllj `bmZnIv ASnabmIn. _mly hnjb \Ip XrjvW _\w \Ipw. khhmk\mclnXamb Xrjv W apn {]ZamWv . GsXnepw InWsa B{Klw ZpxJ{]ZamWv. CXv tLmc_\ kzcq]amWv. k\ kZk{Zq] fmb ]Zmfnepff B{Klw khZm shSnv ]ca]Zw {]m]npp. Ipt, _\nepw tam nepw DmIp hnizmk Fmw Xs kpJZpxJ kzcq]fmWv. Ahsbmw ssIhnv {]im alm kap{Zw t]mse \ne\pw im\pambn XocWw.

40. GXmalw `mhabo a]pWymw OnXzm \lw `mh iemIssbh kz`mhPmw `hy `hm `qau `h {]imm Jne `qX `oXnx 41. Altajmw ]Zmm\m tatX Naa PohnXw \ml ta`n hn\m InnhssbtX hn\m Ine 42. CXy \nbw Xyzm hnNmcy a\km kl \mlw ]Zm ky \ ta ]Zm CXn `mhntX 43. AxioXebm _q[ym IphtXm eoe bm {Inbm tbm \q\w hmk\mXymtKm t[ytbm {_ {]IonX
XrjvW Almcbphpw kev ]abhpamWv. Cu XrjvW tOZnm\pff almkv{Xw Alw `mhcm lnXyamWv. P\\acW `ojWnbn kIe PohnIfpw apgpIpp. Cu temIn \npw \n`b\mbn ]cam temIn kcnpI, im\mbn Nnnv t`mtK shSnbpI. Cu ]Zmw FsX; F\nv Cu ]Zmfpambn _an F `mh\tbmsS \ncmew_mhbn nXn sNWw.

44. khw kaXbm _p[ym bxIrXzm hmk\mbw PlmXn \ntam tZlw \tbm ku hmk\mbx 45. Almcabow Xyzm hmk\mw eoessbh bx XnjTXnt[yb kwXymKo kPoh p DNytX 46. \nqew Ie\mwXyzm hmk\mw bx iaw KXx tbw XymKanaw hnn apw Xw {_mtWma 47. ZzmthXu {_ Xmw bmXu Zzmth Xu hnKX Pzcu B]vk p bYmImew kpJZpxtJ jz \mcXu

678

I 54.
55.

56.

57.

58.

59.

60.

PmbtX \nbx kmt[m ]pcpjky NXphn[x B]mZakvXI alw amXm]nXm]nXr hn\nnXx CtXytIm \ntbm {_ _mbmk hntemI\mXv AXoXx kh`mth`ym _mem{Km Z]ylw X\p CXn ZznXotbm tammb \ntbm PmbtX kXmw PKPzme ]Zmmm kh Ghml abx XrXotbm \nbtm tamm ssbhZzntPma Alw PKZzm kIew iq\yw thyma kaw kZm Gh taj NXptm ]n \ntbm tam knnZx GtXjmw {]Yax t{]m kv X rjv W bm _tbmKybm ip XrjvWmkv{Xbx kzm Pohpm hnemkn\x khw Nm]yl tahXn \ntbm tbm almatX XamZmb hnjmZmb \ `qtbm PmbtX aXnx

63. khmXoX ]Zmew_o ]cn]q INnbx t\mtZzKo \ N Xpjv Smm kwkmtc \m hkoZXn 64. {]m]vXIItcm \nXyw i{Xp an{X kam\ ZrIv

CulnXm \o ssXaptm \ timNXn \ ImwXn 65. khkym`naXw hm tNmZnXx t]itemnam Bib `qXm\mw kwkmtc \mh ko ZXn 66. ]qhmw ZrjvS nahjvS`yt[yb XymK hnemkn\ow Pohpbm kztm temI hnlmc hnPzcx 67. AxkwXb khmtim hoX cmtKm hnhmk\x _lnx kth kamNmtc temI hnlc hnPzcx 68. _lnx IrXna kwcwt`m lrZnkwcw` hPnXx Im _lncIm temI hnlc ip [ox 69. Xy lw IrXycmizkvX aXn ] cmImi tim`\x AKrloX Ifmt, temtI hnlc ip [ox
Bmshp ]dbsSp iq\yw XsbmWv {]IrXn, amb, inh ]pcpj Cuim\ {_m\w Chsbmw. ]c{_ kw_nbmb AssZzXin XsbmWv ssZzXambn ImWsSpXv. AssZzXm {]ISamIp ]Zmfm hnizkrjv Snpff amb {]hamIpp. hniz {]]mKXambn Bmh nXmcmbn ktmjtam km]tam IqSmsX ]cn ]q Nnbmhbn Ccnph {]m]nI ZpxJfn s]Spn. \o kIe BiIfpw ssIhnv hmk\m iq\y\pw cmKclnX\pw Xm] clnX\pambn Fm kmwkvImcnI Ifpw _mlycq]n am{Xw sNpI. ]pdsa tIm]apmbmepw Dffn AXv ]mSn. _mlyambn IhmWv Fnepw cnIambn AIm hmIWw. Cs\ ip Nn\mIpI. Fsm i{Xphns\bpw an{Xsbpw Hcp t]mse IcpXph\pw \nXy {]m]vX I sNph\pw Cm\nm hnap\pw timI ljmZn clnX\pw {]nb `mjnbpw ]cwKnX m\nbpambncnph am{Xw Cu temIn ZpxJn\ncbmIpn. Almc ssIhnv If Imfna IecmX BImiw t]mse \neamb lrZb tmsS ipam\k\mbn kzw PohnpI.

{_, \mep hn[nepff \nbfmWv a\pjy \pffXv. 1.""Fs icocw krjv SnXv amXm]nXmm cmWv'' 2. Rm PKZmI `mhclnX\pw tIim{Ks mfpw kqvaImchpamb BmhmWv. 3. Rm AJne hniz]ZmfpsS Bmhmb khkzcq]\pw Ahn\minbpamIpp. 4. Rm\pw Cu kq hnizhpw BImistmse iq\yhpamWv. cmw \nbw sImv k\ apn {]m]npp. aqmasXp sImv apn e`nm\nSbmIpp. \memw \nbhpw tam{]Z amWv. HmasXmIs _\w \Ip XrjvW tbmSp IqSnbXmWv. cpw aqpw \mepw \nbtfmSp IqSnbh BXXz \ncXcmb PohpcmWv. Fmw Xm XsbmsW t_m[apffh hnjmZn s]Sp n.

61. iq\yw XXv {]IrXn ambm {_ hnm\ anXy]n inhx]pcpj Cuimt\m \nXyamtXn IYytX 62. ssZzXmssZzXkapZv`qssX PKnmW eoebm ]cam abn inssZzssXhw ]n{Pw `tX

679

I 70.
71.

72. 73.

74.

75.

76.

77.

DZmcx t]iem NmcxkhmNmcm\p hrnam AxkwK]cnXymKo _lnx kw`mc hm\nh Ass sshcmKyamZmb _lncmImtim ptJ lnXx Abw _pcbw t\Xn KW\m eLp tNXkmw DZmcNcnXm\mw Xp hkpss[h IpSpw_Iw `mhm`mh hn\npw PcmacWhPnXw {]imIe\m cay \ocmKw ]Zam{ib Gjm {_monXnx kzm \njvImamhnKXmabmx BZmb hnlcthw ktSjp \ aplyXn sshcmtKyWmY imkvt{XmW alXzmZn KpssWc]n bXv kev] hnlmcmw kzbtathmb a\x sshcmKymXv ]qXmtaXn at\m\mi him\pKw Bibm cXmtaXn icZoh ktcm aew Xtah `n hnckw hym]mcuLw ]p\x ]p\x Znhtk Znhtk Iph {]mx Ikvam etX NnssXy IentXm _kvXpu apn cpNytX

78. NnZssNX\ymInem tXn khknm kw{Klx GXn bamZmb hntemIb [otbbm 79. kzbtahm\mm\am\w ]Zam]v\ y kn NnZlw NnZntatemImn Zm imnZn amx {]Pmx 80. Zriy Zi\ \npx tIhemae cq]hm \ntXymZn tXm \ncm `mtkm {`jvSm kmo NnZmIx 81. ssNX\y \np Nn{Zq]w ]q tPymXn kzcq]Iw kwim khw kw thZyw kwhnm{X alw alXv 82. kwim kh kev]x {]im kItejWw \nhnIev] ]Zw KXzm kztm `h ap\oizc
hnjb hnap NnamWv Bmshv thZmw A\pimknpp. Cu Nn kXysadnv ipmx IcWm Bmhns\ ZinpI Atm B\ kzcq]amb ]Zw ssIhcpw. Cu temIfpw ZnpIfpw PohnIfpw Fmw Nnw Xs Rm\pw NnmWv. Zriymepw Zi\mepw, khpw \nehpamb cq]tmSp IqSnb Cu k mnbmb NnZm mhv B`mkclnXhpw \nXyhpw {]Xyambpw {`jvShmbn Xoncnpp. Rm alpw Nnm{X kzcq]hpw ]q tPymXnx kzcq]hpw kh{]Imcnepw kwth Z\m aphpw Nn{Zq]hpamIpp. apt\, kIeev]fpw imamn Ima\I ssI shSnv \nhnIev] kam[n ssIsImffpI.

DZmcmNcWw tNv, DZmcaXnbmbn hnjbm\m k\mbn t{ijvTmNmc]c\mbn AxIcWn sshcmKytmsS _mlyambn Da coXnbn s]cpam dpI. CXv Fs _ph, Cbm _phmWv. Cu amXncnNn Aev] _pnIfpsSXmWv. DZmcaXnIv kakvX hnizhpw kzw IpSpw_amIpp. `mhm`mh clnXhpw PcmacWhnlo\hpw kh kev]m{inXhpw cmKclnXhpamb ]ca ]Zn AhnX\mIpI. CXmWv Ima\mclnXhpw \nehpamb {_mo F nXn. Cu nXn B{ibnp km[I\v kSw hps]mepw e`n m\m DmIp alXzmZn KpWfmtem sshcmKy _pnbmtem kmev]w ssI shSnp Ignm a\v DXmh {]m]npp. \ncmimabamb a\n\v sshcmKy sat\y ]qX t\Sm Hn. a\v BimabamIptm icXv Imes kz ktcmhcw t]mse cmKapamIpp. Fm t`mKapamb a\v hopw cmKmZnIfn AIsSpphm hnmmv e tXmm sXmWv? Nn hnjbfpsS kwtbmKw Xs _ \w. _\n \npw tamN\w t\SpXpXs apn.

83. b C am w atl m] \ nj Z w {_ m tW m \nXya[otX At{im{Xnbx t{im{Xntbm `hXn. A\p]\oXx D]\otXm `hXn. tkm n ]qtXm `hXnx k tkma]qtXm `hXn k kXy ]qtXm `hXn. kkh `qtXm `hXn k ksshx tZ sshx mtXm `hXn. kx kthjp Xot jp k\mtXm `hXn. kxksshx tZ sshc\p[ym tXm `hXn. kkh{X Xp`ncnjvShm `hXn. Kmb{Xymx jjv T n kl{kmWn P]v X m\n ^em\n `hn. CXnlmk ]pcmWm\w iX kl{kmWn P]v X m\n ^em\n `hn. {]Whm\m abpXw P]v X w `hn B Npjx ]wn ]p\mXn Bk]vXam ]pcpj bpKm ]p\mXn. CXyml `Khm lncWy K`x Pt]y\m arXXzw N KXoXyp]\njv.

680

I GsXmcp {_mW Cu atlm]\njv \nXyhpw


A[yb\w sNpp. Abm At{im{Xnb\msWn t{im{Xnb\mbnocpp. D]\oX\sn D]\oX\m Ip p. A h A n]q X\m bn, hmb p]q X\m bn tkma]qX\mbn kXy]qX\mbn `hnpp. ]cn]q ip\pw kIetZhmcmepw [ym\n ^ehpw Xom S\ ^ehpw Ah\v knnpp. Ah kh Imhmbn At\Ikl{kw Kmb{Xn P]nmepm

Ip ^en\l\mIpp. ]Xn\mbncw {]Whw P]nXpsImpw At\I kl{kw CXnlmk ]pcmW hmbnXpsImpw e`nmhp ^ew Inpp. ImWm IgnbpnStmfw ]wnIsf ]cnipamp p. Ahs GgpapXeapdmcpw Ggv ]n Xeapd mcpw ipcmIpp. CXp P]npXn\m AarXXzw e`npp. CXv almb D]\njmsWv {_mhv ]dnpv. atlm\njv kam]np.

1
imn]mTw

apn-tIm-]-\n-jv

Hmw. ]q aZx ]qanZw ]qmXv ]qapZ NytX. ]qky ]qamZmb ]qtahmh injytX. Hmw. imnx imnx imnx.
Hmw. {]Whcq]amb ]c{_w khhn[nepw ]qamIpp. ]qambXn \npamWv Cu ]qw A`nhyambnpXv. ]qn \np ]qs FSpm ]qw Xs Ahtijnpp. Hmw. imnx imnx imnx

kpcamb Atbmym\Kcnse cXv\aWvU] aty koXm`cX evaW i{XpLv\amtcmsSmcpanv {iocmaN{ hmgpp. k\ImZnap\nam hknjvTmZn {_jnam, ap `mKhXm Fnhcm kv X pXnsSph\pw _pnbpsS [qjW\ kl{kp kmn`qX\pw Bb {iocma N{ kam[nbn \np hncantm Atls ip{iqjnXn\ptijw {io l\pam ]d p: Atbm cmaN{m, Av knZm\kzcq]\mb ]cammhmWv.

Hmaymbw
1. Atbmym \Ktc ctay cXv\aWvU] ayta koXm`cX kuan{Xn i{XpLv\mssZyx ka\znXw. k\ImssZyap\nKssW hknjvTmssZyx ipImZn`nx Ass\y`mKhssXm]n kvXqbam\ alniw [ohn{Inbmkl{kmWmw kmnWw \nhnImcnWw. kzcq][ym\ \ncXw kam[nhncta lcnw. `ymip{iqjbmcmaw kvXph] {]amcpXnx cma Xzw ]cammkn knZm\ eWx

5.

CZm\ow Xzmw cLpt{ijvTm {]Waman aplplpx Xz{Zq]w mXpanman XztXm cmaaptb.

2.

6.

A\mbmtk\ tb\mlw aptNybw `h_\mXv Ir]bm hZ ta cma tb\ aptm `hmaylw.

3.

4.

tl cLpt{ijvTm, Rm Asb hopw hopw \akv cn pp. apnmbn Rm A bpsS bYmcq]w Adnhm\m{Klnpp. GsXmn\m Rm A\mbmtk\ kwkmc_\n \npw ap\mIptam B bYm cq]adnhm\mWv Rm B{KlnpXv. I\nhpmbn F\nv apnt\Sphm thnbp AbpsS Xzw D]tZinp Xmepw.

681

I 7.

km[p ]rjvSw alm_mtlm hZman irWp XzXx thZmt kp{]XnjvtTm lw thZmw kap]m{ib.

tl amcptX, EtKzZn\v Ccp]smp imJIfpw bPpthZn\v \qnH]Xv imJIfpapv.

tl alm_mtlm, \o tNmZnXv hfsc \s. Rm Xzw ]dbmw \o tIpsImI. Rm thZm n {]XnjvTnX\mIpp. \o thZms B{ibn pI.

13. kl{kkwJybm PmXmx imJmx kmav\x ]c] AYhWky imJmx kyqx ]miZvt` ZtXm ltc.
kmathZn\v Bbnchpw AYhthZn\v A] Xpw imJIfpv.

8.

thZmx tI cLt{ijvT, ht Ip{X tX hZ l\pam irWp hyan thZmnXnaRvPkm.

14. GssIIkymkvX pimJmbm GssItIm] \njaXm XmkmtaImarNw tb\ ]TtX `ntXm abn. 15. k ambpPy ]Zhow {]m]vt\mXn ap\nZp`w. cmatI Nnap\nt{ijvT apntctIXn Nntc. 16. tINnXv Xzmma`P\mXvImiyw Xmtcm]tZiXx At\y Xp kmwJy tbmtK\ `ntbm tK\Nm]tc.
Hmtcm imJbvpw Hmtcm D]\njpapv. Ah bnse Hcp thZhmIysanepw Fn `ntbmSp IqSn ]Tnp B a\\ioecmb ap\namp t]mepw Zp`amb Fs kmbqPy]Zw {]m]npp. l\pam ]dp. tl cma, Nne ap\nt{ijv Tm {]m]yambXp apn Hpam{Xtabpq. Fv A`n{]mbsSpp. Nne A bpsS \ma`P\w sIm pw, apNne Iminbn XmcIat{m]tZimepw thsd Nne kmwJytbmKw sImpw A]cm `ntbmK mepw apn {]m]npp. Fp ]dbpp.

l\pam: tl cLphoc, thZm GhbmWv? Ah FhnsSbmWv nXnsNpXv? Cmcyw F\np ]dp Xmepw {iocma l\pam, tIpsImI. Rm thZm ns nXnsbn CtmXs ]dp Xcppv.

9.

\nxizmk`qXmtahnjv tWmthZmPmXx kphnkvX cmx Xntejp ssXehtZztZ thZmx kp{]XnjvT nXx

{iocma ]dp: thZm AXnhnkv XrX fmWv. Ah Fs \nizmkn \npw DmbXmWv. Fn Fsbt]mse thZfn thZmw kp{] XnjvTnXambncnpIbmWv.

10. cma thZmx IXnhn[mkvtXjmw imJm cmLh Xmkq]\njZx Imx kyqx Ir]bm hZ XzXx
l\pam tNmZnp: tl cma, thZ F{Xhn[ apv? AhbpsS imJI GsXmw? Ahbn D]\nj pI GsXmamWv? Chsbmw kZbw F\np hniZambn ]dp Xmepw.

17. At\y thZm hmIym hnNmcmXv ]cajbx kmtemIymZnhn`mtK\ NXp [mapncocnXm.


ap Nne aljnam thZm hmIymhnNmc mepw apnsb {]m]npp. kmtemIyw XpSn apn \mep hn[apsv A`n{]mbapv. Pohmmhv ]cammhn ]qambn hnebncpp XmWv. ssIheyapn. hnjvWp temIw {]thinpI. Atlns ASpncnpI. Atlns cq]s kZm [ym\npsImncnpI. HSphn B cq]s kZm [ym\npsImncnpI. HSphn B cq]n ebn pI. Fns\ tamn\v \mehmt`Zfpv. AhbmWv kmtemIy, kmao]y, kmcq], kmbqPy. cq][ym\n Cs\ Aev ] mev ] ambn Dbv `m kmbqPyw {]m]npp. cmaa{wsImv Cu

11.

{iocma DhmN: EtKzZmZn hn`mtK\ thZmXzmc CucnXmx tXjmw imJmlyt\Imx kypkvX mkp ]\njZkvXYm

{iocma ]dp: EtKzZmZnhn`mKm thZ \mseapsp Imcyw {]knamWtm. Ahbvp At\Iw imJIfpw Dv. Ahbn D]\njpIfpw At\Iapv.

12. EtKzZky Xp imJmx kyptcI hnwiXnkwJyImx

\hm[nIiXw imJm bPpj amcpXmP

682

I \mehtbbpw {]m]nmw. kmbqPyw XsbmWv ssI


heyw.

18. ktlmhmN {iocmax ssIhey apntcssIh ]mcamn Icq]nWo ZpcmNmctXm hm]nama`P\mXvIt]. 19. kmtemIy apn am]vt\mXn \Xp temIm Imiyw Xp {_\mtfkvan artXmamc tam]v\pbmXv. 20. ]p\cmhrn clnXmw apnw {]m]vt\mXn am\hx b{X Iq{Xm]n hm Imiymw actW k atlizcx
{iocma ]dp bYmn ssIheyapn Hp am{Xta Dp. Zqhr\mbmepw Ah Fs \ma`P\w sImv kmtemIyapnsb {]m]npp. Ah\v A\ytemI {]m]vIn thn hcpn. Cu {_ \mf`qXamb Iminbn hv AyImev Fs XmcI a{w {Klnph ]p\PclnXamb apnsb {]m]npp. Iminbn FhnsS hv Ncaw{]m]nmepw Ah atlizc\mbnocpp.

Kpcp D]tZin amn IqSn Ahybamb Fs cq]s icnbmbhn[w [ym\np sImv {_mW {`aIoS\ymtb\ thmf kzw Iqn Hcp ]pgphns\ sImphp shpp. Ipdp\mfpIv tijw AXn \nv hcpXv ]pgph. asmcp thmf\mav cma a{cq]m ]pXnb krjvSnbmhpp. Fs kmbqPy s {]m]npp.

25. sskh kmbpPy apnx kymZv {_m\Ico inhm NXphn[m Xpbm apn aZp]mk \bm`thXv
AXpXsbmWv {_m\ {]Zhpw kpawKfZm bIhpw BbkmbqPyapn. Cu \mephn[nep `nbpw Fs D]mk\sImp e`npp.

26. Cbw ssIhey apnkvXp tIt\m]mtb\ knyXn amWv UqIytaItahmew apapqWmw hnaptb
l\pam ]dp: `Khms\ Cu ssIhey apn e`nphm\p D]mbsamWv? {iocma ]dp_ apappv apnmbnv amWvUptIym]\njXv Hpam{Xw aXnbmIpw.

21. Ptm ZnW It Xp amcw kap]mZntiXv \nqXmtij ]m ]utLmamcq]yw `PXybw.


Fs XmcIa{w {]mWnbpsS heXpsNhnbn tInpI. B {]mWn kh]m]hn\np\mbn Fs kmcq]ys {]m]npIXs sNpw.

27. XYm]yknw tNvRm\w Ztim]\njmZw m\w e_v[zmNncmtZh amaIw [ma bmkykn.


AXpsImv m\w e`nnsn Ztim]\nj pI ]TnpI. Cu ]T\m m\w e`nv ANn tcW Fs [mas {]m]npXmWv.

22. sskh kymtemIy kmcq]y apncnXy`n[obtX kZmNmcctXm `qXzm ZzntPm \nXya\\y[ox 23. abnkhmtI `mthm amao]yw `PXybw sskh kmtemIy kmcq]y kmao]ym apncnjytX.
kmtemIy kmcq]yapn Fp ]dbsSpv AXpXsbmIpp. k ZmNmc\ncX\mbn ov khmI\mb Fn \nesImv A\\ykvI\mbn AxIcWs kanp {_mlva W Fs kmao]ys {]m]npp. AXp XsbmWv kmtemIy kmcq]y kmao]yapn Fp ]dbsSpXv.

28. XYm]n ZrVXm t\m tNZv hnm \kymRvPkm kpZZzm{Xnw imtJym]\njZw ka`yky \nhb
cma\ ]dp: Fnpw hnm\w ZrVambn sn tl ARvP\mP, apncp]\njpI \t]mse A`yknv tams {]m]nmepw.

29. hntZl apmhnm tNZjvtSmciXw ]m Xmkmw {Iaw \imnw N irWp hyman XzXx
hntZlapnbmWv B{Klsan \qn Fv D]\n jpI ]TnpI. AhbpsS bYm{Iaw Rm ]dbw.

24. Kpcp]ZnjvSamtW [ymb a{Zq]ahybw ambqPyw ZznPx karKv`tPZv {`aIoShXv.

30. CuitI\ IT {]iv\apWvU amWvUqIyncnx sFXtcbw N OmtmKyw _rlZm cWyIw XYm

683

Cuimhmkyw, tI\w, Imw, {]iv\w, apWvU Iw, amWvUqIyw, ssXncobw, sFXtcbw, OmtmKyw, _rlZmcWyIw.

AamenIw, Ahyw, GImcw, A]qm, kqcym, An, Aymw, IpWvUnIw.

31. {_ssIhey Pm_metizXmtizm lwk Bcp WxKt`m \mcmbtWm lwtkm _np \mZincxinJm.
{_w, ssIheyw, Pm_mew, tizXmizXcw, lwkw, BcpWoIw, K`w, alm\mcmbWw. ]ca lwkw, {__np, AarX\mZw, AYhincw, AYh inJw.

37. kmhn{Xymm ]mip]Xw ]cw {_mh [qXIw {Xn]pcmX]\w tZho{Xn]pcm IT`mh\ lrZbw IpWvUeo `kva cp{ZmIv, KW Zi\w
kmhn{Xn, Bw, ]mip]X{_w, ]c{_w, Ah[qXw, {Xn]pcXm]n\n, tZhn, {Xn]pcw, Iwcp{Z, `mh\, cp{Z lrZbw tbmKIpWvUen\o, `kvaPm_mew, cp{Zm Pm_mew, KW]Xn, Zi\w.

32. ssa{XmbWo IujoXIo _rlm _meXm]\o Imemncp{Zssat{Xbo kp_mep cna{nIm.


ssa{XmWn, IujoXIn {_mWw, _rlPvQm _mew, \rknwl]qhXm]n\n, \rknwtlmcXm]n\n, Imemncp{Zw, ssat{Xbo, kp_mew, pcnIw, am{nIw.

38. XmckmacalmhmIy ]{_mn tlm{XIw tKm]meX]\w IrjvWw bmhIyw hcmlIw.


Xmckmcw, almhmIyw ]{_w, {]mWmn tlm{Xw, tKm]me]qhXm]n\n, tKm]mtemtXm]n\n) IrjvWw, bmhevIyw hcmlw.

33. khkmcw \ncmew_w clkyw h{PkqNnIw tXtPm\mZm[ym\ hnZymtbmKXzmt_m[Iw.


khkmcw, \ncmew_w, ipIclkyw, h{PkpNnIw, tXtPm _np, \mZ_np, [ym\_np, {_hnZy, tbmKXzw, B{]t_m[Iw.

39. imSymb\ lb{Kohw Zmt{Xbw N KmcpUw IenPm_men ku`mKyclkyENapnIm


imSymb\obw, lb{Kohw, Zmt{Xbw, KmcpUw, Ien kcWw, Pm_men, ku`mKyevan, _lzrNw, apnIw.

34. ]cnhv]mSv {XninJo koXm NqUm\nh hmWaWvUew ZnWm ic`w kvIw alm\mcmb Wmlzbw.
\mcZ ]cp{hPIw, {XninJn {_mlvaWw, koX, tbmKNqUmaWn, \nhmWw, aWvUe{_mWw, ZnWmaqn, ic`w, kvIw, {Xn]mZzn`qXnalm \mcmbWw. AZzbXmcIw.

40. GhtajvtSmciXw `mh\m{Xb\mi\w m\sshcmKyw ]pwkmw hmk\m{Xb \mi\w


C{]Imcw \qn Fv D]\njpI Dv. Ch`m h\m{Xb\miIhpw, m\sshcmKy{]Zhpw BIp hbmWv Ch.

41. ]qthmtcjp hnlnXXmn ]pckxcw thZhnZym{hXkv\mXtZinIky apJmzbw 42. KrloXzmjvtSmciXw tb ]Tn ZzntPmamx {]mc_v[ b]cyw Pohapm `hn tX
Cu Hmtcm D]\njnsbpw BZyhkm\fn AXXns imn]mT tNnpv. AhtbmSpIqSn {_mWt{ijv T Cu \qnsbv D]\njpIfpw, thZhnZym{hXkv\mXI\mbncnp Kpcphns apJp \npw ]Tnm Ahs kwkmctimIw apgph\pw \inv PohapmcmIpp.

35. clkyw cmaX]\w hmkptZhw N apZvKew imWvUneyw ss]wKew `np almcocIw inJm.
cmaclkyw ({iocma]qhXm]n\n) {iocmtamcXm ]n\n) hmkptZhw, apZvKew, imWvUneyw, ss]wKew, `npIw, alw, imcocIw, tbmKinJw.

36. XpcobmXoXk\ymk ]cn{hmPm amenIm Ahy ssImcw ]qmeqcym [ymIpWvUnIm.


(XpcobmXoXw, kymkw, ]calwk ]cn{hmPIw,

684

I 43.

XXx ImehimtZh {]mc_vt[ Xp bw KtX sshtZlow amaIow apnw bmn \mkvXy{X kwibx

Ipeo\\pw _pnam\pw Bb injys\ icnbmbn ]conXn\p tijw am{Xw Cu \qn Fv D]\njp I D]tZinmw. D]\njpI tIpItbm ]TnpItbm sNph Fss {]m]npp. kwiban. CXv Ipdnp thZhmIyapv.

XpSv Ime{Ian {]mc_v[bw DmIp tm Ah FtmSp tNv hntZlapn {]m]np p. CXv imclnXamIpp.

44. kthm]\njmZw aty kmcajvtSm cw iXw kIrhWamt{XW khmLuL \nIr\w


Fm D]\njpIfnepw hv kmc`qXfmb \qn Fv D]\njpI Hcp {]mhiysanepw {ihnm kh ]m]fpw CmXmIpp.

51. hnZym l ssh {_mWamPKma tKm]mb am tih[njv tS lakvan. AkqbImbm\rPth iTmb am am {_qbm hocyhXo XYm kymbw 52. btah hnZym{ipXa{]aw ta[hn\w {_Ncym]]w Xkva m Camap]mkmb kayIv ]coy ZZymssZzjvWhoam\njvTmw
Hcn hnZy {_mWs\ kao]nv C{]Imcw ]dp: Av Fs clkyambn cnWw. At bv v Rm Hcp \n[nkam\amb \nt]amWv. Akq bmep, h{I_pn, iT Fnhv Fs Hcnepw Zm\w sNcpXv Fn am{Xta Rm Fspw hncyhXnbmbn \nesImpIbpq. hnZym{ipX\pw ta[mhnbpw A{]a\pw {_ \njvTm\ncX\pw Bb GsXmcp hyn D]tZie_v[n mbn kao]nptm Ahs\ \Xpt]mse ]con Xn\ptijta Ah\v sshjvWhamb Cu BhnZy \Imhq.

45. atbm]ZnjvSw injymb Xp`yw ]h\\\ CZw imkv{Xw abmZnjvSw KplyajvtSm cwiXw 46. mtXmm\tXm ]TXmw_ tamNIw cmPyw tZbw [\w tZbw bmNXx Imacq]Ww 47. CZajvtSmciXw \ tZbw bky Iky NnXv \mkvX nImb IrXLv\mb ZpcmNmc cXmb ssh 48. aZv`n hnapJmbm]nimkv{XK tjp aplytX Kpcp`nhnlo\mb ZmXhy \ IZmN\
{iocma ]dp: tl hmbp]p{X, injy\mb \n\p Rm D]tZin clkyamb Cu \qn Fv D]\njpI Adntm AdnbmsXtbm ]Tnp hv Ah _tamNIambn `hnpp. A`nemj]q nv [\w, cmPyw Fnh Zm\w sNmhpXmWv. Fm \qn Fv D]\njpIfpw Fmhpw sImSpmhpX. hntijnpw \mkvXnI\pw IrXLv\ \pw ZpcmNmcXXv]c\pw aZ`n hnlo\\pw Akmb imkv {XKfn ]Xnv tamlnp t]mbh\pw, Kpcp`nbnmh\pw sImSpsSmhpX.

cma[ymbw
1. XYm ssl\w {iocmaN{w amcpXnx ]{]tIbw hm Xnnx knym hmInw {]tbmP\anXn ktlmhmN {iocmax ]pcpjky IrXz t`mrXz kpJZpxJmZneWn [x ticq]XzmZv _tm `hXn Xntcm[\w Pohapnx D]m[nhn\npLSmImihXv {]mc_v [bm ZzntZlapnx Poh apn hntZl aptmcjv tSm citXm]\njZx {]amWw IrXzmZnZpxJ \nhrnZmcm \nXym\mhm]vXn {]tbmP\w `hXn XXv]pcpi{]bXv \kmyw `hXn bYm]p{XImta

49. tkhm]cmb injymb lnX]p{Xmb amcptX aZv` mb kpioemb Ipeo\mb kpta[tk 50. kayIv ]coy ZmXhytahajv t Smcw iXwbx ]tTrWpbmZzm]n k amtaXn \ kwibx XtZX ZrNm`ypw
Atbm amcptX, tkhmXXv] c\mb injy\pw lnXImcnbmb ]p{X\pw Fs `\pw kpioe\pw

685

jvSn\m ]p{Xw hmWnPymZn\mhnw tPymXn jvtSmta\ kzw XYm ]pcpj{]bXv\ kmy thZm {ih WmZn P\nXkam[n\m PohapymZn emt`m `hXn khhmk\mbmm`x
l\pam {iocmaN{t\mSp tNmZnp. `Khmt\, Pohapn Fm FmWv? hntZlapn Fm? AXn\p {]amWw FmWv? Fs\bmWv AhbpsS knn DmIpXv? B knnsImp {]tbmP \sav? {iocma ]dp ]pcpjs IrIXzt`mrXz kpJZpxJmZncq]amb Nn[w ticq]ambXn\m AXp _amIpp. AXns \ntcm[amWv Pohapn. D]m[n hn\npamb LSmImiw t]mse {]mc_v[ bmepmIpXmWv hntZlapn. Pohapnpw hntZlapnpw {]amWw \qn Fv D]\njpI IrXzmZnZpxJ\nhrn aptJ\ e`np \nXym\ {]m]vXnbmWv {]tbmP\w. AXv ]pcpj{]bXv\XXm t\SWw. ]p{XImtajvSnsImv ]p{X\pw hmWnPym hnhpw PmXjv tSmaw F bmKm kzhpw ssIhcpXpt]mse ]pcpj{]bXv\ kmyamIp thZm {ihWmZnIfm e`np km[nbm Poh apn XpSnbh kmnpp. khhn[amb hmk\ Ifpw bnXn\ptijw am{Xsa Ah kpkm[yamhp Ibpp.

XXv{ItaWmip tXss\h amaIw ]Zmam]v\ plp AY tNZipt`m `mhkvXzmw tbmPbXn ktS

tl amcptX, hmk\m kaqlw ip`sapw, Aip` sapw cphn[apv . Ahbn \o hniphmk\ Ifm \bnsSpIbmsWn AXpsImp Xs {ItaW \o Fs ]Zs {]m]npw. t\sc adnv Aip `hmk\IfmemWv \o \bnsSpsXn \o kSntemWv \bnsSpXv.

5.

{]m\kvXZu bXv\tPXthym `hXm It] ip`mip`m`ymw amm`ymw hlo hmk\mkcnXv

6.

]ucptjW {]bXvt\\ tbmP\obm ipt`]Yn Aipt`jp kamhnjvSw ipt`tjzhm hXmctbXv

Atbm, amcptX A\mZnbmb Cu hmk\sb \o {]bXv\m PbntWw. ipt`jzhmhXmctbXv Atbm, amcptX A\mZnbmb Cu hmk\sb \o {]bXv\m PbntWw. ip`mip`amfn IqSn kcnpsImncnp hmk\m\Znsb ]ucpjm \o ip`amn IqSn \bntWw. Aip`kamhn jvSamb Cu hmk\mkaqls ip`amn Xs AhXcnnWw thWw.

A{X tmIm `hXn 1. Dmkv{Xwimkv{XnXw tNXn ]ucpjw Zznhn[w aXw Xt{Xmmkv{Xa\mb ]cammb imkv{XnXw

7.

Aip`mmenXw bmXn ip`w XkvamZ]oXcXv ]ucptjW {]bXvt\\ emetb Nn_meIw

imkv{XewL\w imkv{Xm\pkmcnbmb {]h\w Fv ]ucpjw sImv (]pcpj{]bXv\w) cv hn[apv. A hbn imk v { XewL\w A\{]m]v X npw imkv{Xm\pkmcnbmb {]h\w ]camem`n\pw tlXphmIpw.

hmk\ Aip`amn\ \npw amsv ip`am ntev kcnWw. AXn \np atXnepw {]thinnpp. NnamIp _mes\ ]pcpj{] bXv\w sImv innX\mWw.

8.

{KmK`ymkhimZymXn bZm tX hmkt\mZbw XZm`ymkky km^eyw hnn Xzacna\x

2. temImhkm\bm Ptm imkv { Xmhmk\ bm] n N tZ l h m k \ bm] n N tZ h m k \ bm m\w bYmhssh PmbtX.


{]mWnIv temIhmk\sImpw icnbmb m\w knnpn.

Atbm i{Xpa\, A`ymk\m \n\v ip`amb hmk\ DZbw sNptm \ns A`ymkw k^eambn Fp \o a\nemWw.

9.

knKvZmbma]n `riw ip`mtah kamNc ip`bmw hmk\mhru \ tZmjmb acppX

3.

Zznhnt[m hmk\mhyqlxip`sship`Xu hmk\utL\ ipt X{X tNZ\pkobtk

tl amcptX, ip`mip` GXmsWp knKv mk`nepw IqSn ip`hmk\mhrnbn tZmjan.

686

I 10.

hmk\mb hnm\at\m\mi almatX kaImew Nncm`ykvXm `hn ^eZm aXmx

Atbm almatX, hmk\bw, hnm\w, at\m\miw Fnh hfscmew Hnv A`yknXn\ptijw am{XamWv ^e{]ZfmbnocpXv. Cmcyw kk Xamb ImcyamWv.

AXn\m hnZzmm hmk\mbpamb a\ns\ _sapw a\nempp. Fm hmk\Isf \ Xpt]mse XyPnnp a\v apsap ]dbsSpp. Atbm amcptX, \o thKw Xs a\ns hmk\mc lnXamb `mhss B{ibnpI.

11.

{Xb Ghw kaw bmhm`ykvXm ]p\x ]p\x Xmh ]Zkw{]m]vXn`hXy]n kamissXx

17. kaymKmtemN\mXymZzmk\m {]hoenbtX hmk\mhnetb tNXx iaambn Zo]hXv


kayIvZi\w kXyw Fnhbm hmk\ \inp p. hmk\m\mim a\v Zo]w AWp t]mIp Xpt]mse ias {]m]npp.

Cu hmk\m{Xbw \nccw A`ykvXamImXncnp tm Imew \qmpI sImp t]mepw ]ctam X]Zw ssIhcpX.

12. GssIItim \ntjhyt btZytX Nnca]yew X knw{]bn amx konXm Ch


Ch Hmtcmmbnv hfscmew ]cnioensm Xsbpw lrZbkv]ianmsX ko\w sNs a{w Ft]mse knnsb {]Zm\w sNpn.

18. hmk\mw kw]cyXyP abn Nnam{Xhn{Ktl bkvX njvTXn KXhy{Kx tkmlw knXv kpJmIx
hmk\Isf \t]mse ]cnXyPnv KXhy{K\mbn Nnam{Xhn{Kl\mb (m\am{Xkzcq]\mb) Fn BcmtWm nXn sNpXv Ah knZm\\mZkzcq ]\mbn `hnpp.

13. {Xn`ntcssXncm`ykvssXlrZb {Ktbm ZrVmx\nxitah{XpSn_nk tZmZvKpWm Ch


Ch aqpw Nncm`ykvXfmbXpsImv, _nktZw sImp Xp s]mntmIpXpt]mse, ZrV emb lrZb{KnI imclnXambn XIcm CSbm Ipw.

19. kam[naY ImcymWn am ItcmXp ItcmXp hm lrZtbmkthhm ap Gthmamibx


Cu ]Zw e`nXn\ptijw kam[n{Inbbpw I fpw sNpItbm sNmXncnpItbm BImw. lrZb n ian khm`nemjtfmSpIqSnbh\pw Dami b\pamb Ah ap\mbns `hnpp.

14. PmciXm`ykvXm anYym kwkmchmk\m km Nncm`ymk tbmtK\ hn\m\ obt IzNnXv


PmcmiXm`ykvX amb, AbYmamb B kwkmchmk\ NncImem`ymkw CmsX HcnSpw b s {]m]npn.

20. ss\jv I tyW\Xkymkym tmkv Xn\ I`nx\ kkm[\mPm]m`ymw bky \nhmk\w a\x
hmk\mclnX\mbncnph\v ss\jv I yw sImtm Isfsmtm bmsXmcp {]tbmP\hp an. kam[nsImtm P]mZnI sImv Ah\v bmsXmcp Imcyhpan.

15. Xkva mXv kuay{]bXvt\\ ]ucptjW hnthIn\m t`mtKmw ZqcXkvXyzm {Xbtah kam{ib
tl kuay, hnthInbmb ]pcpj\v ]ucpjm t`mtKsb XyPnv hmk\mbw hnm\w at\m \miw Fnhsbs B{ibnWw.

21. kwXyhmk\mau\mZrtX \mkvXypaw Zw hmk\mclnXamb au\amWv Daw. AXnt\m t{ijvSamb thsd ]Zan. 22. hmk\mlo\ at]yX NpcmZo{nbw kzXx {]htX _lnx kzmt hmk\mam{XImcWw
hmk\mlo\amb Ahbnepw NpcmZnIfmb C{nb kzm`mhnIambn _mlyamb kzhnjbfn {]h\ \ncX\mIpw. A h hmk\mam{Xbm DmIpXv tZmjtlXpf.

16. XkvamZzmk\bmbpw at\m _w hnZp_p[x kayKzmk\bmXyw apanXy`o[n btXat\m\nhmk\\o`mhamNcmip almIt]

687

I 23.

AbXvt\m]\tXjzn ZrKv{Zthyjp bYm ]p\x \ocmKtah ]XXn XZzXvImtcyjp [oc[nx

BbmkanmsX ZrjvSnp hnjbo`hn ZrKznjb fn t\t{X{nbw cmKclnXambn ]XnpXpt]mse bXnhcy Imcysf A`napJoIcnpp.

30. AhypXv]a\m bmhZv `hm\m XXXv ]Zx Kpcpimkv{ X{]amkv s sWkvX p\noXw XmhZmNmcw

24. `mhkwhnXv{]ISnXma\pcq]m N amcptX NntkymXv] yp]camwhmk\w ap\tbmhnZpx


tl amcptX ]Zmt_m[m DmIpXpw ]Zm kzcq]hpw Nnns D]np {][m\ tlXpambmXmWv hmk\sbv ap\namam ]dbpp.

\o AhypXv]aXnbmbpw XXv] Zm\clnX \mbpw CcnpnStmfw Imew kZvKpcp imkv{X {]amW Fnhbm \nbnsnp Imcy sNpI.

31. XXx ]IzIjmtbW \q\w hnmX hkv Xp\m ipt`m]ykuXzbm XymtPm hmk\mtLm \ncm[n\m
\n\v Xzm\t_m[apmbm hnm\XhkvX phmIp ]IzIjmbm ip`hmk\Isfbpw \nZyZpxJ\nhr\mb \o Dt]nWw.

25. ZrVm`ymkvX]ZmssI `mh\mZXn New Nnw kwPmbtX PPcmacW ImcWw


hmk\bpsS ZrVm`ykvXamb hnjb`mh\bn \nv AXnNehpw PaPcmacWp ImcWhp amb Nnw `hnpp.

32. Zznhn[nm\mtimkvXnkcqt]mcq] GhN Pohapx kcq]x kymZcqt]m tZlapnKx


Nn\miw kcq]sapw Acq]sapw cphn[ apv. Pohapnbn kzcq]Nn\mihpw hntZl apnbn Acq]\mihpw kw`hnpp.

26. hmk\mhiXx {]mWkv]\kvt X\ N hmk\m


{InbtX Nn_oPky tX\_oPmpc{Iax hmk\mthKn sImv {]mWkv]\hpw {]mWkv ]\ m hmk \bpw D mIpp. C Xp c pamWv Nn_oPnsbpw, Nnmpcnsbpw {Iaw.

33. Aky \mianZm\ow Xzw ]mht\ irWp kmZcw Nn\mim`n[m\mw ln bZm tX hnZytX ]p\x 34. ssa{XymZn`n KpssWbpw Pohap kyXa\x
Atbm amcptX, Nn\misn \o k{iw {ihnpI. Pohapamb \nhnIev]kam[nbn \maam{Xamb Nn\miw (kcq]Nn\miw) DmIp tm ssa{Xn XpSnb KpWtfmSp IqSnb B Nnw imnsb {]m]npp. AXn kwiban. Ahs (Pohaps) a\v ]p\PclnXambnocpp.

27. tZz _otP Nnhrky {]mWkv] \hmkt\ GIkvanw Xtbmx otW n{]w tZz A]n\iyXx
ta ]dbs NnamIp hrns cp _oPfmb {]mWkv]\w, hmk\, Chbn Hp oWnptm Xs thKw \inpp.

28. AwKhyhlmcXzmZv`h`mh\h\mXv icoc\miZinXzmkmZ\m \ {]htX hmk\mkw]cnXymKmnw KXyNnXm


AkwK hyhlmcw sImpw (AXmXv, Xn \npw hyncnamb kwkmc`mh\sb hPnp Xnepw icocw \izcamsWp Zi\nepw Nnw {_abambncnWanpp.

35. kcqt]mkuat\m\mtim Poh apkyhnZytX Acq]kvXp at\m\mtim sshtZln apntKm`thXv


Poh ap\v kcq]hpw hntZlap\v Acq] hpamb at\m\mi kw`hnpp.

29. Ahkmk\XzXXw bZm \ a\ptX a\x Aa\kvXm XtZmtZXn ]ctam]ia{]Zmamb at\mhnebw kw`hnpp.

36. kl{kmpcimJm^e]himen\x Aky kwkmchrky at\maqeanZw nXw


Bbncw ApctfmSpw imJItfmSpw ^e]h tfmSpw IqSnb Cu kwkmchrns thcmWv a\v.

688

I 37.

kev] Gh Xat\y kevt]m ]ita\ XXv timjbmip bYm timjtaXn kkwkmc]mZx

nXamb bpnsbAhew_nmsX a\ns\ Pbnp hm kmya.

44. Apti\ hn\m atm bYm ZpjvSaXwKPx AymhnZym[nKax {]mWkv]\ntcm[\w 45. hmk\mkw]cnXymKx {]mWkv]\ntcm[\w GXmkvXm bpbx ]pjvSm kn NnPtbIne
aZbm\sb \nb{nphm Apiw A{]Imcw a\ ns\ Pbnphm Aymt_m[w k\ kwkw hmk\m]cnXymKw {]mWkv]\\ntcm[w Fo kp jvSfmb bpnI A]cnXymPfmWv.

kwkmchrw kev]w am{XamsWp Rm hnNmcnpp. Fs\bmbm kwkmchrw timjn nphm Ignbptam A{]Imcw kevt]miaw sImv \o AXns\ hfsc thKw timjnnpI.

38. D]mb GI GhmkvXn a\kx kzky \n{Ktl a\k`ypZtbm \mtim at\m\mtim atlmZbx
Xs at\m\n{Kln\v D]mbw Hpam{XamIpp. a\ns DZbw \mihpw a\ns a\ns \miw atlmZbhpamIpp.

46. kXnjvT bpntjXmkp ]nTmnbansb tNXtkm Zo]aprPhnNn\zXtamRvP ss\x


bpnI D Ahbn _eambn a\ns\ \nba\w sNm Xp\nbph Zo]s Dt]ntijw Am\wsImv Ccpns\ At\zjnp hcmWv.

39. at\m \miat`ymXn at\m kylnirwJe


m\nbpsS a\v \inpp. Fm Am\n bpsS a\v _\nep irwJebmIpp.

40. Xmhoinh thXmfhevKXn lrZn hmk\x GIXzZrVm`ymkmZymh hnPnXw a\x


[ym\w, [mcW FnhIfm {_Xzns ZrV amb A`ymkw F{Xtmfw Imew cm{Xnbn thXmf Ft]mse lrZbn hmk\I NmSnfn pp.

47. hnaqVmx IpapZypm tblTm Xtkm Pbw tX \n_v\n \mtK{apaw _nkXp`nx


_emmtcW at\mPb\pZypcmIp aqVm Xmachfbw sImv aZbm\sb _nphm {ianpIbmWv.

41. {]ZoW NoZky \oKrlo tX{nbZznjx ]Zvan\y Ch tlat obt t`mKhmk\mx


Nnmlmcm ITn\ambn oWnv C{nb fmIp i{Xpsf ASnbh\v t`mKhmk\I tlaImense XmacsmbvI I F t]mse \inpp.

48. tZz _otP Nnhrky hrnhrXXn [mcnWx GIw {]m]cnkv] tm ZznXobw ZrV`mh\m
hrnIfmIp eXIsf [cnp NnamIp hrns hnpI cmIpp. Hv {]mW]cnkv] \hpw cmatXv ZrV`mh\bpamIpp.

42. lkvX wlkvtX\ kw]oUy ZssZm hnNq N AwKm\ywssKx kam{Iay PtbmZmZu kzIw a\x
ssIIfn sRcnpw, ]pIfm ]pIsf s]mSn pw AwKfm AwKsf B{Ianpw BZyw kzIo bamb a\ns\ PbntXm

49. kkmlnkhKXmkwhnXv {]mWkv]t\ NmeytX NnssIm{KymZytXm m\apw kap]PmbtX


khKXambncnp Nnw {]mWkv]\m Nenpp. {]mWmbmam NnNe\imnbpw Nnns GIm{KX sImv {_m\hpw e`n pp.

43. D]hntiym]hniyImw NntI\ aplpplpx \ iIytX at\m tPXpw hn\m bpna\nnXmw


NnI\v H Ccpn Ccpv hopw hopw A\n

50. Xm[\atYm [ym\w bYmhZp]cniytX hn\m]yhnIrXnw Ir\mwkw`h XyXyb{IamXv ]cninjvSw N Nnam{Xw NnZm\w hnNnb

689

XpSv km[Iambncnp [ym\s Rm D]tZ inp Xcmw. kakvXhnImcsfbpw krjvSnp hn]coX amb {Ian hnebnnnv Hmtcm hnImcsbpw AX Xns A[nIcWn hnebnnWw Ahkm\w ]cntijnp Nnam{Xhpw NnZm\hpambXzs [ym\npI.

Duz]qhpw A[x]qhpw a[y]qhpw kh]cntZclnXhpw inhmIhpw kmmXv thtZm hpamb ]canImkam[n CXp XsbmIpp.

57. ZrV`mh\bmXyIX ]qhm]chnNmcWw


bZmZm\w ]Zmky hmk\m km {]Ion CXv Dv F Dd`mh\bm ]qhm]chnNmc clnXamb hkvXp{KlWamWv hmk\.

51. A]mt\kv XwKtX {]mtWmbmhm`yp ZntXmlrZn Xmhm Ipw`Imhm tbmKn`nbm\p`qbtX


]m\ Akv X anpIbpw lrZbmImi n {]mW DZbw sNmXncnpIbpw sNp Ah bmWv Ipw`Imh. tbmKnIfn CXv DmIpp.

58. `mhnXw Xo{hkwthKmZm\m btZh kx `hXymip I]nt{ijvT hnKtXXchmk\x


tl I]nt{ijvT Xo{hamb kwthKm GsXm mtWm Bmhn DmIpXv AXp XsbmWv hnK tXXchmk\\mb Ah.

52. _lnckvXwKtX {]mtW bmhm ]m\ DZvKXx XmhXv]qmw kamhmw _lnjvTw Ipw`Iw hnZpx
_mlymImin AXmbXv \mknIbvp shfnbn embn ZzmZimwKpe]cnanXamb BImin {]mW AkvXanpIbpw A]m\ DZbw sNmXncnpIbpw sNp ]qamb kamh _mlyIpw`Iw Fdnb sSpp.

59. XmZr{Kqt]m ln ]pcptjm hmk\mhnh ioIrXx kw]iyXn ssZsshXXv kZzkvXnhnXnhnaplyXn


A m\ \ncmk w k w`hnh\msWnepw ]pcpj hmk\bm ]chi\mbn FtmgmtWm CXv kzkv Xp F\p ImWpXv Atm Ah hntamln bmIpp.

53. {_Imcat\mhrn{]hmtlmlw IrXnwhn\m kw{]mXkam[nxkymym\m`ymk {]IjXx


A\famb {_[y\m\nep Almc cln Xamb {_mImcat\mhrn{]hmls kw{]mX kam[n Fp ]dbpp.

60. hmk\mthKsshNNnXymXv kzcq]w \PlmXnXXv {`mw ]iyXn XrjvSnx khw aZhimZnh


]ehn[nep hmk\mhntijm kzcq] s Dt]npXpsImv Ahs ZrjvSn aZm Ft]mse Fmw {`amIambn ImWpp.

54. {]imhrnIw Nnw ]cam\ZmbIw Akw{]mX\mambw kam[n tbmKn\mw {]nbx


{]imamb hrnIfpXpw ]cam\kmbI hpamb Nnw XsbmWv tbmKnIp {]nbamb Akw {]mXkam[n

61. hmk\m Zznhn[m t{]mm ipm N aen\m XYm aen\m PatlXpx kymXv ipm P hn\min\o
hmk\ aen\sapw ipsapw cp hn[apv. aen\hmk\ PatlXphpw iphmk\ Phn\mi IhpamIpp.

55. {]`miq\yw a\xiq\yw _pniq\yw NnZmIw AXZvh ymhrncqt]mku kam[nap\n`mhnXx


{]`miq\yhpw a\xiq\yhpw _pniq\yhpw (Ahm{XbclnXw) NnZmIhpamWv ap\namcmev `mhn Xamb knnbmWv AXZvhymhrn.

62. Am\kpLm\mIImc L\mlwImc imen\n ]p\Ico t{]mm aen\m hmk\m _pss[x ]p\mpcw Xyzm nXnx kw`rjvS _oPhXv
aen\hmk\ ARvP m\n_hpw L\mlwImc imen\nbpw ]p\PImcnWnbpw BsWv hnZzmm ]dncnpp. hdp amhns nXnbmWv iphm k\bvpXv.

690

I 63.

_lpimkv{XIYmImtcmat\ hrssYh Inw? At\zjvN hpw {]bXvt\\ amcptX tPyXn cmcw

69. am\kohmk\mx ]qhw Xzm hnjbhmk\mx ssa{XymZnhmk\m\mav \ oKrlmWm aehmk\x

{]tbmP\anm At\Iw imkv{Xfpw ]pcmW fpw ]TnXpsImtm XpSscbp kymk thj[m cWw sImtm FmWv {]tbmP\w? tl amcptX, {ia m AtPymXnns\bmWv t\zjntXv.

\o BZyambn am\knIamb hnjbhmk\Isf shSn v Aaehmk\Ifmb ssa{XymZn kZzmk\Isf {Kln pI.

64. Zi\mZit\ lnXzm kzbw tIhecq]Xx b BkvtX I]nimqe {_ k {_hnXv kzbw


Zi\mZi\w AXmbXv Aymtcm]hmZ shSnv tIhew Bkzcq]\mbn hnph {_hnmbb {_w XsbmIpp.

70. Xm A]yXx ]cnXyP Xm`nhyhlc]n Ax imx \akvt\tlm `h Nnam{Xhm\x


Ahbn hyhlcnph\msWnepw A\cw Ahtbbpw ]cnXyPnv Bcambn ian khm`nemjtfmSpIqSnbh\mbpw Nnam{Xhmk\tbmSpIqSnb h\mbpw `hnpI.

65. A[oXy NXptcm thZm khimkv{Xm Wyt\Iix {_Xzw \ Pm\mXn Zho ]mIckw bYm
]camw Adnbmh \mepthZfpw kh imkv{Xfpw ]eXhW Ayb\w sNbvXmepw Xhn F{]Imcw ]mIcks Adnbpntbm A{]Imcw {_Xzs AdnbpIbn.

71. Xma]yY ]cnXyPy at\m_pn ka\znXmw tijnc kam[mt\m abn Xzw `h amcptX
Atbm l\pamt\, a\v , _pn ChtbmSp tN AXns\bpw ]cnXyPnv \o _mn hnjb fnepw Fn [ym\\njvT \mbpw `nbp\mbpw XocpI.

66. kztZlmipNnKt\ \ hnctPyX bx ]pam hncmKImcWw Xky Ina\yp]ZniytX


kzw icocns AipoKm Bicoc tmSv hncnbpmIm ]pcpj\v thsd sshcmKy XImcW Fp]tZinpw.

72. Ai_vZakv] iacq] ahybw XYm ckw \nXyaKh bXv A\matKm{Xw aa cq]aoZriw ` Pkz \nXyw ]h\mPmnl
i_vZclnXhpw kv]iclnXhpw Acq]hpw Ahy bhpw cklo\hpw Fspw KclnXhpw \matam tKm{Xtam Cm cq]s \nXyhpw `PnpI.

67. AXyaent\m tZtlm tZlo NmXy\nex D`tbmccw mXzm Iky iuNw hn[obtX
tZlw AXyw aen\hpw tZln AXyw \ne hpamIpp. ChbpsS Acw a\nemnbnv GXn\m Wp ipNnXzw hn[ntsXv NnnpI.

73. Zrin kzcq]w KKt\m]aw ]cw kIrZzn`mXw hPtaI acw Ate]Iw khKXw bZZzbw XthZ Nmlw kIew hnapnZw
Fs kzcq]amIs [ym\nphv In BImiw t]mse A]cnanXambn ImWsSppw {]`mab hpw GIhpw \milo\hpw \nt]hpw khKXhpw AZzbhpw Bbn {]XysSp. tamZmbIamb B ]c{_lvaw XsbmWv Rm.

68. _tm lnhmk\m_tm tamx kymZzmk\m bx hmk\mwkw]cnXyPytamm nXza]nXyP


hmk\m_\mWv _. hmk\mbw Xns bmWv tamw. hmk\Isf ]cnXyPnv \o Xs B\ aqnbmbn tammnXztbpw Dt]npI.

74. ZrinkvXp iptm lahn{InbmtIm \tam kvXn InZznjbx kz`mhXx ]pckvXnctm[za[ khXx kp]qW `qaml anXol `mhb
Rm ip\pw Ahn{InbmI\pamWv. F\nv kz`mhmXv {]tXyI hnjbsampan. apnepw ]pdIn

691

I epw kh`mKpw Rm kqamb `qamthmSv IqSnb


hs\v a\nempI.

75. AtPm acssh XYm PtcmarXx kzbw {]`x khKtXm lahybx \ ImcWw ImcyaXoXy\nex kssZh Xr]vtXm l anXol `mhb
Rm P\\anmh\pw acWanmh\pw Pcbn mh\pw arXnbnmh\pw kzbw {]\pw khKX \pw BWv. ImcWsbpw Imcysbpw AXn{Ianp h\mWv Rm. Rm kZm Xr]vX\mIpp. Amcyhpw Hmp sImpI.

kZm]iymn kqcbx Znhnh NpcmXXw II XZzn{]mtkm hn]\zthm PmKrhmwkx kantX II hnjvtWmcyXv ]caw ]Zw II kXyanXyp]\njXv II

B Imcyw En\mepw ]dbsnpv. B hnjvWp hns ]caamb ]Zs m\nI kZm ImWpp. tZymhnse t]mse kaambnImWpXpw GIhpw al pamb B ssNX\ys t_m[aph Ispp. CXv kXyamIpp.

76. Pohp]Zw Xyzm kztZtl ImekmXvI rtX hniXytZlapXzw ]ht\mkv]Xmanh


Pohaps ]Zw ssIhnv kztZlw ImehiamIp tm Imv kv]lo\Xsbt]mse Bmhn\v AtZ lapXzw ssIhcpp.

]qaZx ]qanZw ]qmXv ]qapZNyptX ]qky ]qamZmb ]qtahmhinjytX


(B ]c{_w ]qamWv. Cu kwkmchpw ]qw Xs ]qamb {_n \nv ]qXzw Xpfpp kwkmchpw {]h\\ncX\mIpp. kap{Zn \nv F{X shw tImcnsbSpmepw AXnse shw AXpt]mse \npXpt]mse {_hpw Fpw ]qambn Ahtijnpp. Hmw XXv kXv).

XtZkZrNmhypw XZznjvt Wmx ]caw ]Zw

1
imn]mTw

apZvK-tem-]-\n-jv
{]YaJWvU w

Hmw hmMvta a\kn {]XnjvT nXm at\m ta hmNn {]Xnjv T nXamhncmhna G[n thZky a B W o mx {i p X w ta am{] l mk o Xt\\m[otX\m tlmcm {XmXv kwZ[manEXw h Z nj y man k X y w h Z nj y man. X m ah X p XZzmcahXp. AhXpamw AhXphmcw Hmw. imnx imnx imnx
Fs hmv a\n ncambncns. Fs a\v hmn ncamIs. kzbw {]Imimmth, Av Fs apn {]XyamIWta. Atbm at\mhm WnIsf, \n Fs thZm\n\m[mcamWv. AXn\m Fs thZm`ymks \inncpXv. Cu thZm[yb\w sImmWv Rm cmhpw ]Iepw Pohnp sImncnpXv. Rm am\knIambpw hmNnIambpw

kXyw ]dbpw kXyw Fs cns. hmhns\ cns. Hmw imnx imnx imnx

1. Hmw ]pcpj kqm \nbw hymJym kymax]pcpjkwlnXmbmw ]pcpj kqmx kw{KtlW t{]mNytX. kl{k iotjXy{ck i_vt Zm\ hmNIx A\tbmP\w {]ml Zimw Kpe hN\kvX Ym.
]pcpj kqm ]dbsnpff A \nbw Nnnmw. ]pcpjkwlnXbm AXv Cs\ Npcpn hymJym\nncnpp. "klt{k i_vZns Aw A\w FmWv A\tbmP\sa A s Ipdnpp. ZimwKpew F ]Zhpw A\m IamWv.

692

I 2.

Xky {]Yabm hnjvtWmx tZi tXm hym]vXn cocnXmx ZznXob bm Nmky hnjvtWmx ImetXm hym]vXncpNytX

bpff hnizkrjvSnsbn {]Xn]mZnp. ""thZmlw'' F Xn\m lcnbpsS ssh`hw ]dbsp.

9.

]pcpj kqnse BZys a{m `Khm hnjvWpkhtZi hym]nbmsWpw ZznXob a{m Atlw khImehym]nbmsWpw ]dbsp.

btt\Xyp]kwlmcx krjv tStamky tNcnXxb GhtaXZv Pm\mXn kln aptm `thZnXn.

3.

hnjvtWm tam {]ZXzw N IYnXw Xp XrXobbm GXmhm\ky alnam, FXn\m lcnbpsS ssh`hw hnp. GtXss\h N at{W NXphyqtlm hn`mjnXx {Xn]mZnXy\bm t{]ma\ncpky ssh`hw.

""bt\'' F a{m krjvSnsbnbpw apnsbnbpw D]kwlmc cq]n hnncn pp. Cs\ ]pcpj kqsn Adnnp ffh Xobmbpw ap\mIpp.

4.

ZznXobJWvU w
1. AY XYm apZvKtem]\njZn. ]pcpj kpky ssh`hw hnkvX tcW {]Xn]mZnXw hmkptZh C{mb `KhXv m\ap]Zniy ]p\c]n kqva {ihWmb {]WXmtb{mb ]caclky`qXw ]pcpj kqm`ymw JWvUZzbm`ymap]mZniXv.
apZvKtem]\njn ]pcpj kqssh`hs n khnkvXmcw {]Xn]mZnnpv. B kqva PvRm\w e`nWsapff B{KltmsS hn\b]qhw h tZth{\v `Khm hmkptZh cp JWvUfnembn ]pcpjkqw D]tZinp.

Cu aqp a{fn IqSnbpw NXp hyqlhpambn _sncnp `KhXv kzcq]w hnp. "{Xn]mZ' m NXp hyqlnse A\ncpaqnbpsS ssh`hw ]dp.

5.

XkvamZzncmUnXy\bm ]mZ\mcmbWmtcx {]IrtXx ]pcpjkym]n kapXv]nx {]ZinXm

""XkvamZv hncmSv' FXn\m ]mZ hn`qXncq]amb \mcmbW\n \npw {]IrXnbpw ]pcpj\pw DZv` hn Xmbn {]Xn]mZnncnpp.

6.

bXv ]pcptjtWXy\bm krjvS nbx kaocnXx k]vXmkymk ]cn[bx kan[ kaocnXmx

2. Zzu JWvUmhpw tNymtXtbm b apx k ] p c p tj m \ m \ m c q] m\ m tK mN c w kwkmcnWmaXn Zptbw hnjbw hnlmb timZn`nx kwnjvS tZhmZn Pnlojbm kl{k Iemhbh IeymWw ZrjvSamt{XW tamZm thjamZtZ tX\ thjW `qaym`ntemIw hym]y A\tbmP\ aXyXnjvTXv.
]pcpj kqn cp JWvUfpv Ahbn hnsSp ]pcpj \maw, cq]w, m\w Fn hbn \nsmw ap\mbXn\m kwkmcmZnIv Zptb\mWv. AXn\m B ]pcpj {]]nse PohnIv thn Xs Zptbamb B cq]ap t]nv ZpxJmZnIfns]pgep tZhmZnIfpsS \I cpXn A\ Iembpamb cq]w [cnp. B cq]w Zi\am{Xbn tamw \Ipp. AtX cq]n Atlw temInemsI hym]nncnpp.

"bXv ]pcptjW' FXn\m krjvSnbmIp bn ]dXn\ptijw "k]v X mkymk' FXn\m krj v S nbn\pff kan pI hnpp.

7.

"Xw bmanXn' at{W krjvSn bPvRx kaocnXx At\ss\h N at{W tamm kapZocnXmx

""Xw b'' sa a{m Cu krjv Snsb nsbpw ]pjvS nsbnbpw apnsbnbpw {]Xn]mZnp.

3.

8.

""AkvamZnXn'' N at{W PKXv krjvSnx kaocnXm ""thZmlanXn'' a{m`ymw ssh`hw IYnXw ltcx
""XkvamZnXn'' F a{m k]vX a{hsc

]pcptjm \mcmbtWm `qXw `hyw `hnjym koXv k Gh kthjmw tam ZmkoXv k N khkvam alnavt\m Pymbm Xkvam tIm]n Pymbm.

hniz krjvSnp apv {XnImemI\mb \mcmb W am{Xta kz kzcq]n Dmbncppffq. Atlw

693

I alnamXni\mWv. kh PohnIpw tamZ\mWv.


Atln Ihnv Bcpan.

4.

alm ]pcpj Bm\m NXp[m IrXzm {Xn]m tZ\ ]cta thymav\nNmkoXv. CXtcW NXpt\ A\ncp \mcmbtW\ hnizm\ymk.

bYmn PmZn clnX\mb B Htc Hcp tZh Xs ]e {]Imcn {]thinv At\I cq] n {]ISambn.

B almmhv kzbw \mep cq]n Bhn`hnp. Ahbn aqwitfmSp IqSn ]ca thyman hknp. NXpmwiw A\ncp\mcmbW F t]cn AdnbsSpp. B \mcmbW XsbmWv {]]w krjvSnXv.

5. k N ]mZ \mcmbtW, PKXv {kjvSw {]Ir Xna P\bXv. k karImbx k krjvS nI \ Pnhm. k karImbx k krjvS n I \PPv R nhm. tkm \ncp \mcmbW kvXkvs sa krjvSnap]mZniXv. {_wkvXth{n bmWn bmPIm\n [ymXzm tImi `qXw ZrVw {Kn Itfhcw lhn [ymXzm ic`qXpw ckw [ymssXzhu lpXzm AwKkv]imXv Itfh tcm h{Pw lojytX. XXx kzImcym kh {]mWn Pohm krjv S ]m]izm[ymx {]mZp `hnjyn XXx mhc PwKamIw PKZv ` hnjyXn GtX\ Pohm at\mtcymtK\ tam {]Imc IYnXx CXy\p ktbwx b Caw krjvSn bw Pm\mXn tam{]Imcw N khambp tcXn.
NXpmwi cq]nbmb A\ncp temI krjvSn pthn {]IrXnsb krjvSnp. {]IrXncq]amb {_m hn\v icocw e`nnpw krjvSnI m\w t\Sm Ignn. Atm A\ncp\mcmbW {_mhn\v krjvSn{Iaw D]tZinp sImSpp. Atlw {_mhn t\mSv ]dp:""{_, Av kzw C{nbsf bImfmbpw Iae\mfn \npw Dmb AbpsS icocs lhnmbpw Fs Anbmbpw hkImes BPyambpw {Kojvas kanmbpw icXv Imes ckcq]ambpw [ym\nv bmKw \Snbm AbpsS icocw h{Pw t]mse kpZrVambnocpw. Atm Fm PohnIfpw DmIpw. As\ mhc PwKa cq]nepff kq hnizhpw ZriyamIpw Pohm ]cam kwtbmKm tamamhpw D]tZinsp. Cu krjvSn bsbpw tam {]Im csbpw Adnbp a\pjy ]qmbpv t\Spp.

2. XtaXancnXy[zcyhxD]mktX bPpcntXy j laoZw khw bp \n. kmtaXn OtmKmx GXkvan loZw khw {]XnjvTnXw. hnjanXn kmx k CXn k hnZx DXnXm tZhmx cbncnXn a\pjym amtbXy kpcmx kzt[Xn ]nXcx tZhP\ CXn tZhP\ hnZx cq]anXn Khmx Kh CXn A]vk cx Xw bYm btYm]mkvtX XssYh `hXn. XkvamZv {_mWx ]pcpj cq]w ]cw {_hmlanXn `mhtbXv X{Zqt]m `hXn b Ghw thZ.
An cq]n CXns\sbmWv A[zcyp D]mknpXv. bPpthZnI AXns\ bPpv Fp IcpXn kh bfnepw \ntbmKnpp. kmaKm CXns\ kmasav IcpXpp. Zriy {]]amsI \mcm bWcq]n \nesImffp AXns\ k hnjsav IcpXpp. ks Adnbph AXns\ A ar Xs a pw a\ pj y [\ sa p w I cp Xp p . Akpcm ambsbpw A]vkcpI Khs\pw D]mkIm tZhs\pw ]nXr kz[m Fpw Nnnpp. Cs\ CXv ]e {]Imcn IcpXpp. Fs\ D]mknptm B hn[n ImWsSpp. AXn\m {_ m\n ]pcpjcq]amb ]c{_w Rm Xssbv IcpXpp. As\ `mh\ Ahs\ AXmnopp. Cu clkyw Adnbph\pw AtX `mhw e`npp.

NXp JWvUw
1. XZv {_ Xm]{XbmXoXw jSvtImihn\n pw. jUqn hPnXw ]tImimXoXw jUv `mhhnImc iq\ytah amZn kh hneWw `hXn. Xm]{Xbw Xzm[ymnIm [n `uXnIm[n ssZhnIw Ir IImcy mXr PvRm\ tb t`mr t`mKt`mKanXn {Xnhn[w.
]c{_wXm]{XbmXohpw jUtImihn\nap hpw jU qan hnhPnXhpw ]tImimXoXhpw jUv`mh hnIm iq\yhpw kh hn[nepw hneWam Ipp. B[ymbnIw, A[n`uXoIw, B[n ssZhoIw F Xm]{Xb IrI Imcyw m\mXr tbw t`mr t`mKt`mKyw Fv aqv hn[amWv.

Xr{Xob JWvUw
1. GtIm tZthm _lp[mhn\njvS APbam\m _lp[mhnPmbX.

2.

XzMv amwk timWnXmn kv\mbp amx jSv tImim Imat{Im[ tem`tamlaZ amcy amXymZn

694

jSvh mx Aab{]mWat\mab hnPvRm\abm \abm CXn ] tImimx {]nbm P\\ h\ ]cnWmab\mimx jUv `mhmx Ai\mbm ]n]mkm timItaml Pcmacm \oXn jUq abx IpetKm{X PmXn hm{iacq]mWn jUv {`amx GXtZymtK\ ]ca ]pcptjm Pothm `hXn, \m\y;
Nw, amwkw, cw, An, \mUn, a, Ch Bdpw jUv tImi; Imaw t{Im[w tamlw, tem`w aZw amcyw Ch i{Xpfmb jUv h; {]mW abw tat\mabw Aabw B\abw hnPvRm\abw Ch Apw ]tImi; {]nbXzw P\\Xzw, hrn ]cnWmawbw, \miw Ch Bdpw jUv `mh; hniv, Zmlw, timIw, tamlw, PcarXyp Ch Bdpw jUaqnI; PmXn, hw, B{iaw, Ipew, tKm{Xw, cq]w C h Bdpw jU v { `a; C hbpsSsbmw kwtbmKmemWv ]ca]pcpj Poh\mbnocpXv. ap hn[ne.

X\pw hmbp]qX\pw AtcmKnbpw sFizcyhm\pw ]p{X]u{XmZnkar\pw hnZzm\pw alm]m]hnapIvX\pw aZy]m\tZmj hnap\pw AKayKa\ ]m]hnap\pw amXrZplnXrkv\pjmZnKa\]m] hnap\pw Bbno cpp. Kpcpip{iqj sNmXncn, A`y `Ww ]cZmcKa\w apXemb ]m]n \nv hnapIvX\mIp p. Ahs\ Imat{Im[ tem` tamtljymZnI _m[n n. kh]m]hnap\mbn Cu Pn Xs ]pcpj\mbn Ah km\y\mIpp.
4.

XkvamtZXXv ]pcpj kqmaXnclkyw cmPKplyw tZh Kplyw KplymZ]n KplyXcw \mZonXmtbm]ZntiXv; \m\qNm\mb \mb ioemb' \msshjv Whmb \mtbmKnt\ \ _lp `mjntW \m {]nb hmZnt\ \mkw hc thZnt\ \mXpjvSmb \m\[oX thZmb D]ZntiXv Kpcpct]yhw hnXv ipNu tZti ]pWy\t{X {]mWm\mbay ]pcpjw [ymbp]kmb injymb ZnW

3. b GXZp]\njZw \nXya[otX tkm n ]qtXm `hXn. khmbp ]qtXm `hXn. k BZnXy ]qtXm `hXn. AtcmKo `hXn. {ioamw `hXn. ]p{X]\{XmZn`nx kartm `hXn. {ioamw `hXn. ]p{X]\{XmZn`nx kartm `hXn.{ioamw `hXn. ]p{X]\{XmZn`nx kartm `hXn. hnZzmw `h Xn. e alm]mX ImXv ] qtXm `hXn. kpcm]m\mXv ]qtXm `hXn. AKaymKa\mXv ]qtXm `hXn. amXrKa\mXv ]qtXm `hXn. ZplnXr kv\ pjm`n Ka\mXv ]qtXm `hXn. kzkvt X bmXv ]qtXm `hXn thZn P lm\mXv ]qtXm `hXn. ZplnXrkv\pjm`n Ka\mXv ]qtXm `hXn. Kptcmc{iqjWmXv ]qtXm `hXn. AbmPybmP\mXv ]qtXm `hXn. AZy `WmXv ]qtXm `hXn. D{K{]Xn{KlmXv ]qtXm `hXn. ]cZmcK a\mXv ]qtXm `hXn. Imat{Im[ tem` tamtl jym Zn`nc_m[ntXm `hXn. kth`yx ]mt]t`ym aptm `hXn. Cl P\n ]pcptjm `hXn.
Fpw Cu D]\njv hmbnph An]q

It. ]p cpj kq{Xm ap] Zn tiXv hnZzm \ _lptim htZXv bmXbmtam `hXn. AkIrXv Iap]ZntiXv. GXXv IphmtWm At[yXm A[ym]I Cl P\n ]pcptjm `hXoXyp]\njXv.
AXpsImv Cu ]pcpjkqmw cmPKplyhpw tZhKplyhpw KplymXvKplyXchpamWv. CXns A w AXyw clkyamWv. A`nnX\pw A\qNm\\pw Abioe\pw AsshjvWh\pw AtbmKnpw _lp `mjnpw. A{]nbhmZnpw A\[oXthZ\pw CXv DtZincpXv. hnZzm\mb Kpcp hnip m\ncpv ]pWy\{Xn {]mWmbmatmsS ]c]pcpjs\ [ym\nv hn\bPnmkm\znX\mb injys heXp sNhnbn ]pcpjkqma]tZinpI. Gsd ]dbcpXv. As\ sNbvXm D]tZiw ZqjnXamIpw. sNhnbn ]ehw ]dp sImSpWw. Cs\ D]tZinm At[yXmhpw A[ym]I\pw ]pcpj\mbn `hnpw Fv D]\njv \ntinpp. apZvKtem]\njv kam]np.

Q
N P

695

I
1

ssass{X-b-Wyp-]-\n-jv 3

imn]mTw Hmw. B]ymbp aamwKm\w hmIv {]mW p t{imXmatYm_ean{nbmWn N khmWv. khw {_tm]\njZw amlw {_ \ncmIpcymw hm\m {_ \ncmImtcm Z \ncmIcW akv X z \ncmIcWw ta Akv X p XZm\n \nctX b D]\njXv kp [mkv X abn kp. tXabn kp. Hmw imn: imn: imn:
Hmw Fs AwK ]cn]pjvSn {]m]ns. hmv {]mW t\{Xw t{im{Xw Fnhbpw C{nbfpw ]pjvSn {]m]ns. CXv D]\njZpamb {_amWv. Rm AXns\ \ncmIcnpn. {_w Fs ]cnXyPnm Xncns. F\npw {_n\pw Xn At`Zyamb _w DmIs. {_ \ncX\mb Fn D]\njZpfmb [ nXnsNs. Hmw. imn: imn: imn:

cmPmhv ]dp: `Khms\, Rm Bm\nbmsWv Rm tInpv. AXn\m F\nv Bm\amIp hcw XctW; AXp tIv ap\n ]dp: CzmIp hwiP\mb cmPmth, assnepw hcw tNmZnpsImpI. ]p apXte hfsc hfsc ITn\sap IcpXntm Cu hcw tNmZncpXv. CXv tIv _rl{Z Y imImb\s ]mZ {Klnp Cs\ ]dp.

2. `Kh\\n N kv \ mbp am amwk ip{I timWnX tjvam {ip ZpjntX hn aq{Xm hmX]n I^ kwLmtX ZpKt \nmtc f kvan icotc Inw Imtam]t`mssK: 3. Imat{Im[ tem` `btamlhnjmtZ thyjvS h ntb mK m\ nj vS k w{] bK X aX v ] n ] mk m CcmarXyp tcmK timImss[y c`n]tX f kva n icotc Inw Imtam ] t`m ssKx 4. k h w tN Z w bn j vW p ] i y mtam btYtaZwiaiImZb kvI rWhXv \y X tbmZv `qX {]m[znwkn\x 5. AY In ta ssX hm ]tc f t\y alm [\p [cm {Ihn\: tINnXv kpZypav\: `qcnZypav\: C { Z y p av\ : I p h e bmi z buh \ mi zh Z v [nbmizmiz]Xn: ii_np: lcn{ Aw_co tj ma\ q k zmbmX n: bbmX n: A \ c W y : Djtk\: Dacp `cX{]`rXtbm cmPmt\m anjtXm _phky alXow {Xnbw Iyzm AkvamXv temImXn Aapw temIw {]bmn: 6. AY IntassX hm ]tc f t\y Kh hmkpc bcmk `qXKW ]nimtNmcK {KlmZo\mw \ntcm[\w ]iyma:
`Khms\, Cu icocw Am, Nw, kv\mbp, a, amwkw, cw A{ip, akw , aq{Xw, hmXw, ]w, I^w FnhtbmSp IqSnbXpw ZpK]qcnXhpw \nmchpamWv B nXnv hnjb kpJsfsmv Fsmcp]tbmKw? Cu icocw Imaw t{Im[w tem`w `bw ZpxJw Cujy {]nb P\hntbmKw hniv Zmlw hm[Iyw acWw. tcmKw timIw Fnhbm ]oUnX amWv . B \nev hnjb kpJsfsmsp {]tbmP\w? Cu kakvX PKpw \{iamWv. a\pjy XpSnb kIeXpw acWaSbpXv Rm ImWpp. AXpt]mse sImXpIp XpSnbh t]mse Gsd \m PohnpXn\p app Np t]mIpp. henb henb

Hmw _rl{ZtYm ssh\ma cmPm cmtPy tPyjv T w ]p{Xw \n[m]bnXzm GX aimizXw a\ yam\mx ic ocw ss hc mKy apt]tX mcW yw \nPKma. kX{X ]caw X] Bmb BZnXy aoamW Du[z _mKpkvXnjvTt kl{kky ap\ncnIamPKmamK\ncnhm[paIkv t XPkm \ n Z l nh m h nX v `K h m i mI mb\ y DnjvtTmnjvT hcw hrWojzm AXn cmP\ a{_ h oX v. k X k vs s a \ a k vI r tX y m h mN `Khmmlam hnw XXz hnXv irWptam hbw kXzw t\m {_qlotXyXZv {hXw ]pckvXm ZiIyw am]rp {]iv \ ssazm XIm\ym Imam hrWotjzXn imImb\yky NcWm h`n apiyamt\mcmtPamw KmYmw PKmZ.
Cu icocw A\nXyamsW t_m[w _rl{ZY F cmPmhn\papmbn. AtXmsS Atln\v sshcmKyw DZbw sNbvXp. Xqew cmPys tPyjvT]p{Xs\ Gev]nv h\ntep t]mbn. AhnsS Atlw Gsdmew ITn\ X]p sNbvXp. kqcym`napJambn \npsImv Atlw Du[z_mlphmbn \nebpdnp. Bbncw hjw Igntm Atlns X]cybpsS ^eambn Bm\nbmb imImb\ F ap\n Atlns ASpsen. ]pIbnm Ansbtmse Atlns tXPv {]Iminp. Atlw cmPmhnt\mSv ]dp-: Fgptq.... Fgp tq. hcw BhiysSpI.

696

I hnmfnIfpw, kpZypav\, `qcnZypav\ CvZypav\ Iphe


bmizc [nbmiz Aip]Xn ii_np, lcn{ Aw_co a\pjy]p{X\mb icymXn bbmXn A\c Wy Dtk\ acp, `cX apXemb henb henb N{Ihnam t]mepw XfpsS _p Ip sImncnth Xs Cu temInse kIe sFizcyfpw D]tbmKnv ]ctemIw {]m]n nXnv apv kqNnn IoSfpsS nXnsbn Fp ]dbm\mWv. a\pjy am{Xa Khm Akpcm bm cmkm `qX ]nimNp k]y apXembhbpw \miaSbpXmbn \mw ImWpp.

B tXn t_mhmssNX `arXh`b taXXv . {_tXn.

7. AY In ta ssX hm\ym\mw timjWw alm hm\mw inJcnWmw {]]X\w. {[phky {]Ne\w m\w hm XcpWmw \na\w ]rYn hym: m\m Z]kcw kpcmWmw; tkm f l antXy hw hnt[ kvan kwkmtc Inw Imtam] tZmssKssbtchm {inXkym kIrZnlmh\w ZryX CXn Dpw AlkoXy tm Z ] m\ t m t`I C h ml ak van k w k mtc `Khm; kXzw t\m KXn kvXzw t\m KXn:
Asn AhbpsS Imcyw t]mIs. henb kap{Z t]mepw hntmIpp; ]hX s]mn Icpp. {[ph\{Xhpw kzm\v ncambncnp n. hr \new ]XnppN `qanbpw Hcp m\v ncambn \npn. tZhmv m\ Ne\w DmIpp. B \nev Almcw \nd Cu temIn hnjb kpJfn IpSpnnSpXp sImv FmsWmcp KpWw? hnjbn IpSpnbh hopw hopw P\\N{In IpSpnbh hopw ho pw P\\N{I n IpSp pp. A Xn\m `Khms\, AIq]n hoW Xhfsbtmse Cu temIn Rm\pw hoWncnpp. Av Fs DcnWw. Rm Asb icWw {]m]npp. AmsWmcm{ibw.

]ns `Khm\mb imImb\y Gsd {]k\mbn cmPmhnt\mSv ]dp. {_{ZYalmcmPmth, Av CzmIp hwiP\mb {]PiojcmPmhns ]p{X\mWv. acpv F \man hnJymX\pw Fmhn[nepw IrXIrXy\pamWv. Bmhv Gs\sbv Rm Atbvv ]dpXcWw ap\n ]dp: _mlyfmb C{nbsf \ntcm[nptm Cu {]mW\mIp Bmhv tbmKw aptJ\ apIfntemv Ibdpp. AXv ZpxJmIsap tXmnbmepw bYmn ZpxJlo \hpw AImc\miIhpamWv. Cu BmhpXsbmWv icocn\p shfnbn hv ]ca tPymXn kzcq]amb {_s {]m]np Xs kzcq]n ncambn nXnsNpXv. Cu Bmhv A`b cq]hpamWv.

3. AY Jezn]nbw {_hnZym kthm]\njZv hnZym hm cmPkvamIw `KhXm ssat{XtbW hymJymXm f ltX IYbnjym ao Xy Ym]lN ] m] v am\ k vaX n tX P k . DuZ [ ztc X tk m _meJneym CXn {ipbt f tX {]Pm]Xn a{_ph `Kh iISanhm tNX\ anXrw icocw I s s k y j J e v] o Z r ti m al namb X o { ob `qXkytbss\ XZzn [anZw tNX\hXv {]XnjvTm h nX w {] tamZ bnX m f k y t I m `K h t X `kvamIw {_qloXn Xm tlmhmN.
cmPmthm kakvtXm]\njpfpw Fns\n bmtWm D]tZinpXv B {_snbp m\w `Khm ssat{Xb Rv \Inbnpv. AXns\s Rm Abv v ]dpXcmw. ]m]w \inhcpw tXtPmcq]nIfpw {_NmcnIfpamb ap\nam {]ikvXcmWv. Ah Hcn {_mhnt\mSv tNmZnp. `Khms\ Cu icocw iISXpeyamWv. B kvYnXnv Fns alnabnemWv GXv C{nbns kmnyw sImmWv ssNX\y]msWp tXmphn[w {]XnjvT {]m]npXv? B Imcyw Rv ]dp XcnI.

cmw {]]mTIw
1. AY `Khm imI mb\y : kp{]oX: kp A{_hoXv cmPm\mw almcmP, _rl{ZtY zmIphwi [zP iojmP: IrXIrXykvXzw acpXv\mat\Xn hn{iptXmkoXn Abw hmhJezm xtXmx IXtam `Khm hw CXn Xw hmtNXn. 2. b G tjm DzkmhnjvSphjvSw `t\t\m [ zap X v {I mt m h y bamt\ m h y am\ k v\ a: {]Wp`tXyj Bt Xyml `Khm ssa{Xox C tX y h w A l w A Y b G j k w {] mk m tZmkva cocmXv kapmb ]cw tPymXn cq] kw]Zy tkz\ cqt]W A`n\njv ] ZyX Gj

4. tb l Jep hmtNm ]cn: {ipbtX k hm Gj ip: ]qX: iq\y: imtm f {]mtWm KptWjp Ch DutcXtk: f \o imm f tXm f : nc: imiztXmP: kzX{ : tkzalnav\n Xnjv T Xyt\t\`w icocw tNX\hXv {]Xnjv T m ]nXw {]tNmZbnXm ssN tjm f tkzXn IYmanXn Xm tlmhmNm.
{_mhv ]dp: hmn\XoXsap ]dbsSp iphpw ]hn{Xhpw iq\yhpw imhpw A{]amWhpw A\hpw Ahn\minbpw nchpw k\mX\hpw PclnXhpw kzX{hpamb Bmhns alnabmWv

697

I CmWpsXmw. AXp aptJ\bmWv icocn


ssNX\ykZriamb {]XnjvT InpXv . CXptIv _mehneym tNmZnp: `Khms\, Cu Bmhv Cm clnXambncpnpw icocn ssNX\ykZriamb {]XnjvT InpXv. CXptIv _mehneym tNmZnp:- `Khms\, Cu Bmhv CmclnXambncpnpw icoc n ssNX\ycq]n Fs\bmWv Ddp \np Xv, CXp Fn\p t{]cW sImSppp? FmWv CXns alXzw {_mhv ]dp.

emm Ignp. AXnjvSsSmsX Cu {]PIsf ktNX\amm Chbv pn {]thinWsav Atlw Xocpam\np. As\ Nnnv kzbw hmbphn s\tmse Ahbn {]thinp As\ Htc {]mW Ambn {]mW, A]m\, kam\, DZm\, hym\.

5. k hm Gj kqvtam f {Kmtlym AZriy: ]pcpj kwmtIm _pn]qjan ssl hm htX Awit\Xn. kp]v X tky ]m _pn ]qhIw hn t_m[ GhanXn AY tbm l Jep sshXky tkmw f tim b: tNXmam{X: {]Xn ]pcpj: t{X : kev]m[nhkmbm`nam\ enwK: {]Pm]Xn hnizmJytX t\t\Zw icocw tNX\ hXv {]Xnjv TmhnXw {]tNmZbnXm sshtjm f hytkyXn. tX tlm Np: `Kh, bZv At\t\Zrti\m\njvT ss\ X Zzn[anZw tNX\ hXv {]XnjvT mhnXw {]tNmZbnXm sshtjm f ky IYanXn Xm tlmhmtNXn.
Cu Bmhv kqv ahpw A{Km]yhpw AZyiyhp amIpp. ]pcpjs\mWXns t]cv Xs Hcwim AXv ChnsS _pn]qw {]hnpp. Ddp hs\ DWpI CXns Hcwisas{X. kIePohnI fnepw Pohmmhmbn hnpXv AXp Xs. AXv kIe icocnepw t{Xm\cq]n hn pp. tXPpw kev]bphpw AXpXs. {]Pm ]Xn cq]hpw khZinbpamWXv. B ssNX\ymemWv icocw ktNX\mbn hnpXv. _meJneym tNmZnp: `Khm Cu Bmhv AJWvUambncpnv Fs\bmWv Awicq]n hnpXv. Atm {_mhp ]dp:

7. AY tbm f baqZz apXv{ImaXotXyj hma k {]mtWm f Y tbm f bahmMvN w kw{Ima tXyj hmh k A]m\: AY tb\ sshXm f \p{KlotXm tXyj hmh k hym\: AYtbmSbw hnjvtTm hm AwtK AwtK kam\ btXyj hmh k kam\ kwm Dcw hym\ky cq]w N GtX jm ac {]kqXn tcthmZm ky Y tbm f bw sshj hmh k DZm\:
apIfntemv KanpXmWv {]mW; Xmtgmv KanpXv A]m\, AXyw qeamb As KpZ o\s n pXv k am\; XnnIbpw IpSnpIbpw Xmtgmpw apIfntempw t]mIpIbpw sNbvXv icoc{]h\w \nb{npXv DZm\, \mUnIfn \ndncnpXv hym\. #nXmWv ]hmbpfpsS GItZi kz`mhw.

8. AtYm]mwipccytfm aap]mw iptaXtbm c c m tZ h uj vW y w {] m k h Z y Z u j W y w k ] p c p tj m Y b: ] p c p j : tk m A n sshzm\tcm ]y \y{X A]n Abpan sshizm\tcm tbmba: ]pcptjm tbt\ Zaw ]NytX bZnZaZytX XsskyjtLmjm `hXn btZ X X v I m h ] n[ zm b i r tW m X n k btZ m X v{I anj y `h X n s s \ \ w t L mj w irtWmXn.
DjvWXm ]pcpj Fp ]dbpXv kao]n AcymanbmIpw Hcp bman\pn FcnSp Xpw As\ cn\pw at[y DjvW amkfnep mIp Djv WamWv. AXpXs sshizm\cs\ An. As\ Dn hknp ]pcpj\mWv sshizm \cmnsbpw AXpXsbmWv `nsSp Aw ZlnnpsXpw AdnbpI. AXns i_vZw Xs bmWv AIv tIsSpXv. ImXSm tIp i_v Z w A Xp Xs icoc n \nv {]mW hnIm Cu i_vZw tIn.

6. {]Pm]Xnhm GtIm f t{K AXnjvTXv. k \mcaX GI: k Bm\a`n[ymXzm _lzo: {]Pm: AkrPXv. Xm Asskyhm {]hrm A{]mWm mWpcnh XmjvT am\ A]iyXv k \mc`X. tkm f a\yssXmkmw {]Xnt_m[\mbm `ycw {]mhnim \oXyY k hmbp anhm\ IrXzm A`ycw {]mhniXv k GtIm \mhniXv k ][mm\w {]hn` tPymNytX b: {]mtWm f ]m\w kam\ DZmt\m hym\ CXn.
BZyw {]Pm]Xn am{Xta Dmbncppp. GImIn bmbXn\m Btln\v kzX e`nn. Xqew Bmhns\ [ym\nv Atlw At\I hn[nep {]PIsf krjvSnp Xm krjvSn PohnI {]mWcln Xsapw XqWpt]mse PUsapw Atln\v a\n

9. k hm Gj ][m f m\w {]hn`Py \nlntXm Kplmbmw at\m ab: BImimtXn, k hm Gtjm f kva Xv lrZcmXv AIrXm tm f a\y Xmm\iv\ mKmXn; AX: Jm\o am\n`ntXzmZnX: ]Rvaociva n`n hnibm\oXn _po{nbmWn bm\n Camt\yXm\yky civab: It{nbmWyky lbm cY icocw at\m\nbm {]IrXnatbm f ky {]tXmtZt\\ Jep

698

I Cuc nX:

]cn{`aXoZw ic ocw N{Ianh arXv ]Nt\`w icocw tNX\hXv {]Xnjv T m]nXw t{]mZbnXm sshtjm ]y tkyXn.

{]Pm]XnbmIp Bmhv kzbw Ambn hn`Pnv lrZbKplbn ncambn hknpp. Cu Bmhp Xs at\mcq]nepw {]mWcq]nepw at\Iw cq]fnepw kXykev] bpamWv. Cs\ lrZb n Ignv AXv Xms\ AIrXms\v Nnn pp. kzbw IrX\mIm Xs Ap Zzmc ]t{nbfmbn. ]t{nb ISnmWpw It {nb IpXncIfpamIpp. icocw cYw a\v kmcYn kz`mhw NbmWv. Cu Nmbm t{]cnnsSptm icocw N{Intev t{]cnXamIpp. Fm acWm\cw AXv tNX\mbpamIpn. Cs\ Bmhp Xs icocn\v t{]cW \Ipp.

]dbptm ip`mip`ISnsv \Xpw N o b p amb tb m\ nI fn N p n d p Bmhv thsdmmtWm kpJ ZpxJfm ]cmPbs v D \ oN K X nI fn {`aW w s N bvX p sImncnpXmtWm?

10. k hm Gj B thmin Ihb: knXm k ns s X : I ^ s s e c \ `n`qX C h {] X n icotcjp NcXn Ahy XzmXv, kuva yXv AZriyXzmXv A{Kmly XzmXv , \ne XzmXv, A\htm kvXn ImIss hmh k hm Gj ip: ntcm ANe tem ]yhyt{Km \nkv]rl: t{]IhZhnX: kz EX`pKv KpW htb\ ]tS\mm\a [mb Ahn tXm CXyhnX CXn.
Bmhv icocn\v hiwhZambn t]mbncnpp shpw ip`mip`IfpsS ^eambn _\mbncnp pshpw. AXv \anw `n`nicocfn kcn psImncnpIbmsWpw tXmntmIpw. Fm bY m n A Xv A hy hpw k q v a a hpw A{Klyhpa XmclnXhpw BsWv a\nemm Ignbpw AXv khmmclnXamWv. AXn Ir Xzansnepw AXv ImhmsW\v tXmntmIpp. Bmhv iphpw nchpw ANehpw Bkn clnXhpw CmclnXhpw Zrjv Ssahn[w kzI ^ea\p`hnpXmbn tXmsSpXpamIpp. am{Xa AXv kzcq]s {XnKpWmI hkv{Xw aptJ\ BhcWw sNsSpsXv tXmnpXpamWv.

2. AkvXn Jep At\ym ]cm`qXmmtJym tbm bw knXm kossX: I^sse c`n `qb am\: k Zk tZ ym\ nam] Zy h mN nw tN m[ zmw K Xnw Zzmssc`nbam\: ]cn{`aXoXyXy D]mJym\w ] Xm{XmWn `qX i_v t Zt\mNytX iY tXjv Tmw b kapZmb icocanXyp aX tbm l Jep hmh icocanXypw k`qXmtXypw AYmkvXn Xkpm _npcnh ]pjvIc CXn k hm Gtjm `n `qX: {]mIrssX: KpssW: CXytXm Bhn `qXmXv kapUXz {]bmXy kwaqVXzm `mw {]`pw `Khw ImcbnXmcw \m]iyZv KpWussL: Xr]yam\: kkv] rtlm hy{Km `nam\nXzw {]bmX CXylw tkm ataZ antXyhw a\yamt\, \n_ym\m Bm\w Pmte t\ h I r X m\ p ^ e w A `n`qbam \ mk Z k tZ y m\ nam] Z y X C X y h m tbm z mh K XnZzssc`n`qban\x ]cn{`aXn.
CXp tIv {_mhv ]dp: ip`mip` I Snsv DgepXv asmcp `qXmmhmWv. AXv \Xpw Nobpamb tbm\nIfn Npndpp. D \oN KNn {]m]npp. AXv cmKtZzjmZn Zzz`hmn\Sns XmWv. AXpsImmWv `qXmmhv FXns\ ]dbpXv Ap Xm{XIsfbpw ]alm`qXsfbpw `qXsav ]dbpw ChbpsS kmctI{amWv icocw AXp sImmWv icocs `qXmmshp ]dbpXv. CXnse Bmhv Xmacbnebnse shn\v XpeyamWv . AXn\v Dn hknp t{]cImmhns\ ImWm km[npn. AXpt]mse KpWkaqln AXr]vX \pw ]m]nbpw Anc\pw Ne\pw A`nam\nbpw Almcnbpambnocp Ah CXv Rm\mWv CXv FsXmWv Fp `mhnp sImv ]nsbtmse IpSp ns]Spp. Xm sNbvX IfpsS ^eambn AXv kzbw _XambnNpndpp.

aqmw {]]mTIw
tX tlmNp: `Kh b tZyhw Aky Bt\m al na m\ w k qN bk oX n A t\ y m h m] c : tI mSbammJ y : tbm bw k nXm k ns s X : I^ssec`n`qbam\: kZktZym\nam]ZyXm C Xy h mRvO tbm [ zmh K Xn ss Z zss zc`n `qbam\: ]cn{`aXn. _meJyenm CXp tIv hopw tNmZnp: `Khms\, Av Cu Bmhns alnasbn

3. b: Im tkmbw ssh `qXmm ImcbnXm A: ]pcpj: AY bYmn\m Ab: ]nWvtUm hm A`n`qX: IXr`n l\yamt\m \m\mXz apt]Xy Ghw hmh Jep Aku `qXmm A: ]pcptjWm`n `qtXm KpssW l\y amt\m \m\mXz apss]Xn NXp Pmew NXpZihn[w NXpioXnY ]cnWXw `qXtKW taX ssZz \m\mXzky cq]w. Xm\n l hm GXm\n KpWm\n ]pcptjtWcoXm\n N{Ianh arXv ]tNt\Xn. AY bYmb: ]nWvt U l\yamt\ \mnc`n`qbtXyhw

699

I \m`n `qbXy ku ]pcptjm

A`n`qXXybw `qXmtm]kw njvSXzm ZnXn. AYm A\y{Xm ]ypw icocanZw saYp\m tZthmZv `qXw kwhrypt]Xw \nctb Y aq{X ZzmtcW \njv{Im an`nnXw amw tk\m\pen]v X w NWm h \ w h n aq{ X ] n I ^ a mt atZ m hkm`ncss\y Ba ssb: _lp`n: ]cn]qw tImi Ch ky\m.

sImXn, {]nbanmXn hntZzjw XpSnb ctPmKp WhnImcfpw AXn Gsdbpv Chsbmw \nanw Cu `qXmmhv ]cmPnXambn CXn \np hnhn[cq ] kw`hnpp.

\memw {]]mTIw
1. tX l J e p h mth [ ztc X tk m A X n hnkvanXm A`nktaXy Du Np: `Kh, \akvtX, AkvXp. A\pim[n Xzw AkvamIw KXnc\y \ hnZybm CXn Aky tIm hn[n: `qXmt\m tb t\`w lnXzm Bt\yh kmbqPy D ss]Xn Xm tlmhmtNXn.
{_NmcnIfmb _meJneym AXptIp Gsd hnkv a nXcbn ASpp sNv ]dp: `Khms\, Abvv \akvImcw. Ap am{XamWv Rp icWw. Rv thsdmc`ban. AXn\m Cu `qXmmhns AXnYnbmscv a\nemncWw. CXv khhpw shSnv BpthnbmWv Bmhn Xs kmbqPyw t\SpXv? {_mhv ]dp.

Cu `qXmmhnsXmWv IXrXzsapw tIhew t{]cI\msWpw ap ]ebnSpw ]dnpv. AXv C{nbsfsmv ]e Imcyfpw sNnpp. Anbn ]gpnsSp Ccpv ASnv ]ecq] nempXpt]mse `qXmmhpw ipmmhn\m X]nsv hnhn[ cq]w sImpp. {XnKpWkwbp amb F]n \mep ew tbm\nIfn AXv Npndpp. At\Xzns kzcq]w AXpXs. N{Iw Idp Ipih N{In \npw `nambncnpXpt]mse Bmhv Cu KpWfn \nsmw `namWv . CcptKmfw ASnptm AXn\pnse Ansbb ASnpXv AXpt]mse ipmmhn\v Hcp hnImchpw DmIpn. `qXmm hns kwkw sImp tZjw DmIpw. kv {Xo ]pcpj kwtbmK^eambn DmIp Cu icocw sNX\y clnXhpw \cI XpeyhpamWv. aq{XZzmcn IqSn hcp Cu icocw An\nnXhpw amwkte]nXhpw NmhrXhpw aeaq{X I^ ]nmZnIfm ]qcnXhpamWv. IqSmsX CXv At\Iw ]nX hkvXpfpsSbpw Hcp kamlmcamsWv ]dbmw.

4. AYm \y {Xm ]ypw kmtlm `bw hnjmtZm \n{Zm X{o {]amtZm Pcm timI: pXv]n]mkm ImWyw t{Imt[m kmkvXnIy a m\w amcyw \njv I mcpWyw aqVXzw, \n{hnUXzw CXn Xmakm\n, NeXz hy{KXzw PoKnjmtYm]mP\w an{Xm\p{Kl ]cn{Klm]ew _m\n Cjv t Sjv T C{nbmtjp Zzrjv S ncn jvtSjvT A`njzwK: ip kztcm X akvXnXn cmPkmt\yssX: ]cn]oWW GssXc`n `qXm CXybw `qXmcmm Xkv a mXv \m\m cq]mWv B]vt \mXn CXn B]vt\mXn.
CtXn thsdmcnSpw ]dnpv. tamlw, `bw, ZpxJw, tIm]w, hmIyw, hniv, Zmlw, ssZ\yw, \n{Z, Bekyw, \mkvXnIyw, Am\w, amcyw, \n`bX, auVyw, ebnmbva, IrXLv\X, Almcw, hnjaX Cs\ At\Iw XtamhnImcfmWv. \ndXmWv icocw. IqSmsX XrjvW kvt\lw, cmKw, tem`w lnwk eoe Cujy, tXmnbt]mep s]cpamw NeX GsXnepw XnsbSpWsa B{Klw ]Wn

2. AY A\y{Xm]n Dw almZojvT Duab Chm \nhIaky bXv ]pcmIrXw kap{Zta te h Z p \ nh mc ak y ar tX y m c m K a\ w kZkXv ^ eassb ]mssi: ]wKpcnh _w _\kvX sskyh kzmX{yw ba hnjb tk y h _ l p `bm h w aZ ntc m C h taml aZ ntc m w. ] m] va\ m K r loX C h `ymayamWw atlmcK ZjvS Ch hnjbZjvSw alm k Imcanh cmKmw C{Pme anh ambmabw kz]v\ Ch anYymZi\w IZfo K` Ch kmcw \ S C h W th j w N n{X `n nc nh anYymat\mca anXytYmw. i_vZ kv]imZtbm ly matXy A\ m Ch B ntXm tbjmw kkvX p `qXmm \kva tcXv ]cam ]Zw.
]ns thsdmcnSpw Cs\ ]dncnpp. henb \ZnIfn Hmf DmIpXpt]mse Cu `qXmmhnepw ]qhI DmImhpXmWv. AXns ^ew AXn\v A\p`hntn hcpp. kap{Z nse XncameIfpsS AwIpdnm Xocw thWw. AXpt]mse Cu`qXmmhn\v acWw BhiyamWv. ip`mip`I ^eambn hyn arKsftmse _\n s]Spp. IqSmsX ]qambpw ]cX{ \mIpp. Ime]pcnbntem Fp tXmpamdv Cs\ `qXmmhv kZm `oX\mWv. hnjbkpJaZy tkhnv Ah D\mbnop. ]m] `qXm himse t]mse Apanpw Aebpp. hnjmp ISnXp t]mse B ] n\m ZpxJnX\mIpp. hnjtb

700

I bmIp \n_nUmImcm Ah A\mIpp.


amPnpImcs hnZybmsetmWw ambm _\mIpp. kz]v\w t]mse anYybmb IZfo K`w t]mse AXv \nmcamWv. \SstmWw Ah ]pXnb thj [cnpp. `nnNn{Xw t]mse _mly kucyw am{Xam WnXv. i_vZkv]imZnhnjbfpw Akm[mcWfmWv. Ahbn Bk\mb `qXmmhn\v Xs kw_n bYm t_m[an.

4.

Nnky ln {]kmtZ\ ln I ip`mip`w {]kmm B\nnXzm kpXza hyb aiv\ p tX

5.

3. Abw hmh Jep Aky {]Xn hn[n. `qXm t\ m bX v th Z h nZ y m [ n K a: k z[ kym\pNcWw kym{itajvT Ghm\p{IaWw kz [ky hm GXZv {hXw kvX w ` im tJhm ]cmWy t\ t\m [z `mKv `hXy \yYm AhmMn tXzj kz[tm A`nltXm tbm thtZ#vT \ kz[mXn {ItaWm {kao `hXn. B {ita tjzhmk: X]kzo CXyp NytX. CtXyZbpw \mX]k: Bmt\ A [nKa: Ghw ln Bl X]km {]m]ytX a\: a\k: {]m]ytX lymm bam]vXzm \m\nhtX CXn.
Cs\bp bpnbpsS D]mbw CXmWv. m\w knnm km[yamI hn[w [mNcWw thWw. AXpt]mse B{ia [ m\pjv T m\hpw thWw. Fsm kz [n\p am{Xta Fmw km[nm Ignbq. A\y [ kvXw` imJt]mse anYybmWv. `qXmmhv kz[memWv DXn {]m]npXv. aphn[nsen A[x]X\w Xs. thtZm [ U ssIshSnbph B{ianb. B{ia [w ]menph X]kznbmWv . X]kznbmhs [ym\w Bhnepdn. As\bph\v Iipn bn. X]n\m m\w e`npp; m\m a\v hiw hZamIpw; a\v \nb{Wnembm B {]m]vXn e`npw. B{]m]vXnbm kwkmc tamN\w e`npp.

kamkw bZm Nnw Ptm hnjb tKmNtc btXyhw {_Wn kymXv tIm \ apNytX _\mXv.

hndIp Xom Xobv AhnsSs sISpXp t]mse hrnI \inXn\ptijw Nnw kzbtah imamIpp. DXv]n m\v imambn m\w t\Snb Nnw kXyntev {]cnXamIpp. Atm Ihim\pKmanIfmb C{nbhnjb AXn\v anYybmbntXmpp. Nnw Xs kwkmcw AXp sImv {]bXv\nv NnsipamWw. Nnipn sImmWv kKn. Nnw imambngnm ip`m ip` I \inpp. imNn Bmhn ebnpp. AtXmsS Ah\v imkzXamb B\w Inpw. N n w h nj b m a m I p {X {_ nem b m _\n \nv Fs\ tamw InmXncnpw?

6.

at\m ln Zzn hn[w t{]mw ipw Nmiptah N Aipw Ima kev]w ipw Ima hnhPnXw eb hnt]clnXw a\x IrXzm k\new bZm bmXyat\m`mhw XZm XXv ]caw ]Zw XmhtZh \ntcm lyw lrZn bmhXv bw KXw GXZv m\w N tam tijm kvXp kvXp {K hnkvXc: kam[n \n[qX aeky tNXtkm \nthinXkym\n bXv kpJw et`Xv \ i Iy tX hbnXpw KncmkZm kzbw XZ: IctW\ KrlytX.

7.

8.

At{XtX tmIm: `hn 1. bYm \n cnt\m hn: ky tbm\m hp]imarXn XYm hrn bmnw kz tbm\m hp] imayXn kz tbm\m ap] im ky am\k: kXyKman\: C{nbm hnaqV kym \rXym I him\pKm: Nntah ln kwkmc XXv {]bXvt\\ tim[tbXv bmnkvXtbm `hXn Kply taXXv k\mXXw 9.

2.

10. A]m at]m n cu l thymav\: thyma \n etbXv Gh a KXw Nnw ]y ]pcpj: {]Xn apNytX 11. a\ Gh a\pjymWmw ImcWw _ tamtbm _mb hnjbmkw apssy \nhnjbw kvarXw

3.

701

I ipsapw Aipsapw a\v cp hn[amWv. Imakev] nXambXv Aiphpw ImahnhPnXambXv iphpamWv. a\v ebhnt]clnXhpw \ntjw nchpamIptm ]ca]ZamIpp. m\\miw kw`hnmXncnpnStmfw AXns\ lrZbn \ntcm[nWw. AXp Xs m\nsbpw tam nsbpw kmcw. kam[n aptJ\ amen\yw ZqcoIr XamhpIbpw Bmhn kwtbmPnnsSpIbpw sNp Nnw B\a\p`hnpp. AXv hnm {]bmkw. Pen Pehpw Anbn Anbpw BImin BImihpw tNp Ignm ]ns {]YIv `mhan. AXpt]mse Nnebw kw`hnm a\pjy ap\mIpp. a\pjycpsS _tamp ImcWw a \ p Xs b mW v . hnj b mh nap a mb a \ v tamn\pw ImcWamIpp.

12. AY btY\w IuXv kmb\ kvXpXn: Xzw {_m Xzw N ssh hnjvWpkvXzw cp{ZkvXzw {]Pm]Xn Xzan hcptWm hmbvkvX zan{ kvXzw \ncmIc: 13. Xzw a\pkvXmw NakvXmw ]rYohoXzw JaYmNypX: kzmt kz`mhntIt N _lp[mkwnXn kvXzbn 14. hntizizc \kvX p `yw hnizmm hnizI IrXv hniz `Kv hniz ambpkvXzw hniz {IoUmcXn: {]`p: 15. \a: immt\ Xp`yw \ tam KplyX amb N ANnym bm t{]tabmb A\mZn \n[\mb tNXn
IuXv kymb\s kvX pXn: \o {_amWv. \o hnjv WphmWv. \o cp{Z\mWv,\o {]Pm]XnbmWv, \o A nbmWv , \ohcpW\mWv \o hmbphmWv , \o C{\mWv. \o N{\mWv \o a\phmWv, \oba\mWv, \o ]rYznhmWv, \o ANypX\mWv, \o XsbmWv hnjb cq]n kzm`mhnIamb AnepXv . \o XsbmWv kzn Atb {]Imcn hkn pXv. kthizc, \n\v \akv mcw. \o Is khmmhpw khIIcvUmhpw ambm ab\pw kh {IoUmcX\pw {]`phpw \o Xs. tl im kzcq]m \n\v \akvI mcw. KqV Xa\pw ANny\pw A{]tab\pw A\mZn\n[\\pw BWv \o.

hnjaXzw {]bmXn. GXssZzkXzky cq]w XXv kXzt\thcnXw ck: kw{h {kmhXv. tkmw f timbw btXmam{X: {]Xn ]pcpj: t{X: k e v] m[ y h k mbm`nam\ e nwK : {] P m] X n: hntizXyky {]mKpm G \mkvX \a: AY tbm l Jep hm hky Xmatkmw f tim ku k {_Nmcn tWm tbm f bw cpt{Zm f Y tbml Jep hmhky cPtkmw tim ku k {_ NmcntWm tbm f bw {_m f Y tbm l Jep h mh k y k mX zntI mw f ti m k uk {_ NmcntWm tbm f bw hnjvWp. k hm Gj GI kv{ Xo[m`qtXm f jvSss[Im Zi[m ZzmZi[m f ]cn anX[m hthmZv `qX DZv`qXXzmZv `qXw `qtXjp NcXn {]hnjvS: k `qXm\m a[p]Xn _`qth Xykm hmm f _lnKzm hlnm

AXv krjv Snpapv tIhew AImaabambn cpp. ]noSv ]cammhn \npw t{]cWbm C{nbhnjbambn . CXnsem\v ctPmKpWkzcq]hpamWv. AtX {]Imcw CXv ctamKpWns cq]hpamWv. t{]cW e`n Xtam KpWw Xs Xtam KpWn \npm bXpt]mse CXv kXv en \nv DZbw sImXp t]mse Hmtcm Pohnbnepw IpSnsImpXv t{X kzcq]n D ssNX\y kXs. ]cammhns Awiw Xs AXv . \nnX kzcq]amWXv. ]camm hns Ghpw hepXpw t{ijvTamb icocw {_m hnjvWp atlizcmcmsWv ]dbsSpp. AXn ]cammhns ctPmKpWmw iw {_mhmWv. Xtam KpWmw iw cp{Z. hnjvWphmWv kXzKpWmwiw. Hcp ]cammhv XsbmWv aqp cq]fnepw Fp cq]fnepw ]Xns\mv cq]fnepw ]{p cq]fnepw A\Iw cq]fnepw ImWsSpXv. AXv A\ambn Hmtcm `qXnepapv. kh{]mWnIfpsS A[n]XnbmWv AXv. AXnemWv AIpw ]pdpw Bcq]n IpSn sImpXv.

Amw {]m]mTIw
1. ZznZm hm Gj Bm\w hn`Xybw bx {]mtWm bmkmhnZnXyx AY Zzu hm GXm A ky ] m \m A _ ln ml c mt{X sWtXm hymht tX. Aku hm BZntXym _ lnc m mIy mKX y m c m t\mf \ aob tX KXncntXyhw lymhw. AY bx InXv hnZzm A]lX]m]va m f m[ytm f hZmXa\mkvX njv T Bhr Npx tkm AcmIym KXym _lncmt\m f \paobtX KXncntXyhw

16. \tam hm CZ a{K B kotZIw XXv ]tckymXv X X v ] tc tW c nX w h nj i a X ze w {] b mX n. GXcq]w ssh cPkv X {ZP: Jep CucnXw

702

I lyml AY b Gtjm f

cmZntXy lncbx ]pcptjm bx ]iyXn amw lncWy f hm Gtjm f tc lrXvjvIc Gh B{intXm Aan.
1. ]cammhv cv Xcnep Bmhp AYhm kzcq]sf [cnpp. Cu {]mW\pw kqcy\pw BZn bn Dmbncpp. Ah AIpw ]pdpw cmhpw ]Iepw kcnp sImncpp. kqcy _mlymmhpw {]mW AmcmmhpamIpp. CXns KXnbm Xs CXv AcmmhmsWv a\nemmw. CXv KXn cq] amsWv thZ A`n{]mbsSpp. ]m] clnXamb m\n khmy\mbnXocpp. Ahs a\v ipamIpw. Ah ]cam \njvT\pw Ahs m\ Npv XpdpIbpw Ah Acmmhn Xs nXn sNsSpIbpw sNpp. i{Xp aptJ\ Ah ]pdtp t]mIpp. Bmhns KXn A\pam\n mhpXmsWmWv thZfpsS A`naXw. kqcys AImbn ImWp lncb ]pcpj \app lncWyw ({]mImiw) t]mse tXmpp. lrZbIae n IpSnsImpXv ]pcpj XsbmWv. AXv Xs Aw `npp.

G h w l y ms s l X Z m B Z nX y Hmant X y h w [ymbtX. Bm\w bpRvPotXXn.

{_n\pw aqw, Aaqw Fns\ cv k zcq] f p v , aq w A k Xyhpw A aq w kXyhpamWv. AXv XsbmWv {_w. {_w Xs tPymXnv. tPymXnmWv Hmw AXv XsbmWv Bmhv. Bmhv Xs kzcq]s aqmbn hn`Pnpp. Hmw aqp am{XIfpsS cq]nemIpp. Cu aqpam{XIfn khhpw HmXt{]mXambncnpp. CXn\mWv khhpw nXn sNpsX thZ DZvt Lmjnpp. Asn BZnXy XsbmWv Hmw Fp [ym\np Bmhns\ ]pcpj AXpambn tNWw.

2. AY b G tjm f tc lrX v ] pjvIc Ghm{inXx A an k Gjx Anx Znhn {inXx kucx ImemtJym fZriymx kh`qXm\n AaoXn. Imx ]pjvIcx Inw atbm thXn. CZw h mh X X v ] p j vI c w t bm f b am I mti m ftk y mam X t{k mZ ni k vN X {k D] Z nti m Zekwm Bkw. AhmKznNcX GXm D]Zntim Z e k w m B k w. A h mK znN c X G X m {]mtWmZnXym GXm D]mkoX Hm\ntXyZtcW hym]rXn`nx kmhnXymx tNXn.
lrZbIaen nX\mbn Aw `npXv Xsbmb Cu kqcy X\n cq]n BImin hknpXv. BZriycq]nencpv CXv kh`qXfm Ip As `npp. Cu Iaew FmWv? CXn\v Fdnbmw? CXmWv CXns Dcw Cu BImiamWv Iaew. Cu \mep ZnpIfnepw \mep D] ZnpIfnepw AXv nXn sNppv. Fmn\pw AXoXamb Cu {]mWs\bpw BZnXys\bpw HmwF AcneqsSbpw hymlrXnIfneqsSbpw Kmb{Xn a{neqsSbpw D]mknWw.

4. AY\y{Xm ]pw AYJep b DZvKoYx k {]Wthm bx {]Whx k DZvKoY CXyku hm BZnXy DZv K oY Gj{]Whm CtXyku hm B Z nX y DZ vK oY G j {] W h m C t X y h w lymtlmZvKoYw {]WhmJyw {]mtWXmcw `mc cq]w hnKX\n{Zw hnPcwhnarXypw {Xn Zw Xycw ]p\x ][m tbw \nlnXw KplmbmantXyhw lymlw Duz aqew {Xn]mZv {_ imJm B I mi h mbp A n DZ I ` qay mZ b G I x Aiz\msaXZv {_ss Xssky XttPm bZkm hZnXyx HmantXyXZcky ssNXXv . XkvamXv. HmantXyt\\ GXZp]mkoXm P{kanXn. GtIm ky kwt_m[abtX tXy hw lyml. GXtZh mcw ]pWy taXtZhmc w ]cw GXtZh mcw ]pWy taXtZhmc w ]cw tZXtZhmcw mXzmtbmbZnXn Xky XXv.
DZvKoYw (kmathZnse Hcp `mKw) BWv {]Whw {]Whw XsbmWv DZvKoYsav thsdsbmcnSv ]dncnpp. {]Whw F\\ \maap Xzw BWv khsbpw krjvSnpXv. CXv \mahpw cq]hpw \n{ZmclnXhpw hrmh CmXpw arXypclnX hpamWv. AXn\v Aphn[apv. AXv lrZbipnbn hknppshv {ipXnbn ]dbpp. CXns aqew apIfnepw imJI {_w hscsbpXpamIpp. BImiw, hmbp, An, Pew ]rYzn FnhbmWv imJI C GIIzneqsS Fmw {Klnmw. CXm Ipp {_w. khPlpw AXns kzcq]amIpp. Hmw F Acns kzcq]amWv kqcy AXn\m Hmw F Ac{_s {]mnWw. AXneqsS AXns GIam{Xamb cks a\nemWsav {ipXnbn ]dbppv. Cu ]hn{Xamb Acs a\nemn a\pjy Fm{Klnmepw AXv Ah\v knnpw.

3. tZz hmh {_tWm cqt] aqw Nmaqw NmY baqw XZkXyw bZaqw. XXy XZv {_ XtymXnx btymXnx k BZnXy k h m G j Hma ntX y X Z mX v am `h X v k t{X[mm\w hymIpcptXm anXn Xnt{km am{Xm GXm`nx khanZw HmXw t{]mXw N GhkvaoXn

5. A Y m\ y {X m] y w k z\ h tX y j m f kyX\q tbm anXnkv{Xo ]pw\]pwktIXnenw-

703

I KhtXyjm f Ym{_m cpt{Zm hnjvWp cnXy


[n]XnhtXyjm f YKml]tXym ZnWmncmlh\ob CXnapJhtXy jm f Y EK y Ppx kmtaXn hnm\htXyjm `q`phx kzcnXntem I h tX y j m Y `q X w `h y w `h nj y Z nX n ImehtXyjm Y {]mtWm f nx kqcy CXn {]Xm]htXyjm f Yam]{am CXym]ymb\ h tX y j m f Y _ p n at \ m fl wI mc tNX\htXyjm f Y {]mtWm f at\mhym\ CXn {] mWhtXyt XyX Hman\y pt ss\X mx {]kv X pXm AnXm AnXm `hntXyhw. lymssl AssZz kXymImw ]cw Nm]cw N {_ btZmantXyX canXn.
hopw ap]ebnSpw {_icocw i_vZnpp shv AXv HmwImcsav ]dbppshpw {]kv Xm hnnpv. kv{Xo]pcpj \]pwkenwK apamIpp CXv. An, hmbp, kqcy Fo cq]fn {]Imiam\mamb CXv cp{Z, hnjvWp, Fo cq]fn A[n]XnbmWv. Kmly]Xyw, ZnWmn, Blh\obw Fnh CXns aqp apJfmIpp. EtKzZw, bPpthZw, kmathZw Fo thZ sfpdnv AXn\v Adnbmw. `px `qhx, kzx Fnh CXns ImefpamWv. {]mW, An, BZnXy, Fnh AXns {]Xm]hpw Aw, Pew, N{ Fnh CXns {]mWfpamsWv At\Iw t] A`n{]mbs npv. Rm XyPnpp Fv AXv ]dbsncnpp. AXns\ kv XpXnph\pw AWw sNph\pw BIpp Fv {ipXnbn ]dbpp. kXyIma, CXv Xs, CXv XsbmIp ]cm]c{_w CXv Hmw F AcamIppx

temIfpw, `qXw, `mhn, ham\w Fnh CXns ImefpamWv. {]mW, An, BZnXy Fnh AXns {]Xm]hpw Aw, Pew, N{ Fnh AXns t]mjWhpamWv. a\v, _pn, Almcw Fnh CXns tNX\bpw {]mW, A]m\, hym\ Fnh CXns {]mWfpamsWv At\Iw t] A`n{]mbsnpv . Rm XyPnpp Fv AXv ]dbsncnpp. AXns\ kvXpXnph\pw A Ww sNph\pw BIpp. Fv {ipXnbn ]dbpp. kXyIma, CXpXs, CXv XsbmIp ]cm]c{_ w CXv Hmw F AcamIpp.

t\{Xn IpSnsImp ]pcpj XsbmWv kh ]Zmsf kw_nv hnhcnp XcpXv. AXn\m `px, `qhx, kzx F hn[n{]ImcamWv D]mkn tXv. Aw XsbmIpp {]Pm]Xn FmhcpsS Bmhpw Nppw t]mse AXv D]mkyamsWv thZw ]dbppv. PKns icocamIp {]Pm]Xn. CXn khhpw nXnsNpp. Ah Chbnsem bnSpw nXn sNpXn\m CXns\ D]mknt XmWv.

6. AYmhymlrXw hm CZa koXv k kXyw {]Pm]Xn kvX]kvX]vXzm A\phymlcZv`px `qhx kzcntXy ssjhmky {]Pm]tXx hnjv T m X \ q bte mI h X oX nk zc nX y k y mx intcm\m`nc`pthm `qx ]mZm B ZnXypx N pc mb ml n ] p c p jk y al X oam{X m N p j m l y bw am{ X m c X n kXyw sshNpcnWy hntXmln ]pcpjx kthm f t j p N c X n . G X k vam Z v `q `p h x kzcnXyp]mkoXm t\\ ln {]mPm]Xn hnizm kvam hnjzNqcnthm ]mkntXm `hXntXyhw lyml. Gj m ssh {]P m]tX hniz`r \ qtc X k y m anZ w k h a l nX ak vanw k h k ant j m l ntX X n . X k vam tZ tjm]mkoX.
FmtWm hnhcnXv AXv kXyw. {]Pm]Xn X]v sNbvXv Dcn `px `qhx kzx Fnh aqpw CXns

7. XXv khnXp htcWy anXyku hm BZnXyx khnX k hm Ghw {]hcWob BZnXyx khnX k hm Ghw {]hcWob B Imtat\Xymlq {_hmZnt\m Y`tm tZhky[oaloXn khnXm ssh tZhkv X tXm tbm ky `mJymkv X w Nn bmaoXyml p {_ hmZ nt\m Y[ntbm `bm\x {]tNmZbmZnXn _ptbmssh [nbkvXm tbm kvamIw {]tNmKbmZnXymlp {_hmZn\x AY` CXntbmlhm Aapjv NnmZntXy \nln X k vX mc tI m oW n s s h j ` m J y wx `m`nKXncky loXn `x `PbXoXn sshj ` C X n c p t {Z m{_ h mZ n\ x A Y ` CXn`mkbXnamw tmIm c CXn cRvP bXo am\n `qXm\n K CXn. K\y kv a nmK\y kvamZnam {]PmkvXkvamZv `cKXzmXv `x iizXv kqbam\mXv kqcyx kh\mXv khnXm. BZm\mXv BZnXyx ]h\mXv ]mht\m AY Bt]m ]y b\mZntXyhw lyml. Jep Bt\m Bm. t\XmarXmJyt Xm am KtmXv {kjvSm B\bnXm Im hm ckbnXm {LmXm {Zjv S m t{imXmkv ]piXn N hn`p hn{Ktl kw\nhnjvS CtXyhw lyml AYb{X ssZzXo `qXw hnm\w X{Xln irtWmXn ]iyXn Pn{LXn. ckbXn ssNh kv]ibXn khamm Pm\otXXn bm{XmssZzXo `qXw hnm\w Imcy ImcWI \npw \nhN\a\u]ayw \ncp]mJyw Inw XZmhmNyw.

704

kqcys t{ijvTamb tXPmWv CXv. AYhm CXpXsbmWv BZnXy CXpXsbmIpp. khnXmhv (khtbpw krjvSnpXv) Cs\ a\nemn Btp AXns\ kzoIcnm {imephmbncn Wsav {_hmZnI ]dbpp. Rfntm Cu kqcy tZhs hs [ym\npp. FpsIms m AXp \psS ap]n \npp. Ahs hw hrnsb {]m]npsImncnppv. \msans\bmWv NnntsXv {_ hmZnI tNmZnpp. Dcw Cs\bmWv \psS _pnsb Do]npXv, kmntemv \bnpXv FmWv. {_hmZnI ]dbp Xv. C t m h i _ v Zs h y m Jy m \n p p . kqcy\n m]nXambncnpXmWv hw. IWn bn hw F t]cv AXpXsbmWpXv. B hns ImnbnemWv a\pjy Ka\n\v inbpw ZrUXbpw DmIpXv. AXpsImv CXv khn t\bpw X]nnpp. AXn\m CXv hamWv. AYhm {]mWnIsf cRvPnnpXn\m hamWv. AYhm CXv {]mWnIfn KanpXn\m hamWv. AYhm CXv temIn hcnIbpw t]mIpIbpw sNp p. AYhm CXv CXn\mbnv {]PbmIpw. AYhm CXv Fmnt\bpw [cnpIbpw t]mjnnpIbpw sNp Xn\m hamIpp. CXv i{Xpsf \innpXn\m kqcy\mWv. khtbpw krjvSnpXn\m khnXmhmWv. khtbpw {]IminnpXn\m BZnXy\mWv. k hs ]mh\ampXn\m ]ham\amWv. khKman bmbXn\mepw khm{ibambXn\mepw CXv BZnXy\m Ipp. CXv kzbw BmhpamIpp. AarXsadnb sSp CXv khXns\ AdnbnpIbpw NnnpIbpw sNpp. CXv Kanpp, krjvSnpp, B\w \Ipp, Nnnpp, ]dbpp, cpNndnbpp, {LmWnpp, kv ]inpp, icocn hym]nncnpp. Dam\cq]amsWv thZ ]dbp CXv hnm\ ssZzX cq]w sImpXv FhnsSbmtWm AhnsS tIpIbpw ImWpIbpw aWnpIbpw cpNn

AdnbpIbpw kv] inpIbpw sNpp. Fm CsXmw Bmhv XsbmsWv ZrVambn Xocp am\nWw. AXn\m hnm\w AssZzXamIp nSv AXv ImcyImcW clnXhpw Ah\obhpw D]amc lnXhpw hymJym\clXhpamIpp. CXns\pdnv FmWv ]dbm IgnbpI?

8. Gj ln Jep Btim\x iw`p `thm cp{Zx {]P m]Xnx hnizk rIv , l ncay K`x k Xyw {]mtWm lwkx imkvXm hnjvWpx \mcmbWx Ax khnXm [mXm, hn[Xm, k{amSv, C{x Cpx CXn. b Gj X]Xyncnhmn\m ]nlnXx klss{ktW lnc atb\m\t\. Gj hmhhnmn Xthym t\zjvShyx kh`qtX t`ym `bw ZXzmcWyw KXzm Y _lnx IrXzm C{nbm m k zm c o c mZ p ] e t`s s X \ a nX n. h ni zc q]w l nc W w PmX th Zk w ] cmbW w tPymXntcIw X]w. kl{kciv a nx iX[m ham\x {]mWx {]Pm\mapZbtXy j kqcyx
CXv XsbmWv Bmhv, CXv XsbmWv kh\nmhpw, Cuizc\pw, ic\pw, `h\pw, cp{Z\pw, {]Pm]Xnbpw, hniz{kjvSmhpw lncWy K`\pw, kXyhpw, {]mW\pw lwkhpw, imhpw, hnjvWphpw, \mcmbW\pw, A\pw, khnXmhpw, [mXmhpw, km{ampw, C{\pw, N{\pw. Cu Ancq]n k]vXhpw At\ImbncfpsS t\{Xcq]n {]Imiabamb B\n hym]vX\mbpw nXn sNp CXns\bmIpp Adn ncntXv. kh {]mWnIpw A`bw \In h\n t]mbn AXns\ At\zjntXpv. C{nbhnjbw XyPnphv AXv AhcpsS icocn \np e`npXmWv. CXv XsbmIp hnizkz cq]\pw tXPkznbpw P\nphsc Adnbph\pw khcpsSbpw ]cam{ibm\hpw tIhew tPymXn cq]n X]nph\pamb Cu kqcys\ ]cammhv kl{kIncW\pw, At\Ihn[n hnph\pw {]PIfpsS {]mWcq]ambn DZnph\pamWv. ssa{XmbWyp]\njv kam]np.

705

I
1
imna{w

ssat{X-p-]-\n-jv 3

Hmw. B]ymbp aamwKm\n hmIv {]mW px t{im{XatYm _ean{nbmWn NkhmWn khw {_tm]\njZw amlw {_ \ncmIpcymw am am {_ \ncmItcmZ \ncmImtcmZ \ncmIcW akv X p A\ncmIcWw ta Akv X p. XZm\n \nctX b D]\njp [m kvtX abn kp tX abn kvXp tX abn kp Hmw. imnx imnx imnx.
Fs AwK hnImkw {]m]ns. hmWn {LmWw Npv , t{imXw _ew Fm C{nb Ch A`nhrn {]m]ns. kIe D]\njpIfpw {_amIpp. Fn \nv {_w XyPnsSm\nSbmIcpXv . {_w Fs XyPnm\nSbmIcpXv.As\ {_cX\mbn F\nv D]\jn {]Xn]mZnXfmb [ {]m]nm\nShcs. Hmw imnx imnx imnx

XmhmWv Fv Rm tInpv F\np XXzw D]tZinp XcWw .'' AXptIv almap\nbmb imIma\y hnjbw Gsd GsXnepw hcw BhiysSm ]dp. AXptIv _rl{ZY cmPmhv imImb\yap\nbpsS cp ImepIfpw ]nSnv ]dp.

2. A Y I nt as s X h m \ y m\ mw t i mj W w almWhm\mw inJcnWm {]]X\w {[phky {] N e \ w m\ w bm X c q W mw \ n a \ w ]rYnhymm\mZ]kcWw kpcmWmw. tkm flantXyXZ znhnt[ Akv a n kwkmtc Inw Imtam]t`mssKssbtchm {inXky AkIrZp ]mh\w ZriyX CXyppw al koXn AtmZ]m\ t`I Chmlakv a n kwkmtc `Kh Xzw t\m KXncnXn.
henb IS hpp. ]hXw XIcpp. {[ph\ {Xhpw Xs m\n\v amdpp. hrw ]ngpXp hogpp. `qan kap{Zn Xmgpp. tZhmpw \ne\nm\mIpn. As\ \inp {]] n t`ml sImv Fp{]tbmP\w? hnjbkpJ fn apnb PohnIv hopw hopw Pmac WfpsS N{In IdtXmbn hcpp. AXn\m ap\nt{ijvTm s]mnWnse Xhft]mse Ignbp F\nv DcWn\v At klmbapff `mKhms\, Cu kwkmcn F\nv icWambnpffXv Ap Xs.

{]YtamAymbx
_rl{ZtYm ssh\ma cmPm cmtPym tPyjvTw ]p{Xw \n[m]bntXzZaimizXw a\yam\x icocw sshcmKyapt]tXmcWyw \nPKma. k X{X ]caw X] BmbmZnXyaoamWv. Du[z_mlpkvXn jvT Xn At kl{kky apcnIam PKma Ancnh A[paIkvtX Pkm \nlnhm hnZv `hm imIm\yb Dnjvt TmnjvT hcw hrWotjzXn cmPm\a{_hoXv. k Xkvs sa \a kvXrtXym hmN`hm \mlamhnX Xzw XXz hnXvirWptam hbwam ]r. {]iv\ ssazmWm \ym ImamhrWotjzXn. imImb\yky NcWm ]`nariamt\m cmPXmw KmYmw PKmZ.
_rl{ZY F cmPmhn\v icocw\inpXm sW t_m[w DmbXns\pSv sshcmKyw DZnp. AXn\m Atlw cmPyw aq]p{X\p sImSpv h\n t]mbn AhnsS ITn\amb X]\pjvTnp. Atlw kqcy\p t\v t\mn ssIbpbn \np. Bbnw sImn\ptijw X]ns ^eambn Hcn ]pIbnm Ant]mse tXPkznbmb imIma\y Fp t]cpff Bthmhmb almap\n Atln s ASpsn. Atlw cmPmhnt\mSp ]dp-x ""Fgptp. Fgptp. hcw BhiysSpI''. Atm cmPmhv Atls \akv Icnv ]dpx ""`Khms\, Rm Bmthmh. Av XXzm

3. `Khm icocanZw ssaYp\m tZthmZv`pXw kwhnt[yX \ncb Gh aq{XZzmtcW \njv{Im an`nnXw amwtk\m\p en]vX w NWm h _ w h n aq{X h mX ] n I ^ a m tatZmhkm`n css\y a sse _lp`nx ]cn ]qw. GXmZrti icotc ham\ky `Kh, Xzw t\mKXncnXn.
3. Atbm `Khms\, ssaYp\mepmb Cu icocw m\clnXambm AXns\ \cIsav a\nemWw. ImcWw, CXv aq{XZzmcneqsS ]pdp hXmWv. AnsImpmnbXmWv. amwkabamWv. tXmsImv s]mXnXmWv. aew aq{Xw ]nw a Cs\ ]e aefpw \ndXmWv. As\bpff icocn Ignbp F\nv ApXsbmWv Hcp icWw.

706

I 4.

AY, `Khms\ imImb\yx kp{]otXmf {_hoXv cmP\w.almcmP _rl{ZY CzmIp h wi [ zP i o jm I r X I rX y k v X zw acpmavt\m hn{iptXm koXybw Jezmm tX . IXa `Kh hWy CXn. Xw tlm hmN.

AX\pkcnmIpw Ahs KXn. CsXmcp k\mX\ knmamIpp. 10.Nnw imambnocptm ip`m ip` I \jvSamIpp.;im\mbno a\p jy Bmhn ebnpp. Atm Ah\v Ab amb B\w e`npp.

5. kv]ikv]imZtXm tb f m A\m Ch tX nXmx tbjmw kkvXp `qXmm \ kvatc ]cw ]Zw.


4.5. CXp tIv `Khm\mb imImb\yap\n Ghpw {]k\mbn cmPmhnt\mSv ]dp:- "" `Khms\, Bm shm FmWv, AsXmv hnhcnp Xcq.'' CXp tIv ap\n ]dp:- i_vZw kv]iw XpSnb hnjb A\apmphbmWv. Ahbn Bk\mb `qXmmhv ]ca]Zw {]m]npIbn.

11.

kamkw bZm Nnw Ptm hnjbtKm Ntc bmssZyhw {_WnkymXv tIm \ aptNyX _\m

12. lrXv ]pWvUcoI atyXp `mhtbXv ]ctaizcw. kmoWw _pnhrky ]ca t{]a tKmNcw 13. AtKmNcw at\m hmNmw AZqXm[n kkw]vfhw kmam{X {]ImssiI {]Imiw `h\mXnKw 14. Atlba\p]mtZbakmam\y hntijWw {[phw kvXnanX Kw`ocw \ tXtPm \ kakvXw \nhnIev]w \ncm`mkw \nhmWab kwhnZw 15. \nXyx iptm _pap kz`mhx kXyx kqaw kwhn`qzm ZznXobx B\ _v[o bx ]cx tkmf lakvan {]XyKv [mXq \m{X kwKoXnckvXn.
11. a\pjys Nnw F{Xam{Xw _mly hnjbfn BkamWv A{Xbpw {_ hnjbfn B k\mIpIbmsWn _\fn \nv ap\mIpI. kz`mhnIamWv. 12. lrZbIaens a[yn _pnbpsS kakvX Ipw kmnbmbn ]cat{]a hnjbIamb Cuizcs m\w DmIWw. 13. Cu ]cammhv a\kpsImtm hmpsImtm AdnbsSmhpX. AXv B`yclnXamWv. GIam{Xamb k{Xq]{]Imim {]IminXambnocpp. AXv NnbvpdpffXmWv. 14. AXns\ {KlnpItbm ssIhnpIfbpItbm sNpXn\v kmam\y `mhnstbm hntij`mhnstbm Iev]\ sNtXn. AXv imhpw Kw`ochpw BWv. tXP ; AImchpa. kev]clnXhpw B`mkclnXhpw apkzm`mhhpw kXyhpw kqvahpw khhym]Ihpw GIam{Xhpw BWv. Cu ]cam\kmKcns {]tXyI kzcq]w [cnpXpw Rm Xs. AXn bmsXmcp kwibhpan.

6.

X]km{]m]ytX kXzw kXzmXv kw {]m]ytX a\x a\km {]m]ytXlymm lymm ]Xym \nhtX

X]psImv m\w {]m]npp. m\m a\v hiambm Bmhv e`npp. Bmhp e`nm {]]n \nv apn Inpp.

7.

bYm \ncnt\m hnx kzbtathm ]iyayXn XYm hrnbmnw kzbtathm] imayXn kzbtathm ] imky a\kx kma Kman\x C{nbm hnaqVkym \rXm Imahim\p Kmx NnntahlnkwkmckvXXv {]bXvtX\\ tim[ tbXv bnkvXtbm`mXn KplytaXXv k\mX\w.

8.

9.

10. Nnky ln {]kmtZ\ ln I ip`mip`w {]kmm \nnXzm kpJahyaiv\p tX


7. hndIv Xop Ignm An kzbw sISpp. AXpt]mse hrnI \inp Ignbptm Nnw AXns ImcW`qXamb Bmhn imamIpp. 8. Xs aqImcWn imambXpw kXyn\pt\v XncnXpamb C{nbfpsS aqVX ZqcnemIptm IhiKfmb hnjb hymPsf m\apmIpp. 9. Nnw XsbmWv kwkmcw. AXn\m {iasv AXns\ ipamWw. Hcphs a\ss\bmWv

707

I 16.

B\ a \nPam{ib amim ]nimNo aham\bw BtemI bw PKZn{ Pme am]XvIYw amw {]hntiZ kwKw

3.

17. hWm{iamNmbpXm hnaqVm Iam\pktcW ^ew e`t hmZn [w ln ]cnXyPx kzm\ Xr]vXmx ]pcpjm `hn 18. hWm{iaw kmhbhkzcq] aZy bpw lyXn IrNv{N am{Xw ]p{XmZntZtljzm`nam\ iq\yw `qXzm htkXv kuJyXta ly\t CXn
16. Ax IcWn e`nm Ignbp B\n Ignbph\pw BibmIp ]nimNns\ Zqcn Xfph\pw kIe temIsbpw ]mmnsbtmse ImWp AkwK\pambh\v BnI ZpxJw DmIpsX s\bmWv? 17. hm{ia [ ]menp aqVmcmWv XfpsS IfpsS ^ew A\p`hnpXv. Fm hmZn [ ssIhnv Bmhn Ddp\nevp hyn BcnIamb B\w sImp Xs kpjvS\mIpp. 18. hm{ia [, AXpt]mse Ahbh tfmSp IqSnb Cu icocw CsXmw Ahkm\apffhbmWv. AXn\m ZpxJ ZmbIfmWv. AXn\m ]p{XmZnIfnepw icocnepw hymtamlw shSnp ]cam\cq]amb A\ kzcq]n n\mbn hnWw. Hmw A[ymbw Ignp.

{_marXw ]nt_Zvss`amNtcZv tZlc tW htktZImntIm `qXzm ssNImt ssZzX hPntX CtXy]amNtcXv [oam k Ghw apn am]v\pbmXv.

4.

PmXw arXanZw tZlw amXm ]nXr aemIw kpJ ZpxJ ebmta[yw kv] pjvSzmkv\m\w hn[obtX [mXp_w almtcmKw ]m]anc a {[phw hnImcmImc hnkvXow kv]yjvSzm kv\m\w hn[obtX

5.

1. Hcn `Khm ssat{Xb ssIemk ]hn t]mbn almtZht\mSv tNmZnp: ""`Khms\, ]camXXzns clkyw FtmSv ]dmepw''. almtZh ]dp:'' icocw tZhmebamIpp. AXn Poh tIhew ]cammhmWv. AXn\m Am\cq]amb \nmeyw ssI shSnv ]cammhv Rm XsbmsWp a\nemn AXns\ ]qPnpI. 2. Poh\pw ]cammhpw Xn t`Zw AdnbmXncnpIsbXmWv m\w. a\ns\ hnjbfn \nv thsSpWw. AXmWv kv\m\w. C{nbsf hinempXmWv ]hn{XX. 3. {_mamIp AarXw IpSnpIbpw tZl cWn\v `n tXSnbpw IgnbpI. _pnam\mbh Cs\ kcnp. apnsb {]m]npp. 4. amXm]nXmamcm \nnsXpw PacWtfmSp IqSnbXpamb Cu icocs kv]inm IpfntXmWv. 5. Ggp [mXpfm \nnXhpw almtcmKw IeXpw ]m]ns hoSn\p Xpeyhpw Anchpw hnImcabhpamb Cu icocs kv ]inm IpfntXmWv.

[znXotbm f ybx AY`Khm ssa{XbssIemkw PKma XwK tXzmhmN t`m `Kh ]ca XXz lkya\p{_q loXn.k. tlm hmN almtZhx tZhmebx I t{]mx kPnhx tIhex inhx XytPZm\ I \nmeyw tkm f lw `mth\ ]qPtbXv I 2.. At`ZZi\mm\w [ym\w \nhnjbw a\x kv\m\wat\maeXymKx OuN an{nb \n{Klx

6.

\hZzmcae{kmhw kZm Imte kz`mhPw ZpKw Zpatemt]Xw kv]rjvSzmkv\m\w hn[obtX am{Xm kqXI kw_w kqXtI kl PmbtX arX kpXIfpw tZlw kv]rjvSzm kv\m\w hn[obtX Alw ataXn hnaq{Xte]KmZn tamN\w ipiuNanXn t{]mw arem`yw Xp euIoIw

7.

8.

708

I 9.

NnipnIcw iuNw hmk\m {Xb\mi\w m\ sshcmKy artmssbxm f\mXv iuN apNytX

11. Iff XShdbn \nv tamN\w t\Sn Zqsc hbnSpw IgnbpXpt]mse m\nbmb hyn kw\ymkw kzoInv Xs tZin \nv Zqtc Xmaknm\m{Klnpp.

10. AssZzX`mh\m ss``bw ZzX `mh\w Kpcp imkv{Xm `mht\ `ntmss`w hn[obtX.
6. Iv, sNhn XpSnb H]Xp ZzmcfnIqSn Ftmgpw aew ]pdv hpsImncnpp. Ah ZpK `cnXhpamWv. As\ ZpjvShpw aen\hpamb icocw kv]inm IpfntXpv. 7. AbpsS B iuNtmS\p_nv B iuNapffXn\m a\pjy AipntbmsSbmWv P\npXv. acWns B iuNhpw Dv. As\bpff icocw kv]inm IpfnWw . 8. aew aq{Xw ZpKw XpSnbhbpsS ipn av shffw Ch sImv \opp. AXv euInIipnbmWv. hmkvXhnIamb ipn ""Fs F\nv'' Fp XpSnb `mh\ ssIshSnbpXnemWv. 9. ]cnipn Nns hnipZ[ampp. AXv ImamZnIfIpp. PmRm\amIp apw sshcmKyamIp Pehpw sImv IgpInbm ipnbpmIpw. AXmWv bYmnepff ]hn{XX. 10. AssZzX`mh\ A`yhkvX phmIpp. `np Kpcphnsbpw imkv{Xnsbpw \ntia\pkcnv `n tXSWw.

12. Almc\mb ]p{Xs\bpw [\cq]\mb tkmZcs\bpw tamlcq]amb Krlsbpw Bimcq]amb ]Xv\ntbbpw Dt]nph s]sp Xs ap \mbnocpp. FXn bmsXmcp kwibhpw C. 13. Am\amIp A acnp, m\amIp ]p{X\pmbn. As\ acWnsbpw P\\n sbpw amb_n IqSpnb F\nv ]ns kym h\mZnI Fs\ sNm Ignbpw? 14. lyZbamIp BImin ssNX\ymIamb kqcy Ftmgpw {]IminpsImncnpp. AXn\v AkvX a\saXn. DZbhpw C. ]ns Fs\ kymh\w sNm Ignbpw ? 15. AhnsS kIeXpw HmWv. thsd Hpw C. As\bpff Kpcphns D]tZim, aTtam h\aytam Hpw GImm\as t_m[w F\npmbncnpp.

16. AkwibhXmw apnx kwibmhnjvS tNXkmw \ apn P Pmt Xkvam Zznizmk am]v\pbmXv 17. Ia XymKm kw\ymtkm \ t{]tjmctW\ Xp ku Pohmt\msscIyw kw\ymkx ]cnIo nXx 18. ha\mlhZy ky `mXn kthjWmZnjp Xkym[nImx kw\ymtk XztZlm`nam\n\x 19. bZm am\knsshcmKyw PmXw kthjp hkv Xpjp XssZh kw\ymtkZznZzm A\yYm ]XntXm `thXv 20. {Zhyma hkv{Xmwbx {]XnjvSm tah hmk\ymtk Zp`b{`jvSx kapnw \m]vXp alXn.
16. kwibclnXt\ ap\mIm km[npIbpffp. kwib {KkvX\v At\I P sImvapn e`npIbn. AXn\m Kpcphnsbpw im{fpsSbpw hN\fn hnizkanWw. 17. I ]nXyPnp shpam{Xw kw\ymkamIpIbn. ""Rm k\ymkn\nbmWv''. Fp ]dXpsIm-

11.

hnZzm kztZiapXv krPy k\ymkm\w kzXx ImcmKm hn\pap tNmchXv ZqtXmhtkXv

12. AlmckpXw hnw {`mXw tamlancw Bim]Xv\ow Xy tPZymhXv Xmaptm \ kwibx 13. arXm tamlabo ambmPmtXm t_m[abx kpXx kqXI Zzb kw{]m]vXu IYw kymap ]mkva tl 14. lrZmImti NnZmZnXyx kZm`mkXn `mkXn \mkvXtaXn \ tNmtZXn IYw kym ap]mkva tl 15. GI tahmZznXobw bZv Kptcm hmtIy\ \nnXw GXtZIm anXypw \ aTw \ h\mcw

709

I pam{Xw Hcm k\ymknbmbnocpIbn. kam[nbn


Poh]ammfpsS GIXpmIptmtg k\ymkamIpIbpffp. 18. bmsXmcph\vkIe CIfpw On ]Zmstmse tXmpp. bmsXmcm tZlns aaX ssIhnp., Ah\v am{Xta k\ymkn\v A[nImapffq. 19. kIe ]Zmsfkw_npw a\n sshcmKyw hpZnpp. Adnhpff hynt kw\ymknbmIm km[npIbpffq. Am ]w]X\amWv. ]cnWmaw. 20. ]WwkmZnm thntbm `Ww e`npXn\pthntbm {]ikvXnpthntbm kw\ymkw kzoIcnph p temIn \npw {`jvS\mbnocpp.Abmv Hcnepwapn e`npIbn.

_pnammcmsWnepw shdpw Imsbtmse hbp \ndbvm AXnsebnXnsb Aebpp.

26. ]mjmW temlaWn arab hn{KtljvS ]pPm ]p\P\\ t`mKIco apaptm Xkva mZymXnx kzlrZbm P\tah IpcymXv _mlym\w ]ntl Z]p\ `hmb 27. Ax ]qtm _lnx]qx]q Ipw` Chmth Ax iqt\ym _lnx iyqt\ym iq\yIpw` Chmw_tc 28. am `h {Kmly `mhmm `mhmm N am `h `mh\maJnew Xyzm bnjvSw Xtbm `h 29. Zrjv SZi\ Zriym\n Xzm hmk\bm kl Zi\ {]Yam `m kam\w tIhew `P 30. kwim khkev] bm inemh Zh nXnx Pm{Kn{Zm hn\napm km kzcq] nXnx ]cm
26. Iv, kzw, av Ch sImpmnb hn{KlfpsS ]qP tammnIsf kw_nnStmfw ]p\PmZn tit D]IcnpIbpffp. AXn\m kw\ymkn Cs\bpff _mly hkvXpfpsS ]qPmZnIfn hym]rXmIcpXv. 27. kap{Zn C IpSn\v AIpw ]pdpw Pew \ndncnpw. Imbv v shXv AIpw ]pdpw iq\yambncnpw. 28. \o kzoIcnph\mIcpXv. AXpt]mse {KlWtbmKyamb hizq]hpamIcpXv. kIe Iev]\Ifpw ssIhnv _mnbpffXn am{Xw Xev]\mbn `hnpI. 29. ZrjvSw, Zriyw, Zi\w ChbpsS hmk\ ssIhnv bmsXmn \nv Zi\ns B`mkapmIpp. B Bmhns\ `PnpI. 30. bmsXmcp\n kIe kIe kev]fpw imambncnpp. bmsXmcph\n PmlrXnbpw \n{Zbpw AIncnpp, As\ shdpw ]mdp t]msebpff Ah AXp XsbmWv kzcq]mh. cma[ymbw Ignp.

21. Dam XXz Nnssh a[yaw imkv{XNn\w A[am a{NnmNXnw {`my [am[am 22. A\p`qXnw hn\m aqtVm ]rYm {_Wn tamZtX {]Xn_nw_nX imJm{K ^emkzmZ\tam ZhXv 23. \ XytPt ZyXn aptmtbm am[pIamcw sshcmKy P\Iw {im If{Xwm\\\w 24. [\hrm htbmhrm hnZymhrm kvX ssYh N tX kth PmRm\ hrky Incmx injy Incm 25. a\zmbbm tamlnX tNXtkm amw Bm\ am ]q a e_v[hx ]cw hnZKvtm Z ]qcWmb {`an ImIm Ch kqtbm ]n
21. XXzhnNmcamWv Daw. imkv {XhnNmwa[yaamIpp. a{km[\ A[aamWv. Xofn AebpI A[anepw A[aamIpp. 22. Hcp acns Imbns {]Xn^e\w Iv AXp Xnv hniSmsav IcpXpXpt]mse hmkvX hnIamb A\p`htmSp IqSmsX aqV]pcpj {_m\w {]m]nmsav hrYm `mh\ sNpp. 23. [\ hr mcpw {]mbm hrmcpw hnZymhrmcpw Fmw A\p`h m\nepw tammI m\nepw hrcmbhcpsS themtcm injymtcm am{XamWv. 25. bmsXmcp ambm {]`mhm aqVaXnIfmbn ""Rm '' F Bmhns\ icndnbpn. Ah

XrXntbmymbw
1. Alakvan ]cmkvan {_mkvan {]`mthm kvaylm khtemI Kpcpmkvan kh temtImkvan tkmkva ylw

710

I 2.
3.

Altahmkvan knmkvan iptmkvan ]ctam kvaylw Alakv]n kZmtkmkvan \ntXymkvan hnatem kvaylw hnmt\mkvan hntitjmkvan tkmtam kvank Itemkvaylw ipt`mkvan timIlot\mkvan ssNXt\ym kvan ktam kvaylw am\mham\ lotdmkvan \nKptWmkvan inthm kvaylw ssZzXmssZzX hnlot\mkvan Zzz lot\m kvantkm kvaylw `mhm`mhhnlot\mkvan `mjm lot\mkvan `kva ylw iq\ymip\y {]`mthmkvan tim`\m tim`t\m kvaylw XqeymXpey hnlot\mkva n \nXyx ipw kZm inhx khm kh hnlot\mkva n kmXzntIm kvan kZmkvaylw

kZmhnNmc cqt]mkvan \nhnNmtcmkvan tkmkva ylw

8,9,10. Rm GIkwJym hnlo\\pw ZznkwJymhnlo\\pamWv. Rm kZkZv`m]lo\\pw AJWvUm\hn{Kl\pamWv. A\y\pw tZlmZn clnX\pamWv Rm. B{imbm{inbnlo\\pw ip{_hpw HsbmWv Rm. Nnm[nkhlo\, t{ijvTXa,]cmXv]c, hnNmccq], hnNmc Cu AhIsfmw F\npv.

4.

11.

BImtcmImc cqt]mkvan aImtcmkvan k\mX\w [ym\m[ym\ hnlot\mkvan t[yblo t\mkvan tkmkvaylw

5.

12. kh{X ]q cqt]mkvan knZm\ eWw kh Xokzcqt]mkvan ]camm kvaylw 13. eymey holot\mkvan tab lo\x inthm kvaylw amXp am\hnlot\mkvan tab lo\x iothm kvaylw 14. \ PKXv khZyjvSmkvan t\{XmZnclntXm kva ylw {]_ptmkvan {]_pkvan {]mktmkvan ltcm kvaylw 15. kh{nb hnlot\mkvan khI IrZhylw khthZm Xr]vtXmkvan khZmky et`mkva ylw
11,12,13,14,15. Rm AImc DImc aImc cq]\pw k\mX\\pamWv; [ym\w A[ym\w Chbnmh\pw t[yb lo\\pw kh{X ]qcq]\pw knZm\ eW\pw BWv Rm. AXpt]mse Rm khXokzcq], ]cammhv, eymeyhnln\,eblo\, am\w sNph, am\hnlo\ tablo\, inh Hs Rm Xs. Rm kIe PKpw Zinph\pw t\{XmZnclnX\pw, {]_p\pw, {]k\pw lwk\pw kth{nb hnlo\\pw kh I Irpw kh thZm Xr]vX\pw khZmkpe`\pw Bbn `hnpp.

6.

16 Rm `hnpp. Rm ]c\mbn `hnpp. Rm {_hpw {]`hhpamWv. Rm khtemI Kpcphpw kh temIhpamWv.Rm temIhpamWv. Rm kn\pw ip\pw ]cakzcq]\pw \nXyhpw hnae\pamIpp. R m h nP v R m \ h p w h nt i j h p w t k m a \ p w kIehpamIpp. ip` timIlo\, ssNX\y ka CsXms Rm\mWv . Rm am\mham\lo\\pw \nKpW\pw inh\pw ssZzXm ssZzXholo\\pw `mjm lo\\pw `mbpw ip\yip {]`mh\pw tim`\mi\pw Xpeyhnlo\\pw \nXy\pw ip\pw kZm inh\pw Fm Rm\mIpp. Rm khmkh holo\\pw kmXzo I\pw Bbn `hnpp.

8.

GIkwJym hnlot\mkvan ZznkwJym hm\lw \N kZkZv t`Zlot\mkvan ]yJWvtUm \ hn{Klx \mlakvan \Nmt\ymkvan tZlmZn clntXm kvaylm B{ibm{ibn lot\mkvan B[mcclntXm kvaylm _tam hnlot\mkva n ipZv{_mkva n tkmkva ylm

9.

16. apZnXm apZnXm tJymkvan khau\ ^tem kvaylw \nXyw Nnm{X cqt]mkvan kntbm kvaylw

10. NnmZnkhlot\mkva n ]ctamkvan ]cmtamkvao ]cmXv]c

711

I 17.

bXv InnZ]n lot\mkvan kZm kntbm kvaylw lrZb {Kn lot\mkvan lrZbmw _pPa[yKx

21. kh{]Imi cqt]mkvan Nnm{X tPymXnkva ylw Ime{Xb hnaptmkvan ImamZn clntXm kvaylw

18. jUv hnImc hnlot\mkvan jUtImic lntXm kvaylw AcnjUz aptm kvan AcmZtcm kvaylw 19. tZiIme hnapIvtXmkvan ZnKw_ckptJm kv aylw

22. Ima\m`n hnaptmkvan \nKpWx tIhtem kvaylw bpnlot\mkvan aptmkvan tamlot\m kvaylw kZm 23. kXymkXyhnlot\mkvan km{Xm hm\lw kZm KhytZi lot\mkvan Ka\mZnhnhPnXmx 24. khZmkacqt]mkvan imtmkvan ]pcptjmax Ghw kzm\p `thm bky tkmlakvan \ kwibw bx irtWmXn kIrZzmln {_ssh `hXn kzbw CXyp]\njXv
21, 22,23,24,25. Rm kh{]Imicq]\pw Nnm{X tPymXnpw Ime{Xbhnap\pw ImamZnclnX\pw Ima\mhn an\pw \nKpW\pw tIhe\pw apnlo\\pw ap \pw tamlo\\pw kXymkXyhnlo\\pw Khy tZilo\\pw Ka\ hnhPnX\pw Fpw kacq]\pw im\pw ]pcptjma\pw BIpp. Cs\sbmapff kzm\p`htmSpIqSnbh\mWv Rms\Xn kwib an. CXv Hcp {]mhiysanepw tIph {_w Xsbmbn `hnpp. ssat{Xbp]\njv kam]np.

AkvX n\mkvXn hnaptmkvan \Imcc lntXm kvaylw 20. AJWvUmImi cqt]mkvan ]yJWvU mImc akva ylw {]]ap Nntmkvan {]] clntXmkv a ylw
16,17,1,8,19,20. Rm apZnX\pw AapZnX\pw khau \^ehpw \nXyNnm{X cq]\pw knb\pw Hpan mh\pw kZm knb\pw lrZb {Knlo\\pw lrZbmw_pP a[yK\pw jUv hnlmchnlo\\pw jUvtImilnX\pw Acnj kz ap\pw Acn \nv Achpw tZiImehnap\pw ZnKw_ckpJ\pw AkvXn\mkvXn hnapIvX\pw \ImcclnX\pw AJWvUm Imicq]\pw AJWvUmImc\pw {]]papIvXNn\pw {]]clnX\pw Bbn`hnpp.

1
imn-]mTw

bm-h-evtIym-]-\n-jv 3
\np-amWv Cu ]q {]]w Dm-bn-p--Xv. ]qn \nv ]q-sa-Sp-mepw ]qw Xs Ahtijn- p- p.

Hmw ]q-aZx ]qanZw ]qmXv ]qap-{Z-NytX ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hmh injytX Hmw imnx imnx imnx
B ]c-{_ kh-hn-[-nepw ]q-am-Ip-p. Cu {]]-hpw ]q-am-Ip-p. ]q-amb ]c-{_--n

lcn Hmw AY P\tIm l sshtZtlm bmh- e vI y- ap- ] -k -t a-t Xym-h mN `Kh k\ym-k -a \p {_plo-Xn. IYw k\ym-k-e-Ww k tlmhmN bm-hevIyx {_-Ncyw kamly Krlo `thXv

712

I Krlm-Zz\o `qXzm {]{h-tPXv bZn thX-cYm {_-Ncym- t Zh {] {h- t P- X v. Kr lm- Z zm- h - \ mZzmx AY ]p\{hXo hm A{hXo hm kv \ mXtIm hm Akv\m-XtIm hm D-m-KvZnc \ntIm hm b Zl-t ch hnc-t P- - Z- l - tch {]{h-t PXv XtZtI {]mPm-]-Xym-ta-thnw Iphn AYhm \ Ipcym Zmt-m-tah IpcymXv Anln {]mWx {]mWta-ssh-Xbm ItcmXn ss{X[m-h-Xo-bm-tah IpcymXv GX-ssbh {Xtbm [mXthm bZpX kXzw cP-kvXa CXn Abw tX tbm\n EXzntPm btXm PmtXm Atcm- N Ymx X w Pm\- B tcm- l m- [ mt hbm cbn-anXy t\\ at{m-Wm-nam Pnt{LXv Gj hm At tbm\nb {]mWw K kzmw tbm\nw K kzmtl-tXyh ta ssh XZm {KmamZn amlr-Xy-]qh-h-Z-n-am-Pn-t{LXv
]ns Hcn- hntZ-l-cm-Pm-hmb P\-I bm-hevIys\ kao-]nv ]d-p. `K-hm-s\, Av Rv k\ym-km-{i-a-s- n ]dp Xcp-I. FmWv k\ymk eWw? Atm bm-hevIy ]dp bYm-hn[n {_-N-cym-{iaw Ah-km-\n-n-Xn-\p-tijw Krl-m-{i-an {]th-in--Ww. Krl-m-{iaw A\p-jTnv ]p{X-anv {Xm-Zn-I-fpsS kpJ- samw A\p-`-hn- -Xn-\p- tijw hm\-{]- \mbn k\ymkw {Kln--Ww. As-n PntX-{n-b-\m-sWn {_-N-cy-n \np Xstbm Cm-\p-k-cWw Krl-n \ntm hm\-{]--n \ntm k\ymkw kzoI-c n-mw. {hXntbm {hX-c -l n-Xt\m kv\mX- It\m Akv\m-X-It\m An-tlm-{Xntbm A\-n-tlm-{Xntbm Bcm-bmepw bYm sshcmKyw tXmn-bm-ep-S Xs k\ymkw kzoI-cn-mw. AXn-\p-tijw {]Pm-]Xy bw sN-Ww. As-n Btbn am{Xw sNbvXmepw aXn. Fs-m An Xs-bmWv {]mW. Cu bw sImv {]mW t]mjWw km[n-p-p. As-n ss{X[mh-Xobw (aqp [mXp--sf, kXz-c-P-kvX-a-p-Isf, kw_n-p bw) sN-Ww. aqe-a-{-m Ansb {LmWn--Ww. At, GsXmcp aqe-Im-c-Wm-emtWm Av Dev]--ambn {]Im- inp sImn-cn-p- - Xv, AXv CXmWv. AXp a\-n-emn Av \-hw Pzenv R-fpsS sFiz-cyhpw kpw hn-n-p-w. CXp Xs AnbpsS aqe-Im-cWw At. Av kztbm-\n-bm-Ip {]mW\n {]th-in-p-I. ]noSv {Kma-n \npw An sImp hv apn-es t]mse Ansb {LmWn-p-I.

An e`n-n-s-n Pe-n tlman--Ww. Pew kh-tZ-h-Xm-a-bam-Wv. Rm kI-e-tZ-hmpw thn tlman-pp kzmlm Cs\ tlmanv AXv `n--Ww. AXv tcmK-\m- i- I- amb LrX- bp lhn-m- Wv. tam-a-{w sImp thZ-sf {]m]n-p- . AXp Xs {_-sa \nebn D]m-kn-p. inJbpw btm]ho-Xhpw s]mnv Rm k\ymkw kzoI-cnv Fv aqp {]mhiyw D-cn-Ww. P\-I, CXmWv hn[n.

3. AY s sl\ - a {Xnx ]{] - - b - - h me v I yw btm-]-hoXv IYw {_mW CXn k tlmhmN bm-hmevIyx CZw {]W-h-ta-hmky XZy-tm]-hoXw b Bm {]miym-N -aymbw hn[n-c Y hm ]cn-{hm-k zn-hhmkm apW-A t[m A]-c n-{Klx ipNn-c-t{Zmlo ss`-amtWm {_ `qbmb `hXn Gj ]mx ]cn-{hm-P -Im\mw hocm-[ z\n hm\misI f hm]mw {]thti hmn-{]-thti hm alm{]-mt\ hm Gj ]m {_Wm lm\p-hn-kvtX- t\Xn k kw\ymko {_-h n-ZnXn Ghta sshj `K-h-nXn ssh bm-hevIyx
]noSv bm-h-e vIy-t\mSv A{Xn-ap\n tNmZn- p. btm-]hoXn Fs\ {_m-W-\mIpw? bm-hevIy ]d-p. Cu Hmmcw Xs- bmWv kw\ym-kn-bpsS btm-]-ho-Xw. ]qthm--hn-[n{]-Imcw tlmanv AXv `nv BN-a\w sN-Ww. AsXmp am{X-amWv hn[n. Cs\ Imjmb hkv{X-[m-cn-bmb k\ymkn {_-cq-]-ambn- o-cp-p. AXmWv k\ym-kn-I-fpsS amw. Pe- {]-thiw An-{]-thiw hoc-KXn alm-{]-m\w Fn-hbnepw ap-Xnepw Cu amw Xs- bmWv {_w \nt-in-n-p-Xv. As\ k\ymkn {_--\mbn `hn-pp `K-hms\, CXmWv hn[n Fv bm-h-evIy ]d-p.

4. A{X ]c-a-l wtkm \ma kwh-I m-c pWn tizX-tIXp Zphmk EXp-\n-Zm-L-Zm-t{Xb ipIhm- a - t Z- h - l m- c o- X I {]`p- X tbm hy- e nwKm f hym-N mcmx A\p- m D- -h-Zm-N -c x ]ckv{ Xo- ] p- c - ] -c m-M v ap-J mkv { Xo Zw Ia- epw `p-]m{Xw Pe-]-hn{Xw inJmw btm ]hoXw _ln-c - -t-tXy-X Xv khw `q kzmtl-X y]vk p ]cn- Xy-Pm-m-\-a- \zn-t-X v.
]c- a-lw- k-m F t]cn Adn- b-s- Sp k\ym- knam t{ijvTcm-Wv. Ahy--enw-K-[m-cn-Ifpw Ahy-m-N-cWcpw PmK-cq-I-sc-nepw D--sc-tmse {]hn-p-h-cm-Wv. kwh-I BcpWn lmco-X tizX-tIXp Zphm-k-, EXp- \n- Zm-L Zm- t{X-b ipI hma- tZ- h XpS-n-bh Cu hn`m-K-n s]Sp-p. Ah kpJ ZpxJm\p-`-h-lo-\cpw ]c-kv{Xo-]p-c-]-cm-Mvap-Jcpw {XnZw Ia-ep `q-]m{Xw Pe-]-hn{Xw inJ btm-]-hoXw Fo _mlyhpw B`y- - c- hp-amb Fmw `qxkzmlm Fp-

2. bZnw \ hnt-Z]vkp Pplp-bm-Zmt]m ssh khmx tZhXm khmt`ym tZh-Xmt`ym Pptlman kzmtlXn kmPyw lhn-c-\m-abw tam-a-{-kv{Xthw thZ XZv {_ XZp-] m-k n- X hyw inJmw btm]-hoXw OnXzm kwXrkvXw atbXn {Xnhmc-ap--tcXv Gh-ta-ssh-XXv `K-h-nXn ssh bmhevI yx

713

I -cnv XyPnv Bm-\p-k-m\w sNp--h-cm-W.v

{]mW-taXv Iw XZm-tm \ Imcyw IWm XZm 5. bYm PmX-cq-]-[cm \nZzzx \njv]-cn-{K-lm-kXv Xz-{_- - amt kayIv kmx ip-am-\ kmx 10. Cuiztcm Poh-I-ebm {]mW-k-m-c-Wmw btYm Imte-hn-aptm {]hntm `K-hm-\nXn ss`-am-N-c-p-Z-c-]m-t{XW em`m-em`u kau `qXzm {]W-taXv Z-hXv `qau Ic-]m-t{XW hm Ia--eq-Z-It]m ss`-am-Nc-pBizm-Nme tKmJcw Z-c-am{X kw{Kl ]m{Xm-c iqt\ym Pe-e Ia-ep-c -_m-[-I-clx e-\n-tI-Xt\m em`m-em`u 11. amwk ]mm-en-Im-bmkvXp kau IrXzm iq\ym Kmc tZh- Krl XrW- I qS b{ temtI f K]-Rv Ptc hevaoI hr-aqe Ipem-emn tlm{X-imem \Zo kv\mbz- n-{]- n-im-en\yx ]pfn\ Kncn-Ip-l -c-tIm-S-c-I--c-\nQ-c- -n-tekv{Xnbx Inanh tim`\w jz-\n-tI-X-hmky {]bXv\x ip`m-ip-`I \nqe-\]cx kw\ym-tk\ tZl-XymKw ItcmXn k ]c- 12. XzMv amw-k-c-_m-jv]mw_p ]rYIv IrXzm hntem-Nt\ a-lwtkm \mtaXn kam-tem-Ib cayw tNXv P\n--]-Sn-sb--\n-enbn \nZz--`m-htmsS \njv]Inw ap[m ]cn-ap-lykn cn-K3-l-m-cmbn XXz {_-am-n ip-a-\-kvIcmbn tIhew {]mW-c-W-n\p am{Xw bYm-Imew FhnsS \nm-bmepw em`m-em-`m-Nn IqSmsX ssIbntem Asn I]m-e- ntem `n kzoI-cnv Ia--ep-h nse shw IpSnv ktm-j-tmsS k-cn--Ww. hni--Sm am{Xta bmNn-m-hq. anw shbvt-Xn-. X\nv Ignp IqSm GsX-nepw GIm-hpw hnP-\-hp-amb m\w Is--Ww. iq\y-Kr-lw tZhm-ebw B{iaw hevIoIw hr-aqew Ipi-h-m-cpsS Krlw b-ime \Zo-XSw Kpl ]md-I apX-em-b-h-bn nc-ambn Krlw \nn-msX Ign-p-IqSn ip`m-ip-`-Nn IqSmsX k\ymk- [- n- en-cpv tZlw XyPn-p- -h-\mWv ]cw-a- lw-k.

6. Bimw-_tcm \ \a-kvImtcm \ Zmc-]p-{Xm-`nemjo eym-e - y-\ nh- Iw ]cn-{hmSv ]c-taiztcm `hXn Ass{XtX tmIm `hn
\-\mbn Bscbpw \a-kI-cn-m-sX, Fm-nepw ]cv {_w Iv `mcym-]p-{Xm-Zn-Ifn-ep Bk-n- IqSmsX eym-ey \nh-I-\mbn kh-kzhpw Dt]-n- p k\ymkn ]c-ta-iz-c-\m-Wv. AXns\ kw_- n-p tmI-fn-Xm.

X\nv apv k\ymkw kzoI-cn--h-s\bpw Xpey[w BN-cn-p--hs\ \a-kI-cn--Ww. am-scbpw Hcnv epw ]mSn-. hnj-bm-k-, \oN-m, Ie-l-{]n-bm Zqjn-Xm- i- b-m Cu \ne-bn- ep k\ym- kn-amcpw Dm- Imw. \maw [maw Imaw Ah Fn-h-bvsmw AXo-X- ambn Db \ne-bn B-XXzw [cn k\ymkn Bscbpw \a-kvI-cn-t--Xn-. bYm k\ymkn khhpw kzcq]-n ImWp--h-\m-Wv. Ah\v temI-n sNbvXp Xom Hcp I-hp-an-. kI-e-]- Zm- fpw bYmk-\ym-knv Xpey-am-Wv. Cuiz-c Poh-cq-]-n kIe Pohn-I-fnepw {]th-in-n-cn-p-I-bm-sWp a\-n-emn IpXn-c-bm-bmepw Nm-f-\m-bmepw ]ip-hm-bmepw Igp-Xbm-bmepw Ah Z-\a-kvImcw sNp-p. amwkmn \nn-Xamb kv{Xo-icocn FmWv kucyw? Cu ico-cnse amwkw sXmen cw Ip-\o Fnh {]tXyIw ths]-Spn t\mn-bm AXv kp-c-amtWm? AXn tamln-m-s\-n-cn-pp?

7. tbm `thXv ]qh k\ymkn Xpteym ssh [tXm bZn Xkvssa {]Wmax Ithym t\X-cmb IZm-N\ 8. {]am-Znt\m _ln-nm ]nip\m Ie-tlm-pImx k\ym-knt\m f ]n Zriyt tZh- k-q-jn-X m-ibmx 9. \mam-Zn`yx ]tc `qav\n kzcm-tPy-tNXv ntXm f Zztb

13. tacp irwK-X-tbm-mkn KwKm-P-e-c-tbm-]am Zrmh bkvan apt\-apm lmc-tkym-mk imen\m 14. ivaim-t\jp ZnvtXjp k Gh ee\m kvX\x iz`n-cm-kzm-ZytX Imte eLp-]n Chm-kx 15. tIi-I-p-f -[m-cntWym Zpkv]iu temN-\{]nbmx ZpjvIr-Xmn inJm \mtcym Zln XrW-h-cw

714

I 16. Pze\m AXn-Zqtc f ]n


kckm A]n \ockmx kv{Xntbm ln \c-Im-o\m an\w Nmcp ZmcpWw 17. Ima-\mav\m Incm-tX\ hnIom apKv [-tN-Xkx \mtcym \c-hn-lw-Km\m awK-_ --\- hm-Kpcmx

Ihpw ZpxJirw-J-ebp-ambn kv{Xnbn \nv Cuiz-c cn--s. kv{Xobph\v t`mK-hm-RO-bp-v. kv{Xoc-lnv X\v t`mK-sa- hnsS? kv{Xnsb Dt]-n-h {]]w shSnp-shv Icp-Xmw. {]]w XyPn-m kpJw t\Smw. ]p{X\pw ZpxJZm-bI\m-Wv. ]p{X-\n-s-n amXm-]n-Xm- v ZpxJw K`-]m{Xw {]k-h-th-Z-\m-tiw Cs\ ]eXp Dm-hp-Ibpw sNp-p. ]p{X P\n-mepw {Kl_m[ tcmK-_m[ apX-em-bh Dm-Imw. ]p{X [q\mbn Fpw hcmw. D]-b-\n\p tijhpw aqV-\m-bnsbv hcmw. hnhm- lm- Zn- I-fnse XS-hpw ZpxJZm-b-I-am-Imw.

kv{XoIfpsS amdn-e-Wn cXv\-ame tacp XS-n 23. bp-\ ]c-Zm-cmZn \n- f n- p KwKv Xpey- a m- W v . A- s \- b p Zmcn{Zyw N IpSpw-_n\nx kv{XobpsS kvX\m-Zn-I ivaim-\nepw apw tOZn-]p{XZpxJky \mkvXytm sp InS-p-tm ]n-I tNmdp-cpf t]mse Xnp-p. tImXn-sbm-Xp-nb Xe-ap-Snbpw ARvP-\-sa-gp-Xnb Ip[\o tN{n-btX XZm am kv{Xo `bm-\-I-amb An-in-Jp Xpeyw ]pcp-j- 24. \]m-Wn-]m-Z-N]tem msc `kvao-I-cn-p-p. kv{Xo Zqsc shp Xs Zln-n\t\-{X-N-]tem bXnx p--hfpw kc-k-sap tXmp-sa-nepw ck- lo-\bpw \c\ N hmIvN-]-essh Im-n-bpsS C-\-hp-am-W.v Ima-\m-Ip thS a\pjy-cmIp ]n-Isf AI-s- Sp- m hoin- b- h-e-bmWv kv{XoI{_-`qtXm PntX-{nbx sfp ]d-bmw. 25. cn]u _t kztZ-tlN

bph-\-b--\mb ]p{X\v ]c-kv{Xo-I-fp-ambn Ahn-lnX-_w Dm-Iptam F `b-n\pw CS-bp-v. hnhm-lnX-\m-bm km\ kwJy-hn-ptam F `bhpw D. ]p{X\n \n ]e ZpxJ-fp-ap-m-Imw. [\-hm-\m-sWn ]p{X-\p-m-hn-. Dm-bm acn-p-shpw hcpw. Cs\ ]e-t-i- pw Imc-W-`q-X- bmb kv{Xosb Hgnhm- - Ww. hnhm-ln- X- \m-I-cp- Xv. B `mK- t-p Bkn Acp-Xv. Ic-N-c-W- t\{X- hmv Fn-h-bn bXnkw-b-an-bm-bn-cn--Ww. PntX-{n-b\mtb ]q. Fmte {_-a-b\m-Im km[n-q. i{Xphpw kmwkm-cn-I-_w tN-Xp-amb ico-c-n GI-`mhw ImWp m\-ioP-]ezme-n hkn-p-Xpw Nn-]--n Ncn- e-\mb bXnv HmtcmSpw tIm]-an-. a\p-jy\v kzw Ahp--Xpamb ]pcp-j- \m-Ip ay-n\v Zphm-k- \m-]mi b-h--fn tIm]w tXmm-dn--tm. Bsc-nepw \nc-]cm_n-X- amb Nq-bmWv kv{XoI. kh-tZm-j-cXv\ t]S- [n-I-fpsS t\v tIm]w Imn-bm B a\p-jy-t\mSv

18. P-]-ez-e-a-ym\mw Nn-I- a-N m-cnWmw ]qwkmw Zphm-k -\m-c-p \mco _Un-i-]n-nIm 19. kthjmw tZmjm-c-Xv\m\mw kpk-ap-ZvK n-b-am-\ bm ZpxJir-J-ebm \nXy ae-amkvXp aa kv{Xnbm 20. bkykv{Xo Xky t`mtKm \nkv{Xo-Iky Iz t`mK`qx kv{Xnbw Xyzm PK-yw PKXv Xyzm kpJo `h 21. Ae-`y-am-\-kvX-\bx ]nXcu ti-tb-ncw e_vt[m tl K`-]m-tX\ {]k-th\ N _m[tX 22. PmX-ky-{K-l-tcm-KmZn Ipam-cky N [qXm D]-\ otX f ]yhn-ZyXz a\p-Zzm-l ]ntX

kssa-Imyw {]]-iyXx hnth-In\x IpXx tIm]x kztZ-l m-h- b-thjznh 26 A]-Im-cnWn tIm]-tXv tImt] tIm]x IYw \tX [m-I m-a-tam-mWmw {]kly ]cn-]-n\n 27. \tamkvXp aa tIm]mb kzm{i-b-RvPzm-ent\ `riw tIm]ky aa sshcmKy Zmbnt\ tZmj-t_m-[nt\

715

I [mm-Im-a-tam---fpsS {]_ew i{Xp-hmb tIm]-

30. bXo\mw XZp-]m-tZbw tmSv Fp-sImv tIm]n-p-n Fv tNmZn--Ww. ]mc-lwky ]cw ]Zw kzm{i-b-s-s Npp Nm-em-p tIm]-n\v \mXx ]c-Xcw InnXv Fs \a- kvIm- cw. F\nv sshcmKyw \Ip- Xpw tZmjw hnZytX ap\n-]pw-Kh Nqn-m-Wn-p--Xp-amb tIm]-n\v \a-kvIm-cw. CXyp-]- \ n-jXv 28. b{X kp]vXm P\m \nXyw km[m-c-Wm-c-\mb hyn Dd-p-tm kwb-an{]_p--kvX{X kwbao bmb ]pcp- j DWn-cn- p-p. AXm-bXv hnj-bm-k- n{]_p b{X tX hnZzm bpsS L-n kwban XnIpw PmK- cq-I-\m-Ip-p. km[mkpjp]vXnw bmXn tbmKn-cmSv c- W-m DWn-cn-p-tm tbmKn kpjp- ]Xn- bn ebnv p-p. bXn {]]--n NnXv kzcq-]-\m-Wv. kI-e-kr29. NnZn-lm-kvXoXn Nnm{X- nbpw Nn{Zq-]-am-Ip-p. AJ- -amb {_mw Nn-banZw Nn-b-ta-hN am-Wv. Nn{Zq]w Xs-bmWv ka-kvX-hpw. Rm\pw Nnp Nnzw NnZ-l-tatX N Xs. kh-kr-nbpw Nn{Zq-]-am-Ipp. ap\n-h-cym, bXntemIm-n-ZnXn `mhb Iv D]m-tZ-bam-bn-p-Xv ]c-a-lw-ks ]c-a-]-Zamb tamw Xs-bm-Ip-p. CXnepw D]-cn-bm-bn-sm-p-an-. bm-h-teym-]-\n-jv kam-]n-p

tbmK-IpWvUeyp]-\n-jv 3
3. GtXjmw eWw hty irWp KuXa kmZcw kpkv\nKv[ a[pcmlmc kpmwti hnhPnXx 4. `pPqtX inhkw{]ossXy anXmlmcx k DNytX Bk\w Zznhn[w t{]mw ]Zvaw h{Pmk\w XYm 5. Duthmcp ]cntNt Dt` ]mZXte bYm ]mk\w `thtZXXv kh]m] {]Wmi\w.
a\ns AncXbvv ImcWw cmWv. Hp hmk\ cmaXv izmkw FnhbmWv. Chbn Hp XIcmdnembm atXpw XIcmdnembn. AXn\m km[ I {][m\ambn sNtXv izms AXmbXv {]mWs\ PbnpI FXmWv . Ah anXmlmcw Bk\w inNme\w Ch ioenWw. KuXa, C\n Rm Ah bpsS eW ]dp Xcmw. {itbmsS tIpI.

imn]mTw Hmw. k l\ mh hX p. k l \u `p\ p . klhocyw Ichmh ssl. tXPkzn\mh[oX akvX p. am hnZznjm hssl.
{_w Rsf cp t]scbpw cns. AXv Rsf cp t]scbpw ]cn]mens. R cp t]cpw Hcpanv tbmKyX t\SpamdmIs. R ]ckv] cw hntZzjnmXncns. Hmw imnx imnx imnx.

Hmw Aymbw
1. tlXp Zzbw ln Nnky hmk\m N kaocWx Xtbm hn\njvS GIkvanw kvXZv hm]]n hn\iyXx XtbmcmZu kaocky Pbw Ipcym \mcx kZm anXmlmc mk\, N in NmekvXrXobbx

2.

716

I BZyambn kv\nKv[hpw a[pchpamb Blmcw IgnWw.


hbdns \mensemcp `mKw HgnnSWw. inh{]oXyw Cs\ anXmlmcw IgnWw. Bk\fn cs amWv. {][m\w ]mk\hpw h{Pmk\hpw. cp XpSI fpsSbpw apIfnembn ]ckv]cw cp ImepIfpsSbpw ]mZXesf t\sc shbvpXmWv ]mk\w. AXv kIe ]m]fpw \innpXmWv.

13. aplq Zzb ]cyw \n`bmme tbZv kp[ox Du[zmamIjtbXv InnXv kpjva v\mw IpWvU enKXmw 14. tX\ IpWvUen\o Xkymx kpjpav\ mbmx apJw {htPXv PlmXn XkvamXv {]mtWm bw kpjpmw {hPXn kzbw 15. Xpt Xp XmWw Ipcym IWvT kwtImN\ IrtX kckzXym met\\ hKtm [ztKm acpXv.

hmamw {Ln aqeImt[m ]y\pw XZp]cnnt]Xv ka{Koh incx Imtbm h{Pmk\anXocnXw. 7. IpWv Uteyh `thXv inx Xmw Xp kme tbXv _p[x kzm\mZm{Zpthm a[yw inNme\ apNytX 8. XXv km[t\ Zzbw apJyw kckzXym kvXp Nme\w {]mWtcm[ aYw `ymk ZrPzo IpWvU en\o `thXv 9. XtbmcmZu kckzXymme\w IYbman tX AcptXyh IYnXm ]pcmhnZv`nx kckzXn 10. bkym kmet\ ss\h kzbw NeXn IpWv Ueo CUmbmw hlXn {]mtW _[zm ]mk\w ZrVw
tbm\n m\v CSXp Imens Dqn shbvp Ibpw heXp Imens Dqn AXn\p apIfnembn shbvpIbpw Igpv Xe Fnh t\sc \nhpIbpw sNbvX m AXv h{Pmk\ambn. IpWvU en\nbmWv apJyin. m\nbmb km[I AXp Nennv cv ]pcnIfpsSbpw a[yn sImpt]mIpp. CXp Xs inNme\w. IpWvUen\o Nme\n\v cp apJyamb km[\Ifpv. Hv kckzXo Nme\w. atXv {]mW \ntcm[w. Npcpp InSp IpWvUen\n A`ym kwsImv \nhphcpp. BZyw kckzXoNme\sn ]dbmw. ]qhnI, kckzXnsb AcpXn FmWv ]dncpXv kckzXo\mUo Ne\m IpWvUen\n kzbw Nenpp. CSs CUm\mUnbn IqSn izmkw {]hlnptm ]mk\nencnWw.

6.

]{v AwKpew \ofhpw \mev AwKpew hoXnbp ap BImi Ipesf kev]nv IpWvUen\nsb NpWw. ]ns CSsbpw hesbpw \mknImc{ sf Xhnc sImpw Nqphnc sImpambn ]nSnv BZyw hep `mKp \mknIbn IqSnbpw ]noSv CSs \mknIbn IqSnbpw hopw hopw tcNI ]qcI sNWw. AtXmsSmw AXns\ Nn bneqsS heXpw CSXpw `mK hopw hopw Nenn Ww. Cs\ Hcp aplq kabw kckzXo Nme\w sNWw. ]ns IpWvUen\np kao]ap kqjvav\ \mUnsb Aev]w apIfntev BIjnWw. Cs\ A`yknptm IpWvU en\n kpjva v\bpsS apJv {]thinpp. Atm {]mW\pw kzbw Bm\w hnv kpva v\bn {]thinpp. hbdv apIfnte bvmIjnv Igpv ktmNnnv kckzXo Nme\w sNptm hmbp lrZbn \npw apIfntev Kanpp.

16. kqtcyW tcNtbZzmbpw kckzXym kvXp Nmet\ IWvT ktmN\w IrXzm hK tm [ztKm acpXv 17. Xkva mXv kmetbnXyw i_vZK`mw kckzXow Xkymx kmet\ ss\h tbmKo tcmssKx {]apNytX 18. Kpevaw PtemZcw olm tb Nmt\y Xp a[yKm kthXp in Nmte\ tcmKmx \iyn \nbw 19. {]mWtcmLatYZm\ow {]hyman kamkXx {]mW tZltKm hmbpcmbmax Ip`Ix kvarXx

11.

ZzmZimwKpe ssZLyw N Aw_cw NXpcwKpew hnkvXocy tX\ XmUnw thjvT bnXzm XXx kp[o 12. AwKpjvT XP\o`ymw Xp lkvXm `ymw [mctbXv ZrVw kziym Nmetb Zzm ta ZnWu ]p\x ]p\x

717

I 20.

k Gh [znhn[x t{]mx klnXx tIhe kvXYm bmhXv tIhe knnx kym mhXv klnXa`ytkXv

tbvv hnSWw. Cu {InbbpsS ^eambn Fm hn[ hmXtcmKepw IrantZmjhpw CmXmIpw.

kckzXo Nme\w sNptm hep kqcy \mUnbn IqSn hmbphns\ tcNIw sNWw. IWvTw ktmNnnm hmbp lrZbn \npw apIfntemv t]mIpw. Cs\ i_vZ K`amb kckzXo Nme\w CShnSmsX sNWw. CXp ioenm tbmKn kIe tcmK fn \npw hnap\mIpw. in Nme\m \inpw. {]mW \ntcm[\sn C\n ]dbmw. tZl kmcnbmb hmbphns\ {]mWs\p ]dbpp. AXv ncambncnp AhbmWv Ipw`Iw. AXv klnX Ipw`Iw, tIhe Ipw`Iw Fv cp hn[apv. tIhe Ipw`I nXn ssIhcpXp hsc klnX Ipw`Iw A`ykntXpv.

21. kqtcymmbo ioXfn N `kv{Xo ssNh NXpnIm t`ssZtch kaw Ipwt`m bx kymXv klnX Ipw`Ix 22. ]hnt{X \nPt\ tZti icmZn hnhPntX [\px {]amW ]cyt ioXmn PehPntX 23. ]hnt{X \mXyp \o tN lymkt\ kpJtZ kptJ _ ]mk\w IrXzm kckzXymkvXp Nme\w 24. Z\mUym kam Irjy _lnjvT ]mh\w iss\x btYjvSw ]qctb Zzmbpw tcNtb ZnUbm XXx 25. I]me tim[t\ hm]n tcNtbXv ]h\w iss\x btYjvSw ]qctb Zzmbpw tcNtb ZnUbm XXx 25. I]me tim[t\ hm]n tcNtbXv ]h\w iss\x NXpjvIw hmXtZmjw Xp Iran tZmjw \nln N
kqcy, Dmbn, ioXfn, `kv{XnI Fo \mep hn[ap {]mWmbmatfmsSmw klnX Ipw`Iw sN Ww. GImhpw ]cniphpw Ipw Ibpw CmXpw ASpv ]pv, Xov, Pew FnhbnmXpw A[nIw XmgvNtbm Dbtbm CmXpw ASpv ]pv, Xov, Pew FnhbnmXpw A[nIw XmgvNtbm Dbtbm CmXpw Bb hnip ev kpJambn _ ]mk\nencpv kckzXo Nme\w sNWw. I]metim[\nepw hmbphns\ kmh[m\n ]pd-

26. ]p\x ]p\cnZw Imcyw kqcyt`Z apZmlrXw apJw kwbay \mUoZym amXrjy ]h\w iss\x 27. bYm{] KXn IWvTmp lrZbmh[n kkz\w ]qhhXv Ipw`tbXv {]mWw tcN tb ZnUbm XXx 28. iotjmZnXm\elcw Kftjlcw ]cw kh tcmKlcw ]pWyw tZlm \ev hn\mi\w 29. \mUo PtemZcw [mXp KX tZmj hn\mi\w KI kXvjTXx Imcy apmbmJyw 30. Pnlzbm hmbphmIrjy ]qh hXv Ipw`ImZ\p iss\kvXp {LmW c{m `ymw tcNtb Z \newkp[o 31. Kpev] olmZnIm tZmjm bw ]nw Pzcw Xrjmw hnjmWn ioXfn \ma Ipw`tIm bw \nln N.
kqcyt`Zn FmWv Cu {]{InbbpsS t]cv. CShn SmsX CXv A`yknWw. C\n Dmbn. hmbv ASp aqns cp Zzmcfn IqSnbpw hmbphns\ kmh[m \n Dntev henWw. Atm AXv i_vZtm sS IgppapX lrZbw hsc \ndbpw ]ns ]gb t]mse Ipw`Iw sNbvX v CSs aqn IqSn tcNIw sNWw. AXns ^eambn Xebnse DjvWw Igpn se I^sv apXemb ]e tcmKfpw ianpp; PTcmnbpw hnpw ap tcmKpw iaw Inpw. Cu Dmbn Ipw`Iw kcnptmgpw sNbvXp sImncnmw. ioXfn F {]mWmbmaw sNptm hmbn hns\ \mn IqSn henv apnestmse Ipw`Iw sNWw. ]ns kmh[m\n aqneqsS tcNIw sNmw. Kpevaw ol ]nw Pzcw Zmlw Ch ianm Cu {]tbmKw DaamWv.

32. XXx]mk\w _[zm ka{Kothm Zcx kpJo apJw kwbay bmtXm\ {LmWw {LmtW\ tcNtbXv 33. bYm eKXn IWvTmp I]mte kkz\w XXx thtK\ ]qctbXv InnXv lrXv ]mh[n amcpXw 34. ]p\ hntcNtbXv XZzXv ]qctb ]p\x ]p\x bssYh temlImcmWmw `kv{Xm thtK\ NmeytX

718

I 35.
36.

37.

38.

39.

XssYh kz icocw Nme tbXv ]h\w iss\x bYm {ita `thXv tZtl XYm kqtcyW ]qctbXv btYmZcw `thXv ]qw ]ht\\ XYm eLp [mcb \mknIm a[yw XP\o`ymw Ipw`Iw ]qhhXv IrXzm tcNtbZn Ubm\ew IWvt Tm nXzm \nelcw icocmn hnh\w IpWv Ueo t_m[Iw ]pWyw ]m]Lv\w ip`ZwkpJw {_ \mUo apJm I^ ZpK \mi\w KptWm{XbkapZv `qX {Kn {Xb hn`ZIw hntitjssW h Ihyw `kv{XmwJyw Ipw`Iw XznZw

43. A]mt\ tNm [ztKm bmtX kw{]m]vtX hn aWvUte XtXm \e inJm ZoLm htX hmbp\m lXm 44. XmtXm bmssX hy am \u hmbp tjva kzcq]Iw tX\mXy {]Zo]vtX\ Pzet\ tZlPkvXYm 45. tX\ Ip WvU en\ o kp ] v X m k wX ] v X m kw{]_p[ytX ZWvUmlXp `pPwKoh \nx izky EPqXmw {]tPXv

`kvXnI F {]mWmbmaw hnhcnpp. ]mk \nencpv Igppw tZlhpw \nhn hmbSv kmh [m\w aqn IqSn tcNIw sNpI. ]ns hmbphns\ thKn i_vZtmsS Igpv Amv Xetbmn lrZbw Fnhbv v AXns kv] i\w A\p`h sSphn[w BIjnWw hmbpshfnbn hv hopw ]qcIw sNWw. Cu {]{Inb sIms Desb tmse XpScWw. Cs\ icocnse hmbphns\ \nb{nv NennpI. tiw tXmnbm kqcy\mU aptJ\ ]qcIw sNbvX v NqmWn hnc HgnsIbp \mep hncepI sImv aqns a[yw ZrVambn ]nSnv Ipw`Iw sNWw. ]ns CSs aqneqsS tcNIw sNWw. icocmn hnnm CXv D]Icnpw. IpWvUensb DWpw ]pWyIchpw ]m]\miIhpam WnXv. kpjpav\ bpsS apJs ^emZnI CXp aqew \inpw. {XnKpWmIfmb aqp {KnIsfbpw t`Zn pXmWnXv. `kvXnI Fp t]cp Cu {]mWmbmaw {]tXyIw A`ykntXmWv.

Cs\ \mep hn[nep {]mWmbma ioen ptXmsSmw tbmKn aqp _ IqSn sNWw. Hv aqe_w cv Dobm\w aqv Pmec_w. At[mKat\mpJamb A]m\s\ intbmsS KpZn s B Ip\m apIfntebvp sImpt]mIpXp sImv AXv aqe _amWv A]m\ apIfntep t]mbn. AnaWvU ehpambn tNcptm AXns {]`mhm An DzeamIpw. AsXmsS DdnnS p IpWvUen\n DWcpw; hSnsImv ASntb s] kstmse ^qXvImctmsS AXv EphmIpp.

40. NXpWma]n t`Zm \mw Ipw`tI kap]ntX _{Xb anZw Imcyw tbmKn`n hoXIssjx 41. {]Ytam aqe_kvXp ZznXotbmob \m`n[x Pmec kvXrXob kvXp tXjmw eW apNytX 42. At[m KXn a]m\w ssh Du[zKw IpcptX _emXv AIpt\\ Xw {]mlp aqe _tm bapNytX

46. _ne {]tZitXm b{X {_ \mUycw {]tPXv XkvamnXyw aqe_x Ithym tbmKn`nx kZm 47. Ipw`Imt tcNImZu Ithym tbmKn`nx kZm 47. Ipw`Imt tcNImZu I hykvXp nbmWIx _tm tb\ kpjpav\mbmw {]mW kvXpo btXbXx 48. Xkva m Zpob Wm tJym bw tbmKn`nx kapZm KrXmx kXn h{Pmkt\ ]mZu Icm`ymw [mctbXv ZrVw 49. Kpev^ tZi kaot] N Iw b{X {]]oUtbXv ]naw XmWapZtc [mctbXv lrZtb itf 50. iss\x iss\ bYm {]mWkvXp kow \nKXn XptZmjw hn\n [qb Ihyw kXXw iss\x
AsXmsS AXv amfn {]thinpXpt]mse kpjpav\bn {]thinpp. AXpsImv tbmKnI

719

I aqe_w Fpw A`yknWw. Ipw `Ivn\p tijw


tcNInpapv Dobm\ _w sNWw. Atm {]mWhmbp kpjpav\bpsS Dn ]dpp. AXpsIm p XsbmWv Cs\sbmcp t] Xs InnbXv (Db\w sNpI. ]dpI) CXn\v h{Pmk\\mbn ImepIsf ssIsImv ZrVambn ]nSnWw. IWmen\ Spv Icpm\ anWw. hbdv taevt]mmI jnv lrZbhpw IWvT \onnSnv henWw. Cs\ sNptm {]mW hbnse knIfn {]thinp Ibpw hbnse k tZmjfpw AIpIbpw sNpw. AXn\m Cu A`ymkw Fpw sNWw.

56. Znhmkp]vXn \nimbmw Xp PmKcmZXn ssaYp\mXv _lpkw{IaWw \nXyw tcm[m aq{X]pcojtbmx 57. hnjamk\ tZmjm {]bmk {]mWNn\mXv io{LapXv]ZytX tcmKx kvXw ` tbZy Zn kwbao

58. tbmKm`ymtk\ ta tcmK Dev]n CXn IYytX XtXm `ymkw XytPtZhw {]Yaw hnLv\ apNytX 59. ZznXobw kwibm Jym N XrXobw N {]aXx BekymJyw NXpw N \n{Zm cq]w Xp ]aw. 60. jjvT XphcXn {`mnx k]vXaw ]cn IonXw hnjaw NmjvSaw ssNh A\mJym \haw kvarXw 61. Ae_v[n tbmK XXzky Ziaw t{]mNytX _pss[x CtXy\ ZznLv\ ZiIw hnNmtcW XytPXv _p[x
]Iepdw cm{Xn Ddanfv AXnssaYp\w; Gsd \Sw, aeaq{X \ntcm[\w, Bk\ sshjayw, \n_ npff {]mWmbmaw Cu tZmjfm tcmKw DmImw AXpIv tcmKn\p ImcWw tbmK`ymksa tXm epmImw. A\s tbmKm`ym ]cnXymKw Hmas hnLv\amWv, cmas hnLv\w kwibw, aqp {]a X, \mev Bekyw, Av AXn \n{Z Bdv hncXn, Ggv {`mn, Fv hnjaX, H]Xv A\mJy ]matXv tbmKXXzns A{]m]vXn. hnhcapff km[I Nnn v Ah ssIhntSXpv.

51. ]qcImt Xp Ithym _tm Pmecm`n[x IWvT ktmN cqt]m ku hmbp am \ntcm[Ix 52. A[kvXmXv Ipt\\mip IWvT ktmNt\ IrtX at[y ]na XmtW\ kymXv {]mtWm {_\mUnIx 53. ]qthmt\ {ItassWh kaynXx Nme\w Xp kckzXyx IrXzm {]mWw \ntcm[tbXv 54. {]Yta Znhtk Imcyw Ipw`Im\mw NXpjvSbw {]tXyIw ZikwJymIw ZznXotb ]`nkvXYm 55. hnwiXpew XrXotb n ]hrym Znt\ Znt\ Ihyx Ipw`tIm \nXyw _ {Xb ka\znXx
IWvT ktmN\w sNpXv. Pmec_n hmbphns\ \ntcm[m\mWv. Cu _w ]qcIm n sNWw. Xmsg aqe_w aptJ\ KpZs B Ip\w sNbvXp apIfn \npw Pmecm IWvT ktmN\w sNbvXv a[yn ]na Xm\w AXmbXv Dnbm\w aptJ\ {]mWs\ BIjnWw. Cs\ Fm `mKp\npw \ntcm[s {]mW kpjpav\ bn Ibdpp. kqNnn {]Imcw \t]mse Bk\ \mbn kckzXoNme\w sNbvXv {]mWs\ \ntcm[nWw. BZy Znhkw \miIpw`Ifpw ]pXhW sNWw. cmw Znhkw Ccp]Xp XhW; aqmw Znhkw Ccp]Xp XhW; Cs\ Hmtcm Znhkhpw Ap XhW hn Ww. Cu Ipw`Im`ymkw aqp _tfmSp IqSn \nXyhpw sNtXpv.

62. {]mWm`ymkkvXXx Imtcym \nXyw kXzbm [nbm kpjpav\m eobtX Nnw \N hmbpx {][mhXn 63. ipjvtI ate N tbmKo N kymZv \ Xn menXm XXx At[mKXn a]m\w ssh Du[zKw IpcptX _emXv

720

I 64.

BIpt\\ Xw {]mKp aqe _tmb apNytX A]m\ tm [ztKm `qXzm hn\u kl KXn 65. {]mWm\w XtXm hnx {]mRm]m\u N kXzcw anfnXzm IpWvTeow bmXn {]kp]vXm IpWvUemIrXnx 66. tX\mn \m Nk ]vX m ] h t\ss\ h NmenXm {]kmcy kz icocw Xp kpjpav\m hZ\mtc.

IqSnb A\mlX N{In N{\n \nv DmIp {Zhs DWnfbpI am{Xa {]mWhmbphns thKm kqcy csbpw {Klnp nXn hntijw kwPmXamIpp.

71. bmtXp N{Iw b{XmkvtX ip tjva {ZhmIw X{X knw {KkXypjvWw IYw ioX kz`mhIw 72. XssYh c`km ipw N{ cq]w ln X]ytX Du[zw {]hlXn _p_vt[m XssZhw {ihtX Xcmw 73. \kymkzmZhimnw _lnjvSw hnjtajvT bXv

Cs\ {]mWmbmaw \nbanX cq]n kmXznI _p[ym A`yknWw. AXns ^eambn Nnw kpjpav\bn ebnpp. AXn {]mW hmbp HmSp. aetim[\bvp tijw {]mW Nem XpSptm {]bXv \ ]qhw A]m\s\ Du[zKXnbntev \bn Ww. CXn\pff KpZmIp\ {]{Inbv aqe_w Fp t]. A]m\ apIhnXsen Anbpambn tbmPn pp. ]ns {]mWhmbphpambpw tbmPnptm {]mW \n{Zbnemb IpWvU eo\nsb {]m]npp. tm AXns DjvWm NensSp IpWvUen\n icnbmb hn[nembn h{Pn {]thipp.

XtZh ]caw `pzm kzkym ctXm bphm 74. {]IrXymjvSI cq]w N m\w KXn IpWv Ueo t{ImUoIrXy inhw bm{Xn t{ImUoIrXy hneobtX 75. CXyt[m[z cPx ip inth XZ\p amcpXx {]mWm ]m\u kau bmXn kl PmXu XssYh N
N{aWvU en t]mbn AXv AhnSs {Zh ]Zmw timnnv AXns\ NqSpffXmpw. Atm AhnsS XWpss\? CXv N{s ip cq]w X]vX amn {]p_v[ambn apIfn Ibdpp. XXv^eambn _mly ]Zmfn I]qInbncp Nnw ]camm hn ebnv Bm\a\p`hnpp. Cs\ IpWvU en\n Fp hn[nepff {]IrXn {]m]nv inht\mSp tNv AXn ebnpp. AXn\m Xmgs cPpw apIfnse iphpw tbmPnv inh\n hnebw {]m]np p. {]mW\pw A]m\\pw kam\cq]n klPmXcmbXn\m cpw Ahbn s ebnpp.

67. {_ {Knw XtXm `nXzm ctPm KpWkapZv `hw kpjpav\m hZt\ io{Lw hnZypttJh kwptcXv 68. hnjvWp {Knx {]mbmXyp ssx kXzcw lrZn kwnXw Du[zw KXn bmkvtX cp{Z {Knw XZphw 69. {`qthm a[yw Xp kw`nXy bmXn ioXmw ipaWvUew A\mlXmwJyw b{Iw Zssf tjmUi`nbpXw 70. X{X ioXmw ip kwPmXw {Zhw timjbXn kzbw NentX {]mWthtK\ c Nnw chn {KlmXv
ctPmKpWn \npmb {_{Kn t`Znv Cu IpWvUen\o in kpjpav\bvpffn hnZypns tcJt]mse tim`npp. AXnthKw AXv lrZbnse hnjvWp {Knsb {]m]nv apIfn Bm N{In sen AhnsS cp{Z{Knsb {]m]npIbpw AhnsS \nv cp]pcnIfpsSbpw a[ym\w t`Znv N{ aWvUensepIbpw AhnsS ]Xn\mdp ZftfmSp

76. `qtXybvt] Nat\mevt] hm hmNtX XzXn h[tX [mhXyJne hmX Anaqjm lncWyhXv 77. B[n `uXnItZlw Xp B[n ssZhnI hn{Ktl tZmtlm Xn hnaew bmXn NmXnhmlnI XmanbmXv 78. PmUy`mh hn \n ap aaew NnbmIw XkymXnhmlnIw apJyw kthjmw Xp aZmnIw

721

I 79.

Pmbm `hhn \napnx Ime cq]ky hn{Zax CXn Xx kzkzcq]m ln aXo cp `pPwKhXv 80. hrssjthm t`Xn kIew hrssjh {]hneobtX cu]y_pnx ipn Imbmw kv{Xo]pwtkm {`atXm bYm.

sNdpXmbmepw `uXnIicocw DjvW w hnp tm kzw t]mse X]npp;hym]npp. CXns {]`mhm B[n`uXnI icocw B[n ssZhnamIpp. hnIeambn AXv kqva icoc XpeyamIpp. Cs\ bp km[I\v ]p\Pan. Ime\pw Ahs\ \nb{n m Ignhn. bYm m\w Ah t\Spp. Ibdn k {`mnbpw Nnnbn cPX{`mnbpw kv{Xobn ]pcpj {`mnbpw DmImdptm. km[I\v Xs tZls kw_np {`a anYysbv t_m[yamIpp.

]nv {_c{ apJs BhcWw sNbvXv Ddnsm ncnpp. AXnmbn km[I ]mk\\mbn KpZw BIp\w sNbvXv Ipw`Im hmbphns\ apI fntemv IbWw. hmbphns inbm kzm[njvTm\ N{I nse A nsb D zenn Ww. Atm AnhmbzmLmXm kpjp]vXnbn apgpInbncp IpWvUen\n DWcpp. {_ {Kn, hnjvWp{Kn, cp{Z{Kn, jSvN{Iw Fnhsb t`Znv kl{k IaeZfnsepp. AhnsS inh\pambn incq]n kwtbmPnv tamZmbIhpamb Ahmhntijw.

cmw A[ymbw
1. AYmlw kw {]hyman hnZymw tJNcn kwn Imw bYm hnm\ hm\kym temtI kvan Ptcm acx arXyp hym[n Pcm{K kvX ZrjvSzm hnZym anamw apt\ _pn ZrV Xcmw IrXm tJNco Xp ka`ytkXv Pcm arXyp PcmLv\ bx tJ Ncow thn `pXte {KX mcy Xss XZ`ymk {]tbmKX. Xw apt\ kh _mth\ Kpcpw aXzm kam{itbXv Zpe`m tJNco hnZym XZ`ymtkm ]n Zpe`x A`ymkw taf\w ssNh bpK ]ssh knyXn A`ymk am{X \ncXm \ hnt l taf\w.

81. ]nWvU{_mWv UtbmsscIywenK kq{Xm t\mc]n kzm]mhymIrXtbmsscIyw kz{]Imi NnZmt\mx inIpWvU en\o \ma _nkXp\n`m ip`m aqeIw ^Wmt{KW Zrjv SzmIaeIhXv 83. aptJ\ ]pw km Krly {_ c{ ka\znXm ]mk\ KXx kztm KpZamIpWvUym km[Ix 84. hmbpaq[zKXw IphIpw` ImhnjvSw am\kx hmbzLmX himZnx kzm[njvTm\KtXm Pze 85. Pze\mLmX ]h\mLmssXx cpn{ZntXm lncmSv {_ {Knw XtXm `nXzm hnjvWp {Kw `n\cyXx 86. cp{Z {Knw N `n ssXyh Ihem\n Zn\n jSv kl{kIate inx inth\ kl tamZtX sskhmhm ]cmtbm sskh \nhrXn ImcnWo. CXn.
AXn\m ]nWvUhpw {_lmamWvUhpw ewK icochpw GIo`hnv Xs Bmhv kzbw {]Imi cq]hp amb ssNX\ym GIo`hnpp. IpWvU en\o in Xmac \qen\v XpeyamWv. AXv Iae Iw t]mse aqeIs ^Wm{Kn I ]pw hmbn \nt

2.

3.

4.

5.

tJNcn hnZy ]dbmw. Cu hnZy A`yknm hm Iyw acWw Chbn \nv tamN\w Inpw. hmIy tcmK]oUnX Xobmbpw Cu hnZy A`yknWw. {K, AhbpsS \ hymJym\ A`ymkw Chbm Cu hnZysbn \ Adnhp kmZn alm ]pcpjs\ kh `mth\ Kpcphmbn IcpXn Abmfn \nv Cu hnZy kmZnWw. ImcWw Cu tJNcohnZy hfsc ITn\amWv. A`ymkhpw taf\tbmKhpw Htc L n thWw A`ymkw am{Xw t]mcm.

6.

7.

A`ymkw e`tX {_ P Pmtc IzNnXv taf\w Xp Pm\mw iXmt ]n \ e_ytX A`ymkw _lpPmt IrXzm XZv `mhkm[nXw taf\w e`tX InXv tbmKo Pmtc IzNnXv

722

I 8.

bZm Xp taf\w tbmKo e`tX Kpcp h{Xx XZm XZvknnam]vt\m Xn b Zpm imkv{X k Xu 9. {K XmX ssh taf\w e`tX bZm XZm inhXz am]vt\mXn \naptm kh kwkrtXm 10. imkv{Xw hn\m]n kwt_m[yw Kpcthm ]n \ iIv\pbpx

a\nemnb Kpcphpsdnm sNv Iv {Kln v th t]mse ]TnWw. 16.

17.

GsXnepsamcp Pn A`ymkw Innsbp hcmw. Fm taf\w P Pmc Ignmepw InpIbn. At\I Pfnse A`ymkm tbmKnv Hcp Pn taf\w knntmw. icnbmb Kpcphn \nv taf\a{w A`yknm imkv{X\pIqeamb knn bpmIpw. km[I {Kfnse Aw {Klnv taf\w kmZnmepw kwkmc ap\mIpw. imkv{Xw AXymt]nXamWv. Fsm AXp IqSmsX Kpcphn\p t]mepw bYm inWw km[ya. AXn \m imkv{X kmZ\hpw A]cnXymPyamWv.

18.

19.

11.

12.

13.

14.

15.

bmh\v\ e`ytX imkv{Xw XmhZv Kmw ]cytSXv bXn. bZm kwe`ytX imkv{Xw XZm knn Itc nXm \ imkvt{X W hn\m knn ZrjvSm ssNh PK{tb XkvamXv taf\ `mXmcw imkv{X ZmXmc aNypXw XZ`ymk {]`mXmcw inhw aXzm kam{itbXv e_v[ m imkv{XanZw alym at\yjmw \ {]ImitbXv Xkva mXv kh{]bXvt \ tKm]\obw hnPm\Xm b{XmkvtX N Kpcp {_ ZnhytbmK {]ZmbIx X{X KXzmN tXt\m hnZymw kwKrly tJNcnw tXt\mx kayK`ymkw Ipcym ZmZm hX{nXmx

20.

A\bm hnZybm tbmKo tJNco knn `mIv `thXv tJNcymw tJNcow bpRvP tJNco _oP ]qcbm tJNcm[n ]Xn `qXzm tJN tcjvT kZm htkXv tJNcmhw hnaw _p aWvUe `qjnXw BJymXw tJNco_nPw tX\ tbmK {]knyXn tkmamw i\hIw hw {]Xn temta\ tNmtcXv Xkva mXv ss{Xyw iI amJym\ acw N{cq]Iw Xkva mZ ]rjvSaw hw hntemta\ ]cw apt\ XYm XXv ]caw hnn XZmZnc]n]ao Ctm _lp `nt N IqtSmbw ]cnIonX:

tbmKnv Cu hnZybm tJNco in e`npw. tJNIo tbmKw sNbvXm km[I tJNcmcm A[o izc\mbn AhcpsS IqtSm hknpw. tJNcns {]XoIamb lImcw Bhns {]XoIambn Cu Imcw AnbpsS {]XoIamb cImcw Pens {]XoI amb aImcw FnhbpsSsbmw kwtbmKm {low DmIpp. AXmWv tJNco _oPa{w. AXns knn bm tbmKw ssIhcpw. tkmamwiw kImcw; {]Xntema KXnb\pkcnv AXns H]Xmas Acw `; N{ s _oPmcw k; AXns Fmas Acw hntemaKXnbn a; hopw Acw hn]coXambn Fnbm ]; F Acw hcp Ncq _oPamb k; bpw At\I hamb ; bpw Anamc fmWv. Cs\ {low, cw, kw, aw, ]w, kw, w F tJNco _oPa{w {]knamWv.

tbmKm imkv{X knnhsc `qanbn Npn IdWw. AXn\v {ianWw. bYm imkv{Xw e`nptm knnIcKXamIpw. aqp temInepw imkv{X klmbw IqSmsX Bpw knn ssI hnn. AXn\m taf\ ZmXmhpw imkv{XZmXmhpw A`ymkw \Inb kZvKpcp Xssbp IcpXn Atls B{ibnWw. hnZy t\Snbm AXv A\ycpsS apn {]ISnncpXv. clkyambn kqnWw. FhnsSsbnepw Cu tbmKw

21. Kpcq] tZi e`yw N kh tbmK {]knn Zw bkyt`lPm ambm \ncp IcWm{ibm 22. kz]vt\ ]n \ et`ky \nXyw ZzmZi P]yXx b Camw ]emWn Pt]Z]n kpb{nXx 23. Xky {iotJNco knnx kzbtah {]htX \ iyn kh hnLv\m\n {]koZn N tZhXmx

723

I 24.

heo]enX\mi `hnjyXn \ kwibx Ghw e_v[zm almhnZym a`ymkw ImctbXx 25. A\yYm niytX {_ knnx tJNco ]tY bZ`ymk khn[u hnZymw \ et`Zyx kp[m abow 26. XXx ktfImZu N e_u[zm hnZymw kZm P t]Xv \m\yYm clntXm {_ km InnXv knn `mKv `thXv

Ss kIe amen\yfpw amWw. ]noSv Inbne t]mse \ aqbp ipamb InsImtm atm Xmepaqes Hcp XeapSnp Xpeyw apdnpItbm Kpcphns\smv apdnnpItbm sNWw. apdn m\n\p apIfn Cpps]mSn ]pcWw. Ggp Znhkw Ignv hopw apnestmse XeapSnp Xpeyw apdnWw. Cu {Ian \nccw {]bXv\nm \mn\pw Amn\pw \Spp _\w hnSpw.

tJNco a{w kIe knnIfpw \IpXmWv. Kpcp]tZiw sImt CXv InpIbpp. \nbta\ \nXyw CXv ]{p XhW P]nphs\ amb hym]nn. th hn[w CXv Ap ew P]nn. th hn[w CXv Ap ew P]nph\v JNco hnZy kzbtah ssIhcpw kIe hnLv\ hpw \opw. tZh {]kmZw e`npw. Pc \opw; kwiban. hnZy icnbmbn A`y knWw. ap hn[nembm tiamWv ^ew. bYm hn[n A`ymkw XpSnpw km^eyw Innbnsnepw KpcpfpsSbpw apw \nti {]Imcw CXv kZm P]n Ww. tbmKy\mb Hcp inI\nsn CXns knn Dmhn.

27. bZnZw e`ytX imkv{Xw XZm hnZymw kam{itbXv XX kvX tXmZnXw knnamip Xmw e`tX ap\nx 28. Xmepaqew kapXv Irjy k]vX hmkcamhnXv kz Kpcp {]ImtcW aew khw hntim[tbXv 29. kv\plo ]{X \n`w ikv{Xw kpXovWw kv\nKv[ \new kamZmb XXkvtX\ tcmam{Xw k apnt\Xv 30. lnXzm sskh ]Yym`ymw NqnXm`ymw {]IjtbXv ]p\x k]vX Znt\ {]m]vtX tcmaam{Xw kapnt\Xv 31. Ghw {ItaW jamkw \ntXym`ypx kamNtcXv j amkmZv ck\maqew kncm_w {]WiyXn.
km[I\v Cu hnZybpsS imkv{X kw_amb icnbmb Adnhp e`nm knn Inm ImeXmakw Dmhn. BZyambn km[I Ggp Znhkw Xmep aqem\s Kpcphns \nti{]Imcw tXv Ahn

32. AY hm Knizoco[maintcm hkvt{XW thjvS tbXv iss\cpXv Ijtb tZymKo Ime themhn[m\ hnXv 33. ]p\x j amkamt{XW \nXyw kwLjmpt\ {`pa[ym h[n Nmt]yXn XncyW _nemh[nx 34. AY Nn_pIw aqew {]bmXn {IaNmcnXm ]p\x kwhcmWmw Xp XrXobm tZh eoebm 35. tIimaq[zw {IaXn XncyIv imJmh[n apt\ A[kvXmXv IWvTIq]mw ]p\ hj {XtbWXp 36. {_ c{w kamhrXy XnjvtT tZh \ kwibx XncyIv NqenXew bmXn A[x IWvT _nem h[nx 37. iss\ iss\akvX Im alm h{P I]mS`nXv ]qhw _oPbpXw hnZym hymJymXm bm {X Zpe`m 38. Xkymx jUmwKw IqhoX XbmjSv kzc`nbm IpcymtZhw Ic\ymkw khknym Zn tlXth 39. iss\tchw {]Ihy a`ymkn bK]mln bpK]Xv htX bky icocw hnebw {]tPXv 40. Xkva mXv iss\x iss\ Imcy a`ymkw ap ]pKh bZm N_mly amtW Pnlzm {__new {htPXv 41. XZm {_mKP {_ Zpt`Zyw {Xn Z ssic]n. AwKpeyt{KW kwLrjy Pnlzmam{Xw \nthitbXv

724

]noSv \mns Aw XpWnsImv Npn kmh [m\w tZml\w sNWw. AXmbXv shfnbntebvv hen Ww. Cs\ Bdpamkw A`yknm \mv hfv {`qa[yw hsc FpIbpw ]miz`mKfn sNhnhsc FpIbpw sNpp. shfnbn XmSnhsc Fpw. Cs\ \nccm`ymkm aqmw sImw \mv XeapSnhscbpw ]mizn tXmhscbpw Fpp. Xmsg IWvT Iq]w hscbpw ]noSv aqp hjs A`ymkw sImv {_c{w hscbpw Fn. AXns\ BhcWw sNpp. AXn kwibnm\n. ]ns AXv Igpn\v ]pdIp hscbpw Xmsg IWvTmyw hscbpw Fpw. Cs\ {ItaW \mv {_ c{s t`Znpp. Cu kakvX _oPmc hnZy hn[nt]mse A`yknpI hfsc {]bmkamWv. apIfn sImSp Bdp _oPmc sImv jUw K\ymkhw Ic\ym khpw sNWw. AsXmsS kq knn hcpw. {i tbmsS sNtXmWv. A{itbmsS sNbvXm lm\n bmWv ^ew. Cu A`ymkn Hpw [rXn ImcpXv. _mlyamn IqSn \mv {__nen {]th inm XpSptm AXns\ hnc sImv ]nSnv AXns Dnemmw.

49. icotc kIew hnizw ]iyXym m hnt`ZXx {_mWvtUm bw almamt cmPZtm [z IpWvUeo. CXn.
Cu hn[n aqp sImw sNbvXm \mv {_c_nen Fpw AtXmsS hn[n]qw AXns aY\w Bcw`nWw. Nne aY\w IqSmsX taJco hnZy sNpp. tJNco a{ knn ssIhnphv C s\ sNmw. P]c aY\w cpw sNbvXm ^ew thKw Inpw. a\n\v kznstbm shnbpsStbm Ccpnstbm In A{K`mKv ]mepsImp \\ \q sIn AXns\ aqn\pn CSWw. ]ns {]mWs\ lrZbn \ntcm[nv kpJmk\n IpI ]pcnIn m]nv kmh[m\w aY\w sNWw. Bdp amkw Cs\ aY\w sNbvXm ^ew Ip XpSpw. Atm AXns Ah Ddp amIpw. a\w \nXyhpw th. amkn Hcp XhW aXn. As\ \mv IqsSqsS {_ c{n {]thin pIbpw AcpXv. ]{v sIms A`ymkm knn ssIhcpw. AtXmsS tbmKn kIe hnizhpw Xs Dn Ip XpSpw. ImcWw, \mv {_ c{w hsc t]mIp amnemWv {_mWvUw nXn sNpsXv ]dbsSpp.

42. Ghw hj{Xbw IrXzm {_Zzmcw {]hniyXn {_ Zzmtc {]hnjvt S Xp kayIv aY\amNtcXv 43. aYt\\ hn\m tINnXv km[bn hn]nXx tJNco a{ knky knytX aY\w hn\m 44. P]w N aY\w ssNh IrXzm io{Lw ^ew `thXv kz Pmw cu]y Pmw hm]n temlPmw 45. \ntbmPy \mkoImc{w ZpKv[ knt\ Xp\m {]mWm \ncp[y lrZtb kpJam kuam\x 46. iss\x kpaY\mw IpcymXv {`qat[y\yky Npjo j amkaY\m hkv{Xm `mthss\h {]PmbtX 47. bYm kpjp]vX n _mem\mw bYm`mhkvXYm `thXv \ kZmaY\w ikvXw amtk amtk kamNtcXv 48. kZm ck\bm tbmKo amw \ ]cnkw{ItaXv Ghw ZzmZi hjmt kwknn `hXn {[phw

aqmw A[ymbw
1. taf\a\p {low `w kw ]w ^w kw w ]ZvaP D]mN Aamhmkym N {]Xn]Zv ]u amko N ic Akym Im hWytX kwm GXZmJym ln XXzXx {]Xn]n\tXm Imte Aam hmky XssY h N ]uW amkymw ncoIpcymZv k N ]m ln \m\yYm Imta\ hnjbm Imwo hnjbmXv ImatamlnXmx Zzmthh kwXytPnXyw \ncRvP\ ap]m{itbXv A]cw kwXytPXv khw bZot Zmt\m lnXw in at[y a\x IrXzm a\x it a[yKx a\km a\ BtemIy Xy tPXv ]caw ]Zw a\ Gh ln _np Dev]n nXn ImcWw.

2.

5.

{Kow, `w, kw, ]w, Yw, w, kw, FXmWv taf\ a{w. {_mhv ]dp. tl ic, Aamhmky,

725

I {]Xn]Zw ]uamkn, FnhbpsS aqemw Fm


Wv? {]Xn]Zw kqcysbpw Bibw {]ISampp. Aam hmky kqcyN{mcpsS A`mhw kqNnnpp. a\p jy Imamk\pw hnjbmev]cyn B{Kl hnpp. AXn\m ipamb ]cam kw{]m]vXn v hnjbsbpw Ima\sbbpw Dt]nv B[ym\ \ncX\mbncnWw. lntXNvp ap anYymhnjbfpw ssI shSnbWw. [ym\n a\pdnWw. a\p sImv a\ns\ Ipw Adnp. AXns\ XyPnp XmWv ]ca]Zw. Dev]n nXnIfpsS {][m\ _np a\p Xs.

A\mlXw, hnipn, B aqem[mcns m\w KpZamWv. AXn\p apIfn enwKn\p kao]amWv. kzm[njvTm\ns m\w. aWn]qcIw \m`nbnepw A\mlXw lrZbnepw hnipn IWv T nepw BmN{Iw akvXInepw nXnsNpp.

6.

a\tkmev]cytX _np bYmocw LrXmIw \ N _\ a[yw XssZz ImcWam\kw 7. N{m a[yam in b{Xm X{X _\m mXzm kpjpav\mw XZvt`Zw IrXzm hmbpw N [yKw 8. nXzm ku ss_hmt\ {LmW ct{ \ncu[tbXv hmbpw _npw kamJymXw kXzw {]IrXtahNN 9. jSv N{ImWn ]cnmXzm {]hntiXv kpJaWv Uew aqem[mcw kzm[njvT m\w aWn]qcw XrXobIw 10. A\mlXw hnipnw N Bm N{Iw N jjvTIw B[mcw KpZanXypw kzm[njv Tm\w Xp ssewKnIw 11. aWn]qcw \m`ntZiw lrZba\mlXw hnipnx IWvTaqte N Bm N{Iw N akvXIw
s\v ]men \npmIpt]mse Cu _np a\n \npmIpp. B _nphn bmsXmcp _\hpan. Fsnepw _\apsn AXv a\nsXmWv. kqcy N{mcpsS at[y nXn sNp inXs _\amIpp. AXn\m Cu cnsbpw at[ybp kpjpav\sbn m\w t\SnbXn\ptijw AXn\pn {]mWs\ NennWw. {]mWs\ Cu _np ev ncoIcnv \mknIbn IqSnbp hmbp \ntcm[nWw. CXp XsbmWv {]mW hmbphpw _nphpw kXyhpw {]IrXnbpw Fv AdnbsSpXv. AtXmsSmw kpJmh ssIhcm jSv N{Isfnbp Adnhv t\SWw. N{I Xmsg sImSpphbmWv aqem[mcw, kzm[njvT m\w, aWn ]qcIw,

12. jSv N{ImWn ]cnm Xzm {]hntiXv kpJaWv U te {]hntiXv hmbpamIjy XssYthm[zw \ntbmPtbXv 13. Ghw ka`ytkXv hmbpw k {_mWvU atbm`thXv hmbp _pw XYm N{Iw Nnw ssNh ka`ytkXv hmbp _pw XYm N{Iw Nnw ssNh ka`ytkXv 14. kam[n tNtI\ kaw AarXw bmn tbmKn\x bYm n Zmcp a[ytm t\mn jvt TY\w hn\m 15. hn\m Nm`ymk tbmtK\ m\ Zo]kvXYm \ ln jSa[yKtXm Zot]m _mtly ss\h {]ImitX 16. `nt Xkvan LtSssNh Zo] Pzmem N `mktX kzbmbw LSanXypw X Ym Zot]m ln XXv ]Zw 17. KpcphmIy kam`nt {_ m\w kv^ pSn `thXv I[mcw Kpcpw {]m]y IrXzm kqvaw Xcn N
Fm N{Isfbpw ]nbp m\w e`nXn \ptijw kpaWvU eamIp kl{k ZfIaen {]thinv {]mWs\ apIfntebv mIjnpsImv nXn sNWw. As\ {]mWm`ymkw sNbvXm {_mWvU nXamb {]mW hmbp _np N{Iw Nnw Fnh tht]mse A`yknv tbmKnam sFIyam Ip kam[nhsc Fntcpp. acn\Iv Xobpsnepw ]ckv] cw DcbvmsX AXv ]pdp hcn. AXpt]mse \nccm`ymkw IqSmsX hnZymZo]w {]Im inn. IpSn\pnse hnfn\v IpSw s]mnmte ]pdsa {]Imiw ]cm Ignbq. AXpt]mse icoc amIp IpSn\pn shnp {_sa Zo]n s {]Imiw Kpcp]tZim Cu IpSw t`ZnmsX shfnbn hcn. IcImWm Cu kap{Zw Asc IS

726

I m\p D]bmn\v KpcphmIp Inms\ B{ibn


Ww.

26. AwKpjvT am{Xamm\w A[qa tPymXn cq]Iw {]Imib aw [ymtbXv IqSkvX a hybw 27. hnm\mm XYm tZtl Pm{KXv kz]v\ kpjp]vXnXx ambbm tamlnXx ]mv _lpPmtc ]p\x 28. kXv I ]cn]m Imp kz hnImiw NnIojXn

18. A`ymk hmk\m iym Xcn `hkmKcw ]cmbm apco `qb ]iyymw ZznZfoIrXw 19. a[yambmw apIpfnXm sshJcyw hnIkoIrXm ]qhw btYmZnXm bm hmIv hntemta \mkvX n Km `thXv 20. XkymhmNx ]tcm tZhx IqStm hmIv {]t_m[Ix tkm lakv]oXn \nnXy bx kZm htXm ]pam. 21. i_vs sZcpmh ssN \o ssNx `mjo tXm ]n \ en]ytX ]niz ssXPk ssh {]m tXn tX{XbZpx 22. hncmSv lncWy K` Cuizc tXn tX {Xbmx {_mWvtUm ssNh ]nWvUmWvUw temImx `qcmZbx {IamXv 23. kztkz]m[n ebm tZh eobt {]XyKm\n AWvUw m\mn\m X]vXw eobtX ImcssWx kl
A`ymkw, hmk\ ChbpsS insImmWv Ah kwkmckmKcw Ac ISXv. hmWn ]cbn Apcn pp. ]iynbn AXn\v cp `mKapv. a[yabn ]pjv]npp. sshJcnbn hnImkw {]m]npp. Cu hn[nb\pkcnv hmWn Bhn`hnpXpt]mse hntem aa\pkcnv AkvXanpp. hmKvt_m[w Dmp h Asn ]caamb tZh Rm Xs Fv \nbnv s]cpamdp hyntbmSv Bscnepw D kzc ntem \oNkzcntem Fp ]dmepw Ah AXn en]vX\mIn. hnizw ssXPkw {]mw Fo aqp ]nWvUfpw hncSv lncWy K` Cuizc Fo aqp {_mWvUfpw `qx `phx kzx Fo aqp temIfpw hnebw {]m]npp. m\mn k]vX ambm {_mWvUhpw AXns apJ cq]n hnebw {]m]npp.

tIm lw IYabw tZmjx kwkmcmJy D]mKXx 29. Pmt{KXv kz]vt\ hyhlc kpjp]vXu Iz KXnaa CXn Nnm]tcm `qXzm kz`mkm N hntijXx 30. Am\mp NnZm`mtkm _lnkvX mt]\ Xm]nXx ZKv[w `htXyh XZm iqe ]nWvU hmn\m
Ah ]cammhn ebnpXn\m {_ cq]ambnocpp. Atm {]Imisatm AImc satm ]dbm km[nm hn[nep Hcp Kw`oc cq]amIpp. tIhew kXv kzcq]amb Hcp Ahy XXzw am{Xta Ahtijnq. LSZo] tPymXnp t]mse Hcp \n[qa tPymXnv AxIcWn {]Iminp sImncnp Cu kzcq]n Xs IqS\mb B Ahyb cq]s [ym\nWw. Bmhv AXns aqecq]n hnm\abamWv. Fm tZln hcptm AXv ambmhi\mbn Pm{KXv kz]v\ kpjp]vX yhI {]m]nv hntamlnX\mIpp. F{Xtbm Pp tijw ip` I DZbw sNptm AXn\pn Xm BcmsWpw Fp apw Adnbm B{Klw P\npp. Pm{KXv kz]v\mhIfn Rm Fss Imshp hnNmcnv s]cpamdpp Fm kpjp]vXnbn Fs Ah Fmbncnpw? Cs\ Nnnv Xs B`mk kzcq]w Nnm hnjbam p Anbn ]nsv FcnSpXpt]mse NnZm`mkhpw Am\n s]v \jvSamIpp.

24. ]cam\n eo\w XXv ]cw {_ssh PmbtX XXx kvXnanX Kw`ocw \ tXtPm \ XakkvXXx 25. A\mJya\ `nhyw kXv InnZh injytX [ymXzm a[yamXv am\w Ieimw Zo]hXv

31. Zlcx {]XyKmm \jvtS mt\ XXx ]cw anXtXm hym]y hnm\w ZltXyh tW\ Xp 3. at\mab m\abm k ayK ZKv[zm {ItaW Xp LS Zo]hXv iiz Z tch {]ImitX

727

I 33.

[ymbmkvtX ap\n sshhmkp]vtX cmartX kvXp bx Pohpx k hntbx k [\yx IrXIrXyhm 34. Pohp ]Zw Xrzm kztZtl ImekmXv IrtX hniXy tZh apXzw ]mht\m kv]Xm anh 35. Ai_vZ akv]i acq] ahybw XY ckw \nXyaKh bXv A\mZy \w alx ]cw {[phw XtZh injyXy aew \ncmabw CXyp]\njXv.
Cs\ kmwkmcnI m\w ssIhnXn\p tijw

{]XyKmmhv hnimeX ]qv hnm\sbpw ssIhn Spp. Cs\ at\mabhpw hnm\abhpw ]qam bpw tbmPnp Ignm imizX {]Imiw t]mse BmhpXs Dn {]IminpsImncnpw. C s\bp Bmhns\ \nXyw [ym\npIbpw [ym\w XpScpIbpw sNp Bm\n Poh ap\mWv; Ah [\y\pw IrXIrXy\pamWv. Ahs Ana kabw hcptm Ah Pohpnbn \npw hntZlap ]Zw {]m]npp. hmbphns Ne\w \np t]mIpXpt]msebmbncnpw Ahs Ayw. i_vZkv]i cq]ck K clnXabn, ]`qXpw AXoXambn, \nXy\pw Ahyb\pw BXyclnX\pw alm\pw imizX\pw ip\pw AhnImcnbpamb {_w am{Xta HSphn \ne\nppp. tbmKIpWvUey]p\njv kam]np.

tbmK-Nq-Um-aWn D]-\n-jv 3
3. 4. GIw knmk\w t{]mw ZznXobw Iaemk\w I jSv N{Iw tjmUim[mcw {Xneyw thyma ]Iw kztZtl tbm \ P\mXn Xky knnx IYw `thXv NXpZew kymZm[mcw kzm[njv Tm\w N jUvZew \m`u ZiZfw ]w lrZtb ZzmZimcIw I tjmUimcw hnipmJyw {`qat[y ZznZfw XYm

imn]mTw B]mbp aamwKm\n hmIv { ]mWpx t{im{XatYm _ean{nbmWn N khmWn. khw {_tm]\njZw amlw {_ancmIpcyw. am am {_ \ncmItcmXv A\ncmIcWw takvXp. XZm \n \nctXb D]\njXv kz[mkvtX abnkp. tX abn kp. Hmw imnx imnx imnx
Fs AwK ]cn]pjvS n {]m]npamdmIs. hmWn {]mW Npp, t{im{Xw, _ew Fnhbpw kt{nbfpw hrnsb {]m]ns. D]\njp {_kzcq]fmWv. Rm {_s \ncmIcnmXn cns. D]\njn XXv]c\mb F\nv D]\njXv I ssIhcs. Hmw imnx imnx imnx

5.

1.

tbmKNqUmaWnw htytbmKn\mw lnXImaybm ssIhey knnZw KqVw tkhnXw tbmKhnssax


Bk\w {]mWkwtcm[x {]Xymlmc [mcWm I [ym\w kam[ntcXm\n bmKmwKm\n `hn jSv

2.

tbmKnIv lnXw \IWsa DtZim Rm tbmKNqUmaWnsbn ]dbpp. CXv ssIhey {]Z hpw knn{]Zhpw tbmKhnZzmmcm am\nsSpXp amWv. tbmKn\v Bdv AwKfpv. Bk\w, {]mWmbmaw, {]Xymlmcw, [mcW, [ym\w, kam[n. Bk\fn {]Yam\w knmk\n\pamWv. jSvN{Iw, tjmUi B[mcw thyma ]Iw Fnhsb kz icocn ImWmh\v Fs\ knn ssIhcm\mWv? CXn aqem[mcw \mep ZftfmSp IqSnbXmWv. kzm[njvTm\

728

I n Bdp ZftfmSp IqSnbXpw \mZnbn ]p Zf


tNXpw,lrZbn ]{p Zfw DffXpamb Hcp Xmacbpv. ]Xnmdp Zffpff N{Ihpapv.

6.

kl{kZekwJymXw {_]va c{ alm ]Yn I B[mcw {]Yaw N{Iw kzm[njv Tm\w ZznXobIw 7. tbm\nm\w Zztbmat[y Imacq]w \nKZytX I ImamJyw Xp KpZmt\ ]Pw Xp NXp Zfw 8. Xt[y t{]mNytX tbm\oxImamJym kn hnXmI Xky at[y almenwKw ]nam`napJw nXw 9. \m`u Xp aWnhZv _nw_w tbm P\mXnk tbmKhnXvI X]vX NmaoIcm`mkw X UnttJh hnkv] pcXv 10. {XntImWw, XXv]cw hlt\ct[m ta{UmXv {]Xnjv TnXm I kam[u ]caw tPymXnc\w hniztXmapJw

13. Xm`naWvUte N{Iw {]mNytX aWn]qcIw I ZzmZimtc almNt{I ]pWy]m] hnhntX 14. XmhXvPohm {`atXyhm bmhXv XXzw \ hnXn I Du[zw taVmZt[m \mt`x It tbm\nx JKmWvUhXv 15. X{X \mUyx kapXv]m kl {kmWmw Zznk]vXXnx I tXjp\mUo klt{kjp Zznk]vXXn cpZmlrXmx

{_c{sap t]cpff almamn kl{km ZfIaew nXnsNpp. BZy N{Iw aqem[mchpw ZznXob N{Iw kzm[njvTm\hpamIpp. CXv tbm\nm \v cn\pw at[y nXnsNpp. BZy N{Iw aqem[mchpw ZznXob N{Iw kzm[njvTm\hpamIpp. CXv tbm\nm\v cn\pw at[y nXnsNpp. CXv tbm\nm\v cn\pw aty nXnsNpp. CXn s\ Imacq]sav ]dbpp.Imasa Cu NXpZfIaew KpZns m\mWv.AXns a[yn knm hnp Imaw F tbm\n nXnsNpp. CXns a[yn ]nam`napJamb almenwKamWv. \m`nbn aWnbpsS BIrXnbnepff \mUn Adnbph\mWv tbmKn. ]gpn kzwt]mse {]IminpXpw an]nWcns\mXpamb {XntImWbpXamb AnbpsS m\w ta{Un\v XmsgbmWv. AhnsS hniztXmapJhpw A\hpamb tPymXnp kam[nbn \nesImffpp.

tbmKm`ymk\neqsS AXv ImWm Ignm P\\acWmZnI DmhpIbn. "kz' F {]mW kzm[njvTXs B{ibnXmWv kzm[njvT\m{inXamI bm AXns\ sa{Vsav ]dbpp. \qen sImcp aWn t]mepff kpjpav\m \mUnbpsS tI{w CXmWv. \m`ntI{nXamb Cu N{Is aWn]qcsav ]dbpp. ZzmZiZfbpXhpw ]m]]pWyclnXhpamb Cu N{In XXzm\w knnmXncnpnStmfw Imew Poh\v {]]n NpndWw. ta{Vn\papIfn \m`np Xmsgbpff tI{n ]napbpsS BIrXn bpff tbm\nbpv. ChnsS \npw Fgp]ocmbncw \mUnI D`hnpp. Ahbn Fgp]ncp \mUnI {][m\fmWv.

11.

Xkva n ZrjvtS almtbmtK bmXm bmtXm \ hnZytX I kzi_vtZ\ `thXv {]mWx kzm[njv Tm\w XZm{ibw 12. kzm[njvT m\m{ibmZkvam ta{U ta hm`n[obtXI Xp\m aWnhXv t{]mXm tbm {X Ix kpjpav\bm

16. {][m\m {]mW hmlnt\ym `qbkvXmkp ZikvarXmx I CUm N ]nwKem ssNh kpjpav\m N XrXobKm 17. Kmmco lkvX n Pnlzm N ]qjm ssNh bikzn\n Aew_pkm Iplqssh iwJn\o Ziao kvarXm 18. GXmUo alm N{Iw mXhyw tbmKn `nx kZm CUm hmta nXm `mtK ZntW ]nwKemnXw 19. kpjpav\m a[ytZti Xp Kmmco hma Npjo I ZntW lkvXn Pnlzm N ]qjm It N ZntW 20. bikzn\o hma It N B\t\ Nm]yew_pkm IqlqenwKtZti Xp aqemt\ Xp iwJn\o
{]mWhmln\nIfmb ]p \mUnI {][m\ fmWv. CU, ]nwKf, kpjpav\, Kmmcn, lkvXn Pnlz,

729

I ]qjm, bikzn\n, Aew_pk, Iplp, iwJn\n ChbmWv


B ]v \mUnI. Cu \mUoaKmN{Is tbmKnI AdnncnWw. Chbn CU CSXp`mKpw ]nwKf hepw BWv. cnsbpw at[y kpjpav\; Kmmcn CSXp In; lkvXn Pnlz heXp In. ]qjzm heXp sNhnbn; bikzn\n CSXp sNhnbn Aew_p kapJpw Iplp enwKnepw iwJn\n aqem\pw \nesImffpp.

21. Ghw Zzmcw kam{inXy XnjvTt \mUbx {IamXv I CUm ]nwKem kujpav\ x {]mWamt N kwnXmx 22. kXXw {]mWhmln\yx tkma kqcym ntZhXm. {]mWm]m\ kam\mJym hymt\m Zm\u N hbhx 23. \mKx Iqt Y IrItcm tZh Ztm [\RvPbx lyZn {]mWx ntXm \nXya]mt\m KpZaWv Ute 24. kamt\m \m`ntZti Xp {]m[m\x ] hmbhx I 25. DZvK mtc \mK BJymXx Iq Doet\ XYm I IrIcx XvItcmttbm tZhZtm hnPrw`Wx
icocnse hnhn[ Zzmcfn Hmtcmnepw Fm \mUnIfpw nXn sNpp. CU, ]nwKf, kpjpav\, aqpw {]mW amnemWv. kqcy, N{, An Fo tZhm kZm {]mWhmlnIfmWv. {]mW, A]m \,kam\,hym\, DZm\, \mKw, Iqw, IrIcw , tZhZw, [\Rv P\w Ch hmbpfpw D]hmbpfp amWv. {]mWhmbp lyZbnepw A]m\ KpZnepw kam\ \m`nbnepw DZm\ IWvUnepw hym\ khicocnepw nXn sNpp. ChbpamWv {][m\ hmbp DZvKmcn \mKhpw Doe\n \mKhpw Doe\n Iqhpw Xpen IrIchpw tImphmbn tZhZhpamWv.

28. {]mWm]m\htim Pothmly [tm [zw N [mhXn I hmaZnWamm`ymw NeXzm ZyiytX 29. \p_tmbYmtiyt\m KtXm ]ym Iy jytX]p\x I KpW _kvXYm Pohx {]mWm]mt\\ IjXn 30. {]mWm]m\htim Pothmly[ tm[zw NKXn A]m\x IjXn {]mWw {]mtWm ]m\w N IjXn. I Du[zm[kwnXmthXu tbm Pm\mXn k tbmKhnXv
khhym]nbmb [\RvPbw F hmbp acWti jhpw icocw hnpt]mIpn. kh \mUnIfn IqSn bpw Poh {`aWw sNpp. Fdnbs hkvXp t]mse {]mWm]m\ hmbfpsS thKn ncambn HcnSv \nmXncnpp. {]mW aIfntepw Xmtgbvpw CSXpw heXpw amfnepw hp t]mbpw Ccnppv. Fm KXnthKn AXv Zyiya. IdpsImv _ns ]cpns\tmse {]mW apIfntepw Xmtgpw hpw t]mbpancnppv. A]m\ {]mW s\bpw {]mW A]m\s\bpw BIjnpp. tbmK imkv{Xadnbph {]mWs Cu Du[z[x Ka\w Idnbp.

26. \ PlmXn arXw hm]n kh hym]n [\Rv Pbx I GtX \mUojp khmkp {`at PohPhx 27. Bn]vtXm `qP ZWvtU\ btYm aXn IpIx I {]mWm]m\kamn]vX kvXYm Po thm \ XnjvTXn

31. lImtcW _lnbmXn kImtcW hntiXv ]p\x I lwklwtkXy apw a{w Pothm P]Xn khZm 32. jSv iXm\n Znhmcm{Xu kl {kmtWyI hnwtiXnx I GXXv kwJym\zXw a{w Pothm P]Xn khZm 33. AP]m \ma Kmb{Xn tbmK\mw tamZw kZm Akym kev] amt{XW kh ]mss]x {]apNytX 34. A\bm kZrio hnZym A\bm kZrtim P]x I A\bm kZriw m\w \ `qXw \ `hnjyXn 35. IpWv Uen\ymw kapZv `qXm Kmb{Xo {]mW[mcnWo I {]mWhnZym IpWvUen\o bkvXmw thn kthZhnXv
Cu Poh lImc [z\nbn _lo KampIbpw kImc [z\nbn A KanpIbpw sNpp. Cs\

730

I Hcp cm]Ien 21500 a{w kZm P]npsImncnpp


AP]mKmb{Xn FmWXn\v t]cv. CXv tbmKnIv tam{]Zhpw kev] m Xs ]m]hntamNI hpamWv. CXn\p Xpeyambn Hpan. IpWvUen\nbn \np kapZv`qXamb Cu Kmb{Xn {]mWhnZybpw almhn ZybpamWv. CXcnbph thZ\s{X.

A_vZ mZp[zw `thXvkntm \m{X Imcym hnNmcWm

43. kpkv \nKv[ a[pcmlmcXpmwi hnhPnXx `pRvPtX inhkw{]oXym anXmlmco k DNytX 44. Itmt[z IpWv Ueo incjvS[m IpWv U emIrXn I _\mb N aqVm\mw tbmKn\mw tam Zm kZm 45. almap{Zmw \t`map{Zmw HmUymWw N Pecw I aqe_w N tbm thn k tbmKo apn `mP\w
A`ymkm hnbpmbm AwK anv Ibv]v, ]pfn, Dv, Fnh Ie Blmc km[\apt] n ocmw `nWw. {_Nmcnbpw anXmlm cnbpw tbmK]cmbW\pamb tbmKn Hcp hjn\Iw Xs knn {]m]npw FXn kwiban. kv\nKv[ a[pcamb Blmcw IgnWw. hbdns \mensemcp `mKw HgnnSWw. inh {]oXntbmsS Blmcw Ignp hs\ anXmlmcnsbv ]dbpp. IcpnsapIfnepff AjvSIpWvUe klnXamb IWvUen\o in aqV mv _\{]Zhpw tbmKnIv tam {]Zhpam Ip Xt]map{Z, DUymWw, Pe[c_w,aqe_w Fnh Adnbp tbmKn apnv Al\mWv.

36. Itmt[z IpWv Ueoin cjvS[m IpWvU emIrXnx I {_Zzmc apJw \nXyw aptJ\mZy XnjvTXn. 37. tb\ ZzmtcW Khpw {_Zzmca\mabw I aptJ\mmZy XZvZzmcw {]kvX pX ]ctaizco 38. {]_pm hntbmtK\ a\km acpXm kl I kpNohZv Km{XamZmb {hPXyqyw kpjpav\bm 39. DZvL mStbXv IhmSw Xp bYm IpnIbm Krlw I IpWv Uen\ym XYm tbmKo tamZzmcw {]t`ZtbXv 40. IrXzm kw]pSnXu Icu ZrVXcw _[zmYp ]Zvamk\w KmVw hkn kn[mb Npw_pIw [ym\w N XtjvSnXw hmcw hmca]m\ aq[za \new t{]mmtbXv ]qcnXw ]p {]mWap ss]Xn t_m[aXpew in {]`mhmcx
Ins apIfn IpWvUnen\o imn AjvS IpWvUen\o imn AjvSIpWvUefn hy]cnv AhnsSs {_s BhcWw sNbvXv kZm nXn sNpp. GsXmcp {_c{n IqSnbmtWm {]bmkw hn\m t]mtIn hcpXv Bc{w. apJw sImp adv kZm Cu ]ctaizco in kpjp]vXnbn Bncnpp. AXv hn tbmKn DWv a\pw {]mW\psamw kpjp]v\bn IqSn kqNn t]mse apIfntev t]mIpp. Xmtm sImv hmXn XpdpXpt]mse tbmKn IpWvUen\o iym tamIhmSw t`ZnWw. cp ssIIsfbpw kwLSn Xamn ZrVambn ]Zvamk\nencpv XmSn s\tmSv tNv {_ [y\tSv hopw hopw hmbp apIfn tev henpIbpw ]ns shfnbntev hnSpIbpw thWw. Cs\ sNbvXm a\pjy hntijm Hcp in A\p`hsSpXmWv.

46. ]mjWnLmtX\ kw]oUy tbm\n amIptbXv ZrVw I A]m\aq[zmamIrjy aqe_tm ho[obtX 47. A]m\{]mWtbmsscIyw bmq{X]qcojtbmx I bphm `hXn hrtm f kXXw aqe _\mXv 48. HUymWw IcptX bkvamZhn{imw almJK I HmnbmWw XtZhkym arXyp amXwKtIkco 49. DZcmXv ]naw XmW at[m\mt` \nKZytX I HmUyWapZtc _kvX{X _tm hn[obtX 50. _[v\ mXn ln intcmPmXat[mKman \t`mPew I

41. AwK\mw a\w IrXym{iakwPmX hmcnWm I ISzehW XyKn oct`mP\amNtcXv 42. {_Nmco anXlmco tbmKo tbmK ]cnbmWx I

731

XtXm Pmetcm _x IWvT ZpxJu L\mi\x


inbn DqnsIman tbm\n m\w ZrV ambn ktmNnnv A]m\hmbphns\ apIfntebvmI jnm AXv aqe_amWv. Cu {Inbbm {]mW]m\ hmbp HmbnocpIbpw aeaq{X IpdbpIbpw sNpp. Cu aqe_w A`yknp hyn hr \msWnepw bphmhmbnocpp. arXyphmIp B\ bvv knwlw t]msebmWv DUymbWm`ymkw. DZcn \nv \m`np Xmtgmv \op ]w AXv ]nbXm\ amWv. Dnbm\_hw DZcn Xs sNWw. At[m{ianbmb \`ehpw PeXXzhpw incn Xs ncambn shm Pec_ambn. CXv ZpxJ timZn\miIamWv.

57.

58.

59.

60.

51. Pmetc IrtX _t IWvT ktmN etW I \ ]obqjw ]XXyu X N hmbp {][mhXn 52. I]meIpltc Pnlzm {]hnjvSm hn]coXKm I tiNco {ZpthmcKXm ZrjvSnap{Zm `hXn 53. \ tcmtKm acWw Xky \ \n{Zm a p [m Xrjm I \ N aqOm `thky tbm ap{Zmw thn tJNcnw 54. ]oUntX \ NtcmtKW en]ytX \ k I`nx I _[ytX \ N tI\m]n tbm ap{Zmw thn tJNcnw 55. Nnw NcXn tJ bkva mnlzm NcXn tJ bXx tXt\bw tJNco ap{Zm khkn \akvI rXm
Pm\c _w sNptm IWvTw ktmNnnpXn\m AarXw Anbn ]Xnpn. hmbp Nenpn. \mv hn]coXamn I]meIplcn {]thinnpIbpw cp ]pcnIpw at[y ZrjvSn DdnpIbpw sNbvXm AXv tJNco ap{ZbmWv. AXp sNbvXm tcmKtam, acWtam, hnitm, Zmltam Dm In. tJNcoap{Z A`yknnpffh\v t_m[tSn; tcmKnbmIn. AXv Adnh\v {]Xn_ Dm In. AXns km[\bm Nnhpw Pnlzhpw BIm in kcnpp; knmcpw B ap{Zsb \akv cnpp.

`mhbo icocmWn B ]mZXe akvXIw tJNcy ap{ZnXw tb\ hnhcw ew_n tImzXx I \ Xky obtX _npx Iman\ymenwKn Xky N bmhXv _np ntXm tZtl XmhpXyp `bw IpXx bmhXv _m \t`m ap{Zm XmhXv _np\ KXn PzentXm f ]n bYm _npx kw{]m]vX lpXmi\w {hPXyp [zmwKXx iym \ncptm tbm\n ap{Ztbm k]q\ hnhnt[m _npx ]mWv Utcm temlnkvX Ym ]mWvU cw ipanXymlq temln XmJymw Pyw almcPx

]mZw apX incphscbpff khmwKsfbpw t]mjnnp kncpIsmw B[mcw _nphmWv. tJNcnap{Zbm \mn\p apIfn I]me Iplcw _n phs hocyw \jvSsSpn. kv{XobpsS BenwK\ mepw \jvSsSn. tZln hocyapffnStmfw Imew arXyp `bw th. tJNcn ap{Zm _ambncnpnS tmfw Imew _np (hocyw) \jvSsSn. _np \nKanp AnXXzs {]m]nmepw tbm\nap{Zbm AXv XSp \ndpn Du[zKmanbmmhpXmWv. _np cp hn[apv. Hp shfpXv, atXv NpaXv. shfp\ndapffXns t]cv ipsapw Npa \ndap XntXv almcPv FpamWv.

56. _npaqe icocmWn inckvX{X {]XnjvTnXmx I

61. knqc {hmXkmiwchnm\nXw cPx iinm\nXw ipw XtbmsscIyw kpZpe`m 62. _npx {_m cPx inx _ncnp cmtPm chnx D`tbmxk kwKamtZh {]m]ytX ]caw ]Zw. 63. hmbp\m inthtK\ t{]cnXw N bYm cPx bmXn _npx kssZhXzw `thZv Znhyh]pkv XZm 64. ipw Nt{W kwbpw cPx kqtcyW kwKXw I Xtbmx kacsskIXzw tbm Pm\mXn ktbmKhnXv 65. tim[\w \mUoPmeky Nme\w N{kqcytbmx I ckm\mw timjWw ssNh almap{Z`obtX.
knqcw t]mse {]Iminp chnm\amWv cP ns m\w. ipns m\w N{\mWv cns

732

I bpw kwtbmKw ITn\amWv. _np {_mhpw cPv


inbpa{X. _np N{\pw cPv kqcy\pamWv. cn sbpw kwKam ]ca{]m]vXn ssIhcpw. hmbp\oX amb cPv _nphpambn kwtbmPnv Hmbnocp tm tZlw Znhyambn `hnpp. ipw N{t\mSpw cPv kqcyt\mSpw tNncnpp. ChcpsS sFIyw Adnbph\mWv tbmKhnv C\n \mUo Pmetim[\bpw N{kqcymcpsS Ne\w cktimjWw Ch kw`hnp almap{Zsbn ]dbpp.

71. ]mk\w kamcply kaImbintcm[cx \mkm{KZrjv SntcImt P]tZmwImahybw

GIm ev ]mk\nencpv \nh ncpv icochpw incpw t\scbmn. \mknIm{Kn ZrjvSn Ddnv Ahybamb HmlvImcw P]nWw.

66. h t m \ y k y l \ p x {] ] oU y k p N nc w tbm\nw N hmamw{LnWm lkvXm`ymk\p[mcb {]kcnXw ]mZw XYmZnWw. B]pcy izkt\\ InbpKfw _zm iss\x tcNtb GXZv hym[n hn\min\n kyalXo ap{Zm \rWmw t{]mNytX.
XmSn s\tmSp tNp shv CSXpImep sImv tbm\nm\s hfsc t\cw Aan sh heXp Im t\sc \on cp ssII sImpw ]nSnWw. ]ns Ccp ]mizfnepw izmkw \ndv kmh[m\w tcNIw sNWw. CXv alpw khtcmKfpw AIp Xpamb almap{ZbmWv.

67. N{mwti\ ka`yky kqcymwti\m`y tkXv ]p\x I bm XpeymXp `thXv kwJym XtXm ap{Zmw hnk PtbXv 68. \ln]Yya]Yyw hm ckm kth]n \ockmx I AXnapw hnjw tLmcw ]obpj anh PocytX 69. b IpjvT KpZm h KpevamPo ]ptcmKamx I Xky tcmKmx bw bmn almap{Zmw Xptbm f `ytkXv 70. IYnXm f bw almap{Zm almknmIn\rWmw I tKm]\obm {]bXvt\\ \ tZbm bkyIkyNnXv
BZyw CSs \mkmc{n IqSn A`ykn Ww. ]ns hes \mkmc{n IqSn. cns bpwkwJy XpeyamIptm A`ymkw \ndpmw. CXp ap{ZbpsS {]`mhm GXp Xcw `Whpw lrZyambn ocpp. Xo{hhnjhpw AarXw t]mse Zlnpw. bw, IpjvTw, `Kcw, Kpeam, APow F ktcmK fpw alm ap{ZbpsS A`ymkw sImv ianpp. almknn {]Zm\w sNp Cu almap{Zsbn tKm]y ambn shWw. In Ihv ]dp sImSp cpXv.

72. Hmw \nXyw, ipw, _pw, \nhnIev ] w, \ncRv P \w, \ncmJymXw, A\mZn\n[\taIw Xpcobw bZv `qXw `hZv. `hnjyXv ]cnham\w khZm A\hnw ]cw{_w Xkva mmXm ]cminx kzbw tPymXncmnIm Atcm]x AZv`ym ]rYnhn. tXjmw ]`qXm\mw ]Xbx ] kZminthizccp{Z hnjv W p {_mWtXn. tXjmw {_hnjv W p cp{ZmmNv ]nn Xneb Imc cmPtkm {_m kmXzntIm hnjvW p kvX matkm cp{Z CXn. GtX {Xtbm KpWbpmx {_mtZhm\mw {]Yax kw_`qhx [mXm N krjvSu hnjvW p nXu cp{Z \mtit`mKmb N{x {]YaPmx _`qhpwx GtXjmw {_mtWm temIm tZhXncyv \c mhcm Pmbt I tXjmw a\pjymZo\mw ]`qXka hmbx icocw I m\hnjssb. {]mWmZn] hbbpw at\ m_n n N nl mss cx qe Iev] nssX tkm f ]n qe{]IrXncnXypNtX. m\ I t{ ns s b m\ h nj s s b {]mWmZn ]hmbp at\m _pn`n kqva t f ]n enwKtath Xyp NytX. KptWm{Xb bpw ImcWw kthjmtahw {XoWnicocmWn hnt. P{KXv kz]v\ kpjp]vXnXpcotXy hmX{kxk Xmkma akvYmama[n ]Xb Xzmcx ]pcpjmx hnizssXPk{]mmtXn. hntizmln qe `qv \nXyw ssXPkx {]hnhn `pIv B\ `pIv XYm {]mx kh kmoXyXx ]cx
\nXyhpw, iphpw, _phpw, \nhnImhpw, \nRvP\hpw, \malnXhpw, A\mZnbpw, arXypkzcq]hpw, GIhpw, Xpcob\pw, `qX`hnjy ham\ Imefnepw Ahnncq]\pw Bb ]{_n \npw kzbw tPymXn cq]nWnbmb ]cminbpmbn. Bmhn \nv BImiw Dmbn. BImin \nv hmbp; hmbphn \nv An; Anbn \nv Pew, Pen \nv ]rYzn. Cu ]`qXfpsS \mYm kZminh\pw Cuizc\pw cp{Z\pw hnjvWphpw {_mhpamWv. {_mhv krjvSn ImhmWv. hnjvWp kwcI; cp{Z {]fb Imhv; {_mhv ctPmKpWbp\mWv;hnjvWp kXz KpWbp; cp{Z Xtam KpWbp, {_mhv tZhmcn {]Ya\mbn P\np. krjvSnm {_mhpw, cnm hnjvWphpw, kwlcnm cp{Z\pw, t`mK

733

I p N{\pw B Zyambn D hnp. C hcn


{_mhn \np temIhpw, tZhmcpw, XzncypIfpw, a\pjycpw, mhcfpw Dhnpp. a\pjy icocw ]`qXfpsS kwtbmKmepmIpp. mt\ {ob, It{nb, m\w, hnjbw {]mWmZn ]hmbp a\v , _pn, Nnw, Almcw Chsbmw pe cq]n kev]nXfmWv. Cu icochpw qe {]IrXnbptSXmWv. mt\{nbfpw It{nbfpw m\hpw hnjbhpw ]hmbpfpw a\v, _pn, Nnw, Almcw Chsbmw qe cq]n kev]nXfmWv. Cu icochpw qe {]IrXnbptSXmWv. mt\{nbfpw, It{nbfpw m\hpw, hnjbhpw, ]hmbpfpw a\v, _pn Fnhbpw kqva cq]nenwK Fp ]dbpp. ImcWw {XnKpWmIamWv. Ghpw aqp icocapv. Pm{KX, kz]v\ w, kpjp]vXn,Xpcobw Fv \mev Ah Ifpw Dv. Ahbvsmw A[n]Xnbmbn hnizw, ssXPkw, {]mw, Bmhv Chbn \mep ]pcpj mpv.qens t`mmhv hnizhpw GImn tXv ssXPkhpw B\ntXv {]mhpw BWv. ]c khn\pw kmn cq]amWv.

lncWyK`hpw, ssXPkhpw, kqv a hpw, aImcw ImcWhpw, AhymIrXhpw {]mhpamIpp. AImcw cmPkw, chw {_mhv Fns\ ]dbsSpp. DImcw kmXznIw iphw hnjvW p Fpw aImcw Xmakw IrjvWhw cp{Z Fo \mafmepw ]db sSpp.

73. {]WXx khXmXnjvtTXv kh Pothjp t`mKXmx A`ncmap khmky hyhmkp lyt[mapJx 74. BImc DImtcm aImctXn {Xtbm hm kv{Xtbm tZhm kv{Xtbm KpWm kv{Xo\ym cmWn Ghw {]Whx {]ImitX {Xbx BImtcm P m{K X n t\ t {X h t X k h P p j p kzcmDImc IWv T Xx kz]v t \ aI mtcmlrZn kp]vXnXmx 75. hncmUv h nizx qeImc lncWy K` sskXPkx kpva DImcx ImcW hymIrXx {]m aImcx BImtcm cmPmtkm ctm {_m tNX\ DytX. DImc kmXznIx iptm hnjvWpcoXym`n[n btX.
kh PohPmefpsSbpw t`mKImev {]Whw `ncq]n hknpp. AXv Fm AhkvYbnepw A t[mpJambn A`ncanpp. AImcw DImcw aImcw ap pw ap ph fpw aqp thZ fpw a pp temIfpw app KpWfpw appAcfpw appkzcfpw Fmw {]Whw aptJ\ {]Iminpp. Fmnepw Pm{KZmhbn AImcw t\{Xfn hknpp. kz]v\mhbn DImcw IWvTnepw kpjp]vXmhbn aImcw lrZbnepw hkn pp. BImcw qehpw hncmpw hnizhpamWv. DImcw

76. aImckvXakxIrjvtWm cp{ZtXn XtYmNytX I {]WhmXv {]`thm {_m {]WhmXv {]`thm lcnx 77. {]WhmXv {]`thm cp{Zmx{]Wthm ln ]tcm `thXv BImtc eobtX{_ DImtc enbtX lcnx 78. aImtc enbtX cp{Zmx {]Wthm ln {]ImitX I m\n\m aq[ztKm `qbm Zm t\kym Zt[mapJx 79. Ghw ssh {]WhkvXn jvtTZykvXyw thZk thZhnXv I A\mlX kzcqt]W PmRm\n\ aq[ztKm `hXv. 80. ssXe [mcmamhnNvOnw ZoLL \n\mZhXv I {]Whky [z\n kvssXhkvX `{K, {_ tNmNytX:
{]Whn \npamWv {_mhv, hnjvWp, cp{Z Fo aqp aqnIfpw DmbXv. {]Whw XsbmWv ]cmXXzw {_mhv AImcnepw hnjvWp DImcnepw cp{Z aImcnepw hnebw {]m]npp.{]Whw am{X amWv ncw. AXv m\nIfn Du[zapJambpw Am\nIfn At[mapJambpw nXnsNpp. {]Whw am{Xta ncambnsmffq. AXns\ Adnbp h\mWv thZhnv AXv A\mlX cq]n PvR m\n Ifn Du[zKXnbmbncnp {]Whns A\mlX [z\n Ahnn ssXe[mct]msebpw ZoL Lm \mZw t]msebpw `hnpp. A{K`mKw XsbmWv {_ sap ]dbpXv.

81. tPymXna abw XZ{Kw kzmZhmNyw _pn kqva Xmx I `Zrqtcy almmt\m bkvX thZ kthZ hnXv. 82. Pm{Kt{X Zztbm at[y lwk Gh {]ImitX I kImcx tJNco t{]mkvXw]Zw tNXn \nnXw.

734

I 83.

lImx ]ctaix kzmXv ]Zw tNXn \nnXw I kImtcm [zbtX Pp lImtcm ln `thZv {Zphw. 84. C{nssb h[ytX Poh Bm ssNh \ _[ytX I aaXzt\ `thm othm \natXz\ tIhex 85. `q`qhx kzcnta temIm tkmam kqcymn tZhXmx bky am{Xmkp XmjvTn XXv]cw tPymXntcmanXn.

sIm`yknpIbpw a\psImv P]npIbpw thWw. AXp Xs ]catPymXnkzcq]amb Hmwmcw. ipmh bnembmepw Aipmhbnembmepw Hmwmc\ncX\mbh ]m]ap\mIpp. Xmacbnse Pens AhbmWh\v hmbp Nenm _np Nenpp. \neamIptm \neamIpp. _np ncXbm emW v tbmKn \ne\mIpXv. AXn\m hmbphns\ \ntcm[nWw. tZln hmbp DffnStmfw Imew Poh\v AXns\ Dt]nms\mn. hmbphns _lnKa\w Xs acWw. AXn\m hmbphns\ \ntcm [ntXpv.

A{K`mKamb {_w tPymXn abhpw AhmNyhp amWv. almm AXns\ kqva _pnbn ImWpp. AXdnbphm\mWv thZhnv. Pm{KZmhbn cp t\{XfpsSbpw at[y lwkw {]Iminpp. AXnse kImcw tJNcocp]amIpp. lImcw ]ctaizcs ]Z amWv. kImcs [ym\np Poh \nbambpw lImccq]amb Cuizc\mbnocpp. C{nb Pohs\ _ns]Sppp. Ahv Bmhns\ _nm Ignhn. aaX \nanw Poh Pohnpp. aaX \jvSsm ssIheykzcq] ambn `qtemIw `qhtemIw, kztemIw, N{, kqcy, An, BZnthm Fmw ]catPymXnkzcq]amb Hmwm cam{XIfn XsbmWv \nesImffpXv.

91. bmhXv _tm acpXv tZtl XmhXv Pothm \apXn I bmhXv ZrjvSn {`pthm a[ym XmhXvIme`bw IpXx 92. Aev] Ime `bmXv {_ {]mWmbma ]tcm `thXv I tbmKnt\m ap\b ssh XXx {]mWmn tcm[tbXv 93. jUv hniZwKpen lwkx {]bmWm IpcptX _lnx I hma ZnW amtW {]mWm bmtam hn[obtX 94. ipn taXn bZm khw \mUoN{Iw aemIpew I XssZhPmbtX tbmKo {]mW kw{KlW ax 95. _ ]mkt\m tbmKo {]mWw Nt{W ]qctbXv I [mctbZzm bYm iym `pbxkqtcyW tcNtbXv.
hmbp tZln nambncnpnStmfw Poh\v tamN\an. cp ]pcnIfpsSbpw at[y ZrjvSn nc ambncnpnStmfw Fn\v `bsSWw? Ime\n \nv ct\Sm {_mhpw {]mWmbman apgpIp p. AXn\m tbmKnacpw ap\namcpw {]mW\ntcm[w A`yknWw.lmkw AXmbXv izmkw Ccp]n Bdv AwKpew _lnKanpp. CSXpw heXpw amn eqsS {]mWmbmaw sNWw. \mUo N{Iw kIe amen\y fn apamIptm {]mW\ntcm[\ kaamIpp. tbmKn ]m\\mbn CSs \mknImc{neqsS hmbp Dffn henXn\ptijw AXns\ bYm iIvXn DffnXs XSp \ndpn he \mknIm c{n IqSn shfnbntev hnSWw.

86. Cm {Inbm XYm m\w {_mo cu{Zo N I sshjvWho {Xn[mam{XnXn b{X XXv] cw tPymXn tcmanXn 87. hNkmXt]nXyw h]pjm XXv ka`ytkXv I a\km Xt]nXyw XXv]cw tPymXn tcmanXn 88. ipNn hm]yipNn hm]n tbm Pt]Xv {]Whw kZm I k \ en]yXn ]mt]\ ] ]{Xahmw `km 89. Nte hmtX Ntem _nq \nte \ntem `thXv tbmKo mWp Xzam]v t \mXn XtXm hmbpw \ncptbXv. 90. bm]Zv hmbpxntX tZtl Xm] othm \apXn I acWw Xky \njv{Imn kvXtXm hmbpw \ncptbXv
Cmin, m\in, {Inbmin Fo aqpw {_o cu{Zo sshjvWho Fo aqpam{XIfpw ]catPymXn cq]amb Hmwmcn nXn sNpp. AXns\ hmpsImv kZm P]npIbpw icocw

735

I 96.

AartXmZ[n kmiw tKmoc[htfm ]aw I [ymXzm N{akmw _nw_w {]mWmbmta kpJo `thXv

97. kv^pcXv {]Pme kwPmem ]qPymamZnXy aWvU ew I [ymXzm lyZn nXw tbmKo {]mWmbmta kpJn `thXv 98. {]mWw tN Zn X bm ]nt_nb anXw `qtb \yYm tcNtbXv I ]oXzm ]nwKfbm kaocWatYm _zm XytPZv hmtatbmx I kqcyN{ akmct\\ hn[n\m _np Zzbw [ymbtXx I ipm \mUnKWm `hnbant hmk Zzbm Zq[zx 99. btYjvS [mcWw hmtbmc\eky {]Zo]\w I \mZm`n hyncmtcmKyw PmbtX \mUn tim[\mXv 100. {]mtWm tZlntXm bmhZv ]m\w Xp I \ncptbXv GI izmkabo am{Xm Du[zt[m Kat\ KXn.
]mS t]msebpw ]iphn ]mep t]msebpw shfp N{_nw_w [ym\npsImv {]mWmbmaw sN Ww. AXn\ptijw Pzenp Pzmebvsw lyZb nX\mb kqcys\ [ym\nv {]mWmbmaw sNWw. BZyw CUbn izmksaSpp ]nwKfbn IqSn tcNIw sNbvXv ]nwKfbneqsS izknv CUbn IqSn ]pd tp hnSWw. Cs\ kqcyN{ _npsf [ym\nv A`yknm cp amkn\pffn Xs \mUnI ipamIpw. hmbphns btYjvS{]thiw, PTcmnZo]\w \mZ {ihWw BtcmKyw Ch \mUntim[\sImv km[yamIpp. tZln {]mWhmbp \ne\npnStmfw A]m\s\ \ntcm[nWw. GImizmkbpamb am{X lyZbmImin apIfnepw Xmsgbpw hpw t]mbpancnppv.

103. ]qcIw ZzmZiw IqcymXv Ipw`Iw tjmUjx `thXv tcNIw ZitNmw Imcx {]mWmbmax k DNytX 104. {][ta ZzmZimam{Xm a[yta ZznKpWm aXm I Dta {XnKpWm t{]mm {]mWm bmaky \nbx 105. A[ta tkzZP\\w Itm `hXn a[yta Dta I m\a]vt\mXn XtXm hmbpw \ncptbXv

tcNIw, ]qcIw, Ipw`Iw Ch {]mW kzcq]fmWv. {]mWmbmaw ZzmZi am{Xbn sNWw. ]{p am{XItfmSpIqSnb kqcyN{mcpsS Cu {]mWmbmaw, kakvX tZmjfpw \innpXmWv. ZzmZi am{Xmbpamb ]qcIw, sNbvXnv ]Xn\mdp am{XItfmSp IqSnb Ipw`Iw sNWw. CXns\ Hmm {]mWmbmasav ]dbpp. ZzmZiam{Xmbpamb {]mWmbmaw eLphpw CXns CnbpffXv a[yahpw aqnnbpffXv DahpamIpp. eLphmb {]mWmbman hndbepmIpw. Da {]mWmbman CcnnSn \nv s]mppthm Fp tXmepmIpp. Cs\ hmbphns\ \ntcm[ntXpv.

101. tcNIx ]qcI ss h Iqw`Ix {]mWhmXIx I {]mWmbmtam `thtZhw am{Xm ZzmZikwbpXx 102. am{Xm ZzmZi kwbpu, ZnhmImc \nimIcu tZmj Pmea_w\ u mXhyu tbmKn`nx kZm

106. _]Zvam kt\m tbmKo \akvIrXy Kpcpw inhw I \mkm{K Zrjv SntbImIo {]mWmbmaw ka`ytkXv. 107. ZzmcmWmw \hkw\ncpy apXw _zm ZrVm [mcWmw I \oXzm Imea]mhn klnXw iym kawNmenXw I B[ym\bpX kvXzt\ \ hn[n\m hn\yky aq[v\n ncw I bmhnjvT Xn XmhtZh alXmw kwtKm\ kwkv XqbtX 108. {]mWmbmtam `thtZhw ]mXtI\ ]mhI I `thmZ[n almtkXp I t{]mNytX tbmKn`n I kZm 109. Bkt\\ cpPw ln {]mWm bmta\ ]mXIw I hnImcw am\kw tbmKn {]XymlmtcW apPv NXn. 110. [mcWm`n at\mss[cyw bmXn ssNX\yaZv`pXw I kamt[m tamam]vt\mXn Xzzm I ip`mip`w.

736

kam[\ tam am]vt\mXn Xyzm I ip`m`p`w ]mk\nencppsImv inh\mIp Kpcphns\ \akvIcnWw. ]ns \mknIm{KnZrjvSnbpdnv GImInbmbn {]mWmbmaw sNWw. \hZzmcsfbpw \ntcm[nv hmbp ASn ZrVambn in Nme\w sNbvXv A]m\s\bpw An klnXw IpWvUen\nsbbpw apI fntev sImpt]mbn B[ym\tmsS AXns\ incn \ndppI. F {X kabw AXv AhnsS nambncnptm A{Xbpw \XmWv. Cs\bpff {]mWmbmaw ]m]amIp hndIn\v Anbpw kwkmckmKcXcWn\v tkXphpamWv. Bk\w sImv tcmKm[nIfpw {]mWmbman ]m]hpw ianpp. tbmKnbpsS am\knI hnImc {]Xymlmcm ZqcoIrXamIpp.[mcW sImWASv at\mss[cyhpw kam[nbm ApXmhlamb ssNX\yhpw DmIpp. As\ tbmKn ip`mip` I hnapIvX\mbn tamw hcnpp.

tbmKnI ka`mh\tbmsS hntijXXzw {]m]npp.

115. KK\w ]ht\ {]m]vtX [z\n cpXv ]ZytX alm I LmZo\mw {]mhmZymXmw \mZ knocpZocnXmx
BImin ImSnptm almb [z\n DmIpp. aWnbpsSbpw apw i_vZw tIsSpp. AtXmsSmw \mZ knnbpw ssIhcpp.

111. {]mWmbmaZznjSvtI\

{]Xymlmcx {]IonXm I {]XymlmcZznjSvtI\ PmbtX [mcWmip`m 112. [mcWm ZzmZi t{]mw [ym\w tbmK hnimcss` I [ym\ ZzmZ ktIss\h kam[n c`n PmbtX 113. bXv kam[u ]cw tPymXn c\w hniztXm apJw I Xkva n ZrjvtS {InbmI bmXm bmtXm \hnZytX 114. kw_mk\ ta{UawLnbpKfw Imn\mkm ]pS I ZzmcmZywKpen`n \nbay]h\w ht{W hm ]pcnXw I _[zm hkn _lz]m\ klnXw aq[v\n ncw I [mctb tZh bmn hntij XXzkaXmw tbmKoizc kvX\x
{]mWmbmahpw {]Xymlmchpw ]{p XhW A`yknm ip`amb [mcWbpmIpw ]{p XhW sNp [mcWsb [ym\w Fv ]dbpp. ]{p [ym\w sImv kam[nssIhcpw kam[n ssIhm ]catPymXnns A\hniztXm apJ`mhm {InbmImi KXmKXfn \nv tamN\w e`npp. Bk\\mbn cp ImepIfpw ta{Um\p tNp sNhn, Iv, aqv FnhbpsS Zzmc hncepI sImv_nv hmbphns\ hmbphn IqSn henv Dffntev sImp t]mIWw. AXns\ A]m\\pambn tbmPnnv s\n \ntcm[nWw. ]noSv incn ocoIcnWw. Cs\ AXn tXPns\ ebnnv

116. {]mWmbmta\ bpt\ kh tcmKtbm `thXv I {]mWmbma hnbp`yx khtcmK kapZv `hx 117. lnm ImkkvXYm izmk;incx Imn thZ\mx I `hn hnhn[mx tcmKmx ]h\ hyXyb{IamXvx 118. bYm knwtlm KtPm hym{Lx `thZv hiyx iss\x I iss\xXssYh tkhntXm hmbp \yYm ln km[Iw 119. bpw bpw XytPXv hmbpw bpw bpw {]]qctbXv I bpw bpw {]_o bmtZhw knnahm ]m\pbmXv 120. NcXmw NpcmZo\mw hnjtbjp bYm{Iaw I bXv {]XymcWw tXjmw {]Xymlmcxk DNytX. 121. bYm XrXob Imte Xp chn{]XymltcXv {]`mw I XrXobmwKntXm tbmKn hnImcw am\kw ltcXv CXyp]\njXv
kh tcmKfpw {]mWmbmam kpJsSpp. {]mWmbma clnXambm kIe tcmKfpw ]nSns Spp. Fn Npa, izmkw, sNhnthZ\, Ip thZ\ XpSnb tcmKp ImcWw hmbp hnImcamWv. knwlw, B\, hym{Lyw XpSnb Ppsf kmh[m\w sacpnbm himmw. AXpt]mse hmbphns\bpw himmw.Asn AXv km[Is acW ImcW amImw. hmbphns\ bpn]qhw \ntcm[nWw. F m knn ssIhcpw. hnjb kpJ fntep t]mIp NpcmZnIfmb C{nbsf XSppXmWv {]Xymlmw. aqmw bman kqc y{]Imiw Ipdph cpXp t]mse XrXoXmwK\mbn tbmKn at\mhnIm csf \nb{nWw D]\njv DXvt_m[nnpp. tbmKNqUmaWn D]\njv kam]np.

737

I
imn-]mTw

1tbmK-X-tXzm-]-\n-jv
Hmw. kl-\m-h-Xp. kl \u `p\-q. klhocyw Ic-hm-hssl. tXPkzn \mh-[o-X-a-kvXp. am hnZz-jm-h-ssl. Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w Rsf cp-t]-scbpw Hcp-anv cn-s. cp t]scbpw Hcp-anv ]cn-]m-en--s. R cpt]cpw Hcp-anv Ign-hp-I t\S-s. R-fpsS A[y-b\w tXPn-kzn-bm-I-s. R ]c-kv]cw tZzjn-m-Xn-cn--s. Hmw. imnx imnx imnx

K
3

n ]d-bmw. {i-tbmsS tIp-I. kh Pohn-Ifpw amb -bpsS ambm-Pm-e -m _Zv[am-Wv. ambm-Pmew XIv Ahv apn amw ImWn-p-sIm-Sp-m-\pXpw P Pcm-hym-[n-Ifn \nsmw tamN\w Inm-\p-Xp-am-b-amw CXmWv''

6. \m\m-amsskvXp Zpjv{]m]w ssIheyw ]caw ]Zw ]XnXm imkv{X-Pm-tejp {]bm tX\ tamlnXm 7. A\nhmNyw ]Zw hpw \ iIyw XXv kpssc-c]n kzm-{]-Imi cq]w XXv Inw imkvt{XW {]Im-itX 8. \njvIew \new imw khm-XowX \ncm-abw Xtah Poh-cp-t]W ]pWy ]m] ]ssehrXw 9. ]c-am ]Zw \nXyw XXv IYw Poh-Xmw-KXw kh-`m-h]Zm-XoXw - m\-cq]w \nc-RvP\w 10. hmcn-hXv kv^pcnXw Xkvanw kvX{Xmlw IrXn-cp-nXm ]m-Ia-`qXv ]nWvUw - [mXp _w KpWm-Iw. -

ap amw B{i-bn-m ssIh-ey-am-Ip ]c-a-]Zw Inm {]bm-k-am-W.v hnhn[ imkv{X-a-X--en IpSpn m\n-I-fpsS _pn ]I-bvp-p. A\nh-N-\o-b-amb B ]Zw tZh-mpw hn-m {]bmkw kzm-{]Im-in-Xcq-]s imkv{X-s-s\ {]Im-in-n-m Rm tbmKn-I-fpsS lnX- n-\p- thn tbmK-X- Xz-s- Ignbpw? \njvI-f-hpw \n-ehpw imhpw khm-Xon ]d-bmw. AXp tIp- Itbm ]Tn-p- Itbm sNbvXm Xhpw \ncm-a-b-hp-amb XXzw Xs-bmWv Poh-cq-]n ]m]-samw \in-pw. hnjvWp Xs-bmWv alm-tbmKn; ]pWym-]p-Wy-^-e-bp--am-bn-cn-p--Xv. \nXy\pw `mhmkh-`q-X-fp-sSbpw BZn-a-lm-`q-Xhpw alm X]-kznbpw Xo-X\pw m\ kzcq-]nbpw ambm-c-ln-X-\p-amb B]-cAtlw Xs. B ]pcp-tjm- -a XXz-am-n Zo]w am-m-hns ]Zw Pohn-Is-s\ e`nmw? AXn t]mse {]Im-in-p-p. {_mhv PK-m- b-I-\mb hnjvWpsh-n-s\m kv^pc-Wap-mbn AXn Al-m-chns\ Bcm-[nv \a-kvI-cnv Cs\ ]d-p. ""Asap-m-bn. ]ns ]-a-lm-`q-Xam-Ip [mXp-hn-\m _\nv AjvSmw-Kbp-amb tbmKw D]-tZ-inp XcWw'' amb KpWm-I ]nWvUw ]nd-p. AXp-tIv lr-jn-tI-i ]dp ""Rm B XXz-s-

1. tbmK-XXzw {]h-yman tbmKn\mw lnX Imaybm brXzm N ]TnXzm N kh ]mss] {]ap-NytX 2. hnjvWp \ma alm-tbmKo alm-`qtXm alm X]mx Xz-amt bYm-Zot]m ZriytX ]pcp-tjm-ax 3. Xam-cm[y PK-mYw {]Wn-]Xy ]nXm-alx ]{]-tbm-K-XXzw ta {_pln NmjvSmwK kwbpXw 4. Xap-hmN lrjo-tItim hyman irWp XXzXx kth Pohm kpssJ ZpxssJ ambm Pmte\ thjvSnXmx 5. tXjmw apn-Icw amw ambm Pme \nIr-\w P-a rXyp Pcm-hym-[n \mi\w arXyp Xmc-Iw.

738

I 11. kpJ-ZpxssJ kam-bpw


Poh-` m-h-\-bm- Ipcp tb\ Pohm-`n[m t{]mm hnipssx ]c-am-\n 12. Ima-t{Im[ `bw Nm]n taml-tem` atZm cPx P-a r-Xyp ImWyw timI-kvX{m p[m Xrjzm 13. XrjvWm em `bw ZpxJw hnjmtZm lj Gh N G`ntZm-ssj hn\nap-xt# Pohx k tIhtem aXx 14. Xkvam-tm-j-hn-\m-im ap]mbw IY-bman tX tbmK-lo\w IXw m\w tamZw `hXn {[phw 15. tbmtKm ln m\-lo-\kvXp \ tam. tam IWn XkvamXv m\w N tbmKw N apap-pZr-V-a -`y-tkXv

19. tbmtKm ln _lp[m {_ `nZytX hyh-lm-cXx a{-tbmtKm eb-ssh ltTmku cmP-tbm-KXx 20. Bcw-` LS-ssh XYm ]cn-Nbx kvarXx \njv]-n-tXyhm N kh{X ]cn-IonXm

Am-\-m kwkm-chpw m\-m kwkmc-hn-ap-nbpw `hn-p-p. BZy-ap-m-bXv m\-kz-cq-]am- Wv. m\-m tbw ssIh-cp-p. GsXm- n-\m kzkz-cq-]m\w e`n-p-p, AXp-Xs ssIh-ey-sa ]c-a -]-Zhpw \njvIf-\n-e-amb kn-Zm-\ kzcq]w Dev]n nXn kwlm-c-, kv^pc-Wm\w Ch ssIh-cp-p-p. AXp Xs bYm m\w. C\n tbmK-s-n ]d-bmw. {_, tbmK-n\v hyh-lm-cZrjvSym ]e t`Z--fp-ap-v. a{-tbm-Kw, eb-tbm-Kw, lTtbm-Kw, cmP-tbm-Kw. Cs\ tbmK-n\v \mev Ah-I-fp-s-Xv {]kn- -am-Wv. Bcw`w LSw ]cn-Nbw \njv]n Cs\ \mev Ah-I-fp-ap-v. -

21. GtXjmw eWw {_ hty irWp kam-kXx kpJ ZpxJ-k-am-bp-\mbn Poh-`m-h-\tbmsS AXv amXr-Im-`n-bpXw a{w sNp-I. hnip--amb ]c-am-m-hn Pohm-`n[w F t]cn\m AXv Adn-b-s-Sp-p. Imaw, t{Im[w, `bw, tamlw, ZzmZ-im_vZw Xp tbm Pt]Xv tem`w, aZw, ctPm-Kp-Ww, Pw arXyp ImWyw timIw 22. {ItaW e`tX m\w X{, hni-v, Zmlw, XrjvW, e, `bw, ZpxJw, hnjmAWn-a m-Zn-Kp-Wm-nXw Zw, ljw Fo tZmj- -fn\nv hnap--am-bm Poh Aev]-_p-n-cnaw tbmKw "tIhew' Fv Adn-b-s-Sp-p. tZmj- Zpco-I-cn-m\p D]mbw Rm ]d-bmw. tbmK-hn-lo-\-amb m\w tkhtX km[-Im-[ax Fs\ tam- {]-Z-am-bn- ocpw? m\-c-ln-X-amb tbmKw 23. eb-tbm-K-n--eb; sImv tamw {]m]n-m km[y-a-. AXp-sImv apaptImSnix ]cn-IonXx p- m\hpw tbmKhpw A`y-kn-t--Xp-v. Kw-kvXn-jvT P] `pRvP 16. Am-\m-tZh kwkmtcm [ymtb-n-jvI-e -ao-izcw m\m-tZh hnap-NytX 24. k Gh eb-tbmKx kymXv m\-kz-cq- ]t a-hmZu lT tbmK-aXx irWp m\w tssb-I-km-[\w ba \nb-a-ssh 17. mXw tb\ \nPw cq]w Bk\w {]mW-kw-bax ssIheyw ]caw ]Zw 25. {]Xym-lmtcm [mcWm N \njvImew \new kmmXv [ym\w {`qa-[yta lcnw kn-Zm-\ cq]Iw kam[nx ka-Xm-hm 18. Dev]-n-n-Xn-kw-lm-c kmjvSmwtKm tbmK DNytX pn m\-hn-hPnXw Npcpn Rm Ch-bpsS eWw ]d-bmw. am{XGXXv m\-anXn t{]m tbmSp tN a{w Bbn-cn Ccp-\qdp {]mhiyw P]naY tbmKw {_hoan tX

739

I p--h {ItaW AWna XpS-nb AjvssS-izcy

32. {]mWm-bmaw XXx-Ip-cymXv knnsb {]m]n-p-p. Fm Aev] _pn-I-fmWv ]m-k\KXx kzbw - A-s\-bp tbmKw sNp-Xv; Ah km[-Im-[-amkptim-`\w aTw IpcymXv cm-W.v Nn-e-b-n\v tbmK-sav ]d-bp-p. AXv ]e-hnkqva-Zzmcw Xp \n{h-Ww. [- n-e p-a p-v . \S- p-t mgpw Ccn-p-tmgpw Dd-ptmgpw Dp-tmgpw \njvI-f --\mb ]c-a m-m-h ns\ 33. kpjvSbp en]vXw tKma-tb\ [ym\n--Ww. An-s\-bm-bm AXv eb-tbm-K-am-Wv. C\n kp[bm hm {]b-Xv\Xmx lT tbmKw baw, \nb-aw, Bk-\w, {]mWm-bm-aw, {]Xymap-ssW-i-s sIep-ssX lm-cw, [mc-W, [ym\w, kam[n Fn-h-bmWv AjvSmw-KhPnXw N {]b-Xv\X tbm-Kw. 34. Znt\ Znt\ N. krjvSw 26. alm-ap{Zm alm-_tm kP\ym hnti-jXx alm-th[ tJNco hmknXw N kpK-t\ Pme Do-bm-\ [p]nXw KpevKp-em-Zn`nx aqe-_-kvX-ssYh N 35. \mXyp-{nXw \mXn-\oNw 27. ZoL {]W-h-k-m\w ssNem-P n-\-Ip-tim- cw knm {ihWw ]cw Xt{Xm-]hniy ta[mho ht{Pmfo Nma-tcmfo N ]m-k\ ka-\znXx kltPmfo {Xn[m aXm Ima \oI-s\ temep-]Xsb arK-Xr-jvWsbp 28. GtXjmw eWw {_ IcpXn _pn-am-\mb km[-I Ah ssIsh-Sn-b-Ww. {]tXyIw irWp XXzXx ]m-k-\--\mbn {]mWm-bmaw A`y-kn--Ww. AXn\v Hcp \ IpSocw sNdnb hmXn-ep-I-tfm-Sp-Iq-Sn-bXpw ZzmceLzm-lmtcm bta-tjzmtIm -sfmpw Cm--Xp-ambn Xo-Ww. NmWIw sImv aptJym `hXn t\Xcx AXp sagp-Ip-I. ap, Nnen XpS-nb Pohn-I Cm29. Alnwkm \nb-ta-jzIm - X m-b n-cn- - W w. Znhkw Xqp hrn-b m- -W w. apJym ssh NXp-cm-\\ KpKpep XpS-nb kpK-{Z-hy--fm hmkn-X-am-pI. A[nIw heptXm sNdptXm Am hkv{Xw [cnp knx ]m XYm-knwlw `{Zw tNXn amtm-entem Ipim-k-\-ntem Ccpv ]m-k\w ioenNXp jvTbw p-I. 30. {]Y-am-`y-kImte Xp 36. EPp-Imbx {]mRvP-en hnLv\m kypXp cm\\ {]W-ta-ZnjvS tZhXmw Bekyw I\w [q tKmjvTo XtXm ZnW lkvXky a{m-Zn-km-[\w AwKp-jvtS-ss\h ]nwKemw alm-ap-{Z, alm-_-w, alm-th-[w, tJNco Pme-c-_w, Do-bm-\w, aqe-_-w, ZoL-{]-W-hkm\w, 37. \ncp[y ]pc-tbZv hmbp ]c-akn-m--{i-hWw. ht{Pm-fn, Aa-tcm-fn, kl-tPm-fn, anU-bmXp iss\x iss\x Fnh aqp-hn-[-n-ep ap{Z-I-fm-W.v {_ Ah-bn bYm-iy hntcm-t[\ Hmtcm- n-sbpw eWw ]d- bmw. ba--fn Aev]m-lmcw XXx Ipcym Ipw`-Iw. am{X-amWv apJyw. \nb-a--fn Alnw-kbpw {][m-\amWv. A`ym-k-ns BZy-Ln oWw BXva-{]- 38. ]p\-kvXy-tPXv ]nwK-ebm - iss\-tch \ thKXx iwk [q-k-m]w a{ km[\w apX-emb hnLv\ Dm-Ipw. ]p\x ]nwK-fbm ]qcy 31. [mXp-kv{Xo-eu-ey-Im-Zo\n ]pc-tb-Zp-Zcw iss\x arK-Xr-jvWm-a-bm\n ssh 39. [mc-bnXzm bYm-in mXzm kp[o-kvXp-tPXv khm tcN-tb-Zn-Ubm iss\x hnLv\m ]pWy-{]-`m-hXx b bmXy-tP-tbm ]qcy [mc-tb-Z-hn-tcm-[Xx

740

I 40. Pm\p-{]-Z-nWo IrXy


\{ZpXw \ hnfw-_nXw AwKp-en-kvt^m-S\w IpcymXv kmam{X ]cn-Ko-btX
\nhn-cpv ssIIqn CjvS-tZ-hs\ \a-kvI-cnv heXp ssIsImv ]nwK-f sb Aan kmh-[m\w ]pcIw sNbvXv \ntcm-[nv Ipw`Iw sNp-I. ]ns ]nwKf-ap-tJ\ hmbp-hns\ km[m-cW KXn-bn ]pdtv hnSWw. ]ns ]nwK-f-bm hmbp-hns\ hb-n \nd-bvpI. bYm-in [mcWw sNbvXp. CU-ap-tJ\ tcNIw sNWw. Cs\ GXp aqnZzm-c-n-eq-sS-bmtWm izknXv AXnIqSn hopw \ndv at aqnZzm-c- n IqSn ]pd-tp hnp-sIm-a-n-cn--Ww. Gsd ]Xp-stbm Gsd thK-ntem AmsX hnc-ep-sImv apv {]Z-o-Icn-p-I. B ka-bs Hcp am{X-sbv ]d-bp-p.

45. Pmbt tbmKnt\m tZtl Xm\n hymay tijXx ico-c-eLpXm Zo]vXn PT-cmn hnh\w 46. IriXzw N ico-cky XZm-Pm-tbX \nn Xw tbmK-h n-Lv\I-cm-lmcw h-tb-tXym-K -hn- ax 47. ehWw kj]w Nm apjvWw XovWw N cqIw imI-PmXw cma-Tm-Zn hn kv{Xn ]Y-tk-h\w 48. {]mXx kv\mt\m ]hm-km-Zn Imb-t-imw hP-tbXv A`ymk Imte {]Yaw ikvX w ocm-Py-t`m-P\w 49. tKm[p-a-ap-ZvK-im-eyw tbmK-hr-n-Icw hnZpx XXx ]cw btYjvSw Xp iw kymZzm-bp-[m-ctW 50. btYjvS [mc-Wm-Zzmtbmx kntXv tIhe Ipw`Ix tIhte Ipw`tI knt tcN-]p-c-hn-hPntX

41. CUbm hmbp atcm]y iss\x-tjm-U-i-am-{Xbm Ipw`-tbXv ]qcnXm ]m Xpx jjvTym Xp am{Xbm 42. tcN-tbXv ]nwK-fm-\mUym Zzm{Xnw-i-m-{Xbm ]p\x ]p\x ]nwK-f-bm-]p-cy ]qhXv kpk-am-lnXx 43. {]mXa-[y-Znt\ kmb a-cmt{X N Ipw `Im iss\-c-ioXn ]cyw NXphmcw ka-`y-tkXv 44. Ghw am{Xm-{X-bm-`ym-km mUo ipn-kvXtXm `thXv bZm Xp\mUo ipnx kym Zm Nnm\n _mlyXx
BZyw CU-bn IqSn ]Xn-\mdp am{X hmbp-hns\ Dn-tebvv henv ]ns Adp-]n-\m-ep-hsc Iw`Iw sNbvXp ap-n-cp hsc ]nK-f\m-Un-bn IqSn tcNIw sN-Ww. AXn-\p-tijw cmw {]mhiyw ]nwK-ebn IqSn hmbp-hns\ henv apn-e-s-t]mse sNbvXp-sImn-c-Ww. cmhn-sebpw Dbvpw kypw A-cm{Xn-bnepw \mep-{]m-hiyw kmh-[m\w F]Xp Ipw`Iw hsc sN-Ww. Cs\ aqp-am-ks A`ym-k-m \mUo-ipn ssIh-cpw. km[-Is tZl-n AXns Nn-fpw ImWm-dm-Ipw.

AtXm-sS tbmKn- bpsS ico-c-n ImW- s- Sp Nn ]d-bmw. Hv ico-c-em-L-h-am-Wv. AtXm-sSmw PTcmn Xo{h-am-Ip-p. icocw \nn--amIpw tbmK-hnLw hcp-p Blmcw ssIsh-Sn-b-Ww. Dv, F, ]pfn-v, NqtS-dn-b-Xv, cq-XojvW t`mP-\w, Imbw XpS-n-bh, kv{Xo kw, A[nIw \S-p-I, {]mXx-kv\m\w, D]hmkw XpSnbh hn-p-I. A`ym-km-cw-`n ocm-hpw s\bvsIm-p t`mP-\hpw t{ijvT-am-Wv. tKmX-v, Dgp-v, Acn-`-Ww Fn- h tbmK-hr-n-I-c-am-Wv. Cs\ A`ymkw sNbvXm hmbp-hns\ btYw [cn-m-\p in Inpw. hmbp-[mcWw km[n-m tIh-e-Ipw-`Iw kn-am-Ip-p. Atm tcNI ]qc-I- ssIsh-Sn-bmw.

51. \ Xky Zpe_w InnXv {Xnjp temtIjp hnZytX {]tkztZm PmbtX ]qw a\w tX\ Imc-tbXv

741

I 52. XtXm]n [mc-Wm-Zzmtbmx


{Ita-ssWh iss\x iss\x Itm _hXn tZlky Bk\ ky tZln\x 53. XtXm-[n-I -X-cm-`ym-km ZpZpco tkz\ PmbtX bYm N Z Zptcm `mhx DXvp-tXym-XvXy KXn 54. ]Zvam-k-\-ntXm tbmKo XYm KXn `qXte XtXm-[n-I-X-c m-`ym-kmXv `qan-Xym-K PmbtX 55. ]tam-k-\ Ghmku `qan-ap- rPy htX

60. knwtlm hm tbmKn\m tX\ {anbt lkvX XmUnXmx Iky bYm cq]w XYm kymZ]n tbmKn\x

]t Xs kmayhpw inbpw ap--hcpsS apn {]I-Sn-n-cp-Xv. kzbw Iv Xs Dmlw hn-n-p-I. AXn ]ns km[m-cW {]bm-k-sfmpw km[-I-\p-m-hn-. ae-aq-{X- Ipdbpw \n{Z Npcp-pw, aqn- tbm Xptem hnbtm hmbp-hns ZpKtam Ah-\p-m-In-. A`ymkw hn-p--tXmsS \ in-bp-m-Ipw. Fn-s\bpw t\cn-Sm-\p in Inpw. ISph B\ knwlw XpS-nb arK-fpw tbmKn-bpsS ssIsIm-p Hcp ASn-tb-m Np-t]m-Ipw. Imas\m ku-cyhpw Dm-Ipw.

61. X{Zp-]hiKm \mcyx - Imwt Xky kwKaw AXn-am-\p-j-tN-jv SmZn bZn kwKw Itcm-tXzj XYm kmay-ap-Zv` -thXv Xky _np tbm `thXv tbmKnv AXn-\p-tijw aqp temI-nepw Hpw 62. hP-bnXzm kv{Xnbmx-kmKw Zpe-`-am-hp-I-bn-. A`ym-k-L-n Dm-Ip hnbv Ipcym-`-`ym-k-am-Z-cmXv tZl-n an--Ww. AtXmsS hmbp [cn-m-\p tbmKn-t\mwtK kpK- in IqSpw. AtXmsS Ccn-p km[-Is icocw hndPmbtX _np [mc-WmXv bvp-p. Ipsd--gn-bp-tm Xh-f-bvsm tNjvS Dm63. XtXm cl-kyp-]m-hnjvSx Ipw. AXm-bXv IpXn-p-Nm-Sp Ahm hnti-jw. {]Whw pX-am-{Xbm AXnepw D]-cn-bmb A`ym-k-n Ah `qan-bn \nv Pt]Xv ]qhmPn-Xm\mw Xp s]mm XpS-p-p. CXp-t]mse Aam-\p-jn-I-{]-hr-nI sNm\pw Ign-bpw. ]m]m\mw \mi-tl-X-th 64. kh hnLv\ltcm a{x 56. \Zi-tb kmayw {]Whx c htZm-jlm Zi\w hocy hcw Gh-a-`ym-k-tbm-tK\ knn-cm-c w-`-kw-`hm kzev]w hm _lp[m ZpxJw 65. XtXm `thXv cT hm tbmKo \ hyYtX XZm ]h-\m-`ymk XXv]cm 57. Aev] aq{X-]p-co-j {]mtWm-]mt\m at\m _pn kzev]\n-{Z PmbtX Pohm ]c-am-t\mx Ioethm Zpjn-Im-emem tkzZ-Zp--Xm-\t\ 66. At\ym\y kmhn-tcm-tZ\ 58. GXm\n khYm Xky GIXm LStX bZm \ Pmbt XXx ]cw lSm-htXn km t{]mm XtXm-[n-I-X-c m-`ym-kmXv Xn-m\n {_ho-aylw _e-apXv ]ZytX _lp 59. tb\ `qNc knnx kymXv `qN-cmWmw Ptb-ax hymt{Lm hm ict`m hm]n KtPm Khb Gh hm
kv{XoI Ahs cq]-m BIr-jvS-cmbn Ah\p-am-bp kwKaw B{K-ln-p-shp hcmw. tbmKn kv{Xo kwKaw sNbvXm Ahs hocyw \jvS-s-Sp-p. AXn\m kv{XoIsf {in-msX ZrV-X-tbmsS A`ym-k-]-c\m-I-Ww. hocy-[m-c-Wm Abm-fpsS icocw kpK-n-

742

I X-am-Ip-p. Abm GIm--Xbn-en-cpv X-am-{X-bn {]Whw P]n-Ww. Xqew ]m]w \inp; {]Whw kh-hn-Lv\-lm-cn-bm-Wv. Cs\ A`ym-k-tbm-K-m knn ssIhcpw hmbp [mc-W-m {]mW A]m-\ a\v _pn Pohm--]-cam-m- Fn-h-bpsS ]mckv]cn-X-amb sFIyw m]n-X-am-Ip-p. AXns Nn ]d-bmw.

67. ]qhw bx IYn-tXm-`ym-k pmwiw ]cn-{K-tlXv Znhm hm bZn hm kmbw bma-am{Xw ka-`y-tkXv 68. GI-hmcw {]Xn-Zn\w IpcymXv tIh-e-Ipw-`Iw C{n-bm-W o-{n-bmtt_ym bXv {]Xym-l-cWw kv^pSw 69. tbmKn Ipw`-I-am-mb {]Xym-lmc k DNytX bZyXv ]iyXn Np `ymw X-Zm-tXn `mh-tbXv 70. bZyXv irtWmXn Im`ymw X-Zm-tXn `mh-tbXv e`tX \mkbm bZr -Zm-tXn `mh-tbXv
BZyw sNbvXn-cp A`ymkw ]noSv \men-semv sNbvXm aXn ]Item cm{Xntbm Hcp bmaw A`ymkw sN-Ww. Ip`Iw am{Xw {]Xn-Zn\w Hcp {]mhiyw sNWw. Ipw`Iw sNbvXv C{n-b-sf Ah-bpsS hnj-b-fn\nv {]Xym-lcn-Ww. CXmWv {]Xym-lm-cw. Cu L-n Fp-I-mepw GXv tImepw Fv aW-nmepw Ah-sbmw B-`m-h\tbmsS kzoI-cn-p-I. - -

74. hmIvknnx Ima-cq-]Xz aZr-iy-I-cWo XYm ae-aq{X {]te-t]\ temlmtZx kzXm `thXv 75. tJ KXn-kvXky PmtbX k-Xm-`ymk tbmKXx kZm _pn-aXm `mhyw tbmKn\m tbmK kntb

\mn GXp ck- a mtWm {K- l n- - s - Sp- Xv AXns\ B-cq-]-n `mhn--Ww. Xzn GsXmv kv]in--s-Sp-p, AXnepw A-`mhw thWw. Cs\ mt\-{nb hnj-b- km[Iw sNbvX Znh-k-n Hcp bmaw hsc A`ymkw thWw. am\-kn-I-amb Ign-hpIp ]pdsa km[-I\v Zqc-{ip-Xn, Zqc-Zr-jvSn, hmIy-knn, Ima-cq-]-[m-c-W, AZr-iy-\m-Im-\p Ignhv CsXms knn- pw. Abm-fpsS ae-a q-{X-t e-]-\ m Ccpv kz-am-Ip-as{X. BIm-iKa\w XpS-nb knn-Ifpw - Dm-Ipw. _pn-am-\mb tbmKn {im-ep-hm-I-Ww.

71. Pnlzbm b{Zkw lrn X-Zm-tXn `mh-tbXv XzNm bZyXv kv]ptiXv tbmKo X ZmtXn `mh-tbXv 72. Ghw mt\-{n-bmWmw Xp XXv kuJyw kpkm-[tbXv bma-am{Xw {]Xn-Zn\w tbmKo bXv\m-ZX{nXx - 73. bYmhm Nn-km-ayw PmbtX tbmKnt\m {[phw Zpc-{ip-XnZp-c-ZrjvSnx Wm pcm-Ka-kvXYm -

76. GtX hnLv\m alm-knZvt[x \c-ta {X _pn-am \ Zi-tbXv kzkm-ayw bky Ikym ]ntbm-Kn-cmSv 77. bYm aptVm bYm lytm bYm _[nc Gh hm XYm htX temIky kzkm-ay ky Kp]vXtb 78. injym kzkz-Im-tcjp {]m-bn \ kwibx XXv I Ic-hy{Kx kzm`ymtk hnkvartXm `thXv 79. Ahn-kvarXy Kptcm hmIy a`y-tk Zlmiw Ghw `thXv lTm-hm kXm `ymk-tbm-KXx 80. A\-`ym-k-h-X-ssh hrYm tKmjvTym \ knymXn Xkva mXv kh-{]-b-tX-\\ tbmK-tah kZm-`y-tkXv
Ch alm-kn-nv hnLv\am-Wv. Adn-hp tbmKn AXn Xmev]cyw Im-cp-Xv. Ah-bn \nsmw Hgn-pam-dWw. Xs Ignhv {]Zin-n--cp-Xv. km[m-c-W-m-cs apn {`mt\m _[n-ct\m aqIt\m Bbn A`n-\-bnmw. Xs Ign-hp-I tKm]y-ambn shbv-Ww. injym At]-n-mepw hg-msX kZm A`ym-k-n \nc-

743

I \m-bn-cn--Ww. Cs\ \nc--c-amb A`ym-k-m lTmh ssIhcpw A`ym-k-mte CXv ssI hcp-Ibpq. {]kwKw sImv Hpw \S-n-. kZm tbmKm-`ymk \nc-X-\m-hp-I.

81. XXx ]cn-Nbm-hm PmbtX `ymk tbmKXx hmbpx ]cn-NntXm bXv\m Zn\m kln IpWvUeo 82. `mh-bnXzm kpjp-av\mbmw {]hn-ti-Z-\n-tcm-[Xx hmbp\m kl Nnw N {]th-in alm-]Yw 83. bky Nnw kz]-h\w kpjpav\mw {]hn-ti-Znl `qan cmt]m \tem hmbp cmIm-itXn ]Ix 84. tbjp ]kp tZhm\mw [mcWm ]-t [m-NytX ]mZmZn Pm\p-]cyw ]rYzn ho m\-ap-NytX 85. ]rYnho NXp-c{w N ]oX-hw ehIw ]moth hmbpam im]y eImtc ka-\znXx 86. [ymbw-Xq `pPm-Icw NXph{w lnc-bw [mc-tbXv ]-LSnIw ]rYn-ho-P -b-am- ]v\p-bmXv
]noSv A`ym-k-m ]cn-Nbw t\Sm Ign-bp-p. AXns\ {ianv hmbp klnXw An-tbbpw IpWvU-ensbbpw km[Iw sNbvXv `mh\m ]qhw kpjp-av\bn {]th- i n- -W w. Ahn- Ss \ntcm[w Pbnv hmbp klnXw alm cY-n {]th-in--Ww. BcpsS Nnw hmbp klnXw kpjp-av\bn {]th-in-p-p. Ah ]rYzn Pew An hmbp BImiw Fo ] alm-`q-X-fm-Ip tZh-msc Ap-hn-[n [mcWw sNpp. ]mZw apX app-hscbp `mKs ]rYzo-X-Xz-m\-sap ]d-bp-p. ]rYzn NXp-jvtIm-W-bp-hpw ]oXhhpw eIm-c-bp-hp-am-Ip-p. A-s\-bp ]rYzoX-Xz-n hmbp-hns\ Btcm-]nv eIm-c-n AXns\ tbmPn-nv AXn kz-abhpw NXp`p-Pm-Im-chpw NXpap-J- hp-amb {_s [ym\n--Ww. Cs\ ApL-Sn-Ihsc [ym\n-m ]rYzo-XXz hnPbw knn-pw. -

87. ]rYn ho tbmKtXm arXyp \ `th-Zky tbmKn\x B Pmt\mx ]mbp ]cy- a]mw m\w {]Ion-Xw. 88. Bt]m N{w ipw N hm_oPw ]cn-IonXw hmcptW hmbp-am-tcm]y hIm-tcW ka-nXw 89. kvatc-m-cm-bWw tZhw NXp _mlpw Incn-Sn\w ip kv^SnI kmiw ]oX hmkk aNypXw 90. [mc-tbXv ]-LSnImx kh ]mss]x {]ap-NytX XtXm PemZv `bw \mkvXn Pte arXyp\ hnZytX

]rYzn-tbm-K-{]-`m-h-m tbmKnv ac-W-ap-m-hn-. aqSp-ap-X KpZw hsc-bp `mK-n\v Pe-X-Xz-m-\-sav ]d-bp-p. AXv A-N{m-Im-c-n "hm' F _oPtmSp IqSn- b- Xm-Wv. Cu Pe- X- Xz- n hmbp-hns\ Btcm]nv "h'sb ka-Xz-bnv NXp _mlphpw Inco-S-[m-cnbpw kv^S-In, km-i\pw ]oXmw-_-c\pw ANyp-X-\p-amb \mcmb-Ws\ [ym\n--Ww. Cs\ Ap \nanjw [ym\nm `K-hm km[-Is\ Fm ]m]--fn \npw ap\m-pw. ]ns Hcp hn[-nepw Abmv Pe-n\np `bw Dm-Ip-n-. Pe-n Abmv acWw Dm-In-.

91. B]m-tbm lrZ-bmw N hn-m\w {]IonXw hn-kv{XotImw cw N tc^m-c kap-{Z-`hw 92. hl\u Nm\n e am tcm]y tc^m-c kap-Pzew {Xnb-cw hcZw cp{Zw Xcp-Wm-ZnXz kn`w 93. `kvtam qfnX khmwKw kp{]-k a\p-kva-c [mc-tbXv ]-LSnIm hn\m ku \ ZlytX 94. \ ZlytX icocw N {]hnjvS kym n aWvUte B lrZ-bmZv {`pthym ayw hmbp-m\w {]IonXw 95. hmbpx jSvtIm-WIw IrjvWw bIm-cm-c `mkpcw amcpXw acpXmw mt\ bIm-cm--cc `mkpcw

744

I 96. [mc-tb-{X kh-ao-izcw hniztXm apJw [mc-tbXv ]-LSnIm hmbp-hXv thyma-t Km-`-th-Xv.
ae-Zzmcw apX lrZbw hsc-bp `mK-n\v Anm\w Fp-]-dbp-p. An {XntIm-W-bp-hpw Nph-\n-dap-Xpw tc^-bp-hp-am-Ip-p. An-bn hmbphns\ Btcm-]nv cYs ka-\z-bnv {Xnt\-{X\pw ]cZ\pw Xcp-Wm-ZnXy kam-\\pw `kva [qfnX khmw-K\pw Bb cp{Z\ A\p-kvacn-Ww. Cs\ Ap-LSnI [ym\n- m Ah An-b m Zln- -s -S p-I - b n- . Ip Xobn IqSn \S-mepw Ah Zln-s-Sn-. lrZbw apX ]pcnIw hsc-bp m\-n\v "hmbpm-\-sav ]d-b p-p. AXv jv StIm-Whpw Irjv Whhpw "b' Imc-bp--hp-am-Wv. hmbp \-n bImc-tm-Sp-IqSn hniz-tXm-J\pw kh--\p-amb Cuiz-cs\ [ym\n-Ww. Cs\ Ap-\n-anjw [ym\n-m hmbphn-s\-tmse BIm-iNm-cn-bmbnocmw. -

103. XtXm ZrU-Vicocx kzmrXyp kvXky - \ hnZytX 104. kKpWw [ym\ taXXv kymZWn amZn KpW-{]Zw \nKpW [ym\ bpky kam-[o XtXm-`-thXv

{_mWmx {]f-tb-\mln \ko `Xn alm-aXnx

A-s\-bm-bm km[-I Fhn-sS- bn-cp- mepw hfsc kpJ- hm-\m-bn-o-cp-p. Cs\ Ign-hm tbmKn Aphn-[-n [mcWw sN-Ww. Xqew Ahs icocw ZrV-am-Ip ac-W`bw Dm-Ip-n-. {_-{]-fb-n\p tijhpw Ah ZpxJn-X\m-Ip-n-. Bdp \nanjw hsc Cs\ hmbp-hns\ \nb-{nv BIm-i- n CjvS-knn \Ip tZh-msc [ym\n--Ww. kKpW cq] [ym\m AWn-amZn KpW-knn; \nKpW [ym\-m kam[nbpw ssIh-cpw.

97. acWw \Xp hmtbm `bw `hXn tbmKn\x B{`p a[ymp aq[m amIm-im-\-ap-NytX 98. thyma-hrw N {[qaw N lIm-cm-c `mkpcw BImti hmbp amtcm]y lImtcm ]cn-icw 99. _np-cq]w alm-tZhw thymam-Imcw kZm-inhw ip-kv^-SnI kmiw [rX _mtep auen\w 100. ]-h-{-bqXw kuayw Zi _mlpw {Xntem-N\w khm-bp-ss[y [rXm-Imcw khm-`q-j-W`q-j nXw 101. Dam[ tZlw hcZw kh-Im-cW ImcWw BIm-i-[m-cWm Bky tJN-cyXzw `thXv {[phw
A-s\-bp tbmKnv hmbp-hns\ Aev]hpw `bs-tS--Xn-. hmbp ImcWw Ah acn-n-. ]pcnIw apX aqmhp hsc-bp `mK-n\v BImiw hr-mIm-chpw [qa-hhpw "l' Imc-m {]Im-in-X-hp-am-W.v BIm-iXXz-n hmbphns\ Btcm-]nv hnjvWp cq]- n alm tZh\pw thymam-Im-c-n kZm inh\pw ipkv^-Sn-I-Xp-ey\pw \na-e\pw N{-I-em-[-c\pw ]-apJ\pw kuay\pw Zi-_m-lphpw {Xnt\-{X\pw khm-bp-[[m-cnbpw kh-`-c-W-`q-jn-X\pw ]m-Xo-Im-\pw khIm-c-W-pw Imc-W-hp-amb `K-hm inhs\ BIm-in [mcWw sNbvXm Xo-bmbpw BIm-iK-a-\-n\p Ignhv ssIh-cp-p. 102. b{X b{X ntXm hym]n kpJ-a-Xy

106. Zn\ ZzmZi tI ss\h kam[nw ka hm]v\p bmXv hmbp \ncp[y ta[mhn Poh-ptm `hy-Xbw 107 kam[nx ka-Xm-hm Pohm ]c-am-t\mx bZn kztZ-lapXv krjv-Sn-anm tN ZpXv krtPXv kzbw 108. ]c-{_Wn eotbX \X-tkym-Xv{Imn cnjytX AY t\m tNXv kapXv krjvS kz icocw {]nbw bZn 109. kh-tem-tIjp hnl-cWn-amZn KpW \znXx - IZm-NnXv tkzbm tZthm `qXzm kzt alo-btX 110. a\pjym hm]n btm hm tkzbm ho-WmXv `thXv knwtlm hymtLm KtPm hmiy tkzmbm _lp-Xm-an-bmXv
tbmKw Adn-bp km[-I ]{v Znh-k-pn Xs kam[n ssIh-cnv Poh- p-\m-I p-p. kam[n Pohm--]-c-am-m--fpsS kam-\m-h--bm-Wv. AXn kzio-c-XymKw sN-W-sa-m-{K-l-ap-s - n As\ sNmw. C-s \-] -c-a m-m-h n ebn- -h\v hopw P-an-. icocw {]nb-am-sW-nepw Ah ico-cn Xs nXn-sNbvXv AWn-am-Zn-kn-n-ap-s-n Ftm thW-sa-nepw kz-n tZh-\p-am-Imw. a\pjyt\m bt\m BIm Ignbpw knwlw, ISph apXem-b-h-bpsS cq]- ssIsIm-m\pw Ign-bp--X Wv. m-

ai-ptX Ghw N [mcWmx ]-Ip-cymXv tbmKo hnN-Wx

745

I 111. btY-jvS-tah htX bZzm tbmKo atl-izcx


A`ym-k-t`-ZtXm t`Zmx ^ew Xp ka tah ln 112. ]mjvWow hmaky hmZ-ky-tbm-\n-mt\ \ntbm-P-tbXv {]kmcy ZnWw ]mZw lkvXm`ymw [mc-tbXv ZrVw 113. NnpIw lrZn hn\yky ]qc-tb-Zzm-bp-\m-]p\x Ipw`-tI\ bYm-in [mc-bnXzm Xp tcN-tbXv 114. hmamw-tK\ ka-`yky Zmw KuXtXm`ytkXv

]mjvWn `mtK\ kw]oUy tbm\n amIp--tbXv ZrVw 121. A]m\ aq[z apm]y tbm\n _tmb apNytX {]mWm-]m\u \mZ-_np aqe-_-t\ ssNIXmw 122. KXzm tbmKky k know btXm \m{X kwibx IcWo hn]-co-XmJym kh-hym[n hn\m-in\n

Cu alm-th-[s kn-tbm-Kn-I kZm A`y-knp-p. C\n tJNco ap{Z \mv apI-fn-temp aSn I]m-e-Ip-l-cn m]n-p. cp ]pcn-I-fp-sSbpw {]km-cn-XkvXp. bx ]mZkvX aq{X at[y ZrjvSn Dd-n--Ww. Igpv ktm-Nn-nv ZrV-ambn ]cn-\m-a-tbXv s\n m]n-m ""Pme-c ap{Z-bm-bn. AXn\v arXypam-Xm-K-tI-k-cn-sbpw ]d-bpw. CXn-\m _-amb 115. Ab-tah alm-_ DZ-b-ss{Xh a`y-tkXv {]mW kpjp- a v\ -b n {]th- i n- p- p. tbmKn-I alm-_--ntXm tbmKo IrXzm AXns\ Do-bm\ _w Fv ]d-bp-p. Dqn sImv ]qc-Ita-I[o tbm\n kv\m\s \-t]mse Aan A]m-\s\ apIfn-tebvv hen--Ww. CXn\v tbm\n _-sav ]d-bp116. hmbp\m KXn amhrXy \nZrXw I-ap-{Zbm p. Cu hn[n-{]-Imcw {]mW A]m-\ \mZw _np ]pS-Zznbw kam-{Iay hmbpx pn kXzcw Fn-h-bn aqe-_w aptJ\ GIo-`mhw ssIh-cp-p. tbmKn-a-tl-izc ]Zw {]m]n-- Xn-\p-tijw C-sm CXv tbmK knn-I-camWv ASp-p-]dbp-Xv hn]-coX - hw Ign- bmw. CXv A`ym-k-t`Zw am{Xw ^e- ZrjvSym cpw IcWn F ap{Z-sb--n-bm-Wv. CXv kh-hym[n hn\m-inXpeyw Xs. CSs ]mZ-ns Dq-n-bm tbm\n- \n-bm-Wv. m-\-a-an hes ]mZw \on AXns s]cp-hn-c 123. \nXy a`-A-bm-k-bp-ky PT-cmn hnhn\o cpssIsImpw _e-n ]nSn- -Ww. XmSn s\tmSp Blmtcm _lp-e-kvXky kw]m\y tNv hmbp Dn\n-dv bYm-in Iw`Iw sNbvXv km[-Iky NX tcN-I-m hmbp shfn-bn hnS-Ww. Cu A`ymkw CSXp-`m- K-m sNbvXv he-Xp-`mKw sImpw sNp-I. AXm- 124. Aev]m-lmtc bZn `th-Zn tZlw bXv \on-bn-cn-p Im tbm\n-m-\v m]n--Ww. ltc XvWmXv CXv ""alm-_-\-amWv'' cp hn[-nepw tbmKn GImA[x intcm-tm[z ]mZx Ww kymXv {K-ambn I-ap{Z aptJ\ hmbp KXn \ntcm[nv cp {]Yta Znt\ aqnZzm-c-fpw km-Nn-n-m hmbp-thKw \nd-bpw.

117. Ab tah alm-th[x kn ssc-`y-ky-tX- \n-ic Ax-I]m-e-bp-Iltc Pnlzmw hymhrX [mc-tbXv 118. {`qa[y ZrjvSn ct]yjm ap{Zm `hXn tJNco IWvT-am-IpWvey lrZb m]-tbZv ZrV-bm-[nbm 119. _tm Pme--cymtWym bw arXyp amXw-K-tI-kco _tm tb\ kpjva-\mbmw {]mWm-kvXpo btX bXx 120. DUym\m tIymln _tm bw tbmKn`nx kap-Zm-lrXx

125. Wm Inn Z[nI a`y-tkp Znt\ Znt\ heo N ]enXw ssNh jam-km m--Zr-iytX 126. bma-am{Xw Xp tbm \nXy a`y-tkXv k Xp Ime-PnXv ht{Pmfn a`ytk ZykvXp k tbmKo knn `mP\w 127. e`ytX bZn Xsskyh tbmK-knnx Itc-nXm AXo-Xm-\m-KXw thn tJNco N. `thXv {[phw

\nXyhpw Cu ap{Z km[Iw sNp--hs PT-cmn hn- pw. AXns ^e- a mbn km[- I \v A[nIw Blmcw thn hcpw. Aev]m-lmcw XpSm Abm-

746

I fpsS tZlw Xs XI-cpw. Cu ap{Z A`y-kn-p BZyZn-hkw \nan-jt\cw incv Xmsgbpw ]mZw apI-fn-tempw shbv-Ww. AXn-\p-tijw Fm Znh-khpw Hmtcm \nanjhpw A`ymkw hn-n-p-sIm-n-cn--Ww. A-s\bm-bm Bdp amkn\p-n Xs ico-c-nse Npfnhp-I amdpw. Xe-ap-Sn-bpsS \ndw Gdpw {]Xn-Zn\w Hcp bmaw hsc A`y-kn-p--h\v Ime-s\bpw Pbn-m Ignbpw ASpv ht{Pm-fn-ap{Z A`y-kn-p tbmKn AXnthKw kn-\m-Ip-p. tbmKn Cu A`ymkw sNp ]w tbmK-knn Abm-fpsS ssIbn-em-bn-cn-pw. `qX-`hn-jy-p- Adn-bm Abmv km[n-pw. BIm-iK-a\-n\pw Abmv Ign-hp-m-Ipw. -

135. {Xtbmb {XnKpWm ntXm kh-{X-bm-tc {Xbm-Wm-a-cmWmw N tbmZ-[o-tX ]ya-cw

136. tXu kh-anZw t{]mXw XXv khw XXv]cw ]Zw ]pjv]-aty bYm Kx-]tbm at[y bYm LrXw 137. Xne at[y bYm ssXew \nXyhpw Aacn IpSn-p-Ibpw AXp aqn \kyw ]mjm-tWjzh Im\w sNp-Ibpw sNbvXv ht{Pmfn km[Iw sNp--hs\ AalrZn mt\ nXw ]Zvaw Xky-h{ tcmfo km[-I-s\v ]d-bp-p. Ah cmP-tbm-Kn-bm- sW at[m-apJw Imcy-n kwi-b-an-. cmP-tbmKw ssIhp Ign-m tbmKnv lT-tbm-K-ns imco-cn-I-{]-{Inb Bh-iy-an-. 138. Du[z-\m-f-at[m _np kvXky at[y Ah\v ZrV-ambn hnth-Ihpw sshcm-Kyhpw ssIh-cp-p. nXw a\x `K-hm, alm-hn-jvW- X-s-bm-Wv. alm `qX- kz- cq- ]; AXpAImtc tcNnXw ]-ap-Im-tc-ssWh `nZytX t]mse alm X]-kznbpw 139. aImtc e`tX \mZ-a am{Xm Xp \nem 131. XXz-amt bYm Zot]m ZriytX ]pcp-tjm-ax ip-kv^-SnI kmiw \njvIfw ]m]-\m-i\w bxkvX\x ]qh-]oX kvXw \njv]oUy 140. e`tX tbmK bpmm ]pcp-j-kvXXv apZvaiv\p tX ]cw-]Zw 132. bkvamXv PmtXm `Km-Xv]qhw Xkvan th Iq kz]mWn ]mZmZn inc-m-\n `tK-c\p [mc-tbXv bm amXm km ]p\ `mcym bm `mcym 14. Ghw ZzmtcjvT kthjvT hmbp ]qcnX tcNnXx amXtc hln \njnw Xp \h Zzmtcm Du[zw {]mMv 133. bx]nXm k ]p\x-]pt{Xm bx]p-{Xxk \niz-kw-kvX Ym ]p\x ]nXm 142. LS-at[y bYm Zot]m \nhmXw Ipw`Iw hnZpx Ghw kmc Nt{IW Ip] Nt{I LSm Ch \nj-ss \h`nx Zzmsscx \nPt\ \ncp-]134. {`at tbm\n Pm\n {ipXzm temIm {Zth \nnXw Xzm-am-t{XWm hinjvSw tbmKka-iv\ptX tk-htbXv CXyp-]\n-jv {Xtbm temIm kv{Xtbm thZm kv{Xn{kx kI-eXpw AXn Hmcm t{]mX-am-Wv. AXp-Xs kymx kv{Xb kzcmx bmWp kXyw; AXp-X-s-bmWv ]c-a-]-Zw. ]qhn aWw

128. Aacow bx ]nt-nXyw \kyw Iph Znt\-Znt\ ht{Pmfn A`y-k-Xy aa-tcm-foXn IYytX 129. XtXm `th {Zm PtbmtKm \mcm `hXn {[phw bZmXp cmP tbmtK\ \njv]m tbmKn`nx {IoUm 130. XZm hnthI sshcmKyw PmbtX tbmKn t\m {[phw hnjvWp\ma alm tbmKo alm `qtXm alm X]mx

]pcp-tjm--as\ XXz-am km-cnv hnf-pt]mse kv] jv S-ambn ImWm Ignbpw Cu Poh At\Iw tbm\n-Ifn {`aWw sNbvXp a\p-jy-tbm-\n-bnse- p- p. Hcp ka-bv IpSn kv X \ss asmcp ka-bv anv B\-aS-bpp GXp tbm\n-bn- eq-sS-bmtWm P\n-Xv A-s\-bp tbm\n-bn can-pp. Hcp P-n A-bmbn asmcp P-n `mcybm-bn-o-cp-p. `mcym-am-Xm-hm-Ip-p. ]nXmhv ]p{X-\mIpp; ]p{X ]nXm-hm-Ipp Cs\ kwkmc InWnnse Nc-Sp-t]m-se-bmWv Pohn-I `n-tbm-\n-I-fnhpw t]mbp-an-cn-p-p. aqp- tem-I-fpw aqp thZ-fpw aqp kwJy-Ifpw aqp kzc-fpw aqv An-Ifpw aqp KpW- fpw Fmw Xs aqv A-c- -fn \ne sImp-p. tbmKnv aq--c-fpw A--chpw A[y-b\w sNt--Xp-v.

747

I t]msebpw

Fn F-sb-t]m-sebpw ]md-bn kz-sa t]mebpw AXv kI-e-Xnepw hym]n-n-cn-pp. lrZ-b-Iae-ns apJw Xmtgmpw AXns \mfw - apI-fn-tem-p-am-Wv. Xmsg _nphpw AXna-\pw nXn sNp-p. AIm-cn tcNIw sN-s Iaew DIm-cn t`Zn--s-Sp-p. aIm-c-n \mZw e`n-p-p. A-am-{X-\n-ehpw ip-kv^-Sn-In-s\m--Xp-am-Wv. AXv \njvI-f-hpw ]m]-\m-iI-hp-am-Wv. Cs\ tbmKbp--\mb ]pcp-j tamw {]m]n-p-p. Ba Xebpw

Ic-N-cWfpw Dn-tev hen-p-Xpw-t]mse Fm - Zzmc--fn IqSnbpw \nd-bv-s-hmbp \h Zzmc- _n-s-Xn-\m apI-fn-tev t]mIp-p. Ip`Iw Fp ]d-bp-Xv IpS-ns a[y-n shbv-s Zo]sa- -t]m-se-bm-Wv. tbmK-km- [-\-bn \h-Zzm- c-fpw \ntcm[n- -s - -X n\ptijw \nP- \ hpw \ncp- ] -{Z- h -h p- a mb ev Bmhp am{Xw _mn-bm-Ipp Fv D]-\njpI hy-am-p-p. tbmK-X-tXzm-]-\n-jv kam-]n-p.

tbmK-cm-tPm-]-\n-jv 3 1
1. tbmK-cmPw {]h-yman tbmKn\mw tbmK kntb a{ tbm tKm eb-ssh cmP-tbm-tKm. lT-kvXYm 2. tbmK--Xp hn[x t{]mtm tbmKn-`n-kvXzXz Zin`nx Bk\w {]mW kwtcmt[m [ym\w ssNh kam-[nPx 3. GX--Xp-jvSbw hnn kh tbmtK\ kXw {_ hnjvWp inhm-Zo\mw a{w Pm]y hnim-cssZx 4. km[ytX a{ tbmKkvXp hkv Xcm-Pm-Z n-`nbYm IrjvW ssZz]m-b-\m-ssZykvXp km[ntXm eb-kw-nXx 5. \h-tkzh ln Nt{Ijp ebw IrXzm alm-`nx {]Yaw {_-N{Iw kymXv {Xncm-hrw `Km-IrXn CXn.
1. tbmKn-IfpsS tbmK-kn-n-p-thn tbmK-cm-Ps\ \ncq-]Ww sNmw. Cu tbmKw a{w, ebw, cmPw, lTw Cs\ \mem-W.v 2. XXz {ZjvSm--fmb tbmKn-I CXv \mep-{]-Im-c-n-sev ]d-bp-p Bk-\w, {]mW-kw-tcm[w, [ym\w kam-[n. 3. Fm tbmKn-Ipw k-X-am-bnp-Xv Cu tbmK-sav [cn-p-I. {_mhv hnjvWp, inh Ch-cpsS a{- P]n-t-Xv ChnsS Bh-iyam-Wv. 4. h-cm-P XpS-n-b-h a{-tbmKw kn-amn-bn-p-v. hymk XpS-n-b-h eb-tbmKw kn-am-n. 5. alm-m- \mep-N{I--fpsS ebw km[nv tbmKknn {]m]n-p. BZys N{Iw `Km-IrXn tN-XmWv AXns\ {_ N{I-sav ]d-bp-p.

6. A]mt\ aqe ImJyw Ima-cq]w N XKpx XtZh hn-IpWvUw kymXv XXz IpWvU-en\o bYm 7. Xw Poh-cq-]nWw [ymtbXv tPymXnjvTw apn-tl-Xth kzm[n-jvTm\w ZznXobw kymXv N{Iw X-[yKw hnZpx 8. ]-am-`n-apJw enwKw {]hm-fm-p-k-n`w Xt{Xm-{Zo-bmW ]otTjp bym-Xzm-Ij- tb- K Xv -

748

I 9. XrXobw \m`n-N{Iw kym


t[y Xp PKXv nXw ]m-hm a[y-inw Nn-tb-Zzn-Zm-IrXnw 10. Xmw [ymXzm kh-kn-o\mw `mP\w PmbtX _p[x NXpw lrZbw N{Ip hntbw XZ-t[m-apJw
6. A]m\ e-n aqe-Iw BWv. AXns\ Ima-cq]-sav ]d-bp-p. AXns\ hn-Ip-WvU-sapw IpWvUen\n Fpw ]d-bm-dp-v. 7. `n-p-thn tPymXn kzcq]-ambn Poh-cp-]s [ym\n--Ww. cm-as N{Iw kzm[n-jvTm-\amWv AXv \Sp-`m-Km-bn-m-Wv. 8. ]n-am`n-ap-Jy-n Hcp enwK-apv AXv {]hm-fns Dn Ap-c-sa t]mse tim`-Ie-Xm-Wv. D{Zo-bmW ]oTn AXns\ [ym\nv {]]- s Xn-te-bvm-Ijn-Ww. 910. aqm-a-tXv \m`n-N{I-am-Wv. AXn-emWv kwkmcw \ne- s Im- p- -X v. Ap hfbw tN ansmSn t]mse tXP- p-I -e a[y-i -nsb Nnn-Ww. m\nv AXns\ [ym\nv Fm knnIfpw {]m]n-m Ignbpw \mem-as N{Iw lrZ-b-nemWv AXv apJw Xmtgm-m-Wv.

11. {]Imi kzcq-]-amb lwks ({_-w) CXn-\n-S-bn tin-m-sW- nepw [ym\n--Ww. ]c-{_-[ym-\n-bmb hyn-bpsS hi-n kkm-c-amsI Ds-Sp-sa--Xn kwi-b-an-. 12. Am-a-tXv IWvT N{I-am-Wv. AXns CSp `mKv CUbpw he-p-`m-Kv ]nwK-fbpw a[yn kpjp-av\bpw nXn-sN-p-p. 13. Ch-bn ]ca ]hn-{X-amb tPymXn- ns\ [ym\n-p--hv kIe knnbpw e`n-p-p. Bdm-atXv Xmep N{I-am-Wv. AXns\ Ln-Im-m-\sav ]d-bpw. 14 Zi-Zzmc amsap ]d-bp AXn\v cmP-Z-sa-mWv t]cv AhnsS iq\y-n a\-ns\ HXp-n-bm a\p-jy Xobmbpw ap-\m-p-p. 15. Ggm-atXv {`qN-{I-am-Wv. AXns\ _np-shv ]dbp-p. ]pcn-I-fpsS a[y-n tKmfm-Im-c-amb tPymXnns\ [ym\nv tbmKn ap-\mbn `hn-p-p.

11. tPymXn cq]w N Xty lwkw [ymtbXv {]b-Xv\Xx Xw [ymXtbm PKZv khw ]iyw kmm{X kwibx 12. ]aw IWvT-N{Iw kymXv t\t{X hmta CUm `thXv ZntW ]nwKfm tbm kpjpav\m a[yXx nXm 13. X{X [ymXzm ipNn-tPymXn kno\mw `mP\w `thXv jjvTw N Xmc-IN{Iw Ln-Im-m-\-ap- NytX 14. Zi-a-Zzm-camw XXv cmP-Zw N XKpx X{X iqt\y ebw IrXzm aptm `hXn \nnXw 15. `qN{Iw k]vXamw hnZymXv _np m\w N XZznZpx {`pthmat[y hpfw N [ymXzm tPymXnx {]ap-Ny-tX.

16. AjvSamw {_-c{w kymXv ]cw \nhmW kqNIw Xw [ymXzm kqXn-Im-{Kmaw [qam-Imcw hnap-NytX 17. X Pme-tc tbw tamZw \oe-tN-Xkw \haw thyma-N{Iw kymXv Zfw tjmU-i`n bpXw 18. kwhnZv {_qbm Xty in-cpm nXm-]cm X{X ]q-Kncu ]ntT inw [ymXzm hnap-NytX 19. GtXjmw \h-N-{Im-Wm tassIIw [ymbtXm apt\x kntbm apn-klnXmx Icmx kypZn-t\-Znt\ 20. tb tI ZWvUZzbw at[y ]iyn m\ Npjm IZw-_tKmfmImcw Xw {_-temIw {hPn tX 21. Du[z-in \n]m-tX\ A[x it\n-Ip-\mXv a[y-in {]t_m-t[\ PmbtX ]caw kpJw PmbtX ]caw kpJw CXn.
16. Fm-as N{Iw {_-c-{-am-Wv. B [q{a-h-amb kqXnIm kaqlw [ym\n-p tbmKn-tamw t\Sp-p.

749

I 17. AXv Pec-sav a\-n-em-p-I. AXv \oe-\n-d-apXpw tamw \Ip- -X p-a m-W v. H]Xmw N{Iw thymabmWv AXn\v ]Xn-\mdv Zf--fp-v. 18. AXns a[y-ns t] kwhnZv FmWv AXn ]cm-in AS-p-p. B ]q-amb Kncn-bm ]q insb [ym\n-p tbmKn-_-\ ap-\m-bn-o-cp-p. 19. Cu H]Xv N{I-- fn Hmtcm- n-s\bpw {ItaW [ym\n-

p ap\nv {ItaW [ym\n-p ap\nv apn-tbmSp tN knn-I ssI hi-am-Ip-p. 20. m\ N{Ins a[y-n IS-n ]qp-e-t]mse cp ZWvU ImWm Ign-bp--h {_ temI-n-se-p-p. 21. Du[z in-\n-]mXw sImpw A[x-in ktmN\w sImpw a[y-i-n-bpsS {]t_m-[\w sImpw ]ca-amb kpJw e`n-p-sa-Xn kwi-b-an-. tbmK-cm-tPm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn]mTw

cmt[m-]-\n-jv

Hmw ] q aZ x ] q a nZ w ] q mX v ]qapZNytX ]qky ]qamZmb ]q tahmhinjytX Hmw imn imnx imnx


B ]c{_w ]qamIpp. Cu PKpw ]qamIpp. ]q {_n \nv Cu ]q PKpmIpp. Cu ]q{_n PKv apgph amnhmepw ]qamb {_w Ahtijnpp.

IrjvW x ckm_v[ n tZtlss\x {Io[\m Zzn[m`qXv


lcn Hmw Hcn DuztcXpIfmb k\ImZn Ejnam {_mhns\ kvXpXnv tNmZnp. ""`Khms\, B cm W v ] ca t Z h ? A t l ns i nI GsXmsbmWv. B inIfn kht{ijv Thpw krjv Snv ImcWhpamb GsXmcp inbmWv hn p X v ? {_ m h v ] d p ] p {X m s c, R m AXnclkyamb B Imcyw \ntfmSv ]dbmw. amtcmSpw CXp ]dtbXn. Kpcp`\mb {_Nmcnp am{Xta CXv ]dp sImSpmhq.AXn\p hn]coXambn A\[nImcnv sImSpp ]w hfsc ]m]apmIpw. `Khm IrjvW\mWv Ghpw henb tZh. Atlw Bdp hn[w sFizcymepw ]cn]qW\mWv.tKm]nIfpw tKm]mcpw Atls tkhnpp. hrbm Bcm[nX\mb Atlw hrmh\ns A[oizc\mWv. GIam{X kthizc\pamWtlw. {io \mcmbW\pw Atlns cq]n kakvX PKpfpsSbpw k zmanbmWv . {ioIrj v W {]IrXnbn \npw Apdpffh\mWv. BmZn\o, kn\o, mt\m, {Inbm XpSn Atln\v At\Iw inIfpv. Chbn BmZn\o inbmWv {][m\w. Atl ns Ghpw {]nbsh cm[bmWv. `Kh IrjvW \pw Ahsf Bcm[npp. cm[nI ""KhbmsWpw ]dbsSmdpv. Fm tKm]nIfpw `Khms alnjnI fmWv. evanbmWv cm[bmbn ]ndnpffXv. `Khm kzbw {IoUbvmbn ]e cq] ssIsmp.

HmatYm[zw a n\ Ejbx k\ImZym` Khw lncWyK`ap]mknXzm DuNpx tZhx Ix ]ctam tZhXmx Im hm Xbx Xmkp N Im hcobkn krjv Sn`qXm N tIXn ktlmhmN:tl ] p {X I mx i r W p tX Z w l h mh K p l y mX v KplyXa{]Imiyw bkvs sa IkvX zw \ tZbw kv \ nKv [ mb {_ hmZnt\ Kpcp`mb tZb a\yYmZpalZhw`oXIrjvW l ssh lcnx ]ctamtZhx jUznss[sscizsscyx ]cn]qtm `K h m tK m] otK m] tkth y mh r mc m[ ntX m hrmht\ \n\mb k GIxkthizcx Xky l s s h tZ z X \ p \ mc mbW m J ne {_ mW vVm[n]XntctIm {]IrtX {]mNot\m \nXyx Ghw ln Xky i bkv X z t\I[m B mZn\o, k n\o, mt\m, {InbmZym _lphn[x ibx XmkzmZn\o hcnb ko ]amcwK`qXm cm[mIrjvW w kamcm[mbXn ktZXn cm[nIm KthXn hy] ZniyX CXn tbbw cm[m b

750

Gjm ssh ltcx kthizco khhnZym `ymk k\m\o Irjv W {]mWm[ntZho tNXn hnapttZhmkvX phn bkymKXnw hpw \ tNmXv ktl k ssh bky {]koZXn Xky IXemhIenX kIe anXnGXm ahmb bx Irjv W amcm[bnXp anXn kaqVXa tXn AYsslXm\n \mam\n KmXn {ipXb
{iocm[ `Khm {ioIrjvWs kthiznbmWv. Ah IrjvWs kthizcnbmWv. Ah IrjvWs {]mWm[nI{]nbbmWv. \mep thZfpw cm[sb kvXpXnpp. {_m\nIfmb ap\nIv cm[sb kw_np KoXfdnbmw. BbpjvImew apgph hnhcnmepw Xocm hn[w cm[bpsS KpWKW A]mcamWv. cm[bpsS ktmjn\v ]m{XamIphv ]ca[maw e`npp. cm[sb AhWnv IrjvWs\s Bcm[nph ]caaqVmcmWv. thZ Cu Imcyw FSpp]dbppv .

kXy`ma, {ioIyjvW h`, hrj`m\pkpX, tKm]oaqe {]IrXn, Cuizco,Kh, cm[nIm, cay, ]ctaizco, ]cmXv]cm, ]qN{\n`m\\, `pnapn{]Zm, \nXy, `hhym[n, hn\min\n, Ch cm[bpsS hntijWfmWv.

C tX y X m\ n \ mam \ n bx ] t c X v k Pohptm `hXn CXyml lncWyKt`m `Khm \nXn kn\o Xp [mb `qjW imk\mZn an{X `rXym Zncqt]W ]cnWX arXyp temImhXcW Imte amXr ]nXr cqt]W Nm f kn ZnXyt\Imh X mc I mc W m\ i nk vX p t {X incnXn C `qXm ambm kXzcPkv X tam abo _lncwKm PKXv I mcW `qXm sskhm hnZymcqt]W Pnh _\`qXm {InbminkvXp e oe m i nc nX n b C ama p ] \ nj Z a [ otX tkm{hXo {hXo`hXn k hmbp]qtXm `hXn cm[m Irjv W {]ntbm `hXn k bmhp ]mXw ]wo ]p\mXn Hmw XXv kXv
Cu \ma sNmph Pohpmcmbn `hnpp. {_mhv Cu Imcyw FSpp]dbppv. cm[bpsS kn\oin, hkXn, B`cW, i, Bk\w, XpSnbhbpw an{X tkhImZne_v[ npw {]tbmP\sSpXmWv. kXzcPkvX tamKpWmIbmb tZlPKn\v ImcW`qXbmIpp. ambbmWv Ahn ZybpsS cq]n Pohs\ _\n s]SppXv. `Khms {Inbmin XsbmWv eoem in. Cu D]\njp hmbnp {hXlo\\pw {hX]q\mbn ocpp. Ah hmbphns\mw ]cnip\mIpp. At As ]cnip\mbn Ah KWnsSpp. Ahs ZrjvSn ]XnbpnSsamw ]cnipamIpp. cmt[m]\njv kam]np.

cm[m cmtkizco caym Irjv W m a{m[n tZhX m khmZ ym khh ym N hr mh\ hnlmcnWo hrm cm[ym cam f tij tKm]o aWv U e ]qPnXm kXym kXy]cm kXy`mam {i oI rj vW h `m h nj `m\ p k p X m tK m] o aqe { ] I r X nc oi zc o K h m c m[ nI m c ay m c p I v anW o ] c t ai zc o ] c mX v] c X m] q m ]qN{ \n`m\m\m `pn apn {]Zm\nXyw `h hym[nhn\min\o
cm[, cmtaizco, cay, IrjvW , a{m[ntZhX, khmZy, kha\y, hrmh\ hnlmcWn, hr, cm[ym, cam, Atij tKm]o aWvUe ]qPoXm, kXykXy]c,

cp{Z-lr-Z-tbm-]-\n-jv3 1
imn- ]mTw
Hmw kl-\m-h-h-Xp. kl-s\u `p\p klhocyw Ic-hm-h-ssl. tXP-kzn-\m-h-[o-X-a-kvXp. am hnZzn-jm-hssl Hmw imnx imnx imnx
]c-{_w R cp-t]-scbpw Hcp-anv cn-tW. R cp-t]-scbpw Hcp-anv ]cn-]m-en--tW. R cp-t]cpw Hcp- anv Ign-hp- I hfp-am- dm- ItW. R ]c-k]cw hntZzjw Ie-cm-Xn-cn--tW. Hmw imnx v imnx imnx

751

I 1. lcn Hmw
lrZbw Ipeo `kva cp{Zm KW Zi\w Xmc-kmcw alm-hmIyw ]-{_-mn tlm{XIw {]Way inckm ]mZu iptIm hymk-ap-hmN l tIm tZhx kh-tZ-thjp Ikvan tZhm khix Iky ip{iq-j-Wm-nXyw {]oXm tZhm `hn ta Xky XZz-N\w {ipXzm {]Xyp-hmN ]nXm ipIw k0h-tZ-hm-tIm cp{Zx kth tZhm inhm-Ix cp{Zky ZntW ]mtiz chn{_m {Xtbm bx hma-]mtiz Dam tZho hnjvWpx tkm tam f ]n tX {Xbx bm Dam km kzbw hnjvWp tbm hnjvWpx kx ln N{ax 6b tb \a-kyn tKmhnw tX \a-kyn iIcw tb f bn lcnw `ym tX f bn hrj-[zPw

7. tb Zznjn hncq-]mw tX Zznjn P\m\w tb cp{Zw \m`n-Pm-\n tX \ Pm\n tIihw 8. cp{ZmXv {]htX _oPw _oP-tbm-\nP-\m\x tbm cp{Zx k kzbw {_m tbm {_m k lpXm-i\x 9. {_ hnjvWp-atbm cp{Z An-tjm-am-Iw PKXv ]pnwKw kh-ao-im\w kv{XoewKw `K-h-Xypam 10. Dam-cp-{Zm-nImxkhmx {]Pmx mhc PwKamx hyw kh-ap-a m-c q] ahyw Xp atl-izcw 11. Dam i-c-tbmtKm bx k tbmtKm hnjvWp cpNytX bkvXp Xkvssa \a-kvImcw IpcymZv `n-ka-\znXx -

2.

3.

4.

5.

cp{Z-lr-Z-b-n {]W-h-ns aqe-XXzw {]Xn-]m-Znp-p. tbmK Ip-en-\n, `kva Pm_m-ew, cp{Zm Pm_mew, KW-]Xn Fo D]-\n-j-p-Ifpw Cu hnjbw {]Xn]m-Zn-p--h\-bm-W.v -

Hcn- ipI-tZ-h Xs ]nXmhpw alm m\n-bpamb hymks ]mZ- -fn inc- nv ]dp: GXp tZh\mWv Fm tZh-m-cnepw hkn-pv? GXp tZh-\n-emWv kI-eXpw hkn-p-Xv? GXp tZh\w D]m-kn-m-emWv Fm tZh-mcpw Fn {]k--cm-Ip-Xv? Cu tNmZyw 12. Bm\w ]cam m\ tIv XXz-m-\n- bmb hymk ]dp: `K-hm cp{Z- \n a-cm-m\ tah N kI-e-tZ-h-mcpw hkn-p-p. At-l-ns he-p-`mmXzm {Xnhn-[-am-m\w Kv kqcy\pw {_hpw Kml-]-Xyw, Zn-Ww, Al-h\obw Fo aqv An-Ifpw hkn-p-p. CS-Xp-h-iv ]c-a m- m-\-am-{i-tbXv Dabpw hnjvWphpw N{\pw nX sNp-p. Cu aqp 13. A-cmm `thXv {_m t]cnepw Xn bmsXmcp hyXym-khpw C. Fs- m ]c-amm atl-izcx Da Xs-bmWv `K-hm hnjvWp. hnjvWp Xs-bmWv tkma. tKmhn-s\ \a- kI- cn-p--h in-sbbpw \av kth-jm-tah `qXm\mw kvI-cn-p-p. hnjvWp-hns\ ]qPn-p ` hrj-[z-PhnjvWp-cmm k\m-X\x \mb i-c-s\-s ]qPn-p-p.

inhs\ tZzjn-p--h hnjvWp-hn-s\bpw tZzjn-pp. inhs\ a\-n-em-m--h hnjvWp-hns\ a\-n-emp-n-. Fs- m ihns Xs- bmWv kIe Pohn-Ifp-sSbpw krn-Im-hv. hnjvWp _oP-cq-]- hp-am-Wv. Antkm-am--I-amb hnizhpw cp{Z Xs.- kr-n-bn ]pnwK-cq-]-n- ep kh-{]m-Wn-Ifpw cp{Z\pw kv{Xoenw- Km-I-amb kh {]mWn-Ifpw Da-bp-am-Ip-p. Cs\ mhc-Pw- K-a-cq-]-n- ep kI-e-kr-nbpw cp{Z\pw Da-bp-am-Ipp. Ahy {]]w cp{Z-sbpw hy-{]-]w Da-bpsS-Xp-am-W.v Dam-a-tl-iz-c-mcpsS kwtbm-K-am-Wv hnjvWp. hnjvWp-hns\ \a-kvIcn-p--h `ntbmsS ]c-{_-tmSv tNcp-p.

752

I 14. Aky

21. cpt{Zm thZ Dam imkv{Xw Xkvssa Xssky \tam \ax cpt{Zm hr Dam ho Xkvssa Xssky \tam \ax 22. cpt{Zm KxDam ]pjv]w Xkvssa Xssky \tam \ax cpt{Zmx Acx tkma Xkvssa Xssky \tam \ax 23. cpt{Zm enwK-apam ]oTw Xkvssa Xssky \tam \ax 24. kh-tZ-hm-Iw cp{Zw \a-k vIp-cymXv ]rYIv ]rYIv G`n a{-]-ssZ-tch \a-k ym-ao-i-] mhXow 25. b{X b{X `thXv km[ kIe Pohn-Ifp-sSbpw Bmhv hnjvWphpw Aanaw a{-ap-Zo-c-tbXv cm-mhv {_mhpw ]c-am-mhv cp{Z-\p-am-Ip-p. ss{Xtem{_lm Pe-a-t[yXp kh ]mss]x {]ap-NytX Iy-am-Ip hr- ns sImp-I ]rYzn-bn hym]n-ncn- p- p. AXns A{Kw hnjvW phpw {Iobm-c q]w {_mhpw aqe-`mKw cp{Z\pw Imcy-cq]w hnjvWp-hp-am-Ipp. {Inbm-c q]w {_hpw Imc-W-cq]w cp{Z-\p-am-W v. Cs\ `K-hm cp{Z Xs- bmWv {]tbm-P-\-a-\p-k-cnv Xs aqp cq]- kzoI-cn-n-p--Xv. {]]w hnjvWpcq-]hpw m\w {_-cq-]hpw [w cp{Z-cq-]-hp-am-Ip-p. m\n cp{Zs \maw P]n-p-p. AXns ^e-ambn Ah kIe tZh-m-cp-sSbpw \maw P]n-p--Xn-sbpw ^e-a-\p-`-hnv ]m]-ap--\mbn `hn-p-p.

ss{Xtem-Iy-hr-ky `qau hnS-]-im-Jn\x A{Kw a[yw XYm aqew hnjvWp {_ atl-izcmx 15. Imcyw hnjvWpx {Inbm {_m ImcWw Xp atl-izcx {]tbm-P-\mw cpt{ZW aqn-tcIm {Xn[m IrXm 16. [tm cpt{Zm PK-ZznjvWpx kh-m\w ]nXm-alx {iocp{Z cp{Z cpt{ZXn bkvXw {_qbmZv hnN-Wx Io-\ mXv kh-tZ-hky kh-] mss]x {]ap-NytX

17. cpt{Zm \c Dam \mco Xkvssa Xssky-\tam \ax cpt{Zm {_m Dam hmWo Xkvssa Xssky \tam \ax 18. cpt{Zm hnjvWp-cp-am-eao Xkvssa Xssky \tam \ax cp{Zx kqcyx Dam Ombm Xkvssa Xssky \tam \ax 19. cp{Z-tkm-a-D-am-Xmc Xkvssa Xssky \tam \ax cpt{Zm Znhm Dam cm{Xnx Xkvssa Xssky \tam \ax 20. cpt{Zm-b Dam thZn Xkvssa Xssky \tam \ax cpt{Zm hn-cpam kzmlm Xkvssa Xssky \tam \ax

cp{Z \c\pw Da \mcn-bp-am-Ip-p. tZh\pw tZhnpw \a-kvIm-cw. cp{Z {_mhpw Da #mWn-bp-am-Ip- p. tZh\pw tZhnpw \a-kvIm-cw. cp{Z hnjvWphpw Da evan-bpam-Ip-p. cp-t]pw \a- kvIm-cw. cp{Z kqcy\pw Da Omb-bp-am-Ip- p. cp-t]pa \a-k vI m-cw. cp{Z tkma\pw Da Xmc-bp-am-Ip-p. cp-t]pw \a-kvIm-cw. cp{Z ]Iepw Da cm{Xn- bp-am-Ip. cp-t]pw \a- kImv cw. cp{Z bhpw Da thZn-bp-am-Ipp. cp-t]pw \a- k vI m- c w.cp{Z hn-b pw Da kzml-b p-a m-I p- p. Ahv \a-kvIm-cw. cp{Z thZhpw Da imkv{X-hp-amIpp; cp-t]pw \a-kvIm-cw. cp{Z Khpw Da ]pjv] -h p-a m-Ip-p. cp-t]pw \a-k vIm-cw. cp{Z Ahpw Da A-hp-am-Ip-p. Ahv \a-kvIm-cw. cp{Z enwK- hpw Da ]oT-hp-am-Ipp. cp-t]pw \a- kImv cw. kh-tZ-hm--I-\mb cp{Zs\ {]tXyIw \a-kIcn-pv I. Rm a{-m Dam atl-iz-c-msc \a-kI-cn-psImv n-cn-p-p. FhnsS GXp \ne-bn Ign-mepw kZm Cu a{w P]n-p-sIm-n-cn--Ww. Pe-n Ignv Cu a{w P]n-m {_-l-Xym-m-c\pw ]m]-a-hn-ap-- \m-Ipw.

26. khm-[n-jm-Tm-\-a-Zzzw ]cw {_ k\m-X\w kn Zm\--cq]w X Zhm-Mv am-\ -k-tKm-N cw 27. Xkvan kphn-ZntX khw hnm\w kymZnZw ipI XZm--I-XzmXv khky XkvamZv `nw \ln IzNnXv

753

I 28. tZz hntZy thZ-Xthy ln


]cm ssNhmN cm N tX X{Xm-]-cmXp hnss`yjm EtKztZm bPp-tch N 29. kma-t h-Z-kvXYm-Y -h thZx inm ap\o-izc Ievt]m hymI-cWw ssNh \ncpw O Gh N 30. tPymXnjw N bYm \m hnjbm A]n _pbx AssYh ]cam hnZym bbmm ]c-am--ca 31. b-Z-t{Zm-iy-a-{Kmly atKm{Xw cq]-h PnXw ANpx t{im{X-a-Xyw XZ-]mWn ]Zw XYm 32. \nXyw hn`pw kh-KXw kpkqvaw NX-Zhybw XZv`q-X-tbm\nw ]iyn [ocm Bm-\-am\n
k\m-X-\phw khm-[n-jvT-\hpw at\m-hm-K-Xo-Xhpw kn-Zm-\ kzcq-]-hp-amb ]c-{_-s \ t]mse Adnbp-- h kq cl-kyhpw Adn--h-\m-bn-o-cp-p. Fs- m B ]c-{_--n \np `n-am-b-sm-p-an. CsXmw AXns cq]w Xs. ]cm Fp A]c Fp cp hnZy-Ifp-v. Ev, bPp-v, kmaw. AYhw Fo \mep thZ-fpw in, Iev]w, O-,v hymI-c-Ww, \ncpw, tPymXnjw Fo Bdp imkv{X-fpw A]-cm-hn-Zybm-Wv. CXn B-hnjba- m asm _unI m\hpw tNn-p-v. B-m\w ]cm-hn-Zy-bm-emWv e`n-p--Xv. AXmWv A\-iz-c-amb ]c-a-X-Xzw. AXv AZriyhpw A{Km-ly-hp- am- Wv. AXn\v \matam cq]tam tKm{Xtam C. Ic-Nc-W--fn- . AXv hnj-bm-Xo-X-am-Wv. \nhn-Im-cam-Wv. kh-n-sbpw B{i-bm-\-am-Wv. m\n B ]c-am-m-hns\ Bm-hn Zin-p-p.

35. mt\-ss\h lo kwkmc hn\mtim ss\h IWm t{im{Xnbw {_-\njvTw kZv Kpcpw Kt-Zy-Ym-hn[n 36. Kpcp-kvXkvssa ]cmw hnZymw ZZymZv {_m t_m[n\ow Kplm-bmw-\n-lnXw kmm Zcw thZ tNcx 37. OnXzm hnZym-a-lm-{Knw inhw KtXv k\m-X\w XtZ-X-Z-arXw kXyw XZv t_mhyw apap-p`nx 38. [\p-kvXmcw itcm-lymm {_ Xy apNytX A{]-a-t\ thhyw ic-h--tbm `thXv 39. eyw kh-KXw ssNh icmx kh-KtXm apJx thm-k h- K-X-s sh inh-eyw \ kwibx

33. bx khx kh-hntZym bky m\-abw X]x Xkvam-Z-{Xm--cq-t]W PmbtX PK-Zm-henx 34. kXy-h-mXn Xhw cp-k-hZm nXw XtZ-X-Z-cw kXyw XZzn-mb hnap-NytX

t`mr cq]-nepw ap hn[-n-ep-ap hnizw {]IS-am-Ip-Xv {_-n \np-am-Wv. B {_w khhpw kIe hnZy-I-fp-sSbpw B{i-b-m-\-hp-am-Ip-p. AXns X]v m\w Xs. kXy- sap tXmn- n-p Cu hnizw Ib-dnse k {]XoXn t]mse {_-n nXn sNpp hnizw Ak-Xy-am-Wv. {_w Ahn-\minbpw kXy-hp-am-Wv. CX-dn-bp hyn tamw {]m]npp. I- m {]]--]miw tOZn- -s- Sn- . m\w sImp am{Xta AXv km[n-q. AXn-\m apapp {_\n-jT\pw t{im{Xn-b-\p-amb Kpcp-hns\ iWw {]m]n--Ww. v Kpcp Ah\v Bmhpw ]c-am-mhpw Hm-sW m\w \Ip ]cm hnZy ]Tn-n-Ww. Kplm-\n-ln-Xhpw Ahn\m-in-bpam {_s kmm-XvI-cn-p hyn-bpsS Ahn-Zy-bm-I p _\w tOZn--s-Sp-p. AtXmsS ]pcmW ]pcp-j-\mb inhs kmao]yw e`n-p-p. AarXm-- Iamb Cu kXyw apap-p--fmb km[-I-m Adnn-cvI-Ww. {_-am-Ip ey-n\v {]Whpw hnpw Bmhv Ap-am-Ip-p. AXns\ tOZn-m Bekyw shSn-bWw. {_-n eyw t`Zn-p-hm _mWw {Inbm-\n-cX-am-bn-cn-p-Xp t]mse apgp-I-Ww. {_-amIp eyw kh-l-X-amWv Bmhv kh-tXm-ap-J-amWv km[-I kh-K-X-\m-bm inh-\m-Ip eyw kwi-bte-i-sat\y {]m]n-mw.

754

I 40. \ X{X N{-hhpx {]Im-itX


\ hmn hmXm kIem tZh-Xm k Gj tZhx IrX-`m-h-`qXx kzbw hniptm hncPx {]Im-itX
AhnsS N{-s bpw kqcy-s bpw {]Im-i -a n; AhnsS Im-Sn-p-n-. hmbp-hnt\m A\y-tZ-hmtm Fm Ign-bp-n-. A-s\-bp ]c-am-mhv Xs \n-ehpw \nKp-W-hp-amb cq]-n {]Im-in-p-p.

41. Zzu kp]u ico-tc-kvan Poth-imJyu kl nXu XtbmPnhx ^ew `qMvt ItWm \ atl-iz-I. 42. tIhew kmn-cq-t]W hn\m-t`mKw atl-izI {]Im-itX kzbw t`Zx Iev]ntXm ambbm Xtbmx 43. LSm-Im-i-a-Sm-Imiu bYm-I m-i -{]-t`-ZXx Iev]nXu ]cau Poh inh-cp-t]W Iev]nXu 44. Xz-X inhx kmm nn-h kzXx kZm Nnn-Zm-Im-ctXm `nm \`n-m, Nnz lm\nXx 45. NnX-n--Nn-Zm-Im-cm `nZytX PU-cq-]Xx `nZytX tNtUm t`Z ntZIm khZm Jep 46. X-X {]am-Wm NntZ-I-X z-hy-h- ntXx NntZ-I-Xz-]- cn- mt\ \ timNXn \ aplyXn 47. AssZzXw ]c-am-\x inhw bmXn Xp tIhew 48. A[n-jvTm\w ka-kvXky PKXx kXy NnXv L\w Al-a-kvaoXn \nnXy hoX-timtIm `th-p\nx
Bmhpw ]c-am-m-hpw-am-Ip cp ]n-I Cu

ico-c- am- Ip hr-n hkn-p-p. Poh-\m-Ip ]n I-am-Ip ^ew `n-p-p. Fm ]c-am-m-hmIp ]n AXnse I-^-em-\p-`-hs kmo-cq-]n t\mn-sm-n-cn-p--tX-bp-p. amb-bpsS insIm-mWv B-] -c -am t`Z-k-ev]w `hn-p- -X v. bYm-n Nn-b-amb Poh kmm ]c-am- mhp Xs. Poh-\nepw Cuiz-c-\nepw Nn{Zq-t]m-]m-[nsb kw_n BIm-c-t`Zw sImmWv Cu t`Zw ]cn-e-n-X-am-IpXv bYm-n Ah Xn t`Z-an-. t`Z-ap-s-n cn-sbpw Nnz-cq]w \jvSvam-Ipw. PU-am-Ip D]m-[nbm-emWv Nnn \npw Nnn\v t`Z-ap-sp k-ev]ap-m-Ip--Xv. AXn\v NnZm-Im-c-X-bn \nv t`Z-an-. t`ZZrn PU-n \nm-Wp-m-Ip--Xv. NnXvL-\-kz-cq-]-amb ]c-am-mhv kI-e-hn-i-hvn\p B{i-b-am-W.v ]c-am-hm Rm Xs- bm- W.v F Nnm-K-Xn-bn ap\n-am hoX- timI-m-cm-bn- o-cp-p.

49. kzi-cotc kzbw tPymXnx kzcq]w khw kmoWw oW-tZmjmx {]h-iyn t\Xtc ambbm hrXm 50. Ghw cq]-]-cn-m\ bkymkvXn ]c-tbm-Kn\x Ip{X-NnZv Ka\w \mkvXn Xky ]q-k z-c q-]nWx 51. BIm-i-taIw kqw Ip{X-Nn-ssh KXn XZzXv kzm ]cn-m\o Ip{X-Nn-ssh KXn 52. k tbm l ssh XXv ]caw {_ tbm t#Z ssh ap\nx {_ssh `hXn kzx kn-Zm-\ amXrIx CXyp-]-\n-j -v.
tZmj-hn-ap--cmb a\p-jyv am{Xta kh-kmnbpw kzbw tPymXn-kz-cq-]-amb ]c-am-m-hns\ kmmXvIcn-m km[n-p-I-bp-q. ambm Pme-I-n-eI-s Poh\p AXns\ ImWm km[y-a-. Cu hn[-ap Bkz-c q-]-m\w t\Snb kn-mcpw ]cn-]q-cp-amb hyn-I Hcn-Spw t]mIp-n-. hcp-p-an-. ]cn-]qamb BImiw Hcn-Spw t]mIp-n--tm. AXp-t]mse B-X-Xz-a-dn-bp alm-mhpw Hcn- Spw t]mIpn-. ]c{_-s Adn hyn kn-Zm-\-cq-]vX-Xn \nesImv kzbw ]c-{_--ambn hn- p-p. cp{Z-lr-Z-tbm-]-\n-jv kam-]n-p.

Q
N P

755

1cp{Zm-Pm-_m-tem-]-\n-jv
imn- ] mTw Hmw B]ym-bp aamw-Km-\n-hmIv {]Wm-px t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn khw {_tm-]-\n-j Zw amlw {_-\n-c m-Ipcyw am am {_ \ncm-ItcmZ \ncm-IcW akvXz-\n-cm-IcWw ta Akv X p XZm- \n \nctXb D]- \ n- j p [mkvtX abn kptX abn kp. Hmw imnx imnx imnx
Fs AwK- ]cn-] pjvSn {]m]n- -s. hmv {]mW, t\{Xw, t{im{Xw Fn-hbpw inbpw C{n-bfpw ]cn-]p-jvS-am-I-s. CXv D]-\n-j-Zp--amb {_-amWv. Rm CXns\ \ncm-Icn-p-n-. {_w Fs ]cnXy-Pn-m-Xn-cn-s. F\npw B {_-n\pw Xn At`-Zy-amb _w Dm-I-s. {_-\n-c-X-\mb Fn D]-\n-jZp---fmb [- nXn sN-s. Hmw imnx imnx imnx

K
3

CtX-n tmI--fp-v. AXv FhnsS nXn-sN-pp. FmWv t]cv? F-s\-bp a\p-jy-cmWv CXv [cnp-Xv? Ah F{X-hn-[-ap-v. GsXmw a{--fm Fs\ [cn--s-Sp-p.

4. Znhy-hj kl-{kmWn Np-cp-o-eoXw abm `qam-]n-]p-Sm-`ywXp ]\nXm Pe_nhx 5. X{Xm{ip _nthm PmXmx alm cp{Zm hrImx mh-cXz a\p {]m]y-`m-\p-{K-l-Im-cWmXv 6. `m\mw [mc-WmXv ]m]w Znhm-cm{Xn IrXw ltcXv ew Xp Zi-\mXv ]pWyw tImSnkX-m-c-Wm-`z-thXv Xky tImSn iXw ]pWym e`-tX-[m-cW-cx e tImSn kl-{kmWn e-tImSn iXm\n N
Bbncw Znhy-kw-h--c-p tijw Rm IpI Xpd-p. Atm Ip-Ifn \nv `qan-bn ]Xn Pe-p-n-I alm-cp-{Zm---fmbnop. `-mcpsS A\p-{K-l-n\v AXv mh-c-ambn `hn-p. cp{Zmw [cn-m `-m-cpsS cm{Xn-bnepw ]Iepw sNbvX ]m] \kn-p-p. Im ew ]pWyw; [cn-m \qdptImSn ]pWyw; cp{Zmw [cn-p-sImp P]n-m a\pjyv tImSm-\p-tImSn ]pWyw t\Sm Ign-bp-p.

1. AY ssl\w Imem-n-cp{Zw `qkpWvUx ]{]-IYw cp{Zm-tm-Xv]nx Xm-cWmXv Inw ^e-anXn.


]ns `qkp-WvU Imem-n-cp-{Z-t\mSv tNmZnp: "cp{Zm--ns DXv]-n-sb--nbpw AXv [cn-p-XpsIm-p ^e-s-nbpw ]dp Xm-epw.' -

8. Xvhm-`tX ]pWym \tcm cp{Zm-[m-c-WmXv [m{Xn-^e-{]-amWw bXv t{ijvT taX ZpZm lrXw. 9. _Z-co-^-e-am{Xw Xp a[yaw t{]mNyptX _pss[x At-l-tmSv `K-hm Imem-n-cp-{Z ]dp: A[a NW-am{Xw kymXv {]In-ssbjm "Rm {Xn]p-cm-kp-c-msc h[n-p--Xn\v kam-[n--\mbn atbm NytX.
Ip-I-f-S-p. Atm In \np Pe-_n-p- `qanbn ]Xn-p. Ah-cp-{Zm---fmbn Xop. khm-\p-{Klmw Rm ]d-bpp Ah-bpsS \mtam-m-c-W-am-{Xbn Xs ]p ]ip-sf Zm\w sNp ^ehpw Zi-\-kv]i-\m-Zn-I-fm AXns Ccn ^ehpw e`n-pp. CXn IqSp-Xsempw F\nv ]d-bm-\n-. cp{Zmw sImp P]n-m AXv [cn- m-ep ]pWyw e`n-pw. s\nm {]am-Wap cp{Zm--amWv t{ijvTw. e-m-bv Xpey-am-bXv a[y-a-sapw IS-ebv-sm-Xpw A[a-sapw ]d-bp-p. C\n AXns {]{In-b-sb-n ]d-bmw.

2. Xwtlm hmN `K-hm Iem-n-cp{Zx {Xn]p-c -h[m-alw \nao-en-Xm-tm-`-hw. tXt`ym Pe-_nthm `qau-]Xn-XmkvtX cp{Zm-mx-ZPmXmx khm\p-{K-lm-amb tXjmw \mtam-m-cW amt{XW ZitKm {]Zm-\-^ew Zi\ kv]i-\m-`yw. ZznKpWw ^e-aX Du[zw hpw \ iIvt\man;

3. Xss{XtX tmImx `hn Ikvanw nXw Xp Inw \ma IYw hm [mcytX \sscx IXn-t`-Z-ap-Jm-\y{X ssIa-ss{ [mcytX IYw

10. {_mWmx {Xnbmx sshiymx iq{Zm-tXn inhm-bm hrYm PmXm {]Ynhymw Xp Xm-Xobmx ip`m-Imx

756

I 11. tizXmkvXp {_mWm tbmx


{Xn-b-c--h Imx sshiym hnmbmx IrjvWm ip`m DZm-lrXmx
]c-ain-hs BPvR-bm B awK-fI-camb cp{Zm- -n \nv {_m-W, {Xn-b, sshiy, iq{Z Fo \mep PmXn-bns] hr- Dm-bn. shfp cp{Zm-s {_m-W-s\pw Nph-Xns\ {Xn-bs\pw asb sshiy-s\pw Idp-Xv iq{Z-s\pw ]d-bp- p.

19. AjvtSm--cissXamem ap]-hoXw ]c-Iev] - tbXv {Xnkcw {Xnkcw hm]n kmcmWw ]Iw XYmx 20. kcmWmw k]vXIw hm]n-_n-`r-bmXv IcWw tZiXx aIptS IpWvUte ssNh IWnIm lmctI]n hm

12. {_mtWm _n`r-bmXv tizXm cm cmPm Xp [mc-tbXv ]oXm sshiykvXp _nZy-bmXv IrjvWm iq{ZkvXp [mc-tbXv 13. kamx kv\nKv[m ZrVmx qemx IssI kwbpXmx ip`mx Iran ZjvSw `n-`nw I ssIlo-\-tah N 14. {hW-bp--a-bpw N jUv cp{Zmm hnhP-tbXv kzb tah IrXw Zzmcw cp{Zmw kymZn-tlm-aw
Dcpv kv\nKv[hpw _e-ap-Xpw kvYqehpw appXpw ip`-sav Icp-Xs-Sp-p. IoS- ISn-Xv On`n-w, apn-m-Xv {hW-amXv ka-a-m-Xv Ch hn--Ww. kzbw Zzmc-ap-Xv D-aam-Wv. -

Igp-n 36, Ccp `pP-fnepw 16 hoXw, aWn-_-n 12, tXmfn 15 Cu hn[w cp{Zmw [cn-Ww. 108 cp{Zm-- sImp ame-bp-mn ]qWqt]mse [cn--Ww. ctm aqtm Atm Gtgm In-I IWvTn [cn-pI. IncoSw IpWvUew ISp- Fo cq]nepw [cn-mw.

21. tIbqc IStI kq{X Ipn _t hnti-jXx kp]vtX ]otX kZm-Imew cp{Zmw [mctb cx 22. {XniXw Xz[aw ]-iXw a[y-a-ap-NytX kl {kap-aw t{]m-tahw t`tZ\ [mc-tbXv
\qen tIm ame tIbqc IS-Inepw Acbnepw [cn--Ww. Dd-p-tmgpw DWn-cn-p-tmgpw [cn--Ww. apqdv [cn-p-Xv A[ax Aqdv a[yaw; Bbncw Daw Cu \ne-bn cp{Zm-- [cn-p-I.

15. bp ]ucp-j-b-tXm\ IrXw X [yaw `thXv kam kv\nKv[m ZrVm qem ua kqt{XW [mc-tbXv 16. kh-Kt{XW kutay\ kmam-\ym\n hnN-Wx \nItj tlatcJm`m Nky tcJm {]Zr-iy-tX. 17. XZ-ap-aw hnZymXv XZv [mcyw inh-]q-ssIx inJm-bm-ta-Ic p-{Zmw {XniXw inckm htlXv
]pcp-j-{]-b-Xv\ -m Zzmc-ap-m--h a[y-aw. kv\nKv[-Zr-V-q-e --fmb cp{Zm--sf ]p-\q-en tImv [cn--Ww. Ah kuay-kp-c kam-\KpWw tN-hbm-I-Ww. NmW-bn-ep-c-m kz-tc-J-t]m-en-cnp-Xv D-aw. inh-`--m AXmWv [cn-t--Xv. inJ-bn Hv, Xe-bn ame-t]mse \qen tImv ap-sXw [cn-p-I.

23. ic-ko-im\ at{W IWvtT XXv ]pcp-tj-W Xp AtLm-tcW Ktf [mcyw tXss\h lrZtbm ]nhm
inc-n ""Cuim\x kh hnZym\mw'' F a{w sImv; IWvT-n XXv]p-cp-jmb hnZvatl...' FXpsImv Igp- n AtLm- tct`ymw F-Xp- sImv Cs\ IWvT-nepw s\nepw cp{Zmw [cn-p-I.

24. AtLmc _oP-a-t{W Ic-tbm [m-c-tbXv kp[o ]m-i-Z-{KYn Xm thyma hym]yhn tNmZtc 25. ] {_-`ncw ssK {Xnamem ]-k]vX Nn {KYnXzm aqe-a-t{W khmWy mWn [mc-tb-Xv.
hnZzm-m cp ssII-fnepw AtLm-c-_o-P-a{w sImv cp{Zmw cp ssII-fnepw [cn-p-Ibpw cp{Zm-a-y- nse Zzmc-n A apX hscbp Ac-sf FgpXn \a-n-hmb F ]m-c a{w A`n-a{nv {]mW-{]-Xn-jvTm-Zn-I sNbvXv aqe-a-{-tm-Ssb aqtm Atm Gtgm Cg-I-fmbn [cn-Ww. -

18. jvSv{XnwiXw Ktf Z[ymXv _mtlmx tjmUi tjmUi aWn-_t ZzmZ-ssih kvIt ]-iXw htlXv

757

I 26. AY ssl\w `K-hw Imemn


cp{Zw `qkpWvUx ]{]- Zp{Zm-mWmw t`tZ\ bZpm bXv kzcq]w bXv ^e-an-Xn. XXv kzcq]w apJ-bp amcnjvS \nc-k\w Imam-`ojvS ^ew {_qloXn tlmhm-N.
]ns `K-hm Imem- n-cp-{Z-t\mSv `qkp-Wv U tNmZnp cp{Zm t`Z-a-\p-k-cnv GXp cp{Zm--v GXmWv kzcq]w FmWv ^ew? AXv Fs\ ZpcnXw ian-n-pp? Fs\ Dn-X-^-e-{]m-]Xn-bp-m-Ipp v CsXmw ]d-p-Xcn-I. -

CXns\ hnZzm-m KtWi kzcq-]sav Icp-Xp-p. _pn, hnZy, sFizcyw Chbv v CXv [cn- p- Xv D-aw.

39. GIm-ZiapJw Xzw cpss{ZIm Zi ssZhXw - XZnZw ssZhXw {]mlpx kZm ku`mKy h\w 41. {Xtbm Zi-apJw Xzw ImaZw innZw ip`w Xkymx-[m-cW amt{XW Ima-tZhx {]ko-Z-Xn. GI apJ-amb cp{Zmw ]c-XXz kzcq-]am-sWpw AXv [cn-m C{n-b-sf Pbn-p ]cm-XXz-n 42. NXpZi apJw-Nmw cp{Z-t\{X kpZv`hw kh-hym[n lcw ssNh khZm ebn-p-sapw Icp-X-s-Sp-p. ap\n-t{i-jvT, cp-ap-J-ap tcmKy am]v\p-bm-Xv. cp{Zmw A-\m-coiz kzcq-]-amWv AXv [cn-m A\m-co-iz-c {]k-\m-Ipw. aqp apJ-tmSp IqSn-bXv An-kz-cq-]am-Wv. AXp [cn-m An-tZ-h {]k-\m-Ipw. Ap apJ-ap-Xv ]-ap-J-\mb inhs {]XoI-am-Wv. AXp [cn-m `K-hm ]-ap-J ]pcp-j-lXysb Zpco-I-cn-p-p. Bdp apJ-ap cp{Zmw `K-hm Imn-tI-bs kzcq-]-am-W.v AXp [cn-m al-mb sFiz-cy-ap-m-Ipw. Btcm-Kyhpw e`n-pw. ]Xn-s\m-p-ap-J-ap cp{Zm--ns tZhX GIm-Zi-cp-{Z-m-cm-Wv. AXv ku`m-Ky-h-I-am-W.v ]{p apJap-Xv alm-hn-jvWp-kz-cq]w ZzmZ-im-ZnXy cq]-amWv AXv. Xmev]cy-ap ]ecpw AXv [cn-p-p. AXp [cn-m Ima-tZ-h {]km-Zn-p-p. ]Xn-mev apJ-ap-Xv cp{Zs Ip-I-fn \npw khn-tijw Dm-b-Xm-W.v AXv khhym-[n-l- chpw Btcm-Ky-Zm-b- I-hp-am-Ip-p.

27. Xss{XtX tmImx `hn GI h{w Xpcp-{Zmw ]c-XXz-kz-cq-]Iw Xm-c-WmXv ]tc-XtXz eobtX hnPn-tX-{nbm 28. Zznh{w Xp ap\n-t{i-jvT, Nm \mco-izcmIw [mc-Wm-Z-\m-coix {]nbtX Xky \nXyZx 29. {XnapJw ssNh cp{Zm-{Z-a-n-{Xb kzcq-]Iw. Xm-cWm lpX-`q-ky XpjyXn \nXyZm 30. NXpapJw Xp cp{Zmw NXp a{-kz-cq-]Iw Xm-c-W m- X ph-{mx-{]o-btX Xky \nXyZm 31. ]-a{w Xp cp{Zmbw ] {_ kzcq-]Iw ]-h{ kzbw {_ ]pwl-cymN hymt]m-lXn 32. jUvh {a]n-cp-{Zmw Imn-tI-bm[n ssZhXw Xm-cWmXv alm{io kym al Zmtcm-Ky-ap- -aw.

34. k]vXh{w Xp cp{Zmmw k]vXam-em[n ssZhXw Xm-cWm-lm {iokym al-Zm-tcmKy ap-aw. 35. alXn m\-knx ipNn[m-cWXx kZm AjvT-h{w Xp cp{Zm-a-jvSam {Xm[n ssZhXw 36. hkz-jvTI {]nb ssNh KwKm {]oX-Icw XYm, Xm-cWm Znta {]oXm `thbp: kXy-hmZnx 37. \h-{iw. Xpcp-{Zmw \h iym[n ssZhXw Xky [mcW amt{XW {]nbt \h ibx 38. Zi-h{w Xpcp-{Zmw ba-ssZh Xyao-cnXw Zim-{]-imn P\Iw [mc-Wm-m{I kwibx
Ggp-ap-J-ap cp{Zmw k]vX-tem-I-am-Xm--fpsS kzcq]w tN-Xm-W.v AXp [cn-m sFiz-cyhpw BtcmKyhpw ssIh-cpw. ipn-tbmsS [cn-m m\w e`npw. AjvS-ap-J-tmSp IqSn-bXv Aj-S-am-Xm--fpsS kzcq]-am-Xm-W.v AXv AjvS-h-kp-pw {]nb--c-am-Wv. AXp [cn-m KwKm-tZ-hnbpw {]k--bm-Ip-p. H]Xp apJ-ap cp{Zm--ns A[n-tZ-hX \h-i-n-bm-Wv. AXv [cn-m \h-i-n-Ifpw {]km-Zn-p-p. ]p apJap--Xns A[n-tZ-hX ba-\m-Wv. ba-\mWv AXv Zi-\am-{X-bn Xs imn \Ipw AXv [cn-m imn e`n-p-sav kwi-bm-Xo-X-am-Wv.

33. aXn hnm\ kn iptb [mc-tbXv kp[ox hn\m-b-Im[n ssZhw N {]h-Zn a\o-jnWx

43. aZyw amwkw N eip\w ]emWvUp in{Kp-ta-hN tjvam-XIw hnUvhcm-l-a-`y h-tb-cx -

758

cp{Zmw [cn-p-h aZyw, amkw, shfp-p-n, Npa-pn, apcn--, tjvam-XIw, hnUz-cmlw Fo ]Zm- ssIsh-Sn-b-Ww.

{]]--kw-lm-c-Iamb Xs t\{X-aS-bvp-p. AXn \np--hn--XmWv cp{Zm-w.

44. {KltW hnjp-th, ssNh-a-b-t\kw-{Ita ]n N Ztijp ]u-am-tkN ]qtjp Znh tkjp N cp{Zm [mc-WmXv kZyx kh ]mss]x {]ap-NytX
{KlWk-a-b w, hnjp (Xpemw taS-am-k- -fn) cm{Xnbpw ]Iepw Xpey-amb Znh-kw) kqcy {Imn Ab\-]cn-h-\w, Aam-hm-kn, ]u-an, ]q Znh-kw Cu L--fn cp{Zmw [cn-m thK-n ]m]-hn-apn-b p-m-Ipw.

48. XZv cp{Zmt hmKzn-jtb IrtX Zi tKm {]Zmt\\ bXv ^e-ap-hm-]vt\mXn XXv ^e-a-iv\pX k Gj `kva tPymXo-c p-{Zm CXn. X{Zp- {Zmw ItcW kv] pjv Szm [mcW amt{XW Zznk-l{k tKm{]-Zm-\-^ ew `h-X n. X{Zp-{Zmt I-tbm [mcy-amtW GIm-Zi kl{k tKm{]-Zm\ ^ew `h-Xn. GIm-Zi cp{ZXzw N K-Xn. X{Zp {Zmt inckn [mcy-amtW tImSn-tKm-{]-Zm\ ^ew `h-Xn. "GXmjmw m\m\mw Itbmx ^ew hpw \ iIy-anXn tlmhmN!
cp{Zmw hmn\p hnj-b-am-n-bm ]p ]ipsf Zm\w sNp ^ew knn- p- p. cp{Zmw ssIsImp sXmv [cn-m am{Xw cm-bncw ]ip-sf Zm\w sNbvXm-ep ^ew Dm-Ipw. AXv sNhn-bn [cnm ]Xn- t\m-cm-bncw ]ip-sf Zm\w sNbvXm-ep ^ew Inpw. IqSmsX GIm-Zi cp{Z-Xzhpw e`n-p-p. inc-n-eWn-m tImSn tKmZm-\-^-e-am-Wv. Ch-bpsS m\-fp-sSbpw I--fp-sSbpw ^ew ]d-bm {]bm-kw.

45. cp{Zm-aqew XZv{_ Xmew hnjvWp-tc-hh N XpJw cp{Z CXym-lp-kvXZv _npx khtZ hXmx
cp{Zm- - ns aqe-` mKw {_mhpw \mf-` mKw hnjvWphpw apJ-`mhw cp{Z\pw _np- kh-tZ-h-mcpw BsWv ]d-b-s-Sp-p.

46. AY Imemn cp{Zw `K-hw k\Xv Ipamcx ]{] "A[oln `K-hm cp{Zm [mcW hn[nw' Xkva n katb \nZmL PU-`-c X Zm- t{Xb ImXym-b\ `c-ZzmP I]ne hknjvT ]n-em-Zm-Zb Imem-n-cp{Zw ]cn-ktatXy Npx AY Imemn cp{Zx Inanw `h-Xm-am-K-a-\anXn tKmhm-N. cp{Zm [mcW hn[nw ssh kth t{iXp-an-m-atl CXn.
]ns k\Xv Ipam-c Imemn cp{Z-t\mSp tNmZn p: ""`K-hm-s\, Av cp{Zm [mc-W-hn[n ]dp XcWw.'' Atm \nZm-L, PU-`-c-X , Zm-t{X-b, ImXym-b-\, `c-Zzm-P, I]n-e, hkn-jT, ]n-em-Z v XpS-nb ap\n-am Imem-n-cp-{Z\p Npp-an-cp-p. h-sXm-s Wp tNmZn- -t m Ah ]dp: "`K-h , Rs-m-hpw cp{Zm [mc-W-hn[n Adn-bm-\m{K-l-ap-v .

47. AY Imem ncpt{Zx t{]mhmNx cp{ZWy \b\m-Zp-X v]mx cp{Zmm CXn temtI Jymb-t, AY kZm-inhmx kwlmc Imte kwlmcw IrXzm kwlm-c mw apIp- fo-I - tcm- X n. X-b -\ m- Xm cp{Zmm CXn tlmhmN XkvamZv cp{Zm-Xz anXn Imemn cp{Zx t{]mhm-N.
Imem-n- cp-{Z ]dp: "cp{Zs t\{X--fn \npw D-hn--Xp-sImv cp{Zmw Fv {]kn--am-bn. `K-hm kZm-in-h kwlm-c-Im-ev kI-eXpw kwl-cn--tkjw

49. b Camw cp{Zm Pm-_m-tem-]\n-jZw \nXy-a[otX _mtem hm bphm hm thZ ka-lm `h-Xn. kKpcpx kthjmw a{-W m-ap-] -tZjv Sm `h-X n. GssX-tch tlmaw Ipcym-Xv. GssX-tc-hm\w XYm-c -tmLv \ w arXyp-Xm-c Iw Icp-W m-e _v[ w IWvtT _mlu-in-J mbmw hm _[v \oX k]vX Zzo]-h Xo `qan Zn- W mw \mh-I ev] n tX XkvamZv {ibm bmw Imw NnZv Kmw ZZymXv km ZnWw `h-Xn. b Cam-ap-]\nj {_mWx kba- [ o- b mt\ m Z nh - k - I r X w ] m] w \ mi - b - X n. a[ymt [obm\x jUvP IrXm-]m]w \mibXn kmbw {]mXmx-{]-bp-RvPt\m At\-I-P-IrXw-]m]w \mi-b-Xn. jSv kl-{k-e Kmb-{Xo-P] ^e-am-]vt\m-Xn, {_-lXym kpcm-]m\ kzkvt Xb Kpcp-Z m-c -i-a\ Xw-tbmKw ]mX-tI-`y. ]qtXm `hXn kh Xo ^e-a-i--tX. ]XnX kw`m-j-Wm-Xv]qtXm `hXn. ]wn iX kl-{k]m]vt\m `h-Xn. inh-km-bq-Py-a-hm-]t\m-Xn. \N ]\v cm-h tX \ N ]yp\ cmh-tX. CtXymw kv Xyan-X yp- ]-\n-j- v.
Cu cp{Zm--Pm-_m-tem-]\n-jv \nXyhpw A[yb\w sNp--h _met\m bphmthm Bcm-bmepw alm\m-Ipw. Abm kh-a-{--fp-sSbpw D]-tZ-jvSm-hmIpw. Ch- sImv tlmahpw ]qPbpw \S--Ww. Itm-L\hpw v arXyp-lm-c-I-hp-amb cp{Zmw Kpcp-hn \npw kzoI-cnpw Igp-nepw ssIIfnepw inJ-bnepw [cn--Ww. AXn\v Ggp Zzo]p `qan apgp-h ZnW sImSp-mepw aXn-

759

I bm-hn-. AXn-\m {i-tbmsS Fp sImSp-mepw ZnW-bmIpw {i-t bmsS Cu D]-\n-jpw A[y-b\w sNp {_m-Ws cm{Xn sNbvX ]m]w \in-p-p. Dbvv A[y-b\w sNbvXm Bdp Pw sNbvX ]m]w \in-pw. Imepw sshIopw A[y-b\w sNbvXm At\-IP---fnse ]m]w ian-pw. Bdm-bncw ew Kmb{Xo a{w P]n-p ^ew Inp-p. {_-lXy, aZy-]m-\w, -

kz, tNmc-Ww, Kpcp Zm Km\w Ch-bpsS ]m]-fpw \in-pw. kI-e-Xo--fnepw kv\m\w sNp ^ew Inpw. ]Xn-X-cp-ambn kw`m-jWw sNbvX-Xns ]m]hpw \in-pw. Abm At\I tImSn-Po-hnIsf ]cn-ip-\mph\mbn `hn-p-p. inh-km-bqPyw e`n-pw. ]noSv Ah P-a-cWtiw A\p-`-hn-tn hcn-. Cs\ - cp{Zm Pm_m-tem-]-\n-j-p.

cp{Zm--Pm-_m-tem-]-\n-jv Ah- km-\n-p.

cpt{Zm-]-\n-jv

hniz-a-tbm-{_m-Wx inhw {]PXnw {_mWx ]m-c a\p-`-hXn {_mWx inh ]qP-cXx inh`n hnlo-\-tXv k NWvU me D]-N-mex N X p th - Z - P vtR m] n b i nh ` k G h {_mWx A[-a--mtem ]n inh-`. tXv {_mmXv t{ijvT -Xcx {_mW kv{Xo ]p{ {h X x k G h {_ m W x i nh `t tc h {_mW inh-enwKm \-bp-X-me lkvXhn`qXn ipm Krl-m\mw \n-ehn-`qXn X]-kzn`nx kh `kva [mcyw bZzm inh `nx kw]pjvSw kZm]n XZv ZknX tZh-Xm-[mcyw
hniz-a-b-\mb {_m-W inh-k -ao-] -sa-p-p. Ah ]m-cw A\p-`-hn-p-p. inh-]q-Pbn cX\m-bn-cn-p-Ibpw \ax inhmb F ]m-cw kZm ssIImcyw sNp--h-\mWv bYm {_-m-\n. NXp thZ--\m-bmepw inh-`-n-c-ln-X-s\-n Abm Nm-fXp-ey Xs. {_m-W {Xn]pw [cn-p-h\m-IWw. AXn-emWv Ahs {_m-W-Xzw. inh-`n-bm am{X-amWv Ah {_m-Ws\--dn-b-s-Sp-I. inh-enwKw ]qPn-ph Nm-f-\m-bmepw {_m-Wt\-m t{ijvT- \m-Wv. inh-`- - \mb Nm- f \Ip `kvaw b-n-te-m ip-am-Wv. `kvaw aqp Xcn-ep-v. Nne-Xn\v sNns \nd-am-bn-cn-pw. NneXv sh-bm-Wv. NneXv Aev]w ]pI-h-n as]m-SntbmSp ka-am-bn-cn-pw. hnc-m-cmb X]-kzn-Ipw ip- cmb Krl--mpw kz-`-kva-amWv A\p-tbm- Pyw. inh-`-\v GXp hn[-n-ep-Xpw kzoI-cn-mw.

An-cnXn `kva hmbpcn Xn `kva e-anXn `kva Pe-anXn `kva thymtaXn `kva CXym-Zyp-]\-\n-j-XvIm-c-WmXv Imcyw A\y{X hniz-Xp cpX hniz-Xo-aptJm hniztXm lkvX DX hniz ]mXv kw _mlp`ymw \aXn kw ]X- \ ymhm ]rYnho P\- b tZh GIx Xkv a mXv {]mW enwtKm inhx inhx {]mW-enwKo PSm-`kva-[-tcm]n {]mW-enwtKm ln t{ijvTx {]mW-enwKo inh-cq]x {]mW-e nwKo PwK-a -c q]x inh Gh PwKa cq]x {]mW-enw-Kn\mw ip knn\ `hXn {]mW enwKn \mw PwKa ]qPym\mw ]qPy X]-k zn\mw aqVm tem ]n{]mWm-enwKo XkvamXv {]mWenwKo hntij CXymZn b Ghw thZ k inh cp{Z Gh-cp{Z {]mW-enwKo \mt\ym `hXn
An, hmbp, Pew, ew, BImiw kI-eXpw `kvaa-b-am-Ip-p. AXp a\-n-emn `kvaw [cn-t--Xm-Ipp. Cuiz-c Fm-bn-Spw Ip-Ifpw \mep-hipw apJhpw \mep-`m-Kpw ssIIfpw \mep-hipw ImepIfpw D-h-\m-sWv {]kn-am-W.v Atlw `qan-sbbpw BIm-is-bp-samw krjvSn-p. Atlw kI-epw {]W-an-m tbmKy-\m-W.v Pe-Po-hn-Ifpw e-Po-hn-Ifpw BIm- i-Nm-cn-I-fp-samw At-ls {]W-an-p-p. {]mWk-enw-Kn-bmWv inh. inh Xs-bmWv {]mW-enw-Kn. CwK-acq-]\mWv inh. inh Xs PwK-a-kz-cq-]. {]mW-enw-Kn-I-fn X]-kzn-I-fn t{ijvT-cm-Wv. inh-`-\mb Nm-f\pw t{ijvT-\mb {]mW-enw-Kn-bm-W.v {]mW-

760

I enwKn Xs t{ijvT. BXnYyw Adn-bph inh


Xs cp{Z. cp{Z Xs {]mW-enw-Kn. thsdm-cm-f. -

Bm ]c-a-in-h-Zztbm Kpcp inh KpcpWmw kh hniz-anZw hniz-a-t{W [mcyw ssZhm [o\w PK-Z nZw XZv ssZhw Xm- {XmXv X\ptX Xt ssZhw Kpcp-c nXn KpcqWmw kh- m- \ nXmw Kpcpam Z-ta-X-Zw ]c-{_ {_m kzm\p `qXn Kpcp intJm tZh Kpcp inh Gh enKw D`-tbm-c`n-XzmXv b{X Kpcp-kvX{X inhx inh-Kp-cp-kz-cqt]m atl-izc inh-tbm-Kn\ inh-]q-Pm-]tY Kpcp ]qPm hn[u N atl-izc inh-tbm-Kn\ inh ]qPm-]tY Kpcp-]qPm hn[u N atl-izc ]qP-\m-apm enwKm`n-tjIw \nmey Kptcm-c`n-tjI Xow atliz-c -] m- tZm-Z Iw P-a m- e n-\ yp- m-f-bn tXjmw {]oXn inh-{]oXn tXjmw Xr]vXn inh-Xr]vXnw ssX ]mh\o hmk tXjmw \nc-k\w inh \nck\w B\ ]cm bWx Xkvam-nhw {hPp Kpcpw {]Pp ]tXyh ]mh\w
Cu Bmhv {_-cq-]hpw inh-cq-]-hp-am-Ip-p. Kpcpin-h-cq-]-am-Wv. Kpcp--mv Cu hniz-samw inh-a-{m-

-I-am-t-Xp-v. Cu {]]w tZhm-[o-\-am-Wv. a{m[o-\-amWv ssZhXw B ssZhw Xs Fs Kpcp. Kpcp-fmepw kh--m-cpsS Kpcp-hmepw \nn-X-amb Cu Aw ]c-{_ cq]-am-Ip-p. kzm\p-`hw sImp thWw {_w a\-n-em-m. tZh-\mb inh Xs ]c-aKpcp. Kpcp-hmb inh enwK-kz-cq-]-\m-Wv. \ncm-Imc {_ns Nn-amWv inh-enw-Kw. FhnsS Kpcp-hpv AhnsS inh-\p-v. B atl-iz-c Kpcp-kz-cq-]-\m-Ip-p. {`a-IoS knm {]Imcw kZm inhs\ Bcm-[n-p km[-I kzbw inh Xs Bbn-o-cp-p. inh-enw-Ks A`ntjIw sNp-Xp sImv kIe ]m]-fpw Zqc-n-emIp-p. Kpcp-hns\ ]qPn-pXpsImpw inh\v A`ntjIw sNp-Xp-sImpw Pm-c ]m]fpw Zqc-nem-Ip-p. kI-e-scbpw kvt\ln-p-Xpw inh t{]aw Xs. kIe Pohn-I-fp-sSbpw kwXr]vXn inh-sbpw kwXr-]vXn-bm-Wv. temI \nc-k\w inhs \nc-k-\-am-Ipp. Cu t_m[hpw hnth-Ihpw D-h Fpw B\-bp--\m-bn-cn-pw. inhs\ icWw {]m]n-p-I. Kpcp-hns\ icWw {]m]n-p-I. cpt{Zm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn]mTw

emwKq-tem-]-\n-jv

Hmw B]ymbp aamwKm\n hmIv {]mW px t{im{XatYm_ean{nbmWn N khmWn khw {_tm]\njZw amlw {_ \ncmIpcy amam {_\ncm ItcmZ\ncmWakvXp A\ncmI cWw ta kvXp XZmm\n \nctX b D]\njXv kp [mkvt X abn kp tX abn kp Hmw imnx imnx imnx
Fs Awi ]pjvSn {]m]ns. hmv {LmWw Npv _ew kth{nb Fmw ]pjvSn {]m]ns. kIe D]\njpIfpw {_ kzcq]fmWv. F\nv {_s ]cnXyPnm\nSbmIcpXv. {_w Fs ssIshSnbmXns. D]\njv [ Fn \nesImffpamdmIs. Hmw imnx imnx imnx

1. Ix khnXm Im kmhn{Xn? Antch khnXm khnXm ]rYnho kmhn{Xo k b{XmnkvX Xv ]rYnho b{X hm ]rYnho X{XmnkvtX tZz tbm\n kvXtZIw anYp\w 2. Ix khnX m Im kmhn{Xn? hcpW Gh khnXm B]x kmhn{Xn k b{Xm hcpWkvXZm t]m b{X hm Xm]kvXZv hcpW kvtX tZz tbm\n XtZIw anYp\w 3. Ix khnXm Im kmhn{Xo hmbptch khnXm BImi kmhn{Xo k b{Xhmbpkv X ZmImtim b{X hm BImikvXZzmbp kvtX tZz tbm\o XtZIw anYp\w 4. Ix khnXm Im kmhn{Xo b Gh khnXm Omwkn kmhn{Xn b{X b kvX{XOmwkn

761

I b{X hmOmwkn k b
XtZIw anYp\w

kv t XtZztbm\o

5. Ix khnXm Im kmhn{Xn? kvX\bnXv\ptch khnXm hnZypXv kmhn{Xo


Xmsg sImSpncnp {Iaa\pkcnv AwK\ymkw sNWw.

Hmw `px \tam AwKpjvT m`yw \ax inctk kzmlm Hmw `ph Xtam XP\o`ymw \ax inctk kzmlm Hmw kz \tama[yam`ymw \ax inJmssb hjSv Hmw alxA\manIm`yw \ax t\{X{Xbmb h j Sv Hmw P \ x I \ nj v T nI m`y mw \ ax t\{X{Xbmb hjvSv Hmw X]x IcXehrjvSm`yw \ax Akv{Xmb ^Sv
ssIIqn IpI ASv h{PmwKw ]nwK t\{Xw Fp XpSnb [ym\tmIw sNmWw. C{XbpamWv am\tkmhNmcw. ]qPnXn\ptijw

Hmw \tam `KhtX N {]Xm] l\patX almhocmb khZpxJ hn\mimb {KlaWv Ue `qXae t{]X ]nimN Xe kthmm\b A X n` b c P zc amtl i zc P zc h n j vW p Pzc{_Pzc thXmf {_cmk Pzc]n Pzc tjva kn]mXIPzc hnjaPzc ioXPzc GImlnI Pzc, ZzmlnI Pzc ss{XlnI Pzc NmXpnI Pzc AamknI Pzc amknI Pzc jmknI Pzc kmwkcnI Pzc AyKX Pzc alm]kva mc Pzc {ianIm]m\w t`Zb t`Zb JmZb JmZb {lmw {low {lqw lpw ^Sv tL tL kzmlm \tam `KhtX NnmaWn l\patX AwKiqe An iqe incqe Kpev]iqe DZc iqe t\{X qe KpZiqeISIiqemPm\piqe LeUmiqe lkvX iqe ]mZiqe Kpev^ iqe hmXiqehn iqe hmbp iqe kv X \iqe ]cnWmaiqe ]cnLm iqe ]c_mWiqe Ziqe Ipniqe kpa\iqe khiqem\n \nqeb ssZXyZm\h Iman\o thXmf {_cmk tImemle \mK ]mim\hmkpIn XX ImtmSI enwK ]Xv aI IpapZ PzctcmK ]m imlX alm amco Ime ]mi hnjw \nhnjw Ipcp Ipcp Hmw {lmw {low {lqw lpw ^Sv tL tL kzmlm Hmw {low {iow ow mw ow p Hmw \am `KhtX ]mXmf KcpUl\patX ss`h _\ KXP knwtlmfo ]mi_p tOZb tOZb {]fb amc p X I me m n l \ p a tX i r J e m_ w tambtamb kh{Klw tOZb tOZb aa kh ImcymWn km[b km[b {]kmZw c Hmw {lmw {lnw {lqw {lo tamw ss{`{kmw mw ow {Imw {Iow{lmw {low {lw ss{lw {]x {lmw {low lp J J Pb Pb amcW taml\ Lq Lq Za Za amcb J tJ {lmw {low lpw lqw ^Sv tL tL kzmlm

Hmw \tam `KhtX `mhm\e Imemn l\p atX P\{intbm PbPohnXmb [hfoIrXPK {b h{P tZl h{P]p h{PImb h{PXp h {P a p J h {P a p J h {P _ m tl m h {P tc ma h{Pt\{X h{PZ h{Picoc kIemImb {i oa I c ] nwK f m D{K { ] fbI me c u{Z hocm`{ZmhXmc, ic`kmess`chtZmZem ]pcn Zl\ DZ[newL\ Zi {Koh IrXm koXmhnizmk, Cuizc]p{X ARvP\KZv kw`qX DZb`mkvIc _nw_\f {KmkI tZhZm\h Ejn ap\nhy ]mip]Xmkv{X {_mkvss{X _e\m cmbWmkv{ X ImeinImkv {X ZImkv {X ]mimtLmc \nhmcW ]mip]Xmkv{X {_m kv{X ss_ehmkv{X \mcmbWmkv{XayU kh in {Kk\ aamcmIc ]chnZym \nhmcW B hnZym kwcIAnZo]v X AYhW thZkn kv{XoImemn \ncmlmcI_mlpthK at\ m th K {i o c maX mc I ] c {_ h ni z cq]Zi\ evaW {]mW{]XnjvTm\Ic e Pemn a t`Zn kh i{Xq Onn aa sshcnWx JmZb JmZb UmIn\o hn[zwkt\\ kp{Koh kJyIcW \njv I f Ipamc{_ Nmcn ZnKw_c kh]m] kh]m] kh{Kl IpamcKrl khw tOZb tOZb t`Zb `nn `nn JmZb JmZb SwI SwI XmUI XmUI amcb amcb timjb timjb Pzmeb Pzmeb lmcb lmcb tZhZw \mib\mib AXn timjb AXntimjb aa khw N l\pam c c Hmw {lmw {low {lqw lpw ^Sv tL tL kzmlm

Hmw \tam `KhtX Imemncp{Zl\patX {`mab {`mab eh Ipcp Ipcp Pb Pb lk lk amZb amZ b {]P zeb ar Ub ar Ub {X mk b {Xmkb kmlk kmlk hib hib imab imab Akv{X{Xniqe Uac JKx Ime arXyp I]me JSzmwK Jc Aab izmizX lpw lpw AhXmb AhXmb lpw lpw A\ `qjW ]c X{ ]cb{ iX iX kl{k tImSn tXPx ]pRv P ap t`Zb t`Zb Anw _ b kh{Klw _b _b A\mZn ZpjvS\m

762

I Km\mw

hnlw l\l\ k hhnjw _ b _b h{P Xp DmSb amcW taml\ hioIcW kv X w`u Ppw`WmIjtWmmS\ aneu hntZzjW bp XamWn _b _b Hmw Ipamco ]Z{Xnl mc {_mWn{K aqtb {Kma hknt\ AXn ]qimb khmbp[ [cmb kzmlm Abmb tL tL tL tL Hmw eee {Lm {Lu kzmlm Hmw lemw leow leq lpw lpw tL tL kzmlm Hmw {imw {iow {iqw {iw Hmw \tam ZK ]tX `{Z Pm\nIS cp{Z hoc l\patX Sw Sw Sw ew ew ew tZhZZnKw_ccmjvSalmityjvSmwK[c Ajv S almss`ch \h{_kzcq] ZzmZim tXP {XtbmZi tkmaapJ hoc l\pam kvXw`n\o tamln\o hiIcnWo X{ I kmh bh \Kc cmPapJ _u_e kpJaIcapJ knwl Pnlzm apJm\n _b _b kvXw`b kvXw`b hym{LapJ kh hynImn Pzmem hnjw \nab \nKabkhP\ sshcn apJw _ b _ b ] m] l c h oc l \ p am CuizcmhXmc hmbp \\ ARv P \o kpX _b _b {iocma N{tkhmIx Hmw {lmw {lmw {lmw Bb {lmw mw {Low {Iow bw t` {`{Zx lSv JSv JSv khP\ky Zriw e emw {iow {low {low a\x kvX w `b kvX w `b `RvP b `RvP b A{Znw {low {low a\x kvXw `b kvXw `b `RvP b `Rv Pb A{Znw {low h{low {low khw low low kmKc lo lo aa kh a{ X{ knw Ipcp Ipcp kzmlm {iocma N{ Dhm] {io almtZh DhmN {io hoc`{ZkvX u DhmN {Xn kyw b ]tTcx

apIfn kqNnn hn[n am\knI ]qP sNbvX Xn\p tijw Xmsg sImSpp a{ DcnWw. a{ D]tbmKsSpn tlmahpw \Smw.

1.

2.

3.

4.

5.

Hmw \tam `KhtX `mhm\e Imemn l\patX c c Hmw {lmw {low {lqw lpw ^Sv tLtL kzmlm Hmw \tam `KhtX NnmaWn l\patX \nhnjw Ipcp Ipcp tL tL kzmlm Hmw {low {iow ow mw ow pw Hmw \tam `KhtX ]mXmf KcpU l\patX hmcb hmcb tL tL kzmlm Hmw \tam `KhtX Imemn cp{Z l\patX {Lm {Lm kzmlm lpw ^Sv tL tL kzmlm Hmw {imw {io {ipw ss{i {i \tam `KhtX `{Z Pm\nI cp{Z hoc l\patX lo lo kmKc lo lo hm hw kh a{mmYhW thZ knnw Ipcp Ipcp kzmlm

Cs\ cmaN{\pw inh\pw hoc`{Z\pw hoc`{Z AhtcmSpw ]dp. bmsXmcph {]`mXnepw a[ymnepw ky pw CXv ]Tnpp. Abmv kIeXpw e`nm\nS hcpp. emwKptem]\njv kam]np.

1
imn-]mTw

h{P-kq-Nn-tIm-]-\n-jv

Hmw B]ym-bp aamw-Km\n hmIv {]mW-p t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn khw {_tm-]-\n-jZw amlw {_ \ncm-Ipcymw am am {_ \ncm-Itcm Z\n-cm-I-c-W-a-kvXz-\n-cm-I-cW ta AkvXp XZm-\n \nctX b D]-\n-jp [m

kvtX abn kp tX abn kp Hmw imnx imnx imnx


Hmw Fs AwK--fpw, hmv, {]mW, Np-v, t{im{Xw, _ew, C{n-b Fn-hbpw ]pn {]m]ntW. Fmw D]-\n-j-Zp- -amb {_-a m-W v. Rm {_s \ncm-Icn-m-\n-S-bp-m-Im-Xn-cn--tW. {_w -

763

I {_s \ncm-Icn-m-\n-S-h-cm-Xn-cn-tW. {_ Fs ]cn-Xy-Pn-m-Xncn--tW. F\npw {_-n\pw Xn At`-Zy-amb _w Dm-Im-\n-S-h-c-tW. Rm {_- n \nv AI-em-\n-S-h-cm-Xn-cn--tW. B-]c-m-cmb hynIv bmsXmcp [- tkhy--fmbn D]-\n-jpI A\p- im- kn-p-tm Ah Fn \ne-sIm-- tW. Hmw imnx imnx imnx

Xkvam--tZtlm {_mW CXn

1. Hmw h{P-kqNnw {]h-yan imkv{X- a- m-\ -t `-Z\w `qjWw m\lo-\m\mw `qjWw m\-Npjmw -

tZl-amtWm {_m-W F tNmZyw DZn-m-hp-Xm-Wv. AXp km[y-a-. Nm-e apX kIe a\p-jycp- sSbpw icocw Hp-t]mse Xs ]-`q- Xm- - I- am-W-tm. Ah-cn hm-Iyw, ac-Ww, [w, A[w Fn-hsbmw Hp-t]m- se-bm- Ip-p. {_m-W shfp--\n-d- mc\pw {Xn- b Nph--\n-d-m\pw sshiy a\nd-mc\pw iq{Z Idp--\n-d - m-c \pw Bbn-cn- -W -s av bmsXmcp \nb-a-hp-an-. am{X- a-, ]nXm-hn-sbpw ktlm-Zc-sbpw ico-cZm-l{In-b-I sNp--Xp-sImv ]p{Xm-ZnIv {_-lXym-Zn-tZm-j kw`-hn-p-n-. AXpsImv tZlhpw {_-Wm-\m-Im Xc- an-.

Am- \s \in- n- p- Xpw m\- lo-\v `qj- 5. Xln PmXn {_mW CXn tN X{X W-am-bn-tXm-m-hp-Xpw m\-N- p-p-Iv `qj-W- hp- PmXy-- c -P- p-j z- t\-I- Pm-Xn-k w-` -h m- l jtbm amb h{P-kq-Nn-tIm-]-\n-j-n-s\-n ]d-bmw. _lhx kn Ejy-i rwtKm artKymx, IuinIx

2. {_- -{Xnb sshiy-i q{Zx CXn NXzmtcm hm- k v t Xjmw hm\ mw {_m W Gh {][m\ CXn thZ-h-N-\m-\p-cq]w kvarXn-`n-c-]yp-w. X{X tNmZy-akvXn tIm hm {_tWm \ma, Inw Pohx, Inw tZlx, Inw PmXnx, Inw m\w, Inw I, Inw [mnI CXn
{_m-W, {Xn-b, sshiy, iq{Z Fv \meph-fpv. Ch-cn {_m- W {][m- \- \m- sWv Fp thZw A\p-im-kn-p-p. kvarXn-I-fnepw As\ ]d-ncn-p-p. ChnsS tNmZy-ap-Zn-p-Xv {_m-W Bcm-sWm-Wv. Ah Poh-\mtWm tZl-amtWm PmXn-bmtWm m\-amtWm I-amtWm? [mn-I-X-Xz-amtWm?

Ipim-Xv, Pmw_ptIm Pw_p-Im-Xv, hmevaotIm hevaoIm-Xv, hymkx ssIh-I-\y-Imbmw ii-]r-jTmXv v KuXax hknjvT Dhiymw AKkv X yx Ieti PmXn CXn {ipX-X zmXv GtXjmw PmXym hn\m]ymt{K m\- { ]- X n-] m- ZnXmx Ejtbm _lhx kn. Xkvam PmXn {_W CXn.
PmXn-bm-bn-cn-ptam {_m-W? AXp km[y-a-. ImcWw `n PmXn-bns] Pohn-I-fn \npw At\Iw aljn-am P\n-n-p-sv ]d-b-s-Sp-p. amt]-S-bn \n Ejy-irw-K\pw Ipi-bn \n Iuin-I\pw Pw_p-I\n \nv Pmw_p-I\pw hevao-I-n \n hmevao-Inbpw app-h-Ip-am-cn-bn \n hymk\pw ii-]p-jvT-n \nv KuX-a\pw Dh-in-bn \n hkn-jT\pw IpS-n \n v AK-kvXy\pw P\np F ]d-b-s-Sp-p. Cu aljn-amsc-m-hcpw PmXn IqSmsX Xs apn-\m Xs m\nI-fm-bn-cp-p. AXp-sImv PmXn-bmWv {_m-W-s\v ]dbm \nhr-n-bn-.

3. X{X {]Ytam Pothm {_mW CXn tN AXo-X m-\ m-K-X m-t\-I -tZ-l m\mw Poh-s sky-I -c q-] XzmXv GI-kym]n I-h-im-Z-t\-I-tZ-l-kw-` -hmXv k h- i - c o- c mWmw Poh- s s k yI cq] - zm- . Xkvam Pothm {_mW CXn.

Poh-\mWv {_m-sWp ]d-m AXn\v km[y-X{Xnbm-Ztbm f ]n ]c-am-Zint\m A`nmx bn- . `qX-`-hn-jy-XvIm-e--fn At\Iw ico-c--fn Dm_lhx kn Xkvam--m\w {_mW CXn bnpXpw `mhn-bn Dm-Im t]mIp--Xp-amb Poh m\w {_m-W-\m- Iptam? AXp ]d-bm \nhr- nFmw Hp-t]m-se-bm-Wv. bn-. ImcWw At\Iw {Xn-b-m ]c-am-Zin-I Im-\p-k-c- W-am-Wv At\Iw ico- c-- fn AXv P\nBbn-on- p-v. AXp- sImv m\w sImpw {_mp--Xv. Fm ico-c-p Poh\pw GI-`m-ham-Wp-W-\m-Ip-sa ]d-bp-hm km[y-a-. Xv. AXp-sImv Poh {_m-W-\m-Ip-hm Xc-an-.

6.

Xln m\w {_mW CXn tN

4. Xln tZtlm {_W CXn tN-\ . B Nm-em-Zn-]-cy-m\mw a\p-jymWmw ]m-`uXn ItXz\ tZlky GI-cq-]-XzmXv Pcm-a-cW [m[m-Zn-km-ay-Zi-\mXv {_m Wx tizX hx {Xntbm c-hx sshiyx ]oX-hx iq{Zx IrjvW-hx CXn \nb-am-`m-hmXv ]n{Xm-Zn-i-c oc Zlt\ ]p{Xm-Zo\mw {_-l-Xym-Zn-tZm-j-kw-`-hm

7. Xln- I {_mW CXn tN k thjmw {]mWn\mw {]mc-_v[-k-n-Xm-Kman Ikm-[y-Zk-\mXv Im-`n-t{]-cnXm ktm P\mx {Inbmx Iph-oXn Xkvam I {_m-WCXn Iw {_m-W-\m-Iptam? AXp ]d-bp-hm {]bmk-am-W.v Fs-m kIe Pohn-I-fp-sSbpw ]mc-_v[hpw kn-X hpw BKm-an- bp-amb I- -f n km[yw

764

I ImW-s-Spp. AXn-\m I-m t{]cn-X-am-bn-mWv


Poh {]hn-p- Xv Xqew Iw {_m-W-\m-Im Xc-an-.

8. Xln [mntIm {_mW CXn tN {Xnbm-Ztbm lnc-Wy-Zm-Xmtcm _lhm kn Xkvam [mntIm {_m-WCXn [mn-IX {_m-W-\m-Iptam? AXn\p km[y-X-bn-. ImcWw At\Iw {Xn-bm-Zn-I kz-Zm\w sNbvXp sImt Ccn-p-p. AXn-\m [mn-I\mb hynbpw {_m-W-\m-Im sRcp-w.

]pcm-tW-Xn-lm-km-`n-{]mbx A\yYm ln {_m-WXz knn\m-k v tXyh kn-Zm- \ - m- m\ aZzn-X obw {_-`m-h-tb-Zm-m\w kn-Zm-\w {_-`m-h-tb-ZnXyp-] -\n-j-Xv.

9. Xln tImhm {_mtWm \ma, bx In-Zmm-\-a-Zzn-Xobw PmXn-Kp-W-{In-bm-lo-\w jUqnj-Uv`m-th-XymZn kh-tZm-j-c-lnXw kXy-m-\m\-m-\--kz-cq]w kzbw \nhn-I-ev]-a-ti-j-I-ev]m[m-c-a-ti-j-`q-Xm--cym-an-tXz-\-ham-\-avX _lnm-Im-i -h-Z-\ p-kyq-X-a-J- m-\ - -kz-`m-h-a-{]-ta-b-a\p-`ssh-IhZya-]-tcm--Xbm-`mk am\w Ic-X-e ma-e -I-h Xv kmm-Z-] -tcm- o-I rXy IrXmbm Ima-cm-KmZn tZm jc-lnXx ia-Z-am-Zn-k-tm `mham-cy XrjvWm imtam-lm-Zn-c-lntXm Zw`m-l-mcm-Z n- ` n- c kw ]r- tNXm hX Gh ap- e tWm b k Gh {_mW CXn {ipXnkvarXn

B \ne-bn BcmWv {_m-W? AZzn-Xo-b-ambpw PmXn-Kp-W- {In-bm-c-ln-X-ambpw jUqn-j-Uv`m-hmZn kh tZmj-cln-X-ambpw kXy-m-\ kzcq-]-ambpw kzbw hnI-ev]-lo-\\mbpw kIe Iev]-pw B[mc`qXambpw kIe `qX--fnepw A-cym-an-bmbpw BIm-i-satmWw Dnepw ]pdpw hym]n- n- cn- p--Xm-bp]w AJm-\ kzcq-]-ambpw A{]-ta-b-ambpw A\p-`-ssh-IthZy-ambpw {]Xy--tXz\ tim`n-p--Xm-bpw D Bmhns\ ssI-e-n-cn-p s\n t]mse kmm-Xvcnv IrXm-\mbpw Ima-cm-Km-Zn-tZm-j-c-ln-X- \mbpw ia-Zam-Zn-k---\mbpw am-cyw, XrjvW, Bi Ch shSn-h-\mbpw Zw`w, Al-mcw Ch ssIhn--h-\mbpw bmsXmcm Ign-bpp Ah Xs-bmWv {_m-W Ft{X {ipXn ]pcm-W--fn CXn-lm-k- Ch-bp-sS-sbms A`n-{]m-bw. CXn \npw `n-ambn asmcp Xe-nepw {_mWyw e`n-n-. Bmhp Xs-bmWv kn-Zm-\ kzcq-]-sapw AZzn-Xo-b-sapw [cnv a\p-jy {_-`mhs I-dn-tb--Xm-Wv. h{P-kq-Nn-tIm-]\n-jv kam-]n-p. -

1
imn-]mTw

ic-t`m-]-\n-jv

Hmw `{Zw It`nx irWp-bma tZhm `{Zw ]tiy am- ` n- c y- P - \ {Xmx nssc- c w- s sK- k vX phmw kkvX- p-` nhy-tia tZh-l nXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \ ]qjm hniz thZmx kzkvXn \kvXmtym Acn--t\anx kzkvX n t\m _rl-k v] - X nZ-[ mXp Hmw imnx imnx imnx
tZh-m-sc, R I--fm awKfw {ihn--s. Ip-IsImv awKfw ImWtW. kpZr-V--fmb AwK-fmepw ico-c-mepw \nsf kvXpXn-p-sIm-n-cn--s. tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpp apgp-h

R A\p-`-hn-tW. alm-Ion-am-\mb C{\pw kh- - \mb ]qjmhpw Rp \ sNtW. A{]Xn- tcm- [y- K- Xn- bmb Kcp-U Rv \ ssIh-cp-- tW. _rl-k]Xn Rv \ sN-tW. Hmw imnx imnx v imnx

1. AY ssl\w ss]-emtZm {_-W-ap-hm-Nt`m `K-h, {_-hn-jvWp-cp-{ZmWmw at[y tImhm-[ nI- X tcm t[ybx kym- X z- t ah t\m{_q- l oXn Xkvssa k tlmhmN ]nXm-a-l tl ss]-emZ irWp hmIy-ta-X-Xv _lq\n ]pWym\n IrXm\n tb\ I tXss\h e`yx ]c-ta-iztcm f ku I

765

bkymw-KtPm lw lcn-cn-{-apJymx I tamlm Pm\n kptc-{-apJymx II


Asmcn ss]-emZ aljn {_m-hn-t\mSv tNmZnp: `K-hm-s\, {_m-h,v hnjvWp, cp{Z Ch aqp t]cn IqSp-X [ym\-tbm-Ky-\m-cmWv? Cmcyw Av Rv ]dp Xc-Ww. ]nXm-a-l-\mb {_mhv ]dp. ss]-em-Z, Rm ]d-bp-Xv tIq. bmsXmcp ]cta-iz-cs AwK-n \npw Rm kw`q-X-\mtbm B ]c-ta-iz-cs\ {]m]n-pI AXv alm ]pWy-im-en-bmb Hcph\p am{Xta km[n-p-I-bp-q. hnjvWphpw C{\pw apw taml-h-im Ah-s\ Adn-bp-n-.

hoc-`-{Z-s\-p-ap t]cp-If Adn-b-s-p. - m

7.

k GtIm cpt{Zm t[ybx I kthjmw kh-kn-tb I tbm {_Wx ]-a-h-{-lm I Xkvssa cp{Zmb \tamkvXp

B cp{Z Xs-bmWv kh knn-Zm-Xmhpw kw]qPy\pw {_m- h ns ]- a pJw \in- n Bcp- {Z\v \a- kIm-cw. v

8.

tbm hnkv^p-enw-tK\ eem-S-tP\ I khw PKXv `kva-kmXv kwI-tcmXn I ]p\ krzm ]p\-c-]y-c--tZhw I kzX{w {]I-So-I-tcmXn Xkvssa cp{Zmb \ax AkvXp

2.

{]`pw htcWyw ]nXcw atl-izcw I tbm {_mWw hnZ-[mXn Xkvssa I thZmw khm {]ln-tWmXn Nm{Kyw I Xw ssh {]`pw ]nXcw tZh-Xm\mw II

Xs s\n-bnse An sImv kIe PKpw `kvakI-epw {]`phpw t{ijvT-\p-am-Wh. ]nXmhpw ambn hopw krn-p. AXns\ kwc-n-p cp{Z\v \a]c- ta- iz- c- \p- am- Wv. Ah Xs {_m- hns\ [mcWw sNpkvIm-cw. p. thZ-sf \n-bn-p-Xv Ah Xs. Ah Xs {]`phpw tZh-]n-Xm-hpw. 9. tbm hma-]m-tZ\ PLm\ Imew

3.

aam]n hnjvtWmP-\Iw I tZh-aoUyw tbm f x Imte kh-tem-Im kwP-lmc II

tLmcw ]t] f tYm lmem-lew Zlw Xkvssa cp{Zmb \tamkvXp


Xs CSs ]mZ-m Imes\ h[n--h\pw Pzenp lmem- l ew ]m\w sNbv X - h - \ p- a mb cp{Z\v \a- kIm-cw. v

Fsbpw hnjvWp-hn-sbpw P\-I-\m-W-h. Ah Xs-bmWv temIm-h-km\ ka-bv kIe temc-Isfbpw kwl-cn-p--Xv.

10. tbmhm-a-]m-Zmn-X-hn-j vW p-t\{X kvXkvssa ZZu N{I-a-Xoh lrx Xkvssa cp{Zmb \tam AkvXp
BcpsS hma-]m-Z-n-emtWm hnjvWp Xs Ip- I FSpv An- -Xv. BcmtWm kp--\mbn hojvWp-hn\p N{Im-bp[w sImSp-Xv B cp{Z-\m-bn-smv \a-kIm-cw. v

4. k GIx t{ijvT kh imkvXm k Gh hcn-jvT tbm tLmcw thj-am-mbm ic-`mJyw atl-i zcx \rknwlw temI-l - mcw kwP-Lm\ alm-_ex

Ah GI\pw t{ijvT\pw kI-eXpw `cn-p--h\pw hcn-jvT- \p- am- Ip- p. B alm- _-e-hm Xs- bmWv ic-`n 11. s cq]w [cnv temI-l-m-hmb \rknw-ls\ h[n--Xv.

tbm Z-bt kpc-kw-Lm hnPnXy hnjvWpw __-tm-c-K-]m-ti\ hocx Xkvssa cp{Zmb \ax AkvXp

5. lcnw lcWw ]mZm-`ym-a-\p-bmn kptc-izcmx am h[o ]pcpjw hnjvWpw hn{I-akz alm-\kn 6. Ir]bm `K-hm hnjvWpw hnZ-Zmc \ssJx Jsscx Nmw- _ tcm alm- h otcm hoc- ` t{Zm _`qh l

Z-b m-K - n kI-e -tZ-h - m-s cbpw tXmev]nv hnjvWp-hn-s\-tmepw \mK-]m-i-m _n-n alm-hoc-\mb cp{Z\v \a-kIm-cw. v

hnjvWp-hns\ Imen ]nSnp cp{Z sImp-t]m-Ip- 12. tm tZh-m-scmw At-ls A\p-K-anv cp{Z-t\mSv {]mn- p. {]t`m, Zb-h p-s NbvXv ]pcp-tjm--a -\ mb hnjvWp- hns\ h[n- -cp- Xv. Av alm-\m-W- tm. Av Pbn-s. Atm cp{Z Xs Iq \J--fm hnjvWphns\ ]nfp. Atlw Nmw-_-c-\mb alm-cp-{Z-s\pw

tbm eoe-ssbh {Xn]pcw ZZm-l, hnjvWpw Ihnw tkma-kq-cym-n-t\{Xw kth tZhmx ]ipXm ahm]px kzbw XkvamXv ]ip-]-Xn _`qh Xkvssa cp{Zmb \ax AkvXp

766

Ifn-bn-se-tmWw \njv{]-bmkw {Xn]p-X-msc Pbn-h\pw kqcy, N{, An Fo aqp t\{X--tfmSp IqSn-b-h\pw kh-tZ- h-mpw A[o-i\pw As\ ]ip]Xn F t]cn-\m {]kn--\p-amb cp{Z\v \a-kIm-cw. v

13. tbm ay-Iqm-Zn-h-cm-l-knw-lm I hnjvWpw {Iaw hma-\m-Zn-hnjvWpw I hnhn-_w ]oUy-am\w kptciw I `kvao-N-Imc aYw baw N Xkvssa cp{Zm-b-\tam f kvXp

18. AtWm-cWo-bm altXm alo-bm I Bky Ptm \nlnXw Kplmbmw I Xa-{IXpx ]iyXn hoX-timtIm I [mXpx {]km-Z-ln-am-\-aoiw

Cu Bmhv AWp-hn-s\-m AWphpw hep-Xn-t\m hep-Xp-am-Ip-p. kh-Po-hn-I-fp-sSbpw A`m-Kv lrZ-b-Kp-l-bn \nh-kn-p-p. alm-\mb B Cuiz-cs\ timI- c - l n-X -\ mb hyn `K-h Xv {]kmZw sImv ImWp- p.

hnjvWp-hns Ah-Xm-c--fmb ay Iqhcml 19. \c-knw-lm-Zn-I-sf-tm-epw {Iao-I-cn--h\pw Ima-tZ-h-s\bpw ba-s\bpw `kvao-I-cn--h-\p-amb cp{Z\v \a-kIm-cw. v

hkn- jvT ipI hma- tZ-h XpS-nb aljn-amcpw {_m- Zn- I- fmb kIe- tZ-h-mcpw Bsc kZm [ym\n-p-tm, k\-p-Pm-X k\m-X -\ XpS- n-b -h -c psS \nc- c tZh-m Cs\ ]e hn[w kvXpXnv At]-n-- kvXpXnv Bcv ]m{X-amtWm A-s\-bp `K-hm atltm Atlw Xm]- {X- b- -sf-bpw P-ar-Xyp- P-cm- Zn- I-sfbpw iz-c BZn tZh-\m-Wv. \in-n-p. 20. ktXym \nXyx kh kmo atltim I

14. Ghw-{]-Im-tcW _lp[m {]Xpzm I am-]-bm-am-kp\o-e-IWvTw atl-izcw I Xm]-{X-b-k-apZv `qX P arXyp Pcm-Zn`nx I \m\m-hn-[m\n ZpxJm\n Plmc ]c-ta-izcx

hknjvT sshbm-kn-I-hm-a-tZh I hncn-n-apssJylrZn `mhy-am\x I k\pPm-XmZn k\m-X-\ mssZy cotUym atltim `K-hm-\m-Zn-tZhx

atl-i z-c kXy-k z-c q-]\pw \nXy\pw kh-kmCs\ ]e a{- -fm {]mn-- tm BZn-`- K-hm- nbpw \nXym-\ kzcq-]nbpw \nhn-I-ev]\pw A\nh\mb i-c B-cq-]-n Fm {]P-I-sfbpw cnp. N-\ o-b -\ p-a m-W v. At-l - ns in- - h -k m-\ -a n- . Am\w sImmWv \mw At-l-ns m\m-Zn- Isf 16. bZv ]mZmw-t`m-cp-l-Zzzw I k-ev]n-p-- Xv.

15. Ghw ass{ {]my-am\x I Bm ssh kh-tZ-ln\mw I itcm `K-hm-\mtZym I cc kIemx {]Pmx II

\nXym-\tm \nhn-Ievt]m \ncmJyx I ANny in `K-hm Kncoix I kzmhn-Zybm Iev]n-X-am\ `qanx I

arKytX hnjvWp\m kl I kvXpXym, kvXpXyw atl-im\ ahmMv am\k tKmNcw I

17. `ym \{a-X-t\m hnjvtWmx I {]kmZ aI-tcm-Zzn`px I btXm hmNm \nht I A{]m]y a\km kl I B\w {_tWm hnZzm I \ _nt`Xn IZm-N\
hmWnpw a\-n\pw AtKm-N-c\pw khYm khhn-[-n-ep kvXpXn-Ipw Al\pw hnjvWp-hn\p t]mepw ]mZ Iae {]m]vXnv B{Klw tNp--h\pw Bb `K-hm atl-iz-c `n- tbmsS \a-kvI-cn hnjvWphn {]k--\mbn GsXm-ns\ {]m]n-msX hmv a\tmSp IqSn aS-p-pthm B {_-s-n Adn--h Hcn-epw `b-s-Sp-n-.

21. AXn-tam-l-Ico ambm I aa hnjvtWm kp{hX I Xky ]mZmw-_pP [y\m pkvXcm kpXcm `thXv II
kp{h-X, At-lns amb Fsbpw hnjvWp-hns\bpw tamln-n-p--Xm-Wv. AXns\ XcWw sNpI km[y-as-nepw At-l-ns ]mZ- [ym\n-m AXns\ kpK-a-ambn XcWw sNm Ign-bp--Xm-Wv.

22.

hnjvWp hniz-P-K-tZym\nx I kzmwi-`qssXx kzssIx kl I aamw-ikw-`thm `qXzm I ]me-b-Xy-Jnew PKXv II

kakvX {]mWn-I-tfbpw krn-p hnjvWp kzmiam-Ip Pohn-Itfm-sSmw Fs Awi-n \np XsbmWv D-hn-p-Xpw hniz-]cn-]m-e\w sNp--Xpw. -

767

I 23.

hn\miw ImetXm bmXn I XtXm-\yXv kIew arjm I Hmw Xkvssa alm-{Km-kmb I alm-tZ-hmb iqent\ I at\m-l-cmb arUmb I Xkvssa cp{Zmb \tam f kvXp

28. ambm-h-im-tZ-h-tZhm I tamlnXm aa-Xm-Zn`nx I Xky alm-y-te-imwiw I hpw tI\m]y iIytX II

khpw Ime-{I-taW \in-p- p. Cu {]]w anYybm-Wv. AXn-\m kI-eXpw {Kkn-p--h\pw iqe-[mcnbpw alm-tZ-h\pw atl-{i\pw Ir]m-hm-cn-[n-bp-amb cp{Z\v \a- kIm-cw. v

BcpsS ambm {]`m-h-m-emtWm tZh-m t]mepw aaXm tamln-X-cm-bn-cn-p-Xv A-s\-bp B tZhs aln-a-bpsS Hcwiw t]mepw ]d-hm Bpw iIy-a-.

29. ]cmXv ]c-Xcw {_ I bXv ]cmXv ]ctXm lcnx I ]cmXv ]c-Xtcm loix I XkvamXv Xpteym-[ntIm \ln
]cm-Xv]-c- am-bnp-Xv {_hpw AXn\p ]c- am-bn-p- Xv hnjvWphpw AXnepw ]c-am-bXv Cuiz-c-\p-amWv At-lt-m hen-b-ht\m kat\m Bbn Bcp-an-.

24. GtIm-hn-jvWpa-l-Zv`pXw I ]rYIv `qXm-\y-t\-Iix I {Xo temIm hym]y `qXmm I `pvtX hniz-Zr-K-hybx II
Fm krn-bnepw hnjvWp Fm-n\npw `n-\mWv. Atlw kh-`q-X--fp-sSbpw Dn Xs hym]nn-cpp sImv kIe t`mK- fpw A\p-`hn-p-p. Fnepw Ahy-b-\m-Ip-p.

30. GI Gh inthm \nXyx I XtXm f \yXv kIew arjm I XkvamXv khm ]cn-XyPy I t[ybmXv hnjvWzm-Zn-Im kpcm 31. inh Gh kZm tybx I kh-kw-kmc tamNIx I Xkvssa alm {Kkmb atl-iz-cmb \ax
\nXy- \m-bn- p-Xv Htc Hcp inh Xs. ap- - sXmw anYy-bm-Wv. AXp-sIm-m-Wv. hnjvWp XpS-nb kakvX tZh-m-scbpw XyPnv kwkmc tamN-I\mb At-ls [ym\n- t - Xv . kh- k w- l m- c - I - \ mb atl- i z- c \v \a- kIm-cw. v

25. NXp`n NXp`n I Zzm`ymw ]-`n-tch Nx I lpbtX N ]p\Zzm`ymw I k ta hnjvWpx {]ko-ZXp


GsXmcp hnjvWp `K- hm- \mtWm \mepw Fpw Apw Blp-Xn-I sImS-pXv B hnjvWp Fn {]k-\m-bn-cn- -s.

26. {_mWw {_-lhnx I {_mu {_Wm lpXw I {_ssh ic`x kmmXv tamtZm f bw alm-apt\
An- p lhnv {_w Xs. AXv {_-am- Ip Imhp aptJ\ {_-am-Ip An-bm tlman--sSp-p. CXpw {_w Xs AXp-sImv kam-[n--\mb tbmKnv {_s Xs-bmWv {]m]n-m-\p-- Xv.

32. ss]-emZw alm-imkv{Xw I \ tZbw bky Iky-NnXv I \mkvXn-Imb IrX-Lv\mb I Zphr-mb Zpcm-t\ II 33. Zmw`n-Imb \riw-kmb I iTm-bm-\rX `mjnsW I kp{h-X mb kp`- mb kphr-mb kpio-ent\ II 34. Kpcp-`-mb Zmmb I immb EPp tNXtk I inh-`-mb ZmXhyw I {_ Itm [oatX II

27. icm Pohm-kvX-Zw-tijp I `mXn \nXyw lcnx kzbw I {_th ic`m kmmXv I tamtZm f bw alm-apt\
Poh Xs icw. AXn `K-hm lcn \nXyhpw {]Im-i-am-\-am-bn-cn-p-p. {_w Xs- bmWv ic-`w. AXv kmm tamw {]Zm\w sNp--Xm-W.v

768

I 35. kz`-m-ssbh ZmXhy


aIr-X-Lv\mb kp{hX I \ ZmXhyw kZm tKm]yw I bXvt\-ss\h ZzntPm-a I
ss]-em-Za-ljnv e`n Cu atlm imkv{Xw Bpw sImSp--cp-Xv. \mkvXn-I, IrX-Lv\, Zphr Zpcm-mhv Zmw`n-I, \riw-k, iT Ak-Xy-hmZn Fn-hv Hcn- epw sImSp- -c psX {hX-[ m-c nbpw bYm `\pw ip-{h-X\pw kpio-e\pw Kpcp-`-\pw ia-Z-a-hm\pw [mn-I\pw inh-`-\pw {_-I \ncX\pw `\pw IrX-Lv\-\-m--h\pw Bb hynv Cu imkv{Xw \I-Ww. Cu KpW--fp Bscbpw Inn-bns-n Bpw sImSp-msX kqn-p--XmWpNnXw.

`-h-Xn. k khm tZhm [ymtXm `h-Xn. kkakvX ]mX-tIm-]-]m-X-ImXv ]qtXm `h-Xn. Xkvam-Zhn-ap--am-{intXm `h-Xn. k kXXw inh-{]ntbm `h- X n. k inh- k m- b qPy taXn \ k ]p\- c mhtX \ k ]p\ cmhtX {_h `h-Xn. CXyml `K-hm {_t-Xyp-]-\n-j-Xv.

36. GXXv ss]-emZw alm-imkv{Xw tbm f [ntX {imh-tbXv ZznPx k P-a-c-tW-t`ym-aptm `hXn tbm Pm\otXm tkm f arXXzw N KXn K`hm-km-Zzn-aptm `h-Xn. kzkvtX bmXv ]ptXm`-h-Xn. {_ lXymXv ]qtXm `h-Xn. Kpcp-Xev]-K-a\mXv ]qtXm `h-Xn. k khm thZm A[n-tXm-

ss]-em-Zs\ kw_-n-p Cu alm-imkv{Xw kzbw ]Tn-p--h\pw ap--hsc tIn-p-Ibpw sNp-h P\-\-a-c-W-n \nv tamN\w t\Sp-p. CX-dn-bp-h AarXzw {]m]n-p-p. Ah\v ]p\P--an-. aZy]m-\nbpw kphW-tNm-c\pw {_-lXy Kpcp-X-ev]-Ka XpS-nb alm-]m-]--fn \np t]mepw tamN\w e`n-pp. kh-th-Z-fpw A`y-kn ^ew Inp-p. kh-tZ-hm-scbpw [ym\n-m-ep ]pWyw Inp-p. kI-e-]m-X-I-fn \npw D]-]m-X-I--fn \npw ap-\m-Ip-p. Cs\ ap-\m-bn-ov inh-{]n- b-\mbn inh- km-bqPyw t\Sp- p. Ah\v ]p\- cm-K-a-\-an- . Ah {_w Xs Bbno- cp-p. {_mhv Cs\ D]-tZ- in-p. ChnsS D]-\n- jv Ah-km- \n-p-p. ic-t`m-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn-]mTw

imSym-b-\o-tbm-]-\n-jv
2. kam-kw kZm Nnw Ptmhn-jb tKmNtc btZyhw {_Wn kyXv tIm \ aptNyX _-\mXv 3. Nn-tah ln kwkmc kvXXv {]bXvt\ tim[-tbXv bn--kvX-tbm `mXn Kply-ta-XXv k\m-X\w

Hmw. ]q-aZx ]q anZw. ]qmXv ]qap-Z-Ny-tX. ]qky ]q-am-Zmb ]q-tahm hin-j ytX
Cu ]c-{_w ]q-am-Wv. Cu {]]-hpw ]qam-Wv. ]q {_-n \nv ]q {]]--ap-m-Ipp. ]q-n \nv ]qs FSp-p- mepw ]qw Xs Ah- ti- jn-p- p. Hmw imnx imnx imnx

1. lcn Hmw a\ Gh a\p-jymWw ImcWw _-tam-tbmx _mb hnj-bm-kw apssy \nhn-jbw kvarXw

4. \m thZ-hn--\ptX Xw _rlw \m{_--hnXv ]caw ss{]Xn [ma hnjvWp {Imw hmkp-tZhw hnPm-\ hnt{]m hn{]Xzw KtX Xz Zio.

769

a\p-jy-cpsS _-\-n\pw tam-n\pw ImcWw 10. {Xn Zw sshjvWhw enwKw a\-p-X -s-b m-W v. hnj-bm-k - -amb a\v _-\ hn{]mWw an km[\w n\pw hnj-bhn-ap-J-amb a\v tam-n\pw Imc-W\nhmWw kh-[mmWm am-I p- p. hnjbmk a\p {_m-k - -a m-b m anXn thZ-\p-im-k\w BcmWv kwkm-c-nse P-arXyp Pcm-Zn-I-fn \nv tamN\w t\Sm-Xn-c n-pI? Fmhcpw A`ym-k-m {XnZ-w, D]-ho-Xw, Iu]o-\w, inIyw, ]hn{Xw Ch Nnw {_- n ebn-n- m a\pjy {_-a- b-\m-Ipw. Pohn-X- Imew apgp-h\pw [cn--Ww. Ch Apw k\ym-knCu XXzw cl-kyhpw k\m-X-\-hp-am-W.v I-fpsS {_-am-{X-I-fm-W.v Hcn-epw Ch ssIsh-Sn-b-cp-Xv. thZ-XXzw {Kln-m--h\v AXv al-m-bn-cn-p-I-bn- tZl-Xym-K-tm-sSmw Ah ico-c- tm- sSmw Ipgn-n-S-Ww. . Ah AXns\ AwKo-I-cn- n-. {_-m\ lo\ Cu hn]v^p-enwKw hym-hy kzcq-]-n cp hn[]c-ahpw kzbw {]Im-i-hp-amb [mas {]m]n-p-n-. ap-v. GsX-nepw Hp-t]-n-mepw k\ymkn ]XnXXXz-Zinbpw hnth-Zn-bp-amb {_-m\n hym]-I\pw \mIpw sshjvWhenw-K-sap ]dd-bp {XnZw {_mkh-\pw khm-- Zym-an-bp-amb hmkp-tZ-hs\ kzkz- Wv apn km[-\-am-W.v CXv thZm-\p- im-k-\hpw \nhmW-kz- cq-]-hp-am-Wv. cq-]-n Adnv Poh-pn t\Sp-p.

5.

AYml bXv]cw {_ k\m-X\w tb t{i{Xnbm AIm-a-lXmx A[obpx imtm Zmx D]-c-X-kvXn-Xnjp tbm\q-Nmt\m ly`nP u kam\x Xyt-j-t Wm-ly-\r-WkvXw hnZnXzm au\n \nh-tk-Zm-{ita b{X-Ip{X bYm-{iaw Nmacw kw{]-hniy btYm-]-]ow ]-am{Xmw Z[m\x

6.

11. AY Jep tkmay IpSo- N tIm _lp- Z tIm lwkx ]c-a-l wkx CtXytX ]cn-{hm-PIm Xp hn[m `hnx kh GtX hnjvWp enwKn\x inJnt\m-]-ho-Xn\x ip-Nnm Bm-\-am-\m {_ `mh-b x ip Nn{Zq-t]m-] m-k \m cXmx P]-b -ahtm \nb-a-hx kpio-en\x ]pWy tmImx `hn. XtZX ZpNm-hypm IpSo-NtIm _lp-Z-Im]n lwk ]c-a-lwk CXn hrXym N `nmx kh GtX hnjvWp enwKw Z[m\m hyXym-hyw _ln-c- \nXyw

]ns Ima-hn- ap-cpw k\-Im-Zn-I-sf- tmse ]c-{_ 12. ]-bm thZ incx {]hnmx kzcq-]-m-\n-I-fp-amb thZ--mcpw {_-kz-cq-]-am-bn{Inbm-]-tm]o kwKXm {_ hnZymw s `hn-p-p. A-s\-bp imcpw Zmcpw PntXXyzm hr-aqew {inXmk {n-bcpw hnjb kwXr-]Xcpw ]cm-Mvap-Jcpw ]c-{_-s v k\y-kvX]pjzm ck-ta-hmiv\p hm\x Adn-bp-p. Ah aqp hn[-n-ep EW--fn \npw hnjvWp {IoUm hnjvWp cXtbm hnapm ap-cmbn {_s Adnv au\-bp--cmbn B{i-a-fn hkn-p-p. Ah An-a-amb k\ym-km-{i-a-n hnjvWzm-I hnjvWp-ta-hm]n bn {]th-inv D]-]-n-b\p {Xn ZmZn ]-am-{X- I [cnv kuaym, IpSo-N-I _lp-Z-I lwk ]c-a-lw-k tamw {]m]n-p-p. Cs\ k\ym-kn-am \mep-hn-[-n-ep-v. Ah-scmw 7. {XnZ--ap-]-hoXw N hnjvWp enwK-[m-cn-Ifpw inJbpw btm-]-ho-Xhpw [cnp--hcpw hnip am\kpw {_-`m-h-\-tbmsS Nn{Zq-t]mhmkx Iu]o\ th\w kzm-kIcpw cq]w bmaw Fnh A\p-jvTn-p--hcpw inIyw ]hn-{X-an-tXy-XZv \nba ioe-mcpw Da kz`m-hn-Ifpw hnime Ion- amZznZr-bm-Zymh Zmbpj m-cp-am-Wv. CXns\ kw_-n Ep-I-fp-v. IpSo-N-I _lp-Z- I lwk ]c-a-lw-k Fn-h Ah-cpsS `n8. ]t-XmkvXp btX am{Xm hr-n- I-fm \mep hn[-am-Wv. Fm-hcpw hym-hy-hpw kvXm am{Xm {_tW {ipXm _mlym-`y-c cq]-hp-amb hnjvWp enwKw [cn-p-p. Ch\ XytP-Zym-hqXv {Imn scmw ]-bm- n- I-mcpw (P-]w, tlmaw, X]-v, kzm[ymcty]n \nJ-t\Xv kl bw, m\w) D]-\n-jXv m\n-Ifpw kz[m-\p-Iqe hrn-Ifpw {_-hn-Zysb Bi3-bn-p--h-cp-am-Ip- p. 9. hnjvWp enwKw Zzn[m t{]mw Ch kwkm-c-hrw Dt]-nv AXns aqe-`m-K-amb hya hy tah N {_s B{i- bn-p-p. I-Imw hnv kmc- `q-X-amb Xtbm tcI aln Xyzm XXzw t\Sp--hcpw BWv. Ch _mly-{IoUn shSnp.

]X-tXyh \ kwibx

770

I hnjvWp-hn-t\m-Sp-IqSn {IoUn-p-p. Poh-p--cmb Ch

19. AY Jep tkmssaytX ]cn- { hm- P I bYm hnjvWp Xs. Ah-cpsS Bmhv hnjvWp-[ym-\-\n-c-X-ambn {]mZp `h-n XYm `h-n... Ima-t{Im[ tem`-tamIrX- Ir-Xy-ambn hn- p-p. l-`w-`-Z-kq-bm-a-a-Xzm-lw-Im-cm-ZnwkvXn Xocy-am-\mh-am\u \nm kpXpXo N hP-bnXzm hr Ch 13. {Xnkyw inXx kv\m\w XnjvTm-tk-Xv. OnZy-amt\m \ {_qbmXv XssZhw XWw amP\w XYm hnZzmwkx Cssl-h m-a rXm `h- n. XtZ Xar- N mD]-m\w ]-b-m ]ypw _p-an-{X-a-\p-tam-Z-bnXzm \th-p-amtWm Ipcym-Zm-a- c-W m- nIw Zzz-klx {]im-Xx {]mNo-ap-ZnNow hm \nhbw tcXv. 14. Zi`nx {]Wsshx k]vX hymlr-Xn`nx iN-Xp-Zm Kmb-{Xo-P -] -b- {Xnkyw inckm kl 15. tbmK-bx kssZ-Im{Ky `ym tkhm ltcKptcmx Alnwtkm Xp Xt]m-btm hmMva\x Imb-I`nx
aqp ky- I-fnepw kv\m\w XWw am\w D]m-\w ]-bw Fnh Xo-bmbpw sN-Ww. ]v Hmw Imcw Ggp hymlr-Xn-I klnXw NXpjv] Zm Kmb{Xn P]-bw sN-Ww. Ftmgpw GIm{K a\-mbn `n-tbmsS tbmK--\mb `K-hm-s\bpw Kpcp-hn-s\bpw tkhn--Ww. a\km hmNm IWm Alnw-k-bm-Ip Xt]m-bw sN-Ww.

kuam Cu k\ym-kn-am Imaw, t{Im[w tem`w, tamlw, `w`w, Zw, Akq-b, aa-X, Al-mcw Fn-hsb XcWw sNbvXv am\w, Ah-am\w \n {]iwk Fnh ssIhnv hr- s-tmse \ne-sIm-p-p. C-s\-bp m\n-I Cu temI-n Xs Poh-p--cmb hntZl-m-scv ]d-b-s-Sp-p. kpJZpxJmZn-I klnv imcmbn Ingpw hSpw Znp-I-fn kzmm-\p-cq-]s A\p-im-k\w sNbvXv \nte-]-m-cmbn Ah ]cy-S\w sNp- p.

20. ]m{Xo Zo bpK-am-{Xm-]temIo inJo apo tNm]-hoXo IpSpw_o bm{Xm-am{Xw {]Xn-Kr-lvW a\p-jymXv Abm-NnXw bmNnXw hmY ss`yw
]m{X- hpw Zhpw [cnv Hcp \pI- mSv AIse am{Xw t\mn PSm-[m-cn-Ifpw apn-Xcpw D]-ho-Xn-Ifpw icocw am{Xw IpSpw-_-am-n-bnv D-h-cp-ambn Ah k-cnp {]mW \ne-\nm thXp am{Xw a\p-jy- cn \nv `n-bmbn hmmw.

16. \mt\m ]\nj Z`ymkx kzm[ymbw b CucnXx Hman-Xym-m\ a]ymt{Km {_-Wyku qtlmXn bXv 17. m\-bx khn-tbx kh-b -tm- -tam-ax m\ Zmx m\ inJm m\ btm ]ho-\nXx 18. inJm m\-abn bky D]-hoXw N Xbw {_Wyw kIew Xky CXn thZm\p imk\w

21. armh-em-_q-^-e-] ]m{Xw oWw uaw XrWw Im-Pn-t\N ]q-am-m-Z\w kymZ-lXw hm hnapx 22. EXp-ku ap-tb---am{Xw \mt[m \mw PmXp inJmw \ hm]-tbXv NXptcm amkm\ {[ph ioeXx kymXv k bmhXv kp]vtXm A-cmm ]pcptjm hniz-cq]x

kzm[ymbw Fp ]d-bp-Xv Fm D]-\n-j-p--fpsSbpw A`ym- k- am-Wv. Hmw Fp--cn- p- sImv {_m- nsb 23. AXym-\-Ymu ]p\-cp-ntX f kv an Bm-lpXn sNp-p. AXv D-tam--a-amb m\-bkz I-en-]vkp hnl-tcZzm htkZzm -am-W.v Ch-bpsS m\-amWv Zw. m\w Xs tZhm-y-Kmtc Xpcp-aqte Kplmbmw inJ; m\w sX btm-]-hoXw; m\-ab knJmhtk-Zkw tKm f enX ioe-hrx bp-\pw m\-a-b-btm-]-Po-hn-bp-amb hyn-bpsS kh hkvXp-fpw {_-kz-cq-]-sav thZw A\p-im-kn- 24. A\n-t\m tPymXn-cnthm ] imtm p-p.

\ tNmZzn-tP-Zpn tPZy-{X-Ip{X

771

I 25. Bm\w tNZzn-Pm-\obm


Zb-a-kvaoXn ]qcpjx Iman- IkyIm amb ico-c-a\p kwPz-tcXv 26. Xtah [otcm hnmb {]mw IphoX {_mWx \m\p-[ym-bmZv _lp i_vZm hmtNm hnm-]\w ln XXv
a]m{Xw, ac-m- {Xw, Npc-bv, Iph-f-n Imbv Chbn-semtm Ce- Xp- n-bp-m-nb ]m{Xtam GXp Inptm AXv ssIsm-mw. InSvIIm ac-hp-cn-bm-I-Ww. ]psImv Xo I, Ce-sIm-p ]pXv Ch BImw. IpSn- NI Xe ap\w sNt-. EXp-k-n-I -fn lwk-mv ucw sNn-mw. NmXpam-k-Im-ev Htc m-\v Ign-bWw. `K-hm hnjvWp \n{Z-C \nv DW-Xn-\p-tijw hopw I--f-\p-jTnv Ahn-sSv s hkn- p- Itbm ap m\- tXSp- Itbm sNmw. tZhm-e-b-ntem hr- aq-e-I-fntem Kpl-bntem hkn-pXv D-aw. AhnsS \nw-K-\mbn P\-kw-k cln-X\mbn hnd-In-m An-t]mse {]im-- \mbn BtcmSpw tm`-an-msX Ign-b-Ww. Xs Bmhv {_- cq]w Xsbm-sW--dnp Ign-m Fp-Im-Wn-mWv ico-c-t]mj-Ww. [oc-\mb {_-m\n {_s Xncn-dnv AXn Xs _pnsb GIm-{K-am--Ww. i_vZm-Uw-_-cn apgp-I-cp-X.v Fs- m AsXmw shdpw hmNm-tSm]-am- W.v

khkvam temImXv {]NyptXm `hXn XtZ-X-Zr-Nm`ypw

kuaym, kzIo-b-amb k\ym-k-[w Dt]-n-p Cu ss\jvTn-I hoc-l-mhpw {_-l-mhpw {`qW-lmhpw amlm-]m-X-Inv Xpey-\p-am-Ip-p. Cu sshjvWhn-\njvT ssIsh-Sn-bp-\z I\pw Kpcp Xev]-Km-anbpw an{X- t{Zm-lnbpw IrX-Lv\\pw BIp-p. Ah Fm temIn \npw {`-\mbn At[m- KXn {]m]n- p-p. AXns\ kw_-n-p Ep-I

30. kvtX\x kpcmt]m Kpcp-Xev]-Kmao an{X-{[q-tKtX \njvIr-tX bmn ipow hy-a-hyw hm hn[rXw hnjvWp-enwKw IrX-P iptym ZJn-sse-cm--`mkm 31. Xyzm hnjvtWmenw-K-a-_-lnhm bx kzm{iaw tkhtX \m{iaw hm {]Xym-]nw `PtXm f ]mXn aqtVm ss\jmw KXn; Iev]-tIm-Sym]n Zrx 32. Xyzm khm-{i-am [otcm htk-tm-m-{ita Nncw tamm-{i-amXv ]cn-{`tm \ KXn kvXky hnZytX
{]mb-nw sNbvXm I-m aZy-]m-\n-I KpcpX- ev]-Km- an- I an{X- t{Zm- ln- I Chv ]m]- ap--cm-Im Ignbpw. Fm k\ymkn {Xn]p-{km-Zn-I Dt]-n-m Hcp hn[-nepw ]cn-ip--\m-hp-I-bn-. B`y-- chpw _mly-hpamb hnjvWp enwKw ssIsh-Snv kzw B{i-a-n nXn- sN- p-Itbm B{iaw ]cn- Xy- Pn- p-Itbm sNp- -h B]-n s]Spw. Ahv A\ Imew hscbpw kXvKXn-bp- m-hn-. [oc khm-{i-a--fp-ap-t]- nv tamm-{ia- n hkn- -Ww. tam-m{ian \nv {`- \m-bn-tmbm ]ns- b-h\v Hcp taK- Xnbpw Dm-Ip-. n-

27. _mteym-ss\h ln XnjvWtk nhnZy {_-th-Z\w {_-hnZym N _mevbw N \nhnZy ap\n-cm--hm 28. bZm kth {]ap-Nyt Imamx tbky lrZn-{XnXmw AY atym f artXm `h Xy{X {_ ka-iv\ptX

33. ]mcn-{hmPyw irlnXzm Xp sshcm-Ky-n Dd-n-cn-m B{K-ln--Ww. {_bx kz[t \ XnjvTXn a-msX asm-p-an-sp a\-n-em-n, {_s Xncn-NypX-am-cp-V-NypXw hnZym dnv sshcm- Ky-tmsS Bm-cm- h-\m- h-Ww. lrZ- b-nse ZnXn thZm-\p-im-k\w
hmk-\-I-sfmw ian-p-tm acW [-tmSp IqSn-bh-\m-sW-nepw a\p-jy arXyp-lo-\-\mbn {_m-\w A\p-`- hn- p-p.

29. AY Jep tkmtayZw ]cn-{hPyw ss\jvTnI am-[w tbm hnP-lmXn k hoclm `h-Xn. k {_lm `h-Xn. k {`qWlm `h-Xn. k alm-]mXIo `h-Xn. b Camw hnjvWphow \njvTmw ]cn-XyPXn kkvtXt\m `h-Xn. k Kpcp-Xev]tIm `h-Xn. k an{X- { [pKv `h- X n. k IrXv L v t \m `h- X n.

34. AY Jep tkmt\y\w k\m-X-\-am [w sshjvWhow \njvTmw e_v[zm bkvXm-a-Zq-j-b htX k `hXn k ]pWy-tmtIm `h-Xn. k temItm `h-Xn. kth-Zm tm `hXn k {_tm `h- X n. k khtm `h-X n. k kzcmUv `h-Xn. k ]cw {_ `K-h am]vt\mXn k ]nXr kw_-nt\m _m-hm kplr-tZman-{Xm-WnN `hm-Zp-m-c-bXn XtZ-X-Zr-Nm-`ypw

772

Akq-b-Im-bm-\ r-Pt] iTmb k\ymk kzoI-cn-W-n\p tijw kz [-n \nv NypXn h-h Bcp-V-Nyp-X AXm-bXv ]mX-In-bmam am {_qbm hocy-hXo XYm kymw sWv [cn--W-sav thZw A\p-im-kn-p-p. ImcWw Ah {`-\m-b n. k\m-X-\-amb Cu B-[ s 40. btah hnZym-{ipX a{]-aw ta[m-hn\w {_-Ntcym-]w hnjvWp-hns\ kw_-n-p \njvTsb {]m]n-Xn-\ptijw AXns\ Zpjn- n- msX nc- Nn- - \m- bn- cn- p- -h Akvam Cam-ap-]-kmb kayIv PntX-{n- b\pw hnim-e-Io- am\pw {_-m-\nbpw kh]coy ZZzm-ssZz-jvW-ho-am--\njvTmw \pw kzbw {]Im-i- \p-am- bn-ov ]c-{_- s {]m]np-p. Ah ]nXr--tfbpw _p--sfbpw kplr-p- 41. A[ym-]n-Xmtb Kpcpw \n{Zn-bt hn{]m hmNm a\km IWm hm -sfbpw kvt\ln- X-m- scbpw kwkmc kmK-c-n \nv Ic-tb-p-p. CXns\ kw_-np Ep-I Dv . bssYh tX\ \ Kpcp t`mP-\ob kvXssYh 35. iXw Ipem\mw {]Yaw _`qh XYm-]-cmWmw {XniXw ka{Kw GtX `h-n kpIr-Xky temtI tbjmw Ipte k\y-kXol hnZzm 36. {XnwiXv ]cmw-kv{Xnw-iXv ]cmw {Xnwi ]cXx ]cm D-cbXn [njvTx ]cn-{hm-UnXn ssh {ipXnx 37. kw\y-kvXanXn tbm {_qbmXv IWvTm {]mW-hm-\]n XmcnXmx ]nXc kvtX\ CXn thZm\p imk\w Nmw \ `q\n {ipXw XXv

{_m-Ws\ kao-]nv hnZy Cs\ ]d-p. tl, {_m-W, Fs cn-p-I, Rm \ns \n[n-bm-Wv. Akq-b-m-c\pw IpSn-e\pw [q\pw aT-b-\p-am-b-h Fs D]-tZ-in--cp-Xv. A-s\-bm-bmte Rm hocy-a-Xnbm- Iq. ]cn-ip-\pw A{]- a-\pw {im-ephpw ta[m-hnbpw {_-Nm-cn-bp-sav t_m[yw h-h\pw Pnm-kp-hp-amb Hcp-h\v \-Xp-t]mse ]co-n--Xn\p tijw B-X-Xz-{]t_m-[-I-amb Cu sshjvW-ho-hn-Zysb D]-tZ-in-p-I. hnZym-`ym-k-n-\p-tijw a\km hmNm IWm Kpcp P\sf BZ-cn-m--hcp-sSbpw Blmcw \ B{K-ln-m-h ssIsmm-dn-. AXp-t]mse Xs- b-Xnbpw IrXLv\s honse `Ww B{K- ln- p- n Fv {ipXn ]dbp-p.

GXp Ipe-ns] m\n-bmtWm k\ymkw Kpcp-tch ]cm KXnx kzoI-cn- p- -Xv, B k\ym-knp app \qdpw tij- ap aqqdpw Ipe- IrXym- cmbn `hn-p-p. kw\ymkn GIm-c {]Zm-Xmcw ap-Xn ]cw AXnepw D]-cn-bmbn aqp hwi-P-m-scbpw tbm Kpcpw \m`n-\Xn XcWw sNn-p-p-sh-mWv thZmww ]d-bp--Xv. acnbky {ipXw XYm m\w m-\mbn InS-p L-nepw Rm kw\ymkw kzoI{kh-Xym-a -L-S mw-_p-h Xv cnp Fp ]d-bp--h ]nXr-sf Ac IS-p-sa thZw ]d-bp-p. 43. Xky tZth ]cm-`-n

42. Kpcp-tch ]tcm [tm

38. AY-Jep tkm tayaw k\m-X\-am [w sshjvW how \njvTmw \mk- am]y {]{_q-b m- X v. \m\q-Nm-\mb \m\m--hntZ \mhoX cmKmb \mhnip-mb \m\p-]-k-mb \m{]-b-X-am-\-km-tbXn l kvamlpx ZtZ-XZr-Nm-Zypw kuaym, k\m-X-\-amb Cu B-[-s, hnjvWphns\ kw_-n-p \njvTsb \-Xp-t]mse kzbw BNcn-msX Bpw D]- tZ-in--cp-X.v thZ-X-z \m-h\pw B-t_m-[-c-ln-X\pw hoX-cm-K-\-m--h\pw Aip-Nn-\pw Ahn-\o-X\pw Pnm-kp-J-a-m--h\pw D]tZ-in--cp-Xv. CXv kqNn-n-p Ep-I

bYm tZth XYm Kpcu k {_-hnXv ]cw t{]bm ZnXn thZm\p imk\w CXyp-]-\ n- j-Xv .
Kpcp-X-s- ]c-a-amb [amWv. Kpcp Xs- bmWv ]camb KXn. Hc-cw am{Xw ]Tn-n h\v#m-bmepw B Kpcphn- s\-tmepw BZ-cn-m--h ]Tn- Xpw Ahs X]pw Ahs m\hpw ]-aI-e-nse shw t]mse \mi-a-S-bp-p. tZh-m-cnepw Kpcp-hnepw `n-bp {_m\n ]c-a-]Zw {]m]n- pp Fv D]- \n- j- p- I hyam-p-p. imSym-b-\otbm-]-\n-jv kam-]n-p.

39. hnZym l ssh {_m-Wam-P-Kma tKm]m-bamw tih-[njvtT f lakvan

773

I
1
imn ]mTw

imnteym-]-\n-jv

K
3

H mw `{Z It`nx irWpbma tZhm `{Zw ]tiyam`ncyP{Xm nssccwssK kvX pjv T p hmwkkv X \q`n hytia tZhlnXw bZmbpx kzkvX n \]qjmhniz thZmx kzkvX n \kvX m tym AcnjvTt\anx kzkvXn t\m _rlkv]XnZ [mXp Hmw imnx imnx imnx tZhmsc, R ImXpI sImv \XptIpamdmItW. IpI sImv \Xv ImWm\nShctW. kpZrVfmb AwK sImpw tZlw sImpw \nsf kvXpXnm CShctW. ZtPhm Rv \nbnnp Bbp p apgph\pw A\p`hn p \mdmItW. Ionimenbmb C{ Rv \ ssIhcptW. kh\mb ]qjmhv Rv \ hnXdtW. A{]Xntcm[yKXnbmb KcpU Rv awKfw \Is. Hmw imnx imnx imnx

a\x ipncmcw XZ[ym hnZyme`yw AY hap\ntbmSv imWvUney tNmZnp.


Bemt`m]mb cq]amb AjvSmwKtbmKsn F\nv ]dp XcWw. AXp tIv AYhm ap\n ]d p. baw, \nbaw, Bk\w, {]mWmbmaw, {]Xymlmcw, [mcW, [ym\w, kam[n Fo FsamWv tbmKmwK . Chbn bahpw \nbahpw ]p hoXamWv. Bk\w Fv , {]mWmbmaw aqv, {]Xymlmcw Av, [mcW Av, [ym\w cphn[w, kam[n Hv am{Xw, Chbn Alnwk, kXyw, AkvtXbw, {_Ncyw, Zb, kmcPyw, a, ss[cyw, anXmlmcw, ]cnipn, Cs\ baw ]p hn[w. AlnwkbpsS Aw at\mhmm bfmepw Iw sImpw Hcp PohnIsfbpw Hcnepw ZpxJnnmXncnpIsbXmWv. kXyw FXns Aw a\km hmNm IWm, ]c{Zhyn \nkv]r l\mIpIbmWv. {_Ncysam Fm ]cnXnI fnepw at\mhmfmepw icocw sImp Fmhn[ nep ssaYp\ ]cnXymKamWv. Zb Fm kh{]m WnItfmSpw Ir]bpmbncnpXmWv. BhsaXv at\mhmmb Ifm BfpI icnbmtbm sXmb {]hnmepw Xpey`mhtmsS CcnpsbXmWv. asbm {]bamtbm A{]nbamtbm ]dbpItbm ]qPnpItbm XmUnpItbm sNbvXmepw klnp XmWv . krXnbmIs [\\jv S w kw`hnpItbm _pfpsS kwtbmKtam hntbmKtam DmhpItbm sNbvXmepw kZm ZrVNn\mbncnpIbmWv. anXm lmcsaXv hbn \mensemv HgnnSpIbpw kv\ KvZhpw a[pchpamb Da]Zm `npIbpamWv. iuNsaXv _mlyambpw Bcambpw D ipnbmWv Chbn av Pew apXembXp sImpXv _mly ipn, a\ns ipn B cnI ipn. BcnI ipn B[ymnI hnZysImt e`nm km[nq.

Hmw Aymbw
imWv U nteym l hm AYhmWmw ]{] Bmemt`m]mb `qXajv Smw ltbmKa\p{_q loXn. ktlmhmN AY hm ba\n bamk\ {]mWmbma {]Xymlmc [mcWm [ym\ kam [tbmjvSmwKm \n { Zi bamx XYm \nbamx XYm \nbamx Bk\m\yjvSu {Xnx {]mWmbmamx ] {]Xymlmcm XYm [mcWm Zzn {]Imcw [ym\w kam[nkvXp GI cq]x X{X Alnwkm kvtXb kXy {_NcyZbm P]am [rXn hnXmlmc iuNm\n tNXn bamx Zi X{X lnwkm \ma at\mhmmb Ia`nx `qXlnXbYmm`mjWw AkvtXbw \ma at\mhmmb Ia`nx ]c{_ thyjp \nkv ] rlXm {_Ncyw \ma khm h mk p at\ mh m mb I `nx k h {X s s aY p \ X y mK x Z bm \ m ak h `qt X j p x kh{Xm\p{Kl Bhw \ma at\mhmmb IaWmw hnlnXmhnlntXjp Pt\jp {]hru \ nh r u h m G I c q] X zw am \ ma {]nbm{]ntbjp kthjp XmU\ ]qPt\jp kl\w [rXn \ma A lm\u tkzjvS _p hntbmtK XXv {]m]vXu kh{X tNX]m\w \ nX ml mtc m \ ma N X p mwi mh ti j I kpkv \ nKv a[pcmlmcx iuNw \mw Zznhn[w _mly amcw tNXn X{X arem`ymw _mlyw

2. X]x ktmjmkv X nIy Zmt\izc ]qP\ k n m {i h W {l oaX n P t] m {h X m\ n Zi\nbamx X{X Xt]m \ma hn[yp Ir{ Nm{mbWmZn`nx icoc timjWw ktmtjm \ma bZrmtem` kpjvSn BkvX nIyw \ma thtZm [m [tjp hnizmkx Zm\w \ma \ymbmnXky [\ [m\ymtZ {ibmn `yx {]Zm\w Cuizc ]qP\w \ma {]k kz`mth\ bYm in hnjvWp cp{ZmZn ]qP\w knm{i hWw \ma thZmm hnNmcx {lo\ma

774

I euInI am IpnX IW emw aXn


\ ma t h Z h nl nX I am t j p {i m Pt]m\ma hn[nhZv Kpcp]ZnjvS thZmhncp am `ymkx XZznhn[w hmNnIw am\kw tNXn am\kw X p a \ k m [ y m \ bp w h m N nI w Z z nh n[ Dsscp]mwipt`tZ\ DsscpmcWw btYm ^ew D]mwip kl{k KpWw am\kw tImSn KpWw {hXw \mw thtZm hn[n \ntj[m\p jvTm\ ss\bXyw
]p \nba Xmsg ]dbphbmWv X]v, ktmjw, BkvXnIyw, Zm\w, Cuizc]qP\w knm {ihW, e, aXn, P]w, {hXw. Chbn X]sm hn[n]qhw IrNv{i Nm{mbWmZnIfm icoc timjW hcppIbmWv ktmjw Fm ssZthbm Fsnepw Innbm AXn kpjvSambncnp XmWv BkvXnIyw FXv thtZm [m[ amfn hnizknpIsbs{X. \ymbmnXamb [\ [m\ymZnIsf {im]qw Zcn{Zp sImSpp XmWv Zm\w {]k`mh\tbmsS bYmin hnjvWp cp{ZmZnIsf ]qPnpXv Cuizc]qP\w. {lo Fm thZamnepw euInI amnepw \oNsap IcpXsSp I sNptm e tXmpI sbXmWv. aXn FXv thtZmfmb Iam fn {isbs{X. P]saXv hnYn]qw Kpcp D]tZinnp a{ A`yknpIbmWv. P]w hmNnIsapw am\knIsapw cp hn[apv. am\knIw a\psImv [ym\bpamIpXv; hmNnIw cp hn[amWv 1. D kzcnepXv 2. a kzcnepXv D kzcnep P]m \nnjvS ^ew Inpw akzcnembm BbncancnbmWv ^ew. am\knI P]ns ^ew tImSn aSmWv {hXw Fp ]dbpXv. thtZmfmb hn[n\ntj[sf thhn[w BNcnpIsbXmIpp.

5. ZnWw khKpevt^\ Zn tW\ XtYXcw lkv X u N Pmt\z kwm]y kzmwKpeo {]kmcy N

6. hymht{m \ncotX \mkm{Kw kpk alnX knwlmk\w `thtZXXv ]qPnXw tbmKn`nx kZm
kzkv XnIw tKmapJw ]w hocw knwlw `{Zw apw abqcw Fns\ Bk\ Fp hn[apv. Chbn cp]mZXesfbpw cp appIpw at[ybmbn kam\ambn shv \nhncnpXns\ kzkvXnImk\sav ]dbpp. apXpIns heXp`mKv hes appw CSXp `mKv CSs appw tNv tKmapJw t]mse CcnpXmWv tKmapJmk\w. cp XpSIfntepw cp ImepIfpsSbpw ]mZ Xe shv cv ssII sImpw cp ImepIfpsSbpw Xhnc epIsfbpw hn]coX coXnbn ]SnncnpXmWv ]Zvam k\w. heXp apnt\mSp IqSn CSXp Imense apns\bpw CSXp Imense apns\bpw CSXp Imense apnt\mSp IqSn heXp Imense apns\bpw tNv CcnpIbpw Ccp Icsfbpw cWSp Pm\pfnepw shbvpIbpw Ccp Icfnsebpw hncepIsf \nhnshbvpIbpw sNbvXXn\p tijw \ t]mse GIm{K Nn\mbn {]kapJ\mbn \mknIm{K`mKv ZrjvSnsb DdnpI bpw thWw. CXns\ knwlmk\sav ]dbpp. tbmKn Iv am\yambnpXmWv hocmk\w.

7. tbm\nw hmta\ kw]oUy ta {VmZp]cn ZnWw {`qaty N at\meyw knmk\anZw `thXv 8. Kp^u Xp hrjWkym[x koh\ymx ]m iztbm nt]Xv ]mZ]m tizXp ]mWn`ymw ZrVw _[zm kp\new 9. `{Zmk\w `thtZXXv khhym[nhnjm hlw kw]oUy koh\nw kqv a mw Kpt^ ss\h XpkhyXxkhyw ZnW Kpt^\ apm k\ apZocnXw 10. AhjvS`y [cmw kayIv Xem`ymw Xp Ic Zztbm lkvXtbm Iqc\ Nm]n m]tbm`n ]qiztbmx 11. kapX incx ]mtZm ZWvU hXv thymav\ n k w nX abqc mk \ taX p k h ] m] {]Wmi\w 12. icocmXmx kth tcmKm hn\iyn h nj m W n P oc y t , tb \ tI \ m k t\ \ kpJ[mcWw `hXy i kvX Xv kamNtcXv tb\mk\w hnPnXw PK{Xbw tX\ hnPnXw `hXn

1. kzkvXnI tKmapJ ]Zva hoc knwl`{Z ap abqcmJym\ymk\m\yjv Su kzkvX nIw \maPm \qthm tc kayIv I rXzm ]mZ Xte Dt` EPpImb kamko\ kzkvXnIw XXv {]NtX 2. k thy Zn KpYw Xp ]rjvT ]mtiz \ntbmPtbXv ZntW]n XYm khyw tKmapJw tKmapJw bYm AwKpjvtT\ \n_[v \obmXv lkvX m `ymw hymXv {I taW N Du thm] c n i mW vUne y I rX zm ]mZXte ]mk\w `thtZXXv kthjma]n ]qPnXw 4. GIw ]mZassYIkva n hn\ytkym cqWn kwnXw CXckvanwkvX Ym tNmcpw hocmk\ apZocnXw

775

I bw \nbam`ymw kwbp ]pcpjx {]mWmbmaw


NtcXv tX\ \mUy ipm `hn
CSXp Im sImn tbm\nmaan heXpI enwKn\p apIfnembn m]nv ]pcnIfpsS at[y eyapdnv CcnpXmWv knmk\w. enwKn\pw Xmsgbp koh\nbn cp appIfpw Ddnv ssII fm ImepIfpsS Ccphisfbpw ZrVambn ]nSnv \neambncnpXv khtcmKlcamb `{Zmk\amWv. kqva koh\nsb heXp `mKpIqSn appsIma n ZnW Kp^m Aanshbv pXv apmk\amWv. Dw ssII cpw \nepdnv cp ssIappIsfbpw \m`nbpsS Ccp hifnepw Ahn shv CcnpIbpw s\nbpw ImepIfpw apIfntemp s]mn hSnt]mse BImitp t\mnbncnpIbpw sNpXmWv abqcmk\w CXv kh]m]lcamWv. Cu Bk\fpsS \nccm`ymkm icocm `mKs kIe tcmKfpw ianpw. IqSmsX, hnjhpw ianpw. Ai tbmPn coXnbn A`ymkw \SWw. Bk\sf Pbnh {Xn`ph\hpw Pbnpshv ]dbmw. ba\nbamZnIfpsS A`ymkw \Snbtijw {]mWmbmaw A`yknmw. \mUnIfpsS ipoIcW n\v {]mWmbmaw hfsc saamWv.

imWv U ney hopw AYhmtbmSv tNmZnp. \mUnI ipamIpsXs\bmWv? \mUnIfpsS kwJyw F{X? Fs\bmWv AhbpsS DXv]n? Ahbn F{X hmbpfpv? AhbpsS m\taXmWv? {]hrn FmWv? icocs kw_nv AdntbsXmw F\nv ]dp XcpI.

AYhm ]dp: Cu icocw 96 AwKpe{]amWamWv. icocs At]nv {]mWhmbp 12 AwKpew A[nIamIpp. icocn nXn sNp {]mWs\ thhn[w \nb{nph\mWv DatbmKn icocnse AnbpsS m\w {XntImWmIrXnbn X]vX kph ImntbmsSbmWv \mmenIfptSXv NXpc{iw. ]nIfpsSXv tKmfmImcw. Cu \nebnep Anm\v t\ Daamb A ninJ nXn sNpp. KpZn \npw cwKpew apIfnembn enwKn \nv cwKpew Xmsg a\pjyicocns a[yw nXn sNpp. \mmeIfpsS lrZba[y`mKhpw ]nIfpsS hbdpw AhbpsS icocns a[y`mKmWv Cu a[y`mKw H]Xv AwKpew s]mhpw \mewKpew hoXnbpw DXmWv. AXns a[yn nXn sNp \m`nbn ]{v ActfmSp IqSnb N{Iapv. N{I a[yn ]pWy]m]t{]cnXamb Poh Idpp {]mW\pw AhnsS Idpp. Poh {]mWs apIfn Idpp.

\memwJWvU w
AY ssl\ aYhmWmw imWvUney ]{] tIt\m]mtb\ \mUyx ipm kyp \mUy IXn kwJyI m Xmk map Xv ] n IoZri o? Xmky IXnhmbhx XnjvTn tXjmw Im\n m\m\n XXv ImWn Im\n tZtl bm\n bm\n hnmX hym\n XXx khw ta {_qln ktlmhmNmYhm AtY`w icocw jhXyw KpemIw `hXn icocmXv {]mtWm ZzmZimwKptem `hXn icocw {]mWan\m kl tbmKm `ymtk\ kaw \yq\w hm bx ItcmXn k tbmKn ]pwKthm `hXn. tZ l at[ y i nJ n m\w {X ntI mW w X ] vX Pmw_q\Z{]`w a\pjymWmw NXpZmw NXpc{iw hnlw Km\mw hrmImc Xty ip`m X\zo ]mhIo inJm XnjvT Xn KpZmXv ZzwKpeaq[zw ta{UmXv Zzw Kpem Zt[m tZl a[yw a\pjymWmw `hXn NXpjv] Zmw lr[yw hnlKm\mw Xp a[yw tZl a[yw \hmwKpew NXpcwKpearXv tk[ mbXaWvUmIr Xn X t[y \ m`n X{X ZzZimcbpXw N{Iw X {Iaty ]pWy ]m] {]tNmZntX Pothm{ZanXn Xp ]RvP c a[y eqXnIIm bYm{`aXn XYm Nmku X{X {]mWcXn tZtlkvan Pohx {]mWm cqtVm `thXv I

\mt`kvXncyK[ Du[zw IpWvUnen\om\w Ajv S {]IrXncq]m Ajv S[m IpWv U eoIrXm Ip Wv U en\ o i n `h Xn bYmhZv hmbp kmcw PemmZo\n ]cnXx kvI ]m tizjp \ncpssy\w aptJss\h kamthjv Sy {_ c{w tbmK Imte N A]mt\\ An\m N pcXn lrZbmImti atlmPzem m\cq]m `hXn a[y IpWv U e n\oam{inXy apJym \mUyXpZi `hn CUm ]nwKem kpjpav\m k c k z X o h mc p W o ] qj m l k vX nP nl zm bikzn\o hntizm Zco Iqlqx iwJn\o ]bkzn\o Aew _pkm Kmmco CXn\mUyXpZi `hn X{X kpjpav\m hniz[mcnWo tamamtKXn N m] tX K p Z k y ] r j v T `mtK h oW m ZWv U m{inXm aqtm ]cyw {_ct{ hntbm hym kqvam sshjvWho `hn.
IpWvUen\nbpsS m\w \m`nbpsS himbn Xmsgbpw apIfnepambnmWv. Cu IpWvUen\nbpsS in Fp {]IrXo cq]n Fp hn[w IpemIrXn tNXmWv. tbmKkabv hmbp kmcw t\scbmn Pew Aw FnhbpsS \mep `mKp\npw kvIfpsS ]mizn \ntcm[nv hopw apJn {Klnv {_ckw A]m\ An Fnh aptJ\ {]Im-

776

I inpp. lrZbmImiw AXypPzehpw m\ {]Iminpp. lrZbmImiw AXypPzehpw m\ cq]hpamWv. a[ynep IpWvUen\nsb B{ibnv ]Xnmev {][m\ \mUnI nXn sNpp. CU, ]nwKf, kpjpav \ , kckzXn, hmcpWn, ]qj, lkv X nPnl, bikzn\n, hntizmZcn, Iplp, iwJn\n, ]bkzn\n, Aew_pk, Kmmcn ChbmWv ]Xnmep \mUnI. Chbn kpjpav\ hnizs [cnpXpw tamam kzcq]hpsav ]dbsSpp. AXv KpZns ]n`mK mbn hoWmUWvU w t]mse incn {_c{w hsc Fpp. AXv kv] jvSamWv , kqva amWv, sshjvWhnbmWv.

Xmsgbpw hmcpWo \mUn. bikzn\nbpw kuaybpw Imens s]cphnc hsc \op InSpp. ]nwKf apIfntep t]mbn CSs Ip hsc ]qjm \mUn, CSXp sNhn hsc bikzn\n, \mns apI`mKw hsc kckzXn, CSXp sNhnbpsS apIfntemv t]mIp iwJn\n, ]n`mKv CSXp Ip hsc Kmmcn, KpZmaqem\p \nv apIfntempw Xmtgmpw t]mIpXv Aew_pk. Cu ]Xnmep \mUnIfpsS Iqn ap \mUnIfpw Dv. Benebn At\Iw RcpI ImWsSpXp t]mse icocnepw At\Iw \mUnI ]cp InSpp.

kpjpav \ bmx kly`mtK CUm Xnjv T Xnx ZnW`mtK ]nwKem CUmbmw N{zcXn ]nwKembmw chnx Xtamcq ]{x, ctPmcqt]mchnx hnj`mtKm chnx AarX `mK{am Xmthh kh Imew [x kpjpav\ m Ime t`m{n `hXn kpjpav\ m ]rjv T ]miztbmx kckzXo Iplp`hXx bikzn\o Iplp at[y hmcpWo {] Xnj vT nX m `hX n ] qjm k c kzX n at[ y ]bkzn\n `hXn Km\ [mco kckzXoat[y bikzn\o `hXn Iat[ Aew_pkm `hXn kpjpav\m ]qh`mtK ta{Vmw Iplp `hXn IpWv U en\ym A[tm[zw hmcpWo kh Kman\o `hXn bikzn\o kuaym N ]mZmwKp jv T m anjy tX ]nwK fm tNm[zKm bmay \mkmw `hXn ]nwKfmbmx ]rjvT tXm bmtay t\ {X m w ] qj m `h X n bmay I W m w bikzn\o `hXn Pnlzmbmx Du[zmw kckzXo `hXn BkhyIm aq[zKm iwJn\o `hXn CUm ]rjvT `mKmXv klyt\{XmKm Kmmco `hXn ]mbpaqemXv At[m[zKm Aew_pkm `hXn GXm NXpZikp \mUojy A\ym \mUyx kw`hn Xmkp A\ym Xmkz\ymx `h o X n h nt bmx bY mi z mZ n ] {X w incm`nhym]vXtahw icocw \mUo`n hym]vXw.
kpjpav\bpsS CSXp `mKv CU \mUnbpw heXp `mKv ]nwKf\mUnbpw nXn sNpp. CUbn N{\pw ]nwKebn kqcy\pw kcnpp. N{ XtamKpW\pw kqcy ctPmKpW\pamWv. N{ AarXmwiw, kqcy\mIs hnjmwiw. cp t]cpw kIe Imefnepw [mcWw sNphcmWv. kpjpav \ Imet`mmhmWv. AXns ]pdIn kckzXo \mUn. ]mizn Iplq \mUn, bikzn\npw Iplqhn\pw hmcpWo \mUn nXnsNpp. ]qjmhn\pw kckzXnpw at[y bikzn\n, Ip a[ynemWv Aew_pk, k p j p av \ bps S ap `mK v enwK w h sc Ip lp \mUnbmWv. IpWvU en\nbpsS Xmsgbpw apIfnepw

{] mW m ] m\ k amt \ mZ m\ h y m \ \ mK IqIrIc tZhZ [\RvP bmx GtX Zi hmbhx khmkp \mUjp Ncn Bky \mkn Im IWv T \m`n]mZmwKpjv T Zzb IpWv T ey[ tm[z `mtKjp {]mWx k cn t{imXmn ISnKp^ {LmW Kf kv^nKv tZtijp hym\x kcXn KpZ tat{VmcpPm\qZc hrjW ISn PwLm\m`n KpZmrKmtcjz]m\mx kcXn khknx ]mZlkv X tbm c]n khKm t{Xjp khhym]o kam\mx `pm\m ckmZnIw K mt{ X n\ m k l h y m] b Z znk ] vX X n klt{kjp \mUoamtjp Nc kam\hmbp cn\m klkmwtKm]nwKItf_cw hym]vt\mXn \mKmZnhmbhx ]XzKmZn kw`hmx Xpw Peaw N ckmZnjp khocnXw XzMv a[yKXx {]mZkvXm\n ]rYIv IpcymXv At]pc]n Pew m] y P te m] c n A mZ o\ n k w m] y kzba]m\w kw{]m]y tXss\ kl amcpX {] bm X n tZ l a [ y K X w P ze \ w h m bp \ m ]mentXm]nc]mt\\iss\tZl at[y PeXn Pzet\m Pvem`nx {]mtW\ tImjvTa`ym KXw PeaXypjvW aItcmXv Ptem]cn kanX hy \ bp a w h n k wbp h m c nW m ]haIcXv tX\tkzZ aq{X Pec hocy cq]wk ]pco jmZnIw {]mWm {]YIv IpcymXv kam\ hmbp\m kckhmkp \mUojp ckw hym]b izkcqt]W tZtl hmbpcXn \h`nth y m ac s s { i c oc k y h mbh x I p h n hnaq{XmZn hnk\w \nizmtkmzmkIm k { ] mW I t mN y tX h n aq{ X mZ n hnk \w \ni ztkmzmkImk {]mW ImNytX hnaq{XmZn hnkP\ alm\ hmbp I [ymt\m Zm\ tNjvSmZn hym\ I tZl tkymb \mZnI apZm\ I icoc t]mj WmZnIw kam\ Iw DZvK mcmZn \mK I \naoe\mZn Iq pXvI cWw IpIc I X{m tZhZ I X{m tZhZ I tijva mZn [\RvP b I

777

Ghw \mUo m\w hmbpm\w XXv I N kayKv mXzm \mUo kwtim[\w IpcymXv
{]mW A]m\ kam\ DZm\ hym\ \mKw Iqw IrIcw tZhZw [\Rv Pbw Fo ]p hmbp kIe\mUnIfn IqSnbpw kcnpp.S hmbv aqv Igpv s]mn Fnhbnepw Imense cp XhncepIfnepw IpWvUen\nbpsS Xmsgbpw apIfn epw {]mW kcnpp. sNhn Iv Ac apv aqv Igpv Fo m\fn hym\\pw aeZzmcw enwKw apv hbdv hrjWw Ac XpS s]mn Anm\w Chbn A]m\\pw kcnpp. kam\\mIs ssIbv Imev ap Ahbh Chbn kh{X kcnpp. `n A cks kam\ Fgp] ocmbncw \mUnIfpsS amn sImsnpp. \mKmZn ] hmbp sXmen An FnhbnemWv. hbnse {]mWhmbp A ckmZnI XcwXncnpp. Anp apIfn shw shv Zl\mZnIp]Icn hn[w hmbp DNnXw I \nhlnpp. Zl\{Inb t\scbmXnepw Cu hmbp KWob amb ]v hlnppv. hnbv, aq{Xw, cw, hocyw, ckw, aew Ch thXncnpXpw hmbp Xs ]noSv kam\hmbphnt\mSp IqSn Fm \mUnIfnepw ckw hym]cnnp sImv {]mWhmbp izmkcq]n icocn kcnp sImncnpp. icocnse \hZzmcfn IqSn aew aq{Xw Fnhsb hnknnpXpw hmbphmWv . izmtkmzmkhpw Npabpw {]mWs IfmsWv ]dbpsSpp. aeaq{XmZnIsf shfnbntev XpXv A]m\\msWv XyPnpI {KlnpI. apXemb {]hrnI hym\s IamWv. Ghpw apw DmpXv \mKamWv. It]mfI ASbv pXv Iqns tPmenbmIpp. hnip tXmnpXv IrIcamWv. Bekyw tZhZns {]hnbmWv. I]cn]mSn anXpw [\RvPb\m \ nhl n I s Sp p . \ mU o m\ w A hb ps S I Fnh \hw a\nemn \mUnIse ipoIcntXpv.

aTw \mXyp\oNmbXaev] Zzmcw tKmabmZnen]vXw khcmka\znXw IrXzm X{X thZm{{i hWw Iph tbmKw kamct`Xv

BZu hn\mbIw kw]qPy tkzjvStZhXmw \Xzm ]qthmmkt\jp nXzm {]mMva pJ DZMv a ptJmhm]n arZmkt\jp PnXmk\KtXm hnZzm ka{Koh intcm \mkm{K ZrIv {`qat[y ii `r Xv _ nw_w ] iy t\ {X m`yma ar Xw ]nt_Xv ZzmZi am{Xbm CUbm hmbpam]qtcym Ztc nXw Pzmem heobpXw tcY _npbpa n aWvUebpXw [ymtbXv, tcN tbXv ]nwKebm, ]p\x]nwKebm B ]qcy Ipw`nXzm tcbtbZnUbm {XnNXpkv{Xn NXp k]vX{XnNXpamk ]cyw {Xn knjp XZcmtfjv T N jSv IrXzm BNtcmUo ipn `hXn XXx icotc eLp Zo]vXn hrn \mZmZn hyn `hXn
hnZym`ymkw t\Snb hyn ba\nbam[oX\pw khkwK ]cXymKnbpw kXy[mZnIfn XXv]c\w BbncnWw. tIm]w \nb{nWw. Kpcp tkhm XXv]c\mIWw. tIm]w \nb{nWw. Kpcp tkhm XXv]c\mIWw amXm]nXmmv hnt[b\mbncnWw. icnpw B{ia kZNmcfnbp Kpcphn \npw hnZyt \Sn Xt]m h\ nse W w. A hnsS cay {]tZiv {_tLmjbphpw {_lvam\nIfm hym]vXhpw^eaqePemZn karhpw Bb Xoctm {Kmantem ]Wntem DXamb aTw m]nWw. AhnSw Gsd DbtXm A[nIw XmgvtXm Gsd hoXntbm \oftam DtXm BbncncpXv.Ipdp am{Xw hmXnepIfp Xpw NmWIw apXem bXpsIm v sagpInbXpw kpcnXhpambncnWw AhnSw. AhnsS Abm thZm {ihWw sNbvXv tbmKm`ymkw Bcw`n Ww. BZyambn KW]Xnsb ]qPnv CjvS tZhXsb \akvcnv DNnXamb Bk\nencnWw. ]qhm`n apJamtbm Dcm`napJamtbm arZphmb ]oTnencpv Bk\]cn{Klw sNWw. Igppw incpw t\scbm n \mkm{Kn ZrjvSn DdnWw. cp ]pcnI pw at[y N{aWvU es t\mWw. AarX ]m\w sNWw. ]{p am{X sImv CUm \mUn aptJ\ hmbp kzoIcnv hbnse Pembptc^_np klnXw An aWvUetmSpw tNm [ym\nWw. ]nwKfbn IqSn hmbp \ndv Ipw`Iw sNbvXv CUbn IqSn shfnbntev hnSWw. Cs\ aqtm \mtem amkw {XnkyIfnepw aqp hoXtam \mep hoXtam CSbn Bdp XhW hoXtam A`ymkw sNWw. AtXmsS \mUn ipamIpw. As\ A\pjv TnpXv icoc emLhw Imn apXhmbh e`nm DXIpXmWv.

Amw JWvUw
1. ba\nbabpXx ]pcpjx kh kmwKhn h P nX x I rX hnZy x k Xy [ c tX m PnX t{Imt[m Kpcp ip{iqjm \ncXx ]nXr amXr hnt[bx kzm{i tam kZmNmc hnZznnnX ^e aqtemZIm\znIw Xt]mh\w {]m]y caytZti {_tLmj ka\zntX kz[ \ncX {_hnXv kamhrtX ^eaqe]pjv] hmcn`nx kpkc]qt tZhmbX t\ \ZoXotc {Km\Ktc hm]nkptim`\

778

I Bdmw JWvUw
{]mWm]m\ kam tbmKx {]mWmbmtam `hXn tcNI ]qcI Ipw`t`tZ\ k {Xnhn[x tX h WmIx Xkv a mXv {]Wh Gh {]mWmbmax ]mZymk\x ]pam \mkmt{K ii`rXv _nw_tPym\m Pme hnXm\nXm Imc aqn cm lo lwk hmln\o ZWvU lkvXm _mem Kmb{Xo `hXn DImcaqn tizXmwKoXmyhmln\o bphXo N{IlkvX m kmhn{Xo `hXn aImc aqnx IrjvWmwKo hrj hmln\o hrm {Xniqeh[mcnWn kckzXo `hXn AImcmZn {X bmW mw kc v U h Imc W taImc w ] cw tPymXnx {]Whw `hXn CXn [ymtbXv CUbm _mlymXzmbpam ]qcy tjmUiam{Xm`ncImcw Nnb ]qcnXw hmbpw NXpx jjvSn am{Xm`nx Ipw`bnXzm Hmw Imcw [ymb ]qcnXw ]nwKebm Zzm{XnwiXv am{Xbm aImcaqn [ymt\\ Ghw {ItaW ]pcmx ]p\x IpcymXv.
{]mWmbmasaXv {]mWm]m\kam tbmKamWv. tcNIw ]qcIw Ipw`Iw Fv AXv aqp hn[amWv. hmIamIbm {]Whw Xs {]mWmbmaw. ]m k\w XpSnb GsXnepsamcp Bk\nencpv hyn \mkm{Kn N{lnwlnse tPym\bm kamhrXbpw cmwKnbpw lwkhmln\nbpw ZWvUlkvX bpw _mebpw AImcaqnbpamb Km{XnbmWv. DImcaqn cq]nWnbmb kckzXn IrjWmwKnbpw hrjmcqVbpw hrbpw {Xniqe lkvX bpamIpp. Cs\ AImcmZn aqphtfmSp IqSnb Hmw BWv khn\pw ImcW`qXamb ]catPymXnv Fv [ym\nWw. ]ns CUm \mUnbn IqSn shfnbnse hmbphns\ ]Xn\mdp am{Xbn Dntev kzoIcnp Ibpw AImcs NnnpIbpw sNWw. A\cw hmbphns\ Adp]n\mep am{Xbn Ipw`Iw sNWw. B Ln aImcaqnsb [ym\nWw. Cu {Iaw XpStcXpv.

sNWw. Atm ]Xvamk\nencpp N{\mUnbn IqSn hmbp\ndv bYm in Ipw`Iw sNbvXv kqcy\m Unbn IqSn tcNIw sNWw. GXp \mUnbn IqSnbm tWm tcNIw sNbvXv AtX \mUnbn IqSns hopw ]qcIw sNWw. Xmsg ]dbp tmI Cu Bibw hyampp.

2.

{]mWw {]mKnUbm ]nt_nbanXw _qtbm\ybm tcNtcXv ]oXzm ]nwKebm kaoca atYm _zm XytPXv hmabm kqcymN{atkmct\\ hn[n\m `ymkw kZm X\zXmw ip \mUnKWm `hn ban\mw amk{Xbm Zq[zXx {]mX[ynt\ kmbacmt{XXp Ipw`hm iss\cioXn ]cyw NXphmcw ka`ytkXv I\oqbkn `thXv tkzZ Itm `hXn a[yta DnjvTcypta {]mWtcmt[ ]mk\w alXv Pte\ {ia PmtX\ Km{X a\amNtcXv ZrVXm eLpXm Nm]n Xky Km{Xky PmbtX A`ymkImte {]Yaw ikvXw ocmPy t`mP\w XtXm`ymtkm nco`ptX \ Xmhnba{Kl

3.

4.

5.

GgmwJWvU w
1. AYmk\ ZrtVm tbmKo hio anX lnXmi\ kpjpav \ \mUo ae timjmw tbmKo _n ]mkt\m hmbpw Nt{Wm]qcybYm in Ipw`bnXzm kqtcyW tcNbnXzm ]p\x kqtcymWmhym]]qcy Ipw`bnXzm Nt{Wm hntcNybXm XytPbm kw]qcy[mctbXv XtZtX tmtIm `hn I
A\cw ZrVambXns\pSv tbmKn PntX{nb \mbn lnXhpw anXhpamb Blmcw Ignv kpjpav\m \mUnbnse amen\yw timjnnm tbmKm`ymkw

Bcw`n CUm\mUnbneqsS {]mWs\ \ndv Ipw`Iw sNbvXv ]nwKfm \mUnbn IqSn tcNIw sN Ww. ]ns ]nwKfbn IqSn ]qcWw sNbvXv Ipw`Iw sNbvXv CUbn IqSn tcNIw sNWw. Cu hn[n {]Imcw kqcyN{n\mUnI aptJ\ \nXyhpw {]mWmbm am`ymkw sNp ]w tbmKnbpsS Fm \mUnIfpw aqpamkw sImv ipamIpp. {]`mXnepw Dpw kypw Acm{Xnbnepw Cs\ \mep{]mhiyw ]XpsXps F]Xp am{X hscbp Ipw`Iw A`yknWw. sNdnbtXmXnse {]mWmbaw sImp hnbpmIpp. a[yn IapmIpw Dan ]mk\nencpv taevt]mv s]mpw {]mWmbmaL n DmIp hnbpsImv icocw anWw. AXv icocs _enjvThpw L\pdhpXpamm klm bnpp. A`ymkmc`Imepw ]m s\v Ch tN Blmcw ]YyamWv ]noSv A`ymkw ncambXns\ pSv {]tXyI \nbasampw ]mentXn.

779

I 6.
7.

bYm knwtlm KtPm hymt{Lm `thZv hiyx iss\x iss\x XssYhtkhntXm hmbpc \yYm ln km[Iw bpw bpw XytPZzmbpw bpw bpw N ]qctbXv bpw bpt\ _obm tZhw knnahm]v\ pbmXv btYjvS [mcWmXv hmtbmc\eky {]Zo]\m \mZm`nhyncmtcmKyw PmbtX \mUntim [\m hn[nhXv {]mW kwbmssa\mUo Nt{I hntim [ntX kpjpav\m hZ\w `nXzm kpJmXv hniZXn amcpXx

8.

9.

10. amc p t X a[ y k m tc a\ x s s c y w {]PmbtX tbm a\xkpntcm `mthm sskhm hmat\m\o


knwlw B\ ISph Chsb kmh[m\w hioIcn Ww. AXpt]mse hmbphns\ kmh[m\w km[Iw sNbvXm hiwhZamIpw. hn]coXambnmbm km[Is\ s sImpshv hcpw. AXn\m hn[n]qhw tcNIhpw Ipw`Ihpw ]qcIhpw sNmw. As\sbn knn ssIhcpw. icnbmb Ipw`Iw sImv An Zo]vXn bpmIpp. \mUnI ipamIptm \mZipnbpw BtcmKyhpw DmIpw. AXn\m kpjpav\m \mUnbpsS apJw t`Znv hmbp kpJambn AXn {]thinpp. hmbp a[yn kcnptm a\n\v ncX bpmIpw. icnbmbn a\v ZrVamIptm AXns\ at\m\n Ah Fv hyhlcnsSpp.

14. k pJ mk\ tm Z \ mU ym _l n w ]h\wkamIrjy BtIim\Jmt{Km Ipw`bnXzm khy\mUym tcNtbXv tX\ I]me tim[\w h mX \ mUoK X k h tc mK k h h n\ m\ i\ w `hXnlrZbmZn IWvT]cyw kkz\w \mkm`ymw iss\x ]h\amIrjy bYm in Ipw`bnXzm CUbm hntcNy K Xnjv T IpcymXv tX\ tjv a lcw Pw cmnlh[\w `hXn ht{W koXvmc ]qhIw hmbpw KrloXzm bYmin Ipw`bnXzm \mkm`ymw tcNtbXv tX\ pXv Xrjv W m Beky \n{Zm \ PmbtX Pnlzbm h mbp w K r l oX zm bY mi n I p w`b nX zm \mkm`ymw tcNtbXv tX\ Kpeva olm Pzc ]n p[mZo\n \iyn AY Ipw`Ix Zznhn[x klnXx tI h et X n tcN I ] qcI bp x kl nX x XZzPnXx tIhex tIhe kn{Xnjp temtIjp \ Xky Zp e`w `hXn tIhe I pw` ImXv IpWv Uen\n t_mt[m PmbtX XXx Irih]px {]k hZt\m \ne temNt\m A`nhy \mtZm \np tcmK Pmtem PnX _np. ]Sz n`hXn A eyw _lnZrjvSn \ntatjmtj hPnXm Gjm kssh jv W ho ap{Zm khXm Xt{jp tKm]nXm
kpJmk\nencpv hes \mUnbn IqSn ]pds hmbp henv Xe apX ]mZw hsc \ntcm[nv Ipw`Im CSs \mUnbn IqSn tcNIw sNWw. As\bmbn I]meipnbpmIpw. hmbp \mUnI fnse kIe tcmKfpw amZhlrZbw apX IWvTw hsc ki_vZw cp \mkmZzmcfn IqSn ]Xps hmbp henv Ipw`Iw sNbvXv CSbn IqSn tcNIw sNWw. \Sptmgpw \nptmgpw CXmImw. CXns ^e ambn I^w hnpamdn PTcmn hnpw. hmbn IqSn koXvImcw sNbvX v hmbp\ndv bYmin Ipw`Iw sNbvXp cp aqn Zzmcfn IqSn tcNIw sNWw. As\bmbm hniv Zmlw Bekyw \n{Z Ch DmIn. \mn IqSn hmbphns\ henv bYmin Ipw`Iw sNbvXpw cp aqn Zzmcfn IqSn tcNIw sNbvXm Kpevaw ol Pzcw ]nw hniv apXembh amdpp. A\cw Ipw`Isn AXv cv hn[nepv. klnX Ipw`Ihpw tIhe Ipw`Ihpw. tcNI ]qcI tfmSp IqSnbXv klnXIpw`Iw. AmXv tIhe Ipw`Iw. tIheIpw`Iw km[nXambm bKnv aqp temIpw Zpe`ambn HpapmIn. tIheIpw`I m IpWvUkn\n DWcpp. AtXmsS tbmKn Iri Km{X\pw {]kapJ\pw \ne t\{X\pw tcmKhnap \pw Zo]vXmnbpw Bbnocpp. CXmWv sshjvW hoap{Z F m X{ nepw imkv { X nepw CXv tKm]yambn shncnpp.

11. ]qcImt Xp Ihyx _tm Pme I m`n[ x Ip w`I mt tc N I m Z u I h y kvXpWvU bmWIx 12. A[kkvXmXv Ipt\ \mip IWvT kwtim [t\ IrtX at[y ]naXmt\\ \ymXv {]mtWm {_\mUnKx 13. A]m\aq[zapm]y {]mWw IWvVmZt[m\btbmKo Pcmhn\napx tjmUmtim hbkm `thXv
]qcIn\p tijw HSphn Pmecw Fp t]cp _w sNWw. Ipw`Imnepw ImZnbnepw Dnbm\mw thWw. Xmgs aqec{ktmNm IWvT ktmNw DmIpp. a[y_mKw ]na Znn tev henptm {]mWhmbp {_\mUnbnse pp. A]m\s\ apIfntev sImp t]mbn {]mWs\ IWvTn\p Xmsgbmbn sImphv tbmKn hrmhm clnX\mIpp. ]Xn\mdp hbns sNdpw km[I \pmIpw.

780

I 15.

A ebhneo\ Nn ]ht\m tbmKo kZm htX Zrjv Sm \ne Xmcbm _lnc[x ]iy]n ]iy]n apt{Zbw Jep tJNco `hXn ku essyIXm\m inhm iq\ymiq\y hnhPnXm pcXn km XXzw ]Zw sshjvWho

16. AtmoenX temN\x nca\m \mkm{K ZtW {mmh]neo\Xmap]\b njv] `mthm{Xw tPymXocq]atij_mlyclnXm tZZo]yam\w ]cw XXzm XXv] cakvXnhkvXp hnjbw imWvUney hnol XXv 17. Xmcw tPymXnjn kwtbmPy InnZp ab {`phu ]qhm`ymkky amtmbap\o ImcIx WmXv 18. XkvamXv tJNcoap{Zm`ytkXv XtXm\o `hXn XtXm tbmKn{Zm `hXn e_v[ tbmK \n{Zky tbm Kn\x Imtem \mkvXn 19. in at[y a\x IrXzm Imtem \mkvXn inw am\k a[ym\mw a\km a\ BtemIy imWvUney Xzw kpJo`hx 20. Jat[y IpcpNmm\am at[y N Jw Ipcp khw N Jab IrXzm \ InnZ]n Nnb 21. _mly Nnm \ Ihymx XssYhmc NnnIm khNnmw ]cnXyPy Nnm{X ]ctam `h
hneo\ hmbp Nn BceytmSp IqSnbh s\n tbmKnbmWv. \nkamb IaWnbm Xmsg t\mnbmepw Hpw ImWmXncnpXmWv tJNco ap{Z. tIhe eyam{Xhpw awKfIchpamIbm CXns\ sshjvWho ap{Zsbv ]dbpp.b AXn iq\ymiq\y clnXamb XXzw ]ca]Zcq]n {]Iminpp. t_ imWvUney, AtmoenX t\{X\pw ncNn\pw \mkm{K nX ZrjvSnbpamb tbmKn \n `mh {]m]vXn tbmsS kqcy N{ \mUnIsfbpw himpp. Cu Ln ]caXXzns {]Xn`mkw Ah\pmIpp. IaWnsb tPymXnpambn kwtbmPUnnv cp

]pcnIsfbpw Aev] w DbWw. CXv ]qhm`ymk amamWv CXns ^eambn D\mh kwPmXam Ipp. AXpsImv tJNcoap{Z A`ykntXpv. AXv D\o Zi e`nm CS sImSppp. AtXp Sv tbmK\n{Z ssIhcpp. tbmK\n{Z e`n tbmKnv Ime\n. imWvUney, a\v in a[yn m]nv a\n\m a\ns\ Iv kpJambn hknpI. BImia[yn Bmhns\ m]nv Bmhns aZyn BImis m]npI. khhpw BImia bamn Hpw Xsbnsv NnnWw. _mlyNn tbm BcnI Nntbm ]mSn. Cs\ khNnbpw shSnp _mhssNX\yhc\mIWw.

22. Iqc a\te bZzXv sskhw kente bYm XYm N eobam\w k akvXtXz hneobtX 23. tbw kh {]XoXw N XvRm\w a\ DNytX m\w tbw kaw \jvSw \m\y ]mZznXobIx 24. tb hkvXp ]cnXymKXv hnebw bmXn am\kam\tk hnebw bmtX ssIheyahinjytX 25. `zu{Iau Nn\miky tbmtKm m\w ap\oizc tbmKkvXZv hrn tcmt[m ln m\w kay KthWw 26. Xkva n \ntcm[ntX \q\ aq]imw at\m `thXv a\x kv]m]imymbw kwkmc {]hneobtX
Anbn Iqchpw shn Dpw ebnpXp t]mse Xs ebnp tbmKnbpsS a\v XXzn hnebw {]m]npp. AdntbsXmw AdnbWw., AXn\p m\amWv a\v BntXv. m\ hpw tbhpsamw \jvSamIm\nSbmIcpXv tb hkv Xphns\ ]cnXyPnptm a\v hnebw {]m]n pp. Nn\min\v cp amfmWpXv. tbmKhpw m\hpw. tbmKw Fp ]dbpXv NnhrnIfpsS \ntcm[amWv. m\sap ]dbpXv hkv Xphns XXzs bYm cq]nm ImWpIsbXmWv. a\ns\ \nb{nm Cu kwkmchpw hnebw {]m]npw. AXmbXv kmwkmcnIamb hymtaml hpw AXp \nanw DmImhp tifpw \inpw.

27. kqcytemIx ]cnkv] imu hyhlrXn bYm imkv{X k\ k sshcmKym`ym ktbmKXx

781

I 28. A\mJymbmw IrXmmbmw ]qhw kwkmc


hrnjvT bYmZnhmcnX [ym\mnc taI X tbmlnXmXv 29. GI XXz ZrVm`ymkmXv {]mW kv]tm \ncp[ytX ]qcImZy\nembmamXv ZrVm`ymkm ZtJZPmXv 30. GIm[ym\tbmKm a\kv]tm \ncpytX Hmw ImtcmmcW {]m i_vZ XXzm\p `mh\mXv kpjp]vtX kwhnZm mtX {]mWkv] tm \ncpytX 31. XmepaqeKXmw bXv\mXv Pnlzb{Iay LnImw Du[zc{KtX {]mtW {]mW kv]tm \ncpytX
kqcys {]h\ hn[m\w imamIptm PK ns I ]cn]mSnIepw imamIpXpt]mse imkv{XfpsSbpw k\fpsSbpw kw sImv sshcmKym`ymk tbmKw DmIbm {]]hpw imam bnocpp. BZyw kmkwImcnI Imcyfn hncn bpmIWw. ]ns Gsdmew [ym\hpw ZrVm`ym khpw Dmbm {]]hpw imambncnocpp. BZyw kmwkmcnI Imcyfn hncnbpmIWw. ]ns Gsdmew [ym\hpw ZrVm`ymkhpw Dmbm {]mWhmbphns\ \nb{nm km[npp. Hmw ImtcmmcWn\ptijw i_vZ XXzm\p`qXn DmIpXn\m m\m kpjp]vX nbpsS cq]w a\ nemmw. Atm {]mWs\ Pbnm Ignbpp. Xmeqaqen nXn sNp {Knsb kmh[m\w \mpsImv Aaptm {]mWhmbp apIfnse On{Zn {]thinpp. AtXmsS {]mWs KXn \ntcm[nsSpp.

35. HmantXyh bZqZv `qXw m\w tbmIw inhw Akwk]rjvS hnIev] mwiw {]mW kv] tm \ncpytX

36. NncImew lrtZIm thymakwthZ\mpt\ Bhmk\ at\m[ym\mXv {]mWkv]tm \ncpZytX


Amn\p apIfn ]{wKpew Zqsc t]mIp {]mW KfnX tNjvStbmSp IqSnbXmIpp. Atm A`ymkw sImv apIfnes ZzmcneqsS {]mWKXn \ncpamIpp. \mkm{Kn ]Xns\mwKpew Zqsc \nemImin imambn \ntcm[nsSpp. ]pcnIfpsS at[y XmcI {_w Zinm Ignm imn e`npw AtXmsS euInI hym]mcfhkm\n pp. am\knI kev ]cw XSbsSpp. {]mWKXn \ntcm[nsSpp. m\tb awKfambn Hmmccq]n hnkebnpp. Atm Aev] hpw hnIev]an. IqSmsX B kabw {]mWKXn \ntcm[nsSpIbpw sNpp. apt\, Gsdmew lrZbn GImmImim\p`hw DmIp a\v [ymt\mpJ \mIpp. AtXmsS {]mWKXn \ncpamIpp.

37. G`nx {IssakvXYmss\y \m\mkev] Iev] nssXx \m\mtZinI h{ss {]mW


kv] tm \ncpZytX BIpt\\ IpWvUen\ymx IhmS apXvLmSytamZzmcw hnt`ZtbXv tb\ amtW Khpw XZzmcw aptJ\mmZy {]kp]vXm IpWvUen\o IpSnemImcw khtZzjv SnXm `hXn km intb\ NmenXm kymXv k Xp aptm `hXn km IpWvUen\o IWvTtTm[z _mtK kp]]vXm tNXv tbmKn\mw aptb `hXn _ \mbmt[m aqVm\mw CUmZn amZzbw hnlmb kpjpav\mamtW BKtXNv XZn]njvtWm ]caw ]Zw

32. {]mtW KenX kwenu Xmeq[zw ZzmZimtK A`ymkmZqcv[ zIt{W {]mWkv ]tm\ncp[ytX 33. ZzmZimwKpe ]cyt \mkmt{K hnatemw_tc kwhnXv Zrin {]imaymw {]mWkv]tm \ncp[ytX 34. {`qa[ymXcImtemI immh ap]mKtX tNX ss\IXt\ _ty {]mW kv]tm \ncp[ytX

38. acpZ`yk\w khw at\mbpw ka`ytkXv CXc{X \ Ihym at\mhrn a\ojnWmw 39. Znhm \ ]qPtbZv hnjvWpw cm{Xu ss\h {]]qPtbXv kXXw ]qPtbZv hnjvW p Znhmcm{Xw \ ]qPtbXv 40. kpjntcmm\P\Im ]t{kmXx ka\znXXnjvTtX tJNcoap{Zm Xzw ln imWvUney Xmw `P 41. khy ZnW\mUotm at[y NcXo amcpXx XnjvTXx tJNcoap{Z Xkvan mt\ \ kwibx

782

Cu {Iafn ]eKpcpmcpsSbpw D]tZia\p kcnv hnhn[ kev]fpsS Iev]\bm {]mWKXn \ntcm[nmw. IpWvUen\n ktmNnnv tamZzmcw DpamWw. am IhmSw apJw sImp aqSn IpWvU en\n Ddpp. IpWvUen\o in Nennph ap\mIpw. AXv IWvT n\papIfn Ddpp Fn tbmKnIv apn {]ZamWv. XmsgbmWpdpsXn Am\nIv _n\v ImcWam cpw. CU apXemb cp amfpw hnp. kpjpav\m amneqsS hcWw. ImcWw AXv hnjvWphns ]ca ]ZamWv. hmbphns A`ymkw ]q a\tmSbmIWw. at\mhrn ap himIcpXv. hnjv Wp ]qP C Ln thWsasmpan. Ftmgpw ]qPnp sImncnWw. tIhew ]Item cm{Xntbm ]qPnm am{Xmw t]mcm. imWvUney, ] {]hmlmIamb m \IcamWv. AhnsS tJNcoap{Z e`npsaXn kt lan.

am]qcy lrZtb ]pWv UIw \n[mb tbm\nam IpWv Uy at\m at[y bYmin [mcbnXzm kzmm\w `mhtbXv tX\m]tcmknnx

42. CUm ]nwKftbm at[y iq\yw ssNehm\new {KtkXv XnjvTo tJNco ap{Zm X{X kXyw {]XnjvTnXm 43. tkmakqcy Zztbmat[y \ncmew_Xte ]p\x kwmXm thyma Nt{I km ap{Zm \mav\m NtJNcn 44. tOZ\ Nme\Zmssl ^emw]cmw Pnlzmw IrXzm ZrjvS nw{`qat[y m]y I]me Ipltc Pnlzm hn]co XKm bZm `hXn XZm tJNco ap{Zm PmbtX Pnlzm N Nnw N tJ NcXn tXt\m[z Pnlz ]pam \rtXm `hXn hma]mZaqte\ tbm\nc kw]oUy ZnW]mZw {] kmcy Xw Icm`ymw [rXzm \m km`ymw hmbpam]qcy IWvT _m kamtcm]y Du[ztXm hmbpw [mctbXv tX\ kh ti lm\n XXx ]nbqjanh hnjw PocytX b Kpeva KpZmh Po Xz KmZn tZmjm \iyn Gj{]mW Ptbm]mbx kharXyp] LmXIx hma]mZm]mjvW n tbm\nmt\ \ntbmPy ZnW NcWw hmtam cq]cn kwm]y hmbp

CUmw]nwKfIfpsS a[ynep iq\y`mKw hmbp hns\ {Kknpp. AhnsS tJNco ap{Z nXn sNp p. kXyhpw AhnsS Xs IpSnIqpp. kqcyN {am cpt]scbpw a[y`mKw \ncmew_amb [cmX eamWv. AhnsS BImi aWvUen tJNcoap{Z hkn pp. tOZ\w, Nme\w, taml\w Fnh aptJ\ Pnlzsb icnv ap\bpXmn ]pcnIp at[y ZrjvSnbpdnv I]meOn{Zn \mv hn]coX KXn bn t]mIptm tJNcoap{Z DmIpp. \mpw Nn hpw I]me On{ZamIp BImin kcnptam apIfntemp tcmb PnlztbmSp IqSnb B ]pcpj Aac \mIpp. CSXp Imens aqen aqec{aan heXp Im \on AXv cp ssIsImpw ]nSnv cp aqn IqSnbpw hmbp \ndv IWvT_n\p apIfn tIn apIfntemp s]mnb hmbp XSbWw As\ sNbvXm kIe tifpw \inpw. AtXmsS hnjw t]mepw AarXw t]mse Zlnpp. Kpevaw DZmhnw ]gInb Pbnbmb Cu D]mbw kIe acWsbpw XSbpXmWv. CSXp Imens Dqnsb KpZ m\p tNv heXp Imen shv hmbp\ndv at\m a[y n bYmin [cnv Xs Bmhns\ [ym\nWw. As\ sNbvXm A]tcm knn ssIhcpXmWv.

46. _mlymXv {]mWw kamIrjy ]qcbn tXzmZtc nXw \m`n at[y N \mkmt{K ]mZmw KpjvtT N bXv\Xx [mctb\km kym Imtejp hm kZm khtcmK hn\naptm `thtZymKo KX a \mkmt{K hmbp hnPb `hXn \m`n a[ykh tcmK hn\mix ]mZmwKpjvT [m cWmXv icoce LpXm `hXn ck\mZv hmbpamIrjybx ]nt_Xv kXXw \cx {iaZmlu Xp \ kymXmw \iyn hym[bkvX Ym
]pdp hmbp BIjnv hbn \ndbv Ww. AhnsS \nv AXn\s\ \m`o a[ynepw \mkm{K nepw Imensb s]cp hncenepw a\p aptJ\ lrZb ]qhw [cnWw. Cs\ Fm kybnepw sNp tbmKn khtcmKhnap\pw oWanmh\pam Ipp. \mkm{Kn ZrjvSnbpdnm Fm tcmKfpw

783

I \inpw. ]mZmwKpjvTn [cnm icocemLhw,


\mn IqSnhmbphns\ BIjnv \nccw Dnem ph\v oWtam Zmltam DmIpIbn. AXv tcmK ia\hpamWv.

47. kytbm {_mWx Imte hmbpamIrjybx ]nt_Xv {Xnamkmky IeymWo PmbtX hmIv kckzXo 48. Ghw jamkm`ymkmXv kh tcmK \nhrnx Pnlzbm hmbp am\ob Pnlzm aqte \ntcm[tbXv bx ]nt_ZarXw hnZzm kIew `{Zaiv\ptX 49. B\ymm\anUbm [mcbnXzm {Zpthmtc _nt`Iyx {XnZimlmcw hym[ntm]n hnapNytX 50. \mUo`ymw hmbpamtcm]y \m`u Xpky ]miztbmx LSossIImw htlZykvXp hym[n`nx k hnapNytX 51. amktaIw {Xnkyw Xp Pnlzbmtcm]y amcpXwhntZ`y {XnZimlmcw [mctbp a[yta 52. Pzcm kth hn\iyn hnjmWn hnhn[m\n N aplqa]n tbm \nXyw \mkmt{K a\km kl khw XcXn ]m]vam\w Xky PiXm InXw
cp kyIfnepw hmbphns\ BIjnv AXv ]m\w sNp {_mWs hmWn aqpamkpn Xs awKfabnbmb kckzXnbmbnocpp. Cs\ Bdp amks A`yk\m khtcmKhpw ian pp. \mp sImv hmbp kzoIcnv AXns\ PnKzmaqen \nc[np ]WvU nX AarX]m\w sNpp. Ah\v khawKf knn. CUm\mUnbm cp ]pcnIfpsSbpw at[y Bmhn Bmhns\ [mcWw sNbvXm Ah tZhmcpsS Blmcs t`Znpp. tcmKap\mIpp. cp \mUnbn IqSn bpw hmbphns\ \m`nbn BIjnv hbdns Ccp ]mizfnepw Nennph tcmKapamIpp. Hcp amkw a[y`mKv \ntcm[nph\pw AarX]m\w e`npp. Ahs Pzc_m[ ]mtS AIepp. hnjhpw \inpw. Hcp aplq kabsanepw lrZb]qhw hmbphns\ \mkm{Kn \nXyhpw [cnp a\pjy s \qdp Pw sImp IppIqSnb ]m]hpw ]cn]q Xbpw AIepp.

52. XmckwbamXv kIe hnjbm\w `hXn \mkmt{K NnkwbamZn { temIm\w X Z [ n k wbamZ n te mI m\ w N p joNn k wbamX v batemI m\ w t{imt{X Nnky kwbamXv batemIm\w XXv ] mtiz kwbamXv \nZrXn temIm\w hmaIt kwbamXv hmbp temI m\w IWvt T kwbamXv tkmatemIm\w aq[v\n kwbamXv {_temIm\w ]mZmt[m`mtK kwbamXv AX e temIm\w ]mtZ kwbamXv hnXe temIm\w Pw tL kwbamXv kpXe temI m\w Pm\m kwbamXv almXetem I m\w Ducu Nn kwbamXv ckmXe temIm\w ISu NnkwbamXv XemXe temI m\w \m`u Nn kwbamXv al temIm\w {`qat[y Nn kwbamNXv Xt]m emI m\w aq[v\n Nn kwbamXv AXoXm \ mK X m\ w X p [ z\ u N n k wbamXv k h P p cp X m\ w kwNnX IWn Nn kwbamXv A\ymZri cq]w _te NnkwbamXv l\paZmZn _ew kqtcyNn kwbamXv Xmcm hyql m\w {[pthXZv KXn Z i \ w k zm k wbamX v ] p c p j m\ w \m`nN{I Imbhyqlm\w IWvT cqt] pXv ]n]mkmnhrn Iq \mUymw sscyw Xmtc kn Zi\w ImbmtImi kwbamZmImi i a\w X X v mt\ kwbmamX v X X v mt\ XZv kntbm `hn.

Inse IrjvWaWntbmSv Nnw kwtbmPnm kh hnjb m\w knnpp. \mkm{Kn Nns kwtbmPnnm C{temI m\w e`n pp. AXn\p Xmsgbmbn A\ne temIm\w, Inembm kh temIm\w sNhnbn Nns kwtbmPnnm batemI m\w e`npp. AXns ]miz `mKmbm cmktemI m\w, apXpIn Bbm hcpW temIm\w, hes sNhnbn Bbm hmbp temIm\w, IWvTn N{temIm\w, incnsen {_temIm\w, Dw Imens `mKsn AXe temIm\w, Imensen hnXe temIm\w, Imens knbn \nXe temIm\w Imens apn kpXe temIm\w, XpSbn almXe temIm\w, Acbn kwban tm XemXetemIm\w, \m`nbnsen `qtemI m\w, hbn _ph temIm\w, lrZbsan kztemIm\w, lrZtbm]cnbmbm altemI m\w, IWvTn P\temI m\w, ]pcnI a[y nsen X]temIm\w, incn kXytemI m\w, [m[eIfn kwbaw sNbvX m

784

I `qX`hnjy m\w, hn`n {]mWnIfpsS i_vZn


sen AhbpsS i_vZm\w knX Inse n ]qPm\w, ]cNnnsen ]cNn m\w, icoccq]nembm aphcpsS t]mse cq] knnk _en kwbaw sNbvXm l\pam\pw ap _ew Inpw. kqcy\n kwbaw sNbvXm `ph\ m\w, N{\nsen \{X aWvU e m\w {[ph\nsen AXns KXnbpsS Zi\w, kzmn sen AXns KXnbpsS Zi\w, kzmnsen ]pcpj m\w, IWvTcq]nsen hnipw, Zmlhpw CmXmm, Iq \mUnbnsen icochyql m\w, IWvT Iq]nsen hnipw, Zmlhpw CmXmm, Iq \mUnbnsen sscyem`w, \{Xfnsen knZi\w, icocmIminsen BImiKa\w ssIhcpp. Cs\ hn`n m\ fn kwba\w sNbvXm Ah knn {]m]npp.

[mcWsbn ]dbpIbmsWn AXv aqp hn[ nepv. Bmhn a\ns\ [cnpI ZlcmImi n _mlymImis [cnpI, ]rYzn, Pew, tXPv, hmbp, BImiw Fo ]aqnIsf [cnpI. [ym\s kw_nmsWn AXv cp hn[n emWv kKpW [ym\hpw \nKpW [ym\aqnsb [ym\npXv kKpW[ym\w B kzcq][ym\amWv \nKpW [ym\w. kam[nsbnbmsWn Pohm ]cammfpsS GIo`mh\p`qXnbm mXw tbw mXmhv Fo {X]pNn clnXamb ip ssNX\y abamb AhbmWv bYmn kam[n.

cmw Aymbw
1. AY imWvUnte ym l ssh {_ jnx NXpjv T thtZjp {_hnZym ae`am\x Inw \mt\XyYhmWw `Khw D]kx ]{] A[oln `Kh, {_ hnZymw tb\ t{itbm A]m]vkymaoXn ktlm hmNmYhm, imWvUney, kXyw hnmXwa\w {_ bkv a n CZw HmXw N t{]mXw N bkvannZw kw N hnssNXn khw bkvan hnmtX kh anZw hnmXw `hXn XZhmWn]mZaNpct{imX a Pnlzm aicoca{Kmlya \ntZiyw
A\cw {_jnbmb imWvUney \mepthZ fnepw {_hnZy e`nm IgnbmXpsImv `Khm \mb AYhs\ icWw {]m]nv ]dp. `Khms\, F\nv \ ssIhcpphm Av {_hnZy ]Tnn p XcWw. AXp tIv AYhm ]dp. imWvUney, kXyw hnm\w A\w FnhbpsS kzcq]amWv ]c{_w. Chsbmw AXn HmXt{]Xambncnpp. DZbmkvXab DmIpXpt]mse GXns\ Adn memtWm khadnbpXv B ]c{_w IcNcWc lnXhpw t\{XclnXhpw t{imX clnXhpw Pnlbnm Xpw icochnlo\hpw AKay\pw Ah\obhpw BIpp.

AY {]Xymlmcx k ]hn[x hnjtbjp NcXman{nbmWmw _em ZmlcWw {]Xymlmc bZyXv ]iyXn XXv khamtXn {]Xymlmc bZyXv ]iyXn XXv khamtXn {]Xymlmcx \nXyhnlnX I^eXymKx {]Xymlmcx kh hnjb ]cmMv a pJXzw {]Xymlmcx AjvS mZi kpa mt\jp {IamXv [mcWw {]Xymlmcx ] m Z mwK p j vT K p ^ P w L mP m\ p c q ] mbp ta{U\m`n lrZb IWvT Iq] Xmeq\m kmn {`qa[y eemS aq[v\mw m \m\n tXjp {IamZm tcmlm htcml {ItaW {]XymltcXv AY [mcWm km{Xnhn[m B\n at\m[m cWw Zlcm Imti _mlymImi[mcWw ]rYzn hy]vtXtPmhmbzmImtijp ] aqn [mcWw tNXn AY [ym\w XZznhn[w kKpWw \nKpWw tNXn k KpWw aqn [ym\w \nKpWam bmYmayw AY kam[nx Pohm ]camss Iymhm {Xn]pSo clnXm ]cam\ kzcq]m ip ssNX\ymnIm `hXn.
C\n {]Xymlmcsn ]dbpp. AXv Ap hn[amWv . hnjbfn s]pgep C{nbsf _em ]nhenpXns\ {]Xymlmcsap ]dbpp. Fp tIptm AsXmw BmhnemsWv a\nempXmWv {]XymlmIw. \nXyhpw sNp IfpsS ^es XyPnpXmWXv. AXv kh hnjb hnapJXbmWv {]Xymlmcw. ]Xns\v Ie fn {ItaW [mcWw sNpIsbXmWv AXns [w. ]mZmwKpjvTw, KpU^w, PwL, Pm\p, KpZw, enwKw, \m`n, lrZbw, IWvTIq], Xmeq, aqv, Iv, {`qa[yw, s\n, Xe Fo `mKfn BtcmlmhtcmlW {Ian {]Xymlmcw sNtXpv.

btXm hmtNm \nht A{]m]y a\km k l bX v tI h e w m\ K ay w {] m Nbkva mXv {]krXm ]qcWo btZIaZznXobw, BImihXv kh KXw kpkqvaw \ncRvP\w \njvIncnbw km{Xw NnZm\ssI ckw inhw {]i m ar Xw X Xv ] cw N {_ X Xzak o Xmt\\ ln hnPm\oln b GtIm tZh Bin {][m\ khx kthizcx kh B i n {][ m\ k h x k thi zc x k h `q X m c m kh `qX m[ nh mk m kh`qX\nKqtVm `qXtbm\n tbmssKI Kay

785

I b hnizw krPXn hnizw _n`n hnizw


`pvtX k Bm B\n Xw Xw temI hnPm \olo amtimNocm hnm\o timIkymw KanjyXn
GsXmns\{]m]nmsXbmtWm hmpI a\ tmSp IqSn aSntmIpXv GsXmmtWm m\ KayambncnpXv, bmsXmn \nmtWm, {]mNo\ {]bpsS {]kmcw DmbnpX GsXmmtWm GIhpw AZznXobhpambncnpXv, \njv {Inb\pw kXykzcq]\pw NnZm\ssIckhm\pw BImis tmse kh hym]nbpw AXyw kqvahpw \ncRvP \pw awKfab\pw AXn imhpw AarXhpw BbnpXv AXmWv ]c{_w AXp XsbmWv \o. \o AXns\ m\w sImdnbpI. Bmhns ip cq]n apJy\mb GItZh\pw kh`qXm[nhmk\pw kh`qX fnepw \nKqVambn hknph\pw `qXfpsS DXv]n m\hpw tbmssKIKay\pw hnizns {kjvSmhpw hnizns kwcI\pw, hnizns kwlmcI\pw B BmhpXsbmWv. Fm temI fpw B Bmhn hknppshv \o a\nem pI. \o ZpxJntXn. Bmhns\nbp hntijm\w e`np ]w \n\v timIns Ahkm\w (ZpxJanm Ah) {]m]nm km[npXmWv.

]camamWv, ]c{_w \njv {Inbhpw Achpw BsWnepw AXn\p aqp cq]fpv. kIfw \njvIfw kIf \njvIfw Fns\. kXyhpw hnm\hpw B\hpw \njv{Inbhpw \ncRvP\hpw Aac\pambncnpXmWv \njvIfcq]w. IqSmsX Cu ]c{_ns klPamb AhnZym aqe {]IrXnbpw ambbpw sNav shfpv Idpv Fo \nd tNXpw Dv. ht`ZtmsS Cu tZh Fsbpw FmhcpsSbpw Cuiz c\pw \nbmhpw Bbnocpp. AXv kIf\njvIf cq]sas{X.

aqmw Aymbw
AssY \w i mW vU ne y x A Y h mW w ]{]btZIacw \njv{Inbw inhw km{Xw ]cw {_ Xkva mXv IYanZw hnizw PmbtX IYw obtX I Y w A k van eobtX X X v ta kwibwtOpalkn ktlmhmNmY hm, kXyw imWvU ney ]cw {_ \njv {Inba c anX n A Y k A c q]k y {_ a k v{X oW n c q] mW n `h n k I fw \ nj v e w k I f \njv I fw CXn bXv kXyw hnm\am\w \njv{Inbw \ncRvP \w khKXw kpkqva w khtXmapJw A\ntZiyw AarakvXn XZnZw \njIfw cq]w AYmky bm klPm kvXn Ahn Zymaqe {]IrXn ambmtemlnX ip IrjvWm Xbm klmbhm tZh x I rj v W ]nwKtfm atlizcx CujvtS XZZaky kIfnjvIfw cq]w
A\cw imWvU ney AYhmtbmSv tNmZnp. GI\pw Ac\pw {InbmclnX\pw awKfkzcq]\pw km{Xhpw Bb ]c{_n \npw Cu hnizw Fs\bmWpmIpXv? Fs\ nXn sNpp.? Fs\ AXn ebnpp? Fs Cu kwibw AIncWw. Atm AYhm ]dp imWvUney,

2. AssYj mXatb\ X]km Nobam\x AImabX _lp kymw {]PmtbtbXn AssYX kva mXv X]y am\mXv kXy ImamXv {XoWy cmWn APmb Xn t{km hymlrXbx {Xn]Zm Kmb{Xo {Xtbm thZmx {Xtbm tZhm {Xtbm hx {Xntbmb Pmbt tbmku tZthm `Khm k ss hi zc y k x k h hy m] n k h`q Xm\mw lrZtb knhnjvtSm ambmho ambbm {IUn k {_m k hnjvW p cp{Zx C{x k kth tZhmx khmWn `qXm\n k Gh ]pc kvXmXv k Gh ]mXv k GthmcXx k Gh ZnWXx k thm[ kvXmXv k Gthm]cnjv SmXv k Gh khw AYmky tZhky Bin {IoUky `m\pInt\m Zmt{Xb cq]mkp cq]m X\qcphmkm Cohc Zf {]Jym NXp _mlpctLmcm ]m] Imin\o XZn Xaky kIew cq]w
A\cw Cu ]c{_w m\mIamb X]psImv hrn {]m]nv Cs\ B{Klnp. F\nv At\Iw cq]fn Dev]amIWw. XpSv Cu ]c{_ w X]p sNbvXp. Atm khIma\ItfmSp IqSnb AXn \npw aqv ActfmSp IqSnb AXn \npw aqv Acfpmbn AXpt]mse aqv hymlrXnIfpw aqp ]mZfp Kmb{Xnbpw aqp thZfpw aqv hfpw aqv AnIfpw {]Xysp. `Kh{Zq]n ksshizcykambn kh hym]nbmbn kIe {]mWnIfpsSbpw lrZbn IpSn sImpXmbn ambmhnbmbn ambtbmSp {IoUoIcnpXmbncnp Cu `Khm XsbmWv ]c{_w. hnjvW phpw cp{Z\pw C{\pw AXp Xs kakv X tZhmcpsSbpw kakv X `qXlfpsSbpw cq]n ImWsSpXpw ]c{_w Xs. Cs\ khhpw AXp Xs. Cu tZh Xs intbmsSmw {IoUn ph\pw `mcn Ir]bph\pamWv. CXns icocw Zmt{Xb cq]hpw ZbmXoXhpw ]m]clnXhpw Bbn {]Iminpp. CXmWv ]c{_ns kIf cq]w.

786

AY ssl\aYhmWmw imWvUneyx ]{] `Khm km{Xmw NnZm\ssI ckw IkvamZp NytX ]cw {_tXn ktlmhmYhmb kvamNp _rKXn _yplbXn N khnXkv a mZpNytX ]cw{_tXn AYIkv a mZpNytX B tXn, bkva mXv khhm ]vt\mXn khamZt kh an N Xkvam ZypNytX BtXn AY Ikva mZpNytX atlizc CXv bkvammlX Cui i_vZ [z\ym N Biym N alX CuitX Xkvam Zp NytX atl {i CXn A Y I kv a mZ pNy tX Zmt{Xb CXn bkva mXv kpZpcw X]kvX ]yam\mbm{Xtb]p{X Imam bmXn Xcmw XpjvtS\ `KhXmtPymXn atb\mssh Ztm bkvamXv N A\kqbmbmat{X X\tbm`hXv XkvamZyptX Zmt{Xb CXn AYtbmky \ncpm\n thZ k khw thZ AY tbmK ssh hnZyssb\w ]cap]mkvtX tkmlanXn k {_hnZv `hXn Ass{Xt{X tmIm `hn.
hopw imWvUney AYhmhnt\mSv tNmZnp `Kh, kXykzcq]\pw XymKw ssNX\yw B\w FnhbpsS GIckhpw Bb CXns\ ]c{_sap ]dbpXv Fp sImmWv? Atm AYhmhv ]dp. CXv kzbw hrnsb {]m]npIbpw aphsc A`nhrnsSppIbpw sNpXp sImv AXns\ ]c{_w Fp ]dbpp. AXns\ Bmshp ]dbpsXp sImmWv? AXv khnepw hym]nncnp khsbpw {Klnpp. khsbpw `Pnpp. AXpsImv AXns\ Bmhv Fp ]dbpp. atlizc Fp ]dbpsXmWv? AXv i_vZw sImpw [z\n sImpw B in sImpw henbhcpsSsbmw \nbmhmWv . henbhcpsSsbmw C uizc\mWv . AXpsImv AXns\ atlizcs\v ]dbpp. AXns\ Zmt{Xb Fp ]dbpsXpsImmWv?AXyw ZpjvIcamb X]cy sImv A{Xn aljn ]p{X\pm-

IWsa Bi hlnp. Atm tPymXnab\mb `Khm Atln {]kmZnv kzcq]ss Atln\v ]p{X cq]n sImSpp. Atlw Xs A{XnbpsSbpw A\kqbbpsSbpw ]p{X\mbn AhXcnp. AXpsImv Atls Zmt{Xbs\v ]dbpp. Cu kmI \masf AhbpsS DXv]n klnXw Adnbph k\mbno]pp. hnZybm Cu ]cammhns\ D]mknph Rm XsbmWv Cu ]cammhv F `mth\ {_m\nbmbnocpp. CXns\ kw_np tmIfpv.

1. 2. 3.

Zmt{Xbw inhw im an{\oe\n`w {]`pw BambmcXw tZhah[qXw ZnKw_cw `kvtamqfnX khmwKw PSmPqS[cw hn`pw NXp _mlpapZmcmwKw {]^p IateWw m\tbmK\n[nw hnizKpcpw tbmKnP\{]nbw `m\pIn\pw khkmnWw kn tkhnXw Ahw bx kXXw [ymtbXv tZh tZhw k\mX\w k apx kh ]mt]t`ym \nx t{ib kahm]p\p bmXv CtXymw kXyanXyp]\njXv

4.

im\pw awKfmI\pw C{\oew t]mse iymaf \pw BambmcX\pw Ah[qX\pw `kvt amqfnX khmwK\pw PSm[mcnbpw hym]I\pw NXp_mlphpw DZmcmwK\pw XmacI\pw m\tbmK khkzhpw hnizKpcphpw tbmKnIv {]nbwIc\pw `m\pIn\w khkmnWw kntkhnX\pw tZhtZh\pw k\mX \pamb Atls \nccw [ym\nph kh]m] fn \npw ap\mbn tamw {]m]npp. Cs\ Hw kXyw D]\njv kam]np. imWvUnteym]njv kam]np,

787

I
1
imn ]mTw

imco-cn-tIm-]-\n-jv

K
3

Hmw. kl-\m-h-h-Xp. kl\u `p\-p. klhocyw Ic-hm-hssl. tXP-kzn-\m-h-[o-X-akvXpx am hnZznjm hssl. Hmw. imnx imnx imnx
]c-{_w Rsf cp-t]-scbpw Hcp-anv cn-s. R cp-t ]-s cbpw Hcp-anv ]cn-] m-e n--s . R cp-t]cpw Hcp-an Ign-hp-I t\S-s. RfpsS A[y-b\w tXP-kz-bn-I-s. R ]c-kv]cw hntZzjn-m-Xn-cn--s. Hmw. imnx imnx imnx

a\-n, _pn, Al-m-cw, Nnw Fnh Ax-Ic-WN-Xp-jvSb-am-Ip-p. Ch-bpsS hnj-b- bYm-{Iaw k-ev]-hn-I-ev]- A[y-h-km-bw, A`n-am-\w, Ah-[mcWw Fn-hbm-Wv. a\-ns m\w Kf-ns Ay`m-Kpw _pn-bpsS m\w apJhpw Al-m-c-ns m\w lrZ-bhpw Nn-ns m\w \m`n-bp-am-Wv.

1. Hmw. AYmXx ]rYn-hymZn alm-`q-Xm\mw ka-hmbw ico-cw. bXv ITn\w km ]rYn-ho-bZv {Zhw XZm-t]mb-ZpjvWw XttPm bXv k-cXn k hmbp bXv kpjnXw XZm-Im-iw.
ico-cw, ]rYnhn XpS-nb ]-`q-X-fpsS k-bam-Ip-p. CXn ITn-\-am-bn-p-Xv ]rYznbpw {Zh-am-bn-pXv Pehpw DjvWam-bn-p--Xv. tXPpw Ncn-p-Xv hmbphpw kpjncw BIm-ihp-am-Ip-p. -

5. An- N - \ m-U o-tcma amwkm-tXn ]rYnhymwimx aq{X-tjva c ip tkzZmx A_wimx pXv Xrjv W m- e ky taml ssaXp-\ m-\ ytx {]Nm-cW hnte-J\ qem-Zy-t\zj \nta-j m-Znhmtbmx Ima-t{Im-[-tem` taml `bm-\y-Im-i-ky. An, Nw, \mUn, tcmaw amwkw Fnh ]rYzn-bpsS Awi- -fm-W v. aq{Xw, I^w, cw, ipw, hnbv Fnh Pemw-i-fm-Wv. hni-v, Zmlw, Bekyw, tamlw, ssaYp-\w Ch AnbpsS Awi- -fm-Ip-p. {]Nm-c-W w, hnte-J-\w, qem-Zn-I , Dt-j\n-ta-j - Fnh hmbphns Awi- - f m- W v . Imaw, t{Im[w, tem`w, tamlw `bw Fnh BIm-i-ns Awi--fmIp-p. 6. i_vZkv]i cq]-ck Kmx ]rYn ho KpWmx i_v Z kv ] i cq]- c - k m- m]mw KpWx i_vZ kv]i cq]m-Wmn KpWx i_vZk v]tim]vXn hmbpw KpWu i_vZ GI BIm-i-ky.
i_vZw, kv]iw, cq]w, ckw, Kw Fnh ]rYznbpsS KpW--fm-Wv. i_vZw, kv]iw, ckw Fnh Pens KpW--fm-W.v i_vZw, kv]iw, cq]w Fnh An-bpsS KpW--fm-Ip-p. i_vZhpw kv]ihpw hmbphns KpW-. i_vZw am{Xw BImins KpW-hpw.

2. t{im{Xm-Zo\n mt\-{n-bmWn t{im{X-am-Imti-hmbu XzKku Np-c]vkp Pnlzm ]r-Ynhymw {LmW- a n- X n. Gh- a n- {n- b mWmw bYm {Ita- W . i_vZkv]i-cq-]-c-k-K -m-tXn hnjbmx ]rYnhymZn alm-`q-tXjp {Ita-tWm-Xv]mx
t{im{Xw XpS-n-bh mt\-{n-b--fm-Wv. BIm-in t{im{Xhpw hmbp-hn Xzpw tXP-n Nppw Pe-n \mpw ]rYzn-bn {LmWw, i_vZw, kv]iw, cq]w, ckw, Kw Fn-h-bp-am-Wv. Ch ]rYzn XpS-nb alm-`q-X--fn \np-m-Ip-p.

3. hmIv ]mWn ]mZ ]mbq-]-m-Jym\n It-{nbmWn tXjmw {ItaW hNm-Zm\ Ka\ hnkm\m sstX hnjbmx ]rYn-hymZn alm-`q-tXjq {Ita-tWm-Xv]mx
hmv, Iv, Imev, hmbp, D]w Fnh It{n-b--fm-Wv. Ch-bpsS hnj-b- bYm-{Iaw hN-\w, Zm\w, Ka-\w, hnk-\w, B\w Fn-h-bm-Ip-p. Ch ]rYzn XpS-nb alm-`q-X-fn \np {ItaW Dev]--fm-W.v

7. kmXznI cmPk Xmak-e-Wm\n {Xtbm KpWmx 8. Alnwkm kXy-a-kvtXb {_-Ncym-]cn-{Klmx At{Im[m Kpcp-ip-{iqjm iuNw ktmj BP-hw. 9. Aam-\nXz aZw-`nXz amkvXn-IXz alnw-kXm GtX kth-Kp-Wm-tbmx kmXzn-Iky hnti-jX 10. Alw Imkvay lwt`mm kvaylw hm `nam-\-hm GtX KpWx cmP-kky t{]mNy-t -{_--hn-ssax

4. at\m-_p-n-c-l-m-c -n--a-Xyx IcW NXpjvSbw tXjmw {ItaW kev] hnI-ev]m- y-hkm-bm-`n-am\m h[m-cWm kzcq]m sstX hnjbm a\x m\w Kfmw _pth-Z\ al-m-c ky lrZbw Nn-ky-\m-`n-cn-Xn.

788

I 11. \n{Zm-etky taml cmKu-ssa-Yp\w Nucy-tah


GtX KpWm-kvXm-a-kky t{]Nyt {_-hm-Zn`nx

KpW-{Xbw FXv kmXzn-Iw, cmP-kw, Xmakw Chbm-Wv. Alnw-k, AkvtX-bw, {_-Ncyw, A]-cn-{K-lw, At{Im[w, Kpcp-tk-h, iuNw, ktm-jw, B-hw, - Aam-\n-Xzw, AZw-`n-Xzw, BkvXn-Iyw, Alnwk Fnh 16. _pnx It-{nb {]mW-]ssI a-\km [nbm kmXzn-Is hnti-j-Kp-W--fm-Wv. Rm Im-hm-sWp-ap A`n-am\w cmPk {]Ir-X- m-cp-tS-Xm-sWv {_icocw k]vX Zi`nx kpkqvaw enwK-ap-NytX hm-Zn-I ]d-bp-p. \n{Z, Be-kyw, tamlw, cmKw, ssaYp17. at\m _pn-clmcx Jm\nemn Pem\n `px - \w, tamjWw Fnh Xmak {]Ir-Xn-m-cp-tS-Xm-sWv GXmx {]Ir-Xb kvXzjvSu hnImcmx {_-hm-Zn-I A`n-{]m-b-s-Sp-p.

I-cW Fn-hbpw tN-XmWv Pm{K-v. kz]v\- n \mev Ax-I-c-W hkn-p-p. kpjp-]vXm-h-bn tIhew Nnw am{Xw hkn-p-p. Xpco-b-n Poh am{Xta Dm-bn-cn-p-I-bp-q. Do-en-X\m-ao-en-X-fpsS at[y nXn-sN-p Poh ]c-am-m-hns aty t{X--s\v ]d-b-s-Sp-p.

tjmU-i m-] tc

12. Dut[z kmXzntIm at[y cmPtkm A[-kvXma k CXn, kXy-m\w kmXznIw [-m\w 13. cmPkw Xnan-cmw Xma-k-an-Xn.
kmXznIw D-a-am-sWpw cmPkw a[y-a-am-sWpw cmakw A[-a-am-sWpw ]d-b-s-Sp-p. kXy-m\w kmXzn-Ihpw [-m\w cmP-khpw Xnan-cm-kv Xmakhpw BsWv ]d-b-s-Sp-p.

18. t{im{Xw XzIv Np jo Pnlzm-{LmWw ssNh-Xq-]-aw ]mbp-]u Icu ]Zu hmv ssNh Ziao aXm 19. i_vZx kv]iw N cq]w N ctkm KkvX ssYh N {Xtbm hnwiXn tcXm-\n-X-Xzm\n {]Ir-Xm-\nXp 20. NXp hnwi-Xnc hyw {][m\w ]pcpjx ]cx CXyp-]\n-jXv mt\-{n-b -, It-{n-b-, ]-{]m-W, a\-v, _pn Fn-s\ ]Xn-t\gv Fhpw kpkqva--fmb enwK-amWv Fv ]d-bp-s-Sp-p. a\- v, _pn, Al-m-cw, BIm-iw, hmbp, An, Pew, ]rYzn Fnh {]Ir-Xn-bpsS AjvS-b-hn-Im-c-fm-Wv. t{im{Xw, Xzv, t\{Xw, Pnlzm, \mkn-I, Ch Apw KpZw, D]-w, lkvX -]m-Z, hmWn Ch Apw i_vZw, kv]iw, cq]w, ckw, Kw Fo Apw tNv Ccp-]-n-aqv {]Ir Xn XXz- Dm-Ip-p. Ccp-]-n-\m-em-a-t-Xmb Ahy-n\v hfsc {]m[m-\y-ap-v. ]pcp-j AXn\pw AXoX-\m-Wv. Cs\ imco-c-tIm-]\n-jv ]cy-hkm-\n-p. imco-cn-tIm-]\n-jv kam-]n-p. -

14. Pm{KXv kz]v\ kpjp-]vXn Xpco-banXn NXphn[mx Ahmx mt\ {nb It{n-bmx IcW NXp-jvSbw NXpZ-i-Ic-Wbpw Pm{K-Xv. Ax-Ic-WNXp-jvSssb tch kwbpx - kz]v\x Nnss-IIcWm kpjp]vXnx tIhe Poh- bp tah Xpco-ban-Xn. 15. Do-enX \nao-enX a[y Poh ]c-am--t\m at[y Pohmm t{X CXn hnm-b-tX.
Pm{K-Xv, kz]v\w, kpjp-]vXn, Xpcobw Fo \mev Ah--Ifpw mt\-{nbw, It-{n-bw,X \mev Ax-

789

I
1
1.

inh-k--evt]m-]-\n-jv

K
3

bm{KtXm ZpcaptZXn ssZhw XZp kp]vXky XssYthXn Zpcw Kaw tPymXntcIw Xt inhkev ] akvX p tb\ ImWv]tkm at\mjntWm bt Irm hnZt[jp [ocmxbZ]qhw bax {]Pm\mw Xt a\x inh kev] akvXp. bXv {]m\pX tNXm [rXn bPtPymXnccarXw {]Pmkpx bkvam EtX In \ I {InbtX Xt a\x inhkev]akvXp tbt\Zw `qXw `ph\w `hn jyXv ]cnKrloXartX\ khw tb\ bkvXm btX k]vX tlmXm Xt a\x inh kev] akvXp bkvaorNx kmabpw jnbkvan {]XnjvTnXm cY\m `mhnhmcmx bkvanwnw khtamXw {]Pm\mw Xt a\x inhkev] akvXp kpjmcYn izm\nh b\jym t\obtX `oip`n ehmPn\ Ch lrXv{]XnjvTw bZPncw PhnjvTw XtXz a\x inhkev]akvXp

2.

1. `Khms\, bmsXmcp a\v DWncpmepw Ddnbncpmepw Gsd Zqcn t]mIpIbpw kIe C{nb fnepw BImin \{XmZnIfpsS a[yn kqcy s\t]mse {]IminpIbp sNpp. B RfpsS a\ns\ Ir]tbmsS ip` kev]fn tNn Wnbmepw. 2. `Khms\, bmtXmcp a\n\m tbmKnIfpw PvR m\tbmKnIfpw bw sNp ap\nhcmcpw ip`I sNpp. As\bpff RfpsS a\ns\ ip` kev]w tNXmnopI. 3. `Khms\, bmsXmcp a\v Db tImSnbnepff bYm m\n\v km[\`qXamWv. bmsXmcp kv acW inbpamWv, bmsXmv Zo]w t]mse {]IminXam Ipp,hnhn[]Zmfmbn ]cnWan pp, B RfpsS a\ns\inhkev]hmpI. 4. bmsXmcp a\v `qX`hnjy ham\fpsS m\w IeXmWv. bmsXmv bmnI{_stmse icocn \nesImv Fm C{nbsfsmpw Bmhn\m Cu icocbs Pzennpp. As\bpff a\ns\ ip`kev]wIeXmpI. 5. `Khms\, bmsXmcp a\v EIv bPpxkafpsS a[y n Ahsb kvarXn ]Ynsenp sImv cY ns N{Ifn Bctmset]mse \nesIm ffpp, AXns\ Av ip`kev]w tNXmpI. 5. hnZKv[ \mb tXcmfn _ehpw thKhpapff IpXn IcIsf \nb{npp, AtX {]Imcn bmsXmcp a\v Nnmioecmb a\pjycpsSbpw hnZzmmcpsSbpw amw Impp, bmsXmv lrZbn \nesImffpp, hmIyadnbmXmIpp. in imenbmIpp, B a\ns\ ip`kev]bpamnsbvXmepw inhkevt]m\njv kam]np.

3.

4.

5.

6.

Q
N P

790

I
1
imn-]mTw

ipI-c-l-tkym-]-\n-jv
4. Cuizcx DhmN:atbm-]-Znt ssIhtey I kmmXv {_Wn imiz-tX, I hnlmb ]pt{Xm \nth-ZmXv I {]Imiw bmkyXn kzbw II

K
3

Hmw kl \mh-hXp kl \u `p\p klhocyw Ic-hm-hssl tXPkzn \mh-[o-X-akvXp am hnZzm-jm-hssl Hmw imnx imnx imnx
Hmw ]c-{_w \s cp t]tcbpw cn--s. AXv \s cp t]tcbpw ]cn-]m-en- -s. \mw cp t]cpw Hcpanv Ign-hp-I t\S-s. R-fpsS A[ym-b\w tXtPm-a-bam-Is. \mw ]c-k]cw hntZzjw ]pem-Xn-cn--s. Hmw v imnx imnx imnx

b{Xo a{w D]-tZ-in-m-\p kabw ASp-n-cn-p-p. Av PKZv Kpcp-hm-Wtm? AXn-\m {_-s--nbpw ]c-am XXz-s- -nbpw D]-tZ-in--Ww.

1. AYmtXm cl-tkym-]-\n-jZw hymJym-kymtam tZhjtbm {_mWw kw]qPy {]Wn-]-Xy-]-{]p`-K -h--kvamIw cl-tkym-]-\n-jZw {_qloXn tkm f A{_hoXv ]pcm thymtkm alm-tXPm I kthZ Xt]m-\n[nx I {]Wn-]Xy inhw kmw_w I IrXm-RvP-en-cp-hmN l II

inh ]dp: kmmXv k\m-X-\-amb {_-sn A- bpsS ]p{X\v D]- tZiw sImSp- m Ah khkzhpw Dt]-nv sshcmKyw kzoI-cnv kzbw {]Imi cq]n \ne-sIm-pw.

5.

{ioth-Z-hymk DhmN: bYm XYm hm `hXp I lyp]m-\ -b-\-IaWn I D]-Znt aa kptX I {_Wn XzXv {]km-ZXx

hopw cl- tkym-]-\n-j-n-s\- n ]d- bp-p. Hcn- 6. khtm `hXp n{]w I tZhjn-am {_m-hns\ ]qPnv \a-kI-cn tijw Atv aa ]pt{Xm atl-izc I l-tmSp ]d-p. ""`K-hm-t\, Rv KqV-amb D]-\nXh {]km-Z-k-tm I j-Xzw D]-tZ-inp Xmepw'' AXp-tIv {_mhv ]dp.'' apsm-cn- kh-th-Z-\pw alm-tX-P-kznbpw et`-pnw NXphn[mw II Xt]m-\n-jT-\p-amb thZ-hym-k ]mhXo kta-X-\mb `Kv thZ-hym-k ]dp: Fp-am-bn-sm--s. Cu hm inhs\ \a-kvI- cnv sXmgpXv At- l- tmSp ]d-p. btm-]-\-ho-X-k-a-bv A-bn \npw {_-m2. {io thZ-hymk DhmNx t\m-]-tZiw kzoI-cnv Ah hfsc thKw kh--\mbn- o-c p-I bpw A-b psS A\p-{K-l - m Ah\v tZh-tZh alm {]m- I NXphn-[- tamw e`n-p-Ibpw sN-s. ]mi-t-ZZrV {hX I -

ipIky ta X\q-Pky I thZ-kw-kvImc IWn I 3. {_tm-]-tZi Imteym f ban-Zm\ow kap-]-nXx II {_tm-]-tZix Ihyx `h-XmZy PK-ZvKptcm I

7.

XXv {ipXzm hymk hN\w I kh-tZ-hjn kwkZn I D]-tZpw nXx iw`px I kmwt_m Znhym kt\ apZm

hymks B hmp tIv `K-hm i-c {]k-\mbn ]mh-Xn-bp-samp tZhjn-am-cpsS k`-bn D]tZiw sImSp-m-\mbn Hcp Znhy-]o-T-n Ccp-p.

8.

{io thZ-hym-k ]dp: "tZh tZh alm-tZh alm{]m- , Pohs {]] ]miw hnt-Zn-p alm-{]-t`m, Fs ]p{X- \mb ipIs thZm-[ym-b\w Bcw- `n-p-tm A\p-jvTn-t btm-]-ho-X-I-n {]W-h-Km-

IrX-IrXyx ipI-kvX{X I kam-KXy kp`-n-am I XkvamXv kp{]-Whw e_v[zm I ]p\-cnXy {_hoXv inhw II

791

IrX-Ir-Xy\pw `n- am- \p-amb ipI `K- hm inhs\ 16. \a-kIcn--Xn-\p-tijw {]W-h-in kzoI-cnv ]d-p. v -

9.

17. hmIymky hnNm-tcW I bZm-]vt\m-Xn-i-c-Xw I GI-hm-c-P-t ]-s s\h I tZh-tZ-h, kh- kn- Zm- \- -e-- W, Da- ]-tX, `qtXEjym-Zn-[ym-\-X bXv II
i, Icp-Wm-\nt[ Ap Fn {]km-Zn-m-epw. {io ]c-a-in-h ]dp: m\ \n[n-bmb ipI-tZh, Av bYm-n _pn-am-\m-Wv, thZ--fpsS clky-a-bhpw mX-hy-hp-amb hnj-b--sf--n-bm-Wtm tNmZnN--Xv. AXn- \m Av cl- tkym-]- \n-jv Fp t]cp Cu \nKqV XXzw jUw-K-\ymk klnXw D]-tZinmw. CXns m\w t\Sn-bm tamw knn-p-sa-Xn kwi-b-an-. AwK-lo-\-fmb hmIy- Kpcp 11. t{imXp anNvOman XtXz\ I D]-tZ-in-m ]mSn-. Fm alm-hm-Iy--sfbpw jUw-KjUw-Km\n bYm-{Iaw I k- lnXw Xs D]- tZ-in- t--Xp- v. NXpth-Z--fnepw D]h-hym\n cl-kym\n I \n-j-Z`mKw kh-t{i-jvT-am-sW-Xp t]mse Fm D]-\nv Ir]-bmZy Zminh II j-p-I-fnepw shv Cu cl-tkym-]-\n-jv t{ijvT-am-W.v {]W-hm--kz-cq-]s--nbpw AXnepw AXo-X-ambn Cu D]-\n-j-ns ]T-\m-\p-jvTm-\- \nh-ln-h\v ]pWy-n\v Imc-W-amb Xo-k\m-\tam thZm-Zn-]m-Ttam v nXn sNp ]c-{_-s--nbpw Av D]-tZ-in-p. Fm F\nv XXz-akn XpS-n-b-hm-Iy-sf jUw-\- P]m-Zn-Itfm Hpw Bh-iy-an-. \qdp hjw alm-hm-Iy-\ym-k- {Ia klnXw tIm Bi- bp--Xn-\m Fn sf-n hnNn-s\ sNbvXm Inp ^ew hmIy--fpsS Zb-hp- mbn AXn-c- l-ky-- fmb B alm-hm-Iy-sf hni- D]-m-Xm--fmb Ejn-amsc kvacn--Xp-sImpw Nn- \mZn-I sImpw Hcp XhW P]n-m e`n-p--Xm-W.v Z-ambn D]-tZ-inp Xm-epw.

{io ipI Dhm-N tZhm-Zn-tZh kh I kn-Zm-\--e-W I Dam-c-aW `qtXi I {]koZ Icp-Wm-\nt[ II

cl-tkym-]-\n-jZv {_ I [ymXw tb\ hn]-nXm I Xossx ass{-{ ip-ssXP-ss]y kvXky Inw ]pWy-tl-Xp`nx

10. D]-Znw ]cw-{_ I {]W-hm-KXw ]cw I Xz-a-k ym-Zn-hm-I ym\mw I {]m-Zo\mw hnti-jXx II

12. {io kZm-inh DhmNx- km[p km[p alm {]m I ipI, m\ \nt[ apt\ I {]hyw Xp Xzbm ]rw I clkyw thZ-K`nXw II 13. cl-tkym-]-\n-j-mav\m I kj-Uw-Kan tlmNytX I bky hnm-\-am-t{XW I tamw kmm kwibx II 14. AwK-lo-\m-\n-hm-Iym\n I Kpcpt\m-]-Zn-tiXv ]p\x I kj-Uw-Km-\yp-]-Znti I alm-hm-Iym-\ n-Ir-\v ix II 15. NXpWm-a]n thZm\mw I btYm-]-\n-j{Zx incx I Cbw cl-tkym-]-\nj I tYm-]-\n-jZmw incx II

Hmw Aky-{io-a-lm-hm-Iy-a-lm-a-{ky lwk Ejnx, Ahy Kmb{Xn Ox, ]ca lwtkm tZhXm-lw. _oPw. kx inx. tkmlw, Ioe-Iw, aa ]c-a-lwk {]oXyt Pt] hn\n-tbmKx, kXyw m\-a-\w {_, AwKp-jvTm`ymw \ax, \nXym \t {_ X-\o`ymw kzmlm \nXym-\-abw {_Mva-a-[ym-am`ymw hj-Sv, tbm ssh `qam A\m-anIm`ymw lpw, tbm ssh `qam-[n-]Xnx I\n-jvTn-Im`ymw huj-S v, GI-ta-h m-Zzn-X obw {_ Ic-X -e -I -c -] rjvTm`ymw ^Sv, kXyw m\-a-\w {_-lr-Z-bmb \ax, \nXym-\tm {_ inctk kzmlm \nXym-\-abw {_ inJmssb hj-Sv, tbm ssh `qam IhNmb lpw, tbm ssh `qXm-[n-] Xnx t\{X-{X-bmb hujSv GI-ta-hm-Zzn-Xobw {_ Akv{Xmb ^Sv, `q`p-h-kz-tcm-anXn ZnKv_x

[ym\w
\nXym-\w ]c-a-kp-JZw tIhew m\-aqnw I Zzmzm-XoXw KK\ kZriw XXz-a-kym-Zn-eyw I

792

1. 2. 3. 4.

GIw \nXyw hna-e-a-New kh[o kmym-`qXw I `mh-XoXw {XnKpW clnXw kZvKpcpw Xw \aman II AY alm-hm-Iym\n NXzmcn bYm Hmw {]m\w {_ Hmw Alw {_m-kvan. Hmw Xz-a-kn. Hmw Ab-amm {_.

in, ]mm Ioe- Iw, Poh- {_-ss-Iymt Pt] hn\ntbmKx ]rYn-hr-_-Zz-Wp-Imb AwKp-m`ymw \ax A_vZzWp-Xmb XP-\o`ymw kmlm, tXtPm_vZz WImb a[yam`ymw hjSv hmbp- _vZz-Wp- Imb A\m- an-Im`ymw lpw, BImKv_vZz-Wp-Imb A\m-an-Im`ymw hujSv ]rYn-hr-]tX-tPm-hmv bv]m- Imi _vZrWp- tI`yx Ic- X-e-I-c- ]r- jvTm`ymw ^Sv, `q`qh kph-tcm-anXn ZnKv_x,

[ym\w
Pothm {_tXn hmIymw I bmh-ZkvXn a\xnXn I sFIyw XXzw etb Iph I [ymtb-Zkn ]Zw kZm I Ghw alm-hm-Iy-jUw Km\yp-m\n
\mep alm- hm-Iy- {]tXyIw A\p-kva-cn- m BSNm-cy \nt-in-p-p.

XXz-a-ko-Xy-t`-Z-hm-N-I-anZw tb P]n tX inhkm-bq-Py-ap-n-`mtPm `h-n, XXv ]Z-alm a{ky ]c-a-l wkx Ejnx Ahy- -Km-b {Xn Ox, ]c-alwtkm tZh-Xm, lw _oPw, kx inx, tkm f lyw Ioe-Iw, aa kmbq-Py-ap-yt Pt]-hn-\ntbmKx, XXv ]pcp-jmb AwKp-jvTm`ymw \ax, Cuim\mb XP-\o`ymw kzmlm AtLm-cmb a[y-am`ymw hjSv ktZym-Pm-Xmb A\m-an-Im`ymw lqw, hma-tZhmb I\n-jvTn-Xm`ymw huj-Sv, XXv]p-cpjx im\mtLmc ktZym-Pm-Xhm-a-tZ-tht`ymx \ax, Ic-X-e-Ic ]rjvTm`ymw ^Sv Ghw lrZ-bm-Zn-\ymkx `q`q-hkp-h-tcmw-anXn ZnKv_x

1. 2. 3.

[ym\w
m\w tbw m\-K-aym-Z-XoXw I ipw _pw ap-a-]y-hybw N I kXyw m\w kn-Zm-\ cq]w I [ymtb tZhw Xtlm {`mam\w I Xzw ]c-a-lm-a-{ky hnjvWp-E-jn, Kmb{Xn Otm, ]c-am-m-tZ-h-Xm, sFw_o-Pw, ow inx, ku Ioe-Iw, aa apyt Pt] hn\n-tbmKx, hmkp-tZ-hmb AwKq-jvTm`ymw \ax, kj-Wmb X-\o`ymw kzmlm, {]Xyp-av\mb a[y-am-`ymw-hj-Sv, A\n-cp-mb A\m-an-Im`ymw lpw, hmkp-t Zhmb I \njv T n- I m`ymw huj - S v , hmkp- t Zh kjtW {]Xyp-av\m-\n-cp-t`yx `p`ph kztcmanXn ZnKv_x,

4.

Hmw {]m\w {_ (sF-X -tc-tbm-]-\n-j- v) Alw {_mkvan (_r-l-Z m-c-W y-tIm-]-\ n-j-v) Hmw XXz-akn (Om-tm-tKym-]-\n-j- v) Ab-amm {_ (am-p-tIym- ]-\n-j - v)

Hm-as alm-hm-Iy-ns A\p-kva-cWw kmbqPy-{]-Zm-b-I-am-sWv ]d-b-s-Sp-p.

AY cl- tkym- ] - \ n- j - Zzn- ` m- Ktim hmIymtmImx t{]mNy-t tbt\-tX irtWm-XoZw I Pn{LXn hymI-tcmXn N I kmZz-kmZp hnPm-\mXn I XXv {]m\ apZo-cnXw II NXp-p-tJ-{-tZ-thjp a\p-j ym-iz-K-hm-Znjp ssNX-\y-taIw {_m-XZv {]m\w {_-a-]n
]ns cl-tkym-]-\n-j-ns hn`m-K-a-\p-k-cnv almhm-Iy--fpsS Advhpw [ymtm-I-fpw ]d-bp-p. PohnI GXp aptJ-\- bmtWm ImWp-Ibpw tIp-Ibpw aWn-p-Ibpw kzmZpw ZpkzmZpw Adn-bp-Ibpw sNp-Xv AXv {]m-\-sav ]d-bp-p. {_mhv C{ tZh-m a\p- jy IpXnc ]ip apX-emb arK- Fn- h-bnepw ap kI-e-Po-hn-I-fnepw Htc Hcp ssNX-\y-kz-cq-]-amb {_w Xs-bmWv nXn sNp--Xv. B {]m\w {_ Fnepw nXn sNp-p.

[ym\w
PohXzw kh-`q-Xm\mw I kh-{Xm-J hn{Klw I Nnm-l-m-c-b- mcw I PohmJyw Xzw ]Zw `tP II
Akn ]Z-a-lm-a-{ky a\x Ejnx, Kmb{Xo Ox, A- \m- co-iztcm tZh- Xm, Ahy- ZnU-_o- Pw, \rknwlx m-

793

I 18. ]cn-]q ]cm-m-kvan I


tZtl hnZym[n ImcnWn I _pt kmn Xbm nXzm I qc--l-ao-Xn-cytX II 19. kzXx ]qx ]cm-m{X I _A i_vtZ\ hnXx I Akv ao-s sXy-I y-]-cm-ai kvtX\ {_ `hm-aylw
Cu a\pjy icocw Xs-bm-Wv, {_-hn-Zym- {]m-]vXnv A[n-Im-cn. AXn kmn cq]-n nXn sNp ]cam- mhp Xs- bmWv _pn-kv^p-c- W-ap-m-Ip-tm ""Rm Fv ]d-b-s-Sp--Xv. ]cn-]q-amb ]c-am-mhp Xs- bmWv ChnsS {_ Fv ]d-b-s-n-cn-p--Xv.

24. hmNyw ey-anXn Zzn[m kcWnx hem-Nyky ln Xzw]tZ I hmNyw `uXn-I-an-{n-bm-Zn-c-]n-b-yw Xzam kx I

hmNyw XXv]-Zao iXm-Ir-X-a-Xne`yw Xpk-nXv kpJm \ {_ XZ Gj N Xtbm-sscIyw XzkoZw ]Zw II 25. XzanXn XZnXn Imtcy ImctW kXyp-]m[u I ZznX-b-an-X-c-ssYIw kn-Zm-\-cq]w I D`-b-h-N\-tlXp tZim-Imeu N lnXzm I PKXn `hXn tkm f bw tZh-Ztm bssYIx 26. Imtcym-]m-[n-cbw Pohx I Imc-tWm-]m-[n-co-izc I Imcy-Im-c-WXmw lnXzm I ]q-t_mt[m f h injytX II

20. GI Ghm-Zzn-Xob k ma cq]-hn-hPnXw I krtx ]pcm-[p-\m-]yky I XmZrzw XZn-Xo-cytX 21. t{imXptZ-tl-{n-bm-XoXw I hkvXz{X Xzw ]tZ-cnXw I GIXm {KmlytX f koXn XssZ-Iy-a-\ p-`q-b Xmw

alm-hm-Iy-ns A m\-n \nv hmNysbpw A-sbpw A\p-k-cn--Ww. hmNy-a-\p-kcnv C{n-bm-Zn-I "Xzw' F-Xns hmNy-am-Wv. Fm C{n-bpw AXo-X-amb hnip ssNX\yw XsbmWv eymw. Cs\ AXv F hmNyw kh- m- IXzw Cuiz-cXzw Fo KpW-ssh-in-y--tfmSp IqSnb 22. Zriy-am-\ky khky I ]c-am-mhpw e`ymw kn-Zm-\--a-b-amb {_-hp-am-IpPK- XkvX -Xz-ao-cytX I p. AXp-sImv ChnsS "Akn' F ]Z-m cp ]Z{_ i_vtZ\ XXv {_ I -fp-sSbpw eymw aptJ\ Pohm--]-c- am-m--fpsS kz{]-Im-im cq]Iw GIo-`m- hs {]Xn-]m-Z n-n-cn-p-p. Imcy-Im-c-W--fmb krnp apv ssZzX-`m-h\bnm \ma-cq-]-c-ln-X- D]m-[n-IsImp Xs "Xzw' "XXv' Fnh Xn t`Z-aphp-amb Hcp k Dm-bn-cp-p. B {_w XXv F ]Z- v. D]m[n cln-X-am-bm cpw Htc kn-Zm-\w Xs. m {]Xn-]m-Zn--s-p. Xzw F ]Z-m ]d-b-s-n-cn- {]]--nepw AXp Xs-bm- Wv. AXn \nv "CXv', "AXv' p- Xv D]-tZiw tIp injys C{n-bm-Xo-X-sap F-`mhw \on-bm A-c-c-ln-X- amb Hp-Xs AhtXmp icocw Xs. Akn F ]Zw sImv Poh- ti-jn-p-p. Cu Poh Imtcym-]m-[n-bp-hpw {_w sbpw {_-n-sbpw GIXzw tZymXn-p-p. Imc-tWm-]m[n kln-X-hpw BIp-p. Cu Imcy-Im-c-tWm]m-[n-Isf ]cn- Xy- Pn-m m\-kz-cq]w Ah- ti- jn-p-p. 23. A\m--Zr-t-c-hn-th-I-\ n{Zm

alw aa kz]v\-KXnw KtXm f lw I kzcq-]-kqtcym f `ypZntX kv^ptSmtx I Kptcm-lm-hm-Iy-]ssZx{]_ptx II

27. {ihWw Xp Kptcmx ]qhw I a\\w XZ-\-cw I \nZn-[ym-k -\-an-tXy-XXv I

]q-t_m-[ky ImcWw II A\m-- hkXp-hn B-_pn Dm-b-Xp-\n-anw - v Rm Am-\m-- Im-c-n ]Xnv Rms\pw Ft- 28. A\y-hnZym ]cn-m\ I sX-p-ap tamlm-I nXn-bn Fn--gn-n-cn-pahiyw \izcw `thXv I p. Kpcp-tZ-h\n \npw F\np e`n alm-hm-tIym-]{_-hnZym ]cn-m\w I tZ-i-m B kzcq-]-am-Ip kqcys Bhn`m-hm Fs Dd--n\v `wKw hn-cn-p-p. {_-{]m]vXn Icw kvarXw II

794

I 29.

alm-h m-Iym-\p-]-Zn-tiXv I kj-Uw-Km\n tZinIx I tIhew \ln hmIym\n I {_tWm hN\w bYm II

Kpcp apJ-n \n BZyw tIWw tI-Xn-\ptijw a\\w sN-W w. ]ns \nZn-[ ymkw thWw Fm am{Xta m\w ]q-am-hp-I-bp-q. F{X-am{Xw \-Xp-t]mse A`y-kn-mepw ap hn-Zy-I-fn \np e`np m\w Xo-bmbpw \iz-c-am-Wv. Fm {_hn-Zym-]-cn-m-\w-n-chpw {_ {]m]vXn Ic-hp-am-Ip-p. BNm-cy injy\v alm-Im-hy- D]-tZ-in--Xp-sImv am{X-ambn Fv {_mhv A\p-im-kn-n-cnp-p.

Dmb {]Wn-]-tXyiw I Xymm-tij ]cn-{Klx II 34. ]c-{_--]-tbm-cmiu I h-nh bbu XZm I {]{h-Pw Xam-temIy I IrjvW-ssZz-]m-bt\m ap\nx II 35. A\p {hP-m-Pp-lmh I ]p{X-hn- t-j-Im-Xcx I {]Xn-t\-Zp-kvXZm kth I PKXv mhc PwKamx II 36. XXv {ipXzm kI-em-Imcw I hymkx kXy-h-Xo-kpXx I ]pt{XW klnXx {]oXym I ]c-am-\--ap-t]-bn-hm II

30. Gh-apzm ap\n-t{ijvTx I cl-tkym-]-\n-jXv ipIx abm ]n{Xm-\p-\o-tX\ I hymtk\ {_-hm-Zn\m II 31. XtXm {_tm-]-Znw ssh I kn-Zm-\ eWw I Poh-px kZm [ym-b I XXkvXzw hnl-cn-jykn II 32. tbm thZmZu kzcx t{]mtm I thZmt N {]Xn-jvTnXx Xky I {]Ir-Xn-eo-\ ky I bx ]cx k atl-izcx II
]c-ta-iz-c ]dp: ""ipI-tZ-hm, A-bpsS ]nXmhmb thZ-hym-k {_-Pm-Rm-\n-bm-Wv. At-l-n {]oX- \mbn Rm Av Cu cl-tkym-]-\n-jv D]-tZinp Xcp-p. CXn hn-n-cn-p-Xv kn-Zm-\ kzcq]-amb {_w Xs. Av {_s \nXyhpw [ym\nv Poh-p--\m-Ip-I. thZm-cw-`-n D-cn--s-Sp-Xpw thZm-- n {]Xn-jTn-X-hp-amb Hmw Imc kzcw AXns v {]Ir-Xn-bn XmZmyw {]m]n--Xn\p tijw AXn\p AXoX-\m-bn-p--h-\mWv kmm ]cm-]-c.

{io ]cainhs Cu D]-tZiw tIv ipI-tZ-h kakvX hnizm-k-nepw X-b-\mbn Fgp-tv `K-hms\ {]W-anv kh-]-cn-{K-l-fpw ssIhnp ]c-{_-mw- _p-[nbn \on-bXp-t]mse B\-a--\mbn AhnsS \npw ]pd-s-p. AXp- Iv thZ-hym-k ]p{X hncl ZpxJnX-\mb ]p{Xs t] hnfnv At-ls ]np-Sp. Atm At-l-ns hnfnv Dcw sImSp-Xv {]]--nse kq PU-tN-X\ ]Zm--fm-bn-cp-p. AtXmsS Xs ]p{X kq-ambpw hniz-a-b-\m-sWp ImWpIbpw hymk\pw ipI-s\-tmse ktm-j-tmsS ]c-am\w Bkz-Zn-p-Ibpw sNbvXp.

37. tbm cl-tkym-]-\ n-j-Z-a-[otX Kph-\p-{K-l mh-] m] hn\napx kmmXv ssIh- e y-a iv\ ptX kmmXv ssIh-ey-a-i v\ ptX CXyp-] -\njv
Kpcp-hns A\p-{K-l-m bmsXm-cm Cu cltkym-]-\n-jv A[y-b\w sNptm Abm kh-]m-]hn-\n-p--\m-bn-ov ssIheyw {]m]n-p-p. ipI-c-l-tkym-]-\n-jv kam-]n-p.

33. D]-Znx inth-t\Xn I PK---bXmw KXx

Q
N P

795

3 1 {iocm-a-]qh-Xm-]n-\yp-]-\n-jv
Hmw `{Zw It`nx irW-bma tZhm `{Zw ]tiyam- -Zncy P{Xm nssc- c w- K- k vX p- phmw k kvX\q-`nhy-tia tZh-lnXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr-{ihmx kzkvXn \x ]qjm hntiz-thZx kzkvXn \ kvXmtym Acn--t\an kzkvXn t\m _rl-kv]Xn Z[mXp Hmw imnx imnx imnx tZh-msc R ImXp- I sImv \pX ImWp- amdm-I-tW. kpZr-V--fmb AwK--fmepw ico-cmepw \nsf kvXpXnp sImv tZh-m \nv \n-bn-np Bbpp apgp-h\pw R A\p-`-hn--tW. almIon-am-\mb C{ Rv \ sN-tW. kh-\mb ]qjm-tZ-h Rv \ sN-tW. A{]-Xntcm-[y-K-Xn-bmb Kcp-U Rv \ sNtW. _rlkv]Xn Rv \ sN- tW. Hmw imnx imnx imnx

sXv Nne ]d-bp-p. B-tm-- Xn-bm BcpsS _eamtWm `qan-bn {]kn--am-bXv AXv cma-s\v Nne ]dbp-p. cmlp N{s\ {]`m-lo-\-\m-p--Xp-t]mse cmk-msc {]`m- lo- \-cm-n-b-Xn- \m Atlw cma- \m- bn. cmPym[n-Im-cn-I-fmb cmPm--mv t{ijvT-amw D]-tZ-in-pIbpw [ym\-\n-c-Xv sshcmKyw {]Zm\w sNp-Ibpw \maw sNp--hsc m\-am-n-tev \bn-p-Ibpw sNbvX- Xn-\m-emWv cmsav t] h-sXv Nne A`n-{]mb-s-p. A\-\pw \nXym-\-\pw NnZm-m-hp-amb bmsXmcp-h-\n tbmKn-I can-p- p. Ah-\mWv cma. cma ]Zw sImv ]c-{_--amWv kqNn-n-p--Xv.

7. Nn-bky ZznXo-bky \njvI-f-kym ico-cnWx D]m-kIm\mw Imcymw {_tWm cq]-I-ev]\m 8. cq]-m\m tZh-Xm\mw ]pwkv{Xyw-Km-kv{XmZn Iev]\m ZznN- X zmcn jU - m\mw Zi ZzmZi tjmUi 9. Am-Z-imjo IYnXm lkvXmx iwJm-Zn-Zn-cypXm kl-{km-m-hm Xmkmw h-hm-l\ Iev]\m 10. in-tk\m Iev]\m N {_m-tWyhw ln][ m Ie v ] n- X ky ico- c ky Xky tk\mZn Iev]\m 11. {_m Zo\mw hmN-tImbw at{m-f-\zmZn kwIm P]vXthym a{n-Wm-ss\\m hn\m-tZhx {]ko-ZXn 12. {Inbm ItXn IqWm aw at{m-hZ- X yY a\- X mXv {XmW- \ m- { khm- N yky hmNIx 13. tkm`-b -k ymky tZhky hn{Ktlm b{-I ev]\m hn\m bt{W tNXv ]qPm tZhXm \ {]koZXn

Hmw D]-\n-jv
1. Nn-tb-k van alm-h njvW u PmtX Zi-ctY lcu ctLm Ipte-Jnew cmXn cmPtX tbm alonXx 2. k cma CXn temtIjp hnZzZv`nx {]I-So-IrXx hnZzZv`nx {]I-Sn-IrXx cmkm tb\ acWw bmn tkz t{ZI-tXm-f-Yhm 3. cma-c ma `pXzn JymX a`n cmtaW hm ]p\x cm-km-p cqt]W cmlp-\-kn-XPw bYm 4. {]`-lo\mw XYm IrXzm cmPymlWmw alo`r-Xmw [-amw Ncn-t{XW m\-amw N\maXx 5. XYm-t[ym-t\\ sshcmLy ssaizcyw kzky]q-P -\ mXv XYm cmXyky cmamJy `phn kymZY XXzXx 6. cat tbmKn-t\m-\t \nXy-\t NnZm-\n CXn cma ]tZ-\mku ]c-{_-m`n [obtX

Nn-b\pw AZzn-Xo-b-\p-amb {_w tZh-c-ln-X\pw Awi-c-ln-X\pw AZzn-Xo-b\pw {]mIr-X\pw BsW-nepw Nn-b\mb alm-hnjvWp cLp hwi-P-\mb Zi-c-Ya- `- m-cpsS B{Klw \nd-th-m Atlw BImcw kzoIlm-cm- Pm-hns ]p{X- \mbn P\n- -tm At- l-ns t]Pv cn-p-p. ]c-am--kz-cq-]-n nXn sNp tZhcma Fm-bn-cp-p. hnZzm-m cma-i_vZw hymJym-\n-p- mp am{X-amWv ]pcp-j kv{Xo AwKw Akv{Xw Fo sImv Cs\ ]d-n-p-v. `qan-bn Ignv k-\- cq]--fn k-ev]-ap-Xv `K-hms kmIm-c-cq]w hyXy-fpsS B{K-l-sfbpw ]qo-I-cn-p--h\pw cmPm- kvX--fmb Ah-Xm-c--fn cv \mev Bdv Fv ]{v hns cq]-n tim`n-p--h\p-amWv cma. cm-k- ]Xn-\mdv ]Xn- s\v ssII Dsv hn- n- cn-p-p. Ahmv Bcp apJm-ncw acWw `hnp Atlw cma-\m- bn `K-hm iwJ-N-{Im-Zn-I [cn-n-p-v. Fm hnizWv. A`n-cm-a-\m-b-Xp-sIm-mWv cma-s\p ]d-bs-Sp-- cq]w [cn- p-tm At\Iw ssII tNcp-p. Cu Fm-

796

I cq-]-v hn`n \nd-epw hN-\m-Zn-I-fp-ap-v. hn`n-i-n-Ifpw Bbp-[-fpw `K-hm-\p-v. As\ kqcy KW-]Xn Zp XpS-nb cq]--fn hn-hn-[Iev]\-I Dv. hrm-Zn-P-U]-Zm--fp-sSbpw {_mhp hscbp tZh-X-I-fp-sSbpw hmNIw cma-a{w Xs. a{-Zo-kzo-I-cnv th-hn[w km[-\-sN-bvXm `K-hXv {]kmZ-ap-m-Ip-p. A`o--kn-n-mbn km[-I-m a{-Zo kzoI-cn-p-p. a\\w {XmW\pw Ch-bpsS KpW-hn-tijw tN-Xm-Ibm-emWv a{w F t] knn-Xv kh A`n-t[-b--fp-sSbpw hmNIw a{-am-W.v kv{Xo ]pcp-j-cq]-n {]Xn-jvTn--s-n-cn-p `K-hm\v hn{K-l-b{w cNn--s-n-cn-p-p. ImcWw b{\ IqSm-sX-bp A\ tZh-m-cpsS {]oXnv ]cym-]X-a-. v

aqmw D]-\ n-jv

1. kz`q-c vtPym-Xn-tbm-\ cq]n tkzss\h `mktX Poh-tXz-t\-Ztamw bky krn-nXn ebkyN 2. Imc- W - t Xz\ Nn ym cPx kXz Xtam KpssW bssYh hm _oPx {]Ir-X alm{Zpax 3. XssYh cma _oPw PK-tZ-X-Np-cm-Ncw cYm cqVm \p-bkyp i-b-kvXn{k GhN CXn 4. koXm-cmau X-bm-h{X ]qPyu PmX-\ym`ymw `ph-\ m\n Zznk]vX x nXm\n N {]l-X m-t\yh tbjp XtXm cmtam am \thm amb-bm-[ymXv PKXv {]mWm-bm--t\-f kvs sa \ax kym-a -kvs sXIyw {]h-tZXv {]miv KpW-t\Xn
kmIm-c-\mb ]c-ta-iz-c kzbw `px Fv hnti-jnn--s-Sp-p. Atlw kzbw Bhn`-hn-p-p. tPymXn-b-\m-W-tlw kmIm-c\pw A\--\p-am-W-t-lw. tZi-Imem-Xo-X -\p-amWv ssNX-\y-i-n-sImv {]mW-cq-]- n Fm tZl-Im-cn-I-fnepw hkn-p-p. kXzcPkvXtam KpW-fm hnizw krnv cnv kwl-cn-p--X-t-l-am-W.v Cu {]]-hpw HmwIm-c-amb ambm-cq]w Xs {_hnjvWp inh Fo {Xnaqn-Ifpw krn nXn-kwlm-c-Im- cn-Wn-I-fmb in-Ifpw Fmw cmas c Imc-n A[n-jvTn-X-am-Wv. _oP-a-{-n koX-bm-Ip {]IrXnbpw cma-\m-Ip ]pcp-j-\p-a-S-p-p. Fm temIhpw Cu cp-t]-cn \npw Dm-bn. cma eoe-tbmsS kzbw a\p-jy- cq- ]-n {]I-S-am-b-XmWv hniz- {]m-W\pw hnizm-mhp-amb cma\v \a-kvImcw Cs\ \a-kvIcnv KpWpw apv {]I-S-amb {_-cq-]n-bmb cma-t\mSp IqSn Xm GIo-`- hn-p-smv Rm cma- cq-]n-bmb {_ XsbmWv Fv D-cn-p-I.

cmw D]-\n-jv
1. tkmh`qtPym-Xn-tbm-\ cq]n tkzss\ h `mktX Poh-tXz-t\-Ztamw bky krn-nXn eb-k yN 2. Imc- W - t Xz\ Nnnym cPx kXz Xtam KpssW bssYh hm _oPx {]mIr-X alm{Zpax 3. XssYh cma _oPw PK-tZ-X-Np-cm-Ncw cYmcqVm \p-bky i-b-kvXn{k GhN CXn 4. koX-c mau X-bm-h{X ]qPyu PmX-\ym`ymw `ph-\ m\n Zznk]vX x nXm\n N {]l-X m-t\yh tbjp XtXm cmtam am \thm amb-bm-[ymXv PKXv {]mWm-bm--t\-f kvs sa \ax kym-a -kvs sXIyw {]h-tZXv {]miv KpW-t\-Xn.
kmIm-c-\mb ]c-ta-iz-c kzbw `px Fv hnti-jnn--s-Sp-p. Atlw kzbw Bhn`-hn-p-p. tPymXn-b-\m-W-tlw kmIm-c\pw A\--\p-am-W-t-lw. tZi-Imem-Xo-X -\p-amWv ssNX-\y-i-n-sImv {]mW-cq-]- n Fm tZl-Im-cn-I-fnepw hkn-p-p. kXzcPkvXtam KpW-fm hnizw krnv cnv kwl-cn-p--X-t-l-am-W.v Cu {]]-hpw HmwIm-c-amb amb-cq]w Xs {_mhnjvWp inh Fo {Xnaqn-Ifpw krn nXn kwlm-c-Im-cn-Wn-I-fmb in- Ifpw Fmw cmas c Imcn A[n-jvTn-X-am-Wv. _oP-a-{-n koXbmIp {]Ir-Xnbpw cma-\m-Ip ]pcp-j-\p-a-S-p-p. Fm temI hpw Cu cp-t]-cn \npw Dm-bn. cma eoe-tbmsS kzbw a\p-jy-cq-]vX-Xn {]Xy-am-b-XmWv hniz-{]m-W\pw hnizm-m-hp-amb cma\v \a-kvImcw C\w \a-kvI-cnv KpW-pw apv {]I-S-amb {_-cq-]n-bmb cma-t\mSp IqSn Xm GIo-`-hn-p-sImv Rm cma-cq-]-bmb {_ Xs- bmWv Fv D-cn-p-I.

aqmw D]-\ n-jv


1. Poh-hmNn \tam \ma Nmm cmtaXn KobtX XZm-nIm bm NXpo XYm NmtbXn KobtX 2. at{mbw hmNtIm cmtam hmNy kymtZymK GXtbm ^e-Z-ssh kthjmw km[-Im\mw \ kwibx 3. bYm \mao hmN-tI\ \mav\m-tbm`n aptJm-`thXv XYm Pohm-tIm at{m a{ntWm `thXv 4. _oP-inw \ytk Zz hmatbm at[y-f-hn\m-`mayx kz hmRvOm hn\n-tbm-K-hm 5. kthjm tah a{Wmw Gj km[m-c W {Iax A{X cmtam-f-\ -cq]x kvtXPkm hn\m kax

797

I 6.

kXz- \ p-j v W Kp hntiz Zn-t jm- am- Iw PKXv Dev] koXbm `mXn N{--{n-Ibm bYm 7. {]IrXym klnXx iymax ]oX-hmkm PSm-[cx Zzn`pPx Ip-eo-cXv\ ameo [otcm [\p-jv[cx 8. {]k--h -Zt\m tPXm Lrj- I hn`q-j nXx {]IrXym ]c-ta-izcym PK-tZym-\ym-n-Xmw-K-`qXv 9. tlam-`bm Zzn`p-Pbm khmew IrXbm NnXm nx Iae [mcnWym ]px tImk-e-Pm-Px

5.

cma-`{Z atl-izmk cLp-hoc \rt]m-a

cmam-b-\ax F a{w {XntIm-Wm-- I-am-sWv kev]w. Hcn- tZh-m {iocm-as\ ImWm t]mbn. B L-n Atlw Iev] hr- p-h-n Ccn-p-I-bm-bncp-p. tZh-m At-ls kvXpXn-p. Ima- cq-]\pw ambma-b\pw Bb cma\v \a-kIm-cw. thZm thZy\pw Hmm-cv kz-cq-]\pw Pm\-Io-\m-Y\pw cmh-Wm-- I\pw \rt]m-- a-\pamb cma\v \a-kIm-cw. v

Bmhv cma aptJ-\-bmWv {]Xn-]m-Zn-X-am-bn-cn-pXv \ax FXv Poh-hm-NI-am-Ip-p. cma-t\mSv tNn-cnp--Xn-\m Poh-sbpw Bm-hn-sbpw GI-`mhw hy- am- n-bn-cn-p- p. cmam-b- \ax F a{-m cma Xs hmNyw cn-sbpw kt-f-\-m kIe D]m-kI-mpw Cn-X-amb ^ew knn-p-p. Hcmsf t]cp ]d-p- hn- fn- m Abm ASpp hcp-atm AXp-t]mse _oP-a-{-amb cma Fp-cn-m cma\pw km[-Is apn {]Xy-o-`-hn-p-p. _oPs Zn-W-kvX-\nepw insb hma kvX\-nepw Ime-Is lrZ-b-a[y-nepw \yknv Ima\ e`n-p-hm hn\n-tbmKw sNpI. [ym\n- p- tm Zi-c-Y- ]p-{X-\mb {ioc-am-\n A\- \pw Ahn-\m-in-bp-amb Cuiz-c F `mh\ thWw Atls tXtPm-a-b-amb An-t]mse Icp-X- Ww. kuay-Imn-tbmsS koX-k-ta-X-\m-bn- cn-p-tm Ao-tjm-am-- Iamb hniz- n\v Imc-W-am-Ip-p. N{ N{n-I- tbm-sSmv Gsd tim`n-p--X p-t]mse koX- k-ln-X-\mbn cma AXyw tim`-tN-cp-p. Xs Blzm- Zn- \o- i-n- bmb koXsbmv cma tim`n-p-p. Atlw iyma-f\pw ]oXmw_-c-[m-cnbpw PSm-[m-cnbpw I--en Ip-ehpw Igpn cXv\-am-ebpw AWn--h-\p-am-Wv. Zzn`p-P-\m-Wv. [oc\pw {]k--ap-J-\p-am-Wv. [\[-c-\mb Atlw bphn-P-bn-bm-W.v Assy-iz-cy-knn tN-h-\mWv he-Xp-`mKv eva-W [\p_m- W-[m-cn- bmbn \np- p. koXmtZ-hn-bn khm-e-m-c-`q-jn-Xbpw ssIbn Xma-c-q-hpambn hncm-Pn-p-p.

Amw D]-\ n-jv


1. t`mZ-i m-ky--Im-kvaI cmw tZln {inbw NtX 2. Xzssa-izcyw Zm]-bmY k{k-Xym-iz-cn-am-c Ww Iphn-Xn-kvXpXy tZhmZy kvtX\ kmw kpJw nXm 3. kv X ph- t Xyhw ln Ejbx kv X Zm cmhW Akpcx cma-]Xv\nw h\m-`ymwb kz\nhr-Xyam-ZtZ 4. k cmhW CXn JymtXm bZ[m cmam cmhW XZv hymtP- \ - nXpw koXmw cmtam ev a W Gh N 5. hntN-cXp-kvXZm `qau tZhnw kwZr-iy-Nm-kpcw lXzm I_w i_co KXzm Xkym--bm-XY 6. ]qPntXm hmbp ]pt{XW `t\ N I]o-izcw Blqb imkvXmw kh amZyw cma-e-vaWu 7. kXp-c mta inXx kk {]Xy-bmw NZppt` hn{Klw Zi-bm-amk tbm cma-kvX-a-Nn-n]vXv 8. k]vX kmem hn`n-Zymip tamZtX cmL-hkvXZm tX\ krx I]o-t{m-fku k cma-kvXky ]\w 9. PKma KP-Z-\ptPm hment\m thKtXm KrlmXzmeo XZm \nP-Kma Xw hmen-\-a-Ym-ltXz 10. \nlXy cmLthm cmtPy kp{Kohw mhtb- X
Atbm cmh-Wm-I Rsf cn-p-I. R v sFizcyw \IpI Fv Ah kvXpXn-p. Jc-h[n- \p-tijw Ejn-am At-ls kvXpXn-p. Jcm-[n-IfpsS h[-n\p tijw cmh-W hv koXsb A]-l-cnp. cma-i-_vZ-n cbpw h\-i-_vZ-n \npw h\hpw FSp-m cmh-W-s\ t]cp-m-Ip-p. As-n ap-hsc Ic-bn- n-pI \nan-hpw cmh-W-s\ \maw Inn. koXm-]-l-c-W-n\p tijw tZhnsb At\z-jnp \S-ptm I_--s \ cm-ks\ sImp i_-cnsb kin-p. Ah-fpsS BXnYyw kzoI-cn-p. hmbp-]p-{X-

\memw D]-\n-jv
1. XssYh Xky a{ky bky-W p kztM bm Ghw {XntIm-W -c q-] wky w tZhm tb kam-b bpx 2. {ipXnw N{Ip PKXx ]Xnw Iev ] - X cu nXw Ima-cq-]mb cmamb \tam ambm-a-bmb N 3. \tam thZm-Zn-cq-]mb Hmm-cmb \tam \ax cam[-cmb cmamb {iocm-am-bm--aqtb 4. Pm\Io tZl `qjmb ctm-L v\mb ip`mKnt\ `{Zm-b-c-Lp-ho-cmb Zim-kym--I-cq-]ntW

798

I \mb l\pams\ Zin-p. l\p-am kp{Ko-hs\ Iqnsmp hv kJyw sNn-p. cmas ]cm-{I-a-s-n kp{Ko-h kwibw {]I-Sn- n--tm cma _men-bm sIm-s Zpp-`n-bpsS tZlw ImWn-p-sIm-Sp-p. sRmSnbn-S-bn cma AXv Zqsc hen-s-dn-p. Hcp _mWw sImv k]vX-km-e- t`Zn- - s- p. _mensb bp- n\p hnfn-p. _menbpw tLmc-K-\-tmsS bp-n\v ]pds-p. bp-n cma _mensb h[nv InjvIn-m-cm-Pknw- lm-k-\n kp{Ko-h A`n-jn--\m-bn. -

9. DZKv Zn-Wtbm kzky i{XpLv\ `cXu [rX l\p-aw N t{imXmc a{KXx kymXv {XntIm-WIw 10. `c-Xm-[kvX p kp{Kohw i{Xp-Lv\ mt[m hn`ojWw ]nta eWw Xky [rX-{Xw NNm-acw 11. XZkvX u Xme-hr-I X Icu {Xy{kw ]p\Z[X Ghw jSvtIm-W-am-Zukz ZoLmw-ssK-cmj kwbpXx 12. ZznXobw hmkp- t Z- h mss\y cmt- m- Z njp kwbpXx XrXobw hmbp-kq\pw N kp{Kohw `cXw XYm 13. hn`o-jWw evaWw Nw KZw-Nmcn hna\w Pmw_-hw N ssXcyp kvXtXm [rn P.-bIx 14. hnP- b - - k p- c m- cm{- h \ Gh N AtimtIm [-]m-e kpa-ss{-tc-`n-cm-hrXx 16. _ln-kvXZm-bpss[x ]qtPym \oemZn ka-e wIrXx hknjvT hma-tZ-hmZn ap\n`nx kap-]m-knX

Bdmw D]-\n-jv
1. lcn-\m-lqb kp{Koh aml-Nm-i-hn-tZym-[y\m 2. BZmb ssaYn-eo-aZy ZZ-Xm-izmip KXx XX kvXXmc l\pam \_v[nw emw kam-bbu 3. koXmw Zrzm-kp-c lXzm ]pcw ZKv[zm XYm kzbw BK-Xy-cm-taW kl \yth-Z-bX XXzXx 4. XZm cmax t{Im[ cq]n XmXm lqbm Y hm\c ssXx km[-am-Zm-bm-k{Xw ]pcow emw kamv bbu 5. Xmw Zrzm XZ-[o-ti\ kmw bp-a-Im-c-bXv LS t{im{X kl-{km PnZv` ymw bpw Xamlth 6. lXzm hnZo- j Ww X{X kwm- ] y- P - \ - I mPmw BZm-bm--nXm IrXzm kz]p-c w-ssXPKm- ak 7. [rX- k nw-l m- k - \ x k Zzn`ptPm {]kmm khm-`-cW `qjnX 8. ap{Zmw m\-abnw bmtay hmta tXP {]Imin\ow [rXzm ZymJym-\-\n-cXx nXzbx ]c-ta-izcx
kp{Ko-h hm\-c-msc hnfnv \nv Adn-pIq-Sm Znp-I Dm-hn- spw thKw ChnsS \nv ]pdsv koXm-tZ-hnsb At\z-jn--W-sap DS cma\v hnhcw sImSp--W-sap \nt-inp ]ns l\p-am kap{Zw NmSn e-bn-se-n. koXsb Ip. At\Iw cmO-k-msc sImp e `kva-am-n. WS-n-hv cmas\ hnh-c-a-dn-bnp XpSv cma tIm]-tmsS bpw Bcw`n-p. Ipw`-I sIm-s-p. ]ns C{-Pnpw cmhW\pw sIm-s-p. hn`o-jWs\ em-[n-]Xn-bm-n. koXsbmSpw hm\-c-m-tcmSpw IqSn cma Atbm-[y-bn-se-n, knwlm-k-\m-cq-V-\mbn At-l-ns hep ssIbn m\-ap-{Zbpw CSpX ssIbn [\qa-bn-hn-Zy-bp-ap-v. Cs\ Zzn`p-P-[m-cn-bmb {iocm-a kzbw hymJym-\-ap-{Zbn nXn sNp-p.

{ioc-ams hS-p-`m-Kv i{Xp-Lv\\pw hev `cX\pw \np l\p-am apn ARvP-eo-_--\mbn \np-p. CXpw {XntImW nXn- b-em-Wv. `c- Xs Xmsg kp{Ko-h i{Xp-Lm-\s Xmsg hn`o-j-W, cmas ]pdIn eva-a-W O{Xhpw Nma-c-hp-am-bn-cn-p-p. `c-Xi-{Xp-Lv\-m-cpsS ssIbn Xme-hr-- ap-v. `c-X-e-va-Wi-{Xp-Lv\-m {Xn-tIm-W-n-Xn-bm-e-W.v cma _oP-a-{mhr-X-\m-W.v cma v Bt-bmZn Znp-I-fn hmkp-tZ-h, kj-W, imn, kc-kz-Xn, {io {]Zyp-av, A\n-cp- cXn Fn-h-cp-v. cma Ah-scmv ZznXo-bm-h-c-W-n-emWv. `c-X, i{Xp-Lv\, eva- W, l\p-am, kp{Ko-h, AwK-Z, Pmw_-hm, hn`o-j-W, Fn-h cma-s\mw D-tm {XnXo-bm-h-c-W-ap- m-Ip-p. cm{-h-\, Atim-I, kpcm- Lrn, Pb-, hnP-b, kpa, [-]m-e, Fn-h- tcm- sSmw Dm-bn- cn-p-tmgpw XrXo-bm-h-cWw Xs. Atm {_m-hv, C{, An, ba, hcp-W, hmbp, N{, \nIr-Xn, A\-, Cuizc, Fo ]p-Zn-I]m-e-m-cm {iocm-a kam-hr-X-\mv bn-cn-p-tm NXpm-h-cWw kwPm-X-am-Ip-p. Cu ZnIv]m-e-m-cpsS ]pd-h-iv At-lns Bbp[-emWv. CtX Bh-c-W-n \f XpS-n-bp hm\-cm `K-hms\ kptim-`n-X-\m-p-p. Ah-tcm-sSmw hkn-jT v hma-tZ-h XpS-nb aljn-amcpw {iocm-as D]m-k-\bn eo\-cmbn Ign-bp-p.

Ggmw D]-\n-jv
1. Gh- a p- t - i Xx t{]mw \nt- i - k v X ky Nm[p\m {XntcJm ]pS-a m-e nJy at[y Xmc- Zzbw entJX

799

I 2.

Xty _oP-am-teJyw XZ[x km[y-am-en-tJX ZznXo-b m- wN Xtkym[zw jjvTyw km[Iw XYm 3. Ipcp-Zzbw NXXv ]mtiz entJXv _oPm-tc camw XXv khw {]mW-hm`ymw N thnXw _pn _pn-am 4. ZoL-`mPn jU-t{kXp entJXv _oPw lrZmZn`nx tImW-] mtiz cam-amtb XZ-t{K-\ w-K-amen tJX 5. t{Im[w tImWm-{Km--tcjp enJy-a-y-ZntXm Kncw hr-{Xbw km-]{Xw ktcm-tP-hn-en-tJXv kzcm 6. tIk-tc-jy ]t{X N hm--I-atYm-n-tJXv tXjp amem at\m-hm entJ Zp-kw-Jybm 7. At ]m--cm-t\hw ]p\-c--Zfw entJXv tXjp- \ m-c m-b - W m- mw-e n-t JXv XXv tIktc camw 8. XZv _ln ZzmZi Zfw hnen-tJXv ZzmZ-im-cw XtYmw \tam `K-htX hm kptZ-hmb C{Xbw

\nnv Hmtcm Zf--fnepw ZzmZ-im-- c-a-{- amb Hmw \tam `K-htX hmkp-tZ-hmb Fv Hcp Acw hoXw Fgp-XpI.

Fmw D-] -\n-jv


1. BZn- m- m tIk-t cjp hrm-I m- tcW kwen- tJXv XZv _ lnx tjmU-i -Z fw enJy XXv tIktc {lnbw 2. hm-kv{X-\ Xn kwbpm Ztejp ZzmZ-imcw XXv knjz cPm-Zo\mw a{m a{o kamen-tJX 3. lpw, krw, `pw, hpw, epw, ipw, Ppw N entJXv kayIv XtXm _lnx Zzm{Xnw-imcw alm-]w \mZ_np kam-bpXw 4. hnen-tJXv a{ cmPmw kvtXjp ]t{Xjp bXv\Xx [ymtb Z hkp-t\Im Zi cp{Zmw X{X ssh 5. ZzmZ-ti-\mw XtXm _lnw `pKrlw h{P-iqemVyw tcJm-{Xb ka-\znXw 6. Zzmtcm-t]Xw N cmymZn `qjnXw ^Wn-kpbpXw A\tm hmkp-In-ssh Xx Itm-S] - Ix al m- ] - c - a i w J Kpf n- t Im u {]IonXm
"A' apX hsc-bp h- A-Z-f-I-a-ens tIk-c--fn hrm-Im-c-n-se-gp-Xp-I. AXns ]pdta hopw ]Xn-\m-dp-Z-f--fp Iaew Xov tIk-cn {low Fs-gp-X- Ww. AXns ]Xn-\m-dp-Z-f--fn-temtcm-nepw Hmtcm Acw F {Ia-n lpw ^Sv \ax Fpw ZzmZ-im-c a{hp Fgp-X-Ww. Zf--fpsS knI-fn l\p-am-s\-tm-ep hoc-]p-cp-j-m-cpsS _oP-a{w Fgp-X-Ww. ]pdsa \mZ-_n-p- thmSp IqSnb ap-n-cp Zf-fp hnim-e-I-aew \nn--Ww. Zf--fn A-h-kp GIm- Z-i-cq-{Z-m ZzmZ-im-Zn-Xy-m Fn- h- scbpw ksbpw [cn-p hj-SvIm-c-Nn-hpw [ym\hpw sN-Ww. 32 Zf--fp Cu Ia-e-ns ]pdv Zq]pc b{w \nnv AXns \mep-`m-Kpw h{Phpw tImWp-I-fn iqehpw AS-bm-f-s-Sp--Ww. Zq]p-cs aqp tcJ-ItfmSv tbmPn-n--Ww. Cu tcJ-I kXz-c-P-kXtam KpWv sf kqNn-n-p-p. a- ]-n-teXp t]mse CXn\pw Ihm-S- thWw. Zq]p-c-n cmin apX-em-bh Xov AXns\ ap `mK--fp-ambn LSn-n--Ww.

ASp-Xv ]qPm-b{- ns \nt-i-amWv ka-tc-JI-f psS cp {XntIm-W -ap- mn Ah-b psS \Spv {]tXyIw {]tXyIw {]Whw Fgp-X-Ww. ]ns Ah cnsbpw at[y BZy-_o-P-sa-gp-X-Ww. AXns Xmsg GXv Imcyw km[n--Wtam AsX-gp-X-Ww. km[y-ns t]cv ZzXo-bm--am-bn-cn--Ww. BZy-_o-P-ns apI-fn km[Is \maw jy--am-bn-cn--Ww. ]ns _oP-ns Ap-an-p-ambn Hmtcm Ipcp-]Zw hc--Ww. _oP-ns a[y-nepw km[y-ns apI-fnepw {io teJ\w sNWw. Ch-sbmw cp {]W-h--fnepw tNn-cn--Ww. ]ns Bdp tImWp-I-fnepw ZoL-kz-c-tm-Sp-Iq-Snb aqe_oPw Fgp-X-Ww. Hmtcm-n-sbpw IqsS lrZ-bmb \ax Fp inc-p-sImv kzmlm Fp Fgp-X-Ww. tImW-fpsS hi-mbn {iow, {low, ow Fv Fgp-X-Ww. tImWns ap`m-K-mbn lpw Fpw lpw s Ccp-h-i-enepw sFw Fpw Fgp-X- Ww. ]ns aqv hr-ap- mn hr--tfm-sSmw Xs A-Z-f-I-aew Dm--Ww. Ihe-ns tIk-c-n c-cw hoX-ap Fm kzch--sfbpw {Ia-ambn Fgp-Xp-I. Ih-e-ns A-Zf--fn Bdp-h- hoXw {Ia-ambn Fgp-X-Ww. amem a{-nse \mev]-n-tbgv h- ]qn- bm-m Fm- as Zf-n Ap h- tf tijn-p- I- bp-q. Cu coXn-bn hopw Hcp Iaew Xov AXns Fp-Zf--enepw Hmw \tam \mcm-b-Wmb F a{- ns Hmtcm Acw hoXw Fgp-X-Ww. AXns tIk-c- {io FsgpX-Ww. apI-f n ]{p Zf- -fp Iaew

H]Xmw D]-\n-jv
1. Ghw a-h-am-enJy Xky [np hnZnp N

800

I 2.

\c-knwlw N hmcmlw entJXv a{ Zzbw cmYm IqtSm tcYm- \ p- { K- t lp \mZ- i - ymZn `nbpXx 3. tbm\-knwlx kam-JytXm Krl-am-c-WIWn Atym[oi hnbZv _np \mZ-_oPw N kuIcw 4. lpmcw Nm{X-cm-aky amem-a-t{m-f-[p-t\-cnXx Xmtcm-\Xn \n{Zmbmx kqXnta Zi-Im-anIm 5. cpt{ZW kwbp-Xm-h-n ta[m-a-c-hn-`q-j nXm ZoLm-{Iq-c-Ir-Xm-lymZn tXym ZoL-\ -am-\Im 6. [m t{Im[n-\y-tam-LmN hniz-a-]yY ta[bm bpm ZoLm Pzmen-\ ob kpkqv am arXyp cq]nWn 7. k {]Xnw lymZn-\o-Xz-XIv tzfx {]oXn k mac m tPymX n k v X o vW m n kw bp m tizXm\pkzm-c -k w-bpXm 8. ImanIm ]-aq-emx Xmmx [m CXyY kkm-\tm ZoL-bp{Xm hmbpx kqva-bp-tXmhnjx 9. ImanIm ImanIm cp{Z bpm-tYmY ncmkzkm Xm]n\o ZoL-bpm `q X\-temt \nex 10. \mcm-b -W m- Ix Ime {]mWmw t`mhn-Zy-bmbpXx ]oXm-c-Xn-kvXYm emtm tbm\ym-b ptm tXm \Xnx 11. k]vX NXzm-cnw-iZv h-Kp-Wm k KpWx kzbw cmPym-`n-jn-ky Xky cma-tkym--{I-amn-tJXv 12. CZw khm-Iw b{w {]mbp--ar-jntk hnXm tkh- I m\mw tam- I c ambp- c m- t cm- K yh\w 13. A]p-{XmWmw ]p{XZw N _lp\m Ina-t\\ ssh {]m]v\p-hn WmXv kay Kap{X [m-ZnIm-\ ]n 14. CZw clkyw ]ca hoiz-tc-Wm]n ZpKaw CZw b{w kam-Jymam \ tZbw {]mIrtX Pt\ CXn

Wv. AXv cp{Z-bp-hpw ]noSv Aa-c-m Aew-Ir- X-amb Anbpw ta[-bp-am-Wv. ]noSv A{Iqcw tN ZoL-Ie-bm-W.v ]ns lymZn-\n. AXn-\p-tijw am\Z F Iebm hn`q-jn-X-amb ZoL-Ie. ]noSv p[. A\ s#Hmw \tam `K-htX cLp-\-\mb Fm-bn. ]noSv t{Im[n\n Ata-L-ta[ Fn-h-tbmSp IqSnb hniz-am-Wv. ]ns ZoLw Pzmen\n kqvaw tN-Xm-Wv. ]noSv {]XnjvT tN {]Wh Ie. ]ns lymZn-\nbpw Xzpw, ChnsS ctmLv\ hni-Zmb Fv ]qn-bm-Ip-p. ]noSv tzf {]oXn Aacw tPymXn An kwbp--amb Xova A\p-kzm-c-bp--amb tizX ]noSv Iman-I, h bpw Z bpw A\-- bp--amb \bpw ZoL-bp--amb hmbphpw kqva CImcw ncbpw Gbps# am{Xm-bp--amb k bpw BIp-p. CXn \np a[p-c- {]-k hZ-\-\mb AanX-tX-Pt Bbn-op. A\-cw Xm]n\n ZoL-`qhpw A\n-e-bn \n _ebpw Dm-bn. ]ns A\- A\e \mcm-bWm--I-amb aImcw {]mW-\n \n cab Chbpw hnZym-a-b-amb Aw`v ]oX-c-Xn, GbpsS am{Xm-bpam h BWv. CXn \nv hnjvWpth Dmbn HSp-hn \ax bpw {]Whpw CXv \mev]n Gg--c-ap cmPym-`njn--cm-as\ kw_- n-p amem-a-{- am-W.v kKp-W-\msW-nepw cma km[-I-m-cpsS {XnKp-W- -sfbpw \innp-- h-\m-Wv. Cu a{w {Ia-ambn Fgp-X- Ww. a{w khm-I-am-W.v ]s hnZzm-m CXv ]dp sImSp-n-pv. CXv tkhn-p km[-Imv Bbppw BtcmKyhpw hn-pw. HSp-hn kwkm-c-ap-nbpw e`n-pw. ]p{X- lo-\-mv ]p{X- em`w Dm-Ipw. [-m-\-sshcmKy sFizcym-Zn-khm-`o--epw CXn-\m e`n-pw. tKm]-\o-b-am-Wn-Xv. Zo Bh-iy-am-W.v A\-[n-Im-cn-Iv CXv D]-tZ-in-m ]mSn-.

]mw D]-\ n-jv


1. Hmw `qXm-ZnIw tim`-tbXv Zzmc-]qPmw IrXzm-]Zvam-Zym-k-\x {]kx Amhn[mhky[ tcm[yw-]mizm\w a[y-]-m\w N 2. IrXzm apZp- vWp kpXq-en-Imbm cXv\ m-kt\-tZ-in-I-a-bnXzm inw Nm[m-cm-JyImw Iq\mKu ]rYn-hy-_tP kzmkm-\mYx {]Iev]y 3. hnLv \ w Zpmw t{X- h mew NhmWow _oPmZnImw- mnw tZim-Zn-I mw ]oT-kym-{Lntjzh [m-Zn-Imw XXzm ]qhmw-kvX-k vXky `nzm-tb 4. at{[-{I-am-Z hn[zn tXPmw kyph ]Xyw ]XymZn ssan-Xm\n cPx kXzw Xa GXm\n hr{Xbw _oPVyw {IamZv `mh-tb

q]p-c-b{w hc--Xn-\ptijw AXns \mep ZnpI-fnepw \mc-knwl _oP-a{hpw tImW--en ]{p _oP-a-{hpw Fgp-X-Ww. A\p-{K-lw, Cp-\mZw in apXem-h-tbmSp IqSnb A-c-a{w Xs-bmWv \mc-knw-l_o-P-a-{w. Cu a{w i{Xp-kw-lm-I-c\pw {Kl-_m-[-I \in-n-p-Xpw Cn-X-Imcyw km[n-p--Xp-am-Wv. Ayhw A[o-i-_np \mZw in apX-em-b-h-tbmSp IqSnb lpwhm- cm-l- a- {-am-Wv. cmas amem-a- {-am- sW- n AXn BZyw {]Whw \ax \n{Z kvarXn ta[, ImanI Fn-h-bm-

801

I 5.

Bim-J ymiz kz]y-Y m- m\ ax m\mm\w Nm-tb-ky `np-am-bm-hntZy tb Iem ]mc-X tXm 6. kw]q-P-tbXv hna-e m-Zym in c`y-tbt- h - a m- h m- l - t b AwK- h yp- l m\n Pem- s sZz ]qPy [ymym-Zn-ssI temI ]msse kvXZkv{Xw 7. hkn-jvTmssZyap\n-`n \oe-apssJy cmcm-[tbZv cmLhw N-\mssZy aptJym-h-lm-ssc hnhnss[ ]qssPy kvX kvs sa P]m-Znw kayIv ka]y 8. Ghw `qXw PK-Zm-[m-c-`q-Xw-cmaw ht kn-Zm\- -c q]w KZmZn iwJw-_ vP - [ cw `hXn k tbm [ymtb-tm--am-]vt\mXn khx 9. hniz-g ym]o cmL- thmYm XZm\ow aZt[ iwJ-Nt{I KZm_vtP IrXzm cam-k-lnXx km-P k]-Xv\Px km\pKx kh-temIo 10. XZv `mb e_v[-Im-am apzm cYm-] Zw ]caw bmn tX b Cam ENx kh-Im-am-Zm tb ]T-\ yp-a em bmn tamw Nn-t b- k v an kv{Xtbm-Zi kz`q tPymXnx Xn{kx koXm-cm-am-thI-P o-h-hmNo jSvjSv `nx `qXm-Zn-I-t a-Im-Zi ]-Jtjp {Xn\-hXn

Zzmc-]qP Ignv ]m-k-\-ntem at-sX-nepw Bk-\-ntem Ccpv ]-`qX ipn sN-Ww. cma-]qPm-hn-[n-bn knwlm-k-\-ns ]pd-In-ep Xmgs `mKw apI- fn-es `mKw Ch cp ]miz- Fn- hbpw

]qPn- -W w. ]pd-I n apI-f n a[y-X -a-a mbn nXn sNp A-Zf Ia-e-sbpw ]qPn--Ww. cXv\w ]Xn knwlm-k-\-n BNm-cys\ ]qPn--Ww. B{i-b{Xnbmn Iqw, \mKw, ]rYzn Ch ]qPn--Ww. hnLvt\iz-c, Zp-t{X ]me, kc-kzXn Fn-hcn _oPw kanv \ma- tm-sSmw NXpo hn`n tNv ]qPn-Ww. tIm Xe-bnepw A[w, A\w AImaw At#mw F-h-bnepw ]qIvhm-Zn-Zn-p-I -fnepw ]qP thWw ]pd-In apI-fnse a[y-`m-K-pw, kqcy, N{ An, Fn-hsc ]qPn-p-I. b{- nse kXz-c-tPm-Kp-W{]-Xo-I-amb aqp hr--ep-sSbpw ]qP sNp-I. ]ns Znp-I-fnepw tImWp-Ifnepw \nn Ia-e-I--epsS A-Z-f-sf ]qPn-p-I. a[y Zf--fn Btb tIm XpSn {Ia-ambn Bm-hv, A-Im-mhv ]c-ammhv m\m-]qh-Zn-p-I-fn amb hnZy-Ie ]c Fo XXz- ]qP sNp-I. hna-emZn in-I-fp-sSbpw ]qP, apJy-tZ-hXm-\w, AwK- hyq-l--fpsS ]qP, Lrn apXemb temI-]m-e-I-m Ah-cpsS Akv{X-, hkn- jTmZn v ap\n-am Chpw {iocm-a\pw ]qP Anv P]m-Zn-I kan-pI XpSv {iocma kvXpXn sNp D]m- k-I tamw {]m]n-p-p. tZl klnXw A[m\w sNbvX cmas Bbp-[-ew kzm-tcm-l-W-tmsS A{]-Xy-am-bn-cp-p. ]c-a-[maw {]m]nv At-lns ]cn-hm-c-sf-sbmw AXp-t]mse ]c-a-[m-a--se-n. `-mpw ]c-a-KXn e`n-p-p. apI-fn sImSp Ep-I khmo--epw kXzhpw {]Zm\w sNp--Xm-Wv. CXv A[yb\w sNp `pw tamw knn-p--Xm-W.v

{iocm-a-]qhXm-]n-\yp-]-\n-jv kam-]n-p.

kt\ym-tkm-]-\n-jv 3 1
imn]mTw Hmw. A]ymbp aamwKm\n hmIv {]mW Ijpx t{im{XatYm _eannbmWn. Nk hmWn. khw {_tm ]\njZw amlw {_ \ncmItcmZ\ncmIcW akvXp A\ncmIcWw ta A k vX p X Z m \ n \ nc t X b D] \ nj p [mkvtX abn kptX abn kp. Hmw imn: imn: imn:.
Fs AwK ]pjv Snsb {]m]ns. hmv {]mW Np t{imXw _ew Fnhbpw kIe C{nbfpw ]pjvSnsb {]m]ns. Fm D]\njpIfpw {_w XsbmWv Rm {_s ssIhnSmXncns. Cs\ {_\ncX\mb F\nv D]\njn {]Xn]mZnXamb [ ssI hcs. Hmw. imn: imn: imn:

802

I Hmw

Aymbw

1. AYmXx kw\ymtkm]m\njZw hymJymkymaxb; A\p{ItaW kw\ymkyXn k kw\ykvX x `hXn. Ix Abw kw\ymkx DNymtX IYw bxkw\y kvt Xm `hXn bx Bm\w {Inbm`nx Kp]vX w ItcmXnx amXcw ]nXc `mcymw ]p{Xm _pc A\ptamZbnXzm tb N Aky EXznPxXm k hmw ]qhhXv {]mWnXzm sshizm\tcjvSnw \nhtlXv. khkzw ZZymXv bPam\ky Kmx EXznPx ksshx]mss{Xx kamtcm]y bZmlh \ntb Kml]tXy hm A\zmlmcy]Nt\ k`ym hkYytbm {]mWm]m\ hymt\mZm\kam\m khm kthjp kamtcm]tbXv. k inJm tIim hnkrPy btm]hoXw OnXzm ]p{Xw Zrjv S zm Xzw bxXzw khw CXn A\pa {tbXv, bZn A]p{Xx, Xzw khw CXn A\pa{ tbXv, bZn A]p{Xx `hXn, Bm\tah Caw [ymXzm A\thamWx {]mNoapZnNnw hm Zniw {]{htPXv N. NXpjp htjp `nmNcyw NtcXv. ]mWn]mt{XWmi\w IpcymXv. Huj[h Zi\amNtcXv. Huj[hZi\w {]miv\ \obmXv. bYmem`aiv \ nbmXv. {]mWk mc Wm w bZmtatZmhrn\ PmbtX. Irtim `qXzm {Kma GIcm{Xw, \Ktc hm]n htkXv. ]m ssh amkm CXn. Zzu amku hm htkXv hnio hkv{Xw hev ew hm {]XnKrlvW o bmXv x bZn Aix `hXn tiX X]ytX X] CXn bm hm Ghw ]iyXn Inw Aky btm ]hoXw bZv B[ym\w, hnZym km inJm, \osscx kh{X AhnssXx Imcyw \nhb DZc]mt{XW Pe Xotc \ ntIX \w. {_ hmZnt\ m hZ n AkvXanX BZntXy IYw hm Aky D]kv] i\w CXn. Xm tlmhmN bYm Al\n XYm cm{Xu \ Aky\w \ Znhm. XZhn GXZv Ejn tWmw. kIrXv Znhml Gh Akvssa `hXn b Ghw hnZzm GXm Bm\w kw[t.
k\ymtkm]\njns\n ]dbpp. {ItaW {]]s XrPnph\mWv kw\ymkn. kw\ymkw FmWv? kw\ymkw Fs\bmWv? Bmhn\p thn {InbIsf ]cnXyPnph\mWv k\ymkn? amXmhv, ]nXmhv, ]p{X, klHmZc FnhcpsS kX{]Imcw bw sNnphsc Fsbpw t]mse \akvI cnv sshizm\cbwsNpI. Cu Ln bPam\ Xs khkzhpw Zm\w sNpIbpw EXznpI kIe kma{KnIfpw ]m{Xfpw klnXw lh\w sNIbpw thWw. Blh\obw, Km]n]Xyw ZnWmn Fo aqp hn[nepff AnIsfbpw k`yhpw BhkYy hpw {]mW A]m\ hym\ DZm\ kam\ Fo

hmbpsfbpw Btcm]ntXpv. XeapSn hSnv Ifv ]qW s]mnv ]p{Xt\mSv Cs\ ]dbWw. "\o bkzcq]\mWv khkzcq]\mWv.' ]p{X\n sn Xs Bmhnt\mSv Cs\ D]tZinWw. ]ns Ingtmtm hStmtm bm{X sNWw. NmXp hWyn s]hcn \nv `n kzoIcnmw. Ic]m{Xn `n hmn Ignmw. `Ww Huj[ sa \nebnemIWw. AXmbXv Poh \ne\nm th `Wta ]mSpffp. Fv Inptm AXv kzoI cnpI. tatZmhIamb `WacpXv. Cs\ Iri Km{X\mbn {Kman Hcp cm{Xnbpw \Kcn Ap cm{Xnbpw hknWw. hjImev Htc {Kmantem \Kcntem Ignbmw. Asn cp amkw hsc Ihnbmw Iodnb hkv{Xtam hchpcntbm D]tbmKnmw. ap hkv {X [cncpXv. Cs\ tiw klnp XmWv X]v. Cs\ {Ia{]Imcw k\ymkw kzoIcn ph\v ]qWptem inJ tbm BNa\tam th. B[ym\amWv. Ahs inJ; FmbnSpapff Pen\p hb am{XamWv Ahs ]m{Xw. PemibXocw XsbmWv Ah\p Ddm\pff m\w Ftmgpw ]I XsbmIpp.

cmw Aymbw
1. NXzmcnwiXvkwkvI mckx khXxhncnip ntaX yB i m, Akqb, Cujy m, Almcw ZKv[zm, km[\NXpjvSb k Gh k\ykvX palXn. 2. k\ymtk \nbw IrXzm I ]p\\ N ItcmXn bx I k IpcymXv Ir{NOam{Xw Xp I ]p\x kw\ykvXp alXn II kw\ymkw ]mXtbZykvXp I ]XnXw \mktbp bx I kw\ymkhnLv\Im N I {Xot\Xm ]XnXm hnZp II CXn

3.

\mev]Xphn[nepff kwkvImctmSp IqSnbh \pw Fmnepw ]q hncn hh\pw Nn ip\pw Bi, Akpb, Cujy, Almcw Fnh \innv km[\ NXpjvTb k\pamWv k\ymkn. kw\ymkw kzoIcnm Xocpam\nXn\ptijw AXv ssIhnh\v Ir{Nm{mbW {hXm\pjvTm\v tijw AXv ssIsmffmw. kw\ymkn \nv ]X\w hh\pw ]XnX\v kw\ymkZo sImSpph\pw kw\ymk {KlWn XSw kyjvSnph\pw ]XnXzw hcpp.

803

I 4. AY jWvU:, ]XnX:, AwKhnIe:, kvss{XW:,


_[nc:, A`I: ]mjWv U :, N{Io:, enwKo:, s s h J m\ k :, l c Z znP \ :, `r X I m[ y m ] I :, in]nhnjvS: A\nI: sshcmKyh:At]ytX \ kw\ymkmlm: kw\ykvXm bZy]n almhmtIym tZi \m[nImcnW:
Xmsg ]dbph kw\ymkw {Klnphm tbmKyc \]pwkI,]XnX, AwKlo\, kv{Xokz`mhm c, _[nc, _me, aqI, ]mjWvU, enwKn, IpjvT tcmKn, sshJm\k, {_WXzn \nv ]XnXzw hh thX\w ]p A[ym]I, Antlm{Xw sNmh, \mkv X nI, sshcmKn. Hcp ]t kw\ymkw kzoIcnmepw D]tZiw sImSpm Ahv Albn.

Hmw `q: kzmlm Fv sNmn inJ IfbWw. Fm btm]hoXw IftbXn. bw, _ew, m\w, sshcmKyw, ta[ Fnh {]Zm\w sNs Fv ]dv ]qW s]mnWw Hmw. `q: kzmlm Fp sNmn hkv{Xsbpw Ac m NcSns\bpw shffn Ifv "k\ymkvXw abm' Fv aqpXhW sNmWw.

9.

k\ymk\w ZznPw ZyjvS zm I m\meXn `mkvIcx I Gj ta aWvU ew `nXzm I ]cw{_m[n KXn II

5.

BcqV ]XnXm]Xy: I Ip\nJo iymhZI: I bo XYmw KhnIe: I ss\h kw\ykvXp alXn II kw{]XyhknXm\mw N I alm]mXIn\mw XYm I {hXym\ma`niv]Xm\mw I kw\ymkw ss\h ImctbXv II {hXbRvPXt]mZm\ tlmakzm[ybhnXw I kXyiuN]cn{`jvSw I kw\ymkw ss\hImctbXv I GtX \mln kw\ymkamXptcW hn\m{Iaw. II

kqcy kw\ymknsbbpw {_mWs\bpw ImWp tm kzm\p\nv hyn Nenpp. Ch Fs aWvUesbpw t``np sImv {_s {]m]n pp shv ]dbpp.

6.

10. jjvSow Ipem\n AXoXm\n I jjvSnamKmanIm\n N I Ipem\ypctX {]mx I kw\ykvX anXn tbm htZXv. II 11. tb N km\Pmwx tZmjmx I tb tZmjm tZlkw`hmx I ss{]jmnKltX khm I Xpjmncnh Im\w II

7.

12. kJm am tKm]mtbXnZWv Uw ]cn{KtlXv 13. ZWvU w Xp sshWhw kuayw kXzw N ]pWyekapXv]w \m\m Ij tim[nXw 14. AZKv[alXw IossSx I ]h{KnhncmPnXw I \mkmZLv\w inckvXpeyw I {Zpthmhm hnZybmZyXnx II
"Rm kw\ymknp" Fp ]dbp m\n Xs hcm t]mIpXpw IgnXpamb Adp]Xv XeapdIfn epffhsc Dcnpp. ss]XrIamb tZmjsfbpw Xs imcncoI tZmjsfbpw Abm Danobv kznse amen\ysat]mse `kv a ampp. "kplrt,Fs cnp" Fp ]dp ZWvUw kzoIcnWw. apfbmWv ZWvU n\v Daw. AXv hfhnmXpw appI CmXpw \m\v hfXpambncnWw. AXn Hcp hn[nepff tItSm ]pffntbm ]mSn. ]gInbXpw IoS XpfXpw A`n Imaya. aqphsctbm Xehsctbm ]pcnIw hsctbm \nfw hcpXmbncnWw.

kw\ymkkzoIcWn\p tijw ]XnXzw hh\pw No \Japffh\pw aen\amb ]pffh\pw {`mp\pw hnIemwK\pw kw\ymkw sImSpcpXv.BIkvanIambn sshcmKyw hh,alm]m]w sNbvXh,kwkv Imc iq\y \nXy Ch kw\ymk {KlWn\v A\l cmWv. {hXw, bw, X]v, Zm\w, tlmaw. Fnhsbm pw Cm\pw kzm[ymbw sNmh\pw kXyhpw ipnbpw Cmh\pw kw\ymkw sImSpcpXv. C s\bpffhv thWsan BXpckw\ymknamcmImw. Fm Ahv \nbam\pkrXamb kw\ymkn\v AlXbn.

8. Hmw `q: kzmtlXn inJmapXv] mSy btm ]hoXw _lo \ \nhtkXv. bi: _ew,m\w, sshcmKyw, ta[mw, {]btXn btm]hoXw OnXzm Hmw kzmlm C Xn A] v k p hk v { Xw ISnkq{Xw N hnkrPy kw\ykvXw ambm CXn. {Xnhmca`na{tbXv.

804

I 15.

ZWvUmXv at\mkvXp kwtbmKx I khYm Xp hn[obtXm I \ ZWvtU\ hn\m Kt Znjp t] {Xbw _px[x

{Iam\pkrXambn kIeXpw A`yknp Fmnsbpw A\p`hw t\Sn m\ sshcmKy XXz icnpw {Klnv tZlw am{Xw Ahtijnnp kw\ymkw kzoIcn ph PvRm\ sshcmKy kw\ymknbmIpp.

Bmhn\pw ZWvUn\pw Xnepff tN Bh iyamWv. AXn\m k\ymkn ssIbn ZWvUanmsX aqp ic]X\ Zqcn IqSpX kcncpXv.

22. {_Ncyw kam]y Krlo`qXzm hm\ {]m {iataXy sshcmKym`mth f ]n B{ia {Iam\p kmtcW bx kw\ykrk I kw\ymkn.
{_mNcyw Kmlyw hm\{]w Fo aqm {iasfbpw bYmhn[n \nhlnXn\ptijw sshcm Kyw Dmbnsn t]mepw \nbam\pkcWw kw\ymkw kzoIcnph I kw\ymkn.

16. PKnh\w Poh\m[mc`qXw am tX am a{ bkz kh kuay CXn IaWv U ep FSpv tbmK]m`njn\mbn bYmkpJw kcnpI. 17. XyP [ a[w N I Dt` kXym\rtX XyP I Dt` kXym\rtX Xzzm I tb\ XyPkn XXv XyP I 18. sshcmKy kw\ymko,m\ kw\ymko, PmRm\sshcmKy kw\ymko, I kw\ymkn CXn NmXphn[yap]mKXmx
[m[sfbpw kXymkXsfbpw XyPnp I. ]ns GXp aptJ\bmtWkXymkXysf shSn Xv AXns\bpw XyPnpI. kw\ymknam \mephn[ apv. sshcmKy kw\ymkn, m\kw\ymkn, m\ sshcmKy kw\ymkn, I kw\ymkn.

23. kw\ymkx jUv hnt[m `hXn IpSoNI _lqZI lwk ]calwk XpcobmXoXmh[r XmtXn 24. IpSoNIx inJm b tm ]hoXnZWv U I aWvUep[cx Im ]o\ imSoIm [cx ]nXr amXr Kwhmcm[\ ]cx ]oTcJ\n{Xn inIymZn a{ km[\ ]cx GI {XmmZ\ ]cx tiztXm [z ]pWv {U[mcn {Xn ZWvUx 25. _lqZI inJmZn Im[c kv{Xo ]pWv{U [mco {Xn ZWvUx
k\ymknam Bdp hn[amWv. IpSoNI, _lqZ I, lwk, ]calwk, XpcobmXoX, Ah [qX, IpSoNI, inJbpw ]qWqepw [cnv ZWvUw IaWvUep, Iu]o\w, I, Infm Fnhsc Bcm[nv ]oTw Iqmen inIyw Fnhbpambn HcnSp\np am{Xw `Ww Ignv tiztXm[z]p{[mcnbmbn {XnZWvUw [cnv kcnpp. _lpZI inJ, I Fnh [cnph\pw Fm hn[nepw IpSoNIs\tmse tX\obpsS ]cn]mSnIeh\pw BWv Ah Fpcpf tNmdpam{Xw `npp.

19. XZytYXn. ZrjvSm\p{ihnIsshXrjvWytaXy {] mI v] p W y I h nti j m X v k w\ y k vX x ksshcmKy kw\ymkn. 20. imkv{Xm\mXv,]m]]pWy temIm\p`h {i h W mX v, {] ] t m] c t X m tZ l h k \ mw i mk v {X h mk \ m w X y zm A h a\ m\ manh {]hrnw khw tlbw aXzm km[\NXp jvS kx bx kw\ykyXn k Gh m\ kw\ymko. 21. {ItaW kha`yky kh a\p`qb m\ s s h c mK y m`y m w k zc q] k mt\ \ A tZ l am{Xmhinjv Sx kw\ymky PmXcq][tcm `hXn km\sshcmKy kw\ymko.
IXpw tIXpamb hnjbtfmSv Xme]cyam msX ]qh P]pWy^eambn sshcmKyw hXn\m kw\ymknhs\ sshcmKykw\ymknsbv ]dbpp. imkv{Xm\w t\Sn temInse \ XnI A\p`n dnv {]]n\p t\pff Xmev]cyw hnv tZlhm k\ imkv{Xhmk\, temIhmk\ Fo GjW {Xbw hnv Fm hn[nepapff {]m]nI hrnIfpw On n ]mZmw t]mse IcpXn km[\NXpjvSbw tNv kw\ymkw kzoIcnph\mWv m\ kw\ymkn.

26. l wtk m P Sm[ m c o {X n ] p W vt{U m [ z ] p W v {U [ mc o A k w o] v X a[ p I c m mi o Iu]o\ JWvUXpWvU [mco. 27. ]cwalwk inJmbt m]hoX cloXx ] KrtljpIc]m{Xn GI Iu]o\ [mcoim SotaImtaIw sshWhwZWv U taI imSo tcm hm`kvtampf\ ]cx kh XymKo
lwk PSm[mcnbmWv. {Xn]pWv{Uhw A ]pWv{U[mcnbpw ]ebnSp \npw tNmZnp hmn. `Ww Ignph\pw Iu]o\am{X [mcnbpamWv. AphoSpIfn \npw ssIbn `n kzoIcnpp. Asn `kvaw [cnv Hcp hncnp am{Xw kzoIcnv kIeXpw ssI shSnbpp.

805

I 28.

XpcobmXotXm tKmapJ hrXzm^emlco Amlmco tNXv Krl{Xtb tZlam{XmhinjvSx ZnKw_cx IpW]hXv icochrnIx 29. Ah[qXkv X p A\nbax ]XnXm`n ikv X hP\ ]qhIw kh htjvT APKcarXym Blmc ]cx kzcq]m\pkm ]cx

khkwK]cnXymKnbmWv XpcobmXoX. Ah tKmapJ hrnbpw aqv hoSpIfn \nv Atam ^eaqemZnItfm `nbmbn kzoIcnph\pw tZl am{Xw ]peph\pw ZnKw_c\pamWv. Ah kzw icos arXicocw t]mse IcpXn PohnXw \bnpp. Ah[qX\v bmsXmcp \nbahpan. Ah ]XoXamcpw \nnXamcpw HgnsI Fm hfn \npw s]cpmns an InpXpsImv Xr]vXnsv Ign pIqSpp. Ah kz kzcq]m\pkm\n apgpIn bncnpp.

Aev ] t\cw am{Xw \ne\nevpXpw iq\ymIr Xnbpw iq\ymkzcq]hpw Iev]nXhpw AtNX\hpamb PUi_vZcq] Rm. AXpt]mse Aev] kabn\p ffn \inpXpw \mIpXpamb Cu Xzpw Fn \nv `namWv. Rm ssNX\y {]`mhn Bm\p `qXn ssIhcp PU kv]ia. Nea\ n \npw AXnt\mSv tN \mn \npw {Zhy n \npw Dmb Xpamb kv]\hpw Rm\. AXpt]mse ZriyZi\ hnebw {]m]nXn\ptijw \inp PUamb A\p`hhpan. Rm tIhew {`jvSmhp am{Xw.Xpamb PUKhpw Rm\. As\ Rm ]t{nbepsS {`aanmh\pw aaX cln X\pw imn kzcq]\pw Iemamen\y clnX\pw imn kzcq]\pw Iemamen\y clnX\pw ip ssNX\y kzcq] \pw BWv . Rm ssNX\yn\p AZoXamb Nnm{X {]ImiamWv.

30. PKmhZnZnZw \mlwk hr XrW ]h XwbZv _mlyw PUaXywXXv kymw IY alm hn`pxImte \mev t ]\ hnebotZtlm kla tNX\. 31. PUbm I ijvSeym Iev]am\ W tbmiq\ymIrXnx iq\y `hx i_vtZm \m l a X tNX\x
acfpw ]pw CeIfpw ]hXfpw\nd Cu kakvX PKpw Fn \nv `namWv.Atm Rm Fs\ Ahbn Hmbnocpw? Fsm Rm hn`qh\mWv. Imen Iev]nXhpw AXnio{Lw hnebm {]m]npXpamb tZlw Rm\.

37. k _m lym`ymc hym]n I \njvI tem f lw \ncRvP\x I \nhnIev] NnZm`mk I GI Ghmkvan khKx II 38. assbhtNXt\t\ta I kth LS]SmZbx I kqcymm Ah`mkymt I Zot]t\hmtXPkm II 39. assbh Xmx kv^pcol I hnNnt{X{nb hrb I tXPkmx {]Imti\ I bYmn IW]wbx II 40. A\m\m kwt`mKm I Ntcm]ia imen\n I iptmbw Nnbo Zrjv Sn PbXyJne Zrjv Snjp 41. kh `mhmcmb I ssNXyap NnZmt\ I {]XyIv ssNX\y cq]mb I alytah \tam \ax
AIpw ]pdpw hym]n \njvI f\ncRv P\ \nhnIev]\mbn NnZm`mk\mbn khhym]nbmbnpff GImmhmWv Rm. Fs Htc Hcp ssNX\yn \npamWv NcmNcw apX kqcy hscbpff Fmw tXPkznIfmsSpXv. kth{nbfpsSbpw hnNn{X hpw hn`nhpamb coXnbnepff hrnI Fs Ax {]Imin \npw Anbn \npw kv^penwKsf

32. Xz Nm W hn\m in\ym{]mt]ym f {]mt]ym f b a \yYmNnXv {]kmtZm ]e_vt[mmkv] tim \mla tNX\x e_v[ mm Pnbm Xptmtemebm temek bmkzev]kv] t\m {Zhy \njvt Tmctkm \mla tNX\x 34. Zriy Zi\tbm eo\w boW hn\min t\mx tIhte {`jvScnnWwcq]w \mla tNcWw. 35. \mkbmKPUbmbnWym ]cnIev]nXx t]ethmS \nbXmImtcmKtm \ml a tNX\x 36. \nt f a\\x imtmKX ]t{nb {`axip tN X \ G h ml wI m e mI e \ h P nX x ssNX\y hPnXx Nnm{Xal tatjm f h `mkI.

806

I t]mse DmIpp. Cu ipNnbZrjvSn Ghpw


B\{]Zhpw imnimenbpw GXp Xcn t\mnbmepw Pbw ssIhcnpXpamWv. Cu apamb Bmhv Fm hn[nepff `mhmcfnepw mbn bmbn \ne\npp. CXv ssNX\ymhbn \npw apamb NnZmmhmWv. Cs\bpff {]XyKmmhn\v \akvImcw.

48. DrtXm fkvan hnIevt]t`ym

tbm fkvan tkm f kvan \tamkvXp tXXp`yw alya\mb I Xp`yw alyw NnZmt\ II 49. \akvXp`yw ]tcimb I \tam alyw inhmb N I XnjvT\m]n ln \mkot\m I K]n \ KXn 50. imtm f ]n hyhlmcw I Iph]n \ en]ytX I kptbm ]vX _p hXv I icoc ]Ipltc I thjmtahm jSv ]Zx
Ahnn Nn{Zq]mmhmb \n\v \akvImcw. Rm kZm {]Xyhpw e_v[ hpw DZnXamIpp. hnIev]clnX\mWv Rm. Rm GsXmmtWm AXpXs Rm. F\nv \akvImcw. Rm\pw \obpw A\ amWv. \mw cp t]cpw NnZmmhmWv.Cu Bmhv Ccn pnsnepw Ccnpp. t]mIpsnepw t]mIp n. im\msWnepw Ihy{K\mWv. Imcy sNpp shnepw Hnepw en]vX \. Bmhv kZm kpe`amWv. _phns\tmse ka\pw Fmhcp sSbpw icocamIp ]Iplcn {`acstmse hknpXpamWv.

42. hnNn{Xmx imbx kz I kambm \nhnImcbm I Nn{Xm{Inbt kabm I Iem Ie\ apbm II 43. Ime{Xb apt]n{Xym lo\mbmssXy _ss\x I Nn{XssXyapt]nXzm I kassXhmhinjytX. 44. km ln hmNmaKayXzm Zkm an] imizXn x I ss\cmknmZi ap]bmssXh injytX II 45. Culm\olm a ssb c bm NnZmhenXm assex I bm NntmXv]mZnXpw iym I ]mi _th ]nWn II 46. CmtZzjkapt\ I Zzztamtl\ Phx I [cmhnhc am\mw I IoSm\mw kaXmw KXmx II
hnNn{Xhpw kzhpw kh `mhbphpamb inIsf {]ISampXv. \njvIfhpw Iev]m\mXoXhp amb NnXv in XsbmWv. Cu Nnn {XnImesf mfpw in IqSnbXpw Zriy{]]_\ hnap amWv. hmNma tKm]pchpw imkzXhpw \ncXn ibhpamb Bmhnes\tmse AXv {]tim`npp. Cm\nI tfmSp IqSnbhcn hnfp NnXv in amen\yabam Wv. AXv ]mi_amb ]nsbtmse ]dm Aiampp. C sImpw DmIpZzz`mhm PohnI tamlw \nanw ]rYznbpsS Kn hoW IoSv Xpeyambncnpp.

51. \ ta t`mKnXu hmRvOm I \ ta t`mKhnkPt\ I bZmbmXn XZmbmXp I XXv {]bmXn {]bmXp XXv II 52. a\km a\knnt I \nclmcXmw KtX I `mth\ KfntX `mth I kzkvXnjvTman tIhe: II 53. \n`mhw \nclmcw I \na\kvIa\olnXw I tIhemkv] ipm t\yh XnjvTXn ta cn]px 54. Xrjv Wm cKWw OnXzm I acocI ]RvPcmXv I \ Pmt\ Iy KtXmob I \nclmc ]oWo II

47. Bt\kvXp \akvXp `yahnn NnZmt\ I ]cmarjvtSm f kvane_vt[mfkva n I t{]mZntXmkva yNncmZlw

807

I 55.

bky \mlw IrtXm t`mthm I _pn bky \en]vbtX I bx k ax k h `qtX j v T P oh nXw Xk y tim`tX II

t`mK A\p`hnWsatm t`mKs shSnb Wsatm F\nm{Klan. hcpXv hcs t]mIpXv t]mIs, a\n \npw a\v thsm, Alw mcw AkvXanm `mh\bm `mh\m \miwkw`hn m Rm tIhew kz cp]n nXn sNpp. `mhclnX\pw \nclmc\pw at\mclnX\pw kv ]c lnXamb ipmmhpamW vRm. B \nebn F\nv i{Xp FhnsS? Fs icoc ]nRvPcn hknncp \nclmcamb ]n XrjvWbmIpIb s]mnv FhnsS t]mtbm? AIrI\pw \nen]vX _pnbpw kaZinbpw Bbn bmsXmcm PohnXw \bnpp Ahs PohnXamWv tim`\w.

cpp. As\bpff imnv tamsav ]dbpp. hdpsSp hnv apfm tbmKyamXpt]mse Pohp\mbnonpffhs lyZbnse hmk \I ipambnocpp. Ah ip\pw DZmc\pw ipkXz\pw B[ym\bp\pw B[ym\bp \pw \nXykpjp]vXnbn nXn sNph\pamIpp.

61. tNX\w Nncnw ln I {]XyIvtNX\ apNytX I \n\kvI kz`mhXzm X{X Ie\maew II 62. km kXyXm kminhXm I kmh ]mcamnIm I khXm km kwXr]vXn \\pb{X a\x Xw I 63. {]e] hnkrP KrlvW pj \nanj]n I \nckvX a\\m\ kwhnm{X]tcm f kvaylw II 64. aew kwthZyapXvkrPy I at\m \nqeb ]cw I Bim]mim\ew OnXzm I kwhnm{X ]tcmkvaylw II 65. Aip`mip`kev]x I kwimtm kvan \ncmab; I \jvt Sm jvSm\njvSIe\; I kwhnm{X ]tcmkvaylw II
tNX\w Nnncnambnocptm AXv Bm hmIp tNX\sbv ]dbsSpp. kz`mhw CbmIp tm AXn tZmjan. AXpXs kXymh. AXpsImmWv. inhcq]w kXymIamIpXv. AXp Xs khX. AXpXs kq Xr]vX n. AXn a\n bmsXmcp hn[nepapff tZmj`mhhpw Dmn. Rm ]dbpIbpw ssIhnSpIbpw FSppI bpw IpXpdpIbpw ASbv pIbpw sNppshnepw a\\w tN B\amIp kwhnv Bmhp Xs kwthZyamb amen\yaIn. a\ns\ CmclnXamn Bim]miw hntZnv Rm tIhew kwhnXv cq]n nXn sNpp. ip`mip` kev]sfmpw IqSmsX Rm \ncmabnXnbnemWv. CjvSm\njvS`mK shSnv Rm tIhe kwhnXv kzcq]ambn.

56. tbmx ioXebm _pym I cmKtZzjhnapbm I kmnhXv ]iyXoZw ln I PohnXw Xky tim`tX I 57. tb\ kayIv ]cnmb I tltbm]mtZb aPv Xm I Nnkymt fnXw Nnw I PohnXw Xky tim`tX II 58. {Kmlym{KmlyI kw_t I otW imn cptZXyew I nXna`ymKXm imo I tam\m am`n[obtX II 59. {`jvS_otPm]am `qtbm I PmpchnhPnXm I lrZn PohZv hnapm\mw I ipm `hXn hmk\m II 60. ]mh\o ]ctamZmcm I ipkXzm\p]mXo\n I B [ym\abo \nXym I kpjp]vXn th XnjvT Xn II
ioXfamb Ax IcWtmSp IqSnbh\pw cmK tZzjmZnclnX\pw temIs kmo `mht\ ImWph\pamb hynbpsSPohnXw [\yamWv. \XnIsf kw_n Nn Dt]nh\pw Nnn Xs ebnnh\pamb hynbpsS PohnXw tim`mbam\ amWv. {Kmlym{KmlyXm _w \inm imn ssIh

808

I 66.

BXm ]ctX Xyzm I \nhn`mtKm PKnXx I h{PkvX w`hZmm\ ahew_y ntcmkvarlw I \nembmw \ncmimbmw kzkwhnmotXmkva ylw II

72. kztXmPnXXm km I lrZyXm kXyXmXm I B\ntXm]iaXm I kZm {]apZntXm ZnXm I ]qWtXmZmcXm kXym I Imn km kssZIXm II 73. CtXyhw Nnb `npx I kzcq]nXn aRv Pkm I \nhnIev] kzcq]tm I \nhnIevt]m _`qh l I

67. CulnXm \nlnssX aptm I tltbm]mtZb hPnXx I IZmkvtXmjtajyman I kz{]Imi ]tZ nXx I 68. ItZm] ima\t\m I [cWo[cItc I ktajyman inemkmayw I \nhnIev]kam[n\m II 69. \ncmi[ym\hn{im aqIky aa akvX tI I IZm Xw Icnjyn I Ipembw h\]p{XnImx II 70. \ Iev] ]mZ]w Xrjv Wm I eXw OnXzm at\mh\w I hnXXmw `qham\kmZy I hnlcman bYm kpJw II
cmKtZmj shSnv hn`mKclnXamb PKn Ignv kpZrVmmhmIp kvXw`w B{ibnv Rm \nesImffpp. \nehpw CmclnXhpamb BmnXnbn Rm \nesImffpp. Rm tNjvSbpw AtNjvSbpw tlbhpw D]tZbhpw ssIhnv Ftm BmkpjvS\mIpw AtmgmWv kzbw {]ImimhbnsepXv. Fs\nv ]hX Kplbnencpv im\mbn a\\w sNbvXv \nhnIev] kam[n {]m]nv Ip t]mse \ne\mIm Ignbptam? Ftm Rm AwiclnXamb {_[ym\n Ghpw \ne nXnbnencns IpbnepI Fs Xebn IqSp \nnptam? kev]amIp hrsfbpw apdnv a\mIp hnkvXrX`qanbn Fp Rm kkpJw hnhcn pw? ]ca]Zw {]m]nv ssIheycq]ambn Rm hnlcn pp.

\nhmW, \ncol, \ncwIpi \nco]vknX, Cu AhkvXItfmsS Rm kz\pw hocyhm\pw km imenbpw kXym\ kzcq]\pw Bbnoncnpp. B\w D]iaw {]kX ]qtmZmcX kXyw AssZz Xw FnhbpsS `mh\ tNv k\ymkn kzkzcq] nX\mbncnWw. \nhnIev] kzcq]\mbn Rm Xoncnpp.

74. BXptcm PohXn tNXv {Iakw\ymkx I hyx \ iq{Z, kv{Xo]XntXZmIym,kw`mjWw. \ btXtZh]qPt\mh Zi\w. Xkvam k\ym knk GjtemIu, BXpc IpSnNItbm `temI `qhtemIu, _lpZIky kz temIx, Xpcobm XoXmh[oXtbmx kzmt\yh ssIheyw kzcq ]m\pkmt\\ {`acIoS\ymbhXvx
BXpc k\ymkw kzoIcnh PohnncnpIbm sWn Ah {Iakw\ymkw kzoIcnm, {ian Ww, iq{Z, kv{Xn ]XnX. cPkzebmb kv{Xn Fnhcp ambn kw`mjWacpXv. GsXnepw tZhs\ ]qPnp Dhw ImWm t]mIcpXv. ImcWw euInIImcyw k\ymknpffX. BXpc\pw IpSnNI\pw `qtemIhpw `qh temIhpw _lpZI\v kztemIhpw lwk\v Xt]mtemIhpw ]calwk\v kXytemIhpw e`npp. XqcnbmXnXsbpw Ah[qXsbpw \nebnepffh {`ac IoS\ymtb\ kzkzcq]m\p km\w sNbvXv ssIheymhbn nXn sNpp.

71. ]Zw XZ\pbmtXmkvan I tIhtem fkvan P]maylw I \nhmtWm fkva n\octlm fkvan I \n cmtim fkvan \ncn]vknXx II

75. kzcq]m\p km\ hyXncnm\y imkv{Xm `ymk Djv{ SIppa `mhmZv hyx \ tbmK imkv{X {]hrnx \ kmwJy ikv{Xm`ymtkm \ a{ X{hym]mcx t\Xc ikv {X{]hrnb tXkvXn. AkvXn tNZvOhmemchXv INmchn ZyZqcx \ ]cn{hmUv \mako\ ]cx bZy XvI ItcmXn XZv ^ea\p`hXn. GcWvU ssXet^\hXv khw ]cnXytPXv \ tZhXm {]kmZ {KlWw _mly tZhm\w IpcymXv.

809

kzcq]m\p km\amsX ap imkv{XfpsS A`y k\w k\ymknsb kw_nnStmfw HIns ]pdv Ippaw IbpXpt]mse shdpsXbmWv. kw\ymknI tbmK{]hrntbmkmwJy imkv{Xm`ym ktam a{X{ hym]mcmZnItfm Hpw sNtXn. AsXms hPyamIpp. Bscnepw As\ sNbvXm AXv ihs AecnpXpt]msebmWv. \mak o\fnepw kw\ymkn hym]cncpXv. ImcWw Fsnepw Iw sNbvXm AXns ^ew A\p`hntXmbn hcpp. Ah BhWsbnse ]Xt]mse kIeXpw XyPnWw. kw\ymknv GsX nepw tZhXbpsS {]kmZw ZinpItbm GsXnepw _mly tZhXsb ]qPnpItbm sNt Bhiyan. 76. kzhyXncnw khw Xyzm a[pcIchrXym Blmcw Ignv taZv hnnp Blmcsampw IgnmsX Iriicoc\mbn hnlcnWw. ssIbntem ]m{Xntem `n kzoIcnv Imew \bnWw. Bm\nbmb kw\ymkn BkwlnXamb Blmcta Ignm ]mSpffp.

\mXn {ImaXvKrlw tamlm Zy{X tZmtjm \ hnZytX II 82. t{im{Xnbmw \ `ntX I {im `n _lnjvIrXw I {hmXykym]n Krtl `ntXv I {im`n ]pckvI rtX II 83. am[qIckkwn]vXw I {]mIv {]WoX abm NnXw I XmXmImenIw tNm]]w I ss`w ]hn[w kvarXw II 84. a\x kev]clnXmw kv{Xo Krlm ]k]vX hm I a[panIhXv IrXzm I am[qIcanXn kvarXx II 85. {]mXx Imte N ]pthZyp bZv `ssx {]mnXw aplpx I XZv ss`w {]mIv {]WoXw kymXv I nXw IpcymXv XYm]n hm II

77. Blmcky N `mKu Zzu I XrXoX apZIky N I hmtbmx kmcWmmb I NXpahtijtbXv I 78. ss`tW htbnXyw I ss\Immio`thXv IzNnXv I \ncot Xz\pZznm kvXZv Krlw bXv\tXm {htPXv II
hbdns cp `mKw L\]Zmw sImpw Hcp `mKw shffw sImpw \ndpw \mensemcp`mKw hmbp kmcn\v HgnnSWw. `nmhrnXs kzoIcn pI. Htc hon \nv XpSsc Blmcw IgncpXv. imambn ImncnphcpsS hon `np t]mIpI.

79. ] k]vX KrlmWmw Xp I `nm antXv {InbmhXmw I tKmtZml am{XamImw t I \njv{Im tm \ ]p\ {htPXv 80. \mZv hctm]hmk I D]hmkmZbmNnXx I AbmNnXmZv hcw ss`yw I XkvamZv ss`tyW htbZv II 81. ss\h khym] kthy\ I `nmImte hntiZv Krlm I

ipmNmcnIfmbhcpsS Atm Gtgm hoSpIfn `nv t]mImw ]iphns\ Idm BhiyapffnS tmfw kabw Imp\nmw. Hcn t]mb hon hopw t]mIcpXv. cm{Xnbnse Blmcsm D]hm kw {ijvTamWv. AbmNnX `nsbm bmNnX `n bmWpaw, AXn\m `nsb B{ibnpI. `nmL n CSXphipff hgnIfn IqSntbm heXp`mK pIqSntbm hon {]thincpXv. tZmjcloXamb Krln t]mImXncncpXv. thZ {imclnX\m sWn AbmfpsS Krln t]mtI. kwkvImc iq\ys\nepw {ibpw `nbpw Dffhs\n Ahs Krln \npw `n kzoIcnmw. `n Ap hn[nepv. Akwn]vXw, am[pIcw, {]mIv{]WoXw, AbmNnXw, XmXvImenIw D]]w. a\n apIqn DdbvmsX GsXnepw aqtm Atm Gtgm hoSpI fn sNv tX\nsbtmse `n kzoIcopXv Akev]nX am[qIcamWv. {]`mX thfbntem {]Ya Znhkw Xstbm Bscnepw `n]qhw At]n m AhnsS {]mIv {]WoX `n kzoIcnpXn\v t]mImhpXmWv.

86. `nmS\ kaptZymKm tZy\ tI\ \na{nXw I AbmNnXw Xp XZv ss` t`mhyw N apapn`nx II

810

I 87.

D]mmt\\ bXv t{]mw I `nmw {_mtW XXv I XmevmenI anXn JymXw I t`mhyw bXn `nx kZm II

88. knaw bZm \oXw I {_mtW\ aTw {]Xn I D]]anXn {]mlp ap\tbm tam ImwnWx II 89. Ntcm[qIcw ss`w I bXntIp emZ]n I GImw \Xp `pRvPnX I _rlkv]Xn kamZ]n I bmNnXmbmNnNXm`ymw N I `nm`ymw Iev] tbXv _p[x II 90. \ hmbpx kv]i tZmtjW I \mo Zl\ IWm I \mt]m aq{X]qcojm `ymw I \mtZmtjW akvI co II 91. hn[qta kapkte I hywKmtc `pht\ I Iptey]cmt `qbnjvtT I `nmNcWamNtcXv II 92. A`nikvXw N ]XnXw I ]mjWvUw tZh ]qPIw I hPbnXzm NtcZv ss`w I khhtjp Nm]Zn II
`nmw kcnptm Bscnepw Wn m AhnsS t]mbn kw\ymkn `n kzoIcnpXv AbmNnX `nbmWv. `nv ]pdsSptm Hcp {_mW hv Blmcw Ignm Wnm B XmevmenI `n kzoIcnmw. \nXyhpw Hcp {_m W Xs Krln ]mIw sNbvX Blmcw sImp hp Xm tamtphmb k\ymknv D]] `n bmbn AXv ssIsmffmw. \nhrnbnsn kw\ym knv ts Kyln \npw `nbmImw. Fm Htc m\p\np Xs Hcnepw `n kzoIcn cpXv. Hcp ]t Abm _rlkv] Xnsbtmse ]qPy\msWnepw kZmbmNnXtam AbNnXtam Bb `n aptJ\ PohnXw IgnpXmWp Nn{Xw. hmbp kIescbpw kv] inpp, An kIeXpw Zlnn pp, Pen aeaq{XmZnI Iecpp, Fnepw Ahv kv] itZmjan. AXpt]mse kw\ymkn

AtZmjw sImv ZpjnX\mIpn. ]pIbnmXpw DebpsS i_vZw CmXpw Bb m\pw Xobv ian epw BfpI Blmcw IgnpsImncnp nSpw a[ym tijw `n kzoIcnmw. B]XvIm efn kw\ymknv \ny\pw ]XnX\pw ]mjWvU \pw BbnpffhcpsS hoSpIsfmgnsI kIehfn s]hcn \npw `n kzoIcnmhpXmWv.

93. LrXw izaq{X kZriw I a[p kymXv kpcbmkaw I ssXew kqIc aq{Xw kymXv I kq]w eiq\ knXw II 94. amj ]q]mZn tKmaw kw I ocw aq{Xkaw `thXv I Xkva mXv kh {]btXv\ I LrXmZn htbZyXnx II LrXkp]mZn kwbp aw \mZymXv I ZmN\ I ]m{Xaky `thXv ]mWn kvtX\ \nXyw nXnw \tbXv I ]mWn]m{X c tbmKn \mkvIrXv ss`amNtcXv II 96. Btky\ Xp bZmlmcx I tKmhXv arKbtX ap\nx I XZm kax kymXv kthjy I tkm f arXXzmb Iev] tX II
s\v k\ymknsb kw_nnStmfw IpXnc aq{Xn\v XpeyamWv. tX aZyn\v Xpeyhpw, F ]naq{Xn\v Xpeyas{X. shfppffn tN ]Zm , DgpptNhapXembh tKmamwk\p XpeyamWv. ]mev aq{Xn\v Xpeyw, s\v apXembh Cm Blmcta Ignmhq. kw\ymknv ssI XsbmWv ]m{Xw. AXn Xs Blmcw IgnWw. Hcp Znhkw cp XhW `ncpXv. ]iphns\tmse Blmcw Ignp k\ymkn ka Zinbmb AarXXz n\v ]m{XamIpp.

97. BPyw cp[ncanh XytPXv GI{Xmw ]ee anh mcay Panh hkv{XapnjvS hm {ianh A`rKw kv{Xo kwKanh an{XmmZbpw aq{Xanh k v] r l mw tK m amwk an h mX N c tZ i w NWvU me hmSn Imanh kv{Xnbw Alnanh kph w ImfIqSnanh k`mew ivami\ eanh cmP[m\nw Ipw`n]mI anh ihw ]nWvUh tZI {Xmw \ tZhXm\w {]]hrn ]cnXyPy Pohptm `thXv .

811

s\v cn\p Xpeyambpw Iqnsh amkwt]m sebpw ]cnXyPnpI. Km\pte]\w ZpjvX hkvXphn s\mhpw Dv NWvUmfs\tmsebpw hkv{Xw Fn ]m{Xw t]msebpw A`ywKw kv{XokwKw t]msebpw t\cw t]mv aq{Xstmsebpw Alw`mhw tKmamwkw tmsebpw IcpXWw. ]cnNnXcpsS Krln `nv t]mIcpXv. k`mZnI ivaim\ambn IcpXpI. Htc hon \nv `Ww IgnpXv arXI ]nWvUw t]mse IcpXn ssIshSnbWw. tZh]qP ]mSn. {]m]nI kpJw ssIhnv Pohp\mIpI.

104. GImw aZamcyw I K]pjv]hn`pjWw I Xmw_qem`yRvPt\ {IoUm I t`mKmImx m ckmb\w 105. I\w Ir\w kzkvXn I tPymXn {Ibhn{Ibw I {InbmIhnhmZ I KpcphmIyhnewL\w II 106. kn hn{Ktlm bm\w I aIw ip hkv{XIw I ipt{mtm Znhmkz]vt \m I `nm [mckvX p ssXPkw II 107. hnjw ssNhmbp[w _oPw I lnwkmw ssXIjvWyw N ssaYp\w I Xyw k\ymktbmtK\ I Krl[mZnIw {hXw II 108. tKm{XmZn NcWw khw I ]nXramXrIpew [\w I {]Xnjnm\n ssNXm\n I tkhamt\m {htPZ[x I 109. kpPntm f ]n kpPnky I hnZzm kv{Xojp \ hniztkXv I kpPnmkz]n Imkp I ktX Poaw_cw II 110. mhcw PwKaw _nPw I ssXPkw hnjambp[w I jtUXm\n \ KrlvWobm ZyXnxaq{X ]qcojhXv.

98. Bk\w ]m{Xtem]kbx injy kbx I Znhmkzt]m hrYmemt]m I btX_IcmWn jSv II 99. hjmt`ym\y{X bXv m\ amk\w XZpZmlrXw I DmemZn ]m{XmWm taI kym ]ol kw{Klx I 100. btXx kwhyhlmcmb I ]m{Xtem]x k DNytX I KrloXky Xp ZWvUmtZ ZznXobky ]cn{Klx II
Bkw, ]m{Xtem]\w, k\w, injykbw ,Znhmkz]v\w, hrXmem]w, Cu Bdpw bXnv _ ImcWamWv. hjImew HgnsIbpff m\n\v Bk\sav t]; k\ymknv hn[nnpff Npcbvm apXembh \jvSsXn\p tijw asmsSppXmWv ]m{Xtem]w. Xs ZWvUw apXembh ssIhnp t]mb Xn\ptijw asmsSppXv ]cn{KlamIpp.

101. Imemtcm]t`mKmw I kbx ]cnIonXx I ip{iqjm em` ]qPmw I btimw hm ]cn{Kl II 102. injymWmw \Xp ImcWymXv I injy kw{Kl CucnXw I hnZym Znhm {]Imi Xzm ZhnZym X{X cpNytX 103. hnZymt`ytk {]amtZm bx I k Znhm kzm] DNytX I B[ymnInw IYmw apzm `nm hmmw hn\m XYm I A\p{Klw ]cn{]iv\w I hrYm Pevt]m\ym DNytX

]ns Znhkv thn ImpshbvpXmWv kw{Klw. ip{iqj, em`w, ]qP bin\p thn {]hnpI Fnhbpw ]cn{KlamWv. B ipn v kIcpWw hhs\bmsX A\ys\ injy\mp Xv injykw{KamamW.v k\ymkn hnZysb {]Im iambpw AhnZysb cm{Xnbmbpw IcpXsSpp. AXn \m hnZy`ykn {]amZw ImWnpXv Znhm kz]v\amWv. B[ymnI IYI `nsb kw_n p Imcy A\p{Klw tNmZyn\pcw sImSp pI FnhsbmgnsI kwkmcnpsXmw hy Pev]\n s]Spw Alw`mhw, acw GImw , Kw, ]pjv]w, B`cWw, Xmw_qe{KlWw, FtXp Ipfn, {InU, t`mtK, ckmb\w, apJkvX pXn, \n,

812

I Ipie{]iv\w {Ibhn{Ibw {InbmI , hmZhnhmZw


KpcphmIyewL\w kn hn{Kl, In, shfp hkv{Xw, hocXymKw, ]Iepdw, `nm]m{Xw, kzw, hnjw, imkv{Xw, {]mWnlnwk, tIm]w, ssaYp\w Fn hsbmw kw\ykn ]qambpw ssIshSnbWw. amXm hns Iense kv B{KlncpXv. hr\pw ]WvUnX\pamb kw\ymkn hrkv{Xosbbpw hnizkn cpXv. Fsm ]gbXpWnbpw hkv{Xw XsbmW tm. mhc PwKa _oPw kzw, hnjw, Bbp[w Chsbmw k\ymkn aeaq{X Xpeyw XymPyambn IcpXWw.

Fnh {Klnp kw\ym\nv A[:]X\amWv. AssZz X\uIbn Ibdn PohpXzw hcnpIsbXmWv kw\ymknbpsS Ihyw.

116. hmKvZ WvtU au\amXn jvt TXv I Imb ZWvtU Xzt`mP\w I am\tk Xp IrtX ZWvtU I {]mWmbmtam hn[obtX II 117. IWm _m[yX Pp hnZybm N hnapNytX I Xkva mXv I \ Iphn I bXbx ]mcZin\x II 118. cYymbmw _lp hkv{XmWn I `nm kh{X e`ytX I `qanx imkvXn hnkvXom I bXbx tI\ ZpxJnXm II 119. {]] aJnew bkvXp I PmRm\mu PqlqbmZyXnx I B\ynkmamtcm]y I tkmntlm{Xo apZmbXnx 120. {]hrnx Zznhn[m t{]mm I ammco ssNh hm\co I m\m`ymkhXm tamXp hm\cot`mIXztah N 121. \m ]rjvSwx IkyNnXv {_qbm Nm\ymtb\]rXx I P\\m]n ln ta[mho PUhtm IamNtcXv 122. kthjm tah ]m]m\mw I kwLmtX kap]ntX I Xmcw ZzmZi kml{k a`ytkt Z\w ln XXv 123. bkvXp ZzmZi kml{k {]Whw P]tX \zlw I Xky ZzmZi`namsskx I ]cw {_ {]ImitX I CXyp]\njXv
AYhm hmn\v in sImSpWsancnn au\w hcnpI icocw innWsan D]khn pI, a\ns\ innWsan {]mWmbmawsNpI, PohnI Ifm _\n s]Spp. hnZybm AXn \nv tamN\w t\Spp. AXn\m m\nbmb

111. ss\hmZ`oX]mtYbw I bXnx InnZ\m ]Zn I ]Izam]p KrlvWobmXv I bmhZw \ e `ytX II 112. \ocpP bphm ssNh I Znp\mhktY htkXv I ]cmw \n{]Xn{Km]yw I \ ZZym IY\ II 113. ssZ\y `mhp `qXm\mw I ku`Kmb bXn ivNtcXv I ]Izw hm bZn hm]Izw I bmNamt\m {htPZ[ 114. AZm\]tcm `np hkv{XmZo\w {]Xn {Klo I BhnIw hm\mhnIw hm I XYm ]]Sm\]n II 115. {]XyKrly bXnXm I ]XtXyh \ kwibx I AssZzXw \mham{inXy I PohpmXzam]v\pbmXv. II
B]p ImemsX kw\ymkn hgnnehn\v Hpw ssIhiw shbvcpXv. Av ImemnbXv Inn bnn ]Izmw kzoIcnmw. BtcmKyhm\pw bphm hpamb kw\ymkn Hcnepw A\ys Krln IgnbcpXv.apffhp thn Fsnepw hkvX p hmpItbm sImSppItbm ]mSn. A\ycpsS \v Bmambn {ianWw. ]mIw sNbvXtXm A tXm Bb hkvXp hmpItbm sImSppItbm ]mSn. A\ycpsS \v Bmambn {ianWw. ]mIw sNbvXtXm AmtXm Bb hkvXp BhiysSpXv At[mKXnv ImcWamWv. Blmcn AXymn ImpI, anI hkv{ Xw Infn hkv{Xw ]p hkv {Xw

813

I kw\ymkn In \npw Hgnncnpp. sXcphp


Ifn \nv ]gb XpWn [mcmfw Inpw. `nbpwkpe` amWv. ChnsSbpw Ddm CSw Inpw. ]ns kw\ym knv Fn\mWv Zp:Jw? k\ymkn {]]amsI m \mnbn ZlnnWw Xs Bmhn Bmhns\ Pzennph\mWv almm\nbmb Antlm{Xn. ammcn Fpw hm\cnsbpw hrnI phn[apst{X. m\m`ymknIv apJyambpw ammco hrnbmWv. A{][m\ \nebnhm\co hrnbpw BImw. tNmZnmsX bmsXmpw Atmp tIdn

]dbcpXv. Bscnepw A\ymbsn tNmZnmepw ancpXv. Cu amXncn Lfn Adnbmsanepw PUs\tmsebpw aqUs\tmsebpw s]cpamdWw. GsXnepw ]m] IrXyw \Sm ]ocmbncw XmcI a{w P]nv ]m]w ]cnlcnWw. Znhkhpw ]Xn\mbncw Dcp {]Whw P]nph\v ]{pamkn\pffn Xs ]c{_s kmmXvIcnphm Ignbpsam Wv D]\njpIfpsS Dn. k\ymtkm]\njv kam]np.

kc-kz-Xo-c-l-tkym-]-\n-jv 3
2. kc-kzXo Zi tmIym k ENm _oP-an-{ibm kvXpXzm P]vXzm ]cmw knn ae`w ap\n-]pw-Khm 3. Ejbx Dux IXw kmc-kzX {]m]vXnx tI\ [ymt\\ kp{hX alm kc-kzXo tb\ XpjvSm `K-hXo hZ 4. ktlm-hmNm izmem-b\x Aky {Xn kc-kzXo Zi-tm-Ia-lm-a-{-ky-A-l-am-izm-em-b\ Ejnx A\p-jvSp]v Ox {iohmKo-izco tZho-Xn. bZzm-KnXn _oPw tZhow hmN-anXn inx {]mtWm tZhoXn Ioe-Iw. hn\n-tbm-KkvXX {]nXyt {iZv[mta[m {]m [mcWm hmKv tZhXm alm-k-ckzXo tXyssX cwK \ymkx aljn-am `K-hm Biz-em-b-\s ASpp sNv At-ls bYm-hn[n ]qPn--Xn-\p-tijw tNmZnp: ""`Khm-s\, GsXmcp m\w aptJ-\-bmWv ]Zm--I-amb ]cta-iz-cs\--n-bp kv]jvS-amb t_m[w Dm-Ip-Xv? Cu m\w Fs\ t\Smw. Abvv GsXmcp tZhX-bpS D]m-k-\-sImv XXz-m\w e`n-m Ign-p.

imn ]mTw Hm. hmMv ta a\-kn-{]-Xn-jvTnXm at\m ta hmNn {]Xn-jvTn-Xam-hn-cm-hn a G[n thZky a BWo x {ipXw ta am {]lm-ko-ct\-\m-[otX \mtlmcm-{XXv kwZ-[man EXw hZn-jym-an. kXyw hZn-jyman. Xm-a-hXp XZz-m-c-a-h-Xp. Ah-Xp-amw. AhXm-h- mc ah-X p-h- mcw. Hmw. imnx imnx imnx
Fs hmv a\-n nc-am-bn-cn--s. a\v hmn nc-am-bn-cn--s. {]Im-im-mhm Fs apn Av {]Xy--am-I-tW. tl hmMv, a\-p-I-sf, \n cp-t]cpw Fs thZ-m-\-n-\m-[m-c-am-W.v AXn-\m Fs thZm-[y-b-\s \in-n-cp-X.v Cu thZm-[ym-b-\n Xs-bmWv Rm cmhpw ]Iepw Nne-hgn-p-Xv. Rm EXw ]d-bpw. kXyw ]d-bpw. Fs cn-pI. hm-hns\ cn-p-I. Fs cn-p-I. hm hns\ cn-p-I. hm-hns\ cn-p-I. Hmw. imnx imnx imnx

1. Ejtbm l ssh `K-hw Bizm-em-b\w kw]q-Py-]-{]Nvipx tIt\m-]m-tb\ XXvm\w XXv ]Zmm h`m-kIw bZp-]m-k\bm Xzw Pm\mkn `K-h hZ -

814

I AXn-s\-p-dnv ]dp Xcm Zb-hp-m-IWw. Bizem-b-\ ]dp: ""aljn-am-sc, Rm _oP-a{k lnXw ]p aljn-am-cp kc-kzXo Zi-tm-In-ap-tJ\ D]m-kn-p-sImv ]cm-knn {]m]n-p. aljn-am tNmZnp B kmc-kz-X-a{w Atbvv GXp [ym\w sImv F-s\-bmWv knn-Xv? B a{ns aln-a-bm-em-Wtm Abvv `K-hXn alm-e-vanbpsS A\p-{Klw e`n-Xv. Rpw B D]mbw ]d p Xcp-am-dm-I-Ww. CXp-tIv Bizm-em-b-\ ]dp: {io kc-kzXo Zi-tmIo alm-a{-ns Ejn Rm Xs-bm-Wv. CXns Ov A\p-jvSp-m-Ip-p. tZhX hmKo-iz-cnbpw _oPw bZzmKv BWv. in tZhn; hmNw IneIw; {]mtWm tZhn CXns hn\n-tbmKw {iohm-Koizco tZhXm {]oXn-bm-Wv. {i, ta[, {]m, [mc-W, hmKvtZ-hX alm-k-c-kzXn Fo a{-sImv AwK\ym- kw.

11. {low B t\mZnthm _rlXx ]h-XmZm kckzXo bP-Z mKw Xp bw lhhw tZho PpPpjm- tWm LrXmNo imw t\m hmNm apiXn irtWm-Xp.

12. ]mh-Im\ CXn a{ky a[p- Ejnx Kmb{Xo Nx kc- k zXo tZh- X m. {ioanXn _oP- i nx IoeIw CjvSm hn\n-tbmKw at{W \ymkmx 13. bm h ]Z hmIym kzcq- t]- s sWh htX A\m-Zn-\n-[\m-\m kmamw ]mXp kckzXo 14. {iow ]mhIm \x kc-kzXo hmtP-`n hmPn\o ]Xo. bw hjvSp [nbm hkpx 15. tNmZ-bn-{XoXn a{-ky-a-[p- Ejnx Kmb{Xn Ox-kc-kzXo tZh-Xm. pan-Xn-_o-P-inx Ioe Iw at{W \ymkx
Hmw. {]mtWm tZho F a{-ns Ejn `c-ZzmP\pw Ov Kmb-{Xnbpw tZhX kc-kz-Xn-bp-am-Ip-p. Hmw. \ax _oPw. thZm {_ XXz kzcq-]n-Wnbpw hn`n \ma-cq-]-fn {]Xy--s-Sp hPw B kc-kzXn Fs cn-s.

5. \nlm-clmc L\-km-c-kp[m Icm`mw Ieym-WZmw I\I NI Zma `qjmw Dpw-K-]o\ IpN-Ipw-`-a-t\m-lcmw Kow hmWow \aman a\km hNkm hn`qssXy

[ym\w av, app-am-e, Iq-cw, N{ ChbpsS tim` Iehfpw IeymW Zm{Xnbpw I\I NI-Zm-a-`q-jbpw XSn IpN-Ipw-`--fm at\m-l-cnbpw Bb Zm\-m kptim-`n-Xbpw kvXpXn-p--hsc cnhmWo-tZ-hnsb sFiz-cy-n-\mbn Rm a\-p-sImpw p-hfpw A-h-Xn-bp-amb `K-hXn kc-kzXn km[-Ihmp-sImpw \an-p-p. cmb Rsf A-m ]cn-]q-cm--s.

Hmw. {]mtWm tZho-Xyky a{ky `c-ZzmP Ejnx Kmb{Xo Ox {io kc-kzXo tZh-Xm. {]Wth\ _oP inx Ioe-I w. CjvSmt hn\ntbmKx at{W \ymkx
"Hmw {]mtWm tZhn F a{-ns Ejn `c-ZzmP\pw Ov Kmb-{Xnbpw tZhX kc-kz-Xn-bp-am-Wv.

"B \uZnhm F a{-ns Ejn A{Xnbpw Ov A\p-jvSppw tZhX kc-kz-Xn-bp-am-Wv. thZ-th-Zmw-K-fn kvXpXn--s-n-cn-p-hfpw ]c{_--ns AssZzX in-bp-amb `K-hXn kc-kzXn Fs cn-s. D]m-ky-bmb tZhn kc-kzXn tPymXna-b-amb kptemI-p-\npw Xmsg ]h-Xm-Im-c-amb taLfpsS a[yn-eqsS R-fpsS b-n hp tNc-Ww. tZhn R-fpsS kvXpXn-I-fm {]k--bmbn R-fpsS kvtXm {X- tI-s. "]mh-I m\' F a{-ns Ejn a[p--bpw Ov Kmb-{Xnbpw tZhX kc-kz-Xnbpw BIp-p. h--fnepw ]Z--fnepw hmIy-nepw A-klnXw kh{X hym]n-n-cn-p-hfpw BZy-m-Xo-Xbpw A\-cq-]n-Wn-bp-amb tZhn kc-kzXn Fs cn-s. Fm-h-scbpw ]cn-ip- -cm- p-hfpw Aw sImpw Iw sImpw e`y-am-Ip [\w km-Zn-m Imc-W`q-Xbpw Bb tZhn kc-kzXn R-fpsS b-n hcm Xmev]cyw hln--s.

7. thZm XssXz-Ikz-cq]m ]c-amXx \ma cq]m-\m hym km amw ]mXp kc-kzXo 8. Hmw {]mtWm tZho kc-kzXo hmtP `nhmPo \oh-Xn [o\m-a-h-Xy-hXp. 9. Hmw t\m Znh CXn a{ ky A{Xn Ejnx {XnjvSp]v O. kc-kzXo tZh-Xm. {loanXn _oP- i n Ioe-I w. CjvS mt hn\n- t bmKx at{W \ymkx 10. bm kmwtKm-]mwK thtZjp NXptjzssI hKobtX AssZzXm {_Wx inx km amw ]mXp kc-k z-Xo.

815

"tNmZbn{Xn' F a{-ns Ejn a[p-bpw Ov Kmb-{Xnbpw tZhX kc-kz-Xn-bp-am-Wv.

16. B[ym-a-[n-ssZhw N tZhm\mw kay-Ko-izco {]Xy-KmkvtX thZ-obm km amw ]mXp kc-kzXo 17. pw tNmZ-bn{Xow kq\r-Xm\mw tNXo kpa Xo\mw bw Zt[ kc-kz-Xo. 18. atlm A CXn a{ky a[p Ejnx Kmb{Xo Ox kc-kzXo tZh-Xm. ku coXn _oPinx IoeIw at{W \ymkx 19. A-cym-aym-\m hnizw ss{XtemIyw bm\n-bXn cp{Zm- Z n- X ymZn cq]m bkym- a m- t hiy Xmw]p\x 20. [ymbo kh cqss]Im km amw ]mXp kckzXo kux atlm Ax kc-kzXo {]tNm{I bXn tIXp\m [ntbm hnizm hncm-PXn. tZh-m-cpsS t{]c-Wm--I-i-nbpw B[n-ssZ-h-cq-]nWnbpw \psS Dn hmWo cq]-n {]Xn-jvTn--s-hfp-amb `K-hXn Fs cn--s. kXyhpw {]nb-hp-amb hmp ]d-bp-hm t{]cW \Ip--hfpw m\-{]-Zm-bn-\-bp-amb kc-kzXo tZhn R-fpsS bs [cn-n-p-v. "atlm Ax' F a{-ns Ejn a[p--bpw Ov Kmb-{Xnbpw tZhX kc-kz-Xn-bp-am- Ip-p. A-cym-an-bmbn temI-bm{Xw \nb-{n-p-hfpw cp{Zm-Zn-XymZn At\I tZh-X-am-cpsS cq]-n \ne-sImp-h-fp-amb kc-kzXn \s cn--s. -

25. \ma-Pym-Xym-Zn-`ntZ ssZc-jvS[m bm hnI-ev]nXm \ nh n- I - e v] m- \ m h y m k m amw ]mX p kc-k z-Xn. 26. nw bZv hmKv hZn Ahn tNX-\m\n cmjv{SotZ-hm\mw \nj kmZ a{m NX{k DuPw ZpZptl ]bmw kn Iz kznZkym ]caw PKm-a.
"NXzm-cn-hmIv' F a{-ns Ejn DNYy ]p{X\mb ZoL Xapw Ov {XnjvSppw tZhX kc-kzXnbpw _oPw inbpw IoeIw sFw Dw BWv. a{m AwK-\ymkw sNp-p.

A ZrjvSn-bp Pohn-I-fpsS apn hn`n cq]n {]Xy--s-Sp--h-fmb kc-kzXo tZhn Fs cn-s. ]cm-]-iyn a[ya sshJco Fo \mep ]mZ- tN-XmWv hmv. Cu ]Z- m\n-Iv icn-dn-bmw. Ch-bn BZys aqpw lrZb Klz-cn nXn-sN-p--Xn-\m {]I-S-am-Ip-n-. Fm sshJcn P\-v kwkm-cn-m-\p-XIp-p. 11. "bZzmKv hZn' F-Xns Ejn `m-h\pw Ov {XnjvSppw tZhX kc-kz-Xnbpw BWv. \ma-cq-] aptJ\ Fp hn[-nepw \nhn-Iev] cq]-nepw {]Xy--s-Sp `K-hXn kc-kzXn Fs cn--s. Znhy `mh- {]I-Sn-n-p--hfpw m\w {]Zm\w sNbvXv b-n hncm-Pn-p--h-fp-amb tZhn Fm Znp-Ipw thn Ahpw Pehpw Hgp-p-p.

kc-kzXo tZhn Xs-bmav Fm hn[-n-ep-ap I-hym--I-amb _pnsb hnI-kn- n-p--X.v B tZhn 28. hym-hy Kncx kth thZm-ZyxRsf cn--s.

27. tZhow hmN- a nXn a{ky `mhx Ejnx {XnjvSp]v Ox kc-kzXo tZhXmx kucnXn _oP inx IoeIw at{W \ymkx hym-lc-nbmw kh-Im-a-Zp[m t[\px km amw ]mXp kc-kzXo 29. kux tZhow hmNa P\-b tZhm kvXmw hniz-cq]m ]ithm hZn km t\m at{j apPw Zplm-\ m-t[-\phm- K-kvam-\p-]-kp-jvSp-s sX-Xp. 30. DXXz CXn a{ky _rl-kv]-Xn Ejnx {XnjvSp]v Ox kc-kzXo tZh-Xm. kanXn _oP inx IoeIw at{W \ymkx 31. bmw hnZyXzm Jnew _w \na-Y ym-J ne h\m tbmKo-bmXn ]cw m\w km amw ]mXp kc-kzXo

21. NXzmcn hmKnXn a{-k y-D-N Yy ]p{X Ejnx {XnjvSp]v Ox kc-kzXo tZhXm sFw. CXn _oP in IoeIw atW \ymkx 22. bm {]XyIv ZrjvSn-`n Pnssh hyPy-a m\m \p`qbtX hym]n\o m]vXn cqss]Im km amw ]mXp kc-kzXox 23. sFw NXzmcn hmIv ]cn-anXm ]Zm\n Xm\n hnZp {_mWm tb a\o-jnWm Kplm {XoWn \nlnXm t\ K bn Xpcobw hmtNm a\pjym hZ-n. 24. bZv hmKm hZ-oXn a{ky `mhx Ejnx {XnjvSp]v Ox kc-kzXo tZhXm oanXn _oP inx IoeIw at{W \ymkx

816

I 32. kw DX Xzm ]iy ZZ-Ai hmN-arX Xzx


irWz irtWm tXy\mw DtXm-Xzkvssa (X-\zw) hnkt{k Pmtb-h-]Xy DiXn kphmkmx 33. Aw_n-Xa CXn a{ky KyXv kam Ejnx A\p-jvSp]v Ox kc-kzXo tZh-Xm. sFanXn _oP-inx IoeIw at{W \ymkx 34. \ma-c q-] m- Iw khw bkym amth-i yXmw ]p\x [ymbn {_ cqss]Im km amw ]mXp kc-k z-Xo. sFw Aw_n-Xta \Zo-Xta tZhn-Xta kc-kzXn A{]- i kv X m Ch kv a kn {]i- k v X n- a w_ \a kv Ir[n.
tZhow hmNw F a{-ns Ejn `m-h\pw Nv {XnjvSppw tZhX kc-kz-Xnbpw BWv. _oPw inbpw IoeIw kuw BIp-p. a{w aptJ\ Xs \ymkw sN-Ww. hymm- hy- - hm- Wn- I-fmb Fm thZm- Zn- Ifpw bmsXmns\ hym]-cn-p-p. kh-Ima ZpL-bmb B kc-kzXn Rsf cn--s. sshJco hmWn {]mW cq]- n tZh-m- cm krjvSn-s-p. B hmWnsb hn`n tZl-[m-cn-I D-cn-pp. Imat[\p-hn-s\-tmse kpJw \Ip tZhn-{]-k-bmbn R-fpsS kao]w {]Xy--am-I-s. DXXzw F a{-ns _rl-kv]-Xn-bmWv Ov {XnjvSp-.v tZhX kc-kz-Xn-bpw... kc-kz-Xnsb {_ hnZym-cq-]-n Adn--Xn-\ptijw tbmKn-h-cy-m kIe _-fpw hnt-Zn-p-p. tZhn Fs cn-s. tZhnsb Inpw Nne ImWp-n-. tInpw tI p-n-. Fm Nne `mKy-im-en-I-fpsS apn ]Xnsb Iman-p kv{Xo `r k-[n-bn A\m-hrX cq]n Xs Ccn-p--Xp-t]mse hmKvtZhn Xs kzcq]w {]I-S-am-p-p.

36. NXpapJ apJmw t`mP h\-lw-k-h-[p aax am\tk caXmw \nXyw kh-ipm kc-kzXo 37. \akvtX imctZ tZhn Imivaoc ]pc-hm-kn\n Xzmalw {]mtb \nXyw hnZym-Zm\w N tZln ta

38. A kq{Xm-p-[cm ]mi ]pkvXI [mcnWo apm-lmc kam-bpm hmNn XnjvTXp ta kZm 39. Iw_p-I-WvTn-kpXm t{amjvTo khm-`-cW `qjnXm alm-k-ckzXo tZhn Pnlzmt{K kw\n hniyXmw 40. bm {im [mcWm ta[m hmKv tZho hn[n-h-`m ` Pnlzm-{K-kZ\m kamZn KpW-Zm-bn\o 41. \aman bmhn-\o-\mY teJm-ew-Ir-XIp-fmw `hm \ow `h-km] \nhm-]-W-kp-[m-\`nw 42. bm IhnXzw \ncm-Xw apapn Nhm-RvOXn tkm `yss\mw Zi-tmIym \nXyw kvXuXn kc-kz-Xo, 43. Xsskyhw kvXph-tXm-\nXyw ka-`yNy kckzXow `n {im- ` n- b p- ky jam- k mXv {]Xytbm `thXv 44. XXx {]htX hmWo tkzbm efnXm cm KZy-]Zym-ssIx i_vssZx c{]-ta-ssbhnh-nssXx 45. A{iptXm _p[ytX {Kx {]mbx kmc-kzXx Ihx CtXy-hw \nbw hn{]mx km tlm hmN kckzXo 46. B-h nZym abm e_v[ n {_-ssW-h -k\m X\o {_Xzw ta kZm \nXyw kn-Zm-\ cq]Xmx

NXpap-Js apJ-Iae-amb h\-n cmP-lwkw - t]mse kcn-p--hfpw tizX Imn-bp-amb kc-kzXn R-fpsS am\-k-n \nXyw can--s. Imivaoc ]pchm-kn-\n-bmb imc-tZ, Rm \nXyhpw \ns kvXpXn-pAw_n-Xa F a{-nse Ejn KpXvkv\ hZ\pw p. F\nv hnZym-Zm\w \evIp-I. \o Xs NXp `pP-fn A-kq{Xw Apiw ]miw ]pkvXIw Fnh Ov A\p-jvSppw tZhX kc-kz-Xn-bp-am-W.v .. [cn-n-cn-p-p. tZhn-bpsS amhn-S-n apm-lmcw {_-X-Xz-a-dn-bp-h kc-kz-Xn-bn \ma-cq-]bp-tim`n-p-p. tZhn kZm Fs hmn hnl-cn-p-I. amb kq {]]--sbpw Bth-in- n-p-sImv tl Im_p-IWvTn? Acp-Wm-[cn khm-`-cW `qjntX, tZhn tZhnsb [ym\n-p-p. B tZhn Fs cn-s. Fs Pnlzm-{K-n hncm-Pn-- tW. `-m-cpsS \mn tZhn tZhn-am-cnepw amXm--fnepw \Zn-I-fnepw shv Xpv hkn-p-sImv Ahv ia-Z-am-Zn-I {]Zm\w kh t{ijvT-bm- W.v R [\-an-msX \nn- X-sc-tm-se sNp kc-kz-Xo-tZhn {im ta[m [mcWm kzcq-]nWnbpw {_m-hns {]nb-X-a-bp-am-Ip-p. N{-Iem hn`q-bm-bn-cn-p-p. Rv [\-k-arn ssIh-cp-p-I.

817

I jn-X-amb tIi-]m-i-tm-Sp-Iq-Sn-b-hfpw kwkm-c-_--\-a-

54. Bhr-tWmXv ]cm-inx km kwkm-cky ImcWw I-p--h-fp-amb `K-hXn kc-kz-Xnsb Rm \a-kvI-cn-pp. Ihn-Xztam t`mKtam `b-cm-ln-Xytam As- n kmnWx ]pctXm `mXn enwKtamtam B{K-ln-p--h Cu ]p a{fm `KtZ-tl\ kwbpXw

h-Xn-bmb kc-kz-Xnsb `n-]qw ]qPn-Ww. `n {i-tbmsS hn[n-{]-Imcw ]qPnv \nXyhpw `Pn-p 55. NnXn-m-bm-kam-th-im--ohx kymXv hymh-lm-cnIx ` Bdp amk-n-\p-n Xs tZhn-bpsS Ir]bv Aky Poh-Xz-am-tcm-]mXv kmo-Wy]m{X-am-bn-o-cp-p. An-s\-bm-Ip-tm KZy-]-Zym--I]y-h -` m-ktX amb Ih-\n\pw Abm Ignhp tNcp-p. kc-kzXo `-\mb Ihn ap--hcn \npw Hpw {ihn-msX 56. BhrXu Xp hn\-jvSmbmw t`Zm-]m-tX Xs {K--fpsS Aw {Kln-m {]m]vX-\m-Ip]bmXn bXv p. hn{]-m-sc, `K-h-Xn-bmb kc-kzXn Xs Xs Cu XYm k {_-tWm t`Z-am-hr-Xy-Xn-jvTXn `n-bpsS aln-a-sb-n Xs {io apJ-n-eqsS kzbw ]d-n-p--Xm-Wv. {_m-hn \nv F\nv k\m-X\- 57. bm in kvXZzm-imZv {_ hnIr-X-tXz\ `mktX amb {_ hnZy km- Zn-p- hm km[n-p. Ctm Rm kn-Zm-\ kzcq-]-amb \nXy-{_--Xz-m XnIpw [\nA{Xm-]ym-hrXn \mti\ hn`mXn bm- W.v {_ ktbmx

47. {]Ir-XnXzw XXx krjvSw kXzmZn KpW-km-ayXx km-`mXn Nnmbm ZtW {]Xn _nw_-hXv 48. tX\ NnXv {]Xn-_nw-t_\ {Xnhn[m `mZn km ]p\x {]Ir-Xy-hn-n-Xbm ]pcp-j-Xzw ]p\ tX 49. ip kXz {][m-\mbmw ambmbmw _nw_ntXm lyPx kXz-{]-[m\m {]Ir-Xn amtbXn {]Xn-]m-ZytX 50. km ambm kztim]m[nx kh-tky izcky ln hiy-am-b-Xz-ta-IXzw kh-Xzw N Xky Xp 51. kmXzn-IXzmXv ka-jvS-bn-XzmXv kmnXzmXv PK-Xm-a-]n. PKXv Ip-a-Ipw hm Nm\yYm Ip-ao-i-tX. 52. bx k Cuizc CXypx kh-Xzm-Zn-`nKpssWx in Zzbw ln ambmbmx hnt-]m-IrXn cq]Iw 53. hnt] inenw-KmZn {_m-WvUmw PKXv krtPXv A ZrKv Zriy-tbm t`Z _ln {_ ktbmx

58. t_Z-kvX-tbmhn-Imcx kymXv kt \ {_Wn IzNnXv AkvXn `mXn {]nbw cq]w \ma tNXyw-i-]-Iw 59. BZy-{Xbw {_-cq]w PKv{Zq]w XtXm-Zzbw At]y \ma-cqt] tZz kn-Zm-\ XXv]cx 60. kam[nw khYm IpcymXv lrZtb hmYhm _lnx khn-Ievt]m \nhn-Iev]x kam-[n hnhnt[m lrZn 61. Zriy i_vZm\pt`tZ\ khn-Iev]w ]p\ Zzn[m ImamZymn Km Zriym kvXXv kmn tXz\ tNX\m 62. [ymtXbv Zriym-\p-hn-tmbw kam[nx k hnI-ev]Ix AkwKx kn-Zm-\x kz {]t`m ssZzX-hPnXx 63. AkvaoXn i_vZ hntmbw kam[nx khn-I -e v]-Ix kzm\p-`q-Xn-ckm-th-imZv Zriy i_vZm-Zy-t]-nXpx 64. \nhn-Iev]x kam[nx kym-\n-hmX nX Zo]-hXv lrZoh _mly tZti]n bkvan Ikvanw hkvXp \n. 65. kam-[n-c`ym-k-m-{Xm-m-a-cq-]]r-YIv IrXnx kvX_v[o `mthm ckm-kzm-Zm-r-Xobx ]qh-Xx

818

I 66. GssXx kam-[n`nx jUv`n \tbXv

Dm-Ip-p-v. Fm {_-n hnIm-cm-h C. krjvSn- bn Xs- bm-Wp--Xv. AkvXn, `mXn, {]nbw, cq]w, Imew \nc-cw \maw Fo Ap AwK-fn BZys aqsw tZlm-`n-amt\ KfntX hnmtX ]c-am-\n {_-ns kzcq-]amWv; \maw, cq]w Fnh cpw 67. b{X-b{X at\m bmXn X{X X{X ]cm-arX hniz-cq-]m-I-am-Wv. cpw kw_-n-p-tm Xs 68. `nZytX lrZ-b-{K\vYnx nZyt kh kwibmx {_w Cu hniz-cq-]n nXn-sN-p-p. km[-I _mly-ambpw B-cn-Iambpw Fpw kam[nbn Xev]obt Nmky ImWn Xkvan c-\m-I-Ww. lrZ-b-n khn-Iev]-sapw \nhn-Iev]ZrjvtS ]cm-htc sapw kam[n cp hn[-am-Ip-p. khn-Iev] kam-[nv 69. abn PohXz aoiXzw Iev]nXw hkvXptXm Zriym-\p-kn--sapw i_vZm-\p-kn--sapw cp hn`m-Kap-v. a\-n ImamZn hnIm-c- Dm-Ip-p. Cu hnIm\ln CXn bkvXp hnPm-\mXn k c- Zriy--fm-Wv. tNX-\m-mhv Chbvv kmn-bmaptm \m{X kwibx CXyp-]\n-j-v. Wv. AXns\ Zriym-\p-hn--k-am-[n-sbv ]d-bp-p. i_vZmkXzw cPv Xav Fo aqp KpW--fp-sSbpw \p-hn--k-hn-Iev] kam-[n-bn km[-I, Xm AssZzX kam-th-im {]IrXn krjvSn--s-p. Im-Sn-bn kzcq-]\pw kwK-cln-X\pw kzbw {]Im-i\p-am-sWv {]Xn-_ nw_w ImWp- -Xp-t]mse Xs {]Ir-Xn-b n Nnn- p- p. Xm Xs-b mWv kn-Z m- \ - -s \pw tNX\m {]Xn-_nw_w kXy-sav tXmpw. BtN-X\Nnnpp. B-cq-] m-\p-`q-Xn-bmb ckm-t h-i-m bpsS {]Xn-_nw-_-m {]IrXn aqp hn[-n-sepw Zriy-i-_vZsf Dt]--tbmsS hon-p km[-Is tXmpw. {]IrXn kwtbmKw sImmWv a\p-jy\v Cu lrZbw \nhn-Iev] kam-[n-bpsS kpJw tNcp-p. \n tZlw Inn-bn-p--X.v kXz-Kp-W{]-[m-\-amb {]Ir-Xn-am-bhmX Zo]w t]mse-bmWv km[-Is nXn. lrZ-bm- bm-Wv. amb-bn {]Xn-_nw- _n-X-am-Ip tNX\ Xs AP`mK-p-m-Ip kam-[npw cp cq]--fm-Wv. AXpm-hv. amb khm-\m {_-ns Bm-Im-cn-Wnt]mse shfn-bnepw GsX-nepw hkvXp-hn-t\mSv Nnbm-Wv. ambsb hi-m-pI AZzn-Xo-b\pw kh--\pn GIm-{KX Dm-bn--gn-m AXv kam-[n-bm-bn. am-Ip-I. {_-ns apJy eWw Ch-bm-Wv. {_w Zriy-n-sbpw {`jvSm-hn-sbpw hnth-I-m BZys kI-e-Xn\pw kmn kzcq-]am-Wv. AXv {]] krjvSn coXn-bn-e p kam[n Dm-I p- p. {]tXy-I-amb Hcp sNm\pw Cm-Xm-m\pw ap-hn-[-n-em-m\pw ihkvX p-hn-t\mSv AXns \ma-cq-] - `n--sfp am-Wv. hnt]w Bh-cWw Ch-bmWv amb-bpsS cp tXmn-bm AXn-\m-{ib `qX-amb tNX-\sb-n Nnin-I. hnt-]-in enwK-tZlw apX {_mWvUw bp-m-Ipw. CXmWv cm-as Xc-n-ep kam-[n. hsc-bp kI-eXpw krjvSn-p- p. Bh-c-W-in ssNX-\y-c-km-\p-`q-Xn-bm Dmb Bthiw \nanw {ZjvSm-hn\pw Zriy-n-\p-an-Sbvp A-chpw {_kvX_v[X ssI hcp-Xv aqm-as hn[-n-ep kamn\pw krjvSnpw Xn-ep A-c-sbpw Bh-cWw [n-bm-Wv. Cu kam-[n-Ifn PohnXw \bn--Ww. ico-cmsNp-p. AXv _-\m--Iam-Wv. tNX-\bpsS {]Xn`n-am\w hnv ]c-am--X-Xz-m-\-ap-m-bm a\v Fhn_nw_w Imc-W -cq-]n-ep {]Ir-Xn-bn \nln-X-amsS-sbmw Fptam Ahn-sS-sbmw Aar-Xzm-\p-`-hap-mIptm temI-n Imcy-Im-cn-bmb Poh Dm-Ip-p. Ip-p. AtXmsS kIe kwi-b-fpw \in-p-p. lrZBtcm- ln- X-am-I-bm AXns PohXzw kmn- bmb {_b-{K-n-I Xpd-p-p. \njvIe-hp-amb {_-ns nepw ]co-n-s-Sp-p. Bh-cW in amdp-tm ^e-ambn kI-e-I-fpw bn-p-p. Fn Iev]nt`Zw kv]jvS-am-Ipw. AtXm-sS Poh-Xz-ns nXn kamX-amb Pohn-Xzhpw Cui-Xzhpw Iev]n-X-amWv; hkvXpX ]n- p- p. krjvS n {_--fpsS t`Zs Bh-cWw AXm-sWv a\-n-em-p--h Poh-p--\m-Ip-sa-sNp inp hg-p {_w hnIm-cb p--amXn kwi-b-an Fv D]-\n-j-v. sW tXm \nn- p- p. Bh- cWw amdn-bm Xs kc-kz-Xo-c-l-tkym-]-\n-jv kam-]n-p. {_-n-sbpw krjvSn-bp-sSbpw t`Z-ns {]XoXn

Q
N P

819

I
1
imn-]mTw

kmhn-{Xyp-]-\n-jv

K
3

Hmw B]ym- b p aamw- K m\n hmIv {]mWpx t{im{X-atYm _e-an-{n-bmWn N khmWn khw {_tm-]-\n,Zw amlw {_-\n-cm-Ipcyw am am {_ \ncm-I-tcm-Z-\n-cm-I-cW akvXz-\n-cm-I-cWw ta Akv X p. XZm- \n \nctXb D]- \ n- j p [mkvtX abn kp tX abn kp Hmw. imnx imnx imnx
Fs AwK- ]pn {]m]n-- tW. {]mW, Npv, t{im{Xw, _ew, C{n-b Fnh ]pn-{]m-]ntW. Fm D]-\n-j-p-fpw {_m- - I--fm-Wv. Rm {_s \ncm-I-cn-m-Xn-cn--tW. {_ Fs \ncm-Icnm-X n-c n--tW. As\ {_-\n-c -X- \ m-b n-c np F\nv D]-\n-j-Zp--amb {_s {]m]n-m-\n-S-h-ctW. Hmw imnx imnx imnx

8. Ix khnXm Im kmhn{Xo a\ Gh khnXm hmIv kmhn{Xo k b{X aukvX-ZzmIv b{X hm hmIv X-\kvtX tZz tbm\o XtZIw anYp-\. 9. Ix k hnXm Im kmhn{Xo ]pcpj G h khnXm kv{Xo kmhn{Xo k b{X ]pcp-j -k vX Xv kv{Xo b{X hm kv{Xo k ]pcp-jkvtX tZz tbm\o XtZIw anYp\w
Bsc khn- Xm- shp ]d- bpp? Bsc kmhn{Xnsbp ]d-bpp? An-Xs khn-Xm-hv. ]rYzn kmhn-{Xn-bpw. FhnsS An-bptm AhnsS ]rYznbpv. FhnsS ]rYznbpv AhnsS An-bp-v. Ah cp-t]cpw tbm\n-I-fmWv. AXm-bXv {]]--ns {km--fmWv Ah Hcp anYp-\-am-Ip-p. BcmWv khn-Xmhv? BcmWv kmhn{Xn? hcp-W Xs khn-Xm-hv. Pew kmhn-{Xn. hcp-W-\p-n-Sv Pe-apv. Pe-ap-n-Sv hcp-W-\pw. cp t]cpw {]]-tmev]n Im--fmWv Ah anYp-\-am-W.v BcmWv khn-Xmhv? BcmWv kmhn{Xn? hmbp Xs khn-Xm-hv. BImiw kmhn-{Xn. FhnsS hmbp-hptm AhnsS BIm-i-hp-ap-.v Ah Hcp tbm\n-bm-Wv. Hcp anYp\-am- W.v BcmWv khn-Xmhv? BcmWv kmhn{Xn? hmbp Xs khn-Xm-h.v BImiw Xs kmhn-{Xn-bpw. hmbp-hp-n-Sv BIm-i-ap-v. BIm-i-ap-n-Sv hmbphpw Ch bm\nbmWv Hcp anYp-\am-W.v BcmWv khn-Xmhv? Bcv kmhn{Xn? b-amWv khnXm- h.v Ov kmhn- {Xn-bpw, b-ap-n-Sv Opw Op-n-Sv b-hp-ap-v. cpw Hcp tbm\n-bm-Wv. Hcp anYp-\-am-Wv. BcmWv khn-Xmhv BcmWv kmhn{Xn? Kn-p taLw khn-Xmhpw hnZypv kmhn-{Xn-bp-am-Wv. hnZyppw kmhn-{Xnbpw At`- Zy-am-Wv. cpw Hcp tbm\nbpw Htc anYp\-hp-am-Wv. khn- Xm-hm-cmWv? kmhn{Xn BcmWv? kqcy khn-Xmhpw. kz-temIw kmhn-{Xn-bp-am-W.v cpw tNn-cn-pp. cp-t]cpw Hcp tbmKn-\mWv Hcp anYp-\-hp-am-W.v BcmWv khn-Xm-h,v BcmWv kmhn{Xn? a\vkkv khnXmhpw hmWn kmhn-Xn-bp-am-Wv. a\-p-f-fn-Sv hmWnbpw hmWn- bp-n-Sv a\-p-ap-.v cpw Htc tbm\n-bmWv Htc anYp-\-am-Wv.

1. Ix khn-Xm, Im kmhn{Xo An-tch khnXm ]rYnho kmhn-{Xo, k b{Xm-n-kvXXv ]rYnho b{X ssh ]rYnho X{X-nkvtX tZz tbm \o XtZIw anYp\w 2. Ix khnXm Im kmhn{Xo hcpW Gh khnXm B]x kmhn{Xo k b{X-h-cpW kvXZmt]m b{Xhm B]kvX Zzcp-WkvtX tZz tbm\n XtZIw anYp-\w. 3. Im khnXm Im kmhn-{Xn. hmbp-tch khnXm BImix kmhn{Xo k b{X hmbp kvXZm-Imtim b{X hm BIm- i - k v X - Z zm- b pkv t X tZz tbm\o XtZIw anYp\w 4. Ix khnXm Im kmhn{Xo b Gh khnXm O mk n k mhn{X n k b{X b k vX {X Omwkn b{X hm Omwkn k bkvtX tZz tbm\o XtZIw anYp\w 5. Ix khnXm Im kmhn-{Xo. kvX\-bn-Xv\p-tch khnXm hnZypXv kmhn{Xo k b{X kvX\-bnXv\p kvXZzn hnZypXv b{X hm hnZyp-{X kvX\-bnXv\p kvtX tZztbm\o XtZIw anYp\w 6. Ix khnXm Im kmhn- { Xn. BZnXy Gh khnXm Zyux kmhn{Xo k b{Xm-Zn-Xy-kvXyux b{X hmZyu-kvX-Zm-Zn-XykvtX tZz tbm\o XtZIw anYp\w 7. Ix khnXm Im kmhn-{Xn. N{ Gh khnXm \-{XmWn kmhn{Xn k b{X N{-kvX---{XnWn b{X hm \-{XmWn k N{-amkvtX tZztbm\o XtZIw anYp-\w.

820

I BcmWv khn-Xm-h,v BcmWv kmhn{Xn? ]pcp-js\ khn-Xmshpw kv{Xo kmhn-{Xn-sbpw ]d-bp-p. FhnsS ]pcpj-\ptm AhnsS kv{Xobp-v. FhnsS kv{Xobptm AhnsS ]pcp-j-\p-ap-v. Ah cp-t]cpw Hcp tbm\n-bmWv. Hcp anYp-\-am-Wv.

10. Xkym Gh {]Yax ]mtZm `qkvXXv khn-XphtcWy anXy- nssh htcWy amt]m htcWyw N{am htcWyw Xkym Gh ZznXobx ]mtZm `Katbm At]m `qthm `tm tZhky [oalo Xynssh `q BZntXym ssh `-{am ssh `x Xkym Gh XrXobx ]mZx kz[otbm tbm\x {]tNm-Z-b m-ZnXn kv{Xn ssNh ]pcp- j {]P-\ btXm tbm hm GXmw kmhn-{Xn-tahw thZ k ]p\ arXyp PbXn _em-Xn-_-etbm hncmSv ]pcpjx Ejnx Kmb{Xo Ox Kmb{Xo tZhXm BIm-tcmIm-c-a-Imcmx _oPmZymx p[m-Zo\n ckt\ hn\ntbmKx oan-XymZn jUw-K-\ymkx [ym\w AarX Ic-X -em{Ku kh-kw-Po-h-\mVym hL-l-cWkp-`u thZ-kmtc abqtJ - {]W-h-a -b-h n-Imcu `mkvI-c m-Im-c-tZMu kX-X-a\p `th f lw Xu _lm-Xo-_-emu Hmw {low. _te alm-tZhn {low alm _te ow NXphn-[-]p-cp-jm#v-X-Ykn-n-{]tZ XXv khnXph-c-Zm-otI {low htcWyw `tm-tZ-hiv ]cZm- n- tI, AXn- _ te kh-Z -b m- aqt, _te k-p-{Z-{`-tam-]-\m-in\n [maln [ntbm tbmt\m PmtX {]Np-cymtbm {]tNm-Z-bm-Xv, bmZm-ntI {]Wh-in-c-kvIm-n-tI, lpw ^Sv kzmlm Ghw hnZzm IrX-IrtXym `hXn kmhnXym Gh kmtem IXmw PbXn CXyp-] -\n-jv
`qx X-hn-Xph-tcWyw BWv kmhn-{Xn-bpsS {]Ya-]mZw An, Pew, N{ Fo tZh-m htc-Wy-am-W.v

kmhn-{Xn-bpsS ZzoXob ]mZw `qh--B-Ip-p. `tm tZhky [oa-ln--AXv tXtPm-a- b-am-W.v An, kqcy, N{ Fo tZh-m- cmWv `-tX-P-p- I. kmhn-{Xn- bpsS XrXob ]mZw [otbm tbm \ {]tNm ZbmXv BWv. Cu kmhn{X tZhnsb Krl-kvXm-{ i-a-[s kwc-n-p-sImv a\-n-emp kv{Xo]p-cp-j-m ac-W-hn-ap--cm-Ip-p. Ahv ]p\-cm-h-\-an-. _e, AXn-_e F cp hnZy-I-fp-v. Ah-bpsS Ejn hncm-Sv]p-cp-j\m-W.v Ah-bpsS Opw tZh-Xbpw Kmb{Xn-bm-Ip-p. AXnse AImcw _oPhpw DImcw inbpw aImcw Ioe-I-hp-am-Ip-p, hni-n \np \nhr-n-mbn-mWv CXns hn\n-tbmKw ow F am[y-a-m CXns jUw-K-\ymkw sN-Ww. Hmw ow lrZ-bmb \ax Hmw ow inctk kzmlm, Hmw ow inJmssb hj-Sv, Hmw ow Ih-Nmb lpw, Hmw ow t\{Xmb huj-Sv, Hmw ow Akv{Xmb ^Sv--[ym\w

Rm _emXn- _- e-I-sf hnZy-I-fpsS tZh- msc A\p`-hn- p-p. Ah kqcys\ {]Im-i-h-m- p--hcpw {]mWkz-cq-]n-I-fpw, ambq-Jm-h-en tN-hcpw thZ-km-c-kz-cq-]nIfpw ]m]m-]-lm-cn-Ifpw {]W-h-kz-cq-]-lm-cn-Ifpw khhn[ kwPo-hn\n inv Ccn-n-S-fpw Ic-X-e-n AarXw [cn-p--h-cp-am-Ip-p _emXn _e-IfpsS tZhm-cpsS a{w CXmWv

ow _te alm-tZhn {low alm-_ te ow NXphn[ ]pcp-jm knn-{]-tZ, khn-Xp hcZm-n-tI, {low htcWyw `tm AXn-_te khZ- b m-a qt, _te kh- p-{- tam-] - \ m-i n-\ n, [oaln [ntbm \ PmtX {]Np-c bm {]tNm-Z- b mntI {]Wh inc-kvIm-ntI lpw ^Sv kzmlv.
Cs\ Cu hnZy-Isf Adn-bp--h [\y-\m-bn-ocp-p. Ah kmhn-{Xn-tZ-hn-bpsS temIw {]m]n-m Ignhp t\Spp Fv D]-\n-j-v. kmhn-{Xyp-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn- ] mTw

kotXm-]-\n-jv

Hmw. `{Zw It-`nx {ipWp-bma tZhm-`{Zw ]tiy-am-p-`nb-P {Xmx nssc-cw-ssK-k vXpjvSp

hmw kkvX -\ p- `o hytia tZh-l nXw bZmbpx kzkvXn \ Ct{m hr {ihmx kzkvXn\x ]qjm

821

I hniz-thZmx kzkvXn \ kvXmtym Acn-jvS-t\anx


kzkvXnt\m _rl-k v]-XnZ-[m-Xp.
tZh-m-s c, R ImXp-I sImp \Xp tIm-\n- S-h-c-s. Ip-I sImv \Xv ImW-s. kpZrV--fmb AwK--fmepw tZl-mepw \nsf kvXpXnp-sIm-n-cn--s. tZh-m Rv \n-bn-n-p Bbpp apgp-h\pw R A\p-`-hn--s. alm-Ionam-\mb C{ Rv \ sN-s. A{]-Xn-tcm[ KXn-bmb Kcp-U Rv \ sN-s. _rl-kv]Xn Rv \ sN-s.

lemt{K kap-Xv]m XrXobm CuIm-c-cq-]nWo Ahy kzcq]m `h-X oXn kotX XypZm-l-cn iu\-Io-tb.

1. tZhm l ssh {]Pm-]Xna {_qh Im koXm Inw cq]m-anXn k tlm hm N {]Pm-]Xnx km kotX-Xn. 2. aqe-{]-IrXn cq]-XzmXv km koXm {]IrXn cpNy-tX. 3. koXm CXn {Xnhm-m, kmm - m-bm-a-bn-`-thXv hnjvWpx {]] _oPw N ambm CuImc DNytX 4. kImcx kXy-a-arXw {]m]vXnx tkma IoytX XIm-c-kvXmc evaym N sshcmPx {]kvXcx kvarXx
{]Pm-]-Xn-bmb {_m-hn-t\mSv tZh-m Hcn- tNmZnp: "koXm-tZ-hn-bpsS cq]w F-s\-bmWv? Ah- BcmWv? AXv Rv ]dp XcnI?' {_mhp Cs\ ]dp: koX in kzcq-]n- Wn-bm-Wv. aqe {]IrXn-bm-b- Xn- \m B tZhnsb {]Ir-Xn-sbp ]d-bp- p. {]Wh-ns {]IrXn cq]nWn F \ne-bnepw B tZhnsb {]Ir-Xn-sbp ]d-bp-p. Ah kmm tbmK-amb Xs-bm-Wv. koX F \maw aqp h-ap--Xm-Wv. kq hniz-{]-]-ns _nPw `K-hm hnjvWphm-Ip-p. At-lns tbmK-am-b-bpsS cq]w Cu Imcam-Wv. kIm-cs kXyw, knn, N{, {]m]vXn Fnh-bpsS hmN-I-am-W.v ZoLm-Im-c-bp--amb aImcw hnkvXcn-p-Xpw alm-evan cq]-tmSp IqSnbXmsWv ]db-s-n- p-v.

CuImc cq]n-Wn-bmb Ahy--a-lm-amb Xs AarXm- - Imw-K--fnepw Znhy hn`q-j-W- - fm Aew-Ir-X-bmbn {]Xy--s-Sp-p. tZhn Xs Hm-as cq]-n i_vZ {_-abn-bm-Wv. Ah {]k-bmbn _pn cq]-n t_m[w {][m\w sNp-p. tZhn Xs ZznXob cq]-n `qan-bn {]Xy--s-tm P\-Icm-Pm-hns bmK-`q-anbn lem-{K-n\npw {]Xy--s-p. Ah-cpsS XrXoX-cq]w CuIm-c-a-bhpw Ahy--hp-am-Wv. Cu aqp cq]-fp-sSbpw kwbp cq]-n \nv koX F \maw Dm-bn-sbv ]d-b-s-Sp-p. C{]-Imcw iu\-Iob X{nepw ]d-n-p-v.

7. {iocma kmn-y-him-KZm-[mc ImcnWo - Dev]n nXn kwlmc ImcnWmw kh-tZ-ln-\mw. 8. koXm `K-hXo tbm aqe-{]-IrXn kwPvRnXm {]W-h-XzmXv {]Ir-Xn-cnXn hZn {_-hm-Zn\
{iocm-as \nXy-km-n-y-m koX PK-Zm-[m-c-Imcn-Wn-bm-Wv. Ah Xs-bmWv kh-{]m-Wn-I-fp-sSbpw Dev]-nv tlXp. nXn kwlm-c-Im-cn-Wnbpw Ah Xs. aqe-{]-Ir-Xn-sbp {]kn--amb `K-h-Xnbpw Ah Xs. {]W-hkz-cq- ]n-Wn-bm-I -bm {_-m-\n-I Ahsc {]Ir-Xn-sbv ]d-bp-p.

9. AYm tXm {_ Pnmkm CXn. 10. km kh-th-Z-abo kh-tZ-h-abo kh temIabo kh Ion-a bo kh-[-abo khm[mc Imcy-Im-c -W -abn alm eva o. tZth-iky `nm-` n cq]m tNX\m tNX-\ m- nIm {_ mh-cm-nIm XZvKp-W-I hn`m-K-t`-ZmXv icoc-cq-]m. tZhjn a\pjy Kh cq]m Akp-ccmk `qX-t{]X ]nimN `qXmZn `qX-ic oc cq]m `qtX-{n-bm\n {]mW-cq-t]Xn N hnm-btX A\cw {_ Pnm-k.
Ah kh tZh-a-bnbpw kh-th-Zm-n-Ibpw khtem-Im-n-Ibpw kh-Ion-a-bnbpw kh-[m-nIbpw khm-[m-c-Im-cy-Im-c-Wm-n-Ibpw alm-e-van-bp-amWv. tZhn `K-hms `nm-`n--kz-cq-]n-Wnbpw tNX\m tNX\m-n-Ibpw {_-m-]-cm-n-Ibpw XZvKpW I-hn`m-K-t`-Zm ico-cm-n-Ibpw tZhjn a\p-jy-K-h cq]n-Wnbpw Akp-c-cm-k `qX-t{]X ]nim-Nm-Zn-IfpsS ico-c-`q-XIw kh-Po-hn-I-fp-sSbpw C{n-b-a\ {]mW-cq-]nWn- bp-am-Ip-p.

5. Cu Imc-cq-]nWn tkmam-ar-Xm-h-b-hZn-hym-e-m-c-{kMv aun-Im-Zym-`-cWm-ew-IrXm alm-ambm Ahy cq]nWo hym `h-Xn. 6. {]Yam i_v Z {_- a bo kzmZymb Imte {]km DZv`m-h\ Ico kmoIm ZzXobm `qXte

822

I 11. km tZho {Xnhn[m `h-Xn. kymk t\m


inx {Inbm-inx kmmXv in-cn-Xn. 12. Cm imnx {Xnhn-[m-`-hXn {io`qan \oem-nIm
`{Z kzcq-]nWo {]`m-h-cq-]nWo tkma-kq-cymn cq]m`-hXn. tkmam-nIm Hmj-[o\mw {]`-hXn Iev]-hr ]pjv]-^e eXm Kpevam-nIm Huj-[-t`-jPm-nIm AarX cq]m tZhm\mw alXv kvtXma ^e {]Zm AartX\ Xr]vXnw P\-bn tZhm-\m-a-t\ ]iq\mw XrtW\ X-o-hm\mw kqcym-Zn-k-Ie `ph\ {]Im-in\n Znhm-Ncm{Xn temIm-\n-ta-j-am-c`y LSn-Im-jvS-bma Znh-k-hmc cm{Xn t`tZ\ ] amkXz-b\ kwh--ct`-tZ\ a\pjymWmw iXmbpx Iev]-\bm {]Im-i-am\ Nnc-n{] hy]tZ-ti\ \nta-j-am-c`y ]cm-]-cyw Ime N{Iw PKXv N{I-an-XymZn {]Im-tcW N{I-hXv ]cn-h-am\mx khssky-X-sskyh Imeky hn`mK hntijmx {]Imi cp]mx Ime-cq]m `h-n. B tZhn in-kz-cq-]n-Wn-bmbn Cm-in {Inbmin kmmXv in Fo cq]--fn {]Xy--s-Spp. tZhn-bpsS Cm in-tbmSp IqSnb kzcq]w aqp hn[-n-ep-v. {iotZ-hn, `qtZhn \oem-tZhn Fo cq]-fn. tZhn awK-f-cq-]nWn {]`mh-cq-]n-Wn, N{, kqcy, An Fo cq]--fnepw AXyw tXP-kzn-\n-bmbn {]Xy--s-Sp-p. tZhn N{s cq]-n {]Xy--sp Hmj-[nIsf ]pjvSn-s-Sp-p-p. IqSmsX tZhn Iev] hrw, eX, Kpevaw, ]pjv]w, ]{Xw, ^ew Huj[, alu-j-[-- Fo cq]--fnepw {]Xy--s-Sp-p. N{cq-]n tZhn-tZ-hmv b-^ew {]Zm\w sNpp. Aw sImv Pohn-I-sfbpw AarXw sImv tZhm-scbpw ]pp-sImv ]ip--sfbpw Xr]vX-bm-p-p. kqcym-Zn-Ip t]mepw {]Imiw \Ip tZhn kI-etem-Ihpw {]Im-iam-\-am-p-p. tZhn cm{Xn, ]I, \nanjw, \mgn-I, ]w, amkw, EXp, Ab-\w, kwh-cw Fo t`Z-m a\p-jy\v \qdp hbv {]Zm\w sNbvXpsImv kzbw {]Im-ikz-cq-]n-Wn-bmbn hn-p-p. \nanjw XpSn ]cmw hscbpw hnfw_ io{L-XmZo t`Z-m ]cn-]q-Ime N{Ihpw Fm AwK-{]-XywK fpw tZhn-bpsS kzcq]w Xs-bm-Wv. AXp-sImv tZhn {]Im-ikz-cq-]n-Wnbpw Ime- kz-cq-]n-Wn-bp-am-Ip-p. -

An kzcq-]n-Wn-bmbn Pohn-Iv A ]m\m-Zn-Ifmepw tkhn-p- -Xn\v hni- n-sbpw Zml-n-sbpw cq]nepw tZh-mv apJy cq]-nepw hr-e-Xm-Zn-Iv iotXmjvW cq]-nepw hr-ns Dnepw ]pdpw \nXym-\n-Xym-cq-]-nepw nXn sNp-p.

16. {iotZhn {Xnhn[w cq]w IrXzm `K-h Xv kev]m\p KptWy\ temI-c-Wmw cq]w [mcb-Xn. {incnXn evao-cnXn ey-amWm `h-XoXn hnm-b-tX. 17. `qtZho kkm-K-cmw`x k]vXZzo]m hkp-cm `qcmZn NXpZi `qh-\ m-\m-a m-[m-c -`qXm {]Whm nIw `h-Xn. 18. \oem N apJ hnZyp-X-m-en\o khu j[o\mw kh-{]m-Wn\mw t]mj-Wmw kh cq]m-`-h-Xn. 19. kakvX `ph-\-kymt[m `mtK Pem-Im-cm-nIm aWvUq-I-a-tbXn `ph-\m-[m-tcXn hnm-btX. 20. {Inbm-in kzcq]w ltcap-Jm-mZx XmZmZv _npx _ntm-tcmw-Imcx HmmcmXv ]c-tam-cma sshJm-\k ]hXx XXv ]htX I-m\ abo-`n _lp-imJm `h-n.
{iotZhn cq]-n aqp-hn-[-n cq]w [cn-p koXm-tZhn kh-temIfpw kwc-n-p-Xn\v {]Xy-s-Sp-p. B L-n tZhn-bpsS kzcq]w evanbpsS cq]-n-emWv ImW-s-Sp-I. kap-{Z-, k]vX-Zzo-]mI ]rYzn-bpsS cq]-n ]Xn-mep temI-n\pw B{i-b-`q-X-bmbn {]W-hcq-]n tZhn {]Xy--s-Spp. tZho-kz-cq-]-n\v `qtZhn Fv ]d-bp-p. hrmZnIfpsSbpw Pohn-Ifp-sSbpw t]mj-W-n\v kh-kz-cq]n-Wnbpw hnZyp-m-bm-ap-Jn-bp-amb \oem-tZ-hn-bpsS cq]n tZhn {]Xy--s-Sp-p. B BZn-in Xs kIe`ph-\--fp-sSbpw ASn-bn Pe-cq-]n `ph-\v B{i-b-ambn hn-p-p. `K-hm hnjvWphns apJ-p-\npw koX-bpsS B {Inbm-in-cq]w \m\m-cq-]n {]I-S-am-bn. B \mZ-n\nv _nphpw _np-hn\nv Hmwm-chpw Dm-bn. Hmm-c-n-\p-a-pdv cma-\m-Ip sshJm-\k ]h-X-ap-v. AXn\v Isbpw m\-sbpw kw_-n ]e imJ- Ifpw Dv.

15. An-cq]m A-]m-\mZn {]mWn\mw qrjv WmnIm tZhm\mw apJ cq]m h\u-j-[o\mw iotXm-jvW -cq]m ImjvtT-jz- _ln \nXym-\nXy cq]m-`- hX n. -

21. X{X {ibo-abw imkv{X-amZyw khm XY Zi\w EKv bpx kma-cq-]XzmXv {XboXn ]cn IonXm 22. tlXp\m Imcy-kn-t\ NXpm ]cn-IonXm EtNm bpw jn kmam\yYhmw Knc-k-kv XYm

823

I 23. NmXptlm{X {][m\ XzmXv enwKmZn


{XnXbw {Xbo. AYhmw Knckw cq]w kma EKv bq- cm- Iw 24. XYm Zni-ym-`n-Nmc kmam-t\y\ ]rYIv ]rYIv GI-hn-izXn imJm-bm-ar-tKzZx ]nc-IonXx 25. iXw N \h-im-Jmkp b pjm tah P\m kmav\x kl-{k-imJm kypx ]-imJm AYhWx 26. sshJm-\k aX-kvXkvan-mZu {]Xy Zi\w kvacytX ap\n-`n \nXyw sshJm-\k aXx ]cw. 27. Ievt]m hymI-cWw inm \ncpw tPymXnjw O GXm-\nj UwKm-\n. 28. D]mw-Ka-b\w ssNh aoamw km \ymb hnkvXmcx [ tkhn-Xmw N thZ thtZm [nIw XYm 29. \n_mx kh imJm N kabm Nmc kwK-Xn. [ imkv{Xw aljoWm ax-I-cW kw`rXw 30. CXn-lmk ]pcm-WmJy ap]mwKw N {]IonXw hmkvXp-thtZm [\pthtZm Kh XYm apt\ Bbpth-Z ]sstX D]-thZmx {]IonXmx 31. ZWvtUm \nXn hmm N hnZym hmbp Pbx ]cx GI-hnw-iXn t`tZmbw kz {]Imix {]IonXx

Xs kvacn- p-p. m\n-I thZ--tfm-sSmw Iev]w, hymI-cWw, in, \ncp-w, tPymXn-jw, O-v Fo Bdp thZmw-K-fpw \ymbw, aoamw-k, imkv{X-hn-kvXmcw Fo aqv D]mw-Kfpw ]Tn-p-p. ]pcm-tW-Xn-lm-k hmkvXp-th-Zw, [\pth-Zw, Kmh-thZw Fo Ap D]-t hZfp-ap- v. Ch-t bm-s Smw hym]m-c w, ZWvUw, \oXn, ]c-XXz-nXn apX-em-b-hbpw kz{]-Imin-X--fmb ikv{X--fm-Ip-p.

32. sshJm-\k Etjx ]qw hnjvtWm hmWo kapZv `thXv {Xbo cqt]W kev]y Cw tZlo hnPrw-`tX 33. kwJym cqt]W kev]y sshJm\k Etjx ]pcm DZntXm bmZrix ]qhw XmZriw irWp taJnew iizZv {_-abw cq]w {Inbm-in cp{Zm-l rXw
BZy-L--n sshJm-\-k-Ejn-bpsS lrZ-b-n `K-hm hnjvWp-hns hmWn {]I-S-am-bn. AtX hmWn Xs thZ-{Xb cq]-n k-ev]n-s-p. sshJm-k\ B hmWnsb kwJym-cq-]n {_m--Icq]w Xs {_m-I cq]w [cn-p {Inbm in Xs `K-hms kmm in-sbv hy-amn sImSp-p.

34. kmmXv i`-KhXx kvacW am{Xm-cq]m Bhn `mh {]mZp `mhm-nIm \n{K-lm-\p-{Kl cq]m imn tXtPm-cq]m hym-hy Imc-W-NcW ka-{Km-h-bh apJ-h t`Zm t_Z cq]m `KhXv kl-N m-co-W y-\-] m-bn-\y-\-h -c X klm-{i-bnWyp-Z nXm \pZnXm Imcm \nta-tjm-tj krjvSn nXn kwlmc Xntcm-[m-\m-\p-{K-lmZn kh-in kmaymXv kmmXv in-coXn KnbtX
Ah {]]--ns cq]-sf {]I-S-am-n-smv `K-hms C-sImv am{Xw Cu Zriy- {]-]--n kzbw hy-am-Ip-p. Ah \n{Km-\p-{Kl cq]n-Wnbpw imntXtPm cq]n-Wnbpw hym-hy--Im-c-W-`q-Xbpw `K-hms kl-Nm-cn-Wnbpw At-l-n \npw A`nbpw {]`phns\ kam-{i-bn-p-hfpw hmNyhpw Ahm-Ny-hp-amb cq]tm-Sp-IqSnbhfpw \nta-tjm-t-j-, DXv]-n, nXn hn\m-iw, Xntcm-[m\w A\p-{Klw Fn-hbvv Ign-hp-hepw Ahn-\m-in-\n-bm-b-Xn-\m kmm in-sbv ]d-b-s-Sp--hfpw BWv.

AXn khm-fpw hy-am-p thZ-{Xbn F BZn-imkv{Xw `hn-p-p. thZ-{Xbn EIv, bPp-v, kmaw Ch-bm-Wv. AXv \mep \maw tN-Xmbn bI-m tZh-kz-cq]w hy-am-p aqp thZ- am{Xta {][m-\-ambn ]cn-KWn--s-Sp-p-q. \mem-a-tXmb AYhmw-Kn-ckv BZys aqp thZ--f psS kzcq]w Xs-bm-Wv. EtKz-Z-n\v Ccp-]n Hpw bPp th-Z-n\v \qn H]Xpw kma-t h-Z -n\v Bbn-chpw 35. Cm-in {Xnhn[m {]P-bm-hmbmw hn{i-aAYh-th-Z-n\v Apw imJ-I-fp-sv ]d-bs-Sp-p. Wmw `K-htXm Zn-W-h-te {iohm Ch-bn sshJm-\-k- aXw Xs- bmWv {]Xy- -Zi-\-ambn IrXn `qXzm hn{im-ay-XoXn km tbmK inx ]cn-K-Wn- n-p--X v. AXn-\m ap\n-am sshJm-\ kw

824

koX-bpsS Cm-k-nsb kw_-n-p cq]w aqp hn[-am-Wv. B tbmK-in Xs-bmWv {]f-b-Imev hn{i-amw `K-hms amhn-S-n he-p-`mKv {ioh--ns BIr-Xn-bn hn{i-an-p--Xv.

36. t`mK in t`mK-cq]m Iev] hr Imat[\p Nnm-aWn iwJ ] \n[ymZn \h-\n[n kam-{inXm `K-h-Zp-]m-kIm\mw Ima-\bm `n-bpm \cw \nXy ss\an nI I `ncn tlm{Xm-Zn-`nhm ba-\n-b-am-k\ {]mWm-bma {]Xym-lmc [ym \ [mcWm kam-[n-`n hme-a-\ `n tKm]p-c-{]m-Im-cmZn `nhn-am-\mZn `nx kl `K-h-Zzn-{l-Kmm ]qtPm ]I-cssW c ss\x kv\m\m-Zn-`nhm ]nXr ]qPm-Zn`n c ]m\m-Zn-`n hm `K-hXv {]oXy apzm khw {Inb-tX.
koXm-tZhn Xs-bmWv t`mK-cq-]n-Wo-i-n. Ah Iev] hrmZn \h-\n-[n-Ifn \nh-kn-p-p. tZhn `KhZv `-m-cpsS Cm-\n--b-\p-k-cnv \nXy-ss\-an-nI I-n bm-Zn-I- baw, \nb-aw, Bk-\w, {]mWm-bm-aw, {]Xym-lm-cw, [ym\w, [mc-W, kam[n Fn h aptJ\ D]m-kn-p-hv D]t`mKn\p thn hn`n-t`mKsf \Ipp. tZhn Xs-bmav `K-hZv hn{Kl ]qP-bvm-bp kma-{Kn-Ifpw Xo-P-ehpw Ahpw ckhpw Iev]nv \Ip--Xv.

Ima- t [- \ p\m kv X qb- a m\m thZ- i m- k v { Xm- Z n`nx kvX pb-a m\m Pbm-X y-] vk cx kv {Xo`nx ]cn- N cy amWm BZnXy tkmam`ymw Zo]m`ymw {]Im-iy-am\m Xpw_pcp \mc- Z mZn`nKo- b - a m\m cmIm- k n\o hmeo`ymw Ot{X-W-m-Zn\o ambm`ymw Nma-tcW kzmlm-kzm-[m`ymw hyP-t\\ `rKp-] pWym Zn`n-cZy-am\m tZho Znhy-knw-lm-kt\ ]Zvam-k-\m-cqV, kI-e -I m- c W Imcy- I co ev a o tZhky ]rYIv `h\ Iev]\m Aew-N-Im-cncm {]k-tem-N -\, kh-tZ-hssXx ]qPy-a m\m hoc-e-va ocnXn hnm-bX CXyp-]\n-j-v. -

37. AYmtXm hoc-in--X `pPm A`b hc-Z]-[cm Inco-Sm-`-c-W-bpXm kh-tZsshx ]cn-hrXm Iev]-X-cp-aqte NXp`nKssPx cXv\ LssS carX Psse-c-`n-jn- -am\m kh-tZ-hssX {_m-Z n-`n hy-am\m AWn-am-ZyjvssSizcy bqXm kwaptJ

NXp`pPtfmSp IqSn-b-XmWv koXm-tZ-hn-b psS hocin-cq-]w. tZhn-bpsS ssII-fn hc-Z-ap{Z A`-b-ap{Z, cp Xma-c, Fnh tim`np-p. tZhn-In-co-S-mepw av B`-cW-fmepw kam-ew-Ir-Xbm-W.v \mev shfp - B\-I, cXv\J-Nn-X-amb Ie-i-fnIqSn Aar-X-Pew sImv tZhnsb A`n-tjIw sNp-p. tkh-I-m Nppw \nevp-p. {_mhv XpS-nb tZh-m tZhnsb kvXpXnp- p. AWn-am- Zn- I-fmb AjvssS- iz- cy- - fm k--bmb evan-kz-cq-]n-Wn-bmb koXm-tZ-hnsb Ima-t[\p hn-pp. thZ imkv{Xm-Zn-I tZh-m-cpsS cq]w ]qv tZhnsb hn-p-p. PbmZn tZhmw-K\am ]cn-Ncn-p-p. cmI - Fpw kn\o-hmen Fpw t]cp cp tZhn-am IpS]n-Sn-p-p. mZn-\nbpw ambbpw shNm-acw hoip-p. kzmlbpw kz[bpw hni-dn-sImp hoip-p. {`Kp XpSnb alm-m- ]qP sNp-p. kqcy N{-m Zo]cq-]-n {]Imiw hnX-dp-p. Xpw_p \mc-Zm-Zn-I tZhnbpsS KpW Io\w \S-p-p. tZhn Znhy knwlm-k\--amb AjvS-Zf Ia-e-n hncm-Pn-p-p. B tZhn Xs-bmWv kIe Imcy Imc-W-fpsS hn[m-{Xn. tZhn Znhym-`cW hn`q-jn-X-bmWv. tZh-m-cm ]qPn-X-bmbn {]k t\{X-bmbn nXn-sN-p hoc-evan XsbmWv koXm-tZhn. tZhnsb `n]qw [ym\n-p-I. kotXm-]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn]mTw

kqtcym-]-\n-jv

Hmw `{Zw It`nx irWpbma tZh `{Zw ]tiy am`nbP{Xmx nsscwssK kvXpjv Sphmwk

kvX\q`nhytia tZhlnXw bZm bpx kzkvXn \ Ct{m hr {ihmx kzkvXn \x ]pjm hniz thZm kzkvXn \ kvXmtym AcnjvSt\anx kzkvXn t\m _ylkv]XnZ[mXp Hmw imnx imnx imnx

825

]qP\obcmb tZhmsc, R sNhnIfm awKfw tIpamdmIs. kpZrifmb AwKfmepw tZl mepw \nsf kvXpXnp sImv tZhm Rp \nbnnpff Bbpp apgph A\p`hnm\nShcs. alm Ionam\mb C{ Rv awKfacpfs. khhpadnbp ]pjmhv Rv awKfw \Is. _ylkv] Xn awKfacpfs. Hmw imnx imnx imnx

lcn Hmw AYkqcywKnkw hymJymkymax {_m Ejn Kmb{Xo Ox BZntXymtZhIm lwkx tkmf lan\mcmbWbpw _oPw lrtJminx hnbZmZn kkwbpw IoeIw NXphn[]pcpjm knyt hn\ntbmKx jSvkzcmcqtV\ _otP\ jUwKw cmw _pP kwnXw k]vXmizcYn\w lncWyhw NXp `pPw]Zzbm`bhcZlkvX w ImeN{I {]tW Xmcw {io kqcy \mcmbWw b Ghw thZ k ssh {_mWx Hmw `p`phkx Hmw XXv khnXphtcWyw `tm tZhky [oaln [ntbm tbm\ {]tNmZbmX v k qcy B m PKXm pj kqcymssZz Jeznam\n `qXm\n Pmbt kqcym Zyx ]Pt\ym Aamm \akvX BZnXy Xztah {]Xyw {_mkn Xz tah {]Xyw hnjv W p ckn Xztah {]Xyw cpt{Zmf kn Xztah arKkn. Xztah {]Xyw bpckn. Xztah {]Xyw kamkn. Xztah {]XyaY hmkn. Xztah khw Otm f kn. BZnXymZzm bp PmbtX. BZnXymZv `qan PmbtX. BZnXymZm t]m Pmbt. BZnXymXv tPymXn PmbtX. BZnXymXv thyma Zntim Pmbt. BZnXym tZhm Pmbt. BZnXym tZzZm Pmbt. BZntXym hm Gj GXWvUew X]Xn AkmhmZntXym {_ BZntXymx IcW at\m _pn Nnmlmcmx B Z ntXy m ss hhym\x k am\m]mt\ mZmt\m {]mWxBZntXym ssht{im{XXzIv Npk\m {LmWmx BZntXym sshhmIv] mWn]mZ ]mbp ]mx BZntXym sshi_vZ kv] i cq]ckK mx BZntXym sshhN\m Zm\Ka\ hnm \mx B\atbm m\atbm hnm\ambx BZnXyx
A\cw kqcys\ kw_n AYhthZob a{ hymJym\nmw. Cu a{ns Ejn {_mhmIpp. Ov Kmb{Xn tZhX kqcy\pw ""lwk tkm f lw An \mcmbWbpamWv _oPw. lytJ in. hnbZmZn kwk kwbpw IoeIw. CXns hn\ntbmKw \mephn[nepff ]pcpjmn\mWv. Bdp kzcfn {]XnjvTXamb _oPtmsSmw jUwKcIaen nX\pw Ggp Aizsf sInb cYn A[ncqV\pw lncWyh\pw \mep`pP-

fn Iaew hcap{ZmIamb ImeN{Ins hn[mbXzw Cu \nebn kqcytZhs\ Adnbph XsbmWv {_mW. kqcy \mcmW {]Whns A`qXamb NnXv kXv B\ab\mWv. `qx `phx kx cq]n ss{XtemIymI\mWv. hnizcNbnXmhmb Atlns tXPns\ R [ym\npp B `Khm RfpsS _pnsb th hn[n t{]cnns. kqcy kqmhc PwKafpsS BmhmIpp. Atln \nmWv Cu `qXsfmw DmbnpffXv .Atln \np Xs b taLw Bmhv Fm Bhn`pXambn. Atbm BZnXym,R Asb \akvI cnpp. Ap Xs Ihpw Imhpw ApXs {_mmhpw hnjv W phpw. ApXs cp{Z, E, bpv , kmaw, AYhw CsXms Ap Xs. Av kq O cq]\mWv. BZnXy\n \npw XsbmWv hmbp, `pan, Pew, tPymXnv, BImiw, ZnpI Fmw DmbnpffXv. Atln \nmWv tZhm DhnXv. thZfpsS D e v ] nb p w A t l n \ n p X s . C u {_mWvUs BZnXy\mWv. X]nnpXv. BZnXy XsbmWv {_w. AxIcW cq]hpw Atlw Xs. ]{]mWfpsS cq]n {]XnjvTXambncnpXpw kqcy Xs. ]t{nbfpsS cq]n Imcy sNpXpw B tZh Xs. m\hnm\bp\pw B\ab\pw Cu BZnXy\mIpp.

\tam an{Xmb `m\thartX ym am ]ml n. {`mPnjvWth hniz tlXth \ax kqcymXv `hn `qXm\n kqtcyW ]menXm\ Xp kqtcyebw {]]v\ phn bx kqcym tkmltah N Np [mct\m tZhx khnXm Npt\m tZhx khnXm Np\ DX ]hXx Np[mXm Z[mXp\x BZnXymb hnZva tl kl{k IncWmb [oaln Xx kqcyx {]tNmZbmXv khnXm ]mmXv k hnX m ] p c kvX mX v kh ntX m cm mX v khnXm [cmXv khnXm \x kphXp khXm Xncw khnXm t\m cmkXmw ZoL ambpx HmantXy Imcw {_ LrWncnXn tZzAtc kqcy CXyc Zzbw BZnXy CXn {XoWycmWn GXsskhy kqcyky Ajv Smtcm a\px bx kZmlc lP]Xn k ssh {_mtWm`hXn k ssh {_mtWm `hXn kqcym`naptJmP]vX zm alm hym[n`bmXv {]apNytX Aevao \iyXn A`y `WmXv ]qtXm `hXn AKaymKa\mXv ]qtXm `hXn ]XnX kw`mjWmXv ]qtXm `hXn AkXv kw`mjWmXv ]qtXm `hXn a[ymt kqcym`napJx ]tTXv ktZymXv] ]alm]mX ImXv {]apNytX ssk jmw kmhn{Xow hnZym \ InnZ]n \ IkvssaNnXv {]iwktbXv b GXmw

826

I alm`mKx {]mXx ]TXn k `mKyhm PmbtX


]iq hncptX thZm m e`tX {XnIme taXXv P]vX zm {IXpiX^eahm]vt\mXn tbm lkvX m ZntXy P]Xn k alm arXypw XcXn k almarXypw XcXn b Ghw thZ CXn kqtcym ]\njXv
an{X tZh\v \akvI mcw. kqcy `Khm\v \akvImcw. `Khms\, acWn \nv Fs cnpI. hniz n\v ImcW`qX\pw tXPkznbpamb kqcy\v \akvImcw. kqcy\n \nmWv Cu kIe NcmNc {]mWnIfpsSbpw Dev]n DmbnpffXv. Ahsbsbmw kwcnpXpw kqcy XsbmWv.Ahkm\w kIePohnIfpw Atln eo\\mbn `hnpp. B kqcy Rm XsbmWv. khnXmhmb tZh \psS ImWv. kIe Xns\bpw [mcWw sNp kqcy \psS t\{Xv Zi\ in \Ipp. kl{k civanbmb `mkvIcs\ R [ym\npp. kqcytZh Rv t{]cW

\Is ]pdInepw apnepw sXpw hSpsamw kqcytZh XsbmWv. B khnXm tZh Rp thn kIeXpw Dev]ams. Atlw Rv ZoLmbpv \Is. Hmw cq]nepff GImca{w {_amIpp. "LrWn kqcy cpw ccapff a{fmWv. BZnXy FXn aqv Ac Dv. CsXmw tNv kqcy\mcmbWs AjvSmc a{w Dmbncnpp. Cu a{w Fpw P]nph {_b\mbnocpp. kqcy\v A`napJambn \nv tamN\w e`npp. Zmcn{Zhpw ]m]hpw AIepp. ] alm]m]hpw \inpw Cu kmhn{Xo hnZysbn BcpsS apnepw {]iwkncpXv. GsXmcm {]`mX nCXv P]npp. Ah `mKyhm\mIp. arK e`nm\nSbmIpw. thZm m\apmIpw. kqcy Aw \{Xn \np Zphkw CXp P]n alm arXyphns\ XWw sNpp. kqtcym]\njXv kam]np.

ku`m-Ky-evao D]-\n-jv 3
Hmw JWvUw
1. AY `K-hw tZhmN DuNpx tl `K-h \x IYb ku`mKy evao hnZymw 2. XtYXn Athm-N Xv `K-h m BZn-\ m-cm-bWx kh- t Zhmx bqbw kmh- [ m- \ - a - \ tkm `qXzm irWpXw Xpcob cp]mw Xpco-bm-XoXmw kthmXvISmw kh-a{m k\-KXmw ]otTm ]oT tZhXm ]cn-hrXmw NXp`pPmw {inbw lnc-W y-hmw CXn. ] Zi EKv `n [ymtb-Xv.
tZh-m `K-hm-\mb BZn \mcm-b-W-t\mSv ]dp: ""`K-hm-t\, Rv ku`mKy evao hnZy D]-tZ-in-pX-m-epw. `K-hm ]dp: ""As\ Xs. tZh-msc, \n Fm-hcpw GIm-{K-Nn--cmbn tIp-hn qew, kqvaw, ImcWw Fo aqv Ah--Ipw D]-cn-bmbn Xpco-bm-hbvpw AXm-b-Xv, AXn\pw D]cn-bmbn \nKp-Whpw im-hp-amb cq]-tmSp IqSn-b-hfpw kh-a-{m-ku-bpw ]oT--fnepw D]-]o-T--fnepw hnco-

imn- ] mTw Hmw. hmMv ta a\kn {]Xn-jvTnXm at\m ta hmNn {]Xn-jvTnX amhn-c m-hn a G[n thZ-kya BWo x {ipXw ta am {]lmko At\ \m[otX\m tlm cm{XmXv kwZ-[man EXw hZn-jyman kXyw hZn-jyman Xm-a-hXv. XZz-m-ca-hXp AhXp-amw. Ah-Xp-h-m-ca-hXp hm-cw. Hmw. imnx imnx imnx
Fs hmv a\-n nc-am-bn-cn--s. Fs a\v hmn {]Xn-jvTn-X-am-bn-cn-s. kzbw {]Im-im-mthm Av Fs apn {]Xy--am-I-tW. Atbm at\m-hmp- I-sf, \n Fs thZ-m-\-n- \m-[m-c-am-W.v AXpsImv Fs thZm-[ym-b-\s \in-n--cp-Xv. thZm-[y-b\-n Xs Rm cmhpw ]Iepw Nne-hgn-p-p. am\kn- I- ambpw hmNn- I- ambpw Rm kXyw ]dbpw Fs cn-s. hm-hns\ cn--s. Fs cn--s. hmmhns\ cn--s. Hmw. imnx imnx imnx

827

I Pn-p-hfpw tZh-m-cm ]cn-tk-hn-Xbpw \mep `pP tfmSp IqSn-b-h-fp-amb evao-tZ-hnsb ]Xn-\-p Ep-Isf-smv [ym\n--Ww.

ENm XZv _ln`yx ip NncnXn amXr-Ibm b {iobw b{mwK ZiIw N hnenJy {inb-am-hm-l-tb-Xv.

]oT-In-I-bpsS Dn kmy-Im-c-Iamb _oPw Fgp- Xn-b-Xn-\p- tijw ZzmZi Iaew AjvS-Zfw Fn-h-tbmSp ]Xn-\p Ep-I-fp-sSbpw Ejn-am Cn-c, B\w, IqSnb Xma-c-I-fn `qhr-X-aty {iokq--ns ]IpXn I-a, Nnn-X Fn-h-cmWv BZy-a-{-ns Ejn Ep-I Fgp-Xp-I. ]noSv \n`q-Xhr---fn ^e{ipXn cq]-n-ep Ep-I FgpXn tjmU-im-c-aty Cn-cbpw tij-ap--hbpsS Ejn-am ]p{X-\vam-cp-am-Wv. BZys aqp a{--fpsS Op A\p-jvSp]pw \mem- apI-fn AImcw apX kImcw hsc amXrIm ha--Xns _rl-Xnbpw Am-a--Xn-sbpw Bdm-a-t- Fgp-XWw. Ghpw apI-fn \n`q-Xhr--n hjUv k-amb XzcnX F _oPm--c-tm-Sp-IqSn Xn-sbpw {XnjvSppw Ggm-a-t-Xp-ap-X ]Xn-m-em-atXp hsc-bp-Xv A\p-jvSppw {]kvXm-c-]w-n-bp-am- {io_o-Ps teJ\w sN-Ww. Cs\ ]v AwKIp-p. tZhX {iobpw Anbpw _oPw lnc-Wy-hhpw fp {ioN{Iw \nn-Ww. AwK-a-{- sImv {]Y-am-h-cW]q-P \S-p-I. ]Zva\n-[n-Ifm cm-aXpw - in ImtUm-kvanbpw BIp-p. lnc-Wvay-bo, N{, cPBh-cW]qP thW-aw. temI-]m-e-Im aptJ\ XrXo- X-{k-P, lncWy {kP, lnc-Wy, lncWy h Fo \ma-sf NXpo hn`-n-bn shv Hmw Imc-n bm-h-cW ]qPbpw h{PmZn Bbp-[- aptJ\ NXpm\np-am-cw-`nv HSp-hn \ax Fp-cnv \ykn--Ww. h-cW ]qPbpw {Ia-a\p-k-cnv \nh-ln-p-I. {iokq-ns Ep-I-fm Bhm-l\mZn Imcy- sNp-I. ]ns h{- {Xbw sImp inc- v, t\{Xw, t{im{Xw, \mknI, apJw, IWvTw, _mlp-Zz-bw, lrZ-bw, \m`n, Kplyw, ]ns ]pc--cWmw ]Xn-\m-bncw a{- P]n-hmbp, Ducp, P\p, PwL Fn-h-bn {iokqw sImp W-sa-mWv \nt-iw. GIm--c-amb ku`m-Ky-evao Xs bYm-{Iaw \ykn--Ww. ]oSv {ikq--a-{-m a{-ns Ejn-`r-Kphpw Ov \oNrZv Kmb-{Xnbpw AwK-\ymkw sNp-I. Xmsg ]d-bp a{-m [ym\n- tZhX {iobpw BWv. _Pw {ioap-tJ-\bpw AwK-\ymkw {imw Fn-hh aptJ-\bpw sNmw. cp ssII-fnepw p-I. Xma-cbpw av Ic-bp-Kn hc-Zm-`-b-ap-{Z-Ifpw [cn-n-cnAcp-W-Iae kwm-X-{ZPm ]pjv] hmx p- - h fpw kz- k - a m- \ - a mb ico- c - I m- n- t bmSp Ic-Iae [rtX jv{Sm`nXn bpmw _pPmN IqSnbhfpw taL-k-a-{]-`bpw cv B\-I-fpsS Xpn--caWn ISI hnNn-{Xm-ew-I rXm Iev] Pmssex -fm Ia-e-P-e-m A`n-jn-bpw Acp-W-cXv\ JNnX-amb IncoSw [cn--hfpw EXp-n-W-nb AwK-cmKw kIe `ph-\-amXm kXw {iox {io ssb\x ]qin-b-hfpw `qh-kv{XmW ]cm-b-Wbpw Ia-tem-N\bpw Acp-W-I-ae-n hncm-Pn-p--hfpw Ia-e]-cm-K-Xp{io]--\m-`s h-n hkn-p--hfpw Ia-em-k-\ey-amb ]oX-hw tN-hfpw hc-Zm-`b ap{Zm-bp-bpw bp-amb {iotZhn \apv ]c-aamb sFizcyw \Ip-am-dmcp ssII-fnepw Xma-cqhv [cn-hfpw aWn-a-b-h-ebI-s. -fm ka-ew-Ir-Xbpw kh-tem-I-am-Xm-hp-amb {ioa-lmevan \nc-cw Rsf sFizcy k-cm--s. 9. XXv ]oTw AjvS-]{Xw hr {Xbw ZzmZ-icmin -

3. AY ]-Zi EKm-Iky {io kv{XWvU-kym\-Ia Nno-tX-n-cm-kpXm Ej-bx-{iocn jymZym EN N Xp Z im\ mw EN mw B \ w Ej bw lncWyhm-Z ymXv b{X bkym \jvSp]v Ox Imwtkm Akva oXy ky _rlXo Ox XZ-\ytbm Zztbm kv{XojvS ]v ]p\-c-jvSI kym\p-jvT]-ti- j ky {]kv X mc ]wnx {Xyn tZhXm lncWy hm- a nXn _oPw Imwtkm kva oXn inx lnc- bm N{- c - P X {kPm lncWym l nc W y h t - X n- { ] - W - h mZ n \ tams s Xpy sscw-K\ymkx AY h{ {Xssbcw-K -\ ymk akvX -I -tem- N -\ m- {ipX {LmW- h - Z \ IWvT-_m-lp-Zzb lrZ-b-\m`n Kply ]mbq-cp-Pm-\pPw-tLjp {io kqss-tch {Ia tim \ytk-Xv. -

6. AwssKx {]Yam hrXnx ]Zvam-Zn-`n ZznXo-bm-temtI-ssi-kvXr-Xo-bm. XZm bmssZ kvXpcobm hrXn `hXn {iokp-ss-cm-hm-l-\mZn tjm Ui-k-l-{kP]x 7. ku`m-Ky-c -ssa-I m- cym `rKp-\n-N rZv Kmb{Xn {inb Ejym-Zbx ianXn _oP-inx {ioan-X ym-Z nj-UwKw 8. `qbm-Zv`qtbm Zzn]-Zvam-`b hc-ZIcm X]vX-Im kzcm`mw ip{_m-{`m-t`` bp Zzb-I -c-[rX Ip`mZv`n-c m-kn-Ny-am\m cXv\u Lm _-au-en hnae Xc-Zp-Iq-em-hm-te-]\m-Vym, ]Zvamo ]Zva-\mt`m-ckn-Ir-XhkXnx ]ZvaKm {inx {inssbx\x - -

5. XXv ]oT In-I mbmw kkm[yw {io_o-P w. hkzm-ZnXp Iem-]-Zvtajp {iokq KXmm[-

JWvUw NXp-c{iw cam-]oTw `hXn. In-Imbmw kk[yw {io_nPw hn`q-Xn-cp-Xnx Imnx krjvSnx

828

I Ionx k-Xn hypjvSnx kXvIrjnx Enx CXn


{]W-h mZn \tam-s s-i y-X py ss \h-i nc btP-Xv. AwtK ]rY-am-hr-XnO hmkp-tZhm Zn`n ZzXobm _me-Iym-Zn`n kvXrXobm C{m `n`n o `hXn ZzmZi ex P]
aqp hr-tmSp IqSnb cam-]o-T-b{w AS-bm-fs-Sp--Ww. AjvS-Z-f-In-I-bn km[y klnXw _oPsa-gp-Xp-I. BZyw apX HmwIm-chpw HSp-hn \ax F tbmK-k-lnXw Hmtcm \ma-n-sbpw NXpo hn`n {]tbm-K-m \h-i-n-Isf ]qPn--Ww. hnZyp-Xn, DXn, Imn, krjvSn, Ion, k-Xn, hypjvSn, kXvIrjvSn, En Fn-hbmWv \h-i-n-I. AwK-\ymkw sImv BZy-ambn Bh-cW]qP sNpI. ]ns hmkp- tZ-h, kj-W, {]Zyp-av\, A\n-cp- Fn-hsc {Ia-a\p-k-cnv ]qPn-Ww. Cs\ ZzXo-bm-hcW ]qP sNp-I. _meIn XpS-n-b-h-scbpw ]qPn-p-sImv XrXobm-h-ca ]qPbpw thWw. C{m-Zn-tZ-hm-scbpw Ah-cpsS Bbp-[ aptJ\ NXpm-h-cW ]qP thWw. ]qc-c-Wmw ]{p ew a{w P]n-Ww. -

cmw JWvUw

1. AY ssl\w tZhmx DuNpx Xpco-bbm ambbm \nnjvSw XXzw {_plnXnx XtYXn ktlm-hm-N. ]noSv tZh-m ]dp: Xpco-b-am-b-bm \nn-jvTamb XXzs kw_-nv Rv ]d-p-X-m-epw.

1. tbmtK\ tbm mXthym tbmtKm tbm KmXv{]h[-tX. tbm {]akvXkvXp tbmtK\ k tbmKo catX Nncw 2. kam-]Ny \n{Zmw kpPot ev]t`mPo {ia-XymPy _mt[ hnhnt {]tZti kZm-koX \nivXrjvW Gj {]bXvt\m Yhm {]mWtcmt[m \nPm-`ym-k-ammXv 3. ht{Wm ]pcy- h mbpw lpX-h ml \netb ]m\am-Irjy [rXzm kmwKpjvSmZyw-Kp-en-`n hcIc Xetbmx jUv`n-tchw \ncp-[y, t{imt{X t\t{X N \mkm ]pS-bp-Kf atYmt\\ amtW kayIv. ]iyn {]Xybmw {]W-h-_-lp-hn[ [ym\-kweo\ Nnmwx
tbmK- m tbmK-_ pn ssIh-c p- -X p-s Imv tbmKw aptJ\ tbmKs Adn-b-Ww. tbmK-n ZNn--\mbn tbmKn Nncw kpJ-a-\p-`-hn-p-p. anX-t`m-Pnbmb km[-I cmK-tZz-jmZn amen-\y- AIn Beky-sat\y {]]--amsI {_-Xz-{]m-]vXnv {]Xn-_-sa--dnv GIm km[-\bn apgp-Ip-p. cmP-tbm-K{]-h-It\m lT tbmK-{]-h-It\m BIp-p. Cu cp hn[ tbmK--fn-semv ssI sImp-p. {]mWm-bmam-`ymkn hm-bn IqSn hmbp-hns\ Dn-te-m-Ijnv A]m-\hmbp hns\ \m`n-bnse PT-cmn tImi-n-emIjnv hmbnIqSn BIjn hmbp-hns\ AXp-ambn CW-p-p. ]noSv X-hn-c ap hnc-ep-I Dw ssI Fn-h-bm ImXv, Iv, aqns Zzmc- Fnh _nv {]mWm-bm-a-m {]Whw Nnnv AXn Xs kpJw Isn B-km-m-XvImcw {]m]n-p-p.

11. {ioe-vao hcZm hnjvWp-]n hkp-{]-Zm-lncWy cq]m kz-am-en\o cP-X-{kPm kz-{]`m kz-{]m-Imcm ]-hm-kn\o ]-lkvXm ]Zva{]nbm apm-e-M-AImcm N\-{Z-kqcym hnevt{]-bm, Cuizco `pn apn hn`q-Xn En. karnx IrjvSnx ]pjvSn [\Zm [t\-izco {im t_mKn\o t`mKZm kmhn{Xn [m{Xn hn[m-{Xn, CXymZn {]WhmZn \tam- -Xpym a{mx GIm-c hZw-KmZn ]oTw X-Ww. Zimwiw ]mh\w ZznPXr]vX nx \njvI m-am\m tah {iohnZym knnx \ IZm]n Imam-\m-an-Xn.

{Xyco hnZym ]qP-bn BZyw Hmm-chpw HSp-hn \axbpw tNv Hmtcm \ma-n-sbpw NXpn hn`n klnXw {]tbm-Kn-p-I, {io, evao, hc-Z, hnjvWp {]nbm, lnc-Wy-cq-]m, hkp-{]-Zm, cP-X{k-Pm, kz-am- 4. {ihW apJ \b\ \mkm-\n-tcm[ t\ ss\h en-\n, kz-{]-`m, kz-{]-Im-im, ]Zvahm-kn-\o, ]ZvamIhyw l-kvXm, ]Zva {]nbm, hnezm-{]n-bm, N{-kq-cym, apm-eip kpjpav\m kc-Wuq aaew m-cm, Cuiz-co, `pn, apn, hn`q-Xn, En, kar-n, {iqbtX \mZx IrjvSn, ]pjvSn, [\-Zm, [t\-iz-co, {im kmhn-{Xn, t`mKn\n, t`mKZ [m{Xo, hn[m{Xo Fo \ma--fm in- 5. hnNn{X tLmj kwbpm \mltX {iqbtX [z\nx ]qP sN-Ww. ]pcc-Wmw Hcp ew a{w P]nZnhy tZl tXPkzo Znhy Ktm -Ww. P]-ns ]n-semv X-Whpw X-W]ytcm Khm ns ]n-semv lh-\hpw lh-\-ns ]n-semv {_m-W-t`m-P-\hpw \S-- Ww. Ima-\m-c-lnX `mh-tmsS 6. kw]q lrZ-bx-iq-t\ym-Xzm-ct` D]m-kn-p-hp am{Xta {iohn-Zym-{]m]vXn ssIh-cptbmK-hm `thXv I-bp-q. Ima-\m-k-ln-X-am-bm ^e-an-. ZznXobmw hnL-So-Ir-Xy-hm-bp `hXn a[ytKx

829

{ih-Ww, apJw, \b\w \mk Fn-h-bpsS On{Zsf _n-m A`ym-k-ns asmcp hn[n-bm-bn. Ah-bn IqSn ip-amb kpjpav\ \mUn-bn {]W-hns A\m-lX[z\n tImw. A\m-lXN{I-n - - - [z\n tIp-t m Xs hn`n- -{]-I m-c- n-e p hnNn{X tLmjepw tImw. km[-Is\ CXv F{Xbpw tXP-kzn-bm-p- p. Ahs ico-c-n \npw Znhy-Kw hcpw. Znhy ico-chpw e`n-pw. iq\y-n at\m-tbm-KtmsS [z\n tIn-cn-p-Xn-\m km[-I tbmK-bp-\m-Ip-p. Pohm-mhv kpjpav\m am-n IqSn aptm-p-t]mIptm kzm[n-jvTm\ N{Iw t`Znv AXns a[y-n-ep On{Z-n IqSn {]mW-hmbp kpjp-a\-bn v {]th-in-p-p.

7. ZrVm-kt\m `th-tZymKo ]Zvam-`ym-k\ kwnXx hnjvWp {Kt-kvXtXm t`ZmXv ]c-am-\ kw`hmx 8. AXn-iqt\ym hna t`co i_vZkvXtXm `th-X vx XrXobmw bmtXm `nXzm \n\mtZm a\ [z\nx 9. alm-iq\yw XtXm-bmXn kh-knn kam-{ibw Nm-\w XtXm-`n-Xzm-kh-]oT KXm-\nex 10. \njv]u sshjvWhx i_vZx IzW-XoXn IztWm `thXv GIo-`qXw XZm-Nnw ku\-I m-Z n-ap-\o-UnXw 11. At\w kam-tcm]y JWvtUy-JWvUw ka-b `qam\w {]IrXnw [ymXvhm IrX XrtXym artXm `thXv 12. tbmtK\ tbmKw kwtcm[y `mhw `mth\ NmRvPkm \nhn-Iev]w ]cw XXzw kZm `qXzm ]cw `thXv 13. Alw `mhw ]cn-XyPy PKXv `mh-a\o ZriwS \nhn-Ievt] ntXm hnZzm `qtbm \m]y- \p-tim-N -Xn.
]Zvam-k\w XpS-nb Bk-\--fn A`ymkw \Sp tbmKn at\m-cY knn-l-\m-Ip-p. ]ns aqm-as aWn-]q-c-Isa N{I-n nXn-sN-p amb At\Iw Ima-\-Isf hfpw. Ah XIm ]c-am-\w e`n-pw. iq\ys ewLnv {]mW-hm-bp-hn\v \mUn-bp-ambn kwLjap-m-Ip-tm AXn\npw s]cp--d-bpsS i_vZn\p Xpey-amb i_vZw {ihn-mw. -

aqm-as aWn-]q-c-N{Is t`Zn-p-tm {]mW-hmbp-hn\npw arZwKw t]mep Hcp [z\n ]pd-s-Sp-p. ]ns {]mW-hmbp Xme-N{Iw aptJ\ Nns Pbnv Xmep-N{Iw t`Znv AhnsS am\-kn-Iamb khm-\-hpw Ah\v e`n-p-p. C-s\-bp km[-\-bpsS Ah-km\w {]Xy--ambn apg-p \mZ-n Nnw ebn-pp Fv k\-Im-Zn-ap-\n-I ]d-bp-p. A\-s\ kam-tcm]nv ambm-{K-kvX-amb cq]s {_-n kanv km[-I Bm-hns kh-hym-]-Is-n Nnnv Aar-X -X zs {]m]n- p- p. Akw-{]-m-X -t bmKw aptJ\ kw{]-m-XtbmKw Pbnv A`m-hm `mh s \ntcm-[n-Ww. Atm km[-I \nhn-I-ev]kam-[nsb {]m]nv ssIheyw km[n-p-p. AtXm-sS Ahs Alw-`mhw \jvS-am-Ip-p. ambm-a-b-amb {]]hpw ep]vX-am-Ip-p. m\n-bmb km[-Is\ aaXzw _m[n-p-n-.

14. kente sskhw bZzXv kmayw `hXn tbKXx XYm a\-tkm-sscIyw kam-[nc `n \obtX 15. bZm-kw-o-btX {]mtWm am\kw N {]eo btX XZm-k-a-ckXzw XXv kam-[o-c`n \obtX 16. bXv kaXzw Xtbm-c{X Pohm ]c-am-t\mx kakvX \jvS-b-k-ev]x kam[n c`n [obtX 17. {]`m iq\yw a\x iq\yw _pn iq\yw \ncm-abw kh-iq\yw \ncm-`mkw kam-[n-c`n-[o-btX 18. kzb-ap-entX tZtl tZlo \nXy kam[n \m \new Xw hnPm-\o-bmXv kam-[oc `o[o-btX 19. b{X b{X at\m bmXn X{X X{X ]cw ]Zw X{X X{X ]cw {_ kh{X kah-n-Xw.
sh-n-en Dv AXn Aen-p-tN-cp- -Xpt]mse a\v Ftm Bm-hn ebn-pp B Ahsb kam-[n-sbv ]d-bp-p. {]mWm-bm-a-n oWam {]mW-hmbp Ipw`-I-n nXn- sN-p-Ibpw Nohr-n-I \jvS-am-bn-o-cp-Ibpw sNp-p. B ka-bp-m-Ip Nom-m--fpsS GIo-`m-h-amWv kam-[n. AXn Pohm ]c-am-m--fpsS kaXz `mhw ssIh-cptm kIe k-ev]-fpw \in-p-p. kmwkm-cn-Ihpw t_m[-cln-Xhp-amb nXn-bn at\m-_p-n-IfpsS ]cn]q-amb hnebw kw`-hn-m khhpw iq\y-ambn tXmpw. B Ah-bvv \ncm-abw Fp t]. AXp Xs kam-[n. icocw Ap-anpw t]mbmepw Nnns \n-ehpw [ym\-a-hp-amb nXn-bmWv kam[n. B Ah--bn km[-Is a\v Fhn-sS-tm-bmepw

830

I Ah\v ]c-a]Zw e`n-p-p-v. ]c-{_w Ah\v kpe-`am-Wv.

aqmw JWvUw
1. AY ssl\w tZhm DuNp \h N{I hnth-I-a \p {_qlo-Xn, XtYXn ktlm-hmN

hopw tZh-m At-ltmSv Xv \h-N{Ihn-th-Is kw_-n D]- tZiw \I-W-sav ]d-p. cm-a-tXv Bdp-Z-e-fp ]Zvans kzm[nA-s\-bm-Is Fp ]dv Atlw Dcw \In. jvTm\ N{I-am-Wv. AXns In-Im-]r-jvT-n Npa 2. B[mtc {_ N{Iw {Xncm-hrXw `K-a-WvUem- \nd-n-ep inh-enw-Ks ]n-am-`-ap-J-amn [ym\nI mc w X {X aqe- I t i nx ] mh - I m- I mc w -W w. Ahn-s S-bp DVym-\ -] o-Ts D]m-k n-m - [ymtbXv Xss{Xh Ima-cq-]-]oTw kh-Im-a-{]Zw hnizs BIjn-m t]m knn Ic-KXam-Ipw.

`K-hm BZn-\m-cm-b-W ]dp: aqem-[m-cnep {_-N-{Iw tbm\n-bpsS BIm-c-n-ep-Xpw {Xnhr-bp--hp-am-Wv. AhnsS In-Im-aq-en Dd-p k-ns BIr-Xn-bn IpWvU-en\o in nXnsN-p-p. AXv DW-cp--Xp-hsc In-Pz-en-p PzmebpsS cq]-n [ym\n--Ww. Ahn-sS-bmWv `K-h-Xn-{Xn]p-cbpsS Ia-cq-]-]oTw F m\w. B `K-h-Xnsb An-m kIe t`mK-fpw knn-pw. CXv B[m-csa {]Y-a-N-{I-am-Wv.

`hXn CXym-[mcw N{Iw 3. ZznXobw kzm[n-jvTm\ N{Iw jUv `pPw Xty ]n-am-`n-apJw enKw {]hm-fmpw kZriw [ymtbXv Xss{X-th-UymW ]oTw PK-Zm-I jW knnZw `h-X n. XrXobw \m`n-N {Iw k-I p- Sn- e m- I mcw Xty IpWvUen\ow _mem-tIm-Sn-{]`mw XSn- n`mw [ymtb- X v kmay inx khx knn-{]Zm `h-Xn. 4. aWn ]qc-IN{Iw lrZtb N{I-ajv S Ze-a-t[mapJw X-t[y-tPym-Xnab enwKm-Imcw [ymtbXv sskh lwk Iem-kh-{]nbm kh-tem-I-h-iyI co `h-Xn. 5. IWvT-N{Iw NXp-cw-Kpew X{X hmta CUm N{ \mUo ZntW ]nwKfm kqcy-\ mUo Xt[y kpjpav\mw tizX-hmw [ymtbXvb Ghw thZA-\ml X knZv[nZm `h-Xn. 6. Xmep N{Iw X{X AarX [mcm {]hmtlm LnIm enwK- a qe N{I- c t{ cmP-Z - m- h ew _n\o-hn-h-cw-Zi ZzmZ-imcw X{X iq\yw [ymtbXv Nn-etbm `h-Xn. 7. k]vXaw `qN-{I-aw-K pjvT am{Xw X{X m\ t\{Xw Zo] inJm-Imcw [ymtbXv X tZh I]m-eIw hmIvkn-nZw `h-Xn. 8. Bm\ N{I-a-jvSaw {_-c{w \nhm-WN{Iw X{X kqNnIm Krtl-Xcw [q{a-in-Jm-Imcw [ymtb-X v. X{X Pme- -c -] oTw tam-{]Zw `hXoXm ]c-{_--N-{Iw. 9. \hm-am-Imi N{Iw X{X-tjm-U-i-Z-eh aq[zapJw X- [ y- I n- I m- { Xn- I p- S m- I mcw Xt[y Du[z-i - nx Xmw ]iy [ymtbXv Xss{Xh ]qKncn ]oTw kth-m-knn km[Iw `h-Xn.

aqm-a-s-Xmb \m`n-N{Iw km-Ir-Xn-bn-ep-Xpw Bdv hr--tfm-Sp-Iq-Sn-b-Xp-am-Wv. B N{I-n tImSn Wn\v _me-kq-cy-m-cpsS tPymXn-n\v Xpey-amb IpWvU-en\o insb [ym\n-p-I. DW-Xn-\p-tijw B in Gsd Ign-hp-Xpw knn-Zm-b-Ihp-am-Wv. aWn ]qc-I-N{Iw AjvS-Zf Ia-em-Im-c-n-ep-Xpw At[m-ap-J-hp-am-Wv. CXp Xs lrZ-b-N-{Iw. CXn tPymXna-b-enw-Ks [ym\n-p-I, CXv lwk-Ie F t]cn {]nb--c-am-Ip-p. AXp-Wm kh-tem-Ihpw hio-I-cn-m-\p in Inpw. Igp-n NXp-cw-Kpe {]am-Wamb N{I-ap-v. AXn CS-p-`m-Kv CUbpw he-Xp-`m-Kv ]nwK-ebpw Dv. cn\pw at[y shfp kpjpav\m \mUnsb Nnn-p-I. CX-dn-bp--h\v A\ml-XN{Iw knn \Ip-p. CXns apn-ep \mep N{In Aar-X-[mc {]h-ln-p-p. Cu \mep N{Inepw ]p ]{v Zf--fp-v. AXn\pw apn Zaqew hsc hnim-e-N-{Im-Im-c-amb On{Z-n \mep N{Iap-v. AXn iq\ys [ym\n-m Nnw iq\y-c-X-amIpw. AwKp-e -]-cn-am-Wap Ggm-a -s-XmWv `qN-{Iw. AXn Imn-m-n-Sp Ip Zo]- n- s\m m\t\-{Xs Nnn-Ww. Cu N{Iw DWm I]me I-s--nbpw AXn-t\m-S-\p-_-n-p hnj-b--sf-nbpw Adnhv e`n-p-p. Fm-as B N{I-s-s- bmWv {_- c{w Fv ]d-bp-- X.v AXns A{K`mKw kqNn-ap\ t]men-cn-pw. AhnsS {[qainJmcq-]s [ym\n--Ww. Ahn-sS-bp Pme--c]o-Ts D]m-knm tamw knn-pw. AXn-\m ]c-{_--N{Iw Fpw AXn\v t]cp-v. H]-Xm-asXv BImi N{Iam-W.v AhnsS ]Xn-\mdp Zf--tfmSp IqSnb Xmac Du[zap-J-ambn nXn-sN-p-p. AXns \Sp-hn-ep InI {XnKp-W- -fpsS amXm-hm-I-bm aqp inJ-c-fp ]hX-ns BIrXn tN-Xm-W.v AXns a[y-n apIfn-temv Ip\n-p-In-S-p in-bp-v. AXns\ t\mn

831

I Nnn--Ww. AhnsS bp ]q-Kncn ]oTw D]m-kn-pXv Ima-\m-kn-n-Z-am-Ip-p.

10. ku`mKy ev a yp- ] - \ n- j Zw \nXy a[otX tkmn artXm `hXn khmbp ]qtXm `h-X n. k kIe [\-[m\y kXv ]p{X If{X lb-`qK P]- i q- a ln jo Zmko- Z mk tbmK- m- \ - h m `hXn ku ]p\-cm-hX CXyp-]\n-j-Xv. -

Cu ku`m-Ky-evao D]-\n-jv \nXyhpw A[yb\w sNp-h An-]q-X\m-Ip-p. hmbp ]qX-\mIpp; Ah kIe hn[ [\-[m-\y- ]p{X `mcy B\, IpXn-c, arK-, ]ip, Fcp-a, Zmk, Zmkn-am Fn-h-tcm-Sp- IqSn sFiz-cy-k-- -\mbn m\n-bmbn `hnp-p. Ah-km\w Ah ]c-a-]Zw {]m]n-p-I bpw ]p\P--an-m--h-\mbn `an-p-Ibpw sNp-p. ku`mKyevao D]-\n-jv kam-]n-p.

1
imn- ] mTw

kvItm-]-\n-jv

Hmwx kl-\m-h-h-Xp. kl \u `q\p klhocyw Ic-hmh ssl. tXP-kzn-\m-h-[oX akvXp. am hnZznjm h ssl Hmw imnx imnx imnx

3. kwhn-m{X nX-ml atPmkvan InaXx ]cw hyXn-cnw PUw khw kz]v\ h hn\ iyXn
m\-kz-cq-]n nXn sNp--hs\pw Pc-ln-X-am-sW-p-ap A\p-`-hhpw m\hpw F\n-pm-bn-cn-p-p. CXn \npw `n-am-bn-p- -sXmw PUw kz]v\w Fn-h-t]mse \iz-camWv? CXn IqSp-X-semWp thXv?

]c-{_w Kpcp-in-jy-m-cmb \ cp-t]-scbpw cn--s. AXv \ cp t]scbpw ]men--s. \m cp-t]-scbpw ]men--s. \m cp t]cpw Hcp-anv Ign-hpI t\S- s. \psS Ay- b\w tXmtPm- a-b-am- I- s. R 4. NnPvPUm\w Xp tbm {ZjvSm tkm Nyp At\ym\yw tZzjw hln-m CS-bm-Im-Xn-cn--s Hmw . tXm m\ imnx imnx imnx hn{Klx k Gh ln alm-tZhx k Gh

1. ANyptXm kvan alm-tZh Xh Imcp-Wy-te-iIx hnPvRm-\L\ Ghmkvan inthm kvan Ina-Xx-]cw alm-tZ-h, A-bpsS Imcp-Wy-teiw \nanw Rm ANyp-X \pw hnm-\ - L -\ \pw inh\pw Bbn- c n- p- p. F\nv CXn IqSp- X - s ep thWw? 2. \ \nPw \nP-hmZv `mXn Ax-Ic-WPrw `WmXv Ax-Ic-W\m-ti\ kwhn-m{X ntXm lcnx a\p-jys Ax-I-cWw hnI-kn-X-ambn Xs ]m n-h-kz-cq]w hnkva-cn-p-tm Ax-I-c-W-\miw kw`hn-p-Ibpw AhnsS GI-\m-bn lcn-am{Xw nXn-sN-p Ah Dm-hp-Ibpw sNp-p.

ln alm-lcnx
ssNX-\y-sbpw PU-sbpw ImWp--h XsbmWv ANyp-X\pw m\-kz-cq-]-\pw. Ah Xs-bmWv alm-tZ-h\pw alm-l-cnbpw

5. k Gh tPymXnjmw tPymXnx k Gh ]cta izcx k Gh ln ]cw {_ XZv {_mlw \ kwi-bx


Atlw Xs kh-tPym-Xn-p-Ipw aqe-Im-c-Wamb tPymXn-v. Atlw Xs ]c-ta-iz-c. ]c-{_-hpw Atlw Xs. kwi-b-an-, Rm\pw AtX {_w Xs.

6. Pohx inhx inthm Pohx kPohx tIhex inhx XptjW _tm {holnx kympjm `mth\ XWvUpex

832

I 7. Ghw _-kvXYm Pohx Ia-\mti kZm inhx


]mi-_-kvXYm Pohx ]mi-apx kZm inhx Poh Xs inh. inh Xs Poh. B Poh tIhew inh Xs. Dan-tN s\n \npw Dan amn-bm Acn tijn-pw. AXp-t]mse _-\mb Poh I-\miw kw`-hn-p-tm kZm-in-h-\m-Ip-p. CXpt]mse ]mi-_-\mb Poh ]mi-ap-\m-bm kZmin-h-\m-bn.

kI-eXpw AtZZ _pn-tbmsS ImWp-I-sb--XmWv m\w. a\- ns \nhn-j -b m-h- -b mWv [ym\w. kv\ m\-sa- Xv at\m-am-en-\y- ns Zqco-I -c-W-a m-Wv . C{nb \n{K-lamWv bYm-n-ep iuNw. -

8. inhmb hnjvWp-cp-]mb inh-cp-]mb hnjvWpth inhky lrZbw hnjvWp hnjvtWm lrZbw inhx
inh Xs hnjvWp-cq-]. hnjvWp Xs inh-cq]. inhs lrZ-b-n hnjvWphpw hnjvWp-hns lrZ-b-n inh\pw hkn-p-p.

12. {_m-arXw ]nt_Zv ss` amN-tcZv tZl ctW htk-tZ-Im-ntI `qXzm ssNIm t ssZzX hPntX CtXy-]am-NtcXv [oam k Ghw apn am]v\p-bm-Xv.
{_PvRm\marXw ]m\w sN-Ibpw tZl-kw-c-W- n\v `nm-hrn kzoI- cn-p-Ibpw tZzj- `mhw ssIshSn-bp-Ibpw GIm--hm-kn-bm-bn-cn-p- Ibpw thWw. Cs\ BN-cn-p-h tamw {]m]n-p-p. -

9. bYm-in-h-atbm hnjvWp-tchw hnjvWp-ab inhx bYm-cw \ ]yman XYm ta kzkvXn cmbpjn


GXp-hn[w hnjvWp inh-a-b-am-bn-cn-ptm AXp t]me inh hnjvWp-a-b-hp-am-W.v Ch-cn At`mhw F\np-m-Ip-tm Cu ico-c-n nXn-sN-th Xs Rm IeymW kzcq-]-\m-Ip-p.

13. {io]-c-a-[mavt\ kzkvXn Nncm-bp-tjym-a-C-Xn. hncn-n-\m-cm-bW i-cm-Iw \rknw-l-tZ-thi Xh {]km-ZXx ANn-y-a-hy a\-a hybw thZm-Iw {_-\nPw hnPm-\tX
]c-am-[m-amhpw IeymW cq]n-bp-amb hnjvWp-hn\v \akvIm-cw. \rknwl tZh A-bpsS Ir]-bm {_-kzcq-]hpw hnjvWp-kz-cq-]-hpw, inh kzcq-]hpw ANn-yhpw Ahy-hpw A\-cw thZ-kz-cq-]-hp-amb {_w Bkz-cq-]n Adn-bp-p. -

10. bYm-cw \ t`Zmx kypx inh tIitbm kvXYm tZtlm tZhm-ebx t{]mx kPohx tIhex inhx XytP-ZPvRm\ \nmeyw tkm lw `mth\ ]qP-tb-Xv.
hnjvWphpw inh\pw Xn bmsXmcp hn[-amb A-ctam t`Ztam Cm--Xp-t]mse Cu tZlhpw tZhme-b-am-Wv. AXn Poh tIhew inh-cq-]n nXn sNp-p. a\p-jys Am\ \nmeyw Zqc-n-emIp-tm ""AXv Rm Xs'' F `mh-n AXns\ ]qPn--Ww.

14. XZv hnjvtWmx ]caw ]Zw kZm-]-iyn kqcbx Znhoh Np-cm-XXw. 15. XZzn-{]mtkm hn]-\ythm PmKy-hwkx kantX hnjvtWm bXv ]caw ]Z-an-tXyXn hmWm \pim\-anXn tZhm-\p-im-k\ anXyp ]\n-j-Xv.
hnjvW-hns B ]c-a-]-Z s ]I-se-t]mse kv]jvS- am-bn- m-Wp m\n- I {_-m\w {]m]nv {_-n Xs ebn-p-p. CXp Xs-bmWv hnjvWphns ]c-a]Zw. CXp-Xs-bmWv \nhm-Wm--I-amb - m\w CXpXs thZm-\p-im-k\w Fv D]-\n-jv. kvItm-]-\n-jv kam-]n-p.

11. AtyZZi\w m\w [ym\w \nhn-jbw a\x kv\m\w at\m-a-e-Xylx iuNan-{nb \n{Klx

Q
N P

833

kzkw-th-tZym-]\n-jv3 1
Hmw. kthjmw {]mWn-_pZv _pZm\mw \ncRvP\m-hy-m-arX \nt[m hneb hnemkx nXn hnPrw-`-tX. tXjm-tah ]p\`-h\w t\m Clm-kXn. v k bYm arXv ]nWvtU LSm\mw Xtm hSm\mw Xssb-thXn `h- n. hkvXptXm t\m ]mZm-\ -aX Gh t\m]mZ aX Gh \ \nan aX Gh \ hnZym \ ]pcmWw t\m thZm-t\Xn lmkm CXn \ PK-ZnXn \ {_m t\m hnjvWpx \mY cpt{Zm-t\iztcm \ _np \ ItaXn At{K-a-[ym-h-kmt\ k ssh bYm-h - nXw bYm-h - nX m\w tXjmw t\m `h-Xym-Ka ]pcm-tW-Xn-lmk [im-kvt{Xjp IrXm-`n-am-\m-kvtX. bm\n Xp apKv[X-c-ap\n i_vZhmssNyx Poh-_p-Zv_pssZx cNn-Xm\oXn `h X{X {]mamWyw XmZr-im-\m-ta-h. tX XXz- m- t \- \ m- h rXmx kXy- t \\ K`m- k v X Zvt]yj tmtIm `h-Xn. XZ{X tmtIm `h-Xn. AX-Gh kptacp ZmXmtcm hm tKmLvss\x ]pcm]m Kx kpcm-]m\w ]iy-tX-lsscx ]tcm-lsscx hm Kpcp-]m-]-\njvssTx k]m-]\njvssT kam-\kvX GtX ssX \ Kux \ {_mWx \ kpcm \ ]iy-tm-lc \ ]tcm-lcx \ Kpcp-]m-]m\n \ eLp-]m-]m\n aXw XnjvTmx AX Gh \ \nhmWw t\m \ncb CXn XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.

ChnsS Am\w sImtm bYm-h-n-Xa mb m\w-sImtm henb {]tbm-P\sam-p-an-. k-bp- Xpw k-bn-m--Xp-samw kXy-am-Wv. Fmw Ime Im- -I hpw kz`m- h m- -I -h p- a m-I p- p. ]pWytam {_-am-Ip Pem-i-b-n Pohn-I-fm-Ip Ipan-f- ]m]tam C. AXn-\m alm-tacp ]hXw Xs Zm\w I Dmbn AXn Xs hnebw {]m]n-p-p. {]I-S- sNp--hcpw ]ip-m\w sNp--hcpw {_-l-Xy-m- c\pw ambn kXy-ambn `hn-p-Xm-Wv. {_-eo-\am-bn-o-cp- aZy-]m-\nbpw Kpcp-X-ev]im-bn-I-fp-samw Xp-ey-am-Wv. Fmh-cp-sSbpw nXn Hp Xs. kI-eXpw Ime-h-iam-Wv. -Xn\v ]noSv P\n-t Bh-iy-ap-m-Ip-n-. an\p Bmhv CXn- s \ms D]-cn-b m- I p- p. {_- n ap-sIm-p-m-pv IpS-n\pw \qen\pw \qep-sIm-pm- p hkv{X-n-\p- ap Ah-m-hn-ti- j-am- W.v Pohn- ]ipthm {_m-Wt\m aZy-]m-\ntbm Hp-an-. sNdnb Ipw {_- n\pw Xn- e p- Xv B \ne-b n ]m]tam henb ]m]tam Hp-an-. tamtam \c-Itam t\mptm hnZym-]p-cm-W-, CXn-lm-k- Ch- Hpw bYm-n-en-. CXv hy-hp-am-Wv. bvsmpw imiz- X-amb k-bn- . As\ kqva-ambn XXz-m\w Kplmbw \nhnjvSw Nnn-p-tm {_mthm hnjvWpthm Cuiz-ct\m Am-\n-Ir-Xamw krjvS hZn _npthm Ietbm Hp-an-sv ImWmw. a[ym-h-tX X{X km`n-am\mx ht ]pjv]n bntem Aym-h--bntem Ahv bYm-h-n-Xn-X-amb m\w e`n-p-n-. ImcWw Ah- BK-a--fnepw Xh-N-t\\ tamln-XmkvtX `h-n. k bYm]pcm-W-fnepw CXn-lm-k- -fnepw [-im-kv {X-{K-- Xp-c m-`n-jKv {KlW Imte _mem AY-Yym-lnX -fnepw A`n-am\w hln-p-I-am{Xw sNp-p. ap\n-I KpUm-Zn-\m. P\\ym hmZy-NrXm CXn \m\m tZhXm F t]cn Adn-b-s-Sp shdpw Xp-_p-Zv_p-Z- Kpcp-I Xo \njv T m tX `h- n. tI am{X-am-Wh. ]WvUn-X-msc`n-am-\n-p Ah an- NnZzbw sshZnIm CXn hZ-n. \mt\y Akva-`yw. hmdpw Am-\n-I Xs. hfsc {]bm-k-sv Ipsd tI NnZzbw kh-im-kv{Xm CXn. tI NnXv {K--fnse Adn-hp-t\-Sp-p. ]t bYm-n hbw khm-\ p- {Kl hx tINn-Z zbw kz]v t \ Ah Am-\-n apgp-In--gn-bp-p. AXv hy-am- D]mky tZhXm `mjn-W. tI NnXv hbw tZhm CXn p {]am-Wn-I-tm-Iap-v. kwKXn hy-am-Wv. tI NnXv hbw {inhZv cam caW \fn\ `rwKm CXn.

Cl tX\m-]y-m-t\\ t\m InnXv AY bYm-h-nX mt\\ InnXv t\Xn XZkvXn XZkvXn bmkvXn \mkvXn XXv Ime-Im--I-anZw kz`m-hm Iw tNXn \ kpIrXw t\m ZpjvIrXw

tI Nnp \rXy-p. tINnXv aqJm hbw ]c-a`w CXn. hZtm cpZtm ]Xn N. tbm tI N \ tX tI kth-]y-m-\n\x tX Xp m\n t\m `hn tb XXz- m\n \-ssX-j vXjmw tIm hntijx aX Gj tIjmw NnXv ssInZ t`Zx aX Gh b{X hnc n hnjv W p cp{Zm Cuiztc Kn Xss{Xh izm t\m KZ-`m.

834

I amPm-cm, {Ia-a aX Gh \m izm\ K`u


[mX N \ Iranx t\mam \ a[yam \ PL\ym XZ-t]yj tmtIm `h-Xn.

Xs. Cmcyw {]kn--am-Wv.

\ X_vZx \ Inw i_vZx \ kth i_vZmx \ amXm t\m ]nXm \ _px\ Pmbm \ ]pt{Xm XXz-m\w Hcp {]Im-c-n A-Im-cm-hr-Xam- \ an{Xw \ kth XYm ]n km[-ssI-cm kzcqWv. Am-\n-I-fpsS ams AXv Nnetm sa- ]w. thZn-Xp-an--Zv`n Poh-p-app `nx kx tkhymx sav ]d-bp-p. ImcW Ah Ah-cpsS am-n A`n- `mcym ]pt{Xm Krlw [\w khtX tZym tZbw am\w sImp-p. apKv[-hN\--fm Ah tamln-X-cm- Im ssZzXw \ Imcyw `mh ssZzXw Imcyw \n- Ip- p. Fmw At\Iw tZh-XI Kpcp-- m k- tb\ khm ssZzXw I-hyw. Kpcu ssZzX-a Xo- XpSnbhsb {]Ion-p-p. D- ]iyw Imcyw. btXm \ Xkv a m Z\y- X v. tX\ X- m-\--fn-ep taml-amWv Chsc Hmtcmntev \bn- kanZw {]Im-in-Xw. tIm\yx XkvamXv ]cx kPop-Xv. A-am Ipn-Isf sImv acpp IpSn-n-m h-ptm `h-Xn. k Poh-ptm `h-Xn. b Ghw i-cbpw apw Xnm sImSp-m-sav {]tem-`n-n-p- thZ b Ghw thZ.
Itbm acpv a[p-c-]-Zm- s]mXnp sImSp-pXp t]msetbm BW-Xv. Nne sshZn-Icm-sWv ]dbp-p. Nne X tZh-m-cpsS Ir]m-]m-{X--fm-sWv ]d-bp- p. kz]v\ -n X-fpsS D]m-ky-tZ-h-msc ImWm Ign-n-p-sv Nne Ah-I m-i-s-Sp- p. Nne tZh-m-sc-tmse P\--fm ]qPn--s-Sp-p. almhn-jWp-hm-Ip Xma-c-bpsS tX \pI-cp hp-I-fmWv v X-sfv Nne ]d-bp-p. Nne `m-{K-Wn-I-sf \nebn Ic-bp-p. \rw sNp-p. bYm-n Chcn ]ecpw Am-\n-I-fm-Wv. m\n-I-sfpw XXzm-\n-Isfpw ]d-bp Ch-cn BcmWv t{ijvT? Bcpw t{ijvT-m-c-s--XmWv ]c-amw. {_-hnjvWp atlm-iz-c-mcpw IoS-fpw sNsp-Xv Htc m\m-sW-p--Xm-W.v ]c-amw. ]n-bm-bmepw Igp-X-bmbmepw IoS-am-bmepw kam\w Xs. Fmw D-a-- AXv X- _Ztam Inwi-_vZtam i_vZtam thsd GsXv nepw i_vZtam A. A, A, ktlm-Z-c, `mcy, ]p{X, an{Xw, CsXm-p-an-. Fm km[- I-mv XfpsS bYm kzcq]w a\-n-em-m-\p B{K-l-ap-Xp-sIm-v, Poh-p-t-bm k-\-sf tkhn-t-Xm-h-iy-am-Wv. `mcy, ]p{X, _p, kI-eXpw ]cam kmao- ]y- n-\mbn ssI shSn-tb--Xmbn hcpw. IssZz-X-a `mh-ssZz-XamWv ssIsm-t-Xv. khmssZzX `mh-amWv Bhiyw. AtX L-n ssZzX `mh hpw Bh-iy-am-Wv. ImcWw Kpcp-ap-Jm- n-c-am-Wv. Cu kwkm-c-sbpw ]c-{_--s-bp-samw ]q-ambn Adnbm Ign-bp-- X.v bYm- n kZvKp-cp-hn-s\-m hepXmbn Hp-an-. Cu XXzw icnp a\-n-em-p-h Poh-p--\m-bn-o-cp-p. kzkw-th-tZym-]\n-jv kam-]n-p. -

1
imn- ] mTw

kh-k-tcm-]-\n-jv

1. Hmw _x IYw? tamx Im? hnZym Im ]c-{_w Kpcp-in-jy-m-cmb R- cp-t]-scbpw hntZyXn? Pm{KXv kz]v\ kpjp]vX w Xpcobw cn--s. R cp- t]-scbpw ]cn-]m-en--s. R N I Y w? A - a bx {] mW - a tbm at\ m- a tbm cp-t]cpw Hcp-anv Ign-hp-I ]men-s. R cp- hnm\ abx B\ abx IYw? Im Pohx -

Hmw. kl-\m-h-h-Xp. kl \u `p\-p. klhocyw Ic-hm-hssl. tXP-kzn-\m-h-[o-X-a-kvXp. am hnZzn jmh ssl. Hmw imnx imnx imnx

t]cpw Hcp-anv Ign-hp-I t\S-s. R-fpsS A[y-b\w tXP-kzn-bm-I-s. R ]c-kv]cw Ie-ln-m-\n-S-h-cmXn-cn-s. Hmw. imnx imnx imnx -

835

I t{Xx kmo IpStm cymao IYw?


{]Xym-Km-m ]c-amm ambm tNXn IYw?
_w FmWv? tamw FmWv? hnZy AhnZy Ch FmWv? Pm{K-Xv, kz]v\w kpjp]vXn Xpcobw Fo \mev Ah--I-sf-mWv? A-abw {]mW-a-bw, at\m-abw, hnm-\abw, B\--abw Fo Ap tImi-- sf-mWv? Imhv Poh t{X-, kmn, IqS A- cyman Ch-bpsS A-sa-mWv? AXp-t]mse Pohm-m-hv, ]c-am-mhv amb Cu XXz--sf-mWv?

2. Bt-iztcm \mt\m tZlm Zo\m tXz\m`n-a\y tX tkm`nam\ Bt\m _-kvX nhr- n tam-k vX -Z -`n-a m\w Imc-bXn bm km hnZymtkm `namt\m bbmZn \nhtX km hnZym
Cuiz-c\pw Poh\pw BmhpXs-sb-nepw GsXmmtWm Bm-hm-Xv A-s\-bp ico-c-n Poh\v Rms\ `mhw Dm-Ip-p. AXp-X-s-bmWv Pohs _\w Cu Alw- ` mhw \in- p-I - b mWv tamw. Cu Alw-`mhw krjvSn-p-Xv Ahn-Zy-bm-Ipp. hnZy-sImv Cu Alw-`mhw Cm-Xm-Ipw.

4. A ImcymWmw jmw tImim-\ mw. kaqtlmabx tImix CXyp-Ny-tX. {]mWmZn NXp Zi hmbp-t`Zm A-ab tImti bZm ht XZm {]mW abx tImti CXyp-Ny-tX. GXXv tImiZzb kwbptm a\x BZn NXp`nx IcssWx Bm i_vZmZn hnj-bm k-ev]mZn [m-\yZm ItcmXn XZm at\m-abx tImi CXyp-NytXx GXXv tImi-{Xb kwbp kvXZvKX hntijm hntijtm bZmh `mktX XZm-h n- m\ abx tImix CXy-Nyp-tX. GXZv tImi-NXp-jSbw kzImv c-W-mt\ hS IWn-Im-bm-an-h-Kp]vX hS-hrtm bZm htX XZm-\--abx tImi CXyp-Ny-tX.

3. a\ BZn NXp Zi ImcssWx ]pjvIsse cmZnXym- Z y\p KrlossXx i_v Z m- Z o hnj- b m pem\y tZm]m-e-`tX XZm-t\m-Pm-Kc-Ww. XZzmk\m cln-X-Xp`nx IcssWx i_vZmZy `mth ]n hmk-\m-a-bm i_vZm-Zo-\ytZm ]e-`ytX XZm\x kz]v\ w NXpZ-i -I -c tWm ]c-a m-Z zn-tij hn m- \ m- ` m- h m- Z yZm XZm- \x kpjp- ] v X w, Ahm{Xb `mhm-Zv, `mh-kmn kzbw `mhm-`mhc lnXw ss\c-cyw ssNIyw bZm XZm Xpcobw ssNX-\y-an-Xyp-Ny-tX.
Bm-hns Pm{K-Z-h Fp ]d-bp--X,v kqcy-ZntZ-h-m-cpsS in-bm a\-v, _pn, Nnw, Al-mcw, ]v C{n-b- Fn-s\ ]Xn-mep Imc-W-fm Bmhv GXv Ah--bn-emtWm i_vZ-kv]imZn qe-hn-jb- {Kln-p-Xv AXp Xs. i_vZm-Znq-e-hn-j- -fn-s-nepw Pm{K-Zm-h-- bn tijn hmk\-I \nanw a\p XpS-nb ]Xn-mep Ic-W- aptJ\ i_vZm-Zn-hm-k\m hnj-b-sf Poh {Kln-pp. apv kqNn-n ]Xn-mev C{n-b-fpw im-am-bno- Xn- \p- tijw GsXm- c-h-- bn- emtWm hntijm \-lo-\-X-bm i_vZmZn hnj-b-sf {Kln-m-Xn-cp-Xv B ka-b-p Bm-hns Ah-sb kpjp]vXn Fv ]d-bp-p. Cu aqv Ah-I-fp-sSbpw Dev]-mebw Fnh Adn-bp-Xpw kzbw Dev]-m-ebw Fnhbvv \nc-cw AXo-X-am-bn-cn-p-Xpw \nXy-kmn ssNX-\y-ambncnp-XmWv Xpcob ssNX-\yw. B Ahbvv Xpco-b-sav ]d-bp-p.

A-a-b-tIm-isap ]d-bp-Xv A-m DmIp tImi--fpsS kaq-l-cq-]-amb ico-csbmWv. {]mW XpS-nb ]Xn-mep hmbp- Cu A-a-btIm-i-n IqSn k-cn-p-tm AXns\ {]mW-ab tImi-sav ]d-bp-p. cp-tIm-i--fp-sSbpw Dn Ignbp a\v XpS-nb ]Xn-mep Ic-W- aptJ\ Bmhv i_vZmZn hnj-b--sf-p-dnv Nnn-p-tm AXns\ "at\m-a-b-tImiw' Fv ]d-bpw. Cu aqp tImi-tfmSpw IqSn-tv Bmhv _pn-sImv Nne-sXmw Adn-bp-p. Cu _pn-a-b-kz-cq-]s hnm-\-ab tImisav ]d-bp-p. apI-fn kqNn-n \mep tImi--tfmSp-IqSn Bmhv Ac-bm-ens Ipcp-hn KqV-ambn nXnsN-p t]cm acw t]mse kzIm-cWw Adn-bm-Xn-cnp-tm Dm-Ip Ah-sb B\--a-b-tIm-i-sav hyh-l-cn-p-p.

5. kpJ-ZpxJ _pym-{itbm tZlmx Im-bZm XtZjvS hnjtb _pn kpJ-_pnx c\n-jvS-hnjtb _pn ZpxJ-_pnx i_vZkv]i cq]-ckKmx kpJ ZpxJ tlXhx ]pWy ]m]-Im-\pkm-co-`qXzm {]m]vX ico-c -k- ntbm-K-a-{]m]vX ico-c-tbm-Kanh IphmtWm bZm-Zr-iyt XtZm-]lnX Xzm oh CXyp-Ny-tX.
kpJw, ZpxJw Ch-bpsS ZrjvSn-bn Dn cpNn-I-camb hkvXp-hn-s\--n-bp B{K-l-amWv kpJ-_p-n. Acp-Nn-I-c--fmb hkvXp-k--ev]amWv ZpxJ-_p-n-kp-J{]m-]vXnpw ZpxJ-\n-hm-cWn\pw thn Poh ]e - I-fpw A\p-jvTn-pp AXp \nanw AXns\ Imhv Fp ]d-bp-p. i_vZw, kv]iw, Kw, cq]w, ckw Fo Ap-hn-j-b-sf A\p-k-cn-p Bmhv {]m]n ico-c-kw-tbm-Ks A{]m-]vX-sa \ne-bn IcpXp-p. Atm AXns\ D]m-[n-ap Poh Fv ]dbp-p.

6. a\ BZn {]mWm-Zn--k-Xym-Zn Cm-Zn-]p-Wym-Zn-sstX ]-hmx CtXy-tcm-jmw-]-hm-Wmw-[o `qXm m\m-Zr-tX\ hn\-

836

I iyXn B-k-n-[u-\n-Xy-tXz\ {]Xob am\

krjvSn {]]-tjp ]qhw hym]Iw ssNX-\y-aBtm-]m-[n-cy-kvX-nwKw icocw lrZv{K-n-cn-Xyp- \ anXyp-Ny-tX. B\tm \ma kpJ ssNX\y Nyp-tX-X {X bXv {]Im-i tX ssNX\yw kt- kzcqt]m A]-cn-an-Xm-\ kapt{Zm hninjvS kpJ{X CXyp-NyptX cq-]m-\ CXyp-Ny-tX. GX ZzkvXp NXp-jvSbw bky eWw tZk- I m-e - h kv X p \nan- t jp a\v XpS-n-b-hbpw {]mW XpS-n-b-hbpw kXzmAhy-`n-Nmcn k XXv ]Zmx ]c-am-m-]cw {_Zn-Ifpw Cm-Zn-Ifpw ]pWym-Zn-Ifpw Ch-bpsS ]-k-aqtXy-NytX Xzw ]ZmZu ]m[n-Im-Xv ]Zm ls ]-hw Fv ]d-bp-p. Cu ]-h [Zu]m- [ nIm Zzne- W BIm- i - h Xv kh- K Xx tmSp IqSn-b-h\mbn Pohm-mhv Adn-bmsX Xs kqva x tIhex km-amt{Xm kn ]Zmx AXn \nv tamN\w t\Sm i-am-Ip-n-. Bmkzbw tPymXn cm-Xyp-NytX XXv ]Zm-mhn-t\mSp tNn-cn-p-p. Fv tXmn-p a\v XpSt-Xyp-Ny-tX. A\m-Znc hn-{]-amWm {]amW nb kqva-X-Xz--fpsS D]m-[nsb enwK-i-co-c-sav ]dkm[m-cWm \ kXo-\m-kXo \ kZ-kXn kzb-abp-p. AXp-Xs lrZ-b-{K-n. AXn-\p-n-ep ssNXhn-Im-cm-Zzn-Im-c-tlXu \ncq-]y-amtW AkXn A\n\ys t{X- Fv ]d-bp-p. cq-]y-amtW kXn e-W-iq\ym km amtb-Xyp-Ny7. mXr-m-\-t-bm\m am hn `mh Xntcm tX. `mh- mXm kzb- t ahm hn `mh Xntcm- ` mh kXyw, m\w, A\-w, B\w Cu kzcq-]-amlo\x kzbw tPymXox kx kmo- X yp- N ytX h\pw kI-tem-]m[n cln-X\pw ISIw aIpSw XpS-nb {_mZn ]n]o-enIm ]cyw kh-{]mWn _pnjz D]m-[n-sbm-p-an-m--h\pw tIhew kzw t]mse hnin- j v S - X tbm ]e- ` y- a m\x kh {]mWn- _ pnt bZm XZm IqS CXyp-Ny-tX. IpS-m- m\-ssN-X\y kzcq-]\p-am-bn-cn-p Bmhv `mkam-\-am-bn-cn-p-tm "Xzw' F t]cn-\m Adn-b-s-SpZyp-]lnX t`Zm\mw kzcq-]em-`-tl-Xp `qXzm-aWn p. {_w kXyhpw A\-hpw m\-kz-cq-]hp-am-Wv. KW kq{X-anh kh t{X-jzn\p kyqX-tXz\ Ahn-\m-in-bm-b-Xns\ kXy-sav ]d-bp-p. tZiw, Imew bZm {]Im- i X Bm- X - Z m- - c ym- a o- X yp- N yp- tX. hkvXp, \nanw Ch \in-mepw bmsXmv \in-p-Ikthm-]m[n hn\n apx kph-hZzn-m\ bn-. AXns\ Ahn-\m-insbv ]d-bp-p. Dev]-n-ebw L\- n- m- { X- k z- c q] B m kzX- t {m- b Zm XpS-nb Cm-Xpw \nXy ssNX-\y-hp-amb HmWv h`mktX XZmXzw ]Zmx {]Xy-Kmt XypNym\w. ap-sImp Xo-IpSw apX-em-b-hbn aptX.
Adn--h; Adn-hv, Adn-tb-Xv Ch-bpsS Dev]n-em-bm-Zn-I Adn-npw kzbw Dev]-n-eb-c-ln-Xam-bn-cn-p Bm-hns\ kmn Fv ]d-bp-p. {_mhp-ap-X Ddp-p-h-sc-bp kh Pohn-I-fp-sSbpw _pnbn \nh-kn-p-Xpw Ah-bpsS qe-kq-amZn tZlv n\v \miw Dm-Ip-tm Ftm _mn-bp-sv tXmp--Xp-amWv IqS- -s\v ]d-b-s-Sp--Xv. IqS- XpS-nb D]m[n t`Z--fn \nv kzcq]w Adn-bm Fm ico-c-fpw Nc-Sn app-I t]mse tIm-sn-cn-p Bm-hns\ A-cym-an-sbv ]d-bp-p. kIe D]m-[n-Ifn \nv ap-ambpw kzw t]mse hnm\-{]-Im-i-I-am-bn-cpv NnXv kzcq-]-am-bn-cn-p Bmhv kzX-{-ambn {]Im-in-p-tm Xze-_vZ hzmNyamb {]Xy-Km-m-shv ]d-bpw.

6. kXyw m\-a -\ - -am-\ w {_ kXy-a -h n\min \ma-tZi Ime-hkvXp \nan-tjp hn\-iyXv kp b hn\-i yXy Ahn-\ in XXv kXy-a nXyp NytX. m\- a m- X yp- e v ] n hn\m- i - c - l nXw ssNX\yw m\-anXy `n[o-b-tX. A\w \maar- Z zo- I m- t cjp arZn h kph hnIm- t cjp kph-anh Xp-Im-tcjp Xp-cnhm hymZn

t]m- sebpw B`-c-W--fn kz- sa- -t]m-sebpw hkv{X-fn \qev F-t]m-sebpw Fm krjvSn-bnepw ]qambpw hym]-I-ambpw Ccn-p ssNX\yw A\--sav ]d-b-s-Sp-p. GsXmv kpJ-a-b-ssN-X\y kzcq-]hpw Ccn-p AXv ]c-am-\w Fv ]d-b-s-Sp-p. kXy, m\w, A\-w, B\w Fo \mep hkvXp-fpw BcpsS e-W- am-Wv. tZiw, Imew, hkvXp FnhIfm GsXmv ]cn-h\ hnt[-b-am-Ip-n-, AXp XsbmWv XXv ]Zm-satm ]c-am-m-shtm ]d-b-s-Sp-Xv. "Xzw' Fpw "XXv' Fpw D cp ]Zm-fpw tkm]m-[n-Iamb t`Z--fn\npw hn`n--amb BIm-is-tmse kpkq-vahpw tIh-e-kz-cq-]hp-amb XXzw ]c-{_w Fv ]d-b-s-Sp-p. A\m-Zn-bm-sW-nepw Aap-Xpw Ak--m-Xpw kZvk--m-Xpw kzbw G-hp-a-[nIw hnIm-c-c-ln-Xambn ImW-s-Sp-- Xp-amb in-bmWv amb.

Am\w Xpm ]y kXn Ime-{Xtb ]n ]ma-cmWmw hmkvXho N kXzm _pn euIn-Im\m-an-Z-anXy \nh-N-\obm hpw \ iIy-tX.
CXp-t]m-se-b-msX ap-hn-[n AXns\ hnm hnj-a-am-Wv. amb Am-\-cq-]hpw Xphpw anYybp-am-sW-nepw ]ma-c-mv {XnIm-e--fnepw hmkvX-h-

837

I ambn tXmp--Xm-W.v AXp-sImv AXns kzcq]w Cu


hn[-sav ]dv AXns kz`mhw a\-n-emn sImSpm {]bm-k-am-W.v

\ kwibx

9. ss\hw `hm-aylw tZtlm-t\-{n-bmWn Zssih Xp\ _pn \a\x iiz-m-l-mc kvX ssYh N 10. A{]m-tWm-l y-a \x ipt{`m-_ p-ym-Z o\mw ln kh-Zm-km-ylw khZm \nXy-n-mt{Xw lw \ kwibx 11. \mlw Im ss\h t`mm-{]-IrtXx kmo cq]Imx aXv kmn-[yXv {]ht tZlymZym APUm Ch.
Rm P\n-p-n-. Rm tZltam ]v C{n-btfm _pntbm a\tm A. \nXym-l-m-c-hp- a-. Rm A{]m-W\pw Ah-\kvI \pw ip kzcq-] -\p-a m-Ip-p; Rm _pn XpS-n-b-hv kmnbpw kZm Nn-kzcq-]-\ p-a m-Wv . CXn kwi-b-a n- . Rm Imthm t`mmthm A tIhew {]Ir-Xn-bpsS kmn-am-{Xw. Fs kmao-]y-m tZlm-Zn-Iv ssNX-\y-ns {]Xo-Xn-bp-m-Ipp. Fs kmn-[y-m tZlm-Zn-I P]--fm hn[w {]hn-p-p. -

13. {_ss-hmlw kh thZm thZyw \mlw thZyw thyma-hm-Xm-Zn-cq]w cq]w \mlw \ma \mlw \ I {_ss-hmlw kn-Zm-\ cq]w 14. \mlw tZmtlm P-arXyp IptXmta \mlw {]mWx pXv ]m]-tk-IptXm ta\mlw tNXx tkmI-tamlu IptXm ta \mlw Im _tam uIp-tXm-ta. CXyp-]-\n-j Xv
Rm kvYmWphpw \nXy\pw kZm-\-\pw ip\pw m\-a -b\pw Aa-e\pw kh-`q-X- pw hn`phpw \n-e-\p-amb Bm-hmWv Rm. BImiw hmbp Fnh-sb-tmse Rm Adn-b-s-Sp hkvXp-h. Rm cq]tam \matam Iatam A. tIhew kn-Zm-\ kzcq]-amb {_-am-Ip-p. Rm tZl-a-, F\nv P\-\hpw ac-Whpw FhnsS? Rm {]mW-\-, F\nv hnipw Zmlhpw Fhn-sSbmWv? Rm tNX- - . F\nv timI-t am-l - FhnsS? Rm Im-h F\nv _-tam--sfhnsS? kh-km-t cm-]\n-jv kam-]n-p. -

12. mWp \nXyx kZm-\x iptm m\-atbm-aex Blw kh-`q-Xm\mw hn`px kmn

1
imn ]mTw

lwtkm-]-\n-jv

Hmw. ]q-aZx ]q-anZw ]qmXv ]qap-Z-Ny-tX. ]qky ]q-am-Zmb ]q-ta-hmh injy-tX. Hmw. imnx imnx imnx
Hmw. Cu {_w ]q-am-Ip-p. Cu PKv ]qam-Ip-p. Cu ]q-{_--n \np-amWv Cu ]q{]-]w Dm-bn-p- -X.v Cu ]q {_-n\nv Cu ]q-{]-]-s FSp-mepw ]q-{_w Xs-bmW-h-ti-jn-p--X.v

1. Hmw. KuXa DhmN ""`K-h kh [-, kh-im-kv{X-hn-im-cZ {_-hnZym {]t_mt[mlntIt\m ]mtb\ Pmb-tX.
k\-p-Pm-X-t\mSv KuX-a ]dp: ""`K-hm-s\, Av kIe [--fp-sSbpw aw [cn-n-ph\pw kIe imkv{X-- fnepw ]WvUn-X-\p-am-W- tm. {_ hnZymm\w GXp D]mbw sImv km[n-m-sav F\np ]dp Xc-Ww.''

838

I 2. k\Xv kpPmX DhmN hnNmcy kh thtZjp


aXw mXzm ]n\m-In\x ]mhXym IYnXw XXzw irWp KuXa X-a.
k\Xv kpPm-X ]dp:- "kIe thZ--fp-sSbpw A`n-{]m-b-adnv inh ]mh-Xn-p-]tZ-inp sImSp Imcy- Rm ]d-bmw. tIpw.'

tbmtcI hnwiXn kl-{kmWn jSv iXm-\yZn Im\n `h- n. kqcymb tkmamb \nc-RvP-\mb \ncm-`m-kmb X\p kqva x {]tNm-Z-bm-ZnXn Ao-tjm-am`ymw huj-Svlr-Zm-ZywK \ymk-Ic\ym ku `hXx Ghw IrXzm lrZtb jvSZtf lwkm-m\w [ymtb-Xv.

Ao- t jm- a u- ] m HmwImc intcm- _ np kvXp t\{Xw apJw cpt{Zm-cp-{ZmWo Nc-Wu-_mlp Imem-m-n-tmt` ]mtiz `hXx Gtjmku ]c- a - l w- tkm- `m\p tImSn-{ ]- X n- I mtim tbt\Zw cl-ky-amb CXv Atbm-Kyv ]d-p-sIm-Sp-m-hphym]vX w. Xkym-jvS-hn[m hrn `h-Xn, ]qh-X-. tbmKn-Iv \n[n-t]m-se-bmWv CXv. lwk-ns Zte ]ptWy-a Xnx Bttb \n{Zm-e -k ym-Z tbm AXm-bXv Bm-hns KXn hnK-Xn-Isf-n {]Xn-]m-Zn`hn bmtay {Iqtc aXw ss\x EtXy ]mt] p Cu hnZy `n-apn {]Zm-bn-\n-bm-Wv. a\ojm hmcpWymw {IoUm hmbthy Ka\m Zu 4. AY lwk ]c-a-lwk \nbw hymJym-kymax _pnx kutay cXnx {]oXnx Cuimt\ {Zhym-Zm\w {_- N m- c ntW immb Zmmb Kpcp- ` - mb at[y sshcmKyw tIktc Pm{K-Z -hm Ilwk lwtkXn kZm Abw kthjp tZtljp Imbmw kz]v\w enwtK kpjp]vXnx ]-X ymtK hym]v X m- h - t X. bYm- h ynx Imjv t Tjv T Xpcobw bZm lwtkm \mtZ eot\m `hXn XZm Xntejp ssXe-anh Xw hnZnXzm arXyp atXy-Xn. Xpcym-Xo-X-ap-\ -\-a-P-t]m] kwlm-c-an-Xy`n [obC\n lwk ]c-alwk \n-b-s-n N \S- tX, Ghw khw lwk-h-im-kvam-t\m hnNmcy-t X. mw. {_-Nm-cnbpw im\pw PntX-n-b\pw Kpcp-`-\p-am-b-hs apn lwk-]-calwk cl-ky- {]I- Sn-n-p-IbmWpNnXw. kakvX ico-c-nepw Cu Poh "lwkw' "lwkw' Fp P]n-p-sImv hnd-In Xosb t]msebpw Fn F-sb t]msebpw hym]n-n-cnp-p. Cu clkyw Adn-bp--h arXyp-hns\ AXn-ewLn-p-p. ChnsS lwkw Ejnbpw Ahy--Km-b{Xn Opw tZhX ]c-alw-khpw Alw-_oP cq]hpw kp in cq]hpw tkmlw Ioe-I-hp-am-Ip-p. Cs\ Cu Bdp kwJy-ap-tJ\ Hcp cmhpw ]Iepw Ccp-]-n-Hm-cm-bn-cn Adp-\qdp {]mhiyw izkn--s-Sp-p. kqcymb tkmamb, \nc-RvP\m-b, \ncm-`m-km-b, X\p kqvax {]tNm-Zbm-X, CXn Ao-tjm-am`ymw hujS F a{w P]n-psImv lrZbw XpS-nb AwK--fp- sSbpw Ic-- fp-sSbpw \ymkw sN-Ww. AXn\p tijw AjvS-Z-f-tmSp IqSnb lrZ-b-I-a-en lwkm-m-hns\ [ym\n--Ww. An bpw tkma\pw Cu lwk-ns ]- - fm- Ip- p. Hmmcw akvXIhpw _np-t\-{Xhpw cp{Z apJhpw cp{ZmWn CcpN-c-W-fpw Imepw cp ssIIfpw An Ccp-]miz-fp-am-Ip-p. kKp-Whpw \nKp-Whpw cp ]miz--fmWv. C-s\-bp ]c-a-lwkw tImSn kqcy\p kaw {]Imi-hpw kh-hym-]n-bp-am-Wv. AXns hrn-I Fphn-[n-em-Wv. Cu Fs-nepw AXv ]qh-Zn-ibn nXn-sN-p-tm \n{Zbpw Be-kyhpw Dm-Ip-p. Zn-W-Zn-i-bn nXn-sN-p-tm {Iqc-X-bn a\v hym]-cn-p-p. \ncrXn tImWn-em-bn-cn-ptm _pn ]mt]m-p-J-am-Ip-p. ]naZn-i-bn-em-Ip-tm {IoUbpw hmbp tImWn-em-bn-cn-p-tm km-c-Iu-Xp-Ihpw DmIp-p. hSp Znn-em-Ip-tm hnj-bm-`n-cp-Nn-b m-Wv. Cuim-\-n {]hrn; a[y-n-em-Ip-tm sFlnI ]mc-{XnI Imcy- -fn sshcmKyw Ch Dm-Ip-p. lwkm-I-amb Cu Bmhv lrZ-b-Ia-e-ns tIk-c-n-en-

3. A\m-tJym-b-anZw Kplyw tbmKn\mw tImikn`w lwkky KXn-hn-kvXmcw `pn apn ^e{]-Zw.

5. KpZ-ta-h-j p`y B[m-c m-Z zm-bp-a pm ]ykzm-[ njvTm\w {Xnx {]Z-nWo IrXy aWn-]q-cIw KXzm A\m- l - X - a - X n- { Iay hnipu {]mWm- n- c p[y Bm-a-\ p-[ ym-b {_-c{w \ymb {Xnamt{XmlantXyhw kh-Zm-[ym-b tYm \mZ-am-[mcmXv _ln {_ c{ ]cyw ip-kv^-Sn-Ik-miw k ssh {_ ]c-amt XypNy-tX.
KpZs BIjnv B[mc N{I-nse hmbp-hns\ shfn-bn-tev hnSp-I. ]ns kzm[n-jvTm\ N{Is aqp {]Z-nWw shbvp-I. aWn ]qc-N-{I-n t]mbn A\ml-X-N{Iw AXn-{I-an-Ww. A\-cw hnip--N{I-n {]mW- \ntcm-[nv Bm-N{Iw [ym\n-p-sImv {_-c-{s [ym\n- -W w. Cs\ {Xnam-{X-\mb Bmhv Rm Xs BsWv k-ev]n-p-d-m kzkv^-SnI km-k-amb Bm-hns A\p-`qXn Dm-Ipsav ]d-b-s-Sp-p.

6. AY lwk Ejnx Ahy--Km-b{Xn Ox ]c-alwtkm tZhXm Al-anX _oPw, k CXn inx tkma-lanXn Ioe-Iw. jSvkw-Jybm Atlm-cm{X -

839

I cn-p-tm Pm{K-Z-h; I-Ibn-em-bn-cns kz]v\mh; a[y-m-\m-bn-cns kpjp]vXn; lrZ-b-I-aew shSn-bp-tm Xpco-bm-h A\p-`-hs-Spw. AXv \mZn ebn-p-tm Xpco-bm-Xo-X, D-\, AP-t]m-]kw-lm-c Fo t]cp-I-fn Adn-b-s-Sp-. Cs\ lwk-n\v Fm `mh--fp-ap-v. AXn\v a\-n Nnmi-nbpw kw`-hn-p-p.

Hm-as \mZ-{]-`m-h-m icocw Npdp-Np-dp-p-Xm-bn-o-cpw. cm-a-t-Xn-\m Km{X-`wKw kw`-hnpw. aqm-a-t-Xn-\m hnbp-m-Ipw. \mem-at-Xn\m incx-I-\w; Am-at-Xn-\m Xmep-hn \nv Cu lwkw tImSn P]n-p-tm AXn\v \mZ- ns {kmhw; Bdm-a-t-Xn Aar-X-hjw; Ggm-at-Xn A\p-`-h-ap-m-Ip-p. Cu kIe \mZ-fpw lwk-n-\KpV-hn-m\w; Fn ]cm-hmNw; H]-Xn icocw [o-\-am-W.v Ah ]p-hn- [-am-W.v Hm-a-tXv NnWn; cmAZr-iy-am-m- \p Ignhv; AtXmsS Znhy-Zr-jvSn- bpw. ]ma-tXv NnnWn; aqm-a-tXv Lm-\mZw; \mem-aa-t-Xn-\m ]c-{_--m-\w. Atm a\v lwktXv iwJ-\mZw; Am-atXv X{o-\mZw; Bdm-an ebn-p-p. kev] hnI-ev]- a\-n hnebw tXv Xmf-\mZw; Ggm-a-tXv thWp-\mZw; Fm-a-tXv {]m]n-m ]m] ]pWy-\miw; Atm lwkw kZm-inharZw-K-\mZw H]-Xm-atXv t`co-\mZw; ]m-atXv cq-]n-bm-bn, kzbw tPymXnx kzcq-]ambn \nXy-\n-cRvP\taL -\mZw; Ch-bn BZys H]Xpw Dt]-nv ambn {]mIm-i-a-b-am- bn-o-cp- p-shv thZ-n ]d-bp- p. ]m-a-tXv am{Xw A`y-kn-Ww. lwtkm-]\n-jv kam-]n-p. -

7. k "Gh' P] tImSyw \mZ-a\p `hXn Ghw khw lwk- h -i m- mtZm Zi- h nt[m Pbm- t X, NnWoXn {]Yax Nnn-WoXn ZznXob-x Lm-\m-ZkvX r-X obx iwJ-\ m-Z Xpx ]a kv{Xo \mZx jjvT-kvXme \mZx k]vXtam thWp-\mZx Ajv Stam arZw-K-\mZx \htam t`co-\mZx Zitam taL-\mZx \haw ]cn-XyPy Zita ta hm`y-tk-Xv.

8. {]Ya NnnWn Km{Xw ZznXotb Km{X `RvP\w XrXotb tJZ\w bmXn NXpt ItX incx ]ta {khtX Xmep-j -j vT - arX \ntj-h- w. k]vXta KqV-hn-m\w ]cm hmNm-X-Ym-jvSta AZriyw \hta tZlw Znhy Np-m-aew Ziaw ]caw {_ `thXv {_m kn[u Xkvan at\m hneo-btX a\kn k-ev]hn-Ievt] ZKvt[ ]pWy-] mt] kZm-i nhx iymm kh-{Xm-h nXx kzbw tPymXn iptm _ptm \ntXym \nc-RvP\x imx {]Im-iX CXn. Hmw. thZ-{]-hN\w thZ {]h-N\an-Xn. - -

Potrebbero piacerti anche