Discover millions of ebooks, audiobooks, and so much more with a free trial

Only $11.99/month after trial. Cancel anytime.

Abbrettio. Pröza e versci zeneixi
Abbrettio. Pröza e versci zeneixi
Abbrettio. Pröza e versci zeneixi
Ebook88 pages1 hour

Abbrettio. Pröza e versci zeneixi

Rating: 0 out of 5 stars

()

Read preview

About this ebook

“A-a reversa” (Fratelli Frilli, 2009) e “Abbrettio” en a maexima meia spartïa in mëzo. A seçion “Frettoeli” a comensa co-“O barchî”, ‘nna poexïa traduta e commentâ: lettiatúa sccetta; l’autô o l’é into seu, o lettô ch’o se régole. I ätri frettoeli preséntan di faeti mescci à de riflescioin.
“In verso”, o títolo da segonda seçion, o seunna comme “inverso”. Pe dindavvei inverso o l’é l’autô inta poexïa “Mi chí, mi ascí”: vanni à accapî perché o s’ascäda tanto pe ‘n barbòuto ! “L’é pe lê che zinzann-o” a l’é ‘nna dicciaraçion d’amô pe-a scignorinn-a Gròsci e pe-a lettiatúa, co’ unna rae de alluxoin à Cernyscevskij, Nekrasov, Lérmontov.
Inta seçion “Faeti e föe” l’autô o conta e o raxonn-a sensa beseugno de inventâ ninte, perché a realtae a passa l’immaginaçion.
“Boghe de limon”, ò sae quante arresta de ’n limon spremmúo, en pe analogïa quelle paròlle che pe-i zeneixi ancheu no an ciù sugo.
“Noiätri chi?”, “I ötenteutti e l’Italia”, “A föa do Bestento” pàrlan do passòu, ch’o no passa, che “de vòtte o l’é ‘n risseu, armòu de pontaieu, che no semmo comme regiâ”.
Inte “Gente de Begae” a pietas pe-o zoëno ch’o s’ammassa a l’é a maexima reticensa, ch’a fa accapî senza dî: drento gh’é çinque çitaçioin da ‘n tèsto ch’o se taxe. “Beuga bugagna” a conta inte ‘n remescio de vitte sciätae unna stöia d’amô ch’a n’arrecövia.
“Inti spinoin” a Lillinn-a a l’attreuva comme inte ‘nna föa o prínçipe Lillin, ch’o â líbera co’ un baxo da-i moscin. “Abbrettio”, à rëo e à caxo, vegne i faeti, a sciummaea ch’a ne rebella via.
LanguageItaliano
Release dateMay 3, 2014
ISBN9788875639808
Abbrettio. Pröza e versci zeneixi

Related to Abbrettio. Pröza e versci zeneixi

Related ebooks

Performing Arts For You

View More

Related articles

Reviews for Abbrettio. Pröza e versci zeneixi

Rating: 0 out of 5 stars
0 ratings

0 ratings0 reviews

What did you think?

Tap to rate

Review must be at least 10 words

    Book preview

    Abbrettio. Pröza e versci zeneixi - Gianfranco Mangini

    FRETTOELI

    O barchî

    Ammïa, o pâ ‘nna nuvia viva

    o barchî ch’o luxe e ch’o schitta;

    o pâ ‘nna sciamma, o se menissa

    into sô, fumme ch’o baexinn-a.

    O monta in çê co-a luxe, o xeua,

    o tocca a ponta de l’ertixe

    e púa cô de feugo o derrúa

    de neuo à taera, o l’é destin.

    Ò schitto de mente mortâ,

    de ‘nn’aegua ch’a pâ no avei fin!

    Che lezze chi no s’accapisce

    a te sponcia, a te invexenda?

    Con che axillo in çê ti sccioisci!..

    Ma a man ascosa do destin

    cangiando a teu coae de luxî

    â fa cianze da-o çê à stisse.

    A-a meitae de l’euttoçento a poexïa de Teodöo Tiotcev a no piaxe, i rusci â lëzan mävoentëa, no l’accapíscian. A no conta, a no discöre. A l’emoscionn-a scí, ma pe de raxoin che no en ciaee, che no se peuan esponn-e. No saivan cöse pensâne. I tempi no ëan meuî pe tâ novitae. Gh’öriâ Verlaine e i scimbolisti pe fâla resätâ.

    O barchî o l’é lê e o l’é ätro: de maninman nuvia, sciamma, fumme, púa. Bordezzemmo inta nëgia pe voentae de l’autô. L’aegua chi schitta e chi cazze, co-o destin ch’o guersezza, a l’à ‘n graddo ciú che l’aegua. A l’é lê maexima unn’analogïa, comme a nuvia a sciamma ecc., de quarcösa che Tiotcev o taxe. Semmo comm’o â pensa: Un seunno dïto o seunna fäso. O no restrinze o senso pe no scazze inte l’allegorïa. O l’intissa chi lëze à méttighe do seu inte ‘nn’ approscimaçion sensa queto ò sae senza catarsi. O ne dà da beie unn’aegua ch’a no ne leva a sae, ma a ne rescäda: unn’aegua ch’a pâ no avei fin.

    O ritmo di versci, o fî de pòule en múxica ch’a ne tocca in sciô vivo:

    "Sô drento de ti sacci vive.

    Gh’é ‘n mondo intrego into teu cheu".

    Inte quello mondo ognî lettô o piggia a seu direçion.

    Into barchî de Tiotcev mi veddo o schitto do poeta quande o l’à i scrípixi. O monta in çê, primma de cazze à taera, sponciòu da ‘n invexendo, donde ghe pâ de lëze o seu destin. O cianzià à stisse lê ascí comme i ätri, ma pe un momento o luxe... scí, o sccioisce in çê pe dindavvei.

    Meschinetto, o n’à de presumî!

    Però se s’ammïa ben, inte sto presumî gh’é de l’ätro.

    Danni à mente a-o seu canto e taxi!

    A poexïa a l’é ‘nna scheua ch’a n’arve a stradda à l’educaçion di sentimenti. A mette l’òmmo a-o çentro, a ne dixe: Staelo à sentî. A l’é un seunno faeto à euggi averti. Drento gh’é l’òmmo intrego. Dâghe de l’importansa no veu dî avei do presumî.

    Co-a sciâ Pëa

    Da-o scagno o veterinäio do Caroggio de Josep Pla o vedde into scito depoí o sciô Valls ch’o saera a seu stansia à ciave. De stae o dòrme co-o barcon averto. O pösa in sciô ghirindon o releuio, a scatoëta de pilloe, sigarette e bricchetti, in sciâ spallëa da carega giacchê e gipponetto. O l’infïa e brasse de sotta a-e bertelle, che càzzan in scê braghe. O s’assetta in sciô letto pe desgroppâse e scarpe. O se leva i scappin. O se ïsa, o se desponta i pomelli da sportigeua co-i euggi a-a soffïta. O cëga e braghe, attento à no strofoggiâle, o ê alleuga. O veterinäio o l’à promê o sciô Valls in muande e camixa, o l’ammïa senza rïe. O sciô Valls o tïa feua da sotta à l’oëgê o pigiama. Co-o pigiama zà indòsso o s’avvixinn-a a-o barcon, o se stïa, o bägia. Dappeu o redoggia o lenseu, o s’ accoëga in letto, o l’asmòrta a luxe. A-o scuo no ne vedde ciú ninte.

    L’é pòco, ma Josep Pla, l’autô do Caroggio, o scrive che de derrê a-e cöse grende no gh’é ninte e che o ciú profondo o l’é in sciâ pelle.

    L’ëa l’anno milleneuveçentoçinquant’un, a-o tempo che de stae dòppo çenn-a mi e a sciâ Pëa anàvimo à passaggiâ in stradda Nàpoli. Into ponto che a montâ de San Ròcco a l’incontra a montâ de Granaieu finiva stradda Nàpoli con unna casa neuva, l’ötanta. I ätri númeri ëan doî chilòmetri ciú in là, doî chilòmetri de ‘nna stradda ch’a passava in mëzo a-i bricchi, tra scheuggi e costi, derrúi e ligge, a-o scuo, in gïo a-a valladda do Lagasso. Cobbie schiffívan, cobbie remesciàvan derrê a-i costi. Tiàvimo drïto in direçion do lago sotta a-o monte de Granaieu e a-e case de Oëginn-a. Çe fermàvimo primma do gommio co-a possa, de d’äto a-a caserma e a-a fàbbrica de arme. Çe sporzeivimo da-a muagetta. O leugo o l’ëa lúvego, ch’o fäva vegnî a pelle de gallinn-a: nisciun de neutte s’incallava à immossâseghe. A sciâ Pëa a l’ëa ‘nna moae de famiggia ch’a passava i çinquanta, con doî figgi sposae e ‘nna figgia da mae etae, mi no saiva manco mi cös’ëa, ma me paiva d’ëse ciú lòccio e imbessïo che da figgeu. Ëmo lí a-o scuo, contenti d’ësighe, avansae in scê case do Lagasso, che vegnívan sciú da-o fondo con çinque, sei ciaen sensa arrivâ a-o fî da stradda. Saieivan pasciúe appose inta bratta, no foïse staeto pe-i barcoin averti co-e luxe açeise. Ëan case da pövei, e lampadinn-e luxe ne fävan pòca, giusto pe véddighe. A l’ëa açeisa in coxinn-a dove gh’ëa chi ancon zinzannava: un òmmo assettòu à töa davanti à ‘n gòtto de vin, ‘nna dònna ch’a ravattava inte ‘nna cantia, unna zoëna in fädette ch’a frettava ‘nna lecchetta de savon in sce’n fädin. Pe-i figgeu l’ëa tardi, ëan zà à dormî. Arrembae a-a muagetta çe gh’appontellàvimo, ammiàvimo fisso, sensa dî ní òu ní bòu. Gh’ëa un ch’o l’imbösava a testa pe beie a-a catalann-a co-o piron comme mae poae, unn’ ätra ch’a se lavava i pê co’un strasson into truggetto comme a Pina. L’ëa comme ammiâse inte ‘n spëgio, comme véddise vive. L’ëa tutto ciaeo, co’ unna ponta d’amäo.

    Vegnívimo inderrê che n’aivimo

    Enjoying the preview?
    Page 1 of 1